مادر شمس الشموس

شرح حال و شخصیت و کرامات حضرت نجمه خاتون (علیها السلام)

مؤلف : شیخ محمد امیری سوادکوهی

ص: 2

اهداء

این اثر ولائی که به منظور بزرگداشت مادر شمس الشموس ، امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و کریمۀ اهل البیت (علیهم السلام) ،

حضرت فاطمۀ معصومه (علیها السلام) تهیه شده به محضر مبارک :

همۀ فعالان علمی و ادبی و خدمتگزاران به آستان مقدّس رضوی که در بزرگداشت مقام و منزلت بانوی طهارت و فضیلت

حضرت نجمه خاتون (علیها السلام)

با علم و دانش و قلم و بیان ، و ذوق و ابتکار ، و خدمات فردی و اجتماعیشان ، همّت می­کنند و از هیچ گونه تلاشی دریغ نمی­نمایند

اهداء می­گردد .

ص: 3

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم

الحَمدُ لله رَبِّ العالَمین

وصلَّی اللهُ عَلی سَیِّدِنا و نَبِیِّنا و حَبیبِنا و طَبیبِنا

الَّذی بُعِثَ رحمةً لِلعالَمين ، و بَشيراً للمُذنِبين

مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِيّين

وعَلى آلِهِ الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ الاَنجَبين ، لا سِيّما

الإمامِ المُنتَظَر ، و الوَليِّ المُنتَقِم

الحُجَّةِبن الحَسَنِ المَهدِيِّ f

ولَعنَةُ اللهِ عَلى أعدائِهِم اجمَعين مِنَ الآنَ إلى يَومِ الدّين

آمينَ آمينَ آمين

ص: 4

« اَروی ». 29

« صَقَر ». 29

« طاهره ». 30

« سَلامه ». 30

«رشیده ». 30

« مریسیّه » و ( یا مرسیّه ). 31

« نَوبیّه ». 31

« سُکَن ». 32

عظمت مادران امامان در زیارتنامه ها. 33

نام نجمه خاتون (علیها السلام) در لوح حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) . 34

افتخار همسری امام کاظم (علیه السلام) . 36

نجمه خاتون ، شاهکار خلقت هستی.. 37

دوران بارداری نجمه خاتون (علیها السلام) . 38

طلوع شمس الشموس.. 40

مولود موعود. 41

لقب « طاهره » ، مدال افتخار مادر امام رضا (علیه السلام) . 43

افتخار مادری امام معصوم. 44

فتأمل ! 45

یاد آوری تاریخ !. 45

حافظ و نگهبان سرّ الهی.. 47

ص: 6

عشق به عبادت.. 48

رؤیت ماه کرامت در آسمان خاتون مدینه. 49

یک سؤال از مورخین آینده !. 49

علیک بکریمة ...! 52

نقش اجتماعی حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) . 53

غروب غمبار مادر شمس الشموس.. 54

کرامات و توسلات به حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) . 57

نجمه خاتون ، سفره دار خانۀ باب الحوائج الی الله. 57

ظرف و پناهِ پناهگاه امت.. 58

طریقه توسل به حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) . 60

اهتمام علامه موحد ابطحی (قدس سره)بر توسل به نجمه خاتون (علیها السلام) و... 60

توصیه آیة الله مجتهدی به توسل بر حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) . 62

سریع الاجابة بودن حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) . 62

عنایت ویژه نجمه خاتون (علیها السلام) به یک حاجت !. 63

به استقبال زائر مادرم بروید !. 64

عنایت حضرت نجمه (علیها السلام) برای بچه دار شدن و حل مشکل مسکن. 65

عنایت نجمه خاتون (علیها السلام) در نجات مادر و جنین. 68

نویسنده ای که نذر کرد و برای مادر امام رضا (علیه السلام) کتاب نوشت.. 71

قرائت سوره یس به نیت نجمه خاتون (علیها السلام) . 72

به برکتِ نجمه خاتون، گمشده پیدا می شود !. 73

ص: 7

14 صلوات و پیدا شدن کلید. 73

هدیۀ سورۀ توحید به نجمه خاتون (علیها السلام) . 73

قرائت فاتحۀ ام الرضا (علیه السلام) . 74

کتابنامۀ حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) . 75

منابع. 77

ص: 8

خطبا و مبلغین و شعرا و مداحان آماده سازند و در اولین حرکت اجتماعی با شکوه ، در ایام مبعث رسول خاتم (صلی الله علیه و آله و سلم) مجلس بزرگداشتی را در مشهد مقدّس در محل بیت الزهرا (علیها السلام) واقع در کوی سرشور با حضور علما و سایر اقشار فرهنگی و دینی و ولائی برگزار نمائیم و پس از آن در شهرهای دیگر بالاخص شهر مقدّس قم و شهر ولائیِ اصفهان و ... با همکاری همۀ دلباختگان اهل البیت (علیهم السلام) بالاخص مراجع معظم تقلید و اساتید و نویسندگان و گویندگان و شعرا و مداحان و هیئات مذهبی و دست اندرکاران امور فرهنگی و تربیتی ، گام های بزرگی در راستای تجلیل از این بانوی بزرگ

حضرت نجمه خاتون (علیها السلام)

برداریم . امید است که مددهای غیبی و عنایات رضوی که تاکنون ظاهر شده است ، یار و مددکار همۀ ما باشد و آثار و برکات این فعالیتِ همگانی و گسترده ، در رشد و توسعه و پیشرفت برنامه های دینی و معنوی و دفع بلاها و مشکلات فردی و اجتماعی و برآورده شدن حاجات نصیب همگان گردد .

اصفهان حوزۀ علمیّه – میر سیّد حجة موحّد ابطحی موسوی اصفهانی

ایام میلاد مقدس امیرالمؤمنین (علیه السلام) و

شهادت حضرت زینب (علیها السلام)

رجب المرجب 1445 قمری – بهمن ماه 1402شمسی

ص: 10

او لیلة القدری است که قرآن ناطق بر او نازل و ماه کرامت در وجودش کامل گشت و در زمانی که ظلمت و جهل معرکه گیرِ وادی فطرت شد ، در شکوهی بی بدیل ، خاستگاه خورشید گردید و از آن زمان روضۀ رضوان(1) تثبیت و حقیقت کوثر در قرآن جلوه ای دیگر یافت و در زنجیره ای از طلا مکتوب شد که فرمود : « كَلِمَةُ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ حِصْني فَمَنْ دَخَلَ حِصْني اَمِنَ مِنْ عَذابي بِشَروطِها وَ اَنَا مِن شُروُطِهَا ».(2)

حقیقت نوریه ای به نام نجمه خاتون (علیها السلام) می بایست خود را به زلالی چشمۀ عترت برسانیم ، تا بتوانیم نام آن طاهرۀ مطهره را از لسان مبارک خاندان بیت رسالت بر زبان و بنان ساری و جاری کنیم که « لا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ».(1)

بوده که از آن می توان به طاهره ، سکن النوبیه ، نجمه ، سمانه(1)، خیزران المرسیه(2)، قلیم ، صفرا(3)، صقر و اروی و ...(4)اشاره داشت .

کنیۀ آن بانوی دو سرا نیز ، امّ البنین(5)می باشد ، و چه آرامش بخش است برای اهل ولا ، که تاریخ ، ام البنین دیگری را در بیت رسالت در خود جای داده و از دامان پاکش خورشید و ماه متجلّی و تکرار گشت .

دو ام البنین در مدینه ! یکی همسر باب مدینة العلم نبوی ،(6)و دیگری همسر باب الحوائج الی الله .(7) هر دو مادر ادب بودند و عبد صالح خدا را به امام زمانشان تقدیم نمودند .

