سیمای شیعه در نگاه امام صادق (ع)

مشخصات کتاب

شماره کتابشناسی ملی : ایران
شماره بازیابی : ۸۵-۳۹۷۷۶
سرشناسه : محمدی، علی
عنوان و نام پدیدآور : سیمای شیعه در نگاه امام صادق (ع)/علی محمدی
منشا مقاله : رسالت ، ۲۵ آبان ۱۳۸۵: : ص ۱۵
توصیفگر : جعفربن‌محمد (ع)، امام ششم
توصیفگر : شیعیان توصیفگر : احادیث

مقدمه

امام صادق (ع) در سفارش‌های خود به عبدالله بن جندب پس از هشدار شیعیان به دام‌های شیطان، ویژگی‌های برجسته دوستان حقیقی خود را بر می‌شمرد و سپس خصلت‌های دیگر شیعیان را بیان می‌کند.

حسابرسی خود

«حق علی کل مسلم یعرفنا ان یعرف علمه فی کل یوم و لیله علی‌نفسه فیکون محاسب نفسه فان رای حسنه استزاد منها و ان رای سیئه استغفر منها، لئلایخزی یوم القیمه ; بر هر مسلمانی که ما را می‌شناسد، سزاوار است که کردارش را در هر شبانه روز بر خود عرضه دارد و به محاسبه آن‌ها بپردازد، تا اگر کار نیکی در آن‌ها دید، برآن‌ها بیفزاید و اگر کردار بدی در اعمال خود مشاهده کرد، از آن‌ها توبه کند، تا دچار ذلت و خواری روز قیامت نگردد.

سخاوت

«یابن جندب! ان شیعتنا یعرفون بخصال شتی: بالسخاء و البذل للاخوان ; ای پسر جندب! همانا شیعیان ما به چند خصلت شناخته می‌شوند: به سخاوت و بخشش به برادران.

خواندن پنجاه رکعت نماز و رعایت وقت نماز

«وبان یصلوا الخمسین لیلا و نهارا... و یحافظون علی‌الزوال ; شیعیان ما در شبانه روز پنجاه رکعت نماز می‌خوانند و توجه به‌وقت نماز ظهر (خواندن نماز اول وقت) دارند.

دوری از پرخاش و داد و فریاد

«لایهرون هریرالکلب ; شیعیان ما همانند سگ زوزه نمی‌کشند.

دوری از طمع

«ولایطمعون طمع الغراب ; شیعیان ما همانند کلاغ طماع و حریص نیستند.

دوری از دشمنان

«و لایجاورون لنا عدوا و لا یسألون لنا مبغضا ولو ماتوا جوعا»; شیعیان ما با دشمنان همسایگی نمی‌کنند و اگر از گرسنگی بمیرند، چیزی از آن‌ها نمی‌خواهند.

دقت در خوراک

اشاره

«شیعتنا لایاءکلون الجری... و لا یشربون مسکرا»; شیعیان ما مارماهی نمی‌خورند... و شراب نمی‌نوشند.

برگزیده‌ای از سایر سفارش‌ها

آثار استقامت

«یابن جندب لو ان شیعتنا استقاموا لصافحتهم الملائکه و لاظلهم الغمام و لاشرقوا نهارا و لا کلوا من فوقهم و من تحت ارجلهم و لما سألوا الله الا اعطاهم . اگر شیعیان ما استقامت کنند، فرشتگان دست در دست آن‌ها می‌گذارند، ابرهای سفید (رحمت) برآن‌ها سایه می‌افکند، چون روز درخشنده و تابناک می‌شوند، از زمین و آسمان روزی می‌خورند و آنچه‌از خدا بخواهند، خداوند به آن‌ها عطا می‌کند.

