سرشناسه : حسینی نژاد، سیدمجتبی، 1359-
عنوان و نام پديدآور : محتوای تبلیغی ماه خدا/ سیدمجتبی حسینی نژاد.
مشخصات نشر : تبریز: انتشارات عاصم، 1403.
مشخصات ظاهری : 557 ص.
شابک : 0-692-331-622-978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : رمضان -- مطالب گونه گون
Ramadan -- Miscellanea
اسلام -- مطالب گونه گون
Islam -- Miscellanea
روزه (اسلام)
Fasting-- Religious aspects-- Islam
رده بندی کنگره : BP188
رده بندی دیویی : 297/354
شماره کتابشناسی ملی : 9717418
خیراندیش دیجیتالی: کانون فرهنگی اندیشه اصفهان
ویراستار کتاب : خانم نرگس قمی
ص: 1
ص: 2
محتوای تبلیغی ماه خدا
سید مجتبی حسینی نژاد
ص: 3
محتوای تبلیغی ماه خدا
سید مجتبی حسینی نژاد
ناشر: عاصم
صفحه آرایی: واحد هنری انتشارات عاصم
نوبت چاپ: اول/ 1403
تیراژ : 500 نسخه
شابک : 0-692-331-622-978
قیمت روی جلد: 000/000/5 ریال
مركز پخش: نشر عاصم: 09145874352
پست الكترونیك ناشر: nashre.asem@gmail.com فروش اینترنتی كتاب: www.asembook.ir
همه حقوق چاپ و نشر این کتاب اعم از چاپ، کپی، تکثیر، ذخیره در سیستم های بازیابی محفوظ است.
سرشناسه : حسینی نژاد، سیدمجتبی، 1359-
عنوان و نام پديدآور : محتوای تبلیغی ماه خدا/ سیدمجتبی حسینی نژاد.
مشخصات نشر : تبریز: انتشارات عاصم، 1403.
مشخصات ظاهری : 557 ص.
شابک : 0-692-331-622-978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : رمضان -- مطالب گونه گون
Ramadan -- Miscellanea
اسلام -- مطالب گونه گون
Islam -- Miscellanea
روزه (اسلام)
Fasting-- Religious aspects-- Islam
رده بندی کنگره : BP188
رده بندی دیویی : 297/354
شماره کتابشناسی ملی : 9717418
ص: 4
مقدمه 7
روز اول ماه مبارک رمضان 9
روز دوم ماه مبارک 22
بسته روز سوم ماه مبارک 37
بسته روز چهارم 53
بسته روز پنجم 68
بسته روز ششم 85
بسته روز هفتم 106
بسته روز هشتم 120
بسته روز نهم 143
بسته شب و روز دهم 158
بسته روز 11 176
بسته روز 12 198
بسته روز 13 218
بسته روز 14 234
بسته روز 15 257
بسته روز 16 281
بسته روز 17 296
ص: 5
بسته روز 18 315
بسته روز نوزدهم 335
بسته روز بیستم 363
روز بیست و یکم 381
بسته روز 22 397
بسته بیست و سوم 421
روز بیست و چهارم ماه مبارک رمضلن 430
روز بیست و پنجم 449
روز بیست و ششم 463
بیست و هفتم 478
بسته روز بیست و هشتم 490
بسته روز بیست و نهم 520
بسته روز سی ام 542
ص: 6
ضمن عرض تبریک فرا رسیدن ماه مبارک رمضان
رسول خدا صلی الله علیه و آله به مناسبت فرا رسیدن ماه رمضان در خطبه ای فرمودند:
أیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ.....
اى مردم، همانا ماه خدا، همراه با برکت و رحمت و آمرزش، به شما روى آورده است؛ ماهى که نزد خدا برترینِ ماه ها و روزهایش برترینِ روزها، شب هایش برترینِ شب ها و ساعاتش برترینِ ساعات است.
(وسائل الشیعة، ج 10، ص: 313)
ماه رمضان به سه قسمت تقسیم میشه.
1. دهه اول رحمت
2. هه دوم مغفرت
3. دهه سوم اجابت
پس دهه اول را دعا کنیم رحمت خدا نصیب حال ما بشه و کلمه طیبه را زیاد بخوانیم لا اله الا الله.
دهه دوم را استغفار بخوانیم تا عفو شویم. استغفرالله و اتوب الیه.
دهه سوم برای طلب بهشت و رهایی از جهنم دعا کنیم. اللهم اجرنی من النار.
ص: 7
ماه مبارک رمضان بهترین ماه خداست که بندگان خداوند با روزه داری و اطاعت از فرامین الهی به میهمانی خداوند می روند.
در این میان حضور در مساجد و تکایا برای بهره بیشتراز این سفره الهی به بالاترین درجه می رسد.
آنچه پیش روی شماست شرح ادعیه روزانه همراه با احکام و نکات قرآنی ونهج البلاغه و صحیفه است.
این مطالب در کانال ایتا به آدرس محتوای روضه
https://eitaa.com/mohtavayerozeh
برای مبلغین و طلاب و اهل منبر و وعظ بارگزاری شده که هم اکنون در قالب این کتاب پیش روی شماست
امیدوارم مرضی رضای خداوند قرار گیرد
و این هدیه ای باشد تقدیم به 14 معصوم علیهم السلام
ان شاء الله
قم المقدسه
سیدمجتبی حسینی نژاد
خرداد ماه 1403
ص: 8
احکام
شرح دعای روز اول
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان چند نکته درباره نیت روزه خدمت شما عرض می شود:
1. روزه از عبادات است و لازم است که با قصد تقرب به خدا انجام شود؛ معمولاً این ایام از نیت روزه سؤال می شود که چگونه باید باشد؟ در پاسخ می گوییم لازم نیست که نیت عمل به زبان بیاید یا از ذهن بگذرد (آنچه در نیت مهم است همان است که همه شما مؤمنین آن را رعایت می کنید مثلاً برای کسی که بر می خیزد و سحری می خورد و با شروع اذان دیگر چیزی نمی خورد و قصد گرفتن روزه برای انجام تکلیف الهی را دارد نیت محقق است و دیگر هیچ فکر یا دقت و گذراندن
ص: 9
از قلب و... نیاز نیست) لذا در نیت خودمان را درگیر نکنیم و بسیار آسان و راحت است (در باقی عبادات هم نیت همین است). (1)
2. با توجه به مطلب اول پس کسی که از همین آغاز ماه انشالله قصدش روزه گرفتن کل ماه است یعنی همه ماه را نیت دارد و هیچ کار دیگری برای نیت لازم ندارد. (2)
3. قصد روزه لازم است تا پایان روز ادامه داشته باشد بنابر این اگر کسی در بین روز به طور یقینی قصد کند که دیگر روزه نباشد ولو چیزی هم نخورد روزهاش باطل است. (3)
(1) سیستانی: از روی تذل و بندگی در پیشگاه خداوند.
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1550)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 1551)
(4) (العروه الوثقی، کتاب الصوم، فصل فی النیة، مسئلۀ 22؛ توضیح المسائل مراجع، مسئلۀ 1570 و 1571.)
شرح دعای روز اول
ش-رح دع-ای روز اول
اقس-ام روزه
سه ن-وع روزه داریم
1. روزه ع-ام
2. روزه خ-اص
3. روزه خ-اص الخ-اص
ص: 10
همان روزهای است که عموم مردم می گیرند
روزهٔ عام روزهای هست که انسان تنها از اموری که روزه را باطل می کند خودداری می نماید
روزه خ-اص روزهای است که روزهدار علاوه بر اینکه از خوردن و آشامیدن خودداری می کند
اعضاء و جوارحش هم روزه دارد
چشمش را هم از معصیت می بندد
سحر که روزه میگیرد نیت می کند که
خدایا من همه اعضاء و جوارحم روزه است.
گوشم غیبت نمی شنود
زبانم غیبت نمی کند و...
این روزه خاص است
روزه خ-اص الخ-اص
این روزه، روزهای است که غیر از خدا
هیچ چیز دیگری در دل روزهدار نباشد
اگر در ماه رمضان همه کارها برای خدا باشد روزه خاص الخاص تحقق می یابد
و از این رو در دعا از خدا میخواهی
اَللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ
یعنی خداوندا روزه مرا روزه خاص الخاص قرار بده
باید دل های خود را برای خدا خالی کنیم
ملائکه شب احیاء فرود می آیند
ص: 11
ولی فرودگاه دلمان را پیدا نمی کنند
تعلقات به مال، زن، بچه و دنیا جایی
برای نزول ملائکه باقی نگذاشته است
دل اگر خالی باشد آن وقت
«تَنَزَّل المَلائکة وَالرّوح» تحقق می یابد
و اگر این گونه نباشد ملائکه
در شب احیاء بر دل شما فرود نمی آیند
در ماه رمضان کاری بکنیم که
جا برای نزول ملائکه داشته باشیم
خلاصه اینکه روزه صحیح و کاملی که خدا برای کامل نمودن روزه دار مقرر فرموده، قطعاً شامل خودداری اعضای بدن از گناه می باشد
و روزهٔ کامل تر این است که علاوه بر آن
قلب را از یاد غیر خدا باز داشته
و از هر چه غیر اوست روزه بگیرد
هنگامی که انسان ماهیت روزه
درجات و فلسفه تشریع آن را فهمید
ناچار باید از هر گناه و حرامی
بخاطر قبول روزهاش خودداری کند
و الا مسئول بوده و بخاطر اینکه
اعضای بدنش روزه نگرفته اند
مجازات می شود
ویژگی قائمین
ص: 12
%وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ
خدایا در ماه رمضان
قیام مرا قیام قائمین قرار بده
یعنی شب که نماز شب می خوانم
قیامم قیام قائمین باشد
قائمین آنهایی هستند که در نماز
از خوف خدا گریه و زاری می کنند
یعنی نماز مرا نماز عاشقانه قرار بده
برای نماز شب از خواب باید بپریم
نه اینکه ساعت کوک کنیم تا بیدار شویم
از غفل-ت بپ-رهیزیم
%وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ
و در این روز اول ماه رمضان مرا
از خواب غفلت بیدار کن
این هم دعای خوبی است گناه نکنیم
هر لحظه ممکن است مرگ از راه برسد
%وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ
وَاعْفُ عَنِّی یَا عَافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ
خدایا در این ماه رمضان مرا ببخش
ای خدایی که از گنهکاران می گذرد.
آیت الله مجته-دی ته-رانی ره
(اللهم الیک افضت القلوب)
ص: 13
حکمت نهج البلاغه
حکمت اول
برگی از نهج البلاغه
قال علی علیه السلام؛
كنْ فِی الْفِتْنَةِ كَابْنِ اللَّبُونِ لَا ظَهْرٌ فَیُرْكَبَ وَ لَا ضَرْعٌ فَیُحْلَبَ در فتنه ها
چونان شتر دوساله باش، نه پشتی دارد كه سواری دهد، و نه پستانی تا او را بدوشند.
1. فتنه در لغت به معنای کفر، گمراهی، آشوب و...و در اصطلاح به اختلاف عقاید و آراء مردم بطوری که به ایجاد ناآرامی و تشویش بین آنها منجر می شود و.....
2. غالباً غرض از فتنه گری، رسیدن به مقاصد سیاسی و بدست آوردن مناصب اجتماعی است اما گاهی هم با اغراض فرهنگی و دینی نیز همراه است مانند ترویج مادیگری، انکار خدا، بی بند وباری و...
3. به تصریح قرآن گناه فتنه گری از قتل بزرگ تر است
««الفتنه اشد من القتل»
سوره بقره آیه 191
مهم:
امیرمومنان با تشبیه انسان مؤمن به بچه شتر (در هنگام فتنه ها) در صدد این نکته هستند که اگر چه مؤمن نیز در هنگام فتنه در میان مردم است و زندگی عادی خود را می گذراند
ولی نباید خود را ابزار و وسیله فتنه گران قراردهد و در جهت منافع آنان گام بردارد
ص: 14
از آن جا که توبه، عملی جبرانی برای گناهان است. توبه کننده باید به گونه ای ضایعات و آثار سوء گناهان را از دل و جان خود، از زندگی خود از حقوق و حیثیت مردم، از عمل های واجب ترک شده، از فریب ها و دروغ ها، جبران کند. در آیات قرآن و روایات برای آمرزش و جبران گناهان دستورات و رهنمودهایی رسیده که ماچند نمونه از آنها را بیان می کنیم:
یکی از راه های جبران خطاها و گناهان، کمک پنهانی به دیگران است. قرآن می فرماید:
إنْ تُبْدُوا الصَّدَقاتِ فَنِعِمَّا هِی وَ إِنْ تُخْفُوها وَ تُؤْتُوهَا الْفُقَراءَ فَهُوَ خَیرٌ لَکمْ وَ یکفِّرُ عَنْکمْ مِنْ سَیئاتِکمْ [بقره/ 271.]
اگر به فقرا آشکارا کمک کنید کار نیکوئی کرده اید، ولی اگر همین صدقات را پنهانی انجام داده ورسیدگی به فقرا، مخفیانه باشد برای شما بهتر است و سبب محو گناهانتان خواهد شد.
قرآن هجرت و جهاد را یکی از راه های جبران گناهان می داند و می فرماید:
فالَّذِینَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ وَ أُوذُوا فِی سَبِیلِی وَ قاتَلُوا وَ قُتِلُوا لَأُکفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیئاتِهِمْ [آل عمران/ 193.]
کسانی که هجرت کرده اند و بخاطر حمایت از حق از خانه هایشان آواره و اخراج شده اند و در راه من آزارها دیده اند و جهاد کرده و به شهادت رسیده اند، من گناهانشان را پوشانده و آنها را خواهم بخشید.
ص: 15
ترک گناهان کبیره، سبب از بین رفتن آثار گناهان کوچک می شود.
قرآن در این رابطه می فرماید:
إنْ تَجْتَنِبُوا کبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکفِّرْ عَنْکمْ سَیئاتِکمْ [نساء/ 31.]
اگر شما ازگناهان بزرگی که از آن نهی شده اید دوری نمائید، ما گناهان دیگرتان را می بخشیم.
لازم به ذکر است گناهان کبیره به گناهانی گفته می شود که در قرآن برای آنها وعده عذاب داده شده است.
هر کاری که مصداق حسنه باشد عاملی برای از بین رفتن سیئات و بدی ها می باشد. قرآن می فرماید:
إنَّ الْحَسَناتِ یذْهِبْنَ السَّیئاتِ [هود/ 114.]
به درستی که کارهای نیکو، کارهای بد را از بین میبرد.
حسنات، مطلق است و شامل همه عبادات و هر کار ارزشمندی است که شرع آن را تأیید و تعیین کرده و به قصد تقرّب به خدا انجام می گیرد.
امام علی علیه السلام می فرماید:
انّ اللّه یکفِّر بِکلِّ حَسنةٍ سَیئَة
با انجام هرحسنه ای، خداوند، یک گناه وسیئه را پوشانده و محو می سازد.
مردی به حضور رسول خدا صلی الله علیه و آله شرفیاب شد و گفت: یا رسول الله در مدت عمرم، گناه بسیار کرده ام و هر کار زشتی مرتکب شده ام، آیا راه توبه به روی من باز است؟ خداوند توبه مرا خواهد پذیرفت؟
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: آیا مادر داری؟ عرض کرد: خیر، حضرت فرمود: پدر
ص: 16
داری؟ عرض کرد: بلی؛ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: به او نیکی کن تا جبران گناهانت شود؛ وقتی آن مرد خداحافظی کرد و از در بیرون رفت رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: ای کاش مادرش زنده بود.
کنایه از این که اگر مادرش زنده بود و او در حق مادرش احسان می کرد، خیلی زودتر جبران گناهانش می شد.
وام دادن به افراد گرفتار، یکی دیگر از عوامل جبران گناهان است. قرآن می فرماید:
إنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً یضاعِفْهُ لَکمْ وَ یغْفِرْ لَکمْ [تغابن/ 17.]
هرگاه شما برای خدا به بندگان نیازمندش قرض نیکو دهید، [وامی که در آن بهره و آزار و توقع و ذلّت نباشد]، خداوند چند برابر آن، پاداش عطا می فرماید و گناهان شما را هم می آمرزد.
تقوا و پرهیزکاری یکی دیگر از عوامل بخشش گناهان است. قرآن میفرماید:
إنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکمْ فُرْقاناً وَ یکفِّرْ عَنْکمْ سَیئاتِکمْ وَ یغْفِرْ لَکمْ [انفال/ 29.]
هر گاه شما تقوا داشته باشید و از گناه دوری نمائید، خداوند به شما دید خاصّی (فرقان) می دهد که به راحتی بتوانید حق را ازباطل تشخیص بدهید و گناهان شما را می آمرزد و از تقصیر شما در می گذرد.
یکی از عوامل مغفرت و پوشش گناهان، ایمان و عمل صالح است.
قرآن کریم می فرماید:
ص: 17
و الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَنُکفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیئاتِهِمْ [عنكبوت/ 7.]
کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام می دهند، گناهان آنان را می بخشیم.
پس باید کوشید از طریق افزایش معرفت و شناخت خدا و آگاهی از نعمت های مادی و معنوی و انجام عمل صالح، ایمان را تقویت کرد.
راهکارهای زندگی موفق در جزء یکم قرآن کریم
1. سوره ی حمد، آیه 1
هدف از خلقت انسان، بندگی خداوند است.
2. سوره ی بقره، آیه 3.4
متّقین 5 ویژگی دارند: اعتقاد به غیب، اقامه کننده ی نماز، انفاق کنندگان، ایمان به نبوت، اعتقاد به معاد
3. سوره ی بقره، آیه 7
مجازات الهی، متناسب با اعمال ماست.
4. سوره ی بقره، آیه 9
نتیجه ی نیرنگ، به صاحب نیرنگ بر می گردد.
5. سوره ی بقره، آیه 27
فساد کنندگان روی زمین، زیانکار هستند.
6. سوره ی بقره، آیه 37
اگر توبه واقعی باشد، خداوند آن را می پذیرد.
7. سوره ی بقره، آیه 42
حق و باطل را مخلوط نکنید.
8. سوره ی بقره، آیه 42
حقیقت را پنهان نکنید.
ص: 18
9. سوره ی بقره، آیه 85
در احکام دین، سلیقه ای و انتخابی عمل نکنید.
10. سوره ی بقره، آیه 79
از بدترین درآمدها، درآمد دین فروشی است.
11. سوره ی بقره، آیه 77
خداوند از همه ی امور پنهان و آشکار شما باخبر است.
12. سوره ی بقره، آیه 45
با دو اهرم؛ نماز و صبر در برابر مشکلات پیروز شوید.
13. سوره ی بقره، آیه 44
هر آنچه به مردم می گویید؛ خود نیز عمل کنید.
ایمان بیاورید و عمل صالح انجام دهید که پاداشش بهشت است. (بقره: 25)
نیکی کنید که خداوند همه چیز را می بیند. (بقره: 25)
نعمت هایی که به شما داده ام به یاد بیاورید. شت است. (بقره: 40)
نماز را بر پا کنید و زکات دهید. (بقره: 43)
آنچه به مردم می گویید خود نیز عمل کنید. (بقره: 44)
در مشکلات از دو اهرم نماز و شکیبایی یاری بگیرید. (بقره: 45)
آگاه باشید که خداوند از همه امور پنهان و آشکار شما باخبر است. (بقره: 77)
در احکام دین سلیقه ای و انتخابی عمل نکنید. (بقره: 85)
آخرت جاودان را به دنیا نفروشید. (بقره: 86)
ص: 19
1. همه حمد و ستایش ها متعلق به خداوندی است که سر چشمه تمام خیرات و رحمت ها است و به هر یک از مخلوقات، وسیله رسیدن به کمالش را داده است
الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ (حمد، 2)
2. این کتاب با عظمت (قرآن) که در حقانیت و اصالت آن هیچ شکی نیست تنها افرادی را هدایت می کند که متقی هستند و خود را آماده دریافت هدایت های خداوند کرده اند.
ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ (بقره، 2)
3. برخی از افراد برای گمراه کردن مردم باطل را لباس حق می پوشانند و حق را کتمان می کنند.
وَلَا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره، 42)
4. برخی افراد دیگران را به نیکی ها دعوت می کنند ولی خود را فراموش می کنند و نسبت به این حقایق بی اعتنا هستند.
أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ (بقره، 44)
5. ایمان ظاهری و زبانی هیچ کسی قبول نیست و فقط ایمان واقعی به خدا و روز رستاخیز که با عمل صالح همراه باشد پذیرفته است، خواه از میان مسلمانان و خواه از میان یهود و نصاری..
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالنَّصَارَىٰ وَالصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ (بقره، 62)
6. خداوند هرچه را که انسان ها پنهان و آشکار می کنند، و از درون و برون همه آگاه است
أَوَلَا یَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا یُسِرُّونَ وَمَا یُعْلِنُونَ (بقره، 77)
7. وای بر عالمانی که به خاطر منافع زودگذر دنیا، دین سازی و دین فروشی
ص: 20
می کنند و بدعت ها را به جای دین واقعی در جامعه ترویج می کنند
فَوَیْلٌ لِّلَّذِینَ یَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هَٰذَا مِنْ عِندِ اللَّهِ لِیَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا فَوَیْلٌ لَّهُم مِّمَّا كَتَبَتْ أَیْدِیهِمْ وَوَیْلٌ لَّهُم مِّمَّا یَكْسِبُونَ (بقره،79)
8. خداوند با هیچ نژاد و فرقه ای عهد و پیمان ندارد که آنها را به خاطر ظلم هایشان عذاب نکند و هیچ کس نزد خداوند بر دیگری امتیازی ندارد و منشأ این تفکر را فقط روح نژاد پرستی تشکیل می دهد.
وَقَالُوا لَن تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَیَّامًا مَّعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِندَ اللَّهِ عَهْدًا فَلَن یُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ (بقره، 80)
9. مؤمن واقعی به همه دستورات خداوند عمل می کند حتی اگر مخالف منافع شخصیش باشد، و به خاطر دنیا طلبی دستورات الهی را زیر پا نمی گذارد
أُولَٰئِكَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الْحَیَاةَ الدُّنْیَا بِالْآخِرَةِ فَلَا یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ یُنصَرُونَ (بقره، 86)
از انجام هر کاری یا گفتن سخنی که موجب سوء استفاده دشمن و تخریب چهره دین می شود، خود داری کنید
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَقُولُوا رَاعِنَا وَقُولُوا انظُرْنَا وَاسْمَعُوا وَلِلْكَافِرِینَ عَذَابٌ أَلِیمٌ (بقره، 104)
بسم الله الرحمن الرحیم
به اسم تویی که بهترینی. به اسم تویی که مهربانی ات را چشم هایت فریاد می زنند. به اسم تویی که برق نگاهت می شود لبخند روی لب بندگانت. به اسم تویی که پیچش گلبرگ ها به دلم چشمک می زند عاشق بودنش را.
امسال هم بیدار شدم تا بنشینم روی سفره رزقت و روزه بگیرم فرمانت را.
دستم را بگیر که میدانم این سرانگشتان مهربان خودت بود که روی گونه ام
ص: 21
کشیدی و زیر گوشم خواندی: «بیدار شو! دلتنگت هستم.»
آخر من کجا دلبری به دلانگیزی و عاشقی تو بیابم که دلش برای چون منی هم تنگ شود؟!
من، همان منِ عاصیِ حرف گوش نکنِ اعصاب خرد کن!
تو، چقدر می توانی خوب باشی که همه من بودنم را به رویم نیاوری و باز هم بیایی پای بیدار کردنم؟!
بچه می شوم در برابرت و با ذوق می پرم به آغوشت، دست هایم را حلقه می کنم دور گردنت و بلند بلند می گویم:
«خدایا، دوستت دارم.»
احکام بیمار
1. تشخیص اینکه روزه برای انسان ضرر دارد یا ضرر ندارد، به عهده خود انسان است؛ لذا کسی که می داند روزه برایش ضرر دارد اگر چه دکتر بگوید روزه ضرر ندارد، نباید روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست و کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد. (1)
2. اگر انسان احتمال قابل توجهی بدهد که روزه برایش ضرر دارد بطوری که این احتمال ضرر، سبب ترس ضرر برای روزه دار شود نباید روزه بگیرد. مثلاً اگر کسی از گفته پزشک متخصص یا بر اساس تجربهای که داشته، بترسد که روزه گرفتن برایش ضرر دارد، یا شک در ضرر کند نباید روزه بگیرد هر چند اطمینان به ضرر نداشته باشد. (2)
3. برخی بهانه هایی برای روزه نگرفتن دارند مثلل درس، ورزش و... در پاسخ فقها فرمده اند: صرف این امور، مجوز برای ترک روزه ماه رمضان نمی شود. و در صورتی که روزه نگیرد معصیت کرده و باید قضای آن را بجا آورد و کفاره عمد نیز
ص: 22
بر او واجب است (60 روز روزه یا 60 فقیر را اطعام کردن). (1)
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1743)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1744)
(3) (رهبری، سایت، استفتائات جدید، خرداد ماه 1396؛ سیستانی، سایت، استفتائات، روزه و تحصیل؛ مکارم، سایت، استفتائات روزه، وجوب روزه، حکم ترک یا افطار روزه به دلیل امتحانات)
در دعای روز دوم ماه مبارك رمضان:
'اللَّهُمَّ قَرِّبْنِی فِیهِ إِلَی مَرْضَاتِكَ وَجَنِّبْنِی فِیهِ مِنْ سَخَطِكَ وَنَقِمَاتِكَ وَوَفِّقْنِی فِیِه لِقِرَاءَةِ آیَاتِكَ بِرَحْمَتِكَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین.'
اگر كسی می خواهد زنگار دلش پاك بشود، هنگام سحر قرآن بخواند.
در دعای روز دوم ماه مبارك رمضان می خوانیم:
چگونه بدانیم خدا از ما راضی است؟
در روایت وارد شده، اگر می خواهی بدانی خدا از تو راضی است، ببین كه تو از خدا راضی هستی یا نه؟!
بعضی ها از خدا راضی نیستند و به درگاه الهی گله می كنند كه خدایا چرا همه دارا هستند و من چیزی ندارم، یا چرا همه سالمند و من مریضم؟
نباید این طور حالتی داشت، بلكه باید در هر حالتی كه هستی از خدا راضی باشی.
ملاك رضایت خدا با اشاره به صفحه 186 جلد سوم تفسیر 'روض الجنان و روح الجنان': یكی از اولیا الهی 30 سال مریض بود، از ایشان سؤال كردند آیا دوست
ص: 23
نداری خوب شوی و از این مساله بیماری ناراحت نیستی؟
ایشان اصلاً ابراز ناراحتی نكرده بود، چون رضایت خدا را ملاك قرار داده بود و نمی خواست خلاف خواست خدا بخواهد.
پس اگر می خواهی بدانی خدا از تو راضی است یا نه، به دلت مراجعه كن! ببین در زندگی از خدا راضی هستی؟
اگر راضی هستی؛ بدان كه خدا هم از تو راضی است و اگر در گوشه دلت از خدا ناراضی هستی. متوجه باش كه خدا هم از تو ناراضی است.
خداوند از سه گروه تعجب می كند
در روایات اسلامی آمده است كه خداوند از سه گروه تعجب می كند، در بیان این سه گروه گفت:
1 كسی كه نماز می خواند و می داند مقابل چه خدایی ایستاده است، ولی در نماز حضور قلب ندارد و حواسش به نماز نیست.
2 كسی كه عمری است روزی خدا را می خورد و غصه روزی فردا را دارد.
3 كسی كه می خندد در حالی كه نمی داند خدا از او راضی هست یا نه!
مرحوم مجتهدی: در مورد دسته اول، استادی داشتیم كه معتقد بود؛ ما باید از نماز خواندن خود نیز استغفار كنیم. آنچنان كه در گلستان سعدی می خوانیم: 'عاصیان از گناه توبه كنند / عارفان آر عبادت استغفار'
در بیان حالات گروه دوم یك بیت شعر اكتفا هست: 'غم روزی مخور بر هم مزن اوراق دفتر را / كه قبل از طفل ایزد پر كند پستان مادر را.'
به نیت امام زمان (عج) یا پدر و مادر یا اموات، یكبار قرآن را ختم كنید
تبیین عبارت 'وَجَنِّبْنِی فِیهِ مِنْ سَخَطِكَ وَ نَقِمَاتِكَ' گفت: خدایا یك كاری كن كه از غضب تو اجتناب كنم؛ و كاری نكنم كه در ماه رمضان از من ناراضی باشی.'وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِقِرَاءَةِ آیاتِكَ بِرَحْمَتِكَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین' یعنی؛ خدایا مرا موفق
ص: 24
به خواندن قرآن كن.
در قدیم رسم بود كه در ماه مبارك رمضان چند ختم قرآن می كردند، ولی طلبه ها چون درس دارند، حداقل یك ختم قرآن به نیت امام زمان (عج) داشته باشند، یا به نیت پدر و مادر و امواتتان حداقل یك بار قرآن را ختم كنند.
كسی كه در ماه رمضان موفق به یك ختم قرآن نمی شود، دچار خسارت بزرگی می شود، ماه رمضان ماه قرآن است و باید قرآن خواند؛ اگر كسی می خواهد زنگار دلش پاك بشود، باید موقع سحر قرآن بخواند.
پاك كردن زنگار دل را از چند طریق امكانپذیر هست. با توجه به روایت 'همانا این دل ها زنگار می گیرد، همانطوری كه آهن زنگار می گیرد و همانا جلای دل ها، به خواندن قرآن است' از رسول خدا (عج) كه در 'ارشاد القلوب' آمده است، بنابراین باید در سحرها قرآن خواند.
وی یكی دیگر از عوامل از بین بردن زنگار دل را 'استغفار' هست. پیامبر صلی الله علیه و آله می فرماید:'پنج چیز دل را صفا دهد و سختی قلب را برطرف می كند: همنشینی علما، دست به سر یتیم كشیدن، نیمه شب استغفار كردن، كم خوابیدن در شب و روزه داری.'
خدایا در روز دوم ماه رمضان ما را موفق كن كه آیات تو را بخوانیم. ای خدایی كه از همه رحم كننده ها رحمتت بیشتر است!
حکمت نهج البلاغه
برگی از نهج البلاغه
حکمت دوم
شناخت ضدارزش=شاخصه لازمه داره
و قَالَ علیه السلام:
أَزْرَى بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَعَ، وَ رَضِیَ بِالذُّلِّ مَنْ كَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ، وَ هَانَتْ عَلَیْهِ
ص: 25
نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَیْهَا لِسَانَه.
و درود خدا بر او، فرمود: آن كه جان را با طمع ورزى بپوشاند خود را پست كرده، و آن كه راز سختی های خود را آشكار سازد خود را خوار كرده، و آن كه زبان را بر خود حاكم كند خود را بى ارزش كرده است.
1. واژه (طمع) به معنای بیش از حق خود طالب بودن و گرفتن مواهب زندگی از دست دیگران.
افراد طماع برای رسیدن به مقصود باید تن به هر ذلتی بدهند.
2. طرح مشکلات نزد کسانی که هیچ گونه توانایی برحل آن ندارند اثری جز ذلت وسرافکندگی انسان نخواهد داشت.
اما نزد دکتر یا قاضی چون برای مشکل گشایی است کار خلافی نیست
3. زبان که از کنترل عقل وفکر خارج شود برانسان امیر شده وانسان را اسیر خودسازد.
زبان سرخ سر سبز می دهد برباد
انسان عاقل نباید خود را خوارو ذلیل کند نزد کسی لذا آقا امیرالمؤمنین در این حکمت این خصلت ها را به عنوان ضد ارزش معرفی کردند تا از آن حذر شود.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
کمکهای خدا و امدادهای غیبی به معنای کمک هایی است که از غیب و از ناحیه خدا برای انسان اتفاق می افتد؛ ولی برای دریافت این امدادها، شروطی لازم
ص: 26
است که برخی را ذکر می کنیم:
2. ایمان و تقوا:
وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا*وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ»[آیه 2 طلاق] در صورت برخورداری از تقوای الهی، انسان مشمول برخی امدادها می شود، مانند: خارج کردن انسان از تنگناهای دنیوی و اخروی و توفیق یابی در انجام نیکی ها.
2. جهاد وتلاش و سختی:
تلاش و کوششی که انسان را به زحمت زیاد اندازد، راه رسیدن به هدایت الهی است: «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا»[آیه 69 عنکبوت] جهاد شامل جنگ با دشمنان حق، مبارزه با هوای نفس، تلاش در راه کسب علم و تلاش در راه کسی روزی حلال می شود.
3. صبر و پایداری:
خداوند می فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّ-هُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ [فصلت/30] در حقیقت، کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداست»؛ سپس ایستادگی کردند، فرشتگان بر آنان فرود می آیند»
حضرت موسی علیه السلام آنگاه که می خواهد قوم خود را آماده کند تا در برابر سختی ها و فشارهای فرعونیان زمانش تحمل خود را از دست ندهند به آنها سفارش می کند تا صبر و استقامت پیشه کنند و تقوای الهی را رعایت کنندتا خداوند نصرت و یاری خویش را شامل حال آنها کرده.
4. یاری از خدا وتوبه و استغفار:
خداوند می فرماید: زمانی که از پروردگارتان تقاضای کمک می کردید و او تقاضای شما را پذیرفت وشما را یاری کرد إِذْ تَسْتَغِیثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّی مُمِدُّكُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُرْدِفِینَ (آیه 9 انفال) و فرموده: وقتی استغفار بجویید انواع نعمت ها را به شما می دهد فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً «10» یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْكُمْ مِدْراراً «11» وَ یُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً
ص: 27
«12» (آیه 10.12 سوره نوح)
خداوند ما را مشمول عنایات ویژهاش بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء دوم
جذابیتِ حرف های غیرمستقیم
قلابِ ماهی گیری چون راست و مستقیم نیست، می تونه ماهی رو صید کنه
حرف هم چیزی شبیه قُلابه،
یعنی گاهی اگر حرفی غیرمستقیم گفته بشه بیشتر به دل می شینه و اثرگذاریش بیشتر میشه
تو قرآن که نگاه کنیم، خدا هم گاهی غیرمستقیم حرف میزنه.
مثلاً؛
خدا مستقیم نمیگه حتماً باید توبه کنی
بلکه غیرمستقیم جذبت میکنه. اونجایی که میگه؛
إنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ (بقره/222)
خدا توبهکنندگان را دوست دارد. اون مثل حافظ نیست که بگه:
عاشق شو وَرنه روزی کار جهان سرآید
یا مثل مولوی نیست که فرمان عاشقی صادر کنه و بگه:
عاشق شو و عاشق شو بگذار زحیری
خدا غیرمستقیم بنده هاش رو جذب میکنه، مثلاً آیه 146 سوره آلعمران رو که می خونیم؛
واللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِین
ص: 28
یعنی خدا عاشق کسی است که میتونه انتقام بگیره اما صبر میکنه و میسپره به خدا.
واللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِین
خدا عاشق کسی است که میتونه غضب کنه اما صبر میکنه، خشمش رو مهار میکنه. واللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِین
خدا عاشق کسی است که میتونه نگاه حرام داشته باشه اما صبر میکنه و چشم ها رو میبنده.
واللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِین
خدا عاشق کسی است که میتونه بیحجاب باشه اما صبر میکنه، گرما و طعنه ها رو تحمل میکنه.
همین ابرازِ علاقه باعث میشه که عاشق خدا بشیم و به حرفش گوش کنیم.
همیشه اجبار و تهدید جواب نمیده
میشه غیرمستقیم کسی رو جذب کرد و به راه آورد.
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
ص: 29
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء دوم
جلب رضایت خداوند
حتماً دیدید که فروشگاه ها و تولیدی ها تو مغازه و تبلیغات خودشون می نویسند:
«هدف ما جلب رضایت شماست»
خیلی قشنگه که تو تمام کارهامون، رضایت مردم رو به دست بیاریم اما به شرطی که رضایت مردم با رضایت خدا در تضاد نباشه
اون فروشنده ای که فکر میکنه اگر صدای موسیقی تو مغازه اش بلند باشه نظر مردم رو بیشتر جلب میکنه رضایت خدا رو فدای رضایت مردم کرده
اون فروشنده ای که فکر میکنه اگر خیلی با نامحرم بگو بخند داشته باشه. نظر مشتری رو بیشتر جلب میکنه رضایت خدا رو فدای رضایت مردم کرده
ای کاش این جمله رو تو مغازه ها و فروشگاه ها بنویسیم که برای همیشه در دل هامون حک بشه؛
اول رضایت خدا، بعد رضایت مردم
و رِضْوَانٌ مِّنَ اللهِ أَکْبَر (توبه/72)
رضایت و خشنودیِ خدا، از همه چیز برتر و بالاتر است.
مقامِ رضایت، مقامی است که هم بنده از خدا راضی است، و هم خدا از بنده راضی است.
و مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ (بقره/207)
و بعضی از مردم از جان خود در راه رضای خدا درگذرند؛ و خدا با چنین بندگان رئوف و مهربان است.
خوشبحالِ اونی که خودش رو تسلیم گناه نکنه و فقط دنبالِ رضایتِ خدا باشه!
ص: 30
مرْضاتِ اللَّهِ
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
مصیبت عطش
زبانش را از عطش به دور دهان مبارکش می چرخاند...
در مقاتل آمده است:
... سیدالشهداء علیه السلام بی رمق و بیحال در بین گودال قتلگاه افتاده بود که شمر ملعون وارد قتلگاه شد،
وَالحُسَینُ علیه السلام بِآخِرَ رَمَقٍ یَلوكُ لِسانَهُ مِنَ العَطَشِ فَرَفَسَهُ شِمرٌ بِرِجلِهِ
آن حضرت رمقى نداشت و از تشنگى، زبانش را در دور دهانش مى چرخاند که شمر ملعون جلو آمد و با پای نحسش، لگدی بر آن حضرت زد و بدنش را چرخاند...
مقتل الحسین علیه السلام، خوارزمی، ج 2 ص 36
بحارالأنوار، ج 45 ص56
ای که از سوز تو پیداست تمنای حسین
ص: 31
«روزه یعنی عطش و روضۀ لب های حسین»
روزه یعنی که به تکبیرة الاحرام سحر
قصد قربت کنی از مسجد الاقصای حسین...
روزه چون «حر» به کنار آمدن از راه خطاست
چشم پوشیدنِ از غیر و تماشای حسین...
این «حبیب» است که یک روزه به دست آورده ست
سندِ دیدن محبوب به امضای حسین
روزه یعنی که بخواهی به دعای شب قدر
شوق پیوستنِ یک قطره به دریای حسین
روزه یعنی که به صحرای بلا، جام به دست
آب بردن به سوی خیمۀ گل های حسین
روزه یعنی که توقف به لب شط فرات
اقتدا کردنِ سی روز به سقای حسین
وقت افطار شد ای سوخته در آتش دل
«روزه یعنی عطش و روضۀ لب های حسین»
1. سوره ی بقره، آیه 148
بحث های بیهوده را رها کنید.
2. سوره ی بقره، آیه 148
در کارهای خیر از دیگران، سبقت بگیرید.
3. سوره ی بقره، آیه 168
ص: 32
شیطان، انسان را قدم به قدم، منحرف می کند.
4. سوره ی بقره، آیه 172
در تغذیه، به بهداشت توجّه کنید.
5. سوره ی بقره، آیه 181
برای وصیت کردن شاهد بگیرید.
6. سوره ی بقره، آیه 183
خطاب زیبا، راهی برای تأثیرگذاری پیام است.
7. سوره ی بقره، آیه 203
زمان، در اجابت دعا اثر دارد.
8. سوره ی بقره، آیه 205
بزرگ ترین خطر، نابودی اقتصاد و فرهنگ امت است.
9. سوره ی بقره، آیه 251
نام آنهایی که در جنگ مردانگی نشان داده اند، را زنده نگه دارید.
10. سوره ی بقره، آیه 219
بدی های دیگران را در کنار خوبی های آنها ببینید و منصف باشید.
11. سوره ی بقره، آیه 219
شراب و قمار، عاملان فساد جسم و روح و مایه ی غفلت هستند.
12. سوره ی بقره، آیه 215
انفاق باید از چیزهای خوب و مرغوب باشد.
1. در سختی، بیماری و تنگدستی شکیبا باشید که این همان نیکوکاری است.
ص: 33
(بقره: 177)
2. از مالی که دوست دارید به خویشان، یتیمان و نیازمندان انفاق کنید. (بقره: 177)
3. مرا بخوانید و دعا کنید تا شما را اجابت کنم. (بقره: 186)
4. شایسته است مردان بعد از طلاق به همسر خود وسایل زندگی هدیه دهند. (بقره: 241)
5. به بندگانم وام دهید تا به شما چند برابر باز گردانم. (بقره: 245)
6. خدا را یاد کنید تا خدا شما را یاد کند. (بقره: 152)
7. نام کسانی که برای خدا در جنگ مردانگی نشان داده اند را زنده نگه دارید. (بقره: 251)
8. بدی ها و خوبی های دیگران را در کنار هم ببینید و منصف باشید. (بقره: 219)
9. در کارهای خیر از یکدیگر سبقت بگیرید. (بقره: 43)
1. به یاد ذات پاکی که سرچشمه تمام خوبی ها و نیکی ها است باشید و به این وسیله روح و جان خود را پاک و روشن سازید تا خدا هم به یاد شما باشد (در نتیجه در کارهایتان مخلص تر و مصمم تر و نیرومندتر و متحدتر می شوید.) البته ذکر خدا فقط ذکر زبانی نیست...
فَاذْكُرُونِی أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِی وَلَا تَكْفُرُونِ (بقره، 152)
2. مؤمنان را به بوته آزمایش می بریم تا به کمال و شرافت لایق خود برسند
وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ (بقره، 155)
3. مهم ترین عامل صبر این است که بدانیم مملوک خدا هستیم و جایگاه ما دنیایی دیگر است نه این دنیای فانی و زودگذر.
ص: 34
الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ (بقره، 156)
4. برنامه های شیطانی در سه امر خلاصه میشود: امر به بدی ها و فحشا (به اینکه راه اندیشه صحیح را می بندد و گناهان را کوچک جلوه می دهد) و نسبت دادن سخنان ناروا و بی مدرک به خداوند (توجیهات بی اساس و نسبت دادن آن به دین خدا برای رسیدن به اهداف شیطانی)
إِنَّمَا یَأْمُرُكُم بِالسُّوءِ وَالْفَحْشَاءِ وَأَن تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ (بقره، 169)
5. با تقلید کورکورانه و پیروی از هوای نفس، حواس و ابزار فهم از کار می افتد و شخص فاقد هرگونه درک و تشخیص می شود.
وَمَثَلُ الَّذِینَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذِی یَنْعِقُ بِمَا لَا یَسْمَعُ إِلَّا دُعَاءً وَنِدَاءً صُمٌّ بُكْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لَا یَعْقِلُونَ (بقره، 171)
6. نیکی ﺍﻳﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﻛﻪ روی ﺧﻮد رﺍ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﺸﺮق و ﻣﻐﺮب ﻛﻨﯿﺪ، ﺑﻠﻜﻪ نیکی [وﺍقعی و ﻛﺎﻣﻞ، ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ در ﻫﻤﻪ ﺍﻣﻮر ﺷﻤﺎ ﻣﻠﺎك و ﻣﯿﺰﺍن ﻗﺮﺍر ﮔﯿﺮد، ﻣﻨﺶ و رﻓﺘﺎر و ﺣﺮﻛﺎتِ] ﻛﺴﺎنی ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ و روز ﻗﯿﺎﻣﺖ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﻛﺘﺎب آﺳﻤﺎنی و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮﺍن ﺍﻳﻤﺎن آورده اند، و ﻣﺎل و ﺛﺮوﺗﺸﺎن رﺍ ﺑﺎ آﻧﻜﻪ دوﺳﺖ دﺍرﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺸﺎن و ﻳﺘﯿﻤﺎن و درﻣﺎﻧﺪﮔﺎن و در رﺍﻩ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎن و ﺳﺎﺋﻠﺎن و [در رﺍﻩ آزﺍدی] ﺑﺮدﮔﺎن می دهند، و ﻧﻤﺎز رﺍ [ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺷﺮﺍﻳﻄﺶ] ﺑﺮﭘﺎی می دارند، و زﻛﺎت می پردازند، و ﭼﻮن ﭘﯿﻤﺎن ﺑﻨﺪﻧﺪ وﻓﺎدﺍرﺍن ﺑﻪ ﭘﯿﻤﺎن ﺧﻮﻳﺸﻨﺪ، و در ﺗﻨﮕﺪستی و ﺗﻬﯿﺪستی و رﻧﺞ و ﺑﯿﻤﺎری و ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻨﮓ ﺷﻜﯿﺒﺎﻳﻨﺪ؛ ﺍﻳﻨﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ [در دﻳﻦ دﺍری و ﭘﯿﺮوی ﺍز ﺣﻖ] رﺍﺳﺖ ﮔﻔﺘﻨﺪ، و ﺍﻳﻨﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺮﻫﯿﺰﻛﺎرﻧﺪ.
لَّیْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِیِّینَ وَآتَى الْمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبَىٰ وَالْیَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَالسَّائِلِینَ وَفِی الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِینَ فِی الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِینَ الْبَأْسِ أُولَٰئِكَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ (بقره، 177)
7. وظیفه هر مسلمانی است که در هنگام مرگ وصیت نیکی داشته باشد
ص: 35
(عُقلایی و مدبرانه که سبب جریحه دار شدن احساسات وارثان نشود)
كُتِبَ عَلَیْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَكَ خَیْرًا الْوَصِیَّةُ لِلْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِینَ (بقره، 180)
8. حکمت اصلی روزه با تقوا شدن است و هرکس بخواهد با عالَم قدس ارتباط پیدا کند و به کمال برسد باید نفسش را کنترل کند
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَیْكُمُ الصِّیَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (بقره، 183)
9. قرآن بهترین راهنما برای مردم است و قدرت تمیز حق از باطل را به آنها می دهد
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ.. (بقره، 185)
هفت مرتبه به ذات پاک خدا و هفت بار به بندگان اشاره شده تا نهایت لطف و رأفت خدا را نسبت به بندگانش نشان دهد و نهایت قربت و نزدیکی بین خدا و بندگان را بنماید.
وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ (بقره، 186)
حرف زدن خوب است. گاهی فکر می کنم آدم اگر حرف نزند دق می کند، در خود می پوسد. اما من دلم می خواهد با تو حرف بزنم.
دل--م می خواهد بنشینم کنارت و زل بزنم توی چشم های آشنایت و با ذوق برایت حرف بزنم. هی درد دل کنم و هی تو سربجنبانی و آرام بگویی: «می دانم، همه را می دانم»
آن وقت است که تمام اصول روانشناسی مکالمه را دور می ریزم و عاشق همین «می دانم» گفتن های وسط کلامت می شوم.
ص: 36
اصلاً همین که تو میدانی کافیست، گفتن من فقط بهانه است برای تکرار چندین بارهی دانستن تو.
همین که تو با آن همه خداییات از همه چیز من با این همه بندگی ام خبر داری برایم کافیست.
خیالم راحت است به مهربانی ات. خیالم راحت است دلت نمی آید بدانی حالم بد است و بیخیال بمانی.
حرف من که نیست! خودت گفته ای رحمت را بر نفست واجب کرده ای. دمت گرم!
چقدر خواستنی هستی معشوق محبوب من! گنجشک ها هر صبح نام تو را آواز می خوانند و برگ های درخت خانه مست سماع می شوند و من دلم غنج میرود از تکرار حضور نام زیبایی که تو هستی.
اللهم إنی أسئلک بسمک...
احکام
شرح دعای روز دوم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم؛
احکام روزه زن باردار یا شیرده (زن بارداری که زایمانش نزدیک است)
1. چنانچه روزه برای خود مادر ضرر دارد:
روزه را افطار کند و اگر تا رمضان سال بعد (بدون اینکه روزه برای او ضرر داشته باشد) قضای آن را بجا آورده، بنابر احتیاط یک مد طعام فدیه به فقیر داده شود و
ص: 37
وظیفه دیگری ندارد.
اگر قضای روزه را بجا نیاورد،
الف) به این جهت که روزه گرفتن در طول سال برای خود مادر ضرر داشت:
قضا ساقط است ولی برای هر روز علاوه بر فدیهای که بنابر احتیاط واجب لازم بوده، یک مد طعام دیگر به فقیر داده شود.
ب) به این جهت که روزه گرفتن در طول سال برای فرزند شیر خوار یا جنین ضرر داشت:
بنابراحتیاط یک مد طعام به فقیر داده شود و بعداً هر وقت که بتواند باید روزه ها را قضا نماید.
ج) اگر بدون عذر، قضای آن را بجا نیاورده است:
علاوه بر فدیه ای که بنابر احتیاط واجب لازم بوده، یک مد طعام به عنوان کفاره تأخیر بدهد و قضای روزه را در سال های بعد بجا آورد.
2. اگر روزه برای جنین یا فرزند شیرخوار ضرر دارد:
روزه را افطار کند و اگر تا رمضان سال بعد (بدون آنکه روزه برای او ضرر داشته باشد) قضای آن را بجا آورده باشد، می بایست یک مد طعام به عنوان فدیه به فقیر بپردازد.
اگر قضای روزه را بجا نیاورد:
الف) چنانچه بدون عذر شرعی بجا نیاورد:
علاوه بر فدیه، یک مد طعام به عنوان کفاره تأخیر بدهد و قضای روزه را در سال های بعد بجا آورد.
ب) اگر به جهت ضرر برای خودش یا فرزند بجا نیاورد:
همان فدیه کفایت می کند وکفاره تأخیر ندارد، ولی سال های بعد قضای روزه را بجا آورد.
ص: 38
هرگاه تأخیر قضاى روزه ماه رمضان تا ماه رمضان دیگر بر اثر سهل انگارى و بدون عذر شرعى باشد، كفاره تأخیر واجب است.
مادری که روزه برای خودش ضرر دارد حتی اگر باردار نباشد و به فرزند شیر ندهد، مطابق احکام کسی که به جهت مریضی روزه نمی گیرد، عمل کند.
فدیه و کفاره تأخیر برای هر روزه عبارت است از یک مد طعام (معادل 750 گرم گندم، آرد، برنج و مانند آن) که باید به فقیر داده شود.
دادن پول فدیه و کفاره به فقیر كافى نیست، ولى اگر اطمینان داشت كه فقیر به وكالت از صاحب پول، طعام (حداقل معادل 750 گرم برای هر روز) می خرد و سپس آن را به عنوان كفاره قبول می کند، اشكال ندارد.
تمام احکامی که درباره زن باردار در این تقسیم بندی بیان شده مربوط به زنی است که زایمان او نزدیک است، ولی زنی که زایمان او نزدیک نیست'، پرداخت فدیه مبنی بر احتیاط وجوبی است.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
هزینه 750 گرم اول ماه مبارک امسال 8 هزار تومان در منطقه جنوب هست.
در دعای روز سوم ماه رمضان می خوانیم:
'اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَ التَّمْوِیهِ وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ كُلِّ خَیرٍ تُنْزِلُ فِیهِ بِجُودِكَ یا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِین.
''خدایا در این روز مرا هوش و بیداری نصیب فرما و از سفاهت و جهالت و كار باطل دور گردان و از هر خیری كه در این روز نازل می فرمایی مرا نصیب بخش به حق جود و كرمت ای جود و بخشش دارترین عالم.'
مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی، در شرح دعا می گوید:
ص: 39
در این دعا از خدا درخواست ذهن و حافظه می كنیم. دلیل ضعیف بودن حافظه، گناه است.
انسان اگر بیدار بشود خیلی لذت می برد، نوع انسان ها در غفلت هستند؛ بنابراین در ماه رمضان از خدا درخواست كنید كه از خواب غفلت بیدار شویم.
یكی از نعمت های بزرگ خدا ذهن است. در این دعا از خدا درخواست ذهن و حافظه می كنیم، اگر می بینید حافظه ضعیف است و حافظه درست و حسابی نداریم، علت آن گناه است؛ به نامحرم كه نگاه كنی حافظه می رود.
شخصی به دانشمندی مراجعه میكند و می گوید؛ من حافظه ندارم. آن دانشمند گفت: گناه نكن و علت آن را هم ذكر كرد و گفت: علم یك نوع فضیلت و برتری است و خدا این برتری را به شخص گناهكار نمی دهد لذا كسی كه اهل گناه است مجتهد و ملأ نمی شود و اگر بخواهد ملأ بشود و به درد مردم بخورد باید حافظه داشته باشد و لازمه آن ترك گناه است.
مرحوم آیت الله بروجردی، گاهی در درس، شعرهای سیوطی می خواندند؛ با اینكه حدود 70 تا 80 سال از زمانی كه سیوطی می خواندند و مجتهد شده بودند، فاصله بود، ولی به علت دوری از گناه از حافظه بسیار قوی برخوردار بودند.
دعایی برای تقویت حافظه بعد از هر نماز بخوانید: 'سبحان من لایعتدی علی اهل مملكته...' كه باعث تقویت حافظه میشود؛ قرآ ن حفظ كنید؛ حافظه زیاد می شود؛ خواندن آیتالكرسی حافظه را زیاد می كند و...
در ادامه دعای روز سوم از خدا طلب بیداری از خواب غفلت می كنیم. 'وَبَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَالتَّمْوِیهِ' خدایا در این روز مرا از كارهای باطل و سفیهانه دور گردان؛ غیبت نكنم، دروغ نگویم و... سفاهت به معنای؛ كار بی خردانه و بچهگانه است.
'وَاجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ كُلِّ خَیرٍ تُنْزِلُ فِیهِ' خدایا هر كار خیری كه در ماه رمضان نازل كرده ای نصیبی از آن كار خیر به من برسان.
شیطان چگونه از ما دور می شود
ص: 40
رسول خدا فرمود: 'آیا شما را خبر ندهم به اموری كه اگر به آن امور عمل كنید، شیطان از شما دور می شود؛ مثل دور بودن مشرق از مغرب.' اصحاب گفتند: 'بله یا رسول الله' وحضرت فرمودند: ' روزه بگیرید؛ چرا كه روزه صورت شیطان را سیاه می كند.'
یكی از كارهای خیر روزه گرفتن است. از خدا بخواهیم كه در ماه رمضان مریض نشویم و توفیق روزه داری داشته باشیم.
یكی از كارهای خیر دیگر صدقه است؛ صدقه دادن هم پشت شیطان را می شكند. 'و كَسْرَ ظَهره' و در ادامه آمده است، مواظبت بر عمل صالح، نماز شب و دوستی با خدا و استغفار، ریشه شیطان را قطع می كند. و در آخر حدیث گفته شده است: 'و لِکلشی زكات وزكاتُ الابدان الصیام' كه هر چیزی زكاتی دارد و زكات بدن های شما روزه است.
'وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ كُلِّ خَیرٍ تُنْزِلُ فِیهِ بِجُودِكَ یا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِین' خدایا هر خیری كه در ماه رمضان نازل می كنی برای من نصیبی از آن خیر قرار بده به جود و بخشش خودت ای كسی كه جود و بخششت از همه بخشندگان بیشتر است.
با بعضی انسان ها وقتی معاشرت میکنی بدون اینکه عطری زده باشد خوش بو هستند، برعکس بعض افراد هستند که عطر هم که می زنند بوی بدی می دهند، بخاطر اینکه ایمان وتقوای کاملی ندارد؛ نماز صبحش قضا شده لذا بوی بدی می دهد.
شیطان به صورت همچین آدمی بول می کند در حاشیه مفاتیح آمده است: هر شب سه بار فرشته و ملکی شما را برای نماز شب بیدار می کند؛ اگر بلند نشدی و اذان صبح گفته شد؛ شیطان خوشحال میشود که موفق به خواندن نماز شب نشده ای و بعد بر صورت این چنین شخصی بول می کند. لذا در قدیم صورت ها نورانی بود ولی الان صورت ها تاریک و کدر است.
یا أَبْصَرَ النَّاظِرِین
ص: 41
ای خدایی که از همه کسانی که نظر می کنند، تو بصیرتر هستی؛ ای خدایی که از همه بیناتر هستی به ما توفیق بده که ما در ماه رمضان گناه نکنیم به حفظ خودت و به ستر خودت.
لطفاً ما را معرفی نمایید
اموری در روایات که باعث تقویت حافظه می شود:
1. یاد خدا (انجام امور عبادی و تکالیف شرعی به ویژه نماز اول وقت).
2. خواندن دعاهایی که برای تقویت حافظه مؤثر است، از ائمه اطهار علیه السلام نقل شده است که از خدا بخواه که عقل تو را قوی بگرداند و از خدا طلب فهم و درک نما. [بحارالانوار، ج. 1، ص. 224 روایت 17 روایت عنوان بصری.] به عنوان نمونه چند دعا که برای تقویت حافظه مؤثر است را بیان می کنیم:
1. سوره الرحمن را تا فبای آلاء ربکما تکذبان هر روز بعد از نماز صبح بخواند.
2. مرحوم شیخ بهایی در کتاب تهذیب فرموده است؛ به جهت زیادت حافظه این دعا را بخوانید. «الَلِّهُمَ ارْزُقْنی فَهْمَ النَّبِییّنَ وَ حِفْظَ الْمُرْسَلینَ وَ اِلْهامَ الْمَلائِکهَ الْمُقَرّبینَ آمینَ یا رَبَّ الْعالَمینَ.»
3. بعد از هر نماز این دعا را بخواند که مجرّب است. «سُبْحانَ مَنْ لا یَعْتَدی عَلی اَهْلِ مَمْلَکَتِهِ سُبْحانَ مَنْ لا یُاخِذُ اَهْلَ الاَرْضِ بِألْوانِ الْعَذابِ سُبْحانَ الرَّئُوفُ الرَّحیم اَللّهُمَّ اجْعَلْ لی فی قَلْبی نُوراً وَ بَصَراً وَ فَهْماً وَ عِلْماً اِنَّکَ عَلی کُلِ شَیءٍ قَدیر.»
4. جهت قوت حافظه هر روز ده مرتبه بگوید: «فَفَهَّمْناها سُلیمْانَ وَ کُلاَّ آتیْنا فَهْماً وَ عِلْماً وَ سَخَّرْنا مَعَ داوُدَ الْجِبالَ مَعَ داوُدَ الْجِبالَ یَسْبَحْنَ وَ الطَّیْرَ وَ آلِهِ اَکْرِمْنی بِالْفَهْمِ وَ الْحْفِظِ وَ الْخَیْرّ یا قاضِیَ الْحاجاتِ وَ صلَّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَجْمَعینَ.»
5. هر روز صبح قبل از آنکه کسی سخن بگوید این جمله را بخواند. «یا حَیَّ یا قَیَّومُ فَلا یَفُوتُ شَیءُ عِلْمُهُ وَ لا یَئُودُه.»
ص: 42
6. هر روز بعد از نماز نافله صبح بگوید: «اَللَّهُمَّ لا تُنسِنی ما اَقْرَءُ فی یَوْم هذا فَانَّکَ قُلْتَ سَنَفْرَئَکَ فلا تُنسی.»
7. در حدیث سلمان فارسی (رضی اللّه عنه) آمده است که رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) فرموده است: هر کس آیةالکرسی را با زعفران بر کف دست راست خود بنویسد و آن را با زبان بلیسد و هفت بار چنین کند هرگز چیزی را فراموش ننماید.
8. پنج چیز است که حافظه را زیاد می کند و بلغم را از بین میبرد:
1. مسواک کردن، 2. روزه گرفتن، 3. قرائت قرآن، 4. عسل خوردن، 5. کندر جویدن.
9. قبل از مطالعات این جملات را بخوانید. «اَللّهُمَّ اَخْرُجْنی مِنَ الظَّلُماتِ الْوَهْمِ وَ اَکْرِمْنی بِنُورِ الْفَهْمِ الَّلهُمَّ افْتَحْ عَلَینا اَبْوابَ رَحْمَتِکَ وَ انْشُرْ عَلَیْنا خَزائِنَ عُلُومِکَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ.»
10. کسی که می خواهد حافظه اش زیاد شود مسواک کند و روزه بگیرد و قرآن بخواند مخصوصاً آیة الکرسی را، و ناشتا 21 عدد مویز با هسته سرخ بخورد، زیرا جهت فهم و حفظ ذهن مفید خواهد بود.
12. هر روز هفت مثقال مویز ناشتا بخورد و همچنین هر روز با غذا خردل میل نماید
(اللهم الیک افضت القلوب)
برگی از نهج البلاغه
حکمت سوم
موضوع: علم، ادب، تفکر
و قَالَ (علی علیه السلام):
الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ كَرِیمَةٌ، وَ الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ، وَ الْفِكْرُ مِرْآةٌ صَافِیَةٌ.
امیرمومنان فرمودند:
ص: 43
دانش، میراثى گرانبها،
و آداب، زیورهاى همیشه تازه،
و اندیشه، آیینه ای شفّاف است.
1. (الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ کَرِیمَةٌ).
اشاره به این که گرانبهاترین میراثى که انسان از خود به یادگار می گذارد علم و دانش است و به ارث گذاشتن مواهب مادى افتخارى نیست
2. (وَالاْدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ).
بر این پایه، مفهوم کلام امام علیه السلام چنین است که این صفات برجسته انسانى همچون لباس های زیبایى است که آدمى در تن می کند و هرگز فرسوده نمی شود بر خلاف لباس های ظاهرى که هم کهنه می شود و هم ممکن است دست سارقان به آن دراز شود و هم جنبه ظاهرى دارد و در اعماق وجود انسان تأثیر گذار است.
3. (وَالْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِیَةٌ).
منظور از فکر همان اندیشیدن پیرامون مسائل مختلفى است که بر انسان وارد می شود. هرگاه این اندیشه از هوا و هوس و حجاب های معرفت دور بماند، آئینه شفافى خواهد بود که چهره حقایق را به انسان نشان می دهد و راه صحیح را در پرتو آن می یابد، دوست را از دشمن و صواب را از خطا و حق را از باطل خواهد شناخت
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
پاداشِ دنیائیِ انفاق
ص: 44
آیات 261 تا 274 سوره بقره، در مورد موضوعِ انفاق هست.
اگر کسی این 14 تا آیه، و بقیه آیاتی که در قرآن درباره انفاق هست رو به دقّت بررسی کنه، این نکته رو به خوبی متوجّه میشه که از نظر قرآن کریم:
انفاق یعنی مشارکت دادنِ کاملِ دیگران، در تمام نعمت هایی که خدا به انسان داده.
یعنی هرچی که خدا بهت داده (مال و ثروت، قدرت، فکر و...)، دیگران رو هم شریک کنی.
در بخشی از این آیات می فرماید، انفاق به نفعِ خودتونه:
ما تُنفِقُوا مِنْ خَیْرٍ فَلِأَنفُسِکُمْ (بقره/272)
آنچه را که از دارائی های نیکو انفاق می کنید، به سودِ خودتان است.
و بعد در ادامه می فرماید، نه تنها به سودِ خودتون هست، بلکه نتیجه اش کاملاً به خودتون میرسه:
و مَا تُنفِقُوا مِنْ خَیْرٍ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ (بقره/272)
و آنچه را که از دارائی های نیکو انفاق می کنید، به طور کامل به شما بازگردانده می شود.
تُوَفّی یعنی چیزی را بطور کامل دریافت کردن.
یُوَفَّ إِلَیْکُمْ یعنی نتیجه ی انفاق بطور کامل به خودتون برمیگرده.
یعنی غیر از اون پاداش الهی، که خدا در قیامت، به خاطرِ انفاق به انسان میده، یه پاداشِ دنیایی هم میده..
و نتایجِ اجتماعیِ حاصل از انفاق، عایدِ خودِ انسان میشه.
کسی که تلاش میکنه، فرصت های مناسبِ زندگی رو برای دیگران ایجاد کنه، در حقیقت، در درجه ی اوّل داره به خودش خدمت میکنه.
وقتی با انفاق، سطحِ رفاهِ عمومی، سطحِ فکر، شعور، آگاهی و... در همه ی افراد جامعه بالا میره، این به سودِ خود انفاق کننده است.
مثلاً فرض کنید با انفاق و کمک های مردمی، مدارسِ بیشتری در کشور ساخته بشه.
ص: 45
وقتی با این انفاق و کارهای خیر، سطحِ فرهنگ و آگاهیِ مردم بیشتر بشه، این سودش به خودِ انفاق کننده میرسه.
چون خودش و خانواده اش، در یک جامعه ی فرهنگی و مترقّی، بهتر رشد می کنند.
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
نکته از جزء سوم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
دوستی با دوستانِ خدا
در متونِ دینیِ ما، خیلی تأکید شده که با دوستانِ خدا و اولیاءِ الهی، رابطۀ دوستی برقرار کنیم. امّا چرا؟!
چرا انقدر به ما تأکید کردند که نسبت به اهلبیت مودّت داشته باشیم؟!
و با اونها رابطه ی دوستی برقرار کنیم؟!
این همه تأکید برای چیه؟!
چون این محبّت سازنده است، و روی اعمال ما تأثیر میذاره...
این محبّت اثرگذاره، و تبعیت و پیروی به دنبال داره...
در سوره آل عمران، م یفرماید:
قلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللهَ فَاتَّبِعُونِی، یُحْبِبْکُمُ اللهُ، وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ، وَ اللهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (آل عمران/31)
ص: 46
ای پیامبر به مردم بگو:
«اگر خدا را دوست می دارید، از من تبعیّت کنید. تا خدا نیز شما را دوست بدارد. و گناهانتان را ببخشد. چرا که خدا آمرزنده مهربان است.»
ما انتظار داشتیم که آیه اینطوری باشه:
«اِن کُنتُم تُحِبُّونَ اللهَ، فَاتَّبِعُوا الله».
اگر خدا رو دوست دارید، پس از خدا اطاعت کنید.
ولی اینطوری نیست!
می فرماید: «فَاتَّبِعُونِی». من رو دوست داشته باشید، و از من پیروی کنید.
یعنی محبّتِ نسبت به خدا، خودش رو در محبّتِ پیغمبر نشون میده..
ببینید چقدر زیباست!
خدا در بین ما نیست.
ولی خودِ خدا میگه:
آگه می خواید به من محبّت کنید، به این پیغمبر محبّت کنید.
به اهلبیت محبّت کنید.
اینها رو دوست داشته باشید.
دوست داشتن و پیروی از اینها، دوست داشتنِ منِ خداست...
دقّت کنید!
فقط دوست داشتنِ خالی هم نیست.
تبعیت و پیروی رو به دنبال داره.
حبّ به خدا، حبّ به اولیای خدا رو در پی داره... و این حبّ به اولیای خدا، تبعیّت و پیروی ایجاد میکنه.
تبعیّت از پیامبر و اهلبیت، حلقۀ رابطۀ ما با خدا است...
ص: 47
إن کُنتُم تُحِبُّونَ اللهَ، فَاتَّبِعُونِی
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
1. سوره ی بقره، آیه 254
انفاق کنید پیش از آن که فرصت را از دست بدهید.
2. سوره ی بقره، آیه 263
به کسانی که صدقه میدهید با لحن خوب سخن بگویید.
3. سوره ی بقره، آیه 264
بخشش و انفاق خود را با منت و آزار باطل نکنید.
4. سوره ی بقره، آیه 268
شیطان شما را از فقر می ترساند تا انفاق نکنید.
5. سوره ی بقره، آیه 274
در آشکار و پنهان صدقه دهید.
6. سوره ی بقره، آیه 276
ربا، بی برکت و صدقات پربرکت می شوند.
7. سوره ی بقره، آیه 278
هرگز به دنبال ربا نروید.
8. سوره ی بقره، آیه 280
به بدهکار فرصت دهید و به او فشار نیاورید.
9. سوره ی آل عمران، آیه 38
ص: 48
از خدا، فرزندان پاک درخواست کنید.
10. سوره ی آل عمران، آیه 17
در سحرها استغفار کنید.
11. سوره ی بقره، آیه 286
خداوند از هرکس به اندازهی توانایی اش تکلیف می خواهد.
12. سوره ی بقره، آیه 282
هنگامی که به یکدیگر قرض می دهید، حتماً آن را بنویسید و مکتوب کنید.
نکات کلیدی جزء سوم قران کریم
1. اگر انفاق کنید و صدقه دهید خدا چند برابر آن را پس می دهد. (بقره: 261)
2. با کسانی که صدقه می دهید با لحن خوب سخن بگویید. (بقره: 263)
3. در پنهانی انفاق کنید که باعث بخشش گناهان میشود. (بقره: 271)
4. از ربا دوری کنید که برکت ندارد و خدا درآمد ربا خوار را نابود می کند.. (بقره: 276)
5. به بدهکار مهلت دهید و اگر نمی تواند بپردازد، بدهی را بر او ببخشید. (بقره: 280)
6.خداوند از هر کس به اندازه تواناییاش تکلیف می خواهد. (بقره: 286)
7. با کافران دوستی نکنید که از دوستی با خدا بهره ای نمی برید. (آل عمران: 28)
8. دینی جز اسلام را نپذیرید که پذیرفته نمی شود و از زیان کاران خواهید بود. (آل عمران: 85)
9. به نیکوکاری نمی رسید مگر اینکه از آنچه دوست دارید انفاق کنید. (آل عمران: 92)
1. از آنچه خداوند به شما روزی داده است انفاق کنید و اِلّا در فردای قیامت دیگر
ص: 49
جایی برای جبران وجود ندارد چون در قیامت نمی توانیم برای خلاصی از آتش معامله ای انجام دهیم. دوستان نیز کار ساز نیستند؛ زیرا خودشان گرفتار اعمالشان هستند. شفاعت هم شامل حال ترک کننده انفاق نمی شود.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاكُم مِّن قَبْلِ أَن یَأْتِیَ یَوْمٌ لَّا بَیْعٌ فِیهِ وَلَا خُلَّةٌ وَلَا شَفَاعَةٌ وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ (بقره 254)
2. افراد نیکوکاری که در راه خدا انفاق می کنند مثل بذرهای پر ثمری هستند که به اطراف ریشه و شاخه می گسترانند و همه جا را سبز و شاداب می کنند. و یک دانه کوچک گندم را تبدیل به یک خوشه پر از گندم می کنند
مَّثَلُ الَّذِینَ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی كُلِّ سُنبُلَةٍ مِّائَةُ حَبَّةٍ وَاللَّهُ یُضَاعِفُ لِمَن یَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ (بقره، 261)
3. انفاق بی ارزش هم داریم و آن همان انفاقی است که یا همراه با مِنّت و اذیت فقیر است و یا از روی ریا و نشان دادن خود به جامعه است
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ كَالَّذِی یُنفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الآخر...(بقره، 264)
4. از قسمت های پاک و مفید اموالتان انفاق کنید نه از قسمت های ناپاک، در حالی که خود شما (در صورت فقر) حاضر نیستید چنین هدیه ای را بپذیرید.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِن طَیِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَلَا تَیَمَّمُوا الْخَبِیثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُم بِآخِذِیهِ... (بقره، 267)
5. هنگام انفاق شیطان شما را از فقر و تهیدستی می ترساند و چه بسا این وسوسه مانع بخشش شود. شیطان شما را به فحشاء و معصیت امر می کند (ترس از انفاق به تدریج به بخل و حرص و طمع منجر می شود و رها کردن نیازمندان موجب تلف شدن نفوس و هتک ناموس و سایر جنایات می شود) اما خدا به شما آمرزش و فزونی اموال وعده می دهد.
الشَّیْطَانُ یَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاءِ وَاللَّهُ یَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَفَضْلًا... (بقره، 268)
ص: 50
6. انفاق آشکار چون نوعی تشویق دیگران به انجام این واجب الهی است خوب است ولی انفاق پنهانی چون موجب حفظ آبروی نیازمند است و خلوص بیشتری دارد، بهتر است و موجب آمرزش گناهان است.
إِن تُبْدُوا الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِیَ وَإِن تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاءَ فَهُوَ خَیْرٌ لَّكُمْ وَیُكَفِّرُ عَنكُم مِّن سَیِّئَاتِكُمْ... (بقره، 271)
7. فقرای واقعی کسانی هستند که به خاطر خویشتن داری و عزت نفس، شناخته نمی شوند و از مردم تقاضای کمک ندارند و همه گمان می کنند که بی نیاز هستند اما میتوان آنها را از چهره شان شناخت زیرا درد و رنج درونشان نمایان است. چنین فردی به سراغ شما نمیآید بلکه او را باید پیدا کرد و دستش را گرفت
لِلْفُقَرَاءِ الَّذِینَ أُحْصِرُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ لَا یَسْتَطِیعُونَ ضَرْبًا فِی الْأَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِیَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسِیمَاهُمْ لَا یَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافا... (بقره 273)
8. رباخوار سود جو و بَداندیش است زیرا همواره برای توجیه کار خلاف خود به دنبال دلیل و راه فرار می گردد
الَّذِینَ یَأْكُلُونَ الرِّبَا لَا یَقُومُونَ إِلَّا كَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا... (بقره 275)
9. کسانی که رباخواری را ترک نمی کنند و تسلیم حکم الهی نمی شوند باید بدانند با خدا و رسول خدا وارد جنگ شده اند
فَإِن لَّمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ... (بقره 279)
اگر یک بدهکار نتوانست بدهی خود را پرداخت نماید به او فشار نیاورید بلکه به او مهلت دهید تا توانایی پیدا کند و از این بهتر آنست که بدهی چنین بدهکاری را ببخشید.
وَإِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَىٰ مَیْسَرَةٍ وَأَن تَصَدَّقُوا خَیْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره 280)
ص: 51
بسم الله الرحمن الرحیم
چشمانم خوابآلودند. از تو چه پنهان دیشب خوب نخوابیده ام. مگر شیطان در بند نیست پس چرا شبب یداری های دیشبم روی موج موهای تو تنظیم نبود؟
اصلاً این چه بساطی ست که راه انداخته ای؟! شیطانِ در بند دیگر چه صیغه ای است؟!
من که میدانم می خواستی قد ناسپاسی مرا به رخم بکشی و بگویی: «خب شیطان را هم برداشتم حالا ببینم دیگر گناهت را گردن که می اندازی!»
دارم حس می کنم دستت را زیر چانه زدهای و مرا زیر نظر داری و هربار که خطا میکنم آرام سری تکان میدهی و آه کوتاهی میکشی.
ولی میدانی همین هم مزه دارد. بخصوص آنجایی که میروم طرف پرتگاه و تو ناگهان نیم خیز میشوی و بیخیال تمام حرف گوش نکردن هایم، سریع دستم را می گیری و عقبم میکشی و محکم می افتم توی بغلت.
اصلاً تمام لذت آدم بودن به همین افتادن در آغوش گرم و امن توست.
می خواهمت. حالا که باز هم نفس کشیدن در هوای سومین سحر ماهت را نصیبم کردهای می خواهم روی ماهت را ببوسم که صورت تو بوسیدنی ترین جای دنیاست آن هم در این روزهایی که می گویند نباید بوسید.
چشم های خوابآلودم را می بندم که سرم روی سینه ی معشوقیست که عاش-ق تر از خود نیافریده و مهربانی اش هربار به من گریزپای جرأت بازگشت می دهد.
چشم هایم خوابآلود است، درست! ولی هرچقدر هم قایمشان کنم، تو که خوب میدانی آرام آرام گوشه شان خیس شده است از شرمندگی.
آغوشت را از من مگیر، ای مونس بی پناهی شرمندگان!
ص: 52
خیر کثیر در آیات جزء چهارم
تفسیر زیانکارترین
هم صبری در جزء چهارم
قرض و نسیه در جزء چهارم
وضع مالی بی دین در جزء چهارم
شرح دعای روز چهارم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
این 3 طلبه ای که مورد حمله قرار گرفتند، از جهادی هایی بودند که عمرشان را در اطراف مشهد به راه خدمت به محرومین صرف کردند. طلبه ی شهید، بعد از زیارت امام رضا علیه السلام به آرزویش رسیده! اللهم الرزقنا..
دهن روزه
حرم امام غریب
ماه مبارک رمضان
پناه به خدا
آیتالله حائری شیرازی
آرزوی بزرگان
خیلی از بزرگان آرزو داشتند در راه اسلام یک سیلی بخورند اما این توفیق
ص: 53
نصیبشان نشد.
پدر بنده همیشه ناراحت بود که چرا ما یک سیلی، یا فحش در راه اسلام نخورده ایم.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
خیرِ کثیر
کلمه خیر و مشتقاتش، زیاد تو قرآن بکار رفته، ولی عبارت خیر کثیر (یعنی خیر و برکتِ فراوان، سود و مصلحت زیاد) در کلّ قرآن، فقط در دو مورد بکار رفته:
1. در مورد حکمت:
یؤْتِی اَلْحِكْمَةَ مَنْ یَشٰاءُ وَ مَنْ یُؤْتَ اَلْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً كَثِیراً (بقره/269)
خدا به هر کس که بخواهد حکمت مى بخشد، و به هر کس که حکمت داده شود، به یقین، خیر کثیر داده شده است.
2. در مورد مُدارا با همسر:
و عٰاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ، فَإِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسىٰ أَنْ تَكْرَهُوا شَیْئاً وَ یَجْعَلَ اَللهُ فِیهِ خَیْراً كَثِیراً (نساء/19)
ای مؤمنین، با همسرانِ خود به شایستگى رفتار کنید، و اگر به هر دلیلی از زندگی با آنان کراهت داشتید، و از آنان خوشتان نیامد، باز هم تحمّل کنید.
چه بسا شما از چیزی خوشتان نمى آید، و خدا در آن خیر کثیر و مصلحتِ فراوان قرار مى دهد.
البته خطاب آیه به مردهاست، ولی فرقی نمیکنه، زن و مرد نداره. یه دستور کلّی
ص: 54
برای خانواده است.
خدا در اینجا می فرماید:
تو زندگی مشترک صبور باشید.
زود تصمیم به بدرفتاری و جدایی نگیرید.
تا جایی که میتونید مدارا کنید.
آگه به هر دلیلی بعد از ازدواج از همسرتون خوشتون نیومد (مخصوصاً اوایل ازدواج، که امروزه اکثر زوج های جوان گرفتار این مشکلات هستند)، تحمّل کنید، شاید سوء تفاهمی پیش اومده.
با گذشت زمان و مدارا تدریجاً مشکلاتتون حل میشه.
خلاصه اینکه تا کارد به استخونتون نرسیده طلاق نگیرید.
خدا داره میگه: آگه شما این مشکلات رو تحمّل کنید، و با همدیگه بسازید، منِ خدا بهتون خیر کثیر میدم.
یه چیزهایی بهتون میدم که به هیچ کس ندادم.
یادمون باشه:
بسیاری از خیرات، لابلای مشکلات و سختی های زندگی است.
به وعده ی خدا شک نکنیم. خدا وعده داده با تحمّل این سختی ها، بهمون خیر کثیر میده.
لطفاً انتشار حداکثری
شاید با خوندن این پیام، یه زندگی از پاشیدن نجات پیدا کرد.
ماه رمضان، بهار قرآن
سی روز...
سی جزء...
ص: 55
سی نکته قرآنی...
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
زیانکارترینِ مردم
قرآن کریم می فرماید همه ی انسان ها در خُسران و زیان هستند:
إنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ (عصر/2)
همه ی انسان ها در خسران و زیان هستند، ولی بعضی ها کمتر، بعضی ها بیشتر.
حالا میدونی چه کسانی در این آشفته بازارِ دنیا، بیشترین زیان رو می بینند؟!
قرآن می فرماید:
قلْ هَلْ نُنَبِّئُکُم بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمَالًا (کهف/103)
بگو: «آیا به شما خبر بدهیم که زیانکارترینِ مردم در کارها، چه کسانی هستند؟!»
در آیه ی بعد، خودِ قرآن جواب میده:
الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا، وَ هُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا (کهف/104)
«همان کسانی که سعی و تلاششان در زندگی دنیا گم و نابود شده، در حالی که، می پندارند کارِ نیک انجام می دهند.»
یعنی، بیشترین زیان رو کسانی می بینند، که فکر می کنند آدم خوبی هستند، ولی نیستند.
خیلی از ماها اینطوری هستیم.
تو زندگی، تو کاسبی، تو درس خوندن، تو کار کردن و... خودمون فکر می کنیم واقعاً آدم خوبی هستیم، ولی متاسفانه...
به همین خاطر باید چند وقت یکبار دین و اعتقاداتمون رو به اهلش عرضه کنیم، تا ایرادِ کارمون رو پیدا کنیم.
ص: 56
واقعاً بشینیم بینی و بین الله، خودمون کلاه خودمون رو قاضی کنیم،
ببینیم واقعاً آدم خوبی هستیم، یا توهّم خوب بودن داریم؟!
آگه اوضاعمون خرابه، ولی پیش خودمون فکر می کنیم ما خیلی آدم خوبی هستیم و...، واقعاً بترسیم.
دقّت کنیم
ز یانکاران چند گروهند:
گروهی که اصلاً کارهای نیک انجام نمیدن.
گروهی که کار نیک انجام میدن، ولی برای دنیا کار می کنند، نه آخرت.
گروهی که کار می کنند، ولی خودشون هم می دونند که کارشون صحیح نیست.
گروهی که در زیانند، ولی خودشون فکر می کنند آدم خوبی هستند و دارن سود میبرن.
سه گروهِ اوّل، ممکنه با توبه به فکر اصلاح خودشون بیفتند و جبران کنند،
ولی گروه چهارم، چون فکر می کنند آدم خوبی هستند، به فکر چاره هم نمی افتند، به همین خاطر، بدترین و زیان کارترین مردم هستند.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هم صبری
زندگیِ بشر، همیشه همراه با رنج و سختی است.
قرآن هم می فرماید: ما انسان رو در رنج و سختی آفریدیم (لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی کَبَد؛ سوره بلد/4)
امّا این روزها، بعد از ورودِ کرونا به زندگیِ بشر، رنج و سختی تبدیل به یک
ص: 57
مسأله جمعی و فراگیر شده؛ و از همه ی مرزها عبور کرده. ثروتند و فقیر، قوی و ضعیف و... هم نداره.
قبلاً هر کسی مشکلات و سختی های خودش رو داشت، امّا الان همه مردم کره زمین یک مشکل مشترک دارند، به نام کرونا.
راهکارِ قرآن در برابر مشکلات و سختی ها صبر و صبوری است (اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ؛ بقره/45)
امّا این روزها، که رنج و سختی فراگیر شده، موضوع صبوری هم اهمیّت بیشتری پیدا کرده، و صبر مساله ی جمعی برای همه انسان ها شده.
قرآن در سوره آل عمران، یک تعبیر بینظیری راجع به صبر مطرح میکنه:
مصابِرِه و همصبری.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا، اصْبِرُوا وَ صَابِرُوا وَ رَابِطُوا وَاتَّقُوا اللهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ (آل عمران/200)
این آیه 3 تا کلمه مهم داره:
اصْبِرُوا... صَابِرُوا... رَابِطُوا...
1. اصْبِرُوا یعنی هر کدام از شما، به صورت فردی و تکی صبوری کنید، هر کس جداگانه... صبرِ فردی...
2. صابِرُوا این کلمه از بابِ مفاعله و مصدر مصابره است؛ و یک امر دو طرفه است. مثل: مکالمه، مصافحه، معانقه.
مکالمه یعنی کلمه در کلمه با هم صحبت کردن.
مصافحه یعنی روبوسی کردن.. صورت بر صورت هم گذاشتن..
معانقه یعنی در آغوش کشیدن، و عنق بر عنق هم گذاشتن، گردن روی گردن هم گذاشتن..
مصابره هم یک امرِ دو طرفه است، یعنی صبر در صبر هم گذاشتن. دو نفری و
ص: 58
چند نفری صبر کردن.
مصابره، مثل همراهی و همکاری، یک امر دو طرفه است. یک تجربه مشترک هست. یعنی همصبری کردن.
تعبیر مصابره و هم صبری یکی از گوهرهای کمتر شنیده شده قرآن هست.
3. رابِطُوا با هم در رابطه باشید، با هم پیوند برقرار کنید...
خدا می فرماید:
در مشکلات با هم باشید و هم صبری کنید.
زندگی در سیاره ی رنج، نیاز به صبر داره. امّا این روزها به طور ویژه، نیاز به هم صبری و مصابره وجود داره...
همه ی ما توی یه قایق نشستیم، پس همه با هم پارو بزنیم، تا به ساحلِ آرامش برسیم.
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (چهارم)
قرض كردن و نسیه گرفتن
اصولاً قرض كردن و نسیه گرفتن، كار خوبی نیست، مگر این كه اضطرار و اجباری در کار باشه.
امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید:
إیَّاكُمْ وَ الدَّیْنَ، فَإِنَّهُ هَمٌّ بِاللَّیْلِ، وَ ذُلٌّ بِالنَّهَارِ.
از قرض کردن و نسیه گرفتن پرهیز کنید. چون دِین و قرض، همّ و غمِّ شما در شب، و ذلّت و خواریِ شما در روز را به همراه دارد.
ص: 59
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 182.
یعنی بدهکار، شب از غم و غصّه ی بدهی، خواب راحت نداره؛ روز هم طلبكار رو میبینه و شرمنده میشه.
سعی كنیم تا مجبور نشدیم، قرض نكنیم.
واقعاً شرعاً درسته، که ما از کسی پول قرض بگیریم، و با پولِ یه نفر دیگه کارهای غیر ضروری انجام بدیم؟؟
طرف پول قرض میکنه که موبایل سامسونگش رو عوض کنه، و بره جدیدترین مدل گوشی اپل بگیره، و جلو دیگران پُز بده.
اینو میگن جیبِ خالی و پُزِ عالی...
در واقع مغزِ خالی و پُزِ عالی...
بدهكاری مسئلهی مهمّی است.
جدّی بگیریم...
تا جائیکه اگر شهید در جبهه ی جنگ شهید شد، همه ی گناهانش بخشیده میشه، ولی اگر بدهكار باشه، یک ریالش هم بخشیده نمیشه. چون حق الناس است.
قرآن کریم می فرماید: اگر كسی مُرد، و خواستید اموالش رو بین وَرَثِه تقسیم کنید، تا بدهی هاش رو ندادید، حق ندارید اموالش رو تقسیم کنید.
اوّل بدهکار:
منْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصی بِها أَوْ دَیْنٍ.
تقسیمِ ارث بین وَرَثِه، باید بعد از ادای وصیّت متوفّی، و پرداختِ بدهی های او باشد.
سوره نساء، آیه 11
پس در پرداخت حق الناس، سرعت عمل داشته باشیم.
پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید:
ص: 60
اگر کسی پول داشته باشد بدهی اش را بپردازد، و عمداً ندهد و به تأخیر بیندازد، هر روز گناه دزد برایش نوشته می شود.
بحارالانوار، جلد 103، صفحه 146.
معارف قرآن، سبک زندگی، قرض،
قرض كردن و نسیه گرفتن، حق الناس
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
وضعِ مالی افرادِ بیدین
خیلی وقت ها دیدیم که بعضی ها یه مقایسه ای بین زندگیِ «افرادِ دیندار» و «افرادِ بیدین» انجام میدن، و سؤال می کنند:
چرا فلانی که خدا رو هم قبول نداره انقدر وضع مالی اش خوبه ولی ما اینطوری هستیم؟!
اگر ایمان و دینداری باعثِ نزولِ برکاتِ دنیایی میشه، پس چرا ما وضع مالیمون خوب نیست؟!
حالا جواب:
اوّلاً که همیشه اینطوری نیست:
خیلی از مؤمنین هم هستند که وضعِ مالیِ خوبی دارند..
از اون طرف، خیلی از افراد بیدین هم هستند که وضع مالیِ خوبی ندارند..
آگه قرار بود دینداری، مساوی باشه با پولداری، پیغمبرها و ائمه باید پولدارترین آدم های کره زمین می بودند.
ثانیاً، قرآن می فرماید اگر افراد بیدینی دیدید که وضعِ مالی خوبی دارند، شما فریبِ این زندگیِ مرفّه، و پر زرق و برق رو نخورید.
این وضعِ زندگیِ به ظاهر خوب، دلیل بر عنایتِ خدا نیست:
ص: 61
لا یَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِینَ كَفَرُواْ فىِ الْبِلَادِ، مَتَاعٌ قَلِیلٌ، ثُمَّ مَأْوَئهُمْ جَهَنَّمُ، وَ بِئْسَ المِْهَادُ.
رﻓﺖ و آﻣﺪ ﭘﯿﺮوزﻣﻨﺪﺍﻧﻪی ﻛﺎﻓﺮﺍن در ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺗﻮ رﺍ فریب ندهد.
اﻳﻦ ﻣﺘﺎعِ ﻧﺎﭼﯿﺰى ﺍﺳﺖ.
و ﺳﭙﺲ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﺸﺎن دوزخ و جهنّم است.
و ﭼﻪ ﺑﺪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ!
سوره آل عمران، آیات 196 و 197
لَا یَغُرَّنَّكَ برادرم! خواهرم! فریب نخور.
مَتَاعٌ قَلِیلٌ این مالِ ناچیز و زودگذر دنیاست.
که خدا به دلایلی این مال رو در اختیار این افراد قرار داده:
یا خواسته در همین دنیا با این آدمها تسویه حساب کنه، تا در آخرت بهره ای از بهشت نداشته باشند..
یا خواسته بهشون مهلت بده، تا بار گناهانشون سنگین تر بشه (سنّت املا)..
و یا...
ثُمَّ مَأْوَئهُمْ جَهَنَّمُ خلاصه اینکه اینها در قیامت جایگاهی جز جهنّم ندارند.
پس حسرتِ زندگیِ این افراد رو نخور..
وضع مالی افراد بیدین، معارف قرآن، ایمان، قیامت، جهنم
ما را ز دعا کاش نازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
1. سوره ی آل عمران، آیه 104
ص: 62
اول امر به معروف کنید، سپس نهی از منکر.
2. سوره ی آل عمران، آیه 113
بهترین زمان برای مناجات، سحر است.
3. سوره ی آل عمران، آیه 121
از گذشته به عنوان تجربه، یاد کنید.
4. سوره ی آل عمران، آیه 133
در انجام کار خیر عجله کنید.
5. سوره ی آل عمران، آیه 134
در هنگام رفاه، از حال محرومان غافل نشوید.
6. سوره ی آل عمران، آیه 159
خشن و سختگیر نباشید، تا محبوب مردم شوید.
7. سوره ی آل عمران، آیه 200
در مشکلات، یکدیگر را به صبر سفارش کنید.
8. سوره ی نساء، آیه 6
در گرفتن حق الزحمه، حدّ متعارف را در نظر بگیرید.
9. سوره ی نساء، آیه 21
هنگام ناراحتی های زندگی، یاد لذت های آن بیافتید
10. سوره ی نساء، آیه 19
حل مشکلات خانواده، برای سعادت فرزندان، بهتر از طلاق است.
11. سوره ی نساء، آیه 9
به اموال یتیمان، دست درازی نکنید.
12. سوره ی نساء، آیه 8
ص: 63
با هدیه و زبان شیرین، کینه ها و حسادت ها را رفع کنید.
1. از تفرقه دوری کنید و دین را محور وحدت قرار دهید. (آل عمران: 103)
2. مردم را به خوبی سفارش کنید و از زشتی باز دارید تا خوشبخت شوید. (آل عمران: 104)
3. سفره دلتان را پیش دشمن باز نکنید که آنها آرزو دارند همیشه در سختی باشید. (آل عمران: 118)
4. در حال رفاه و سختی از حال نیازمندان غافل نشوید. (آل عمران: 134)
5. خشن و تند خو نباشید تا محبوب مردم شوید. (آل عمران: 159)
6. بدانید که حتماً از طریق مال و جانتان آزمایش می شوید. (آل عمران: 186)
7. در زندگی شخصی و اجتماعی صبور باشید و در برابر فتنه ها همبستگی تان را تقویت کنید. (آل عمران: 200)
8. توبه را تا دم مرگ عقب نیندازید که قبول نمی شود. (نساء: 18)
9. با همسرانتان خوش رفتاری کنید و در مشکلات خانوادگی فوری به فکر جدایی نیفتید. (نساء: 19)
1. انسان زمانی به صفت نیکی دست پیدا می کند و شخصیت نیکوکار پیدا میکند که به خاطر خدا حتی از آنچه که به او علاقه و نیاز دارد صرف نظر کند و آن را انفاق کند
لَن تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَمَا تُنفِقُوا مِن شَیْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِیمٌ (آل عمران 92)
2. نسبت به خداوند آن طور که او شایسته فرمان برداری است تقوا داشته باشید و ایمان را تا آخرین لحظات زندگی حفظ کنید.
ص: 64
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ (آل عمران، 102)
3. وحدت یکی از نعمت های الهی است که جامعه را از سقوط و نابودی حفظ می کند. جامعه باید به طور کامل از خداوند و کتاب و سنت نبوی (حبل الله) پیروی کند و از متفرق شدن (مثل جنگ ها و اختلافات دوران جاهلیت) اجتناب کند.
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا كَذَٰلِكَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ. (آل عمران، 103)
4. جامعه باید افراد و گروه هایی داشته باشد که برای پایان دادن به نا بسامانی های اجتماعی و موانع حیات سالم اجتماعی، بر حکومت ها نظارت داشته باشند و حاکمان را به انجام کارهای خوب و شایسته دعوت کنند و از انجام کارهای خلاف و ناصحیح نهی کنند.
وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (آل عمران 104)
5. اصلاح جامعه بشری بدون دعوت به حق و مبارزه با فساد غیر ممکن است و بهترین جامعه آن اجتماعی است که افراد آن بر آنچه در جامعه می گذرد نظارت داشته باشند و با آزادی کامل به خوبی ها دعوت کنند و در مقابل فسادها بایستند
كُنتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَیْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ (آل عمران 110)
6. متقین آنچنان روح تعاون و سخاوت در روحشان نفوذ کرده است که حتی در هنگام تنگ دستی هم اهل انفاق و خدمت به مردم هستند و در هنگام مواجهه با ناملایمات خشم خود را فرو می برند و از خطای مردم می گذرند.
الَّذِینَ یُنفِقُونَ فِی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ یُحِبُّ
ص: 65
الْمُحْسِنِینَ (آل عمران 134)
7. متقین اگر عمل زشتی مرتکب شدند یا بواسطه گناه بر خود ظلم کردند بلافاصله به یاد خدا می افتند و طلب آمرزش کرده چرا که جز خداوند بخشنده ایی برای گناهان نیست
وَالَّذِینَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَن یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ یُصِرُّوا عَلَىٰ مَا فَعَلُوا وَهُمْ یَعْلَمُونَ (آل عمران، 135)
8. رمز پیروزی پیامبر اسلام (که باید سرمشق تمام مربیان و انسان ها قرار گیرد) رحمت و مهربانی اوست که موهبتی از جانب خداوند به ایشان است که در چهار مرحله بیان شده
1. بخشیدن خطا کاران
2. طلب مغفرت برای آنها
3. مشورت با خطاکاران در امور جامعه
4. توکل بر خداوند در انجام وظایف
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِینَ (آل عمران 159)
9. بزرگ ترین نعمت الهی، نعمت بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است. پیامبری از جنس خود انسان ها که سه وظیفه داشت
1. آیات الهی را برای مردم تلاوت کند
2. و آن ها را تزکیه و تربیت کند
3. و کتاب و حکمت را به آنها تعلیم دهد.
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَكِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ (آل عمران،
ص: 66
164)
خوردن مال یتیم به نا حق، در واقع خوردن آتش است و این جدای از آتشی است که در آخرت داخل آن می شوند.
إِنَّ الَّذِینَ یَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْیَتَامَىٰ ظُلْمًا إِنَّمَا یَأْكُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَیَصْلَوْنَ سَعِیرًا (نساء10)
از تو چه پنهان حسودیام گل می کند وقتی می بینم جیرجیرک ها زودتر از من عاشقانه هایشان را آواز کرده اند.
درست همان وقتی که من خواب بودم، درست همان وقتی که بیدار شدم و تندتند سفره سحری را مهیا می کردم، درست همان وقتی که در فکر تنظیم زمان برای خوردن آخرین لیوان آب بودم، جیرجیرک ها مشغول عشق بازی با تو بودند.
من، منِ همیشه مغرورِ خود اشرف مخلوقات پندار، از جیرجیرک ها هم عقب افتاده ام.
زمین و زمان دست به دست هم داده اند تا بفهمانندم آنقدرها هم چیزی نیستم!
با یک ویروس تمام دودوتا چارتای اقتصاد و کار و مدرسهام به هم می ریزد و حالا هم این جیرجیرک های سیاه زشت کوچک که در دلبری از تو با من کل گذاشته اند.
میبینی عزیزم؟! میبینی به چه روزی افتاده این مخلوق مغرورت؟! باشد! هرچه تو بخواهی. هرچه تو بگویی. ممنونم بخاطر عظیمترین ابتلاهایت. ممنونم به خاطر عجیب ترین ابتلاهایت.
از این بدترش هم که باشد باز هم شکرت.
جای شکر هم دارد این که دلم را با یک جیرجیرک آنچنان بلرزانی که از لرزشش به نقطه امن آغوشت پناه ببرم.
ص: 67
اصلاً این دل لرزه ها همه تمرینیست برای لرزهی عظیم روز رستاخیز.
تو از آن معلم هایی هستی که آموزشت و تمرین های کلاست هیچگاه تعطیل بردار نیست و سیستم «شاد» کلاست هیچگاه قطعی ندارد و اصلاً شاد بودن یعنی حضور همیشگی در کلاس تو.
فقط، لطفاً پاسخ های مرا به آزمون هایت برای همیشه در پیوی خودت نگه دار و آبروی این شاگرد تنبلت را نریز، ای بهترین ساماندهنده سامانه های عالم.
احکام
شرح دعای روز پنجم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
نذرهای باطل
1. نذر زن بدون اذن شوهر باطل است و لو این كه از اموال خودش باشد.
2. نذرهاى رقابتى و چشم به هم چشمى.
3. نذر دیگران براى انسان.
4. نذر در خواب
5. نذر براى انجام كار حرام و مكروه و یا ترك واجب و مستحب.
6. نذر اجبارى یا از روى خشم و ناراحتى به طورى كه اختیارى نباشد.
7. نذر كارى كه غیر ممكن است.
8. نذر بدون صیغه یا صرف تصمیم.
ص: 68
1. توضیح المسائل مراجعم 2644 و 2648
2. استفتائات امام ج 2 ص 461 س 10
3. احکام دودقیقه ای محمود اکبری ج 2
باسمه تعالی
شرح دعای روز پنجم ماه رمضان
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ
خدایا در این روز مرا از آمرزش جویان درگاهت قرار ده.
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ
و قرار ده مرا در این روز از بندگان شایسته و فرمانبردارت
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ
و در این روز مرا از دوستان نزدیکت قرار ده،
بِرَأْفَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
به حق مهربانی ات، ای مهربان ترین مهربانان
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ
خدایا من را در این ماه رمضان جزو مستغفرین قرار بده، برای استغفار، باید شرایط استغفار را داشت. کسی که مال حرام خورده که با استغفار کارش درست نمی شود. باید برود و صاحبان مال را راضی کند.
با مال حرام و رشوه و ربا رشد کرده ای، حال که توبه می کنی باید بروی سود ربا را به صاحبان آن بازگردانی. غذای کم و حلال بخوری تا گوشت های تنت که با مال حرام پرورش یافته اند، آب شوند.
ص: 69
کسی که شب تا صبح پای کار حرام نشسته، باید شب ها احیا نگه دارد و عبادت کند. از جمله در شب 15 شعبان که احتمالاً شب قدر است که تمام مقدّرات ما در آن نوشته می شود.
خدایا مرا از مستغفرین قرار بده! یعنی اینکه واقعاً استغفار کنم و اگر مال حرامی دارم، آن را حلال کنم. به گناهی که قبلاً کردم فکر نکنم و از آن لذت نبرم. حالا زبانی هم استغفار کنیم، خوب است. بعد از نماز مغرب هم 70 بار استغفار وارد است.
«من اکثرالاستغفار» کسی که زیاد استغفار کند، 4 چیز به دست می آورد:
«جعل الله له من کل همٍ و غمٍ فرجا» اگر غم و غصه دارد، غم و غصه اش بیرون می آید.
دوم «من کل خوفٍ امنا» گاهی اخبار ناخوشایند را می دهند. اگر استغفار کنی، هیچ خبری نمی شود. اگر استغفار کرده ای از کسی نترس و فقط از خدا بترس.
سوم «من کل ضیق مخرجا» صاحبخانه تو را جواب کرده؟ سفته هایت عقب افتاده؟ گرفتاری؟ اگر استغفار کنی همه اینها درست می شود.
اگر در گرفتاری هستید، اگر مشکل ازدواج دارید، اگر منزل می خواهید، استغفار کنید، خدا گره از کارهاتان باز می کند. اما باید شرایط استغفار را هم مراعات کرد.
شخصی در محضر حضرت علی علیه السلام گفت: «استغفرالله» امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: ”مادرت به عزایت گریه نماید، آیا میدانی استغفار چیست؟ همانا استغفار درجه علیین است و آن اسمی است که به شش معنی واقع می گردد:
اول پشیمانی بر گذشته می باشد، دوم عزم و اراده برای دوری از آن گناه تا ابد،
ص: 70
سوم حق مخلوقات را ادا نمایی تا خدا را پاک و مطهر ملاقات کنی و حقی از مخلوقات بر عهده تو نباشد، چهارم اینکه به سوی هر فریضه ای که ضایع نمودهای روی آورده و حق آن را ادا کنی، پنجم اینکه گوشتی را که به واسطه حرام روییده شده به واسطه اندوه ها آب کنی تا پوست به استخوان چسبیده و گوشت تازه بین آنها روییده شود و ششم اینکه درد و رنج فرمان برداری و اطاعت را به جسم بچشانی چنان چه شیرینی معصیت را به آن چشانده بودی، پس در آن هنگام می توانی بگویی «استغفرالله»که در این روز ما هم از خداوند می خواهیم جزء مستغفرین واقعی که امیر مؤمنان علی علیه السلام در مورد آن توضیح فرموده اند قرارمان داده و توبه ما را بپذیرد...
و چهارم اینکه «ورزقه من حیث لایحتسب» از جایی که گمان نداری و فکرش را نمی کنیم روزی میرسد. همسفر خوب پیدا میکنی، یک زن خوب نصیبت می شود و...
رزق همه اش پول نیست. در احادیث بسیار بیان شده که اگر فلان کار را بکنی، رزقت زیاد می شود، منظور از رزق، رزق معنوی است، رفیق خوب رزق است، همسفر خوب هم رزق است. هر وقت می خواهید مسافرت بروید، چند بار استغفار کنید تا یک همسفر خوب داشته باشید.
واجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ
ﺍﮔﺮ ﻃﺮفِ دیگه ی زمین ﺗﺎریکه، تقصیر خودشه، چون پشت به خورشید کرده، وﮔﺮﻧﻪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ که همیشه ﻧﻮرافشانی میکنه...
پس:
هر کجای زﻣﯿﻦ که روشنه ﺍز ﺧﻮرﺷﯿﺪه.
ﻫﺮ ﻛﺠﺎى زمین که ﺗﺎریکه ﺍز ﺧﻮدشه.
قرآن کریم می فرماید، خوبی ها و بدی هایی که از شما انسان ها سر میزنه، همینطوره:
ص: 71
هرچی خوبی هست از خداست.
هرچی بدی هست از خودِ شماست.
بدیها بخاطر آینه که شما به خدا پشت کردید.
ما أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَ مَا أَصَابَكَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِك. (نساء/79)
آﻧﭽﻪ ﺍز نیکی ها ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻰرﺳﺪ، ﺍز ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺧﺪﺍﺳﺖ،
و آﻧﭽﻪ ﺍز ﺑﺪى ها ﺑﻪ ﺗﻮ می رﺳﺪ، ﺍز ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺧﻮد ﺗﻮﺳﺖ.
از این به بعد، هر وقت اتّفاق بدی برامون افتاد...
به جای اینکه دنبال مقصّرِ بیرونی بگردیم.
اول یه نگاهی به خودمون بندازیم...
ببینیم چه گناهی مرتکب شدیم، و چه خلافی آزمون سر زده.
معارف قرآن، بدی ها از شماست، خوبی ها، بدی ها، گناه، تمثیلات
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
آتش حَسَد را جدّی بگیریم
... حسادت مقدّمه ی انواع گناهان دیگه است:
عیبجوئی
غیبت
تهمت و تحقیر دیگران
انواع دعواها و کشمکش ها
و....
حتّی سوء ظنّ به خدا
اعتراض به خدا و نعمت های خدا
ص: 72
قرآن کریم می فرماید: وقتی که خدا از فضلِ خودش، نعمتی رو به بعضی از بندگانش میده..
بعضی ها هستند که حسادت می کنند، و چشم ندارند این صحنه رو ببینند:
یحْسُدُونَ النّٰاسَ عَلیٰ مٰا آتٰاهُمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ. (نساء/54)
نسبت به مردم حسادت می کنند، به خاطر آنچه که خداوند از فضل خودش به آنان بخشیده است.
یعنی شخصِ حسود، با حسادتش داره میگه چرا خدا به فلانی این نعمت رو داده، ولی به من نداده؟؟!!
در واقع، شخصِ حسود، داره به کارِ خدا اعتراض میکنه...
و به عدالتِ خدا ایراد میگیره..
به همین خاطر امام صادق علیه السلام فرمود:
"اِنَّ الکُفرَ اَصلُهُ الحَسَد"
"حسادت، مقدمّه کفر است".
اصول کافی
آتش حسد را جدی بگیریم، معارف قرآن، گناهان کبیره، رذائل اخلاقی، سبک زندگی، حسادت، حسود
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
امانتداری
بعضی چیزها هست که ربطی به دین و ایمان نداره..
ص: 73
بلکه همه ی مردم دنیا، با هر فرهنگ و مذهبی قبولش دارند. مثل امانتداری.
دستورِ صریحِ خداوند هم در قرآن همینه:
إنَّ اللهَ یَأْمُرُکُمْ أَن تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَیٰ أَهْلِهَا (نساء/58)
خداوند به شما فرمان میدهد، که امانت ها را به صاحبانشان برگردانید.
انقدر در اسلام به امانتداری سفارش شده که، امام صادق علیه السلام فرمود:
لا تَغْتَرُّوا بِصَلَاتِهِمْ وَ لَا بِصِیَامِهِمْ، وَلَکِنِ اخْتَبِرُوهُمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ.
گولِ نماز و روزه افراد را نخورید؛ بلکه آنها را در مورد راستگویی و ادای امانت امتحان کنید.
کافی، ج 2، ص 388.
و امام سجاد علیه السلام همیشه می فرمود:
علَیْکُمْ بِأَدَاءِ الْأَمَانَةِ..
فَوَ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ نَبِیّاً، لَوْ أَنَّ قَاتِلَ أَبِیَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ائْتَمَنَنِی عَلَی السَّیْفِ الَّذِی قَتَلَهُ بِهِ لَأَدَّیْتُهُ إِلَیْهِ.
در امانتداری بکوشید...
به حق آن خداوندی که محمّد را به حق به پیامبری مبعوث کرده است، اگر قاتل پدرم حسین بن علی، شمشیری که با آن پدرم را به شهادت رساند، همان شمشیر را نزد من به امانت بگذارد، من آن را به او باز می گردانم، و در امانت خیانت نمی کنم.
امالی صدوق، ص 148.
نسبت به همهی امانتها، امانتدار خوبی باشیم:
سلامتی و عمر و جوانی، امانتِ به دستِ ما..
فرزند، امانت به دست پدر و مادر..
ص: 74
شاگرد، امانت به دست معلّم..
بیت المال، امانت به دست مسئولین..
و...
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
نکته از جزء پنجم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
راضی باشیم
بعضی ها هستند که وقتی امکانات و دارائی های دیگران رو می بینند، آهِ حسرت می کشند.
خونه، ماشین، تحصیلات، قیافه، استعداد و...
مدام حسرتِ داشته های دیگران رو میخورن.
قرآن کریم می فرماید: به آنچه که خدا بهتون داده راضی باشید، و از روی حسادت، آرزویِ داشته های دیگران رو نداشته باشید.
بلکه به جای چشمداشت به داشته های دیگران، به فضل و لطفِ خدا چشم داشته باشید.
و لَا تَتَمَنَّوْا مَا فَضَّلَ اللهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلَیٰ بَعْضٍ... وَ اسْأَلُوا اللهَ مِن فَضْلِه خدایا من را از بندگان شایسته خودت قرار بده. فرمانبردار تو باشم. اطاعت تو را کنم. خدا آدم فرمانبردار را دوست دارد.
ص: 75
هنگامی که بنده در پیشگاه خداوند دارای مقام و منزلت است که واجبات الهی را انجام داده و از محرمات او بپرهیزد. آنگاه است که آن بنده به عنوان بنده صالح که مطیع پروردگار خویش است قرار خواهد گرفت که در این روز ما نیز از خداوند می خواهیم که ما را جزء بندگان صالح که مطیع اوامر او می باشند، قرار دهد.
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ
همان طور که در روایات و آیات آمده است کسانی مقرب درگاه الهی قرار می گیرند که هیچ گاه از یاد خداوند در تمام لحظات عمر و حیات خویش غافل نگردند و بندگی خدا را فقط برای رضای خداوند انجام دهند که برای فهم بیشتر به نمونه بارز آن حضرت امیر مؤمنان علی علیه السلام اشاره می کنیم که در مناجات با خداوند چنین فرمودند: «الهی ما عبدتک خوفا من نارک و لاطمعا فی جنتک لکن وجدتک اهلا للعباده فعبرتک»؛ بار خدایا! تو را به خاطر ترس از جهنمت و یا به جهت طمع به بهشتت عبادت نمی کنم، بلکه تو را شایسته عبادت یافتم، پس تو را عبادت می کنم”(4) ما نیز در این روز از خداوند می خواهیم که به حق لطف و رحمتش ما را از دوستان و اولیاء و مقربان درگاهش قرار دهد. انشاء الله که تابع باشیم.
