Hill press,N.Y6. Rashinghani, M.S(2004)”e-pricing for intelligent enterprises: a strategic perspective” chapter xv on” intelligent enterprises of the 21st century” I idea group, Hershey

* منبع: تدبير

صاف و شفاف آريزونا مستقر شده ، در واقع دوچشمي است و به اخترشناسان امكان خواهد داد تا كيهان را با جزييات بيشتر و در اعماق ژرف تر بكاوند. در واقع ال بي تي كه برخلاف اكثر تلسكوپ هاي امروزي كه حاوي يك آينه براي جمع آوري نور هستند، تلسكوپ دوچشمي متشكل از دو آينه 8.4 متري است و يك گام مهيج رو به جلو براي نجوم محسوب مي شود كه نه تنها يك اتفاق بزرگ در اين حوزه علمي به حساب مي آيد بلكه امكان پياده سازي برخي از فناوري هاي تازه را كه براي همه تلسكوپ هاي بزرگ نسل آينده حياتي خواهد بود، فراهم مي كند.

طي هفته گذشته خبر ساخت ميني مغناطيس سنجي كه براي ثبت امواج مغزي مورد استفاده قرار مي گيرد هم در صدر اخبار علمي قرار داشت.

اين فناوري نوين از سوي محققان انستيتو ملي استاندارد و فناوري امريكا ارائه شده و ضريب دقت بسيار بالايي دارد. در واقع اين طيف سنج مغناطيسي در كنار ابعاد فوق العاده كوچكي كه دارد، چندان گران قيمت نيست و از ضريب دقت حيرت آور يك يك ميليونيم يك ميليارد تسلا برخوردار است.

اين در حالي است كه تاكنون اين رقم پيچيده در سيستم هاي ابررساناي گران قيمت و با چگالي بالا كه به آنها SQUID مي گويند، مورد استفاده قرار مي گرفته است.

از آنجا كه تيم تحقيقاتي اين پروژه از اين فناوري نوين براي ثبت امواج قلب موش استفاده كرده اند، اكنون اميدوارند تا بتوانند از آن براي ثبت امواج مغزي انسان هم كمك بگيرند.

* http://www.ictir.net/

قابل فروش هستند. با توجه به اين مسئله وجود باركدهاي منحصر به فردي كه آنها را از يكديگر متمايز سازد ضروري به نظر مي رسد.  تبديل اعداد به باركد خواندن باركد نياز به استاندارد مشخصي دارد. در حال حاضر در دنيا چند استاندارد براي توليد و استفاده از باركد وجود دارد كه معتبرترين آنها استاندارد EAN/UCC است كه103 كشور در دنيا از آن تبعيت مي كنند و حدود90 درصد تجارت دنيا را پوشش مي دهد. در ايران به علت ضرورتي كه بنا به توسعه صدور كالاهاي غيرنفتي ايران به بازارهاي جهاني به وجود آمد در سال1374 سازماني با عنوان »مركز ملي شماره گذاري كالا و خدمات« زير نظر موسسه مطالعات و پژوهش هاي بازرگاني تاسيس شد و پس از انجام مطالعات لازم با انتخاب استاندارد EAN/UCC كشور ما به عضويت موسسه بين المللي EAN International درآمد. تاكنون بيش از5 هزار شركت- كه بيشتر آنها شركت هاي توليدكننده محصولات غذايي و شيميايي هستند- به عضويت اين موسسه درآمده و براي كالاها و محصولات خود باركد دريافت كرده اند.  باركد محصولات،12 رقمي است. البته در برخي از كشورها به دلايل مختلف باركد13 رقمي نيز وجود دارد. 12 رقم باركد به شرح زير معني دار مي شود:     

سه رقم اول نمايانگر كد كشور(626= كد ايران)،5 رقم بعدي كد شركت سازنده،4 رقم بعدي كد كالاي مربوطه و در نهايت1 رقم آخر كد كنترل توسط رايانه به منظور كنترل صحت كد مورد نظر است.براي مثال باركد زير مربوط به دستمال كاغذي200 برگي يكي از شركت هاي توليدي است. به طور حتم تا به حال در هنگام خريد يا پس

از خريد كالا به علامت باركد چاپ شده در روي بسته بندي آن توجه كرده ايد و اين سئوال برايتان پيش آمده كه اين خطوط چه هستند و چه كارآيي دارند. عامه مردم درباره باركد، نظرات متفاوتي دارند. خيلي ها فكر مي كنند باركد نمايانگر قيمت كالاست. برخي ديگر نيز باركد را علامت استاندارد و عده اي باركد را شماره مجوز كالا مي دانند. باركد شامل يك سري عدد و تعدادي خطوط موازي سياه رنگ با ضخامت هاي مختلف در زمينه سفيد بوده كه از طريق دستگاه پويشگر (Scanner) توسط امواج مادون قرمز قابل خواندن و انتقال به رايانه است. هر يك از اين ميله ها مانند يك بيت ارزشي، معادل صفر و يك دارند. هر يك از اين كدها در بانك اطلاعاتي مربوط، داراي اطلاعات كاملي شامل شرح، مشخصات دقيق و فني، موجودي، اطلاعات ورود و خروج براي استفاده كنندگان ذي ربط هستند.استفاده از باركد فقط به محصولات توليدي شركت ها محدود نمي شود. در كارخانه ها و موسسات توليدي به منظور رديابي مداوم اطلاعات كالاهاي توليدي در خطوط مختلف توليد قطعات مصرفي موجود در انبارها، باركدهاي منحصر به فردي ايجاد و با اين سيستم رديابي مي شود. سيستم باركد كمك مي كند تا تغيير اطلاعات را توسط سيستم باركد به بانك هاي اطلاعاتي منتقل كرده و همواره اطلاعات موجودي هاي خود را به روز نگه داريد. در واقع باركد به عنوان يك ترمينال ورودي كمك مي كند تا تغيير يا ثبت اطلاعات با حداقل خطاي اطلاعاتي به رايانه منتقل شود. در فروشگاه هاي بزرگي كه روزانه مقدار زيادي كالاي ريز و درشت به

آنها وارد و يا خارج مي شود و مسئولين براي كنترل موجودي هاي خود همواره به اطلاعات سطوح موجودي نياز دارند استفاده از باركد بسيار ضروري است. در غير اين صورت بايد هرازگاهي با تعطيلي فروشگاه اقدام به شمارش و كنترل موجودي كرد. اين كار نه تنها بسيار دشوار و طاقت فرساست بلكه امكان بروز اشتباه در آن نيز زياد است. در حال حاضر در كشور ما از باركد براي جمع آوري و ثبت اطلاعات مختلف استفاده هاي متنوعي مي شود. از كارت هاي حضور و غياب پرسنلي گرفته تا قبوض آب و برق و تلفن، اطلاعات خطوط توليد و ردياب محصولات، موجودي هاي انبار، كتب جهت ثبت شماره استاندارد بين المللي كتاب (شابك) و از همه بيشتر براي كالاهاي توليدي شركت ها كه در فروشگاهها ارائه مي گردد و ...براي راه اندازي سيستم هاي مبتني بر باركد، نياز به تجهيزاتي مانند نرم افزار توليد باركد، چاپگر چاپ باركد، پويشگر (Scanner) و برچسب هاي ويژه داريم.البته توسعه و پيشرفت در زمينه باركد نيز مانند ساير علوم و فن آوريها به سرعت در حال وقوع است. منبع : http://www.naftepars.ir

*لينك: http://www.industry.mihanblog.com/post/archive/1385/1

منابع انرژي و با توسعه بهره برداري از آنها هر روز افزون شده و آينده بشر را به جرات مي توان وابسته به بهره برداري صحيح و گسترده از درياها دانست. اما رفته رفته با ورود فناوري ارتباطات و اطلاعات به عرصه هاي مختلف، صنعت كشتي سازي نيز از اين فرآيند بي نصيب نمانده و خود را با فناوري هاي روز دنيا تطبيق داده است.

شركت كشتيراني ژاپن(NYK) موفق به توليد فناوري جديدي شده است كه مي تواند از آب به عنوان سوخت استفاده كند. اين فناوري كه به آن «احتراق امالسيون» مي گويند، 10تا20 درصد سوخت كشتي را از نفت سنگين و بقيه را از آب تامين مي كند. شركت كشتيراني ژاپن اعلام كرده است از پايان سال جاري ميلادي اين فناوري را به صورت رسمي مورد استفاده قرار خواهد داد. در حال حاضر براي سوخت كشتي از سه نوع نفت سنگين با نامه اي A، B و C استفاده مي شود كه كيفيت نوع C آن در پايين ترين رده قرار دارد. در اين فناوري براي تركيب آب با سوخت كشتي، از نوع نفت سنگين C استفاده شده است. براي تركيب كامل نفت سنگين با آب، دستگاهي توليد شده است كه اين دو مايع را با افشاندن، به صورت ذرات بخار درمي آورد. اما فناوري هاي دريانوردي به اينجا ختم نمي شود. نيروي دريايي آمريكا اعلام كرده است سري ناوشكن هاي چند كاره جديد خود را با نام DD21 Zumwalt در سال 2010 وارد عمل خواهد كرد تا جايگزين ناوشكن هاي Oliver Hazar Perry و Sprunace شوند. بر خلاف سري هاي قبلي، ماموريت

اصلي DD21 مهيا كردن پشتيباني براي حمايت از نيروهاي زميني است. كاهش علائم ديداري، راداري، مادون قرمز و علائم مغناطيسي عالي ترين اهدافي محسوب مي شوند كه در طراحي اين كشتي ها به كار گرفته شده است. اين كشتي براي عمليات ضدهوايي، ضددريايي و ضدزيردريايي نيز طراحي شده است.طرح كشتي ناوشكن جديد نيروي دريايي آمريكا شامل مواد مركب خاص و مواد جاذب مي شود و شكل خاص بدنه كشتي به گونه اي است كه در آن واحد رو و زير سطح آب است. در اين غول دريايي دقت بسيار زيادي براي كاهش صداي كشتي و كم كردن صداي سيستم هاي تسليحاتي و موتوري كشتي اتخاذ شده است. سيستم قدرت يكپارچه IPS براي حمل بي صداي كشتي طراحي شده است. IPS يك سيستم با ساختار كاملاً الكترونيكي براي كشتي هاي آينده است و در آن نيروي محركه كل كشتي به خط الكترونيكي وصل مي شود. فناوري IPS هزينه نگهداري و توليد كمتر و قابليت بقاپذيري بهتر با ساختار انعطاف پذيرتر را براي دارندگان كشتي به ارمغان آورده است. سري DD21 Zumwait با تسليحات 62 تا 65 اينچ و توپ هاي Howitzer با اندازه 155 ميليمتر مجهز خواهند شد و كشتي قادر خواهد بود قدرت پشتيباني توپخانه اي با برد 100 مايل را داشته باشد.يك سيستم موشكي دريايي زميني نيز در اين كشتي خواهد توانست با برد 100 تا 200 مايل، كار پشتيباني نيروهاي زميني را انجام دهد. موشك هاي تاكتيكي كروز Tomhawk هم قادر خواهند بود اهدافي در فاصله 200 تا 1600 مايل دريايي را مورد اصابت قرار دهند. DD21 به پيشرفته ترين سيستم هاي رديابي

زيردريايي كه روي سطح جنگنده نصب خواهد شد، مجهز شده است. سيستم عرشه كشتي قادر به ميزباني از فرود هليكوپترهاي نيروي دريايي خواهند بود. اما مقامات بلند پايه بريتانيا و فرانسه بر اساس قرارداد جديدي كه با يكديگر به امضا رسانده اند نسل جديد كشتي هاي جنگي و زيردريايي هايي را كه به آخرين فناوري هاي روز مجهز شده، توليد خواهند كرد. اين كشتي ها به موتورهاي الكتريكي مجهز شده اند و مي توانند با توانايي هاي بيشتر در عمليات هاي نظامي شركت كنند. با توجه به اينكه در حال حاضر تنها موتورهاي ديزلي و توربيني در كشتي هاي بزرگ نظامي و ناوهاي هواپيمابر مورد استفاده قرار مي گيرند، بررسي هاي انجام شده توسط كارشناسان نشان مي دهد موتورهاي الكتريكي سازگاري بيشتري با محيط زيست دارند و در مقابل امكانات بيشتري را در اختيار خدمه كشتي خواهند گذاشت.موتورهايي كه قرار است روي نسل جديد كشتي هاي جنگي بريتانيا و فرانسه كار گذاشته شوند فضاي كمتري را اشغال مي كنند و كارايي بيشتري دارند. آخرين اخبار رسيده نيز نشان مي دهد، هزينه خريد، تعميرات و نگهداري موتورهاي الكتريكي كشتي هاي جنگي كه سيستم هاي نوين فناوري اطلاعات روي آنها كار گذاشته شده بسيار كمتر از موتورهاي ديزلي و توربين هاي گازي است.بايد توجه داشت كه با رشد چشمگير فناوري و نفوذ آن در بخش هاي مختلف زندگي ، ماشين هاي بزرگ ديگر جايي نخواهند داشت و سيستم هاي امنيتي ديجيتالي و سلاح هاي تكنولوژيك مي توانند جايگزين مناسبي براي روش هاي سنتي نظامي باشند. با انجام اين قرارداد جديد از اين پس كشتي هاي جنگي مي

توانند امكانات نظامي بيشتري را در خود جاي دهند و كارايي بيشتري داشته باشند. دولت هاي فرانسه و بريتانيا براي افزايش هرچه بيشتر فناوري در سلاح هاي نظامي مركز جديدي را با نام «سازمان فناوري هاي الكتريكي كشتيراني» راه اندازي كرده اند. اين مركز به گونه اي طراحي شده كه مي تواند پيش از توليد هر فناوري، آن را به كمك كامپيوترهاي بزرگ و پيشرفته شبيه سازي كرده و توانايي هاي آن را در زمينه هاي مختلف بسنجد. به منظور توليد محصولات پيشرفته تر، اين دو كشور به تازگي مناقصه اي را برگزار كرده اند تا بزرگ ترين مراكز كشتي سازي جهاني در اين طرح شركت كنند. شركت LSTOM Power Conversion كه برنده يكي از اين مناقصات است، مركز تحقيقاتي ويژ ه اي را براي اين طرح راه اندازي كرده و در نظر دارد با سرمايه گذاري 19 ميليون دلاري آخرين فناوري هاي روز را در سلاح هاي دريايي مورد استفاده قرار دهد.نيروي دريايي بريتانيا اعلام كرده اگر اين طرح با موفقيت به پايان برسد، تمام كشتي ها، زيردريايي ها و سلاح هاي نظامي خود را به سيستم هاي رديابي ديجيتالي و فناوري هاي نوين مجهز خواهد كرد. اين كشور هم اكنون درحال ساخت دو ناو بزرگ هواپيمابر است و تلاش مي كند آخرين فناوري هاي روز دنيا را در اين ناوها مورد استفاده قرار دهد. سيستم هاي به خصوصي كه قرار است در اين دو ناو بزرگ مورد استفاده قرار گيرد، تا يك ميليارد دلار در هزينه توليد سلاح هاي جديد بريتانيا صرفه جويي خواهد كرد. اين در حالي است دولت فرانسه نيز با

بهره گيري از اين سيستم، كارايي نيروي دريايي خود را تا چندين برابر افزايش خواهد داد.بارونس سيمونزوزير دفاع بريتانيا در مورد اين طرح بزرگ مي گويد: «ساخت موتورهاي الكتريكي براي كشتي هاي جنگي مي تواند مبدايي براي استفاده از اين موتورها در كشتي هاي مسافري و باري محسوب شود. ما بر اين باوريم كه با اجراي اين طرح، نسل آتي كشتي هاي نظامي كارآمدتر خواهند شد و هزينه توليد آنها به ميزان زيادي كاهش خواهد يافت. هم اكنون نيروي دريايي بريتانيا در كنار نيروي دريايي فرانسه فعاليت هاي گسترده اي را آغاز كرده اند تا بتوانند بيشترين بهره را از فناوري هاي روز دنيا ببرند.»وي در ادامه توضيح مي دهد: «طرح توسعه فناوري در ارتش بريتانيا و فرانسه مي تواند اطلاعات لازم را براي ورود فناوري هاي الكتريكي به دنياي نظامي در اختيار ما بگذارد. با اين روند ما مطمئن خواهيم شد كه ناوهاي هواپيمابر، كشتي هاي نظامي و زيردريايي هاي ارتش بريتانيا و فرانسه قوي ترين سلاح هاي دريايي جهان را در اختيار دارند.»از ديگر ادوات جنگي كه دو كشور بريتانيا و فرانسه قرار است در اين طرح آن را تكميل كنند شامل جنگنده35- F مي شود كه نتيجه برنامه JSF (جنگنده ضربتي دفاعي) وزارت دفاع آمريكاست. اين جنگنده قابليت پشتيباني هوايي را داراست و مي تواند از روي ناو هواپيمابر نيز بلند شود. اين پرنده نظامي با استفاده از فناوري هاي مشابه F-22 ساخته شد. پس از رقابت شركت هاي مختلف براي دريافت امتياز ساخت اين هواپيماي جنگنده سرانجام شركت لاكهيد مارتين كه پروژه سري35 -X را در دست انجام دارد و مبتكر

فناوري Life-FanSTOVL است و ممتاز بودن خود را در اين فناوري در ساخت بوئينگ ثابت كرده، توانست امتياز ساخت اين پرنده را به دست گيرد. Life-fan قدرت خود را از يك ميله متصل به موتور اصلي تامين مي كند.لاكهيد مارتين 35- F را براي نيروهاي دريايي و هوايي ايالات متحده و همچنين نيروي هوايي بريتانيا به يك شكل طراحي كرده كه تمامي سلاح هاي آن در داخل بدنه جاي مي گيرند تا كمترين بازتابش راداري را داشته باشد. تمامي نسخه هاي اين جنگنده داراي محل نگهداري سلاح در داخل و طراحي بدنه يكسان وابسته به قواعد هندسي و نيز بال هاي پهن همسان و سكان هاي عمودي قابل قياس از هم هستند.

*منبع: سرمايه

با استفاده از فاير واير مي توان به سرعت بالاي 3.2 گيگابايت نيز رسيد. كامپيوتر ها و سيستم عامل هاي كنوني توانايي دريافت 63 دستگاه توسط فاير واير را دارند.كابلفاير واير همچنين Hot-Pluggable است. به اين معني كه مي توانيد هرگاه آن را قطع و وصل كنيد حتي در حالي كه دستگاه روشن است.نسخه ابتدايي فاير واير كه به IEEE1394a معروف است داراي سرعت 400 مگابايت بر ثانيه است و توانايي دريافت اطلاعات در طول كابلي با ماكسيمم طول 4.5 متر را دارد.هنگامي كه نسخه 2 USB به بازار عرضه شد سرعت 480مگابايت را داشت و طول كابل آن به ماكسيمم 5 متر نيز مي رسيد. اين امر رقابت بين اين دو فن آوري را كمتر كرد.ولي دوباره در سال 2002 سازندگان فاير واير نسخه IEEE1394b آن را به بازار عرضه كردند كه براي هميشه 2 USB را پشت سر گذاشت و با سرعت 800 مگابايت ير ثانيه و ماكسيمم كابل 100متر؛ بازار اتصالات ديجيتال را متحول كرد. نسخه جديد فاير واير با نسخه قديم آن نيز سازگار است.تفاوت ديگري كه در اين ميان است اين است كه USB به صورت Hot-Based كار مي كند. يعني حتماً بايد به يك كامپيوتر يا واحد پردازش متصل باشد. ولي فاير واير peer-to-peer است. به اين معني كه دو دوربين فيلم برداري را مي توان بافاير واير به هم متصل كرد.فاير واير مي تواند برق دستگاه را از كامپيوتر تا?مين كند. به اين ترتيب دو كابل برق داخل فاير واير  مي توانند 1.5آمپر شدت جريان را با 8تا30 ولت اختلاف پتانسيل عبور دهند.كابلFireWire 400 داراي 6 سوزن يا Pin است. اين در حالي است كه در بعضي دستگا ه ها به

دليل كمبود فضا از 4 سوزن نيز استفاده مي شود. FireWire 800 داراي 9 سوزن است. 6 سوزن آن همانند سوزن هاي FireWire 400  است و دو تا آن لايه هايي روكش شده هستند كه براي جلوگيري از تماس كابل هاي ديگر مورد استفاده قرار مي گيرند. درحالي كه سوزن ديگر كار ديگري در حالت عادي انجام نمي دهد.ارسال اطلاعات در يك گذرگاه يا Bus توسط فاير واير  با استفاده از سيستم 64 بيتي كه به استاندارد IEEE1212 معروف است انجام مي شود. هر بسته (Packet) به سه قسمت تقسيم مي شود:• 10 بيت اطلاعات مربوط به BusID كه مشخص مي كند از كدام گذرگاه (Bus) اطلاعات وارد مي شود.• 6 بيت اطلاعات PhysicalID كه مشخص مي كند كدام دستگاه روي گذرگاه اطلاعات را فرستاده است.• و سرانجام 48 بيت كه براي انتقال اطلاعات است.هر كدام از گره ها و يا همان دستگاه هايي كه روي گذرگاه قرار مي گيرند مي توانند 100متر كابل فاير واير داشته باشند به اين ترتيب در شكل زير مي توان 400متر سيم بين كامپيوتر 3 و دوربين استفاده كرد.فاير واير تاثير بسزايي در اتصالات تصويري از دستگا ه هايي مثل دوربين داشته است. مي توانيد با استفاده ازفاير واير فيلم هاي خود را به صورت همزمان مشاهده و حتي آن ها را همزمان ضبط كنيد. منبع: همشهري آنلاين Firewire Firewire, also known as IEEE 1394 and i.Link, is a high speed serial bus developed by Texas Instruments and Apple computers in the mid 1990s. Firewire is compatible with more than 63 electronic and digital devices, which makes it a great choice for many people. Technically speaking, Firewire is a PC serial bus interface standard that offers isochronous data services and

high-speed communications between digital devices. Basically, Firewire facilitates faster data transfer rates and usability across multiple devices.

to 160 m [525 ft]. The Leica Absolute Tracker™ can gather 3D coordinates in 3 ways: by following a small mirrored sphere, also known as a reflector by tracking a Leica T-Probe, a hand-held “Walk-Around” wireless contact probe or by tracking a Leica T-Scan, a contactless high-speed laser scanner. Which measurement method you should use will depend on your application.From prototyping and reverse engineering to tooling inspection and part mating, from automotive to aerospace and everything in-between, our customer list reads like a “Who’s Who” of the world’s most successful enterprises – yet our equipment is just at home in small and medium-size companies. With the introduction of the world’s first laser tracker in 1991, we revolutionized high-accuracy inspection as the world knew it. With the Leica Absolute Tracker™, we have done it again.

بدهيم، كه خودمان آن را درست درك كرده، نسبت به ابعاد آن اشراف بيشتري داشته باشيم. لذا بسيار واضح است كه رسانه اي مي تواند در اطلاع رساني يك فناوري موفق ترباشد كه اطلاعات و سواد علمي بيشتري در آن حوزه داشته باشد. وقتي يك خبرنگار يا مجري يك گفتگو، با اطلاعات و ادعاهايي از سوي يك پژوهشگر يا صاحب فناوري مواجه شود، اگر ابعاد موضوع را درست بشناسد، تشخيص خواهد داد كه در ازاي هر ادعا بايد چه سوالي بپرسد. طبيعتاً هر ادعايي مبني بر توليد، بهبود خواص، توسعه، ارتقاي جايگاه و... نياز به يك سري مراجع و اسنادي دارد كه آن را تاييد كند؛ و درك اين موضوع از سوي خبرنگار، به او كمك مي كند تا اين اسناد را درست و به جا مطالبه كند. اگر اينگونه نباشد، فضاي اطلاع رساني به فضايي مبهم، شلوغ و با اثرات منفي تبديل خواهد شد و وزن كارهاي قوي با كارهاي متوسط و حتي ضعيف برابر خواهد شد. اين نمونه را توجه كنيد؛ اخيراً در سميناري در خصوص برخي محصولات فناوري نانو در ايران و حمايت هاي ستاد فناوري صحبت مي كردم. در پايان برنامه يك عضو هيئت علمي يادداشتي به من داد كه "ما مي توانيم نانوذرات توليد و صادر كنيم كه بازاري 250 تا 300 ميليون دلاري دارد." اولين سوالي كه لازم بود بپرسم اين بود: "چه نانوذراتي؟". ايشان پاسخ داد: "فرقي نمي كند. هر نانوذره اي"! به نظر من اين جمله يك شوخي بود؛ شايد يك شوخي علمي! خوب برخورد با اين ادعا چه بايد باشد؟ با رعايت شأن ايشان، چيزي به ذهنم نرسيد جز اينكه بگويم "خيلي خوب است!". اگر

خبرنگاري در برابر اين ادعا، بپرسد كه چه مشكلاتي بر سر راه شما هست؟ و پاسخ بشنود كه ما نياز به حمايت مالي داريم؛ مسير را اشتباه رفته است. او بايد اول ابعاد اين موضوع را روشن كند و اين كار نياز به اطلاعات علمي دارد. او لازم است بداند كه نانوذرات يك عبارت عام است و هر شركتي بنا به تخصص، تجهيزات، بازار هدف و ساير پارامترهاي فني و اقتصادي، در زمينه ي توليد يك يا حداكثر چند نوع نانوذره كار مي كند. حتي شركت هاي بزرگ توليد كننده ي نانوذرات در دنيا نيز ادعاي توليد هر نوع نانوذره اي را ندارند! به هر حال، ستاد فناوري نانو با هدف عمق بخشيدن به مبحث اطلاع رساني در زمينه ي اين فناوري، آمادگي دارد تا اطلاعات علمي كارشناسان رسانه ها را لااقل در فناوري نانو افزايش دهد و در اين راستا اقداماتي را در حال اجرا دارد، كه بهره گيري از كارشناسان فناوري نانو در امر اطلاع رساني و برگزاري كلاس ها و دوره هاي آموزشي ويژه ي رسانه ها از آن جمله است. اميدواريم با تقويت فضاي همفكري بين رسانه ها و ستاد، شاهد رشد و ارتقاي سطح فعاليت ها در اين حوزه باشيم.

*http://nano.ir/paper.php?PaperCode=675

و ديتا هاي جديد را همزمان با بروزرساني محتوا در نگام اجراي برنامه مقدور مي سازد.

ممكن است خود شما هم از AJAX استفاده كرده باشيد: روش س ل ري جستجوگر A9 آمازون، سرويس جي ميل گوگل، سيستم درجه بندي فيلم Netflix، و سرويس عكس فليكر ياهو. با اين حال جسي جيمز گرت، مشاور وب كه با نام AJAX به شهرت رسيده است اعتقاد دارد: تأثير واقعي اين فناوري بر برنامه هاي كاربردي در مقياس تجاري و Enterprise است؛ جايي كه سرعت كار كاربران تحت شبكه افزايش قابل ملاحظه اي مي يابد. شركت نرم افزاري Tibco، پيش از اين، يكپارچه سازي AJAX را با زيرساخت رابط عمومي محصول خود آغاز نموده است. مايكروسافت نيز ساخت يك توسعه دهنده AJAX را آغاز نموده است كه نمايانگر فرارسيدن دوران مهم و تأثيرگذاري اين فناوري است. 2 - WiMax اين فناوري را مي توان تقويت شده WiFi دانست كه بُرد موثرآن از لحاظ نظري سي مايل است. اهميت آن هم در اين است كه WiFi فناوري خوبي است. اما برد محدودي دارد. شركت اينتل در زمينه توسعه استاندارد هاي WiMax پيش قدم شده است و به نظر مي رسد تا دو سال آينده مي توانيم منتظر ارائه سرويس هايي مبتني بر اين فناوري باشيم. ابتدا در بازارهاي روستايي در ايالات متحده، اروپا و آسيا و پس از آن در بازار هاي مخابراتي ديگر نقاط جهان. در يك اقدام آزمايشي، اينتل يك فيلم ديجيتالي را از طريق شبكه هاي با برد 55 مايل و به وسيله فرستنده هاي WiMax به يك جشنواره فيلم ارسال نمود. منتقدان بدبين استدلال مي كنند كه ممكن است فناوري هاي رقابتي آينده، WiMax را، به زودي از بازار بيرون برانند. اما در اين رابطه نبايد تأثير شركت هايي از قبيل ATT ،BellSouth ،Qwest و

Sprint PCS كه براي پشتيباني از اين فناوري برنامه ريزي كرده اند را دست كم گرفت. موسسه تحقيقاتي ABI تخمين مي زند كه تا سال 2008 مشتركان WiMax از مرز هشت ميليون مشترك بگذرد. گروه تحقيقاتي Maravedis Telecom مي گويد: تقاضا براي WiMax تا سال 2010 بازاري در حدود دوميليارددلار به وجود خواهد آورد. چنانچه اين پيشگويي ها به واقعيت بپيوندند، DSL، شبكه هاي كابلي و حتي ارتباطات T1 را ديگر مي توان جزئي از تاريخ گذشته دانست. 3 - جستجوي عمقي وب اين فناوري به شكلي جسورانه ديگر موتور هاي جستجو را به چالش مي كشد. اهميت آن نيز به اين دليل است كه شايد گوگل تاكنون حدود هشت ميليارد صفحه وب را نشانه گذاري كرده باشد. ولي اين تنها نمونه اي از خروار است. صفحات زياد ديگري پشت فايروال شركت ها و يا داخل بانك هاي اطلاعاتي پنهان مانده و منتظرند موتور هاي جستجو آن ها را شناسايي و نشانه گذاري كنند. براساس برخي تخمين ها اين دسته از صفحات وب كه اصطلاحاً به " صفحات تاريك " معروفند، پانصد برابر بيش تر از چيزي است كه امروزه به نام شبكه جهاني اينترنت مي شناسيم. بر خلاف محتواي عمومي اينترنت، روبات هاي خزنده موتورهاي جستجوي عادي نمي توانند اين محتويات پنهان را شناسايي و ايندكس گذاري نمايند و بايد با تكنيك هاي خاصي به انباره هاي اطلاعاتي عظيم موتورهاي جستجو اضافه شوند. قبل از ظهور ابزار هاي جستجوگر دسكتاپ كامپيو ترها عضو پنهاني از وب بودند كه با وجود اتصال به اينترنت، محتويات آن ها جستجو و نشانه گذاري نمي شد. شبكه هاي اشتراك گذاري موسيقي، دستگاه ها را براي يافتن فايل هاي MP3 جستجو مي كردند. اما قبل از پيوستن هارد دستگاه به شبكه قابل رويت اينترنت، توافقات و شروط عمدتاً خدعه آميزي در زمينه امنيت و حفظ حريم

خصوصي وجود داشتند كه مي بايست مورد پذيرش واقع شوند. به علا وه، هنوز ميليون ها نسخه ديجيتالي نسخه برداري شده از روي كتب وجود دارند كه منتظر اتصال به اينترنت مي باشند. در نهايت جستجوي عمقي وب، مي تواند بهتر از ارائه صدها لينك، به سؤال هاي مستقيم پاسخ مناسبي بدهد. زيرا هنوز بسياري از منابع موثق و غني منتظر اتصال به شبكه جهاني ايتنرنتند. 4 - راديوي با كيفيت بالا اين فناوري ماهواره نيست. يك راديوي معمولي در حال ارتقاست. با كيفيتي در حد سي دي و كانال هاي بسيار بيشتر اهميت آن هم در اين است كه امروزه و تحت فشار سرويس دهندگان ماهوار ه اي نظير XM Radio و Sirius، سرويس هاي آنلاين موسيقي و ابزار هايي همانند آي پاد، صنعت راديو كه درآمد ساليانه اي بالغ بر بيست ميليارد دلار دارد، به صورت پيوسته در حال از دست دادن شنوندگان خود است. در اين ميان راديوي HD به عنوان يك راه حل خوب مي تواند اين وضعيت را تغييردهد. در اين فناوري باند موج راديويي موجود كه در اختيار مالكان ايستگاه هاي پخش قراردارند، به باند هاي بسيار كم عرض و باريك تبديل مي شوند. هر باند از يك ايستگاه جديد پشتيباني مي نمايد. بدين صورت هر ايستگاه FM يا AM مي تواند به هشت كانال تفكيك شود و به اين وسيله هشت برابر قبل موسيقي، گفتار و از همه مهم تر تبليغات را پخش نمايد و از آنجايي كه اين كانال ها ديجيتالي هستند، برنامه هاي راديويي HD به سادگي قابل ضبطند و به شنوندگان خود امكان مي دهند پخش برنامه هاي زنده را Pause كنند يا به عقب برگردانند؛ همانند امكاني كه سرويس TiVo براي برنامه هاي تلويزيوني مهيا نموده است. در حال حاضر در ايالات متحده حدود 450 ايستگاه به صورت HD برنامه پخش مي كنند.

در سال 2007 اين تعداد با افزايش به 2500 ايستگاه، نوددرصد ايالات متحده را فرا خواهد گرفت. بزرگ ترين مانع پذيرش اين فناوري نيز اين است كه شنوندگان مجبورند دستگاه هاي راديوي جديدي بخرند تا بتوانند سيگنال هاي راديوي HD را دريافت نمايند. 5 - تلفن هاي همراه تركيبي اين فناوري مربوط به تلفن هاي سلولي (همراه) است كه مي تواند با پروتكل WiFi كار كند و سيستم هاي تلفن هاي همراه و ثابت را با يكديگر ادغام نمايد. اهميت آن هم اين است كه با عرضه اين نوع تلفن ها در اواسط سال 2006، در پانزده مدل و با قيمت متوسط، سرويس هاي تركيبي به طور خودكار جاي خود را به شبكه هاي باز مبتني بر WiFi در داخل محل كار و منازل خواهند داد. اين كار باعث خواهد شد دو نقص و محدوديت عمده كه متوجه مشتريان و مصرف كنندگان است، برطرف گردند: رويكرد به فناوري WiFi به طور وسيعي باعث افزايش كيفيت مكالمه در داخل مكان ها و برج هاي تجاري مي گردد كه معمولاً پوشش دادن اين مكان ها با شبكه هاي سلولي مشكل است. به علاوه، باعث افزايش سرعت گشت زني در اينترنت با استفاده از تلفن هاي هوشمند خواهد شد. ارتقايي كه باعث خواهد شد اين دستگاه ها عاقبت به صورت يك جايگزين ماندگار براي PCها مطرح شوند. همگرايي شبكه هاي بي سيم و ثابت به همراه سرويس هايي كه روي اين تركيب سيستمي ارائه خواهند شد، جايي است كه سرمايه گذاران مايل به خرج كردن بخش مهمي از سرمايه خود هستند. براساس تحقيقات شركت ABI، مشتريان در پنج سال آينده صد ميليون دلار بابت تلفن هاي تركيبي هزينه خواهند نمود. 6- باتري هاي سوختي بسيار كوچك اين فناوري مربوط به باتري هاي تجهيزات قابل حمل است كه از يك منبع خارجي

با سوخت قابل شارژ (نظير هيدروژن، گاز طبيعي، متانول، اتانول و سديم بروهيدرات) تغذيه مي كنند. اهميت اين فناوري هم آن است كه هر چه دستگاه هاي ديجيتالي پر مصرف تري به بازار بيايند، باتري هاي ليتيومي كمتري يافت مي شوند كه توان پاسخگويي به اين مصارف بالا را داشته باشند. باتري هاي سوختي (Fuel Cell جايگزين مناسبي براي اين باتري ها هستند. فناوري محبوب در اين زمينه Direct Methanol Fuel Cell DMCF) نام دارد. در اين روش براي توليد انرژي موردنياز، متانول و اكسيژن با يكديگر تركيب مي شوند. شركت هيتاچي در حال كار روي نوعي از اين باتري براي استفاده در لپ تاپ هاي خود است كه تا سال 2007 به بازار عرضه خواهدشد. همچنين شركت ژاپني NTT DoCoMo، توليدكننده بزرگ تلفن هاي سلولي با همكاري فوجيتسو در حال كار روي مدل باريكي از اين نوع باتري سوختي براي تلفن هاي همراه است. مرحله گذار از باتري هاي قديمي به اين باتري ها به زمان نياز دارد. بنابراين نبايد انتظار خريد يك باتري سوختي را به همين زودي ها داشته باشيم. ولي گروه تحقيقاتي Research Markets اطلاعاتي را در اين زمينه منتشر نموده است كه نشان مي دهد رشد فروش باتري هاي سوختي كم حجم تا سال 2008 به 510 ميليون دلار و تا سال 2013 به يازده ميليارد دلار مي رسد. 7 Biogenerics فناوري ايجاد فرم ژنريك پروتئين هاي دارويي داراي حق انحصار است كه شركت هاي بزرگ فعال درحوزه فناوري هاي پيشرفته دارويي آن را عرضه مي نمايد. اهميت آن هم اين است كه شركت هايي نظير Amgen و Genentech براي درمان بيماري هاي زيادي، از نارسايي هاي مزمن كليه گرفته تا ديابت، به درمان هاي پرهزينه مبتني بر پروتئين ها وابستگي زيادي دارند. اين روش هاي درماني

ثبت شده و انحصاري كه به نام Biodrugs نيز شناخته مي شوند، در سال گذشته براي اين شركت ها درآمدي بالغ بر هيجده ميليارددلار را در پي داشتند. اكنون بسياري از اين روش هاي درماني سودآور در حال از دست دادن انحصار خود هستند. اين بدين معني است كه چنانچه ديگر رقبا بتوانند از روي اين روش ها كپي برداري كنند، حق فروش آنان را خواهند داشت. اما شبيه سازي (Cloning) يك پروتئين بسيار دشوار تر از كپي برداري از آسپيرين خواهد بود و تا زماني كه اين شبيه سازي، كامل و بي عيب و نقص نباشد، توليد آنان تاييد نخواهد شد. Biogenerics در كشور هاي هند و چين بسيار مورد توجه و علاقه شركت هاي داروسازي قرار گرفته است و به زودي اين فناوري در كشور هاي عضو اتحاديه اروپا نيز ارائه خواهد شد. البته اتحاديه دارويي ايالا ت متحده FDA) براي داخل كشور شرايط و مقرراتي را وضع كرده است و صنايع مربوط به اين فناوري هم بر اساس چگونگي استفاده از اين داروها شكل خواهند گرفت. Biogeneric قادر خواهد بود تا يازده درصد از كل بازار Biodrug را به خود اختصاص دهد و اين مسئله مي تواند باعث سقوط قيمت ها گردد. اين خبر بدي براي طرفداران ژنتيك و خبري بالقوه عالي براي بيماران است. *ماهنامه شبكه - شماره 63

يا حتي سيستم، بلكه بعنوان يك رويكرد جديد در معماري سازماني بر اساس سرعت در تحليل اطلاعات به منظور اتخاذ تصميمات دقيق و هوشمند كسب و كار در حداقل زمان ممكن مطرح شده است. در اين مقاله، دلايل لزوم استفاده با تشريح اهداف آن، ضمن معرفي تكنيك هاي عمومي، مورد بررسي قرار گرفته است.  

مقدمهفناوريهاي نوين با سرعتي سرسام آور در حال پيشرفت هستند، به طوري كه جوامع به صورت عام و بازار به صورت خاص با شتابي وصف ناپذير به دنبال ترفند هايي مي گردند كه بقايشان را در اين عرصه آشفته و متلاطم تضمين كنند. سازمانها بايد بپذيرند كه فلسفه حياتشان تغيير كرده است و ديگر زنده بودن به معناي رسيدن به وضعيت سوددهي مداوم نمي تواند باشد و بايد به دنبال رقابت و ابزار آن باشند، چرا كه امروزه كمتر شركتي در اين عرصه به صورت سنتي و به دور از قواعد جديد بازي كسب و كار مي كند و براي اينكه بتوان پا به پاي رقبا باقي ماند يا شايد بسختي و با مهارت بسيار بتوان يك قدم از آنها پيش گرفت، مي بايست به قواعد جديد بازي كاملا مسلط بود تا شايد روزي بتوان خود يك قاعده جديد انگاشت. بنابراين تسلط بر فناوريهاي جديدي مانند هوش تجاري در كسب و كارها يك الزام وضرورتي اجتناب ناپذير تلقي مي شود. هدف اين نوشتار نيز چيزي جز يادآوري روند روبه رشد و توقف ناپذير نوآوري در فناوري و دگرگوني در نحوه كسب و كارها نيست؛ تحولي كه در اين انقلاب صورت پذيرفته است و دگرگونيهايي كه در رويه تغييرات موجبات بروز اختلافات و

پيدايش شكافهاي عميقي را بين فرداها با امروز فراهم آورده و خواهد آورد.

كليات هوش تجاريهوش تجاري يا هوش كسب و كار كه قالب عمده تري را مانند استفاده هاي تجاري و غير تجاري (نظامي و غير انتفاعي) در بر دارد، عبارت است از بُعد وسيعي از كاربردها و تكنولوژي براي جمع آوري داده و دانش جهت زايش پرس و جو در راستاي آناليز بنگاه براي اتخاذ تصميمات تجاري دقيق و هوشمند. يك هوش تجاري براساس يك معماري بنگاه تشكيل شده است و در قالب پردازش تحليلي برخط (OLAP) به تحليل داده هاي تجاري و اتخاذ تصميمات دقيق و هوشمند مي پردازد. هوش تجاري، نه به عنوان يك محصول و نه به عنوان يك سيستم، بلكه به عنوان يك معماري و رويكردي جديد موردنظر است كه البته شامل مجموعه اي از برنامه هاي كاربردي و تحليلي است كه به استناد پايگاههاي داده عملياتي و تحليلي به اخذ و كمك به تصميم گيري براي فعاليتهاي هوشمند تجاري و كسب و كار مي پردازند. اما هوش تجاري از مناظر ديگر: از منظر معماري و فرايند به هوش تجاري به عنوان يك چارچوب كه عامل افزايش كارايي سازمان و يكپارچگي فرايندها و نهايتا بر فرايندهاي تصميم گيري در سطوح مختلف سازماني متمركز است، نگريسته مي شود. بازار هوش تجاري را ابزاري براي برتري رقابتي و پايشگر و تحليلگر بازار و مشتريان مي داند. از نقطه نظر فناوري نيز هوش تجاري يك سيستم هوشمند است كه با پردازش دقيق داده ها، نقطه دخالت سخت افزار و نرم افزار در مغز افزار ها به حساب مي آيد. ولي به بيان ساده تر هوش تجاري

چيزي نيست مگر فرايند بالابردن سود دهي سازمان در بازار رقابتي با استفاده هوشمندانه از داده هاي موجود در فرايند تصميم گيري. در صورتي كه مفهوم هوش تجاري بدرستي درك و منتقل نگردد، موجب مي شود تا انتظارات مديران به صورت ناگهاني افزايش يابد و برآورده نشدن اين توقعات مواردي را از جمله سلب اطمينان افراد و بويژه مديران از اين سيستم به دنبال خواهد داشت؛ چرا كه هوش تجاري فقط به دنبال كوتاه كردن مسير هاي پرس و جو در داخل اطلاعات است و خود مستقلا و بدون نياز به اطلاعات مناسب قادر به ارائه پيشنهاد يا راهكاري نيست.

تعيين گرايشهاي تجاري سازمان كه از پيامدهاي استفاده از هوش تجاري استموجب مي شود كه سازمان بدون اتلاف وقت و هزينهدر ساير مسيرها به دنبال اهداف كلان متمركز شود.

ضرورت استفاده از هوش تجاري در سازمانهاهمانطور كه از تعاريف متعدد استنباط مي شود، هوش تجاري در قالب هر تعريفي به دنبال افزايش سودآوري سازمان با استفاده از اتخاذ تصميمات هوشمند و دقيق است و به طور اعم مي توان اهداف زير را براي اين رويكرد نوين عنوان كرد:1 - تعيين گرايشهاي تجاري سازمان كه موجب مي شود تا سازمان بدون اتلاف وقت و هزينه و انرژي در ساير مسيرها به دنبال اهداف كلان و اساسي خود متمركز شود.-2 تحليل عميق بازار.-3 پيش بيني بازار كه مي تواند قبل از اينكه رقبا سهم بازار خود را توسعه دهند، منافع جديد به وجود آمده در بازار را عايد سازمان كند.-4 بالابردن سطح رضايتمندي مشتريان كه مي تواند موجبات استمرار كسب و كار باشد و از دست دادن اين اعتماد و

رضايتمندي مراتبي را براي بنگاه به همراه دارد.-5 شناسايي مشتريان دائمي كه وفادارند، مي توان با پيگيري رفتار آنان، جهت گيريهاي كلان و استراتژيك را انجام داد.-6 تقسيم بندي مشتريان و متعاقبا ايجاد تنوع در روش برخورد با هرگروه از مشتريان.-7 افزايش كارايي سازمان در امور داخلي و شفاف سازي رويه فرايندهاي كليدي.-8 استانداردسازي و ايجاد سازگاري بين ساختارهاي سازمان.-9 تسهيل در تصميم گيري كه جزء اهداف اساسي هوش تجاري محسوب مي شود.10 - تشخيص زود هنگام خطرات قبل از اينكه سازمان را به مخاطرات جدي بكشاند و شناسايي فرصتهاي كسب و كار قبل از اينكه رقبا آن را تصاحب كنند.با توجه به موارد فوق مي توان گفت كه احساس نياز به وجود هوش تجاري در سازمان براي اولين بار در سطوح بالاي مديريتي احساس مي شود و از بالاي هرم ساختار سازماني به بخشهاي زيرين منتقل مي شود، ولي براي ايجاد آن مي بايست از پايين ترين سطوح و لايه ها شروع كرد.مهمترين نياز يك مدير،داشتن اطلاعات دقيق براي اتخاذ تصميم درست است. فرايند تصميم گيري مي تواند به سه بخش كلي زير تقسيم شود. با توجه به انواع مختلف تصميم گيري (بر اساس ميزان ساخت يافته بودن آن) هر يك از بخشهاي اهميت متفاوتي خواهند داشت.-1 دسترسي، جمع آوري و پالايش داده ها و اطلاعات مورد نياز؛-2 پردازش، تحليل و نتيجه گيري بر اساس دانش؛-3 اعمال نتيجه و نظارت بر پيامدهاي اجراي آن.در هر يك از موارد فوق، سازمانهاي قديمي كه از هوش تجاري استفاده نمي كنند، داراي مشكلاتي هستند كه اغلب از عواملي چون حجيم بودن داده ها، پيچيدگي در تحليلها و ناتواني در ردگيري نتايج

فرايندها و پيامدهاي تصميمات گرفته شده، نشئت مي گيرند. هوش تجاري با كمك به حل مشكلات فوق، به دليل ساختاري كه در سازمان به وجود مي آورد، فرصتهاي جديدي نيز براي رشد سازمان ايجاد مي كند و نه تنها عامل حذف مشكلات است، بلكه با صرفه جويي در زمان و هزينه، شرايط كاري را دگرگون مي سازد.

اجزا و مهارت هاي لازم براي ارتقاي هوشمندي كسب و كاربراي اينكه يك سيستم با هوش تجاري بدرستي عمل كند، با شناخت موقعيتها كه چه اطلاعاتي در اختيار چه افرادي قرار گيرد، بايد روابط بين افراد و اطلاعات و روند اجراي پروسه ها بدقت مورد بررسي قرار گيرد.هوش تجاري در سازمان، كليه كاربران و همينطور روابط بين آنان را در نظر دارد تا زنجيره ارزش بنگاه به كمال پوشش داده شود و فرايندي از قلم نيفتد.براي اجراي هر گونه فرايند بهبود در سازمان مي بايست مهارتهايي خاص آن فرايند ترتيب داده شود كه البته براي فرايندهاي كلان نظير هوشمندي كسب و كار دقت نظر خاصي مورد نياز است.مهارتهاي كسب و كار اعم است از روال كسب و كار و ارتباط با استراتژي سازماني به همراه فرايندهاي دگرگون سازي، كه در تعيين خط مشي سازماني بسيار حائز اهميت است. مهارتهاي فناوري اطلاعات كه به صورت فني به مديريت تغيير كمك مي كند و پشتيبان متدولوژي هاي تحليل است نيز مي بايست، در سازمان به حدي كافي موجود باشد. مهارت ديگري باعنوان مهارتهاي تحليلي شامل خلاصه سازي تحليل و كاوش و تشريح درست، به اندازه ساير مهارتها قابل ملاحظه است كه اين سه نوع مهارت در برخي بنگاهها داراي يك مركز تلاقي هستند

كه آن دقيقا مركز ارتقاي هوشمندي كسب و كار تلقي مي شود و هرچه وسيع تر باشد، مسلما هوشمندي كسب و كار در سازمان بيشتر و هرچند كوچكتر باشد هوشمندي در آن كسب و كار كمتر وجود دارد (شكل 1) البته در برخي از سازمانها كه جزيره اي عمل مي كنند محدوده هريك از اين مهارت هرچند كه وسيع باشند، ولي هيچ همپوشاني ندارند و مسلما اجراي اينگونه طرحها ( هوش تجاري) در اين سازمانها تعريفي ندارد، چون شرط اصلي استفاده از فناوري نوين هوش تجاري، كار در محيط رقابتي است و شركتهايي كه به صورت جزيره اي عمل مي كنند، اصولا در اين محيط نمي توانند وارد شوند.نقش هوشمندي را در كسب و كارها مي توان به صورت زير مشاهد كرد :اگر سازمان در لايه هاي زيرساختي و تراكنشي خود از فناوري استخراج و انتقال و تبديل داده ها استفاده كند و بستري از هوش تجاري را در تكنولوژي داده كاوي فراهم آورده باشد و همچنين ابزار BI را مبتني بر فناوري اطلاعات و مشتري گرايي به كار گيرد، هوشمندي در اين كسب و كار كارآمد خواهدبود.چنانچه در بستر BI از استانداردها و برنامه هاي كاربردي، راهبردي، عملياتي، تحليلي نيز استفاده شود، هوشمندي در اين كسب و كار اثربخش است. زماني هوشمندي نقش اهرمي را در كسب و كار به عهده مي گيرد كه عملكرد به دقت ارزيابي شود و فرهنگ سازي در بين كاربران آغاز شده باشد. درنهايت براي تحقق اين هدف مي بايست متودولوژي BI و مهارتهاي آن در بدنه سازمان مستقر شود.هنگامي كه سازمان به سمت اهداف جهاني سازي با استفاده از مجازي شدن

متمايل شود و پا از ساختمانهاي فيزيكي به عرصه مجازي نهاده شود، مي تواند روند اجراي فرايندهاي درون سازمان خود را به حد اعلا شفاف و نقش هوشمندي را يك نقش رقابتي سازد، بنابراين با اين نقطه قوت با رقبا به رقابت بپردازد.

اهميت استراتژيك هوش تجاري در تصميمات سازمانرشد تصميم گيري سازمان معمولا بدين ترتيب است كه پايين ترين سطح انجام فعاليتهاي تجاري يك سازمان، سطح عملياتي است كه فرايند در دفعات بالا و معمولا به صورت تكراري در رده هاي پايين سازمان انجام مي شود و معمولا با حجم كمي از داده ها سر و كار دارند. تصميمات گرفته شده در اين سطوح غالبا در حوزه مسائل ساخت يافته و توسط مديران رده پايين اتخاذ مي شود. نتايج حاصل از اين تصميمات، تاثيرات كوتاه مدت و خرد در سازمان دارند.

مشتريان، رقباشركاي تجاري، محيط اقتصادي و كاركنان داخلي ازجمله عوامل موثر بر هوش تجاري سازمان هستند.

سطح تاكتيكي در سازمان مربوط به عملياتي است كه در حوزه مديران مياني انجام مي شود. اين عمليات مي تواند شامل پيگيري عمليات در سطح پايين، نحوه انجام آن، گزارش گيري و نهايتا جمع بندي داده هاي مفيد براي اتخاذ تصميمات ميان مدت سازمان باشد. تصميمات گرفته شده در اين سطح غالبا در حوزه مسائل نيمه ساخت يافته و توسط مديران مياني اتخاذ مي شود و نهايتا بالاترين سطح استراتژيك مربوط به تصميم گيريهاي كلان سازمان است كه توسط مديران رده بالا اتخاذ مي شود. اين نوع استفاده ها در دفعات كم و در دوره هاي طولاني انجام مي شود، اما ممكن است با حجم بالايي از اطلاعات و پردازشها همراه باشد. تصميمات

گرفته شده در اين سطوح غالبا در حوزه مسائل غير ساخت يافته و توسط مديران ارشد انجام مي شود و نتايج حاصله تاثيرات بلند مدت و كلاني در مسير حركت سازمان دارند.كاربرد هوش تجاري در سطح استراتژيك را مي توان به نوعي براي كمك به افزايش كارايي كلي سازمان و بهينه سازي فرايندها در كنار يكديگر، در نظر گرفت. اين سيستم ها روي برخي ويژگيهاي مهم مالي و ساير پارامترهاي مهم ديگر در افزايش كارايي سازمان متمركز مي شوند. بديهي است كه سيستم در اين سطوح مي بايست فرايندهاي خارجي سازمان را نيز در بر بگيرد. خصوصيات مختلف برنامه هاي كاربردي در مقاطع مختلف سازمان، باعث ايجاد تفاوتهايي در ابزارها، تكنيك ها و زيرساختهاي مورد نياز براي هر يك از آنها مي شود. استفاده از ابزارهاي تحليلي و هوشمند بيشتر در سطح بالا انجام مي شود كه نيازمند پردازشهاي بالا با ميزان دسترسي انبوهي از اطلاعات در سطوح استراتژيك و تاكتيكي بيشتر از عملياتي است. بخش عملياتي هوش تجاري بيشتر وظيفه جمع آوري اطلاعات و ذخيره سازي آنها را در و يا پايگاه داده هاي خصوصي بر عهده دارد.

تكنيك هاي تسهيل تصميم گيري هوش تجاريدر هر دقيقه، دوهزار صفحه مطلب علمي به حجم اطلاعات شبكه اينترنت افزوده مي شود. هر روز بيش از 300 ميليون صفحه در اينترنت فرستاده مي شود و تقريبا 5 سال طول مي كشد كه بتوان مقالات و مطالب به روز شده در 24 ساعت را به تمامي خواند. بنابراين تمام اطلاعات از چنين نرخ رشدي برخوردارند. در بخشهاي تحقيق و توسعه اغلب يك گروه چند نفري شروع به جمع آوري اطلاعات مورد نياز مي كنند و شايد

اطلاعاتي مشابه، اما با نامهاي مختلف را بايگاني كنند و معمولا چندين و چند بار در اين گروهها دوباره و چند باره كاري اتفاق مي افتد.در عصري كه زمان، كليد اصلي در تجارت است، شركتها به استفاده از ابزارهاي اطلاعاتي روي آورده اند تا بتوانند اطلاعات مورد نظر را بسرعت ازمنابع استخراج كنند هوش تجاري در امر تصميم گيري در سطوح مختلف سازمان بويژه سطوح مديران ارشد با تحليل اطلاعات و روشهاي پرس و جو تسهيلات زيادي را فراهم مي كند كه متداولترين اين روشها به قرار زير است:* On-Line Analytical Processing (OLAP)*On-Line Transaction Processing (OLTP)* Data Warehousing (DW)* Data Mining (DM)* Intelligent Decision Support System (IDSS) *Intelligent Agent (IA)*Knowledge Management System (KMS)*Supply Chain Management (SCM)*Customer Relationship Management (CRM)*Enterprise Resource Planning (ERP)*Enterprise Information Management (EIM)لازم به ذكر است، صرف وجود تمام اين تكنيك ها در سطح سازمان بدون در نظر داشتن فرهنگ سازمان و رويكرد سيستمي موجود بين كاركنان نمي تواند اثبات كننده هوشمندي كسب و كار آن سازمان باشد. به همين علت است كه براي هوش تجاري از كلمات استقرار و پياده سازي استفاده مي كنند نه از كلمه نصب؛ چراكه عواملي ديگر نيز غير از بسته هاي نرم افزاري در درست كار كردن هوش تجاري موثرند و به همين منظور در تعاريف آن را رويكرد معماري نوين ناميده اند، زيرا از ابتداي فرايند تدوين داده ها تا مراحل ذخيره سازي و فراخواني مجدد و استخراج دانش مورد نياز، هوشمندي، رفتار ملموس است.مواردي مانند زيرساختهاي سازمان و يا فرهنگ سازمان در پياده سازي هوش تجاري بسيار نقش قابل ملاحظه و حساسي را ايفا مي كنند براي موفقيت

در استقرار و كارايي يك سيستم BI در يك سازمان بايد برخي موارد از ريشه هاي فرهنگي سازمان تغيير كند، چون اين موارد در ميزان بهره وري سيستم هوش تجاري نقش بسزايي خواهند داشت. برخي موارد مانند تلقي سازمان از اطلاعات كه به عنوان يكي از مهمترين منابع سازماني محسوب مي شود و نوآوري كه در سازمان بايد بخشي از كار تجاري سازمان تلقي شود و نوع تفكر سازمان در مورد اطلاعات و نوآوري مسلما در بسته هاي نرم افزاري وجود ندارند، بلكه بايد در لابه لاي لايه هاي زيرساخت سازمان فرهنگ سازي و لحاظ گردند.

عوامل موثر بر هوش تجاري سازمانهمانطور كه يك رويكرد سيستمي دقيق و به روز مانند هوش تجاري مي تواند بر كارايي و عملكرد سازمان تاثيرات زيادي بگذارد، بسياري از عوامل و نيز بر ميزان كارايي هوش تجاري سازمان تاثير گذارند، از جمله اين عوامل مي توان به مشتريان، رقبا، شركا تجاري، محيط اقتصادي و كاركنان داخلي اشاره كرد. با توجه به اين نكته كه هيچ كسب و كاري بدون مشتري معنا ندارد، پايش رفتار مشتريان و مخصوصا شناسايي آنان از حيث دائمي يا موقتي بودن مي تواند در پيش بيني ميزان دقيق عرضه و تنظيم ميزان تقاضا بسيار كارامد واقع شود. بنابراين تكنيك هاي سيستم هاي حمايت تصميم گيري هوشمند (IDSS) و مديريت ارتباط با مشتري كه در متن معماري هوش تجاري نهفته است، مي توانند روند حركت سازمان را با عقايد و علايق مشتريان همگام كنند. نداشتن اطلاعات كافي در رابطه با مشتريان مانند اينكه: مشتريان واقعي چه كساني هستند؟ اين مشتريان چه كالاهايي و در چه زماني مي خرند؟ چگونه مي توان الگوهاي خريد مشتري را

استخراج كرد؟ چگونه مي توان ميزان وفاداري مشتري را بالا برد؟، معضلات فراواني را در اجراي چنين رويكردهاي نويني به بار خواهد آورد.

هوش تجاري در سازمانكليه كاربران و همچنين روابط بين آنها را در نظر دارد تا زنجيره ارزش بنگاه به كمال پوشش داده شود

با توجه به اين منطق كه اگر به هر تحليلگري در قالب سيستم يا سازمان، اطلاعات ناقص يا اشتباه وارد شود، خروجي آن هرگز قابل ارزيابي مطلوب نخواهد بود و اگر بهترين ساز و كارها در اختيار افراد نا مناسب قرار گيرد، مطمئنا ضمن كاهش عمر مفيد كاري آنها، كارايي قابل توجهي هم نخواهند داشت، پس با توجه به آثار هوش تجاري بر سازمان بايد بر تاثيرات عوامل متعدد داخلي و خارجي سازمان بر هوش تجاري مطالعه كرد تا سازمان باوجود صرف هزينه و زمان هنگفت براي ايجاد تغييرات كلي، در خروجي دچار خسارات جبران ناپذيري نشود؛ چراكه تصميمات اساسي و استراتژيك در سازمانها با بهبود قسمتي از آن بسيار متفاوت است. اين تصميمات استراتژيك روند تفكر و حركت سازمان را به كل تغيير مي دهند و در صورت شكست، رجوع به نقطه اول و اصلاح اشتباهات يا تغيير جديد امكان پذير نيست، زيرا تغيير فرهنگ سازماني و نگرش افراد مستلزم برداشتن گامهاي طولاني مدت و برنامه ريزي شده است. بنابراين كم تخمين زدن تاثيرات عوامل به نظر كوچك مي تواند پايان يك راه اميدواركننده و روشن را تيره و تار كند. ممكن است سازمانها در مواردي مشابه باشند، ولي هرگز دقيقا عملكرد يكساني نداشته باشند و حتي اگر عملكردشان نيز بسيار به هم مشابه باشد، محيط فعاليت متفاوت يا خاص باشد و با

توجه به ساير موارد بايد اينگونه معماريهاي بنيادين را طبق زيرساختها و ويژگيهاي سازمان، طراحي، برنامه ريزي و پياده سازي كرد.

