3 نشانه ها

دلباختگی به خدا

فرمانبری و شیدایی

بصیرت و بینش

قدرت و شجاعت

دوستی و ایثار

نظم و ترتیب

4 امیران نور

وارثان زمین

دولتمردان محبوب

کاردانی و هوشیاری

5 گام در گام گل

آمادگی و انتظار

رسم دوستی

ص: 4

«یاران مهدی علیه السلام همگی جوانند.»(1)

این کلام زیبا و ترجمان سخن مولا علی علیه السلام، ارمغانی برای نسل نو است.

کنکاش در شناخت شخصیت جوان و آگاهی از توان و کارآمدی آنان در تاریخ اسلام، چرایی جوان بودن یاران حضرت مهدی موعود علیه السلام را پاسخ می گوید.

می گردد که افق آینده خود را شفاف و روشن ببیند. این نشاط امید بخش، به منزله نیروی محرکه ای برای حیات و لذت بردن از کار وکوشش است.

متمرکز کرده، به راهنمایی جوانان پرداختند و کانون دل ایشان را با نور ایمان روشن ساخته، منشور زندگی زیبا و جان بخش را به آنان ارزانی داشتند.

در پرتو این توجه برخاسته از زاویه آینده نگری و آینده بینی، بسیاری از جاذبه های انحراف رنگ باخته، دام دزدان دل و اندیشه جوان برچیده گردید. نتیجه این سیستم تربیتی آن شد که در هر برهه و دوره ای، جوانان پیشتازان پیشرفت دین و کلید کامیابی پیامبران دینی به شمار می آمده اند.

مخالفتم برخاستند.(1) روحیه ایثار و جانفشانی جوانان مهاجر و انصار، دین اسلام را ازگزند خطرات و تهدیدهای دشمنان مصون می داشت، این حافظان راستین، راست قامت و استوار، حریم دین را پاس داشتند و ازفرمانبری و یاری پیامبر کوتاهی نمی کردند.

علی بن ابی طالب علیه السلام سرآمد جوانان مسلمان بود که مانندی نداشت و نقش نخست را در دفاع از اسلام انجام داد و در تمام صحنه ها،بی ادعا اما از سر اخلاص پیشگام بود. همو می گوید:

هنگامی که همه سستی ورزیدند، به کار پرداختم، وآنگاه که همه نهان شدند، خود را آشکار ساختم، و چون همه در گفتار درماندند، به گشادگی سخن گفتم. و گاهی که همه ایستادند، به نور خدا در راه تاختم. آوایم

فروتن از همگان، و رتبتم برتر ازین وآن. در راه فضیلت عنان گشاده راندم، و مرکب مسابقت را از همه پیشتر جهاندم. همانند کوهی ایستاده بودم، که تندرش نتواند جنباند، و گردباد نتواندش لرزاند. نه کسی را بر من جای خرده ای بود و نه گوینده ای را مجال طعنه ای.(2)

کوهم و هستی من، بنیاد اوست

ور شوم چون ک-اه یادم ی-اد اوست

ص: 9

ج-ز ب-ه ب-اد او نجنبد می-ل من

نیست جز عشق احد سرخیل من(1)

از جوانان دیگری چون جعفر بن ابی طالب، زید بن حارثه، مصعب بن عمیر، عبداللّه بن مسعود و جابر بن عبداللّه نیز می توان یاد کرد که در کنار دهها جوان دیگر انجمن مؤمنان جوان را شکل داده، در رکاب پیامبر جنگیدند و با تصدی مدیریت های مختلف سیاسی، نظامی، قضائی و مذهبی کارآمدی و شایستگی خویش را نشان دادند، وصف حضور زیبای ایشان در این سخن رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم هویداست: «به وسیله جوانان یاری شدم.»