بهشت خدا جدا از بهشت معمول است
بهشت معمولی برای کسانی است که غذا و حوری می خواهند؛ اما آنها که خود خدا را می خواهند و عبادت را برای خود خدا کردند و نه برای ترس از جهنم، آنها در بهشت خدا وارد می شوند. آیه قرآن هم وجود دارد. «فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی» از خدا بخواهیم که در آن بهشت قرار بگیریم. جنت فردوس، جنت عدن جنت های متعدد وجود دارد ولی جنت خدا عالی است.
برَأْفَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
میگوید: خدا به مهربان
در کلام آیت الله مجتهدی تهرانی
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ص: 76
تفسیری از ایات مربوط به جزء (پنجم)
قرآن کریم در چند جای مختلف، مسلمان ها رو به احسان و انفاق در راه خدا تشویق کرده. یه نمونه اش این آیه است:
و اعْبُدُوا اللهَ وَ لَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَ بِذِی الْقُرْبَی وَ الْیَتَامَی وَ الْمَسَاکِینِ وَ الْجَارِ ذِی الْقُرْبَی وَ الْجَارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ وَ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ. (نساء/36)
و خدا را بپرستید! و هیچ چیز را همتای او قرار ندهید!
و به پدر و مادر خود، نیکی کنید؛
همچنین به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان،
و همسایه نزدیک، و همسایه دور،
و دوست و همنشین،
و واماندگان در سفر،
و بردگانی که مالک آنها هستید.
ابتدای آیه صحبت از عبودیت و بندگی است. و اعْبُدُوا الله... خدا را بپرستید.
بعد قرآن در ادامه می فرماید، این بندگی و عبودیتِ شما باید یک خیری هم داشته باشه.
یعنی بندگی فقط به نماز و روزه نیست
باید اهل احسان باشید
بنده کسی است که اهل احسان و نیکوکاری باشه.
بنده کسی است که خیر و نفعش به دیگران برسه.
در دنباله ی آیه، برای احسان کردن به دیگران، اولویت بندی هم مشخص میکنه.
ص: 77
یعنی در احسان کردن هم اولویت داریم. بعضی ها مقدّم هستند.
اولویت در احسان کردن به دیگران، به این ترتیبه:
1. بالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا پدر و مادر، که در احسان از همه مقدّم ترند.
2. و بِذِیالْقُرْبَی خویشاوندان و فامیل ها.
3. و الْیَتَامَی ایتام و کودکان بی سرپرست.
4. و الْمَسَاکِینِ فقرا و مساکین. «مسکین» از ریشه «سُکن»، به کسی گفته میشه که انقدر فقیر و تهی دسته که نمیتونه از مَسکن و خانه خود خارج بشه. یعنی فقر او رو از پا در آورده و خانه نشین کرده.
5. و الْجَارِ ذِی الْقُرْبَی همسایه نزدیک
6. و الْجَارِ الْجُنُبِ همسایه دور
7. و الصَّاحِبِ بِالْجَنبِ یعنی كسى كه کنارِ آدم و هم صحبتِ آدم باشه.
حالا یا در سفر از سایر رفقا به آدم نزدیك تر باشه،
و یا در غیرِ سفر، منزلش دیوار به دیوار آدم باشه،
و یا در محلّ کار رفیق آدم باشه.
خلاصه در یک جایی هم صحبت و همنشین آدم باشه.
8. و ابْنِ السَّبِیلِ یعنی در راه مانده. کسی که در سفر فقیر شده. ممکنه در شهر و وطن خودش وضع مالیاش خوب باشه. ولی الان توی مسافرت گیر کرده و پول نداره.
9. و مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ بردگان. یعنی کنیز و غلام و خدمتکار و...
معارف قرآن اولویت بندی در احسان، احسان، انفاق، عبودیت، بندگی، بنده
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
بدی ها از شماست
ص: 78
زﻣﯿﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ دور ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻣﻰﮔﺮده،
همیشه اون ﻗﺴﻤﺘﻰ از زمین ﻛﻪ رو ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ باشه، روشنه...
و طرف دیگه ی زمین که پشت به خورشید باشه، تاریکه...
ِ، إِنَّ اللهَ کَانَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمًا (نساء/32)
امتیازات و برتریهایی را که خداوند برای بعضی از شما نسبت به بعضی دیگر قرار داده است، آرزو نکنید.
و از فضل خدا، برای رفع گرفتاری های خود کمک بگیرید، زیرا خداوند به هر چیز داناست.
به عکس ها و لبخندها و سلفی های سرخوشانه ی دیگران حسادت نکنیم...
خیلی هم این ها رو باور نکنیم..
ما تو زندگیِ دیگران نیستیم. این فقط یک قطعه کوچیک از زندگیِ اونهاست.
بجاش به این فکر کنیم که، شاید ما چیزهایی داشته باشیم، که اونا نداشته باشند.
پس اگر دیدیم یه نفر امکاناتی داره، آهِ حسرت نکشیم، حسادت هم نکنیم.
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
راهکارهای زندگی موفق در جزء پنجم قرآن کریم
1. سوره ی نساء، آیه 31
گناهان بزرگ را کنار بگذارید، تا خدا بدی های شما را رفع کند.
2. سوره ی نساء، آیه 34
هزینه ی زندگی، بر عهده ی مرد است.
3. سوره ی نساء، آیه 34
نشانه ی همسر شایسته، رازداری، حفظ مال، آبرو و ناموس شوهر در غیاب اوست.
4. سوره ی نساء، آیه 35
ص: 79
بین افراد، صلح و آشتی ایجاد کنید و نا امید و بی تفاوت نباشید.
5. سوره ی نساء، آیه 36
به پدر و مادر خود احسان و نیکی کنید.
6. سوره ی نساء، آیه 36
متکبر و فخرفروش نباشید.
7. سوره ی نساء، آیه 40
خدا اعمال نیک را دو برابر پاداش می دهد.
8. سوره ی نساء، آیه 58
بین مردم به عدالت داوری کنید.
7. سوره ی نساء، آیه 112
گناه و اشتباه خود را به دیگری نسبت ندهید.
8. سوره ی نساء، آیه 86
اگر به شما نیکی شد، شما در پاسخ، عین آن و یا بیشتر از آن نیکی کنید.
9. سوره ی نساء، آیه 78
هر کجا باشید ولو در برج های استوار، از مرگ نمی توانید فرار کنید.
10. سوره ی نساء، آیه 58
امانات مردم را به آنها بازگردانید.
1. مدیریت خانواده با مرد است و او موظف است هزینه های زندگی را تأمین کند. (نساء: 34)
2. همسر شایسته متواضع و نگهدار اسرار، اموال و آبروی خانواده است. (نساء: 34)
ص: 80
3. یک نفر از خانواده مرد و زن تعیین کنید تا به اختلافشان رسیدگی کنند. (نساء: 35)
4. در خوبی کردن با خویشان، یتیمان، نیازمندان و همسایگان سنگ تمام بگذارید. (نساء: 36)
5. نیکی کنید که خدا در ازای کوچکترین کار خوب، چندین برابر پاداش می دهد. (نساء: 40)
6. از خدا و پیامبر اطاعت کنید تا گرامی شوید و همدم و هم مسیر پیامبران و شهدا باشید. (نساء: 69)
7. اگر به شما خوبی شد، به صورتی بهتر یا دست کم به همان صورت جواب دهید. (نساء: 86)
8. سهل انگاری و اشتباه خود را به شخص دیگری نسبت ندهید. (نساء: 112)
9. عادل باشید حتی اگر به ضرر خودتان، والدین یا خویشان باشد. (نساء: 135)
1. قوانین اسلامی در زمینه اقتصاد، معامله ایی را مجاز میداند که از روی رضایت طرفین و با غرض منطقی و معقول همراه باشد. بنابراین هرگونه تقلب، غش، ربا، خرید و فروش وسایل فساد و گناه و قمار و... باطل است.
و وقتی روابط اجتماعی بر اساس ظلم و خوردن ناحق اموال استوار شد، هم جامعه و هم افراد دچار نوعی خودکشی خواهد شد لذا از خودکشی نهی می کند
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُم بَیْنَكُم بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَن تَكُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ مِّنكُمْ وَلَا تَقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِیمًا (نساء، 29)
2. اگر گناهان کبیره را ترک کنید خداوند گناهان کوچک شما را می پوشاند
(گناهان کبیره گناهانی است که قرآن بر آن وعده عذاب داده است)
ص: 81
إِن تَجْتَنِبُوا كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَیِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلًا كَرِیمًا (نساء، 31)
3. ریشه تمام برنامه های فردی و اجتماعی اسلام بر پایه یگانه پرستی استوار است
و بعد از توحید سفارش به حقوق والدین شده است
و بعد می فرماید به این اشخاص احسان کنید:
خویشاوندان، یتیمان، نیازمندان، همسایگان، در راه ماندگان و بردگان
وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَىٰ وَالْیَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِینِ وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَىٰ وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَابْنِ السَّبِیلِ وَمَا مَلَكَتْ أَیْمَانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا (نساء، 36)
4. متکبران نه تنها بخل ورزیده و به مردم و نیازمندان نیکی نمی کنند بلکه دیگران را هم دعوت به بخل می کنند و نعمت هایی که خداوند به آنها داده است را کتمان می کنند.
الَّذِینَ یَبْخَلُونَ وَیَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَیَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِینَ عَذَابًا مُّبِینًا (نساء، 37)
5. خداوند به اندازه ذره ایی ستم نمی کند و اگر به اندازه همان ذره کار نیکی از بنده اش باشد، خداوند آن را دو چندان می کند و پاداشی بزرگ به آن بنده از جانب خودش عطا می کند
إِنَّ اللَّهَ لَا یَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَإِن تَكُ حَسَنَةً یُضَاعِفْهَا وَیُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِیمًا (نساء 40)
6. خداوند هرگز شرک مشرکان را نمی بخشد چراکه آنها آگاهانه ایمانشان را با شرک نابود کردند و به خدا دروغ بستند ولی گناهان دیگر غیر از شرک را با وجود شرایط می بخشد.
إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَن یُشْرَكَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن یَشَاءُ وَمَن یُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدِ
ص: 82
افْتَرَىٰ إِثْمًا عَظِیمًا (نساء، 48)
7. پندهای نیکوی خداوند:
1. امانت ها (مادی و معنوی) را به صاحبان آنها بدهید
2. موقع قضاوت بین مردم به عدالت حکم کنید.
إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُكُمْ أَن تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَىٰ أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُم بَیْنَ النَّاسِ أَن تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُكُم بِهِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ سَمِیعًا بَصِیرًا (نساء 58)
8. خدا حاکم و مالک واقعی جهان هستی است و حاکمیت و مالکیت هر کس دیگری به فرمان اوست و این خداوند است که به رسول الله و اهل بیتش مقام ولایت عطا کرده است
بنابراین در امور اختلافی باید به سنت رسول خدا مراجعه کنید زیرا ولایت او از جانب خداوند است
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ذَٰلِكَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا (نساء، 59)
9. آنچه از خوبی ها به ما می رسد از جانب خداوند متعال است چرا که خداوند هر چه می آفریند خوب و حسن است و آنچه از بدی به ما می رسد از ناحیه خود ماست (نعمت و قدرت و تفکر و.. که خدا به ما داده است را با سوء انتخاب خود در راه بد استفاده می کنیم)
مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِیدًا (نساء، 79)
هر کس شخص دیگری را تشویق و کمک به کار خیری کند، از ثواب آن کار خوب سهمی دارد و فردی که تشویق به کار بدی کند از گناه آن نصیبی می برد.
مَّن یَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً یَكُن لَّهُ نَصِیبٌ مِّنْهَا وَمَن یَشْفَعْ شَفَاعَةً سَیِّئَةً یَكُن لَّهُ
ص: 83
كِفْلٌ مِّنْهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَیْءٍ مُّقِیتًا (نساء، 85)
آرام آرام ورق می زنم برگ هایی را که لیاقت در آغوش کشیدن حرف های تو را دارند.
فکر کن! بین این همه کتابی که حرف های عجیب و غریب این و آن را در خود دارند، این ورق ها لایق حرف های پروردگار عالم شده اند.
من که فکر می کنم کار، کار درختی ست که مادر این کاغذهاست. لابد یک روزی سایه ای نثار رهگذری خسته و یا میوه ای تقدیم کودکی گرسنه کرده است که حالا خیرش به این کاغذها رسیده.
خط به خطش را نوازش می کنم، خوشا به حال کاغذی که حتی نوازشش پاکی می خواهد.
گوشم را نزدیک می آورم، صدای توست که تک تک حروف را برایم زمزمه میکند و من همه را می فهمم، انگار نه انگار که عربی نمی دانم!
مگر می شود زبان معشوقت را نفهمی؟ اصلاً عاشقی رسم الخط خودش را دارد و تنها وقتی حرف های معشوق را فهمیدی یعنی عاشقی.
اینطور نگاهم نکن! میدانم خیلی وقتها حتی ترجمه کلامت را نفهمیده ام. ولی به خودت قسم حتی آن وقتها هم عاشقانه دوستت داشته ام.
صدایت هنوز در گوشم می پیچد و من مست می شوم و سرم میافتد روی شانه ات.
ببین باز هم کار دست خودت دادی با این بنده نوازی ات! منِ سربه هوا کم بود، حالا باید منِ مست را هم تحمل کنی!
انگشت هایت را حس می کنم روی گونه های دلتنگی ام.
درست همین حالا که یکی یکی بدی هایم توی ذهنم رژه میروند، درست همین حالا که پرده پوشی هایت دفعه به دفعه به یادم می آیند، درست همین حالا
ص: 84
که ذره ذره از خجالت آب می شوم، خوشحالم که صدای گرمت آنقدر مستم کرده که هیچ کس را جز خودت نشناسم و نخواهم.
مهربان همیشگی ام، ممنونم که بودنت را به من می چشانی.
احکام
شرح دعای روز ششم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
همسنگر گرامی.
امام خمینی رحمه الله : سلام برحماسه سازان همیشه جاوید روحانیت، که رساله علمیه وعملیه خودرابه دم شهادت ومرکب خون نوشتند.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
روزه دخترانی است که تازه به سن بلوغ رسیده اند:
1. شخصی که مکلف می شود همه تکالیف الهی مثل نماز، حجاب، و... بر عهده او واجب است بله، اگر مثلاً واجبی از واجبات مثل روزه برای یک تازه تکلیفی ضرر دارد، نباید روزه بگیرد. (1)
2. نکته دوم که نکته اساسی در مسئله است این است که اگر برای دختر بچه ی مکلفی روزه ضرر ندارد ولی به دلیل ضعف بدن در بین روز دچار بی حالی شدید می شود مطابق نظر اکثر مراجع نمی تواند از اول روز غذا بخورد و آب بیاشامد (بلکه باید قصد روزه کند ولو اینکه می داند مثلاً تا ساعت 2 یا 3 بعدظهر بیشتر تحمل
ص: 85
ندارد) و اون موقعی که در بین روز به حالت بی حالی و ضعف شدید رسید و ادامه روزه برایش سختی بسیار زیادی داشت که معمولاً قابل تحمل نیست، افطار کند و روزه اش باطل می شود. (1) و بعداً هم به نظر اکثر مراجع تقلید باید قضای روزه را بگیرد. (2)
3. چنین دخترانی اگر بتوانند با استفاده از راه های متعارف خود را تقویت کنند که بتوانند روزه بگیرند به تصریح برخی از فقها باید روزه خود را بگیرند مثل اینکه سحریِ مقوی بخورند یا فعالیت بدنی خود را در طی روز کاهش دهند یا استراحت بیشتر داشته باشند، انجام چنین کارهایی لازم است. (3)
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1743 و م 1744)
(2) مشهور: فتوی یا احتیاط واجب در ادامه امساک کند. حضرت امام، رهبری، مکارم: امساک در بقیه روز واجب نیست. (رساله مراجع تقلیدم 1581 و 1583؛ عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحه الصوم، الامر السادس؛ رهبری، سایت، احکام روزه، سؤال 8 و 9 و 10 و 12 و 77؛ توضیح المسائل جامعم 1914؛ مکارم، استفتائات سایت، وجوب روزه، روزه دختران تازه به بلوغ رسیده)
(3) خویی، تبریزی، مکارم: اگر تا ماه رمضان آینده توانایی قضا نداشت دیگر قضا واجب نیست و پرداخت مد طعام کافی است. (اجوبه الاستفتائات، س 731؛ مکارم، استفتائات، ج 2، س 439؛ بهجت، استفتائات، ج 2، 2893)
(4) (توضیح المسائل جامع، م 1914، مکارم، سایت)
شرح دعای روز ششم ماه مبارك رمضان
اللَّهُمَّ لاَ تَخْذُلْنِی فِیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ؛ خدایا من را بخاطر تعرض به گناهان خوار نکن
ص: 86
گناه انسان را خوار و ذلیل می کند؛ اما تقوا انسان را عزیز می کند، هرچند تحصیلات عالیه داشته باشی؛ مال و مکنت آنچنانه داشته باشی، ولی اگر گناهکار باشی خوار و ذلیلی خوار هستی؛ اما اگر بندگی کنی خدا محبتت را به دل دیگران می اندازد.
تقوی محبت می آورد:
«إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا»
مردم شیخ محمد حسین زاهد را دوست داشتند؛ چرا؟ چون اهل تقوی بود. وقتی به قبرستان ابن بابویه می روید، حتماً به زیارت سه قبر بروید؛ شیخ صدوق؛ شیخ محمد زاهد؛ شیخ رجب علی خیاط؛ شیخ محمد حسین زاهد زندگی سادهای داشت خیلی ها با اینکه ایشان را ندیده اند ولی محبت او را در دل دارند و اینها همه بخاطر تقوی است.
نمونه دیگر از صالحین:
مرحوم شیخ محمد تقی بافقی؛ ایشان وقتی کسی ایشان نگاه میکرد به یاد خدا می افتاد؛ روزی خدمت ایشان بودیم و توصیه ای کرد؛ آن هم چه توصیه ای. ایشان فرمود: «رفقا؛ بیایید از امروز باور کنیم که یک خدایی داریم» و در این هنگام همه منقلب شدیم اگر انسان باور کند که خدایی دارد دیگر گناه نمی کند.
و لاَ تَضْرِبْنِی بِسِیَاطِ نَقِمَتِکَ
خدایا مرا با تازیانه عذابت مزن؛ این سیل ها و زلزله هایی که گاهی اتفاق می افتند، اینها تازیانه های عذاب اند؛
جمله ذرات زمین و آسمان لشکر حقند گاه امتحان
این سیل و زلزله ها... لشکر خدا هستند؛ چرا می گوئید؛ قهر طبیعت؟! کسی که توجه داشته باشد می فهمد که این امور عذاب است، اینها عذاب است و
ص: 87
بدانیم که آسمان و زمین لشکر حق اند. حشرات و حیوانات هم لشکر خدا هستند اینکه می بینید ملخ ها به جایی هجوم می برند و.. اینها به امر خدا حمله کردهاند و لشکریان خداوند هستند.
چند سال پیش قرار بود در تهران هم عذاب بیاید؛ ولی امام حسین علیه السلام شفاعت کردند و عذاب رفع شد! و این به برکت بیرق ها و عزاداری هایی بود که مردم برای امام حسین علیه السلام بر پا می کنند.
این را هم بدانیم که ایران بهترین کشور در جهان است؛ مملکتی که رهب ر آن شیعه باشد؛ رییس جمهور آن شیعه باشد؛ رییس مجلس آن شیعه باشد؛ و تمامی سران آن شیعه باشند فقط ایران است. و اینها بخاطر دعای پیامبر است؛ هنگامی که پیامبر برای امیر المومنین از مردم بیعت می گرفتند فرمودند: «اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالَاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ» خدایا هر که علی را یاری می کند یاری کن و هر که او را خوار میدارد خوار و ذلیلش کن.
کسانی که علی را بیست و پنج سال خانه نشین کردند، الان خوار هستند؛ در حالی که رهبر انقلاب آیت الله خامنه ای به عنوان رهبر شیعه باعث افتخار شیعه است؛ انسان وقتی به ایشان نگاه می کند مسرور می شود باید به وجود ایشان افتخار کنید. لذا قدر ایران را بدانید؛ قدر رهبر را بدانید؛ قدر مراجع بزرگوار تقلید را بدانید.
و زَحْزِحْنِی فِیهِ مِنْ مُوجِبَاتِ سَخَطِکَ
خدایا از موجبات سخط و خشمت مرا دور بدار؛ در روایت وارد شده است که بعضی گناهان خدا را به غضب می آورد، آنگاه خدا قسم میخورد که به عزت و جلال خودم هرگز تو را نمی بخشم!! با اینکه خدا ارحم الراحمین است
خدا از من طلبه انتظار ندارد که به زن مردم نگاه کنم؛ اینجا خدا به غضب می آید؛ خدا هفتاد گناه جاهل را می بخشد و هنوز یک گناه عالم را نبخشیده است و کار برای اهل علم سختتر است «یُغْفَرُ لِلْجَاهِلِ سَبْعُونَ ذَنْباً قَبْلَ أَنْ یُغْفَرَ لِلْعَالِمِ ذَنْبٌ وَاحِدٌ»
ص: 88
بِمَنِّکَ وَ أَیَادِیکَ
خدایا مرا از موجبات سخط و قهرت دور کن به حق احسان و نعمت هایی که به من داده ای
یَا مُنْتَهَی رَغْبَةِ الرَّاغِبِین
ای خدایی که منتهای رغبت مشتاقان هستی این دعاهای من را مستجاب کن.
عواقب ترک امر به معروف و نهی از منکر
خداوند تبارک و تعالی به شعیب پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: می خواهم صد هزار نفر از قوم تو را عذاب کنم؛ چهل هزار از بدان؛ شصت هزار از خوبان؟!! حضرت سؤال کردند: چرا و علت آن چیست؟ چرا خوبان هم باید عذاب شوند؟! خطاب رسید: برای اینکه خوبان نهی از منکر نمی کردند؛ از گناه بدان ناراحت نبودند
اینکه می گویند خشک و تر با هم می سوزند غلط است، چوبتر که نمی سوزد؛ اگر می سوزد بخاطر این است که آن چوبتر هم در اثر رفت و آمد با بدان به مرور خشک شده است لذا عذاب، او را هم می گیرد. تویی که نماز خوان هستی نباید به مجالس عروسی گناه بروی؛ چرا رفته ای؟! حتی اگر در مجلس فاتحه؛ مداح غنا می خواند باید از مجلس خارج شد. (در بیان حضرت آیة الله مجتهدی رحمه الله
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 6
ارزش راز دارى و خوشرویى
وَ قَالَ علیه السلام : صَدْرُ الْعَاقِلِ صُنْدُوقُ سِرِّهِ، وَ الْبَشَاشَةُ حِبَالَةُ الْمَوَدَّةِ، وَ الِاحْتِمَالُ قَبْرُ الْعُیُوبِ.
وَ رُوِیَ أَنَّهُ قَالَ فِی الْعِبَارَةِ عَنْ هَذَا الْمَعْنَى أَیْضاً [الْمُسَالَمَةُ خَبْءُ الْعُیُوبِ] الْمَسْأَلَةُ
ص: 89
خِبَاءُ الْعُیُوبِ، وَ مَنْ رَضِیَ عَنْ نَفْسِهِ كَثُرَ السَّاخِطُ عَلَیْهِ.
و درود خدا بر او، فرمود: سینه خردمند صندوق راز اوست، و خوشرویى وسیله دوست یابى، و شكیبایى، گورستان پوشاننده عیب هاست. و یا فرمود: پرسش كردن وسیله پوشاندن عیب هاست، و انسان از خود راضى، دشمنان او فراوانند.
می خواهی دوستت ناراحت نشود و دشمنت خوشحال
رازت را مثل ثروتمندانی که ثروتشان را درصندوق نگهداری می کند در صندوقچه دلت پنهان کن. (اینجوری عاقلی)
می خواهی دوستات زیاد بشن
راهکارش حسن خلق (خوشرویی) و محبته
میخ واهی عیب هات رو کسی نبینه
ناراحتی ها رو تحمل کن و به روی مبارک نیار
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
خداوند ستّارالعیوب است، و اصلاً دوست نداره که افراد، نسبت به یکدیگر پرده دری کنند.
خدا دوست نداره، یه مسلمون درباره مسلمونِ دیگه ای بدگوئی بکنه، غیبت بکنه، نفرین بکنه، یا حرف ناشایستی بزنه...
ص: 90
قرآن کریم می فرماید:
لا یُحِبُّ اللهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ وَ كَانَ اللهُ سَمِیعًا عَلِیمًا (نساء/148)
خداوند دوست ندارد كسی با سخنانِ خود بدیها را آشکار كند،
مگر آن كسی كه مورد ظلم و ستم واقع شده باشد،
که خداوند شنوا و دانا است.
طبق این آیه، قانون کلّی و اصلی، آینه که افشاگری و بیانِ عیوبِ مردم به هر نحوی که باشه (با شعر، طنز، تصریح، تلویح، حکایت، شکایت و...) حرام است.
امّا این قانون یک استثناء مهم داره:
«إِلَّا مَنْ ظُلِمَ» مگر اون کسی که بهش ظلم شده باشه.
یعنی «مظلوم».
مظلوم، اجازه داره که از ظالم غیبت کنه، و هر جا میره ظلمِ او رو افشا کنه (البته فقط حق داره درباره ظلمِ ظالم افشاگری کن ه، نه عیب های دیگر او).
یعنی در جامعه اسلامی، مظلوم باید بتونه با آزادیِ کامل، علیه ظالم فریاد بزنه.
یعنی در جامعه اسلامی، ظالم باید به مردم معرّفی بشه.
یعنی در جامعه اسلامی، ظالم احترام نداره، و باید محکوم بشه.
نه اینکه حتّی اسمش برای مردم فاش نشه، و با حروف الفباء ازش نام برده بشه.
نه تنها خودِ مظلوم، بلکه دیگرانی هم که مورد ظلم واقع نشدند، باید نسبت به ظلم و ستم هایی که در جامعه وجود داره، اعتراض کنند، تا عرصه برای ظالم تنگ بشه.
معارف قرآن، جامعه اسلامی، سیاست
افشاگری درباره ظلم، ظلم، ظالم، مظلوم
ص: 91
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اوّلین خون
خدا به حضرت آدم علیه السلام وحی کرد: باید پسرت هابیل رو جانشینِ خودت بکنی.
قابیل خبردار شد و گفت: مگه من برادرِ بزرگ تر نیستم؟؟! چرا هابیل جانشین باشه؟؟! چرا من نه؟!
خلاصه... قرار شد دو تا برادر، هر کدومشون یه قربانی به پیشگاه خدا ببرند. قربانیِ هر کس قبول شد، اون جانشینِ حضرت آدم باشه.
قربانیِ هابیل قبول شد
امّا قربانیِ قابیل نه...
بقیه داستان رو از روی قرآن بخونیم:
و آتل عَلَیْهِمْ نَبَأَ ابْنَیْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَ لَمْ یُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّکَ قَالَ إِنَّمَا یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ (مائده/27)
داستان دو فرزند آدم را بحقّ بر آنها بخوان:
هنگامی که هر کدام، کاری برای تقرّب به پروردگار انجام دادند. امّا از یکی پذیرفته شد، و از دیگری پذیرفته نشد.
برادری که عملش مردود شده بود، به برادر دیگر گفت: «به خدا سوگند تو را خواهم کشت!»
برادر دیگر گفت: «من چه گناهی دارم؟ زیرا خدا، تنها از پرهیزگاران می پذیرد!»
بعد هم قرآن می فرماید که قابیل، هابیل رو مظلومانه کشت، و از زیانکاران شد:
فطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِیهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِینَ (مائده/30)
نفسِ سرکش، کم کم او را به کشتن برادرش ترغیب کرد؛ سرانجام او را کشت؛
ص: 92
و از زیانکاران شد.
اوّلین خونِ روی زمین بخاطر حسادت ریخته شد.
بخاطر این سؤال احمقانه:
"چرا فلانی...؟؟! چرا من نه؟!"
چرا فلانی تو قرعه کشی برنده شد؟؟! چرا من نه؟!
چرا فلانی دانشگاه قبول شد؟؟! چرا من نه؟!
چرا فلانی رو همه دوست دارند؟؟! چرا من نه؟!
چرا فلانی، ماشینِ فلان و خونه فلان داره؟؟! چرا من نه؟!
چرا فلانی تو خونه اش یخچال و تلوزیون مارک فلان داره؟؟! چرا من نه؟!
چرا فلانی مدیر عامل شرکت شده؟؟! چرا من نه؟!
چرا گروه یا کانالِ تلگرامِ فلانی جمعیتش زیاده؟؟! چرا من نه؟!
آگه ذهنمون مدام درگیرِ این سؤالات هست و حرص می خوریم، یه فکری به حال خودمون بکنیم. بدجور گرفتار حسادت هستیم.
... حَسَد رو جدّی بگیریم.
بخاطر حسادت، آدم برادرِ خودش رو هم میکشه.
معارف قرآن، گناهان کبیره، رذائل اخلاقی، سبک زندگی، حسد، حسادت، حسود
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ترسِ زیبا و ترسِ زشت
خداوند در آیه 44 سوره مائده، دو نوع ️ترس به ما معرفی میکنه؛
ص: 93
ترس زیبا
ترس زشت
ترسِ زشت، ترسی هست که از مردم بترسیم
فلَا تَخْشَوُا النَّاسَ
از مردم نترسید
ترسِ زیبا، ترسی هست که از خدا بترسیم
و اخْشَوْنِ
از من بترسید!
ترس زشت، ترس شیطانی است چون باعث می شه که حق رو زیر پا بزاریم
مثال
همسایه هامون با هم دعواشون میشه می دونیم حق با کدوم هست
اما فقط نگاه می کنیم و حرف نمی زنیم می ترسیم که پیش اون یکی همسایه خراب بشیم.
می خواهیم دروغ نگیم
اما می ترسیم این حرف راستی که میزنیم، ما رو پیش دیگران خراب کنه.
یکی پیش ما داره غیبت می کنه با حرفش موافق نیستیم و می دونیم که اونطوری که میگه نیست
ولی اصلاً دفاع نمی کنیم که خودمون رو پیش اونا خوب نشون بدیم.گاهی وقت ها می دونیم حق با خانواده مون نیست
اما ازشون دفاع می کنیم که ضایع نشن.
همه این ترس های زشت باعث میشه که ما حرف حق رو به زبون نیاریم
خوب گوش کنید قرآن داره به ماها میگه:
فلَا تخَشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنىِ (150، بقره)
ص: 94
از اون ها نترسید، از من بترسید.
ریشه این ترس زشت اینجاست که تو دل های ما ترس از خدا نیست
فقط می ترسیم که مردم از ما خوششون نیاد.
خداوند میفرماید:
تخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشاهُ. (احزاب/37)
از مردم و حرفشون می ترسیدى، در حالیکه خداوند سزاوارتر است که از مخالفتِ امرِ او بترسى. هیچ وقت به خاطر اینکه رفقا از دور و برِ ما پراکنده نشن، رضایت خدا رو به مردم ترجیح ندیم
و یادمون نره که خدا میگه؛
فلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ (مائده/44)
از مردم نترسید، از من بترسید!
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
رابطه ی توکّل و ایمان
توکل یعنی «وکیل گرفتن».
توکل کردن به خدا یعنی خدا رو بعنوان وکیل انتخاب کردن.
وقتی کسی وکیل می گیره، دیگه به اون وکیلش اعتماد می کنه، و کارهاش رو به او می سپره. اصلِ توکل همینه: اعتماد به خدا.
تا وقتی که انسان به خدا اعتماد پیدا نکنه، نمی تونه ادارهی امورش رو به او واگذار کنه...
حتّی اگر هم به زبان بگه که «امور خودم رو به خدا واگذار کردم»...
ولی باز هم دلش آروم نمی گیره اضطراب داره..
ص: 95
حالا «اعتماد به خدا» چطور ایجاد میشه؟!
جواب: با قویتر شدنِ ایمان.
هر چقدر آدم ایمانش قوی تر باشه، اعتمادش به خدا بیشتر میشه، و در نتیجه توکّلش به خدا بیشتر میشه.
به همین خاطر قرآن کریم می فرماید:
و عَلَی اللَّهِ فَتَوَکَّلُوا إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ (مائده/23)
اگر ایمان دارید، به خدا توکّل کنید.
یعنی اگر ما نمی تونیم به خدا اعتماد کنیم، و توکّلمون به خدا ضعیفه، بخاطرِ آینه که ایمانمون ضعیفه.
آدم متوکّل کسی است که با ایمانِ قوی، در سختی ها و گرفتاری ها و مشکلات زندگیش، به خدا اعتماد میکنه... و توکّل میکنه...
بیکار نمی شینه، بلکه زحمتش رو میکشه تلاشش رو میکنه ولی نتیجه رو به خدا واگذار میکنه..
هر نتیجه ای که خدا براش رقم بزنه، با آرامش و اطمینان قلبی می پذیره، چون میدونه که خدا خیر و صلاحش رو میخواد.
چون وکیلش خداست.
معارف قرآن، خدا، توکل، متوکل رابطه ی توکل و ایمان،
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
مؤمن کینه جو نیست
ص: 96
اگر مؤمن باشیم و باور کنیم که:
خداوند از همه کارهای ما با خبر میشه، اونوقت دیگه؛
با کسی دشمنی نمی کنیم
هر جا هم که لازم باشه، دفاع می کنیم و حرف حق رو می گیم
حتی اگر به ضرر ما تموم بشه
چون به این آیه اعتقاد داریم
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَ لا یَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى أَلَّا تَعْدِلُوا
اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ (مائده/8)
اى كسانى كه ایمان آورده اید!
همواره براى خدا با تمام وجود قیام كنید و به انصاف و عدالت گواهى دهید
و هرگز دشمنى با قومى، شما را به بى عدالتى وادار نكند.
به عدالت رفتار كنید كه به تقوا نزدیك تر است
از خداوند پروا كنید كه همانا خدا به آنچه انجام مى دهید آگاه است.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
نکته جزء ششم از قران مجید
پزشکی قرآن
این آیه رو بخونید
حرِّمَتْ عَلَیْكُمُ الْمَیْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِیرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّیَةُ وَالنَّطِیحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّیْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ۚ ذَٰلِكُمْ فِسْقٌ ۗ الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ كَفَرُوا مِنْ دِینِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ ۚ الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْكُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ
ص: 97
دِینًا...(مائده/3)
برای شما مؤمنان گوشت مردار و خون و گوشت خوک و آن ذبیحه ای که به نام غیر خدا کشتند و همچنین هر حیوانی که به خفه کردن یا به چوب زدن یا از بلندی افکندن یا به شاخ زدن به هم بمیرند و نیم خورده درندگان جز آن را که قبلاً تذکیه کرده باشید حرام است و نیز آن را که برای بتان می کشند و آن را که به تیرها قسمت می کنید، که این کار فسق است.
امروز کافران از این که به دین شما دستبرد زنند و اختلالی رسانند طمع بریدند، پس شما از آنها بیمناک نگشته و از من بترسید. امروز (روز عید غدیر) دین شما را به حد کمال رسانیدم و بر شما نعمتم را تمام کردم و بهترین آیین را که اسلام است برایتان برگزیدم...
تو این آیه ده مورد از خوردنی های حرام معرفی شده.
اسلام مكتب تعادل است؛
نه مثل غربى ها افراط در مصرف گوشت رو توصیه میکنه،
نه مثل بودایى ها گوشت رو حرام میدونه،
نه مثل چینى ها خوردن گوشت هر حیوانى رو به هر شكلى جایز میدونه.
اسلام برای خوراک ما حرف داره؛ مثلاً توصیه میکنه؛
گوشت درندگان نخورید كه روح قساوت و درندگى در وجود انسان زیاد میشه.
گوشت مردار نخورید.
امام صادق علیه السلام در باره ى گوشت مردار فرمود:
كسى به آن نزدیك نشد مگر آنكه ضعف و لاغرى و سستى و مرگ ناگهانى او را گرفت.
همه می دونیم که غربی ها خوک می خورند،
پزشکی غربی باید سال ها تحقیق کنه تا بفهمه که چرا خوردن خوک و خون و.... حرام شده
ص: 98
خوک نجاست خوار است و غیرت ناموسی نداره (نقطه مقابل خروس است)
با خوردن گوشت خوک ممکنه همون صفات و اخلاق رذیله شکل بگیره.
بیماری های ویروسی که توسط خوک به انسان منتقل میشه در مقالات علمی موجود است.
اما عده ای منکر این حقیقت هستند که اسلام کامل است و با حلال و حرام و مکروهات در مورد پزشکی حرف داره و به فکر سلامتی جسم و روح ماست.
دنیا برود مسیر خود را طی کند آخر همه به هر آنچه قرآن و اهلبیت فرمودند خواهند رسید موسم بندگى چشم و زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
از رابطه و دوستى با كسانى كه اذان وشعارهای دینى رو مسخره مى كنند، بپرهیزید.
چون قرآن میگه؛
ص: 99
کسانی که شعارهای دینی رو مسخره می کنند بی عقل هستند.
براى نماز، باید ندا سر داد تا همه جمع بشن.
و إِذا نادَیْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا یَعْقِلُونَ (مائده، 58)
و هرگاه كه شما (به وسیله ى اذان، مردم را) به نماز فرا مى خوانید آن را به مسخره و بازى مى گیرند.
این به خاطر آن است كه آنان گروهى هستند كه نمى اندیشند.
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
افشاگری ظالم
حسد و اولین خون
ترس زیبا و زشت
رابطه توکل و ایمان
مؤمن وکینه
پزشکی و قرآن
تمسخرشعار دینی
ص: 100
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
1. سوره ی نساء، آیه 148
خداوند به مظلوم، اجازهی دادخواهی. فریاد زدن می دهد.
2. سوره ی نساء، آیه 149
از بدی ها بگذرید، خدا هم از شما می گذرد.
3. سوره ی نساء، آیه 171
در دین غلو و زیاده روی نکنید.
4. سوره ی نساء، آیه 173
عمل بدون ایمان، مانند اسکناس بدون پشتوانه است.
5. سوره ی مائده، آیه 3
هر غذایی که حرام شده، به خاطر پلیدی آشکار یا نهان آن است.
6. سوره ی مائده، آیه 8
به خاطر دشمنی با کسی، شهادت دروغ نذهید.
7. سوره ی مائده، آیه 13
پیمان شکنی ها مورد لعنت الهی قرار می گیرند.
8. سوره ی مائده، آیه 45
از قصاص کردن بگذرید تا کفارهی گناهانتان شود.
5. سوره ی مائده، آیه 58
از رابطه و دوستی با کسانی که اذان و شعائر خداوند را مسخره می کنند، بپرهیزید.
6. سوره ی مائده، آیه 52
ص: 101
با حسود، به نرمی سخن بگوییدتا آتش حسد را خاموش کنید.
7. سوره ی مائده، آیه 50
هرگاه مردم از خدا، جدا شوند، دوران جاهلیّت است.
5. سوره ی مائده، آیه 48
در کارهای نیک بر یکدیگر سبقت بگیرید.
1. از بدی های دیگران بگذرید، خدا هم از شما می گذرد. (نساء: 149)
2. به قراردادهایی که می بندید، وفادار باشید. (مائده: 1)
3. در رعایت حقوق دیگران و کارهای خوب به همدیگر کمک کنید. (مائده: 2)
4. طعام اهل کتاب برشما و طعام شما برای آنان حلال است. (مائده: 5)
5. هرکس برای زنده نگه داشتن انسانی تلاش کند انگار به همه مردم زندگی بخشیده است. (مائده: 32)
6. برای رسیدن به خدا به دنبال وسیله «مثل نماز، انفاق و آبروی مقربان درگاهش» باشید. (مائده: 35)
7. از قصاص کردن بگذرید که کفاره گناهانتان خواهدبود. (مائده: 45)
8. به جای بحث های اختلافی و بی فایده در کارهای خوب از همدیگر سبقت بگیرید. (مائده: 48)
9. از رابطه و رفاقت با کسانی که دین شما را مسخره میکنند، بپرهیزید. (مائده: 57)
1. ﺧﺪﺍ ﺍﻓﺸﺎی بدی های دﻳﮕﺮﺍن رﺍ دوﺳﺖ ﻧﺪﺍرد، ﺟﺰ ﺑﺮﺍی کسی ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺳﺘﻢ ﻗﺮﺍر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ [ﺑﺮ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﻩ ﺑﺮﺍی دﻓﻊ ﺳﺘﻢ، ﺍﻓﺸﺎی بدی های ﺳﺘﻤﻜﺎر ﺟﺎﻳﺰ ﺍﺳﺖ]; و ﺧﺪﺍ ﺷﻨﻮﺍ و دﺍﻧﺎﺳﺖ پس در این افشاگری زیاده روی نکنید.
ص: 102
لَّا یُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَن ظُلِمَ وَكَانَ اللَّهُ سَمِیعًا عَلِیمًا (نساء 148)
2. ﺍی ﻣﺮدم جهان! ﺍز طرف ﭘﺮوردﮔﺎر ﺷﻤﺎ پیامبری آمده است که برهان های روشنی دارد و قرآن که همان ﻧﻮر روشنگر راه سعادت است را با او فرستاده اگر به خدا ایمان بیاورید و به قرآن تمسک کنید داخل رحمت و فضل خداوند می شوید.
یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَیْكُمْ نُورًا مُّبِینًا (نساء، 174) فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَیُدْخِلُهُمْ فِی رَحْمَةٍ مِّنْهُ وَفَضْلٍ وَیَهْدِیهِمْ إِلَیْهِ صِرَاطًا مُّسْتَقِیمًا (نساء، 175)
3. ﺍی کسانی که ﺍﻳﻤﺎن آوردهاید به ﻫﻤﻪ پیمان ها و ﻗﺮﺍردﺍدﻫﺎی، ﻓﺮدی، ﺧﺎﻧﻮﺍدگی، ﺍﺟﺘﻤﺎعی، ﺍﻗﺘﺼﺎدی، ﻧﺬر، ﻋﻬﺪ و ﺳﻮﮔﻨﺪ وﻓﺎ ﻛﻨﯿﺪ
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ (مائده، 1)
4. شعائر الهی (علائم و نشانه هایی که انسان را به یاد خدا می اندازد) را محترم بشمارید... یکدیگر را بر انجام نیکی ها و تقوی یاری کنید و دست تعاون و وحدت به یکدیگر بدهید و هرگز در راه گناه و ظلم با همدیگر همکاری نکنید.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ.... وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ (مائده، 2)
5. روز عید غدیر ﺑﺎ ﻧﺼﺐِ علی ﺑﻦ ﺍبی ﻃﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻣﺖ، دﻳﻨﺘﺎن رﺍ ﺑﺮﺍی ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻣﻞ، و ﻧﻌﻤﺘﻢ رﺍ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎم ﻛﺮدم، و ﺍﺳﻠﺎم رﺍ ﺑﺮﺍﻳﺘﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍن دﻳﻦ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪم.
... الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ كَفَرُوا مِن دِینِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْكُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا... (مائده، 3)
6. ﻫمیشه و در ﻫﻤﻪ ﺍﻣﻮر ﺑﺮﺍی ﺧﺪﺍ قیام کنید و شاهدان ﺑﻪ ﻋﺪل و دﺍد ﺑﺎﺷﯿﺪ. دشمنی ﺑﺎ ﮔﺮوهی ﺷﻤﺎ رﺍ ﺑﺮ آن ندارد ﻛﻪ به آنها ظلم کنید، عادلانه عمل ﻛﻨﯿﺪ که ﺑﻪ ﭘﺮﻫﯿﺰﻛﺎری نزدیکتر ﺍﺳﺖ....
و یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا یَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ
ص: 103
أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (مائده، 8)
7. سه عامل سعادت و رستگاری:
1. حفظ حریم ﺧﺪﺍوند و رعایت تقوی
2. تقرب جستن به خداوند با توسل به واسطه ها [ﺍز ﺍﻳﻤﺎن، ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ و آﺑﺮوی ﻣﻘﺮّﺑﺎن درﮔﺎﻫﺶ (محمد وآل محمد)]
3. جهاد در راه خدا
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (مائده 35)
8. مساله ولایت و امامت حضرت علی از ارکان دین است که اگر توسط پیامبر ابلاغ نشود کل رسالت پیامبر بی فایده است
یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْكَ مِن رَّبِّكَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ یَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْكَافِرِینَ (67 مائده)
9. برای رسیدن به سعادت و نیک بختی، نژاد، ملیت و القاب و ادعاهای واهی هیچ اثر ندارد؛ بلکه راه سعادت ایمان به خدا و قیامت و عمل صالح است.
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالصَّابِئُونَ وَالنَّصَارَىٰ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ (مائده، 69)
در دین خود مرتکب غلو و افراط نشوید و جز حقیقت نگویید و از هوا و هوس دیگران پیروی نکنید..
قُلْ یَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِی دِینِكُمْ غَیْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِن قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِیرًا وَضَلُّوا عَن سَوَاءِ السَّبِیلِ (مائده 77)
آسمان بوسه زد به روی دلت
ص: 104
ربنا آتنا سبوی دلت
یاد تو از خیال شهر گذشت
مست شد کوچه ها به بوی دلت
استخاره زدم به چشمانت
تا شوم گرم گفتگوی دلت
کنج خانه، دخیل سجاده ست
عاشقت غرق جست و جوی دلت
اشهد آنک خدای منی
اشهدُ روی من به سوی دلت
تشنگی در دلم زبان واکرد
روضهای خواند با گلوی دلت
روضه تا سمت علقمه پیچید
مشکی افتاد روبروی دلت
با خودش گفت با غم بسیار:
نرود کاش آبروی دلت!
بغض سنگین توست باران شد
من بمیرم، چه هاست توی دلت!
به خودت می دهم قسم شاید
بپذیری مرا به کوی دلت
نام تو بردم، آسمان، من شد
آسمان بوسه زد به روی دلت
ص: 105
احکام روز هفتم
شرح دعای روز هفتم
فحش دادن ممنوع
تضرع راه نجات
نصیحت طلایی
تفسیر سوره نور
حکمت هفتم نهج البلاغه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
در چند دسته روزه واجب نیست:
1. پیرمرد و پیرزنى كه گرفتن روزه براى آنان مشقت دارد.
2. زن باردارى كه گرفتن روزه براى حمل یا خودش ضرر دارد.
3. زن شیردهى كه روزه گرفتن براى طفل او ضرر دارد.
4. بیمارى كه گرفتن روزه براى او ضرر دارد.
5. كسى كه بیماریای دارد كه زیاد تشنه می شود و نمی تواند تشنگى را تحمل كند.
6. كسى كه به سن بلوغ نرسیده است.
7. زنى كه خون حیض و نفاس می بیند.
8. مسافرى كه بیش از حد مسافت شرعى می رود و قصد اقامت ده روز نمی کند.
9. دخترى كه به جهت ضعف بنیه، گرفتن روزه براى او مشقت و ضرر دارد.
10. كسى كه بیهوش است و یا در كُما به سر می برد.
11. دیوانگان.
ص: 106
1. توضیح المسائل مراجعم 1729 و 1725
شرح دعای روز هفتم ماه مبارك رمضان
اللَّهُمَّ أَعِنِّی فِیهِ عَلَی صِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ
خدایا در ماه رمضان برای روزه و شب زنده داری کمکم کن؛ اگر خدا کمکت کند؛ گرسنگی را نمی فهمی؛ خستگی عبادت را نمی فهمی؛ دعای ابوحمزه و دعای افتتاح... می خوانی و اصلاً متوجه خستگی نمیشوی، چون خدا کمکت می کند.
دعای ابوحمزه را در قنوت می خواندند
حضرت زین العابدین علیه السلام می تواند ترسیمی از وضع این گونه افراد بدهد" آن حضرت می فرماید: گروهی از ترس عبادت می کنند و این عبادت بردگان است، گروهی به طمع بهشت عبادت می کنند و این عبادت اجیران می باشد که به شوق دریافت اجرت کار می کنند، گروهی هم به خواست خود، خداوند را عبادت می کنند و این عبادت آزادگان است".
مرحوم اشراقی از قول پدر (مرحوم ارباب) این طور نقل می کردند: سحر ماه رمضان به حرم امیر المومنین علیه السلام مشرف شدم و مشاهده کردم؛ عده ای در قنوت نماز وتر دعای ابوحمزه ثمالی را از حفظ می خوانند و اشک می ریزند؛ وقتی تعداد ایشان را شمردم دیدم هفتاد نفر هستند!
ایشان چه مردمی بوده اند؛ اما ما چگونه دعا ونماز می خوانیم؛ چرا با بی حالی و کسالت نماز می خوانیم؟!
و جَنِّبْنِی فِیهِ مِنْ هَفَوَاتِهِ وَ آثَامِهِ
خدایا در ماه رمضان از لغزش گناه حفظم کن و دورم کن؛ توفیق بده در ماه رمضان گناه نکنم؛ اعضاء و جوارحم هم روزه داشته باشد. در حدیث وارد شده است:
خدایا، خودت مرا از لغزش ها و گناه در این ماه حفظ کن؛ اعضاء و جوارحم نیز
ص: 107
روزه داشته باشد؛ در حدیث وارد شده است «اِذَا صُمْتَ فَلْیَصُمْ سَمْعُکَ وَ بَصَرُکَ وَ شَعْرُکَ وَ جِلْدُکَ.... کافی ج 4 ص 87» باید گوش و چشم و.. اعضاء و جوارح روزه دار باشند.
علِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا صُمْتَ فَلْیَصُمْ سَمْعُکَ وَ بَصَرُکَ وَ شَعْرُکَ وَ جِلْدُکَ وَ عَدَّدَ أَشْیَاءَ غَیْرَ هَذَا وَ قَالَ لَا یَکُونُ یَوْمُ صَوْمِکَ کَیَوْمِ فِطْرِکَ (کافی ج 4 ص 87)
باید گوش و چشم و.. اعضاء و جوارحت روزه دار باشند. ذکر زبانی توام با غفلت، مصیبت و بدبختی است
از خدا درخواست توفیق کنیم
بِتَوْفِیقِکَ یَا هَادِیَ الْمُضِلِّین
خدایا در ماه رمضان این توفیق را بده که همیشه به یاد تو باشم و ای راهنمای گمراهان. انجام این اعمال توفیق میخواهد؛ لذا از خداوند درخواست توفیق می کنیم
شعر:
توفیق، رفیقی ست که به هر کس ندهندش هرگز پر طاوس به کرکس ندهندش
سحرهای ماه رمضان را از دست ندهید و دعاهای سحر را بخوانید حتی کسانی که روزه نمی گیرید و مریض هستید.
همه این امور، با توسل به مقام توفیق توست، ای کسی که همه گمراهان را تو هدایت می کنی.
توفیق، امر مهمی است که انسان اهل ایمان، به آن نیاز دارد؛ گاهی درس خواندن به تنهائی موجب درک حقایق و رسیدن به آن نیست، خواست و جذبه محبوب هم باید باشد:
(تسبیح و خرقه، لذت مستی نبخشدت... همت در این عمل، طلب از می فروش کن
ص: 108
گر می برندت واصلی ور میروی بی حاصلی... رفتن کجا، بردن کجا، توفیق ربّانیست این)
تصرف دل، بسیار سخت است. گریه و خنده هم در کف قدرت اوست. «وَ أَنَّهُ هُوَ أَضْحَکَ وَ أَبْکی؛ نجم 43» او میخنداند و او می گریاند.
«قلب المؤمن بین إصبعی الرحمن یقلبه کیف یشاء؛ عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج 1، ص: 48» دل مؤمن میان دو انگشت خداوند است و او را آن طور که بخواهد می گرداند. در عین حال باید بدانیم که انسان، با رفتار خود این برخورداری از تقلیب و تقلّب الهی را در خویش به وجود می آورد.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تلنگر
گاهی در مسیر آب روان، چیزی میوفته که اجازه نمی ده آب عبور کنه.
آدم ها هم همینطورند
بعضیا با کلماتِ؛
امّل
شلخته
عقب افتاده،
بی کلاس،
خشکِ مقدس،
امروزی نیستن،
ص: 109
و....
تو دلِ بعضیا، برای اجرای حلال و حرامی که خدا تعیین کرده، مانع ایجاد می کنند.
قرآن میگه؛
این افراد از ایمان دورند و نمی فهمند که چیکار می کنند.
و هُمْ یَنْهَوْنَ عَنْهُ وَ یَنْئَوْنَ عَنْهُ وَ إِن یُهْلِکُونَ إِلَّا أَنفُسَهُمْ وَ مَا یَشْعُرُونَ (انعام 26).
آنان که خود از ایمان دورند و دیگران را هم نهی می کنند.
نمی فهمند که خودشان را هلاک می کنند.
باید این افراد رو شناخت و تا جایی که ممکنه ازشون فاصله گرفت.
چون حرف، رفته رفته، روی دل اثر میزاره و رفتار آدم رو تغییر میده.
پس، هر دو از بین میبرن و هلاک میشن.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
فحش دادن ممنوع
قرآن کریم، ﻣﺆمنین رو از فحشدادن، دشنامدادن و ناسزاگفتن، نهی میکنه.
قرآن می فرماید، حتّی حق ندارید به کُفّار و مشرکین، و بت هاشون، و چیزهایی که میپرستند دشنام بدید:
و لَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ (انعام/108)
به معبودِ مشرکان و کسانی که غیر خدا را می خوانند دشنام ندهید، تا مبادا آنها نیز از روی ظلم و جهل، خدا را دشنام دهند!
یعنی ﻣﺆمن باید، حتّی در برابر پیروانِ کثیف ترین و خرافی ترین ادیان هم ادب و نزاکت رو رعایت کنه.
طبق این آیه، ما حتّی حق نداریم به کفّار فحش بدیم.
ص: 110
چرا؟؟
چون قرآن می فرماید، اگر شما به مقدّسات اون ها توهین کنید، اونها هم روی دندهی لَج می افتند و به مقدّسات شما توهین می کنند.
تَسُبُّوا... فیَسُبُّوا...
فحش بدید... فحش میدن...
ﻧﻬﺞ ﺍﻟﺒﻠﺎﻏﻪ داریم که، امیرالمؤمنین علیه السلام در جنگ صفّین دید که بعضی ﺍز ﻳﺎرﺍﻧﺶ، دارند به معاویه و طرفدارانش فحش و ناسزا میدن. حضرت فرمودند:
إنِّی أَكْرَهُ لَكُمْ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِینَ.
من دوست ندارم که شما اهل فحش دادن و ناسزا گفتن باشید.
خلاصه اینکه:
ﻣﺆمن بد دهن نیست.
ﻣﺆمن اهل فحش دادن و ناسزا گفتن نیست.
بلکه ﻣﺆمن حتّی در برابرِ دشمنِ خودش هم، ادب و نزاکت رو رعایت میکنه.
معارفقرآن، فحش دادن، دشنام دادن، ناسزاگفتن، فحش دادن ممنوع
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تضرّع، راهِ نجات
قرآن کریم می فرماید، راهِ نجات از مشکلات، «تضرّع» به درگاه خداست.
و ترکِ تضرع و زاری، نشانه ی سنگدلی و قساوتقلب است.
یک آیه در قرآن داریم که نشون میده، تضرع و زاری به درگاهِ خدا، سبب نجات از هر شرّ و بلایی است..
و دستگیریِ خدا از کسی که تضرع و زاری میکنه، حتمی است:
ص: 111
فلَوْلاٰ إِذْ جٰاءَهُمْ بَأْسُنٰا تَضَرَّعُوا، وَلٰکِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ زَیَّنَ لَهُمُ اَلشَّیْطٰانُ مٰا کٰانُوا یَعْمَلُونَ. (انعام/43)
پس چرا وقتی که گرفتاری ها و سختی ها را دیدند، به درگاه الهی تضرع و زاری نکردند؟؟!
آری، حقیقت این است که دل های آنان سنگ و سخت شده، و شیطان کارهایی را که می کردند، برایشان زیبا جلوه داده است.
در واقع خدا با یک جمله ی سوالی، از ما انسان ها گِلِه میکنه:
چرا وقتی گرفتار می شید، نمی اید پیشِ من، که مشکلاتتون رو حل کنم؟؟!
یعنی اگر بنده های خدا، هنگام گرفتاری، خدا رو یاد می کردند،
و خودشون رو به او نیازمند می دیدند،
و به درگاه او تضرع و زاری می کردند،
حتماً خدا اون ها رو نجات میداد.
امّا شیطان اون ها رو از یادِ خدا غافل کرده، و سرگرم شهوات کرده.
از این به بعد، حواسمون بیشتر باشه..
هر وقت گرفتار شدیم..
به جای اینکه این همه این در و اون در بزنیم..
با حالت خشوع و خضوع و با تضرع و زاری بریم در خونه خدا..
سر سجادّه بشینیم و باهاش حرف بزنیم..
و مطمئن باشیم که گره هامون رو باز میکنه.
معارف قرآن، تضرع راه نجات، تضرع، خشوع، خضوع، قساوت قلب
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
مراقبِ خودتان باشید
ص: 112
یکی از نصیحت های مهمّ خدا به مؤمنین، این است که می فرماید:
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُم. (مائده/105)
ای کسانی که ایمان آوردهاید! مراقبِ خودتان باشید! و خودتان را حفظ کنید!
خیلی کوتاه و مهم!
فقط دو کلمه است، ولی یک دنیا حرف در همین دو کلمه وجود داره:
عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ:
مراقبِ خودتون باشید!
به فکرِ خودتون باشید!
دلتون برای خودتون بسوزه!
تلنگر
واقعاً به عمری که بر ما گذشته فکر کنیم..
هر روز که از عمر ما می گذره، یک روز به مرگ نزدیک تر میشیم...
امّا برای خودمون چکار کردیم؟!
برای آخرتمون چکار کردیم؟!
بیائید یه خورده به فکرِ خودمون باشیم...
به عمری که بر ما گذشت..
معارف قرآن، تلنگر
نصیحت طلائیِ قرآن
یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لاٰ یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اِهْتَدَیْتُمْ (مائده/105)
ای کسانی که ایمان آورده اید! بر شما باد به حفظ خودتان. چون اگر شما هدایت یافتید، هر کسی که گمراه شد، زیانی به شما نمی رساند.
نصیحتِ مهم قرآن آینه:
ص: 113
"عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ" به فکر خودتون باشید، مراقب خودتون باشید، مراقب دل هاتون باشید، خودسازی کنید.
اگر شما خودتون رو خوب ساختید، اونوقت نتیجه اش این میشه:
"لاٰ یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اِهْتَدَیْتُمْ" آگه تمام دنیا هم گمراه بشن، نمی تونند هیچ ضرری به شما بزنند.
کشتی ها به خاطر آب هایی که در اطرافشان است، غرق نمی شوند، بلکه به خاطر نفوذ آب به داخل آنهاست که غرق می شوند.
پس با خودسازی، راه نفوذ رو از داخل ببند، تا اجازه ندی اتفاقات اطراف به درونت نفوذ کنند، و باعث سنگین تر شدن و غرق شدنت بشن.
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت هفتم
وَ قَالَ علیه السلام: وَ الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ، وَ أَعْمَالُ الْعِبَادِ فِی عَاجِلِهِمْ نُصْبُ أَعْیُنِهِمْ فِی [آجِلِهِمْ] آجَالِهِمْ.
امیرمومنان فرمودند: صدقه دادن دارویى ثمر بخش است، و كردار بندگان در دنیا، فردا در پیش روى آنان جلوه گر است.
آثار صدقه { دو نکته }
(الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ).
نکته اول: صدقه به هرگونه بخشش گفته نمی شود، بلکه بخشش هایی است که قصد قربت در آن باشد; خواه واجب باشند مانند زکات یا مستحب مانند انفاق فى سبیل الله و خواه جنبه شخصى داشته باشد مانند کمک به یتیم یا محروم یا
ص: 114
بیمارى یا جنبه عام داشته باشد مانند بناى بیمارستان و دارالایتام که از آن تعبیر به صدقات جاریه نیز می شود.
(وَأَعْمَالُ الْعِبَادِ فِی عَاجِلِهِمْ، نُصْبُ أَعْیُنِهِمْ فِی آجَالِهِمْ).
نکته دوم: منظور از تجسم اعمال این است که اعمال نیک و بد هر یک در روز قیامت به صورت مناسب حسى درمى آید. مثلاً نماز در قیافه یک انسان زیبا و صالح و ظلم و ستم به صورت دودى سیاه و خفقان آور مجسم می شود و انسان ها در کنار اعمال مجسم خود خواهند بود و بخشى از پاداش و کیفر آنها از این طریق صورت می گیرد.
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
1. سوره ی مائده، آیه 86
کسانی که آیات خدا را دروغ پنداشتند، همدم آتش هستند.
2. سوره ی مائده، آیه 87
چیزهایی که خدا حلال کرده را بر خود حرام نکنبد.
3. سوره ی مائده، آیه 89
خداوند شما را به سوگندهای با ارادهای که می خورید مؤاخذه می کند.
4. سوره ی مائده، آیه 101
سؤالات بی جا و بیهوده نپرسید، که به ضرر شما خواهد بود.
5. سوره ی مائده، آیه 105
به جای این که به اعمال دیگران بپردازید، به خودتان بپردازید.
ص: 115
6. سوره ی مائده، آیه 106
در هنگام مرگ حتماً وصیت کنید و دو شاهد بگیرید.
7. سوره ی انعام، آیه 10
اگر کسی را مسخره کنید، نتیجه اش گریبان شما را می گیرد.
8. سوره ی انعام، آیه 32
زندگی دنیا در مقابل زندگی آخرت، بازی و سرگرمی است.
9. سوره ی انعام، آیه 93
کسی که بر خدا دروغ میبندد، از همه ستمکارتر است.
10. سوره ی انعام، آیه 64
خدا شما را از هر اندوهی میرهاند، ولی شما برای او شریک قائل می شوید.
11. سوره ی انعام، آیه 43
شیطان اعمال بد را با آراستن، زیبا جلوه می دهد.
منبع: اشتباه مفهومی و معنایی دربارهی آیه ی 109 انعام وجود داشت که به واسطه تذکر به جای کاربر خوبمان اصلاح گردید.
1. به جای دنبال عیوب دیگران بودن، مراقب اعمال خودتان باشید. (مائده: 105)
2. اگر کسی را مسخره کنید، نتیجه اش گریبان شما را می گیرد. (انعام: 10)
3. شیطان اعمال بد را با آراستن، زیبا جلوه می دهد. (انعام: 43)
4. به مقدسات دیگران توهین نکنید تا آنها هم برای تلافی به خدا و مقدسات شما توهین نکنند. (انعام: 108)
5. اینگونه نباشید که هنگام نیاز از خدا کمک بخواهید و پس از حل شدن، خدا را فراموش کنید. (انعام: 64)
ص: 116
6. به گوشه وکنار دنیا سفر کنید و از سرگذشت آنها که آیات خدا را انکار می کردند عبرت بگیرید. (انعام: 11)
7. زندگی دنیا جز بازیچه و سرگرمی نیست و مراقبت از آخرت برای شما بهتر است. (انعام: 32)
8. با کسانی که تنها بازی و سرگرمی را برنامه خود قرار داده اند قطع رابطه کنید. (انعام: 70)
9. مجلسی که در آن مشغول انکار و تمسخر دین و قرآن هستند را ترک کنید. (انعام: 68)
1. ﻳﻘﯿﻨﺎً سرسخت ترین ﻣﺮدم رﺍ در ﻛﯿﻨﻪ و دﺷﻤﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن، ﻳﻬﻮدﻳﺎن و ﻣﺸﺮﻛﺎن ﺧﻮﺍﻫﻲ ﻳﺎﻓﺖ.
لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِینَ آمَنُوا الْیَهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَكُوا (مائده 82)
2. ﻳﻘﯿﻨﺎً ﺧﺪﺍ ﻣﺘﺠﺎوزﺍن رﺍ دوﺳﺖ ﻧﺪﺍرد
وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ (مائده 87)
3. ﺑﮕﻮ: ﻧﺎﭘﺎك و ﭘﺎك ﻳﻜﺴﺎن ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ، اگر ﻓﺮﺍوﺍﻧﻲ ناپاک ها ﺗﻮ رﺍ ﺑﻪ ﺷﮕﻔﺖ آورد، ﭘﺲ ﺍی ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺧﺮد! ﺍز ﺧﺪﺍ ﭘﺮوﺍ ﻛﻨﯿﺪ ﺗﺎ رﺳﺘﮕﺎر ﺷﻮﻳﺪ
قُل لَّا یَسْتَوِی الْخَبِیثُ وَالطَّیِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِیثِ فَاتَّقُوا اللَّهَ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (مائده 100)
4. ﺍى مسلمانان ﻣﺮﺍﻗﺐِ اﻳﻤﺎن و ارزش های ﻣﻌﻨﻮى ﺧﻮد ﺑﺎﺷﯿﺪ، ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﯿﺪ، ﮔﻤﺮﺍﻫﻲ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ زﻳﺎﻧﻲ نمی رساند.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْكُمْ أَنفُسَكُمْ لَا یَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ (مائده 105)
5. قیامت روزى ﺍﺳﺖ ﻛﻪ صداقت راستگویان برایشان ﺳﻮد دﻫﺪ. ﺑﺮﺍى آﻧﺎن بهشت هایی
ص: 117
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍز زﻳﺮِ آن ﻧﻬﺮﻫﺎ ﺟﺎرى ﺍﺳﺖ، ﻫﻤﯿﺸﻪ در آن جاودانه اند، ﺧﺪﺍ ﺍز آﻧﺎن ﺧﺸﻨﻮد و آﻧﺎن ﻫﻢ ﺍز ﺧﺪﺍ ﺧﺸﻨﻮدﻧﺪ، ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ رﺳﺘﮕﺎرى ﺑﺰرگ.
مهرگان آمد به آیینِ فریدون و قُباد
وز فریدون و قباد اندرزها دارد به یاد
گوید ای فرزندِ ایران راستگویی پیشه کن
پیشهٔ ایران چنین بود از زمان پیشداد (ملک الشعرای بهار)
قَالَ اللَّهُ هَٰذَا یَوْمُ یَنفَعُ الصَّادِقِینَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فیها أَبَدًا رَّضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ (مائده 119)
6. ﭘﺮوردﮔﺎرﺗﺎن رﺣﻤﺖ رﺍ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻟﺎزم و ﻣﻘﺮّر ﻛﺮدﻩ; ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍز ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻧﺎدﺍﻧﻲ ﻛﺎر زﺷﺘﻲ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﻮد، ﺳﭙﺲ ﺑﻌﺪ ﺍز آن ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﺪ و ﻣﻔﺎﺳﺪ ﺧﻮد رﺍ ﺍﺻﻠﺎح ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﺸﻤﻮل آﻣﺮزش و رﺣﻤﺖ ﺧﺪﺍ ﺷﻮد; زﻳﺮﺍ ﺍو ﺑﺴﯿﺎر آﻣﺮزﻧﺪﻩ و ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺍﺳﺖ.
خداوند بخشندهٔ دستگیر
کریم خطابخش پوزش پذیر
وگر خشم گیرد ز کردارِ زشت
چو بازآمدی ماجرا درنوشت (سعدی)
كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنكُمْ سُوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِن بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (انعام 54)
7. ﺍو ﻛﺴﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺒﺎﻧﮕﺎﻫﺎن روح ﺷﻤﺎ رﺍ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺧﻮﺍب می گیرد، و آﻧﭽﻪ رﺍ در روز [ﺍز ﻧﯿﻜﻲ و ﺑﺪى] ﺑﻪ دﺳﺖ می آورید می داند.
بر او علم یک ذره پوشیده نیست
که پیدا و پنهان به نزدش یکیست (سعدی)
وَهُوَ الَّذِی یَتَوَفَّاكُم بِاللَّیْلِ وَیَعْلَمُ مَا جَرَحْتُم بِالنَّهَارِ (انعام 60)
8. راه حق مشخص است ﭘﺲ ﻫﺮ که آن را ﺑﺒﯿﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻮد ﺧﻮد ﺍوﺳﺖ و ﻫﺮ ﻛﻪ حقیقت
ص: 118
را نبیند به زﻳﺎن ﺧﻮد ﺍوﺳﺖ.
طالب ه--ر چ-یز، ای یار رش-ید
جز همان چیزی كه می جوید، ندید؛
گ--او در ب-غ--داد آید ن-اگهان
بگذرد از این ك-ران ت--ا آن ك-ران
از ه-م-ه ع-یش و خوشی ها و مزه
او ن-ب-ین-د غ-یرِ ق-ش-رِ خ--رب-زه
قَدْ جَاءَكُم بَصَائِرُ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ عَمِیَ فعلی ها (انعام 104)
9. ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍ می خواست آﻧﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﺍﺟﺒﺎر دست از شرک بر می داشتند، وﻟﻲ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍ آزﺍدى ﺍﻧﺴﺎن در ﺍﻧﺘﺨﺎب ﺍﺳﺖ و ﻣﺎ ﺗﻮ رﺍ ﺑﺮ آﻧﺎن ﻧﮕﻬﺒﺎن و ﻛﺎرﺳﺎز ﻗﺮﺍر ﻧﺪﺍدﻳﻢ ﺗﺎ آﻧﺎن رﺍ ﺑﻪ ﺍﺟﺒﺎر ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش دﻳﻦ وﺍدﺍر ﻛﻨﻲ.
وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَكُوا وَمَا جَعَلْنَاكَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا وَمَا أَنتَ عَلَیْهِم بِوَكِیلٍ (انعام 107)
10. و ﻣﻌﺒﻮدﺍﻧﻲ رﺍ ﻛﻪ ﻛﺎﻓﺮﺍن ﺑﻪ ﺟﺎى ﺧﺪﺍ می پرستند، دﺷﻨﺎم ﻧﺪﻫﯿﺪ، ﻛﻪ آﻧﺎن ﻫﻢ ﺍز روى دﺷﻤﻨﻲ و ﻧﺎدﺍﻧﻲ ﺧﺪﺍ رﺍ دﺷﻨﺎم ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ دﺍد.
وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ (انعام 108)
سلام عزیز دلم. حالم چطور است؟ خوبم؟ خوشم؟ کم و کسری که ندارم إنشاءالله؟
چرا می خندی؟! خب من سراغ خودم را از چه کسی بگیرم که بهتر از تو بداند احوالم را؟!
مگر نه اینکه نزدیک تری به من از رگ گردنم و مگر نه اینکه تقدیرم را دست قدرت تو رقم می زند؟! پس چطور انتظار داری حالم را از تو نپرسم؟
ص: 119
اصلاً مگر تو نخواهی منی هست که حالی داشته باشد؟
یا مگر آن حالی که تو در آن نباشی به درد من میخورد؟
قشنگی حالم و احسن الاحوالم درست همان است که تو برایم هدیه میکنی.
همانی که هنوز از دسترس من خارج است و نتوانسته ام با بی حواسی هایم خرابش کنم.
میشود بیشتر مراقبم باشی؟ می شود حالم را بگیری دست خودت و از دسترس اطفالی چون من دور نگهش داری؟
بگذار دستت را بگیرم. ترس ورم داشته. حس می کنم یک من، درون من در کمین تمام خوبی هایم نشسته است. کم کم حتی باید آرزوهایم را از خودم پنهان کنم.
چه خوب میشد هم حالم را و هم خودم را همیشه توی آغوشت پنهان کنی.
سرم که روی شانه های تو باشد آرامم. آنقدر که اشک مهمان چشمانم می شود. از همان اشکهای عاشقانه ای که داغیشان را تا عمرداری فراموش نمی کنی و دلت می خواهد خیسی شان را تا همیشه به یادگار داشته باشی.
بگذار امروزم پر از لحظه های در آغوش تو بودن باشد. بگذار آرام آرام در گوشت نجوا کنم عاشقانه هایم را ای کسی که شاهد تمام نجواهایی!
احکام
شرح دعای روزهشتم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
ص: 120
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
مواردى كه در آنها بلوغ شرط است:
1. كودكان نابالغ نمی توانند امام جماعت باشند.
2. كودكان نابالغ نمی توانند نذر كنند.
3. كودكان نابالغ نمی توانند مال خود را امانت بگذارند و امانت قبول كنند.
4. كودكان نمی توانند از مال خود به دیگرى قرض بدهند.
5. در موارد دیگرى چون وجوب نماز جمعه، وجوب زكات و زكات فطره، روزه، اجاره، رهن، معامله، وكالت و... بلوغ شرط است.
1. تحریرالوسیله ج 1 ص 274
2. توضیح المسائل مراجعم 2642 و 2328
3. تحریرالوسیله ج 2 ص 12 م 1
عبادات تمرینی
یكى از وظایف والدین آماده سازى كودكان براى انجام تكالیف شرعى است كه از آنها به عبادات تمرینى یاد می شود در این زمینه چهار نكته را ذكر می نماییم:
1. تمرین اطفال به وظایف شرعى بر عهده والدین است.
2. بر دختران غیر بالغ حجاب واجب نیست، ولى بر پدر و مادر لازم است كه دختران خود را به رعایت حجاب وادار نمایند.
3. شایسته است دخترانى كه به بلوغ نرسیده اند به حجاب تشویق شوند تا هنگام بلوغ رعایت حجاب براى آنان دشوار نباشد.
4. مستحب است بچه ممیز را به نماز خواندن و عبادت های دیگر عادت دهند
ص: 121
بلكه مستحب است او را به قضاى نمازها هم وادار نمایند.
منابع:
1. مسائل جدید محسن محمودی ص 180
2. العروه الوثقی ج 2 ص 317 م 1337
3. توضیح المسائل مراجع ج 1 ص 1389
هفت نکته درباره سن تکلیف و بلوغ
1. یکی از مسائلی که در مورد فرزندان و افرادی که در آستانه سن بلوغ هستند مطرح است چه در رابطه با نماز و روزه که باید والدین به آن توجه داشته باشند مسئله سن تکلیف و بلوغ فرزندان است.
زمان مکلف شدن دختران معمولاً بلوغ سنی هست یعنی 9 سال تمام قمری که مطابق هست:
با 8 سال و 8 ماه حدود 18 روز 5
لبته در بعضی از شناسنامه ها سال قمری هم قید شده است در غیر این صورت 8 سال و 8 ماه و حدود 18 روز از تولد دختر که بگذرد مطابق نه سال قمری است بنابراین واجب است که نمازش را و روزه اش را همگی انجام دهد.
2. پسران دو نوع بلوغ دارند یکی بلوغ جنسی و دیگری بلوغ سنی برخی از پسران در سن 13 سالگی و 14 سالگی بالغ می شوند به این معنا که ممکن است برخی از نشانه های بلوغ جنسی در آنها ظاهر شود مثلاً محتلم شده
و غسل جنابت بر آنها واجب شود و یا روییدن موی خشن زیر شکم. از همان لحظه آنها مکلف اند که این بلوغ، بلوغ جنسی است هرچند ممکن است به 15 سال تمام نرسیده باشند.
3. معمولاً در پسران آخرین نشانه بلوغ ) که معمولاً سایر نشانهها قبل از ظهور و بروز می کنند(، بلوغ سنی است یعنی اگر دیگر نشانه های دیگری وجود نداشت
ص: 122
آنگاه 15 سال قمری تمام اگر بگذرد، فرد مکلف است.
4. 15 سال قمری مطابق است با 14 سال و 6 ماه و تقریباً 15 روز در این صورت نماز و روزه در این سن لازم خواهد بود.
گاهی فردی سؤال می کند: که من نمی دانستم و جاهل به مسئله بودم و در سن 13 سالگی و یا 14 سالگی به سن بلوغ رسیده بودم فکر می کردم که حتماً باید 15 سالم تمام شود و روزه هایم را نگرفتم و یا کامل نگرفته ام در این صورت چنین افرادی اولاً باید روزه ها را قضا کند ولی در این صورت کفاره ندارد.
والدین انشاءالله توجه کنند فرزندان را قبل از رسیدن به سن تکلیف را تشویق کنند و به نماز و روزه عادت کرده بر این امر پایدار باشند.
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ رَحْمَةَ الْأَیْتَامِ؛
خدایا در این ماه رمضان به من توفیق بده و روزی من کن که نسبت به ایتام رحمت داشته باشم، رحمت به ایتام امر مطلوب و پسندیده ای می باشد؛
اگر قلب انسان زنگ بزند چند امر باعث جلای آن است؛
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
پنج چیز دل را صفا دهد و سختی قلب را برطرف کند: همنشینی علما، دست به سر یتیم کشیدن، نیمه شب استغفار کردن، و کم خوابیدن شب و روزه
«نصایح ص 219»؛ آیت الله مشکینی؛
آیین اسلام با بیدار کردن حسّ مسؤولیت و نوع دوستی در انسانها می کوشد تا جامعه ی اسلامی را به سعادت برساند.
کودکان بی سرپرست به کمک و محبت و عاطفه ی دیگران نیاز دارند. کمک به این کودکان فقط در کمک های مادی خلاصه نمی شود بلکه تربیت صحیح
ص: 123
آنان را نیز برای رسیدن به ارزش های معنوی در بر می گیرد.
در این فراز از دعا به این مسأله توجه خاصی شده است. قرآن کریم نیز خوردن مال یتیم را از گناهان کبیره شمرده و فرموده است:
آنان که اموال یتیم را به ظلم می خورند، در شکمشان آتش پر می کنند و حتماً وارد آتش خواهند شد.
خداوند در آیه ی 17 از سوره فجر درباره ی معاشرت با یتیم می فرماید:
فَأمّا الیَتیمَ فلا تقهَر؛ هیچ گاه یتیم را با قهر و ترشرویی از خود مران
از برخورد حضرت امام علی علیه السلام با یتیمان داستان های گوناگونی نقل شده است. می گویند:
روزی علی علیه السلام در بین راه به زن فقیری برخورد که بچه های او از گرسنگی گریه می کردند. زن، بچه ها را به وسایلی مشغول می کرد تا از گریه ی آنان جلوگیری کرده باشد.
علی علیه السلام پس از مشاهده ی این جریان، با شتاب رفت، یک ظرف خرما با ظرفی از آرد و مقداری روغن و برنج بر شانه ی خویش گرفت و بازگشت. «قنبر» تقاضا کرد اجازه دهند او این محموله را بردارد، ولی حضرت راضی نشد. وقتی که به خانه ی آن زن رسید، اجازه ی ورود خواست و داخل شد. مقداری از برنجها را با روغن در دیگ ریخت و غذای مطبوعی تهیه کرد. آن گاه بچه ها را بیدار کرد و با دست خود از آن غذا به آنان داد تا سیر شدند.
سپس برای سرگرمی اطفال یتیم، دو دست و زانوهای خود را بر زمین گذاشت و صدای گوسفندان را تقلید می کرد. بچه ها نیز چنین می کردند و می خندیدند. مدتی ایشان را سرگرم نمود تا ناراحتی گذشته را فراموش کردند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم به علی بن ابیطالب علیه السلام فرمودند:
هرکس این چهار عمل را انجام دهد، خداوند خانه ای در بهشت برای او آماده
ص: 124
می کند: یتیمی را پناه دهد، به ضعیف و درمانده ای کمک کند، با پدر و مادر خویش مهربان باشد، و با بنده و زیردست خود به نرمی رفتار نماید.
امام صادق علیه السلام نیز دربارهی کمک به یتیمان می فرمایند:
هیچ بنده ای دست مرحمت بر سر یتیمی نمی کشد مگر این که خداوند به تعداد موهایی که از زیر دست او می گذرد، در قیامت نوری به او می بخشد.
و إِفْشَاءَ السَّلاَمِ؛
خدایا در این ماه توفیق بده تا بلند سلام کنم.
تاجر مؤمنی بود که خیلی به هم علاقه داشتیم؛ آن ایام که من در قم درس می خواندم، ایشان همان موقع ماهی سی تومان برای من می فرستادند و آن زمان سی تومان خیلی بود، شهریه ما پانزده تومان بود، ایشان سی تومان برای من می فرستاد. وقتی وارد منزل می شد از همان جلوی درب منزل با صدای بلند به اهل منزل سلام می کرد و این شیوه او بسیار آموزنده بود و درس عملی به جوانان به شمار می رفت.
سلام کردن ثواب زیادی هم دارد؛ سلام کردن مستحب است ولی جواب سلام دادن واجب است؛ همچنین جواب سلام دادن به طوری که طرف بشنود هم واجب است. البته بعضی جاها باید سلام نظامی داد؛ اگر شخصی که سلام می کند و دور است با تکان دادن دست به او سلام کن و به نحوی بفهمان که جواب سلام او را داده ای.
مسئله شرعی درباره سلام:
اگر در یک مکانی دو نفر به هم برخورد کردند و همزمان به هم سلام کردند؛ این جا بر هر دو لازم است که جواب سلام همدیگر را بدهند.
حکایتی از علاقه به امام زمان (عج)
شخص مسیحی بود؛ شغل کفاشی داشت بعدها در همان محل کارش هم وفات کرد؛ ایشان از مریدان آیت الله لنگرودی بود و مسلمان هم شده بود، من صبح گاه
ص: 125
بود که از جلوی مغازه ایشان عبور می کردم و وقتی ایشان را دیدم گفتم «صبحکم الله»؛ ایشان در جواب من گفت «مساء کم الله» من با تعجب گفتم الان که صبح است شما چرا عصر بخیر می گویید!؟ ایشان گفتند: تا امام زمان حضرت مهدی (عج) تشریف نیاورند صبح نیست؟! من منقلب شدم و واقعاً هم همینطور است تا امام زمان تشریف نیاورده اند؛ صبح نیست این قضیه مربوط به شصت؛ هفتاد سال پیش بود که برای شما نقل کردم.
شعر:
منتظرم تا که فصل دی به سر آید
باغ شود سبز و باغبان ز در آید
خیلی شعر پر معنایی است؛ دعا کنیم تا زنده هستیم حضرت را ملاقات کنیم و هیچ گاه فراموش نکنیم که افضل الاعمال انتظار الفرج
و إِطْعَامَ الطَّعَامِ؛
خدایا در ماه رمضان روزی من کن تا سفره افطاری داشته باشم و افطاری بدهم
افراد بسیاری بوده و هستند که افطاری های ویژه ای برای فقرا داشتند و شب های ماه رمضان افطاری درست می کردند و به فقراء اطعام می نمودند: همچنین به یاد دارم بسیاری از مومنان در ماه رمضان نیز چند شب افطاری می دادند، ولی یک شب را مخصوص فقراء و مستمندان اطعام می کردند؛ اطعام یک برنامه و مطلب مهمی است که مورد تاکید شرع اسلام است و برکات بسیاری برای جامعه و فرد دارد.
در سیره ی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلامنمونه های بسیار زیادی به چشم می خورد که این عزیزان برای رسیدگی به گرسنگان از غذای خود نیز می گذشتند و در این راه ایثار می کردند.
در این زمینه توجه شما را به داستانی از زندگی حضرت علی علیه السلام و خانواده شان جلب می کنیم: زمانی بود که امام حسن و امام حسین علیه السلام هردو بیمار بودند.
ص: 126
پیامبر به علی علیه السلام فرمودند که برای شفای آنها نذری بکن؛ علی علیه السلام و فاطمهی زهرا علیهاالسلام و فضه خادمه ی آنان، نذر کردند که اگر آنها شفا یافتند سه روز روزه بگیرند. چیزی نگذشت که هردو شفا یافتند، در حالی که از نظر مواد غذایی دست خالی بودند. علی علیه السلام سه مَن جو قرض کرد و به خانه آورد. فاطمه علیهاالسلام یک سوم آن را آرد کرد و نان پخت. هنگام افطار، سایلی بر در خانه آمد و گفت: «السلام ُ عَلَیکُم اهل بیت محمد! مستمندی هستم، غذایی به من بدهید. خداوند به شما از غذاهای بهشتی مرحمت کند.» آنان همگی مسکین را برخود مقدم داشتند و سهم خود را به او دادند و آن شب جز آب ننوشیدند.
روز دوّم را نیز روزه گرفتند. هنگام افطار وقتی غذا آماده شد، یتیمی بر در خانه آمد. آن روز نیز ایثار کردند وغذای خود را به او دادند. در روز سوم به هنگام غروب آفتاب اسیری به در خانه آمد. آنان این بار نیز سهم غذای خود را به او دادند.
علی بن ابیطالب علیه السلام دست امام حسن و امام حسین علیه السلام را گرفت و خدمت حضرت رسول آمد. وقتی پیامبر خود دقت کرد دید آنان از شدت گرسنگی می لرزند! فرمودند: «اینحال شما بر من بسیار گران است» سپس برخاست و همراه آنان به خانه ی فاطمه علیهاالسلام وارد شد. دیدند زهرا علیهاالسلام در محراب عبادت ایستاده، در حالیکه از شدت گرسنگی شکم او به پشتش چسبیده و چشم هایش به گودی نشسته است.
پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بسیار غمگین شدند در همین هنگام جبرئیل نازل شد و به پیامبر تهنیت و تبریک گفت و سپس سوره «هل آتی» را بر ایشان خواند. در واقع سوره «انسان» به پاس ایثار و فداکاری این خاندان نازل شده است. در این ماه مبارک، بر افطاری دادن بسیار تأکید شده است چنان که امام موسی بن جعفر علیه السلام می فرمایند:
افطاری دادن، به برادر روزه دار بالاتر از روزه است.
امام رضا علیه السلام نیز فرموده اند:
سیر کردن گرسنگان موجب بخشیده شدن گناهان است.
ص: 127
امام صادق علیه السلام نیز می فرمایند:
از نشانه های ایمان، خوش خلقی و سیر کردن گرسنگان است.
و صُحْبَةَ الْکِرَامِ
خدایا در این ماه به من توفیق بده که با انسان های پاک و متدین و اهل کرامتت همنشین شوم؛ خدایا مرا با نیکان همنشین کن
شعر:
با بدان کم نشین که چو صحبت
بدگر چه پاکی تو را پلید کند
آفتاب بدین بزرگی را
لکه اب---ر ناپدید کند
سعی کنید دوستانتان از لحاظ امور معنوی یک درجه از شما بالاتر باشند؛ اگر دوستت یک ربع زودتر از تو برای نماز شب بلند میشود با او هم حجره شو؛ با کسی رفیق باش که کمی از شما جلوتر است. رفیق خوب در پیشرفت انسان بسیار مؤثر است. یکی از رموز موفقیت بنده این بوده که دوستان خوب انتخاب می کردم.
انسان به جهت سرشت اجتماعی خویش، به معاشرت و همنشینی با دوستان نیاز دارد. شایسته است انسان افراد نیکواندیش را به هم نشینی برگزیند واز مصاحبت با بَدان بپرهیزد. از معصومین علیهم السلام نقل شده که فرموده اند:
اگر کسی را می خواهید بشناسید، به دوستان و همنشینان او بنگرید که چه کسانی هستند.
همنشین تو از تو بِه باید
تا تو را عقل و دین بیافزاید
همنشینی با صالحان و نیکان، نعمت بزرگی است که انسان را از ابتذال و پوچی
ص: 128
نجات می دهد، با ارزش های متعالی آشنا میکند و سبب قرب به خدا می شود.
امروزه یکی از مسائل خطرناک برای جوانان و نوجوانان ما، مسأله ی دوستی ها و هم نشینان آنان است. فساد و فحشا، جنایت، خودکشی و لاابالی گری همه از پیامدهای بی توجهی اولیا و مربیان به دوستی های این دوره است.
درباره ی همنشین بد، امام هشتم علیه السلام خطاب به شخصی فرمود: «چرا با عَبدُالرَّحمن بنِ یَعقوب معاشرت می کنی؟» عرض کرد: «او دایی من است» حضرت فرمود: «او درباره خدا سخنان نادرستی می گوید! پس یا با او معاشرت کن و ما را واگذار و یا با ما همنشین باش و او را ترک کن» آن مرد عرض کرد: «او هرچه می خواهد بگوید، به من چه زیانی دارد وقتی از عقیده ی او تبعیت نکنم؟! حضرت فرمود: «آیا نمی ترسی از این که عذابی بر او نازل شود و تو را هم فرا گیرد؟» آیا داستان آن شخص را که خود از یاران حضرت موسی علیه السلام بود و پدرش از یاران فرعون، نشنیده ای؟ هنگامی که لشکر فرعون در کنار دریا به موسی علیه السلام و یارانش رسید، آن پسر از موسی علیه السلام جدا شد تا پدرش را نصیحت کند، در حالی که پدر به راه خود به دنبال فرعون میرفت وقتی هردو به کنار دریا رسیدند و لشکر فرعون غرق شد، آن دو نیز با هم غرق شدند! خبر به موسی علیه السلام رسید. فرمود: «او در رحمت خداست، ولی چون عذاب نازل شد از ان که نزدیک گناهکار است دفاعی نشود.»
در فرازی از دعای روز هشتم، از معاشرت با دوستان خوب و پرهیز از دوستان بد سخن گفتیم.
امام صادق علیه السلام درباره ی معاشرت با بدعت گذاران در دین چنین فرمودند:
با بدعت گذاران مصاح بت نکنید و همنشین نگردید؛ زیرا در نظر مردم یکی از آنان خواهید بود. رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند: انسان بر دین دوست خود خواهد بود.
امام باقر علیه السلام، درباره ی مصاحبت و همنشینی با افراد چنین می فرمایند:
از کسی که تو را می گریاند و اندرز می دهد، پیروی کن نه آن که تو را بخنداند
ص: 129
و گولت زند. به زودی همه بر خدا وارد می شوید، پس آگاه باشید!
این فرمایش امام علیه السلام می تواند ملاک خوبی در شناسایی، ارزیابی و انتخاب دوست خوب باشد وگرنه هرگونه بی توجهی موجب پشیمانی در هردو جهان خواهد شد. خداوند متعال می فرماید:
در انتخاب دوست مراقب باشید، و به هرکس و به هرچیز دل نبندید وگرنه روزی خواهد آمد که در آن روز می گویید: «وای بر من، ای کاش من فلان شخص را دوست نمی گرفتم و خود را به عنوان دوست به او معرفی نمی کردم، وای کاش منزلش نمی رفتم و او هم به منزلم نمی آمد که عمرم را هدر دهد.
بِطَوْلِکَ یَا مَلْجَأَ الْآمِلِین
خدایا این دعاهای مرا مستجاب کن به حق نعمت هایی که به ما دادی، این چهار دعا یعنی یتیم نوازی، افطاری دادن (اطعام طعام)، بلند سلام کردن و هم نشینی با خوبان را در حق ما مستجاب کن ای کسی که پناه آرزومندان هستی.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تلنگر
ذره ای و کمتر از ذره ای، از خدای خودمون غافل نباشیم.
که حضرت خداوند، یک لحظه از ما و اعمال ما غافل نیست:
و مَا رَبُّکَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ.
پروردگارت از کارهایی که می کنید، هرگز غافل نیست!
سوره انعام، آیه 132
ص: 130
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
جزء هشتم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
حجاب یا برهنگی؟؟
خوشبحالِ اون دختری که مدلِ حجاب و لباسش رو همونی انتخاب می کنه که اسلام دستورشو داده:
و لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلیٰ جُیُوبِهِن
و روسری های خود را بر روی سینه خود بیفکنند.
و لاٰ یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاّٰ مٰا ظَهَرَ مِنْهٰا"
و زینت های خود را آشکار نکنند، مگر آن مقدار که به طور طبیعی ظاهر و پیداست، مثل دست و صورت.
یدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ (احزاب/59)
چادرهای بلند بر خود بیفکنند.
حالا چرا خوش به حال اونها؟!
چون قرآن میگه:
پوشش و پوشاندن كار خداست؛
أنْزَلْنا عَلَیْكُمْ لِباساً یُوارِی
ولى برهنگى و برهنه كردن كار شیطان است؛
فوَسْوَسَ... لِیُبْدِیَ لَهُما ما وُورِیَ عَنْهُما مِنْ سَوْآتِهِما (اعراف/20)
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
ص: 131
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
دست های خالی
اگر کار خیری کردی، به کسی کمک کردی، ولی بعدش با منت کردن و ریا و.... زدی خرابش کردی،
یعنی همه کارهای خیری که کردی، تو همین دنیا جا گذاشتی و برای قیامتت چیزی نبردی
چون، روز قیامت نمی گن تو دنیا چیکار کردی؟
بلکه میگن: چی با خودت آوردی؟
من جَاءَ بِالْحَسَنَةِ......
و مَن جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ..... (انعام، 160)
هر کس کار نیکی با خود بیاورد...
و هر کس کار بدی با خود بیاورد...
کارِ خیر بردن مهم است، نه کارِ خیر کردن.
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
ص: 132
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
جزء هشتم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
دست های خالی
اگر کار خیری کردی، به کسی کمک کردی، ولی بعدش با منت کردن و ریا و.... زدی خرابش کردی،
یعنی همه کارهای خیری که کردی، تو همین دنیا جا گذاشتی و برای قیامتت چیزی نبردی
چون، روز قیامت نمی گن تو دنیا چیکار کردی؟
بلکه میگن: چی با خودت آوردی؟
من جَاءَ بِالْحَسَنَةِ......
و مَن جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ..... (انعام، 160)
هر کس کار نیکی با خود بیاورد...
و هر کس کار بدی با خود بیاورد...
کارِ خیر بردن مهم است، نه کارِ خیر کردن.
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
داستانِ برهنگی
وقتی حضرت آدم و حوا در بهشت ساکن شدند، خدا به آنها فرمود:
ص: 133
هر کار خواستید بکنید، ولی به این درختِ ممنوعه نزدیک نشید.
یا آدَمُ اسْکُنْ أَنتَ وَ زَوْجُکَ الْجَنَّةَ، فَکُلَا مِنْ حَیْثُ شِئْتُمَا، وَ لَ ا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ (اعراف/19)
ای آدم! تو و همسرت در بهشت ساکن شوید!
و از هر جا که خواستید، بخورید!
امّا به این درخت نزدیک نشوید.
ولی شیطان شروع کرد به وسوسه کردنِ آدم و حوا.
چرا
تا آدم و حوا رو برهنه کنه.
فوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّیْطَانُ لِیُبْدِیَ لَهُمَا مَا وُورِیَ عَنْهُمَا مِن سَوْآتِهِمَا (اعراف/20)
سپس شیطان آن دو را وسوسه کرد، تا آنچه را از اندامشان پنهان بود، آشکار سازد.
بالاخره شیطان موفّق شد..
آدم و حوا فریب خوردندو از میوه ی درختِ ممنوعه خوردند. در نتیجه:
فلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ، بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا، وَ طَفِقَا یَخْصِفَانِ عَلَیْهِمَا مِن وَرَقِ الْجَنَّةِ. (اعراف/22)
هنگامی که از آن درخت چشیدند، اندام و عورتشان بر آنها آشکار شد.
و شروع کردند به قرار دادنِ برگهای درختانِ بهشتی بر خود، تا آن را بپوشانند.
بنابراین، خدا اونها رو از بهشت بیرون کرد:
قالَ اهْبِطُوا.. وَ لَکُمْ فِی الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ. فیها تَحْیَوْنَ وفیها تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ. (اعراف/24 و 25)
خداوند فرمود: از مقام خویش فرود آیید.. که از این به بعد، قرارگاه و محلّ زندگی شما زمین است.
ص: 134
در این زمین زنده می شوید.
در این زمین می میرید.
و در روز رستاخیز، از این زمین خارج خواهید شد.
در پایانِ این داستانِ غمانگیز، وقتی آدم و حوا روی زمین اومدند، خدا براشون لباس فرستاد تا برهنه نباشند:
یا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاسًا یُوَارِی سَوْآتِکُمْ وَ رِیشًا (اعراف/26)
ای فرزندان آدم! لباسی برای شما فرستادیم که اندامِ شما را می پوشاند، و مایه زینتِ شماست.
حالا وقتِ نتیجه گیری از این داستانِ غم انگیزه:
برادرم خواهرم
پوشش و پوشاندن، کارِ خداست..
ولی برهنگی و برهنه کردن کارِ شیطان است.
لباس، نعمتِ الهی است..
ولی برهنگی و خلعِ لباس، کیفرِ گناه.
خدا آدم و حوا رو بخاطر اینکه برهنه شدند از بهشت بیرون کرد..
حالا ما چطور توقّع داریم که برهنه بشیم و حجاب رو رعایت نکنیم... و به بهشت هم بریم!!
بعد هم بگیم: آدم باید دلش پاک باشه.
خوشبحال اون آقا پسر و دختر خانمی که پوشش خدایی دارند، نه پوشش شیطانی.
مخصوصاً دختر خانوم ها..
حجاب به معنیِ چادر نیست
به معنای پوشیدن سالمه.
خواهرم! مدافع چادر فاطمه باش.
ص: 135
معارف قرآن، داستانب رهنگی، حجاب، برهنگی، برهنه، شیطان، بهشت
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
خالص برای خدا
اخلاص یعنی خالص برای خدا.
بنابراین اخلاص فقط در عبادت نیست، بلکه همه ی وجودمون باید خالص برای خدا باشه:
حتّی مرگ و زندگیمون هم برای خدا باشه.
قلْ إِنَّ صَلَاتِی وَ نُسُكِی وَ مَحْیَایَ وَ مَمَاتِی لِلهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ. (انعام/162)
ﺑﮕﻮ: نماز و ﺗﻤﺎمِ عباداتِ ﻣﻦ..
و زندگی و مرگِ ﻣﻦ..
ﻫﻤﻪ ﺑﺮﺍى ﺧﺪﺍوﻧﺪ، ﭘﺮوردﮔﺎر ﺟﻬﺎﻧﯿﺎن ﺍﺳﺖ.
یعنی:
برای خدا زندگی کنیم..
برای خدا بخوابیم..
برای خدا نفس بکشیم..
برای خدا صبر کنیم..
برای خدا درس بخونیم..
برای خدا آشپزی کنیم..
برای خدا..
ص: 136
و آخر سر هم برای خدا بمیریم..
این ایدئولوژی، کاملاً دیدِ ما رو به زندگی عوض میکنه.
اینطوری تمام زندگیمون رو جهتدار می کنیم، و همه ی کارهای ما میشه عبادت، اون هم عبادتِ خالصانه
این رو میگن سبک زندگی قرآنی.
معارف قرآن، خالص برای خدا، اخلاص، خدا، نماز، عبادت، سبک زندگی قرآنی، سبک زندگی.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ایمان لازمه، ولی کافی نیست
یوْمَ یَأْتِی بَعْضُ آیٰاتِ رَبِّکَ لاٰ یَنْفَعُ نَفْساً إِیمٰانُهٰا لَمْ تَکُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ کَسَبَتْ فِی إِیمٰانِهٰا خَیْراً (انعام/158)
روزی که بعضی از نشانه های پروردگارت بیاید (موقع مرگ، یا موقع وقوع عذاب قطعی) کسی که پیش از آن ایمان نیاورده، یا در مدّت ایمان خود کار خیری را کسب نکرده، ایمان آوردنش سودی ندارد.
این آیه میگه دو تا ایمان به درد نمیخوره:
1. ایمانِ دقیقه نود: یه عمر هر کاری خواسته کرده، حالا موقع جون دادن، از سر ترس و ناچاری میگه ایمان آوردم. قبلاً ایمان نیاورده (لَمْ تَکُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ).
2. ایمانِ بدونِ کار خیر: ایمانی که منجر به انجامِ کار خیر نشه. ایمانی که اثر بیرونی نداره. خیرش به هیچ کس نرسیده، حتی به خودش. ایمانی که همراه با عمل صالح و کار خیر نبوده (أَوْ کَسَبَتْ فِی إِیمٰانِهٰا خَیْرا)
ص: 137
غالباً ماها گرفتار این دومی هستیم. ایمانمون خیری توش نیست.
ناشر معارف باشیم
راهکارهای زندگی موفق در جزء هشتم قرآن کریم
1. سوره ی انعام، آیه 116
همیشه راهی که اکثریت رفته اند؛ مسیر هدایت نیست.
2. سوره ی انعام، آیه 151
فرزندان خود را از بیم تنگدستی و فقر سقط نکنید.
3. سوره ی انعام، آیه 151
به کارهای زشت چه پنهانی چه آشکارا نزدیک نشوید.
4. سوره ی انعام، آیه 152
در هنگام خرید و فروش، ترازو و پیمانه را به عدالت تنظیم کنید.
5. سوره ی انعام، آیه 152
در داوری و شهادت، به عدالت رفتار کنید؛ حتّی اگر در مورد اقوام شما باشد.
6. سوره ی انعام، آیه 160
خداوند در برابر یک کار نیک، ده برابر پاداش می دهد.
4. سوره ی اعراف، آیه 12
از تکبر دوری کنید که باعث خروج شیطان از بهشت شد.
5. سوره ی اعراف، آیه 20
هدف شیطان بی آبرو کردن انسان است.
6. سوره ی اعراف، آیه 85
در هر کاری که هستید، از حقوق مردم چیزی کم نگذارید.
ص: 138
7. سوره ی اعراف، آیه 34
وقتی اجل برسد هیچ تغییری نمی توان در آن ایجاد کرد.
8. سوره ی اعراف، آیه 31
بخورید و بیاشامید ولی زیاده روی و اسراف نکنید.
5. سوره ی اعراف، آیه 27
مراقب باشید شیطان شما را در فتنه نیفکند. آنچنان که پدر و مادر شما را از بهشت بیرون کرد.
1. همیشه مسیر اکثریت، مسیر هدایت نیست. (انعام: 116)
2. به پدر و مادر خود بی واسطه «پرستار، خانه سالمندان و…» احسان کنید. (انعام: 151)
3. فرزندان خود را از ترس فقر سقط نکنید و نکشید که روزی آنها با خداست. (انعام: 151)
4. به اموال یتیم نزدیک نشوید، مگر برای حفظ و افزایش آن. (انعام: 152)
5. کم فروشی نکنید و پیمانه و ترازویتان را درست و دقیق تنظم کنید. (اعراف: 85)
6. آراستگی ظاهری و باطنیتان را در هر نماز و مسجد رعایت کنید. (اعراف: 31)
7. خدا را با تواضع و در نهان صدا بزنید ولی «با خواسته های بیجا و دادوفریاد» زیاده روی نکنید. (اعراف: 55)
8. بعد از برقراری امنیت و آرامش در جامعه هرج و مرج راه نیندازید. (اعراف: 56)
9. با کسانی که به اعتقاد شما باور ندارند، مسالمت آمیز زندگی کنید و صبور باشید تا خدا بینتان داوری کند. (اعراف: 87)
ص: 139
1. کشتن اولاد توسط پدر و مادر بدترین عمل است، چه بعد از به دنیا آمدن بچه باشد که در گذشته مرسوم بوده، و چه بچه در شکم مادرش باشد که امروزه مرسوم است.
قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ قَتَلُوا أَوْلَادَهُمْ سَفَهًا بِغَیْرِ عِلْمٍ وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا وَمَا كَانُوا مُهْتَدِینَ (انعام 140)
2. ﺍز ﺍﺳﺮﺍف ﺑﭙﺮﻫﯿﺰﻳﺪ، ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎً ﺧﺪﺍ ﺍﺳﺮﺍف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن رﺍ دوﺳﺖ ﻧﺪﺍرد.
زر چو ابله را همی آید به کف
می کند اسراف و می سازد تلف (عطار نیشابوری)
وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ (انعام 141)
3. ﺑﻪ ﻣﺎل ﻳﺘﯿﻢ دست درازی نکنید، ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ و ﺗﺮﺍزو رﺍ ﺑﺮ ﺍﺳﺎس ﻋﺪﺍﻟﺖ و ﺍﻧﺼﺎف ﻛﺎﻣﻞ و ﺗﻤﺎم ﺑﺪﻫﯿﺪ (در شغل خود کم نگذارید)، ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺳﺨﻦ می ﮔﻮﻳﯿﺪ با عدالت سخن بگویید ﻫﺮ ﭼﻨﺪ به ضرر خود و نزدیکانتان تمام شود، ﺑﻪ عهدی که با ﺧﺪﺍ بستید وﻓﺎ ﻛﻨﯿﺪ، این ها سفارشات ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎست ﺗﺎ ﭘﻨﺪ ﮔﯿﺮﻳﺪ.
در رمضان و رجب مال یتیمان خوری
روزه به مال یتیم مار بود در سله
مال یتیمان خوری پس چله داری کنی
راه مزن بر یتیم دست بدار از چله (سنایی)
وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْیَتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ یَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا الْكَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وسعها وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُم بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ (انعام 152)
4.ﻣﺴﻠﻤﺎً ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ دﻳﻨﺸﺎن رﺍ ﺑﺨﺶ ﺑﺨﺶ ﻛﺮدﻧﺪ، وﮔﺮوﻩ ﮔﺮوﻩ ﺷﺪﻧﺪ، (در جامعه دو قطبی ایجاد کردند و فقط به بعضی از احکام توجه کردند و بعضی را فراموش) ﺗﻮ
ص: 140
(ای پیامبر) ﻫﯿﭻ ﭘﯿﻮﻧﺪى ﺑﺎ آﻧﺎن نداری ﻧﯿﺴﺖ.
إِنَّ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَكَانُوا شِیَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِی شَیْءٍ (انعام 159)
5. چه خدای مهربانی؛ نیکی ها را ده برابر پاداش می دهد ولی بدی ها را به اندازه خود بدی مجازات می کند.
مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَن جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلَا یُجْزَىٰ إِلَّا مثلها وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ (انعام 160)
6. ﻫﯿﭻ کسی ﺑﺎر ﮔﻨﺎﻩ دﻳﮕﺮى رﺍ به دوش نمی کشد. هر کسی مسؤول اعمال خودش است
هیچ وازر وزر غیری بر نداشت
هیچ کس ندرود تا چیزی نکاشت (مولوی)
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُم مَّرْجِعُكُمْ فَیُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ (انعام 164)
7. شیطان با آدمای خوب بیشتر کار دارد زیرا خودش گفته که در صراط مستقیم می نشینم و فریبشان می دهم.
دلا غافل ز سبحانی چه حاصل
مطیع نفس و شیطانی چه حاصل
بود قدر تو افزون از ملائک
تو قدر خود نمی دانی چه حاصل (بابا طاهر)
قَالَ فَبِمَا أَغْوَیْتَنِی لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِیمَ (اعراف 16)
8. ﭘﺮوردﮔﺎرﺍ ﻣﺎ (با خطاهایمان) ﺑﺮ ﺧﻮد ﺳﺘﻢ کردیم، و ﺍﮔﺮ ﻣﺎ رﺍ ﻧﯿﺎﻣﺮزى و ﺑﻪ ﻣﺎ رﺣﻢ ﻧﻜﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎً ﺍز زﻳﺎﻧﻜﺎرﺍن ﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﺑﻮد.
خدایا به ذلت مران از درم
که صورت نبندد دری دیگرم
ص: 141
ور از جهل غایب شدم روز چند
کنون کآمدم در به رویم مبند
فقیرم به جرم و گناهم مگیر
غنی را ترحم بود بر فقیر
چه برخیزد از دست تدبیر ما؟
همین نکته بس عذر تقصیر ما (سعدی)
قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ (اعراف 23)
9. ﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﻛﺲ رﺍ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍزﻩ ﻃﺎﻗﺘﺶ ﺗﻜﻠﯿﻒ نمی کنیم.
وقتی خداوند اینگونه است پس ما کاسه داغ تر از آش نباشیم.
لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وسعها (اعراف 42)
این اعلام بلند و رسانی خداوند در روز قیامت است: ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﺳﺘﻤﻜﺎرﺍن ﺑﺎد.
همان کسانی ﻛﻪ ﻣﺮدم رﺍ ﻫﻤﻮﺍرﻩ ﺍز رﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﺎزﻣﻰ دﺍرﻧﺪ، و می خواهند دین خدا را ﻛﺞ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ، و ﺑﻪ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ عقیده ای ندارند.
بر سریر سَروَری از خوردن مال حرام
شخصِ خود فربیّ و دینِ خویش لاغر کرده اند (سنایی)
فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَن لَّعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ
الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّهِ وَیَبْغُونَهَا عِوَجًا وَهُم بِالْآخِرَةِ كَافِرُونَ (اعراف 44 و 45)
دستم کوتاه است. آن قدر که هرچقدر هم روی تُک پا بایستم به تو نخواهم رسید. من که تازه این را فهمیده ام اما تو آنقدر حواست جمع است که بین من و خودت آدم هایی را گذاشتی که خم شوند و دستان کوتاه مرا به دستان آسمانی تو پیوند دهند وگرنه جهانِ مملو از بودنِ تو کجا و دنیای پر از نیستیِ من کجا!
ص: 142
ساعت که هشت می شود، روز که به هشتم می رسد، شمار دعاهایم که هشت تا می شود، برای من کافیست تا چیزی در دلم نقاره بزند و ضربان قلبم تندتر شود و لب هایم زیباترین ترانه ها را سردهد که: السلام علیک یا علی بن موسی الرضا...
آن وقت است که خانه برایم تنگ می شود و هیچ جا برایم مشهد نخواهد شد.
همین یک سلام کافیست تا اباصلتی شوم شنیدن احادیثش را، دعبلی شوم سرودن مقامش را و کبوتری شوم دانه چینی الطاف کریمانه اش را که هرچه فیض قرار است قسمت زندگی ام گردد به واسطه حضور روشن اوست.
دستم را کودکانه به دستش می سپارم تا آقایی کند و با خود ببردم در خانه ی خدایی که خیلی خیلی بزرگ است.