شیوه برخورد با گناهکاران

1- گفتن خوبی‌ها و پرهیز از سخن ناروا «یابن جندب لاتقل فی‌المذنبین من اهل دعوتکم الا خیرا»; ای پسرجندب! به گناهکاران از همکیشان خود جز خوبی و نیکویی چیزی مگو. در برخورد با گناهکاران باید با سخنان نیکو و گفتن خوبی‌های آنان، امید مرده در آن‌ها را زنده کرد و از خشونت، گفتار ناروا و بازگو نمودن لغزش‌های آن‌ها پرهیز کرد; زیرا چنین برخوردهایی مجرمان را از پیمودن راه درست ناامید و نسبت به دین و آموزه‌های آن گریزان می‌سازد. 2- در خواست توفیق برای گناهکاران «واستکینوا الی الله فی توفیقهم ; توفیق آن‌ها را خاضعانه از خداوند بخواهید. 3- در خواست توبه برای گناهکاران توبه از حالات سازنده انسان است که انجام دهنده آن محبوب خداوند است: «ان الله یحب التوابین ; خداوند کسانی که بسیار توبه می‌کنند را دوست دارد. [1] . توبه روشی است که امام صادق (ع) برای پاکسازی گناهکار توصیه کرده است. شیعیان واقعی باید از خدا بخواهند که گناهکاران از کردار ناشایست خود پشیمان شوند و به سوی خدا بازگردند، زیرا خداوند بسیار توبه‌پذیر و بخشنده است; «اناالله هوالتواب‌الرحیم [2] .

راه بهشتی شدن

حضرت امام جعفر صادق (ع) سه راه را فرا روی جویندگان بهشت قرار داده است: 1- پیروی از ائمه علیهم السلام. 2- برائت از دشمنان. 3- سخن گفتن آگاهانه و سکوت هنگام نا آگاهی. «فکل من قصدنا و تولانا و لم یوال عدونا و قال ما یعلم و سکت عما لایعلم او اشکل علیه فهو فی‌الجنه هر کس جویا و پیرو ما باشد و از دشمنان ما پیروی نکند و چیزی که می‌داند، بگوید و از آن چه که نمی‌داند، یا بر او مشکل (مشتبه) است، سکوت کند، در بهشت است.

ارزش سکوت

«علیک بالصمت، تعد حلیما، جاهلا کنت او عالما، فان الصمت زین‌لک عندالعلماء و سترلک عندالجهال.» عالم باشی یا جاهل، خاموشی را برگزین تا بردبار به شمار آیی; زیرا خاموشی نزد دانایان زینت و در پیش نادانان پوشش است.

دوری جستن از عقاید منحرف

خطر بدعت‌ها، گرایش‌های منحرف و قرائت‌های ناصواب از دین، همیشه متوجه جوامع شیعی بوده است. «یابن جندب! بلغ معاشر شیعتنا و قل لهم: لاتذهبن بکم‌المذاهب ; ای پسر جندب! به شیعیان ما بگو; مبادا عقاید منحرف، شما را از مذهب خودتان بیرون برد.

نشانه‌های ناتوانی

«قد عجز من لم یعد لکل بلاء صبرا و لکل نعمه شکرا و لکل عسریسرا»; ناتوان است کسی که برای هر بلایی صبری، برای هر نعمتی‌شکری و برای هر سختی آسانی آماده نکند.

کردارهای برتر

«یابن جندب! صل من قطعک، واعط من حرمک، و احسن الی من اساءالیک، و سلم علی من سبک، و انصف من خاصمک، واعف عمن ظلمک، کما انک تحب ان یعفی عنک، فاعتبر بعفوالله عنک، الاتری ان شمسه اشرقت علی الابرار و الفجار و ان مطره ینزل علی الصالحین والخاطئین.» ای پسر جندب! با کسی که از تو بریده، وصل کن; به کسی که چیزی به تو نداده، چیز بده; با کسی که به تو بدی کرده، خوبی کن; به‌کسی که به تو دشنام داده، سلام کن; با کسی که با تو دشمنی کرده، انصاف داشته باش و از کسی که به تو ظلم کرده، در گذر، همچنان که دوست داری از تو در گذرند. پس از گذشت خداوند از خودت عبرت بگیر. آیا نمی‌بینی خورشید خداوند برخوبان و بدان می‌تابد و بارانش بر صالحان و مجرمان نازل می‌شود؟

اساس اسلام

آخرین جمله از سفارش‌های امام صادق (ع) به ابن جندب درباره اهمیت و ارزش محبت اهل‌بیت علیهم السلام است. «لکل شیی‌ء اساس و اساس الاسلام حبنا اهل‌البیت ; هرچیزی را پایه‌ای است و پایه اسلام، محبت ما، اهل بیت علیهم السلام است.