نتيجه گيريدر اين مقاله سعي بر آن شده است تا با ارائه توان فناوري جديد هوش تجاري و معرفي برخي مزايا و محسنات آن و تمركز آن بر تصميمات سازماني - بويژه تصميمات كلان كه توسط مديران رده بالا گرفته مي شود - بتوان سختيهاي كسب و كار امروز را تحليل كرد تا توسط ارزيابي و تحليلهاي اين فناوري جديد هوشمند ، قبل از اينكه مخاطرات، سازمان را تهديد كنند و صدمات اقتصادي گزاف آنها مانع از بازار مناسب و باعث كاهش كيفيت عملكرد شود، آنها را پيش بيني و چاره جويي كرد و همچنين پيش از آنكه فرصتها توسط چشمان ريزبين و دقيق رقبا شناسايي شوند و فرصت رشد و ترقي از سازمان گرفته شود، آنها را به دست آورد كه البته اين اهداف صرفا با اتخاذ تصميمات دقيق و هوشمند و در آمدن از روياي خوش تداوم ابدي شيوه كسب و كار تحقق خواهد يافت.

منابع:

1 - Knowledge Management and Project Management, SCHOENERT, SILKE.2 . www.businessobjects.com3 .www.elite.com4. www.wipro.co.in5. www.rsearch.ibm.com6 .www.developer.com

*تدبير

مدرن، دعوت مي كنند، شهري كه در آن مي توان به طور آنلاين خريد كرد، حساب هاي خود را آنلاين پرداخت كرد، آنلاين جلسه برگزار كرد و حتي آنلاين سفر كرد. شهر الكترونيك ما را از دنياي يك بعدي شهرهاي سنتي و امروزي، به دنياي دو بعدي مي برد كه دستاورد فناوري هاي نوين اطلاعات و ارتباطات دنياي اينترنتي است. شهر الكترونيك، شهري 24 ساعته است كه امور شهري در تمام شبانه روز در آن جريان دارد. شهروندان مي توانند از طريق اينترنت، در هر زمان و هر مكان به اطلاعات و خدمات آموزشي، تفريحي، تجاري، اداري، بهداشتي و ... موردنياز خود دسترسي پيدا كنند. در شهر الكترونيك، پليس هميشه در دسترس است. شهروندان مي توانند ناامني هاي به وجود آمده را گزارش دهند تا در اسرع وقت مورد بررسي قرار گيرد. وقتي اكثر كارهاي روزمره را بتوان از طريق اينترنت و در منزل انجام داد زندگي بسيار راحت تر خواهد شد. از آنجا كه رفت وآمدهاي شهري در شهر الكترونيك به حداقل مي رسد، تاثيرات مخرب وسايل نقليه بر محيطزيست نيز كاهش مي يابد و محيطي زيباتر و طبيعي تر براي زندگي شهروندان به وجود خواهد آمد. «كارت هاي هوشمند»، «بانكداري الكترونيك»، «آموزش الكترونيك»، «سلامت الكترونيك»، «تجارت الكترونيك»، «دولت الكترونيك» و ... واژه هايي هستند كه هر روزه به گوش ما مي رسند، اما تمام اينها وقتي در شهري واحد كنار هم جمع مي شوند، «شهر الكترونيك» را به وجود مي آورند. ارائه خدمات با سرعت و كارايي بالا در حوزه شهر، همزمان با كاهش هزينه ها و ترافيك، آلودگي ها و ... در شهر الكترونيك متصور است. فراهم آوردن زيرساخت هاي ارتباطي، شبكهافزار، نرمافزار، انسانافزار، زيرساخت هاي امنيتي و توسعه نهادهاي اطلاعاتي از جمله پيشزمينه هاي ايجاد شهر الكترونيك

است. شهرها، برحسب ميزان استفاده از خدمات الكترونيك طبقه بندي مي شوند. در برخي مناطق دنيا نظير آمريكا، نمونه هاي موفقي از شهرهاي الكترونيك وجود دارد. ايجاد شهرهاي هوشمند يكي از مهم ترين اهداف فناوري اطلاعات است كه شهرداري ها نقش عمده اي در تحقق آن دارند. ● حمل و نقل هوشمند سيستم هاي حمل و نقل هوشمند (ITS) مجموعه اي از بهكارگيري فناوري هاي روز نظير دوربين ديجيتال، سيستم هاي موقعيت ياب ماهواره اي (GPS) و الگوريتم هاي هوشمند مورد استفاده در كامپيوتر است كه امروزه جايگزين سيستم هاي سنتي و دستي گذشته شده و راهكاري براي بهبود وضعيت ترافيك، افزايش ايمني، كاهش مصرف سوخت و كاهش آلودگي هواست. در شهر ديجيتال، كنترل و برنامه ريزي چراغ هاي راهنمايي داخل شهرها، براي مديريت، روانسازي و بهينه سازي جريان ترافيك، براساس حجم و ميزان تراكم خودروها كه توسط حسگرهاي گوناگوني كه در زيرسطح جاده و يا در حواشي آن نصب شده اند، سنجيده شده و براي پردازش و اخذ تصميم، توسط ابزار ارتباطي نظير فيبرنوري يا به صورت بيسيم به مراكز كنترل مركزي ارسال مي شود و در آنجا براساس اصول مديريت ترافيك و محاسبات فازبندي چراغ ها توسط نرم افزارهاي مربوطه و با در نظر گرفتن شرايط متفاوت، زمان بهينه توقف پشت چراغ و حركت در شبكه معابر منطقه در وضعيت سبز، پردازش و دستورات لازم به دستگاه هاي كنترل كننده چراغ ها ارسال مي شود. هم اكنون در سراسر دنيا استفاده از سيستم كنترل هوشمند چراغ هاي راهنمايي به عنوان ابزاري براي كاهش ميزان تاخير در شبكه راه هاي شهري مطرح و در بيش از 65 كلان شهر مهم جهان بيش از 12 هزار تقاطع را تحت پوشش دارد. در تهران از حدود 5 سال پيش، عمليات نصب و راه اندازي سيستم هاي

كنترل هوشمند چراغ هاي راهنمايي شروع شده و در حال حاضر بيش از 300 تقاطع مجهز به سيستم هاي هوشمند هستند. در شهر الكترونيك، تمام خودروها به سيستم موقعيتياب محلي (GPS) مجهز مي شوند و در تمام طول مسير از قدرت تشخيص موقعيت جغرافيايي خود برخوردار خواهند بود و به اين ترتيب پليس نيز توان مديريت ترافيك را براحتي خواهد داشت. علاوه براين، در چنين سيستمي اصولاً تصادفي رخ نمي دهد، زيرا در صورت احتمال بروز برخورد ميان دو متحرك با اعلام خطر بموقع در يك كيلومتر قبل از محل پيش بيني تصادف، از بروز حادثه جلوگيري مي شود. در واقع با اين روش حوادث رانندگي تحت كنترل درآمده و حتي در صورت وقوع روي نمايشگر پليس ثبت مي شود و نيازي به اطلاع رساني مجدد نيست. بنابراين، علاوه بر افزايش سرعت رسيدن پليس به محل حادثه، ديگر نيازي به كشيدن كروكي نخواهد بود و همين امر كار شركت هاي بيمه را سهل تر از گذشته مي كند. همچنين، تصور كنيد در شهر ديجيتالي، وجود سيستم هوشمند تا چه حدي مي تواند خدمات اورژانسي را گسترش دهد. مثلاً، فردي را در نظر بگيريد كه از يك طرف دچار عارضه قلبي شده و هر ثانيه براي او حكم مرگ و زندگي دارد و از سوي ديگر، مركز اورژانس نمي تواند در مورد صحت هر تماس تلفني اطمينان حاصل كند. در اين شرايط، سيستم هوشمند به مركز اورژانس اين امكان را مي دهد كه به مجرد برقراري تماس تلفني، محل سكونت تماسگيرنده و حتي نام مالك آن روي نمايشگر مركز اورژانس حك شود. از سوي ديگر، محل حادثه نيز روي نمايشگر آمبولانس قرار مي گيرد و سيستم اطلاعرساني جغرافيايي (GIS) نيز به

مركز اورژانس اطلاع مي دهد كه نزديك ترين آمبولانس به شخص حادثهديده كدام است و كوتاه ترين مسير تا مقصد و نزديك ترين مركز فوريت هاي پزشكي و بيمارستان نيز مشخص مي شود. بنابراين، با استفاده از سيستم ناوبري هوشمند در لواي طرح شهر هوشمند، اطلاعات مكاني، مسير حركت، سرعت و موقعيت مربوط به وسايل نقليه از جمله وسايل نقليه عمومي، پليس، آتشنشاني، آمبولانس ها، اتوبوس ها و ديگر وسايل، قابل دريافت است. اهميت اين موضوع هنگامي بيشتر روشن مي شود كه توجه داشته باشيم سيستم هاي ناوبري مطلوب، آن دسته از سيستم هايي هستند كه امكان تغيير نقشه و استفاده از نقشه هاي موجود و به روز كشور، قابليت حمل و نقل و قيمت قابلقبول و مناسب داشته و در بازار نيز براحتي در دسترس باشند. سيستم موقعيت ياب جهاني يا GPS در حملونقل شهر ديجيتالي، نقش اساسي ايفا مي كند. نحوه كار سيستم مذكور اين گونه است كه هر جايي كه بيشتر از 4 ماهواره وجود داشته باشد، موقعيت قابل تشخيص است. در حال حاضر، در ايران از تمام ماهواره هاي جهان استفاده مي شود. به بيان ديگر سيستم GPS از خدمات و اطلاعات 24 ماهواره كه به طور مداوم در حال چرخش در مدار زمين هستند استفاده مي كند. اين ماهواره ها تنها براي ايران نمي چرخند بلكه تمام كشورهاي جهان مي توانند از خدمات آنها استفاده كنند و گيرنده GPS براحتي مي تواند تمام اطلاعات را دريافت كند. GPS در واقع دستگاهي است كه از طريق ماهواره قادر به موقعيت يابي است و هر چه تعداد ماهواره ها بيشتر باشد، دقت هندسي نقطه موردنظر، بيشتر خواهد بود. پس از انجام عمليات موقعيتيابي، اطلاعات دريافت شده روي نقشه هاي ديجيتالي ثبت مي شود. به اين ترتيب، شخص و

خودروي وي، صاحب شخصيت مكاني مي شوند. ● شهرسازي الكترونيك به طور كلي اجراي طرح شهر هوشمند به اين معناست كه تمام خدمات موردنياز ساكنان از طريق شبكه هاي اطلاع رساني تامين شود. به اين ترتيب ديگر نيازي به حركت فيزيكي شهروندان براي دسترسي به خدمات دولت و نهادهاي خصوصي نيست. به بياني ديگر ادارات ديجيتالي جايگزين ادارات فيزيكي مي شوند و سازمان ها و دستگاه هايي همچون شهرداري، حمل و نقل عمومي و سازمان آب منطقه اي، خدمات خود را به صورت مجازي در اختيار مشتركين و مشتريان خود قرار مي دهند. براي مثال فردي كه به دنبال ساخت ساختمان و متقاضي دريافت مجوز از شهرداري است پس از ورود به شبكه اطلاع رساني شهرداري، خدمات موردنياز خود به همراه مشخصات زمين تحت مالكيت و ساختمان دلخواه خود را وارد شبكه مي كند. سپس شهرداري الكترونيك براساس استانداردهاي موجود، ميزان مساحت قابل ساخت و طبقات ساختمان را به متقاضي اعلام مي كند و در نهايت فرد متقاضي براساس مجوز شهرداري با ورود به شبكه مهندسان مشاور با يكي از شركت هاي مشاور بر اساس طرح و قيمت مناسب به توافق مي رسد. در اين مرحله، متقاضي حتي قادر است طرح ارائه شده از سوي مهندس مشاور را به صورت سه بعدي روي صفحه نمايشگر مشاهده و اصلاحات دلخواه خود را اعمال كند. اين طرح پس از تاييد از سوي شهرداري الكترونيك و صدور مجوز با ورود به شبكه امور پيمانكاران و با انتخاب بهترين پيشنهاد از لحاظ قيمت به مرحله عقد قرارداد رسيده و سپس به اجرا درمي آيد. حتي ارائه گزارش كار از سوي پيمانكار به كارفرما نيز مي تواند از طريق شبكه صورت پذيرد. كل اين فرايند در

شبكه هوشمند مي تواند در كمتر از 2 ساعت به پايان رسد، در حالي كه در شرايط عادي در شهر تهران مراحل ياد شده به 1 تا 2 سال زمان نياز دارد و طبق آماري كه هميشه از سوي مسئولان شهرداري منتشر مي شود، بيش ترين آمار مراجعه مردم به شهرداري تهران در رابطه با مسايل شهرسازي است كه در واقع با استناد به سخنان شهردار تهران بيشترين نارضايتي هم در اين حوزه وجود دارد، در شهر هوشمند بروكراسي اداري به نحوي بسيار چشمگير كاهش مي يابد و ميزان رضايتمندي مردم نيز متقابلاً افزايش خواهد يافت. ضمن اينكه در سايه كاهش هزينه هاي اداري فضاي جديد در جهت اشتغالزايي ايجاد مي شود. امروزه، اگر كسي در شهر مجازي تصميم به اجراي پروژه اي صنعتي داشته باشد، كاري را كه مهندسان مشاور در شهرهاي حقيقي براي يافتن بهترين نقطه براي احداث كارخانه، ظرف يك سال انجام مي دهند در كوتاه ترين زمان ممكن، اطلاعات مربوط به نزديك ترين گسل، مسيل، طوفان ها، جنس خاك، شيب زمين، گاز، لوله هاي آب، كابل هاي برق، و مترو، فاضلاب و ساير اطلاعات زيرزميني را به دست مي آورند. در شهر هوشمند، علاوه بر اينكه شهروندان در شهر مجازي و در وزارتخانه ها و سازمان هاي الكترونيك حركت مي كنند، قادرند خدمات جاري خود را همچون خريدهاي روزمره از طريق شبكه انجام دهند. ● شهروند الكترونيك با تمام اين مسائل، در نهايت اين «شهروند الكترونيك» است كه بايد در اين شهر زندگي كند. شهروند الكترونيكي فردي است كه با اطلاعات آشنايي داشته باشد و بتواند از خدمات شهر الكترونيك استفاده كند. «مانوئل كاستلز» محقق اسپانياييالاصل آمريكايي معتقد است: «شهر اطلاعاتي، نيازمند شهروندان اطلاعاتي است» تنها با اين

پيش نياز بايد پا به دنياي آنلاين گذاشت. منبع: نويسنده : مسعود عزمي منابع 1.www.itna.ir 2. www.itsiran.ir 3. www.sarmayeh.net ماهنامه صنعت خودرو

*http://www.articles.ir/article1068.aspx

به عنوان يك كل عمل مي كند. اين تعريف بسيار قابل تامل است، زيرا در بستر يك جامعه اطلاعاتي پيچيده، كاركرد موثر شبكه يعني همگرايي را تصوير مي كند و با نگاهي دقيق تر، جامعه تركيبي است از شبكه هاي متعدد: شبكه هاي ميان سازمان ها، شبكه درون سازماني، شبكه هاي شخصي، شبكه هاي رايانه اي و علاوه بر اين ها شبكه هاي فرامرزي.اساساً اطلاعات از طريق همين بزرگراه ها جاري مي شود. برخي از محققان از شبكه ها و شبكه سازي به عنوان عوامل تحولات و تغييرات اجتماعي ياد كرده اند و تاكيد داشته اند كه شبكه ها نقش مهمي در ارتقاي اصلاحات و تضمين پايداري آن ها در جوامع دارند، زيرا شبكه ها ابزار قدرتمندي براي تبادل اطلاعات و دانش و ايجاد اجماع در خصوص رهيافت هاي جديد هستند. از آن جا كه شبكه ها، گروه هاي ذي نفع را در عرصه هاي مختلف حول يك موضوع گرد مي آورند، ميزان نفوذ و تاثير گذاري آن ها براجتماع بيش تر از يك سازمان غير دولتي منفرد خواهد بود. به نظر مي رسد كه منطق شبكه اي، عزمي اجتماعي فراهم مي آورد و مي تواند منابع حياتي تغيير و تحول در جامعه باشد. شبكه، نوعي همگرايي در عين پذيرش تفاوت موجود ميان اعضاي شبكه است. سازمان هاي غير دولتي ايراني به تدريج قدم به عرصه اينترنت مي گذارند. برخي از داشتن تنها يك پست الكترونيكي آغاز كرده اند و برخي ديگر داراي پايگاه اختصاصي مي باشند.برخي از اين حد پيش تر رفتند و بخشي از فعاليت هاي شبكه اي خود را به صورت الكترونيكي

به پيش مي برند. مجموعه دوره هاي آموزشي كه در مراكز توانمند سازي سازمان هاي جامعه مدني ايران در طول 5 ماه گذشته در خصوص استفاده از اينترنت و كاربردهاي آن برگزار شد، حاكي از آن است كه اين سازمان ها علاقه بسيار زيادي به حضور فعال در اينترنت دارند، اما علاقه كافي نيست، زيرا شبكه سازي يك هنر است. سازمان هاي غير دولتي بايد دانش لازم را براي كاركردهاي شبكه اي اينترنت به منظور اطلاع رساني و اطلاع گيري در اختيار داشته باشند. ● اصول اوليه شبكه سازي يك فعاليت ارتباطي افقي است كه در آن اعضاء توانايي ارسال اطلاعات به يكديگر را دارا هستند. آنان مي توانند اطلاعات جمع آوري و بريك پايه برابر به تبادل آن بپردازند. شبكه هايي هستند كه گاهاًدرآن اطلاعات ميان همه اعضاء تبادل نمي شود تا شبكه كوچكتري در ميان يك شبكه بزرگتر شكل گيرد. اين واقعيتي است كه سازمان هاي غير دولتي با استفاده از امكانات شگفت انگيز شبكه سازي در دهه آخر قرن بيستم موفق شدن دستاوردهاي گرانبهايي از خود به جاي بگذارند. مبارزه با مين هاي ضدنفر، تلاش براي از ميان برداشتن بدترين اشكال كار كودكان و ايجاد ديوان كيفري بين المللي، عرصه هايي بوده اند كه سازمان هاي غير دولتي نقش به سزايي در پيش برد هدفهاي آنها داشته اند. نكته مهم، نوع فعاليت ارتباطي اطلاعاتي اين سازمانها است كه با تكيه بر شبكه هاي افقي صورت گرفته است. همه در تبادل اطلاعات سهيم هستند و حاصل كار، قدرت دوچنداني به تماميت شبكه مي دهد. تنها ساز و كار عمودي در اين شبكه ها

يك كميته هماهنگي براي تامين مالي و هماهنگي امور براي حضور در كنفرانس ها ، به منظور انعكاس نتايج مباحثات بوده است. نكته اي كه بارها در اين سالها خاطر نشان شده اينكه اينترنت يك وسيله متصل كننده است و نه يك ابزار تسلط. و چنانكه "فار " خاطر نشان كرده است، كه اگر شبكه سازي به يك امر نفرت انگيز تبديل شود، هرگز باعث افزايش سرمايه اجتماعي نمي شود. شبكه سازي در بستر جريان سيال و آزاد اطلاعات در بستر يك جامعه اطلاعاتي رخ مي دهد. بنابراين، جريان آزاد و سيال اطلاعات در درون شبكه ها بايد تضمين گردد. در واقع شبكه ها نوعي نمودار سازماني جديد در يك جامعه اطلاعاتي اند. موهانبرساوني و دوال پاريخ، هوشمندي هر شبكه را در كار آيي آن يعني در توان توزيع كردن و انبار كردن و پردازش اطلاعات مي دانندو اين مقدور نيست مگر آن كه جريان آزاد و برابر اطلاعات در شبكه ميسر باشد. بنابراين، احترم به حرمت فضاي خصوصي فردي كه از حقوق بنيادين بشر است تضمين كارآيي يك شبكه اطلاعاتي است. ● برخي از مزاياي شبكه سازي (در تعميق فعاليتهاي سازمانهاي غير دولتي) ▪ كار در فضاي اينترنت بسيار ساده و موثر است. ▪ جريان سريع اطلاعات يكي از ويژگي هاي مهم اينترنت و شبكه هاي الكترونيكي است و سرعت، يكي از عوامل موفقيت است، به ويژه در موقعيت هايي كه سازمانهاي غير دولتي نياز به اقدام فوري دارند يا اطلاع رساني عمومي بايد صورت گيرد. سازمانهاي غير دولتي مي توانند از اين ويژگي بسيار استفاده برند. شبكه ها زمينه همكاري سازمان هاي غير

دولتي را به ويژه در يك حوزه خاص فراهم مي آورند و به اين ترتيب، باعث مي شوند كه اين سازمانها بهتر بتوانند مقاصد انساني خود را پيش ببرند. شبكه سازي و حضور در شبكه ها باعث افزايش توانايي مي شوند، زيرا دانش به سرعت توسط ااعضاي شبكه تبادل مي شود و سازمان ها با فراگيري دانش، مهارت ها و تجربيات توانمند مي شوند. شبكه ها ضريب نفوذ سازمان هاي غير دولتي را افزايش مي دهند، به ويژه شبكه هاي موضوعي (مانند تشكيل يك شبكه براي مبارزه با ايدز در كشور و يا شبكه اي براي حفاظت از محيط زيست درياي خزر) مي توانند به عنوان عناصر قدرتمند ايجاد تغيير در جامعه ظاهر شوند، زيرا سازمان ها با علايق و تجربيات متفاوت گرد هم مي آيند و تخصص ها و توانايي هاي خود را به مشاركت مي گذارند تا راه حلهاي عملي براي ايجاد تغييرات مثبت فراهم سازند. برخي از دانشمندان از شبكه ها به عنوان ابزارهاي قدرتمند اصلاحات نام برده اند، زيرا شبكه داراي كار كرد ايجاد گردهم آيي در طي زمان است. شبكه هاي گروه هاي ذي نفع كه نوعي همكاري در عين پذيرش تفاوتها هستند، به پيشبرد اهداف حداقلي سازمان هاي غير دولتي كمك بسياري مي كنند. در شبكه هاي ناهمگون، سازمان هاي غير دولتي يكي از گروه هاي ذي نفع هستند و كارشناسان دولتي، مديران شركت هاي خصوصي، اساتيد دانشگاه ها و محققان، سياستگذاران در كنار سازمان هاي غير دولتي به تبادل نظر مي پردازند. شبكه هامي توانند مشاركت سازمان هاي غير دولتي را در همايشها و كنفرانس هاي جهاني (به

ويژه مجموعه كنفرانس هاي جهاني كه سازمان ملل متحد برگزار مي كند)، تسهيل نمايند. اعتبار به دست آمده از عضويت جمعي، عموماً و به مراتب بيشتر از اعتبار ناشي از فعاليت يك سازمان به تنهايي است. شبكه ها مي توانند ابزاري براي حمايت از اعضاي خود باشند، به ويژه براي سازمانهايي كه به واسطه فعاليتهاي خود آسيب پذيرند. از آنجا كه شبكه ها در دسترس همگان هستند، مي توانند در افزايش آگاهي عمومي ،نقش مهمي را ايفا نمايند. شبكه هاي الكترونيكي مي توانند در تامين مالي فعاليت هاي سازمان هاي غير دولتي موثر باشند، "كمك دهنده ها"به مجموعه فعاليتهاي سازمان ها دسترسي و شناخت بهتري از فعاليت هاي آنها داشته باشند و به شبكه ها بهتر از سازمان هاي منفرد كمك كنند. سر انجام اين شبكه ها باعث افزايش نوآوري مي شوند، زيرا يك بستر ارتباط دائمي ميان اجزا،برقرار مي شود و همواره اين احتمال وجود دارد كه از ميان گفتگوهايي كه در فضاي شبكه صورت مي گيرد، ديدگاه هاي نوآورانه جديدي مطرح شوند. ● اشكال شبكه ها شبكه ها مي توانند شكل هاي مختلفي داشته باشند شبكه ها با عضويت باز( در اين شبكه ها، علاوه بر سازمان هاي غير دولتي، رسانه ها و افراد نيز مي توانند حضور يابند) و برخي ديگر با عضويت بسته هستند (مانند شبكه هاي خاصي كه ميان سازمان هاي غير دولتي و فقط با عضويت اين سازمان ها شكل مي گيرد.) برخي داراي دسترسي باز هستند (اطلاعات درون شبكه قابل براي افراد داراي رمز عبور قابل استفاده است.) شبكه مي تواند در درون يك سازمان غير دولتي شكل

گيرد و اعضاي سازمان مي تواننداعضاي فعال شبكه باشند. براي مثال، در حال حاضر سازمان هايي در ايران وجود دارند كه بيش از 5 هزار عضو دارند، اما هنوز يك بستر مناسب ارتباطي براي اطلاع رساني اعضاي خود و نيز تسهيل مشاركت اعضاء در برنامه هاي سازمان ندارند. شبكه هاي درون سازماني، قدرت و توان سازمان را چندين برابر مي كنند. برخي از شبكه ها ناهمگون هستند و مجموعه اي از صاحبان منافع در آن ها عضو مي شوند.شبكه ها مي توانند حول اجراي يك برنامه يا حول يك موضوع (توافق بر سر حداقل هايا حداكثر) شكل گيرند. برخي از شبكه ها ملي، برخي ديگر، منطقه اي و قدرتمندترين شبكه ها، شبكه هاي جهاني هستند. با توجه به مطالب ذكر شده، مي توان شبكه ها را بر اساس تركيب اعضاء،نوع عضويت، ميزان دسترسي به آن ها، موضوع شبكه و جغرافياي تحت پوشش، تقسيم بندي نمود. هر يك به فراخور، داراي ميزان نفوذ و تاثير گذاري متفاوتي هستند. گاه برخي از سازمانها در شبكه هاي متعددي عضو هستند و از مزاياي مختلف اين تكثر استفاده مي برند. ● ويژگي هاي اصلي برخي ويژگي هاي اصلي يك شبكه الكترونيكي به شرح زير است: ▪ ايجاد فهرست هاي توزيع پست الكترونيكي (خبر نامه هاي الكترونيكي) يا ايجاد گروه هاي مباحثه الكترونيكي با هدف توزيع اطلاعات. ضمناً جالب توجه است كه در برخي از پايگاه ها، امكان كنفرانس هاي الكترونيكي هم ايجاد شده است . ▪ تشكل كتابخانه هاي مجازي، اسناد و بانك هاي اطلاعاتي در يك شبكه از ضرورت هاست، به ويژه بانك اطلاعاتي اعضاي شبكه. ▪ ارايه

خدمات الكتروني به اعضاء و از جمله مشاوره هاي حقوقي ▪ ارايه خدمات هماهنگي براي شركت در كنفرانس ها و مجامع بين المللي. ▪ صفحات پيوند مي توانند به عنوان درگاهي براي استفاده همه صاحبان منافع و علاقه مندان عمل كنند. ▪ هر سازمان غير دولتي مي تواند داراي صفحه يا صفحات خاص خود در پايگاه شبكه باشد و از يك پست الكترونيكي اختصاصي بهره گيرد به اين صورت، سازمان ها مي توانند خود را در مجموعه شبكه معرفي نمايند. ▪ تاسيس يك بخش "سمينارها و كنفرانس ها " مي تواند اعضاء را از فعاليت هاي سازمان هاي غير دولتي ديگر مطلع كند. اعضاء مي توانند همايش هاي خود را در اين بخش معرفي كنند. ▪ تاسيس بخش بهترين تجربيات مي تواند باعث شود تا تجربيات موفق سازمان هاي غير دولتي، به همه اعضاء منتقل شود. ▪ بخش آموزش يك پايگاه شبكه اي اهميت بسياري دارد، زيرا در عين حال مي تواند در مباحث خاص سازمان هاي غير دولتي، مسايل آموزشي را مطرح سازد (نظير دروس پايه و تعاريف، پويايي گروه، روش هاي حمايت گري مديريت منابع انساني، مديريت منابع مالي، روش هاي تامين مالي، شيوه هاي رهبري، ويژگي هاي روابط عمومي شيوه هاي حضور در عرصه هاي بين المللي و يك سلسله آموزش هاي موضوعي نظير آموزش در زمينه مباحث توسعه پايدار، زيست محيطي، حقوق بشر و حقوق شهروندي، مباحث تحليل جنسيتي، موضوعات ويژه جوانان و غيره وعلاوه بر اين، آموزش هاي خاص فناوري ارتباطات و اطلاعات. گاه پيش مي آيد كه برخي افراد از مجموعه اطلاعات فراهم شده در يك شبكه سوء استفاده

مي كنند. به نظر مي آيد كه لازم باشدنوعي تفاهم نامه كه اصول كار در شبكه در آن ترسيم شده باشد تنظيم شود تا بتواند روابط بين اعضاءرا در آن تعريف كند تجربه كار شبكه سازي در برخي از كشورهاي اروپايي شرقي نشان داده كه لازم است حداقل مقرراتي ناظر بر كليت كار شبكه باشد، زيرا سرقت انديشه ها ارايه اطلاعات غليظ يا ناموثق و تخريب تصوير يك سازمان غير دولتي تهديدهاي هستند كه سازمان هاي غير دولتي با آن ها مواجه اند. وجود يك تفاهم نامه مي تواند به شفاف سازي روابط كمك بسزايي كند. ● فهرست سرورها يا فهرست هاي مباحث فهرست سرورها يا فهرست هاي مباحثه (اطلاع رساني) الكترونيكي، يكي از اشكال موفق و بسيار مفيد فعاليت شبكه اي در اينترنت مي باشد. جوانب ثبت اين فعاليت اطلاعاتي، عبارتند از: جريان سريع اطلاعات، هزينه هاي به حداقل رسيده، صرفه جويي در زمان، امكان بحث و مباحثه الكترونيكي، تبادل اطلاعات ايجاد اعتماد ميان سازمان ها اجراي طرح هاي مشترك، در دسترس بوده جذب آسان تر منابع مالي، افزايش ظرفيت هاي سازمان هاي غير دولتي، امكان يابي و چانه زني. از طرفي اين امكان، داراي جوانب منفي است كه سازمان هاي غير دولتي بايد در نظر داشته باشند، نظير شك و ترديد نسبت به اطلاعات در يافت شده، استفاده از منابع غير موثق تفسير بد از اطلاعات رسيده، شكل گيري بي اعتمادي، سرقت آرا و انديشه ها،نبود مهارت هاي حرفه اي در كار با اطلاعات، تخريب آسان تصوير يك سازمان غير دولتي، فروش اطلاعات يا استفاده نابجا از اطلاعات. باتمام اين تفاسير فهرست سرورها

امكان فوق العاده بي نظيري براي گسترش و تعميق فعاليت سازمان هاي غير دولتي به حساب مي آيد و توان شبكه سازي آنها چندين برابر مي كند. ● شبكه ها در نقاط دور افتاده در سال هاي اخير شاهد آن بوده ايم كه برخي از سازمان هاي غير دولتي توسعه اي درقسمت هاي دور افتاده كشور شروع به فعاليت كرده اند. يكي از مزاياي بسيار شگفت انگيز شبكه هاي مجازي اين است مي توان با استفاده از روش هاي ماهواره اي، ارتباطي را ميان سازمان هاي غير دولتي مربوطه (كه براي مثال در روستاهاي سيستان و بلوچستان فعاليت مي كند) با سازمان هاي ديگر يااعضاي خود در مركز مرتبط نمود. به اين طريق سازماني كه در مناطق دورافتاده يا دور از مركزي مي تواند در تبادل اطلاعات شركت جويد، از تحولات مطلع مي گردد و اين امر در توانمند شده اين سازمان موثر است. ● يك پيشنهاد اگر بپذيريم كه وجود شبكه هاي الكترونيكي ضرورتي اجتناب ناپذيربراي تعميق فعاليت هاي سازمان هاي غير دولتي است، انجام يك ارزيابي از وضع موجود براي تعيين نقاط ضعف و قوت تهديدها و فرصتها، تقاضا و امكانات موجود، ضروري است تا بر اساس مطالعات صورت گرفته بتوان شيوه هاي شبكه سازي سازمان هاي غير دولتي را در ايران تدوين كرد. علاوه بر اين ، طراحي نرم افزارهاي مديريت محتوا براي ايجاد پايگاه هاي پويا، از جمله مسايل اساسي ديگري است كه مي تواند كمك فزاينده اي به اين سازمان ها به حساب آيد، زيرا ابزار مناسبي براي گسترش فعاليت هاي شبكه اي سازمان هاي غير دولتي خواهد بود. براساس

تحقيقات صورت گرفته در مركز توانمندسازي سازمان هاي جامعه مدني ايران، در حال حاضر حدود 30 سازمان غير دولتي ايراني، داراي پايگاه اختصاصي قابل دسترسي در اينترنت هستند، تعداد بسياري از اعضاي سازمان هاي غير دولتي داراي پست الكترونيكي شخصي هستند، ولي هنوز مساله دسترسي به اينتر نت يك مشكل اساسي در ميان سازمان هاي غير دولتي است. مشكل مهم ديگري كه بر سر راه اين سازمان ها وجود دارد، موضوع زبان فارسي در اينترنت است در حال حاضر، شاهد آن هستيم كه برخي پايگاه ها با استفاده از يونيكد به زبان فارسي طراحي شده اند، ولي به نظر مي آيد كه هنوز مشكلاتي بر سر راه استفاده از زبان فارسي وجود دارد. در مجموع، ارزيابي اين مشكلات و يافتن راه حل هاي مناسب مي تواند به گسترش فعاليت هاي شبكه اي سازمان هاي غير دولتي ايراني در اينترنت بينجامد و شكاف ديجيتالي موجود ميان اين گونه سازمان ها در عرصه جهاني ،در خصوص كسب اطلاعات رابه حداقل ممكن برسد. نشريه سبا منبع : آفتاب

بر توانمنديهاي محوري خود متمركز شده و اغلب فعاليتهايي را كه غيرمحوري يا غيراستراتژيك تلقي مي كند به سازمانهاي بيروني وامي گذارد. اين امر موجب مي شود كه سازمان توش و توان خود را مصروف فعاليتهايي كند كه در آن زمينه ها داراي مزيت رقابتي است و از درگير شدن در امور جزيي خلاص ش__ود. بنابراين، عامل تعيين كننده مجازي بودن يك سازمان از اين ديدگاه، ميزان بيرون سپاري فعاليتها (OUT SOURCING) است.برخي ديگر سازمان مجازي را الگوي اجتماعي تلقي مي كنند كه افراد و گروههاي كاري را در اماكن جغرافيايي مختلف به هم پيوند مي زند و امكان ايجاد ارتباط و تعامل ميان آنها را فراهم مي سازد (BARRY ELMES, 1997) . اين نويسندگان دو ويژگي دسترسي جهاني و استقلال مكاني را به طور صريح و ضمني معرف سازمان مجازي قلمداد مي كنند. از اين روست كه برخي سازمان مجازي را صورتي از ارتباطات راه دور شناخته و پيدايش آن را درنتيجه توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات دانسته اند.توسعه اين فناوري به پيدايش پديده ديگري تحت عنوان «اداره مجازي» نيز انجاميده كه رابطه نزديكي با مفهوم سازمان مجازي دارد. بدين مفهوم كه با ايجاد و توسعه وسايل و ابزارهاي نوين اطلاعاتي و ارتباطي، اين امكان فراهم شده كه فناوري جاي فضاهاي فيزيكي واحدهاي اداري را گرفته و كاركنان متحرك جايگزين كاركناني شوند كه به محل كار ثابت نياز دارند. انعطاف پذيري و توانايي پاسخگويي سريع به نيازها و تغييرات، استقلال بيشتر كاركنان در كار كه به افزايش انگيزه شغلي آنان منجر مي شود، و نيز كاهش هزينه ها ازجمله مزاياي اداره مجازي است.

هدف كليدي يك سازم___ان مجازي نيز دستيابي به حداكثر انعطاف پذيري و توانايي واكنش سريع به نيازها و تطابق با تغييرات محيطي است. ازطرفي ايجاد ارتباط و هماهنگي بين گروههاي كاري كه در نقاط مختلف پراكنده اند، و يا واحدهاي مختلف از سازمانهاي متفاوت كه متصدي اجراي بخشي از فعاليتهاي يك سازمان مجازي شده اند، به گونه اي كه به تحقق هدف فوق بينجامد، بدون بهره گيري از فناوريهاي جديد اطلاع__اتي و ارتباطي مستقل از مكان مقدور نمي نمايد. بنابراين، منطقي است كه يك «سازمان مجازي» جهت نيل به اهداف كليدي خود، از «اداره مجازي» استفاده كند.ريموند مايلزو چارلزاسنو (R.MILESC.SNOW) معتقدند كه سازمانها براي اينكه بتوانند در ايجاد هماهنگي ميان خود و محيط توفيق يابند، بايد سه مسئله مرتبط به هم را حل كنند: مسئله خلاقيت و كارآفريني، مسئله فني و مهندسي و مسئله اداري (MILES SNOW, 1978) . مسئله كارآفريني به انتخاب قلمرو فعاليت سازمان مربوط مي شود؛ مسئله مهندسي مشخصاً متوجه فناوري و سازوكاري است كه وروديهاي سازمان را به خروجيهاي مطلوب تبديل مي كند و مسئله اداري بر سازماندهي، شيوه هاي كنترل و الگوي ارتباطات تمركز مي يابد. از اين رو مي توان گفت كه «سازمانهاي مجازي» دست كم بخشي از مسائل اداري و مهندسي خود را ازطريق «اداره مجازي» حل مي كنند.ازجمله پديدارهاي ديگري كه در ارتباط با مفاهيم سازمان مجازي و اداره مجازي پابه عرصه وجود گذاشته، تله كاميوتينگ (TELE COMMUTING) است كه با نيروي محركه فناوري، امكان ايجاد و توسعه اين اشكال جديد سازماني را فراهم آورده است. تله كاميوتينگ به معني كاركردن در خارج از محل كار متعارف،

مثلاً در خانه، و برقراري ارتباط با محل كار متعارف ازطريق فناوري مبتني بر رايانه است (NILLES,1994). تله كاميوتينگ ارتباطات مبتني بر رايانه را جايگزين سفرهاي فيزيكي به سازمان كرده است. برآوردها حاكي از آن است كه در سال 2000 ميلادي، 44 ميليون نفر (بالغ بر 40 درصد نيروي كار) در ايالات متحده از اين فناوري استفاده مي كرده اند (KURLAND EGAN.1999).در اين مقاله منظور ما از سازمان مجازي، نوعي ساختار اجتماعي است كه ازطريق اداره مجازي و تله كاميوتينگ امكان ايجاد ارتباط و تعامل ميان افراد و گروههاي كاري را در نقاط جغرافيايي مختلف فراهم مي آورد؛ از اين رو اداره مجازي و تله كاميوتينگ جزء لاينفك سازمان مجازي به حساب آمده است. سوال اساسي اين است كه در چنين سازماني نظارت بر عملكرد كاركنان و كنترل آن با چه سازوكارهايي قابل اعمال است؛ و آيا اين شكل سازماني، با سازوكارهاي كنترلي خاص خود، عادلانه است يا خير؟ سوالي كه وبر(WEBER) حدود يك قرن پيش درمورد شكل ديوانسالارانه سازمان طرح كرد (WEBER.1978). در ادامه سعي خواهيم داشت تا پاسخي براي اين پرسش بيابيم. سازمان مجازي: مزايا و معايبعلاوه بر دستي_______ابي به حداكثر انعطاف پذيري و توانايي واكنش سريع به تغييرات محيطي كه هدف كليدي سازمان مجازي است، اين نوع ازسازمان مزاياي ديگري نيز، براي كاركنان، مديران و جامعه دارد. برخي از محققان معتقدن_____د كه سازمان مجازي بهره وري كاركنان را افزايش مي دهد؛ چرا كه كاركنان از انعطاف بيشتر زمانبندي و استقلال در كار برخوردار بوده و مي توانند در مدت زماني كه بيشترين كارآيي را دارند، به كار بپردازند (ALVI MCINTYRE, 1993). به

علاوه، تله كاميوتينگ فشارهاي رواني مربوط به سفرهاي كاري و تعارضات در سازمان را كاهش مي دهد (MOKHTARIAN SALOMON, 1997) .ازجمله ديگر مزاياي سازمان مجازي اين است كه هزينه هاي مربوط به فضاي اداري و محدوديتهاي مربوط به آن را كاهش مي دهد. آي بي ام (IBM) اخيراً مدعي شده است كه درنتيجه تله كاميوتينگ به ميزان 75 ميليون دلار در سال در هزينه هاي خود صرفه جويي كرده است (EGAN, 1997). همچنين شركتها به گستره وسيعتري از استعدادها دسترسي مي يابند؛ شركتهاي مجازي مي توانند كه معلولان حركتي را نيز به كار گيرند؛ و نيز تله كاميوتينگ سازمانهاي مجازي را قادر مي سازد كه از تبعيض ميان كاركنان برمبناي سر و وضع ظاهري آنها اجتناب كنند چرا كه ديگر كاركنان به طور فيزيكي ديده نخواهند شد (OLSON,1982) و سرانجام تله كاميوتينگ جامعه را نيز منتفع خواهدساخت چرا كه به كاهش آلودگي هوا و معضلات ترافيكي منجر خواهدشد (ALVI MCINTYRE, 1993).دو عيب عمده اي كه براي سازمان مجازي برشمرده اند عبارتند از: 1 - چالشهاي مربوط به نظارت و كنترل كه سرپرستان و مديران با آن مواجهند و 2 - انزواي كاركناني كه به طور فيزيكي در سازمان حضور ندارند.انزواي كاركنان بر دو نوع است: حرفه اي و اجتماعي. به لحاظ حرفه اي، كاركنان نگران اين هستند كه از دل بروند، چرا كه از ديده رفته اند و درنتيجه از پاداشهاي سازماني محروم بمانند. ازنظر اجتماعي، دغدغه كاركنان از اين بابت است كه تعامل غيررسمي با همكاران و دوستان خود در سازمان را از دست خواهند داد. ديدگاهي كه مي تواند خصوصاً در درك

ملاحظات مربوط به انزواي حرفه اي كمك كند، عدالت سازماني است. همه كاركنان درصدد هستند كه از بابت دريافت نتايجي كه تصور مي كنند استحقاق آن را دارند (عدالت توزيعي)، داشتن نقش در فرايندي كه ازطريق آن، نت___ايج مذكور معين مي شوند (عدالت رويه اي) و رفتار عادلانه و توأم با احترام ازطرف سرپرستان خود (عدالت تعاملي) اطمينان حاصل كنند (KURLAND EGAN, 1999).ادراك كاركنان از عدالت سازماني از راهبردهاي اعمال نظارت و كنترل در سازمان متاثر مي شود و خود تله كاميوتينگ نيز در اين زمينه نقش دارد. به اين ترتيب، راهبردهاي نظارت و كنترل از يك طرف و ادراك كاركنان از عدالت سازماني ازطرف ديگر، به طور مستقيم در ارتباط با سوالي قرار مي گيرند كه در انتهاي مقدمه اين مقاله طرح شده است. راهبردهاي نظارت و كنترلچگونه مي توان عملكرد كساني را اندازه گرفت و به كساني اعتماد كرد و به مديريت كساني پرداخت كه از لحاظ فيزيكي غايب هستند؟ به طوركلي سه نوع راهبرد براي پاسخ به اين سوال پيشنهاد مي شود (KURLAND EGAN, 1999) كه عبارتند از:الف) كنترل ستاده ها (OUTPUT CONTROLS): برمبناي اين راهبرد پروژه هايي به كاركنان تخصيص داده مي شود كه نتايج آنها به سادگي قابل اندازه گيري باشد. مدافعان اين راهبرد معتقدند كه موضوع حائزاهميت نفس نظارت و كنترل نيست. باتوجه به اينكه هدف كليدي يك سازمان مجازي تحصيل حداكثر تطابق و انعطاف پذيري است، تاكيد اصلي بر تفويض اختيار و خودكنترلي كاركنان معطوف است. سازمان مجازي همچون يك جامعه آزاد است؛ يعني اينكه اين سازمان مبتني بر اعتماد به كاركنان بوده و درعوض از آنان

انتظار دارد كه مسئولانه رفتار كنند. توسعه و تكامل يك سازمان مجازي مشابه توسعه يك دموكراسي نوپا است كه ممكن است در اوايل كار دشواريهاي جدي به وجود آورد به گونه اي كه بازگشت به ديكتاتوري، مديران سازمان را وسوسه كند (W.C.TAYLOR, 1995). اين قبيل شركتهاي مجازي بر سهيم بودن كاركنان خود در فلسفه شركت تاكيد زيادي دارند. اين مقوله به قصد و منظور و اهداف استراتژيك شركت ارتباط مي يابد كه ازطريق فرهنگ و ارزشهاي مشترك، در ميان كاركنان گسترش يافته و انتقال مي يابد.ب) رسمي كردن نيازهاي شغلي و استانداردهاي عملكرد: از آنجايي كه توانايي مدير براي سرپرستي فيزيكي كاركنان كاهش مي يابد، برمبناي اين راهبرد سعي مي شود كه ازطريق نهادينه كردن قوانين و مقررات، شرح شغلها و استانداردهاي عملكرد دقيق، نسبت به توانايي كاركنان در انجام دادن صحيح كارها اطمينان حاصل كرد.پ) رسمي كردن ارتباطات: اين راهبرد و راهبرد قبلي ماهيتاًً رفتارمدار هستند، درحالي كه راهب__رد نخست نتيجه مدار به حساب مي آيد. به طور مشابه با راهبرد قبلي، هرقدر كه مسافت فيزيكي ميان سرپرست و مرئوس بيشتر باشد، احتمال كمتري وجود دارد كه سرپرست به الگوهاي ارتباطي غيررسمي و طبيعي براي تبادل اطلاعات اتكا كند (KATZ KAHN, 1978).نكته حائزاهميت آنكه، هرچند سازمانهاي مجازي مي توانند از فناوري جهت نظارت بر كاركنان خود استفاده كنند، «نظارت» سنتي ازطريق «مشاهده» حركات كاركنان موجبات نارضايتي و تنش رواني را در آنها ف_____راهم مي آورد و لزوماً به توانايي سازمان در پاسخگويي سريع كه هدف كليدي يك شركت مجازي است منجر نخواهدشد. اين موضوع را مي توان با چگونگي نظارت والدين بر فرزندان

نوجوان خود مقايسه كرد. مي توان با استفاده از فناوري هر حركت فرزند نوجوان را به طور مداوم تحت نظر گرفت يا اينكه درعوض بيشتر بر ارزشهاي مشترك خانوادگي تاكيد و اعتماد كرد. به علاوه سرمايه گذاري در فناوريهاي پيشرفته لزوماً به بهبود ارتباطات سازمان منجر نخواهدشد. مطالعات موردي در اين خصوص حاكي از آن است كه موضوع مهمتر، ايجاد يك فرهنگ و ارزشهاي مشتركي است كه بتواند تطبيق چنين فناوريهايي را با ارتباطات سازماني آسان كند (MALHOTRA,1997). درمجموع، سازمان مجازي هم به يك » كه امكان دسترسي و ارتباطات مداوم را فراهم سازد - اين هدف درحال حاضر به دليل پهناي باند محدود، خصوصاً درمورد داده هاي بصري و گرافيكي با محدوديتهايي مواجه است - وابسته است و هم به «زيرساختار فرهنگي» كه استفاده از فناوريهاي جديد را تسهيل مي كند.اغلب مطبوعات مربوط به سازمان مجازي روي شكل و ف___رم - پست الكترونيكي، سامانه هاي اطلاعاتي و... - يا زيرساختار تكنولوژيكي متمركز شده و كمتر به جوهره اصلي سازمان مجازي و موضوعهاي انساني مربوط با آن يا زيرساختار فرهنگي پرداخته اند. اغلب بسيار ساده است كه مسائل و مشكلاتي را كه ماهيتاً به دليل موضوعهاي انساني پيش آمده، ناشي از فن______اوري ناكارآمد بدانيم. اين ساده انديشي به منزله ناديده گرفتن عامل انساني در سازمان مجازي و بي توجهي به نقش رهبري در هدايت اين نوع سازمان است.تحقيقات ميداني بسيار محدودي تا به حال درباره رابطه بين سه راهبرد كنترل مذكور با ديگر متغيرهاي سازماني، ازجمله ادراك كاركنان از عدالت سازماني، صورت گرفته است. نتايج حاصل از يك تحقيق ميداني اخير (KURLAND EGAN, 1999)، كه

به منظور مطالعه رابطه بين تله كاميوتينگ و عدالت سازماني انج_____ام شده و سه راهبرد كنترل پيش گفته به عنوان متغيرهاي تعديل كننده در آن به حساب آمده اند، حاكي از آن است كه تله كامي___وتينگ با ادراكات مربوط به عدالت رويه اي و عدالت تعاملي، رابطه مثبت داشته ليكن هيچ نوع رابطه اي بين آن و عدالت توزيعي مشاهده نشده است. براي توضيح رابط___ه مثبت بين تله كاميوتينگ و عدالت رويه اي مي توان گفت كه با استفاده از تعامل چهره به چهره يا پست الكترونيكي، سرپرستان مي توانند كاركنان را مطمئن سازند كه به اطلاعات دسترسي داشته و در فرايندهايي نقش دارند كه نتايج موردانتظار آنها را تحت تاثير قرار مي دهد.رابطه مثبت بين ع_______دالت تعاملي و تله كاميوتينگ را نيز مي توان اين گونه تعبير كرد كه از آنجايي كه مديران نگران اين هستند كه آيا كاركنان زماني كه ازنظر فيزيكي غايبند، وظايف خود را به درستي انجام مي دهند يا خير، تنها به آن دسته از كاركنان اجازه استفاده از تله كاميوتينگ را مي دهند كه اعتماد كافي به ايشان داشت__ه باشند كه اين خود به منزله پاداشي براي اين دسته از كاركنان است (NILLES, 1994).هيچ يك از سه راهبرد كنترل رفتار كاركنان در تحقيق پيش گفته، به شكل معني داري رابطه بين تله كاميوتينگ و ادراكات مربوط به عدالت سازماني را تع___ديل نكرده است. با اين حال، به جز راهبرد ارزيابي مبتني بر نتايج، دو راهبرد ديگر به طور مستقيم با ادراكات مربوط به عدالت سازمان__ي رابطه دارند. جدول شماره 1 به طور خلاصه نتايج حاصل از اين تحقيق را

نشان مي دهد. شركت وريفون و قضيه سگ ايرلنديامروزه در آمريكاي شمالي مجازاً غيرممكن است كه كسي بخواهد در يك رستوران غذا بخورد، يك ماشين كرايه كند و يا در هتل بماند بدون اينكه جهت استفاده ازكارت اعتباري خود، سروكارش با تجهيزات سخت افزاري و نرم افزاري يكي از پايانه هاي وريفون بيفتد. اين امر به طور فزاينده درمورد ساير نقاط جهان نيز صادق است؛ فروش اين شركت درخارج از ايالات متحده سالانه به ميزان 50 درصد افزايش مي يابد. از 1990 درآمد كل شركت تا دو برابر، به بيش از 300 ميليون دلار رسيده است.حاتم تيابجي (HATIM TYABJI)، مديرعامل هميشه سياروريفون، بالغ بر 400 هزار مايل هوايي در هر سال جهت ملاقات با مشتريان، تشويق كاركنان و... سفر مي كند. زماني كه او در آسمان نيست مشغول كار با رايانه كيفي خود است؛ اين بدين خاطر است كه تقريباً همه كارهاي اداري در اين شركت بدون كاغذ انجام مي شود. «تيابجي» بيش از 100 نامه الكترونيكي در روز دريافت و تمام امور را ازطريق زيرساختار الكترونيكي شركت هدايت مي كند. مدل كسب و كار در شركت وريفون انعكاسي از شرح حال خود «تيابجي» است. او در بمبئي به دنيا آمده، در بيست و دوسالگي به ايالات متحده نقل مكان كرده و در اين كشور تحصيلات عالي خود را به پايان رسانده است. وي ازجمل___ه مديراني است كه به شدت به ايده هاي خود متعهد بوده و از رنجش مرئوسانش، درصورتي كه به نظر او مستحق آن باشند، پروايي ندارد. چهارخصيصه معرف شركت وريفون عبارتنداز:دسترسي جهاني: وريفون هيچ اداره مركزي ندارد و فاقد مليت مشخصي

است. اين شركت يك سوم درآمد خود را، بيرون از ايالات متحده تحصيل مي كند و بيش از نيمي ازكاركنان آن در خارج از اين كشور مشغول به كار هستند.استقلال مكاني: كاركنان وريفون، همانند مديرعامل، مقدار زيادي از وقت خود را صرف مسافرت و كار با رايانه مي كنند. يك سوم از 2500 كارمند وريفون دست كم نيمي از اوقات را به دور از دفتر خود به سر مي برند. مديران وريف___ون نيز هر كجا كه مايل باشند زندگي مي كنند. شبكه دانش الكترونيكي: تمامي اطلاعات موردنياز شركت، به طور جاري (ONLINE) و درهمه جاي دنيا و در هر لحظه دردسترس است.فشردگي زماني: شركت وريفون اين ويژگي را «6 - ALVI, S.AND D. MCINTYRE, (1993), “THE OPEN - COLLAR WORKER”, CANADIAN BUSINESS REVIEW, (SPRING).7 - BARRY, D. AND M. ELMES, (1997), “STRATEGY RETOLD”. ACADEMY OF MANAGEMENT REVIEW, VOL.22.8 - CABRERA. E.F. AND J. BONACHE, (1999), “AN EXPERT HR SYSTEM FOR ALIGNING ORGANIZATIONAL CULTURE AND STRATEGY”, HUMAN RESOURCE PLANNING, VOL.22(1).9 - CHATMAN, J.(1991). “MATCHING PEOPLE AND ORGANIZATIONS: SELECTION AND SOCIALIZATION IN PUBLIC ACCOUNTING FIRMS”, ADMINISTRATIVE SCIENCE QUARTERLY, VOL.36.10 - DAVENPORT, T.H. AND K. PEARLSON, (1998), “TWO CHEERS FOR THE VIRTUAL OFFICE”, SLOAN MANAGEMENT REVIEW, (SUMMER).11 - EGAN, B. (NATIONAL MOBILITY PROJECT EXECUTIVE FOR IBM), (1997), “FEASIBILITY AND COST BENEFIT ANALYSIS”, PRESENTATION AT THE INTERNATIONAL TELEWORK ASSOCIATION ANNUAL INTERNATIONAL CONFERENCE. CRYSTAL CITY, VA.12 - EISENHARDT, K, (1985), “CONTROL: ORGANIZATIONAL AND ECONOMIC APPROACHES”, MANAGEMENT SCIENCE, VOL. 31.13 - KATZ, D. AND R.L.KAHN, (1978), “THE SOCIAL PSYCHOLOGY OF ORGANIZATIONS”, NEW YORK: JOHN WILEY.14 - KRISTOF, A, (1996), “PERSON -

ORGANIZATION FIT: AN INTEGRATIVE REVIEW OF ITS CONCEPTUALIZATIONS, MEASUREMENT, AND IMPLICATIONS”, PERSONNEL PSYCHOLOGY, VOL.49.15 - KURLAND, N.B. AND T.D. EGAN, (1999), “TELECOMMUTING: JUSTICE AND CONTROL IN THE VIRTUAL ORGANIZATION”, ORGANIZATION SCIENCE, VOL.10(4).16 - MALHOTRA, Y. (1997), “VIRTUAL CORPORATIONS, HUMAN ISSUES AND INFORMATION TECHNOLOGY”, TRAINING AND DEVELOPMENT, VOL.51.17 - MILES, R. AND C. SNOW, (1978), “ORGANIZATIONAL STRATEGY, STRUCTURE AND PROCESS”, NEW YORK: MCGRAW-HILL.18 - MOKHTARIAN, P.L. AND I.SALOMON, (1997). “MODELING THE DESIRE TO TELECOMMUTING: THE IMPORTANCE OF ATTITUDINAL FACTORS IN BEHAVIORAL MODELS” TRANSPORTATION RES. VOL.31 (1).19 - NILLES, J.M. (1994), “MAKING TELECOMMUTING HAPPEN”, NEW YORK: VAN NOSTRAND REINHOLD.20 - OLSON, M.H., (1982), “NEW INFORMATION TECHNOLOGY AND ORGANIZATIONAL CULTURE”, MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS QUARTERLY (DECEMBER).21 - OUCHI, W. (1981), “THEORY Z: HOW AMERICAN BUSINESS CAN MEET THE JAPANESE CHALLENGE”, READING, MA: ADDISON - WESLEY.22 - SELZNICK, P. (1949), “TV. A. AND THE GRASS - ROOTS”,, BERKELEY, CA. UNIVERSITY OF CALIFORNIA PRESS.23 - TAYLOR, W.C. (1995), “AT VERIFONE IT’S A DOG’S LIFE (AND THEY LOVE IT!)”. FAST COMPANY, (NOVEMER).24 - WEBER, M. (1978), “ECONOMY AND SOCIETY”., UNIVERSITY OF CALIFORNIA PRESS, BERKELEY, CA.*تدبير

مانند طلافروشيها _ در سوپرماركتهاي بزرگ  و در كنترل ترافيك خيابانها و چهارراه ها اين سيستمها را ميتوان نصب و مورد استفاده قرار داد. استفاده از اين سيستمها در منازل مسكوني رواج چنداني نيافته است ولي با پا به عرصه گذاشتن سيستمهاي تصويري كه قادرند حركت را در محدودة تحت نظارت سيستم تشخيص و اعلام خطر نمايند يا توسط سنسورهاي خاصي تحريك شده و شروع به ضبط فيلم از محل بنمايند انتظار مي رود كه استفاده از اين سيستمها در منازل مسكوني نيز گسترش بيايد. به اينگونه سيستمها هم اكنون اصطلاح دزدگير تصويري اطلاق مي شود. اصول كار سيستمهاي CCTV به اين صورت است كه ابتدا تصاوير توسط دوربينهاي مدار بسته دريافت شده و براي نمايش و پخش به مانيتور يا تلويزيون انتقال داده مي شود. همچنين براي ضبط و يا تغيير نحوه نمايش روي مانيتور و پخش همزمان تصاوير دوربينها روي مانيتور و كنترل از راه دور دوربينها نيز تجهيزات و امكاناتي وجود دارد. چون تصاوير دريافت شده از اين سيستمها براي بينندگان محدودي مي باشد لذا به آنها تلويزيون مدار بسته مي گويند بر خلاف تلويزيون عمومي (Broadcast TV) كه جهت پخش تصاوير براي عموم مي باشد. با توجه به تنظيماتي كه روي دوربينها و ساير تجهيزات ميتوان انجام داد اين سيستمها در شرايط جوي متفاوت و در روز و شب نيز كارآيي خوبي دارند.براي كنترل ورود و خروج افراد به يك محل و براي كنترل مكانهاي وسيع توسط چندين دوربين و نمايش همزمان تصوير آنها و نظارت سمعي و بصري از فواصل بسيار دور از طريق شبكه تلفن بدون نياز به حضور فيزيكي كنترل كننده در محل و در

