عنوان : تربت حسيني و قداست و شفابخشي آن
پديدآورندگان : غلامحسن جعفري(پديدآور)
وضعيت نشر : قم: مؤسسه فرهنگي و اطلاع رساني تبيان، 1387
نوع : متن
جنس : مقاله
الكترونيكي
زبان : فارسي
توصيفگر : خوردن تربت قبر امام حسن ( ع )
طهارت تربت امام حسين (ع)
سنت «تفضيل و ترفيع ، يكي از سنتهاي الهي است كه در اين عالم از آغاز خلقت تا پايان آن در تمام موجودات جانداران و غير جانداران جريان دارد، برخي چيزها را بر بعضي ديگر فضيلت و برتري ميدهد؛ به عبارت ديگر، خداوند متعال طبق اين سنت برخي را به برخي ديگر فضيلت داده است از بين انبياي خود، برخي را بر برخي ديگر برتري و فضيلت داده است همين طور از بين مكانهاي دنيا برخي را بر برخي ديگر فضيلت داده هم چنين بعضي حيوانات را بر برخي ديگر برتري عنايت فرمودهاست البته عوامل و اسباب فضيلت قداست حرمت و يا برتري نزد انسانها يكسان نيست از لحاظ مادي و معنوي فرق ميكند. برخي انسانها، فضيلت قداست حرمت و يا برتري چيزي را از لحاظ عوامل و اسباب مادي و ظاهري آن نگاه ميكند. در حالي كه برخي ديگر، قداست حرمت و فضيلت آن شي را در گرو اسباب و عوامل باطني و معنوي آن ميدانند. گاه ممكن است هر دو عامل (مادي و معنوي در آن جمع شود. قداست وحرمت و فضيلت برخي مكانها مانند: كعبه مسجدالحرام مدينه كربلا، نجف و همينطور مراقد و مشاهد شريفه اولياءالله و ائمه اطهار و اصفياي الهي به اعتبار منسوب و متعلق بودن آنها به خداوند ـ جلّ و علا ـ و رسول گرامي (ص) و ائمه اطهار و اولياي الهي است كربلا كه بحث ما درباره تربت آن است سرزميني است كه در دامن آن دهها و صدها نفر از انبياي الهي و اولاد و اسباط انبيا آرميده و شهيد شدهاند در دامن آن كسي آرميده است كه خداوند ـ عزوجل ـ او و جد و مادر و پدر و برادرش را از هرگونه رجس و ناپاكي پاك گردانيده است و به اين وسيله قداست و حرمت و فضيلت آن بيش از پيش و دو چندان شده است به علاوه اين كه هفتاد و دو تن از ياران و اصحاب حسين (ع) و اولاد و اكباد آن حضرت نيز در اين سرزمين مقدس مدفون هستند؛ كساني كه براي اعلاي كلمةالله و احياي دين الهي و مبارزه با ظلم و فساد و طاغوت زمان همه چيزِ خودشان را در راه خدا نثار كردهاند.قداست و حرمت آن براي كساني كه «دل وجدان شعور، ادراك و ارادت و عشق به اولياءالله» دارند، احتياج به ادله و براهين نقلي ندارد. اگر چه خوشبختانه در اين باره ما ادله نقليه فراوان داريم تربت حسين بن علي و سرزمين كربلا بدون شك يكي از مصاديق آيه كريمه (ذلك و من يعظم حرمات الله فهو خير له عند ربه . و آيه كريمه (و من يعظم شعائرالله فأنها من تقوي القلوب . ميباشد، حرمت آن از حرمت صفا و مروه و غيره كمتر نيست اگر بيشتر نباشد.پيامبر گرامي اسلام (ص) نيز طبق احاديث و اخبار فراوان و متعددي كه در منابع فريقين در اين باره (تربت حسين وارد شده است مقداري از تربت كربلا را كه جبرئيل براي آن حضرت آورده و گفته بود كه در اين سرزمين حسين شما به دست امتت ظالمانه شهيد خواهد شد، آن را ميبوسيدند و از آن استشمام كرده و بر آن اشك ميريختند. اينتربت را به برخي از همراهانش نيز داده بود و توصيه فرموده بود كه آن را در شيشهاي قرارداده و نگهداري كنند. ائمه اطهار (ع) و شيعيان آنها نيز در طول تاريخ آن را بسيار مقدس شمرده و حرمت و قداست آن را نگاه ميداشتهاند. در هنگام بيماري و گرفتاريها نيز از آن براي شفا و رفع خطر استفاده مينمودند.اين تربت پاك و مقدس يادآور سلحشوريها، قربانيها، فداكاريها، اخلاصها و از خود گذشتگيهاي ابي عبدالله الحسين و نور چشمان و جگر گوشههاي آن حضرت و اصحاب و ياران با وفاي اوست تربت كربلا رمز شجاعت مناعت عبادت بندگي آزادي مروت و جوانمردي است موضوع مزبوري كه انتخاب نمودهام بنا به رعايت شرايط و نياز منطقه و كشور بوده است لذا سعي نمودهام كه شمّهاي از فضايل تربت كربلا را بيان كنم و از قداست حرمت مزايا و ويژگيهاي آن بحث مختصري داشته باشم
