گشود و در سال 303 درگذشت.

6.صحیح محمد بن یزید بن عبدالله بن ماجه قزوینی که در سال 275 درگذشته است و گروهی، سنن دارمی متوفای 255 را بر صحیح ابن ماجه مقدم داشته اند و آن را صحیح ششم می شمارند.

گاهی این صحاح چهارگانه اخیر را « سنن» نیز می گویند از این نظر که اکثر و یا همه احادیث آنها مربوط به سنن و احکام فقهی اسلام است و حق این است که این چهار کتاب اخیر «سنن» است نه صح،اح زیرا شرایطی را که نویسندگان دو صحیح نخست در راوی رعایت کرده اند، نویسندگان سنن در نظر نگرفته اند.

در میان مسانید زیاد، مسند احمد، مقام اول را حائز است، با اینکه مسانید از نظر اعتبار پایین تر از صحاح شمرده می شوند و از نظر اعتبار به درجه صحاح نمی رسند مع الوصف – مسند احمد مشهورترین مسندی است که در اختیار محدثان اسلامی قرار گرفته است و پیوسته بر مسانید دیگر مانند مسند سلمان بن داوود طیالسی، متوفای سال 204 و مسند امام عبدالله بن محمد بن القاضی معروف به ابن ابی شیبه متوفای 325 و دیگر مسندها مقدم شمرده میشود. (کشف الظنون 2/420)

هر گاه بر این صحاح ششگانه و دو مسند دارمی و مسند احمد، کتاب « موطا » امام « مالک بن انس » متولد سال 91 و یا 93 و متوفای سال 179 را اضافه کنیم، این نه کتاب، مجموع صحاح و مسانید معروف اهل تسنن را تشکیل میدهند و میتوانند منبع بزرگی برای احادیث نبوی باشند و اخیراً از طرف گروهی از خاورشناسان فهرست دقیقی در

9 جلد برای این نه کتاب بنام « المعجم المفهرس لالفاظ الحدیث النبوی » نوشته شده و منتشر گردیده است.

نهج البلاغه می گوید: از جمله شگفتی های ویژة حضرت که در هیچ کسی نظیر آن پیدا نمی شود، سخنان چند بُعدی او است، زیرا اگر کسی در سخنانی که از حضرت دربارة زهد، مواعظ، پند و اندرزها وارد شده، بدون توجه به قدرت و عظمت گوینده اش خوب تأمل کند، بی گمان خواهد گفت: این سخنان از آنِ کسی است که از امور دنیا بهره ای جز عبادت و گوشه گیری نداشته است و هرگز باور نمی کند گویندة این سخنان بزرگمردی است که با شمشیر آتش زا به دست و بی محابا در قلب میدان جنگ پیش می رود و گردن های گردنگشان را می زند و پهلوانان را به خاک می افکند. این از فضائل شگفت انگیز و ویژگی های لطیف حضرت است که صفات متضاد در وجودش جمع شده و امور مختلف را در یک مرکز گردآورده است.[1]

[1] علامه سید هبه الدین شهرستانی، ماهو نهج البلاغه، ترجمة سید عباس اهری، ص 40؛ درس هایی از نهج البلاغه، ج 1، ص 24.

به "تفسیر المیزان" مراجعه نمود که البته فهم مطالب آن نیاز به تأمل و تدبر بیشتری دارد.

ج 14، ص 320 - 322.

[2] همان، ص 320.

سند غیر معتبر است. اما مواردی از نظر سند، اعتبار حتمی دارد. اگر چنین بود، می توانست از هم جدا شوند و تنها موارد معتبر ذکر شوند و این مسئله ای است که بحث مفصلی را می طلبد.

خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار را متذکر شده اند. افزون بر این عالمان اسلامی در مورد مدارک و اسناد نهج البلاغه، کتاب های متعددی نوشته اند و یکایک خطبه ها، نامه ها و حکمت نهج البلاغه را با سند نوشته اند، مانند مرحوم شهرستانی در کتابی به نام "ما هو نهج البلاغه"، مرحوم شیخ هادی آل کاشف الغطا در کتابی به نام "مدارک نهج البلاغه"، امتیاز علی خان عرشی هندی در کتابی به نام "استناد نهج البلاغه".

سید عبدالزهرا حسینی در کتاب مصادر نهج البلاغه حدود چهل کتاب دیگر را که می تواند از مدارک نهج البلاغه باشد، معرفی کرده است.(2)

آقای استادی در کتابی به نام مدارک نهج البلاغه مواردی را که احتمال دارد مدرک نهج البلاغه باشد، با آدرس دقیق به ترتیب ذکر کرده است. در نتیجه می توان گفت در بیش از صد کتاب (که پیش از نهج البلاغه تألیف و تدریس شده است) قسمت زیادی از خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار نهج البلاغه، با عین عبارت یا با تفاوت هایی یافت می شود. به دلیل رعایت اختصار از ذکر آن ها خودداری می کنیم. می توانید برای اطلاع بیش تر به کتاب آقای رضا استادی، نیز کتاب استناد نهج البلاغه اثر امتیاز علی خان عرشی هندی، نیزمصادر و اسانید نهج البلاغه اثر محمد دشتی مراجعه نمایید.

در پایان به ذکر دو نکته می پردازیم:

1 - داشتن سند برای یکایک خطبه ها، نامه و کلمات حکمت نهج البلاغه بدین معنا نیست که هر آن چه سید رضی در نهج البلاغه جمع آوری نموده، بدون چون و چرا انتساب آن به امام علی و در پی آن حجیت آن قطعی و مسلّم است، بلکه معنایش این است که مندرجات این کتاب مانند دیگر کتاب ها

(از جمله کتاب کافی که سلسله سند روایات در آن آمده است) می بایست با بهره گیری از سه علم: رجال، تراجم و حدیث، نیز با معیارهای حدیث شناسی بررسی گردد، چرا که ممکن است برخی از آن ها از نظر سند و انتساب، معیارهای لازم را برای این پذیرش و حجیت نداشته باشد، همان گونه که در تمام احادیثی که مستند به امامان است، این روش اتخاذ می شود.

2 - اگر گفته می شود که نهج البلاغه پس از قرآن بزرگ ترین یا بهترین کتاب است، این جمله در صورت دوستی آن، بدین معنا نیست که همه آن چه در این کتاب است، از نظر صحت مطالب، بعد از قرآن قرار دارد، بلکه معنایش این است که خطبه ها و کلماتی که استناد آن به امام علی(ع) قطعی و مسلّم است، از نظر بلاغت و فصاحت بعد از قرآن سرآمد دیگر سخن ها است.

پی نوشت ها:

1 - ترجمه و شرح گویای نهج البلاغه، ناصر مکارم شیرازی، ح 1، ص 15 - 16.

2 - رضا استادی، مدارک نهج البلاغه، ص 63 - 66.

76

مورد شیعه دچار بی دقتی شده و چیزهایی را به این گروه نسبت داده که خود از موضوعات است و برای تکمیل این کتاب باید رساله کوچکی نوشت، تا موضوعات این کتاب او را از واقعیات جدا کرد.

مورد شیعه دچار بی دقتی شده و چیزهایی را به این گروه نسبت داده که خود از موضوعات است و برای تکمیل این کتاب باید رساله کوچکی نوشت، تا موضوعات این کتاب او را از واقعیات جدا کرد.

مکارم شیرازی ،انتشارات مدرسه الامام علی بن ابیطالب ( ع ) قم ، چاپ پنجم 1374ش ، ج 1،صص 423 - 316 .در قران نسبت به آموزه های دینی و خصوصا" مساله مبدو معاد از واژه هایی چون : ریب ، ظن ، شک ، یقین ، انکار و شهادت به صورت مثبت و منفی استفاده شده است . در اینجا باید به این نکته ظریف توجه داشت که نمی توان به صورت کلی مردم را بر این اساس دسته بندی کرد به صورتی که بگوییم مثلا" واژه ( ( انکار ) ) تنها مربوط به کافران است ، یا واژه شک فقط مخصوص مشرکان یا منافقان و واژه شهادت منحصر به مسلمانان است. به عنوان نمونه : در سوره غافر، آیه 81 و مومنون ، آیه 69 هر چند واژه انکاربه کافران نسبت داده شده است ولی در سوره ابراهیم آیه 10 و سبا، آیه 54کافران به شک و ریب نیز متصف گشته اند یا در سوره غافر، آیه 59 و توبه ، آیه 45 غیرمومنان به داشتن شک و ریب توصیف شده اند که این غیرمومنان اعم است از منافقان ، کافران و مشرکان . یا آیه اول سوره منافقون به شهادت وگواهی زبانی آنان اشاره ولی در عین حال در همان آیه به انکار قلبی آنهاتصریح شده است . بنابراین ، برای آن که معلوم شود که این واژه ها به چه معنابوده و کافران ، مشرکان ، منافقان ، مسلمانان و مومنان چه موضعی در برابرمعرفت به مبد و معاد و آموزه های دینی اتخاذ کرداند، بهتر است که آیات قرآن

را در کنار یکدیگر قرار دهیم تا تلقی صحیحتری از این مطلب داشته باشیم . شک در قرآن : باید توجه داشت که به یک نظر شک سه قسم است : 1- شک قانونی ؛ عبارت است از تردد و نوسان ذهن در باب ارتباط میان موضوع و محمول قضیه برای تحقیق در مسیر واقع یابی . این شک طبیعی بوده و موجب برطرف شدن احتمالات اضطراب آمیز است . بر این اساس است که گفته می شود یقین های اصیل و مفید آن سوی پل شک و تردیدقانونی است . اینچنین شکی که انسان را به یقین می رساند به مراتب بهتر ازایمان ظاهری بی اساس است . زلت او به زطاعت نزد حق ==پیش کفرش جمله ایمان ها خلق == ( مثنوی ، دفتر اول ، بیت 1579 ) 2- شک بیماری ؛این شک ناشی از ناتوانی ذهن از رویارویی با مدعاها، دلایل ، تجزیه ، تحلیل و ...در باب واقعیات است . در واقع ملاک این بیماری وحشت ذهن ازبررسی واقعیات و تفکیک آنها از خیالات و حقیقت نماها می باشد .یکی ازاساسی ترین مختصات شک بیماری جستجوی آسایش فکری در فرار ازفعالیت های مغزی است . این شک در واقع ضد معرفت می باشد .3- شک حرفه ای ؛ که برای نشان دادن اوج فکری افراد ضعیف النفس است که مدعی می شوند ما به مقامی از مراحل درک و شناخت رسیده ایم که جز شک وتردید راهی دیگر نمی بینیم . یا به دلیل عشق ورزیدن به شکاکان است تاعشق به یافتن حقیقت و واقعیت . شکی که در قرآن

از آن سخن رفته است ومورد مذمت قرار گرفته شک قانونی نیست . بلکه به شک بیماری و شک حرفه ای اشاره دارد .در این باب نگا : شناخت از دیدگاه علمی و دیدگاه قرآن ، علامه محمد تقی جعفری ، دفتر نشر فرهنگ اسلامی تهران ،اردیبهشت 1360، صص 312 - 310 .بنابراین باید توجه داشت که مراد از ( ( شاک ) ) در تعابیر قرآن آن کس نیست که طالب برهان است بلکه منظور کسی است که نظیر شکاکان ( Scepticists ) امروز به نوعی شک بیماری مبتلا شده وتحصیل جزم و یقین را محال دانسته و شک را امری غیرقابل زوال تلقی می کنند .بر این اساس ، شکاکانی که در آیات قرآن کریم از آنها یاد می شود بردو دسته اند : الف ) کسانی که با گفتن ( ( لاادری ) ) ( Agnosticism ) ( ( نمی دانم ) ) تصریح بر شک خود می کنند یعنی این گروه شکاکانی اند که علی رغم آیات بینه ای که برای آنها اقامه شده است نسبت به مبد آفرینش ، معاد، وحی وآموزه های دینی در شک اند [ ابراهیم / 9 و 10 - هود / 62 - یونس / 104 -نمل / 66 و ...] . ب ) اشخاصی که به نفی رسالت و یا انکار مبد و معادمی پردازند ولیکن در واقع جزم بر این انکار نداشته و درآن شاک اند به بیان دیگر این دسته با زبان به انکار می پردازند ولی دلیل بر مدعای خود ندارندودر حالت شک به سر می برند [ جاثیه / 24

و 32 - ق / 2 و 3 - مومنون / 33و 37 ] . از دیدگاه قرآن شکاکان همان منکران امور غیرمحسوس اند و منکران امور غیرمحسوس کسانی اند که علی رغم ادعای جازمانه خود نسبت به بطلان پنداری دعوت و دعوی پیامبران ، فاقد طریقه و وسیله ای هستند که ادعای آنان را اثبات نماید .نگا : شناخت شناسی در قرآن ، همان ، صص 181- 172 با توجه به آیات قرآن در باب شک و تردید در مبد، معاد، رسالت ،وحی و آموزه های دینی دو مطلب اساسی استفاده می شود : 1- شک وتردید موجب انکار قلبی یا زبانی یا هر دو می گردد [ ابراهیم / 9 و 10 - نمل /66 - جاثیه / 32 - مومنون / 69 - بقره / 23 و ...] 2- گاهی این شک به مشرکان نسبت داده می شود [ نمل / 66 - هود/ 62 و 110 ] و گاهی به کافران [ سبا/ 54 - فصلت / 45 - ق / 2 و 3 ] بنابراین یکی از علل شرک و کفر شک و تردید است . نکته : باید توجه داشت که ( ( ریب ) ) و ( ( شک ) ) در آیات قرآن بایکدیگر متفاوتند .( ( ریب ) ) در لغت حالت اضطرابی است که بر اثر جهل وشک همراه با تهمت و مانند آن در نفس ایجاد می شود .از این رو، کلمه مریب در آیات وصف شک قرار می گیرد .یعنی شکی که اضطراب می آورد.مثلا" در سوره سبا، آیه 54 می فرماید کافران

در شک مریب اند، یعنی دچارشکی اند که اضطراب آور است . گاهی انسان مثلا" نمی داند فلان درخت ،سالی چند بار میوه می دهد .در اینجا شک ایجاد شده ولی ریبی وجودندارد، اما گاهی نمی داند که مثلا" فلان راه ، راهزن دارد یا خیر در اینجا علاوه بر وجود شک و تردید اضطراب هم هست ، ( قرآن در قرآن ( تفسیر موضوعی قرآن کریم ) ، آیت الله عبدالله جوادی آملی ، مرکز نشر اسرا قم ، چاپ اول 1378، ج 1، صص 362 - 361 ) . ظن در قرآن : قرآن پنج نوع ظن را مطرحکرده است : 1- ظن مخالف با واقع ( انعام / 116 - جاثیه / 24 - آل عمران /154 - بقره / 78 - حج / 15 ) . 2- ظن موافق با واقع ( توبه / 118 - حاقه /17 - 21 ) . 3- ظنی که گناه است ( حجرات / 12 ) . 4- ظن غیرکاشف یا ظنی که نمی تواند حقیقت را کشف کند ( اسرا/ 52 ) . 5- ظن محکوم ( نجم / 28 ). از جمع بندی این آیات می توان دیدگاه قرآن را در این باب چنین شمارش کرد : الف ) پدیده ظن به طور طبیعی انسان را با واقعیت تضمین نمی کند.مخصوصا" اگر در مقدمات ظن هواهای نفسانی باشد [ نجم / 23 ] چرا که ظن متمایل به هواهای نفسانی شده و از دلیل و برهان فرار می کند .ب ) ظن محکوم در باب اصول اساسی انسان و به خصوص حیات ابدی

( قیامت ) ومسایل مربوط به آن است یعنی باید در این امور علم و یقین داشت . ج ) اکثرانسان ها از ظن پیروی می کنند و تحمل مشقت در راه تحصیل علم و یقین راندارند .علم را دو پر گمان را یک پرست ==ناقص آمد ظن پرواز به پروازابترست ==مرغ یک پر زود افتد سرنگون ==باز بر پرد دوگامی یا فزون == ( مثنوی ، دفتر سوم ، ابیات 1510 - 1511 ) د ) ظن محکوم و ظنی که مخالفت با واقعیت و حقیقت می کند در قرآن کریم بیشتر به مشرکان نسبت داده شده است ( مانند آیات : انعام / 148 - یونس / 66 - نجم / 23 - جاثیه /24 ) . در اینجا توجه به یک نکته ضروری است و آن این که در برخی از آیات از واژه ( ( زعم ) ) استفاده شده است ( جمعه / 6 - نسا/ 60 - انعام / 22، 94 و136 - کهف / 52 - قصص / 62، 74 - سبا/ 22 ) . زعم همان گمان همراه بااحساس بر حق بودن است . براساس آیات قرآن از ( ( زعم ) ) بازخواست بیشترمی شود زیرا ممکن است ظن ناشی از سهل انگاری و بی خیالی باشد ولی زعم کننده گمان خود را مورد توجه قرار داده و روی آن محاسبه کرده است. در این باب نگا : شناخت از دیدگاه علمی و دیدگاه قرآن ، همان ، صص 316- 318 .;

چیست ؟

زین العابدین((علیه السلام)) تا امام حسن عس_گری(عج) قرار گرفت) و اکنون نیز در نزد حضرت حجّت(عج) می باشد. آن مقدار از اصول و فروع دین که ائمه((علیهم السلام))در زمینه های مختلف بیان فرموده اند از همین کتاب جامعه بود. آنان گاهی اوقات دستور می دادند خود کتاب را بیاورند تا اصحاب و شاگردان آن بزرگواران عین نوشته حضرت علی((علیه السلام)) را ببینند.

بنابراین فرق اساسی میان مکتب تشیع و تسنّن در این است که آنچه امامان معصوم((علیهم السلام)) فرمودند عیناً از کتاب «جامعه» و از رسول اکرم((صلی الله علیه وآله)) می باشد، ولی آرا و افکار اهل سنّت متکی بر اجتهاد خودشان یا دیگران و یا روایاتی است که در دوره حکومت اموی جعل شده است. به این جهت، شیعه معتقد است: اسلام راستین فقط در تشیّع جلوه کرده است، و آنچه ائمه((علیهم السلام)) در مورد اوصاف بهشت، جهنّم، معاد، انسان، عالم و... فرموده اند از علومی بود که رسول خداوند با تکیه بر وحی به علی((علیه السلام)) آموخته بود و از طریق ایشان به دیگر ائمه((علیهم السلام)) منتقل شد.

( بخش پاسخ به سؤالات )

_4_

غیب کبری، تألیف سید محمد صدر، شامل مجموعه احادیث با تحلیل و بررسی پیرامون غیبت کبری و حوادث و وقایع مقارن ظهور و نیز چگونگی قیام مهدی( می باشد. در این کتاب همچنین در نامة حضرت بقیة ا... ( به مرحوم شیخ مفید نیز به چاپ رسیده است.