دستگاههايي كه كنترل بصري آنها توسط انسان مقدور نبوده يا خطر آفرين مي باشد نيز ميتوان از اين سيستمها استفاده كرد. لذا استفاده از سيستمهاي CCTV روز به روز در حال رشد است و با توجه به تكنولوژي ساخت تجهيزات آن كه مبتني بر صنعت الكترونيك و كامپيوتر مي باشد ساخت و توليد تجهيزات اين سيستمها دائماً در حال تكامل و پيشرفت است و ما در اين مختصر سعي نموده ايم تا اصول كلي و امكانات عمومي اين سيستمها را به همراه برخي از موارد نمونه از مشخصات و امكانات تجهيزات براي اطلاع و آشنايي خوانندگان عزيز ارائه نماييم. عموماً در سيستمهاي CCTV تجهيزات زير مورد استفاده قرار ميگيرد:1_ دوربين (camera)2_ كاور دوربين (camera Housing)3_ پايه دوربين  BASE)يا( Bracket4_ نمايش دهنده تصوير  monitor)  يا TV)5_ انتخاب كننده (switcher)6_ كواد (Quad)7_ تركيب كننده (Multiplexer)8_ ضبط كننده (Recorder)9_ كنترل كننده (controller)10_ كارتهاي تصوير (capture card)11_ تقويت كننده راديويي (Booster)12_ نظم دهنده ويديويي (Video Router) قسمتي از اصطلاحات متداولي كه ممكن است در مورد سيستم هاي CCTV و در مشخصات ذكر شده براي تجهيزات با آن ها برخورد كنيد در زيرتوضيح داده شده است : A/D: مبدل آنالوگ به ديجيتال يا همان ADC (ANALOG TO DIGITAL CONVERTOR )ALPHANUMERIC : وسيله قرار دادن نوشته روي تصوير كه در DVR ومولتي پلكسر كار برد دارد .BACK – FOCUS : تنظيم مكان لنز در رابطه با سنسور CCD در دوربين  B.W(BAND WIDTH) : پهناي باند فركانس كه براي سيگنال ويدئويي معمولي 5 مگا هرتز است .BETAMAX : فرمت ضبط ويدئويي شركت  SONYو رقيب VHSCCD APERTURE : سطحي از CCD كه به نور حساس است.CCIR

: انجمن راديويي بين المللي براي استاندارد تلويزيوني اروپاCDS ( CORROLATED DOUBLE SAMPLING) : تكنيكي در ايجاد تركيب رنگ در بعضي از دوربين هاي CCDCFA ( COLOR FILTER ARRAY) : فيلترهاي نوري كه در دوربين CCD براي توليد تركيب رنگ سيگنال ويدئويي استفاده مي گردد .CIE : انجمن بين المللي نور كه واحد هاي نوري را تعريف و ارائه مي كند .CHROMINANCE : به اطلاعات رنگ سيگنال ويدئويي گفته مي شود . CONTRAST: يكي از تنظيمات كيفيت تصوير . اختلاف بين روشن ترين و تاريك ترين نقطه تصويرD/A : مبدل سيگنال ديجيتالي به آنالوگ .DARK CURRENT : نشت سيگنال از CCD در نبود نور كه ايجاد نويز (dark noise) مي كند .DMA ( DIGITAL MICRO MIRROR DEVICE) : يك تكنولوژي جديد ساخت سنسور ويدئويي كه از تعداد زيادي آينه مينياتوري روي چيپ استفاده مي شود.DUPLEX: سيستم ارتباطي كه اطلاعات را در دو جهت رفت و برگشت مبادله مي كند. در سيستمهاي CCTV  معمولاً به امكان ضبط و پخش با هم به صورت مولتي پلكس گفته مي شود.D.S.P : مدار الكترونيكي پردازنده سيگنال ديجيتالي DV-MINI: يك فرمت ضبط صدا و تصوير جديد كه اكثراً در هندي كم استفاده مي شود .D-VHS : استاندارد جديد ارائه شده توسط JVC براي ضبط سيگنال ديجيتالي روي  VHSEBU : اتحاديه پخش برنامه هاي  اروپاييEIA : انجمن صنعتي الكترونيكFCC : كمسيون ارتباطات فدرال آمريكاFIELD : تعداد نصف خطوط فريم را گويند در سيستم CCIR/PAL تعداد فيلدها 50 عدد در ثانيه و درسيستم EIA /NTSC تعداد فيلدها 60 عدد در ثانيه است .FRAME STORE : وسيله الكترونيكي شماره گذاري و ذخيره فريم

هاي تصوير .FRAME SWITHER : نام ديگر مولتي پلكسر ساده است .FRAME TRANSFER : يكي از سه اصل يا روش انتقال شارژ از چيپ CCD مي باشد دو روش ديگر عبارتند از FRAME-INTERLINE , INTERLINEFRAME : در سيستم CCIR/PAL ازتركيب 625 خط ودر سيستم EIA /NTSC از تركيب 525 خط يك فريم ساخته مي شود سيستم پال 25 فريم بر ثانيه و سيستم NTSC 30 فريم بر ثانيه دارد .GAMMA : اين مشخصه براي تصحيح اختلاف بين پاسخ خطي دوربين و پاسخ غير خطي مانيتور تعريف مي شود . مثلاً مقدار نمايي گاما براي مونيتور تك رنگ 2/2 است لذا دوربين بايد روي 2.2/1يعني 45/0 تنظيم شود .HAD : يك نوع سنسور CCD است  كه طرح لايه اي دارد و سطح نويز درآن بسيار پايين است .HDDTV : استاندارد آينده پخش برنامه هاي تلويزيوني با رزلوشن بالا ( 2000× 1000 پيكسل )HUM : نويز روي فركانس اصلي را گويند .HYPER-HAD : تكامل يافته چيپ CCD HADILLUMINATION : به مقدار روشنايي تصوير اشاره دارد . حداقل روشنايي لازم براي دوربين هاي معمولي چند دهم لوكس و براي دوربين هاي ديد شب چند صدم لوكس مي باشد .I/0 : خروجي  I/P : وروديIEC : انجمن بين المللي برقINSERTER : وسيله اي براي گذاشتن متن روي تصوير .INTERFERENCE : تداخل ناشي از ميدان الكتريكي يا الكترومغناطيسي ساير وسايل روي سيگنالIP : درجه حفاظت بدنه يك وسيله را در برابر عوامل خارجي به صورت عدد بيان مي كند .IR : نور مادون قرمزISDN : شبكه تلفن جديد با سرعت انتقال داده 64 كيلو بايت بر ثانيهITU : اتحاديه بين

المللي ارتباطات راه دورJPEG : فرمت عكسLINE-LOCKED : در سيستم هاي CCTV به چند وسيله گفته مي شود كه با فركانس منبع تغذيه مشترك ( 50يا 60  هرتز) تغذيه مي شوند و از نظر فركانس فيلد قفل شذه اند .LUMINANCE : اطلاعات سيگنال ويدئويي در مورد روشنايي تصوير را گويند .MOD : حداقل فاصله شي از لنز را گويند كه براي لنز هاي زوم حدود يك متر و براي لنزهاي فيكس خيلي كمتر است . ( به طول فاصله كانوني لنز بستگي دارد )MOIRE PATERN : نويز در تصوير حاصل از CCD در فركانس هاي بالاNBS : اداره ملي استاندارد در آمريكاND FILTER : يك نوع  فيلتر نوري كه مقدار نور را بدون بر هم زدن تعادل رنگ تقليل مي دهد .NIT : يكي از واحد هاي نوريNTSC : استاندارد رنگي در آمريكا، كانادا ، ژاپن و چند كشور ديگر .OIP : خروجيOBJECTIVE : جلويي ترين قسمت لنزOCULAR : نزديكترين قسمت لنز به CCDPAL : سيستم تلويزيون رنگي اروپاPHOT : واحد نوري معادل ده هزار لوكسPOTS يا PSTN : يكي از سيستم هاي تلفنPRINCIPEL POINT : مركز عدسيPTZ SITE DRIVER  : يك قسمت از سويچر ماتريسي كد سيگنال هايي كد دار كنترلي مربوط به كنترولر و DVR يا مولتي پلكسر را در يافت مي كند.RETMA : نام ديگر  EIAسيگنال RF : سيگنال راديويي كه به طيف تا 300 گيگا هرتز تعلق دارد .RS-232 : يك فرمت ارتباط ديجيتالي كه فقط نياز به دو سيم دارد . RS-485: شكل پيشرفته تر ارتباط ديجيتالي كه مي تواند تا 32 دريافت كننده را در مقصد پوشش دهد.S/N RATIO

: نسبت سيگنال به نويز كه بر حسب DB بيان مي شود .SCOTOPIC VISION :  سطح نور زير2-10 لوكس كه براي چشم قابل ديدن نيست .SIMPLEX : درcctv به يكي از دو روش مولتي پلكسي اشاره دارد كه اطلاعات فقط در يك جهت قابل انتقال است (بر خلاف DUPLEX) مثلاً فقط امكان ضبط يا پخش در يك زمان باشد .SMEAR : خطوط عمودي به صورت نويز در محل هاي بسيار روشن تصوير حاصل از CCDSMPTE : انجمن مهندسين تلويزيون و تصاوير متحركSPLIT SCREEN : به صفحه نمايش چند تكه شده مي گويندS-VHS : يك فرمت ضبط ويدئويي است كه رزولوشن افقي 400 خط دارد .TBC : سنكرون كردن سيگنال هاي مختلف بر اساس زمانTDG : ايجادكننده تاريخ و زمان روي تصويرTELEMETRY : سيستم كنترل از راه دور اطلاعات ديجيتالي كد دارTERMINATION : اتصال انتهاي كابل را به يك كانكتور مي گويند .VDA : يك آمپلي فاير سيگنال تصويري با يك ورودي وچند خروجيVHS  ( VIDEO HOME SYSTEM ) : سيستم ويدئويي خانگيVIDEO MATRIX SWITCHER : وسيله اي براي انتخاب بيش از يك دورب__ين ، VCR يا چاپگر ويدئويي و امثال آن كه قدرتمندتر از سويچرهاي معمولي است . VITS: سيگنال تست با شكل خاص كه در سيستم پال در خطوط نامرئي 17و18و33و331 جا زده مي شود.VMD ( VIDEO MOTION DETECTOR )  : سيستمي كه در برابر تغيير نور يا جابه جايي و حركت سيگنال آلارم ايجاد مي كند .VS : سنكرونيزاسيون عمودي ( در مقابل آن HS سنكرونيزوسيون افقي ) W-VHS: استاندارد جديد ضبط ويدئويي ارائه شده توسط JVCY/C : يك فرمت ويدئويي كه اطلاعات

روشنايي تصوير و رنگ تصوير جداگانه فرستاده مي شود . اين فرمت در S-VHS وجود دارد .

تكميلي در مورد كالا به همراه قيمت و شرايط و هزينه هاي ارسال درج شده باشد. معمولا فروشگاه هايي كه يك شعبه ي فيزيكي دارند بسيار مطمئن تر از فروشگاه هايي هستند كه فقط به صورت مجازي پايه گذاري شده اند و آمارها نيز نشان مي دهد اعتماد افراد به فروشگاه هايي كه شعبه ي فيزيكي دارند بيشتر است. زيرا احتمال كلاهبرداري و يا اين كه كالاي خريداري شده به دست شما نرسد كمتر است و اگر مشكلي پيش بيايد مي توانيد به آدرس فروشگاه مربوطه مراجعه كنيد.انتخاب روش خريد مناسبوقتي از يك فروشگاه مجازي معتبر خريد مي كنيد معمولا انتخاب هاي متعددي براي نحوه خريد و دريافت كالا براي شما وجود خواهد داشت. از جمله پرداخت وجه به صورت آنلاين، خريد به صورت پستي، واريز به حساب و .... . هميشه سعي كنيد روشي براي خريد خود انتخاب كنيد كه كمترين ريسك پذيري را داشته باشد.خريد به صورت آنلاينمعمولا فروشگاه هايي كه ارائه دهنده سرويس هاي آنلاين هستند خدمات پرداخت اينترنتي خود را از يكي از بانكهاي كشور دريافت مي كنند و بانك ها نيز معمولا بابت ارائه اين نوع سرويس از فروشگاه ها مبالغي بابت ضمانت دريافت مي كنند. تا در مواردي كه از فروشگاه مربوطه شكايتي صورت گرفت مورد اجرا قرار دهند. استفاده از اين سيستم بيشتر در مواقعي مناسب است كه شما محصول خود را مي خواهيد به صورت الكترونيكي دريافت كنيد مانند خريد كارت اينترنت و .... . در پرداخت هاي آنلاين هميشه وقتي مي خواهيد مرحله پرداخت وجه را از طريق كارت انجام دهيد وارد سايت دومي خواهيد شد

كه سايت بانك دريافت كننده وجه است كه عموما سايت هاي بانك سامان به آدرس sb14.com و يا سايت بانك پارسيان به آدرس pec.ir و يا سايت معتبر ديگر بانك ها مي باشد. دقت كنيد بسياري از سارقان اينترنتي با راه اندازي سايت هايي شبيه به سايت هاي بانكها و آدرس هاي شبيه به آنها اقدام به كلاهبرداري نموده اند. اگر از مرورگر IE اسفتاده مي كنيد، بعد از ورود به صفحه پرداخت بانك، تصوير يك قفل زرد رنگ پايين صفحه مشاهده مي شود روي آن قفل دو بار كليك كنيد تا گواهينامه سايت باز شود. در قسمت Issuedto آدرس بانك نوشته شده است . مثلا اگر وارد سايت بانك پارسيان شده باشيد بايد www.pec.ir نوشته شده باشد. ولي اگر وارد قسمت پرداخت شديد و اين قفل زرد رنگ را مشاهده نكرديد، يا نام داده شده در قسمت Issuedto درست نبود، شماره كارت رمز خود را وارد نكنيد چون نشان دهنده ي اين است كه اين سايت از نظر امنيتي تاييد نشده است و يا اصلا سايت بانك نمي باشد و اطلاعات شما در اختيار افراد ديگري قرارخواهد گرفت.شيوه خريد از طريق واريز به حسابدر اين روش براي خريد اينترنتي يك كالا بايد ساعت ها در صف بانك بايستيد تا مبلغ را به حساب فروشگاه واريز كرده  سپس شماره فيش را در وب سايت وارد كنيد تا محصول مورد نظر را براي شما ارسال كنند. اين شيوه يكي از بدترين شيوه هاي خريد اينترنتي است و حتي شايد نتوان آن را يك خريد اينترنتي قلمداد كرد. زيرا استفاده از تجارت الكترونيك بايد باعث سرعت وسهولت

در خريد گردد، اما در اين روش شما دردسر بيشتري نسبت به خريد فيزيكي خواهيد داشت. از نظر امنيتي هم استفاده از اين روش خريد غير عاقلانه است. در پرداخت هاي الكترونيكي تمام سوابق تراكنش هاي مالي شما در سيستم ثبت مي شود و حتي مشخص است كه اين كالا در چه تاريخي و از چه فروشگاهي و با چه قيمتي خريداري شده است. اما در حالتي كه شما به حساب فردي مبلغي واريزمي كنيد ممكن است هيچ وقت چيزي به دست شما نرسد و چون شما مبلغ را در بانك واريز كرده ايد و اين فروشگاه اينترنتي براي بانك شناخته شده نيست و فروشگاه ضمانتي هم به بانك نداده است. اثبات اين كه شما مبلغي را بابت خريد محصول خاصي كه در اينترنت وجود داشته پرداخت كرده اين مشكل تر است و رديابي آن سخت تر و يا اگر بر فرض فيش بانكي را گم كنيد كه اوضاع وخيم تر خواهد شد. بسياري از سارقان از اين روش نيز براي كلاهبرداري هاي اينترنتي خود استفاده مي كنند و با راه اندازي يك سايت و رائه يك محصول با قيمت وسوسه انگيز و ارائه شماره حساب از مشتريان مي خواهند مبالغ را واريز كنند. معمولا اين افراد درخواست مبالغ اندكي از مشتريان مي كنند، به طور مثال 3 تا 5 هزار تومان. به همين خاطر بيشتر افراد وقتي چيزي به دستشان نمي رسد در  پي شكايت نمي روند، اما در نظر بگيريد اين افراد از هزاران نفر به اين شيوه كلاهبرداري مي كنند و مبالغ كلاني به جيب مي زنند.خريد پستيشايد بتوان امن ترين روش

براي خريد اينترنتي استفاده از سيستم خريد پستي باشد كه امروزه اغلب فروشگاه ها نيز از اين سرويس استفاده مي كنند. شما با استفاده از اين روش مي توانيد محصول مورد نظر را سفارش دهيد و محصول موردنظر توسط شركت پست براي شما ارسال شده  و سپس مبلغ كالا را به مامور پست تحويل مي دهيد. مي بينيد كه در اين روش شما با اطمينان خاطر و بدون اينكه پولي را از پيش پرداخت كرده باشيد مي توانيد محصول خود را خريداري كنيد. استفاده از اين روش براي كالاهايي كه ماهيت فيزيكي دارند بسيار مناسب است. هميشه سعي كنيد در فروشگاهي كه امكان خريد پستي وجود دارد از اين روش استفاده كنيد البته از اين شيوه در محصولاتي كه ماهيت فيزيكي ندارند مانند كارت اينترنتي و اطلاعات و حق عضويت و .... نمي توان استفاده كرد و بايد شيوه پرداخت آنلاين استفاده شود.منبع: وبلاگ كامپيوتر واينترنت

كم اثر تر از فروشگاه هاي كوچك در تبديل عده زياد بازديد كنندگان از سايت به خريدار بالقوه هستند ، زيرا مصرف كنندگان در يافتن كالايي كه جستجو مي كنند ، مشكل دارند و اين امر به دليل اين است كه هدف مهم در فروشگاه هاي اينترنتي فراهم آوردن اطلاعات در مورد كالا و قيمت آن براي كمك به مصرف كننده در كاهش زمان جستجو است . اين گونه فروشگاه ها با ارائه اطلاعات گسترده از كالا همانند قيمت و مقايسه با قيمت ساير فروشگاه ها ، و خلاصه اي از كالا ( مانند خلاصه كتاب در فروشگاه كتاب اينترنتي ) و يا نمايش كالا ( مانند انتقال و ذخيره سازي در نرم افزار ) مي توانند به خريدار كمك كنند  . 2 - خدمت به مشتريان و ارتقاي فروش : مشتريان ارتباطات دقيق و مستمر و مفيد و محافظت هاي فرا جغرافيايي مي خواهند . اين ويژگي ها به طور مداوم به عنوان بعد برجسته در تعيين رفتار انتخاب فروشگاه هاي اينترنتي و غير اينترنتي تعريف شده است . خدمت به مشتري شامل مواردي نظير ، خدمات كاركنان فروش براي انتخاب كالا ، پاسخ به سؤالات مشتريان ، كمك در انتخاب كالا ، خدمات رايگان ، پاسخ در مورد انتقال و هزينه حمل و نقل و تخفيفات كالا را در بر مي گيرد . 3 - متقاعد كردن و راهنمايي : اين خصيصه به ارتباط مشتريان با فروشگاه هاي اينترنتي مربوط است . در اين طبقه ويژگي سازمان و استفاده آسان مورد توجه قرار مي گيرند . ارتباط استفاده كنندگان با فروشگاه هاي اينترنتي

، تجربه تعامل مصرف كنندگان با ارائه كالا و خدمات خرده فروشان را تحت تأثير قرار مي دهد . اگر يك سيستم ارتباطي با مصرف كنندگان خوب طراحي شود هزينه مصرف كنندگان را در جستجو و زمان مورد نياز براي پردازش اطلاعات كاهش مي دهد و اين امر باعث مي شود تا زمان مورد نياز براي انتخاب و خريد به حداقل برسد  . خريد اينترنتي زماني مطلوب و رضايت بخش است كه سايت هاي فروشندگان داراي سرعت بالا ، غير انبوه ( شلوغ نباشند ) و دسترسي ساده باشند . سايت هاي قابل دسترسي آسان و كم تراكم ، زمان فروش را كوتاه و ميزان تلاشي كه مصرف كنندگان بايد صرف درك و فهم چگونگي فروش اينترنتي كنند را اقتصادي و بهينه مي سازد  . 4 - ايمني : مصرف كنندگان در مورد افشاي اطلاعات مالي و خصوصي خود نگراني دارند  . اگر چه بيشتر سايت هاي فروش اينترنتي سياست حفاظت شخصي و خصوصي را اعمال و ايمني مبادلات را تضمين مي كنند . ولي آنها اطلاعات جزئي در مورد اينكه چگونه مبادلات و اطلاعات شخصي امنيت لازم را دارند ، ارائه نمي دهند . رفتار ارتباطي مشتريان در موقعيت خريد اينترنتي به كار گيري رفتار هاي مرتبط براي دستيابي به اثر بخشي بيشتر در تصميم گيري ها و كاهش هزينه هاي پردازش اطلاعات و دستيابي به شناخت بيشتر مطابق با تصميمات آنها و كاهش ريسك مربوط به انتخاب اكنون ازجمله تمايلات مشتريان است . بعد از چند مبادله موفق ، مشتريان نسبت به تأمين كننده خدمات و عرضه كنندگان احساس امنيت مي كنند .

زماني كه مشتري به يك سازمان اعتماد كرد ، آنها مي دانند كه اين شركت قادر به تامين نياز ها و خواسته هايشان است و به اين شركت متعهد مي شوند . محيط خريد به صورت اينترنتي به مشتريان و خريداران كمك مي كند تا با فراهم كردن انتخاب گسترده ، ارزيابي اطلاعات ، دقت و مقايسه كالا ها زمان كمتري را صرف تصميم گيري كنند  . اينترنت اطلاعات مقايسه اي و ارزيابي شده اي را فراهم مي كند و ممكن است هزينه جستجوي اطلاعات و تلاش براي تصميم خريد را كاهش دهد . اگر چه مشتريان اينترنتي عمدتاً در تعامل با سيستم هاي كامپيوتري هستند و نمي توانند به طور فيزيكي كالاي واقعي را لمس و احساس كنند ، ولي آنها با استفاده از اطلاعات فراهم شده به وسيله فروشگاه هاي اينترنتي مي توانند به شكل الكترونيك تصميم گيري كنند . بنابراين بحث در مورد عوامل مهم در رفتار خريد مشتريان در محيط تجارت الكترونيك نيازمند تمركز بر قابليت دسترسي اطلاعات است . دسترسي اطلاعات نه فقط اطلاعات مربوط به كالا و خدمات بلكه سهولت و شخصي سازي را براي نگهداري مشتريان مورد توجه قرار مي دهد و آن به درجه اي كه اطلاعات مي تواند به وسيله مشتريان براي پيش بيني رضايت احتمالي شان در خريد بعد به كار رود ، بستگي دارد . پس موفقيت در خريد اينترنتي با توانايي براي سازگار كردن اطلاعات براي ارضاي نياز هاي مشتريان ارتباط دارد  . اما عوامل مختلفي ارزش پيش بيني اطلاعات را تعيين مي كند و فقط يك نوع اطلاعات براي همه مشتريان ارزشمند

نيست . نياز اساسي براي ترغيب مصرف كننده به خريد اينترنتي عبارت است از كاهش هزينه جستجوي اطلاعات و افزايش قابليت پيش بيني كيفيت كالا كه به وسيله تامين و فراهم كردن اطلاعات تخصصي براي مصرف كنندگان به دست خواهد آمد . همچنين منافع زيادي براي مصرف كننده درفرايند خريد به صورت اينترنتي وجود دارد كه از جمله آنها مي توان به صرفه جويي در زمان ، افزايش سهولت و كاهش ريسك عدم رضايت خريد اشاره كرد . پس خدمت به مشتريان و پيشبرد فروش در طراحي فروشگاه هاي اينترنتي از عوامل مهم به شمار مي آيند  . بر اساس مطالعات انجام شده در سيستم هاي اطلاعات ، كيفيت اطلاعات و كيفيت ارتباط با مشتريان بر رضايت اطلاعاتي مشتريان تأثير مي گذارد . اطلاعات فراهم شده توسط فروشگاه هاي اينترنتي به اطلاعات در مورد كالا و اطلاعات در مورد خدمات تقسيم مي شود  . اطلاعات كالا شامل نشانه هاي كالا ، توصيه به مصرف كنندگان و گزارش هاي ارزيابي است . اطلاعات خدمات كه بيشتر فروشگاه هاي اينترنتي فراهم مي كنند ، شامل اطلاعات اعضا ، نحوه پاسخ به سؤالات جاري ، اطلاعات تحويل و سفارش كالا و تبليغات مي شود . براي ارزيابي اطلاعات كالا و خدمات ، شش ويژگي مرتبط بودن ، جديد بودن ،كافي بودن ، خوشايند بودن ، سازگار بودن و قابل فهم بودن مورد نياز است . اطلاعات ارائه شده به وسيله فروشگاه هاي اينترنتي بايد جستجوي كالا و خدمات مشتريان را حمايت كنند . براي ارضاي نيازهاي اطلاعاتي مشتريان ، اطلاعات بايد به روز و كافي و درجهت كمك به

مشتريان در انتخاب ، سازگاري و در شكل و محتوا ساده و آسان براي درك مشتري باشد و از سوي ديگر لذت ، خوشي و بهره مندي ابعاد مهمي در شكل گيري گرايش و تمايل رفتاري به سوي يك سايت هستند . بنابراين خوشايندي و سرزنده بودن يك عامل برجسته در ارائه اطلاعات مبتني بر اينترنت هستند . كيفيت ارتباط مصرف كنندگان به طرح و نوع آن و سهولت در جستجوي كالا يا اطلاعات بستگي دارد . بايد خاطر نشان كرد كه خريد اينترنتي مي تواند تحت تاثير طراحي ضعيف سايت قرار گيرد . بنابراين ضروري است كه تأثير طرح هاي متفاوت و امكان جستجو سريع براي مشتريان را كاملا درك كنيم . در شكل 3 مدلي را براي رفتار خريد مشتريان در يك موقعيت خريد اينترنتي نشان داده مي شود  . adsblog.net

تبليغات و ترويج نيست!! مقوله ي بازاريابي به چهار بخش اصلي تقسيم مي شود كه به 4Ps مشهور است: محصول: مديريت محصول در بازاريابي با مشخصات و ويژگي هاي محصول از يك سو و چگونگي ارتباط آن با نيازها و خواسته هاي مشتري نهايي از سوي ديگر سر و كار دارد. قيمت گذاري: فرآيند وضع قيمت (و يا تخفيف) بر محصول را شامل مي شود. ترويج: شامل تمام فعاليت هاي تبليغاتي، آگهي ها، شعارها، جوايز و ساير روش هاي گونا گون براي ترويج محصول، نام و نشان تجاري و شركت است. مكان؛ توزيع و حمل و نقل: فرآيند رساندن محصول به مشتري است. در مباحث بازايابي به اين چهار عنصر، آميخته ي بازاريابي (Marketing mix ) مي گويند. يك بازارياب از اين چهار عنصر براي تدوين برنامه بازاريابي استفاده مي كند. براي كسب موفقيت در برنامه ريزي بازاريابي، آميخته ي بازاريابي يا 4Ps بايد بازتابي از خواسته ها و تمايلات مشتريان در بازار هدف باشد. تلاش براي متقاعد كردن خريداران به خريد محصولي كه مورد پسند و توجه آن ها نيست، بسيار گران و به ندرت موفقيت آميز است. بازارياب ها براي ارزيابي خواسته هاي مصرف كنندگان و شناسايي محصولاتي كه مصرف كنندگان براي به دست آوردن آن ها حاضرند پول بپردازند، نيازمند تحقيقات بازاريابي هستند. آن ها اميدوارند كه اين فرآيند دست يابي به يك رقابت موفق و پايدار را ممكن سازد. مديريت بازاريابي ابزار كاربردي اين فرآيند به شمار مي آيد. سر فصل هاي اصلي بازايابي مباني بازاريابي، استراتژي هاي بازاريابي، مديريت بازايابي، مديريت محصول، قيمت گذاري، ترويج، توزيع، بازايابي مستقيم، رفتار مصرف كننده، تحقيقات بازاريابي، بازايابي خدمات، بازاريابي الكترونيك، تكامل و گسترش تدريجي بازاريابي. مباني بازاريابي؛ مفاهيم پايه مصرف كننده: در علوم اقتصادي به مجموعه افراد يك جامعه، خانواده ها و همه ي

كارگزاران اقتصادي كه كالاها و خدمات توليد شده در يك اقتصاد را مصرف مي كنند، ” مصرف كننده “ گفته مي شود. اگر چه اين اصطلاح شامل تك تك افراد يك محدوده ي سياسي - جغرافيايي مي شود، به همان نسبت كه يك اصطلاح اقتصادي است، سياسي نيز هست. در نظريه ي استاندارد اقتصاد كلان، فرض براين است كه مصرف كننده ي كالا و خدمات، بودجه اي را كه براي مخارج خود درنظر مي گيرد براي خريد كالاها و خدمات صرف مي كند. روشن است كه مصرف كننده در يك برخورد عقلاني، براي رسيدن به مطلوب ترين نقشه ي خريد، اين بودجه را بر اساس اولويت ها و ترجيحات مورد نظر خرج خواهد كرد. در الگو هاي زماني رفتار مصرف كننده، ممكن است بخشي از بودجه صرف سرمايه گذاري هاي بلند مدت در جهت كسب سود بيشتر در دوره هاي زماني آينده شود. بنابراين ممكن است كه بودجه ي مصرف كننده تنها براي مصرف در نظر گرفته نشده باشد. زماني كه بنگاه هاي فروش كالا و خدمات بسيار زياد هستند، ممكن است اصطلاح ”مصرف كننده“ در حكم واژه اي تحقيرآميز به شمار رود، به اين معنا كه خريدار محصول، شخصي باهوش و زيرك نيست. اين عبارت درست نقطه ي مقابل واژه ”مشتري“ است كه فردي هوشمند تلقي مي شود كه قدرت خريد و حق انتخاب دارد. مشتري: مشتري عبارت است از كسي كه چيزي را از يك بنگاه اقتصادي يا يك سازمان مي خرد يا اجاره مي كند. انواع مشتري: مشتريان را به دو گروه اصلي مي توان طبقه بندي كرد: 1- مشتريان داخلي 2- مشتريان خارجي مشتري داخلي كسي است كه براي يك سازمان، اما در بخش يا شعبه اي ديگر كار مي كند. مشتري خارجي همه ي مردم خارج از سازمان هستند. مشتريان داخلي

شامل افرادي را شامل مي شوند كه در بخش ها و شعبه هاي مختلف يك سازمان مشغول به كارند. بنگاه هاي اقتصادي با نيازها و فرهنگ هاي مختلف، بازرگانان، خانواده ها و تمام گروه هايي كه به يك سازمان پول پرداخت مي كنند و كالا يا خدمات آن سازمان را مي خرند، مشتريان خارجي را تشكيل مي دهند. نيازها و انتظارات: مشتريان نيازها و انتظاراتي دارند كه لازم است از جانب سازمان ها در نظر گرفته شود. نياز يعني آن چه كه مشتري به برآورده شدن احتياج دارد، مانند اتومبيل و بيمه با قيمت پايين. انتظار يعني چيزي كه مشتري به طور حتم نيازمند آن نيست اما توقع دارد كه آن را داشته باشد.[1] انتظارات يا خواسته ها عبارتند از تمايلات انسان براي ارضاء كننده هاي خاصي از نيازها. در حقيقت خواسته ها،اشكالي از نيازهاي انساني هستند كه توسط فرهنگ يا شخصيت فردي انسانها شكل گرفته اند. ارزش زماني مشتري يا CLV: توجه به ارزش مشتري در طول دوره ارتباط با شركت يا بنگاه اقتصادي، يكي از اصول بلند مدت بازايابي است كه در اصطلاح ارزش زماني مشتري ناميده مي شود. توجه اين نكته كه آيا مشتري در همين مدت، از كالاها و خدمات شركت هاي مشابه و رقيب هم استفاده كرده است يا خيراز ضروريات اين اصل بازاريابي است. از نتايج مهم داشتن برنامه و چشم انداز بلند مدت، شناختن تمايلات جديد مشتريان براي كسب كالا يا خدمت بهتر و تازه تر است كه در صورت پاسخ دادن سازمان به اين تمايلات، وفاداري مشتري به شركت بيشتر خواهد شد. مديريت تجربه ي مشتري يا CEN : فرآيندي است كه همه ي تجربيات مشتري از يك محصول يا يك شركت را زير نظر

دارد و آن را به صورت استراتژيك مديريت مي كند. بدين منظور از رويكردهايي متفاوت هم چون نام و نشان تجاري، تنوع محصول، بخش بندي بازار و روابط عمومي بازايابي، شامل مديريت روابط عمومي مشتري (CRM) و رضايت مندي مشتري استفاده مي شود. هدف نهايي CEM، غلبه بر موانع و شكاف بين حرف و عمل است كه از طريق بازنويسي فرمول هاي اصول اوليه ي بازاريابي انجام مي شود. در نهايت مي توان گفت كه CEM بر چهار جنبه از مديريت بازاريابي تاكيد مي كند: تمركز بر تمام جنبه هاي مرتبط با مشتري، تركيب موشكافي و خلاقيت، توجه هم زمان به برنامه ريزي و اجراي برنامه هاي داخلي و خارجي. سه راه براي غلبه بر رقبا هميشه در هر فعاليت، رقيباني وجود دارند كه هرچند نمي توان فعاليت آن ها را كنترل كرد، مي توان تاثير فعاليت هايشان بر بازار و كسب و كار خود محدود نمود. در اين نوشتار با ارايه ي سه روش ساده، راه افزايش فروش و مطرح شدن در بازار، با كم ترين يا حتي بدون رقابت با ديگران نشان داده مي شود. 1- از روش هاي بازايابي غير قراردادي، غير كليشه اي و نامتعارف استفاده كنيد متاسفانه در بيشتر كسب و كارها از روش هاي بازاريابي مشابه آن چه ساير رقبا به كار مي برند، استفاده مي شود. سعي كنيد از روش هاي جديد و غير كليشه اي براي متمايز كردن خود از رقبا استفاده كنيد. اگر روش بازايابي شما منحصر به فرد باشد، به طور قطع توجه بيشتري را به خود جلب مي كنيد و فروش شما افزايش خواهد يافت. براي نمونه، بيشتر كسب و كارهاي اينترنتي فقط از روش هاي بازايابي online براي ايجاد ترافيك روي وب سايت هايشان استفاده مي كنند. با استفاده از بعضي روش هاي بازاريابي offline، مي

توانيد بر رقابت سنگين و تنگاتنگ online پيروز شويد و ترافيك بيشتري را روي وب سايت خود ايجاد و فروش تان را بيشتر كنيد. براي نمونه، بهترين و كوچك ترين تبليغ خود را روي يك كارت پستال چاپ كرده و از طريق پست هاي معمولي غيرالكترونيكي براي مشتريان مورد نظر و بازار هدف بفرستيد. كارت پستال ها هنوز هم كم هزينه ترين، موثرترين و آسان ترين روش بازايابي به شمار مي آيند. به ياد داشته باشيد كه بيشتر دريافت كنندگان اين كارت ها، پيام هاي تبليغاتي كوتاه را بر خلاف نامه هاي طولاني، با اشتياق مي خوانند.1 2- بازارهاي ناب، دست نخورده و زير پوشش قرار نگرفته وقتي براي تسخير مشتريان يا بازارهايي مشخص هدف گذاري بازاريابي مي كنيد، به ياد داشته باشيد كه رقباي شما هم همين عمل را انجام مي دهند، در اين حالت شما هرگز نمي توانيد از رقابت دوري كنيد. سعي كنيد در جست وجوي بازارهاي ناب و دست نخورده اي باشيد كه هنوز مورد توجه رقباي شما قرار نگرفته اند. شما مي توانيد با كم ترين تلاش يا حتا بدون دردسر در رقابت اين بازارهاي ناب را تسخير كنيد. تبليغات، آگهي ها، صفحات وب و پيام هاي ديگر خود را به نحوي تجديدنظر و اصلاح كنيد كه به طور اختصاصي علايق منحصر به فرد و نيازهاي مشتريان آينده را كه از يك گروه جديد دست نخورده هستند، تامين كنيد. براي نمونه يك بازارياب شبكه مي تواند 3 بازار جديد دست نخورده و جداگانه در دامنه ي كاري خود هدف گذاري كند و در نظر داشته باشد. اين بازارياب مي تواند رويكرد فروش را در هريك از اين بازارها با تاكيد بر بخشي از سودمندي هاي خاص و متفاوت، تغيير دهند. الف_ زنان خانه دار و مادراني كه بيشتر

در خانه هستند: براي اين گروه سودمندي هاي كار نيمه وقت در منزل را شرح دهيد. ب_ كارمندان شركت ها: از فرصت هايي كه در اختياردارند و خود از آن بي خبرند، بگوييد و شرح دهيد كه چگونه مي توانند با كنده شدن از محيط كارمندي، براي كسب و كار مستقل راه بيندازند و خود اشتغالي داشته باشند. ج_ بازنشستگان: برا آن ها فرصت ها و منافعي را كه در اختيار دارند توضيح دهيد. 3 _ سعي كنيد همواره حرفه اي رفتار كنيد يكي از موثرترين روش هاي پيروزي در يك رقابت اين است كه در زمينه ي كاري خود متخصص و حرفه اي باشيد و اين امر را به مخاطبتان ثابت كنيد. مشتريان آينده ي شما يك فرد حرفه اي را به چشم يك كارشناس خبره مي نگرند و اطمينان دارند كه او دانش و آگاهي لازم را در زمينه ي كاري مورد نظر، براي كمك به مشتريان دارد. البته شما مجبور نيستيد كه نظام بازاريابي فعلي خود را به اثبات حرفه اي بودن خود محدود كنيد. كافي است كه محصول يا خدمت منحصر به فردي را انتخاب كنيد كه مطمئن هستيد مي توانيد به بهترين شكل ممكن آن را ارايه كنيد. سپس بر روي بازايابي آن تمركز و تاكيد كنيد. در اين ميان، براي كامل كردن اقدامات بازاريابي خود، تفاسير، تمجيدها و سپاس هاي مشتريان خود و نيز عناوين، نشان ها، استانداردها، گواهي نامه ها و مداركي را كه از مجامع تخصصي و معتبر دريافت كرده ايد و نشان گر اعتبار شماست، به نمايش بگذاريد. يك كسب و كار خدماتي و حتي يك شركت توليدي كه كيفيت خدمات يا كالاهايش براي مشتريان ثابت شده باشد، اغلب مي تواند قيمت هاي بالاتري را دريافت كند. بسياري از مشتريان انتظار دارند

در مقابل پرداخت وجه بيشتر محصول يا خدمت تخصصي تري دريافت كنند. حتا گروهي از مشتريان نرخ هاي بالاي شما را نشانه اي بر تخصص بالا قلمداد مي كنند. به ياد داشته باشيد تا زماني كه كسب و كارتان ادامه دارد، رقيب هم خواهيد داشت و ناگريز بايد رقابت كنيد. اما اين سه راه حل مي تواند تاثير رقبا را بر كار شما به كم ترين ميزان برساند. با به كار بردن اين روش ها خواهيد توانست راحت تر و بازحمت كمتر (حتا گاه بدون دغدغه هاي رقابت با ديگران) فروش خود را افزايش دهيد و بر رقيبان خود چيره شويد. نحوه بهبود مديريت بازاريابي ايميل، افزايش فروش و سود حاصله در 4 مرحله ساده در واقع بسياري از عناصر حياتي تجارت الكترونيك به آن وابسته هستند : از قبيل سرمايه گذاري مشترك، انتشار خبر نامه، بررسي مطالب به طور خودكار، توزيع كالا، گزارشهاي رايگان، پيغامهاي خود پاسخگو ، دوره هاي آموزشي تجارت الكترونيك، ايجاد شبكه، و .... اين ليست را مي توان همچنان ادامه داد . البته واضح است كه منظور ما همان بازاريابي پست الكترونيك ،

مجاز به شبكه با استفاده از شناسه كاربران ديگر جلوگيري به عمل خواهد آورد. رابط كاربري باز، پشتيباني از زبان هاي چيني و هندي براي افزايش سهولت كار با اين سيستم در سطح جهان و پشتيباني از تونل سازي بدون تهديد (TFT) براي داشتن ترافيكي امن و پاكيزه از طريق VPN از ديگر امكانات جديدي است كه به اين ابزارها اضافه شده است. Abhilash Sonwane مدير محصولات امنيتي Cyberoam مي گويد: " Cyberoam تنها محصولي است كه راه حل هاي امنيتي كه مي توانند آدرس MAC را مستقيما در شناسه هويتي ادغام كنند ارايه مي كند. اين راه حل مي تواند به كمك سازمان هايي بيايد كه مي خواهند شناسه كاربري خاصي را با يك ماشين فيزيكي خاص تركيب كنند. همچنين ابزارهايي كه از اين تكنولوژي استفاده مي كنند مي تواند امنيت بالاتري را براي شبكه و همچنين قابليت اطمينان بيشتري را نيز براي داده ها ايجاد نمايد. اين تكنولوژي مخصوصا مي تواند در موسسات تحقيقاتي و سازمان هاي تجاري كه از شبكه هاي wi-fi استفاده مي كنند كارآمد باشد. در چنين محيط هايي كاربران معمولا هويت يكديگر را جعل كرده و سعي مي كنند با تغيير آدرس هاي IP رد پاي خود را پاك كنند. همچنين تكنولوژي تونل سازي بدون تهديد (TFT) از سايبروم تمامي ترافيك موجود در VPN را براي تشخيص بدافزارها، اسپم ها و مزامين ديگر مي كاهد. تكنولوژي TFT به شركت هاي تجاري بزرگ اجازه مي دهد تا سياست هاي برپايه هويت خود را براي دسترسي به اينترنت از طريق VPN تعيين كرده و دسترسي از طريق VPN را به بخش

هاي خاصي از شبكه، آدرس هاي IP، سرويس ها و يا كاربران خاص محدود نمايند. نياز به دسترسي از راه دور و يا راه حل هاي VPN در فضاي تجاري و با توجه به اين موضوع كه بسياري از كاربران در حال حركت و جابه جايي به كار با شبكه مي پردازند به سرعت در حال گسترش است. سازمان ها به تونل هاي دسترسي بدون تهديد و امن نياز دارند تا داده هاي تجاري حساس خود را از طريق VPN مبادله كنند. سايبروم همچنين پشتيباني چند زبانه را با رابط گرافيكي جديد خود در دسترس قرار داده و در حال حاظر زبان هاي چيني و هندي را نيز به مجموعه زبان هاي در دسترس اضافه كرده است. اين امر گسترش سريع تر تكنولوژي هاي فوق را در بازار جهاني به همراه خواهد داشت. پشتيباني از اين دو زبان باعث راحتي هر چه بيشتر كاربران در دو كشور بسيار بزرگ كه داراي سريع رشد بازاري در جهان هستند خواهد شد. همچينين با توسعه محصولات جديد اين امكان فراهم خواهد آمد تا در آينده نزديك Cyberoam بتواند زبان هاي بيشتري را نيز مورد پشتيباني قرار دهد. علاوه بر اينها راه حل هاي فعال با دسترس پذيري گسترده از Cyberoam با كاهش تعداد خطاها امكان دسترسي مداوم و بهره ور به ابزارهاي حساس، داده ها و سرويس ها را در سازمان ها و گروه هاي مختلف فراهم مي آورد. اين امكانات به سازمان ها اجازه مي دهد تا ميزان زمان استفاده مفيد از شبكه هاي خود را افزايش داده و به بهترين كارايي با متعادل سازي بار در

زمان بروز خرابي هاي سخت افزاري دست پيدا كنند. گفتني است سايبروم اكنون در 55 كشور حضور دارد و تا كنون دوبار موفق به كسب پنج ستاره از مجله SC به دليل ابزارهاي منحصر به فرد خود، يعني UTM هاي بر پايه تشخيص هويت، شده است.

شهر الكترونيك مي شود، ناخودآگاه به ياد پروژه شكست خورده شهر الكترونيك كيش مي افتيم كه چندين سال قبل قرار بود در اين جزيره اجرا شود اما ناتمام رها شد؛ بعد از آن نوبت به پروژه شهر الكترونيك مشهد رسيد كه آن هم در مرحله تدوين سند راهبردي اين پروژه متوقف شد. اما در اين ميان پروژه شهر الكترونيكي تهران بدون سر و صدا در حال پي گيري است و در حال حاضر بسياري از خدمات شهري از طريق سيستم هاي الكترونيكي قابل انجام است. نكته مهم در اجراي چنين پروژه اي وابسته بودن آن به موضوعي به نام شهروند الكترونيكي است.به عبارت ديگر تا شهروندان از نظر فرهنگي، آموزشي و اطلاعاتي به حدي نرسند كه ترجيح دهند به جاي خدمات سنتي و كاغذ محور از خدمات الكترونيكي استفاده كنند، پروژه شهر الكترونيكي به نتيجه نخواهد رسيد. زيرساخت هاي شهر الكترونيك در فرانسه احمد يحيايي ايله اي مدرس دانشگاه مي گويد: يكي از ملزومات گسترش فرهنگ شهروندي الكترونيك اين است كه اطلاعات لازم درباره خدمات مختلف شهري روي شبكه هاي الكترونيك در اختيار آن ها قرار داشته باشد. به عنوان مثال در كشوري مثل فرانسه، شهروند فعال قبل از خارج شدن از خانه، از طريق اتصال به اينترنت پر سرعت ارزان ابتدا تمام مسيرهايي را كه بايد برود مورد بررسي قرار مي دهد. سپس نوع كالاها يا خدماتي را كه بايد دريافت كند، بررسي مي كند و در صورت لزوم رزرو اينترنتي انجام مي دهد يا از جزييات كالاي مورد نظر يا خدمات اطلاع پيدا مي كند و فقط در موارد كاملاً ضروري سفر درون

شهري انجام مي دهد. وي مي افزايد: ابزارهايي نظير تلفن هاي همراه، رايانه هاي جيبي و دستي، كيوسك هاي اطلاع رساني - كه حتي پيش از اختراع اينترنت در فرانسه تحت عنوان مينيتل موجود بود و بر بستر مخابرات كار مي كرد- و كيوسك هاي اينترنتي به كمك شهروندان آمده و به راحتي اطلاعات را در اختيار آن ها قرار مي دهد.بنابراين در چنين محيطي افراد ترجيح مي دهند براي امور روزمره خود كمتر مسافرت كنند چون اين كار جز تلف كردن وقت، انرژي، پول و ايجاد ترافيك و آلودگي هوا و مشكلات عصبي براي مردم نتيجه اي نخواهد داشت. يحيايي مي افزايد: بنابراين براي استقرار شهر الكترونيك ابتدا بايد زير ساخت هاي الكترونيك در سطح گسترده فراهم شود و فرهنگ سازي لازم انجام پذيرد تا مردم خود به خود به سمت استفاده از اين نوع خدمات سوق پيدا كنند. علي ناصري، مدير كل دفتر امور زيربنايي معاونت فناوري اطلاعات وزارت ارتباطات، معتقد است:حصول اطمينان از كاربرد فناوري اطلاعات در همه ابعاد زندگي و سيستم هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي موجب بروز تحولي بزرگ در شيوه زندگي، كار و فعاليت آن ها مي شود واين موضوع از جمله حقوق اساسي هر شهروندي به حساب مي آيد. به اعتقاد وي زندگي در شهر الكترونيكي، مطالعه و افزايش اطلاعات خانواده ها را مي طلبد، چرا كه اين خانواده ها هستند كه در نهايت به عنوان كاربران سيستم براي تامين نيازهاي خدماتي خود به سايت ها و پورتال هاي شهر الكترونيك مراجعه مي كنند. از اين رو خانواده ها بايد در خصوص محاسن و عيوب رسانه هاي الكترونيكي،

راهنماي خوب، مؤثر و به روزي براي فرزندانشان باشند.آن چه بايد در تعامل خانواده ها، شهر الكترونيك و دنياي مجازي در نظرگرفت، آشنايي والدين با آسيب هايي است كه احتمال دارد فرزندان را در استفاده از درياي بيكران اطلاعات الكترونيكي دچار مشكل كند. وي مي افزايد: براي برپايي و ايجاد شهر الكترونيك، علاوه بر تدوين و اجراي قوانيني مناسب در راستاي تحقق دولت الكترونيك، لازم است قوانين ويژه اي به منظور رعايت استانداردهاي امنيتي تدوين، تنظيم و متناسب با نيازها و ويژگي هاي هر شهر الكترونيك ارائه شود. اين قوانين و مقررات از سوي دولت در بخش هاي مختلف اقتصادي واجتماعي قابل بررسي است. قوانين مربوط به جرايم الكترونيكي، حريم خصوصي، جريان آزاد اطلاعات، حقوق مصرف كنندگان و قوانين تجارت الكترونيك از جمله مهم ترين آن هاست. يك شهروند الكترونيكي در مقايسه با يك شهروند سنتي از سطح رفاه اجتماعي و مزاياي بيشتري برخوردار است از جمله اين كه شهروند الكترونيكي، مهارت استفاده از رايانه و اينترنت را دارد و به همين جهت، با اعتماد به نفس بيشتري در عصر اطلاعات و ارتباطات به زندگي خود ادامه مي دهد. شهروند الكترونيكي، توانايي استفاده از فناوري هاي ارتباطي جديد، از قبيل پست الكترونيكي و گپ زني را دارا مي باشد و در هر لحظه از شبانه روز مي تواند با هر يك از دوستان يا آشنايان خود ارتباط برقرار كند. شهروند الكترونيكي، به روز زندگي مي كند زيرا قادر است آخرين اطلاعات، اخبار، كالاها و نرم افزارها را ظرف چند دقيقه از طريق اينترنت جست و جو كند و به دست آورد. شهروند الكترونيكي، سفرهاي مفرح

تري انجام مي دهد زيرا كليه مراحل سفر را از قبل، به كمك اينترنت برنامه ريزي كرده است. استخدام شهروند الكترونيكي آسان تر است چرا كه از طريق اينترنت به راحتي از فرصت هاي شغلي موجود آگاه مي شود. همچنين اجراي پروژه شهر الكترونيك باعث ارتقاي روحيه مثبت شهروندان به دليل افزايش بازده آن ها از نظر زمان و انرژي، افزايش سطح رفاه و آسايش همگاني، دستيابي به عدالت اجتماعي همگاني با توزيع عادلانه و يكسان خدمات و اطلاعات و افزايش سرعت توسعه و پيشرفت كشور مي شود.● كنفرانس بين المللي شهر الكترونيكيبه دليل اهميت موضوع شهر الكترونيكي براي جامعه نخستين كنفرانس بين المللي شهر الكترونيكي در تاريخ اول و دوم اسفند ماه سال جاري در تهران برگزار مي شود. سيد مهدي تشكري هاشمي، دبير علمي كنفرانس و رئيس دانشكده رياضي و علوم كامپيوتر دانشگاه صنعتي اميركبير، مي گويد:بي توجهي به ايجاد زيرساخت هاي فرهنگي از سوي دستگاه هاي مربوطه، مشكل پيش روي ايجاد شهر الكترونيك است.از اين رو با ايجاد ظرفيت هاي مختلف در دستگاه هاي آموزشي، فرهنگي و تبليغاتي بايد آموزش هاي لازم براي آشنايي عموم جامعه با خدمات جديد ارائه شود، همچنان كه به عنوان مثال براي ثبت نام كارت سوخت موتورسيكلت طبق آمار اعلام شده از سوي مسئول شوراي عالي اطلاع رساني، بعد از تبليغات مناسب، 94 درصد از متقاضيان درخواست خود را براي دريافت كارت سوخت از طريق اينترنت ارائه دادند. وي مي گويد: شهر الكترونيكي قصد كاهش شغل را ندارد و مي خواهد با اطلاع رساني از 70 درصد از رفت و آمدهاي درون شهري كه در حال حاضر

صرفاً براي كسب اطلاعات در مورد خدمات مختلف انجام مي شود، جلوگيري كند.● سئول برترين شهر الكترونيكي جهاندكتر علي اكبر جلالي، استاد دانشگاه علم و صنعت و مجري اولين طرح شهر الكترونيك كيش، با اشاره به اهميت موضوع شهر الكترونيكي و شهروند الكترونيكي در هزاره سوم مي گويد:در ايران نيز اقدامات اوليه از سال 1380 با شهر الكترونيك كيش آغاز شد كه هم اكنون با برگزاري همايش بين المللي شهر الكترونيك به مرحله جديدي خواهد رسيد شهر تهران نيز قدم هاي اوليه را براي الكترونيكي شدن بر مي دارد و در آخرين اقدام، پروژه هاي ساختماني را به صورت ديجيتالي طراحي كرده است. جلالي با اشاره به اين كه در ديگر كشورهاي جهان شهرهاي الكترونيكي به سرعت توسعه پيدا مي كند، مي گويد: برترين شهر الكترونيكي جهان سئول در كره جنوبي است كه بيش از 500 مورد از خدمات خود را به صورت آنلاين به مردم ارائه مي دهد و در حال حاضر شهرهاي توكيو، سيدني، ميلان، لندن، هلسينكي، كپنهاك، دوبي و دوبلين از جمله شهرهاي الكترونيكي هستند كه خدمات خود را به صورت بر خط ارائه مي دهند. محمدرضا كريمي، كارشناس فناوري اطلاعات، با اشاره به وابستگي شديد بخش خصوصي به دولت در جهت رشد شهر الكترونيكي مي گويد: زيرساخت از معيارهاي مهم در تحقق شهر الكترونيك است و از آن جا كه دولت متولي امر زير ساخت است، اپراتورهاي خصوصي وابستگي زيادي به دولت دارند چرا كه مراكز مخابراتي بايد تجهيزات اينترنت پرسرعت را نصب كند و در حال حاضر در تهران از 80 مركز مخابراتي تنها 40 مركز امكان ارائه سرويس را

دارا هستند.در واقع شهر الكترونيكي در حد شعار مطرح شده است، چرا كه در 8 شهر بزرگ كشور زيرساخت هاي مناسب و سرويس دهي هاي يكنواخت موجود نيست.گزارش : روزنامه ابرار اقتصادي

جبران خدمت و بودجه منتشر مي شد. سيستم قديمي گزارشگري دستي كه همزمان با اولين كارت امتيازي متوازن برقرار شد نمي توانست در مقابل چالش هاي ناشي از توسعه نوآوري در حيطه ارزيابي متوازن دوام آورد. مثل هميشه سازمان هاي خلاق و منعطف اين مساله را يك فرصت قلمداد كرده و به سرعت اقدام به طراحي نرم افزارهاي مناسب براي كارت امتيازي متوازن كردند. كاربران كار ت امتيازي متوازن نيز در سازمان هاي مختلف از كوچك تا بزرگ، از ايده ها، قابليت ها و امكانات ارائه شده توسط اين فروشندگان نرم افزار با آغوش باز استقبال كردند. اين نرم افزارها تمركز و بهره مندي بيشتر از فوايد حاصل از به كارگيري كارت امتيازي متوازن را تسهيل و تسريع مي كردند. مكانيزه كردن كارت امتياز ي متوازن مزاياي بسياري به همراه دارد و قابليت استفاده از آن را به عنوان يك سيستم مديريت عملكرد, مديريت استراتژيك و ابزار ارتباطات حداكثر مي كند.توان تجزيه و تحليل و پشتيباني از تصميم گيري در حد پيشرفته كه حتي ساده ترين نرم افزارها نيز ارائه مي كنند به سازمان ها امكان انجام ارزيابي هاي پيچيده از عملكرد و بررسي منتقدانه روابط ميان سنجه هاي آن عملكرد را مي دهد. به علاوه مكانيزاسيون سيستم به تسري درست و همه جانبه اين ابزار در سرتاسر سازمان كمك مي كند. تسري كارت امتيازي متوازن در سرتاسر سازمان اغلب مي تواند به تهيه و توسعه دهها معيار و سنجه هاي ارزيابي متوازن منجر شود در حالي كه بدون استفاده از راهكار اتوماسيون، مديريت فرآيند توسعه و همسويي در آن بي نهايت دشوار خواهد بود،

ضمن اينكه ساز و كار برقراري ارتباط و ارائه بازخورد نيز مي تواند با استفاده از نرم افزار كارت امتيازي متوازن به ميزان قابل توجهي بهبود يابد و امكان انتشار و به اشتراك گذاري اطلاعات و دانش را به سرعت و سهولت در اختيار كاربران هدف و علاقه مند قرار دهد. يك سنجه Hyperlinked مي تواند نقطه آغاز سفر كاربر به دنياي متنوعي از سايت هاي دانش افزا, شامل بيانيه ماموريت، آخرين انتقادها و نظرهاي يك مشتري مهم, يا نتايج يك مطالعه ترازيابي مورد نظر باشد.با گسترش رو به رشد تجارت و كسب و كار الكترونيك شاهد رشد فزاينده فروشندگان نرم افزارهاي متنوع مديريتي در اين بازار رقابتي بوده ايم. انتخاب تامين كننده نرم افزار، يكي از دشوارترين تصميم هايي است كه در حين پياده سازي كارت امتيازي متوازن ناچار به اخذ آن خواهيم بود.برنامه هاي نرم افزاري طراحي شده براي مدل ارزيابي متوازن مي تواند در محدوده يك ابزار ساده گزارشگري تا يك بسته نرم افزاري پيچيده مديريت كل شركت اجرا شود. بنابراين تفاوت هاي عمده, زمان و منابع لازم براي استقرار سيستم است از اين رو بايد حدود زمان و منابع لازم براي راه اندازي آزمايشي و اجراي نهايي سيستم مكانيزه به طور دقيق تعيين شود.يك نرم افزار مناسب و مطلوب ارزيابي متوازن بايد داراي قابليت هاي ذيل باشد :1-  به اندازه كافي انعطاف پذير بوده و امكان تعبيه بر روي سيستم ها-شبكه هاي هاي مختلف كامپيوتري (فناوري جاري مورد استفاده در سازمان) و امكان كار با روش هاي متنوع مديريت عملكرد را داشته باشد.2-  از جذابيت لازم براي كاربر برخوردار بوده و

در حد ممكن ساده و از سهولت در استفاده برخوردار باشد.3-  قابليت دريافت و پردازش تعداد نامحدود سنجه ها را  دارا و از انعطاف لازم براي اداره حجم قابل توجهي سنجه برخوردار باشد تا امكان پيگيري نتايج از سرتاسر سازمان را فراهم آورد.4-  قابليت برقراري ارتباط بين اهداف و منظرها، اهداف كمي به سنجه ها، و ابتكارات اجرايي به اهداف كمي را دارا باشد.5-  امكان مديريت و احاطه بر روابط علي و معلولي كه در واقع معرف استراتژي شركت است را فراهم كند.6-  نقشه هاي استراتژي را با نمودار و اشكال قابل فهم و آسان و در عين حال جذاب ارائه نمايد.7-  قابليت ورود اطلاعات سنجه هاي عملكرد را از مكان هاي متفاوت فيزيكي و غير فيزيكي فراهم آورد(تعدد مكان ورود اطلاعات).8-  از قابليت پذيرش توضيحات متني (تعريف و توضيح) در كنار ارقام و اعداد برخوردار باشد.9-  قابليت تخصيص يك متولي مشخص به هر سنجه عملكرد را براي ارتقاء مسئوليت پذيري دارا باشد.10-   از قابليت كار با انواع سنجه ها در هر شكل و اندازه و توصيفي برخوردار باشد.11-   مانند يك بانك اطلاعاتي از قابليت انباشت داده ها در مدت زمان طولاني و برقراري ارتباط لازم بين داده ها برخوردار باشد.12-   يك نرم افزار ارزيابي متوازن كارآمد بايد امكان وزن دهي به  سنجه هاي مختلف را به نسبت اهميت فراهم آورد.13-   تا جايي كه ممكن است از قابليت مقايسه اي بيشينه برخوردار باشد مثلا مقايسه عملكرد سال گذشته شركت نسبت به ساير رقبا، نسبت به صنعت و ...14-   كاربران بايد بتوانند در يك نگاه, وضعيت عملكرد مربوط به سنجه مورد نظر را بر اساس يك