در عهد ائمه اطهار علیهم السلام نیز حضور نسل نو، جلوه های

درخشانی به یادگار گذارد، از آن میان:

* علی علیه السلام با مجاهدت سرداران رشید و جوانش، حماسه های بزرگ دوران حکومت را آفرید.

* حادثه کربلا از نمادهای ماندگار حضور فعّال و ایثارگرایانه جوانان شیعه است.

.. و امّا نقش جوانان در حوادث و تحولات عصر ظهور حضرت حجّت علیه السلام چگونه خواهد بود؟

انزوا، خمودگی و انحطاط!

و یا حضوری پرنشاط، و آکنده از امید.

امید به آینده ای زیبا! در سایه سپهر سعادت،

حضرت مهدی علیه السلام و حکومت عدالت گستر او.

ص: 10

«پیشینیان بر آنان سبقت نگرفته اند و آیندگان به آنان نخواهند رسید.»(1)

 ظهور مهدی علیه السلام با اجتماع یاران او قرین است؛ اصحاب سختکوشی که با حضور خود فرمان موعود را لبیک گفته، گرد آفتاب وجودش حلقه می زنند تا در رکاب او وعده الهی را تحقق بخشیده، حاکمیت دولت اهل بیت علیه السلام را بر جهان بگسترانند.

صبحی دگر می آید ای شب زنده داران!

از قلّه ه-ای پ--ر غبار روزگ--اران

ص: 12

از بیک---ران سب-ز اقی---انوس غیبت

می آید او ت-ا ساح-ل چشم انتظ-اران

آید به گوش از آسمان: این است مهدی!

خیزد خروش از تشنگان: این است باران!(1)

خداوند مهدی را به قدرت خویش در سیمای جوانی کمتر از چهل سال آشکار و ظاهر می کند.(1)

به تماشای طلوع تو، جهان چشم به راه

به امید قدمت، کون و مکان چشم به راه

به تماشای تو ای نور دل هستی، هست

آسمان، کاهکشان، کاهکشان چشم به راه(2)

عدد یاران مهدی 313 نفر - به تعداد اصحاب بدر - است.(1)

و سخن پیشوای ششم علیه السلام :

هرگاه 313

- به تعداد اصحاب بدر - گرد امام جمع شوند، بر حضرت قیام با شمشیر واجب خواهد شد.(2)

همچنین در تفسیر آیه ((الامة المعدودة))(3) به عدد یاران امام اشاره شده است:

امام علی علیه السلام : «امت معدوده، اصحاب 313 نفره قائم هستند.»(4)

امام باقر علیه السلام : «یاران قائم 313 نفرند، قسم به خدا آنان امت معدوده هستند».(5)

احادیثی نیز نقل است که بر رقمهای چون 5 هزار،

ص: 15

10 هزار و 12 تا 15 هزار نفر تاکید دارد.(1) و یا بر زنده شدن (رجعت) و همراهی بسیاری از برجستگان دین

و مؤمنان گواهی می دهد.(2)

البته این ارقام متفاوت و مختلف منافاتی با رقم واقعی اصحاب امام زمان ندارد، بلکه 313 نفر، همان یاران اصلی ونخست امام بوده، که با گردآمدن ایشان، دعوت قائم علیه السلام آغاز می شود و سپس با جذب و گردآمدن دیگر دوستان و ارادتمندان مهدی علیه السلام، حرکت شکل می گیرد. کلام امام صادق علیه السلام بر این نکته اشاره دارد که:

پس از اجتماع 313 یار، امام تا هنگام گردآمدن ده هزار نفر، در مکه اقامت کرده، و پس از کامل شدن راهی مدینه می شود.(3)

امام جواد علیه السلام به «صحیفه مختومه» ای اشاره می کند که در آن مشخصات یاران مهدی علیه السلام ثبت است:

همراه قائم علیه السلام صحیفه مهر شده ای هست که اسامی یارانش همراه با ویژگیها، شهر، آراستگیها و کنیه هایشان در آن نوشته شده است.(4)

