فهرستگان نسخه های خطی ایران (فنخا) جلد 3

مشخصات کتاب

سرشناسه: درایتی، مصطفی 1334- گرد آورنده

عنوان و نام پدیدآور:فهرستگان نسخه های خطی ایران (فنخا)/ به کوشش مصطفی درایتی.

مشخصات نشر : :تهران سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران 1390.

مشخصات ظاهری :ج

شابک :دوره 9 - 271- 466- 978؛ ج3: 0- 274- 446- 964- 978

وضعیت فهرست نویسی: فيپا

مندرجات : ج 3.ارجاع - اشیاء

موضوع : نسخه های --ایران - فهرستگان ها

شناسه افزوده: سازمان اسناد و کتابخانه های ملی جمهوری اسلامی ایران

رده بندی کنگره: 361390د الف/ 6620.z

رده بندی دیویی: 31/ 100

شماره کتابشناسی ملی: 2596708

ص: 1

اشاره

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

ص: 2

سازمان اسناد کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

فهرستگانه نسخه های خطی ایران (فنخا)

جلد سوم

ارجاع- اشیاء

به کوشش: مصطفى درایتی

ص: 3

نسخه شناسی/1

سازمان اسناد کتابخانه ملی جمهوری اسلامی

فهرستگان نسخه های خطی ایران (فنخا)

مولف: مصطفی درایتی:Derayatimostafa@yahoo.com

ویراستار: دکتر مجتبی درایتی

چاپ اول: 1390

ناشر:سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

شمارگان: 1000 نسخه

مديريت فني و كامپيوتر:مهندس امين رشيدي، مهندس محبوبه درايتی

آماده سازي اطلاعات : علی عليزاده يزدی، حسين متدين طوسی

تقي چيت ساز يزدی، ابراهيم ملكی، عباسعلی عليزاده يزدی

تايپ و تصحيح:طاهره موسوی فر، سميرا عابد پور،مليحه فولادی، مليحه اسلامی

طرح روي جلد: برگرفته از جلد نسخه خطی كليات سعدی دورۀ صفوی

با شماره ثبت 19165كتابخانه ملی

خوشنويسی روی جلد: مهدی فلاح

صفحه آرايی: مهندس محبوبه درايتی

ناظرچاپ: نصرت ا... اميرآبادی

چاپ و صحافی: قلم قم

نشاني: تهران بزرگراه ش_هيد حقانی (غرب به شرق)،بعد از ايس_تگاه مترو، بلوار كتابخانه ملی

بعد از ایستگتلفن :فروشگاه 81623318-15

تهران فروشگاه:81623318- 81623315- 88941946: دورنگار:88947496

وب سایت : www.nlai.ir / پست الکترونیک:Publication@nlai.ir

مركز الوثائق والمکتبة الوطنیة في الجمهوریة الاسلامیة الایرانیة

ص: 4

الفهرس الموحّد

للمخطوطات الایرانیة

المجلد الثالث

اعداد: مصطفی الدرایتی

ص: 5

ص: 6

رموز و اختصارات

«آتشی: مجموعه آقای سید علی آتشی در یزد

«آثار ملی: کتابخانه آثار ملی کاشان

«آغاز برابر: آغاز برابر نمونه کتاب

«آغاز و انجام: برابر آغاز و انجام برابر نمونه کتاب

«احتمالاً غیر همانند: در مورد نسخه های فاقد مؤلف به کار رفته است که نام مشترک دارند و ما به احتمال آنها را متفاوت میدانیم

«احتمالاً همانند: در مورد نسخه های فاقد مؤلف به کار رفته که نام مشترک دارند ولی ما احتمال میدهیم برخی از آنها یک اثر است ولی مطمئن نیستیم

«احتمالاً بعضا همانند: در مورد نسخه هایی به کار رفته که نام مؤلف آنها معلوم نیست ولی نام مشترک دارند و تعدادی نسخه به این نام معرفی شده است و برخی از آنها احتمال می رود یک کتاب باشند ولی مطمئن نیستیم

«ادبیات با نام شهر :تهران کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران با نام شهر مشهد کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد؛ با نام شهر اصفهان: دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان:

«اصغر زاده: مجموعه اصغر زاده

الفبائی فهرست الفبائی نسخه های خطی کتابخانه آستان قدس رضوی

«الهیات با نام شهر :تهران کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه تهران با نام شهر مشهد: دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد.

«امام جمعه: کتابخانه امام جمعه زنجان

«امام صادق مدرسه امام صادق چالوس و مدرسه امام صادق قزوین و کتابخانه مؤسسه امام صادق قم و کتابخانه حوزه علمیه امام صادق اردکان یزد. که هر کدام با قرینه نام شهر قبل از آن قابل تشخیص است.

«امام عصر: کتابخانه مدرسه امام عصر شیراز

«امام هادی: کتابخانه عمومی امام هادی در مشهد

«امیر کبیر: کتابخانه امیر کبیر در باغشاه فین

«امیرالمؤمنین: کتابخانه امیرالمؤمنین بشرویه

«انجام :برابر انجام برابر نمونه کتاب.

«اندازه: اندازه صفحه

«اوراق عتیق: مجموعه ای به همین نام که به کوشش محمد حسین حکیم از طریق کتابخانه مجلس شورای اسلامی منتشر شده است.

«اهدائی ف: فهرست نسخه های خطی اهدائی رهبری به آستان قدس رضوی تالیف رضا استادی

اهدائی رهبر مجموعه فهارس نسخه های خطی اهدائی رهبری به آستان قدس رضوی که چندین جلد آن منتشر شده است.

«بی تا: بدون تاریخ کتابت.

«بی کا: بدون كاتب.

« پ: پشت

ص: 7

«تا: تاریخ کتابت.

«جا: محل کتابت

«چهل ستون: مدرسه چهل ستون تهران

«حجتیه: کتابخانه مدرسه حجتیه

«حججی: کتابخانه آیه الله حججی نجف آباد

«حقوق: دانشکده حقوق دانشگاه تهران

«حوزه علمیه: حوزه علمیه آشتیان

«خاتم الانبیاء: کتابخانه مدرسه خاتم الانبیاء (صدر) بابل

«دائرة المعارف: کتابخانه مرکز دائره المعارف بزرگ سلامی

«دار الحدیث: کتابخانه مرکز دار الحدیث در قم

«دانشگاه: کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران

«د.ث: به معنای دفتر ثبت کتابخانه مجلس شورای اسلامی است.

«دهگان: مجموعه ابراهیم دهگان اراک.

«دیانی: کتابخانه شیخ محمد علی دیانی بیرجند

«لذكاء، يحيى: مجموعه ذکاء یحیی

«ر: رو

«رایانه: رایانه کتابخانه ملی ایران و کتابخانه آستان قدس رضوی و در مواردی کتابخانه مسجد گوهرشاد. لاز به ذکر است که شماره بعد از آن در مورد کتابخانه ملی غیر قابل پیگیری است و منظور شماره صفحاتی است که متن پیاده شده فایل آن می باشد که در اختیار ماست و برای کنترل کار خود مامی باشد.

«رضوی: کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی

«روضاتی: مجموعه شخصی سید احمد روضاتی

«سپهسالار: کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری (سپهسالار)

«سریزدی: کتابخانه مسجد حظیره (سریزدی)

«سعید نفیسی: نسخه های خطی مرحوم سعید نفیسی

«سم: سانتیمتر

«سناف: فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس سنا (که مجموعه آن به کتابخانه مجلس شورای اسلامی منتقل شده است.

«سلطنتی: کتابخانه کاخ گلستان (سلطنتی)

«شاهچراغ: کتابخانه آستانه حضرت شاهچراغ شیراز

«شیخ علی حیدر: مکتبه شیخ علی حیدر (مؤید)، این مجموعه شخصی که ظاهراً هنگام جنگ کویت توسط صاحب آن از کویت به ایران منتقل شده بود ابتدا در قم نگهداری می شد و بعد دچار مشکلاتی شد و معلوم نبود در چه محلی نگهداری می شود آخرین اطلاع این است که این مجموعه به شهر مشهد و به آستان قدس رضوی انتقال یافته است و ضمن مجموعه اهدائی رهبری نگهداری می شود.

«ص: صفحه

«صادقیه: کتابخانه مدرسه فتحعلی بیگ(صادقیه) دامغان

«طبسی: کتابخانه طبسی حائری در قم

«عبدالعظیم: آستان مقدس حضرت عبدالعظیم در شهر ری

ص: 8

«عکسی: این تعبیر در دو جا به کار رفته است یکی در کنار شماره برخی از نسخه ها که به معنای آن است که نسخه عکسی است و بایدبرای یافتن نسخه در کتابخانه معرفی شده، به عکسی بودن توجه شود؛ و دوم در معرفی مأخذ است که منظور فهرست عکسی آن کتابخانه می باشد.

«علامه طباطبائی: کتابخانه علامه طباطبائی شیراز که نام شیراز در قبل از آن آمده است.

«علامه طباطبائی مکتبه علامه طباطبائی قم که نام شهر قم در قبل از آن آمده است.

«علوم پزشکی: کتابخانه دانشگاه علوم پزشکی تهران

«عمومی ساری: کتابخانه عمومی ساری

«عمومی: با کلمه قبل سمنان کتابخانه عمومی سمنان

«عمومی: با کلمه قبل مراغه کتابخانه عمومی مراغه

«غیر همانند: در مورد نسخه هایی که نام آنها یکی است ولی نسخه ها متفاوت است و به دلیل صرفه جویی و جلوگیری از تکرار، نام مکرر آنها حذف شده است.

«ف: این رمز در مورد مأخذ به کار رفته است و هنگامی که برای یک کتابخانه فهرستی به نام همان کتابخانه به صورت مستقل منتشر شده باشد، نام مأخذ آن با رمز «ف» به معنای فهرست، به کار رفته است و اگر نام مأخذ با نام کتابخانه متفاوت باشد، نام مأخذ ذکر شده است.

«فاضل: کتابخانه آیه الله فاضل خوانساری

«فاضل قائینی: کتابخانه فاضل قائینی قم

«فرهاد معتمد: مجموعه فرهاد معتمد

«فرهنگ و هنر: کتابخانه فرهنگ و هنر مشهد

«فرهنگ و ارشاد: کتابخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان

«فیاض: مجموعه دکتر علی اکبر فیاض

«فیضیه: کتابخانه مدرسه فیضیه قم

«فیلمها: فهرست فیلم های کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران

«قاضی طباطبائی: مجموعه محمد علی قاضی طباطبائی تبریز

«قمر بنی هاشم: کتابخانه قمر بنی هاشم دامغان

«کا: کاتب

«کاتب = مؤلف: نسخه به خط مؤلف .است

«کاظمینی: کتابخانه میرزا محمد کاظمینی

«گ: برگ.

«گلپایگانی: کتابخانه عمومی حضرت آیه الله العظمی گلپایگان.

«گوهرشاد: کتابخانه مسجد جامع گوهر شاد.

«مجلس: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

«محدث ارموی مخ: فهرست مجموعه نسخه های خطی محدث ،ارموی، مخطوط

«محمد هلال: کتابخانه امامزاده محمد هلال آران کاشان، مخطوط.

«مختصرف: فهرست مختصر نسخه های خطی مجلس شورای اسلامی که در سال 1387 منتشر شده است.

«مخ: به معنای مخطوط بودن فهرست می باشد.

« مدارک فرهنگی: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب

ص: 9

«مدرسه غرب: کتابخانه مدرسه غرب همدان

«مدرسی: کتابخانه سید محمد مدرسی در یزد

«مرعشی: کتابخانه عمومی آیه الله العظمی مرعشی نجفی

«مرکز احیاء: مرکز احیاء میراث اسلامی، قم.

«مرکز مطالعات: کتابخانه پژوهشگاه علوم و تحقیقات اسلامی قم

«مروی: کتابخانه مدرسه مروی تهران

«مسجد اعظم: کتابخانه مسجد اعظم قم

«مطالعات فرهنگی: کتابخانه (پژوهشگاه) مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی

«معصومیه: آستان مقدسه حضرت معصومه علیها سلام

«مفتاح: مجموعه محمد حسین مفتاح

«ملک: کتابخانه ملک

«ملی: با نام قبلی تهران: کتابخانه ملی ایران با نام قبلی شیراز: کتابخانه ملی شیراز ؛با نام قبلی :تبریز: کتابخانه ملی تبریز.

«مهدوی: مجموعه دکتر اصغر مهدوی

«موزه ملی: کتابخانه موزه ملی ایران (موزه ایران باستان)

«مؤسسه آیه الله بروجردی: مؤسسه حضرت آیه الله العظمی بروجردی.

«مولوی: عبد المجید مولوی (قسمتی از این مجموعه به کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه فردسی مشهد منتقل شده است).

«مینوی: مجتبی مینوی

«نجومی:مجموعه سید مرتضی نجومی

«نسخه پژوهی: مجموعه ای با همین عنوان که چند شماره از آن از طرف کتابخانه مجلس شورای اسلامی و به کوشش ابوالفضل حافظیان منتشر شده است.

«نشریه: نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران

«نک: این علامت به معنای «نگاه کنید» می باشد و در موارد ارجاع به کار رفته است. ارجاع دو گونه است: گاهی عنوان ارجاع داده شده کلاً در جای دیگری که راهنمائی شده ثبت شده است و گاهی قسمتی از عنوان ارجاعی در محل دیگری ثبت شده است که در واقع به معنای نیز «نگاه کنید» می باشد

«نواب: کتابخانه مدرسه نواب مشهد

«نمازی: کتابخانه مدرسه نمازی خوی

«نوربخش: کتابخانه نوربخش (خانقاه نعمت اللهی تهران )

«وابسته به: این اصطلاح در جایی به کار رفته که کتاب معرفی شده به اثری دیگر وابسته است و بیشتر در مورد شرح ها، حاشیه ها، تعلیقه ها، منتخب ها، مختصرها، گزیده ها، و ترجمه ها به کار رفته است و نام کامل اثر اصلی همراه با نام مؤلف آن معرفی شده است و در صورت نیاز می توانید به اثر اصلی مراجعه کنید.

«وزیری: کتابخانه وزیری یزد

«همانند: این کلمه در جایی به کار رفته، که اثرمعرفی شده فاقد نام مؤلف است و چند نسخه از آن در کشور وجود دارد و به معنای آن است که نسخه ها یک اثر است.

ص: 10

آوانگاری و اختصارات

در آوانگاري عناوين كتابها چند نكته هست كه بايد يادآوري شود:

1-در آوانگاري فقط حروفي كه تلفظ ميشوند، ضبط مي گردند. مثال: آداب الشريعة =ādāb-oš šarī‘a

2-عنوان كتاب هاي فارسي با تلفظ فارسي و عنوان كتابهاي عربي با تلفظ عربي آوانگاري شده اند.

مثال: آداب صوفيه =ādāb-e sūfīye

آداب الصوفية=ādāb-uṣ ṣūfīya

3-كلمات و تركيباتي كه از زبانهاي ديگر (از جمله عربي) به فارسي وارد گرديده، با تلفظ متداول در فارسي ضبط شده است.

مثال: اسطرلاب =ostorlāb

ابواب الجنان=jenān ol-abvāb

4-چون در آوانگاري مقصود فقط نشان دادن تلفظ كلمات است، حروف اول عناوين مانند ديگر حروف كوچك نوشته شده است.

5-براي آوانگاري كلماتي كه بارها تكرار شده اند، از اختصار استفاده شده است.

الف: آوانگاری کلمات و ترکیبات فارسی:

1.مصوت ها:

2.مصوت ها:

ص: 11

ب:- آوانگاری کلمات و ترکیبات عربی:

1.مصوت:

2.صامت ها:

ص: 12

ارجاع

ارجاع المتعلمين / نحو / فارسی

erjā‘-ol-mote‘allemīn

هروی، محمد امین

heravī, mohammad amīn

وابسته به الكافية فى النحو = المقدمة الكافية فى النحو = كافیة ذوى الادب في علم كلام العرب؛ ابن حاجب عثمان بن عمر ( 570 - 646 )

رساله ای در شرح کافیه .است اسم کتاب تاریخ تألیف آن است.

تهران ملک شماره نسخه: 3559

آغاز: بسمله ای از کلمه اسمت آرایش هر ،کلام، فعل جميلت مسندالیه خاص و عام؛ انجام: که او را صفت کرده باشند به یاء است.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: اوایل قرن 10؛ کاغذ: ،ترمه :جلد: میشن ضربی قهوه ای، 125گ، 17 سطر ،اندازه: 12/9×17/8سم : [ف: 2 - 20 ]

ارجن گیتا / ادبیات / فارسی

arjon gītā

ترجمه بهگود گیتا از هندی کهن به فارسی از ابوالفضل به درخواست سلطان اکبر. جز آنچه ریو (59/1) یاد کرده است.

تهران دانشگاه؛ شماره نسخه : 1236/51-ف و 1338/51-ف

نسخه اصل: بادلیان 69 add اوزلی ( 1241)؛ بی کا ،بی تا [فیلم ها- ف: 1 - 587]

ارجوزه / نحو

urjūza

رضوی محمد تقی بن محمد مؤمن، - 1270

( -1270)razavī, mohammad taqī ebn-e mohammad mo’men

مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 225/2

بی کا، تا: روزگار سراینده [اوراق عتيق 1 - 255]

«ارجوزه ابن سینا » نصيحت ذى القرنين

«ارجوزة الالفية » صفوة الزبد

«ارجوزة الفية فى التجويد » التجويد (ارجوزة)

«ارجوزة توق اذ استطمعت ادخال مطعم » كليات الطب

الارجوزة الجديدة / فقه، شعر / عربي

al-urjūzat-ul-jadīda

مولوی، موسی

mowlavī, mūsā

ارجوزه ای است در ارث و موانع آن و مستحقین و طبقات آن و بنابر مذهب حنفیه سروده شده در حال مرض و در 5 ماه مشتمل بر 553 بيت بیت که در 1148ق موافق جمله «ارجوزة مفيدة» به اتمام رسیده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8650

آغاز: باسم الا له العالم العلام *** مقدر . .. / الحمد لله على الافضال *** مغتنم الاقوال و الافعال؛ انجام: فالحمد لله على التمام *** و صل يا رب على التهامي / محمد خیر نبی مرسل ***الآل و و الصحب اولى التفضل

خط: نسخ معرب، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول، دارای سرلوح ،مرصف، در دو برگ پایانی اشعاری از کاتب حسن مدابغی در کتاب روی برگ اول نام کتاب و ناظم و یادداشت دعایی پراکنده و مهر بیضوی وقف کتاب که محو شده در برگ ما قبل آخر مهر وقف کتاب از مؤلف در برگ پایانی یادداشتی از سید حسین در سفارش به فرزندش محمد به سال 1211ق؛ جلد: مقوایی، عطف تیماج قهوه ای ی 22گ، 15 سطر ، اندازه: 13×20سم [ف: 28 - 184]

ص: 13

«ارجوزة الخط » رمح الخط في نظم رسم الخط

«ارجوزة السيتائية » مجموعه

«ارجوزة عصمة الأذهان » عصمة الأذهان

ارجوزة فى الاجتهاد والاخبار / اصول فقه / عربي

urjūzat-un fi-l ijtihād wa-l axbār

اخباری ،بحرانی، حسین بن محمد ،

axbārī bahrānī, hoseyn ebn-e mohammad

همان منظومه ای است که میرزا محمد اخباری در فائده هشتم از «مصادر الانوار» خود آورده است در رد محمد هندی سنی مشتمل بر 160 بیت.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8744/3

آغاز بسم الا له الخلق ذى الجلال *** و الطول و الافضال النوال؛ انجام: و التابعين لهم و الشيعة *** ما دامت الشيعة لهم مطیعه

خط: نسخ، بی کا، بی تا: جلد: تیماج قهوه ای 4گ( 93پ-97 پ) ، اندازه: 10×15سم [ف: 28 - 239]

«ارجوزة فى الاسطرلاب » عروة الاسطرلاب

ارجوزة فى اصالة البراءة / شعر، اصول فقه / عربی

uzat-un fi isalat-il bara'a

؟ دامغانی محمد باقر بن علی اکبر ق 14 قمری

dāmqānī, mohammad bāqer ebn-e ‘alī akbar ( - 20c)

این ارجوزه در نسخه کتابخانه امیر المؤمنين نجف در میان ارجوزه ها و رساله های محمد باقر دامغانی کتابت شده و بدین جهت مرحوم سید عبدالعزیز طباطبایی در فهرست آن کتابخانه احتمال داده اند مؤلف کتاب همو باشد. در نسخه نامی از مؤلف نیست اما او در پایان از یکی از کتاب هایش نام برده است: «و منهم الراقي الى المدارج *** محقق العلوم فى المعارج / و منهم المحقق الخونساری *** بحشره الله مع الابرار / و منهم المحقق القمي في *** طى القوانين بتحقيق وفي / و منهم المحقق الاستاد *** من فى العلوم به الاستناد / و قيل بالتقديم لاشتغال *** لاثبات استصحابه للحال / وليس في تقديم مثبت على *** ناف دلیل يحسن التعولا / ما قيل من تقديم متبوع على *** تابعه حررته مفصلا / في زبر الموسوم بالمطالع *** ان شئت حق الامر ثم طالع[مكتبة امير المومنين 80/1]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8910/5

آغاز: من جملة الادلة العقلية *** قاعدة البراءة الاصلية / و هي دل عليه العقل قد *** دل عليها ما من الشرع ورد / و الاصل استصحابا اقصد منه فى*** اصل البراءة بغير لا يفي؛ انجام: اذ نیة اليقين و الاخفاف مع *** حبر فجهل احتياطها منع / ذا الحكم معلوم من الشرع و لا *** يخفى على الحاوى به مفصلاً

خط: نسخ، بی کا، تا: 1256ق؛ ته نقش دار با عبارت GHECGHI GIOVPNNI کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن مشکی مجدول گرهی 5گ (83ر- 87پ) ، 13 سطر (8×12/5)، :اندازه 14/9×21/6سم [ف: 29/1 - 305]

«ارجوزة في اصحاب الاجماع » اصحاب الاجماع

«ارجوزة فى اصول الدين » التحفة

«ارجوزة في اصول الفقه » الدرة المنظمة

«ارجوزة فى اصول الفقه» الدرة البهية

«ارجوزة في الايام الشريفة المندوب فيها الصوم »منهج السلامة فيما يتأكد صيامه

«ارجوزة في التجويد » تفسير

«ارجوزة فى التجويد » المقدمة الجزرية

ارجوزة في توصيف منظومة دلائل الخيرات / شعر / عربی

urjūzat-un fī tawṣīf-i manẓūmat-i dalāyil-il xayrāt

حائری شیرازی، محمد تقی

hā’erī šīrāzī, mohammad taqī

ارجوزه ای است در 60 بیت در توصیف منظومه.

اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 129/3

آغاز قد صیرالدین قرير العين *** دلائل الخيرات في الفين؛ انجام: متصلا فی اول و آخر *** مطرداً في باطن و ظاهر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: شیری، جلد: مقوا با رویه نایلون صورتی 2گ (152 پ 153ر)، قطع رقعی اندازه: 11×18سم [ف: 1 - 142]

«ارجوزة فى الخواص » الطب (ارجوزة )

«ارجوزة في الخواص » المجربات من الاحكام النجومية و القواعد الطبية

«ارجوزة فى الدراية » الهدية المكية

«ارجوزة فى الديات » مقادير الديات

ارجوزة في الرجال / شعر، رجال / عربی

urjūzat-un fi-r rijāl

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1874/2

بی کا،بی تا؛ کاغذ: اصفهانی جلد چرمی 19 سطر ، قطع : خشتی ،

:اندازه: 19×25سم [ف: 5 - 5]

ص: 14

«ارجوزة فى الرضاع » الرضاعية

«ارجوزة في السور المكية و المدنية» ( نزول القرآن (ارجوزة)

«ارجوزة فى شرح الياقوت فى علم الكلام » الاصول الكلامیة (ارجوزة)

«ارجوزة فى [الشعبذة] و الرمل » ارجوزة في علم اشكال الشعباذ

«ارجوزة في الصرف » نظم الآلي

«ارجوزة فى الصور الفلكية » نظم صور الكواكب

«ارجوزة فى الطب» الطب (ارجوزة )

«ارجوزة في الطب» المجربات من الاحكام النجومية القواعد الطبية

«ارجوزة فى العدد » منظومة في العدد

ارجوزة فى علم اشكال الشعباذ = ارجوزة في [الشعبذة] و الرمل / رمل / عربی

urjūzat-un fī ‘ilm-i aškāl-iš ša‘bāḏ = urjūzat-un fi-š

ša‘baḏa wa-r raml

امینی محمد، ق 12 قمری

amīnī, mohammad ( - 18c)

منظومه ای است در 27 بیت، در شعبده و رمل سراینده در آغاز آن چنین آورده است: «فايدة تتضمن علم اشكال الشعباذ من نظم الفقير. .. احمد ربی عدد الرمال *** فى حالى الصحة و الاعلال/ بعد هاك صورة الشعباذ *** لتفهم الحكم بلا استاذ / نظماً اتی كالكوكب النهارى *** من الامينى على الاسرار / ان رمت تدرى ای عضو الما *** و ممم هذا فاضرب الرمل لما ... ». این منظومه را سراینده در سال 1106ق سروده است. ناظم ،آن مالک نسخه نیز بوده و تملک وی به سال 1102ق در پشت برگ آغازین نخستین رساله این مجموعه آمده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15176/3

آغاز: احمد ربي عدد الرمال *** فى حالى الصحة والاعلال ؛انجام: قد تمت الارجوزة الغربية*** عجيبة في غاية العذوبة/ الحمد لله على الختام*** ثم صلاة الله بالسلام.

خط: نسخ، کاتب = مؤلف بی تا؛ ترقیمه در آغاز نسخه: «فایدة تتضمن علم اشكال الشعباذ من نظم الفقير الى الله تعالى محمد الامينى نسبة الحنفى مذهباً عفى عنه» ، ترقیمه در پایان نسخه: «تمت بحمد الله تعالى وعونه فى سنة 1106 یادداشتی در 13 محرم الحرام در پایان؛ کاغذ: فرنگی جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج 21×5/51، 2گ (170-169)، جمعاً 27 سطر ، اندازه: 15/5×21سم [ف: 38 - 531]

ارجوزة فى علم المنطق = القصيدة المصرعة= القصيدة المزدوجة = ميزان النظر = الزجز المنطقى /منطق / عربی

urjūzat-un fi 'ilm-il mantiq = al-qaṣīdat-ul muṣra‘a =

al-qaṣīdat-ul muzdawaja = mīzān-un naṇar = az-zajz-ul mantiqi

ابن سينا حسین بن عبدالله 370؟ - 428 قمری

(981 - 1038)ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh

در آن آمده: «قد سال الشيخ الرئيس السهل *** ذاك الذي تم لديه الفضل» نیز «فیاعلی اجعله ظهر القلب *** حتى اذا بلغت سن اللب».

آغاز: الحمد لله لذى لعبده *** نيل السنا لا له في حمده

انجام: لما حددناه فحد ناقص *** او هو رسم ناقص لا خالص / فلنختم الآن الكتاب حسبما *** فقد نظما العلم فيه نظما

چاپ: تهران، مكتبة الجعفری، بی تا؛ در منطق المشرقيين (قاهره: 1910م) شرح و حواشی:

1-شرح ارجوزة المنطق سلامه ابراهیم بن احمد (12-)

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2106/5

خط: نستعلیق بی کا، تا: قرن 11 :کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی ،مقوایی 8گ (129 پ (136ر) ، 19 سطر (4/5×13)، :اندازه: 9×19/5سم [ف: 8 - 741]

2. تهران؛ دانشگاه، شماره نسخه: 3134/5

آغاز: بسمله و به توکلی و الحمد الله رب العالمين. .. هذه رسالة منظومة فى المنطق للشيخ الرئيس حجة الحق ابى على الحسين بن عبدالله بن سينا كتبها الى الشيخ الرئيس الفاضل سهل نور الله مضجعها وقد كان اليه منه الابيات.

کا: نعمة الله سبزواری اردبیلی، تا: 1031ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ ضربی زرکوب 17گ (215-232)، 20 سطر (5×14/5) ، اندازه: 9/5×19/5سم [ف: 11 - 2085]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8168/2

خط ،نسخ، بی کا، تا: قرن 12 :کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی ضربی منقوش 21 سطر (12/5×21)، قطع وزیری، اندازه: 17×27سم [ف: 17 - 46]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15877/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق کا: محمدرضا حاجی محمود اصفهانی تا: قرن 13 ؛ رکابه دار؛ جلد: تیماج سرخ 7 ص (192-198)، 25 سطر ، اندازه: 19×30 سم [ف: 44 - 111]

5.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1149/54

آغاز و انجام: برابر

خط: تعلیق، بی کا، بی تا: کاغذ: سمرقندی کلفت، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی 3گ (330 ر -332پ)، 31 سطر ، اندازه:13×23سم [ف: 6 - 2423]

ص: 15

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2264/33-ف

نسخه اصل: ایاصوفیاش 4829 ؛بی کا بی تا[ فیلم ها-ف: 1-663 ]

7.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1686/5- ف

نسخه اصل: لیدن 184 .cod. or (ش 1458) بی کا، بی تا: [فیلم ها:

ف: 1 - 626]

« ارجوزة فى الفقه » نظم القواعد الاحام

«ارجوزة فى الفقه » زبد الفقه

ارجوزة فى الفلك = صور الكواكب = ارجوزة فی- الكواكب / هیئت / عربی – فارسی

urjūzat-un fi-l falak = ṣuwar-ul kawākib = urjūzat-un

fi-l kawākib

صوفی، عبدالرحمن بن عمر، 291 - 376 قمری

(905 - 987)sūfī, ‘abd-or-rahmān ebn-e ‘omar

از «ابوالحسن الصوفی» که بایستی عبدالرحمان بن عمر بن سهل صوفی رازی باشد. آغاز نسخه حاضر افتاده و نام منظومه پایانه «رساله ابی الحسن الصوفی» آمده است. ارجوزه ای است به عربی و در میانه بندهایی به فارسی گزارش گونه و مصور.

برای نشانی: «صورت الحوت. فقد ذكرنا صورت البروج *** هاهنا نبدى بالخروج / الى نجوم صورت الجنوب *** فنذكر الان على الترتيب. اوهن حيوان مجرى ذو [؟].» جای دیگر «صور الكرسى دهم شمالی» و ابتدای این صورت او درجه پنجاه دقیقه پیش آینده.

چاپ: بیروت، دار الآفاق الجديدة، 31ص، 1401ق.

[زرکلی 319/3 ضمن برشمردن چند کارش از «ارجوزة فى الفلك» به نام «صور الكواكب السماويه» نام برده است؛ حاجی خلیفه 1084/2 از «صور الكواكب» او که برای عضدالدوله (دیلمی) نگاشته یاد می کند ،بغدادی هدیه- 814/2 که دو کار او در این زمینه یاد می کند: «ارجوزة فى الكواكب الثابة» «الكواكب مصور» ،نسخه در دست می تواند همان ارجوزه باشد.]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 202/23 عکسی

آغاز: صورت الدب الأصغر. افق الشمالي. و بعد القديم المنشرة.

این شش دقیقه جوزاست تا سیزده درجه سلطان. كواكب تتبعها كثيرة *** اجرامها زاهرة منيرة؛ انجام: يعرفها الاعراب مالنحوية*** يعبونها متروكة من دونه / بذكره و الدنا في كيته *** فليجعها عدت من لريه. تمت الرسالة ابى الحسن الصوفى (رح) و الحمد وحدة والصلاة والسلام على سيدنا محمد آله

اجمعين.

اصل نسخه: گنج بخشش 745 ؛خط: نستعلیق تحریری، بی کا، قرن 11 و 12؛ نستعلیق تحریری شکسته آمیز [ عکسی ف: 2-17]

« ارجوزة فى الكواكب » ارجوزة في الفلكب

«ارجوزة فى المثلثات اللغوية » المنظومة السنية في بيان الاسماء اللغوية

«ارجوزة فى المنطق » الشريفية

«ارجوزة فى المنطق » تحفة المبتدى

«ارجوزة فى الميراث » خلاصة الابحاث في مسائل الميراث

«ارجوزة فى الميراث » فرهنگ لغت

«ارجوزة فى مواليد الائمة ووفياتهم و مناقبهم » تاریخ المعصومين

« ارجوزة في النجوم » منازل القمر (ارجوزة)

«ارجوزة فى النحو » الالفية في الاعراب

«ارجوزة فى النحو » الالفية

«ارجوزه فى النحو » منظومه في الحروف

ارجوزة فى الوصايا = نصائح طبية منظومة / طب/عربی

urjūzat-un fi-l waṣāyā = naṣāyiḥ-un ṭibbīyat-un

manẓūma

ابن سينا حسین بن عبد الله 370؟ - 428 قمری

(981 - 1038)ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e 'abd-ol-lah

منظومه ای در ابیات مختلف در بیان دستورات طبی که خود تجربه کرده و نیز آثار و خواص رؤیت برخی ستاره ها و کواکب بیان این که دیدن فلان کوکب و ستاره چه تاثیر و خاصیتی بر جای می گذارد. قنواتی به شماره 113 و مهدوی در صفحه 27 فهرست خود آن را یاد کرده اند.

[مخطوطات الطب الاسلامي 57 ؛ الذريعة 495/1 ؛مصنفات ابن سینا: 27؛ مجمع علمى العراقى 248/3 و 267/3؛ الطب الصيدلية ص 18 و 19 و 20 و 21 الاوقاف العامة موصل 241/2 ؛فهرستواره منزوی 3996/5 همانجا 3656

«طب منظوم ارجوزه»]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1149/47

آغاز: بسمله اول یوم تنزل الشمس الحمل *** تشرب ماء فاترا على عجل / و ان تدع فيه شراب الورد *** تامن من الحمى و نغص البرد؛ انجام: و ضف اليها رطل سكرى *** مبتل بدهن لوز اخضر / و طيبه الانس مع النكاح *** مع كل كاعبة رداح. (تمت ارجوزة الشيخ الرئيس ابن سينا بحمدالله و عونه و حسن توفیقه)

خط: تعلیق بی کا، بی تا: کاغذ: سمرقندی کلفت، جلد» تیماج تریاکی ضربی مقوایی 1گ( 315 پ و ر)، 31 سطر ، اندازه: 13 ×23سم [ف: 6 - 2420]

ارجوزة القارب / شعر / عربي

urjūzat-ul-qārib

منسوب به علی بن ابی طالب (علیه السّلام)، امام اول، - 40 قمری

(-661)'alī ebn-e abī tāleb, emām-e avval

ص: 16

متن کامل ارجوزه القارب منسوب به امام علی بن ابی طالب(علیه السّلام)

این منظومه داری 49 بیت است .

تهران؛ مجلس؛ شماره :نسخه : 370/1-طباطبائی

آغاز: الشرطين فهو راس الحمل *** اذا بدا في وقته المعتدل ؛

انجام: هذالذي قرره اهل الرصد *** عن الامام المرتضى لقد ورد/ والحمد لله على ما انعما *** ثم له الشكر على ما الهما

بی،کا، تا: قرن 12؛ در ضمن «النبذة السنيه . ..» آمده است[ف: 22 - 128 ]

«ارجوزة كلامية » التحفة

«ارجوزة مخبرية » مخبرية

ارجوزة المعارف الخمسة / كلام و اعتقادات، شعر

urjūzat-ul ma‘ārif-il xamsa

دمیثانی، حسن بن محمد

damīsānī, hasan ebn-e mohammad

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10106/2

كا: على بن عباس بحرانی ،کرزکانی، تا: 1268ق؛ کاغذ: فرنگی ، قطع: وزیری [میراث شهاب: س8ش 2 - 20]

ارداویراف / شعر / فارسی

ardāvīrāf

انوشیروان پوران مرزبان ق 11 قمری

anūšīravān pūrān-e marzbān ( - 17c)

[فهرستواره منزوی 130/10]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13842/30

آغاز: بنام آن خداوند جهاندار*** کنم آغاز از دین نغز گفتار

از روایت بهمن پونچیه ؛ خط: نستعلیق بی کا، تا: 1036ق؛ مقوایی آبی عطف ،پارچه 7گ (192 پ-199پ)، 18 سطر [ ف: 37 - 406 ]

ارداویراف / شعر / فارسی

ardāvīrāf

در این مثنوی که حدود هزار و پانصد بیت است داستان یافتن اردشیر ارداویراف را و برانگیختن شاه وی را برای نشر دین دیدن اردا عوالم بالا را و به بهشت راه یافتن وی و دیدن متنعمین را در بهشت و گناهکاران را در دوزخ و عروج او به ملأ اعلی، نظم کشیده شده است و در آن از دین زردشت ستایش می شود.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 8040

آغاز: شهنشاه اردشیر از فردادار *** گرفت آن پادشاهی را سزاوار / همه نیکی ز عدل پادشه دان *** همیشه شاه عادل باد شادان؛

انجام: تمام شد قصه اردا ویراف *** زهمت موبد زرتشت دل صاف

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ روی برگ اول مهر کتابخانه مهندس بغایری و برگه کتابخانه صنیع الدوله محمدحسن خان دیده می شود؛ جلد: تیماج قهوه ای 55 گ، 13 سطر ، اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 21 - 47]

ارداویراف (منتخب) / شعر / فارسی

ardāvīrāf (mn.)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13742/14

آغاز: چنین گوید همی ویراف دیندار ***که در مینو چو دیدم اینچنین کار / یکایک حالها معلوم کردم *** هماه پاداشها مفهوم کردم؛

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1190ق؛ جلد: پارچه ای مشکی عطف گوشه تیماج 81گ (98ر-179پ)، 21 سطر [ف: 37 - 278]

ارداویراف نامه / ادبیات / فارسی

ardāvīrāf nāme

زرتشت بهرام پژدو

zartošt bahrām paždū

به نظم فارسی با متن پهلوی

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1298-ف

خط: نستعليق :کا: هیربدزاده هیربد خورشید پسر اسفندیار پسر رستم، تا روز خردادماه بهمن 1047ق؛ 159گ، 15 سطر [فيلم ها - ف: 1 - 9]

ارداویراف نامه = ویراف نامه / کلام و اعتقادات / فارسی

ardāvīrāf name = vīrāf name

نام کتابی به زبان پهلوی که در آن شرح معراج ارداویراف دستور مندرج است. نام این کتاب به پهلوی «آردای ویراف نامک» است. کتاب مزبور در مجموع دارای 8800 کلمه و شامل 101 فصل است که هر فصل آن به چند بند تقسیم می شود در نسخه حاضر این کتاب توسط مترجمی ناشناس به فارسی برگردانده شده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13589/1

آغاز: چون اردشیر بابکان به پادشاهی نشسته بود پادشاه ... دین را بکشت و جهان را زادشمن خالی کرد و آرمیده شد و دستوران و موبدان که در آن رزگاربودند همه را به نزدیک خویش خواند؛

انجام: بلاهای اهریمنی از ما دور کناد باد صواب

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: گالینگور سبز، 27گ،

ص: 17

17 سطر ، اندازه: 20×23/5سم [ف: 37 - 103]

ارداویراف نامه / فارسی

lāvīrāf name

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 914/4-ف

نسخه اصل: پاریس 1022 .p .s (بلوشه ش 209 ).یا تماشای او دوزخ را؛ خط: نستعلیق بی کا، بی تا: 15 سطر [ فيلم ها -ف: 1 - 547]

ارداویراف نامه (منظوم) / شعر / فارسی

ardāvīrāf nāme (manzūm)

شیراز؛ بغایری، عبدالرزاق؛ شماره نسخه:بدون شماره

بی کا، تا: قرن 13؛ نسخه ناقص است [ میراث اسلامی 5 - 566]

«اردستان » بیوگرافی اطباء و پزشکان اردستان

«اردستان » آشنایی با احوال و آثار خوشنویسان و خطاط اردستان

«اردستان » آشنایی با مناطق استان اصفهان «اردستان»

اردستان از دیدگاه سخنوران / تاریخ / فارسی

ardestān az dīdgāh-e soxanvarān

شفیعی اردستانی، مرتضی بن احمد ق 14 شمسی

šafī‘ī ardestānī, morteza ebn-e ahmad ( - 20c)

درباره شهر اردستان و موقعیت جغرافیایی آن و همچنین رجال معروف این شهر اعم از شاعران و عالمان می باشد. مؤلف کتاب را از روز شنبه 15 فروردین سال 1377 شمسی آغاز نموده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12558

آغاز: بهرکاری که خواهی کرد اول بر زبان آورد *** مبارک نام رحمان را تبارک ربنا الأعلا؛ انجام: گر بهم بر زرده بینی خط من عیب مکن*** که مرا محنت ایام بهم برزده است

كاتب = مؤلف :تا اردیبهشت 1377ق؛ در پایان فهرست دیگر آثار مؤلف و نیز فهرست مطالب کتاب آمده است، بیشتر صفحه دارای پاورقی می باشد؛ کاغذ: جدید خط ،دار :جلد: مشمعی قهوه ای با مقوا اندازه: 50گ 1-20 سطر (19×25)، اندازه: 20/5×29سم [ف: 31 - 639]

اردستان نگینی بر انگشتر کویر / جغرافیا / فارسی

ardestān negīnī bar angoštar-e kavīr

شفیعی اردستانی مرتضی بن احمد ق 14شمسی

šafī‘ī ardestānī, morteza ebn-e ahmad ( - 20c)

تاریخ و جغرافیای نسبتاً مفصل شهرستان اردستان و توابع آن و شرح حال برخی از بزرگان و نام آوران آن مرز و بوم می باشد که به تاریخ 1369/7/1ش به پایان رسیده و شامل نه فصل است: 1. جغرافیای تاریخی اردستان؛ 2 اوضاع طبیعی و جغرافیایی اردستان .3 جغرافیای سیاسی اردستان .4 موقعیت شهرهای اردستان و زواره؛ 5 وزرا و امرا و بزرگان اردستان؛ 6 عرفا و حكما و فلاسفه و ریاضی دانان اردستان؛ 7 علما ودانشمندان و خوشنویسان اردستان؛ 8. آموزش و پرورش اردستان؛ 9. اطبا و پزشکان اردستان.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8229

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف بی تا؛ دارای چند کلیشه از آثار باستانی؛ جلد: تیماج ،مشکی، 134گ، مختلف السطر ، اندازه: 22×32سم [ف: 21 - 191]

اردشیر نامه = اردشیر و عذرا / داستان / عبری

ardešīr nāme = ardešīr va ‘azrā

مولانا شاهین شیرازی

mowlānā šāhīn-e šīrāzī

دارای بیش از سی مجلس سرگذشت شاهین در «مدایح المعتمدیه» آمده است.

چاپ: 22 فصل آن را Dorotha Bliesk با ترجمه و مقدمه آلمانی چاپ کرده است

هنر و مردم 38/76-40؛ گفتار را خر در rej به عنوان یهودیان در ایران در ده 17 و 18 از روی سالنامه منظوم بابی بن لطف و بابی بن فرهاد در 7-1906، ش 77/ 52- 97و 234-271 و ش 53/85 - 110 و گفتار او در rej در 1908 جلد 55/249 - 280 و گویا هم در 65/523zdmg-535 سال 1911]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 984-ف و 1183 -ف

نسخه اصل: توبینگن 1680 Ms. Orient Qu؛ بی کا، بی تا [فیلم ها - ف: 2 - 4 ]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3252-ف

نسخه اصل: از روی چاپی چاپ دروتثا بلیسک (Bliesk)

بی کا، بی تا [ فیلم ها - ف: 2 - 108]

«اردشیر و عذرا » اردشیر نامه

اردوکشی 1870 و 1871 م / تاریخ / فارسی

ordukešī-ye 1870 va 1871 m

حسینی ،تبریزی محمد مهدی بن یوسف، ق 13 قمری

hoseynī tabrīzī, mohammad mahdī ebn-e yusof (-19c)

تاریخ تألیف: سه شنبه 20 جمادی الاول 1288 ق.

این رساله به طور مفصل به جنگ بین دولتین فرانسه و پروس می پردازد، جنگی که از ماه ژوئیه1870 شروع می شود و تا

ص: 18

آوریل 1871م طول می کشد و سرانجام با شکست فرانسه پایان می پذیرد. در آن از کمون فرانسه و بازگشت ناپلئون سوم بر اریکه سلطنت نیز سخن می رود.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 228

آغاز: بعد از آنکه ملت اسپانیول بتاریخ ماه سبطامبر فرانسوی سال هزار و هشتصد و شصت و هشت عیسوی مطابق سنه 1285 هجری شورش نموده ملکه الیزابت را بیرون کردند؛ انجام: و واقع بزرگ... از ماه ژوئیه هزار و هشتصد و هفتاد تا ماه آوریل هزا و هفتاد و یک عیسوی اتفاق افتاد بصوب مقصد اختتام

صرف عنان نماید مأمول آنکه اگر ارباب ذکاء بسهو و خطائی برخورند بگزلک عفو بحک و اصلاح آن مبادرت فرمایند انسان منشأ نسیان است

خط: نستعليق، كا: محمد مهدی ابن علی ابن يوسف الحسین تبریزی، تا: سه شنبه دهه دوم جمادی الاول 1288ق،جا: پطرزبورغ؛ در صفحه اول به خط ناصرالدین شاه نوشته شده كتاب تماماً ملاحظه شد؛ :کاغذ: فرنگی :جلد پارچه قرمز 101گ، 15 سطر (10×17/5) ، اندازه: 20×25سم [ف: 1 - 234]

اردونامه حکیم سلطان بوسعید / شعر / فارسی

ordū-nāme-ye hakīm soltān bū-sa‘īd

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/72-ف

بی کا، بی تا [فیلم ها - ف 3 - 212]

اردوی همایون تشکیلاتی / تاریخ جنگ / ترکی

ordū-ye homāyūn-e taškīlātī

در موضوع علوم جنگی

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29181

آغاز: اوردوی همایون تشکیلاتی دولت علیه عثمانه؛انجام: 4 بایراقدار 5 باثلا اسکی 6 آخچی فرسة 7 صاقه باشی.

خط: نسخ، بی کا، تا: 1329ق؛ افتادگی: انجام [رایانه]

اردیبهشت نامه / ،شعر تاریخ پیامبراکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / فارسی

ordībehešt-nāme

،سروش محمد علی بن قنبر علی 1238 - 1285 قمری

(1823 - 1869)sorūš, mohammad ‘alī ebn-e qanbar ‘alī

مثنوی است در سرگذشت پیامبر از زمان زادن تا بعثت و وفات سپس شرح حال یکایک دوازده امام شیعه، مؤلف می گوید: «سخن از علی گوی و پیغمبرا *** در آن یازده شاه دین پرورا».