در بین نرم افزارهای علوم اسلامی، هم نرم افزار "جامع الاحادیث" که مشتمل بر احادیث 400 عنوان از کتب معتبر شیعه می باشد، بسیار مفید است و می توانید با استفاده از آن خیلی سریع به احادیث پیامبر بزرگوار اسلام ( برسید.

ترجمه کتاب «حکم الزاهره

3 - چهل حدیث حضرت امام خمینی (;)

4 - چهل حدیث شیخ بهایی

5 - ترجمه اصول کافی 4 جلد

6 - ترجمه محبة البیضأ 4 جلد

7 - ترجمه میزان الحکمة حجة الاسلام محمدی ری شهری

8 - واژه های اخلاقی در اصول کافی

9 - ...........

البته شاید تهیه همة این کتاب ها برای شما از جهت هزینه و یاامکان دسترسی به آنها، ممکن نباشد ولی می توانید با مراجعه به کتابخانه های شهر خودتان از جمله کتابخانه حوزه علمیه و..... از این کتاب ها استفاده لازم را ببرید. مراکزی در زمینه پاسخگویی به سؤال های حدیثی فعالیت دارند از جمله مرکز دارالحدیث که در شهر قم فعالیت می کند شماره تلفن دارالحدیث 7710010 - 0251 بخش پاسخ به سؤالات برنامه های رادیو معارف نیز در این راستا بسیار مفید می باشد.

پاورقی:

52- اهل بیت فی الکتاب و السنة محمدی ری شهری اصول کافی ج 1، ص 294، حدیث 1، چاپ اسلامیه

اهمیت و روش حفظ قرآن الیاس کلانتری / اصول و کیفیت حفظ قرآن کریم کاظم گرامی )

روش حفظ آیه ها

آیه هایی (نصف صفحه یا کمتر) را در نظرگرفته و چند بار از روی قرآن تلاوت کنید; سپس کلمه به کلمه تکرار کرده و آنها را به خاطر بسپارید. در روزهای بعد، آیه های جدید را حفظ و آیه های حفظ شده را تا ده روز تکرار کنید. بعد از ده روز، تکرار روزانه لازم نیست بلکه هفته ای یک بار کافی است با زیاد شدن آیه های حفظ شده هر روز مقداری از آنها را تلاوت کنید تا در طول هفته همه آیه های حفظ شده مرور شود.(حافظ کل قرآن کریم محمود حاج ابوالقاسمی )

روش حفظ شمارة آیه ها

ابتدای آیه ها را در یک طرف کاغذ و شماره آیه را در مقابل آن بنویسید. همان طور که ترجمه لغت ها را حفظ می کنید، شماره آیه ها را نیز به خاطر بسپارید. حفظ قرآن با شمارة آیه هر چند مشکل است اما فوایدی نیز دارد; مثلاً اگر حافظ قرآن در حین تلاوت آیه ای را فراموش کند، با به یاد آوردن شمارة آیه متن آیه نیز به خاطرش خواهد آمد.

برخی از کتاب هایی که برای آشنایی با آداب تلاوت و حفظ قرآن می توان مطالعه کرد عبارتند از:

1. آشنایی با آداب تلاوت قرآن ابوالفضل علاّمی مؤسسه فرهنگی _ انتشاراتی حضور.

2. قرآن و آداب تلاوت آن محمد محسن فیض کاشانی ترجمة دکتر اسداللّه ناصح کانون انتشارات محمدی

3. انس با قرآن کریم محمد علی رضایی اصفهانی انتشارات شهید مسلم

4. آداب و تلاوت قرآن کریم علی حبیبی دفتر نشر مصطفی

5. شیوه های حفظ قرآن کریم محمدحسین

حقجو، قم انتشارات قدس

6. کلید حفظ قرآن محمدی ری شهری دارالحدیث

7. دربارة حفظ قرآن کریم سیدباقر قبانچی

8. حفظ و ترجمة قرآن با روش جدید اشاره مهدی حقی تهران مدرسة تخصصی حفظ قرآن کوثر.

هفت ساله اصغر جدایی انتشارات جامعة القرآن الکریم

نور ولایت در خردسال ترین حافظ قرآن موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر;

در این زمینه (پاسخ های قرآنی به پرسش های دیگران مطالعه کتاب "مکالمات قرآنی تألیف فاطمه کریمی نیز، مفید است

بیماری درونی است با علم درمان می کند و شک را با یقین اندوه را با آرامش ترس را با امید، اضطراب را با عزم و... برطرف می سازد; همچنین قرآن کریم امراض جسمانی را نیز شفا می دهد; چنان که در روایات ائمه بدان اشاره شده است ( مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی بخش خواص سور و آیات قرآن کریم ص 802 _ 811، انتشارات فاطمه الزهرأ3. )

روایات متعددی در مورد طلب شفأ از آیات و سوره های قرآن نقل شده که مرحوم علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار، ج 92، باب فضائل سُوَرِ القرآن و آیاته جمع آوری کرده است در این بین طلب شفأ به سورة حمد و توحید، از تأکید بیشتری برخوردار است چنان که از کتاب طب ّ الأئمه از امام باقر7 نقل شده که فرمود: "من لم یبرئه سورة الحمد و قل هو اللّه أحد لم یبرئه شی ء، و کل علّة تبرئها هاتین السورتین بحارالانوار، ج 92، ص 234، ح 19. )" از مکارم الاخلاق از امام صادق نقل شده که حضرت فرمود: "لو قرأت الحمد علی میّت سبعین مرّة ثم ردّت فیه الروح ما کان عجباً".( همان مدرک ص 257. ) ناگفته نماند که در اثربخشی آیات قرآن شرایطی وجود دارد; مانند این که شفا یافتن منافی با مصلحتی بزرگتر نباشد; چرا که ممکن است یک بیماری به جهت مصلحتی مهم باشد; همچنین شخص متوسل به آیات قرآن باید با اطمینان و یقین به این کار بپردازد و شرایطی دیگر... .

البته بایستی توجّه داشت که ما نمی خواهیم بگوئیم هر حدیثی که شما در هر کتابی دیدید درست است زیرا در میان آنان که کتاب می نویسند کسانی هستند که از دقّت

کافی و یا تخصص کافی بهره مند نیستند به طور مثال برخی کسانی که کتاب می نویسند با حدیث و یا زبان عربی _ که قرآن و احادیث ما به آن زبان می باشند _ آشنا نیستند و در ترجمة آیات و احادیث و یا بیان مقصود خداوند و یا ائمة معصومین اشتباه کنند و مطلبی ارائه می دهند که به هیچ وجه با آن چه خداوند و یا ائمه معصومین می خواسته اند بگویند مطابقت ندارد و یا آن که نویسنده با فن ّ حدیث آشنا نبوده و احادیثی را که دشمنان تشیع جعل کرده اند و به امامان نسبت داده اند. به عنوان احادیث واقعی ترجمه می کنند و چاپ می کنند.

به همین جهت شما باید _ در صورتی خود آشنا با این فنون نیستید _ به کتبی که علمای معتبر و سرشناس اسلام نوشته اند و علمای برجستة امروز آن ها را به ما معرفی می کنند، مراجعه کنید. و در این رابطه حتماً از روحانیّت آگاه کمک بگیرید و احیاناً اگر حدیثی به نظر شما عجیب آمد با آنان _ و یا با مراکز معتبری که این گونه کمک ها را به جوانان مؤمن می نمایند _ در میان بگذارید.

بر علم تجوید، امام محمد بن محمد بن جزری ترجمة ابوالفضل علاّمی و صفر سفید رو، مؤسسة فرهنگی _ انتشاراتی حضور، قم

17. روانخوانی و تجوید قرآن حبیبی شهیدی و علاّمی ادارة آموزش های عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه

18. نرم افزار "صبا"، آموزش روخوانی و قرائت برای کودکان همراه با برنامه های جانبی مانند: فیلم داستان بازی نقاشی و..

19. نرم افزار "مائده (مائدة 1 و مائدة 2)، آموزش قرائت و تجوید.

باقر ملکی میانجی ، ترجمه علی نقی خدایاری نشر خرم

علوم قرآنی آیت الله محمد هادی معرفت مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید

قرآن پژوهشی (هفتاد و بحث و تحقیق قرآنی ، بهأ الدین خرم شاهی ص 3 _ 129، مرکز نشر فرهنگی مشرق

قرآن در قرآن (تفسیر موضوعی قرآن کریم ، آیت الله جوادی آملی مرکز نشر اسرأ

و قسمتی از منابع فراوان عربی در این مورد عبارتند از:

التمهید فی علوم القرآن آیت الله محمدهادی معرفت ج 4 و 5، مؤسسة نشر اسلامی

علوم القرآن عند المفسرین مرکز فرهنگ و معارف قرآن ج 2، ص 381 _ 565، دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم

البیان فی تفیسر القرآن آیت الله خوئی ، ص 40 _ 108، مکتبة العلمیة قم

مدخل التفسیر، آیت الله فاضل لنکرانی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

تفسیر المیزان علامه طباطبایی ، ج 1، ص 58، 72، 88 و ج 10، ص 65 و 162، نشر اسماعیلیان

اعجاز القرآن قاضی ابوبکر الباقلانی عالم الکتب

اعجاز القرآن و البلاغة النبویة مصطفی صادق الرافعی دار الکتاب العربی

مناهل العرفان علوم القرآن محمد عبدالعظیم الزرقانی ج 2، ص 227 _ 285، مؤسسة التاریخ العربی بیروت

البرهان فی علوم القرآن محمد بن عبدالله الزرکشی ج 2، ص 90 _ 124، دار احیأ الکتب العربیة

فرمایید.

2. نرم افزارهای قرآنی (آموزشی کشورهای عربی

الف اعراب القرآن شامل تلاوت قرآن با صدای منشاوی و عبدالباسط

1. مخارج حروف

احکام تلاوت قرآن 2. احکام تجوید

3. تجوید برای اطفال به صورت شعر

4. علم تجوید

نشانی الشرکة RDI مکتبة القرآن

1. برامج دینیة للاطفال (آموزش عربی

ب عالم القرآن المصور:2. برامج تعلمیة للاطفال (تلاوت قرآن کریم

3. تواشیح

نشانی مصر، قاهره فیتوشرسافت

1. تجویدالف صفات و مخارج حروف

ب احکام التلاوة

ج قرآن صخر:2. مکتبة القرآن الف احکام تلاوت

ب اسباب النزول

ج اعجاز القرآن

3. قرآن (قرائت متن کامل قرآن

نشانی عربستان سعودی شرکت صخر

1. آموزش جزء سی ام برای کودکان با تکرار

د) قرآن عم جزء:2. آموزش تجوید

3. همخوانی قرآنی

4. برنامه های دینی برای کودکان

نشانی مصر، قاهره فیتوشرسافت

1. قرائت کل قرآن کریم با تکرار

و) کیف تحفظ القرآن 2. تجوید

3. روایات حفظ قرآن

'û) الموسوعة القرآنیه للأسره (جزء عم _ تبارک _ قد سمع و...)

شامل 1. حفظ قرآن آموزش حفظ به طرق مختلف و آموزش های لازم

2. مسابقه مسابقه های گوناگون قرآن از مطالبی که در بخش اوّل بیان شده است

این موسوعه شامل چند " CD" می باشد که با بهره گیری از چند جزء آخر قرآن تهیه شده است

نرم افزارهای متعددی نیز (مانند تبیان عدیم و...) به زبان های خارجی تهیه شده که می توانید برای آگاهی بیشتر با مرکز ترجمة قرآن به زبان های خارجی تماس بگیرید.

قرآن کریم به بیشتر زبان های معروف دنیا (بیش از چهارصد زبان ترجمه شده و آمارهای گوناگونی از آن ها ارائه شده است

ذکر این آمارها به دلیل طولانی بودن با مجال اندک این پاسخ نامه متناسب نیست و

شما می توانید در برخی منابع مربوط به ترجمه مانند شماره های مختلف ترجمان وحی این آمارها را دنبال کنید. همچنین شما می توانید برای آگاهی بیشتر با مرکز ترجمه قرآن به زبان های خارجی ارتباط برقرار کنید.(قم خیابان شهدا، کوچة شمارة 39، پلاک 12; صندوق پستی 3984/37185.)

است، اصلاً وجود خارجی نداشته اند ودر خیالات کسانی مانند «سیف بن عمر تمیمی» و... خلقشده اند. جالب است بدانید که حدود یکصد و پنجاه نفر از این اسامی را - که شخص نامبرده جعل کرده است - علامهعسکری تحقیق نموده و در این باره کتابی به نام «خمسون و مائة صحابی مختلق» (یکصد و پنجاه صحابی ساختگی)در سه جلد نگاشته و جعلی بودن اسامی آنان را ثابت کرده است و با آن که نزدیک سی سال از تألیف این کتاب گذشته،هنوز هیچ یک از علمای اهل سنت بر آن نقدی ننوشته است.

البته ما معتقد نیستیم که هر آنچه در متون روایی شیعه است عین حقیقت است و مشتمل بر نصوص جعلینمی باشد؛ لیکن به برکت هدایت های اهل بیت(ع) میزان وجود این احادیث از نظر کمیت و کیفیت با آنچه درکتاب های روایی اهل سنت است بسیار اندک است. افزون بر آن برخورد عالمان شیعه با مجامع روایی با شیوه عالمانسنی تفاوت هایی دارد که در ذیل سخن بعدی اشاره خواهد شد.

ب ) در رابطه با این سخن که: «همه این احادیث منسوب به پیامبر(ص) است و اهل تشیع حتی ادعای چنین کتابیکه تمام احادیثش منسوب به رسول خدا(ص) باشد نمی کنند» توجه به چند نکته ضروری است:

1- اگر مقصود از «منسوب بودن» صرف ادعای انتساب و بدون بررسی های مضبوط و روشمند از جهت میزان صدق این نسبت باشد، چنینچیزی در شیعه نیز وجود دارد؛ چنان که احادیث قدسی و یا روایات جمع آوری شده در کتاب «نهج الفصاحة» منسوب به پیامبر(ص)می باشند. البته مقصود از احادیث قدسی، روایاتی است که پیامبر(ص) به واسطه جبرئیل از خداوند نقل فرموده است.

2- اگر مقصود صحت انتساب

باشد، یکی از امتیازات شیعه این است که غیر از «قرآن مجید» - که به تواتر ثابت شده است - صدور هیچکتابی را به طور دربست و کامل از معصوم نمی داند و به همین جهت گرفتار بعضی از مشکلات اهل تسنن در توجیه هر روایتی نمی شود.یکی از رهنمودهای اهل بیت(ع) به عالمان شیعه آن است که آنچه از ما نقل می شود با «قرآن» بسنجید، و در روایت دیگری نیز آمدهاست که با «عقل» بسنجید. بنابراین اگر حدیثی با این دو تعارض داشت، آن را «به دیوار بزنید»؛ یعنی، بدانید که خرافه است و از مانیست. بنابراین اشکال ما به عالمان اهل سنت این است که چگونه مطالبی که در اسنادشان افراد ضعیف وجود دارند و یا با عقل و قرآنمطابقت ندارد، به پیامبر(ص) نسبت می دهید و می گویید اینها از آن حضرت است؟

با توجه به اشکال یاد شده، شیعه غیر از قرآن مجید، هیچ کتابی را به طور دربست صحیح نمی داند؛ بلکه علمایشیعه از اول روش دیگری را برگزیده و گفته اند که هر روایتی پرونده خاص خود رادارد، هر چند در معتبرترین کتاب هانقل شده باشد؛ ولی اهل تسنن برخی از کتاب ها مانند صحاح ستّه را از اول «صحیح» معرفی کرده اند و آنها را منسوببه پیامبر(ص) می دانند، در حالی که مشتمل بر مطالبی است که هرگز نمی توان به آن وجود شریف و مقدس نسبت دادو چنین نسبتی نه تنها برای آنان افتخار نیست؛ بلکه بزرگترین اشکال است. البته ما منکر آن نیستیم که در لابه لای ایناحادیث سخنان گهرباری نیز وجود دارد، و به همین دلیل به بسیاری از آنها که پس از کارشناسی های دقیق موثق به نظررسند

استناد نموده و از آنها استفاده می کنیم؛ زیرا پیامبراکرم(ص) پیامبر همه ما است و سخنان و رهنمودهای آنحضرت برای همه مسلمین است و اختصاص به گروه خاصی ندارد.

ج ) در رابطه با این که: «اهل تشیع سند احادیث مربوط به فضیلت های شخصیت های مورد قبول خود را از همینکتابها استنباط می کنند؛ ولی هنگامی که نوبت به بقیه می رسد ضعف کتاب را یادآور می شوند!» نکات زیر شایان توجهاست:

اولاً: «ضعف کتاب» تعبیر نادرستی است و شیعه با متودلوژی دقیق تشخیص صحیح از سقیم روایات را دسته بندیمی کنند. بنابراین ممکن است روایتی را از جهت رجالی یا براساس ضوابط دیگر معتبر یا نامعتبر بشمارند، نه این کهبگویند کتاب ضعیف و غیرقابل استناد است و آنچه در این بین مهم است، معیارها و ضوابط پذیرش یا ردّ روایتاست.

ثانیا: یکی از شیوه های استدلال که در منطق ذکر شده «مجادله» است. البته مجادله منطقی غیر از مجادله عرفیاست و به معنای این است که در برابر طرف مقابل به چیزی استناد کنند که خودش قبول دارد. قرآن مجید نیزمی فرماید: وجادلهم باللّتی هی احسن با آنان به نحوی نیکو مجادله کن{M».

علت استناد شیعه به کتاب هال اهل سنت در فضیلت اهل بیت(ع) نیز این است که بدانند آنچه ما می گوییم صرفادر مجامع روایی ما نیست؛ بلکه در کتاب های خود آنان نیز موجود است و در واقع نوعی یادآوری به آنان است کهکتاب های خود را در این باره بخوانند تا بفهمند که آنچه شیعه می گوید در مهم ترین منابع و مصادر آنان وجود دارد.آری این افتخار شیعه است که از شخصیت هایی دم می زنند که اجماع بر فضیلت آنان در تمام نصوص روایی مسلمینوجود دارد، تا جایی که

«سید حامد حسین لکنهوی» بیش از ده جلد کتاب شریف «عبقات الانوار» را در فضیلت وحقانیت اهل بیت(ع) به نگارش درآورده است و در سراسر این کتاب یک مورد از متون شیعه استفاده نکرده و تماما ازمصادر اهل سنت استفاده نموده است تا ثابت کند که آنچه شیعه معتقد است در معتبرترین نصوص اهل سنت نیزوجود دارد.