شاخص وضعيت قابل فهم و آسان تعيين كنند.15-   از قابليت سفارشي سازي انبوه برخوردار باشد تا كاربران بتوانند به سادگي سيستم را به دلخواه خود سفارشي كنند.16-   منوها بايد منطقي, قابل فهم و به راحتي قابل پيمايش باشند.17-   قابليت تغيير سريع و آسان از نمايش خلاصه يك وضعيت عملكرد تا نمايش تفصيلي اطلاعات يك سنجه را در اختيار كاربران قرار دهد.18-   از قابليت تجزيه و تحليل آماري (براي مثال روندها) بر روي سنجه هاي عملكرد برخوردار باشد.19-   از قابليت هشدار در مواقع عدم تناجس سنجه در محدوده قابل قبول برخوردار باشد.20-  قابليت ارائه طيف وسيعي از انواع گزارش ها را به صورت چاپي دارا باشد.21-   از قابليت استفاده از نتايج جاري و موجود براي پيش بيني عملكرد آتي برخوردار باشد.22-   از قابليت تجزيه و تحليل what-if  براي نقد فرضيات در نظر گرفته شده هنگام تهيه نقشه استراتژي برخوردار باشد.23-   قابليت الصاق مستندات مورد نياز از قبيل گزارش هاي كارشناس تحليلگر، مباحثه ها و فيلم ها را دارا باشد.24-   از قابليت ارسال پيام و نقطه نظرات و ديدگاه هاي شخصي كاربران براي برقراري ارتباط حداكثري با ايشان و ايجاد بينش لازم براي بهبود برخوردار باشد.25-   از قابليت جمع آوري و تفكيك اطلاعات به طور خودكار برخوردار بوده و مانع ورود و كدگذاري اطلاعات تكراري گردد.26-   ازقابليت انتشار و به اشتراك گذاري اطلاعات از طريق وب (Internal , External) برخوردار باشد(Web-enable) .27-   از قابليت كپي و الصاق برخوردار باشد.28-   از انعطاف پذيري لازم براي تغيير اندازه در راستاي نيازهاي آتي سازمان با توجه به افزايش پيچيدگي يا افزايش تعداد كاربران نرم افزار برخوردار باشد.29-   از سطوح امنيتي

لازم براي دسترسي كاربران به ميزان مورد نياز نه بيشتر(دسترسي محدود), برخوردار باشد.شركت Panorama Business Views واقع در تورنتوي كانادا، در سال 1993 با در نظر گرفتن شاخص هاي فوق الذكر، نرم افزار pbviews  را به عنوان نرم افزار جامع اتوماسيون مديريت عملكرد و اجراي موفقيت آميز استراتژي توليد و منتشر ساخت. در سال 2006 با ادغام اين شركت در بنگاه معظم Actuate Corporation، نرم افزار به Actate PerformanceSuite تغيير نام داد و اكنون با ملكيت شركت Actuate توزيع مي شود. موسسه Palladium Executing Strategy، اين نرم افزار را برترين راه حل توليد شده در حوزه اتوماسيون كارت متوازن، ارزيابي كرده است.  http://penco.ir/content/BSCAutomation.aspx

خود به ابزار نوين عمليات رواني تبديل شده اند ولي متاسفانه تاكنون به اين محصول فرهنگي توجه جدي نشده است. با بررسي كمي و كيفي بازي هاي رايانه اي مي توان به ميزان تاثيرگذاري اين صنعت نسبت به ساير صنايع مانند صنعت فيلم هاي سينمايي پي برد. عوامل كمي چون مدت زمان صرف شده توسط كاربر و عوامل كيفي چون گرافيك، صدا و تعامل، ابتكار سير داستان، كنجكاوي، پيچيدگي و تخيل، منطق، حافظه، بازتاب ها، مهارت هاي رياضي چالش حل مسئله و تجسم از جمله جنبه هاي فني، رواني و فردي است كه كاربر را جذب بازي هاي رايانه اي مي كند. كار مستقل، مداومت در بازي، لذت بردن از بازي، مشاركت فعال، تعامل مشاركتي، ساختار گروهي، يادگيري، رقابت يا همكاري گروهي و فرصت هاي برابر در بازي از جمله عواملي است كه در فرد براي ادامه بازي ايجاد انگيزه مي كندتاريخچه بازي هاي رايانه ايدر اوايل دهه 60 ميلادي رايانه وسيله اي خاص و تا حدودي تجملي به شمار مي آمد كه در دسترس همگان نبود، راسل از دانشجويان دانشگاه ام آي تي نخستين بازي رايانه اي را با نام اسپيس وار نوشت كه روي رايانه اي به نام 1PDP كه اندازه اي در حدود يك اتومبيل داشت اجرا مي شد و داستان بازي همان جنگ سفينه ها بود كه شما بايد سفينه طرف مقابل را نابود مي كرديد. بعد از آن شركت آتاري در سال 1973 بازي پونگ را ساخت كه يك بازي ساده متشكل از تعدادي مستطيل سياه و سفيد بود كه چندان خلاقيتي در آن وجود نداشت.مهاجمان فضايي، بازي ديگري كه در سال 1997 در شركت تايتو نوشته شد، شامل عناصر كلاسيك يك بازي رايانه اي بود. در اين بازي كنترل يك شي يا شخص

در دست بازيكن بود كه بايد با كمك آن دشمنان را نابود مي كرد. پس از آن بازي هاي ويدئويي سير تكاملي خود را طي كردند و در اواسط دهه هشتاد بازي ها بيشتر به سمت داستان هاي جنگي پيش رفتند. علت آن علاوه بر مسائل فني، جو متشنج اواخر دهه 80 آمريكا، ناشي از جنگ سرد با شوروي سابق و ديگر برنامه هاي ريگان، رئيس جمهور وقت، بود. بازي هايي مثل استارفلايت و ... ولي در پنج سال اخير با پيشرفت هايي كه در سخت افزارها و نرم افزارهاي ساخت و اجراي بازي ايجاد شده اين محصول جايگاه خاص خود را در جهان پيدا كرده است.به دلايلي تاكنون به اين محصول فرهنگي توجه جدي نشده و حتي مطالعات جدي نيز در اين زمينه انجام نشده است. از جمله دلايل بي توجهي به اين موضوع عبارت اند از:1- عمر زيادي از اين پديد ه نمي گذرد.2- بازي هاي رايانه اي بيشتر مورد توجه كودكان و نوجوانان است.3- با توجه به اينكه تاثيرات آن بلندمدت مي باشد، هنوز نياز به تحقيقات جدي در اين زمينه احساس نشده است.ولي با دلايل كمي و كيفي زيادي مي توان به ميزان تأثير گذاري اين بازي ها نسبت به ساير محصولات حتي فيلم هاي سينمايي پي برد. راجرايبرت كه يكي از بزرگ ترين منتقدين سينمايي هاليوود است در مصاحبه اي با سايت معتبر اي جي ان اكيدا به استوديوهاي فيلم سازي هاليوود هشدار داده و اظهار داشته است كه اگر اوضاع به همين منوال پيش برود تا يكي دو سال ديگر تماشاگري را در سالن هاي سينمايي نمي بينيم و همه به سراغ بازي هاي رايانه اي مي روند. وي در اين مورد چنين مي گويد: «تا پيش از اين هاليوود در برابر بازي ها احساس امنيت مي كرد و

حتي خيلي ها فكر مي كردند كه اگر يك بازي بخواهد موفق باشد بايد به فيلم سينمايي تبديل شود تا فروش آن تضمين شود ولي اكنون وضع عملا برعكس شده است و ما شاهد هستيم كه فيلم هايي مانند مهاجم مقبره و رستاخيز يا اهريمن ساكن كه موضوع خود را از بازي ها گرفته اند چندان موفق نبوده اند ولي بازي هاي آنها بسيار فروش بيشتري داشته اند و هم از نظر هنري و هم از نظر تجاري موفق بوده اند و بدتر اينكه فيلم هاي پرطرفدار هيالوودي كه فروش زيادي نداشته باشند در صورت تبديل شدن به بازي تقريبا مطمئن خواهند بود كه فروش خوبي خواهند داشت و اين براي فيلم هاي سينمايي خيلي بد و نااميد كننده است.»دلايل كمي رواج بازي هاي رايانه اي الف: مقايسه ميزان درآمدچنانچه ميزان درآمد و سود شركت هاي فيلم سازي و بازي هاي رايانه اي را ملاك قرار دهيم، به گزارش بسياري از سايت ها صنعت بازي هاي رايانه اي از سينما پيشي گرفته است. براي نمونه در شش ماه نخست سال 2005، فروش بازي هاي رايانه اي در كشورهاي اروپايي از فروش فيلم هاي هاليوودي بسيار بيشتر بوده است و اين روند به صورت صعود در حال ادامه است. آمارها نشان مي دهد كه روند توليد بازي هاي رايانه اي به 4- 3 هزار بازي در سال مي رسد و با شتاب زياد در جامعه جهاني در حال گسترش است. بيش از 300 ميليون نفر در سراسر جهان، بخشي از اوقات فراغت خود را با بازي هاي رايانه اي پرمي كنند كه بالغ بر 10درصد آنها بين 4 تا 7 ساعت از زندگي روزمره شان را به اين كار اختصاص داده اند؛ اين آمار علاوه بر آنكه گستردگي بازي هاي رايانه اي را نشان مي دهد، از وابستگي رواني

به اين بازي ها حكايت دارد.ب: مدت زمان صرف شده توسط كاربراز سوي ديگر ميزان زماني كه كاربر صرف فيلم سينمايي مي كند با بازي رايانه اي قياس شدني نيست. با در نظر گرفتن متوسط مدت زمان فيلم و با در نظر گرفتن جاذبه هاي ويژه مانند موضوع يا جذابيت هاي ديداري، ... اگر كاربر اين فيلم را دو بار تماشا كند نهايتا به طور ميانگين بين 3 تا 6 ساعت زمان صرف تماشاي فيلم خواهد شد ولي مدت زماني كه كاربر بازي رايانه اي در حالت ساده و طبيعي يا حتي با استفاده از كدهاي ويژه اي كه به كدهاي تقلب نسوز كننده ها معروف اند و تنها براي اقناع حس كنجكاوي و ديدن تمامي مراحل بازي صرف مي كند مي تواند چندين برابر اين مدت زمان باشد. (البته اين عامل براي كاربرهاي مختلف و بازي هاي مختلف متفاوت بوده و گاه اختلاف فاحشي دارد).دلايل كيفي رواج بازي هاي رايانه اي چگونگي برقراري ارتباط در ابزاري همچون سينما، راديو و تلويزيون با بازي هاي رايانه اي بسيار متفاوت است. در حالت اول به طور معمول ارتباط يك سويه بوده ولي در بازي رايانه اي گرافيك، صدا و تعامل، ابتكار سير داستان، كنجكاوي، پيچيدگي و تخيل، منطق، حافظه، بازتاب ها و مهارت هاي رياضي، چالش حل مسئله و تجسم از جمله جنبه هاي فني، رواني و فردي است كه بازيگران را جذب اين بازي ها مي كند. كار مستقل، مداومت در بازي، لذت بردن از بازي، مشاركت فعال، تعامل مشاركتي، ساختار گروهي، يادگيري، رقابت يا همكاري گروهي و فرصت هاي برابر در بازي از جمله عواملي است كه در فرد براي ادامه بازي ايجاد انگيزه مي كند. دكتر پل انيچ از دانشگاهي در اوكلاهاما در سال 1999 تحقيقات

گسترده اي را در خصوص تاثيرات بازي ها روي مغز و روان بازيكنان انجام داده است. وي بنابراين تحقيقات اظهار داشته است: «بازي ها تعداد طبيعي ضربان قلب و ميزان هورمون هاي بدن را تغيير مي دهند.»افرادي كه غيرفعال تنها به تماشاي اين بازي ها مي پردازند و فعالانه در بازي ها شركت نمي كنند، در محيط بازي ها فشارهاي عصبي زيادي را تحمل مي كنند. محققان به اين نتيجه رسيده اند كه تاثيرات روحي و رواني بازي هاي رايانه اي بسيار شبيه به بازي هاي حقيقي و ورزش هاي پر استرس است. حس بازيكني كه شكست مي خورد و فشارهاي روحي كه تحمل مي كند بسيار شبيه به حس بازيكنان شكست خورده فوتبال است و تاثيرات رواني اين بازي ها بسيار به هم شبيه است. با توجه به آنچه گفته شد بررسي و تحقيقات پايه اي در اين زمينه ضروري به نظر مي رسد.بازي رايانه اي و عمليات روانيعمليات رواني عبارت است از استفاده دقيق و طراحي شده از تبليغات و ساير امكانات به منظور تاثيرگذاري بر افكار، احساسات، تمايلات و رفتار گروه هاي دوست، دشمن و بي طرف، براي دستيابي به اهداف ملي. عمليات رواني به سه بخش تقسيم مي شود:1- عمليات رواني استراتژيك؛2- عمليات رواني عملياتي؛ 3- عمليات رواني تاكتيكي.بازي هاي رايانه اي بيشتر در بخش اول يعني عمليات رواني استراتژيكي قرار مي گيرند. اين عمليات، عموماً براي پيشبرد اهداف گسترده يا درازمدت و در هماهنگي يا طرح ريزي استراتژيك كلي طراحي شده و معمولا داراي تاثيراتي در آينده دور است. مخاطبان اين عمليات را شهروندان و نظاميان دشمن كه خارج از منطقه جنگي به سر مي برند و همچنين همه جمعيت كشور هاي دوست، بي طرف، يا دوست دشمن ما (متعهدان دشمن) تشكيل مي دهد. هر چند نمي توان همه بازي هاي رايانه اي را جز اين

برنامه به حساب آورد ولي عمدتا بازي هاي رايانه اي جنگي يا همان بازي جنگ كه شركت هاي خاصي مانند شركت كوماوار، شركت كانفليكت يا مجموعه بازي هاي دلتا فورس جزء اين عمليات اند.از جمله مقاصدي كه در عمليات رواني استراتژيك پي گيري مي شود عبارتند از:1- تشريح خط مشي ها، اهداف و مقاصد سياسي كشور خودي براي مخاطبان و ارائه استدلال هاي پشتيباني از آن خط مشي ها؛2- برانگيختن افكار عمومي به طرفداري يا عليه يك عمليات نظامي؛3- پشتيباني از تحريم هاي اقتصادي و ديگر اشكال غير قهرآميز اعمال فشار عليه دشمن.تشريح خط مشي ها، اهداف و مقاصد سياسي كشور خودي براي مخاطبان و ارائه استدلال هاي پشتيباني از آن خط مشي هابيشترين بازي هاي رايانه اي به منظور اين هدف توليد و به صحنه بين المللي عرضه شده است. عنصر مشترك تمامي اين بازي ها اين است كه كاربر در نقش يك سرباز شجاع و زبده غربي عمدتاً نيروي ويژه دلتا فورس آمريكا يا اس اي اس انگليس و يا حتي نيروهاي حافظ صلح سازمان ملل براي گسترش آزادي هاي فردي و دمكراسي و مبارزه با گروه ها و سازمان تروريستي دولتي يا غير دولتي و يا حتي موجودات فضايي و يا تخيلي كه بشريت را به سوي نابودي مي كشاند وارد عمل شده و هدفي جز مبارزه و نابودي تروريست ها و نجات بشريت ندارند. ايالات متحده آمريكا سعي دارد با اين برنامه هاي فرهنگي، تجاوزات نظامي خود را در ميان ملت آمريكا و حتي ساير ملت ها امري عادي، انسان دوستانه و به منظور گسترش صلح و دمكراسي در سطح جهان نشان دهد. سعي مي شود اين موضوع القاء شود كه امريكا نماد خير مطلق در جهان است وهر فرد يا گروه يا دولتي كه مخالف او و

ارزش هايش است محورهاي شرارت و شيطاني اند. پيش از فروپاشي شوروي سابق ريگان لقب امپراتور شرور را به اتحاد جماهير شوروي داد و پس از آن جرج دبليو بوش از كشورهايي چون ايران، كره شمالي و عراق با عنوان كشورهاي پليد (شرور) نام برد. برخي از بازي هاي رايانه اي نيز به جنگ جهاني دوم و مبارزه با دولت نژاد پرست نازي پرداخته و يا پس از آن به مبارزه با كمونيست ها مي پردازد.پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، آمريكا سعي مي كند كشورها و گروه هاي مسلمان را بزرگ ترين خطر براي صلح جهاني معرفي كند، چرا كه به قول نظريه پردازان آنها، آمريكا اكنون به جاي اژدهاي بزرگ با مارهاي سمي پرشماري رو به روست يا به قول كيسينجر با اسلام سياسي به رهبري جمهوري اسلامي ايران. مقام معظم رهبري در اين باره فرمودند: «امروزه استكبار جهاني كه رئيس جمهور كنوني آمريكا سخنگوي آن است دنياي اسلام را صريحاً تهديد مي كند و سخن از جنگ صليبي مي گويد، شبكه استكباري صهيونيزم و سازمان جاسوسي آمريكا و انگليس در همه دنياي اسلام سرگرم فتنه انگيزي اند، با پول و تشويق آنان به مقدسات اسلامي در رسانه ها علناً اهانت مي شود و حتي سيماي ملكوتي پيامبر اعظم (ص) از جسارت سخيف آنان مصون نمي ماند، هزارها فيلم سينمايي و بازي رايانه اي و امثال آن با هدف زشت نماياندن چهره اسلام و مسلمين، توليد و روانه بازارها مي شود، و اينها همه علاوه بر جنايات آنان در تعرض به كشورهاي اسلامي و كشتارهاي فلسطين و عراق و افغانستان و دخالت طلبكارانه آنان در كشورهاي اسلامي براي تامين منافع نامشروع سياسي و اقتصادي است.»محورهاي بازي هاي رايانه اي الف: بازي هاي رايانه اي با

محوريت جنگ جهاني دومدر مورد مبارزه با نازي ها و جنگ جهاني دوم بازي هاي زيادي ساخته شده و همچنان ساخت بازي هاي جديد در زمينه جنگ جهاني دوم ادامه دارد.بازي رايانه اي mohaa:break through در اين بازي كه يازده مرحله دارد شما در نقش جان بيكر يك گروهبان آمريكايي در درگيري ها شركت مي كنيد در مسير Kasseine در شمال آفريقا، در راه تصرف messian در سيسيل و در آخر ارتش آلمان را در جنگ تاريخي mont battali در قلب ايتاليا شكست مي دهيد.بازي رايانه اي medal of honor: allied assaultدر اين بازي كه در اوايل سال 2002 به بازار ارائه شد شما در نقش ستوان (مايك پاول) يكي از نيروهاي گردان اول تفتگداران ويژه ارتش متفقين هستيد. عمليات شما در الجزاير شمال آفريقا شروع مي شود و سپس ماموريت هاي خود را در نروژ، ساحل نرماندي، منطقه بريتان، فرانسه و جنگل هاي زيگفريد آلمان ادامه مي دهيد.بازي هاي رايانه اي mohaa:spearheadدر نسخه دوم mohaa با عنوان (spearhead) (خط مقدم) شما در نقش جك بارنز از نيروي هوابرد بازي مي كنيد و مناطق عملياتي نرماندي و برلين جنگ جهاني دوم را تجربه مي كنيد.بازي رايانه اي call of dutyدر اين بازي، نخست آموزش هاي لازم را مي بينيد سپس به منطقه اعزام مي شويد و در قالب نيروهاي آمريكايي، انگليسي يا روسي به مقابله با نيروهاي آلماني مي پردازيد و در نهايت با ورود به برلين و كشتن آخرين سرباز آلماني پرچم آزادي را بر روي ساختمان هاي اين كشور به اهتزاز در مي آوريد.بازي رايانه اي battle field 1942در اين بازي شما در نقش نيروهاي متفقين به مبارزه با آلماني ها مي رويد و يا در بازي (بازگشت به قلعه ولفن اشتاين) شما به مبارزه با نازي ها مي پردازيد.ب: كشورهاي

كمونيستيبازي رايانه اي chost reconدر بخش دوم اين بازي، از سري بازي هاي Tom Clancy، يك ژنرال كره شمالي محموله هاي بشر دوستانه سازمان ملل را كه شامل آب و غذا است به نفع نظاميان خود ضبط مي كند و با در درست گرفتن كنترل كره شمالي به سوي چين يورش مي برد. شما در نقش كماندوهاي ويژه امريكايي كه به كمك نيروهاي چين شتافته اند، ظاهر مي شويد. هر چند كه در واكنش به ساخت اين بازي يك مقام نظامي كره شمالي در روزنامه كره اي تانگيل گفت: «فعلا اين فقط راي آنها در يك بازي است، اما جنگ ما با آنها قطعا يك بازي نخواهد بود، آنها شكست سخت و مرگ بدي را در هنگام جنگ با ما تجربه خواهند كرد.»ج: كشورها و گروه هاي اسلامي همان گونه كه بيان شد در بازي هاي رايانه اي جديد، شما به مبارزه با كشورها و گروه هاي اسلامي مي رويد. ويژگي مشترك اين بازي ها استفاده از نمادها و سمبل هاي اسلامي است. نمايش مكان هاي منقش به تصاوير اسلامي، استفاده از رنگ سبز براي نمايش تروريست ها، استفاده از مكان هاي مذهبي مسلمانان مانند مسجد كه از محل هاي تجمع تروريست ها معرفي مي شود و عمدتاً تك تيراندازها بالاي مناره هاي مساجد موضع گرفته اند و به سوي شما تيراندازي مي كنند. استفاده از صداي عربي و فارسي براي بيان زبان تروريست ها، استفاده از صداي پس زمينه مانند صداي صلوات و پخش آيات قرآن و ... . در بازي رايانه اي delta force: black hawk down: team sabre براي مبارزه با تروريست ها به كشورهاي مختلف سر مي زنيد.در يكي از مراحل اين بازي كه در سال 2005 ميلادي اتفاق مي افتد، شما براي مبارزه با تروريست ها به ايران حمله مي كنيد. اين

بخش از بازي سه مرحله دارد: در يك مرحله به جزيره خارك حمله مي كنيد و در مرحله ديگر به يك پايانه نفتي در خليج فارس كه نيروهاي نظامي از آنجا محافظت مي كنند حمله مي كنيد. در اين مرحله علاوه برگشتن نيروهاي نظامي كلاسيك با نيروهاي لباس شخصي مواجه مي شويد كه در كنار نيروهاي كلاسيك اند (كه به نظر مي رسد بيانگر نيروهاي بسيج مردمي ايران است)... حال به بررسي بازي هاي رايانه اي در رابطه با كشورهاي اسلامي اشاره مي شود:بازي رايانه اي جنگ ژنرال هادر بازي جنگ ژنرال ها شما در نقش سربازان امريكايي ماموريت مبارزه با تروريست ها در نقاط مختلف جهان همچون عراق به منظور مبارزه با بعثيان، يا در افغانستان براي مبارزه با گروه القاعده مي رويد. در عراق و افغانستان تروريست ها با رنگ سبز نمايش داده مي شوند ماشين سبز، كلاه نظامي سبز، پرچم هاي سبز رنگ و حتي كلاهك موشك ها با رنگ سبز نمايش داده مي شوند. هر چند كه بسياري از شركت هاي ساخت بازي هاي رايانه اي در بازي هايشان به صورت موردي از اين چنين بازي هايي استفاده مي كنند ولي به نظر مي رسد چند شركت مانند شركت كوما- ريالتي گيمز و شركت كانفليكت با اين هدف كه تجاوزات نظامي امريكا را در اقصي نقاط جهان توجيه كنند، تاسيس شده اند.بازي رايانه اي سام ماجراجو در پرسپوليسدر اين بازي، اوايل قرن 22، زمين تحت حمله مزدوران اهريمن جهاني قرار مي گيرد و نوع بشر در معرض نابودي كامل است. شما در نقش سام استون ملقب به سام ماجراجو بي درنگ براي تغيير گذشته با استفاده از يك دستگاه قديمي به نام دروازه زمان به گذشته برمي گرديد تا نسل بشر را از خطر نابودي حفظ كنيد.شياطيني كه به

اهريمني جهاني كمك مي كنند عبارت اند از كاميكاز بي سر و عقرب بالغ، زامبال و غول لاوا كه هر كدام از اين شياطين اسلحه اي دارند كه با آن به شما ضربه مي زنند. عقرب بالغ يكي از ايادي شيطان است. او جنگجويي مذهبي است كه از نژاد اوليه بندپايان به وجود آمده است. آنها به خاطر عقايد مذهبيشان بسيار متخاصم اند. يكي ديگر از اين شياطين، كاميكاز بي سر است او يك سرباز سيرين است كه اهريمن جهاني او را زنده كرده و كنترل زندگي آن را در دست دارد اين موجود به شكل يك انسان فاقد سر است (بدون سر بودن او به معناي نداشتن عقل و شعور و منطق است) بنابراين او را براي عملياتي مانند عمليات انتحاري، به خدمت گرفته است. كاميكاز بي سر دو بمب در دستان خود حمل مي كند و هنگامي كه به اندازه كافي به هدف نزديك شد آن را فعال مي كند هر چقدر به شما نزديك تر باشد خسارت بيشتري به شما وارد مي كند هر چند كه خود نيز پس از انجام اين عمل نابود و متلاشي مي شود. كاميكاز بي سر به صورت غيرمستقيم اين عمل را كه به عمليات شهادت طلبانه مسلمانان شباهت دارد عملي شيطاني تلقي كرده كه فاقد هر گونه پشتوانه عقلاني است. براي مبارزه با شياطين شما به محل هايي شبيه معابد و مساجد مي رويد اماكني كه پر از طرح ها و نقوش اسلامي است. در بسياري از مراحل كه داراي طرح هاي اسلامي است چنانچه روي اين تصاوير بزرگ نمايي كنيم نام علي بر روي آنها نقش بسته است.در نهايت شما پس از گذراندن مراحل سخت و دشوار در كليسا! با اهريمن جهاني رو به رو

شده و در نهايت او را شكست مي دهيد. حتي پايان بازي، بيشتر با نماد غربي مذهب يعني كليسا به پايان مي رسد و اين را به ذهن كاربر منتقل مي كند كه مسيحيت عامل آرامش، صلح و مودت و اسلام عامل خشونت و ... است و به نوعي كودك مسلمان را نسبت به دين اسلام بدگمان مي نمايد و در نهايت در ضمير ناخودآگاه وي زمينه هاي انحراف و خروج از دين اسلام را فراهم مي كند.بازي رايانه اي IGI 2در يكي از مراحل اين بازي، شما در ليبي وارد عمليات مي شويد صداي قرآن و صلوات به گوش مي رسد نام خداوند (الله) و نام پيامبر (محمد)(ص) بر روي ديوار نقش بسته است و در يك مرحله ديگر تروريست ها به صداي راديو فارسي ايران گوش مي دهند.شركت كوما- ريالتي گيمزشركت كوماوار ادعا مي كند براي مشتركين خود اين امكان را فراهم مي آورد تا ماموريت هايي را كه براساس حوادث بحراني روز جهان است تجربه كنند. بازي هاي جديد اين شركت در خصوص مناطق مختلف جهان است مانند عراق، افغانستان، ويتنام و ايران و... . كيت هالپر، مدير شركت كوما ريالتي گيمز در گفت گويي با بخش فارسي بي. بي. سي. تاكيد كرد: «ما تلاش مي كنيم كه در نقش يك رسانه تصويري همزمان با اخبار پيش برويم. وقتي مخاطب هر روزه اخباري را در تلويزيون يا روزنامه ها مي بيند اين يك فرصت استثنايي براي ما است كه ما هم تعامل او را با يك بازي درباره همان موضوع جلب كنيم.»بيشتر ماموريت هاي اين سري از بازي ها در عراق و افغانستان مي گذرند و نيروهاي شركت كننده در عمليات عبارت اند از: كلاه سبزها، نيروهاي ويژه عمليات شبانه، نيروهاي ويژه كماندويي رژيم صهيونيستي، هنگ

هفتاد و پنجم رنجرها، نيروهاي ويژه دلتا فورس، نيروهاي دريايي امريكا، نيروهاي واكنش سريع و كماندوهاي چترباز بريتانيا.كيت هالپر، مدير عامل كوماوار مي گويد: «برخي رسانه ها به تفاسيري از واقعيت مي پردازند كه درك آن براي عامه دوم مشكل است؛ اما بازي هاي ويدئويي ما واقعيت ملموس را يعني آنچه در خيابان هاي بغداد مي گذرد، بازسازي مي كند.» شركت كوما در بيانيه هاي مطبوعاتي كه پيش از اين منتشر كرده بود، هدف از انتشار اين بازي هاي روي اينترنت را نمايش جانفشاني ها و موقعيت هاي خطير سربازان امريكايي اعلام كرده بود.! كوما ريالتي گيمز از دو موسسه حامي سربازان جان باخته و معلول امريكا حمايت مي كند. با اين حال سخنگويان و مديرعامل اين شركت موكدا هر گونه ارتباطي با دستگاه هاي دولتي امريكا را انكار مي كنند! در عين حال كيت هالپر مي گويد كه ارتش امريكا از برخي محصولات اين شركت استفاده مي كند. نشريه آلماني اشپيگل آن لاين در گزارشي درباره اين بازي ادعا مي كند كارشناسان نظامي سابق ارتش امريكا به عنوان مشاور با اين شركت همكاري مي كنند. اين شركت تاكنون بيش از70 بازي با موضوعات مختلف ساخته است. در ايران زماني افكار عمومي و رسانه ها به ساخت بازي توسط اين شركت حساسيت نشان دادند كه اين شركت بازي اي با عنوان حمله به ايران به بازار ارائه كرد. در بازي رايانه اي حمله به ايران كه پنجاه و هشتمين ماموريت بازي كوماوار است، سربازان امريكايي وظيفه دارند ضمن حمله به تاسيسات هسته اي نظنز، دانشمندان ايراني را از بين ببرند و يك دانشمند زنداني را آزاد كنند. اين بازي ساز ادعا كرده است: «از آنجا كه در زمينه اهداف واقعي ايران از غني سازي اورا نيوم به

منظور تبديل شدن به دومين كشور اسلامي (پس از پاكستان) داراي بمب اتمي ترديدي وجود ندارد و از سوي ديگر حمله نظامي گسترده و اشغال ايران مي تواند با توجه به در تيررس بودن منابع نفتي خاورميانه از سوي ايران به گسترده شدن دامنه جنگ در منطقه بيانجامد، يك عمليات نظامي كوچك به منظور نابودي پايگاه هسته اي و فناوري ايران، بيشتر مي تواند مانع از دستيابي اين كشور به بمب اتمي شود.» كيت هالپر به سايت فارسي بي.بي.سي گفته است: «هنوز خيلي از امريكايي ها از برنامه هسته اي ايران نگرانند. براي همين ما به بازآفريني موقعيت ها دست مي زنيم تا بحث هاي مرتبط را پوشش دهيم. كاربران زيادي با ارسال طومار اينترنتي به ما گفتند كه اين بازي را به دلايل سياسي دوست ندارند، ولي ما يك موسسه سياسي نيستيم. اين بازي فرصتي ايجاد مي كند كه ما به برنامه اتمي ايران فكر كنيم.»با اين حال توجيه طراحان بازي در توليد اين بازي استناد به اين جمله از جرج بوش، رئيس جمهور امريكا است كه: «در برابر تهديدات هسته اي جمهوري اسلامي تمام گزينه ها قابل بررسي است.»هر چند كه قبل از اين هم، اين شركت در مورد ايران يك بازي رايانه اي را (Iran Hostage Rescue) ارائه داده بود، در بازي Iran Hostage Rescue شما در نقش نيروهاي ويژه اي هستيد كه وظيفه تان نجات گروگان هاي امريكايي است كه در سفارت خانه امريكا در تهران زنداني اند. اين بازي به مناسبت فرا رسيدن بيست وپنجمين سالگرد اين حادثه به بازاز عرضه شده است. اين شركت اعلام كرده براي ساخت اين بازي از اسناد رسمي و نيز فيلم ويدئويي مصاحبه با آنتونيومندز از مسئولان سابق سازمان سيا استفاده شده

است. اين شركت با تحريف اتفاقي كه منجربه شكست مفتضحانه امريكا در طبس شد، بازي را با پيروزي نيروي ويژه به اتمام مي رساند.البته نكات ديگري در بازي (Iran Hostage Rescue) به چشم مي خورد كه توجه به آنها ضروري به نظر مي رسد؛ براي نمونه، در قسمت دوم بازي، وقتي شما وارد استاديوم مي شويد تا با استفاده از هلي كوپتر از آنجا خارج شويد، اتوبوسي را مي بينيد كه تصوير حضرت امام خميني (ره) و يك بسيجي بر روي آن نقش بسته است و روي آن نوشته شده است: «پرورش جوانان خدا جوي بسيجي فتح الفتوح امام است.» و با فونت كم رنگ تر زير آن به نظر مي آيد نوشته شده است: مقام معظم رهبري، البته نوشته اين متن روي اتوبوس با زمان اتفاق مورد نظر هم خواني ندارد. آيا اين موضوع عمدي است يا يكي از اشتباهاتي است كه به علت بي دقتي اتفاق افتاده مانند نوشته هاي روي كارتن هاي حاوي توپ هاي ورزشي در استاديوم.كيت هالپر وعده مي دهد كه به زودي بازي هاي ديگري نيز درباره ايران از طريق اين شركت در دسترس مخاطبان قرار مي گيرد. البته در بازي هاي ديگر اين شركت در عراق اتفاق مي افتد، به وفور شما تصوير ميزي را كه روي آن (لا اله الا الله، محمد رسول الله) نقش بسته، در مكان هاي استقرار به اصطلاح تروريست ها مي بينيد.شركت conflictهر چند كه اين شركت تاكنون فقط چهار بازي با نام هاي:1.confict desert Storm2. back to Baghdad3.conflict Vietnam4. conflict global storm.به بازار ارائه داده است ولي به علت ارائه گرافيك بسيار جذاب و استفاده از تاكتيك هاي واقعي جنگ، و... توانسته جايگاه خاصي در ميان دوستداران بازي هاي جنگي پيدا كند. در اين بازي ها بازيگر به جاي هدايت يك

نفر هدايت يك تيم چهار نفره را بر عهده دارد كه هر كدام از اين چهار نفر يك تخصص دارند مانند فرمانده، تك تيرانداز، تيربارچي و تخريبچي كه هر كدام به سلاح مورد نياز خود مجهزند. كاربر مي تواند در طول بازي نقش خود را عوض و يكي از اعضاي چهار نفره تيم را انتخاب كند و هدايت بقيه تيم را بر عهده بگيرد. شايد به جرات بتوان گفت واقعي ترين و شبيه ترين بازي به فضاي واقعي جنگ باشد. كاربر براي پيروزي مجبور است خواسته يا ناخواسته اصول تاكتيكي را رعايت كند. اصولي چون جهت يابي و نقشه خواني، رعايت استتار و اختفا، عمليات كمين و ضدكمين، استفاده از آرايش هاي صحيح، انتخاب بهترين نوع پيشروي و چگونگي پيشروي مانند حالت آتش و حركت، آتش و فريب و بسياري از اصول نظامي ديگر.- در بازي conflict desert Storm كاربر در نقش نيروي دلتاي امريكا و يا نيروي اس.آ.اس انگليس وارد عراق شده و بازي مي كند.- در بازي back to baghdad، كاربر در 28 جولاي 1990 به يك دوره آموزش اعزام مي شود و پس از آن در 2آگوست 1990 به مرز ميان كويت و عراق اعزام مي شود و با گذراندن مراحل گوناگون ماموريت هاي مختلفي از قبيل نابود كردن مراكز نظامي، فرودگاه هاي نظامي، سايت هاي موشكي و... را اجرا مي كند. در دو مرحله بايد موشك هاي اسكاد را كه به سمت رژيم صهيونيستي نشانه رفته قبل از شليك نابود شود. در مرحله چهارم در 19 ژانويه 1991 بايد تعداد زيادي از موشك هاي سيار اسكاد عراق را كه در شمال غرب بزرگراه شماره 10عراق نزديك شهر القائم مستقر شده قبل از شليك به سمت رژيم

صهيونيستي نابود شود. يا در 28 فوريه 1991 وارد جنوب بغداد شود و پس از يافتن مسير ورودي يك كارخانه و عبور از چند لايه حفاظتي وارد كارخانه شود. اين كارخانه محل توليد سلاح هاي اتمي و راديو اكتيويته است و در نهايت مقداري پلوتونيم توليد شده را پيدا كرده و همچنين يك موشك را كه كلاهك آن باز شده و احتمالا قرار است به يك كلاهك هسته اي مجهز شود نابود كند.توليد سلاح هاي كشتار جمعي بارها از سوي امريكا عليه دولت عراق مطرح شد و به همين دليل نيز به اين كشور حمله شد ولي هيچ گاه شواهدي دال بر اين موضوع ارائه نشد بلكه ثابت شد دروغ و بهانه اي بود براي توجيه افكار عمومي براي حمله به عراق. اكنون نيز دروغ بزرگي عليه ايران يعني سعي در توليد سلاح هسته اي مطرح است. بازي حمله به ايران، به منظور توجيه افكار عمومي توسط شركت كوماوار ساخته شده است.- در بازي Conflict Vietnam، كاربر در نقش نيروهاي امريكا در نبرد ويتنام شركت مي كند.- در بازي Conflict Global Storm كاربر در نقش سرباز امريكايي به عنوان نيروي ضدترور بين المللي در سرتاسر جهان به مبارزه با تروريست ها مي پردازد.با دقت در مطالب ذكر شده مي توان فهميد كه رسانه نوظهور بازي هاي رايانه اي با توانمندي ها و ويژگي هاي خاص خود به عنوان ابزاري نوين براي عمليات رواني و قدرت نرم دشمن تبديل شده اند. سربازان رايانه اي بي هيچ گونه حساسيت، نظارت و كنترل تا عمق خانه هايمان نفوذ مي كنند.! منبع : فصلنامه عمليات رواني

خود با دوستان به كوچه برود و با آنها بازي كند . اكثر آنها ترجيح مي دهند بيشتر وقت خود را در دنياي فناوري و ديجيتال بگذرانند و به بازيهاي رايانه اي سرگرم شوند .جاذبه بازيهاي رايانه اي امروزي بسيار شگفت انگيزتر از بازيهاي سنتي قديمي است و اينكه كودكان ، نوجوانان و جوانان و گاهي بزرگترها جذب اينگونه بازيها مي شوند بي دليل نيست . جوانان امروزي با عرصه هاي جهاني مواجه شده اند كه مرزهاي فيزيكي و جغرافيايي كشورها و فرهنگ را درنورديده است و فرهنگ جهاني رسانه ها براي آنها يك قدرت متحدساز و نوعي آموزش فرهنگي است كه به آنها مي آموزد چگونه مصرف كنند ، چگونه رفتار كنند ، به چه فكر كنند ، احساساتشان چگونه باشد ، به چه اعتقاد داشته باشند ، از چه بترسند و به چه تمايل داشته باشند . گرچه بازيهاي رايانه اي بعنوان يك ابزار تفنن و درجهت پركردن اوقات فراغت نوجوانان و جوانان ارزيابي مي شود اما واقعيت اين است كه اين بازيها در مقايسه با بازيهاي فيزيكي و سنتي سالم توسط اقشار و گروههاي سني متنوعي در سراسر جهان مورد استفاده قرار مي گيرند كه گروه سني نوجوان به دليل حساسيت بالا در ارضاي احساس كنجكاوي و اقتصادي سني خود و نيز رشد دنياي سايبر در جامعه بيش از هرگروه و طبقه اي با اين نوع بازيها در گير و داراي مشغله فكري است .از سوي ديگر دنياي بازيهاي رايانه اي و فعاليتهاي متأثر از آن با توجه به مشغله هاي فكري اجتماعي و اقتصادي كه خانواده ها دارند و رها شدن

نوجوانان در انتخاب انواع بازيهاي مورد نظرشان مي تواند در حد فوق العاده اي به نسل جوان و حتي جوان را تهديد كرده و با القاي تفكرات و باورهاي نا به هنجار به ذهن آنان فرهنگ جامعه را در آينده با دگرگوني هاي غيرقابل تصوري مواجه نمايد .بازيهاي رايانه اي به دليل در اختيار قراردادن فضاي تجربه مجازي باعث پرورش توانايي هاي ذهني است . معيار اصلي در تعيين اين بازه ها يكساني اثرات موارد نامناسب موجود در محصولات بر مخاطبين كه در يك گروه سني قرار بگيرند اثرات موارد نامناسب بر روي آنها يكسان خواهد بود . پس از مشخص شدن گروه هاي سني و معيارهاي رده بندي ، استخراج چگونگي ارتباط مشخص نمودن اين نكته است كه وجود هر معيار منجربه قرارگرفتن محصول در كدام گروه سني مي گردد .تاريخچه بازيهاي رايانه اي :در اوايل دهه 60ميلادي رايانه وسيله اي خاص و تا حدودي تجملي به شمار مي آمد كه در دسترس همگان نبود . راسل از دانشجويان دانشگاه ام آي تي نخستين بازي رايانه اي را با نام اسپيس وار نوشت كه روي رايانه اي به نام PDP1 كه اندازه اي در حدود يك اتومبيل داشت اجرا مي شد و داستان بازي همان جنگ سفينه ها بود كه شما بايد سفينه طرف مقابل را نابود مي كرديد .بعد از آن شركت آتاري در سال 1972 با «پينگ» ( يك بازي تنيس روي ميز رايانه اي شده ) آغاز شد و سپس هم در نظام سخت افزاري و هم در نظام نرم افزاري شروع به رشد كرد . مهاجمان فضايي       ( كلول و

پاينر2000 ) بازي ديگري كه در سال 1997 در شركت تايتو نوشته شد . شامل عناصر كلاسيك يك بازي رايانه اي بود . پس از آن بازيهاي ويدئويي سير تكاملي خود را طي كردند ولي در 5 سال اخير با پيشرفت هايي كه در سخت افزارهاي ساخت و اجراي بازي ايجاد شده اين محصول جايگاه خود را در جهان پيدا كرده است .چنانچه ميزان درآمد و سود شركت هاي فيلم ساز و بازيهاي رايانه اي را ملاك قرار دهيم به گزارش بسياري از سايتها صنعت بازيهاي رايانه اي از سينما پيشي گرفته است . آمارها نشان مي دهد كه روند توليد بازيهاي رايانه اي به 4-3 هزار بازي در سال مي رسد و با شتاب زياد در جامعه جهاني در حال گسترش است . ( سايت جامع مديريت ، مديريار )در سال 1980 محققان شروع به ارزيابي تأثير پرداختن با بازيهاي رايانه اي – ويدئويي ، در حوزه هاي گوناگون شامل سلامتي ، هماهنگي چشم و دست ، عملكرد مدرسه و آسيب شناسي رواني كردند . نتايج اوليه ارائه شده در يك كنفرانس حمايت شده به وسيله آتاري در سال 1983 بر جنبه هاي مثبت پرداختن به بازيها تأكيد داشت . ( فانك و بوچمن 1996 ) پيدايش بنياد ملي بازيهاي رايانه اي :  مصوبه پانصد و هشتاد و چهارمين جلسه مورخه 31/3/1385 شوراي عالي انقلاب فرهنگي بازيهاي رايانه اي به لحاظ تأثيرگذاري خود در زمينه فرهنگ سازي ، رشد و تكوين شخصيت فرهنگي و علمي و ايفاي نقش هاي آموزشي و كمك آموزشي و همچنين پرنمودن بخشي از اوقات فراغت گروه هاي سني مختلف

جامعه از جايگاه ويژه اي برخوردار مي باشد . بنا به اهميت مزبور ، توجه بيش از پيش به برنامه ريزي براي توليد محصولات فرهنگي جديد ( همچون بازيهاي رايانه اي مناسب ) و اهتمام ويژه به امر نخبگان جهت شناسايي و ساماندهي آنان به منظور بهره گيري بهتر از اين قشر ممتاز از ضرورت بالايي برخوردار است .براساس اين ضرورت بنياد ملي بازيهاي رايانه اي براي برنامه ريزي و حمايت از فعاليت هاي مرتبط در تمامي زمينه هاي فرهنگي ، هنري و فني صنعت بازي هاي ويدئويي و رايانه اي زيرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تأسيس گرديد . هدف از تأسيس بنياد :  تبيين ، تقويت و ترويج مباني فرهنگي و هويت اسلامي – ايراني از طريق اين صنعت با نگاه ويژه به كودكان و نوجوانان .- حمايت كامل از ظرفيت هاي موجود اين صنعت در كشور با رويكرد بومي سازي و تقويت داخلي و حمايت و نظارت بر گسترش فرآيند توليد ، تأمين ، واردات ، آماده سازي ، تكثير و توزيع انواع بازيهاي ويدئويي و رايانه اي .- تلاش در جهت توليد و تأمين دانش فني و نيز امكانات و تجهيزات وابسته به آن در تمامي حوزه ها و قالب متفاوت سخت افزاري و نرم افزاري . وظايف بنياد :  - تهيه و تنظيم راهبردها و سياست ها در زمينه بازيهاي رايانه اي جهت ارائه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي برنامه ريزي و طراحي كلان در زمينه بازيها در ابعاد مختلف تفريحي ، آموزشي و كمك آموزشي .-  استفاده از ظرفيت هاي داخل و خارج از كشور به منظور رشد و

ارتقاء صنعت بازيهاي ويدئويي و رايانه اي  .- تدوين استانداردهاي لازم جهت بررسي كمي و كيفي واردات و صادرات محصولات بازيهاي رايانه اي .- تلاش در راستاي تأمين حقوق مادي و معنوي توليد كنندگان و مصرف كنندگان بازيهاي رايانه اي- برنامه ريزي و حمايت از اجراي دوره هاي آموزشي و پژوهشي مورد نياز با هدف تقويت مباني نظري ، علمي و كاربردي اسلامي و ايراني در حوزه بازيهاي رايانه اي- ايجاد زمينه براي رشد و شكوفايي خلاقيت هاي جوانان در صنعت سرگرمي و بازي- برگزاري ، حمايت ، شركت در همايش ها ، جشنواره ها و بازيهاي ملي ، منطقه اي و جهاني- ايجاد زمينه جهت رقابت هاي علمي ، فني ، فرهنگي و هنري ميان دست اندركاران فعال در صنعت سرگرمي و بازي به منظور ارتقاء و رشد كمي و كيفي اين صنعت- تلاش در جهت توسعه همكاريهاي بين المللي به ويژه با كشورهاي اسلامي در زمينه صنعت بازيهاي رايانه اي ( ويژه نامه ديده بان جوان « بررسي بازيهاي رايانه اي » ) نظام رده بندي بازيهاي رايانه اي در ايران :  اغلب كشورهاي جهان در بحث بازيهاي رايانه اي يك نظام رده بندي متناسب با فرهنگ ، ارزش هاي خود را طراحي كرده اند . در كشور ما نيز به دليل تفاوت هاي زيادي كه با فرهنگ غربي يا فرهنگ آمريكايي و اروپايي از ابعاد ارزشي و مذهبي وجود دارد بيش از هر كشور ديگري چنين نيازي احساس مي شود . با اين حساب از زمستان 86 تا پايان تابستان87 كار عميقي با همكاري 20 كارشناس مطرح كشور در قالب تيمهاي مذهبي

، روان شناسي ، جامعه شنابا اين حساب از زمستان 86 تا پايان تابستان87 كار عميقي با همكاري 20 كارشناس مطرح كشور در قالب تيمهاي مذهبي ، روان شناسي ، جامعه شناسي و رسانه اي آغاز شد كه طي آن نظام ملي رده بندي بازيهاي رايانه اي با عنوان « ESRA » تدوين گرديد .بر همين اساس رده هاي سني بازيهاي رايانه اي در قالب 6 گروه سني به ترتيب بالاي 3 سال ، 7 سال ، 12 سال ، 15 سال ، 18 سال و 25 سال تعيين شد .درحال حاضر نظام هاي معتبر رده بندي بازيهاي رايانه اي در جهان تدوين شده اند كه از جمله آنها مي توان به نظام رده بندي سني ESRB در آمريكا و كانادا ، نظام رده بندي PEGI در اتحاديه اروپا و CSRO در ژاپن اشاره داشت .اما اين نظام ها با وجو برخورداري از دقت بسيار بالا اكثر ارزشهاي جامعه ما را پوشش نمي دهد .  ويژه نامه نوروز 88 روزنامه خراسان « گفتگو با بهروز مينايي رئيس بنياد ملي بازيهاي رايانه اي » ) نگاهي به وضعيت بازي سازي در ايران :  در ايران صنعت بازي سازي هنوز يك صنعت نوپا محسوب مي شود . طبق اعلام بنياد بازيهاي رايانه اي ، تعداد توليدكنندگان داخلي بازيهاي رايانه اي به 30 كشور مي رسد و اين درحالي است كه تعداد بازيهاي رايانه اي توليد شده توسط آنها از مرز 150 اثر گذشته است . شايد بتوان اولين بازي جدي و كامل ساخته شده را همان بازي « رانندگي در شهر تهران » دانست كه به رغم

سرمايه گذاري هنگفتي كه از سوي يك ارگان رسمي  نيروي انتظامي ) بر روي آن انجام شد به موفقيت موردنظر دست يافت . اكثر بازي سازان ايراني از هزينه هاي بالاي ساخت يك بازي گله مي كنند و به تعداد زياد متخصصاني كه بايست بكارگرفته شود .بازار غني ايران و ميليون ها بازي كننده مشتاق ايراني كه نشان داده اند در صورت عرضه بازيهاي با كيفيت داخلي استقبال خوبي هم از آنها مي كنند در كنار اهتمام و علاقه و رقابت روزافزوني كه در ميان بازي سازان ايراني ديده مي شود اين اميد را مي دهد كه در آينده اي نه چندان دور شاهد دوران شكوفايي اين صنعت در ايران و لبريز شدن بازار عناوين خوب داخلي باشيم . معرفي برترين بازيهاي رايانه اي با هويت ايراني :  1 – رانندگي در تهران : اولين مجموعه بازي مبتني بر فناوري ايراني با هدف آموزش و فرهنگ ترافيك در محيط شبيه سازي شده شهر تهران .2 – لطفعلي خان زند : كه در سال 1386 ساخته شده و بعنوان برترين بازي دومين جشنواره رسانه هاي ديجيتال انتخاب شد .3 – مأمور ويژه : در اين بازي ، بازيكن در جايگاه يك مأمور ويژه ، ابتدا خودروي خود را انتخاب مي كند و در مراحل بعدي با كمك اين خودرو به دنبال تعقيب و گريز در مرزهاي شرقي قاچاقچيان را دستگير مي كند .4 – مسابقات خياباني : مسابقات خياباني يك بازي سه بعدي در گونه « ژانر » شبيه سازي اتومبيل راني است كه بازيكن را در نقش يك راننده علاقه مند به مسابقات خياباني قرار

مي دهد و طي اتفاقات و مسابقات متنوع در برخي از نقاط تهران بزرگ او را به يك راننده حرفه اي تبديل مي كند .5 – قطار بازيها : نرم افزار قطار بازيها شامل 8 قسمت و متشكل از بازيهاي مختلفي اعم از مسابقات الاغ سواري ، باغ سحرآميز ، تيراندازي ، گرگم به هوا ، دوتايي ها ، پازل ، نقاشي و كارتون است .6 – فرهنگ ترافيك : بازي دوبعدي فرهنگ ترافيك با نمايي از خيابان هاي اصلي اصفهان در ابعاد مختلف به آموزش مقررات راهنمايي و رانندگي مي پردازد .7 – پايان معصوميت : « ارشك » شخصيت اصلي اين بازي يك مهندس است كه در يك كارخانه پتروشيمي درنزديكي عراق كار مي كند در حاليكه ارشك دوست خود را در حمله هوايي جنگنده هاي عراقي از دست مي دهد تصميم مي گيرد به فرار از چنگ نيروهاي عراقي مي گيرد كه در همين حال با ليلا كه يك باستان شناس است و در جستجوي بناهاي تاريخي ايران است آشنا مي شود و ... اين بازي بعنوان برترين بازي المپيك بازيهاي رايانه اي WCG شناخته شده است و در عين حال موفق به كسب 5 جايزه از نخستين جشنواره رسانه هاي ديجيتال شده است .8 – والفجر 8 : بازي رايانه اي والفجر8 يك بازي استراتژيك برگرفته از 8سال دفاع مقدس در مناطق جنوب ايران است .9 – نجات بندر : اين بازي به بخشي از تايخ ايران در زمان جنگ جهاني دوم و بيان ضرورت دفاع از ميهن مي پردازد .10 – بهشت بازي : شامل يك مجموعه بازي با محتواي

مذهبي و براساس داستانهاي قرآني ، تاريخ ، روايات ، از جمله بازي جنگ خندق است .11 – سفرهاي ايرانگردي پويا و خپل : پويا پسري است كه در آينده مي خواهد بازرگان شود ، به همين دليل به همراه بازرگاني به سفر مي رود ، در اين سفر به دلايلي از قافله جا مي ماند و تنها مي شود . پس تصميم مي گيرد كه به تنهايي سفر خود را به دور ايران ادامه دهد .12 – حسني و لوبيا سحرآميز : اين بازي براساس داستان حسني تنبل ساخته شده است . با اين تفاوت كه حسني اين بازي در ابتداي مسير تغيير و تكامل قرار مي گيرد و با استفاده از سيبهايي كه مادرش در مسير قرار داده است راه تعالي و خود سازي را مي پيمايد . اين بازي دو جايزه را در نخستين جشنواره ملي رسانه هاي ديجيتال از آن خود كرده است .13 – انرژي هسته اي : بازي رايانه اي انرژي هسته اي با عنوان عمليات ويژه يك بازي سه بعدي است كه طي يك عمليات نظامي براي آزادي دانشمندان انرژي هسته اي ايران به تصوير كشيده شده است .14 – عصر پهلوانان يا شاهنامه : اين بازي نخستين بازي رايانه اي در جهان است كه براساس آموزه ها و داستانهاي اساطيري شاهنامه فردوسي ساخته شده است . بازي عصر پهلوانان كه در سال 87 ساخته شده در جشنواره رسانه هاي ديجيتال نيز بعنوان بازي برگزيده انتخاب شده است .15 – سرزمين گمشده : بازي رايانه اي سرزمين گمشده با برداشت از سريال شب هاي برره ساخته شده است

و جريان آن از اين قرار است كه پدر و مادر « اميد » شخصيت اصلي بازي موفق به كشف فرمول غني سازي نخود مي شوند . تأثير بازيهاي رايانه اي بر شخصيت مخاطبين :  الگوهاي انجام بازيهاي رايانه اي در كودك و انتخاب موضوع بازيها به ويژگي شخصيتي بستگي دارد . پس اين احتمال مطرح مي شود كه واكنش هاي رفتاري بازيكنان پس از انجام اين بازيها تا اندازه اي مي تواند تحت تأثير شخصيتهايشان قرار بگيرد تا كنون شواهد مختلفي نشان داده شده است متغيرهاي شخصيتي بر پاسخهاي بزرگسالان به بازيهاي رايانه اي اثر مي گذارد .كودكاني كه وقت و پول بيشتري مصرف بازيهاي رايانه اي مي كنند نيز با لذت بخشي و هيجان انگيز بودن فراوان اين بازيها به طور كامل موافق اند و به طور كلي آنها را بسيار خوشايندتر از هم نشيني با انسانها مي دانند . از سوي ديگر از آنجائيكه كلوپ هاي بازيهاي رايانه اي محلي براي گردآمدن همسالان است . اين بازيها فرصتهايي را براي مشاهده ديگران و آموختن چگونگي رفتارشان فراهم مي كند . اين موقعيتها تنها حاصل خودبازي نيست بلكه محيط اجتماعي اينگونه كلوپها هم عامل مهمي در پديدآوردن چنين تأثيرهايي است .بازيهاي رايانه اي را مي توان به شيوه هاي گوناگون و در چند بعد طبقه بندي كرد . ارائه يك طبقه بندي فراگير و سودمند احتمالاً بايد با تلاش براي شناسايي بعدها و ويژگي هاي اصلي و تمايز دهنده آغاز مي شود . تمايز ميان بازيها را مي توان بر پايه هدف اصلي ، چگونگي انجام و كيفيت موضوعي آنها ايجاد كرد .

