‏سرشناسه : نفیس احمدراسم ۱۹۵۲-
‏عنوان و نام پدیدآور : علی خطی الحسین علیه‌السلام احمدراسم النفیس
‏مشخصات نشر : ‏ قم : مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه ۱۴۱۸ق ۱۹۹۷م = ۱۳۷۶.
‏مشخصات ظاهری : ۱۵۲ص.
‏شابک : ۳۵۰۰ریال ؛ چاپ دوم ‏ : 9648360294
‏یادداشت : عربی
‏یادداشت : ‏‌چاپ دوم: ۱۳۸۳.
‏یادداشت : کتابنامه به‌صورت زیرنویس
‏موضوع : واقعه کربلا، ق‌۶۱
‏موضوع : حسین‌بن علی ع ، امام سوم ق‌۶۱ - ۴
‏رده بندی کنگره : ‏‌BP۴۱/۵/ن‌۷ع‌۸
‏رده بندی دیویی : ۲۹۷/۹۵۳۴
‏شماره کتابشناسی ملی : م‌۷۶-۷۵۲۶

مثلت کربلاء نهجا فی مقاومه الطغیان، وشقت دربا یسیر علی هدیه الساعدون الی الحق، ومثلت الخطی التی سارها الامام الحسین(ع) هجره ثانیه تعید سیره هجره جده المصطفی(ص) من مکه المکرمه الی المدینه المنوره.
ولم تنقطع محاولات الادباء والباحثین عن استلهام هذا السعی منذ حدوثه فی العام 61ه. وحتی ایامنا هذه.
ویمثل هذا الکتاب احدی هذه المحاولات.
یمهد المولف بالحدیث عن رویا للنبی(ص) تکشف ان ملوک السوء سیرتقون منبره من بعده، فیحذر منهم ویدعو الی نصره سبطه الامام الحسین(ع)، ویعین جماعه المنافقین.
ثم یبحث بشی ء من التفصیل، فی تحقق هذه الرویا، فیتحدث فی فصل اول، عن ابناء الشجره الملعونه، وهم رواد الفتنه فی الاسلام، ویتبین اسس خطابهم، بوصفهم الخارجین علی قیاده الامه الشرعیه، ویقارن هذا الخطاب بخطاب القیاده الشرعیه، ویحدد مفهوم الفتنه وملابسات خدیعه التحکیم واسباب وقوع فئه من المسلمین فیها.
وفی فصل ثان عن قیام ملک (ارباب السوء) ویتبین اسس شریعته، ویتتبع المحاولات التی قاومت هذا النهج المزیف، وعملت علی احیاء قیم الاسلام، وفی فصل ثالث عن الثوره الحسینیه بوصفها نهوضا بمهمه حفظ الدین، فیبین نهجها، ویتتبع مراحلها: التمهید، التصمیم والتخطیط، اکتمال عناصر التحرک، الهجره الثانیه: من مکه الی الکوفه، فی الطریق الی کربلاء، ویناقش فی هذا السیاق آراء ابن کثیر الذی حاول اخفاء الحقیقه وناقض نفسه وفی فصل رابع (کربلاء: النهوض بالامه المنکوبه)، ویکشف ان الموقف الحسینی معیار وقدوه، ویتجلی هذا الموقف فی مواجهه امام الحق لامام الباطل، حیث تتبین الحقیقه وتقام الحجه، وتستنهض الامه.
یمثل هذا الکتاب سعیا لمعرفه الحلقه الجوهریه فی مسلسل الصراع بین الحق والباطل، وقد اتیح لهذا السعی ان یوفق فی تحقیق هدفه، فعسی ان یفید من جهده الساعون الی هذه المعرفه.
تمهید

اخرج ابن جریر عن سهل بن سعد قال: (رای رسول اللّه(ص)، بنی فلان ینزون علی منبره نزو القرده، فساءه ذلک، فما استجمع(ص)،ضاحکاحتی مات،قال:وانزل اللّه (وماجعلناالرویاالتی اریناک الافتنه للناس) «الاسراء/60». (1)
وفی الدر المنثور (2)، اخرج ابن ابی حاتم عن ابن عمران ان النبی(ص)، قال: (رایت ولد الحکم بن ابی العاص علی المنابر کانهم القرده، وانزل اللّه فی ذلک: (وما جعلنا الرویا التی اریناک الا فتنه للناس والشجره الملعونه) «الاسراء/60» یعنی الحکم وولده).
وفیه اخرج ابن ابی حاتم عن یعلی بن مره قال: (قال رسول اللّه: اریت بنی امیه علی منابر الارض وسیتملکونهم، فیجدونهم ارباب سوء، واهتم رسول اللّه(ص)، لذلک: فانزل اللّه: (وما جعلنا الرویا التی اریناک الا فتنه للناس” «الاسراء/60». (3)
وفیه اخرج ابن ابی حاتم وابن مردویه والبیهقی، فی الدلائل، وابن عساکر عن سعید بن المسیب قال: (رای رسول اللّه(ص)، بنی امیه علی المنابر، فساءه ذلک فاوحی اللّه: انما هی دنیا اعطوها فقرت عینه، وهی قوله: (وما جعلنا الرویا التی اریناک الا فتنه للناس”.
والایه الکریمه کامله هی: (واذ قلنا لک ان ربک احاط بالناس وما جعلنا الرویا التی اریناک الا فتنه للناس والشجره الملعونه فی القرآن ونخوفهم فما یزیدهم الا طغیانا کبیرا) «الاسراء/60». (4)

روی الحنفی القندوزی، فی ینابیع الموده، فی المشکاه، عن ام الفضل بنت الحارث، امراه العباس رضی اللّه عنهما: (انها دخلت علی رسول اللّه(ص)، فقالت: یا رسول اللّه، انی رایت حلما منکرا اللیله، قال: ما هو؟ قالت: رایت کان قطعه من جسدک المبارک قطعت ووضعت فی حجری.
فقال علیه السلام: رایت خیرا، تلد فاطمه، ان شاء اللّه تعالی، غلاما یکون فی حجرک.
قالت: فولدت فاطمه الحسین فکان فی حجری فارضعته بلبن قثم، فدخلت یوما علی النبی(ص)، فوضعته فی حجره، ثم حانت منی التفاته، فاذا عینا رسول اللّه(ص)، تهریقان الدموع، فقلت: یا رسول اللّه، بابی وامی، مالک؟، قال: اتانی جبرائیل فاخبرنی ان امتی ستقتل ابنی هذا، فقلت: هذا؟، قال: نعم، واتانی بتربه حمراء) (5)رواه البیهقی.
وفی الاصابه(انس بن الحارث) قال البخاری فی تاریخه:
(سمعت رسول اللّه(ص)، یقول: ان ابنی هذا یعنی الحسین یقتل بارض یقال لها کربلاء، فمن شهد ذلک منکم فلینصره،
قال: فخرج انس بن الحارث الی کربلاء، فقتل بها مع الحسین(ع)،). (6)
وفی الصواعق المحرقه، لابن حجر الهیثمی، اخرج ابن سعد والطبرانی عن عائشه ان النبی(ص) قال: (اخبرنی جبرائیل ان ابنی الحسین یقتل، بعدی، بارض الطف، وجاءنی بهذه التربه واخبرنی ان فیها مضجعه). (7)
اخرج البغوی، فی معجمه من حدیث انس ان النبی(ص)، قال:
(استاذن ملک القطر ربه ان یزورنی فاذن له وکان فی یوم ام سلمه، فقال رسول اللّه(ص): یا ام سلمه احفظ ی علینا الباب لا یدخل احد، فبینا علی الباب اذ دخل الحسین، فاقتحم فوثب علی رسول اللّه(ص)، فجعل رسول اللّه یلثمه ویقبله، فقال له الملک: اتحبه؟ قال: نعم، قال: ان امتک ستقتله وان شئت اریک المکان الذی یقتل به، فاراه، فجاء بسهله او تراب احمر فاخذته ام سلمه فجعلته فی ثوبها.
قال ثابت: کنا نقول انها کربلاء.
وفی روایه الملا، وابن احمد فی زیاده المسند، قالت: ثم ناولنی کفا من تراب احمر، وقال: ان هذا من تربه الارض التی یقتل بها، فمتی صار دما فاعلمی انه قد قتل، قالت ام سلمه: فوضعته فی قاروره عندی، وکنت اقول: ان یوما یتحول فیه دما لیوم عظیم، وفی روایه عنها، فاصبته یوم قتل الحسین وقد صار دما). (8)

اورد ابن کثیر، فی تفسیره، نقلا عن البیهقی فی (دلائل النبوه)، عن حذیفه بن الیمان قال: (کنت آخذا بخطام ناقه رسول اللّه(ص)، اقود به وعمار یسوق الناقه او انا اسوقه وعمار یقوده، حتی اذا کنا بالعقبه، فاذا انا باثنی عشر راکبا قد اعترضوه فیها، قال: فانبهت رسول اللّه(ص)، بهم، وصرخ بهم فولوا مدبرین، فقال لنا رسول اللّه: هل عرفتم القوم؟، قلنا: لا یا رسول اللّه، قد کانوا ملثمین، ولکنا عرفنا الرکاب، قال: هولاء المنافقون الی یوم القیامه، وهل تدرون ما ارادوا؟، قلنا: لا، قال:
ارادوا ان یزاحموا رسول اللّه(ص) فیلقوه منها، قلنا: یا رسول اللّه، افلا نبعث الی عشائرهم حتی یبعث الیک کل قوم براس صاحبهم؟، قال: لا، اکره ان تتحدث العرب بینها ان محمدا قاتل بقوم حتی اذا اظهره اللّه بهم، اقبل علیهم یقتلهم، ثم قال:
اللهم ارمهم بالدبیله، قلنا یا رسول اللّه وما الدبیله؟ قال: شهاب من نار یقع علی نیاط قلب احدهم فیهلک). (9)
وروی الامام احمد الروایه نفسها، وهی وارده فی تفسیر قوله تعالی، فی الایه (74) من سوره التوبه: (یحلفون باللّه ما قالوا ولقد قالوا کلمه الکفر وکفروا بعد اسلامهم وهموا بما لم ینالوا). (10)
کما روی ابن کثیر، ایضا، فی الموضع نفسه، نقلا عن صحیح مسلم، عن عمار بن یاسر، عن حذیفه، عن رسول اللّه(ص)، انه قال: (فی اصحابی اثنا عشر منافقا، لا یدخلون الجنه ولا یجدون ریحها حتی یلج الجمل فی سم الخیاط.. ولهذا کان حذیفه یقال له صاحب السر الذی لا یعلمه غیره، ای تعیین جماعه المنافقین). (11)
حدثت هذه الحادثه الخطیره، فی تاریخ الاسلام، فی اثناء غزوه تبوک فی رجب، من العام التاسع للهجره، ولم تذکر فی کتب السیره او غیرها، تحت عناوین رئیسیه، وانما تحت عناوین فرعیه، علی الرغم من ثبوتها بنص القرآن ووقوعها ضمن احداث غزوه تبوک، حیث اشراب النفاق واطلع راسه من منبته، وورودها فی سوره التوبه التی تسمی، ایضا، (الفاضحه)، لانها فضحت المنافقین وعرتهم.
اما خطورتها فتکمن فی ان الذین راوا فی شخص الرسول الاکرم عائقا امام تحقیق اهدافهم لا بد انهم وضعوا هدفا کبیرا تهون من اجل تحقیقه کل الجرائم، حتی ولو کانت قتل الرسول الاکرم(ص)، او الحسین بن علی(ع)، او استباحه المدینه، او هدم الکعبه، کما حدث بعد ذلک بالفعل.

شهدت (صفین)، وهی مکان یقع بالقرب من شاط ی ء الفرات بین الشام والعراق.
(واقعه صفین)، التی دارت بین جیش الامام علی الذی یمثل القیاده الشرعیه للامه الاسلامیه وبین جیش القاسطین الظالمین، بقیاده معاویه بن آکله الاکباد ووزیره الاول عمرو بن العاص.
توشک النبوءه ان تتحقق، یوشک من حذر رسول اللّه(ص)، منهم ان یتسنموا منبره.
الصراع محتدم بین قیم الاسلام المحمدی الاصیل، کما یمثله امام الحق علی بن ابی طالب(ع) والفئه الباغیه بقیاده ابن آکله الاکباد ووزیره الاول ابن النابغه.
وسنعرض نماذج متقابله لخطاب کل فریق من الفریقین ولسلوکه، ثم نری النهایه الفاجعه لهذا الصراع، او نهایه البدایه لفجر الاسلام المضی ء، علی ید هذه العصابه، وهو عین ما حاولوه یوم عقبه تبوک، فلم یحالفهم التوفیق.

رفع معاویه بن ابی سفیان شعار الثار لعثمان بن عفان، فهل کان ابن آکله الاکباد ووزیره الاول صادقین فی دعواهما؟ فلنقرا سویا فی صفحات التاریخ.
روی ابن جریر الطبری، فی تاریخه: (لما قتل عثمان قدم النعمان بن بشیر علی اهل الشام بقمیص عثمان ووضع معاویه القمیص علی المنبر، وکتب بالخبر الی الاجناد، وثاب الیه الناس، وبکوا سنه وهو علی المنبر والاصابع معلقه فیه (اصابع نائله زوجه عثمان) وآلی الرجال من اهل الشام الا یاتوا النساء ولا یناموا علی الفرش حتی یقتلوا قتله عثمان، ومن عرض دونهم بشی ء او تفنی ارواحهم، فمکثوا حول القمیص سنه، والقمیص یوضع کل یوم علی المنبر ویجلله احیانا فیلبسه، وعلق فی اردانه اصابع نائله).
(ثم مضی معاویه ینشر فی الناس ان علیا(ع) قتل عثمان) (12).
کان هذا هو الشعار المعلن، فهل کان هذا الشعار یمثل الحقیقه؟، فلنقرا اولا فی تاریخ عمرو بن العاص.
ا- الشعار المعلن وحقیقته: الاستحواذ علی السلطان وروی الطبری، ایضا: (لما بلغ عمرا قتل عثمان، رضی اللّه عنه،
قال: انا ابو عبداللّه قتلته «یعنی عثمان » وانا بوادی السباع، من یلی هذا الامر من بعده؟ ان یله طلحه فهو فتی العرب سیبا، وان یله ابن ابی طالب فلا اراه الا سیستنطق الحق وهو اکره من یلیه الی.
قال: فبلغه ان علیا قد بویع له، فاشتد علیه وتربص ایاما ینظر ما یصنع الناس، فبلغه مسیر طلحه والزبیر وعائشه، وقال استانی وانظر ما یصنعون، فاتاه الخبر ان طلحه والزبیر قد قتلا، فارتج علیه امره فقال له قائل: ان معاویه بالشام لا یرید ان یبایع لعلی، فلو قاربت معاویه، فکان معاویه احب الیه من علی بن ابی طالب.
وقیل له: ان معاویه یعظم شان قتل عثمان بن عفان ویحرض علی الطلب بدمه، فقال عمرو: ادعوا لی محمدا وعبداللّه فدعیا له، فقال: قد کان ما قد بلغکما من قتل عثمان رضی اللّه عنه وبیعه الناس لعلی وما یرصد معاویه من محالفه علی، وقال: ما تریان؟ اما علی فلا خیر عنده وهو رجل یدل بسابقته، وهو غیر مشرکی فی شی ء من امره، فقال عبداللّه بن عمرو:... اری ان تکف یدک وتجلس فی بیتک حتی یجتمع الناس علی امام فتبایعه، وقال محمد بن عمرو: انت ناب من انیاب العرب، فلا اری ان یجتمع هذا الامر ولیس لک فیه صوت ولا ذکر، قال عمرو: اما انت، یا عبداللّه، فامرتنی بالذی هو خیر لی فی آخرتی واسلم فی دینی، واما انت، یا محمد، فامرتنی بالذی هو انبه لی فی دنیای وشر لی فی آخرتی.
ثم خرج عمرو بن العاص، ومعه ابناه، حتی قدم علی معاویه، فوجد اهل الشام یحضون معاویه علی الطلب بدم عثمان.
فقال عمرو بن العاص:
انتم علی الحق، اطلبوا بدم الخلیفه المظلوم، ومعاویه لا یلتفت الی قول عمرو.
فقال ابنا عمرو لعمرو: الا تری الی معاویه لا یلتفت الی قولک، انصرف الی غیره، فدخل عمرو علی معاویه فقال: واللّه لعجب لک انی ارفدک بما ارفدک وانت معرض عنی، اما واللّه ان قاتلنا معک نطلب بدم الخلیفه، ان فی النفس من ذلک ما فیها حیث نقاتل من تعلم سابقته وفضله وقرابته، ولکنا انما اردنا هذه الدنیا، فصالحه معاویه وعطف علیه). (13)
هذا هو حال الوزیر الاول، فهو نفسه ممن البوا علی عثمان وهو القائل: (انا ابو عبداللّه، قتلته وانا بوادی السباع)، وهو المقر بان انضمامه لابن آکله الاکباد انما هو من اجل الدنیا).
اما معاویه، صاحب القمیص الذی صار مضربا للمثل علی الادعاءات الکاذبه، فنورد فقره من خطبته التی استهل بها عهده المشووم.
روی ابو الفرج الاصفهانی فی مقاتل الطالبیین: (لما انتهی الامر لمعاویه، وسار حتی نزل النخیله وجمع الناس بها فخطبهم قبل ان یدخل الکوفه خطبه طویله).
واورد بعض مقاطعها ومنها: (ما اختلفت امه بعد نبیها الا ظهر اهل باطلها علی اهل حقها..
فندم فقال: الا هذه الامه فانها وانها...) (الا ان کل شی ء اعطیته الحسن بن علی تحت قدمی هاتین لا افی به).
(انی واللّه ما قاتلتکم لتصلوا، ولا لتصوموا، ولا لتحجوا، ولا لتزکوا، انکم لتفعلون ذلک.
وانما قاتلتکم لاتامر علیکم، وقد اعطانی اللّه ذلک وانتم کارهون). (14)
هل کان ابن آکله الاکباد ووزیره الاول عمرو بن العاص یطالبان بدم عثمان او ان السلطه کانت هدفا لهما؟ وهل یبقی شک، بعد قراءتنا خطاب کل منهما فی طبیعه الادعاءات المرفوعه من قبل الفئه الباغیه والصوره الحقیقیه لحرکه الرده التی ما کان لها ان تحقق هدفها لولا تخاذل بعض المسلمین ووهن بعضهم الاخر.
کانت هذه هی الاهداف الحقیقیه: (الاستحواذ علی السلطه) و (اذلال المومنین)، وهی تختلف عن الاهداف الدعائیه: (الثار من قتله عثمان).
ب - وسائل التامر علی الناس
اما عن الوسائل التی اتبعها ابن آکله الاکباد من اجل تحقیق غایاته الشیطانیه (وهی اقامه حکومه من بدوا فی رویا رسول اللّه(ص) (قرده)، فی مواجهه حکومه العدل الالهیه) فهی فی المستوی نفسه، ومن نماذجها نذکر:
اولا: الرشوه والاغراء بالمناصب
والیک النموذج الاتی: حاول معاویه رشوه قیس بن سعد بن عباده، والی الامام علی علی مصر.
فکتب له: (... فان استطعت، یا قیس، ان تکون ممن یطلب بدم عثمان فافعل.
تابعنا علی امرنا ولک سلطان العراقین، اذا ظهرت ما بقیت، ولمن احببت من اهل بیتک سلطان الحجاز ما دام لی سلطانی.
وسلنی غیر هذا مما تحب فانک لا تسالنی شیئا الا اوتیته) (15).
اما رد قیس بن سعد بن عباده، رضوان اللّه علیه، علی ابن آکله الاکباد فکان ردا مخرسا فقد کتب الیه: (بسم اللّه الرحمن الرحیم، من قیس بن سعد الی معاویه بن ابی سفیان.
اما بعد، فان العجب من اغترارک بی وطمعک فی، واستسقاطک رایی، اتسومنی الخروج من طاعه اولی الناس بالامره واقولهم للحق واهداهم سبیلا واقربهم من رسول اللّه(ص)، وتامرنی بالدخول فی طاعتک، طاعه ابعد الناس من هذا الامر، واقولهم للزور واضلهم سبیلا، وابعدهم من اللّه عز وجل ورسوله(ص)، وسیله، ولد ضالین مضلین، طاغوت من طواغیت ابلیس.
واما قولک انی مالی ء علیک مصر خیلا ورجلا، فواللّه ان لم اشغلک بنفسک حتی تکون نفسک اهم الیک، انک لذو جد، والسلام) (16).
ثانیا: الاغتیال السیاسی
جاء فی تاریخ الطبری: (فبعث علی الاشتر امیرا الی مصر حتی اذا صار بالقلزم، شرب شربه عسل کان فیها حتفه، فبلغ حدیثهم معاویه وعمرا، فقال عمرو: ان للّه جنودا من عسل) (17).
ثالثا: الاختلاق والخداع جاء فی تاریخ الطبری: (ولما ایس معاویه من قیس ان یتابعه علی امره، شق علیه ذلک لما یعرف من حزمه وباسه، واظهر للناس قبله ان قیس بن سعد قد تابعهم فادعوا اللّه وقرا علیهم کتابه الذی لان له فیه وقاربه.
قال: واختلق معاویه کتابا من قیس، فقراه علی اهل الشام) (18).
رابعا: الاغاره علی المدنیین وقتل النساء والاطفال
ذکر ابن جریر الطبری فی تاریخه:
1- (وجه معاویه، فی هذا العام، سفیان بن عوف فی سته آلاف رجل وامره ان یاتی (هیت)، فیقطعها، وان یغیر علیها ثم یمضی حتی یاتی الانبار والمدائن فیوقع باهلها) (19).
2 - (وجه معاویه عبداللّه بن مسعده الفزاری فی الف وسبعمائه رجل الی تیماء، وامره ان یصدق (یاخذ صدقه المال) من مر به من اهل البوادی، وان یقتل من امتنع من اعطائه صدقه ماله.
ثم یاتی مکه والمدینه والحجاز ویفعل ذلک) (20).
3 - وجه معاویه الضحاک بن قیس، وامره ان یمر باسفل واقصه، وان یغیر علی کل من مر به ممن هو فی طاعه علی من الاعراب، ووجه معه ثلاثه آلاف رجل فسار، فاخذ اموال الناس وقتل من لقی من الاعراب، ومر بالثعلبیه فاغار علی مسالح علی، واخذ امتعتهم ومضی حتی انتهی الی القطقطانه فاتی عمرو بن عمیس بن مسعود، وکان فی خیل لعلی وامامه اهله وهو یرید الحج، فاغار علی من کان معه وحبسه عن المسیر، فلما بلغ ذلک علیا سرح حجر بن عدی الکندی فی اربعه آلاف واعطاهم خمسین خمسین، فلحق الضحاک بتدمر فقتل منهم تسعه عشر رجلا، وقتل من اصحابه رجلان وحال بینهم اللیل فهرب الضحاک واصحابه ورجع حجر ومن معه (21).
4- فی عام 40ه، ارسل معاویه بن ابی سفیان بسر بن ابی ارطاه فی ثلاثه آلاف من المقاتله الی الحجاز حتی قدموا المدینه، وعامل علی علی المدینه یومئذ ابو ایوب الانصاری، ففر منهم ابو ایوب، واتی بسر المدینه فصعد المنبر وقال: یا اهل المدینه، واللّه لولا ما عهد الی معاویه ما ترکت بها محتلما الا قتلته.
ثم مضی بسر الی الیمن وکان علیها عبیداللّه بن عباس عاملا لعلی، فلما بلغه مسیره فر الی الکوفه حتی اتی علیا، واستخلف عبداللّه بن عبد المدان الحارثی علی الیمن، فاتاه بسر فقتله وقتل ابنه، ولقی بسر ثقل عبیداللّه بن عباس وفیه ابنان له صغیران فذبحهما، وقد قال بعض الناس انه وجد ابنی عبیداللّه بن عباس عند رجل من بنی کنانه من اهل البادیه، فلما اراد قتلهما قال الکنانی: علام تقتل هذین ولا ذنب لهما؟ فان کنت قاتلهما فاقتلنی، قال: افعل، فبدا بالکنانی فقتله ثم قتلهما، وقتل فی مسیره ذلک جماعه کثیره من شیعه علی بالیمن.
ولما ارسل علی جاریه بن قداحه فی طلبه هرب) (22).
تلک هی لمحات من اهداف الدوله الامویه وملامحها واسالیبها فی الوصول الی هذه الاهداف.
لا فارق بین معاویه وصدام حسین وهتلر.
الغایه، عند کل هولاء، تبرر الوسیله، بل ونزعم ان ابن آکله الاکباد، علی قرب عهده بالنبوه، اشد وزرا من صدام حسین الذی قتل النساء والاطفال واستخدم السلاح الکیماوی فی قتل الابریاء، فصدام حسین لم یر رسول اللّه(ص)، ولا سمع منه ولا ادعی له بعض المورخین انه کان کاتبا للوحی، الی آخر هذه الادعاءات التی یمزج فیها الحق بالباطل.

علی الجانب الاخر کان معسکر الحق، معسکر القیاده الشرعیه للامه الاسلامیه، قیاده اهل البیت، ورمزها یومئذ امیر المومنین علی بن ابی طالب(ع)،3، یجاهد للحفاظ علی الاسلام نقیا صافیا.
وکان هذا هو الهدف الحقیقی الذی تهون من اجله کل التضحیات.
کان الامام علی(ع) ومن حوله کوکبه المومنین الخلص من اصحاب النبی محمد(ص).
روی ابن ابی الحدید، فی شرح نهج البلاغه، نقلا عن (کتاب صفین) لنصر بن مزاحم: (خطب علی(ع)، فی صفین، فحمد اللّه واثنی علیه، وقال: اما بعد، فان الخیلاء من التجبر، وان النخوه من التکبر، وان الشیطان عدو حاضر، یعدکم الباطل.
الا ان المسلم اخو المسلم فلا تنابذوا ولا تجادلوا، الا ان شرائع الدین واحده، وسبله قاصده، من اخذ بها لحق، ومن فارقها محق، ومن ترکها مرق، لیس المسلم بالخائن اذا ائتمن، ولا بالمخلف اذا وعد، ولا بالکذاب اذا نطق.
نحن اهل بیت الرحمه، وقولنا الصدق، وفعلنا الفضل، ومنا خاتم النبیین، وفینا قاده الاسلام، وفینا حمله الکتاب.
الا انا ندعوکم الی اللّه ورسوله، والی جهاد عدوه والشده فی امره، وابتغاء مرضاته، واقام الصلاه، وایتاء الزکاه، وحج البیت، وصیام شهر رمضان، وتوفیر الفی ء علی اهله.
الا وان من اعجب العجائب ان معاویه بن ابی سفیان الاموی وعمرو بن العاص السهمی، یحرضان الناس علی طلب الدین بزعمهما، ولقد علمتم انی لم اخالف رسول اللّه(ص)، قط، ولم اعصه فی امر، اقیه بنفسی فی المواطن التی ینکص فیها الابطال، وترعد فیها الفرائص، بنجده اکرمنی اللّه سبحانه بها، وله الحمد.
ولقد قبض رسول اللّه(ص) وان راسه لفی حجری، ولقد ولیت غسله بیدی وحدی، تقلبه الملائکه المقربون معی.
وایم اللّه ما اختلفت امه قط، بعد نبیها، الا ظهر اهل باطلها علی اهل حقها الا ما شاء اللّه) (23).
ولا باس، ایضا، ان ننتقل الی معسکر الافک والباطل لنسمع ذلک الحوار العجیب الذی رواه نصر بن مزاحم، ونقله عنه ابن ابی الحدید قال: (طلب معاویه الی عمرو بن العاص ان یسوی صفوف اهل الشام، فقال له عمرو: علی ان لی حکمی ان قتل اللّه ابن ابی طالب، واستوثقت لک البلاد، فقال: الیس حکمک فی مصر؟ قال: وهل مصر تکون عوضا عن الجنه، وقتل ابن ابی طالب ثمنا لعذاب النار الذی (لا یفتر عنهم وهم فیه مبلسون) «الدخان/75»، فقال معاویه: ان لک حکمک، ابا عبداللّه، ان قتل ابن ابی طالب، رویدا لا یسمع اهل الشام کلامک.
فقام عمرو، فقال: معاشر اهل الشام سووا صفوفکم قص الشارب، واعیرونا جماجمکم ساعه، فقد بلغ الحق مقطعه، فلم یبق الا ظالم او مظلوم) (24).
ونعود الی معسکر الحق، لنسمع الکلمات المضیئه لابی الهیثم بن التیهان وکان من اصحاب رسول اللّه(ص)، بدریا نقیبا عقبیا یسوی صفوف اهل العراق، ویقول: (یا معشر اهل العراق، انه لیس بینکم وبین الفتح فی العاجل، والجنه فی الاجل، الا ساعه من النهار، فارسوا اقدامکم وسووا صفوفکم، واعیروا ربکم جماجمکم، واستعینوا باللّه الهکم، وجاهدوا عدو اللّه وعدوکم، واقتلوهم قتلهم اللّه وابادهم، واصبروا فان الارض للّه یورثها من یشاء من عباده والعاقبه للمتقین) (25).
اما عن مواقف عمار بن یاسر، رضوان اللّه علیه، فی صف الامام، فهی فی المکانه العلیا، ویمکن ان نتبینها من خلال هذه الروایه: (عن اسماء بن حکیم الفزاری، قال: کنا بصفین مع علی، تحت رایه عمار بن یاسر، ارتفاع الضحی، وقد استظللنا برداء احمر، اذ اقبل رجل یستقری الصف حتی انتهی الینا، فقال: ایکم عمار بن یاسر؟
فقال عمار: انا عمار، قال: ابو الیقظان؟ قال: نعم، قال: ان لی الیک حاجه افانطق بها سرا او علانیه؟، قال: اختر لنفسک ایهما شئت، قال: لا بل علانیه، قال: فانطق، قال: انی خرجت من اهلی مستبصرا فی الحق الذی نحن علیه، لا اشک فی ضلاله هولاء القوم، وانهم علی الباطل، فلم ازل علی ذلک مستبصرا، حتی لیلتی هذه، فانی رایت فی منامی منادیا تقدم، فاذن وشهد ان لا اله الا اللّه وان محمدا رسول اللّه(ص)، ونادی بالصلاه، ونادی منادیهم مثل ذلک، ثم اقیمت الصلاه، فصلینا صلاه واحده، وتلونا کتابا واحدا، ودعونا دعوه واحده، فادرکنی الشک فی لیلتی هذه، فبت بلیله لا یعلمها الا اللّه، حتی اصبحت، فاتیت امیر المومنین، فذکرت ذلک له فقال: هل لقیت عمار بن یاسر؟، قلت: لا، قال: فالقه، فانظر ما یقول لک عمار فاتبعه، فجئتک لذلک.
فقال عمار: تعرف صاحب الرایه السوداء المقابله لی، فانها رایه عمرو بن العاص، قاتلتها مع رسول اللّه(ص)، ثلاث مرات وهذه الرابعه فما هی بخیرهن ولا ابرهن، بل هی شرهن وافجرهن، اشهدت بدرا واحدا ویوم حنین، اوشهدها اب لک فیخبرک عنها؟، قال: لا، قال: فان مراکزنا الیوم علی مراکز رایات رسول اللّه(ص)، یوم بدر ویوم احد ویوم حنین، وان مراکز رایات هولاء علی مراکز رایات المشرکین من الاحزاب، فهل تری هذا العسکر ی ی ی ی ومن فیه؟ واللّه لوددت ان جمیع من فیه ممن اقبل مع معاویه یرید قتالنا، مفارقا للذی نحن علیه کانوا خلقا واحدا، فقطعته وذبحته، واللّه لدماوهم جمیعا احل من دم عصفور، افتری دم عصفور حراما؟، قال: لا بل حلال، قال: فانهم حلال کذلک، اترانی بینت لک؟، قال: قد بینت لی، قال: فاختر ای ذلک احببت.
فانصرف الرجل، فدعاه عمار ثم قال: اما انهم سیضربونکم باسیافکم حتی یرتاب المبطلون منکم فیقولوا: لو لم یکونوا علی حق ما ظهروا علینا، واللّه ما هم من الحق ما یقذی عین ذباب، واللّه لو ضربونا باسیافهم حتی یبلغونا سعفات هجر، لعلمنا انا علی حق وانهم علی باطل) (26).
وعمار، اذ یقف هذا الموقف، انما یصغی الی صوت اللّه تعالی یدعوه: (وقاتلوهم حتی لا تکون فتنه ویکون الدین للّه..) «البقره/193».

