عنوان : با امام كاظم (عليه السلام) در سايه قرآن
پديدآورندگان : علي مختاري(پديدآور)
نوع : متن
جنس : مقاله
الكترونيكي
زبان : فارسي
صاحب محتوا : موسسه فرهنگي و اطلاع رساني تبيان
توصيفگر : تفسير قرآن
كاظم عليه السلام
وضعيت نشر : قم: مؤسسه فرهنگي و اطلاع رساني تبيان، 1387
ويرايش : -
خلاصه :
مخاطب :
يادداشت : ,ملزومات سيستم: ويندوز 98+ با پشتيباني متون عربي؛ + IE6شيوه دسترسي: شبكه جهاني وبعنوان از روي صفحه نمايش عنوانداده هاي الكترونيكي
شناسه : oai:tebyan.net/2901
تاريخ ايجاد ركورد : 1387/10/14
تاريخ تغيير ركورد : 1387/10/14
تاريخ ثبت : 1389/6/28
قيمت شيء ديجيتال : رايگان

امام كاظم (ع) قرآن ناطق و از ثقلين است و ارتباط آن حضرت با كتاب الهي از زاويه هاي گوناگون تفسير و علوم قرآن قابل بررسي است اينك در اين مجال و به اهتمام آن بزرگوار به تلاوت قرآن و ثواب تلاوت مي پردازيم.

عالم بزرگوار شيخ مفيد (ره) مي نويسد: طبق ادله گذشته، آن حضرت دانشمندترين مردمِ زمانه بود و بيش از همه حافظ كتاب الهي و خوش صداترين آنان در قرائت قرآن بود. هنگام قرائت، آهسته و حزن آور مي خواند و مي گريست و شنوندگان هم گريه مي كردند، اهل مدينه او را «زين المجتهدين» مي ناميدند. [1] . در روايتي ديگر آمده است: «و كانت قراءته حزنا» يعني قرائت آن حضرت حزن آور بود. [2] . به ابرهه مسيحي فرمود: «با كتاب خودت چقدر آشنايي؟ پاسخ داد: به متن و تأويل آن آگاهم، هشام مي گويد: حضرت كاظم (ع) شروع كرد به قرائت انجيل، آنگاه ابرهه گفت: «حضرت مسيح اين چنين مي خوانند و جز او هيچ كسي چنين نخوانده است و از پنجاه سال پيش تا كنون در جستجوي چنين شخصيتي بودم» و در اين هنگام، ابرهه به دست امام مسلمان شد. [3] .

يعني حروف كاملاً ادا و بيان و وقوف رعايت گردد. حضرت كاظم (ع) مي فرمايد: از پيامبر اكرم درباره معناي «وَ رَتَّلِ الْقُرآنَ تَرْتيلا» [4] پرسيدند، در پاسخ فرمود: بيّنه تبيانا و لا تنثره نثر الرهل و لا تهذّه هذّالشعر، قفوا عند عجائبه و حركوا به القلوب و لا يكون همّ أحدكم آخر السورة. [5] . يعني قرآن را واضح و كاملاً روشن بيان كن و حروفش را مانند رمل و شن هايي كه باد يكباره مي پاشد بر روي هم نريز و آن را مانند شعرخواني پشت سر هم و با شتاب مخوان؛ نزد شگفتيهاي قرآن بايستيد و دلها را با آن تكان دهيد و همت و نظر شما رسيدن به آخر سوره نباشد، يعني به كيفيت بپردازيد نه به كميّت. [6] .

آن حضرت در حديثي از جدّ بزرگوارش نقل مي فرمايد: خداي تعالي بخشنده است و جود را دوست دارد و كارهاي عالي را دوست مي دارد و از كارهاي پست ناخرسند است و واقعاً از احترام به جلال الهي بزرگداشت سه گروه است: الف) ريش سفيد مسلمان، ب) امام عادل، ج) آن كسي كه حامل و تسليم قرآن كريم است به گونه اي كه نه اهل غلوّ است و نه از بار تكاليفش شانه خالي مي كند. [7] .

