صعود چهل ساله

----مروری بر دستاوردهای

----چهل ساله انقلاب اسلامی

----براساس آمارهای بین المللی

سید محمد حسین راجی، سید محمدرضا خاتمی

معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی

ص: 3

سرشناسه : راجی، سیدمحمدحسین، 1364 -

عنوان و نام پدیدآور : صعود چهل ساله: مروری بر دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی ایران، بر اساس آمارهای بین المللی/ سیدمحمدحسین راجی، سیدمحمدرضا خاتمی؛ به سفارش معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی؛ به سفارش معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی.

مشخصات نشر : مشهد: آستان قدس رضوی، معاونت تبلیغات اسلامی، 1397.

مشخصات ظاهری : [320] ص.: مصور (رنگی)، نقشه (رنگی)، جدول (رنگی)، نمودار (رنگی)؛ 14 × 20/5 س م.

فروست : زائر رضوی.

شابک : 978-622-6090-38-4

وضعیت فهرست نویسی : فاپا

یادداشت : کتابنامه: ص. [314] - 317.

عنوان دیگر : مروری بر دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی بر اساس آمارهای بین المللی.

موضوع : شاخص های اقتصادی -- ایران-- آمار

موضوع : Economic indicators -- Iran-- Statistics

موضوع : شاخص های اجتماعی -- ایران-- آمار

موضوع : Social indicators -- Iran-- Statistics

موضوع : ایران -- تاریخ -- جمهوری اسلامی، 1358-

موضوع : Iran -- History -- Islamic Republic, 1979 -

شناسه افزوده : خاتمی، سیدمحمد رضا، 1373-

شناسه افزوده : آستان قدس رضوی. معاونت تبلیغات اسلامی

رده بندی کنگره : HC475/ر2ص7 1397

رده بندی دیویی : 330/955

شماره کتابشناسی ملی : 5559964

ا صعود چهل ساله |

مؤلفان سید محمد حسین ،راجی سید محمدرضا خاتمی

و به اهتمام جمعی از نخبگان حوزوی و دانشگاهی آقایان مجتبی ،قربانی محسن ،فوجی بهنام رضیان مصطفی عباسی، موسى الرضا سلطان زاده، علی نعمتی ، مهدی شیعه زاده، امیر باقری، محمدرضا ریزوندی، مهدی طالبی، آرش رازبان، حمید باقری، مصطفی سلیمان، نسب امیر مولایاری ، فضل الله طاهری، محمد جواد علی پور، علی اسماعیلی، امیررضا نادری، محمد عاشوری، احمد قربانی پور، احمد محمد آبادی و خانم ها: فاطمه زنگی آبادی، سحر سلطانی نژاد، نجمه مرتضی پور، نرگس ایمانی ، عاطفه حسین زاده، صفیه قنبری، ریحانه برازنده، مریم اکبری، الهام آریان پور، ایران قاسم پور، محدثه اشرفی تبار، محدثه سلیمانی، فاطمه حکم آبادی، عطیه عبدالنوری، فاطمه صادقی، زهرا صبوری، زهرا فسنقری، عفت خادمی پور، ساجده قربانی، فاطمه حجتی، محبوبه اقتداری، معصومه رسولی، فاطمه سادات غلامی و فاطمه عباسی

به سفارش معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی

طراحی و صفحه آرایی | مهدی یک پسر

ویراستار زبانی صوری | زینب سادات حسینی

ناشر | انتشارات معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی

چاپخانه | مؤسسه فرهنگی قدس

شمارگان | 3000 نسخه

قطع رقعی

نوبت چاپ اول، 1397

شابک 6090384-622-978

نشانی | مشهد، حرم مطهر، صحن جامع رضوی، بین باب الهادی و صحن غدیر، پلاک 183 مدیریت فرهنگی

صندوق پستی | 351-9173

تلفن | 32002567-051

سامانه پیامکی نظرها و پیشنهادها | 3000802222

حق چاپ محفوظ است.

ص: 4

این مسئله بدین معناست که دشمنان جمهوری اسلامی استقلال جمهوری اسلامی را هدف قرار داده و می خواهند از جمهوری اسلامی ایران، شهروندی مطیع در دهکده جهانی بسازند و ایران اسلامی را در هاضمه استکبار جهانی دچار استحاله کنند.

برای مقابله با این چالش فکری ضروری است که صرفاً با استفاده از منابع آماری پذیرفته در نزد جامعه بین الملل کارنامه چهل ساله انقلاب اسلامی را با کارنامه رژیم گذشته و کارنامه کشورهای دیگر دنیا به ویژه کشورهای به ظاهر توسعه یافته مقایسه کنیم تا نادرستی تصویری که رسانه های بین المللی در جنگ روانی علیه انقلاب اسلامی ایران ساخته و پرداخته اند بیش از پیش آشکار شود.

قرآن کریم نیز در بحث با اهل کتاب به کتب تحریف شده آنان استناد و حقانیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم را ثابت کرده است این بدان معنا نیست که قرآن همهٔ مطالب این کتابهای تحریف شده را قبول داشته و آنها را تماماً وشته صحیح بداند؛ بر این مبنا رجوع به شاخصه های بین المللی در ارزیابی پیشرفت جمهوری اسلامی، به هیچ عنوان تایید کننده شاخص های

ص: 7

توسعه جهانی برای ارزیابی میزان توسعه یافتگی کشورها نیست توجه به این شاخصها و استفاده از آنها صرفاً به علت مقبولیتشان در افکار عمومی جامعه جهانی است.

شاخصه های توسعه جهانی (1)(WDI) کشورهای دنیا را صرفاً بر پایهٔ مفاهیم اقتصادی ارزیابی کرده و محور توسعه یافتگی کشورها را افزایش

تولید ناخالص داخلی(2) (GDP) و افزایش درآمد ناخالص ملی(3) (GNI) قرار میدهند؛ به این معنا که اگر بخشهای مختلف یک کشور اعم از ،آموزش فرهنگ سیاست ،خارجی سیاست داخلی قدرت نظامی و سایر حوزهها در خدمت افزایش تولید ناخالص ملی قرار بگیرد آن کشور در مسیر توسعه یافتگی قرار گرفته است.

شاخص توسعه انسانی(4) (HDI) نیز که توسط سازمان ملل برای ارزیابی رفاه جوامع در نظر گرفته میشود فقط سرانه درآمد ناخالص ملی بدون توجه به نحوه توزیع آن و تعداد سالهای تحصیلی و امید به زندگی را تعیین کننده رفاه افراد تلقی می.کند بدیهی است تنظیم روابط گوناگون فرهنگی و سیاسی و امنیتی کشور به محوریت اقتصاد و توجه نکردن به مسائل مهمی همچون عدالت، خانواده اخلاق و معنویت در ارزیابی رفاه جوامع به هیچ عنوان با آرمانهای انقلاب اسلامی تطابق نداشته و تاکنون نیز از پایگاه همین محاسبات غلط، بلایا و خسارات جبران ناپذیری را در جوامع غربی به بار آورده است.

افزایش روزافزون فاصله طبقاتی از بین رفتن نهاد خانواده و رشد فزاینده آمار طلاق گسترش درخور توجه ارتکاب جرایم افزایش بی حد و حصر فحشا و فساد و آزار جنسی ،زنان افزایش جمعیت زیر خط فقر گسترش بی خانمانی و بسیاری از معضلات دیگر نتیجه دستگاه محاسباتی غلط و سودجویانه سرمایه داری در کشورهای توسعه یافته است. توسعه منهای عدالت و معنویت، به هیچ عنوان پیشرفت مطلوب جمهوری اسلامی

ص: 8

ایران نیست؛ اما در مقابل جمهوری اسلامی با آرمانهای الهی و انسانی نه فقط در پی رفع فاصله طبقاتی و گسترش رفاه برای مردم است بلکه به دنبال احیای کرامت ذاتی انسانهاست.

در کتاب پیش رو که ثمره تلاش نزدیک به 70 نفر از نخبگان حوزوی دانشگاهی و مطالعه بیش از 17 هزار ساعت است تلاش شده است میزان دستیابی جمهوری اسلامی ایران به آرمانهایی از قبیل عدالت استقلال ، ،معنویت ،آزادی کرامت ،زن مردم سالاری دینی گسترش رفاه عمومی و.... را با استفاده از نزدیکترین و متناسب ترین شاخصه های بین المللی به آرمانهای انقلاب اسلامی بررسی شود .

ارجاعات این کتاب به معتبرترین منابع بینالمللی نظیر دادههای اطلاعاتی سازمان ملل بانک ،جهانی سازمان جهانی غذا و کشاورزی سازمان جهانی ،سلامت دفتر برنامه توسعه ملل متحد و دیگر مراجع آماری جهانی مستند شده است .

ذکر این نکته لازم است که بیان دستاوردهای ،انقلاب بدین معنا نیست که جمهوری اسلامی در این 40 سال خالی از اشکال بوده است؛ بلکه بدان معناست که در مسیر پیشرفت قرار داشته است و به آرمانهای خود نزدیکتر شده است؛ هرچند که در برهه هایی از زمان سرعت حرکتش کند شده است که در فصل آخر ،کتاب به اختصار به دلایل آن نیز اشاره شده است.

انتشارات معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی

ص: 9

تصویر

ص: 10

تصویر

رفع سلطه و ضعف و سستی و زبونی در مقابل استعمار، جلوگیری از استثمار و استعباد و قطع منافع و مطامع استعمارگران و در یک کلام استقلال از استعمار خارجی می داند. امام خمینی ضمن تأکید بر ماهیت ضداستعماری نهضت، هدف انقلاب اسلامی را خارج شدن از مدار وابستگی به کشورهای امپریالیست و درنهایت شکست ابرقدرت ها می داند.. در این رابطه، حضرت امام بر کوتاه کردن دست جنایتکاران خارجی و به انزواکشاندن قدرت های استعماری در جهان و نیز مقابله با ایادی منطقه ای امپریالیسم به ویژه صهیونیسم تأکید بسیاری دارند.(1)

در بحث استقلال ایجابی، امام خمینی هدف انقلاب اسلامی را تأمین استقلال مملکت در ابعاد سیاسی نظامی، فرهنگی، اقتصادی و فکری می داند. ایشان «سپردن کار به کاردانان وطن خواه امین»،(2) خودکفایی و اختصاص مخازن و منابع کشور به مردم و استقلال فکری مراکز آموزشی را از پیش شرط های لازم برای تحقق استقلال می دانند. امام خمینی می فرمایند: «همه چیزمان باید مستقل بشود. استقلال با وابستگی جمع نمی شود. و م_ا فرهنگمان وابسته بشود استقلال نداریم, اقتصادمان وابسته ب_ش_ود, اس_ت_ق_لال ن_داری_م... اول باید آن مطلب را درستش کرد, اس_ت_قلال فرهنگی, استقلال اقتصادی اول باید او را درستش کرد... تا ما بتوانیم اسم خودمان را یک مملکت بگذاریم.»(3)

ص: 13

تصویر

اینها را اخراج کنم، دهها نفر دیگر را اطرافم قرار می دهند. بگذارید اینها باشند تا خیال دولتهای خارجی از حسن انجام امور در ایران راحت باشد!»او درادامه، باتوجه به اینکه محمدرضا هم از این موضوع آگاه بود، چنین نوشته است: محمدرضا خصوصی به من می گفت: «همین رئیس ساواک و معاون او و مدیران ارشد، همه شان با آمریکایی ها ارتباط دارند و برای حفظ ظاهر می آیند و از من اجازه می خواهند؛ درحالی که قبل از کسب اجازه، اطلاعات موردنیاز را به آمریکا و انگلیس رد کرده اند.» (1) ؟

نفوذ تا جایی بود که حسین فردوست در بخشی از خاطرات خود با اشاره به ملاقاتش با ترات، رئیس اطلاعات انگلیس در ایران و ناراحتی او از اینکه محمدرضا به رادیوهای آلمان گوش می کند و از روی نقشه های آنها جنگ جهانی دوم را دنبال می کند، می گوید: پس از بازگشت، جریان را به محمدرضا گفتم. او شدید جا خورد و پرسید: « انگلیسی ها از کجا می دانند که من به رادیو گوش میدهم؟... فردا اول وقت، باترات تماس بگیر و بگو محمدرضا نقشه ها را پاره کرد و به هیچ رادیویی هم گوش نخواهد کرد؛ مگر رادیوهایی که ترات اجازه دهد!»(2).

طبق تحقیقات سنای ایالات متحده، تعداد مستشاران آمریکایی در ایران که در سال 1972، 16هزار نفر بود، در سال 1976 به 24 هزار نفر افزایش یافته بود (3). درگزارش سنا هم آمده بود که تعداد آمریکایی ها درایران،می بایست به واسطه خرید بیشتراسلحه از آمریکا ،تا سال 1980 به 60هزار نفر برسد(4).

ص: 15

حال با ظهور انقلاب اسلامی وابستگیهای سیاسی و نظامی ایران از

کل کشورهای دنیا قطع شد و شعار راهبردی ،ایران یعنی «نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی» ب-ه گ-وش تمام کشورهای جهان رسید. مردم ایران با جمهوری ،اسلامی معنای واقعی استقلال در انتخاب مسئولین و سیاست گذاران کشور را درک کرده و به بیگانگان مجال دخالت در امور سیاسی

کشور را ندادند استقلال در روابط خارجی ایران نیز درخور توجه بوده و ایران قبل از انقلاب را که صرفاً پیاده نظام دولتهای غربی در منطقه بود، امروز اثرگذارترین کشور منطقه و بعضاً دنیا میدانند طبق گزارش آمریکن اینترست

در سال 2017 ایران هفتمین قدرت در دنیا شناخته شده است

تصویر

ص: 16

تصویر

می کردند از پایگاههای ایران و امکانات ایران با صلاحدید خود استفاده میکردند حالا بماند که چقدر سوخت مجانی میزدند و اصلاً کل بنزین هواپیماها و سوخت کشتیهایشان را از ایران میبردند (1)

اسدالله علم در خاطراتش دربارهٔ گران کردن تجهیزات نظامی چنین نوشته است: ...شاه گفت: «با وجود این که سازنده کتباً تایید کرده است که قیمت هر هواپیما 6/5 میلیون دلار است چطور آن را به 18 میلیون دلار افزایش دهند؟!... در پاسخ گفتم همان کاری که درمورد ناوشکن های اسپروانس :کردند 6 فروند این کشتیها 280 میلیون دلار برآورد شده بود؛ اما ما مجبور شدیم 600 میلیون دلار بپردازیم ... به نظر میرسد که پنتاگون در بالاکشیدن مابقی ناچیز درآمد نفتی ما وقت را تلف نمیکند.» (2)

اقت_دار نظام_ی ای_ران به ط_ور مفص_ل در ادام_ه در چند روز آینده در همین قسمت سایت تش_ریح خواه_د ش_د؛ بنابرای_ن در ای_ن بخ_ش، فق_ط ب_ه ای_ن نکت_ه اکتف_ا میکنیم ک_ه ای_ران به عنوان طلایه دار جبه_ۀ مقاوم_ت در منطق_ه، توانس_ته اس_ت در ط_ول جن_گ تحمیل_ی هشت س_اله، جن_گ 33روزۀ ح_زب الله، جن_گ 22روزه، فتنۀ داع_ش و...، در مقابل کش_ورهای ب_زرگ اس_تعماری، ق_درت نظام_ی و سیاس_ی خ_ود را نش_ان ده_د و ام_روزه، هم_گان ب_ه رش_د روزافزون نف_وذ این کش_ور در منطقه اعت_راف میکنند.