یکی دستان بریده اش وسیلۀ شفاعت امت می شود(8) و دیگری غوث و غیاث امّت(9) در دنیا و آخرت می گردد . هر دو در وفاداری به امام زمانشان سرآمد روزگار بودند و هر دو روضه خوان غربت و مظلومیت سیدالشهدا ارواحنافداه ...!.

ص: 14

زیباست روضه خوانی های جانگداز فرزند نجمه خاتون (علیها السلام) برای سیدالشهدا ارواحنافداه ... که خود امام زمان و بقیة الله دوران بود .!

یابن شبیب گریه کن از غربت حسین *** در کربلا شکسته شده حرمت حسین

شد زخم از مصیبت او پلک چشم ما *** خنده رود ز لب چو شود صحبت حسین

بر تن نداشت جد غریبم توان و تاب *** یابن شبیب ذکر لبش بود آب آب

یابن شبیب نیزه به حلقوم دیده شد *** چون گوسفند سر ز تن او بریده شد

یابن شبیب پیکر جد غریب ما *** در زیر نعل اسب به هر سو کشیده شد

یابن شبیب چکمه به پهلوی او زدند *** در پیش عمه چنگ به گیسوی او زدند

یابن شبیب جد غریبم کفن نداشت *** یوسف به قعر چاه ولی پیرهن نداشت

از بس که زخم بر روی زخم دگر زدند *** یک جای سالمی به تمام بدن نداشت

یابن شبیب گریه به جز داغ او مکن *** این حرف را به پیش کسی بازگو مکن

ص: 15

ناموس جد ما روی تل با اشاره گفت *** ای بی حیا حسین مرا زیر و رو مکن

یابن شبیب تیغ به حنجر کشید شمر *** رگها وگوشتهای گلو را برید شمر(1)

برای وجود مبارک مادر بزرگوار امام رضا (علیه السلام) و حضرت فاطمه معصومه (علیها السلام) کنیه های دیگری نیز در منابع مربوطه ذکر شده است که اهمّ آنها عبارتند از : اُمّ ولد(2)( یعنی : مادر فرزند ) ؛ اُمّ الرضا(3) ( مادر امام رضا (علیه السلام) ) .

را نیز نشان بدهيد ، مرد مغربى گفت : فقط يك جاريۀ ديگر كه آن هم مريض است باقى مانده است .

حضرت موسى بن جعفر (علیهما السلام) فرمود : پس چرا او را نشان نمى دهى؟ آن مرد از نشان دادن آن امتناع كرد و حضرت از آنجا مراجعت فرمودند .

حضرت امام کاظم (علیه السلام) روز ديگر ، بار ديگر مرا براى خريدن آن كنيز نزد آن مرد فرستادند و فرمودند : از آن مرد سؤال كن و بگو آخرين نظرت در باره او چيست ؟ و اگر قيمت آن را معين كرد قبول كن .

هشام بن احمر گويد : من طبق فرموده امام (علیه السلام) نزد آن مرد رفتم ، وى گفت : من براى اين كنيز قيمت معينى در نظر گرفته ام و از آن مقدار كم نخواهم كرد . گفتم : مانعی نیست و من به اين قيمت او را خريدم .

گفت : اين چنين كنيزى شايسته نيست نزد مانند تو باشد !. اين كنيز بايد در نزد بهترينِ اهل زمين باشد ، اين جاريه پس از اندكى كه در نزد صاحبش بگذراند ، از وى فرزندى متولد خواهد شد كه در شرق و غرب عالم مانند او نخواهد بود . آن مرد گويد : من كنيز مورد نظر را به مدينه آوردم ، و موسى بن جعفر (علیهم السلام) او را خريدارى كرد .(1)

بنی امیه که تا چند دهه قبل از این ، در اوج قدرت و سلطنت بر ممالک عربی دست یافته بودند و ظلم و ستم آنها در حق شیعیان و علویان به اوج خود رسیده بود ، هم اکنون به بهانه مقابله با دشمن سرسخت خود ، یعنی خاندان بنی عباس ، از کشتن علویان و شیعیان و مردمان مظلوم، هیچ ابایی نداشتند و برای دفاع از قدرتی که در دست داشتند ، دست به هر فتنه ای می زدند .

در اواخر عمر شریف امام صادق (علیه السلام) بنی عباس بر بنی امیه غالب شدند و توانستند قدرت را از چنگ آنان بیرون بیاورند و سرانجام ، منصور عباسی که حاکمی بسیار ظالم و مستبد و فاسد بود ، بر اریکه سلطنت تکیه زد و آن گاه همه کینه ها و عداوت های خاندان عباسی را از علویان و خاندان اهل بیت (علیهم السلام) ظاهر ساخت و تا می توانست به ظلم و ستم در حق آنان و به قتل و کشتارشان اقدام کرد .

بنابراین در این دوره از تاریخ ، خانه امام (علیه السلام) کاملاً تحت نظارت و محاصره دستگاه فاسد حکومتی بود، به گونه ای که کوچکترین ارتباط اصحاب و یاران و علویان با این خانه ، تحت کنترل بود و معمولاً به قتل و اسارت اصحاب می انجامید .

حضرت حمیده خاتون (علیها السلام) (1)مادر امام کاظم (علیه السلام) وقتی خبر ورود ایشان را شنید به استقبال او آمد و با دیدن آن بانو، ایشان را به گرمی و در نهایت محبت درآغوش کشیدند ، گویا سال هاست که ایشان را می شناسند . از نام و نشان میهمان تازه وارد پرسیدند ، ایشان در نهایت ادب و حیا پاسخ دادند : نامم « تکتم » و اهل مرسیه هستم .

به خداوند سوگند كه من اين جاريه را به امر خداوند متعال خريدارى كردم ، از آن حضرت جريان خريدارى تكتم را پرسيدند ، فرمود : هنگامى كه در خواب بودم جدم و پدرم نزد من آمدند در حالى كه يك پارچه حريرى را در دست داشتند . آنها پارچه حرير را بر زمين پهن كردند و از هم باز نمودند . ناگهان من صورت اين جاريه را در آن پارچه حرير ديدم .

آنگاه حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) خطاب به آن حضرت فرمودند : « یَا موسی ، لیَکوننّ لک من هذه الجاریه خیرُ أهل الأرضِ » ؛ ای موسی ! بدانکه از این کنیز، بهترینِ انسان های روی زمین برای تو متولّد خواهد گردید .

و سپس فرمودند : « ای موسی ! هرگاه که آن مولود به دنیا آمد ، نام او را علی بگذار ».