مورد کتاب شهاب الاخبار قاضی قضاعی منصفانه و متین می باشد، و همین قضاوت را در مورد کتاب قانون یا دستور معالم الحکم قاضی قضاعی نیز می توان کرد. چرا که اکثر روایات کتاب قانون به عینه یا با اندکی اختلاف در دیگر کتب روائی شیعه موجود است چنانچه در مقدمه این کتاب که توسط آقای حریرچی نوشته شده به این نکته اشاره شده است. بنابراین نظر به این که اکثر روایات این کتاب در سایر کتب شیعه موجود است کتاب قانون از اعتبار نسبی برخوردار است.

در مورد روایت صفحه 149 این کتاب آنچه در روایت آمده این است که پس از کشته شدن دجال طامه کبری خواهد بود، و تصریح به برپائی قیامت نشده. همین روایت را مرحوم صدوق (ره) در کمال الدین صفحه 527 آورده است ولی در آن اضافه ای دارد که اصحاب به امیر المؤمنین علیه السلام عرض می کنند طامه کبری چیست؟ حضرت اشاره به رجعت خودشان می کنند. بنابراین آنچه از این حدیث بنا به نقل مرحوم صدوق استفاده می شود وقوع رجعت پس از قتل دجال است. البته بودن رجعت پس از قتل دجال به این معنا نیست که بلافاصله پس از قتل دجال رجعت باشد. بلکه اجمالا در سیر حوادث آخر الزمان حضرت اشاره به وقوع رجعت می کنند و آن را بعد از کشته شدن دجال ذکر کرده اند.

پاسخ، خدمات، کتابخانه و اجتماعی.

کتب زیر در این پایگاه موجود می باشد:

قرآن و قرآن پژوهی، مصونیت قرآن از تحریف، درسنامه علوم قرآنی .برگزیده تفسیر نمونه، تفسیر و تفاسیر شیعه، طبقات مفسران شیعه، روش های تفسیر قرآن تفسیر جوامع، تفسیر کوثر، مجلات قرآنی بینات و ترجمان وحی، و...

حدیث: مسند نویسی در تاریخ حدیث، شرح حال عده ای از روات، زنان دانشمند و راوی حدیث، کتاب های حدیثی: الغدیر، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه، مسائل علی بن جعفر، قرب الاسناد، الکافی، تحف العقول، تهذیب الاحکام، الاستبصار، الاحتجاج، خصال شیخ صدوق، المحجة البیضاء، وسائل الشیعه، امالی مفید، تفسیر نور الثقلین، بحارالانوار، الحیاة، میزان الحکمة و...

شیعه: گزینه شیعه مشتمل است بر تاریخچه مرجعیت در شیعه، معرفی بزرگان تاریخ شیعه و برگزیده ای از تاریخ اسلام.

اهل البیت: این گزینه مشتمل است برکتب: زندگانی چهار ده معصوم، اسرار الامامة، الائمة الاثناعشر، برگزیده تاریخ پیامبر اسلام (ص)، خاندان عصمت، اهل بیت کلید مشکل ها، امامت در پرتو کتاب و سنت، غدیر از دیدگاه اهل سنت، فروغ ولایت، امام حسین (ع) و عاشورا از دیدگاه اهل سنت و...

پرسش و پاسخ: این گزینه مشتمل است بر صدها پرسش و شبهه و پاسخ آنها، همچنین مجموعه سؤالات متنوع از اهل سنت در زمینه های اعتقادی، تاریخی و...

کتابخانه: این بخش مشتمل است بر قریب 200 جلد کتاب در زمینه های قرآنی و علوم قرآن، حدیث و علوم حدیث، تاریخ و سیره، اخلاق و فرهنگ اسلامی _ فقه و اصول و...

این پایگاه در سال 1377 راه اندازی شد و مرکز آن شهر مقدس قم بوده و وابسبته به مؤسسه آل البیت می باشد.

آدرس های دیگر این پایگاه عبارتنداز:

www.al-shia.com

www.al-shia.org

www.al-shia.net

www.nidanet.org

پایگاه نداء الثقلین E-Mail : info@nidanet.org (انگلیسی و اردو)

گزینه های این پایگاه عبارت است از: قرآن، پیامبر (ص) اهل بیت، ویژه. زیر موضوعات گزینه قرآن عبارتنداز:

اهمیت و جایگاه قرآن، معجزه پیامبر (ص)، مصونیت از تحریف، قرآن و تفسیر، انواع تفاسیر، تفسیر قرآن (مقدمه ترجمه میر احمد علی برای قرآن) قرآن در اسلام (مرحوم علامه طباطبائی)، (شش جلد از سوره حمد تا سوره نساء و از سوره دهر تا سوره ناس)از تفسیر«The Light of The Holy Qur'an» .

www.al-islam.org پایگاه الاسلام. اُرگ E-Mail : dilp@al-islam.org

مطالب این سایت عمدتا به زبان های انگلیسی و عربی می باشد و امکان دیدن مطالب به چندین زبان دیگر دنیا از گزینه Translation in other Languages موجود می باشد .

این پایگاه مشتمل بر موارد زیر است: درباره اسلام، خداوند و قرآن کریم، عقاید، تاریخ، دائرة المعارف شیعه، گالری اسلامی، حقوق اسلامی، ادعیه، غدیر خم .

گزینه قرآن این پایگاه مشتمل است بر: ویژگی های خداوند در قرآن، ذات خداوند، ترجمه قرآن به انگلیسی از میر احمد علی (پویا)، شاکر، یوسف علی، پیکتال، امکان جستجو در ترجمه های قرآن .

www.islam.org.nz پایگاه اسلام .اُرگ E-Mail : ehaddad@i4free.co.nz (انگلیسی )

این پایگاه مشتمل بر گزینه های زیر است: جامعه ما، موضوعات اسلامی، قرآن و بخش کودکان و...گزینه قرآن شامل قرائت چندین سوره از سوره های قرآنی است که قابل دریافت می باشد.

www.quran.net پایگاه شبکه قرآن E-Mail : tariq@muslim.com (انگلیسی)

صوت قرآن، ترجمه انگلیسی واردوی قرآن از: یوسف علی، پیکتال، شاکرعلی و فاتح محمد در این پایگاه موجود می باشد.

ترجمه قرآن به زبان های دیگر (آلبانیایی، بنگلادشی، بوسنیایی، چینی، فرانسوی، آلمانی، روسی،

ژاپنی، ترکی و مجموعاً 18 زبان....) از این طریق قابل دریافت است .

گزینه «جستجو» امکان جستجو به زبان های انگلیسی، فرانسوی، هلندی، اسپانیایی و آلمانی را فراهم می کند.

www.quran.org.uk _ پایگاه قرآن. اُرگ E-Mail : ieb@tableegh.org.uk (انگلیسی)

در این پایگاه، مطالبی پیرامون: قرآن، تفسیر، قرائت قرآن، آشنایی با قرآن، حفظ قرآن، قرآن و علوم جدید، معرفی سوره های قرآن، وجود دارد.

ترجمه انگلیسی قرآن از: شاکر، یوسف علی، مولوی شیرعلی، محسن خان و محمد تقی الدین هلالی، پیکتال، ایرونیگ و ظهور اسحق از این پایگاه قابل دریافت می باشد.

امکان جستجو در این سایت قرار دارد.

www.qurannetwork.com شبکه قرآن E-Mail : webmaster@qurannetwork.com (انگلیسی)

در این شبکه، ترجمه قرآن به زبان اردو قرار دارد و ترجمه به 17 زبان دیگر (انگلیسی، چینی، فرانسوی، ترکی، آلبانیایی، بوسنیایی، مالیزیایی، آلمانی، هلندی، ژاپنی و...) از این طریق قابل دسترسی می باشد.

www.usc.edu/dept/msa/quran بخش قرآن پایگاه usc.edu E-Mail : msaschlr@usc.edu (انگلیسی)

سه ترجمه قرآن از یوسف علی، پیکتال و شاکر در این پایگاه موجود می باشد.

گزینه جستجو از جمله امکانات این صفحه می باشد.

مطالبی پیرامون «قرآن، شناخت و علم» در این پایگاه موجود می باشد.

www.islamicresources.com پایگاه منابع اسلامی E-Mail:webmaster@islamicresources.com (انگلیسی)

این پایگاه مشتمل است بر گزینه های: نماز، رمضان، قرآن، کتب و داستان، پیامبر و اصحاب، گزینه قرآن مشتمل است بر: ترجمه قرآن، صوت قرآن، قرآن و حدیث در اسلام و...

در این پایگاه ترجمه قرآن به هفت زبان (انگلیسی، اسپانیایی، ایتالیایی، ترکی، آلمانی، هلندی، چینی) موجود است؛ ترجمه پیکتان و یوسف علی در بخش انگلیسی این ساسیت موجود می باشد.

فهرست موضوعی قرآن (کلید واژه ها و نمایه ها) به ترتیب

الفبائی در این ساسیت قرار دارد.

www.fadak.org فدک . اُرگ E-Mail : fadak_web@hotmail.com (عربی)

این پایگاه مشتمل است بر: قرآن، اهل بیت، سخنرانی (صدا) ،ادعیه و زیارات، لطمیات، کربلا، شبهات وردود، مناسبت های اسلامی .

گزینه های قرآن آن دارای این مطالب می باشد: تفسیر آیات ولایت از: المیزان، مجمع البیان، طبری، مسلم، ترمذی، تحریف و روایات شیعه، تحلیل اعجاز بیانی قرآن، فضیلت قرائت قرآن .

www.islaam.net پایگاه اسلام. نت E-Mail : webmaster@islam.net (انگلیسی )

این پایگاه مشتمل است بر: قرآن، حدیث، عقاید، فقه، عبادات و مقالاتی پیرامون دیگر موضوعات اسلامی (جهاد، خداوند، تاریخ و نویسندگان، زن،...)

گزینه قرآن این پایگاه، مشتمل است بر: درآمدی بر قرآن کریم، جستجوی کلمه ای قرآن به زبان های انگلیسی، اسپانیایی، فرانسوی، آلمانی و هلندی).

فهرست موضوعی قرآن و ترجمه قرآن به انگلیسی، توضیح واژگان اسلامی به انگلیسی، قرائت قرآن و ترجمه تفسیر اضواء البیان به انگلیسی و تفاسیر برخی سوره ها به صورت متفرق.

www.islamicmedicine.org پایگاه طب اسلامی E-Mail : skalghazal@hotmail,com (انگلیسی و عربی)

این پایگاه مشتمل است بر: قرآن، طب النبیّ و مطالب متنوع طبیّ از دیدگاه اسلام. در گزینه قرآن مطالب و مقالات مختلفی به دو زبان انگلیسی و عربی آمده است، گزینه ای با عنوان معجزة القرآن الطیّبة در این سایت قرار دارد.

http://quran.ajeeb.com قرآن، عجیب، کام E-Mail: http://english.ajeeb.com/corporate/feedback.htm (انگلیسی و عربی)

بخش اسلامیّات پایگاه عجیب .کام، مشتمل است بر: ایمان، امت های پیشین، قرآن، عبادات، اخلاق و آداب، معاملات، قضاوت ها و احکام، جهاد و... در بخش قرآن گزینه های زیر وجود دارد: حفظ قرآن، فضائل قرآن، فضل قرائت قرآن، آداب قرائت قرآن، اختلاف در قرآن، محکم

و متشابه، نزول قرآن، معجزه قرآن داستان ها و امثال قرآنی. همچنین فهرست سوره های مکی و مدنی قرآن، ترجمه انگلیسی قرآن و دو تفسیر جلالین و ابن کثیر در این صفحه موجود می باشد.

www.islamia.com پایگاه اسلامیا. کام E-Mail : http://www.islamia.com/selfregistration.htm (انگلیسی)

این پایگاه، مشتمل است برگزینه های زیر: حدیث، جنّ و فرشتگان، خانواده خداوند، قلب و روح، تاریخ ،اسلام، کتابخانه، محمد (ص) نماز و پیامبران، قرآن، شریعت زن، آموزش فرزندان و...

زیر گزینه های قرآن عبارتنداز: ترجمه های انگلیسی قرآن (یوسف علی، الخلالی خان و پیکتال)، قرآن برای کودکان، داستان های قرآنی، خلاصه و چکیده چندین سوره از سوره های قرآن، قرآن و مسلمانان .

www.uah.edu/msa پایگاه هدی E-Mail : webmaster@uah.edu.com (انگلیسی)

گزینه های این پایگاه عبارتنداز: قرآن، اسلام، مساجد اطراف دنیا و...

گزینه قرآنی دارای این موضوعات می باشد: ترجمه های قرآنی، قرائت قرآن، سه ترجمه انگلیسی قرآن از یوسف علی، شاکرو پیکتال.

www.islamicity.com صفحه اسلامیک سیتی. اُرگ E-Mail : feedback@islamicity.com (انگلیسی)

این صفحه مشتمل است بر: قرآن کریم، حدیث ، پیرامون خدا، اسلام و شناخت. احکام دین و پایه های اسلام.

گزینه قرآن، مشتمل است بر: تلاوت و قرائت تعدادی از سوره های قرآن .

پیرامون ترجمه قرآن، زبان عربی و ترجمه قرآن، جستجوی قرآن به زبان های انگلیسی، فرانسوی ،آلمانی، اسپانیایی و ترکی. در این سایت ترجمه قرآن به 22 زبان موجود است .

www.minhaj.org پایگاه منهاج. اُرگ E-Mail : tehreek@minhaj.org (انگلیسی)

گزینه های این پایگاه عبارتنداز: قرآن، مقالات، اخبار صفحه منهاج و...

گزینه قرآن مشتمل است بر: قرائت قرآن، استنساخ قرآن، جستجوی قرآنی، فهرست موضوعی قرآن، جستجوی قرآن به زبان های اروپایی.

ترجمه قرآن به هفت

زبان (انگلیسی، آلبانیایی، هلندی، ایتالیایی، ژاپنی، اسپانیایی، ترکی استانبولی).

www.naseej.com پایگاه نسیج . کام E-Mail : info@naseej.com ( عربی و انگلیسی)

این سایت مشتمل بر این گزینه هاست. الاسلام و المسلمون، العلوم و الصحّة، الادلّة و المراجع التعلیم و العلوم الإنسانیّة، الشعر و الثقافة و الفنون و...

گزینه الإسلام والمسلمون مشتمل بر این گزینه هاست: اقتصاد اسلامی، قرآن، تفسیر، حدیث اقلیت های مسلمان، مراکز اسلامی، فقه، رمضان، مجلات، کتب، دائرة المعارف اسلامی، در بخش قرآن، مطالبی قرآنی و تفسیری موجود است. مقالاتی موضوعی پیرامون توبه با استفاده از قرآن، فضیلت و حقیقت آن و... در این آدرس موجود می باشد.

www.turath.com پایگاه تراث . کام E-Mail : turath@go.com.jo (عربی)

گزینه های این پایگاه عبارت است از: الإسلام، مشروع القرن، کتب و برامج، برامج مجانیه، صوتیات، از جمله موارد کتب وبرامج، بخش علوم القرآن می باشد که مشتمل بر موارد زیر است :

کتابخانه تفسیر و علوم قرآن، فی ظلال القرآن، متن الشاطبیه، جزء عمّ و سوره فاتحه یا قراء ات هفت گانه متواتره .

گزینه صوتیات، مشتمل است بر قرائت کامل قرآن توسط عبدالرحمن سدیس و مسعود شریم .

www.islam101.com پایگاه اسلام 101 . کام E-Mail : islam@islam101.com (انگلیسی)

گزینه های این پایگاه مشتمل است بر: خدا، قرآن، پیامبر، تاریخ اسلام، حقوق بشر، اسلام و زن، اسلام و حکومت و...

گزینه قرآن این سایت مشتمل است بر: قرآن مجید، قرآن در یک نگاه، راهی به سوی قرآن، حفاظت از قرآن، قرآن معجزه معجزه ها، تحلیل هایی پیرامون ترجمه های انگلیسی قرآن، ترجمه قرآن توسط یوسف علی، پیکتال و... کتابهایی در موضوع قرآن، صوت قرآن و...

www.islamsun.com پایگاه شمس الاسلام

E-Mail : webmaster@islamsun.com (عربی)

گزینه های این پایگاه عبارتنداز: قرآن، حدیث، تفسیر، عقاید، طهارت و پاکیزگی، نماز، زکات، روزه، مناسک، الفقه العام، السیرة النبویة، لطائف و معارف، للنساء، الطفل المسلم، الشعر الإسلامی، موسوعة الفتاوی، أبحاث علمیة و...

گزینه قرآن آن مشتمل است بر: جستجو در قرآن، چاپ قرآن، حفظ قرآن دعوت، ملاحظات.

www.islamdir.net پایگاه اسلام دایر. نت E-Mail : webmaster@islam-online.net

(عربی)

این پایگاه مشتمل بر این موضوعات است:

القرآن الکریم، الحدیث و علومه، شؤون سیاسیه، تعریف بالاسلام، الاسلام و قضایا العصر، الفقه و علومه، التاریخ و الحضارة، ادیان و فرق، جماعات و مذاهب و...

گزینه قرآن، دارای این مطالب است: تلاوت، تفسیر، علوم قرآن، تجوید، داستان ها و قصه ها قرآنی، معرفی تعدادی سایت های قرآنی

www.islam4u.com پایگاه مرکز الاشعاع الاسلامی e-mail: islam4u@hotmail.com

عربی

گزینه های این پایگاه عبارتند از:

القرآن الکریم الحدیث الشریف نهج البلاغه برنامج المجیب

گزینه قرآنی دارای این موضوعات است :

نص القرآن الکریم، قرآن کامل zip شده قابل دریافت، التفسیر المیّسر.

www.annajat.com شبکه سفینة النجاة

e-mail: info@annajat.com عربی

گزینه های این پایگاه مشتمل بر این موضوعات می باشد.

القرآن الکریم ، النبی الاعظم (ص)، اهل البیت (علیهم السلام) ، شخصیات ،المکتبه ، مواقع اسلامی ، اسئلةٌ وردود المناسبات، المرآة

گزینه قرآنی مشتمل بر این مطالب است : کیف نفهم القرآن الکریم ، الاعجاز الحلمی فی القرآن، التزکیه سبیل العاده الوحید

www.alhikmeh.com پایگاه الحکمة

e-mail: alhikmeh@alhikmeh.com (عربی)

گزینه های این پایگاه : القرآن الکریم، اهل البیت (علیهم السلام)، الحدیث الشریف الدعاء، الاخلاق، الفقه المیسّر، الخدمات

گزینه قرآن :القرآن الکریم

معلومات قرآنیّه

اهل البیت (علیهم السلام) و القرآن الکریم

بحوت و محاضرات

www.qurannet.bizland.com پایگاه قرآنی قرآن نت بیزلند کام

e-mail: info@qurannet.bizland.com (عربی)

این پایگاه مشتمل بر این گزینه

ها است :

مدرسة الزهراء لتدریس القرآن الکریم

نبذة عن المدرسه، القرآن الکریم ، مناقشات ، مواقیت الصلاة ، مواقع، ملف خاص بمسابقة القرآن الحکیم .

