شهید سید محمد صدرو موسوعه الامام المهدی

مشخصات كتاب

شماره کتابشناسی ملی : ایران 78-9499 عنوان و نام پديدآور : شهید سید محمد صدرو موسوعه الامام المهدی منشا مقاله : ، موعود، ش 15 ، (مرداد، شهریور 1378): ص 74 - 79. توصیفگر : صدر، محمد توصیفگر : عصر غیبت توصیفگر : ظهور منجی توصیفگر : کتاب تاریخ الغیبه الصغری توصیفگر : کتاب تاریخ الغیبه الکبری توصیفگر : کتاب تاریخ مابعد الظهور توصیفگر : کتاب الیوم الموعود بین الفکرالهادی والدینی توصیفگر : محمدبن حسن عج ، امام دوازدهم توصیفگر : قنبری لیلا

مقدمه

نسبت آية الله شهيد سيد محمد صدر، قدس سره، با سلسله اي كه از نظر صحت، وضوح و تواتر كم نظير است به امام هفتم امام موسي كاظم، عليه السلام، مي رسد. داستان ولادت آن بزرگوار خود جلوه اي است از لطف و فضل بي كران الهي. مادر گرامي ايشان از داشتن فرزند نااميد بود به همين دليل در اثناي سفر حج به پيامبر اكرم متوسل شد و نذر كرد كه اگر صاحب پسري شود او را محمد بنامد. بدين ترتيب پس از مدت زماني كوتاه اين حاجت برآورده گشت و آية الله سيد محمد صدر در سالروز ولادت پيامبر عظيم الشان اسلام 17 ربيع الاول سال 1362 ق. پاي به عرصه وجود گذارد. [1] .ايشان تحت سرپرستي جد مادري خود آية الله العظمي شيخ محمدرضا آل ياسين، قدس سره، كه از مراجع مشهور بودند و مدتي پس از وفات سيد ابوالحسن اصفهاني، قدس سره، به عنوان بزرگترين مرجع شناخته شده بودند، همچنين پدر بزرگوارشان حاج سيد محمدصادق صدر، قدس سره، پرورش يافتند و بدين ترتيب از همان ابتداي كودكي در خانه علم و فضل طعم شيرين علم را چشيدند كه انعكاس اين آموخته ها را

مي شد در خلق رفيع، بزرگواري و گشاده رويي و سعه صدر ايشان مشاهده نمود.سيد محمد صدر، قدس سره، دروس حوزوي را در سنين كودكي و در سال 1373 ق. آغاز كرد. دروس ابتدايي را نزد پدر بزرگوارش و سپس سيد طالب رفاعي و شيخ حسن طرد عاملي فرا گرفت و بقيه مقدمات را نزد سيد محمدتقي حكيم صاحب كتاب «اصول العامة للفقه المقارن و شيخ محمدتقي ايرواني آموزش ديد. در سال 1379 ق. شروع به فراگيري كليات فقه كرد، فلسفه الهيه را نزد شيخ محمدرضا مظفر و اصول و فقه مقارن را نزد سيد محمدتقي حكيم و فقه را نزد شيخ محمدتقي ايرواني فرا گرفت. سيد محمد صدر در اين دوره همچنين از محضر شيخ مهدي مظفر در زمينه كليات فقه، سيد عبدالوهاب كربلائي در زمينه زبان انگليسي، دكتر حاتم كعبي در علم نفس و دكتر فاضل حسين در تاريخ بهره برد. و در زمينه زبان انگليسي و تاريخ از جمله موفقترين دانشجويان به شمار مي رفت.با پايان يافتن كليات، سيد محمد صدر در سال 1383 ق. وارد مرحله بالاتر شده به فراگيري كفايه و مكاسب پرداخت. ايشان كتاب كفايه، نوشته آخوند خراساني، را نزد سيد محمدباقر صدر، بخشي از كتاب مكاسب نوشته شيخ مرتضي انصاري را نزد سيد محمدتقي حكيم و بقيه آن را نزد شيخ صدر باكوبي يكي از مبرزين فضلاي حوزه كه به ورع و راستي مشهور بود تلمذ نمودند.پس از فراگيري كفايه و مكاسب به مرحله فراگيري دروس خارج رسيد و همزمان از جلسات درس خارج اصول شهيد محمدباقر صدر و آية الله خوئي استفاده نمود. در مجموع استادان ايشان در دروس خارج فقه و اصول عبارتند