و فرمودند : «إنّ اللّه عزّ و جلّ سَیُظْهِرُ بِهِ العَدْلَ و الرَّأفَةَ و الرحمَةَ ، طُوبی لِمَن صَدَّقَهُ، وَ وَیْلٌ لِمَن عاداه و کَذَّبَه و عانَدَهُ » ؛ ( ای موسی ) همانا خداوند متعال به واسطه آن مولود ( حضرت شمس الشموس ، امام علی بن موسی الرضا (علیهما السلام) ) عدالت و رأفت و رحمت خود را برای خلائق خود آشکار خواهد نمود؛ خوشا به حال کسی که او را تصدیق نماید و وای بر حال آنکه با او دشمنی کرده و او را تکذیب نماید .(1)

ص: 22

ببخشى ؛ زيرا بزودى از وى فرزندى كه بهترين مردم روى زمين است متولّد خواهد شد .(1)

محدث خبیر شیعه، مرحوم شیخ عباس (قدس سره)در منتهی الآمال درباره حمیده خاتون (علیها السلام) می نویسد : آنچه بر من از برخی روایات مفهوم شد، آن است که آن مخدّره ( حمیده خاتون ) ، چندان فقیهه و عالمه نسبت به احکام و مسائل دین بوده است که وجود نازنین حضرت صادق (علیه السلام) زن های جامعه را ( که در مسائل دینی از آن حضرت سؤال می نمودند ) به آن بانوی مکرّمه ارجاع می دادند ، تا ( مسائل خود را ) از او سؤال کنند .(1)

روزها می گذشت و بانو تکتم (علیها السلام) بالاترین لذت در درک معارف اهل بیت (علیهم السلام) را نزد حمیده خاتون (علیها السلام) می برد و حلاوت عبادت و خلوت کردن با خدا را با تمام تار و پودش یافته بود . ایشان از لحاظ درایت و منزلت دینی به آنجا رسید که از زنان فاضلۀ عصر خویش شناخته می شد . به دلیل استعداد فراوان و مداومت بر تهذیب نفس ، پس از مدتی به شدت مورد توجه حمیده خاتون (علیها السلام) قرار گرفت .

اگر برای همۀ افراد ترک محرمات و انجام اعمال نیک و عبادی از سفارش های اسلام است ، برای مادران چهارده معصوم از ضروریات و لازمه زندگی شان به شمار می آمد . به گونه ای که بدون آن ، رسیدن به سعادت فرزندپروری امامان برایشان امکان نداشت. زیرا پیش از آنکه بخواهند مادریِ فرزند معصومی به عهدۀ آنها گذاشته شود ، باید آمادگی آن را به دست آورده باشند . آنها علاوه بر تقوا ، خصائص دیگری مانند

ص: 25

ایمان کامل ، عبادت ، احسان ، نیکوکاری ، زهد ، پرهیزگاری و پارسایی را دارا بودند . این صفات در این بانوان به اندازه ای جلوه پیدا می کرد که کاملاً احساس می شد و قابل درک بود . چرا که خود امامان معصوم (علیهم السلام) که الگویی از فضایل محسوب می شدند ، از سیره و رفتار همسران و مادران خود سخن می گفتند.

همسران آنان نیز افضل از همۀ زنان عصر خود باشند. همچنین نکتۀ دیگری که می توان به آن اشاره کرد این است که از آیه 26 سوره نور می توان شرافت و بزرگی شخصیت این همسران را نیز به دست آورد که چگونه آنها با امامان معصوم (علیهم السلام) سنخیت و تناسب روحی داشتند که آنها را الطیبات و هم ردیف الطیبون نام گذاری می کنند و می خوانند .

القابی که در منابع تاریخی و تحقیقی برای حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) معرفی شده اند ، از آن حیث که این القاب اکثراً از ناحیه امام معصوم یعنی وجود مبارک امام کاظم (علیه السلام) انتخاب شده است ، اهمیّت بسیار ویژه ای در شناخت عظمت شخصیّت والای ایشان دارد و چون از طرفی دیگر ، در تشریح شمایل آن بانو ، به جز این القاب ، اطّلاعات جامعی در دست نداریم ، فلذا اهمیّت پردازش به آنها چندین برابر می گردد و در این مجال به برخی از آن می پردازیم :

گیاهی که نرم باشد ، درخت و یا گیاهی که راست قامت و استوار بوده ، سکّان کشتی و امثال آن .(1)

از بین معانی متعدّدی که ذکر شد ، دو معنی می تواند برای وجه تسمیه این کلمه در خصوص ایشان محتمل باشد :

اوّل : صفت نرم خویی و مهربانی و تواضع .

و دوّم : صفت راست قامتی و استواری .

در صورت اراده معنای اوّل ، فهمیده می شود که آن بانو ، از لحاظ خلقیّات شخصی ، زنی مهربان و متواضع و نرم خو بوده است .

و در صورت اراده معنای دوّم ، معلوم می شود که بانو تکتم ، بانویی بوده که از لحاظ شمایل جسمانی ، راست قامت و دارای عزم و اراده استوار بوده است . و در راستای معنای اوّل ، مرحوم شیخ صدوق (قدس سره)در کتاب عیون الأخبار گفته است که : آن بانوی بزرگوار ، مادر همسر خود « حمیده مصفّاة » را بسیار تکریم و احترام می نمود، بگونه ای که در طول عمر خود، هیچ گاه در مقابل او بر روی زمین ننشست .(2)

ص: 28

استفاده می گردد ، تقریباً به معنای خورشید تابان می باشد و وجه تسمیه آن ، با توجّه به مطالبی که بیان شد، واضح است .

مرحوم شیخ صدوق (قدس سره)( از محدّثین موثّق و بسیار قدیمی شیعه ) در کتاب عیون الأخبار در این زمینه می فرماید : « فَکانت مِنَ أَفضَلِ النساء فی عَقلها و دینها ».(1)همانا آن بانو ، در عقل و دین از برترین زنان بوده اند .

تَلی أرضَ سودان .(1) یعنی : نزدیکترین سرزمین های « نوب » در ادامه سرزمین سودان کشیده شده است .

حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) حامل سرّی از اسرار الهی و بهترین زنان برای با شرافت ترین بنده خدا بودند . ایشان و سایر مادران امامان ، بانوانی هستند که شایسته سلام دادن با بهترین توصیف ها می باشند ، آن هم کنار مرقد و مزارشان برای زیارت .

نموده و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) برای شاد شدن حضرت زهرا (علیها السلام) به ایشان بخشید . حدیث لوح در روایات گوناگون و با الفاظی مختلف ، به صورت مبسوط یا مختصر نقل شده است .

حدیث لوح مشهور که از طریق جابر بن عبدالله انصاری نقل شده ، چنین است : امام صادق (علیه السلام) نقل می کند که روزی پدرم از جابر بن عبدالله انصاری خواست ماجرای مشاهده لوحی که در دست جده اش حضرت فاطمه (علیها السلام) بود ، و مطالب مکتوب در لوح را برای او بازگو کند . جابر گفت : روزی در ایام حیات رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) مادرت فاطمه (علیها السلام) را ملاقات کردم تا ولادت حسین (علیه السلام) را به او تبریک بگویم که در دستان آن بانوی بزرگ ، لوح سبز رنگی دیدم که گمان کردم زمرّد است ؛ در آن لوح ، کتاب سفیدی را که به درخشندگی خورشید بود مشاهده کردم . به آن حضرت عرض کردم : پدر و مادرم فدای تو باد ! این لوح چیست ؟ فاطمه (علیها السلام) فرمود : « این لوحی است که خداوند - عزوجل - آن را به رسولش محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم) اهدا نمود . در این لوح نام پدر و همسر و فرزندانم و نام اوصیاء و امامانی که از نسل فرزندانم هستند ذکر شده است . پدرم رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) آن را به من بخشیده است تا با نگاه کردن به آن دلم شاد شود ». سپس مادرت فاطمه (علیها السلام) آن

لوح را در اختیار من قرار داد . من آنچه در لوح نوشته شده بود خواندم و نسخه ای از روی آن نوشتم . جابر صحیفه ای از پوست نازک آورد ، آن را گشود و به رؤیت پدرم رسانید . پدرم به جابر فرمود : جابر! حال به

ص: 35

صحیفه ای که در نزد توست بنگر تا برای تو از حفظ بخوانم . جابر به نسخه ای که در دستش بود ، نگریست و پدرم تمام مطالب صحیفه را از حفظ برای جابر خواند . سوگند به خدا ! حرفی از کلام امام با حرفی از صحیفه ای که در دست جابر بود مخالف نبود . پس از آنکه قرائت امام به پایان رسید جابر گفت : خدای بزرگ را شاهد می گیرم که آنچه در صحیفه نزد فاطمه (علیها السلام) دیدم همین بود که شما خواندید .