در همين راستا مقوله هايي از بازيهاي رايانه اي را كه مي تواند از همه جهات نقش آفريني مثبت نمايد عبارتند از : سرگرميهاي عمومي ( مشتمل بر بازيهايي كه در آنها ماجراي اصلي داستان گونه ، يا به شكل يك بازي جنگ و ويرانگري است ) آموزشي شامل بازيهايي كه در آنها محتوي اصلي مشتمل است بر يادگيري اطلاعاتي تازه يا يادگيري راه هاي تازه كاربر ( اطلاعات ) و ورزشي و غيرخشن ( شامل بازيهايي كه در آنها محور فعاليت اصلي ورزشهايي عاري از مبارزه يا ويرانگري است . عوامل موثر در جذب نوجوانان و جوانان به بازيهاي رايانه اي :  جاذبه دروني بازيهاي رايانه اي براي بازيكنان از چند عامل سرچشمه مي گيرد . برخي از اين عامل ها در خود بازيها وجود دارد حال آنكه بقيه ، ويژگيهاي افراد است كه بازيها را انجام مي دهند . نتايج پژوهش هاي اوليه نشان داده است كه بازيهاي رايانه اي مي تواند واكنش هاي هيجاني گوناگوني را در بازيكن برانگيزد ، شايد واكنش هاي هيجاني ويژه اي بر نوع خاص محتوي و شيوه نمايش رخدادها در بازيهاي رايانه اي وابسته باشد . گرچه به همين سان كساني كه مجموعه ويژگي هاي شخصيتي خاص داند ممكن است داراي زمينه لازم براي نشان دادن واكنش شديد به محتوي و شكل برخي از بازيها باشند . برخي بر اين عقيده اند كه بازيكنان از رايانه براي رهايي از موقعيت هاي تنش زاي رواني بهره مي برند . در اين راستا كاربرد جنبه اي از علاقه آنان را به سرگرميهايي نمايان مي ساخت كه ويژگي تحريك كنندگي

ذهني داشت . از سوي ديگر تعدادي اذعان مي دارند كه پرداختن به بازيهاي رايانه اي پاسخي به كمبودهاي زندگي است .عامل ديگر كه بر اين بازيها اختصاص دارد و آنها را از تلويزيون متمايز مي كند ويژگي تعاملي آنهاست كه بازيكنان با استفاده از آن مي توانند رويدادهاي بازي را به مهار خود درآورند . به دليل جاذبه متنوعي كه براي اين محصولات وجود دارد مجموعه اي گوناگون ، اين بازيها را در بر مي گرفت . بازيهاي سبك كلوپي كه در آنها تأكيد بر هماهنگي چشم و دست است . بازيهاي ايفاي نقش كه در تصوير و صدا را به مضموني ماجراجويانه مي افزايد و بازيهاي شبيه سازي كه بازيكنان در آنها به رشد و تكامل سيستمها از شهرها گرفته تا كهكشان ها نظارت دارند تا از اين رهگذر شكل زندگي را تغيير دهند .شواهد و اطلاعات گردآوري شده دال بر آنند كه كلوپ ها و گيم نت ها ، حاوي عملكردهاي منفي نيز هستند . مواردي مانند شرط بندي و قماربازي ها ، سيگار كشيدن ، رد و بدل شدن فحش و ناسزا بين كاربران ، دزدي پول ، رد و بدل شدن فيلمها و سي دي هاي نامناسب ، وجود مشروبات الكلي ، مواد مخدر و ... از جمله مسائلي هستند كه در فضاي كلوپها و گيم نتهاي شهرهاي مختلف ايران قابل مشاهده اند . ( قسمتي از مقاله دكتر علي بني اسدي – با عنوان تأثير بازيهاي رايانه اي بر شخصيت كودكان و نوجوانان )  نقش والدين در استفاده صحيح فرزندان از بازيهاي رايانه اي :  واقعيت آن است كه

بازيهاي رايانه اي به عنوان يكي از پديده هاي جديد دانش بشري همچون ديگر ساخته هاي بشر دو لبه تيغ دارد . يك لبه آن استفاده صحيح و به كارگيري آنها در جهت رشد و تعالي است و لبه ديگر آن استفاده غلط و به كارگيري بازيهايي است كه از جنبه هاي مختلف با روحيات فرد يا ارزشهاي فرهنگي و خانوادگي او در تضاد است .در حال حاضر يكي از مشكلاتي كه اغلب خانواده ها با آن دست به گريبان هستند ، آشنايي نداشتن با جنبه هاي مثبت و منفي بازيهاي رايانه اي است حال آنكه اگر شناخت كافي در اين زمينه وجود داشته باشد خواهيم ديد كه بازيهاي رايانه اي به همين اندازه كه مي تواند تأثيرات ماندگاري بر رشد و تكوين شخصيت افراد داشته باشد داشته باشد به همان اندازه نيز در صورت انتخاب نادرست بازي قادر است اثرات مخرب و نامطلوبي برجاي بگذارد .يكي از مسئوليتهاي والدين در زمينه كنترل زمان بندي انجام بازيها ، تهيه بازيهاي متناسب با سن فرزندان ، نظارت آشكار بر گيم نتها يا شبه گيم نتها مي باشد . بي توجهي خانواده ها و عدم شناسايي والدين با محتواي بازيهاي و همچنين سوءاستفاده برخي از عرضه كنندگان بازيها از نبود قوه نظارتي و استقبال بازي خورها از اينگونه بازيها، همه و همه دست به دست هم مي دهند تا كودك و نوجوان و حتي جوان را به سمت و سوي ناهنجاري بكشانند .هريك از افراد جامعه همزمان با شكل گيري روحيه و تيپ فكري با هنجارها و ناهنجاريها آشنا مي شود نقش هريك از اركان جامعه از

جمله خانواده و مدرسه در رشد و تكامل تيپ فكري افراد غيرقابل انكار است ، از اين رو غفلت از وظايف خود گناهي نابخشودني است . روان شناسان در بحث شكل گيري شخصيت رفتاري و گفتاري افراد به نقش ابزارهايي چون تلويزيون ، كتاب و مطبوعات تأكيد دارند و اكنون با شكل گيري دنياي پيچيده بازيهاي رايانه اي هشدارها درباره آسيب پذيري شخصيت بچه ها و تأثيرگذاري آن بر جامعه شدت يافته است . ( روزنامه كيهان ، چهارشنبه 29 شهريور 1385 ) اثرات منفي بازيهاي رايانه اي :  رايانه و اينترنت مانند هر پديده اجتماعي ديگر برخي پيامدهاي رواني – اجتماعي را در پي دارد القاء خشونت و پرخاشگري ، القاي برخي ارزشهاي فرهنگي خاص و القائات سياسي و عقيدتي و به همين ترتيب وابستگي رفتاري كه به رايانه و اينترنت پديد مي آيد .وابستگي رفتاري به اينترنت و رايانه صرف نظر از اينكه آن را يك بيماري ، آسيب رواني يا معضل اجتماعي بدانيم پديده اي است مزمن ، فراگير و عود كننده كه به صدمات جدي جسماني ، مالي و خانوادگي و اجتماعي و رواني همراه است . شخص وابسته به متعاقب وابستگي به آن دچار افت جدي در كاركردهاي فردي و اجتماعي مي گردد .وابستگي تكنولوژي به عنوان وابستگي غيرشيميايي كه شامل تعامل انسان و دستگاه است تعريف كرد . اين وابستگي ممكن است انفعالي مثل تماشاي تلويزيون يا فعال ( اينترنت و بازيهاي رايانه اي ) باشد .  ( گريفيتز 1998 ) وابستگي رفتاري به اينترنت و رايانه : الگوي غير انطباقي استفاده از اينترنت و رايانه كه موجب تخريب

و ناراحتي قابل ملاحظه از نظر باليني مي شود و با ويژگي هاي زير تعيين مي گردد .الف ) هزينه روزافزون براي اينترنت و موضوعات مربوط به آن .ب ) احساس هيجانهاي ناخوشايندج ) قابليت تحمل و عادت كردن به اثراتد ) افكار و رفتاري مشكل زا ( اميدوار – صارمي 1381 )اينترنت و رايانه فعاليتهاي متنوع بسياري دارد و اين طور به نظر مي رسد كه بعضي از جنبه ها نسبت به جنبه هاي ديگر حالت وابستگي رفتاري بيشتري دارند . ( يانگ 1999 )بازيهاي رايانه اي و ويدئويي فرصتهايي را براي يادگيري مشاهده اي فراهم مي آورد . افزون بر اينكه برخلاف حالت فعل پذير تماشاي تلويزيون بازيهاي الكترونيكي ، جنبه فعال بودن را اضافه كرده اند كه اثر پرداختن به بازيها را تشديد مي كند . ( فانك و بوچمن 1996 )بازيهاي رايانه اي  به وسعت فراوان توأم با هيجان هاي شديد هستند و از سوي ديگر مولفه هاي هيجاني اكثر بازيهاي رايانه اي ، هيجانهايي نظير پرخاشگري ، خصومت و خشم است ( مهرابيان و ويكسن 1986 ) آسيبهاي جسماني :  استفاده افراطي از بازيهاي رايانه اي مي تواند به بروز آسيبهاي چشمي منجر شود . درواقع در زمان استفاده از بازيهاي رايانه اي بي توجهي به اصول پزشكي و رعايت نكردن يكسري استانداردها مي تواند آسيبهاي گوناگون جسماني در پي داشته باشد كه عمده آنها عبارتند از : آسيبهاي چشمي ، اسكلتي ، عوارض سيستم اعصاب مركزي و واكنش هاي قلبي و عروقي ، تغيير در سوخت و ساز بدن ، چاقي ناشي از كم تحركي ، آسيبهاي پوستي ،

خستگي مزمن و عوارض گوارشي  آسيبهاي رواني و تربيتي :  از آنجا كه در بسياري از بازيهاي رايانه اي نامناسب محور بازي خشونت آميز است و فرد بايد براي رسيدن به مراحل بعدي دائم با نيروي دشمن در جنگ باشد ، استمرار انجام اين بازيها كودك را پرخاشگر و ستيزه جو بار مي آورد . انزوا طلبي :سپري كردن ساعتهاي متمادي براي بازي با رايانه سبب جدا شدن و انزوا افراد از محيط و وارد آمدن آسيب به روابط اجتماعي و خانوادگي فرد مي شود و تبع آن مشكلات رواني و اجتماعي متعددي براي فرد ايجاد خواهد شد .  ارائه اصول غيراخلاقي :  ارائه شخصيت هايي با ويژگيهاي ضداخلاقي و پوشش هاي نامناسب در كنار منزوي شدن نوجوانان مي تواند سبب نهادينه شدن ارزشهاي منفي اخلاقي شود . هويتهايي كه در برخي از اين بازيها از زن و مرد به نمايش گذاشته مي شود خالي از عاطفه ، خشن و ستيزه جوست . القائات سياسي و فرهنگي :  دنياي مجازي نزديك به واقعيت كه در اين بازيها به تصوير كشيده مي شود به قدري جذاب است كه مخاطب تحت تأثير تمام باورهايي قرار مي گيرد كه طراحان اين بازي به او القا مي كنند . از ابتداي شكل گيري بازيهاي ويدئويي و رايانه اي القائات سياسي و فرهنگي جزء جدائي ناپذير در بسياري از اين بازيها بوده است . ( ويژه نامه روزنامه خراسان ، نوروز 88 )از آنجائيكه در سال تحصيلي معمولاً كودكان به طور متوسط روزي 5 تا 6 ساعت وقت خود را به مدرسه و درس خواندن اختصاص مي دهند اين در

حالي است كه بعد از اين مدت مغز بايد استراحتي داشته باشد تا بتواند اطلاعات بعدي را دريافت كند اما كودكان گاهي در زماني كه وقت استراحت آنهاست در حال انجام اين بازيها هستند . در اين زمان مغز آمادگي لازم را براي فعاليتهاي بعدي خود را از دست مي دهد و خستگي جسم باقي مي ماند و حجم عظيمي از اطلاعاتي كه مي تواند وارد مغز شود و كارايي داشته باشد حذف مي شود . مغز نيز عادت مي كند كه به آن قسمت از اطلاعات كاري نداشته باشد و به جاي صد در صد استفاده از اطلاعات در نهايت 30 تا 40 درصد بيشتر استفادهنمي كند و اين مسأله ضرر بسياري به حجم اطلاعاتي مغز كودك وارد مي كند . ( روزنامه شهرآراء . سال اول . شماره 61 )  كاربردهاي مثبت بازيهاي رايانه اي :  تاكنون پژوهش هاي مختلفي درخصوص اثرات بازيهاي رايانه اي انجام شده است . نتايج اين پژوهش ها گرچه عمدتاً به اثرات منفي بازيهاي رايانه اي اشاره دارد ، ليكن برخي نتايج نيز حاكي از اثرات مثبت اين بازيها بر روي كودكان و نوجوانان از جنبه هاي مختلف مي باشد . در عين حال بايد اذعان داشت كه برخي از مطالعات انجام شده وجود آثارمنفي بازيهاي رايانه اي را به صورت جدي زير سوال برده و وجود اينگونه آثار را قابل ترديد مي دانند . كسانيكه به اثرات مثبت بازيهاي رايانه اي معتقدند بيشتر بر اثرات آموزشي آن تأكيد دارند . از اين رويكرد رايانه ها به دليل ويژگي هاي سمعي و بصري و نيز امكان تعامل ميان

بازيكن و بازي مي تواند نقش مهمي در آموزش و انتقال مطالب ايفا نمايند .اثرات آموزشي :  با وجود اينكه بسياري از خانواده ها تصور مي كنند بازي با رايانه باعث مي شود كه زمان زيادي از اوقات كودكان بدان اختصاص يافته و در نتيجه منجر به افت تحصيلي آنها شود . ليكن برخي پژوهش هاي انجام شده به اثرات مثبت اينگونه بازيها بر روي ميزان يادگيري كودكان و نوجوانان پرداخته اند و ضمن آن تأثير بازيهاي رايانه اي را بر روي افت تحصيلي رد كرده اند .متخصصان دريافته اند كه مي توان از نرم افزارهاي مختلف به عنوان عاملي جهت انجام كارهاي گروهي ، راهنماي كلاسي و مشاوره اي براي معلمان به منظور تهيه برنامه درسي و چگونگي مديريت كلاس استفاده كرد . بازيهاي ويدئويي و رايانه اي ممكن است منافعي داشته باشند كه در شيوه هاي ديگر آموزشي وجود نداشته باشد . مثلاً توان انتخاب راه حل ها در يك بازي خيالي به دانش آموزان اين امكان را مي دهد كه در محيطي نسبتاً ايمن حل مسئله را تجربه كنند . 1 – آموزش درسها :  نرم افزارهاي مناسب و با كيفيت توانايي تحولي دانش آموزان را تقويت مي كنند و اين در حالي است كه از روشهاي جالب توجه ، طنزگونه ، دلچسب ، كه كودكان از طريق آن بهتر ياد مي گيرند استفاده مي كنند . 2 – آموزشهاي دانشگاهي و نظامي ( شبيه سازي ) : به نظر مي رسد بازيهاي شبيه سازي يك شيوه پذيرفته شده جهاني براي آموزش باشد . بازيهاي رايانه اي روشي را ارائه مي كنند

كه در آن دانش آموزان وارد دنياهاي كوچك سه بعدي مي شوند . در اين دنياها دانش آموزان در يك محدوده خاص مطالعه نمي كنند بلكه تبديل به بخشي از سناريو مي گردند . بدين ترتيب در آنها انگيزه و شوق به وجود مي آيد . تفاوت دنياهاي كوچك با شبيه سازي در آن است كه در دنياهاي كوچك محدوده ساده اي به فرد ارائه مي شود كه مي تواند شكل آن را تغيير داده و به تحقيق روي ايده هاي پيچيده بپردازد . 3 – ارائه خدمات مشاوره اي :  از ديگر كاربردهاي بازيهاي رايانه اي استفاده از آنها براي خدمات مشاوره اي مي باشد كه بخش عمده اين مشاوره در مدارس انجام مي پذيرد . در مناطق مختلف مشاوران در حال مشاوره با آموزگاران هستند تا بتوانند از طريق فعاليتهاي زنده رايانه اي و پست الكترونيكي بين جوانان در معرض خطر و شهروندان مسن تر ارتباط نسلي برقرار كنند . 4 – آشنايي با عملكرد برخي نهادها و سازمانها :  در كنار ساير توان منديهايي كه بازيهاي رايانه اي از آنها برخوردارند مي توان به بازيهايي اشاره نمود كه كودكان از طريق آنها مي توانند با عملكرد برخي از نهادها و سازمانها آشنا شوند . 5 – افزايش خلاقيت :  از ديگر اثرات مثبت بازيهاي رايانه اي افزايش خلاقيت مي باشد . به طور كلي ساختار برخي از بازيها به گونه اي است كه كودكان ناگزيرند براي دستيابي به موفقيت از شيوه هاي مبتكرانه سود جويند و اين امر باعث افزايش قوه خلاقيت آنها مي گردد . كودك در حين بازي تلاش مي

نمايد با بهره گيري از توانائي هاي فكري خود روشهايي را انتخاب نمايد كه او را سريعتر به راه حل نهايي هدايت نمايد .برخي شواهد نشان مي دهد كه مهارتهاي مهمي مي توانند از طريق بازيهاي ويدئويي ايجاد تقويت و ساخته و پرداخته شوند . مثلاً بازي ويدئويي باعث مي شود تا نمرات كودكان و نوجوانان در تصويرسازي فضايي افزايش مي يابد . 6 – تقويت قوه ادراك :  پيچيدگي هاي ذهني باعث مي شود كودك با بكارگيري توانايي هاي فكري خود بكوشد به رموز بازيها پي برد و تلاش نمايد حركات ساير رقبا را در طي بازي پيش بيني نموده و عكس العمل مناسبي براي مقابله با آن بيابد . اين امر تنها زماني امكان پذير است كه بازيكن از قدرت درك بالايي برخوردار باشد . برخي از بازيها به كودك امكان مي دهند تا عقايد و تخيلات خود را بيان كرده و يا با اين روشهاي از پيش تعيين شده ، پاسخهايي خلاق به سوالات بدهد . اثرات جسماني :  بازيهاي رايانه اي داراي اثرات مثبت جسماني نيز مي باشند . اين اثرات عبارتند از :  1 – افزايش مهارتهاي عضلاني : كودكان در هنگام انجام بازيهاي رايانه اي ممكن است از موشواره ، جوي استيك و يا كيبورد استفاده كنند . استفاده از هر يك از اين وسايل باعث افزايش مهارتهاي عضلاني دست آنان براي انجام كارها مي گردد . زيرا كودك به هنگام استفاده از اين وسايل بايد در مدت زماني معين حركات سريعي را انجام دهد و درغير اينصورت امتياز لازم را كسب نخواهد كرد . 2 – ايجاد هماهنگي

بين چشمها و دستها : بهبود عملكرد ادراكي – حركتي شامل : دريافت ، يكپارچه نمودن و سازمان دادن محركهاي حسي مي باشد . كه اجازه برنامه ريزي و اجراي حركتهاي هدفمند را به فرد مي دهد ( ويليام سون 1987 ) عملكرد ادراكي – حركتي شامل عملكرد دامنه وسيعي از مهارتها شامل : مهارتهاي حركتي – چشمي ( براي مثال : ثبات ديداري . رديابي ديداري ، جستجوي ديداري ) مهارتهاي ادراك ديداري – مهارتهاي ديداري – حركتي و مهارتهاي حركتي ظريف را در بر مي گيريد . اثرات رواني :  1 – تخليه هيجاني : با وجود اينكه بسياري از والدين و كارشناسان انجام بسياري از بازيهاي ويدئويي را بدليل ايجاد هيجانهاي كاذب و پيامدهاي ناگوار اين هيجانات منع مي كنند ليكن رويكردهايي نيز اينگونه بازيها را مشابه فيلمهاي تلويزيوني دانسته و معتقدند بازيكنان نيز مانند بينندگان تلويزيون و سينما كاملاً متوجه غير واقعي بودن اين فيلمها مي باشند . آنان معتقدند اگر روزنامه ها مربوط به رايانه را بخوانند احتمالاً به اين خط تكراري بر مي خوريد كه من بازيهاي ويدئويي خشونت آميز بازي مي كنم ولي بعد از آن دلم نمي خواهد كسي را بكشم . اين امر بدان علت است كه همه مي دانند قتل از لحاظ اخلاقي توبيخ مي شود . اما از لحاظ استراتژيكي براي دفاع شخصي و يا براي كشتن يك دشمن بزرگتر قابل توجيه است . 2 – ايجاد اعتماد به نفس : نتايج برخي پژوهشها نشان داده است نوجواناني كه در ساير زمينه ها نسبت به وجود لياقت و شايستگي در خود دچار ترديد هستند

از طريق بازي مستمر و پيشرفتي كه در طول زمان بدست مي آورد از اين حس رهايي مي يابند . 3 – افزايش برون گرايي : تعاملات مدام با شخصيتهاي مختلف در بازيها باعث افزايش ارتباطات و برون گرايي كودكان مي گردند . زيرا آنان به نوعي اين ارتباط را از دنياي مجازي به دنياي واقعي مي كشانند . اثرات درماني :  1 – ترميم عضلات تنفسي : در برخي از بازيهاي ويدئويي بازيكن با استفاده از دم و بازدم خويش بايد بازي را انجام دهد .اين امر مي تواند ماهيچه هاي عضلاني سيستم تنفسي او را تقويت نمايد  .2 – كاهش درد و اضطراب كودكان بيمار : برخي از پزشكان از بازيهاي رايانه اي به عنوان يك شيوه درماني نوين استفاده مي كنند اين بازي مي تواند در كاهش تبعات درد شيمي درماني در كودكان مبتلابه سرطان موثر باشد زيرا بسياري از كودكان از طريق شيمي درماني تحت معالجه قرار مي گيرد كه يكي از عوارض شيمي درماني تهوع شديد است . بررسي ها نشان داده است ميزان تهوع كودكاني كه از پس از شيمي درماني به بازي رايانه اي مي پردازد بسيار كمتر از كودكاني است كه بازي مي كنند .3 – كاهش اختلالات مغزي و فزون كنشي : نتايج برخي پژوهش ها نشان مي دهد كه بازيهاي ويدئويي باعث تحريك مغز مي شوند بنابراين افرادي كه در مغزشان آسيبي وجود دارد مي توانند از بازيهاي ويدئويي براي افزايش تحريك ناحيه آسيب ديده استفاده كنند .4 – كاهش اختلالات تكلمي : پژوهشگران براي آموزش سرعت گفتار ، نرم افزاري تهيه و ارائه كرده

اند كه اولا براي تمامي گروه هاي سني كه قادر به خواندن نيستند جذابيت دارد . ثانياً بازيگران با پسخوراند شنوايي و بينايي كه در جريان بازي بدان ها ارائه مي گردد مي توانند سرعت گفتارشان را متعادل كرده .5 – كاهش اختلالات حواس : در يك آزمايش براي درمان كودكاني كه دچار اختلال حواس بودند از تي وي گيم كه يكي از وسايل انجام بازيهاي ويدئويي است استفاده كردند كه بسيار موثر بوده است و به كودكان تمركز قابل توجهي داده است . همچنين نتايج آن با شيوه درمان دارويي بسيارمتفاوت بوده است . يعني بدون عوارض جانبي در طول زمان 6 ماه پژوهشگران توانستند كودكي را كه بسيار بي توجهي داشت و بي قرار بوده ، آرام بنشانند و ساعتها او را در آرامش نگهدارند و مهمتر اينكه او را براي دريافت آموزش عادت دهند . اثرات اجتماعي :  رايانه و فناوري وابسته از جمله بازيها مي توانند تعاملات اجتماعي را در خانه تسهيل نمايند از آنجا كه استفاده از رايانه در براخي از آموزشها نياز به فرصتهايي باي مداخله و نفوذديگران فراهم مي كند باعث مي شود كه تعاملات اجتماعي در اين مداخلات اتفاق افتد . جنبه ديگر اينكه رايانه ممكن است تعاملات اجتماعي با افراد بيرون از خانه ، از طريق پست الكترونيكي و اينترنت افزايش دهد . افزايش روابط اجتماعي :  اگرچه انجام بازيهاي رايانه اي به عنوان فعاليت تفريحي به تنهايي توصيف شده است و تحقيقات روي اثرات بازي ويدئويي روي تصوير قالبي شده فعاليت ها به تنهايي متمركز شده است اما واقعيت اين است كه انجام بازيهاي ويدئويي

تعاملات اجتماعي را نيز برمي گيرد كه ناديده گرفته شده است . ( ديده بان جوان بهمن 87 ) نتيجه گيري: از آنجايي كه بازي هاي رايانه اي به پر مصرف ترين و مهم ترين ابزار سرگرمي در جهان تبديل شده است كودكان و نوجوانان بي شماري در جهان ،روزانه زمان قابل توجهي را براي بازي كردن مصرف ميكنندوكشور ما نيز از اين موضوع مستثني نمي باشد وهمان گونه كه بازيهاي رايانه اي باعث رشد خلاقيت و مهارت هاي عملي در كاربران مي شوداثرات مخربي نيز به همراه دارد بنابر اين ضروري است با نگاهي دقيق و تيز بينانه به موضوع بنگريم كه از جمله ميتوان به نظارت مستمر بر مديريت گيم نت هاو كلوپ ها در جهت جلو گيري از رشد بي رويه و نا متناسب آنها ،برنامه ريزي دقيق ومنظم براي پر كردن اوقات فراغت كه يكي از مهمترين وظايف سازمان هاي فرهنگي است و مديران اين سازمان ها وظيفه مهمي را در جهت دهي برنامه هاو برنامه ريزي براي تدوين برنامه فراغتي داراي جذابيت براي نوجوانان بر عهده دارند.تدوين برنامه هاي بومي و متناسب با ارزش هاي اسلامي –ايراني  گام مهمي در عدم استقبال نوجوانان ،جوانان از برنامه هاي نا متناسب مي باشد.دقت و توجه والدين در مورد انتخاب بازي هاي رايا نه اي ،متناسب با سن فرزندان و نحوه كنترل و مراقبت غير مستقيم فرزندان  در خصوص رفت و آمد در بيرون از خانه بايد مد نظر قرار گيرد. منابع و ماخذ: 1-اميدوار،احمد –صارمي ،علي اكبر 1381،اعتياد به اينترنت،اتشارات تمرين ،مشهد. 2-پژوهش دكتر علي بني اسدي  با عنوان (تا ثير بازي

هاي رايا نه اي بر شخصيت كودكان و نوجوانان). 3-ويژه نامه ديده بان جوان (ويژه بازي هاي رايا نه اي )بهمن 87موسسه خدمات مشاوره اي جوانان و پژوهش هاي اجتماعي آستان قدس. 4-مصاحبه با آقاي دكتر بهروز مينايي رييس بنياد ملي بازي هاي رايانه اي. 5-روزنامه كيهان ،چهارشنبه 29شهريور 85 6-روزنامه شهرارا شماره 61 7-سايت جامع مديريت (مدير يار)

modiryar . com www.farsnews.com8 9.buchman.d.funk.1996 childrenes tim commit ment and geme preference. 10.Griffiths M.D.Hunt.N1998 Depende nce  on computer games by adolescents11.Young 1999 internet addion sym ptoms evalua tion and treatment inlvande creek jakson. گردآورندگان: مرتضي اسكافي (رئيس هيات مديره اتحاديه محصولات فرهنگي) (رئيس هيات مديره شركت دهكده سرگرمي هاي پارسه) مهين كوشك آباد (كارشناس مطالعات خانواده)

چنين رابطه مثبتي را در كشورهاي در حال توسعه نيز تاييد مي كنند. هدف از اين مقاله، بررسي سمت و سوي عرضه فناوريهاي اطلاعات و ارتباطات در كشورهاي آسيايي و اروپايي و نقش آن  بر بهره وري اقتصادي اين دو گروه كشورها مي باشد. كلمات كليدي:فناوريهاي اطلاعات و ارتباطات، بهره وري، اقتصاد، كشورهاي اروپايي، كشورهاي آسيايي.1- فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات و بهره وري اقتصادي"فن آوري هاي اطلاعات و ارتباطات" (ICT)، از تلفيق سه حوزه "اطلاعات" (Information)، "كامپيوتر" (Computer) و "ارتباطات" (Communication) پديد آمده است. بخش كامپيوتر، به عنوان سخت افزار و تأمين كننده تجهيزات و ادوات لازم، داده ها و اطلاعات، به عنوان مواد اوليه در درون شبكه عمل مي كنند و ارتباطات مخابراتي، وظيفه برقراري ارتباط بين دو بخش ديگر را برعهده دارد.  (Dedrick, 2001, P 15)براساس طبقه بندي صنعتي استانداردهاي بين المللي، بخش تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات، بصورت زير طبقه بندي مي شود:توليد ماشين آلات اداري و حسابگرتوليد تجهيزات راديو، تلويزيون، وسايل ارتباط راه دور و قطعاتتوليد تجهيزات الكترونيكانتقال دهنده هاي راديويي و تلويزيونيگيرنده هاي راديويي، تلويزيوني، ضبط صوت، ويدئو و قطعات مربوطهپست و ارتباطات راه دوركامپيوتر، سخت افزار، نرم افزار و صنايع وابسته به آن (بختياري، 1380، ص11).بسياري از اقتصاددانان كه در قالب بهره وري مشغول به تحصيل هستند، فناوري اطلاعات و ارتباطات را به عنوان هسته اصلي تغييرات فني زمان حاضر مي دانند و سعي در كمي كردن اثر آن دارند (Pahjola, 2001, p 17).در بعضي تعاريف، اقتصاد جديد با دو مؤلفه مشخص مي شود: يكي جهاني شدن كه در جهت قانون زدايي، تجمع بازارهاي جهاني در زمينه كالاها، نيروي كار و سرمايه و افزايش رقابت است و ديگري انقلاب تكنولوژي بر پايه فناوري اطلاعات و ارتباطات همه

منظوره، كه موجب افزايش رشد اقتصادي و بهره وري شود. در تعاريف اخير، اقتصاد جديد، اقتصادي است كه با استفاده از توليد و بكارگيري محصولات و خدمات فناوري اطلاعات و ارتباطات از رشد بالاي توليد و بهره وري برخوردار باشد (Barro and et al, 1998, p 22).در كنار آ مريكا، در بعضي از كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه، توليد و بكارگيري فناوري اطلاعات و ارتباطات موجب افزايش بهره وري و رشد اقتصادي شده است و از بين كشورهاي توسعه يافته مي توان به استراليا، سوئد، فنلاند و ايرلند اشاره كرد كه به جهت توليد فناوري اطلاعات و ارتباطات بهره مند شده اند.در حال حاضر، فناوري اطلاعات و ارتباطات، جزء اصلي اقتصادهاي توسعه يافته بشمار مي آيد.جريان فن آوري در فرآيندهاي مختلف اقتصادي مؤثر است، به گونه اي كه  اين فناوريها، از لحاظ اقتصادي و در كنار عوامل توليد، منجر به كاهش هزينه ها و افزايش بهره وري در توليد و نهايتاً افزايش رشد اقتصادي در كشورهاي توسعه يافته گرديد و به دنبال آن با اندكي تأخير، اين تأثير در برخي از كشورهاي در حال توسعه نيز مشاهده شده است (Jorgenson and siroth, 2000, p 121).در جريان رشد اقتصادي، تغييرات تكنولوژيك نقش مهمي ايفا مي كنند. تغييرات تكنولوژيك در پيوند با تحول روشهاي توليد است كه منبعث از نوآوري و استفاده از روشهاي نوين در توليد مي باشد. تغييرات تكنولوژيك سبب افزايش بهره وري كار، بازدهي سرمايه و ساير عوامل توليد مي شود. "كورنتس" (Cornets) پنج روند مجزا در رشد تكنولوژيك و اثر آن بر رشد اقتصادي نوين مشاهده كرده است. اين پنج روند، عبارتنداز: كشف علمي و يا افزايش دانش هاي فني، اختراع، نوآوري، بهبود در تكنيك كه معمولاً گسترش

يك اختراع خود به خود با بهبود نسبي همراه خواهد بود (قره باغبان، 1372، ص24).به طوركلي، در دهه 1990، تحول بسيار مهمي با عنوان «انقلاب فن آوري اطلاعات و ارتباطات»، در صحنه اقتصاد اتفاق افتاده است كه در واقع، پايه اقتصاد جديد را تشكيل داده و بر رشد اقتصادي آمريكا و برخي كشورهاي ديگر تأثير بسزايي گذاشته است. در مركز اين تحول اطلاعاتي، شبه رساناها يا نيمه هادي ها، قرار داشت كه منجر به كاهش سريع قيمت نيمه هادي ها شد و نيمه هادي هاي ارزان، اجازه گسترش سريع در توليد كامپيوترها و وسايل ارتباطي را داده و در نهايت، قيمت ها در ساير فعاليتهاي اقتصادي را بشدت كاهش دادند. كاهش سريع قيمت كالاها كه از "فن آوري اطلاعات و ارتباطات" (ICT) بهره مند بودند، باعث انجام سرمايه گذاري فوق العاده در اين كالاها شده و منجر به تعميق سرمايه و تغيير در سازماندهي توليد ساير كالاها در اقتصاد شد و افزايش رشد بهره وري و توليد را به ارمغان آورد.افزايش بهره وري، به دليل تأثير فن آوري اطلاعات در سه محور كلي تأثير مي گذارد: اول، تغييرات فن آوري باعث رشد در بخش نوآور مي شود. دوم، كاهش قيمت وسايل توليدي جديد توسط بخش هاي نوآور اقتصاد، باعث تعميق سرمايه در اقتصاد در مقياس وسيع شده و درنهايت، باعث سازماندهي دوباره توليد براي كالاهاي سرمايه اي در قالب فن آوري هاي جديد مي شود. (Jorgenson and Stiroh,1967,p 11)كاهش قيمت محصولات ICT نيز، از دو روش باعث به كارگيري فن آوري اطلاعات در فعاليتها مي شود. اول، كاهش قيمت، باعث كاهش هزينه خريد وسايل ICT مي گردد. دوم، اين كاهش نرخ ، منجر به افزايش به كارگيري از اين وسايل مي شود و چون توليد كنندگان به دنبال

حداكثر سازي سود خود هستند؛ بنابراين در پاسخ به كاهش قيمت وسايل ICT، اقدام به جانشين كردن وسايل و تجهيزات ICT به جاي ساير نهاده ها در فرآيند توليد خود به عنوان يك نهاده مي كنند. (Jorgenson and siroth, 2000, p 125).افزايش توان و سرعت "توليد اطلاعات" (Information Produce)، ارزان شدن نسبي قيمت سخت افزار و نرم افزار و رواج استفاده از سيستم هاي مكانيزه، باعث بوجود آمدن نظام هاي اطلاعاتي بهينه و دسترسي سريع و آسان به اطلاعات، امكان انجام محاسبات و مبادله داده ها با سرعت بسيار بالا و در پهنه جغرافيايي وسيع تر و دسترسي مشترك و همزمان به منابع اطلاعاتي شده است. اين تحولات، باعث ايجاد تغييرات اساسي در نحوه كسب و كار از جمله پديد آمدن "تجارت الكترونيكي" (Electeronic Commerce) و تجارت هاي مرتبط با فن آوري اطلاعات و ارتباطات و صنايع مربوط شده است. در اين شرايط، نه تنها هزينه توليد بنگاههاي اقتصادي كاهش مي يابد بلكه افزايش كارآيي تجاري و انجام مبادلات به روشهاي الكترونيكي باعث افزايش ارزش افزوده و سود بنگاهها شده است.وجود انگيزه هاي مضاعف در خصوص كاهش هزينه ها، افزايش درآمدها و ارتقاء بهره وري، سبب مي شود كه بنگاهها، سودهاي بدست آمده را به سرمايه گذاري تبديل كنند. اين موضوع در كنار ايجاد صنايع توليدي و خدماتي جديد در اقتصاد، مي تواند فرصتهاي شغلي جديدي را در اقتصاد بوجود آورد (Jorgenson and siroth , 2000, p 152). بنابراين، فن آوري اطلاعات و ارتباطات مي تواند به عنوان فعال كننده و محرك بخش هاي ديگر عمل نمايد. اين پديده با تغييري كه در سازمان توليد از طريق خودكارسازي فرآيندهاي توليد و كارآمد سازي آنها و تحول در مباني تصميم گيري و ارتباطات و نهايتاً

ايجاد روحيه نوآوري بوجود مي آورد، مي تواند مزايايي را به شرح زير ايجاد كند:- ارائه توليدات مشابه با هزينه تمام شده كمتر- افزايش سطح توليدات با هزينه هاي يكسان- افزايش سرعت در تهيه و تدارك عوامل توليد و نيز عرضه محصولات بدون نياز به افزايش هزينه (بختياري، 1380، ص 131).ايجاد مزاياي فوق الذكر، مي تواند تأثير شگرفي در افزايش توليد، سود، سرمايه گذاري و اشتغال داشته باشد.از ابتداي ورود اصطلاح بهره وري به ادبيات اقتصادي بيش از يك قرن مي گذرد. با وجود اينكه از آن زمان به بعد مطالب جديدي به آن اضافه شده است، ليكن تاكنون تعريف دقيق و جامعي از اين واژه توسط علماي علم اقتصاد مطرح نگرديده است. از اوايل قرن بيستم، اقتصاددانان به اين واژه، مفهوم ديگري دادند. "آلبرت آنتاليون" (Albert Antalion) در سال 1911 بهره وري را به مفهوم امروزي آن به كار برده است. به عقيده وي، بهره وري به مفهوم رابطه بين حجم توليد و مدتي معين و حجم كل عوامل توليد است (بخشعلي، 1375، ص 129)."سازمان همكاري و توسعه اقتصادي" (OECO)، مفهوم بهره وري را مساوي نسبت خروجي توليد به يكي از عوامل توليد دانسته است. "سازمان بين المللي كار" (ILO)، بهره وري را به اين صورت تعريف كرده است كه كالاها در نتيجه چهار عامل زمين، سرمايه، نيروي كار و مديريت توليد مي شوند. در متون اقتصادي، معمولاً رابطه بازده توليد با يكي از اين عوامل به مفهوم بهره وري است. (بخشعلي، 1375، ص131) مي توان بهره وري را رابطه بين "ستانده هاي" (Output) ناشي از توليد كالاها و خدمات و "داده هاي" (Input) مربوط به همان ستانده ها دانست. از اين رو بهره وري را استفاده مؤثر از نيروي كار، سرمايه، زمين، مواد،

انرژي و اطلاعات در فرآيند توليد كالاها و خدمات مي توان تعريف كرد.منظور از افزايش بهره وري، تحصيل ستانده بيشتر از لحاظ كمي و كيفي با همان مقدار از داده است."آژانس بهره وري اروپا" (EPA) از بهره وري، به عنوان يك ديدگاه فكري ياد مي كند و هدف آن را تلاش در جهت بهبود وضع موجود مي داند و درجه استفاده مؤثر از هريك از عوامل توليد را به عنوان تعريف بهره وري مي پذيرد (سپهري، 1380، ص 14).به طوركلي مي توان بهره وري را ارتباط ميان مقدار كالاها و خدمات توليد شده و مقدار منابع مصرف شده در جريان توليد اين كالاها و خدمات دانست. اين رابطه كمي و قابل اندازه گيري است و به صورت نسبت بيان مي شود. هر چقدر صورت كسر بزگتر از مخرج آن باشد، بهره وري به همان نسبت بيشتر است.يك تفاوت كليدي، مابين سرمايه فناوري اطلاعات و ارتباطات و ساير انواع سرمايه، در نقش هاي دوگانه اي است كه فناوري اطلاعات و ارتباطات مي تواند در يك سازمان بازي كنند. همانند ساير انواع سرمايه، فناوري اطلاعات و ارتباطات مي تواند مستقيماً به عنوان يك فناوري توليدي (مثل مورد سيستم پردازش مبادلات بانكي) بكار گرفته شود. فناوري اطلاعات و ارتباطات تأثير بزرگتري را به عنوان فناوري هماهنگ ساز ايفا مي كند كه به عنوان يك فناوري ويژه و داراي قدرت شگرف نگريسته مي شود؛ قدرتي كه تأثير مهم و معناداري را بر هزينه هاي هماهنگ سازي فعاليتهاي اقتصادي در سازمانها دارد. ارزش منحصر به فرد فناوري اطلاعات و ارتباطات، در اين است كه تحولات اساسي در فرآيندهاي كسب و كار و ساختارهاي سازماني ايجاد مي كند كه هم بهره وري نيروي كار و سازمان را بهبود مي بخشد.فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات در اقتصاد در

طرف عرضه، از طريق تابع توليد، بر عملكرد اقتصاد، تأثير مي گذارد. در اين باره مطابق نمودار شماره 1،  A مبين كالاهاي ديجيتالي (فناوري اطلاعات و ارتباطات) مي باشد. سمت چپ نمودار، توليد و يا بعبارتي طرف عرضه اقتصاد را و سمت راست، مصرف يا طرف تقاضا را نشان مي دهد. بنابراين كالاهاي فناوريهاي اطلاعاتي هم در مصرف و هم در توليد نقش دارد. در تابع توليد H, K (F) و N به ترتيب مبين سرمايه فيزيكي، سرمايه انساني و نيروي انساني هستند. در تابع مطلوبيت U (C,A)، مبين كالاهاي مصرفي اوليه است. در اين ساختار اقتصادي جديد، كالاهاي فناوري اطلاعات و ارتباطات همانند ساختار سنتي در طرف عرضه ،همانند يك نهاده به توليد اقتصادي كمك مي كنند. (Quah, 2003,pp 15-17)نمودار 1: اقتصاد نوين و عملكرد كالاهاي فناوري اطلاعاتنمودار منبع : (Quah 2003)پتانسيل فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطاتي در جهت شتاب بخشيدن به توسعه اقتصادي و ارتقاء سطح زندگي مردم و از سوي ديگر، پافشاري جوامع بين المللي بر اهميت بهبود دسترسي به فناوريهاي مذكور (به خصوصي در كشورهاي در حال توسعه) قابل ملاحظه است. دسترسي و گسترش فناوري اطلاعات و ارتباطات، رايانه ها، شبكه هاي ديجيتال، ارتباطات از راه دور، تلويزيون و غيره منجر به ايجاد ظرفيتي بي سابقه در اشاعه دانش و اطلاعات شده است. اگر چه اثر عصر اطلاعات در بسياري از قسمتهاي دنيا در آموزش، تحقيقي، پزشكي، دولت، كسب و كار و سرگرمي احساس مي شود، ليكن مزاياي آن تنها در دسترس 5 درصد از جمعيت جهان است.در سال 2000، ده كشور اول دنيا در زمينه فناوري اطلاعات و ارتباطات، تقريباً 80 درصد بازار جهاني فناوري ارتباطات و اطلاعات را

در اختيار داشتند و 10 كشور سطح پايين دنيا در زمينه فناوري اطلاعات و ارتباطات، كمتر از يك درصد بازار را در اختيار داشتند.شكاف ديجيتال و فاصله روزافزون كشورهاي توسعه نيافته از كشورهاي توسعه يافته در دسترس به فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات و استفاده از اين فناوري ها براي بهبود بهره وري و كارآيي فرآيندها در همه بخش هاي زندگي، در سطح خرد و كلان است. همچنين اين پديده به مفهوم بكارگيري فناوري اطلاعات و ارتباطات در ايجاد زيرساخت مناسب براي مشاركت فعال در توليد دانش و فناوري اطلاعات و ارتباطات و مصرف ابزار و كالاها و خدمات ديجيتالي است.در اين قسمت سعي خواهد شد، تصويري از وضعيت گسترش فناوري اطلاعات و ارتباطات در جهان ارائه شود. نمودار شماره (2)، تعداد ابزارها و امكانات مرتبط با فناوري اطلاعات وارتباطات را، در هر هزار نفر جمعيت از گروههاي مختلف از كشورهاي جهان در سال 2005 نشان مي دهد.در اين جدول، براي آنكه امكان مقايسه كشورهاي مختلف فراهم شود سعي شده است كه كشورها از نظر درآمدي و جغرافيايي طبقه بندي شوند. وسايل مورد بحث، شامل تلويزيون، تلفن، تلفن همراه و كاربران اينترنت هستند. جدول زير، تاحدزيادي، بيانگر آن است كه وسايلي كه داراي قدمت بيشتري هستند، گسترش بيشتري يافته اند.دو دليل عمده براي اين امر مي توان برشمرد: اول آنكه با گذشت زمان، افراد نسبت به وجود و مزيتهاي يك فناوري اطلاع كسب كرده و احساس نياز نسبت به آن شكل مي گيرد. دوم آنكه با گذشت زمان، تكنولوژي توليد اين وسايل، پيشرفت كرده، مقيا س هاي توليد افزايش يافته و در نتيجه قيمت ها كاهش مي يابد. بدين ترتيب امكان استفاده از اين امكانات براي گروههاي بيشتري فراهم مي

شود.نمودار شماره (2) تعداد و امكانات وسائل مرتبط با فناوري ارتباطات در هر هزار نفر جمعيت در سال 2005 مناطق مختلف تلويزيون تلفن تلفن همراه كاربران اينترنتشرق آسيا 800 188 243 74اروپا و آسياي مركزي 920 79 457 138اتحاديه اروپا 970 526 904 443كشورهاي فقير 130 5 41 13كشورهاي ثروتمند 980 537 772 545كشورهاي  ثروتمند عضو"OECD" (organization for Economic Cooperation and development) 970 380 794 345كشورهاي ثروتمند عضو"OECD" (organization for Economic Cooperation and development) 980 551 770 563آمريكاي لاتين 880 180 319 115كشورهاي در حال توسعه 110 9 28 8كشورهاي كم درآمد و متوسط 540 121 186 63كشورهاي كم درآمد 150 30 41 24كشورهاي با درآمد كمتر از ميانگين 880 186 245 74خاورميانه 880 90 129 58كشورهاي با درآمد متوسط 890 190 292 91جنوب آسيا 320 35 41 26آفريقا 150 10 74 19كشورهاي با درآمد بيشتر از ميانگين 920 78 485 162كل جهان 840 192 279 140 منبع : (WITSA" (World Information Technology and Services alliance, 20062- فن آوري هاي اطلاعات و ارتباطات و بهره وري اقتصادي در كشورهاي توسعه يافتهمطالعات اوليه كه در سطح كلان كه از داده هاي اواخر دهه 1980 و اوائل 1990 استفاده كرده اند؛ به اين نتيجه رسيدند كه سهم فن آوري اطلاعات در بهره وري و رشد اقتصادي بسيار اندك بوده است (Jorgenson Stiroh, 1995 Oliner Sichel Roach, 1999). توضيحي كه در اين خصوص ارائه شده است، مدعي است كه سرمايه گذاري فن آوري اطلاعات، نسبت بسيار اندكي از، موجودي سرمايه كل اقتصاد را براي داشتن اثرات اساسي در بهره وري اقتصادي داشته است (Sichel, 1997, p 17). براي مثال، در طي دهه 1990 در

آمريكا، سرمايه گذاري در حوزه فن آوري اطلاعات و ارتباطات با شتاب كاهش در قيمت هاي كامپيوتر، از ميانگين نرخ سالانه 17 درصد در طي دوره 95-1959، به حدود 32 درصد در دوره كوتاه 99-1995 رسيده است (Jorgension, 2000, p 12).واضح است كه قيمت هاي كاهنده فن آوري اطلاعات و ارتباطات، منجر به افزايش تشويق سازمان ها به جانشيني فن آوري اطلاعات و ارتباطات به جاي نيروي كار و ساير اشكال سرمايه، همانند كارخانه، ماشين آلات و يا تجهيزات شده است.سرمايه گذاري در حوزه فن آوري اطلاعات و ارتباطات، تأثير عمده اي بر بهره وري نيروي كار و رشد اقتصادي در سطح كلان داشته است. بهره وري نيروي كار ايالات متحده كه  طي دوره 95-1973 سالانه 5/1 درصدرشد كرده بود، در طي سالهاي 2000-1995 سالانه 1/3 درصد رشد كرده است.اين شتاب، در بهره وري اخير و رشد اقتصادي، به اثر معنادار و مهم سرمايه گذاري فن آوري اطلاعات و ارتباطات در اكثر مطالعات اقتصاد كلان نسبت داده شده است (Oliner Sichel, 2000, p 7). براساس مطالعات "برنامه توسعه سازمان ملل" (United National Development Program=UNDP)، در سال 2001 در مورد ICT، در كشورهاي در حال توسعه، دو رويكرد حاكم است. برخي كشورها ICT را به عنوان يك بخش توليدي و عده اي نيز ICT را به عنوان محرك ساير بخشها دنبال مي كنند. (طلعتي رحيم، 1385، ص 180)در مورد اثر مثبت فناوري اطلاعات و ارتباطات روي رشد اقتصادي و بهره وري، در تعدادي از كشورهاي توسعه يافته شواهد بسياري وجود دارد. البته هيچ مطالعه اي كه بتواند  اثر فناوري اطلاعات و ارتباطات روي رشد اقتصادي و بهره وري در اقتصادهاي در حال گذار را برآور كند وجود ندارد (Daveri, 2000, p 128)."بيلي و لاورسن"

(Baily Lawrence) معتقدند كه از سال 1995 يك نوآوري اقتصادي هم در توليد و هم در استفاده از تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات، بوجود آمده و باعث بهبود وضعيت اقتصاد آمريكا شده و بويژه شتاب زيادي را در عملكرد بهره وري كل عوامل توليد بوجود آورده است. آنها معتقدند كه تأثير عمده فن آوري اطلاعات بر بخشهاي خدماتي همانند مالي و تجاري بوده است (طلعتي رحيم، 1385، ص 182).تحقيقات مشابه ديگري نيز نشان داده اند كه سرمايه گذاري در فن آوري اطلاعات و ارتباطات،جايگزيني براي نيروي كار است، زيرا استفاده از فن آوري اطلاعات به بنگاهها اجازه مي دهد كه تعداد افراد حاضر در بنگاه را كاهش دهند و يا ستانده را سريع تر افزايش دهند (Dedrick J, vijay Gurbaxanin and Kenneth L.Kraemer, 20003).مطالعات اخير در زمينه تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات نيز نشان مي دهد كه تعميق سرمايه و رشد بهره وري كل عوامل در توليد تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات، تاثير معناداري را در شتاب رشد بهره وري نيروي كار در دهه 1990 داشته است. مطالعه "هاكر و موسينك" (Hacker Morssink) ، نشان مي دهد كه هم توليد و هم هزينه هاي صرف شده در ابزارهاي پردازش داده هاي الكترونيكي، باعث افزايش رشد بهره وري كل عوامل توليد مي شوند. آنها، با داده هاي برخي كشورها يك رابطه مثبت و معني دار و بزرگ بين مخارج فن آوري اطلاعات و ارتباطات و رشد بهره وري كل عوامل توليد و يك اثر مثبت و معني دار ولي كوچكتر بر توليد در دهه 1990 را پيدا كرده اند. در اين خصوص، مطالعه آنها در دو مقطع 95-1985 و 2000-1996 در بين 20 كشور صنعتي و اروپايي به طور مجزا با استفاده از روش مقطعي انجام گرفت و تأثير

متغيرهاي توليد و مخارج تجهيزات پردازش داده هاي الكترونيكي و توليد سرانه كشورها بر رشد بهره وري كل عوامل توليد آنها مورد اثبات قرار گرفت (Hacker Morssink, 2002, p 12)."شرر" (Sherer)  با بررسي كشورهايG7، به اين  نتيجه رسيده است كه فن آوري اطلاعات و ارتباطات، تأثير مثبتي بر روي بهره وري و رشد اقتصادي در تمامي كشورهاي آن در طي دوره 96-1990 ايجاد كرده است (Scherer, 2000, p 140).دو مطالعه معاصر، در بيش از 36 كشور جهان به اين نتيجه جالب مي رسند كه در كشورهاي ثروتمندتر صنعتي، ارتباط بالا، مثبت و معني داري بين فن آوري اطلاعات، رشد و بهره وري وجود دارد، ليكن گواهي مبني بر چنين ارتباطي در كشورهاي در حال توسعه وجود ندارد (Pahjola, 2001, p 3).دوان و كرامر فرض كردند كه اين شكاف، به خاطر سطوح پايين سرمايه گذاري فن آوري اطلاعات و ارتباطات، نسبت به كشورهاي توسعه يافته و فقدان دارايي هاي مكمل از قبيل ساختار دانش پايه براي حمايت از استفاده از كالاهاي فن آوري اطلاعات و ارتباطات است. دوان و كرامر، از داده هاي 36 كشور طي دوره سالهاي 93-1982، در دو گروه كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه، اقدام به برآورد تأثير فن آوري اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادي كرده اند. اين برآورد، نشان مي دهد كه كشش IT در كشورهاي درحال توسعه، معادل منفي 012/0 و در كشورهاي توسعه يافته 057/0، برآورد شده است.همچنين "پاجولا" (Palooja) با تحقيق ميان 42 كشور در حال توسعه و 24 كشور با درآمد بالا، در دوره زماني 99-1985، اقدام به برآورد اثر ICT، بر بهره وري كشورهاي مذكور پرداخت. وي نتيجه گرفت كه تأثير ICT در ميزان بهره وري اقتصادي كشورهاي با درآمد بالا،

معني دار و مثبت ولي در كشورهاي در حال توسعه مثبت ولي بي معني است (Palooja, 2000, p 23).در استراليا، "كاردارلي" (Cardarelli) نشان مي دهد كه تعميق سرمايه مربوط به فن آوري اطلاعات و بهره وري كل عوامل، نقش مهمي را در شتاب بهره وري نيروي كار داشته است و در سالهاي دهه 1990 افزايش بهره وري را شتاب بيشتري داده است (Cardarelli, 2001, p 98)."استووا و لوي" (Esteva Levy) نشان دادند كه تعميق سرمايه مربوط به فن آوري اطلاعات و ارتباطات در فرانسه،باعث افزايش رشد اقتصادي اين كشور، از صفر ،به 25/0 درصد شده است (Esteva Levy, 2000, p 19)."كودرس" (Koders, 2001) و "اولتون" (Oulten, 2001) نشان داده اند كه تعميق سرمايه مربوط به فن آوري اطلاعات و ارتباطات و رشد بهره وري كل عوامل در توليد فن آوري اطلاعات، به رشد بهره وري نيروي كار در اواخر دهه 1990 در انگلستان كمك كرده و كاهش رشد بهره وري كل عوامل خارج از بخش فن آوري اطلاعات را جبران كرده است (طلعتي رحيم، 1385، ص 185).3- فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات و  بهره وري اقتصادي در كشورهاي  در حال توسعهبه آن اندازه كه در اروپا و ديگر كشورهاي توسعه يافته، در مورد تأثيرات فن آوري اطلاعات و ارتباطات بر بهره وري اقتصادي اين كشورها مطالعه صورت گرفته است، در كشورهاي در حال توسعه، بدليل ماهيت آنها تحقيقات و مطالعات چنداني انجام نشده است. بنابراين اظهارنظر در اين زمينه صرفاً مبتني بر برخي مطالعات پراكنده در اين زمينه مي تواند باشد."نور" (Nour)، در مطالعه خود كه در مورد مصر و 16كشور عربي حوزه خليج فارس است، بيان مي كند كه تأثير مخارج ICT در توسعه اقتصادي مصر و كشورهاي عربي

خليج فارس، در بيشتر موارد داراي يك همبستگي با رشد اقتصادي توليد ناخالص داخلي سرانه است. اما مطالعات اقتصادسنجي آنها، كه مخارج فن آوري اطلاعات و ارتباطات را در دوره زماني 2001-1996، بر توليد سرانه اين كشورها، مورد مطالعه قرارداده است، نشان مي دهد كه تأثير معني دار ICT بر رشد اقتصادي در كشور مصر و كشورهاي عربي خليج فارس، مبهم و مشكوك مي باشد. به طور كلي،ICT در اين كشورها  تأثير مثبت دارد، ولي معني داراي آن مبهم و مشكوك است. در اين مطالعه، بازار فن آوري ارتباطات و اطلاعات در مصر و كشورهاي عربي خليج فارس مقايسه شده است. هر دو دسته از اين كشورها از كشورهاي توسعه نيافته و عقب مانده در اين زمينه مي باشند. كشور مصر عرضه نسبتاً بالاتري نسبت به ديگر كشورهاي مزبور دارد و ساير كشورها، داراي تقاضا و مخارج بالاتري در اين رابطه هستند (Nour, 2001, p 2)."لي و كاتري" (Lee Khatri) در مطالعه خود، اذعان مي كنند كه تأثير ICT در رشد اقتصادي كشورهاي آسياي جنوب شرقي از نظر معني داري در نيمه دوم دهه 1990، روشن مي باشد. بررسي هاي اين دو نشان مي دهد كه كمك ICT، به رشد اقتصادي از دهه 1990 شروع شده است. در اين كشورها در سالهاي اخير در زمينه نرم افزار، رشد مخارج بالا بوده و افزايش مخارج و هزينه هاي ICT در اين كشورها، در كنترل بحران شرق آسيا در دهه 1990، كمك كرده است. مهمترين عامل نيز در اين رابطه، رشد بالاي تقاضا براي "صنايع الكترونيك" (Electronic Industry) در دهه 1990 ذكر شده است. نتايج اين مطالعه، نشان مي دهد كه بويژه در نيمه دوم دهه 1990، تعميق سرمايه

نقش بالايي در بهبود بهره وري نيروي كار كشورهاي آسيايي داشته است (Lee Khatri, 2003, pp 14-17).در نيمه اول دهه 1990، تعميق سرمايه در بخش ICT به بهره وري نيروي كار كمك نمود كه در چندين كشور همانند هنگ كنگ، سنگاپور و كره جنوبي قابل ملاحظه تر بوده است. اين كمك ها، در نيمه دوم دهه 1990 بيشتر شد و به شتاب در سرمايه گذاري در ICT منجر شد. ولي در اين دوره، سطح بالاي مخارج ICT، به دليل بحران شرق آسيا كاهش پيدا كرد. در طول دو دوره فوق، از نظر تعميق سرمايه به خاطر سهم درآمدي بالاي ICT، هنگ كنگ، كره و سنگاپور منافع بيشتري را كسب كردند (Lee Khatri, 2003, p 19).در مورد فيليپين، در نيمه دوم دهه 1990، بخش ICT بيشتر باعث تعميق سرمايه شده و به رشد اقتصادي كمك زيادي كرده و باعث شده كه رشد اقتصادي تغييري نكند و يا به عبارت ديگر، حداقل تأثير از بحران شرق آسيا را در اين دوره در اين كشورها ايجاد شود (Lee Khatri, 2003, p 20)."ولف" (Wolf)، در مطالعه اي كه در مورد تأثير ICT، بر صنايع كوچك و متوسط كنيا و تانزانيا انجام داده، نتيجه گرفته است كه تأثير ICT بر سطح ستانده آنها مثبت ولي از لحاظ آماري بي معني است.  به نظر وي ICT، باعث افزايش توان رقابتي صنايع كوچك و توانمند كردن آنها در زمينه انطباق با الگوهاي تجاري جديد مي شود و از طرف ديگر، به صنايع بزرگ، توانايي افزايش انعطاف در مهندسي مجدد كه منجر به توانايي تطبيق سريعتر با تحولات مي شود را مي دهد. بنابراين، ICT، باعث كاهش هزينه مبادله در سطح

اقتصاد مي شود. در اين مطالعه از داده هاي 150 بنگاه، در دوره زماني 1999 و 2000 استفاده شده و تأثير ICT در چارچوب تابع توليد كه در آن توليد تابعي از نيروي كار، سرمايه ICT، غير ICT، مواد واسطه اي و بهره وري كل عوامل توليد است، برآورد شده است. نتايج نشان مي دهد كه كشش ICT در تانزانيا منفي 015/0 و در كنيا مثبت 069/0، برآورده شده است. اين ضريب در كشور كنيا، معني دار ولي در تانزانيا معني دار نمي باشد (Wolf, 2001, p 74)."مولر" (Muller)  كه در مورد صنايع كوچك هند،  مطالعه اي را انجام داده است، نتيجه گرفته كه صنايعي كه از ICT در كارهاي خود استفاده نمودند، نسبت به ديگر صنايع از متوسط بهره وري و نرخ رشد بالاتري برخوردار بوده اند (Muller, 2000, p 19).همچنين، "لل" (Lal) با بررسي 59 صنعت كارخانه اي الكترونيكي و غيرالكترونيكي هندي كمتر از 50 نفر كاركنان، نتيجه گرفته است كه در اثر كاربرد فن آوري اطلاعات در اين صنايع، مهارت و انگيزه هاي صادرات و واردات در آنها افزايش پيدا كرده است. وي خاطر نشان كرده است كه تنها سرمايه گذاري در مورد فن آوري مهم نيست، بلكه تركيب آن با ساير عوامل و بويژه ايجاد مهارت در توليد محصولات ICT نيز، مهم مي باشد (Lal, 1996, p 20)."كورنتس" (Cornets) نيز معتقد است كه كشورهاي در حال توسعه مي بايستي، تكنولوژي مدرن را وارد كنند تا بتوانند به ظرفيتهاي بهره وري خود در كوتاه مدت، شتاب دهند. چون اين كشورها نمي توانند صبر كنند تا تكنيك هاي لازم براي افزايش توليد را خود ابداع كنند، زيرا در اين فاصله شكاف بين آنها و كشورهاي پيشرفته بيشتر و فاصله دارتر خواهد شد. در حالي

كه اين كشورها از تكنولوژي ابتدايي استفاده كنند، مي بايستي به طور همزمان اقدام به توسعه مهارتهاي داخلي جهت به كارگيري تكنولوي مدرن نمايند (Cornets, 2000, p 15).4- بحث و نتيجه گيرياز نيمه دوم قرن بيستم، جهان وارد عصر تازه اي شد و پايان عمر صنعتي آغاز گرديد؛ تحولات پرشتاب علمي و فناوري در زمينه ترانزيستورها، موتور محرك اين تحول بوده است. ابتدا با ورود كامپيوتر به بازار و در ادامه با تحول در حوزه اطلاعات و ارتباطات، كامپيوترها به فناوريهاي ارتباطي مثل تلفن و تلويزيون پيوستند و انقلاب «فناوري اطلاعات و ارتباطات»، به وقوع پيوست. اهميت اين مساله، تا حدي بود كه در مدلهاي رشد و بهره وري اقتصادي، متغير فناوري اطلاعات و ارتباطات به عنوان يك جزء اثرگذار مورد توجه قرار گرفت. فناوري اطلاعات و ارتباطات در هر دو بعد عرضه و تقاضا در اقتصاد، تأثيرگذار بوده است.از آنجا كه اين مقاله، به بررسي سمت و سوي عرضه فناوري اطلاعات و ارتباطات در كشورهاي آسيايي و اروپايي و نقش آن  بر بهره وري اقتصادي اين دو گروه كشورها متمركز شده است، لذا اطلاعات و بررسي هاي صورت گرفته در اين زمينه، نشان مي دهد كه فناوري اطلاعات و ارتباطات عامل مؤثري در بهره وري اقتصادي در هر دو گروه اين كشورها است. با اين تفاوت كه در كشورهاي اروپايي، متغير ICT ، تأثير بيشتري بر بهره وري داشته است. بررسي وضعيت  شاخصهاي ICT در كشورهاي اروپايي و مقايسه آن با كشورهاي آسيايي نيز، دليلي بر تفاوت فاحش در تاثيرگذاري ICT بر بهره وري اقتصادي اين دو قاره مي باشد.منابع: * بختياري، صادق (1380). چالشهاي جديد بازار كار: تأثير IT بر اشتغال. مجموعه مقالات

همايش نقش IT در اشتغال، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش هاي بازرگاني. * بخشعلي، صفي آلله (1375). بررسي نقش تكنولوژي در ارتقا سطح بهره وري (بررسي موردي شركت توليدي قوه پارس). پايان نامه كارشناسي ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبايي، دانشكده اقتصاد. * جهانگرد، اسفنديار (1383). ارزيابي آثار فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر رشد اقتصادي و بهره وري صنايع كارخانه اي ايران. رساله دكتري، تهران: دانشگاه علامه طباطبايي، دانشگاه اقتصاد. * سپهري، محمدرضا (1380). نقش IT در توسعه منابع انساني و افزايش بهره وري شغلي. مجموعه مقالات همايش نقش IT در اشتغال، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني. * طلعتي رحيم، مصطفي (1385). اثر جهاني شدن فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر رشد اقتصادي كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي (OIC). پايان نامه كارشناسي ارشد، تهران: دانشگاه تربيت مدرس، دانشكده علوم انساني. * قره باغيان، مرتضي (1372). اقتصاد رشد و توسعه. جلد اول، چاپ دوم، تهران: نشر ني.