میدانم خدا، آنقدر دوستش داری که با دیدن روی ماهش، حیفت بیاید شادی چشم در چشم شدنتان را با نبخشیدن مزاحم ناچیزی چون من خراب کنی.
اصلاً خودشان گفته اند شرط به حصن الله وارد شدن، دست در دست شمس الشموس بودن است و همین است که حتی دوست داشتن خدایم را کرم آقای سرزمینم میدانم.
خدایا، ای رازق کل مرزوق، رزق عاشقی رضایت را از من مگیر...
احکام
شرح دعای روز نهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
ص: 143
بسته روز نهم ماه مبارک رمضان
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
چند نکته درباره احکام روزه خدمت شما خوبان بیان می شود:
1. قطره چشم و گوش هر چند طعم و بویش به حلق برسد روزه را باطل نمی کند. (1)
2. تزریقات چنانچه در رگ نباشد و تقویتی هم محسوب نشود مثل آمپول پنی سیلین یا بی حسی دندان یا واکسن برای روزه دار اشکالی ندارد اما اگر آمپول تقویتی باشد یا در رگ تزریق شود با توجه به اینکه در این زمینه تفاوت فتوا بین فقها وجود دارد هر کدام از بزرگواران طبق نظر مرجع تقلید خود عمل کند و مطابق نظر مقام معظم رهبری احتیاط در ترک تزریق تقویتی است. (2)
3. آب در دهان کردن به قصد خنک شدن و بیرون ریختن آن روزه را باطل نمی کند ولی کراهت دارد و در همین صورت چنانچه بی اختیار آب فرو رود (به فتوی یا احتیاط واجب) باید قضای روزه را بگیرد. (3)
(1) نکته: اما اگر عینش به حلق برسد بین مراجع تقلید تفاوت فتوی وجود دارد. (رساله مراجعم 1657؛ عروه الوثقی، فصل فی ما یکره للصائم، الثانی؛ و فصل فی المفطرات، م 4)
(2) جهت اطلاع بیان کننده محترم: آیات عظام سیستانی، صافی، گلپایگانی، نوری، اراکی: تزریقات اعم از آمپول و سرم به نظر تعدادی از مراجع روزه را باطل نمی کند. فاضل، بهجت: از تقویتی باید خوداری شود. مکارم: در رگ جایز نمی باشد. مقام معظم رهبری: احتیاط واجب آن است که روزه دار از آمپول های مقوّی یا مغذّی و هر آمپولی که در رگ تزریق می شود و نیز انواع سرم ها خودداری
ص: 144
کند، لکن آمپول های دارویی که در عضله تزریق می شود و نیز آمپول هایی که برای بی حسّ کردن به کار می رود، مانعی ندارد. (اجوبة الاستفتائات، س: 767)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 1688)
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
خوراکِ چرب و سگِ گرسنه
قرآن کریم می فرماید، اگر شیطان خواست شما رو وسوسه کنه، به خدا پناه ببرید:
إمّٰا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطٰانِ نَزْغٌ، فَاسْتَعِذْ بِاللهِ. (اعراف/200)
اگر از طرف شیطان، کوچک ترین وسوسه و تحریکی به تو رسید، به خدا پناه ببر.
«استعاذه» یعنی پناه بردن.
«فَاسْتَعِذْ بِالله» یعنی به خدا پناه ببر.
عبارتِ «فَاسْتَعِذْ بِالله» چهار بار در قرآن تکرار شده.
البتّه پناه بردن به خدا، فقط به این نیست که بگیم:
«اَعوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم»
بلکه قلباً، و با تمامِ وجود، باید خودمون رو به خدا بسپاریم، و به او پناه ببریم.
تمثیلات
اگر یک سگ گرسنه به طرف شما بیاد، و شما همراهتون گوشت باشه، فقط با گفتن چخ چخ سگ رد نمیشه!!
چوب هم بلند کنی فایده نداره.
ص: 145
این سگ گرسنه است، و چشمش به غذاست.
چوبش هم بزنند فایده نداره، و دست بردار نیست.
امّا اگر هیچ غذایی همراه نداشته باشی، وقتی سگ به طرف شما بیاد، با اون شامّه قوی که داره، چون می فهمه چیزی نداری، تا گفتی چخ چخ فوراً میره.
حکایتِ شیطان هم، حکایتِ این سگِ گرسنه است:
دل های بیمار، خوراک شیطانه.
شیطان به دل نگاه می کنه. اگر آذوقه و خوراکش در این دل فراهم باشه، وِل نمی کنه:
حبّ مال و شهرت و مقام..
حرص و طمع..
حسادت..
بخل..
و...
این ها خوراکِ شیطانه. شیطان اینها رو تو دلِ کسی ببینه، میگه: «بهبه! چه جای خوبی!!» همون جا لنگر میندازه.
حالا شما، صد هزار بار بگو:
«اَعوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم»
با این چخ گفتن ها رد نمیشه. این دشمن خیلی سرسخته:
إنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ. (یس/60)
ولی اگر طعمه اش رو دور کردی، دیگه شیطان جایی برای موندن نداره، با یک استعاذه فرار می کنه.
دلی که در آن دوستیِ دنیا نیست، شیطان هیچ بهره ای از اون دل نداره.
خوراک چرب وسگ گرسنه،
ص: 146
معارف قرآن،
خدا، شیطان،
قلب مریض، تمثیلات
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تقوا، آژیرِ روح
همه جاهایِ مهم، سیستم امنیتی دارند. مثل بانک ها، ادارات و...
حتّی جسم ما هم دارای یک سیستمِ امنیتی خیلی قوی هست... که به محض ورود میکروب و آلودگی به بدن، اخطار میده..
ولی انسان دو بعد داره:
جسم و روح.
روحِ ما، یعنی بُعد معنویِ ما، هم نیاز به سیستم امنیتی داره.
تقوا، سیستم امنیتیِ روحِ ماست...
یعنی اگر در روحِ ما، تقوا باشه، در مقابلِ گناه و القائاتِ شیطان، آژیر می کشه...
و این یکی از بزرگ ترین موهبت های خداست که هر کسی میتونه بهش برسه
قرآن کریم در این رابطه می فرماید:
إنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّیْطَانِ تَذَكَّرُوا فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ (اعراف/201)
متقین، ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎرِ وﺳﻮﺳﻪﻫﺎى شیطان ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﻰﺍﻓﺘﻨﺪ
و ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﯿﻨﺎ ﻣﻰﮔﺮدﻧﺪ
یعنی تقوا مثل یک دزدگیر در روحِ ما عمل میکنه...
ص: 147
تا یک وسوسه میاد سراغ ما، شروع میکنه به آژیر کشیدن...
اینهمه خدا در قرآن تاکید میکنه که:
تقوا داشته باشید..
تقوا داشته باشید..
تقوا داشته باشید..
یعنی این دزدگیر رو روی خودتون نصب کنید...
با این تعریف، تقوا فقط به معنی گناه نکردن نیست... بلکه معنی گسترده تری داره...
معارف قرآن، تقوا آژیر روح، تقوا، متقین، گناه، شیطان، تمثیلات.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
دستبرد در مالِ فقیر، ممنوع
مال و دارایی، همه برای خداست.
امانت به مردم داده که بدون اسراف، بخورند و بپوشند.
و اضافه اونو به مومنان فقیر برگردونند.
تا امور اونها رو اصلاح کنند.
این جمله یعنی.....
اونایی که خوردید، نوشِ جونتون.
ولی اونایی که اسراف کردید و به دیگران ندادید، در امانت خدا خیانت کردید و رزق فقیر رو از بین بردید، باید مواخذه بشید.
ص: 148
مثال
یه عده پول ندارن برای بچه هاشون کفش و لباس بخرن. اشک بچه هاشونو می بینن ولی یه عده برای بچه شون کفش و لباس خریدن، چند بار پوشیدن، کوچیک شده، ولی بازم نگه می دارن میگن؛ می خواهیم یادگاری داشته باشیم.
یه عده پول ندارن برای بچه هاشون اسباب بازی بخرن،
ولی یه عده، اتاق بچه شون انگار مغازه اسباب بازی فروشیه.
همه رو نگه داشتن میگن می خواهیم بچه که بزرگ شد ببینه چقدر دوستش داشتیم.
جهت یادآوری بگم، اینا رزقِ همون فقیری هست که خدا امانت پیش شما گذاشته، ولی شما کاری کردی اون الان داره حسرت یادگاری های شما رو میخوره
خدا میگه:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ......وَتَخُونُواْ أَمَانَاتِکُمْ (انفال/27)
اى کسانى که ایمان آورده اید...... در امانت هاى خود خیانت نورزید.
إنَّ اللّهَ لاَ یُحِبُّ مَن کَانَ خَوَّانًا أَثِیمًا (نساء، 107)
خداوند هر کس را که خیانت گر و گناه پیشه باشد دوست ندارد.
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
امروز جزء نهم از قران مجید
دوستان یادتون باشه:
همیشه از خوبی های دیگران برای خودتون دیوار بسازید.
ص: 149
اگر کسی در حقتون بدی کرد، فقط ️یک آجر از روی اون دیوار بردارید.
نه اینکه با دیدنِ یک بدی، همه خوبی های طرف رو ندیده بگیرید و بزنید کلِ دیوار رو خرابش کنید.
این کار خیلی بی انصافیه
یه کمی انصاف داشته باشید و خوبی های طرف رو هم ببینید.
برای اینکه با دیدن خطای دیگران بی انصافی نکنید، از این توصیه قرآنی حتماً استفاده کنید:
خذِ الْعَفْوَ (اعراف/199)
عفو و میانه روى را پیشه كن.
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
ص: 150
امروز جزء نهم از قران مجید
پستتر از حیوانات
کسانی که؛
عقل دارند، اما فكر نمی کنند.
گوش دارند، اما حق رو نمی شنوند.
چشم دارند، اما حقیقت رو نمی بینند.
اینها مثل حیوانات هستند!
اما نه
اینها پست ترند اینا همون غافلان هستند که جایگاهشون جهنم است
...ِلَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا یَسْمَعُونَ بِها أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ (اعراف/179)
...آنان دل هایى دارند كه با آن حقّ را درك نمى كنند و چشمانى دارند كه با آن نمى بینند و گوش هایى دارند كه با آن نمى شنوند، آنان همچون چهارپایان، بلكه گمراه ترند، آنان همان غافلانند.
نتیجه ى كار بسیارى از انسان ها در اثر گناه و پایدارى در كفر و لجاجت، جهنم است، به طوری که كه انگار براى جهنم خلق شدند.
چنانكه خودشون هم اعتراف مى كنند كه اگر دستورات الهى رو شنیده بودند و تعقل مى كردند، جاشون تو جهنم نبود
و قالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما كُنَّا فِی أَصْحابِ السَّعِیرِِ، فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ... (ملک، 10 و 11)
اگر ما (حق را) مىشن یدیم یا تعقل مى كردیم، در زمره اهل آتش نبودیم. پس به گناه خود اعتراف نمایند...
خب حالا که فهمیدیم غافلان از حیوانات هم بدترند، بیایید برای اینکه در زمره
ص: 151
غافلان قرار نگیریم، با خدا ارتباط قوی داشته باشیم و قرآن رو همیشه چلچراغ زندگیمون قرار بدیم!
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
ناشر معارف باشیم
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
1. سوره ی اعراف، آیه 96
ایمان و عمل در بین مردم، سبب نزول برکات می شود.
2. سوره ی اعراف، آیه 130
نتیجه ی گناه و شرک، خشک سالی و کمبود محصولات است.
2. سوره ی اعراف، آیه 142
ص: 152
در چله گرفتن اثرات معنوی نهفته است.
3. سوره ی اعراف، آیه 143
بیش از توان و ظرفیت خود درخواست نکنید، که عواقب خوبی ندارد.
4. سوره ی اعراف، آیه 146
متکبر به حق ایمان نمی آورد و راه درست را انتخاب نمی کند.
5. سوره ی اعراف، آیه 168
خداوند انسان را در خوشی و ناخوشی آزمایش می کند.
6. سوره ی اعراف، آیه 197
آن هایی را که به جای خدا صدا میزنید، نمی توانند شما را یاری کنند.
7. سوره ی اعراف، آیه 200
وقتی آژیر شیطان را شنیدید به پناهگاه خدا بروید.
8. سوره ی انفال، آیه 33
تا زمانی که استغفار می کنید، عذاب الهی نازل نمی شود.
8. سوره ی انفال، آیه 29
اگر با تقوا باشید، قوه ی تشخیص حق از باطل برایتان فعّال می شود.
9. سوره ی اعراف، آیه 205
صبح و شب، خدا را با تضرّع یاد کنید تا از غافلان نباشید.
10. سوره ی اعراف، آیه 204
وقتی قرآن خوانده می شود، به مفاهیم آن توجّه کنید.
نکات کلیدی جزء نهم قرآن کریم
1. ایمان و رفتار صحیح مردم، درهای نعمت خدا را به رویشان باز می کند. (اعراف: 96)
2. گاهی خدا با خشک سالی و کمبود محصولات، مردم غافل را بیدار می کند.
ص: 153
(اعراف: 130)
3. خداوند برای شما همسرانی آفریده که در کنارشان به آرامش برسید. (اعراف: 189)
4. آنهایی را که به جای خدا صدا می زنید، توانایی یاری کردن شما را ندارند. (اعراف: 197)
5. با مردم مدارا داشته باشید و اشتباهاتشان را ببخشید. (اعراف: 199)
6. در هنگام تلاوت قرآن، سکوت کنید و گوش دهید تا رحمت خدا بر شما سرازیر شود. (اعراف: 204)
7. مؤمنین حقیقی کسانی اند که نماز می خوانند، انفاق می کنند و توکلشان بر خداست. (انفال: 3 و 4)
8. اگر مراقب اعمالتان باشید؛ نیروی تشخیص حق از باطل برایتان فعال می شود. (انفال: 29)
9. از نظر خدا، بدترین جنبندگان کسانی اند که تفکر نمی کنند و حرف حق را نمی شنوند. (انفال: 22)
1. یا حرف ما را بزنید و مانند ما فکر کنید یا از مملکت اخراجتان می کنیم.
این سخنِ اشراف و سران متکبر بود به حضرت شعیب و طرفدارانش
قَالَ الْمَلَأُ الَّذِینَ اسْتَكْبَرُوا مِن قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّكَ یَا شُعَیْبُ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَكَ مِن قَرْیَتِنَا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِی مِلَّتِنَا قَالَ أَوَلَوْ كُنَّا كَارِهِینَ (اعراف 88)
2. بهترین درس عبرت توجه به سرگذشت دیکتاتورها و مفسدین گذشته است
یا رب تو زمانه را دلیلی بفرست
نمرودان را پشه چو پیلی بفرست
فرعون صفتان همه زبردست شدند
ص: 154
موسی و عصا و رود نیلی بفرست (ابوسعید ابوالخیر)
فَانظُرْ كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِینَ (اعراف 103)
3. فرعون این قدر به خودش اجازه داده بود که حتی می خواست بر قلب مردم حکومت کند و مردم ایمان و عقیده شان را هم از او اجازه بگیرند.
ﻓﺮﻋﻮن ﮔﻔﺖ: آﻳﺎ ﭘﯿﺶ ﺍز آﻧﻜﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺍﺟﺎزﻩ دﻫﻢ ﺑﻪ موسی ﺍﻳﻤﺎن آوردﻳﺪ؟!
قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنتُم بِهِ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ (اعراف 123)
4. ﭘﺮوردﮔﺎرﺍ ﺻﺒﺮ و ﺷﻜﯿﺒﺎﻳﻲ به ما عطا کن و ﻣﺎ رﺍ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺗﺴﻠﯿﻢ فرمان هایت ﺑﺎﺷﯿﻢ، ﺑﻤﯿﺮﺍن.
فرمود رب العالمین با صابرانم همنشین
ای همنشینِ صابران افرغ علینا صبرنا
رفتم به وادی دگر باقی تو فرما ای پدر
مر صابران را می رسان هر دم سلامی نو زما (مولوی)
رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبْرًا وَتَوَفَّنَا مُسْلِمِینَ (اعراف 126)
5. و خدایی که مهربانیش ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ رﺍ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ است.
گر ما مقصریم تو بسیار رحمتی
عذری که میرود به امید وفای توست
شاید که در حساب نیاید گناه ما
آنجا که فضل و رحمت بی منتهای توست (سعدی)
وَ رَحْمَتِی وَسِعَتْ كُلَّ شَیْءٍ (اعراف 156)
6. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده بود تا بار سنگین را از دوش مردم بردارد و غل و زنجیر جهل و ستم را از پای آنان باز کند
وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِی كَانَتْ عَلَیْهِمْ (اعراف 157)
ص: 155
7. ﻋﻔﻮ و ﮔﺬﺷﺖ رﺍ ﭘﯿﺸﻪ ﻛﻦ، و ﺑﻪ ﻛﺎر ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﻓﺮﻣﺎن دﻩ، و ﺍز ﻧﺎدﺍﻧﺎن روى ﺑﮕﺮدﺍن
پس ره پند و نصیحت بسته شد
امرِ أعرض عنهم پیوسته شد (مولوی)
خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِینَ (اعراف 199)
8. ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻗﺮآن ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﻮد، ﺑﻪ آن ﮔﻮش ﻓﺮﺍ دﻫﯿﺪ و ﺳﻜﻮت ﻛﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﻤﻮل رﺣﻤﺖ ﺷﻮﻳﺪ
وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (اعراف 204)
9. ﺍز ﻋﺬﺍﺑﻲ بترسید، ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺳﺘﻤﻜﺎرﺍن ﺍز ﺷﻤﺎ نمی رسد [ﺑﻠﻜﻪ وﻗﺘﻲ ﻧﺎزل ﺷﻮد، ﻫﻤﻪ رﺍ ﻓﺮﺍ می گیرد، ﺳﺘﻤﻜﺎرﺍن رﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﺘﻢ و ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎن رﺍ ﺑﻪ خاطر سکوت] و ﺑﺪﺍﻧﯿﺪ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺳﺨﺖ ﻛﯿﻔﺮ ﺍﺳﺖ
وَاتَّقُوا فِتْنَةً لَّا تُصِیبَنَّ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنكُمْ خَاصَّةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ (انفال 25)
و ﺑﺪﺍﻧﯿﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﻮﺍل و ﻓﺮزﻧﺪﺍﻧﺘﺎن ﻓﻘﻂ وﺳﯿﻠﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﻤﺎﺳﺖ، وﺧﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎدﺍﺷﻲ ﺑﺰرگ ﻧﺰد ﺍوﺳﺖ
مال و اولادت بمعنی دشمنند
گرچه نزدیک تو چشم روشنند
انما اولادکم را یاد گیر
مال و ملک این جهان را یادگیر (عطار نیشابوری)
وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ (انفال 28)
دیدی چه شد؟ داشتم می افتادم ها! اصلاً گمانم افتادم! افتادن یعنی همین دیگر؟! جهان دور سرت بچرخد و پایت روی هیچ چیز نباشد. آری! افتادم و اگر در آن لحظه ی بایسته، ناگهان دلت به حالم نسوخته بود و درست سر به زنگاه دستت را
ص: 156
به طرفم دراز نکرده بودی، من حالا ته ته ته نیستی بودم.
اصلاً یادم نمی آید صدایت کرده باشم. من که تمام تلاشم را کردم تو خبردار نشوی از لحظه سرپیچی ام، پس چطور... این چه سؤال مسخره ای است می پرسم؟! درست است که من تو را فراموش می کنم اما تو که عالِم بودنت و بیدار بودنت و مهربان بودنت، روز و شب و حالا و فردا بردار نیست.
هستی، درست آن لحظه که باید باشی و یاری می کنی درست آن لحظه که هیچ کس را یارای یاری نیست.
من تو را بارها بوییده ام، بارها و بارها توی آغوشت آرام گرفته ام، بارها نوازش دست های مهربانت را روی گونه های خیسم حس کرده ام، بارها چشم در چشم تو قول داده ام دیگر سر به هوا نباشم، اما...
از تو چه پنهان ته نگاهت یک پوزخندی می دیدم که یعنی میدانم سر قولت نمی مانی! و بی آنکه چیزی بگویی محکم جلویت می ایستادم و می گفتم: «نه! مطمئن باش! این بار هم از دستم در رفت وگرنه من و این حرف ها؟!»
حالا که فکرش را می کنم می بینم اتفاقاً، خیلی هم زیاد من و این حرف ها! خیلی هم زیاد من و نافرمانیات، خیلی هم زیاد من و افتادن هایم و هزاران بار شُکرت که در مقابل، خیلی هم زیاد تو و دستگیری هایت و به روی من نیاوردن هایت.
قلبم هنوز تاپ تاپ می کند و همین برای نوازش های دلبرانه تر تو کافیست. همین کافیست تا سرت را بیاوری کنار گوشم و آرام بگویی: «بیخیال! به هیشکی نمی گم چی دیدم فقط پیشم بمون» و من هق هق کنان سرم را بالا و پایینی کنم که یعنی: «چشم قولِ قولِ قول!»
تو را نمی دانم ولی خودم دیگر خسته شده ام. بیا و دیگر نگذار از کنارت جم بخورم. کاش اصلاً این اختیار لعنتی را به من نداده بودی و می شدم یکی از تمام مخلوقاتت که بی آنکه بدانند می روند و تا کمال کوتاهشان می رسند.
ص: 157
من شدم انسان که ازفرشته ها بالاتر بپرم، شدم انسان که با تو بودن را انتخاب کنم، شدم انسان که مختارانه دست تو را رها نکنم اما...
شرمنده ام، ای مختار دانای مهربان.
اعتمادی به قول های من نیست و باز هم هر که صدایم کرد دنبالش راه می افتم و از تو دور می شوم. تو بزرگی کن! کمکم کن لذت برگشتن به آغوشت را از خودم دریغ نکنم، ای ملجأ تمام دورافتادگان
شکرخدا که عبد خدای خدیجه ایم
مابنده ایم و زیرلوای خدیجه ایم
ماعاقبت به خیرِدعای خدیجه ایم
سینه کبودهای عزای خدیجه ایم
ازلطف فاطمه است که مامادری شدیم
بایک دعای نیمه شبش کوثری شدیم
رحلت حضرت خدیجه کبری علیها السلام تسلیت باد
بسم الله الرحمن الرحیم.
فرجام تلاش و پیشرفت بدون ایمان
مثَلُ الَّذینَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ أَعْمالُهُمْ كَرَمادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّیحُ فی یَوْمٍ عاصِفٍ لا یَقْدِرُونَ مِمَّا كَسَبُوا عَلى شَیْ ءٍ ذلِكَ هُوَ الضَّلالُ الْبَعیدُ.
كسانى كه به پروردگارشان كافر شده اند، اعمالشان در مثل به خاكسترى مى ماند كه در روزى طوفانى تندبادى بر آن بوزد كه بر اندكى هم از آنچه فراهم
ص: 158
آورده اند دست نمى توانند یافت. این است آن گمراهى اى كه از حق فاصله اى دور و دراز دارد.
1. به سابقه 42 سال دشمنی آمریکا با ایران و بی ثمر بودن این دشمنی ها اشاره کنید.
2. به اوضاع آشفته کشور آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی (به ویژه اوضاع یک سال اخیر) اشاره کرده و نشانه های افول آمریکا را ذکر کنید.
یکی از موفقیت های ظاهری اهل باطل تلاش های فراوان آنهاست. پیشرفت های علمی، شهرسازی، صنعت، تکنولوژی، اداری و... که قابل مشاهده است.
اما قرآن به نکته بسیار مهمی اشاره می کند. عمل انسان مانند جسم انسان است، اگر جسم دارای روح باشد زنده است ولی اگر روح نداشته باشد، جنازه ای است که علاوه بر عدم فایده، مضر هم هست، عمل اگر دارای روح ایمان باشد ارزشمند است اما اگر روح ایمان در آن نباشد مفید نخواهد بود؛ بلکه دارای ضرر و فساد است.
خداوند بدى هاى مؤمنان را در شرایطى به نیكى ها وحسنات تبدیل مى كند، «یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ» ولى اعمال بد كفّار، حسناتشان را نابود مى كند، «كَرَمادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّیحُ» و در آیات دیگر آمده است: «حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ» یعنى اعمالشان محو مى شود.
قرآن در آیات زیادى مسأله ى پوچ شدن و بى ثمر بودن اعمال كفّار را مطرح كرده است: از جمله مى فرماید: «وَ قَدِمْنا إِلى ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُوراً» ما اعمال آنها را مى آوریم و پوچ مى كنیم.
در این آیه به دو نکته اشاره شده:
ص: 159
کفر به رب
یعنی زیر پا گذاشتن قوانین تشریعی و تلاش بر اساس قوانین و معیارهای بشری و سلیقه ای.
تلاش کفار غالباً یا همیشه بر خلاف قوانین تشریعی است. مانند ثروت اندوزی بر اساس استثمار و استعمار و تلاش در سود آوری. بر خلاف اسلام که دنبال تعدیل ثروت است.
تلاش برای آرامش انسان بر اساس اومانیسم و انسان محوری حتی جواز به آلودگی به گناه.
تلاش برای رسیدن به صنعت حتی ساخت بمب اتم و نابودی مردم هیروشیما.
2. تلاش آنها مانند خاکستری است که در روز طوفانی، تندبادی بوزد و همه را نابود کند که قابل استفاده نیست.
نتیجه تلاش در غرب و مکاتب غیر ایمانی از همگسیختگی غرب در نظام خانواده، اخلاق، بحران معنویت، جنگ سعودی و سکوت جامعه بین الملل، عجز در مقابل کرونا در عرصه پزشکی و... است.
چرا اعمال آنها تشبیه به خاكستر در برابر باد شده؟
1. خاكستر مانند خاك و غبار موجود مفیدى نیست، بلكه باقیمانده یك مشت آتش است لذا اعمال آنها ممكن است ظاهرى داشته باشد اما فقط همان ظاهر است و محتوایى ندارد. در یك ظرف كوچك خاك ممكن است گل زیبایى بروید اما در میان خروارها خاكستر حتى علف هرزه اى نخواهد روئید!
2. در میان ذرات خاكستر هیچ نوع چسبندگى و پیوند وجود ندارد و حتى با كمك آب نیز نمى توان آنها را به هم پیوند داد. لذا دشمنان بر خلاف مؤمنان كه اعمالشان منسجم و به هم پیوسته است، این انسجام و توحید در عمل را ندارند.
3. این تشبیه را با عبارت «فِی یَوْمٍ عاصِفٍ» تاكید مى كند. یعنی خاكستر آن چنان پراكنده مى شود كه هر ذره اى از ذراتش در نقطه دور دستى خواهد افتاد به
ص: 160
طورى كه با هیچ قدرتى نمى توان آن را جمع كرد.
چون آن چیزى كه به عمل، شكل و محتوا مى دهد، نیت و انگیزه و هدف و برنامه آن است.
اگر برنامه و انگیزه و هدف، سالم و ارزنده و قابل ملاحظه باشد خود عمل نیز چنین خواهد بود، ولى اگر برترین اعمال را با انگیزه اى پست انجام دهیم، آن عمل به كلى مسخ و بى محتوا مى شود.
مثلاً برنامه هایى تحت عنوان حقوق بشر در جهان غرب پیشنهاد مى شود، همین برنامه از ناحیه پیامبران نیز دنبال شده، اما محصول و محتوا و ثمره این دو از زمین تا آسمان متفاوت است.
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء دهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
یا رفیق من لا رفیق له
تنها رفیقی که هم گوشِ شنوا داره برای درد و دلمون...
وهم حال و روزمون رو خوب درک میکنه...
فقط و فقط خداست.
واللَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ (انفال/61)
همانا او شنوا و داناست.
پس چرا مشکلمون رو به همه می گیم، جز خدا؟!
اگر به شنوایی و علم خداوند اعتقاد داشته باشیم، به خدا توکل می کنیم و
ص: 161
مشکلاتمون رو فقط با خدا درمیان می زاریم.
مثل حضرت یعقوب
إنَّما أَشْكُوا بَثِّی وَ حُزْنِی إِلَى اللَّهِ وَ أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ (یوسف/86)
(یعقوب) گفت: من ناله وحزن خود را فقط به خدا شكایت مى برم.
و از (عنایت و لطف) خداوند چیزى را مى دانم كه شما نمى دانید.
با خدا حرف بزن و منتظر باش.
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
چون عزای مادر زهرا خدیجه امشب است
نامام المومنین واقعی ذکر لب است
ما حسینی گشته ایم و لاجرم نعره زنیم
جان ما قربانیه مادربزرگ زینب است
"ام المومنین فقط از آن شماست"
وفات امالمؤمنین، حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها تسلیت باد...
محتوا
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفرقه و اختلاف = پنچری
حفظِ وحدت و اتّحاد و یکپارچگی، و دوری از تفرقه و اختلاف و درگیری، از
ص: 162
دستوراتِ اکید الهی است.
قرآن می فرماید:
یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا... أَطِیعُوا اَللهَ وَ رَسُولَهُ، وَ لاٰ تَنٰازَعُوا فَتَفْشَلُوا، وَ تَذْهَبَ رِیحُکُمْ، وَ اِصْبِرُوا إِنَّ اَللهَ مَعَ اَلصّٰابِرِینَ (انفال/45 و 46)
ای کسانی که ایمان آورده اید،
از خدا و پیامبرش اطاعت کنید،
و با یکدیگر نزاع و درگیری نکنید،
چرا که سست می شوید، و قوّت و شوکتتان از بین میرود.
و صبر کنید، به درستی که خداوند با صابران است.
... این آیه می فرماید: آی مسلمون ها
آگه شما با همدیگه اختلاف و بگو مگو داشته باشید، سست می شید. «فَتَفْشَلُوا»
نزاع و درگیری، شما رو از درون پوک، و از بیرون، بیآبرو می کنه. پنچر میشید «فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِیحُکُمْ»
«ریح» یعنی باد، و کنایه از قدرت و شوکته.
مثلِ لاستیک ماشین، که آگه بادش خارج بشه، دیگه به درد نمی خوره، و حرکت نمی کنه، تفرقه هم همینطوره.
قرآن می فرماید، آگه شما با هم اختلاف داشته باشید، پنچر می شید، و بادتون خالی میشه. «تَذْهَبَ رِیحُکُمْ»
البته درسته که این کار واقعاً سخته، امّا آخرِ آیه دستور به صبر میده:
«وَ اِصْبِرُوا إِنَّ اَللّهَ مَعَ اَلصّٰابِرِینَ.»
آی مسلمون ها!
ص: 163
صبور باشید، و همدیگر رو تحمّل کنید. تا قوی تر باشید.
معارف قرآن، وحدت، تفرقه
محتوا
ناشر معارف باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم. تسلیت ایام
نه فضیلت حضرت خدیجه علیها السلام
داوند درمقام بیان نعمت های خود به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: وَوَجَدَکَ عَائِلًا فَأَغْنَىٰ: خداوند تو را فقیر یافت و بی نیاز نمود» (آیه 8 ضحی)
در تفسیرهای شیعه و سنی و در روایات اهل بیت آمده است که مراد از «بی نیاز ساختن پیامبر» مال و بخشش خدیجه بود که همه اموالش را در طبق اخلاص گذاشته و برای پیشرفت دین مبین اسلام در اختیار پیامبر قرار داد (سیمای زنان در قرآن، ص 23)
برخی از فضایل حضرت خدیجه علیها السلام را خدمت شما عرض می کنیم:
1. اولین زنی که ایمان آورد (نهج البلاغه فیض الاسلام، ص 811)
خدا بارها به حضرت خدیجه سلام رساند (کشف الغمه، ج 2، ص 124؛)
3. بخاطر پاکدامنی در قبل از اسلام به طاهره و «سیده نسوان» [سرور زنان] و ملیکه العرب مشهور بود (ریاحین الشریعه، ج 2، ص 207)
4. مادر حضرت زهرا علیها السلام و ام الائمه بود وتنها همسر پیامبربود که پیامبر هیچ زنی تا او زنده بود نگرفت.
5. از بهشت کفنی برای ایشان آوردند (منتهی الآمال، ج 1، ص 653)
6. امام حسین علیه السلام درکربلا و امام سجاد در شام خود را با حضرت خدیجه علیها السلام معرفی می کنند (بحار؛ ج 44، ص 318.بحار، ج 45، ص 6)
7. پیامبر صلی الله علیه و آله یکی از 4 زن اصلی بهشتی را حضرت خدیجه علیها السلام معرفی می کند
ص: 164
(اسدالغابه، ج 5، ص 437)
8. امام علی علیه السلام را نیز درکودکی ایشان در منزل پیامبر، پرورش داد.
9. تمام فرزندان پیامبر صلی الله علیه و آله جز ابراهیم از ایشان هستند.
4. وصیت حضرت خدیجه علیها السلام هنگام رحلت
دلداری پیامبر صلی الله علیه و آله به فاطمه علیها السلام در سوگ از دست دادن مادر
زمانی که حضرت خدیجه علیها السلام رحلت کرد، حضرت فاطمه علیها السلام که پنج سال بیشتر نداشت گِرد پدر می گشت، خود را به دامان ایشان می آویخت، بهانه مادر می گرفت و دل دردمند پدر را آتش میزد. پیامبر صلی الله علیه و آله جز سکوت چیزی نداشت در این هنگام جبرئیل نازل شد.
دهمین روز از ماه مبارک رمضان، دهمین سال بعثت و سه سال پیش از هجرت تاریخی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خدیجه کبری علیها السلام نخستین بانوی مسلمان تاریخ، دعوت حق را لبیک گفت.
در سال دهم بعثت حضرت خدیجه کبری علیها السلام از شدت ضعف و ناراحتی در شعب ابیطالب، پیامبر را تنها می گذارد. حضرت خدیجه علیها السلام در فاصله سی یا سی و پنج روز پس از رحلت عموی پیامبر، ابوطالب، از دنیا میرود و بدین ترتیب، هر دو یار رسول خدا، او را تنها می گذارند.
حضرت خدیجه علیها السلام در آخرین لحظات زندگی وصایایی به شرح زیر به پیامبر اکرم نمود:
1. برای او دعای خیرکند.
2. او را به دست خود در خاک قرار دهد.
3. پیش از دفن در قبر او وارد شود.
4. عبایی را که به هنگام نزول وحی بردوش داشت، روی کفن او قرار دهد
ص: 165
حضرت خدیجه که همه اموال منقول و غیرمنقولش را به حبیب خود بخشیده بود، در مقابل فقط یک عبا مطالبه نمود. حضرت خدیجه علیها السلام در آن لحظات آخر در مورد حضرت زهرا علیها السلام ابراز نگرانی کرد، اسماء بنت عمیس تعهد نمود که در شب زفاف او به جای خدیجه نقش مادری ایفا کند.
حضرت خدیجه علیها السلام بیست و چهار سال با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله زندگی کرد و سرانجام در بستر بیماری قرار گرفت. با اینکه حضرت خدیجه علیها السلام نهایت فداکاری را برای اسلام نمود، و به طور مکرر از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله به او مژدهی بهشت داده شد، در عین حال خائف بود، و در آستانه ی مرگ، از ترس خدا هراسان بود، و خود را بنده ی کوچک و ناچیزی می دانست، و از درگاه خدا می خواست که در عالم قبر و برزخ خشنود شود، از پیامبر صلی الله علیه و آله تقاضای دعا و طلب مغفرت نمودن داشت، و از آن حضرت می خواست که هنگام مرگ و خاک سپاری، او را مورد لطف خاص قرار دهد، در قبرش بخوابد، و با این کار، رحمت الهی را وارد قبر سازد و…..
در آن هنگام فاطمه علیها السلام حدود پنج سال داشت، گویا خدیجه علیها السلام شرم داشت از پیامبر صلی الله علیه و آله تقاضای دیگر کند، فاطمه علیها السلام را واسطه قرار داد، به او فرمود: «دختر جان! نزد پدر برو، و از او بخواه پیکرم را با یکی از روپوش های خود کفن نموده و بپوشاند.»
فاطمه علیها السلام واسطه شد و این تقاضای خدیجه علیها السلام نیز روا شد. این تقاضای خدیجه علیها السلام از اینرو بود تا آن لباس موجب نورهایی از رحمت الهی شود و او را در عالم برزخ و روز قیامت خشنود سازد.
حضرت رسول صلی الله علیه و آله که بر بالین این بانوی بزرگوار حاضر بود، ضمن گفتوگوی با وی فرمود: خدا تو را با مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم برابری داده است. وقتی روح حضرت خدیجه علیها السلام به سوی جهان جاودان پر کشید پیامبر صلی الله علیه و آله سخت
ص: 166
گریست.
چون در «حَجُون» قبری برای خدیجه کبری علیها السلام کندند، پیامبر صلی الله علیه و آله خود به راه افتاد؛ همچنان که اشک از چشمانش می بارید داخل قبر شد و خوابید، افزون تر از قبل گریست و او را دعا کرد. آنگاه برخاست و با دست خویش همسرش را در قبر گذاشت. حضرت فاطمه علیها السلام، یادگار امّالمؤمنین حضرت خدیج علیها السلام گِرد پدر می گشت، خود را به دامان ایشان می آویخت، بهانه مادر می گرفت و دل دردمند پدر را آتش میزد.
پیامبر صلی الله علیه و آله جز سکوت چیزی نداشت؛ جبرئیل نازل شد و گفت: ای پیامبر، به فاطمه بگو خدا برای مادرت قصری از لؤلؤ ساخته که درونش آشکار است و در آنجا هیچ سختی و تلخی نیست. به این ترتیب فرشته الهی پایان رنج ها و محنت های حضرت خدیجه علیها السلام را اعلام کرد.
وفات حضرت خدیجه علیها السلام به فاصله اندکی از رحلت اندوهبار حضرت ابوطالب علیه السلام رخ داد، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آن سال را «عام الحزن» نام نهاد و در واقع یک سال اعلام عزای عمومی نمود.
آرامگاه حضرت خدیجه علیها السلام در قبرستانی در مکه است. رحلت خدیجه برای پیغمبر صلی الله علیه و آله مصیبتی بزرگ بود؛ زیرا خدیجه یاور پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله بود و به احترام او بسیاری به حضرت محمد صلی الله علیه و آله احترام می گذاشتند و از آزار ایشان خودداری می کردند.
فرزندان حضرت خدیجه علیها السلام
ابن هشام می نویسد: «فرزندان خدیجه علیها السلام از پیامبر صلی الله علیه و آله عبارتند از: رقیه، زینب، ام کلثوم، فاطمه، قاسم، طیب و طاهر. پیامبر صلی الله علیه و آله از همسران متعدد خود، تنها از خدیجه علیها السلام دارای فرزند بود، و یک فرزند نیز به نام ابراهیم از همسر دیگرش «ماریه ی قبطیه» داشت.
ص: 167
به مناسبت وفات حضرت خدیجه علیها السلام
مادربزرگِ بی کفن شاه کربلا
مادر سلام بر تو و زهرای اطهرت
بر امتداد نور جمالِ پیمبرت
مادر سلام بر تو و بر غربت نبی
بر غربت و غریبیِ ریحانَهُ النَبی
ای مادری که فاطمه را نورِ دیده ای
رنج و بلا به خاطر احمد کشیده ای
از طعنه ها به شام و سحر سیر گشته ای
از غُربت نبیِّ خدا پیر گشته ای
مادر چه سخت روزِ شما می رسد به شب
مادر چه سخت جانِ شما آمده به لب
اشکت تو را میانِ غمت غرق می کند
این آخرین شبت چه قَدَر فرق می کند
از سینۀ شکستۀ خود آه می کِشی
همراهِ درد، نالۀ جانکاه می کِشی
درد تو دردِ بی کسیِ فاطمه شده
در کوچه ها نماندنِ تو زمزمه شده
درد تو درد کوچه و دیوار و در شده
درد تو درد فاطمه و میخِ در شده
ای مادرِ بزرگِ شهیدان کربلا
ص: 168
مادربزرگِ بی کفن شاه کربلا
در راه مصطفی همه هستت فروختی
یک پیروهن به جای کفن هم ندوختی
گیرم زِ طعنه های زنان بی وطن شدی
کی گفته همچو گل پسرت بی کفن شدی
دیدند قدسیان که عبایت کفن شوَد
گفتند باید این تنِ بی جان کفن شود
مادر، خلاصه هر چه که دور از وطن شدی
بوی بهشت آمد و آخر کفن شدی
امّا میان کرببلا یک عبا نبود
بهر عزیز فاطمه جز بوریا نبود
مادر بیا به کرببلا یک نظاره کن
قدری نظاره بر بدنِ پاره پاره کن
شمشیر و نیزه های شکسته کنار زن
اینجا تنی فتاده غریبانه بی کفن
این جسمِ قطعه قطعه شده نورِعین توست
این پیکر فتاده به هامون حسین توست
1. سوره ی انفال، آیه 46
با هم نزاع نکنید، چون مست می شوید و هیبت شما از بین میرود.
2. سوره ی انفال، آیه 58
ص: 169
اگر در عهدی، بیم خیانت دارید، پیمان را بشکنید تا دو طرف شرایط یکسان داشته باشند.
3. سوره ی انفال، آیه 60
هر چه در توان دارید، سلاح جنگی تدارک ببینید تا دشمنان را بترسانید.
4. سوره ی انفال، آیه 60
هر چقدر در راه خدا خرج کنید، پاداش آن به شما بازگردانده می شود.
5. سوره ی توبه، آیه 38
به جای آخرت به زندگی دنیا دل خوش نکنید متاع زندگی دنیا در برابر آخرت، اندک است.
6. سوره ی توبه، آیه 41
سبکبار و گرانبار بسیج شوید و با مال و جانتان در راه خدا جهاد کنید.
7. سوره ی توبه، آیه 42
با سوگند دروغ خود را به هلاکت نکشانید.
8. سوره ی توبه، آیه 68
انسان های دو چهره مورد لعنت خدا قرار گرفته اند.
9. سوره ی توبه، آیه 85
از زیادی اموال و فرزندان کافران شگفت زده نشوید که برای امتحات آنان است.
10. سوره ی توبه، آیه 75.76
برخی عهد بستند که اگر خدا به ما مال دهد ما نیز صدقه می دهیم ولی خلف وعده کردند و این نمونه ی نفاق است.
11. سوره ی توبه، آیه 71
مردان و زنان مؤمن، دوستان یکدیگر هستند و یکدیگر را به کارهای خوب
ص: 170
سفارش کرده و از کارهای بد بازمی دارند.
12. سوره ی توبه، آیه 69
انسان های منافق، اعمالشان در دنیا و آخرت هدر می رود و از زیانکاران خواهند بود.
نکات کلیدی جزء دهم قرآن کریم
1. با هم نزاع و جرّوبحث نکنید که باعث سستی شما می شود و نیرویتان را تضعیف می کند. (انفال: 46)
2. خداوند نعمت هیچ ملتی را به بلا تغییر نمی دهد، مگر آنکه خودشان با رفتارشان شرایط را تغییردهند. (انفال: 53)
3. هرچه در توان دارید برای مهیا کردن تجهیزات نظامی بکار بگیرید تا دشمنان را به وحشت بیندازید. (انفال: 60)
4. متولیان مساجد باید افرادی درستکار، اهل کمک به محرومین و شجاع باشندو فقط از خدا حساب ببرند. (توبه: 18)
5. ازفقرناشی از قطع رابطه باکفار وفشارهای اقتصادی نترسید، چون خدا ازلطف خودش بی نیازتان می کند. (توبه: 28)
6. کافران همواره می خواهند دین و هدایت الهی را از بین ببرند، ولی خدا به شدت جلوگیری می کند. (توبه: 32)
7. مردان و زنان با ایمان، دوستان همدیگرند و به کار خوب سفارش می کنند و از کار ناپسند باز می دارند. (توبه: 71)
8. با کسالت، نماز نخوانید و با کراهت انفاق نکنید که پذیرفته نمی شود. (توبه: 54)
9. مات و مبهوت اموال و اولاد بی دین ها نشوید که خدا با همین ها در دنیا عذابشان خواهدکرد. (توبه: 85)
ص: 171
1. و ﺍز ﺧﺪﺍ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮﻳﺪ، و ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺰﺍع و ﺍﺧﺘﻠﺎف ﻣﻜﻨﯿﺪ، ﻛﻪ ﺳﺴﺖ و ﺑﺪ دل می شوید، و ﻗﺪرت و ﺷﻮﻛﺘﺘﺎن ﺍز ﻣﯿﺎن می رود.
چون بدین مصطفی همره شوی
از طریق مرتضی آگه شوی
هرچه گفتار کلام است و حدیث
گوش کن مشنو سخن از هر خبیث
رو مکن با اهل حق جنگ و نزاع
گر کنی حشر تو باشد با سباع (عطار نیشابوری)
وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِیحُكُمْ (انفال 46)
2. ﺧﺪﺍ نمی خواهد ﻧﻌﻤﺘﻲ رﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻣﻰ ﻋﻄﺎ ﻛﺮدﻩ از آنان بگیرد، مگر زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ آﻧﺎن خودشان ﺗﻐﯿﯿﺮ کنند.
بزرگی از او دان و منت شناس
که زایل شود نعمت ناسپاس
اگر شکر کردی بر این ملک و مال
به مالی و ملکی رسی بی زوال
وگر جور در پادشایی کنی
پس از پادشایی گدایی کنی (سعدی)
ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ یَكُ مُغَیِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ (انفال 53)
3. ﺧﺪﺍ ﺧﺎﺋﻨﺎن رﺍ دوﺳﺖ ﻧﺪﺍرد.
ما بکندیم از خیانتکار، پوست
خواه دشمن بود خائن، خواه دوست
ص: 172
با سخن، خود را نمی بایست باخت
خلق را از کارشان باید شناخت (پروین اعتصامی)
إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْخَائِنِینَ (انفال 58)
4. و ﺍﮔﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﮔﺮﺍﻳﻨﺪ، ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﮔﺮﺍى، و ﺑﺮ ﺧﺪﺍ ﺗﻮﻛﻞ ﻛﻦ، ﻛﻪ ﻳﻘﯿﻨﺎً ﺍو ﺷﻨﻮﺍ و دﺍﻧﺎﺳﺖ
بیا که رایت صلح و صفا برافرازیم
براه سعی و عمل، فکر برگ و ساز کنیم
بیا که حرص دل و آز دیده را بکشیم
وجود، فارغ از اندیشه و نیاز کنیم (پروین اعتصامی)
وَإِن جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ (انفال 61)
5. آﺑﺎد ﻛﺮدن ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺧﺪﺍ ﻓﻘﻂ در ﺻﻠﺎﺣﯿﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ و روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺍﻳﻤﺎن واقعی دارند و ﻧﻤﺎز رﺍ ﺑﺮ ﭘﺎ می دارند و زﻛﺎت می پردازند و ﺟﺰ ﺍز ﺧﺪﺍ نمی ترسند.
إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَلَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ (توبه 18)
6. فساد اقتصادی در میان عالمان دینی بسیار خطرناک است، و در هر دینی وجود چنین انسان هایی ممکن است:
ﺍى ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎن! ﻳﻘﯿﻨﺎً ﺑﺴﯿﺎرى ﺍز ﻋﺎﻟﻤﺎن ﻳﻬﻮد و رﺍﻫﺒﺎن، ﺍﻣﻮﺍل ﻣﺮدم رﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻞ می خورند و ﻫﻤﻮﺍرﻩ ﻣﺮدم رﺍ ﺍز رﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﺎزﻣﻰ دﺍرﻧﺪ.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ كَثِیرًا مِّنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَیَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَیَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّهِ (توبه 34)
7. ویژگی های انسان های منافق و سست ایمان:
ﻧﻤﺎز رﺍ ﺟﺰ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻟﺖ و ﺳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺟﺎ نمی آورند، و ﺟﺰ ﺑﺎ ﺑﻲ ﻣﯿﻠﻲ و ﻧﺎﺧﺸﻨﻮدى ﺍﻧﻔﺎق نمی کنند.
ص: 173
وَلَا یَأْتُونَ الصَّلَاةَ إِلَّا وَهُمْ كُسَالَىٰ وَلَا یُنفِقُونَ إِلَّا وَهُمْ كَارِهُونَ (توبه 54)
8. پیامبر اکرم آنقدر به حرف مردم گوش فرا می داد و برای مردم احترام قائل بود که منافقان تهمت گوشی و زود باور بودن به او زدند.
سر کشد گوشِ محمد در سخُن
کش بگوید در نبی حق هو اذن
سر به سر، گوشست و چشم است این نبی
تازه زو ما مرضعست او، ما صبی (مولوی)
وَمِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَیَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَّكُمْ (توبه 61)
9. ﻣﺮدﺍن و زﻧﺎن ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ و ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ، ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺪ ﻓﺮﻣﺎن می دهند و ﺍز ﻛﺎر ﻧﯿﻚ ﺑﺎز میدارند و ﺍز ﺍﻧﻔﺎق در رﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺍﻣﺴﺎك می ورزند، ﺧﺪﺍ رﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮش ﻛﺮدﻧﺪ و ﺧﺪﺍ ﻫﻢ آﻧﺎن رﺍ [ﺍز ﻟﻄﻒ و رﺣﻤﺖ ﺧﻮد] ﻣﺤﺮوم ﻛﺮد.
الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمُنكَرِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَیَقْبِضُونَ أَیْدِیَهُمْ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُمْ (توبه 67)
ﻣﺮدﺍن و زﻧﺎن ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎن دوﺳﺖ و ﻳﺎر ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ; ﻫﻤﻮﺍرﻩ ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎى ﻧﯿﻚ و ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻓﺮﻣﺎن می دهند و ﺍز ﻛﺎرﻫﺎى زﺷﺖ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﺑﺎزﻣﻰ دﺍرﻧﺪ، و ﻧﻤﺎز رﺍ ﺑﺮﭘﺎ می کنند، و زﻛﺎت می پردازند، و ﺍز ﺧﺪﺍ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﺍﻃﺎﻋﺖ می نمایند; ﻳﻘﯿﻨﺎً ﺧﺪﺍ آﻧﺎن رﺍ ﻣﻮرد رﺣﻤﺖ ﻗﺮﺍر می دهد.
وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَیُطِیعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَٰئِكَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ (توبه 71)
چه کسی فکرش را می کرد خودت به پدرم آدم کلماتی یاد دهی تا با آنها برایت دلبری کند و اشتباهش را ببخشی. من که فکر می کنم آن لحظه بود که
ص: 174
فرشته ها حساب کار دستشان آمد و فهمیدند این موجود دوپای محدودِ وابسته به خوراک و پوشاک، شده است معشوق اصلی خدایشان.
حالا دیگر نوبت آدم بود تا جواب این همه محبت را جلوی چشم کائنات جوری بدهد که خدا برای خلقت او به خودش آفرین بگوید.
توبه برای جبران عاشقی های این چنین خدایی خیلی کم است باید به فکر ارزش افزودهای برای توبه هایش می بود. آدمِ از گناه برگشته، آدمِ شرمگینِ سرافکنده، حالا عذرخواه از خط خارج شدن هایش بود، درست مثل حالای من. این نوادهی هرگز ندیده ی حضرت آدم، در عبور از تمام لحظه های تاریخ، گوشه تاریک خانه اش نشسته و مشق در مسیر ماندن میکند.
هر بار که سرم به سنگ می خورد آغوش توبه پذیرت را به سمتم باز می بینم و دلم غنج میرود منت کشی های آشتیکنان را.
اما بعد ته دلم خجالت دل شکستنت، امانم را می برد. باید تضمینی بدهم که کنارت ماندنم را به این سادگی ها بی خیال نمی شوم.
عهد می بندم با چشم هایت که جز آنچه تو دوست تر می داری از من نبینند. به تلافی آن همه مرامی که جلوی ملائکه ات خرج منِ پرادعای سرتاپا نیاز کردی، حالا باید چنان عاشقانه تو را بخواهم که روی تمام ورودی های قلبم حک شود: «ورود هرگونه غیرخدا، ممنوع»
اصلاً گناه که هیچ، باید از مباحت هم چشم بپوشم تا شاید پرونده ام آنقدر با ستاره های مستحب و واجب بدرخشد که فرشته ها خیره خیره ذکر سبحان الله سردهند.
من می خواهم، همه این چیزهای خوب را می خواهم، اما تا یاری و هدایت و تذکر دوچندان خودت نباشد معلوم نیست عاقبتم چه خواهد شد.
پس از من مگیر توفیق اِنابه را ای هادی تمام مُنیبین.
ص: 175
احکام
شرح دعای روز یازدهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
بسته روز یازدهم ماه مبارک رمضان
غسل به جای وضو!
کدام غسل احتیاج ب---ه وض---و ن----دارد و م-یش--ود ب-ا آن نم--از خوان--د؟
آیت الله خامنه ای: کسی که غسل جنابت کرده، نباید برای نماز وضو بگیرد، ولیبا غس-ل هاى دیگر (چه واجبیا مستحبّ) نمی شود نم-از خواند و باید وض-و ه-م گرف-ت.
آیت الله مک-ارم شیرازی: ب-ا ه-ر غسلی (چه جناب-ت و چ--ه غیر آن، چ-ه واج-ب و چ--ه مستح-ب قطعی که استحباب آن ب-ا دلیل معتب-ر ثاب-ت ش---ده باش--د مث--ل غسل جمعه، غسل اح-رام، غس--ل شب های قدر و مانند آن) می ت-وان نماز خواند و وضو واجبنیست، ولی احتیاط مستحب آن استکه در غیر غسل جنابت وضو بگیرد.
غسل های مستحبی ک-ه به عنوان «رج-ا» ب-ه ج-ا آورده م-ی ش-ون-د، جانشین وض---و نم--ی گ--ردن--د.
آیت الله سیستانی: کسی که غسل جنابت کرده نباید برای نماز وضو بگیرد، بلک-ه ب-ا غسل های دیگ--ر واجب غیر غس--ل از استح-اض-ه متوسطه و با غسل های مستحب
ص: 176
که در مس----أله 633 آم---ده نیز می تواند بدون وضو نماز بخواند، اگ--رچ--ه احتیاط مستح--ب آن اس---ت ک----ه وض--و ه--م بگیرد.
آیت الله وحید: كس-ى ك-ه غس-ل جنابت كرده، نباید ب--راى نم--از وضو بگیرد، بلك-ه ب-ا غسل های دیگ----ر واج--ب غیر از غس--ل استحاضه متوسّطه و ب-ا غسل هاى مستح--بّ ك---ه در مس-أل-ه «650» آم-ده نیز مى توان-د ب-دون وض--و نماز بخ--واند، اگ--ر چ--ه احتیاط مستحبّ آناست كه وضو هم بگیرد.
آیت الله فاض-ل: كس-ى ك-ه غس--ل جناب-ت ك--رده، نب-اید براى نم--از وضو بگیرد. اما با غسل هاى واجب دیگر نمی تواند ب-دون وضو نماز بخواند بلكه باید وضو هم بگیرد.
رس-اله مراج--ع، م 391، خامن-ه اى،
اجوبه، س 188. سیست-انی، مساله،
389. آیت الله وحید، مس-أله 397.
بسم الله الرحمن الرحیم
«اَللّهُمَّ حَبِّبْ اِلَیَّ فیهِ الْاِحْسانَ وَکَرِّهْ اِلَیَّ فیهِ الْفُسُوقَ وَالْعِصْیانَ وَحَرِّمْ عَلَیَّ فیهِ السَّخَطَ وَالنّیرانَ بِعَوْنِکَ یا غِیاثَ الْمُسْتَغیثینَ»
«خدایا دوست گردان نزد من در این ماه احسان و نیکی را و ناخوشدار در پیش من در این روز فسق و نافرمانی و گناه را و حرام گردان در این روز بر من خشم کیفربار و آتش (سوزان) را به کمک خودت، ای فریاد رس فریادخواهان.»
«اَللّهُمَّ حَبِّبْ اِلَیَّ فیهِ الاِحْسانَ» می گوید: خدایا کاری کن که من خوبی را دوست داشته باشم و از بدی و گناه بدم بیاید. خدایا کاری کن که کار خوب انجام
ص: 177
دهیم. یا به درهمی، یا به قدمی و یا به زبانی آدم باید از انجام کارهای خوب لذت ببرد و در احسان ریاکاری نکنند تا در این صورت در قیامت به او اجر دهند.
بهترین خوبی ها این است که کسی به بستگان فقیرش کمک کند. بعضی ها به فامیل مستحق خود رسیدگی نمی کنند و به اشخاص دیگر کمک می کنند. مرحوم آقای بروجردی احتیاط می کرد و می فرمود که اگر در شهرتان مستحق است، اشکال دارد کمک خود را به شهرهای دیگر بفرستید. برخی مراجع نیز معتقد بودند که فطریه را باید به مستحقان همان شهر پرداخت کرد.
حدیث داریم که «بهترین شما کسی است که غذا درست کند و به در خانه ها ببرد»، خوب است که به یاد مردگان خود غذایی درست کنید و شب های جمعه آن را پخش کنید.
روایت داریم که روح مردگان مؤمنین شبهای جمعه به در خانه فرزندان خود می آیند و طلب روزی می کنند. در گذشته در خیر اموات، نذری های زیادی داده میشد؛ اما الان اینگونه نیست و به همین علت است که روح پدران ما از ما راضی نیستند و امورات زندگی مان به خوبی نمی گذرد.
هیچ گاه خودتان را خوب مپندارید و در نمازهای شب پیش خود بگویید که هنوز بد هستید. امام سجاد علیه السلام با آنکه معصوم است در دعای ابوحمزه ثمالی می فرماید؛ خدایا آیا بین بندگان کسی از من بدتر وجود دارد؟
«وَکَرِّهْ اِلَیَّ فیهِ الْفُسُوقَ وَالْعِصْیانَ»: خدایا کاری کن تا از فسق و معصیت بدم بیاید. آیا میشود کسی از گناه بدش بیاید؟ بله، وقتی شما عادل شدید گناه در نظرتان بد میشود. معصومین علیهم السلام به این دلیل گناه نمی کنند که معصیت در نظر آنها زشت است.
«وَحَرِّمْ عَلَیَّ فیهِ السَّخَطَ وَالنّیرانَ»: خدایا غضب و آتش خودت را بر من حرام کن. جهنم مصیبت های بسیاری د آرد و إن شاءالله هر کسی با ولای امیرالمؤمنین علیه السلام و ولای اهل بیت علیهم السلام از دنیا برود، جهنم نمی رود. امام صادق می فرمود: «ایمانتان را
ص: 178
با خودتان بیاورید، ما دستگیری و شفاعت می کنیم.»
شفاعت موجود در قرآن مربوط به کسانی است که با ایمان از دنیا میروند، می گوید: در قرآن دو نوع آیه درباره شفاعت داریم. به اذن خدا برخی که ایمان دارند، شفاعت می شوند؛ اما آنها که بیایمان هستند شامل شفاعت نمی شوند.
«بِعَوْنِکَ» یعنی به کمک توای خدا. تا خدا ما را کمک نکند، نمی توانیم به محتویات این دعا دست پیدا کنیم. البته باید عمل هم بکنیم. اگر یک گام به سمت خدا بردارید، خدا چند گام به سمت شما حرکت می کند. برای این کار با خدا ارتباط بگیرید. با حضور در مساجد و زیارتگاه ها با خدا ارتباط بگیرید.
«یا غِیاثَ الْمُسْتَغیثینَ» یعنی اینکه هر کس پناه و فریادرس می خواهد، خدایا تو پناهش میدهی و با این عبارت از خدا می خواهیم که دعای ما را مستجاب کند.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
نکاتی. از جزء یازدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
شادی های کاذب
بارها خداوند از نمک نشناسیها گِله كرده:
وإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنْبِهِٓ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَآئِمًا فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَنْ لَمْ یَدْعُنَآ إِلَىٰ ضُرٍّ مَسَّهُ كَذَٰلِكَ زُیِّنَ لِلْمُسْرِفِینَ مَا كَانُوا یَعْمَلُونَ (یونس/12)
هنگامی كه به انسان ضرری رسد، ما را، در حالی كه به پهلو خوابیده، یا نشسته، یا ایستاده است، می خواند؛
امّا هنگامی كه ناراحتی را از او برطرف ساختیم، چنان می رود كه گویی هرگز ما
ص: 179
را برای حل مشكلی كه به او رسیده بود، نخوانده است! این گونه برای اسرافكاران، اعمالشان زینت داده شده است.
خدا به این آدما میگه اسرافکار
چون انقدر از خدا دور شدند که دیگه ش---ورشو درآوردن....
عمرشون، جوونی و سرمایه شون رو هدر دادند
بعضیا هم هستن که دیگه بیش--تر ش---ورشو درآوردن....
یعنی حتی با دیدن بلا و گرفتاری، بازم به خدا توجه نمی کنند
تازه طلبکارم هستن، میگن؛
چرا این همه گرفتاری؟؟
چرا.....؟؟؟
بعدش به جای اینکه خودشون رو اصلاح کنند میرن سراغ شادی های کاذب
فکر می کنند با آهنگ و رقص و سرگرمی های دنیوی میتونند شادی رو به خودشون برگردونند
اما خدا در آیه 43 سوره انعام سؤال میکنه و میگه:
فلَوْلَا إِذْ جَاءَهُم بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا؟!
چرا هنگامی که سختی و عذابِ ما به آنان رسید، تضرُّع نکردند و تسلیم نشدند؟
دقّت کنیم، خدا میگه....
چرا وقتی که گرفتاریِ ما آمد، نفهمیدند کارشون اشتباه بوده و بیدار نشدند؟!؟!
چون؛
ولَٰکِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ، وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ مَا کَانُوا یَعْمَلُون
دل های آنها قساوت پیدا کرد.
و شیطان، آنچه را انجام می دادند، در نظرشان زینت داد.
ص: 180
ناشر معارف باشیم
هر روز در بهار قرآن
امروز نکاتی از جزء یازدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
توبه، الطاف الهی است
شنیده ام آغوشت همیشه باز است به روی نادِمان و توّابین...
می پذیری عذرخواهی ما را و امضای عفو می گذاری پای اشتباهاتِ ما پشیمان ها
بیشتر از این ذوق زده شدهام که شنیده ام:
عشق می ورزی به نادِمان و توبه کننده هایت
إنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِین
و خوشحالم که وقتی زمین بر من تنگ آمد و تنها شدم،
باز هم تو تنهایم نمی گذاری
إذا ضاقَتْ عَلَیْهِمُ الْأَرْضُ بِما رَحُبَتْ وَ ضاقَتْ عَلَیْهِمْ أَنْفُسُهُمْ وَ ظَنُّوا أَنْ لا مَلْجَأَ مِنَ اللَّهِ إِلَّا إِلَیْهِ ثُمَّ تابَ عَلَیْهِمْ لِیَتُوبُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ (توبه/118)
آنگاه كه زمین با همه ى وسعتش بر آنان تنگ شد و از خود به تنگ آمده و فهمیدند كه در برابر خدا، هیچ پناهگاهى جز خود او نیست،
پس خداوند لطف خویش را شامل آنان ساخت تا به توبه موفّق شوند. همانا خداوند توبه پذیر و مهربان است.
توبه لطف خداست که شامل هر کسی نمیشه
خدا نکنه انقدر اوضاع خودمون رو خراب کنیم که دیگه توفیق توبه رو هم از دست بدیم
ناشر معارف باشیم
ص: 181
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هرچه کنی، به خود کنی
قرآن کریم می فرماید:
هر کس به مردم ظلم کنه، در واقع به خودش ظلم کرده.
همون ضرب المثل معروف:
هرچه کنی، به خود کنی
گر همه نیک و بد کنی
یأَیهُّا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْیُکُمْ عَلیَ أَنفُسِکُم (یونس/23)
ای مردم! ظلم و ستم های شما، به ضررِ خودِ شماست!
بعضی ها فکر می کنند اگر به دستوراتِ الهی دهن کجی کنند، و هر گنا هی دوست دارند انجام بدند، به کسی ضرر می زنند.
فکر می کنند، نعوذبالله، به خدا ضرری می زنند.
نخیر... هر ظلم و ستمی که مرتکب بشن، و هر انحرافی که از حق پیدا کنن، ضرر و زیانش دامنگیر خودشون میشه.
فرض کنید جانِ هر انسانی، مثل خانه ی شخص باشه.
هر کس هر کاری انجام میده، در محدوده ی خانه ی جانش داره انجام میده:
اگر گناه میکنه، درونِ این خانه چاهی کنده، و داره این چاه رو پُر از فاضلاب و نجاساتِ بَد بو م یکنه
و اگر عمل صالح انجام میده، در حیاطِ این خانه باغچه ای پُر از گل های خوشبو
ص: 182
کاشته، و داره پرورش میده
امّا برای افرادی که از پشتِ دیوارِ این خانه عبور می کنند، نهایتاً دو تأثیر و دو حالت وجود داره:
یا بینیِ خودشون رو می گیرن و سریع رد میشن، تا این بوی بد اذیتشون نکنه.
یا از بوی خوشِ گل ها لذّت می برند، و صاحبِ گل ها رو دعا می کنند. بنابراین، خدا به کسی ظلم نمی کنه.
اگر ظلمی هست، ساخته و پرداخته خودِ ماست
إنَّ اللهَ لَا یَظْلِمُ النَّاسَ شَیْئًا وَلَکِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ (یونس/44)
خداوند هیچ به مردم ظلم نمی کند؛ ولی این مردمند که به خویشتن ظلم می کنند!
معارف قرآن، هرچه کنی به خود کنی، ظلم، ستم، گناه، عمل صالح، تمثیلات.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
شاهدانِ اعمال
قرآن کریم می فرماید:
ای مؤمنین! هر عملی که شما انجام می دید، هم خدا میبینه، هم پیامبراکرم صلی الله علیه و آله، و هم گروهی از مؤمنینِ خاص، که طبق روایات ما، امامان معصوم علیهم السلام هستند.
قلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ (توبه/105)
ای رسولِ ما! به این مردم بگو: «هر عملی که می خواهید، انجام بدهید! خداوند، پیامبر و مؤمنان، در حال مشاهده اعمال شما هستند!»
این آیه، عقیده ی شیعه مبنی بر «عرضهی اعمال» بر اولیای خدا رو بیان می کنه.
شیعه اعتقاد داره که، همه اعمالِ ما بصورت روزانه، یا هفتگی، یا ماهانه، یا...
ص: 183
بر اولیای خدا (پیامبر اکرم و امامانِ معصوم) عرضه میشه.
اگر اعمالِ ما خوب باشه، اون ها خوشحال میشن و اگر بد باشد، نگران و اندوهگین میشن
بنابر روایات رسیده از اهلبیت علیهم السلام، منظور از مؤمنینی که در این دنیا شاهدِ اعمال ما هستند، امامان معصوم علیهم السلام هستند، نه هر شخص مؤمنی.
روایاتی که در این زمینه نقل شده انقدر زیادند که به حدّ تواتر رسیده. بعضی از این روایات عبارتند از:
امام صادق علیه السلام فرمود:
تمام اعمالِ مردم، هر روز صبح به پیامبر عرضه می شود. اعمالِ همه افراد خوب و بد... بنابراین مراقب باشید... و این مفهوم گفتارِ خداوند است که می فرماید: وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللهُ...
اصول کافی، ج 1، ص 171 (باب عرض الاعمال).
امام صادق علیه السلام فرمود:
ای مردم! با گناهِ خود، رسول خدا را ناراحت نکنید.
تفسیر کنز الدقائق.
امام باقر علیه السلام فرمود:
تمام اعمالِ شما، هر عصر پنجشنبه، بر پیامبرتان عرضه میشود... بنابراین باید از اینکه عمل زشتی از شما بر پیامبر عرضه شود، شرم کنید.
تفسیر برهان، ج 2، ص 158.
شخصی به امام رضا علیه السلام عرض کرد: ای پسر پیامبر!! برای من و خانواده ام دعائی بفرمائید.
حضرت فرمود: مگر من دعا نمی کنم؟ به خدا سوگند، اعمالِ شما، هر شب و روز بر من عرضه میشود، و من برای شما دعا می کنم.
راوی می گوید، قبولِ این سخن برای من سنگین به نظر آمد.
امام متوجّه من شد و به من فرمود: آیا کتاب خداوند قرآن، را نمی خوانی؟!
ص: 184
آنجا که می فرماید: قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللهُ... به خدا سوگند، منظور از مؤمنان در این آیه، علی بن ابی طالب و امامانِ از نسل او هستند.
اصول کافی، ج 1، ص 171 (باب عرض الاعمال).
خدا و پیامبر و اهل بیت، از تمام خلوت های ما خبر دارند..
موقع گناه حواسمون باشه، که دارند ما رو می بینند..
معارفقرآن، شاهداناعمال، عرضهاعمال، خدا، پیامبراکرم صلی الله علیه و آله، امامان معصوم علیهم السلام، شیعه، گناه، اعمال.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
شاهدانِ اعمال
قرآن کریم می فرماید:
ای مؤمنین! هر عملی که شما انجام میدید، هم خدا میبینه، هم پیامبراکرم صلی الله علیه و آله، و هم گروهی از مؤمنینِ خاص، که طبق روایات ما، امامان معصوم علیهم السلام هستند.
قلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ (توبه/105)
ای رسولِ ما! به این مردم بگو: «هر عملی که می خواهید، انجام بدهید! خداوند، پیامبر و مؤمنان، در حال مشاهده اعمال شما هستند!»
این آیه، عقیده ی شیعه مبنی بر «عرضه ی اعمال» بر اولیای خدا رو بیان می کنه.
شیعه اعتقاد داره که، همه اعمالِ ما بصورت روزانه، یا هفتگی، یا ماهانه، یا... بر اولیای خدا (پیامبر اکرم و امامانِ معصوم) عرضه میشه.
اگر اعمالِ ما خوب باشه، اونها خوشحال میشن و اگر بد باشد، نگران و اندوهگین میشن
بنابر روایات رسیده از اهل بیت علیهم السلام، منظور از مؤمنینی که در این دنیا شاهدِ اعمال
ص: 185
ما هستند، امامان معصوم علیهم السلام هستند، نه هر شخص مؤمنی.
روایاتی که در این زمینه نقل شده انقدر زیادند که به حدّ تواتر رسیده. بعضی از این روایات عبارتند از:
امام صادق علیه السلام فرمود:
تمام اعمالِ مردم، هر روز صبح به پیامبر عرضه می شود. اعمالِ همه افراد خوب و بد... بنابراین مراقب باشید... و این مفهوم گفتارِ خداوند است که می فرماید: وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللهُ...
اصول کافی، ج 1، ص 171 (باب عرض الاعمال).
امام صادق علیه السلام فرمود:
ای مردم! با گناهِ خود، رسول خدا را ناراحت نکنید.
تفسیر کنز الدقائق.
امام باقر علیه السلام فرمود:
تمام اعمالِ شما، هر عصر پنجشنبه، بر پیامبرتان عرضه میشود... بنابراین باید از اینکه عمل زشتی از شما بر پیامبر عرضه شود، شرم کنید.
تفسیر برهان، ج 2، ص 158.
شخصی به امام رضا علیه السلام عرض کرد: ای پسر پیامبر!! برای من و خانواده ام دعائی بفرمائید.
حضرت فرمود: مگر من دعا نمی کنم؟ به خدا سوگند، اعمالِ شما، هر شب و روز بر من عرضه می شود، و من برای شما دعا می کنم.
راوی می گوید، قبولِ این سخن برای من سنگین به نظر آمد.
امام متوجّه من شد و به من فرمود: آیا کتاب خداوند قرآن، را نمی خوانی؟! آنجا که می فرماید: قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللهُ... به خدا سوگند، منظور از مؤمنان در این آیه، علی بن ابی طالب و امامانِ از نسل او هستند.
اصول کافی، ج 1، ص 171 (باب عرض الاعمال).
ص: 186
خدا و پیامبر و اهلبیت، از تمام خلوت های ما خبر دارند..
موقع گناه حواسمون باشه، که دارند ما رو می بینند..
معارف قرآن، شاهدان اعمال، عرضه اعمال، خدا، پیامبراکرم صلی الله علیه و آله، امامان معصوم علیهم السلام، شیعه، گناه، اعمال.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
پرداخت وجوهات شرعی (خمس و زکات)
قرآن می فرماید:
خذْ مِنْ أَمْوٰالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَکِّیهِمْ بِهٰا وَ صَلِّ عَلَیْهِمْ إِنَّ صَلاٰتَکَ سَکَنٌ لَهُمْ (توبه/103)
ای پیامبر، از اموال مردم، به میزان مورد نیاز صدقه (خمس و زکات) بگیر، تا بدین وسیله آنان را پاک سازی، و رشدشان دهی، و بر آنان درود بفرست، و آنان را دعا کن. زیرا دعای تو، مایه ی آرامش آنان است.
منظور از صدقه در آیات قرآن،
یا صدقات واجب است (یعنی وجوهات شرعی مثل خمس و زکات)،
و یا صدقات مستحبی (انفاق).
در این آیه منظور صدقات واجب (خمس و زکات) است.
امّا چند نکته راجع به پرداخت وجوهات شرعی (خمس و زکات) با توجه به آیه 102 سوره توبه:
1. پرداخت خمس و زکات، نشانه ی صداقت انسان در ادّعای ایمان است «صَدَقَةً»
2. پرداخت خمس و زکات، عامل پاکیِ روح از بخل، دنیا پرستی و مال دوستی
ص: 187
است. «تُطَهِّرُهُمْ»
3. پرداخت خمس و زکات، موجب رشد فضایل اخلاقی در فرد و جامعه می شود، و جان ها را تزکیه می کند «تُزَکِّیهِمْ»
4. فقر، عامل بسیاری از مفاسد است، و تأمین زندگی محرومین به وسیله ی خمس و زکات، جامعه را از بخشی از مفاسد پاک می سازد. «تُطَهِّرُهُمْ»
5. پیامبر، بر کسانی که خمس و زکات خود را پرداخت می کنند، درود می فرستد، و آنها را دعا می کند. «صَلِّ عَلَیْهِمْ».
پس اگر دوست داریم امام زمان دعاگوی ما باشه، از خمس و زکاتمون غافل نشیم.
ناشر معارف باشیم
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت
وَ قَالَ (علی علیه السلام):
إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّكَ، فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُكْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَیْهِ.
و درود خدا بر امیر مومنان فرمود:
اگر بر دشمنت دست یافتى، بخشیدن او را شكرانه پیروزى قرار ده
شکر قدرت
مى دانیم هر نعمتى شکرى دارد که اگر انجام گیرد موجب بقاى نعمت و افزایش آن است و اگر انجام نگیرد نعمت به مخاطره خواهد افتاد; ممکن است کم یا نابود شود.
نیز روشن است که شکر تنها شکر زبانى نیست، بلکه باید با عمل مناسبى نعمت را شکر گفت; آن کس که خدا اموال و ثروت فراوانى به او داده شکرش آن
ص: 188
است که دیگران را نیز در آن سهیم سازد و آن کس که خدا مقامى به او بخشیده شکرش آن است که به وسیله آن مشکلات نیازمندان را حل کند.
در مورد پیروزى بر دشمن، بهترین شکر آن عفو و گذشت است
آرى عفو و گذشت سیره کریمان است و انتقام روش لئیمان.
ناشر معارف باشیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء یازدهم از قران مجید
مکتب قرآن
درمان دردها رو باید از مكتب قرآن گرفت،
نه مكاتب شرق و غرب
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
اذا التبسَتْ علیكم الفِتن كالّیل المُظلم فعلیكم بالقرآن فانّه شافع مشفّع...
در هجوم فتنه هاى تیره و وحشتناك، به قرآن پناه برید؛
هم موعظه است، هم شفا، هم نور و هم رحمت.
بحار، ج 92، ص 17
اینم تأیید کلام پیامبر صلی الله علیه و آله
یا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِی الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ (یونس/57)
اى مردم! همانا از سوى پروردگارتان پند و اندرزى براى شما آمد كه مایه ى شفا براى آنچه در سینه هاى شماست و هدایت و رحمتى براى مؤمنان است.
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
ص: 189
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
التماس دعای فرجان شاءالله
ناشر معارف باشیم
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء یازدهم از قران مجید
پلیدی بر پلیدی
اگر لاشه ى مرده اى تو استخر بیفته و بارون هم بباره هرچی بارون بیشتر بشه، مرده بدبوتر میشه.
ولی این بوى بد به خاطر بارون نیست، بلكه این بو از خود مرده است.
ص: 190
آیات قرآن هم مثل بارون میمونه که هر وقت بر کافران و منافقین میباره به جای اینکه پاک و تمیز بشن آلودگی و تعفن اونها همه جا رو می گیره!
و أَمَّا الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَتْهُمْ رِجْساً إِلَى رِجْسِهِمْ وَ ماتُوا وَ هُمْ كافِرُون َ (توبه/125)
و امّا آنان كه در دل هایشان بیمارى است، (آیات قرآن) پلیدى بر پلیدى آنان افزاید و در حال كفر بمیرند.
یک وقت خیال نکنیم ما هیچ وقت به این مرحله نمی رسیم و خیالمون راحت باشه... نه، اصلاً اینطور نیست
این روحِ لجاجت و تكبّر، انقدر خطرناکه که آدم رو به ناکجاآباد پرت میکنه
بودند کسانی که اهل ایمان بودند، ولى مرتد و كافر شدند.
آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا (نساء/137)
مسلمان ( تسلیم) موندن و مردن انقدر مهمه که حضرت یعقوب و حضرت ابراهیم به فرزندان خودشون سفارش کردند که؛
و وَصَّى بِها إِبْراهِیمُ بَنِیهِ وَ یَعْقُوبُ یا بَنِیَّ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى لَكُمُ الدِّینَ فَلا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ
... فرزندان من! خداوند براى شما این دین را برگزیده. پس (تا پایان عمر بر آن باشید و) جز در حال تسلیم و فرمانبردارى نمیرید.
ما هم باید زمینه ى عاقبت بخیری خودمون رو از طریق عمل درست و دعا ودورى از گناه و افراد فاسد، فراهم كنیم.
باید دعا کنیم که هیچ وقت دچار بیماری دل نشیم که سرانجاممون مرده دلی و تعفن بشه!
اگر به فکر خودمون نباشیم و تکبر و لجاجت در مقابل خدا داشته باشیم خدای نکرده این میشه عاقبت ما؛
ص: 191
رجْساً إِلَى رِجْسِهِم
پلیدی روی پلیدی
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
امروز جزء یازدهم از قران مجید
آرامشِ زندگی
همه دردها و ناراحتی های خودتون رو میتونید با قرآن ریشه کن کنید به شرط اینکه؛
با قرآن مرتبط و هم نوا بشید تا در تعادل مطلوب قرار بگیرید اون موقع است که می بینید هیچ درد و ناراحتی ندارید (یعنی همه ی ناراحتی ها و مشکلات براتون آسون میشه)
ص: 192
یا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِی الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ (یونس/57)
اى مردم! همانا از سوى پروردگارتان پند و اندرزى براى شما آمد كه مایهى شفا براى آنچه در سینه هاى شماست و هدایت و رحمتى براى مؤمنان است.
برای رسیدن به آرامش و نسیم رحمت خداوند، باید موعظه های قرآن رو جدی بگیریم
خداوند می فرماید؛
و نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ
و آنچه از قرآن فرو مى فرستیم، مایه ى شفا و رحمتى براى مؤمنان است!
قرآن بخونیدو بهش عمل کنید
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
ص: 193
1. سوره ی توبه، آیه 98. 99
آگاه باشید که انفاق، غرامت نیست و موجب قربت و نزدیکی به خداست
2. سوره ی توبه، آیه 103
با پرداخت خمس، زکات و دیگر واجبات مالی، جان خود را پاک و نورانی کنید
3. سوره ی توبه، آیه 105
خدا و پیامبر، همه ی امور و رفتارهای شما را می بینند
4. سوره ی توبه، آیه 109
بنای زندگی خود را بر لب پرتگاه پی ریزی نکنید که در آتش فرو می افتید
5. سوره ی توبه، آیه 111
بهای معامله با خدا در جهاد مال و جان، بهشت است.
6. سوره ی توبه، آیه 111
خدا در معامله اش با انسان وفادار است.
7. سوره ی توبه، آیه 112
مؤمنان، اهل توبه، پرستش، شکرگزاری، رکوع و سجود، امر به معروف و نهی از منکر و مراقبت از احکام خدا هستند.
8. سوره ی توبه، آیه 119
ای مردم با کسانی که صادق هستند همراه باشید.
9. سوره ی یونس، آیه 23
ای مردم هرچه کنید به خود کنید و به زیان خود شماست.
10. سوره ی یونس، آیه 12
در همه حال خدا را بخوانید؛ این گونه نباشید که در هنگام گرفتاری خدا را بخوانید و پس از رفع آن، خدا را ترک کنید.
ص: 194
11. سوره ی یونس، آیه 10
همانند بهشتیان، با «سبحان الله و الحمدلله رب العالمین» گفتن، خدا را نیایش کنید.
12. سوره ی توبه، آیه 126
آگاه باشید که هر سال یک یا دو امتحان اصلی از شما گرفته میشود.
1. با راستگویان و کسانی که ظاهر و باطنشان یکی است رفاقت و همراهی کنید. (توبه: 119)
2. در انفاق، کمیّت و مقدار مهم نیست، چه کم باشد چه زیاد، در نزد خدا اَجر دارد. (توبه: 121)
3. عده ای از مسلمانان باید دنبال جهاد علمی و فرهنگی باشند و معارف دین را یاد بگیرند. (توبه: 122)
4. از حدس و گمان و خیال پیروی نکنید که خیالبافی اصلاً به درد شناخت حقیقت نمی خورد. (یونس: 36)
5. هیچ فردی در مقابل اعمال دیگری مسئولیتی ندارد و هر کس پاسخگوی اعمال خودش است. (یونس: 41)
6. خدا به هیچ کس ظلم نمی کند و این مردماند که به خودشان ستم می کنند. (یونس: 44)
7. قرآن، درمانی برای دردهای روحیتان و کتاب راهنما و رحمت ویژه خداست. (یونس: 57)
8. خداوند در مورد مردم لطف و بخشش دارد، ولی بیشتر آنها سپاسگزار نیستند. (یونس: 60)
9. بر دوستان خدا «در مواجهه با حوادث سخت» نه ترسی غلبه می کند و نه
ص: 195
غُصّه می خورند. (یونس: 62)
َأَنتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّىٰ یَكُونُوا مُؤْمِنِینَ (یونس 99)
1. اهل مسجد انسان هایی هستند که به دنبال پاکیزگی خود از زشتی های اخلاقی و پلیدی ها هستند.
مسجدی کان اندرون اولیاست
سجده گاه جمله است آنجا خداست (مولوی)
لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِیهِ فِیهِ رِجَالٌ یُحِبُّونَ أَن یَتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ یُحِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ (توبه 108)
2. ویژگی های مومنان واقعی: ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن، ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن، ﺳﭙﺎس ﮔﺰﺍرﺍن، روزﻩ دﺍرﺍن، رﻛﻮع ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن، ﺳﺠﺪﻩ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن، ﻓﺮﻣﺎن دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ خوبی ها و ﺑﺎزدﺍرﻧﺪﮔﺎن ﺍز بدی ها و ﭘﺎﺳﺪﺍرﺍن ﺣﺪود و ﻣﻘﺮّرﺍت ﺧﺪﺍ.
التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ (توبه 112)
3. ﺍی مسلمانان، اهل تقوا باشید و ﺑﺎ راستگویان همراه ﺑﺎﺷﯿﺪ.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ (توبه 119)
4. ﻳﻘﯿﻨﺎً ﭘﯿﺎﻣﺒﺮى ﺍز ﺟﻨﺲ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﻪ ﺳﻮﻳﺘﺎن آﻣﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ رﻧﺞ و ﻣﺸﻘﺖ ﺍﻓﺘﺎدﻧﺘﺎن ﺑﺮای او بسیار سخت ﺍﺳﺖ، ﺍﺷﺘﯿﺎق ﺷﺪﻳﺪى ﺑﻪ هدایت ﺷﻤﺎ دﺍرد، و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن رٶوف و ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺍﺳﺖ.
لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْكُم بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَّحِیمٌ (توبه 128)
5. و ﭼﻮن به ﺍﻧﺴﺎن ﮔﺰﻧﺪ و آﺳﯿﺒﻲ رﺳﺪ، خدا رﺍ در ﻫﻤﻪ ﺣﺎﻟﺎت می خواند، ﭘﺲ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﮔﺰﻧﺪ و آﺳﯿﺒﺶ رﺍ ﺑﺮﻃﺮف ﻛﻨﯿﻢ، آن ﭼﻨﺎن ﺑﻪ رﺍﻩ ﻧﺎﺳﭙﺎﺳﻲ و ﮔﻨﺎﻩ می رود ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺎ
ص: 196
رﺍ ﺑﺮﺍى ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮدن ﮔﺰﻧﺪ و آﺳﯿﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍو رﺳﯿﺪﻩ ﺑﻪ ﻳﺎرى ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ بود.
وَإِذَا مَسَّ الْإِنسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَائِمًا فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَن لَّمْ یَدْعُنَا إِلَىٰ ضُرٍّ مَّسَّهُ (یونس 12)
6. آﮔﺎﻩ ﺑﺎﺷﯿﺪ، ﻳﻘﯿﻨﺎً دوﺳﺘﺎن ﺧﺪﺍ ﻧﻪ ﺑﯿﻤﻰ ﺑﺮ آﻧﺎن ﺍﺳﺖ و ﻧﻪ ﺍﻧﺪوﻫﮕﯿﻦ می شوند
أَلَا إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ (یونس 62)
7. خداوند شب را وسیله آرامش و استراحت، و روز را برای چشم روشنی و کسب روزی قرار داده است.
هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَكُمُ اللَّیْلَ لِتَسْكُنُوا فِیهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِی ذَٰلِكَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَسْمَعُونَ (یونس 67)
8. ﭘﺮوردﮔﺎرﺍ ﻣﺎ رﺍ دﺳﺘﺨﻮش ﺷﻜﻨﺠﻪ و ﻋﺬﺍب ﺳﺘﻤﻜﺎرﺍن ﻗﺮﺍر ﻣﺪﻩ
دنیا نیرزد آنکه پریشان کنی دلی
زنهار بد مکن که نکردست عاقلی
این پنج روزه مهلت ایام آدمی
آزار مردمان نکند جز مغفلی
باری نظر به خاک عزیزان رفته کن
تا مجمل وجود ببینی مفصلی (سعدی)
رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ (یونس 85)
9. ﻳﻘﯿﻨﺎً ﺑﺴﯿﺎرى ﺍز ﻣﺮدم ﺍز نشانه ها و یاری های غیبی خدا در زندگیشان ﺑﻲ ﺧﺒﺮﻧﺪ.
پردهٔ شک را برانداز از میان
تا ببینی سود کردی یا زیان
ما گرفتیم آنچه را انداختی
دست حق را دیدی و نشناختی؟! (پروین اعتصامی)
ص: 197
وَإِنَّ كَثِیرًا مِّنَ النَّاسِ عَنْ آیَاتِنَا لَغَافِلُونَ (یونس 92)
دین اجباری را خداوند نخواسته است. پیامبر و هیچ کس دیگری هم نمی تواند مردم را مجبور به ایمان کند.
نصیحت بی ثمر باشد زمین گیران غفلت را
نینگیزد ره خوابیده را از خواب بیداری (صائب)
وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَآمَنَ مَن فِی الْأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِیعًا أَفَأَنتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّىٰ یَكُونُوا مُؤْمِنِینَ (یونس 99)
احکام
شرح دعای روز دوازدهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
سلام
بسته روز دوازدهم ماه مبارک رمضان
لطیفه
طن-ز..
لطیفه
حیف نون تو باغ دیگران داشت میوه می خورد
رفیقش میگه: اینقدر نخور حلال نیست!
ص: 198
حیف نون میگه: من به حلال، حرومش کاری ندارم، برا خاصیتش می خورم
ح-ق المارّه و ش-رایط آن:
کسی که درحال عبور به درختی میوه دار برسد با شرایط زیر می تواند از میوۀ آن بخورد:
1. خوردن میوه هایی که درخیابان و راه های عمومی هستند، مانعی ندارد.
2. استفاده از میوه های باغات مردم با شرائطی حلال است:
1. یقین به عدم رضایت مالک نداشته باشد.
2. به طور اتفاقی از آنجا عبور کند
نه با قصد خوردن میوه.
3. ضرر و آسیب به درخت نزند
و میوه ها را تلف نکند.
4. میوه را همان جا بخورد و با خود نبرد.
5. وارد ملک و باغ نشود.
6. باغ و زراعت فاقد دیوار و در باشد.
موارد دیگر که شرایط فوق را ندارد حرام است.
ناشر معارف باشیم
بسم الله الرحمن الرحیم
ای خدا در این روز مرا به زیور ستر و عفت نفس بیارای و به جامه قناعت و کفاف بپوشان و به کار عدل و انصاف بدار و از هر چه ترسانم مرا ایمن ساز به
ص: 199
نگهبانی خود ای نگهدار و عصمت بخش خدا ترسان عالم.
اللَّهُمَّ زَینِّی فِیهِ بِالسِّتْرِ وَ الْعَفَافِ وَ اسْتُرْنِی فِیهِ بِلِبَاسِ الْقُنُوعِ وَ الْکفَافِ وَ احْمِلْنِی فِیهِ عَلَی الْعَدْلِ وَ الْإِنْصَافِ وَ آمِنِّی فِیهِ مِنْ کلِّ مَا أَخَافُ بِعِصْمَتِک یا عِصْمَةَ الْخَائِفِین
ترجمه:
ای خدا در این روز مرا به زیور ستر و عفت نفس بیارای و به جامه قناعت و کفاف بپوشان و به کار عدل و انصاف بدار و از هر چه ترسانم مرا ایمن ساز به نگهبانی خود ای نگهدار و عصمت بخش خدا ترسان عالم.
اللَّهُمَّ زَینِّی فِیهِ بِالسِّتْرِ وَ الْعَفَافِ
خدایا در ماه رمضان مرا بدو چیز زینت بده؛ یکی: ستر و دیگری؛ عفاف
ستر یعنی؛ گناهان مردم را مخفی کن، دنبال عیوب خویشتن باش، خوشا بحال بنده ای که به عیب خودش می پردازد و به عیوب دیگران کاری ندارد. اگر رفیق شما عیبی دارد به کسی نگو! این عمل شما از مصادیق غیبت هست و عمل چهل روزه را از بین میبرد.
شعر:
همچون مگسان تو بر پلیدی منشین
شما مثل زنبور عسل باشید؛ که فقط روی گل ها می نشیند؛ مثل مگس نباشید که بر رو پلیدی ها می نشیند؛ دوست شما اگر بدی دارد؛ بدی او را نبین؛ صفات خوب او را ببین؛ انقلاب خوبی های فراوانی دارد؛ بعضی ها مثل مگس فقط روی بدی های آن دست می گذارند؛ شما خوبی های آن را هم ببینید. اگر بدی هم می بینید؛ این بدی ها هم از خودمان هست و مربوط به انقلاب نیست؛ مراجع تضعیف انقلاب را جایز نمی دانند؛ اگر تو انقلابی هم نباشی تضعیف انقلاب جایز نیست؛ اگر کسی علیه انقلاب حرف بزند و انقلاب تضعیف شود و آمریکا بیایید مطمئن باشید وضع ما بدتر می شود، بر فرض که انقلاب ما بدی هم داشته باشد باز بهتر است از تسلط آمریکا بر ما بدتر از همه بدی هاست.
ص: 200
اگر کسی می گوید امریکا بهتر است؛ بخاطر عوامی اوست؛ کسی که عاقل است؛ کسی که اهل مطالعه هست؛ اینطور حرف نمی زند؛ شما مگر اوضاع عراق و دیگر بلاد مسلمین و دنیا را نمی بینید؛ آنها کجا امنیت دارند؟!.
یقیناً اگر آمریکا بر ما مسلط شود دمار از روزگار مسلمین در می آورد؛ خدایا این انقلاب ما را به انقلاب حضرت مهدی (عج) متصل بفرما.
ادامه حدیث
خدایا مرا به ستر زینت بده؛ مرا طوری قرار بده که دنبال عیب مردم نباشم؛ در حدیث آمده است: خوشا بحال کسی که عیوبش او را از پرداختن به عیب های دیگران باز داشته است.
و الْعَفَافِ
عفاف به معنی؛ گناه نکردن است؛ و انسان عفیف؛ به معنی کسی که که اهل گناه نیست.
واسْتُرْنِی فِیهِ بِلِبَاسِ الْقُنُوعِ وَ الْکفَافِ
خدایا؛ به من دو لباس بپوشان؛ لباس قناعت و لباس کفاف؛ کفاف به معنی؛ راضی بودن به معاش بقدری که زندگی انسان بگذرد به قول مردم «آب باریکه» داشته باشد.
حکایت:
رسول خدا در مسیری به گله گوسفندان رسیدند و به شبانی فرمودند: کمی شیر بیاورید؛ شبان مقداری شیر برای ایشان آورد و حضرت برای او دعا کردند، که خدایا به قدر کفاف به او روزی بده.
باز در جای دیگر حضرت از شبان دیگری در خواست مقداری شیر کردند؛ ولی آن شبان امتناع کرد و نیاورد؛ حضرت برای او دعا کردند؛ که خدایا به او مال و ثروت بده.
ص: 201
اصحاب تعجب کردند؛ و گفتند چگونه است که برای اولی که شیر آورد حضرت آنطور دعا کرد و برای دومی طلب مال و ثروت نمودند!؟
حضرت فرمودند: دعای حقیقی همان دعای اول بود؛ که برای او از خدا طلب روزی به قدر کفاف نمودم؛ چراکه مال زیاد اسباب زحمت آدمی است.
حکایت:
در باره شیخ محمد حسین زاهد؛ یا شیخ آقا بزرگ هفت تنی گفته اند؛ که کسی برای ایشان یک کیسه برنج آورده بود؛ ایشان به اندازه یک کاسه برنج از آن کیسه برداشتند و گفتند: همین مقدار برای امشب کافی است؛ و امر کردند که بقیه این برنج را به فقراء بدهید.
در قدیم مردم شب به شب غذا تهیه می کردند؛ اینطور نبود که برای چند ماه غذا در منزل ذخیره کنند! از خدا به قدر کفاف روزی بخواهید؛ ثروت زیاد خوب نیست؛ البته نداری هم خوب نیست. خلاصه اهل قناعت باشید.
شعر:
قناعت توانگر کند مرد را ****خبر کن حریص جهانگرد را
حدیث:
حدیث داریم «عز من قنع و ذل من طمع» قناعت انسان را عزیز میکند؛ امثال شیخ محمد حسین زاهد؛ که اهل قناعت بود؛ عزیز بودند. روزی که ایشان رحلت کرد تشییع جنازه با شکوهی برای ایشان برگزار شد به طوری که از مسجد جامع تهران تا ابن بابویه مردم پیاده او را حمل می کردند آن هم با آن جمعیت فراوان. همه این امور بخاطر اخلاقیات بالای ایشان بود که یکی از آن خصال صفت قناعت ایشان بود
حکایت:
روزی مرحوم شیخ محمد حسین زاهد مقداری ماست تهیه کرده بودند که با همسرشان بخورند؛ متوجه بوی غذا دیگری می شوند؛ از ایشان سئوال می کند که
ص: 202
شما غذای دیگری هم درست کرده اید؟! همسر ایشان جواب داد، بله غذای ساده و مختصری مهیا کرده ام. ایشان گفتند: پس یکی از این دو خورش را بیاور و از هر دو غذا میل نکردند؛ هر کسی که اهل قناعت باشد عزیز است.. ایشان از وجوهات استفاده نمی کردند، کار می کرد و روزی خودش را در می آورد تا می توانید از سهم امام نخورید، خود من هم الان از سهم امام استفاده نمی کنم.
و احْمِلْنِی فِیهِ عَلَی الْعَدْلِ وَ الْإِنْصَافِ
خدایا مرا اهل عدل و انصاف قرار بده
حکایت:
مرحوم آیت الله شیخ حسین کبیر وقتی برای خرید به قصابی میرفت به قصاب می گفت از همان گوشتی به من بده که به همه می دهی؛ با اینکه ایشان مجتهد بود خرید منزل را هم انجام می داد؛ به نانوایی هم که می رفت، ته صف می ایستاد تا آن ده نفرجلوی او نان نمیگرفتند؛ ایشان نان نمی خرید؛ ایشان از اولیاء الهی بودند. این صفت ایشان بخاطر عدالت او بود.
و آمِنِّی فِیهِ مِنْ کلِّ مَا أَخَافُ
خدایا از هرچیزی که از آن میترسم در امانم بدار
بعِصْمَتِک یا عِصْمَةَ الْخَائِفِین
به عصمت خودت؛ به حفظ خودت؛ به نگهبانی خودت قسم که مرا از امور مورد ترس نگهداری کن و دعاهای امروز را در حق من مستجاب کن.
1. ترجمه نهج البلاغه را بخوانیم.
2. ما ترجمۀ مرحوم دشتی را پیشنهاد می کنیم چون در حال حاضر روان ترین ترجمه است.
ص: 203
3. با شبی ده دقیقه شروع کنیم.
4. شروع خواندن از حکمت ها؛ حکمت ها کاربردی تر و آسان تر است و این فرصت را به ما خواهد داد تا با ادبیات و سیاق کلام حضرت آشنا شویم.
خواندن حکمت ها دو بار از اول تا آخر.
خواندن نامه ها از آخر به اول.
خواندن خطب هها از آخر به اول.
5. در حین مطالعه ممکن است سؤال برایتان پیش بیاید؛ صبر پیشه کنید، پاسخ سؤال را در حکمت ها، نامه و خطبه های بعد می یابید.
6. در دور اول مطالعه، لازم نیست چیزی، حفظ یا یادداشت کنید.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
قرآن کتابِ قصّه نیست، بلکه کتابِ زندگی است..
درس زندگی میده..
ولی گاهی برای بیان معارف و درس ها، قصّه های پندآموز هم بیان میکنه..
در قرآن قصّه ها و سرگذشت های فراوانی بیان شده، امّا میدونی از بین این همه داستان و سرگذشت، کدومشون از همه بهتره
نحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَا أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ هَذَا الْقُرْآنَ (یوسف/3)
ای پیامبر! ما بهترین قصّه ها و سرگذشت ها را از طریق این قرآن.که به تو وحی
ص: 204
کردیم. برای تو بازگو می کنیم.
«أَحْسَنَ الْقَصَصِ» یعنی بهترینِ قصّه ها
داستان حضرت یوسف، «أَحْسَنَ الْقَصَصِ» است، چون در این داستان، جهادبانفس که بزرگترین جهاد است، مطرح میشه.
قهرمانِ داستان، نوجوانی است که تمام کمالات انسانی رو در خودش داره:
صبر، ایمان، تقوا، عفاف، امانت، حکمت، عفو، احسان و...
تمام چهره های داستان، خوش عاقبت میشن:
یوسف به حکومت میرسه..
برادرانِ یوسف توبه می کنند..
پدر بینایی خودش رو بدست میاره..
کشورِ قحطی زده نجات پیدا میکنه..
دلتنگی ها و حسادت ها، به وصال و محبّت تبدیل میشه..
در این داستان، مجموعه ای از اضداد در کنار هم مطرح شده:
فراق و وصال، غم و شادی، قحطی و پرمحصولی، وفاداری و جفاکاری، مالک و مملوک، چاه و کاخ، فقر و غنا، بردگی و سلطنت، کوری و بینایی، پاکدامنی و اتّه امِ ناروا.
و....
خلاصه اینکه، سوره حضرت یوسف و قصّه این پیامبر بزرگ، پر از نکات معرفتی، تربیتی و آموزنده است.
از این سوره غافل نشیم.
معارف قرآن، قرآن، بهترین قصه، جهادبانفس، جهاد.
ناشر معارف باشیم
ص: 205
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
گاهی اوقات، گناه نکردنِ ما، به خاطرِ تقوای ما نیست..
به خاطر آینه که موقعیتِ گناه فراهم نیست
وقتی جریانِ یوسف و زلیخا در شهر پخش شد، سرزنش ها شروع شد:
قالَ نِسْوَةٌ فِی الْمَدِینَةِ امْرَأَتُ الْعَزِیزِ تُرَاوِدُ فَتَاهَا عَن نَّفْسِهِ قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا إِنَّا لَنَرَاهَا فِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ (یوسف/30)
گروهی از زنان شهر گفتند: «همسر عزیز، جوانش [غلامش] را بسوی خود دعوت کرده است!! عشق این جوان، در اعماق قلبش نفوذ کرده.. ما او را در گمراهی آشکاری میبینیم!»
امّا وقتی که همین زنها، در اون موقعیت قرار گرفتند، کم آوردند:
فلَمَّا رَأَیْنَهُ أَکْبَرْنَهُ وَ قَطَّعْنَ أَیْدِیَهُنَّ وَ قُلْنَ حَاشَ لِلهِ، مَا هَذَا بَشَرًا إِنْ هَذَا إِلَّا مَلَکٌ کَرِیمٌ (یوسف/31)
هنگامی که زنان مصری، چشمشان به او افتاد، او را بسیار بزرگ و زیبا یافتند..
و بی اختیار دست های خود را بریدند..
و گفتند: «منزّه است خدا! این بشر نیست؛ این یک فرشته بزرگوار است!»
و بعد هم زلیخا به اون ها طعنه زد:
قالَتْ فَذَلِکُنَّ الَّذِی لُمْتُنَّنِی فِیهِ (یوسف/32)
زلیخا گفت: این همان کسی است که بخاطرِ عشقِ او، مرا سرزنش کردید!
پس یاد بگیریم که در مسائل مختلف:
دیگران رو سرزنش نکنیم..
ص: 206
دیگران رو قضاوت نکنیم..
از کجا معلوم
شاید اگر ما هم به جای اونها بودیم، بدتر از اونها می شدیم.
پس فکر نکنیم ما آدم های خیلی خوبی هستیم.
اگر آب باشه، خیلی از ماها شناورهای خوبی هستیم.
توهّمِ تقوا نداشته باشیم
معارف قرآن، توهم تقوا، تقوا، گناه، سرزنش نکنیم، قضاوت نکنیم.
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
جزء دوازدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
از تمسخر نترس
ریش بزاری، مسخره می کنند
غیرتی باشی، مسخره می کنند
غیبت نکنی، مسخره می کنند
آهنگ گوش ندی، مسخره می کنند
حجاب داشته باشی، مسخره می کنند
نماز اول وقت بخونی، مسخره می کنند
اصلاً مهم نیست
چون، پیامبران هم، مورد تمسخر قرار مى گرفتند
در واقع، کسی كه منطق نداره، دست به تمسخرِ مؤمن میزنه.
ص: 207
مثلِ قوم نوح، که هر وقت از کنارش رد می شدن اونو مسخره می کردن:
کلَّما مَرَّ عَلَیهِ مَلاٌَ مِن قَومِهِ سَخِروا مِنهُ
پس هر وقت، به خاطر رضایتِ خدا، گناهی رو انجام ندادی، ولی رفیقات تو رو مسخره کردن، با شجاعت بگو:
إنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ كَمَا تَسْخَرُونَ (هود/38)
امروز شما ما را مسخره می کنید و به زودی ما نیز شما را همینطور مسخره می کنیم.
هر چقدر هم که مسخره ات کردن، سستى به خودت راه نده
بازم به حرف خدا گوش کن.
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم جزء دوازدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
بمبِ قهرِ خدا
همینطوری که دارید گناه می کنید مراقب باشید که یه وقت خدا باهاتون قهر نکنه
قهرِ خدا، خیلی وحشتناکه....
از هر بُمبى نابود كننده تره
به خاطر اینکه؛
اگر بمباران بشه، ممکنه بعضیا فرصت فرار پیدا كنند،
بعدشم نجات پیدا کنند.
ولی اگر عذاب و قهر خدا برسه، خدا یه جوری قلع و قمع می كنه كه انگار اصلاً كسى اونجا نبود
كأَنْ لَمْ یَغْنَوْا فیها أَلا بُعْداً لِمَدْیَنَ كَما بَعِدَتْ ثَمُودُ (هود/95)
ص: 208
(آنچنان نابود شدند) که گویى هرگز در آن منطقه ساكن نبودند.
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم جزء دوازدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اعتماد و توکل به خدا
عجیبه
خیلی از ماها تو مشکلاتمون به خانواده مون، به رفیقامون اعتماد می کنیم
رازِ دلمون رو پیششون میگیم
درد و دل میکنیم
ازشون کمک می خواهیم
و از راهنماییشون استفاده می کنیم
ولی به خدا اعتماد نمی کنیم.
فقط می گیم توکل برخدا
در حالی که تو کارهامون پُر از تشویش و نگرانی هستیم
پس اون توکّلی که ازش دم میزنیم چی میشه
امام صادق علیه السلام فرمودند:
هر که به خدا اعتماد کند، خداوند کارهاى دنیا و آخرتش را، که او را بیقرار کردهاند، کفایت میکند.
تحف العقول، ص 304
کافی است خدا بخواهد، به یکباره همه چیز کن فیکون خواهد شد.
إنَّم َا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَیْئًا أَنْ یَقُولَ لَهُ كُنْ فَیَكُونُ (یس)
ص: 209
فرمان نافذ او چنان است که چون اراده چیزی کند به محض اینکه گوید: «موجود باش» بلا فاصله موجود خواهد شد.
پس قول بدیم که از اعماق دلمون به خدا توکل کنیم، و با همه وجودمون بگیم:
ومَا تَوْفِیقِی إِلا بِاللَّهِ عَلَیهِ تَوَکلْتُُ (هود/88)
توفیق من جز به (کمک) خداوند نیست. بر او توکل کردم.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
دادن ها و گرفتن ها
قرآن کریم می فرماید: انسان اصولاً ﻛﻢ ظرفیته، و ﭼﻮن ﺣِﻜﻤﺖِ ﺍﻟﻬﻰ و ﻣﺼﺎﻟﺢِ امور رو ﻧﻤﻰدونه، زود ﻗﻀﺎوت ﻣﻰکنه:
تا خدا یه نعمتی بهش داد، زود مغرور میشه و شادی میکنه (لَفَرِحٌ) و فخر می فروشه (فَخُورٌ)
از اون طرف، تا خدا یه نعمتی رو ازش گرفت، سریع ﻣﺄﻳﻮع میشه (لَیَؤُسٌ) و ﻛُﻔﺮ می ورزه (کَفُورٌ).
و لَئِنْ أَذَقْنَا اَلْإِنْسٰانَ مِنّٰا رَحْمَةً ثُمَّ نَزَعْنٰاهٰا مِنْهُ إِنَّهُ لَیَؤُسٌ کَفُورٌ (هود/9)
و لَئِنْ أَذَقْنٰاهُ نَعْمٰاءَ بَعْدَ ضَرّٰاءَ مَسَّتْهُ لَیَقُولَنَّ ذَهَبَ اَلسَّیِّئٰاتُ عَنِّی إِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخُورٌ (هود/10)
إلاَّ اَلَّذِینَ صَبَرُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ أُولٰئِکَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ کَبِیرٌ (هود/11)
اگر به انسان نعمتی بچشانیم، سپس از او بگیریم..
بسیار نومید و ناسپاس خواهد بود. إنَّهُ لَیَؤُسٌ کَفُورٌ
و اگر پس از سختی ها و ناراحتی ها، نعمت هایی به او برسانیم..
ص: 210
می گوید مشکلات از من بر طرف شد و دیگر باز نخواهد گشت، و غرق شادی و غفلت و فخر فروشی میشود. إنَّهُ لَفَرِحٌ فَخُورٌ
مگر آنها که در سایه ی ایمانِ راستین، صبر و استقامت ورزیدند و عملصالح انجام دادند، که برای آنها آمرزش و اجر بزرگی است.
پس یاد بگیریم که این دادن ها و گرفتن ها آزمایش الهی است.
یاد بگیریم که دادنِ هر نعمتی الزاماً نشانه ی محبّتِ خداوند نیست،
و گرفتِن هر نعمتی، الزاماً نشانه ی غضبِ خداوند نیست،
ﺑﻠﻜﻪ آزمایش الهی ﺍﺳﺖ.
و از همه مهم تر یاد بگیریم که، ایمانِ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺪﺍوﻧﺪ، وﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ این دادن ها و گرفتن ها نباشه.
چون متاسفانه خیلی از ماها اینطوری هستیم که:
تا خدا یه نعمتی داد، عاشقش می شیم،
و همچین که یه نعمتی رو از ما گرفت کافر می شیم.
یاد بگیریم کم ظرفیت نباشیم، به قول معروف جنبه داشته باشیم.
«نعمت» و «بلا»، هر دو رو در خودمون هضم کنیم، و در هر حال از یاد خدا و وظائفمون غافل نشیم.
ان شاء الله
معارف قرآن، دادن ها وگرفتن ها، سبک زندگی، آزمایش الهی، ایمان، عمل صالح، یادخدا.
ناشر معارف باشیم
خدا خودش "أَحْسَنُ الْخٰالِقِین" هست، از ما هم خواسته که کارهامون به نحو احسن باشه "أَحْسَنُ عَمَلاً"
ص: 211
هوَ اَلَّذِی خَلَقَ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضَ... لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً (هود/7)
او کسی است که آسمانها و زمین را آفرید... تا شما را بیازماید که کدامیک اعمال بهتری انجام می دهید.
قرآن نمی گه "أَکثَرُ عَمَلاً"
بلکه می گه "أَحْسَنُ عَمَلاً"
کثرت، زیادی و کمیّتِ عمل مهم نیست،
بلکه کیفیت و خوبیِ عمل مهمه.
عملِ کم انجام بدیم، ولی خوب انجام بدیم.