قال تعالی: (ومنهم من یقول ائذن لی ولا تفتنی الا فی الفتنه سقطوا) «التوبه/49».
جرت علی السنه بعض الباحثین، قدیما وحدیثا، مقوله ان هذه الاحداث، کانت فتنه لا یدری المرء فیها وجه الخطا من الصواب او الحق من الباطل، وکلمه (الفتنه)، هنا، بمعنی انعدام القدره علی التمییز.
وهذه الحاله، ای انعدام القدره علی التمییز، قد تکون نابعه من قدره الشخص نفسه وضمیره ومعارفه، او من الظروف الملتبسه بالاحداث کان تکون احداثا ومعارک لا تعرف الهویه الحقیقیه لابطالها ولا تاریخهم الشخصی او تاریخهم العام، ولا یمکن معرفه تسلسل الوقائع التی قادت الی هذه اللحظه.
واعتقد ان هذا الکلام لا ینطبق بحال علی هذه الکارثه الفاجعه، او علی مجموعه الکوارث التی حلت بامه محمد(ص)، فلا یبقی الا ان نقول ان عدم وضوح الرویه انما هو نابع من الحاله الشخصیه والنفسیه لبعض الاشخاص الذین عجزت نفوسهم وهممهم عن ملاحقه تیار الحق الصامد بقیاده امیر المومنین علی(ع)، فاختاروا موقفا یکون شعاره (ولا تفتنی) وحقیقته کما قال سبحانه وتعالی: (الا فی الفتنه سقطوا).
لم تکن الکارثه الفاجعه التی لحقت بالامه الاسلامیه، فی هذه المرحله من بدایات تاریخها، هینه ولا سهله فقد کانت کارثه انشقاق اولا ثم کارثه ضلال واضلال ثانیا، وقد مارسها ائمه الفتنه والضلال من بنی امیه، اضافه الی ان حادثه الانقسام لم تحدث فی فراغ، وانما شقت معها جسد الامه الولید الذی لم یکن قد بلغ بعد مرحله النضج، ولا هی جرت فی هدوء وصمت، وانما صاحبها ضجیج وصخب ادی الی التشویش علی امام الحق علی(ع)، ما ادی الی حاله من الارتیاب اصابت الجمیع، ولیس ادل علی هذا من ذلک الرجل التائه الذی رای الفریقین یصلون ویقروون قرآنا واحدا، فاصابته هزه شدیده فذهب یسال الامام(ع)، فاحاله علی عمار، رضوان اللّه علیه، الذی اجابه اجابه العارف الخبیر الذی لا یخدع.
ولکن من این للامه بمثل عمار او مالک الاشتر او ابو الهیثمی التیهان، هولاء الخلص من اصحاب محمد(ص)، الذین صدقوا ما عاهدوا اللّه علیه وعملوا بوصیته الخالده: (من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه وعاد من عاداه).

وتلبس ابلیس (الذین جعلوا القرآن عضین) قال تعالی: (کما انزلنا علی المقتسمین× الذین جعلوا القرآن عضین) «الحجر/90-91».
الفتنه تبلغ مداها، والهزیمه علی وشک ان تحل بجیش الرده الاموی، یتفتق ذهن الوزیر الاول عن مکیده یکید بها الامه ویشق صفها ویذهب ریحها، وبهذا یتحقق له من داخل الصف المسلم ما فشل فی تحقیقه، طوال قرابه عشرین عاما، من المواجهه المسلحه مع الرسول الاکرم(ص)، قبیل ادعائه الاسلام.
ولنرجع الی تاریخ الطبری.
(لما رای عمرو بن العاص ان امر اهل العراق قد اشتد وخاف الهلاک، قال لمعاویه: هل لک فی امر اعرضه علیک لا یزیدنا الا اجتماعا ولا یزیدهم الا فرقه؟، قال: نعم.
قال: نرفع المصاحف ثم نقول ما فیها حکم بیننا وبینکم، فان ابی بعضهم وجدت فیهم من یقول: بلی ینبغی ان نقبل، فتکون فرقه تقع بینهم، وان قالوا: بلی نقبل ما فیها، رفعنا هذا القتال عنا وهذه الحرب الی اجل وحین.
فرفعوا المصاحف بالرماح وقالوا: هذا کتاب اللّه عز وجل بیننا وبینکم، من لثغور اهل الشام بعد اهل الشام؟ ومن لثغور اهل العراق بعد اهل العراق؟ فلما رای الناس المصاحف قد رفعت قالوا: نجیب الی کتاب اللّه عز وجل وننیب الیه) (27).
وهنا لا بد لنا من وقفه مع قضیه التحکیم، رغم کونها لیست قضیه اساسیه فی هذا البحث، وانما نعرض لها فی اطار بحث رویه الامویین للاسلام وحقیقه موقفهم من کتاب اللّه، عز وجل، وما ورد فیه من احکام ومن ثم طبیعه دولتهم التی قامت بعد هذا من خلال هذه الرویه.
ثم نعرض موقف ائمه الحق من آل محمد، علیهم السلام، من هذه الدوله من خلال ثوره الامام الشهید الحسین(ع)،.
فها هو عمرو بن العاص یعلن الغرض الحقیقی لطلاب التحکیم، فیقول: ان عرض التحاکم لکتاب اللّه عز وجل امر یراد به تفریق الصف المسلم، او الکیان الشرعی للامه المتجمع خلف امام الامه علی بن ابی طالب(ع)، وزیاده توحد الفئه الباغیه او حزب الشیطان، فماذا بعد الحق الا الضلال؟ تری کیف کان موقف ابی جهل او ابی سفیان، من ائمه الکفر والضلال، من وحده الصف المسلم ومن القیاده الشرعیه للامه؟ هل کان ای من هولاء یحلم بان یحقق ما حققه معاویه وعمرو؟ ولکن هذه المره یحاربون الاسلام بالسلاح نفسه الذی انتصر به علی معسکر الشرک فی الجوله الاولی، ولکن هذه المره بعد ان جعله ابن ابی سفیان وابن العاص (عضین)، ای مزقا وهزوا.
ثم نری ونسمع، بعد ذلک، من یحاول ویزعم ویدعی ان الدوله الامویه کانت تمثل امتدادا للشرعیه التی جاء بها رسول اللّه(ص).
او یقول قائل: ان الحسین(ع) قتل بسیف جده رسول اللّه(ص)، هل کان الرسول علی الباطل؟! وهل جاء الرسول بقرآن یتخذه معبرا لیجلس علی اجساد المسلمین وینعم باموالهم؟! ام انه(ص) کان کما قال عنه ربنا عز وجل: (لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمومنین رووف رحیم) «التوبه/128» وقوله تعالی: (هو الذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلو علیهم آیاته ویزکیهم ویعلمهم الکتاب والحکمه) «الجمعه/2».
ونعود الی تاریخ الطبری لنسمع رد الامام علی(ع)، علی هذا العرض المخادع، فلو کان القوم اصحاب دیانه حقا فلماذا لم یدخلوا فی طاعه امام الحق؟! ولماذا استباحوا قتال من لا یحل قتاله من النساء والاطفال ولو کانوا مشرکین؟!، فای مصداقیه لطلبهم التحاکم الی کتاب اللّه؟ فکان رده(ع): (عباد اللّه، امضوا علی حقکم وصدقکم وقتال عدوکم، فان معاویه وعمرو بن العاص وابن ابی معیط وحبیب بن مسلمه وابن ابی سرح والضحاک بن قیس لیسوا باصحاب دین ولا قرآن، انا اعرف بهم منکم، قد صحبتهم اطفالا وصحبتهم رجالا فکانوا شر اطفال وشر رجال، ویحکم انهم ما رفعوها ثم لا یرفعونها ولا یعلمون بما فیها.
وما رفعوها لکم الا خدیعه ودهنا ومکیده، فقالوا له: ما یسعنا ان ندعی الی کتاب اللّه عز وجل فنابی ان نقبله، فقال لهم: فانی انما قاتلتهم لیدینوا بحکم هذا الکتاب، فانهم قد عصوا اللّه عز وجل ونسوا عهده ونبذوا کتابه) (28).
وهکذا وقعت الکارثه والفتنه، حیث امتنعت الرویه الصائبه علی اکثر المسلمین وصار الناس فی حیره، وصدق اللّه عز وجل: (مثلهم کمثل الذی استوقد نارا فلما اضاءت ما حوله ذهب اللّه بنورهم وترکهم فی ظلمات لا یبصرون) «البقره/17»، وای ظلمه اشد من العجز عن ادراک الطریق، صراط اللّه المستقیم ونهج الرسول وائمه الحق.

لا بد لنا من تامل هذه المرحله المفصلیه فی تاریخ الامه، فنسال: لماذا قبل الامام علی(ع)، التحکیم فی نهایه المطاف؟، ولماذا لم یصر علی مواصله القتال حتی القضاء علی راس الافعی الامویه؟ فاذا قیل: ان الناس خذلوه، قالوا: الیس هولاء هم الشیعه الذین خذلوا الحسین(ع) بعد ذلک؟! لا سبیل امامنا سوی مواصله قراءه النص التاریخی حتی تتضح الحقیقه لکل ذی عینین.
ینقل لنا ابن ابی الحدید، عن کتاب صفین لنصر بن مزاحم، قال: (انه لما کان یوم الثلاثاء، عاشر شهر ربیع الاول، سنه سبع وثلاثین، زحف امیر المومنین علی(ع) بجیشه، وخرج رجل من اهل الشام فنادی بین الصفین: یا ابا الحسن ابرز الی، فخرج الیه علی علیه السلام فقال: ان لک یا علی لقدما فی الاسلام والهجره، فهل لک فی امر اعرضه علیک، یکون فیه حقن هذه الدماء؟، قال: وما هو؟، قال: ترجع الی عراقک فنخلی بینک وبین العراق، ونرجع نحن الی شامنا فتخلی بیننا وبین الشام، فقال علی(ع): قد عرفت ما عرضت، ان هذه لنصیحه وشفقه، ولقد اهمنی هذا الامر واسهرنی، وضربت انفه وعینه فلم اجد الا القتال او الکفر بما انزل اللّه علی محمد.
ان اللّه، تعالی ذکره، لم یرض من اولیائه ان یعصی فی الارض، وهم سکوت مذعنون، لا یامرون بمعروف، ولا ینهون عن منکر، فوجدت القتال اهون علی من معالجه فی الاغلال فی جهنم، قال: فرجع الرجل وهو یسترجع) (29).
امام الامه یتلقی عرضا من مندوب بنی امیه بتقسیم الامه الی قسمین (عراق وشام) هکذا ببساطه شدیده، فیکون یومها اسلام عراقی واسلام شامی، والیوم اسلام امریکی، فهل کان بامکانه القبول بهذا العرض المرادف للکفر؟.
التهب القتال، ودارت آله الحرب فی ما عرف بلیله الهریر، وتشاور ابن آکله الاکباد وابن النابغه حول الورقه الاخیره للخروج من الهزیمه المروعه، فلم یجد الشیطان اجدی ولا انجح من الاستهزاء بکتاب اللّه وادعاء التحاکم الیه، کما صرح هو بذلک.
ولما اصبح الصبح، نظر عسکر العراق الی عسکر الشام لیجدوا المصاحف قد ربطت فی اطراف الرماح.
(قال ابو جعفر وابو الطفیل: استقبلوا علیا بمئه مصحف، ووضعوا فی کل مجبنه مائتی مصحف فکان جمیعها خمسمئه مصحف) (30).
کان هذا هو الحال علی المستوی السیاسی، وسنقرا بعد هذا بعض ردود افعال من کانوا فی صف الامام علی(ع)، لنعرف حقیقه هولاء (الشیعه المزعومین).
اما علی المستوی العسکری، فیروی نصر بن مزاحم: (وکان الاشتر، صبیحه لیله الهریر، قد اشرف علی عسکر معاویه، عندما جاءه رسول الامام علی(ع)، ان ائتنی، فقال: لیس هذه بالساعه التی ینبغی لک ان تزیلنی عن موقفی، انی قد رجوت الفتح فلا تعجلنی، فرجع یزید بن هانی ء الی علی(ع) فاخبره، فما هو الا ان انتهی الینا حتی ارتفع الرهج وعلت الاصوات من قبل الاشتر، وظهرت دلائل الفتح والنصر لاهل العراق، ودلائل الخذلان والادبار علی اهل الشام، فقال القوم لعلی: واللّه ما نراک امرته الا بالقتال! قال: ارایتمونی ساررت رسولی الیه؟ الیس انما کلمته علی رووسکم علانیه وانتم تسمعون؟، قالوا: فابعث الیه ان یاتیک، والا فواللّه اعتزلناک! فقال: ویحک یا یزید قل له: اقبل فان الفتنه قد وقعت، فاتاه فاخبره، فقال الاشتر: ابرفع هذه المصاحف؟ قال: نعم، قال: واللّه الا تری الی الفتح! الا تری الی ما یلقون! الا تری الی الذی یصنع اللّه لنا؟ اینبغی ان ندع هذا وننصرف عنه! قال له یزید: اتحب انک ظفرت هاهنا وان امیر المومنین بمکانه الذی هو فیه یسلم الی عدوه! قال: لا واللّه لا احب ذلک، قال: فافهم قد قالوا له، وحلفوا علیه، لترسلن الی الاشتر فلیاتینک او لنقتلنک باسیافنا کما قتلنا عثمان، او لنسلمنک الی عدوک.
فاقبل الاشتر حتی انتهی الیهم وقال: یا امیر المومنین احمل الصف علی الصف تصرع القوم، فتصایحوا: ان امیر المومنین قد قبل الحکومه، ورضی بحکم القرآن، فقال الاشتر: ان کان امیر المومنین(ع) قد قبل ورضی فقد رضیت، فاقبل الناس یقولون: قد رضی امیر المومنین، قد قبل امیر المومنین، وهو ساکت لا ینطق بکلمه، مطرق الی الارض.
ثم قام فسکت الناس کلهم، فقال: ان امری لم یزل معکم علی ما احب الی ان اخذت منکم الحرب، وقد واللّه اخذت منکم وترکت، واخذت من عدوکم ولم تترک، وانها فیکم انکی وانهک، الا انی کنت امس امیر المومنین فاصبحت الیوم مامورا، وکنت ناهیا فاصبحت منهیا، وقد احببتم البقاء ولیس لی ان احملکم علی ما تکرهون، ثم قعد) (31).
هل بعد هذا یقال: ان امیر المومنین(ع) کان راضیا؟ وهل کان بامکانه سلام اللّه علیه اجبارهم علی النهوض لقتال الظالمین؟ ولو کان اجبار الناس علی الاستجابه للامر الالهی من مهام الرسل والانبیاء والائمه، فلماذا عاتب القرآن القاعدین عن الجهاد بقوله تعالی:(یاایها الذین آمنوا مالکم اذا قیل لکم انفروا فی سبیل اللّه اثاقلتم الی الارض) «التوبه/38» ولما فر من فر من المسلمین من اصحاب محمد صلی اللّه علیه وآله وسلم(ویوم حنین اذ اعجبتکم کثرتکم فلم تغن عنکم شیئا وضاقت علیکم الارض بما رحبت ثم ولیتم مدبرین) «التوبه/25» ولما فروا یوم احد(ان الذین تولوا منکم یوم التقی الجمعان انما استزلهم الشیطان ببعض ما کسبوا) «آل عمران/155».
وان لم نکن فی صدد تحقیق تاریخ بعض روساء العشائر الذین کانوا مع الامام علی، تفصیلا، فاننا نکتفی بان نورد ما قاله الدکتور طه حسین فی کتابه (علی وبنوه): (واکبر الظن ان بعض الروساء، من اصحاب علی، لم یکونوا یخلصون له نفوسهم ولا قلوبهم، ولم یکونوا ینصحون له، لانهم کانوا اصحاب دنیا لا اصحاب دین، وکانوا یندمون، فی دخائل انفسهم، علی تلک الایام الهینه اللینه التی قضوها ایام عثمان ینعمون بالصلات والجوائز والاقطاع.
ویجب ان نذکر، ایضا، ان علیا لم ینهض الی الشام باهل الکوفه وبمن تابعه من اهل الحجاز وحدهم، وانما نهض کذلک بالوف من اهل البصره، کان منهم من وفی له یوم الجمل وکان منهم من اعتزل الناس فی ذلک الیوم ایضا، وکان منهم مع ذلک کثیر من الذین انهزموا بعد مقتل طلحه والزبیر) (32).
لم یکن هولاء، اذا، من الشیعه ولا من العارفین بفضل آل بیت محمد عامه والامام علی خاصه والا لما هددوا بقتله، او تسلیمه الی ابن آکله الاکباد کما اسلفنا.
ولسنا نجد ما یصف هولاء ابلغ من کلمات الامام(ع) مخاطبا ایاهم: (اما والذی نفسی بیده لیظهرن هولاء القوم علیکم، لیس لانهم اولی بالحق منکم، ولکن لاسراعهم الی باطل صاحبهم، وابطائکم عن حقی، ولقد اصبحت الامم تخاف ظلم رعاتها، واصبحت اخاف ظلم رعیتی.
استنفرتکم للجهاد فلم تنفروا، واسمعتکم فلم تسمعوا، ودعوتکم سرا وجهرا فلم تستجیبوا، ونصحت لکم فلم تقبلوا، اشهود کغیاب وعبید کارباب! اتلوا علیکم الحکم فتنفرون منها، واعظکم بالموعظه البالغه فتتفرقون عنها، واحثکم علی جهاد اهل البغی فما آتی علی آخر قولی حتی اراکم متفرقین ایادی سبا.
ترجعون الی مجالسکم، وتتخادعون عن مواعظکم.
اقومکم غدوه وترجعون الی عشیه، کظهر الحنیه عجز المقوم واعضل المقوم.
ایها القوم، الشاهده ابدانهم الغائبه عنهم عقولهم، المختلفه اهواوهم المبلی بهم امراوهم، صاحبکم یطیع اللّه وانتم تعصونه، وصاحب اهل الشام یعصی اللّه وهم یطیعونه! لوددت واللّه ان معاویه صارفنی بکم صرف الدینار بالدرهم، فاخذ منی عشره منکم واعطانی رجلا منهم) (33).
وهکذا سارت امور هذه الامه المنکوبه، امر الباطل یعلو وامر الحق یهبط، اجتماع علی الباطل والدنیا فی معسکر الشام وتفرق عن الحق فی المعسکر المقابل حتی بلغ الکتاب اجله، ففاض الکیل وطف الصاع، حتی قتل الامام(ع)، علی ید اشقاها ابن ملجم المرادی.
وهکذا غاب عن الحضور ولا نقول عن الوجود شمس هذه الامه بعد رسولها.. الامام علی(ع)، اول من اسلم واول من صلی خلف رسول اللّه، صلی اللّه علیه وآله وسلم، وباب مدینه علم رسول اللّه، وهکذا صار المشروع الاموی، قاب قوسین او ادنی من التحقق.

بویع للامام الحسن(ع)، بالخلافه، بعد استشهاد امیر المومنین علی(ع)، عام (40هر661م).
وقد زاغت الابصار، وبلغت القلوب الحناجر، ولم یعد للقوم صبر ولا رغبه فی قتال القاسطین.
احب القوم الحیاه ورغبوا فیها، یستوی لدیهم ان یکون قائدهم علیا او معاویه، بل لعل معاویه اصلح لدنیا بعض الذین لم یعد لهم الا الحیاه الدنیا.
امر القائد الجدید جیشه واتباعه بان یستعدوا للقتال فخطبهم قائلا: (اما بعد، فان اللّه کتب الجهاد علی خلقه، وسماه کرها، ثم قال لاهل الجهاد من المومنین: اصبروا ان اللّه مع الصابرین.
فلستم، ایها الناس نائلین ما تحبون الا بالصبر علی ما تکرهون.
اخرجوا رحمکم اللّه الی معسکرکم بالنخیله حتی ننظر وتنظروا ونری وتروا.
قال: وانه فی کلامه لیتخوف خذلان الناس له، قال: فسکتوا فما تکلم منهم احد، ولا اجابه بحرف.
فلما رای ذلک عدی بن حاتم، قام فقال: انا ابن حاتم! سبحان اللّه! ما اقبح هذا المقام الا تجیبون امامکم وابن بنت نبیکم! این خطباء مضر الذین السنتهم کالمخاریق فی الدعه؟! فاذا جد الجد فرواغون کالثعالب، اما تخافون مقت اللّه ولا عیبها وعارها؟!) (34).
یتضح، من طبیعه خطاب الامام الحسن(ع) للقوم، واستخدامه لهذه العبارات: (ان اللّه فرض القتال وسماه کرها) و(لستم نائلون ما تحبون الا بالصبر علی ما تکرهون) ثم حاله الصمت التی انتابت الناس، ان الهزیمه النفسیه قد اصابتهم ولم تعد بهم رغبه فی جهاد ولا بذل ولا تضحیه، فقد جربوا الدنیا وحلاوتها وباتوا یریدونها، وهم لن یجدوا ما یطمعون فیه وخاصه روسائهم فی ظل العدل، وانما اشرابت نفوسهم الی بنی امیه قاده المرحله القادمه، ومنظرو الاسلام الاموی الذی کان المقدمه الطبیعیه لکل الانحرافات واصناف الشذوذ التی عانت منها الامه المسلمه وصولا للاسلام الامریکی.
نعود الی النص التاریخی فنقرا: (قال عدی بن حاتم ما قال، ثم اعلن توجهه الی معسکر القتال.
وقام قیس بن سعد بن عباده ومعقل بن قیس الریاحی فقالوا مثل ما قال عدی بن حاتم وتحرکوا الی معسکرهم.
ومضی الناس خلفهم متثاقلین.
وعبا الامام الحسن(ع)، جیشه ثم خطبهم (فقال: الحمد للّه کلما حمده حامد، واشهد الا اله الا اللّه کلما شهد له شاهد، واشهد ان محمدا رسول اللّه، ارسله بالحق، وائتمنه علی الوحی، صلی اللّه علیه وآله.
اما بعد، فواللّه انی لارجو ان اکون بحمد اللّه ومنه، وانا انصح خلقه لخلقه، وما اصبحت محتملا علی مسلم ضغینه، ولا مریدا له بسوء ولا غائله.
الا وان ما تکرهون فی الجماعه خیر لکم مما تحبون فی الفرقه، الا وانی ناظر لکم خیرا من نظرکم لانفسکم، فلا تخالفوا امری ولا تردوا علی رایی.
غفر اللّه لی ولکم، وارشدنی وایاکم لما فیه محبته ورضاه، ان شاء اللّه، ثم نزل.
قال: فنظر الناس بعضهم الی بعض، وقالوا: ما ترونه یرید بما قال، قالوا: نظنه یرید ان یصالح معاویه، ویکل الامر الیه، کفر واللّه الرجل! ثم شدوا علی فسطاطه فانتهبوه حتی اخذوا مصلاه من تحته، ثم شد علیه عبد الرحمن بن عبداللّه بن جعال الازدی فنزع مطرفه عن عاتقه، فبقی جالسا متقلدا سیفا بغیر رداء، فدعا بفرسه فرکبه.... فلما مر فی مظلم ساباط، ی ی ی ی قام الیه رجل من بنی اسد، فاخذ بلجام فرسه، وقال: اللّه اکبر، یا حسن، اشرک ابوک، ثم اشرکت انت.
وطعنه بالمعول، فوقعت فی فخذه، فشقه حتی بلغت اربیته،... وحمل الحسن(ع)، علی سریر الی المدائن...) (35).
هکذا کانت الصوره، وهی لا تحتاج الی مزید من الایضاح والتعلیق، معاول الفتنه والهدم تضرب جسد الامه من کل جانب.
الامراض الفکریه والاخلاقیه تنهش فیها وقد اجتمع الدعاه الی دوله القرده والخنازیر علی کلمه سواء، هی هدم دوله ائمه الحق من آل محمد بکل ما لدیهم من وسائل الاقناع والتشویه والتمویه والاغراء والاغتیال والفساد.
والان لا مفر من هدنه، والصراع سیمتد قرونا وقرونا ولم یات بعد اوان حسم الصراع، والمهمه العاجله امام ائمه الحق من آل محمد فی هذه اللحظه هی امامه الخط الالهی الربانی داخل جسد الامه والحفاظ علی من یمثلون هذه الرویه لینقلوها الی من بعدهم، لا اهلاکهم فی جوله صراع معلومه النتائج سلفا.
والاهم من هذا ان ائمه اهل البیت(ع)،لا ینطلقون فی قراراتهم من رویه آنیه وانما من رویه کونیه تحدد مهامهم بدءا من بعثه محمد صلی اللّه علیه وآله وسلم الی ظهور المهدی المنتظر جعلنا اللّه من انصاره وجنده.
هولاء، ای الرسول والائمه(ع)، لم تحملهم الامه المسوولیه وانما حملوها بامر من اللّه عز وجل، فکان امداد السماء لهم بالتسدید والتایید والتعزیه والتسلیه امرا ضروریا.
من هنا کانت رویه رسول اللّه، صلی اللّه علیه وآله وسلم، لاولئک القرده الذین کانوا ینزون علی منبره ونزول قوله تعالی:(وما جعلنا الرویا التی اریناک الا فتنه للناس والشجره الملعونه فی القرآن) «الاسراء/60»، ثم تعزیته من قبل جبرائیل(ع) بمقتل الحسین فی کربلاء، ولم یکن شیئا من هذه السیاقات محجوبا لا عن الامام علی(ع) الذی ما فتی ء یتعجل اشقاها ان یاتی لیضربه علی راسه فیستریح من هذه الامه التعسه، ولا کانت غائبه عن الامام الحسن(ع)، حین عقد صلحا مع امام البغاهوهادنه (36).
ولکن هذا لا یغنی عن ایراد شروط الصلح والمهادنه فهی کما اوردها الشیخ الصدوق فی کتاب (علل الشرائع) قال: (بایع الحسن بن علی، صلوات اللّه علیه، معاویه علی الا یسمیه امیر المومنین، ولا یقیم عنده شهاده، وعلی الا یتعقب علی شیعه علی شیئا، وعلی ان یفرق فی اولاد من قتل مع ابیه یوم الجمل واولاد من قتل مع ابیه بصفین الف الف درهم، وعلی ان یجعل ذلک من خراج دار ابجرد.
لم یکن ذلک الصلح شیئا سارا لخواص اصحاب الامام علی الذی امضهم هذا فدخل احدهم علی الامام الحسن(ع) قائلا: السلام علیک یا مذل المومنین، فقال الحسن: اجلس یرحمک اللّه، ان رسول اللّه، صلی اللّه علیه وآله وسلم، رفع له ملک بنی امیه فنظر الیهم یعلون منبره واحدا واحدا فشق ذلک علیه فانزل اللّه فی ذلک قرآنا قال له:(وما جعلنا الرویا التی اریناک الا فتنه للناس والشجره الملعونه فی القرآن) (وسمعت ابی علیا رحمه اللّه، یقول: سیلی امر هذه الامه رجل واسع البلعوم، کبیر البطن، فسالته: من هو؟ فقال: معاویه وقال لی: ان القرآن قد نطق بملک بنی امیه ومدتهم، قال تعالی:(لیله القدر خیر من الف شهر) القدر/3» قال ابی: هذا ملک بنیامیه) (37).

قام ملک (بنی فلان) الذین رای النبی(ص) انهم ینزون علی منبره نزو القرده.
ولا نعفی احدا من المسوولیه، لا الذین اضعفوا سلطان آل محمد علی قلوب الناس وجعلوا منهم مستشارین عند الضروره، ولا الذین جعلوا الامام علیا سادسا فی ما اسموه بالشوری، وقد قال(ع) فی ذلک: (متی اعترض الریب فی مع الاول منهم، حتی صرت اقرن الی هذه النظائر)، ولا الذینمهدوا لمعاویه سلطانه فی الشام، ولما راوا ما هو فیه من الابهه والسلطان قالوا: (لا نامرک ولا ننهاک)، کان ابن آکله الاکباد استثناء، ولا الذین حرصوا علی سلب اهل البیت اموالهم التی اعطیت لهم من قبل السماء، فاخذوا فدکا من الزهراء وحرموا آل محمد حقهم فی الخمس، ولا الذین حرصوا علی اعطاء بنی امیه ما یتقوون به لاقامه دولتهم، فاعطوا مروان بن الحکم وابن ابی سرح خمس غنائم افریقیا، ولا الذین اشعلوا نار الفتنه فی موقعه الجمل،... الخ الخ، کلهم مسوولون وشرکاء فی هذه الکارثه(وقفوهم انهم مسولون× ما لکم لا تناصرون× بل هم الیوم مستسلمون) «الصافات/24-26»، کلهم ارادوها امویه وکرهوها اسلامیه خالصه للّه.