* Estevao, Marcello and Joaquim, Levy (2000), The New Economy in France: Development and prospects, In France: Selected issues, IMF Staff Country report No. 00/148 * Haacker, M Morsink, J (2002), You say you want a revolution: Information Technology and Growth. IMF wp02/70. * Jones, I. C (1997), introduction to Economic Growth, New York: W. W. Norton and Co. First Edition. * Jorgenson, D. W and Stiroh, J. K (2000) , Raising the speed Limit U. S. Economic Growth in the Information Age, Brookings paper on Economic Activity. * Jorgenson, D and Griliches, Z (1967) , The explanation of productivity Change, review of Economic Studies 34. * Kordes, Loura (2001), The New Economy in the United Kingdom,

IMF Country report. * Pahjola, F (1998), Information technology and Economic Development, Oxford: Oxford University Press. * Lal, K (1996), (Information Technology, International orientation and performance: A case study of Electrical and Electronic Goods Manufacturing Firms in India), Information Economics and policy. * Lee, H and Yougesh, K (2003), information Technology and productivity Growth in Asia, Washington: Internaational Monetary Funds. * Nour, S (2002), The Impact of ICT on Ecnonomic Development in the Arab world: A Comparative study of Egypt and the Gulf Countries, The United Nations University (UNU), Institute for New Technologies (INTECH). * Oliner, D and Daniel, R (2000), The Resurgence of Growth in the Late 1990s: Is information Technology the story?, Journal of economic perspectives. * Quah, D (2003), Digital Goods and the New economy, Center for Economic performance, London School of Economics and political Science. * Schrer, Paul (2000), The Contribution of Information and Communication Technology to output growth: A Study of the G7 Countries, OECD Directorate for Paris: organization for Economic Cooperation and development. * Wolf, Susanna (2001), Developments and Imapct of ICT use for African SMEs: Implications for rural South Africa, Paper prepared for TIPS Forum. * World Information Technology and Services alliance (WITSA) (2006), Digital Planet 2006: The Global Information Economy and Global Insight, Inc.http://www.hccmr.com

دغدغه ها مي گذرم و در عالم واقع وبلاگ را به عنوان رسانه جديد تعريف مي كنم كه پيچيده و در هم تنيده است و باعث به تحرك واداشتن كنش هاي ديگر اجتماعي هم مي شود و طبيعتاً از يادداشت هاي منظم يا نامنظم گروهي از نويسندگان تشكيل مي شود.اجزاي وبلاگ هااجزاي وبلاگ هر كدام در فضاي ايراني آن مي تواند گوياي وجهي از اين رسانه جديد باشد.مثلاً در مورد عنوان و زيرعنوان با مطالعه وبلاگ هاي ايراني مي توان اين نتيجه را گرفت كه وبلاگ هاي ايراني بيشتر نام هايي را انتخاب كرده اند كه يا بر هويت نويسنده تأكيد دارد يا نگاهي انتقادي و طنزآلود به پيرامونش دارد.در جزء دوم اين رسانه كه "قالب" است با سه ويژگي وبلاگ هاي ايراني را مي شود مشخص كرد. اولاً بيشترين دست كاري را در قالب هاي خودشان مي كنند كه اين امر هم به دليل اين است كه خدمات وبلاگ نويسي خيلي با نيازها سازگار نيست مثل اينكه به سادگي خدمت از راست به چپ نويسي را ارائه نمي دهند و دوم هم نشئت مي گيرد از آن تنوع طلبي و گريزان بودن از خطوط صاف و ساده و يك سطحي كه در فرهنگ ايراني از سنگ نوشته ها و نگارگري هاي روي سنگ در تخت جمشيد تا كنون قابل مطالعه است.به هر حال بيشتر ديده مي شود كه در وبلاگ هاي ايراني تمايل به استفاده از ستون ها متعدد است. اين ستون ها جاي متن را هم مي گيرند و اين هم يك ويژگي رسانه ايراني است.يعني به دليل تأثيري كه فرهنگ شفاهي بر فرهنگ مكتوب گذاشته، ما حتي در مطبوعات هم مي بينيم كه آنچه شكل گفت وگو و ارتباط دو طرفه دارد مثل "ديگه چه خبر" و "الو سلام"، و ستون هايي از اين جنس كه در مطبوعات ما

زياد ديده مي شود، جذابيت هاي بيشتري دارد، در نتيجه در وبلاگ هاي ايراني هم حتي خود نويسندگان به نظر مي آيد بيشتر تمايل دارند در ستون هاي حاشيه وبلاگ شان بنويسند و نظر بدهند.جزء سوم يادداشت است كه به هر حال در يادداشت هاي وبلاگ هاي ايراني، اولاً براي هر پست يك عنوان را مي بينيم، ثانياً متن را خيلي شبيه به مطبوعات مي بينيم، و بخصوص استفاده از رسم الخط و زباني متفاوت با زبان رسمي و ثالثاً ثبت ساعت ارسال يادداشت، اين رسانه اجتماعي را معنادار كرده يعني آن را زمان دار كرده.رابعاً به دليل گريز از فشارهاي رسمي و برخوردهاي سياسي، ميل استفاده از نام هاي مستعار در وبلاگ هاي ايراني بيشتر است و خامساً اينكه وبلاگ هاي ايراني محلي را براي درج نظر مطمع نظر دارند.خود اينكه جايي را براي كامنت مي گذارند امكان گفت وگويي شدن را بيشتر از رسانه هاي مكتوب فراهم كرده اند. البته اين خود مقوله مهمي است و حتي مي شود تحليل محتواي جامعه شناسانه هم داشت، كه به دليل انباشت بيش از حد محتوا در ذهن كاربران و مخاطبان، بيشتر كامنت ها زبان پرخاشگرانه و غيراخلاقي دارند كه به تدريج مي بينيم از پرخاشگري و غيراخلاقي بودنش كاسته مي شود.فرهنگدر بخش دوم كه به فرهنگ مي پردازم، از تاريخ كلاسيك فرهنگ مي گذرم و فقط در نسبت بين فرهنگ و رسانه اين را عرض مي كنم كه فرهنگ از طريق رسانه ها رسانده يا Mediate مي شود و به همين دليل از ديوارنويسي غارها تا فرهنگ مكتوب و ادبيات شفاهي تاكنون، ما نمي توانيم رسانه اي شدن فرهنگ را ناديده بگيريم.رسانه اي شدن فرهنگ با دو نگاه انتقادي و جانبدارانه مواجه است، برخي از رسانه اي شدن فرهنگ نتيجه مي گيرند كه فرهنگ بيشتر توانسته بسته بندي و قابل انتقال شود،

برخي هم مثل اصحاب مكتب فرانكفورت و بخصوص آدرنو و هوركهايمر، صرفاً صنايع فرهنگي و رسانه ها را عاملي مي ديدند براي دستكاري در افكار.در بخش سوم با مطالعه در وبلاگ هاي موجود نتايجي را گرفته ام و مي خواهم به اين پرسش پاسخ دهم كه وبلاگ چه فرهنگي را توليد مي كند يا چه فرهنگي را برمي انگيزد. به طور مختصر نتيجه اي كه گرفتم اين است كه مي شود تأثير وبلاگ نويسي را در فرهنگ بخصوص فرهنگ ايراني، در شش مؤلفه خلاصه كرد: 1- وبلاگ نويسي ميل به گفت وگو دارد  و اين ويژگي نهفته فرهنگ ايراني را كه گفت وگويي بودن است و در ادب فارسي، مستتر و در فرهنگ مذهبي و عارفانه ما هم هست، مي تواند به گونه اي بازتوليد كند. ميل به گفت وگو، بخصوص كه رسانه هاي الكترونيك و رسانه هاي مكتوب، حاوي و حامل فرهنگ منولوگ هستند، اما وبلاگ بيشتر به سمت گفتگويي شدن تمايل پيدا مي كند.2- وبلاگ ادعاي بيان سخن آخر را ندارد. در نتيجه از مطلق انديشي و مطلق انگاري، به ميزان زيادي مي كاهد. چون جنس وبلاگ نويسي اين است كه نمي تواند ادعاي بيان سخن آخر را داشته باشد، به همين دليل به روي خوانندگان باز مي شود و حتي اگر كامنت ها را  داشته باشد ديگران مي توانند در فضاهاي خودشان به نظر او پاسخ دهند.3- زمان دار و موردي هست و نمي تواند راوي فراروايت ها و روايت هاي كلان شود. به همين دليل بيشتر مصداقي و موردي هست و بيشتر زمان دار.4- پاسخ پذير و پاسخگوست. به اين دليل ميل به مدارا دارد يا به عبارت ديگر مدارا را بر صاحب وبلاگ(نويسنده) و خواننده تحميل مي كند و نهايتاً به دموكراتيزه كردن فرهنگ كمك مي كند. عنصري كه بخصوص در فرهنگ سياسي ما به مقدار

زيادي تضعيف شده است.در واقع كسي كه به تأسيس وبلاگ دست مي زند و مي نويسد، چاره ندارد جز اينكه نقد و نظر ديگران و حتي نظر پرخاشگرانه و غيراخلاقي آنها را تحمل كند.5- وبلاگ متن گفتاري است كه زبان نوشتاري هم دارد. به دليل ضعفي كه در فرهنگ مكتوب ما هست، اساساً ما بيشتر گوينده هستيم تا نويسنده، اساساً اشاعه وبلاگ نويسي يعني توسعه نوشتن و نوشتاري شدن فرهنگ. مكتوب كردن فرهنگ يكي از مشخصه هاي مهم فرهنگ وبلاگ نويسي در ايران معاصر است.6- اگر خواسته باشيم با آن تقسيم بندي كه بخصوص "كاستلز" براي انواع هويت دارد و هويت را به سه گروه هويت مشروعيت بخش كه با زبان رسمي ترويج مي شود و هويت مقاومت كه در حاشيه ها شكل مي گيرد و هويت برنامه دار كه مي تواند يك تغيير آرام و تدريجي را در پي بگيرد، به وبلاگ نويسي نگاه كنيم، مي توانيم بگوييم كه وبلاگ ها در ايران، بيشتر از نظر شكل هويتي به هويت مقاومت و هويت برنامه دار نزديك هستند و با تأثير درازمدتي كه دارند، عملاً از هويت مقاومت به هويت برنامه دار گرايش خواهند داشت.نقش وبلاگيبا اين ويژگي ها مي توانيم نقش وبلاگ ها را به عنوان رسانه در قياس با بقيه رسانه ها در ايران به گونه اي مقوله بندي كنيم و در چارچوب فرضيه هاي رايج رسانه اي به تحليل آن بپردازيم.آنچه معمولاً تئوري و فرضيه مادر براي توضيح رسانه اي تحولات فرهنگي، اجتماعي و سياسي در ايران مي شود فرضيه معروفي است كه بيشترين صحت خود را در پيروزي انقلاب اسلامي نشان داده است.فرضيه اي تحت عنوان انقلاب بزرگ و رسانه كوچك، The big revolution, The small medium. حرف كساني كه اين فرضيه را مبناي تحولات بزرگ در ايران مثل انقلاب مشروطيت و انقلاب اسلامي قرار

داده اند اين است كه به رغم گستردگي تحولات در ايران، حامل اين تغييرات رسانه هاي كوچك بوده اند.مثلاً در مشروطه تلگراف و در انقلاب اسلامي كاست و در حاشيه آن، رسانه هاي كوچك ديگر مثل اعلاميه ها و نظاير آن توانستند رسانه بزرگي مثل راديو-تلويزيون ملي ايران را در آن زمان، ناكارآمد كنند.آيا براي وبلاگ، وبلاگ نويسي و به طور عام اينترنت در قياس با ديگر رسانه ها، مي شود اين فرضيه را تعميم داد؟ به نظر مي آيد با توجه به كم دامنه تر شدن نقش رسانه هاي مكتوب در برابر اين رسانه، بتوان گفت تحول بزرگ در ايران، بعد از يك مرحله كه در جنبش اصلاحات متكي به روزنامه ها بود كه روزنامه ها نيز رسانه كوچك به شمار مي آيند، در اين مرحله جزو حاملينش، شبكه هاي مجازي يا رسانه هاي مجازي و به طور خاص وبلاگ ها هستند.در نتيجه مطرح شدن اينترنت به طور عام و وبلاگ نويسي به طور خاص، را به عنوان يك رسانه حامل تحول در اين مرحله بايد جدي گرفت.اينترنت در همين مدت كوتاه به نظر من با نگاه رسانه اي سه مرحله را پشت سر گذاشته است. مرحله اول مرحله بيشتر فني بود كه بيشتر بحث ها حول زيرساخت ها و پروتكل هاي اينترنتي ارتباطي قرار داشت و رسانش گران يا حاملان اين مرحله تحول رسانه اي بيشتر مهندسان و دانش آموختگان رشته هاي فني بودند، مرحله دوم مرحله اي است كه با همان ديد مهندسي كه زيرساخت ها و پروتكل هاي ارتباطي پي گرفته مي شد، شاهد ورود بحث هاي نظري و فلسفي پيرامون اينترنت هستيم.در اين مرحله بيشتر نهادهاي رسمي جامعه به اينترنت دسترسي پيدا كردند و در پي بازتوليد وجهه خودشان در اينترنت بودند. در اين مرحله شاهد ورود به بحث هاي نظري و فلسفي هستيم اما با گزار ه هاي مهندسي. همان اتفاقي

كه در مراحل اوليه انتقال رسانه هاي جديد به ايران هم رخ داد.مثلاً وقتي كه تلگراف و تلكس وارد شبكه اطلاع رساني ما مي شود، مي بينيم كه واژه هايي مثل رمز و رمزگذاري (Code, Decoding) و امثال اينها، وارد ادبيات روزنامه نگاري در ايران مي شود.يا حتي سبك هاي خبري متأثر است از اين وضعيت فني، مثل استفاده از هرم وارونه براي پيشگيري از قطع تلگراف كه خبر را طبقه بندي مي كرد و به تناسب اهميتش از ابتدا تا انتهاي خبر به گونه اي تنظيم مي شد كه هر وقت برق نباشد يا تگراف قطع شود بخش هايي از خبر را بتوان منعكس كرد و اين سبك هايي خاص را در ارتباطات وارد كرد.در مرحله دوم از اينترنت هم ما زبان فني را حاكم بر فهم نظري و فلسفي مي بينيم. مرحله سوم، با همه گير فراگير و مردمي شدن اينترنت هست كه لايه هاي فكري و اجتماعي در اينترنت حضور پيدا كردند و بسياري از پيام هاي اجتماعي از طريق اينترنت انتقال يافت. مي بينيم كه وارد حوزه مذهبي، جلسات مذهبي و نظاير اينها هم مي شود.وبلاگ در اين مرحله ظاهر مي شود كه پديده اي است كه خودش هم مراحل مختلفي را پشت سر گذاشته است.براي وبلاگ نويسي در ايران من براساس اين بررسي چهار مرحله را قائل هستم:الف) در مرحله اول بيشتر وبلاگ ها مثل نسل اول اينترنت، توسط نيروهاي فعال فني ابداع مي شود و بحث هاي فني را به دنبال دارد.ب) در مرحله دوم به تدريج وبلاگ ها مرحله فني را پشت سر مي گذارند و به توليد محتواهايي با مضامين فرهنگ و اجتماعي مي پردازند. محتواي اين وبلاگ ها و وب نوشته ها بيشتر حالت منولوگ دارد، غزلواره است و به گفته باختين تصنيف است،ج) مرحله سوم كه از مدتي پيش آغاز شده

پيام ها را از حالت مونولوگ خارج كرده و ساختار گفتگويي پيدا كرده، همان ساختار گفتگويي كه بيشتر در فرهنگ ما اثر مي گذارد.در اين مرحله همه پيام هايي كه در وبلاگ ها توليد مي شود، هم در پاسخ به يك حرف ديگر است همان كه تحت عنوان ترا ك بك از آن ياد مي شود و هم در انتظار پاسخ است چيزي كه تحت عنوان كامنت از آن ياد مي شود. دو ويژگي تراك بك و كامنت در واقع كمك مي كند به تحميل گفتگو بر وب نويسي.د) مرحله چهارم مرحله جديدي است و ما بخصوص در حوزه اجتماعي به اين وجه بايد توجه كنيم، داد و ستد و گفتگويي است كه بين فضاي مجازي و فضاي واقعي برقرار شده، يعني وبلاگ نويسي ايرانيان وارد مرحله حقيقي و واقعي هم شده. نشست هايي كه وبلاگ نويسان مي گذارند.به گونه اي وارد عرصه فعاليت هاي اجتماعي و سياسي شده اند. وارد بحث و چالش با كانديداهاي رياست جمهوري مي شوند، در پي تأسيس شبكه هاي عيني و اتحاديه هاي صنفي هستند و حضور در زندگي روزمره. اين مرحله اگر سر بگيرد بي شك مي تواند وبلاگ نويسي ايراني را وارد حضور جدي تر در عرصه هاي اجتماعي بكند و در حقيقت به تأثيري كه فرهنگ مجازي بر فرهنگ حقيقي و واقعي دارد، شتاب دهد.نتيجه گيري بكنم كه هر رسانه اي از جمله وبلاگ فرهنگ خاص خودش را بر مي انگيزد. چون ما معتقد به اين هستيم كه بيش از توليد فرهنگ و متأسفانه بيش از آنكه به فرهنگ سازي مواجه باشيم نياز داريم كه به بازتوليد فرهنگ و انتقال فرهنگ بينديشيم، در نتيجه فرهنگي كه وبلاگ با اين ساختار امروزي بر مي انگيزد بيشتر فرهنگي است مبتني بر ديالوگ، پرسشگري و نقد و بيشتر حامل يك نوع فرهنگ افقي است در برابر فرهنگ

عمودي.دوم اينكه در وبلاگ بر خلاف رسانه هاي ديگر مخاطب از حالت انفعالي خارج مي شود و با مخاطب فعال روبه رو هستيم. سوم اينكه يكي از ويژگي هاي اصلي وبلاگ هاي ايراني بخصوص وبلاگ هاي نوشته شده در داخل ايران، اين است كه جايگزين پيام هاي انباشته شده و پيام هاي سركوب شده هم هستند. بخصوص اين نوع وبلاگ نويسي در فضاي اعمال محدوديت و توقيف مطبوعات سراسري به وجود آمد.در نتيجه مي شود گفت وبلاگ هاي ايراني حامل پيام مطبوعات محدود شده يا مطبوعات توقيف شده و منتشر نشده هم هستند. چهارم اينكه وبلاگي شدن فرهنگ كه پديده اي هست كه پژوهشگران معتقدند در پي ظهور وبلاگ شكل مي گيرد، خود از ويژگي هاي امروز جامعه ماست كه دامنه است از وبلاگ نويسي فراتر رفته كما اينكه زبان وبلاگ ها را در خارج از حوزه وبلاگي هم مي توانيم ببينيم.وبلاگي شدن فرهنگ را اگر خواسته باشيم با زبان آكادميك تحليل كنيم، چيزي است شبيه گفتمان هاي رمان گونه اي كه باختين به آن اشاره مي كند. گفتمان هاي رمان گونه در حقيقت انتخاب زبان رمان حتي براي بيان مقوله هاي علمي است و بخصوص زماني كه نسبت به فرهنگ رسمي فاصله گرفته مي شود، به قول باختين مكالمه در حاشيه ها شكل مي گيرد و در نتيجه مي خواهد موردي حرف بزند مي خواهد با زبان طنز و شوخي و مطايبه و نظاير آنها حرف بزند.وبلاگي شدن فرهنگ مي تواند عنوان مستقلي براي تحقيقات آكادميك باشد كه چگونه وبلاگ فراتر از حوزه پيدايش و منشأ پيدايي خود، بر حوزه علم، حوزه فن آوري و بر حوزه مباحث جدي و غير روزمره در جامعه هم اثر مي گذارد. كما اينكه امروز فراتر از گروه اولي كه گفتم در واكنش به تعطيلي و محدود شدن مطبوعات رشد سريعي داشتند، وبلاگ هاي فلسفي و

علمي و نظاير اينها هستيم.به هر صورت هم پيدايش وبلاگ ها و هم زبان وبلاگ نويسي يك مقوله جديدي در فرهنگ ماست كه نه اين منطق از زبان هاي متعارف پيروي مي كند و نه مي شود نسبت به بي شكل بودن خودش و فرق داشتن با زبان معيار در آن بي تفاوت بود.اميدوارم كه اين مقوله مورد توجه آكادميسين هاي ما در حوزه هاي مختلف فلسفي، اجتماعي و ارتباطي، زبا شناسي و سياسي، قرار بگيرد چون بحث وبلاگ ها در ايران را جدي بايد گرفت. فرصت بايد تلقي كرد بيش از آنكه تهديدانگارانه خواسته باشيم با آن برخورد كنيم و بدانيم كه امكان اعمال محدوديت در آن نه تنها اندك است بلكه به تدريج ناممكن خواهد بود.«گفتم كه برخيالش راه نظر ببندمگفتا كه شبرو است او از راه ديگر آيد» http://hamshahrionline.ir/news-45604.aspx

هاي Online پرداخته مي شود....آموزش در چرخه كيفيت زهرا برومند چرخه كيفيت يا چرخه PDCA  ( طرح – آزمايش – بازخورد – اجرا) را يك حلقه بي پايان يا حركتي بي انتها معرفي مي كند. اولين بار دمينگ در سفر خود به ژاپن درسال 1950 اين چرخه را معرفي مي نمايد وآن را به نام استاد خود شيوهارت  مي نامد. بعدها ژاپني ها آن را چرخه دمينگ ناميدند وامروزه به نام چرخه PDCA مشهور است. ريشه اين حلقه در فلسفه يادگيري جان ديويي نهفته است كه مراحل يادگيري اسنان را چنين تشريح مي كند: كشف يا اطلاعات جديد – توليد يا انجام كاري جديدي براساس اطلاعات بدست آمده، مشاهده ويا بازنگري نتايج كار كه مرحله آخر، خود منجر به كشف و كسب اطلاعات جديدتري مي شود و اين چرخه همچنان ادامه دارد. ديوئي معتقد است بسياري از آموخته هاي انسان مثل راه رفتن، سخن گفتن يا انجام كارهايي كه به مهارت خاص نياز دارد از اين طريق حاصل مي شود. پس، آموزش دراين مفهوم تنها به آموزش هاي كلاسيك وسنتي اطلاق نمي  گردد و منحصر به آموزش هايي كه در كلاس هاي درس داده مي شود نيست، بلكه مفهوم يادگيري بسيار وسيع است. سنج معتقد است: مديران آمريكائيي عجول، بي حوصله و به دنبال نتايج زودرس مي باشند. بنابراين معمولاً طرح درمرحله اجرا جهش مي كند، به اين ترتيب دراين فرآيند به مراحل مياني يعني آزمايش و بازخور ( كه مراحل يادگيري و آموزش هستند) كمتر توجه مي شود. داشتن چرخه كيفيت موثر نياز به مهارت، تمرين وممارست در سطح مديران و كاركنان دارد. در

مديريت ژاپني كايزن  با مفهوم پايبندي وسيع و گسترده عمومي به بهبود وارتقاي مستمر ودائمي ، سازمانهاي ژاپني را وادار كرد تا به آموزش وسيع مهارت هاي گروهي بپردازند. واز اين طريق قابليتهايي راكه براي چرخه كيفيت لازم است فراهم آورند.نگرش نو بر نقش فن آوري در بهسازي سازمان ظهور قرن تكنولوژي اطلاعات و ره آورهاي آن ( ابزارهاي ارتباطي موثر از جمله اينترنت،اينترانت،تلفن همراه، كامپيوترهاي پرتابل و..... ) تغييرات سريع درساختار سازماني صنايع از جمله مرز گستري و انجام امور در خارج از مكان وزمان را در برداشته است.اين پديده مزاياي زيادي از جمله كاهش هزينه، افزايش كارآئي، افزايش سوددهي در برقراري ارتباط را شامل مي شود. « دانشگاه وصنعت مجازي» نيز از پديده اي نوظهور است كه بطور چشمگيري در جهان گسترش يافته وبروز آن دركشور ما نيز اجتناب ناپذير مي باشد.از جمله مباحث مرتبط با امور مجازي مي توان به سازمان هاي مجازي اشاره كرد. انواع سازمانهاي مجازي مانند تيم هاي مجازي و كار مجازي دوشيوه رايج ره آورد قرن تكنولوژي اطلاعات است. در تيم هاي مجازي معمولاً ارتباط اعضاي با يكديگر با استفاده از سيستم هاي الكترونيكي انجام مي پذيرد و اعضاء ممكن است هرگز يكديگر را ملاقات نكنند. تيم هاي مجازي باعث صرفه جويي در زمان هزنيه هاي مسافرت و حذف مشكل دستيابي به متخصصين شده وبه سرعت شكل گرفته و به انجام امور مي پردازند، امكان دسترسي به بازار را فراهم مي آورند و... كار مجازي كه دور از دفاتر مركزي و يا تأسيسات توليدي انجام مي گردد و كاركنان تماس واقعي با همكاران ندارند ولي با استفاده از

ابزارهاي الكترونيكي بسادگي با يكديگر ارتباط برقرار مي كنند. روشهاي « ميهمانخانه اي » ،« ميز مشترك» و « مراكز كارمجازي» از انواع متداول اين روش مي باشند. از طرفي آموزش مجازي نيز از جمله ره آورد اين قرن است كه با گذر از دوره چاپ به دوره آموزش هاي الكترونيك كه دانشجو با در اختيار داشتن يك كامپيوتر، يك مودم و برخورداري از سرويس هاي پشتيباني كننده اينترنت با حداقل محدوديت با دنيا ارتباط برقرار كند و از اقيانوس بيكران اطلاعات استفاده كند، بروز نموده است. اين امر مورد تأكيد قرار گرفته كه دانشگاه الكترونيك ( شكبه اي يا مجازي ) درايران نيز جاي خود را بزودي بازكرده و پديده اي كاملاً متفاوت نسبت به دانشگاهها سنتي خواهند بود ( كما اينكه دركشورهائي مثل آمريكا فقط حدود 100 دانشگاه معتبر به اين امر اشتغال دارند)،دراين روش بسيار جذاب جديد دروس مجازي عموما بصورت غير همزمان ارائه مي شوند يعني از قبل زمان ومكان خاصي براي ارائه پيش بيني نمي شود ودانشجويان ديگر مجبورنيستند در كلاسهاي درسي دانشكده يا مراكز آموزشي مشخص دور ونزديك حضور فيزيكي داشته باشند. موضوعات درهر زمان و مكاني كه دانشجو مناسب بداند،وجود دارد.از آنجاكه در چرخه كيفيت آموزش بعنوان اصلي ترين عنصر بهسازي وكيفيت سازمان مطرح گرديده است درادامه با توجه به فن آوري جديد تكنولوژي اطلاعات به معرفي آموزش هاي جديد يعني آموزش هاي مجازي، استراتژي و چگونگي استقرار آن كه مسلماً در بهبود كيفيت در سازمانها به جهت تسهيل درفراگيرنمودن آموزش در سازمان تأثير دارد ،پرداخته مي شود.آموزش Online ايليت ماسي معتقداست: «آموزش Online صرفاً به گذراندن يك

دوره خاص از طريق كامپيوتر اطلاق نمي گردد. اين نوع آموزش به شيوه هاي جديد ادغام منابع،تأثيرات متقابل، افزايش عملكرد و فعاليت هاي ساخت يافته آموزش گفته مي شود» آموزش Online چيست؟ اين نوع آموزش وسيله اي براي يادگيري از راه دور بوده ويك روش آموزشي است كه براي استاد ودانشجويان اين فرصت را فراهم ميكند كه در عين حال كه از نظر زمان ومكان از هم دور هستند، فاصله آموزشي موجود را با وسايئل مناسب تكنولوژيكي پر كنند. دراين نوع آموزش كامپيوتر، تكنولوژي ارتباطات  (ICT) وشكبه ها بويژه شبكه جهاني اينترنت براي پر كردن فاصله آموزشي مورد استفاده قرار مي گيرد. دوره هاي آموزشي كه براي استفاده در آموزش Online طراحي مي شوند اصطلاحاً دوره هاي مجازي نام مي گيرند. اين دوره ها از طريق شبكه كامپيوتري ارائه مي شود. هيچ نوع تجهيزات فيزيكي از قبيل تخته و گچ مورد استفاده قرار نمي گيرد، بلكه محيط هاي آموزشي مجهز به نرم افزار و سخت افزار مورد استفاده واقع مي شوند. همه وسايل و فرمهاي آموزشي مورد استفاده كه در كلاسهاي سنتي وجود داشته دراين كلاسهاي « مجازي» هم وجود دارد. به هرحال فعاليتها ومجموعه تعاملات عمدتاً با تكيه بر تجهيزات سخت افزاري كامپيوتر و شبكه جهاني اينترنت ( بجاي بحث و گفتگوي حضوري و رودر رو ) انجام مي پذيرد. دراين مدل دروس مجازي عموماً غير همزمان ارائه مي شوند، يعني از قبل زمان يا مكان  خاصي براي ارائه دروس پيش بيني نمي شود. دانشجويان مجبور نسيتند دركلاسهاي درسي دانشكده يا مركز آموزشي مشخص در زمان خاصي حضور يابند، بلكه از طريق كامپيوتر شخصي 

خود واتصال به اينترنت اين عمل انجام مي پذيرد. موضوعات آموزشي وارتباطات لازم مي تواند در هر زمان و مكاني كه دانشجو مناسب بداند ارائه گردد. ابزارهاي متعددي براي گفتگو وبر قراري ارتباط دركلاسهاي مجازي وجود دارد كه از اين ميان مي توان به مهمترين ورايج ترين آنها اشاره كرد:1- پست الكترونيكي2- Listserve3- شبكه جهاني (www)4-  پروتكل انتقال فايل (FTP)5- Remure login6- Chat7- Video Conference8- Tele Conference اين ابزارها براي دو منظور بكارگرفته مي شوند، يكي گفتگوي الكترونيكي ديگري ارائه موضوعات و متون مربوطه.اين نوع ارتباط از طريق پست الكترونيكي ميسر مي شود. Listservs و Chat گفتگوي الكترونيكي را تسهيل مي كنند ومباحث،سوالات ونكات مورد نظر را در بر مي گيرند. بطوراعم اين نوع ارتباطات كه مكرر و روزمره هم هستند  حداقل زمان و وقت را بخود اختصاص مي دهند. وضعيت آماري آموزشهاي شبكه اي ( يا الكترونيكي ، راه دور، مجازي و عناوين مشابه آن) در كشورهاي مختلف روند رو به رشد اين مقوله مهم را نشان مي  دهد. مثلاً در آمريكا حدود يكصد دانشگاه دراين خصوص فعاليت دارند ، آمارهاي مشابهي هم در مورد استراليا، نيوزلند وانگلستان و حتي در امريكا وجود دارد كه بيانگر رد و بدل شد ميليونها متن آموزشي از طريق كامپيوتر است كه از سراسر دنيا مخابره مي شود.مزاياي استقرار و بهره گيري از آموزش مجازي آموزش مجازي در صورتيكه بخوبي طراحي و بكار گرفته شود جواب مي دهد. نتايج تحقيقات مختلف با متدلوژي هاي قوي وبعضاً با كنترل هاي آزمايشي نشان مي دد. آموزش هاي مجازي تاثير مثبتي در توسعه تجارت پاره اي از كشورها داشته است. مزاياي

عمده استقرار وبهره گيري از آموزش هاي مجازي از نظر رندي توماس (2001) به شرح ذيل ارائه شده است:• كاهش هزينه هاي آموزشي• بهبود علمكرد و بهره وري بيشتر• تسريع در دسترسي به بازار• تسهيل در جذب و بكارگيري نيروي انساني• فراهم آوردن فرصت به روز آوري دانش از ديرباز اين موضوع مطرح بوده كه از مشكلات آموزش هاي سنتي مسئله عدم امكان سنجش ميزان بازگشت سرمايه است ، ليكن آموزش هاي مجازي ماهيتاً نسبت به آموزشهاي سنتي بيشتر قابل اندازه گيري است و ابزارهاي مختلف اندازه گيري جهت سنجش ميزان انتقال دان از اين طريق طراحي شده است. ازجمله اين ابزارها مي توان به نرم افزارهاي ويژه سنجش واندازه گيري اشاره كرد. درنتيجه اخيراً برخي از استفاده كنندگان از آموزش هاي مجازي نتايج كمي و قابل اندازه گيري در نتيجه بكارگيري آموزش مجازي گزارش كرده اند كه مي توان به نقل ازمنبع فوق به موارد ذيل اشاره كرد:1- كاهش هزينه آموزش• شركت Brandon 40 % كاهش هزينه را بدون ك/اهش اثر بخشي گزارش كرده است.• شركت Cisco صرفه جويي 10 ميليون دلاري را در صرف هزينه از طريق جايگزيني و بكارگيري آموزش هاي مجازي گزارش كرده است.• خطوط هواپيما ايالت متحده با كاهش 60% در زمان آموزش توانسته است 9 ميليون دلار در پرداخت هزينه هاي هتل وساير هزينه ها صرفه جويي نمايد.• شركت كامپيوتري Apple كاهش 83 درصدي هزينه را در بكارگيري يك دوره آموزش مجازي، نسبت به آموزش هاي سنتي گزارش كرده است.2- كارائي واثر بخشي بيشترآموزش هاي مجازي زمان يادگيري فراگيران را بطور متوسط بين 25 تا 50 درصد كاهش داده

و نشان داده است كه زمان فعال حفظ اطلاعات نيز به نسبت قابل ملاحظه اي افزايش يافته است.• شركت IBM براساس نتايج نظر سنجي كه از شركت كنندگان در دوره هاي مجازي اخذ نموده گزارش كرده است كه فراگيران نسبت به آموزش هاي سنتي با صرف   زمان موارد درسي را آموخته اند.• شركت GE گزارش كرده است كه توانمندي هاي آموزشي فراگيران مجازي نسبت به آموزش هاي سنتي 65% افزايش يافته است.3- بهبود عملكرد اين آموزش مجازي مي توان يك محيط كاري با نيروي انساني آموزش ديده در حداقل زمان ممكن ايجاد نمود كه نتيجه آن بهره وري بيشتر خواهد بود:• شركت Sun Microsystem با بهبود شرايط و اجراي برنامه آموزش آشناسازي كاركنان با نحوه بهره گيري از آموزش مجازي توانسته است 100 ميليون دلار در پرداخت هزينه هاي حقوق و بكارگماري كاركنان تجاري ( نسبت به زمان واقعي مورد نياز براي محول كردن مسئوليت فروش ) صرفه جويي نمايد.• از طريق آموزش هاي مجازي 10000 نفر از مشاوران يكصد شركت خدماتي تابعه Fortune توانسته اند گواهينامه حرفه اي، دريافت نمايند كه نتيجه آن 100 ميليون دلار صرفه جويي ساليانه نسبت به هزينه هاي آموزش هاي سنتي بوده است.4- بهبود رقابت پذيري نتايج يكي از مطالعات معتبر كه اخيراً اجرا شده است نشان مي دهد كه فعاليت هاي عمده وكليدي كه طي آن شركت هاي امروزي مي توانند به بقاء خود ادامه دهند عبارتنداز:• ميزان نوآوري وابداعات• جذب و نگهداشت نخبگان• ايجاد ارتباط موثر و مثبت با مشتريان كليدي وتوسعه كانالهاي ارتباطي• افزايش ميزان كيفيت محصولات و خدمات با بهبود شرايط فرايندكار شركت كامپيوتري Compaq

(2001) بعنوان يك شعار چنين مطرح مي كند:« اگر ما كاري را انجام داديم كه غير ممكن بنظر مي رسيد و محيط كاري را متحول ساخت؛ آن كار چه چيزي مي تواند باشد؟ پاسخ ما اين است كه توانستيم « هركاري» را با بهره گيري از يك متخصصين به انجام برسانيم. اين تجربه در نتيجه اجراي آموزش هاي مجازي بدست آمده است».استراتژي صحيح آموزش هاي مجازي پتير بنتلي (2001) با توجه به اهداف ذيل موفقيت آموزش هاي مجازي در سازمانها را بر مي شمرد. اين اهداف شامل عملياتي ( مانند كاهش هزينه ها) واستراتژيك ( مانند رقابت پذيري) ميگردد. منظور از استراتژي صحيح، بكارگيري آموزش هاي مجازي با ارتباط دادن آن با مقاصد، ماموريت ها واهداف مالي سازمان  مي باشد. اهداف و مقاصد استراتژيك كه آموزش هاي مجازي مي تواند به ارمغان آورد عبارت اند از :• ارتباط دادن استراتژي سازماني به كارآئي و توانمندي كاركنان• بهبود عملكرد سازماني، كارآئي و پاسخگوئي به بازار• بهينه كردن زنجيره عملكرد و رضايت مندي مشتريان• نگهداشت بهتر كاركنان• ترغيب مسئوليت پذيري بيشتر كاركنان از طريق توسعه توانائيهاي فردي• بهينه كردن سرمايه فكري ومديريت دانش• به روز نمودن دانش• توسعه تجارت مجازي• تسريع درارائه آموزش هاي هدفدار و مبتني بر نياز• بهبود شرايط محيطي شكل يك نشان ميدهد كه هرچه آموزش مجازي با اهداف و مقاصد استراتژيك سازمان بيشتر مرتبط گردد، تأثير بيشتري در كارآئي و كاهش هزينه هاي سازمان خواهد داشت. يادگيري بيشتر در سازمان بمنظور دستيابي به اين اهدف بمنزله اين است كه يك سازمان را با افزايش ارزش فرايندي تبديل به يك سازمان يادگيرنده نمود.كسب آمادگي

براي موفقيت در صورتي كه بخواهيم بنحو موثر و مثبت از مزاياي اجراي آموزش هاي مجازي بهره جوييم بايستي شناخت كافي از شرايط واقعي سازمان ( زير ساخت ها، منابع، محتوي، مشتريان، چگونگي دانش و شرايط آموزش در سازمان ) داشته باشيم. سوالاتي،چون اكنون كجا هستيم؟ كجا مي خواهيم برويم؟ چگونه مي خواهيم بدانجا برسيم؟ و .... ريشه در طراحي استراتژيك دارد و در قسمت هاي بعدي به ساختار وفرايندهاي آموزش جهت پاسخ به سوالات فوق پرداخته مي شود.ساختار و فرآيندها طراحي و برنامه ريزي براي بكارگيري آموزش مجازي نيازمند همكاري موثر فعاليت هاي كاركنان ونيز مشتريان خارج از سازمان مي باشد. ازشرايط واقعي سازمان كه بدانها اشاره شد دو فعاليت ويژه در كانون فرايند قرار دارند. محتوي يعني مواد درسي كه بايستي تهيه و بعنوان منبع در سيستم آموزش مجازي بكار گرفته شود وتكنولوژي يعني فراهم آوردن امكانات سيستمي كه ارائه ومديريت مواد آموزشي را ممكن سازد. درحاشيه اين دو فعاليت كانوني ومركزي، فعاليت هاي ديگري متمركز شده اند كه شامل استراتژي ها،آموزش كاركناني كه مسئوليت مديريت، حفاظت ونگهداري سيستم آموزش مجازي را در سازمان بعهده دارند، مديريت تغييرات و مديريت پروژه است. به منظور استقرار موفقيت آميز آموزش هاي مجازي لازم است درمرحله شروع يك مطالعه و برآورد دقيق از تأثير آموزش مجازي درتوسعه سازماني بعمل مي آيد. هدف از اجراي اين مطالعه جلوگيري ازهر گونه خطاي احتمالي واتلاف سرمايه ها و همچنين بررسي امكان استفاده از تمام فرصت هاي ممكن مي باشد. اندي توماس ماتريس آموزش مجاري  را بعنوان يك ابزار تحليلي براي برنامه ريزي و بيان يك ديد كلي از آموزش مجازي

ارائه مي دهد. اين ماتريس سازمان را قادر مي سازد كه نيازهاي موجود را اولويت بندي نمايد و نيز توانمندي خود را در هر يك از هشت عنصر كليدي تعليم؛ استراتژي؛ مديريت؛ ارزيابي؛ محتوي؛ نرم افزار؛ متد آموزشي واجرا آزمايش نمايد. با توجه به اينكه كاربران ديدگاههاي مختلفي را در ارتباط با تجارب مهندسي مجدد در فرايندهاي آموزشي مجازي دارند ماتريس آموزش مجازي سازمان ها را ياري مي نمايد تا آنان يك ديد منطقي نسبت به يادگيري بعنوان يك فرايند متوالي واجزاء مدولار پيدا كنند. به عبارت ديگر، اين ماتريس يك ديد كلي از آموزش مجازي ارائه مي دهد كه بيانگر اين است كه چگونه زمينه هاي كاري فوراً با ساير فعاليت ها مرتبط گردد. همچنين اين ماتريس زمينه مناسب براي تصميمات كليدي درارتباط با زمان ومنابع را برخورد مي آورد. در همين ارتباط تعاريف هر يك از عناصر ماتريس بعنوان عوامل كليدي در طراحي و برنامه ريزي آموزش مجازي ارائه مي گردد:1- تعليم: كليه كاركنان در سازمان ازمديران ارشد گرفته تا كاركنان ستادي متاثر از آموزش هاي مجازي خواهند بود. برنامه ريزي براي استقرار آموزش مجازي در سازمان نيازمند آگاهي كاركنان از اهميت ومسائل فني دراين زمينه مي باشد. كاركناي كه قرار است در استقرار و مديريت آموزش هاي مجازي در سازمان نقش داشته باشند بايستي مهارت و دانش لازم دراين زمينه را كسب نمايند. همچنين شركت كنندگان در آموزش هاي مجازي نيز بايستي آموزش لازم براي چگونگي استفاده نمودن از اين شيوه جديد را طي كنند.2- استراتژي: آموزش مجازي صرفاً به تكنولوژي جديد يادگيري اطلاق نمي گردد، بلكه يك شيوه وتفكر كلي درخصوص

آموزش كاركنان در سازمان است. سوق دادن سازمان به سمت آموزش هاي مجازي نيازمند توجه به زير ساختها، مهارت و توانمندي كاركنان بخش آموزش، فرهنگ مشترك سازماني و نحوه محاسبه بازگشت سرمايه دارد. به منظور موفقيت در استقرار و بهره گيري از آموزش هاي مجازي ضرورت دارد عناصر فوق در طرح ريزي استراتژيك آموزش هاي مجازي ملحوظ گردد.3- مديريت: يكي از مزاياي كليدي آموزش مجازي يادگيري قابل انتقال دراين سيستم است.سيستم مديريت يادگيري به بهره گيري از نرم افزار پيچيده و قابل استفاده دراجراي متمركز و دقيق ومشاركت جويانه اطلاق مي گردد كه مديريت را به جهت يادگيري بهتر كمك مي كند.اين سيتم همچنين زمينه لازم براي ارائه برنامه هاي آموزش با بهره گيري از دسترسي به منابع اطلاعاتي داخلي وخارجي در سطح فراگيران در جامعه را فراهم مينمايد.4- ارزيابي: ابزارهاي ارزيابي Online قسمت اصلي واساسي فرايند آموزش مجازي است كه شرايط لازم براي سنجش فراگيران قبل از شروع دوره،  حين دوره و بعد از دوره مي نمايد. بكارگيري يك روش ادغامي از هر سه ياده شده براي ارزيايي در آموزش مجازي براي دستيابي به يك ارزيابي استاندارد پيشنهاد مي شود.5- مطالب درسي: روشي كه يادگيري برآن اساس شكل مي گيرد نقش حياتي در بخاطر سپاري و نگهداري مطالب دارد. منابع درسي و توسعه محتوي مناسب براي آموزش مجازي مي بايست با درنظر گرفتن روش هاي اصلي ارائه مانند ارائه توسط مدرس، خوديادگيري، آموزش هاي كلامي، آموزشهاي روي خط وغيره طراحي گردد.6- امكانات فني: به فرايندي كه قابليت تبديل مطالب درسي را به درس افزار  دراينترنت و اينترانت فراهم مي كند امكانات فني اطلاق مي

گردد. امروز ابزارهايي موجود است كه سازمان ها را بدون نياز به ابزارها و امكانات پيچيده قادر مي سازد كه مطالب وبرنامه هاي آموزش خود را به درس افزار روي خط تبديل نمايد. برنامه هاي درسي بصورت مدولار،قطعه اي و .... تبديل مي شوند تا فراگيران بتوانند بصورت مكرر ازآن استفاده نمايند.7- روش ارائه: در روش رايج يادگيري مجازي شامل ارائه به روش همزمان  و غيره همزمان  مي باشد. روش غير همزمان روشي است كه فراگير با استفاده از امكانات وتسهيلات درنظر گرفته شده بويژه مطالب درسي روي خط آموزش مي بيند. آموزش همزمان يا آموزش زنده به ارائه درس در يك زمان خاص دركلاس مجازي توسط يك مدرس كارآزموده و فراگيران متعدد گفته مي شود. ممكن است هر دو روش بصورت همزمان تحت روي ادغامي  ارائه شود.8- اجرا:اجراي موفق يك برنامه آموزش مجازي نيازمند بكارگيري تركيبي از عوامل مختلف فني، مهارتهاي آموزشي، ادغام سيستم ها، توسعه محتوي ومطالب درسي و بومي كردن آنها است. توصيه مي گردد جهت برنامه آموزشي مجازي يك مديره پروژه باتجربه در آموزش مجازي و تكنولوژي اطلاعات انتخاب وبا توجه به زمان و بودجه موجود طرح ريزي لازم انجام پذيرد. همچنين ضرورت دارداز قبل امكانات و قابليت هاي موجود در سازمان كه جهت اجراي آموزش هاي مجازي لازم است تأمين گردد تا اجراي موفق آن در سازمان ميسر گردد.فرايند يادگيري ايجاد واستقرار آموزش مجاي به نقل از همان منبع نيازمند طي چهار مرحله مجزا مي باشد:1- جنبه هاي آموزشي2- طراحي زير ساخت3- مديريت پروژه4- استقرارمرحله اول: جنبه هاي آموزشي ضرورت دارد سازمان هاي متقاضي چالش ها وفرصت هاي آموزش مجازي

را در سه سطح ذيل بدرستي درك كنند:1- امكانات تحقق برنامه هاي استراتژيك تجاري بااستفاده از تكنولوژي جديد آموزشي2- امكان بهره گيري از آموزش مجازي در بخشهاي خاصي از صنعت مورد نظر.3- قابليت ايجاد ارتباط آموزشها با نيازها و اهداف ويژه سازمان. منظور از درك فرصتهاي آموزش مجازي اين است كه متقاضيان بتوانند اهميت نقش آن را در زنجيره كيفيت سازمان  و به بازار رساندن فراورده ها و خدمات از طريق ارائه بهتر ونتيجتاً كاهش هزينه بدرستي دريابند. ضرورت دارد سازمانها جهت دريافت بازخور ونيز اطلاعات لازم براي اتخاذ تصميم هاي لازم در اين فرايند از طريق آموزش مجازي به يكي از روش هاي ذيل بامشتريان خود ارتباط برقرار نمايند.- مباحثات و مذاكرات انفرادي جهت برآورد نياز- كارگاههاي آموزشي بصورت گروهي براي كشف مسائل- بازخورد مشورتي از طريق آموزش مجازي كه طي آن متخصص فن مهارت، تجارت و ... خود را روي يك مسئله خاص ارائه مي دهد.- توصيه از طريق گزارش ها وارائه برنامه ها جهت كمك به فرايند استراتژيك تصميم گيريمرحله دوم : طراحي زير ساخت اين مرحله در برگيرنده تبيين يك معماري خاص در زمينه دانش موردنياز براي عملي  كردن فرصتها و موقعيتهاي مورد نياز براي استقرار آموزش مجازي است. دستيابي به ارقام واقعي سرمايه گذاري مورد نياز و نيز بازگشت سرمايه از حيث هزينه هاي صرفه جويي شده وافزايش درآمدي كه درنتيجه بهبود عملكرد وافزايش كارآئي سازمان حاصل مي گردد، دراين مرحله انجام مي پذيرد. طراحي ابزار براي سنجش و اندازه گيري پيشرفت هاي حاصله دراين زمينه نيز از فرايندهاي اين مرحله از كار است. اولين مرحله اين فرايند برنامه ريزي

ترسيم استراتژي آموزش مجازي براي تبيين اهداف تجاري سازمان است. اهداف ومقاصد استراتژيك كه مي تواند از طريق آموزش مجازي در سازمان حاصل گردد چه مي باشد؟ احتمال دستيابي به اين اهداف از طريق آموزش مجازي تا چه حد متحمل است؟ با اجراي يك فرايند نياز سنجي آموزشي در سازمان مي توان مشكلات مهارتي و نيز خلاء هاي دانش را شناسائي و به سرعت توسط آموزش هاي مجازي برطرف نمود. براساس گزارشات برخي از سازمانها معلوم شده است كه آموزش هاي مجازي در برآورد نيازهاي آموزشي مهارت هاي مديريتي، فني،ايمني و بهداشت، فروش و بازاريابي،تكنولوژي اطلاعات و ... موثر بوده است. مرحله بعد در طراحي زير ساخت مربوط به چگونگي تهيه محتوي است.اينكه آيا امكان تهيه محتوي در داخل سازمان وجود دارد و يا بايستي از خارج سازمان تأمين شود. آيا قابليت مديريت سيستم در سازمان وجود دارد، آيا هزنيه و قابليت هاي فني براي روش هاي مختلف تأمين منابع درسي، امكانات فني مورد نياز ومديريت سيستم در سازمان وجود دارد و..... ازجمله مواردي است كه بايستي در سازمان مورد بررسي وتجزيه و تحليل قرار گيرد. درطراحي زير ساخت كه يك معماري و  طرح آموزشي به منظور دستيابي به اهداف استراتژيك آموزشي با در نظر گرفتن منابع ونيازهاي موجود بايستي تعريف گردد كه با توجه به شرايط مي توان در برگيرنده موارد ذيل باشد:1- برنامه ريزي براي به كارگيري روش هاي ادغامي آموزشي ( همزمان و غير همزمان ) در سازمان2- ايجاد سيستم مديريت آموزشي به منظور تبيين تكنولوژي هاي آموزشي مجازي جهت مديريت و ارزيابي فعاليت هاي آموزشي3- تبيين نقش آموزش مجازي در محدوده

مديريت دانش بويژه مديريت معنوي4- ادغام فرايندها و تكنولوژي  منابع انساني موجود (eHR) مرحله سوم: مديريت پروژه هنگامي كه طرح آموزشي به تصويب رسيد برنامه ريزي براي عملياتي كردن آن به سرعت بايستي انجام پذيرد دراين مرحله طرح تفصيلي استقرار آموزش مجازي صورت مي پذيرد كه اولين قدم تعريف پارامترهاي لازم در مديريت پروژه است.انتخاب يك مدير پروژه با تجربه و آشنا به تكنولوژي اطلاعات، تصميم گيري درخصوص متدلوژي و برنامه زمان بندي مورد نياز براي استقرار آموز مجازي و روش هاي ارزيابي عملكردي براي بررسي ميزان پيشرفت طرح اين فرايند مشخص مي گردد. بعنوان بخش ديگر اين فرايند يك بررسي تحليلي براي تعيين منابع مورد نياز و امكانات موجود و در دسترس براساس ماتريس آموزش مجازي (tm) صورت مي پذيرد. همچنين دراين فعاليت ، منابع موجود، دانش و تخصص مورد نياز در زمينه تكنولوژي اطلاعات و زير ساخت مشخص مي گردد. پس از بررسي جنبه هاي آموزشي و زيرساختي مورد نياز براي استقرار آموزش مجازي، برنامه ريزي بايستي روي فرايندها و فعاليت هاي مرتبط با روش ارائه از جمله مديريت وارائه محتوي آموزشي، امكانات فني و معيارهاي ارزيابي متمركز گردد.مرحله چهارم: استقرار آموزش مجازي در سازمان اجراي آموزش مجازي پس از بررسي و تبيين كامل سه مرحله فوق جهت عمليات كردي فرايندها و طرح ها براي استقرار آموزش مجازي با در نظر گرفتن عوامل كليدي ذيل در سازمان صورت مي پذيرد:- تدوين ساختار مديريت پروژه؛ توسعه محتوي؛ تكنولوژي؛ اجراي برنامه هاي كمكي ( پايگاه داده، سيستم منابع انساني و..... )؛ آزمايش و ادغام محتوي؛ اجراي پايلوتي آن در داخل سازمان برنامه هاي تربيت مدرس

و آموزش كاركنان.- افراد كليدي مورد نياز براي استقرار آموزش مجازي را مي توان به شرح ذيل برشمرد:1- مديريت پروژه آموزشي: يك مدير آموزشي با تجربه و متخصص كه بتواند طرح استقرار آموزش مجازي را طبق برنامه زمان بندي و بودجه تعيين شده با موفقيت به اجرا درآورد.2- اعضاء پروژه شامل مديران عالي،افراد عملياتي، مديران و كاركنان آموزش و نهايتاً استفاده كنندگان برنامه هاي آموزشي.3- متخصصان تكنولوژي اطلاعات: از آنجا كه استقرار آموزش مجازي نياز به فن آوري خاص درزمينه تكنولوژي اطلاعات دارد بنابراين بكارگيري افرادي كه در زمينه تكنولوژي ذيل صاحب تجربه اند از اهميت ويژه اي برخوردار است:- سيستم هاي مديريت يادگيري- سيستم هاي زنده آموزش مجازي- سيستم هاي ارزيابي روي خط- سيستم هاي مديريت محتوي آموزشي- ابزارهاي تبديل محتوي آموزشي بصورت Online- ابزارهاي كامپيوتري مورد نياز در آموزش مجازي- نرم افزارهاي مورد نياز جهت ارائه- سيستم هاي ارزيابينتيجه گيري اهميت آموزش در چرخه مديريت كيفيت جامع از طرفي و نقش فن آوري در رويكرد جديد به توسعه آموزش مجازي به عنوان ره آورد تكنولوژي اطلاعات در كشور مي تواند دانشگاه و صنعت و نتيجتاً روند بهسازي و توسعه نيروي انساني و نتيجتاً بهبود كيفيت را متحول سازد. اين پديده به عنوان يك فن آوري مدرن نياز به آشنائي بومي كردن و بكارگيري موثر آن در كشور دارد.مرز گستري سازمانها و حركت بسوي مجازي شدن راه را براي استقرار آن فراهم مي كند.استقرار آموزش مجازي نيازمند در اختيار داشتن نيروي انسان متخصص و آشنا به اين فن آوري، مديريت كارآمد، سيستم و امكانات سخت افزاري ونرم افزاري براي تبديل محتوي به درس افزار

و ..... مي باشد. روند توسعه سازمانها دركشور و مزايايي كه مترتب بر استقرار آموزش مجازي از جمله كاهش هزينه هاي آموزشي، بهبودعملكرد و بهره وري بيشتر، تسريع در دسترسي به بازار، تسهيل جذب و بكارگيري نيروي انساني موردنظر و فراهم آوردن فرصت به روز آوري دانش و.... پذيرش و توسعه اين تكنولوژي را غير قابل اجتناب مي كند. در پايان خاطر نشان مي سازد پذيرش اين فن آوري بدليل جديد بودن آن حتي در كشورهاي توسعه يافته هنوز يكي از موضوعات اصلي تحقيقات روز بوده وانتظار مي روداين پديده ازابعاد مختلف مورد تحقيق متخصصين و محققين كشور قرار گيرد. منبع: مجموعه مقالات سومين كنفرانس مديران كيفيت؛ 24-26 تيرماه 1381؛ صص 131-153 تهيه و تنظيم:  پايگاه مقالات علمي مديريت www.SYSTEM.PARSIBLOG.com

در نظر بگيريد كه بخش فروش آن با ديگر قسمتهاي آن سازمان بي ارتباط است و به صورت يكسويه انجام فعاليت ميكند. كاملا واضح است كه چه تبعاتي را به دنبال خواهد داشت. در خوشبينانه ترين حالت ميتوان حدس زد كه واحد فروش كالايي را به فروش ميرساند در حالي كه واحد توليد در آن بازه زماني قادر به تامين و توليد آن كالا نيست. اگر تعامل در هر يك از قسمتهاي سازمان از بين برود، بدون شك شاهد تبعات منفي زيادي خواهيم بود. از اين رو بايد با استفاده از يك راه حل  كارآمد، تعامل درون سازماني  و تعامل برون سازماني  را پوشش داده و يكپارچگي اطلاعاتي به وجود آوريم.در اين زمان،  ERP به عنوان سيستم يكپارچه ساز اطلاعاتي در سازمان، مورد توجه قرار ميگيرد. يك سيستم ERP كليه بخشهاي درون سازمان را در برگرفته و اطلاعات را به صورت يكپارچه، در يك بانك اطلاعاتي نگهداري ميكند، كه از اين اطلاعات در هر زمان كه نياز باشد در انجام ساير وظايف استفاده ميشود. مانند توليد، مديريت زنجيره تامين، پروژه ها، منابع انساني و ... .در ادامه اين مطلب نگاهي به تاريخچه ERP و نحوه شكل گيري آن خواهيم داشت. همچنين خواهيم ديد كه چگونه بايد ERP را انتخاب كرد و خصوصيات و نقاط قوت و ضعف سيستم ERP را مورد بررسي قرار ميدهيم.تاريخچه ERPدر زمانهاي گذشته، يعني قبل از دهه 60، سازمان ها و شركت توجه چنداني به روند انجام وظيفه توسط بخشهاي مختلف خود نداشتند. به بياني ديگر هر بخش از سازمان فقط به انجام وظيفه در حيطه كاري خود تمركز داشت و

ارتباطي بين بخش هاي مختلف سازمان به چشم نمي خورد. نرم افزارهايي كه در اين دوران مورد استفاده قرار ميگرفتند توجهي به حجم توليد، زمان تحويل، موجودي و ... نداشتند و هدف آنها تهيه مواد لازم براي توليد تعدادي محصول بود.دهه 60 يعني سالهاي بين 1960 و 1970، مفهوم MRP  توسط شركت IBM  ارائه گرديد. در اين دوران تمركز بيشتر بر روي سيستم هاي كنترل موجودي بود. منظور از MRP ، برنامه ريزي مواد مورد نياز و نظارت دقيق بر روند تغيير ميزان موجودي است. شركت IBM نرم افزاري را تحت عنوان MRP I  ارائه كرد كه مشكل اصلي آن نياز به وجود كامپيوترهاي بسيار گرانقيمت  بود. از طرفي ديگر اين سيستم ارتباط بين توليد و استراتژي هاي رقابتي سازمان را چندان مد نظر قرار نمي داد. ضمنا ظرفيتهاي توليدي سازمان چندان در اين سيستم لحاظ نمي شدند.MRP  در نوع خود يك انقلاب بزرگ محسوب مي شد اما ضعف بزرگ آن اين بود كه خود نيز جزيي از زيرسيستم ها محسوب به شمار مي رفت و عدم توانايي در يكپارچگي مابين اجزاي سيستم باعث شد كه جاي خود را به  MRPII بدهد. اين سيستم در ايجاد يكپارچگي در اجزاء بخش توليد موفق عمل كرد اما باز هم نتوانست بخش غير توليدي و خدماتي را به صورتي يكپارچه مديريت كند. همچنين اين سيستم ها به صورت اطلاعاتي مطلق عمل ميكردند و در انجام امور و فعاليت ها نقشي نداشتند. در اوايل دهه 90 ميلادي، نسل جديدي از اين سيستم ها تحت عنوان ERP، پا به عرصه وجود نهادند، كه توانستند با استفاده از فن آوري اطلاعات،