مدرسه حمد _ بحرین

www.irib.com پایگاه صدا و سیما

e-mail: Webmaster@irib.com (عربی ، انگلیسی ، فارسی)

گزینه ها، قرآن و عترت ، روزشمار، ایران شناسی، پژوهش ها، همایشها، خدمات و محصولات دیگر پایگاهها . و ...

گزینه قرآن و عترت دارای این موضوعات می باشد: قرآن مجید

قرآن معجزه جاوید ترجمه قرآن به زبانهای مختلف دیگر ترجمه (چینی ، انگلیسی، عربی ، فرانسوی ، اسپانیایی ، بوسنیائی، ایتالیائی) رادیو قرآن رادیو معارف اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم اجمعین)

www.al-montada.com المنتدی الحسینی للثفاقة الاسلامیة

e-mail: info@al-montada.com (عربی)

گزینه ها : فی ریاض القرآن :

الثقاقة الحسینیة، المحاضرات الاسلامیة، مرآةالکتب، المکتبة الاسلامیة، المجلة الثفافیة، رکن الشباب، رسائل و ردود،

گزینه فی ریاض القرآن مشتمل بر این بخش ها می باشد تلاوة القرآن احکام وآداب، مع حفاظ و قراء القرآن، الاعجاز فی القرآن الکریم، قالوا فی القرآن الکریم، جولة فی عالم القرآن، أشهرالقراءات لأشهر القراء، رسائل وردود.

266 و... )

پرسشگر محترم برای آگاهی بیشتر از تفسیر و تجزیه و تحلیل معارف الهی و مسائل گوناگون به کتاب های زیر مراجعه کنید:

1. تفسیر المیزان علامه طباطبایی ، در 20 مجلد، انتشارات اسلامی قم

2. پیام قرآن آیة الله مکارم شیرازی و دیگران در 10 مجلد، انتشارات دارالکتب الاسلامیة تهران

3. منشور جاوید، آیة الله جعفر سبحانی انتشارات مؤسسه سیدالشهدأ، قم

4. تفسیر موضوعی قرآن آیة الله جوادی آملی انتشارات مؤسسه اسرأ، قم

عیسی 12. غلّو در حضرت عیسی 13. فضایل حضرت عیسی 14. فلسفه نام گذاری عیسی به روح الله، کلمة الله و مسیح 15. نماز حضرت عیسی و... کتاب "فرهنگ موضوعی تفاسیر (براساس بیست دوره تفسیر قرآن از شیعه و اهل سنت ) راهنما و کمک خوبی برای شما در باره طرح یاد شده و هر طرح قرآنی دیگر است

این کتاب که به همّت محققان "مرکز فرهنگ و معارف قرآن تدوین و از سوی انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی منتشر شده است شما را در انتخاب عناوین و تفاسیری که در آن ها از آن عناوین بحث شده کمک خواهد کرد.

در ضمن چون سیاست مرکز عدم پاسخ دهی مفصل به کارهای تحقیقی و پرسش های مسابقه ای است تحقیق در زمینه های دیگر را که ذکر کرده بود (ارتباط مسیح با امام زمان و...) به عهده خودتان می گذاریم

بدون توجه به ریشة آن ها، تدوین کرده مفید است

در مورد معانی الفاظ قرآن کریم نیز معجم های متعدد عربی و فارسی تألیف شده است که یک مورد آن که فارسی و در برخی موارد توضیحاتی دربارة آیات قرآن داده شده است معرفی می گردد.

قاموس قرآن تألیف سید علی اکبر قرشی در 6 جلد از انتشارات دارالکتب الاسلامیة

کبیر فخر8130...83

(ح کشف الاسرار2182...83

مجمع البیان 2787...83

(ح المنار3354...83

نمونه 2491...83

احکام تقیه

تبیان 2435آل عمران 28

...4165انعام 68

الجدید239آل عمران 28

فتح القدیر1332...28

کاشف 242...28

(ح کبیر فخر814...28

...11137مائده 3

(ح مراغی 3137آل عمران 28

(ح المنار3280...28

(ح المنیر3203...28

المیزان 3153...28

(ح نمونه 237328

...5290انعام 68

(ح ...11424نحل 106

حکم تقیه به هنگام اکراه بر کفر

(ح ابن کثیر2912نحل 106

اقسام تقیه

نمونه 17333احزاب 39

اهمیت تقیه

کشاف 2637نحل 106

(ح نمونه 2375آل عمران 28

(ح ...2088غافر28

تاریخ تقیه

کاشف 241آل عمران 28

تقیه امامان

تبیان 4165انعام 68

مجمع البیان 4490...69

نمونه 17334احزاب 39

تقیه انبیأ

(ح نمونه 17333احزاب 39

تقیه عمار -- <- عمار

تقیه محمد(ص

نمونه 17333احزاب 29

شرایط تقیه

التحریر11262یونس 84

کشف الاسرار277آل عمران 28

فلسفه تقیه

(ح نمونه 11423نحل 106

...17334احزاب 39

مفهوم تقیه

نمونه 17334احزاب 39

تقیه از معتقدات کلامی _ فقهی شیعه است که ریشه قرآنی دارد.

در قرآن در چند آیه به طور صریح یا ضمنی به تقیه اشاره شده است در آیه 106 سوره نحل آمده است "مَن کَفَرَ بِاللَّه ِ مِن بَعْدِ إِیمَ_َنِه ِ إِلآ مَن ْ أُکْرِه َ وَ قَلْبُه ُ مُطْمَ_ئِن ُّ بِالاْ ?ًِیمَ_َن ِ وَ لَ_َکِن مَّن شَرَح َ بِالْکُفْرِ صَدْرًا فَعَلَیْهِم ْ غَضَب ٌ مِّن َ اللَّه ِ وَ لَهُم ْ عَذَاب ٌ عَظِیم ٌ; هر کس پس از ایمان آوردن خود، به خدا کفر ورزد ]عذابی سخت خواهد داشت مگر آن کس که مجبور شده و]لی قلبش به ایمان اطمینان دارد لیکن هر که سینه اش به کفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان است و برایشان عذابی بزرگ خواهد بود."

این آیه در شأن عمّار است که در برابر شکنجه مشرکان مکّه از روی تقیه به ظاهر از پیامبر9 برگشت بعد از این که پیامبر با خبر شدند فرمودند: "برگشت عمار ظاهری بوده است و ایمان با گوشت و خون او آمیخته است "

آیات دیگری که در آن ها به طور ضمنی یا صریح به تقیه و کتمان عقیده اشاره

شده است عبارتند از: (آل عمران 28); (صافات 89); (انبیأ، 63) و (یوسف 70)

ضمن این که در مجامیع حدیث شیعه احادیث بسیاری در جواز و ضرورت تقیه نقل شده است (ر.ک بحارالانوار، ج 75.)

فقهای شیعه تقیه را به چهار نوع تقسیم کرده اند "اکراهیه خوفیه کتمانیه و مداراتی .

1. تقیه اکراهیه عبارت است از عمل کردن بر وفق دستورهای حاکمی جائر، به هنگام ضرورت و برای صیانت نفس ..;

2. تقیه خوفیه عبارت است از انجام اعمال و احکام بر طبق فتاوای رهبران دینی در کشورهای سنی نشین ..;

3. تقیه کتمانیه عبارت از پنهان داشتن ایمان خویش است برای به انجام رساندن فعالیت پنهانی در جهت پیشبرد هدف های دین به هنگام ضعف نیروهای خودی و فقدان آمادگی برای در پیش گرفتن تبلیغ آشکار.

4. تقیه مداراتی عبارت است از رعایت قوانین همزیستی با اکثریت اهل سنت و شرکت در اجتماعات عبادی و اجتماعی آنان برای حفظ وحدت اسلامی و استقرار حکومتی نیرومند که سایه اش بر سر همه مسلمانان به یکسان گسترده باشد.(قرآن پژوهی بهأالدین خرم شاهی ص 819، مرکز نشر فرهنگی مشرق )

حدیث امام خمینی

18- اخلاق اسلامی (ترجمه العادات) دکتر مجتبوی

19- رساله لقاءالله میرزا جواد ملکی تبریزی

20- حکمت عبادات آیت اللّه جوادی آملی

21- مراحل اخلاق در قرآن آیت اللّه جوادی آملی

معیار این دو است و هر چیزی وقتی دارای ارزش و قیمت است و شایستگی آموختن و عمل کرد ن دارد که با این دو معیار حق سازگار و هماهنگ باشد.

امامان ما(ع) خود در مورد احادیث فرموده اند: احادیث ما را با قرآن مقایسه کنید، اگر با آن موافق بود و با خطوط کلی آنها سازگار بود آن احادیث از ما است، آنها را بگیرید و عمل کنید وگرنه به آنها اعتنا و توجهی نکنید. بنابراین وظیفه فعلی و فوری ما این است که با قرآن و پیام ها و خطوط کلی آن دقیقا آشنا شویم و نیز با روایات اولیای الهی در ارتباط پیگیر باشیم تا بتوانیم با شناختی که از این دو منبع عظیم و استوار به دست می آوریم، حق و باطل را تشخیص دهیم و در راه دشوار بندگی دچار خطا و آسیب نگردیم.

مطالعه کتاب های اساتید شناخته شده ای مانند استاد شهید مطهری و استاد مصباح یزدی و جوادی آملی و یا استاد محمد شجاعی در تحصیل شناخت عمیق و روشن تأثیر فراوانی دارد.

غیر مسند - قابل اعتماد می دانند و هر کدام هم برای خود ادله ای دارند.

155، 156، 179، 249 - 252، 331 و ج 2، ص 244، 288).

از مجموع مطالب یاد شده و دیگر مطالبی که راجع به بونی و کتاب او ملاحظه شد شاید بتوان این گونه نتیجه گرفت که اولا به احتمال قوی وی از اهل سنت و صوفی بوده است و یا حداقل شیعه بودن وی ثابت نیست مطالبی را هم که در این کتاب آورده مستند نمی باشد بنابراین نه صد در صد قابل قبول است و نه می توان آن را رد کرد ولی آنچه مسلم است وی در علم اعداد و حروف صاحب نظریاتی بوده.

انشاءالله اثر بخش خواهد بود.

فرزندان امام حسین«علیه السلام»(از اما زین العابدین«علیه السلام» تا امام حسن عسگری«عج» قرار گرفت) و اکنون نیز در نزد حضرت حجّت«عج» می باشد. آن مقدار از اصول و فروع دین که ائمه«علیهم السلام» در زمینه های مختلف بیان فرموده اند از همین کتاب جامعه بود. آنان گاهی اوقات دستور می دادند خود کتاب را بیاورند تا اصحاب و شاگردان آن بزرگواران عین نوشته حضرت علی«علیه السلام» را ببینند.

بنابراین فرق اساسی میان مکتب تشیع و تسنّن در این است که آنچه امامان معصوم«علیهم السلام» فرمودند عیناً از کتاب «جامعه» و از رسول اکرم«صلی الله علیه وآله» می باشد، ولی آرا و افکار اهل سنّت متکی بر اجتهاد خودشان یا دیگران و یا روایاتی است که در دوره حکومت اموی جعل شده است. به این جهت، شیعه معتقد است: اسلام راستین فقط در تشیّع جلوه کرده است، و آنچه ائمه«علیهم السلام» در مورد اوصاف بهشت، جهنّم، معاد، انسان، عالم و... فرموده اند از علومی بود که رسول خداوند با تکیه بر وحی به علی«علیه السلام» آموخته بود و از طریق ایشان به دیگر ائمه«علیهم السلام» منتقل شد.

« بخش پاسخ به سؤالات »

آنها.

1. درآمدی بر تفسیر علمی قرآن، دکتر محمدعلی رضائی اصفهانی، انتشارات اسوه.

2. تفسیر علمی قرآن، دکتر ناصر رفیعی محمدی.

3. رابطه علم و دین، محمدعلی رضائی اصفهانی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

4. التفسیر العلمی للقرآن فی المیزان، دکتر عمر ابو حجر، دارقتیبه، بیروت.

5. قرآن و علوم طبیعت، دکتر مهدی گلشنی، امیرکبیر.

مرحله چهارم: شناخت عمیق رابطه قرآن و یکی از علوم انسانی یا طبیعی.

1. طب در قرآن، دکتر دیاب و دکتر قرقوز، ترجمه علی چراغی، انتشارات صحفی.

2. دارونیسم یا تکامل انواع، جعفر سبحانی، انتشارات توحید.

3. تکامل در قرآن، علی مشکینی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

4. دانش عصر فضا، حسین نوری، نشر مرتضی.

5. قرآن و روانشناسی، محمد عثمان نجاتی، ترجمه عباس عرب، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی.

6. الالوان فی القرآن الکریم، عبدالمنعم الهاشمی، ابن حزم.

7. اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، دکتر سید رضا پاک نژاد، چاپ اسلامیه.

8. فلسفه احکام، احمد اهتمام، چاپخانه اسلام، اصفهان.

9. اعجاز قرآن، تحلیل آماری حروف مقطعه، رشاد خلیفه، سازمان چاپ دانشگاه شیراز.

10. اسلام و طب جدید یا معجزات علمی قرآن، عبدالعزیز اسماعیل پاشا، سید غلامرضا سعیدی، انتشارات برهان.

11. نگاهی قرآنی به فشار روانی، اسحاق حسینی کوهساری، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

رنگ سفید,نمایشگر, صلح طلبی است ; یعنی در سیاست خارجی ما خواهان وضعی هستیم که همهء ملیت ها به رغم اختلافات فکری و اعتقادی که دارند, می توانند زندگی بدون جنگ و خون ریزی داشته باشند و در کنار هم در صلح و آرامش ,به تلاش و تکاپو مشغول باشند.

_ رنگ سرخ , رنگ خون و انتقام است ; یعنی صلح خواهی و آرامش طلبی ملت ایران , از موضع ضعف و زبونی نیست , تا کسانی بخواهند سوء استفاده کنند و به سرزمین یا اعتقاد مردم مملکت هجوم بیاورند, بلکه ما از موضع قدرت و رعایت کرامت انسانی , صلح خواهی را شعار خویش قرار داده ایم . اگر کسی بخواهد به مرزهای ملی یا دینی ما حمله کند, با قدرت تمام انتقام خواهیم گرفت و مهاجم را به کیفر اعمالش خواهیم رساند. رنگ قرمز رنگ انتقام است , به همین جهت بعد از شهادت حضرت اباعبداللّه الحسین 7 همواره پرچم قرمز رنگی بر روی قبر مبارکش نصب شده بود هم اکنون این پرچم بر روی گنبد طلایی سیدالشهداء7در اهتزاز است ; یعنی پیروان حسین 7هنوزانتقام خون مولایشان را نگرفته و رهروان راه یزید را به مکافات اعمال ستم گرانه شان نرسانده اند.

استفادهء بیرق به عنوان نماد در مصر قدیم و آشور و نزد یهودیان معمول بود. در ایران قدیم درفش کاویان معروف است , در دورهء کوروش بیرقی سفید با نقش عقاب زرین به کار می رفت .

بیرق های اولیه در اروپا جنبهء دینی داشت و قدیمی ترین آن ها بیرق دانمارک بود که صلیبی سفید بر آن منقوش می باشد. قسطنطنین

پس از پذیرفتن مسیحیت , نام حضرت عیسی را بر روی پرچم روم نوشت . استعمال پرچم ملی در اروپا از اواخر قرن هیجدهء میلادی معمول شد.(2) اگر چه پرچم ها گاهی به عنوان علامت یک گروه و دسته یا ارتش

به کار می رود تا افراد بتوانند تحت لوا همدیگر را پیدا کنند, اما غالباً زبانی برای بیان تمایلات ملی و مذهبی و یاشعاری است حزبی و حکومتی . کلمهء بر روی پرچم عربستان دینی بودن حکومت رامی رساند و داس و چکش بر روی پرچم شوروی سابق , شعاری حزبی و حکومتی بودکه ما حامی طبقهء کشاورز وکارگر هستیم , گرچه این شعار هیچ وقت جامهء عمل نپوشید.

(پ_اورقی 1.غلامحسین مصاحب , ج 1 ص 531

(پ_اورقی 2.غلام حسین مصاحب , دائرة المعارف فارسی , ج 1 ص 531

شیخ عباس قمی(ره)، منتهی الامال، ج 1، ص 14، فصل بیان احوال حضرت رسول خدا(ص) در ایام شیرخوارگی.

ص 390

(پ_اورقی 2.همان , ص 410 محمد هادی معرفت , التمهید, ج 1 ص 232

(پ_اورقی 3.التمهید, ج 1 ص 228

و معتبرمی باشند و بر اساس آن فتوا می دهم .(4)

ولی نکته ای که باید به آن توجه نمود, اختلاف دیدگاه ها در اجتهاد است ; یعنی چه بسا همان اسنادی که نزد شیخ صدوق قابل اعتماد بوده , نزد مجتهدان دیگر معتبر نباشد, چنان که آیت اللّه خویی می فرماید: .(5)

(پ_اورقی 1.اولین کتاب , کافی است که توسط محمد بن یعقوب کلینی (ره ) که در عصر غیبت صغری می زیستند و در سال 328یا 329فوت نموده , نوشته شده است .

(پ_اورقی 2.در مقدمهء جلد اوّل کتاب آمده است که ابوالحسن علی بن حسین بابویه , پدر شیخ صدوق فرزند نداشت . نامه ای توسط سومین نایب خاص یعنی حسین بن روح نوبختی خدمت حضرت ولی عصر7فرستاد و از حضرت تقاضا نمود که برایم دعا کن و از خدا بخواه که ئئ فرزندی به من عنایت کند. حضرت در پاسخ نامه اش مرقوم فرمود: . به این ترتیب شیخ صدوق بادعای امام زمان 7به دنیا آمد.

(پ_اورقی 3.زین العابدین قربانی , علم حدیث , ص 319

(پ_اورقی 4.. من لا یحضره الفقیه , ج 1 ص 3

(پ_اورقی 5.زین العابدین قربانی , علم حدیث , ص 320

البراعه و...

از مجلهء الهلال به همان اندازه اطلاع داریم که نوشته اید. این مجله بسیار پیشتر چاپ می شده و اکنون چاپ نمی شود. این مجله در دسترس ما برای ارسال نبود.