ولنسمع خطبه الافتتاح من ابن آکله الاکباد: (ما قاتلتکم لتصلوا، ولا لتصوموا، ولا لتحجوا، ولا لتزکوا، انکم لتفعلون ذلک، وانما قاتلتکم لاتامر علیکم، وقد اعطانی اللّه ذلک وانتم کارهون.
کل شی ء اعطیته الحسن بن علی تحت قدمی هاتین، لا افیبه) (38).
ولا باس بان نورد نماذج من تطبیق الشریعه الاسلامیه، علی الطریقه الامویه، وهو ما یتمناه بعض المخدوعین فی هذا الزمان:
اولا: النهج الاموی یبیح شرب الخمور
روی احمد بن حنبل فی مسنده عن عبداللّه بن بریده قال: (دخلت انا وابی علی معاویه فاجلسنا علی الفرش، ثم اتینا بالطعام، فاکلنا.
ثم اتینا بالشراب، فشرب معاویه، ثم ناول ابی، ثم قال: ما شربته منذ حرمه رسولاللّه) (39).
ثانیا: النهج الاموی یبیح الربا
اخرج مالک والنسائی وغیرهما، من طریق عطاء بن یسار ان معاویه باع سقایه من ذهب، او ورق، باکثر من وزنها فقال له ابو الدرداء رضی اللّه عنه: سمعت رسول اللّه، صلی اللّه علیه وآله وسلم، ینهی عن مثل هذا الا مثلا بمثل، فقال له معاویه: ما اری بمثل هذاباسا (40).
ثالثا: استلحاق زیاد
(وصی رسول اللّه، صلی اللّه علیه وآله وسلم، ان الولد للفراش وللعاهر الحجر). متفق علیه.
(وقال صلی اللّه علیه وآله وسلم من ادعی الی غیر ابیه، وهو یعلم انه غیر ابیه، فالجنه علیه حرام).
رواه البخاری ومسلم وابو داود.
اما ابن آکله الاکباد فجاء بزیاد، وکان یدعی زیاد ابن ابیه، وتاره زیاد ابن امه، وتاره زیاد بن سمیه، واقام الشهاده ان اباه ابا سفیان قد وضعه فی رحم سمیه، وکانت بغیا، وسماه زیاد بن ابی سفیان لیستخدمه فی قمع المسلمین الشیعه وقتلهم.
رابعا: قتل الاحرار من اصحاب محمد، صلی اللّه علیه وآله وسلم.
قال تعالی:(من اجل ذلک کتبنا علی بنی اسرائیل انه من قتل نفسا بغیر نفس او فساد فی الارض فکانما قتل الناس جمیعا ومن احیاها فکانما احیا الناس جمیعا) «المائده/32».
روی الطبری فی تاریخه: (استعمل معاویه المغیره بن شعبه علی الکوفه واوصاه: لا تتحم عن شتم علی وذمه والترحم علی عثمان والاستغفار له، والعیب علی اصحاب علی والاقصاء لهم، وترک الاستماع منهم، وباطراء شیعه عثمان رضوان اللّه علیه والادناءلهم والاستماع منهم.
واقام المغیره علی الکوفه عاملا لمعاویه سبع سنین واشهرا، وهو من احسن شی ء سیره، واشده حباللعافیه غیر انه لا یدع ذم علی والوقوع فیه والعیب لقتله عثمان واللعن لهم، والدعاء لعثمان بالرحمه والاستغفار له والتزکیه لاصحابه، فکان حجر بن عدی اذا سمع ذلک قال: بل ایاکم فذمم اللّه ولعن.
ثم قام فقال: ان اللّه عز وجل یقول:(کونوا قوامین بالقسط شهداء للّه) «النساء/135» وانا اشهد ان من تذمون وتعیرون لاحق بالفضل وان من تزکون وتطرون اولیبالذم) (41).
واستمرت هذه الحال حتی ولی زیاد الکوفه فقال مثلما کان یقول المغیره، ورد علیه حجر رضوان اللّه علیه بمثل ما کان یرد علی المغیره، فارسل زیاد الی امیره معاویه فامر باعتقاله (وفقا لقانون طواری ء بنی امیه) وارسل الی ابن آکله الاکباد مشدودا فی الحدید فامر بقتله، فقال حجر للذین یلون امره: دعونی حتی اصلی رکعتین، فقالوا: صل، فصلی رکعتین خفف فیهما ثم قال: لولا ان تظنوا بی غیر الذی انا علیه، لاحببت ان تکونا اطول مما کانتا، ثم قال لمن حضره من اهله: لا تطلقوا عنی حدیدا ولا تغسلوا عنی دما فانی الاقی معاویه غدا علی الجاده، ثم قدم فضربت عنقه.
لم یکن حجر بن عدی النموذج الوحید الدال علی ظلم هذه الدوله الجائره التی یزعم جاهلو امرها، وحدهم، انها کانت تحکم او تحکم بشریعه الاسلام.
لقد کان بنو امیه یدابون لیل نهار لاطفاء نور اللّه، وفی الوقت نفسه کان خط الائمه(ع) قد تحول الی مشروع تاسیس لاقامه دوله المهدی المنتظر وان تاخر ذلک قرونا وقرونا.
اما بنو امیه فیجهدون لاحداث اکبر قدر من الدمار بالامه الاسلامیه وبرجالاتها وبقیمها.
وفی الوقت نفسه کان خط آل بیت محمد حریصا علی ابقاء قیم الاسلام الرسالی الاصیل حیه ومتوهجه، والتاکید علی ان مرحله التمهید وتاسیس دوله الامام المهدی لیست مرحله هدنه سلبیه، ولیست ایثارا للابقاء علی حیاه مجموعه من البشر وانما ابقاء للقیم وامدادها بکل ما یبقیها متالقه وحیه حتی زمن الظهور.

لم تتوقف المواجهه بین ائمه اهل البیت(ع)، وبین بنی امیه خلال هذه المرحله.
وان ابتعدت عن المعارک العسکریه الکبری، فقد سال الکثیر من الدماء، فی هذه المرحله، ومنها دماء حجر بن عدی واصحابه وعمرو بن الحمق الخزاعی وغیرهم، من خواص اصحاب الامام علی(ع).
وفی مواضع اخری کان الائمه(ع)، یتصدون لعملیات التزییف التی تمارسها الدعایه الامویه ویدعون الناس الی الحق وتغییر الباطل وعدم السکوت علیه.
ولناخذ بعض الامثله علی ذلک من تاریخ الامام الحسن(ع)، قبیل استشهاده، ثم من تاریخ الامام الحسین(ع).
یروی ابو الفرج: (قال: خطب معاویه بالکوفه حین دخلها والحسن والحسین(ع) جالسان تحت المنبر، فذکر علیا(ع) فنال منه، ثم نال من الحسن، فقام الحسین لیرد علیه، فاخذه الحسن بیده فاجلسه، ثم قام فقال: ایها الذاکر علیا، انا الحسن، وابی علی، وانت معاویه وابوک صخر، وامی فاطمه وامک هند، وجدی رسول اللّه وجدک عتبه بن ربیعه، وجدتی خدیجه وجدتک قتیله، فلعن اللّه اخملنا ذکرا، والامنا حسبا وشرنا قدیما وحدیثا، واقدمنا کفرا ونفاقا! فقال طوائف من اهل المسجد:آمین) (42).
روی ابو الحسن المدائنی قال: (سال معاویه الحسن بن علی، بعد الصلح، ان یخطب الناس، فامتنع فناشده ان یفعل، فوضع له کرسی، فجلس علیه، ثم قال: الحمد للّه الذی توحد فی ملکه، وتفرد فی ربوبیته، یوتی الملک من یشاء، وینزعه عمن یشاء، والحمد للّه الذی اکرم بنا مومنکم، واخرج من الشرک اولکم، وحقن دماء آخرکم، فبلاونا عندکم قدیما وحدیثا احسن البلاء، ان شکرتم او کفرتم.
ایها الناس ان رب علی کان اعلم بعلی حین قبضه الیه، وقد اختصه بفضل لم تعتادوا مثله، ولم تجدوا سابقته، فهیهات هیهات! طالما قلبتم له الامور حتی اعلاه اللّه علیکم، وهو صاحبکم، وعدوکم فی بدر واخواتها، جرعکم رنقا، وسقاکم علقا، واذل رقابکم، واشرقکم بریقکم، فلستم بملومین علی بغضه، وایم اللّه لا تری امه محمد خفضا ما کان سادتهم وقادتهم فی بنی امیه، ولقد وجه اللّه الیکم فتنه لن تصدروا عنها حتی تهلکوا، لطاعتکم طواغیتکم، وانضوائکم الی شیاطینکم، فعند اللّه احتسب ما مضی وما ینتظر من سوء دعتکم، وحیفحکمکم) (43).
یقولابو الفرج: (لما اراد معاویه البیعه لابنه یزید فلم یکن علیه شی ء اثقل من امر الحسن بن علی وسعد بن ابی وقاص فدس الیهما سما فماتا).
استشهد الامام الحسن(ع) فی ربیع الاول عام تسعه واربعین، وحمل الامام الحسین(ع) عب ء مواجهه الامویین طوال هذه المرحله حتی استشهاده(ع) فی واقعه کربلاء.
وکما اسلفنا کانت هذه المرحله مرحله مواجهه (غیر مسلحه)، وهی کلمه غیر دقیقه والا فبماذا نصف قتل حجر بن عدی وعمرو بن الحمق الخزاعی واصحابهما ومئات غیرهم ممن لم تشتهر اسماوهم علی ید شرطه معاویه وزیاد وابن زیاد وسمره بن جندب وغیرهم، واذا قلنا غیر مسلحه فاننا نعنی عدم حدوث معارک کبری فقط.
کانت هذه المرحله التی امتدت، من عام تسع واربعین حتی هلاک الطاغیه، مرحله تسابق.
ان الطاغیه یحاول تکریس نهج الدوله الامویه وتحویله الی قدر ابدی (وهو ما نجح فی بعضه)، والامام الحسین یحاول احیاء موات هذه الامه، وردهم الی الدین الصحیح، دین محمد وعلی.

نفذ معاویه سیاسه واضحه المعالم، من ابرز معالمها:
ا - لعن آل البیت(ع)، وخاصه امام الائمه علی بن ابی طالب(ع) علی منابر الامه، صباح مساء.
ب- العمل علی رفع مکانه مناوئی اهل البیت ومنافسیهم باختلاق الروایات المنسوبه الی رسول اللّه، صلی اللّه علیه وآله وسلم.
ج - القضاء علی خطوط الدفاع بقتل رجال الشیعه واغتیالهم، مثل حجر وعمرو بن الحمق، کما اسلفنا بل وحتی قتل ای معارض آخر له وزن وان لم یکن من شیعه اهل البیت، ومثال ذلک سعد بن ابی وقاص وعبد الرحمن بن خالد بن الولید.
د - استعمال سیاسه الرشوه وافساد الذمم لاستماله من تبقی.
وهذه السیاسات نفسها هی التی بدا بها تمدده السرطانی فی جسد الامه.

اراد ابن آکله الاکباد ان یمهد الامر لیزید ابنه لیمتد الملک فی عقبه حتی قیام الساعه.
ومن یتتبع اخبار الرواه، فی هذا الصدد، یجد تباینا، فمن قائل یقول: ان هذا الامر کان بمبادره من المغیرهبن شعبه لیمد له معاویه فی ولایته علی الکوفه، ومن قائل یقول: ان هذا کان بامر من معاویه، واتفاق مع الضحاک بن قیس.
وما اعتقده ان هذه امور واحده.. کل المنافقین یعلمون رغبه سیدهم والکل یتباری فی اختیار الاسلوب الملائم للتنفیذ، ولا باس بایراد بعض النماذج التی توضح طبیعه الملک الاموی وسیاسته:
(اوفد المغیره بن شعبه عشره من شیعه بنی امیه الی معاویه، لیطالبواببیعه یزید، وعلیهم موسی بن المغیره، فقال معاویه:
لا تعجلوا باظهار هذا، وکونوا علی رایکم، ثم قال لموسی: بکم اشتری ابوک هولاء من دینهم، قال: بثلاثین الفا، قال: لقد هان علیهم دینهم).
لما اجتمعت عند معاویه وفود الامصار بدمشق، باحضار منه، دعا الضحاک بن قیس، فقال له: اذا جلست علی المنبر، وفرغت من بعض موعظتی وکلامی، فاستاذنی للقیام، فاذا اذنت لک، فاحمد اللّه تعالی، واذکر یزید، وقل فیه الذی یحق له علیک، من حسن الثناء علیه، ثم ادعنی الی تولیته من بعدی، فانی قد رایت واجمعت علی تولیته، فاسال اللّه فی ذلک، وفی غیره الخیره وحسن القضاء.
ثم دعا عده رجال فامرهم ان یقوموا اذا فرغ الضحاک، وان یصدقوا قوله، ویدعو الی یزید.
ثم خطب معاویهفتکلم القوم بعده علی ما یروقه من الدعوه الی یزید فقال معاویه: این الاحنف؟ فاجابه، قال: الا تتکلم؟ فقام الاحنف، فحمد اللّه واثنی علیه وقال بعد مقدمه: ان اهل الحجاز واهل العراق لا یرضون بهذا، ولا یبایعون لیزید ما کان الحسن حیا.
فغضب الضحاک ورد غاضبا: ما للحسن وذوی الحسن فی سلطان اللّه الذی استخلف به معاویه فی ارضه؟ هیهات ولا تورث الخلافه عن کلاله ولا یحجب غیر الذکر العصبه، فوطنوا انفسکم یا اهل العراق علی المناصحه لامامکم، وکاتب نبیکم وصهره، یسلم لکم العاجل، وتربحوا من الاجل.
ثم قام الاحنف بن قیس فحمد اللّه واثنی علیه فقال: قد علمت انک لم تفتح العراق عنوه، ولم تظهر علیها قصعا، ولکنک اعطیت الحسن بن علی من عهود اللّه ما قد علمت، لیکون له الامربعدک (44).
اما عبد الرحمن بن خالد بن الولید، وکان من خواص اصحاب معاویه فقد لقی حتفه مسموما حیث حدثته نفسه بالسلطه والاماره بدلا من یزید.
جاء فی تاریخ الطبری: (ان عبد الرحمن بن خالد بن الولید کان قد عظم شانه بالشام، او مال الیه اهلها لما کان عندهم من آثار ابیه خالد بن الولید ولغنائه عن المسلمین فی ارض الروم وباسه حتی خافه معاویه، وخشی علی نفسه منه لمیل الناس الیه فامر ابن آثال ان یحتال فی قتله وضمن له ان هو فعل ذلک ان یضع عنه خراجه ما عاش وان یولیه جبایه خراج حمص.
فلما قدم عبد الرحمن بن خالد لحمص منصرفا من بلاد الروم دس الیه ابن آثال شربه مسمومه مع بعض ممالیکه فشربها، فمات بحمص) (45).
ویحکی لنا التاریخ صوره اخری من مشاورات معاویه فی خلافه یزید، ومن بینها کلمات ذلک الاحمق الذی قام فقال: (هذا امیر المومنین واشار الی معاویه فان هلک فهذا واشار الی یزید ومن ابی فهذا واشار الی سیفه قال معاویه: اجلس فانت سید الخطباء) (46).
لم یکن عبد الرحمن بن خالد وحده هو الذی طمع فی الخلافه بعد معاویه، فهناک سعید بن عثمان بن عفان الذی وجد له انصارا من اهل المدینه یقولون: واللّه لا ینالها یزید حتی یعض هامه الحدید، ان الامیر بعده سعید، ولکن کان امره هینا، حیث خرج من حلبه المنافسه راضیا بولایهخراسان (47).
من الواضح ان الصراع السیاسی کان دائرا علی اشده حول قضیه خلافه معاویه، وقد هددت هذه القضیه الصف الاموی بالتفکک والانهیار، وان الخلافه الیزیدیه لم تکن امرا مستقرا حتی فی داخل البیت الاموی نفسه، حتی ان معاویه اضطر لتاجیل اعلان هذا الامر الی ما بعد هلاک زیاد، وان مروان بن الحکم، والی معاویه علی المدینه، عارض هذا الامر بشده ما اضطر معاویه الی اعفائه من منصبه، ویمکننا ان نرجع هذه المعارضه الداخلیه لعده اسباب منها:
ا- ان انتقال السلطه الی یزید، من طریق ولایه العهد، کان اقتباسا من النظام السیاسی البیزنط ی الذی لم یعرفه العرب فی سابق تاریخهم، ولعل قرب موقع معاویه من دوله الروم کان مصدر معرفته بهذا النظام الملکی الامبراطوری الذی صار هو النظام السیاسی فی الامه الاسلامیه فی ما بعد.
ب - ان هذا الاسلوب کان اهدارا لنظام الشوری الذی توهم المسلمون انه القانون الاساسی للمسلمین.
والواقع ان الشوری لم تکن قد مورست بصوره جیده فی الحقب السابقه مما یسمح باستقرار معالمها واسالیب ممارستها.
فان یاتی معاویه لینقل المداراه الی دیکتاتوریه صریحه کان هذا امرا ثقیلا علی کثیرین، وخاصه علی اولئک الذین توهموا انهم اهل الحل والعقد، ولم یکن معاویه لیبقی علی نفوذهم ولا علی وجودهم نفسه، اذا تعارض ذلک مع رغباته السلطویه الجامحه.
ج - صفات یزید الشخصیه وافتقاده الحد الادنی من المقومات جعلت زیادا، وهو من هو فی بغیه وعدوانه ونسبه، کارها لبیعته وامارته قائلا: (ویزید صاحب رسله وتهاون مع ما قد اولع به من الصید) (48) وکتب الی معاویه یامره بالتوده والا یعجل).
لم تستعص الاغلبیه علی معاویه ولا علی اسالیبه، فهناک المتطوعون السابقون الی مرضاه الطواغیت، مثل الضحاک بن قیس والمغیره بن شعبه وسمره بن جندب، ولا باس هنا بان نورد بعضا من منجزات سمره، هذا (الصحابی) الذی استخلفه زیاد علی الکوفه ثم عاد الیه فوجده قد قتل ثمانیه آلاف من الناس فقال له: (هل تخاف ان تکون قد قتلت احدا بریئا؟، قال:
لو قتلت الیهم مثلهم ما خشیت.
او کما قال، وعن ابی سوار العدوی قال: قتل سمره من قومی فی غداه سبعه واربعین رجلا کلهم قد جمع القرآن) (49).
(ثم عزله معاویه فقال
سمره: لعن اللّه معاویه واللّه لو اطعت اللّه کما اطعت معاویه ما عذبنیابدا) (50).
لقد اجاد معاویه سیاسه (فرق تسد)، فلما احس ان رجالات المدینه یمتنعون من بیعه یزید، راسلهم اولا ثم ذهب الیهم بنفسه، فی عام خمسین للهجره، مستخدما سیاسه المخادعه عازفا علی اوتار النفوس ومکامن الاهواء، عالما ان الامه التی اسلمت علیا والحسن لن تجتمع کلمتها خلف الحسین(ع)، ومن ثم فان المطلوب هو کسب الوقت وتفتیت المعارضه وضرب الناس بعضهم ببعض حتی یصل الملک الی یزید غنیمه بارده.

کانت للحسین بن علی(ع)، وهو الامام المنصوب من السماء، خطته، وهی خطه تهدف الی انتصار الحق وابقائه حیا متوهجا.
کان الحسین(ع)، عالما بان شجره الحق لکی تنبت اغصانا تبقی مدی القرون ولکی تضرب جذورها فی عمق الارض، فتقضی علی جذور الشجره الخبیثه، لا بد لها من ان تروی بدماء الحسین وعترته الطاهره کی یعلم الجمیع الی قیام الساعه ان ائمه اهل البیت(ع) هم قاده السیف والعلم والزهد، وان دماءهم رخیصه فی مرضاه اللّه والامام الحسین هو القاتل: (اذا کان دین جدی لا یستقیم الا بقتلی فیا سیوف خذینی).
لم یکن بنو امیه یفهمون هذا، ولا یملکون القدره حتی علی الاقتراب من فهمه، الحیاه عندهم متعه وخداع وقتل وسفک دماء، وصولا الی اهداف حیوانیه یتم تغلیفها، بعد هذا، بشعارات دینیه، ولا مانع لدیهم ان یصعد الی المنبر من یحدث الناس عن الدین والزهد ویفاخر بصحبته لرسول اللّه صلی اللّه علیه وآله وسلم، طالما انه ینهی الخطبه بلعن امام الهدی علی بن ابی طالب، فای دین هذا!؟.
وقد اسلفنا فی قصه حجر بن عدی واسباب مقتله، وقد امتلات کتب الروایات بهذه القصه الفاجره: (مالک الا تسب ابا تراب؟) ولما ابطل السب یوما قال قائلهم: (لا صلاه الا بلعن ابی تراب).
لم یکن هناک نفوذ غربی ولا شرقی آنئذ، ولا کانت القاره الامریکیه قد اکتشفت یومها حتی تبرر لنا هذه الحاله المزریه بالقول بان معاویه کان عمیلا امریکیا او ان هذا مخطط صهیونی.
انهم یقولون عنه انه کاتب الوحی وخال المومنین وموسس الدوله الاسلامیه، یقولون ای شی ء الا الحقیقه التی قلنا طرفا منها هنا، وسنقولها یوما ما ان شاء اللّه بمزید من التفصیل.

الان، وفی هذه اللحظات، وعلی وجه التحدید، ومنذ استشهاد الامام الحسن، ومحاوله اخذ البیعه لیزید، بدات الثوره الحسینیه واستمرت حتی کان عرس الدم فی کربلاء عام واحد وستین.
ایضا لا بد ان نوکد علی حقیقه ان ائمه اهل البیت(ع) لم تکن میزتهم الوحیده، انهم اقدر من غیرهم علی فهم حقائق الاسلام والنطق بها، وانما کانوا هم الاقدر من غیرهم علی تجسید هذه المفاهیم وتحویلها الی واقع والی تطبیق ونموذج، فی وقت کثر فیه المتکلمون وقل فیه الفاعلون.
ولنتامل هذه الروایه التی اوردها اصحاب الصحاح وننقلها عن النسائی فی کتابه (خصائص الامام علی): (ان منکم من یقاتل علی تاویل القرآن کما قاتلت انا علی تنزیله، قالوا: من یا رسول اللّه؟ قال: هذا، واشار الی علی(ع”.
نعم لقد نزل القرآن علی رسول اللّه(ص)، وبلغه للامه کاملا غیر منقوص، مشفوعا بسنته(ص)، وبقی باب التطبیق مفتوحا بتطور الحوادث والایام من خلال اقامه المجتمع المسلم ومعایشته لکثیر من المستجدات.
فقط ائمه اهل البیت کانوا وحدهم قادرین علی الفعل الصحیح فی کل موقف لا فی موقف دون موقف، کما قال عنهم رسولنا الاکرم ورواه اصحاب الصحاح:(انی تارک فیکم ما ان تمسکتم به بعدی لن تضلوا ابدا، کتاب اللّه وعترتی اهل بیتی).
انهم حمله النص الصحیح والتطبیق الصحیح وما احوجنا الیهم، والی نهجهم، سلام اللّه علیهم.
وما احوج الامه، وسط هذا الظلام الاموی وهذه الفتنه العمیاء الی موقف حسینی یبدد الظلمات، موقف حسینی لا یتحدث عن الحق وانما یفعله، ولا یفعله فعلا یراه بعض الناس ویغفل عنه بعضهم الاخر، وانما یفعله فعلا یبقی مسطورا ومحفورا فی عمق الارض وفی عمق الوجدان البشری.
ما احوج الامه الاسلامیه والبشریه کلها الی هذا النور المتوهج لتبقی شمس الحسین تهدی الحائرین وتدل السائلین علی الحدود الفاصله بین الحق والباطل، بین مرضاه اللّه وسخطه.
هکذا کانت ثوره الحسین.
لم تکن حاله انفعالیه نشات عن حاله الحصار التی تعرض لها ابو عبداللّه الحسین ولا کانت حرکه الی المجهول املتها اجواء رسائل البیعه المشکوک فی صدقها، منذ البدء کانت فعلا مدروسا ومخططا منذ لحظه ولادته وبدات خطوات تنفیذها فی اللحظه التی تخیل فیها ابن آکله الاکباد انه لا اسلام حقیقیا بعد الیوم، ولیبق الدین لعق علی السنه بعض القاده یصعدون به علی اعناق الناس یطلبون الدنیا بادعاء النسک والزهاده علی ان یدعوا ما لقیصر لقیصر، وما تبقی ان تبقی شی ء فهو للّه.
لم یبدا الفصل الاخیر بعد، الفصل الاخیر سیفتتحه الامام محمد بن الحسن المهدی(ع)، حیث سیسمع الجمیع القول الفصل:(ان فی ذلک لایه لمن خاف عذاب الاخره ذلک یوم مجموع له الناس وذلک یوم مشهود) «هود/103»،(والسماء ذات الرجع× والارض ذات الصدع× انه لقول فصل× وما هو بالهزل× انهم یکیدون کیدا× واکید کیدا× فمهل الکافرین امهلهم رویدا) «الطارق/11-17».

