امام حسين (ع) و كنيزي به نام هوي

مشخصات كتاب

نويسنده : مجله حوزه
ناشر : پيام زن

امام حسين و كنيزي به نام هوي

در قسمت قبل رابطه صميمانه امام حسين(ع) با همسرش رباب را پي گرفتيم. رابطه‌اي كه حاكي از اوج علاقه متقابل امام(ع) و رباب بود. علاقه‌اي كه آن دو را به سرايش اشعاري كه حاكي از اين صميميت و محبت بود مي‌كشاند. درسي كه از آن مي‌گرفتيم احترام بالايي بود كه سيدالشهداء(ع) براي همسر و به طور كلي براي زن قايل بود.اين درس را از يك گزارش تاريخي ديگر نيز به خوبي فرا مي‌گيريم. گزارشي كه حاكي از برخورد صميمانه و همراه با احترام امام حسين(ع) نسبت به زن است. گفتني است كه اين خبر، تا كنون در دسترس نبوده و به نظر مي‌رسد كه از اخبار شيرين مربوط به حيات امام حسين(ع)) باشد. به اين گزارش كوتاه توجه فرماييد.مي‌دانيم كه «ابن عساكر» تاريخ بسيار بزرگي براي دمشق نگاشته است. اين اثر، هنوز به طور كامل منتشر نشده، جز آنكه يك بار تهذيبي از بخشي از آن چاپ شد و اكنون نيز تلخيصي از آن انتشار يافته كه به قلم تواناي «ابن منظور» نگارش يافته و در سي جلد، منتشر شده است.يكي از محققان سوري به نام سكينة الشهابي، شرح حال زنان را از مجموع اين تاريخ، استخراج و با تحقيق و تصحيح بسيار عالي و عالمانه‌اي به چاپ رسانده است. گزارشي كه در صدد نقل آن هستيم از اين كتاب برگرفته شده و نياز به يك مقدمه كوتاه دارد:مي‌توان گفت: يكي از مشخصه‌هاي مهم معاويه، حيله و مكري است كه در مورد دوست و دشمن به كار برده و با كمك آن توانسته است افراد زيادي را از سر راه خود برداشته و يا رام خويش سازد.او مدت بيست سال، حاكم شامات و قريب به بيست سال خليفه مسلمانان بود. اين مدت دوام آوردن، آن هم در برابر كساني كه به مراتب از لحاظ علم و عمل، برتر از او بودند و هنوز خاطرات پيامبر(ص) را در ميان خود داشتند، جز با حيله و دورويي به دست نمي‌آمد. او با بي‌شرمي تمام از هر كسي كه در برابرش بود مي‌خواست تا با گرفتن امتيازاتي تسليم وي شود و در اين ميانه افراد زيادي فريبش را خورده، دين خود را بدو فروختند.معاويه به منظور زدودن اختلافات ديرين خود با خاندان علي(ع)، دست به حيله جديدي زد كه روايت آن را بدون آنكه توضيح اضافي بدهيم، نقل مي‌كنيم:كنيزي بسيار زيبا بر معاويه عرضه شد كه قيمت آن را يك صد هزار درهم عنوان كردند. معاويه، وي را خريداري كرد و در مجلسي با حضور برخي از يارانش، از عمرو بن‌عاص پرسيد:اين كنيز براي چه كسي شايسته است؟عمرو بن‌عاص پاسخ داد:براي شما اي اميرالمؤمنين!معاويه همين پرسش را از ديگران كرد و همين پاسخ را شنيد.معاويه گفت:نه!پرسيدند:پس براي چه كسي شايسته است؟معاويه پاسخ داد:براي حسين بن‌علي؛ چرا كه او انسان باشرافتي است، به علاوه ميان ما و پدرش اختلافاتي وجود داشته كه با اين هديه مي‌تواند رفع شود! به هر حال، معاويه مصمم شد تا وي را براي حسين بن‌علي بفرستد. از اين‌رو، كنيز را پس از چهل روز مهيا كرده، به همراه لباسها و اموال فراواني براي امام فرستاد. همچنين ضمن نامه‌اي براي حسين بن‌علي نوشت:اميرالمؤمنين! كنيزي خريد كه زيبايي شگفت‌آوري داشت، اما ايثار كرده، او را به رسم هديه براي شما فرستاد.