چنان كه در مقدمه اشاره شد، تربت كربلا سالها پيش از شهادت امام حسين مورد توجه و احترام پيامبر اسلام (ص) و ازواج آن حضرت و صحابيها بوده است در همين باره روايات فراواني در منابع فريقين ـ شيعه و سني ـ نقل شده است در روايت ام سلمه آمده «پيامبر فرمود: جبرئيل به من خبر داده است كه اين ـ حسين ـ در سرزمين عراق كشته خواهد شد!! من گفتم اي جبرئيل آن تربت را كه حسين در آن كشته خواهد شد، نشانم ميدهي گفت اين همان تربت است در روايت ديگر آمده «... فَأراه جبرئيل تُراباً من تراب الطف ..؛ جبرئيل تربتي از سرزمين كربلا را به آن حضرت (ص) نشان داده است .در روايت ابي امامه آمده است كه اصحاب در مجلسي نشسته بودند. ابوبكر و عمر نيز در آن مجلس حضور داشتند، پيامبر اسلام اين تربت را به همه آنها نشان داد.در ذيل همين روايت آمده است «فأراهم تربته تربت حسين (ع) را به آنها نشان داد».در روايت ديگر آمده است وقتي جبرئيل تربتي را كه خون يكي از فرزندان حضرت (ص) در آن ريخته ميشود، آورد حضرت (ص) آن را بوئيد و فرمود: اين بوي فرزندم حسين است و گريه كرد، جبرئيل گفت راست گفتيد.»روايت شده است كه ام سلمه آن تربت را از پيامبر گرفت و در روسريش قرار داد. در روايت ديگر آمده است آن را در لباس خود قرار داد.در روايتي از ام سلمه آمده است آن حضرت بهام سلمه فرمودند: «اجعليها في زجاجه فليكن عندك فاذا صارت دما فقد قتل الحسين ؛ فرايت القارورة الان صارت دماعبيطايفور، آن را در شيشهاي قرار دهيد پس نزد خود نگه داريد، هنگامي كه خون شد،يعني حسين شهيد شده است » ام سلمه ميگويد: اكنون شيشه را ديدم كه تربت داخل آن به خون تبديل شده است .. به هر حال روايات و اخبار در اين مضمون و معنا فراوان است كه اكثر آنها از همسر و اصحاب پيامبر روايت شده است
بعد از شهادت حسين بن علي تربت پاك و مقدسش بيش از پيش مورد توجه و عنايت و احترام مسلمانان و عاشقان بلكه امامان معصوم (ع) قرار گرفت شيعيان از اين تربت پاك براي استشفا، رفع خطر و براي ساختن مهر و غيره استفاده ميكرده و ميكنند. طبق اخبار و احاديث فراوان در اين تربت مقدس تأثيرات شگفت انگيزي وجود دارد. ويژگيهايي در آن يافت ميشود. كه هيچ چيز ديگر چنين مزايايي ندارد.خوشبختانه به مرور زمان تجارب و كرامات متعدد آنرا به اثبات رسانده است درباره رعايت و نگه داري حرمت و قداست آن و پرهيز از توهين و هتك حرمت آن روايات فراوان و حكايات و كرامات متعددي در منابع اسلامي وجود دارد.در اين مقاله مختصر، براي آن كه حرمت و قداست آن بيشتر روشن شود، ويژگيها و مزايايي را به طور اجمال و اختصار بيان ميكنم
سرزمين كربلا از دير زمان منزل و مدفن پيامبران الهي و شهيدان بوده است قبل از آن كه حسين به علي (ع) و اولاد و ياران با وفايش در آن شهيد شوند، تعداد كثيري از انبيا و اولادشان در اين سرزمين به شهادت رسيده و مدفون شدهاند در روايتي ازحضرت امام صادق (ع) آمده است كه در آن (كربلا) دويست پيامبر، دويست وصي و دويست نواده پيامبر مدفون هستند كه همه آنها شهيد هستند.علاوه بر آن طبق برخي روايات كربلا محل نزول فرشتگان و مأواي ملائكه الله ميباشد. بنابر روايتي اطراف و دور حرم آن حضرت هفتاد فرشته ـ در حالتي پريشاني ـ بر حسين (ع) تا روز قيامت گريه ميكنند.از اين جا به خوبي واضح و روشن ميشود كه اين سرزمين مقدس - بالخصوص حريم قبر حسين ـ چقدر از قداست و فضيلت برخوردار است اين در حالي است كه صدها روايت و حديث در فضيلت آن در منابع روايي و تاريخي فريقين ديده ميشود.