بیان فضائل آل البیت،ومساوی ء الحزب الفئه الحاکمه خرجت جماعه من الشیعه الی الامام الحسن(ع)، بعد صلحه مع ابن آکله الاکباد، وطلبوا منه نقض الصلح، فلم یجبهم فجاءوا الی الامام الحسین(ع) فقال: (قد کان صلحا، وکانت بیعه کنت بها کارها، فانظروا ما دام هذا الرجل حیا فان یهلک نظرنا ونظرتم.
فانصرفوا عنه، فلم یکن شی ء احب الیهم والی الشیعه من هلاک معاویه) (51).
ثم لما استشهد الامام الحسن(ع)، عاودوا الاتصال بالامام الحسین قائلین: (ان اللّه قد جعل فیک اعظم الخلف ممن مضی، ونحن شیعتک المصابه بمصیبتک، المحزونه بحزنک، المسروره بسرورک، المنتظره لامرک.
فکتب الیهم: انی لارجو ان یکون رای اخی فی الموادعه ورایی فی الجهاد رشدا وسدادا، فالصقوا بالارض واخفوا الشخص واکتموا الهدی واحترسوا من الاظاء ما دام ابن هند حیا فان یحدث به حدث، وانا حی، یاتکم رایی ان شاءاللّه) (52).
ولما کثر اختلاف اشراف الحجاز ورجال العراق الی الحسین(ع)، حجبهم الولید بن عتبه، والی المدینه عنه، ومنعهم من ملاقاته فقال له الحسین: (یا ظالما نفسه، وعاصیا لربه، علام تحول بینی وبین قوم عرفوا من حقی ما جهلته انت وعمک) (53).
کتب معاویه الی الحسین(ع): (اما بعد، فقد انتهت الی منک امور، لم اکن اظنک بها رغبه عنها، وان احق الناس بالوفاء لمن اعط ی بیعه من کان مثلک، فی خطرک وشرفک ومنزلتک التی انزلک اللّه بها، فلا تنازع الی قطیعتک، واتق اللّه، ولا تردن هذه الامه فی فتنه، وانظر لنفسک ودینک وامه محمد، ولا یستخفنک الذین لایوقنون) (54).
یظهر من هذا الخطاب ان الدوله الامویه کانت ترصد حرکات ابی عبداللّه الحسین وسکناته وانه، سلام اللّه علیه، لم یکن نائما علی فراشه ینتظر هلاک الطاغیه لیسرع الی اعلان نفسه خلیفه کما یحلم الکسالی والواهمون.
ولعل کلمه معاویه (انتهت الی منک امور) یعنی انه لم یکن تقریرا واحدا من مخابراته بل کانت تقاریر عده.
وکان الحسین(ع)، حریصا علی ابلاغ کلمه الحق الی جمیع افراد الامه.
اما السیاسه الامویه تجاه الحسین(ع)، فی هذه الحقبه فیلخصها سعید بن العاص عندما یقول: (فذر الحسین بمنبت النخله، یشرب الماء ویصعد فی الهواء ولا یبلغ الی السماء).
فالنخله، مهما طالت، لا تبلغ السماء، وهذا المطلوب عینه، من دون اراقه دماء، ومن دون احداث ضجیج غیر مطلوب ولا مرغوب، فی وقت کان یتعین فیه اظهار البیعه لیزید وکانها جاءت طواعیه وبمل ء اراده الامه.
فکان رد الامام علیه: (اما بعد، فقد جاءنی کتابک تذکر فیه انه انتهت الیک عنی امور، لم تکن تظننی بها، رغبه بی عنها، وان الحسنات لا یهدی لها ولا یسدد الیها الا اللّه تعالی، اما ما ذکرت انهرقی الیک عنی، فانما رقاه الملاقون، المشاءون بالنمیمه، المفرقون بین الجمع، وکذب الغاوون المارقون، ما اردت حربا ولا خلافا، وانی لاخشی اللّه فی ترک ذلک، منک ومن حزبک، القاسطین المحلین، حزب الظالم، واعوان الشیطان الرجیم.
الست قاتل حجر، واصحابه العابدین المخبتین، الذین کانوا یستفظعون البدع، یامرون بالمعروف، وینهون عن المنکر، فقتلتهم ظلما وعدوانا، من بعد ما اعطیتهم المواثیق الغلیظه، والعهود الموکده، جراه علی اللّه واستخفافا بعهده، اولست بقاتل عمرو بن الحمق، الذی اخلقت وابلت وجهه العباده، فقتلته من بعد ما اعطیته من العهود ما لو فهمته العصم نزلت من شعف الجبال، اولست المدعی زیادا فی الاسلام، فزعمت انه ابن ابی سفیان، وقد قضی رسول اللّه(ص)، ان الولد للفراش وللعاهر الحجر، ثم سلطته علی اهل الاسلام، یقتلهم ویقطع ایدیهم وارجلهم من خلاف، ویصلبهم فی جذوع النخل.
سبحان اللّه! یا معاویه، لکانک لست من هذه الامه، ولیسوا منک، اولست قاتل الحضرمی الذی کتب الیک فیه زیاد انه علی دین علی کرم اللّه وجهه؟ ودین علی هو دین ابن عمه(ص)، الذی اجلسک مجلسک الذی انت فیه، ولولا ذلک کان افضل شرفک وشرف آبائک تجشم الرحلتین: رحله الشتاء والصیف، فوضعها اللّه عنکم بنا، منه علیکم.
وقلت فی ما قلت: لا ترد هذه الامه فی فتنه، وانی لا اعلم لها فتنه اعظم من امارتک علیها، وقلت فی ما قلت: انظر لنفسک ولدینک ولامه محمد، وانی واللّه ما اعرف افضل من جهادک، فان افعل فانه قربه الی ربی، وان لم افعله فاستغفر اللّه لدینی، واساله التوفیق لما یحب ویرضی.
وقلت فی ما قلت: متی تکدنی اکدک، فکدنی یا معاویه فی ما بدا لک، فلعمری لقدیما یکاد الصالحون، وانی لارجو ان لا تضر الا نفسک، ولا تمحق الا عملک، فکدنی ما بدا لک، واتق اللّه یا معاویه.
واعلم ان للّه کتابا لا یغادر صغیره ولا کبیره الا احصاها.
واعلم ان اللّه لیس بناس لک قتلک بالظنه واخذک بالتهمه، وامارتک صبیا یشرب الشراب، ویلعب بالکلاب، ما اراک الا وقد اوبقت نفسک، واهلکت دینک، واضعت الرعیهوالسلام) (55).
کانت هذه الرساله اعلانا موجلا للحرب ولیست محاوله للاسترضاء، فها هو الامام الحسین یضع النقاط علی الحروف، ویعلن موقفه من بنی امیه الذین وصفهم بانهم حزب الظالم واعوان الشیطان الرجیم.
ثم یرد علی تلبیس ابلیس بادعائه خوف الفتنه علی امه محمد بانه، (ع)، لا یری فتنه اخطر ولا اضل علی امه محمد من اماره معاویه والقاسطین من حزبه، وهو تاکید لما ذکرناه من قبل فی تفسیر قوله تعالی: (ومنهم من یقول ائذن لی ولا تفتنی الا فی الفتنه سقطوا)«التوبه/49»، فلیس هناک اضل علی الامه من اماره الظلمه اعداء اللّه حزب الشیطان، وان ترک جهادهم ذنب والبراءه منهم وقتالهم هدف نبیل یتضاءل الی جواره کل بذل وتضحیه، وبین اعلان موقفه من بنی امیه واعلانه وجوب الجهاد ضدهم یفصل جرائمهم ونکایتهم بالصالحین من امه محمد(ص).
ان هذه الرساله تاکید لما اسلفنا، وهو ان خروج الامام الحسین(ع)، لم یکن رد فعل وانفعال بل هو فعل مدروس وترجمه عملیه لموقف عقیدی راسخ وتنفیذ لتکلیف الهی.
کل هذه الکلمات والمواقف لم تردع معاویه عن غیه بل هو ماض فی ما نوی فیذهب الی المدینه، ویلتقی وجوه الامه، ویلوح لهم تاره بالوعود وتاره بالوعید، یلبس الحق بالباطل ویزور ویزیف لیمهد الامر لیزید اللعین، فقام الحسین (ع) یجبهه بالحق: (اما بعد یا معاویه لم یناده بامره المومنین فلن یودی القائل، وان اطنب، فی صفه الرسول(ص)، من جمیع جزءا، وقد فهمت ما لبست به الخلف بعد رسول اللّه من ایجاز الصفه والتنکب عن استبلاغ النعت، وهیهات هیهات یا معاویه: فضح الصبح فحمه الدجی، وبهرت الشمس انوار السرج، ولقد فضلت حتی افرطت، واستاثرت حتی اجحفت، ومنعت حتی محلت، وجزت حتی جاوزت ما بذلت لذی حق من اسم حقه بنصیب حتی اخذ الشیطان حظه الاوفر، ونصیبه الاکمل، وفهمت ما ذکرته عن یزید من اکتماله، وسیاسته لامه محمد، ترید ان توهم الناس فی یزید کانک تصف محجوبا، او تنعت غائبا او تخبر عما کان مما احتویته بعلم خاص.
وقد دل یزید من نفسه علی موقع رایه، فخذ لیزید فی ما اخذ فیه، من استقرائه الکلاب المهارشه عند التحارش، والحمام السبق لاترابهن، والقیان ذوات المعازف وضرب الملاهی تجده باصرا، ودع عنک ما تحاول، فما اغناک ان تلقی اللّه من وزر الخلق باکثر مما انت لاقیه، فواللّه ما برحت تقدم جور باطلا فی جور وحنقا فی ظلم حتی ملات الاسقیه وما بینک وبین الموت الا غمضه، فتقدم علی عمل محفوظ، فی یوم مشهود، ولات حین مناص، ورایتک عرضت بنا بعد هذا الامر، ومنعتنا عن آبائنا، ولقد لعمر اللّه اورثنا الرسول(ص)، ولاده وجئت لنا بها، ما حججتم به فاذعن للحجه بذلک، ورده الایمان الی النصف، فرکبتم الاعالیل، وفعلتم الافاعیل، وقلتم کان ویکون، حتی اتاک الامر یا معاویه من طریق کان قصدها لغیرک، فهناک اعتبروا یا اولی الابصار، وذکرت قیاده الرجل القوم بعهد رسول اللّه(ص) وتامیره له، وقد کان ذلک، ولعمرو بن العاص یومئذ فضیله بصحبه الرسول، وبیعته له، وما صار لعمرو یومئذ مبعثهم حتی انف القوم امرته، وکرهوا تقدیمه، وعدوا علیه افعاله، فقال(ص): لا جرم معشر المهاجرین، لا یعمل علیکم بعد الیوم غیری، فکیف یحتج بالمنسوخ من فعل الرسول، فی اوکد الاحکام، واولاها بالمجمع علیه من الصواب؟ ام کیف صاحبت بصاحب تابعا، وحولک من لا یومن فی صحبته، ولا یعتمد فی دینه وقرابته، وتتخطاهم الی مسرف مفتون، ترید ان تلبس الناس شبهه یسعد بها الباقی فی دنیاه، وتشقی بها فی آخرتک، ان هذا لهو الخسران المبین، واستغفر اللّه لی ولکم.
قال: فنظر معاویه الی ابن عباس فقال: ما هذا یا ابن عباس؟ ولما عندک ادهی وامر، فقال ابن عباس: لعمر اللّه، انها لذریه الرسول، واحد اصحاب الکساء، ومن البیت المطهر، ما له عما ترید، فان لک فی الناس مقنعا، حتی یحکم اللّه بامره وهو خیر الحاکمین) (56).
تامل قوله، (ع)، عن یزید: (ترید ان توهم الناس فی یزید کانک تصف محجوبا وتنعت غائبا).
لم تکن شخصیه یزید شخصیه مجهوله، ولا کانت اخلاقیاته امرا غائبا عن الناس ولا کانت الامه المسلمه قد صارت الی ما هی علیه الان من فساد اخلاقی ومجاهره بالمعاصی وشرب الخمور حتی یتجاوز المسلمون عن ذلک الفاسق المستهتر، وهل عجزت امه محمد عن ایجاد رجل منها یتمتع بالخلق الحمید والسمعه الطیبه حتی تسلم امرها الی یزید؟
3- التصمیم والتخطیط
لم یتوقف الحسین، (ع)، عن تذکیر الناس بحق اهل البیت (ع)، سواء فی مواجهه معاویه ام فی مجلسه، فها هو یجمع رجالات بنی هاشم ورجالات الشیعه والتابعین والانصار، وعددهم حوالی تسعمئه رجل، فلما اجتمعوا قام خطیبا فحمد اللّه واثنی علیه ثم قال: (اما بعد، فان هذا الطاغیه قد فعل بنا وبشیعتنا ما قد رایتم وعلمتم وشهدتم، وانی ارید ان اسالکم عن شی ء، فان صدقت فصدقونی وان کذبت فکذبونی، اسمعوا مقالتی واکتموا قولی ثم ارجعوا الی امصارکم وقبائلکم من امنتموه ووثقتم به فادعوهم الی ما تعلمون فانی اخاف ان یندرس هذا الحق ویذهب، واللّه متم نوره ولو کره الکافرون.
قال الراوی: فما ترک الحسین شیئا مما انزل اللّه فیهم الا تلاه وفسره، ولا شیئا مما قاله رسول اللّه فی ابیه واخیه وفی نفسه واهل بیته الا رواه، وفی کل ذلک یقول اصحابه: اللهم نعم، قد سمعنا وشهدنا.
وقد ناشدهم فقال: انشدکم اللّه، اتعلمون ان علی بن ابی طالب کان اخا لرسول اللّه حین آخی بین اصحابه فاخی بینه وبین نفسه، وقال: انت اخی وانا اخوک فی الدنیا والاخره؟، قالوا: نعم.
قال: انشدکم اللّه، هل تعلمون ان رسول اللّه اشتری موضع مسجده ومنازله فابتناه ثم ابتنی فیه عشره منازل، تسعه له، وجعل عاشرها فی وسطها لابی، ثم سد کل باب شارع الی المسجد غیر بابه فتکلم فی ذلک من تکلم، فقال: ما انا سددت ابوابکم وفتحت بابه ولکن اللّه امرنی بسد ابوابکم وفتح بابه ثم نهی الناس ان یناموا فی المسجد غیره، ومنزله فی منزل رسول اللّه فولد لرسول اللّه وله فیه اولاد؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه افتعلمون ان عمر بن الخطاب حرص علی کوه قدر عینیه یدعها فی منزله الی المسجد فابی علیه، ثم خطب فقال: ان اللّه امرنی بان ابنی مسجدا طاهرا لا یسکنه غیر اخی وغیر اخی وبنیه؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون ان رسول اللّه قال فی غزوه تبوک: انت منی بمنزله هارون من موسی، وانت ولی کل مومن بعدی؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون ان رسول اللّه دفع الیه اللواء یوم خیبر، ثم قال: لادفعه الی رجل یحبه اللّه ورسوله ویحب اللّه ورسوله، کرار غیر فرار فیفتحها اللّه علی یده؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: اتعلمون ان رسول اللّه بعثه ببراءه وقال: (لا یبلغ عنی الا انا او رجل منی؟، قالوا: اللهم نعم).
قال: اتعلمون ان رسول اللّه لم تنزل به شده قط الا قدمه لها ثقه به وانه لم یدعه باسمه قط الا یقول: یا اخی؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون ان رسول اللّه قضی بینه وبین جعفر وزید فقال: یا علی انت منی وانا منک وانت ولی کل مومن بعدی؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون انه کانت له من رسول اللّه کل یوم خلوه وکل لیله دخله اذا ساله اعطاه واذا سکت ابداه؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون ان رسول اللّه فضله علی جعفر وحمزه حین قال لفاطمه، علیها السلام، زوجتک خیر اهل البیت، اقدمهم سلما واعظمهم حلما واکثرهم علما؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون ان رسول اللّه قال: انا سید ولد آدم، واخی علی سید العرب وفاطمه سیده نساء اهل الجنه والحسن والحسین سیدا شباب اهل الجنه؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون ان رسول اللّه امره بتغسیله واخبره ان جبرائیل یعینه علیه؟، قالوا: اللهم نعم.
قال: انشدکم اللّه اتعلمون ان رسول اللّه قال فی آخر خطبه خطبها: انی ترکت فیکم الثقلین کتاب اللّه واهل بیتی فتمسکوا بهما لن تضلوا؟، قالوا: اللهم نعم.
فلم یدع، شیئا انزله اللّه فی علی بن ابی طالب خاصه واهل بیته من القرآن ولا عن لسان نبیه الا ناشدهم، فیقول الصحابه: اللهم نعم، قد سمعناه.
ویقول التابعون: اللهم نعم قد حدثنیه من اثق به فلان وفلان.
ثم ناشدهم ان کانوا قد سمعوا رسول اللّه(ص)، یقول: من زعم انه یحبنی ویبغض علیا فقد کذب، لیس یحبنی ویبغض علیا، فقال له قائل: یا رسول اللّه وکیف ذلک؟، قال: لانه منی وانا منه، من احبه فقد احبنی ومن احبنی فقد احب اللّه، ومن ابغضه فقد ابغضنی ومن ابغضنی فقد ابغض اللّه، فقالوا: اللهم نعم قد سمعناه، وتفرقوا علیذلک) (57).
ثم ها هو یخاطب الامه ویحثها علی القیام بواجب الامر بالمعروف والنهی عن المنکر: (اعتبروا، ایها الناس، بما وعظ اللّه به اولیاءه من سوء ثنائه علی الاحبار اذ یقول: (لعن الذین کفروا من بنی اسرائیل علی لسان داود وعیسی ابن مریم ذلک بما عصوا وکانوا یعتدون× کانوا لا یتناهون عن منکر فعلوه لبئس ما کانوا یفعلون)«المائده/78-79» وانما عاب اللّه ذلک علیهم لانهم کانوا یرون من الظلمه الذین بین اظهرهم المنکر والفساد فلا ینهونهم عن ذلک، رغبه فی ما کانوا ینالون منهم ورهبه مما یحذرون، واللّه یقول: (فلا تخشوا الناس واخشون ولا تشتروا ب ایاتی ثمنا قلیلا..)«المائده/44»، وقال: (والمومنون والمومنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف وینهون عن المنکر..)«التوبه/71»، فبدا اللّه بالامر بالمعروف والنهی عن المنکر فریضه منه لعلمه بانها اذا ادیت واقیمت استقامت الفرائض کلها هینها وصعبها، وذلک الامر بالمعروف والنهی عن المنکر دعاء الی الاسلام مع رد المظالم ومخالفه الظالم وقسمه الفی ء والغنائم واخذ الصدقات من مواضعها ووضعها فی حقها.
ثم انتم، ایها العصابه، بالعلم مشهوره وبالخیر مذکوره وبالنصیحه معروفه وباللّه فی انفس الناس مهابه، یهابکم الشریف ویکرمکم الضعیف ویوثرکم من لا فضل لکم علیه ولا یدلکم عنده، تشفعون فی الحوائج اذا امتنعت من طلابها، وتمشون فی الطریق بهیئه الملوک وکرامه الاکابر، الیس کل ذلک انما نلتموه بما یرجی عندکم من القیام بحق اللّه، وان کنتم عن اکثر حقه تقصرون، فاستخففتم بحق الائمه فاما حق الضعفاء فضیعتم واما حقکم بزعمکم طلبتم، فلا مالا بذلتموه ولا نفسا خاطرتم بها للذی خلقها ولا عشیره عادیتموها فی ذات اللّه، انتم تتمنون علی اللّه جنته ومجاوره رسله وامانا من عذابه، لقد خشیت علیکم ایها المتمنون علی اللّه ان تحل بکم نقمه من نقماته لانکم بلغتم من کرامه اللّه منزله فضلتم بها، ومن یعرف باللّه لا تکرمون وانتم فی عباده تکرمون وقد ترون عهود اللّه منقوضه فلا تفزعون وانتم لبعض ذمم آبائکم تفزعون.
وما امرکم اللّه به من النهی والتناهی انتم عنه غافلون وانتم اعظم الناس مصیبه لما غلبتم علیه من منازل العلماء لو کنتم تسعون، ذلک بان مجاری الامور والاحکام علی ایدی العلماء باللّه الامناء علی حلاله وحرامه، فانتم المسلوبون تلک المنزله وما سلبتم ذلک الا لتفرقکم عن الحق واختلافکم فی السنه بعد البینه الواضحه، ولو صبرتم علی الاذی وتحملتم الموونه فی ذات اللّه کانت امور اللّه علیکم ترد وعنکم تصدر والیکم ترجع، ولکنکم مکنتم الظلمه من منزلتکم واستسلمتم، امور اللّه فی ایدیهم یعملون بالشبهات ویسیرون فی الشهوات سلطهم علی ذلک فرارکم من الموت واعجابکم بالحیاه التی هی مفارقتکم، فاسلمتم الضعفاء فی ایدیهم فما بین مستعبد مقهور وبین مستضعف علی معیشه مغلوب، یتقلبون فی الملک ب ارائهم ویستشعرون الخزی باهدائهم اقتداء بالاشرار وجراه علی الجبار، فی کل بلد منهم علی منبره خطیب یصقع فالارض لهم شاغره وایدیهم فیها مبسوطه والناس لهم خول لا یدفعون ید لامس، فمن بین جبار عنید وذی سطوه علی الضعیف شدید مطاع لا یعرف المبدی المعید، فیا عجبا وما لی لا اعجب والارض من غاش غشوم ومتصدق ظلوم وعامل علی المومنین غیر رحیم، فاللّه الحاکم فیما فیه تنازعنا والقاضی بحکمه فیما شجر بیننا.
اللهم انک تعلم انه لم یکن ما کان منا تنافسا فی سلطان ولا التماسا من فضول الحکام، ولکن لنری المعالم من دینک ونظهر الاصلاح فی بلادک ویامن المظلومون من عبادک ویعمل بفرائضک وسنتک فی بلادک، فانکم ان لم تنصرونا وتنصفوناقوی الظلمه علیکم وعملوا فی اطفاء نور نبیکم، وحسبنا اللّه وعلیه توکلنا والیه انبنا والیهالمصیر) (58).
انظروا الی هذه الخطبه العظیمه، فی التمهید، واعداد الارضیه للثوره الحسینیه.
والخطبه التی سبقتها فی ذکر فضائل اهل البیت وفضائله (ع).
ما احوجنا الی استخراج هذه المعانی وشرحها وتاکیدها لاصحاب العقول الراجحه، انها دستور ومنهج فی فهم حقائق الاسلام تنسف ما حاول بنو امیه ترسیخه من صوره کهنوتیه للاسلام تکرس فصل الدین عن الدوله فصلا عملیا منذ البدایه، بل وتجعل من مفاهیم الدین خادمه لظلم الظالمین وجور السلاطین وتستفید من مقالات بعض المتقاعصین الذین خدمهم الاسلام باکثر مما خدموه.
ان بنی امیه واصحاب السلطه من بعدهم مهدوا فی الاغداق علی افراد هذه الطبقه والادناء لهم واسماع صوتهم للناس، وکبت المخلصین فی ولائهم لال بیت محمد(ص) بدءا من ابی ذر الغفاری رضوان اللّه علیه ومرورا بحجر بن عدی وعمرو بن الحمق الخزاعی حتی لا تصل الی مسمع العالم الا هذه الکلمات المشبوهه المنسوبه الی اصحابها او المکذوبه علی رسول اللّه(ص)، داعیه الناس للخنوع والخضوع بدعوی تجنیب الناس الوقوع فی الفتنه، وتحاول ان تعط ی الغاصبین شرعیه یحلمون بها وتعطل فریضه الامر بالمعروف والنهی عن المنکر.
فها هو ابو عبداللّه الحسین یوکد علی هذه الفریضه المعطله ویری انها ضروره لازمه لاقامه احکام الدین، فیقول: انها اذا ادیت استقامت الفرائض جمیعها هینها وصعبها، وتجنب المجتمع الوقوع فی الظلم الذی هو راس کل مصیبه تنزل بالناس، وها هو (ع) ینبه الی ضیاع حقوق الضعفاء وینبه الی انهم اسلموا الضعفاء فی ید الظلمه، فصار الناس ما بین مستعبد مقهور وبین مستضعف علی معیشه مقهور.
ویلفت الانظار الی التوازن المفقود فی المجتمع المسلم بین هولاء الجبابره واعوانهم الذی کان یفترض فیهم اقامه العدل، فها هم ینطلقون فی خدمه شهواتهم وحقدهم علی الاسلام واهله فیصف حالهم: (فی کل بلد منهم علی منبره خطیب فیصقع، فالارض لهم شاغره وایدیهم فیها مبسوطه والناس لهم خول ای خدم لا یدفعون ید لامس، فمن بین جبار عنید وذی سطوه علی الضعیف شدید مطاع لا یعرف المبدی المعید).
هذا هو حال المسلمین، کما وصفه ابو عبداللّه، ولا بد من ان یستعید الذهن ما فعله زیاد وابن زیاد وسمره بن جندب من قتلهم للمسلمین وسفکهم للدماء، هذه هی الصوره الحقیقیه للدوله الامویه التی وجدت وما زالت تجد من یدافع عنها ویدعو الناس للخنوع والخضوع باسم الدین، والدین براء من هولاء وهولاء.
ان هذه الخطب الثلاث ترسم معالم التصور الاسلامی لنظام الحکم، هذا التصور الذی افتتح معسکر النفاق جهدهم بالهجوم علیه، عالمین بان انتقاضه یسهل علیهم کل عسیر، والحسین (ع) یعید التاکید علی معالمه الرئیسیه خاصه بعدما جرب الناس حکومه بنی امیه وراوا جراتهم علی سفک الدماء واستئثارهم بالاموال، انها حکومه الظلمه التی امرنا اللّه تبارک وتعالی بان نجاهد حتی ننهی وجودها سواء رفعت شعارات الکفر ام ادعت الاسلام فقال عز من قائل: (وقاتلوهم حتی لا تکون فتنه ویکون الدین کله للّه)«الانفال/ 39»، فکیف یکون الدین کله للّه اذا کان الناس مجبرون علی الخضوع للظلم والا قتلوا او جاعوا؟!، کیف یکون الدین کله للّه، والحاکم الجائر یمتلک ازهاق الارواح بکلمه لا تستند الی شرع ولا قانون؟!، کیف یکون الدین کله للّه وقد صارت سلطه الحاکم الجائر هدفا مقدسا وصنما یعبد من دون اللّه ومن دون شریعته؟!.
وننهی خطب الحسین (ع)، فی التمهید للثوره بهذه الخطبه الرائعه:
(نحن حزب اللّه الغالبون، وعتره رسولاللّه(ص)، الاقربون، واهل بیته الطیبون، واحد الثقلین الذین جعلنا رسول اللّه ثانی کتاب اللّه تبارک وتعالی الذی فیه تفصیل کل شی ء لا یاتیه الباطل من بین یدیه ولا من خلفه والمعول علینا فی تفسیره، ولا یبطانا تاویله بل نتبع حقائقه، فاطیعونا ان طاعتنا مفروضه اذا کانت بطاعه اللّه ورسوله مقرونه، قال اللّه عز وجل: (یاایها الذین آمنوا اطیعوا اللّه واطیعوا الرسول واولی الامر منکم فان تنازعتم فی شی ء فردوه الی اللّه والرسول)«النساء/59»، وقال: (ولو ردوه الی الرسول والی اولی الامر منهم لعلمه الذین یستنبطونه منهم ولولا فضل اللّه علیکم ورحمته لاتبعتم الشیطان الا قلیلا)«النساء/83»، واحذرکم الاصغاء الی هتوف الشیطانبکم، فانه لکم عدو مبین، فتکونوا کاولیائه الذین قال لهم: لا غالب لکم الیوم من الناس وانی جار لکم فلما تراءت الفئتان نکص علی عقبیه وقال انی بری ء منکم فتلقون للسیوف ضربا وللرماح وردا وللعمد حطما وللسهام غرضا ثم لا یقبل من نفس ایمانها لم تکن آمنت من قبل او کسبت فی ایمانها خیرا) (59).
ثم هلک معاویه، وکشرت الافعی الامویه عن انیابها، فارسل یزید رساله الی عامله علی المدینه الولید بن عتبه بن ابی سفیان، وجاء فی صحیفه ملحقه بها (کانها اذن فاره): (اما بعد، فخذ حسینا وعبداللّه بن عمرو وعبداللّه بن الزبیر بالبیعه اخذا شدیدا، لیس فیه رخصه حتی یبایعوا،والسلام) (60).
فلما وصلت الرساله، استشار الولید مروان بن الحکم (وقال: کیف تری ان نصنع؟، قال: فانی اری ان تبعث الساعه الی هولاء النفر فتدعوهم الی البیعه والدخول فی الطاعه، فان فعلوا قبلت منهم وکففت عنهم، وان ابوا قدمتهم فضربت اعناقهم، قبل ان یعلموا بموت معاویه، فان علموا بموته وثب کل امری ء منهم فی جانب، واظهر الخلاف والمنابذه.
فارسل الولید الی الحسین، (ع)، والی ابن الزبیر یدعوهما فقالا له: انصرف، الان ناتیه.
ثم اقبل احدهما علی الاخر، فقال عبداللّه بن الزبیر للحسین: ما تراه بعث الینا فی هذه الساعه التی لم یکن یجلس فیها؟، فقال حسین: قد ظننت اری طاغیتهم قد هلک، فبعث الینا لیاخذنا بالبیعه قبل ان یفشو فی الناس الخبر.
فقال: وانا ما اظن غیره.
قال: فما ترید ان تصنع؟، قال: اجمع فتیانی الساعه ثم امشی الیه، فاذا بلغت الباب احتبستهم علیه ثم دخلت علیه، وانا علی الامتناع قادر.
فذهب الحسین بن علی الی دار الولید فجلس فاقراهالولید الکتاب، ونعی له معاویه ودعاه الی البیعه، فقال حسین: انا للّه وانا الیه راجعون، ورحم اللّه معاویه وعظم لک الاجر، اما ما سالتنی من البیعه فان مثلی لا یعط ی بیعته سرا ولا اراک تجتزی ء لها منی سرا ودون ان نظهرها علی رووس الناس علانیه.
قال: اجل.
قال: فاذا خرجت الی الناس فدعوتهم الی البیعه دعوتنا مع الناس فکان امرا واحدا.
فقال له الولید: فانصرف علی اسم اللّه حتی تاتینا مع جماعه الناس.
فقال له مروان: واللّه لئن فارقک الساعه ولم یبایع لا قدرت منه علی مثلها ابدا حتی تکثر القتلی بینکم وبینه، احبس الرجل ولا یخرج من عندک حتی یبایع او تضرب عنقه.
فوثب عند ذلک الحسین فقال: یا ابن الزرقاء، انت تقتلنی ام هو کذبت واللّه واثمت.
ثم خرج فمر باصحابه فخرجوا معه حتی اتی منزله.
فقال مروان للولید: عصیتنی؟ لا واللّه لا یمکنک من مثلها من نفسه ابدا.
فقال الولید: وبخ غیرک یا مروان، انک اخترت لی التی فیها هلاک دینی، واللّه ما احب ان لی ما طلعت علیه الشمس وغربت عنه من مال الدنیا وملکها وانی قتلت سینا، سبحان اللّه اقتل حسینا ان قال لا ابایع، واللّه انی لا اظن امرا یحاسب بدم حسین لخفیف المیزان عند اللّه یوم القیامه.
فقال له مروان: فاذا کان هذا رایک فقد اصبت فیماصنعت) (61).
خرج حسین من لیلته، وسبقه ابن الزبیر، متوجهین الی مکه.
ویبدو ان هذه الاونه القصیره فی هذا الیوم، کانت حافله بالمشاورات بین ابی عبداللّه الحسین وبین المحیطین به سواء ممن یحبه ویشفق علیه ویتمنی له النصر ام من اولئک الذین قدموا النصیحه لمجرد اداء الواجب.
وهذه المشاورات علی قصر مدتها تعکس حاله التصمیم والتخطیط الواعی من قبل الامام الحسین الذی کان یحمل علی کاهله ما لو حملته الجبال لتدکدکت، وآخر هذه الاعباء سلامه ذلک الجسد الطاهر الذی هو قطعه من نور الرسول الاکرم طالما حملها المصطفی، صلی اللّه علیه وسلم، علی عاتقه.
ولکن الاولویه کانت حینئذ لحفظ الدین لا لحفظ الارواح.
ها هو ابو عبداللّه یستشیر اخاه محمد بن الحنفیه فیقول له اخوه: (یا اخی، انت احب الناس الی واعزهم علی، ولست ادخر النصیحه لاحد من الخلق احق بها منک، تنح بتبعتک عن یزید بن معاویه وعن الامصار ما استطعت، ثم ابعث رسلک الی الناس فادعهم الی نفسک، فان بایعوا لک حمدت اللّه علی ذلک، وان اجمع الناس علی غیرک لم ینقص اللّه بذلک دینک ولا عقلک ولا یذهب به مروءتک ولا فضلک.
انی اخاف ان تدخل مصرا من هذه الامصار، وتاتی جماعه من الناس فیختلفون بینهم فمنهم طائفه معک واخری علیک فیقتتلون فتکون لاول الاسنه، فاذا خیر هذه الامه کلها نفسا وابا واما اضیعها دما واذلها اهلا.
قال له الحسین: فانی ذاهب یا اخی.
قال: فانزل مکه فان اطمانت بک الدار فسبیل ذلک، وان نبت بک لحقت بالرمال وشعف الجبال، وخرجت من بلد الی بلد حتی تنظر الی ما یصیر امر الناس وتعرف عند ذلک الرای فانک اصوب ما تکون رایا واحزمه عملا حین تستقبل الامور استقبالا ولا تکون الامور علیک ابدا اشکل منها حین تستدبرها استدبارا.
قال: یا اخی قد نصحت فاشفقت فارجو ان یکون رایک سدیداموفقا) (62).
وفی روایه اخری انه اشار علیه بالتوجه الی الیمن فکان جواب ابی عبداللّه الحسین: (یا اخی، لو لم یکن فی الدنیا ملجا ولا ماوی لما بایعت یزید بن معاویه.
فقطع محمد بن الحنفیه الکلام وبکی فبکی الحسین ساعه ثم قال: یا اخی جزاک اللّه خیرا، لقد نصحت واشرت بالصواب، وانا عازم علی الخروج الی مکه، وقد تهیات لذلک انا واخوتی وبنو اخی وشیعتی وامرهم امری ورایهم رایی، واما انت یا اخی فلا علیک ان تقیم بالمدینه فتکون لی عینا علیهم لا تخفی عنی شیئا من امورهم، ثم دعا بکتاب وکتب وصیه).
(هذا ما اوصی به الحسین بن علی بن ابی طالب الی اخیه محمد المعروف بابن الحنفیه: ان الحسین یشهد ان لا اله الا اللّه وحده لا شریک له، وان محمدا عبده ورسوله، جاء بالحق من عنده، وان الجنه والنار حق، وان الساعه آتیه لا ریب فیها، وان اللّه یبعث من فی القبور.
وانی لم اخرج اشرا ولا بطرا ولا مفسدا ولا ظالما، وانما خرجت لطلب الاصلاح فی امه جدی وشیعه ابی علی بن ابی طالب، فمن قبلنی بقبول الحق فاللّه اولی بالحق، ومن رد علی هذا اصبر حتی یقضی اللّه بینی وبین القوم بالحق وهو خیر الحاکمین، وهذه وصیتی لک یا اخی وما توفیقی الا باللّه علیه توکلت والیه انیب).
کما روی عنه، (ع)، انه کتب کتابا الی اخیه ابن الحنفیه والی بنی هاشم:
(بسم اللّه الرحمن الرحیم، من الحسین بن علی الی محمد بن علی ومن قبله من بنی هاشم، اما بعد، ان الدنیا لم تکن وان الاخره لم تزل، والسلام).
کما روی الطبری، فی تاریخه، عن ابی سعد المقبری قال:
(نظرت الی الحسین داخلا مسجد المدینه وانه لیمشی وهو معتمد علی رجلین، وهو یتمثل بقول ابن مفرغ:
لا ذعرت السوام فی فلق الصبح * مغیرا، ولا دعیت یزیدا
یوم اعط ی من المهابه ضیما * والمنایا یرصدننی ان احیدا
قال: فقلت فی نفسی واللّه ما تمثل بهذین البیتین الا لشی ء یرید.
قال: فما مکث الا یومین حتی بلغنی انه سار الی مکه.....، فلما سار نحو مکه قال: (فخرج منها خائفا یترقب قال رب نجنیمن القوم الظالمین)«القص /21» (63)، فلما دخل مکه قال: (ولما توجه تلقاء مدین قال عسی ربی ان یهدینی سواء السبیل)«القصص/22» (64).