ص: 18

تصویر

ص: 20

جمهوری اسلامی با رویکرد مبارزه با وابستگی به نفت، توانست روزبه روز وابستگیِ خود به نفت را کاهش دهد؛ به نحوی که در سال 1976م (1355ش) نزدیک به 93درصد از صادرات ایران، سهم نفت خام بوده است و جمهوری اسلامی توانست در سال 2019م (1398ش) این سهم را به حدود 49 درصد کاهش دهد.

از مشکلات کشورهای نفت خیز، وابستگیِ بیش ازحد به قیمت نفت است؛ ازاین رو کشورهای تولیدکنندۀ نفت همواره سعی در کاهش وابستگی به قیمت جهانی نفت دارند. تصویر 3، وابستگیِ کشورهای عضو اُپک به نفت را نشان می دهد. این اطلاعات که مربوط به سال 2017م است، نشان می دهد که کشور عربستان صعودی برای اینکه کسریِ بودجه نداشته باشد، باید نفت خود را به قیمت 83.8 دلار بفروشد و کشور ایران هر بشکه نفت خود را به قیمت 51.3 دلار؛ این درحالی است که هر بشکه نفت اپک، 52.7 دلار قیمت داشته است و در این صورت، ایران دچار افزایش ذخیرۀ ارزی شده و کشورهای عربستان و نیجریه و... به کسری بودجه دچار شده اند.

تصویر

ص: 21

تصویر

در گزارش عملکرد سال 1962م، کمیسیون مبادلات فرهنگی و آموزشی ایران و آمریکا که در سال 1304 به ریاست محمدعلی فروغی تأسیس شد، به طور مشخص از اهدافی از این دست نام برده شده است: معرفی آمریکا به عنوان ملتی قوی و دموکراتیک و پویا و معرفی ارزش ها و شیوۀ زندگی آمریکایی، به عنوان الگوی آرمانیِ ایرانیان (1).

فسادهای بی شمار دربار و ترویج بی بندوباری در اکثر نقاط کشور، در دستور کار حکومت قرار گرفت و همّ وغم پهلوی ازبین بردن اسلام در کشور ایران بود. ابتذال و بی بندوباری افسارگسیختۀ پهلوی، حتی از کشورهای اروپایی نیز بیشتر بوده که از مصادیق آن می توان به جشن هنر شیراز و ازدواج هم جنس بازان اشاره کرد.

آنتونی پارسونز در دیدار با شاه برای نشان دادن عمق فاجعه ای که در جشن هنر شیراز می گذشت، به او می گوید:

جشن هنر سال 1356 شیراز، از نظر کثرت صحنه های اهانت آمیز به ارزش های اخلاقیِ ایرانیان، از جشن هنر پیشین فراتر رفته بود. به عنوان مثال... یکی از صحنه هایی که در پیاده رو اجرا می شد، تجاوز به عنف بود که به طور کامل، نه به طور نمایشی و وانمودسازی، به وسیلۀ یک مرد کاملاً عریان یا بدون شلوار، درست به خاطر ندارم، با یک زن که پیراهنش به وسیلۀ مرد متجاوز چاک داده می شود، در مقابل چشم همه صورت گرفت؛ ولی موضوع به شیراز محدود نشد و طوفان اعتراض که علیه این نمایش برخاست، به مطبوعات و تلویزیون هم رسید. من به این خاطر، موضوع را با شاه در میان گذاشته و به او گفتم: «اگر چنین نمایشی، به طور مثال در شهر وینچستر انگلیس اجرا می شد، کارگردان و هنرپیشگان آن جان سالم به در نمی بردند!» شاه مدتی خندید و چیزی نگفت...(2).

ص: 23

یکی از وقایعی که واقعاً مردم را به خشم آورد، به ماجرای ازدواج دو پسر در سال 1968 مربوط می شد که فرزندان دو ژنرال سرشناس بودند و اتفاقاً یکی از آن ها، کیوان خسروانی، به عنوان طراح لباس شهبانو فرح معروفیت داشت. این ازدواج غیرعادی در هتل کمودور تهران صورت گرفت و پایتخت کشور شاهنشاهی ایران درحالی شاهد این رویداد بود که هم احکام اسلام به ممنوعیت همجنس بازی صراحت داشت و هم در اکثر کشورهای اروپایی، هنوز همجنس بازی اقدامی غیرقانونی تلقی می شد! (1)

خلاصه تمام اقدامات رژیم پهلوی را می توان در جمله ژان لوروریه، روزنامه نگار فرانسوی یافت که می نویسد: «اگر در کوچه و خیابان از ایرانیان بپرسید که چرا رژیم را مورد انتقاد و سرزنش قرار می دهند و جواب آنها را جمع کنید، فساد و انحطاط اخلاقی رژیم در ردیف اول پاسخ آنها خواهد بود.»

اما انقلاب اسلامی در نخستین روز های تأسیس، اسلامی کردن امور را اصلی مهم در فعالیت های فرهنگی قرار داد. انقلاب فرهنگی به منظور پاک سازی دانشگا ه ها، تأسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، تألیف کتب متناسب با فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و... ازجمله اقدامات مهم و کلیدیِ نظام در راستای ترویج فرهنگی اسلامی ایرانی به شمار می رود.

استقلال فرهنگی کشور تا به آن حد ارتقا یافت که انقلاب اسلامی، ایران را از کشوری متأثر از فرهنگ مبتذل غربی در اواخر دوران پهلوی، به کشوری مؤثر در سال های اخیر تبدیل کرده است. فرهنگ غنی کشور که در سایۀ انقلاب اسلامی رشد و نمود یافته، توانسته است در قلب کشورهای غربی و استعماری نفوذ کند و دل های بسیاری را مشتاق تفکر بنیان گذار انقلاب اسلامی کرده است. ازجمله اقدامات دولت های غربی برای نفوذ فرهنگی در کشور و اضمحلال فرهنگ اصیل اسلامی ایرانی، می توان تدوین برنامه های مختلفی ازقبیل سند 2030 را نام برد که جمهوری اسلامی با شناخت دقیق این سند، با تصویب آن در کشور مخالفت کرد تا مانع رسوخ فرهنگی بیگانگان در کشور شود.

ص: 24

تصویر

ص: 25

تصویر

1- رشد چشمگیر تولید ناخالص داخلی مکزیک

اقتصاد نوظهور مکزیک در سالهای اخیر رشد فزایندهای یافته است در ادامه نمودار رشد تولید ناخالص داخلی این کشور در سالهای 1960 تا 2017م نشان داده شده است.

ص: 27

2- سهم مهم صادرات مکزیک از افزایش تولید ناخالص داخلی

افزایش تولید ناخالص داخلی به پارامترهای مختلفی وابسته است.

کشور مکزیک با افزایش صادرات خود توانسته است شاخص تولید ناخالص داخلی خود را به خوبی افزایش دهد.

تصویر

ص: 28

3- آمریکا مقصد 74 درصد از صادرات مکزیک

مکزیک با توجه به وجود مرز زمینی مشترک با کشور آمریکا توانسته است بیش از 74 درصد از صادرات خود را به کشور آمریکا ارسال .کند کشورهای توسعه یافته ،کانادا ،چین آلمان و... نیز جزو مهمترین شرکای تجاری مکزیک هستند .

4-خودرو و محصولات الکترونیک بیشترین صادرات مکزیک

تنوع اقلام صادراتی مکزیک گسترده است خودرو و لوازم دیجیتالی و هوشمند از اقلام صادراتی مهم مکزیک بوده و نفت خام فقط 4 درصد از سهم صادراتی این کشور را به خود اختصاص داده است

تصویر

ص: 29

5- کارگران مکزیکی نیروی کار بسیار ارزان نسبت به نیروی کار کشور همسایه خود آمریکا

نکته درخور توجه برای این ،کشور فاصلهٔ دستمزد یک کارگر مکزیکی در قیاس با یک کارگر آمریکایی است یک کارگر در مکزیک تقریباً یک دهم یک کارگر آمریکایی دستمزد میگیرد

تصویر

ص: 30

6- شرکتهای معروف آمریکایی و بینالمللی دارای خط تولید در مکزیک

اختلاف قیمت در هزینه نیروی کار در مکزیک و نزدیکی به بازار بسیار بزرگ آمریکا باعث شده است که شرکتهای بزرگ جهانی اقدام به تأسيس خطوط تولید محصولات خود در این کشور کنند. در تصویر زیر برخی از این شرکتهای بزرگ نشان داده شده است.

تصویر

ص: 31

7- روند افزایشی و نرخ 46 درصدی جمعیت زیر خط فقر مکزیک

کشور مکزیک بنا بر افزایش تولید ناخالص ملی و نیز توسعه صادرات ،خود میبایست مردمی ثروتمند داشته باشد؛ اما نکته مهم سوء استفاده شرکتهای بزرگ از مردم این کشور به عنوان نیروی کار بسیار ارزان است.

این شرکتها توانستهاند با قیمت تمام شده ای بسیار کمتر نسبت به کشورهای ،دیگر کالای خود را در مکزیک تولید کرده و به بازار آمریکا صادر کنند؛ اما در این بین مردم مکزیک کمترین سود را از این صادرات دریافت می کنند؛ به حدی که علی رغم روند افزایشی تولید ناخالص داخلی در این کشور جمعیت فقیر آن نه فقط کاهش نیافته بلکه افزایش نیز یافته است. در سال 2018 نزدیک به 46 درصد از مردم مکزیک زیر خط فقر به سر می برند؛ درحالی که با این ارقام از حجم صادراتی و تولید ناخالص ملی به طور قطع میبایست این کشور درصد فقیر بسیار کمتری میداشت !

تصویر

ص: 32

2- بحرانهای مالی آمریکا اروپا و آمریکای لاتین به وجود آورنده بحران بزرگ مالی کشورهای آسیای شرقی

بحران قرض و ذخایر آمریکا S L بحران ارزش پول ملی ،مکزیک بحران بدهی آمریکای لاتین و بحران سیستم پولی اروپا به وجود آورنده بحران بزرگ مالی کشورهای شرق آسیا بوده .است در تصویر زیر روند رخداد این بحرانها نشان داده شده است.

تصویر

ص: 34

3- بحرانهای اقتصادی پیش روی کشور کره جنوبی

طبق گزارش پایگاه تحلیلی اینوستوپدیا (Investopedia)، اقتصاد کشور کره جنوبی به شدت تحت تاثیر وضعیت اقتصادی شرکای تجاری خود به خصوص بزرگترین آنها یعنی چین و آمریکا است به طوری که تورم اقتصادی کشورهای همسایه ،کره مخصوصاً چین و ژاپن و سیاستهای اقتصادی ایالات متحده مانند افزایش نرخ بهره از مهمترین چالشهای پیش روی اقتصاد کره جنوبی است .

تصویر

ص: 35

تصویر

ص: 36

1- پرداخت سالانه 5/5 میلیون دلار هزینههای نظامی حضور آمریکاییها در خاک ژاپن توسط دولت ژاپن

2- ممنوع شدن مصرف الکل برای سربازان آمریکایی در خاک ژاپن پس از تجاوزات گسترده به زنان ژاپنی و قتل آنها

تصویر

ص: 37

3- اعتراض مردم اوکیناوا به تجاوز و قتل توسط نیروی دریایی ارتش آمریکا

تصویر

ص: 38

4- تقاضای دولت ژاپن از آمریکا برای پایان دادن به مرگهای در اثر تجاوز سربازان آمریکایی به دختران و زنان ژاپنی

تصویر

ص: 39

تصویر

ص: 40

1- افزایش ضریب جینی درکل دنیا

تصویر

ص: 44

2- افزایش ضریب جینی در کشورهای توسعه یافته

تصویر

ص: 45

3- افزایش ضریب جینی در کشورهای درحال توسعه

تصویر

ص: 46

4- افزایش ضریب جینی در آسیا و اقیانوسیه

تصویر

ص: 47

2- افزایش ضریب جینی در آلمان

3- افزایش ضریب جینی در فرانسه

تصویر

ص: 49

4- افزایش ضریب جینی در اسپانیا

5- افزایش ضریب جینی در سوئد

تصویر

ص: 50

6- افزایش ضریب جینی در دانمارک

7- افزایش ضریب جینی در کانادا

تصویر

ص: 51

تصویر

ص: 53

تصویر

ص: 55

در ادامه درصد جمعیت فقیر برخی کشورهای دنیا بر اساس «Povcalnet» (شبکه محاسبه فقر بانک جهانی) (1)بررسی می شود.

2- فقر بیش از 12 درصدی مردم آمریکا

تصویر

ص: 58

تصویر

ص: 59

3- فقر 19 درصدی مردم بریتانیا (انگلیس ایرلند و ...)