از ائمه روايت شده كه هنگامي كه خاك را برداشتيد آن را ببوسيد و برچشمتان بگذاريد، چنانكه پيامبر اسلام آن را ميبوسيد و استشمام ميكرد. لذا اگر شيعه تربت حسين را ميبوسد و آن را نگه ميدارد به خاطر پيروي از سنت پيامبر است بوسيدن و بوييدن و گذاشتن آن بر روي چشم خود يك نوع احترام و رعايت حرمت و قداست آن است كه بر كسي مخفي نيست بنابراين آن را در جاها و مكانهاي آلوده و توهين آميز نميگذارند. لذا بايد در رعايت حرمت و قداست آن حتي الامكان سعي كنيم (ذلك و من يعظم حرمات الله فهو خير له عند ربه .در اين مقام مناسب ميبينيم كه حكايتي را كه شيخ عباس قمي از مرحوم حاج نوري (اعلي الله مقامه نقل كرده است ذكر كنم شيخ عباس قمي در«مفاتيح الجنان » ازشيخ نوري نقل ميكند كه ايشان فرموده «روزي يكي از برادران من به خدمت مرحومه والدهام رسيد. مادرم ديد كه او تربت امام حسين (ع) را در جيب پايين قباي خود گذاشته مادرم او را زجر كرد كه اين بي ادبي به تربت مقدسه است چه آن كه بسا شود. در زير ران واقع شود، و شكسته گردد. برادرم گفت چنين است كه فرمودي و تابه حال دو مهر شكستهام لذا عهد كرد بعد از آن در جيب پايين نگذارد. پس از چند روزي از قضيه گذشت كه علامه والدم امام را در خواب ديد، - بدون آن كه از اين مطلب اطلاع داشتهباشد- كه مولاي ما حضرت ابوعبدالله الحسين (ع) به ديدن او تشريف آورد و در كتابخانهنشست و ملاطفت و مهرباني بسيار كرد و فرمود: بخوان پسران خود را بيايند، تا آنها را اكرام كنم پس والد، پسرها را طلبيد و با من پنج نفر بودند پس در مقابل آن حضرت ايستادند. نزد آن حضرت جامه و چيزهايي ديگري بود پس يك يك را ميخواند، و چيزياز آنها به او ميداد. پس نوبت به برادر مزبور (سلمه الله) رسيد، حضرت نظري بر او افكند، مانند كسي كه در غضب باشد و التفات فرمود به سوي والد مرحوم و فرمود: پسر تو دو تربت از تربتهاي قبر من در زير ران خود شكسته است پس مثل برادران ديگر، او را نخواند،بلكه افكند به سوي او چيزي و الان در ذهنم است كه گويا قاب شانه ترمه به او داد.پس علامه والد بيدار شد و خواب خود را براي مرحوم والده نقل كرد و والده حكايت رابراي ايشان بيان كرد، والد تعجب كرد از صدق اين خواب الهي
براساس روايات و اخبار فراوان و متواتر تربت حسين (ع) جز مرض موت براي هر دردي دواست تمام كراماتي كه تاكنون رخ داده گواهي صادق بر اين مطلب است در طول تاريخ افراد كثيري كه لاعلاج بودند از تربت حسين شفا گرفتهاند. در اخبار اهل بيت (ع) آمده است كه براي بيماريها و دردهايتان از تربت حسين (ع) استشفاكنيد. فقها و محدثان ما نيز بر اين مطلب اتفاق نظر دارند و تاكنون از كسي خلافي شنيده نشده است در روايتي از حضرت صادق (ع) آمده است «طين قبر الحسين (ع) شفاء من كلداء؛ خاك و تربت قبر حسين (ع) از هر دردي شفا است . در روايت ديگر از آن حضرت آمده است كه فرمود: «في طين قبر الحسين (ع) الشفاء من كل داء و هو الدواء الاكبر؛ درخاك قبر حسين (ع) شفاي هر دردي است و آن دواي بزرگ است .نيز از حضرت صادق مروي است كه فرمود: «طين قبر الحسين فيه شفاء و ان اخذعلي رأس ميل خاك قبر حسين در آن شفا است اگر چه از سر يك ميل برداشته شود».در حديث ديگري از آن حضرت آمده «من اصابته علة فبدء بطين قبر الحسين (ع) شفاه الله من تلك العله الا ان تكون علة السام كسي را مرضي لاحق شود پس علاجش را به تربت حسين آغاز كند، خداوند مرض او را شفا ميدهد، مگر آن كه مرض موت باشد».اخبار و احاديث درباره شفا بخشي تربت حسين (ع) بسيار فراوان است و ما به همين چند نمونه بسنده ميكنيم قبلاً اشاره شد كه به بركت تربت مقدس امام حسين تاكنون هزاران نفر از عاشقان و توسل جويندگان به حسين و تربت آن حضرت از بيماريهاي فراوان و لاعلاج شفا يافتهاند. در اين زمينه كرامات و حكايات متعددي وجود دارد. در ذيل به دو نمونه از آن اشاره ميشود:روزي محمد ابن مسلم (كه از ياران و اصحاب صادقين و از اصحاب اجماع است مريض ميشود. امام باقر(ع) از بيماري وي مطلع ميشوند و مقداري از تربت امامحسين ع) را در آب مخلوط كرده در ظرفي ميريزد و توسط غلامش براي محمد بنمسلم ميفرستد، محمد ابن مسلم از آشاميدن آن احساس ميكند كه آب بسيار زلال و خوش بو و خوش مزه است غلام گفت مولايم امام باقر (ع) فرموده است وقتي از اين آب آشاميدي نزد ما بيا!! او در فكر فرو رفت و با خود گفت من كه مريضم و قدرت حركتندارم چرا امام چنين فرموده است پس از چند لحظه كه آب خوردم ناگهان احساس كردم كه از بند درد و بيماري رهايي يافتهام برخاسته و با نشاط به سوي امام حركت نمودم به خانه آن حضرت رسيدم و اجازه دخول خواستم آن حضرت فرمود: «صح الجسم ادخل جسمت خوب شده داخل شويد». محمد بن مسلم ميگويد: به محضر امام رسيدم در حالي كه گريه ميكردم سر و دستش را بوسيدم فرمود: چرا گريه ميكني عرض كردم از اين رو كه بسيار مايل هستم به محضر شما بيايم ولي راه دور است و توانايي ندارم امام پس از دل جويي وي فرمود: آن آب را چگونه يافتي مسلم از امام تشكر و تقدير كرد و شفا يافتن دردش را با نوشيدن آن آب خوشبو و گوارا به عرض امام رساند.