هکذا بدات مسیره ابی عبداللّه الحسین (ع) متجها الی مکه، ثم الی ارض الطف حیث المقر والمقام.
سامضی وما بالموت عار علی الفتی * اذا ما نوی حقا وجاهد مسلما
وواسی الرجال الصالحین بنفسه * وفارق مذموما وخالف مجرما
کان الحسین، (ع)، قبل خروجه، یتمثل بقول الشاعر فی اباء
الذل والضیم حتی وان کان ثمن ذلک التضحیه بالنفس:
وهو علی ما قاله الامام علی، ذات یوم، مستحثا اصحابه علی الجهاد من اجل الحق: (الموت فی حیاتکم مقهورین والحیاه فی موتکم قاهرین).
انها المعادله التی لو وعاها المسلمون من قدیم لما صاروا الی هذه الهوه السحیقه التی هم فیها الان، اباء الضیم وعدم الخضوع للظلم والظالمین مهما کان الثمن.
ا- النموذج الاول: التعلق بالاوهام
کانت الامه المسلمه، آنئذ، فی امس الحاجه الی هذا الموقف الحسینی حیث تداخلت الاهواء والمواقف ما بین عبداللّه بن عمر صاحب المواقف التائهه بدءا من خلع بیعه امام الحق علی بن ابی طالب وجلوسه فی بیته یخزل الحق، باعتبار ان هذه الاحداث کانت فتنه وانه وحده هو والقله الذین جلس کل منهم فی بیته کانوا علی الحق، ثم ها هو یکرر الماساه نفسها، ویحاول ان یسبغ هاله من القداسه الموهومه علی ما اسماه (جماعه المسلمین)، یعنی الدوله الیزیدیه الامویه، فینصح للحسین وابن الزبیر قائلا: (اتقیا اللّه، ولا تفرقا جماعه المسلمین)، هذه الجماعه او الامه التی صارت خولا وعبیدا لبنی امیه یقتلون ابناءهم ویستحیون نساءهم ویذبحون خیارهم وصلحاءهم ویدنون فساقهم ومنافقیهم ویستاثرون باموال المسسلمین یجعلونها دوله بینهم، انها المفاهیم المعکوسه التی سادت الامه المسلمه المنکوبه بعد ذلک، ولذا نری الامام الحسین یجبهه بالحق حین التقاه فی مکه قائلا له: (اتق اللّه، یا ابا عبد الرحمن، ولا تدع نصرتی).
انه من الضروری ان نفرق بین الاسلام کما جاء به محمد بن عبداللّه(ص)، والجماعه المسلمه التی عاشت فی کنف القیاده الرسالیه للنبی الاکرم محمد(ص)، وذلک الکیان المسخ الذی آلت الیه الامه فی ظل قیاده بنی امیه، شتان بین الحالین، فجماعه الحق تعرف بامام الحق ولا یمکن ان یکون العکس صحیحا فیصبح من اغتصب اراده جماعه الحق هو امام الحق، وهذا ما عجز ابن عمر عن رویته عمدا او عجزا عن الادراک، فخذل الامام علی، وهو اوضح نموذج لالتقاء جماعه الحق مع امام الحق، ویسعی لتخذیل الامام الحسین وابقائه مع القاعدین، وینهی حیاته ای ابن عمر نهایه تتلاءم مع مجموع مواقفه، فبینما یخرج الصحابه والتابعون علی یزید فی واقعه الحره تراه یصفهم بالبغی والعدوان، ثم یذهب مبادرا لیبایع الحجاج بن یوسف الثقفی بعدما قتل ابن الزبیر وهدم الکعبه، انها مواقف التیه.
ولذا کان الامام الحسین، (ع)، واضحا فی مخاطبته قاطعا علیه طریق الالتفاف قائلا له: (یا ابا عبد الرحمن، اما علمت ان من هوان الدنیا علی اللّه ان راس یحیی بن زکریا اهدی الی بغی من بغایا بنی اسرائیل، اما تعلم ان بنی اسرائیل کانوا یقتلون ما بین طلوع الفجر الی طلوع الشمس سبعین نبیا ثم یجلسون فی اسواقهم یبیعون ویشترون کان لم یصنعوا شیئا، فلم یعجل اللّه علیهم بل امهلهم واخذهم بعد ذلک اخذ عزیز ذی انتقام، اتق اللّه یا ابا عبد الرحمن ولا تدعنصرتی) (65).
کان ابو عبداللّه عارفا بالرجل وبتوجهاته النفسیه التی حاول دائما ان یعطیها ثوب القداسه، وکان بنو امیه لا یقلون معرفه بالرجلوکانوا لا یخشونه، فقد بعث الیه الولید قائلا: (بایع لیزید.
فقال: اذا بایع الناس بایعت.
فقال رجل: ما یمنعک ان تبایع؟ انما ترید ان یختلف الناس فیقتتلوا ویتفانوا فاذا جهدهم ذلک، قالوا: علیکم بعبداللّه بن عمر لم یبق غیره بایعوه.
قال عبداللّه: ما احب ان یقتتلوا ولا یختلفوا ولا یتفانوا، ولکن اذا بایع الناس ولم یبق غیری بایعت.
قال: فترکوه وکانوا لایتخوفونه) (66).
لماذا کان بنو امیه لا یتخوفونه؟ ولماذا لم یبایع منذ اللحظه الاولی؟، کانوا لا یتخوفونه لان الرجل کان وارثا لاسم ولم یکن وارثالفاعلیه، کانوا لا یتخوفونه لانه کان کما وصفوه یرید ان یقتتل الناس ویتفانوا، فاذا جهدهم ذلک: قالوا علیکم بعبداللّه بن عمر، تماما کما حدث یوم شوری ابن العاص حیث کان بعض الناس یرید ان یدفع به الی سده الخلافه، وکان الرجل لا یزال ذاکرا لهذا الیوم ویحلم بتکراره، وهذا هو الوهم الاول الذی بدا للرجل المنتظر ان یاتی الناس الیه ویبایعوه.
الوهم الثانی الذی عاشه ابن عمر یتمثل فی انه کان یعتقد ویظن انه وارث لنهج فی الدین والسیاسه لیس بنهج آل بیت محمد ولا هو بالنهج الاموی.
والحقیقه انه کان وارثا لمرحله طویت فانطوت، مرحله تخیل بعض الناس انها دائمه، ولکن کبار المخططین الذین حکی عنهم ربنا عز وجل بقوله: (ام ابرموا امرا فانا مبرمون)«الزخرف / 79» وصنعوها مرحله انتقالیه.
فلیس من المعقول ان یموت رسول اللّه الیوم، فیقفز بنو امیه علی سده الخلافه صبیحه الیوم التالی، لا بد من انتقال وتمهید سواء علی مستوی الامکان والتنفیذ ام علی مستوی القبول النفسی لافراد هذه الامه، کان لا بد من ثلاثین عاما من التمهید لم یعکر صفوها الی صعود الامام علی بن ابی طالب سده الخلافه.
اذا لم یکن مسموحا لابن عمر، ولا لای ابن غیره ان یعید استعراض نهج آبائه علی المسلمین، فهذه مرحله قد طویت ویکفیکم ما نلتموه من شرف لم یکن یخطر لکم علی بال، وعلی کل حال شرف مدفوع الثمن فی الدنیا.
ب- النموذج الثانی: طلب الدنیا بعمل الاخره، اختلاط الدین بالاهواء
واذا کنا قد اتینا علی ذکر ابن عمر وما قدمه من نموذج فی فهم الاسلام، فان النموذج الاخر الذی عاصر ثوره الامام الحسین(ع): هو نموذج عبداللّه بن الزبیر، ذاک الذی قال عنه امیر المومنین علی(ع) (ما زال الزبیر رجلا منا اهل البیت حتی نشا ابنه المشووم عبداللّه) (67) فهو صاحب مواقف قد ترکت بصماتها فی التاریخ، اذ لعب دورا رئیسیا فی تاجیج نار الفتنه فی واقعه الجمل فیذکر اصحاب التاریخ ان عائشه دعت ابن عمر یوما وقالت له: (یا ابا عبد الرحمن، ما منعک ان تنهانی عن مسیری؟ قال: رایت رجلا قد غلب علیک ورایتک لا تخالفینه یعنی عبداللّه بن الزبیر فقالت: اما انک لو نهیتنی ما خرجت) (68).
وها هو یری فی هلاک معاویه واستخلاف یزید فرصه کبری لا بد من انتهازها لیبلغ ما یتمناه من الملک والخلافه، کما روی عنه الشعبی: (رایت عبداللّه بن الزبیر قام فی الحرم فالتزم الرکن وقال: اللهم انک عظیم ترجی لکل عظیم، اسالک بحرمه وجهک وحرمه عرشک وحرمه بیتک الا تخرجنی من هذه الدنیا حتی الی الحجاز ویسلم علیبالخلافه) (69).
وشتان بین الحالین، حال الامام الحسین الذی یضحی بنفسه شهیدا فی ارض کربلاء وبین هذا الرجل الذی یختار الحرم المکی موقفا ملائما لبدء تاسیس دولته بغض النظر عن النتائج الوخیمه التی تحل ببیت اللّه الحرام، وهو عین ما حذر منه الامام الحسین (ع) قائلا: (لئن اقتل خارج مکه بشبر احب الی من ان اقتل داخلها بشبر، وان اقتل خارجها بشبرین احب الی من ان اقتل خارجها بشبر)، ولکنه لم یتورع عن تعریض الکعبه للدمار وجعلها مسرحا لسفک الدماء وصولا الی ما اراد من هدف وهو السلطه، ولما تحقق له بعض ما اراد، فعل الاعاجیب، فهم یحکون عنه صلاه وصیاما وقیاما ویحکون عنه ایضا انه قطع ذکر رسول اللّه فی خطبه الجمعه اسابیع کثیره، فاستعظم الناس ذلک فقال: (انی لا ارغب عن ذکره، ولکن له اهیل سوء اذا ذکرته اقلعوا اعناقهم فانا احب اناکبتهم) (70).
فلما عاتبه بعض خاصته فی هذا قال: (واللّه ما ترکت ذلک علانیه الا وانا اقوله سرا واکثر منه، لکنی رایت بنی هاشم اذا سمعوا ذکره اشرابوا واحمرت الوانهم وطالت رقابهم، واللّه ما کنت لاتی لهم سرورا وانا اقدر علیه، واللّه لقد هممت ان احظر لهم حظیره ثم اضرمها علیهم نارا فانی لا اقتل منهم الا آثما کفارا سحارا، واللّه لا انماهم اللّه ولا بارک علیهم بیت سوء لا اول لهم ولا آخر، واللّه ما ترک نبی اللّه فیهم خیرا، استفرغ نبی اللّه صدقهم فهم اکذبالناس) (71).
ولسنا هنا بصدد استقصاء سیره ابن الزبیر ولا ردود ابن عباس علیه، فیکفیه انه نفی ابن عباس الی الطائف، فکان یجلس لیحدث اهل الطائف مترحما علی السابقین، ویقول واصفا ابن الزبیر: (ذهبوا فلم یدعوا امثالهم ولا اشباههم، ولا من یدانیهم.
ولکن بقی اقوام یطلبون الدنیا بعمل الاخره، یلبسون جلد الضان تحتها قلوب الذئاب والنمور، لیظن الناس انهم من الزاهدین فی الدنیا یراوون الناس باعمالهم ویسخطون اللّه بسرائرهم، فادعوا اللّه ان یقضی لهذه الامه بالخیر والاحسان فیولی امرها خیارها وابرارها ویهلک فجارها واشرارها، ارفعوا ایدیکم الی ربکم وسلوه ذلک، فیفعلون).
ویکفیه انه جمع بنی هاشم جمیعهم فی سجن عارم، واراد ان یحرقهم بالنار فجعل فی فم الشعب حطبا کثیرا، فارسل المختار ابا عبداللّه الجدلی فی اربعه آلاف فارس فما شعر بهم ابن الزبیر الا والرایات تخفق بمکه فاخرج الهاشمیین.
قال المسعودی: (وکان عروه بن الزبیر من اعلام الرواه والمحدثین یعذر اخاه عبداللّه فی حصر بنی هاشم فی الشعب وجمعه الحطب لیحرقهم ویقول: انما اراد بذلک ان لا تنتشر الکلمه ولا یختلف المسلمون وان یدخلوا فی الطاعه فتکون الکلمه واحده، کما فعل عمر بن الخطاب ببنی هاشم لما تاخروا عن بیعه ابی بکر فانه احضر الحطب لیحرق علیهمالدار) (72).
اننا امام واقع لا بد من ایراده، کما هو، بغض النظر عما لدینا من انطباع وتخیلات عن هذا الشخص او ذاک.
کان ابن الزبیر یشکل نموذجا اختلط فیه الدین بالاهواء، نموذج یتکرر علی مدی الازمنه وخاصه فی زماننا هذا، حیث یستفید امثال هولاء (الذین طلبوا الدنیا بعمل الاخره) من حالات الخلخله التی تمر بها المجتمعات الاسلامیه نتیجه للصراعات السیاسیه، فیحاولون الاستفاده من هذه الفرصه للاستیلاء علی السلطه عشقهم الاول والاخیر، وهم لا یرون اثقل علی قلوبهم من حمله کلمه الحق مثل الحسین وابن عباس، ولو ظفروا بالسلطه لکان هولاء اول ضحایاهم، وهم فی محاولاتهم الحصول علی مشتهاهم من السلطان والجاه یمکنهم الاطاحه بکثیر من المقدسات مثل انتهاک حرمه بیت اللّه الحرام، ثم یموهون علی العامه والبسطاء ببعض التوابل مثل الصلاه والصیام والقیام وطول الرکوع والسجود، وتبقی القلوب قلوب الذئاب مهما ارتدت من جلود الضان، اذا کان الزبیر طالبا للحق فلماذا حارب امیر المومنین علی؟، ولماذا خذل الحسین، (ع)؟، فلا عجب ان یهدی الیه ابن عباس هذه الکلمات، والحسین خارج من مکه:
یا لک من قبره بمعمر * خلالک الجو فبیضی واصفری
ونقری ما شئت ان تنقری
ولا عجب ایضا ان ینذره الحسین بسوء فاله: (ان ابی حدثنی ان بها کبشا یستحل حرمتها، فما احب ان اکون ذلک الکبش) (73).
ج- النموذج الثالث: طلب الحق والشهاده فی سبیله
کان لا بد من المرور بذکر ابن الزبیر لان ذکر النقائض یعین علی کشف الحقائق، فلم یکن الحسین امام الحق، وارث النبی وعلی، علی شاکله هولاء ممن یبحثون عن سلطان او جاه وانما کان هدفه انقاذ الدین واعلاء کلمه الحق.
لم تکن حقبه امامه الحسین، (ع)، فی مکه، فتره راکده.
ومن الواضح انها کانت حافله بالحوارات بین وجوه الامه الذین جمعهم موسم الحج ومحاوله اللحاق بابی عبداللّه الحسین (ع)، وثنیه عن مسیره المزمع الی العراق وان تناقضت الدوافع.
ومن ناحیه اخری مثل خروج الحسین (ع) الی مکه واباءه البیعه بارقه امل لمن یرغبون فی التخلص من بنی امیه والسیر خلف رایه اهل البیت علیهم السلام، فاجتمعوا فی الکوفه فی منزل سلیمان بن صرد الخزاعی فذکروا هلاک معاویه فحمدوا اللّه واثنوا علیه، وقال سلیمان بن صرد: ان معاویه قد هلک وان حسینا لم یبایع یزید وقد خرج الی مکه وانتم شیعته وشیعه ابیه، فان کنتم تعلمون انکم ناصروه ومجاهدو عدوه ونقتل انفسنادونه فاکتبوا الیه واعلموه، وان خفتم الوهن والفشل فلا تغروا الرجل فی نفسه.
قالوا: لا بل نقاتل عدوه ونقتل انفسنا دونه.
قال: فاکتبوا الیه.

کتب اهل الکوفه الی الحسین (ع) یقولون: لیس علینا امام، فاقبل لعل اللّه ان یجمعنا بک علی الحق.
وتوالت الکتب تحمل التوقیعات تدعوه الی المجی ء لاستلام البیعه وقیاده الامه فی حرکتها فی مواجهه طواغیت بنی امیه، وهکذا اکتملت العناصر الاساسیه للحرکه الحسینیه، وهی:
ا- وجود قیاده شرعیه تمثل التصور الحقیقی للاسلام، وهی قیاده ابی عبداللّه الحسین.
ب- وجود الظروف الداعیه الی حمل لواء التغییر، وتتمثل فی تمادی الفساد الاموی ورغبته فی مصادره اراده الامه مره واحده والی الابد فی شکل مبایعه یزید (القرود).
ج- وجود اراده جماهیریه تطلب التغییر وتستحث الامام الحسین للمبادره الی قیاده الحرکه وکان موقع هذه الاراده فی الکوفه، تمثلت فی رسائل البیعه القادمه من اهلها.
وهکذا لم یکن بوسع ابی عبداللّه الحسین ان یقف من هذه الامور کلها موقف المتفرج الهارب بنفسه من ساحه الوغی او (الفار بدینه) الی ساحات الاعتزال والانعزال، وهی جمیعها اشکال مختلفه من الهروب والتهرب من تحمل المسوولیه، وهو مسلک فضلا عن ضرره البلیغ علی الواقع الراهن فی تلک اللحظه یعط ی المبرر لکل من تعرض لهذه الظروف او ما شابهها ان یهرب بنفسه وینجو بشحمه ولحمه حتی یستوفی الاجل المحتوم، ویبقی فی وجدان الامه رمزا من رموز الکهنوت الهارب من مواجهه الشیطان فی ارض الواقع واللائذ بالنصوص والتبریرات.
کان بوسع الحسین، (ع)، ان یفعل مثلما فعل ابن عمر فیبایع بیعه المضطر لیزید، ونضیف الی لائحه الروایات التبریریه التی رواها الرجل علی لسانه او علی لسان النبی الاکرم عده نصوص اخری ربما کانت تحتل مکانا ابرز من نصوص ابن عمرو کان البخاری ومسلم سیحتفلان بها، فها هو ابن الرسول وعلی وفاطمه یوجب السمع والطاعه لیزید القرود ویدعو الی توحید الجماعه صفا واحدا خلف حفید آکله الاکباد وحفید ابی سفیان عدو اللّه ورسوله حتی آخر نفس.
ولو کان فعل هذا وحاشاه لاستشهد به الافاقون والمنافقون والمخادعون فی کل موقف یرون فیه ضروره اسناد حزب الشیطان ومنعه من الانهیار، ولما قال احد: ثار الحسین رافضا الظلم واستشهد فی سبیل اللّه، ولماتت هذه الامه الی نهایه الدهر.

جاءت الرسل الی ابی عبداللّه تدعوه الی المجی ء، واجاب الامام بارسال مسلم بن عقیل بن ابی طالب، وکان من امره رضوان اللّه علیه ما کان، حیث استشهد حمیدا سعیدا وارسل الامام الرسل الی اهل البصره والکوفه یدعوهم الی الاجتماع معه والی تاییده، ثم خرج (ع) من مکه باتجاه العراق.
وحاولت السلطه الامویه الغاصبه منعه وابقاءه فی مکه، فامتنع الحسین وصحبه ومضی علی وجهه ونادوه یا حسین الا تتقی اللّه؟ تخرج من الجماعه وتفرق بین هذه الامه؟، فتلا (ع) قوله تعالی: (وان کذبوک فقل لی عملی ولکم عملکم انتم بریئون مما اعمل وانا بری ء مما تعملون)«یونس/41» (74).
ثم خطب خطبه بلیغه تبین انه، (ع)، کان متیقنا من قدره، راغبا فیه وهو الشهاده فقال: (الحمد للّه وما شاء اللّه، ولا قوه الا باللّه، وصلی اللّه علی رسوله، فخط الموت علی ولد آدم فخط القلاده علی جید الفتاه، وما اولهنی الی اسلافی اشتیاق یعقوب الی یوسف، وخیر لی مصرع انا لاقیه کانی باوصالی تقطعها عسلان الفلوات بین النواویس وکربلاء فیملان منی اکراشا جوفا واجربه سغبا.
لا محیص عن یوم خط بالقلم، رضی اللّه رضانا اهل البیت نصبر علی بلائه ویوفینا اجر الصابرین، لن تشد عن رسول اللّه لحمته وهی مجموعه له فی حظیره القدس تقر بهم عینه وینجز لهم وعده، ومن کان باذلا فینا مهجته وموطنا علی لقاء اللّه نفسه فلیرحل معنا فاننی راحل مصبحا ان شاء اللّه تعالی) (75).
جاء الناصحون، من کل اتجاه، یقدمون للامام ما یرون انه الرویه الصائبه، منهم من ینصح له بعدم الخروج، ومنهم من ینصحه بالامتناع بالحرم المکی، مثل محمد بن الحنفیه، فاجابه الحسین (ع): (یا اخی، اخشی ان یقاتلنی اجناد بنی امیه فی حرم مکه، فاکون کالذی یستباح حرمه فی حرم اللّه.
فقال محمد: یا اخی فسر الی الیمن او الی بعض النواحی فانک امنع الناس.
فقال الحسین (ع): یا اخی لو کنت فی حجر هامه من هوام الارض لاستخرجونی منه حتی یقتلونی.
ثم قال له: یا اخی سانظر فی ما قلت.
فلما کان وقت السحر عزم الحسین علی الرحیل الی العراق، فجاءه اخوه محمد واخذ بزمام ناقته التی هو راکبها وقال: یا اخی الم تعدنی النظر فی ما اشرت به علیک؟.
قال: بلی.
قال: فما حداک علی الخروج عاجلا؟.
فقال (ع): یا اخی ان جدی رسول اللّه اتانی بعدما فارقتک وانا نائم فضمنی الی صدره وقبل ما بین عینی وقال لی: یا حسین یا قره عینی، اخرج الی العراق، فان اللّه قد شاء ان یراک قتیلا مخضبا بدمائک.
فبکی محمد بن الحنفیه بکاء شدیدا، وقال له: یا اخی، اذا کان الحال کذا فما معنی حملک هولاء النسوان، وانت ماض الی القتل.
فقال (ع): یا اخی قد قال جدی ایضا: ان اللّه قد شاء ان یری نسوتک سبایا مهتکات یسقن فی اسر الذل، وهن ایضا لا یفارقننی ما دمت حیا.
فلما اصر محمد علی المنع والانصراف عن الخروج قال الامام (ع):
سامضی وما بالموت عار علی الفتی * اذا ما نوی حقا وجاهد مسلما
وواسی الرجال الصالحین بنفسه * وفارق مذموما وخالف مجرما
ویروی:
وآسنی الرجال الصالحین بنفسه * وفارق خوفا ان یعیش ویرغما
ویروی:
فان مت لم اندم وان عشت لم الم * کفی بک موتا ان تذل وترغما
فان عشت لم اذمم وان مت لم الم * کفی بک ذلا ان تعیش وتندما
ثم تلا (وکان امر اللّه قدرا مقدورا)«الاحزاب/38».
لقد کان الحسین، (ع)، طالب حق وشهاده لا طالب اماره کما عنون ابن کثیر فی تاریخه قائلا: (خروج الحسین طالبا للاماره).
والحق اعلی واجل من الامره وان کل ما رویناه یخبرنا ان خروج الحسین لم یکن متوقفا علی اراده الجماهیر ومطالبتها له، بل کان ناشئا عن الامر الالهی، انه الامر نفسه الذی بعث بمقتضاه رسول اللّه للناس بشیرا ونذیرا، وبعهد من رسول اللّه کانت الوصیه والامامه فی آل بیت النبوه، وبعهد من اللّه ورسوله الی ائمه آل البیت سواء الذین تحرکوا ام من لم یتحرک، کانت حرکاتهم وسکناتهم، کان الحق غایتهم وکانت بلورته وتحدید معالمه هی مهمتهم سلام اللّه علیهم ولذا کانت الامه یومها والی یومنا هذا فی حاجه الی تلک الحرکه الحسینیه لیهلک من هلک عن بینه ویحیا من حیا بقی عن بینه، ولم یکن الحسین (ع) بحاجه الی حرکه الامه بل کانت الامه هی المحتاجه، ولذا حمل الحسین (ع) النساء والاطفال حتی تکون الجریمه الامویه کامله وحتی یحمل الراضون الوزر الکامل من یومها الی یومنا هذا (ولیحملن اثقالهم واثقالا مع اثقالهم ولیسالن یوم القیامه عما کانوا یفترون)«العنکبوت/13».
وهکذا استکملت الحرکه الحسینیه معالمها وبنو امیه یحاولون الحیلوله بین الحسین (ع) وبین اختیاره لموقع المواجهه، فلما احس والی مکه ان الحسین قد خرج بعث الیه کتابا بالامان حمله عبداللّه بن جعفر ویحیی بن سعید یمنیه بالامان والصله والبر وحسن الجوار ویعیذه من الشقاق والخلاف والهلاک، فرد (ع) بقوله: (اما بعد، فانه لم یشاقق اللّه ورسوله من دعا الی اللّه عز وجل وعمل صالحا وقال: اننی من المسلمین وقد دعوتنی الی الامان والبر والصله فخیر الامان امان اللّه، ولن یومن اللّه، من لم یخف من الدنیا، فنسال اللّه مخافته فی الدنیا توجب لنا امانه یوم القیامه، فان کنت نویت بالکتاب صلتی وبری فجزیت خیرا فی الدنیا والاخره والسلام).
عن ای امان یتحدث هولاء المخادعون المنافقون، الم یبعث یزید القرود بالامس الی والیه علی المدینه یخیر الحسین بین البیعه والقتل، حتی اضطر (ع) الی الخروج لیلا وهو یقرا (فخرج منها خائفا یترقب)«القصص/21»، فای امان هذا؟ اهو تاجیل لتنفیذ القرار حتی تاتی الفرصه المناسبه وتتم العملیه بهدوء وسلامه؟ اغتیالا او سما، کما اخبر به اخاه محمدا بن الحنفیه: (اخشی ان یقاتلنی اجناد بنی امیه فی حرم مکه، فاکون کالذی یستباح دمه فی حرم اللّه، یا اخی لو کنت فی حجر هامه من هوام الارض لاستخرجونی منه حتی یقتلونی).
لقد کان خروج الحسین (من مکه) قرارا مدروسا قائما علی معلومات موثوقه وموکده عن النوایا الحقیقیه لبنی امیه ولسوابقهم التی لم تکن قد اضحت یومها تاریخیه فی قتل خصومهم اغتیالا بالسم او بغیره، ولذا کان قرار الخروج (من) مکه (الی) ارض کربلاء لا الی ای مکان آخر، لا الی الیمن ولا الی ای ارض اخری.
ثم هو فی لقائه مع الفرزدق یوکد هذا المعنی.
ولا یسعنا الا تصدیق ما جاء علی لسان الحسین، فقد التقی الفرزدق الشاعر بقافله الحسین فسلم علیه وقال له:
(بابی انت وامی، یا ابن رسول اللّه، وما اعجلک عن الحج؟، فقال:
لو لم اعجل لاخذت).
وهذا کلام واضح لا لبس فیه ولا التواء.
ثم ساله ابو عبداللّه عن الناس فقال: (قلوبهم معک واسیافهم علیک والامر ینزل من السماء واللّه یفعل ما یشاء).
فقال (ع):
(صدقت، للّه الامر وکل یوم هو فی شان، فان نزل القضاء بما نحب ونرضی فنحمد اللّه علی نعمائه وهو المستعان علی اداء الشکر، وان حال القضاء دون الرجاء فلم یبعد من کان الحق نیته والتقویسریرته) (76).
ویبقی اخذ الحسین لنسائه وبنات النبوه والرساله موضعا للاستفهام والتساول الناشی ء من قله فهمنا وادراکنا لوظیفه اهل البیت وطبیعه مهمتهم فی حفظ الرساله الاسلامیه، فها هو التاریخ یحکی لنا بعض نماذج الزهاده لاشخاص خالفوا نهج اهل البیت علیهم السلام بل وحاربوه، ویصعب علینا تحقیق کل هذه الروایات اثباتا او نفیا، ولکن التاریخ البشری کله لم یحدثنا عن قائد یحمل امانه الحفاظ علی منهج یحمل معه کل هذا الکم من القرابین من اهل بیته الطاهرین ومن فلذات کبده بل وحتی نساءه وحرماته.
التاریخ یحکی لنا آلاف النماذج عن قتلی وشهداء من اجل فکره او مذهب، لکن لم یحک لنا عن النموذج الحسینی لقافله تحمل حرمات رسول اللّه وبنات الرساله یودین واجبهن فی التضحیه والفداء.
بعض الباحثین یرد علی انصار نهج آل البیت متسائلا: بای میزه فضل هولاء؟ ویقول: انهم لیسوا افضل من غیرهم، ویقتطف عبارات یاخذها بعیدا عن سیاقها مثل قوله: (یا فاطمه بنت محمد اعملی، لا اغنی عنک من اللّه شیئا.
ویرد انصار اهل البیت بما ورد من آیات واحادیث، ولکن فی ظنی ان اکبر رد علی هولاء هو موقف آل بیت النبوه فی یوم عاشوراء، حیث ضرب الجمیع اروع الامثال علی ان فضل آل البیت علی من عداهم کان فضل عمل لا شرف بلا عمل، لیس آل البیت فی حاجه الی اکاذیب تعلی شانهم بانهم اول من یعمل واول من یلبی واول من یستشهد، وواللّه لقد ذهب فضلهم ونورهم بکل من عداهم، وهکذا فان مقاله ابی عبداللّه حاکیا عن رسول اللّه:
(قد قال جدی رسول اللّه، ان اللّه قد شاء ان یری نسوتک سبایا مهتکات یسقن فی اسر الذل).