دو ویژگی ممتاز شیعیان از نگاه امام صادق

آخرت

«لقد جلت الاخره فی اعینهم حتی ما یریدون بها بدلا... و انما کانت الدنیا عندهم بمنزله الشجاع الارقم و العدو الاعجم ; آخرت در نگاه آن ها بسیار بزرگ است، به اندازه‌ای که چیزی را با آن عوض نمی‌کنند... و دنیا نزد آن‌ها همانند مارگزنده و دشمن بی‌زبان‌است. پیروان حقیقی و دوستان واقعی خاندان نبوت علیهم السلام به چیزی جز آخرت نمی‌اندیشند و تمام کردارها و رفتارهای خود را با نگاه به آخرت می‌سنجند. دنیا در نظر مؤمن وسیله‌ای است‌برای رسیدن به‌هدفی بزرگ که همان زندگی جاودان آخرت است. دوستان حقیقی اهل‌بیت‌علیهم السلام از مواهب دنیوی بهره می‌برند، اما هرگز زندگی جاودان را با زندگی گذرای دنیا عوض نمی‌کنند.

انس با خدا

«انسوا بالله واستوحشوا مما به استأنس المترفون ; آن‌ها با خدا انس گرفته‌اند و از آن چه که مال اندوزان به آن انس گرفته‌اند، در هراسند. مومنان از نعمت‌های الهی بهره می‌برند اما به آن‌ها وابسته نمی‌شوند. وابستگی به مال دنیا موجب بندگی انسان در برابر مادیات خواهد شد. زراندوزان هماره به ثروت خود وابسته‌اند. شیعیان واقعی با یاد خدا آرامش می‌یابند. حضرت صادق (ع) پس از برشمردن این دو ویژگی مهم، فرمود: «اولئک‌اولیائی حقا بهم تکشف کل فتنه و ترفع کل بلیه ; آن‌ها دوستان‌حقیقی من هستند. به وسیله آن‌ها فتنه شکست می‌خورد و همه گرفتاری‌ها بر طرف می‌شود.

پاورقی

[1] بقره، آیه 222.
[2] توبه، آیه 118.