در حدیث لوح که سند افتخار حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) بشمار می رود ، نام مبارکشان چنین آمده است : « ابوالحسن علی بن موسی الرضا، امّه جاریة و اسمها نجمة ؛(1) ...ابوالحسن علیّ بن موسی الرّضا مادرش جاریه ای به نام نجمه... » .

از این رو نجمه خاتون (علیها السلام) به همسری امام کاظم (علیه السلام) مفتخر شدند و از آن پس ، ایشان به عنوان همسر و همدم امام ، احترام و جایگاه والاتری در میان امت یافتند .

آری ! نجمه خاتون (علیها السلام) به کنیزی گرفته شده بود ؛ ولی در سایه سار اسلام ، به دست امام معصوم ، از قید بردگی آزاد شد و نه تنها به آزادی دست یافت ، بلکه بزرگ ترین افتخار را کسب نمود که همسری و مادریِ امامی از امامان معصوم (علیهم السلام) است .

او امامی را مادری کرد که امام صادق (علیه السلام) بارها به فرزندش ، موسی بن جعفر (علیهما السلام) می فرمود : عالم آل محمّد (علیهم السلام) در صلب تو قرار دارد ؛ ای کاش من او را ملاقات می کردم .(1)

تو حامله می شوی تو صدای فرزندت را می شنیدی که ذکر خدا می گوید ، آری آن قدر پاک سرشت هستی که وقتی حامله بودی صدای فرزندت را که هنوز به دنیا نیامده بود شنیدی .(1)

بانوی روشن ضمیر و پاک سرشت ، حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) در طول مدّتی که به اوّلین فرزند خود امام علیّ بن موسی الرضا (علیه السلام) حامله بود ، همواره معجزات و کرامات آن مولود را در رحم خود و سپس موقع تولّد و بعد از آن در طول تربیّت آن فرزند ، با چشمان خود می دید و کاملاً فهمیده بود که این نوزاد و کودک نورانی ، کاملاً با کودکان دیگر متفاوت است و به همین خاطر، جایگاه منیع و بسیار بلند او را به انتظار می نشست .

آن بانوی بزرگوار ، با مشاهده این کرامات و معجزات ، پیوسته روز شماری می کرد تا مدّت حمل آن فرزند نورانی به پایان رسد و شاهد به دنیا آمدن آن مولود موعود باشد و طبیعتاً وجود نازنین امام کاظم (علیه السلام) نیز ، قبل از به دنیا آمدن آن فرزند ، از شأن و منزلت آن مولود ، برای آن بانوی مکّرمه سخن گفته بود و به او وعده داده بود که چه مولود بزرگوار و صاحب منزلتی از وی به دنیا خواهد آمد . به همین جهت، آن بانوی مخدّره ، بیش از پیش در حفاظت از سرّی از اسرار آل محمّد (علیهم السلام) می کوشید و خود را سپر و ظرف وجودی بقیة الله کرد .

از سخنان ائمه اطهار (علیهم السلام) درباره حمل معصومین (علیهم السلام) و حالات مادرانشان در زمان حاملگی(1) استفاده می شود که انعقاد نطفه و چگونگی ولادت و رشد آنان با انسان های عادی فرق داشت؛ از این رو امام صادق (علیه السلام) به جمیل بن دراج فرمود: درباره امام (علیه السلام) سخن

نگویید ؛ زیرا او در شکم مادر

ص: 39

می شنود و زمانی که مادرش او را به دنیا می آورد ، فرشته ای میان دو چشمش می نویسد : « کلمه پروردگارت پایان یافت به راستی و عدالت » و کلمات او را ، دگرگون کننده ای نیست و او شنوا و داناست ؛ و زمانی که به امامت می رسد ، در هر شهری برای او عمودی از نور برافراشته شود که با آن، اعمال مردم را ببیند .(1)

از امام رضا (علیه السلام) سؤال شد : مراد از عمودی که امام با آن ، اعمال دیگران را می بیند چیست ؟ آن حضرت فرمود : مراد از آن ، عمودی از آهن نیست ؛ بلکه فرشته ای است که در هر شهر گماشته و خداوند به وسیله او کردار مردم آن شهر را به امام می رساند .(2)

بجویند . شمس الشموس از دامان « نجمه » طلوع کرده است تا سرنوشت تاریک دنیا را به روشنایی و روز برساند .

خوش آمدی ای هشتمین خورشید !

كیست اینكه نامش را علی می گویند و كنیه اش را ابوالحسن ؟ كودكی كه مدینه را منور می كند و توس را به بركت گامهایش پایتخت شیعیان جهان .

ولادتت بر امام کاظم (علیه السلام) و نجمه خاتون (علیها السلام) ! مبارک باد ...ای معصوم تر از نگاه باران! ای غوث و غیاث بی نوایان ... !.

زادگاه فرزند معصومش شد و خطاب به آن بانوی مکرّمه ، چنین فرمود : « هَنِیئا لَکِ یَا نَجِمَهُ، کَرَامَهَ رَبِّکِ ». یعنی : ای نجمه ! گوارا باد بر تو این کرامت پروردگار.

سپس نجمه خاتون (علیها السلام) می گوید : آنگاه من آن طفل نورانی را در پارچه سفیدی پیچیدم و آن را به آغوش پدرش دادم و آن حضرت ، در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه گفت و سپس از اطرافیان خود اندکی آب فُرات خواست و لب ها و زبان مبارک آن مولود را به آب فرات تیمّن فرمود و پس از آن دوباره آن فرزند را به من تحویل داد و فرمود : «خُذِیهِ؛ فَإِنَّهُ بَقِیَّهَ اللّهِ فِی أَرْضِهِ ». فرزندت را تحویل بگیر، که همانا او رحمت پایدار خداوند بر روی زمین می باشد .(1)

... نمی دانم آن آب فرات با گلوی مبارک امام رضا (علیه السلام) چه کرد که از آن زمان، در طول حیات مبارکش بغضی در گلو و سوزی در سینه داشت و پس از هزار و اندی سال هنوز بغض ها و حرارت داغ دلشان در عزای امام حسین (علیه السلام) و عطش عاشوراییان، با طنین های یابن شبیبش دل سنگ را آب می کند و ناله های « إنَّ يَومَ الحُسَينِ أقرَحَ جُفُونَنا و أسبَلَ دُمُوعَنا ...»(2) از

ص: 42

لسان او ، دل های دلدادگانش را جریحه دار و پلک های محبانش را زخم نموده است ... به این هم اکتفا نکرد ! ... تا آنجا که در لحظات احتضار ، به مواسات با جد غریبش حسین (علیه السلام) تشنه جان داد و از خوردن آب فراتی که به گلوی علی اصغر (علیه السلام) و رقیه خاتون (علیها السلام) نرسید امتناع کرد .

بر تن نداشت جد غریبم توان و تاب *** یابن شبیب ذکر لبش بود آب آب

در واقع ، بهترین مدال افتخار او از ناحیه امام معصوم (علیه السلام) محسوب می گردد که نشان از نهایت پاکی سیرت وی دارد .(1)

و مادر امامت بودن ، عصمتی به قامت نجمه خاتون (علیها السلام) داشت و سر بر قدوم امام زمان و خلیفۀ بر حق دوران نهاد .

