عصمت و طهارت : بيش از بيش بتوانيم از زمزم معارف آن ذوات مقدّس سيراب گرديم .

مركز علمي تحقيقاتي دارالعرفان الشيعي

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله رب العالمين و الصلوة و السلام علي سيد الانبياء و المرسلين حبيب الهنا وطبيب نفوسنا ابي القاسم محمد صلي الله عليه و علي اهل بيته الطيبين الطاهرين المعصومين المكرمين .

وعده داده بودم در رابطه با پاكى همه جانبه اى كه براى هر انسانى تحصيلش ميسر است مصداقى را بيان كنم ، اين مصداق كه هم در قرآن كريم _ با نشانه هايى كه آيات بيان مى كند _ و هم در روايات و هم در گفتار اهل دل ، اهل حال ، اهل دانش و اهل بينش مطرح است ، وجود مبارك اميرالمؤمنين (ع) است .

امام (ع) نسبت به خدا ، انسان و دنيا از انديشه و نظر پاك برخوردار بود . در مرحله قلب و نيّت قلب از پاكى برخوردار بود . در عمل و كردار و در اخلاق و حالات هم درياى بى ساحلى از پاكى و طهارت بود . طوفان بلاها و خطرها و تنگناها و مصائب سنگين در نظر پاك او نسبت به حق ، نسبت به انسان و نسبت به دنيا در اخلاق و عمل او اثر منفى نگذاشت و راهى براى ايجاد انحراف در هيچ كدام از نواحىِ وجود مبارك او پيدا نكرد .

كه خودش گرفتار انواع حوادث و بلاها و مشقّت ها بود ببينيد چه نظر پاكى نسبت به فعل حقّ داشت : «اِرْتَفَعَ عَنْ ظُلْمِ عِبادِه . » (1)

خدا را اين گونه ديد و درست ديد ، نظرى كه درباره خدا و فعل خدا داشت ، صحيح ترين و پاك ترين نظر بود ، چون قرآن مجيد اعلام كرد غير از مخلَصين هر كس درباره خدا نظر بدهد و حرف بزند نظر كاملى نيست و سخن جامعى نيست ، اما صريحاً قرآن كريم نظر مخلصين را در رابطه با پروردگار امضا كرد .

اميرالمؤمنين (ع) مى فرمايد : او وجود مباركى است كه نسبت به بندگانش كمترين ستمى روا نمى دارد ، نه در دنيا و نه در آخرت ، كمبودها ، نقص ها و عيب ها هم در هر شكلى كه در زندگى مردم رخ نشان مى دهد كارخانه توليدش را خود مردم مى دانند .

«إِنَّ اللَّهَ لاَ يَظْ_لِمُ النَّاسَ شَيْ_ًا وَ لَ_كِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْ_لِمُونَ . »(2) خداوند متعال به كمترين چيزى به بندگانش ستم روا نمى دارد ، اين مردم هستند كه خودشان زمينه ستمكارى بر خودشان را فراهم مى كنند .

خيلى حرف زيبايى است ، اميرالمؤمنين (ع) اعتقادش اين است كه عيب هاى زندگى ، نقص هاى زندگى ، كمبودهاى زندگى ، مشكلات زندگى و دردهاى زندگى را با عادل شدن معالجه كنيد ، و الا تا در جامعه ستم هست طبعات ستم هم خواهد بود ، آثار ستم هم خواهد بود .

رهايى از آثار ستم به اين است كه همه تصميم بگيرند آدم هاى پاكى بشوند ، انسان هاى عادلى بشوند

، انسان هاى با انصافى بشوند .

نهايتاً حرف اسلام اين است كه كليد حل مشكلات متخلق شدن همه ، به اخلاق پروردگار است . اگر يك نفر ستمكار هم بين مردم باشد باز كشتى حيات عيب پيدا خواهد كرد ، و خيمه حيات دچار تنگنا خواهد شد . در قيامت هم همين طور ، با اين كه «مَ__لِكِ يَوْمِ الدِّينِ» است قدرت واحد و تمام مهار قيامت به تنهايى به دست اوست .

در قرآن مجيد مى فرمايد : به اندازه رشته نازك وسط هسته خرما كه به زحمت هم به چشم مى آيد ، يا در آيات ديگر مى فرمايد : به اندازه سوراخ ريز ميان هسته خرما به احدى ستم روا نخواهم داشت .

اين طور نيست كه در بازار قيامت بگويم اين طرفم فرعون است ، اين نمرود است ، اين شمر است ، اين يزيد است و با اين اوضاعى كه در دنيا داشتند بيش از حد جرمشان توى سرشان بزنم ، نه ، جريمه به اندازه جرم است ، خداوند ستم نمى كند .(3)

و خستگى از حق براى انسان نمى آيد . بلكه انسان در اين سير فكرى پاك روز به روز بر عشق و ايمان و ارتباط و عبادت و حركتش به جانب مقام قرب اضافه مى شود . اين پاكى و عشق تا جايى مى رسد كه نوشته اند : روز عاشورا هر چه بر أباعبدالله (ع) مى گذشت برافروختگى چهره او بيشتر مى شد ، و زمانى كه شمر تيزى خنجرش را مى خواست به گلوى حضرت بكشد سيد الشهداء (ع) لبخند زد ، اين لبخند خيلى معنى داشت ، معنايش هم اين بود كه تمام وجودم از محبوبم در اوج رضايت قرار دارد و آنچه مىگذرد مربوط به انحراف انسان است نه تقدير و عمل پروردگار . اين نظر وجود مباركشان به پروردگار در جهت فعل پروردگار است .

