در روايات وارد شده است كه «قرآن يا سنت مي ميرد بايد كسي يا كساني باشندكه آن را زنده كنند»، به چه معني است؟علي،عليه السلام، در نهج البلاغه از دوستان و ياران با وفاي خويش چون عمار و ابن تيهان وذوالشهادتين به اين صفت ياد كرده است كه آنها دين را زنده كردند.«واحيوا السنة و اماتوا البدعة »آنها سنت پيامبر را زنده كردند و بدعت را ميراندند. [2] .و درباره امام زمان،عليه السلام، با اين تعبير فرموده است كه:«و يحيي ميت الكتاب والسنة » قرآن و سنت مرده را زنده مي كند. [3] .پس آنچه مي ميرد حقيقت دين نيست، بلكه غرض آن است كه دين در ميان مردم مي ميرد. آري وقتي كه به دستورات دين در جامعه عمل نشود و قوانين آن پياده نگردد، مي توان گفت كه دين در آن جامعه مرده است. چرا كه مردن يك قانون متروك شدن آن است و اينكه امام زمان،عليه السلام، آن را زنده مي كند به اين معني است كه تعاليم اسلام و قوانين متروكه قرآن را به جريان مي اندازد و آن را در جامعه پياده مي كند. به عبارت ديگر آنقدر وصله ها و پيرايه ها و بدعتها به دين بسته مي شود كه حقيقت آن زير پرده هاي ضخيم اوهام پنهان مي گردد و غبار كهنگي بر چهره اش مي نشيند و آن را فرسوده مي سازد. يكي از اقدامات اساسي حضرت ولي امر پيراستن اسلام از اين وصله ها، پيرايه ها، بدعتها، خرافات و تحريفها و تفسيرهاي نادرست و تلقي هاي غلطي است كه به مرور زمان در اسلام پديد آمده

و مي آيد.بنابراين ايشان اسلام را تجديد بنا مي كنند و لباس نو بر قامت آن مي پوشانند و گرد فرسودگي و كهنگي را از سيماي آن مي زدايند و سنتهاي مرده و فراموش شده را احياء مي نمايند و مجموع اين نوسازي آنچنان وسيع ودگرگون كننده خواهد بود كه در برخي از روايات از آن به «دين جديد» تعبير شده است و سپس با پياده كردن تعاليم اسلام در جامعه، فكر ديني را در ميان مردم زنده مي كنند و در نتيجه دين مردم زنده مي شود و آنها نيز دين را زنده نگه مي دارند و بدعت را مي ميرانند.آيا با اين همه اختلاف اهوا و تشتت آرا و تعدد اسباب انحراف، قرآن كه اساسي ترين پايه اسلام است اساسش به خطر نخواهد افتاد؟ و احكام آن متروك نخواهد شد؟ و مسلما هر فرقه و گروهي آن را مطابق عقيده و سليقه خود تاويل و توجيه خواهند كرد و عقايد باطل خود را به اسلام و دين منتسب خواهد كرد. پس با اينهمه اختلاف مذهبها و مسلكها و فرقه ها از قرآن چه باقي خواهد ماند مسلما همان روزي خواهد بود كه علي،عليه السلام، آن را پيش بيني كرده و فرموده: عصري از پرده زمان رخ مي نمايد كه در آن از قرآن و اسلام جز اسم و رسم چيزي باقي نمي ماند.» [4] .ناگفته نماند هرچند وجود قرآن - طبق وعده الهي - از تحريف و تفسير مصون مانده و تا حدودي جلو اين دگرگونيها را گرفته است ولي بايد اعتراف كرد كه بسياري از مفاهيمش نزد گروه كثيري از مسلمانان چنان