بعد امام به وي فرمود: آن آب آميخته به تربت پدرم حسين بود و آن تربت بهترين داروي شفا بخش است هيچ گاه نسبت به آن بي توجه نباش ما فرزندان و زنان خود را از چنان آبي مينوشانيم و در نتيجه از هرگونه خير و بركت بهرهمند ميشويم ..حارث ابن مغيره ميگويد: به محضر حضرت صادق (ع) عرض كردم من شخصيام كه بيماريهاي فراوان دارم و هيچ چيزي (وسيله يا دارويي را رها نكردم مگر آن كه با آن تداوي و علاج نمودم (ولي شفا نيافتم . حضرت فرمود: «اين انت عن طين قبر الحسين ابن علي (ع) فان فيه شفاء من كل داء و امنا من كل خوف تو كجايي چرا از تربت حسينشفا نميطلبي ! همانا در قبر حسين (ع) شفا است از هر دردي و امن است از هر ترس »شيخ عباس قمي در مفاتيح الجنان مينويسد: «معجزاتي كه به سبب اين تربتمقدسه ظاهر گرديده زياده از آن است كه ذكر شود و من در كتاب فوايد الرضويه ـ كه تراجم علماي اماميه است در احوال سيد متبحر آقا سيد نعمه الله جزايري (ره) نوشتم كه آن سيد جليل در تحصيل علم زحمت بسيار كشيد. سختي و رنج بسيار برده و در اوايلت حصيل چون قادر به خريدن چراغ نبوده به روشني ماه مطالعه مينموده لاجرم از كثرت مطالعه در ماهتاب و بسيار چيز نوشتن و مطالعه كردن چشمانش ضعف پيدا كرده بود.پس به جهت روشني چشم خود، به تربت مقدسه حضرت امام حسين (ع) و تراب مراقدشريفه ائمه اطهار (ع) اكتحال ميكرد و به بركت آن تربتها چشمش روشن گشت ..»
يكي از ويژگيها يا مزاياي تربت ابي عبدالله الحسين (ع) ايجاد امن و امان است كه هم در اخبار و احاديث ائمه اطهار (ع) به آن تصريح شده و هم در فعل و عمل آنها ميبينيم كه آنها براي رفع خطر و تأمين امنيت از آن بهره ميجستهاند؛ مثلا شخصيگفت حضرت رضا (ع) بقچهاي يا بستهاي از متاع والبسه به سوي من فرستاد كه ميان آن خاكي بود، من از آورنده آن پرسيدم اين چيست گفت خاك قبر حسين ع) است كه آن حضرت چيزي از لباس و غير آن را نميفرستد، مگر آن كه ميان آن اين تربت را قرار ميدهد و ميفرمايد كه آن (تربت مقدس امان است به اذن خدا.در روايتي از حضرت صادق ع) چنين آمده است «در تربت حايري كه حسين (ع) در آن است از هر دردي شفا و از هر خوفي امان است
سجده بر آن هفت حجاب ـ عدم قبولي نماز ـ را ميدرد و سجده بر آن مستحب است و نمازمان را بالا ميبرد و موجب قبولي آن در درگاه احديت ميشود.معاوية بن عمار ميگويد: حضرت صادق ع) پارچهاي (يا دستمالي ديبا به رنگ زرد داشت كه در آن تربت ابي عبدالله الحسين (ع) بود. هنگام نماز آن را بر سجادهاش ميريخت و بر آن سجده ميكرد؛ سپس فرمود: «السجود علي تربة الحسين (ع) يخرقالحجب السبع سجده بر تربت حسين هفت حجاب ـ پرده ـ را برمي دارد.»سجده بر خاك كربلا سنت و روشي است كه از زمان ائمه (ع) تا امروز بين شيعيان رايج است شيعه عقيده دارد كه سجده بر تربت حسين (ع) از سجده بر چيزهاي ديگر بهتر و افضل است البته آن را لازم و فرض نميدانند. بنابر تصريح بعضي از باحثين و محققين اولين كسي كه بر تربت سيدالشهدا سجده كرد حضرت امام زين العابدين (ع) بوده است روايت شده كه آن حضرت هنگامي كه از دفن پدر شهيدش امام حسين (ع) فارغگشت مشتي از تربت شريف پدرش را گرفت و از آن مهري ساخت كه بر آن سجده كند و تسبيحي ساخت تا با آن تسبيح كند بعد از او امام باقر و امام صادق و امامان (ع) نيزنسبت به اين تربت مقدس توصيههاي فراواني داشتهاند، چنان كه از اخبار و روايات «كامل الزيارات و «بحارالانوار» و غيره ظاهر و آشكار است در روايتي آمده است «حضرت صادق (ع) جز بر خاك و تربت حسين بر چيزي سجده نميكرد. آن هم براي تذلل در محضر الله و استكانت به سوي او بود.»نكته مهمي كه در اينجا قابل ذكر است اين است كه در ساختن مهر، از اين تربت پاك دقت شود مهري كه ساخته ميشود بايد ساده و صاف و خالي از نقش و نگار باشد و از نوشتن اسامي ائمه و يا عبارات ديگر جداً پرهيز شود كه برخي از بزرگان و فقهاي معاصر مانند آية الله محمد حسين آل كاشف الغطاء و آية الله العظمي بروجردي و آية الله العظمي سيد علي حسيني سيستاني نيز بر آن تاكيد كرده و از نوشتن اسامي ائمه و كشيدن نقش و نگار و صورت بر روي آن منع فرموده بودند. چون اين كار احياناً مورد نقد و طعن بر مذهب حقه ميشود.