شبكه اي از نرم افزار ها و سخت افزار ها ايجاد يكپارچگي بين تمام بخشهاي سازمان ( توليدي و خدماتي) را فراهم سازند.ERP با ايجاد زنجيره اي كاملا يكپارچه بين كليه واحدها و بخشهاي يك سازمان ضمن افزايش راندمان كاري هر يك از اين بخش ها و كاهش زمان لازم جهت توليد و ارائه كالا ها و خدمات، در هر لحظه آماده پاسخ گويي به نيازهاي مشتريان، كاركنان و تامين كنندگان مي باشد. ERP را نمي توان به توليد يا تجارتي خاص محدود كرد و ميتواند در هر سازمان چه توليدي باشد و چه خدماتي، مستقر شده و صاحبان آن را از مزاياي خود بهره مند كند. امروزهERPهاي پيشرو، علاوه بر اينكه كليه وظايف سنتي مديريتي شركتها همچون سيستمهاي مالي، فروش، توليد، منابع انساني و ... را پوشش مي دهند، شامل راه حل هائي همچون مديريت داده هاي توليد ، سيستم مديريت انبار ، سيستم اجرائي توليد  و غيره نيز ميباشند. اكنون كارائيERPها آنچنان افزون گرديده كه بتوانند بمنظور پشتيباني از نيازهاي همه صنايع و زمينه هاي تجاري همانند صنايع بهداشت و درمان و خودروسازي متناسب گردند. يك سيستم ERP از لحظه اي كه مواد اوليه از تامين كنندگان تقاضا ميشود تا لحظه اي كه محصول ارائه شده توسط شركت به مصرف كامل مي رسد، حضور دارد و كليه مراحل را به صورت يكپارچه مديريت مي كند. جدول 1) سير تكامل سيستم هاي مديريت منابع سازماناجزاء ERPهمان طور كه قبلا اشاره شد، مديريت منابع سازماني (ERP) در واقع ارائه جديدي از مديريت منابع ساخت (MRPII) مي باشد. در مديريت منابع ساخت كاستي هايي وجود داشت

كه باعث عدم موفقيت در برطرف كردن مشكلات سازمان مي شد. يكي از اين مشكلات عدم ارتباط در لايه هاي مختلف بود و بيشتر ارتباطات به صورت افقي انجام مي شد. همچنين اين سيستم ها به صورت اطلاعاتي مطلق عمل مي كردند و در انجام امور و فعاليت ها نقشي نداشتند. پس از ظهور نسل سيستمهاي  ERPدر اوايل دهه 90 ميلادي، مديريت منابع سازماني، رنگي ديگر پيدا كرد و يكپارچگي كل فرآيندهاي سازماني و بين بخشي آن فراهم آمد. ارتباط بين كليه بخش هاي سازمان، صرف نظر از توليدي يا خدماتي بودن، از مهمترين و اصلي ترين وظايف يك سيستم ERP محسوب مي شود.تا قبل از ظهور سيستم ERP، اين مسئله كه هر بخش از سازمان براي خود يك سيستم اطلاعاتي جداگانه داشته باشد، زياد دور از ذهن به نظر نمي رسيد. براي مثال بخشهاي منابع انساني، ارتباط با مشتري و توليد، هر يك براي خود يك سيستم مجزا و با ساختار انحصاري داشتند. در اين حالت مشكل عمومي، ايجاد تعامل و يكپارچگي بين اطلاعات اين بخشها مي باشد. از ابتداي دهه 90 ميلادي و احساس نياز به يكپارچگي بين بخشهاي مختلف سازمان و ظهور ERP، تا به امروز، شاهد صعود شگرفي در روند فعاليتهاي تجاري سازمانها و شركت ها هستيم و اين روند همچنان ادامه دارد. دليل اصلي اين امر را مي توان بدين گونه بيان كرد كه با پيشرفت روز افزون علم و تكنولوژي ، سيستم هاي ERP نيز گسترش يافته و توانسته اند زير بخش هاي  مديريتي بيشتري را در كليه زمينه هاي فعاليت سازمان، تحت پوشش قرار دهند. شكل 1) نمودار

ارزيابي ميزان سود سازمانها از ابتداي شكل گيري سيستم ERP تا سال 2004در يك تقسيم بندي كلي مي توان اجزاء تشكيل دهنده سيستم هاي ERP را در قالب گروههاي زير مورد بررسي قرار داد :• بخش توليد  : o مهندسي، صورت حساب مواد، زمانبندي، مديريت جريان كار، كنترل كيفيت، مديريت قيمتها، فرآيند ساخت و ... .• مديريت زنجيره تامين  : o روند دريافت سفارش تا تامين، صورت موجودي، خريد، برنامه ريزي زنجيره تامين، زمانبندي تامين كنندگان، ارزيابي كالاها، محاسبات مربوط به كارمزد و ... .• بخش مالي  : o دفتر كل، مديريت نقدينگي، حسابهاي پرداختي، حسابهاي دريافتي، دارايي هاي ثابت و ... .• بخش طرح و برنامه : o قيمت گذاري، صدور صورت حساب،  مديريت فعاليتها و ... .• بخش منابع انساني  : o منابع انساني، صورت حقوقي، آموزش، صورت وظايف و... .• بخش مديريت ارتباط با مشتري   : o فروش و بازاريابي، كميسيون، كار و خدمات و ... .• بخش انبار داده  : o ثبت كليه داده ها و اطلاعات مربوط به بخشهاي سازمان و ايجاد تعامل مابين اين بخشها.• برنامه ريزي توليد: o براي برنامه ريزي و كنترل فعاليتهاي توليدي يك شركت كاربرد دارد. اين ماژول شامل اجزاي فرعيBOM ، مراكز كاري، رديابي مواد، برنامه ريزي عمليات و فروش، برنامه كلان توليد، برنامه ريزي نيازمنديهاي مواد، كنترل سطح كارخانه، سفارشات توليد، هزينه يابي مواد و...مي باشد.• مديريت كيفيت : o يك سيستم اطلاعاتي و كنترل كيفي است كه برنامه ريزي كيفيت ، بازرسي و كنترل تداركات و توليد را بر عهده دارد.توجه به اين مطلب ضروري است كه اصلي ترين بخش هر سيستم ERP، شامل

ماژولهاي كاربردي آن مي باشد. اين اجزا مي توانند خود داراي اجزاي فرعي باشند كه براي وظايف و مقاصد ويژه اي كاربرد دارد كه عبارتند از : ساختار سازماني شركت ، طراحي چارچوب گزارشات داخلي و خارجي ( جهت ارسال به سازمانهاي خارج از شركت ) ، سازمان فروش ، كانالهاي توزيع كالا، سلف سرويس كارمندان ( كارمندان قادرند از طريق اينترنت به اطلاعات خود درسيستم منابع انساني دسترسي داشته باشند )، سيستم MATCHCODE جهت يافتن اطلاعات خاص مورد نياز با استفاده از ابزارهاي جستجو ، امنيت سيستم و ... . شكل 2) شماي كلي از منطق دروني سيستم ERPچرا از ERP استفاده مي كنيم؟بطور كلي هدف اصلي و اوليه ERP آن است كه فرآيند دريافت سفارش از مشتري و پردازش آن تا مرحله نهايي را بهبود بخشد . بعنوان مثال وقتي يك سفارش رسيده از سوي مشتري وارد سيستمERP ميگردد ، همه اطلاعات لازم جهت تكميل و ارائه اين سفارش ، در آن موجود ميباشد . اطلاعات مربوط به اينكه آيا مشتري سفارش دهنده ، اعتبار كافي نزد شركت را دارد يا خير ، از ماژول مالي بدست مي آيد و به همين ترتيب اطلاعات لازم در مورد سطح موجودي انبار كالا و مواد اوليه مربوط به اين سفارش ، از ماژول انبار استخراج ميگردد.دليل ديگري كه يك سازمان را ملزم به پياده سازي يك سيستم ERP ميكند، بحث هزينه هاست. البته بايد توجه داشت كه اجراي يك سيستم ERP نيز خود به تنهايي منجر به صرف هزينه هاي بعضا زياد ميشود. در نتيجه بايد با يك امكان سنجي دقيق بحث هزينه ها را

زير نظر گرفت. اين امكان سنجي بايد با علم به اينكه هزينه هاي مربوط به اجراي سيستم ERP معمولا برگشت پذير خواهند بود، انجام گيرد. به طور كلي در صورت مواجه شدن با هريك از شرايط زير بايد به استقرار ERP و يا ارتقاي نوع فعلي آن اقدام كرد:• عدم وجود يكپارچگي در ميان بخش هاي مختلف درون سازماني و برون سازماني• احساس نياز براي برقراري ارتباط با تجارت الكترونيك• عدم هماهنگي زنجيره تامين با نيازهاي سازمان• رشد سريع و يا غير قابل كنترل سازماني• شرايط مبهم مالي• صرف هزينه هاي جانبي زياد و اجتناب نا پذير• عدم هماهنگي انبار ها با بخش توليد• دوباره كاري و يا موازي كاري• تغيير صعودي نيازهاي مشتريان• نياز به افزايش بازدهي• تاثير منفي ERP فعلي مستقر در سازمان بر روند رشد ( عدم موفقيت ERP فعلي)•  عدم توانايي در برآورد هاي لازم بطور دقيق و همچنين پيش بيني ها و برنامه ريزي ها• به طور كلي عدم توانايي در مديريت منابع سازمانيك سيستم ERP، سيستمي انعطاف پذير است كه اطلاعات و فرآيندهاي مربوط به اين اطلاعات، در درون واحدهاي سازماني، بين واحدهاي سازماني و واحدهاي سازماني با خارج از سازمان را يكپارچه ميكند. از اين رو ميتوان گفت ERP به دليل پوشش افقي سازمان، يكپارچگي آن را تضمين ميكند و هر زير سيستم اطلاعات خود را بر روي پايگاه داده مشترك درج ميكند. به بياني ديگر در ERP، افزونگي داده وجود ندارد و مغايرت بين زير سيستمها از بين رفته و همخواني اطلاعات تضمين ميشود. ERP كليه فرآيندهاي سازمان را كه جنبه اطلاعاتي دارد تحت پوشش قرار مي

دهد. براي مثال در شركتهاي توزيعي و توليدي،  فرآيندهاي فروش و خدمات پس از فروش، فرآيند تدارك و تامين كالا، فرآيند برنامه ريزي و كنترل توليد، فرآيند نگهداري و تعميرات، فرآيند دريافت و پرداخت، فرآيند منابع انساني و فرآيندهاي مالي از قبيل دفتر داري ، حقوق و دستمزد، دارايي هاي ثابت، بودجه و گزارشات و قيمت تمام شده و ... ، به صورت خودكار و غير قابل تغيير صادر گردد.سيستم ERP قادر است با سيستم هاي خارج از سازمان تبادل اطلاعات نمايد.اين تبادل از قبيل اخذ سفارش از مشتري و درخواست خريد از تامين كنندگان است. به عبارت ديگر، ممكن است قسمتي از فرآيند، خارج از سازمان اجرا گردد.يكي ديگر از عواملي كه استفاده از ERP  را لازم جلوه مي دهد خاصيت تغيير پذيري يا انعطاف پذيري آن است. يكي از عوامل شكست سازمانهاي موفق، پايبندي سنتي سازمان به فرآيندهايي است كه زماني كار آمد بوده اند ولي به مرور و با تغيير شرايط ، ناكارآمد شده اند و سازمان براي طراحي مجدد آن تدبيري نينديشيده است. بديهي است سازمانهايي ماندگار ترند كه از فرآيند هاي كار آمدتري برخوردارند و راهكار سيستماتيك براي بهبود مستمر فرآيندها تدارك ديده اند. شكل 3) ايجاد يكپارچگي بين لايه هاي مختلف مديريتي به طور خلاصه ميتوان حداقل مزاياي يك سيستم ERP را شامل موارد زير دانست:• فرآيندگرايي o فرآيند هاي كسب و كار از طريق سيستم مديريت فرآيند ، در كارتابل  مسئولين به گردش در مي آيد.• گزارش ساز o كاربران ERP با استفاده از داده هاي بانك اطلاعاتي مي توانند گزارش هاي موردي را تعريف و تهيه نمايند.•

برنامه ريزي o برنامه ريزي تامين مواد o برنامه ريزي توليد بر اساس ظرفيت و ساير منابع o برنامه ريزي آموزش كاركنان o برنامه ريزي پيشگيرانه ماشين آلات و تجهيزات• چند ارزيدستاوردهاي ديگري را كه ميتوان به وجود يك سيستم ERP نسبت داد، چه در حوزه هاي فني و عملياتي و چه در حوزه مالي ، عبارتند از :• ارائه روش هاي استاندارد و يكپارچه براي انجام عمليات در واحدهاي مختلف سازمان• بهبود كيفيت اطلاعات و سرعت دستيابي به آن• به روز نمودن اطلاعات مالي و عملياتي• كاهش هزينه هاي عملياتي (پردازش اطلاعات، خريد، فروش، پشتيباني و تداركات و ... )• بهبود مديريت سفارشات• كاهش زمان انجام فرايندهاي عملياتي (خريد، فروش، تحويل/ توزيع كالا و ...)• كاهش زمان دوره انبارداري و موجودي انبار• افزايش راندمان كاري كاركنان• كاهش هزينه هاي دوره هاي نگهداري تجهيزات• سازماندهي و بهينه سازي روش هاي ورود داده ها در سيستم• بهينه سازي موجودي سازمان• دسترسي سريع و ايمن به اطلاعات به دليل طراحي و پياده سازي سيستم ها مبتني بر اينترنت• كاهش ميزان سطوح آموزشي مورد نياز جهت مديريت سازمان به دليل يكپارچگي سيستم ها• همبستگي كامل و خودكار بين سيستم ها• امكان شبيه سازي سناريوهاي مختلف در سيستم ERP قبل از اجراي عمليات و مشاهده نتايج آن• به حداقل رساندن هزينه هاي سازمان (به ويژه هزينه هاي عملياتي)• استفاده بهينه از دارائي ها• افزايش برگشت سرمايه• بهينه سازي گردش مالي• كاهش زمان بستن حساب هاي مالي آخر دوره (كاهش زمان دوره هاي مالي)• كنترل منابع جهت استفاده بهينهاز ديگر مزاياي ERP امكان استفاده از تكنولوژي هاي روز دنيا در به كار گيري آن است. براي مثال با استفاده از يك سيستم ERP ، ايجاد يك تجارت الكترونيك  به ساده

ترين صورت ممكن انجام پذير است. كه ميتوان تحت عنوان ERPي توسعه يافته  از آن نام برد. شكل 4) ERPي توسعه يافته مجهز به Networkنگرش هاي اجراي يك سيستم ERP  :اولين اصل كه در طراحي و پياده سازي يك سيستم ERP در يك سازمان، بايد مورد بررسي قرار گيرد و به نوعي بيشترين سهم را در تضمين موفقيت آن سيستم دارا ميباشد، بحث فرهنگ سازي در بين كاركنان آن سازمان ميباشد. بايد به اين مسئله توجه داشت سازماني كه ميخواهد يك سيستم ERP را تجربه كند، آيا قبلا از سيستم ديگري استفاده ميكرده و يا اينكه سازمان مربوطه در حال شكل گيري است و از بدو تاسيس تقاضاي استفاده از ERP  را دارد؟ در صورتي سازمان مورد نظر قبلا با سيستمي ناكارآمد دست و پنجه نرم ميكرده است بايد در ابتدا به كاربران سيستم قبلي يك شماي كلي از خصوصيات سيستم ERP ارائه كرد و  به نوعي فرهنگ استفاده از آن را در بين افراد جا انداخت. چرا كه اگر بدون فرهنگ سازي اقدام به تغيير در سيستم گردد، مقاومت كاركنان را شاهد خواهيم بود. پس از اين مرحله بايد يك تعريف جامع از اهداف پياده سازي سيستم ERP در سازمان و درك ضرورت آن تهيه شود.همانطور كه قبلا نيز اشاره شد، اجرا يك سيستم ERP مستلزم صرف هزينه خواهد بود كه اين هزينه بسته به حجم كار ممكن رقم بزرگي باشد. در نتيجه ايجاد اطمينان از اينكه بودجه كافي براي طرح موجود است يك امر مهم در فاز امكان سنجي محسوب مي شود كه به تبعات آن رضايت مديران ارشد سازمان و اطمينان از

حمايت آنان نيز مورد بررسي قرار خواهد گرفت.علل شكست بسياري از ERPها كه در ادامه مورد بررسي قرار خواهد گرفت ، عدم آگاهي در باره اين موضوع است كه : كدام سيستم ERP براي سازمان مناسب ترين خواهد بود؟ پس بايد قبل اجرايي شدن طرح ، با تحليل و بررسي هاي كارشناسانه و بهره گيري از مشاورين اصلح، بهترين و مناسبترين نوع سيستم ERP بر اساس نيازمندي هاي سازمان، حجم كاري سازمان، وسعت سازمان، زمينه هاي فعاليت سازمان و ... انتخاب گردد. با در نظر گرفتن موارد فوق و تعيين مسير، با انتخاب تيمي كارآمد و با تجربه در زمينه ERP، پروژه به مرحله اجرا وارد مي شود. با انجام اين امكان سنجي هاي اوليه بايد يك روش مشخص را براي جايگزيني سيستم فعلي با يك سيستم ERP انتخاب كرد. بر اساس تحقيقات انجام شده، سه روش عمده براي اين كار وجود دارد كه عبارتند از :1. Big-Bang Approach :(1) در اين روش از پياده سازي، با مطالعه بخش هاي مختلف سازمان، يك بخش به عنوان Pilot در نظر گرفته ميشود. از خصوصات بخش Pilot اين

است كه تغيير در آن بر روند كاري سازمان كمترين تاثير را داشته باشد.  از اين طريق ميتوان سيستم جديد را به صورت آزمايشي، در اين بخش از سازمان اجرا كرد و نتايج را مورد بررسي قرار داد. در صورت موفقيت آميز بودن سيستم، به مرور به اشاعه آن پرداخت. مزيت بزرگ اين روش ، امكان استفاده از تجربيات قبلي در اجراي سيستم در بخش Pilot  ميباشد. در اين روش ميتوان عيبهاي احتمالي را به سرعت شناسايي كرد و با در دست داشتن زمان كافي به رفع آنها پرداخت.3. Phased Approach  :

مشكلات را حل كرد. البته بايد توجه داشت كه اين معضلات در اجراي يك سيستم ERP نبايد باعث خدشه دار شدن مزاياي استفاده از آن گردد. اولين مشكل در اجراي يك ERP و بعد از آن، افزايش هزينه ها ميباشد. اين هزينه ها ، هم مربوط به زمان اجراي سيستم و هم مربوط به نگهداري آن ميشود. همچنين افزايش هزينه پرسنل را نيز در پي خواهد داشت. منظور از هزينه پرسنل، جذب و به كار گيري افرادي است كه آشنايي لازم با ERP را داشته باشند و يا ايجاد محيط آموزشي براي كاركنان فعلي. مسئله بعدي كه پيش رو خواهد بود، وجود الزام در مهندسي مجدد خواهد بود. مخارج بالا در تهيه ERP و همچنين پرداخت حق عضويت در برخي از سيستم هاي ERP يكي ديگر از مشكلات استفاده از اين سيستم هاست. در برخي موارد به علت عدم موجود بودن پرسنل IT  قوي ، راهنمايي هاي فني به درستي درك و يا عمل نمي شود و سبب توقف موقت در بهره برداري از سيستم مي گردد. به طور كلي ميتوان مشكلات اصلي موجود در يك سيستم ERP  را در شش مورد خلاصه كرد. البته راه كار پيشنهادي در رفع آنها نيز قيد گرديده است : 1. زمانبر بودن  ERP:ü راهكار : توجه بيشتر به مسائل عمومي و ايجاد اجماع عمومي و به حداقل رساندن مسائل با حساسيت بالا و سياست هاي داخلي.2. گران و پر هزينه بودن ERP:ü راهكار : ايجاد يك سيستم ERP ممكن است از چند صد هزار تومان تا چند ميليارد تومان هزينه در بر داشته باشد. اما اين هزينه به

مراتب كمتر از مهندسي مجدد كل روند تجاري سازمان خواهد بود و همچنين ايجاد تغيير در سيستم ERP پس از گذشت چند سال بسيار ارزانتر از مهندسي مجدد چندباره ميباشد.3. ايجاد تطابق و هم شكلي ميان ماژولهاي سازمان :ü راهكار :  ميتوان در ابتدا از ساختار و معماري خاصي بهره جست كه بيشترين يكپارچگي ميان اجزاي سازمان را پوشش دهد.4. به وجود آمدن وابستگي به تامين كنندگان سيستم:ü راهكار : با ايجاد سيستم ERP، فقط با يك تامين كننده سر و كار خواهيم داشت و آن هم تامين كننده سيستم خواهد بود. در حالي كه ساير تامين كنندگان به سيستم ارجاع داده ميشوند و اين ERP است كه به آنها پاسخ خواهد داد. به عبارتي ديگر ، وابستگي به يك تامين كننده بهتر از چندين تامين كننده ميباشد.5. امكانات و پيچيدگي ماژولهاي ERP :ü  راهكار :  سازماني كه از ERP استفاده نميكند نيز داراي ماژولها و بخشهاي متعدد و بسيار زيادي است كه كاركنان بايد مرتب آنها زير نظر داشته و نگهداري كنند اما با وجود يك ERP، كاركنان فقط ناظر بر روند اجرايي شدن كارها خواهند بود و وظايف كنترلي اصلي بر عهده ERP ميباشد.6. گسترش روند تجاري سازمان و نياز  به روز رساني :ü راهكار : از آنجا ERP يك سيستم ساخت يافته و داراي تعامل با تكنولوژي هاي روز ميباشد، درنتيجه هر گونه به روز رساني در سيستم و چه از راه دور ، با صرف كمترين هزينه اتفاق مي افتد. دليل عدم موفقيت ERP ها در بعضي از سازمانها: با توجه به روند رو به گسترش جهاني شدن و افزايش رقابت

در بازارهاي جهاني ، شركتها در سالهاي آينده ناگزير به پيوستن به بازارهاي جهاني خواهند بود و براي انجام اين كار وجود آمادگي لازم از جهات مختلف امري ضروري بنظر ميرسد . اما بايد توجه داشت كه  ERPروند كار افراد را در تمام موسسه دگرگون مي كند. اگر كاركنان در هر يك از بخش ها با اين امر كه روش هاي جديد بهتر از روش هاي قبلي هستند موافق نباشند، در مقابل استفاده از نرم افزار مقاومت مي كنند، مقاومت دروني موسسه در برابر تغيير يكي از دلايل متداول شكست پروژه هاي  ERP است.در تحقيقي كه توسط  MaheshwariوKumar  در سال2002 انجام شده است، موانع اصلي موجود در راه پياده سازي اين سيستمها در قالب فاكتورهايي با نظرخواهي از شركتهاي استفاده كننده از سيستمهايERP  شناخته شده اند كه در زير به آنها اشاره مي شود: جدول2) نتايج تحقيق MaheshwariوKumar  در سال 2002با توجه به تحقيق فوق ، ميتوان دلايل كلي عدم موفقيت اغلب سيستم هاي ERP موجود را در مقوله هاي زير خلاصه كرد :• عدم شناخت صحيح از اهداف سازمان• عدم آشنايي با نوع پروسه ها و نحوه اجراي آنها در سازمان• نداشتن شناخت كافي از نارسايي هاي موجود• عدم حمايت مديران ارشد از طرح• عدم استفاده از افراد كار آمد در اجراي طرح• عدم بررسي وضعيت سيستم فعلي• عدم توجه به فرهنگ سازي و آموزش و آماده سازي كاركنان• عدم توجه به مهندسي مجدد فرآيندها• بي بهره بودن از مشاورين قدرتمند در زمينه ERP• تغيير مديريت يا ساختار يا اهداف و مأموريت سازمان در حين استقرارالبته موارد مذكور تنها بخشي از عواملي مي باشد كه در عدم موفقيت سيستم ERP نقش

ايفا مي كنند. ولي در كل مي توان عدم امكان سنجي مناسب و بدون نقص را يكي از اصلي ترين عوامل اغلب شكستها دانست.امنيت در سيستم هاي ERP از آنجايي كه سيستم هاي ERP با كليه منابع و اطلاعات در سطح سازمان و بعضا بيرون از سازمان در تعامل هستند، در نتيجه بحث امنيت اطلاعات و تعيين حد و مرز ها براي دسترسي به اين اطلاعات از اهميت ويژه برخوردار مي باشد. از آنجايي كه لايه هاي مختلف در سازمانها با يكديگر متفاوت است و همچنين نوع اطلاعات و حجم اطلاعات كاري آنها نيز با هم فرق ميكند ، هنگام پياده سازي سيستم هاي ERP در سازمان بايد استراتژي مناسبي براي كنترل دسترسي ها به سيستم و اطلاعات در نظر گرفته شود. به طور خلاصه ارزيابي امنيت در سيستم هاي ERP به پيشنيازهايي تقسيم ميشوند كه عبارتند از :• فعاليت هاي تجاري سازمان و ريسك هاي مختص اين فعاليتها را بشناسيد.• ساختار سازمان و سلسله مراتب لايه هاي درون سازمان را بشناسيد.• با سيستم در تعامل كامل باشيد و كليه بخش هاي آن دسترسي داشته باشيد.به منظور ايجاد امنيت اطلاعات در سيستم هاي ERP، بهترين راه قرار دادن چندين سطوح امنيتي در مراحل مختلف دستيابي به اطلاعات ميباشد. اين سطوح امنيتي را در بحث كلي ميتوان به موارد زير دسته بندي كرد :1. ايجاد امنتيت در دسترسي به سيستم :(1) تعيين اجازه هاي دسترسي به فرم هاي اطلاعاتي از نظر خواندن، درج، ويرايش و حذف اطلاعات با توجه به نوع گروه كاري2. محدود سازي

دستيابي به بانك اطلاعاتي :(1) تعيين فايلهايي به منظور ثبت وقايع و عمليات انجام شده توسط تمامي كاربران.4. مديريت بانك اطلاعاتي :(2) تهيه نسخه پشتيبان به صورت دوره اي

Nah , "Enterprise Resource Planning Solutions and Management",University of Nebraska,2) Majed Al-Mashari, Abdullah Al-Mudimigh, Mohamed Zairi, "Enterprise resource planning: A taxonomy of critical factors", College of Computer and Information Sciences, King Saud University3) Dimitris N. Chorafas, "Integrating ERP, CRM, Supply Chain Management,and Smart Materials", "Library of Congress Cataloging-in-Publication Data"

4) محمود صارمي، محمد موسي خاني، مهدي عابديني، " استخراج و ارزيابي شاخص هاي مرتبط با آمادگي صنعت خودروسازي جهت پياده سازي ERP " ، نشريه دانش مديريت ، سال 20، شماره 775) مشاورين پارس سيستم، " ارائه الكترونيكي، جلسه آموزش سيستم برنامه ريزي منابع سازمان"6) خلاصه سمينار دكتر بهرامي "  ارائه الكترونيكي"7) فرهاد سعادتي، " ارائه الكترونيكي ، برنامه ريزي منابع سازماني، ERP " ، شرگت بين المللي انفورماتيك پيام آوران (باسا)8) فرزاد خندان-شركت داده پردازان سيمياگران، " امنيت در سيستم هاي برنامه ريزي منابع سازماني" ، چهارمين همايش سالانه سيستم مديريت امنيت اطلاعات9)  محمد ظاهري،  " استقرار پلكاني ERP، راهي براي كاهش هزينه هاو ريسك" ، شركت سندپرداز منبع: گسترش انفورماتيك ايران (تحت پوشش سازمان گسترش صنايع ايران) تهيه و تنظيم: پايگاه مقالات علمي مديريت  www.SYSTEM.parsiblog.com

ارتباط بين آنها به كار رود. اين محاسبات منطقي به عنوان الگوريتم هايي كه هر گونه اطلاعات را پردازش مي كند، مي تواند براي شبيه سازي هوش انسان به كار برود.در زمينه هوش مصنوعي با توجه به اين كه در بسياري از زمينه هاي خاص گرايش وجود دارد، لذا روش هاي ذهني نيز بايد به وسيله توليد و آزمون (Generate and test) توسعه يابد. در برنامه نويسي (Artificial Intelligence AI) پياده سازي در واقع جزئي از پردازش مشخصات مساله است. با توجه به مشخصات محاسبات رايانه اي و برنامه نويسي هوشمند 2 روش جديد برنامه نويسي به وجود مي آيد، روش برنامه نويسي تابعي و روش برنامه نويسي منطقي كه هر دو بر مبناي رياضيات و نظريه توابع بازگشتي طرح ريزي شده است.اولين زبان برنامه نويسي AI كه هنوز به طور گسترده استفاده مي شود، زبان برنامه نويسي LISP است كه نظريه توابع رياضي در اواخر دهه 1950 توسط جان مك كارتي به وجود آمد. اوايل دهه 1970 يك الگوي برنامه نويسي جديد به نام برنامه نويسي منطقي بر اساس محاسبات گزاره اي رايج شد. اولين و مهم ترين زبان برنامه نويسي منطقي prolog است كه توسط آلن كولمرائور و فيليپ راسل توسعه يافت. مسائل در prolog به صورت حقايق و قوانين منطقي براي استدلال و استنتاج بيان مي شود.برنامه نويسي تابعييك تابع رياضي نگاشتي از يكي مجموعه (دامنه) به مجموعه ديگر (برد) است. تعريف يك تابع توصيفي اين نگاشت است كه يا بصراحت به وسيله شمارش يا به طور ضمني به وسيله يك عبارت است.برنامه نويسي در يك زبان تابعي شامل ساختمان تعريف توابع و به كاربردن رايانه براي ارزيابي عبارات است، يعني به كاربردن توابع با آرگومان هاي واقعي. كار اصلي رايانه، ارزيابي توابع فراخواني شده و چاپ حاصل مقادير

تابع است. يك خاصيت برنامه نويسي تابعي علاوه بر انعطاف پذير بودن آن، اين است كه اگر عبارت بخوبي مقداردهي شود، آن گاه توالي انجام ارزيابي در نتايج آن تاثيري ندارد.بنابراين، نتيجه ارزيابي يك عبارت تنها مقدار آن است و درواقع در مفهوم زبان هاي دستوري متغير وجود ندارد و روش هاي اصلي كنترل توابع تكرار (بازگشتي) و به عبارتي شرطي است. برنامه نويسي تابعي خصوصيات توابع مرتبه بالا را پشتيباني مي كند. توابع مرتبه بالا تعريف تابعي است كه اجازه مي دهد آرگومان ها يا مقدار بازگشتي توابع، مقدار خروجي خود تابع باشد.LISP اولين زبان برنامه نويسي تابعي است كه با استفاده از ليست هاي پيوندي (Linked List) به عنوان ساختار مركزي داده ها ابداع شد. اولين نگارش محيط برنامه نويسي LISP سال 1960 آماده شد كه شامل يك مفسر، يك كامپايلر و مكانيزم تخصيص حافظه و برگشت حافظه پويا بود. يك سال بعد اولين زبان استاندارد با نام LISPY.S معرفي شد، پس از آن تعدادي از نسخه ها و محيط هاي برنامه نويسي LISP توسعه يافتند، مانند: MacLISP، FranzLISP، InterLISP و... . هرچند در بعضي از جزئيات خاص متفاوتند، ولي هسته اصلي ساختار جملات (Syntax) و ارتباط بين آنها (Semantic) اساسا يكسان است. پراستفاده ترين نسخه هاي LISP، Common LISP و Schema هستند. در كنار LISP تعدادي از زبان هاي برنامه نويسي تابعي ديگر نيز توسعه يافتند، براي مثال ML كه برگرفته از Meta Language است، يك زبان برنامه نويسي تابعي با دامنه ايستا (Static) است و تفاوت اصلي آن با زبان LISP در Syntax (گرامر) آن است. بيشتر شبيه زبان برنامه نويسي پاسكال است. Haskell نيز داراي خاصيت گرامري مشابه با ML با دامنه ايستاست و تفاوت آن زبان ML در آن است

كه شامل هيچ گونه ويژگي دستوري نيست. ليست ها رايج ترين ساختار داده در Haskell هستند.برنامه نويسي منطقيدهه 1970 يك الگوي ديگر براي محاسبات در برنامه نويسي AI ارائه شد. Prolog يا همان برنامه نويسي منطقي (Programming Logic) اولين زبان برنامه نويسي بر مبناي منطق است. اساس Prolog شامل يك روش براي مشخص كردن گزاره هاي محاسبات گزاره اي و تصميمات محدود است. برنامه نويسي در Prolog شامل مشخصات حقيقي در مورد اشيا و ارتباط بين آنها و قوانيني است كه اين ارتباطات را مشخص مي كند. Prolog با برنامه نويسي تابعي در نحوه محاسبه نتيجه كاملا متفاوت است، زيرا نحوه محاسبه نتيجه را مشخص نمي كند، بلكه تنها ساختاري منطقي نتيجه را ارائه مي دهد.با استفاده از Prolog برنامه نويسي مي تواند در يك سطح خيلي خلاصه و كاملا نزديك به مشخصات يك مساله انجام گيرد. Prolog هنوز هم تهيه زبان برنامه نويسي منطقي است.Prolog در بيشتر زمينه هاي AI مانند سيستم هاي خبره، پردازش زبان طبيعي به طور موفقيت آميزي استفاده شده كه امتحان خود را در زمينه هاي ديگري مانند سيستم هاي مديريت پايگاه داده نيز پس داده است. جملات برنامه هاي Prolog شامل مجموعه اي از جملات به نام بند (Clause) هستند كه براي نمايش داده ها و برنامه ها استفاده مي شوند. يك واژه مي تواند يك ثابت (نام هاي نمادين يا حروف بزرگ)، يك قيفر (نماد هايي كه با حروف كوچك شروع مي شوند مانند x) يا يك تابع باشد. فرآيند استنتاج Prolog شامل 2 مولفه اصلي است:1 _ روش جستجو(Search): براي جستجو ميان حقايق و قوانين در پايگاه دانش به كار مي رود.2 _ يكسان كننده (Unifier): براي تطبيق الگو و باز گرداندن اتصالاتي كه يك عبارت صحيح مي سازد، كاربرد دارد. يكسان سازي در Prolog بسيار مهم و داراي پيچيدگي هاي خاص خود

است و معمولا روي 2 واژه به كار مي رود و سعي مي كند با تركيب آن دو يك واژه جديد تشكيل بدهد. Prolog از يك روش جستجوي عمقي (Depth first search) استفاده مي كند. كه اين روش براي پيمايش فضاي جستجو به كار مي رود.منابع:

Programming Languages in Artificial IntelligenceGunter Neumann,German Research Center for Artificial Intelligence (LT–Lab, DFKI)http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_programming_languages_for_artificial_intelligencehttp://www.britannica.com/EBchecked/topic/1473945/artificial-intelligence-programming-languagehttp://www.inf.ed.ac.uk/teaching/courses/aipp/http://mind.sourceforge.net/forth.htmlhttp://www.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100846617843

با اين چهره جديد دولت بپردازيم.كلمات كليدي: دولت الكترونيك، شهروند الكترونيك، فرهنگ ملي، اعتماد سياسي، پياده سازي، مشتري. 1- مقدمهدر اولين سال هاي قرن 21 كه اقتصاد بسياري از كشور ها همراه با انقلاب اطلاعاتي تغيير نموده است، بروز برخي تغييرات در عمليات دولت انكار ناپذير است. به موازات پيشرفت بخش خصوصي در كسب و كار الكترونيكي و بازرگاني الكترونيكي، تغييراتي نيز تحت عنوان دولت الكترونيكي - كه مربوط به اداره بخش عمومي كشورهاست – به وجود آمده است.  تشكيل دولت الكترونيكي، ضروري ترين اقدام دولت ها براي كاربرد فناوري اطلاعات(IT) در جامعه است. زيرا از يك سو كاركردهاي(IT) در فرآيند هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي نمايان مي شود و از سوي ديگر شهروندان به استفاده از ابزار ديجيتالي در تعاملات اجتماعي پيرامون شان پي مي برند. در واقع دولت الكترونيك استفاده فناوري هاي جديد ارتباطي و اطلاعاتي به ويژه اينترنت در جهت ارائه خدمت به شهروندان با كمترين هزينه و رضايت مندي بيشتر مي باشد. يكي از مهم ترين چالش هاي آينده، بازتعريف نقش شهروندان در دولت هاي جديد خواهد بود. همان گونه كه در دوره هاي گوناگون تحول دولت، مانند ملوك الطوايفي و فئودالي، دولت هاي مدرن و دموكراسي جديد همراه با آن، كم رنگ شدن نقش نهادهايي مانند سلطنت و كليسا در اداره دولت در غرب، هر يك باعث تغيير وظايف شهروندان مي شده اند، انتظار مي رود كه تحولات دولت الكترونيك  نيز اين گونه تغييرات را به همراه داشته باشد. هدف اين مقاله آن است كه با مروري بر ادبيات اين بحث، به دسته بندي در ابعاد اين رابطه جديد «شهروند-

دولت» بپردازد. ذكر اين نكته لازم مي باشد كه اين مقاله مدعي آن نيست كه تمامي ابعاد تعامل اين دو ركن جامعه را احصا نموده؛ بلكه در اين مقاله به برخي از مهمترين هاي ابعاد تعاملي اين دو پرداخته شده است.2-  تعريف دولت الكترونيك دولت الكترونيك شامل استفاده از فن آوري هاي اطلاعاتي و ارتباطي براي تحويل خدمات دولتي به شهروندان و بنگاه ها مي باشد. اين كار مستلزم تحويل خدمات دولتي به شهروندان از طريق فرآيندهاي سازماني جديد و فن آوري هاي جديد مي باشد. هدف دولت الكترونيك، در دسترس قرار دادن بيشتر خدمات دولتي، متمركز ساختن بيشتر اين خدمات بر مصرف كننده، مرتبط تر ساختن آنها بر شهروندان و پاسخگوتر ساختن نسبت به نيازهاي آنها مي باشد. همچنين به نظر مي رسد دولت الكترونيك نقشي حياتي در ارتقاي بيشتر مشاركت شهروندان در رويدادهاي مدني و دموكراتيك باشد.همچنين دولت الكترونيك به منظور تسهيل، سبكي به هم پيوسته تر از دولت طراحي شده است. اين امر به معناي پيوندهاي ارتباطي افزايش يافته، روش هاي سازماني همگون و مشاركت بين لايه هاي مختلف دولت، بخش هاي مختلف دولت، گروه هاي مركزي و محلي دولت و گروه هاي دولت با ساير سازمان هاي اجرايي و قانون گذاري مي باشد.در زمينه دولت الكترونيك تعاريف مختلفي وجود دارد كه در ذيل به پاره اي از اين تعاريف اشاره مي گردد:به كارگيري و گسترش دولت الكترونيك غالباً در جهت انجام تغييرات در فرآيندهاي دولتي نظير تمركز زدايي، بهبود كارايي و اثر بخشي است. اصولاً تعريف واحدي درباره دولت الكترونيك وجود ندارد و اين مسأله ناشي از ماهيت پويا و متغير فناوري

است. امروزه به استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات به منظور بهبود كارايي و اثر بخشي، شفافيت اطلاعات و مقايسه پذيري مبادلات اطلاعاتي و پولي در درون دولت، بين دولت و سازمان هاي تابعه آن، بين دولت و شهروندان و بين دولت و بخش خصوصي، "دولت الكترونيك" اطلاق مي شود[2]. دولت الكترونيك، شيوه اي براي دولت ها است كه در آن با استفاده از فناوري هاي جديد، به افراد، تسهيلات لازم براي دسترسي مناسب به اطلاعات و خدمات دولتي، اصلاح كيفيت آنها و ارائه فرصت هاي گسترده براي مشاركت در فرآيندها و نمادهاي مردم سالار را مي دهد[1]. شبكه اداره عمومي سازمان ملل  نيز دولت الكترونيك را اين گونه تعريف مي كند: "استفاده كردن از اينترنت و شبكه گسترده جهاني براي انتقال اطلاعات و خدمات دولت به شهروندان [10].در نهايت مي توان دولت الكترونيك را اين گونه تعريف كرد: "استفاده بخش هاي دولتي از تكنولوژي اطلاعات، به ويژه اينترنت، به منظور ارائه اطلاعات و خدمات به شهروندان، بخش هاي اقتصادي كارمندان و ديگر قسمت هاي دولت". در واقع دولت الكترونيك پيش نياز تحقق "تجارت الكترونيك است از سوي ديگر تحقق دولت الكترونيك در كشور،  نيازمند مشاركت شهروندان الكترونيكي است كه نقش موثرتري در رسيدن به اهداف مورد نظر ايفا مي كنند[3].3- ابعاد دولت الكترونيك 1-    3-  دولت _ شهروند (G2C)اين نوع خدمت بر روي "توانايي دولت و شهروند براي برقرار كردن ارتباط اطلاعاتي از راه الكترونيكي و كارا" تمركز دارد. در اين رابطه شهروند، سود بيشتري از ارتباطات دولت مي برد كه از ساده ترين مثال هاي آن مي توان به انتقال الكترونيكي فرم هاي پستي اشاره

كرد. از ديگر مزاياي آن مي توان به توسعه سواد اطلاعاتي   ، امنيت زندان و رأي دادن الكترونيكي اشاره كرد. 2- 3- دولت با بازار (G2B)اين نوع، تمركز بر روي "توانايي كاهش هزينه ها و جمع آوري بهتر اطلاعات دارد. اين بعد به دولت اجازه مي دهد كه كالاهايي را بخرد، صورت حسابش را پرداخت كند و با روشي اثربخش تر از لحاظ هزينه با بازار تجاري ارتباط بگيرد. همچنين دولت را ياري مي كند تا داده ها را براي تجزيه و تحليل جهت كمك در تصميم گيري ها به دست آورد. از اهداف اين بخش از دولت الكترونيك موارد زير قابل ذكراست •    توانايي تنظيم مستمر و پويا براي نمايندگي ها و توانمندي هاي الكترونيكي فزاينده مالياتي براي بخش تجاري •    تثبيت و تقويت اطلاعات تجاري براي داده هاي صادرات / واردات و به وجود آوردن پذيرش تجاري براي "مركز اطلاعات . 3-3- دولت با دولت (G2G)اين بخش تلاش دارد كه كارايي تحويل خدماتي را زماني كه تبادل اطلاعات در خلال خود دولت يا با ديگر دولت هاست بالا ببرد. اين بخش به دولت امكان مي دهد كه به نحوي اثربخش با حذف موانع و دوباره كاري ها، ارتباط برقرار كند.  همچنين اين نحوه رابطه مي تواند بازرسي جرائم و امنيت كشوري را ممكن سازد. از مثال هاي آن مي توان به همكاري ميان دولتي توسعه سيستم هاي پاسخ اضطراري و ارتباط گيري نمايندگي هاي اجرايي قانون، اشاره كرد. 4-3- درون دولتي (IEE)اين بعد از مربع دولت الكترونيك، بر روي سيستم هاي تحويل خدمات و اطلاعات كه در ميان سيستم دولت الكترونيك قرار دارند، متمركز است اين بخش به دنبال اين هدف است كه صرفه جويي هاي واقعي را

به وسيله فراهم كردن زمينه اي براي مديريت بهتر مسائل و موضوعات زنجيره پشتيباني به همان خوبي گردآوري اطلاعات صورت دهد. اين بخش به دولت امكان مي دهد كه به نحوي اثربخش زنجيره پشتيباني خود را مديريت نمايد تا بدين وسيله حداقل انبارها و حداقل قيمت را به دست آورد[10]. 4- مزاياي دولت الكترونيك در ذيل فهرستي از مهم ترين مزاياي دولت الكترونيك به اختصار بيان گشته اند:•    افزايش سطوح خدمات مشتري و كاهش هزينه ها؛•    توزيع اطلاعات •    ايجاد اين تلقي از شهروندان كه آنها مشترياني هستند كه رضايت شان مهم است •    با جمع آوري اطلاعات به تصميم گيران كمك مي شود تا اثربخش تر به شهروندان خدمت رساني كنند •    كمك به تمركز گرايي در برخي فعاليت ها؛•    مديريت دولتي كاراتر؛•    تسهيلات و سرعت بيشتر؛•    كاهش فساد اداري و شفافيت بيشتر امور؛ •    گسترش فرهنگ خود خدمات رساني؛•    انجام فعاليت هاي مالي و اعتباري؛•    شركت درانتخابات؛•    پر كردن فرم هاي الكترونيكي براي مقاصد مختلف؛•    تعامل با نهادهاي  مختلف دولتي و تجاري و اجتماعي؛•   ... شهروندان اطلاعاتي با شهروندان تعاملي در پايان اين دو سطح T شهروندان الكترونيكي را در دولت الكترونيكي بر اساس مطالعه رديك با يكديگر مقايسه مي نماييم شاخصه هاي شهروندان تعاملي حضور در عرصه هاي آمارگيري اجتماعي دموكراسي الكترونيكي و تعامل شهروندان الكترونيكي با دولت الكترونيكي مي باشد. اگر شهروند الكترونيكي كارمند دولت باشد، احتمال بيشتري دارد كه در پي جستجوي اطلاعات آن لاين در وب سايت دولت باشد. شهروندان در بين سنين 55 تا 64 احتمال كمتري دارد كه در جستجوي اطلاعاتي مشاركت كنند. اگر شهروند الكترونيكي به حكومت هاي ايالتي اعتماد داشته باشد، احتمال بيشتري دارد

كه درگير جستجوهاي اطلاعاتي دولت الكترونيك بشود. در مورد شهروندان الكترونيكي تعاملي بايد گفت كه بيشتر سفيدپوست بوده و از درآمدي بيش از 75000 دلار برخوردارند.  در مورد شهروندان الكترونيكي تعاملي، آنها با احتمال بيشتري به حكومت هاي ايالتي اطمينان مي كنند. در مورد شهروندان الكترونيكي تعاملي، بيشتر در پي اعمال نظر در تغيير سياست هاي دولتي هستند. در مقايسه شهروندان تعاملي سطح درآمد بالاتري از شهروندان اطلاعاتي دارند و همچنين بيشتر سفيد پوست اند. شهروندان معتقدند تعامل الكترونيكي با دولت به خاطر وجود اينترنت رو به افزايش است[6]. 2-11-  طبقه بندي اشنفلدر و كلاركطبقه بندي ديگري را اشنفلدر و كلارك [7] انجام داده اند و شهروندان را بر اساس ميزان تعامل شان با وب سايت¬هاي دولتي و عمق اين تعامل دسته بندي نمودند:تئوري هاي دموكراسي تعيين مي كنند كه چه نوع اطلاعاتي بايد دولت (حكومت به مردم بدهد. تئوري هاي مختلف نظرات گوناگوني دارند،  لذا ما از مدل GIV خودمان بهره مي گيريم كه بر اساس آن 4 دسته شهروند خواهيم داشت:•    شهروند- ناشر•    شهروند مشاور•    شهروند زيرك•    شهروند شخصيجدول شماره 2: مدل GIVاطلاعات كاملتر درباره 4 دسته شهروند در جدول شماره 2 بيان گشته است.تصميم گيرندگان شهروند(شهروند- ناشر)چرخه اطلاعات ورايشهروندان و دولت به سايرسازمان هاي اجتماعي شهري           برسد و همه به بحث بنشينند خبرگان دولت + نظرات         شهروندان (شهروند مشاور)اطلاعات تا اندازه ايكه شهروندان جزئي ازتصميم گيري به شمار آيندخبرگان دولت (شهروند زيرك)اطلاعات لازم براي توانمندسازي شهروندان در ارزيابيسياست هاي دولت و گرفتن نظرات شهروندان خبرگان دولت(شهروند شخصي)حداقل اطلاعات ضرورياطلاعات لازم براي تصميم گيري فردي شهروندان با مثال: هشدارهاي در مورد مراقبت هاي سلامتينقش وب سايت ها در اينجا

قضاوت درباره تصميمات سياسي نيست بلكه تنها تسهيل كننده كسب گسترده تري پيرامون مسائل سياسي خواهند بود. تلقي ابتدايي از اطلاعات وب سايت هاي دولتي آن است كه اطلاعات متني گام اوليه درتوسعه دولت الكترونيك است اين ماهيت خطي از توسعه باعث شده تا ارزش اطلاعات متني انكار شود و در حد يك جزوه كوچك پايين آورده شود. در تلقي ديگري براي سنجش اطلاعات فني وب سايت ها از "بود/ نبود" استفاده مي شود و صرفاً به اين مطلب اكتفا مي شود كه آيا فرضاً اطلاعات پيرامون گزارش   قوانين   تحقيقات و. . .  در سايت موجود هست يا موجود نيست البته هر دو تلقي فوق اين اشكال را دارند كه تمامي انواع اطلاعات متني را با همه تفاوت هايشان در يك طبقه جاي مي دهند و گوناگوني آنها را لحاظ نمي كنند. علاوه بر آنكه در نگاه "نبودي بودي" به اطلاعات متني از ويژگي هاي محتوايي آنها غافل مي شويم براي آنكه يك وب سايت دولتي بتواند امكانات لازم را براي كمك به ارزيابي كردن شهروندان از سياست هاي خودشان (شهروند زيرك مهيا نمايد، دو سطح كار را مي توان تصور نمود:1) دولت اطلاعات مورد كارهاي مديريتي انجام شده براي حل يك مسأله را به طور كامل در اختيار شهروندان قرار دهد و همچنين معيارهاي عملكرد را ارائه دهد تا شهروندان بتوانند از اداره كنندگان نسبت به عملكردشان بازخواست كنند. 2) دولت تمامي اطلاعات لازم براي قضاوت در مورد تصميمات سياسي خود، شامل شواهد و مفروضات استفاده شده در تصميم گيري را فراهم سازد. براي كمك به ايجاد شهروندي مشاور در امور اداري وب سايت

حكومتي بايد امكاناتي را ابتدا فراهم آورد تا نظرات شهروندان اخذ شود. اين كار مي تواند از طريق نظر خواهي پنل هاي گفت و گو و. . . صورت پذيرد. به طور دقيق وب سايت چنين كارهايي را مي تواند انجام دهد. 1) دولت اطلاعات راجع به ماهيت مساله راه حل هاي معمول و ابزارهاي ارزيابي براي استفاده در امر تصميم گيري ها (همانند مدل هاي پيش بيني   تجزيه و تحليل هاي هزينه   فايده . . ) را در اختيار شهروندان قرار دهد تا شهروندان علاقمند بتوانند به تصميم گيران كمك بنمايند. 2) دولت خلاصه سازي كند يا مراجعي را براي داده هاي كاسته شده در تصميم گيري ذكركند و دلايل كاهش اطلاعات را بيان نمايد. 3) دولت به طور خلاصه انتخاب هاي ديگر سياسي يا ادراكات مساله را شرح دهد و توضيح دهد كه چرا آنها را نپذيرفته است تا شهروندان از مبناي بحث آگاه شوند. براي پرورش شهروندان ناشر، وب سايت دولتي بايد لينك ها و ارتباطات خود را با سايرنهادها و سازمان هاي اجتماعي شهري تقويت نمايد[7]. 3-11-شهروند به مثابه مشتري آخرين نحوه تعاملي كه در اين مقاله به آن خواهيم پرداخت،  نگاه به شهروندان به مثابه مشتري است كه ريشه در پارادايم مديريت دولتي نوين دارد."انتخاب كلمه اي زير بنايي براي حكومت هاست يعني شهروندان بايد توانمند شوند تا بتوانند در امور عمومي مربوط به خودشان مانند بيمارستان مدرسه و ... حق انتخاب داشته باشند. به تعبير كينگ، در آينده شهروندان به عنوان مصرف كنندگان قدرتمندي ديده مي¬شوند كه بهترين را بر مي گزينند. تبديل مصرف كنندگان به مشتريان راه حل

رهايي از مساله ناكارآمدي بروكراسي است با وام گرفتن از ادبيات مديريت دولتي نوين كه دولت را به مثابه بخش خصوصي بزرگي مي بيند، ارباب رجوع بخش عمومي تبديل به مشتري مي شود. يكي از راه هاي هدايت اين جريان "تجاري سازي بخش عمومي ،  فرآيند "مديريت ارتباط با مشتري (CRM) است كه به شكل فزآينده اي در بخش خصوصي به كار گرفته مي شود. به تازگي نيز در انگلستان CRM، ابزاري براي توانمندسازي دولت الكترونيك دانسته شده است از ديدگاه كينگ همان گونه كه نظريه بروكراسي وبر،  فصلي از درب اداره امور دولتي در نيمه اول قرن بيستم گشود، دولت الكترونيك نيز همين كار را براي نيمه دوم اين قرن انجام داده است. يك مثال؛ ابعاد موفقيت آميز دولت الكترونيك محلي در انگلستان •    خدمات مشتري خدمات مشتري محور با حداكثر هزينه براي اثربخشي •    شمول اجتماعي اجتناب از مساله "مهم ديجيتالي •    دموكراسي و پاسخگويي تشويق مشاركت فعالي دموكراتيك و باز. CRM براي تمثيل مشكلات توسعه دولت الكترونيك چه مي تواند بكند؟در پي انجام تحقيق كينگ در انگلستان، مشكلات چهارگانه دولت هاي محلي در توسعه دولت الكترونيك كه شامل موارد ذيل مي باشد، شناسايي گرديد 1) توانمندي مديريت تغيير، 2) سرمايه گذاري 3)سر كانالي به وسيله شهروندان 4) هماهنگي فعاليت هاي دولتي اگرچه تحقيق كينگ در انگلستان انجام شده و ناظر به مشكلات چهارگانه دولت هاي محلي در توسعه دولت الكترونيك است اما مي تواند به طور عمومي تري مورد استفاده قرار گيرد. همچنين CRM به عنوان رويكردي توسعه يافته، كه بتوان بر پايه آن ارتباطات مثبت با مشتريان را حفظ كرد، وفاداري آنها را

افزايش و ارزش زمان زندگي شان را گسترش داد، ديده مي شود. فهم نيازهاي مشتريان و پيشنهاد دادن خدمات داراي ارزش افزوده به عنوان عواملي كه موفقيت يا شكست شركت را رقم مي زنند،  شناخته شده اند.  CRM دقيقاً در پاسخ به چنين نيازهايي ايجاد شده است   پياده سازي CRM در بخش عمومي نيز از چهارچوب استراتژيك CRM تبعيت مي كند[5]جدول شماره 3چرخه هاي كاري پيچيدهشخصي سازييكي كردن نگاه مشتريفرآيندهاي ساده توانمند سازي الكترونيكيدسترسي به كانالهاي چند گانه و مديريت تماس 12- نتيجه گيريدر اين مقاله، هدف دسته بندي و مرور بر ادبيات موجود درباره موضوع جديد "رابطه شهروندان با دولت الكترونيك" بود. بر پايه نتايج تحقيقات انجام شده، بايد گفت كه پياده سازي دولت الكترونيكي نه تنها يك كار فني صرف نيست، بلكه از جنبه هاي گوناگوني همانند ميزان پذيرش شهروندي، مطابقت فرهنگي و حتي كاركردهاي بومي مورد انتظار متفاوت خواهد بود. در مرحله پس از پياده سازي نيز نگاه دولت و شهروندان مختلف است؛ گاه به شكل مشتري به شهروند نگاه مي شود،  گاه يك مشاور و گاه يك ناظر. گام بعدي بومي سازي اين فرآيندها با توجه به تجربيات ديگر كشورها براي كشور خودمان مي باشد. منابع:[1] رضايي، حميدرضا، داوري، علي "دولت الكترونيك"، ماهنامه تدبير، شماره 146، تير1383.[2] صفري، حسين و همكاران، "مدل بلوغ دولت الكترونيك وزارت بازرگاني ايران"، فصلنامه دانش مديريت، شماره 63، زمستان 1382.[3] كرباسي، امير، "شهروند الكترونيك، نياز هزاره سوم؛ چهارمين همايش ملي تجارت الكترونيكي"، آذر 1386

[4] Akman, Ibrahim, Ysici, Ali, Arifoglu, Ali, E- Government: A global view and an empirical evaluation of some attribute of citizens, Government Information Quarterly, 22, 2005

[5] F.  King, Stephen, Citizens as customers: Exploring the future of CRM in UK local government, Government Information Quarterly, 24, 2007[6] G.  Reddick, Christopher, Citizens interaction with e-government: From the streets to servers?, Government Information Quarterly,  22,  2005[7] R. Eschenfelder, Kristin, A., Miller, Clark,  Examining the role of Web site information in fascinating different citizen-government relationship: A case of state Chronic Wasting Disease Web sites, Government Information Quarterly,  24,  2007[8] Parent, Michael, A., Vandebeek, Christine, C.,  Gemino Andrew, Building citizen trust through e- Government,  Government  Information  Quarterly, 22, 2005[9] Evans, Donna, C., Yen, David, E- government: An analysis for implementation: Framework for understanding cultural and social impact, Government Information Quarterly, 22, 2005[10] Evans, Donna, Yen, C., David, E-Government: Evolving relationship of citizens and government, domestic and international development, Government Information Quarterly, 23, 2006

و دسترسي سريع به اطلاعات مكاني دارند ، لذا، SDI مي­تواند كمك شاياني به ساده­سازي تبادل داده­ها و منابع بين سازمان­هاي مختلف بكند. با توجه به وجود سطح وسيع داده­هاي مكاني، ابزارها و توليدات مرتبط با آنها، توسعه SDI ، به عنوان يك بستر توانمندسازي ، اين امكان را به كاربران مختلف مي ­دهد تا با يكديگر همكاري وسيعتري داشته باشند و به نياز بازار پويا ي كنوني پاسخ بهتري ارائه نمايندامروزه اهميت راه­اندازي زير ساختارهاي اطلاعات مكاني ( SDI ) جهت تسهيل در جمع­آوري ، نگهداري و تبادل اطلاعات مكان مرجع و داده­هاي مرتبط بيش از پيش مورد توجه واقع شده است. استفاده از SDI به منظور جلوگيري از دوباره كاريها و بالا بردن قابليتهاي نهفته در اطلاعات مكاني و افزايش بهره­وري از سرمايه­گذاري­هاي انجام شده در جهت دستيابي به اهداف توسعه پايدار در جامعه،لازم و ضرروري است.كاربردها:استفاده از SDI ، باعث تسهيل در روند تصميم­گيري در كاربردها و فعاليتهاي متنوعي مي­گردد. زمينه­هاي كاربردي SDI شامل :مديريت بحران،آمايش سرزمين،مديريت منابع،مديريت زمين و كاداستر،مديريت منابع آبي و دريايي،محيط زيست،دفاع و امنيت،مهاجرت ،آمار و برنامه ريزي،بهداشت و درمان،برنامه­ريزي اجتماعي،حمل ونقل،كشاورزي،معادنو موارد ديگر مي­باشد.چرا SDI ؟تسهيل در تبادل، ادغام و به كارگيري اطلاعات مكانيافزايش منافع اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي حاصل از سرمايه گذاريهاي انجام شده بروي داده­هاي مكاني موجود توسط سازمانهاي مختلفتسهيل در توسعه بازار اطلاعات و صنعتارايه خدمات نوين و بهينه به كاربران با استفاده از فناوري اطلاعاتافزايش امنيت اجتماعي با به كارگيري اطلاعات مكاني در مديريت بحرانايجاد فرصت­هاي جديد شغليارايه خدمات بهينه به كاربران با بهره­گيري از اطلاعات مكاني و بهره­گيري بيشتر از بستر­هاي