تصویر

ص: 60

4- روند افزایشی نرخ فقر در فرانسه؛ 14.2 درصد در سال 2015

تصویر

ص: 61

5- فقر 15/7 درصدی مردم آلمان

تصویر

ص: 62

6- فقر 18 درصدی مردم ژاپن

تصویر

ص: 63

7- فقر 3 .16 درصدی کودکان ژاپن

تصویر

ص: 64

8- فقر 50 درصدی افراد بالای 65 سال در کره جنوبی براساس خط فقر ملی این کشور

تصویر

ص: 65

9- فقر 21/9 درصدی مردم ترکیه در سال 2015

تصویر

ص: 66

10- فقر 25 درصدی مردم عربستان

تصویر

ص: 67

تصویر

ص: 68

تصویر

ص: 70

در این فصل به اختصار نیازهای عمومی مردم در دوران انقلاب بررسی میشود

بانگاهی گذرا به وقایع موجود در ایران در دی 1348 میتوان به خوبی معیشت و سطح برخورداری مردم را درک کرد؛ برای مثال، اسدالله علَم اینطور تعریف کرده است:

سواریِ زیبایی بود. آرزو کردم ای کاش تنها نبودم! دو کامیون در جاده فرح آباد تصادف کرده بودند و ترافیک شده بود و راه را حسابی بند آورده بودند. صبر کردم و در این فاصله، نگاهی به زندگانی مردم این بخش تهران انداختم. تمام خیابانهایی که به بزرگراه میخورند، کثیف و خاکی هستند... صبح زود بود و پلیس راهنمایی هنوز سر کار نیامده بود؛ ولی یک پلیس تنها که پی درپی سیگار میکشید، باد در غبغب انداخته بود و چنان با مردم رفتار میکرد که گویی پادشاهی است در حضور رعایایش! چند مرد و چند زن چادری با بغچه های زیر بغل از حمام عازم خانه بودند. ... گروهی بچه دور هم جمع بودند. دخترها همگی چادر بر سر داشتند. طبقات بالای جامعۀ ما هرگز چنین ساعتی از خواب بیدار نمیشوند، دخترهایشان هم چادر سرشان نمیکنند. مردم دور چرخ لبوفروشی ازدحام کرده بودند. در گوشۀ خیابان، چند سگ ولگرد و چند بچۀ لخت وعور لابه لای زباله ها می لولیدند. ... سربازان وظیفه با سرهای تراشیده، شلوارهای بدقواره و پوتینهای بی ریخت، در کنار خیابان قدم میزدند و ظاهراً از تعطیل تعطیلی صبح جمعه شان لذت میبردند... . هم کسالت آور بود و هم غم انگیز: صحنه ای از جامعۀ روبه توسعه ... هیچ مقدار خوشبینی، زندگی را در این خیابانها تغییر نمی دهد. (1)

ص: 71

حال سؤال اینجاست که وقتی وضعیت پایتخت و خیابانهای آن در دورۀ پهلوی اینگونه باشد، وضعیت روستاها و شهرهای دیگر چگونه خواهد بود؟!

با وجود فقر و عقب ماندگی مفرط مردم و کشور در دوره شاه، پهلوی بی هیچ نگرانی به سفرهای تفریحی خارج از کشور می َ رود. اسدالله علَم در خاطرات 30 بهمن 1348 نوشته است:

امروز بعدازظهر که به حضور شاه رفتم، وسط کار ماساژ و حمام بودند. دوساعتی باهم صحبت کردیم. عرض کردم به نظر من ایشان هم در ورزش و هم در فعالیتهای شبانه! افراط میکنند...! به تذکرم خندید... . بار دیگر پیشنهاد کردم به حد کافی خارج از مملکت بوده ایم و اکنون بهتر است برگردیم. مثل این بود که دنیا را بر سرش خراب کرده

تصویر

ص: 72

باشم! اما وظیفۀ من ایجاب میکند که به اطاع برسانم که پادشاه ایران نمیتواند 45 روز را خارج از وطنش و صرفا بابت استراحت و سرگرمی بگذراند. مردم این چیزها را تحمل نمی کنند.(1)

اینها مربوط به دورانی است که قیمت برخی اقام سه برابر شده بوده است. علَم در خاطرات روزهای بعد خود، ضمن تشریح سفر به ژنو که صرفاً به منظور معاینۀ چشمهایش صورت گرفته بود، نوشته است:

از تهران خبرهای بد میرسد. بلیط اتوبوسها ناگهان سه برابر شده است که باعث اعتراض شدید مردم شده: دانشجویان از حاضرشدن سر کلاسها خودداری کرده اند و چند اتوبوس را آتش زده اند. آنها از حمایت مردم برخوردارند و تظاهراتشان رو به تشدید... (2)

تصویر

ص: 73

تصویر

ص: 77

تصویر

ص: 80

تصویر

ص: 84

تصویر

ص: 86

تصویر

ص: 91

تصویر

ص: 101

تصویر

ص: 104

تصویر

ص: 109

تصویر

ص: 113

تصویر

ص: 116

تصویر

ص: 119

تصویر

ص: 121

تصویر

ص: 122

تصویر

ص: 123

تصویر

ص: 124

تصویر

ص: 125

تصویر

ص: 126

تصویر

ص: 127

تصویر

ص: 128

تصویر

ص: 129

تصویر

ص: 130

تصویر

ص: 131

بعد از روی کار آمدن ریچارد نیکسون در آمریکا، او سیاست دو ستونی را در منطقه خاورمیانه دنبال کرد. هدف از این طرح، آن بود که ایران و عربستان به عنوان دو ستون، حافظ منافع آمریکا در خاورمیانه باشند. نیکسون در کتابش این گونه نوشته است:« از سال 1953 تا 1979 م، ایران تحت پادشاهی محمدرضاشاه به عنوان ستون امنیت غرب در منطقه خدمت می کرد(1).» ژنرال هایزر، معاون نیروهای نظامی ناتو، در این باره نوشته است:« برای منافع غرب، حضور نیروهای نظامی ایران در منطقه خلیج فارس بسیار حیاتی بود(2)»

موضوعی که در خرید تجهیزات نظامی توسط پهلویِ دوم در خورِتوجه است، ولخرجیِ شاه در خرید است و اینکه هزینه های پرداختی، گاهی خیلی بیشتر از قیمت تجهیزات در آن زمان بوده است و آمریکایی ها که متوجه ولع شاه به خرید اسلحه شده بوده اند، سعی می کردند قیمت های

تصویر

ص: 133

اسلحه ها را افزایش دهند؛ چون از خرید آن توسط شاه مطمئن بودند. در این باره ژنرال ولیامسون، رئیس هیئت مستشاران نظامی آمریکا در ایران، در پایان مأموریت دو ساله خود گفته است:

« این دوسال، 1971 تا 1973 م، به نظرم دویست سال طول کشید که در این مدت، درباره 700 قرارداد به ارزش تقریبی 4 میلیارد دلار مذاکره کردم. ... ایران مرکز معامله خوبی بود. این کشور، بوفه بازرگانان نام گرفته بود. این بوفه، بسیار بسیار خوب بود و منافع تجاری در آن فوق العاده بود(1).»

حضور و نقش بیگانگان در ارتش

سولیوان، سفیر آمریکا، در کتاب خاطرات دو سفیر گفته است:

« تفاوت میسیون نظامی آمریکا در ایران با هیئت های نظامی در سایر کشورهای جهان این بود که پرسنل نظامی آمریکاییدر ایران عملاً جزو نیروهای مسلح ایران به شمار می آمدند... مستشاران و کارکنان آمریکایی نیروهای مسلح ایران، حقوق بگیر دولت ایران بودند: حقوق و مزایا، هزینه ایاب و ذهاب و مخارج تحصیل فرنزذان آنها از طریق دولت ایران تأمین می شد و علایمی که روی یونیفرم آن ها دوخته می شد، آنها را عضو خانواده نیروی های مسلح ایران به شمار می آورد(2).»

تا اواسط سال 1354، حدود 35 هزار خارجی ، فقط در تهران زنذگی می کردند که بیشتر آنها تکنسین، مدیر، مشاور یا نمایندگان شرکت های خارجی و از این جمع، عده زیادی مربوط به ارتش بودند. ... تکنسین های آمریکایی تا 12500 دلار در ماه می گرفتند. در سال 1354، حدود 20 هزار مستشار نظامی آمریکایی در ایران بودند(3).»

آنچه بیان شد، نشانگر این موضوع است که علی رغم اینکه شاه

ص: 134

دوست داشت با صرف کردن هزینه زیاد و خرید اسلحه به قیمت های خیلی گران، خود را فردی قدرتمند نشان دهد و در حقیقت او باید حافظ منافع غرب در منطقه می بود! شاه حتی در مواجهه با مردم کشور خود نیز تابع دستورات بیگانگان بود و در حالیکه آمریکا و انگلیس برای ایران نخست وزیر انتخاب می کردند، نحوه رفتار شاه با مردم نیز با هماهنگی و حمایت آنها مشخص می شد. رابرت شولزینگر درباره اعلام حکومت نظامی در 16 شهریور 1357 نوشته است:« درروز 7 سپتامبر( 16 شهریور) شاه به توصیه برژینسکی، حکومت نظانی اعلام کرد(1).»

جان استمپل، افسر اطلاعاتی سفارت آمریکا، نیز در کتاب خود در این باره گفته است:« 2 روز بعد از جمعه سیاه، برژنیسکی به طور خصوصی به شاه تلفن کرد و گفت برای اعاده نظم، هرکاری که لازم است، انجام بده(2).»

در پایان، می توان گفت حکومت پهلوی ایران را از نظر فراهم سازی تجهیزات نظامی و هم از نظر نحوه عملکرد، کشوری وابسته به کشورهای دیگر به ویژه آمریکا کرده بود و آن ها بودند که نقش اصلی در مدیریت کشور ایفا می کردند.

تصویر

ص: 135

برای مقایسه اقتدار قبل و بعد از انقلاب توان نظامی جمهوری اسلامی از دو منظر مورد بررسی قرار می گیرد:

1.نیروی انسانی:

نیروی انسانی مهمترین مولفه قدرت نظامی است نیروی انسانی کارامد دوشاخصه دارد:

آموزش و ورزیدگی بالا و انگیزه زیاد که حتی در کمبود امکانات مقاومت خواهد کرد این امر به دفعات بسیار زیاد در دفاع مقدس و دفاع از کشورهای محور مقاومت شامل حال ما شده است.

نیروهای جمهوری اسلامی ایران به برکت انقلاب و با روحیه شهادت طلبی تا آخرین قطره خون در میدان نبرد ایستادگی کردند.

تصویر

ص: 137

2. تجهیزات نظامی تجربه گران قدر دفاع مقدس دید مناسبی از نقش تجهیزات مختلف نظامی درصحنه نبرد واقعی ایجاد کرد این دید مناسب به همراه امکانات و محدودیتهای علمی و فناوری موجود در کشور و نیز توان ،اقتصادی، نقش مؤثری در تدوین نقشه راه تسلیحاتی کشور داشت.

تصویر

ص: 138

هوشمندی طراحان این نقشه راه در سالهای اخیر و با گسترش انواع تهدیدهای نظامی و مقابله قاطعانه جمهوری اسلامی با آنها نمایان شد.

خودکفایی و دستیابی به تجهیزاتی که توان مقابله نظامی با دشمن را داشته باشد مانع از حملهٔ مستقیم دشمن به کشور میشود در ادامه به بررسی تجهیزات نظامی بسیار مهم کشور پرداخته میشود

تصویر

ص: 139

البته هواپیما هم برتریهایی نسبت به موشک دارد که از آن جملهالبته هواپیما هم برتریهایی نسبت به موشک دارد که از آن جمله میتوان به این نکات اشاره کرد:

1 .امکان استفاده از هواپیما در دفعات زیاد وجود دارد؛

2 .امکان تعمیر و نگهداری هواپیما در سالهای طولانی وجود دارد؛ درحالیکه موشک بعد از مدتی، بلااستفاده میشود؛

3 .دقت تخریب هدف و دستیابی به اهداف متحرک، در هواپیما عموماً بیشتر است.

مجموع علتهای گفته شده، دلیل انتخاب موشک به عنوان مهمترین سلاح دفاعی جمهوری اسلامی شده است که از این میان، ارزان قیمتی و سطح فناوری پایین تر، امکان پرتاب از سکوی متحرک و همچنین ملاحظات پدافندی، عوامل تأثیرگذارتری بوده اند.

جمهوری اسلامی اکنون به تنوع بسیاری از موشکهای بالستیک نظیر سجیل، عماد، قدر، خرمشهر، قیام، ذوالفقار، فاتح، خلیج فارس و هرمز، با بردها و قدرت تخریبهای متفاوت دست یافته است که

تصویر

ص: 141

بیشتر آنها ِ دقت نقطه زنی داشته یا امکان تعقیب امواج راداری را دارند. نقطه زنی و هدف گیری رادارها امکان تخریب نقاط حیاتی دشمنان، مانند انبار مهمات، فرودگاهها، ساختمان های حیاتی دولتی، پلها، جاده های اصلی، راه آهنها، نیروگاه ها و... را فراهم میکند.

ب- موشک کروز

موشک کروز به دلیل حرکت در نزدیکی سطح زمین یا دریا از دید رادارها به دور مانده و با اطمینان بسیار بالایی خود را به نزدیکی هدف میرساند. این موشکها دو نوع دریایی و زمینی دارند. موشکهای کروز به دلیل شکل و ساختاری که دارند، قابلیت پرتاب از زمین، دریا و هوا را دارند و همین موضوع قابلیت عملیاتی بالایی را برای کاربران آنها ایجاد میکند. ایران از تنوع گستردۀ موشکهای کروز دریایی به نامهای قادر، ظفر، کوثر، نور، قدیر، نصر و نصرِ بصیر و موشک کروز زمینی سومار برخوردار است.

تصویر

ص: 142

تصویر

ص: 143

نشان دهنده رشد بسیار زیاد این توانمندی در جمهوری اسلامی است جمهوری اسلامی تنوع گستردهای از پهپادهای تولید خود را داراست که جزو پیشرفته ترین پهپادهای دنیا هستند پهپادهایی نظیر شاهد 129 خانواده ابابيل، مهاجر و... .

تصویر

ص: 145

در سالهای اخیر، با رشد توانمندی های علمی و فناوری و صنعتی

کشور، حرکت به سمت ساخت تجهیزات نظامی دیگر نظیر هواپیما، ناو، چرخبال و تانک آغاز شده است. طراحی هواپیماهایی نظیر قاهر و صاعقه و کوثر، ناوشکنهای کلاس موج مانند جماران و الوند و سهند، ناوشکنها و زیردریایی های بزرگترِ در حال ساخت مانند خلیج فارس و فاتح، تانکهایی مانند کرار و ذوالفقار و نیز خودروهای نظامی حفاظت شده مانند طوفان، نمونه هایی از آخرین دستاوردهای نظامی جمهوری اسلامی ایران است.