وی این مثنوی را در چهل سالگی به نام شاه روزگار خود سروده است (مجمع الفصحا 2/184) و درباره آن نام آن می گوید: « کنم نام این نامه اردی بهشت*** بیارایم او را چو خرم بهشت»

آغاز: ابر پاک یزدان فراوان سپاس*** که ما را ز اهریمنان داشت پاس.

انجام: رساندم بسر انکه این داستان *** که بود از گل آراسته بوستان.

[فهرستواره منزوی (130/10 و 1543/3]

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1327

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ جا: تهران؛ کاغذ: فرنگی :جلد: تيماج قرمز ،مقوایی 115گ 21 سطر (14×25)، اندازه: 21×34/5سم [ف: 3 - 389]

2. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 34 - ب

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز ضربی، 120 گ، 20 سطر (14×25)، اندازه: 21 ×34سم [ف: 1 - 23]

3. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 559

آغاز: برابر؛ انجام بود تا جهانرا بهار و تموز *** جهان پادشاه باد آئین فروز

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول مذهب، با سرلوح مذهب مرصع؛ کاغذ: ترمه جلد: مقوای روغنی بوم گل ماشی منقش به گل و بوته الوان دارای چهار لچکی مذهب در حاشیه زمینه مشکی دانه تسبیحی طلایی بینهما یک حاشیه زمینه قهوه ای منقش به ریسه گل و غنچه الوان با پیچک های طلایی، 255ص، 19 سطر ، قطع وزیری اندازه: 21/4×35سم [ف: 3 - 493]

الارزاق = تقدير الارزاق / فلسفه / عربی

al-arzāq = taqdīr-ul arzāq

ابن سينا، حسین بن عبد الله 370؟ - 428 قمری

(981 - 1038)ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh

گویا به درخواست ابوسعید ابی الخیر

رساله ای است در بیان حکمت اختلاف تقدیر مردم در رزق تفاوت آنها در روزی که در پاسخ به چگونگی عدالت در ارزاق کافری ثروتمند چون سهل بن مطران، و مؤمنان بینوا (؟) نوشته شده است. دکتر مهدوی از نسخه ایاصوفیه نقل می کند که به جای کلمه شیخ الرئيس نام كامل ابن سینا را دارد و از نسخه «احمد ثالث» این عبارت را می افزاید که: «بالتماس الشيخ ابى سعيد بن ابي الخير». آغاز: بسمله هذه رسالة فى الأرزاق أثبتت مما جرت بين الشيخ الرئيس و بين جدلى معاصر له ثم هذبها الشيخ غاية التهذيب.

الحمد لله و نعوذ بالله من علم يسلمنا إلى الجهل بعدله و الجمود بفضله ان كثيرا ممن لم يستطع ال سطر في الشأن

انجام: ما يطول القول استخراجه حتى لا يوجد من العالم شيئى

ص: 19

باطل.

چاپ: با تحقیق و تصحیح ریتر در مجله المجمع العلمى العربی (مجلد 25 ، ج 2 ، 1369 ه- ) در دمشق سوریه

[فهرست نسخههای مصنفات ابن سینا، یحیی مهدوی، 1333ش، 28]

1 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1457/16 عکسی

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: گویا در کتابخانه دانشگاه پرینستون آمریکا؛ بی کا،تا: قرن 7؛ 3 ص (155-157) عکسی ف: 4 - 309]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 274/2-ف

نسخه اصل: اسماعيل صائب ش 4605؛ خط: نسخ، بی کا، 696 ق؛ 19 سطر [فيلم ها - ف: 1 - 448]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14/17

خط: نستعلیق بی،کا تا: قرن 10 و 11؛ کاغذ: سفید :جلد: تیماج مشکی یک لا، 6 ص( 127-133)، 20 سطر (7×13)، اندازه: 14×20 سم [سنا - ف: 1 - 7]

4.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22678

آغاز: برابر؛ انجام للشيخ الرئيس ابن سينا رحمه الله عليه

خط: نسخ بی کا، تا: قرن 11 [رایانه]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2441/6

خط: نستعليق، كا: عبدالرشید، تا: قرن 11 ؛ کاغذ ،سپاهانی جلد تیماج تریاکی ضربی زرکوب، 4 ص (94-97)، 25 سطر (8/5×18) ، اندازه: 15× 24/5سم [ف: 9 - 1120]

6.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1219/15

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،ریز بی کا، تا: 1046ق؛ کاغذ: فرنگی نازک و کهنه :جلد: تیماج مشکی، 5 ص (186-190) ، 23 سطر ، قطع: وزیری، اندازه: 12/5×25سم [ف: 4 - 149]

7. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 280/7

بی کا، تا: 1048ق [ نشریه: 11 - 936]

8. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 346/5

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1048ق؛ مصحح؛ جلد: تيماج عنابی، 3گ (71پ-73پ) ، اندازه:9× 19سم [ف: 1 - 250]

اصفهان؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 29/4

همان نسخه بالا :نشریه 4 - 479]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه : 2508/5-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها - ف: 1 - 706]

9.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 286/11

آغاز: و کتب قدس الله روحه، إليه سمعت من الشيخ الزكي القاسم الفضل بن محمود المتطبب، أدام الله عزه، أنه جرت مناظرة بين مولانا الشيخ الرئيس أفضل المتأخرين جمع الله له شمل السرور. .. فأجاب الشيخ الرئيس، أعلى الله درجته، و قال: جری بینی و بین واحدمن .. بسم الله الرحمن الرحيم، رب وفق و أعن،الحمد لله و نعوذ بالله من علم يسلمنا إلى الجهل بعدله و الجحود لفضله أن كثيراً ممن لم يستطع النظر؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق :کا: شاه مراد بن نقد على فراهانی ورامینی، تا: 1072ق؛ کاغذ: شرقی ،نخودی :جلد: تیماج مشکی 2گ (37ر- 38پ)، 27 سطر ، اندازه: 18×27/5 سم [ ميراث شهاب: 42 - 119]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 286/58

آغاز و انجام: برابر

رساله حاضر نسخه دوم «رسالة فى الارزاق» در این مجموعه است، با این فرق که نسخه حاضر فاقد بخشی از مقدمه کتاب می باشد؛خط: نستعلیق، کا: شاه مراد بن نقد علی فراهانی ورامینی، تا: 1072ق؛ کاغذ: شرقی ،نخودی جلد: تیماج مشکی ضربی، 3گ (266پ- 268 ر ) ، 27 سطر ، اندازه: 18×27/5سم [ ميراث شهاب: 42 - 141]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13096/12

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ابوالقاسم حسینی فرزند میرزا عزیز، تا: قرن 13 ؛ محشی، کاغذ: فرنگی آهار مهره، 3گ (103 پ - 105ر)، 33 سطر ، اندازه: 15×27سم [ف: 33 - 175]

12 قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15113/23

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،کا: سید اسدالله صفوی ماسالی مصطفوی، تا: قرن 14؛ مصحح؛ کاغذ: فرنگی 3گ (71-73)، 25 سطر ، اندازه: 8×14سم [ف: 38 - 309]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6511/6

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: مقوایی ابر و باد عطف تیماج قهوه ای، 1گ (23 ر - 24پ) اندازه: 14/5×22/5سم [ف: 20- 87]

14 . همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4752/7

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف و کتاب به قرینه آغاز و انجام نسخه تعیین شد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی :ف: 1541]

15 تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6169/10

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن آبی، 2گ (151 ر - (153 پ) ، 24 سطر ، اندازه:15×21/2 سم [ف: 9 - 209]

16.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2222/3

آغاز: هذه رسالة في الارزاق، اثبت مما جرى بين الشيخ الرئيس و بين جدلی معاصر له، ثم هذبها الشيخ غاية التهذيب. الحمدلله و نعوذ بالله من علم يسلمنا الى الجهل بعدله و الجحود بفضله؛ انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،زرد 4گ( 17پ-20پ)، 17 سطر [ف: 11 - 579]

17. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7036/15

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ

ص: 20

(146ر -147ر)، اندازه 18/5×30سم [ف : 18 - 200]

18 قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4250/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ولی الله تفریشی، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 6گ (105 پ - 110ر) ، اندازه: 13/5× 19سم [ف: 11-250]

19.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه : 438/1-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4853؛ بی کا، بی تا؛ 7گ (7- 14) [فیلم ها - - ف: 1 - 472]

20.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1149/71

آغاز و انجام: برابر

خط: تعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ: سمرقندی ،کلفت جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی 383گ (3ر-384ر)، 31 سطر ، اندازه: 13×23سم [ف: 6 - 2434]

21.تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 1/ 215 - ج

بی کا، بی تا؛ در عنوان نسخه ما آمده «رد الشيخ الرئيس لقول احد معاصر يه فى الارزاق» در برگ( 60 پ- 61ر ) فهرست شریع حلی است؛ 2 گ (58پ- 60پ) [ف: 1 - 23]

22. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 544

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا: در سه ستون به طور چلیپا، مجدول، مذهب، 2 ص؛ واقف: نائینی اندازه: 26× 43سم [ف 4 -109]

الارزاق (القول في) / عربي

al-arzāq (al-qawl fī)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه : 6616/27

باید جزو کتابی باشد؛ خط: نسخ، کا: احمد ،سروی، تا: ربیع الاول 1071ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 1گ (111ر-112پ)، 27 سطر (10×21)، قطع: رحلی، اندازه : 18×31سم [ف: 16 - 310]

ارزش دانش / اصول فقه / فارسی

طواری ،یزدی، عباس بن محمد، ق 15 قمری

avārī yazdī, ‘abbās-e bn-e mohammad ( - 21c)

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4230

كاتب = مؤلف، تا: 1409ق [ نشریه: 13 - 378]

ارزش و بزرگواری حضرت پیغمبر اسلام(صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / اصول فقه / فارسی

arzeš va bozorgvārī-ye hazrat-e peyqambar-e eslām

طواری ،یزدی عباس بن محمد ق 15 قمری

tavārī yazdī, ‘abbās-e bn-e mohammad (-21c)

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4228

كاتب = مؤلف، تا: 1408ق [نشریه: 13 - 378]

ارژنگ ماچین / خط / فارسی

aržang-e mācīn

در رسم الخط چندین زبان پس از کلیاتی درباره خوش نویسان، با عنوان های: شمار فارسی شمار ،عربی، خط تكرى، خط مبدل،خط دوم به طور شکسته، شکسته ریحان، قسم اول از قواعد ارژنگ ،ماچین، شکسته ریحان، قسم دوم از قواعد ارژنگ ماچین، خط سرو، خط تقریری از قواعد ارژنگ ماچین، خط گلزار از قواعد ارژنگ ماچین، خط عبرانی.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2047

آغاز: قاعده خط مبدل قسم اول این است که پانزده حروف نقطه دار است: ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ ف ق ن

نسخه اصل: کتابخانه گنج بخش، پاکستان 2495. خط: نستعليق اردو، بی کا، تا: قرن 13؛ 84 ص [ عکسی ف: 6 - 70]

ار سطر خس فى جرمى النيرين / هیئت / عربی

arisṭarxus fi jirami-yin nayyirīn

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 687/2

ترجمه قسطا بن لوقا و اصلاح کندی؛ خط: نسخ، کا: منصور بن معین، تا: یک شنبه 6 شعبان 881ق، جا: هرات؛ كاغذ: ترمه ،خطاطی ،جلد: میشن ،لاکی 10گ (4پ-14ر)، اندازه:17×17/6سم [ف: 5 - 146]

«الارشاد » ارشاد الغاوي في مسالك الحاوی

«ارشاد » الزبدة فى الفقه

«ارشاد » فقه شاهی

«ارشاد » جامع المسائل في فقه الامامية

الارشاد = الزهد = جواب ابی سعید ابی الخیر / پاسخ پرسش ها / عربی

al-iršād = az-zuhd = jawāb-u abī-sa‘īd abi-l-xayr

ابن سینا، حسین بن عبدالله ،370؟ - 428 قمری

(981 - 1038)ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e 'abd-ol-lāh

پاسخ پرسشی است از ابوسعید ابوالخیر که می پرسد راه را به من بنما و شیخ می گوید در کفر حقیقی شو و از اسلام مجازی بیرون آی. اینجا است که ابوسعید در «مفاتیح» یا «مصابیح» خود نوشت این سخن مرا بدان جای که مردمان با پرستش صدهزار ساله

ص: 21

می رسند رسانده است این پرسش و پاسخ مرموز را سعد الملة الدین کازرونی گزارش کرده است و در آن از قرآن و گفته حلاج «كفرت بدين الله و الكفر واجب لدى و عند المسلمین قبیح» و بیت پارسی «بحور بهشتم همی وعده دادند *** چه جای بهشت است وصل و لقا کو» گواه آورده است. همچنین دانشمندی دیگر نیز آن را گزارش کرده است. لوئی ماسینیون در «متون» ص 189-90از «زبدة» عین القضات همدانی از روی نگارشی از احمد غزالی (راوی ابوسعید) همه این پرسش و پاسخ را آورده و قنواتی در ش 256 نیز این گفتگو را آورده است.

آغاز: كتب الشيخ الامام قطب الانام .. ابوسعيد ابن ابى الخير الشيخ قدوة العلماء المحققين. .. الحكيم ابى على ابن عبدالله سينا. .. فتوجه و قال في كتابه اليه ارشدنى فكتب الشيخ فی جوابه بهذه العبارة الدخول فى الكفر الحقيقى و الخروج عن الاسلام المجازى و ان لا يلتفت الا بما كام وراء الشخوص الثلاثة حتى تكون مسلما و كافرا

انجام: فانك تعلم ان لاقيامة لك و لابعد (فقد) لك من جمیع الموجودين (الموجودات) فاورد الشيخ ابوسعيد. .. في كتابة المصابيح (المفاتيح) اوصلنى هذه الكلمات الى ما اوصل اليه عمر مأته الف سنة من العبادة.

[مهدوى ص 9 مكتبة اميرالمومنين 316/1]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11711/6

آغاز: بسمله الحمد لوليه والصلوة على نبيه. اما بعد فقد كتب الشيخ ابوسعيد بن ابی الخیر قدس سره ابي الشيخ ابى على عبدالله بن سينا فقال في كتابه ارشدنى مكتب الرئيس فى جوابه الدخول فى الكفر الحقيقى اى فى مرتبة سر المحبة فى عين الجمع عن غیر؛ انجام: و كل عدد اعتبر فهو في ضمنه او هو ضعفه بعضهم عبر عن نهاية العدد بالف الالف و هو جامع الاعداد و الغیر المتناهية و اختار الشيخ رح هذا القسم الله الحمد وحده تمت الرسالة

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :واقف: شادروان یحیی ،معرفت تار وقف 1365، 2گ (60-62)،23سطر، اندازه: 8×15سم [ف: 34 - 52]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 339/8

آغاز: (متن برابر گزارش کازرونی:) كتب المولى الفاض الكامل سعدالملة و الدين الكازرونى (الكانوني) رحمه الله في حل هذه الكلمات و ما توفیقی الا بالله عليه توكلت و اليه انیب اعلم ایها الخائض فى لجج هذه الحجج الا يتيسر لك سلوك هذه الطریقة الا بالدخول فى الكفر الحقيقي؛ انجام: (انجام متن:) برابر، (انجام گزارش:) فهذا ما سخ به الوقت و جاربه الحال وساعد عليه الزمان

و اليه المستعان وعليه التكلان والصلوة على محمد و آله.

همراه با گزارش کازرونی است؛ خط: شکسته تعلیق بی نقطه، بی کا، بی تا؛ 1گ (62 روپ) [ف: 3 - 175]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 339/18

آغاز (متن) برابر (آغاز گزارش بر عبارت شيخ (و ان كنت تحت هذا فانت مشرک مسلم)): ای و ان كنت بعد ذلك جامعا لمرتبتى الاطلاق و النقييد فانت مشرک مسلم؛ انجام (متن) برابر،( انجام گزارش:) فهو العماء المطلق وفقنا الله للنجاة في هذه المراتب العلية بمنه وجوده.

پرسش و پاسخ در آن با گزارشی است که از کازرونی نیست؛ خط:شکسته تعلیق، بی کا، بی تا: 1گ (72پ) [ف: 3 - 176]

4.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/28-ف

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی؛

بی کا، بی تا [فیلم ها - ف: 1 - 638]

الارشاد / نحو / عربي

al-iršād

دولت آبادی احمد بن شمس الدين - 849؟ قمری

(- 1446)dowlat-ābādī, ahmad ebn-e šams-od-dīn

مؤلف از شاگردان قاضی عبدالمقتدر بن قاضی رکن الدین شریحی کندی است که شرحی بر «کافیه» ابن حاجب و شرحی نیز بر قصیده برده کعب بن زهیر نوشته است.

آغاز: بسمله الحمدلله كما يحب ويرضى و الصلوة على رسوله محمد وآله كما يجرى و بعد فیقول اضعف عبادالله الولى الهادى شهاب بن شمس

انجام كتاب: للصورة التي بها يتعلق الافادة التامة و يصلح عليه السكوت.

1.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27004

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ جلی ،خوش بی کا، تا: 940ق [رایانه ]

2.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3778

آغاز: فی النحو تعمقت في تهذيبه كل التعمق و تألفت في ترتيبه حق التأنق . (كذا)؛ انجام: برابر

خط: نسخ بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز (یکی دو صفحه) و تمام خطبه و مقداری از دیباچه را فاقد است؛ محشی؛ واقف ابن خاتون 1067ق؛ کاغذ: حنایی :جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج ،دار، 144گ، 7 سطر ، اندازه: 15×24سم [ف: 12 - 2]

3.بشرویه؛ امیرالمؤمنین؛ شماره نسخه 105

آغاز: برابر؛ انجام: او حرف استفهام او .... حرف ثانى و ما يلتزم للاعتماد الاخفش

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ محشی؛ جلد: تیماج مشکی سوخت ترنج ،مجدول 81گ، 8 سطر ، اندازه: 11×17/5سم [مخ ]

ارشاد = جامع المسائل في فقه الامامية / فقه / فارسی

ص: 22

eršād = jāme‘-ol-masā’el fī feqh-el-emāmīye

مقدس اردبیلی احمد بن محمد - 993 قمری

( - 1585) moqaddas-e ardabīlī, ahmad ebn-e mohammad

فقه فتوایی شیعی مختصر نیکویی است که از مقدس اردبیلی پنداشته شده و در بیشتر فهارس ناشناس آمده و برخی از فردی نامعلوم به نام علی کاشانی دانسته اند برگرفته از کتب فقها، هجده «کتاب» و هر کدام دارای چند «باب» کتاب الصلاه، دارای سی و سه باب؛ کتاب زكاة و خمس، دارای ده باب؛ کتاب صوم، دارای هشت باب؛ کتاب حج، دارای هشت باب؛ کتاب جهاد، دارای پنج باب؛ کتاب تجارت، دارای مقدمه و نه باب؛ کتاب هبه و وقف و صدقه، دارای چهار باب؛ کتاب دین و توابع آن، دارای ده باب؛ كتاب الاجاره و توابع آن، دارای دوازده باب؛ کتاب وصیت و توابع آن، دارای مقدمه و چهار باب؛ کتاب نکاح، دارای یازده باب؛ کتاب ،فراق، دارای پنج نوع؛ کتاب صید و کشتار، دارای سه باب؛ کتاب میراث، دارای مقدمه وسه باب؛ کتاب قضا و شهادات، دارای شش باب؛ کتاب حدود، دارای نه باب؛ کتاب قتل و دیات، دارای مقدمه و پانزده باب.

آغاز: بسمله الحمد لله العلى الذى اجتبى حبيبه المجتبى و اصطفی صفيه المصطفى على كافة الرسل وسائر الانبياء و الشكر لاولی الذى اعلى شأن الولى التقى المقتدى و الوصى الرضى المرتضی على عامة الامم وجملةالاوصيا صلى الله عليهما و آلهما الذین بمتابعتهم فاز الاحباء و بمخالفتهم هلك الاعداء صلوة تملاء الارض و السماء و بعد پوشیده نماند که بنابر اشارة (ت) واجب الاطاعه لازم الانقیاد این اوراق مشتمل بر مسائل فقه حقه امامیه از کتب فقه موثوقه معمولة بها منتخب و مترجم شده مع اعتراف الفقير بالعجز. .. و قدم الاهم على غيره. كتاب الطهارة وتوابع آن هفت باب است. باب اول در احکام آبها. بدانکه هر یک از وضو و غسل و ازاله نجاست (نجاسات اول) بآب مطلق پاک روا است همچو آب چشمها و رودها و اما آب مضاف همچو گلاب و سایر آبهائی که (آبها که) از فشردن گیاهی حاصل شود مثل عرق بید و آب انگور و آب باقلا و مانند آن و آب ممزوج مثل شوربا و گلاب و آب زعفران و مانند آن چون مزج آب به چیزی بحیثیتی رسد که توان گفت که آب نیست وضو و غسل بآن صحیح نباشد و ازاله نجاست نکند (بآن نتوان کردن).

انجام: و اگر قاتلان متعدد باشند لازم شود بر هر یک کفاره كامله الحمد لله رب العالمين والصلوة و السلام على المرسلين و آله الطاهرين.