يكي ديگر از مزايا و ويژگيهاي تربت كربلا آن است كه اگر از آن تسبيحي ساخته شود اگر چه با آن تسبيح نگويد ولي آن در دست شخص تسبيح ميگويد. اين مطلب در روايتي از حضرت صادق ع): «السجود علي طين قبر الحسين (ع) ينور الي الارضينالسبعه و من كانت معه سبحة من طين قبر الحسين (ع) كتب مسبحاً ان لم يسبح بها؛سجده بر تربت حسين (ع) تا هفت زمين را روشن ميسازد و كسي كه نزدشتسبيحي از تربت حسين ع) باشد در نامه اعمالش ثواب تسبيح كننده نوشته ميشود؛اگر چه با آن تسبيح نگويد».در روايت ديگري از حضرت صادق (ع) آمده است كه فرمود: «آن كه دانهاي از تسبيح تربت حسين ع) را بگرداند و يك بار استغفار كند، خداي متعال در نامه او ثوابهفتاد بار تسبيح را مينويسد. اگر آن را نگرداند و با آن تسبيح نگويد، در هر دانه از آن تسبيح تربت هفت بار ثواب تسبيح گفتن براي او نوشته ميشود.»از حضرت صادق ع) روايت شده «السبحه التي هي من طين قبر الحسين (ع) تسبح بيد الرجل من غير ان يسبح تسبيحي كه از تربت حسين (ع) باشد در دست آدم تسبيح ميگويد، بدون آن كه با آن تسبيح بگويد.»در اين زمينه نيز روايات متعدد وجود دارد. كه ذكر همه آنها در اين مقال نميگنجد.توجه به اين نكته اين جا لازم است كه تسبيح گفتن تربت حسين (ع) غير ازتسبيح گفتن جميع موجودات دنيا است كه در قرآن به آن اشاره شده است (سبح لله ما في السموات و ما في الارض .بنابراين تربت حسين (ع) علاوه بر گفتن آن تسبيح اين تسبيح را نيز ميگويد كه شخص آن را نميگويد.
مستحب است كه مقداري از تربت امام حسين (ع) با ميت در قبرش گذاشته شود.شايد سرّش اين باشد كه تربت حسين (ع) موجب امان از هر ترسي است لذا گذاشتن مقداري از آن با ميت موجب ميشود كه او در امان باشد و از عذاب قبر و ضيق آن رهايي يابد. البته سيد بن طاووس در «فلاح السائل به اين موضوع تصريح فرموده و ميگويد: «ويجعل معه شيئا من تربة الحسين (ع) فقد روي انه امان و المنزل مهول يحتاج اليالتوصل و السلامه منه بغايه الامكان و با ميت مقداري از تربت حسين ع) قرار داده ميشود. روايت شده است كه آن امان است و منزل (قبر) ترسناك است كه محتاج رهايي و سلامت از آن به حد امكان است رواياتي نيز در اين زمينه وارد شده است از جمله روايت جعفر بن عيسي ازحضرت ابا الحسن (ع) است كه ميفرمايد: «ما علي احدكم اذا دفن الميت و وسده بالتراب ان يضع مقابل و جهه لبنة من طين الحسين (ع) و لايضعها تحت رأسه بر احدياز شما چه اشكال دارد وقتي ميت را دفن كرد و با خاك او را پوشاند در مقابل صورتش آجري از تربت حسين را بگذارد؟! و آن را زير سرش نگذارد.»شيخ عباس قمي نيز ميفرمايد: «... فوايد تربت شريفه آن حضرت بسيار است ازجمله آن كه مستحب است با ميت در قبر گذاشتن و كفن را با آن نوشتن و سجده كردن برآن و...»
محمد بن عبدالله بن جعفر حميري ميگويد: از فقيه پرسيدم كه گذاشتن تربت حسين ع) با ميت جايز است يا نه حضرت در جواب نوشته بود: تربت را با ميت در قبرش بگذارد و با حنوط او مخلوط كند. ان شاء الله.
نوشتن بر كفن ميت با تربت حسين (ع) اكثر فقه و بزرگان ما ـ از جمله شيخ طوسي محقق (كركي حلي شهيد اول شهيد ثاني و غيره ـ بر اين مسئله تصريح كردهاند.