3. بودجه دفاعی

نکتهای که باید به آن اشاره کرد، بودجه دفاعی ایران است. این موفقیتهای چشمگیر با بودجه ای اندک در قیاس با کشورهای دیگر به دست آمده است. برای نمونه میتوان به عربستان سعودی اشاره کرد. با توجه به نمودار؛ بودجۀ دفاعی عربستان در حدود 7 برابر ایران است. این کشور بیشتر بودجۀ دفاعی خود را صرف خرید تجهیزات از کشورهای دیگر به خصوص آمریکا میکند. صرفاً خرید این تجهیزات برای این کشور قدرتی ایجاد نکرده است و باعث شده است رئیس جمهور آمریکا از عربستان به گاو شیرده تعبیر کرده و به ادعای مقامات آمریکایی عربستان بدون حمایت آمریکا توانایی مقاومت، بیش از یک هفته در برابر ایران را ندارد.

تصویر

ص: 148

تصویر

ص: 149

در سالهای اخیر، با ایجاد گروههای تکفیری توسط غرب، ظلم و جنایات گستردهای علیه مردم مظلوم منطقه صورت پذیرفت. داعش و جبهۀ النصره دو گروه تکفیری شاخص بودند که با اشغال مناطق بزرگی از سوریه و عراق، صدها هزار انسان بیگناه را کشته و میلیونها نفر را آواره کردند. جمهوری اسلامی با کمک به دولتهای این کشورها، شر گروههای تکفیری را از بین برد و در یمن نیز با حمایت از انقلابِ مردمی این کشور، مقابل حملۀ کشورهای دیکتاتور منطقه به رهبری آمریکا، در کنار ملت یمن ایستاد.

حمایتهای ایران اسلامی از ملتهای منطقه و نهضتهای آزادی بخش، باعث افزایش علاقۀ ملتهای منطقه به جمهوری اسلامی و شکل گیری گروه های مقاومت دوستدار ایران شده است. این موضوع، دشمنان را وادار کرده است که هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای ایران با جمهوری اسلامی نزاع داشته باشند و هیچ موضوع منطقه ای نیست که بدون درنظرگرفتن رأی ایران به سرانجام برسد.

تصویر

ص: 151

تصویر

ص: 152

1.رشد 2 برابری خطوط راه آهن در کشور

تصویر

ص: 155

2. ارتقای 12 پلهای ایران در رتبه بندی خطوط ریلی جهان

تصویر

ص: 156

ایران در طول 30 سال اخیر از رتبه 27 به رتبه 15 ارتقا یافته است.

تصویر

ص: 157

3. ارتقای 25 پلهای ایران در رتبه بندی ترابری خطوط ریلی جهان

تصویر

ص: 158

ایران در طول 30 سال اخیر از رتبه 31 به رتبه 6 ارتقا یافته است.

تصویر

ص: 159

4. رشد 6 برابری ترابری کالا به کمک خطوط ریلی در کشور

تصویر

ص: 160

تصویر

ص: 161

2.رشد 18 برابری بار جابه جاشده با استفاده از خطوط هوایی

تصویر

ص: 163

2. رشد 12/5 برابری جاده های روستایی

3. رشد 8 برابری آزادراههای کشور

تصویر

ص: 165

تصویر

ص: 167

تصویر

ص: 168

2. ارتقای علمی ایران از رتبهٔ 5 به رتبه 1 در منطقه

تصویر

ص: 169

اول | نمونه هایی از پیشرفتهای علمی ایران

1. علوم نانو؛ ارتقا از رتبهٔ 58 به 16 در جهان

تصویر

ص: 170

تصویر

ص: 171

2. علوم بیوشیمی و زیست مولکولی؛ ارتقا از رتبه 52 به 17 در جهان

تصویر

ص: 172

تصویر

ص: 173

تصویر

ص: 174

3. علوم هوافضا؛ ارتقا از رتبهٔ 45 به رتبه 11 در جهان

تصویر

ص: 175

4. علوم فیزیک ارتقا از رتبه 56 به رتبه 13 در جهان

تصویر

ص: 176

تصویر

ص: 177

5. علوم ریاضی؛ ارتقا از رتبه 47 به رتبه 13 در جهان

تصویر

ص: 178

بر طبق گزارش همین پایگاه استنادی همان طور که در تصویر 117 میبینید جایگاه ایران در علوم ریاضیات از رتبه پنجم در بین کشورهای منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا در سال 1996 به رتبه اول در سال 2017م ارتقا یافته است

تصویر

ص: 179

6. علوم ژنتیک و سلولهای بنیادی؛ جایگاه دوم در دنیا

تصویر

ص: 180

تصویر

ص: 181

7. علوم داروسازی ارتقا از رتبهٔ 49 به رتبه 11 در جهان

تصویر

ص: 182

تصویر

ص: 183

2. ارتقا از رتبه 38 به رتبهٔ 7 دنیا در تعداد ثبت اختراع

تصویر

ص: 185

تصویر

ص: 186

2. برق آب

تصویر

ص: 190

3. فرآورده های نفت خام

تصویر

ص: 191

4. گاز طبیعی

تصویر

ص: 192

5.سوخت هسته ای

تصویر

ص: 193

6. بیومس (سوختهای زیستی )

7. منابع مختلف ،خورشیدی زمین گرمایی و...

تصویر

ص: 194

تصویر

ص: 195

2. سرانه انرژی عرضه شده «toe 3» در کشورهای اروپایی

3. سرانه انرژی عرضه شده «toe 3» در ایران

تصویر

ص: 197

2. افزایش درخور توجه تولید فراورده های پالایشگاهی

باوجود تولید زیاد نفت خام در زمان پهلوی تولید پالایشگاهی ما در آن دوران کم و کار اصلی کشور خام فروشی بوده است.

تصویر

ص: 199

2. ایران در رتبه بندی کشورهای تولید کننده گاز

رتبه ایران در سال 1990م در جایگاه ششم قرار داشته و در سال 2015م به جایگاه سوم دنیا ارتقا یافته است.

تصویر

ص: 201

ششم ارشد بیش از 14 برابری تولید انرژی الکتریکی

1. افزایش تولید انرژی الکتریکی در ایران

تصویر

ص: 202

2. ارتقا 10 پله ای در رتبه بندی کشورهای تولید کننده انرژی الکتریکی از سال 1990

تصویر

ص: 203

1. علم انرژی ارتقا از رتبه 55 به رتبه 12 در جهان

تصویر

ص: 204

2. علم انرژی؛ ارتقا از رتبه 8 به رتبه 1 در منطقه

تصویر

ص: 205

3. علم انرژی هسته ای؛ ارتقا از رتبهٔ 77 به رتبه 12 در جهان

تصویر

ص: 206

4. علم انرژی هسته ای؛ ارتقا از رتبه 13 به رتبه 1 در منطقه

جمهوری اسلامی ایران تعداد مقالههای خود در حوزه انرژی هسته ای را از عدد 1 در سال 1996 به 354 مقاله در سال 2017م افزایش داده است و از رتبه 13 به رتبه 1 در منطقه ارتقا یافته است .

تصویر

ص: 207

5. علم انرژیهای تجدیدپذیر؛ ارتقا از رتبهٔ 6 به رتبه 1 در منطقه

جمهوری اسلامی ایران تعداد مقالههای خود در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر را از عدد 9 در سال 1996م به عدد 1109 در سال 2017م افزایش داده و از رتبه 6 در منطقه به رتبه 1 ارتقا یافته است.

تصویر

ص: 208

تصویر

ص: 209

تصویر

ص: 212

موتوری و از تولید صفر تا رتبهٔ 19 دنیا در تولید وسایل نقلیه باری و مسافربری

تصویر

ص: 217

تصویر

ص: 218

روضه خوانی، حتی در خانه ها، از وظایف اولیه بوده و مخصوصاً مأمورین دولت وظیفه دار هستند که موهومات را از سر مردم خارج و آنها را به اجرای تمدن امروزه آشنا سازند. (1)

این روند، تا هنگام سقوط پهلوی اول و تبعید او به تبعید گاه موریس ادامه داشت. رضاخان که بحق، خاطرهای تلخ از خود در تاریخ به جای گذاشته است، در اذهان ملت مؤمن ایران که دل در گرو امام حسین علیه السلام و یاران وفادارش دارند، سالهایی از رنج و تنگنا را آفرید. در این دوره تا میتوانستند مردم را اذیت و آزار کردند و دیگر کسی جرئت نمیکرد برای امام حسین علیه السلام عزاداری کند. اوضاع به گونه ای بود که حتی از جلسات چند نفری هم جلوگیری میشد و نمیگذاشتند سه نفر باهم روضه بخوانند. اگر کسی به مجلسی میرفت و نام امام حسین علیه السلام را میبرد و گزارش میدادند، او را دستگیر میکردند: گاهی محاسنش را می تراشیدند و گاهی هم (او را) شکنجه یا چند ماه زندان میکردند؛(2)

اما اوج شاهکارهای رضاشاه در محرم سال 1319 اتفاق افتاد. دولت رضاخانی به سران اصناف و بنگاهها دستور داده بود تا همزمان با ماه محرم کارناوال شادی به راه بیندازند و در سال 1319 ،جشن با ایام تاسوعا و عاشورا مصادف شد. در آن شب، عده ای عملۀ طرب و فواحش، سوار بر کامیونهای روباز، به رقص و پایکوبی در خیابانها پرداختند... (3)

تصویر

ص: 221

پروفسور پیتر آورى، استاد ایرانشناسى در دانشگاه کمبریج و مدرس کالج کینگ، نوشته است در فاصله ای 1941 م، کاملا آشکار شد که میتوان عشایر را شکست داد...؛ اما ملاها باقى مانده بودند. ...مخالفان قوانین شرعى ناگزیر بودند که ابتدا یک نظام حقوقى را جانشین آن سازند؛ سپس به متزلزل کردن رکن مذهب بپردازند. رضاشاه نیز همین کار را کرد؛ درحالیکه در نظر بود آموزش و پرورش غیرمذهبى و تبلیغات ملی گرایانه که ایران پیش از اسلام نمونۀ آن بود، براى سست کردن وفادارى مذهبى مردم به نهاد روحانیت به کار گرفته شوند... . به این ترتیب بود که در اواخر سال 1936 م (آذرماه و دیماه 1315 ش) ایران از نظر قانونى به طورکامل از دین رها شد... (1)

در دوران محمد رضا شاه نیز مبارزه با اسلام و ترویج اباحی گری ادامه پیدا کرد؛ به طور مثال، فرح کنگرۀ زرتشتیان جهان را در ماه رمضان در تهران برپا کرد و به این مناسبت، مجلس پذیرایى با شامپانى (شراب فرانسوی) در کاخ سلطنتى ترتیب داد. (2) پهلوی برای مقابله با اسلام، سعی کرد تا فرقۀ ضالۀ بهائیت را تقویت کند. به گفتۀ مادر زن محمد رضا شاه، شاه بدش نمی آمد بهایىگرى در ایران رشد کند و به نیرویى در برابر اسلام تبدیل شود. (3)

تصویر

ص: 222

عملکرد فرهنگی پهلوی

1. فرهنگ مکتوب

بررسی نشریه های دوران زمان شاه نشانگر این امر است که این مکتوبات سعی در رواج فرهنگ برهنگی داشتند و از طریق آنها مطالب مستهجن در جامعه پخش میشد؛ از آن جمله، میتوان به مجلۀ مستهجن این هفته نامه اشاره کرد که جواد علا میر دَولّو به عنوان مدیر مسئول و با همکاری افرادی چون مهرانگیز کار و سیامک پورزند و نیز ر.اعتمادی در آن فعالیت میکردند.

ساواک دربارۀ این افراد، در 22 اردیبهشت 1338 نوشته است: جواد علامیر، پسر احتشام السلطنۀ معروف که چند سال پیش با تهدید هفت تیر، دختر خواهر خویش را موردتجاوز قرار داد، درحالحاضر جمعیت اگزیستانسیالیستها را در ایران تشکیل داده است و آن را رهبری میکند. نامبرده در روزنامه و مجله و اصولاً مؤسسۀ اطلاعات، به کار مترجمی اشتغال دارد. زن نامبرده معروفه است و با خود فروشی زندگی میکند. علامیر مورد سوء استفادۀ مردانی که انحراف جنسی دارند، قرار میگیرد. محل تشکیل این جمعیت در شمیران است... . (1)

همچنین مجید دوامی، از جاسوسان سازمان CIA نیز سردبیر مجلۀ فاسد زن روز بود که با طرح مباحثی ازقبیل انتخاب ملکۀ زیبایی، برای بی هویتی دختران و پسران میکوشید؛ تا به آنجا که برخی از دوستانش از زن روز با عنوان کابارۀ کاغذی یاد میکردند.

تصویر

ص: 223

2. فرهنگ الکترونیکی

در سال 1337، اولین فرستندۀ تلویزیونی در ایران راه اندازی شد. متأسفانه این رسانه نیز با پخش برنامه های سطحی و مبتذل باعث انحراف مخاطبان خود میشد. باری روبین، تحلیلگر آمریکایی نوشته است: در دوران سلطنت پهلوی در عرصه و معرفی فرهنگ و تمدن غربی به مردم ایران، بدترین و مبتذلترین جنبه های این فرهنگ انتخاب شد که ضربۀ حاصل از آن برای جامعۀ مذهبی و سنت گرایی ایران تحمل کردنی نبود. فیلمهای آمریکایی که بیشتر از انواع مبتذل آن بودند، بیش از 30درصد برنامه های تلویزیونی و پرده های سینماها را اشغال کرده بود و آیت الله

تصویر

ص: 224

خمینی با اشاره به همین فیلمها، سینما و تلویزیون را عامل اشاعۀ فساد و فحشا در ایران معرفی میکرد. (1)

3. هنر

در جشن هنر شیراز به ریاست فرح پهلوی، در خیابان فردوسی شیراز، برنامۀ آمیزش جنسی زن و مرد را در ماه رمضان 1356 به صورت زنده و در ملأ عام اجرا کردند. این جشن که به تعبیر فرح به منظور بزرگداشت هنر و هنرمند ایرانی و شناساندن هنر قدیم و جدید ایران به ایرانیان و خارجیان و نیز برای پاسداشت هنرمندان خارجی و نمایاندن شیوۀ کار آنان به ایرانیان طراحی و اجرا میشد، چیزی جز ابتذال و صحنه های مستهجن نبود.