از: سيد محمدباقر صدر و آية الله خوئي در دوره كامل اصول و كتاب طهارت، امام خميني، قدس سره، در كتاب مكاسب و سيد محسن حكيم در كتاب مضاربه.از جمله مهمترين مشايخي كه به شهيد صدر، قدس سره، اجازه روايت داده اند مي توان به آية الله ملا محسن طهراني مشهور به آغا بزرگ طهراني صاحب كتاب «الذريعة الي تصانيف الشيعة ، پدرش سيد محمدصادق صدر، دايي ايشان شيخ مرتضي آل ياسين و پسر عمويش آية الله سيد آغا حسين خادم الشريعه، سيد عبدالرزاق مقرم صاحب كتاب «مقتل الحسين، عليه السلام ، آية الله سيد حسين خراساني و آية الله سيد عبدالعلي سبزواري و نيز دكتر حسين علي محفوظ اشاره كرد.همچنين شهيد سيد محمد صدر، قدس سره، در سال 1369 ق. و در سن 34 سالگي مفتخر به كسب اجازه اجتهاد از محضر استاد بزرگوارشان سيد محمد باقر صدر، قدس سره، گشت.شهيد صدر، قدس سره، علاوه بر فراگيري دروس و استفاده از محضر استادان خود به ارايه درس و آموزش طلاب نيز مي پرداختند كه در اين زمينه از جمله جلسات درس ايشان كه تا آخر عمر شريفشان ادامه داشت به مواردي اشاره مي كنيم:بحث اصولي بر متن كفايه الاصول، نوشته آخوند خراساني، قدس سره، بحث فقهي استدلالي بر متن شرايع الاسلام محقق حلي، قدس سره، و نيز جلسات تفسير قرآن كريم.ويژگي جلسات تفسير شهيد صدر، قدس سره، كه ايشان را از ساير استادان متمايز مي ساخت اين بود كه ايشان تفسير قرآن كريم را از انتها يعني از سوره مباركه ناس شروع مي كرد.با توجه به اينكه اغلب استادان قرآن را از ابتدا تفسير مي كنند در نتيجه سوره هاي ابتدايي قرآن به طور مفصل و مشروح بيان مي شوند و هر چه به سوره هاي انتهايي نزديك مي شويم تفسير اشاره وار با ارجاع

به مطالب قبلي بيان مي شود. لذا شيوه استاد باعث مي شد كه سوره هاي انتهايي با تفصيل بيشتر بيان شوند و در مجموع از مباحث استادان مختلف دوره كاملي از تفسير قرآن كريم به دست آيد.عوامل متعدد در رشد و شكوفايي بعد علمي شهيد صدر، قدس سره، مؤثر بودند كه از جمله مهمترين آنها مي توان به عوامل زير اشاره نمود:1- آگاهي ايشان از آراء و نظرات چهارگانه چهار تن از مشهورترين مجتهدان؛ يعني شهيد سيد محمدباقر صدر، قدس سره، آية الله العظمي خوئي، قدس سره، سيد محسن حكيم و امام خميني، قدس سره.2- ويژگي سيد محمدباقر صدر، قدس سره، در بيان مسائل و آراي جديد در زمينه اصول كه اين ويژگي در خصيت شهيد محمد صدر، قدس سره، نيز تاثير قابل توجهي گذاشته بود.3- اعلميت ايشان علاوه بر آنكه از دو مورد فوق قابل دريافت است، خصوصا در درس اصول خارج مورد اذعان طلابي بوده و هست كه در بحث ايشان و بحث ساير استادان شركت داشته اند.لازم به تذكر است كه شهيد سيد محمد صدر، قدس سره، علاوه بر طي مدارج علمي و استفاده از محضر علماي و فضلاي حوزه در زمينه معرفت الهي و علوم اخلاقي نيز با بهره گيري از محضر يكي از كسبه نجف اشرف مراحل سير و سلوك معنوي را طي نمود.از ويژگيهاي شهيد سيد محمد صدر، مي توان به خوش خلقي و تواضع ايشان اشاره نمود. همچنين ايشان در پاسخگويي به سؤالات فقهي، علمي و فكري از سرعت عمل قابل توجهي برخوردار بود.آنچه در برخورد با استاد بسيار جلب توجه مي كرد، حالت مراقبت و سلوك عرفاني ايشان بود. شهيد صدر، دائما مراقب بود كه در فعل و قول از خط الهي منحرف نشده، جانب اخلاص