ابوالعلاء ميگويد: از حضرت صادق (ع) شنيدم كه فرمود: «حنكوا اولادكم بتربة الحسين (ع) فانه امان كام نوزادان و فرزندانتان را با تربت حسين (ع) برداريد زيرا تربت حسين (ع) امان است . اين يك دستور و توصيه بسيار مهم و دقيق است كه ائمه ما به اهميت آن آگاه بوده و به پيروان خودشان توصيه فرمودهاند. بايد فرزندان مان را از بدوتولد، تربيت كنيم و آنها را حسيني به بار آوريم اولين غذايي كه كودكان و نوزادان ما بخورند بايد از تربت با بركت حسين بن علي آغاز شود و در هر مشكلات و سختيهاي زندگي از اين (دواي اكبر) بهره جويند.
شيخ عباس قمي در «مفاتيح الجنان مينويسد: «به سند معتبر منقول است كه شخصي گفت حضرت امام رضا (ع) براي من از خراسان بسته متاعي فرستاد، چون گشودم در ميان آن خاكي بود. از آورنده پرسيدم كه اين خاك چيست گفت خاك قبر حسين (ع) است و هرگز آن حضرت از جامه و غير جامه چيزي به جائي نميفرستد مگر آن كه اين خاك را در ميانش ميگذارد و ميفرمايد: اين امان است از بلاها به اذن و مشيت خدا».
سيد بن طاووس به سند خود از شيخ كليني از علي بن محمد سليمان نوفلي روايتكرده كه گفت به محضر حضرت ابوالحسن (ع) عرض كردم من روز عيد فطر با گِلِ قبرامام حسين (ع) و خرما افطار كردم فرمود: بركت و سنت را جمع كردي در برخي روايات آمده است كه در روز عاشورا به تربت امام حسين (ع) افطار كند.سيد بن طاووس در «اقبال ميفرمايد: روز عاشورا انسان از خوردن و آشاميدن تا آخر ظهر امساك كند، سپس با تربت شريفه افطار كند.
از تربت حسين ع) علاوه بر استشفا و استفاده از آن در امن و امان ماندن ميتوان براي محض تبرك و تيمن نيز از آن استفاده كرد، ابواليسع ميگويد: شخصي از حضرت صادق ع) پرسيد ـ و من ميشنيدم ـ از خاك قبر حسين (ع) بردارم و نزد من باشد كه از آن تبرك جويم فرمود: اشكال ندارد.
طبق اخبار و روايات فراوان اخذ تربت - برداشتن اين تربت مقدس از حاير و حريم قبر حسين و يا از محدودهاي كه در روايات بيان گرديده بايد با شرايط و كيفيت خاص و با ادعيه معين باشد. در برخي روايات براي اخذ آن غسل نماز و دعا معتبر دانسته شده است اين شروط و دعاها در «كامل الزيارات و «بحار» و غيره به تفصيل ذكرشده است ولي بنابر قول مشهور اين شروط و ادعيه لازم و ضروري نيست شيخ عباس قمي در اين باره فرموده «احتمال دارد اين شروط براي زيادتي شفا و سرعت در آن و باقي ماندن اثر آن باشد، نه به طور مطلق لذا اخذ تربت مطلقاً جايز باشد؛ چنان كه مشهور همين را ميگويند.نكتهاي كه در اين دعاها قابل ذكر است اين جمله است «اللهم بحق هذه التربة الطاهره يا «اللهم اني اسالك بحق هذه الطينه يا «اللهم بحق هذه التربة در اين عبارات شريفه به تربت حسين (ع) توسل شده و سوگند ياد شده است كه بيان گر قداست و حرمت اين تربت مقدس است
خوردن مطلق خاك از نظر شرع و از ديدگاه فقها حرام است جز مقداري از خاك قبر حسين ع) و آن بايد به اندازه نخودي باشد. از خوردن تربت حسين (ع) از روي لذت و شهوت سخت منع شده است براي كسي كه از تربت حسين ميخواهد استفاده كند قبل از آن بايد حرمت و ولايت حسين بن علي و مقام و شأن رتبه آن حضرت را بشناسد و نيز به حرمت و قداست و شفا بخشي اين تربت اعتقاد و ايمان داشته باشد و گرنه هيچ نفعي و فايدهاي براي او نيست اين مطلب بلكه مفاد بسياري از اخبار و روايات مربوطه ميباشد.حضرت صادق (ع) در روايتي فرمودند: «الطين حرام كله كلحم الخنزير و من اكله ثم مات منه لم اُصلّ عليه الاّ طين القبر فاءنّ فيه شفاء من كل داء و من اكله بشهوه لم يكن له فيه شفاء؛ تمام خاكها حرام است مانند گوشت خنزير (خوك و كسي كه آن را بخورد و بميرد من بر او نماز نميخوانم مگر از خاك قبر حسين (ع) باشد كه در آن شفا است از هر دردي و هر كس آن را از روي شهوت بخورد براي او در آن شفا نيست »در اين روايت دو نكته مهم و اساسي ديده ميشود:1 ـ در خاك حسين شفا است و ميتوان مقدار معيني از آن را براي شفا يافتن خورد. اين تأثير و شفا بخشي به خاطر مدفون بودن حسين در آن و منسوب بودن آن بهحسين است وگرنه فكر نميكنم سرزمين كربلا شفاي ذاتي داشته باشد. جواز خوردن آن از بين ساير خاكها، خود مزيتي است چنان كه ظاهر روايت همين را ميرساند.2 ـ كسي كه ميخواهد تربت حسين (ع) را بخورد بايد به قصد شفا و تبرك باشد،زيرا در آن صورت است كه اين تربت پاك تأثير خود را واقعاً نشان ميدهد، در غير اين صورت ـ بنابر برخي اخبار ـ فايدهاي نخواهد داد و خواندن دعاهاي وارده در اين باره تأثير بسياري را خواهد داشت