ثم تحرک (ع)، فلقی رجلا فی الرهیمه یدعی ابا هرم فقال له:
(یا ابن النبی، ما الذی اخرجک من المدینه؟.
فقال له الحسین (ع): شتموا عرضی فصبرت، وطلبوا مالی فصبرت، وطلبوا دمی فهربت، وایم اللّه لتقتلنی الفئه الباغیه ثم لیلبسنهم اللّه ذلا شاملا وسیفا قاطعا ولیسلطن اللّه علیهم من یذلهم حتی یکونوا اذل من قوم سبا، اذ ملکتهم امراه فحکمت فی اموالهم ودمائهم) (77).
وفی الطریق الی العراق، جاءه نعی مسلم بن عقیل وهانی بن عروه فنظر الی بنی عقیل فقال: (ما ترون فقد قتل مسلم؟، فقالوا: واللّه ما نرجع حتی نصیب ثارنا او نذوق ما ذاق.
فاقبل علیهم الحسین (ع) فقال: لا خیر فی العیش بعد هولاء.
ثم التقاه الحر بن یزید الریاحی فخطب فیهم: ایها الناس، انی لم آتکم حتی اتتنی کتبکم وقدمت علی رسلکم ان اقدم علینا فلیس لنا امام لعل اللّه ان یجمعنا وایاکم علی الهدی والحق، فان کنتم علی ذلک فقد جئتکم فاعطونی ما اطمئن الیه من عهودکم ومواثیقکم، وان لم تفعلوا وکنتم لمقدمی کارهین انصرفت عنکم الی المکان الذی جئت منه الیکم.
فسکتوا عنه ولم یتکلم احد).
ثم خطب خطبه اخری، بعد صلاه العصر، فحمد اللّه واثنی علیه وقال: (اما بعد، ایها الناس فانکم ان تتقوا اللّه وتعرفوا الحق لاهله یکن ارضی للّه عنکم، ونحن اهل بیت محمد اولی بولایه هذا الامر علیکم من هولاء المدعین ما لیس لهم، والسائرین فیکم بالجور والعدوان، فان ابیتم الا الکراهه لنا والجهل بحقنا وکان رایکم الان غیر ما اتتنی به کتبکم وقدمت علی به رسلکم انصرفت عنکم.
فاجابه الحر: انی واللّه ما ادری ما هذه الکتب والرسل التی تذکر.
فقال (ع) لبعض اصحابه: یا عقبه بن سمعان اخرج الخرجین اللذین فیهما کتبهم الی.
فاخرج خرجین مملوئین صحفا فنشرت بین یدیه).
ثم مضی الحسین (ع) حتی انتهی الی قصر بنی مقاتل، فنزل فاذا هو بفسطاط مضروب فقال: (لمن هذا؟، فقیل: لعبیداللّه بن الحر الجعفی.
فدعاه الحسین الی الخروج معه فاستقاله عبیداللّه فقال له الحسین: فان لم تکن تنصرنا فاتق اللّه، لا تکن ممن یقاتلنا فواللّه لا یسمع داعیتنا احد ثم لا ینصرنا الا هلک.
فقال له: اما هذا فلا یکون ابدا ان شاء اللّه).
ثم سار (ع)، فخفق وهو علی ظهر فرسه خفقه ثم انتبه وهو یقول: (انا للّه وانا الیه راجعون والحمد للّه رب العالمین.
ففعل ذلک مرتین او ثلاثا فاقبل الیه ابنه علی بن الحسین فقال: مم حمدت اللّه واسترجعت؟، قال: یا بنی انی خفقت خفقه، فعن لی فارس علی فرس وهو یقول: (القوم یسیرون والمنایا تسیر الیهم) فعلمت انها انفسنا نعیت الینا.
فقال له: یا ابت لا اراک اللّه سوءا، السنا علی الحق؟، قال: بلی واللّه الذی مرجع العباد الیه.
فقال: فاننا اذا ما نبالی ان نموت محقین.
فقال له الحسین (ع):
جزاک اللّه خیر ما جزی ولدا عن والده).
تروی لنا کتب التاریخ خطبه اخری للامام الحسین(ع): (ایها الناس، ان رسول اللّه قال: (من رای سلطانا جائرا مستحلا لحرم اللّه، ناکثا لعهد اللّه مخالفا لسنه رسول اللّه صلی اللّه علیه وآله وسلم، یعمل فی عباد اللّه بالاثم والعدوان، فلم یغیر علیه بفعل ولا قول کان حقا علی اللّه ان یدخله مدخله) الا وان هولاء قد لزموا طاعه الشیطان وترکوا طاعه الرحمن واظهروا الفساد وعطلوا الحدود واستاثروا بالفی ء، واحلوا حرام اللّه وحرموا حلاله، وانا احق من غیر، وقد اتتنی کتبکم وقدمت علی رسلکم ببیعتکم انکم لا تسلمونی ولا تخذلونی، فان تممتم علی بیعتکم تصیبوا رشدکم، فانا الحسین بن علی وابن فاطمه بنت رسول اللّه نفسی مع انفسکم واهلی مع اهلیکم فلکم فی اسوه، وان لم تفعلوا ونقضتم عهدکم وخلعتم من اعناقکم بیعتی فلعمری ما هی لکم بنکر، لقد فعلتموها بابی واخی وابن عمی مسلم بن عقیل، والمغرور من اغتر بکم فحظکم اخطاتم ونصیبکم ضیعتم، (فمن نکث فانما ینکث علی نفسه)«الفتح/ 10» وسیغنی اللّه عنکم،والسلام) (78).
ثم خطب خطبه اخری فقال: (انه قد نزل من الامر ما قد ترون، وان الدنیا قد تغیرت وتنکرت وادبر معروفها واستمرت جدا فلم یبق منها الا صبابه کصبابه الاناء وخسیس عیش کالمرعی الوبیل، الا ترون ان الحق لا یعمل به وان الباطل لا یتناهی عنه، لیرغب المومن فی لقاء اللّه محقا، فانی لا اری الموت الا سعاده ولا الحیاه مع الظالمین الابرما) (79).

کلمات واضحه یفهمها من یقراها، تستعصی علی التزویر، لکن ید الغش والخیانه اخفت کل شی ء وزورت کل شی ء، ونشات اجیال واجیال لا تعرف من ذکری الحسین الا انه ابن بنت رسول اللّه(ص)، وانه خرج یطلب الملک والاماره فخذله المسلمون الشیعه، وقتله بنو امیه وهم اصحاب الدوله الشرعیه، واما الشیعه فهم یضربون انفسهم ویسیلون دماءهم لانهم قتلوه، قلیل اولئک الذین یعرفون الحقیقه بتفصیلاتها حتی ابن کثیر یکتب فصلا، فی البدایه والنهایه، بعنوان (صفه مقتل الحسین بن علی رضی اللّه عنه ماخوذه من کلام ائمه هذا الشان لا کما یزعمه اهل التشیع من الکذب الصریح والبهتان).
ولا یلام ابن کثیر الدمشقی علی حب قومه من بنی امیه، ولا علی سبابه للمسلمین الشیعه واتهامه لهم بالکذب الصریح والبهتان.
ولکن العجب کل العجب انه لم یخالف حرفا واحدا مما رواه ائمه التشیع فی کتبهم عن مقتل الحسین (ع)، ویکذب عده روایات وردت فی هذا الشان لیست محوریه ولا اساسیه فی القضیه وهو یتناقض مع نفسه فیقول: (ولقد بالغ الشیعه فی یوم عاشوراء فوضعوا احادیث کثیره کذبا وفحشا من کون الشمس کسفت یومئذ حتی بدتالنجوم..) (80).
ثم یقول ناقضا ما ذهب الیه: (واما ما روی من الاحادیث والفتن التی اصابت من قتله فاکثرها صحیح!!! فانه قل من نجا من اولئک الذین قتلوه من آفه او عاهه فی الدنیا فلم یخرج منها حتی اصیب بمرض واکثرهم اصابهمالجنون) (81).
ثم یناقض نفسه، ویتخبط ویواصل الشتم والسب، ویقول: (للشیعه والروافض فی صفه مصرع الحسین کذب کثیر واخبار باطله وفی ما ذکرناه کفایه، وفی بعض ما اوردناه نظر، ولولا ان ابن جریر وغیره من الحفاظ ذکرو ما سقته واکثره من روایه ابی مخنف لوط بن یحیی، وقد کان مسلما شیعیا وهو ضعیف الحدیث عند الائمه، ولکنه اخباری حافظ عنده من هذه الاشیاء ما لیس عند غیره.
ثم یقول: (وقد اسرف الرافضه فی دوله بنی بویه فکانت الدبادب تضرب بغداد ونحوها من البلاد فی یوم عاشوراء) الخ.
(وقد عاکس الرافضه والشیعه یوم عاشوراء النواصب من اهل الشام فکانوا یوم عاشوراء یطبخون ویغتسلون ویتطیبون ویلبسون افخر ثیابهم، ویتخذون ذلک الیوم عیدا یصنعون فیه انواع الاطعمه ویظهرون فیه السرور والفرح یریدون بذلک عناد الروافضومعاکستهم) (82).
اذا الشیخ ابن کثیر یقر ویعترف ان اجهزه الدعایه الامویه قلبت الحقائق وحولت یوم الکارثه الی یوم عید وسرور، وهو الذی ما زال متداولا الی یومنا هذا.
ویمضی الرجل یکشف علی استحیاء دخیله نفسه فیقول: (وقد تاول علیه من قتله انه جاء لیفرق کلمه المسلمین بعد اجتماعها ولیخلع من بایعه من الناس واجتمعوا علیه فقد ورد فی صحیح مسلم الحدیث بالزجر عن ذلک والتحذیر منه والتوعد علیه).
عفوا، ایها الشیخ، یبدو ان (خطا) الامام الحسین (ع) انه ولد واستشهد قبل مجی ء (مسلم) وکتابه، فلم یدر بالحدیث المزعوم علی رسول اللّه، ولم یعلم ان الامه بعد قرنین ستعرف (صحیح مسلم) وتجهل (صحیح الحسین).
عفوا، ایها الشیخ، فقد جهلت الامه (حدیث الثقلین): (انی تارک فیکم ما ان تمسکتم به بعدی لن تضلوا ابدا کتاب اللّه وعترتی اهل بیتی وانهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض)، وهو حدیث رواه (مسلم) فی صحیحه بعد الحسین بقرنین، لقد جهلت الامه هذا الحدیث یوم کان علیها ان تذکره ثم روته بعد ذلک ولم تفهمه هذه الامه التی نسیت وتناست ما صح نصا وما جسده الامام الحسین، مارست الدین علی الطریقه الامویه ومن حاول المقاومه کان مصیره القتل کما اسلفنا من قبل.
ثم یمضی الشیخ فی منطقه ویقول بعدما عدد القتلی ممن عدهم افضل من الحسین وابیه: (ولم یتخذ احد یوم موتهم ماتمایفعلون فیه ما یفعله هولاء الجهله من الرافضه یوم مصرع الحسین) (83).
ثم یناقض نفسه کعادته: (واحسن ما یقال، عند ذکر هذه المصائب وامثالها، ما رواه علی بن الحسین، عن جده رسول اللّه، صلی اللّه علیه وسلم انه قال: ما من مسلم یصاب بمصیبه فیتذکرها وان تقادم عهدها فیحدث لها استرجاعا الا اعطاه اللّه من الاجر مثل یوم اصیب فیها).
اننا نستعرض کلمات ابن کثیر لانها نموذج لحاله التناقض والارتباک التی وقع فیها الکثیرون ممن اذهلهم الحدث وعجزوا عن متابعته وقول کلمه الحق فیه، ومن اولئک الذین ارادوا استتباب الامر لبنی امیه وظنوا ان قضیه آل البیت قد طویت وانتهت فلما اعلن الحسین ثورته وخط کلمه الحق بدمائه علی الارض، وفی السماء بل وفی الکون کله، لجاوا مره اخری الی الکتمان والتزییف لعل الناس ینسون، ولکن هیهات هیهات.
هکذا وصل الرکب الی محط رحاله الاخیر.. الی کربلاء، حیث اذن اللّه ان یستقر الجسد الطاهر لابی عبداللّه الحسین ویبقی شاهدا لکل القیم التی جاء بها محمد بن عبداللّه واورثها المصطفین من عباد اللّه من آل محمد اماما وراء امام، دینا قیما مله ابراهیم حنیفا وما کان من المشرکین.
ویبقی ایضا هذا الجسد الطاهر شاهدا علی الذین (نقضوا غزلهم من بعد) قوه امکاثا واتبعوا سنن من قبلهم شبرا بشبر وذراعا بذراع، اراد اللّه ان یستقر الجسد الطاهر لابی عبداللّه الحسین(ع) فی هذا المکان شاهدا علی فضیحه بنی امیه ومن مهدوا لهم ومن ساروا علی دربهم من المزورین ومن الاخسرین اعمالا الذین ضل سعیهم فی الحیاه الدنیا، وهم یحسبون انهم یحسنون صنعا ومکروا مکرا ومکر اللّه بهم مکرا وهم لا یشعرون، هم قد خططوا لقتل ابی عبداللّه الحسین فی صمت کما قتل الحسن سلام اللّه علیه من دون ان یعرف التاریخ قاتله، وهذا ما اکد علیه ابو عبداللّه فی حواراته المختلفه.
وکان الحسین یعلم ان الاجل لا مفر منه، ولذا کان یتمثل بابیات الشاعر:
اذل الحیاه وذل الممات * وکلا اراه طعاما وبیلا
فان کان لا بد من احداهما * فسیری الی الموت سیرا جمیلا
لقد کان خروج الحسین(ع)، رفضا للاغتیال خلسه وصمتا، وسعیا الی القتل شاهدا شهیدا فی واقعه لا بد من تسجیلها فی القلوب.. حتی القلوب المیته تعجز عن مداراتها، ذلک الاموی البغیض الذی روی کل تفاصیل الواقعه کارها کان شاهدا رغم انفه، وحاول ان یتنصل وحاول ان یتمسح بتکذیب بعض تفاصیل لن تغیر شیئا.
کان الجمیع شاهدا علی عظمه ابی عبداللّه الحسین وعلی عظمه اهل البیت سواء المحبون ام الکارهون، وهکذا تحقق للحسین(ع) ما اراد وخسر بنو امیه ومن مهدوا لهم ومن ساروا علی دربهم.. خسروا معرکه الشرعیه بشکل نهائی، تلک الغلاله الرقیقه من التمسح بالدین زورا وبهتانا سقطت وتمزقت، کان معاویه یرفع شعار الثار للخلیفه المظلوم وقد موه بذلک علی البسطاء، اما الان فان النظام الاموی اسفر عن وجهه الکئیب، وها هو یزیدهم یعریهم وینادی ائمه الکفر من آبائه (فالذین کفروا قطعت لهم ثیاب من نار یصب من فوق رووسهم الحمیم)«الحج/19» عتبه بن ربیعه وشیبه بن ربیعه والولید بن عتبه الذین ارسلوا الی النار بسیف الامام علی(ع) لیشهدوا ویقول:
لیت اشیاخی ببدر شهدوا * جزع الخزرج من وقع الاسل
وها هی واقعه رواها کل اصحاب التواریخ بلا استثناء حتی ابن کثیر الاموی، لقد علم الحسین (ع) کل البشر درسا فی الادراک الواعی للهدف والسعی الی تحقیقه مهما کانت التضحیات.
وهکذا سقطت مره واحده والی الابد کل اقنعه الاسلام الکهنوتی، وتبلور الصراع بین الحق والباطل لیصبح بین الحسین ویزید.
اما اصحاب انصاف المواقف اشباه الرجال فقد سقطوا وادرک الجمیع انهم فی صف الاسلام الاموی، وهکذا یمتد الصراع حتی آخر الزمان لیصبح بین المهدی وارث اهل البیت والسفیانی وارث النهج الاموی.

فی لیله الشهاده، وفی یومها، واصل الحسین الشرح والبیان، جمع اصحابه واهل بیته وخطب فیهم: (اما بعد، فانی لا اعلم اصحابا اولی ولا خیرا من اصحابی، ولا اهل بیت ابر ولا اوصل من اهل بیتی، فجزاکم اللّه عنی جمیعا خیرا.
الا وانی اظن یومنا من هولاء الاعداء غدا الا وانی قد رایت لکم فانطلقوا جمیعا فی حل لیس علیکم منی ذمام، هذا لیل قد غشیکم فاتخذوه جملا.... ثم لیاخذ کل رجل منکم بید رجل من اهل بیتی، ثم تفرقوا فی سوادکم ومدائنکم حتی یفرج اللّه، فان القوم انما یطلبونی ولو قد اصابونی لهوا عن طلب غیری.
فقال له اخوته وابناوه وبنو اخیه وابناء عبداللّه بن جعفر: لم نفعل؟ لنبقی بعدک!؟ لا ارانا اللّه ذلک ابدا.
بداهم بهذا القول العباس بن علی، ثم انهم تکلموا بهذا ونحوه فقال الحسین(ع): یا بنی عقیل حسبکم من القتل بمسلم، اذهبوا قد اذنت لکم، قالوا: فما یقول الناس، یقولون: انا ترکنا شیخنا وسیدنا وبنی عمومتنا خیر الاعمام ولم نرم معهم بسهم، ولم نطعن معه برمح، ولم نضرب معهم بسیف، ولا ندری ما صنعوا، لا واللّه لا نفعل، ولکن تفدیک انفسنا واموالنا واهلونا ونقاتل معک حتی نرد موردک فقبح اللّه العیش بعدک) (84).
وفی روایه، عن ابی جعفر محمد بن علی(ع) انه قال: (ان رسول اللّه(ص) قال: یا بنی انک ستساق الی العراق، وهی ارض قد التقی بها النبیون واوصیاء الانبیاء، وهی ارض تدعی عمورا، وانک تستشهد بها ویستشهد معک جماعه من اصحابک لا یجدون الما من الحدید، وتلا: (قلنا یا نار کونی بردا وسلاما علی ابراهیم)«الانبیاء/69».
تکون الحرب بردا وسلاما علیک وعلیهم فابشروا، فواللّه لئن قتلونا فانا نرد علی نبینا).
فلما اجمع اهل بیته واصحابه علی مواصله الجهاد والسیر الی موضع شهادتهم قال لهم: (فان کنتم قد وطنتم انفسکم علی ما وطنت نفسی علیه فاعلموا ان اللّه یهب المنازل الشریفه لعباده لصبرهم علی احتمال المکاره، وان اللّه، وان کان خصنی مع من مضی من اهلی الذین انا آخرهم بقاء فی الدنیا، من المکرمات بما سهل معها احتمال الکریهات فان لکم شطر ذلک من کرامات اللّه.
واعلموا ان الدنیا حلوها ومرها حلم، والانتباه فی الاخره، والفائز من فاز فیها والشقی من یشقی فیها، او لا احدثکم باول امرنا وامرکم معاشر اولیائنا والمعتصمین بنا لیسهل علیکم احتمال ما انتم له معرضون؟ قالوا: بلی یا ابن رسول اللّه.
قال: ان اللّه خلق آدم واستواه وعلمه اسماء کل شی ء وعرضهم علی الملائکه، جعل محمدا وعلیا وفاطمه والحسن والحسین اشباحا خمسه فی ظهر آدم، وکانت انوارهم تضی ء فی الافاق من السموات والحجب والجنان والکرسی والعرش، فامر الملائکه بالسجود لادم تعظیما له لانه قد فضله بان جعله وعاء لتلک الاشباح التی قد عمت انوارها الافاق فسجدوا الا ابلیس ابی ان یتواضع لجلال عظمته وان یتواضع لانوارنا اهل البیت وقد تواضعت لها الملائکه واستکبر وترفع وکان بابائه ذلک وتکبره من الکافرین).
وبات الحسین واصحابه فی تلک اللیله ولهم دوی کدوی النحل ما بین راکع وساجد وقائم وقاعد، وکان الامام(ع) یتلو قوله تعالی: (ولا یحسبن الذین کفروا انما نملی لهم خیر لانفسهم انما نملی لهم لیزدادوا اثما ولهم عذاب مهین)«آل عمران/178»، وفی لیله الشهاده جلس ابو عبداللّه الحسین یصلح سیفا له، وزینب(ع) جالسه، فانشد:
یا دهر اف لک من خلیل * کم لک بالاشراق والاصیل
من صاحب وطالب قتیل * والدهر لا یقنع بالبدیل
وانما الامر الی الجلیل * وکل حی سالک السبیل
ففهمتها زینب(ع)، فلم تملک نفسها فوثبت تجر ثوبها وانها لحاسره حتی انتهت الیه فقالت: (واثکلاه، لیت الموت اعدمنی الحیاه، الیوم ماتت امی فاطمه وابی علی واخی الحسن، یا خلیفه الماضین.
فنظر الیها الحسین قائلا: یا اختی لا یذهبن بحلمک الشیطان.
وترقرقت عیناه بالدموع وقال: لو ترک القطا لیلا لنام.
فقالت: یا ویلتاه، افتغتصب نفسک اغتصابا فذلک اقرح لقلبی واشد علی نفسی.
ثم لطمت وجهها وهوت الی جیبها فشقته وخرت مغشیا علیها، فقام الیها الحسین فصب علی وجهها الماء، وقال لها: یا اختاه اتق اللّه وتعزی بعزاء اللّه واعلمی ان اهل الارض یموتون واهل السماء لا یبقون وان کل شی ء هالک الا وجه اللّه الذی خلق الخلق بقدرته ویبعث الخلق ویعیدهم وهو فرد وحده.
جدی خیر منی وابی خیر منی وامی خیر منی واخی خیر منی، ولکل مسلم برسول اللّه اسوه حسنه، یا اختی انی اقسمت علیک فابری قسمی لا تشقی علی جیبا ولا تخمشی علی وجها ولا تدعی علی بالویل والثبور اذا انا هلکت، ثم جاء بها حتی اجلسها عند علی بن الحسین ثم خرج الی اصحابه) (85).
ما اروع هذه البلاغات الحسینیه التی تلین الحدید، ولکن القوم قست قلوبهم فهی کالحجاره او اشد قسوه، (وان من الحجاره لما یتفجر منه الانهار وان منها لما یشقق فیخرج منه الماء وان منها لما یهبط من خشیه اللّه)«البقره/74».
وربما سال سائل:
لماذا خاطب الحسین القوم؟، هل کانت به رغبه فی الرجوع او النجاه فاحتاج ان یقنعهم لیبقوا علیه؟، الاجابه یدرکها الذین وعوا دور حمله الرسالات السماویه من الانبیاء والائمه علیهم السلام.
فهذا نوح(ع) یقول: (قال رب انی دعوت قومی لیلا ونهارا× فلم یزدهم دعائی الا فرارا× ثم انی دعوتهم جهارا×، ثم انی اعلنت لهم واسررت لهم اسرارا)«نوح/ 95».
فها هو نبی اللّه نوح(ع) یلح علی قومه داعیا لیلا ونهارا وسرا وجهارا، والقوم لا یزدادون الا عتوا واستکبارا، وها هو رب العزه القادر علی تعجیل عقابهم یمهلهم المره تلو الاخری عساهم یرجعون ویقبلون الیوم ما رفضوه بالامس، ولکن هیهات، یاتی هولاء یوم القیامه یقولون: (قالوا ربنا غلبت علینا شقوتنا وکنا قوما ضالین)«المومنون/ 106».
ثم اننا نری ان مهمه ابی عبداللّه الحسین(ع) کانت بالغه الصعوبه، فقوم نوح لا یدعون الاسلام، اما الیزیدیون فکانوا یدعون الاسلام وما زالوا الی یومنا هذا یدعون انهم وحدهم اصحاب الفهم الصحیح للاسلام، کیف یتاتی هذا وقد قتلوا ابن بنت نبیهم الذی قال عنه رسول اللّه(ص): (حسین منی وانا من حسین، احب اللّه من احب حسینا، حسین سبط من الاسباط) (رواه الترمذی وقال حدیث حسن)، وهو الذی قال عنه رسول اللّه(ص) (فیما رواه احمد): (نظر النبی اللّه(ص)، الی علی والحسن والحسین وفاطمه فقال: انا حرب لمن حاربکم وسلم لمن سالمکم)، وفی روایه اخری لاحمد: (من احبهما فقد احبنی ومن ابغضهما فقد ابغضنی).
اذا فالموقف الحسینی میزان ومعیار یمیز بین الحق والباطل.
وهذه حقیقه واضحه من خلال النصوص الکثیره المتواتره فی خصائص اهل بیت النبوه او تلک الوارده فی حق الحسین(ع) علی سبیل الخصوص، والذی زاد الامر وضوحا هو الدلیل العملی الذی قدمه الحسین(ع) علی صحه ما ورد فی فضل اهل البیت علیهم السلام، فاین کان الاخرون من هذه الفتن التی هاجمت الامه المسلمه من کل جانب؟، این موقف الدفاع العملی عن قیم الاسلام؟، سوال لا نجد له اجابه الا فی تحرک الحسین(ع)، ذلک التحرک الذی کان مقدمه لکل الحرکات الثوریه فی تاریخ الامه الاسلامیه، والامه الان وهی تعیش لحظات حرجه فی تاریخها فی حاجه لاستلهام هذه الروح الحسینیه والاقتباس من نورها لعلنا نتمکن من اضاءه هذا الظلام الحالک.
اننا فی امس الحاجه لاستلهام ذلک النور الحسینی لاضاءه هذه الظلمات وتحدید طریق المسیر، ظلمات فوقها فوق بعض، ومن لم یجعل اللّه له نورا فما له من نور.

وقبل ان نصل الی بلاغات الحسین، فی یوم المقتل، نستعرض نموذجا من نماذج (الابناء) الذین باعوا آخرتهم بدنیا غیرهم، انه عمر بن سعد بن ابی وقاص، فقد کان الرجل یبحث عن دور فی خدمه بنی امیه، فارسله ابن زیاد الی بلاد فارس واعطاه عهدا علی الری، ثم استدعاه وامره بالسیر الی الحسین(ع) وقال له:
(سر الی الحسین فاذا فرغنا مما بیننا وبینه سرت الی عملک.
فقال له عمر بن سعد: ان رایت ان تعفینی فافعل.
قال: نعم علی ان ترد لنا عهدنا.
فاستمهله ابن سعد حتی ینظر ثم عاد الیه مجیبا ومنفذا امر سیده ابن زیاد) (86).
ولنا هنا وقفه، الرجل یرید الاماره ولا یطیق الصبر عنها ولا مانع لدیه من ارتکاب ای جرم لیجلس بضعه ایام علی الکرسی، وبنو امیه ائمه الضلال هم والشیطان سواء، یعدهم ویمنیهم وما یعدهم الشیطان الا غرورا، یسوقون الناس من رغباتهم وشهواتهم ومکامن ضعفهم.
فلما سار بجیشه لملاقاه الحسین دعاه الحسین لملاقاته وناجاه طویلا وقال له الحسین(ع): (ویل لک یا ابن سعد، اتقاتلنی وانا ابن من علمت.
ذر القوم، وکن معی فانه اقرب الی اللّه تعالی.
فقال ابن سعد: اخاف ان یهدم داری.
فقال الحسین(ع): انا ابنیها لک.
فقال: اخاف ان توخذ ضیعتی.
فقال(ع): انا اخلف علیک خیرا منها من مالی بالحجاز.
ثم قال: لی عیال وسکت.
فانصرف عنه الحسین(ع) وهو یقول: مالک ذبحک اللّه علی فراشک عاجلا ولا غفر لک یوم حشرک، فواللّه انی لارجو ان لا تاکل من بر العراق الا یسیرا.
فقال ابن سعد: فی الشعیر کفایه عن البر) (87).
ای خزی هذا وای عار تحس به الارض وهولاء الاوغاد یسیرون علیها، یخرج لقتل ابن بنت رسول اللّه لانه یخشی علی ضیعته ویخشی ان یضیع ماله، اما عن دینه فلا یسال، ثم یزعم بعض الباحثین ان هذا القاتل الماجور من خیر القرون، وهل رضی عنه ابن زیاد وسیده یزید؟، لا واللّه، لقد احسوا منه شیئا من التردد فی الاقدام علی قتل الحسین وذهب الوشاه الی سیده ابن زیاد فارسل الیه: (اما بعد، فانی لم ابعثک الی حسین لتکف عنه ولا لتطاوله ولا لتمنیه السلامه والبقاء، ولا لتقعد له عندی شافعا، انظر فان نزل حسین واصحابه علی الحکم واستسلموا فابعث بهم الی سلما، وان ابوا فازحف الیهم حتی تقتلهم وتمثل بهم فانهم لذلک مستحقون، فان قتل حسین فاوط ی ء الخیل صدره وظهره فانه عاق مشاق قاطع ظلوم ولیس دهری فی هذا ان یضر بعد الموت شیئا، ولکن علی قول لو قد قتلته فعلت هذا به، ان انت رضیت لامرنا جزیناک جزاء السامع المطیع، وان ابیت فاعتزل عملنا وجندنا وخل بین شمر بن ذی جوشن وبین العسکر فانا قد امرناه بامرنا، والسلام).
هذه هی شریعه بنی امیه وهی شریعه فرعون نفسها وشریعه کل طاغیه، ان ابن زیاد، والی یزید یحاصر الحسین بن علی، وابن بنت رسول اللّه، ویخیره بین الاستسلام التام والذل الزوام او القتل علی هذه الطریقه الهمجیه، ثم یقول بعض المورخین ان هولاء کانوا یحکمون بالشریعه الاسلامیه، رجل لم یسل سیفا لیقتل مسلما او کافرا، رجل کل ذنبه انه یامر بالمعروف وینهی عن المنکر یکون هذا مصیره، ای خزی وعار تحمله الارض اذا حملت هولاء الاوغاد علی ظهرها، وهذا عمر بن سعد لم یتجاوز، کما یری بعضهم، وان له اجرا واحدا، لانه مجتهد فی قتله لابن بنت رسول اللّه (ان لعنه اللّه علی الظالمین× الذین یصدون عن سبیل اللّه ویبغونها عوجا وهم بالاخره کافرون)«الاعراف/44-45».
هذا هو صنیع بنی امیه مع خیر هذه الامه، اما وابا، فکیف صنیعهم مع بقیه الامه؟!!، انها سیاسه الاستعباد والعبودیه التی ورثناها منهم الی یومنا هذا.
لم تکن قضیه فردیه ولا شخصیه کما یحاول انصار الحزب الاموی تسویغ مقتل الحسین(ع) او تسویغ استمرارهم فی السلطه بالمعطیات نفسها والاسالیب عینها، یشیرون علی خط ی آبائهم واجدادهم، مثل: معاویه، ویزید، وزیاد، وابن زیاد، وعمر بن سعد، وشمر بن ذی الجوشن.