تصویر

ص: 225

4. مدرسه و دانشگاه

رژیم پهلوی سعی میکرد از ظرفیت مدرسه و دانشگاه برای تغییر فرهنگ ایران استفاده کند و مکانی را که باید فرهنگساز و محل رشد باشد، به مکانی برای ازبین رفتن عفت و حیا تبدیل کند. رژیم پهلوی در عصر رضاشاه با تأسیس سازمان پیشاهنگی و سپس در عصر محمد رضا شاه با ایجاد کاخ جوانان و کانون پرورش فکری کودکان، سیاستها و برنامه های پیش گفته را اجرا کرد.

لیلی امیرارجمند، از دوستان قدیمی فرح پهلوی و از فاسدترین زنان دربار، مسئول کانون پرورش فکری کودکان شد تا کودکان این سرزمین زیر نظر چنین فردی آموزش ببینند! پیشاهنگی دختران به ریاست شمس پهلوی نیز چیزی جز مرکز فساد و فحشا نبود. تدین، از وزرای معارف عصر رضا شاه، پس از شهریور 1320 چنین گفته است: وزارت فرهنگ که در ابتدای دورۀ رضا شاه به نام وزارت معارف بود، طوری شده بود که هدف آن تحصیل نبود... . من با پیشاهنگی مخالف نیستم؛ اما با این پیشاهنگی که فقط به منظور تظاهر و مسخره بازی درست شده بود، مخالف بودم. من حاضر نبودم جوانان را به دست اشخاص ناصالح بسپارم که آنها را به کوه

تصویر

ص: 226

و بیابان به گردش ببرند. آنها استخر درست کرده و دختران را در حضور مردم لخت میکردند. ناموس مملکت وقتی خواست در استخر عمومی و در حضور مردم شنا کند، این دیگر به درد مملکت نمیخورد! این خاف عفت و شرافت است. (1)

برای نمونه، فرخ رو پارسا، این بهایی فاسد، به عنوان وزیر آموزش و پرورش در دولت هویدا، در تربیت و پرورش فرزندان ایران چنین دیدگاهی داشت: بکارت برای دختران چه معنا دارد؟! مگر در اروپا و آمریکا دختران باکره هستند؟...(2)

جریان وابستۀ فراماسونری با نفوذ در نظام دانشگاهی، مأموریت تغییر فرهنگ را به خوبی انجام داد. برای نمونه، هوشنگ سیحون، فراماسونر فاسد، سالها به عنوان استاد و رئیس دانشکدۀ هنر دانشگاه تهران، در بی هویت ِ کردن نسل جوان دانشجو برنامه ریزی کرد.

دانشکدۀ هنرهای زیبا در سال 1343ش، طی بخشنامه ای میزان حق الزحمۀ مدلهای زنده و حتی عریان برای رشته های نقاشی و مجسمه سازی را به این قرار اعلام کرد:

1 .مدل چهرۀ مرد، هر ساعت 100 ریال؛

2 .مدل چهرۀ زن، هر ساعت 100 ریال؛

3 .مدل زن تمام تنه با لباس، هر ساعت 150 ریال؛

4 .مدل برهنۀ مرد، هر ساعت 200 تا 300 ریال؛

5 .مدل برهنۀ زن، هر ساعت 250 تا 400 ریال.

(محمدحسن طباطبایی، نفوذ فراماسونری در مدیریت نهادهای فرهنگی دهه 1340، ص 137)

ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در پاسخ به درخواست شهربانی در سال 1355 ش، برای جلوگیری از ورود دختران چادری به دانشگاه پیشنهاد کرد با مسخره کردن این دخترها و هوکردن کلاغ سیاه و نظیر آن، کاری کنند که نتوانند با چادر بیایند یا چادر را از سر بردارند و بیایند. (3)

ص: 227

اول | تربیت انسانهای والا در عرصههای مختلف

انقلابیون با استقامت تحسین برانگیزشان در مقابل شدیدترین شکنجه های ساواک، رزمندگان اسلام با مجاهدت در مقابل جبهۀ استکبار در 8 سال جنگ تحمیلی و در سالهای اخیر مدافعان حرم با حماسه ای که آفریدند، فقط بخشی از افراد والامنزلت تربیت شدۀ مکتب امام خمینی (ره) هستند که بدون شک، تربیت چنین انسانهای خودساخته ای مدیون بسترسازی فوق العادۀ نظام جمهوری اسلامی است. تربیت این افراد به حدی مهم است که رهبر معظم انقلاب از آن، تعبیر به معجزۀ انقلاب کرده اند. ایشان فرموده اند: بعد از چهل سال، شما میبینید جوان مؤمن مسلمان که نه امام را دیده است، نه انقلاب را دیده است، نه دوران دفاع مقدس را دیده است، نه آن حماسه ها را از نزدیک دیده، اما امروز ِ با روحیۀ انقلابی، مثل همان جوان ِ اول انقلاب، مثل همت و خرازی و بزرگانی ازاین قبیل، میرود وسط میدان و با علاقه، با احساس مسئولیت، با شجاعت تمام در مقابل دشمن می ایستد!

اینکه من میگویم جوان ِ های مؤمن امروز، از لحاظ انگیزه، از

تصویر

ص: 229

جوان اول انقلاب اگر جلوتر نباشند، عقبتر نیستند، یعنی این. اینها رویشهای انقلاب اند. این معجزۀ انقلاب است... . (1)

شهید حججی و تشییع پیکر مطهر ایشان، خود اثباتی بر رویشهای تفکر امام خمینی(ره) در عصر حاضر محسوب میشود.

2. گسترش اسلام ناب محمدی

اسلامی که خاندان پهلوی و دربار به دنبال گسترش آن بودند، همان اسلام آتاتورک و دیگر ظالمان و دیکتاتورهای منطقه بود؛ اما امام خمینی(ره) از ابتدای ظهور انقلاب، با شعار استراتژیک نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی سعی در ترویج اسلامی داشت که احکام آن از ناحیۀ علمای مکتب فقه جعفری صادر شده باشد؛ بنابراین، احیا و گسترش شعائر و مناسک اسلامی، چه در عرصۀ عبادی و چه در عرصه های سیاسی و اجتماعی، از برکات اولیه و بسیار مهم انقلاب اسلامی است.

تصویر

ص: 230

1. ملی

پس از انقلاب، اقامۀ نماز به عنوان ستون دین با برپایی نمازهای جماعت در هر کوی َوبَرزَن، از دانشگاه و مدرسه گرفته تا دورترین روستا و شهرها، زمینه ساز احیای سایر شعایر دینی شد. در سالهای اخیر، برپایی اعتکاف در بیش از 5500 مسجد با جمعیتی بیش از 800 هزار نفر و اکثراً جوان انجام شده است؛ درحالیکه در دروان ستم شاهی، تعداد معدودی با اعتکاف آشنا بوده اند. احیای حکم تعطیل شدۀ نمازِجمعه و احیای مراسم شبهای قدر و دعای عرفه و بسیاری از مناسک دیگر، ازجمله مصادیق گسترش فرهنگ اسلام ناب محمدی است که پس از انقلاب محقق شد.

تصویر

ص: 231

2. بین المللی

تبلور اسلام ناب در ایران و سیر تحول مردم از قبل تا بعد از انقلاب، در کانون توجه بسیاری از مردم حق گرا و عدالت خواه منطقه قرار گرفت که تشکیل گروه حزب الله در لبنان، به پشتوانۀ انقلاب اسلامی و الگوبرداری از تفکر امام خمینی (ره) از نمونه های بارزِ این توجهات محسوب میشود. نفرتی که ِ کشورهای منطقه از ایران زمان پهلوی داشتند، اکنون به محبت و علاقه ای شدید تبدیل شده است؛ به طوریکه مردم کشورهای عراق، لبنان، پاکستان، فلسطین و... ایران را بزرگترین حامی و پشتیبان خود تلقی کرده اند.

ظهور انقلاب با نظریۀ جدیدی به نام استقالل، آزادی، جمهوری اسلامی روحی تازه در کالبد جهان دمید و خیل عظیمی از حق جویان را با مفاهیم اصیل اسلام آشنا کرد. از نمونه های شاخص این حقیقت، به اسلام گرویدن چند میلیونی مردم کشور آفریقایی نیجریه است که رهبر آنها، شیخ ابراهیم زکزاکی، خود را وام دار امام خمینی(ره) و مکتب انقلاب اسلامی میداند. فریضۀ اسلا ِمی یاریِ مظلوم و آرمان رهایی مسلمانان جهان از ستم دشمنان، در دکترین دیپلماسی انقلاب اسلامی، به نفی موجودیت اسرائیل تبدیل شد.

16 مرداد1358 امام خمینی(ره) در پیامی، آخرین جمعۀ ماه رمضان را روز قدس نام گذاری کردند. در آن زمان، کمتر کسی فکر میکرد که چند سال بعد، در بیش از 80 کشور اسلامی و غیراسلامی، یعنی مالزی، هند، سنگاپور، اندونزی، ترکیه، آمریکا، کانادا، نروژ، آذربایجان، انگلیس، استرالیا، آلمان، اسپانیا، آفریقای جنوبی، سوئد، ونزوئلا و...، در این روز تظاهرات برگزار شود! امام به این روز، فراتر از موضوع فلسطین و اسرائیل نگریسته و فرموده اند: روز قدس فقط روز فلسطین نیست: روز اسلام است، روز حکومت اسلامی است، روزی است که باید جمهوری اسلامی در سراسر کشورها بیرق آن برافراشته شود، روزی است که باید به ابرقدرتها فهماند که دیگر آنها نمیتوانند در ممالک اسلامی پیشروی کنند. (1)

ص: 232

تصویر

ص: 233

تصویر

ص: 234

تصویر

ص: 235

سوم | ترویج پاسداشت ایام شهادت و اعیاد

عجین شدگی مردم ایران با حماسۀ حسینی، از دیرباز وجود داشته است. مردم نیز به پشتوانۀ روحیۀ ظلم ستیزی که در مکتب حسینی آموخته بودند، علیه دستگاه ستم شاهی قیام کردند. امام خمینی (ره) فرموده اند: محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است... . باید بدانید که اگر بخواهید نهضت شما محفوظ بماند، باید این سنتها راحفظ کنید. (1)

تصویر

ص: 236

مراسم ایام شهادت حضرت زهرا علیها السلام هم که در دوران پهلوی به نوعی به فراموشی سپرده شده بود در دوران پس از انقلاب احیا شده است و به آن توجه ویژه می.شود در دوران نظام اسلامی تاکنون بیش از 100 هزار هیئت با هدف ترویج هرچه بیشتر و بهتر شعائر فرهنگی در اعیاد مذهبی و ایام شهادت اهل بیت علیهم السلام تأسیس شده است.

تصویر

ص: 237

چهارم | گسترش کمی و کیفی فرهنگ وقف و نذورات

در زمان پهلوی، بسیاری از موقوفات مردم در جهت نیت واقفانشان استفاده نمیشد. به طور مثال، در ضیافتی که ولیان، نایب التولیۀ آستان قدس رضوی، به مناسبت ورود سفیر آمریکا و همسرش به مشهد برقرار کرد، هدایایی به زنان اهدا کرد؛ ازجمله به همسر سولیوان یک دست جواهرات، مرکب از گردنبد و گوشواره و انگشتری از طلا و فیروزه و الماس هدیه کرد. همسر سولیوان از پذیرفتن این هدایا امتناع کرد؛ ولی به سولیوان گفته شد: آستان قدس آنقدر ثروت دارد که هدایایِ چندهزاردلاری ما در نظر آنها بیش از یک فنجان قهوه ارزش ندارد. (1)

اکنون، مردم متدین ایران با اعتماد به سازمان اوقاف، هرساله میزان درخور توجهی از اموال و داراییهای خود را برای توسعۀ آبادانی و ترویج اسلام وقف میکنند. وجود هزاران مسجد موقوفه، ثبت بیش از 6800 موقوفۀ علمی آموزشی و پژوهشی و فرهنگی در سطح کشور، سهم 25 درصدی وقف در حوزۀ درمان، وجود هزاران کتاب و کتابخانۀ وقفی و بهره مندی دانشجویان از 40 دانشگاه موقوفه و...، فقط بخشی از مصادیق مختلف وقف در جمهوری اسلامی است. نکتۀ جالب در این زمینه، رشد 10 ِ برابری وقف در دهۀ گذشته است که این خود، گواه موفقیت انقلاب در ترویج فرهنگ وقف است. از دیگر نکات شایان ذکر در نظام اسلامی، افزایش نذورات مردم، به مناسبت ایام مختلف ملی و مذهبی است. اطعام خیل عظیمی از عزادارن در هیئات و توزیع بسته های مختلف فرهنگی و اقداماتی ازاین دست، نمونه هایی از این حرکت خود جوش و برخاسته از اعتقاد است.

ص: 238

پنجم | گسترش کمّی و کیفی فرهنگ احسان و نیکوکاری

عمر جمهوری اسلامی هنوز به یک ماه نرسیده بود که در 14 اسفند 1357،امام خمینی(ره) برای پشتیبانی از محرومان و مستضعفان و خود کفا کردن آنها، طی حکمی دستور تأسیس کمیتۀ امداد را صادر کرد. این نهاد، دومین نهاد تشکیل شده پس از انقلاب است که به دستور امام تأسیس شد؛ بنابراین، این خود گواه اهمیت حمایت از نیازمندان در نظر بنیان گذار انقلاب اسلامی است. سالانه، بخش عظیمی از کمکهای مردمی، توسط کمیتۀ امداد و سایر نهادهای خیریه توزیع میشود و همواره، قشر مستضعف جامعه در کانون توجه مسئوالن این نهادها قرار داشته اند.

تصویر

ص: 239

ششم | گسترش کمی و کیفی زیارت معصومان و امامزادگان علیهم السلام

زیارت قبور مطهر اهلبیت(ع) از مصادیق بارز شدت علاقه و ارادت مردم به اسلام است. در دوران ستمشاهی با اینکه امکان زیارت وجود داشت، تبلیغات مسموم فرهنگی ضد اسلامی و نیز سنگ اندازیهای مختلف، باعث کم رونق شدن زیارت اهلبیت(ع) میشد؛ به حدی که توفیق زیارت، بعضا جزو آرزوهای محال مردم تلقی میشد!