مسخ و واژگون شده كه مي توان گفت چندان شباهتي به اسلام اصيل عصر پيامبر،صلي الله وعليه وآله، ندارد.در چنين زماني است كه مهدي موعود،عليه السلام، قيام مي كند و تمام بدعتها و تحريفها و رسومات جاهلي را از بين مي برد و زنگار تفسيرهاي نادرست را مي زدايد. گرد و غبار كهنگي و فرسودگي را از آن پاك مي كند و دستهاي آلوده مغرضان و منحرفان را از آن كوتاه مي نمايد و احكام خدا را همان طوري كه صادر شده، جاري مي سازد.پس عمل آن حضرت در بيان و تبليغ دين دو صورت پيدا مي كند:يكي از بين بردن بدعتها و احياي سنتهاي متروكه و دعوت جديد به اسلام و قرآن خواهد بود.دوم اظهار حقايق و تاويلات و تنزيلات قرآن كه تا آن زمان بيان نشده است.در هردو صورت مردم چون تعاليم وي را بر خلاف عقايد و عادات خود مي بينند، آن را «دين جديد» مي نامند در صورتي كه كتاب ايشان همان قرآن است و دعوت ايشان نيز به اسلام و قرآن خواهد بود.اكنون رواياتي كه دراين باره رسيده است، نقل مي شود تا حقيقت موضوع كاملا روشن گردد.1. امام صادق،عليه السلام، فرمود:«اذا خرج القائم يقوم بامر جديد و كتاب جديد و سنة جديدة و قضاء جديد...»هنگامي كه قائم خروج كند امر تازه و كتاب تازه، روش تازه و داوري تازه اي با خود مي آورد. [5] .2. و نيز آن حضرت،عليه السلام، فرمود: هرگاه قيام كند:«جاء بامر جديد كما دعا رسول الله،صلي الله عليه وآله، في بدوالاسلام »به امر جديد خواهد آمد چنانكه پيامبر اكرم در ابتداي امر به امر

جديد دعوت كرد. [6] .3. امام باقر،عليه السلام، مي فرمايد: «فوالله لكاني انظر اليه بين الركن والمقام يبايع الناس بامر جديد و كتاب جديد و سلطان جديد من السماء...»به خدا قسم گويا مي بينم او را كه در بين ركن و مقام از مردم بيعت مي گيرد به امر تازه و كتاب تازه كه بر عرب سخت است و سلطنتي تازه از آسمان.4. و در روايتي ديگر از امام صادق، عليه السلام، مي خوانيم كه فرمود: «اذا خرج القائم جاء بامر جديد كما دعي رسول الله في بدءالاسلام الي امر جديد»هنگامي كه قائم ظهور مي كند آئين جديدي با خود مي آورد، همچنان كه رسول خدا در آغاز اسلام، مردم را به آيين جديد دعوت مي كرد. [7] .ناگفته پيداست كه تازه بودن امر نه به اين معني است كه مذهب جديدي با خود مي آورد بلكه آنچنان اسلام را از ميان انبوه خرافات و تحريفها و تفسيرهاي ناروا، بيرون مي آورد كه كاملا به صورت نو جلوه مي كند.و همچنين جديد بودن كتاب نيز به اين معني نيست كه آن حضرت با كتاب جديد آسماني سواي قران ظاهر مي شود زيرا امام حافظ دين است نه پيامبر و آورنده دين و كتاب جديد. بلكه قرآن اصيل فراموش شده را چنان از زنگار تحريفها و تفسيرهاي نادرست پاك مي كند كه كاملا به نظر تازه مي نمايد.شاهد اين مطلب علاوه بر صراحت قرآن و احاديث فراوان درباره ختم نبوت و مصون بودن قرآن از هر گونه تحريف، احاديث متعددي است كه در آنها تصريح شده است كه امام زمان با همان روش پيامبر اسلام و