ص: 16

امام رامی شنوند و به سوی او می شتابند.(1) مبدء حرکت یاران از سراسر جهان، و مقصد شهر شریف مکه است:

در حالی که جوانان شیعه در پشت بام خانه هایشان خوابیده اند یک مرتبه چون قطعه های ابر پاییزی در یک شب از تیره های مختلف بدون وعده قبلی به سوی صاحبشان برده می شوند؛ صبح، همگی خود را در مکه معظمه می یابند و دور شمع وجودش گرد می آیند.(2)

امام صادق علیه السلام می فرماید:

هنگامیکه به امام زمان اذن ظهور برسد خدا را بااسم اعظمش می خواند و همه یارانش از سراسرجهان گرد می آیند که آنها یاران پرچمدار او هستند.گروهی از آنها شبانه از بسترهایشان ناپدید می شوند وصبح در مکه حاضر می شوند و برخی از آنها آشکارا دیده می شوند که روی ابرها راه می روند.(3)

پیشگویی از حضور سریع و اعجازگونه یاران مهدی در سخنان ائمه اطهار علیهما السلام بسیار بیان شده است،

ص: 18

از جمله امام علی علیه السلام می فرماید:

آنها شبانه از بسترهایشان ناپدید می شوند وصبح در مکه حاضر می شوند و برخی از آنها در روزروشن بر فراز ابرها راه می روند آنها با نام، نام پدر، لقب و دیگر خصوصیاتشان شناخته می شوند.(1)

امام رضا علیه السلام در تفسیر آیه ((اینما تکونوا یأت بکم اللّه جمیعا)) (2) بر این مهم اشاره می نماید:

همانا قسم به خدا آن هنگام که قائم قیام کند، خداوند یاران شیعه را از سراسر دنیا گرد می آورد.(3)

امام صادق علیه السلام از حضور همه یاران در شب موعود، چنین خبر می دهد:

خداوند آنها را در یک شب جمعه در مکه معظمه و در بیت اللّه الحرام گرد می آورد که حتی یک نفر از آنهاتخلف نمی کند، آنگاه در کوچه های مکه به راه می افتند تا برای خود

سُکنایی پیدا کنند، مردم که افرادناشناسی را در میان خود می بینند - در حالی که از ورود هیچ قافله ای به قصد حج عمره، تجارت و غیره اطلاعی ندارند - از این رهگذر به یکدیگر می گویند:افراد ناشناسی می بینیم که تا به امروز در این

ص: 19

شهر آنهاراندیده ایم! اینها اهل یک شهر و یک قبیله و یک تیره و یک نژاد نیستند و خود هیچ اهل و عیال و وسیله و مرکبی همراه ندارند.(1)

بنا بر گفته امام باقر علیه السلام، محل بیعت بین رکن و مقام است.(1)

 همراه مهدی علیه السلام سیزده زن هستند. آنان مجروحان را مداوا می کنند و از بیماران جنگی پرستاری می نمایند، چنان چه زنان در زمان پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم همراه او بودند.(1)

اشاره شده است.(1) جدای از تاکید بر شایسته گزینی، دلیلی بر مبارزه با قومیت گرایی است؛ ویژگی منفی ای که اعراب و بسیاری از نژاد ها بر آن پای می فشارند.

البته به جز 313 یار اصلی، اعراب مؤمن و لایق در زمره اصحاب عمومی مهدی علیه السلام خواهند بود.

بوده است:

«أینَ الطّالبُ بِدَمِ المَقتُولِ بِکربَلآء»(1) کجاست آن که از خون شهید کربلا انتقام خواهد کشید.

« أنْ یَرزُقَنی طَلَبَ ثارِک مَعَ امامٍ مَنْصُورٍ مِنْ أهلِ بَیتِ مُحَمّدٍ صلی الله علیه و آله و سلم»(2) ازو درخواست می کنم که روزیِ من گرداند تا با امام منصور از اهل بیت محمد صلی الله علیه و آله و سلم خونخواه تو باشم.