1. همدان؛ مدرسه غرب همدان؛ شماره نسخه: 1400

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ربیع الثانی 963ق، جا: یزد [رشت و همدان : ف: -1253]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 771

آغاز و انجام: برابر

این نسخه در بیست کتاب است؛ خط: نسخ، كا: سلطان علی بن حسن علی، تا: 1 رجب 969ق؛ افتادگی: میانه (میان برگ های 3 و 4 یک برگ ندارد( برابر با س 15 گ 5ر-س 14 گ 6پ ش 936 دانشگاه) نیز میان برگ های 207 و 208 در پایان حدود و آغاز قصاص و دیات یک برگی کم دارد (برابر با س 18 گ 144پ- س 3 گ 145 پ همان شماره))؛ محشی با نشانه «منه» و «12» به نستعلیق، این نسخه با نسخه 936 دانشگاه اندکی جدایی دارد و فهرست هجده کتاب در آن نیست و طهارت یک کتاب جدا و در 7 باب و صلوه کتابی دیگر و در 17 باب به شماره آمده است ولی در 936 آن دو یک کتاب و در 33 باب گذارده شده است، همانا نگارنده این فقه فارسی هر که بوده دو بار و دو گونه آن را به نگارش در آورده و آن دو در بخش بندی هم یکی نیستند از اینها گذشته یک کتاب بیش نیستند و از یک کس. این هم شود که نسخه 771 درست برابر است با نسخه 2710 کتابخانه ملک است؛ کاغذ: ترمه ، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 222گ، 19 سطر (10/5×16)، اندازه 15×20سم [ف: 5 - 1769]

3. قم؛ طبسی حائری؛ شماره نسخه: 838

آغاز: برابر؛ انجام: روز عیدی از زنان قريش در مسجد الحرام جمع شده بودند ناگاه یهودی

در فهرست از علی کاشانی دانسته شده که ممکن است کاتب باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛ افتادگی: انجام؛ مجدول، در اول نسخه تعداد ابیات کتاب 14000 بیت است؛ تملک: محمد هادی حسینی به سال 1095 که در بلده آن را خریداری نموده است؛ جلد: تیماج 316گ 21 سطر ، اندازه: 17×27سم [ف مخ: 1- 153]

4. دامغان؛ صادقیه؛ شماره نسخه: 182

آغاز: برابر؛ انجام:ضرورتی برو گذارده باشد و قصاص را که عمد بوده باشد و دیه اگر خطا

از ابتداء تا اوایل باب 11 از کتاب قتل و دیات در کفاره قتل واجب. نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 یا 11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛تملک: «ملا میرزا؛ جلد: تیماج قرمز،270گ، 19 سطر ، اندازه " 12×17/5سم [ف: 9]

5. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 33

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1070ق؛ مجدول، مذهب؛ جلد: مقوایی تیماج زرد ضربی 351گ 15 سطر (10×19) اندازه: 17× 27سم [ف: 1 - 44]

6.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 723/1

ص: 23

آغاز: بسم الله خير الاسماء. كتاب ارشاد اول کتاب تجارت. و آن مقد(مه) است و نه باب. اما مقدمه در بیان کسب معاش و آن سه فصل است. فصل اول در فضیلت کسب بدانکه سنت است کسب معاش حلال و در آن فضل بسیار است و ثواب بزرگ؛ انجام: باب در امر معروف و نهی منکر واجب است امر بمعروف و نهی از منکر بهفت شرط و اگر کسی قاضی شود از قبل پادشاه ظالم جایز است که حد زند یا تعزیر نماید باعتقاد نیابت از قبل امام اگر استحقاق آنرا داشته باشد

شامل: کتاب های تجارت و هبه و دین و اجاره ووصیت و میراث و نکاح و فراق و عتق و نذر و عهد و يمين و كفارت و صيد شکار و طعام و قضا و جهاد. در این نسخه میراث که باید پیش از قضا و شهادات باشد پیش از نکاح گذارده شده، این نسخه دارای تجارت تا دیات می باشد برابر است باگ 68 پ-222 پ ش 771 دانشگاه و گ 51 پ-155 پ ش 936 و کتاب جهاد آن گ 180 پ - 185ر که باید پیش از تجارت باشد برابر است با گ 65ر-68 پ ش 771 و گ 49ر-51رش 936؛ خط: نسخ،کا: مهدى بن مولانا محمد علی ابن عبدالخالق؛ تا: رجب 1072ق؛ پایان دارد: «تمت الكتاب. این کتاب ارشاد از روی کتاب مولانا عبدالرزاق قادری نوشته شد به تاریخ شهر رجب المرجب سنه 1072- این نوشتم تا بماند یادگار *** من نمانم خط بماند یادگار.

كتبه العبد الاقل الخلائق مهدى بن مولانا محمد على عبدالخالق»؛ فهرست باب ها به خط ملا محمد بن ابراهيم ابو زید آبادی در گ 1ر هست، نام نویسنده در گ 180 ر و در دیات هم هست و دارد: «تمام شد شرح ارشاد در عاشر شهر جمادى الثانى سنه 1080 (در نسخه 100080) كاتبه العبد الاقل ابن مولانا محمد على مهدى ابن مولانا المرحوم ملا عبد الخالق ابوزید آبادی»؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج زرد تازه 188گ (1پ- 180ر) ، 14 سطر (9×16) ، اندازه: 16 ×22سم [ف: 5 - 1763]

7. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 154

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، کا: آتچلن اعلی بن مراد خان بیک، تا: یک شنبه 6 جمادىالاول 1108 ق؛جلد: تیماج قهوه ای 195گ 20 سطر ، اندازه: 19×28/5سم [ ف: 1- 220]

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 936

آغاز و انجام: برابر

در هجده کتاب که در دیباچه هست؛ خط: نسخ، کا: محمد رحیم شیرازی، تا: 12 رمضان 1129ق، جا: شهر داله بنگاله که از شهرهای بنگاله که جهانگیر نگر نامیده می شده؛ دارای حاشیه هایی با نشان «12» «5» به نستعلیق در 155 پ دارد: «تاریخ تولد نورچشمی میرزا عبدالرحیم روز پنج شنبه 5 رجب توشقان ئیل در تهران 1296» تاریخ وفات میر محمد باقر داماد «عروس مهر و مه را مرده داماد» تاریخ فوت ملا محمد باقر مجلسی «باقر علم روان شد بجنان»،

تاريخ وفات شيخ بهاء الدين محمد عاملی «شروع شد بی سر و پا تاج از سرفضل اوفتاد»؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين محمد صادق» و «صبح صادق گشت از لطف الهی آشکار و «محمد صادق» کاغذ: ترمه ،جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی 155گ، 26 سطر (10×20)، اندازه: 15×25سم [ف: 5 - 1770]

9 بابل؛ مدرسه خاتم الانبیاء (صدر)؛ شماره نسخه: 95

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس؛ خط: نستعلیق، کا: ابوالحسن بن محمد طیب، :تا: 27 شعبان 1217ق؛ چند باب از کتاب جامع عباسی شیخ بهایی (باب هفتم تا شانزدهم) ضمیمه کتاب می باشد؛ جلد: تیماج مشکی، 359گ، 23 سطر ، اندازه: 18×19سم [ف مخ: 72]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1724/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 5 - 180]

10.یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3090/2

آغاز: برابر؛ انجام: موجود: فاعله باشد یا مفعول.

در فهرست با عنوان «فقه فارسی»، بدون نام مؤلف؛ خط: نستعليق، بی کا بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی، 101 ص( 107-6) ، اندازه: 17×21سم [ف: 5 - 1529]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6176

آغاز و انجام: برابر

بدون نام مؤلف؛ خط: نستعلیق، کا: سید افضل، تا: 10 جمادی الثانى 22 جلوس محمد ،شاهی به دستور میر ولی فیاض؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 426گ ، 13 سطر ، اندازه: 15×24سم [ف: 16 - 174]

الارشاد

al-iršād

تهران ملی شماره نسخه: 18181

بی کا، تا: 1312ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 86گ، اندازه: 13/3×20/9سم [رایانه]

الارشاد / نحو / عربي

al-iršād

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2234/3

آغاز: بسمله حمدله فهذا مختصر في علم النحو سميته بالارشاد

خط: نسخ، کا: محمد بن سلیمان، تا: شوال 968ق؛ افتادگی: وسط؛ شماره عمومی 15063، اهدایی مؤسس؛ کاغذ: مختلف، جلد: تیماج مشکی، 8گ (35-43) اندازه: 11× 16سم [ف: 4 - 1212]

ارشاد / عرفان و تصوف / عربی

iršād

ص: 24

مشهد رضوی شماره نسخه: 18656

آغاز: بسمله الحمد لله الذي هدانا لهذا وما كنا لنهتدى؛ انجام: ولايسع هذا المختصر كتبه من هذا تم

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ رایانه]

الارشاد / کلام و اعتقادات، فقه / عربی

al-iršād

مختصری است در اعتقادات و احکام نماز و روزه و زکات حج بر طبق مذهب ابی حنیفه، مشتمل بر مقدمه ای بسیار کوتا دو کتاب اول اعتقادات و دوم احکام در پنج باب و خاتمه ای دراحكام صدقات.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4257/7

آغاز: الحمد لله الهادى الى الصراط المستقيم و الصلاة على من خصه الله بالخلق العظيم؛ انجام: و ينبغى للرجال أن يجیب و ان لم يفعل اثم ولا يرفع شيئاً و لا يعطى سائلا الا باذن صاحبها.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: مقوایی عطف پارچه مشکی، 10 گ ( 55 پ-64ر) ، 21 سطر ، اندازه: 14× 19سم :[ف: 11 - 259]

الارشاد / عربی

al-iršād

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20711

بی کا، تا: 1255ق؛ خریداری از مصطفی حسینی [رایانه]

ارشاد الاذهان الى احكام الایمان / فقه / عربی

iršād-ul-aḏhān ila aḥkām-il-īmān

علامه حلی حسن بن ،یوسف، 648 - 726 قمری

(1251 - 1326)‘allāme-ye hellī، hasan ebn-e yūsof

تاریخ تأليف: 11 شوال 696ق؛ به تقاضای فرزندش فخر المحققين

یکی از آثار فقهی معروف علامه حلی است که با متنی استوار طهارت تا دیات را در پانزده هزار مسئله سامان داده و فقها بر شروح و حواشی فروانی نوشته اند. «در مقدمه ای فقه شیعه » (ص (48) و به ضبط «الذریعه» بالغ بر 49 شرح و حاشیه از معرفی شده است و ما آن را تا 90 شرح حاشیه، تعلیقه و ترجمه افزایش داده ایم و این جز آثاری است که در ایران نسخه ندارد در منابع دیگر معرفی شده است.

آغاز: بسمله الحمد لله المتفرد بالقدم والدوام المتنزه عن مشابهه الاعراض و الاجسام المتفضل بسوابغ الانعام. .. أما بعد فان الله تعالى كما أوجب على الولد طاعة أبويه كذلك أوجب

انجام: و من أراد التوسط فعليه بما أفدناه فى التحرير أو تذکرة الفقهاء أو قواعد الاحكام او غير ذلك من كتبنا و الله الموفق لکل خير. تمت

چاپ: ایران ،قم ،تحقیق فارس حسون، مؤسسة النشر الاسلامى، دو جلد، 1410ق

[الذريعه 510/1؛ كشف الحجب 29؛ ايضاح المكنون 58/1؛ هدية العارفين284/1 ]

شرح و حواشی:

1-حاشية ارشاد الاذهان الى احكام الايمان؛ فخر المحققين، محمد بن حسن (771-682)

2- غاية المراد في شرح نكت الارشاد = شرح الارشاد = غاية المراد في شرح الارشاد = نكت الارشاد؛ شهید اول، محمد بن مکی (734- 786)

3- درر النقاد فى شرح الارشاد = شرح ارشاد الاذهان؛ عتایقی، عبد الرحمن بن محمد (699-790)

4- حاشية ارشاد الاذهان فى احكام الايمان؛ نیلی، علی بن یوسف (- 8

5- خلاصة التنقيح فى المذاهب الحق الصحيح؛ احسائی، احمد بن فهد (9-)

6- حاشية ارشاد الاذهان؛ محقق کرکی، علی بن حسین(890- 940)

7-الهادى الى الرشاد في شرح الارشاد؛ قطيفی بحرانی، ابراهیم بن

سلیمان (-950)

8- تعليقة على ارشاد الاذهان؛ قطیفی ،بحرانی، ابراهیم بن سلیمان (- 950 )

9- حاشية ارشاد الاذهان؛ شهید ثانی، زین الدین بن على (911- 965)

10- روض الجنان فی شرح ارشاد الاذهان شهید ثانی، زین الدین بن على (911- 965)

11- مجمع البيان في شرح ارشاد الاذهان؛ ابن صائغ، علی بن حسین (- 980)

12- شرح ارشاد الاذهان = منهج السداد = شرح علائی؛ کرکی، عبدالعالی بن علی (929-993)

13 - مجمع الفائدة و البرهان فى شرح ارشاد الاذهان = شرح ارشاد؛ مقدس اردبیلی احمد بن محمد (-993)

14 - حاشية ارشاد الاذهان (کتاب الميراث) ؛ اصفهانی، ملک محمد بن حسین (-10)

15- برهان السداد في شرح الارشاد عاملی، محمد بن احمد (1008-)

16- الاقتصاد في شرح الارشاد = خطبه شرح ارشاد؛ جزایری، عبدالنبی بن سعد (-1021)

17- حاشية ارشاد الاذهان؛ میسی، لطف الله بن عبدالكريم (-1032)

18- شرح ارشاد الاذهان ،تونی عبد الله بن محمد ( - 1071)

19- الجمع بين الاخبار = حاشية الذخيرة؛ محقق سبزواری، محمد باقر بن محمد مؤمن (1017-1090)

20- ذخيرة المعاد في شرح الارشاد؛ محقق سبزواری، محمد باقر بن محمد مؤمن (1017-1090)

21- ثمرة الجنان في شرح ارشاد الاذهان طبسی، محمد بن محمود (- 11)

ص: 25

22 - حاشية ارشاد الاذهان ،بحرانی سلیمان بن عبدالله (1075-1121)

23 - الحاشيه على ذخیرة المعاد؛ گیلانی اصفهانی، حسین بن حسن

(-1129)

24-حاشية ارشاد الاذهان ،ساروی محمد علی بن محمد رضا (- 1193)

25- حاشية على بحث القراءة من ارشاد الاذهان ،ساروی محمد علی بن محمد رضا (-1193)

26- حاشية مجمع الفائدة و البرهان = حاشية شرح الارشاد؛ وحيدبهبهاني، محمد باقر بن محمد اكمل (1118-1205)

27 - اصالة الطهارة - الاصل طهارة الاشياء = الاصل فى الاشياء الطهارة = حاشية ذخيرة المعاد في شرح الارشاد؛ وحید بهبهانی، محمد باقر بن محمد اکمل (1118 - 12 الجمع بين الاخبار المتعارضة = حاشية الذخیرة = حاشية ذخيرة المعاد في شرح الارشاد؛ وحید بهبهانی محمد باقر بن محمد اكمل (1118-1205)

28-مستقصى الاجتهاد في شرح ذخيرة المعاد؛ قزوینی، حسین بن محمد ابراهيم (1126-1208)

29-دلائل العباد في شرح الارشاد؛ نوری، محمد تقی بن علی محمد (1201- 1263)

30.مهجة الفؤاد في شرح الارشاد؛ موسوی اصفهانی، حسن بن محمد

(١٢٦٣-١٢٠٧)

31-مهجة الفؤاد فى شرح الارشاد موسوی اصفهانی، حسن بن تقى (1207-1263)

31-منهج الرشاد في شرح الارشاد؛ تبریزی، احمد بن لطفعلی (- 1265 )

32-شرح ارشاد الاذهان خوانساری، علی اکبر بن ابراهیم (-1271)

33- غنيمة المعاد في شرح الارشاد؛ برغانی، محمد صالح بن محمد (-1271 )

34- مسلك الراشدين فى احكام الدين؛ برغانی، محمد صالح بن محمد (-1271)

35 حاشية مسلك الراشدين فى احكام الدین؛ برغانی، محمد صالح بن محمد (-1271)

36- شرح ارشاد الاذهان = القضاء ،انصاری، مرتضی بن محمد امین (1214-1281)

37- شرح ارشاد الاذهان = الوصايا ،انصاری، مرتضی بن محمد امین (1214 - 1281)

38- - النكاح انصاری، مرتضی بن محمد امین (1214-1281)

39- التحريم من جهة المصاهرة ،انصاری، مرتضی بن محمد امین (1214-1281)

40-شرح ارشاد الاذهان = الطهارة ،انصاری مرتضی بن محمد امین (1214 - 1281)

41-شرح ارشاد الاذهان= الخمس انصاری، مرتضی بن محمد امین (1281 - 1214)

42- منهج الرشاد الى احكام الدين و الايمان في شرح ارشاد الازهان؛

کرباسی، محمد جعفر بن محمد ابراهيم (-1292)

43- طريقة الرشاد في شرح الارشاد؛ طبری، محمد کاظم بن رضا ( - 13 )

44 - منهج السداد فی شرح الارشاد؛ مختار گلپایگانی، احمد بن علی (13-)

45- شرح ارشاد الاذهان؛ حسینی ،خویی محمد هادی بن محمد باقر (13-)

46- دلائل العباد (منتخب)؛ کجوری، اسماعیل (13-)

47 - تنقیح البیان؛ حسینی استرآبادی، نصر الله بن حسن(-13)

48 - الدرر المنظومة؛ تنكابنى محمد بن محمد طاهر (13-)

49- نهج السداد فى شرح ،الارشاد؛ تبریزی، محمد رضا بن محمد باقر (-13)

50- شرح كتاب الحج من ارشاد الاذهان؛ برغانی، محمد حسن بن محمد صالح (-13)

51-شرح ارشاد الاذهان قراچه داغی، محمد بن محمد علی (13-)

52 - الحائرية؛ يزدی ابوالحسن (-13)

53- معتضد الشيعة فى احكام الشريعة ؛ حاج ملا محمد بن علی (13-)

54- كنز الفوائد؛ آخوند ملا مؤمن(-13)

55-ذخيرة المعاد في شرح الارشاد ؛ كبير مدرسی، علی (-1316)

56- نهج الرشاد في شرح الارشاد؛ عاملی آرانی کاشانی، احمد بن محمد علی (1281-1369)

57- هداية الفروع في شرح الارشاد؛ دامغانی، محمد باقر بن علی اکبر (14 - )

58- جامع البرهان في شرح ارشاد الأذهان؛ مارندرانی، مهدى بن هادى (14-)

59 - الارث = ترجمه كتاب الميراث ارشاد الاذهان؛ انصاری، عبد السلام

60- شرح ارشاد الاذهان؛ صايغ عاملی، علی

61-ارشاد الاذهان الى احكام الايمان (ترجمه)؛ طوسی، علی بن حسن

62- تحصيل المراد مما استصعبت من عبارات الارشاد؛ ناشناس

63 - معتضد الشيعة في احكام الشريعة؛ ناشناس

64- شرح ارشاد الاذهان؛ ناشناس

65-حواشی ارشاد الاذهان ناشناس

66 - حاشية ارشاد الاذهان؛ ناشناس

67- شرح ارشاد الاذهان؛ ناشناس

68 - شرح إرشاد الأذهان = حاشية إرشاد الأذهان؛ ناشناس

69- شرح مقدمة ارشاد الاذهان؛ ناشناس

70-حاشية الارشاد؛ ناشناس

71- ارشاد الاذهان الى احكام الایمان (ترجمه)؛ ناشناس.

1 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2222

آغاز: برابر؛ انجام: فهذا خلاصة ما افدناه في هذا الكتاب و من اراد التطويل بذكر الفروع و الأدلة و ذكر الخلاف فعليه بكتابنا المسمى بمنتهى المطلب

ص: 26

از ابتدای طهارت تا پایان دیات؛ خط: نسخ مشکول، کا: زین الدين على بن اسماعيل بن ابراهيم بن فتوح، تا: 11رجب 701ق؛ کاتب نسخه را نزد مؤلف از ابتدا تا انتها قراءت ،نموده، بلاغ های او در موارد متعدد و همچنین دستخط اجازه اش به نامبرده پشت اول در 12 رجب 701 دیده می شود، محشی؛ واقف: جبرئیل، 1037؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج مشکی، 174گ، 19سطر ، اندازه: 12×21سم [ف: 21/1 -67]

2 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4941/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: حسین بن محمد بن علی علوی طوسی، تا: رمضان 704ق جا: حله؛ در 1297 به کتابخانه فرهاد میرزا وارد شده، دارای یادداشت لطفعلی به تاریخ 1341؛ تملک: محمد بن على الشهير بابن خاتون العاملي [ف: 14 - 171]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4357

خط: نسخ ،نازیبا، کا: حسن شیعی سبزواری، تا: غره ذیقعده 728ق، مصحح، قبل از کتاب دو برگ دارای مسئله ای به خط حسن بن حسين بن مطر است؛ تملک: محمد باقر بن محمد تقی اصفهانی به تاریخ رجب 1324، شجاع بن علی حسینی به تاریخ 2صفر 971؛ جلد: تیماج ،قرمز، 199گ، 26 سطر ، اندازه: 7×15 سم [ف: 11 - 355]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2870/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کهن، کا: برهان بن حسین بن محمد، تا: جمعه 12 ربیع الثاني 730ق؛ کاغذ: پنبه ای سفید، جلد: تیماج مشکی، 168ص (170-2)، 21 سطر ، قطع: رقعی، اندازه: 14×18/5سم [ف: 10 - 218]

5. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4176

بی کا، تا: 730 ق [ نشریه: 13 - 373]

6. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 415

آغاز و انجام: برابر، تم الكتاب. .. على يد. .. محمد بن حسین مدرس جامع الشهراني العاملي. .. شهر ربيع الآخرمن شهور سنه اربعین و سبعمائة هجريه...

خط: نسخ ،کهن، كا: محمد بن حسين،تا:ربیع الثانی 740ق؛ محشی؛ کاغذ: نخودی ،کلفت، جلد: مقوا با کاغذ آبی، 136گ، 18 سطر (10×15) ، اندازه: 9×27سم [ف: 2 - 7]

7.تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3377

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: مجد الدين بن شرف بن مغیث الدین اصفهانی، 751ق؛ اول و آخر و حواشی کتاب پر از یادداشت های فقهی است از قبیل «قال المرتضى لا يصح صلوة العشاء قبل ذهاب الحمرة المغربیة» و « المطهرات ستة عشر...»؛ جلد: چرمی سیاه، 211گ، 17سطر ، اندازه: 12/5×18/5 [ف: 1 - 46]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7060

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمود بن حسن بن على بن حسن حلى رامهرمزی ،تا: شنبه 16 ذيحجه 752ق، جا: حله؛ دارای حواشی با نشان «ظ»؛ واقف: آخوند ملاعلی کنی، شنبه 8 رجب 1267 با مهر بیضوی؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج، 209گ، 17 سطر ، اندازه: 15×22سم [ف: 25 - 71]

9.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11127

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ بی کا ،تا: شنبه 17 رجب 752ق؛ 752ق مصحح ،کاغذ: شرقی، جلد: مشمعی قهوه ای عطف تیماج قهوه ای، 158گ، 19 سطر (7×13)، اندازه: 13×18/5سم [ف: 28 - 195]

10 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2003

نسخه اصل: کتابخانه امیر المومنين عليه السلام نجف اشرف؛ خط: نسخ، بی کا، تا: چهارشنبه 12 شعبان 757ق؛ مصحح، روی اجازه ای از فخر المحققین جهت نظام الدین محمد بن يوسف بن على بن الحسن در 14 ذیحجه 757 در حله، در برگ پایانی نیز آنهایی از همو در همان تاریخ و یادداشت مقابله ای با نسخه اصل در سلخ ذیقعده 857 دیده می شود، دارای حواشی بسیار مفصل برخی به خط فخرالمحققین با عنوان «محمد بن المطهر»، روی برگ قاعده ای فقهی به نقل از فخرالمحققین؛ تملک: عبدالوحید بن نعمت الله گیلانی که کتاب را به سال 1048 در لاهور خریده محمد بن يوسف (ظاهراً كاتب نسخه)؛ 338ص [ عکسی ف 6-7]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3665

خط : نسخ کا: جعفر بن علی بن محمد، تا: شنبه صفر 764ق؛ :افتادگی آغاز: با اجازه انهاء 10 رمضان 764 از اسکندر بن مهدی قمی ،استرابادی اندکی پیش از «المقصد الثاني في الجماعة» حواشی ،دارد با بلاغ قرائت کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی ضربی ،مقوایی 191گ 16 سطر (7×13)، اندازه

13×20سم [ف: 12 - 2675]

12. خوانسار؛ فاضل شماره نسخه: 1

آغاز: برابر

خط: نسخ ،كا: سعيد بن جعفر بن رستم جرجانی، تا: اواخر

جمادی الثانی 772ق؛ محشی از کتب فقهی، لغوی و. ...، با علامت ،بلاغ بعضی از حواشی با عبارت «سمع من استادى حسن علی سلمه الله» در برگ آخر یادداشتی در ولادت و وفات علامه حلی؛ مهر «عبده «حسین» (بيضى)، «الفقير الى الله الصمد عبده بهاء الدین محمد (بیضی) با خط شیخ آقا بزرگ بالای آن که از شیخ بهائی می داند؛ تملک: علی بن فخر الدين الداعي الحسنى الاستر آبادی با مهر دائری نام وی جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 216گ، 17 سطر ، اندازه: 12×18/5سم [ف: 1 - 7]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 121

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 143]

13 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7534

ص: 27

خط: نسخ، بی کا: تا: شوال 794ق؛ مصحح؛ محشی؛ جلد: تیماج ،زرد، 232گ، 15 سطر ، اندازه: 12/5×20سم [ف 19 - 229]

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6719

کتاب طهارت و صلاة؛ خط: نسخ ،بی کا: تا: 799ق؛ مصحح، محشی؛ تملک: محمد علی بن فخر الدين محمد، احمد بن ياس :جلد تیماج قهوه ای، 147گ 20 سطر ، اندازه: 18×24/5سم [ 17 - - 276 ]

15.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6282

انجام: فهذا خلاصة ما افدناه فى هذا الكتاب ومن اراد التطویل بذكر الفروع و الادلة

خط: نسخ معرب، بی کا، تا: قرن 9 افتادگی: انجام؛مصحح، ،محشی سه صفحه قبل از کتاب دارای مطالب متفرقه؛ تملک: على بن عز الدین صايغ ؛جلد: مقوایی عطف تیماج سبز، 206گ 16 سطر ، اندازه: 17×25/5سم [ف: 16 - 255]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12878

آغاز برابر؛ انجام: و مع تعدد الجنايات تتعددد الديات و ان اتحد الجانى فلو سرت جنايته أو قتل قبل الاندمال تداخلت فهذا خلاصة ما أفدناه فى هذا الكتاب.