ترب مقدس را هر قدر كه نزديكتر به قبر مبارك باشد بديهي است كه تأثير آن نيز بيشتر خواهد بود در مورد اين كه تربت حسين (ع) را از چه فاصلهاي يا حدي اخذ كند؟روايات و اقوال در اين زمينه متعدد و مختلف است اين جاب به چند روايت اشاره ميشود:1 ـ اخذ آن از بالاي سر قبر حسين (ع): «ابي بكار گفت من از تربتي كه نزد سر قبرحسين (ع) است برداشتم كه تربتي سرخ است پس خدمت حضرت رضا (ع) وارد شدموآن تربت را بر آن حضرت عرضه داشتم حضرت آن را در كف دستش گرفت و سپس آن را بوييد و استشمام فرمود و گريست تا اشكش جاري شد. سپس فرمود: اين تربت جدماست »2 ـ قدر هفتاد باع از قبر شريف از حضرت صادق روايت شده است كه فرمود: «يوخذ طين قبر الحسين (ع) من عند القبر علي قدر سبعين باعا؛ تربت حسين (ع) را از نزد قبر شريف به اندازه هفتاد باع گرفته ميشود.»3 ـ هفتاد باع در هفتاد باع يعني از اين اندازه تربت حسين (ع) اخذ شود.4 ـ حريم قبر حسين (ع) يك فرسخ در يك فرسخ در يك فرسخ در يك فرسخ است روايات در اين زمينه زياد است و در تعيين و تحديد آن براي اخذ تربت يكسان نيست ولي به هر حال از هر فاصلهاي كه گرفته شود، منسوب و متعلق به حسين بن علي (ع) است كه قدر آن را بايد بدانيم و در رعايت حرمت آن كوشا باشيم البته ممكن ست برخي تعجب كرده و بگويند: چطور از بين خاكها در خاك قبر حسين (ع) شفاست در جواب آنها بايد گفت كه خالق هستي چنان كه ميتواند در اقسام گياهان و غير گياهان شفا قرار دهد، ميتواند در اين تربت نيز شفا قرار دهد.ثانيا: اين ويژگي در تربت حسين براي آن است كه آن حضرت براي احياي دين الهي و اعلاي «كلمة الله» جان و مال و اولاد و انصار و اصحاب خود را فدا نمود و خداوند متعال كه خود را «شكور» ناميده به پاس و تقدير اين همه قربانيها و فداكاريها در راهش ويژگيها و مزايايي به حسين بن علي (ع) داده كه به كسي ديگر نداده است از جمله تربت آن حضرت را شفا و امان قرار داده است و اين هيچ جاي تعجب نيست ثالثاً: طبق روايات تربت مراقد و مشاهد شريفه پيامبر (ص) و ائمه نيز موجب شفا است خلاصه از تمام آنچه گذشت حرمت و قداست و شفا بخشي و شأن و فضيلت اين تربت مقدس آشكار و روشن گرديد.
بسم الله الرحمن الرحیم
جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره توبه آیه 41)
با اموال و جانهاى خود، در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد حضرت رضا (عليه السّلام): خدا رحم نماید بندهاى كه امر ما را زنده (و برپا) دارد ... علوم و دانشهاى ما را ياد گيرد و به مردم ياد دهد، زيرا مردم اگر سخنان نيكوى ما را (بى آنكه چيزى از آن كاسته و يا بر آن بيافزايند) بدانند هر آينه از ما پيروى (و طبق آن عمل) مى كنند
بنادر البحار-ترجمه و شرح خلاصه دو جلد بحار الانوار ص 159
بنیانگذار مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه اصفهان شهید آیت الله شمس آبادی (ره) یکی از علمای برجسته شهر اصفهان بودند که در دلدادگی به اهلبیت (علیهم السلام) بخصوص حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شهره بوده و لذا با نظر و درایت خود در سال 1340 هجری شمسی بنیانگذار مرکز و راهی شد که هیچ وقت چراغ آن خاموش نشد و هر روز قوی تر و بهتر راهش را ادامه می دهند.
مرکز تحقیقات قائمیه اصفهان از سال 1385 هجری شمسی تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن امامی (قدس سره الشریف ) و با فعالیت خالصانه و شبانه روزی تیمی مرکب از فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مختلف مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.
اهداف :دفاع از حریم شیعه و بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام) تقویت انگیزه جوانان و عامه مردم نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی، جایگزین کردن مطالب سودمند به جای بلوتوث های بی محتوا در تلفن های همراه و رایانه ها ایجاد بستر جامع مطالعاتی بر اساس معارف قرآن کریم و اهل بیت علیهم السّلام با انگیزه نشر معارف، سرویس دهی به محققین و طلاب، گسترش فرهنگ مطالعه و غنی کردن اوقات فراغت علاقمندان به نرم افزار های علوم اسلامی، در دسترس بودن منابع لازم جهت سهولت رفع ابهام و شبهات منتشره در جامعه عدالت اجتماعی: با استفاده از ابزار نو می توان بصورت تصاعدی در نشر و پخش آن همت گمارد و از طرفی عدالت اجتماعی در تزریق امکانات را در سطح کشور و باز از جهتی نشر فرهنگ اسلامی ایرانی را در سطح جهان سرعت بخشید.