امام صادق علیه السلام فرمود:
"خداوند کثرت و زیادیِ عمل را نمی خواهد، بلکه درستیِ عمل را می خواهد، و درستیِ عمل به این است که با خدا ترسی و نیّتِ پاک توأم باشد."
سپس فرمود:
"نگهداریِ عمل از آلودگی به ریا و نیّت های نادرست، مشکل تر از خودِ عمل است. عملِ خالص، عملی است که نخواهی هیچ کس جز خدا، ترا بخاطر آن ستایش کند."
تفسیر برهان، جلد 2، صفحه 207.
ناشر معارف باشیم
سلام
روزه ها و طاعات قبول
این پیام آخری برای دوستان و گروه ها ارسال بفرمایید
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
ص: 212
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه داریم
ناشر معارف باشیم
راهکارهای زندگی موفق در جزء دوازدهم قران کریم
1. سوره ی هود، آیه 6
روزی همه ی موجودات بر عهده ی خداوند است، نه حرص بورزید و نه بترسید
2. سوره ی هود، آیه 38
اگر حکمت کاری را نفهمیدید، آن را مسخره نکنید
3. سوره ی هود، آیه 44
شعار «مرگ بر ستمگر» یک شعار قرآنی است
4. سوره ی هود، آیه 72
اگر خدا بخواهد، کار غیر ممکن، ممکن میشود
5. سوره ی هود، آیه 75
سه صفت؛ بردباری، نرم دلی و استغفار را داشته باشید
6. سوره ی هود، آیه 85
حقوق مردم را کم ندهید و حق را بپردازید
7. سوره ی هود، آیه 85. 86
رزق اندک، ولی حلال و پاک، بهتر از درآمدهای بسیار، لمّا حرام است
8. سوره ی هود، آیه 115
در مشکلات صبور باشید که پاداش نیکوکاران را در پی دارد
9. سوره ی یوسف، آیه 31
هیچ گاه کسی را سرزنش نکنید که خود دچار آن عمل می شوید
10. سوره ی یوسف، آیه 20
ص: 213
مالی که آسان به دست آید، آسان از دست میرود
11. سوره ی یوسف، آیه 9
حسادت، انسان را تا برادر کشی سوق می دهد
12. سوره ی یوسف، آیه 5
از کودکی به فرزندانتان رازداری را بیاموزید
1. کارهای خوبی مثل نماز خاصیتی دارند که بدی ها را از بین می برند. (هود: 114)
2. اگر خدا بخواهد هر کار نشدنی، شدنی می شود. (هود: 72 و 73)
3. مردم و مسئولین باید در راه دین ثابت قدم باشند و ناگواری ها را تحمل کنند. (هود: 112)
4. اگر مردم جامعه ای مسیر اشتباهشان را تغییر دهند، خدا برکاتش را نازل و قدرت و توانایی هایشان را زیاد می کند. (هود: 52)
5. سود و رزق کم ولی حلال برای شما بهتر است از درآمدهای بسیار، امّا حرام. (هود: 60)
6. کسی که فقط برای زندگی دنیا دوندگی کند، نتیجه اش را کامل می گیرد، ولی در آخرت دستش خالی است. (هود: 15 و 16)
7. شعار “مرگ بر ستمگر” یک شعار قرآنی است. (هود: 44)
8. از کودکی راز داری را به فرزندانتان بیاموزید. (یوسف: 5)
9. خداوند به درستکاران حکمت و دانش عطا می کند. (یوسف: 14)
1. و ﻫﯿﭻ ﺟﻨﺒﺪﻩ ﺍى در زﻣﯿﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ روزى ﺍو ﺑﺮﺧﺪﺍﺳﺖ.
ص: 214
دست بر سر می زنی پیش اله
دست و سر بر دادن رزقش گواه
تا بدانی اصل اصل رزق اوست
تا همو را جوید آنک رزقجوست
رزق از وی جو مجو از زید و عمرو
مستی از وی جو مجو از بنگ و خمر (مولوی)
وَمَا مِن دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رزقها (هود 6)
2. ملاک کیفیت عمل است نه کمیت آن.
لِیَبْلُوَكُمْ أَیُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا (هود 7)
3.و ﺳﺘﻤﻜﺎرﺗﺮ ﺍز ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ دروغ ﺑﻨﺪﻧﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﻳﻨﺎن در ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن ﻋﺮﺿﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ، وﮔﻮﺍﻫﺎن ﺍﻋﻤﺎل ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺍﻳﻨﺎن ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن دروغ ﺑﺴﺘﻨﺪ، آﮔﺎﻩ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﺳﺘﻤﻜﺎرﺍن ﺑﺎد.
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أُولَٰئِكَ یُعْرَضُونَ عَلَىٰ رَبِّهِمْ وَیَقُولُ الْأَشْهَادُ هَٰؤُلَاءِ الَّذِینَ كَذَبُوا عَلَىٰ رَبِّهِمْ أَلَا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ (هود 18)
4. انسان مغرور در همه حالات خودش را بی نیاز از کمک دیگران میداند.
پسر نوح خیال میکرد می تواند خودش را نجات دهد.
قَالَ سَآوِی إِلَىٰ جَبَلٍ یَعْصِمُنِی مِنَ الْمَاءِ قَالَ لَا عَاصِمَ الْیَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَن رَّحِمَ وَحَالَ بَیْنَهُمَا الْمَوْجُ فَكَانَ مِنَ الْمُغْرَقِینَ (هود 43)
5. مهم ترین وظیفه پیامبران از بین بردن فساد و دزدی و کلاهبرداری بود.
این ترازو بهر این بنهاد حق
تا رود انصاف ما را در سبق
از ترازو کم کنی من کم کنم
ص: 215
تا تو با من روشنی من روشنم (مولوی)
وَیَا قَوْمِ أَوْفُوا الْمِكْیَالَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیَاءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِی الْأَرْضِ مُفْسِدِینَ (هود 85)
6. و نسبت ﺑﻪ ظالمان، ﺗﻤﺎﻳﻞ و ﺍﻃﻤﯿﻨﺎن ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ و به آنان ﺗﻜﯿﻪ ﻣﻜﻨﯿﺪ، ﻛﻪ آﺗﺶ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ رﺳﯿﺪ ودر آن ﺣﺎل ﺷﻤﺎ رﺍ ﺟﺰ ﺧﺪﺍ ﻫﯿﭻ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻧﯿﺴﺖ، ﺳﭙﺲ ﻳﺎرى نمی شوید
وَلَا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِیَاءَ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ (هود 113)
7. ﻳﻘﯿﻨﺎً نیکی ها، بدی ها رﺍ ﺍز ﻣﯿﺎن می برند.
سیئاتت را مبدل کرد حق
تا همه طاعت شود آن ما سبق
خواجه بر توبهٔ نصوحی خوش به تن
کوششی کن هم به جان و هم به تن (مولوی)
إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ (هود 114)
8. هیچ وقت نا امید نشوید زیرا در تنهاترین حالت خدا همراه انسان است و دست انسان را می گیرد.
چون در افکندند یوسف را به چاه
بانگ آمد سمع او را از إله
که تو روزی شه شوی ای پهلوان
تا بمالی این جفا در رویشان
قائل این بانگ ناید در نظر
لیک دل بشناخت قائل را ز اثر
قوتی و راحتی و مسندی
در میان جان فتادش زان ندا (مولوی)
ص: 216
فَلَمَّا ذَهَبُوا بِهِ وَأَجْمَعُوا أَن یَجْعَلُوهُ فِی غَیَابَتِ الْجُبِّ وَأَوْحَیْنَا إِلَیْهِ لَتُنَبِّئَنَّهُم بِأَمْرِهِمْ هَٰذَا وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ (یوسف 15)
9. بندگان خوب خدا حاضرند گرفتار بشوند و حتی به زندان بروند ولی کار خلاف وجدان و عقیدهشان انجام ندهند.
مرد به زندان شرف آرد به دست
یوسف ازین روی به زندان نشست (نظامی)
قَالَ رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِمَّا یَدْعُونَنِی إِلَیْهِ (یوسف 33)
بالاخره یک روز می رسد که حقایق آشکار می شود و آنوقت روسیاهی به ذغال است.
رازها را می کند حق آشکار
چون بخواهد رست تخم بد مکار
آب و ابر و آتش و این آفتاب
رازها را می برآرد از تراب (مولوی)
قَالَتِ امْرَأَتُ الْعَزِیزِ الْآنَ حَصْحَصَ الْحَقُّ أَنَا رَاوَدتُّهُ عَن نَّفْسِهِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِینَ (یوسف 51)
ببین، بیا خودت کلاهت را قاضی کن! مگر می شود من، تو را نشناسم و خاطرخواهت شوم؟! مگر می شود بیآنکه بدانم با تو بودن به چه دردم میخورد دستم را توی دستت بگذارم؟! من انسانم ها! با همان مختصات عجیب و غریبی که خودت از روز اول در سیستمم تعبیه کرده ای. و بعد برای آفرینش من، باز هم تأکید می کنم، منِ با همین مختصات، به خودت آفرین گفته ای.
حالا این من، می خواهد بیشتر بشناسدت...
من اغلب فکر می کنم به تو، به خودم، به نسبتمان، به اینکه من با این همه
ص: 217
ناقص بودن چطور میتوانم علتی به کاملی تو داشته باشم؟
چطور می توانم پلک هایم را ببندم و تو را با تمام خوبی هایت یکجا توی دلم حس کنم؟
چطور میشود انتظار داشته باشم تو، توی رحیم، بگذاری من، منِ ذلیل، در بی پناهی های دنیا به قهقرا بروم؟
اصلاً من با سوأل زندهام. هر جوابی که می یابم انگار یک روز به زندگیام اضافه شده. روزهای زندگی من از جنس آگاهیست.
خیلی پررویی می شود اگر از تو بخواهم خودت را بیشتر برایم معرفی کنی؟! آخر من تو را عاشق شناخته ام؛ عاشق ترین عاشق ها.
زشت است معشوق چنین عاشقی باشی و شبیهش نباشی. می خواهم سریع شبیهت شوم و میدانم که تو آگاهی محضی.
چشم هایم که به نگاهت گره میخورد نوری درونم را روشن میکند. تو را با نشانه هایت شناخته ام پس ای نور، ای فوق کل نور، ای لیس کمثله نور، قلبم را به نور دانایی و شناخت روشن کن. ممنون
احکام
شرح دعای روز سیزدهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
*اعمال شب 14 امشب*
در شب چهاردهم [همان] نماز [شب سیزدهم] خوانده می شود به صورت چهار
ص: 218
رکعت با دو سلام [در هر رکعت پس از سوره «حمد» سوره های «یس» و «تَبارَک المُلک» و «توحید»]
[همچنین] در صفحات پیش در شرح «دعای مجیر» گذشت که هر که آن را در ایام البیض ماه رمضان بخواند، گناهانش آمرزیده میشود، هرچند به تعداد قطرات باران و برگ درختان و ریگ بیابان باشد.
*بسته روز سیزدهم ماه مبارک رمضان*
سلام
روزه ها و طاعات قبول
احکام
آیا بیدار کردن اعضای خانواده به خصوص بچه ها و همسر برای نماز صبح بر ما واجب است؟
آیت الله خامنه ای:
اگر به نحوی باشد که بیدار نکردن آنان موجب سبک شمردن نماز باشد لازم است.
آیت الله مکارم شیرازی:
واجب نیست مگر اینکه آنها عادت به ترک نماز صبح کنند و آن را سبک بشمارند، در این صورت واجب است به نحو مطلوبی آنها را بیدار کنند.
آیت الله سیستانی:
بیدار کردن فرزندان تحت تربیت واجب است
آیت الله شبیری زنجانی:
اگر خواب ماندن شخص باعث میشود به این امر عادت کند یا به جهتی دیگر بیدار کردن او احسان به وی به حساب آید. مانند اینکه خواب ماندن وی بدون عذر باشد. بیدار کردن اشکال ندارد حتی اگر اذیت شود، ولی اگر خواب ماندن به صورت اتفاقی باشد و جهت راجحی نیز برای بیدار کردن نباشد، بیدار
ص: 219
نمودن وی اگر مستلزم ایذا شود جایز نیست. نسبت به بیدار کردن کسانی که بالغ نشده اند در صورتی که تربیت وی متوقف بر این کار باشد حتی اگر اذیت شوند بیدار کردن آنها اشکال ندارد.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اخلاقِ کریمانه
قرآن کریم می فرماید:
وقتی فراقِ یوسف و یعقوب تمام شد، و برادرانِ یوسف به همراه پدرشون وارد مصر شدند...
یوسف، پدرش رو در آغوش گرفت و گفت:
قدْ أَحْسَنَ بِی إِذْ أَخْرَجَنِی مِنَ السِّجْنِ، وَ جَاءَ بِکُم مِّنَ الْبَدْوِ، مِن بَعْدِ أَن نَّزَغَ الشَّیْطَانُ بَیْنِی وَ بَیْنَ إِخْوَتِی.
خدا به من نیکی کرد، هنگامی که مرا از «زندان» بیرون آورد،
و شما را از آن بیابان به اینجا آورد،
بعد از آنکه شیطان، میان من و برادرانم فساد کرد.
در اینجا یوسف خدا رو شکر می کنه، که او رو از «زندان» نجات داده، ولی اسمی از «چاه» نیاورد.
یوسف گفت:
أخْرَجَنِی مِنَ السِّجْنِ.
خدا مرا از «زندان» خارج کرد.
در حالی که باید می گفت:
أخْرَجَنِی مِنَ الجُبِّ و السِّجْنِ.
ص: 220
خدا مرا از «چاه و زندان» خارج کرد.
سؤال: چرا یوسف فقط «زندان» رو ذکر کرد
در حالی که خداوند علاوه بر «زندان»، او رو از «چاه» هم نجات داده بود.
جواب آینه که:
چون یوسف دید برادراش در مجلس حضور دارند، و مهمانش هستند، نخواست با یادآوریِ خاطرات تلخِ گذشته، اون ها خجالت بکشند.
یوسف قبلاً برادراش رو بخشیده بود. در اینجا، اسمی از «چاه» نیاورد، تا اونها خجالت نکشند و شرمنده نشن
حواسمون باشه
ما هم مثل یوسف باشیم!! بعد از اینکه کسی رو بخشیدیم، دیگه به روش نیاریم، و شرمنده اش نکنیم.
حالا... اوج فتوّت و جوانمردیِ یوسف در جمله بعدی است، که گفت:
نزَغَ الشَّیْطَانُ بَیْنِی وَ بَیْنَ إِخْوَتِی.
شیطان، میان من و برادرانم فساد کرد.
نگفت: شیطان برادرام رو فریب داد.
گفت: شیطان وسوسه کرد، وگرنه برادرام بد نیستند.
حواسمون باشه
ما هم مثل یوسف، جوانمرد و با فتوّت باشیم، نه اهل عقده و انتقام.
اهل گذشت و عفو باشیم.
معارف قرآن، اخلاق کریمانه، اخلاق، گذشت، عفو، بخشش.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ص: 221
یاد خدا و آرامش قلب ها
قرآن کریم می فرماید، مؤمنین دل هاشون با یادخدا آرامش پیدا میکنه.
یعنی ایمان به خدا، آرامش میاره:
الَّذینَ ءَامَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللهِ. (رعد/28)
كسانى كه ایمان آورده اند، دل هایشان به یادخدا آرامش مى گیرد.
بعد دنباله ی آیه، بعنوانِ یک قاعدهی کلّی می فرماید:
الا بِذِكْرِ اللهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ. (رعد/28)
آگاه باشید که، فقط با یادخدا دل ها آرامش پیدا مى كند.
علّامه طباطبائی در تفسیر المیزان می نویسد، از ظاهر آیه، انحصارى بودن این مطلب فهمیده میشه.
یعنی معنای دقیق آیه این است که «دلها فقط و فقط با یادخدا آرام می گیرد»
یعنی دل ها جز به یادخدا، با چیز دیگه ای اطمینان و آرامش پیدا نمیکنه.
این یک قانونِ کلّی و عمومی است که اضطرابِ هر قلبی، فقط و فقط با ذکر خدا و یادخدا تسکین پیدا میکنه، نه با چیز دیگه.
مال و ثروت رفاه تکنولوژی و... برای انسان آسایش میاره، و زندگی رو راحت تر میکنه،
ولی آرامش در زندگی نمیاره.
آرامش فقط و فقط در یادخدا است.
خدا ما رو طوری ساخته که جز با یادش دلمون آروم نمی گیره.
اگر بیقراری..
اگر دلتنگی..
اگر دلگیری..
ص: 222
اگر متحّیری..
اگر استرس و اضطراب داری..
گیرِ کار اینجاست که هزار یاد، جز یادخدا در دلت جولان میده.
یادخدا و آرامش قلب ها، معارف قرآن، خدا، یادخدا، ایمان، آرامش، آسایش.
ناشر معارف باشیم
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء سیزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
شنیدید بعضیا میگن:
هیچ کس حریف من نمیشه
من استاد پیچوندنم،
انقدر قشنگ نقشه کشیدم که مو لای درزش نمیره
با این حرفا، هی سر دیگران کلاه می زارن و ذوق میکنن که چقدر زرنگی کردن
میخوام به اینجور آدم ها بگم:
به نقشه ها و تدبیرهاى خودتون مغرور نشید.
چون قرآن میگه، كسانی كه مسائل انحرافى به نظرشون قشنگ و زیبا جلوه میکنه، بلاخره، از مسیر هدایت منحرف میشن.
زیِّنَ لِلَّذِینَ كَفَرُوا مَكْرُهُمْ وَ صُدُّوا عَنِ السَّبِیل ِ (رعد/33)
کافران، مكرشان آراسته جلوه داده شد و از راه (حقّ) باز داشته شدند.
ص: 223
به بهانه زرنگی سر دیگران کلاه نذاریم
زرنگی یعنی اینکه بتونیم تو مسیرِ هدایت بمونیم و عاقبت بخیر بشیم.
«تَوَفَّنِی مُسْلِماً وَ أَلْحِقْنِی بِالصَّالِحِینَ»
(یوسف/101)
مرا تسلیم خود بمیران و به شایستگان ملحق فرما.
ناشر معارف باشیم
این پیام آخری برای دوستان و گروه ها ارسال بفرمایید
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء سیزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اکثریتِ ما نعمت های خدا رو ندیده می گیریم و ناشکری می کنیم
به همین علت، خدا برای ما، هم تشویق گذاشته، هم تنبیه.
و إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّكُمْ وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ (سوره ابراهیم، آیه 7)
به یاد بیاورید آن زمانی را که پروردگارتان اعلام کرد:
همانا اگر شكر كنید، نعمت های شما را زیاد می کنم،
و اگر كفران كنید البتّه عذاب من سخت است.
خدا نعمت رو به ما داده، قولِ فزونی نعمت رو هم داده...
حالا انتخاب باخود ماست
ص: 224
می تونیم از صبح تا شب هِی غُر بزنیم و ناشکری کنیم تا خدا تنبیهمون کنه.
یا اینکه به چیزهایی که داریم راضی باشیم
و تشکر کنیم تا خدا تشویقمون کنه
و روز به روز نعمتمون رو بیشتر کنه.
شکر نعمت فزونی نعمت
لئِنْ شَكَرْتُمْ لأَزِیدَنَّكُمْ
کفران نعمت عذاب سخت
لئِنْ كَفَرْتُمْ إنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ
این قولِ خداوند به ماست؛
پس حواسمون به تنبیه خدا باشه؛
یه وقت می بینیم، خدا اون چیزهایی هم که داریم آزمون می گیره، تا قدرشون رو بهتر بدونیم.
ناشر معارف باشیم
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء سیزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
الَّذِینَ یَسْتَحِبُّونَ الْحَیاةَ الدُّنْیا عَلَى الْآخِرَةِ وَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَ یَبْغُونَها عِوَجاً أُولئِكَ فِی ضَلالٍ بَعِیدٍ (ابراهیم/3)
كسانى هستند كه زندگى دنیا را بر آخرت ترجیح مى دهند و (مردم را) از راه خدا
ص: 225
باز مى دارند ومى خواهند آن را منحرف كنند، آنها در گمراهى عمیقى هستند.
بستن راه خدا یعنی؛
مسخره کردن افراد مؤمن و مذهبی
ترویج فساد و از بین بردن قُبحِ گناه
بد معرّفى كردن دین،
معرّفى نااهلان به عنوان الگو
بدرفتاری با بچه ها و نوجوانان، در مساجد به بهانه سر و صدا و...
بستن حرم ها و مساجد
همه اینها مصداق بستن راه خدا هستند.
چون همه اینها سدی میشن در جهت گرایش به دینداری...
این ها با رفتارشون جلوی پرورش انسان تو مکان های نورانی و مورد تأیید خدا رو می گیرند.
مثلاً؛
امسال با بسته شدن حرمها و مساجد، مبلغ مذهبی نداشتیم، جلسات قرآن و تفسیر قرآن و.... نداشتیم
حالا یکبار دیگه این قسمت از آیه رو بخونید؛
الَّذِینَ یَسْتَحِبُّونَ الْحَیاةَ الدُّنْیا عَلَى الْآخِرَةِ
أولئِكَ فِی ضَلالٍ بَعِیدٍ
خدا میگه این ها کسانی هستند که زندگی دنیا رو به آخرت ترجیح میدن و در گمراهی عمیقی هستند.
حرم ها و مساجد رو بستند، و تاکید بر تعطیلی جلسات قرآن خونی کردند، اما بازارها، بوستان ها، سینماها و.... رو باز کردند.
ص: 226
در حالی که خدا میگه؛
فی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْكَرَ فیها اسْمُهُ (نور/36)
این نور هدایت، در خانه هایی است (مانند مساجد و حرم های معصومین) که خداوند اذن داده تا (نام و مقام آنها) بالا برده شود.
ناشر معارف باشیم
(اللهم الیک افضت القلوب)
برگی از نهج البلاغه
حکمت
و قَالَ (علی علیه السلام): إِذَا وَصَلَتْ إِلَیْكُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ، فَلَا تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّكْرِ.
امیرمومنان فرمودند:
(چون نشانه های نعمت پروردگار آشكار شد، با ناسپاسى نعمت ها را از خود دور نسازید)
راه تداوم نعمت ها
نعمت ها غالباً به صورت تدریجى بر انسان وارد می شود و وظیفه انسان هوشیار این است که به استقبال نعمت برود و استقبال از آن راهى جز شکرگزارى ندارد.
هرگاه با آغاز روى آوردن نعمت به شکر قلبى و زبانى و عملى بپردازد ادامه خواهد یافت و تا پایان آن نصیب انسان می شود
و به تعبیر دیگر به گفته بعضى از شارحان نهج البلاغه
نعمت ها مانند گروه های پرندگان است که وقتى تعدادى از آنها بر شاخه درختى نشستند بقیه تدریجاً به دنبال آنها می آیند و شاخه ها را پر می کنند: ولى اگر گروه اول صداى ناهنجار و حرکت ناموزونى بشنوند یا ببینند فرار می کنند و بقیه هم به دنبال آنها می روند و صحنه از وجودشان خالى می شود.
همچنین بسیارى از نعمت ها به صورت تدریجى زوال می پذیرند:
هرگاه انسان در آغاز زوالش هوشیار باشد و به شکر قلبى و زبانى و عملى بپردازد
ص: 227
مانع بازگشت و زوال تدریجى آن می شود.
یکی از نعمت ها ولایت فقیه است و سپهبدشهید قاسم سلیمانی: برای نجات اسلام، خیمه ولایت را رها نکنید
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
راهکارهای زندگی موفق در جزء سیزدهم قرآن
1. سوره ی یوسف، آیه 5
اگر خدا بخواهد، اسیر دیروز، امیر و عزیز امروز می شود
2. سوره ی یوسف، آیه 59
گاهی ظالم محتاج مظلوم می شود
3. سوره ی یوسف، آیه 65
قدرت را وسیله ی انتقام قرار ندهید
4. سوره ی یوسف، آیه 90
هرکس تقوا پیشه کند، نتیجه اش را میبیند
5. سوره ی یوسف، آیه 97. 98
در هنگام مشکلات و گرفتاری ها از پدرتان بخواهید دعایتان کند
6. سوره ی یوسف، آیه 93
ص: 228
فرزند ناصالح باعث کوری پدر و فرزند صالح موجب بینایی او میشود
7. سوره ی یوسف، آیه 99
مراقب باشید که پست و مقام شما، مانع احترام به والدینتان نشود
8. سوره ی یوسف، آیه 109
جهان طبیعت، کلاس درس است نه خانه ی غفلت
9. سوره ی ابراهیم، آیه 24
سخن پاک مانند درختی است که ریشه اش استوار و شاخهاش در آسمان است
10. سوره ی ابراهیم، آیه 7
اگر شکرگزار باشید، نعمت شما افزون می شود
11. سوره ی رعد، آیه 25
کسانی که پیمان خود را با خدا می شکنند و در زمین فساد می کنند، مورد لعنت خدا قرار می گیرند
12. سوره ی رعد، آیه 11
حال و زندگیتان وقتی تغییر می کند که خودتان آن را تغییر دهید
نکات کلیدی جزء سیزدهم قرآن کریم
1. مراقب نفس خود باشید که شما را به بدی ها امر می کند. (یوسف: 53)
2. برای پذیرش یک مسئولیت باید در آن تخصص و تعهد داشته باشید. (یوسف: 55)
3. در هنگام گرفتاری و مشکلات از پدرتان بخواهید دعایتان کند. (یوسف: 97 و 98)
4. اگر به خدا ایمان دارید، چشم امیدتان به دیگران نباشد «مثلاً نگویید اول خدا بعد شما!» (یوسف: 106)
5. داستان گذشتگان را بخوانید تا از شرح حال آنان عبرت بگیرید. (یوسف: 111)
6. روابطی را که خدا دستور به برقراری داده «مثل صله ارحام» حفظ کنید.
ص: 229
(رعد: 21)
7. خدا را یاد کنید که دل هایتان فقط با یاد خدا آرام می گیرد. (رعد: 28)
8. شاکر خدا باشید که حتماً نعمت ها و سرمایه های وجودیتان زیاد می شود. (ابراهیم: 7)
9. اعمال افراد بی اعتقاد به خدا مثل خاکستری است که در روز طوفانی به باد فنا می رود. (ابراهیم: 18)
1. مهم ترین ویژگی حکمرانان از زبان حضرت یوسف: امانتدار، متخصص
از آن خزانه حکمت بدو سپرد خدای
که هست در سنن شرع و دین حفیظ و علیم
بزیر هر سخن او هزار گونه نکت
بزیر هر نعم او هزار گونه نعیم (جمال الدین عبدالرزاق)
قَالَ اجْعَلْنِی عَلَىٰ خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ (یوسف 55)
2. هیچ گاه از رحمت خدا ناامید نشوید.
دورِ گردون گر دو روزی بر مرادِ ما نرفت
دائماً یکسان نباشد حالِ دوران غم مخور
هان مَشو نومید چون واقِف نِهای از سِرِّ غیب
باشد اندر پرده بازی هایِ پنهان غم مخور (حافظ)
وَلَا تَیْأَسُوا مِن رَّوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا یَیْأَسُ مِن رَّوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ (یوسف 87)
3. عفو و گذشت را باید از پیامبر خدا حضرت یوسف بیاموزیم، با سختی های 40 ساله باز هم برادران را بخشید
نه یوسف که چندان بلا دید و بند
ص: 230
چو حکمش روان گشت و قدرش بلند
گنه عفو کرد آل یعقوب را؟
که معنی بود صورت خوب را
به کردار بدشان مقید نکرد
بضاعات مزجاتشان رد نکرد (سعدی)
قَالَ لَا تَثْرِیبَ عَلَیْكُمُ الْیَوْمَ یَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ (یوسف 92)
4. یوسف به قدرتش مغرور نشد و همه علم و قدرت را از خدا میدید
ﭘﺮوردﮔﺎرﺍ، ﺗﻮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮوﺍﻳﻲ رﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﻄﺎ ﻛﺮدى و ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺧﻮﺍب ﻫﺎ رﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ آﻣﻮﺧﺘﻲ. ﺍى ﭘﺪﻳﺪ آورﻧﺪﻩ آسمان ها و زﻣﯿﻦ، ﺗﻮ در دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ و ﻳﺎر ﻣﻨﻲ، جانم را در ﺣﺎﻟﻲ بگیر ﻛﻪ ﺗﺴﻠﯿﻢ تو ﺑﺎﺷﻢ، و ﺑﻪ بندگان صالحت ﻣُﻠﺤﻘﻢ ﻛﻦ.
رَبِّ قَدْ آتَیْتَنِی مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِی مِن تَأْوِیلِ الْأَحَادِیثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنتَ وَلِیِّی فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ تَوَفَّنِی مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِی بِالصَّالِحِینَ (یوسف 101)
5. اکثر ما مؤمنین ایمانمان همراه با شرک است. (قدرت، ثروت، شهرت و صاحبان آنها را شریک خدا قرار می دهیم)
وَمَا یُؤْمِنُ أَكْثَرُهُم بِاللَّهِ إِلَّا وَهُم مُّشْرِكُونَ (یوسف 106)
6. انسانهای خردمند از تاریخ پیشینیان عبرت میگیرند.
تو رفتی و گیتی بماند دراز
کسی آشکارا نداند ز راز
جهان سر به سر عبرت و حکمتست
چرا زو همه بهر من غفلتست (فردوسی)
لَقَدْ كَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِّأُولِی الْأَلْبَابِ (یوسف 111)
7. برخی از ویژگی های خردمندان:
ص: 231
نقض پیمان نمی کنند.
ارتباطات خوب انسان ها را نقض نمی کنند.
قیامت باور هستند.
اهل انفاق و دستگیری از فقرا هستند.
جواب بدی را با خوبی می دهند.
و...
آیات 19 تا 22 سوره رعد
8. ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻬﺪ ﺧﺪﺍ رﺍ می شکنند، و ارتباطات انسانی را قطع می کنند، و در زﻣﯿﻦ ﻓﺴﺎد می کنند، ﻟﻌﻨﺖ خدا و ﻓﺮﺟﺎم ﺑﺪ و دﺷﻮﺍری ﺑﺮﺍیشان ﺍﺳﺖ.
وَالَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَیَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولَٰئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّار (رعد 25)
9. آﮔﺎﻩ ﺑﺎشید، دلها ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺧﺪﺍ آرﺍم می گیرد.
غیر حقّ را از دل خود دور کن
باطن از ذکر خدا معمور کن (عطار نیشابوری)
أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (رعد 28)
شیطان ما را مجبور به پیروی نمی کند، بلکه این ما هستیم که دنبال او می دویم، پس باید خودمان را سرزنش کنیم.
یکی مال مردم به تلبیس خورد
چو برخاست لعنت بر ابلیس کرد
چنین گفتش ابلیس اندر رهی
که هرگز ندیدم چنین ابلهی
تو را با من است ای فلان، آشتی
ص: 232
به جنگم چرا گردن افراشتی؟(سعدی)
وَقَالَ الشَّیْطَانُ لَمَّا قُضِیَ الْأَمْرُ إِنَّ اللَّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدتُّكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَمَا كَانَ لِیَ عَلَیْكُم مِّن سُلْطَانٍ إِلَّا أَن دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِی فَلَا تَلُومُونِی وَلُومُوا أَنفُسَكُم (ابراهیم 22)
دستت لای موهای دشت که می پیچد موج می افتد در تن گندمزار و عطر انگشتانت قاصدک ها را بیدار می کند.
خورشید زود خودش را میرساند و روز با نام تو آغاز می شود که بهترین نامهاست.
گل، مهربانیات را لالایی می کند برای آرامش خواب غنچه هایش و کبوتر، کو کو کنان مشق بی قراریات را در جهان منتشر می کند.
این عالم، عالم تو است و من در ناچیزترین حالت ممکن، خود را مرکز این دستگاه میدانم وقتی نگاهت برایم به شدت کافیست.
بگذار هرکه هرچه دلش خواست بگوید، همین که مطمئنم تو با تمام خداییات حواست به من، با تمام بندگیام هست، یعنی من مرکز این عالمم.
همین دیروز و هر روز بود که دم گوشم نجوای آرامش می خواندی و گفتی: «جایی برای ترسیدن نیست، خودم کنارت هستم». و من کودکانه فریاد شوق سردادم و روی ماهت را بوسیدم و درست همان موقع بود که بوته محمدی باغچه مان گل کرد.
اصلاً مهم نیست که از زمین و زمان برایم ببارد، که حالا دیگر خیس باران محبت تو هستم؛ محبت تویی که بزرگتر از همه ی آنهایی.
حالا، در صبحی دیگر از پیچش تن گندم زارها و پیش نگاه بیدار قاصدک ها، نم گوشه ی چشمانم تقدیمت باد! ای لایق ترین محبوبان عالم.
ص: 233
احکام
شرح دعای روز چهاردهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
*اعمال امشب 15 رمضان المبارک*
*اعمال امشب نیمه رمضان المبارک*
این شب، از شب های بافضیلت و ارزشمندى است كه براى آن اعمالى وارد شده است:
1 غسل.
2 شش ركعت نماز (هر دو ركعت به یك سلام) كه در هر ركعت، سوره های حمد و یس و ملك و توحید را بخواند.
3 صد ركعت نماز، كه در هر ركعت بعد از حمد، ده مرتبه سوره «قل هو اللّه احد» را بخواند. از حضرت امیرالمؤمنین على علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده است كه هر كس این عمل را بجا آورد خداوند ده فرشته را به سوى او بفرستد تا دشمنان را از او دفع كنند و سى فرشته را به هنگام مرگ نزد او بفرستد تا بهشت را به وى بشارت دهند و سى فرشته دیگر، تا او را از آتش دوزخ ایمن دارند.
4 زیارت امام حسین علیه السلام. از امام صادق علیه السلام سؤال كردند كه پاداش كسى كه در شب نیمه ماه رمضان كنار قبر امام حسین علیه السلام باشد چیست؟ فرمود:
خوشا به حال كسى كه در شب نیمه ماه رمضان در كنار قبر امام حسین علیه السلام بعد از نماز عشا ده ركعت نماز بگزارد، در هر ركعتى بعد از سوره حمد ده مرتبه قل هو الله احد را بخواند و از آتش دوزخ به خدا پناه ببرد; خداوند نیز به پاداش این
ص: 234
عمل، نامش را «آزاد شده از آتش» ثبت فرماید و قبل از آن كه بمیرد، فرشتگان به وى بشارت بهشت می دهند و فرشتگان دیگرى، او را از آتش دوزخ ایمن می دارند.
5. قرائت دعای مجیر
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
رابطه گناه و بلا
«اللهمّ لاتؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ واقِلْنی فیهِ من الخَطایا والهَفَواتِ ولاتَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا والآفاتِ بِعِزّتِکَ یا عزّ المسْلمین»
«خدایا مؤاخذه نکن مرا در این روز به لغزش ها و درگذر از من در آن از خطاها و بیهودگی ها و قرار مده مرا در آن نشانه تیر بلاها و آفات، ای عزت دهنده مسلمانان.»
1. خدایا! امروز مرا به لغزش هایم باز خواست مکن
از گناهکار در صحنه ی قیامت بازخواست می کنند و شعله های جهنم در انتظار اوست. بر حسب توصیف های هولناکی که قرآن از آن کرده است، کسی تاب و توان این مؤاخذه و عقوبت را ندارد.
وقتی اصحاب پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم توصیف آتش جهنم را می شنیدند، فریاد میزدند: «آه از کمی توشه و دوری سفر». و برخی نیز می گفتند: «ای کاش! مادر ما را نزاییده بود و ذکر جهنم را نشنیده بودیم».
در فراز اوّل از دعای امروز، از مؤاخذه و عذاب الهی سخن گفته شد. شدت عذابی که « عمّار یاسر» درباره ی آن می گوید: «ای کاش! در بیابان ها مرغی بودم و حسابی و عقابی نداشتم.»
امیرالمؤمنین علیه السلام در دعای کمیل درباره ی آن می فرماید: ای خدا! تو آگاهی از
ص: 235
ناتوانی من در مقابل مصیبت های دنیا و عقوبت های آن، ولی با همه ی این اوصاف، باید به فضل و کرم خدای مهربان و بخشنده، امیدوار بود و با توبه و انابه، به درگاه او روی آورد و این ذکر را مترنم شد:
خدایا! با فضل و بخششت با ما عمل کن و با عدلت ما را بازخواست مکن.
ده عامل بخشیده شدن گناه از نگاه قرآن کریم
که البته می توان به توبه و استغفار و همچنین اشک اشاره کرد؛ اما اگر بخواهیم به قرآن نگاه کنیم که چه عواملی موجب بخشیدن گناهان میشود، می توانیم به چندین عامل برسیم.
1. محبت به خدا و رسول و تبعیت از نبی مکرم اسلام؛ در آیه 31 آل عمران آمده است: «قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ/ بگو: «اگر خدا را دوست می دارید، از من پیروی کنید! تا خدا (نیز) شما را دوست بدارد؛ و گناهانتان را ببخشد؛ و خدا آمرزنده مهربان است».
2. ذکر خدا و استغفار؛ در آیه 135 سوره آل عمران می فرماید: «وَالَّذِینَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَنْ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ یُصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَهُمْ یَعْلَمُونَ/ و آنها که وقتی مرتکب عمل زشتی شوند، یا به خود ستم کنند، به یاد خدا می افتند؛ و برای گناهان خود، طلب آمرزش می کنند.و کیست جز خدا که گناهان را ببخشد؟. و بر گناه، اصرار نمی ورزند، با اینکه می دانند».
3. عدم اصرار بر گناهان؛ در آیه 135 سوره آل عمران که در بالا آمده، به این مطلب اشاره شده است.
4. تصمیم بر ترک گناه در آینده؛ در آیه 38 سوره انفال میخوانیم: «قُلْ لِلَّذِینَ كَفَرُوا إِنْ یَنْتَهُوا یُغْفَرْ لَهُمْ مَا قَدْ سَلَفَ وَإِنْ یَعُودُوا فَقَدْ مَضَتْ سُنَّتُ الْأَوَّلِینَ/ به آنها که کافر شدند بگو: «چنانچه از مخالفت باز ایستند، (و ایمان آورند،) گذشته آنها بخشوده خواهد شد؛ و اگر به اعمال سابق بازگردند، سنّت خداوند در گذشتگان،
ص: 236
درباره آنها جاری می شود (؛ و حکم نابودی آنان صادر می گردد)».
5. انفاق و صدقه؛ در آیه 22 سوره نور آمده است: «وَلَا یَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنْكُمْ وَالسَّعَةِ أَنْ یُؤْتُوا أُولِی الْقُرْبَى وَالْمَسَاكِینَ وَالْمُهَاجِرِینَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلْیَعْفُوا وَلْیَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ/ آنها که از میان شما دارای برتری (مالی) و وسعت زندگی هستند نباید سوگند یاد کنند که از انفاق نسبت به نزدیکان و مستمندان و مهاجران در راه خدا دریغ نمایند؛ آنها باید عفو کنند و چشم بپوشند؛ آیا دوست نمی دارید خداوند شما را ببخشد؟! و خداوند آمرزنده و مهربان است!».
6. تقوای الهی و خوب سخن گفتن؛ قرآن مجید در آیه 70 سوره احزاب فرموده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا/ ای کسانی که ایمان آورده اید! تقوای الهی پیشه کنید و سخن حق بگویید».
7. امیدواری به درگاه خداوند متعال؛ در آیه 53 سوره زمر آمده است: «قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ/ بگو: «ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».
8. جهاد در راه خدا؛ در آیه 10 و 11 سوره صف می خوانیم: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَى تِجَارَةٍ تُنْجِیكُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ * تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ ذَلِكُمْ خَیْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ/ ای کسانی که ایمان آورده اید! آیا شما را به تجارتی راهنمائی کنم که شما را از عذاب دردناک رهایی می بخشد؟! * به خدا و رسولش ایمان بیاورید و با اموال و جانهایتان در راه خدا جهاد کنید؛ این برای شما (از هر چیز) بهتر است اگر بدانید!».
9. قرض دادن به نیازمندان؛ قرآن کریم در آیه 17 سوره تغابن می فرماید: «إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا یُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ۚ وَاللَّهُ شَكُورٌ حَلِیمٌ/ اگر به خدا قرضالحسنه دهید، آن را برای شما مضاعف می سازد و شما را می بخشد؛ و خداوند
ص: 237
شکرکننده و بردبار است!».
10. عبادت؛ در آیه 3 و 4 سوره نوح می خوانیم: «أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ وَأَطِیعُونِ * یَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَیُؤَخِّرْكُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ أَجَلَ اللَّهِ إِذَا جَاءَ لَا یُؤَخَّرُ لَوْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ/ که خدا را پرستش کنید و از مخالفت او بپرهیزید و مرا اطاعت نمایید! * اگر چنین کنید، خدا گناهانتان را میآمرزد و تا زمان معیّنی شما را عمر میدهد؛ زیرا هنگامی که اجل الهی فرا رسد، تأخیری نخواهد داشت اگر می دانستید!»
2. در فراز دوّم دعای روز 4 1 می خوانیم:
خدایا! عذر اشتباهات و خطاهایم را بپذیر
ما با خدای خود در عالم «ذر» پیمان بسته ایم که در مقابل خطاها و لغزش ها حساب پس دهیم و بازخواست شویم. هم اکنون که در اعمال خود می نگریم، ترس و وحشت ما را فرا می گیرد؛ زیرا بار گناهانمان، بسیار سنگین و به یقین توانایی تحمل این همه عذاب را نخواهیم داشت.
آری، چه کسی در این مقام مهربان تر و بخشنده تر از خداست؟ پس باید به پیشگاهش استغاثه و ناله بریم و اظهار ندامت و پشیمانی کنیم تا اعمال زشت ما را به خود ما باز گرداند و به دیده ی اغماض بنگرد.
آن چه از کلام معصومین علیهم السلام به دست می آید، این است که ریشه ی تمام خطاها عشق و علاقه به دنیاست. امام صادق علیه السلام در همین زمینه می فرمایند:
ریشه ی هر خطاکاری، دوستی دنیاست.
در روایتی دیگر می فرمایند: هرکه بیشتر به دنیا آلوده است، هنگام جدایی از آن بیشتر حسرت می خورد
اینک به مضمون داستانی از امام صادق علیه السلام درباره ی ویژگی های دنیا توجه فرمایید:
حضرت عیسی علیه السلام از قریه ای می گذشت که اهالی آن و جانداران و پرندگان همه یک جا مرده بودند. فرمود: «این ها به خشم و عذاب خدا هلاک شده اند؛ زیرا
ص: 238
اگر به مرگ خود از دنیا می رفتند، یکدیگر را به خاک سپرده بودند.» حواریّون گفتند: «از خدا بخواه اینان را برای ما زنده کند تا به ما بگویند که گناهشان چه بوده است؟» عیسی علیه السلام به دستور خداوند، شب هنگام بر بلندای تپه ای رفت و صدا زد: «وای بر شما! چه کرده اید که چنین گرفتار عذاب شده اید؟» یکی از ایشان پاسخ داد: «پرستش طاغوت، دوستی دنیا، عدم ترس از خدا و آرزوی دور و دراز و غفلت در سرگرمی و بازی»
عیسی علیه السلام فرمود: «دوستی شما به دنیا چگونه بود؟» جواب داد: «مانند دوستی کودک به مادرش هرگاه به ما رو می آورد، شاد و خوشحال می شدیم و هرگاه از ما روی می گرداند، گریان و غمناک می شدیم.» همین طور پرسش و پاسخ ادامه داشت تا سرانجام عیسی علیه السلام پرسید: «چرا در میان این جماعت جز تو کسی سخن نگفت؟» جواب داد: «زیرا همه ی آنان با لگام آتشین مهار شده اند و به دست فرشتگان عذاب گرفتارند من در میان آنان بسر می بردم، ولی از آنان نبودم، تا این که عذاب خدا نازل شد و مرا هم با ایشان دربر گرفت. پس من به تار مویی بر لبه ی دوزخ آویزانم و نمی دانم که آیا فرو خواهم افتاد و یا رهایی پیدا می کنم؟»
حضرت عیسی علیه السلام رو به حواریون کرد و فرمود: «ای دوستان خدا! خوردن نان خشکی با نمکی زِبر، و خوابیدن بر محل های دفن زباله بهتر است، در صورتی که دنیا و آخرت در سلامت و عافیت باشد.»
3. در قسمت سوم از فراز دعای روز 14،
از خداوند می خواهیم تا ما را از هرنوع تندروی که منجر به لغزش ها و اشتباهات می شود، باز دارد. آن چه مسلّم است، اسلام با هرگونه افراط و تفریط مخالف است و همیشه برای پیمودن راه صحیح حد وسط را معرفی می کند تا جایی که حتی نسبت به مسائل دینی و دین داری نیز خداوند متعال، نسبت به مسیحیان در قرآن کریم چنین می فرماید:
ای اهل کتاب! در دین خود غلو و زیاده روی نکنید و درباره ی خدا غیر از حق نگویید.
ص: 239
از آن جا که انسان به خود علاقه دارد، دوست دارد که رهبران و پیشوایان خویش را هم بیش از آن چه هستند، بزرگ نشان دهد تا بر عظمت خود افزوده باشد.
گاهی برخی به تصور این که «غلّو» دربارهی پیشوایان، نشانه ی ایمان و عشق و علاقه به آنهاست، دست بر چنین کاری می زدند، در حالی که «علّو» همواره ریشه ی اصلی مذهب یعنی خداپرستی و توحید را خراب می کند و به همین دلیل اسلام درباره ی این افراد سخت گیری شدید کرده و آنان را از بدترین کفار معرفی می کند. اگر مسیحیان قائل به تثلیث یعنی خدایان سه گانه شدند، به همین علت بوده و این خود ریشه ی انحرافات زیادی در مسیحیت و ادیان دیگر گردیده است.
امیرالمؤمنین علیه السلام در همین زمینه می فرمایند:
به زودی دو گروه درمورد ما منحرف می شوند: دوست زیاده رو که علاقه ی زیاد او را به با طل می کشاند و دشمن زیاده رو که دشمنی بیش از حد، او را به نادرست رهنمون می شود
تاریخ هیچ گاه خیانت خوارج نهروان را فراموش نمی کند، آنانی که بر اثر افراط خویش سرانجام به انحراف از دین کشیده شدند.
خوارج نهروان، به دلیل افراطی گری از دین خدا منحرف شدند. در جنگ صفّین در حالی که پیروزی مسلمانان فرا رسیده بود، وقتی معاویه قرآن ها را بر سر نیزه کرد به علامت این که ما تابع قرآن هستیم، شمشیرهای نابخردان و تندروها از کار افتاد هرقدر امیرالمؤمنین علیه السلام فریاد زد: «بزنید و این قرآن ها را بیندازید؛ زیرا دشمن در پشت آن کمین کرده است»، خوارج در پاسخ امام علیه السلام گفتند: «ما با قرآن نمی جنگیم».
در فراز آخر از دعای امروز می خوانیم:
خدایا! مرا هدف تیر بلاها و آفت ها قرار مده، به عزّتت، ای مایه ی عزّت مسلمانان!
«بلا» به معنی امتحان و آزمایش است، و دنیا محلّی است که با انواع بلاها احاطه شده است، تا جایی که امیرالمؤمنین علیه السلام درباره ی آن می فرماید:
ص: 240
دنیا خانه ای است که دیوارهای آن را بلاها پوشانیده است.
البته این بلا و امتحان درجات مختلف دارد و درباره ی افراد گوناگون نیز متفاوت است.
خداوند متعال، هرکسی را به تناسب ظرفیت خودش مورد ابتلا و امتحان قرار می دهد. برخی آزمون های مهم فقط یک بار به سراغ انسان می آید و همین نوع آزمون، سرنوشت انسان را تعیین می کند. به این ترتیب که یا باعث ترفیع درجه و مقام او می شود یا این که موجب سقوط و تنزّل معنوی او می گردد.
به همین مناسبت در روایت وارد شده است که:
بلا برای ظالم، ادب و برای مؤمنان، امتحان و آزمایش و برای انبیا، درجه و مقام و برای اولیا، کرامت و بزرگواری است
خداوند دربارهی حضرت ابراهیم علیه السلام می فرماید:
ما ابراهیم را بارها مورد امتحان قرار دادیم و سرانجام او را برای مردم، امام و جانشین خود قرار دادیم.
یکی از آن امتحانات بزرگ و بی نظیر برای ابراهیم علیه السلام، ذبح اسماعیل بود که در خواب می بیند تنها فرزندش اسماعیل را که در سن پیری، خداوند به او عنایت کرده است، ذبح می کند. با یقین کامل دست او را میگیرد و به سوی قربانگاه می برد. در حالی که اسماعیل آراسته و نظیف همراه پدر قدم بر می دارد، ابراهیم به او می گوید: «تو را به فرمان خدا به قربانگاه می برم». اسماعیل بدون هیچ گونه ترسی می گوید: «ای پدر! به آن چه مأموری، عمل کن».
در همین مورد در بعضی از روایات نقل شده است که اسماعیل در همان حال سه وصیت کرد:
اوّل آن که دست و پای مرا ببند تا من در آن حالت به شما اسائه ی ادب نکنم؛
دوم آن که صورت مرا روی خاک قرار بده؛ زیرا خدا دوست دارد در این حالت بنده اش را ملاقات کند؛
ص: 241
سوم آن که پس از مرگ من، با مادرم مدارا کن؛ زیرا داغ جوان بر مادر سنگین است.
امّا سرانجام خداوند در این بلای عظیم، فدیه ای برای اسماعیل می فرستد که به جای او قربانی شود. در روایت است که می فرمایند:
هرگاه خداوند بندهای را دوست بدارد، او را با انواع بلاها احاطه میکند
آری، اگر بلاها و امتحانات الهی، موجب ترقی و تکامل انسان نشود و انسان از امتحان روسیاه بیرون بیاید، این بلاها تبدیل به تیرهایی میشوند که انسان را هدف قرار میدهند. در این دعا می خوانیم:
خدایا! ما را مورد تهاجم تیرها و آفات، قرار مده
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تهمت
قرآن کریم می فرماید یکی از نام های قیامت «یوم الحساب» است:
یعنی روزی كه خداوند به حسابِ اعمالِ بندگان رسیدگی می کند.
بعد هم می فرماید، روز قیامت از همه اعمالِ ریز و درشتی که تو دنیا انجام دادید، سؤال می شه:
لتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ. (نحل/93)
قطعاً شما درباره كارهائی كه انجام می دادید، مورد سئوال واقع می شوید.
حالا نکته مهم اینجاست:
روز قیامت از همه اعمال سؤال میشه،
ولی قرآن بعضی از اعمال رو به طورِ خاص اسم میاره، و تاکید میکنه که روز قیامت از اینها سؤال میشه.
یعنی اینها خیلی مهمه.
ص: 242
یکی از اون مواردِ خیلی مهم تهمت، بهتان یا همون افترا است:
تاللهِ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَفْتَرُونَ. (نحل/56)
سوگند به خدا، قطعاً درباره افتراهایی که در دنیا می زدید، سئوال خواهد شد.
كُنْتُمْ تَفْتَرُونَ یعنی افتراهایی که می زدید.
حواسمون باشه
تهمت هایی که زدیم...
آبروهایی که از مردم بردیم....
دروغ هایی که گفتیم...
غیبت هایی که کردیم...
دونه دونه اش رو باید جواب پس بدیم.
یکی از مسائلِ عمده ای که عالمِ برزخ و قیامتِ ما رو تاریک و ظلمانی میکنه، پشت سرِ مردم حرف زدن، غیبت و تهمت است.
و برعکس، یکی ازچیزهایی که عالمِ برزخ و قیامتِ ما رو روشن و نورانی می کنه، گره گشایی از کار مردم است.
اگر حرفی که پشت سر مردم می زنیم، راست باشه میشه غیبت
امّا اگر حرفی که پشت سر مردم می زنیم، دروغ باشه میشه تهمت
بنابراین:
تهمت بدتر از غیبت
معارف قرآن، گناهان زبان، سبک زندگی، تهمت، بهتان، افترا، گناه کبیره، غیبت.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (چهاردهم)
انکارِ نعمت های الهی
ص: 243
قرآن کریم می فرماید:
بعضی ها باور دارند که نعمت ها رو خدا داده، و می دونند برای چی داده...
امّا این نعمت ها رو انکارِ عملی می کنند.
یعنی نعمت رو در مسیر درست استفاده نمی کنند
یعنی گناه می کنند و...
چون گناه انکار نعمت های خداست.
خدا به ماها دست، پا، چشم، گوش و... داده که با این نعمت ها بندگی کنیم،
ولی ما با همین نعمت ها، معصیتِ خدا رو می کنیم.
این یعنی انکارِ نعمت
انکارِ نعمت هم یعنی کُفر.. یعنی کُفران..
یعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللهِ ثُمَّ یُنکِرُونَهَا وَ أَکْثَرُهُمُ الْکَافِرُونَ (نحل/83)
آنها نعمتِ خدا را می شناسند، ولی آن را انکار می کنند. و اکثرشان کافرند!
یَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللهِ نعمت های خدا رو می شناسند.
ثُمَّ یُنکِرُونَهَا امّا انکار می کنند.
در آیه بعد می فرماید، روز قیامت، این هایی که نعمت های الهی رو انکار می کنند، چنین سرنوشتی رو دارند:
ثمَّ لَا یُؤْذَنُ لِلَّذِینَ کَفَرُوا وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ (نحل/84)
سپس به آنان که کفر ورزیدند، اجازه سخن گفتن داده نمی شود.
و نیز اجازه عذرخواهی و تقاضای عفو به آنها نمی دهند!
و إِذَا رَأَی الَّذِینَ ظَلَمُوا الْعَذَابَ فَلَا یُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَلَا هُمْ یُنظَرُونَ (نحل/85)
و هنگامی که ظالمان عذاب را ببینند، نه به آنها تخفیف داده میشود، و نه مهلت!
معارف قرآن، انکار نعمت های خدا، نعمت، انکار، گناه، معصیت، قیامت.
ص: 244
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
مؤمن دروغ نمی گوید
اگر کسی، خدای نکرده، عادت به دروغ گفتن داره این آیه رو بخونه:
إنَّمَا یَفْتَرِی الْکَذِبَ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِ اللهِ وَ أُولَئِکَ هُمُ الْکَاذِبُونَ (نحل/105)
تنها کسانی دروغ می گویند، که به آیاتِ خدا ایمان ندارند.
آری، دروغگویانِ واقعی همین ها هستند!
پس، طبق فرموده قرآن:
کسی که دروغ می گوید ایمان ندارد. امام علی علیه السلام فرمودند: عَلَامَةُ الْإِیمَانِ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَی َذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُکَ.
از نشانه های ایمان، صدق و راستگویی است، حتّی اگر به زیانِ آدمی تمام شود.
وسائل الشیعه، ج 12، ص 255.
امام باقر علیه السلام فرمودند: إِنَّ الْکَذِبَ هُوَ خَرَابُ الْإِیمَانِ.
همانا دروغ، مایه تباهی ایمان است.
اصول کافی، ج 2، ص 339
و امام رضا علیه السلام فرمودند: الکِذبُ بابٌ مِن اَبوابِ النِّفاقِ.
دروغ، دری از درهای نفاق است.
میزان الحکمه، ج 8، ص 340.
و باز امام رضا علیه السلام فرمودند: إِیَّاکُمْ وَ الْکَذِبَ، فَإِنَّ الْکَذِبَ یَهْدِی إِلَی الْفُجُورِ.
از دروغ بپرهیزید، زیرا دروغ آدمی را به فسق وفجور می کشاند.
میزان الحکمه، ج 8، ص 343.
از مجموعِ این آیات و روایات معلوم میشه که:
ص: 245
دروغ و ایمان با هم جَمع نمیشن.
پس خطر این گناه کبیره رو جدّی بگیریم.
مومن دروغ نمی گوید،
گناه کبیره، گناهان زبان، دروغ، صدق، راستگویی، ایمان، فسق وفجور، نفاق، معارف قرآن.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
جزء چهاردهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
آب باید بره توی برگ تا سبز و شاداب بشه.
و گرنه روی برگ باشه که فایده ای نداره، تازه بدتر می پوسه.
میگی نه
امتحان کن
از درخت، یک برگ بچین و بزار توی ظرف آب،
چند روز دیگر برو تماشا کن....
قرآن مثل آبِ آب حیات،
و ما هم، مثل همون برگ هستیم.
یعنی اگر قرآن رو فقط شب های قدر رو سرمون بذاریم، سبز نمی شیم، حیات هم پیدا نمی کنیم.
برای اینکه حیات پیدا کنیم، قرآن رو باید ببریم تو ذهن و زندگی خودمون.
یعنی هر چی قرآن میگه ما باید بگیم؛ چشششم
اسم اینو میزارن بندگی.
ص: 246
و قرآن هم، از ما همین رو می خواهد:
و اعبُد رَبِّک (حجر، 99)
بندگی کن پروردگارت را.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
دزدِ ثواب
حتی وقتی که داری ثواب می کنی هم باید به خدا پناه ببری.
فاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیمِ (نحل/98)
از شر شیطان رانده شده به خداوند پناه ببر.
چون شیطان وقتی می بینه که اهل نماز و قران و...هستی و نمیتونه فریبت بده...
فریب و اغوای خودش رو با، به به و چه چه، شروع میکنه
باریک الله، چه آدم خوبی!
به به چقدر دست بخیری!
با همین تعریف کردن ها و احسنت، احسنت کردن ها شیطان ضربه خودش رو میتونه بزنه
مثلاً؛
به دوست یا فامیلمون کمک می کنیم بعدش فکر می کنیم کار خیلی خوبی کردیم
حالا حتماً باید آزمون تشکر کنه.
ولی می بینیم طرف هیچی نمی گه.
اونوقت میریم خونه میگیم فلانی چه آدم بیخودیه، این همه بهش کمک کردم اصلاً به روی خودشم نیاورد
ص: 247
اینطوری هم آبروی اون طرف رو میبریم هم غیبت می کنیم.
با این کارا، شیطان همه کارهای خیری که کردیم آزمون می دُزده، دیگه کار خیر نداریم
چون روز قیامت نمیگن چه کار خیری کردی؟
میگن؛ چی آوردی
من جَاءَ بِالْحَسَنَةِ......
و مَن جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ..... (انعام، 160)
هر کس کار نیکی با خود بیاورد...
و هر کس کار بدی با خود بیاورد...
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (چهاردهم)
درمانِ غم و غصّه
اگر فکر می کنی دلت پر از غم وغصه است..
این متن رو بخون
تمثیلات
بطری وقتی پُر باشه و بخوای خالیش کنی، خمش میکنی.
هر چی بیشتر خم کنی، خالی تر میشه.
و اگر کاملاً رو به زمین بگیریش،
کاملاً خالی میشه.
دل آدم هم همینطوره
گاهی وقت ها پُر از غم وغصه میشه..
اون هم به خاطر حرف ها و طعنه های دیگران
قرآن کریم می فرماید:
ص: 248
هر وقت دلت پُر از غموغصه شد،
خم شو و به خاک بیفت..
سجده کن
این نسخه ای است که خدا برای پیامبرش پیچیده:
و لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّکَ یَضِیقُ صَدْرُکَ بِمٰا یَقُولُونَ، فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ وَ کُنْ مِنَ اَلسّٰاجِدِینَ (حجر/97 و 98)
ای پیامبر! ما می دانیم که سخنان دشمنانت، سینه تو را تنگ میکند، و تو را سخت ناراحت می کند.
ولی ناراحت نباش!
برای دفع ناراحتی آنان، به حمد و تسبیح پروردگارت بپرداز، و در برابر ذات پاکش سجده کن.
دقّت کنیم!
خدا می فرماید:
و لَقَدْ نَعْلَمُ....
ما قطعاً می دونیم، و اطلاع داریم،
که دلت می گیره،
به خاطر حرف هایی که میزنند.
راهش آینه که
و کُن مِّنَ السَّاجِدِین...
سجده کن؛ ذکر خدا بگو؛
این کار باعث میشه که خالی بشی..
تخلیه بشی... سبک بشی...
ابن عباس می گوید:
ص: 249
هر وقت که پیامبر صلی الله علیه و آله غمگین می شد، به نماز می ایستاد، و آثار این حزن و اندوه را در نماز از دل می شست.
پس هر وقت دلت گرفت
وضو بگیر سر به سجده بگذار..
و با خدای خودت درد دل کن
معارف قرآن، نماز، سجده، غم وغصه، تمثیلات.
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 41
روش برخورد با خویشاوندان
وَ قَالَ علیه السلام : مَنْ ضَیَّعَهُ الْأَقْرَبُ، أُتِیحَ لَهُ الْأَبْعَدُ.
و درود خدا بر او، فرمود: كسى را كه نزدیكانش واگذارند، بیگانه او را پذیرا می گردد.
این حکمت و رحمت الهى است که انسان ها به وسیله بستگان و دوستان نزدیک حمایت شوند; ولى اگر آنها به وظیفه خود عمل نکردند و به صله رحم و مسئولیت های دوستى پشت پا زدنداین مسئولیت را بر عهده دیگران می گذارد تا بندهاش در میان توفان حوادث تنها نماند.
ناشر معارف باشیم
التماس دعای فرجان شاءالله
ص: 250
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
التماس دعای فرجان شاءالله
1. سوره حجر، آیه 56
فقط گمراهان از رحمت پروردگار نا امید می شوند
2. سوره حجر، آیه 91
آن گونه نباشید که به برخی آیات قرآن عمل کنید و به برخی عمل نکنید
3. سوره نحل، آیه 19
هیچ چیز را نمی توانید از خدا پنهان کنید
4. سوره نحل، آیه 34
اگر کسی را مسخره کنید، دامان خودتان را می گیرد
5. سوره نحل، آیه 63
زیبا جلوه دادن زشتی ها، از ابزار شیطان است
6. سوره نحل، آیه 59
از دختر دار شدن ناراحت نشوید، که قضاوت نادرستی است
7. سوره نحل، آیه 62
چیزی را که خوش ندارید و نمی پسندید، به خدا نسبت ندهید
ص: 251
8. سوره نحل، آیه 78
آیا نباید در مقابل چشم و گوش و قلبی که خدا به شما داده، شکر به جا آورید
9. سوره نحل، آیه 112
کسانی که نعمت های خدا را ناسپاسی کنند، طعم گرسنگی و هراس را می چشند
10. سوره نحل، آیه 105
کسانی که به آیات خدا ایمان ندارند، راه دروغگویی را پیش می گیرند
11. سوره نحل، آیه 100
شیطان فقط بر دو گروه مسلط می شود:
1. آنهایی که او را به سرپرستی می پذیرند
2. آنهایی که به خدا شرک می ورزند
نکات کلیدی جزء چهاردهم قرآن کریم
1. از دختر دار شدن ناراحت نشوید که سیره جاهلیت است. (نحل: 59)
2. هنگام تلاوت قرآن از شرّ شیطان به خدا پناه ببرید. (نحل: 98)
3. با قسم خوردن، همدیگر را فریب ندهید. مبادا با این دغل کاری، قدم استوار بنده ای بلغزد. (نحل: 94)
4. جامعه ای که کفران نعمت کند دچار ناامنی، فقر و رکود اقتصادی می شود. (نحل: 112)
5. ثروتمندان باید به زیر دستان خود و نیازمندان کمک کنند تا همه از نظر استقلال مالی با هم برابر شوند. (نحل: 71)
6. کسانی که مردم ساده لوح را گمراه می کنند هم بار سنگین گناه خود و هم گناهان آنها را به دوش می کشند. (نحل: 25)
7. مردم را با دلیل قانع کننده و نصیحت دلسوزانه، به راه خدا دعوت کرده و با
ص: 252
آن ها بحث و مناظره کنید. (نحل: 125)
8. کسانی که برای رهایی از ظلم، صبر، توکل و در نهایت مهاجرت می کنند زندگی سالم و راحتی در دنیا و آخرت روزیشان می شود. (نحل: 41 و 42)
9. اینگونه نباشید که به برخی آیات قرآن عمل کنید و به برخی عمل نکنید. (حجر: 91)
1. همانا این قرآن را ما نازل کردیم و قطعاً خودمان هم حفظش می کنیم.
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ (حجر 9)
2. خدا ما را زیبا آفریده و از روح خودش در ما دمیده، پس الهی زندگی کنیم نه شیطانی.
این لطف بین که با گل آدم سرشته اند
وین روح بین که در تن آدم دمیده اند
آن نقطه های خال چه شاهد نشانده اند
وین خط های سبز چه موزون کشیده اند
بر استوای قامتشان گویی ابروان
بالای سرو راست هلالی خمیده اند (سعدی)
فَإِذَا سَوَّیْتُهُ وَنَفَخْتُ فِیهِ مِن رُّوحِی فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِینَ (حجر 29)
3. ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﻢ ﺧﺒﺮ دﻩ ﻛﻪ ﻳﻘﯿﻨﺎً ﻣﻦ ﺑﺴﯿﺎر آﻣﺮزﻧﺪﻩ و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻢ.
و ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﺬﺍﺑﻢ ﺑﺮﺍى ﻣﺠﺮﻣﺎن ﻫﻤﺎن ﻋﺬﺍب دردﻧﺎك ﺍﺳﺖ.
نَبِّئْ عِبَادِی أَنِّی أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِیمُ
وَأَنَّ عَذَابِی هُوَ الْعَذَابُ الْأَلِیمُ (حجر 49 و 50)
4. و ﭘﺮوردﮔﺎرت رﺍ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺗﻮ رﺍ ﻣﺮگ ﺑﯿﺎﻳﺪ، ﺑﻨﺪﮔﻲ ﻛﻦ
ص: 253
از شریعت کن طریقت ای رفیق
تا حقیقت میرسی از این طریق
از شریعت رو حقیقت را ببین
ربک فاعبد فیأتیک الیقین (ملأ احمد نراقی)
وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّىٰ یَأْتِیَكَ الْیَقِینُ (حجر 99)
5. نعمت های خداوند به ما انسان ها اینقدر زیاد است که قابل شمارش نیست ولی ما اینقدر کوریم که نعمت های او را نمی بینیم
ای زبان خاموش از این شرح و بیان
ان تعدوا نعمت الله را بخوان
نعمت دنیا که نبود جز خیال
جز خیالی در کمینگاه زوال
ور نیاید در حساب و در شمار
پس چه باشد نعمت دارالقرار (ملأ احمد نراقی)
وَإِن تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا (نحل 18)
6. خداوند ﻣﺴﺘﻜﺒﺮان (استثمارگر، گردن کش، مغرور، زورگو، قدرت طلب، جهان خوار) رﺍ دوﺳﺖ ﻧﺪﺍرد
ز مستکبران دلاور بترس
از آن کاو نترسد ز داور بترس
دگر کشور آباد بیند به خواب
که دارد دل اهل کشور خراب (سعدی)
إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِینَ (نحل 23)
7. همیشه و در همه کار ﺍز ﺍﻫﻞ دﺍﻧﺶ و ﺍﻃﻠﺎع ﺑﭙﺮﺳﯿﺪ
ص: 254
فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ (نحل 43)
8.و ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍ می خواست ﻣﺮدم رﺍ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺳﺘﻤﺸﺎن ﻣﺆﺍﺧﺬﻩ ﻛﻨﺪ، ﻫﯿﭻ جنبنده ای رﺍ ﺑﺮ روى زﻣﯿﻦ ﺑﺎﻗﻲ نمی گذاشت، وﻟﻲ آﻧﺎن رﺍ ﺗﺎ ﻣﺪﺗﻲ ﻣﻌﯿﻦ ﻣﻬﻠﺖ می دهد، ﭘﺲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﺟﻠﺸﺎن ﺳﺮآﻳﺪ، ﻧﻪ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﭘﺲ می مانند و ﻧﻪ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﭘﯿﺶ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﻨﺪ.
وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَیْهَا مِن دَابَّةٍ وَلَٰكِن یُؤَخِّرُهُمْ إِلَىٰ أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا یَسْتَقْدِمُونَ (نحل 61)
9. ﺧﺪﺍوند ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ و ﺍﺣﺴﺎن و ﺑﺨﺸﺶ ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪﺍن ﻓﺮﻣﺎن می دهد، و ﺍز ﻓﺤﺸﺎ و ﻣﻨﻜﺮ و ﺳﺘﻢ ﮔﺮى ﻧﻬﻲ می کند.
مرا ز عدل به احسان رسان که در قرآن
قرینه کرد خداوند عدل و احسان را (ادیب صابر)
إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَىٰ وَیَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْیِ یَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ (نحل 90)
ﭘﺲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻗﺮآن میخوانی ﺍز ﺷﯿﻄﺎن رﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺒﺮ
فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ (نحل 98)
خیلی وقت ها، خیلی حرف ها آنقدر تکرار می شوند که انگار ذهن در برابرشان سر می شود. شبیه وقتی که می روی عطر بخری و کارت به بو کردن قهوه تلخ می کشد!
حالا حکایت ما و واژه ی عمیق انتظار است.
تو با مهربانی و حکمتت برای رسیدن ما به فیض بیحدت، از خوبانت مایه گذاشتی و ما در غفلتی بچگانه مشغول دلشکستن شدیم.
تو بیتاب اوج گرفتنمان بودی و ما هی ندبه های طوطی وار را با بلندترین صدای
ص: 255
اکوخورده ی آخرین مدل بلندگو هایمان فریاد می زدیم و بعد در غروب جمعه باز دلمان که بی بهانه می گرفت در سَمات دلتنگی از شر دشمن سوئی که خودِ خودِ خودمان بود به تو پناه می آوردیم و یادمان می رفت که این وسط یک منجی هنوز هم تنهاست.
کاش دستی به سر و صورت واژه هایمان بکشی تا دوباره بفهمیم بی تابی ذاتی واژه انتظار را. کاش «عطر نرگس» را جوری بنویسیم که در هیجانی برای بوییدنش بیقرار شویم. کاش قافیه های شعرهای انتظارمان، تمامقد برای آمدنش قیام کنند و از وزن بزنند بیرون، شاید آن موقع به تریج قبای این نظم بی معنی سراسر عادتمان بر بخورد و یادمان بیاید قرارمان این نبود.
ما حتی یادمان رفته روز مبادا یعنی همان روزی که تو ذخیرهات را برای آن روز نگاه داشته ای.
مگر خودت کاری کنی،
امروز شدیداً روز مباداست.
اللهم عجل لولیک الفرج
روزی یکسال...!
حجت الاسلام محمد حسن الهی:
«این دعایی که رفقا نیمه ماه رمضان می نویسند، امسال چند نفر از رفقا نوشتند؟ این را ما هر سال نوشتیم نتیجه اش را هم دیدیم و رفقایی که جاهای مختلف بودند نوشتند؛ یعنی موقع اذان ظهر نیمه ماه رمضان زیر آسمان، این آیه " أَنُلزِمُكُمُوهَا وَأَنتُم لَهَا كَ-رِهُونَ" [سوره هود: 28] را بنویسید و در کیف پولتان بگذارید؛ آن زمان حاج آقا فخر گفت من می ترسم آن تکه دوم را که دعا را کامل می کند، به شما بگویم! اگر آن را بگویم آن قدر به شما پول می رسد که ممکن است دیگر نماز نخوانید، نگفت!"
نسیم های گره گُشا، (پاورقی) ص 241.
ص: 256
حجت الاسلام الهی از شاگردان مرحوم آقا فخر تهرانی رضوان الله علیه هستند و این دستور از ایشان است و ضمناً فقط بخش «آخر» آیه مدّ نظر است.
به پیشگاه با کرامت امام حسن مجتبی صلوات الله علیه، صلواتی هدیه بفرمائید.
احکام
شرح دعای روز پانزدهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
«اللهمّ ارْزُقْنی فیهِ طاعَهَ الخاشِعین واشْرَحْ فیهِ صَدْری بإنابَهِ المُخْبتینَ بأمانِکَ یا أمانَ الخائِفین»
«خدایا در این روز طاعت بندگان خاشع و خاضع خود را نصیب من گردان و شرح صدر مردان فروتن و خداترس را به من عطا فرما، به حق امان بخشی خود ای ایمنی دل های ترسان.»
1. در فراز اوّل از دعای روز پانزدهم می خوانیم:
خدایا! امروز طاعت بندگان خاشع را نصیبم کن.
ص: 257
خداوند متعال نمازگزارانی را اهل رستگاری می داند که در نمازشان خاشع باشند. «خشوع» در طاعت و عبادت، جایگاه مهمی دارد. آن عبادتی ارزشمند است که با حضور قلب و خشوع باشد و این حالتی است که از قلب بر می خیزد و احساسی است که انسان را به محضر حق میبرد، جهت و مسیر را یکی می کند و دل را از هواهای دیگر می شوید و پاک می کند.
«نماز» بی خشوع مانند جسد بی جان است. مردهای است که از او حرکتی بر نمی خیزد و کاری از او ساخته نیست.
شخصی خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام رسید و عرض کرد: «عبادت من از روی خضوع و خشوع است.» حضرت فرمود: «چگونه خضوعی؟!» عرض کرد: «در نماز فقط به خدا فکر می کنم و از غیر او غافل می شوم!» حضرت فرمود: «اکنون با همین حالتی که گفتی دو رکعت نماز بخوان تا من شتری به عنوان جایزه به تو عطا کنم.» آن شخص به نماز ایستاد و پس از اتمام نماز تقاضای جایزه کرد!
حضرت فرمود: «چگونه نماز خواندی؟» عرض کرد: «همان گونه که گفته بودم و به هیچ چیز جز خدا نمی اندیشیدم!» حضرت فرمود: «باز هم تأمل کن ببین در نماز چه فکری در سر داشتی؟» عرض کرد: «تنها چیزی که گاهی فکر مرا به خود مشغول می ساخت، این بود که شتری که شما به من عطا می کنید سرخ موی است یا زرد موی؟!»
آری، این گونه نماز از سقف خانه بالاتر نمی رود و سبب معراج مؤمن و هیچ تقربی نمی شود. چشم ها روی نقش و نگار فرش و پُشتی و دست ها بر روی محاسن و صورت مشغول است. حواس ششگانه به شش جهت گریخته اند و هرکدام کاری انجام می دهند. غصه ها و غم ها، قسط های ماهانه و گم کرده ها در نماز به سراغ انسان می آیند. نقشه ی کارهای روزانه و کسب و کار و اقتصاد و اداره و خانه و موارد دیگر، خضوع و خشوع را از انسان می گیرند و نماز بی روح تحویل انسان می دهند.
کسی که در نماز، یاد خدا را در دل داشته باشد و متوجّه جبروت او گردد،
ص: 258
بی گمان با چشمی هراسان و قلبی خائف خدا را عبادت می کند. سجاده ای که با اشک و ناله به درگاه خدا پهن میشود و سرانجام با خون رنگین می شود، سجاده ی خاشعین و سجاده ی امیرالمؤمنین علیه السلام است. قرآن کریم در توصیف مؤمنان چنین می فرماید:
مؤمنان در نمازشان خاشعند
امام صادق علیه السلام فرمود که خدای متعال به موسی علیه السلام فرمود:
در شب و روز، مرا بسیار یاد کن و هنگام ذکر من، خاشع باش و به هنگام بلایم، شکیبا باش.
هم چنین امام صادق علیه السلام در ضمن دعا، از خداوند چنین درخواست می کند:
خدایا! به تو پناه می برم از تنی که سیر نشود و از قلبی که خاشع نگردد و از دعایی که به اجابت نرسد و از نمازی که سود ندهد
قرآن مجید كسانی را «خاشع» واقعی می داند كه سه نشانه در عملكرد آنان نمودار باشد.
1. خاشع برای خدا:
خداوند در آیه 199 آل عمران در مقام تمجید از افرادی از اهل كتاب كه به خدا و نبوت رسول گرامی اسلام ایمان آورده، در حالی كه تورات و انجیل واقعی را قبول دارند برای خدا خشوع می كنند و آیات الهی را به بهای ناچیز نمی فروشند برآمده است.
2. خشوع در نماز:
نماز، برترین عبادات و خشوع، روح عبادت است. در صورتی كه نمازگزار حالت خشوع در اعضا و جوارحش هویدا نباشد معلوم می شود ایمان واقعی كسب نكرده است. خداوند در سوره مومنون آیه 1 می فرماید: «به راستی كه مومنان رستگار
ص: 259
شوند. همان كسانی كه در نمازشان فروتنند».
3. آسان شدن نماز:
انسانی كه به خشوع رسیده، دیگر نماز خواندن و شب زنده داری با نماز برای او ثقیل و سخت نیست و یا با كسلی و تنبلی و بدون حضور قلب به سراغ نماز نمی رود و در یك كلام برپایی نماز برای او لذتبخش است.
قرآن كریم در سوره بقره آیه 45 می فرماید: «از صبر (روزه) و نماز یاری بجویید و آن (نماز) جز بر فروتنان گران می آید.»
شرح صدر اولین شرط در سیر الی الله
صدر مرتبه اولیه و ظاهریه قلب است و قابلیّت پذیرش اسلام و کفر را دارد و در این آیه به بنده نسبت داده شده، چرا که خداوند هیچگاه قلب بندة خود را با کفر انشراح نمی دهد. هرکس از حق دلتنگ شود، دلش با باطل وسعت گیرد و هرکس از باطل دل تنگ شود، دلش برای حق وسعت یابد. تنگدلی انبیا که ناشی از تکذیب قومشان است، از نوع دوم می باشد و ضیق صدر کفار را از دستة اول می دانیم.
نتیجه اینکه شرح صدر تحقّق استعداد برای طلب کمال، اوّلین شرط در سیر الی الله و باب ورود به هدایت است.
از آیه «فَمَن یُرِدِ اللّهُ أَن یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلإِسْلاَمِ وَمَن یُرِدْ أَن یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقًا حَرَجًا کَأَنَّمَا یَصَّعَّدُ فِی السَّمَاء کَذَلِکَ یَجْعَلُ اللّهُ الرِّجْسَ عَلَی الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ».
برداشت می شود که در مقابل شرح صدر ضیق صدر است و همانطور که انشراح صدر مقدّمة هدایت است، ضیق صدر هم مقدمة ضلالت و گمراهی می شود.
بنابراین در جبهة مقابل شرح صدر، ضیق و قساوت قلب قرار دارد. «أَفَمَن شَرَحَ
ص: 260
اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَی نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَیْلٌ لِّلْقَاسِیَی قُلُوبُهُم مِّن ذِکْرِ اللَّهِ...».
ضیق صدر به معنای دلتنگی و سخت شدن دل و کنایه از کم حوصلگی و تحمّل پایین می باشد؛ به صورتی که در مواجهه با حق و حتّی باطل عکس العمل سریع و تندی در رد یا اثبات آن صورت گیرد.
امام علی علیه السلام می فرماید: «من ضاق صدره لم یصبر علی أداء حق»؛ «هر کس ضیق صدر داشته باشد، ادای حق را برنمی تابد».
آیة دیگری که می توان از آن تقابل شرح و ضیق را فهمید، آیۀ دوم سوره اعراف است: «کِتَابٌ أُنزِلَ إِلَیْکَ فَلاَ یَکُن فِی صَدْرِکَ حَرَجٌ مِّنْهُ لِتُنذِرَ بِهِ وَذِکْرَی لِلْمُؤْمِنِینَ».
این آیه، بیان میدارد که در تبلیغ قرآن، پیامبر صلی الله علیه و آله هیچ گونه دلتنگی به خود راه ندهد و همواره شرح صدر داشته باشد. به بیانی دیگر «شرط رسالت و تبلیغ سعه صدر است».
بنابرآنچه گذشت، دانستیم که ضیق صدر از صفات روحانی است که به سراغ هر انسانی می آید و آنچه ضرورت دارد این است که انسان باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا این ضیق صدر به شرح صدر تبدیل گردد.
بسم الله الرحمن الرحیم
کسی که شرح صدر دارد، طبیعتاً در رفتار و روحیات اخلاقی وی نمایان می شود، به گونه ای که از این راه می توان فهمید شرح صدر دارد، یا از ظرفیت پایین برخوردار است.
دست های از این فواید را می توان از قرآن برداشت کرد:
1. هدایت الهی
از مهم ترین فواید شرح صدر مؤمن، هدایت الهی است. «فَمَن یُرِدِ اللّهُ أَن یَهْدِیَهُ
ص: 261
یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلإِسْلاَمِ...»؛ «پس خدا هر که را بخواهد هدایت کند، سینهاش را برای پذیرش اسلام گشاده می گرداند».
بنابراین شخص هدایت یافته همواره برخوردار از شرح صدر است، به گونه ای که در پذیرش حق و واقعیت هیچ گونه لجاجت وعنادی ندارد.
امام صادق علیه السلام می فرماید: «ان الله اذا اراد بعبد خیرا شرح صدره للاسلام»؛ «خداوند اگر خیر و نفع بنده ای را بخواهد، به وی شرح صدر عطا می کند تا اسلام را بپذیرد».
بنابراین هدایت شدن به اسلام از فواید شرح صدر است.
2. آراستگی به نور الهی
کسی که برخوردار از شرح صدر است، همواره از نور الهی بهره می گیرد. انسانی که از طریق شرح صدر تسلیم محض الهی می شود و حقیقت را از روی بصیرت و فهم قبول می کند، مانند این است که سوار بر مرکبی از نور، گستره وسیعی از حق را می بیند و آن را از باطل باز می شناسد. چنین شخصی در ایمان خود دچار تزلزل و اضطراب نمی شود.
«أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَی نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَیْلٌ لِّلْقَاسِیَی قُلُوبُهُم مِّن ذِکْرِ اللَّهِ أُوْلَئِکَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ»؛ «آیا کسی که خدا سینه اش را برای اسلام گشاده کرده، و بر فراز مرکبی از نور الهی قرار گرفته (همچون کوردلانی است که نور هدایت به قلبشان راه نیافته) وای بر آنان که قلب هایی سخت در برابر ذکر خدا دارند، آنان در گمراهی آشکارند».
این نور الهی می تواند عقل، علم و عرفان باشد که مسلمان با آنها حق را از باطل تشخیص میدهد.
نشانه اش این است که در برابر یاد خدا دل هایشان لرزان است.
برخلاف کسانی که دل هایی سخت دارند که به یاد خدا هیچ اهمیتی نمی دهد و مانند سنگ سخت است؛ بلکه سخت تر از سنگ چرا که برخی از سنگ ها
ص: 262
می شکافد و از آن نهرها جاری می گردد و برخی دیگر تکه می شود و آب تراوش می کند. اما شخص سنگدل حتی اینگونه نیست.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «اذا دخل النور القلب انفتح القلب و استوسع»؛ «هرگاه نور الهی در دل مؤمن تابید، دلش باز می شود و وسعت می گیرد».
همچنین می تواند مراد از نور ادلّة مؤکد باشد، «بدان سان که شبهات برایش حل شده باشد و گمان ها و افکار را دور ریزد. فَهُوَ عَلی نُورٍ (پس بر او نوری است) یعنی دلالت و هدایتی مِنْ رَبِّهِ (از پروردگارش)، خداوند ادله را به نور تشبیه کرده چون با وساطت آنها حق آدم خوش باوری است! بگو: خوش باور بودن او به نفع شماست! (ولی بدانید) او به خدا ایمان دارد و (تنها) مؤمنان را تصدیق می کند و رحمت است برای کسانی از شما که ایمان آورده اند! و آنها که رسول خدا را آزار می دهند، عذاب دردناکی دارند!»
گروهی از منافقان که سخنان ناروا در مورد پیامبر صلی الله علیه و آله می گفتند و در حقیقت یکی از نقاط قوت پیامبر صلی الله علیه و آله را که وجود آن در یک رهبر کاملاً لازم است، به عنوان نقطة ضعف نشان می دادند، از این واقعیت غافل بودند که یک رهبر محبوب، باید نهایت لطف و محبت را نشان دهد، تا حد توان عذرهای مردم را بپذیرد، و در مورد عیوب آنها پرده دری نکند (مگر در آنجا که این کار موجب سوء استفاده شود).
5. آرامش و وقار
انسانی که دلش نور حق و ایمان را بپذیرد، شرح صدر و آرامش می یابد و از اضطراب و بیثباتی آزاد می گردد. او بر آنچه از دست می دهد، اندوهگین نمی شود و به آنچه دارد دل نمی بندد، پس چنین کسی در اداره امور دچار تزلزل نخواهد شد.
سکینه و آرامش درونی موجب میشود آدمی در برابر سختی ها به ویژه در میدان های نبرد از پا نیفتد، همچنان که در تاریخ می بینیم خداوند با اعطای سکینه و آرامش مسلمانان را در جنگ پیروز می گرداند.
6. بردباری و فروبردن خشم
ص: 263
انسانی که نور علم و حکمت، جانش را فرا می گیرد و توفیق معرفت خداوند را می یابد، رحمتش بر غضب پیشی دارد، خشمش را در اختیار می گیرد و همواره صبر پیشه می سازد؛ صبر کردن در برابر مصائب، شکیبایی در انجام واجبات و ترک محرمات، بردباری در رویارویی با مشکلات و آزار فرد مقابل که ناشی از جهل وی است و صفات دیگری از این دست، همگی در پی شرح صدر می آید.
در مقابل آثار شرح صدر، اوصاف زشتی مانند قساوت قلب، کینه، نفاق، حسادت، جهل، ظرفیت پایین و کم حوصلگی از ضیق صدر منشعب می شود که اگر برخی از این ها به جز دو مورد اخیر در عمل بروز نماید، موجب بدبختی و خسران فرد خواهد شد.
تا اینجا دانستیم صفات حلم، صبر، آرامش، عطوفت و اطمینان نفس در شرح صدر ریشه دارد و قساوت قلب، کینه، نفاق و تردید در عمل منشعب از ضیق صدر می باشد.
قانون عمل و عکس العمل
قرآن، بازتابِ کارهای خوب و بد آدمی رو برای خودش می دونه. در سوره اسراء می فرماید:
إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهٰا (اسراء/7)
اگر نیکی کنید به خودتان نیکی کردهاید، و اگر بدی کنید، باز هم به خودتان بد کرده اید.
چه در برابر خدا، چه در برابر مردم.
نیکی و بدی ما، به کسی سود یا زیانی نمی رسونه، بلکه نتیجه اش به خودمون برمی گرده.
اگر با خدا و دینِ خدا خدعه کنیم، با خودمون خدعه کردیم. سر خدا رو کلاه نمی ذاریم، سر خودمون رو کلاه می ذاریم.
ص: 264
با مردم هم همینطور:
اگر به کسی ظلم کردیم، یه جایی تو زندگی نتیجه اش رو می بینیم، و اگر هم خوبی کردیم، حتماً نتیجه اش رو تو زندگی می بینیم...
حق مردم رو بخوریم، حقمون رو می خورن...
سر مردم رو کلاه بگذاریم، سرمون کلاه می گذارن...
به ناموس مردم نگاه کنیم، به ناموسمون نگاه می کنن...
و...
"هرچه کنی به خود کنی"
"گر همه نیک و بد کنی"
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
والدین
یه سنگ ریزه کوچولو، آگه در جوراب یا کفشمون باشه، اذیّت میشم و خوب نمی تونیم راه بریم.
از راه رفتن باز می مونیم..
بعضی چیزها خیلی ریز و ناچیز هستند، امّا انسان رو از حرکت در راه خدا، و به سمتِ خوبی ها باز می داره.
یکی از این موارد، نامهربانی نسبت به پدرومادر است، هر چند بسیار کم باشه...
حتّی در حدّ گفتن «اُف»
«اُف» در زبان فارسی یعنی «اَاَه»
به همین خاطر، قرآن کریم می فرماید:
ص: 265
فلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ. (اسراء/23)
به پدرومادر خود حتّی «اُف» هم نگو.
معارفقرآن، پدرومادر، والدین، تمثیلات.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
کنترل زبان
قرآن کریم می فرماید، به بهترین شکلِ ممکن سخن بگویید:
یقُولُوا الَّتِی هِیَ أَحْسَنُ.
یعنی:
هم، خوب حرف بزنید،
و هم، حرف های خوب بزنید.
مراقب باشید!!
شیطان دنبالِ این است که از طریقِ حرف های نامربوط، بین شماها اختلاف و دشمنی ایجاد کند.
اصلاً ایجادِ دشمنی کارِ شیطان است،
و کسی که بین مردم ایجادِ دشمنی و اختلاف کند، همکارِ شیطان است.
قل لِّعِبَادِی یَقُولُوا الَّتِی هِیَ أَحْسَنُ، إِنَّ الشَّیْطَانَ یَنزَغُ بَیْنَهُمْ، إِنَّ الشَّیْطَانَ کَانَ لِلْإِنسَانِ عَدُوًّا مُّبِینًا (اسراء/53)
ای پیامبر! به بندگانم بگو: ب "سخنی بگویند که بهترین باشد! چرا که شیطان بوسیله سخنان ناموزون، میان آنها فتنه و فساد ایجاد می شناخته می شود. آن چنان که به واسطه نور و روشنی مکان ها در دنیا شناخته می شود».
ص: 266
3. عفو و گذشت
شرح صدری که در دل انسان به وجود آمده، در رفتار وکردار وی بروز پیدا می کند. عفو و گذشت یکی از پیآمدهای آن است. زیرا هر که ظرفیت بالایی دارد، در عقاب کردن نمی شتابد و تا جایی که بتواند می بخشد.
«فَبِمَا رَحْمَة مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ...»؛ «به برکت رحمت الهی در برابر آنها (مردم) نرم و مهربان شدی و اگر خشن و سنگدل بودی، از گرد تو پراکنده می شدند. پس آنها را ببخش...».
این آیه پس از جنگ احد هنگامی که برخی از مجاهدین فراری از جنگ، نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمده و اظهار ندامت و پشیمانی می کردند، نازل گشت. پیامبر صلی الله علیه و آله هم آنان را عفو کرد.
در این آیه به یکی از ویژگی های پیامبر صلی الله علیه و آله در سعه صدر داشتن و نرمدلی نسبت به خطاکاران اشاره می کند و از پیامبر صلی الله علیه و آله می خواهد که عفو و گذشت را سرلوحة اعمال خویش قرار دهند؛ زیرا نبود گذشت و بخشش در برخی موارد موجب پراکندگی مردم و تشتت و اختلاف می گردد.
بنابراین بر ر هبری جامعه لازم است با سعة صدر از خطاهایی که پس از آن ندامت دارند، درگذرد. همچنان که امام علی علیه السلام می فرماید: «آلی الریاسة سعة الصدر»؛ «گشوده جانی سینه از ابزار مدیریت است».
4. دل کندن از دنیا
آخرین فایدة شرح صدر، دل بریدن از دنیا است.
دلبستگی به دنیا ناشی از این است که صدر، برای پذیرش کفر آماده بوده است نه اسلام. زیرا مسلمانی که شرح صدر دارد، دارالغرور را بر دارالخلود برتری نمی دهد: «ذَلِکَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّواْ الْحَیَای الْدُّنْیَا عَلَی الآخِرَی...»؛ «این به علّت آن است که زندگی دنیای پست را بر آخرت ترجیح داده اند و خداوند افراد بیایمان را هدایت نمی کند».
ص: 267
در فراز دوّم از دعای این روز مبارک، چنین می خوانیم:
خدایا! سینه ام را به توبه ی فروتنان، فراخ ساز
«شرح صدر»، و سینه ی گشاده، حالتی از ایمان است که از توکل مطلق، بی نیازی از مردم، قدرت تحمل فراوان و ارادهی استوار سرچشمه می گیرد.
در این حالت معنوی انسان می تواند به جنگ مشکلات و مصائب برود. دریا دل می شود، ترس و واهمه از بین میرود. از شکست ها افسرده و ملول نمی شود. از کمی یاران دلتنگ نمی گردد و از انبوه دشمن نیز نمی ترسد. مسائل جزئی دنیا و دنیاپرستان او را از هدف باز نمی دارد و قدرت روحی او، کوه مصائب را آب می کند.
در قرآن کریم، «سعه ی صدر» یکی از مواهب بزرگ و «ضیق صدر» یکی از کیفرهای الهی شمرده شده است. خداوند به عنوان یک موهبت عظیم به پیامبر خود می فرماید:
الَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَک
آیا سینه ی تو را وسیع و گشاده نساختیم.
آری، برخی افراد روحشان آن چنان باز و گشاده است که برای پذیرش هر واقعیتی هرچند بزرگ آمادگی دارند؛ امّا برعکس روح بعضی چنان تنگ و محدود است که گویا برای نفوذ هیچ حقیقتی در آن راهی و جایی نیست.
در فراز دوّم از دعای این روز، از گشادگی سینه و تنگی آن سخن به میان آمد. افق دید افراد بی بهره از «شرح صدر»، به زندگی روزانه محدود خواهد بود. اگر نعمتی به آنان برسد، گویا به همه چیز دست پیدا کردهاند، و اگر کمترین تغییری در آن پیدا شود، همه چیز را پایان یافته می یابند.
1. بیرون آمدن از حالت تردید
«ضیق صدر کفار و معاندین نتیجة گناه و جهل آنان به حقایق است. گرفتگی
ص: 268
سینه، ضعف اراده و تحیر را دامن می زند و از نوعی انفعال و تأثّر روحی سرچشمه می گیرد که برگرفته از آثار و کشش تخیلات و جاذبه های آن است.
همین که انسان بتواند خود را از معرض جاذبه های مخالف و تأثیرات آن برهاند و در یک جهت مصمم شود، سینه اش باز و سیرش آسان گردد. بنابراین مهم ترین اثر شرح صدر بیرون آمدن از حالت تردید و تصمیم بر کار و تحمل دشواری ها و اطمینان نفس است».
2. گشاده رویی
قلب انسان منشأ تأثرات فکری و نفسانی است و در هنگام بسط و گشادگی در چهره نمایان می شود.
3. عطوفت و لطف
انسانی که بسط وجودی پیدا می کند، لطفی فراگیر دارد. هرچه حیطة توانایی روحی یک فرد بیشتر شود، عطوفت و لطف او نیز افزون می گردد که شرح صدر این مشخصه را در خود دارد.
4. عیب پوشی
انسانی که شرح صدر دارد، رفتار مردم را حمل بر صحت می کند.
قرآن کریم در مورد پیامبر صلی الله علیه و آله می فرماید: «وَمِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَیِقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَّکُمْ یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَیُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِینَ وَرَحْمَة لِّلَّذِینَ آمَنُواْ مِنکُمْ وَالَّذِینَ یُؤْذُونَ رَسُولَ اللّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ».
؛ «از آنان گروهی پیامبر صلی الله علیه و آله را آزار می دهند و می گویند: او کند. شیطان همیشه دشمنِ آشکاری برای انسان بوده است!"
ﺑﺎ زبان می شود ﻣﺴﺨﺮﻩ ﮐﺮد..
ﺑﺎ زبان می شود روﺣﯿﻪ دﺍد..
ﺑﺎ زبان می شود ﺍﯾﺮﺍد ﮔﺮﻓﺖ..
ص: 269
ﺑﺎ زبان می شود ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮد..
ﺑﺎ زبان می شود آﺑﺮو ﺑﺮد..
ﺑﺎ زبان می شود آﺑﺮو ﺧﺮﯾﺪ..
ﺑﺎ زبان می شود جدایی انداخت..
ﺑﺎ زبان می شود آشتی داد..
ﺑﺎ زبان می شود آتش زد..
ﺑﺎ زبان می شود آتش را خاموش کرد..
با زبان می شود دل ﺷﮑﺴﺖ..
ﺑﺎ زبان می شود دﻟﺪﺍرى دﺍد..
یادمان باشد که:
حق الناس همیشه پول نیست!
گاهی دل است...
دلی که باید بدست می آوردیم و نیاوردیم...
دلی که شکستیم و رها کردیم...
دل های غمگینی که بی تفاوت از کنارشان گذشتیم...
حواسمان باشد...
خدا از هر چه بگذرد، از حق الناس نمی گذرد..
معارف قرآن، زبان، گناهان زبان، سبک زندگی، حق الناس، شیطان.
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
ص: 270
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
از کوزه همان برون تراود که در اوست.
فرزندان رو از همون بچگی بر اساس بایدها و نبایدهای قرآنی تربیت کنید تا رفتارهای اشتباه براشون ملکه نشه
چون اگر رفتاری برای کسی ملکه بشه خلق و خوش عوض میشه و تو زندگیش همونطوری رفتار میکنه.
اینم سندش؛
قلْ كُلٌّ یَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى سَبِیلًا (اسراء/84)
بگو: هر كس بر خُلق و خوى خویش، عمل مى كند، پس پروردگارتان داناتر است به كسى كه به هدایت نزدیك تر است.
اونایی که با قرآن تربیت شدند، خلق و خوی قرآنی دارند و به هدایت نزدیک ترند
ضرب المثل
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
دل من گشت خراب و حَسن آبادش کرد
من فقط اهل دیار حَسن آبادم و بس
حَسن
السَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا مُحَمَّدٍ یاحَسَنَ بنِ عَلِیِ اَیُّهَا المُجتَبی یَابنَ رَسوُلِ اللّهِ.
ناشر معارف باشیم
ص: 271
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اگر کسی سر راهت قرار گرفت که رضایت خدا براش مهم نیست بهدرد نمی خوره، بزارش کنار
باید دنبال کسی بگردی که رضایت خدا براش مهم باشه.
اینو من نمیگم
آیه 28 سوره کهف رو نگاه کن، خدا داره میگه؛
و اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِیِّ یُرِیدُونَ وَجْهَهُ
با کسانی باش که صبح و عصر پروردگار خود را می خوانند و تنها رضای او را می طلبند.
این یعنی اینکه؛
با هر کسی زندگی نکن
با هر کسی رفیق نشو
تو هر سایت و کانالی نرو
وقتت رو با هر کس و هر چیزی پر نکن
تو زندگی مشترک، رفت و آمد با رفقا، تفریح و..... اولویتِ اول باید رضایت خدا باشه
مبادا به خاطر پول و لذت های دنیا اولویت های زندگیت عوض بشه و تصمیم غلطی بگیری
ص: 272
و لا تَعْدُ عَیْناكَ عَنْهُمْ تُرِیدُ زِینَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا
و دیدگانت را از آنان برمگیر كه زیور دنیا را بطلبى.
به خاطر لذت های دنیا هیچ مؤمنی رو از خودت دور نکن
آخه بعضیا انقدر از خدا دور شدند که خدا رهاشون کرد به حال خودشون.
همین باعث شد که تو کارهاشون دیگه خدا رو در نظر نمی گیرن و کارهاشون و فکراشون درست نیست و همش اشتباه دارن.
پس تو راه اونا رو ادامه نده
و لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ كانَ أَمْرُهُ فُرُطا
و از كسانى كه دلشان را از یاد خود غافل كرده ایم و در پى هوس خویشند و كارشان بر گزافه و زیاده روى است، پیروى مكن.
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
دل من گشت خراب و حَسن آبادش کرد
من فقط اهل دیار حَسن آبادم و بس
حَسن
السَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا مُحَمَّدٍ یاحَسَنَ بنِ عَلِیِ اَیُّهَا المُجتَبی یَابنَ رَسوُلِ اللّهِ.
ناشر معارف باشیم
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 51
روش برخورد با فریب خوردگان
ص: 273
به هنگام حركت امام علیه السّلام جهت سركوب شورشیان بصره، سعد وقّاص و محمّد بن مسلمه، و اسامة بن زید و عبد اللّه بن عمر آماده حركت نشدند. امام از آنها پرسید چرا آماده جهاد نمی شوید؟ گفتند از اینكه مسلمانى را بكشیم ناراحتیم! امام فرمود: بر بیعت من وفا دارید؟ گفتند: آری
امام فرمودند: به خانه هایتان بروید و آنگاه حک مت 15 را زمزمه کرد
و قَالَ (علی علیه السلام): مَا كُلُّ مَفْتُونٍ یُعَاتَبُ
امام فرمودند: هر فریب خورده ای را نمی شود سرزنش كرد.
امام علیه السلام در این کلام نورانیاش می فرماید: «هر شخص گرفتارى را نمی توان سرزنش کرد (چه بسا بى تقصیر باشد)»; (مَا کُلُّ مَفْتُون یُعَاتَبُ).
سرچشمه گرفتاری ها و مشکلات و مصائبى که دامن گیر انسان می شود کاملاً مختلف است;
1. گاه نتیجه مستقیم اعمال انسان است که بر اثر ندانم کارى ها، سستی ها، تنبلی ها و استفاده نکردن به موقع از فرصت ها دامان او را گرفته است.
2. ولى گاه می شود که این مشکلات کفاره گناهان انسان است و خداوند می خواهد او را به این وسیله در دنیا پاک کند.
این سخن تفسیر دیگرى نیز دارد و آن این که «مفتون» از ماده «فتن» و «فتنه» در اصل به معناى آزمایش کردن است;
مثلاً هنگامى که می خواهند طلا را آزمایش کنند آن را به کوره می برند تا وضع آن روشن شود و به همین جهت هر نوع فشار و گرفتارى و مشکلات و گمراهى به عنوان فتنه از آن یاد می شود و مفتون در عبارت بالا به معناى فریب خورده باشد;
همان گونه که درباره شخص گرفتار اشاره شد این حالت گاهى بر اثر تقصیر و گاه بر اثر قصور و گاه بدون اختیار دامان انسان را می گیرد به همین منظور امام می فرماید: تمام کسانى که مفتون هستند سزاوار سرزنش نیستند.
ص: 274
ناشر معارف باشیم
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
التماس دعای فرجان شاءالله
راهکارهای زندگی موفق در جزء پانزدهم قرآن کریم
1. سوره ی اسراء، آیه 2
در کارهایتان فقط از خدا کمک بگیرید
2. سوره ی اسراء، آیه 6
کثرت جمعیت، از نعمت های الهی است
3. سوره ی اسراء، آیه 7
ثمره ی بدی ها و خوبی ها، فقط دامنگیر خودمان می شود
4. سوره ی اسراء، آیه 28
اگر توان کمک به نیازمند را نداری لا اقل با آنان با زبان نرم سخن بگو
5. سوره ی اسراء، آیه 29
در هنگام کمک کردن به نیازمند نه بخیل باش نه آنقدر گشاده دست باش
6. سوره ی اسراء، آیه 31
از ترس فقر، فرزندان خود را نکشید که خدا روزی آنها را می دهد
ص: 275
7. سوره ی اسراء، آیه 34
به عهد خود وفا کنید چون در قیامت، از آن سؤال می شوید
8. سوره ی اسراء، آیه 35
در خرید و فروش از پیمانه ی کامل استفاده کنید و با ترازوی درست بسنجید
9. سوره ی کهف، آیه 69
برای انجام کارها ان شاء الله بگویید
10. سوره ی اسراء، آیه 84
به میزان توان روحی و جسمی خود اعمال را انجام دهید و به خود تحمیل نکنید
11. سوره ی اسراء، آیه 78.79
نماز صبح را برپا دار چون همواره فرشتگان حضور دارند و نماز شب را اقامه کن که مقام والایی دارد
12. سوره ی اسراء، آیه 35
در مورد چیزی که آگاهی نداری سخن نگو که گوش و چشم و قلب تو مورد سؤال قرار می گیرند
نکات کلیدی جزء پانزدهم
1. وجود مرفّهین بی درد در جامعه، زمینه ساز قهر الهی است. (اسراء: 16)
2. در زندگی ریخت و پاش نکن و حق اقوام، فقرا و در راه ماندگان را ادا کن. (اسراء: 26)
3. پدر و مادرت را با فروتنی زیر بال و پر محبت خود بگیر و دعا کن که خدایا هوای آنها را داشته باش. (اسراء: 24)
4. در کمک به نیازمندان نه خسیس باش و نه خیلی دست و دل باز که از زندگی خودت وا بمانی. (اسراء: 29)
ص: 276
5. دنبال آنچه نمی دانی راه نیفت، زیرا در باره گوش، چشم و قلب خود باید پاسخگو باشی. (اسراء: 36)
6. خوش رفتار باشید تا شیطان با سوء استفاده از رفتارهای بیجا، بین تان دشمنی ایجاد نکند. (اسراء: 53)
7. کسانی که در دنیا چشم بر حقایق بسته اند در آخرت هم خوبی ها را نمی بینند و به بهشت نمی روند. (اسراء: 72)
8. همین که خدا بین شما شاهد باشد کافی است، چون او حال بندگانش را می داند و می بیند. (اسراء: 96)
9. در باره هیچ کار نگو «فردا حتماً انجامش می دهم» مگر آنک شاالله بگویی. (کهف: 23 و 24)
1. هر چه کنی به خود کنی
گر همه نیک و بد کنی
إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا (اسراء 7)
2. ﻫﺮ ﻛﺲ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻳﺎﻓﺖ، ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺳﻮد ﺧﻮدش ﻫﺪﺍﻳﺖ می یابد و ﻫﺮ ﻛﺲ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪ، ﻓﻘﻂ ﺑﻪ زﻳﺎن ﺧﻮدش ﮔﻤﺮﺍﻩ می شود. و ﻫﯿﭻ کسی ﺑﺎر ﮔﻨﺎﻩ دﻳﮕﺮى رﺍ ﺑﻪ دوش نمی کشد.
هیچ وازر وزر غیری بر نداشت
هیچ کس ندرود تا چیزی نکاشت (مولوی)
مَّنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا یَهْتَدِی لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ (اسراء 15)
3. و ﭘﺮوردﮔﺎرت ﻓﺮﻣﺎن ﻗﺎﻃﻊ دﺍدﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺍو رﺍ ﻧﭙﺮﺳﺘﯿﺪ، و ﺑﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﻧﯿﻜﻲ ﻛﻨﯿﺪ، ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻳﻜﻲ ﺍز آﻧﺎن ﻳﺎ دو ﻧﻔﺮﺷﺎن در ﻛﻨﺎرت ﺑﻪ ﭘﯿﺮى رﺳﻨﺪ ﺑﻪ آﻧﺎن ﺍُف ﻣﮕﻮى و ﺑﺮ آﻧﺎن ﺑﺎﻧﮓ ﻣﺰن
ص: 277
و ﭘﺮﺧﺎش ﻣﻜﻦ، و ﺑﻪ آﻧﺎن ﺳﺨﻨﻲ ﻧﺮم و ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﺑﺰرﮔﻮﺍرﺍﻧﻪ ﺑﮕﻮ.
اگر مهری به دل دارم، اگرعشقی به سر دارم
یقیناً مادرم داده و یا ارث از پ--در دارم
اگر روزی شکستم عهد، میان مادر و فرزند
خداوندا تو کاری کن که جان از تن به در دارم
اگر روزی برم از یاد، وفای آن دو عاشق را
مرا دیگر نه غیرت هست، نه نامی از پسر دارم
اگ-ر عشق پ-در ورزم، وگر م-ادر نیازارم
ب-دون شک در این وادی خ-دا را در ن-ظر دارم (ساسان کوچکی)
وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِیمًا (اسراء 23)
4. ﺑﻪ ﻋﻬﺪ و ﭘﯿﻤﺎن خود با مردم وﻓﺎ ﻛﻨﯿﺪ، زﻳﺮﺍ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ درﺑﺎرﻩ ﭘﯿﻤﺎن ﺑﺎزﺧﻮﺍﺳﺖ ﺧﻮﺍهید ﺷﺪ.
وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا (اسراء 34)
5. و ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺟﻨﺴﻲ رﺍ برای فروش ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ می کنید، ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ رﺍ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺪﻫﯿﺪ، و ﺍﺟﻨﺎس را ﺑﺎ ﺗﺮﺍزوى درﺳﺖ و ﺻﺤﯿﺢ وزن ﻛﻨﯿﺪ (و سر مردم کلاه مگذارید) ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍى ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺘﺮ و ﻓﺮﺟﺎﻣﺶ ﻧﯿﻜﻮﺗﺮ ﺍﺳﺖ.
وَأَوْفُوا الْكَیْلَ إِذَا كِلْتُمْ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ ذَٰلِكَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا (اسراء 35)
6. و ﺍز ﭼﯿﺰى ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻋﻠﻢ ﻧﺪﺍرى [ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍز شنیده ها، ﺳﺎدﻩ ﻧﮕﺮى ﻫﺎ، ﺧﯿﺎﻟﺎت و ﺍوﻫﺎم ﺍﺳﺖ] ﭘﯿﺮوى ﻣﻜﻦ؛ زﻳﺮﺍ ﮔﻮش و ﭼﺸﻢ و دل [ﻛﻪ ﺍﺑﺰﺍر ﻋﻠﻢ و ﺷﻨﺎﺧﺖ واقعی اند] ﻣﻮردِ ﺑﺎزﺧﻮﺍﺳﺖ قرار می گیرند.
وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَٰئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا (اسراء 36)
ص: 278
7. و در زﻣﯿﻦ، ﺑﺎ ﺗﻜﺒّﺮ و ﺳﺮﻣﺴﺘﻲ رﺍﻩ ﻣﺮو ﻛﻪ ﺗﻮ ﻫﺮﮔﺰ نمی توانی ﺑﺎ قدم هایت زﻣﯿﻦ رﺍ ﺑﺸﻜﺎﻓﻲ، و ﻫﺮﮔﺰ در ﺑﻠﻨﺪى ﻗﺎﻣﺖ نمی توانی ﺑﻪ کوه ها ﺑﺮﺳﻲ.
وَلَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَن تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَلَن تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولًا (اسراء 37)
8. آسمان ها و زﻣﯿﻦ و ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ در آﻧ ﻬﺎﺳﺖ، ﺍو رﺍ ﺗﺴﺒﯿﺢ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ، وﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰى ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺳﺘﺎﻳﺶ، ﺗﺴﺒﯿﺢ ﺍو می گوید، وﻟﻲ ﺷﻤﺎ ﺗﺴﺒﯿﺢ آﻧﻬﺎ رﺍ نمی فهمید.