علي بن مغيره به امام كاظم (ع) مي گويد: پدرم از جدّ شما پرسيد آيا رواست شبي يك ختم قرآن بخوانم؟ جدّ شما فرمود: هر شب. دوباره پرسيد: آيا در ماه رمضان هم؟ جدّ شما فرمود: در ماه رمضان نيز، جدم عرض كرد: بلي هر چه توانستم. و برنامه پدرم اين بود كه در ماه رمضان چهل بار قرآن را ختم مي كرد؛ و من نيز پس از پدر قرآن مي خوانم بيشتر و گاهي كمتر از پدرم، كم و زياديش بستگي داشت به اندازه فرصت و فراغت و يا كار و سرگرمي و نشاط و بيماريم و هنگام عيد فطر، قرآنهايي كه خوانده بودم، يك ختمش را براي رسول اكرم (ص) يكي براي علي (ع)، يكي براي فاطمه (ع) و همچنين براي هر كدام از امامان تا به شما رسيد و يكي هم براي شما قرار مي دادم، از هنگامي كه خدا اين بينش و حال را به من عنايت كرده است و در سلك پيروان شما قرار گرفته ام. حال آيا براي خودم نيز پاداشي هست؟ حضرت فرمود: پاداش تو آن است كه در قيامت با آنها هستي، گفتم اللّه اكبر، آيا چنين اجري دارم؟ حضرت سه بار فرمود: بلي. [8] .

حضرت كاظم به مردي فرمود: آيا دوست داري در دنيا بماني؟ پاسخ داد: بلي، پرسيد: براي چه؟ گفت: به خاطر قرائت قل هو اللّه أحد، آنگاه حضرت ساكت شد و پس از زماني گفت: اي حفص! هركس از دوستان و شيعيان ما بميرد و قرآن را خوب نداند، در عالم برزخ آموزش داده مي شود تا خدا به واسطه آن درجه و مقامش را بالا ببرد. زيرا درجات بهشت به قدر آيه هاي قرآن كريم است: به قاري گفته مي شود: بخوان و ترقّي كن پس او مي خواند و ترقّي مي كند. حفص گويد: در عمرم نديدم كسي را كه از امام كاظم (ع) بيشتر خداترس و به رحمت حق اميدوار باشد و قرآن خواندنش همراه با حزن بود و گويا هنگام قرائت به شخصي خطاب مي كند. [9] .

همچنانكه امروزه، پرداختن به طرح و حلّ بسياري از معمّاهاي قرآني، وقت گير، كم فايده و مايه ي غفلت از اهداف اصلي قرآن كريم است، در گذشته نيز مباحثي چون مخلوق بودن يا قديم بودن قرآن، به صورت مشكلي جنجالي درآمده بود و مايه ي درگيري و خونريزي ها و اتلاف وقت و... مي شد. هنگامي كه در اين باره از امام كاظم (ع) نظرخواهي و گفته شد مردم در اين باره اختلاف دارند برخي قرآن را مخلوق مي دانند و بعضي غير مخلوق؛ فرمود: من آنچه را آنان مي گويند، نمي گويم ولي مي گويم: «إنّه كلام اللّه» قرآن سخن خداست. [10] . اين روش و منش بايد سرمشق امروز و هميشه ما باشد، كه از مباحث نظري بي فايده و مشكل آفرين بپرهيزيم.

به جاست كه قاري به معني و تفسير هم توجه نمايد، در سخنان امام كاظم (ع) مواردي از تفسير آيات بيان شده مثلاً «توبه نصوح» در آيه «يا اَيُّهَا الّذينَ آمَنُوا تُوبُوا اِلَي اللّه ِ تَوْبَةً نَصَوُحا» [11] را چنين تفسير مي فرمايد: بنده به درگاه بيشترين تفسيرهاي آن بزرگوار در شرح آيه هايي است كه در اثبات امامت و رهبري و يا بيزاري و مذمت منحرفانِ از امامت نازل شده است. خدا توبه مي كند و ديگر برنمي گردد و توبه نمي شكند و براستي كه محبوبترين بندگان خدا در پيشگاه حق، فريب خوردگان توبه كننده اند. [12] .