وقتي كنيز نزد امام حسين عليه‌السلام رسيد، امام از زيبايي وي در شگفت شد و از او پرسيد:نامت چيست؟پاسخ داد: «هوي» (به تعبير ما آرزو يا عشق).امام(ع) فرمود:تو نيز چون نامت «هوي» هستي! سپس از او پرسيد:آيا چيزي از حفظ داري تا بخواني؟كنيز گفت:آري. قرآن بخوانم يا شعر؟امام فرمود:قرآن.هوي اين آيات را خواند:«وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيبِ لا يَعْلَمُها الاهو...»امام از او خواست تا شعري نيز بخواند.كنيز رخصت خواست تا هر شعري كه خواند در امان باشد.امام، رخصت داد. پس از آن، هوي اين شعر را خواند:اَنْتَ نِعْمَ الْمَتاع لو كنتَ تَبقي غير ان لا بقاءَ للانسان«تو متاع خوبي هستي اگر (براي هميشه) باقي مي‌ماندي؛ اما انسان، بقايي (ابدي) ندارد.»امام گريست و فرمود:تو آزاد هستي! علاوه بر اين، آنچه را كه معاويه همراه تو فرستاده از آن تو باشد.سپس امام پرسيد:آيا در باره معاويه نيز شعري گفته‌اي؟ هوي پاسخ داد:آري. سپس اين شعر را خواند:رَأَيتُ الفتي يَمضي و يَجْمَعُ جُهدَه رجاءَ الغِني و الوارثون قُعودوَ ما لِلفَتي الا نصيبُ من التُقي اذا فارقُ الدُّنيا عليه يَعُود«مي‌بينم جواني كه عمرش مي‌گذرد و تمامي تلاشش در بي‌نيازي (دنيوي) است در حالي كه وارثانش در انتظار (مرگ) اويند.براي جوان، سهمي جز تقوا نمي‌ماند. چرا كه وقتي از دنيا رفت، نزد او باز مي‌گردد.»امام حسين(ع) اضافه بر آن اموال، هزار دينار به او هديه كرده و او را آزاد ساخت. آن گاه فرمود:پدرم را مي‌ديدم كه فراوان اين شعر را مي‌خواند:وَ مَنْ يَطْلُبُ الدُّنيا لمالٍ تَسُرُّه فَسَوْفَ لَعَمري عن قليلٍ يلُومُهااذا ادبرتْ كانت علي المرء فتنة و إن اَقْبَلَتْ كانت قليلاً دوامُها [1] .«كسي كه در طلب مال دنياست تا او را مسرور سازد، به جانم سوگند كه پس از چندي به ملامت همان دنيا خواهد پرداخت.اگر دنيا به انسان پشت كند، براي او آزمايش است و اگر به انسان روي آورد، دوامي نخواهد داشت»انصاف آن است كه اين روايت اگر كوتاه مي‌شد، در حق امام حسين(ع) ظلم شده بود. هر گوشه‌اي از آن در بر دارنده نكته‌اي آموزنده است. بويژه آنكه نشانه موفقيت پيروزمندانه آن حضرت از دامي است كه معاويه بر سر راهش نهاده بود. از حسين(ع) انتظاري جز اين نمي‌رود.در عين حال، ملاطفت امام حسين(ع) با «هوي» و مذاكراتي كه صورت گرفته، خود حاكي از برخورد امام با زني است كه در بند اشرافيت، اسير بوده و آن حضرت اين چنين او را احترام مي‌نهد.ناگفته نماند كه در باره امام حسين(ع) و «اُرينب بِنت اسحاق» نيز روايتي مفصل آورده‌اند كه آن نيز در صورت صحت، مي‌تواند در سير اين بحث مفيد افتد، اما چه سود كه آن نقل، قصه‌اي بيش نبوده و آن چنان كه يكي از محققان نكته‌سنج، ارزيابي نموده، واقعيت ندارد. [2] .