. این تفسیر نخست در تهران توسط دارالکتب الاسلامیه در سال 1370قمری مطابق با 1329شمسی در قطع وزیری به چاپ رسیده , سپس شرکت سهامی چاپ آن را در سال 1344شمسی تجدید چاپ کرده و چاپ سوم این تفسیر توسط انتشارات برهان در سال های 1356تا 1358انجام گرفته است .()

(پ_اورقی 1.بهاء الدین خرمشاهی , دانشنامهء قرآن و قرآن پژوهی , ج 1 ص 702

و پادشاهان و اقوامی است که پس از موسی بن عمران به وجود آمده اند. البته قوانینی وجود دارد که حتی اسفار پنجگانه یاد شده نیز ، کتب آسمانی نبوده بلکه کتابهای تاریخی ای هستند که پس از موسی بن عمران نوشته شده زیرا در در آن ها شرح وفات موسی و چگونگی تدفین او و پاره ای از رویدادهای پس از وفات وی آمده است.آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج 2، ص 310.

ب. زبور حضرت داود موجود که ، آن ها را به عنوان مزامیر می نامند ، از کتب آسمانی نبوده ، بلکه شرح مناجات ها و اندرزهای حضرت داود است. همان

ج. مهم ترین کتاب مذهبی مسیحیان که تکیه گاه عموم فرقه های مسیحی می باشد و همانند کتابی آسمانی روی آن ها تکیه می کنند: مجموعه ای است که آن راعهد جدید می نامند . مجموعه مزبور، که بیش از یک سوم عهد قدیم نیست، از بیست و هفت کتاب و رساله پراکنده و در موضوعات کاملا متفاوت به شرح زیر تشکیل یافته اند: انجیل های متی ، مرقس ، لوقا، یوحنا و اعمال رسولان ، 14 رساله از نامه های پولس به اقوام و افراد گوناگون ، رساله یعقوب، نامه های پطرس، نامه های یوحنا، نامه یهودا و بالاخره مکاشفه یوحنا که ، آخرین قسمت عهد جدید را تشکیل می دهد . البته به تصریح مورخان مسیحی و نیز گواهی اناجیل و سایر کتب و رساله هاای عهد جدید ، هیچ یک از این ها ، کتب آسمانی نبوده و بیشتر کتابهایی هستند که بعد از

مسیح نگاشته شده اند . نتیجه آن که انجیل ، کتاب آسمانی مسیح از میان رفته و تنها قسمتهایی از آن را شاگردان مسیح در اناجیل خود آورده اند که متأسفانه آن نیز با خرافاتی آمیخته شده است.

د. قرآن کریم نیز که در برخی آیات مانند آیه 41 سوره مبارکه بقره، تورات و انجیل را تصدیق نموده به معنانی عدم تحریف آنها نیست بلکه تنها بدان معنی است که صفات و ویژگی های پیامبر(ص) و قرآن با نشانه هایی که در تورات و انجیل آمده ، مطابقت کامل دارد. همان ، ج 1 ، ص 211

3. با توجه به این که با آمدن اسلام ، ادیان قبلی منسوخ شده؛ وانگهی متونی نیز که از این ادیان باقی مانده تحریف شده اند و مهم تر از همه قرآن به عنوان تنها متن وحی مورد قبول الهی آن هم بدون هیچگونه تحریفی در دست است ، مراجعه به کتب سایر ادیان الهی لزومی ندارد. مگر آن که در راستای یک کار تحقیقی و به منظور تحلیل و بررسی مسائلی از جمله اثبات وقوع تحریف در آنها صورت گیرد.

توصیه می کنیم برای آشنایی با کتاب های ادیان پیشین به کتابهای زیر مراجعه کنید.

1. تاریخ جامع ادیان از آغاز تا امروز جان ناس ، ترجمع علی اصغر حکمت ، انتشارات پیروز ، چ

اپ دوم ، 1345 تهران.

2. ادیان زنده جهان، رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالکریم گواهی، انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی ، چاپ هفتم، 377، تهران

3. تاریخ ادیان و مذهب جهان، مبلغی آبادانی ، در سه جلد ، انتشارات حر , چاپ دوم 1372 ، قم .

با مطالعه

این کتابها هم با ادیان مختلف اعم از الهی یا بشری آشنا می شویم کتابهای آنها را می شناسید و همچنین اطلاعات مفید دیگری نسبت با آنها پیدا می کنید ضمن اینکه اصل کتابهای آنها به زبان فارسی، کمتر در دسترس است و در کتاب فروشی ها پیدا نمی شود.

داده شود. وقتی دست از تحقیق و تفحص بر می دارید که به سر حد اطمینان برسید که خطری در بین نیست و احتمال ضرر از بین برود حال وقتی انسان های صادق زیادی در طول تاریخ خبر از وجود خدا و قیامت و... داده اند که هم درصد احتمال بسیار بالا و هم محتمل بسیار قوی است به حکم قانون فوق باید تحقیق را شروع کند. در این جا ممکن است گفته شود تحقیق نمی خواهد بلکه شخص یکی از ادیان و مذاهب را گرفته و عمل می کند در جواب این گوینده می گوییم که با توجه به این که اولا حقیقت واحد است و دین حق یکی است یعنی نمی شود هم گفته دین مسیحیت مثلا که خدا سه تاست. هم گفته اسلام که خدا یکی است حق باشد.

قرآن کریم می فرماید: «لقد کفر الذین قالوا ان الله ثالث ثلاثه یعنی کسانی که گفتند خدا سومی سه تاست کافر شدند (مائده، آیه 73).

علاوه بر این که خود ادیان و مذاهب ادیان و مذاهب دیگر را نفی یا مخصوص به دوره ای از زمان می دانند «من یبتغ غیر الاسلام دینا فلن یقبل منه» (آل عمران، آیه 85). لذا احتمال دارد ایشان غیر خدا را به جای خدا و غیر دین را به جای دین بپذیرد و با وجود این احتمال عقل هنوز در حکمش پابرجاست و می گوید احتمال ضرر و خطر است پس هر شخص به نسبت به حقانیت دین و مذهب خودش باید به سر حد یقین و اطمینان برسد و بر دعاوی خودش دلیل و برهان داشته باشد. گرچه

لازم نیست ادله فلسفی و عقلی دقیق ارائه کند، بلکه ملاک حصول اطمینان و داشتن حجت است. اما این که برای دعوت آنها به اسلام و جواب دادن به سؤالات آنها تحقیق کنیم این مرحله دیگری است که وظیفه همگان نیست بلکه باید عده ای خاص این مهم را به عهده بگیرند.

خلاصه سخن آن که همه موظفند در عقاید دینی خود به اطمینان برسند اگر خود توانایی علمی و امکان تحقیق دقیق علمی را دارند باید با تحقیق و مطالعه مباحث دقیق علمی و عقلی به حقانیت عقاید برسند ولی آنان که چنین امکانی برایشان نیست به تحقیقات متخصصین تکیه می کند. البته در حدی که به اطمینان برسند باید آگاهی داشته باشند پس بر همه واجب است که به پاسخگویی شبهات و پرسشها اقدام کنند.

میزان مطالعه و مراجعه به کتاب های متعدد وابسته به تأمین نیاز تحقیق و ایمان به دین حق و رفع خطر شبهات می باشد.

کتاب های زیر برای مطالعه بیشتر توصیه می شود:

1. عبدالله مبلغی آبادانی، تاریخ ادیان ومذاهب جهان، 3 جلد، انتشارات حر، چاپ دوم 1376 قم

2. جان ناس، تاریخ جامع ادیان از آغاز تا امروز، ترجمه علی اصغر حکمت، انتشارات پیروز، چاپ دوم 1374 تهران

3. رابرت . ا . هیدم، ادیان زنده جهان، ترجمه دکتر عبدالرحیم گرامی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی تهران، چاپ هفتم 1377

4. دکتر محمد عبدالله دراز، مدخلی بر کاووش در تاریخ ادیان، ترجمه و نگارش دکتر سید محمد باقر حجتی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول 1376

5. محمد رضا زیبایی نژاد، تاریخ و کلام مسیحیت، انتشارات اشراق، چاپ اول 1375 قم

6. عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، پسر خدا

در عهدین و قرآن، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اول 1378 قم.

برای آشنایی با اصول اعتقادات اسلام نیز کتاب های زیر توصیه می شود:

1. مجموعه 7 جلدی مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی، استاد شهید مطهری، انتشارات صدرا قم

2. آموزش عقاید و دستورهای دینی، استاد علامه آیت الله سید محمد حسین طباطبایی، 2 جلد، بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی استان تهران، چاپ اول 1370

3. استاد آیت الله مصباح یزدی، آموزش عقاید، دوره سه جلدی، شرکت چاپ و نشر بین الملل سازمان تبلیغات اسلامی چاپ سوم 1379

حسینی تهرانی.

(فهم این چند کتاب قدری مشکل است و برای سطح بالاتر توصیه می شود).

در پایان به شما سفارش می کنیم در صورت تمایل برای دریافت پاسخی دقیق تر برای ما بیان نمایید شخصی که در پی تحقیق و دفاع در مورد حقانیت اسلام است چه خصوصیت و موقعیتی دارد، نیز در پی دفاع از کدام حوزة معرفت و شاخة اسلام است. تا با توجه به این دو، چند کتاب سودمند برای شما معرفی نماییم.

نور وحی را استشمام می کرد.9

یکی از فضایل بسیار مهم علی(ع) ایناست که او اولین کسی است که به ندای پیامبر(ص) پاسخ داد و اسلام آورد.10

یکی از فضایل امام علی(ع) شجاعت و حضور همه جانبة او در جنگ ها بود، چنانکه مورخان نوشته اند که او در بیست و شش غزوه از غزوات پیامبر شرکت نمود و فقط در غزوة تبوک حضور نداشت.11 علاوه بر غزوات در پنجاه و پنج "سریّه" نیز شرکت کرد.12 شجاعت و فداکاری علی(ع) در جنگ احد موجب شد که صدای "لا سیف الاّ ذوالفقار و لا فتی الا علی"13 طنین انداز شود.

لیاقت و مناقب امام علی(ع) سبب شد که در آخرین حج پیامبر اسلام - موسوم به حجه الوداع - در مکانی به نام غدیر، پیامبر (ص) با دستور خداوند علی(ع) را به رهبری جهان اسلام نصب نمود.14 و فرمود: "هر کس من مولای اویم علی مولای او است".15

متأسفانه سفارش پیامبر(ص) و دستور خدا را نادیده گرفته، بعد از رحلت پیامبر، سقیفه را تشکیل16 و شعار "أمیر منا و أمیر منکم" را سر دادند17 و امام علی(ع) را از صحنة سیاست کنار گذاشتند. کنار گذاشتن علی(ع) از صحنة سیاست موجب شد که جامعة اسلامی دچار بحران و مشکلات فراوان شده و پیامدهای دیگر نیز به وجود آید و ستم ها بر خاندان پیامبر روا داشته شده و عملاً به ساحت مقدس امام علی(ع) و فاطمه زهرا(س) اهانت گردد18 و علی(ع) در اوج مظلومیت قرار گرفته وحادثه عاشورا به وجود آید.

اگر پیمان مردم با ولیّ بود

نه فرمان نبی از یاد می رفت

نه زهرا کشته می شد در جوانی

نه خون دل نصیب

مجتبی بود

اگر پیوند با آل علی بود

نه رنج و زحمتش بر باد می رفت

نه می شد خسته از این زندگانی

نه پرپر لاله ها در کربلا بود19

سکوت بیست و پنج سالة امام: یکی از فرازهای مهم زندگانی امام علی(ع) بیست و پنج سال سکوت او در برابر خلفا است. سکوت امام دربرابر خلفا بدان معنا نبود که حضرت آنان را شایستة رهبری می دانست، زیرا حضرت بارها از ولایت به عنوان حق خود یاد نمود.20 و علت سکوت خویش را حفظ دین21 و وحدت22 اسلامی و رعایت مصالح عمومی دانست. اگر امام در برابر خلفا سکوت نمی کرد، دین در خطر بود و دشمنان داخلی و خارجی نظام اسلامی را تهدید می کردند؛ از این رو می توان گفت سکوت امام معنا دارد بوده23 و بهترین راهکار جهت حفظ دین و وحدت اسلامی بود.

حکومت علوی: یکی از ویژگی های امام علی(ع) در تشکیل حکومت علوی و سیرة حکومتی آن است. علی(ع9 مردمی ترین حکومت را تشکیل داد. تا آنجاکه حضرت در هنگام بیعت مردم، برای زیر دست و پا ماندن امام حسن و امام حسین(ع) - به خاطر استقبال جمعیت - احساس خطر نمود.24

از سوی دیگر او در ادارة حکومت از عدالت و قانون تجاوز نکرد. بی تردید او قانونمند ترین حکومت را داشت که می توان از آن به عنوان بهترین حکومت جهان یاد نمود.

متأسفانه عدالت گرایی و قانونمندی علی(ع) موجب شد که دشمنان حضرت، جنگ های جمل، حفین و خوارج را شکل دادند. همچنین عدالت علی موجب شد که دشمنان عدالت ستیز، تندی عدالت را در محراب عبادت به شهادت برسانند.

باب شهر

علم: یکی از فضایل مهم علی در بُعد علمی او ظهور می کند؛ تا آن جا که پیامبر(ص) فرمود: " أنا مدینه العلم و علی بابها".25

کلمات و خطبه های امام به عنوان نهج البلاغه جمع آوری شد که از آن به "اخ [برادر] قرآن" یاد کرده اند. نهج البلاغه - گرچه هنوز میان شیعیان غریب است. اما گرانسنگ و مهم ترین کتابی است که ده ها دانشمند مسلمان و غیر مسلمان، آن را شرح نموده و ده ها کتاب دربارة اسناد، موضوعات و ... آن تدوین شده است.

بی تردید می توان از نهج البلاغه به عنوان دایره المعارف اسلامی یاد نمود که محتوای آن از جامع ترین انسان - علی(ع) - است. پژوهشگران و محققان می توانند موضوعات مختلف نهج البلاغه را به عنوان محورهای تحقیق و پایان نامه گزینش نمایند، مانند: ساختار حکومت دینی در نهج البلاغه، اصول حکومت داری در نهج

البلاغه؛ علل ظهور و سقوط حکومت ها در نهج البلاغه؛ قانون گرایی مدیران حکومتی در نهج البلاغه، سیمای مدیران از منظر نهج البلاغه، معنویت گرایی در نهج البلاغه، دنیا و آخرت از دیدگاه نهج البلاغه، عرفان در نهج البلاغه و ... مبانی علمی و اندیشه های سیاسی و عرفانی امام علی(ع) اختصاص به نهج البلاغه ندارد، بلکه کتاب های دیگر مانند غررالحکم و دررالکلم نیز می تواند منبع تحقیقی انتخاب شود.

در این جا دیدگاه برخی از دانشمندان را دربارة علی (ع) می آوریم:

ابن ابی الحدید معتزلی می گوید: ... و چه گویم دربارة مردی که تمام فضایل انسانی به او منتهی می شود و کلیة فرقه های اسلامی خود را به او

منسوب می دانند. او است رئیس فضیلت ها و سرچشمة همة فضایل...".26

عبدالفتّاح عبدالمقصود (دانشمند مصری) می نویسد: "... پس از محمد(ص) کسی را ندیده ام که شایستة باشد پس از او قرار گیرد، یا بتواند در ردیفش بیاید، جز پدر فرزندان پاک و برگزیدة پیغمبر" علی بن ابی طالب" ...".27

فخر رازی می نویسد: " هر کس در دین، علی بن ابی طالب را پیشوای خود قرار دهد، همانا رستگار شده است...".28

زمخشری از علمای اهل سنت نیز می گوید: "من چه بگویم دربارة مردی که فضایل او را دشمنانش از راه کینه جویی و حسد انکار کردند و دوستان او از ترس و بیم پنهان داشتند، ولی از این میان آن قدر فضیلت های وی انتشار یافت که خاور و باختر را فرا گرفت".29

جهت اطلاع بیشتر به منابع معرفی شده در پانوشت، مراجعه کنید.

1 ارشاد مفید، ج1، ص 2.

2 ذخایر العقبی، ص 92.

3 الفصول المهمه، ص 30.

4 السیره الحلبیه ج1، ص 139؛ کشف الغمه، ج1، ص 90؛ مروج الذهب، ج 2، ص 2؛ ارشاد مفید، ج 1، ص 2.

5 کفایه الطالب، ص 407.

6 خطبه قاصعه.

7 همان.

8 نهج البلاغه، خطبة قاصعه.

9 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 13، ص 197.

10 تاریخ طبری، ج 2، ص 213؛ فروغ ولایت، ص 44 - 45؛ سیرة ابن هشام، ج1، ص 264.

11 فروغ ولایت، ص 77.

12 همان.

13 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 14 ص 215؛ تاریخ طبری، ج 2، ص 197؛ کامل ابن اثیر، ج1، ص 55.

14 مائده، آیة 67.

15 الغدیر، ج1، ص 196 - 209.

16 الامامه و السیاسه، دینوری، ص 8 _ 13؛ انساب الاشراف، ج2 ،

ص 259.

17 همان.

18 تاریخ ابن الغداء، ج 1، ص 219.

19 جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، ص 291.

20 شرح ابن ابی الحدید، ج1، ص 307.

21 سیری در نهج البلاغه، ص 178 - 181.

22 همان.

23 جعفر سبحانی، فروغ ولایت، ص 159.

24 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج1، ص 200، مهدی پیشوایی سیرة پیشوایان، ص 81.

25 بحارالانوار، ج 40، ص 203.

26 شرح ابن ابی الحدید، ج1، ص 16.

27 داستان غدیر، ص 291.

28 تفسیر فخر رازی، ج1، ص 111.

29 محمد ابراهیم سراج، امام علی(ع) خورشید بی غروب، ص 270.

او را نزد مردم خرد کند. او بدین منظور با افراد متعددی تماس می گرفت و هر یک قسمتی از زندگی عایشه را شرح نمودند. این کتاب به بیان زندگی عایشه از دیدگاه آنان می پردازد.

مندرجات این کتاب بیش از آن که گویای حوادث تاریخی باشد، گویای این است که نویسنده و یا مترجم در جهت نوشتن رُمان بر آمده است. محتوای کتاب فاقد ارزش تاریخی است، چون که در کتاب های ارزشمند تاریخی باید زنجیرة سند، اعتبار راویان، معارضت نداشتن با نقل های معتبر و معیارهای پذیرفته شده وجود داشته باشد. اما این کتاب، فاقد زنجیرة سند است، راوی و یا راویان مورد اعتماد نیستند، محتوایش هم با نقل های معتبر و معیارهای پذیرفته شده معارضت دارد. امّا این جمله که در کتاب آمده که امام علی(ع) از سیاست لازم برخوردار نبود، نادرست است. حضرت آن گاه که از سوی معاویه به این اتهام متهم شد، پاسخ داد که :"اگر دین مانع نمی شد من سیاستمدارترین سیاستمداران می بودم"؛[25] یعنی اگر سیاست به معنای نیرنگ و حیله و فریب افکار عمومی و شیطنت های گوناگون باشد، حضرت علی(ع) از این امور پیراسته بود چون که دین جلو این کارها را می گیرد، ولی اگر سیاسی به معنای تدبیر امور و رهبری و هدایت مردم به سوی سعادت باشد، حضرت بهترین سیاستمدار بود.