خط: نسخ، بی کا ؛تا: قرن 9 ،مصحح با عبارت «بلغت قرائة و الله تعالى و ثم بلغت قرائة أيده الله تعالی» دوبار مقابله شده است، دارای حواشی با نشان «م- د،ه» ؛ در صفحه پایانی نسخه آمده است «انهاه أدام الله توفيقه و سهل الى سبل الخيرات طريقه قرأة فهماً و استشراحاً وفقه الله و أيانا لمراضيه والعمل بطاعته و اجتناب نواهيه و ذلك في عدة مجالس آخرها نهار الاربعاء لاربع عشرة ليلة خلت م شهر رجب الاصب من شهور سنة ثمان وثلاثين تسمائة و كتب والده احمد بن خاتون بن لطف الله حامداً مصلیاً مسلماً مستغفراً» در پشت برگ انجام اجازه ای در 2 صفحه شیخ نعمت الله بن احمد بن محمد بن خاتون العاملی به فرزند شيخ جمال الدين احمد به سال 957ه آمده که آیت الله مرعشی نجفی نیز با برگی الصاقی به این اجازه اشاره نموده اند؛ کا: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج ،ضربی 231گ 15 سم (9×12/5) اندازه 13×18سم :[ف 32 - 671]

17. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12000

آغاز: تعالى من أنبيائه و أوصيائه. ... كتاب الطهارة و النظرفي أقسامها و أسبابها؛ انجام: أو تذكرة الفقهاء أو قواعد الأحكام غير ذلك من كتبنا و الله الموفق لكل خير و الحمد لله رب العالمين.

خط: نسخ و ثلث و نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 10 صفر قرن افتادگی: آغاز ؛از روی نسخه اصل، مصحح، دارای حواشی نسبتاً فراوان با نشانه ای «12»، «شهید»، « ع ،ل»، «منه رحمه الله»، «ف ع عفى عنه» و نقل از کتاب های شرایع و قواعد تملک: یادداشت تملکی با این عبارات « ... الكمالات... مرداد ماه جلالی سیچقان ئيل موافق. .. شهر ربيع الاول سنه 959 تسع و خمسين فتسعمائة پنج ساعت... روز مذکور گذشته بود بطالع سرطان امید که.... القمر باشد. محمد و آله الطيبين الطاهرين المعصومين. ..، «عبادالله بن علی بن عبدالله ... »؛ کاغذ ،شرقی جلد: تیماج زرشکی تیره مجدول به زر محو شده عطف تیماج قهوه ای، 210گ، 15 سطر(7/5×11)، اندازه: 12×17سم [ف: 30 - 341]

18 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16917

آغاز: مصلوب بعد ثلاثة و للتوبة وصلوة الحاجة ودخول الحرم؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 9 افتادگی: آغاز (یک برگ)؛ دارای حواشی اغلب با نشان «ع ل»، دارای بلاغ از علی بن عبدالعالی معروف به محقق کرکی و همچنین انهاء و اجازه ایشان به عبدالعلی بن نورالدین علی نور استرآبادی در سال 929 در پایان نسخه؛ ارسالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛ کاغذ: حنایی :جلد: میشن قهوه ای، 131گ، 23 سطر ، اندازه: 17/6×25/7سم [ف: 21/1 - 97]

19. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3888

آغاز: و اوصیائه عليهم افضل الصلوات و اكمل التحيات... كتاب الطهاره ( برابر سطر پنجم صفحه 12 نسخه شماره 1531 ملی)؛ انجام: و عليه ثلث ديه الثانى و على الثانى ثلثاديه و على الثالث ديه الرابع (مطابق سطر هشتم صفحه471 نسخه شماره 1531)

خط: نستعلیق و نسخ ،خوش، بی کا، تا: قرن 9 یا 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی با نشان «شرح لمعه، ع ل، س، ح ل، تحریر شرایع و صدرالدین سلمه الله که گویا صدر الدین قمی ( 1100 - (1165 باشد و در زمان زنده بودن او نوشته شده است نیز در حاشیه نشان «شرح ،نکت، ش ز، یع، یب، ح ز یب، شرح ارشاد، مختصر شرایع، شرح یب، بیان، عبدالعالی» چند جا دیده می شود، بلاغ تصحیح با عبارت «بلغ سماعا ایده الله تعالى» و «بلغ قراءه ایده الله تعالى :کاغذ اصفهانی ،نخودی :جلد: مقوا رویه تیماج زرد مجدول با ترنج و سرترنج ضربی، 261گ، 11 سطر (9×13)، :اندازه 17/5×22/5سم [ف: 17-141]

20.تهران؛ ملک شماره نسخه: 2320

خط: نسخ معرب، بی کا، تا: قرن 9 افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی؛ کاغذ: دولت ،آبادی :جلد: میشن قهوه ای، 187گ 21 سطر ،اندازه 11/5×21/6 سم [ف: 1 - 26]

21.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4645/1

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، بی کا، تا: قرن 9 کاغذ: ،اصفهانی، جلد: تیماج مقوایی قهوه ای وسط گل و بته ،زرد 23 سطر (10/5×16)، اندازه : 17/5×25/3سم [ف 13 - 33]

22.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 71

آغاز و انجام: برابر

در المقصد الخامس فى دية المنافع افتاده است؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 9؛ افتادگی: وسط با سرلوح، محشی، مجدول؛ تملک: عبدالعلی بن نصیر الجیلانی با نشان مهر او؛ جلد تيماج،

ص: 28

قرمز، 169گ 19 سطر (9×18) اندازه: 16×28سم [ف: 1 - 14]

23. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 892

آغاز: المتقدم استأنف و ذو الجبيرة ينزعها أو يكرر الماء حتی يصل ألى البشرة ان تمكن و الا مسح عليها

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 یا 9 ق؛ افتادگی: آغاز: مصحح،در بیشتر برگ ها عبارت «ثم بلع شيخنا الفاضل ايده الله تعالى» محشی؛ جلد: مقوایی 142گ 21 سطر ، اندازه: 18 ×26سم [

[ف: 3- 666]

24. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3560

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 8 و 9 در این نسخه پرسشی که از پسر مؤلف درباره پاره ای از عبارات و رموز مؤلف در قواعد کرده اند و پاسخ او از روی خط او ،هست محشی با نشان «منه» با بندی از پسر مؤلف و بندی از تنقیح و پراکنده های دیگر در آغاز و به خط تازه تر؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج زرد مقوایی، 120گ ، 17 سطر (7×11)،اندازه: 12 ×16سم [ ف : 12 - 2580 ]

25.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10624

بی کا، تا: قرن 9؛ مصحح، محشی، تملک: آیت الله شیخ عباس شیخ حسن بلاغی نجفی از علمای بزرگ سده 14 در نجف

اشرف، قطع: جیبی [میراث شهاب: س9ش 2 - 4]

26. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه:117

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، كا: علی بن حیدر ،حسینی، تا: سه شنبه سلخ جمادی الثاني 807ق مصحح محشی، 26 صفحه از صفحات او نونویسی شده اند، تملک و یادداشتهایی با تاریخ 903ق برگ های ،آخر سه برگ آخر مسائلی از ارث به خط ناسخ به تاریخ سال 807 و چند یادداشت متفرقه بعضاً به سال 977 جلد: تیماج قهوه ای، 263گ، 14 سطر [ف مخ: - 10]

27 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 820

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 3 - 19]

28. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2805

آغاز: تطهيره بالغسل أو مس قطعة ذات عظم أبينت منه

خط: نسخ، كا: هبة الله بن محمد استرآبادی تلفائی، تا: دوشنبه ذیقعده 830ق به جهت سعدالدین بن مجدالدین بن فضل مقیم مشهد مقدس؛ افتادگی: آغاز مجدول، مصحح، محشی:جلد: مقوایی عطف ،پارچه ای، 162گ، 15 سطر 13/5×20سم [ف: 8 - 7]

29.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 722

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: حدود 837ق؛ دارای حواشی با نشان های «ح ا ب» و «حسن بن حمزه حسینی» و بی نشانه و روی یک نواخت بودن خط باید همه حاشیه ها از همین حسینی باشد و تصحیحاتی که از روی خط حلی در آن آمده از همو ،است، پس نسخه باید نزدک 837 نوشته باشد؛ برگ 146 شرح شرایع است نه از این کتاب کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 224گ، 15 سطر (9×12)، اندازه: 13×18سم [ف: 5 - 1771]

30.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4408

خط: نسخ، نسخ، کا: محمد بن على سيف الدين جرجانی، تا: پنج شنبه 15 ربيع الثانى 854ق؛ مصحح محشی و دارای علامت بلاغ، روی ، برگ اول چند یادداشت فقهی از کاتب نسخه در برگی پس از کتاب صورت اجازه علامه حلی که برای حسین بن محمد على علوی حسینی به تاریخ سلخ ذیحجه 704 نوشته آمده است؛ تملك: لطفعلی بن محمد كاظم؛ جلد: تیماج قهوه ای، 215گ، 17 سطر ، اندازه: 13×22سم [ف: 12 - 10]

31.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 961

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن عبدالحمید جرجانی، تا: 18 ربيع الاول 866ق؛ مصحح محشی؛ تملک: سید مرتضی بن محمد حسینی قمی، علی بن عبدالعالی (کرکی یا میسی)؛ جلد: تیماج قهوه ای، 303گ، 13 سطر ، اندازه: 12/5×22سم [ف: 3 - 153]

32.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1487

انجام: و فى الصوت الدية و ان ابطل حركة اللسان، و في الذوق الدية

خط: نسخ، معرب، بی کا، تا: با تاریخ 870ق؛ افتادگی :انجام؛ نسخه قدیم و نفیس، مصحح ،محشی دارای علامت بلاغ قبل از کتاب صفحه است دارای مطالب متفرقه و یادداشتی متضمن تاریخ کتابت نسخه 870( گویا) به جهت از بین رفتن برگ های آخر تاریخ نیز از بین رفته است وقفنامه کتاب به تاریخ 1086؛ مهر: «يا قاسم الارزاق» (هشت گوشه) «انا مدينة العلم و على بابها» (بیضی)؛ تملک: شاهمیر بن حاجی محمد، محمد قاسم با مهر العبد الاثم محمد قاسم (بیضی) علی بن عید کاظمی؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،مشکی، 194گ، 16 سطر ، اندازه: 13× 22/5 سم [ف: 4 - 284]

33. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11646

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ ،کا، اسماعیل فرزند ،نعیم تا: چهارشنبه اواخر شوال 882ق، مصحح، محشی؛ مهر محمد امین الله»(بیضی)؛ کاغذ: خانبالغ :جلد: تیماج مشکی مجدول ضربی؛ 238گ، 16 سطر (17/5×15) ، اندازه: 12/5× 23سم [ف: 29 - 414]

34. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9814

آغاز: و الطواف الواجبين و مس كتابة القرآن ان وجب؛ انجام: برابر

خط : نسخ،کا، صالح بن عماد بن زهیری، تا: چهارشنبه 5 شعبان 890ق؛ افتادگی: آغاز (یک یا دو برگ)؛ محشی، دارای بلاغ و انهاء از احمد بن حسن شطیبی در 961ق مذیل به یک برگ در مسایل متفرقه فقهی واقف: خان بابا ،مشار، اردیبهشت 1346؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا عطف و گوشه میشن

ص: 29

قهوه ای، 219گ، 15 سطر ، اندازه:15×22سم [ف: 21/1 - 92]

35. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16586

آغاز: برابر؛ انجام: ثم كلما حصل شيء عتق بنسبته و لو حم- بعد التدبير

خط: نستعلیق، بی کا، تا: حدود قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ محشی با رموز مختلف؛ واقف: محمد باقر مدرسی، تاریخ وقف:1176ق :کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: میشن قهوه ای 210 گ، 15سطر :اندازه: 11/6×22/8سم [ف: 21/1 - 89]

36. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16920

آغاز: برابر؛ انجام: و مع تعدد الجنايات يتعدد الديات. .. او قتل قبل

خط: نسخ، بی کا؛ تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، مقابله شده؛ ارسالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی در مهر 1368؛ كاغذ: حنایی، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج سرترنج، 178گ، 19 سطر ، اندازه: 14×19سم [ف: 21/1 – 89]

37. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7427

آغاز: برابر؛ انجام: و لو لم تفرطابان غلبهما الهواء فلاضمان و يضمن صاحب الواقعة اذا.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، کاغذ: حنایی ،جلد: میشن ،مشکی، 241گ ، 15 سطر ، اندازه: 16/5× 25 سم :[ف 21/1-90]

38. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11654

آغاز: برابر؛ انجام: و فی جوارجه و شجاجه بحسب ذلك، يصرف في وجوه البر لا الوارث و قال المرتضى لبيت المال الحمد لله أولاً وآخراً.

از آغاز کتاب طهارت تا پایان دیات؛ خط: نستعلیق، بی کا، اواخر قرن 10؛ مصحح محشی، مقابله شده «ثم بلغ سماعاً ایده تعالی»؛ مهر: «عبده الراجي محمد كريم الرضوى» ((مربع) كاغذ: سمرقندی، جلد: مشمعی قهوه ای با مقوا عطف تیماج مشكی، 210گ، 21 سطر (6/5×15/5) ، اندازه: 12/5×23/5سم [ف: 29- 430]

39. قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 264

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ برگ هایی از اول و آخر نونویسی شده و تاریخ 1271 دارد، محشی، مصحح جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و لچکی 260گ، 17 سطر [ف: 1 - 28]

40. دامغان؛ صادقیه شماره نسخه: 82

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ مصحح، محشی، در برگ آخر امضای بلاغ بدون نام در 3 رمضان 1071 در بر برگ دوم چند یادداشت متفرقه به سال 1231 و 1244 ؛تملک: «محمدرضا خدایی»، «ابوالحسن بن ابوالفضل»؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 145گ، 16 سطر ، اندازه: 13× 24سم [ف: - 10]

41.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2295

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ متوسط،بی کا، تا: قرن 10؛ در کرانه پایین گ 97 ر به خامه قرن یازدهم از شهید ثانی (911-966) یاد می کند، دارای حواشی با نشان «معتبر»، «ع ل»، «شرایع»، «من لا يحضر» و «تنقيح»؛ :کاغذ: بغدادی نخودی کلفت :جلد: چرم یک لا قهوه ای ضربی جدول و کلچه های زیر و ،فشاری ،97گ، 24 - 26 سطر (13×19) اندازه: 17× 23سم [ف: 11 - 742]

42. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1254

كامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ اهدایی شیخ جلال آیت اللهی؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی 210گ، 15 سطر (7×12)، اندازه: 12×17سم [ ف : 13 - 907]

43. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 301

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ مصحح، دارای حواشی از کتب علامه؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 186گ، مختلف السطر ، اندازه:15/5×21/5 سم [ف: 2 - 19]

44. اصفهان؛ روضاتی؛ شماره نسخه: 149

آغاز: الحاستين و الجنون و الإغماء والسكر ؛ انجام: المقصد السادس في الشجاج و فى الحارصة و هي التي تقشر الجلد.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی نقل از «ع ل» و دیگران؛ 15 سطر ، اندازه: 12×21سم [ف: - 102]

45.. قم؛ زنجانی (آیة الله)؛ شماره نسخه: 47

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 ؛ افتادگی: انجام (در دیات)؛ دارای حواشی با نشان «منه»، «شیخ جعفر» «شهيد رحمه الله» و «ع ل على الشرايع» قطع وزیری [چند نسخه -ف: - 206]

46. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 465

انجام: و في الحاجبين و شعر الرأس و للحية القصاص و ان نبت فالارش خاصة وان خيف ذهاب منفعة البيضة.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی؛ مهر «يا اميرالمؤمنين حیدر »(بیضی)؛ 239گ، 15 سطر ، اندازه: 13× 24سم [ف: 2 - 370]

47. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15220

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ ترقیمه در برگ نونویس: «قد فرغت من تسويد هذه في يوم الاحد شهر ربيع الثاني من شهور سنة 1256»، محشی با نشان «ه»، «2»، «فخرالدین» و غیر آن، با نشان «ثلم بلغ سماعاً وفقه الله تعالی» مقابله گردیده، مصحح، مجدول؛ مهر: «افوض امرى الى الله الغنى. ..» (مستطيل)؛ کاغذ:شرقی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و لچک، 143گ، 19 سطر (10×17/5) اندازه 24×26سم [ف: 38 - 632]

48. تهران الهیات شماره نسخه: 273

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ افتادگی: انجام؛ محشی بانشانه«ع ل،تم كلامه قدس سره تذکره، ذكرى، المهذب، القواعد تحريره، منه» در برگ ار تا 25ر پراکنده هایی است:

ص: 30

طریق رمل ،نخود حرز برای حفظ از شر جن و انس، اقسام اغسال واجبه، تحقیق در ماهیت ،شیاع روایت کل امر ذى بال... شر. درباره آن و وجه تسمیه برخی ازپیغمبران بیانی در اشرفیت رسول از نبی خطبه ،نکاح شرحی درباره «ما اذا ظن النجاسة الثوب» و فهرست کتاب، شرح رموز نام های علماء، اقسام فقه فهرست کتاب بیانی درباره صاع سرگذشت علامه و پراکنده های دیگر ،در پایان نسب شاه اسماعیل صفوی و گواهی سماع نزد علی بن حسین استاد آبادی و صورت خط محمد عبدالعالی (گواهی وقف شمس الدين محمد بن ناصرالدین علی این کتاب )را و بنده ای پراکنده عربی و فارسی بسیار سودمند در 19 برگ نخستین چنانکه یاد شده است پراکنده ها است و آنها است: «سلسله ارشاد حضرت شاه دین پناه» که از برادر علی پادشاه از پدرش سلطان شاه صدر از شیخ جنید از پدر خواجه علی از پدرش سلطان صدرالدین موسی از پدرش سلام شیخ صفی الدین اسحق از شیخ زاهد ابراهیم گیلانی از سید جمال الدین تبریزی (؟) از شهاب الدین اهری از رکن الدین بخاری قطب الدین ابهری از ابی نجیب هروی از وجیه الدین از شیخ احمد از محمد اسوی دینوری از ممشاد دینوری از جنید بغدادی از سری سقطی از معروف کرخی از امام علی رضا گرفته است.و گویند که معروف کرخی از داود طائی از حبیب اعجمی از حسن بصری از علی بن ابی طالب گرفته است. ولی درست نیست زیرا که معروف کرخی کودکی نصرانی بوده و به دست امام اسلام آورده است (نوشته جمال الدین عبدالله گرگانی در پیرام هرات آغاز رجب 919) سپس فهرست ارشاد است به همین خط، با یادداشت هایی به فارسی و عربی درباره همین کتاب آنگاه رموز نام های فقها است، سپس اجازه ابراهیم بن سلمان قطیفی به ملا عبدالمجید و گواهی این که او کتاب الارشاد را نزد من خوانده

است، این اجازه را او در پشت نسخه «نظاما عبدالمجيدا» نوشته بود و از خط او نقل شده است، پس از این جا پاسخ هایی است گویا از کرکی به پرسش های فقهی که در پایان یکی از آنها آمده «حرره محمد الحسينی» سپس دنباله اجازه علی بن حسن استرآبادی و گواهی او بر این که سید امیر عبدالحی آن را از آن آغاز تا کتاب الفراق خوانده است و این اجازه از خط او نقل شده و از دعایی که نویسنده می کند بر می آید که مجیز در آن زمان زنده بوده است، پس از این از این آمده که نسخه را الصاحب الاعظم الدستور الاكرم الاعلم نویسانده و بر زایران مشهد کربلا وقف و تولیت پس از خودش و فرزندان خود به خادمان آن مشهد برگزار کرده است ، پس از این نسب شاه اسماعیل آمده تا به موسی کاظم روی کتاب مولانا باقر ملازم حضرت نقابت پناهی جمالا محمد روی خط نقابت پناهی و در پایان آمده «هذا مطابق لكتب الانشاء صحیح حرره جمال الدين بن عبدالله الحسينى الجرجانى اوتیا کتابهما بیمینهما» پس از اینها پراکنده های تاریخی و مذهبی ادبی است و از آنها است شجره نسب سید شمس الدین محمد بن حسن بن علی و صورت وقف نامه ای که محمد بن عبدالعالی کرکی در پشت نسخه مجلد سوم كتاب «المختلف» نوشته و گواهی داده که آن را حاجی شمس الدین محمد بن ناصرالدین علی بر خود او وقف کرده است این صورت وقف نامه به خط شاگرد او است که باید همان جمال الدین گرگانی باشد، سپس یک انشای فارسی است به همین خط و دارای اشعار فارسی و در پایان این یکی :آمده «ما نظمه الحقير على بن طي سائلا الدعاء من سیده مالكه الامير عبدالحی ادیم ظله على المسلمين بمحمد وآله الطاهرين نقلت من ظهر كتاب حضرة المخدوم بالاطلاق»، سپس پاسخ پرسش های فقهی است به عربی گویا از کرکی و گویا ناقص است؛ کاغذ: سمرقندی 277گ 17 سطر (6/5×11)،:اندازه: 13×18/5سم [ف - 450]

49. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2564

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی با نشان «ع -ل» و «ه»، از برگ 205 تا 214 و بخشی از اوراق 16 تا 38 مطالب کتاب در سال 1121 توسط عزیز حسنی ترمیم و بازنویسی شده مهر: «عبده میرزا محمد الحسينى»، «عبد العظيم الحسینی»، «عبده میر ابراهیم»؛ کاغذ: اصفهانی (و فرنگی در اوراق الحاقی و ترمیمی)، جلد: تیماج تریاکی ضربی با ترنج و سرترنج با گل و بوته یک ،لا 214گ، 19 سطر (8×11/5)، اندازه: 11/5×17/5سم [ف: 12 - 486]