شورش و جنگ عایشه در جنگ جمل بر خلاف دستور اسلام و قرآن و شرع مقدس بوده و حتی بر مبنای خود اهل سنت که اطاعت از ولی امر را مطلقا واجب می دانند این اقدام وی هیچ توجیهی نداشته و وی مسئول تمام جنایاتی است که در این جنگ مرتکب شده است . انتساب به پیامبر حتی همسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را عاقبت به خیر نکرد .(1)

شوهر و فرزند خود داشته باشند که در حقیقتِ راه و مقام و جایگاه آنها کوچکترین تردیدی نکنند.

همین ایمان و یقین همسران ائمه (علیهم السلام) هم باعث می شود تا کنار امامان بمانند و همراهی خود را غیر از فضایلی که دارند با دانش و علم کامل کنند . یعنی آنها با شایستگی که دارند به عنوان همسر وارد خانه امام می شوند و با کسب علم و فقه جزو یکی از یاران و صالحان دین قرار می گیرند . مانند حمیده خاتون که در فقه چنان عالم بودند که امام صادق (علیه السلام) حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) را برای دانستن احکام دین و علوم فقه به ایشان رجوع دادند ، یعنی خود امام (علیه السلام) به عنوان متولی راستین دین آنقدر به همسر خود اعتماد و اطمینان داشتند که با خاطر آسوده همه ی تعیین و تببین مسائل دینی و احکام شرعی برای بانوان را به او می سپارند .

عمل و معنویّت ) و فرزندی سراسر نور و اعجاز و کرامت بود ، به محافظت از ذخیره امامت و ولایت مشغول بود .(1)

آری! عروس اهل بیت (علیهم السلام) شدن، همسر امام بودن، و مادر ولی الله و بقیة الله گردیدن ، این انتظار ایمانی و عرفانی را در وجودش می طلبد و می خواهد که بر کیفیت و کمیت عبادات و طاعات افزوده شود .

حال در این مجال سؤالی از محضر تاریخ دارم که اگر مورّخی در آینده ای که ما نبودیم و استخوان های ما در زیر خروارها خاک پوسید و از پاسخ سؤالم مطلع شد در ادامۀ این فراز از تاریخ بنویسد که وقتی وجود مبارک امام کاظم (علیه السلام) تنها مولود دختر خود را به « فاطمه » نام نهادند ، آیا برای نجمه خاتون از صاحب اصلی این نام سخن گفتند یا خیر ؟! آیا بیان فرمودند که این نامِ کدامین بانوی دو سراست که امروز زینت بخش خانۀ او شده است ؟! آیا برای نجمه خاتون روایت نمودند که « إِنَّ فَاطِمَةَ (علیها السلام) صِدِّیقَةٌ شَهِیدَةٌ ؛ (1) فاطمه (علیها السلام) صدیقۀ شهیده است .

آیا روضۀ در و دیوار را برای ایشان خواندند و اینکه چگونه محسنش را سِقط کردند؟ آیا از آن زمان سخن گفتند که چگونه آستان درِ خانۀ مولا از شدت حملۀ حرامیان و گام های محکم چکمه های جنگی شان ساییده و کنده شده بود ...؟ آن زمان که آستان در شبیه گودال شد ، آن زمان که زینب کبری (علیها السلام) نگاهی به گودال کرد ، نگاهی به حسین ... عرش خدا می لرزید ... ولی نمی دانم چرا قلب مردم مدینه نلرزید ... نمی دانم چرا ... ناگهان صدایی شنیده شد ! صدای شیطان بود که نعره می زد ریسمان را بیاورید و ولی خدا را کشان کشان از کنار گودال آستان به سمت مسجد بردند .

ص: 50

نمی دانم نجمه خاتون (علیها السلام) صدای هق هقِ زینب کبری را از گلوی مبارک موسی بن جعفر (علیهما السلام) شنید که از کنج خانۀ علی به گوش می رسید؟ و با تکان خوردن شانه هایش جهانی ملتهب گردید و به لرزه افتاد .

نمی دانم نجمه خاتون صدای بهانه گیری های شبانۀ حسین (علیه السلام) را از اشک های امام کاظم (علیه السلام) دریافت که آن اشک ها ، حسن (علیه السلام) را نگران کرده و چشمان زینب (علیها السلام) را به بقچه های یادگاری مادر سوق داد و دلواپس از آن بود که حسین کفن ندارد .

نمی دانم روزهای آغازین ولادت این مولود با عظمت ، با قلب داغدار موسی بن جعفر (علیهما السلام) چِها کرد که وقتی نام مادر را می شنید ، نه تنها لبخند ، که بغض هایش در گلو چون استخوانی آزارش می داد . از این رو به مانند رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) وقتی وصفی از فاطمه معصومه (علیها السلام) می شنید ، می فرمود : فداها ابوها!.

از آن روزهاست که امروز پس از قرن ها ما نیز فاطمۀ زهرا (علیها السلام) را در فاطمه معصومه (علیها السلام) می بینیم و تاریخ از او به کوثر ثانی یاد می کند .

آن قبر که در مدینه شد گم *** پیدا شده در مدینۀ قم

و آنچه که مسلّم و مشهور است ، آن است که بانو تکتم ، پس از به دنیا آوردن امام رضا (علیه السلام) ، تقریباً به مدّت 25 سال ، فرزند دیگری را به دنیا نیآورد و پس از 25 سال دیگر ، این بانوی مکرّمه فرزند دختری را به دنیا آورد که تاریخ اسلام و بلکه تاریخ بشریّت ، نظیر آن را در خود ندیده است .(1)

ص: 51

ابو جعفر محمد بن جرير طبری ، دانشمند بزرگ شيعه در قرن پنجم هجری ، در دلائل الامه به هنگام بحث از فرزندان امام كاظم (علیه السلام) مادر همۀ آنها را مشخص كرده ، و به صراحت فرموده : حضرت علي بن موسی الرضا (علیهما السلام) را حضرت فاطمه معصومه (علیها السلام) از يك مادر می باشند . (1)

همیشه برای همگان مخفی باشد. از این رو قبر حضرت معصومه (علیها السلام) تجلیگاه قبر شریف حضرت زهرا (علیها السلام) قرار داده و شکوه و عظمت مرقد حضرت زهرا (علیها السلام) را در قبر حضرت معصومه (علیها السلام) متجلّی کرده است .

مرحوم آیة الله سیّد محمود مرعشی وقتی از خواب برمی خیزد ، تصمیم می گیرد که با اعضای خانواده خود روانه قم شود و در آنجا ساکن گردند .(1)

بنابراین ، لقب کریمه اهل بیت (علیهم السلام) از این جا آمده و تولد حضرت آغاز دهه کرامت است . در پایان این دهه نیز که روز یازدهم ذی القعدة الحرام است ولادت مولودی است که او نیز به عنوان « کرامة الربّ » ملقب شده است این لقب را امام کاظم (علیه السلام) به فرزندش امام رضا (علیه السلام) عنایت فرموده است .

در روایتی از قول مادر امام رضا (علیه السلام) حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) این گونه آمده است : « هَنِيئاً لَكِ يَا نَجْمَةُ، كَرَامَةُ رَبِّكِ »!

دفن او در مدینه و عدم حضورش در کاروان فاطمه معصومه (علیها السلام) در سفر به مرو ، به این معناست که وی قبل از سال 200 هجری قمری درگذشته است .