برخی این ادعا را مطرح می کنند که مسلمانان آن قدر مغرورند که خود را برتر از دیگران می دانند و حال آن که از همة کشورها و ملل پایین ترند. به این ادعا چه پاسخی باید داد؟

پاسخ: با توجه به چند نکته

پاسخ سؤال روشن می شود:

1_ از نظر اسلامی، غرور صفتی است بسیار زشت و نابود کنندة انسان می باشد. غرور بود که شیطان را برای همیشگی راندة درگاه الهی کرد. هنگامی که خداوند به شی طان دستور داد به حضرت آدم سجده کند، شیطان بر اثر خصلت ناپاک غرور گفت: "(من سجده نمی کنم) از آدم بهترم، زیرا مرا از آتش و او را از خاک آفریده ای".4[26] علی (ع) فرمود: "آدم عاقل هرگز مغرور نمی شود".[27] بنابرانی مسلمان واقعی مغرور نمی شود.

2_ دین اسلام خاتَم و پایان بخش دین ها است، یعنی با آمدن اسلام همة مردم جهان مؤظفند که دین اسلام را بپذیرند، زیرا که دین کامل است. قرآن می فرماید: "هر کس دینی جز اسلام اختیار کند، از او پذیرفته نخواهد شد".5[28] با این دید است که هر فرد مسلمان معتقد است دین اسلام کامل ترین و برترین ادیان است و این غرور نیست بلکه درک یک واقعیت است.

3_ عقب ماندگی کشور اسلامی ربطی به اسلام ندارد، زیرا عمدة عامل پیشرفت کشورهای مترقی، دانش است و هیچ دین و مکتبی به اندازة اسلام نسبت به فراگیری علم توصیه نکرده است. رسول خدا(ص) فرمود: "طلب علم بر هر مسلمانی (اعم از زن و مرد) واجب است".[29]

امام صادق(ع) فرمود: "علم آموزی در هر حال واجب است".[30]

پیامبر(ص) فرمود: "فضل عالِم بر غیر عالِم مانند فضل پیامبر بر امتش است".[31]

چنین گفت پیغمبر راستگوزگهواره تا گور دانش بجوی

بنابراین علت پیشرفت نکردن کشورهای اسلامی مربوط به اسلام و تعالیم آن نمی باشد بلکه عامل اصلی، سستی و تنبلی مردم و فساد و تباهی وخودکامگی و دیکتاتوری سران

کشورهای اسلامی می باشد. قرآن می فرماید: "خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملتی) را تغییر نمی دهد مگر آن که آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند".6[32]

بنابراین تا مردمی با ابتکار خودشان در اوضاع و احوال خود تغییری ندهند، خداوند اوضاع و احوال عمومی آنان را عوض نمی کند و این یک سنت لا یتغیر الهی است.

[24]همان.

[25]نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبة 200.

[26]اعراف (7) آیة 12.

[27]غررالحکم، مادة عقل.

[28]آل عمران (13) آیة 85.

[29]محمد محمدی ری شهری، میزان الحکم، ماده علم، شماره 13745 و 13747 و13926.

[30]همان.

[31]همان.

[32]رعد(13) آیة 11.

را به نگارش در آورد. مندرجات این کتاب اخبار از کائنات است.[5]

5- "کتاب الآداب": این کتاب را از امام علی(ع) نقل کرده اند.

6- کتاب الافرائض؛ از امام علی(ع)

7- "جمع القرآن و تأویله"، یا "جمع القرآن علی ترتیب النزول"؛

8- "کتاب املی فیه سنین نوعاً مِن انواع علوم القرآن"؛

9- "کتاب فی زکاه النعم"؛ از امام علی(ع)

10- "کتاب فی ابواب الفقه"؛ از امام علی(ع)

11- "کتاب آخر فی الفقه"؛ از امام علی(ع)

12- عهد نامة مالک اشتر؛ از امام علی(ع)

13- وصیت به محمد بن حنفیه؛ از امام علی(ع)

14- قضاوت های امیر مؤمنان(ع)

15- مسند امام علی(ع)، این کتاب را نسائی از روایات امام علی(ع) جمع آوری نموده است

16- نهج البلاغه، سید رضی از سخنان حضرت علی(ع) آن را جمع آوری نموده است

17- جنه الاسماء؛ از امام علی(ع)

18- غررالحکم و دررالکلم، عبدالواحد آمدی از کملات حضرت جمع آوری نموده است

19- کتاب معماهای علی(ع)

20- الامثال الامام علی بن ابی طالب[6]

21- الصحیفه الکامله فی الادعیه؛ از امام چهارم(ع)

22- الصحیفه الثانیه السجادیه؛ جمع آوری توسط شیخ حُرّ عاملی

23- الصحیفه الثالثه السجادیه؛ جمع آوری توسط میرزا عبدالله اصفهانی، معروف به افندی، صاحب ریاض العلما

24- الصحیفه الرابعه السجادیه؛ جمع آوری توسط میرزا حسین نوری

25- الصحیفه الخامسه السجادیه؛ جمع آوری توسط سید محسن امین، صاحب اعیان الشیعه

26- رسالة حقوق؛ از امام سجاد(ع)[7]

27- کتاب التفسیر؛ از امام باقر(ع)

28- رسالة امام باقر(ع) به سعد الخیر

29- کتاب الهدایه؛ از امام باقر(ع)[8]

30- "جفر ابیض"، امام صادق(ع) فرمود: "نزد من جفر ابیض است و محتوایش: زبور داود، تورات موسی، انجیل عیسی، صحف ابراهیم و حلال و حرام و مصحف فاطمه است. مصحف فاطمه قرآن نیست، بلکه در آن هر حکمی که مورد

نیاز بشر باشد، وجود دارد".[9]

در روایتی دیگر آمده است که در مصحف فاطمه(س) اخبار کائنات مندرج است، نه حلال و حرام، همان گونه که در مصحف فاطمه بیان شد.

30- رسالة امام ششم به نجاشی (والی اهواز) معروف به رسالة عبدالله بن نجاشی

31- توحید مفضل؛ امام صادق(ع) در مورد خداشناسی، املا نمود و "منفضل بن عمر" آن را به نگارش در آورد

32- کتاب اهلیلجه؛ از امام صادق(ع)

33- کتاب مصباح الشریعه و مفتاح الحقیفه، منسوب به امام صادق(ع)

34- نثر الدرر، منسوب به امام صادق(ع)[10]

35- وصیت به هشام بن حکم و ویژگی های عقل؛ از امام هفتم(ع)[11]

36- علل الاحکام الشرعیه؛ امام رضا(ع) در جواب مسائل محمد بن سنان نوشت

37- العلل فضل بن شاذان؛ او از امام رضا(ع) استماع نمود و به نگارش در آورد.

38- رسالة ذهبیه؛ در مورد طب از امام هشتم(ع)

39- فقه الرضا(ع)

40- صحیفه الرضا ( یا مسند الرضا)؛ از امام هشتم(ع)[12]

41- عیون الاخبار؛ شیخ صدوق از روایات امام هشتم(ع) جمع آوری نموده است

42- رسالة جبر و تفویض؛ از امام هادی(ع)

43- اجوبه؛ پاسخ به سؤالات یحیی بن اکثم، از امام هادی(ع)

44- قطعه بن احکام الدین؛ از امام هادی(ع)[13]

45- تفسیر؛ منسوب به امام حسن عسکری(ع)

46- مواعظ قصار؛ از امام حسن عسکری(ع)

47- رساله منقبت؛ از امام حسن عسکری(ع)

48- مکاتبات الرجال؛ از امام حسن عسکری(ع).[14]

در پایان بیان این نکته ضروری است که با توجه به فاصلة زمانی بین زمان ما و زمان ائمه(ع) نیز با توجه به محدودیت های اطلاع رسانی زمان معصومان(ع) و با عنایت به سیاست های حاکمان مبنی بر حصر امامان(ع) و ایجاد مزاحمت ها برای آنان و ... به روشنی نمی توان آثار نورانی

آن بزرگمردان را بر شمرد. بدین دلیل ابهام در انتساب برخی از کتاب ها وجود دارد و نمی توان به گونة جزم داوری نمود.

[1]کلینی، کافی، ج 1، ص 239.

[2]حسن بن فروغ، بصائر الدرجات، ص 157 و 158؛ سید مرتضی عسکری، معالمالمدرستین، ج 2، ص 223.

[3]محمد بن خالد برقی محاسن، ص 193.

[4]بصائر الدرجات همان، ص 157 و 158.

[5]کلینی، کافی، ج 1، ص 240؛ بصائر الدرجات، ص 153.

[6]ر.ک: سید محسن امینی، اعیان الشیعه، ج 2، ص 332 و 333.

[7]ر.ک: سید محسن امینی، همان، ص 475 و 476.

[8]همان، ص 518 - 521.

[9]بصائر الدرجات، ص 103 ؛ کافی، ج 1، ص 240.

[10]سید محسن امینی، همان، ص 518 - 521.

[11]همان، ص 539.

[12]همان، ص 566 - 568.

[13]همان، ص 584.

[14]همان، ص 588.

کتاب مؤلف نداشته و مانند سایر کتاب های آسمانی دیگر بر پیامبر نازل شده اند. امّا آنچه بعد ها و امروزه در دست مسیحیان قرار دارد، غیر از کتابی است که بر حضرت موسی و عیسی(ع) نازل شده بود.

سوم: در خصوص تحریف و مؤلفان کتاب مقدس امروز باید گفت: مسلمانان عقیده دارند که تورات و انجیل تحریف شده و این دو کتاب که امروز وجود دارد، تورات و انجیل واقعی نیستند، بلکه دستخوش تحریف شده و برخی مطالب از کتاب های دیگر بر این دو کتاب افزوده شده و تورات فعلی مرکّب از تورات و چندین کتاب دیگر می باشد که مورخان بعد از موسی(ع) تحریف نموده اند. از سوی دیگر محتویات این کتاب که آمیخته با خرافات فراوان و نسبت های ناروا به پیامبران و بعضی سخنان کودکانه می باشد، گواه دیگری بر ساختگی بودن آن ها است.

شواهد تاریخی نشان می دهد که تورات اصلی از میان رفته و بعداً پیروان موسی بن عمران، این کتاب ها را به رشتة تحریر در آوردند.بنابراین تورات واقعی همان است که قرآن آن را به حضرت موسی نسبت داده است.

انجیل نیز تحریف شده است و انجیل امروز آن کتاب مقدس نیست که بر حضرت عیسی(ع) نازل شده است.

در قرآن از انجیل به عنوان مفرد یاد شده است، حال آن که انجیل امروز به اناجیل اربعه معروف است که عبارتند از:

1_ انجیل متی، این انجیل به وسیلة "متی" یکی از شاگردان دوازدگانه مسیح(ع) در سال 38 م و به عقیده بعضی دیگر بین سال های پنجاه تا شصت میلادی نگارش یافته است.

2_ انجیل مرقس، طبق

تصریح کتاب قاموس مقدس، مرقس از حواریون نبوده، ولی انجیل خود را زیر نظر "پطرس" نوشته است.

3_ انجیل لوقا، "لوقا" رفیق و همسفر "پولیس" رسول بوده وانجیل را در حدود سال هفتاد میلادی نوشته است.

4_ انجیل یوحنا، یوحنا از شاگردان مسیح و از رفقا و همسفرهای پولس می باشد.

برخی عقیده دارند که انجیل یوحنا را در اواخر قرن اوّل تدوین نموده است. از مندرجات این اناجیل که عموماً داستان به دار آویختن مسیح و حوادث بعد از آن را شرح می دهند، به خوبی ثابت می شود که همه اناجیل، سال ها بعد از مسیح نگاشته شده اند و هیچ کدام کتاب آسمانی نازل بر مسیح نیستند. از این بیان می توان نتیجه گرفت که انجیل، کتاب آسمانی مسیح از میان رفته و تنها قسمت هایی از آن را شاگردان مسیح در اناجیل خود آورده اند که متأسفانه آمیخته با خرافاتی است.

چهارم: در خصوص پیشگویی های کتاب مقدس نمی توان قضاوت نمود؛ زیرا کتاب مقدس تحریف شده و آن کتاب مقدس نیست که کتاب آسمانی و وَحْیانی باشد.

در مورد پیش گویی حکومت بعث عراق چیزی نیافتیم. اگر مطلبی در این باره در کتاب مقدس یافتید، لازم است نشانی دقیق را ذکر کنید تا دربارة آن بحث گردد.

ه . ق؛ مترجم ابوالقاسم پاینده.

6_ الفتوح، نویسنده ابن اعثم کوفی، متوفای 314 ه . ق؛ که به فارسی ترجمه شده است.

7_ مروج الذهب، معروف به تاریخ مسعودی، نویسنده علی بن حسین مسعودی، متوفای 346 ه . ق؛ این کتاب توسط ابوالقاسم پاینده به فارسی ترجمه شده است.

از این کتاب ها تاریخ طبری از همه مفصل تر است. تاریخ یعقوبی هم مختصر است و هم از بقیة کتاب ها معتبرتر است.

پژوهشگر در تاریخ اسلام می بایست از تحقیقات دیگران بهره بگیرد؛ علامه سید مرتضی عسکری، سید جعفر شهیدی، محمود ابوریه، جعفر مرتضی عاملی، باقر شریف قرشی و هاشم معروفی حسنی از جمله افراد نامداری هستند که در زمینة تاریخ اسلام آثار با ارزشی ارائه داده اند.

اینک معرفی چند کتاب سودمند از نویسندگان معاصر در مورد تاریخ اسلام:

1_ تاریخ پیامبر اسلام(ص) نویسنده دکتر محمد ابراهیم آیتی؛

2_ فروغ ابدیت (مربوط به زندگانی پیامبر(ص)) نویسنده جعفر سبحانی؛

3_ فروع ولایت (مربوط به زندگانی امام علی(ع) نویسنده جعفر سبحانی؛

4_ نقش عایشه در تاریخ اسلام، نویسنده علامه سید مرتضی عسکری؛

5_ عبدالله بن سبأ، نویسنده سید مرتضی عسکری؛

6_ یکصدوپنجاه صحابی ساختگی، نویسنده سید مرتضی عسکری؛

7_ نقش ائمه در احیای دین، نویسنده سید مرتضی عسکری؛

8_ سیرة صحیح پیامبر بزرگ اسلام، نویسنده جعفر مرتضی عاملی، مترجم حسین تاج آبادی؛

9_ امام علی بن ابی طالب، نویسنده عبدالفتاح عبدالمقصود؛

10_ تاریخ سیاسی اسلام، نویسنده صادق آینه وند؛

11_ محمد خاتم پیامبران، تألیف، جمعی از نویسندگان؛

12_ سیره پیشوایان، نویسنده مهدی پیشوایی؛

13_ زندگانی دوازده امام، نویسنده هاشم معروف حسنی، مترجم محمد درخشنده؛

14_ زندگانی تحلیلی پیشوایان ما، نویسنده عادل ادیب، ترجمه اسدالله مبشری؛

15_ سقیفه، نویسنده محمد رضا مظفر؛

16_ نشانه های

دو مکتب، نویسنده سید مرتضی عسکری.

سیرة پ[یشوایان، ص 469 _ 470.

محمد امامی شیرازی .

کتاب همان کتاب جامعه است.(2)

4 - "مصحف فاطمه": برخی نوشته اند این کتاب کتابی است با املای پیامبر(ص) و خط علی(ع).(3)

برخی گفته اند: بعد از رحلت پیامبر(ص) خداوند فرشته ای را فرستاد تا غم و اندوه حضرت زهرا(س) را بکاهد وی با آن بانوی بزرگ هم صحبت شد و حاصل آن همین کتاب است که با املای حضرت زهرا(س) و خط علی(ع) نگارش یافته است.(4)

5 - کتاب الاداب.

6 - کتاب الفرائض.

7 - جمع القرآن و تأویله یا جمع القرآن علی ترتیب النزول.

8 - کتاب اعلی فیه ستین نوعاً من انواع علوم القرآن؛ امام(ع).

9 - کتاب فی زکاةالغنم، از امام علی(ع).

10 - کتاب فی ابواب الفقه؛ از امام علی(ع).

11 - کتاب آخر فی الفقه؛ از امام علی(ع).

12 - عهدنامه مالک اشتر؛ از امام علی(ع).

13 - وصیت به محمد بن حنفیه؛ از امام علی(ع).

14 - قضاوت های امیرالمؤمنین؛ (جمع آوری قضاوت های آن حضرت)

15 - مسند امام علی(ع)، این کتاب را نسائی از روایات امام علی(ع) جمع آوری نموده است.

16 - نهج البلاغه، سید رضی از سخنان حضرت علی(ع) آن را جمع آوری نموده است.

17 - جنةالاسماء از امام علی(ع).

18 - غررالحکم و دررالکلم، عبدالواحد آمدی از کلمات حضرت جمع آوری نموده است.

19 - کتاب معماهای علی(ع).

20 - الامثال الامام علی بن ابی طالب.(5)

21 - الصحیفة الکامله فی الدعیه؛ از امام چهارم(ع).

22 - الصحیفة الثانیه السجادیه؛ جمع آوری توسط شیخ حرّ عاملی.

23 - الصحیفة الثالثه السجادیه؛ جمع آوری توسط میرزا عبدالله اصفهانی، معروف به افندی، صاحب ریاض العلما.

24 - الصحیفة الرابعة السجادیه؛ جمع آوری توسط میرزا حسین نوری.

25 - الصحیفة الخامسة السجادیة؛ جمع آوری توسط سید محسن امین، صاحب اعیان الشیعه.

26 - رساله حقوق؛

از امام سجاد(ع).(6)

27 - کتاب التفسیر؛ از امام باقر(ع).

28 - رساله امام باقر(ع) به سعد الخیر.

29 - کتاب الهدایه؛ از امام باقر(ع).(7)

30 - جعفر ابیض، امام صادق(ع) فرمود: "نزد من جعفر ابیض است و محتوایش: زبور داود، تورات موسی، انجیل عیسی، صحف ابراهیم و حلال و حرام و مصحف فاطمه است، مصحف فاطمه قرآن نیست، بلکه در آن هر حکمی که مورد نیاز بشر باشد، وجود دارد".(8)

در روایتی دیگر آمده است که در مصحف فاطمه(س) اخبار کائنات مندرج است، نه حلال و حرام، همان گونه که در مصحف فاطمه بیان شد.