50.مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 349

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 10؛ مصحح، محشی تاریخ تولد مورخ 1035ق دارای یک سرلوح به شیوه مکتب هرات، مجدول؛ تملک: محمد جعفر بن اسحاق رضوی خادم از اولاد موسى المبرقع، با مهر او «محمد جعفر بن اسحاق الرضوى الخادم» (بيضى)؛ واقف: حاجیه ،فصیحه، 10 جمادی الاول 1120ق؛ کاغذ نوعی ،ترمه جلد: تیماج سرخ ضربی، 239گ، 16 سطر (7×15) اندازه: 15×25/5سم [ف: 349]

51. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1614

آغاز و انجام : برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 10؛ محشی دارای چندین بلاغ متعلق به یکی از علما و احتمالاً شیخ بهائی از ابتدا 4 برگ و از انتها یک برگ نونویس؛ واقف: سید سعید طباطبایی، 1332؛ کاغذ: حنایی آهار مهره :جلد: میشن ،مشکی، 212گ، 17 سطر ، قطع ربعی اندازه: 13×19/5سم [ف: 5 - 23]

52.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 281

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 مصحح، محشی اندازه: 18×25سم [نسخه پژوهی: 2 - 111]

53. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11412/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قبل از 903ق؛ افتادگی: انجام؛ محشی؛

ص: 31

تملک صفی الدین طریحی نجفی با مهر «صفی الدین طریح 1079 »،(بیضی) فخر الدين بن محمد علی طریح مسلمی نجفی مهر «عبده فخرالدین 1054» (مدور) مجدالدین طریح با مهر «عبده مجدالدین طریح» (بیضی)، محب الدين طريح؛ جلد: مقوا 220 گ، 15 سطر ،اندازه: 16×21سم [ف: 33/2 - 117]

54 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9679

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه سلخ جمادی الاول 904 ق؛ برگ های ابتدای نسخه نونویس است، بلاغ قرائت به خط شه بهایی در آخر نسخه آمده «هو الله تعالى بلغ قرائة من البداية النهاية تحقيقا و تدقیقا ایده الله تعالى و وفقه لارتقاء مدارج الكمال و هو عزالدين السيد حسين بن السيد حيدر الكركي العاملي فی سنة 1020 العشرين بعد الالف كتبه بيده الانية محمد المشتهر ببهاء الدين العاملي عفی عنه، محشی با نشان «ع ل» و «شرح لمعه» زین الدین، در آخر نسخه چند برگ از انتهای کتابی است در خاتمه اش خطبة المتقين را آورده به خط ابونصر بن ابوسعید شریف در دهه اول ربیع الاول 951، تملک: فضل الله زنجانی 1345؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج، 245گ، 15 سطر اندازه: 14×20سم [ف: 31 - 48]

55 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3124

خط: نسخ، کا، يوسف بن محمد خلخالی تا 23 ربیع الاول ،مصحح ،محشی وقف نامه کتاب به سال 1096؛ جلد: تیماج مشکی، 251گ، 15 سطر ، اندازه 12×18سم [محدث ارموی مخ: 1 - 110]

56. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 266

خط: نسخ، کا: عبدالغفار بن نظام الدین سابق، تا: 10 صفر 908ق(پایان جزء اول) و 20 ربیع الثانی 908 (پایان کتاب) جا: مدرسه خاتونیه دمشق (پایان جزء اول) و بلاد جبل عامل در روستای عیناثه در خدمت استادش شیخ احمد بن محمد بن خاتون (پایان کتاب)؛ مصحح، محشی، در بر محشی، در برگ پایانی جزء اول و برگ پایانی کتاب انهائی از شیخ احمد بن محمد بن خاتون عینائی جهت کاتب در روز جمعه 6 شعبان ،908 روی برگ اول فائده ای فقهی و یادداشتی رجالی؛ تملک: احمد بن محمد بن احمد مشهور ابن خاتون عاملی مکی؛ جلد: پارچه ای خاکستری عطف گوشه ها تیماج مشکی 241گ، 16 سطر ، اندازه: 16×25سم [ ف: 1- 211]

57 مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 471/1

خط: نسخ، کا: نعمت الله، تا: 913ق؛ مصحح، ، مقابله شده؛ 14 سطر (8×14) [ف: 1 - 296]

58 قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 124

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: فاضل بن بحربن فیاض اسدی، تا: چهارشنبه 5 ربیع الاول 913 ق؛ محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج بزرگ و گل باسر 250گ، 19 سطر [ف: 1 - 27]

59.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2692

آغاز: بالاهم فالاهم کتاب الطهارة؛ انجام: برابر

خط: نسخ شکسته، کا: ادريس بن اسرایل (كذا) بن ميكابل حاجى اسماعلی، تا: سه شنبه 19 جمادی الاول 915ق؛ افتادگی آغاز (برگ اول)؛ محشی، مصحح؛ واقف شجیعی، فروردین 1315؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ،عنابی، 186گ، 21 سطر ، اندازه: 17×25سم [ف: 5 - 375]

60 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12857

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: جمادی الثانی 917ق؛ محشی، مصحح؛ واقف: حسین کی استوان، 1348؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج ،مشکی، 138گ 19 سطر ، اندازه: 15/5× 23سم [ف: 21/1 - 70]

61.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20849

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، كا: محمد بن علی ،جزری تا: چهارشنبه 24 ذیقعده 918ق؛ ظهر ورق اول حدیث نبوی در باب طینت مومن و نام کتاب و تاریخ تأليف 696ق و قبل از آن عمر شریف 14 معصوم (علیه السّلام) تاریخ شهادت و قاتلان ایشان اهدایی رهبری بهمن 1383؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج فرنگی بنفش، 147گ، 19 سطر :اندازه: 16×24/5سم [اهدائی - ف: 3 - 49]

62 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9127

خط : نسخ، كا: عبدالله بن رضى الدين بن الحسین خطیری، تا: جمعه 1 رمضان 919ق؛ محشی، روی برگی قبل از کتاب وقف نامه آن به خط عبدالوهاب الغریمی به تاریخ 14 ذیقعده 1315 ؛جلد: تیماج ،قرمز، 186گ 18 سطر ، اندازه: 12/5×22سم [ف: 23 - 264]

63 . مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 1

خط: نسخ، کا: علی بن عبدالعال، تا: 919ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح و قرائت شده در سال 919 ،در آخر ملاحظاتی در دو صفحه درباره کتاب به خط علی بن عبد العال در همان تاریخ، محشی با نشان «ع ل »؛ کاغذ: دولت آبادی، 23 سطر ، قطع: مصری اندازه:11×17سم [ تراثنا س6ش 1 - 68]

64.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 845

آغاز: برابر؛ انجام: اكرهه على الحكم بمذهب اهل الخلاف جاز الافى القتل

خط: نسخ، کا: عبدالحی بن قاضی محمد، تا: 923ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج تریاکی مقوایی ترنج دار حاشیه منگنه، 48گ، 18 سطر (7×13/5)، اندازه: 113×20/5سم [ف: 8 - 348]

65.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2540

خط: نسخ و نستعلیق، كا: عطاء الله، تا: 924ق، جا: مشهد مقدس؛ در 5 برگ ابتدای نسخه مطالبی در ارتباط با مباحث کتاب به نقل از «ارشاد» و «تذکره» و رساله «اوصافالاشراف» شیخ طوسی و «تهذیب» در حاشیه برگ 6 مطلبی توسط علاء الدين محمد

ص: 32

طبیب مبنی بر تعلق داشتن نسخه به فرزندش نوشته شده همرا مهر «عبده علاء الدین محمد الطبيب در پشت برگ 258مطلبی در جبر و اختیار به نقل از رساله شیخ طوسی و مطلبی در عقد بیع نقل از کتاب ارشاد در پشت برگ 261 حدیث قدسی دعایی به نقل از «مکارم اخلاق» به هنگام خرید اجناس محشی ظاهراً از علی بن عبد العادل يا عبد الغالب، همچنان که در برگ نسخه نوشته شده پس از ملاقات ایشان با محمد بن ابوطالب استر آبادی در بسیاری از مسائل شرعیه و مباحث دينيه مذاکره نموده و در جلساتی کتاب «ارشاد الاذهان» را قرائت کرده که ضمن قرائت و بحث بسیاری از مباحث تنقیح و نکته هایی دیر تبیین شده و سپس ایشان نکته ها و مطالب بیان شده در مذاکر فوائد دیگری که از حواشی و کتابها و رساله ها یافته در سال 925 در حواشی نسخه حاضر نوشته شده است؛ مهر «ابوجعفر» «يا محسن اغفر بمحمد نصیر الدین سلیمان علم الهدی»، «سليمان» ؛کاغذ: اصفهانی حنایی ،جلد: تیماج تریاکی روشن دارای ترنج سرترنج و لچکی با گل و بوته ضربی مقوایی تیماج عطف روکش پارچه ای 262گ، 15 سطر (7×12) اندازه: 14/5×20 [ف: 12 - 433]

66.مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 91/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ معرب، كا: شرف الدين على بن تاج الدین، تا: شوال 925 ق؛ جا: نجف اشرف؛ محشی؛ واقف: كمال الدين حسين محمد علی استر آبادی؛ جلد: تیماج ،عنابی 17 سطر (9/5×13/5):اندازه 15/5×21 سم [ف -98]

67. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6230-31/110

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالله بن سید محمد دزماری حسینی، تا: 1 رجب 929ق؛ جا: تبریز، مسجد خواجه بكيجان ،بزاز مصحح پس اتمام کتاب چند بیت فارسی در تاریخ تولد چند فرزند که در سال های 959و 944و 966 به دنیا آمدند؛ جلد: تیماج قهوه ای دورو مجدول با ترنج و سرترنج و لچکی 270 گ 17 سطر ، اندازه: 12×22سم [ف: 1 - 303]

68.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1728

آغاز: فى الماهية و فيه مقاصد الاول فى كيفية اليومية، يجب معرفة واجب افعال الصلاة من مندوبها

خط: نسخ، کا: محمد بن علی بن محمود گیلانی ،جزائری، تا: سه شنبه 5 جمادی الثانی 929ق افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی، علامت بلاغ دارد، پایان جزء اول (کتاب وصیت) انهائی است عبدالنبی بن سعد بن علی (شیخ عبدالنبی جزائری) برای یکی شاگردانش نوشته است، پس از کتاب دو برگ است دار یادداشت های مختلف و امضاء محمد هاشم بن محمد مقبل؛ تملك: علوان الجزائری؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 119گ 23 سطر ، اندازه: 17×24/5سم [ف: 5 - 116]

69.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه:1285

خط : نسخ، کا: محمود بن عباد الله ساوجی، تا: صبح عيد فطر 931ق؛ جا: مشهد مقدس؛ مصحح ،محشی، در صفحه آخر نوشته است که کریم الدین بن عبادالله ساوجی (شاید همان ناسخ باشد) کتاب را نزد میرزا عبدالله شوشتری و شیخ عابد از خدمه روضه مقدسه رضوی خوانده است و خواندن وی به تاریخ دوشنبه دهم جمادی الاول 975 به پایان رسیده است؛ تملک: حسن بن عیاض، احمد بن محمد عاملی انصاری به تاریخ 1018 در بصره؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،مشکی، 196گ، 18 سطر ، اندازه: 16×25سم [ف: 4 - 83]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 122

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 144]

70.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3400

آغاز: و انبیائه و ائمته عليهم السلام و الكلام بغيرالذكر و الحاجة و آية الكرسى

خط: نسخ، كا: علی بن احمد بن محمد منشار، تا: چهارشنبه 12 جمادى الاول 933ق؛ افتادگی: آغاز ؛ مصحح، محشی و علامت بلاغ دارد، پس از کتاب چند برگ دارای فوائد مختلف و اجازه محقق کرکی که برای علی بن احمد بن محمد بن هلال به هلال به تاریخ شعبان 934 در مشهد غروی جلد: تیماج قهوه ای، 225گ، 15 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 9 - 184]

71. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2469

آغاز: و الندب لما عداه و قد يجب الثلاثة با النذر

خط: نسخ ،خوب، كا: علی بن احمد بن محمد فراری، تا: 935ق؛ افتادگی آغاز (دو ورق)؛ دارای حاشیه های زیادی از «تحریر» و «مختلف» و «تنقیح» و «قواعد» و «شرح ارشاد» و «شیخعلی» و «کنز العرفان» و خود مصنف و غیره که تقریباً سه برابر اصل کتاب،است در حاشیه آخرین صفحه اصل کتاب اجازه از شیخ بهائی به خط خود آن حضرت در سنه 1025 به نام ملا یحیی لاهيجى مبنی بر اجازه روایت این کتاب و سایر مؤلفات آية الله علامه حلی، پس از ختم کتاب بر دوازده ورق حاشیه هایی از کتب فقهیه مذکوره و غیره نوشته ،شده صورت اجازه شهید ثانی مبنی بر اجازه روايت «ارشاد الاذهان» به نام سید بدرالدین حسنی موسوی که در آخر «نسخه از ارشاد الاذهان» بوده برد و صفحه آخر این نسخه نقل شده است؛ واقف: سپهسالار؛ کاغذ: قدیمی جلد: تیماج326ص، 11 سطر ، قطع: رحلی اندازه: 20×30سم [ف: 1 - 356]

72. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5849

خط : نسخ، کا: سلمان بن محمد بن محمد جبعی، تا: 937ق؛ در پایان نسخه اجازه حسین بن ابی الحسن (معاصر شهید) به کاتب به خط مجیز، در کنار صفحات علامت بلوغ و قرائت؛ کاغذ: اصفهانی شکری ،ضخیم جلد: تیماج عنابی با ترنج با نقاشی برجسته، 396ص، 15 سطر ، قطع: خشتی اندازه: 13/5×18سم [ف: 17 - 256]

ص: 33

73 . قم؛ فیضیه شماره نسخه: 1457

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 3 ذیقعده (حجه) 939ق؛ افتادگی: انجام مصحح، محشی از مؤلف و غیره دارای نشان بلاغ؛ تملک: محمد شریف بن حاجی محمد اشرف در سال 1066 و فرزندش محمد مهدی محمد رضا حسینی کاشانی؛ 297گ، 11 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 1-9]

74. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 635

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 2 - 265]

75. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2689

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 6 محرم 940ق؛ صدر و ذیل نسخه ضمن 14 برگ عبارات و فوائد فقهی و غیره ضمیمه است معلق به حواشی از مؤلف و عبارات منقوله از شروح و کتب فقهی ؛واقف: ابوالقاسم بن مقصود جان تاتیانی، اسفند 1309؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج مشکی، 202گ، 14 سطر ، اندا زه: 18×25سم [ف: 5 - 376]

76.یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3074

آغاز: بطلت صلوته و لو صلى العصر

خط: نستعليق ،كا: على بن مرتضی ،حسین ، تا: ذیحجه944ق؛ افتادگی: آغاز؛ اهدایی احمد آثاری؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری155گ، 16 سطر (11×16) ، اندازه:

18×25/5سم [ف: 5 - 1524]

77. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1991

خط: نستعلیق، بی کا، تا: نیمه ماه رمضان 945ق؛مصحح، محشی به چند خط، با نشان بلاغ، روی برگ اول یادداشت خوان کتاب نزد امیر عبدالحی حسینی به تاریخ غره جمادى الثاني 945؛ تملک: بدون نام به تاریخ رجب998؛ جلد: تیماج قرمز ضربی عطف تيماج قهوه ای258گ، 15 سطر ، اندازه: 12/5×18 [ف 5 - 422]

قم؛ مهدوی (کتابخانه)؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، تا: نیمه ماه رمضان 945 ق؛ (نسخه بالا ) [تراثنا س18 ش او 2- 204]

78. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4345/1

آغاز: للسداد فليس المعصوم الا من عصمه الله تعالى من انبیائه واوصيائه عليهم أفضل الصلاة؛ انجام: برابر

خط: نسخ ، حسن اتاح بن اسود بن دبيس بن علوان مقرحی، تا:سه شنبه از رجب 947ق؛ مصحح، محشی دارای چندین امضا بلاغ؛ جلد: گالینگور قرمز عطف تیماج قهوه ای 101گ (1پ- 101ر) ، 21 سطر ، اندازه: 21×21/5 سم [محدث ارموی مخ: 1 - 110]

79.همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه: 93

خط: نستعليق، كا: شيخاء حیدر آبادی، تا: نیمه ربیع الاول 947 ق؛مصحح؛ تملک زین العابدین بن محمد علی نجفی به تاریخ 1158، محمد علی بن حاجی حسن، ملا محمد گیلانی ؛ جلد: تیماج قهوه ای، 173گ مختلف السطر ، اندازه: 13×25سم [ف: 51]

80.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2127

خط: نسخ، بی کا، تا: نیمه ذیحجه 952ق؛ با سرلوح، محشی؛ تملک: محمد شریف بن سلمان واعظ گیلانی تیمجانی در حیدر آباد، محمد حسین حسنی نیاکی؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه ،347گ، 12 سطر ، اندازه: 13/3×21/5سم [ف: 1 - 25]

81.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14395/2

آغاز: بعين الصلوة و الوجه و التقرب والأداء أولقضاء و إيقاعها؛

انجام: برابر

خط: نسخ، کا: جمال الدین محمد بن مساعد حسینی، تا: 953ق ؛افتادگی: آغاز؛ با حواشی علمی کاتب؛ تملک: «احمد بن حسین حسینی» با مهر «و مبشراً برسول يأتى من بعده...»، «محمد صفى الدين بن احمد» با مهر با عنوان نام یاد شده و مهر دیگر لوزی؛ کاغذ: شرقی ،جلد: چرم قهوه ای با لچک و ترنج ضربی، 168گ (76-243) ، 15 سطر (9/5×14) ، اندازه 17×23سم [ف: 36 - 331]

82 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 32865

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: اواسط جمادى الاول 953ق؛ ،محشی اهدایی رهبری، بهمن 1384 ؛کاغذ: نخودی، جلد: تیماج سرمه ای فرنگی، 250گ، 15 سطر ، اندازه: 15×25/5سم [اهدائی - - ف: 3 - 49 ]

83. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 526-3/146

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن محمود بن محمد بن عبدالله موسوی،تا: 954ق، مصحح، با حواشی از «ع ل»؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا ضربی با ترنج با سر، داخل سر ترنج «یا فتاح»، لچکی مجدول ،گرهی ،282 گ، 15 سطر ، اندازه: 12/5× 18سم [ف: 1 - 300]

84.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8178

خط: نسخ، بی کا؛ تا: 955ق؛ محشی با نشان «املاء فخرالدین ره» و «یع.ط»؛ تملک: محمد علی بن حسن در 1229 ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی 247گ، 13 سطر ، اندازه: 18×24/5سم [ ف : 3 - 106]

85. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3647-18/167

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قلی بن درویش ابواعلی، تا: 3 1 ربيع الاول 957ق؛ مصحح، محشی، در آخر چند برگ در فوائد متفرقه ذکر شده؛ تملک: محمد حسن بن کربلائی هاشم بروجینی به تاریخ 1255 در مدرسه مبارکیه اصفهان، محمد صادق بن محمدجعفر اصفهانی به تاریخ محرم 1186 ، محمد تقی بن محمد حسین؛ مهر: «شفيع يحيى فى الاخرة محمد و العترة الطاهره» (بيضى)، «توكلت على الله العبد محمد» (مضلع)؛ جلد: تیماج قهوه ای 284گ، 14 سطر ، اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 1 - 302]

86. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1588

خط: نسخ، کا: میران بن فضل الله ،حسینی تا: جمعه اواسط صفر

ص: 34

958ق؛ محشی به خطوط مختلف و گاهی حاشیه ها در برگ های جداگانه نوشته شده و الصاق شده است، قبل از کتاب پنج صفحه یادداشت های مختلف و وقف نامه کتاب به تاریخ محرم 1252؛ تملک: عبدالعظيم منجم با مهر «العبد عبدالعظیم» (بیضی)، کاظم بن جعفر که از ورثه میر مرتضی که در لکهنو خریده، محمد حسن زربو، حسین بن معتوق بن على الشاخورى البحرانی؛ مهر: معتوق علی» (مربع)، «عاقبت الهى محمود گردان» (مربع)؛ جلد: تیماج مشکی، 190گ 21 سطر ، اندازه: 18×25سم [ف: 4 - 393 ]

87.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6955-35/135

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا ، تا: 9 رمضان 959ق؛ دارای حواشی با نشان « ع ل»؛ تملک: علی اکبر بن محمدباقر نصیری طوسی، محمدرضی بن عبدالله بن عبدالرحیم با مهر وی؛ جلد: تیماج مشکی سوخت دارای ترنج با سر و لچکی ،زرین، 299گ12 سطر ، اندازه: 11×18سم [ف: 1 - 303]

88.تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 10

از طهارت تا دیات؛ خط: نسخ، کا: حاجی محمد بن محمد بن حاجی محمد، تا: نیمه رجب 962ق؛ دارای حواشی با نشان«ع ل، رحمه الله، مع ح ع ل»؛ تملک: امیر حسين بن جمال الدین محمد الخوانساری، ابن ابی الحسن محمد رضا الشهرکی، محمد زمان آخوند عبدالغفار در 1156 ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 126گ 21 سطر (11×17)، قطع: وزیری؛ اندازه: 18/5×25/5سم [ف - 450]

89.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7331

خط: نسخ، کا: حسن بن على القلعی، تا: 27 رجب 965ق، شیخ فخرالدین بن حسین زین الدین؛ ،مصحح، محشی؛ تملک: علی بن محمد سماحی در مشهد مقدس، حسین بن علی فضیل نجفی به تاریخ ذیقعده 1037 به خط على بن عبدالحسين حسنی، سليمان بن ناصر بن سليمان بن صالح کتکانی به تاریخ 1038؛ جلد: تیماج قهوه ای 173گ 17 سطر ، اندازه: 16×20/5سم [19- 123]

90. قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 307

آغاز: النظر السادس فيما يتبع الطهارة، النجاسات عشر ، البول الغائط من ذى النفس السائله

خط: نسخ، کا: محمد بن ابراهیم بحرانی، تا: 19 رمضان 965 ؛افتادگی: آغاز؛ 165گ 21 سطر [ف: 1 - 28]

91.مشهد؛ رضوی شماره نسخه: 16914

آغاز: کذلک والمتجدد في ملكه حينئذ و لو كان بعد الهلال؛ انجام: برابر

از اواخر زکات تا پایان کتاب؛ خط: نسخ، کا: محمد بن محمد محمد ،اصفهانی تا: 9 ذیحجه 966ق؛ افتادگی: آغاز؛ محشی با رموز مختلف؛ ارسالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره :جلد: میشن عنابی یک ،لا 159گ 21 سطر، اندازه: 12/3×19سم [ف: 21/1 - 98]

92.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:11408

آغاز و انجام: برابر

خط: ثلث جلی، کا: قاسم بن محمد، تا: ربیع الثانى 966ق؛ ،مصحح ،محشی، مقابله شده واقف: محمد صالح علامه حائری، مرداد 1351 کاغذ: نخودی، جلد: مقوا رویه پارچه، 182گ، 15 سطر ، اندازه: 19×25/5سم [ف: 21/1 - 71]

93.مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 2

از اوایل خمس تا آخر کتاب؛ کا: حسین بن محمد بن محمد بن محمد ،اصفهانی، تا: ذیحجه 966ق تملک: محمد صالح محی؛ 21 سطر ، قطع رقعی اندازه : 6×11سم [ تراثنا: س6ش 1 – 68]

94. قائن؛ حسینی قهستانی؛ شماره نسخه: 17

خط: نسخ، كا: حسين بن سلطان علی و رامنی، تا: یک شنبه 26 ذيقعده 967ق، جا: ساوه، مصحح، محشی، در سه برگ اول فوائد متفرقه فقهی بسیار یادداشتی از محمد باقر حسینی به سال 1154 و یادداشتی به سال 994 در پنج برگ آخر نیز یادداشت های فقهی مفصل؛ تملک: «اشرف الشريف القائنی» به سال 1157، (محمد علی بن محمد باقر قائنی) جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 189گ، 15 سطر ، اندازه: 16×25/5سم [ف: 128]

95. قم: گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6265-31/145

آغاز : برابر؛ انجام: والله الموفق لكل خير والدافع لكل شرٍ تم الكتاب المسمى بالارشاد بتوفيق الله المنان الهادى للرشاد

خط : نسخ، کا: شاه حسین بن شمس الدین همدانی، تا: رمضان 967ق، مصحح، محشی؛ تملک: محمد سديد، عبدالجبار بن شكر الله در 1019 واقف: عبدالكريم بن محمد تنکابنی؛ جلد: تيماج مشكى مجدول با ترنج و سرترنج، 227گ، 15 سطر ، اندازه 13×21سم [ف: 1 - 303]

96 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5202/1-26/82

آغاز: برابر؛ انجام: والامام ولى من لاولى له يقبض في العمد يستوفى الدية في الخطاء و الشبهة و ليس له العفو عنهما و مع تعددالجنايات يتعدد الديات و ان اتحد الجانى.