با شما نامحرمان ما خامشیم (مولوی)
تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالْأَرْضُ وَمَن فِیهِنَّ وَإِن مِّن شَیْءٍ إِلَّا یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلَٰكِن لَّا تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ (اسراء 44)
9. و ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﻢ ﺑﮕﻮ: ﺳﺨﻨﻲ رﺍ ﻛﻪ ﻧﯿﻜﻮﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ؛ زﻳﺮﺍ ﺷﯿﻄﺎن ﻣﯿﺎن آﻧﺎن [ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺳﺨﻨﺎن زﺷﺖ و ﺑﻲ ﻣﻨﻄﻖ] دﺷﻤﻨﻲ و ﻧﺰﺍع می افکند، زﻳﺮﺍ ﺷﯿﻄﺎن ﻫﻤﻮﺍرﻩ ﺑﺮﺍى ﺍﻧﺴﺎن دﺷﻤﻨﻲ آﺷﻜﺎر ﺍﺳﺖ.
سخندان پرورده پیر کهن
بیندیشد آن گه بگوید سخن
مزن تا توانی به گفتار دم
نکو گوی گر دیر گویی چه غم
بیندیش وآن گه بر آور نفس
و زآن پیش بس کن که گویند بس
به نطق آدمی بهتر است از دوآب
دوآب از تو به گر نگویی صواب (سعدی)
وَقُل لِّعِبَادِی یَقُولُوا الَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیْطَانَ یَنزَغُ بَیْنَهُمْ إِنَّ الشَّیْطَانَ كَانَ لِلْإِنسَانِ عَدُوًّا مُّبِینًا (اسراء 53)
انسان ها با هر عقیده و دینی کرامت دارند، چون خداوند اینگونه خواسته است.
وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ
ص: 279
عَلَىٰ كَثِیرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا (اسراء 70)
یا ابامحمد، یا حسن بن علی، ایها المجتبی یابن رسول الله...
شیر جمل، رزمنده ی نام آور صفین
کوه صبور ای روی دوش تو لوای دین
ای مرجع تقلید شاه کربلا، ای نور
روشن شده با تابش تو جاده ی آیین
از تو کرامت را شنیدیم و یقین داریم
دست گدایی مان نخواهد دید غیر از این
نام عزیز تو همین که روی لب آمد
عرض ارادت هایمان شد درد را تسکین
دنیا خزان می شد بدون برکت نامت
با بودنت هر لحظه مان شد غرق فروردین
من مطمئنم که مدینه روز میلادت
با پرچم «یا مجتبی» روزی شود آذین
إنشاءالله
دست می کشم روی سر آرزوهایم، اشک هایشان را با انگشت احساس پاک می کنم و می گویم: غصه نخور! خدا کریم است...
دستم نداشته هایش را توی ذهن مرور می کند و خیره می شود حجم خالی بودنش را. توی گوشش زمزمه می کنم: غصه نخور! خدا کریم است...
پایم خم می شود تا گِل های فروافتادن در خاک مذلت را از سر و رویش پاک کند و آه می کشد درماندگی اش را. نوزاش می کنم زخم هایش را و می گویم: غصه
ص: 280
نخور! خدا کریم است...
خدا کریم است که شق القمر می کند ماه عاشقی را با قدوم کریمِ آلِ کریم.
اصلاً فرزند آب و عدالت، کریم نباشد، یک جای کار دنیا می لنگد.
خلاصه که نه! شرح تمام خوبی هاست، حُسنِ حسن.
امروز چه بخواهی، چه نخواهی، مولا عیدانه می دهد شادی زهرایش را. کافی ست چترت را ببندی و راه بیوفتی زیر بارش لطف، تا قطره های مِهر بر جانت بنشینند و کفایت کنند خوشبختی دنیا و آخرتت را.
تمام خستگی هایم را دخیل می بندم به خَم حای حسن و شک ندارم به نون نرسیده، نانم در روغن سفره کریمانه ی کریم می افتد و لبخند می چکد روی خشکی قلب غمزده ام.
العفو می پوشانم بر تن پرگناهم تا مهیای جشن تولد مولای کریمم باشد...
احکام
شرح دعای روز شانزدهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
چهار نکته درباره رکوع
ص: 281
1. در ركوع باید به مقدار ذكر واجب، بدن آرام باشد.
2. اگر نمازگزار پیش از آن كه به مقدار ركوع خم شود و بدن آرام گیرد، عمداً ذكر ركوع را بگوید، نمازش باطل است.
3. اگر پیش از تمام شدن ذكر واجب، عمداً سر از ركوع بردارد نمازش باطل است.
4. بعد از تمام شدن ذكر ركوع، باید بایستد و بعد از آن كه بدن آرام گرفت به سجده رود، و اگر عمداً پیش از ایستادن یا پیش از آرام گرفتن بدن به سجده رود، نمازش باطل است.
5. قیام متصل به رکوع یعنی:
چنانچه کسی پس از خواندن حمد و سوره یا تسبیحات اربعه، رکوع را فراموش کند و بنشیند پس از آن به یاد آورد که رکوع را به جا نیاورده باید دوباره قیام کند؛ سپس به رکوع برود و نمی تواند به حالت خمیده و نیم خیز درآمده و رکوع به جا آورد.
1. توضیح المسائل مراجعم 1030 و 1032 و 1033 و 1040
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
چهار نکته در دعای روز شانزدهم ماه مبارک
اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوَافَقَةِ الْأَبْرَارِ وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مُرَافَقَةَ الْأَشْرَارِ
و آوِنِی فِیهِ بِرَحْمَتِکَ إِلَی (فِی) دَارِ الْقَرَارِ بِإِلَهِیَّتِکَ یَا إِلَهَ الْعَالَمِین
1. اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوَافَقَةِ الْأَبْرَارِ
خدایا کاری کن که من با خوبان موافق باشم، مثلاً اگر قرار است برای ریاست جمهوری یا انتخابات مجلس شورای اسلامی رأی گیری کنند، اگر فردی خوب است من با او موافقت کنم و اگر بد است به او رأی ندهم و دنبال باند و باند بازی
ص: 282
نباشم و دنبال منافع شخصی خودم نباشم
بلکه هر جا رضای خدا را دیدم به او رأی بدهم و همیشه به کسی رأی بدهیم که اهل نماز شب و اهل خلوت با خدا و در پی خدمت به خلق باشد.
2. و جَنِّبْنِی فِیهِ مُرَافَقَةَ الْأَشْرَارِ
با این افراد رفاقت نکنیم
خدایا کاری کن که من با بدان رفیق نشوم، با اهل دود و دم رفیق نشوم، با سیگاری هم رفیق نشو، اگر پسر عموی شما سگ بغل میکند با او رفیق نشو، حالا چون از ارحام است و صله رحم باید کرد در حد یک تلفن و سلام و احوال پرسی با او رابطه داشته باشید؛ با رَحِم باید سلام و علیک کرد، ولی اگر اهل تقوی نیست با او رفیق نشو. با کسانی که متدین هستند رفیق شو.
با چه کسی مجالست کنیم؟
حواریون از حضرت عیسی (علی نبینا و آله علیه السلام) سئوال کردند که با چه کسی مجالست کنیم؟ فرمود:
1. «من یُذَکِّرکُم اللهُ رُویَتَه» کسی که نگاه به او شما را به یاد خدا بی اندازد. به دنبال دوستانی باشید که شما را به یاد خدا می اندازند؛ حتی شما حق نداری با هر عالمی رفاقت کنی!
حدیثی از امام صادق علیه السلام وارد شده است که از حضرت سؤال کردند که آیا حدیث «النَظَرُ اِلی وَجه العالِم عِبادة» درست است؟
حضرت فرمودند؛ درست است اما کلیت ندارد، بعد حضرت قیدی به آن اضافه نمودند که؛ نظر به عالمی عبادت است که «هُو العالمُ الذِی إذا نَظَرت إِلَیهِ ذَکَّرک الآخِرَة» عالمی که وقتی به او نگاه می کنی تو را به یا خدا بیاندازد «وَ مَن کَان خلافُ ذلک» و اگر عالمی بود که وقتی به او نگاه می کنی تو را به یاد آخرت نمی اندازد «فَالنظُر اِلیه فِتنَة» نظر کردن به او هلاکت است. با عالمی که شما را به شک می اندازد رفیق نشوید.
ص: 283
چند خصلت باید در عالم باشد
در حدیث آمده است با عالمی همنشین شوید که شما را از چند امر به چند امر دعوت کند:
از شک به یقین، از ریاکاری به اخلاص، از رغبت به دنیا به زهد از دنیا
مثل مرحوم شیخ حسین زاهد که وقتی در محضر او بودی و او را میدیدی رغبت انسان نسبت به دنیا کم می شد؛ اگر ریاکار بودی خالص می شدی، اگر اهل شک بودی اهل یقین می شدی.
گرفتاری در برزخ به خاطر ممانعت از تحصیل در حوزه
مرحوم آیت الله آقا شیخ محمد تقی بروجردی رحمه الله کتابی دارد به نام «سیر المنازل» و در آن کتاب آورده است که پدر و مادر من راضی نبودند من طلبه بشوم؛ من فرار کردم و به گلپایگان و اصفهان و نجف رفتم و سال ها زحمت کشیدم و به در جه اجتهاد رسیدم و پدر و مادرم مرحوم شده بودند، در عالم خواب و رؤیا ایشان را دیدم که به من می گفتند: ما در این عالم گرفتار هستیم و به ما می گویند: شما چرا به پسرتان می گفتید که طلبه نشو.
آن آخوندی هم که به شما می گوید؛ طلبه نشو او هم در قیامت گرفتار است و جهنمی می شود.
خاطره
سید مهدی خرازی پدر آیت الله خرازی برای من نقل کرد: بعضی از اهل علم به من می گفتند؛ شنیده ایم که پسرت را می خواهی طلبه کنی! این کار را نکن؛ ایشان به آیت الله خوانساری جریان را می گوید؛ تا مجبور شود فرزندش را به حوزه بفرستد و طلبه شود. هم اکنون فرزند ایشان یکی از بزرگان حوزه است و به درجه اجتهاد رسیده و دارای آثار و برکات فراوانی است.
ادامه حدیث
سه ویژگی همنشینی در کلام حضرت عیسی علیه السلام
ص: 284
از حضرت مسیح سئوال شد که «مَن نُجالس» با چه کسی همنشین شویم؛ حضرت فرمودند:
اول. کسی که دیدن او شما را به یاد خدا می اندازد «مَن یُذَکِّرُکُم الله رؤیَتَه»
دوم. کسی که کلام او بر علم شما بی افزاید «مَن یزید فِی عِلمِکُم مَنِطِقُه»
سوم. کسی که عمل او رغبت شما را نسبت به آخرت زیاد کند «مَن یَرغبکُم فِی الآخره عَمَله» با کسی مجالست کن که یک پله از تو بالاتر است؛ اهل نماز شب و یاد خدا باشد
3. و آوِنِی فِیهِ بِرَحْمَتِکَ إِلَی (فِی) دَارِ الْقَرَارِ
خدایا مرا با خوبان رفیق کن و به رحمت خودت مرا در بهشتت جای بده!
4. بالَهِیَّتِکَ یَا إِلَهَ الْعَالَمِین
به خدایی خودت قسم که این دعاهای مرا مستجاب کن و در بهشتت جای بده، تازه اگر من را به جهنم بردی با دوری تو چه کنم؟!
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
نکات اخلاقی جزء شانزدهم
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء شانزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
پیامی از طرف خدا
ص: 285
ببینید خدا چجوری خودش رو به ما معرفی میکنه و ما رو به چه چیزایی سفارش می کنه؛
إنَّنِی أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِی وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِی
همانا منم اللّه، جز من خدایى نیست، پس مرا بندگى كن و نماز را بپادار تا به یاد من باشى.
إنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَكادُ أُخْفِیها لِتُجْزى كُلُّ نَفْسٍ بِما تَسْعى
همانا قیامت خواهد آمد، من مى خواهم (زمان) آن را مخفى كنم تا هركس در برابر سعى و تلاش خود، جزا داده شود.
سوره طه، آیه 14 و 15
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء شانزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
قدرتِ خدا
سوره ی مریم رو که باز کنیم دنیایی پر از شگفتی می بینیم!
از دعای حضرت ذکریا برای درخواست فرزند، اونم در زمانِ پیری و نازایی،
تا تولد بدون پدرِ حضرت عیسی و سخن گفتن در گهواره.
اما نکته ی جالب اینجاست:
خداوند، نشدنی ترین کارها برای ما رو، آسان ترین کارها برای خودش می دونه.
قالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ
پرودگارت گفت، این کار نزد من بسیار آسان است...
اون چیزی که ما سخت و غیر ممکن می دونیم، پیش خدا، ابدااااا کار سخت و
ص: 286
نشدنی نیست.
به قدرتش اعتماد کنیم و بر او توکل کنیم.
سوره مریم، آیه 9 و 21
ناشر معارف باشیم
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء شانزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
قدرتِ خدا
سوره ی مریم رو که باز کنیم دنیایی پر از شگفتی می بینیم!
از دعای حضرت ذکریا برای درخواست فرزند، اونم در زمانِ پیری و نازایی،
تا تولد بدون پدرِ حضرت عیسی و سخن گفتن در گهواره.
اما نکته ی جالب اینجاست:
خداوند، نشدنی ترین کارها برای ما رو، آسان ترین کارها برای خودش میدونه.
قالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ
پرودگارت گفت، این کار نزد من بسیار آسان است...
اون چیزی که ما سخت و غیر ممکن می دونیم، پیش خدا، ابدااااا کار سخت و نشدنی نیست.
به قدرتش اعتماد کنیم و بر او توکل کنیم.
سوره مریم، آیه 9 و 21
ناشر معارف باشیم
ص: 287
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
خطرناکتر از گوساله پرستی
این داستانِ قرآنی، خیلی عجیبه
حضرت موسی به قومش فرمود که سی روز برای عبادت به کوه طور میره،
و در این مدّت، برادرش هارون رو جانشین خودش در قوم بنی اسرائیل قرار داد.
امّا وعده ی 30 روزهی موسی، 10 روز بیشتر طول کشید: شد 40 روز.
وقتی موسی بعد از چهل روز در میان قومش برگشت، دید عدّه ای از قومش یک مجسّمه به شکل گوساله درست کردند و اون رو می پرستند.
اینجا قرآن می فرماید که موسی انقدر عصبانی و خشمگین شد که سراغ برادرش رفت، و او رو توبیخ کرد.
حضرت موسی، موی سر و صورت هارون رو کشید، و گفت: تو چرا کاری نکردی؟!
اینجا هارون یه جوابی داد که برای موسی قانع کننده بود، و البته برای ما تکان دهنده.
هارون جواب داد نگام که همه چیز پایان می یابد، و آنها در غفلتند.
پس تا دیر نشده از خواب غفلت بیدار بشیم.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
امروز جزء شانزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ص: 288
با این همه گناهی که داریم، اگر بازم نعمت داریم، به خاطر آینه که خدا منت گذاشته به ما.
ولَقَدْ مَنَنَّا عَلَیْكَ مَرَّةً أُخْرَىٰ (طه، 37)
و همانا ما بر تو، بار دیگر نیز، منّت بزرگی نهادیم.
ولی یادمون باشه که خدا؛
به همون اندازه که ارحم الراحمین است.
به همون اندازه اشد المعاقبین است.
و مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنكًا. (طه، 126)
هر كس كه از یاد من إعراض كند، من زندگی را به او سخت می گیرم، و او را با سختی و مشكلات همراه خواهم کرد.
کسی که از یاد خدا غافل باشه، خدا آرامش رو ازش می گیره. زندگی نکبت بار داره.
ناشر معارف باشیم
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 61
شناخت جایگاه جبر و اختیار
وَ قَالَ علیه السلام : تَذِلُّ الْأُمُورُ لِلْمَقَادِیرِ، حَتَّى یَكُونَ الْحَتْفُ فِی التَّدْبِیرِ.
و درود خدا بر او، فرمود: كارها چنان در سیطره تقدیر است كه چاره اندیشى به مرگ می انجامد.
ص: 289
هدف از بیان این نکته آن است که گرچه انسان باید در همه امور هوشیارانه و مدبرانه عمل کند; اما چنین نیست که از لطف خدا بى نیاز باشد.
در طول تاریخ گذشته و در زندگى خود بسیارى از این صحنه ها را دیده ایم که گاه افراد بسیار هوشیار و قوى و صاحب تدبیر ضربه هایی از تدبیر و هوشیارى خود خورده اند و دست تقدیر مسیرى جز آنچه آنها می خواستند برایشان فراهم ساخته است.
تنها مطلبى که در اینجا تذکر آن لازم است این است که هرگز مفهوم این سخن آن نیست که انسان دست از تدبیر و دقت و بررسى لازم در کارها بردارد و همه چیز را به گمان خود به دست تقدیر بسپارد، بلکه شعار «(وَأَنْ لَیْسَ لِلاِْنْسانِ إِلاّ ما سَعى); بهره انسان تنها با سعى و تلاش او ارتباط دارد» (1) را نباید هرگز فراموش کند و به تعبیر دیگر انسان نباید از اراده و تقدیرات الهى و این که همه چیز به دست اوست غافل شود و نیز نباید دست از تلاش و کوشش بردارد.
پیامی ازطرف خدا
قدرت خدا
خطر گوساله پرستی
اهمیت دین
روز حسرت
رحمت وعقاب
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
ص: 290
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
راهکارهای زندگی موفق در جزء شانزدهم
1. سوره ی کهف، آیه 81
اگر خداوند چیزی را از مؤمن گرفت، بهتر از آن را به او می دهد
2 سوره ی مریم، آیه 4
در هیچ شرایطی از درخواست کردن از خدا، نا امید نشوید
3. سوره ی مریم، آیه 8
اگر خدا بخواهد کاری غیر ممکن، ممکن می شود
4. سوره ی مریم، آیه 18
در موقعیت گناه به خدا پناه ببرید
5. سوره ی مریم، آیه 25
خدا عنایت می کند؛ اما تو هم تکانی بخور
6. سوره ی مریم، آیه 32
ای انسان زورگو و نافرمان نباش
7. سوره ی مریم، آیه 55
خانواده ی خود را به اقامه ی نماز و پرداخت زکات فرمان دهید
8. سوره ی مریم، آیه 59
افرادی که نماز را تباه کرده و از هوس خود پیروی کرده اند؛ گمراه هستند
9. سوره ی طه، آیه 82
خدا کسی را که توبه کند، ایمان بیاورد و کار نیک انجام دهد می آمرزد
10. سوره ی طه، آیه 44
ص: 291
با دشمن، اول به نرمی سخن بگویید، شاید پند بگیرد
11. سوره ی طه، آیه 2.3
قرآن برای به رنج افتادن نیست، بلکه برای پند گرفتن است
12. سوره ی مریم، آیه 62
به پیروی از بهشتیان، فقط صبحانه و شام بخورید
نکات کلیدی جزء شانزدهم قرآن کریم
1. اگر خدا چیزی را از مؤمن گرفت، بهتر از آن را به او می دهد. (کهف: 81)
2. در هیچ شرایطی از درخواست کردن از خدا، ناامید نشوید. (مریم: 4)
3. خدا مهر و محبت مسلمانانی را که کارهای خوب می کنند، در دل ها می اندازد. (مریم: 96)
4. قرآن برای به زحمت افتادن نیست بلکه برای پند گرفتن است. (طه: 203)
5. با دشمن اول با نرمی سخن بگویید شاید پند گیرد و تکانی بخورد. (طه: 44)
6. هرکس از یاد و نام خدا روگردان شود، در سختی و فشار زندگی می کند. (طه: 124)
7. از خوراکی های پاک خدا بخورید ولی در آن زیاده روی نکنید که سزاوار غضب الهی میشود. (طه: 81)
8. کسانی که در دنیا آیات خدا را به فراموشی می سپارند، در قیامت فراموش می شوند. (طه: 126)
9. خانواده ات را به نمازخواندن سفارش کن و خودت هم به آن مداومت داشته باش. (طه: 132)
1. زیانکارترین انسان کسی است که پیش خود خیال می کند آدم خوبی است
ص: 292
ولی در واقع اینگونه نیست.
سود خود را چه شماری که زیانکاری
ره نیکان چه سپاری که گرانباری
تو به خوابی، که چنین بی خبری از خود
خفته را آگهی از خود نبود، آری (پروین اعتصامی)
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُم بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمَالًا
الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا (کهف 103 و 104)
2. اگر دریاها مرکب شوند تا نعمت های خداوند نگاشته شود، دریاها تمام می شود ولی نعمت های خدا تمام نمی شود. ولی ما انسان ها به خاطر این که غرق در نعم الهی هستیم کور شده ایم
قُل لَّوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِّكَلِمَاتِ رَبِّی لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَاتُ رَبِّی وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَدًا (کهف 109)
3. کسی که لقاء خداوند را می خواهد باید اعمال نیک و صالح انجام دهد، و در عبادات و پرستش برای خدا شریک قرار ندهد.
مقصود عاشقان دو عالم لقای توست
مطلوب طالبان به حقیقت رضای توست
هر جا که شهریاری و سلطان و سروریست
محکوم حکم و حلقه به گوش گدای توست (سعدی)
فَمَن كَانَ یَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا یُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا (کهف 110)
4. ویژگی های حضرت عیسی علیه السلام از زبان خودش:
ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻣﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﺧﺪﺍﻳﻢ، ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺘﺎب ﻋﻄﺎ ﻛﺮدﻩ و ﻣﺮﺍ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻗﺮﺍر دﺍدﻩ ﺍﺳﺖ.
و ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﺑﺮﻛﺖ و ﺳﻮدﻣﻨﺪم ﻗﺮﺍر دﺍدﻩ، و ﻣﺮﺍ ﺗﺎ زنده ام ﺑﻪ ﻧﻤﺎز و زﻛﺎت
ص: 293
ﺳﻔﺎرش ﻛﺮدﻩ ﺍﺳﺖ.
و ﻣﺮﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎدرم ﻧﯿﻜﻮﻛﺎر و ﺧﻮش رﻓﺘﺎر ﮔﺮدﺍﻧﯿﺪﻩ و انسان ﮔﺮدﻧﻜﺶ و شقی ﻗﺮﺍرم ﻧﺪﺍدﻩ ﺍﺳﺖ.
قَالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتَانِیَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِی نَبِیًّا
وَجَعَلَنِی مُبَارَكًا أَیْنَ مَا كُنتُ وَأَوْصَانِی بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَیًّا
وَبَرًّا بِوَالِدَتِی وَلَمْ یَجْعَلْنِی جَبَّارًا شَقِیًّا (مریم 30 تا 32)
5. اعمال نیکی که پس از مرگ انسان هم ادامه پیدا می کند، بهترین و پایدارترین اعمال است.
پس کریم آنست کو خود را دهد
آب حیوانی که ماند تا ابد
باقیات الصالحات آمد کریم
رسته از صد آفت و اخطار و بیم (مولوی)
وَالْبَاقِیَاتُ الصَّالِحَاتُ خَیْرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَیْرٌ مَّرَدًّا (مریم 76)
6. اگر اهل ایمان و کارهای نیک و شایسته باشی خدا محبتت را در دل مردم قرار می دهد
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَٰنُ وُدًّا (مریم 96)
7. یک دعای زیبا از حضرت موسی علیه السلام:
ﭘﺮوردﮔﺎرﺍ! سینه ام رﺍ ﺑﺮﺍى ﺗﺤﻤﻞ وظایف ﮔﺸﺎدﻩ ﮔﺮدﺍن، و ﻛﺎرم رﺍ ﺑﺮﺍﻳﻢ آﺳﺎن ﺳﺎز، و ﮔِﺮِه ﺍز زﺑﺎﻧﻢ ﺑﮕﺸﺎى، تا ﺳﺨﻨﻢ رﺍ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ
رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَیَسِّرْ لِی أَمْرِی وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِی یَفْقَهُوا قَوْلِی (طه 25 تا 28)
ص: 294
8. اگر کار را به خدا بسپاریم و به او توکل کنیم به گونه ای تمامش می کند که چشممان روشن شود.
ما گرفتیم آنچه را انداختی
دست حق را دیدی و نشناختی؟!
در تو، تنها عشق و مهر مادری است
شیوهٔ ما، عدل و بنده پروری است
نیست بازی کار حق، خود را مباز
آنچه بردیم از تو، باز آریم باز (پروین اعتصامی)
فَرَجَعْنَاكَ إِلَىٰ أُمِّكَ كَیْ تَقَرَّ عینها وَلَا تَحْزَنَ (طه 40)
9. راه اصلی انبیا برخورد نرم با مردم بود، حتی با بزرگ ترین طغیانگر یعنی فرعون.
اذْهَبَا إِلَىٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَىٰ فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَّیِّنًا لَّعَلَّهُ یَتَذَكَّرُ أَوْ یَخْشَىٰ (طه 43 و 44)
پروردگارا، دانش مرا بیفزای!
وَقُل رَّبِّ زِدْنِی عِلْمًا (طه 114)
آدم است دیگر! از همان اول برایش حوا آفریدی و دوتایی شدند همدم، شدند همراه، شدند رفیق. اگر با هم گندم خوردند با یکدیگر هم عبادتت کردند.
آدم، چه ابوالبشر باشد و چه ما نوه نتیجه های آخرالزمانی اش، دلش رفیق می خواهد. دلش می خواهد یکی باشد که دل به دلش بدهد و بی واهمه پیش او خودش باشد و دم گوشش نجوا کند.
دلش می خواهد هرچه غصه دارد را با یک «خب، بگو ببینیم چه خبرِ» رفیقش
ص: 295
از دل بیرون کند و بریزدشان روی دایره ی درددل و بعد راحت و بی دغدغه لبخند بزند شوخی های رفیقانه شان را.
خوشبحال من که در این گوشه بی پیرایه ی دنیا، رفیقم تو هستی. خوشا به حال من که حرف هایم می شوند درددل هایی برای تو که رفیق هر بی رفیقی.
اصلاً کاش همیشه بی رفیق بمانم که بعد تو بیشتر رفیق غصه هایم باشی و بزنی روی شانه ام که غصه نخور بنده ی تنها! خودم رفیق بی کسی هایت می شوم.
و بعد تندی بوسه بزنم وسط پیشانی ات را و لبخند آرامش بشود مهمان لب های قلبم.
عزیز دلم، با تو چقدر می چسبد صبوری! من مشکلاتم را یکی یکی دندان روی جگر بگذارم و تو ببینی و نازم را بیشتر بکشی و قربان صدقه ی منِ بندهات بروی و من در دلم قند آب شود مهربانی ها و رفاقت هایت را.
قسم می خورم، هیچ کس مثل تو پای رفاقتش مرام نمی گذارد. ممنونم، رفیق خوب تنهایی هایم!
یا رفیق من لارفیق له
احکام
شرح دعای روز هفدهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
سلام
ص: 296
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
احکام
چهار نکته درباره سقط جنین
1. سقط جنین حرام است از مراحل ابتدائی حاملگی تا مراحل دیگر.
2. اگر حمل برای مادر ضرر جانی داشته باشد قبل از چهار ماهگی ودمیدن روح، سقط جنین جایز است و بعداز آن جایز نیست.
3. بچه سقط شده را اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، باید غسل بدهند و کفن و حنوط کنند و اگر چهار ماه ندارد باید در پارچه ای بپیچند وبدون غسل دفن کنند.
4. دیه سقط جنین اگر علقه باشد دیه آن چهل دینار است و اگر مضغه باشد شصت دینار است و اگر استخوان بدون گوشت باشد هشتاد دینار است و دیه به وارث جنین با رعایت طبقات ارث پرداخت می شود ولی وارثی که مباشر سقط جنین بوده از آن، سهمی ندارد.
1. هزار ویک مساله آیت الله نوری ج 2 ص 274
2. احکام بانوان مکارم ص 228
3. توضیح المسائل مراجع ج 1 ص 199 م 774
4. احکام دو دقیقه ای محمود اکبری ج 5 ص 137
بسته مطالعاتی روز هفدهم ماه مبارک رمضان
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
«اللّهم اهدنی فیه لصالح الاعمال و اقض لی فیه الحوائج و الامال یا من لا
ص: 297
یحتاج الی التّفسیر و السّؤال یا عالماً بما فی صدور العالمین صلّ علی محمدٍ و آل الطّاهرین.»
خدایا من را راهنمایی کن تا اعمال صالح انجام دهم. برخی در این ماه وقت سحر بلند نمی شوند و نماز صبح خود را اول وقت نمی خوانند.
باید سحر بلند شوید و دعا بخوانید، خودتان دعا را بخوانید نه اینکه از رادیو گوش بدهید. دعای افتتاح، دعای ابوحمزه ثمالی را بخوانید و از خدا بخواهید که شما را با بلاهایی مانند سیل و زلزله عذاب ندهد
«ایمان و عمل صالح فقط اعتقاد به خدا و خواندن نماز و گرفتن روزه نیست.»
لذا مصادیق عمل صالح را بسیار گسترده می دانند.
مثلاً اعمالی مانند شرکت در انتخابات، تبلیغ، کار و کارگری، فعالیت اقتصادی، تدریس و درس آموزی، حضور در راهپیمایی نه دی را از مصادیق عمل صالح می دانند.
همچنین در جای دیگر، «تربیت جسم و جان خود، یعنی درس خواندن، کار کردن و بیکار نگشتن، یعنی رفتار خود را با انسان ها. با خانواده و با بیگانه. رفتار شایسته قرار دادن، یعنی گذشت، کمک و تواضع.» را از مصادیق عمل صالح ست
شمولیت و گستره مفهوم عمل صالح نسبت به مصادیق بسیار را می توان به وضوح در بیانات ایشان دید. استفاده از کلماتی مانند «هر کاری» و «هر کسی» نشانگر این مطلب است. به عنوان مثال، موضوع حماسه اقتصادی، عرصه ای است که «هرکسی که در این زمینه اقدام و عمل بکند، قطعاً مصداق «وَ عَمِلوا الصالِحات» خواهد بود.
عمل صالح، دو جنبه دارد که مراقبت از هر سه جنبه ضروری است:
1.باید خود عمل، فی نفسه، خوب باشد به تعبیر علماء اخلاق حسن فعلی داشته باشد.
مثلاً در کمک به یک مستمند باید مراقب بود که آبرویش حفظ شود.
ص: 298
مورد نیاز باشد
2. نیت و انگیزه شخص عامل؛ مهم ترین جنبه هر عملی، نیت آن است باید عمل از سر صدق و اخلاص انجام شده به اهداف دنیوی و پست آلوده نگردد.
ویژگی های اعمال صالح
اعمال صالح نشان ها و ویژگی های خاص دارد:
از ایمان جدا نیست (یعنی فقط مؤمن عمل صالح می تواند انجام دهد)، از روی شعور و ادراک است، به قصد قرب الهی انجام می گیرد (یعنی خالصانه است)، لغو و بیهوده نیست و نتیجه بخش است، به موقع و شایسته است و در خدمت اجتماع است و دور از خود محوری و خودخواهی.
نچه در عمل اسلامی، ارزش آفرین است، زمینه های عمل، انگیزه ها و نیت آن است نه منافع آن. آنچه امروزه رفتار برخی انسان ها را از عمل صالح دور می کند بی توجهی به همین نکته ارزشمند است. از خدا می خواهیم ضمیر ما را آگاه و پاک قرار دهد و نیت های ما را با عمل خداپسندانه، در خدمت به خلق و در راستای رضا و قرب خویش همراه کند. اگر امید داری که کسی دیگری دعایت را استجابت میکند، دعایت مستجاب نمی شود
برخی در این ماه وقت سحر بلند نمی شوند و نماز صبح خود را اول وقت نمی خوانند. باید سحر بلند شوید و دعا بخوانید.
خودتان دعا را بخوانید نه اینکه از رادیو گوش بدهید. دعای افتتاح، دعای ابوحمزه ثمالی را بخوانید و از خدا بخواهید که شما را با بلاهایی مانند سیل و زلزله عذاب ندهد.
توسل هم پیدا کنید مخصوصاً به «نرجس خاتون» که مادر ولی وقت (عج) است. وقتی به پسرش بگوید که کسی به من متوسل شده، پسر مجبور است به حرف مادرش گوش دهد. البته توسل به همه خوب است اما آنها مقداری طول می کشد
ص: 299
آسانی راه خیرات
2. و سَهِّلْ سَبِیلِی اِلَی خَیْرَاتِهِ
خد. ولى همراهش باید تقوا هم باشد. امام باقر علیه السلام می فرماید: «وَ مَا تُنَالُ وَلَایتُنَا إِلَّا بِالْعَمَلِ وَ الْوَرَعِ در خط رهبرى ما نیست، مگر آنانکه اهل عمل و تقوا باشد
3. تقوا
داستان فرزندان آدم در قرآن آمده است. هر دو قربانى کردند. قربانى یکى پذیرفته شد و دیگرى نه. خدا می فرماید: «إِنَّما یتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِین خدا تنها از اهل تقوا می پذیرد رسول خدا صلی الله علیه و آله نیز در روایتى فرمودهاند: «لَوْ صَلَّیتُمْ حَتَّى تَکُونُوا کَالْأَوْتَارِ وَ صُمْتُمْ حَتَّى تَکُونُوا کَالْحَنَایا لَمْ یقْبَلِ اللَّهُ مِنْکُمْ إِلَّا بِوَرَعٍ اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تا همچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر این که انسان با ورع باشید
ب ) حضور قلب در نماز
امام باقر علیه السلام : «عَلَیکَ بِالْإِقْبَالِ عَلَى صَلَاتِکَ فَإِنَّمَا یحْسَبُ لَکَ مِنْهَا مَا أَقْبَلْتَ عَلَیه در نماز توجه به خدا داشته باش، زیرا از نماز آن مقدار قبول می شود که تو به آن توجه دارى
4. اداى حق مردم
رسیدگى به نیازمندان و اداى حقوق محرومان به درجهای از اهمیت است که گاهى قبولى عبادت بستگى به آن دارد. پرداختن زکات، یا داشتن درآمد مشروع، از این نمونه هاست امام رضا علیه السلام می فرماید: «فَمَنْ صَلَّى وَ لَمْ یزَکِّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ صَلَاتُه هر کس نماز بخواند ولى زکات (و مالیات اسلامى) نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
ب ) کسب مال حلال ومباح: على علیه السلام خطاب به کمیل فرمود: «یا کُمَیلُ انْظُرْ فِى مَا تُصَلِّى وَ عَلَى مَا تُصَلِّى إِنْ لَمْ یکُنْ مِنْ وَجْهِهِ وَ حِلِّهِ فَلَا قَبُولَ اى کمیل! نگاه کن ببین که در چه چیز نماز می گزاری و برروى چه چیز به نمازایستادى. اگر آن چیزى را که براى نمازت استفاده می کنی، حلال و مباح نباشد، نمازت قبول
ص: 300
نیست.
5. خیرخواهى نسبت به دیگران
امام صادق علیه السلام فرموده اند: «قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى إِنَّمَا أَقْبَلُ الصَّلَاهَ لِمَنْ تَوَاضَعَ لِعَظَمَتِى وَ یکُفُّ نَفْسَهُ عَنِ الشَّهَوَاتِ مِنْ أَجْلِى وَ یقْطَعُ نَهَارَهُ بِذِکْرِى وَ لَا یتَعَاظَمُ عَلَى خَلْقِى وَ یطْعِمُ الْجَائِعَ وَ یکْسُو الْعَارِى وَ یرْحَمُ الْمُصَابَ وَ یؤْوِى الْغَرِیب خداوند متعال فرمود: نماز کسى را می پذیرم که: در مقابل عظمت من خاضع باشد از خواسته های نفسانى به خاطر من خود را دور کند روزش را با یاد من به پایان برد بر بندگانم بزرگى نفروشد به گرسنه غذا دهد برهنه را بپوشاند به مصیبت دیده مهربانى کند غریب را پناه دهد.
6. خوشرفتارى
آئین مقدس و متعالى اسلام، میان عبادت و سیاست و اخلاق و اجتماع، پیوندى منسجم ایجاد کرده است. در امور خانوادگى هم رعایت احترام و حقوق متقابل زن و شوهر را چنان مهم دانسته که بى توجهى به آن گاهى باعث قبول نشدن نماز میگردد.
روز هفدهم ماه مبارک رمضان
نکاتی از جزء هفدهم قرآن کریم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
جزء هفدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
مهجوریت قرآن
قرآن اومده تا مقام ما رو بالا ببره
و هذا ذِكْرٌ مُبارَكٌ أَنْزَلْناهُ (انبیاء/50)
ص: 301
و این (قرآن)، مبارك ذكرى است كه ما آن را نازل كردیم.
اما ما اونو کنار گذاشتیم و در حد خودمون پایین آوردیم.
ما یَأْتِیهِمْ مِنْ ذِكْرٍ مِنْ رَبِّهِمْ مُحْدَثٍ إِلَّا اسْتَمَعُوهُ وَ هُمْ یَلْعَبُونَ (انبیاء/2)
هیچ پند تازه اى از طرف پروردگارشان براى آنان نیامد، مگر اینكه آن را شنیدند و سرگرم بازى شدند.
به خاطر این بی توجهی، پیامبر هم یه روزی از ما شاکی میشه
قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً (فرقان/30)
پیامبر (در روز قیامت از روى شكایت) مى گوید: پروردگارا! قوم من این قرآن را رها كردند.
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ذکر مبارک
قرآن، كتابى است كه تذكّراتش همه ی دل ها رو، تو همه ی دوره ها، به خودش جذب می کنه.
ذکر مبارکی است.
ذكْرٌ مُبارَكٌ
بركت قرآن، اصلاً قابل انكار نیست.
أفَأَنْتُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ
قرآن تونسته در مدّت كوتاهى، انسان رو؛
ص: 302
از آلودگى به نظافت،
از تفرقه به وحدت،
از ذلت به عزّت،
از پیروى طاغوت به اطاعت معصوم
و در یك كلمه، از ظلمات به نور برسونه
و هذا ذِكْرٌ مُبارَكٌ أَنْزَلْناهُ أَ فَأَنْتُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ (انبیاء/50)
و این (قرآن)، مبارك ذكرى است كه ما آن را نازل كردیم، آیا شما آن را انكار مى كنید؟!
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (هفدهم)
روز حساب
سوره انبیاء با یک تلنگر جدّی شروع میشه:
اقْتَرَبَ لِلنّٰاسِ حِسٰابُهُمْ وَ هُمْ فِی غَفْلَةٍ مُعْرِضُونَ. مٰا یَأْتِیهِمْ مِنْ ذِکْرٍ مِنْ رَبِّهِمْ مُحْدَثٍ إِلاَّ اِسْتَمَعُوهُ وَ هُمْ یَلْعَبُونَ. (انبیاء/1 و 2)
حسابِ مردم به آنها نزدیک شده است، امّا آنها در غفلتند و روی گردانند!
هر یادآوری تازهای از طرف پروردگارشان برای آنها بیاید، با شوخی و سرگرمی به آن گوش فرا می دهند.
اعمال و رفتار ما نشون می ده که غفلت و بی خبری همه وجودمون رو فرا گرفته..
آخه چطور ممکنه
آدم ایمان داشته باشه که حسابش نزدیک شده، و اینطور همه چیز رو سرسری بگیره
در آیه 97 همین سوره می فرماید که روز قیامت، خودِ مردم هم اقرار می کنند
ص: 303
که در غفلت بودند:
و اقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذَا هِیَ شَاخِصَةٌ أَبْصَارُ الَّذِینَ کَفَرُوا یَا وَیْلَنَا قَدْ کُنَّا فِی غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا بَلْ کُنَّا ظَالِمِینَ (97)
وقتی وعده حقّ نزدیک می شود، و علائم قیامت آشکار می شود، در آن هنگام چشم های کافران از شدّتِ وحشت از حرکت باز می ماند.
و می گویند: ای وای بر ما که از این روز در غفلت بودیم..
بلکه ما ستمکار بودیم!
پس قبل از اینکه از شدّت وحشت، چشم هامون از حرکت بیفته، و پشیمون بشیم، خودمون از خواب غفلت بیدار بشیم.
یادمون باشه..
دنیا زنگ آخر نیست... زنگِ بعد حساب داریم..
مواظب اعمالمون باشیم
کسی نمی دونه آخرین خداحافظی اش چه وقتی است؟!
معارف قرآن، روزحساب، حساب، تلنگر، قیامت، ایمان، قیامت، غفلت.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (هفدهم)
حرمت شکنی ممنوع
قرآن کریم می فرماید:
و مَنْ یُعَظِّمْ حُرُمٰاتِ اللّٰهِ فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ. (حج/30)
هر کس آنچه را که خداوند محترم شمرده است، گرامی بدارد، قطعاً برای او نزد پروردگارش بهتر است.
حُرُمٰاتِ اللّٰهِ یعنی آن چیزهایی که خدا براشون حرمت قائل شده.
مثل قوانین الهی و دستورات شرعی، قرآن، اهلبیت و....
ص: 304
قرآن می فرماید اگر حرمت شکنی کنید، هیچ ضرری به خدا و دین خدا نمی زنید... احترام به قوانین و مقدّسات الهی به نفع خود شماست «فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ»
و پاداش این احترام نزد خداوند محفوظ است «عِنْدَ رَبِّهِ»
پس دستورات الهی رو با احترام و عظمت یاد کنیم، و در اجرای اون ها، با نشاط و حسّاس باشیم:
خدا هیچ نیازی به نماز و روزه و عبادات ما نداره... اینها به درد خودمون می خوره.. «فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ»
پس:
حرمت شکنی نکنیم..
معارف قرآن،
حرمت شکنی ممنوع.
نهی از عجله و شتابزدگی
قرآن میگه انسان ها انقدر عجول هستند که انگار از عجله خَلق شدند:
خلِقَ الْإِنْسٰانُ مِنْ عَجَلٍ... فَلاٰ تَسْتَعْجِلُون (انبیاء/37)
انسان از عجله آفریده شده است... ولی عجله نکنید.
منظور از "عجله" تو این آیه شتاب و شتابزدگی است، که از صفات زشت و ناپسند به حساب میاد. در روایات و سخنانِ بزرگان اخلاق، از این صفت زیاد صحبت شده.
البته عجله با سرعت فرق داره:
سرعت یعنی اینکه یه برنامه ای تنظیم شده، تمام جوانب کار دیده شده، حالا بدون فوت وقت این برنامه پیاده بشه.
عجله یعنی اینکه برنامه مورد نظر هنوز کاملاً آماده نشده، باید بررسی بشه، تکمیل بشه، ولی بدون سنجیدن همه جوانبِ کار بخواهیم اون برنامه رو انجام بدیم.
ص: 305
سرعت خوبه ولی عجله نه.
حضرت علی علیه السلام می فرماید:
"از دو چیز پرهیز کن: شتاب کردن در کاری پیش از فرا رسیدن زمان آن، و سستی در انجام دادن کاری که زمان آن فرا رسیده است... پس هر چیز را به جای خود قرار بده، و هر کار را به موقع خودش انجام بده".
نهج البلاغه، نامه 53.
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 71
و سُئِلَ (علی علیه السلام) عَنْ قَوْلِ الرَّسُولِ صلی الله علیه و آله "غَیِّرُوا الشَّیْبَ وَ لَا تَشَبَّهُوا بِالْیَهُودِ"؟
فَقَالَ علیه السلام: إِنَّمَا قَالَ ذَلِكَ وَ الدِّینُ قُلٌّ، فَأَمَّا الْآنَ وَ قَدِ اتَّسَعَ نِطَاقُهُ وَ ضَرَبَ بِجِرَانِهِ؛ فَامْرُؤٌ وَ مَا اخْتَارَ.
ودرود خدا بر امیرمومنان فرمودند:
(از امام پرسیدند كه رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فرمود: موها را رنگ كنید، و خود را شبیه یهود نسازید یعنى چه؟ فرمود):
پیامبر صلی الله علیه و آله این سخن را در روزگارى فرمود كه پیروان اسلام اندك بودند،
امّا امروز كه اسلام گسترش یافته، و نظام اسلامى استوار شده، هر كس آنچه را دوست دارد انجام دهد.
«امام علیه السلام به این نکته دقیق اشاره مى ایا راه خیرات را برای من آسان کن، یکی از خیرات افطاری دادن هست، اگر تمکن مالی دارید افطاری بدهید، که ثواب زیادی هم دارد.
لذا از خدا بخواهید که راه خیرات را برای ما آسان بکند؛ باید از حال همسایه
ص: 306
خود با خبر باشید؛ بعضی ها سحری ندارند بخورند با نان خالی روزه می گیرند؛ و شما مسئول هستید حتی اگر بی خبر باشید! باید تحقیق کنید و از حال همسایه فقیرتان اطلاع داشته باشید.
در روایت است که شخصی مورد مواخذه امام معصوم (علیهالسّلام) قرار گرفت که چرا تو از حال همسایه فقیرت بی خبری؟ آن شخص گفت: نمی دانستم،
حضرت فرمودند: مواخذه ات می کنم که چرا نمی دانستی؛ اگر با خبر بودی که همسایه ات ندارد و کمک نمی کردی که کافر بودی!
صرف دعا خواندن انسان را بهشتی نمی کند باید زیر بال و پر فقرا را گرفت؛ آن هم نه هر فقیری، بلکه فقیر آبرومند که فقیر هست و اظهار فقر نمی کند.
در جامع السعادت آمده است که شخصی مورد غیبت قرار گرفت و آن شخص برای غیبت کننده هدیه فرستاد و تشکر کرد. باید هر روز بگوییم که خدایا کاری کن که حسناتم مورد قبول تو واقع بشود
1. تناسب با ایمان و نشئت گرفته از آن
عمل صالح یعنی تعهد متناسب با آن ایمان. ایمان انسان بر دوش انسان تعهدی می گذارد، انجام آن تعهد، بر دوش گرفتن آن تعهد، عمل صالح است
2. تناسب با زمان و پر کردن خلأهای جامعه
عمل صالح علاوه بر اینکه باید متناسب با ایمان باشد، باید متناسب با زمان نیز باشد. لذا «ممکن است چیزی برای امروز صالح باشد، برای یک روز دیگر نباشد.»(19) با این قید، انسان برای انجام عمل صالح، همیشه باید به خلأهای زمان خود توجه کند و ببیند چه چیزی در این زمان، مورد نیاز است و به همان عمل کند. به تعبیر بهتر، عمل صالح عملی است که با انجام آن، «خلأ لحظه ها را پُر کنیم.»
3. قصد قربت و خالص کردن عمل برای خدا
شرط دیگری که یک عمل صالح باید داشته باشد، انجام دادن کار برای خدا و
ص: 307
نیت پاک الهی است. حضرت آیتالله خامنهای خطاب به جوانان نیروهای مسلح می فرمایند: «اگر شما جوان ها.که دل های پاکی دارید، دل های روشنی دارید. از همین حالا با این عمل قصد قربت بکنید، دارید عبادت می کنید. یعنی همین تمرین شما، سر کلاس رفتن شما، مأموریّت هایی که اجرا می کنید، کارهای بزرگی که انجام می دهید، همه ی اینها عبادت محسوب می شود؛ وقتی کار، مقدّس شد، انسان قصد قربت کرد، می شود عبادت؛ بنابراین تفاوت اساسی، این است.
4. قصد خدمت به نظام اسلامی
از آنجا که نظام اسلامی مبتنی بر احکام و دستورات اسلامی بنا نهاده شده است و هدف آن ترویج و تحقق احکام اسلامی و شریعت الهی است، عمل صالح، باید به این نظام خدمت کند و در راستای تقویت و تحکیم آن باشد
از بین رفتن حسنات
کاری نکنیم حسنات اعمال از بین برود.
3. و لاَ تَحْرِمْنِی قَبُولَ حَسَنَاتِهِ
خدایا مرا از قبول حسنات محروم نکن، خدایا اگر کار خوبی می کنم اهل نماز شب و دعای ابوحمزه و... هستم حسنات آن اعمالم را به من برسان و محرومم نکن؛ یعنی کاری نکنم که آن حسناتم از بین برود، مثلاً اگر یک غیبت کنم تمام اعمال چهل روزه من از بین می رود. در حدیث آمده است که اگر کسی غیبت کند عبادات چهل روزه او در نامه کسی که مورد غیبت قرار گرفته است نوشته می شود.
لذا اگر کسی غیبت شما را کرد باید برای او چشم روشنی هم ببرید چون تا چهل روز هر کار خیری که بکند در نامه اعمال شما ثبت می شود؛ در جامع السعادت آمده است که شخصی مورد غیبت قرار گرفت و آن شخص برای غیبت کننده هدیه فرستاد و تشکر کرد. باید هر روز بگوییم که خدایا کاری کن که حسناتم مورد قبول تو واقع بشود.
امام صادق علیه السلام فرمودند: من هم بشی من الخیر فلیعجله فان کلشی فیه تأخیر
ص: 308
للشیطان فیه نظره؛ هر کس قصد انجام کار خیری را دارد پس باید در آن بشتابد زیرا هر کار خیری که پس افتد به راستی شیطان را در آن نظری است.
1. ایمان به خدا
نداشتن ایمان، مایه تباهى اعمال است: «وَ مَنْ یکْفُرْ بِالْإِیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ کسى که انکار کند آنچه را باید به آن ایمان بیاورد، اعمال او تباه می گردد
2. ولایت
ولایت و رهبرى صحیح و آسمانى، همه بندگان خدا و بندگی ها و نماز و حجّ و جهاد و... را در مسیر الهى قرار می دهد وبه آنها جهت شایسته بخشد در حدیث از امام باقر علیه السلام است: «کُلُّ مَنْ دَانَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِعِبَادَهٍ یجْهِدُ فیها نَفْسَهُ وَ لَا إِمَامَ لَهُ مِنَ اللَّهِ فَسَعْیهُ غَیرُ مَقْبُول هر کسى که به خدا ایمان دارد و عبادت های طاقت فرسا هم انجام میدهد ولى امام لایقى از طرف خدا ندارد، تلاشش بى فایده است در حدیث دیگر امام زین العابدین علیه السلام) در پاسخ کسى که پرسید چه چیزى سبب قبولى نماز است؟ فرمودند وَلَایتُنَا وَ الْبَرَاءَهُ مِنْ أَعْدَائِنَا ولایت ما اهل بیت، و برائت از دشمنان ما بنابراین شرط قبولى نماز، ولایت است
کند که هر حکمى تابع موضوع خود است; اگر موضوع تغییر یابد آن حکم نیز عوض می شود، همان گونه که اگر شراب سرکه شود و یا کافر مسلمان گردد حکم آن تغییر پیدا می کند.
امام علیه السلام می فرماید: موضوع این حکم رعب افکندن در دل دشمنان از طریق جوان نمایى پیران بوده و این مربوط به زمانى است که عدد مسلمانان کم بود اما در عصر امام که اسلام سراسر منطقه را فرا گرفته بود و حکومت اسلامى تثبیت یافته بود نه ترسى از مشرکان وجود داشت و نه خوفى از یهود، دیگر موضوعى براى رعب افکندن در دل دشمن از طریق رنگ کرد موهاى سفید باقى نمانده بود »
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
ص: 309
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
راهکارهای زندگی موفق در جزء هفدهم
1. سوره ی انبیاء، آیه 2
نصیحت های خدا را به بازی نگیرید
2. سوره ی انبیاء، آیه 35
بدانید که همه ی شما طعم مرگ را می چشید
3. سوره ی انبیاء، آیه 35
همه ی شما از طریق بد و خوب آزمایش میشوید
4. سوره ی انبیاء، آیه 73
انسان بدون نماز و پرداخت زکات، به درجه ی بندگی خدا نمی رسد
5. سوره ی انبیاء، آیه 80
باید قدردان دانشمندان نظامی و هسته ای باشیم
6. سوره ی انبیاء، آیه 87.88
ذکر یونسیه (لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین) نسخه ای برای نجات همه ی مؤمنین
7. سوره ی انبیاء، آیه 90
برای انجام کارهای نیک، از یکدیگر سبقت بگیرید
8. سوره ی انبیاء، آیه 90
با خدا از روی رغبت و میل سخن بگویید
9. سوره ی حج، آیه 39
اگر به شما جنگی تحمیل شد، اجازهی جهاد دارید
10. سوره ی حج، آیه 36
ص: 310
از حیوانی که ذبح می کنید به نیازمند هم بدهید
11. سوره ی حج، آیه 30
از سخنان باطل دوری کنید
12. سوره ی حج، آیه 29
برای ادای حج ابتدا از آلودگی ها پاک شوید و به نذرهای خود وفا کنید، سپس طواف را به جای آورید
نکات کلیدی جزء هفدهم قرآن کریم
1. ای مردم مراقب رفتارتان باشید که زلزله دنیا و شروع قیامت حادثه ای هولناک است. (حج: 1)
2. قربانی کنید و از گوشت آن به فقیران آبرومند و نیازمند هم بدهید. (حج: 36)
3. در حوادث ناگوار صبور باشید، نماز بخوانید، در راه خدا انفاق کنید و دست دیگران را بگیرید. (حج: 35)
4. برای بچه دار شدن دعا کنید که اگر خدا بخواهد حتی به زنان نازا هم فرزند عطا می کند. (انبیاء: 89)
5. سرعت در انجام کار خیر و درخواست از خدا با امید و تواضع در استجابت دعا مؤثر است. (انبیاء: 90)
6. خدا را برای منفعت طلبی و رسیدن به امکانات مادی نپرستید تا اگر دچار بلا شدید به دین پشت نکنید. (حج: 11)
7. ذکر یونسیه «لا اله الا انت سبحانک انّی کنت من الظالمین» نسخه ای برای نجات مؤمنین از مشکلات است. (انبیاء: 87 و 88)
8. کسانی که جنگ به آنها تحمیل شده اجازه جهاد دارند؛ چون به آنان تجاوز شده و خدا کمکشان می کند. (حج: 39)
9. اگر ظلم کردن به همدیگر در جامعه ای رواج پیدا کند، خدا مردمش را
ص: 311
مجازات می کند و شهرهایشان را در هم می کوبد. (انبیاء: 11)
ده درس از جزء هفدهم قرآن کریم
1. درست است که ما غافلیم و غرق دنیا شده ایم ولی حساب و کتاب خیلی نزدیک است
کنون کرد باید عمل را حساب
نه وقتی که منشور گردد کتاب
کسی گرچه بد کرد هم بد نکرد
که پیش از قیامت غم خود بخورد
بترس از گناهان خویش این نفس
که روز قیامت نترسی ز کس (سعدی)
اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِی غَفْلَةٍ مُّعْرِضُونَ (انبیاء 1)
2. چه خوب باشیم چه بد، چه ثروتمند باشیم چه فقیر، چه قدرتمند باشیم چه ضعیف، هرکه و هرچه باشیم روزی خواهیم مُرد.
بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید
در این عشق چو مردید همه روح پذیرید
بمیرید بمیرید و زین مرگ مترسید
کز این خاک برآیید سماوات بگیرید (مولوی)
كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ (انبیاء 35)
3. کوچکترین عملی که در این دنیا انجام دهیم در سرای دیگر او و اثر او را خواهیم دید.
إِن كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنَا (انبیاء 47)
4. در تمام کتاب های آسمانی این وعده امیدوارکننده داده شده است که:
ص: 312
زمین، در تسلط انسان های صالح خواهد شد و ظلم و ستم برچیده خواهد شد.
وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ (انبیاء 105)
5. پیامبری که وظیفه دارد رحمت برای همه جهانیان باشد (دوست و دشمن، مؤمن و کافر)
چه گویم من ثنای او خدا گفت
که نام اوست با نام خدا جفت
محمد صادق القولی امینی
جهان را رحمة للعالمینی (عطار نیشابوری)
وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِینَ (انبیا 107)
6. بعضی از ما مومنان آنقدر ایمانمان ضعیف است که با کوچک ترین سختی که در زندگی مواجه می شویم، خدا را فراموش می کنیم و ایمانمان را از دست می دهیم
وَمِنَ النَّاسِ مَن یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَىٰ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیَا وَالْآخِرَةَ (حج 11)
7. ﺍز ﮔﻔﺘﺎر ﺑﺎﻃﻞ [ﭼﻮن دروغ، ﺍﻓﺘﺮﺍ، ﻏﯿﺒﺖ و ﺷﻬﺎدت ﻧﺎﺣﻖ] دورى ﮔﺰﻳﻨﯿﺪ.
وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ (حج 30)
8. ویژگی های بندگان خوب خدا: وﻗﺘﻲ ﺧﺪﺍ ﻳﺎد ﺷﻮد دل هایشان لرزان شود، و ﺑﺮ آﻧﭽﻪ ﺍز سختی ها ﺑﻪ آﻧﺎن می رسد ﺷﻜﯿﺒﺎﻳﻨﺪ، و ﺑﺮﭘﺎ کنندگان ﻧﻤﺎزﻧﺪ، و ﺍز آﻧﭽﻪ روزى آﻧﺎن ﻧﻤﻮدﻳﻢ ﺍﻧﻔﺎق می کنند.
الَّذِینَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِینَ عَلَىٰ مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِیمِی الصَّلَاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ (حج 35)
9. ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ دیدهها ﻛﻮر ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ دل هایی ﻛﻪ در سینه هاست، ﻛﻮر ﺍﺳﺖ
فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَٰكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِی فِی الصُّدُورِ (حج 46)
و خدایی که سخت گیر نیست، و دینی که سخت نیست.
ص: 313
وَمَا جَعَلَ عَلَیْكُمْ فِی الدِّینِ مِنْ حَرَجٍ (حج 78)
به من نزدیک می شوند آنان که نباید نزدیک شوند. آنان که حالم بد می شود از بودنشان. آنان که نگاهشان رنگ امنیت ندارد. می ترسم از بودنشان. دستت را محکم می چسبم و دلم می خواهد آن قدر کز کنم پهلویت که چشمان هیچ کدامشان را یارای دیدنم نباشد.
خودت میدانی چقدر پشیمانم از اینکه طوری نبوده ام که بفهمند دلم مال تو است و آنها نباید جرأت نزدیک شدن به خود بدهند.
من باید آنقدر شبیه تو بشوم که همه بدانند توی قلبم جز تو جایی برای دیگری نیست.
باید سرشار از تو باشم. باید دهان که باز می کنم صدای تو طنین انداز جهان شود. باید راه که میروم، طراوت قدوم تو در زمین منتشر شود. باید نگاه که می کنم، برق چشمان تو دلها را آسمانی کند.
من باید تو باشم.
دست واژه هایم را میگذارم توی دست مهربانی ات تا غزل غزل، عاشقانه ی پاک بچکد روی تمام داستان های عالم. کتاب ها دوستان خوبی نیستند اگر راوی مهربانی تو نباشند.
باید قصه عاشقیمان بشود نقل محافل همیشه ی تاریخ تا همه بدانند دل من صاحب دارد و انیس لحظه های تنهایی ام حضور دل انگیز توست.
مرا برای خودت نگهدار ای بی نیازی که شدیداً به او نیازمندم.
یا انیس من لا انیس له
و هل یرحم الفقیر الا الغنی؟!
ص: 314
احکام
شرح دعای روز هجدهم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
سلام
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
سلام
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
1. زینت كردن مسجد با طلا (بنا بر احتیاط واجب)
2. فروش مسجد، هر چند خراب شده باشد و حتى فروختن زمین آن.
3. نجس كردن مسجد و چنانچه نجس شود باید فوراً تطهیر شود.
4. بردن خاك و ریگ از مسجد، مگر خاک های زیادى.
5. بیرون بردن قرآن، مهر، فرش و سایر لوازم مسجد كه شرط شده از مسجد بیرون نرود.
1. توضیح المسائل مراجع، م 900 و 908 و 909
ص: 315
2. العروة الوثقى، ج 1، كتاب الصلاة، فصل 15 فى بعض احكام المسجد، الرابع.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اللَّهُمَّ نَبِّهْنِی فِیهِ لِبَرَكَاتِ أَسْحَارِهِ وَ نَوِّرْ فِیهِ قَلْبِی بِضِیَاءِ أَنْوَارِهِ وَ خُذْ بِكُلِّ أَعْضَائِی إِلَى اتِّبَاعِ آثَارِهِ بِنُورِكَ یَا مُنَوِّرَ قُلُوبِ الْعَارِفِینَ/
«خدایا! در این روز از برکات سحرگاهان آگاهم کن و دلم را با پرتو انوار آن روشن ساز و همه اعضایم را به پیروی از آثار این روز وادار، به حق نورت ای روشنی بخش دل های خداشناسان.»
1. از برکات سحرگاهان آگاهم کن
مسئله ی استغفار در سحر كه حضرت صادق علیه السلام در متن روایت مطرح کرده اند از مسائل بسیار مهم الهى است. استغفار همیشه مطلوب است، ولى در هنگام سحر مطلوب تر و قدر و اعتبارش بیشتر است.
«الصَّابِرِینَ وَ الصَّادِقِینَ وَ الْقانِتِینَ وَ الْمُنْفِقِینَ وَ الْمُسْتَغْفِرِینَ بِالْأَسْحارِ» (آل عمران، آیه 17)
آنان كه صبركنندگان و راستگویان و فرمانبرداران و انفاق كنندگان و استغفاركنندگان در سحرهایند.
«وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ» (ذاریات، آیه 18)
و سحرگاهان از خدا درخواست آمرزش می کردند.
در مورد آیات نود و هفت و نود و هشت سوره یوسف، امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«تأخیر استغفار براى رسیدن سحر شب جمعه بود.»
«قالُوا یا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا إِنَّا كُنَّا خاطِئِینَ* قالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ» (یوسف، آیات 97 و 98)
ص: 316
گفتند: اى پدر! آمرزش گناهانمان را بخواه، بى تردید ما خطاكار بوده ایم. گفت: براى شما از پروردگارم درخواست آمرزش خواهم كرد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.
هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ از یُمن دعای شب و ورد سحری بود
نورانیت قلب
2. و نَوِّرْ فِیهِ قَلْبِی بِضِیَاءِ أَنْوَارِهِ؛ خدایا قلب مرا نورانی کن به روشنایی انوار سحر
نورانیت قلب
در این روز قلبم را به انوار سحر نورانی کن، همان نور هدایت است که بر قلب انسان تابیده می شود و او را از ظلمت های جهل و نادانی و دوری از خداوند نجات می بخشد و به قول خداوند (عزوجل) «اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ اِلَی النُّوُرِ؛
یعنی خداوند ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده اند که خارج می کند ایشان را از تاریکی های جهالت (و وارد می کند) به سوی نور و هدایت» که این نور همان هدایتی است که انسان را به مسیر سعادت می کشاند....
قلب های ما زنگ زده و چشم و گوش ما آلوده شده است؛ دیگر مانند گذشته با شور عبادت نمی کنیم. در ماه رمضان از خدا بخواهیم تا قلبمان را نورانی کند.
بخاطر اینکه سحر یک نورانیتی دارد، خدایا به آن نور سحر قسمت می دهم که قلب ما را نورانی کن، الان قلب های ما زنگ زده است
آنچه دل را زنده می کند
علی علیه السلام به امام حسن علیه السلام می فرماید: دل خویش را با موعظه زنده کن.
و همان حضرت فرموده است: «لِقاءُ أهلِ الخَیر عِمارَةُ القَلبِ؛ دیدار اهل خیر، مایه ی آبادانی دل هاست.»
و باز امام علی علیه السلام در وصیتش به امام حسن علیه السلام می فرمایند: «فَإنِّی اُوصیک بِتَقوی
ص: 317
اللهِ. أی بُنی. وَ لزُومِ أَمرِهِ، وَ عِمارَةِ قَلبِکَ بِذِکرِهِ؛
ای فرزندم تو را به پروای از خدا و پایبندی به فرمان او و آباد کردن دلت با یاد او سفارش می کنم».
آنچه قلب را صیقل می دهد
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: «إنّ هَذِهِ القلوبَ تَصدَأُ کَما یصدأ الحدیدُ إذا أصابَه الماءُ. قیلَ: و ما جَلاؤُها؟ قال: کَثرَةُ ذِکرِ الموتِ وَ تِلاوَةِ القرآنِ؛
همچنان که اگر آهن آب به آن برسد زنگ میزند، این دل ها نیز زنگار می بندد. عرض شد: صیقل دادن آنها به چیست؟ فرمود: بسیار به یاد مرگ بودن و تلاوت قرآن».
امام صادق علیه السلام فرموده است: «إنَّ لِلقُلوبِ صَدأً کَصَدأِ النُّحاسِ، فَاجلُوها بِالإستِغفارِ؛ دلها نیز همچون مس زنگار می بندد، پس آنها را با استغفار صیقل دهید».
*خواب غفلت*
خواب سحر
1. خواب غفلت: خوابیدن در مجلس پند و یادآوری است.
حضرت آیت الله مجتهدی (حفظه الله) می فرمایند: یکی از خطباء تهران می فرمودند: همیشه شخصی را می دیدم که در جلسات متعدد پای منبر من می آید، لذا من هم نمی توانستم مطالب تکراری را بگویم، روزی به او گفتم: امیدوارم صحبت های من برای شما مفید باشد، و باعث تضییع وقتتان نباشم زیرا شما را می بینم که الحمد لله مقید به شنیدن صحبت ها و احادیث این حقیر هستید، او گفت: بله، مدتی است که دچار بی خوابی شده ام، و دکتر هم توصیه کرده است که سعی کن بیشتر استراحت کنی و بخوابی، اما با این وجود خوابم نمی برد ولی در پای منبر شما نمی دانم چگونه است که از همه جا بهتر می خوابم در آن موقع متوجه شدم که این شخص برای خوابیدن می آید نه برای درک مطلب. ظاهراً منبری ها و وُعّاظ، هم کار پدر را می کنند، چون نصیحت می نمایند، و هم کار مادر را، چون لالائی
ص: 318
می خوانند. آداب الطلاب، ص
2. خواب بدبختی: خوابیدن در وقت نماز است.
3. خواب لعنت (فیلوله): خواب بعد از طلوع آفتاب است که انسان را کسل میکند.
4. خواب عذاب (عیلوله): خواب بین الطلوعین؛ از فجر (نماز صبح) تا طلوع آفتاب که مذموم و بد می باشد.
5. خواب راحت (قیلوله): خواب قبل از ظهر تا ظهر و بعد از نماز ظهر تا عصر است، که مستحب است و در آن وقت اگر کسی خوابی ببیند دروغ نمی شود. و این خواب رفع کننده کسالت و هضم کننده غذا است.
شخصی به خدمت حضرت رسول (صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه) آمد و عرض کرد که من حافظه قوی داشتم و اکنون فراموشی بر من غالب شده است. حضرت فرمودند که آیا خواب قیلوله می کردی و حال ترک کردهای؟ گفت: بلی. حضرت فرمودند که باز خواب قیلوله بکن. چنان کرد و حافظه اش برگشت. و در روایت دیگر است که خواب قیلوله نعمت است و نیکو یاوری است بر بیداری و عبادت شب. حلیة المتقین، ص 170
خواب قیلوله مستحب و مخصوص نیم روز اما کوتاه است. ساختار وجودی انسان به نوعی است که در طول شبانه روز و بعد از یک دوره بیداری به استراحت و خواب نیاز دارد. هنگامی که خورشید در مغرب پنهان می گردد و تاریکی گسترده می شود، همه چیز تعطیل شده و هنگام خواب و استراحت فرا می رسد تا بدن با استراحت شبانه و تجدید نیرو دگرباره در روز به کار و فعالیت برخیزد. خداوند شب را آفرید تا انسان در آن آرامش پیدا کند. اما خوابیدن به مدت کوتاه در طول روز انکار نشده و حتی از فوایدی برخوردار است. چنین خوابی موجب تجدید قوا و بازیابی نیرو می شود. (رک: شهید دکتر پاک نژاد، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، ج 17، ص 153.)
6. خواب رخصت (خوابی که اجازه داده شده): خوابیدن بعد از نماز عشا است.
ص: 319
7. خواب حسرت: خوابیدن در شب جمعه است.
8.خواب حیلوله: خواب بعد از ظهر یا خواب وقت ظهر است، چون این خواب حائل و فاصل بین ظهر و نماز (ظهر) است، حیلوله گویند. و چون تأخیر نماز از اول وقت ناپسند است، خوابیدن در این وقت خوب نیست.
9. خواب غیلوله: خواب آخر روز است که موجب بیماری است. (رک: پندهای جاویدان، ص 449 و 410)
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
هر روز نکاتِ کوتاه قرآنی، از یک جزءِ قرآن کریم جزء هیجدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اشتباهِ دردسر ساز
خانم های بی حجاب، از یک طرف تمایل دارند زیبائی هاشون رو در معرض دیدِ همه مردها قرار بدن.
و از طرف دیگه، انتظار دارند شوهرشون توجهی به زیبایی های دیگران نداشته باشه.
متناقض بودن این رفتار، اشتباهِ کارشون رو ثابت می کنه.
قرآن، رفتارِ درست رو نشون میده:
...ولایبدین زینتهن إلا لبعولتهن...(نور 31)
بانوان نمی بایست زیبائی های خویش را به جز شوهر و محارم خویش، به غیر آنان نشان دهند.
مشخصه که با اجرای این دستور، مردها دیگه، متوجه زیبائی های دیگران نمیشن و دیگران رو با همسر خودشون مقایسه نمی کنن
و فقط دلبسته همسر خودشون میشن.
ص: 320
ناشر معارف باشیم
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
سکوت های بی جا
روز قیامت از همه اعمال ما سؤال میشه،
ولی قرآن رو بعضی از اعمال تاکید میکنه، یعنی این ها خیلی مهمه.
یکی از اون مواردِ خیلی مهم تهمت، بهتان یا همون افترا است:
گاهی بعضیا تهمت هایی می زنند که خودشون رو خوب نشون بِدَن و دیگران رو بد...
مثلاً
یک زن و شوهر، از نظر اخلاقی باهم نمی سازن می خوان طلآق بگیرن....
حالا هر کدوم از خانواده ها، کلی دروغ و تهمت، به طرفشون می زنند که پیش دیگران بگن؛ تقصیر ما نبود، ما خانواده خوبی بودیم، اونا بد بودن....
همسرش؛
تعادل روانی نداشت،
با نامحرم رفیق شده بود،
بی حجاب شده بود،
خانواده اش دخالت می کردن،
و.....
خدا تو قرآن به لفظ جلاله الله قسم می خوره و میگه:
ص: 321
تاللهِ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَفْتَرُونَ. (نحل/56)
سوگند به خدا، قطعاً درباره افتراهایی که در دنیا می زدید، سؤال خواهد شد.
بعضیا هم این تهمت ها رو می شنوند و مطمئن هستن که این حرف هایی که می زنند، تهمت هست.
ولی میگن به ما چه حرف بزنیم و خودمون رو بد کنیم
ما خودمون می دونیم که اینطوری نیست
اما این کارم درست نیست
اینکه خودت میدونی دارن تهمت میزنن و ناراحت شدی فایده نداره
خدا میگه؛
حرف بزن، دفاع کن....
تو در برابرِ اون چیزی که شنیدی، مسئولی، اگر تهمتی رو شنیدی، حرف زدن تو واجبه؛
اگر شنیدید،
سمِعْتُمُوهُ
حرف بزنید، دفاع کنید، بهشون بفهمونید که می دونید دارن تهمت میزنن.
قلْتُمْ
اگر حرف نزنی روز قیامت خودت بازخواست می شی و باید جوابگو باشی؛
و لَوْ لا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ ما یَكُونُ لَنا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهذا سُبْحانَكَ هذا بُهْتانٌ عَظِیمٌ (نور/16)
چرا هنگامى كه (تهمت را) شنیدید، نگفتید: ما را نرسد كه در این باره حرفى بزنیم؟؟ (پروردگارا) تو منزّهى، این بهتانى بزرگ است.
ناشر معارف باشیم
ص: 322
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ازدواج و روزی
فرض کن مجرّد هستی ، و دوست داری ازدواج کنی، ولی پول نداری، و دستت خالیه
بعد یکی از سرمایه دارهای بزرگ کشور، از اون پولدارهایی که پولشون از پارو بالا میره، بیاد بهت بگه:
"فلانی، تو برو ازدواج کن، من قول میدم همه جوره کمکت کنم"
چیکار می کنی
بازم بهونه میاری که پول ندارم و دستم خالیه؟؟
یا اینکه رو حرفش حساب می کنی و میری جلو؟؟
حالا
... خداوند عالم با اونهمه عظمت، تو قرآنش وعده داده که شما ازدواج کنید، از فقر و تنگدستی هم نترسید، من خودم کمکتون می کنم:
سوره نور، آیه 32
و أَنْکِحُوا الْأَیٰامیٰ مِنْکُمْ وَ الصّٰالِحِینَ مِنْ عِبٰادِکُمْ وَ إِمٰائِکُمْ إِنْ یَکُونُوا فُقَرٰاءَ یُغْنِهِمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللّٰهُ وٰاسِعٌ عَلِیمٌ.
پسران و دختران بی همسر، و غلامان و کنیزان شایسته ی ازدواج را همسر دهید.
اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود بی نیازشان می گرداند.
و خداوند، گشایشگر داناست.
خیلی از جوان های مجرّد، تا اسم ازدواج میاد، اوّلین چیزی که به ذهنشون خطور می کنه مسائل مالی و اقتصادی است.
ولی خداوند عالم می فرماید:
ص: 323
در ازدواج از فقر و تنگدستی نترسید، به من توکل کنید، برید جلو...
«إِنْ یَکُونُوا فُقَرٰاءَ یُغْنِهِمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ»
اگر فقیر باشید، خودم شما رو غنی می کنم.
فقر و تنگدستی برای عروس و داماد عیب نیست...
عیب آینه که به وعده ی خدا شک کنند...
عیب آینه که حرفِ خدا، براشون به اندازه حرفِ فلان بانک و فلان سرمایه دار ارزش نداشته باشه...
عیب آینه که حرفِ خدا رو قبول نداشته باشند...
امام صادق علیه السلام فرمود:
"هر کس از ترس فقر و تنگدستی ازدواج نکند، به خدای عزّوجل گمانِ بد برده".
و بعد هم همین آیه را تلاوت فرمود که:
«إِنْ یَکُونُوا فُقَرٰاءَ یُغْنِهِمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ»
تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 597.
پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:
"مردانِ بدونِ همسر خود را زن دهید، زیرا با این کار خداوند اخلاقِ آنان را نیکو و روزیِ آنها را زیاد می کند، و بر جوانمردیِ آنان میافزاید"
بحارالانوار، ج 103، ص 222.
پدر و مادرها هم حواسشون باشه.
حدیث داریم، پدر و مادری که با داشتن امکانات، فرزندشون رو همسر نمی دن، اگر فرزند مرتکبِ گناه بشه، والدین در گناهِ او شریک هستند.
تفسیر مجمع البیان.
معارف قرآن
ص: 324
ازدواج و روزی، خانواده، ازدواج،
روزی، اخلاق، توکل.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
جزئیاتِ حجاب در قرآن
خیلی عجیبه
بسیاری از مسائلِ دینی، حتّی مسئله مهمی مثل نماز با اونهمه اهمّیت، جزئیاتش در قرآن بیان نشده:
مثلاً در قرآن نیومده که نماز صبح چند رکعته
یا نماز ظهر چند رکعته
یا برای شکّیات نماز چکار باید کرد
و خیلی جزئیات دیگه...
امّا در مورد مسائل خانوادگی و تربیتی، مثل حجاب و عفاف، حتّی ریزترین جزئیات هم بیان شده.
به آیه زیر توجّه کنید:
سوره نور، آیه 31
"قُلْ لِلْمُؤْمِنٰاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصٰ ارِهِنَّ"
به زنانِ با ایمان بگو: از برخی نگاه ها چشم پوشی کنند.
یعنی کنترل نگاه، فقط برای مردا نیست. زن هم نباید از روی شهوت و هوس، به مردای نامحرم نگاه کنه.
"وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ"
و دامن های خود را حفظ کنند.
ص: 325
یعنی پاکدامن و عفیف باشند.
"وَ لاٰ یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاّٰ مٰا ظَهَرَ مِنْهٰا"
و زینت های خود را آشکار نکنند، مگر آن مقدار که به طور طبیعی ظاهر و پیداست، مثل دست و صورت.
منظور اینکه جلوه گریِ زن در جامعه ممنوعه. اینکه زن با هفت قلم آرایش، بیاد تو کوچه و خیابون صحیح نیست.
"وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلیٰ جُیُوبِهِن"
و روسری های خود را بر روی سینه خود بیفکنند.
یعنی روسری یا مقنعه یا شال فقط برای پوشوندن مو نیست. علاوه بر سر و مو، باید گردن و سینه رو هم بپوشونه، طوری که زینتهای پنهان مثل گوشواره و گردنبند و لباس و... معلوم نشه.
"وَ لاٰ یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاّٰ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ..."
و زینتِ خود را آشکار نکنند، مگر برای شوهران یا مَحارِم خود.
این قسمت آیه نشون میده که زن نباید اونطوری که تو محیط خونه، جلوی شوهر و بچه هاش می گرده، همونطوری بیاد تو جامعه. آخه بعضی خانوم ها لباس های خونه و بیرونشون یکیه. زیادی آزاد می گردن.
"وَ لاٰ یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مٰا یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِن"
و هنگام راه رفتن، پای خود را به گونه ای به زمین نکوبند که آنچه از زیور مخفی دارند، آشکار شود.
بنابراین پوشیدن هرگونه کفش و لباسی که موقع راه رفتن، موجب آشکار شدن زیور و زیبایی های زن بشه، جایز نیست.
مثلاً برخی کفش های پاشنه بلند که موقع راه رفتن جلب توجّه میکنه، می تونه یکی از مصادیقِ این بخش از آیه باشه.
ص: 326
خلاصه اینکه، هرکاری که زینت زن رو آشکار کنه، یا دیگران رو از اون آگاه کنه، ممنوعه.
... حالا نکته مهم اینجاست...
آیا بیان این همه جزئیات تو قرآن درباره حجاب، نشانه اهمیت فوق العاده این مسئله نیست؟؟؟!!
حتماً این مسئله خیلی مهم بوده که قرآن انقدر با جزئیات بیانش کرده.
تازه این فقط یکی از آیاتِ مربوط به حجاب بود، که دیدیم. تو آیاتِ دیگه قرآن، جزئیات دیگه ای هم بیان شده.
التماس کمی تفکر لطفاً
معارف قرآن، جزئیات حجاب در قرآن، حجاب.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
زندگیِ پاک
طرف در زندگیش هر خلافی که بگی کرده...
از هیچ خلافی کوتاهی نکرده...
اونوقت توقّع داره وقتی می خواد ازدواج کنه، یه آدم چشم و گوش بسته، و آفتاب مهتاب ندیده، قسمتش بشه...
یه دسته گل یه آدمِ همه چی تموم...
خُب نمیشه عزیزم...
توقّع زیادی داری...
اون آقا پسری که خدای نکرده، با دخترهای نامحرم رفیقه..
ص: 327
منتظر باشه که موقعِ ازدواج، یه خانومی گیرش بیاد که قبلاً با پسرهای دیگه رفیق بوده...
دختر خانوم ها هم همین طور...
این حرف قرآنه:
الْخَبِیثٰاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ اَلْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثٰاتِ وَ اَلطَّیِّبٰاتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ اَلطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبٰاتِ (نور/26)
زنان خبیث و ناپاک، از آنِ مردان خبیث و ناپاکند! و مردان خبیث و ناپاک نیز متعلّق به زنان خبیث و ناپاک هستند.
اصلاً این فقط برای ازدواج نیست که،
این یک قانون کلّی در عالم هست.
تمثیلات
دیدی خانم ها توی خونه، لباس های تمیز رو کنار لباس های تمیز می ذارند، و لباس های کثیف رو کنار لباس های کثیف.
هندسه عالم همینه.
اون هایی که پاک هستند، کنار پاک ها قرار می گیرند، و اون هایی که ناپاک هستند، کنار ناپاک ها قرار می گیرند.
این یکی از اون قانونهایخدایی است، که خدا در قرآنش فرموده:
الْخَبِیثَاتُ لِلْخَبِیثِینَ...
والطَّیِّبَاتُ لِلطَّیِّبِینَ...
پس:
پاک بشیم، تا دوستانی پاک پیدا کنیم.
پاک بشیم، تا ازدواج موفق و پاکی داشته باشیم.
پاک بشیم، تا فرزندان پاکی داشته باشیم.
ص: 328
پاک بشیم، تا شغل های پاک و مناسبی سر راهمون سبز بشه.
پاک بشیم، تا افکاری پاک و زیبا نصیبمون بشه.
پاک بشیم تا... پاکی ها رو به سمت خودمون جذب کنیم.
اگر تو این دنیا پاک زندگی کنیم،
مطمئن باش قیامت هم با پاکان و خوبان همنشین هستیم.پاک زندگی کنیم، تا پاکی ها نصیبمون بشه.
معارف قرآن، زندگی پاک، ازدواج، سبک زندگی، تمثیلات.
ناشر معارف باشیم
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 81
ره آورد شوم فرار از جنگ
وَ قَالَ علیه السلام فِی الَّذِینَ اعْتَزَلُوا الْقِتَالَ مَعَهُ: خَذَلُوا الْحَقَّ، وَ لَمْ یَنْصُرُوا الْبَاطِلَ.
و درود خدا بر او، فرمود: (در باره آنان كه از جنگ كناره گرفتند) حق را خوار كرده، باطل را نیز یارى نكردند.
حارث ابن حوط هم مخالف جنگ جمل بود و به امام گفت من هم مانند سعد وقّاص و عبد اللّه عمر شركت نمی کنم.
بى طرف های منفى
همان گونه که در سند این حکمت آمد، این سخن حکیمانه امام مربوط به بعضى افراد سرشناس از مسلمانان مانند «سعد بن ابى وقاص» و «عبدالله بن عمر» است که در جنگ جمل وصفین با امام همراهى نکردند وبه دشمنان او نیز
ص: 329
نپیوستند، بلکه بى طرف ماندند وبه عذرهاى واهى متوسل شدند.
اشاره به این که گرچه آنها به یارى باطل نشتافتند و در صف مقابل ما قرار نگرفتند; ولى چون به یارى حق برنخاستند و به پیام قرآن که می گوید: «(فَقاتِلُوا الَّتى تَبْغى حَتّى تَفىءَ إِلى أَمْرِ اللّه); به آن گروه ظالمى که بر ضد پیروان حق (و امام مسلمین) برخاسته بجنگید تا به فرمان گردن نهند» عمل نکردند درخور هر گونه سرزنش و ملامتند.
در این که آیا این گروه با على علیه السلام بیعت کرده بودند ولى در مسئله مبارزه با اصحاب جمل و جنایت کاران شام کوتاه آمده بودند یا از ابتدا زیر بار بیعت نرفته بودند، در میان مورخان اختلاف نظر است. در بعضى از نقل ها آمده که اینها بیعت را پذیرفتند ولى به فرمان امام در مبارزه با اهل باطل عمل نکردند و مطابق برخى دیگر از نقل ها از ابتدا زیر بار بیعت با آن حضرت نرفتند و جزء اقلیت ناچیزى بودند که بر خلاف جمهور مسلمین از بیعت با امام سر باز زدند.
ناشر معارف باشیم
اشتباه درد سرساز
سکوت بیجا
ازدواج و روزی
جزییات حجاب
زندگی پاک
1. سوره ی مؤمنون، آیه 2
در هنگام اقامه ی نماز فروتن باشید
ص: 330
2. سوره ی مؤمنون، آیه 8
امانتدار مردم باشید
3. سوره ی مؤمنون، آیه 96
بدی های دشمن را به نیکی پاسخ دهید تا بدی از خودتان دور شود
4. سوره ی نور، آیه 22
ثروتمندان باید به خویشاوندان، نیازمندان و مهاجران راه خدا، کمک کنند.
5. سوره ی نور، آیه 27
وقتی وارد خانه و یا مکانی شدید به اهل آن سلام کنید
6. سوره ی نور، آیه 30. 31
آقایان و خانم ها! چشم های خود را به نامحرم ببندید و پاکدامن باشید
7. سوره ی نور، آیه 31
ای زنان! زینت های خود را در مقابل نامحرمان بپوشانید
8. سوره ی نور، آیه 32
دختران و پسران مجرد خود را همسر دهید و آر فقر نترسید که خدا گشایشگر است
9. سوره ی نور، آیه 58
تنظیم وقت، در زندگی مسلمانان باید بر اساس اوقات نماز صورت گیرد
10. سوره ی نور، آیه 56
نماز را به پا دارید و زکات بدهید و فرمان پیامبر را اجرا کنید تا مورد رحمت خدا قرار گیرید
9. سوره ی نور، آیه 37
تجارت و خرید و فروش، شما را از یاد خدا غافل نکند
9. سوره ی نور، آیه 33
ص: 331
کسانی که شرایط ازدواج را ندارند، عفّت داشته باشند تا خدا گشایش ایجاد کند
نکات کلیدی جزء هجدهم قرآن کریم
1. مراقب باشید که هیچ تجارت و دادوستدی شما را سرگرم دنیا نکند و از نماز و یاد خدا غافل نشوید. (نور: 37)
2. به زنان پاکدامن تهمت ناموسی نزنید که شامل عذاب خاص آبرو ریختن در دنیا و آخرت می شود. (نور: 23)
3. کارهای زشت و زننده را در بین مسلمانان رواج ندهید و با زبان و قلم آبروی مردم را نریزید. (نور: 19)
4. با حضور قلب نماز بخوانید، از کار و سخن بیهوده فرار کرده، به فقرا کمک مالی دهید و پاکدامن باشید. (مؤمنون: 1.5)
5. اگر صاحب خانه آماده پذیرایی نبود، عذرش را بپذیرید و خود را به صاحب خانه تحمیل نکنید و بدون ناراحتی بازگردید. (نور: 28)
6.آقایان و خانم ها نگاه ناپاک به نامحرم نداشته و پاک دامن باشید چرا که بذر شهوت را در دل می نشاند. (نور: 30 و 31)
7. بدیها را با نیکی پاسخ دهید، و به دنبال انتقام و مقابله به متل نباشید که از وسوسه های شیطان است. (مؤمنون: 96)
8. خانم ها! با زیور و آرایش خود، در جامعه جلوه گری نکنید و با روسری، گردنتان را هم بپوشانید. (نور: 31)
9. برای دختران و پسران مجرد، مقدمات ازدواج را فراهم کنید که بهترین واسطه گری ها، واسطه گری در امر ازدواج است. (نور: 32)
1. دوری از کار بیهوده و بی ثمر یکی از خصلت های مؤمن است.
حبذا عمر گرانمایه که در لغو برفت
ص: 332
یارب از هر چه خطا رفت هزار استغفار
درد پنهان به تو گویم که خداوند منی
یا نگویم که تو خود مطلعی بر اسرار (سعدی)
وَالَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ
(مومنون 3)
2. امانت داری و وفای به عهد از خصلت های مؤمن هستند.
نیست بر مردم صاحب نظر
خدمتی از عهد پسندیده تر
دست وفا در کمر عهد کن
تا نشوی عهدشکن جهد کن (نظامی)
وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ (مومنون 8)
3. ﭘﺮوردﮔﺎرﺍ، ﻣﺮﺍ در ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﭘﺮﺧﯿﺮ و ﺑﺮﻛﺖ ﻓﺮود آور، ﻛﻪ ﺗﻮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮودآورﻧﺪﮔﺎﻧﻲ
وَقُل رَّبِّ أَنزِلْنِی مُنزَلًا مُّبَارَكًا وَأَنتَ خَیْرُ الْمُنزِلِینَ (مومنون 29)
4. هر کاری انجام دهیم خدا بر آن آگاه است.
إِنِّی بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ (مومنون 51)
5. از مهربانی خدا بر بندگان این است که هیچ گاه آنها را به چیزی که توانش را ندارند موظف نکرده است.
وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وسعها (مومنون 62)
6. نیکی کردن بهترین پاسخ است در مقابل بدی دیگران.
از محبت تلخ ها شیرین شود
از محبت مس ها زرین شود
از محبت دردها صافی شود
ص: 333
از محبت دردها شافی شود
از محبت مرده زنده می کنند
از محبت شاه بنده می کنند (مولوی)
ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ السَّیِّئَةَ (مومنون 96)
7. اگر دوست داری خداوند تو را ببخشد و از گناهانت بگذرد، تو هم اهل گذشت باش و از مردم کینه نداشته باش.
وَلْیَعْفُوا وَلْیَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَن یَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ (نور 22)
8. روز قیامت همه اعضا و جوارح ما به تمام کارهایی که انجام داده ایم شهادت می دهند.
روز محشر هر نهان پیدا شود
هم ز خود هر مجرمی رسوا شود
دست و پا بدهد گواهی با بیان
بر فساد او به پیش مستعان
دست گوید من چنین دزدیده ام
لب بگوید من چنین پرسیده ام (مولوی)
یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا كَانُوا یَعْمَلُونَ (نور 24)
9. ای پیامبر، به مردان مؤمن بگو چشم های خود را از نگاه حرام ببندند.
قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ (نور 30)
یکی از وظایف جامعه و حاکمیت فراهم کردن شرایط ازدواج برای جوانان است
وَأَنكِحُوا الْأَیَامَىٰ مِنكُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ (نور 32)
زندگی ام ارزش زیادی ندارد اما دوستش دارم. باید هم دوستش داشته باشم آخر اولین هدیه ای ست که به من داده ای.
ص: 334
شرمنده! ولی شاید ندانی هدیه گرفتن چه مزه ای می دهد چون تو همیشه «واهب العطایا» بودهای و هدیه دهنده. اصلاً همه چیزهای عالم هم که مال خودت است!
تو رسمت با ما فرق می کند. بهترین ها را می دهی و بعد پس می گیری. بالاخره دیر یا زود هم آن لحظه فرامی رسد که دلت هوای پس گرفتن اولین هدیه ات را بکند. آن روز من می مانم و شرمندگی بلایی که سر هدیه ات آورده ام.
باید تا فرصت باقی ست فکری به حال زندگی ام کنم. این زندگی اصلاً شبیه آنچه تو دستم سپردی نیست.
می دانم پناهی جز شه-ادت برای سعادتم نیست. باید اولین هدیه ات را بپیچم لای کاغذ کادوی قرمز شهادت تا زهوار در رفتگی سال های زمینی بودنم دیگر به چشم نیاید.
اصلاً هدیه تو را باید در راه خودت فدا کرد که جز این باشد عاقبت دنیایم به خیر نخواهد شد. جاذبه چشمهایت قربانی می طلبد و هابیل هابیل، خوبان تاریخ را به بوته امتحان عشق می کشاند و آن وقت من می مانم و حسرت نبودن در جرگه شهیدانت. دلت می آید؟! بگذار با تمام بی لیاقتیام به مهربانی ات امیدوار باشم و «اللهم الرزقنا توفیق الشهادة فی سبیلک» بشود دعای مستجاب هر روزم که تو برآورنده ی حاجاتی.
یا قاضی الحاجات
شرح دعای روز نوزدهم ماه مبارک رمضان
مساله شرعی
مبطلات روزه: بقا بر جنابت
اگر یقین کنید قبل از اذان صبح محتلم شدید و تا بعد نماز در خواب بودید روزه
ص: 335
باطل نمی شود
اگر بی سحری ماندید روزه باطل نمی شود.
محرم و نامحرم
یک حکم شرعی در باب محرمیت رضایی
زمانی بچه محرم رضایی می شود از راه شیر خوردن که بچه غذا خور نشده باشد
همچنین شیر باید از پستان خورده شود و اگر دوشیده شود محرمیت ایجاد نمی شود
دعای روز نوزدهم ماه مبارک رمضان
اَللّهُمَّ وَفِّرْ فیهِ حَظّى مِنْ بَرَکاتِهِ وَسَهِّلْ سَبیلى اِلى خَیْراتِهِ وَلا تَحْرِمْنى قَبُولَ حَسَناتِهِ یا هادِیاً اِلَى الْحَقِّ الْمُبینِ
خدایا روزی ام کن بهره زیاد از برکات ماه رمضان ببرم
بهره چیه؟ دعا و راز و نیاز کردن
حدیث است قبر آدم روزی 5 کلمه می گوید:
من خانه تنهایی توام، یک انیس (کار خیر) برای خودت بیار
منم خانه تاریک تو، یک چراغ با خودت بیار
من خانه پر از مار و عقرب توام، یک دفع کننده با خودت بیار
و…..
خدایا راه منو به سمت خیرات آسان کن
حدیث است کسی که شب سیر بخوابد و همسایه او گرسنه باشد مسلمان نیست
کاری کنید پای بچه ها به جوانان به مسجد باز شود
قدیما در مساجد درخت توت می کاشتن که به اون هوا بچه ها بیان مسجد
خدایا مرا از قبول حسنات محروم نکن
یک غیبت باعث از بین دعاها میشه
ص: 336
حتی حدیثه یک غیبت تا 40 روز نماز و روزه قبول نیست
ای خدایی که ما را راهنمایی میکنی به دین حق آشکار
شیعه مرتضی علی شدن خیلی مهمه
خدایا توفیق لذت ماه رمضان را به ما دعای روز نوزدهم ماه مبارک رمضان
أللَّهُمَّ وَفِّرْ فیهِ حَظّی مِنْ بَرَکاتِهِ وَ سَهِّلْ سَبِیلی إلی خَیْراتِهِ وَ لاتَحْرِمْنی قَبُولَ حَسَناتِهِ یا هادِیاً إِلیَ الْحَقِّ الْمُبِین
خدایا! در این روز بهرۀ مرا از برکاتش وافر گردان و به سوی خیراتش، مسیرم را سهل و آسان ساز و از حسنات مقبول آن، مرا محروم مساز. ای هدایت کننده به سوی حق آشکار!
پیام های دعا
1. بهرۀ وافر از برکات ماه رمضان
2. آسان شدن راه خیرات
3. محروم نشدن از انجام حسنات
4. هدایت به سوی دین حق
در مسیر بندگی خداوند و انجام واجبات و مستحبات الهی، كارهای زیادی است كه باید انجام دهیم؛ ولی به دلایل زیادی، همچون وسوسه های شیطانی و نفسانی، تنبلی، سستی ایمان و... انجام این امور برای ما مشكل می شود و گاه آنها را انجام نمی دهیم.
در دعای این روز، از خداوند آسان شدن مسیر بندگی را طلب می كنیم تا به مدد الهی، سختی آن کارها برای ما از بین برود. وقتی حضرت موسی علیه السلام آمادۀ قیام علیه فرعون شد، از خدا آسانی این كار بزرگ را خواست و گفت: «وَ یَسِّرْ لِی أَمْرِی؛ و كارم را بر من آسان كن.» (طه: 26) اگر این آسانی در كارهای گوناگون، به ویژه
ص: 337
در انجام اعمال عبادی شامل حال ما شود، بهطور قطع بیشتر و بهتر خدا را عبادت خواهیم كرد.
رسول گرامی صلی الله علیه و آله فرمود: «برای هر حاجتی كه دارید، حتی اگر بستن بند كفش باشد، دست خواهش به سوی خداوند عزوجل دراز كنید؛ زیرا تا او آن را آسان نکند، آسان نشود.»
شکایت پیامبر
دعابرای کسب ارزش
تهدید دشمن
برباد رفته
روزهای بر باد رفته
حکمت نوزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (نوزدهم)
شکایتِ پیامبر، از امّت
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به تعبیر قرآنِ کریم، «رَحْمَةً لِلْعٰالَمِینَ» است، و جلوِه ای از رحمت خداست..
امّا همین پیامبر، با این همه مهر و محبّت، روز قیامت از همه کسانی که نسبت به قرآن بی توجّه، و کم توجّه بودند شکایت می کند.
و قٰالَ اَلرَّسُولُ: یٰا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اِتَّخَذُوا هٰذَا اَلْقُرْآنَ مَهْجُوراً. (سوره فرقان/آیه 30)
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روز قیامت، از روی گله و شکایت می گوید:
پروردگارا! قومِ من، این قرآن را رها کردند، و آن را مهجور کردند.
ص: 338
اگر با قرآن رفیق نیستیم،
منتظر باشیم که روز قیامت،
پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله جلومون رو میگیره...
معارف قرآن، قرآن، قیامت.
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (نوزدهم)
دعا، وسیلهی کسب ارزش ها
خیلی دعا کنیم.
هم برای خودمون، هم برای دیگران..
زیاد اهل دعا باشیم:
که اگر این دعاهامون نباشه، هیچ ارزشی پیش خدا نداریم...
چون قرآن می فرماید که دعا وسیله ی کسب ارزش هاست:
قلْ مٰا یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْلاٰ دُعٰاؤُکُمْ.
ای پیامبر بگو: «اگر دعای شما نباشد، پروردگار من برای شما هیچ ارزشی قائل نیست.»
سوره فرقان، آیه 77
یعنی هرچی بیشتر اهل دعا باشیم،
... ارزشمون پیش خدا بیشتره...
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
تفسیری از ایات مربوط به جزء (نوزدهم)
تهدیدهای دشمن
وقتی که مؤمن در مسیری قدم گذاشته، که انتهای این مسیر، خدا به انتظارش نشسته..
ص: 339
دیگه هیچ ترسی از دشمن، و تهدیدها و نقشه هاش نداره
همون حرفی که ساحرانِ زمان موسی، به فرعون زدند.
وقتی ساحران، معجزه موسی رو دیدند و ایمان آوردند، فرعون از دستشون عصبانی شد و گفت:
آمَنتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَکُمْ (شعراء/49)
آیا بدون اجازهی من به موسی ایمان آوردید؟!
لأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَکُمْ وَ أَرْجُلَکُم مِّنْ خِلَافٍ وَ لَأُصَلِّبَنَّکُمْ أَجْمَعِینَ (شعراء/49)
دست ها و پاهای شما را به عکسِ یکدیگر قطع می کنم، و همه شما را به دار میزنم!
واقعاً ایمانِ این ساحران خیلی عجیبه
کسانی که به جنگِ پیامبر بزرگ خدا (حضرت موسی) اومده بودند...
و حالا تازه چند دقیقه بیشتر نیست که ایمان آوردند..
ولی چه ایمانِ محکمی داشتند.
فرعون داره میگه دست و پاهاتون رو قطع می کنم، شکنجه تون می کنم، می کشمتون و کلّی تهدید دیگه...
امّا در جواب گفتند:
قالُوا لَا ضَیْرَ إِنَّا إِلَی رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ (50)
گفتند: مهّم نیست، هر کاری که از دستت ساخته است انجام بده! ما بسوی پروردگارمان باز می گردیم!
و بعد هم دعا کردند:
ربَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبْرًا وَ تَوَفَّنَا مُسْلِمِینَ (اعراف/126)
خدایا! صبر و استقامت بر ما فرو بریز، و ما را مسلمان بمیران!
ایمان واقعی یعنی این:
ص: 340
سر از تنمان جدا کنید!
دست و پایمان را قطع کنید!
باکی نداریم!
چرا که ما بسوی خدا رهسپاریم!
اونوقت ما سال هاست که ایمان آوردیم، ولی به پای مکتب و دینمون حاضر نیستیم یک سیلی بخوریم.
یعنی با کوچک ترین سختی و بلا، ایمانمون رو از دست می دیم، و زبان به گلایه و شکایت از خدا باز می کنیم.
صبر در بلا.
ایمانی خوبه که با سختی ها و بلاها قوی تر بشه، نه ضعیف تر.
هر روز در ماه مبارک رمضان، در بهار قرآن
امروز جزء نوزدهم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
بر باد رفته
گاهی پیش میاد؛ یکی سر جلسه امتحان تقلب می کنه، معلم هم اصلاً به روش نمیاره.
شاگرد هم کلی ذوق می کنه؛ آخ جوووون، چقدر راحت تقلب کردم هیچ کس متوجه نشد.
اما معلم موقع نمره دادن، برگه امتحانش رو خط میزنه می نویسه صفر.
یعنی به علت تقلب، هیچ کدوم از پاسخ ها مورد قبول نیست
چه اونایی که تقلب کردی، چه اونایی که تقلب نکردی...
حکایت بعضی از آدم ها هم همینطوریه
ص: 341
تو کسب و کارشون تقلب می کن، حلال و حرام رو قاطی می کنن
اون وقت باهمون پول:
خونه می خرن،
فرش می خرن،
لباس می خرن و....
بعدش هم میرن توی همون خونه، روی همون فرش:
نماز می خونن،
مجلس روضه می گیرن و....
اما خدا روی همه ی اون اعمال خط می زنه؛
هیچ کدوم رو قبول نمی کنه
خداوند در قرآن می فرماید:
و قَدِمْنا إِلى ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُوراً (فرقان/23)
ما به سراغ (حسابرسی) هر عملى كه انجام دادند میرویم و آن را غبارى پراكنده مى سازیم.
یعنی حتی کارهای خوبی هم که انجام دادن دیگه هیچ ارزشی نداره و از بین میره، چون؛
حلال و حرام قاطی شده
امام صادق علیه السلام در همین رابطه فرمود:
به خدا قسم هر چند اعمال این ها مفیدتر و درخشنده تر از پارچه های سفید مصری باشد،
از آن ها پذیرفته نمی شود
زیرا ایشان از حرام خواری پرهیز نمی کنند.
عدة الداعی، ابن فهد حلی، ص 230؛
ص: 342
بحارالانوار، ج 7، ص 205.
ای تیغ، نجات بخش حیدر بودی
از تیغ زبان خلق، بهتر بودی
با آنکه شکافتی سرم را اما
صدمرتبه مهربان تر از در بودی
شکایت پیامبر از امّت
سوره فرقان، آیه 30:
و قٰالَ اَلرَّسُولُ یٰا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اِتَّخَذُوا هٰذَا اَلْقُرْآنَ مَهْجُوراً.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روز قیامت، از روی گله و شکایت می گوید: پروردگارا! قوم من این قرآن را رها کردند، و آن را مهجور کردند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که «رَحْمَةً لِلْعٰالَمِینَ» است، و جلوه رحمت خداست، و در عمر خود نفرین نکرد و نمی کند، قیامت از همه کسانی که نسبت به قرآن بی توجّه، و کم توجّه بودند، شکایت می کند.
خودمونی اش این میشه:
فردای قیامت، پیغمبر یقه همه مون رو میگیره،
میگه با قرآن چقدر رفیق بودید؟
رفیق و همنشین
معمولاً ما موقع خریدِ هندوانه یک تلنگر به هندوانه می زنیم تا از صدایی که میده بفهمیم رسیده یا نه؟
چقدر خوبه که تو انتخاب دوست هم، قبل از اینکه طرح دوستی بریزیم اونو امتحان کنیم
ص: 343
چطورررری
حالا این دوست میتونه:
همکلاسی...
همسایه...
همکار...
همون نامحرمِ فضای مجازی...
یا حتّی گوشیِ موبایل باشه...
برای انتخابِ دوست و همنشین، باید حواسمون باشه....
آخه یکی از ناله های اهل جهنم، همنشینی با رفیق های ناباب است
یوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَی یَدَیْهِ یَقُولُ...
یا وَیْلَتَی لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا (فرقان/27 و 28)
به خاطر بیاور روزی را که، گنهکار دست خود را از شدّت حسرت به دندان می گزد، و می گوید:
ای وای بر من، کاش فلانی را بعنوان دوست خود انتخاب نکرده بودم
پس حواسمون به رفیقامون باشه
ما رو یاد خدا می ندازن
یا شوق گناه
گاهی لازمه بعضیا رو پاک کنیم....
(اللهم الیک افضت القلوب)
برگی از نهج البلاغه
حکمت 91
و قَالَ (علی علیه السلام): مَنْ جَرَى فِی عِنَان أَمَلِهِ، عَثَرَ بِأَجَلِهِ.
ص: 344
امیرمومنان فرمودند:
آن كس كه در پى آرزوى خویش تازدمرگ او را از پاى در آورد.
نتیجه تسلیم در برابر آرزوها
أمل به معناى هر نوع آرزو است; خواه آرزوى معقول باشد یا نامعقول، از این رو این واژه در مورد معصومان و اشخاص برجسته نیز به کار رفته آنها را کعبه آمال می نامند و حتى خداوند به عنوان «منتهى الأمل» شمرده شده که همان آخرین نقطه آرزو است. آرزوهاست که انسان را به تلاش و کوشش براى رسیدن به اهداف برتر و بالاتر وا می دارد.
ولى همین آرزو هرگاه به صورت نامعقول درآید و تبدیل به آرزوهاى دور و دراز و دست نیافتنى شود انسان را چنان به خود مشغول می دارد که از همه چیز حتى خداوند و مرگ و معاد غافل می شود و چنان سرگرم می گردد که ناگهان مرگش فرا می رسد در حالى که دستش از همه چیز تهى است.
تعبیر به «مَنْ جَرى...» (مطابق برخى نقلها) «مَنْ أَرْخى عِنانَ أَمَلِهِ» (کسى که لجام آرزو را سست و رها کند.) اشاره به همین آرزوهاست و به تعبیر دیگر، آرزو تشبیه به مرکب سرکشى شده که اگر عنان و زمام او را رها کنند طغیان می کند و انسان را در پرتگاه می افکند.
تاریخ پر شده از افرادی که آرزوهای نامعقول دارند و ستمکار شدند مثل فرعون و نمرود و ترامپ ورژیم های غاصب سعودی، صهیونیستی
شکایت پیامبر
دعابرای کسب ارزش
تهدید دشمن
برباد رفته
ص: 345
روزهای بر باد رفته
حکمت نوزدهم
یک وقت فکر نکنیم خوارج
زنا کار
شراب خوار
حرام خوار بودند
نه...
خوارج فقط و فقط بصیرت نداشتن.
به قول رهبر معظم انقلاب، تحلیل سیاسی نداشتند
..
داستان کشته شدن عبدالله بن خباب بن ارت به دست خوارج رو شنیدم و یک نکته مهم:
خوارج عبدالله و همسرش باردارش را در مسیر بصره به کوفه دستگیر کردند،
وی از شیفتگان حضرت علی علیه السلام بود،
یکی از نزدیکان عبدالله که پنهان شده بود به بالای درخت نخلی رفته بود و ماجرا را تماشا می کرد تعریف می کند که دیدم:
خوارج سر عبدالله را جدا می کنند
سپس شکم زن باردار او را نیز با شمشیر پاره می کنند
و جنین از شکم مادر بیرون می کشند و سر جنین را هم با شمیر جدا می کنند
به چه جرمی؟؟؟
آری
به جرم....
ص: 346
عشق به علی علیه السلام ...
بعد
کنار آب رفته و وضو می گیرند
راوی می گوید آنقدر نماز طولانی بود که بالای درخت نزدیک بود خوابم ببرد
بعد از نماز
نزدیک درخت خرما می آیند
خرمایی از درخت به زمین می افتد،
یکی از خوارج خرما رو برداشته و می خورد،
که یکی دیگر از خوارج سرش فریاد می کشد و می گوید که چه می کنی مردک از کجا می دانی که صاحب درخت راضی است
مرد خرما رو از دهان بیرون انداخت...
نکته رو داشتید:
به مال حرام حساس بودند
نماز طولانی می خواندند
ولی
بصیرت نداشتند
تحلیل سیاسی نداشتند
جنگ صفین شمشیر به روی امام جامعه کشیدند و علی علیه السلام رو مجبور به حکمیت کردند.
و بعد از حکمیت هم که دیدند فریب خوردند باز، رو در روی ولایت ایستادند
من دیپلمات نیستم، من انقلابی ام.
قاتل علی علیه السلام کافر نبود...
ابن ملجم زمانی در کنار علی علیه السلام شمشیر می زد
ص: 347
ابن ملجم پس از به خلافت رسیدن علی علیه السلام با او بیعت کرد،
در جنگ جمل در کنار او جنگید
اما پس از جنگ صفین و پایان حکمیت به خوارج پیوست.
او در جنگ نهروان با علی علیه السلام نبرد کرد و از معدود افراد بازمانده از این جنگ بود.
وامام صادق علیه السلام فرمودند:
تا صبح قیامت ملائکه ابن ملجم را لعن می کنند.
فاصله حق و باطل این گونه بهم نزدیک است
سابقه دار بودن و کنار امام علی علیه السلام بودن، دلیل بر سعادت نیست
با علی علیه السلام ماندن هنر است.
تاریخ و سرگذشت صحابه در اسلام را که بخوانیم امروز را بهتر می توانیم درک کنیم...
با بصیرت باشید
بصیرت. بصیرت. بصیرت...
ناشر معارف باشیم
شب قدر
ادامه احیاء شب قدر تا طلوع شمس
از مرحوم آقای حداد منقول بود که می فرموده اند: احیاء شب قدر را باید تا طلوع شمس ادامه داد، چون برخی مواهب را بین الطلوعین تقسیم می کنند که اگر انسان بخوابد از آن محروم می گردد.
ماه رمضان رمضان
شب قدر دست خالی
در شب قدر برای خودمان هیچ خوبی ای قائل نباشیم!
با دست خالی درِ خانۀ خدا برویم
ص: 348
امام سجاد علیه السلام در مناجات خود، دست هایش را به سوی خدا دراز می کرد و صدا میزد:
«خدایا! با دست هایی پر از گناه درِ خانۀ تو آمده ام»!
ببینید امام سجاد علیه السلام چگونه دعا می خواند و خودش را در چه موقعیتی می دید؟
وقتی امام ما اینگونه درِ خانۀ خدا میرود، تکلیف ما معلوم است!
نگویید: «ما که عرق نخورده ایم، چاقو نکشیده ایم، بی نمازی نکرده ایم، و خیلی از گناهان را انجام نداده ایم!»
منظور ما هم این نیست که این گناهانی که مرتکب نشده اید را به خودتان نسبت دهید.
ولی ما کارهایی انجام دادهایم که خدا از ما (در حدّ و اندازۀ خودمان) انتظار نداشته است.