پاورقي

[1] تراجم النساء من تاريخ الدمشق، تصحيح سكينة الشهابي، ص469 ـ 470.
[2] دراسات و بحوث في التاريخ و الاسلام، ج1، ص155، قم.

درباره مركز تحقيقات رايانه‌اي قائميه اصفهان

بسم الله الرحمن الرحیم
جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره توبه آیه 41)
با اموال و جانهاى خود، در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد حضرت رضا (عليه السّلام): خدا رحم نماید بنده‌اى كه امر ما را زنده (و برپا) دارد ... علوم و دانشهاى ما را ياد گيرد و به مردم ياد دهد، زيرا مردم اگر سخنان نيكوى ما را (بى آنكه چيزى از آن كاسته و يا بر آن بيافزايند) بدانند هر آينه از ما پيروى (و طبق آن عمل) مى كنند
بنادر البحار-ترجمه و شرح خلاصه دو جلد بحار الانوار ص 159
بنیانگذار مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه اصفهان شهید آیت الله شمس آبادی (ره) یکی از علمای برجسته شهر اصفهان بودند که در دلدادگی به اهلبیت (علیهم السلام) بخصوص حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شهره بوده و لذا با نظر و درایت خود در سال 1340 هجری شمسی بنیانگذار مرکز و راهی شد که هیچ وقت چراغ آن خاموش نشد و هر روز قوی تر و بهتر راهش را ادامه می دهند.
مرکز تحقیقات قائمیه اصفهان از سال 1385 هجری شمسی تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن امامی (قدس سره الشریف ) و با فعالیت خالصانه و شبانه روزی تیمی مرکب از فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مختلف مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.
اهداف :دفاع از حریم شیعه و بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام) تقویت انگیزه جوانان و عامه مردم نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی، جایگزین کردن مطالب سودمند به جای بلوتوث های بی محتوا در تلفن های همراه و رایانه ها ایجاد بستر جامع مطالعاتی بر اساس معارف قرآن کریم و اهل بیت علیهم السّلام با انگیزه نشر معارف، سرویس دهی به محققین و طلاب، گسترش فرهنگ مطالعه و غنی کردن اوقات فراغت علاقمندان به نرم افزار های علوم اسلامی، در دسترس بودن منابع لازم جهت سهولت رفع ابهام و شبهات منتشره در جامعه عدالت اجتماعی: با استفاده از ابزار نو می توان بصورت تصاعدی در نشر و پخش آن همت گمارد و از طرفی عدالت اجتماعی در تزریق امکانات را در سطح کشور و باز از جهتی نشر فرهنگ اسلامی ایرانی را در سطح جهان سرعت بخشید.
از جمله فعالیتهای گسترده مرکز :
الف)چاپ و نشر ده ها عنوان کتاب، جزوه و ماهنامه همراه با برگزاری مسابقه کتابخوانی
ب)تولید صدها نرم افزار تحقیقاتی و کتابخانه ای قابل اجرا در رایانه و گوشی تلفن سهمراه
ج)تولید نمایشگاه های سه بعدی، پانوراما ، انیمیشن ، بازيهاي رايانه اي و ... اماکن مذهبی، گردشگری و...
د)ایجاد سایت اینترنتی قائمیه www.ghaemiyeh.com جهت دانلود رايگان نرم افزار هاي تلفن همراه و چندین سایت مذهبی دیگر
ه)تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و ... جهت نمایش در شبکه های ماهواره ای
و)راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی (خط 2350524)