كتاب و سنت و آيين او قيام خواهد كرد.5. يكي از دوستان امام صادق، عليه السلام، به نام «عبدالله بن عطا» مي گويد: از آن حضرت پرسيدم سيره و روش مهدي چگونه است؟ فرمود:«يصنع ما صنع رسول الله صلي الله و عليه و آله، يهدم ما كان قبله كماهدم رسول الله، امرالجاهلية و يستانف الاسلام جديدا»همان كاري را كه رسول خدا انجام داده انجام مي دهد، بدعتهاي موجود را ويران مي كند همچنان كه رسول خدا اساس جاهليت را ويران ساخت و اسلام را نوسازي مي نمايد. [8] .6.امام صادق،عليه السلام،فرمود:«اذا قام القائم دعاالناس الي الاسلام جديدا و هداهم الي امر قدثر و ضل عنه الجمهور و انما سمي القائم مهديا لانه يهدي الي امر مضلول عنه و سمي القائم لقيامة بالحق »وقتي قائم قيام كند مردم را از نو به اسلام فراخواند و آنان را به امري كه پوشيده شده، رهنمون شود و عامه مردم از او به گمراهي افتاده اند و از آن جهت قائم مهدي ناميده شده كه راهنمايي مي كند به امري كه از مردم گمشده است و بدين جهت قائم ناميده شده است كه قيام و به حق است. [9] .اين حديث صراحت دارد به اينكه دعوت او به اسلام است وليكن از نو دعوت مي كند زيرا كه بسياري از امور از مردم پوشيده و از دست آنها خارج شده است. به اين معني گرد فرسودگي و كهنگي را آنچنان از سيماي اسلام مي زدايد و تعاليم واقعي اسلام را از نو زنده مي كند كه گويا آن حضرت مردم را به آيين جديد فرا مي خواند.7. نعماني در

كتاب الغيبة از ابوبصير و او از كامل از امام باقر، عليه السلام، روايت كرده كه فرمود: «ان قائمنا اذاقام دعي الناس الي امر جديد كما دعي اليه رسول الله و ان الاسلام بداغريباو سيعود غريبا كما بدا فطوبي للغرباء»وقتي قائم ما قيام مي كند مردم را به امر تازه اي دعوت مي نمايد چنانكه پيغمبر،صلي الله وعليه وآله، مردم را بدينگونه دعوت نمود، اسلام در حال غربت ظاهر شد و به زودي مانند روز اول غريب مي شود، پس خوش به حال غربا. [10] .8. و نيز در آن كتاب از ابوبصير روايت نموده كه امام صادق، عليه السلام، فرمود:«الاسلام بدا غريبا و سيعد غريبا كما بدا فطوبي للغرباء»اسلام با غربت ظاهر شد و به زودي نيز غريب مي شود چنان كه بود، پس خوشا به حال غرباء.راوي مي گويد: عرض كردم آقا اين مطلب را براي من شرح دهيد، فرمود: «يستانف الداعي منادعاء جديدا كما دعي رسول الله،صلي الله و عليه و آله »دين و احكام اسلامي روزي چنان غريب و بي ارزش مي شود و بر اثر سلطه دشمنان و جعل قوانين بشري در برابر آن، طوري از نظر مي افتد كه مانند روز نخست مردم از آن بي خبر مي شوند، پس خوشا به حال غريبان، يعني عمل كنندگان به اسلام در آن روزگار، سپس قائم آل محمد و دعوت كننده اهل بيت قيام كرده با احياء و تجديد معالم دين، احكام قرآن و دستورات تعطيل شده و از نظر افتاده اسلام مجددا مردم را به اسلام دعوت مي كند و تبليغ اسلام را از سر مي گيرد، مثل جدش پيغمبر