چه بسا خدا از آن آدم چاقوکش، انتظار داشته که چاقو بکشد (به خاطر شرایط و فضای تربیتی ای که در آن قرار داشته است)
و چه بسا اگر ما یک ترک مستحب یا انجام مکروه داشته باشیم، به اندازۀ چاقوکشی آن فرد، در نزد خداوند، غیرقابل قبول و بد باشد.
استاد پناهیان
کجای قرآن از علی گفته است
روزی معاویه «لعنةالله علیه» وارد مکه شد، گروهی بر معاویه وارد شدند و گفتند:
آیا می دانی که ابن عباس تفسیر قرآن می کند؟
معاویه گفت: خب ابن عباس پسر عمه ی پیغمبر بوده، او از هاشمیان است! اگر او نکند که تفسیر کند؟!
گفتند: آیات را به نفع علی بن ابیطالب تفسیر می کند و ما از این قضیه شاکی هستیم!
معاویه گفت: خودم رسماً وارد مجلس می شوم و جمعشان را بر هم می زنم.
معاویه وارد مجلس تفسیر ابن عباس می شود، ابن عباس با چنان کیفیتی تفسیر
ص: 349
آیات می کرد که معاویه هیچ جای اعتراضی برخود ندید!
بعد از مجلس معاویه رو به ابن عباس کرد و گفت:
ابن عباس تو تفسیر آیات میکنی یا فضائل علی بن ابیطالب را بازگو می کنی؟!
ابن عباس گفت:
معاویه به من بگو کجای قرآن است که فضائل علی بن ابیطالب نیست؟ از خودت هم سؤال می کنم جواب می دهی؟
"انَّما اَنتَ مُنذِرُ و َلِکُلِ قَومِ هاد" این آیه برای کیست معاویه؟
معاویه گفت:
رسول خدا فرمود؛ منذر این امت منم و هادی وجود علی بن ابیطالب است!
ولی ابن عباس حتماً باید این آیه را بخوانی؟!
ابن عباس گفت: "اِنَّما یُریدُ اللهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اَهلَ البَیتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطهیرا" بگو این آیه برای کیست معاویه؟
معاویه گفت: این هم قصه ی طهارت و عصمت علی بن ابیطالب و اهل بیتش است، درست! ولی حتماً باید این را بخوانی؟
ابن عباس گفت: "اِنَّما وَلیُّکُمُ اللهُ وَ رَسولُه وَالَّذینَ یُقیمونَ الصَّلوهَ وَ یُوتونَ الزَّکوةَ وَ هُم رکِعون" معاویه این آیه برای کیست؟
معاویه گفت: زمانی که علی بن ابیطالب انگشتر در راه خدا داد این آیه بر حق علی نازل شد، قبول دارم!
ولی حتماً این را باید بخوانی؟
ابن عباس گفت: "عَمَّ یَتَساءَلون عَنِ النَّبَاِ العَظیم" معاویه بگو این آیه در حق کیست؟
معاویه گفت: رسول خدا فرمود؛ خبر عظیم علی بن ابیطالب است که هم مردم ازش می پرسند و هم من از علی خواهم پرسید،
ص: 350
ولی ابن عباس حتماً باید این را بخوانی؟
ابن عباس گفت: "وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جمیعاً وَ لا تَفَرَّقوا" بگو ببینم این آیه برای کیست؟
معاویه گفت: پیغمبر فرمود؛ حبل الله علی بن ابیطالب است دست به دامن علی بزنید و جای دیگر نروید که گمراه می شوید.
ولی باید همین را تفسیر کنی؟
ابن عباس گفت: "کَفی بِاللهِ شَهیدا بَینی وَ بَینَکُم" این آیه برای چیست معاویه؟
معاویه گفت: این قصه قصه ی علم علی بن ابیطالب است که خدا همه ی علم جاری رو در سیره ی او تعریف می کند،
ولی لازم است حتماً این را بخوانی؟
ابن عباس گفت: "قُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا و َأَبْنَاءَکُمْ و َنِسَاءَنَا و َنِسَاءَکُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکُمْ" بگو به من که این آیه برای کیست؟
معاویه گفت: این هم ماجرای مباهله با اهل نجران است که خدا در این آیه علی بن ابیطالب را نفس پیغمبر می خواند،
ولی برای مردم حتماً باید همین را بخوانی؟
ابن عباس گفت: "ساَلَ سائِلٌ بِعَذابِ واقِع" این آیه برای چیست معاویه؟
معاویه گفت: روز غدیر شخصی نزد رسول خدا آمد و گفت این سخنان از خودت بود یا از خدا؟ پیغمبر فرمود امر رسالت بود، شخص رو به پیغمبر کرد و گفت؛ به خدا بگو بر من عذاب وارد کند که تحمل ولایت علی را ندارم و خداوند جلوی همگان دشمن علی را هلاک کرد، ابن عباس قبول دارم!
آیا باید فقط همین آیه را بخوانی؟
ابن عباس گفت: "یا اَیُّهَا الرَّسولُ بَلِّغ ما اُنزِلَ اِلَیک" این آیه دیگر برای چیست معاویه؟
معاویه گفت: این هم ماجرای ابلاغ ولایت علی بن ابیطالب است قبول دارم!
ص: 351
ولی این را حتماً باید بازگو کنی؟
ابن عباس گفت: "اَلیومَ اَکمَلتُ لَکُم دینَکُم" معاویه به من بگو این دگر برای کیست؟
معاویه گفت: این آیه هم اکمال دیانت در پرتوی ولایت علی بن ابیطالب است
ولی آیه ای دیگر بخوان نه این را!
ابن عباس از جا بلند شد و گفت:
معاویه به من بگو کجای قرآن را بخوانم که فضل علی بن ابیطالب نباشد؟! کجا را بخوانم که از علی بیان نشده باشد؟!
معاویه گفت: اصلاً ابن عباس بخوان "اِذا زُلزِلَتِ الارض زلزالها
ابن عباس: این آیه هم فضل علی بن ابیطالب است!
معاویه گفت: علی در این آیه دگر چه می کند ابن عباس؟!
ابن عباس گفت: نشنیدی بعد از رسول خدا یک سال نگذشته بود که زلزله ای بر مدینه آمد که همه ی مردم از شدت وحشت از خانه به در شده بودند و علی در میانشان حاضر شد و خواند این آیه را و پایش را بر زمین کوبید و فرمود:
زمین! ابوتراب بر تو امر می کند آرام گیر!
معاویه که از غضب بر خود می پیچید گفت:
ابن عباس راحت بگو تا قرآن باشد، علی هم خواهد بود...
بحار الانوار ج 44
ام سلمه می گوید:
دیدم پیامبر’ دعایی را زمزمه می کند: "اللهم لا تمتنی "؛ خدا یا مرا نمیران. بسیار تعجب کردم. این چه دعایی است که پیامبر می کند؟! اما نیمه دوم این دعا را که شنیدم، تعجبم برطرف شد. «اللهم لا تمتنی حتی ترینی علیا». ام سلمه می گوید:
ص: 352
یک دفعه یادم افتاد علی علیه السلام در مسافرت است و پیامبر’ دعا می کند: خدایا مرا نمیران تا علی علیه السلام را ببینم. آری این است شدت محبت پیامبر به امیرالمؤمنین علیه السلام. آنقدر به علی علیه السلام محبت می ورزید که دوری او را برای مدت کوتاهی طاقت نمی آورد و تحمل نمی کرد.
عرض می کنیم: یا رسول الله، مسافرت و غیبت علی علیه السلام را طاقت نمی آوردی، پس چه می کردی اگر موقع ضربت خوردن علی علیه السلام می بودی؟ آن هنگامی که:
به نماز بست قامت که نهد به عرش پا را
به خدا علی نبیند به نماز جز خدا را
چو بگفت نام الله و ادا نمود اکبر
بگرفت هیبت حق همه ملک ماسوا را
به ندای دعوت حق چو علی بگفت لبیک
بشکافت تیغ دشمن سر شاه لافتی را
شب تار از این مصیبت بدرید سینه اش را
اثرات این سهر شد همه جا آشکارا
همه اهلبیت عصمت ز سرا برون دویدند
ابتا و وا علیا بنمود پر فضا را
چه گذشت یا رب آن دم به دل غمین زینب
چو بدید غرقه در خون سر و روی مرتضی را
ز شهادت علی شد چو تمام صبر زینب
چه کند اگر که بیند صدمات کربلا را
حضرت علی علیه السلام شب تا سحر کوچه پس کوچه های شهر کوفه را قدم می زد و
ص: 353
کیسه نان و خرما و خوردنی را به دوش حمل می کرد و سفره های خالی یتیمان را پر می نمود. اینطور امیرالمؤمنین به یتیمان و مردم کوفه لطف و محبت می کرد.
این مردم و همان یتیمان کوفه به یمن یمن وجود امیرالمؤمنین بزرگ و بزرگ تر شدند. حالا می خواهند محبت و لطف امیرالمؤمنین را جبران کنند. چه کردند؟ کاروان اسرای اهل بیت هنگام غروب پشت دروازه کوفه رسید.
دستور رسید کاروان اهل بیت و لشکریان عمر سعد شب رابیرون کوفه بمانند و روز وارد شهر شوند تا همه مردم بتوانند اسرا را ببینند. در بیرون کوفه چند خیمه به پا کردند.
عجیب اینکه عمر سعد و ماموران در میان آن خیمه ها به سر بردند و اسیران را در بیرون خیمه ها سکونت دادند. درآن شب انواع غذاهای گوناگون را از درون شهر برای لشکریان عمر سعد آوردند. اما بچه های امیرالمؤمنین همه با شکم گرسنه سر بر سنگ های بیابان گذاشتند..
آل علی به شام و کوفه روان شد
با کاروان غصه و غم هم عنان شد
از کوفه تا به شام نخوردند سیر شام
آری شدند سیر و لیکن زجان شدند
بر خوان روزگار در آن راه پر خطر
آن بی کسان به خون جگر میهمان شدند
قران به سر و مناجات
ی باشم من بنده تم
نمی دونم سال دیگه زنده باشیم یا نه...امشبان شاالله جوری با خدا حرف بزنیم،، دست خالی از اینجا نریم...بگم یه بار دیگه...
امشب بگو که ای خدا
ص: 354
شرمنده تم شرمنده تم
واکن به روی من درو
هر چی باشم من بنده تم
با ربنا یا ربنا 2
من چی بگم وقتی خودت
داری می بینی حالمو
امشب بیا پاره بکن
پروندهٔ اعمالمو
گریه دوای دردمه
از من نگیر این مرحمو
خیلی خجالت می کشم
از بس شکستم توبه مو
چقدر گفتم خوب میشم.. میام درِ خونت آدم میشم اما دوباره توبه مو شکستم..
خدایا بندگی نکردم برات...هر وقتم تصمیم گرفتم آدم بشم و. به تو تقرب پیدا کنم...کم آوردم...توبه مو شکستم..
(یه بیت دیگه بخونم..)
گفتی بیا من اومدم
دیدی چطور زانو زدم
با صد امید و آرزو
خونتو امشب در زدم
یا ربنا یا ربنا2
آقا جان یابن الحسن...
ص: 355
شب قدر است و دلها بیقرار است
دو دیده منتظر بر روی یار است
بیا و از غم جدّت سخن گو
(امام زمان)
همان که دیده بر او اشکبار است
حسینش یک طرف عباس یک سو
حسن بر داغ او آیینه دار است
(یابن الحسن آقا جان)
شب قدر رسید...کاری برا خودم نکردم...امشب التماست می کنم...آقا جانم...
آقا جان.. امشب قسمت میدم به جد مظلومت علی...دست رد به سینمون نزن..
اما آی مردم...چند شبه صدای مناجات علی تو مسجد کوفه نمیاد...
دیگه درو دیوار مسجد کوفه، صدای ((مولای یا مولای)) آقا رو نمی شنوه...
دیگر صدای ناله مولا نیامد
تنهای شهر خویش در صحرا نیامد
واویلا 3
ای نخل ها معشوق صحرا را ندیدید
ای چاه ها آیا صدایش را شنیدید
دیگه چاه کوفه صدای مولا رو نمی شنوه...
آخه می اومد سر در چاه می کرد درد دل می کرد...
الا ای چاه یارم را گرفتند
گلم عشقم بهارم را گرفتند
آی چاه فاطمه مو از من گرفتند.. فاطمه مو جلوی چشمام تازیانه زدند...
ص: 356
ای حسین...
درشب قدردلم راتوجلا بخش خدا
قلب آلوده من را تو صفا بخش خدا
کاش امشب بشود عاقبتم ختم بخیر
زین سبب از کَرمت کرببلا بخش خدا
با همه وجود.. شهدا رو مهمون کن.. فرج امام زمان (عج) .. شفای همه مریضا..
سه مرتبه صدا بزن
یا حسین...
خدا نگهدار گریه های نیمه شب
خدا نگهدار ای یتیم ای عرب
خدانگهدار بچه هایی که بودین
منتظره سفره های نون و رطب
خداحافظ سفره ی نون و نمک
خداحافظ غصه ی تلخ فدک
خدا حافظ چاه غم های علی
خداحافظ کوچه و صبر و محن
خداحافظ روزگار، خداحافظ غم یار
خداحافظ بچه ها، خداحافظ ذوالفقار
بابا حیدر بابایی …
اَلّلهُمَّ- عَجِّللِوَلیِّکَ الفَرَج
ص: 357
راهکارهای زندگی موفق در جزء نوزدهم قرآن کریم
1. سوره ی فرقان، آیه 27
افسوس خوردن در قیامت بی فایده است
2. سوره ی فرقان، آیه 43
هوای نفست را معبود خود قرار نده
3. سوره ی فرقان، آیه 47
شب برای انسان چوشش و خواب، مایه ی آرامش است
4. سوره ی فرقان، آیه 63
بر روی زمین به آرامی گام بردار و با تکبر راه نرو
5. سوره ی فرقان، آیه 63
با نادان ها به ملایمت سخن بگو
6. سوره ی فرقان، آیه 67
در انفاق کردن نه ولخرجی کن و نه خساست به خرج ده
7. سوره ی فرقان، آیه 70
اگر کسی توبه کند و ایمان آورد و اعمال شایسته انجام دهد، خدا هم بدی هایش را به نیکی تبدیل می کند.
8. سوره ی فرقان، آیه 70
از خداوند این گونه در خواست کنید: خدایا همسر و فرزندان ما را مایه ی روشنی چشمانمان قرار ده
9. سوره ی شعراء، آیه 153
در معاملات از ارزش اموال مردم کم نکنید
10. سوره ی شعراء، آیه 152
ص: 358
افراطی ها در زمین فساد می کنند و اصلاح گر نیستند.
11. سوره ی شعراء، آیه 151
از دستورات افرادی که در امور مختلف افراط می کنند، پیروی نکنید.
12. سوره ی شعراء، آیه 88
هیچ مال و فرزندی برای شما در قیامت سود ندارد
1. از خدا همسران و فرزندانی طلب کنید که چشم وچراغ شما و مایه عزتتان باشند. (فرقان: 74)
2. در قیامت فقط دل بی گناه و پاک به کار می اید و هیچ کاری از مال و فرزند برنمی آید. (شعراء: 88 و 89)
3. از مخالفت باخدا بپرهیزید و از سبک زندگی اشرافِ اسرافکار تقلید نکنید. (شعراء: 150 و 151)
4. هرکس شاکر نعمت های خدا باشد، سود می کند و هرکس ناشکری کند دودش به چشم خودش می رود که خداوند بی نیاز است. (نمل: 40)
5. از حق مردم چیزی کم نگذارید که حقالناس است و با سودجویی، نظم اقتصادی جامعه را به هم نریزید. (شعراء: 183)
6. در زندگی اجتماعی متواضعانه رفتار کنید و هنگام برخورد با افراد غیر مؤدّب، با مدارا و ملایمت پاسخ دهید. (فرقان: 63)
7.در دنیادوست خوب برگزینید، تا در قیامت از انتخابش پشیمان نشوید. چرا که رفیق بد تو را به گمراهی می کشاند. (فرقان: 28)
8. کسی که توبه کند و کار خوب انجام دهد، خدا هم بدی هایش را به خوبی ها تبدیل می کند. (فرقان: 70)
ص: 359
9. آیا می دانید که شیطان بر افراد دروغگو و گناهکار وارد شده و آنها را به بیشتر گناه کردن، تشویق می کند؟ (شعراء: 221.223)
ده درس از جزء نوزدهم قرآن کریم
1. قبل از آن که در قیامت دست خود را از پشیمانی گاز بگیریم، در این دنیا ظلم نکنیم.
ظلم جو دست خود گزان کای کاش
رفتمی بر ره پیمبر فاش
یار نگرفتمی فلانی را
دل نیازردمی جهانی را
صافی است این سخن ز شوب غرض
رو ز قرآن بخوان و یوم یعض (جامی)
وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَىٰ یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا یَا وَیْلَتَىٰ لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا (فرقان 27 و 28)
2. مسلمانانی که در این دنیا قرآن را سرلوحه زندگی خود نکردند، روز قیامت پیامبر اکرم از آنان شکایت خواهد کرد.
گر تو قرآن بر این نمط خوانی
ببری رونق مسلمانی (سعدی)
وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا (فرقان 30)
3. بندگان خدا اهل تواضع و فروتنی هستند و به زشتی رفتار جاهلان توجهی ندارند.
بلندی از آن یافت کاو پست شد
درِ نیستی کوفت تا هست شد
ص: 360
تواضع کند هوشمند گزین
نهد شاخ پر میوه سر بر زمین (سعدی)
وَعِبَادُ الرَّحْمَٰنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا (فرقان 63)
4. بهترین راهِ ارتباط با خدا و آرامش قلب، دعا و مناجات است.
هم دعا از تو اجابت هم ز تو
ایمنی از تو مهابت هم ز تو
گر خطا گفتیم اصلاحش تو کن
مصلحی توای تو سلطان سخُن
کیمیا داری که تبدیلش کنی
گرچه جوی خون بود نیلش کنی (مولوی)
قُلْ مَا یَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ (فرقان 77)
5. شفا دهنده واقعی خداست.
وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ (شعراء 80)
6. فساد و دوری از اصلاح از ویژگیهای حکومت مسرفین است.
وَلَا تُطِیعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفِینَ الَّذِینَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ وَلَا یُصْلِحُونَ (شعراء 151 و 152)
7. مهربانی با مردم از ویژگی های رهبران الهی است.
وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ (شعراء 215)
8. شیاطین بر قلب دروغ گویان فرود میآیند.
تَنَزَّلُ عَلَىٰ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِیمٍ (شعراء 222)
9. کسانی که حق را می شناسند ولی به خاطر ظلم و برتری طلبی از آن پیروی نمی کنند، بدترین انسان هستند.
ص: 361
وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَیْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا (نمل 14)
حاکمان ستمگر کسانی هستند که وقتی قدرتشان به منطقه ای رسید آن جا را به فساد و تباهی می کشانند و انسان های عزیز را به ذلت می کشانند.
قَالَتْ إِنَّ الْمُلُوكَ إِذَا دَخَلُوا قَرْیَةً أَفْسَدُوهَا وَجَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهَا أَذِلَّةً (نمل 34)
گذشت، به سرعت باد، به سرعت برق. صدای همهمه ی ملائک از حیاط خانه مان شنیده میشد. آسمان شب روشنتر از هرچه فکرش را کنی ستاره باران احساس بود و بازار بخشایش خدا، گرم گرم گرم.
من که می گویم نزول قرآنت را بهانه کرده ای برای بار عام مهربانی و عفو و عطوفتت. آخر آنقدر خوبی که نمی خواهی شرمنده لطفت شویم و بفهمیم داری بی هیچ دلیلی می بخشیمان.
معشوق غیور من، یک لحظه کنارت بودنم را بهانه می کنی برای تا آسمان به پایم لطف ریختن، با آنکه می دانی ته قلبم باز هم مور مور میشود برای برگشتن سمت گناه.
کاش کمی خجالت می کشیدم. کاش به قدر ارزنی حیا، ته وجودم مانده بود و بعد از امشب بیشتر کنارت می ماندم.
سرِ شب که برایم یک استکان واژه کنار شاخه ای شب بو مهیا کرده بودی فهمیدم امشب با غفاریتت، دل به دلم خواهی داد و صبح نشده تقدیرم پر می شود از «یُبَدّل الله سیئاتهم حسنات» و من می مانم و دهانی که تمام واژه هایش به قدر سپاس ذره ای از محبتت نیست.
خودت مرا پررو کرده ای که بی وجود لیاقت، خوبترین خوبی هایت را از تو بخواهم و بی صبرانه زل بزنم توی چشمانت که یعنی: «منتظرم هان! استجابتشان دیر نشود یک وقت!»
ص: 362
اینها حال و هوای امشب من بود و من می ترسم از فردایی که شاید شبیه امشبم نباشم.
ای نزدیک تر از من به من، مرا به حال خودم وامگذار که بی پناهی را با تک تک سلول هایم درک کردهام و سلاحی جز گریه برای من نیست.
إرحم من رأس ماله الرجاء و سلاحه البکاء
اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ
اى خدا در این روز به روى من درهاى بهشت ها بگشا و درهاى آتش دوزخ ببند
و وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلاَوَةِ الْقُرْآنِ یَا مُنْزِلَ السَّكِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ
و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما اى فرود آرنده وقار و سكینه بر دل هاى اهل ایمان.
اللهم افتح لی فیه ابواب الجنان و اغلق عنی فیه ابواب النیران و وفقنی فیه لتلاوه القرآن یا منزل السکینه فی قلوب المومنین اللهم افتح لی فیه ابواب الجنان
در اینجا منظور از اینکه می گوییم خدایا درهای بهشت را بر روی من بگشای این است که خداوند ما را از گناهانی که در طول عمر خویش انجام داده ایم پاک سازد و حسنات و کارهای نیک ما را افزون سازد؛
چرا که تا انسان گنهکار باشد و از خیرات و حسنات به دور باشد، بهشت بر او حرام خواهد بود و تنها هنگامی درب های بهشت روی او گشوده می شود که هیچ گناهی بر او نباشد و اینکه می گوییم درهای بهشت را بر روی ما بگشای، به این خاطر است که خداوند به ما عنایت فرماید تا طوری در دنیا زندگی کنیم که بتوانیم در آخرت از هر دری که خواستیم وارد بهشت شویم.
هشت درب
باب المجاهدین
ص: 363
باب المصلین (در نماز گزاران)
باب الصائمین (روزه داران)
باب الصابرین (صبر کنندگان)
باب الشاکرین (شکر گزاران)
باب الذاکرین (یاد آوران خدا)
باب الحاجین (حج کنندگان)
باب اهل المعروف
انسان با اعمال دنیوی خویش است که آخرت خود را می سازد. این اعمال شامل همه اعمالی است که خود مستقیم انجام داده و به تعبیر قرآن به سوی عالم آخرت پیش فرستاده یا آن هایی است که پس از او به سوی او فرستاده می شود؛ زیرا برخی از اعمال آثار ماندگاری دارد که تبعات آن، همچنان برای شخص عامل خواهد رسید. (یس، آیه 12؛ انفطار، آیه 5)
پس بهشت، جایی است که انسان در جهانی دیگر با اعمال صالح در دنیا می سازد؛ پیامبر صلی الله علیه و آله می فرماید:
انّ الجنّة قیعان، و انّ غُرّاسَها سُبحانَ الله، وَ الحَمدلله وَ لا اله الّا اللهُ، و اللهُ اكبرُ، وَ لاحولَ و لا قوّهًْ اِلا بِالله؛ بهشت دشت و صحرایی خالی است؛
همانا اذكار سبحان الله و الحمدللّه و لا اله الا الله و الله اكبر و لا حول و لا قوهًْ الا بالله درختهایی هستند كه در آنجا كاشته می شوند. (تفسیرالمیزان، ج 13، ص 23؛ علم الیقین، ج 2، ص 884)
در حدیثی دیگر، رسول اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: در شب معراج وارد بهشت شدم، فرشتگانی دیدم كه بنایی می كنند؛ خشتی از طلا و خشتی از نقره، گاهی هم از كار دست می كشند. به ایشان گفتم:
چرا گاهی كار می كنید و گاهی از كار دست می كشید؟ پاسخ دادند: تا مصالح
ص: 364
بنایی برسد. پرسیدم: مصالحی كه می خواهید چیست؟ گفتند:
ذكر مؤمن كه در دنیا می گوید: سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اكبر. هر وقت این ذكرها را بگوید، ما می سازیم و هر وقت خودداری كند، ما نیز خودداری می كنیم. (وسائل الشیعه، ج 2، جزء چهارم، ص 1208)
یش از دویست آیه در قرآن و همچنین بسیاری از روایات معصومان، درباره بهشت و ویژگی های آن است؛
ویژگی هایی مانند اندازه و گستره و مکان، تعداد بهشت ها، انواع نعمت ها، اوصاف ثبوتی و سلبی نعمت ها و اشیای موجود در بهشت، غرض از آفرینش، ویژگی های بهشتیان، صفات و کارهایی که انسان ها را شایسته بهشت می کند، محرومان از بهشت و روابط ساکنان بهشت با یکدیگر
در اعلی جهنم، جحیم نام دارد
لظی (پوست بدنت و صورت را می برد)
سقر (آتش داغ)
حطمه (آتش افروخته)
هاویه (آتش سوزان)
سعیر (سوزان)
جهنم (میزان الحکمه، ج 1، ص 471، ح 2904)
ملاک و معیارهای بهشتی شدن
1. تقوا و پرهیزگاری
«جَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخُلُونَهَا تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ لَهُمْ فِیهَا مَا یَشَآؤُونَ کَذَلِکَ یَجْزِی اللّهُ الْمُتَّقِینَ؛ باغ هایی از بهشت جاویدان که وارد آن می شوند... خداوند پرهیزگاران را چنین پاداش می دهد.»
2. ایمان و عمل صالح
ص: 365
«وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحَات أُوْلَ-ئِکَ أصحَابُ الجَنّةِ هُم فیها خَالِدُون؛ و آنها که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، آنان اهل بهشتاند و همیشه در آن خواهند بود.»
3. جهاد و پایمردی
«لَ-کِنِ الرَّسُولُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ مَعَهُ جَاهَدُواْ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ... أَعَدَّ اللّهُ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِینَ فیها ذَلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ «ولی پیامبر و کسانی که با او ایمان آوردند، با اموال و جان هایشان جهاد کردند... خداوند برای آنها باغ هایی از بهشت فراهم ساخته که نهرها از زیر درختانش جاری است...»
4. شهادت
«إِنَّ اللّهَ اشْتَرَی مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَ أَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ؛ خداوند از مؤمنان، جان ها و اموالشان را خریداری کرده، که (در برابرش) بهشت برای آنان باشد. (به این گونه که در راه خدا پیکار می کنند، می کشند و کشته می شوند...)»
2. و اغلق عنی فیه ابواب النیران
برای آنکه بفهمیم منظور از «اغلق عنی فیه ابواب النیران» چیست؟ اشاره می کنیم به فرموده خداوند عز و جل در قرآن کریم: «الم یعلموا انه من یحاد الله و رسولا فان له نارجهنم خالدا فیها» (توبه / آیه 64) یعنی «آیا نمی دانند که هر کس با خداوند و رسولش دشمنی نماید، آتش جهنم برای اوست که در آن جاودان خواهد ماند» و با توجه به این آیه شریفه در می یابیم ما در این روز در اصل با این دعا از خداوند می خواهیم ما را جزء کسانی قرار دهد که از دستورات ذات اقدسش و رسول گرامی اش پیروی کنیم چرا که پیروی از خداوند و رسولش برابر با رستگاری در دنیا و آخرت و دوری از آتش دوزخ است.
و وفقنی فیه لتلاوه القرآن یا منزل السکینه فی قلوب؛ و مرا در این روز توفیق تلاوت قرآن عطا فرما ای فرود آورنده وقار و سکینه بر دل های اهل ایمان از پیامبر
ص: 366
اکرم صلی الله علیه و آله و سلم توصیه هایی در مورد تلاوت قرآن دارند. رسول گرامی اسلام فرمودند: «نوروا بیوتکم بتلاوه القرآن اولاً تتخذوها قبورا کما فعلت الیهود و النصاری، صلوا فی لکنائس و البیع و عطلوا بیوتهم فان البیت اذا کثر فیه تلاوه القرآن کثر خیره و انسع اهله و اضاء لاهل السماء کما تصنئی نجوم السماء لاهل الدنیا» (اصول کافی، جلد 4)
یعنی «خانه های خود را به تلاوت قرآن روشن کنید و آنها را گورستان نکنید چنانچه یهود و نصارا کردند، در کلیساها و عبادتگاه های خود نماز کنند ولی خانه های خویش آر معطل گذاردهاند (و در آنها عبادتی انجام ندهند) زیرا که هر گاه در خانه بسیار تلاوت قرآن شود خیر و برکتش زیاد شود» و اهل آن به وسعت رسند و آن خانه برای اهل آسمان درخشندگی دارد چنانچه ستارگان آسمان برای اهل زمین می درخشند و ما نیز می دانیم که هر چیزی بهاری دارد و بهار قرآن ماه مبارک رمضان است؛ چنانچه امام باقر علیه السلام فرمودند: «لکل شی ربیع و ربیع القرآن شهر رمضان» یعنی «هر چیزی بهاری دارد و بهار قرآن ما، ماه مبارک رمضان است» پس با این حال ما نیز از خداوند در این روز می خواهیم که به ما توفیق عنایت فرماید تا بتوانیم کلام نورانیش را تلاوت کرده و به آن جامه عمل بپوشانیم.
3. و وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلاَوَةِ الْقُرْآنِ یَا مُنْزِلَ السَّكِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ
و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما اى فرود آرنده وقار و سكینه بر دل هاى اهل ایمان.
خوب است برای دانستن جایگاه ویژه قرائت قرآن در بین عبادت ها به دو خاطره خواندنی از زندگی حضرت امام خمینی (رحمةالله علیه) اشاره کنیم: یکی از بستگان نزدیک امام (رحمةالله علیه) در این زمینه نقل می کند:
یک دفعه که با ایشان در نجف بودیم، چشمشان ناراحت شده بود. دکتر بعد از معاینه چشمشان گفت: «شما باید چند روز قرآن نخوانید و به چشمتان استراحت
ص: 367
بدهید». امام خندیدند و گفتند: دکتر! من چشمم را برای قرآن خواندن می خواهم. چه فایده ای دارد که چشم داشته باشم و قرآن نخوانم؟ شما یک کاری بکنید که من بتوانم قرآن بخوانم!
حضرت آیت الله توسلی از نزدیکان حضرت امام (رحمةالله علیه) در زمینه قرائت مداوم و روزانه قرآن به وسیله حضرت امام خمینی (رحمةالله علیه) می گوید: امام با همه اشتغالاتی که داشتند، به انجام مستحبات، به ویژه خواندن قرآن، دعا و نماز اول وقت، اهمیت میدادند. امام، هر روز سه تا پنج مرتبه قرآن می خواندند. در ماه مبارک رمضان، سه بار قرآن را ختم می کردند.
کسی که هر روز پنجاه آیه قرآن تلاوت کند در زمره کسانی است که همیشه به یاد خدا هستند: «و من قرا خمسین آیة کتب من الذاکرین
1. با طهارت بودن. (یعنى با وضو بودن)
2. با كمال ادب خواندن.
3. با طمأنینه در حال ایستاده یا نشسته، بدون اینكه تكیه دهد یا چهار زانو بنشیند.
4. شمرده، شمرده بخواند، چنانچه در قرآن می فرماید: و رتّل القرآن ترتیلا.
5. جهر متوسط (یعنى معمولى بخواند) اگر ایمن از ریا باشد و الاّ آهسته بخواند.
6. با حال حُزن و گریه و بكاء باشد.
7. با تحسین و تجوید قرائت، یعنى با در نظر گرفتن قواعد تجوید.
8. اداء حقوق قرائت، با اینكه اگر به آیه سجده رسیده سجده كند، و اگر به آیه عذاب رسید به خدا پناه ببرد و استعاذه كند و اگر به آیه رحمت و مغفرت برخورد كرد استرحام و استغفار و شكرگزارى نماید و به آیات بهشت مسئلت و درخواست كند. و به آیه دعاء، دعا نماید، وبه آیه تكبیر، تكبیر گوید و به آیه تسبیح، تسبیح
ص: 368
كند.
9. قبل از شروع به قرائت استعاذه كند (اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم گوید).
10. پس از فراغ از قرائت هر سوره بگوید: صدق اللّه العلى العظیم و بلّغ رسوله الكریم اللّهم انفعنا به وبارك لنا فیه و الحمد للّه رب العالمین
آداب باطنیه
1. فهمیدن و پى بردن به عظمت كلام، به این معنى كه بداند «قرآن» كلام الهى است كه از عرش عظمت حق نزول نموده تا به مرتبه افهام خلق رسیده براى اینكه بشر را از تیهِ ضلالت و سرگردانى به سرمنزل سعادت جاودانى هدایت كند.
2. دانستن و پى بردن به عظمت گوینده كلام، یعنى بداند كه گوینده آن خداوند بزرگ و آفریدگار و پروردگار جهانیان است كه ذات مقدسش جامع جمیع كمالات و منزّه از همه عیوب و نواقص و مبرّا از احتیاج است.
3. از طهارت ظاهر به طهارت باطن التفات نمودن، به این معنى كه بداند، چنانچه ظاهر «قرآن» را بدون طهارت نمی توان مسّ نمود تا زمانى انسان از سخنان زشت و ناروا پاك نگردد و دل انسان از اخلاق ناپسند و صفات نكوهیده پیراسته نشود، حقیقت كلام حق را در نمییابد و لذّت شیرینى آن را درك نمی نماید.
در معانى آیات «قرآن» تدبّر نمودن، چنانچه در «قرآن» می فرماید أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا پس آیا در قرآن تدبر نمی کنند بلكه بر دلهاى آنان قفل زده شده. و آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: در عبادت بدون علم، و در قرائتِ بدون تدبیر و فكر خیرى نیست.
4. با خضوع و خشوع و رقّت قلب و خوف خدا قرائت كردن، چنانچه از حضرت صادق علیه السلام روایت می کند
كسى كه «قرآن» بخواند و خاضع نشود و رقت قلب نداشته باشد و در باطنش حزن و ترس پیدا نشود، به تحقیق به امر بزرگ خدا توهین كرده و زیان آشكارائى نموده.2
ص: 369
5. با حضور قلب و ترك حدیث نفس كه روح هر عباداتى است، «قرآن» خواندن.
6. در معانى آیات «قرآن» تدبّر نمودن، چنانچه در «قرآن» می فرماید أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا
پس آیا در قرآن تدبر نمی کنند بلكه بر دلهاى آنان قفل زده شده. و آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: در عبادت بدون علم، و در قرائتِ بدون تدبیر و فكر خیرى نیست.4
7. متحقق شده به حقایق «قرآن» از اعتقادات واخلاق فاضله و اعمال صالحه چون قرآن مشتمل بر توحید و بیان صفات و افعال صانع عالم و اوصاف و احوال روز قیامت و بهشت و دوزخ و علّت بعثت انبیاء و صفات و رفتار آنها و تمجید از گروندگان به پیغمبران و تقبیح مخالفین آنان.
8. تخصیص: یعنى متوجه باشد كه خداوند او را مخاطب قرار داده با وى تكلم می کند و گویا در محضر پیغمبر صلى الله علیه و آله بوده و از زبان آن حضرت كلام الهى را می شنود.
9. تأثیر قلبى: یعنى از مواعظ «قرآن» متعظ و متذكر شود، (پند بگیرد) اوامر آن را امتثال، و از نواهى آن اجتناب كند، به ذكر نِعَم الهى كه می رسد شكرگزار و از بلیّات و نعماتش استعاذه نماید و به حول و قوّه الهى متمسّك و از هر حول و قوّه اى بیزارى جوید و توفیق امتثال اوامر و اجتناب از نواهى «قرآن» را از خدا طلب نماید.
10. ترقّى به درجات و مراتب كلام حق به این معنى كه:
در مرتبه اول: خود را مقابل حق ببیند كه با خدا تكلم می کند.
و در مرتبه دوم: كلام حق را بشنود كه بنده اش را مخاطب قرار داده با او سخن می گوید.
در مرتبه سوم: خدا را به چشم دل ببیند، چنانچه از «حضرت سیّد الشهداء علیه السلام » و از «حضرت صادق علیه السلام» روایت شده است كه: خداوند بر بندگانش در كتاب خود و كلام خود تجلّى می نماید.
ص: 370
بر در هشتم نوشته شده بود: هر کس که می خواهد از این درها وارد بهشت شود، باید دارای چهار خصلت باشد:
سخاوت مندی و بزرگواری،
خوش خلقی و اخلاق خوب،
صدقه دادن،
و خودداری از اذیت و آزار بندگان خدا
پیروان حقیقی مکتب ابراهیم علیه السلام
و إِذْ قالَ إِبْراهیمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً وَ اجْنُبْنی وَ بَنِیَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ و یاد كن زمانى را كه ابراهیم گفت: پروردگارا، این شهر (مكّه) را تحت مقرّراتى ویژه ایمن گردان و مرا و فرزندانم را از پرستش بت ها دور دار.
ربِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ كَثیراً مِنَ النَّاسِ فَمَنْ تَبِعَنی فَإِنَّهُ مِنِّی وَ مَنْ عَصانی فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحیمٌ
پروردگارا، آنها سبب گمراهى بسیارى از مردم شده اند. پس هركه از من پیروى كند و به آیینى كه آورده ام پاى بند باشد، او از من است، و هركه مرا نافرمانى كند از من نیست؛ با این حال تو آمرزنده و مهربانى.
1. به نعمت امنیت در نظام اسلامی اشاره کرده و آن را بقیه کشورها مقایسه کنید.
2. تاکید کنید که ملاک پیرو راه امام خمینی بودن، رابطه نسب و خانواده نیست، پیروی حقیقی از مکتب امام خمینی است.
در این آیه و آیات بعد، به هفت دعاى سازنده ى ابراهیم علیه السلام در مورد خود و فرزندانش اشاره شده است؛ و شاید از همین روست كه این سوره را ابراهیم علیه السلام نامیده اند.
ص: 371
نخستین دعاى ابراهیم علیه السلام «امنیت» بود. این نشان مى دهد كه نعمت امنیت شرط اول زندگى، سكونت و پیشرفت در یك منطقه است و اصولًا اگر در محلى امنیت نباشد همه ى نعمت ها، سرمایه ها و مغزهاى متفكر از بین مى روند.
مقصود از امنیت در این جا، امنیت تشریعى و قانونى است؛ یعنى خدا مقرر كرده كه همه ى انسان ها و حتى حیوانات در این سرزمین در امان باشند؛ به طورى كه صید كردن حیوانات و تعقیب مجرمان ممنوع است و تنها مى توان براى اجراى عدالت، آذوقه ى مجرمان پناهنده را بر آنان بست تا از آن بیرون آیند.
ابراهیم دعا میکند که خدایا من و فرزندانم را از پرستش بتان دور بدارد.
اینکه انسان از پرستش بت ها دور باشد نیاز به قدرت الهی دارد و انسان باید دعا کند.
اول انسان باید خودش از بتپرستی اجتناب کند بعد فرزندانش را اجتناب دهد.
یکی از عوامل گمراه کردن مردم بت ها هستند مردم چون به آنها عبادت می کنند به آنها دل می بندد و آنها را کانون توجه قرار می دهند خودبه خود باعث گمراهی آنها می شود.
هر چند ابراهیم علیه السلام و فرزندان او (اسماعیل و اسحاق علیهما السلام)، پیامبر و معصوم بودند، اما باز هم از خدا مى خواهد كه آنان را از پرستش بت ها دور نگه دارد. این به خاطر تأكید بر مسئله ى مبارزه با بت پرستى است.
بت ها بسیارى از مردم را گمراه مى سازند؛ زیرا از طرفى برخى معبودان دروغین، هم چون فرعون و نمرود بودند كه مردم را گمراه مى ساختند و از طرف دیگر خادمان بت ها نیز با زینت كردن آنها و تشریفات خاص، مردم ساده لوح را مى فریفتند و به بت پرستى مى كشاندند.
ص: 372
خطر بزرگ بت پرستى و شرك، پشت پا زدن بر خرد انسان است؛ چرا كه انسان خردمند به دنبال بت هاى بى اثر نمى رود و همین عقل زدایى است كه بت پرستان را از ایمان و ارزش هاى عالى دور مى سازد.
سؤال: چگونه بت ها كه مجسمّه هایى از سنگ وچوب هستند، انسان را گمراه مى كنند؟
پاسخ: اولًا: بت ها همیشه جماد نیستند، گاهى انسان ها و طاغوت ها نیز بت مى شوند. ثانیاً:
مسأله ى هنر و زیورآلاتى كه همراه بت ها بود جاذبه داشت. ثالثاً: گاهى جهل سبب مى شود كه سنگ و چوب نیز ارزش پیدا كند.
معیار اساسى پیوند با پیامبران الهى پیروى از آنان است؛ یعنى اگر كسى از مكتب پیامبرى پیروى كند هم چون فرزندان اوست هر چند بیگانه باشد و اگر كسى از مكتب و دستورات پیامبر پیروى نكند و هم چون فرزند نوح شود، از خاندان او به شمار نمى آید.
در این آیه ابراهیم علیه السلام معیار دین دارى را پیروى و مخالفت با خودش بیان مى كند؛ چرا كه او پیامبرى معصوم است و دستوراتش، فرمان هاى الهى است و از این رو مخالفت با او مخالفت با خداست.
نکته بعدی حضرت ابراهیم می فرماید اگر کسی از من پیروی کرد و از من است یکی از معیارهای صحت تبعیت از امام معصوم و رهبری در جامعه این است که انسان پیرو باشد ولی اگر کسی نافرمانی بکند و پیرو نباشد باید دنبال استغفار باشد که خداوند گناهان او را ببخشد.
اگر این آیه را همراه با آیه ى قبل معنا كنیم نتیجه ى خوبى به دست مى آوریم،
ص: 373
زیرا در آیه ى قبل ابراهیم گفت: «خدایا! فرندانم را از بت پرستى دور بدار.» در این آیه مى گوید: «كسى كه موحّد و پیرو من بود از من است» بنابراین، تمام موحدان فرزندان مكتبى ابراهیم هستند.
از برخى آیات و احادیث دیگر نیز استفاده مى شود كه پیروان ابراهیم علیه السلام تنها مردمى نبودند كه در عصر او زندگى مى كردند، بلكه همه ى پیروان مكتب ابراهیم علیه السلام از خاندان معنوى او به شمار مى آیند و از آن جا كه مسلمانان نیز پیرو مكتب بت شكن اسلام هستند، پیروان او و از خاندان معنوى او به شمار مى آیند.
همان گونه كه رسول اكرم صلى الله علیه و آله فرمود:
«انا و على ابوا هذه الامة»
من و على پدران مكتبى این امّت هستیم.
ولى مشرك اگر فرزند پیامبر هم باشد خطاب مى شود:
«إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِكَ»
حضرت على علیه السلام فرمود:
«ان ولى محمد من اطاع الله و ان بعدت لحمته و ان عدو محمد من عصى الله و ان قربت لحمته»
«همانا دوست محمّد كسى است كه خدا را اطاعت كند، گرچه از نظر فامیلى و نَسب دور باشد و دشمن محمّد كسى است كه خدا را نافرمانى كند، گرچه از بستگان پیامبر باشد.
1. سوره ی نمل، آیه 62
سه شرط برای اجابت دعا: حال اضطرار دعا کننده، توجّه و خواندن خاص خداوند بدون توجّه به غیر او، بد بودن وضعیت موجود.
ص: 374
2. سوره ی نمل، آیه 69
در زمین بگردید و بنگرید که عاقبت گنهکاران چگونه بوده است.
3. سوره ی نمل، آیه 74
خداوند به رازهای شما آگاه است.
4. سوره ی قصص، آیه 17
به خاطر نعمت هایی که خدا به شما داده، هرگز پشتیبان گنهکاران نباشید.
5. سوره ی قصص، آیه 27
در فرهنگ قرآن، پدر می تواند برای دخترش، همسر خواستگاری کند.
6. سوره ی قصص، آیه 50
کسی که از هوسش پیروی می کند، گمراه است.
7. سوره ی قصص، آیه 54
کسی که صبر کند، بدی را با نیکی دفع و انفاق کند؛ دو بار پاداش خواهد گرفت.
8. سوره ی قصص، آیه 67
کسی که توبه کند و اعمال شایسته انجام دهد، امید رستگاری داشته باشد.
9. سوره ی عنکبوت، آیه 45
نماز را برپا دار که نماز شما را از کار زشت و ناپسند باز می دارد.
10. سوره ی عنکبوت، آیه 8
از والدین اطاعت کن مگر جایی که نافرمانی خدا را بخواهند.
11. سوره ی عنکبوت، آیه 2
آیا می پندارید همین که ایمان آوردید، دیگر آزمایش نمی شوید؟
12. سوره ی عنکبوت، آیه 8
همانطور که خدا به تو نیکی کرده، نیکی کن و در زمین فساد نکن.
ص: 375
نکات کلیدی جزء بیستم قرآن کریم
1. دعای مضطر مستجاب است (62) نمل
2. علم غیب (65) نمل
3. باستان شناسی (69) نمل
4. اکثریت ناسپاس هستند (73) نمل
5. جنبده سخنگو کیست؟ حجت خدا را تمام می کند. (82) نمل
6. رجعت در قرآن آمده است (83) نمل
7. حرکت زمین (88) نمل
8. تلاوت قرآن مأموریت پیامبر است بعد از یکتا پرستی (91 و 92) نمل
9. زمینه های استبدادگری (4) قصص
10. نجات مستضعفین، ظهور امام زمان (عج) (5) قصص
11. کودک در نیل (7) قصص
12. موسی در کاخ فرعون (13) قصص
13. تحقق وعده های خداوند (13) قصص
14. فعالیت های اجتماعی زنان (23) البته با رعایت حریم ها
15. شرم و حیا از نامحرم (25) قصص
16. نشانه امانت (26) قصص
17. پیشنهاد ازدواج از طرف پدر عروس (27) قصص
18. تبدیل چوب به مار (31) قصص
19. جواب بدی با خوبی (54) قصص
20. از شنیدن سخنان و آهنگ های بیهوده پرهیز کنید (55) قصص
21. غرور در اثر نعمت (58) قصص
ص: 376
22. در هر عصری، معصومی وجود دارد (75) قصص
23. قارون انقلابی بود، ولی انقلابی نماند (او جزء انقلابیون و از قراء بی نظیر تورات بود) (76) قصص
24. قدر بدان (77) قصص
25. تو هم به خلق عطا کن (77) قصص
26. غرور علم (78) قصص
27. ادعای ایمان کافی نیست. (2) عنکبوت
28. پاک کن گناه (7) عنکبوت
29. وصیت خدا به انسان (8) عنکبوت
30. نهصد و پنجاه سال تبلیغ (14) عنکبوت
31. خانه سست عنکبوت (41) عنکبوت. دل خوشی به غیر خدا مثل دل خوشی عنکبوت است به تارهای سستش.
32. تأثیر مثال زدن
33. یاد اهل بیت از نماز قوی تر است (45) عنکبوت
1. در یک جامعه ای که پلیدی حکم فرماست، انسان های پاک تحت فشار هستند و آنها را از مملکت اخراج می کنند.
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ مِّن قَرْیَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ یَتَطَهَّرُونَ (نمل 56)
2. کسی که از همه چیز و همه جا بریده است بداند که خدا او را رها نکرده است.
پیش تو گر بی سر و پای آمدیم
هم به امید تو خدای آمدیم
ص: 377
یارشو ای مونس غمخوارگان
چاره کن ای چاره بیچاره گان
بر که پناهیم توئی بینظیر
در که گریزیم توئی دستگیر (نظامی)
أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَكْشِفُ السُّوءَ (نمل 62)
3. اگر می خواهیم در زندگی موفق باشیم باید از تجربیات گذشتگان خود درس بگیریم و بفهمیم که چه چیزی سبب نابودی آنها شد و چه چیزی سبب موفقیت آنها.
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِینَ (نمل 69)
4. کسی که نمی خواهد حرف حق را بشنود و بپذیرد مانند مردهای است که هیچ صدایی را نمی شنود.
إِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَىٰ وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ (نمل 80)
5. تاریخ نشان داده است که تمام وعده های خدا محقق شده است اما این ما هستیم که با عجله و جهل نمی توانیم درک واقعیات را داشته باشیم.
أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ (قصص13)
6. بهترین شخصی که میتواند کارهای اجرایی را به عهده بگیرد کسی است که توانایی انجام کارها را داشته باشد، و امانت دار باشد.
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود (فردوسی)
إِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِیُّ الْأَمِینُ (قصص 26)
7. بندگان خوب خدا پاسخ بدی را با خوبی می دهند و از آنچه دارند انفاق می کنند.
وَیَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ (قصص 54)
ص: 378
8. شکر نیکی هایی که خدا به ما کرده است این است که به بندگانش نیکی کنیم.
آن کس که به دینار و درم خیر نیندوخت
سر عاقبت اندر سر دینار و درم کرد
خواهی که ممتّع شوی از دنیی و عقبی
با خلق کرم کن چو خدا با تو کرم کرد (سعدی)
وَأَحْسِن كَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَیْكَ (قصص 77)
9. بهشت و رضوان خداوند برای انسان هایی است که به دنبال برتری طلبی و فساد در جامعه نیستند.
طفل جان از شیر شیطان باز کن
بعد از آنش با ملک انباز کن
تا تو تاریک و ملول و تیره ای
دان که با دیو لعین همشیره ای (مولوی)
تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِینَ لَا یُرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ (قصص83)
ایمان و اسلام با زبان کافی نیست بلکه باید از امتحانات الهی پیروز بیرون بیاییم.
به هوس راست نیاید، به تمنا نشود
کاندر این راه بسی خون جگر باید خورد (محمد بن محمود آملی)
أَحَسِبَ النَّاسُ أَن یُتْرَكُوا أَن یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ (عنکبوت 2)
سحرنوشت 20 عشق آگاهانه
سلام ای علت باشکوه من، ای باعث تمام کائنات، ای دلیل هرکه دنبال دلیل است.
می خواهم بشناسمت و باید بشناسمت و مطمئنم اگر بشناسمت، تو را عاقلانه عاشق خواهم شد.
ص: 379
مگر می شود عاشق کسی که علم محض است نباشی؟
مگر می شود عاش-ق آن کسی که عدالت و حکمت عصاره کارهای اوست نشد؟
تمام کجی ها و نادلخواهی های دنیا از بیعدالتی ست و روح، که از خود عادلت در ما دمیده ای، هرگز تاب چیزی عدالت را نخواهد داشت.
باید تو را بشناسم که تو تنها و یکی ترین یکی عالمی و جز تو هیچ نیست.
باید تو را بشناسم تا بدانم عدالتت حکم می کند دنیا را بیهوده نیافریده باشی و برای سزا و جزای این دنیایی ها، دنیای دیگری باشد تا بیحد و منع عدلت اجرا شود.
باید بشناسمت تا بدانم تو با آن حکمت و علم و لطف بی حدت مرا، من محدود در عالم ماده را، دست تنها در عالم رها نمیکنی و برای رسیدنم به خودت برایم راهنما می فرستی که بشوند پیغمبران و امامانم.
تو را که اینگونه بشناسم، آن وقت است که نمی توانم عاشقانه دوستت نداشته باشم. نمی توانم برای اجرای هر دستورت آماده نباشم و اصلاً بی تابی می کنم تا لب تر کنی و من روی هوا حرفت را بقاپم و با انجامش خودم را برایت شیرین کنم و دلم ضعف برود لبخندهای دلنشین رضایتت را.
دیگر با صدای اذان در دلم غوغا می شود که بدوم و بشوم اولین بندهی در صف حرف زدن با تو.
تو را که بشناسم عقلم حکم می کند جز تو را نپرستم و جز تو را نخواهم و جز تو را نیایش نکنم. چشم هایم قفلی میزند روی چشم های نازت و جز برق بیداریشان هیچ چیز شوق بودنم نمی بخشد.
باید بشناسمت تا حد بیحدی مهربانی ات آرامش بهبوهه تمام سختی هایم شود.
باید بشناسمت تا بی چون و چرا دستم را توی دست قوی و بزرگ و پربرکتت بگذارم و هرطرف که اراده کنی دلخواهانه همراهت بچرخم.
ص: 380
باید تو را بشناسم...
و برای این شناخت، راهنمایی خودت را می خواهم که تو را جز به تو توان شناخت نیست و جز تو راهنمایی و دلیلی به سمت تو نخواهم جست.
دلیلم باش ای دلیل تمام متحیرین.
بک عرفتک و أنت دللتنی علیک
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
باز امشب منادی کوفه، از امامی غریب می خواند
گوشه ی خانه دختری تنها، دارد اَمن یجیب می خواند
مثل اینکه دوباره مثل قدیم، چشم اَز خون دل تری دارد
این پرستار نازنین گویا، باز بیمار بستری دارد
چادر پُر غبار مادر را، سرسجاده برسرش کرده
بین سر درد امشب بابا، یاد سر درد مادرش کرده
آه در آه، چشمه در چشمه، متعجب زبان گرفته! پدر
خار درچشم، اُستخوان به گلو، درگلوم اُستخوان گرفته پدر
آه بابا به چهرهات اصلاً، زخم ودرد و وَرم نمی آید
چه کنم من شکاف زخم سرت، هرچه کردم به هم نمی آید
باز سر درد داری وحالا، علت درد پیکرم شده ای
ماه «اَبرو شکسته» باباجان، چه قَدَر شکل مادرم شده ای
سرخ شد باز اَز سر این زخم، جامه تازه تنت بابا
مو به مو هم به مادرم رفته، نحوه راه رفتنت بابا
ص: 381
پاشو اَز جا کرامت کوفه، آنکه خرما به دوش می بردی
زود در شهر کوفه می پیچد، که شما بازهم زمین خوردی
دیشب اَز داغ تا سحر بابا، خواب دیدم وَگریه ها کردم
اَز همان بغچه ای که مادر داد، کَفنی باز دست وپا کردم
کاملاً در نگاه تو دیدم، مثل اینکه مسافری این بار
گر شما می روی برو اما، بهر ما فکر معجری بردار
کودکانی که نانشان دادی، روزگاری بزرگ می گردند
می نویسند نامه اَما بعد، بی وفا مثل گرگ می گردند
یا زمین دار گشته و آن روز، همه افراد خیزران کارند
یا که آهنگری شده آن جا، تیرهای سه شعبه می آرند
وای اَز مردمان بی احساس، دردهای بدون اندازه
وای اَز آن سوارکاران و، نعل اسبی که می شود تازه
وای اَز دست های نامَحرم، آتش ودود وچادر و دامان
وای اَز کوچه ی یهودی ها، سنگ باران قاری قرآن...
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
صدای الاغ
قرآن کریم، آدمهایی رو که بی جهت، داد و فریاد می کنند، به الاغ تشبیه کرده:
و اغْضُضْ مِن صَوْتِكَ، إِنَّ أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ (لقمان/19)
از صدای خود بکاه و هرگز فریاد مزن،
چرا که زشت ترین صداها، صدای الاغ هاست.
دلیلش هم آینه که، میگن حیواناتِ دیگه غالباً به واسطه نیازی که دارن صداشون
ص: 382
رو بلند می کنن:
چیزی می خوان، یا مشکلی براشون پیش اومده، یا گرسنه هستند، یا...
امّا الاغ علاوه بر اینکه صدای ناهنجاری داره، گاهی بی جهت، و بدون هیچ گونه نیاز، و بدون هیچ مقدمه ای، وقت و بی وقت شروع میکنه عرعر کردن!
اونایی که وقت و بیوقت، و بدون بهانه، سر این و اون فریاد می کشند، دقّت کنند. الاغ
قرآن می فرماید: صدات رو بیار پائین.. الکی داد نزن:
«وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ»
فریادکشیدن و بلندکردن صدا، اگر بی مورد باشه، همیشه امری زشت و ناپسند هست..
حالا:
اگر کسی سر پدر و مادرش فریاد بزنه چی
اگر کسی سر زن و بچهاش فریاد بزنه چی
اگر کسی سرِ زیر دستاش، کارگرا و کارمنداش، فریاد بکشه چی
اگر کسی خدایی نکرده سر مظلومی فریاد بکشه چی
خدایا! مرا ببخش بخاطر همه فریادهای بی موردی که سر دیگران کشیده ام..
و به من آرامش و صبر عطا فرما...
معارف قرآن، فریادکشیدن، بلندکردن صدا، فریاد، الاغ، آرامش، صبر.
شهادت حضرت علی علیه السلام بر شیعیان ورهروان ولایت تسلیت باد
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 112
ص: 383
وَ قَالَ (علی علیه السلام ): قُرِنَتِ الْهَیْبَةُ بِالْخَیْبَةِ، وَ الْحَیَاءُ بِالْحِرْمَانِ؛ وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ، فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَیْرِ.
امیرمومنان فرمودند:
ترس با ناامیدى،
و شرم با محرومیّت همراه است،
و فرصت ها چون ابرها می گذرند، پس فرصت های نیك را غنیمت شمارید.
سه نکته مهم:
1: (قُرِنَتِ الْهَیْبَةُ بِالْخَیْبَةِ)
بدون شک ترس از عوامل و اشیاى خطرناک، حالتى است که خداوند در انسان براى حفظ او آفریده است.
هنگامى که حادثه خطرناکى رخ می دهد یا.... ترس بر او غالب می شود و خود را به سرعت از صحنه دور می سازد این گونه ترس منطقى و موهبت الهى براى حفظ انسان از خطرات است.
ترس بجا سپرى است در برابر این گونه حوادث.
ولى ترس نابجا که ناشى از توهم یا ضعف نفس یا عدم مقاومت در مقابل مشکلات باشد به یقین مذموم و نکوهیده است و این گونه ترس هاست که انسان را از رسیدن به مقاصد عالیه باز میدارد
2: (وَالْحَیَاءُ بِالْحِرْمَانِ).
حیاء مانند هیبت دو معناى باارزش و ضد ارزش دارد;حیاى ارزشمند آن است که انسان از هر کار زشت و گناه و آنچه مخالف عقل و شرع است بپرهیزد و حیاى ضد ارزش آن است که انسان از فراگرفتن علوم و دانش ها و یا سؤال کردن از چیزهایى که نمیداند یا احقاق حق در نزد قاضى و جز او اجتناب کند،
منظور امام دومین تعبیر از حیاء مد نظر است
ص: 384
3. فرصت ها چون ابر...
منظور از فرصت، آماده شدن کامل اسباب کار خوب است مثل این که تمام مقدمات جهت تحصیل علم براى کسى فراهم گردد; هم تن سالم دارد، هم هوش و استعداد، هم استاد لایقى آماده تدریس او و هم فضاى آموزشى خوبى در اختیار اوست که در عرف نام آن را فرصت می گذارند و از آنجایى که فرصت ها ترکیبى از عوامل متعددى است و هر کدام از این عوامل ممکن است بر اثر تغییراتى زایل شود از این رو فرصت ها زودگذرند
بنام خالق ازواج
جزء بیست و یکم
نعمت بیست و یکم
((و مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِی ذلِكَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ)) «21» روم
و از نشانه هاى او آن است كه از جنس خودتان همسرانى براى شما آفرید تا در كنار آنان آرامش یابید و میان شما و همسرانتان علاقه ى شدید و رحمت قرار داد؛ بى شك در این (نعمت الهى،) براى گروهى كه مى اندیشند نشانه هاى قطعى است.
((نعمتی به نام همسر))
همسری از جنس خود
همسری که مایه ارامش هست
همسری که در خوب و بد زندگی همراه است
همسری که باوجود او بقاء نسل و حیات بشر تداوم می یابد
ص: 385
آنچه دراین مقوله حس شکر گزاری را تحریک می کند و خدا به ان اشاره فرموده مودت و محبتی است که بین زن و شوهر ایجاد می شود
راستی چرا؟
این محبت چگونه شکل پیدا می کند
مگر می شود دو انسانی که همدیگر را نمی شناسند در مدت کوتاهی قربون صدقه هم بشن
تا بدانجایی که برای هم ایثار کنند
از مال خود بگذرند
عمری بپای همسر بیمار و احیاناً فلج خود از خودگذشتگی کنند
کاری هایی برای همدیگر کنند که حتی برادر برا برادر خود انجام نمی دهد
مگر می شود؟
آری
می شود.
چون خدا این هدیه را داده
(((وجعل بینکم موده و رحمه)))
خدایا به خاطر تمام نعماتت شکر
بسم الله الرحمن الرحیم.
تسلیت ایام
هر کار نیک و بدی در دنیا و آخرت آثار و نتایجی دارد; دوستی اهل بیت نیز آثار فراوانی دارد که برخی ذکر می شود:
1. حشر با اهل بیت در روز قیامت:
ص: 386
امام علی علیه السلام فرمود: «من احبنا کان معنا یوم القیامة و لوان رجلا احب حجرا لحشره الله معه;) هر که ما را دوست بدارد، در روز قیامت با ما خواهد بود و اگر کسی سنگی را دوست داشته باشد، خداوند او را با آن محشور خواهد کرد.» (امالی صدوق، ص 209)
2. بالاترین درجات بهشت:
امام علی علیه السلام فرمود: اهل بهشت به منازل شیعیان ما (در بالاترین درجات آن) نگاه می کنند همانطوری که انسان به ستارگان می نگرد.» (بحارالانوار، ج 8، ص 148)
3. رسیدن به مقام شهید:
حضرت علی علیه السلام فرمود: میت شیعه ما صدیق و شهید است چون که امر ما را تصدیق نموده و به خاطر ما دوستی و دشمنی نموده است و از این کار خود، خدای عز و جل را اراده کرده است.» (الخصال، ج 1، ص 636)
4. چشم روشنی در هنگام مرگ:
روزی حارث همدانی به حضور علی علیه السلام آمد. امام علیه السلام از علت آمدن او جویا شد. او گفت: عشق و علاقه به شما مرا به اینجا کشانیده است. حضرت در تأیید سخن او فرمود: «به خدا همین طور است. هیچ انگیزه ای جز محبت ما تو را به اینجا نیاورده است.» آن گاه علی علیه السلام به عنوان تشکر از اظهار علاقه این دوست صمیمی خویش، به او فرمود: «بدان که هیچ بنده ای از دوستان ما نمی میرد مگر اینکه در هنگام مردن، مرا آن طوری که دوست دارد می بیند و همچنین از دشمنان و مخالفین ما هم کسی نمی میرد تا اینکه در هنگام مرگ، در حالی که دلش نمی خواهد، مرا می بیند و شرمنده می شود (اعلام الدین دیلمی، ص 448)
ای که گفتی فمن یمت یرنی. جان فدای کلام دل جویت
کاش روزی هزار مرتبه من. مردمی تا بدیدمی رویت
خداوند توفیق محبت به همراه اطاعت از اهل بیت را به ما عنایت فرماید به
ص: 387
برکت صلوات بر محمد و آل محمد
موضوع: شاهد بودن معصومین بر اعمال
بسم الله الرحمن الرحیم.
خداوند در قرآن می فرماید: یَوْمَ نَبْعَثُ فِی کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیداً عَلَیْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِکَ شَهِیداً عَلى هؤُلاءِ: روزی را که در هر امتی، گواهی از خودشان برایشان برانگیزیم، و تو را هم بر این امت گواه آوریم (آیه 38 نمل)
«شاهد» و «شهید» معنی حضور را می دهد. در زبان عربی به «گواه» از آن جهت «شاهد» می گویند که کسی حق دارد در مورد واقعه ای گواهی بدهد که در آن واقعه حاضر باشد، یعنی انسان در مورد واقعه ای که در آن حضور دارد و احساس میکند و بالعیان آن را می بیند حق دارد شهادت بدهد. این مساله ای است در باب «قضاء» (قضاوت)، می گویند شهادت به علم جایز نیست، شهادت به عین و به حس جایز است، یعنی اگر شما چیزی را یقین دارید و شک ندارید ولی ندیده اید، مثلاً یقین دارید همسایه شما دزدی کرده است و احتمال هم نمی دهید که دزدی نکرده، یعنی هیچ احتمال اینکه بتوانید توجیه هم بکنید نمی دهید، و یقین دارید؛ ولی باز هم تا به چشمتان ندیدید، حق ندارید بگویید.
در این باره که امام زمان هر عصر، ناظر اعمال مردم آن عصر است، احادیث متعددی آمده است. امام صادق علیه السلام فرمود: «روز پنجشنبه اعمال مردم به رسول خدا و ائمه علیهم السلام عرضه می شود». (بحار، ج 23، ص 345)
در روایت دیگر آمده: در هر عصر و زمانی، امامی از ما اهل بیت، شاهد و ناظر اعمال مردم است. رسول خدا شاهد بر اعمال ما است». (بحار، ج 23، ص 347)
در توقیعی از حضرت مهدی علیه السلام آمده: به اخبار شما علم داریم. هیچ چیزی از اخبار شما بر ما پوشیده نیست. از لغزش و کاستی های عملکرد شما آگاه هستیم.
ص: 388
چیزی بر ما پوشیده نمی ماند». (بحار، ج 53، ص 175)
خداوند توفیق ترک گناهان را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
راهکارهای زندگی موفق در جزء بیست و یکم
1. سوره ی عنکبوت، آیه 46
مجادله نکنید مگر با شیوه ای نیکو.
2. سوره ی عنکبوت، آیه 68
بر خدا دروغ نبندید و حق را تکذیب نکنید.
3. سوره ی روم، آیه 21
همسران شما برای آرامش شما هستند.
4. سوره ی روم، آیه 38
به خویشاوندان، تنگدستان و در راه ماندگان، انفاق بدهید که رستگار می شوید.
5. سوره ی روم، آیه 39
ربا نگیرید که موجب افزایش مالتان نمی شود ولی زکات و انفاق باعث افزایش مالتان می شود.
6. سوره ی روم، آیه 57
پوزش و توبه در روز قیامت سودی ندارد.
7. سوره ی لقمان، آیه 17
بر ظلم و آسیبی که به تو وارد کرده اند، شکیبا باش.
8. سوره ی لقمان، آیه 18
از مردم با تکبّر روی مگردان و در زمین با تواضع راه برو.
9. سوره ی احزاب، آیه 5
اگر اشتباهاً عملی نادرست مرتکب شوید، گناهی بر شما نیست، ولی اگر عمداً
ص: 389
گناهی مرتکب شوید، مسئول هستید.
10. سوره ی احزاب، آیه 3
به خدا اعتماد کن که خدا بهترین وکیل است.
11. سوره ی سجده، آیه 21
برخی در دنیا عذاب می شوند تا شاید که به سمت خدا بازگردند.
12. سوره ی لقمان، آیه 19
با صدای بلند سخن نگو که بدترین آوازها، صدای خران است.
1. بدانید که زندگی دنیا چیزی جز سرگرمی و بازیچه نیست و زندگی حقیقی در سرای آخرت است. (عنکبوت: 64)
2. دین را کامل اجرا کرده و با آن گزینشی برخورد نکنید و گروه گروه نشوید. (روم: 32)
3. رشد حاصل از ربا کاذب و ظاهری است ولی در زکات و انفاق، بصورت واقعی ازدیاد و رشد ایجاد می شود. (روم: 39)
4. بر اثر گناهانی که مرتکب می شوید، انواع بدبختی و بلا در جای جای دنیا رخ می دهد تا شاید به خود بیایید. (روم: 41)
5. بدانید برخی به دنبال محصولات مخرب اند تا مردم را از راه خدا به در کرده و احکام الهی را مسخره کنند. (لقمان: 6)
6. نماز را بپا دارید، امر به معروف و نهی از منکر کنید و در برابر سختی ها، صبور باشید که از اراده قوی است. (لقمان: 17)
7. ارزیابی خدا دقیق است و هیچ عملی از شما گم نمی شود حتی اگر به اندازه دانه ارزن باشد، و یا پنهان شده باشد. (لقمان: 16)
ص: 390
8. با بی اعتنایی از مردم رو بر نگردان و با سرمستی و قلدری روی زمین راه نرو که خدا علاقه ای به خودپسند ندارد. (لقمان: 18)
9. اینگونه نباشید که در رفاه و راحتی سرخوش و شادید و وقتی بواسطه گناهانتان دچار سختی و بلا می شوید، ناامید شوید. (لقمان: 36)
ده درس از جزء بیست و یکم قرآن کریم
1. «مجاهدة» یعنى به كار بردن آخرین حد وسع و قدرت در دفع دشمن که بر سه قسم است: جهاد با دشمن ظاهرى، جهاد با شیطان و جهاد با نفس. (1) «جاهَدُوا فِینا؛ جهادشان همواره در راه ماست» کنایه از این است كه جهادشان چه در راه عقیده و چه در راه عمل در امورى است كه متعلق به خداوند متعال است.
2. «سُبُلَنَا؛ راه هاى خدا» عبارت است از راه هایی كه آدمى را به سوى او هدایت و به او نزدیك مى كند؛ چون به عنوان مثال وقتى مى گویند این راهِ سعادت است، معنایش این است كه: این راه به سعادت ختم مى شود. (2)
3. نکته قابل توجه اینکه هدایتی که در آیه آمده است از جنس هدایت ابتدایی که همه انسان ها از آن برخوردارند نیست. هدایت ابتدایی همان نشان دادن راه در ابتدای کار است که این هدایت ابتدایی با فرستادن پیامبران و بیان احکام الهی در مورد تمام انسان ها محقق می شود. از این مرحله به بعد کسانی که طبق آن برنامه های عمل کردند و قدری در مسیر خدا حرکت کردند هدایت ویژه الهی شامل حال آنها می شود که این می شود هدایت مضاعف (3). مؤید این تفسیر اشاره به معیت یا همان همراهی اختصاصی (4) است که در جمله بعد آمده است.
گناه بی توبه رفته رفته سر از کفر درمی آورد. برای نمونه اگر سالهای قبل روزه نمی گرفت و گناهکار بود چون توبه نکرد و این گناهان در او انباشته شد حرف امسال او این است که: «ای بابا چه دینی چه روزهای دلت پاک باشه!» بی تردید اگر کسی این سخن را بگوید و به آن باور داشته باشد کافر است؛ کفری که محصول تجمع گناهانی به ظاهر ساده است
ص: 391
4. سرانجام كسانى كه اعمال بد انجام دادند بجایى رسید كه آیات خدا را تكذیب كردند، و از آن بدتر به استهزاء و مسخره كردن آن برخاستند.
این آیه هشداری است به کسانی که بعد از لغزش و گناه به مسیر حق بر نگشته و توبه نمی کنند. کسانی که با توبه بعد از گناه، جانشان را شستشو نمی دهند در اثر تراکم گناه بر جانشان کم کم به مرحله ای می رسند که امیدی به بازگشتشان نیست و آن زمانی است که کارشان از کذب به تکذیب برسد. اینان کسانی اند که تا دیروز برخلاف دستور دین عمل می کردند و امروز منکر اصل دین اند.
گناه مانند جذام به مرور روح ایمان را مى خورد و آن را از بین مى برد تا كار به جایى مى رسد كه سر از تكذیب آیات الهى در مى آورد؛ از آن هم فراتر رفته و او را به تمسخر پیامبران و آیات الهى وامى دارد. به این مرحله که رسید دیگر هیچ اندرز و انذارى در او مؤثر نیست و جز تازیانه عذاب الهى، راهى باقى نمى ماند
حقیقت این است که گناه بی توبه رفته رفته سر از کفر درمی آورد. برای نمونه اگر سال های قبل روزه نمیگرفت و گناهکار بود چون توبه نکرد و این گناهان در او انباشته شد حرف امسال او این است که: «ای بابا چه دینی چه روزه ای دلت پاک باشه!» بی تردید اگر کسی این سخن را بگوید و به آن باور داشته باشد کافر است؛ کفری که محصول تجمع گناهانی به ظاهر ساده است.
آرى گناه مانند جذام به مرور روح ایمان را مى خورد و آن را از بین مى برد تا كار به جایى مى رسد كه سر از تكذیب آیات الهى در مى آورد؛ از آن هم فراتر رفته و او را به تمسخر پیامبران و آیات الهى وامى دارد. به این مرحله که رسید دیگر هیچ اندرز و انذارى در او مؤثر نیست و جز تازیانه عذاب الهى، راهى باقى نمى ماند. (1)
5. این آیه مخصوص به یك زمان و یا به یك مكان و یا به یك واقعه خاص نیست (2) در نتیجه مراد از «الْبرَّ وَ الْبَحْرِ» همان معناى معروف است كه همه روى زمین را در بر می گیرد.
6. این آیه ناظر به پیامد دنیوى گناهان و چشاندن اثر بعضى از آنها (نه همه
ص: 392
آنها) در دنیاست و نسبت به عذاب و پیامدهای اخروى گناهان ساكت است.
اینكه فرمود: «بَعْضَ الَّذِى عَمِلُواْ؛ بعض اعمالشان را» به این جهت است که خداوند متعال از بیشتر گناهان آنها صرف نظر كرد و فرمود: «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَیْدِیكُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ كَثِیرٍ». (1)
7. در كار نادرست چه در مقیاس محدود و چه گسترده، عكس العمل نامطلوبى دارد مانند اینکه دروغ، سلب اعتماد مى كند و خیانت در امانت، روابط اجتماعى را بر هم مى زند و این همان رابطه گناه و فساد است که این آیه به آن اشاره دارد. (2)
از روایات اسلامى استفاده مى شود كه آثار شوم بسیارى از گناهان، حداقل از نظر طبیعى شناخته شده نیست؛ مثلاً در روایات آمده است: قطع رحم، عمر را كوتاه و خوردن مال حرام، قلب را تاریك و زنا سبب کوتاهی عمر و کمی روزى می شود. (3)
8. قرآن کریم غیر از حیات و مرگ بدنی و همچنین شنوایى و بینایى ظاهرى، نوع دیگرى از حیات و مرگ، دید و شنود را مطرح می کند که هم فراتر از نوع مادی و ظاهری آن است و هم سعادت یا بدبختى انسان به آن بستگی دارد.
در فرهنگ قرآن، سعادت انسان در گرو ایمان و عمل صالحی است که انسان بر اساس دستورات وحی و فطرت انجام می دهد. (4) دریافت آموزه های وحیانی از فرستادگان الهی هم تنها در صورتی ممکن است که دریافت کننده صاحب گوش درونی شنوا و روح ایمانی زنده باشد و اگر کسی در اثر گناه و پلیدی گوش باطنش کر شد و روح ایمانش مُرد (5)؛ دیگر امیدی به هدایت او توسط فرستادگان حق نخواهد بود؛ هر چند هدایتگری مانند رسول خدا صلی الله علیه و آله بخواهد او را هدایت کند؛ چون او ابزار لازم برای سعادت را به سوء اختیار خود از دست داده است؛ بنابراین امکان هدایت او دیگر وجود ندارد.
9. اطاعت از پدر و مادر تا جایی رواست که نافرمانی خدا نشود. پس اگر پدر یا مادری انسان را امر به ترک واجب یا انجام معصیتی کردند انسان حق ندارد و
ص: 393
نباید به حرف آنها گوش دهد
در مقابل کسانی که روح تسلیم و ایمان در آنها زنده است و گوش و چشم دل به گناه کر و کور نکرده اند در برابر ندای وحی و فطرت تسلیم اند و همین امر سبب سعادت و خیری عاقبت آنها می شود. بر این اساس خدا به پیامبرش توصیه می کند که این قدر مشغول این گونه افراد سست عنصر نشو و غم بى ایمانی شان را مخور؛ اینها به آیات ما ایمان نمى آورند و در آنها تعقل نمى كنند؛ چون اینان مردگانى كر و كورند و تو نمى توانى چیزى به ایشان بفهمانی و هدایتشان كنى؛ تو تنها كسانى را میتوانی هدایت كنى كه به آیات ما ایمان داشته باشند؛ یعنى در این جهت ها تعقل كنند و تصدیق نمایند. (1)
10. و بى تردید آنان را از عذاب نزدیك تر [در دنیا] که غیر از عذاب بزرگ تر [در قیامت] است مى چشانیم، باشد كه [از فسق و فجور دست برداشته و به سوی خدا] برگردند.
از این آیه به دست می آید که خداوند بندگان نافرمانش را قبل از وقوع قیامت به سختی و فشاری از قبیل قحطى و مرض و جنگ و خونریزى و امثال آن مبتلا می کند تا شاید به خود آیند و از شرك و لجبازیشان توبه نمایند و به سوى او برگردند. (2)
البته باید به این نكته توجه داشت كه در این دنیا عذاب هایى وجود دارد كه به هنگام نزول آن، درهاى توبه بسته مى شود که به آن عذاب استیصال گفته می شود؛ یعنى مجازات هایى كه براى نابودى اقوام سركش به هنگامى كه هیچ وسیله بیدارى در آنها مؤثر نگردد نازل مى شود که این نوع عذابها از بحث این آیه خارج است. (3)
(1) المفردات ص 208
(2) المیزان ج 16 ص 151
ص: 394
(3) آیه 7 سوره محمد صلی الله علیه و آله
(4) المیزان ج 16 ص 152
(5) ر.ک به نمونه ج 16 ص 374
(6) علامه طباطبایی رحمه الله در آیه 96/اعراف و نیز در مباحث نبوت جلد دوم المیزان، ثابت می کند که بین اعمال مردم و حوادث عالم رابطه مستقیم هست كه هر یك متأثر از صلاح و فساد دیگرى است.
(7) به دلیل به ظاهر الفاظش که عام هستند. المیزان ج 16 ص 195
(8) آنچه از مصائب به شما مى رسد به خاطر كارهایى است كه خودتان كردید و این در حالی است که خدا از بسیارى از گناهانتان گذشت مى كند. 30/شوری
(9) تفسیر نمونه ج 16 ص 456
(10) مانند این روایت که نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله فرمود: فِی الزِّنَا خَمْسُ خِصَالٍ یَذْهَبُ بِمَاءِ الْوَجْهِ وَ یُورِثُ الْفَقْرَ وَ یَنْقُصُ الْعُمُرَ وَ یُسْخِطُ الرَّحْمَنَ وَ یُخَلِّدُ فِی النَّار؛ زنا پنج ضرر دارد: آبرو را می برد؛ باعث فقر می شود؛ عمر را کوتاه می کند؛ خشم خداوند را بر می انگیزد و انسان را در جهنم جاودان می گرداند. کافی ج 5 ص 542.
(11) آیات 71 سوره احزاب و 9 سوره شمس
(12) آیه 35 سوره انعام
(13) ر.ک به المیزان ج 16 ص 204
(14) آیه 23 سوره اسراء
(15) المیزان ج 16 ص 264
(16) ر.ک به نمونه ج 17 ص 159
سحرنوشت 21 تقدیر
اللهم عجل لولیک الفرج...
اتاق تاریک است و من همین تاریکی و تنهایی را ترجیح می دهم به همهمه ی
ص: 395
آدم هایی که بودنشان رنگ تو نیست.
من همین گوشه ی دنج را مرکز ثقل عالم میدانم وقتی سرم روی شانه ی خیال توست.
از تو چه پنهان، نشسته ام برایت با لهجه ی دعا شیرین زبانی کنم تا بهترین تقدیرها را عطایم کنی. نشسته ام با هزار نام زیبا تو را بخوانم تا تو از هرکدامشان خوشت آمد به خاطر همان به من صله بدهی عاقبت به خیریام را.
لبخندت را دوست دارم وقتی می بینی همان اسم هایی که خودت یادم دادی را هم غلط غلوط می خوانم و اما به رویم نمی آوری.
لبخندت را دوست دارم وقتی میدانی پشت ده ها تسبیح العفو گفتنم، یک فردای پر از پا کج گذاشتن است و باز به رویم نمی آوری.
لبخندت را دوست دارم وقتی التماست می کنم کمی اشک رزق چشمانم کنی و بعد با همان چند قطره خودم را مقرب درگاهت می پندارم.
دوست دارم تا آخر دنیا همینجور از این بچه بازی ها دربیاورم و عوضش تو لبخند بزنی.
اصلاً پیش تو که باشم دلم فقط بچگی می خواهد. ساده و دلخواه و پر از شیطنت، بدوم دنبال آرزوهایم و بادبادک ذهنم را بسپارم دست نسیم تا درست بندازدش جلوی پای تو.
امشب تو را با لبخند خواندم. عجیب بود اما چسبید.
آسمان گوش تیز کرده بود تا نجواهای درگوشیم با تو را بشنود. یاس سر خم کرده بود و دلبرانه نگاهمان می کرد شاید او را هم به جمع خودمان بخوانیم. رود خود را به ساحل می کوبید تا از وسط احساسمان رد شود.
ولی امشب فقط شب ما دوتا بود.
امشب نزدیک تر از هر وقت دیگر مال خودِ خودِ خودم بودی که من تمام تقدیرم را سپردم به دست مهربان تو.
خدایا، لطفاً برایم آن چیزی را مقدر کن که خودت می پسندی نه آن چیزی که
ص: 396
من لایقش هستم. ممنون
احکام
شرح دعای روز بیست و دوم
حکمت نهج البلاغه
شرح نکته اخلاقی
بسته تفسیری
بیست و دوم
عبادتی مهم برای شب قدر
امشب شب قدر است.
چقدر خوبه که امشب، در کنار اعمالی که انجام می دیم، یه عبادتِ جدید هم انجام بدیم: تفکر
بله، تفکر هم عبادت هست. اتفاقاً جزو بالاترین عبادت هاست.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
"یک ساعت تفکر، از هفتاد سال عبادت بالاتر است".
چون گاهی یک لحظه تفکر انسان رو هفتاد سال جلو می ندازه.
امام صادق علیه السلام فرمود:
"بیشترین عبادتِ ابوذر، تفکر، اندیشیدن و عبرت آموختن بود".
یه وقتی بذاریم برای تفکر بعنوان یک عبادتِ مهم در شب قدر.
شاید همین نیم ساعت یک ساعتی که امشب وقت می ذاریم برای تفکر، تو این شب قدر، ما رو هزار ماه (حدود 83 سال) جلو انداخت.
ص: 397
لیْلَةُ اَلْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ (قدر/3)
شب قدر بهتر از هزار ماه است!
امّا تفکر درباره چی؟
مثلاً فکر کنیم تو این مدّت از عمرمون که گذشته چکار کردیم؟
باید به کجا می رسیدیم و الان کجاییم؟
اینطوری پیش بریم به کجا می رسیم؟
از پارسال شب قدر تا امسال چقدر پیشرفتِ معنوی داشتیم؟
برنامه مون برای سال پیش رو، تا شب قدر سال بعد چیه؟
و...
ما که برای دکوراسیون و دیزاین خونمون ساعت ها وقت می ذاریم و فکر می کنیم...
ما که برای سِت کردن لباس هامون با هم، کلی وقت می ذاریم...
ما که برای انتخاب گلِ قالیِ خونمون ساعت ها فکر می کنیم و وقت می ذاریم...
ما که برای کوچک ترین مسائل دنیایی ساعت ها وقت می ذاریم و فکر می کنیم...
امشب بیائیم یه خورده برای آخرت و ابدیّت خومون فکر کنیم، و یه برنامه ریزی دقیق براش انجام بدیم...
شب قدری متفاوت داشته باشیم.
التماسِ تفکر
ناشر معارف باشیم
آیات قرآن، سراسر موعظه و پند و اندرز است. خودِ قرآن هم در چند جای مختلف به این موضوع اشاره کرده:
ص: 398
هذا بَیانٌ لِلنّٰاسِ وَ هُدىً وَ مَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِینَ (آل عمران/138)
این قرآن، بیانی است برای عموم مردم، و هدایت، و موعظه و اندرزی است برای متّقین و پرهیزگاران.
یا أَیُّهَا اَلنّاسُ قَدْ جٰاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ (یونس/57)
ای مردم! موعظه و اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است.
از این دست آیات در قرآن فراوان است...
امّا نکته خیلی مهم آینه که، خدا در سوره سباء می فرماید: ای پیامبر! به این مردم بگو من یک موعظه بیشتر ندارم. فقط یک موعظه.
قبل از اینکه بری پائین تر، ببینی این تنها موعظه خدا چیه، چند لحظه فکر کن.
خودت فکر می کنی تنها موعظه خدا به ما چی می تونه باشه؟
.
.
.
سوره سباء، آیه 46:
قلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِوٰاحِدَة
ای پیامبر به این مردم بگو: "من شما را تنها به یک چیز اندرز می دهم، من فقط یک موعظه دارم"
و آن اینکه:
أنْ تَقُومُوا لِلّهِ مَثْنىٰ وَ فرادى ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا...
دو نفر دو نفر، یا یک نفر یک نفر، برای خدا قیام کنید، سپس تفکّر کنید، بیندیشید...
یعنی تنها موعظه خدا همین دو کلمه است:
ص: 399
تقُومُوا لِلّهِ برای خدا قیام کنید.
ثمَّ تَتَفَكَّرُوا سپس تفکر کنید.
عصاره دین، و خمیرمایه تکامل و پیشرفت بشر همین تفکر است.
چطور بعضی ها جرات می کنند مسلمونا رو تو دنیا، آدم های جاهل و نادان معرفی کنند، و بگن اسلام دین جهل و خمود و... است، در حالی که صاحبِ این دین، با صدای بلند داره اعلام میکنه:
"برای زنده کردن اندیشه های خفته قیام کنید".
تازه نمی گه تنهایی، بلکه میگه دو نفری و چند نفری با هم همفکری کنید، همیاری کنید...
اگر اسلام رو اینطوری به عالم معرفی کنیم، همه عاشق اسلام میشن. آگه به جوونامون اسلام رو اینطوری معرفی کنیم، خدا رو اینطوری معرفی کنیم، عاشقش میشن.
در روایات هم درباره تفکر و اندیشه فراوان مطلب داریم، مثلاً:
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
"یک ساعت تفکر، از هفتاد سال عبادت بالاتر است".
چون گاهی یک لحظه تفکر انسان رو هفتاد سال جلو می ندازه.
یا اینکه امام رضا علیه السلام فرمود:
"عبادت به زیادیِ نماز و روزه نیست. عبادتِ واقعی تفکّر در کار خداوند است".
برادرم! خواهرم!
تفکّر... تفکّر... تفکّر...
هر حرفی، هر مطلبی، از هر گوینده ای را، بدون فکر قبول نکنیم...
هیچ عملی را بدون فکر انجام ندهیم...
ص: 400
اصلاً به تفکر بعنوان یک عبادتِ جداگانه، مثل نماز و روزه نگاه کنیم. همه روزه، برنامه ای برای تفکر داشته باشیم.
تفکّر... تفکّر... تفکّر.
ناشر معارف باشیم
(اللهم الیک افضت القلوب)
برگی از نهج البلاغه
حکمت
حکمت 22
روش گرفتن حق
وَ قَالَ علیه السلام : لَنَا حَقٌّ، فَإِنْ أُعْطِینَاهُ، وَ إِلَّا رَكِبْنَا أَعْجَازَ الْإِبِلِ وَ إِنْ طَالَ السُّرَى.
(قال الرضی [رحمه الله تعالى] و هذا [القول] من لطیف الكلام و فصیحه، و معناه أنا إن لم نعط حقنا كنا أذلّاء و ذلك أن الردیف یركب عجز البعیر كالعبد و الأسیر و من یجری مجراهما).
و درود خدا بر او، فرمود: ما را حقّى است اگر به ما داده شود، و گر نه بر پشت شتران سوار شویم و براى گرفتن آن برانیم هر چند شب روى به طول انجامد. (1)
(این از سخنان لطیف و فصیح است، یعنى اگر حق ما را ندادند، خوار خواهیم شد و باید بر ترك شتر سوار چون بنده بنشینیم).
اگر حق ما را بگیرند...
این جمله حکمت آمیز خواه مقارن ایام سقیفه گفته شده باشد یا در شوراى شش نفره عمر براى انتخاب خلیفه پس از او، اشاره به مسئله خلافت دارد که حق مسلّم اهل بیت و امیر مؤمنان على علیه السلام بود.
تفسیر دیگر اینکه منظور این است اگر حق ما را به ما ندهند به زحمت و مشقت فراوان خواهیم افتاد همان گونه که شخص ردیف دوم به هنگام سوار شدن
ص: 401
بر شتر چنین حالى را خواهد داشت.
تفسیر سوم این که اگر ما به حقمان نرسیم مخالفان ما براى مدتى طولانى ما را به عقب خواهند انداخت و ما هم طبق فرموده پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله) صبر می کنیم و براى گرفتن حق خویش دست به شمشیر نخواهیم برد.
هریک از این تفسیرهاى سه گانه را انتخاب کنیم اشاره به این نکته است که مخالفان ما افراد بى رحمى هستند که تنها به غصب حق ما قناعت نمی کنند، بلکه اصرار دارند ما را به ذلت و زحمت بیفکنند و هرچه بیشتر رسیدن ما را به حقمان تأخیر بیندازند، همان گونه که تاریخ این واقعیت را نشان داد که دشمنان امام هفتاد سال بر فراز تمام منابر در سراسر جهان اسلام آن حضرت را لعن می کردند و فرزندانش را در کربلا به خاک و خون کشیدند و خاندان او را به اسارت کشاندند و آنچه از دستشان بر می آمد از ظلم و ستم بود روا داشتند ولى آنها صبر کردند، تا این شب تاریک و سیاه و ظلمانى برطرف شود و البته باور ما این است که پایان این شب سیاه و ظلمانى همان ظهور مهدى موعود خواهد بود که در آن زمان حق به صاحب حق می رسد و جهان دگرگون می شود و عالم دیگرى جاى این عالم ظلمانى را خواهد گرفت.
شرح دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان
اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ فَضْلِکَ وَ أَنْزِلْ عَلَیَّ فِیهِ بَرَکَاتِکَ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوجِبَاتِ مَرْضَاتِکَ وَ أَسْکِنِّی فِیهِ بُحْبُوحَاتِ جَنَّاتِکَ یَا مُجِیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّین؛
ای خدا در این روز به روی من درهای فضل و کرمت را بگشا و بر من برکاتت را نازل فرما و بر موجبات رضا و خوشنودیت موفقم بدار و در وسط بهشت هایت مرا مسکن ده ای پذیرنده دعای مضطر پریشان
اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ فَضْلِکَ
خدایا در این ماه درهای فضل و کرمت را بگشا؛ درهای رحمت الهی به روی همگان گشوده است و این خود مردم هستند که باید تصمیم بگیرند، و از این در
ص: 402
وارد شوند. و اگر کسانی شرائط ورود در آن را فراهم نسازند دلیل بر تقصیر خود آنها است، نه محدود بودن رحمت خدا.
و أَنْزِلْ عَلَیَّ فِیهِ بَرَکَاتِکَ
و بر من برکاتت را نازل فرما؛ «برکت» در اصل به معنی ثبات و استقرار چیزی است، و این واژه بر هر نعمت و موهبتی که پایدار بماند اطلاق می گردد؛ بنابراین موجودات بی برکت آن هایی هستند که ثبات و قراری ندارند و زود فانی و نابود می شوند.
بسیارند از امّت هایی که دارای امکانات مادّی فراوان هستند و منابع زیرزمینی و روزمینی و انواع صنایع را دارند، ولی به خاطر تباهی اخلاق و فساد اعمال که نتیجه مستقیم فساد اخلاق است، این مواهب برای آنها ناپایدار و فاقد برکت است و غالباً در مسیر نابودیشان به کار گرفته می شود. به همین دلیل، آیات قرآن، از کسانی سخن می گوید که نعمت های آنها وبال و مایه بدبختی شان شد. مثلًا، در آیه 85 سوره توبه میخوانیم: «وَلاتُعْجِبْکَ امْوالُهُمْ وَاوْلادُهُمْ انَّما یُریْدُ اللَّهُ انْیُعَذِّبَهُمْ بِها فِیالدُّنْیا وَتَزْهَقَ انْفُسُهُمْ وَهُمْ کافِروُنَ؛ مبادا اموال و اولادشان مایه اعجاب تو گردد، خدا می خواهد به وسیله آن، آنها را عذاب کند و جانشان بر آید در حالی که کافر باشند».
این نعمت ها هنگامی که با فساد اخلاق توأم شود، هم مایه عذاب دنیا است، هم موجب خسران و زیان آخرت! به تعبیر دیگر، هرگاه مواهب الهی با ایمان و اخلاق و اصول انسانی همراه باشد مایه عمران و آبادی و رفاه و آسایش و سعادت و نیکبختی است این همان چیزی است که در آیه مورد بحث به آن اشاره شده است. بعکس، هرگاه با سوءاخلاق و بخل و ظلم و خودکامگی و هوسبازی همراه باشد، مایه تباهی و فساد است!
و وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوجِبَاتِ مَرْضَاتِکَ
و توفیق داشته باشم که عوا مل رضایت تو را تحصیل کنم؛ رضای خدا در
ص: 403
چیزی است که بندگان خدا کراهت دارند؛ از موسی کلیم علیه السّلام روایت شده است که: «قال یا ربّ دلّنی علی امر فیه رضاک فاوحی اللَّه تعالی الیه إنّ رضای فی کرهک و انت ما تصبر علی ما تکره قال یا ربّ دلّنی علیه قال فانّ رضای فی رضاک بقضائی بحار الأنوار ج79، ص: 143.» حضرت موسی علیه السلام عرض کرد پروردگارا مرا راهنمائی کن که بر امری که رضای تو در آن باشد خداوند به او وحی فرستاد، رضای من در چیزی است که تو آن را مکروه می شمری و آن را دوست نداری. عرض کرد بار خدایا تو مرا راهنمائی کن تا بدانم آن چیست؟ خطاب شد، رضای من در راضی بودن تو است به قضای من.
و أَسْکِنِّی فِیهِ بُحْبُوحَاتِ جَنَّاتِکَ
مرا در قسمت اصلی بهشت جای بده معلوم می شود که بهشت درجاتی دارد. در روایت است که درجات بهشت به شماره آیات قرآن است؛ راوی می گوید:
از حضرت موسی بن جعفر علیه السّلام شنیدم به مردی می فرمود: آیا دوست داری در دنیا باقی بمانی؟ گفت: آری. فرمود: برای چه؟ گفت: برای اینکه (قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ) را بخوانم. حضرت موسی بن جعفر بعد از اینکه ساعتی سکوت کرد به وی فرمود: هرگاه یکی از شیعیان و دوستان ما بمیرد که قرآن را بخوبی نداند و نخواند در قبر به او تعلیم داده می شود، تا خدا درجه وی را به وسیله قرائت قرآن بالا ببرد. زیرا، شماره درجات بهشت به شماره عدد آیات قرآن است. به او گفته می شود: قرآن بخوان و بالا بیا. او قرآن می خواند و بالا میرود. وای می گوید: من احدی را ندیدم که بیشتر از موسی بن جعفر بر نفس خویشتن خائف و ترسان باشد، یا اینکه بیشتر از آن بزرگوار بخدا امیدوار باشد. موسی بن جعفر قرآن را با حزن تلاوت می کرد. هنگامی که قرآن تلاوت می کرد گویا: انسانی را مورد خطاب قرار میداد. «کافی، ج 2، ص 606»
یا مُجِیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّین
ای کسی که دعوت بیچارگان را تو جواب می دهی.
ص: 404
خدا دعای دعا کنندگان را مستجاب و حوائجشان را بر می آورد، و اگر قید اضطرار را در بین آورد برای این است که در حال اضطرار، دعای داعی از حقیقت برخوردار است و دیگر گزاف و بیهوده نیست، چون تا آدمی بیچاره و درمانده نشود، دعاهایش آن واقعیت و حقیقت را که در حال اضطرار واجد است ندارد، و این خیلی روشن است.
خدا وقتی دعا را مستجاب می کند که داعی، به راستی او را بخواند، نه اینکه در دعا رو به خدا کند و دل به اسباب ظاهری داشته باشد و این وقتی صورت می گیرد که امید دعا کننده از همه اسباب ظاهری قطع شده باشد، یعنی بداند که دیگر هیچ کس و هیچ چیز نمی تواند گره از کارش بگشاید، آن وقت است که دست و دلش با هم متوجه خدا می شود و در غیر این صورت همانطور که گفتیم غیر خدا را می خواند. پس، اگر دعا صادق بود، یعنی خوانده شده فقط خدا بود و بس، در چنین صورتی خدا اجابتش می کند و گرفتاریش را که او را مضطر کرده بر طرف می سازد.
بنام خالق رنگ ها
جزء بیست و دوم
نعمت بیست و دوم
«اَ لَمْ تَرَ اَنَّ اللهَ اَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَاَخْرَجْنا بِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً الوانها وَ مِنَ الْجِبالِ جُدَدٌ بِیضٌ وَ حُمْرٌ مُخْتَلِفٌ الوانها وَ غَرابِیبُ سُودٌ * وَ مِنَ النَّاسِ وَ الدَّوَابِّ وَ الْاَنْعامِ مُخْتَلِفٌ اَلْوانُهُ کَذلِکَ اِنَّما یَخْشَی اللهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ اِنَّ اللهَ عَزِیزٌ غَفُورٌ»؛
«آیا ندیدی خداوند از آسمان آبی فرو فرستاد که بوسیله آن میوه هایی رنگارنگ [از زمین] خارج ساختیم و از کوه ها نیز [به لطف پروردگار] جاده هایی
ص: 405
آفریده شده سفید و سرخ و به رنگ های مختلف و گاه به رنگ کاملاً سیاه و از انسان ها و جنبندگان و چهارپایان انواعی با رنگ های مختلف، [آری] حقیقت چنین است: از میان بندگان خدا، تنها دانشمندان از او می ترسند خداوند عزیز و غفور است
(((نعمتی به نام رنگ)))
نکته؛
اگر چه خداوند در این دو آیه از نعمت های دیگری یاد کرده،
ولی اگر دقت کنید یک نعمت تکرار شده و این حاکی از اهمیتان است
و ان نعمتی است به نام رنگ ها
آری
تعجب نکنید
ایا تا بحال به فکرش افتاده ای
اگر تمام کوه ها یک رنگ بود
اگر چهارپایان یک مدل و یک رنگ بودند
اگر انسان ها تمام سیاه یا سفید و.. بودند
اصلاً اگر تمام گل ها فقط قرمز بودند
اگر تمام فصل های سال درختان سبز رنگ بودند
سنگ های موجود در کوه ها،
میوه های در دسترس،
لباس های پوشیده در بدن،
اجزاء انسان (مو. چشم. ناخن. و..)
درختان جنگل.
ماهیان دریا.
ص: 406
و......
همه وهمه اگر یک رنگ بودند چی می شد
راستی خبر دارید
یکی از شکنجه های مدرن موجود در بدترین زندان ها که انسان را دیوانه می کند و حتی سر سخترین اد مها را به حرف می آورد چیست؟
جواب؛ یک رنگی
یعنی غیر از سفیدی در زندان، زندانی هی چ چیز دیگر در ان زندان نمی بیند.
و این انسان را ظرف چند روز دیوانه می کند
پس همه بگوییم
خدایا
شکرت
1. ایمان
ایمان، موجب برخورداری از پاداش و فضل الهی می شود.
خداوند می فرماید: «لِیجْزِی الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ لا یحِبُّ الْکافِرینَ»؛ 9 «تا [خدا] کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، به فضل خویش پاداش دهد، که او کافران را دوست نمی دارد.»
مردم با دیدن برتری هایی که در میان آنان وجود دارد، باید به درگاه خداوند دعا کنند و از او فضل را درخواست کنند: (وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ)؛ زیرا آن افرادی که فضل یا فضایلی دارند، خدا به آنان داده است، پس اوست که می تواند به همه فضل بدهد، و حتی او را از آنها برتر قرار دهد
2. تقوا
ص: 407
کلمه «تقوی» به معنای با پای برهنه، پاورچین و باپروا راه رفتن، اصلاح کردن چیزی و نگهداری آمده است. 12
«مرحوم آیت الله طالقانی» تقوا را به منزله وجدان آگاه تلقی می کنند که انسان را بر تمایلات و شهوات خود مسلّط می سازد و از تجاوز به حدود دیگران منع می کند.
خداوند می فرماید (یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکمْ فُرْقاناً وَ یکفِّرْ عَنْکمْ سَیئاتِکمْ وَ یغْفِرْ لَکمْ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظیمِ)؛ «ای کسانی که ایمان آورده اید! اگر از خدا پروا دارید، او برای شما [نیروی] تشخیص [حقّ از باطل] قرار می دهد و گناهانتان را از شما میزداید و شما را می آمرزد و خدا دارای بخشش بزرگ است.»
این آیه به اهمیت تقوا و آثار آن در سرنوشت انسان اشاره دارد.
فرقان در اعتقادات، جدا کردن ایمان و هدایت از کفر و ضلالت است، و در عمل، جدا کردن اطاعت و هر عمل مورد خشنودی خدا از معصیت، و هر عملی که موجب غضب او باشد. فرقان در رأی و نظر، جدا کردن فکر صحیح از فکر باطل است. تمام اینها نتیجه و میوه ای است که از درخت تقوا به دست می آید.
3. دعا
دعا در لغت به معنی صدا زدن، به یاری طلبیدن و در اصطلاح اهل شرع، گفتگو کردن با حق تعالی به نحو طلب حاجت،
و درخواست حل مشکلات از درگاه او، و یا به نحو مناجات و یاد جلال و جمال ذات اقدس اوست.15 خداوند در مورد نقش دعا در بهره مندی از فضل خود می فرماید: (وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَکمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اکتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اکتَسَبْنَ وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ بِکلِّ شَی ءٍ عَلیماً)؛ 16 «زنهار، آنچه را خداوند به [سبب] آن، بعضی از شما را بر بعضی [دیگر] برتری داده، آرزو مکنید. برای مردان از آنچه [به اختیار] کسب کرده اند، بهره ای است، و برای زنان [نیز] از آنچه [به اختیار] کسب کرده اند، بهره ای. و از فضل
ص: 408
خدا درخواست کنید که خدا به هر چیزی داناست.»
مردم با دیدن برتری هایی که در میان آنان وجود دارد، باید به درگاه خداوند دعا کنند و از او فضل را درخواست کنند: (وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ)؛ زیرا آن افرادی که فضل یا فضایلی دارند، خدا به آنان داده است، پس اوست که می تواند به همه فضل بدهد، و حتی او را از آنها برتر قرار دهد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «وَ أَسْئَلُوا اللهَ مِنْ فَضْلِهِ، وَ اَفْضَلُ الْعِبَادَهِ اِنْتِظَارُ الْفَرَجِ؛ از ناحیه فضل خدا، از او درخواست کنید و [بدانید که] برترین عبادت، انتظار فرج است.»
4. اطاعت
اطاعت از خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله سبب محشور شدن با نیکان و بهره مندی از فضل خدا می شود. حضرت علی علیه السلام اسباب سعادت بشر را تنها با بعثت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و آیین پاکی که او آورده است، فراهم و میسّر می داند و در این میان وظیفه ما تنها پیمودن راه با اطاعت است، که آن هم با توکل به ذات پاک حق تعالی، استرشاد و تقاضای راهنمایی از او امکان پذیر می باشد.
خداوند می فرماید: (وَ مَنْ یطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِک مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِک رَفیقاً * ذلِک الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ کفى بِاللَّهِ عَلیماً)؛
«و کسانی که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانی خواهند بود که خدا ایشان را گرامی داشته [یعنی] با پیامبران، راستان، شهیدان و شایستگانند و آنان چه نیکو همدمانند. این تفضّل از جانب خدا می باشد، و خدا بس داناست.»
در این آیه وجوب اطاعت از خدا و رسول را بیان کرده و بدان جهت واجب است که خدا به آن امر کرده است، و هر کس از خدا و رسول او اطاعت کند، به چهار طائفه نبیین، صدّیقین، شهدا و صالحین ملحق می شود. این چهار طایفه از حیث رفاقت طوایف خوبی هستند.
ص: 409
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست و دوم از قران مجید
هواپیما
گاهی هواپیما برای فرود آمدن به طرف فرودگاه میاد ولی به خلبان پیغام میدن به علت شلوغ بودن و فرود هواپیماهای زیادی در فرودگاه، فعلاً فرود اومدن ممکن نیست
شب قدر هم، ملائکه بر قلب ما نازل می شن، ولی اگر جای خالی برای فرود اومدن پیدا نکنند ممکنه برگردند
پس قلب خودت رو از هر چی غیر خداست (محبت دنیا، نامحرم، ماشین، پست و مقام ،پول و حب معروفیت و مشهوریت و..) خالی کن تا نور خدا و ملائکه بر قلب تو نازل بشه.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
الْقَلْبُ حَرَمُ اللَّهِ فَلَا تُسْكِنْ حَرَمَ اللَّهِ غَیْرَ اللَّه
قلب، حرم خداوند است پس در حرم او غیر او را ساکن نکن.
بحارالأنوار، ج 25
امشب که شب اجابت است،
مرحمتی کن وتقدیر مارا این گونه بنویس:
اجابت دعاهای مان برای ظهورت...
العجل العجل یا مولای یا صاحب الزمان عج
شب قدر شب دعا
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
ص: 410
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست ودوم از قران مجید
مالكِ اموال خداست
دیدید بعضیا چجوری پول هاشون رو خرج می کنند؟!
عقیده شون آینه که پول خودمه، هر جوری که دلم خواست، خرجش میکنم.
ولی این غلطه
موارد مصرفِ مال رو، خدا مشخّص میكنه.
یعنی همه پولی که داریم برای مصرف خودمون نیست
یه قسمت از پولی که داریم برای اون کسانی هست که نمیتونن امورات زندگیشون رو بگذرونند،
اونا هم از پول های ما حقّ دارند
پس مالِ اون ها رو باید بیمنت بهشون تحویل بدیم.
خدا میگه؛
فآتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ وَ الْمِسْكِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ
حقّ خویشاوند و تنگدست و در راه مانده را ادا كن.
خدا وقتی از ما راضی میشه که حقوق دیگران رو اَدا کنیم
نه اینکه از بقیه کم بذاریم برای اینکه فقط خودمون خوشحال باشیم
باید به فکر خوشحالی دیگران هم باشیم تا خدا هم از ما راضی و خوشحال باشه.
فآتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ وَ الْمِسْكِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ ذلِكَ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (روم/38)
(اكنون كه دانستى توسعه ى رزق به دست خداست،) پس حقّ خویشاوند و تنگدست و در راه مانده را ادا كن. این براى كسانى كه خواهان خشنودى خدا
ص: 411
هستند بهتر است، و آنان همان رستگارانند.
امشب که شب اجابت است،
مرحمتی کن وتقدیر مارا این گونه بنویس:
اجابت دعاهای مان برای ظهورت...
العجل العجل یا مولای یا صاحب الزمان عج
شب قدر شب دعا
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست و دوم از قران مجید
تقارنِ شبِ تقدیرِ بشر، با شب نزولِ قرآن
از نظر قرآن، زمان آغاز سال و اجرای آن، همان شب قدر است.
در شب قدر هم قرآن نازل شده و هم مقدرات یک سال بشر رقم میخورد:
إنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ (قدر/1)
ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم!
تنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَ الرُّوحُ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ (قدر/4)
فرشتگان و روح در شب قدر، به اذن پروردگارشان برای تقدیر هر کاری نازل می شوند
امّا، رمز این تقارن و همزمانی چیست؟
رمزش آن است که سرنوشت بشر، وابسته به قرآن است.
اگر کسی پیرو قرآن باشد، سعادت و رستگاری برای او رقم می خورد.
و اگر کسی دور از قرآن باشد، شقاوت و بدبختی برای او رقم می خورد.
شبقدر، شب رفاقت با قرآن است.
رفاقتی همیشگی....
ص: 412
امشب که شب اجابت است،
مرحمتی کن وتقدیر مارا این گونه بنویس:
اجابت دعاهایمان برای ظهورت...
العجل العجل یا مولای یا صاحب الزمان عج
شب قدر شب 23
روضه امیرالمؤمنین علیه السلام
*محتوای تبلیغی ماه خدا*
*محتوای تبلیغی جامعه مبلغین*
*سی روز 30 محتوای تبلیغی*
*شب قدر*
️بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
* روضه امیرالمؤمنین علیه السلام*
*شب 23*
سه پنج روزه که بوی گل نیومد
صدای چه چه بلبل نیومد
رویدازباغبون گل بپرسید
چرابلبل به صیدگل نیومد
آخ
بنال ای دل که کوفه در عزا شد
ز داغ مرتضی ماتم سرا شد
ص: 413
این شب ها شب یتیمی بچه های امیرالمومنینه...
چندشبه جای باباتوصحن خونشون خالیه
آگه الان بریم خانه ی امیرالمؤمنین...
می بینیم...
هر کدوم از بچه ها یک گوشه ای نشستند...
زانوی غم بغل گرفتند...
هی زار زار گریه میک نند...
اما این روزها زینب کبری یک طور دیگه ناله میزنه...
آخه باور نمی کرد یتیم میشه...
با دست های خودش زخم بابا رو می بست...
هی می گفت خوب میشی بابا...
شاید دیده باشید دخترها علاقه خاصی به پدر دارند...
خدا نکنه دختری باباش از دنیا بره...
نمیدونم بابا دارید یا نه...
آگه بابا دارید مواظبش باشید... خیلی احترامش کنید...
آخه بابا شمع و چراغ خونه است...
بابا صفای خونه است...
قدر پدرهاتون رو بدونید...
اما آگه تو مجلسمون کسی بابا از دست داده...
امشب براش دعا کنید...
امشب به یادش باشید...
حالا که دلتون آماده شد...
ص: 414
شروع روضه من این بیت باشه...
بنال ای دل که زینب خون جگر شد
نصیبش ناله و آه سحر شد
خانم جان زینب...
علاقه خاصی به بابا داشتید...
خیلی بابا رو دوست داشتید...
خانم جان...
نمی دونم وقتی خبر شهادت بابا رو شنیدید چه حالی داشتید...