با ظهور انقلاب اسلامی ایران، اهمیتی ویژه به اماکن مذهبی داده

تصویر

ص: 240

شد. تبلیغات فرهنگی و تسهیل امور برای فراهم آوردن زمینه های زیارت ازجمله علل استقبال بی نظیر مردم از این اماکن به شمار میرود. از شدت استقبال مردم اکتفا کردن به همین آمار بس، که در ایام سال بیش از 30 میلیون زائر به حرم مطهر امامرضا(ع) و بیش از 10 میلیون زائر به حرم حضرت معصومه (س) مشرف شده اند. به برکت انقلاب اسلامی، فقط در نوروز 1397، بیش از یک میلیون زائر به حرم حضرت شاهچراغ (ع) مشرف شده اند. زیارت عتبات عالیات نیز دیگر برای مردم آرزویی محال به شمار نرفته و فقط در ایام اربعین حسینی سال 1397، نزدیک به 2 میلیون ایرانی به زیارت عتبات مشرف شدند.

تصویر

ص: 241

هفتم | گسترش کمّی و کیفی برنامههای تبلیغی در صداوسیما و رشد روزافزون مخاطبان آنها

ملاک و معیار برنامه و فعالیت های صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران هم سو با سایر نهادهای فرهنگی، بر اساس مبانی اسلام پایه گذاری و با استفاده از نیروی بومی توانسته است در تولید فیلم و سریال، الگوی تمام کشورهای اسلامی قرار گیرد. این ارگان، متناسب با ایام مذهبی، خصوصاً ماه مبارک رمضان، برنامه های متنوع هنری تولید کرده است و استقبال 80 درصدی مردم از این برنامه ها، درعین وجود برنامه های مبتذل شبکه های ماهواره ای، نشان اقبال روزافزون مردم ایران به برنامه های مذهبی و معنوی است.

تصویر

ص: 242

تصویر

ص: 243

هشتم | تغییر نامگذاریها

پهلوی و دربار سعی در غربی سازی فرهنگ ملی مذهبی کشور داشت؛ ازاین رو از هیچ فرصتی برای ترویج فرهنگ کشورهای غربی و تخریب اعتقادات ملی مذهبی فرو گذار نبود. تغییر مبنای تقویم از هجری به شاهنشاهی، ازجمله نمونه های بارز این مبارزه بود. با ظهور انقلاب اسلامی، سعی در بازگردانی مفاهیم غنی ملی و دینی در دستور کار متولیان امر قرار گرفت و برخاف دوران پهلوی که ملاک نامگذاریها اغلب مفاهیم قدرت مآبانه و لذت طلبانه بود، در این دوران، موضوعات مرتبط با مبانی اسلامی و اخلاقی ملاک نامگذاری قرار گرفت.

برای مثال، قبل از انقلاب، روز تولد رضا شاه روز پدر نامگذاری شده بود؛ ولی بعد از انقلاب، روز میلاد اسوۀ تقوا، امیرالمؤمنین علی(ع)، روز پدر نام گرفت؛ همچنین روز دعا برای سامتی شاه در 21 فروردین، یعنی روزی که شاه در سال 1344 از ترور جان سالم به در برد و 15 بهمن، روز رفع خطر از شاه در سال 1327 ،از فرهنگ ایرانیان حذف و با توجه به آموزه های اسلام، روزهای عرفه و شبهای قدر برای دعا و نیایش انتخاب شد.

روزهای جشن هم از 28 مرداد به مناسبت کودتای 28 مرداد؛ 25 شهریور، روز آغاز سلطنت محمد رضا پهلوی؛ 6 مهر، به مناسبت سالروز سروش آریامهر؛ 21 مهر، روز تولد فرح؛ 14 آبان، روز تولد شاه؛ 16 آبان، روز تولد ولیعهد 6 بهمن به مناسبت انقلاب شاه و ملت و 3 اسفند به مناسبت کودتای

تصویر

ص: 244

3 اسفند، به روزهای جشنهای ملی، مانند نوروز و پیروزی انقلاب و جشنهای مذهبی، مثل مبعث پیامبر اکرم(ص) و اعیاد اسلامی و میلاد ائمۀ اطهار(ع) تغییر کرد.

خود باختگی درباریان، حتی در انتخاب نام میادین شهرها نیز نمایان بود و بیشتر میدانهای مهم شهرها به نام سردمداران مستکبر دَول استعماری نام گذاری شده بود؛ ازطرف دیگر، شاه و درباریان همواره سعی در نفوذ در باور داشتند؛ به حدی که فقط در تهران، 66 خیابان به نام شخص شاه یا خاندان پهلوی بود. جمهوری اسلامی نیز با تغیر نام این میدانها سعی کرد فرهنگ ایثار و آزادی خواهی و انقلابی گری را ترویج دهد. از این میان میتوان به تغییر نام خیابان الیزابت دوم به کشاورز، آیزنهاور به آزادی، روزولت به مبارزان و بعد شهید مفتح، کندی به توحید و چرچیل به بابی ساندز اشاره کرد.

درحال حاضر، بیشتر مؤسسات و مراکز علمی و فرهنگی، به نام ائمۀ اطهار(ع) ،علما، شهدا و شخصیت های انقلابی و مذهبی نامگذاری شده است. طرحهای نظامی و عملیاتهای رزمی هم قبل از انقلاب به نام حیوانات وحشی نامگذاری میشد؛ ولی با پیروزی انقلاب اسلامی همۀ این نامها به آرمانهای بزرگ انسانی اشاره دارد. انقلاب اسلامی با نام ِ گذاری ارزشی ایام، عنصر زمان را بستر رشد و تذکر فضایل دینی در جامعه کرد؛ نظیر دهۀ بصیرت، دهۀ فجر، هفتۀ دفاع مقدس، هفتۀ بسیج مستضعفین، روز مادر، روز دختر، روز جوان و روز معلم.

تصویر

ص: 245

نهم | گسترش کمّی و کیفی اردوهای راهیان نور و پاسداشت ارزشهای دفاع مقدس

ارجمندی مقام شهدا در بین آحاد مردم ایران، از شاخصه های بی بدیل انقلاب اسلامی محسوب میشود. مردم ایران برای حفظ نظام نو پای جمهوری اسلامی، شهیدان بسیار زیادی تقدیم کرده اند؛ اما این اهتمام، محدود به دوران جنگ تحمیلی نشده و کماکان روحیۀ ایثار

تصویر

ص: 246

و شهادت طلبی در این ملت مجاهد، به ویژه جوانانش موج میزند. از مصادیق این پاسداشت میتوان اردوهای راهیان نور، برگزاری یادواره ها و کنگره های شهدا ، تشییع پیکر مطهر شهدا و... را نام برد.

در اوج شبیخون فرهنگی دشمن، مشارکت عاشقانۀ میلیونها جوان در سفر عارفانۀ راهیان نور مانع انقطاع نسل سوم انقلاب از خط جهاد و شهادت طلبی شده و این طریق مقدس را استمرار بخشیده است؛ به طوریکه میزان حضور مردم در یادمانهای عملیاتی دوران دفاع مقدس از 400 هزار نفر در سال 1384 به بیش از 7 میلیون نفر در سال 1396 افزایش یافته است.

تصویر

ص: 247

دهم | گسترش کمّی و کیفی تشکلهای مذهبی

افزایش تعداد مساجد کل کشور از 30 هزار در سال 1357 به 74 هزار و 229 مسجد در سال 1397 و تأسیس و تجهیز 7528 حسینیه و گسترش تعداد هیئات مذهبی به حدود 100هزار هیئت، فقط بخش کمی از تشکیل گروههای فعال مذهبی است. این درحالی است که بخش درخورِتوجهی از گروه های خود جوش فرهنگی مذهبی، به صورت محلی فعالیت می کنند؛ بنابراین، آمار دقیقی از این تشکلها در اختیار نیست. این حجم از تشکلهای فعال در قیاس با دوران ستم شاهی، خود نمایانگر عمق اهمیت ورزی جمهوری اسلامی به دین و اعتقادات مردم محسوب میشود.

تصویر

ص: 248

یازدهم | ارتقای کمی و کیفی فعالیتهای قرآنی

تقویت و ارتقای کمی و کیفی فعالیت های قرآنی کشور، در مقایسه با قبل از انقلاب اسلامی بسیار چشمگیر است. فعالیتهای قرآنی مولود انقلاب اسلامی عبارتاند از:

1 .پایه گذاری برنامه های قرآنی نوین؛

2 .برگزاری 35 دوره مسابقات بین المللی قرآن کریم؛

3 .برگزاری 40 دوره مسابقات کشوری، ویژۀ برادران و خواهران؛

4 .تأسیس سازمانهای متعدد قرآنی در سطوح سیاست گذاری و اجرایی؛

5 .برگزاری 26 دوره نمایشگاه قرآن کریم و صدها نمایشگاه قرآن استانی؛

6 .ترجمۀ قرآن کریم به 130 زبان زندۀ دنیا؛

7 .چاپ قرآن کریم با شمارگان 200 میلیون، پس از انقلاب اسلامی؛

8 .چاپ 37 هزار عنوان کتاب قرآنی؛

9 .ایجاد بیش از 400 سایت قرآنی؛

10 .تأسیس شبکه های رادیویی قرآن، معارف، تلاوت، ترتیل، اربعین و...؛

11 .تأسیس شبکۀ تلویزیونی قرآن؛

12 .راه اندازی مؤسسات و مدارس و کانونهای قرآنی؛

13 .فعالیتهای قرآنی گسترده و ویژۀ بانوان، ازجمله مسابقات و محافل؛

14 .تأسیس دانشکده های قرآنی و دانشگاه قرآن و معارف اسلامی؛

15 .ایجاد دستگاه ها و مراکز دولتی قرآنی در سطوح مختلف؛

16 .تولید سریالها و فیلمهای فاخر قرآنی، نظیر فیلم محمد(ص) و حضرت یوسف (ع)؛

17 .برگزاری بزرگترین رویداد قرآنی جهان اسلام، یعنی مسابقات بین المللی قرآن کریم در جمهوری اسلامی ایران؛

18 .تأسیس جامعة المصطفی العالمیه، با بیش از 50 شعبه در سطح جهان؛

19. ترجمه قرآن کریم به بیش از 130 زبان زنده دنیا.

ص: 249

بودم. برای اولین بار در عمر 43 سالۀ انجمن علوم ارتباطات آنجا، اعضای انجمن جلسۀ خودشان را در کلیسای سن نیکسولی تشکیل دادند. آنجا کشیشی برای ما سخنرانی میکرد که به قول خودش انقلاب آلمان شرقی را به شیوۀ حضرت امام هدایت کرده بود. (1)

پروفسور توشیو کورودا، مترجم نهج البلاغه به زبان ژاپنی و استاد برجستۀ مطالعات اسلامی در ژاپن:

قبل از انقلاب اسلامی ایران، هر کتابی که با عنوان و محتوای اسلامی در ژاپن چاپ میشد، تیراژش کمتر از هزار نسخه بود. شکر خدا بعد از پیروزی انقلاب کتابهای اسلامی در ژاپن رو به گسترش رفته است... . مدتی پیش، کتابی دربارۀ روح و معنویت اسلام به زبان ژاپنی نوشتم که در عرض یک ماه، بیش از 20هزار نسخه آن به فروش رسید. (2)

پیتر لودویگ برگر (3) جامعه شناس آمریکایی:

میل به دین همواره در بشر وجود داشته است؛ ولی ظهور پدیدۀ انقلاب ایران و ظهور افکار رهبر آن در جهان، تمایل به دین را دوباره در دلهای مردم سراسر جهان شعله ور ساخته است و آنانکه از نقش امام خمینی در دنیای اسلام غفلت میورزند، در تحلیل مسائل جهان دچار اشتباه میشوند. (4)

تصویر

ص: 251

تصویر

ص: 253

دوم | شیوع بیمایهای روانی

تصویر

ص: 254

بر اساس آمار مؤسسه ملی سلامت روان آمریکا که توسط اتحادیه ملی بیماریهای روانی منتشر شده ،است شاخص سلامت روان بزرگسالان در آمریکا به شرح زیر است:

1. تجربه بیماری روحی و روانی؛ 1 نفر از هر 5 نفر در آمریکا

2. بیماریهای روحی و روانی بین ،سفیدپوستان بیشتر از سیاه پوستان

تصویر

ص: 255

4. خودکشی سومین عامل مرگ

سوم | بحران خانواده

1. افزایش درخور توجه نرخ طلاق در دنیا

تصویر

ص: 256

5. بالاترین رتبههای طلاق از آن کشورهای توسعه یافته و ایران در زمرۀ 10

تصویر

ص: 257

3. عمر کوتاه ازدواج در کشورهای پر درآمد دنیا

تصویر

ص: 258

4. نرخ طلاق در افراد معتقد به ،دین پایین تر از نرخ متوسط جهانی طلاق

افزایش حدود 4 برابری نرخ طلاق در جهان از سال 1960 تا 2017م نشان دهنده بحران شدید خانوادگی .است شیوع فاجعه بار طلاق در ،جهان متأثر از عوامل بسیاری است؛ البته بر اساس همین پژوهش صورت گرفته خیانت و ناسازگاری که به شدت متأثر از فضای فرهنگی و سبک زندگی جامعه است مهمترین عوامل طلاق شمرده شده است.

تصویر

ص: 259

تصویر

ص: 260

زنان هرگز یک میکل آنژیایک باخ نداشته اید یا حتی یک آشپز بزرگ؛ هیچ چیز بزرگی نداشته اید. راستی شما در طی این مصاحبه هایتان چند زن قادر به اداره یک کشور را دیده اید؟(1)

دربارۀ فساد اخلاقی و جنسی شاه به کرات سخن گفته شده است؛ اما برای نمونه میتوان سخن تاج الملوک، مادر محمد رضا شاه را بیان کرد که فرزند خود را اینطور توصیف کرده است: محمد رضا عاشق سینه چاک زن است؛ شوهردار یا بی شوهر، ایرانی یا خارجی. (دیبا، فریده، دخترم فرح، ص 470) ... و ناگفته نگذارم که محمد رضا در برابر دختران موطالیی تسلیم محض بود. یکبار که در جوانی، با هواپیمای آلمانی مسافرت میکرد، عاشق میهمانداران موطالیی هواپیمایی لوفت هانزا شده بود... و همین مسئله مدتها موجب بدبختی محمد رضا شده بود و پولهای زیادی را صرف میهمانداران لوفت هانزا میکرد و یک قسمت از دربار مسئول دعوت و پذیرایی از این میهمانداران بود...! (پهلوی، تاجالملوک، خاطرات ملکۀ پهلوی، ص 364)

تصویر

ص: 263

تصویر

ص: 265

و فردی، بین زن و مرد تفاوتی وجود ندارد. در چند مسالۀ اختصاصی شخصی امتیازاتی به زن داده شده است، در چند مسالە امتیازاتی به مرد داده شده است آن هم بر اساس اقتضای طبیعت زن و مرد؛ این اسلام است؛ متین ترین، منطقی ترین، عملی ترین قوانین و حدود و مرزهائی که ممکن است انسان در زمینۀ مسألۀ جنسیت فرض کند. (بیانات مقام معظم رهبری، 11/2/1392)

تصویر

ص: 267

تصویر

ص: 269

2. رتبه اول نسبت دختران به پسران در تحصیلات ابتدایی در دنیا

در سال 1350 نسبت دختران در حال تحصیل در مقطع ابتدایی به پسران در حال تحصیل در همین ،مقطع نزدیک به 35 درصد بوده است. در سال 1393 این عدد به 50 رسید که نشان دهنده توازن و برقراری عدالت آموزشی بین پسران و دختران در کشور است .