بنابر گزارش کتاب « معالم المدینة المنوره قدیماً و حدیثاً » ، نجمه خاتون در مشربه ام ابراهیم واقع در منطقه قبا در مدینه ، و در کنار حمیده خاتون (علیها السلام) دفن شده است . تا قبل از سال 1405 هجری قمری ، بر این قبور ، بقعه ای وجود داشت اما بعدها ، به دست حکومت سعودی در عربستان ، این بقعه ها تخریب شدند و بنای مشربه ام ابراهیم امروزه به صورت چهار دیواری است که درب آن بسته است . مکان امروزی این مشربه ، خیابان العوالی شهر مدینه است .

لازم به ذکر است که « مشربه » در لغت عرب ، به معنی بستان یا زمین نرم که گیاه در آن به راحتی می روید و یا زمینی که در میان آن تپّه بلندی باشد و یا به غرفه و بنا اطلاق می شود و مورّخین گفته اند که: این محلّ در قدیم، باغی بوده است که در میان آن غرفه ای قرار داشته و در این محلّ بود که « ماریه قبطیّه » یکی از همسران رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ، فرزندش « ابراهیم » را به دنیا آورد و به همین خاطر به « مشربه اُمّ ابراهیم » مشهور شده است .(1)

ص: 55

لازم به ذکر است که این باغ، در اوایل اسلام ، متعلّق به مردی یهودی به نام « مخیریق »(1)

بوده است که بعدا در زمان جنگ اُحُد ، این مرد به یاران حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) پیوست و قبل از حرکت به میدان جنگ ، به اطرافیان خود گفت که: اگر من کشته شدم ، هر چه دارم از آنِ محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) می باشد و اتّفاقا او در جنگ احد کشته شد و این باغ به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) رسید .

این مکان مقدّس ، از جمله مکان هایی به شمار می رود که عبادت و ذکر و دعا و توسّل در آن ( مطابق برخی از روایات معصومین (علیهم السلام) ) از اجر و ثواب فراوانی برخوردار می باشد و وجود نازنین امام صادق (علیه السلام) در یک روایتی ، خطاب به یکی از اصحابش به نام « عقبة بن خالد » توصیه می کند که برود و در آن محلّ نماز بگذارد و سپس در ادامه می فرماید : همانا آن مکان مقدّس ، زمانی منزل و مصلّای رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بوده است .(2)

ص: 56

لقب آن بزرگوار کاظم بوده است ؛ زیرا نسبت به افرادی که به او بد می کرده اند ، گذشت و احسان داشت و لقب او عبدصالح نیز بوده است . به خاطر کثرت عبادت و حال عبودیتی که داشته است . لقب باب الحوائج نیز داشته است و هر کس به او متوسل می شد ، حاجتش داده می شد . کرامات موسی بن جعفر به قدری فراوان است که عقل ها در تحیر است .(1)

خطیب خوارزمی نیز می گوید : « هر غمی که برای من پیش آمد ، به سر قبر موسی بن جعفر رفتم و غم خود را آنجا از خود دور کردم .»(2) تاریخ و تجربه نشان داده است که موسی بن جعفر باب الحوائج(3) است .

حال اگر حضرت موسی بن جعفر باب حاجات امت هستند ، یقیناً کلید دار و سفره دار خانۀ باب الحوائج الی الله حضرت موسی بن جعفر (علیهما السلام) حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) است که وجیهةً عندالله و عند ولی الله می باشند .

گردد ! شما امامانى هستید که مطهَّر و پاکیزه شده اید ؛ و أحدى از خلائق را مفرّى از مرگ نیست ؛ بنابراین شما براى من مطلبى را درباره خلافت و امامت بعدى بیان کنید تا من آن را به آنانکه پشت سر دارم برسانم .

حضرت صادق (علیه السلام) اشاره ای به پسرشان حضرت موسی بن جعفر (علیهما السلام) نمودند و ضمن بیانات مهمی فرمودند : «یُخْرِجُ اللَّهُ مِنْهُ غَوْثَ هَذِهِ الْأُمَّهِ وَ غِیَاثَهَا»(1). به شما بشارت می دهم که خداوند از او فریاد رس امّت را خواهد رساند .

« غَوْث » به معنى کمک براى شخص مضطرّ ، و غیاث به معنى آن چیزى است که رفع حاجت فقط به واسطه او متحقّق است . یعنى حضرت امام رضا (علیه السلام) یگانه مایه کمک و معونه و پناهگاه افراد مضطرّ از این امّت مى باشند أعمّ از شیعیان و غیر آنها .

حال سؤالی مطرح می شود که ظرف و خاستگاه این غوث کیست ؟ پناهِ پناهگاه امت کیست ؟ یقیناً حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) است .

از این رو ما به فرمایش امام صادق (علیه السلام) به خانۀ حضرت موسی بن جعفر (علیهما السلام) دعوت شدیم و به ستارۀ آسمان ولایت یعنی نجمه خاتون (علیها السلام) متوسل می شویم ، چرا که این بانوی با فضیلت ، با نور خود ، همگان را از گمراهی نجات می دهد و اولا با نشان دادن فرزندش امام رضا (علیه السلام) هفت امامی ها ، واقفی های کوردل و منحرفین از راه ولایت را به امامت و کهف رضوی رهنمون نموده و ثانیاً او که غوث و غیاث امت، به حمل و امانت

ص: 59

داری او وابسته بود ، می تواند امتی را در پناه خود جای دهد ، از این رو توسل به آن بانوی دوسرا از مجرّب ترین امور است .

می بایست توسل به مادران اهل بيت (علیهم السلام) تبدیل به فرهنگ عمومی در میان شیعیان شود . هدف آرمانیِ بزرگ این است که روزی خواهد آمد که در هر کوی و برزن نام و یاد آن مادران مهربان جلوه گر خواهد شد و شیعیان بیش از پیش یاد آنان را گرامی خواهند داشت و به آنان توسل پیدا خواهند کرد .

روزی می آید که نام آن مادران، زینت بخش همۀ مجالس خواهد شد .

روزی می آید که در مجالس روضه بر روی پرچمی زیبا ، نام آنان جلوه نمایی خواهد کرد و مشتاقان ، به آن پرچم تبرک خواهند جست . (1)

مادر امام زمان و مادر امام رضا (علیهما السلام) داشتند و همگان را به استغاثۀ در محضر نورانی شان دعوت می نمودند .

ایشان در سیرۀ عملی شان راه های مختلفی را برای اتصال به مخدراتِ از آل الله به یادگار گذاشتند که از جمله آن می توان به چگونگی عرض ارادت ایشان به محضر نورانی نوادۀ مکرمه حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) ، یعنی حضرت فاطمه بنت الجواد (علیهما السلام) ( زبیده خاتون ) اشاره داشت که نقل شده است که ایشان با آن وزانت علمی و تحقیقی و با آن جلالت که داشتند ، وقتی به زیارت آن مظلومۀ تاریخ مشرف می شدند ، گاهی ظرف شکلاتی را در دست می گرفتند و کنار ضریح مطهر نوۀ با کرامت حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) رفته و با دستان مبارک خودشان به یکایک زائرها اعم از مرد و زن ، پیر و جوان و کودک، شکلات می دادند و با حالتی همچون خادمان حرم ، بسیار متواضعانه از زوار پذیرایی می نمودند . گاهی به ایشان عرضه می شد : اجازه دهید ما این کار را انجام دهیم ، شما به زحمت نیفتید ! . می فرمودند : خیر ! من به دو علت این کار را انجام می دهم .

اوّلاً : می خواهم به اندازه خودم به مردم بفهمانم که عظمت این دختر مظلومۀ امام جواد (علیهما السلام) چقدر هست ! ، وقتی مردم می بینند که من (یک عالم دین با این سن و سال ) چنین از زائران پذیرایی می کنم ، متوجه جلالت این بی بی می شوند .