وقتی لحظات آخر می خواستید با پدر وداع کنید چه حالی داشتید...
اما هر طوری بود دیگه شما تنها نبودید...
وقتی زن ها خبردار شدند همه آمدند به شما تسلیت گفتند...
باهاتون همدردی کردند...
تمام کوفه ماتم سرا شد...
اما لا یوم کیومک یا اباعبدالله...
ای کاش یک نفر هم به دختر حسین تسلیت می گفت...
یاالله...
یاصاحب الزمان منو ببخشید
اومد کنار جنازه بابای غریبش حسین نشست....
حالا دختر می خواد با پدر وداع کنه...
یکدفعه دیدند...
(فَاجْتَمَعَتْ عِدَّةٌ مِنَ الْأَعْرَابِ حَتَّى جَرُّوهَا عَنْهُ)
چند نفر با تازیانه آمدند...
ص: 415
کشان کشان دختر رو از کنار جنازه بابا جدا کردند...
نزنیدم كه در این دشت مرا كاری هست
گل اگر نیست ولی صفحه ی گلزاری هست
ساربانا مزنید این همه آواز رحیل
آخر این قافله را قافله سالاری هست
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
1. سوره ی احزاب، آیه 32
ای زنان با ناز و عشوه حرف نزنید که بیماردلان در شما طمع خواهند کرد.
2. سوره ی احزاب، آیه 53
بدون دعوت و بی اجازه به خانه ی کسی نروید.
3. سوره ی احزاب، آیه 58
به مردان و زنان مؤمن تهمت نزنید که گناهی آشکار است.
4. سوره ی احزاب، آیه 59
روسری های بلند خود را بر خویشتن فرو افکنید، تا بدن و زیورهای شما در برابر نامحرمان قرار نگیرد.
5. سوره ی احزاب، آیه 70
با قولی محکم و استوار سخن گویید.
6. سوره ی سبأ، آیه 15
از روزی پروردگارتان بخورید و او را شکرگزار باشید.
ص: 416
7. سوره ی سبأ، آیه 50
اگر گمراه شوید فقط از زیان خود گمراه شده اید.
8. سوره ی فاطر، آیه 2
اگر خدا بخواهد به کسی رحمت و نعمتی بدهد و یا ندهد، هیچ کس نمی تواند جلو دارش شود.
8. سوره ی فاطر، آیه 29
آنهایی که کتاب خدا را می خوانند، نماز را بر پا می دارند، انفاق می کنند؛ تجارتی با سود کرده اند.
9. سوره ی فاطر، آیه 15
آگاه باشید که شما به خدا نیازمندید و خدا از شما بی نیاز است.
10. سوره ی فاطر، آیه 10
عزّت و سربلندی را از خدا بخواهید که فقط دست اوست.
11. سوره ی فاطر، آیه 5
وعده ی خدا حق است. مراقب باشید زندگی دنیا و شیطان فریبتان ندهد.
نکات کلیدی جزء بیست و دوم قرآن کریم
1. ای زنان! با ناز و عشوه سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع می کنند. (احزاب: 32)
2. به مردان و زنانی که عمل زشتی مرتکب نشده اند تهمت نزنید که گناهی آشکار به دوش می کشید. (احزاب: 58)
3. خانم ها خود را با مانتو ویا چادر کامل بپوشانید تا مورد آزار دیگران قرار نگیرید. (احزاب: 59)
4. همیشه مرفهان بی درد و خوش گذرانان جامعه از پذیرش حقیقت و دین، دوری می کنند چرا که رفاه طلبی باعث بی تفاوتی انسان می شود. (سبا: 34)
ص: 417
5. صرفاً زیادی مال و فرزند، نشانه نزدیکی به خدا نیست بلکه کسانی که با اموال و اولاد خود، کار خوب کنند دو برابر پاداش می گیرند. (سبا: 35.37)
6. مردم! وعده خدا حق است. مبادا شیطان با وعده آمرزش الهی گولتان بزند. شیطان دشمن شماست، شما هم او را دشمن خود بدانید. (فاطر: 5 و 6)
7. عزت و آبرو فقط دست خداست و با اعمال نیک بدست می آید. کسی نمی تواند با حیله گری و گناه آبرو بدست آورد. (فاطر: 10)
8. کسی که برای حمل بار سنگین گناهش، کمک طلب می کند، هیچ کس، حتی بستگانش هم به او کمک نمی دهند. (فاطر: 18)
9. با صدقه دادن و انفاق کردن بصورت پنهانی و آشکار، با خدا تجارتی سود آور کنید که حتی یک درصد هم زیان ندارد. (فاطر: 29)
1. تبلیغ کننده واقعی دین خدا کسی است که در بیان عدالت و دین، از هیچ چیزی و هیچ کسی ترس و واهمه نداشته باشد.
الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَیَخْشَوْنَهُ وَلَا یَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ (احزاب 39)
2. تقلید کورکورانه و بی دلیل انسان را به گمراهی می کشاند.
وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِیلَا (احزاب 67)
3. سخنی که از دهان ما بیرون می آید باید صحیح، سنجیده و صادقانه باشد.
قُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا (احزاب70)
4. مرام و دین پیامبر برای سعادت همه انسان هاست نه قشر و گروه خاصی.
وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ (سبأ 28)
5. مواظب باشیم که رفتار زشت و ناپسند خود را زیبا نبینیم که بدترین آفت است.
أَفَمَن زُیِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ فَرَآهُ حَسَنًا (فاطر 8)
ص: 418
6. عزت واقعی فقط به دست خداست
عزیزی که هر کز درش سر بتافت
به هر در که شد هیچ عزّت نیافت
عزیزی و خواری تو بخشی و بس
عزیز تو خواری نبیند ز کس (سعدی)
مَن كَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا (فاطر 10)
7. هر که باشیم و هر چه قدرت و ثروت داشته باشیم بی نیاز از خدا و لطف او نیستیم.
ما در ره عشق تو اسیران بلاییم
کس نیست چنین عاشق بیچاره که ماییم
بر ما نظری کن که در این شهر غریبیم
بر ما کرمی کن که در این شهر گداییم (مولوی)
یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ (فاطر 15)
8. عیبِ رندان مَکُن ای زاهدِ پاکیزهسرشت
که گناهِ دگران بر تو نخواهند نوشت
من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش
هر کسی آن دِرَوَد عاقبتِ کار، که کِشت (حافظ)
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ (فاطر 18)
9. در فضیلت علم و دانش همین بس که دانشمندانِ واقعی، خشیت از خدا دارند و بنده خدا هستند.
إِنَّمَا یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (فاطر 28)
10. اگر خدا می خواست ما را به خاطر زشتی هایمان در همین دنیا مجازات کند، هیچ جنبنده ای روی زمین باقی نمی ماند.
ص: 419
وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوا مَا تَرَكَ عَلَىٰ ظَهْرِهَا مِن دَابَّةٍ (فاطر 45)
صدای اذان می آید. تو، مرا می خوانی و چه افتخاری بیشتر از این که والاترین والای عالم تو را بخواند؟
به من حق بده مغرور شوم و به خود ببالم. خدایی که بزرگتر از هر بزرگیست و خدایی جز او نیست و نیک مردی چون محمد، فرستاده ی اوست و شگفت انگیزی چون علی، ولی اوست، مرا به نماز میخواند و این عین خوشبختی ست.
تیک تاک ساعت، ضربان قلبم را تنظیم می کند تا درست روی ثانیه ی عاشقی، گُر بگیرم و بی تابانه مهیای هم صحبتی تو باشم.
خودمانیم، وعده بهشت، آنقدرها هم جذاب نیست که به خاطرش روزی پنج نوبت غرورم را به سجده بیاندازم.
ولی توصیف جهنمی که در آن از تو دور خواهم بود آن قدر دهشتناک است که برای یک لحظه هم دامانت را رها نسازم.
مرا از خود دور نکن. خودت که میدانی من، دور از تو می میرم. من بمیرم، دلت می گیرد از نابودی بنده ات. دل تو که بگیرد عالم به هم می ریزد.
حرف هایم روی زبانم نمی چرخند. ولی دست دلم که برایت خیلی وقت است رو شده! درست همان لحظه ای که چشم نگشوده، ترس، تمامم را فرا گرفته بود و بلند بلند گریه می کردم ورودم به زمین را... درست همان لحظه ای که اولین نافرمانی ات را کردم و دلم لکه تاریک گناه را تجربه کرد و از سیاهی اش قلبِ دلم گرفت... درست همان لحظه ای که من بودم و خودم و ناگهان یک دنیا دلتنگیات روی بودنم سایه افکند... در تمام این لحظه ها دستم برایت رو شده بود که من، بی تو بودن را نمی توانم.
دستانم را تا کنار گوش هایم بالا می آورم تا صدایم در تمام کائنات طنین انداز
ص: 420
شود که من، نمازم را برای نزدیکی به تو می خوانم.
هرچیز که مرا به تو نزدیک کند از بهشت هم با ارزش تر است.
شرح دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان
اللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الْعُیوبِ وَ امْتَحِنْ قَلْبِی فِیهِ بِتَقْوَی الْقُلُوبِ یا مُقِیلَ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِین.
ای خدا در این روز مرا از گناهان پاکیزه گردان و از هر عیب و نقص پاک ساز و دلم در آزمایش رتبه دل های اهل تقوی بخش ای پذیرنده عذر لغزشهای گناهکاران.
اللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیهِ مِنَ الذُّنُوبِ
خدایا مرا از گناهان شستشو بده، شما وقتی می خواهید به مهمانی بروید خودتان را پاکیزه و تمیز می کنید و شستشو می دهید و بدانیم که در ماه رمضان همه میهمان خداوند هستیم، آیا خودمان را از آلودگی های معنوی تمیز کرده ایم، آیا دل هایمان را از زنگار گناه شستشو داده ایم؟ «شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَی ضِیافَةِ اللَّهِ» [2] و شما میهمان سفره پر برکت الهی هستید و باید خودمان را برای این ضیافت آماده می کردیم و با دلی پاک به این میهمانی برویم، لذا از خداوند می خواهیم که ما را از گناهان شستشو بده و لیاقت آن را بدهد که از این میهمانی استفاده کنیم
اگر یک مرتبه با اخلاص ازخدا بخواهید که شما را از آلودگی گناه پاک کند خدا می پذیرد باید مثل کودکی که اشک ریزان نزد پدر میرود و طلب بخشش می کند به محضر الهی رفت و عذر خواهی کرد.
و طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الْعُیوبِ
خدایا مرا از عیب هایی که به آن مبتلا هستم پاک کن، غیبت، ریا، تکبر، عجب، حسد و... این ها همه عیب هستند عمل معیوب مورد پذیرش درگاه الهی نیست
ص: 421
روایت:
اعمال ما باید از هفت آسمان بالا برود و در هر آسمانی برای هر عیبی می گویند «قف» به معنی «ایست» و ماموران الهی در آسمان اول به نامه عمل ما نگاه می کنند و اگر دیدند امروز من غیبت کرده
ام می گویند: بروید و «اضربوا هذا العمل بوجه صاحبه» این عمل را بر صورت صاحب آن بزنید و عمل در آسمان اول متوقف می شود، عمل بعضیها از آسمان اول میگذرد چون اهل غیبت نبودند، ولی باز ملائکه آسمان دوم می گویند «قف» عمل را بررسی میکنند و متوجه می شوند که این شخص «عجب» داشته است، بعض دیگر اهل عجب هم نبوده اند و عمل به آسمان سوم می رسد و باز دستور به توقف میدهند و اگر آن شخص اهل «حسد» نبود به آن عمل اجازه می دهند که به آسمان چهارم برود و در آنجا برای رذیله «تکبر» عمل را متوقف می کنند، اگر اهل مراقبت نباشیم اموری مانند؛ ریاست، ثروت و علم تکبر می آورند
حدیث:
در روایت آمده است؛ زمانی که حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام میل به غذا داشتند تمامی غلامان را دعوت میکردند و با هم غذا می خوردند؛ شخصی گفت: یا علی بن موسی الرضا این امور برای شما خوب نیست، چرا با فقرا غذا می خورید؟ حضرت فرمودند: همه ما اولاد حضرت آدم هستیم و تفاوت درجات انسان ها به تقوی است. یکی از ایستگاه ها توقف می کنی تا ببینند آیا این عملت از روی ریا بوده یا نه!
حکایت:
دلاکی عالمی را کیسه می کشید و در حین کیسه کشیدن از عالم پرسی: ریا یعنی چه؟
آن عالم گفت: همین که کیسه می کشی و می خواهی چرک های مرا به من نشان بدهی تا پول بیشتری بگیری، همین نشان دادن عمل را ریا می گویند (قدیم ترها وقتی کیسه می کشیدند، اگر چرک بیشتری در می آوردند انعام بیشتری
ص: 422
می گرفتند و این عالم می خواست با زبان خود این دلاک با او حرف بزند)
خلاصه هر آسمانی، عمل را از یک جهت بررسی می کند
خدایا از تو می خواهیم عمل ما را قبول کنی و اگر دنبال عمل خالصی مثل اعمال امیر المومنین می گردی این حسرتی است که بر دل می ماند!.
انواع بندگی:
بندگی خدا سه قسم است: نوع اول، از ترس جهنم است، و گاهی به طمع بهشت است، و نوع سوم؛ «تعظیما لله» است چون خداوند شایسته پرستش است باید او را بزرگداشت
و امْتَحِنْ قَلْبِی فِیهِ بِتَقْوَی الْقُلُوبِ
خدایا قلب و دل مرا آزمایش کن به تقوی دل نه زبان، ممکن است زبان ما حرف از تقوی بزند و لی قلب و دل ما از آن بی خبراست و بهرهای از تقوی نداشته باشد، شخصی صد میلیون تومان در جاده پیدا کرد و آن را به صاحبش برگرداند این مسائل از آثار تقوی است
معنی تقوی:
دین چراغ قرمز و سبز دارد، چراغ قرمز مرز حرام است و چراغ سبز محدوده مباحات است؛ تقوی یعنی از چراغ قرمزها عبور نکن.
رعایت چراغ قرمزها هم دو نوع است گاهی راننده بخاطر ترس از جریمه ترمز می کند و گاهی بخاطر احترام به قانون مملکت، که دومی افضل است
یا مُقِیلَ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِین
ای خدایی که همه لغزشهای گنهکاران را اقاله می کنی
معنای اقاله:
جنسی را که از کاسب خریدی و می خواهی پس بدهی، مستحب است که فروشنده از مشتری پس بگیرد به این عمل اقاله گویند.
ص: 423
اقاله در مورد خداوند یعنی؛ خدایا گناهان ما را یگان ببخش
روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان
نکاتی از جزء بیست و سوم قرآن کریم
باور کنیم بعضی آدم ها، بنای خوب شدن ندارند...
حالا هر کاری می خوای بکنی، بکن.
فایده ای نداره.
خدا کنه ما اینطوری نباشیم!
ما تَأْتِیهِم مِّنْ آیَةٍ مِّنْ آیَاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا كَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِین (یس/46)
ﻫﯿﭻ آﻳﻪﺍى ﺍز آﻳﺎت ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن ﺑﺮﺍى آنها نمی آید، ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍز آن روی ﮔﺮدﺍن می شوند.
حتی بعضی ها رو، پیغمبر هم براشون دعا کنه فایده ای نداره، یعنی پیغمبر هفتاد بار هم براشون دعا کنه اجابت نمیشه. الله اکبر:
اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لاٰ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِینَ مَرَّةً فَلَنْ یَغْفِرَ اَللّٰهُ لَهُمْ (توبه/80)
ای پیغمبر چه براى آنان آمرزش بخواهى یا برایشان آمرزش نخواهى یکسان است، فرقی نمی کند. حتى اگر هفتاد بار برایشان آمرزش طلب کنى، هرگز خدا آنان را نخواهد آمرزید.
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
امروز جزء بیست و سوم از قران مجید
توهمِ خود برتربینی
ص: 424
دارایی و نعمت، نشونه این نیست که خدا بین ما و بقیه فرق گذاشته!!!
هر چی که داریم؛
خانواده خوب، شغل خوب، همسر خوب، چهره ی خوب، ماشین خوب، استعداد خوب و.....
همه این ها نعمت های خداست، که باهاشون امتحان می شیم.
یه وقت با این نعمت هایی که خدا به ما داده، پیش خودمون فکر نکنیم که حالا دیگه کی هستیم و چه کسی شدیم!!!
فأَمَّا الْإِنْسانُ إِذا مَا ابْتَلاهُ.... فَیَقُولُ رَبِّی أَكْرَمَنِ (فجر/15)
امّا انسان، هرگاه پروردگارش او را بیازماید..... مى گوید: پروردگارم مرا گرامى داشته است.
اگر اینطوری فکر کنیم و هِی تو دلمون به خودمون بَه بَه و چَه چَه بگیم؛
یادمون میره که این نعمت هایی که داریم فقط برای آزمایش ماست.
اونوقت ممکنه دچار غرور و تکبر بشیم
و با رفتارمون کاری کنیم که دلِ دیگران رو برنجونیم
تو اینجور مواقع این نصیحت حضرت لقمان رو فراموش نکنیم که فرمود:
لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَ لَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ (لقمان/18)
پسرم! با بی اعتنایی از مردم روی مگردان،
و مغرورانه بر زمین راه مرو،
زیرا خداوند هیچ متکبّرِ مغروری را دوست ندارد.
حکمت 32
ص: 425
ضرورت عمل گرایى
و قَالَ (علی علیه السلام): مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ، لَمْ یُسْرِعْ بِهِ [حَسَبُهُ] نَسَبُهُ.
امیرمومنان فرمودند:
كسى كه كردارش او را به جایى نرساند، افتخارات خاندانش او را به جایى نخواهد رسانید.
ضرب المثل ایرانی
1. گیرم پدرت بود فاضل
از فضل پدر تو را چه حاصل
2. گیرم پدرت بود فاضل
از رانت پدر این همه حاصل
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
راهکارهای زندگی موفق در جز بیست و سوم قرآن
1. سوره یس، آیه (54)
در قیامت در مقابل آنچه که انجام داده اید پاداش می گیرید.
2. سوره صافات، آیه (13)
وقتی پندداده می شوید عبرت بگیرید.
3. سوره صافات، آیه (32)
مراقب گمراهان باشید که گمراهتان می کنند.
4. سوره صافات، آیه (102)
در برابر خواست خدا تسلیم باشید.
5. سوره ص، آیه (17)
ص: 426
بسیار توبه کننده باشید.
6. سوره ص، آیه (22)
در هنگام داوری از حق دور نشوید.
7. سوره ص، آیه (24)
به شریکان خود ستم نکنید.
8. سوره ص، آیه (26)
از هوای نفس پیروی نکنید که شمارا از راه خدا دور می کند.
9. سوره ص، آیه (26)
علت گمراهی مردم فراموشی روز قیامت و حساب و کتاب است.
10. سوره ص، آیه (29)
درباره آیات قرآن فکر کنید وپند بگیرید.
11. سوره ص، آیه (78 77 75)
تکبرشیطان و نافرمانی اش از خدا، باعث ملعون ورانده شدنش شد.
12. سوره زمر، آیه (3)
خدا کسی را که دروغگو وناشکر است را هدایت نمی کند.
1. در شراکت به حق خود قانع باشید و به شریکان خود ظلم نکنید. (ص: 24)
2. وقتی در زندگی به شما تلنگری زده می شود و یا اینکه نصیحتی می شوید، عبرت بگیرید. (صافات: 13)
3. همیشه تسبیه خدا را بگویید که عامل نجات انسان در امور زندگی است. (صافات: 143)
4. با کسانی که گمراه هستند؛ رفاقت و رفت و آمد نداشته باشید که باعث
ص: 427
اغفال و گمراهی شما می شوند. (صافات: 32)
5. علت گمراهی و انحراف مردم از راه راست، پیروی از هوای نفس، فراموشی روز قیامت و حساب و کتاب است. (ص: 26)
6. عبرت بگیرید که تکبر شیطان عبادات چندین ساله اش را از بین برد و از دین خارج کرده و مشمول لعن خداوند شد. (ص: 74 و 75 و 78)
7. مراقب باشید که شیطان به عزت خدا سوگند خورده انسان را گمراه می کند مگر کسانی که در بندگی خالص هستند. (ص: 82 و 83)
8. در هنگام داوری بین دو نفر از حق و عدالت دور نشوید و راه حل مناسبی به آنان ارائه دهید. (ص: 22)
9. در قیامت به کسی ذرهای ستم نمی شود و فقط با همان کارهایی مجازات می شوید که در دنیا دائم مشغولش بودید. (ص: 54)
1. تبلیغ کننده واقعی دین خدا کسی است که در بیان عدالت و دین، از هیچ چیزی و هیچ کسی ترس و واهمه نداشته باشد.
الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَیَخْشَوْنَهُ وَلَا یَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ (احزاب 39)
2. تقلید کورکورانه و بی دلیل انسان را به گمراهی میکشاند.
وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِیلَا (احزاب 67)
3. سخنی که از دهان ما بیرون می آید باید صحیح، سنجیده و صادقانه باشد.
قُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا (احزاب70)
4. مرام و دین پیامبر برای سعادت همه انسان هاست نه قشر و گروه خاصی.
وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ (سبأ 28)
5. مواظب باشیم که رفتار زشت و ناپسند خود را زیبا نبینیم که بدترین آفت است.
ص: 428
أَفَمَن زُیِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ فَرَآهُ حَسَنًا (فاطر 8)
6. عزت واقعی فقط به دست خداست
عزیزی که هر کز درش سر بتافت
به هر در که شد هیچ عزّت نیافت
عزیزی و خواری تو بخشی و بس
عزیز تو خواری نبیند ز کس (سعدی)
مَن كَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا (فاطر 10)
7. هر که باشیم و هر چه قدرت و ثروت داشته باشیم بی نیاز از خدا و لطف او نیستیم.
ما در ره عشق تو اسیران بلاییم
کس نیست چنین عاشق بیچاره که ماییم
بر ما نظری کن که در این شهر غریبیم
بر ما کرمی کن که در این شهر گداییم (مولوی)
یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ (فاطر 15)
8. عیبِ رندان مَکُن ای زاهدِ پاکیزه سرشت
که گناهِ دگران بر تو نخواهند نوشت
من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش
هر کسی آن دِرَوَد عاقبتِ کار، که کِشت (حافظ)
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ (فاطر 18)
9. در فضیلت علم و دانش همین بس که دانشمندانِ واقعی، خشیت از خدا دارند و بنده خدا هستند.
إِنَّمَا یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (فاطر 28)
اگر خدا می خواست ما را به خاطر زشتی هایمان در همین دنیا مجازات کند،
ص: 429
هیچ جنبنده ای روی زمین باقی نمی ماند.
وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوا مَا تَرَكَ عَلَىٰ ظَهْرِهَا مِن دَابَّةٍ (فاطر 45)
چرا امشب انقدر کوتاه بود؟ من هنوز کلی حرف داشتم با تو. کلی اشک داشتم برای تو.
این تازه همان شب قدری است که از هزار ماه بهتر است! یعنی هزار ماه هم به همین سرعت می گذرد و آن وقت من می مانم دنیایی که فرصت نکرده ام در آن برای تو دلبری کنم.
تازه فهمیدم چقدر وقت ندارم!
خودت گفته بودی به کارها رنگ خدایی بزن، تازه حالا فهمیدم برای چه! من وقت ندارم هم کارهای خودم را انجام دهم و هم بعدش برای تو کار کنم. دنیا به همین کوتاهی امشب است.
خودت به وقتم برکت بده!
خودت یادم بده چطور تندتند بندگی کنم!
من هی یادم می رود ساعت به وقت با تو بودن، چند است.
چشمانم را می بندم. به سرعت نوری که تو در دلم روشن کرده ای پرواز می کنم تا زمانم کش بیاید به قدر یک یاغفار گفتن و آن وقت امیدوار بشوم به بخششت و چشم بدوزم به لبخندت که هرچه من فراموشکار باشم تو ارحم الراحمینی...
نکاتی از جزء بیست و چهارم قرآن کریم
لطیف-ه
لطیفه
ص: 430
طرف یه قصاب میاره خونش
تا واسش گوسفند قربانی کند
به قصاب میگه: میخوام برام تیکه تیکش کنی با گوشت هایش کباب درست کنم.
سر و پا و روده شم خوب تمیز کن می خوام کله پاچه درست کنم
پشکلاشم می خوام کود کنم برا باغچه
آت آشغالاش رو هم می خوام برای
گربه مون
قصابه چپ نگاهش م یکنه، میگه: می خوای صداشم ضبط کن بذار زنگ موبایلت..
احک---ام
شرایط سربریدن حیوان حلال گوشت
(مثل گوسفند)
واجبات موقع ذبح:
1. هنگام ذبح، نام خ-دا گفته شود.
2. رو به قبله بودن حیوان
3. وسیله ذبح، از جنس آهن باشد؛
(اما در هنگام ضرورت و ترس از تلف شدن حیوان، میشه از سنگ یا وسیله تیز دیگری هم استفاده کرد.)
4. ذبح کننده مسلمان باشد.
5. حیوان قبل از ذبح، زنده باشد.
6. 4 رگ بزرگ گردن حیوان، بطور کامل از زیر گل-و بریده شود.
مستحبات ذبح
1. ذبح کننده رو به قبله باشد.
ص: 431
2. وسیله ذبح، تیز باشد.
3. آب گذاشتن جلو حیوان قبل از ذبح
4. در ذبح گوسفند، 2 دست و 1 پایش بسته شود و پای دیگرش رها باشد.
5. در ذبح گاو، 4 دست و پایش بسته شود و دُم آن رها باشد.
6. پس از ذبح مرغ، رهایش کنند تا بال و پر بزند
1. کارد را پشت حلقوم حیوان فرو کنند وبه طرف جلو بیاورند که حلقوم ازپشت بریده شود.
2. ذبح حیوان جلوی حیوانات دیگر
3. ذبح حیوان در ش-ب و
ذبح قبل ازظهر روز جمعه
4. حیوانی راکه انسان خودش پرورش داده بادست خودبکشد.
پاسخ به اینگونه سؤالات...
چطور میشه یک فرد نا امید رو، که از خودش و گناهاش خسته شده، و هیچ علاقه ای به ادامه زندگی نداره، و گاهی از خودکشی حرف می زنه، به زندگی امیدوار کرد؟
انقدر توبه شکسته م که فکر می کنم مورد غضب خدا هستم، و خدا از من بیزار است، و دیگه عبادت های من فایده ای نداره...
چه کنم؟ آیا می تونم باز به رحمت خدا امیدوار باشم؟
دیگه فکر میکنم خدا دوستم نداره. برای همین با خودم گفتم چه فایده ای داره اصلاً بخوام نماز بخونم، روزه بگیرم... واقعاً راه برگشتی برام هست؟
جواب:
قلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّ-هِ ۚ إِنَّ اللَّ-هَ یَغْفِرُ
ص: 432
الذُّنُوبَ جَمِیعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ (زمر/53)
بگو: "اى بندگان من، كه بر خویشتن زیاده روى کردهاید و در گناه اسراف کرده اید، از رحمت خدا نا امید نشوید. چرا که، خدا همه گناهان را مى آمرزد، زیرا او آمرزنده مهربان است".
از محبّت خارها گل می شود...
تمثیل های خدایی
کنار چای تلخ همیشه یا قند هست یا شکر... به همین خاطر هم هست که گوارا میشه.
یادت باشه که بعضی ها مثل چائی هستند؛ یعنی تلخ اند...
پس با اون ها شکر باش، یعنی شیرین حرف بزن، شیرین رفتار کن...
به قول سعدی "شیرین حرکات باش"...
این سفارش خداست:
بدی های دیگران رو با خوبی های خودت دفع کن، یعنی اگر دیگران تلخ بودند، شیرین باش.
لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لَا السَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَدَاوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ (فصّلت/34)
هرگز نیکی و بدی یکسان نیست؛ بدیِ دیگران را با نیکی دفع کن، ناگاه خواهی دید همان کس که میان تو و او دشمنی است، گویی دوستی گرم و صمیمی است!
امام على علیه السلام فرمود:
"عَوِّدْ لِسانَكَ لینَ الْكَلامِ وَ بَذْلَ السَّلامِ، یَكْثُرْ مُحِبّوكَ وَ یَقِلَّ مُبْغِضوكَ".
"زبان خود را به نرم گویى و سلام كردن عادت ده، تا دوستانت زیاد و دشمنانت كم شوند".
(غررالحكم، حدیث 6231)
ص: 433
یعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَ مَا تُخْفِی الصُّدُورُ (غافر/19)
او چشم هایی را که به خیانت می گردد و آنچه را سینه ها پنهان می کند، می داند.
تلنگر
حواسمون باشه...
حساب دنیا و حساب گری در قیامت با کسی است که، حتی یه گوشه چشم ما رو هم دیده.
کسی که از رازِ دل همهمون باخبر است.
هر نگاه خائنانه (خَائِنَةَ الْأَعْیُنِ)، مخفیانه و یواشکی که داشتیم،
هر چشم و ابرویی که برای دیگران اومدیم،
هر...
همه رو میبینه.
اگر عزّت دنیا و آخرت می خواهیم، باید با این خدای مهربون "خالص" باشیم.
او عزّت رو نه به بهانه، بلکه به بهای "خلوص" خواهد داد.
"بسم الله الرحمن الرحیم"
«اللهمّ إنّی أسْألُک فیه مای ُرْضیک وأعوذُ بِک ممّا یؤذیک وأسألُک التّوفیقَ فیهِ لأنْ أطیعَک ولا أعْصیک یا جَوادَ السّائلین».
«خدایا امروز از تو رضایت و خشنودیات را خواهانم و به تو پناه میبرم از آن چه تو را بیازارد و در این روز از تو می خواهم که توفیق فرمانبرداری و سلب نافرمانی ات را به من عطا کنی اى بخشنده سائلین».
در این دعا از خداوند خواستاریم که به ما توفیق دهد آنچه را که رضایت او در آن است انجام دهیم، حال می خواهیم بدانیم که رضایت خداوند در چه چیزی
ص: 434
می باشد؟ و چه چیزهایی موجب رضایت پروردگار عالمیان می گردد؟
باید در جواب بگوییم هر عملی را که خداوند انسان ها را به انجام آن امر فرموده است؛ موجب رضایت خداوند از بندگان است که اگر بنده ای به آن دستورات عمل نماید رضایت خداوند را برای خود واجب نموده و اگر نافرمانی از آن دستورات نماید خشم و غضب الهی را بر خود واجب نموده است.
اگر می خواهید بدانید که خدا از شما راضی هست یا نه، ببینید خودتان در ته دل از خدا راضی هستید؟ اگر راضی باشید، خدا هم از شما راضی است.
وی با اشاره به حدیثی که انسان ها را مانند بیمار و خداوند را مانند طبیب توصیف می کند؛ یادآور می شود: همانطور که دکتر هر چه بگوید، بیمار می پذیرد، خدا هر چه به ما داد، ما هم باید رضایت داشته باشیم.
اگر در مصیبت ها و نداری ها از خدا گله نکنیم و تسلیم خدا باشیم، یعنی اینکه ما از خدای راضی هستیم و خدا هم از ما رضایت دارد. اما خیلی سخت است که انسان ذره ای گله از خدا نداشته باشد. به عنوان مثال: انفاق کردن، اقامه نماز، پرداخت زکات موجبات رضایت الهی از بندگان، و دروغ و تهمت و غیبت، موجبات خشم و غضب پروردگار عالمیان می باشد که ما در این روز از خداوند خواستاریم ما را جزو کسانی قرار دهد که به دنبال جلب رضایت او باشیم نه خشم و غضب او که همانا خداوند سخت عذاب است ”أَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ”. (مائده،98)
منظور از «و اعوذ بک مما یوذیک» در این دعا چیست؟ می گوید: در اینجا منظور از مما یوذیک «آنچه که ترا ناپسند است» انجام اعمالی است که خداوند انسان را از انجام آن اعمال منع نموده است. مثل: دروغ، غیبت، تهمت، فحش که هنگامی که انسانی یکی از این اعمال را انجام دهد موجبات عذاب و عقوبت الهی را فراهم می سازد. به عنوان مثال: امام موسی بن جعفر علیه السلام در حدیثی فرمودند: "ان الله حرم الجنه علی کل بذی قلیل العیاء لایبالی ما قال و ما قیل فیه" یعنی: "خداوند بهشت را حرام نموده بر کسانی که دارای زبانی فحاش اند و حیای آنها کم
ص: 435
است، باک ندارند از اینکه خودشان چه می گویند و باک ندارند که درباره آنان چه گفته می شود" که این نمونه ای از اعمالی است که در پیشگاه خداوند زشت و ناپسند است و انجام آن باعث عقوبت الهی میگردد، که ما نیز در این روز به خداوند پناه می بریم تا ما را از تمامی اعمالی که موجبات خشم و غضبش را فراهم می کند دور سازد.
«و اسئلک التوفیق فیه الان اطیعک و لااعصیک یا جوادالسائلین»؛ خدایا از تو توفیق می خواهم که در ماه رمضان اطاعت تو را کنم و گناه انجام ندهم! روایت داریم از امام نهم علیه السلام که فرمود: مؤمن باید 3 خصلت داشته باشد. اول توفیق داشته باشد، دوم خودش را موعظه کند و سوم اینکه نصیحت دیگران را قبول کند. وارثان خود را به خدا بسپارید و نه به پول. حدیث داریم که اگر وارث خوب هستند، خدا خودش نگهبان آنهاست و اگر بد و دشمن خدا هستند؛ چرا برای دشمنان خدا زحمت می کشید؟ در پایان دعا برای استجابت دعا می گوییم؛ ای خدایی که به هر کسی که از تو چیزی سؤال می کند، تو جود می کنی و نسبت به او بخشش داری، دعای ما را اجابت کن! ما گاهی سائلین را رد می کنیم؛ اما خدا درخواست همه را می دهد و رد نمی کند؛ ولی گاهی چیزی که صلاح ما نیست را از خدا می خواهیم و خدا نمی دهد؛ البته آن خواسته را هم در قیامت برآورده می کند: در قیامت بندگان می پرسند؛ خدایا اینها که به ما می دهی چیست؟ خطاب می آید که در دنیا خواستی صلاح نبود بدهیم و الان آن را برآورده می کنیم.
هر بنده ای برای آنکه به هدایت و رستگاری دست یابد لازمه آن این است که اطاعت خداوند و رسولش را نماید، چرا که رسول، فرستاده خداوند است که دستورات خدا را برای مردم بیان می دارد. اگر کسی از رسول خدا صلی الله علیه و آله اطاعت نکند
ص: 436
یقیناً خدا را اطاعت نکرده و کسی که خدا را اطاعت نکند از پیروان شیطان گشته و کافر تلقی می گردد به طوری که خداوند عزوجل در قرآن کریم می فرماید: "قل اطیعوالله و الرسول فان تولوا فان الله لا یحب الکافرین"(آل عمران 32) یعنی "بگو اطاعت خداوند و رسولش را کنید پس اگر روی برگردانید به درستی که خداوند کافران را دوست ندارد". پس کسانی که نافرمانی خداوند و رسولش را می کنند جزو کافرانند و از رحمت خداوند به دور می باشند و خداوند آنان را هدایت نمی کند چنانچه در قرآن می فرماید: "إِنَّ آل لهَ لاَیَهْدِی القَوْمَ الکَافِرینَ " (مائده 67) یعنی "و خداوند قوم کافر را هدایت نمی کند." پس ما نیز در این روز از خداوند می خواهیم که به ما توفیق دهد تا از دستوراتش پیروی نموده و هیچ گاه نافرمانی او را ننماییم.
نمازهای مخصوصی برای هر شب ماه مبارک رمضان از حضرت علی علیه السلام روایت شده و ثواب های زیادی برای هر شبی ذکر فرموده اند. این نمازهای مستحبی تماماً دو رکعت دو رکعت خوانده می شود و خواندن آن در حالت نشسته هم جایز است، لکن ایستاده افضل است.
نماز شب بیست و پنجم، 8 رکعت (چهار تا دو رکعتی)، است که در هر رکعت بعد از حمد 10 مرتبه سوره توحید خوانده می شود و حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در ثواب این نماز فرمود: هر کس بخواند، نوشته می شود از برای او ثواب عابدین
(اللهم الیک افضت القلوب)
برگی از نهج البلاغه
حکمت
حکمت 42
روش یارى كردن مردم
وَ قَالَ علیه السلام : مِنْ كَفَّارَاتِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ، إِغَاثَةُ الْمَلْهُوفِ وَ التَّنْفِیسُ عَنِ الْمَكْرُوبِ.
ص: 437
و درود خدا بر او، فرمود: از كفّاره گناهان بزرگ، به فریاد مردم رسیدن، و آرام كردن مصیبت دیدگان است.
کفّاره گناهان بزرگ
امام علیه السلام در این سخن نورانی اش اشاره به بعضى از کفارات گناهان بزرگ می کند; کفاره ای که می تواند آن گناه را جبران نماید. می فرماید: "از جمله کفاره های گناهان بزرگ، به فریاد بیچاره و مظلوم رسیدن و تسلّى دادن به افراد غمگین است"
در یک جمله کمک های مردمى در اسلام به هر شکل و به هر صورت اهمیت فوق العاده اى دارد; هم موجب برکت در زندگى و هم سبب برطرف شدن بلاها و هم کفاره گناهان است.
در کتاب تمام نهج البلاغه این سخن حکمت آمیز با اضافاتى آمده است.
می فرماید: "مِنْ کَفّارَاتِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ إِغَاثَهُ الْمَلْهُوفِ، وَمِنْ أَفْضَلِ الْمَکَارِمِ التَّنْفیسُ عَنِ الْمَکْرُوبِ، إِقْرَاءُ الضُّیُوفِ، وَمِنْ أَفْضَلِ الْفَضَائِلِ اصْطِنَاعُ الصَّنَائِعِ، وَبَثُّ الْمَعْرُوفِ; از جمله کفارات گناهان بزرگ کمک به مظلوم و از برترین فضایل اخلاقى برطرف ساختن غم اندوهگین و پذیرایى از مهمانان و از افضل فضایل، نیکى کردن و نشر کارهاى پسندیده است"
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
امروز جزء بیست وچهارم از قران مجید
قراردادِ خدا با ما
قابل توجه اونایی که؛
به خاطر رفاقت هر کاری می کنند
برای خوشحالی خانواده حرف حق رو زیر پا می ذارند
ص: 438
برای رسیدن به مسابقات، کار و زندگی روزمره نماز شون قضا میشه
و........
امروز میخ وام بگم قبل از اینکه ما با رفیق، همسر، خواهر وبرادر یا با همکار خودمون قرارداد و تعهدی داشته باشیم خدا با ما عهد و پیمان بست.
بخونید؛
ألَمْ أَعْهَدْ إِلَیْكُمْ یا بَنِی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیْطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ
و أَنِ اعْبُدُونِی هذا صِراطٌ مُسْتَقِیمٌ (یس/60 و 61)
اى فرزندان آدم! آیا با شما عهد و پیمان نبستم كه به حرف شیطان گوش نكنید كه همانا او براى شما دشمنى آشكار است. و تنها مرا بپرستید، كه راه مستقیم همین است.
خدا با ما قرارداد و عهد و پیمان بست که از راه های درست و مستقیم پیروی کنیم
.... أَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كانَ مَسْؤُلًا (اسراء/34)
.... به عهد و پیمان وفا كنید، كه از عهد و پیمان سؤال خواهد شد.
دامنه ی این عهد، گسترده است؛
وفا به اعضا و جوارح خودمون (چشم، دست، گوش..)
وفا به همسر، والدین و فرزند، همسایه، همکار، شاگرد مغازه، مستأجر و...
برخورد خداپسندانه با همه ی این ها، وفا به همون عهد الهی است.
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
روزه این نیست که
ص: 439
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست وچهارم از قران مجید
گناه بزرگِ انکارِ حکمتِ خداوند
مجازات سنگینِ ابلیس، فقط برای ترکِ سجده بر آدم نبود
اون چیزی که باعث این سقوط ابدی ابلیس شد استدلال و استکبار ابلیس بود.
حالا اگر استدلال ابلیس رو تحلیل کنیم سر از كفر عجیبى در می اریم
قالَ یا إِبْلِیسُ ما مَنَعَكَ أَنْ تَسْجُدَ لِما خَلَقْتُ بِیَدَیَّ أَسْتَكْبَرْتَ أَمْ كُنْتَ مِنَ الْعالِینَ (ص، آیه 75 و 76)
خداوند فرمود: «اى ابلیس! چه چیز تو را مانع شد كه براى موجودى كه به دستان قدرت خویش خلق كردم سجده كنى؟ تكبّر كردى یا از بلند مرتبه گانى؟!»
قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ
ابلیس گفت: «من از او بهترم، مرا از آتش آفریدى و او را از گِل»
دقت کنید، شیطان ایمان به خالق بودن خدا داشت و برای خدا سجده می کرد.
اما حکمت خدا در دستورات رو قبول نداشت و در مقابل فرمانِ خدا سرپیچی کرد.
تو می گی بر آدم سجده کن، ولی من میگم از آدم بالاترم، پس نباید سجده کنم
ص: 440
در واقع ابلیس با این حرفش به خدا گفت که بعضی از دستورات تو درست نیست و من بهتر می دونم.
یعنی انکار حکمت الهی
حواسمون باشه کسی که آگاهانه و از روی عمد گناه میکنه همون راهی رو میره که ابلیس رفته.
چون داره به خدا میگه اون چیزی که تو میگی درست نیست و من قبول ندارم.
حالا چند نمونه از این گفتگوهای شیطانی بعضی از ما با خدا رو ببینید
كتِبَ عَلَیْكُمُ الصِّیَامُ......لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ، (بقره، آیه 183)
روزه بر شما مقرّر شده..... تا پرهیزكار شوید.
نه
اگر روزه بگیرم ضعف می کنم
اونوقت نمی تونم به درس و کارم برسم.
...ولایبدین زینتهن إلا لبعولتهن...(نور 31)
بانوان نباید زیبائی های خود را به جز شوهر و محارم خویش، به غیر آنان نشان دهند.
نه
اگر اینطوری باشم بقیه فکر می کنن زشتم
قلْ......َ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذٰلِکَ أَدْنیٰ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلاٰ یُؤْذَیْنَ (احزاب، آیه 59)
بگو: چادرهای بلند بر خود بیفکنند. این عمل مناسب تر است، تا به عفّت و پاکدامنی شناخته شوند، و مورد آزار قرار نگیرند.
نه
چادر، دست و پا گیره
اگر دلم پاک باشه، حجاب دیگه معنا نداره
ص: 441
كلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ (اعراف، آیه 31)
بخورید و بیاشامید و اسراف مکنید،
نه
تو همه چیز (خوراک، لباس و...) باید سنگِ تموم بزارم که تک باشم.
اینا یعنی، من به علم و حکمت خدا اعتقادی ندارم،
و نعوذبالله از خدا بهتر می فهمم که چی خوبه و چی بده!!! (دلیل خودم رو بهتر از دلیلِ خدا می دونم)
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست وچهارم از قران مجید
چشم های خائن
ص: 442
مردمک چشم،
هم می تواند پنجره ای رو به بهشت باشد،
هم دریچه ای به دوزخ.
اگر نگاه، در مهار تو باشد،
انتخاب آن بهشت و دوزخ هم، با توست.
کنترلِ چشم، تابعی از تقواست؛ بهتره برگردیم و خیره نشیم
انواع خیانت چشم:
نگاه تحقیر آمیز،
نگاه تجسس آمیز،
نگاه مخفیانه به نامحرم
نگاه به منظور عیبجویی
نگاه غضب آلود به پدر و مادر،
و......
خدا میدونه تو دل های ما چی میگذره؛
یعْلَمُ خَائنَةَ الْأَعْینُِ وَ مَا تُخفِى الصُّدُور (غافر/19)
او چشم هایى را که به خیانت میگردد و آنچه را سینه ها پنهان می دارند، می داند.
حضرت علی علیه السلام می فرماید:
هر که نگاه هایش پاک باشد، اوصافش نیکو شود.
کسى که عنانِ چشم خود را رها کند، زندگى اش را به زحمت مى اندازد.
کسى که نگاه هایش پیاپى باشد، حسرت هایش دائمى و پیاپى خواهد بود.
تحف العقول، ص 97
موسم بندگى چشم و
ص: 443
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
هدیه به حضرت معصومه علیها السلام (صلوات)
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
راهکارها و توصیه های مفید زندگی موفق در جزء بیست و چهارم قرآن کریم
1. سوره ی زمر، آیه 53
بندگان خدا! از رحمت او مأیوس نشوید.
2. سوره ی زمر، آیه 61
تقوا داشته باشید تا از عذاب الهی به دور باشید و غمگین نباشید.
3. سوره ی زمر، آیه 74
وعده های خدا راست است.
4. سوره ی غافر، آیه 5
ص: 444
به وسیله ی باطل جدال نکنید تا حقیقت پایمال نشود.
5. سوره ی غافر، آیه 16
هیچ چیز بر خدا پوشیده نمی ماند.
6. سوره ی غافر، آیه 40
نتیجه ی بدی، کیفر و نتیجه ی خوبی پاداش است.
7. سوره ی غافر، آیه 44
کارها و امور خود را به خدا بسپارید.
8. سوره ی فصلت، آیه 46
هر کس خوبی کند، به سود اوست و هر کس بدی کند، به زیان خود اوست.
9. سوره ی فصلت، آیه 34
بدی را دفع کن تا دوستی ها یکدل شود.
10. سوره ی فصلت، آیه 4
قرآن بشارت گر و هشدار دهنده است ولی اکثر مردم از آن رویگردان هستند.
11. سوره ی غافر، آیه 55
برای گناهت آمرزش بخواه و صبح و شب ستایشگر خدا باش.
12. سوره ی غافر، آیه 40
دو شرط برای ورود به بهشت است؛ 1. ایمان 2. عمل صالح.
1. با حرفهای بیهوده، جار و جنجال راه نیندازید، تا با آن حقیقت را پایمال کنید. (غافر: 5)
2. دو شرط برای ورود به بهشت ایمان و عمل صالح است. (غافر: 40)
ص: 445
3. کسانی که در دنیا از ناحقی ها لذت برده و شادی می کنند؛ در قیامت عذاب می شوند. (غافر: 75)
4. خدا به پاس درستکاری بندگان، بدترین کارشان را نیست و نابود کرده و پاداششان را بر اساس بهترین کارشان می دهد. (زمر: 35)
5. آگاه باشید که در قیامت گوش، چشم و پوست بدنتان علیه شما شهادت می دهند. (فصلت: 20)
6. ای کسانی که با آلودگی به گناهان، به خودتان جفا کرده اید، از لطف خدا نا امید نشده و توبه کنید که خدا همه گناهان را می آمرزد. (زمر:53)
7. قرآن برای مؤمنین، مایه راهنمایی و درمان و برای بی دین ها که گوششان سنگین است، نامفهوم، گویا از جایی دور صدایشان می زنند. (فصلت: 44)
8. در مقابل بدی با بهترین روش خوبی کن که دشمن را به دوست صمیمی تبدیل می کند. (فصلت: 34)
9. برخی وقتی عذاب خدا را می بینند، ایمان می آورند ولی این ایمان دیگر به دردشان نمی خورد و سرمایه عمرشان را باخته اند. (غافر: 84 و 85)
1. وظیفه پیامبران ابلاغ دستورات خداست نه اجبار، انبیا حق تحمیل عقیده را ندارند.
مَا أَنتَ عَلَیْهِم بِوَكِیلٍ (زمر 41)
2. این خداوند رحیم است که همه لغزش ها را می بخشد، پس از رحمت او تا امید نشو.
باز آ باز آ هر آنچه هستی باز آ
گر کافر و گبر و بتپرستی باز آ
این درگهِ ما درگهِ نومیدی نیست
صدبار اگر توبه شکستی باز آ (ابوسعید ابوالخیر)
ص: 446
قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ (زمر 53)
3. مؤمن باید بین خوف و رجا باشد زیرا خداوند هم آمرزنده است و هم کیفر دهنده.
غَافِرِ الذَّنبِ وَقَابِلِ التَّوْبِ شَدِیدِ الْعِقَابِ ذِی الطَّوْلِ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ (غافر 3)
4. در روز قیامت همه انسان ها نتیجه اعمال خود را خواهند دید و مثل دنیا پول و پارتی و رفاقت و... وجود ندارد و به احدی ظلم و ستم نمی شود.
الْیَوْمَ تُجْزَىٰ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ لَا ظُلْمَ الْیَوْمَ إِنَّ اللَّهَ سَرِیعُ الْحِسَابِ (غافر 17)
5. همه کارها را به خدا بسپاریم زیرا خداست که از خیر و صلاح ما آگاه است.
یارب مکن از لطف پریشان ما را
هر چند که هست جرم و عصیان ما را
ذاتِ تو غنی بوده و ما محتاجیم
محتاج بغیرِ خود مگردان ما را (ابوسعید ابوالخیر)
أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبَادِ (غافر 44)
6. بیاییم در دنیا به یکدیگر ستم نکنیم زیرا در روز قیامت معذرت ستمکاران شنیده نمی شود و برای آنها عذرخواهی، سودی ندارد.
یَوْمَ لَا یَنفَعُ الظَّالِمِینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَلَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ (غافر 52)
7. این وعده خداست که مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم.
وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ (غافر 60)
8. انسانی که در دین خود استوار است و در راه دین خدا استقامت دارد، نه ترسی در وجودش است و نه اندوهی.
إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی كُنتُمْ تُوعَدُونَ (فصلت 30)
ص: 447
9. جواب بدی دیگران را با نیکی بدهید زیرا این کار موجب می شود دشمن تبدیل به دوست گردد.
ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَكَ وَبَیْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ (فصلت 34)
هرچه کنی به خود کنی
گر همه نیک و بد کنی.
مَّنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاءَ فعلیها وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِیدِ (غافر 46)
این طوری نگاهم نکن. می دانم شبیه تو نیستم. میدانم روز به روز دارم از آنچه باید خلیفه تو در زمین باشد دورتر می شوم. می دانم کم کم دارم از خودم ناامید می شوم.
اما دلم خوش است که در هیچ کتابی یأس را بین صفات تو ندیدهام. تو، خدای همیشگی منی. همان که طفل شیرخوار را روزی می دهی و بر پیرمرد کهن سال مهربانی.
می دانم هرچقدر هم که دور شوم آغوش تو برای برگشتنم باز است. شاید همین مهربانی بی حد توست که مرا جرأت نافرمانی داده وگرنه منِ عاشقِ یک لاقبا را چه به سرپیچی از اشاره های معشوق محبوبی چون تو؟!
این روزها دست به دامان مهربانی شده ام. دست به دامان بخشندگی. تا شاید کمی شبیه تو باشم.
میدانم دار و ندارم را به تو بدهکارم و حالا از آنچه دستان رازقت در سفره ام نهاده، خاضعانه و خاشعانه تقدیم بندگانت می کنم تا برق لبخندشان بشود نوری برای راه رسیدنم به تو.
دستم کوتاه است اما امیدم به رازقیت تو بسیار.
ص: 448
خودم را به آب و آتش میزنم تا گرهی از کار عاشقانت باز کنم و دلگرم شوم به رضایت حضرتت.
این روزها دستانم تشنه ی دستگیری اند. انگار مشق بخشندگی می کنند پای روضه های امیرالمؤمنین.
چشم های معصوم کودکان گل فروش که این روزها گل هایشان بی مشتری ست منتظر رزقی ست که تو در مال من پنهانش کرده ای و بزرگ منشانه توفیق خدمت به خلقت را نصیبم کرده ای تا آزمونی باشد برای روح سرکشم.
مرا شرمنده دوستدارانت مساز ای واهب العطایا
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
شرایط امر به معروف و نهی از منکر
چند چیز شرط است در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر
1. آن که کسی که می خواهد امرو نهی کند، بداند که آنچه شخص مکلف بجا نمی آورد واجباست بجا آورد و آنچه بجا می آورد باید ترک کند. و بر کسی که معروف و منکر را نمی داند واجب نیست.
2. آن که احتمال بدهد امر و نهی او تأثیر می کند، پس اگر بداند اثر نمی کند واجب نیست.
3. آن که بداند شخص معصیت کار بنا دارد که معصیت خود را تکرار کند، پس اگر بداند یا گمان کند یا احتمال صحیح بدهد که تکرار نمیکند واجب نیست.
4. آن که در امر و نهی مفسده ای نباشد، پس اگر بداند یا گمان کند که اگر امر یا نهی کند ضرر جانی یا عِرضی و آبرویی یا مالی قابل توجه به او می رسد واجب
ص: 449
نیست، بلکه اگر احتمال صحیح بدهد که از آن ترس ضررهای مذکور را پیدا کند واجب نیست بلکه اگر بترسد که ضرری متوجّه متعلقان او می شود واجب نیست، بلکه با احتمال وقوع ضرر جانی یا عِرضی و آبرویی یا مالی موجب حَرَج بر بعضی مؤمنین، واجب نمی شود بلکه در بسیاری از موارد حرام است.
1. ملحقات رساله امام خمینی با حاشیه آیات عظام: (فاضل) لنکرانی و (نوری) همدانی، بخش امر به معروف
2. سایت هدانا
اللّهمّ اجْعَلْنی فیهِ محبّاً لأوْلیائِکَ ومُعادیاً لأعْدائِکَ
خدایا کاری کن تا در ماه رمضان، خوبان را دوست بدارم و دشمن دشمنانت باشم! در مورد خودم، عملی که به من امید میدهد تا در قیامت جزو نجات یافتگان باشم، این است که خوبان و اشخاص با تقوا را دوست دارم و از بی تقوایان بی زاری می جویم.
اگر پسرتان بی تقواست و نماز نمی خواند، نباید او را دوست داشته باشید. حدیث است که به حقیقت ایمان نمیرسید مگر آنکه نزدیک ترین خویشان خود را برای خدا دوست نداشته باشید، چون متدین نیست و دورترین افراد را برای اینکه متدین است، دوست داشته باشید.
امام باقر علیه السلام به شخصی فرمودند؛ «اگر اراده کردی که بفهمی بهشتی و یا جهنمی هستی، به قلبت مراجعه کن، اگر دیدی اهل طاعت را دوست داری، اهل بهشت و اگر اهل گناه را دوست داری، اهل جهنم هستی و انسان در قیامت با کسی که او را دوست دارد، محشور می شود.» در دوره آخرالزمان قلب مؤمن آب می شود؛ زیرا گناه
ص: 450
را می بیند و استطاعت تغییر وضع ندارد. الآن روزگاری شده است که ما نمیتوانیم امر به معروف و نهی از منکر کنیم.
مسْتَنّاً بِسُنّةِ خاتَمِ انْبیائِکَ
در این بخش از خدا می خواهیم تا ما را یاری رساند برای اینکه به طریقه پیغمبر در مستحبات، دعاها و دستورات اسلام عمل کنیم. از خدا می خواهیم تا هر چه پیامبر صلی الله علیه و آله به ما فرموده است، درباره مستحب و واجب عمل کنیم و مکروهات را از خود دور و حرام را ترک کنیم.
یا عاصِمَ قُلوبِ النّبیین
پیغمبران معصوم هستند؛ زیرا خدا قلب آنها را حفظ کرده است و در فراز پایانی دعای روز بیست وپنجم ماه مبارک رمضان می گوییم، ای خدایی که قلب پیغمبران را حفظ کردی، به حق این کاری که برای پیغمبران انجام داده ای، این دعا را در حق ما مستجاب کن!
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مُحِبّاً لِأَوْلِیائِک وَ مُعَادِیاً لِأَعْدَائِک
خدایا در این ماه رمضان مرا طوری قرار ده که خوبان را دوست داشته باشم، و دشمن دشمنانت باشم، اگر من به چیزی امید داشته باشم که آن چیز در قیامت باعث نجات من بشود این است که خوبان را دوست دارم، افراد اهل تقوی را دوست دارم شما هم باید همینطور باشید؛ اگر یک فرزند شما طلبه هست و اهل نماز و... و یکی بی نماز هست و بی تقوی، باید فرزند اهل تقوی و نمازتان را دوست داشته باشید چگونه به حقیقت ایمان برسیم
حدیث:
در روایت آمده است؛ هیچ کدام از شما به حقیقت ایمان دست نیابد مگر آن گونه گردد که برای رضای خدا دورترین افراد بخود را دوست بدارد، و نزدیکترینشان را برای رضای خدا؛ دشمن بدارد
ص: 451
زمانی در قم بودم دیدم دختران دبیرستانی از مدرسه به منزل می رفتند و همه رو هایشان را گرفته بودند و با حجاب بودند و خیلی خوشحال شدم و وقتی به تهران برگشتم به طلبه ها گفتم: اگر می خواهید زن بگیرید از قم زن بگیرید در تهران همچین دخترانی پیدا نمی شود و آفرین بر این مدیر، این مدیران را باید مورد تقدیر قرار داد و از ایشان تشکر کرد. زمانی که من می خواستم عروسی کنم [حدود 58 سال قبل]، مهر خانواده من هزار تومان بود و یکی از دوستان، که هم مباحثه من بود به من گفت: برای من هزار تومان زیاد هست و گفت من 500 تومان بیشتر ندارم و رفت از شاه عبد العظیم همسری اختیار کرد و الان از آن زن چهار پسر دارد، دو تای ایشا ن طلبه شده اند.
حالا شما هم به قلبتان رجوع کنید اگر زنان محجبه و مؤمن را می بینید و از این که ایشان با حجاب هستند خوشحال می شوید بدانید که در شماخیری یافت می شود و اگر زنان بد حجاب را میبینی و ناراحت نمی شوید و غصه نمی خورید معلوم می شود که تو اهل خیر نیستی.
حدیث:
در حدیث آمده است که در آخر زمان قلب مؤمن آب می شود گفتند: چطور؟
فرمودند: منکر را می بیند و قدرت بر تغییر ندارد؛ دختران بد حجاب را می بیند و قلب او از غصه می سوزد ولی قدرت بر تغییر ندارد می بیند که سگ را بغل گرفته و تذکر می دهد ولی در جواب او می گویند: من روزی سه بار آن را می شویم غافل از این هست که نجس العین که پاک نمی شود
حکایات:
در زمان آقا شیخ مرتضی زاهد شخص لاتی بود که به ایشان علاقه داشت،
ص: 452
در یک مجلسی این شخص نعره ای می زند و با صدای بلند می گوید: هر کی بدخواه علماء ست فلان و فلان شود.
شیخ مرتضی زاهد گفته بودند: این شخص رستگار خواهد شد، بعدها مرحوم آقا فخر تهرانی گفتند: من رستگار شدن این شخص را دیدم لذا محبت داشتن به خوبان باعث نجات آدمی است
حدیث:
در روایت آمده است اگر کسی را دوست داشته باشی با او محشور می شوی حتی اگر کسی به یک سنگ علاقه داشته باشد با آن محشور می شود
مُسْتَنّاً بِسُنَّةِ خَاتَمِ أَنْبِیائِک
خدایا کاری کن که من به طریقه رسول الله عمل کنم هم در عمل به واجبات و مستحبات و هم در ترک محرمات و مکروهات
یا عَاصِمَ قُلُوبِ النَّبِیین
ای خدایی که قلب پیامبرانت را حفظ می کنی لذاست که پیامبران معصوم هستند چرا که حافظ قلب ایشان خداوند متعال است.
ناشر معارف باشیم
لیْسَ كَمِثْلِهِ شَیْءٌ
هیچ چیزی مثل خدا نیست.
یک جوی، آگه خشک و بی آب باشه، توش خَس و خاشاک جمع میشه، آشغال جمع میشه.
اصلاً جویِ بیآب، نه جایی رو سبز می کنه، و نه کسی هوس می کنه کنارش بِشینه.
ص: 453
ما آدم ها هم مثل جویِ آب هستیم.
هیچ چیز برای یک جوی، مثل آب نمیشه،
و هیچ چیز هم برایِ ما، مثل خدا نمیشه.
قرآن میگه:
لیْسَ كَمِثْلِهِ شَیْءٌ (شوری/11)
یعنی هیچ چیزی جای خدا رو پُر نمی کنه.
اگر از خدا پر شدیم که هیچ، وگرنه از غیرِ خدا پر میشیم، از خَس و خاشاک و گرد و غبارِ گناه پر می شیم.
اگر خدا رو تو زندگی هامون بیاریم، هم زندگیمون زیبا میشه، هم خودمون.
مثل همون جویِ آب، هم خودمون سبز میشیم، هم دور و بر خودمون رو سبز و سرسبز می کنیم.
ادامه دارد
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست وپنجم از قران مجید
به هر قیمتی دنبال ثروت نباشید
تاریخ، بهترین گواه است كه؛
به هنگام قهر الهى، مال و ثروت انسان را نجات نمى دهد
نه در دنیا،
نه در آخرت.
خداوند در سوره غافر، آیه 82، قارون را برای ما مثال زده؛
فما أَغْنى عَنْهُمْ ما كانُوا یَكْسِبُون
ص: 454
وقتى قارون به زمین فرو رفت، هیچ گروهى نتوانست او را نجات دهد.
پس با قهر الهی، هم دنیا را از دست داد
هم آخرت را
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست وپنجم از قران مجید
ریشه یابی کنیم
بد نیست گاهی هم با خودمون فکر کنیم
این گرفتاری ها که برامون پیش میاد برای چیه
ما آخرالزمانی ها، تمام مصیبت ها و گرفتاری هامون، دسته گُلیه که خودمون به سر خودمون زدیم
ص: 455
شک نکنیم
«وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَیْدِیكُم»(شوری /30)
هر مصیبت و گرفتاری که برایتان پیش می آید به دست خودتان ایجاد شده است.
خطا کردیم
دروغ گفتیم
غیبت کردیم
زور گفتیم
دل شکستیم و....
از خ-دا طلبکار نباشیم.
به گناهمون نگاه کنیم.
گله از هیچ کس نباید کرد
کز، تن ماست آنچه بر تن ماست
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
ص: 456
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست وپنجم از قران مجید
رفیق های بِدرد نخور
دوستى هایى كه بر اساس تقوا نباشه، به دشمنى تبدیل میشه.
الْأَخِلَّاءُ یَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِینَ (زخرف/67)
️در آن روز دوستان با یکدیگر دشمنند به جز متقین.
فقط افراد باتقوا بدرد می خورند، بقیه باعث حسرت می شن.
پس حواسمون باشه که با چه کسانی و چه گروهی دوست می شیم که یک وقت دو دستی تو سر خودمون نزنیم!
یا وَیْلَتى لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلِیلًا (فرقان)
واى بر من! اى كاش فلانى را به عنوان دوست خود انتخاب نکرده بودم.
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
ص: 457
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 52
و قَالَ (علی علیه السلام):
یَا ابْنَ آدَمَ، إِذَا رَأَیْتَ رَبَّكَ سُبْحَانَهُ یُتَابِعُ عَلَیْكَ نِعَمَهُ وَ أَنْتَ تَعْصِیهِ، فَاحْذَرْهُ.
امیرمومنان فرمودند:
اى فرزند آدم زمانى كه خدا را میبینی كه انواع نعمت ها را به تو می رساند تو در حالى كه معصیت كارى،
بترس.
از مهلت الهى بترس
گنهکاران سه دسته اند:
1. گروهى آلودگى کمى دارند و یا اعمال نیک بسیار توأم با صفاى دل. خداوند این گروه را در همین جهان گرفتار مجازات هایی می کند تا پاک شوند و پاک از جهان بروند.
2. گروه دیگرى گناهان سنگین تر و مجازات بیشترى دارند که خداوند به آنها فرمان توبه داده و اگر توبه نکنند در آخرت گرفتارند.
3. گروه سومى هستند که طغیان و سرکشى را به حد اعلى رسانده اند خداوند آنها را در همین دنیا گرفتار عذاب استدراج می کند. منظور از عذاب استدراجى این است که لطف و رحمت خود را از آنها می گیرد و توفیق را از آنها سلب می کند،
ص: 458
میدان را براى آنها باز می گذارد، بلکه هر روز نعمت بیشترى به آنها می دهد تا پشت آنها از بار گناه سنگین گردد. ناگهان مجازات سنگین و دردناکى به سراغشان می آید و آنها را در هم میکوبد و به یقین مجازات در این حالت که در ناز و نعمت به سر می برند بسیار دردناک تر است.
مثل قوم های مختلفی که در قرآن از آنها یاد شده. قوم عاد و ثمود و....
اَلّلهُمّ عجِّللِوَلیِّکَالفَرَجَواَقِمنابِخِدمَ-تِه
1. سوره ی فصلت آیه، 49
از دعای خیر خسته نشوید.
2. سوره ی فصلت، آیه 49
اگر آسیب یا اتّفاقی برایت افتاد، مأیوس نشو.
3. سوره ی فصلت، آیه 51
نسبت به نعمتی که به تو می رسد، بی تفاوت نباش و شکرگزار باش.
4. سوره ی شوری، آیه 9
بهترین دوست شما، خداست.
5. سوره ی شوری، آیه 27
اگر روزی شما گسترده شود، در زمین عصیان می کنید.
6. سورهی شوری، آیه 27
هر کس به اندازه ی مصلحتش روزی می گیرد.
7. سوره ی شوری، آیه 30
هر مصیبتی که به شما می رسد، دستاورد اعمال خود شماست.
8. سوره ی شوری، آیه 40
ص: 459
از کسی که به تو بدی کرده بگذر و در حقّش نیکی کن که پاداش این عمل با خداست.
9. سوره ی دخان، آیه 38
آسمان ها و زمین و هر آنچه که میان آن دو است، به بازی آفریده نشده است
10. سوره ی شوری، آیه 44
در قیامت، هیچ راه برگشتی به دنیا برای جبران وجود ندارد.
11. سوره ی شوری، آیه 42
بر روی زمین بر مردم ستم نکنید که عذابی دردناک در انتظار شماست
12. سوره ی شوری، آیه 41
ستمدیده می تواند از ستمگر انتقام بگیرد.
1. با گناهان فاحش و کارهای زشت کاملاً فاصله گذاری داشته و وقتی عصبانی می شوید گذشت کنید. (شوری: 37)
2. نسبت به نعمتی که به تو میرسد بی تفاوت نبوده و شکرگزار باش و در مشکلات و گرفتاری ها بی تابی نکن. (فصلت: 51)
3. هرکس به اندازه مصلحتش روزی می گیرد و اگر روزی شما گسترده شود، در زمین عصیان و طغیان می کنید. (شوری: 27)
4. مشکلات شما، تنها بخشی از خلاف ها و کارهای بد خودتان است. البته خدا خیلی از گناهانتان را می بخشد. (شوری: 30)
5. ستم دیده موظف به دفاع از خود و مقاومت در برابر ظالم است و دیگران نیز موظف به یاری کردن مظلوم هستند. (شوری: 39)
6. جواب بدی عین همان بدی است نه بیشتر. ولی بهتر است که از حق خود
ص: 460
بگذرید و صلح و سازش کنید. (شوری: 40)
7. ای مردم اینگونه نباشید که وقتی در نتیجه گناهانتان، سختی و بلایی دامن گیرتان می شود، کفر گویید. (شوری: 48)
8. به مردم ظلم نکنید و به ناحق در جامعه زور نگویید که عذابی دردناک در انتظار شماست. (شوری: 42)
9. در قیامت کسی به داد کسی نمی رسد و نمی توانند هیچ کمکی به گناهکاران کنند مگر کسی که خدا به او رحم کند. (دخان: 41 و 42)
سلامتی و ظهور آقا امام زمان صلوات
1. هرچه علم پیشرفت کند و انسان ها به عجایب عالم هستی پی ببرند باز خدا به آنها می فرماید: در آینده بیشتر از این را خواهید یافت.
سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی أَنفُسِهِمْ (فصلت 53)
2. مصیبت هایی که به ما انسان ها می رسد از خود ماست نه از جانب خدا.
وَمَا أَصَابَكُم مِّن مُّصِیبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَیْدِیكُمْ وَیَعْفُو عَن كَثِیرٍ (شوری 30)
3. یکی از خصلت های جامعه ایمانی این است که بر اساس مشورت و تبادل نظر جامعه خود را مدیریت می کنند نه بر اساس استبداد رأی.
وَأَمْرُهُمْ شُورَىٰ بَیْنَهُمْ (شوری 38)
4. یکی از نشانه های جامعه ایمانی این است که وقتی دیدند به کسی یا کسانی ظلم می شود، به یاری او می روند.
وَالَّذِینَ إِذَا أَصَابَهُمُ الْبَغْیُ هُمْ یَنتَصِرُونَ (شوری 39)
5. اگر اهل بخشش و صلح و دوستی هستی، بدان که پاداش دهنده ات خداست.
فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ (شوری 40)
ص: 461
6. وای به حال ظالمان.
فَوَیْلٌ لِّلَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْ عَذَابِ یَوْمٍ أَلِیمٍ (زخرف 65)
7. کسانی که متکبر و خود برتر بین هستند، همچون فرعون می باشند.
مِن فِرْعَوْنَ إِنَّهُ كَانَ عَالِیًا مِّنَ الْمُسْرِفِینَ (دخان 31)
8. وای به حال دروغگویان
وَیْلٌ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِیمٍ (جاثیه 7)
9. گاهی ظالمان به کمک یکدیگر می آیند.
جان عالِم سوی عالِم می دود
روح ظالم سوی ظالم می دود (مولوی)
وَإِنَّ الظَّالِمِینَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ (جاثیه 19)
برخی انسان ها آنقدر چشم و گوش و قلب خود را بر حقایق بسته اند که به جایی می رسند که خود را خدا می پندارند.
أَفَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَٰهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَىٰ عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِ غِشَاوَةً (جاثیه 23)
کابینت را زیر و رو کردم. زیر مبل ها را با دقت گشتم. توی حیاط، پای گلدان قدیمی حسن یوسف، روی پشت بام بین ازدحام آن تنها و دیش های هرکدام یک طرف. همه جا را گشتم، نبود. نیست. انگار نخواهد بود.
همیشه فکر می کردم یک آرامش زاپاس دارم، اما حالا می بینم جز نسخه ای که در دست توست هیچ رونوشتی برای آرامش پیدا نمی شود.
رهایت نمی کنم. تا در آغوش تو هستم آرامم. خیالم تخت است به مهربانی ات.
خیالم تخت است به عیب پوشی ات.
ص: 462
خیالم تخت است به رازداری ات.
دست قدرت تو، بالاتر از تمام قدرت های زمینی با من است و همین برای تا ابد خوشبختی ام کافی ست.
کافی ست نامی از هزاران نام نیکوی تو را بر زبان جاری کنم تا چشمه چشمه معرفت در وجودم جریان یابد و فلک را سقف بشکافم.
من، مخلوق معبود لطیف الصُنعی هستم که مرا از یاد نخواهد برد.
آسمان برای پرواز چون منی کوچک است و عرش کبریا در انتظار حضور نزدیک من است. کافی ست اراده کنم خدایی شدن را.
بساط عشق بازی معشوق زیبا و دانا و توانمندم برای تا همیشه در آغوش کشیدنم آماده است.
پس
پناه می برم به عشق از شر لحظه های مشغول بودن به جز تو...
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
شرایط امر به معروف و نهی از منکر
چند چیز شرط است در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر
1. آن که کسی که می خواهد امرو نهی کند، بداند که آنچه شخص مکلف بجا نمی آورد واجباست بجا آورد و آنچه بجا می آورد باید ترک کند. و بر کسی که معروف و منکر را نمی داند واجب نیست.
2. آن که احتمال بدهد امر و نهی او تأثیر می کند، پس اگر بداند اثر نمی کند
ص: 463
واجب نیست.
3. آن که بداند شخص معصیت کار بنا دارد که معصیت خود را تکرار کند، پس اگر بداند یا گمان کند یا احتمال صحیح بدهد که تکرار نمی کند واجب نیست.
4. آن که در امر و نهی مفسده ای نباشد، پس اگر بداند یا گمان کند که اگر امر یا نهی کند ضرر جانی یا عِرضی و آبرویی یا مالی قابل توجه به او می رسد واجب نیست، بلکه اگر احتمال صحیح بدهد که از آن ترس ضررهای مذکور را پیدا کند واجب نیست بلکه اگر بترسد که ضرری متوجّه متعلقان او می شود واجب نیست، بلکه با احتمال وقوع ضرر جانی یا عِرضی و آبرویی یا مالی موجب حَرَج بر بعضی مؤمنین، واجب نمی شود بلکه در بسیاری از موارد حرام است.
1. ملحقات رساله امام خمینی با حاشیه آیات عظام: (فاضل) لنکرانی و (نوری) همدانی، بخش امر به معروف
2. سایت هدانا
شب عید فطر خسیسه زن و بچه رو آورده بود بیرون توی خیابون خوابیده بودن
ازشون می پرسن چرا بیرون خوابیدین میگن واسه اینکه پول فطرمون بیفته گردن شهرداری!
احکام فطریه
صرف مهمان بودن در خانه کسی باعث نمی شود فطریه به گردن میزبان بیاید بلکه مهم صدق عنوان نانخور بودن است
سرپرست خانوار فطریه کسی که نانخور اوست ولی فعلاً در خانه نیست را هم باید بدهد مثل فرزندی که سفررفته و نانخور شخص دیگری هم نیست
ص: 464
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می فرمایند:...مَن صامَ و لَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا ترکها مُتَعَمِّدا.... اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمداً ندهد، از ثواب روزه بى بهره است. (من لایحضر الفقیه ج 2، ص 183)
چند نکته درباره فطریه خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر است یا محاسبه قیمت سه کیلو از غذای معمول شهر برای هر نفر است و اگر همه عزیزان چه آنهایی که بیشتر در طول سال نان مصرف می کنند یا برنج مصرف می کنند، قیمت گندم را پرداخت کنند یا قیمت برنج را حساب کنند، صحیح است و مانعی ندارد و لازم نیست انسان فطریه را بر اساس غذای غالب خودش بدهد. (1)
2. کسی که در غروب شب عید فطر فقیر شرعی است یعنی کسی که خرج سالش را مطابق با شأنش ندارد پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست. (2)
3. پرداخت فطریه قبل از ماه رمضان صحیح نیست و در میان ماه رمضان و قبل از غروب شب عید فطر نیز به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، نباید فطریه پرداخت شود. (3)
4. به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب مصرف فطریه برای فقرا و مساکین می باشد و در موارد دیگری نمی شود مصرف کرد. (4)
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1991؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، م 232 و م 233)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1992)
(3) حضرت امام، رهبری، مکارم، نوری، بهجت، فاضل: بنابر احتیاط واجب قبل از غروب شب عید فطر پرداخت نکند. (رساله مراجع، م 2025؛ عروه الوثقی،
ص: 465
زکاه الفطره، فصل فی وقت وجوبها، م 1؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی وقت وجوبها؛ منهاج الصالحین، ج 1، م 1179)
(4) رهبری، سیستانی، مکارم، وحید، صافی: بنابر احتیاط واجب زکات فطریه فقط به فقرای شیعه داده شود. (رساله مراجعم 2014؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، مصرف زکاه الفطره؛ رهبری، سایت، احکام روزه، س 245؛ منهاج الصالحین، ج 1، مصرف زکات، قبل از مساله 1183؛ مکارم، توضیح المسائل، م 1710 و م 1732)
بسم الله الرحمن الرحیم
«اللهمّ اجْعَل سَعْیی فیهِ مَشْکوراً وذَنْبی فیهِ مَغْفوراً وعَملی فیهِ مَقْبولاً وعَیبی فیهِ مَسْتوراً یا أسْمَعِ السّامعین.»
«خدایا قرار بده کوشش مرا در این ماه قدردانی شده و گناه مرا در این ماه آمرزیده و کردارم را در آن مورد قبول و عیب مرا در آن پوشیده، ای شنواترین شنوایان.»
«اللهمّ اجْعَل سَعْیی فیهِ مَشْکوراً» می گوید: در این بخش از دعا می خوانیم، خدایا سعی و تلاش ما در ماه رمضان را بپذیر. واژه «مشکوراً» به معنای «تشکر کن» است و مقصود آن در این دعا «بپذیر» و «قبول کن» است.
آدم زحمت می کشد و روزه می گیرد، گرسنه و تشنه می شود؛ اما غذا و آب نمی خورد و کم خوابی ماه رمضان را تحمل می کند و اگر خدا تلاش های ما را قبول نکند، کاری از ما ساخته نیست. اگر زحمتی و رنجی کشیده شود و حاصلی در پی نداشته باشد، اتفاق ناگواری افتاده است.
ما باید غصه بخوریم که نکند اعمال ما را آفت بزند. مثلاً یک غیبت می تواند تمام زحمات ما را هدر دهد. اگر غیبت کنید 40 روز اعمال خوب شما در نامه اعمال شخص غیبت شونده نوشته می شود و اگر عمل خوبی نداشته باشید، گناهان آن شخص در نامه اعمال شما نوشته می شود. این روایت از معصوم علیه السلام است.
باید به خودمان بپردازیم و ببینیم که خودمان چه کار کرده ایم؛ آیا هیچ عیبی نداریم؟ گل بیعیب خداست و ممکن نیست که ما عیب نداشته باشیم. در روایت
ص: 466
آمده که «چه می شود انسان را، یک خار کوچک را در چشم رفیقش می بیند؛ اما شاخه ای که در چشم خودش رفته را نمی بیند.»
این روایت کنایه از این است که انسان عیب های بزرگ خود را نمی بیند؛ اما عیب کوچک مردم را می بیند.
این حدیث از معصوم علیه السلام است که خوش به حال کسی که عیب خودش را می بیند و به عیب کس دیگری کاری ندارد.
«وذَنْبی فیهِ مَغْفوراً وعَملی فیهِ مَقْبولاً»
از خدا می خواهیم تا گناهان ما را بیامرزد و اعمالمان را قبول کند. از خدا می خواهیم تا گناهانی که پیش از ماه رمضان انجام داده ایم را ببخشد؛ چون ماه رمضان، فصل درآمد معنوی و کسب ثواب است، حتی خوابیدن و نفس کشیدن در این ماه عبادت محسوب می شود.
در ماه رمضان این همه درآمد وجود دارد و آیا امکان ندارد با این همه درآمد کسب شده، انسان جان خودش را از گرو دربیاورد؟
پیامبر اسلام در خطبه شعبانیه می فرماید: «پشتتان از گناه سنگین شده و به گرو رفته است و در ماه رمضان بدنتان را از گرو در بیاورید.»
برخی هنگام نماز صبح نمی توانند به خاطر سنگینی بلند شوند که از آثار گناه است.
شخصی به امام حسن عسگری علیه السلام گفت که هر شب قصد می کنم تا نماز شب بخوانم؛ اما نمی شود. امام فرمود: « گناه تو را زنجیر کرده است.» دلیل اینکه کسی دلش می خواهد نماز شب بخواند اما نمیتواند، انجام گناه است و با استغفار می تواند آن را رفع کند.
شعری هست که می گوید «هر که سحر ندارد از خود خبر ندارد»، هر کسی که هنگام سحر خواب است، نمی داند که کیست و باید خود را پیدا کند. حدیث از معصوم علیه السلام است که می فرماید، عجب است که مردم به دنبال گمشده خود هستند اما به دنبال خود نمیگردند.
ص: 467
وضو بگیرید و شب در تاریکی صد بار از خودتان بپرسید که من که هستم؟ شاید خودتان را پیدا کنید. اگر خودت را پیدا کردی هوس نماز شب پیدا می کنی.
وی در ادامه در شرح «وعَیبی فیهِ مَسْتوراً» می گوید: خدایا کاری کن تا عیب من مستور باشد و کسی از عیبم مطلع نباشد. خدا «ستارالعیوب» است و نگذاشته تا کسی از گناهان ما اطلاع پیدا کند. حدیث است اگر گناه بو داشت دو نفر کنار هم نمی نشستند. اگر عیب آدم عیان می شد کسی جنازه کسی را دفن نمی کرد.
ای خدایی که از همه شنونده ها تو شنواتری. خدا همه چیز را می شنود.
اگر یواش هر حرف بزنیم خدا باز هم می شنود. حضرت موسی علیه السلام به خدا گفت که خدایا، اگر نزدیکی من یواش صحبت کنم و اگر دوری بلند صحبت کنم؛ خدا فرمود: «من همنشین کسی هستم که یاد من باشد.» خدا شنواترین است؛ پس می گوییم، ای خدایی که از همه شنوایان شنواتری، این دعاها را درباره ما مستجاب کن.
رزق و روزی
و فِی السَّمَاءِ رِزْقُکُمْ وَ مَا تُوعَدُونَ (ذاریات/22)
رزق و روزی شما، و آنچه به شما وعده داده می شود، در آسمان است! (ذاریات/22)
دوش حمام رو دیدی؟ آب از بالا میاد، اما از پایین تنظیم میشه.
ماجرای رزق و روزی هم یک چنین ماجرایی است.
رزق ما تو آسمونه، به همین خاطر قرآن میگه:
"فی السماء رزقکم"
ولی تنظیمش تا حدودی دست ماست، و به سعی و تلاش ما بستگی داره.
لیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَی (نجم/39)
برای انسان، بهره ای جز سعی و کوشش او نیست.
ص: 468
گاهی ممکن است با انجام دادن یک عملی رزق و روزیمون رو زیاد کنیم. مثلاً:
امام حسین علیه السلام فرمود: كسى كه دوست دارد عمرش زیاد و رزقش زیاد شود، صله رحم انجام دهد.
بحارالانوار، ج 74، ص 91.
و گاهی ممکن است با یک گناه، رزق خودمون رو کم کنیم یا اصلاً دفع کنیم. چنانکه در دعای کمیل می خوانیم:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُغَیِّرُ النِّعَمَ.
خدایا بر من ببخش، آن گناهانی را که باعث می شود نعمتی که برای من درنظر گرفته ای تغییر کند.
یعنی گناهان باعث تغییر نعمت، و کم و زیاد شدن رزق و بهره مادی و معنوی انسان می شود.
مسخره کردن
قرآن میگه:
آی آقایون!!
دور همدیگه جمع شدید، دیگران رو مسخره نکنید.
آی خانوم ها!!
دور همدیگه جمع شدید، دیگران رو مسخره نکنید.
خانوم ها و آقایون رو جدا جدا میگه... چون مسئله خیلی مهمه... پای آبروی دیگران وسطه...
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَی أَن یَکُونُوا خَیْرًا مِّنْهُمْ وَ لَا نِسَاءٌ مِّن نِّسَاءٍ عَسَی أَن یَکُنَّ خَیْرًا مِّنْهُنَّ وَ لَا تَلْمِزُوا أَنفُسَکُمْ وَ لَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ (حجرات/11)
ای کسانی که ایمان آورده اید! نباید گروهی از مردانِ شما گروه دیگر را مسخره کنند، شاید آنها از اینها بهتر باشند. همینطور زنان، نباید گروهی از زنان، زنانِ دیگر
ص: 469
را مسخره کنند، شاید آنان بهتر از اینان باشند. و یکدیگر را مورد طعن و عیب جویی قرار ندهید، و با القابِ زشت و ناپسند یکدیگر را یاد نکنید.
ما آدم ها معمولاً هر کسی رو به نوعی مسخره می کنیم:
بعضی ها رو به خاطر بینیِ بزرگ...
بعضی ها رو به خاطر لبِ کلفت...
بعضی ها رو به خاطر گوشِ بزرگ...
بعضی ها رو به خاطر دستِ دراز...
بعضیها رو به خاطر سرِ بدونِ مو...
بعضی ها رو به خاطر لباسِ کهنه...
بعضی ها رو به خاطر جورابِ پاره...
بعضی ها رو به خاطر ماشینِ مدل پایین...
بعضی ها رو به خاطر خونه کوچیک...
بعضی ها رو به خاطر فرزندِ ناخَلَف...
بعضی ها رو به خاطر قدرتِ کم...
بعضی ها رو به خاطر...
و تمام این ها ریشه اش یک چیز بیشتر نیست:
خود بزرگ بینی یا خود برتر بینی.
اینکه فکر می کنیم ما بهتر هستیم،
ما برتریم...
اگر یه لحظه فکر کنیم که شاید اون از من بهتر باشه، دیگه کسی رو مسخره نمی کنیم.
به خاطر همین قرآن میگه:
"عَسى أَنْ یَكُونُوا خَیْراً مِنْهُم"
ص: 470
شاید اون هایی که مسخره شون می کنید، از شما بهتر باشند.
سبک زندگی
دستور تربیتی
معارف قرآن
کبیرهای به نام غیبت
از اون کبابی ای که گوشتِ خر به مردم میداد، تا آخر عمر نمی گذری.
حالا آگه گوشت سگ، یا حتّی گوشت آدم می داد، چیکار می کردی؟؟!
دور و برت رو نگاه کن.
خیلی ها دارند گوشتِ آدمِ مرده به خوردت میدند!!
یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا... لاٰ یَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَیُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ یَأْكُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اِتَّقُوا اَللّٰهَ إِنَّ اَللّٰهَ تَوّٰابٌ رَحِیمٌ (حجرات/12)
اى کسانى که ایمان آوردهاید.... بعضى از شما غیبت بعضى دیگر را نکند؛ آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده اش را بخورد؟ از آن کراهت دارید. پس از خدا بترسید، که خدا توبه پذیر مهربان است. (حجرات/12)
مورد داشتیم طرف سوسیس کالباس نمی خورده، می گفته گوشتش مطمئن نیست.
بعد راحت غیبت می کرده، انگار گوشت میّت مطمئنه.
"زیباترین رژیم، دست کشیدن از خوردنِ گوشت مردم است".
"غیبت نکنیم"
به خاطر همین بزرگان فرمودند که:
"یکی از مراقباتِ انسان این است که صادرات و واردات دهانش را مراقب باشد".
بیائید در مجلسِ غیبت، غیبت کنیم (حضور نداشته باشیم).
ص: 471
چرا غیبت
هرگاه عیبی در من دیدی
به خودم خبر بده، نه کس دیگه،
چون تغییر اون عیب دست منه..
کار اوّلت ثواب داره و نصیحت است،
اما گزینه دوم غیبت حساب میشه و گناه کبیره است...
چرا موقعی که چیز منفی در کسی می بینیم، جز خودش همه را خبر دار می کنیم...؟!؟
نصیحت کن، امّا رسوا نکن...
سرزنش کن، امّا جریحه دار نکن...
بهشت؛ وعده دور از دسترسی نیست،
اگر بی بهانه خوب باشیم...
یادمان باشد:
روز قیامت نیکی هایمان را به محبوب ترین فردِ زندگیمان نخواهیم داد،
امّا مجبور می شویم نیکی هایمان را به کسی بدهیم که از او متنفر بودیم،
کسی که غیبتش را کرده ایم.
سبک زندگی
دستور تربیتی
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت 62
رفتار شناسى (و نقش روحیّات در تن آدمى)
ص: 472
وَ قَالَ علیه السلام : مَا أَضْمَرَ أَحَدٌ شَیْئاً، إِلَّا ظَهَرَ فِی فَلَتَاتِ لِسَانِهِ وَ صَفَحَاتِ وَجْهِهِ.
و درود خدا بر او، فرمود: كسى چیزى را در دل پنهان نكرد جز آن كه در لغزش های زبان و رنگ رخسارش، آشكار خواهد گشت.
براى همیشه پنهان نمی ماند
امام علیه السلام در این گفتار حکیمانه اش به یکى از اصول مهم روان شناسى اشاره کرده می فرماید.
رنگ رخساره خبر می دهد از سر درون
امیر مؤمنان على علیه السلام این قانون مهم را در عبارتى کوتاه و بسیار پرمعنا در بالا بیان فرموده است
هدیه به حضرت معصومه علیها السلام (صلوات)
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
1. سوره ی احقاف، آیه 13
در دینداری کم نیاورید!
2. سوره ی احقاف، آیه 17
به پدر و مادر خود با کم ترین کلمه مانند اُف بی احترامی نکنید.
3. سوره ی احقاف، آیه 23
در جهل و نادانی خود اصرار نکنید.
4. سوره ی احقاف، آیه 35
صبر کن و شتابزدگی نکن.
ص: 473
5. سوره ی فتح، آیه 10
هرکس پیمان شکند، به زیان خود اوست و آن کس که وفادار بماند، پاداش بزرگی از خدا میگیرد.
6. سوره ی فتح، آیه 29
با کافران سخت گیر و با یکدیگر مهربان باشید.
7. سوره ی حجرات، آیه 6
اگر فاسقی برایتان خبری آورد، آن را بررسی کنید که صحّت دارد یا نه؟!
8. سوره ی حجرات، آیه 10
مؤمنان با هم برادرند، میان برادرانتان سازش دهید.
9. سوره ی ذاریات، آیه 19
در اموالتان سهمی برای فقرا و محرومین قرار دهید.
10. سوره ی حجرات، آیه 11
به یکدیگر لقب های زشت ندهید.
11. سوره ی حجرات، آیه 11
در یکدیگر عیب هایتان را جستجو نکنید.
12. سوره ی حجرات، آیه 11
یکدیگر را مسخره نکنید، شاید دیگری از شما بهتر باشد
1. تا می توانید به والدین خود نیکی کرده، به ویژه به مادر خود بی واسطه احسان و محبت کنید. (احقاف: 15)
2. کسانی که در دنیا غرق لذت های مادی شده و متکبرانه مشغول نافرمانی خدا هستند در قیامت خوار و ذلیل می شوند. (احقاف: 20)
ص: 474
3. عیوب همدیگر را به رخ نکشید و با لقب بد یکدیگر را صدا نزنید، و پشت سر هم غیبت نکنید. (حجرات: 12)
4. اگر آدم فاسق برایتان خبری آورد، در باره صحتش تحقیق کنید تا مبادا به عده ای آسیب برسانید و پشیمان شوید. (احقاف: 15)
5. در برابر دشمنان خشونت، قاطعیّت و صلابت داشته، ولی با یکدیگر مهربان باشید. (فتح: 29)
6. اگر بین دو گروه اختلاف و دعوا بود، بین آنها آشتی و صلح برقرار کرده و عدالت را رعایت کنید. (حجرات: 9)
7. آنهایی که به شهادت رسیدند، کارهایشان ضایع نشده، به سمت خوشبختی رفته و از سختی های برزخ و قیامت رهانیده شده و به بهشت وارد میشوند.
(محمد: 4.6)
8. ای مردان و زنان! یکدیگر را مسخره نکنید. چه بسا آنها بهتر از شما باشند. (حجرات: 11)
9. اگر ایمان برایتان جذاب و دوست داشتنی و برعکس، بی ایمانی و گناه برایتان چندش آور است بدانید که در مسیر رشد هستید. (حجرات: 7)
1. احسان به پدر و مادر دستور خداست
پدر و مادری که این همه زحمت و مشقت برای فرزند متحمل شده اند، حقشان بی احترامی نیست.
وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا (احقاف 15)
2. قلبی که توسط صاحبش قفل خورده است، حقایق قرآن را نمی فهمد.
أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا (محمد 24)
ص: 475
3. انجام اعمال نیک یک کار مهم است، ولی حفظ کردن و نابود نکردن آن مهم تر است.
وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ (محمد 33)
4. مقدستر از خدا و پیامبر نشویم.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ (حجرات 1)
5. آنچه که در یک جامعه ایمانی مهم ترین رکن است، وجود صلح، صمیمیت و دوستی در میان مردم آن جامعه است.
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَیْنَ أَخَوَیْكُمْ (حجرات 10)
6. احتمال بده آن کسی که مسخره اش می کنی پیش خدا بهتر از تو باشد.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَىٰ أَن یَكُونُوا خَیْرًا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِّن نِّسَاءٍ عَسَىٰ أَن یَكُنَّ خَیْرًا مِّنْهُنَّ (حجرات 11)
7. اگر دوست ندارید گوشت انسان مُرده را بخورید، بدانید که حقیقت غیبت کردن همین است.
رفیقی که غایب شد ای نیک نام
دو چیزست از او بر رفیقان حرام
یکی آن که مالش به باطل خورند
دوم آن که نامش به غیبت برند
هر آن کو برد نام مردم به عار
تو خیر خود از وی توقع مدار
که اندر قفای تو گوید همان
که پیش تو گفت از پس مردمان (سعدی)
وَلَا یَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا أَیُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن یَأْكُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ
ص: 476
(حجرات 12)
8. کوچک ترین سخنی که از دهان ما بیرون می آید، ثبت می شود و در قیامت باید پاسخگو باشیم.
مَّا یَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ (ق 18)
9. مانع رسیدن خیر به دیگران شدن، از نشانه های بی دینی انسان است.
مَّنَّاعٍ لِّلْخَیْرِ مُعْتَدٍ مُّرِیبٍ (ق 25)
به فکر جامعه و نیازمندان بودن جزئی از برنامه زندگی اهل تقواست.
وَفِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ (ذاریات 19)
سحر، معجزه ای تازه است برای پیغمبر صبح. و من هر روز ایمان می آورم به خدای صبح.
و غروب، معجزهای تازه است برای پیغمبر شب.
و من هر غروب، ایمان می آورم به خدای شب.
و الله اکبر سر می دهم بزرگی خداوندی را که هر طرف سر می چرخانم برای خداییاش و برای یگانگی اش نشانه ای تازه می یابم.
درود می فرستم بر محمد صلی الله علیه و آله و خانواده پاکش، که خدای پاک و مهربانم، بیشتر از هرچیز دوستشان دارد و من دوست می دارم آنکه را او دوست بدارد.
و دوست دارم مادر را،
و آب را
و صدای پرندگان را
که خدا را در آنها جاری می بینم.
و شعر که مرا می برد به حرف های او
ص: 477
تا زندگی را از بر شوم و واژه هایم بشود انعکاس نگاه نافذش.
خوشا به حال منی که مؤمن می شوم به چشم هایش،
دخیل می بندم به خواستنش،
مست میشوم از طنین صدایش که در جان چلچله ها دست به دست می شود.
و دردهایم که گاه بی تابم می کنند و پناهی نمی یابم جز آغوش آرامَش،
و بعد
چیزی دلنشین تر از آن درد برایم نیست که حالا مرا انداخته توی بغل عاشقی که معشق من است.
بی تابی هایم را ببخش! بی قراری هایم را تاب بیاور! خودت که می دانی آخرش کبوتر جلد خودت هستم.
شب که می شود، دستت را می گیرم تا تک تک ستاره ها را نشانم دهی و صبح، قطره قطره حرف های چشمه را برایم ترجمه می کنی تا روی لب های من هم عطر سبحان الله بپیچد.
با نام تو، پناه می برم به تو از شر عظیمی که نه شیطان، بلکه غفلت من است.
غافل که باشم شیطانی بالاتر از من در عالم نیست و حواسم جمع تو که باشد هیچ فرشته ای به پای خوبی ام نخواهد رسید.
حواسم را جز خودت، جمع هیچ چیز نکن، ای کسی که هیچ چیز او را به خویش مشغول نمی سازد.
نکاتی از جزء بیست و هفتم قرآن کریم
احکام (راهپیمایی)
سؤال: آیا شرکت کردن در راهپیمائی های بیست و دوم بهمن و روز قدس واجب
ص: 478
است و شرکت نکردن حرام شرعی است؟
جواب: شرکت نکردن اگر موجب تضعیف نظام اسلامى شود، حرام است.
اجوبه الاستفتائات آیت الله العظمی امام خامنه ای
وعدهی ما راهپیمایی پر شکوه روز قدس
*چرا روز قدس صرفاً یک روز سیاسی نیست؟*
*آیات قرآن کریم و روایات اهلبیت علیه السلام در اثبات دینی بودن روز قدس*
سال هاست دولت های استکباری و رسانه های تحت امرشان سعی دارند روز جهانی قدس را امری صرفاً سیاسی جلوه داده و آن را فاقد پشتوانه دینی معرفی کنند.
اما علاوه بر اینکه بیت المقدس قبله اول مسلمانان و معراجگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بوده و قرآن کریم در آیات مختلفی از عظمت آن سخن می گوید، دلایل محکم دیگری بر تاید و تقویت روز قدس وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می شود؛
1. وَلَا یَطَئُونَ مَوْطِئًا یَغِیظُ الْكُفَّارَ وَلَا یَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَیْلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ (120 توبه)
مؤمنین هیچ گامی برنمی دارند که دشمن را عصبانی کند و هیچ حرکتی علیه دشمن انجام نمی دهند مگر آنکه برای آنان عمل صالح نوشته می شود.
2. مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ ۖ (29 فتح)
محمد پیامبر خداست و همراهان او بر دشمنان سختگیر بوده و در بین خود مهربان هستند.
3. امام علی علیه السلام : كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً: ای فرزندانم! دشمن ستمگر و یاور ستمدیده باشید. (نامه 47 نهج البلاغه)
بیتردید راهپیمایی روز قدس که با ایجاد بیداری در جامعه جهانی عرصه را بر صهیونیسم و استکبار تنگ کرده است، از بالاترین مصادیق این آیات و روایات است.
ص: 479
آیا در قرآن، دلیلى براى شركت در راهپیمایى و تظاهرات داریم؟
خداوند در قرآن می فرماید: «ولایَطؤونخ مَوطئاً یَغیظُ الكفّار... الاّ كُتب لهم به عَملٌ صالح»(سوره توبه، آیه 120) هیچ حركت دسته جمعى كه كفّار را عصبانى كند، صورت نمی گیرد مگر این كه براى آن، پاداش عمل صالح ثبت میشود.
آرى، راهپیمایی هایی كه دشمنان اسلام و مسلمین را عصبانى كند، عمل صالح است. این راهپیمایی ها (بخصوص كه از طریق وسایل ارتباطى و ماهواره ها منعكس می شود) نوعى حضور در صحنه، عبادت دسته جمعى و امر به معروف و نهى از منكر عملى و عامل تقویت روحیّه مردم و مقابله با دشمن است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:
منْ اَصْبَحَ لا یَهْتَمُّ بِاُمورِ الْمُسْلِمینَ فَلَیْسَ مَنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادى یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ؛
هر كس صبح كند و به امور مسلمانان همّت نورزد، از آنان نیست و هر كس فریاد كمك خواهى كسى را بشنود و به كمكش نشتابد، مسلمان نیست.
كافى، ج 2، ص 164، ح 5.
عبودیت، هدف خلقت
قرآن میگه عبودیت، هدف خلقت است.
ما خَلَقْتُ اَلْجِنَّ وَ اَلْإِنْسَ إِلاّٰ لِیَعْبُدُونِ (ذاریات/56)
جن و انس را نیافریدم، جز براى عبودیت و بندگی.
دقتّ کنیم
خدا می خواد ما "عبد" بشیم، بنده بشیم.
ﺑﻪ ﺟﺎى ﺍﯾﻨﮑﻪ "ﻋﺎﺑﺪ" ﺑﺎشیم،
"ﻋﺒﺪ" ﺑﺎشیم!
ﺷﯿﻄﺎن ﻫﻢ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ 6000 ﺳﺎل خدا رو ﻋﺒﺎدت ﮐﺮد،
ص: 480
"ﻋﺎﺑﺪ" ﺷﺪ، ﺍﻣﺎ "ﻋَﺒﺪ" ﻧﺸﺪ...
ﺗﺎ "ﻋَﺒﺪ" نشیم، ﻋﺒﺎدت ﺳﻮدى ﺑﻪ ﺣﺎلمون ﻧﺪﺍره.
"ﻋَﺒﺪ" ﺑﻮدن ﯾﻌﻨﯽ اینکه:
ببینیم ﺧﺪﺍ از ما چی می خواد،
ﻧﻪ اینکه ببینیم دلمون چی می خواد.
مثلاً:
می خوای بری هیات دعای کمیل،
مادرت بهت میگه فلان کار و انجام بده.
میگی: نه، الان میخوام برم هیات.
میری هیات، دعای کمیل هم میخونی، عجب دعائی، عجب اشک و سوز و حالی، عجب عبادتی...
ولی عبودیت نکردی.
چون خدا گفته اول پدرومادر، بعد کارهای مستحبی.
اطاعت از پدرومادر واجبه، ولی دعای کمیل مستحب.
اینجا به حرف دلت گوش کردی، نه حرف خدا. چون خودت دوست داشتی بری دعای کمیل، نه خدا.
عبدخدا کسی است که به حرفِ خدا گوش کنه، نه حرفِ دلش.
و خدا میدونه که چقدر از عبادت هایِ ما اینطوریه، رنگ و بوی عبودیت نداره.
حالا فهمیدی گیرِ کار کجاست؟؟؟
عیب گوییِ پشت سر، ممنوع
قرآن در سوره واقعه، درباره اهل بهشت می گه:
بهشتیان، با کمالِ اُلفت، "روبروی هم" بر تخت ها تکیه زده اند (مُتَقَابِلِینَ).
ص: 481
علَىٰ سُرُرٍ مَّوْضُونَة، مُّتَّكِئِینَ عَلَیْهَا مُتَقَابِلِینَ (واقعه/15 و 16)
ﻣﻘﺮّﺑﺎن، در بهشت ﺑﺮ ﺗﺨﺘ ﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺻﻒ ﻛﺸﯿﺪﻩ و ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ، ﻗﺮﺍر دﺍرﻧﺪ. در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ آن ﺗﻜﯿﻪ زده، و روﺑﺮوى ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ.
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در باره این آیه، یه نکته خیلی جالبی رو مطرح می کنه. ایشون میگه:
"اینكه بهشتیان در بهشت روبروى هم نشسته اند، معناىِ تحت اللفظىاش مدّ نظر نیست. بلكه این عبارت كنایه از نهایتِ انس و علاقه و صفاى باطن اهل بهشت است.
یعنی آیه مى خواهد بفرماید که:
مقرّبین در بهشت، به پشت سر یكدیگر نظر نمى كنند، و پشت سر همدیگر عیب گویى ندارند، غیبت نمی کنند، بلكه هر چه دارند روبروى هم مى گویند."
امام هادی علیه السلام فرمودند:
"گلایه کردنِ روبروی هم، بهتر از کینه به دل گرفتن است".
بحار، ج 75، ص 369
اگر از کسی دلخوری و نارضایتی داریم، به خودش بگیم، پشت سرش صحبت نکنیم،
رو در روش بگیم، تا از اون شخص تو دلمون کینه ایجاد نشه.
فرزندانی که در بهشت، کنار والدینِ خود هستند...
یکی از نعمت هایی که خدا به بهشتیان می ده، و بهشتیان خیلی با این نعمت خوشحال میشن، وعده ای است که خدا تو سوره طور به مؤمنین داده:
و الَّذینَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّیَّتُهُمْ بِإیمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّیَّتَهُم (طور/21)
كسانى كه ایمان آوردند، و فرزندانشان به نوعى، در ایمان از آنان پیروى كردند، فرزندانشان را در بهشت به آنان ملحق مى كنیم.
ص: 482
خدا چون بنده هایِ خوبِ خودش رو دوست داره، می خواد همه چی براشون تو بهشت فراهم کنه،
بخاطرِ همین هم اول بچه ها و اولادشون رو بهشون ملحق می کنه، بعد نعمت های دیگه رو بهشون میده.
شاید این حدیث معروف پیغمبر صلی الله علیه و آله هم اشاره به همین مطلب باشه:
"فرزند صالح گلی از گل های بهشت است."
یعنی فرزند صالح، نعمتی از نعمت های بهشت است.
امام صادق علیه السلام درباره این آیه فرمود:
"منظور از فرزندان در این آیه، آن فرزندانی هستند که اعمال صالحی دارند، ولی عملِ آنها از پدرانشان کمتر است، ولی خداوند آنان را به پدرانشان ملحق می کند و در یک جایگاه می برد، تا موجب چشم روشنی آنان گردند".
کافی، ج 3، ص 250.
اگر پدر و مادرِ خیلی خوبی دارید یا داشتید، سعی کنید راهشون رو ادامه بدید...
اونوقت آگه توی قیامت نمره کم داشته باشید، خدا بهتون ارفاق می کنه و اجازه میده کنارِ اونها باشید.
خدایا
ما را در بهشت، به اجداد و نیاکانِ صالحمون ملحق بفرما.
(اللهم الیک افضت القلوب)
برگی از نهج البلاغه
حکمت 72
و قَالَ (علی علیه السلام ): إمْشِ بِدَائِكَ، مَا مَشَى بِك.
امیرمومنان فرمودند:
ص: 483
با درد خود بساز چندان كه با تو سازگار است.
مدارا کردن با بیمارى
یک اصل مهم بهداشتی و درمانی از زبان مولا
تا زمانی که بیماری فشار شدید نیاورده بگذار بدنت بدون نیاز به طبیبان و دارو آن را دفع کرد
این مسئله شاید در آن روز که امام این را می فرمود روشن نبود; اما امروز روشن است که بدن خود داراى نیروى دفاعى است و هرگاه بیمارى با استفاده از قدرت دفاعى بدن از بین برود هم زیان های دارو و درمان را ندارد و هم بدن را تقویت کرده و براى آینده بیمه می کند.
البته هرگاه نیروى دفاعى بدن عاجز بماند باید با استفاده از طبیب و دارو به کمک او شتافت تا بیمارى را دفع کند.
اضافه بر این بسیارى از بیماری ها دورانى دارد که با پایان دورانش خود به خود دفع می شود. از این گذشته انسان وقتى در مقابل بیمارى تسلیم می شود و با مختصر ناراحتى در بستر می خوابد به خودش تلقین بیمارى می کند، تلقین خود اثر تخریبى دارد. به عکس اگر برخیزد و کار روزانه خود را ادامه دهد عملاً تلقین سلامت کرده و در روح او بسیار مؤثر است.
مفهوم این سخنان این نیست که انسان با طبیب و دارو خود را درمان نکند بلکه در مراجعه به طبیب و استفاده از داروها که معمولاً آثار زیان بارى دارد عجله نکند
هدیه به حضرت معصومه علیها السلام (صلوات)
وداع با ماه مبارک رمضان
مناجات با خدا
ص: 484
آخر ماه، گدا مانده و تنها مانده
همه رفتند فقط بنده ی رسوا مانده
درب مهمانی خود را کمی آرام ببند
یک نفر از صف بخشیده شدن جامانده
دستگیری بکنی یا نکنی هر دو رواست
دست تسلیم منِ غم زده بالا مانده
هیچ کس واسطه ی بنده ی آلوده نشد
مثل هر سال فقط یوسف زهرا مانده
همه ی زندگی ام حاصل لطف مهدی است
تازه آقایی او در صف عقبی مانده
عاقبت آبرویم ریخت و در چشم امام...
بی بها کرد مرا چشم بد وامانده
سخت دلتنگ نجف هستم و ایوان علی
بر دل غم زده ام، شوق تماشا مانده
آخر ماه هم از غربت ارباب بگو
بین گودالِ پر از خون، تن مولا مانده
اکبر و قاسم و عبداله و عون و عباس
همه رفتند... فقط زینب کبری مانده
چه کند زینب مضطر که سنان دور شود
لب زخمی حسینش به دعا وا مانده
شاعر: محمدجواد شیرازی
راهکارها و توصیه های مفید زندگی موفق در جزء بیست و هفت-م قرآن کریم
ص: 485
1. سوره ی طور، آیه 21
فرزندانتان را با ایمان تربیت کنید که در بهشت به شما ملحق شوند.
2. سوره ی طور، آیه 25.26
دلسوزی و خیر خواهی نسبت به خویشان و خانواده، یکی از دلایل رفتن به بهشت است.
3. سوره ی طور، آیه 48
در برابر دستورات خداوند شکیبا باش.
4. سوره ی طور، آیه 49
در بخشی از شب تسبیح خدا را بگو.
5. سوره ی نجم، آیه 28
از گمان پیروی نکنید که در رسیدن به حقیقت سودی ندارد.
6. سوره ی نجم، آیه 29
دوری کن از کسی که یاد خدا نمی کند و فقط زندگی دنیا را می خواهد.
7. سوره ی نجم، آیه 38
بدانید که هیچ کس گناه دیگری را به گردن نمی گیرد.
8. سوره ی نجم، آیه 39
انسان آنچه که می بیند، حاصل تلاش اوست.
9. سوره ی حدید، آیه 23
نه بخل بورز و نه مردم را به بخل ورزیدن دعوت کن.
10 سوره ی حدید، آیه 23
به سبب چیزی که از دستت رفته، غمگین نشو و بر آنچه به تو داده شده، شادمانی نکن.
ص: 486
11. سوره ی حدید، آیه 11
قرض الحسنه دادن به دیگران، وام به خدا است.
12. سوره ی نجم، آیه 43. 44
خداوند است که می خنداند، می میراند و زنده می کند.
نکات کلیدی جزء بیست و هفتم قرآن کریم
1. فرزندانتان را با ایمان تربیت کنید تا در بهشت به شما ملحق شوند. (طور:21)
2. دلسوز و خیرخواه خانواده و خویشان خود باشید که یکی از دلایل بهشت رفتن است. (طور: 25.26)
3. از کسانی که خدا را فراموش کرده و برایشان فقط زندگی دنیا مهم است؛ دوری کنید. (نجم: 29)
4. در زندگی تلاش کنید. که هرآنچه می بینید حاصل تلاشتان است و خدا جزای کامل تلاش هایتان را می دهد. (نجم: 39.41)
5. بدانید که هر کار خوب وبد، و بزرگ و کوچکی که انجام دادهاید در نامه عملتان ثبت می شود. (قمر: 52.53)
6. ای فروشندگان؛ اجناس را دقیق وزن کنید و برای سود بیشتر با دست کاری ترازو، کم فروشی نکنید. (الرحمن: 9)
7. در راه خدا قرض الحسنه دهید که گویا به خدا قرض داده اید و خدا نیز چند برابرش را به شما پس می دهد. (حدید: 11)
8. نه بخل بورزید و نه دیگران را هنگام انفاق کردن، به بخل ورزیدن تشویق کنید. (حدید: 24)
9. به سبب چیزی که از دستت رفته غمگین نشو و بر آنچه به تو داده شده شادمانی نکن. (حدید: 23)
ص: 487
1. وای به حال کسانی که حقیقت را می فهمند ولی باز انکار می کنند.
فَوَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِّلْمُكَذِّبِینَ (طور 11)
2. نیمه شب فرصت خوبی است برای خلوت کردن با خدا.
هر گنجِ سعادت که خدا داد به حافظ
از یُمنِ دعایِ شب و وِردِ سَحَری بود
وَمِنَ اللَّیْلِ فَسَبِّحْهُ وَإِدْبَارَ النُّجُومِ (طور 49)
3. در کارهای مهم و اساسی زندگی تا به یقین نرسیده ای عمل نکن.
زیرا گمان انسان را به حقیقت نمی رساند.
وَإِنَّ الظَّنَّ لَا یُغْنِی مِنَ الْحَقِّ شَیْئًا (نجم 28)
4. روزی نتیجه سختی ها و تلاش هایت را می بینی.
پس نا امید نشو و به تلاشت ادامه بده.
وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ وَأَنَّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُرَىٰ (نجم 39 و40)
5. دروغ گویان روزی رسوا خواهند شد.
سَیَعْلَمُونَ غَدًا مَّنِ الْكَذَّابُ الْأَشِرُ (قمر 26)
6. روز قیامت مجرمان را از چهره شان می شناسند.
یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَالْأَقْدَامِ (الرحمن 41)
7. آیا به فواید آب در زندگی تان توجه کرده اید؟
از جانب چه کسی است؟
أَفَرَأَیْتُمُ الْمَاءَ الَّذِی تَشْرَبُونَ (واقعه 68)
8. حقایق قرآن را انسان هایی می فهمند که از هر پلیدی و زشتی پاک باشند.
لَّا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ (واقعه 79)
ص: 488
9. خداوند انسان های متکبر و فخر فروش را دوست ندارد.
وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ (حدید 23)
اگر با پیامبران هم زندگی کنیم، این خودمان هستیم که باید عدالت را در جامعه ی خود اجرا کنیم؛ پیامبران و اولیای خدا چراغ راهمان هستند.
لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ (حدید 25)
به نام خدا
رسید سحر 27
سلام برماه میهمانی خدا
چون دل کندن ازتوبرایم سخت است ودلتنگم
حرف دلم راباسلام برتوشروع کردم
خداحافظ، خداحافظ...،
چقدربا تو به خدانزدیک تر شده بودم
چقدر زود داری ازمن جدا می شوی
ازحالا دلم برای: سبحانک..... خلصنامن الناریارب دعای جوشن کبیر وشب های قدرت تنگ شده ممنون که بنده سروپا تقصیر را در مهمانی خودت جای دادی، میزبان خوبی بودی، آیامن هم مهمان خوبی بودم؟! اگرکم وکاستی انجام دادم به این ساعات باقی مانده ات ببخش
درشب های احیایت و شب 27 بنا به روایتی شب قدر به 14 معصوم علیه السلام خداراقسم دادم ازگناهانم بگذرد
یاالهی بالحسین علیه السلام گفتم
ص: 489
نمی دانم باخلوص نیت خداراقسم دادم یا....؟؟
ای بهترین ماه کمکم کن شرمنده اربابم نباشم
سال گذشته برات کربلایم درشب قدرت امضا شد دلم برای حرم امام رضاع تنگ شده
ماه خدا، ماه دعا، خدانگهدارت
در دل خود امید دیدارت درسال دیگر را دارم، ان شاءالله از حالا که از تو جدا می شوم، برعهدهایی که شب های قدر با تو بستم، وفادار بمانم، همانگونه که خداوند در تو ای رمضان شیطان رادرغل رنجیر کرده
من نیز بتوانم شیطان درونم رادرغل و زنجیر کنم، به امید دیدارت ای ماه خداو دعا
احکام
فرق های نماز و روزه
1. ترك نماز، كفاره ندارد بر خلاف روزه واجب رمضان و برخى از روزه های واجب دیگر كه كفاره دارد.
2. اگر كسى نماز قضا بر گردن دارد، می تواند نماز مستحبى بخواند ولى اگر روزه واجب بدهكار باشد، نمی تواند روزه مستحبى بگیرد.
3. غسل مس میت در صورتى كه واجب شده باشد، براى خواندن نماز لازم است، ولى براى روزه لازم نیست.
4. طهارت شرط واقعى نماز است، بر خلاف روزه كه طهارت شرط آن نیست.
5. اگر كسى بعد از ظهر سفر كند، نمازش شكسته می شود، ولى روزهاش باطل نمی شود.
6. اگر كسى در مناطق تخییر (مسجدالنبى، مسجدالحرام، مسجد كوفه و حائر
ص: 490
حسینى) سفر كند، در خواندن نماز مخیر است كامل بخواند یا شكسته ولى در روزه گرفتن چنین اختیارى ندارد.
1. توضیح المسائل مراجع ج 1 ص 885 م 1563
شرح دعای روز بیست و هشتم ماه مبارک رمضان
اللَّهُمَّ وَفِّرْ حَظِّی فِیهِ مِنَ النَّوَافِلِ وَ أَکرِمْنِی فِیهِ بِإِحْضَارِ الْمَسَائِلِ وَ قَرِّبْ فِیهِ وَسِیلَتِی إِلَیک مِنْ بَینِ الْوَسَائِلِ یا مَنْ لاَ یشْغَلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّین
ای خدا در این روز به اعمال نافله و مستحبات مرا بهره وافر عطا فرما و به حاضر و آماده ساختن مسائل در حقم کرم فرما و وسیله مرا بین وسایل و اسباب بسوی حضرتت نزدیک ساز ای خدایی که سماجت و الحاح بندگان تو را باز نخواهد داشت.
اللَّهُمَّ وَفِّرْ حَظِّی فِیهِ مِنَ النَّوَافِلِ
دعا موجب کمال انسان است
دعا خواندن برای رسیدن به کمالات می باشد بر خلاف تصور عموم مردم که فکر می کنند هدف از خواندن دعا رسیدن به ثواب الهی است ٰ مضامسین ادعیه سراسر پر از درس های اخلاق و حکمت است که توجه به آن معانی سبب کمال انسان می گردد.
اگر هم کسی با زبان عربی آشنا نیست به ترجمه ادعیه مراجعه کند و به مضامین و نکات آموزنده ادعیه توجه کنند تا به برکت آن به کمالات والای انسانی برسد؛ امثال دعای ابو حمزه ثمالی و دعای میل و... برای کمال یافتن من و شما می باشد اینکه در دعای ابو حمزه امام سجاد علیه السلام می فرمایند: << خدایا آیا بدتر از من هم بنده ای داری؟ >> این برای کمال است و درس مبارزه با عجب و غرور را به ما می دهد؛ جایی که امام معصوم چنین حرفی می زند دیگر تکلیف من و شما
ص: 491
روشن است و جایی ندارد که ما به خاطر دو رکعت نافله و نماز شب دچار عجب بشویم
باز دعای ابو حمزه می فرماید: <<خدایا اگر من با این حال بمیرم چه کنم؟ امروز داشتم فکر می کردم که خدایا اگر من امروز دست خالی بمیرم چه کنم؟ گفتم خدایا یک موقعی بمیرم که آماده باشم و الان آماده نیستم!
یادی از آیت الله خوانساری رحمه الله:
آیت الله العظمی خوانساری رحمه الله با آن مقام و عظمت می فرمود: از این دنیا میروم در حالی که دست خالی هستم! امام رحمه الله در باره ایشان فرموده بودند: آیت الله خوانساری مرجع متقین بود؛ و ایشان را صاحب نفس قدسیه می دانستند. وقتی از عدالت آیت الله خوانساری سئوال شد؛ امام گفتند: ما در عصمت ایشان مشکوک هستیم و شما از عدالت ایشان می پرسید؟! در عمر حود مرجعی بی هوی؛ مثل آیت الله خوانساری ندیده ام و درباره ایشان مطالب زیادی دارم که الان فرصت گفتن آن مطالب نیست این مرجع عظیم می گفت: من از این دنیا میروم در حالی که دست خالی هستم ایشان می فرمود؛ فقط به یک عملم امید دارم که باعث نجاتم شود آن هم به اشک هایی است که در مجالس عزای اهل بیت عصمت و طهارت می ریختم.
مثل پیر زن ها به دنبال مجالس روضه بگردید و گریه برای امام حسین علیه السلام را کوچک نشمارید؛ وقتی حبیب بن مظاهر را در رؤیا دیدند؛ ایشان فرموده بودن: خیلی دوست دارم که به دنیا برگردم؛ و در مجالس عزای ابا عبد الله گریه کنم.
ادعیه را نوبر کنید
خدایا توفیق نوافل و اعمال مستحبی بده و بهره من را از نوافل زیاد کن
آقای برهان رحمه الله می گفتند:
گاهی اوقات انسان باید مستحبات را هم نوبر کند همانطوری که اگر میوه جدید
ص: 492
به بازار می آید می خرید و نوبر می کنید گاهی اوقات نماز شب را هم نوبر کنید؛ دعای مجیر را هم نوبر کنید؛ آدمی که اهل مستحبات نیست بدرد نمی خورد اگر همیشه هم توفیق ندارید لا اقل گاهی اوقات مستحبات را نوبر کنید.
و أَکرِمْنِی فِیهِ بِإِحْضَارِ الْمَسَائِلِ
خدایا من را گرامی بدار تا مسائل شرعی ام را بدانم؛ انسان باید مسائل دین خود را بداند مخصوصاً طلبه که باید مشتش پر باشد و بتواند جواب مسائل مردم را بدهد.
و قَرِّبْ فِیهِ وَسِیلَتِی إِلَیک مِنْ بَینِ الْوَسَائِلِ
خدایا در بین وسائل آن وسیله ای که من را زودتر به تو می رساند به من نزدیک کن؛ بهترین وسیله هم اهل بیت هستند.
توسل به حضرت نرجس خاتون علیها السلام
یکی از علماء به من یاد دادند که برای مشکلاتم متوسل شوم به حضرت نرجس خاتون علیها السلام مادر امام زمان علیه السلام اگر به ایشان توسل داشته باشید امام زمان به حرمت مادر بزرگوارشان توسل شما را اجابت میکنند و از خواص این توسل سرعت اجابت آن است.
یا مَنْ لاَ یشْغَلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّین
ای کسی که سماجت و الحاح بندگان تو را باز نخواهد داشت؛ اگر همه عالم با خدا حرف بزنند؛ خدا را از دیگری غافل نمی کند و در آن واحد به همه بندگان توجه دارد؛ از تو می خواهیم که دعاهای من را مستجاب کنی.
نوافل در اسلام زیاد است: الف) مکانی: مسجد و حرم و غیره. ب) زمانی: بعد از نماز و غیره
اجر و پاداش نوافل زیاد است؛ چون نوافل هدیه ای است از طرف بنده به مولی؛ آن هم مولای کریم، که هرچه بخواهد می بخشد.
هدیه هم تشکر را به دنبال دارد و هم هدیه ای را از طرف مقابل که یا مساوی با
ص: 493
آن هدیه است یا بهتر و بیشتر است، را به دنبال دارد؛ قطعاً هدیه به خدا، هدیه ای بهتر و بیشتر را برای بندگان دنبال خواهد داشت.
هدیه خداوند، رضایت، عفو و بخشش، اجر و پاداش، مقام و جایگاه و غیره است.
چند نمونه هدیه خداوند:
1. وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَهً لَکَ عَسَى أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَحْمُودًا (إسراء/79) هدیه، مقام محمود است که همان شفاعت است.
2. قرب به خدا و دوستی با خدا: إنّ من عبادی المومنین لَیتقرّبُ إلیَّ بالنافله حتیّ أُحبُّه؛
3. عفو و بخشش؛ امام صادق علیه السلام : صلاهُ المومن باللیل تذهبُ بما عمِلَ من الذنب بالنهار.
رسول صلی الله علیه و آله : إذا قام العبد من لذیذ مضجعه و النّعاسَ فی عینه لِیرضی ربّه بصلاهِ اللیل باهیَ الله به الملائکهَ و قال أَشهدوا أنّی قد عَفوتُ لَه.
4. اجر و پاداش نامحدود؛ امام صادق علیه السلام فرمود: ما من عملٍ حسنٍ یعمَله العبد الا و له ثوابٌ فی القرآن الا صلاهَ اللیل فإنّ الله لم یبین ثوابها لعظیمِ خطرِه.
پس در ارسال هدیه به خدا باید دقت کنیم که هدیه، خوب، باکیفیت و با ارزش باشد؛ یعنی هدیه با اخلاص باشد.
نوافل و مستحبات قطعاً هدیه خالصتر است؛ چرا که واجبات را ممکن است از روی ترس انجام دهیم، به دلیل این که ترک واجبات عقاب دارد؛ اما انجام نوافل با طیب خاطر و از سر اخلاص است؛ لذا هرچه هدیه با اخلاص تر باشد، عطای خداوند هم نامحدود خواهد بود.
یک خصوصیت دیگری که عطیه و هدیه الهی دارد این است که علاوه بر دادن هدیه فراوان به بنده، بیش از حد برای او ارزش قائل می شود که در فراز دوم دعا آمده است.
ص: 494
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
راهکارها و توصیه های مفید زندگی موفق در جزء بیست و هشت-م قرآن کریم
1. سوره ی مجادله، آیه 9
به قصد گناه و ظلم و نافرمانی، با یکدیگر محرمانه سخن نگویید.
2. سوره ی مجادله، آیه 11
در مجالس برای تازه واردها، جا باز کنید تا خدا برای شما گشایش کند.
3. سوره ی مجادله، آیه 17
در برابر خداوند از اموال و اولادتان کاری ساخته نیست.
4. سوره ی مجادله، آیه 19
کسانی که شیطان بر آنها چیره شده و خدا را فراموش کرده اند، حزب شیطان اند و زیانکار هستند.
5. سوره ی حشر، آیه 9
هر کس از خساست نفس خویش دور باشد، رستگار می شود.
6. سوره ی ممتحنه، آیه 3
خویشان و اولاد شما در قیامت، به شما سودی نمی رسانند.
7. سوره ی صف، آیه 3
نزد خدا ناپسند است که چیزی را بگویید و عمل نکنید.
8. سوره ی صف، آیه 10.12
به خدا و پیامبرش ایمان بیاورید و با مال و جانتان جهاد کنید تا گناهانتان بخشیده شود و این تجارتی نجات دهنده است.
9. سوره ی طلاق، آیه 2.3
هر کس با تقوا باشد، از جایی که فکرش را نمی کند، به او روزی می رسد.
ص: 495
10. سوره ی تغابن، آیه 16
انفاق کنید که کسی که از خسّت نفس مصون باشد، رستگار است.
11. سوره ی تغابن، آیه 15
اموال و فرزندان شما وسیله ای برای آزمایش شما هستند.
12. سوره ی جمعه، آیه 9
به نماز جمعه بروید و داد و ستد را رها کنید.
1. خدا را فراموش نکرده و از یاد نبرید که خدا نیز شما را فراموش می کند و در این صورت از منحرفان می باشید. (حشر: 19)
2. در قیامت این که اقوام و فرزندانتان چه کسانی هستند اهمیتی ندارد و به دردتان نمی خورد و فقط اعمالتان برای خدا مهم است. (ممتحنه: 3)
3. دشمنان می خواهند با شبهه، دین خدا را تیره و تاریک کنند. ولی خدا دینش را نورانی و تابنده می کند. (صف: 8)
4. آنهایی که بار سنگین کتاب را بر دوش می کشند ولی به آن عمل نمی کنند مانند چارپایی هستند که کتاب ها را حمل می کنند. (جمعه: 8)
5. ای مردم هنگام نماز جمعه خرید و فروش را تعطیل کرده و به سمت برگزاری نماز بروید که برایتان برکت دارد. (جمعه: 9)
6. کارهای خوبتان را نزد خداوند پس انداز کنید چون خدا با چند برابر کردن آن سود خوبی می پردازد. (تغابن: 17)
7. وقتی همسر خود را طلاق دادید، تا پایان عدّه نه از محل زندگی بیرونش کنید و نه خودِ زن برود. شاید گشایشی شد و آشتی کردید. (طلاق: 1)
8. ای مردم؛ خودتان و خانوادهتان را از آتشی که سوختش مردم است حفظ
ص: 496
کنید. (تحریم: 6)
9. اگر مراقب اعمالتان باشید و گناه نکنید، خدا راه خلاصی از مشکلات را باز کرده و از جایی که فکرش را نمی کنید روزی می دهد. (طلاق: 2.3)
1. حرف های مخفی ما با دیگران باید نتیجه ای خیر برای مردم داشته باشد نه اینکه نتیجه ای شر برای مردم داشته باشد.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا تَنَاجَیْتُمْ فَلَا تَتَنَاجَوْا بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِیَتِ الرَّسُولِ وَتَنَاجَوْا بِالْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ (مجادله 9)
2. برای دوری از خیانت و دشمنی و کینه توزی با مردم، باید از خدا درخواست کرد و به او پناه برد.
وَلَا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنَا غِلًّا لِّلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَّحِیمٌ (حشر 10)
3. جامعه ای که عقل بر آن حاکم نباشد تفرقه و دشمنی در آن زیاد است، هر چند در ظاهر با یکدیگر دوست باشند.
تَحْسَبُهُمْ جَمِیعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّىٰ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا یَعْقِلُونَ (حشر 14)
4. تعیین کننده جایگاه ما در قیامت همان اعمالی است که از این دنیا می فرستیم، پس دقت کنیم که چه می فرستیم؟
برگ عیشی به گور خویش فرست
کس نیارد ز پس ز پیش فرست (سعدی)
وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ (حشر 18)
5. واعظان کائن جلوه در محراب و منبر می کنند
چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند
مشکلی دارم ز دانشمند مجلس باز پُرس
ص: 497
تو به فرمایان چرا خود توبه کمتر می کنند؟
گوییا باور نمی دارند روزِ داوری
کائن همه قَلب و دَغَل در کارِ داور می کنند (حافظ)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ (صف 2)
6. مرگی که در حال فرار از او هستیم، روزی به ما خواهد رسید.
هر دم از عمر می رود نفسی
چون نگه می کنم نمانده بسی
ای که پنجاه رفت و در خوابی
مگر این پنج روز دریابی
خجل آن کس که رفت و کار نساخت
کوس رحلت زدند و بار نساخت (سعدی)
قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِی تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِیكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ (جمعه 8)
7. مهم ترین عامل خسران و شقاوت انسان، مشغول شدن به نعمت های خدادادی، و فراموش کردن خدایی که عطا کننده این نعمت هاست.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُلْهِكُمْ أَمْوَالُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَمَن یَفْعَلْ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ (منافقون 9)
8. آن وقتی از خدا انتظار بخشش و گذشت داشته باش، که خودت اهل آن باشی.
وَإِن تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (تغابن 14)
9. در عدالت اسلامی فرقی نمی کند که گناهکار یک انسان عادی باشد یا زن پیامبر باشد، هر که باشد توبیخ می شود و باید توبه و جبران کند.
إِن تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا (تحریم 4)
ص: 498
مرحله اولِ اصلاح جامعه، اصلاح خود و خانواده خود است.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِیكُمْ نَارًا (تحریم 6)
زندگی ام ارزش زیادی ندارد اما دوستش دارم. باید هم دوستش داشته باشم آخر اولین هدیه ای ست که به من داده ای. شرمنده! ولی شاید ندانی هدیه گرفتن چه مزه ای می دهد چون تو همیشه «واهب العطایا» بودهای و هدیه دهنده. اصلاً همه چیزهای عالم هم که مال خودت است!
تو رسمت با ما فرق می کند. بهترین ها را می دهی و بعد پس می گیری. بالاخره دیر یا زود هم آن لحظه فرا می رسد که دلت هوای پس گرفتن اولین هدیه ات را بکند. آن روز من می مانم و شرمندگی بلایی که سر هدیه ات آورده ام.
باید تا فرصت باقی ست فکری به حال زندگی ام کنم. این زندگی اصلاً شبیه آنچه تو دستم سپردی نیست.
میدانم پناهی جز شه-ادت برای سعادتم نیست. باید اولین هدیه ات را بپیچم لای کاغذ کادوی قرمز شهادت تا زهوار در رفتگی سال های زمینی بودنم دیگر به چشم نیاید. اصلاً هدیه تو را باید در راه خودت فدا کرد که جز این باشد عاقبت دنیایم به خیر نخواهد شد. جاذبه چشم هایت قربانی می طلبد و هابیل هابیل خوبان تاریخ را به بوته امتحان عشق می کشاند و آن وقت من می مانم و حسرت نبودن در جرگه شهیدانت. دلت می آید؟! بگذار با تمام بی لیاقتی ام به مهربانی ات امیدوار باشم و «اللهم الرزقنا توفیق الشهادة فی سبیلک» بشود دعای مستجاب هر روزم که تو برآورنده ی حاجاتی. یا قاضی الحاجات
احکام زکات فطریه
*محتوای تبلیغی ماه خدا*
*محتوای تبلیغی جامعه مبلغین*
ص: 499
*سی روز 30 محتوای تبلیغی*
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
اگر شب عید فطر مهمان داشته باشیم، فطریه اش با ماست یا خودش؟
بستگی داره:
1. اگه بعد از غروب آفتاب اومده:
آیت الله سیستانی: آگه شب نمونه با شما نیست اما اگر بمونه (ولو غذا نخوره)، بنابر احتیاط واجب یکی تون با اجازه اونیکی فطریه رو بده تا خیالتون راحت شه که چیزی گردن تون نمی مونه.
آیات عظام امام، رهبری، مکارم، وحید، نوری، زنجانی، فاضل، صافی و بهجت: نه، با شما نیست.
2. اگر قبل از غروب اومده اما شب رو نمونده:
آیات عظام صافی و نوری: فطریه اش به عهده صاحب خونه است.
بقیه مراجع: فطریه اش گردن صاحب خونه نیست و خودش باید بده.
3. اگر قبل از غروب اومده، شب رو هم مونده:
آیات عظام تبریزی، سیستانی و وحید: زکات فطره اش بر عهده صاحب خونه است.
آیات عظام خامنه ای مکارم و فاضل: زکات فطره مهمان یک شبه بر عهده صاحب خونه نیست.
4. اگر قبل از غروب اومده و چند شب می مونه:
همه مراجع: زکات فطره اش گردن صاحب خونه است.
ص: 500
نکته: اگر نظر مرجع میهمان با میزبان فرق کنه هر کسی باید به نظر مرجع خودش عمل کنه.
توضیح المسائل 16 مرجع، م 1997؛ عروةالوثقی ج 2، فصل فی زکاة الفطره، فصل فی من تجب عنه؛ منهاج الصالحین، ج 1، م 1172؛ هدایة العباد، ج 1، م 1579؛ وسیلة النجاة، ج 1، م 1347؛ سیستانی، رساله جامع، ج 1، م 2652؛ خامنه ای، استفتائات زکات فطره، س 225؛ رساله احکام روزه، سید مجتبی حسینی.
آیت الله العظمی خامنه ای درباره کفاره زن باردار و شیرده می فرمایند: «زن باردار یا شیرده اگر تا سال بعد قضای روزههای خود را به جا آورد، فقط باید معادل یک مد طعام فدیه به فقیر بدهد و وظیفه دیگری ندارد.»
ایشان در ادامه درباره این موقعیت که اگر زن باردار و شیرده تا ماه رمضان سال بعد قضای روزه خود را به جا نیاورد سه موقعیت را تشریح می کنند: «اگر روزه در طول یک سال مذکور برای مادر ضرر داشت، قضای روزه لازم نیست اما برای هر روز، روزه ای که گرفته نشده علاوه بر فدیه بنابر احتیاط واجب لازم است یک مد طعام دیگر هم به فقیر بدهد. اگر در طول یک سال مذکور روزه برای فرزند یا جنین او ضرر داشت، بنابر احتیاط یک مد طعام به فقیر داده بشود و بعداً هر وقت که بتواند باید روزه ها را قضا نماید. در موقیت سوم اگر زنی در طول یک سال مذکور بدون عذر قضای روزه هایش را نگرفت باید علاوه بر فدیه یک مد طعام به عنوان کفاره تأخیر و همچنین قضای روزه را به جا آورد.»
نان خور و شرایط آن در زکات فطره
سؤال: نان خور به چه کسی گفته می شود و شرایط آن چیست؟
پاسخ:
کسی که هزینه تغذیه او. هر چند برای مدتی کم. به عهده انسان باشد؛ مانند افراد تحت سرپرستی شخص (زن، فرزند، خدمتکار) و نیز میهمان (با وجود شرایطی).
ص: 501
در وجود پرداخت فطره، فرقی نمیکند که نان خورها، فرد کوچک. مانند طفل شیرخوار. باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد. مانند همسر. یا نه و در شهر دیگر. مانند فرزند انسان که در شهر دیگری مشغول به تحصیل است. باشند یا در شهر خود او.
احکام روزه
فطریه
.....................
کتاب «آموزش مصور احکام» مطابق با فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای، احکام عبادات، بخش روزه، ص 403.
زکات فطره فقیر و راه های اثبات فقر
سؤال: آیا پرداخت زکات فطره بر فقیر واجب است و چگونگی اثبات فقر برای پرداخت فطره به فقیر را توضیح دهید؟
پاسخ:
کسی که مخارج سالانه خود و افراد خانواده اش (کسانی که مخارجشان شرعاً بر عهده اوست) را ندارد، فقیر است و پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست.
نکته
کسی که باید فطریه بدهد، اگر می داند شخصی در گذشته فقیر بوده یا اطمینان دارد و یا از حالت ظاهری اش گمان می یابد که او در حال حاضر فقیر است، میتواند به او بپردازد. در غیر این صورت جایز نیست.
احکام روزه
زکات فطره
ص: 502
.....................
منبع:
کتاب «آموزش مصور احکام» مطابق با فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای، احکام عبادات، بخش روزه، ص 406.
فطریه بیماران بستری در بیمارستان
سؤال: فطریه بیماری که در شب عید فطر در بیمارستان بستری است، بر عهده کیست؟
پاسخ:
اگر بیمار فقیر است، زکات فطره بر او واجب نیست و اگر فقیر نیست و غذای بیمارستان نیز از هزینه هایی است که از بیمار دریافت خواهد شد، حتی اگر به جهت بیماری روزه هم نگرفته باشد، باید زکات فطره پرداخت کند، مگر آن که مخارج او بر عهده دیگری باشد، مانند: زنی که نفقه اش بر عهده شوهر است.
احکام روزه
احکام فطره
.....................
منبع:
کتا ب «آموزش مصور احکام» مطابق با فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای، احکام عبادات، بخش روزه، ص 405.
سوال:
در صورتی که فطریه را به غیر نیازمندان داده باشیم تکلیف چیست؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای: اگر انسان به خیال این كه كسى فقیر است به او فطره بدهد و بعد بفهمد فقیر نبوده چنانچه مالى را كه به او داده از بین نرفته باشد، می تواند
ص: 503
پس بگیرد و به مستحق بدهد و اگر نتواند بگیرد باید از مال خودش فطره را بدهد و اگر از بین رفته باشد، در صورتى كه گیرنده فطره می دانسته یا احتمال می داده آنچه را گرفته فطره است، باید عوض آن را بدهد و الّا دادن عوض بر او واجب نیست و انسان باید دوباره فطره را بدهد.
آیت الله مکارم شیرازی: در صورتی که فطریه را به غیر نیازمندان داده باید تمام آن ها را اعاده کند.
آیت الله سیستانی: به احتیاط باید دوباره بدهید.
آیت الله وحید خراسانی: در فرض سؤال فطریه پرداخت نشده و شخصی که واسطه شده و آن را به غیرِ فقیر داده اگر کوتاهی کرده شرعاً ضامن است که از مال خودش به همان مقدار بدهد و ذمّه ی کسانی که فطره را به او داده اند از تکلیفِ فطره، فارغ نشده است یعنی فطره نداده اند.
آیت الله شبیری زنجانی: چنانچه آن مال قبلاً به عنوان فطریه کنار گذاشته شده، در صورتی که عین آن باقی است و می تواند بدون حرج آن را پس بگیرد، باید آن مال را بگیرد و به مصرف صحیح برساند، واگر نتواند پس بگیرد، چنانچه آن مال را با حجّت شرعى داده باشد چیزى به گردن او نیست و اگر بدون حجّت شرعى داده، ضامن است و باید دوباره زکات خود و آن دو خانواده را بپردازد.
آیت الله فاضل لنکرانی: اگر بعد از دادن فطریه، بفهمد که کسی که فطریه را گرفته فقیر نبوده، باید زکات فطریه را از او پس بگیرد و به کسی که فقیر است بدهد و اگر مصرف کرده باشد عوضش را بگیرد و به فقیر بدهد.
منبع: استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات اداره تبلیغ اینترنتی حوزه های علمیه
سؤال:
آیا اون هایی که اهل نماز و روزه نیستند و یا در ماه رمضان اهل روزه گرفتن نبودند
ص: 504
باید فطریه را بپردازند؟
جواب:
زکات فطره که مخصوص روزه داران نیست هر کسی که شرایط پرداخت زکات فطره را دارد { یعنی فقیر نیست } باید زکات فطره بدهد ولو اینکه اهل نماز و روزه هم نبوده یا در ماه رمضان روزه خواری کرده، نماز و روزه یک واجبی هست زکات فطره هم یک واجبِ دیگر. اصلاً ربطی به هم نداره*
بنابراین سرپرست خانواده باید زکات فطره خودش را و کسانی که نانخور او محسوب می شوند را حساب کند و بپردازد و لو اینکه پسرش هم اهل نماز و روزه نباشد مثلاً*
سؤال:
1. آیا می توان زکات فطره را از شهر محل سکونت خارج کرد و در شهر دیگر مصرف کرد (مثلاً برای بستگان و اقواممان که در شهر دیگر هستند بفرستیم)
جواب:
اکثر مراجع معظم تقلید می فرمایند: در صورتی که در محل سکونت خودش مستحق پیدا شود فطریه را به جای دیگر نبرد*
فقط مرحوم آیت الله بهجت و آیت الله شبیری زنجانی می فرمایند: اشکالی ندارد*
2. آیا می توان پول زکات فطره را برای مسجد یاحسینیه مصرف کرد؟
جواب:
حضرات آیات: مکارم سیستانی، وحید، صافی، زکات فطریه را بنابر احتیاط واجب باید فقط به فقرا و نیازمندان داد و نمی شود صرف این امور کرد*
بقیه مراجع: پرداخت زکات فطره برای تعمیر مسجد حسینیه یا مدارس اشکال ندارد هر چند مستحب است صرف این امور نشود و به فقرا و نیازمندان داده شود*
ص: 505
یکی از سوالاتی که مؤمنین در این ایام بسیار می پرسند نسبت به فطریه مهمان است؛ لذا چند نکته کوتاه در این مورد خدمت شما عرض می شود:
1. انسان باید فطریه کسانی را که در شب عید فطر نان خور او محسوب می شوند بدهد هر چند این افراد زن و فرزند انسان نباشد یا نان خور انسان در شهر دیگری باشد. (1)
2. به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای مهمان اگر برای شب عید فطر فقط برای افطاری آمده و شب را نمی ماند فطریه به عهده خودش است ولی اگر مهمان قبل از غروب شب عید فطر بیاید و چند روز مهمان بوده و نانخور محسوب شود در این صورت فطریه اش بر عهده میزبان است. (2)
3. اگر فطریه انسان بر شخصی واجب باشد اما آن شخص فطریه را عمداً یا از روی فراموشی نپردازد، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای پرداخت فطریه توسط خود انسان لازم نیست. (3)
(1) (رساله مراجعم 1993)
(2) تعریف نانخور: گلپایگانی، اراکی، بهجت، صافی، نوری: صدق انفاق فعلی کافی است. سیستانی: اگر مهمان شب در منزل میزبان بماند و میزبان امکانات رفاهی را برایش فراهم کند و متکفل مخارج او شود نانخور محسوب می شود. رهبری: مهمان یک شبه نان خور محسوب نمی شود، لذا زکات فطره او بر میزبان واجب نیست، ولی اگر کسی غیر از شب عید مدتی مهمان دیگری است که عرفاً نان خو ر او محسوب می شود، فطریه او به عهده میزبان است. حضرت امام: لازم است مهمان قصد داشته باشد مدتی نزد میزبان باقی بماند. مکارم: مهمانی که تصمیم دارد مدتی نزد میزبان بماند مثلاً چهار روز کافی است. شبیری: اگر قبل از
ص: 506
غروب آفتاب وارد شود و تصمیم دارد مدت طولانی نزد میزبان بماند. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، س 226؛ رساله مراجع تقلید، م 1995؛ مکارم، استفتائات سایت، فطریه مهمان؛ توضیح المسائل جامع، م 2652)
(3) سیستانی، مکارم: اگر شرایط وجوب زکات فطره در انسان وجود داشته باشد، بنابر احتیاط واجب فطریه بر خودش لازم می گردد. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه، م 2؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی من تجب علیه، م 4؛ رساله مراجع تقلید، م 2006؛ رساله جامع، م 2648)
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می فرمایند:...مَن صامَ و لَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا ترکها مُتَعَمِّدا.... اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمداً ندهد، از ثواب روزه بى بهره است. (من لایحضر الفقیه ج 2، ص 183)
چند نکته درباره فطریه خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر است یا محاسبه قیمت سه کیلو از غذای معمول شهر برای هر نفر است و اگر همه عزیزان چه آن هایی که بیشتر در طول سال نان مصرف می کنند یا برنج مصرف می کنند، قیمت گندم را پرداخت کنند یا قیمت برنج را حساب کنند، صحیح است و مانعی ندارد و لازم نیست انسان فطریه را بر اساس غذای غالب خودش بدهد. (1)
2. کسی که در غروب شب عید فطر فقیر شرعی است یعنی کسی که خرج سالش را مطابق با شأنش ندارد پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست. (2)
3. پرداخت فطریه قبل از ماه رمضان صحیح نیست و در میان ماه رمضان و قبل از غروب شب عید فطر نیز به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای،
ص: 507
نباید فطریه پرداخت شود. (1)
4. به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب مصرف فطریه برای فقرا و مساکین می باشد و در موارد دیگری نمی شود مصرف کرد. (2)
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1991؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، م 232 و م 233)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1992)
(3) حضرت امام، رهبری، مکارم، نوری، بهجت، فاضل: بنابر احتیاط واجب قبل از غروب شب عید فطر پرداخت نکند. (رساله مراجع، م 2025؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، فصل فی وقت وجوبها، م 1؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی وقت وجوبها؛ منهاج الصالحین، ج 1، م 1179)
(4) رهبری، سیستانی، مکارم، وحید، صافی: بنابر احتیاط واجب زکات فطریه فقط به فقرای شیعه داده شود. (رساله مراجعم 2014؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، مصرف زکاه الفطره؛ رهبری، سایت، احکام روزه، س 245؛ منهاج الصالحین، ج 1، مصرف زکات، قبل از مساله 1183؛ مکارم، توضیح المسائل، م 1710 و م 1732)
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می فرمایند:...مَن صامَ و لَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا ترکها مُتَعَمِّدا.... اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمداً ندهد، از ثواب روزه بى بهره است. (من لایحضر الفقیه ج 2، ص 183)
چند نکته درباره فطریه خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر
ص: 508
است یا محاسبه قیمت سه کیلو از غذای معمول شهر برای هر نفر است و اگر همه عزیزان چه آن هایی که بیشتر در طول سال نان مصرف می کنند یا برنج مصرف می کنند، قیمت گندم را پرداخت کنند یا قیمت برنج را حساب کنند، صحیح است و مانعی ندارد و لازم نیست انسان فطریه را بر اساس غذای غالب خودش بدهد. (1)
2. کسی که در غروب شب عید فطر فقیر شرعی است یعنی کسی که خرج سالش را مطابق با شأنش ندارد پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست. (2)
3. پرداخت فطریه قبل از ماه رمضان صحیح نیست و در میان ماه رمضان و قبل از غروب شب عید فطر نیز به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، نباید فطریه پرداخت شود. (3)
4. به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب مصرف فطریه برای فقرا و مساکین می باشد و در موارد دیگری نمی شود مصرف کرد. (4)
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1991؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، م 232 و م 233)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1992)
(3) حضرت امام، رهبری، مکارم، نوری، بهجت، فاضل: بنابر احتیاط واجب قبل از غروب شب عید فطر پرداخت نکند. (رساله مراجع، م 2025؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، فصل فی وقت وجوبها، م 1؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی وقت وجوبها؛ منهاج الصالحین، ج 1، م 11
(4) رهبری، سیستانی، مکارم، وحید، صافی: بنابر احتیاط واجب زکات فطریه فقط به فقرای شیعه داده شود. (رساله مراجعم 2014؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، مصرف زکاه الفطره؛ رهبری، سایت، احکام روزه، س 245؛ منهاج الصالحین، ج 1، مصرف زکات، قبل از مساله 1183؛ مکارم، توضیح المسائل، م 1710 و م 1732)
ص: 509
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: عَلَى الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَةٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ. بر کسانى که طاقت و توانایی روزه را ندارند، لازم است کفّاره ای بدهند، مسکینى را اطعام کنند و هر کس به میل خود بیشتر نیکى کند (و بیش از مقدار واجب، طعام بدهد)، براى او بهتر است. (سوره بقره آیه 184)
چند نکته کوتاه درباره مصرف کفاره خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. کسی که سید نیست و کفاره بر او واجب شده است به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای می تواند کفاره را به سید بدهد اگرچه خودش سید نباشد؛ اما در فطریه کسی که سید نیست نمی تواند فطریه خود را به سید پرداخت کند. (1)
2. کفاره را به کسی که خرجیش بر عهده انسان واجب است مانند فرزند و پدر و مادر فقیر نمی توان پرداخت کرد ولی به برادر یا خواهر فقیر و دیگر خویشان اشکال ندارد. (2)
3. کفارۀ همسر یا افرادی که واجب النفقه انسان هستند، بر عهده شوهر یا پدر نیست و چنانچه خودشان توانایی ندارند، در صورتی که کفاره، کفاره غیر عمد باشد، به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای هر زمانی که توانایی پیدا کردند خودشان پرداخت کنند. (3)
4. مصرف کفاره فقط فقیر شرعی است و در جای دیگر نمی توان کفاره را مصرف کرد. (4)
نکات توضیحی و منابع:
(1) مکارم، صافی، فاضل: بنابر احتیاط واجب نمی تواند. (تحریرالوسیله، احکام
ص: 510
کفارات، م 18؛ رهبری، سایت، احکام روزه، س 371؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 1223؛ مکارم، استفتائات سایت، روزه، کفاره؛ عروه الوثقی، کتاب الزکاه، اوصاف مستحقین، م 21)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب کفارات، م 18؛ امام خامنهای، سایت، احکام روزه، س 370؛ منهاج الصالحین، ج 3، م 773؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 1، ص: 95 س 296؛ صافی، هدایه العباد، ج 2 کتاب کفارت، م 18؛ فاضل، الاحکام الواضحه، م 12؛ شبیری، سایت، کتابخانه، احکام و استفتائات روزه، س 270)
(3) شبیری: کفاره ای که به خاطر عذر از روزه، بر زن واجب شده؛ مانند فدیه زن باردار، بنابر احتیاط واجب به عهده همسرش است. مکارم: درباره زن باردار و شیرده، اگر روزه برای بچه ضرر داشته باشد، بنابر احتیاط واجب به عهده شوهر است. (اجوبة الاستفتائات، س 804؛ منهاج الصالحین، ج 3، م 428؛ شبیری، سایت، کتابخانه، احکام و استفتائات روزه، س 271؛ مکارم، سایت، استفتائات روزه، قضا و کفاره روزه، احکام کفاره روزه، مسئول پرداخت کفاره زن باردار و شیرده)
(4) (رساله مراجع تقلید، م 1925؛ عروه الوثقی، کتاب الزکاه، فصل فی اصناف مستحقین الزکاه)
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
در روایت است از امیرالمؤمنین على علیه السلام که میفرمایند: حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَ-لَبُ الْحَلالِ وَ التَّ-وَسُّعُ عَلَى الْعِیالِ. اخلاق و رفتار خوب در سه چیز است: دورى کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده. (بحار الأنوار (ط. بیروت)، ج 68، ص: 394)
در خانواده اگر افراد خانواده از وظایف شرعی خود آگاه باشند در خیلی از موارد
ص: 511
اختلاف به وجود نمی آید؛ که امشب بنا داریم چند نکته ای درباره نفقه خدمت شما بیان کنیم:
1. در خانواده یکی از وظایف پرداختن نفقه است، به طور کلی سه گروه واجب النفقه انسان هستند: الف: همسر دائم (که بر مرد دادن نفقه همسرش واجب است یعنی خرج خوراک و پوشاک و مسکن و دیگر ما یحتاج معمول زندگی زن دائم بر شوهرش واجب است.) ب: پدر و مادر. ج: فرزندان. (1)
2. پدر و مادر و فرزندان زمانی واجب النفقه هستند که فقیر باشند بر خلاف همسر که چه فقیر باشد و چه غنی باید خرج او را داد، و اگر مرد نفقه همسرش را ندهد مدیون است. (نکته مهم این که: پرداخت کفارات، رد مظالم، فطریه و زکات اگر بابت نفقه باشد به واجب النفقه صحیح نیست، اما به دیگر ارحام مثل خواهر و برادر و... دادنش اشکال ندارد.) (2)
3. گاهی مواقع دیده می شود که در خانواده همسر می گوید راضی نیستم که شوهر به پدر و مادر خود کمک کند؛ در حالی که اعتراض همسر برای این مورد شرعاً صحیح نیست و اگر این صحبت ها باعث اذیت و آزار شوهر شود، شرعاً حرام است. و همچنین اگر خانم از خود خود حقوق و درآمدی دارد شوهر شرعاً نمی تواند مانع این شود که همسر به پدر و مادر خودش یا دیگران کمک مالی کند.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب نکاح مسأله 1 نفقه نزدیکان؛ جامع المسائل ج 2 س 1319)
(2) (رساله مراجعم 1948؛ بهجت، استف تائات ج 2 ص: 3763 س 2906 و س 3359 و ج 3 س 3777؛ مکارم، استفتائات ج 1 ص 95؛ جامع المسائل ج 2 س 1319)
فطریه مهمان
اگر شب عید فطر مهمان داشته باشیم، فطریه اش با ماست یا خودش؟
ص: 512
بستگی داره:
1. آگه بعد از غروب آفتاب اومده:
آیت الله سیستانی: آگه شب نمونه با شما نیست اما اگر بمونه (ولو غذا نخوره)، بنابر احتیاط واجب یکی تون با اجازه اون یکی فطریه رو بده تا خیالتون راحت شه که چیزی گردن تون نمی مونه.
آیات عظام امام، رهبری، مکارم، وحید، نوری، زنجانی، فاضل، صافی و بهجت: نه، با شما نیست.
2. اگر قبل از غروب اومده اما شب رو نمونده:
آیات عظام صافی و نوری: فطریه اش به عهده صاحب خونه است.
بقیه مراجع: فطریه اش گردن صاحب خونه نیست و خودش باید بده.
3. اگر قبل از غروب اومده، شب رو هم مونده:
آیات عظام تبریزی، سیستانی و وحید: زکات فطره اش بر عهده صاحب خونه است.
آیات عظام خامنه ای مکارم و فاضل: زکات فطره مهمان یک شبه بر عهده صاحبخونه نیست.
4. اگر قبل از غروب اومده و چند شب میمونه:
همه مراجع: زکات فطرهاش گردن صاحب خونه است.
نکته: اگر نظر مرجع میهمان با میزبان فرق کنه هر کسی باید به نظر مرجع خودش عمل کنه.
توضیحالمسائل 16 مرجع، م 1997؛ عروةالوثقی ج 2، فصل فی زکاةالفطره، فصل فی من تجب عنه؛ منهاجالصالحین، ج 1، م 1172؛ هدایةالعباد، ج 1، م 1579؛ وسیلةالنجاة، ج 1، م 1347؛ سیستانی، رساله جامع، ج 1، م 2652؛ خامنهای، استفتائات زکات فطره، س 225؛ رساله احکام روزه، سید مجتبی حسینی.
نان خور و شرایط آن در زکات فطره
ص: 513
سؤال: نان خور به چه کسی گفته می شود و شرایط آن چیست؟
پاسخ:
کسی که هزینه تغذیه او. هر چند برای مدتی کم. به عهده انسان باشد؛ مانند افراد تحت سرپرستی شخص (زن، فرزند، خدمتکار) و نیز میهمان (با وجود شرایطی).
در وجود پرداخت فطره، فرقی نمی کند که نان خورها، فرد کوچک. مانند طفل شیرخوار. باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد. مانند همسر. یا نه و در شهر دیگر. مانند فرزند انسان که در شهر دیگری مشغول به تحصیل است. باشند یا در شهر خود او.
فطریه
.....................
کتاب «آموزش مصور احکام» مطابق با فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای، احکام عبادات، بخش روزه، ص 403.
زکات فطره فقیر و راه های اثبات فقر
سؤال: آیا پرداخت زکات فطره بر فقیر واجب است و چگونگی اثبات فقر برای پرداخت فطره به فقیر را توضیح دهید؟
پاسخ:
کسی که مخارج سالانه خود و افراد خانواده اش (کسانی که مخارجشان شرعاً بر عهده اوست) را ندارد، فقیر است و پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست.
ص: 514
نکته
کسی که باید فطریه بدهد، اگر می داند شخصی در گذشته فقیر بوده یا اطمینان دارد و یا از حالت ظاهریاش گمان می یابد که او در حال حاضر فقیر است، میتواند به او بپردازد. در غیر این صورت جایز نیست.
احکام روزه
زکات فطره
.....................
منبع:
کتاب «آموزش مصور احکام» مطابق با فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای، احکام عبادات، بخش روزه، ص 406.
فطریه بیماران بستری در بیمارستان
سؤال: فطریه بیماری که در شب عید فطر در بیمارستان بستری است، بر عهده کیست؟
پاسخ:
اگر بیمار فقیر است، زکات فطره بر او واجب نیست و اگر فقیر نیست و غذای بیمارستان نیز از هزینه هایی است که از بیمار دریافت خواهد شد، حتی اگر به جهت بیماری روزه هم نگرفته باشد، باید زکات فطره پرداخت کند، مگر آن که مخارج او بر عهده دیگری باشد، مانند: زنی که نفقه اش بر عهده شوهر است.
احکام روزه
احکام فطره
.....................
منبع:
کتاب «آموزش مصور احکام» مطابق با فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای،
ص: 515
احکام عبادات، بخش روزه، ص 405.
سؤال:
در صورتی که فطریه را به غیر نیازمندان داده باشیم تکلیف چیست؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای: اگر انسان به خیال این كه كسى فقیر است به او فطره بدهد و بعد بفهمد فقیر نبوده چنانچه مالى را كه به او داده از بین نرفته باشد، می تواند پس بگیرد و به مستحق بدهد و اگر نتواند بگیرد باید از مال خودش فطره را بدهد و اگر از بین رفته باشد، در صورتى كه گیرنده فطره می دانسته یا احتمال می داده آنچه را گرفته فطره است، باید عوض آن را بدهد و الّا دادن عوض بر او واجب نیست و انسان باید دوباره فطره را بدهد.
آیت الله مکارم شیرازی: در صورتی که فطریه را به غیر نیازمندان داده باید تمام آن ها را اعاده کند.
آیت الله سیستانی: به احتیاط باید دوباره بدهید.
آیت الله وحید خراسانی: در فرض سؤال فطریه پرداخت نشده و شخصی که واسطه شده و آن را به غیرِ فقیر داده اگر کوتاهی کرده شرعاً ضامن است که از مال خودش به همان مقدار بدهد و ذمّه ی کسانی که فطره را به او داده اند از تکلیفِ فطره، فارغ نشده است یعنی فطره نداده اند.
آیت الله شبیری زنجانی: چنانچه آن مال قبلاً به عنوان فطریه کنار گذاشته شده، در صورتی که عین آن باقی است و می تواند بدون حرج آن را پس بگیرد، باید آن مال را بگیرد و به مصرف صحیح برساند، واگر نتواند پس بگیرد، چنانچه آن مال را با حجّت شرعى داده باشد چیزى به گردن او نیست و اگر بدون حجّت شرعى داده، ضامن است و باید دوباره زکات خود و آن دو خانواده را بپردازد.
آیت الله فاضل لنکرانی: اگر بعد از دادن فطریه، بفهمد که کسی که فطریه را گرفته فقیر نبوده، باید زکات فطریه را از او پس بگیرد و به کسی که فقیر است
ص: 516
بدهد و اگر مصرف کرده باشد عوضش را بگیرد و به فقیر بدهد.
احکام زکات فطره
منبع: استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات اداره تبلیغ اینترنتی حوزه های علمیه
سؤال:
آیا اونهایی که اهل نماز و روزه نیستند و یا در ماه رمضان اهل روزه گرفتن نبودند باید فطریه را بپردازند؟
جواب:
زکات فطره که مخصوص روزه داران نیست هر کسی که شرایط پرداخت زکات فطره را دارد { یعنی فقیر نیست } باید زکات فطره بدهد ولو اینکه اهل نماز و روزه هم نبوده یا در ماه رمضان روزه خواری کرده، نماز و روزه یک واجبی هست زکات فطره هم یک واجبِ دیگر. اصلاً ربطی به هم نداره*
بنابراین سرپرست خانواده باید زکات فطره خودش را و کسانی که نانخور او محسوب می شوند را حساب کند و بپردازد و لو اینکه پسرش هم اهل نماز و روزه نباشد مثلاً*
سؤال:
1. آیا می توان زکات فطره را از شهر محل سکونت خارج کرد و در شهر دیگر مصرف کرد (مثلاً برای بستگان و اقواممان که در شهر دیگر هستند بفرستیم)
جواب:
اکثر مراجع معظم تقلید می فرمایند: در صورتی که در محل سکونت خودش مستحق پیدا شود فطریه را به جای دیگر نبرد*
فقط مرحوم آیت الله بهجت و آیت الله شبیری زنجانی می فرمایند: اشکالی ندارد*
ص: 517
2. آیا می توان پول زکات فطره را برای مسجد یاحسینیه مصرف کرد؟
جواب:
حضرات آیات: مکارم سیستانی، وحید، صافی، زکات فطریه را بنابر احتیاط واجب باید فقط به فقرا و نیازمندان داد و نمی شود صرف این امور کرد*
بقیه مراجع: پرداخت زکات فطره برای تعمیر مسجد حسینیه یا مدارس اشکال ندارد هر چند مستحب است صرف این امور نشود و به فقرا و نیازمندان داده شود*
فطریه مهمان
یکی از سوالاتی که مؤمنین در این ایام بسیار می پرسند نسبت به فطریه مهمان است؛ لذا چند نکته کوتاه در این مورد خدمت شما عرض می شود:
1. انسان باید فطریه کسانی را که در شب عید فطر نان خور او محسوب می شوند بدهد هر چند این افراد زن و فرزند انسان نباشد یا نان خور انسان در شهر دیگری باشد. (1)
2. به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای مهمان اگر برای شب عید فطر فقط برای افطاری آمده و شب را نمی ماند فطریه به عهده خودش است ولی اگر مهمان قبل از غروب شب عید فطر بیاید و چند روز مهمان بوده و نانخور محسوب شود در این صورت فطریه اش بر عهده میزبان است. (2)
3. اگر فطریه انسان بر شخصی واجب باشد اما آن شخص فطریه را عمداً یا از روی فراموشی نپردازد، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای پرداخت فطریه توسط خود انسان لازم نیست. (3)
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجعم 1993)
(2) تعریف نانخور: گلپایگانی، اراکی، بهجت، صافی، نوری: صدق انفاق فعلی کافی است. سیستانی: اگر مهمان شب در منزل میزبان بماند و میزبان امکانات
ص: 518
رفاهی را برایش فراهم کند و متکفل مخارج او شود نانخور محسوب میشود. رهبری: مهمان یک شبه نان خور محسوب نمی شود، لذا زکات فطره او بر میزبان واجب نیست، ولی اگر کسی غیر از شب عید مدتی مهمان دیگری است که عرفاً نان خور او محسوب می شود، فطریه او به عهده میزبان است. حضرت امام: لازم است مهمان قصد داشته باشد مدتی نزد میزبان باقی بماند. مکارم: مهمانی که تصمیم دارد مدتی نزد میزبان بماند مثلاً چهار روز کافی است. شبیری: اگر قبل از غروب آفتاب وارد شود و تصمیم دارد مدت طولانی نزد میزبان بماند. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، س 226؛ رساله مراجع تقلید، م 1995؛ مکارم، استفتائات سایت، فطریه مهمان؛ توضیح المسائل جامع، م 2652)
(3) سیستانی، مکارم: اگر شرایط وجوب زکات فطره در انسان وجود داشته باشد، بنابر احتیاط واجب فطریه بر خودش لازم می گردد. (عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی من تجب عنه، م 2؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی من تجب علیه، م 4؛ رساله مراجع تقلید، م 2006؛ رساله جامع، م 2648)
احکام فطریه
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می فرمایند:...مَن صامَ و لَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا ترکها مُتَعَمِّدا.... اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمداً ندهد، از ثواب روزه بى بهره است. (من لایحضر الفقیه ج 2، ص 183)
چند نکته درباره فطریه خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر است یا محاسبه قیمت سه کیلو از غذای معمول شهر برای هر نفر است و اگر همه عزیزان چه آن هایی که بیشتر در طول سال نان مصرف می کنند یا برنج مصرف می کنند، قیمت گندم را پرداخت کنند یا قیمت برنج را حساب کنند، صحیح است
ص: 519
و مانعی ندارد و لازم نیست انسان فطریه را بر اساس غذای غالب خودش بدهد. (1)
2. کسی که در غروب شب عید فطر فقیر شرعی است یعنی کسی که خرج سالش را مطابق با شأنش ندارد پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست. (2)
3. پرداخت فطریه قبل از ماه رمضان صحیح نیست و در میان ماه رمضان و قبل از غروب شب عید فطر نیز به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، نباید فطریه پرداخت شود. (3)
4. به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب مصرف فطریه برای فقرا و مساکین می باشد و در موارد دیگری نمی شود مصرف کرد. (4)
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1991؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، م 232 و م 233)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1992)
(3) حضرت امام، رهبری، مکارم، نوری، بهجت، فاضل: بنابر احتیاط واجب قبل از غروب شب عید فطر پرداخت نکند. (رساله مراجع، م 2025؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، فصل فی وقت وجوبها، م 1؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی وقت وجوبها؛ منهاج الصالحین، ج 1، م 1179)
(4) رهبری، سیستانی، مکارم، وحید، صافی: بنابر احتیاط واجب زکات فطریه فقط به فقرای شیعه داده شود. (رساله مراجعم 2014؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، مصرف زکاه الفطره؛ رهبری، سایت، احکام روزه، س 245؛ منهاج الصالحین، ج 1، مصرف زکات، قبل از مساله 1183؛ مکارم، توضیح المسائل، م 1710 و م 1732)
نکاتی از جزء بیست و نهم قرآن کریم
ص: 520
تلاوت قرآن
اگرچه ﺗﻠﺎوت ﻗﺮآن وﺍﺟﺐ ﻧﯿﺴﺖ، ﺍﻣّﺎ خیلی سفارش شده، ﺗﺎ جایی که تو آیه 20 سوره مزّمّل، دو ﺑﺎر به این امر مهم ﻓﺮﻣﺎن داده شده:
فاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ...ِ فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنْهُ... (مزّمّل/20)
آن ﻣﻘﺪﺍر ﺍز ﻗﺮآن ﻛﻪ ﺑﺮﺍى ﺷﻤﺎ ﻣﯿﺴّﺮ ﺍﺳﺖ ﺗﻠﺎوت ﻛﻨﯿﺪ... ﭘﺲ آن ﻣﻘﺪﺍر ﻛﻪ ﺑﺮﺍى ﺷﻤﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍز آن ﺗﻠﺎوت ﻛﻨﯿﺪ...
البته همه می دونیم که ﻣﻨﻈﻮر ﺍز "ﺗﻠﺎوت ﻗﺮآن" صرفاً همین روخونیِ ساده نیست،
وقتی خدا میگه قرآن بخونید:
یعنی با قرآن و تعالیم آسمونیش آشنا بشید...
یعنی قرآن رو تو زندگی هاتون بیارید...
یعنی با قرآن رفیق بشید...
یعنی قرآن تو زندگی هاتون محور قرار بگیره...
تو روایات هم داریم که ﻓﻀﯿﻠﺖِ ﺗﻠﺎوت ﻗﺮآن در زﻳﺎد ﺧﻮﺍﻧﺪن آن ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ در ﺧﻮب ﺧﻮﺍﻧﺪن و ﺗﺪﺑّﺮ و ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ در آن ﺍﺳﺖ.
حالا سؤال اساسی آینه:
ما روزانه چقدر قرآن می خونیم؟؟!!
روزانه چقدر وقت می ذاریم که با قرآن آشنا بشیم؟؟!!
روزانه چقدر از وقتمون رو با گوشی موبایل و تلوزیون و دوستان و... می گذرونیم، و در مقابل چقدر از وقتمون رو با کتاب خدا، قرآن می گذرونیم؟؟؟!!!
فاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ
آن ﻣﻘﺪﺍر ﺍز ﻗﺮآن ﻛﻪ ﺑﺮﺍى ﺷﻤﺎ ﻣﯿﺴّﺮ ﺍﺳﺖ ﺗﻠﺎوت ﻛﻨﯿﺪ.
ص: 521
ناشر معارف باشیم
قرآن میگه آدم ها در گِرو اعمالی هستند که انجام میدن:
كلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِینَةٌ (مدّثّر/38)
هر کسی در گِرو چیزی است که کسب کرده است.
"رهینه" از ماده "رهن"، به معنای "گروگان" هست. یعنی وثیقه ای که معمولاً در مقابلِ وام میدن.
مثلاً دیدی از بانک، یه وامِ سنگین که می گیرن، یه سَنَد پیش بانک گِرو میزارن، اصطلاحاً میگن سند در رهنِ بانکه، در گِرو بانکه.
تا وام رو پرداخت نکنن، سند آزاد نمیشه.
قرآن میگه تمام وجود انسان، در گِرو انجام وظائف و تکالیفش هست،
تا اون وظایفش رو انجام نده، آزاد نمیشه و در اسارت باقی میمونه...
اگر كسی گناهی رو انجام داد، حقوق الهی رو رعایت نکرد، چه حقّالله و چه حقّ الناس، این بدهكار شده، به خدا و دینِ خدا بدهکار شده.
هر بدهكاری باید وثیقه بذاره، گِرو بذاره، تا آزاد بشه.
تو مسائل دنیائی اگر کسی بدهکار بود، خونه، مِلک یا زمینش رو گِرو می گیرند،
ولی تو مسائل اعتقادی و اخلاقی، اگر کسی به خدا بدهکار شد، خدا خودِ اون شخص رو گِرو می گیره.
وقتی خودِ انسان گِرو گرفته شد، انسان میشه در رهن، میشه "رَهِینَةٌ".
بنابراین، این شخص دیگه آزاد نیست...
اینكه بعضی ها میگن:
ص: 522
من هر چی میخوام زبانم رو كنترل كنم نمی تونم...
یا هر چی می خوام چشمم رو كنترل كنم نامحرم رو نبینم، نمی تونم...
بخاطر همینه.
چون این شخص دیگه آزاد نیست، در بند شده، عزم و اراده اش هم در بند شده.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:
"اِنَّ اَنفُسکُم مَرهونَه بِذُنوبِکُم، فَفَکّوها بِاستِغفارِکُم"
"جان های شما به واسطه گناهانتان در رهن است، پس با استغفار و توبه خود را آزاد کنید"
پس این جمله کلیدیِ قرآن یادمون بمونه!
كلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِینَةٌ
هر کس در گِرو کاری است که انجام داده.
اعمال و رفتارمون رو درست کنیم، تا آزاد و رها بشیم...
درست زندگی کنیم، تا آزاد و رها بشیم...
گناه رو ترک کنیم، تا آزاد و رها بشیم...
از گناهان توبه کنیم، تا آزاد و رها بشیم...
ناشر معارف باشیم
هیزم جهنّم
قرآن میگه، اونایی که تو دنیا با ظلم و ستمشون، آتیشِ گناه رو شعله ور می کردند، قیامت هم میشن هیزم جهنم.
دقتّ کنیم!!!
خودشون می شن هیزم جهنّم!!!
و أَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكاَنُواْ لِجَهَنَّمَ حَطَبًا (جن/15)
ستمگران و ظالمان که منحرفین از جاده عدالتند، هیزم جهنم هستند.
ص: 523
یعنی به محض اینکه وارد جهنم میشن، هم خودشون می سوزن، هم آتیش جهنّم رو شعله ور میکنن...
حواست هست؟؟!!
آی اونی که توی دنیا آتیش میشی،
با زبونت، یا با عمل و رفتارت، دیگران رو آتیش میزنی و می سوزونی...
آی اونی که توی دنیا وقتی خشم و غضب می کنی، مثل یه گلوله آتیش میشی...
آی اونی که مثل آتیش میوفتی تو زندگیِ دیگران، زندگی هاشون و می سوزونی و به باد میدی...
آی اونی که...
قیامت هم هیزم جهنّم میشی،
جهنمی ها رو آتیش میزنی و می سوزونی...
اینجا تو دنیا آتیش باشی،
قیامت هم خودت آتیش میشی، میشی هیزم جهنّم.
ناشر معارف باشیم
بسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِیمِ
و اَلشَّمْسِ وَ ضُحٰاهٰا (1)
و اَلْقَمَرِ إِذٰا تَلاٰهٰا (2)
و اَلنَّهٰارِ إِذٰا جَلاّٰهٰا (3)
و اَللَّیْلِ إِذٰا یَغْشٰاهٰا (4)
و اَلسَّمٰاءِ وَ مٰا بَنٰاهٰا (5)
و اَلْأَرْضِ وَ مٰا طَحٰاهٰا (6)
ص: 524
و نَفْسٍ وَ مٰا سَوّٰاهٰا (7)
فأَلْهَمَهٰا فُجُورَهٰا وَ تَقْوٰاهٰا (8)
قدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکّٰاهٰا (9)
و قَدْ خٰابَ مَنْ دَسّٰاهٰا (10)
قسم به خورشید و گسترش نور آن.
و قسم به ماه در آن هنگام که بعد از آن در آید.
و قسم به روز هنگامی که صفحه زمین را روشن سازد.
و قسم به شب آن هنگام که صفحه زمین را بپوشاند.
و قسم به آسمان و کسی که آسمان را بنا کرده.
و قسم به زمین و کسی که آن را گسترانیده.
و قسم به نفس آدمی و آن کس که آن را منظم ساخته، سپس خیر و شر را به او الهام کرده است:
که هر کس نفس خود را تزکیه کرده، رستگار شده،
و هر کس که نفس خویش را با معصیت و گناه آلوده ساخته، نومید و محروم گشته است.
ناشر معارف باشیم
پرروبازی در برابر خدا ممنوع!!!
یه آیه تو قرآن داریم که میگه:
آخه ای انسان!!!
چرا در مقابل خدا انقدر جسوری؟!!
اونم این خدایِ به این مهربونی، خدایِ به این کریمی...
چرا انقدر در برابر خدا پُرروبازی در میاری؟؟!!
ص: 525
آخه این غرورت برای چیه؟؟!! تو چی داری؟؟ اصلاً به چی مینازی؟؟!! اصلاً تو فکر کردی کی هستی؟؟!!
یا أَیُّهَا الْإِنسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِیمِ (انفطار/6)
ﺍى ﺍﻧﺴﺎن! ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺗﻮ رﺍ در ﺑﺮﺍﺑﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرِ ﻛﺮﻳﻤﺖ ﻣﻐﺮور ﺳﺎﺧﺘﻪ است؟!
در ﺣﺪیث داریم که ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺍﻛﺮم صلی الله علیه و آله موقع ﺗﻠﺎوت ﺍﻳﻦ آﻳﻪ ﻓﺮﻣﻮد:
"ﻏَﺮَّﻩُ ﺟَﻬﻠُﻪ".
"ﺟﻬﻞ و ﻧﺎدﺍنیاش، ﺍو رﺍ ﻣﻐﺮور و ﻏﺎﻓﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ"!
عبارت های ﺍﻣﯿﺮﻣﺆﻣﻨﺎن ﻋﻠﻰ علیه السلام هم درباره این آیه، تو نهج البلاغه خیلی عجیبه:
ﺍﻳﻦ آﻳﻪ ﻛﻮﺑﻨﺪﻩﺗﺮﻳﻦ دﻟﯿﻞ در ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﻨﻮﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ، و ﻗﺎﻃﻌ ﺘﺮﻳﻦ ﻋﺬر در ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﺨﺺ ﻣﻐﺮور، ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺟﻬﺎﻟﺖ و ﻧﺎدﺍﻧﯿﺶ ﺍو رﺍ ﺟﺴﻮر و ﻣﻐﺮور ﺳﺎﺧﺘﻪ است.
خدﺍوﻧﺪ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ: ﺍى ﺍﻧﺴﺎن ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺗﻮ رﺍ ﺑﺮ ﮔﻨﺎﻫﺖ ﺟﺮأت دﺍدﻩ؟ و ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺗﻮ رﺍ در ﺑﺮﺍﺑﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرت ﻣﻐﺮور ﺳﺎﺧﺘﻪ؟ و ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺗﻮ رﺍ ﺑﻪ ﻫﻠﺎﻛﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﻋﻠﺎﻗﻪﻣﻨﺪ ﻧﻤﻮدﻩ؟
آﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﯿﻤﺎرىِ ﺗﻮ ﺑﻬﺒﻮدى ﻧﺪﺍرد؟ ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍﺑﺖ ﺑﻪ ﺑﯿﺪﺍرى ﻧﻤﻰﺍﻧﺠﺎﻣﺪ؟
ﭼﺮﺍ ﻟﺎﺍﻗﻞ آن ﻣﻘﺪﺍر ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﮕﺮﺍن رﺣﻢ می کنی ﺑﻪ ﺧﻮدت رﺣﻢ نمی کنی؟ ﺗﻮ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻛﺴﻰ رﺍ در ﻣﯿﺎن آﻓﺘﺎب ﺳﻮزﺍن ببینی ﺑﺮ ﺍو ﺳﺎﻳﻪ میافکنی، ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺑﯿﻤﺎرى رﺍ ببینی ﻛﻪ درد، ﺍو رﺍ ﺳﺨﺖ ﻧﺎﺗﻮﺍن ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍز روى ﺗﺮﺣّﻢ ﺑﺮ ﺍو ﮔﺮﻳﻪ می کنی، ﭘﺲ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺗﻮ رﺍ ﺑﺮ ﺑﯿﻤﺎرﻳﺖ ﺻﺒﻮر ﺳﺎﺧﺘﻪ، و ﺑﺮ ﻣﺼﯿﺒﺘﺖ ﺷﻜﯿﺒﺎ ﻧﻤﻮدﻩ، و ﺍز ﮔﺮﻳﻪ ﺑﺮ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺗﺴﻠﯿﺖ دﺍدﻩ؟ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻋﺰﻳﺰﺗﺮﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍد ﻧﺰد ﺗﻮ ﺧﻮدت می باشی. ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺮس ﺍز ﻧﺰول ﺑﻠﺎ در ﺷﺐ ﺗﺮﺍ ﺑﯿﺪﺍر ﻧﻜﺮدﻩ، ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ در ﮔﻨﺎﻩ و ﻣﻌﺼﯿﺖ ﺍو ﻏﻮﻃﻪورى، و در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ زﻳﺮ ﺳﻠﻄﻪ ﺍو ﻗﺮﺍر دﺍرى.
ﺑﯿﺎ و ﺍﻳﻦ ﺑﯿﻤﺎرىِ ﻏﻔﻠﺖ ﺍز ﺧﺪﺍ رﺍ ﺑﺎ دﺍروىِ ﺗﺼﻤﯿﻢ و ﻋﺰم رﺍﺳﺦ ﻣﺪﺍوﺍ ﻛﻦ، و ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍب ﻏﻔﻠﺘﻰ ﻛﻪ ﭼﺸﻤﺎﻧﺖ رﺍ ﻓﺮو ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﺑﺎ ﺑﯿﺪﺍرى ﺑﺮﻃﺮف ﺳﺎز، ﺑﯿﺎ ﻣﻄﯿﻊ ﺧﺪﺍوﻧﺪ ﺷﻮ، و ﺑﻪ ﻳﺎد ﺍو ﺍﻧﺲ ﮔﯿﺮ، ﺧﻮب ﺗﺼﻮّر ﻛﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻏﻔﻠﺘﺖ ﺍز ﺧﺪﺍ، ﺍو ﺑﺎ دﺍدن ﻧﻌﻤﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻋﻨﺎﻳﺖ می کند، ﺗﻮ رﺍ ﺑﻪ ﺳﻮى ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ ﺧﻮﻳﺶ می خواند، و زﻳﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﻓﻀﻞ و ﺑﺮﻛﺎت ﺧﻮد ﻗﺮﺍر
ص: 526
می دهد.
در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺗﻮ همچنان ﺑﻪ ﺍو ﭘﺸﺖ ﻛﺮدﻩﺍى، و ﺑﻪ دﻳﮕﺮى رو می آوری، ﺑﺰرگ ﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍوﻧﺪى ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﺪرت ﻋﻈﯿﻢ، "ﻛﺮﻳﻢ" ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺎ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒ و ﺣﻘﺎرت، ﭼﻘﺪر ﺑﺮ ﻣﻌﺼﯿﺖ ﺍو ﺟﺴﻮرى!
نهجالبلاغه، خطبه 223.
غفلت
غرور
ناشر معارف باشیم
بیشترین قَسَم های قرآنی، برای چه موضوعی است
دیدی یه نفر وقتی می خواد حرفش رو با اهمیت جلوه بده، هِی قسم می خوره:
به پیر، به پیغمبر، به خدا، به قرآن...
قرآن هم وقتی می خواد یه موضوعی رو با اهمیت جلوه بده، پشت سر هم قسم می خوره...
حالا میدونی بیشترین قسم های قرآنی تو کدوم سوره است
سوره شمس.
11 تا قسم پشت سر هم،
بیشترین رکوردِ قسم در یک سوره:
و اَلشَّمْسِ وَ ضُحٰاهٰا...
و اَلْقَمَرِ إِذٰا تَلاٰهٰا...
و اَلنَّهٰارِ إِذٰا جَلاّٰهٰا...
و اَللَّیْلِ إِذٰا یَغْشٰاهٰا...
و...
ص: 527
ای انسان!
قسم به خورشید و ماه و زمین و آسمون و شب و روز و...
حالا فکر می کنی قرآن بعد از این همه قسم چه مطلب مهمی رو میخواد بگه
قبل از اینکه جواب و ببینی یه خورده فکر کن.
فکر میکنی چه موضوع مهمیه
قرآن بعد از 11 تا قسم میگه:
قدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکّٰاهٰا (شمس/9)
"به همه اینها قسم، که هر کس نفس خودش رو تزکیه کرد، رستگار شد."
بعد سراغ گروه مخالفش هم میره و میگه:
و قَدْ خٰابَ مَنْ دَسّٰاهٰا (شمس/10)
"هر کس هم که نفس خودش رو با معصیت و گناه آلوده کرد، نومید و محروم شد."
پس قرآن این همه قسم خورده که
ما باور کنیم، تنها راه فلاح و رستگاری، تزکیه و خودسازی، و دوری از گناه و معصیت است.
اونایی که دنبال راه میانبُر می گردند، اونایی که دنبال ذکر و.. ا از او نخواسته ایم و تقاضا نکرده ایم. به قدری ما را دوست دارد که هر چه در دلمان است را ولو اگر نخواهیم به ما می دهد.
منبرک فاطمی
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست ونهم و سی ام از قران مجید
بی تاب و نالان
ص: 528
به بعضیا اگر بگن تا آخر عمرتون باید ماسک بزنید و دست هاتون رو با الکل ضدعفونی کنید، که سالم بمونید.....
باور کنید گوش میدن
اما خیلی از همین آدم ها به نسخه ی خدا توجهی ندارند
خداوند در قرآن میگه انسان بدون نماز مضطرب و ناآرام است؛
هلُوعاً... جَزُوعا. ً.. مَنُوعاً
إلَّا الْمُصَلِّین
بی تاب و حریص،... نالان،... بخیل
به جز نمازگزاران.
فقط نمازگزاران از این حالات در امان هستند. راه نجات فقط در گرو مداومت بر نماز است
الَّذِینَ هُمْ عَلى صَلاتِهِمْ دائِمُون َ (معارج/23)
آنان كه بر نمازشان مداومت دارند
تو این آیات مورد بحث، به صفت حریص و بخیل و جزع و فزع اشاره شده بود.
هلُوعاً... جَزُوعا. ً.. مَنُوعاً
شاید بتونیم ریشه ی این صفات رو در این کلام امام علی علیه السلام پیدا کنیم؛
انَّ الْبُخْلَ وَ الْجُبْنَ وَ الْحِرْصَ غَرَائِزٌ شَتَّی یَجْمَعُهَا سُوءُ الظَّنِّ بِاللهِ
بخل و ترس و حرص، غرایز مختلفی هستند که یک ریشه دارند و آن سوء ظنّ به خداست.
نهج البلاغه، نامه 53
شایدم به همین علت هست که خدا میگه نمازگزاران، حرص و طمع ندارند، بخیل نیستند، ترسان و نالان نیستند
ص: 529
چون کسی که نماز نخونه و یاد خدا رو فراموش کنه به خدا سوء ظن پیدا می کنه. اما مداومت بر نماز، قدرت و یاد خدا رو در دل ها زنده نگه می داره و انسان رو آرام می کنه! موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست ونهم وسی ام از قران مجید
ای خوابدلانِ ساحلِ آرامش!
یک شهرِ شکسته، آنورِ دیوار است
آیا این جنایت کاران قرآن را قبول ندارند
منْ قَتَلَ نفساً بِغَیرِ نَفْسٍ أو فَسادٍ فِی الأَرضِ فَکانَّما قَتَلَ النَّاسَ جمیعاً وَ مَنْ أَحْیاها فَکأَنَّما اَحیا النَّاسَ جمیعاً (مائده/32)
هر کس در غیر از مورد قصاص و یا فساد، کسی را بکشد گویا همه مردم را کشته.
ص: 530
همدردی
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا میداند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء بیست ونهم وسی ام از قران مجید
بادامِ دین
توی دنیا خیلی جاها، پول، پارتی، مدرک، حرف اول رو می زنه.
اگر کسی اینها رو داشته باشه کارش راه میفته.
ولی روز قیامت اون چیزی که حرفِ اول رو می زنه، دین هست.
به همین خاطر بهش می گن:
یوْمُ الدِّینِ
روز دین
ص: 531
روزی که دیندارها کارشون راه میفته.
ثمَّ ما أَدْراكَ ما یَوْمُ الدِّینِ
یوْمَ لا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئاً وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ (انفطار/18 19)
چه میدانى روز دین چه روزى است؟
روزى که هیچ کس براى کسى کارآیى ندارد و آن روز تنها حکم و فرمان با خداست.
ولی، لازم به یادآوریه که؛
دین فقط نماز، روزه و.... نیست.
که اگر این ها رو داشته باشی کارت راه بیفته، اصلاً
به این مثال نگاه کنید؛
شما اگر بخواهید هسته بادام بکارید،
اگر فقط پوستش رو بکارید، سبز نمیشه
اگر فقط مغزش رو بکارید، بازم سبز نمی شه
پوست و مغز باید با هم باشه تا سبز بشه.
دین خدا هم همینطوره؛
پوست و مغزِ دین باید با هم باشه.
ولی کار شیطان اینطوریه که همیشه بین پوست و مغز جدایی می ندازه.
یعنی؛
به بعضیا میگه؛ همینکه نماز میخونی، روزه میگیری، بَسِه.به بعضیا میگه؛ همینکه به مردم کمک میکنی، یعنی خیلی خوبی.
به بعضیا میگه؛ همینکه باحجابی خیلی خوبی.
به خاطر همینه که؛
بعضیا حجاب ندارن، ولی گره گشا هستن.
ص: 532
بعضیا نماز می خونن، ولی غیرت ندارن.
بعضیا قرآن و دعا می خونن، ولی آتیش می ندازن به زندگی دیگران.
و.....
این دسته از آدما، درخت دینداریشون سبز نمیشه که اون دنیا به دردشون بخوره و کارشون راه بیفته.
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم ب می گردند، بدونند که هیچ راه دیگهای وجود نداره.
فقط همین:
تزکیه و خودسازی،
دوری از گناه و معصیت
بیائیم از همین امروز خودسازی رو شروع کنیم. شاید فردا دیر باشه.
ناگهان بانگی بر آمد، خواجه مُرد...
خدایا
مرا ببخش برای همه گناهانی که لذّتش رفته،
اما مسئولیتش مانده...
ناشر معارف باشیم
دلنوشته رمضان
سح----ر آخ------ر...
ص: 533
تمام ش---د؛ دلبر رعناقد من!
تمام ش--د، سفره کرامتی، که شاه و گدا را در کنار هم، مهمان کرده بودی.
همان سفره ای که کنارش، گدات-رها، برایت عزیزتر بوده اند.
تمام ش---د.
همه ثانیه های خیسی، که تو را یكجا به آغوش من، هدیه می کردند.
تمام ش--د.
تمام جرعه های آبی، که لحظه های افطار، هستیِ حسین را بر لبانمان زنده می کردند.
همه زمزمه های أللّهمَّ لَکَ صُمن---ا
بهمراه یک قطره اش--ک.... و اَل-سلام علیک یا أباعَ-بداللّه....
وای دلب---رم...
قلبم، از لرزیدن، دست برنمی دارد.
بهانه هایش، غم انگیزتر شده،
اشک هایش، داغ تر شده،
چه کنم، اگر رمضانِ دگر را نبینم؟
دستانم... هنوز خالیاند، و قلبم، هنوز بیمار!
من هن--وز، به اجابت نرسیده ام.
من هن---وز، یوسفم را ندیده ام.
من هن--وز، یک نماز عید را، به امامت او، اقامه نکرده ام.
تمام ش---د؛ دلب--رم
و چشمان ما همچنان، براه مانده است.
چشم براه روزی که، با نوای حیدری آخرین دردانه مادر، بخوانیم؛
أللّ---هم أهل الکِب-ْ--ریا و العَظَ----مَه...
ص: 534
و أه--لَ الج---ودِ و الْجَبَ---روت...
و أه--لَ الْعَف----وِ و الَّ--رحْ---مَه....
یا اه---ل التّ---قوی....
آخرین سحر، و اولین و آخرین دع--ا؛
ما را به اشاره ی ظهورش، اجابت کن.
ناشر معارف باشیم
حکمت نهج البلاغه
(اللهم الیک افضت القلوب)
برگی از نهج البلاغه
حکمت 92
و قَالَ (علی علیه السلام):
إذَا كُنْتَ فِی إِدْبَارٍ وَ الْمَوْتُ فِی إِقْبَالٍ، فَمَا أَسْرَعَ الْمُلْتَقَى.
امیرمومنان فرمودند:
هنگامى كه تو زندگى را پشت سر می گذاری و مرگ به تو روى می آورد،پس دیدار با مرگ چه زود خواهد بود.
بنشین بر لب جوی و گذر عمر ببین
کائن اشارت زجهان گذرا ما را بس
شرح دعا
بسم الله الرحمن الرحیم
«اللهمّ غَشّنی فیهِ بالرّحْمَةِ وارْزُقْنی فیهِ التّوفیقِ والعِصْمَةِ وطَهّرْ قلْبی من غَیاهِبِ التُّهْمَةِ یا رحیماً بِعبادِهِ المؤمِنین.»
«خدایا، بپوشان در آن با مهر و رحمت و روزی کن مرا در آن توفیق و خودداری
ص: 535
و پاک کن دلم را از تیرگی ها و گرفتگی های تهمت، ای مهربان به بندگان با ایمان خود.»
ای خدا، من را به رحمت خودت بپوشان. «غش» یعنی پوشاندن. اگر کسی به طرف معامله، گندم نشان دهد و جو بفروشد، در معامله «غش» کرده و آن معامله باطل است. در تاریکی این نوع معامله انجام می شود و به همین دلیل می گویند که معامله در تاریکی کراهت دارد.
کسی که عیب جنس را بپوشاند، در معامله غش کرده است و حدیث داریم کسی که آب به شیر ببندد، مسلمان نیست. آنها که در معامله غش می کنند خیر نخواهند دید.
حال در این دعا می گوییم که خدایا، همانطور که او در معامله عیب را می پوشاند تو هم به رحمت خودت عیب من را بپوشان.
در این بخش از دعا از خدا می خواهیم که به ما توفیق اعطا کند تا موفق به نماز شب و قرائت دعای ابوحمزه ثمالی شویم. توفیق رفیقی است که به هر کس ندهندش.
حدیثی از امام جواد علیه السلام می فرماید: «مؤمن 3 خصلت دارد. اولین آنها این است که توفیق داشته باشد.» زیارت، کمک به مستحق، نماز شب، حضور در جشن های نیکوکاری، فعالیت در مدرسه سازی کمک به حوزه های علمیه و... از توفیقاتی است که نصیب مؤمن می شود.
بعضی توفیق ندارند و حتی توفیق زیارت حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام را هم پیدا نمی کنند.
حضرت عبدالعظیم علیه السلام از علما و محدثین و وکیل امام هادی بود. برخی قائلند که دشمنان، حضرت را زنده دفن کردند و وی را به شهادت رساندند.
طبق حدیث امام جواد علیه السلام دومین خصلت مؤمن این است که گاهی خودش را موعظه کند و سومین خصلت این است که هر کس او را نصیحت کند قبول کند.
ص: 536
در ادامه دعا از خدا می خواهیم که ما را ازگناهان حفظ کند و قلبمان را از آلودگی های شک برطرف کند و قلب ما گرفتار شک نباشد.
آنها که قلبشان گرفتار شک است، ذکر «لاحول ولاقوة إلا بالله العلی العظیم» را زیاد تکرار کنند. این ذکر برای رهایی از وسوسه های شیطان بسیار مؤثر است.
ابوذر می گوید که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده: «ابوذر این ذکر را زیاد بگو که از گنج های بهشت است.» بعد از نمازهای مغرب و صبح، هفت بار این ذکر را بیان کنید که جزو تعقیبات است ولی قبل از بیان هر یک از آنها باید یک بار «بسم الله الرحمن الرحیم» بگویید.
خدا نعمت هایی به ما میدهد که اصلاً م شود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
التماس دعای فرجان شاءالله
1. سوره ملک، آیه 2
مرگ و زندگی برای آزمایش و امتحان است.
2. سوره ملک، آیه 23
ص: 537
ای انسان چه کم سپاس گذارید.
3. سوره قلم، آیه 9
به نرمی رفتار کن تا به نرمی با تو رفتار کنند.
4. سوره قلم آیات 11.12.13
از عیب جویی، خبرچینی، تجاوز به حقوق دیگران، گناه، گستاخی و زنا دوری کن.
5. سوره قلم، آیه 18
برای انجام کارها ان شاءالله بگویید.
6. سوره حاقه، آیات 33.34
مجازات تشویق نکردن مردم به اطعام فقرا، هم ردیف کفر به خداست.
7. سوره معارج، آیه 23
بر نمازهای خود مداومت داشته باشید.
8. سوره معارج آیات 24.25
در اموال خود سهمی برای فقراء و محرومان قرار دهید.
9. سوره مزمل، آیه 20
دو سوم شب، یا نصف آن و یا یک سوم شب را به نماز برخیزید.
10. سوره جن 18
کسانی که به آیات خدا ایمان ندارند، راه دروغگویی را پیش می گیرند
11. سوره معارج آیه 29
عفت خود را حفظ کن.
. با مردم به نرمی رفتار کنید تا با شما به نرمی رفتار کنند. (قلم: 9)
2. ای مردم در اموالتان سهم مشخصی برای محرومان و فقرا کنار بگذارید.
ص: 538
(معراج: 14.25)
3. خداوند مرگ و زندگی را آفرید تا امتحانتان کند که کدام یک از شما بهتر رفتار می کنید. (ملک: 2)
4. از عیب جویی، خبرچینی، تجاوز به حقوق دیگران، گناه، گستاخی و زنا دوری کنید. (قلم: 11.13)
5.خداوند راه هدایت را به شما نشان داده، دیگر اختیار با شماست که شاکر باشید یا ناسپاس. (انسان: 3)
6. کسانی که نمازگزار و اهل صدقه اند و به قیامت باور داشته و پاک دامن و امانت دارند ترسی از قیامت ندارند. (معراج: 23.32)
7. در روز قیامت گنهکار آرزو می کند کاش می توانست فرزند، همسر، برادر و خویشانش را فدای خود کند تا نجات یابد. (معراج: 11.13)
8. بخشی از شب را برای مناجات بیدار شده، قرآن تلاوت کرده، صدقه و قرض الحسنه دهید که نزد خدا پس انداز می شود. (مزمّل: 20)
9. بدانید که قیامت آنقدر سخت است که دوست صمیمی سراغ دوست صمیمیاش را نمی گیرد با این که جلو چشم هم هستند. (معراج: 10)
1. به کار نگرفتن عقل و گوش نسپردن به حرف حق، موجب شقاوت انسان می شود.
خرد رهنمای و خرد دلگشای
خرد دست گیرد به هر دو سرای
کسی کو خرد را ندارد ز پیش
دلش گردد از کردهٔ خویش ریش
خرد چشم جان است چون بنگری
ص: 539
تو بیچشم شادان جهان نسپری (فردوسی)
وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ (ملک 10)
2. نعمت های خدا را با تمام وجود حس می کنیم، ولی باز شکر گذار نیستیم.
جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَة قَلِیلًا مَّا تَشْكُرُونَ (ملک 23)
3. از انسان هایی که این خصلت ها را دارند، پیروی نکن: (زیاد سوگند می خورند. فرومایه. عیب جو. سخن چین. مانع کار خیر. متجاوز. گناهکار. کینه توز)
وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَّهِینٍ... (قلم 10, 11, 12, 13)
4. یکی از گناهان اهل جهنم بی توجهی به یتیمان است.
وَلَا یَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ الْمِسْكِینِ (الحاقه 34)
5. برخی از خصلت های نمازگزاران واقعی: (در اموالشان حقی برای نیازمندان قرار داده اند. قیامت باور هستند. شهوت ران نیستند. امانت دار هستند. به عهد خود وفا میکنند)
إِلَّا الْمُصَلِّینَ... (معارج 22 تا 35)
6. تا می توانید انس با قرآن داشته باشید.
فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ (مزمل 20)
7. ﻫﺮ کسی در ﮔﺮو اعمال ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺳﺖ.
كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِینَةٌ (مدثر 38)
8. کسانی که از روی لجاجت دین خدا را نمی پذیرند، حق را می فهمند؛ فقط می خواهند دست و پایشان بسته نباشد و هر کاری را که دوست داشتند بدون عذاب وجدان انجام دهند.
بَلْ یُرِیدُ الإِنْسانُ لِیَفْجُرَ أَمامَهُ (قیامت 5)
9. خودمان را بهتر از هر کس دیگری می شناسیم.
ص: 540
هرچند بهانه بیاوریم و برای کارهای خلافمان عذر تراشی کنیم.
امروزه غرّهای به فصاحت که در سخن
هر نکته را هزار دلایل بیاوری
فردا فضیح باشی در موقف حساب
گر علتی بگویی و عذری بگستری (سعدی)
بَلِ الإِنْسانُ عَلى نَفْسِهِ بَصِیرَةٌ وَ لَوْ أَلْقى مَعاذِیرَهُ (قیامت 14, 15)
راه و چاه مشخص است
این ما هستیم که با اختیار خود یکی را انتخاب می کنیم.
إِنّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ إِمّا شاکِراً وَ إِمّا کَفُوراً (انسان 3)
درست مثل نوزادی که شب از خواب بیدار می شود و هیچ چیز جز آغوش مادر آرامش نمی کند،
درست مثل گنجشکی که بیهوا سر از اتاق در می آورد و آنقدر خود را به درودیوار می کوبد تا پنجره را برایش باز کنی،
درست مثل لحظه بی تابی تمام درماندگان، بی تابم.
و تو خوب میدانی بی تابی آنکه در پایان ماه خدا نمی داند بخشیده شده است یا نه چقدر زیاد است.
اینش--بِ آخری، گفته بودند زیارت حسین علیه السلام بخوانید و این یعنی تا وقت هست خودت را سوار کشتی نجات کن و الا درامواج بیرحم دنیازدگی غرق خواهی شد.
تمام التماس هایم را یک «السلام علیک یا ثارالله» می کنم و او حتماً خودش خوب می داند برای غرق نشدن، باید شهید شوم.
کاری به اندوخته خالی اعمال خودم ندارم که حالا وقت نگاه کردن به کرم
ص: 541
صاحب خانه است.
صاحب خانه ای که حسین علیه السلام دارد بی شک، کریمی بخشنده است که کم بخشیدن در مرامش نیست.
پس به حق حسینت و به حق عباس حسینت و به حق زینب که می دانم زیبایی را تو در چشمش نهادی، از تو زندگی زیبا و مرگ زیباتر و رجعتی باشکوه می طلبم تا بتوانم در روز قیامت همنشین زهرایت شوم.
این ها هرچند برای زبان پرگناه من سنگین و دور از باور است ولی برای تویی که «کتب علی نفسه الرحمه» هستی و لطف را بر خویش واجب گردانیدهای آسان آسان آسان است.
خداوندا، خوبی را، هرچند در ذهن من نگنجد، در تقدیر من و در تقدیر بندگانت بگنجان که تو بهترین تقدیرکنندگانی.
الهی آمین
روز سی ام
سوره نبأ
1. قیامت حق است، راهی به سوی پروردگارت برگیر (39)
2. سرکشی و طغیان و برگزیدن زندگی دنیا راهی به سوی دوزخ است و خوف از خدا و بازداشتن نفس از هوس، راه ورود به بهشت است (نازعات/37.40)
3. به غذایت بنگر؛
آنچه می خوری حلال است یا حرام؟
ص: 542
چه کسی به تو روزی می دهد؟
آیا برایت مفید است یا مضر؟
چه تاثیری بر تربیت تو و نسلت دارد؟
و...
(عبس/24)
4.قیامت خود شخص، می داند چه حاضر کرده است (تکویر/14)
5. قیامت خود شخص، می داند چه پیش فرستاده و چه پس نهاده است (انفطار/ 5)
6.وای بر کم فروشان (مطففین /1)
7. تو سخت به سوی پروردگارت رهسپاری و ملاقاتش می کنی (انشقاق/ 6)
8.قیامت رازهایت فاش می شود، نه قدرت داری و نه یاری (طارق/9.10)
9. پاک شو، نام خدا را ببر، نماز بخوان رستگار می شوی (اعلی/ 14.15)
10.زندگی دنیا را برگزیدهای در حالی که آخرت بهتر و پایدارتر است؟(اعلی/ 16.17)
11.اگر خدا تو را آزمود و روزیات را تنگ کرد، نگو پروردگارم خوارم کرد (فجر /16)
12.ارزوی مردم در قیامت؛
«ای کاش برای زندگی آخرتم، پیش می فرستادم» (فجر /2)
13. انسان در رنج آفریده شده است (بلد/4)
14. نفست را پاک کنی رستگاری، اگر آلوده کنی محروم می گردی (شمس/9.10)
15. انفاق کن, پارسایی کن، وعده نیکو را باور داشته باش، خدا تو را در مسیر آسانی قرار می دهد (لیل (5.7)
ص: 543
16. خدا تو را رها نمی کند (ضحی/3)
17. آخرت برای تو از دنیا بهتر است (ضحی/ 4)
18.خدا چندان به تو ببخشد که راضی شوی (ضحی/5)
19.با یتیم تندی نکن (ضحی/9)
20. نیازمند و درخواست کننده را از خود مران (ضحی/10)
21. نعمت های پروردگارت را بازگو کن (ضحی/11) 22. شرح صدر داشته باش (انشراح/1)
23. از کاری فراغت یافتی، کار دیگری را شروع کن (انشراح/7)
24. به سوی پروردگارت رو بیاور (انشراح/ 8)
25.به نام پروردگارت قرآن بخوان، بخوان که پروردگارت کریم است (علق/1.3)
26.هر عملی انجام دهی به اندازه ذره ای خوب و بد، آن را در قیامت می بینی (زلزله/ 6.8)
27. روز قیامت خدا از خروجی تمام نعمت هایت خواهد پرسید (تکاثر/8)
28. در معرض زیان هستی, با ایمان و عمل صالح و حق و صبر جلوی آن را بگیر (سوره عصر)
29. عیب جویی نکن (همزه /1)
30. به کسی طعنه نزن (همزه/1)
31.مال و ثروت تو را جاودانه نمی کند (همزه/3)
32. صاحب کعبه را عبادت کن که هم امنیت می دهد و هم روزی (قریش/ 3)
33. نماز سهوی و ریایی نخوان (ماعون/5.6)
34. از تمام شرور، ظاهری و باطنی و وسوسه شیطان به خدا پناه ببر (سوره فلق و ناس)
ص: 544
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
امروز جزء سی ام از قران مجید
صبور و شکیبا باش
وقتی مدادی رو می تراشی درسته که چیزهایی از اون کم میشه
اما همین کم شدن، باعث میشه که بهتر و روان تر بنویسه
سختی ها هم مثل مداد تراش هستند
درسته که از ما چیزهایی رو کم می کنند
اما با همین کم شدن ها، سبک می شیم و حرکتِ ما به سمت خدا، راحتتر و آسون تر میشه
به همین علته که قرآن کریم می فرماید:
از این سختی ها رنجیده خاطر مباش.
چون اونها با خودشون راحتی به ارمغان میارن.
إنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا (شرح/6)
و با هر سختی البته آسانی هست.
تمثیلات
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
ص: 545
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء سی ام از قران مجید
بارش باران رحمت الهی، هوا را پاک و معطر کرد
لطفاً هوا را آلوده نکنید
اگر یه ماه رمضان خوب رو پشت سر گذاشتی و خیلی حالت خوب شد مطمئن باش که شیطان خیلی از دستت عصبانی شده و حسابی برات برنامه داره
حالا می خواد به هر قیمتی که شده این بهشتی رو که رفتی ازت پس بگیره...
بخاطر همین خدا در قرآن می فرماید مراقب باشید شیطان شما رو از بهشت بیرون نکنه..
چون این ملعون قبلاً پدر و مادر شما رو از بهشت بیرون کرده:
یا بَنِی آدَمَ لَا یَفْتِنَنَّکُمُ الشَّیْطَانُ کَمَا أَخْرَجَ أَبَوَیْکُم مِّنَ الْجَنَّةِ (اعراف/27)
ای فرزندان آدم! شیطان شما را نفریبد، همانگونه که پدر و مادر شما را از بهشت بیرون کرد.
گناه کردن بعد از توبه، مثل پوشیدنِ لباسِ چرک، بعد از دوش گرفتنه
ص: 546
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
بِسمِ الله الرّحمن الرّحیم
هر روز تفسیر فرازی از ایات جزء روز
امروز جزء سی ام از قران مجید
به ممنوعه ها نزدیک نشید.
نزدیک شدن به ممنوعه های خدا = سقوط و تباهی
قرآن میگه این سقوط، از وسوسه شروع میشه
وسوسه
«فَدَلَّاهُما بِغُرُورٍ»
انجام کارهاى ممنوع،
«فَلَمَّا ذاقَا الشَّجَرَةَ»
ص: 547
و آنگاه سقوط و پرتگاه.
«بَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما»
یک مراسم عروسی رو در نظر بگیرید.
از اون عروسی هایی که خدا ورود به اون مراسم رو ممنوع کرده.
اولش وسوسه می شی که بری عروسی،
بعدش می ری عروسی؛
موسیقی هست،
رقص هست،
مشروب هست،
نگاه حرام هست.
و......
شک نکن که با این وضع، سقوطت دیگه حتمیه.
چون به ورود ممنوعه ای خدا وارد شدی.
قرآن میگه، آدم و حوا با انجام دادنِ یک کار ممنوع، سقوط کردن و از بهشت اخراج شدند.
پس حتماً با وجود این همه ممنوعه تو یک مراسم، به پرتگاه شیطان میوفتی.
شک نکن
آیه 22 سوره اعراف
موسم بندگى چشم و
زبان وگوش است
نه همین صوم دهانست
خدا می داند
ص: 548
روزه این نیست که
یک وعده غذاکم بشود
روزه آن ست که
ایمان من و تو محکم بشود
ماه رمضان ماه طاعات و عبادات است
التماس دعای فرجان شاءالله
از روزه داران محترم التماس دعا برای همه
ناشر معارف باشیم
(اللهم الیک افضت القلوب)
حکمت
حکمت 30
پرهیز از غفلت زدگى
وَ قَالَ علیه السلام : الْحَذَرَ الْحَذَرَ، فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ، حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ.
و درود خدا بر او، فرمود: هشدار هشدار، به خدا سوگند، چنان پرده پوشى كرده كه پندارى تو را بخشیده است.
از پرده پوشى خداوند مغرور مباش
امام علیه السلام در این گفتار حکیمانه اش به همه معصیت کاران هشدار می دهد که از صبر الهى در مقابل معاصیشان مغرور نشوند.
اشاره به این که یکى از صفات پروردگار، ستار العیوب بودن است. با رحمت واسعه اش گناهان پنهانى بندگان را افشا نمی کند تا آبروى آنها در نزد دوست و دشمن ریخته نشود شاید بیدار شوند به سوى خدا باز گردند و از گناهان خویش
ص: 549
توبه کنند و دست بردارند. اما بسیار می شود که افراد از این لطف و رحمت الهى سوء استفاده می کنند.
در ضمن این سخن درسى است براى بندگان که آنها هم ستار العیوب باشند و به محض اطلاع از گناهان پنهانى کسى، به افشاگرى برنخیزند و آبرویش را نریزند و به او مجال اصلاح خویشتن و توبه دهند.
اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ بِالشُّكْرِ وَ الْقَبُولِ عَلَى مَا تَرْضَاهُ وَ یَرْضَاهُ الرَّسُولُ
محْكَمَةً فُرُوعُهُ بِالْأُصُولِ بِحَقِّ سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِین.
اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ بِالشُّكْرِ وَ الْقَبُولِ؛ خدایا در برابر این روزهای كه میگیریم جزای خیر و مقبول قرار بده
این خیلی خوب است یعنی روزه مون انشاء الله روزه بوده است. گناه نکردیم و اعمال مستحب دعا در نیمه شب و.. را انجام دادیم و نورانی
عَلَى مَا تَرْضَاهُ وَ یَرْضَاهُ الرَّسُولُ؛ آن طوری كه مورد پسند خودت و پیامبرت باشد
یعنی از آن پاداش هایی به ما بده كه قابل اعتنا و مهم باشد.
محْكَمَةً فُرُوعُهُ بِالْأُصُولِ؛ و فروع آن را به واسطه آن اصول محكم گردان
مسائل دین بنا به تقسیمی دو دسته هستند:
الف. اصول دین:
اصول دین پنج بخش است كه از این پنج مورد، توحید و نبوت و معاد جزو اصول دین هستند و عدل و امامت از اصول مذهباند.
ب. فروع دین:
فروع دین عبارتند از نماز، روزه، حج، زکوه، خمس، جهاد، امربه معروف و نهی
ص: 550
از منکر، تولی و تبری كه جمعاً ده مورد است.
و این كه در این دعا می گوییم: اصول آن فرع، محكم باشد به معنی آن است كه هنگامی كه من به فروعی مثل نماز و روزه مشغول هستم در همان حال در اصول دینم هم اهل یقین باشم و باور داشته باشم كه خدا دارم.
یكی از علماء می گفتند: به حضرت عباس قسم، كه ما خدا داریم؛ اگر این عبادت كه از فروع می باشد به اصول وصل بود، ثمر میدهد.
مثال:
میوه اگر بر شاخه ای نشسته است كه به ریشه راه دارد و به آن ارتباط پیدا كرده؛ این میوه باقی می ماند و شیرین می گردد، اما اگر شاخه شكست و به ریشه و اصول آن درخت مرتبط نبود، آن میوه بعد از مدتی خشك می شود و از بین می رود؛ حال اگر نماز و روزه ما هم بر اساس باور و یقین باشد و بدانیم كه خدایی هست؛ این عمل برای ما خواهد ماند، اما اگر عبادت ما از روی شك باشد و پشتوانه آن نیز یقین بر خ استه از اصول دین نباشد، آن عمل از بین خواهد رفت.
اهل بازار درس بخوانند
در سابق اهل بازار مقید بودند از عالمی درس بگیرند و بعد در دكان را باز میکردند؛ كتاب شرح باب حادی عشر در اصول و كتابی هم مربوط به مسائل احكام درس می گرفتند و با علم به حلال و حرام، كاسبی می کردند.
تاكید امیر المومنین به علم آموزی اهل بازار
بازاری باید مسائل دینش را یاد بگیرد و آشنا به حلال و حرام كاسبی باشد، لذا مولی علی علیه السلام می فرمودند: «الفقه ثم المتجر» اول مسائل شرعی خود را بیاموزید و بعد تجارت كنید. اگر مسائل شرعی را ندانید و تجارت كنید وارد ربا و گناه وارد می شوید.
لذا از خدا می خواهیم كه روزهای بگیرم كه این فرع دینی به اصول متصل باشد. مثل شاخه درختی که میوه دارد اگر متصل به اصول باشد به ریشه درخت،
ص: 551
این میوه اثر دارد و الا میوه خشک می شود.
بحَقِّ سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِین؛ خدایا به حق سید ما حضرت محمد صلی الله علیه و آله و خاندان پاك و طاهرش، و همه حمدها و ستایش ها برای توست.
این دعاها را در حق ما مستجاب كن
ناشر معارف باشیم
ما را ز دعا کاش نسازند فراموش
رندان سحرخیز که صاحب نفسانند
طاعات و عباداتتون قبول درگاه حق تعالی
1. سوره نازعات، آیات 40.41
کسی که مقابل خدا نایستد و نفس خود را از هوس بازدارد، جایگاهش در بهشت است.
2. سوره مطففین، آیه 1
مراقب باشید در هیچ چیزی کم فروشی نکنید.
3. سوره فجر، آیه 17
به نرمی رفتار کن تا به نرمی با تو رفتار کنند.
4. سوره بروج، آیه 10
کسانی که مردان و زنان مؤمن را آزار داده و توبه نکرده اند، جایشان در جهنم است.
5. سوره فجر، آیه 18
یکدیگر را بر طعام دادن به فقراء تشویق کنید.
ص: 552
6. سوره انشراح، آیه 6
بدان که همراه دشواری و سختی، آسانی است.
7. سوره زلزال، آیات 7.8
هر کس به اندازه ذره ای نیکی کند و یا به اندازه ذره ای بدی کند، نتیجه آن را خواهد دید.
8. سوره تکاثر، آیه 1
بدانید که فخرفروشی شما را غافل می کند.
9. سوره فلق، آیه 5
از شر حسود به خدا پناه ببر.
10. سوره همزه، آیات 2.3
آگاه باشید! مالی که بدست آوردید باعث جاودانگی شما نمی شود.
11. سوره همزه، آیه 1
بدگویی و عیب جویی نکنید.
تعجیل در فرج و سلامتی امام مهدی عج صلوات
1. جلو هوای نفس و خواسته های نامشروع دلتان را بگیری. (نازعات: 40)
2. بدانید که همراه هر سختی، آسانی و راحتی وجود دارد. (انشراح: 5)
3. نماز را سبک نشمارید و در بجا آوردن عبادات ریاکار نباشید. (ماعون: 5.6)
4. به یتیمان محبت کرده و همدیگر را به دادن سهم غذای فقیران تشویق کنید. (فجر: 17.18)
5. هرکس به اندازه ذرهای خوبی و بدی انجام داده باشد نتیجه اش را می بیند. (زلزال: 7.8)
ص: 553
6. خدا را واقعی بپرستید، حق طلب باشید، نماز را به پا دارید و صدقه دهید که این برنامه درست زندگی است. (بینه: 5)
7. اینگونه نباشید که وقتی از مردم چیزی می خرید، کامل می کشید و وقتی می خواهید بفروشید کم، وزن می کنید. (مطففین: 2.3)
8. هر کس خسیس باشد و خود را بی نیاز از خدا بداند و وعده های خدا را دروغ بداند زندگی سختی خداهد داشت. (لیل: 8.10)
9. سرمایه عمرتان را می بازید مگر اینکه ایمان آورده، کارهای خوب کنید و یکدیگر را به طرفداری از حق و صبوری سفارش کنید. (عصر: 2.3)
1. برخی به حکومت کردن بر مردم راضی نیستند بلکه میخواهند برای مردم خدایی کنند (مانند فرعون).
فَقَالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَىٰ (نازعات 24)
2. توجه به حلال و یا حرام بودن غذایی که می خوریم و همچنین سالم و یا مضر بودن آن، یک وظیفه است.
فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَىٰ طَعَامِهِ (عبس 24)
3. وای به حال کم فروشان.
وَیْلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ (مطففین 1)
4. هیچ چیز مخفی در قیامت وجود ندارد.
یَوْمَ تُبْلَى السَّرَائِرُ (طارق 9)
5. با زور نمی توان حرف حق را در دل مردم قرار داد و آنان را تابع حق کرد.
لَّسْتَ عَلَیْهِم بِمُصَیْطِرٍ (غاشیه 22)
6. مومنان یکدیگر را سفارش به صبر و مهربانی می کنند.
ص: 554
ثُمَّ كَانَ مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ (بلد 17)
7. همراه هر سختی، آسانی می آید.
فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا (شرح 5)
8. روز به روز داریم سرمایه عمر خود را از بین می بریم و این خود بزرگ ترین زیان است.
إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ (عصر 2)
9. وای به حال عیب جوی بد گوی.
وَیْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ (همزه 1)
هم خود از حسادت دوری کنیم و هم از شر حسودان به خدا پناه ببریم.
وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ (فلق 5)
سحرنوشت 30 یاری گر اشک مظلوم
وقتی زندگیات رنگ خدا داشته باشد نمی توانی بی خیال اشک مظلومان شوی.
نمی توانی تصویر نوزاد غرق به خون را در آغوش مستأصل پدر، ببینی و آرام بنشینی.
آن وقت یا قیام می کنی و میشوی چون شهید محمدحسین اثنیعشری ای که کیلومترها فاصله از دزفول تا جنوب لبنان و تنهایی و هزار و یک توجیه قابل قبول و منطقی دیگر هم نتوانست در بند مرزها اسیرش کند و رفت تا شهید قدس شود،
و یا سال ها آخرین جمعه ماه خدا را با مرگ بر اسرائیل هایت به کابوس دجال های زمان مبدل می کنی.
و ظالمان دلخوش به در خانه ماندن امسالمان نباشند که اثر وضعی تکبیرهایمان ترک بر شیشه عمر نامیمونشان می اندازد چه در خیابان باشد و چه در خانه.
و ما به حکم آیهی «وَ الَّذینَ کَفَرُوا فَتَعْساً لَهُمْ» (محمد/8) که می فرماید: «کسانی که کافر شدند و با دین مقابله می کنند؛ مرگ بر آنان باد.» شعار مرگ
ص: 555
بر دشمنان خدا را تگمیل ایمانمان می دانیم و مقدمه لذت سلام بر حسین عزیزمان در زیارت عاشورا را لعنت بر ظالمان در حقش می دانیم از اولینشان تا آخرین تبعیت کننده های امروزی شان.
و مگر می شود سحر روز آخرین جمعه ماه مبارک را به جز با تبری از ظلم به خدای مظلومان سلام گفت؟!
و این روز جمعه ای ست که توقع ظهور در مثل آنی داریم.
دستان دعایمان را، همان دست هایی که در جمعه قبل مشتشان را گره کردیم و مرگ بر اسرائیل سردادیم، بالا می بریم تا خدا به حرمت ایستادنمان پای یاری مظلوم، آخرین یاور عالم را به فریادمان برساند.
إنشاءالله
عید سعید فطر
*بالعود والبخور*
*برشات العطور*
*باسمی ایات السرور*
*نبارک لک بعید الفطر السعید*
*عطر و گلاب بپاشید*
*به خاطر ایام سرور*
*عید سعید فطر مبارک*
*طاعات و عبادات شما قبول*
عید فطر
شکرِ خدا قلبم شد از زنگارها خالی
حالِ خوشی دارم از این حسّ سبک بالی
طی شد خدا را شکر دورانِ زمین گیری
ص: 556
دارم از آمرزش به روی دوش ِ خود، بالی
پرواز یادم داده استغفار در سجده
خوشحالم از این بندگی و این خوش اقبالی
«العفو» گفتم با خجالت! گفت با لبخند
حالا که برگشتی ندارد هیچ اشکالی
حاجتروایم کرد و شد آخر خریدارم
در بینِ خوبانش مرا با قیمتی عالی
قران گرفتم بر سرم گفتم: خداوندا
جانِ خودت دورم کن از هر گونه إغفالی
کبر و حسد، خشم و غضب را ریشه کن کردم
آرام ِ آرامَم! بدونِ هیچ جنجالی
شوال آمد! شوق «اهل الکبریا» دارم
الحق که عید فطر دارد خوب أعمالی
در هر فرازِ ندبه گفتم عیدِ من برگرد...
تو! مزدِ روزه داریِ امسال و هر سالی!
شاعر: مرضیه عاطفی
انتشار محتوای کانال به هر گونه ای، شرعاً و قانونا جایز است.
ص: 557