ص: 24

«پدر و مادرم فدای یک گروه اندکی باد که اسامی آنها در آسمانها معروف و در زمین ناشناخته است.»(1)

زیبایی شناسی شخصیت اصحاب، هر شیفته ای را به شناخت جلوه های رفتاری و توانمندیهای ایشان می کشاند.

بی شک نشان یار موعود بر سینه اصحابی زیبنده خواهد بود که ویژگیها و برجستگیهای خاص، آنانرا از دیگران ممتاز ساخته باشد.

ص: 26

ستاره ها همه شب زنده دار خورشیدند

که ت-ا طلوع سحر، بیقرار خورشیدند

ز جل-وه ه--ای رخ تابناک-شان پیداست

که این خجسته دلان از تبار خورشیدند(1)

جلوه هایی از «نشانه ها» و اوصاف یاران جوان را در کلام حیاتبخش معصومان نظاره می کنیم:

عسل زمزمه می کنند.. همانند چراغهای فروزانند؛ گویادلهایشان نور باران است، از ناخشنودی پروردگارشان هراس دارند، برای شهادت دعا می کنند و آرزومند کشته شدن در راه خدایند.(1)

و حضرت باقر علیه السلام نیز از مناجات مرید و مراد می گوید:

(مهدی علیه السلام ) چون بر فراز نجف برآید، به یاران خطاب کند: امشب را به عبادت به روز آورید، آنان برخی در رکوع و برخی در سجده شب را به سحر می رسانند وبه درگاه خدا تضرع می کنند.(2)

این ویژگی، برخاسته از قابلیتهای معنوی ایشان است؛ آنگونه که امام حسن عسکری علیه السلام می فرماید:

خداوند آنان را از سرشتی پاک و ریشه ای پاکیزه و گرانبها آفریده است، دلهایشان از کینه و دشمنی پیراسته، رخسارشان برای پذیرش حق آماده است و سیمایشان با نور فضل و کمال آراسته، آیین حق رامی پرستند و از اهل حق پیروی می کنند.(3)

و براستی ایشان،تفسیر این کلام مولایمان علی علیه السلام

ص: 28

هستند که: دیده هاشان به تفسیرِ قرآن که شنوند روشن شود، بام و شام جامهای حکمت نوشتند (و در تکمیل نفس بکوشند).(1)

مردان خ-دا جز زخدا دل ببریدند

در آینه ج--ز چهره محبوب ندیدند

چون عاشق دلخسته کشیدند بسی هجر

تا جام وصال از کف معشوق چشیدند(2)

شده است: سوارانی با نشان و پرچم، برای تبرّک دست بر زین مرکب امام می سایند و در گرد امام می درخشند، با جان و دل او را در جنگها یاری کرده، و آنچه طلب کند، کفایت می کنند.(1)

و در منظر امام علی علیه السلام :

به هنگام نبرد، پروانه وار شمع وجود امام را درمیان گرفته، محافظت می کنند.(2)

یک قط-ره چشیدیم ز مینای محبت

گشتیم فن--ا در دل دریای محبت

از خویش رهیدیم و به دلدار رسیدیم

تا گام نهادیم به صحرای محبت(3)

امام جواد علیه السلام نیز به سختکوشی آنان در پیروی از مهدی علیه السلام اشاره می نماید:

آنها سلشحورانی شجاع هستند که در اطاعت خدا و قائم سختکوشند.(4)

همچنین امام حسن عسکری علیه السلام در وصف یاران مهدی علیه السلام اینگونه با فرزند خود سخن می گوید:

ص: 30

روزی را می بینم که پرچمهای زرد و سفید در

کنار کعبه به اهتزاز در آمده، دستها برای بیعت، پی در پی صف کشیده اند، دوستان باصفا کارها را چنان به نظم و ترتیب درآورده اند که همچون دانه های دُرّ گرانبها که دررشته ای قرار گیرند، شمع وجودت را احاطه کرده اند ودستهایشان برای بیعت با تو در کنار حجرالاسود به هم می خورد.(1)

روی زمین می داند.(1)

امام باقر علیه السلام در بیگانه بودن آنان با ترس، چنین بیان می دارد:

هنگامیکه قائم ما قیام کند و مهدی ظهور

نماید، جرأت و دلیری هر یار او از شیر بیشتر می گردد.(2)

آنان بی محابا در صحنه کارزار می تازند زیرا که:

دلهایشان چون قطعه فولاد می شود که اگر با آن دل، خود را به کوه بزنند آنرا از جای می کنند.(3)

دلهایی چون پولاد دارند، در هر سو - تا مسافت یک ماه - ترس بر دلهای دشمنان سایه می افکند.(4)

پیشوای پنجم در تفسیر آیه ((أُولِی بَأسٍ شَدِیدٍ))(5) می فرماید:

همانا قائم و یارانش هستند؛ آنان سخت نیرومندند.(6)

البته راز توانمندی و دلیری یاران جوان مهدی علیه السلام در درک طبیب دلها و حضور در محفل شفابخش جانها نهفته است:

هر کس که قائم اهل بیت مرا درک کند، اگر بیمار

ص: 33

باشد بهبودی می یابد و اگر ناتوان باشد

نیرومند می شود.(1)

مرا پرسی که چونی؟ چونم ای دوست؟!

جگر پر درد و،دل پرخونم ای دوست!

شنیدم: ع-اشق--ان را می ن----وازی

مگر من زآن میان بیرونم ای دوست؟!

نگفتی: گ-ر بیفتی گیرمت دست؟

ازی-ن افتاده ت-ر ک-اکنونم ای دوست؟!  

حاجته لایمنعه.» بحارالانوار، ج52، ص 372. (1)«یؤلف اللّه قلوبهم». بشارة الاسلام، ص 54

ترتیب در آورده اند که همچون دانه های دُرّ گرانبها که دررشته ای قرار گیرند، شمع وجودت را احاطه

کرده اند.(1)

بی مرگ س-واران شب ح-ادثه ه-ایید

خ-ورشید نگاهید و در آفاق ره-ایید

مرداب کجا فرصت پیدا شدنش هست

آنگاه که چون موج از این بحر برآیید

در سینه تان زهره صد موج نهفته است

ح-الی که سبک بارتر از ابر شمایید

شب ت--ا برسد ی--اد شما می رسد از راه

در ی---اد شم-اییم ک-ه آیینه مایید. (2)

ص: 36

«خداوند شرق و غرب جهان را به دست آنها فتح می کند.»(1)

پس از استقرار حاکمیت دولت عدالت گستر اهل بیت علیهما السلام در گیتی بدست قائم آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم، اداره سیاسی هر بخش از ساختار مدیریتی حکومت مهدی علیه السلام به عهده یاری از یاران او گذارده می شود؛ جلوه هایی از توان مدیران جوان را نظاره می کنیم:

این بشارت خواهد بود: ((وَ لَقَد کتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکرِ أنَّ الارْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ))(1)؛ و به تحقیق، در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد.