31 - رساله امام ششم به نجاشی (والی اهواز) معروف به رساله عبدالله بن نجاشی.

32 - توحید مفضل؛ امام صادق(ع) در مورد خداشناسی، املا نمود و مفضل بن عمر آن را به نگارش درآورد.

33 - کتاب اهلیلجه؛ از امام صادق(ع).

34 - کتاب مصباح الشریعه و مفتاح الحقیفه، منسوب به امام صادق(ع).

35 - نثرالدرر، منسوب به امام صادق(ع).(9)

36 - وصیت به هشام به حکم و ویژگی های عقل؛ از امام هفتم(ع).(10)

37 - علل الاحکام الشرعیه؛ امام رضا(ع) در جواب مسائل محمد بن سنان نوشت.

38 - العلل فضل بن شاذان؛ او از امام رضا(ع) استماع نمود و به نگارش درآورد.

39 - فقه الرضا(ع).

40 - صحیفةالرضا یا مسند الرضا از امام هشتم(ع).(3)(11)

41 - عیون الاخبار؛ شیخ صدوق از روایات امام هشتم(ع) جمع آوری نموده است.

42 - رساله جبر و تفویض؛ از امام هادی(ع).

43 - اجوبة؛ پاسخ به سؤالات یحیی بن اکثم؛ از امام هادی(ع.

44 - قطعه بن احکام الدین؛ از امام هادی(ع)(4).(12)

45 - تفسیر؛ منسوب به امام حسن عسکری(ع).

46 - مواعظ قصار؛ از امام حسین عسکری(ع).

47 - رساله منقبت؛ از امام حسن

عسکری(ع).

48 - مکاتبات الرجال؛ از امام حسن عسکری(ع).(13)

در پایان بیان این نکته ضروری است که با توجه به فاصله زمانی بین زمان ما و زمان ائمه(ع) نیز با توجه به محدودیت های اطلاع رسانی زمان معصومان(ع) و با توجه به سیاست های حاکمان مبنی بر حضور امامان(ع) و ایجاد مزاحمت ها برای آنان و... به روشنی نمی توان آثار نورانی آن بزرگمردان را برشمرد. بدین دلیل ابهام در انتساب برخی از کتاب ها وجود دارد و نمی توان به گونه جزم داوری نمود.

پی نوشت ها:

1 - حسن بن فروخ، بصائرالدرجات، ص 157 - 159؛ سید مرتضی عسکری، معالم المدرستین، ج 2، ص 223.

2 - محمد بن خالد برقی، المحاسن، ص 193.

3 - حسن فروخ، همان،ص 158 - 157.

4 - همان، ص 153؛ کافی، کلینی، ح 1، ص 24.

5 - سید محسن امین، اعیان الشیعه، ج 2، ص 332 و 333.

6 - همان، ص 457 و 476.

7 - همان، ص 518 - 476.

8 - کافی، ج 1، ص 240.

9 - سید محسن امین، همان، ص 518 - 521.

10 - همان، ص 539.

11 - همان، ص 566 - 568.

12 - همان، ص 584.

13 - همان، ص 588.

"حسین بن روح" استناد داده و برای "بنی بسطام" گزارش می نمود. این گزارش به ابن روح رسید و "بنی بسطام" را از پیروی او منع نمود.(8)

عقاید باطل و انحراف فکری و اختراع مذهب جدید، موجب شد که وی از سوی حکومت راضی باللَّه (خلیفه عباسی) تعقیب شده و زندانی گردد. در خانه وی پاره ای اوراق و برخی کتاب ها در مذهب باطل پیدا شد که دلالت بر بطلان عقاید او داشت، ولی وی عقاید باطل خویش را انکار نمود. او و عده ای از طرفدارانش را به حضور خلیفه برده، خلیفه از وی پرسید که چرا دعوای خدایی کرده ای؟ گفت: من ادعای خدایی نکرده ام. حرف های او مورد قبول واقع نشد و حکم بر آن صادر شد که او را دار زنند و جسدش را بسوزانند.

بدین ترتیب عمر وی در سال 323 هجری پایان یافت.(9) مطالب این شخص ربطی به ولایت فقیه ندارد.

پی نوشت ها:

1. معجم الرجال، ج 17، ص 47؛ رجال نجاشی، ج 2، ص 293 - 294؛ ریحانة الادب، ج 4 - 3، ص 235.

2. ریحانة الادب، ج 4 - 3، ص 235.

3. عاشوری، جباری و حکیم، تاریخ عصر غیبت، ص 201 - 202.

4. ابوالقاسم خویی، معجم الرجال، ج 17، ص 48؛ عاشوری و جباری، پیشین، ص 201.

5. ریحانة الادب، ج 4 - 3، ص 235؛ بحارالانوار، ج 2، ص 252.

6. البدایة و النهایه، ج 11 - 12، ص 203.

7. معارف و معاریف، ج 6، ص 540.

8. عاشوری و جباری، پیشین، ص 201 - 202.

9. معجم الرجال، ج 17، ص 48؛ الکامل فی التاریخ، ج 8، ص 290؛ ابن جوزی، المنتظم، ج 13، ص 342.

و تحت های ناروا، علامه جواد شری

16 - شیعه پاسخ می گوید، سید رضا حسینی نسب

17 - سیری در صحیحین، محمد صادق نجمی

18 - الغدیر، علامه امینی

19 - عبقات الانوار، میرحامد حسین للکنهوی

این کتاب ده ها جلد است و همه با منابع اهل سنت، حقانیت شیعه را به اثبات رسانده است.

21 - شب های پیشاور، سلطان الواعظین شیرازی

22 - راه ما، راه و روش پیامبر ما، علامه امینی، ترجمه موسوی همدانی

این واحد از ارسال کتاب معذور است و امکاناتی ندارد. می توانید کتاب ها را از کتاب فروشی های معتبر تهیه کنید.

پنج کتاب را که در خصوص تاریخ ادیان نوشته شده است، نام می برد. در عین حال اکثر کتاب ها به زبان غیر فارسی و برخی را غیر مسلمانان نوشته اند.

در پایان جهت آگاهی ، چند کتاب که به زبان فارسی نوشته شده است ، معرفی می شود:

أ ) تاریخ ادیان و مذاهب:

1 - اسلام و عقاید و آْرای بشری، علامه یحیی نوری

2 - ادیان بزرگ جهان، استاد هاشم رضی

3 - تاریخ شناخت ادیان، دکتر علی شریعتی

4 - بررسی مذاهب و ادیان، استاد آل اسحاق

5 - بررسی عقاید و ادیان، استاد مصطفی نورانی

ب) قصص انبیا:

1 - قصص قرآن یا فرهنگ قرآن، صدرالدین بلاغی

2 - قصص قرآن یا تاریخ انبیا، سید هاشم رسولی محلاتی

3 - تحفةالانبیا، سید نعمت الله جزایری

4 - زندگانی پیامبران، منوچهر مطیعی

5 - قصص قرآن، استاد صحفی

پی نوشت ها :

1 - جعفر سبحانی ، منشور جاوید، ج11، ص 5 و 6 .

جواز التوسل» از شیخ مهدی وازنانی مفتی «فاس».

16 _ «غوث العباد فی بیان الرشاد» از شیخ مصطفی حمامی مصری.

17 _ «جلال الحق فی کشف أحوال شرار الخلق» از شیخ ابراهیم حلبی قادری اهل اسکندریه.

18 _ «البراهین الساطعة» از شیخ سلامة عزّامی.

19 _ «النقول الشرعیة فی الرد علی الوهّابیة» از شیخ حسن شطی حنبلی دمشقی.

20 _ «المقالات الوفیة فی الرد علی الوهّابیة» از شیخ حسن قزبک.

( اطمینانی به این کتاب نیست و به بیشتر مطالب آن نمی توان عمل کرد؛ چرا که دستخوش تخلیط و تدلیس گشته است . پس شایسته است دین باوران از عمل کردن به همه مطالب آن بپرهیزند و برآن اعتماد نکنند و احادیث آن را روایت نمایند .( تصحیح الاعتماد، ص 72 ) جمع این دو نظریه به این است که اصل اینکه سلیم بن قیس کتابی دارد که مورد تایید اهل بیت بوده ثابت است ، ولی در اینکه آیا کتاب موجود ( اسرار آل محمد ( ( ص ) ) ) همان کتاب است و تحریف و کم وزیادی در آن رخ نداده ، اختلاف هست . برخی قایل اند که این کتاب همه آنچه را که کتاب سلیم دربر داشته ، دارا نمی باشد و مطالبی از آن کاسته ویا اضافه شده است و بر این ادعا نیز ادله ای اقامه می کنند .در پایان بر خودلازم می دانیم از حسن سوالات شما تشکر نماییم ، سوالهایتان نشان گرمطالعه و معلومات خوب شما است . ضمناً برای اینکه روحیه تحقیق درشما تقویت گردد سوالات و شبهاتی که راجع به برخی آیات داریدمی توانید با مطالعه ( ( تفسیر نمونه ) ) و ترجمه ( ( تفسیر المیزان ) ) حل نمایید ودر صورت باقی ماندن مشکل اقدام به سوال از دیگران کنید.;

رادیویکویت مصاحبه های زیادی داشته است و اکنون نیز در پاریس استاد فلسفه اسلامی است و از اشتهار جهانی برخوردار است.

4- کتاب یاد شده به چندین زبان زنده دنیا ترجمه شده و اصل آن نیز زبان عربی است (ثم اهدیت).

اکنون اگر واقعا این کتاب مخدوش بود، چرا مراکز بزرگ علمی اهل تسنن در مصر، تونس، بغداد، مدینه، مکه و...نقد آن را چاپ و توزیع نکردند؟ آیا در آن کشورها که همیشه علیه شیعه مطالب کذب و افترایی چاپ می شود، نیز ایننقدها اجازه انتشار نیافته اند؟

مطالب نیز قابل تأمل باشد و قابل اثبات نباشد. ولی این مقدار ضعف به طور طبیعی در آثار نویسندگان موجود می باشد.

5. مودْ القربی، نوشته علی حسین همدانی شافعی؛

6. نزول القرآن فی مناقب اهل البیت(علیهم السلام)، نوشته حافظ ابی نعیم اصفهانی؛

7. العبرْ فی فضایل العترْ، نوشته عبدالله حمصی شافعی؛

8. تذکرْ الخواص، نوشته علامه شیخ یوسف سبط ابن جوزی؛

9. وسیلْ المآل فی عدّ مناقب الاَّل، احمد بن الفضل بن محمد باکثیر؛

و بسیاری کتاب های دیگر/

د) گروه دیگری از نویسندگان اهل سنت صرفاً درباره فضایل و ویژگی های حضرت علی(ع) به تدوین کتاب های مختلف پرداخته اند که به ترتیب سال های نگارش به برخی از آنها اشاره می کنیم:

1. مناقب علی ابن ابی طالب، نوشته امام احمد حنبل، متوفای241 ه' ق؛

2. الخصائص فی فضل علی ابن ابی طالب، نوشته عبدالرحمان احمد بن شعیب نسایی، متوفای 303 ه' ق؛

3. مناقب الاًّمام أمیرالمؤمنین علی ابن ابی طالب، نوشته حافظ محمد بن سلیمان الکوفی، قرن سوم هجری؛

4. فضایل علی(ع)، نوشته حافظ شافعی حنفی کوفی، متوفای 336 ه'ق؛

5. مناقب علی ابن ابی طالب، نوشته ابو مؤید موفق بن احمد خوارزمی، متوفای 634 ه' ق؛

6. فضایل علی(ع)، نوشته جلال الدین عبدالرحمان سیوطی شافعی، متوفای 911 ه' ق؛

7. فضایل علی(ع)، نوشته حاکم ابی عبدالله بن بیع نیشابوری شافعی، متوفای 405 ه' ق؛

8. مناقب علی(ع)، نوشته علامه مجلسی شیخ علی بامن حضرمی شافعی، قرن 7 هجری؛

9. جواهر المطالب فی مناقب الاًّمام علی ابن ابی طالب، نوشته محمد بن احمد دمشقی باعونی شافعی، متوفای 871 ه' ق؛

10. اسمی المناقب فی تهذیب امن المطالب فی المناقب علی ابن ابی طالب، نوشته محمد بن محمد جرزی شافعی دمشقی، متوفای 833 ه' ق؛

11. مناقب علی(ع)، نوشته علامه محب الدین طبری مکی؛

و ده ها کتاب دیگر.

در قرون معاصر نیز بسیاری از علمای اهل سنت در مناقب حضرت علی(ع) به تألیف

پرداخته اند که برخی از آنها عبارت است از:

1. علّموا أولادهم محبْ آل بیت رسول الله، محمود طعمه حلبی؛

2. علّموا أَولادکم محبْ آل بیت النبی(ص)، نوشته محمد عبده یمانی؛

3. المناقب المرتضویه، نوشته علامه محمد صالح الحنفی الترمذی؛

4. عقد المنضد فی مناقب آل محمد، نوشته علامه قاضی شیخ محمد بن علی یمانی شوکانی؛

5. امام علی(ع) صوت العدالْ، نوشته فتاح عبدالمقصود؛

6. علی و بنوه، نوشته طاها حسین/

همچنین بر دیوان اشعار امام علی(ع) نیز برخی از علمای اهل سنت شرح هایی نوشته اند که می توان از میان آنها از میبدی نام برد.{1}

[1].ر.ک: شرح دیوان امیرالمؤمنین، ملاحسین بن معین الدین میبدی یزدی، متوفای 909، (مرکز نشر میراث مکتوب، تهران، 1379 ه' ش)/

ا...علیها"

18- زندگانی حسن بن علی "ع"،باقرشریف القرشی

19- پیام پیامبر، سید محمد تقی حکیم

20- مرد نامتناهی، حسن صدر

21- علی اززبان علی یا زندگانی امیرمؤمنان علی"ع"، دکتر سید جعفر شهیدی

22- آزادی معنوی، استاد شهید مطهری

23- تأثیر عنصر امر به معروف درنهضت امام حسین "ع"، شهید مطهری

24- ستارگان درخشان، جلد1،سرگذشت امام رضا"ع"، محمدجواد نخعی

25- دولت مهدی"عج" سیرت مهدی"عج"، مصطفی دلشاد تهرانی

26- دادگستر جهان، آیت ا...ابراهیم امینی

27- جنبه های اخلاقی وسیره عملی حضرت رضا"ع"، سید هاشم رسولی

28- سخنان گهربار حضرت امام علی بن موسی الرضا،حسین حائری کرمانی

29- صحیفه الرضا، علاءالدین حجازی

یادبود امام رضا"ع"، دفتر نشرفرهنگ اسلامی

خویشتن را به دوزخ می کشاند. خداوند سپاسگزاران را پاداش در خیر عنایت می فرماید.

... تا شما گام بر نمی داشتید ما از جای خود تکان نمی خوردیم هر چه را که امر می کردیم اطاعت می نمودید تا آن که آسیای اسلام به حرکت افتاد پستان روزگار به شیر آمد؛ نعره های شرک آمیز خاضع شد؛ دیگ خام طماعان از جوش افتاد؛ آتش بت پرستان خاموش گشت دعوت هرج و مرج آرام گرفت، نظام دین کاملاً ردیف شد.

پس چرا بعد از آن ایمان حیرت زده شدید و چگونه بعد از اعلان همکاری خود را نهفته کردید و بعد از آن پیش قدمی چگونه عقب نشستید و بعد از ایمان شرک آوردید... هشیار باشید من می بینم دل به آسایش نهاده اید و تن آسا شده اید آن کس را که سزاوار به قبض و بسط امور است از زمامداری دورش کرده اید با راحت باش خلوت کرده اید و از تنگنای معیشت به فراخنای دولت رسیده اید ... پس اگر شما و همه ساکنان زمین کافر شوید خداوند هیچ نیازی به شما و آنها ندارد...هان گفتم آنچه گفتم و دانستم که شما ما را یاری نخواهید کرد و به مکر و فریبی که دلهایتان را فرا گرفته است آگاه بودم ولی آنچه گفتم لبریزی از بار دل و جوش و خروش و اندوه و جوشش چشمه لجنزار دل آشفته بود و به عنوان درد دل و اتمام حجت بود که گفته شد."2"

1. آل عمران/44

2. سیری کوتاه در زندگی حضرت فاطمه زهرا( ، محمد تقی سجادی

فهرست کتابهایی که خطبه حضرت زهرا( در آنها به صورت

کامل آورده شده است :

1. نصوص مختاره من تراث اهل بیت ( ، حمید المحمدی

2. شرح خطبه های حضرت زهرا( ، ج2،سید عزالدین حسینی زنجانی

3. سیری کوتاه در زندگی فاطمه زهرا( محمد تقی سجادی

4. نهج الحیاه فرهنگ سخنان فاطمه، مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنان(

اسرارفدک،محمد باقر انصاری و سید حسین رجایی

ارزنده پیرامون موضوع تشیع و اساس آغاز مذهب شیعه و نیز توضیحی دربارة دیگر مذاهب اسلامی، همراه با مطالبی درباره اصول دین و شرح حال مختصری از زندگی امامان.

دربارة حضرت بقیة ا... ( نیز کتابهای فراوانی به رشته تحریر در آمده، از جمله می توان کتب زیر اشاره کرد :

دادگستر جهان، تألیف آیت ا... ابراهیم امینی، کتابی است بسیار مفید که پاسخگوی بسیاری از شبهات پیرامون موضوعات مربوط به غیبت و خصوصیات حضرت حجة( و قیام ایشان می باشد.

کتاب تاریخ غیبت کبری، نوشته سید محمد صدر، کتابی تاریخی، تحلیلی دربارة غیبت و مسائل مربوط به ظهور حضرت مهدی( است که نویسندة محترم با دیدی وسیع، موضوعات و روایات مربوط به غیبت و ظهور امام زمان را مورد تجزیه وتحلیل دقیق قرار داده است. علاوه بر این روایات مربوط به هر موضوع نیز دسته بندی دقیق شده اند.

عصر ظهور، تألیف علی کورانی، ترجمه عباس جلالی، مجموعه ای است از احادیث و روایات و آیات دربارة غیبت و ظهور امام زمان( که از منابع تاریخی گردآوری شده با تفسیر و توضیح ارائه گردیده است. آنچه در خور تقدیر است تفکیک روایات و اخبار مربوط به حوادث مختلف و نقش هر یک از اقوام و ملل در ظهور امام زمان می باشد، که هر گروه از روایات بخشی از کتاب را به خود اختصاص داده است.