را رعايت كند و خود را از هر گونه ريا و تكبر دور نگهدارند و به همين دليل بود كه هرگز اجازه نمي داد كسي دست ايشان را ببوسد و يا موقع ورود ايشان به احترامشان صلوات بفرستد. شهيد صدر، قدس سره، آنچنان در زمينه رعايت تقوي در همه اعمال و رفتار خود سعي مي نمود كه حتي مؤذني را كه در قرائت اذان اشتباه مي كرد از اذان گفتن منع نكرده و فرمود: «نمي خواهم او را منع كنم، چه بسا ميان او و خداوند ارتباط و اتصالي باشد كه با اين كار آن ارتباط از بين برود».ايشان در پاسخگويي به سؤالات نيز هميشه احتياط مي كرد تا مبادا سخني به دور از تقوي از ايشان صادر گردد.در رابطه با علاقه و پشتكار ايشان در عبادت و سحرخيزي، يكي از نزديكان شهيد سيد محمدباقر صدر، قدس سره، نقل كرده است كه روزي حاج سيد محمدصادق صدر، قدس سره، نزد شهيد سيد محمدباقر صدر رفته، از فرزند خود يعني سيد محمد صدر، قدس سره، نزد ايشان شكايت كرد. شكايت پدر نه از جهات قصور يا تقصير فرزند بلكه به دليل كثرت عبادت و شب زنده داري و گريه هاي شبانه او بود تا آنجا كه سلامتي او را در خطر انداخته بود بدين ترتبب شهيد سيد محمد صدر، قدس سره، از ايشان خواستند تا در عبادت و شب زنده داري جانب اعتدال را نگهدارد و از آنجا كه اطاعت از استاد لازم بود سيد محمد صدر، نيز خواسته استاد را اجابت كرد.آن عالم بزرگوار در آخرين روزهاي عمر شريف خود براي مقابله با رژيم بعث عراق، كفن پوشيد و پس از وداع با نزديكان و بستگان به قصد اقامه نماز

جمعه به سمت مسجد كوفه كه درهاي آن توسط رژيم بعث بسته شده بود به راه افتاد، ايشان آن روز موفق شد با گشودن درهاي مسجد نماز جمعه را با حضور جمع زيادي از مردم اقامه كند، اما حكومت عراق كه از اين حركت ايشان سخت پريشان شده بود در 30 بهمن 1377 خودرو حامل ايشان و دو فرزندش را مورد حمله قرار داد و آن بزرگوار و فرزندانش را به شهادت رساند. روحش شاد و راهش مستدام باد.از اين شهيد گرانقدر آثار متعدد و ارزنده اي به جا مانده كه برخي از آنها چاپ شده و برخي به صورت دست نويس باقي است. يكي از ارزنده ترين آثار ايشان كتاب «موسوعة الامام المهدي، عليه السلام ، است كه از اين مجموعه تاكنون چهار جلد منتشر شده است:1- تاريخ الغيبة الصغري2- تاريخ الغيبة الكبري3- تاريخ ما بعد الظهور4- اليوم الموعود بين الفكر المادي و الدينيو جلد پنجم اين مجموعه به صورت دست نويس است و اين امكان وجود دارد كه مجموعه مذكور تا 12 جلد برسد.شهيد سيد محمد صدر، قدس سره، خود در يكي از جلسات درس در مورد اين مجموعه فرمود: اين مجموعه براي هر سؤالي كه درباره مساله مهدويت به ذهن خطور مي كند؛ گشوده است تا سؤال مورد نظر را بر آن بيفزايم.اين مجموعه از آثار كه مشتمل است بر آرا و نظرات پيرامون سؤالات متنوع حول مساله مهدويت و نيز نقد و بحث برخي از آرا، مجموعه اي است نسبتا كامل و جامع كه مي تواند مسلمين خصوصا شيعيان را در اين زمينه مستغني كند. نكته جالب توجه درباره اين مجموعه آن است كه سيد محمد صدر در سن 29 سالگي اين مجموعه را تاليف كرده اند.با

اين مقدمه به شرح اجمالي مطالب مطرح شده در مجموعه ياد شده مي پردازيم:

تاريخ الغيبة الصغري

نخستين جلد از «موسوعة الامام المهدي به بررسي تاريخ غيبت صغري اختصاص دارد. مؤلف كتاب، در اين جلد با روشي جديد به تحليل تاريخ زندگاني حضرت هادي، حضرت عسكري و حضرت مهدي، عليهم السلام، پرداخته است.كتاب «تاريخ الغيبة الصغري ، با مقدمه اي مبسوط از شهيد سيد محمدباقر صدر، استاد شهيد سيد محمد صدر، با عنوان «بحث حول المهدي شروع مي شود، كه اين مقدمه بعدها به صورت مستقل به چاپ رسيده است.شهيد سيد محمدباقر صدر در پايان اين مقدمه مي گويد:پس من به همين مقدار اكتفا مي كنم و توضيح و تشريح مسائل را به اين كتاب وامي گذارم. براستي كه اين كتاب، مجموعه ايست گرانقدر درباره امام مهدي، عليه السلام، كه به وسيله يكي از فرزندان شاگردان عزيز ما يعني علامه بحاثه سيد محمد صدر، نوشته شده و تا كنون نظير اين نوشته در ميان كتب و تصانيف شيعه از جهت جامعيت مطالب وجود نداشته است...پس از مقدمه شهيد سيد محمدباقر صدر شاهد مقدمه اي از مؤلف هستيم كه در آن به نقاط ضعف تاريخنگاري اسلامي به طور عام و تاريخنگاري شيعي به طور خاص اشاره شده است. مؤلف اساسي ترين نقاط ضعف تاريخنگاري شيعي را چنين بيان مي كند:1- تاكيد بر جنبه اعتقادي موضوع امامت و اثبات امامت ائمه و بي توجهي به تلاشها و فعاليتهايي كه ائمه، عليهم السلام، در عرصه اجتماع داشته اند. و همچنين نپرداختن به رويدادها، انقلابها و حوادث اجتماعي كه در عصر ائمه به وقوع پيوسته است؛2- پراكندگي، و نبود دسته بنديهاي مناسب در بيان رويدادها و وقايع تاريخي؛3- مشخص نبودن زمان و مكان بسياري از وقايع تاريخي

و عدم ذكر رويدادهاي همزمان با يك حادثه تاريخي خاص؛4- رعايت نكردن حجم مورد نياز هر مطلب تاريخي و در نتيجه زياده گويي در جايي كه بايد اختصار گذشت و گزيده گويي در جايي كه نياز به تفصيل است.مطالب كتاب در دو بخش اصلي سامان يافته است؛ بخش اول تاريخ زندگاني امام هادي و امام حسن عسكري، عليهماالسلام، كه در آن در ضمن چهار فصل موضوعات زير بررسي شده است:1- عصر امامت امام هادي و امام حسن عسكري، عليهماالسلام (ويژگيهاي اين عصر و نهضتهايي كه در آن واقع شده است) ؛2- تاريخ امام علي بن محمد هادي، عليه السلام؛3- تاريخ امام حسن بن علي عسكري، عليه السلام؛4- تاريخ امام مهدي، عليه السلام، در زمان زندگي پدرشان؛بخش دوم كتاب به بررسي تاريخ غيبت صغري اختصاص دارد. اصلي ترين عناوين كه در اين قسمت مورد بررسي قرار گرفته اند عبارت اند از:1- تاريخ عمومي دوران غيبت صغري؛2- خط مشي هاي عمومي ]حضرت مهدي[ در اين دوران؛3- سفيران چهارگانه، زندگاني و فعاليتهاي آنها؛4- سفيران دروغين امام مهدي؛5- امام مهدي، زندگي و فعاليتهاي ايشان؛شايان ذكر است بخش اول كتاب «تاريخ الغيبة الصغري توسط آقاي محمد امامي شيرازي ترجمه شده و با نام «پژوهشي در زندگي امام مهدي و نگرش به تاريخ غيبت صغري شده است.

تاريخ الغيبة الكبري

اين كتاب پس از بحثي مقدماتي در زمينه تقسيم غيبت در ضمن سه بخش موضوعات زير را مورد بررسي قرار داده است:بخش اول: تاريخ شخص امام مهدي، عليه السلام اين بخش مشتمل بر فصول زير است:از جمله مهمترين مشايخي كه به شهيد صدر، قدس سره، اجازه روايت داده اند مي توان به آية الله ملا محسن طهراني مشهور به آغا بزرگ طهراني صاحب كتاب «الذريعة الي تصانيف الشيعة