ز)طراحی سيستم هاي حسابداري ، رسانه ساز ، موبايل ساز ، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک ، SMS و...
ح)همکاری افتخاری با دهها مرکز حقیقی و حقوقی از جمله بیوت آیات عظام، حوزه های علمیه، دانشگاهها، اماکن مذهبی مانند مسجد جمکران و ...
ط)برگزاری همایش ها، و اجرای طرح مهد، ویژه کودکان و نوجوانان شرکت کننده در جلسه
ی)برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم و دوره های تربیت مربی (حضوری و مجازی) در طول سال
دفتر مرکزی: اصفهان/خ مسجد سید/ حد فاصل خیابان پنج رمضان و چهارراه وفائی / مجتمع فرهنگي مذهبي قائميه اصفهان
تاریخ تأسیس: 1385 شماره ثبت : 2373 شناسه ملی : 10860152026
وب سایت: www.ghaemiyeh.com ایمیل: Info@ghaemiyeh.com فروشگاه اینترنتی: www.eslamshop.com
تلفن 25-2357023- (0311) فکس 2357022 (0311) دفتر تهران 88318722 (021) بازرگانی و فروش 09132000109 امور کاربران 2333045(0311)
نکته قابل توجه اینکه بودجه این مرکز؛ مردمی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی با همت عده ای خیر اندیش اداره و تامین گردیده و لی جوابگوی حجم رو به رشد و وسیع فعالیت مذهبی و علمی حاضر و طرح های توسعه ای فرهنگی نیست، از اینرو این مرکز به فضل و کرم صاحب اصلی این خانه (قائمیه) امید داشته و امیدواریم حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف توفیق روزافزونی را شامل همگان بنماید تا در صورت امکان در این امر مهم ما را یاری نمایندانشاالله.
شماره حساب 621060953 ، شماره کارت :6273-5331-3045-1973و شماره حساب شبا : IR90-0180-0000-0000-0621-0609-53به نام مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان نزد بانک تجارت شعبه اصفهان – خيابان مسجد سید
ارزش کار فکری و عقیدتی
الاحتجاج - به سندش، از امام حسین علیه السلام -: هر کس عهده دار یتیمی از ما شود که محنتِ غیبت ما، او را از ما جدا کرده است و از علوم ما که به دستش رسیده، به او سهمی دهد تا ارشاد و هدایتش کند، خداوند به او می‌فرماید: «ای بنده بزرگوار شریک کننده برادرش! من در کَرَم کردن، از تو سزاوارترم. فرشتگان من! برای او در بهشت، به عدد هر حرفی که یاد داده است، هزار هزار، کاخ قرار دهید و از دیگر نعمت‌ها، آنچه را که لایق اوست، به آنها ضمیمه کنید».
التفسیر المنسوب إلی الإمام العسکری علیه السلام: امام حسین علیه السلام به مردی فرمود: «کدام یک را دوست‌تر می‌داری: مردی اراده کشتن بینوایی ضعیف را دارد و تو او را از دستش می‌رَهانی، یا مردی ناصبی اراده گمراه کردن مؤمنی بینوا و ضعیف از پیروان ما را دارد، امّا تو دریچه‌ای [از علم] را بر او می‌گشایی که آن بینوا، خود را بِدان، نگاه می‌دارد و با حجّت‌های خدای متعال، خصم خویش را ساکت می‌سازد و او را می‌شکند؟».
[سپس] فرمود: «حتماً رهاندن این مؤمن بینوا از دست آن ناصبی. بی‌گمان، خدای متعال می‌فرماید: «و هر که او را زنده کند، گویی همه مردم را زنده کرده است»؛ یعنی هر که او را زنده کند و از کفر به ایمان، ارشاد کند، گویی همه مردم را زنده کرده است، پیش از آن که آنان را با شمشیرهای تیز بکشد».
مسند زید: امام حسین علیه السلام فرمود: «هر کس انسانی را از گمراهی به معرفت حق، فرا بخواند و او اجابت کند، اجری مانند آزاد کردن بنده دارد».