كه هنگام ظهورش تمام دستورات ديني سابق فراموش شده بود و او مردم را به اسلام و دين خدا دعوت مي نمايد. [11] .9. و در روايتي از رسول خدا، صلي الله و عليه وآله، آمده است كه: «و ان الثاني عشر من ولدي يغيب حتي لا يري... ياذن الله تبارك و تعالي له بالخروج فيظهرالاسلام به و يجدد الدين »دوازدهمين فرزندم از نظرها پنهان مي گردد و ديده نمي شود و زماني بر پيروان من خواهد آمد كه از اسلام جز نام و از اسلام جز نقشي باقي نماند. در اين هنگام خداوند بزرگ به او اجازه مي دهد و اسلام را با او آشكار و تجديد مي كند. [12] .10. فضل بن يسار از امام صادق، عليه السلام، روايت نموده كه فرمود: «ان قائمنا اذا قام استقبل من جهلة الناس ممااستقبله رسول الله من جهال الجاهليه »هنگامي كه قائم ما قيام مي كند با مردم ناداني روبرو مي گردد كه در نفهمي از جهال جاهليت كه پيغمبر با آنها مواجه بود، بدترند.عرض كردم چطور؟ فرمود: وقتي پيغمبر مبعوث شد مردم بتهايي از سنگ و صخره ها و چوبهاي تراشيده پرستش مي كردند و زماني كه قائم قيام مي كند مردم كتاب خدا (قرآن) را به ميل خود تاويل نموده و به آن استدلال مي كنند، آنگاه فرمود آگاه باشيد به خدا قسم عدل قائم (چنان گسترش مي يابد كه) مانند سرما و گرما به داخل خانه هاي مردم نفوذ مي كند. [13] .11. پيامبر اكرم،صلي الله عليه وآله، درباره سيرت و روش كلي او فرمودند:«القائم من ولدي اسمه اسمي و كنية كنيتي و

شمائله شمائلي و سنة سنتي يقيم الناس علي ملتي و شريعتي و يدعوهم الي كتاب الله عزوجل »قائم از فرزندان من، همنام و هم كنيه من است، خوي او خوي من سيرت او سيرت من مي باشد. مردم را بر ملت و دين من وادار مي نمايد و آنان را به سوي كتاب خدا (قرآن) فرا مي خواند. [14] .12. در روايتي از امام صادق، عليه السلام، آمده است:«اذا قام القائم سار بسيرة رسول الله الاانه يبين آثار محمدصلي الله و عليه وآله »وقتي قائم قيام كرد به سيرت رسول خدا رفتار مي كند وليكن آثار محمد، صلي الله و عليه و آله، را تفسير و بيان مي نمايد. [15] .13. شيخ طوسي در كتاب تهذيب با سند خود از محمدبن مسلم روايت مي كند كه گفت: «از امام باقر، عليه السلام، پرسيدم قائم چگونه در ميان مردم رفتار مي كند؟ فرمود: «يسير بسيرة ما سار به رسول الله حتي يظهرالاسلام »به روش پيامبر عمل مي نمايد تا اينكه اسلام را آشكار مي سازد.عرض كردم: روش پيامبر چگونه بود؟ فرمود:«ابطل ما كانت في الجاهلية و استقبل الناس بالعدل و كذلك القائم اذا قام يبطل ما كان في الهدنة مما كان في ايدي الناس و يستقبل بهم العدل »پيامبر آثار كفر جاهليت را از ميان برد با مردم به عدالت رفتار كرد قائم هم موقعي كه قيام مي كند هر اعمال نامشروع و بدعتي را كه هنگام صلح و سازش با بيگانگان اسلام درميان مسلمين مرسوم گشته از ميان مي برد و مردم را به عدالت گستري رهبري مي نمايد. [16] .اين احاديث كاملا دلالت دارند

بر اينكه آن حضرت اسلام را از نو تجديد خواهد كرد و سنتهاي مرده و فراموش شده را از نو بازسازي خواهد نمود و از اين روايات استفاده مي شود، مهدي دست به يك انقلاب وسيع ديني و فرهنگي خواهد زد و تمام بدعتها و انحرافاتي را كه به مرور زمان در اسلام پديد آمده است از بين خواهد برد و اسلام را از نو زنده خواهد كرد و تخريب بعضي از بناها ومساجد هم طبق همين اصل انجام خواهد گرفت.14.امام صادق،عليه السلام،مي فرمايد: «القائم يهدم المسجدالحرام حتي يرده الي اساسه و مسجدالرسول الي اساسه و يردالبيت الي موضعه و اقامه علي اساسه »قائم مسجدالحرام و مسجدالنبي را خراب كرده و بر اساس اول مي سازد در خانه خدا را در جاي خود بنا مي كند و در جاي خود برپا مي دارد. [17] .15. ابوبصير از امام باقر، عليه السلام، در يك حديث طولاني روايت مي كند كه فرمود:«اذا قام القائم سارالي الكوفه فهدم بااربعه مساجد ولم يبق مسجد علي وجه الارض له شرف الا هدمها وجعلهاجماءوسع الطريق الاعظم »هنگامي كه امام قائم قيام كند به كوفه رود و در آنجا چهار مسجد را ويران كند و مسجد كنگره داري در روي زمين نباشد جز اين كه حضرت آن را خراب و هموار سازد و راههاي بزرگ (شاهراهها) را وسيع گرداند و هر بالكني كه از خانه ها به كوچه آمده باشد، خراب كند و سر در خانه ها و ناودانهايي كه در كوچه هاست از ميان بردارد و هيچ بدعتي به جاي نگذارد جز اين كه از ميان ببرد و سنتي به جاي