درباره مركز تحقيقات رايانه‌اي قائميه اصفهان

بسم الله الرحمن الرحیم
جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره توبه آیه 41)
با اموال و جانهاى خود، در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد حضرت رضا (عليه السّلام): خدا رحم نماید بنده‌اى كه امر ما را زنده (و برپا) دارد ... علوم و دانشهاى ما را ياد گيرد و به مردم ياد دهد، زيرا مردم اگر سخنان نيكوى ما را (بى آنكه چيزى از آن كاسته و يا بر آن بيافزايند) بدانند هر آينه از ما پيروى (و طبق آن عمل) مى كنند
بنادر البحار-ترجمه و شرح خلاصه دو جلد بحار الانوار ص 159
بنیانگذار مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه اصفهان شهید آیت الله شمس آبادی (ره) یکی از علمای برجسته شهر اصفهان بودند که در دلدادگی به اهلبیت (علیهم السلام) بخصوص حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شهره بوده و لذا با نظر و درایت خود در سال 1340 هجری شمسی بنیانگذار مرکز و راهی شد که هیچ وقت چراغ آن خاموش نشد و هر روز قوی تر و بهتر راهش را ادامه می دهند.
مرکز تحقیقات قائمیه اصفهان از سال 1385 هجری شمسی تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن امامی (قدس سره الشریف ) و با فعالیت خالصانه و شبانه روزی تیمی مرکب از فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مختلف مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.
اهداف :دفاع از حریم شیعه و بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام) تقویت انگیزه جوانان و عامه مردم نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی، جایگزین کردن مطالب سودمند به جای بلوتوث های بی محتوا در تلفن های همراه و رایانه ها ایجاد بستر جامع مطالعاتی بر اساس معارف قرآن کریم و اهل بیت علیهم السّلام با انگیزه نشر معارف، سرویس دهی به محققین و طلاب، گسترش فرهنگ مطالعه و غنی کردن اوقات فراغت علاقمندان به نرم افزار های علوم اسلامی، در دسترس بودن منابع لازم جهت سهولت رفع ابهام و شبهات منتشره در جامعه عدالت اجتماعی: با استفاده از ابزار نو می توان بصورت تصاعدی در نشر و پخش آن همت گمارد و از طرفی عدالت اجتماعی در تزریق امکانات را در سطح کشور و باز از جهتی نشر فرهنگ اسلامی ایرانی را در سطح جهان سرعت بخشید.
از جمله فعالیتهای گسترده مرکز :
الف)چاپ و نشر ده ها عنوان کتاب، جزوه و ماهنامه همراه با برگزاری مسابقه کتابخوانی
ب)تولید صدها نرم افزار تحقیقاتی و کتابخانه ای قابل اجرا در رایانه و گوشی تلفن سهمراه
ج)تولید نمایشگاه های سه بعدی، پانوراما ، انیمیشن ، بازيهاي رايانه اي و ... اماکن مذهبی، گردشگری و...
د)ایجاد سایت اینترنتی قائمیه www.ghaemiyeh.com جهت دانلود رايگان نرم افزار هاي تلفن همراه و چندین سایت مذهبی دیگر
ه)تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و ... جهت نمایش در شبکه های ماهواره ای
و)راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی (خط 2350524)
ز)طراحی سيستم هاي حسابداري ، رسانه ساز ، موبايل ساز ، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک ، SMS و...
ح)همکاری افتخاری با دهها مرکز حقیقی و حقوقی از جمله بیوت آیات عظام، حوزه های علمیه، دانشگاهها، اماکن مذهبی مانند مسجد جمکران و ...
ط)برگزاری همایش ها، و اجرای طرح مهد، ویژه کودکان و نوجوانان شرکت کننده در جلسه
ی)برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم و دوره های تربیت مربی (حضوری و مجازی) در طول سال
دفتر مرکزی: اصفهان/خ مسجد سید/ حد فاصل خیابان پنج رمضان و چهارراه وفائی / مجتمع فرهنگي مذهبي قائميه اصفهان
تاریخ تأسیس: 1385 شماره ثبت : 2373 شناسه ملی : 10860152026
وب سایت: www.ghaemiyeh.com ایمیل: Info@ghaemiyeh.com فروشگاه اینترنتی: www.eslamshop.com
تلفن 25-2357023- (0311) فکس 2357022 (0311) دفتر تهران 88318722 (021) بازرگانی و فروش 09132000109 امور کاربران 2333045(0311)
نکته قابل توجه اینکه بودجه این مرکز؛ مردمی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی با همت عده ای خیر اندیش اداره و تامین گردیده و لی جوابگوی حجم رو به رشد و وسیع فعالیت مذهبی و علمی حاضر و طرح های توسعه ای فرهنگی نیست، از اینرو این مرکز به فضل و کرم صاحب اصلی این خانه (قائمیه) امید داشته و امیدواریم حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف توفیق روزافزونی را شامل همگان بنماید تا در صورت امکان در این امر مهم ما را یاری نمایندانشاالله.
شماره حساب 621060953 ، شماره کارت :6273-5331-3045-1973و شماره حساب شبا : IR90-0180-0000-0000-0621-0609-53به نام مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان نزد بانک تجارت شعبه اصفهان – خيابان مسجد سید
ارزش کار فکری و عقیدتی
الاحتجاج - به سندش، از امام حسین علیه السلام -: هر کس عهده دار یتیمی از ما شود که محنتِ غیبت ما، او را از ما جدا کرده است و از علوم ما که به دستش رسیده، به او سهمی دهد تا ارشاد و هدایتش کند، خداوند به او می‌فرماید: «ای بنده بزرگوار شریک کننده برادرش! من در کَرَم کردن، از تو سزاوارترم. فرشتگان من! برای او در بهشت، به عدد هر حرفی که یاد داده است، هزار هزار، کاخ قرار دهید و از دیگر نعمت‌ها، آنچه را که لایق اوست، به آنها ضمیمه کنید».
التفسیر المنسوب إلی الإمام العسکری علیه السلام: امام حسین علیه السلام به مردی فرمود: «کدام یک را دوست‌تر می‌داری: مردی اراده کشتن بینوایی ضعیف را دارد و تو او را از دستش می‌رَهانی، یا مردی ناصبی اراده گمراه کردن مؤمنی بینوا و ضعیف از پیروان ما را دارد، امّا تو دریچه‌ای [از علم] را بر او می‌گشایی که آن بینوا، خود را بِدان، نگاه می‌دارد و با حجّت‌های خدای متعال، خصم خویش را ساکت می‌سازد و او را می‌شکند؟».
[سپس] فرمود: «حتماً رهاندن این مؤمن بینوا از دست آن ناصبی. بی‌گمان، خدای متعال می‌فرماید: «و هر که او را زنده کند، گویی همه مردم را زنده کرده است»؛ یعنی هر که او را زنده کند و از کفر به ایمان، ارشاد کند، گویی همه مردم را زنده کرده است، پیش از آن که آنان را با شمشیرهای تیز بکشد».
مسند زید: امام حسین علیه السلام فرمود: «هر کس انسانی را از گمراهی به معرفت حق، فرا بخواند و او اجابت کند، اجری مانند آزاد کردن بنده دارد».