شکافنده دانش و مفسر راستین قرآن، امام محمد باقر علیه السلام در تفسیر این آیه می فرماید:

همانا (مراد از این آیه) مهدی علیه السلام و یارانش می باشند.(2)

رهگذر درنگی کن باز هم بهار آید

یاسمن زند لبخند نسترن به بار آید

می رود خزان اینک تا به لطف فروردین

نقش زندگانی در قاب روزگار آید

باغ را به بر زیبد غنچه های داودی

سبزه را سزاوار است لاله در کنار آید

ابر در خروش آید خون گل به جوش آید

با سپاه اهریمن روزِ کارزار آید

آب را به خاک افشان باغ را گلاب افشان

مژده ده گلستان را صبح ماندگار آید

رهبری کند خورشید کاروان گلها را

تا به باغ پیروزی گل به جای خار آید(3)

ص: 39

امام در فرازی دیگر می فرماید:

گویا یاران مهدی علیه السلام را می بینم که بر شرق و غرب عالم مسلّط شده اند و هیچ چیزی نیست مگر آنکه مطیع آنها می باشد.(1)

امام صادق علیه السلام نیز از حکمرانی آنان می گوید:

آنها پرچمدارانی هستند که از جانب خدا در روی زمین بر بندگان او حکومت می کنند.(2)

با توجه به گونه های مختلف اداره و سرپرستی در ساختار مدیریتی مهدی علیه السلام، حضور اصحاب موعود نیز بر اساس شایستگی و کارآمدی، متنوع می باشد، در روایت ذیل به یکی از مدیریتها اشاره شده است: «آنان قاضیان و حاکمان بر روی زمین اند.»(3)

می فرماید: خداوند آنان را در کتاب خود، هوشیار توصیف کرده است: ((إنَّ فِی ذَلِک لایاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِینَ))(1)و(2)

مثل درخت و سنگ

در رهگذار باد

در انتظار آمدنت

ایستاده ایم

فردا به شهر نور می آیی

از راه ستاره

از راه آفتاب

با دشمنان چو موج خروشان

با ما ولی

به مهربانی یک جویبار نرم رفتار می کنی(3)

((و ما ارسَلناک إلاّ رَحْمَةً لِلْعالَمین)).(4)

ص: 42

«خدایا، درود فرست بر مولا و سرورم صاحب الزمان، و مرا از یاران، پیروان، مدافعان و نصرت کنندگانش قرارده، از آنان که در رکابش شربت شهادت می نوشند، باشوق و رغبت، بی هیچگونه کراهت.»(1)

هادیان، همواره آرزومند همراهی آن حضرت بوده اند و همه گاه دوستان و شیفتگان را بر « گام در گام گل» نهادن توصیه فرموده اند.

مصلحت دیدِ من آنست که یاران همه کار

بگذارند و خ--م ط-رّه ی-اری گیرند

خوش گرفتند حریفان سر زلف ساقی

گر فلکشان بگذارد که قراری گیرند(2)

ص: 44

سایه حق بر سر بنده بود

عاقبت جوینده یابنده بود

گفت پیغمبر که چون کوبی دری

عاقبت زآن در برون آید سری

چون نشینی بر سر کوی کسی

عاقبت بینی تو هم روی کسی

جمله دانند این اگر تو نگروی

هرچه می کاریش روزی بِدْرَوی

کلام را با چند فراز از « دعای عهد » به پایان می بریم؛

* بارخدایا! ما را از یاوران و کمک کنندگان و مدافعان وی قرار ده؛

آنانی که:

از پی انجام مقاصدش شتافته،

اوامرش را امتثال کرده،

به حمایت او برخواسته

و به سوی اراده اش مشتاقانه سبقت می گیرند.

و در حضور حضرتش به درجه رفیع شهادت می رسند.

* پروردگارا! اگر میان من و او مرگ جدائی افکند، پس مرا از قبر برانگیز؛ در حالی که کفنم را ازار خود کرده و شمشیرم را از نیام برکشیده و لبیک گویان

ص: 47

دعوتش را - که اطاعتش بر تمام مردم شهر و دیار عالم لازم است - اجابت کنم.

* ای خدا!

آن طلعت بلند بالا و چهره زیبا را به من بنما،

و او را از پرده غیبت پدیدار کن،

و بر چشمانم با نگاهی که بر او می افکنم سرمه کش.

آمین ربّ العالمین

***

ص: 48