ننهد جز اينكه آن را بپا دارد... [18] .16.امام حسن عسكري، عليه السلام، فرمود:«اذا قام القائم امربهدم المنار والمقاصيرالتي في المساجد»هنگامي كه قائم قيام كند دستور مي دهد مناره ها و اتاقهايي را كه در مساجد مي سازند، خراب نمايد.راوي مي گويد، با خود گفتم: چرا قائم چنين كاري مي كند؟ ناگاه امام حسن عسكري،عليه السلام، روكرد به جانب من و فرمود:«معني هذا انها متحدثة مبتدعه لم يبنها نبي و لاحجة »معني اين كار اين است كه اينها چيز تازه و بدعتي است كه پيغمبر و امام آن را نساخته است.يعني تمام انحرافاتي كه در زمينه هاي مختلف در تعاليم اسلامي به وجود آمده است و پيرايه هايي كه به اسلام بسته شده است همه را از بين مي برد و اسلام را از نو تجديدبنا مي نمايد.اين احاديث صراحت دارد به اينكه امام قائم اسلام را دوباره تازه مي كند و احكام و سنتهاي مرده و فراموش شده را زنده مي نمايد و قرآن را با تفسير و تاويل و تنزيل اصلي خود انتشار مي دهد و منظور از كتاب جديد و سنت جديد همين معني است نه اينكه كتاب تازه و دين تازه مي آورد چنانكه برخي از فرق ضاله اين اخبار را براي خود مستمسك قرار داده اند.17. چنانكه امام باقر،عليه السلام، فرمود: «لاتذهب الدنيا يبعث الله رجلا منا اهل البيت يعمل بكتاب الله »دنيا به آخر نخواهد رسيد تا اينكه خداوند از ما اهل بيت مردي را برانگيزاند كه عمل به كتاب خدا (قران) كند. [19] .

نهج البلاغه، شرح وترجمه فيض الاسلام، خطبه 138.

[4] المجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، ج 52، ص 90.

[5] الحرالعاملي، محمدبن الحسن، اثبات الهداة، ج 3، ص 542، ح 521.

[6] المفيد، محمدبن محمدبن نعمان،ارشاد، خطبه 343.

[7] المجلسي، محمدباقر، همان، ج 52، ص 338.

[8] همان، ص 352.

[9] المفيد، محمدبن محمدبن نعمان، الارشاد، ص 343. [

[10] النعماني، محمدبن ابراهيم،الغيبة، ص 172; المجلسي، محمدباقر، همان، ج 52، ص 366.

[11] الصافي الگلپايگاني، لطف الله، منتخب الاثر، ص 98.

[12] المجلسي، محمدباقر، همان، ج 36، ص 283.

[13] الحرالعاملي، محمدبن الحسن، همان، ج 3، ص 482.

[14] المجلسي، محمدباقر، همان، ج 52، ص 352.

[15] الطوسي، محمدبن الحسن، تهذيب الاحكام، ج 2، ص 52; الحرالعاملي، محمدبن الحسن، همان، ج 3، ص 454; المجلسي، محمدباقر، ج 52، ص 381.

[16] المجلسي، محمدباقر، همان، ج 52، ص 332.

[17] المفيد، محمدبن محمدبن نعمان، همان، ص 344.

[18] كتاب الغيبة،ص 131.

[19] الحرالعاملي، محمدبن الحسن، همان، ج 3، ص 588.