تصویر

ص: 270

3. افزایش نسبت دختران به پسران در تحصیلات متوسطه در ایران

تصویر

ص: 271

4. افزایش نسبت دختران به پسران در تحصیلات دانشگاهی

تصویر

ص: 272

5. افزایش اساتید زن در دانشگاهها

تصویر

ص: 273

تصویر

ص: 276

2. افزایش نسبت پزشکان متخصص زن به مرد از 15 درصد به 40 درصد

3. افزایش نسبت پزشکان فوق تخصص زن به مرد از 9 درصد به 30 درصد

تصویر

ص: 278

4. افزایش نسبت پزشکان متخصص زن در حوزۀ ،زنان از 16 درصد به 98 درصد

5. کاهش 90 درصدی مرگ و میر مادران هنگام زایمان

تصویر

ص: 279

تصویر

ص: 281

1. درصد زنان سرپرست خانوار در کشورهای آمریکای شمالی

2. درصد زنان سرپرست خانوار در کشورهای اروپای غربی

3.درصد زنان سرپرست خانوار در جمهوری اسلامی ایران

تصویر

ص: 283

بر اساس این آمار یک نفر از هر 4 دختر و 1 نفر از هر 6 پسر پیش از سن 18 سالگی در معرض سوء استفاده جنسی قرار میگیرند.

2. یک چهارم سوء استفادههای جنسی از کودکان توسط اعضای خانواده

تصویر

ص: 285

3. صورت گرفتن 29/9 درصد از تجاوزات جنسی بین سنین 11 الی 17 سالگی

80 درصد از تجاوزهای صورت گرفته توسط کسانی بوده است که قربانیان، آنها را میشناخته اند.

(1)

8 درصد تجاوزهای صورت گرفته در محل کار قربانی صورت گرفته است.

(2)

تصویر

ص: 286

1 نفر از هر 5 دانشجوی زن، در طول دوران تحصیل خود در معرض تعرض جنسی قرار گرفته اند.(1)

بیش از 90 ِ درصد از قربانیان تعرض جنسی در دانشگاه، واقعۀ تعرض به خود را گزارش نمیکنند. (2)

چهارم سربازی اجباری زنان

در بسیاری از کشورهای دنیا سربازی اجباری بوده و بانوان را در بعضی از

مواقع مجبور به انجام کارهایی برخلاف طبیعت و روحیه آنها میکنند در تصویر 178، نمونه کشورهایی که سربازی زنان در آنها اجباری است، بنا به گزارش سایت سازمان «CIA» آمریکا آمده است.

تصویر

ص: 287

تصویر

ص: 288

است یا اگر بخواهد، فردا با کمال میل، بدون اخذ عوارض، گذرنامه در دستش میگذاریم و به هر جایی که دلش میخواهد، برود؛ چون ایرانی که نیست! (1)

در جایی دیگر نیز گفت: »آنهایی که به رستاخیز نمی پیوندند، باید از هواداران حزب توده باشند. این خائنان یا باید به زندان بروند یا اینکه همین فردا کشور را ترک کنند!« (2) این درحالی بود که شاه هنگام دوحزبی شدن در جواب منتقدین گفته بود: »اگر من یک دیکتاتور بودم، رهبری یک حزب واحد را به دست میگرفتم. (3)

این رویۀ خفقان و سرکوب شدید فعالیتهای سیاسی، پس از انقلاب اسلامی به کلی تغییر کرده و با رویکردی آزاد اندیشانه زمینۀ فعالیت و بیان آزادانه گروه های مختلف فراهم شده است؛ به گونه ای که تا تیر1397 ،248 تشکل سیاسی در جمهوری اسلامی به وجود آمده است که آزادانه و با مجوز قانونی درحال فعالیت اند.

تصویر

ص: 291

1. تعداد انتخابات

در دوران پهلوی، مردم فقط در انتخابات مجلس شورای اسلامی نقش ِ داشتند؛ اگرچه انتخاباتِ محدود انجمن شهر و نمایندگان سنا نیز برگزار میشد که تماماً با دخالت دربار و ساواک صورت میگرفت. در دوران پس از انقلاب اسلامی، تنوع انتخابات بسیار بیشتر از دوران پهلوی شد و مردم به هشت صورت مختلف مشارکت سیاسی کردند:

1. همه پرسی تأسیس جمهوری اسلامی؛

2. همه پرسی قانون اساسی؛

3. همه پرسی تقنینی «اصل 59 قانون اساسی»؛

4. .همه پرسی مجلس خبرگان قانون اساسی؛

5. .همه پرسی مجلس خبرگان رهبری؛

6. .همه پرسی ریاست جمهوری؛

7. همه پرسی مجلس شورای اسلامی؛

8. همه پرسی شورای اسلامی شهر و روستا.

2. میزان حضور مردم در انتخابات

میزان حضور مردم در آخرین انتخابات مجلس شورای ملی در دوران پهلوی، در سال 1354 ،2 میلیون و 800 هزار نفر بوده است؛ درحالیکه در اولین انتخابات انقلاب اسلامی در سال 1358 بیش از 20 میلیون نفر و در طول 40 سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، میزان متوسط حضور مردم در انتخابات بیش از 60 درصد بوده است.

3. دخالت در انتخابات در دوران پهلوی

برگزاری انتخابات، به تنهایی ارزش نیست؛ بلکه باید آزاد بودن و قانون مندی در انتخابات را مد نظر گرفت که در این زمینه کارنامۀ رژیم پهلوی، کارنامه ای

ص: 293

تیره و تار است. برای نمونه، رضا خان در سال 1302، در مقام فرماندهی کل قشون، در تلگرافی به والی ایالت فارس دستور داد: «ایالت جمیلۀ فارس در تعقیب تلگراف سابق مقتضی است قدغن فرمایید که در انتخاب نوبخت از بوشهر مساعدت نشود. حکمت هم که جزو کاندید شهر شیراز است، از جهرم بفرمایید بشود. راجع به ضیاءالواعظین بایستی هرطور است، اقدامی بفرمایید ِ که از انتخاب مشارالیه جلوگیری به عمل بیاید.»(1)

در دورۀ پهلوی دوم نیز برگزاری انتخابات بسته تر و فرمایشی تر از پیش تداوم یافت و حتی چند نوبت، مجلس توسط شاه منحل شد. محمدرضا شاه در کتاب «پاسخ به تاریخ» که پس از فرار از ایران نوشته

تصویر

ص: 294

است، اینطور اقرار کرده است:

انگلیسی ها این امر را کاملاً عادی و طبیعی میدانستند که انتخابات در ایران مطابق نظر و خواسته های خودشان صورت بگیرد.مثلاً در زمان جنگ جهانی دوم انتخابات ایران به این صورت انجام میگرفت که مثلاً صبح، مستشار سفارت انگلیس با لیستی حاوی هشتاد نامزد نمایندگی مجلس به دیدار نخست وزیر میرفت و بعدازظهر همان روز، کاردارِ سفارت شوروی نام دوازده نفر از نمایندگان موردنظر خود را به نخست وزیر میداد. (1)

اسدالله علَم، از افراد بسیار با نفوذ در دربار پهلوی، در خاطراتش نوشته است: » دولت ما از انتخابات مجلس گرفته تا انتخابات محلی و انجمن شهر، آزادی را از مردم سلب کرده و ارادۀ خود را تحمیل و نامزدهای خود را از صندوق بیرون میآورد« (2)

تصویر

ص: 295

4. مطبوعات و کتاب

یکی دیگر از شاخص های آزادی، وضعیت مطبوعات و نشر کتاب است. در دوان پهلوی تعداد نشریات کاهش شدیدی داشت؛ به طوریکه 540 نشریه در اواخر سلطنت احمد شاه، در پایان رژیم پهلوی به 86 نشریه کاهش یافت.(1) به طور متوسط 2 هزار عنوان کتاب در سال چاپ میشد که بیشتر آنها از محتوای مناسبی برخوردار نبود. رضاخان که بعد از کودتا همۀ مطبوعات را تعطیل کرده بود، در 17 اسفند 1300 در اعالمیه ای اعلام کرد: »...قلم مخالفین را میشکنم و زبان میبرم. (2) همچنین ساواک طی دستوری در 4 بهمن 1355 خطاب به مطبوعات نوشت: «هیچگونه، در هیچ زمینه ای نباید شکواییه، انتقاد، گالیه، چه صراحتا ً و چه تلویحا در مطبوعات چاپ شود.»

روزنامۀ اطلاعات در 20 شهریور 1320 به دنبال اشغال ایران توسط متفقین، در سرمقالۀ خود نوشت: »انتظار مردم ایران از دولتین شوروی و انگلیس در عالم همسایگی و دوستی، بیش از اینها بود!« دولت انگلیس به این نوشته اعتراض کرد و فروغی نیز در مقام نخست وزیر، دستور توقیف روزنامه را صادر کرد.(3) کار سانسور کلمات به آنجا کشیده شد که وقتی یکی از مأمورین سانسور در عصر رضا شاه در یکی از روزنامه ها، این مصرع معروف حافظ را میبیند که گفته است: »رضا به داده بده، وز جبین گره بگشا!« فوراً به مدیر روزنامه تعرض کرده، روی کلمۀ »رضا« خط میکشد تا نکند منظور، رضا شاه و توهین به او باشد و بالای آن مینویسد: «حسن»! (4)

ازجمله محدودیت های دیگر، برخورد جدی با کسانی بود که منتقد امور جاری کشور بودند؛ به عنوان مثال، آیتالله سعیدی به جرم نوشتن اطلاعیه ای در اعتراض به سفر سرمایه داران صهیونیست به ریاست راکفلر به ایران در سال 1349، توسط ساواک دستگیر و شکنجه شد و به شهادت رسید. (5)

ص: 296

از دیگر محدودیتها میتوان به ممنوعیت در همراه داشتن بعضی از کتابها، مثل تحریر الوسیلة امام خمینی (ره) اشاره کرد. سانسور در عصر پهلوی، در کتاب و ادبیات به جایی رسید که استفاده از کلماتی همانند شب، سیاهی، سرما، زمستان، گل سرخ، جنگل، پنجرۀ بسته و شقایق ممنوع شد؛ چراکه مدعی بودند این واژگان در ادبیات انقلابی بهکار میرود. (1)

از حساسیت های سیاسی ِ اجتماعی میزان، در دو دهۀ آخر رژیم پهلوی، میتوان به نکات زیر اشاره کرد:

1. به کارگیری نامها و لقب هایی که ویژۀ خاندان سلطنتی بود یا به آنها اشاره داشت، ممنوع بود، مانند حذف کلمۀ «سلطنت» از کتاب صلح امام حسن علیه السلام

2. هر نوع کتاب مذهبی و تحلیلی سانسور میشد و در بیشتر مواقع هم برچسب خاف مصلحت نظام«و»مارکسیست اسلامی« میخورد؛ مثل کتابهای والیت فقیه و بعثت و ایدئولوژی و بتشکن که گرفتار این برچسب شدند.

3. هرگونه نقد و انتقاد به حکومت پهلوی و پیشنهاد برای اصاح وضع موجود در کتابها، باعث میشد آن کتابها هیچگاه منتشر نشود.

4. نام بعضی افراد و نیز بعضی اسم های خاص سانسور میشدند، مانند عبدالحسین نوشین و حسینیۀ ارشاد و گل سرخ.

5. هرگونه انتقاد به عملکرد بعضی کشورها مانند اسرائیل و ایالات متحده سانسور میشد.

6. نشر هر نوع مطلب پیرامون مفهوم انقلاب و انقلاب های صورت گرفته در دیگر کشورها و درکل، هر نوشته ای که به نوعی با حرکتهای اجتماعی ارتباط داشت، ممنوع بود.

7. نشر کتاب به زبانهای غیرفارسی، مانند عربی، ترکی، کردی و بلوچ، ممنوع بود.

ص: 297

5. فضای عمومی جامعه

در دوران پهلوی، خفقان به حدی زیاد بود که حتی مهمترین هم پیمانان شاه هم مجبور به اعتراف دراین باره میشدند؛ برای مثال جیمی کارتر، رئیس جمهور اسبق آمریکا، در خاطراتش نوشته است: »در دوران شاه، حداقل 25 هزار زندانی سیاسی در ایران وجود داشت.(1)

فرِد هالیدی، در سال 1354 ش 1975 م ( تعداد زندانیان سیاسی در ایران را بین 25 هزار تا 100هزار نفر اعلام میکند و در گزارشی مینویسد: کارنامۀ هیچ کشوری در جهان سیاه تر از کارنامۀ ایران در زمینۀ حقوق بشر نیست... جّلادان ساواک افزون بر شوک الکتریکی و ضرب و شتم مخالفان، از انواع وحشیگری ها استفاده میکردند؛ ازجمله فرو بردن بطریهای شکسته در نشیمنگاه، آویختن وزنه بر بیضه ها، پوشاندن کلاه خودهای ویژه، موردِ تجاوز جنسی قراردادن زندانیان و تجاوز به زنان و دختران فرد دستگیرشده در مقابل چشم وی برای گرفتن اعتراف. (2)

ص: 298

تصویر

ص: 299

خیریۀ یهودی دکتر سپیر(1) است. این بیمارستان کماکان فعال بوده و به گفتۀ ریاست فعلی بیمارستان، بخش اعظمی از مراجعان به این بیمارستان را مسلمانان تشکیل میدهند.