لا باس ان نرجع قلیلا الی بدایات هذا الیوم، وابن زیاد یرسل رساله الی الحر بن یزید مع یزید بن زیاد الکندی یامره (ان یجعجع بالحسین ویقول له: فلا تنزله الا بالعراء فی غیر حصن وعلی غیر ماء) (88).
فقال له ابو الشعثاء، وکان من انصار الحسین(ع): ویلک ماذا جئت فیه؟، قال یزید: اطعت امامی ووفیت بیعتی.
فقال له ابو الشعثاء: عصیت ربک واطعت امامک فی هلاک نفسک، کسبت العار والنار.
قال تعالی: (وجعلناهم ائمه یدعون الی النار ویوم القیامه لا ینصرون)«القصص/41».
انظروا الی ذلک الفهم العظیم لصاحب الحسین، حقا انها امامه فی مواجهه امامه.

اما حزب بنی امیه حزب الشیطان، فجعلوا من السلطه القاهره امامه یفرقون بها بین الحق والباطل، واسبغوا علی الطواغیت من صفات ائمه الحق، واستعانوا بالمتنسکین ادعیاء القداسه من وضاع الاحادیث، وفقهاء السوء ما یمکنهم من التمویه علی الجمهور ویعینهم علی استخدام المصطلح الدینی فی خدمه دوله الطاغوت، فاذا احدث هولاء من الاحداث ما تعجز اجهزه التسویغ عن القیام بمهمتها نحوه قالوا: (ان هذا اجتهاد (وللائمه) ان یجتهدوا فاذا اخطاوا فلهم اجر واحد، وان اصابوا فلهم اجران)، وان لم ینجح التسویغ فی الاقناع قال فقهاء السوء للناس: (علیکم ان تصبروا علی السلاطین وظلمهم الا ان تروا کفرا بواحا).
وهم لم یصرحوا ابدا بحقیقه هذا الکفر البواح.
ان هولاء المتنسکین لم یروا باسا، ولا فسقا، ولا کفرا بواحا فی ان یلی امر الامه فرعون مثل معاویه او یزید! ولا یرون واجبا علیهم نصره ابی الاحرار ابی عبداللّه الحسین! وهم لم یروا ای کفر ولا معصیه للّه فی سفک دماء العتره الطاهره! هذا اذا عرفنا من هم من هولاء؟ وما هو منهجهم؟ وما هی اسماوهم؟ لقد راینا العتره الطاهره ولم نر غیرها، راینا اشباح رجال یرضون برکعات فی بیت اللّه الحرام او بعض کلمات یزیلون بها العتب.
فها هو ابن کثیر یروی عن ابن عمر، فی البدایه والنهایه، ان رجلا ساله عن دم البعوض یصیب الثوب فقال: (انظروا الی هذا یسالنی عن دم البعوض، وقد قتلوا ابن النبی(ص)، وسمعت النبی صلی اللّه علیه وآله یقول: هما ریحانتای من الدنیا) (89).

ثم جاء صباح عاشوراء، ووقف الحسین(ع) یدعو ربه: (اللهم انت ثقتی فی کل کرب ورجائی فی کل شده، وانت لی فی کل امر نزل بی ثقه وعده، کم من هم یضعف فیه الفواد وتقل فیه الحیله ویخذل فیه الصدیق ویشمت فیه العدو انزلته بک وشکوته الیک رغبه منی الیک عمن سواک ففرجته وکشفته فانت ولی کل نعمه وصاحب کل حسنه ومنتهی کل رغبه) (90).
ثم ان الحسین اضرم نارا وراء البیوت لئلا یاتیه اعداء اللّه من الخلف، فجاءه شمر بن ذی الجوشن وقال: (یا حسین استعجلت النار فی الدنیا قبل یوم القیامه؟، فقال الحسین: من هذا؟، کانه شمر بن ذی الجوشن؟ فقالوا: نعم اصلحک اللّه، هو.. هو. فقال: یا ابن راعیه المعزی انت اولی بها صلیا.
فقال مسلم بن عوسجه: یا ابن رسول اللّه جعلت فداک الا ارمیه بسهم.
فانه قد امکننی ولیس یسقط سهم، فالفاسق من اعظم الجبارین.
فقال له الحسین: لا ترمه فانی اکره ان ابداهم) (91).
سلام اللّه علیک یا ابا عبداللّه، ها انت، وانت فی قمه المواجهه مع اعداء اللّه من بنی امیه محافظا علی موقف فقهی، واخلاقی، وعقائدی راسخ.
سلام اللّه علیک یا من انت من نور ابیک وامک، ومن نور رسول اللّه(ص)، فالامام علی(ع) لم یبدا اعداءه، اعداء اللّه یوما بقتال لا اصحاب الجمل، ولا الخوارج، ولا بنی امیه یوم صفین، فالقوم ادعیاء اسلام دخلوا هذا الدین من بوابه النبوه، ولسنا بصدد تکفیرهم ولا استباحه دمائهم (فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم)«البقره/194»، (فلا عدوان الا علی الظالمین)«البقره/193».
هذا هو المبدا الراسخ فی العلاقه بین ابناء الامه المنتمین الیها حتی ولو کان ذلک بمجرد الاسم والادعاء.
وان فتح باب التکفیر وقتل المسلمین، حتی الادعیاء منهم، فان ذلک یعنی فتح باب فتنه لا یغلق.
یقول ابن جریر الطبری، وهو یتحدث عن یوم عاشوراء، ضمن حدیثه عن احداث سنه (61ه) ما نصه: (فلما دنا منه القوم عاد براحلته فرکبها ثم نادی باعلی صوته بصوت عال یسمع جل الناس: (ایها الناس، اسمعوا قولی ولا تعجلونی حتی اعظکم بما هو حق لکم علی، وحتی اعتذر الیکم من مقدمی علیکم.
فان قبلتم عذری وصدقتم قولی واعطیتمونی النصف کنتم بذلک اسعد ولم یکن لکم علی سبیل، وان لم تقبلوا منی العذر ولم تعطوا النصف من انفسکم (فاءجمعوا امرکم وشرکاءکم ثم لا یکن امرکم علیکم غمه ثم اقضوا الی ولا تنظرون)«یونس/71»، (ان ولی اللّه الذی نزل الکتاب وهو یتولی الصالحین)«الاعراف/196».
قال فلما سمع اخواته کلامه هذا صحن وبکین وبکی بناته فارتفعت اصواتهن فارسل الیهن اخاه العباس بن علی وعلیا ابنه وقال لهما: اسکتاهن فلعمری لیکثرن بکاوهن(...) (92) فلما سکتن حمد اللّه واثنی علیه وذکر اللّه بما هو اهله وصلی علی محمد صلی اللّه علیه وعلی ملائکته وانبیائه فذکر من ذلک ما اللّه اعلم وما لا یحصی ذکره، «فقال الراوی »: فواللّه ما سمعت متکلما قط قبله ولا بعده ابلغ فی منطق منه.
ثم قال: اما بعد فانسبونی فانظروا من انا ثم ارجعوا الی انفسکم وعاتبوها فانظروا هل یحل لکم قتلی وانتهاک حرمتی؟ الست ابن بنت نبیکم صلی اللّه علیه وسلم ی ی ی ی وابن وصیه، وابن عمه، واول المومنین باللّه والمصدق لرسوله بما جاء به من عند ربه؟ اولیس حمزه سید الشهداء عم ابی؟ اولیس جعفر الشهید الطیار ذو الجناحین عمی؟ اولم یبلغکم قول مستفیض فیکم ان رسول اللّه صلی اللّه تعالی علیه وآله وسلم قال لی ولاخی: هذان سیدا شباب اهل الجنه؟ فان صدقتمونی بما اقول، وهو الحق، واللّه ما تعمدت کذبا مذ علمت ان اللّه یمقت علیه اهله ویضر به من اختلقه، وان کذبتمونی فان فیکم من ان سالتموه عن ذلک اخبرکم، سلوا جابر بن عبداللّه الانصاری او ابا سعید الخدری او سهل بن سعد الساعدی او زید بن ارقم او انس بن مالک یخبروکم انهم سمعوا هذه المقاله من رسول اللّه صلی اللّه علیه وسلم لی ولاخی، افما هذا حاجز لکم عن سفک دمی؟! فقال له شمر بن ذی الجوشن:
هو یعبداللّه علی حرف ان کان یدری ما تقول.
فقال له حبیب بن مظاهر: واللّه انی لاراک تعبد اللّه علی سبعین حرفا، وانا اشهد انک صادق ما تدری ما یقول قد طبع اللّه علی قلبک.
ثم قال لهم الحسین: فان کنتم فی شک من هذا القول افتشکون اثرا ما انی ابن بنت نبیکم فواللّه ما بین المشرق والمغرب ابن بنت نبی غیری منکم ولا من غیرکم، انا ابن بنت نبیکم خاصه، اخبرونی، اتطلبونی بقتیل منکم قتلته او مال لکم استهلکته او بقصاص من جراحه؟.
قال: فاخذوا لا یکلمونه، قال: فنادی: یا شبث بن ربعی ویا حجار بن ابجر ویا قیس بن الاشعث ویا یزید بن الحارث الم تکتبوا الی ان قد اینعت الثمار واخضر الجناب وطمت الجمام وانما تقدم علی جند لک مجند فاقبل.
قالوا له: لم نفعل.
فقال: سبحان اللّه، بلی واللّه لقد فعلتم، ثم قال: ایها الناس اذ کرهتمونی فدعونی انصرف عنکم الی مامنی من الارض قال: فقال له قیس بن الاشعث: او لا تنزل علی حکم بنی عمک.
فانهم لن یروک الا ما تحب ولن یصل الیک منهم مکروه.
فقال له الحسین: انت اخو اخیک اترید ان یطلبک بنو هاشم باکثر من دم مسلم بن عقیل؟ لا واللّه لا اعطیهم بیدی اعطاء الذلیل ولا اقر اقرار العبید، عباد اللّه انی عذت بربی وربکم ان ترجمون، اعوذ بربی وربکم من کل متکبر لا یومن بیوم الحساب) (93).

کانت هذه بلاغات ابی عبداللّه الحسین(ع)، وهی واضحه فی اقامه الحجه علی هولاء الحاضرین، ومن ثم الی اسماع الامه الاسلامیه الی قیام الساعه.
هذا البلاغ کان لا بد منه لیمحص اللّه الذین آمنوا ویمحق الکافرین، ولا یقول قائلهم یوم الهول اذ القلوب لدی الحناجر کاظمین: واللّه ما علمنا حقیقه الضحیه ولو علمنا ما فعلنا، او علمنا ولکنا لم نکن نعرف خصائصه ومزایاه لان بنی امیه موهوا علینا.
ها هی الحقیقه کامله بمنطقها، ولکم ان تختاروا اما نارا تلظ ی لا یصلاها الا الاشقی الذی کذب وتولی او نجاه من النار، وقد اختار الحر الریاحی، قائد الکتیبه الاولی، الجنه وانضم الی الحسین(ع) قائلا: (انی واللّه اخیر نفسی بین الجنه والنار، وواللّه لا اختار علی الجنه شیئا ولو قطعت وحرقت، ثم ضرب فرسه فلحق بحسین(ع) فقال له: جعلنی اللّه فداک یا ابن رسول اللّه انا صاحبک الذی حبستک عن الرجوع وسایرتک فی الطریق وجعجعت بک فی هذا المکان، واللّه الذی لا اله الا هو ما ظننت ان القوم یردون علیک ما عرضت علیهم ابدا ولا یبلغون منک هذه المنزله، فقلت فی نفسی لا ابالی ان اطیع القوم فی بعض امرهم ولا یرون انی خرجت من طاعتهم، واما هم فسیقبلون من حسین هذه الخصال التی یعرضها علیهم، وواللّه لو ظننت انهم لا یقبلونها منک ما رکبتها منک وانی قد جئتک تائبا مما کان منی الی ربی ومواسیا لک بنفسی حتی اموت بین یدیک افتری ذلک لی توبه؟.
قال: نعم، یتوب اللّه علیک ویغفر لک، ما اسمک؟.
قال: انا الحر بن یزید.
قال: انت الحر کما سمتک امک، انت الحر ان شاء اللّه فی الدنیا والاخره) (94).
ان الحر هو احد النماذج البشریه، رجل یعیش فی وسط الناس، له بقیه ضمیر، لا یری کل معایب القوم، یعتقد انه بامکانه الحفاظ علی بعض القیم الصحیحه، ولکن القوم لا یریدون من یحافظ علی المبادی ء، وقد تسابق الاشراف والساده فی مناصرتهم وسنری بعد ذلک کیف ان ابن سعد رمی الحسین(ع) باول سهم وقال: (اشهدوا انی اول من رمی)، انه التسابق من اجل الذل.
ثم تقدم الحر، رحمه اللّه، مخاطبا القوم: (لامکم الهبل والعبر، اذ دعوتموه حتی اذا اتاکم اسلمتموه وزعمتم انکم قاتلوا انفسکم دونه ثم عدوتم علیه لتقتلوه، امسکتم بنفسه واخذتم بکظمه واحطتم به من کل جانب فمنعتموه التوجه فی بلاد اللّه العریضه حتی یامن ویامن اهل بیته، واصبح فی ایدیکم کالاسیر لا یملک لنفسه نفعا ولا یدفع ضرا، وخلاتموه ونساءه وصبیانه واصحابه عن ماء الفرات الجاری الذی یشربه الیهودی والمجوسی والنصرانی وتمرغ خنازیر السواد وکلابه وها هم قد صرعهم العطش، بئسما خلفتم محمدا فی ذریته لا اسقاکم اللّه یوم الظما ان لم تتوبوا وتنزعوا عما انتم علیه من یومکم هذا فی ساعتکم هذه.
فحملت علیه رجاله لهم ترمیه بالنبل) (95).
ویضیف الطبری قائلا: (ثم زحف عمر بن سعد نحوهم ثم رمی وقال: اشهدوا انی اول من رمی) (96).
وهنا ایضا لا بد لنا من تعلیق، ها هو الحر رضوان اللّه علیه یخاطب القوم محاولا ایقاظ الضمائر التی ماتت ویسالهم عن مسوغات ذلک المسلک الغریب لبنی امیه فی مواجهه الحسین.
حصار لرجل فی مکانه الحسین، ومنزلته لمجرد اتخاذ موقف معارض لبیعه یزید، مع ملاحظه ان مسلسل السلوک الاموی کان غیر مسبوق فی تاریخ العرب والمسلمین، فلم یکن للاسلام ولا للعرب دوله قبل ظهور الاسلام وحینما جاء محمد بن عبداللّه علیه وعلی آله افضل الصلاه واتم السلام وبعد ثلاثه وعشرین عاما من المقاومه المشرکه بقیاده بنی امیه وکهفهم ابی سفیان، صار للمسلمین دوله عاصمتها المدینه واحدی ولایاتها دمشق، ولولا ذلک لما کان لاحد من بنی امیه ذکر، وذلک ما قاله الحسین(ع) لمعاویه: (ولولا الدین الذی جاء به محمد(ص) لکان افضل شرفک رحله الشتاء والصیف)، والعجیب ان بنی امیه صار لهم نصیب فی هذه الدوله التی حاربوها منذ المیلاد.
ثم تدهورت الامور لیصبحوا حکاما لدوله لم یوفروا جهدا فی حرب موسسها رسول اللّه(ص)، وهذا من اشد العجب، وصاروا یوسسون مسلکا وسننا لهم فهم اول من قتل الناس عقابا لهم علی ابداء الرای (حجر بن عدی) واصحابه وهذه سابقه تاریخیه لم یعرفها عرب الجاهلیه، وهم اول من طاف برووس المعارضین السیاسیین فی نواحی البلدان (عمرو بن الحمق ی ی ی ی الخزاعی) وهذه سابقه تاریخیه اخری.
ثم ها هم یعاقبون الحسین(ع)، سبط النبی، عقابا مخترعا یوسسون به لکل فرعون یاتی من بعدهم، فهم یحرمونه من شرب الماء، ثم ها هو ابن زیاد یامر بان تطا الخیل صدر الحسین وظهره، ثم هم بعد انتهاء الفاجعه یطوفون برووس الشهداء من بلد الی بلد، ویطوفون ببنات رسول اللّه(ص) سبایا، ولا اعتقد انهم اغلقوا باب الاجتهاد فی قمع احرار هذه الامه فهذا هو الباب الوحید للاجتهاد الذی ظل مفتوحا بعدما تم تعلیب الدین فی قوالب جامده من صنعهم ومن صنع اشیاعهم.
وزادوا الاتون من بعدهم انهم فتحوا ابواب الاستیراد لاسالیب القمع ووسائله ولم یکتفوا بالاجتهاد المحلی فسحقا لهولاء وهولاء.
نعم اذا کان ائمه اهل البیت بحق هم ائمه الهدی فقد کان بنو امیه من دون شک هم ائمه الضلاله وصدق تعالی (وجعلناهم ائمه یدعون الی النار ویوم القیامه لا ینصرون)«القصص/41».
فاض النبع الحسینی یعط ی آخر ما عنده، فی حیاته، فخطبهم فی یوم الفاجعه عده خطب فقال: (الحمد للّه الذی خلق الدنیا فجعلها دار فناء وزوال متصرفا باهلها حالا بعد حال فالمغرور من غرته والشقی من فتنته فلا تغرنکم هذه الحیاه الدنیا فانها تقطع رجاء من رکن الیها وتخیب طمع من طمع فیها، واراکم قد اجتمعتم علی امر قد اسخطتم اللّه فیه علیکم، فاعرض بوجهه الکریم عنکم واحل بکم نقمته وجنبکم رحمته، فنعم الرب ربنا وبئس العبید انتم، اقررتم بالطاعه وآمنتم بالرسول محمد ثم انکم زحفتم الی ذریته تریدون قتلها، لقد استحوذ علیکم الشیطان فانساکم ذکر اللّه العظیم، فتبا لکم وما تریدون، انا للّه وانا الیه راجعون، هولاء قوم کفروا بعد ایمانهم فبعدا للقوم الظالمین).
کان الحسین(ع) یحاول تحریر هذه العقول من ذل العبودیه لغیر اللّه، ولکن هیهات هیهات (کیف یهدی اللّه قوما کفروا بعد ایمانهم وشهدوا ان الرسول حق وجاءهم البینات واللّه لا یهدی القوم الظالمین)«آل عمران/86».
کان القوم یصرون علی التشویش علی ابی عبداللّه الحسین لئلا یتمکن من ابلاغ حجته الی الناس فقال لهم مغضبا: (ما علیکم ان تنصتوا الی فتسمعوا قولی وانما ادعوکم الی سبیل الرشاد فمن اطاعنی کان من المرشدین ومن عصانی کان من المهلکین، وکلکم عاص لامری غیر مستمع لقولی قد انخزلت عطیاتکم من الحرام وملئت بطونکم من الحرام فطبع اللّه علی قلوبکم، ویلکم الا تنصتون؟ الا تسمعون؟.
فتلاوم اصحاب عمر بن سعد وقالوا:
انصتوا له.
فسکت الناس فقال(ع): تبا لکم ایها الجماعه وترحا، احین استصرختمونا والهین مستنجدین فاصرخانکم مستعدین، سللتم علینا سیفا فی رقابنا وحششتم علینا نار الفتن التی جناها عدونا وعدوکم فاصبحتم البا علی اولیائکم ویدا علیهم لاعدائکم بغیر عدل افشوه فیکم ولا امل اصبح لکم فیهم الا الحرام من الدنیا انالوکم وخسیس عیش طمعتم من غیر حدث کان منا ولا رای تفیل لنا فهلا لکم الویلات، اذ کرهتمونا ترکتمونا فتجهزتموها والسیف لم یشهر والجاش طامن والرای لم یستصحف ولکن اسرعتم علینا کطیره الدباء وتداعیتم الیها کتداعی الفارش، فقبحا لکم فانما انتم من طواغیت الامه وشذاذ الاحزاب ونبذه الکتاب ونفثه الشیطان وعصبه الاثام ومجرمی الکتاب ومطفئی السنن وقتله اولاد الانبیاء ومبیدی عتره الاوصیاء وملحقی العار بالنسب وموذی المومنین وصراخ ائمه المستهزئین الذین جعلوا القرآن عضین، وانتم ابن حرب واشیاعه تعتمدون وایانا تخذلون، اجل واللّه الخذل فیکم معروف وتحث علیه عروقکم وتوارثته اصولکم وفروعکم وثبتت علیه قلوبکم وغشیت به صدورکم فکنتم اخبث شی ء سنخا للناصب واکله للغاصب، الا لعنه اللّه علی الناکثین الذین ینقضون الایمان بعد توکیدها وقد جعلتم اللّه علیکم کفیلا فانتم واللّه هم.
الا ان الدعی ابن الدعی قد رکز بین ی ی ی ی اثنتین بین السله والذله، وهیهات منا اخذ الدنیه ابی اللّه ذلک ورسوله وجدود طابت وحجور طهرت وانوف حمیه ونفوس ابیه لا نوثر طاعه اللئام علی مصارع الکرام، الا انی قد اعذرت وانذرت الا انی زاحف بهذه الاسره علی قله العدد وخذله الاصحاب.
ثم انشا(ع) یقول:
فان نهزم فهزامون قدما وان نهزم فغیر مهزمینا الا انهم لا یلبثون بعدها الا کریثما یرکب الفرس حتی تدور بکم الرحی، عهد عهده الی ابی عن جدی، فاجمعوا امرکم وشرکاءکم فکیدونی جمیعا ثم لا تنظرون، انی قد توکلت علی اللّه ربی وربکم، ما من دابه الا وهو آخذ بناصیتها ان ربی علی صراط مستقیم، اللهم احبس عنهم قطر السماء وابعث علیهم سنین کسنی یوسف فانهم غرونا وکذبونا وخذلونا وانت ربنا علیک توکلنا والیک انبنا والیک المصیر).
ثم دعا عمر بن سعد فقال له: (یا عمر انک تقتلنی فتزعم ان یولیک الدعی ابن الدعی بلاد الری وجرجان، واللّه لا تهنا بذلک ابدا، عهد معهود، فاصنع ما انت صانع فانک لا تفرح بعدی ابدا بدنیا ولا آخره وکانی براسک علی قصبه بالکوفه یتراماه الصبیان ویتخذونه غرضا بینهم.
فغضب ابن سعد).
ان هذه الخطبه الاخیره تصف حال هذه الامه وصفا بلیغا فی ماضیها وحاضرها، انه وصف الخبیر، فقد امتلات البطون من الحرام وهی سیاسه مبرمجه لکل الفراعنه تتمثل فی اذلال الرعیه وکسر ارادتهم من خلال اتاحه الفرصه لهم کی ینالوا من الحرام فیصبح الکل فی الذنب سواء، لا یستطیع امثال هولاء ان یرفعوا رووسهم فی وجه شیاطینهم، ثم هم یتمادون فی عدوانهم علی من جاء یخلصهم من الظلم والجور.
ولا امل لهولاء الاتباع الا البقاء علی قید الحیاه، فلا یلحقهم الطواغیت بالاخره التی منها یفرون، ثم عدد(ع) آثام بنی امیه وجرائمهم فی حق الاسلام ولکن هیهات هیهات ان یفیق الضالون من غفوتهم، فبعدا للقوم الظالمین.
ثم ها هو ینبه ابن سعد الی مصیره الاسود الذی ینتظره جزاءا وفاقا علی دوره الانتهازی القذر هو وکل من علی شاکلته من روساء العبید، وهو دور موجود فی کل النظم الطاغوتیه التی تستخدم هولاء الازلام فی قتل الاحرار، واخماد انفاسهم، ثم تفشل فی حمایتهم وتترکهم لمصیرهم المحتوم، او تضحی بهم لاخماد غضب الجماهیر اذا التهب الغضب وتحملهم المسوولیه، فهم قد قتلوا وسفکوا الدماء من دون رضا الطاغوت الاکبر، وهولاء فقط هم الذین سمعوه یصدر هذه الاوامر الاجرامیه التی تصدر بصوره شفهیه دائما ولم تکن یوما ما مکتوبه، وهو ضرب من البلاهه والخداع فسلسله الاجرام مثل سلسله الحق متواصله دائما ویصعب ان یفعل هولاء الطواغیت الصغار شیئا لا یریده الکبار، وقد اخبره ابو عبداللّه(ع) بمصیره الاسود وقال له انه لا ینال شیئا مما وعد به من ملک الری وبلاد جرجان.
هکذا مضی یوم العاشر من محرم عام 61 للهجره، وقد استشهد الامام الحسین بن علی(ع) سبط رسول اللّه، وهو ینشد:
فان نغلب فغلابون قدما * وان نغلب فغیر مغلبینا
اذا ما الموت ترفع عن اناس * فلا کله اناخ باخرینا
فلو خلد الملوک اذا خلدنا * ولو بقی الکلام اذا بقینا
فقل للشامتین بنا افیقوا * سیلقی الشامتون کما لقینا

استشهد الحسین ومعه اکثر من سبعین من اهل بیته وصحبه الابرار الاطهار علی نحو ما هو مذکور فی کتب التاریخ، وهو ما لا مجال لذکره فی هذا المولف، وما کان غرضنا هنا ان نشرح تفاصیل مسیر الحسین من المدینه المنوره الی مثواه الطاهر بکربلاء وانما کان هدفنا ان نشرح مسلسل الصراع بین الحق والباطل علی قیاده هذه الامه المنکوبه، وکیف کان استشهاد الامام الحسین علی هذا النحو الفاجع حلقه جوهریه فی هذا المسلسل، کانت له مقدماته المبکره منذ بعثه المصطفی الاکرم(ص) واسلام من اسلم من الناس صدقا او نفاقا، وکیف تفاعلت بعض النفوس البشریه مع الدین الجدید.
اما مقاومه واضحه وفجه منذ البدایه وهو امر ثبت عدم جدواه بالنسبه لهم فجاء فتح مکه لیقضی علی هذا النوع من المقاومه ولیغیر اعداء الاسلام اسلوبهم الی الالتفاف والنفاق والتدرج وصولا الی تحقیق الهدف المطلوب، مسلمون یحملون شکل الاسلام لا مضامینه الحقیقیه وما عرضناه نماذج منه فیما سبق، وقد نجحت عملیه الالتفاف الی حد ان ورثه الکتاب من آل محمد انتقلوا من موقع التوجیه والریاده الی موقع المقاومه التی تحاول استعاده مواقعها المفقوده.
کان الامام علی(ع) فی موقع المقاومه لهذا التیار الذی استشری کالسرطان فی جسد الامه علی الرغم من وصوله الی سده الخلافه، ولکنها کانت حقبه قصیره کالحلم، وتناوشته انیاب الافاعی من کل اتجاه حتی استشهد سلام اللّه علیه، وقبل الامام الحسین(ع)، اضطر الامام الحسن السبط(ع) الی اختیار موقع المعارضه السلمیه، ثم انتقل الحسین الشهید الی موقع المقاومه النشطه کما شرحنا لانها لم تکن حربا بالمعنی المفهوم.