در تفسير «اَلَّذينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ» [13] ـ سهو در نماز را تضييع نماز مي داند. [14] و يا در تفسير «اللّه الصَّمد» [15] مي فرمايد: «الصمد الذي لا جوف له» [16] يعني صمد كسي است كه توخالي نيست؛ بديهي است كه اجسام همه توخالي و داراي هسته مركزي و پروتون هستند، و طبق اين تفسير صمد يعني غير مادي و غير جسم.

شأن نزول و يا روشن ترين مصداقهاي برخي آيات، در سخنان امام بيان شده است مثل مصداق «ماء معين» كه منظور از آن غيبت حضرت مهدي امام زمان (ع) است. در اين آيه از انسان سؤال شده: «قُلْ أَرَءَيْتُمْ إنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْرا فَمَنْ يَأْتيكُمْ بِماءٍ مَعينِ» [17] يعني بگو: به من خبر دهيد، اگر آب شما فرو رود، چه كسي آب روان برايتان خواهد آورد؟ و در توضيح «فجّار» در آيه: «كَلاً إِنّ كِتابَ الْفُجّارِ لَفي سِجّين» [18] مي فرمايد: بدكاران و فاجران كساني هستند كه در حق ائمه (عليهم السلام) نافرماني و بر آنان قلدري كردند. [19] . گفتني است كه بيشترين تفسيرهاي آن بزرگوار در شرح آيه هايي است كه در اثبات امامت و رهبري و يا بيزاري و مذّمت منحرفانِ از امامت نازل شده است. در معرفي مهم ترين مصداق منافقان، كساني را نشان مي دهد كه به ولايت حضرت علي (ع) ايمان نمي آوردند، قرآن كريم مي فرمايد: «هنگامي كه منافقان نزد تو آيند مي گويند: «ما شهادت مي دهيم كه يقيناً تو رسول خدايي» خداوند مي داند كه تو رسول او هستي، ولي خداوند شهادت مي دهد كه منافقان دروغگو هستند...» [20] اين به خاطر آن است كه نخست ايمان آوردند سپس كافر شدند از اين رو بر دلهاي آنان مهر نهاده شده و حقيقت را درك نمي كنند. امام (ع) مي فرمايد: منظور منافقاني است كه نخست ايمان آوردند به رسالت پيامبر (ص) و سپس به ولايت حضرت علي (ع) وصيّ آن حضرت كفر ورزيدند.

در سخنان امام (ع) ثواب و آثار تلاوت بسياري از آيه ها و سوره ها بيان شده كه نمونه هايي را مرور مي كنيم: 1 ـ هرگاه از چيزي ترسيدي صد آيه از هر جاي قرآن كه خواستي، بخوان، آنگاه سه بار بگو: اللّهم اكشف عنّي البلاء. [21] . 2 ـ امام كاظم (ع): نسيم رحمت الهي در هر روز جمعه هزار بار مي وزد، و به هر بنده اي هر چه خدا بخواهد مي دهد پس هر كه بعد از عصر جمعه صد بار سوره قدر را بخواند خداوند آن هزار رحمت و همانند آن را به او مي بخشد. [22] .