، اشاره كرد.از ويژگيهاي شهيد سيد محمد صدر، مي توان به خوش خلقي و تواضع ايشان اشاره نمود. همچنين ايشان در پاسخگويي به سؤالات فقهي، علمي و فكري از سرعت عمل قابل توجهي برخوردار بود.شهيد صدر، دائما مراقب بود كه در فعل و قول از خط الهي منحرف نشده، جانب اخلاص را رعايت كند و خود را از هر گونه ريا و تكبر دور نگهدارند و به همين دليل بود كه هرگز اجازه نمي داد كسي دست ايشان را ببوسد.1- راز اساسي غيبت امام مهدي، عليه السلام؛2- تكليف اسلامي امام مهدي، عليه السلام، در زمان غيبت؛3- زندگي شخصي امام مهدي، عليه السلام؛4- ملاقات با امام مهدي، عليه السلام، در دوران غيبت كبري؛5- نامه امام مهدي، عليه السلام، براي شيخ مفيد.بخش دوم: تاريخ انساني در عصر غيبت كبرياين بخش مشتمل بر فصول زير است:1- بررسي اخباري كه در زمينه پيشگويي آينده وارد شده اند؛2- پيشگويي هايي كه در اخبار آمده است.3- تكليف اسلامي در زمان غيبت كبريالف) عزلت يا جهادب) تقيهج) انتظاربخش سوم: شرايط و نشانه هاي ظهوراين بخش مشتمل بر فصول زير است:1- شرايط ظهورمؤلف در اين فصل، ضمن بيان تفاوت ميان شرايط و نشانه هاي ظهور، اين موضوعات را مورد بررسي قرار داده است: شرايط لازم براي تحقق ظهور و حكومت عدل جهاني، ارتباط شرايط ظهور با طرح و برنامه الهي و طرح و برنامه خاص خداوندي براي تعيين و به وجود آوردن شخصي كه بتواند جهان راء رهبري كند.2- نشانه هاي ظهورمؤلف در اين فصل ابتدا، روش كلي خود را در برخورد با روايات مربوط به تعداد نشانه هاي ظهور بيان مي كند، سپس به بيان مفهوم نشانه و انواع تقسيم بنديها در اين زمينه مي پردازد. در ادامه برخي اشكالات

و ابهاماتي را كه در زمينه نشانه هاي ظهور مطرح شده اند، بيان مي كند و به آنها پاسخ مي دهد. سپس نشانه هاي ظهور را اعم از حتمي و غير حتمي با عنايت به تقسيم بندي آنها از نقطه نظرهاي مختلف بيان مي كند.

تاريخ ما بعد الظهور

اين كتاب ابتدا در مقدمه خود درباره اهميت شناختن تاريخ بعد از ظهور، طرق استدلالي به كار گرفته شده در كتاب براي تميز دادن مطالب صحيح و ناصحيح از يكديگر، مشكلات موجود در بحث كردن از تاريخ بعد از ظهور، راه حل مشكلات مذكور و نيز بيان سرفصل مطالب مطرح شده در ادامه كتاب، مطالبي را بيان كرده است. در ادامه تاريخ بعد از ظهور سه بخش بيان گرديده است:بخش اول: مقدمات ظهوراين بخش خود در دو باب بيان گرديده است:باب اول: مطالب اساسي و زير بنايي مربوط به ظهور كه خود در پنج عنوان مورد بررسي قرار گرفته است. در اينجا به طور اجمال به اين پنج عنوان اشاره مي كنيم:1- ارتباط روز ظهور با طرح كلي خداوند براي بشريت؛2- تاثير غيبت كبري بر بعد از ظهور؛3- تعيين زمان طهور با توجه به شرايط و نشانه هاي آن و نيز فايده تحقق اين نشانه ها در نسبت با زمان بعد از ظهور؛4- طرح و برنامه كلي امام مهدي، عليه السلام، در ارتباط با زندگي، وجود و قانونگذاري؛5- طرح و نقشه كلي خداوند براي دوران بعد از ظهور.باب دوم: در اين باب، حوادث و وقايع نزديك به زمان ظهور از قبيل جنگهاي سفياني، فتنه دجال، قتل نفس زكيه و... بيان گرديده اند.بخش دوم: حوادث مربوط به ظهور و برپايي حكومت جهاني امام زمان، عليه السلام، تا زمان وفات آن امام، عليه السلام؛ اين بخش مشتمل بر چهار فصل