بقی ان نسجل ما کشفته الاحداث عن معانی خروج حرائر اهل البیت علیهم السلام مع الحسین بالاضافه الی ما سبق ذکره من معان.
لقد قتل الحسین(ع) ولم یشهد احد من المومنین هذه الجریمه الا حرائر اهل بیت النبوه، من ینعاک اذا یا ابا عبداللّه الا بنات علی وفاطمه؟، ها هی زینب(ع) حتی تمر بالحسین(ع) صریعا فتبکیه، وتقول: (یا محمداه یا محمداه صلی علیک ملائکه السماء هذا الحسین بالعرا مرمل بالدما مقطع الاعضا، یا محمداه وبناتک سبایا وذریتک مقتله تسفی علیها الصبا.
فابکت واللّه کل عدو وصدیق) (97).
ثم ها هی اسیره فی مجلس ابن زیاد، فیسال: (من هذه الجالسه؟.
فلم تکلمه، فقال ذلک ثلاثا کل ذلک لا تکلمه، فقال بعض امائها: هذه زینب ابنه فاطمه.
فقال لها عبیداللّه: الحمد للّه الذی فضحکم وقتلکم واکذب احدوثتکم.
فقالت: الحمد للّه الذی اکرمنا بمحمد صلی اللّه علیه وسلم وطهرنا تطهیرا لا کما تقول انت، انما یفتضح الفاسق ویکذب الفاجر.
قال: کیف رایت صنع اللّه باهل بیتک؟.
قالت: کتب علیهم القتل فبرزوا الی مضاجعهم وسیجمع اللّه بینک وبینهم فتحاجون الیه وتخاصمون عنده.
قال: فغضب ابن زیاد واستشاط.
قال له عمر بن حریث: اصلح اللّه الامیر انما هی امراه، وهل تواخذ المراه بشی ء من منطقها(....) (98) فقال لها ابن زیاد: قد اشفی اللّه نفسی من طاغیتک والعصاه والمرده من اهل بیتک.
فبکت ثم قالت: لعمری لقد قتلت کهلی وابرت اهلی وقطعت فرعی واجتثثت اصلی فان یشفک هذا فقد اشتفیت) (99).
لقد کان الامام السجاد (علی بن الحسین)(ع) فی هذه اللحظات مریضا، وما کان یقدر علی الرد والکلام، ولو کان یقدر علی الکلام وجاوبهم لقتلوه، ولکان بذلک انقطع خط الامامه وکان لا بد من جواب حاضر یخرس السنه الکذابین الضالین المضلین، وهذا الدور کان دور عقیله اهل البیت علیهم السلام زینب بنت علی، فها هی تدافع عن الامام زین العابدین حینما هم هولاء الفجره بقتله والاجهاز علیه.
یروی الطبری، عن الروان ان احدهم قال: (انی لقائم عند ابن زیاد حین عرض علیه علی بن الحسین فقال له: ما اسمک؟.
قال: علی بن الحسین.
قال: اولم یقتل اللّه علی بن الحسین؟.
فسکت، فقال له ابن زیاد: مالک لا تتکلم؟ قال: کان لی اخ یقال له ایضا علی فقتله الناس.
قال: ان اللّه قتله.
فسکت علی فقال له مالک: لا تتکلم؟.
قال: (اللّه یتوفی الانفس حین موتها)«الزمر/42»، (وما کان لنفس ان تموت الا باذن اللّه)«آل عمران/45».
قال: واللّه انت واللّه منهم(......) (100) فقال: اقتله، فقال علی بن الحسین: من توکل بهولاء النسوه؟ وتعلقت به زینب عمته فقالت: یا ابن زیاد حسبک منا اما رویت من دمائنا؟ وهل ابقیت منا احدا؟ قال: فاعتنقته، فقالت: اسالک باللّه ان کنت مومنا ان قتلته لما قتلتنی معه(....) (101). فنظر الیها ساعه ثم نظر الی القوم فقال: عجبا للرحم، واللّه انی لاظنها ودت لو اننی قتلته انی قتلتها معه، دعوا الغلام) (102).
ها هو الدعی ابن الدعی یکذب علی اللّه ویقول ان (اللّه قتل علی بن الحسین)، اذا بنو امیه ینفذون امر اللّه واللّه یرید استئصال آل بیت محمد (کبرت کلمه تخرج من افواههم ان یقولون الا کذبا) «الکهف/5»، ثم یتمادی فی کفره وطغیانه فیامر بقتل زین العابدین(ع) لانه منهم، ای من اهل البیت عالم بفقههم ورویتهم، وناطق بالحق، فمن قتل هم الناس ومن اجرم هم الناس وهم الذین یستحقون العقاب.
وها هی عقیله آل البیت تفدی الامام السجاد بنفسها فیخجل هذا الفرعون من نفسه، فیامر بالکف عن زین العابدین.
وفی الکوفه ایضا برز دور حرائر آل البیت، فها هی ام کلثوم بنت امیر المومنین الامام علی(ع) تخاطب المتخاذلین عن نصره الامام الحسین(ع) وقد رات دموع التماسیح فی اعینهم، فاومات الی الناس ان اسکتوا، فلما سکنت الانفاس وهدات الاجراس قالت بعد حمد اللّه والصلاه علی رسوله: (اما بعد یا اهل الکوفه، ویا اهل الختل والغدر والخذل والمکر، الا فلا رقات العبره ولا هدات الزفره، انما مثلکم کمثل التی نقضت غزلها من بعد قوه انکاثا تتخذون ایمانکم دخلا بینکم، هل فیکم الا الصلف والعجب والشنف والکذب وملق الاماء وغمر الاعداء کمرعی علی دمنه او کفضه علی ملحوده، الا بئس ما قدمت لکم انفسکم ان سخط اللّه علیکم وفی العذاب انتم خالدون.
اتبکون اخی؟، اجل واللّه، فابکوا کثیرا واضحکوا قلیلا فقد بلیتم بعارها ومنیتم بشنارها ولن ترخصوها ابدا وانی ترخصون قتل سلیل خاتم النبوه ومعدن الرساله وسید شباب اهل الجنه وملاذ حربکم ومعاذ حزبکم ومقر سلمکم ومفزع نازلتکم والمرجع الیه عند مقالتکم ومنار حجتکم، الا ساء ما قدمتم لانفسکم وساء ما تزرون لیوم بعثکم فتعسا تعسا ونکسا نکسا، لقد خاب السعی وتبت الایدی وخسرت الصفقه وبوتم بغضب من اللّه وضربت علیکم الذله والمسکنه.
اتدرون ویلکم ای کبد لمحمد فریتم وای عهد نکثتم وای حرمه له انتهکتم وای دم له سفکتم، لقد جئتم شیئا ادا تکاد السموات یتفطرن منه وتنشق الارض وتخر الجبال هدا، لقد جئتم، جئتم بها شوهاء خرقاء کطلاع الارض ومل ء السماء، افعجبتم ان قطرت السماء دما ولعذاب الاخره اخزی وانتم لا تنصرون، فلا یستخفنکم المهل فانه عز وجل لا یحفزه البدار ولا یخشی علیه فوت الثار کلا ان ربکم لبالمرصاد.
ثم انشات تقول:
ماذا تقولون، اذ قال النبی لکم: * ماذا صنعتم وانتم آخر الامم
باهل بیتی واولادی وتکرمتی * منهم اساری ومنهم ضرجوا بدم!؟
ما کان ذاک جزائی اذ نصحت لکم * ان تخلفونی بسوء فی ذوی رحم!؟
انی لاخشی علیکم ان یحل بکم * مثل العذاب الذی اودی علی ارم)
.
قال الراوی: (رایت الناس حیاری یبکون وقد ردوا ایدیهم فی افواههم، فقال علی بن الحسین(ع): یا عمه اسکتی، فنحن الباقی من الماضی اعتبار، وانت بحمد اللّه عالمه غیر معلمه ان البکاء والحنین لا یردان من قد اباده الدهر) (103).
اما عقیله اهل البیت زینب سلام اللّه علیها فقد حملت عب ء مواجهه الطاغیه یزید فی عقر داره ومن کان یقدر علی هذه المواجهه غیرها؟، الم یروی عن رسول اللّه(ص) انه قال: (سید الشهداء حمزه ورجل وقف عند امام جائر فوعظه ونهاه فقتله)، وما کان فضل مومن آل فرعون حین جبه الطاغیه بکلمات الحق سوی انه کان منهم وواجههم فی عقر دارهم.
لم یقتل بین یدی مومن آل فرعون اثنان وسبعون من خیره الرجال، ولا کان یعیش جزءا واحدا من الحاله التی عاشتها زینب ولا وجه للمقارنه، هو کان منهم وهذه لها حسابها فی ادخال بعض الامان علیه، اما العقیله فکانت من اعداء القوم الذین لا یردعهم شرف ولا ضمیر، وها هو یزید القرود یستقبل وفد الرووس، واضعا راس الحسین بین یدی متمثلا بقول شاعر المشرکین، بعد معرکه احد:
لیت اشیاخی ببدر شهدوا * جزع الخزرع من وقع الاسل
فاهلوا واستهلوا فرحا * ثم قالوا لی هنیا لا تسل
حین حکت بفناء برکها * واستحر القتل فی عبد الاسل
قد قتلنا الضعف من اشرافکم * وعدلنا میل بدر فاعتدل
(104)
انها حمیه الجاهلیه اصبحت تقود هذه الامه التعسه التی انخذلت عن قاده الحق واتبعت الباطل، هذه الامه التی نسیت قول ربها (وکنتم علی شفا حفره من النار فانقذکم منها) «آل عمران/103» برساله محمد(ص) وجهاده وصبره واخلاصه للّه عز وجل، هذه الرساله التی ضحی من اجلها علی بن ابی طالب، ووتر الاقربین والابعدین، فکان سیفه عاملا حاسما فی نصره هذا الدین العظیم، هل نسی المسلمون علیا؟، هل نسوا حمزه سید الشهداء؟، هل نسوا جعفر الطیار الشهید العظیم؟، نعم نسوا واسلموا قیادهم لابن (آکله الاکباد) بغیر عدل انشاه فیهم، ولا قیم فاضله دافع عنها، ولا تضحیه واحده فی سبیل اللّه، بل عناد وکفر والحاد حتی جاء الحق وظهر امر اللّه وهم کارهون، ثم ها هم یستلمون دوله محمد وآل محمد غنیمه بارده، ولا یکتفون بهذا، بل کانت نار الحقد والانتقام تغلی فی صدورهم طلبا لثار کفارهم یوم بدر الذین قتلوا علی ید سادات اهل البیت سلام اللّه علیهم فوجدوا من یعینهم علی اخذ الثار ویقول یزید:
(قد قتلنا الضعف من اشرافکم * وعدلنا میل بدر فاعتدل)
فهنیئا لکم بنی امیه ثارکم من محمد وآل محمد..
وهنیئا لمن آزرکم ونصرکم.. وهنیئا لمن رضوا بان یکونوا مع الخوالف وطبع اللّه علی قلوبهم فهم لا یفقهون.. وهنیئا لمن سکت عن آثام حزب بنی امیه من یومها الی یومنا هذا.. کلهم شرکاء، الا لعنه اللّه علی الظالمین (الذین یصدون عن سبیل اللّه ویبغونها عوجا وهم بالاخره کافرون) «الاعراف/45» ان یوم الفصل میقاتهم اجمعین (ثم یوم القیامه یکفر بعضکم ببعض ویلعن بعضکم بعضا وماواکم النار وما لکم من ناصرین) «العنکبوت/25».
ولکن کان لا بد من رد فالمعنی لا یواجهه الا المعنی، اذا کان الاسلام العظیم قد احرق اللات والعزی ومناه الثالثه الاخری، فقد کان ذلک یوم آمن الناس ان لا اله الا اللّه وان محمدا رسول اللّه، انه المعنی الصحیح یحطم المعنی الزائف.
ثم جاءت مرحله بنی امیه الی یومنا هذا حیث توارت هذه الاصنام وتغلفت خلف بعض الشعارات الاسلامیه الزائفه، وکان لا بد من رد.
وها هی عقیله آل البیت تنبری، ولا نقول کمومن آل فرعون فهی سلام اللّه علیها من آل محمد لا من آل فرعون، وهی ترد علی الظالم المنتصر وامام عینیها اثنان وسبعون راسا، فاین مومن آل فرعون من مومن آل محمد؟!.
یقول الرواه (105): (فلما رات زینب ذلک فاهوت الی جیبها فشقته، ثم نادت بصوت حزین تقرع القلوب: یا حسیناه! یا حبیب رسول اللّه! یا ابن مکه ومنی! یا ابن فاطمه الزهراء سیده النساء! یا ابن محمد المصطفی).
قال الراوی: فابکت واللّه کل من کان، ویزید ساکت، ثم قامت علی قدمیها، واشرفت علی المجلس، وشرعت فی الخطبه، اظهارا لکمالات محمد(ص)، واعلانا بانا نصبر لرضاء اللّه، لا لخوف ولا دهشه، فقامت الیه زینب بنت علی وامها فاطمه بنت رسول اللّه وقالت: (الحمد للّه رب العالمین، والصلاه علی جدی سید المرسلین، صدق اللّه سبحانه کذلک یقول: (ثم کان عاقبه الذین اساءوا السوای ان کذبوا ب ایات اللّه وکانوا بها یستهزءون) «الروم/10».
اظننت، یا یزید، حین اخذت علینا اقطار الارض، وضیقت علینا آفاق السماء، فاصبحنا لک فی اسار، نساق الیک سوقا فی قطار، وانت علینا ذو اقتدار ان بنا من اللّه هوانا وعلیک منه کرامه وامتنانا، وان ذلک لعظم خطرک وجلاله قدرک، فشمخت بانفک ونظرت فی عطفک تضرب اصدریک فرحا وتنفض مذرویک مرحا حین رایت الدنیا لک مستوسقه والامور لدیک متسقه وحین صفا لک ملکنا، وخلص لک سلطاننا، فمهلا مهلا لا تطش جهلا! انسیت قول اللّه عزوجل: (ولا یحسبن الذین کفروا انما نملی لهم لیزدادوا اثما ولهم عذاب مهین) «آل عمران/178».
امن العدل یا ابن الطلقاء؟! تخدیرک حرائرک واماءک، وسوقک بنات رسول اللّه سبایا، قد هتکت ستورهن، وابدیت وجوههن، تحدوا بهن الاعداء من بلد الی بلد، وتستشرفهن المناقل ویتبرزن لاهل المناهل ویتصفح وجوههن القریب والبعید، والغائب والشهید، والشریف والوضیع، والدنی والرفیع لیس معهن من رجالهن ولی، ولا من حماتهن حمی، عتوا منک علی اللّه وجحودا لرسول اللّه، ودفعا لما جاء به من عند اللّه، ولا غرو منک ولا عجب من فعلک، وانی ترتجی مراقبه من لفظ فوه اکباد الشهداء، ونبت لحمه بدماء السعداء، ونصب الحرب لسید الانبیاء، وجمع الاحزاب، وشهر الحراب، وهز السیوف فی وجه رسول اللّه(ص)، اشد العرب جحودا، وانکرهم له رسولا، واظهرهم له عدوانا، واعتاهم علی الرب کفرا وطغیانا، الا انها نتیجه خلال الکفر، وصب یجرجر فی الصدر لقتلی یوم بدر، فلا یستبط ی ء فی بغضنا اهل البیت من کان نظره الینا شنفا واحنا واضغانا، یظهر کفره برسول اللّه، ویفصح ذلک بلسانه، وهو یقول: فرحا بقتل ولده وسبی ذریته، غیر متحوب ولا مستعظم یهتف باشیاخه.
لاهلوا واستهلوا فرحا * ولقالوا یا یزید لا تشل
منحنیا علی ثنایا ابی عبداللّه وکان مقبل رسول اللّه(ص) ینکتها بمخصرته، قد التمع السرور بوجهه، لعمری لقد نکات القرحه واستاصلت الشافه، باراقتک دم سید شباب اهل الجنه، وابن یعسوب دین العرب، وشمس آل عبد المطلب، وهتفت باشیاخک، وتقربت بدمه الی الکفره من اسلافک، ثم صرخت بندائک، ولعمری لقد نادیتهم لو شهدوک! ووشیکا تشهدهم ولن یشهدوک، ولتود یمینک کما زعمت شلت بک عن مرفقها وجذت، واحببت امک لم تحملک وایاک لم تلد، او حین تصیر الی سخط اللّه ومخاصمک رسول اللّه(ص).
اللهم خذ بحقنا، وانتقم من ظالمنا، واحلل غضبک علی من سفک دماءنا ونفض ذمارنا، وقتل حماتنا، وهتک عنا سدولنا.
وفعلت فعلتک التی فعلت، وما فریت الا جلدک، وما جزرت الا لحمک، وسترد علی رسول اللّه بما تحملت من دم ذریته، وانتهکت من حرمته، وسفکت من دماء عترته ولحمته، حیث یجمع به شملهم، ویلم به شعثهم، وینتقم من ظالمهم، ویاخذ لهم بحقهم من اعدائهم، فلا یستفزنک الفرح بقتلهم، ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل اللّه امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون، فرحین بما آتاهم اللّه من فضله، وحسبک باللّه ولیا وحاکما وبرسول اللّه خصما، وبجبرائیل ظهیرا.
وسیعلم من بواک ومکنک من رقاب المسلمین ان بئس للظالمین بدلا.
وایکم شر مکانا واضل سبیلا، وما استصغاری قدرک، ولا استعظامی تقریعک توهما لانتجاع الخطاب فیک بعد ان ترکت عیون المسلمین به عبری، وصدرهم عند ذکره حری، فتلک قلوب قاسیه، ونفوس طاغیه واجسام محشوه بسخط اللّه ولعنه الرسول، قد عشش فیها الشیطان وفرخ، ومن هناک مثلک ما درج.
فالعجب کل العجب لقتل الاتقیاء، واسباط الانبیاء، وسلیل الاوصیاء، بایدی الطلقاء الخبیثه.
ونسل العهره الفجره، تنطف اکفهم من دمائنا وتتحلب افواههم من لحومنا، تلک الجثث الزاکیه علی الجیوب الضاحیه، تنتابها العواسل، وتعفرها امهات الفواعل، فلئن اتخذتنا مغنما لتجد بنا وشیکا مغرما، حین لا تجد الا ما قدمت یداک، وما اللّه بظلام للعبید.
فالی اللّه المشتکی والمعول، والیه الملجا والمومل، ثم کد کیدک، واجهد جهدک فواللّه الذی شرفنا بالوحی والکتاب، والنبوه والانتخاب، لا تدرک امدنا، ولا تبلغ غایتنا، ولا تمحو ذکرنا، ولا یرحض عنک عارنا، وهل رایک الا فند، وایامک الا عدد وجمعک الا بدد، یوم ینادی المنادی الا لعن اللّه الظالم العادی.
والحمد للّه الذی حکم لاولیائه بالسعاده، وختم لاصفیائه بالشهاده، ببلوغ الاراده، نقلهم الی الرحمه والرافه، والرضوان والمغفره، ولم یشق بهم غیرک، ولا ابتلی بهم سواک، ونساله ان یکمل لهم الاجر، ویجزل لهم الثواب والذخر ونساله حسن الخلافه، وجمیل الانابه، انه رحیم ودود).
هل سمعتم (مومن آل محمد)، زینب علیها السلام، تصک مسامع الطغاه بکلمات الحق الواضحه؟ هل عرفت البشریه احدا مثل آل بیت النبوه فی تضحیتهم وشهادتهم وصلابتهم فی موقف الحق، وهل شجاعه الاولین والاخرین فی شجاعتهم الا کقطره فی بحر؟ ثم بعد هذا نری من یجرو علی انکار فضلهم ومحاوله انکار هذا التاریخ، ویحاول ان یضع هذا الدین العظیم فی اطار قوالب موضوعه ومصنوعه، وها هی المراه العظیمه تقف موقفا عجز عنه کل رجالات الامه، این کان اشباح الرجال الذین اصموا اسماعنا بقصصهم وخرافاتهم؟، این کان ذلک الزاهد الناسک العابد الذی یزعمون انه کان یقتفی اثر رسول اللّه فی کل کبیره وصغیره؟، الم یسمع بشی ء من هذا ام ان شعار هولاء کان: لا اسمع، لا اری، لا اتکلم؟.
این کان هذا الزاهد العظیم الذین اخبروه بضروره بتر ساقه، وما کانوا فی تلک الایام یعرفون التخدیر فاختار ان یدخل فی الصلاه لیغیب عن الوعی؟، ربما کان لبعض اعداء الدین عذرا فی قولهم: (الدین افیون الشعوب) بسبب هولاء القصاص الذین اصابونا بالصداع من کثره ما حکوا مثل هذه الاساطیر عن تلک العباده (التخدیریه) التی تعین اصحابها علی نسیان الواقع الفاسد وتعطیهم متعه الغفله عن القیام بواجب الامر بالمعروف والنهی عن المنکر، کان هذا العابد الزاهد وغیره آمنین وادعین یاکلون ویشربون ولیحترق اهل البیت ومن سار علی دربهم، فقد صار الدین (لعق علی السنه الناس یحوطونه ما درت معایشهم فاذا محصوا بالبلاء قل الدیانون) (106) وظهر غیرهم یطلبون الدنیا بعمل الاخره ونسی کل هولاء ان الدین الحقیقی نص وتطبیق، قول وعمل، واننا لم ولن نجد هذا الا فی مدرسه آل بیت النبوه رجالا ونساءا، فاذا استشهد الرجال نطق النساء وکانوا اکثر رجوله وثباتا من اشباح الرجال ادعیاء الزهاده والورع الذین قال عنهم ربنا: (فخلف من بعدهم خلف ورثوا الکتاب یاخذون عرض هذا الادنی ویقولون سیغفر لنا وان یاتهم عرض مثله یاخذوه) «الاعراف/169».

وهکذا انقضت هذه الجوله ونال کل طرف ما یستحقه، نال الحسین وآل بیته الشهاده التی ارادوها واستحقوها، فیما نال بنو امیه ومن والاهم اللعنه الدائمه، والخسران المبین.
اما هذه الامه المنکوبه فلا نجد من یصف حالها ومالها الا هذه الروایه التی یذکرها الطبری فی (تاریخ الامم والملوک) فیقول ما نصه: (لما وضع راس الحسین(ع) بین یدی ابن زیاد اخذ ینکت بین ثنیتیه ساعه، فلما رآه زید بن ارقم لا ینجم عن نکته بالقضیب قال له: اعل بهذا القضیب عن هاتین الثنیتین فوالذی لا اله غیره لقد رایت شفتی رسول اللّه صلی اللّه علیه وسلم علی هاتین الشفتین یقبلهما.
ثم انفضخ الشیخ یبکی، فقال له ابن زیاد:ابکی اللّه عینیک، فواللّه لولا انک شیخ قد خرفت وذهب عقلک لضربت عنقک.
قال: فنهض فخرج.
فلما خرج سمعت الناس یقولون: واللّه لقد قال زید بن ارقم قولا لو سمعه ابن زیاد لقتله، فقلت: ما قال؟ قالوا: مر بنا وهو یقول: ملک عبد عبدا، فاتخذهم تلدا.
انتم یا معشر العرب العبید بعد الیوم قتلتم ابن فاطمه وامرتم ابن مرجانه، فهو یقتل خیارکم ویستعبد شرارکم فرضیتم بالذل فبعدا لمن رضی بالذل) (107).
ای واللّه، ایها الشیخ، انها لشهاده حق ولکن بعد فوات الاوان، ولکنها تحکی الواقع الذی احتار الناس فی تفسیره، لماذا وکیف صرنا لما نحن علیه الان عبید فی دیارنا لا نملک من الظالمین دفعا ولا نفعا، هذا یحکی لنا عن الحریه فی اوروبا! وذاک یحکی لنا عن طبیعه هذا الشعب او ذاک الذی یحب العبودیه ولم یحاول احد ان یصل الی الحقیقه.
ان ما جری علینا هو استجابه لدعوه دعاها ابو عبداللّه علی من قتله او رضی بذلک او سمع فلم ینکر.
فها هو ابو عبداللّه الحسین یدعو علیهم وقد اثخنته الجراح: (اللهم امسک عنهم قطر السماء، وامنعهم برکات الارض، اللهم فان متعتهم الی حین ففرقهم فرقا واجعلهم طرائق قددا ولا ترض عنهم الولاه ابدا فانهم دعونا لینصرونا فعدوا علینا فقتلونا) (108).
ثم هو قبل قتله مباشره: (سمعته یقول قبل ان یقتل وهو یقاتل علی رجلیه قتال الفارس الشجاع یتقی الرمیه ویفترض العوره ویشد علی الخیل وهو یقول: اعلی قتلی تحاثون؟، اما واللّه لا تقتلون بعدی عبدا من عباد اللّه، اللّه اسخط علیکم لقتله منی وایم اللّه انی لارجو ان یکرمنی اللّه بهوانکم ثم ینتقم لی منکم من حیث لا تشعرون، اما واللّه ان لو قد قتلتمونی لقد القی اللّه باسکم بینکم وسفک دماءکم ثم لا یرضی لکم حتی یضاعف لکم العذاب الالیم).
وهکذا ضاعت الفرصه تلو الفرصه من هذه الامه دون ان تستفید منها وکان امر اللّه قدرا مقدورا.
والفرص لا تمنح للامم مائه مره، ولا عشرین مره، ولا عشر مرات، ان الفرص التاریخیه لاصلاح الاحوال والسیر علی نهج مستقیم لا تاتی الا قلیلا.
وهکذا ضاعت من هذه الامه فرصه السیر علی نهج نبیها ثلاث مرات، فرصه الامام علی، ثم فرصه الامام الحسن، ثم کانت فرصه الامام الحسین هی القاصمه التی ما بعدها قاصمه، وکان لا بد من انتظار طویل.
واسدل ستار اللیل فی سماء هذه الامه وهو لیل لن یجلوه الا ظهور قائم اهل البیت(ع)، الامام الثانی عشر محمد المهدی المنتظر (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف).
وهکذا قدر لنا ان ننتظر ذلک الانتظار الطویل وان نعیش ذلک الصراع المریر بین قوی الحق والباطل داخل هذه الامه، وان نری کل هذه المصاعب والویلات من سفک دماء وطاقات تهدر فی صراعات داخلیه ورووس تطیر وسجون تملا وغزوات خارجیه تتریه وصلیبیه واخیرا صهیونیه وقبلها اوروبیه وحکومات من کافه الانواع والاشکال مملوکیه وعباسیه وامویه وعثمانیه، وهل هناک اسوا من ان یحکم الممالیک العبید امه وهم لا یملکون حق التصرف فی ذواتهم، کل هذه الحکومات اکثرت من الظلم، وقللت من العدل وادعی الجمیع انهم یطبقون الاسلام، والکل یقتل بالظنه، والکل یستبیح الخمور، وانتهاک الاعراض واخیرا جاءت الینا الحکومات العلمانیه والقومیه والاشتراکیه والملکیه والشیوعیه، جربوا فینا کل شی ء الا العدل، ذلک الممنوع علینا من یوم ان جاء بنو امیه.
وهکذا قدر لنا ان نعیش الصراع والانتظار..

جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (التوبة/41).
قالَ الإمامُ علیّ ُبنُ موسَی الرِّضا – علـَیهِ السَّلامُ: رَحِمَ اللّهُ عَبْداً أحْيَا أمْرَنَا... َ يَتَعَلَّمُ عُلُومَنَا وَ يُعَلِّمُهَا النَّاسَ؛ فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ كَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا... (بَــنـادِرُ البـِحـار – فی تلخیص بحـار الأنوار، للعلاّمة فیض الاسلام، ص 159؛ عُیونُ أخبارِ الرِّضا(ع)، الشـَّیخ الصَّدوق، الباب28، ج1/ ص307).
مؤسّس مُجتمَع "القائمیّة" الثـَّقافیّ بأصبَهانَ – إیرانَ: الشهید آیة الله "الشمس آباذی" – رَحِمَهُ اللهُ – کان أحداً من جَهابـِذة هذه المدینة، الذی قدِ اشتهَرَ بشَعَفِهِ بأهل بَیت النبیّ (صلواتُ اللهِ علـَیهـِم) و لاسیَّما بحضرة الإمام علیّ بن موسَی الرِّضا (علیه السّلام) و بـِساحة صاحِب الزّمان (عَجَّلَ اللهُ تعالی فرجَهُ الشَّریفَ)؛ و لهذا أسّس مع نظره و درایته، فی سَنـَةِ 1340 الهجریّة الشمسیّة (=1380 الهجریّة القمریّة)، مؤسَّسة ًو طریقة ًلم یـَنطـَفِئ مِصباحُها، بل تـُتـَّبَع بأقوَی و أحسَنِ مَوقِفٍ کلَّ یومٍ.
مرکز "القائمیّة" للتحرِّی الحاسوبیّ – بأصبَهانَ، إیرانَ – قد ابتدَأَ أنشِطتَهُ من سَنـَةِ 1385 الهجریّة الشمسیّة (=1427 الهجریّة القمریّة) تحتَ عنایة سماحة آیة الله الحاجّ السیّد حسن الإمامیّ – دامَ عِزّهُ – و مع مساعَدَةِ جمع ٍمن خِرّیجی الحوزات العلمیّة و طلاب الجوامع، باللیل و النهار، فی مجالاتٍ شتـَّی: دینیّة، ثقافیّة و علمیّة...
الأهداف: الدّفاع عن ساحة الشیعة و تبسیط ثـَقافة الثـَّقـَلـَین (کتاب الله و اهل البیت علیهـِمُ السَّلامُ) و معارفهما، تعزیز دوافع الشـَّباب و عموم الناس إلی التـَّحَرِّی الأدَقّ للمسائل الدّینیّة، تخلیف المطالب النـّافعة – مکانَ البَلاتیثِ المبتذلة أو الرّدیئة – فی المحامیل (=الهواتف المنقولة) و الحواسیب (=الأجهزة الکمبیوتریّة)، تمهید أرضیّةٍ واسعةٍ جامعةٍ ثـَقافیّةٍ علی أساس معارف القرآن و أهل البیت –علیهم السّلام – بباعث نشر المعارف، خدمات للمحققین و الطـّلاّب، توسعة ثقافة القراءة و إغناء أوقات فراغة هُواةِ برامِج العلوم الإسلامیّة، إنالة المنابع اللازمة لتسهیل رفع الإبهام و الشـّـُبُهات المنتشرة فی الجامعة، و...
- مِنها العَدالة الاجتماعیّة: التی یُمکِن نشرها و بثـّها بالأجهزة الحدیثة متصاعدة ً، علی أنـّه یُمکِن تسریعُ إبراز المَرافِق و التسهیلاتِ – فی آکناف البلد - و نشرِ الثـَّقافةِ الاسلامیّة و الإیرانیّة – فی أنحاء العالـَم - مِن جـِهةٍ اُخرَی.
- من الأنشطة الواسعة للمرکز:
الف) طبع و نشر عشراتِ عنوانِ کتبٍ، کتیبة، نشرة شهریّة، مع إقامة مسابقات القِراءة
ب) إنتاجُ مئات أجهزةٍ تحقیقیّة و مکتبیة، قابلة للتشغیل فی الحاسوب و المحمول
ج) إنتاج المَعارض ثـّـُلاثیّةِ الأبعاد، المنظر الشامل (= بانوراما)، الرّسوم المتحرّکة و... الأماکن الدینیّة، السیاحیّة و...
د) إبداع الموقع الانترنتی "القائمیّة" www.Ghaemiyeh.com و عدّة مَواقِعَ اُخـَرَ
ه) إنتاج المُنتـَجات العرضیّة، الخـَطابات و... للعرض فی القنوات القمریّة
و) الإطلاق و الدَّعم العلمیّ لنظام إجابة الأسئلة الشرعیّة، الاخلاقیّة و الاعتقادیّة (الهاتف: 00983112350524)
ز) ترسیم النظام التلقائیّ و الیدویّ للبلوتوث، ویب کشک، و الرّسائل القصیرة SMS
ح) التعاون الفخریّ مع عشراتِ مراکزَ طبیعیّة و اعتباریّة، منها بیوت الآیات العِظام، الحوزات العلمیّة، الجوامع، الأماکن الدینیّة کمسجد جَمکرانَ و...
ط) إقامة المؤتمَرات، و تنفیذ مشروع "ما قبلَ المدرسة" الخاصّ بالأطفال و الأحداث المُشارِکین فی الجلسة
ی) إقامة دورات تعلیمیّة عمومیّة و دورات تربیة المربّـِی (حضوراً و افتراضاً) طیلة السَّنـَة
المکتب الرّئیسیّ: إیران/أصبهان/ شارع"مسجد سیّد"/ ما بینَ شارع"پنج رَمَضان" ومُفترَق"وفائی"/بنایة"القائمیّة"
تاریخ التأسیس: 1385 الهجریّة الشمسیّة (=1427 الهجریة القمریّة)
رقم التسجیل: 2373
الهویّة الوطنیّة: 10860152026
الموقع: www.ghaemiyeh.com
البرید الالکترونی: Info@ghaemiyeh.com
المَتجَر الانترنتی: www.eslamshop.com
الهاتف: 25-2357023- (0098311)
الفاکس: 2357022 (0311)
مکتب طهرانَ 88318722 (021)
التـِّجاریّة و المَبیعات 09132000109
امور المستخدمین 2333045(0311)
ملاحَظة هامّة:
المیزانیّة الحالیّة لهذا المرکز، شـَعبیّة، تبرّعیّة، غیر حکومیّة، و غیر ربحیّة، اقتـُنِیَت باهتمام جمع من الخیّرین؛ لکنـَّها لا تـُوافِی الحجمَ المتزاید و المتـَّسِعَ للامور الدّینیّة و العلمیّة الحالیّة و مشاریع التوسعة الثـَّقافیّة؛ لهذا فقد ترجَّی هذا المرکزُ صاحِبَ هذا البیتِ (المُسمَّی بالقائمیّة) و مع ذلک، یرجو مِن جانب سماحة بقیّة الله الأعظم (عَجَّلَ اللهُ تعالی فرَجَهُ الشَّریفَ) أن یُوفـِّقَ الکلَّ توفیقاً متزائداً لِإعانتهم - فی حدّ التـّمکـّن لکلّ احدٍ منهم – إیّانا فی هذا الأمر العظیم؛ إن شاءَ اللهُ تعالی؛ و اللهُ ولیّ التوفیق.