خط: نسخ، كا: مرتضى بن غیاث الدین محمد، تا: 11 رمضان 969ق؛ تملک: ملامحسن فیض کاشانی؛ جلد: تیماج مشکی 139گ، 17 سطر ، اندازه: 18×25سم [ف: 1 - 304]

97 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 5159/1-26/39

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، بی کا، تا: جمعه 11 محرم 969ق، جا: منزل كمال الدین حسین شیرازی؛ در برگ اول چند قاعده فقهی و احادیث مشهور در ابواب فقه جلد: تیماج سوخت با ترنج با سر و لچکی، 324گ، 12 سطر ، اندازه: 18×20سم [ف: 1 - 302]

98 شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 2366

خط: نستعليق، كا: خليفه بن عبدالله بن محمود طارمی نیرجی، تا: جمعه 15 جمادی الثانی 969ق؛ محشی؛ اندازه: 13×18سم [ف: 3 - 6]

ص: 35

99 قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 599

خط : نسخ، کا: علی بن رکن الدین تا: شوال 970ق؛ مصحح، محشی؛ 98گ، 25 سطر ، اندازه: 17×23سم [ف: 1 - 8]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 659

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 2 - 287]

100.خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 344

از اول کتاب تا آخر بیع؛ تا آخر بیع؛خط: نسخ ،کا:حسین بن حسن النظام،تا: 15 شوال 970ق؛ جا: اردبیل با حواشی شیخعلی بن عبدالعالی محقق کرکی (940) ؛ واقف : ساجدی؛ جلد: تیماج ضربی با ترنج با سر مجدول ، 17 سطر ، اندازه : 15×20سم [ف :171]

101. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 345 - ج

خط : نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 12 شوال 971 ق؛ دارای حواشی نشان «ع ل» واقف: حاجی محمد مهدی و حاجی محمد حسین دو وصی حاج زين العابدین مثقالی فروش با صوابدید میر محمد شاه شاهانی 1260 ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوای آراسته 294گ ، 12 سطر (10×15) اندازه: 19×25سم [ف: 241]

102 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 648

خط: نسخ، جمادی الثانی 971ق ؛جا: قزوین، منزل قاضی اغلی؛ مصحح، محشی، دارای امضای ،بلاغ در برگ پایانی یادداشتی در صیغه عقد متعه و یادداشتی از نورالدین محمد بن علیشاه که کتاب را به فرزندش عبدالحی هبه نموده؛ مهر: «الله نور السموات و الارض» (دایره)، «تابع دین محمد کاظم» (بیضی)؛ تملک: کاتب :جلد تیماج

دورو قهوه ای، 251گ، 12 سطر ، اندازه: 12×18سم :[ ف : 22 - 477 ]

103. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 179

آغاز و انجام: برابر

از طهارت تا دیات؛ خط: نسخ، کا: درویش محمد بن احمد سنگی حسینی، تا: چهارشنبه سلخ ذیحجه 971ق؛ دارای حواشی با نشان «س، فخرالدین ع ل و ... در پیشانی صفحه اول با مرحوم حاج شیخ عبدالنبی کجوری (رحمه الله) آمده:

«از جمله 51 جلد کتابی است که حسب الوصيه مرحوم شيخ جلال الدین اسلامی بر کتابخانه مدرسه نواب وقف گردیده است در 1388ه.ق برابر با 1347 خورشیدی؛ واقف: شيخ جلال الدین اسلامی، 1388ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی، 283گ 14 سطر (9/5×14/5)، اندازه: 16/5×24/5سم [ف: 160]

104. یزد؛ وزیری شماره نسخه: 1605

خط: نسخ، کا: محمد بن ،نظام، تا: رمضان 972ق؛ مهر تملک: « على اصغر الموسوى»؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی تیماج قرمز، 151 گ، 19 سطر (10×15/5)، اندازه: 17×25سم [ف: 3 - 1000 ]

105. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 404

خط: نستعليق، كا: علی بن عبدالله، تا: 973 ق؛ افتادگی: آغاز انجام؛ 181گ، 17 سطر ، اندازه: 17×24سم [ف: 1 - 8]

106. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1531

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قام بن الشيخ محمد ،رشتی، تا: 973ق؛ چند صفحه در آداب زیارت و اغسال ،مسنونه، از صفحه 11 متن ارشاد؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج یشمی دارای ترنج و نیم ترنج کوبیده، 244گ، 12 سطر :(8×12) اندازه: 15×21/5سم [ف: 10 - 25]

107 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 12

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: شاه علی بن عمادالدین زواره ای، تا: سلخ رجب 973ق محشی به نشان های «ل ع » و «12»، مصحح؛ اهدائی غلامحسین صالح زاده؛ جلد: مقوایی تیماج مشکی عطف و حواشی تیماج تریاکی، 123گ 19 سطر (11/5×16)، اندازه:

17/5×24/5سم [ف: 1 - 13]

108. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9358

خط: نسخ، کا: شاه علی بن عماد الدين بن شاه علی زواره ای، تا: دوشنبه 18 صفر 973ق؛ جا: قریه محمد؛ مصحح، محشی؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای132گ، 19 سطر ، اندازه: 19× 25 سم :[ف: 24 - 149]

109 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2273

آغاز: للسداد فليس المعصوم الا من عصمه الله تعالى من انبيائه و اوصيائه عليهم أفضل الصلاة؛ انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 20 صفر 973ق، جا: نجف اشرف (نیمه پایانی کتاب) افتادگی؛ آغاز، مصحح، محشی، در برگ آخر چند یادداشت متفرقه؛ تملک: «لقمان بن جمال الدین نائینی رستمداری» (پاک شده)؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 277گ، 15 سطر ، اندازه: 13×19/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 110]

110. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15922

آغاز : بارشاد الأذهان الى احكام الايمان مستمداً حسن التوفيق

خط: نسخ، كا: بن یحیی بن ملک داد حسینی گیلانی لاهیجانی، تا: شنبه 14 شعبان 973 ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی، در آخر نسخه مناجات منظوم منسوب به امیرالمؤمنین (علیه السّلام) قصيده شده است و چند فایده فقهی از جمله خطبه طلاق؛ مهر: «عز من قنع و ذل من طمع»؛ جلد: گالینگور ،مشکی، 281گ

14 سطر ، اندازه: 16×26سم [ف: 44 - 134]

111.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 239

خط: نسخ ، کا: شیخ کرم الله بن شیخ هراون مطهری، تا: شنبه 24 ربیع الاول 973ق؛ مصحح محشی اندازه 12/5×18سم[ نسخه پژوهی 2 - 111]

112. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 2882

از اول کتاب الطهارة تا آخر كتاب الديات؛ خط: نسخ، كا: عبد الكاظم بن سلام، تا: 20 محرم 973 ق؛ محشی؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: چرمی ،قرمز، 330 ص 19 سطر (12×14) ، اندازه: 19×25سم [ف: 1 - 176]

ص: 36

113.شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 382

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا: تا: 974ق به چند قلم و به وسیله چند نویس نوشته شده است، محشی، پیش از متن کتاب مقدمه ای در تعریف و اقسام علوم در چهار صفحه ،کاغذ: نخودی ،جلد: تیم قهوه ای، 144گ مختلف السطر ، اندازه: 14× 17سم [ف: 2 - 6 ]

114. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:13467

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 975ق؛ کاتب: نامعلوم، محشی با رموز مختلف؛ كاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: عنابی، 170گ 16 سطر، اندازه: 17/2×24/5 سم [ف: 21/5 - 75]

115. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2227

آغاز: و لو ادعى استناد الحكم الى فاسقين وجب احضاره؛ انجام: برابر

از اواسط «کتاب القضاء» تا پایان «دیات»؛ خط: نسخ، کا: درویش محمد بن میرکی، تا: ذیقعده 975ق؛ افتادگی: آغاز؛ محشی، کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ،مشکی، 61گ، 15 سطر ، اندازه: 17 × 25 سم [ف: 21/1-85]

116. قم؛ گلپایگانی؛ شماره :نسخه 8230-56/80

آغاز: کتاب الحج و النظر في امور اربعة الاول في انواعه و هو واجب و ندب فالواجب باصل الشرع مرة واحدة

از اول کتاب الحج تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، کا: یحیی بن سعد حسینی ،خلخالی، تا: 976ق؛ جا: اردبیل؛ 245گ ، 15 سطر ، اندازه: 15× 21سم [ف: 1 - 306]

117 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5178-26/58

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: زين العابدين بن مولانا محمد، تا: دوشنبه 23 ذیحجه 977ق؛ در پایان نسخه کتاب زیارات دروس شهید و مطالبی از قواعد نقل شده است؛ تملک: محمد مقیم حسب استر آبادی بن كمال الدین حسینی در سال 1041 شمس الدین محمد بن غیاث الدین محمد حسین استر آبادی در غره ذیحجه 980؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت با ترنج با سر و لچک لولادار،232گ 13 سطر ، اندازه: 18×25سم [ف: 1 - 302]

118. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه:842

آغاز: و اكمل التحيات و نبدا فى الترتيب بالاهم فالاهم كتاب الطهارة و النظر فى اقسامها؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری ،خوش، کا: زین الدین علی کلبایی،تا: جمعه ذیقعده 977ق؛ افتادگی: آغاز؛ مقابله شده، محشی یادداشت «تصحیح ملا عبدالله تونی» کاغذ: ترمه ،جلد: تیم زیتونی ،ضربی 182گ، 17 سطر (7/5×15)، اندازه: 14×24

[ف: 2 - 13]

119 . مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 220

کا: علی بن هلال کرکی ،عاملی، تا: 977ق ،محشی، همراه با اجازه به خط على بن هلال کرکی عاملی برای حبیب الله بن شمس الدين محمد در 977ق [اوراق عتيق: 1 - 241]

120. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14959

آغاز: الطريق و التمست منه المجاز. .. كتاب الطهارة، و النظر في اقسامها و اسبابها و ما تحصل به و توابعها، الاول في اقسامها وهي وضوء و غسل و تیمم و كل منها واجب و ندب؛ انجام: برابر

کا: ابو طالب بن زين العابدین حسینی اوحی، تا: صفر 977ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، با عبارت «بلغ قرائة ايده الله تعالى» مقابله شده محشی با نشان (ع ک ،ح ل، بدر ...»؛ تملک: «طالب بن سید احمد جزائری به سال 1244 كاتب؛ كاغذ: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی 222گ 17سطر (8/5×13)،اندازه: 14/5× 21سم [ف: 37 - 615]

121.تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه:252

خط: نسخ، بی کا: تا: چهارشنبه 17 جمادی الاول 978ق؛ افتادگی: آغاز؛ محشی [ نشریه: 7 - 100]

122. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 282

خط: نستعليق، كا: جلال الدین محمد بن علی خان ،جربادقانی، تا: اواسط جمادى الاول 978 ق ؛جا: هرات مدرسه نظامیه، با بلاغ سماع ،محشی با نشان «ن مدظله» تملک: عبدالله معروف اصفهانی سال 1046، 104گ، اندازه: 18×24/5سم [نسخه پژوهی: 2 - 111]

123 . قم؛ مؤسسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 100

خط: نسخ، :كا: محمد بن سید علی بن مرتضی حسینی استرآبادی،تا: پنج شنبه غره ذیحجه 978ق؛ مصحح، محشی، قبل از کتاب قطعه ای از شرح ارشاد به خط ابن محمد كاظم. .. الشريف به تاريخ جمادى الأول 1147 آمده و پس از کتاب قطعه ای دیگر است که به تاریخ 1095 نوشته شده پشت برگ آخر نشانی امانت شیخ ابوالقاسم از آقا زین العابدین بن علی عسکر کرمانی؛ جلد: تیماج قهوه ای ، 352گ، 15 سطر ، اندازه: 18×24/5سم [ف: 1 - 69]

124.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2544-ف

نسخه اصل: یزد نسخه هاشم نجفی یزدی؛ خط: نسخ، كا: علی بن قاسم رستمداری، تا: پایان رمضان 978ق [فيلم ها - ف: 1 - 282]

125.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3162

آغاز: و سهواً اوبترك الطهارة كذلك و تعمد التكفير و الكلام بحرفين مما ليس بقران؛ انجام: برابر

فاقد کتاب طهارت و قسمت اعظم کتاب صلات می باشد؛خط: نسخ، بی کا، تا: 978ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، حواشی با نشان «منه، ع ل و...،» 6-7 سطر از صفحه ما قبل آخر به علت وصالی ساقط شده؛ کاغذ: اصفهانی ،نخودی ،جلد: مقوایی با روکش کاغذی ابری عطف پارچه سرمه ای 131گ، 18-21 سطر (11/5×16/5)، 18×24 سم [ف: 14 - 280]

126. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 3529/1-18/49

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا : محمود کاتب سمنانی، تا: سه شنبه 27 ربیع الثاني

ص: 37

979ق؛ مصحح محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای 127گ 17 سطر، اندازه: 18× 24 سم [ف: 1 - 301]

127. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9126

خط: نسخ، کا: نورالدين بن عبدالحسین کاشانی، تا: شب جمادی الثانی 979ق، جا: قزوین؛ مصحح، محشی؛ تملک: عبدالواسع حسنی حسینی، محمد شریف بن صفی الله بن عطاءالله ملاطی گیلانی؛ جلد: تیماج ،قرمز 283گ، 15 سطر ، اندازه: 13×225/5 سم [ف: 23 - 263]

128 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 34938

خط: نستعلیق، کا: ابن حسام الدین باکوی تا: 979ق؛ مجدول، دارای یادداشت تملک با تاریخ 1082؛ اهدائی ،رهبری اردیبهشت 1386؛ كاغذ: حنائی آهار مهره کشمیری، جلد: تیماج عنابی فرنگ- 123گ، 17 سطر ، اندازه: 19/5×21/5سم [اهدائی - ف: 3 - 50 ]

129. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3895

خط: نسخ، کا: محمد بن ثانی ،حسینی، تا: ربیع الاول 980ق؛ مقابله شده، محشی اهدایی حاج میرزا علی شریعتی ؛کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی روکش کاغذ: ابری عطف و گوشه ها تیماج قرمز 214گ، 14 سطر(7×13)، اندازه: 17/5× 24سم [ف: 5 - 1836]

130. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 733

خط: نستعليق، كا: حسین بن نعمت الله حسینی، تا: 981ق؛ 155گ، 15 سطر ، اندازه: 18×24سم [ف: 1 - 8]

131 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 996

آغاز: هداية الطريق و التمست منه المجازاة على ذلك؛ انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: جمال الدین محمد بن محمد امامی اصفهانی، تا: 981ق افتادگی: آغاز؛ مجدول مذهب؛ كا: قاب سازی شده ،اصفهانی جلد: تیماج مشکی ،مقوایی 218گ، 15 سطر (12/5×17/5)، اندازه: 14/5×24سم [ف: 8 - 483]

132. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10772

كا: محمد بن جمال الدین حسین فخار شیرازی، تا: 981ق، روستای «سلقان»؛ مصحح؛ قطع: رقعی [میراث شهاب س 9 ش 2-4 ]

133.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 47/7-طباطبائی

آغاز: برابر

از طهارت تا دیات؛ خط: نستعلیق، کا: احمد بن علی مازندرانی، تا: ربیع الاول 981ق کاغذ: اصفهانی شکری، جلد: تیماج مشکی با ترنج و نیم ،ترنج، 141 ص( 101-242)، 11- 17 سطر ، قطع: خشتی اندازه: 177×24سم [ف: 22 - 8]

134 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 592

خط: نسخ، کا: سالم بن منصور به راشد بن ناصر بن حسين ساکن احساء، تا: سه شنبه 28 رجب 981ق؛ مصحح محشی کتابت شده به روز جمعه غره شعبان ،981 روی برگ اول چند یادداشت پراکنده در برگ پایانی چندین یادداشت متفرقه به خط شکسته نستعلیق توسط محمد علی قمشه ای تملک: محمد بن محمود و

مصطفى بن . .. محمد علی؛ مهر : يا امير المؤمنين» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی 184گ، 21 سطر ، اندازه: 18/5×25/5سم [ف: 2 - 431]

135 همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه: 101

خط نسخ، كا قاسم علی بن سعد الله تا 15 جمادی الثانی 982ق جا: اردبیل؛ مصحح محشی روی برگ اول چند یادداشت؛ تملک محمد زمان بن قاسم مدرس خلخالی؛ جلد: تیماج مشکی

189گ، 17 سطر ، اندازه 18×25سم [ف 55]

136 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2216آغاز و انجام برابر

:خط نستعلیق بیکا تا 9 ذیحجه 982ق؛ دارای حواشی به تاریخ 984؛ واقف پنجه گل کاغذ نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 178گ، 17 سطر ، اندازه: 18×24سم [ف: 21/1-84]

137. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 1329

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا: تا: 20 رجب 983ق؛ محشى؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبین محمد رضا» (چهارگوش)؛ جلد: تیماج مشکی لایه ای 20 سطر (11/5×14/5) ، اندازه: 19×25سم [ف: 4 - 1928]

138. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4673/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا: تا: 4 شعبان 983ق؛ محشی، در پایان قرائتی به تاريخ جمادى الاول 1014 با امضای محمد طاهر که کتاب را نزد امیر نقی استرآبادی خوانده است؛ مهر: «ابی عبدالله محمد صالح الحسينى الطباطبائی 1022 »؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای 151گ، 23 سطر (7/5×15/5) اندازه: 16×24سم [ف: 13 - 56]

139. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2218

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: نعمت الله، تا: ذیحجه 984ق؛ معلق به حواشی «عبدالعالی» و دیگران؛ واقف: نادر شاه 1145؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج ،مشکی، 238گ، 13 سطر ، اندازه: 18× 25 سم [ف: 21/5 - 86]

140 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2213

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قطب الدین احمد ،سبزواری، تا: 27 شعبان984ق؛ دارای حواشی با نشان «ع ل»؛ واقف: خواجه شیر احمد تونی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج ،مشکی، 205گ، اندازه 15× 25 سم [ف: 21/1 - 77]

141 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14136

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبد العظيم بن جلال الدین، تا: یک شنبه 18 محرم 985 ق؛ دارای حواشی با رموز مختلف واقف: فاضلخان، 1065، تحویل به کتابخانه ،1363 کاغذ ،نخودی ،جلد: میشن ،مشکی،

ص: 38

144 گ ، 25 سطر ، اندازه: 12×24/5سم [ف: 21/5 - 71]

142.تهران ادبیات؛ شماره نسخه: 132/2 - د

خط: نسخ، بی کا، تا: دوشنبه 25 جمادی الثانی 985ق؛ فهرست در آغاز نسخه به خط قزوینی؛ 528 ص( 1-528)، 15 سطر (6×11) [ف: 1-24]

143 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7424

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: لقمان بن جمال الدین رستمداری، تا: 18 ذیحجه 987ق؛ مصحح، دارای حواشی از شهیدین و دیگران مقابله شده ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن 225گ ، 17 سطر ، اندازه: 15/5×24/6 سم [ف: 21/1 - 78]

144 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14675

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعليق، كا: علی اکبر بن محمد حسینی سمنانی،تا: 988ق ،مصحح محشی با نشان «12» ،فخرالدین ،ع ل كنز»؛ کاغذ: شرقی، جلد: مشمع قهوه ای عطف تیماج قهوه ای 157 گ20 سطر (8×15) ، اندازه: 14 ×23سم [ف: 37 - 162]

145 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6273

خط : نسخ، بی کا، تا: 10 رجب 990ق؛ محشی با نشان «ع ل» کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی مقوایی با لولا، 195گ، سطر ( 5× 13) قطع: ربعی اندازه 10×19سم [ف: 16 - 231]

146 . قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 129

آغاز: والسادس ولو كان العدد ستة فى العشرة وكل دم يمكن يكون حيضاً؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: اسعد بن حسن بن محمد، تا: سلخ شوال 991 ق؛افتادگی: آغاز ،مصحح محشی؛ 231گ، 14 سطر 13×23/5سم [ کتابخانه های قائن - ف: 111]

147. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2941

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: دوشنبه 27 ربیع الثانی 992ق؛ مصحح، محشی؛ تملک: «سلمان بن جعفر انصاری» جلد: تیماج قهوه ،ضربی ،154 گ 17 سطر ، اندازه 18×24/5سم [ محدث ارموی مخ: 1- 111]

148 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 768-5/58

آغاز و انجام :برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: علی بن احمد حسنی حسینی طباطبائی؛تا:4

رمضان 992ق؛ مصحح ، محشی به امضاء «ع ل» و «منه قدس سره» و به نقل از کتاب های شرح لمعه» و «تحریر» دارای علامات ،بلاغ، در آخر نسخه تاریخ فوت علامه حلی را شب شنبه 21 محرم 726 ذکر می کند؛ :جلد گالینگور آبی ضربی دارای ترنج با نقش صلیب مجدول گرهی 300گ، 13 سطر ، اندازه:

15×23 سم [ف: 1 - 300]

149 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6148

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: هاشم بن قاسم، تا: 999ق؛ در پایان نسخه سؤال هایی از استاد خاتم المجتهدين على بن عبدالعال (مدظله) پرسیده شده و پاسخ ها ثبت گردیده است، در گ 259 یادداشتی به خط علی بن عبدالعال در شرایط فتوی و مفتی در منابع دو مجتهد با نام عبدالعال آمده است: 1. علی بن حسین بن عبدالعالی ،کرکی محقق دوم ( - 937 ق و یا 940ق) و علی بن عبدالعال عاملی میسی (- 938ق)، نوه محقق هم همین نام دارد منتها تألیفاتش بیشتر در زمینه علم نحو است اگر ادعا کنیم که این دستخط خط یکی از آن دو عالم است تاریخ تحریر این خط باید خیلی قبل از تاریخ تحریر کتاب باشد که چنین احتمالی بعید است. از طرفی به نظر می آید عبارت پایانی کاتب و تاریخ تحریر با خطی متفاوت با خط متن و مرکبی جدیدتر نوشته شده است اگر نسخه تاریخی قدیمی تر داشته باشد بعید نیست که خط انتهای کتاب خط یکی از آن دو بزرگوار باشد، مصحح، محشی از کتابهایی همچون «غاية المراد تذكره ذکری دروس، تنقیح، التحرير كنز ،العرفان نهایه حواشی شهید و نعمت الله و با نشانهای «منه ع ل ره» سعدی بن مهدیقلی طارمی، زین الدین»؛ مهر بیضوی مورخ 1102ق؛ تملک «حسین بن مازندرانی عيکوردی در 1010ق، علیرضا ابن آدریس موسوی»؛ کاغذ ،اصفهانی جلد: تیماج قهوه ای ،مقوایی مجدول، 259گ، 15 سطر (8×13/5)، اندازه: 19/2×26سم [رایانه]

150 شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه 280

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی؛ اندازه 14×23/5 [ نسخه پژوهی 2 - 111]

151 . مشهد؛ مدیر شانه چی؛ شماره نسخه: 7

خط:نستعلیق ،خوش، بی کا: تا: قرن 11؛ افتادگی :آغاز؛ قطع: ربعی [ نشریه 5 - 590]

152. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 108

خط: نسخ، بی کا: تا: قرن 11 دارای حواشی با نشان «ع ل» به نستعلیق؛ تملک: میر محمد باقر که به شرط به سی و نه هزار دینار در سه شنبه 13 رجب 1241 فروخته ،بود مصطفی حسینی صفائی خوانساری؛ قطع: وزیری [نشریه: 7 – 100]

153.تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 191

خط:نسخ، بی کا: تا: قرن 11 ؛افتادگی: انجام؛ وقف به خط محمد جعفر بن محمد صالح واقف : محب على سیاف، 17 جمادی الاول 1116 [ نشریه: 7 - 100]

154. اصفهان؛ عمومی اصفهان فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 2972

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ اوایل کتاب نونویس؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: چرمی سیاه، 387ص،16 سطر (10×16)، اندازه 16×24سم [ف: 1 - 177]

155. تهران؛ مؤسسه مطالعات اسلامی؛ شماره نسخه: 6 .