ص: 61

ثانیاٌ : اینکه خودم می خواهم برای دختر امام جواد (علیه السلام) کاری کرده باشم .(1)

ایشان این چنین شیعیان و موالیان را به امام رضا (علیه السلام) و نجمه خاتون (علیها السلام) متصل می نمودند تا بهره ای از فیوضات الهیه ایشان ببرند .(2)

خاتون (علیها السلام) بیان شد درباره همۀ مادران اهل بيت (علیهم السلام) صدق می کند . دقت به این نکته می تواند ما را به توسل بیشتر به آن مادران مهربان رهنمون سازد .(1)

مطلب قابل توجه این است که این شخص ، هیچ اطلاعی از زیارتی که ایشان با آن مشقت و جراحت انجام دادند ، نداشتند ، و در خواب استقبال از ایشان را به عنوان زیارت نجمه خاتون (علیها السلام) بیان نمودند ، نه استقبال از زائر بیت الله الحرام یا مدینۀ منوّره .

رؤیا صدایی به من گفت : حل مشکل بچه دار شدن شما به دست حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) است ، و به این ترتیب ما با توسل به ایشان صاحب فرزند پسری شدیم . با خود گفتم حتماً مشکل مسکن مان هم ، به دست ایشان حل خواهد شد ، بنابراین همۀ توسلاتمان را به نوعی به ایشان وصل می کردیم . تا اینکه ماه مبارک رمضان ( اولین رمضان کرونایی) ، در شب قدر ، شب بیست سوم در مسجد آیة الله امامی (قدس سره)( که این شب را به رسم آیة الله حاج آقا احمدامامی (قدس سره)به طور خاص و ویژه محضر امام رئوف حضرت رضا (علیه السلام) متوسل می شوند ) آیة الله زاده آقای حاج سیدحسین فقیه امامی دام عزه ، ضمن بیان کرامتی رضوی چنانکه به خاطر دارم ، خطاب به جمعیت حاضر ، قریب به این مضمون ، فرمودند : شما هم توسل کنید و نیت کنید اگر حاجت روا شدید انشاءالله برای روز ولادت امام رئوف (علیه السلام) جهت عرض تشکر محضر امام رضا (علیه السلام) مشرف شوید .

در آن مجلس نورانی برای حوائج مهمه و نیز امر مسکن خود توسل پیدا نمودم و قصد کردم چنانچه امام رضا (علیه السلام) عنایت فرمایند و برایمان امضا نمایند ، روز ولادت آن حضرت ، به نیابت از مادر گرامی ایشان ( حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) ) برای عرض تشکر به پابوسیشان مشرف شویم . به لطف خدا علی رقم محدودیت های کرونایی برای سفر به مشهد ، با عنایت رضوی

ص: 66

زیارت حضرت رضا (علیه السلام) در ایام ولادت برای اولین بار به شکلی ویژه نصیبمان شد ، و به نیابت از حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) مشرف شدیم .

پیش از ظهر روز ولادت بود که تلفنم زنگ خورد ، استاد بزرگوارم که پدرانه دلسوز شاگردانشان هستند و حق عظیمی بر ما دارند ، تماس گرفتند ، گفتم مشهدالرضا (علیه السلام) در حرم دعاگویم ، گفتند بحمدالله مسکنی برای شما فراهم شده است . شماره تلفنی دادند و گفتند پس از بازگشت از زیارت ، با آقای ... تماس بگیرید و برای عقد قرارداد هماهنگ شوید ، در همین هنگام همسرم که برای عرض توسل کنار پنجره فولاد رفته بود آمد ، از حالت چشم هایش فهمیدم خیلی گریه کرده ، به او بشارت دادم که به لطف حضرت رضا (علیه السلام) گویا مسکنی برای اجاره با قیمت مناسب برایمان فراهم شده ، او هم با اشک شادی از عرض حاجتش به امام رضا (علیه السلام) گفت . پس از چند روز از سفر برگشتم با همان شخص تماس گرفتم و با ایشان هم وعده شدم و خدمت رسیدم ، با ایشان رفتم و منزل را دیدم ، پلاک دوم بن بست تازه تأسیس بود که هنوز نامگذاری و آسفالت نشده بود و سایر امکانات هم برای بن بست فراهم نشده بود و حدود 60 متر بود ، با این تصور که می خواهم با قیمت مناسب اجاره کنم به ایشان گفتم که کوچک است ، ایشان روایتی از حضرت رضا (علیه السلام) را راجع به شکر گزاری بیان

ص: 67

کردند ( انگور و دانۀ انگور) و گفتند این خانه برای شماست و اجاره نیست و با چشم گریان گفتند : امام رضا (علیه السلام) به شما این منزل را عنایت کرده اند و گفتند : مدرک شناسایی برای اقدامات بعدی ارسال کنید .

خدمت استاد رسیدم و گفتم چنین شده ، چه باید بکنم ، ایشان فرمودند : عنایت حضرت فاطمۀ زهرا (علیها السلام) است ، شما و خانواده نیّت کنید به شکرانۀ آن همواره در خدمتگزاری حضرت زهرا (علیها السلام) تلاشگر باشید .

با گذشت یکی دو ماه ، امکانات ، یکی پس از دیگری فراهم شد ، ما اواخر اسفند سال 1398 اسباب کشی کردیم ، بعد از عید سال 99 کوچه آسفالت شد وقتی تابلوی نامگذاریِ بن بست را دیدم ، خوشحال رفتم و به همسرم گفتم : حدس می زنی نام بن بست را چه گذاشته اند ؟ وقتی گفتم بن بست مان مزیّن به نام حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) است او خوشحال و متعجب گردید ، و همۀ رخداد ها نشان از این داشت ، که به عنایت حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) مشکل مسکنمان حل شده است .

مادر را 24 ساعت در زایشگاه بستری کردند و فردای آن روز بعد از آزمایش و سونوگرافی به بخش ، انتقال دادند و بعد از 48 ساعت او را مرخص نمودند . پس از 24 ساعت ، علائم ناراحتی دوباره برگشت و به مطب دکتر مراجعه کردیم ، و او گفت : باید بچه سقط شود !. مادر قبول نکرد و دکتر وقتی امتناع مادر را دید، گفت باید به پدرش بگویید بیاید تا من صحبت هایم را با او انجام دهم . داماد ما نزد پزشک معالج آمد و دکتر ، شرایط را برای او توضیح داد و گفت چون شما جوان هستید می توانید برای بارداری مجدد اقدام نمایید تا سلامتی مادر در این برهه به خطر نیفتد .

همسر دخترم سخنان پزشک را قبول نکرد و گفت : ما امیدمان به خداست . دکتر گفت : از عهدۀ من کاری ساخته نیست ! و اگر می خواهید فرزندتان را نگه دارید ، باید به بیمارستان الزهرا (علیها السلام) و یا بیمارستان شهید بهشتی مراجعه کنید که از لحاظ تجهیزات در مرتبۀ بالایی هستند . به بیمارستان شهید بهشتی مراجعه کردیم و مادر و جنین تحت مراقبت های ویژه بودند . ایامی گذشت و شبانه روز تحت نظر دکتر و دستگاه های ضربان قلب قرار داشتند تا اینکه یک روز شرایط به طور سختی ، اورژانسی شد و دکتر گفت دیگر نمی شود جنین را نگه داشت . به دلیل اینکه جان مادر در خطراست ، باید عمل سزارین انجام شود و می بایست مادر را نجات داد و متأسفانه بچه از دست می رود .