توانمندسازيعوامل توسعه SDIمراحل توسعه و ايجاد SDI براي هر كشوري وابسته به تاريخچه توليد اطلاعات مكاني، سطح و نوع اطلاعات مكاني موجود، متوليان آن و نيازهاي توسعه­اي كشور است. اما به طور كلي، جنبه­هاي مختلفي اعم از اجتماعي، قانوني، سازماني و فني در توسعه SDI بايد مورد نظر قرار گيرند.سطوح SDIمحيط SDI داراي خاصيت سلسله مراتبي (Hierarchy) بوده به اين مفهوم كه ارتباط بين سطوح يك جامعه (محلي، شهري و استاني) مختلف آن جهت تبادل اطلاعات و سرويسها در محيطهاي مختلف ، فراهم ميشود(شكل 2). موفقيت در ساخت و بكارگيري يك GIS و همچنين دقت خروجي تحليل هاي آن مبتني بر تامين داده هاي مناسب و دقت اطلاعات ورودي در آن GIS مي باشد. لذا ساخت و بكارگيري يك GIS بر روي بستر SDI از ضريب اطمينان موفقيت بالاتري برخوردار مي باشد. علاوه بر اين خاصيت سلسله مراتبي SDI امكان استفاده از اطلاعات مكاني موجود در آن و تبادل آنها بين سطوح مختلف استان و GIS هاي آن را فراهم ميكند . GIS با بهره گيري و استفاده از پايگاه هاي موجود و تعريف شده در بستر SDI (نقشه هاي توپوگرافي و لايه هاي اطلاعاتي شامل، آب، برق، گاز، عكسهاي هوايي و اطلاعات ديگر) همراه با داده هاي توصيفي مربوط عوارض، امكان ايجاد يكپارچه پايگاه اطلاعات مكاني و توصيفي را فراهم مي كند .از آنجاييكه مديريت و برنامه ريزي بهينه در استان يزد نيز همانند هر جامعه رو به توسعه نيارمند موجوديت و دسترسي به حجم عظيمي از اطلاعات مكاني مي باشد، لذا GIS برروي بستر SDI ميتواند نقش ويژه اي را در جهت ارتقا

كيفيت اين مديريت در سطوح مختلف استان ايفا كند.اجزاي SDISDI يك شبكه ارتباطي بين پايگاه­هاي اطلاعات، سرويس­ها و خدمات، كاربردها و تكنولوژي و سياستگذاري است كه مي تواند كيفيت زندگي را به طور كلي بالا ببرد و اين امر از طريق دسترسي به پايگاه­هاي اطلاعاتي دقيق و بهنگام ميسر مي­شود . داده ها و اطلاعات در SDI ، شامل داده ها و اطلاعات پايه، داده­ها و اطلاعات ادغام شده و سرويس­هاي مرتبط با آنها مي باشند. اجزاي اين زيرساختارها شامل داده ها و اطلاعات پايه ، نيروهاي انساني(توليدكننده ها و استفاده كننده ها )، قوانين و سياستهاي دسترسي به اطلاعات، استانداردهاي فني و روشهاي مختلف دسترسي بوده كه هر يك از اجزاء، بسته به شرايط و امكانات موجود يك جامعه، طراحي و ساخته مي شوندمعرفي پروژه استان يزددسترسي و استفاده از اطلاعات بهنگام و صحيح يكي از عوامل مهم و حساس در امر تصميم گيري ، مديريت و برنامه ريزي بهينه در دنيا امروز و در سطوح مختلف يك جامعه (شهر،استان، كشور) مي باشد. در اين راستا همكاري و تبادل اطلاعات بين ارگانها و سازمانهاي مرتبط با امر مديريت و برنامه ريزي در جامعه از اركان اصلي اين نوع مديريت مي باشد. از طرفي انجام برنامه ريزي جامع و بهينه در يك جامعه در جهت نيل به توسعه پايدار، ايجاد و دسترسي پايگاههاي اطلاعاتي مورد نياز امري است كه از عهده يك سازمان به تنهايي خارج است ،لذا همكاري در سطحي بالا بين ارگانها و سازمانهاي ذيربط از مشخصات ديگر يك جامعه توسعه يافته ميباشد.در اين راستا امروزه با پيشرفتهاي اخير در امر ارتباطات و اطلاعات و همچنين تكنولوژيهاي مرتبط با اين علوم و پيشرفتهاي

انجام گرفته درامر فن آوري ارتباطات و اطلاعات (ICT) ، امكان استفاده بهينه از اطلاعات مكاني و تبادل آنها بين ارگانهاي مختلف را تسهيل نموده واين تكنولوژييها عملاً فراهم كننده محيط لازم درامر جمع آوري، بهينه سازي، استفاده و تبادل اطلاعات مي باشند. اين محيط ها به زير ساختارهاي اطلاعات مكاني و يا SDI معروف بوده و اهميت راه­اندازي آنها بيش از پيش مورد توجه واقع شده است.استفاده از SDI به منظور جلوگيري از دوباره كاريها و بالا بردن قابليتهاي نهفته در اطلاعات مكاني و افزايش بهره­وري از سرمايه­گذاري­هاي انجام شده در جهت دستيابي به اهداف توسعه پايدار در جامعه،لازم و ضرروري است. SDI به عنوان مكانيزم پايدار براي اتصال اطلاعات مكاني كاربران و توليدكنندگان داده ها به يكديگر نگريسته مي­شود. كاربران اطلاعات مكاني، به طور پيوسته براي نيازهاي خود احتياج به دستيابي و دسترسي سريع به اطلاعات مكاني دارند، لذا، SDI مي­تواند بعنوان بستر توانمندسازي كمك شاياني به ساده­سازي تبادل داده­ها و منابع بين سازمان­هاي مختلف بكند. اين كمك باعث تمركز توليدكنندگان جهت كارايي بيشتر، كاهش هزينه­ها و تشويق سرمايه­گذاري و اشتغال­زايي در صنعت اطلاعات مكاني براي توليد محصولات بيشترو همچنين استفاده از اين محصولات در روند تصميم گيريها ­باشد. از طرفي SDI بعنوان يك سيستم تبادل اطلاعات و سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي( GIS ) بعنوان يك ابراز تحليل گر، تواما ادغام و تحليل هاي داده هاي مكاني را قادر ميسازند.لذا با توجه به موارد فوق و به منظوره زمينه سازي بكارگيري اين توانمنديها و ايجاد بستري براي تسهيل همكاري و تبادل اطلاعات بين ارگانهاي مختلف در استان يزد، پروژه حاضر تعريف گشته است. اين پروژه زير نظر

سازمان مديريت و برنامه ريزي استان بعنوان كارفرما و مشاركت شركت انفورماتيك و مطالعات توسعه بعنوان مشاور با پشتيباني علمي و فني اعضاي مركز تحقيقات زير ساختار هاي اطلاعات مكاني و مديريت زمين دانشگاه ملبورن در حال اجرا ميباشد .اهداف پروژهطراحي و تدوين مقدمات راه اندازي زيرساختارهاي اطلاعات مكاني ( SDI ) استان يزد و مطالعات طراحي ، ساخت و راه اندازي GIS استان بر بستر آن در جهت تحقق اهداف زير تعريف و اجراء مي گردد :ايجاد مقدمات راه اندازي زيرساختارهاي داده هاي مكاني استان (Provincial/State SDI) جهت بهينه سازي مديريت و برنامه ريزي در سطوح مختلف استانطراحي SDI براي استانتدوين پيش نويس و راهكارهاي راه اندازي بستر SDIتعريف اجزا و تشكيلات مرتبط با SDI استانپيش نويس قوانين و مقررات SDI استانهمكاري در ظرفيت سازي و اشاعه فرهنگ استفاده و بكارگيري SDI در مديريت و برنامه ريزي شهري واستانيطراحي و تدوين GIS استان بر بستر SDIپياده سازي يك GIS نمونه با بهره گيري از بستر SDI و ديدگاه شهر مجازي.به منظور رسيدن به اهداف فوق، راهبرد مورد نظر براي اجراي پروژه با انطباق و با بهره گيري از پيشرفتهاي صورت گرفته شده در سطح بين المللي در زمينه هاي مرتبط تعيين گرديده است. با توجه به ماهيت چند منظوره و ميان رشته­اي ( multi-disciplinary ) اين پروژه، در راهبرد مذكور از علوم مختلف شامل علوم فني (نقشه برداري، ژئوماتيك، فناوري اطلاعات و ارتباطات- ICT )، فني-اجتماعي، فني-اقتصادي و رفتارهاي سازماني استفاده خواهد شد.به منظوره بهره گيري از پيشرفتهاي تكنولوژي هاي مرتبط با فازهاي پروژه، روشها و ابزارها فني مورد استفاده در جريان اجراي پروژه، بر مبناي متدولوژيهاي

به روز در طراحي و پياده سازي SDI و GIS انجام مي گيرد و با توجه به مقتضيات پروژه ويژهسازي مي گردد. در اين راستا موارد زير نيز به خصوص در اجرا مورد استفاده وبهره­گيري قرار خواهند گرفت:تكنولوژيهاي اطلاعات مكاني و شبكه هاي ارتباطي بخصوص براي توسعه خدمات و سرويسهاي اطلاعات مكانيهماهنگي ها و قابليت ادغام (Interoperability and Integratability)استانداردها و دستورالعمل هاي فنيتوزيع محاسبات (Distributed Geoprocessing and Grid Computing)اثرات و ديدگاههاي نسل جديد SDI ها و اجزاي آنهامتادتا و پايگاههاي اطلاعات توزيع شده با ديدگاههايهمخواني بين داده ها و پايگاههاي اطلاعاتي (Data Harmonization)طراحي مدلهاي مفهومي و الگوهاي مربوطه (Conceptual Modeling Schema Mapping)هستي شناسي (Ontology)مفهومي (Semantics)سياستها و قوانين مختلف بر داده ها و اطلاعات شامل اثرات آنها براي جمع آوري، مستند سازي، حفظ و نگهداري، دسترسي و استخراج داده هاكاربردها و اثرات SDI در سطوح مختلف (محلي، استاني و ملي) و شرايط مختلفمحركهاي ساخت و توسعه SDI در يك جامعهتحليل تجارب مشابهتحليل اثرات اقتصادي و اجتماعي از SDI و راهبردهاي مرتبط (دولت الكترنيك) در سازمانها و ارتباط بين سازمانهاتحليل سود و هزينه و مدلهاي اقتصادي براي توسعه SDIفازهاي پروژهبه منظوره اجراي مراحل فوق اين پروژه بطور كل در قالب چهار فاز شامل سه فاز اصلي ويك فاز اوليه (فاز صفر- جهت برنامه ريزي و راه اندازي پروژه) انجام خواهد گرفت و اين فازها اصلي ارتباط مستقيم با يكديگر دارند و نتيجه آن باعث ايجاد پايگاههاي اطلاعات مكاني استان بعنوان سرمايه استاني خواهد شد.ارتباط فازهاي پروژهفاز 1به منظور مشاركت در ايجاد و راه اندازي زير ساختارهاي اطلاعات مكاني (SDI) استان يزد، اين پروژه در فاز اول كاري خود فعاليتهاي زير را

انجام خواهد داد:تشكيل كميته برنامه ريزي SDI استانبررسي وضعيت استان از نظر امكانات و سياستهاي آتي فناوري اطلاعاتبررسي اثرات استفاده از فن آوريهاي اطلاعات مكاني در سازمانهاي دولتي و نقش آن در ساختارهاي سازمانيبررسي تجارب مشابه در زمينه ساخت SDI و بكارگيري بهينه از تكنولوژيهاي فناوري اطلاعات - ICTطراح ي اوليه SDI استانتدوين پيش نويس و راهكارهاي راه اندازي بستر SDI استانتعريف اجزا و تشكيلات مرتبط با SDI استانتحليل استاني و تعيين جايگاه استاني SDI استانپيش نويس قوانين و مقررات SDIپيش نويس دستورالعملهاي مرتبط با SDIهمكاري در اشاعه فرهنگ استفاده از SDIفاز2در اين فاز با بهره گيري از مقدمات راه اندازي و ساخت SDI استان و همچنين با استفاده از اطلاعات عمومي و پايه استان يزد نحوه طراحي و ساخت GIS استان يزد صورت ميگيرد . در اين راستا در فاز دوم پروژه فعاليتهاي زير را انجام خواهد گرفت :شناخت و نيازسنجي (تحليل نيازمنديها و تعيين اقلام اطلاعاتي) جهت طراحي GISطراحي مدل مفهومي براي GIS استانتهيه استانداردهاتدوين دستورالعملها جهت پياده سازي استانداردهاتدوين مشخصات فني و انتخاب سيستمانتخاب محيطشرح خدمات پياده سازي GISتهيه قرارداد تيپ و اسناد مناقصهفاز 3هدف اصلي اين نمونه عملي نمايش نحوه بكارگيري و پياده سازي طرح GIS استان ، استانداردها و دستورالعملها آن ميباشد. همچنين ارايه قابليت هاي عمومي سيستم در كاربردهاي شهري از پيش تعيين شده از ديگر اهداف مي باشد . اجراي اين مدل اوليه GIS با بهره گيري از ديدگاه شهر مجازي بعنوان پروژه نمونه بر روي داده هاي موجود بر مبناي بستر SDI استان خواهد بود.فراورده هاي پروژه1- پيش نويس طرح راه اندازي SDI در سطح استان شامل ديدگاه

ها، اهداف طرح SDI استاني، پيش نويس قوانين و مقررات اجرايي و برنامه ريزي براي ظرفيت سازي و اشاعه فرهنگ SDI در استان2- گزارش شناخت وضعيت موجود و نيازمنديهاي عمومي كاربران استان از نقطه نظر GIS3- گزارش مدل مفهومي و استانداردهاي GIS استان4- ارايه دستورالعمل­هاي اجرايي شامل:توليد و جمع آوري اطلاعاتويرايش و آماده سازي اطلاعات براي ورود به GISبهنگام سازي اطلاعاتكنترل كيفيتكارتوگرافي5- گزارش انتخاب محيط6- گزارش شرح خدمات پياده سازي7- معرفي پروژه­هاي نمونه قابل اجرا در بخش GIS8- گزارش نحوه تدوين اسناد مناقصه9- گزارش ساختار پروژه نمونه و قابليت هاي GIS و شهرهاي مجازي10- سيستم GIS نمونهبا توجه به فرصت پيش آمده در اين پروژه كه بعنوان اولين پروژه در نوع خود در كشور در سطح استاني شروع گشته ، دست اندركاران پروژه اين اميد را دارند تا با تلاش خود و پشتيباني و حمايتهاي مسئولين استان بتوانند نتايج اين پروزه را با كيفيت بالا ارائه داده تا اين نتايج بتواند بعنوان يك الگو در تحقق، ساخت و بكارگيري SDI كشور نيز مورد استفاده واقع شود. لذا در اين راستا و به منظور استفاده كامل از اين فرصت، اين پروزه سعي دارد تا در صورت امكان برخي خدمات ديگر، علاوه بر خدمات تعريف شده را نيز ارائه دهد. از اهم اين خدمات ميتوان به موارد زير اشاره نمود:طراحي سيستم كاتالوگ داده­ها (Spatial Data Catalogue)پيش نويس دستورالعمل تولي داده­ها (Custodianship)طراحي يك نمونه سيستم حفظ و نگهداري و جستجوگر داده­ها (Spatial Data Clearinghouse)طراحي و ايجاد پايگاه اطلاع رساني اينترنتي جهت آموزش مفاهيم پايه SDI و اشاعه فرهنگ استفاده و به اشتراك گذاري اطلاعات مكانيمعرفي SDIاطلاعات مكاني يكي از

مهمترين و حساس¬ترين عوامل تصميم¬گيري و به خصوص تصميم گيريهاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي در زندگي امروزه مي¬باشد. به همين دليل بسياري ازنيازها، اهداف و فعاليتهاي سازمان¬هاي مختلف زماني امكان¬پذير است كه دسترسي به داده¬هاي مكاني مناسب و يكپارچه ميسر باشد. اين موضوع به خصوص براي برنامه¬ريز ي هاي كلان بسيارحائز اهميت است. اين موضوع، باعث توسعه زيرساختارهاي اطلاعات مكاني ( SDI- Spatial Data Infrastructure )، به عنوان يك بستر توانمندسازي ( Enabling Platform ) در جوامع با اطلاعات مكاني ، در سطوح مختلف شده است. به SDI به عنوان مكانيزم پايدار براي اتصال اطلاعات مكاني كاربران و توليدكنندگان داده ها به يكديگر نگريسته مي¬شود. كاربران اطلاعات مكاني، به طور پيوسته براي نيازهاي خود احتياج به دستيابي و دسترسي سريع به اطلاعات مكاني دارند ، لذا، SDI مي¬تواند كمك شاياني به ساده¬سازي تبادل داده¬ها و منابع بين سازمان¬هاي مختلف بكند. با توجه به وجود سطح وسيع داده¬هاي مكاني، ابزارها و توليدات مرتبط با آنها، توسعه SDI ، به عنوان يك بستر توانمندسازي ، اين امكان را به كاربران مختلف مي ¬دهد تا با يكديگر همكاري وسيعتري داشته باشند و به نياز بازار پويا ي كنوني پاسخ بهتري ارائه نمايند .امروزه اهميت راه¬اندازي زير ساختارهاي اطلاعات مكاني ( SDI ) جهت تسهيل در جمع¬آوري ، نگهداري و تبادل اطلاعات مكان مرجع و داده¬هاي مرتبط بيش از پيش مورد توجه واقع شده است. استفاده از SDI به منظور جلوگيري از دوباره كاريها و بالا بردن قابليتهاي نهفته در اطلاعات مكاني و افزايش بهره¬وري از سرمايه¬گذاري¬هاي انجام شده در جهت دستيابي به اهداف توسعه پايدار در جامعه،لازم و ضرروري

است.مزايايSDI مزاياي ايجاد و راه اندازي SDI  در يك جامعه را مي توان مشتمل بر موارد ذيل دانست: تسهيل در تبادل ، ادغام و بكارگيري اطلاعات مكاني. ايجاد فرصت هاي شغلي جديد. تسهيل در توسعه بازار اطلاعات و صنعت. ارائه خدمات نوين و بهينه به كاربران با استفاده از فناوري اطلاعات. افزايش امنيت اجتماعي با به كارگيري اطلاعات مكاني در مديريت بحران. ارائه خدمات بهينه به كاربران با بهره گيري از اطلاعات مكاني و بهره گيري بيشتر از بسترهاي توانمندسازي . افزايش منافع اقتصادي،اجتماعي و زيست محيطي حاصل ازسرمايه گذاريهاي انجام شده بر روي داده هاي مكاني موجود توسط سازمانهاي مختلف . عوامل توسعه SDI مراحل توسعه و ايجاد SDI براي هر كشوري وابسته به تاريخچه توليد اطلاعات مكاني، سطح و نوع اطلاعات مكاني موجود، متوليان آن و نيازهاي توسعه¬اي كشور است. اما به طور كلي، جنبه¬هاي مختلفي اعم از اجتماعي، قانوني، سازماني و فني در توسعه SDI بايد مورد نظر قرار گيرند. كاربردهاي SDISDI  داراي توانايي تسهيل در اجراي فعاليت هاي مختلف در يك جامعه است . دامنه اين فعاليت ها بسيار وسيع بوده و در واقع ،شامل تمامي امور مرتبط با مديريت ، برنامه ريزي و سازندگي در يك جامعه مانند شهر ، استان يا كشور مي شود . در اين راستا ،استفاده از SDI ، باعث تسهيل در روند تصميم گيري در كاربردها و فعاليت هاي متنوعي شامل موارد زير مي گردد: مديريت شهري و منطقه اي مديريت بحران آمايش سرزمين مديريت منابع مديريت زمين و املاك و كاداستر مديريت منابع اب و دريايي محيط زيست دفاع و امنيت آمار و برنامه

ريزي بهداشت و درمان برنامه ريزي اجتماعي حمل و نقل كشاورزي معادناجزاي SDIاجزاي SDI شامل داده ها و اطلاعات پايه ، نيروي انساني ( توليد كننده ها واستفاده كننده ها) ، قوانين و سياستهاي دسترسي به اطلاعات ، استاندارد هاي فني و روشهاي مختلف دسترسي بوده كه هريك از اجزاء ، بسته به شرايط و امكانات موجود يك جامعه طراحي و ساخته مي شوند . SDI داراي ماهيتي پويا بوده ، به نحوي كه قابليت انطباق با فناوري جديد و تطبيق با شرايط مختلف و متغير در يك جامعه را مهيا مي سازد .سلسله مراتب توسعه SDIمحيط SDI داراي خاصيت سلسله مراتبي (Hierarchy) بوده به اين مفهوم كه ارتباط بين سطوح يك جامعه (محلي، شهري و استاني) مختلف آن جهت تبادل اطلاعات و سرويسها در محيطهاي مختلف ، فراهم مي شود. موفقيت در ساخت و بكارگيري يك GIS و همچنين دقت خروجي تحليل هاي آن مبتني بر تامين داده هاي مناسب و دقت اطلاعات ورودي در آن GIS مي باشد. لذا ساخت و بكارگيري يك GIS بر روي بستر SDI از ضريب اطمينان موفقيت بالاتري برخوردار مي باشد. علاوه بر اين خاصيت سلسله مراتبي SDI امكان استفاده از اطلاعات مكاني موجود در آن و تبادل آنها بين سطوح مختلف استان و GIS هاي آن را فراهم ميكند GIS. با بهره گيري و استفاده از پايگاه هاي موجود و تعريف شده در بستر) SDI نقشه هاي توپوگرافي و لايه هاي اطلاعاتي شامل، آب، برق، گاز، عكسهاي هوايي و اطلاعات ديگر) همراه با داده هاي توصيفي مربوط عوارض، امكان ايجاد يكپارچه پايگاه اطلاعات مكاني و توصيفي را

فراهم مي كند .به نقل از مجله بين المللي GIM- ژوئن 2011استراتژي شبكه SDI (زيرساخت داده هاي مكاني)جامعه IGS (International Geospatial Society) عضو ويژه انجمن زيرساخت جهاني داده هاي مكاني (GSDI :Golobal Spatial Data Infrastructure) مي باشد. مراكز اين انجمن با سازمانهاي بزرگ سروكار دارند. اين درحالي است كه IGS به متخصصين علاقه مند خصوصي و دانشجويان اجازه مي دهد تا به عضويت اين جامعه درآيند. IGS در سال 2009 ايجاد و داراي 180 عضو از بيش از 50 كشور مي باشد. براي به كارگيري و افزايش ارتباطات بين المللي، IGS فرصتهاي ارزشمندي براي افراد علاقه مند به سهيم شدن در تجارب و دانش SDI، فناوري هاي مكاني و GIS فراهم مي نمايد.GIKNetانجمن GSDI پورتال شبكه علمي اطلاعات جغرافيايي، GIKNet (Website 3) ، را بعنوان چارچوب اوليه ارتباط از طريق IGS پشتيباني مي كند. شبكه علمي اطلاعات جغرافيايي GIK فعاليتهاي IGS را به واسطه چارچوب مديريت علمي و فلسفۀ شبكه بندي اجتماعي مجازي ارتقاء مي دهد. درپي يازدهمين همايش GSDI  در رتردام (Rotterdam)، اعضاء IGS تحقيقات آنلاين خود را تكميل نموده، انگيزه ي اصلي خود جهت مشاركت - منفعت حال حاضر - IGS و خدمت رساني بيشتر كه مد نظر اعضاي IGS است، را تعيين كردند.مأموريندر انتخاباتي كه سال 2010 به صورت آنلاين برگزار شد اعضاء انجمن به مدت دوسال، ميبل آلوارز (Mable Alvarez) از آرژانتين و ليليا- پاتريشيا آرياس (Lilia-Particia Arias) از كلمبيا را به ترتيب بعنوان رئيس و نايب رئيس IGS انتخاب كردند. هر دو نفر انتخاب شده اكنون عضو انجمن GSDI، و هيئت مديره GSDI   شده اند.وظايف اوليهدر افتتاحيه نشست IGS مصادف

با همايش GSDI12 در سنگاپور در اكتبر 2010 اولين فرصت براي اعضاء فراهم شد تا به طور گروهي يكديگر را ملاقات كرده، درخصوص موضوعات مهم اوليه به صورت رو در رو بحث و گفتگو كنند. پس از بررسي هاي انجام شده، وظايف مهم اوليه ذيل در طرح عملكرد اين انجمن تعيين گرديد:- حمايت از دانشجويان و متخصصين جوان از طريق توسعه برنامه هاي رايزني و كارورزي- توسعه استراتژيهاي هماهنگ سازي ميان SDI و طرحهاي مشاهدات زمين- ارتقاء استفاده از وب Web 2.0 و ساير ابزار جهت مستحكم كردن ارتباطات- ارتقاء كار اعضاء IGS بعنوان يك شبكه كه به طور آزاد، اطلاعات، معلومات و انتشارات را به اشتراك مي گذارد- توليد و تحويل محصولات و ارتباط با زباني غير از زبان انگليسي، جهت گسترش مناسبات- ارتقاء انتشارات انجمن IGS در مجلات با دسترسي آزاد و ساير وسايل ارتباط جمعي- توسعه تصوير قابل رؤيت از طريق آرم شركت، بروشورها و وب سايت- مشاركت در ايجاد برنامه هاي آموزشي و تحصيلي در زمينه SDI با استفاده از فناوري يادگيري الكترونيكي- همكاري و فعاليتهاي هماهنگ با تشريك مساعي ميان سازمانهاي آموزشي و ساير سازمانهاي وابسته به IGS تا منافع اعضاء IGS تأمين گردد- همكاري براي سازماندهي سمينارها، همايش ها و فعاليتهاي وب جهت به اشتراك گذاشتن علوم- ارتقاء فعاليتهاي الحاقي با FIG و ساير سازمانهاي مكاني بين المللياطلاعات بيشتر مربوط به ارتباط تعاملي ميان GSDI و IGS را مي توانيد در وب سايت4(website 4) مشاهده فرماييد.زير ساخت داده هاي مكاني بر مبناي سرويس هاي مكانيزير ساخت داده هاي مكاني (SDI) مجموعه اي از سياستها، استانداردها، شبكه هاي دسترسي، فناوريها،

داده هاي مكاني، سازمانها و نيروهاي انساني مي باشد كه امور مختلف دسترسي و استفاده بهينه از داده هاي مكاني را تسهيل و هماهنگ مي سازد، اجرا و پياده سازي SDI مي تواند بر اساس يكي ازمعيارهاي بر مبناي محصول و يا پردازش داده هاي مكاني انجام شود. در SDI بر مبناي محصول داده هاي مكاني بصورت اشتراكي مي تواند در اختيار كاربران مختلف قرار گيرد. هرچند در اين معماري كاربران ممكن است نتوانند داده هاي مكاني را بيابند كه دقيقا با نياز آنها منطبق است. در حاليكه SDI ي بر مبناي پردازش داده هاي مكاني، سرويس هاي مكاني كه از مولفه هاي اساسي SDI هستند داده هاي مكاني را پردازش نموده و اطلاعات مورد نياز منطبق بر خواسته هاي كاربر را در اختيار وي قرار مي دهند. در حقيقت SDI بر مبناي پردازش داده هاي مكاني تركيبي از دانش و داده هاي مكاني است كه باعث توليد اطلاعات مكاني مي شود. منابع :

يزد فردا

شهرداري تهران سازمان مديريت و برنامه ريزي استان يزد

پايگاه اطلاع رساني اينترنتي جهت آموزش مفاهيم پايه SDI http://www.gsdi.orghttp://www.igeoss.orghttp://www.giknet.orghttp://memberservices.gsdi.org/files/?artifact_d=796 What is SDI?

SDI stands for the United States' Strategic Defense Initiative, the program proposed by President Ronald Reagan in 1983 to the nation as a response to the Soviet Union's actions of aggression during his terms of office around the globe. SDI is based on space-based ICBM interception capability - it was quickly nicknamed "Star Wars" by the popular media. It signaled a fundamental shift in U.S. Foreign Policy concerning Nuclear Weapons and the START negotiations as a whole. While previous years had

been based on the MAD (Mutually Assured Destruction) principle, SDI was meant to be a pro-active "shoot-em while they're in the air" doctrine based on surviving a Nuclear Attack by the USSR.Although there were many Soviet actions of aggression in Reagan's time, the one act that really brought things to a head was the Soviet downing of Korean Air Lines (KAL) flight 007. The deliberate destruction by a Soviet fighter jet of a civilian airliner with both South Koreans and Americans on board, including Congressman Lawrence McDonald (Georgia) prompted Reagan's "Evil Empire" speech directed at the Soviet Union not long afterward. SDI was announced at another speech to the nation 5 months later. Tensions during that period were the highest they'd been since the Cuban Missile Crisis.By pursuing SDI, Reagan angered the Soviets by abandoning the Anti-Ballistic Missile Treaty of 1972, in which the U.S. agreed not to pursue any Ballistic Missile Interception system capability. That treaty was seen and regarded by many to be a major hindrance to real peace in the age of Nuclear Missiles. However, in the end, it proved to be the final straw that broke the Soviet Bear's back and forced then Soviet President Gorbachev to make major concessions with Reagan at a summit in Iceland. Financially incapable of competing with the development of such a large scale techonological project, the Soviet military all but became bankrupt several years later, leading to withdrawals in countries they had occupied for years, and the eventual fall of Communism in Russia altogether.The downside

- by forcing the Soviet hand, their withdrawal from east-bloc countries uncorked the lid on centuries old ethnic tensions that had been put aside because of WWII and Soviet occupation afterward. It's always much easier to plan to defend against an enemy you know well, but not so for many enemies you hardly know, which is the state of the world today.While the first answer "State Disability Insurance" might be correct for the State of California, it does not fall into the Technology category.Read more: http://wiki.answers.com/Q/What_is_SDIixzz1fvl0UjrDhttp://wiki.answers.com/Q/What_is_SDI

دور باشد. اميد به آرمان شهري الكترونيكي كه در آن استانداردهاي شهرهاي الكترونيكي رعايت شده باشد و شهروندان با آسودگي و اطمينان خاطر بخش قابل توجهي از تعاملات روزانه خود را با بهره گيري از بسترهاي ارتباطي الكترونيكي انجام دهند و به شكل چشمگيري در زمان، هزينه و انرژي خود صرفه جويي كنند، مي تواند انگيزه اي قدرتمند براي تحرك بخشيدن به كوشش هاي آينده باشد.   بديهي است آرمان شهر الكترونيكي نيز مانند هر پديده دانش بنيان ديگري ويژگي هاي خاص خود را دارد و مهمترين ويژگي آن "فرهنگ شهروندي" به شيوه الكترونيك است. حضور در محيط سايبر و مشاركت در فعاليت هاي انفرادي و جمعي متعارف در شهرهاي الكترونيكي فرهنگي را به همراه دارد كه شهروندان براي برخورداري از حقوق شهروندي ملزم به رعايت آن هستند. مباحثي مانند مراعات حريم خصوصي افراد در محيط سايبر، حقوق تاليفي و انتشاراتي و ديگر مقررات و قوانيني كه همگي براي حفظ حقوق فردي و اجتماعي افراد تنظيم شده اند، در چنين شهري معنا و مفهوم مي يابد و اعتبار و روايي آن تا اندازه زيادي به رعايت آن توسط خود شهروندان بستگي دارد.   آنچه كه يك آرمان شهر الكترونيكي را نسبت به شهرهاي الكترونيكي متعارف و عادي كه تا كنون ايجاد و راه اندازي شده اند متمايز مي سازد، تنها ابعاد فرهنگي آن نيست بلكه ابعاد كاربردي و فني آن نيز مي باشد. هر قدر زيرساخت هاي ارتباطي يك شهر الكترونيكي از توسعه و كيفيت بهتري برخوردار باشند، امكان به كارگيري آنها از سوي شهروندان نيز به همان ميزان افزايش خواهد يافت. اين يعني تكامل

يافتگي ارتباط الكترونيكي. اما در آرمان شهر الكترونيكي اين تكامل يافتگي در منتهاي درجه خود قرار دارد. از آنجايي كه امروزه اينترنت به عنوان مهمترين بستر ارتباطي در جهان معاصر مطرح است و كوشش هاي گسترده اي در سراسر جهان به منظور توسعه آن در تمامي مناطق و حتا دور دست ترين نقاط هر كشور صورت گرفته است، تمركز بر اين رسانه ارتباطي و بهبود شاخص هاي توسعه آن نظير افزايش ضريب نفوذ و پهناي باند وسيعتر ديگر نه به عنوان يك توصيه بلكه به عنوان ضرورتي انكارناپذير مطرح است. بدين ترتيب تكامل اينترنت و روندهاي توسعه آن در آرمان شهر الكترونيكي مد نظر مي باشد.   يك آرمان شهر الكترونيكي مي تواند در بر دارنده اهداف گوناگوني باشد، از گسترش كاربردهاي شهري فناوري اطلاعات گرفته تا ايجاد فرصتهاي برابر براي تمامي شهروندان در برخورداري از مزاياي شهروندي و مشاركت در يك جامعه اطلاعاتي. امروزه هر شهروند الكترونيكي در جامعه اطلاعاتي نقش و جايگاه منحصر به فرد خود را دارد و در صورت ايفاي مناسب اين نقش مي تواند سهم قابل توجهي در توسعه و پيشرفت ديگر شهروندان و در نهايت جامعه و كشور خود داشته باشد. روشن است ايفاي نقش شهروندي و در همان حال برخورداري از حقوق مربوط به آن پيش از هر چيز نيازمند اطلاع رساني و آگاهي بخشي است كه اين امر نيز به مدد رسانه هاي اطلاعاتي امكانپذير است.   سازمان ها و نهادهاي شهري كه پيوسته به ارايه خدمات شهري مي پردازند، مي توانند به عنوان گهواره پيدايش آرمان شهر الكترونيكي به شمار آيند. از آنجايي كه ارايه خدمات

الكترونيكي در اين سازمان ها و نهادها به امري عادي و متعارف مبدل شده است، ديگر ترديدي پيرامون لزوم يا ضرورت ارايه خدمات به شيوه الكترونيكي وجود ندارد و تمركز كنوني اين سازمان ها به بهبود و ارتقاي اين خدمات معطوف شده است. نقش مجامع علمي و دانشگاهي به لحاظ برخورداري از دانش و تخصص كافي براي همياري در اين عرصه در خور توجه است و اين بنيادهاي علمي مي توانند كمك هاي موثري را به ارتقاي كيفيت خدمات الكترونيكي ارايه نمايند.   آرمان شهر الكترونيكي محصول همكاري و هم افزايي توان سازمان هاي دانش بنيان گوناگون در يك جامعه است و نمي تواند تنها به ساختارهاي ارتباطي و اطلاعاتي متكي باشد. گسترش خدمات شهري تنها يكي از دستاوردهاي ايجاد آرمان شهر الكترونيكي است و دانش ضمني كه بر اثر مشاركت در تراكنش هاي جاري در چنين شهري توليد مي شود، خود از ارزش شايان توجهي برخوردار است. اين دانش ضمني سبب ارتقاي سطح شهروندي مي شود و هر شهروند به طور خودكار با بهره گيري از فنون و مهارت هاي ارتباطي مي تواند متناسب با افزايش ميزان فعاليت الكترونيكي خود، از مزايا و حقوق بيشتري نيز برخوردار شود كه اين امر به پديده ديگري موسوم به "رقابت الكترونيكي" منجر خواهد شد.   رقابت الكترونيكي در يك آرمان شهر الكترونيكي از يك سو زمينه بروز يافتن استعدادهاي نهفته را فراهم مي سازد و از سوي ديگر تكامل تدريجي شهر و شهروندان را در پي دارد. همين رقابت در بعدي ديگر سبب توليد دارايي هاي الكترونيكي مي شود. امروزه آثار الكترونيكي كه در قالب نرم افزار،

كتاب هاي الكترونيكي و حتا مقالات توليد مي شوند، در صورت داشتن ويژگي هاي لازم به عنوان سرمايه هاي الكترونيكي يك جامعه در نظر گرفته مي شوند. توجه به اين عامل كليدي در ارتقاي جايگاه شهروندان الكترونيكي مي تواند زمينه ساز آفرينش آثار فاخر و منحصر به فرد باشد و در نهايت جامعه و شهري را به وجود آورد كه پيش از هر چيز به لحاظ ميزان دارايي و ثروت الكترونيكي توليد شده در آن براي ديگر جوامع و شهرهاي الكترونيكي حايز اهميت باشد.   ايجاد يك آرمان شهر الكترونيكي نيازمند طي شدن يك فرايند تكاملي است و بديهي است كه هر فرايند تكاملي مي تواند وقت گير باشد، از اين رو بردباري و شكيبايي براي رسيدن به هدف نهايي يكي از شروط گريز ناپذير خواهد بود. پرسش اصلي در اين ميان اين است كه با بهره گيري از چه عوامل يا عناصري مي توان مدت زمان لازم را تا حد امكان كوتاه تر كرد و ايجاد آرمان شهر الكترونيكي را تسريع نمود. اگر چه اين پرسش ذهن برخي از انديشمندان فعال در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات را به خود مشغول كرده است، اما مي توان پذيرفت كه گسترش كاربردي فناوري اطلاعات به عنوان پايه اي ترين عامل در نيل به هدف ياد شده همچنان به قوت خود باقي است. آرمان شهر الكترونيكي در نهايت تقويت كننده مجموعه اي از كاركردهاي ارتباطي خواهد بود و بر اين اساس بهتر است "تمركز بر كاربردها" به عنوان يكي از محورهاي اصلي در انديشه پيرامون اين موضوع در نظر گرفته شود.

است و مي رود تا نظام آموزش و اطلاع رساني را با دگرگوني مواجه سازد.     ebook يا كتاب الكترونيكي، پديده اي كاملاً تازه در اين بين است و مي رود تا نظام آموزش و اطلاع رساني را با دگرگوني هايي اساسي مواجه سازد. كتاب هاي الكترونيكي يا ebooks صرفاً نسخه هاي الكترونيكي مطالب مكتوب نيستند . بلكه ميتوانندعلاوه برمتن ، صوت وتصاويرو … رانيز شامل شوند. بعلاوه مي توانند درقالب فايل هايي كه مي تواند توسط يك رايانه اجرا شود مانند قالب هاي Word Text ،HTML ،PDF وفايل هاي اجرايي EXE درآيند. از اختراع رايانه، ترانزيستورها و ابداع اينترنت به عنوان فصل هاي انقلابي در تاريخ علم ياد شده است. با رواج هرچه بيشتر تاثير رايانه در جزئي ترين مسائل روزمره، دنياي ما با سرعت هرچه بيشتر به دنياي الكترونيك و ديجيتال تبديل مي شود. كتاب و چاپ و نشر نيز از اين راه باز نمانده اند و ظهور نشر الكترونيك به گونه اي كه در 2 يا 3 سال اخير شاهد آن بوديم، oصنعت چاپ و نشر را دستخوش تحولي عظيم كرده است. ● e-bookچيست؟ ebook يا كتاب الكترونيكي، پديده اي كاملاً تازه در اين بين است و مي رود تا نظام آموزش و اطلاع رساني را با دگرگوني هايي اساسي مواجه سازد. كتاب هاي الكترونيكي يا ebooks صرفاً نسخه هاي الكترونيكي مطالب مكتوب نيستند . بلكه ميتوانندعلاوه برمتن ، صوت وتصاويرو … رانيز شامل شوند. بعلاوه مي توانند درقالب فايل هايي كه مي تواند توسط يك رايانه اجرا شود مانند قالب هاي Word Text ،HTML ،PDF وفايل هاي اجرايي EXE درآيند. سادگي اجرا،

سادگي جستجو در متن ، داشتن قالب زيباتر ، منسجم بودن مطالب ، امكان عرضه يا فروش ساده تر و سريعتر ، داشتن قابليت افزودن امكانات مالتي مديا و … ازجمله ويژگي هايي هستند كه كتاب الكترونيكي رابه عنوان يك رسانه نو پا و رو به رشد از ساير رسانه هايي از اين دست ممتاز مي گرداند. ● توسعه e-book يا كتاب الكترونيكي درجهان  نهادهاي بسيار زيادي با درك اهميت اين رسانه، به حمايت و گسترش اين پديده نوپا اقدام مي كنند كه قصد آنها توسعه هرچه بيشتر نشر الكترونيك و بهادادن به اين پديده است. براي مثال، نمايشكاه كتاب فرانكفورت 7جايزه ساليانه براي كتاب هاي الكترونيكي برگزيده اختصاص داده است كه شامل جايزه اي ويژه به مبلغ 100 هزار دلار مي باشد. اكنون سايت هاي فراواني مي توان يافت كه از نويسندگان ديجيتال استقبال مي كنند. انتشارات تجاري Time Warner اخيراً از وجود سايت www.ipublish.com خبرداد كه مسؤلان آن نويسندگاني را كه قصد دارند كتابشان در قالب الكترونيكي عرضه شود، جلب و حمايت مي كنند. همچنين جنبشي تحت عنوان پروژه گوتنبرگ(Project Gutenberg) شكل گرفته است كه هدف آن تبديل كتاب هاي عادي به كتاب هاي الكترونيكي است. هزاران كتاب كه تا كنون در كتابخانه ها و يا كلكسيون هاي خصوصي موجود بودند اكنون درقالب ديجيتال در دسترس همگان قرار مي گيرند.  پيش بيني مي شود تا سال 2005 يك ششم كتابهاي خريده شده در آمريكا كتابهاي الكترونيكي خواهد بود. تجارتي كه ارزش 8.7 ميليارد دلار خواهد داشت. ● مزايا و ويژگي هاي كتاب هاي الكترونيكي: ▪ اول:Portability سهولت انتقال در عين يكپارچگي مطالب اطلاعات پردازش

شده ( Information ) مي تواند به سرعت برق جابه جا شود. باتوسعه ميكروچيپ ها، فناوري فايبراپتيك ( Fiber Optic) و اينترنت، ارتباطات ديجيتال مي تواند به سهولت هرچه تمامتر و به صورت بلادرنگ ( Real Time ) منتقل شود. كتاب هاي الكتروني مي تواند به صورت download و يا به شكل ضميمه به ايميل ( attachment )، عرضه شوند و نيز قابل ذخيره در ديسكت و يا CD-ROM مي باشند. ▪ دوم : Versatility انسجام مطالب و تنوع كاربرد در حال حاضر مردم دسترسي بيشتري به اطلاعات دارند و مي توانند بر اساس آن تصميمات بهتري بگيرند. در مقايسه باقالب هاي رايج متني ، كتاب هاي الكترونيكي در عين دسته بندي مطالب به صورت فهرست يا موضوعي، به صورت وحدت يافته تبادل آن ها با يكديگر را همراه با سهولت جستجو فراهم ميكند. ▪ سوم : Interactivity تبادل بينابين مطالب با يكديگر ترغيب شدن بيشتر براي ادامه خواندن ، سهولت نگهداري و ياد سپاري مطالب و توانايي بيشتر در كنترل مطالب از جمله موارد بسيار مهم براي خواننده مي باشد. يك كتاب الكترونيكي با امكاناتي مثل وجود فرامتن ( Hyperlink ) امكان تبادل بينابين مطالب و نيز مرور همزمان آنها با يكديگر را فراهم ميكند. اين راحتي جستجو به ويژه براي افرادي كه با مطالب تحقيقاتي سر و كار دارند بسيار حايز اهميت مي باشد. ▪ چهارم:edia Capability پشتيباني از امكانات مالتي مديا كتاب هاي الكترونيكي حتي مي توانند اين امكان را داشته باشند كه به مطالب كتاب گوش دهيد! نرم افزارهايي چون Microsoft Reader از امكانات بسيار خوبي از جمله خواندن متون برخوردار

مي باشند. اين مطلب صرفاً جالب است اما براي افرادي مثل نابينايان و يا كساني كه مشكل خواندن مطالب را دارند نويد بخش عصري تازه در آموزش و اطلاع رساني مي باشد. همچنين اين كتاب ها امكان خوبي براي براي بزرگ كردن مطالب دارند. ▪ پنجم :Useability سهولت كار و اجرا اكثريت قريب به اتفاق مردم براي نوشتن و يا خواندن مطالب از طريق رايانه از نرم افزارهايي چون Word استفاده مي كنند. به عنوان يكي از مشكلات نرم افزار Word اين است كه مطلبي كه در يك نسخه آن مثل Word و يا در يك ويندوز فارسي ساز نوشته مي شود به سادگي در نسخه ديگر اين نرم افزار قابل اجرا نيست.به طوري كه اگر شما آن را به رايانه ديگر كه داراي نسخه ديگري است ببريد مخصوصاً اگر آن مطلب به زباني غير انگليسي نوشته شده باشد، ممكن است به همان دقت اجرا نشود و نيز ممكن است بسياري ازافراد براي خواندن مطلبي كه درقالب PDF دراختيار دارند، نرم افزارهاي ويژه اجراي PDF را نداشته باشند و حتي نام آن ها را نيز نشنيده باشند. مشكل بسيار مهمتري كه در اين بين وجود دارد قيمت بسيار بالاي اين گونه نرم افزارهااست. فقط قيمت بسته Office محصول شركت مايكروسافت بيش از 350 دلارميباشدكه براي يك نرم افزارقيمتي بالا است. اما كتاب هاي الكترونيكي كه درفرمت EXE هستند اين مشكل را نيز حل كرده اند. يعني شما كتاب الكترونيكي خود را صرف نظر از نوع سيستم عامل و يا وجود نرم افزاري براي خواندن آن نه تنها ساده تر از ورق زدن يك روزنامه خواهيدخواند،

بلكه از امكانات بسيارجالب ديگر آن نيز آن نيز بهره مند خواهيد شد و حتي مي توانيد از درون كتاب براي نويسنده آن ايميل بفرستيد! از جمله مشكلات ديگر اين است كه خواندن مطالب طولاني از طريق اين گونه نرم افزارها به دليل عدم تعبيه يا اجراي ساده Hyperlink ها و نيز نبود تبادل بين مطالب به صورت بلادرنگ براي خواننده بسيار خسته كننده خواهد بود. اما در يك كتاب الكترونيكي مطالب بسيارطولاني مثلاً نسخه كامل كتاب مقدس را مي توان به صورت كليك روي فهرست ها و دسته بندي ها به ساده ترين شكل مروركرد. ● چگونگي ساخت كتاب هاي الكترونيكي براي ساخت و عرضه يك كتاب الكترونيكي به موارد ذيل احتياج است: ▪ مطالب مكتوب ▪ نرم افزاري براي تبديل اين مطالب به قالب الكترونيكي ▪ سايتي كه وظيفه بازاريابي محصول شما را به عهده بگيرد. البته در اين بين بايد به بعضي فنون بازاريابي آشنايي داشت. ▪ راهكاري براي دريافت وجوه نقدي به صورت online ▪ روشي براي ارسال متاب الكترونيكي به متقاضي يك مثال از چگونگي ساخت كتاب هاي الكترونيكي يكي از روش هاي رايج براي ساخت كتاب الكترونيكي، عرضه مطالب درقالب PDF است كه توسط كاربران مكينتاش نيزقابل خواندن است و براي كار با اين قالب و يا تبديل فايل هاي Word به PDF بايد مجموعه نرم افزاري Adobe Acrobat از جمله Reader ، Writer وDistiller و ياساير نرم افزارهاي كار با فايل هاي PDF را دراختِار داشته باشيد.اما معمولا مخاطبان كتابهاي الكترونيكي قالب EXE يا خوداجرا را براي خواندن بيشتر ترجيح مي دهند. براي اين گونه فايلها نيز نرم

افزار وجود دارد. ● سازنده كتاب اكترونيك به طور كلي نرم افزار هاي كتاب سازي (ebook compiler) به دودسته تقسيم مي شوند: 1) نرم افزار هايي كه فايل هاي html و متني را به فرمتي غير ازEXE تبديل مي كنند. 2) نرم افزار هايي كه فايل هاي html را به EXE تبديل مي كنند. شما براي ساختن اين نوع فايل ها و خواننده براي اجراي آن به نرم افزار Acrobat Reader نياز داريد كه اين نرم افزار به رايگان از سايت abode.com قابل دريافت مي باشد فايل هاي PDF معمولا سازگاري بيشتري با چاپگر دارند اما از نظر مرور مطالب براي خواننده شناوري لازم را ندارند. اما ويژگي بسيار برجسته آنها سازگاري با انواع مختلف ويندوز و رايانه مي باشد. همچنين كامپايلر هايي وجود دارند كه به يك پردازشگر نوشتار دروني مجهز مي باشند كه مي توان متن را به صورت مستقيم در خود كامپايلر نوشت. از جمله اين نرم افزار ها به neobook professional و win ebook مي توان اشاره كرد.    {beginslide id="133" title="براي مشاهده متن انگليسي مرتبط به صورت كشويي اينجا را كليك فرمائيد"}  What is an e-book? You may have noticed that we offer a number of books in a "downloadable e-book" format. E-books are a relatively new concept so we thought we'd answer some frequently asked questions about them here: 1.What is an e-book? An e-book is an electronic file of a book. It is sent to you as a safe, Adobe pdf attachment to an e-mail with instructions for downloading onto your computer. It's easy! To download the Adobe

Reader 6.0, click here. For more information visit the Adobe Reader site: http://www.adobe.com/products/acrobat/readermain.html   2. What do I do with the attachment? Open it like any other file you have received attached to an e-mail. We guarantee it's safe and virus-free. You may then choose to read it on your computer screen or print it out on your own printer. Many customers print, hole-punch and bind our books within regular, store-bought binders. 3. What are the advantages of purchasing an e-book? Cost, time and functionality. We sell e-book versions of our books for less than printed copies because it saves us printing costs and we avoid damage caused by mailing. It also spares you shipping charges involved with bound and printed versions (especially important for our overseas customers!). Plus, you receive your book immediately and avoid packaging and shipping time. With an e-book, you can search for specific wording within the text, resize the text, or change the text orientation on the screen and still enjoy the functionality of traditional print books, such as highlighting text, making annotations, or bookmarking pages. 4. What is the disadvantage of purchasing an e-book? If you're one of those who like to cuddle up with a good book, enjoying the cracking of a new spine, an e-book may not be for you. However, the books we have made available in electronic format are typically of an informative nature, not late night page-turners. We have found that parents and teachers seeking immediate information are pleased to enjoy the savings of

time and money by purchasing e-books. 5. What if I want more than one copy of a title? The purchasing of e-books relies on an honor system. We trust that you'll purchase additional copies honestly. We thank you for your support of our authors. 6. What if I want to return my purchase? We're sorry, but since there is no delivery of a product, sales of e-books are final and non-returnable. If you experience technical difficulties in downloading your e-book, we will, of course, be happy to assist you. If you have a question about e-books that we didn't answer, please feel free to

انگيزه اي قدرتمند براي تحرك بخشيدن به كوشش هاي آينده باشد. بديهي است آرمان شهر الكترونيكي نيز مانند هر پديده دانش بنيان ديگري ويژگي هاي خاص خود را دارد و مهمترين ويژگي آن "فرهنگ شهروندي" به شيوه الكترونيك است. حضور در محيط سايبر و مشاركت در فعاليت هاي انفرادي و جمعي متعارف در شهرهاي الكترونيكي فرهنگي را به همراه دارد كه شهروندان براي برخورداري از حقوق شهروندي ملزم به رعايت آن هستند. مباحثي مانند مراعات حريم خصوصي افراد در محيط سايبر، حقوق تاليفي و انتشاراتي و ديگر مقررات و قوانيني كه همگي براي حفظ حقوق فردي و اجتماعي افراد تنظيم شده اند، در چنين شهري معنا و مفهوم مي يابد و اعتبار و روايي آن تا اندازه زيادي به رعايت آن توسط خود شهروندان بستگي دارد. امضاي ديجيتال؛ تعريف امضاي ديجيتال شماره يا عدد انحصاري محرمانه اي است كه مبناي تعاملات فرد در شبكه است. (دكتر اكرمي فرد)براي اين كه يك امضاي الكترونيكي از نظر قانوني به رسميت شناخته شود بايد توسط مراكزي گواهي شود. (كتر سلماسي زاده) امضاي الكترونيكي يا ديجيتال مانند امضاي سنتي نيست بلكه عددي بزرگ است كه به صورت رمز و كد در آمده است. اين عدد در حقيقت يك عدد انحصاري است و به فرد متقاضي، كد خاصي به عنوان امضاي الكترونيك داده مي شود. بنابراين مسائل حقوقي ناشي از تبادل الكترونيكي اطلاعات بايستي با قراردادهاي مشخصي تنظيم شود. حوزه اين مسائل، استانداردهاي تبادل و ايمني اطلاعات، نحوه اعتبارسنجي و رسميت بخشيدن به پيام ها، نحوه دريافت و ارسال پيام، قوانين حاكم و سرانجام مسئله دلايل اثبات پيام را در بر مي گيرند. به هر حال

در روش ارسال پيام الكترونيكي دريافت كننده بايستي مطمئن شود كه فرستنده همان فرد مورد نظر او بوده و از طرفي اطلاعات دريافتي پس از ارسال در بين راه تغيير نكرده باشد. براي حل اين مشكل از امضاي ديجيتالي در شبكه هاي الكترونيكي استفاده مي شود. امروزه در اكثر كشورها امضاي ديجيتالي به يك ضرورت تبديل شده و حتي در كارت هوشمند شهروندان خود اين رمز را درج مي كنند از سوي ديگر جامعه بين المللي و همچنين انجمن قانوني بلژيك مجموعه قوانيني را ارائه كرده اند كه باعث مي شود امضاهاي ديجيتال به صورت قانوني صورت پذيرد و عموما به صورت امضاهاي مكتوب پذيرفته شود. آيا امضاي الكترونيكي، فقط در تجارت الكترونيكي كاربرد دارد؟ بخشي از آن مربوط به پرداخت و دريافت پول از طريق اينترنت مي شود و در بخش ديگر به قراردادها، مرسولات الكترونيكي محرمانه و يا حتي شناخت طرف مقابل در شبكه مربوط مي شود. يعني تشخيص هويت فرد كه براي شما چيزي ارسال كرده و يا شما خواهان دادن اطلاعاتي از سوي وي در شبكه اينترنت بوده ايد. شناسايي هويت چيزي فراتر از تجارت است. به طور كلي مي توان گفت: امضاي ديجيتال شماره يا عدد انحصاري محرمانه اي است كه توسط مركزي به هر فرد متقاضي تعلق مي گيرد و آن عدد يا رمز مبناي تعاملات آن فرد در شبكه يا محيط سايبر مي شود. مراكز گواهي يا صدور امضاي ديجيتال در ايران وزارت بازرگاني از طرف هيئت دولت موظف است امكان راه اندازي مراكز ايجاد و صدور گواهي ديجيتال كه استفاده از امضاي ديجيتال را عملي مي كند فراهم كند كه هم اكنون اين كار را مي كند و همچنين بانك ها مشغول ايجاد يك مركز

صدور گواهي هستند.  چگونگي ايجاد مراكز صدور گواهي امضاي ديجيتالي براي اين كه يك امضاي الكترونيكي از نظر قانوني به رسميت شناخته شود تا هيچ يك از طرفين نسبت به اصالت و صحت اسناد مبادله شده از طريق اينترنت ترديد نكنند و كسي منكر امضاي ديجيتالي كه ارائه كرده، نشود بايد امضاي ديجيتال گواهي شود. مراكز گواهي امضاي ديجيتال مشابه مراجع ثبت اسناد رسمي هستند و چون در محيط سايبر نيز احتمال ترديد، انكار يا ادعاي جعل نسبت به اسناد الكترونيكي وجود دارد پس بايد در اين فضا هم نهادها و مراجعي براي تضمين معاملات الكترونيكي باشند. اين گواهي در واقع هويت امضاءكننده و صحت انتساب سند به وي را تاييد مي كند. مرجع گواهي مي تواند هم يك نهاد دولتي يا زيرنظر دولت باشد و هم يك نهاد ملي و يا بين المللي. به هر حال الان مراكزي در اروپا هست كه اميدواريم نكاتي برقرار شود تا آنها صحت گواهي ما را تاييد كنند تا بتوانيم از سوي گواهي هاي صادره خود براي كاربردهاي بين المللي هم استفاده كنيم. استفاد از امضاي ديجيتال تا چه حد امنيت تبادل اسناد مالي و محرمانه را تضمين مي كند؟ امنيت هيچ وقت صددرصد نمي شود، اين مقوله هم يك مسئله نسبي است و بستگي دارد چقدر براي آن مي خواهيد هزينه كنيد و سندي را كه مي خواهيد حفاظت كنيد چه ارزشي دارد، با توجه به ارزشي كه يك سند دارد براي مصونيت آن سرمايه گذاري مي كنند. به هر حال امضاي الكترونيكي بر خلاف امضاي دست نويس از امنيت بيشتري براي مصون ماندن از جعل، دستكاري و تقليد توسط ديگران برخوردار است چون آگاهي يافتن از يك امضاي

الكترونيكي محرمانه كار بسيار دشواري است. بايد توجه داشت كه گسترش تجارت الكترونيكي مستلزم ايجاد اطمينان و اعتماد عمومي نسبت به اين نوع از تجارت است و اين اطمينان بايد از طريق تضمين امنيت تبادل داده هاي الكترونيكي صورت گيرد. هر چند با توسعه فناوري هاي نوين امنيت افزايش مي يابد ولي همانطور كه گفته شد هيچ گاه صد درصد نمي شود. امكانات نرم افزاري و سخت افزاري براي عملي كردن استفاده از امضاي ديجيتال در ايران  از لحاظ امكانات نرم افزاري و سخت افزاري براي عملي كردن استفاده از امضاي ديجيتال در كشور سرمايه گذاري شده وسازمان هايي مشغول پياده سازي اين سيستم ها هستند. در قانون تجارت الكترونيكي امضاي ديجيتال براي كاربردهاي مشخصي به رسميت شناخته شده است.البته نياز به آيين نامه هايي دارد كه به تصويب نرسيده ولي در دست تهيه و تدوين براي تصويب است. معني و مفهوم كليد عمومي و خصوصي در امضاي الكترونيكي  ( ديجيتال )  منظور از كليد بخشي از سيستم يا الگوريتمي است كه يك متن را رمزگذاري يا رمزگشايي مي كند. كليد عمومي پيام را به صورت رمز در مي آورد كه شما مي تواند كليد عمومي را در اختيار همگان و در معرض استفاده و ديد عمومي قرار دهيد. مركز گواهي براي آنها گواهي نامه اي صادر مي كند كه صحت انتساب كليد عمومي را به هر شخص دارنده گواهي تاييد مي كند. كليد خصوصي هم كليد شخصي و منحصر به فردي است كه محرمانه و در اختيار شخص است و فرد ديگري نمي تواند به آن دسترسي يابد. امضاي ديجيتال مبتني بر روش هاي رمزنگاري از طريق كليدهاي عمومي و خصوصي است. يك متن يا پيام رمزنگاري شده بي مفهوم است و فقط كسي مي تواند به معني و مفهوم آن

پي ببرد كه داراي كليد خصوصي باشد. موارد استفاده از امضاي ديجيتال در ساير كشورها در حال حاضر در دنيا در كشورهاي متعددي از امضاي ديجيتال در كاربردهاي گوناگون استفاده مي شود از صدور يك ايميل گرفته تا نقل و انتقالات مالي و امضاي اسناد تعهدآور. بنابراين حوزه كاربرد آن گسترده است. تاكنون مقتضيات قانوني آن در بيشتر نظام هاي حقوقي فراهم آمده است. اين موضوع تا حدي است كه در برخي ازكشورها مثل آلمان قانون مستقلي تحت عنوان قانون امضاي الكترونيكي به تصويب رسيده است. {beginslide id="133" title="براي مشاهده متن انگليسي مرتبط به صورت كشويي اينجا را كليك فرمائيد"}Digital signature    A digital signature (not to be confused with a digital certificate) is an electronic signature that can be used to authenticate the identity of the sender of a message or the signer of a document, and possibly to ensure that the original content of the message or document that has been sent is unchanged. Digital signatures are easily transportable, cannot be imitated by someone else, and can be automatically time-stamped. The ability to ensure that the original signed message arrived means that the sender cannot easily repudiate it later. A digital signature can be used with any kind of message, whether it is encrypted or not, simply so that the receiver can be sure of the sender's identity and that the message arrived intact. A digital certificate contains the digital signature of the certificate-issuing authority so that anyone can verify that the certificate is real. {endslide}