باید دانست، برای اینکه بتوانیم شیعه واقعی اهل بیت( باشیم، علاوه بر عمل به دستورات قرآن و احکام دین، باید به توصیه های اهل بیت( که در قالب احادیث و روایات به ما رسیده، عمل کنیم. از اینرو کتب

روایی از اهمیّت بسیاری برخوردار می باشند. زیرا نظرات معصومین( ، تنها در قالب احادیث و اخبار، قابل بحث و بررسی است. از اینرو مجموعة اصول کافی، اثر شیخ کلینی"ره"، مجموعة بحارالانوار، اثر علامه مجلسی"ره" ، و نیز مجموعه کتب نورالحکمه، تألیف حجة الاسلام محمدی ری شهری, کتبی بسیار ارزنده و مفید، در زمینة نظرات معصومین ( می باشد که هر مجموعه، با طبقه بندی احادیث در موضوعات مختلف، دسترسی به موضوع مورد نظر را آسان نموده است.

کتاب نمونه ای از تعالیم جاودان اسلام، تألیف بانواحمدی گلپایگانی، مجموعة نفیسی است از احادیث و روایات، دربارة موضوعات مختلف زندگی.

معراج السعاده، تألیف ملا احمد نراقی، که بهترین کتاب در علم اخلاق و آداب و سنن اسلامی است.

آنچه یک مسلمان باید بداند، مجموعه ای است از دانستنیها، اعم از اصول و فروع دین.

آداب معاشرت از دیدگاه معصومین، نوشتة شیخ حرّ عاملی، ترجمه علی فارابی

سیمای معنوی حضرت زهرا، تألیف محمد رضا اکبری

انسان کامل، نوشتة شهید مطهری

دقت و تفکر روشن می شود که علی ع ) فقط در زمان خلافتش بود که منبر می رفت و خطبه می خواند پس در کوفه بوده است و خلافت حضرت بین سالهای 36 تا 41 بوده است که در آن وقت امام حسین ( ع ) مردی بود تقریباً 33 ساله آیا اصلاً این حرف معقول است که یک مرد 33 ساله در حالی که پدرش دارد مردم را موعظه می کند خطا به می خواند یک دفعه وسط خطابه بدود : آقا من تشنه ام ، آب می خواهم ؟ اگر یک آدم معمولی این کار را بکند می گوئیم چه آدم بی ادبی است و تازه حضرت ابوالفضل ( ع ) نیز در آن وقت کودک نبوده یک جوان حدوداً 15 ساله بوده است . این جعل تحریف است و غیر از دروغ بودنش از نظر ارزش ، شأن امام حسین ( ع ) را پایین می آورد .

یا ماجرای عروسی قاسم در گرما گرم روز عاشورا که مجال نماز خواندن هم نبود امری غیر واقعی است .

در پایان به شما هموطن عزیز خواندن کتابهای زیر را توصیه می کنیم :

1-منتهی الآ مال ، شیخ عباس قمی

2-نفس المهموم ، شیخ عباس قمی

3-حماسه حسینی ، مرتضی مطهری

4-آنچه در کربلا گذشت ، محمد علی عالمی

5-انگیزه های قیام عاشورا ، محمد دشتی

6-ستارگان درخشان ، محمد جواد نجفی

منبع:

1-حماسه حسینی ، استاد مطهری

2-آذرخشی دیگر از آسمان کربلا ، استاد محمد تقی مصباح یزدی

معرفی کنید؟

هم اصلاً مجعول است یعنی نویسندگانی مطالب خودرا به عنوان کتاب مقدس و مورد تأیید الهی به مردم ارائه کرده اند.

3- صرف نظر از آیات و روایات در مورد تحریف، با دقت در مضامین مختلف کتاب مقدس به موارد بسیاری از تناقضات واضح و آشکار می رسیم که نشانگر وجود دست های جاعلینی بوده که ناشیانه اقدام به این عمل فسادانگیز نموده اند.

«»

قدس سرهما

1- درآمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت محمدرضا زیبایی نژاد

2- آشنایی با ادیان بزرگ حسین توفیقی

{J

شیخ مفید آن را تضعیف کرده اند. (تصحیح الاعتماد، ص 72)

جمع این دو نظریه به این است که اصل اینکه سلیم بن قیس کتابی دارد که مورد تأیید اهل بیت بوده ثابت است.

اگر چه احتمال کاستی و یا فزونی در کتاب موجود منتفی نمی باشد، لذا سزاوار است در مواردی که نیاز به شرح و تبیین دارد با استاد آشنا به معارف اهل بیت(ع) مشورت شود.

آن در جایگاه ویژه اش است. قرآن کریم در این باره می فرماید: «لا یسبقونه بالقول و هم بامره یعملون؛1 آن ها در هیچ سخنی بر خداوند پیشی نمی گیرند و مطیع امر خداوندند.»

2. در فرشتگان سرکشی و نافرمانی وجود ندارد؛ چون اراده ای مستقل از اراده خداوند ندارند تا چیزی خلاف خواست او بخواهند. قرآن در این مورد می فرماید:«لا یعصون الله ما امرهم و یفعلون ما یؤمرون؛2 فرمان خداوند را مخالفت نمی کنند و امر او را اطاعت می کنند.»

3. فرشتگان، با وجود فراوانی و کثرت، از نظر مقام و درجه مختلفند. برخی برتر از برخی دیگرند و عده ای فرمانده و عده ای فرمانبردارند. آن که فرمانده است به امر الاهی امر می کند و فرمان می دهد و آن که فرمانبر است نیز به دستور الاهی مطیع و فرمانبردار است و همگی در این ویژگی که از خود اراده و اختیاری ندارند،

مشترکند؛ چنان که قرآن می فرماید: «و ما منّا اِلاّ له مقام معلوم؛3 هر کدام از ما فرشتگان دارای رتبه و جایگاه معین و مشخصی است.»

4. چون کارهای فرشتگان به امر خداوند و اراده او است و خداوند در همه امورش غالب و چیره است - «و الله غالبٌ علی امره؛4 خداوند بر کارش مسلط و چیره است - و هیچ چیز در آسمان ها و زمین او را عاجز و مغلوب نمی سازد،5 فرشتگان نیز که فرمانبرداران حق بوده، اراده و خواستی جز اراده و خواست او ندارند و همواره چیره و پیروزند.6

در مورد فطرس که یکی از فرشتگان الاهی است، روایات متعددی داریم که مضمون و محتوای آن ها یک سان است. در روایتی می خوانیم: فطرس فرشته ای بود که گردا

گرد عرش الاهی در گردش بود و درباره دستوری از اوامر خداوند کوتاهی و سستی ورزید. بالش به کیفر این نافرمانی چیده شد و به یکی از جزیره ها تبعید گردید. هنگامی که امام حسین(ع) متولد شد، جبریل(ع) برای عرض تبریک به پیامبر(ص) به سوی زمین فرود آمد و در راه با فطرس دیدار کرد. جبریل(ع) به وی پیشنهاد کرد، برای عرض تبریک و تهنیت، با او نزد پیامبر(ص) برود. هنگامی که جبریل(ع) او را به حضور پیامبر(ص) برد، به امر پیامبر(ص)، بالش را به بدن پاک امام حسین(ع) مالید و سلامتش را باز یافت.7

عده ای از بزرگان معتقدند، داستان فطرس با آیات صریح قرآن که ویژگی های فرشتگان را برشمرده، آن ها را بندگان مطیع و کریم و شایسته خداوند معرفی می کند و از هر نوع سرپیچی و نافرمانی پیراسته می داند، سازگاری ندارد؛ پس باید این گونه روایات را نادرست شماریم؛ و به فرض درستی شان، بدان سبب که نکته ای فراتر از ادراک ما دارند، باید علمش را به اهلش یعنی اولیای برگزیده الاهی واگذاریم و خود را در فهم آن ناتوان بدانیم.

در مقابل عده ای بر این باورند که فرشتگان اصناف و درجه های گوناگون دارند. گروهی مقرّبند و گروهی در درجه پایین تر جای گرفته اند. آیاتی که هر گونه نافرمانی و سرپیچی را از فرشتگان نفی می کنند، به فرشتگان مقرب مربوط است. فطرس از فرشتگان مقرب نبود تا از هر نوع سرکشی پیراسته باشد؛ به ویژه آن که تخلّف و سرپیچی فطرس در برخی روایات کندی و سستی ورزیدن خوانده شده که نوعی ترک اولی است نه گناه. چنان که پیامبران(ع) نیز درجات مختلف دارند: «تلک الرسل فضّلنا

بعضهم علی بعض؛8 بعضی پیامبران را بر بعضی برتری بخشیدیم.»

عده ای از انبیاء ترک اولی داشتند؛ ولی جمعی مانند پیامبر بزرگوار اسلام(ص) و خاندان پاکش جز اراده الاهی اراده ای نداشتند و حتی از ترک اولی نیز پیراسته بودند.

--------------

پی نوشت:

1. انبیا(21):27.

2. تحریم(66): 6.

3. صافات(37):164.

4. یوسف(12):21.

5. فاطر(35): 44.

6. ر.ک: المیزان، ج 17، ص 12، ذیل آیه اول سوره فاطر.

7. ر.ک: سفینه البحار، شیخ عباس قمی(ره)، ج 3، ص 930؛ بحارالانوار، ج 26، ص 340، روایت 10 و ج 43، ص 243، روایت 8 و ج 4، ص 182، روایت 7.

8. بقره(2): 253.

صدرا

- گفتمان مهدویت، جمعی از نویسندگان، مؤسسه فرهنگی انتظار نور، دفتر تبلیغات اسلامی قم

- در انتظار ققنوس، ثامر هاشم العمیدی، ترجمه مهدی علیزاد، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

- نهج الولایه، حسن زاده آملی، قیام، قم

- چشم اندازی به حکومت مهدی(عج)، نجم الدین طبسی، دفتر تبلیغات اسلامی قم

شناخت شیعه و سنی:

- ویژگی ها و دیدگاه های دو مکتب در اسلام، علامه سید مرتضی عسکری، ترجمه ع.م.سردار نیا (ترجمه کتاب ارزشمند معالم المدرستین از علامه عسکری)

- نقش ائمه(ع) در احیای دین، علامه سید مرتضی عسکری

- شیعه در اسلام، علامه طباطبایی

- شیعه چه می گوید، سراج انصاری

- راه یافته (ترجمه کتاب ثم اهتدیت از محمد تیجانی سماوی)، ترجمه عباس جلالی یا سید محمد جواد مهری

- شبهای پیشاور، سلطان الواعظین شیرازی، دارالکتب الاسلامیه

- شیعه پاسخ می دهد، رضا حسینی نسب

شناخت پیامبر(ص):

- فروغ ابدیت، جعفر سبحانی، دفتر تبلیغات اسلامی قم

- محمد(ص) تصویر جمال خدا، حسین بدرالدین، علم تهران

- سیره نبوی، شهید مرتضی مطهری

- سیره نبوی، مصطفی دلشاد تهرانی ، انتشارات وزارت ارشاد

- تاریخ پیامبر اسلام(ص)، محمد ابراهیم آیتی، دانشگاه تهران

شناخت امام علی(ع):

- امام علی(ع) از ولادت تا شهادت، سید محمد کاظم قزوینی، دلیل قم

- امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، جرج جرداق، ترجمه سید هادی خسروشاهی، خرم قم

- امام علی(ع) نماد حکومت حق، عزیز سید جاسم، ترجمه موسی دانش، بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی

- شهید تنها، محمد رضا حسینی مطلق، پارسایان قم

حضرت زهرا(س):

- نهج الحیاه (فرهنگ سخنان فاطمه)، محمد دشتی، مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع)

ُ- زندگانی زهرا(س)، محمد باقر مجلسی، ترجمه محمد روحانی علی آبادی، مهام تهران

- فرهنگ فاطمیه (الفبای شخصیتی حضرت زهرا(س)) مهدی نیلی پور، مرکز فرهنگی شهید

مدرس اصفهان

- زهرا، برترین بانوی جهان، ایت الله مکارم شیرازی، هدف قم

- جامی از زلال کوثر، محمد تقی مصباح یزدی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

شناخت سایر ائمه(ع):

- سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، مؤسسه تحقیقاتی امام صادق(ع) قم

- سیره معصومان، سید محسن امین، ترجمه علی حجتی کرمانی، سروش تهران

- منتهی الامال، شیخ عباس قمی، هجرت قم

- نگاهی به زندگی چهارده معصوم(ع)، محمد محمدی اشتهاردی، ناصر قم

- سیری در سیره ائمه اطهار(ع)، شهید مطهری، صدرا قم

کتاب های شهید مطهری:

- آشنایی با علوم اسلامی

- آشنایی با قرآن

- اخلاق جنسی در اسلام وجهان غرب

- امدادهای غیبی در زندگی بشر

- انسان کامل

- انسان و سرنوشت

- جهان بینی الهی و جهان بینی مادی

- فلسفه اخلاق

- مسأله حجاب

- نظام حقوق زن در اسلام

- فطرت

- عدل الهی

- شناخت

- و...

کتاب های شهید دستغیب:

- معاد

- داستان های شگفت

- گناهان کبیره

- استعاذه

- قلب سلیم

- هشتاد و دو پرسش

- تفسیر سوره واقعه

- تفسیر سوره حجرات

- سرای دیگر

- و...

کتاب های دکتر علی شریعتی:

- امت و امامت

- انسان بی خود

- انسان و اسلام

- با مخاطب های آشنا

- بازشناسی هویت ایرانی - اسلامی

- تاریخ تمدن

- جهان بینی و محیط

- جهت گیری طبقاتی اسلام

- حج

- فاطمه، فاطمه است

- کویر

- و...

خطبه های حضرت زهرا(س)

- متن کامل خطبه حضرت زهرا(س)، ترجمه عمادزاده، حسینیه عمادزاده اصفهان، نشریه ش 4

- شرح خطبه حضرت زهرا(س)، عزالدین حسینی زنجانی

- سخنرانی فاطمه(س)، توران انصاری، رسالت قلم

خطبه های حضرت زینب(س)

- مقتل الحسین(ع)، عبدالرزاق الموسوی المقرم، ص 310، دارالکتاب الاسلامی بیروت

- لهوف، سید بن طاووس، ترجمه عقیقی بخشایشی، ص 215، نوید اسلام قم

- بخش های مفید نهج البلاغه :

بی تردید نهج البلاغه این

دریای نور و دانش های علوی، پس از قرآن کریم از ارزشمندترین سرچشمه آموزه های دینی می باشد، از این رو همه سخنان آن ثمربخش بوده و نمی توان با جداسازی قسمت هایی از این کتاب نورانی، آنها را در ردیف مطالب مفید قرار داد و اصولا مرزبندی این گونه درباره آن شدنی نیست. کتاب مزبور دارای سه بخش جدا از یکدیگر می باشد که عبارتند از: خطبه ها یا مجموعه سخنرانی های امام(ع) که 239 خطبه می باشد، نامه ها یا مجموعه نامه های امام(ع) به دوستان، دشمنان و مسؤولان کشوری که 79 نامه است و بالاخره کلمات کوتاه یا جملات زیبای حکمت آمیز که به کلمات قصار نیز مشهور بوده و 480 کلمه می باشد. به نظر می رسد بخش اخیر برای شما پرجاذبه تر باشد.

شرح های نهج البلاغه:

- شرح فشرده و گویا از نهج البلاغه، آیت الله مکارم شیرازی

- سیری در نهج البلاغه، شهید مرتضی مطهری، دفتر انتشارات اسلامی قم

- شناخت نهج البلاغه، محمد دشتی

- ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، محمد تقی جعفری

- جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، محمود مهدوی دامغانی، نشر نی

- پند جاوید، شرح وصیت امام علی(ع) به امام حسن(ع)، محمد تقی مصباح یزدی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

درباره سیر و سلوک:

- مصباح الهدایه، امام خمینی، ترجمه سید احمد فهری

- چهل حدیث، امام خمینی، مؤسسه نشر آثار امام خمینی

- اوصاف الاشراف، خواجه نصیرالدین طوسی، تصحیح و توضیح نجیب مایل هروی، انتشارات امام، مشهد

- مناهج الطالبین و مسالک الصادقین، محمد بخاری، تصحیح و توضیح نجیب مایل هروی، انتشارات مولی، تهران

- راهنمای سعادت، سید بن

طاووس، ترجمه محمد باقر شهیدی گلپایگانی، سعدی تهران

- به سوی او، محمد تقی مصباح یزدی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم

- مبانی نظری و عملی تزکیه (سه جلد در دو مجلد)، محمد شجاعی، سروش تهران

کتاب هایی در مبحث امامت، نبوت و قیامت:

- آموزش عقاید، محمد تقی مصباح یزدی، سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین الملل، درس بیست و یکم به بعد

- معارف قرآن ( 5 و 4) راه و راهنماشناسی، محمد تقی مصباح یزدی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

- امامت در پرتو کتاب و سنت، مهدی سماوی، به نشر، مشهد

- پیرامون وحی و رهبری، آیت الله جوادی آملی، الزهرا، قم

- نبوت و امامت، علی الله وردیخانی، شرکت مشهد

- وحی و نبوت، شهید مرتضی مطهری، حکمت

- وحی یا شعور مرموز، علامه طباطبایی

- قرآن و آخرین پیامبر، آیت الله مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه

- معاد از دیدگاه قرآن، حدیث، فلسفه، حسین ربانی نقایی، قیام قم

- معادشناسی، علامه تهرانی

- معاد در نگاه وحی و فلسفه، محمد باقر شریعتی سبزواری

مراکز معتبر موجود است .

همه ویژگی های ممتاز تعالیم اسلام رابشناسد. بنابراین , باید برای شناخت جامع اسلام برنامهء برای خود تنظیم نمایید.

برای شناخت و آگاهی نسبی از حقایق معارف الهی , مطالعه هشت کتاب زیر را به شما پیشنهاد می کنیم :

عنوان کتاب مؤلف

1 بررسی های اسلامی علامه محمد حسین طباطبائی (ره )

2 اسلام و انسان معاصرٍ ٍ ٍ

3 شیعه در اسلام ٍ ٍ ٍ

4 رسالت تشیع در دنیای امروز ٍ ٍ ٍ

5 گفتارهای معنوی آیت ا... شهید مرتضی مطهری (ره )

6 انسان کامل ٍ ٍ ٍ

7 تعلیم و تربیت در اسلام ٍ ٍ ٍ

8 سیری در سیرهء ائمه : ٍ ٍ ٍ

التاریخ , ج 1 ص 94

(پ_اورقی 2. همان , ص 169

(پ_اورقی 3.ابن هشام , السیرة النبویة, ج 1 ص 33