ص: 69

بعد از شنیدن سخنان دکتر ، همانجا در بیمارستان منقلب شدم و دلم لرزید و متوسل شدم به امام رضا (علیه السلام) و قسمشان دادم به مادرشان حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) ... ؛گفتم دستم به دامن شما بی بی جان !، یا نجمه خاتون ! دخترم این مدت خیلی اذیت شده ... خیلی سختی کشیده ... چطور به او بگوییم بعد از این همه مدت باید سزارین بشوی و بچه ات را هم از دست بدهی !. چگونه امید این پدر و مادر نا امید شود ؟! .

همانجا بود که به آن حضرت گفتم : نیت می کنم که با مادحین اهل بیت (علیهم السلام) صحبت کنم که (علیهما السلام) روضه از مصیبت فرزند شما حضرت رضا (علیه السلام) بخوانند و به شما ، حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) هدیه کنند ( و این نیت را پیش خودم نگه داشتم و به کسی نگفتم ).

همان جا که در حیاط بیمارستان منقلب بودم ، نیت کردم و طی هماهنگی و تماس تلفنی با برخی از مداحان با اخلاص اهل بیت (علیهم السلام) تماس گرفتم که روضه ای بخوانند و دخترم نیز از طریق تلفن بشنود . چنین شد و اینگونه متوسل به حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) شدیم .

پس از روضه ، دخترم راهیِ اتاق عمل شد و بعد از انجام عملِ جراحی به لطف و عنایت ویژۀ حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) و حضرت رضا (علیه السلام) ، هم مادر و هم بچه صحیح و سالم ماندند . بعد از آن ، روضه های باقی مانده را تمام کردیم و به مادر امام رضا (علیه السلام) یعنی حضرت نجمه خاتون (علیها السلام) هدیه نمودیم .

ص: 70

مدتی بعد برای انتخاب اسمش نیز به خانۀ حضرت آیة الله حاج آقا حجت ابطحیK مراجعه کردیم و اسم ها را که والدینش از قبل پیشنهاد داده بودند روی کاغذ نوشته بودیم و به معظم له دادیم ، و آیة الله ابطحی برای همۀ اسم ها استخاره کردند و از بین همۀ اسم ها اسم نجمه ، استخاره اش خیلی خوب بود و در تفسیر استخاره چنین گفتند که : این هدیه از طرف امام رضا (علیه السلام) است و بهتر است که اسم فرزندتان را نجمه بگذارید و به همین منظور اسمش را نجمه گذاشتند . آری ! این فرزند یادگاری از معجزه و توسل به مادر امام هشتم (علیه السلام) می باشد .

8 سال نوشتن این کتاب به طول انجامید ، و پسرم ده ساله بود که من نذرم را به پایان بردم و کتاب آماده چاپ شد .(1)

اگر باز حاجت مهم تری داشتی، چهار صد و ده مرتبه بگو « اللهم العن هارون و مامون » این ها را لعن کن ، تاثیر عجیبی دارد .(1)

بانوی اندلس خیزران المرسیه : پژوهشی مستند درباره زندگانی و زادگاه مادر گرامی امام علی بن موسی الرضا و فاطمه معصومه (علیهما السلام)

مصباح موسوی، سیدمحمدصادق

تهران ، سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین الملل، 374 صفحه، 1401.

زیست نامه مادر امام رضا (علیه السلام)

بازپژوهی روایات مربوط به «اروی» ، مادر امام رضا (علیه السلام)

طیبی ، ناهید

مشهد: آستان قدس رضوی، شرکت به نشر،243 صفحه ، 1399.

دختر مغربی: داستانی از زندگی مادر امام رضا (علیه السلام)

رهگذر، رضا

قم : نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، دفتر نشر معارف، 24صفحه ، 1398.

ص: 76

بحار الأنوار الجامعة لدُرر أخبار الأئمة الأطهار ، محمد باقر مجلسی (علامه مجلسی)

بحر الانساب ، محمدحکیم جامی نامقی

بَصائِرُ الدَّرَجاتِ الکُبْری فی فَضائلِ آلِ مُحمّد مشهور به بصائر الدرجات ، ابوجعفر محمد بن حسن بن فروخ صفار، معروف به صفار قمی

تاجُ المَوالید فی مَوالید الائمّة و وَفَیاتهم ، فضل بن حسن بن فضل طَبْرِسی (امین الاسلام)

تاریخ معالم المدینة المنورة قدیماً و حدیثاً ، احمد یاسین احمد

تاریخ موالید الائمة و وفیاتهم ، ابن خَشّاب بغدادی

تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة ، شرف الدین علی حسینی اِسترابادی نجفی .

تذکرة الخواص من الامة بذکر خصائص الائمة ، سبط بن جوزی

تفسیر نورالثقلین ، عبد علی بن جمعه العروسی حویزی

تقریب المعارف ، تقی الدین بن نجم الدین ( ابو الصلاح حلبی )

الدر النظیم فی مناقب الائمة اللهامیم ، جمال الدین یوسف بن حاتَم شامی مشغری عامِلی

درر الأخبار ، سید مهدی حجازی .

دلائل الامامة ، محمد بن جریر طبری شیعی .

دوازده مادر ، مهدی خدامیان آرانی

ص: 78

الروض الأنف في شرح السيرة النبوية لابن هشام ، ابوالقاسم عبدالرحمن بن خطیب سهيلى اندلسى

ریاحین الشریعه ، ذبیح الله محلاتى

زندگانی کریمه اهل بیت (علیهم السلام) ، علی اکبر مهدی پور

سوگنامه آل محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) - محمد محمدی اشتهاردی

شهیده عترت ، محمّد امیری سوادکوهی.

الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم ، علی بن محمد نباطی بیاضی

عوالم العلوم و المعارف و الاحوال من الايات و الاخبار و الاقوال ، عبدالله البحراني ، مستدركها : سید محمد باقر موحد ابطحی اصفهانی .

عیون اخبار الرضا (علیه السلام) ، ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)

الفضائل ، ( ابوالفضل شاذان بن جبرئیل قمی )

الکامل فی التاریخ ، عزالدین ابوالحسن، علی بن محمد جزری شیبانی

کتاب العین ، خلیل بن احمد عمر بن تمیم ابو عبدالرحمن فراهیدی

کشف الغمة فی معرفة الائمة ، ابوالحسن علی بن عیسی هَکّاری ( بهاءالدین اِرْبِلی )

کشکول ، محمدباقر نخعی مازندرانی

كريمه اهل بيت (علیهم السلام) ، جواد محدثی

لسان العرب ، ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم رویفعی افریقی

ص: 79

مجمع البحرین و مطلع النیرین ، فَخْرُالدّین بن محمدعلی طُریحی

مدینة معاجز الائمة الاثنی عشر ، سید هاشم بن سلیمان توبِلی بحرانی (علامه بحرانی )

مُروج الذَهَب و معادن الجوهر ، ابوالحسن علی بن الحسین بن علی المسعودی

مستدرک سفینة البحار ، علی نمازی شاهرودی

معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ ، عبدالرحمن بن ابراهیم کعکی

من لایحضره الفقیه ، ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی ( شیخ صدوق )

مناقب آل ابی طالب ، محمد بن علی بن شهرآشوب سَرَوی مازندرانی

منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل ، عباس بن محمدرضا قُمی ( شیخ عباس قمی )

نجمه خاتون (علیها السلام) : مادر حضرت فاطمه معصومه (علیها السلام) ، حمید احمدی جلفايی

نسیم گره گشا ، جعفرصالحان

وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی ، علي بن احمد سمهودي

ینابیع الموّده ، حافظ سلیمان بن ابراهیم بن قندوزی حنفی.

ص: 80