[1] ارشاد مفيد، ص 235؛ بحارالانوار، ج 48، ص 102.
[2] كافي، ج 2، ص 606، به نقل از مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 11.
[3] بحارالانوار، ج 48، ص 104.
[4] سوره مزمّل، آيه 4.
[5] بحارالانوار، ج 76، ص 63؛ مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 44.
[6] مسند الامام الكاظم (ع)، ص 44، نقل از بحارالانوار، ج 92، ص 215.
[7] بحارالانوار، ج 92، ص 184.
[8] كافي، ج 2، ص 418؛ مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 8 ـ 9.
[9] همان، ص 606؛ نقل از مسند الامام الكاظم (ع)، ص 11.
[10] توحيد صدوق، ص 224؛ مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 7.
[11] سوره تحريم، آيه 77.
[12] تفسير نورالثقلين، ج 5، ص 374؛ مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 42، با اندكي تفاوت.
[13] سوره ماعون.
[14] مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 47.
[15] سوره توحيد.
[16] مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 48.
[17] سوره ملك، آيه 30.
[18] سوره مطففين، آيه 8.
[19] مناقب ابن شهرآشوب، ج 2، ص 352، نقل از مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 46.
[20] سوره منافقون، آيه 3 ـ 1.
[21] مناقب ابن شهرآشوب، ج 1، ص 559، نقل از مسند الامام الكاظم (ع)، ص 41.
[22] ثواب الاعمال، ص 157، نقل از مسند الامام الكاظم (ع)، ج 2، ص 11.