را با هيبتش ببيند ، و عيسى را با زهدش ببيند اشاره كردند : «فَلْيَنْظُرْ اِلى عَلى اِبْنِ اَبى طالِب . » (5) اين يك نفر به تنهايى همه انبياء است ، آن وقت اين هواپرستان خودپرست جاهل ، در دل جامعه اسلامى _ كه خودشان را هم به مردم باورانده بودند كه ما آدم هاى درستى هستيم _ اعلام كردند كه : على كافر است و جنگ با او و كشتنش واجب است و شرّش را بايد از سر جامعه كم كرد . (6)

گريه كرد و بايد براى آنها طبيبانه اقدام كرد . و اصرار داشت نااميد نباشيد .

و دشمن جنگ را به او تحميل كرد . نوشته اند در جنگ جمل بعد از اين كه حضرت (ع) پيروز شد به جاى اين كه بگويد شهرها را چراغان بكنيد ، نقل و شيرينى پخش بكنيد و پرچم هاى رنگارنگ بزنيد ، آمد وسط ميدان جمل ، كنار كشته هاى دشمن ، عين مادر داغ ديده اشك ريخت و گفت : اينها دلم را سوزاندند ، و سوز دل من به اين است كه همه بايد بهشت مى رفتند ، اما خودشان راهشان را به سوى جهنم كج كردند . كدام فرمانده نظامى براى كشته هاى دشمن اشك ريخته است ؟ ! سراغ داريد ؟ فرماندهان پيروز ، هميشه غرور نشان مى دهند و مارش پيروزى مى زنند و چراغانى مى كنند ، درجه مى گيرند ، اما اميرالمؤمنين (ع) آنقدر براى انسان دغدغه داشت كه مى آمد كنار كشته دشمن اشك مى ريخت كه چرا جهنم رفتيد ؟ چه درسهايى اميرالمؤمنين (ع) از پاكى به ما مى دهد !

؟ شما به اندازه اى كه او دغدغه انسان را داشت ، شما هم داريد ؟ او براى گمراه اشك مى ريخت ، شما براى گمراه تا حالا چه كرده ايد ؟ الآن هم كه كشور ما «يَخْرُجُونَ مِنْ دينِ اللّهِ اَفْواجاً» است . چقدر شما دغدغه داريد ؟ چقدر ناراحتيد ؟ چقدر دختران ما از نظر روش و افكار و اخلاق تبديل به دختران تل آويو و واشنگتن شده اند ؟ چقدر جوان هاى اين مملكت فاسد و معتاد و دزد و جيب بر شدند ؟ شما چقدر دغدغه انسان را داريد ؟

كنند ، چشمش را دربياورند ، خودتان جنازه قاتل مرا دفن كنيد ، به دست مردم نيفتد . چه كسى چنين دغدغه اى را نسبت به انسان دارد ؟ آن هم نسبت به اشقى الاشقياء و قاتل خود .

به جز از على كه گويد به پسر كه قاتل من

چو اسير توست اكنون به اسير كن مدارا

اين چه روح و فكر پاكى است كه وقتى صبح نوزدهم او را روى گليم مى گذارند ، سر گليم را بچه ها مى گيرند مى آورند داخل خانه ، بلافاصله نان و آب و شير مى آورند ، چشمش را باز مى كند مى گويد : حسن جان ! ابن ملجم هم مسافر است ، او هم روزه نيست ، صبحانه مرا به او بدهيد بعد براى من صبحانه بياوريد . و براى اين كه قاتل را بيدار و آگاه كند آفتاب كه طلوع كرد به پسرهايش گفت : قاتل را بياوريد من او را ببينم . ابن ملجم را آوردند . فرمود : بنشين كنار بستر من . براى اين كه او را تحريك بكند و به خود بيايد ، با آن حال مظلومانه اش برگشت گفت : من براى تو بد امامى بودم ؟ ! عيبى داشتم ؟ !

، مسيحى يا زرتشتى اند از تداركات كشور چيزى به آنها ندهم .(7)

متعصب اند .

ش_ير خ_دا ش__اه ولاي_ت ع____لى

صيق_لى شرك خفى و جلى

روز احد چون صف هيجا گرفت

تير مخالف به تنش جا گرفت

غنچه پ_يكان به گ__ل او نه__فت

صد گل محنت ز گل او شكفت

روى عبادت سوى محراب ك_رد

پ__شت به درد سر اصحاب كرد

بيست و سه سالش بود ، جراح به پيغمبر (ص) گفت : نود زخم خورده ، همه را بستم اما يك تير به عصب استخوان پا فرو رفته تا مى خواهم آن را دربياورم شديد ناله مى زند ، من هم مى دانم دردش خيلى است ، نمى گذارد آن را دربياورم ، چكار كنم ؟ پيغمبر (ص) فرمود : صبر كن وقت نماز بشود .