از جمله فعالیتهای گسترده مرکز :
الف)چاپ و نشر ده ها عنوان کتاب، جزوه و ماهنامه همراه با برگزاری مسابقه کتابخوانی
ب)تولید صدها نرم افزار تحقیقاتی و کتابخانه ای قابل اجرا در رایانه و گوشی تلفن سهمراه
ج)تولید نمایشگاه های سه بعدی، پانوراما ، انیمیشن ، بازيهاي رايانه اي و ... اماکن مذهبی، گردشگری و...
د)ایجاد سایت اینترنتی قائمیه www.ghaemiyeh.com جهت دانلود رايگان نرم افزار هاي تلفن همراه و چندین سایت مذهبی دیگر
ه)تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و ... جهت نمایش در شبکه های ماهواره ای
و)راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی (خط 2350524)
ز)طراحی سيستم هاي حسابداري ، رسانه ساز ، موبايل ساز ، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک ، SMS و...
ح)همکاری افتخاری با دهها مرکز حقیقی و حقوقی از جمله بیوت آیات عظام، حوزه های علمیه، دانشگاهها، اماکن مذهبی مانند مسجد جمکران و ...
ط)برگزاری همایش ها، و اجرای طرح مهد، ویژه کودکان و نوجوانان شرکت کننده در جلسه
ی)برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم و دوره های تربیت مربی (حضوری و مجازی) در طول سال
دفتر مرکزی: اصفهان/خ مسجد سید/ حد فاصل خیابان پنج رمضان و چهارراه وفائی / مجتمع فرهنگي مذهبي قائميه اصفهان
تاریخ تأسیس: 1385 شماره ثبت : 2373 شناسه ملی : 10860152026
وب سایت: www.ghaemiyeh.com ایمیل: Info@ghaemiyeh.com فروشگاه اینترنتی: www.eslamshop.com
تلفن 25-2357023- (0311) فکس 2357022 (0311) دفتر تهران 88318722 (021) بازرگانی و فروش 09132000109 امور کاربران 2333045(0311)
نکته قابل توجه اینکه بودجه این مرکز؛ مردمی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی با همت عده ای خیر اندیش اداره و تامین گردیده و لی جوابگوی حجم رو به رشد و وسیع فعالیت مذهبی و علمی حاضر و طرح های توسعه ای فرهنگی نیست، از اینرو این مرکز به فضل و کرم صاحب اصلی این خانه (قائمیه) امید داشته و امیدواریم حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف توفیق روزافزونی را شامل همگان بنماید تا در صورت امکان در این امر مهم ما را یاری نمایندانشاالله.
شماره حساب 621060953 ، شماره کارت :6273-5331-3045-1973و شماره حساب شبا : IR90-0180-0000-0000-0621-0609-53به نام مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان نزد بانک تجارت شعبه اصفهان – خيابان مسجد سید
ارزش کار فکری و عقیدتی
الاحتجاج - به سندش، از امام حسین علیه السلام -: هر کس عهده دار یتیمی از ما شود که محنتِ غیبت ما، او را از ما جدا کرده است و از علوم ما که به دستش رسیده، به او سهمی دهد تا ارشاد و هدایتش کند، خداوند به او میفرماید: «ای بنده بزرگوار شریک کننده برادرش! من در کَرَم کردن، از تو سزاوارترم. فرشتگان من! برای او در بهشت، به عدد هر حرفی که یاد داده است، هزار هزار، کاخ قرار دهید و از دیگر نعمتها، آنچه را که لایق اوست، به آنها ضمیمه کنید».
التفسیر المنسوب إلی الإمام العسکری علیه السلام: امام حسین علیه السلام به مردی فرمود: «کدام یک را دوستتر میداری: مردی اراده کشتن بینوایی ضعیف را دارد و تو او را از دستش میرَهانی، یا مردی ناصبی اراده گمراه کردن مؤمنی بینوا و ضعیف از پیروان ما را دارد، امّا تو دریچهای [از علم] را بر او میگشایی که آن بینوا، خود را بِدان، نگاه میدارد و با حجّتهای خدای متعال، خصم خویش را ساکت میسازد و او را میشکند؟».
[سپس] فرمود: «حتماً رهاندن این مؤمن بینوا از دست آن ناصبی. بیگمان، خدای متعال میفرماید: «و هر که او را زنده کند، گویی همه مردم را زنده کرده است»؛ یعنی هر که او را زنده کند و از کفر به ایمان، ارشاد کند، گویی همه مردم را زنده کرده است، پیش از آن که آنان را با شمشیرهای تیز بکشد».
مسند زید: امام حسین علیه السلام فرمود: «هر کس انسانی را از گمراهی به معرفت حق، فرا بخواند و او اجابت کند، اجری مانند آزاد کردن بنده دارد».