بسم الله الرحمن الرحیم
جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره توبه آیه 41)
با اموال و جانهاى خود، در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد حضرت رضا (عليه السّلام): خدا رحم نماید بنده‌اى كه امر ما را زنده (و برپا) دارد ... علوم و دانشهاى ما را ياد گيرد و به مردم ياد دهد، زيرا مردم اگر سخنان نيكوى ما را (بى آنكه چيزى از آن كاسته و يا بر آن بيافزايند) بدانند هر آينه از ما پيروى (و طبق آن عمل) مى كنند
بنادر البحار-ترجمه و شرح خلاصه دو جلد بحار الانوار ص 159
بنیانگذار مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه اصفهان شهید آیت الله شمس آبادی (ره) یکی از علمای برجسته شهر اصفهان بودند که در دلدادگی به اهلبیت (علیهم السلام) بخصوص حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شهره بوده و لذا با نظر و درایت خود در سال 1340 هجری شمسی بنیانگذار مرکز و راهی شد که هیچ وقت چراغ آن خاموش نشد و هر روز قوی تر و بهتر راهش را ادامه می دهند.
مرکز تحقیقات قائمیه اصفهان از سال 1385 هجری شمسی تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن امامی (قدس سره الشریف ) و با فعالیت خالصانه و شبانه روزی تیمی مرکب از فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مختلف مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.
اهداف :دفاع از حریم شیعه و بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام) تقویت انگیزه جوانان و عامه مردم نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی، جایگزین کردن مطالب سودمند به جای بلوتوث های بی محتوا در تلفن های همراه و رایانه ها ایجاد بستر جامع مطالعاتی بر اساس معارف قرآن کریم و اهل بیت علیهم السّلام با انگیزه نشر معارف، سرویس دهی به محققین و طلاب، گسترش فرهنگ مطالعه و غنی کردن اوقات فراغت علاقمندان به نرم افزار های علوم اسلامی، در دسترس بودن منابع لازم جهت سهولت رفع ابهام و شبهات منتشره در جامعه عدالت اجتماعی: با استفاده از ابزار نو می توان بصورت تصاعدی در نشر و پخش آن همت گمارد و از طرفی عدالت اجتماعی در تزریق امکانات را در سطح کشور و باز از جهتی نشر فرهنگ اسلامی ایرانی را در سطح جهان سرعت بخشید.
از جمله فعالیتهای گسترده مرکز :
الف)چاپ و نشر ده ها عنوان کتاب، جزوه و ماهنامه همراه با برگزاری مسابقه کتابخوانی
ب)تولید صدها نرم افزار تحقیقاتی و کتابخانه ای قابل اجرا در رایانه و گوشی تلفن سهمراه
ج)تولید نمایشگاه های سه بعدی، پانوراما ، انیمیشن ، بازيهاي رايانه اي و ... اماکن مذهبی، گردشگری و...
د)ایجاد سایت اینترنتی قائمیه www.ghaemiyeh.com جهت دانلود رايگان نرم افزار هاي تلفن همراه و چندین سایت مذهبی دیگر
ه)تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و ... جهت نمایش در شبکه های ماهواره ای
و)راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی (خط 2350524)
ز)طراحی سيستم هاي حسابداري ، رسانه ساز ، موبايل ساز ، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک ، SMS و...
ح)همکاری افتخاری با دهها مرکز حقیقی و حقوقی از جمله بیوت آیات عظام، حوزه های علمیه، دانشگاهها، اماکن مذهبی مانند مسجد جمکران و ...
ط)برگزاری همایش ها، و اجرای طرح مهد، ویژه کودکان و نوجوانان شرکت کننده در جلسه
ی)برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم و دوره های تربیت مربی (حضوری و مجازی) در طول سال
دفتر مرکزی: اصفهان/خ مسجد سید/ حد فاصل خیابان پنج رمضان و چهارراه وفائی / مجتمع فرهنگي مذهبي قائميه اصفهان
تاریخ تأسیس: 1385 شماره ثبت : 2373 شناسه ملی : 10860152026
وب سایت: www.ghaemiyeh.com ایمیل: Info@ghaemiyeh.com فروشگاه اینترنتی: www.eslamshop.com
تلفن 25-2357023- (0311) فکس 2357022 (0311) دفتر تهران 88318722 (021) بازرگانی و فروش 09132000109 امور کاربران 2333045(0311)
نکته قابل توجه اینکه بودجه این مرکز؛ مردمی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی با همت عده ای خیر اندیش اداره و تامین گردیده و لی جوابگوی حجم رو به رشد و وسیع فعالیت مذهبی و علمی حاضر و طرح های توسعه ای فرهنگی نیست، از اینرو این مرکز به فضل و کرم صاحب اصلی این خانه (قائمیه) امید داشته و امیدواریم حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف توفیق روزافزونی را شامل همگان بنماید تا در صورت امکان در این امر مهم ما را یاری نمایندانشاالله.
شماره حساب 621060953 ، شماره کارت :6273-5331-3045-1973و شماره حساب شبا : IR90-0180-0000-0000-0621-0609-53به نام مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان نزد بانک تجارت شعبه اصفهان – خيابان مسجد سید
ارزش کار فکری و عقیدتی
الاحتجاج - به سندش، از امام حسین علیه السلام -: هر کس عهده دار یتیمی از ما شود که محنتِ غیبت ما، او را از ما جدا کرده است و از علوم ما که به دستش رسیده، به او سهمی دهد تا ارشاد و هدایتش کند، خداوند به او می‌فرماید: «ای بنده بزرگوار شریک کننده برادرش! من در کَرَم کردن، از تو سزاوارترم. فرشتگان من! برای او در بهشت، به عدد هر حرفی که یاد داده است، هزار هزار، کاخ قرار دهید و از دیگر نعمت‌ها، آنچه را که لایق اوست، به آنها ضمیمه کنید».
التفسیر المنسوب إلی الإمام العسکری علیه السلام: امام حسین علیه السلام به مردی فرمود: «کدام یک را دوست‌تر می‌داری: مردی اراده کشتن بینوایی ضعیف را دارد و تو او را از دستش می‌رَهانی، یا مردی ناصبی اراده گمراه کردن مؤمنی بینوا و ضعیف از پیروان ما را دارد، امّا تو دریچه‌ای [از علم] را بر او می‌گشایی که آن بینوا، خود را بِدان، نگاه می‌دارد و با حجّت‌های خدای متعال، خصم خویش را ساکت می‌سازد و او را می‌شکند؟».
[سپس] فرمود: «حتماً رهاندن این مؤمن بینوا از دست آن ناصبی. بی‌گمان، خدای متعال می‌فرماید: «و هر که او را زنده کند، گویی همه مردم را زنده کرده است»؛ یعنی هر که او را زنده کند و از کفر به ایمان، ارشاد کند، گویی همه مردم را زنده کرده است، پیش از آن که آنان را با شمشیرهای تیز بکشد».
مسند زید: امام حسین علیه السلام فرمود: «هر کس انسانی را از گمراهی به معرفت حق، فرا بخواند و او اجابت کند، اجری مانند آزاد کردن بنده دارد».