خنجر ال_ماس چ_و ب_ي_نداخت_ند

چاك به تن چون گلش انداختند

گُل گُل خونش به مصلى چك___يد

گشت چو فارغ ز نماز آن بديد

اين همه گل چيست ته پاى م___ن

س__اخته گل_زار م__صلاى من

صورت حالش چ__و نمودن__د باز

گفت كه سوگند به داناى راز

كز علل تي_غ ن__دارم خ___ب___ر

گر چه زمن نيست خبردارتر

«جامى» از آلايش تن پاك شو

در ق_دم پاك روان خاك شو

شايد از اين خاك به گردى رسى

گرد شكافى و به مردى رسى

مى گويد : پس نمى گيرم . فرمود : بيا با همديگر برويم من خرمايت را پس بدهم . آمد در مغازه خرمافروش ، خيلى با محبت فرمود : اين خرما را عوض بكن . گفت : به تو هيچ ربطى ندارد ، به خرما فروش لات و بى تربيت دوباره فرمودند ، اگر ممكن است عوض كن ، گفت مزاحم كسبم نشو . و از پشت دخل آمد و يك مشت به سينه اميرالمؤمنين (ع) زد و از مغازه بيرون پرتش كرد . گفت : مى گويم برو . به دختر فرمود : خوب اين كه پس نگرفت بيا برويم در خانه تان به خانمت بگويم حالا با اين خرماها قناعت كن . هيچ قدرتمندى در روى اين كره زمين به اين پاكى مى شناسيد ؟ اينقدر اخلاق والا . دختر راه افتاد ، على (ع) هم راه افتاد ، همسايه روبرويى آمد در مغازه جوان خرمافروش ، گفت : با كدام دستت به اين سينه زدى ؟ گفت : با اين دست . گفت : خوشت آمد با اين مشتى كه به اين مرد زدى ؟ ! تو فهميدى اين كيست ؟ گفت : نه ، كيست ؟ با اين لباس پاره اش آمده بود اينجا مزاحم ما شده بود . گفت : نفهميدى ؟ گفت : نه ، گفت : اين سينه ، صندوق اسرار خداست ، اين شوهر فاطمه زهرا (س) است ، اين پدر حسن و حسين (ع) و اين اميرالمؤمنين (ع) است . دويد دنبال اميرالمؤمنين (ع) ، آمد خودش را بيندازد روى پاى على (ع) ، زير بغلش را گرفت ،

گفت : مرا ببخش ، بد كردم . فرمود : تو مرا ببخش ، من آمدم مزاحم كاسبى ات شدم .(11) لا اله الا الله .

شما رئيسهاى كشورها يك موى على (ع) به تنتان هست ؟ خرما را گرفت و بهترين خرما را براى دختر آورد و فرمود : برو ، گفت : على جان ! دير شده مرا مى زنند . فرمود : خوب من مى آيم از جانب تو عذرخواهى مى كنم . خانم ديد كنيزش دير كرده ، پنج دفعه هى آمد در را باز كرد و بيرون را نگاه كرد ، بعد يك مرتبه ديد كنيزش با اميرالمؤمنين (ع) دارد مى آيد ، على (ع) را مى شناخت ، دو لنگه در را باز كرد اميرالمؤمنين (ع) فرمود : يك مقدار دير شده عذرش را قبول كن ، گفت : آقا جان ! فداى قدمتمان بشوم ، من اين كنيز را به شما بخشيدم . امام (ع) هم رو كرد به كنيز ، فرمود : من هم تو را در راه خدا آزاد كردم برو ، اين يك مصداق پاكى .

مجلس امشب به نام على (ع) شد ، على (ع) هنوز مظلوم است ، على (ع) هنوز تنهاست ، چند روز است از كنار قبرش صداى ناله هاى مظلومانه بلند است ، (12) فرهنگ على (ع) هنوز در دنيا فرهنگ مظلومى است ، پاى منبرش يك نفر بلند شد و گفت : به من ظلم شده . فرمود : چقدر به تو ظلم شده ؟ گفت : يك ظلم . فرمود : به تو يك ظلم شده اما به

من به اندازه ريگ هاى بيابان ، و به تعداد نخ پشم گوسفندان دنيا ظلم شده .

براى شما سخت تر بود صورت روى پاى مادر يا براى خواهرت زينب (س) وقتى صورت روى گلوى بريده تو گذاشت .

. "

9 . الاقبال : 467 ؛ عوالي اللآلي : 4/86، حديث 102 .

10 . بقره : 207

11 . كشف الغمة : 1/163 ؛ بحارالانوار : 40/331، باب 98، حديث14 .

12 . در تاريخ ايراد اين سخنراني اشغالگران به شهر مقدس نجف اشرف حمله كرده بودند و گروه زيادي از شيعيان را در كنار حرم شريف حضرت اميرالمؤمنين به خاك و خون كشيدند