بر اساس اصل 13 قانون اساسی، دربارۀ کلیمیان صدور رأی در احوال شخصیه، به وسیلۀ مرجع دینی کلیمیان ایران اعلام میشود و دادگاه و قوۀ قضاییه بر اساس نظرمرجع دینی کلیمیان رأی نهایی را صادر میکند که این در میان همۀ کشورهای جهان، کاملا استثناست؛ (2) به طوریکه خاخام های یهودی وابسته به گروه تتوریاکارتا پس از بازدید از ایران، در بازگشت به آمریکا اعلام کردند: «یهودیان ایران نسبت به یهودیان سایر کشورها از وضع بهتری برخوردارند. » (3)

سرانۀ فضای عبادی اقلیتهای دینی، نزدیک به دوبرابر مسلمانان است. مسیحیان بیش از 250 کلیسا در سطح کشور در اختیار دارند و به قریبا ازای جمعیتی کمتر از 500 نفر، یک کلیسا برای آنان وجود دارد. اماکن مذهبی اقلیتها همچنین به طور پیوسته از سوی دولت و با هزینۀ عمومی ترمیم و بازسازی میشود.

تصویر

ص: 301

از حقوق سیاسی بسیار مهم که اقلیتها در ایران دارند، حق حضور در مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده است. این حق در اصل 64 قانون اساسی به رسمیت شناخته شده است. مطابق این اصل، زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده، مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال نیز هرکدام یک نماینده در مجلس شورای اسلامی خواهند داشت.

یوناتن بت کلیا، نمایندۀ آشوریها و کلدانیها در دورۀ هفتم و هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی چنین گفته اند:»اگر نسبت جمعیت یک دین را به نماینده هایش در نظر بگیریم، باید بگویم ما چند برابر مسلمانان در مجلس نماینده داریم و داشتن این حق برای ما با ارزش است و دیدگاه نظام جمهوری اسلامی همواره در قبال اقلیتهای دینی و مذهبی بسیار مثبت و احترام آمیز بوده و حق مشارکت ما در برنامه های فرهنگی اجتماعی همواره فراهم شده است.(1)

تصویر

ص: 302

اول | انتخابات

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل ششم، از ویژگی عمومی بودن رأی سخن به میان آورده است. این اصل، مقرر میدارد که در جمهوری اسلامی ایران، امور کشور باید به اتکای عمومی، از راه انتخابات اداره شود؛ همچنین قوانین و مقررات انتخاباتی ازجمله مادۀ 10 قانون انتخابات ریاست جمهوری و مادۀ 7 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و نیز مادۀ 17 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، به این خصیصه نیز اشاره میکند؛ ازاینرو شهروندان ایرانی، از هر قوم، دین، جنسیت و... باشند، از حق شرکت در انتخابات بهره مندند. برگزاری 36 مرتبه انتخابات در طول 40 سال پس از انقلاب اسلامی، نشان دهندۀ اهمیت و توجه جمهوری اسلامی به آرای مردمی است.

تصویر

ص: 303

دوم | قانون اساسی و آزادی بیان

تشکیل اجتماعات و راه پیمایی ها، بدون حمل سلاح، به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد، آزاد است. جمهوری اسلامی، ایران را از یک نظام تک حزبی به نظامی با بیش از 250 حزب رسمی و 515 انجمن صنفی تبدیل کرد. افزیش تعداد عناوین کتاب منتشرشده در سال 1357 از 1500 عنوان به 107 هزار عنوان در سال 1396 افزایش یافته است. فقط در استان کردستان، بیش از 65 نشریه اجازه انتشار دارند. فقط نزدیک به 4 هزار سمن در ایران از وزارت کشور مجوز فعالیت دارند که 58 درصد آنها در حوزۀ حقوق بشر فعال هستند و به طور پیوسته گزارشها و اطلاعات خود را به سازمان ملل ارائه میکنند.

ص: 304

تصویر

ص: 305

دوم | جایگاه جمهوری اسلامی ایران از نظر ،آزادی، پایین تر از حکومت استبدادی عربستان سعودی

تصویر

ص: 307

سوم | دخالت آمریکا در 50 انتخابات کشورهای مختلف جهان تحت عنوان ترویج دموکراسی

تصویر

ص: 308

چهارم | منع حجاب دختران در مدارس فرانسه مهد آزادی دنیا

تصویر

ص: 309

پنجم | گاردین دموکراسی آمریکایی در بحران است و ترامپ فقط نشانهای از آن .است

تصویر

ص: 310

روزنامۀ گاردین در مقاله ای به قلم یکی از نویسندگان خود، تحت عنوان» دموکراسی در آمریکا رو به بحران هست؛ ترامپ فقط نشانه ای از آن است « به نقد سیستم انتخاباتی آمریکا میپردازد و با اشاره به نکاتی از انتخابات ریاست جمهوری گذشتۀ آمریکا، از دموکراسی در آمریکا از حیث تأثیرنداشتن آرای تمام مردم انتقاد میکند:

»در سال 2016 ترامپ حدود 3 میلیون رأی کمتر از کلینتون کسب کرد؛ اما اکنون ترامپ در کاخ سفید است، ولی کلینتون نه. ...جورج دبلیو بوش نیز در انتخابات رأی کمتری نسبت به الگور کسب کرده بود؛ اما درنهایت این الگور بود که به بوش میگفت: `رئیس جمهور́!« در پایان مقاله نیز با اشاره به سیستم انتخاب الکترال در آمریکا نوشت:

«سیستمی که مرتباً قدرت را به جناح بازنده واگذار میکند، با ترجیح دادن اقلیتی سفید نسبت به اکثریتی درحال گسترش و متنوع، به زودی مقبولیت را در انظار شهروندان خود از دست میدهد. این بحران حقیقی قانون اساسی در آمریکاست.»

آری! از آزادی و دموکراسی تنها پوسته ای در غرب باقی مانده است و باطن دموکراسی غربی، چیزی جز حاکمیت سرمایه داران نیست.

ص: 311

سوم | موانع درونی

1. ضعفهای فکری در حوزۂ ادارۂ کشور

باورنداشتن به کارآمدی نسل جوان؛ غفلت از ثروتهای عظیم انسانی و طبیعی کشور؛ اعتماد به نسخه های پیچیده شده از سوی بیگانگان؛ متکیبودن به نفت؛

2. عدم اهتمام به همه آرمانهای انقلاب

نداشتن اهتمام جدی در مبارزه با فساد؛ نداشتن اعتقاد به استقلال؛ فقدان عدالت محوری؛

3. عادتهای غلط اجتماعی

تنبلی و کمکاری؛ بی صبری؛ سرگرمی به امور گمراه کننده؛ رفاه طلبی؛ اشرافیگری؛ ترجیح کالاهای خارجی بر کالاهای داخلی؛ فقدان اعتماد به نفس ملی؛

4. قبیله گرایی سیاسی و جناحی

ص: 313

16. دمارانش الکساندر جنگ جهانی چهارم دیپلماسی و جاسوسی در عصر خشونت ترجمه سهیلا ،کیانتاژ :تهران اطلاعات 1372.

17. ذاکر حسین عبدالرحیم مطبوعات سیاسی در عصر مشروطیت تهران دانشگاه ،تهران 1370.

18. روبین ،باری جنگ قدرتها در ،ایران ترجمۀ محمود ،مشرقی تهران آشتیانی 1363.

19. روزنامه اطلاعات

20. روزنامه کیهان

21. روزنامه اعتماد ملی

22 روزنامه جم.

23 روزنامه آیندگان

24. زرگر علی ،اصغر تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در دوره رضاشاه ترجمه کاوه ،بیات تهران پروین 1372

25. زهیری ،علیرضا عصر پهلوی به روایت اسناد قم دفتر نشر معارف 1379 26 سلیمان پور علی و امیر اکبری روابط خارجی ایران و آمریکا در آستانه انقلاب اسلامی فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشنامه ،تاریخ سا ش42، بهار 1395 ص 129 تا 148

27. سنجر ابراهیم نفوذ آمریکا در ایران؛ بررسی سیاست خارجی آمریکا و روابط با ایران تهران 1368

28. سولیوان ویلیام و آنتونی ،پارسونز خاطرات دو ،سفیر ترجمه محمود طلوعی :تهران علم 1373

29 ،شولزینگر ،رابرت دیپلماسی آمریکا در قرن ،بیستم ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی :تهران وزارت خارجه 1390

30. شهبازی ،علی محافظ شاه خاطرات علی شهبازی تهران اهل قلم 1377

31. صمیمی ،مینو پشت پردۀ تخت طاووس ترجمۀ حسین ابوترابیان تهران اطلاعات، 1370

32. طباطبایی محمد حسن نفوذ فراماسونری در مدیریت نهادهای فرهنگی دهه ،1340 ،چا :تهران مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1380

33. ،عبادی ،حمید چالشهای ایران و آمریکا :تهران مرکز اسناد انقلاب اسلامی عود چهل ساله 1381.

ص: 315

34. علم اسدالله گفت و گوهای من با شاه ،ج،او 2 تهران طرح نو، 1371 .

35. فردوست ،حسین ظهور و سقوط سلطنت پهلوی؛ خاطرات حسین فردوست جا :تهران ،اطلاعات 1373

36. فصلنامه مطالعات تاریخی، ش9، ص15

37. قطبی ،فریده دخترم ،فرح ترجمهٔ الهه رئیس فیروز تهران به آفرین 1381

38. قوی ،نیره درآمدی بر کارآمدی نظام جمهوری اسلامی در قلمرو ،زنان تهران معارف، 1395

39. گراهام رابرت ،ایران سراب ،قدرت ترجمۀ فیروز ،فیروزنیا تهران سحاب 1358

40. گیدنز ،آنتونی جامعه شناسی ،چا ترجمۀ منوچهر صبوری تهران نی، 1373

41. لدین، مایکل و ویلیام لوئیس کارتر و سقوط شاه ترجمه ناصر ،ایرانی تهران امیرکبیر، 1363.

42. محیط طباطبایی ،محمد مجموعه آثار میرزا ملکم خان :تهران کتابخانه دانش 1327.

43. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات انقلاب اسلامی به روایت اسناد ،ساواک :تهران مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات بی تا

44. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات یاران امام به روایت اسناد ساواک (شهید آیت الله محمدرضا سعیدی) تهران مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1376

45. مکی ،حسین تاریخ بیست ساله ،ایران ،چ5 تهران ،علمی، 1374

46. مؤسسهٔ تنظیم و نشر آثار امام خمینی الا الله ، صحیفۀ امام، ج 3، به نقل از نرم افزار صحيفة ،امام نسخه 3

47. نیکسون ریچارد 1999 پیروزی بدون ،جنگ ترجمۀ فریدون دولت شاهی :تهران اطلاعات، 1374

48. هاکس ،مریت :ایران افسانه و واقعیت؛ خاطرات سفر به ایران ترجمه محمد حسین نظری نژاد و محمدتقی ،اکبری مشهد معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی ، 1368.

49. هالیدی فرد دیکتاتوری و توسعه سرمایه داری در ،ایران ترجمه فضل الله نیک ،آئین :تهران امیرکبیر 1358 50. ،هایزر ،رابرت مأموریت مخفی در تهران ترجمۀ سیدمحسن عادلی چ2 تهران مؤسسۀ خدمات فرهنگی ،رسا 1366

ص: 316

1. Aljazeera.com.

2. bjs.gov

3. bjs.ojp.usdoj.gov

4. blog.realinstitutoelcano.org

5. cato.org

6. cbsnews.com

7. cdc.gov

8. cement.org

9. census.gov

10. cia.gov

11. dw.com

12. euronews.com.ir

13. Fao.org

14. freedomhouse.org

15. globalhungerindex.org

16. globalpetrolprices.com

17. healthdata.org

18. iea.org

19. indexmundi.com

20. insee.fr

21. ir.sputniknews.com

22. investopedia.com

23. iresearch.worldbank.org

24. iranjewish.com

25. japanfs.org

26. japantimes.co.jp

27. knoema.com

28. leader.ir

29. legifrance.gouv.fr

30. mehrnews.com

31. .measuringworth.com

32. mit.edu

33. nami.org

34. nationmaster.com

35. ncjrs.gov

36. newamerica.org

37. npr.org

38. numbeo.com.

39. oecd.org

40. oica.net

41. ohchr.org

42. ourworldindata.org

43. parliament.uk

44. reuters.com

45. scimagojr.com

46. start.umd.edu

47. tacna.net

48. the-american-interest.com

49. theguardian.com

50. Undp.org

51. unifiedlawyers.com

52. Un.org

53. usnews.com

54. who.int

55. worldatlas.com

56. worldbank.org

57. worlddata.info

58. worldcrunch.com

59. worldsteel.org

60. worldwater.org

ص: 317

مسابقه فرهنگی صعود» «چهل ساله

توضیحات شرکت در مسابقه

- پرسشها از متن موجود طرح شده است و افرادی که بیش از دوازده سال دارند میتوانند در مسابقه شرکت کنند

* روشهای شرکت در مسابقات :فرهنگی

1. سامانه پیامکی برای این کار کافی است به ترتیب نام مسابقه و شماره گزینه های صحیح پرسشها را به صورت یک عدد دو رقمی از چپ به راست همراه با نام و نام خانوادگی ،خود به سامانه پیامکی 3000802222 بفرستید.

مثال: صعود چهل ساله 32 محمد عظیمی

2. پرتال جامع آستان قدس ،رضوی بخش مسابقات به نشانی www.razavi.aqr.ir

3. :پاسخ نامه پاسخ نامۀ تکمیل شده را میتوانید به صندوقهای مخصوص مستقر در پایگاههای اطلاع رسانی فرهنگی بیندازید یا به صندوق پستی 351-91735 بفرستید.

- هزینه ارسال ،پاسخ ،نامه از طریق قرارداد «پست جواب قبول» پرداخت شده است و لازم نیست از پاکت و تمبر استفاده کنید

- آخرین مهلت شرکت در مسابقه یک ماه پس از دریافت کتاب است.

- قرعه کشی از بین پاسخهای کامل و صحیح و به صورت روزانه انجام میشود و نتیجه آن نیز از طریق سامانه پیامکی گفته شده به اطلاع برندگان می رسد.

پرسش ها

پرسش :اول ایران در علوم ژنتیک و سلولهای ،بنیادی در دنیا در چه جایگاهی قرار دارد؟

1. جایگاه دوم در دنیا

2. جایگاه نهم در دنیا

3.جایگاه یازدهم در دنیا

4. جایگاه سیزدهم در دنیا

پرسش دوم :کدام گزینه از موانع درونی تحقق نیافتن کامل اهداف و آرمانهای انقلاب است؟

1. تزریق ناامیدی

2. تحریم و محاصره اقتصادی

3. تحریف حقایق تاریخی

4. فقدان عدالت محوری

ص: 318

تصویر

ص: 319

تصویر

ص: 320