است:1- معناي ظهور و چگونگي آن و رويدادهايي كه در مسير حركت امام مهدي، عليه السلام، به سمت عراق رخ مي دهد؛2- چگونگي برپايي عدل در جهان به دست امام مهدي، عليه السلام؛3- حكومت جهاني امام مهدي، عليه السلام؛4- چگونگي ارتحال امام مهدي، عليه السلام؛بخش سوم: جهان بعد از امام مهدي، عليه السلام.اين بخش نسبت به دو بخش قبل مختصرتر است و تفصيل مطالب آن به كتاب چهارم واگذار شده است، در بخش سوم كتاب در دو باب تنظيم گرديده است:1- رهبري بعد از امام مهدي، عليه السلام؛2- سرنوشت نهايي بشريت.

اليوم الموعود بين الفكر المادي و الديني

سه كتاب قبلي در مورد تاريخ امام مهدي، عليه السلام، از ديدگاه اماميه بود. در اين كتاب مؤلف اعتقاد به وجود روز موعود و آينده اي درخشان و اميدواركننده براي بشريت را از دو ديدگاه مادي و ديني بررسي كرده است.در بخش اول اين كتاب مؤلف به طور مختصر بر اين نكته تاكيد مي كند كه فرد مادي با اتكاء به ديدگاه مادي اش نمي تواند آينده اي درخشان و سعادتمند را براي جهان پيشگويي كند اما در ميان مذاهب مادي ماركسيسم به سبب ديدگاه ويژه اي كه در زمينه جامعه و تاريخ بشريت دارد عقيده اي متفاوت با ساير مذاهب مادي دارد.در بخش دوم كتاب به طور مفصل ديدگاه ماركسيسم مورد بررسي قرار گرفته است، روال بحث در اين بخش به صورت زير مي باشد:مقدمه اين بخش خود شامل سه مبحث زير است:1- مضمون مشترك بين ماديت تاريخي و سنت عام الهي؛در اين بخش بشارت به آينده اي سعادتمند براي بشريت به عنوان عقيده و نظريه اي مشترك مطرح گرديده است.2- ريشه ها و سرچشمه هاي تفكر ماركسيستي در اين قسمت به دلايل به وجود آمدن تفكر ماركسيستي در بين انسانها اشاره شده است؛3- مشكلات موجود

در مباحثه و گفتگو با ماركسيستها.پس از اين مقدمه مؤلف براي بيان (ماديت تاريخي) ابتدا دو مبحث زير را به صورت مقدمه بحث بيان كرده سپس به تشريح نظريه ماديت تاريخي مي پردازد:1- پايه هاي فلسفي ماديت تاريخي؛2- پايه هاي اقتصادي و اجتماعي ماديت تاريخي.بخش سوم كتاب آينده سعادتمند براي بشريت را از نقطه نظر سنت عام الهي براي تكامل بشريت مورد بحث فرار داده است.در اين بخش مطالب زير به چشم مي خورد:1- پايه ها و اصولي كه اين طرح و سنت عام الهي بر آنها استوار گرديده است؛2- تفصيل و تشريح طرح و سنت عام الهي و مراحل آن؛3- تطبيق بعضي حوادث تاريخي با طرح سنت عام الهي و نيز بيان برخي شبهات و ايرادات پيرامون سنت عام الهي و پاسخگويي به آنها.قابل ذكر است كه مؤلف در اين كتاب طرح عام الهي را در مقابله با ماديت تاريخي كه ماركسيستها به آن قائلند مورد بررسي قرار داده است و از اين دو نقطه نظر آينده بشريت را به تصوير كشيده است.

پاورقي

[1] زندگينامه شهيد سيد محمد صدر، با استفاده از كتاب «نبذة مختصرة عن حياة الشهيد السيد محمد الصدر» كه توسط مؤسسة الرضا، عليه السلام، تهيه شده، تنظيم گرديده است. از اين شهيد گرانقدر آثار متعدد و ارزنده اي به جا مانده كه برخي از آنها چاپ شده و برخي به صورت دست نويس باقي است. يكي از ارزنده ترين آثار ايشان كتاب «موسوعة الامام المهدي، عليه السلام ، است نخستين جلد از «موسوعة الامام المهدي به بررسي تاريخ غيبت صغري اختصاص دارد. مؤلف كتاب، در اين جلد با روشي جديد به تحليل تاريخ زندگاني حضرت هادي، حضرت عسكري و حضرت مهدي، عليهم السلام، پرداخته است.

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109