آغاز: برابر ؛انجام لتجدو اسلامه فيضمن الدية في ماله و لورمى

ص: 39

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛افتادگی: انجام؛ 7 برگ اول الحلاقی است، محشی؛ کاغذ: زرد آهار مهره ،جلد: تیماج مشكى الحافی، 201گ، 16 سطر (9/5×16) ، اندازه: 17×26سم [ ف : 4]

156 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31558

آغاز : و الجاهل لا يعيد مطلقا و لو علم فى الاثناء استبدل و لو تعذرالا بالمبطل ابطل؛ انجام: و يشمل هما من يقصر ماله عن مؤنة السنه له و لعياله و العاملون

از اواخر طهارت تا «المقصد الرابع فى مستحق الزكاة»؛ خط نسخ، کا: تا: قرن 11؛ اهدائی ،رهبری بهمن 1383 ؛کاغذ: نخودی، آهار مهره، جلد: تیماج فرنگی ،قهوه ای، 16گ ، 15 سطر ، اندا زه: 19×23/5سم [اهدائي - ف: 3 - 52]

157 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1608

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛ محشی با رموز مختلف«ع ل» با سرلوح ،مذهب، مجدول، فهرست کتب به قلم محمد رضا محمد رحیم تبریزی مقیم اصفهان در سال 1247ق؛واقف: سید سعید طباطبایی 1332 :کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد :تیماج خرمایی ضربی مزین به ترنج و سرترنج،253گ سطر، اندازه: 11/5×19/5سم [ف: 5 - 17]

158. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 337

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا، محمد طاهر بن حاجی محمد قلی تبریزی، تا: ق ،11 جا :مدرسه جلالیه ،اصفهان ،مصحح دارای بلاغ محشی ، پشت صفحه اول یادداشت عماد المحققین است که این کتاب از حاجی فاضل به امانت گرفته است؛ کاغذ: هندی :جلد تیم ،قهوه ای 209 گ،21 سطر (7×17)، اندازه: 12/5× 24/5 [ ف : 286]

159 مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 282

آغاز: برابر؛ انجام: و تساوى المرأة والرجل فى دية الاعضا. الجراح حتى يبلغ ثلث دية الرجل.

از آغاز تا اواخر دیات؛ خط نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ دارای حواشی با نشان «مهذب البارع، ع ل ، ايضاح ،فخرالدین ، شرح ، ع ، ل ، و ...» دارای بلاغ در صفحه بدرقه کتاب بندی در حکم شخصی که در غیر شهر خود مقیم است به نقل ،شرایع، در پشت صفحه اول بندی در اوزان شرعی از محمدباقر به نقل از نسخه سید عبدالكريم طبسی مورخ شوال1120ق؛ تملک: ابوالقاسم؛ 179گ، 21 سطر (10×15)، اندازه: 18×24سم [ف: 240]

160 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8400

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،بی کا، تا: ق 10 و 11؛ مصحح، محشی؛ مهر: «افوض امرى الى الله عبده حسینقلی (1290؟ (مربع)؛ جلد: تیماج قر مز،342گ، 11 سطر ، اندازه: 15×20سم :[ ف : 27/22 - 93]

161 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16169

خط نسخ، بی کا، تا: قرن 11 [مختصر - ف: 47]

162 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11624

آغاز: كفت الاشاره ولا ينقعد الا بلفظ الماضي و في اشتراط تقديم الايجاب نظر؛ انجام و ان لم يكن جرح فللمجروح القصاص فى الموضحة ودية الزايد فى الهاشمة و هي خمسة خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ واقف: اشکوری؛ جلد: تیماج ،مشکی، 233گ، 14 سطر (6/5×12) ،اندازه: 13×19سم [ف: 34 - 22]

163 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7123

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 11 ؛با حواشی «شهید، شرح شیخ فخر الدین»؛ کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 234گ، 13 سطر (7×12/5) قطع:ربعی اندازه: 12/5×19سم [ف: 16 - 460]

164 تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 490

كا: حسن بن علی، تا: شاید قدیمی تر از قرن 11؛ قطع وزیری [ف: 65]

165 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15514

خط: نستعلیق ،تحریری، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، محشی و چنانچه در برگ مربوط جا نبوده در صفحاتی الصاقی ضمیمه شده، بعضی از حاشیه ها هم به جهت عدم تداخل با حاشیه دیگر به شنگرف نگاشته شده؛ تملک: «عبدالله بن زامل آل کمونه حسینی نجفی» با مهر «عبدالله کمونه الحسینی» (بیضی) و «عبدالله بن زامل کمونه الحسینی» (بیضی) و در یادداشت آغازین کسی را که به اجبار نسخه را بگیرد لعنت کرده است؛ جلد: تیماج تریاکی ضربی ترنج و سرترنج گره دار 221گ، 21 سطر ، اندازه:12/5×8/25سم [ف: 43 - 135]

166 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14598

انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی، در آغاز نسخه تاریخ ولادت میرزا محمد اشرف ثبت ،شده مربوط به سال 1071 یا تصریح به وضعیت قمر در ثور و طالع سنبله با چهار ماده تاریخ ولادت از جمله فرج بعد از شدت (1071)، چند یادداشت فقهی و علوم غریبه در آغاز نسخه نیز ثبت شده از جمله یادداشتی درباره نکاح علی رسم التولية و نماز غدير و کیفیت صیغه طلاق (مورخ 1293) و کیفیت مخارج حروف با ترسیم زبان؛ جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و سرترنج معرق، 127گ، 19 سطر ، :اندازه: 20/2×26/5سم [ف: 41 - 117]

167 . اصفهان؛ روضاتی؛ شماره نسخه: 158

آغاز: عليها قضاء الصوم دون الصلاة: المقصد الثالث: في الاستحاضة؛ انجام: الثانى اختصاص الغريم بعين ماله، و إنما يرجع البائع فى العين مع تعذر

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی، دارای چندین نشان بلاغ ؛ 14 سطر ، اندازه: 12×20سم [ف: 105]

168 تهران؛ دانشگاه ؛شماره نسخه: 7316

خط: نستعلیق، بی کا ؛تا: قرن 11 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ:

ص: 40

سپاهانی، جلد: نو 129گ 13 سطر (6×12) قطع: ربعی، اندازه: 14×21سم [ف: 16 - 511]

169 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 191

انجام: و لو أوضح فهشم ثان و نقل ثالث وأم رابع فعلى الأ ول خمسة و كذا الثانى والثالث

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، روی برگ اول چندین یادداشت متفرقه؛ تملك: على نقى دوستعلی؛ جلد: روغنی ترنج و سرترنج دار با لچکی مجدو 193گ، 14 سطر ، اندازه 20×25/5سم [ف: 1 - 135]

170 اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 199

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح ، محشی ،جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 82گ، 16 سطر ، اندا زه: 15×20/5سم [ف: 1 - 139]

171 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3702/1

خط: نسخ، کا: سعد بن نعمة ،تا: قرن 11؛ مصحح،محشی، در دو برگ اول چند یادداشت متفرقه؛ تملک: «علی قراچه داغی»؛ مهر: «یا علی» (بیضی)؛ 163گ (2 پ-165ر)، 19 سطر

19× 25 سم [محدث ارموی مخ: 1 - 110]

172. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه:287 - ج

خط: نستعلیق، کا: محمد شریف ،سپاهانی تا :قرن 11 محشی، دارای بلاغ قرائت؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی گرداگرد آن سرخ و ،مقوایی 180گ 15 سطر (8×14) اندازه: 14×21[ف: 241]

173. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 5820

خط: نسخ ونستعیق، بی کا ،تا: قرن 11؛ با سرلوح ،مذهب مجدول، محشی؛ تملک: محمد زکی دزفولی مورخ 1176ق، عبدالكریم بن شاهمیر؛ کاغذ: اصفهانی ضخیم شکری ،رنگ، جلد :تیماج عنابی دور منگنه، 530 ص، 15 سطر ، قطع : وزیری، اندازه: 15/5×25سم [ف: 17 – 239]

174. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:1548

خط: نسخ و نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی؛ جلد: تیماج مشکی ،ضربی 296گ 14 سطر (7×12)، اندازه: 18×21سم [ف: 8 - 173]

175 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 537

خط : نسخ، كا: محمد باقر بن محمد تقی، تا: قرن 11؛افتادگی: آغاز (خطبه کتاب افتادگی دارد)؛ مصحح محشی، مجدول؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،قرمز، 262گ، 15سطر ، اندازه: 13×20/5سم [ف: 2 - 390]

176 . بیرجند؛ مسجد الرسول بازار؛ شماره نسخه: 4

آغاز :و يزيد فيه اربع ركعات و نافلة المغرب بعدها الى ذهاب الحمرة؛ انجام: لم يكن للولى الزامه على راى و لو التمس الولی حبس

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام: مصحح ،محشی؛ در برگ اول وقفنامه کتاب از «محمد رضا بن کربلائی»؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا 132گ، 19 سطر ، اندازه: 19/5×25/5سم [ف: 144]

177 بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 54

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: 16 ربیع الثانى قرن 11؛ جلد: تيماج قهوه ای ضربی ،مجدول 189گ، 22 سطر 13/5×23/5سم [ف: 50]

178 مشهد؛ مدرسه میرزا جعفر؛ شماره نسخه: 172

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی با نشانه «منه، شرح لمعه، يع، ع ل» و جز اینها قطع وزیری [چهارکتابخانه مشهد-ف: - 34]

179. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 402

آغاز :برابر ؛انجام: و السلام على خير خلقه و اشرفهم محمد النبي و آله الطيبين الطاهرين وسلم تسليما كثيرا دائما جسيما.

خط: نسخ، کا: میرزا محمد بن شاهوردی دامغانی، تا: قرن 11؛ کاغذ: ترمه و فرنگی :جلد: تیماج سبز با حاشیه گل و بوته زر ضربی مقوایی 168گ 21سطر (8×16) ، اندازه : 25/5×14/5سم [ف: 7 - 343]

180. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1446181

آغاز :برابر؛ انجام: لكل شر و الحمد لله رب العالمين و الصلوة على سيدنا و نبينا محمد و آله اجمعين الطيبين الطاهرين.

خط: نسخ، بی کا، تا: محتملاً قرن 11؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی، :جلد تیماج تریاکی ،یک لا 202گ 21 سطر (6/5×7) ، 13/5×24/5سم [ف: 9 - 478]

181. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 503

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11؛ مصحح، محشی؛ جلد: مقوایی، 193 گ، 17 سطر ، اندازه: 20×26سم [ف: 2 - 189]

182 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7940-54/30

آغاز :برابر

خط: نسخ، کا، معروف بن ملا کتاب الله، تا: قرن 11؛ محشی؛ 196گ، 18 سطر ، اندازه: 18×28سم [ف: 1 - 304]

183 . قم؛ استادی، رضا؛ شماره نسخه: نامعلوم

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11؛ با حواشی مؤلف «منه» و شهید دوم زی و شیخ علی نواده او «ع ل» در کناره برگ ها؛ 161گ، 21 سطر ، اندازه: 12×23سم [صد و شصت نسخه: - 5]

184 . قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 151

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛با این یادداشت از آقای نجفی مرعشی «ارشاد علامه مقروء بر شیخ بهائی»؛ تملک: غلامرضا بن عبد الحمید قمی [ف: 34]

185 . مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 46

خط: نسخ، بی کا: تا: قرن 11 مصحح محشی؛ قطع خشتی [چهار کتابخانه مشهد -ف: - 4]

186 . مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 81

خط: نسخ خوش و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛

ص: 41

محشی؛ قطع: جیبی [چهار کتابخانه مشهد -ف - 5]

187. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 382

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی با نشان «ع ، شرح شهید، عد» [ف 3 - 69]

188 . اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 159

آغاز کتاب الطهارة تا پایان کتاب الاطعمه و الاشربه ؛خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 11 ؛مصحح ،محشی، روی برگ اول چند یادداشت متفرقه و تاریخ سال 1064 و 1067 و وقف نامه ای خواجه عابدين بن محمد بن تاج الدین رکن آبادی میبدی سال 1061؛ تملک: «عسكر بن حاجی علی بفروئی» جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 263گ مختلف السطر ، اندازه: 20×25/5 [ف: 1 - 141]

189. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 379

خط: ،نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛مصحح، محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 280گ مختلف السطر ، اندازه: 12×20سم [ف: 2 - 110]

190. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه 350

انجام: فان ضاقت فمن الابعد ايضا فان ضاقت فمن المعتق ضاقت فمن غصبه المعتق فان. ..

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی،با نشان بلاغ، روی برگ اول یادداشتی آمده که کتاب وقف بود چون در معرض فروش بوده سید ابوجعفر اردکانی آن را به 1268 خریده و دوباره وقف کرده؛ 220گ، 15 سطر ، اندازه:12/5×22سم [ف: 2 - 87]

191. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 562

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعليق :كا : محمد امین حافظ بن ،خاتون، تا: قرن11؛ مصحح، محشی در اول و آخر نسخه فواید بسیاری درج شده است از جمله علامات آخر الزمان به نقل از تفسیر ملا حسین ،واعظ قاعده در بیان نماز نوروز به نقل از «منهاج الصلاح »علامه حلی و نقلی از «تفسیر گازر» و صیغه توبه و . ..؛ جلد: تیماج مشكى مجدول با ترنج و سر ترنج 303گ، 17 سطر ، اندازه: 8/5×19/5سم [ف: 1 - 41]

192 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7425

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،بی کا ،تا: اواخر قرن 11؛ محشی بیشتر با رمز (ع ل )بعضاً با عناوین محمد و غیره؛ کاغذ: نخودی آهار مهره جلد: میشن قهوه ای با ترنج و سرترنج و لچکی 233گ 15 سطر:اندازه :19/6×/25م [ف: 21/5 - 78]

193 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7426

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ و نستعلیق، بی کا ،تا: اواخر قرن 11؛ دارای حواشی- فخر المحققین شهید ثانی و دیگران؛ تملک: محمد بن داوود علی زواری تنکابنی در 1105 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره :جلد تیماج ،مشکی، 163گ مختلف السطر ، اندازه:15/8×25/3سم [ف: 79 - 21/1 ]

194 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23302

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ،مصحح، مقابله شده؛ اهدایی ،رهبری، مهر 1375 ؛کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی لبه دار مزین به ترنج و سر ترنج 158گ، 19 سطر ، اندازه: 14/7×26/2س- 14/7× 26/2 سم [ف: 21/1 - 70]

195. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16921

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا تا قرن 11؛ محشی با رموز مختلف، برخی از لغات مترجم به فارسی؛ ارسالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی در مهر 1368 کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 260 گ، 14سطر ، اندازه: 14/5×23/5سم [ف: 21/1 - 77]

196 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21105

آغاز و انجام: برابر

خط : ،نسخ، بی کا، تا قرن 11 محشى غالباً با غالباً با رمز (عل ل»؛ اهدایی ،رهبری خرداد 1373 کاغذ :نخودی و گل بهی آهار مهره جلد تیماج قهوه ای 247گ 17 سطر ، اندازه: 12/5×21سم [اهدائی - ف 3 - 52 ]

197 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21526

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا تا قرن 11؛ محشی غالباً با رمز «ع ل»، پشت ورق اول دستور اجرای برخی از صیغ مانند «صیغه صوم»، «صیغه اجاره حج»، صیغه اجاره و بعضی از رموز و فرق بین برخی از واژه ها مثل واجب و ،فرض مندوب و مستحب کتاب و باب و فصل و تعریف و اقسام فقه اهدایی ،رهبری خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 282گ، 14 سطر ، اندازه: 13×19/5سم [اهدائی -ف: 3 - 52]

198. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:15567

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق بی،کا تا اواخر قرن 11 محشی با رمز «ع ل»؛ کاغذ: نخودی جلد: تیماج ،مشکی، 241گ، 14 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 21/5 - 76]

199. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18310

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ بی کا تا قرن 11 مصحح محشی، مقابله شده؛ واقف:مهرداد بوستانی، 1370ش؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج ،قهوه ای ،186گ مختلف السطر ، اندازه: 14/3×23/6سم [ف: 21/1- 74]

200 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21584

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق بی،کا تا قرن 11؛ محشی اهدائی رهبری خرداد

ص: 42

1373؛ كاغذ: نخودی و حنایی آهار مهره، جلد: تیماج مشكی، 200گ، 18 سطر ، اندازه: 11/5×21/2[سم اهدائی - ف: 3 - 52 ]

201 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23373

آغاز: برابر ؛انجام: و فى قطعه بعده الثلث و الشجاج فى الراس الوجه واحد و فى البدن بنسبة دية العضو

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام (یک برگ) ؛محشی با رموز مختلف، مجدول، دارای کتیبه مذهب مرصع؛ اهدایی ،رهبری، مهر 1375 کاغذ: نخودی آهار مهره جلد: تیماج ساغری عنابی ضربی لبه دار مزین به ترنج و سرترنج و گوشه ، درون ترنج تصویر پرنده 460گ، 11 سطر ، اندازه:11/5×18/4سم [ف: 21/5 - 86]

202 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2217

آغاز :مطلوبه و صنفت هذا الكتاب الموسوم بارشاد الأذهان؛ انجام: و لو خلف الكافر اولاداًاصغاراً لاحظ لهم فى الاسلام و ابن اخ و ابن اخت مسلمین.

از اواخر مقدمه تا «المقصد الثاني في موانع الارث»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 محشی؛ افتادگی آغاز (یک برگ) و انجام؛اکاغذ: نخودی، جلد: تیماج مشکی 206گ، 15 سطر ، اندازه: 16×24سم [ف: 21/1 - 84]

203 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:11248

آغاز :برابر ؛انجام: و قیل بحسب ما يراه الامام و يؤخذ من

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی غالباً با رمز (ع ل) و بعضاً از شهید اول واقف علامه حائری، مرداد 1351؛کاغذ: نخودی، جلد: تیماج قهوه ای، 195گ، 21 سطر ، اندا زه: 12/6×23/7سم [ف: 21/1 - 91]

204 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11311

آغاز :برابر؛انجام: و دية شبيه العمد ثلث و ثلثون حقه. .. او احد الخمسة المذكورة

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ دارای حواشی شهیدین و دیگران ؛واقف: علامه حائری مرداد 1351 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره جلد: میشن مشکی ضربی با ترنج و سرترنج ،گوشه ،277گ 15 سطر ، اندازه: 12/3×20سم [ف: 21/1-91]

205 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2224

آغاز: يجوز منكوسا كالراس و لا يجوز على حایل كخف و غیره اختياراً ؛انجام: فان اوصلهما الجانى او سرتا و اتحدتا فواحدة اولوصل الأجنبي فديتان

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: ابتدا و وسط و انجام ،مصحح دارای حواشی عبدالعالی کرکی کاغذ: نخودی آهار مهره جلد :تیماج ،مشکی، 162گ ، 18 سطر ، اندازه: 15×21 [ف: 21/1 - 87]

206 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16916

آغاز :افضل الصلوات و اكمل التحيات ونبدء في الترتيب بالأهم فالأهم؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا تا قرن 11 افتادگی: آغاز؛ محشی غالباً با رموز «ع ل» و «منه رحمه الله؛ ارسالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی در مهر 1368 کاغذ: حنایی آهار مهره [ف: 21/1 - 98]

207 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12556

آغاز :برابر ؛انجام: و فى الذوق الدية و فى منفعة المشى و البطش كمال الدية

خط: نسخ بی کا تا قرن 11 :افتادگی انجام (یکی دو ورق)؛ ،مصحح ،محشی، مقابله شده؛ واقف حسین کی استوان، آبان 1348؛ كاغذ: حنایی آهار مهره جلد: تیماج مشکی، 192گ

16 و 17 سطر ، اندازه: 17×26/5سم [ف: 21/1 - 88]

208. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16922

آغاز :به و توابعها الاول في اقسامها و هي وضوء و غسل و تیمم؛ انجام: فلو سرت جنایته او قتل.

خط: نسخ بی کا تا قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام (یک برگ)؛ مصحح، معلق به حواشی شهیدین و فخرالمحققین و دیگران، مقابله شده ارسالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی در آذر 1368؛ كاغذ: نخودی آهار مهره جلد: تیماج قهوه ای، 200گ، 17 سطر ، اندازه: 19/3×25 سم [ف: 21/5 - 97]

209. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14131

آغاز: ذلك بالترحمعلى عقيب الصلاة و الاستغفار لى في الخلوات ؛انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا قرن 11؛ کا :تا: قرن 11 مصحح محشی با رموز مختلف، مقابله شده؛ واقف فاضلخان، 1065 كاغذ : حنایی آهار مهره ،جلد: میشن عنابی ضربی با ترنج و سرترنج زرین، 166گ، 17 سطر ، اندازه: 17/22×24 سم [ف: 21/1 - 94]

210 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14097

آغاز: على طهارة و الغسل يجب لما وجب له الوضوء و لدخول المساجد؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا تا قرن 11؛ مذیل است به رساله رضاعیه» از محقق کرکی و مصدر است به شرح مقدمه ارشاد مذکور، معلق به حواشی شهید ثانی و فخر المحققین ودیگران، مصحح؛ واقف ،فاضلخان سنه 1065 :کاغذ: حنایی آهار مهره جلد : تیماج ماشی 137گ 21 سطر ، اندازه: 18×27/5سم :[ف 21/12-95]

211 قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1460

خط: نسخ، بی کا، تا قرن 11؛ مصحح، محشى؛ جلد: تيماج قهوه ای 288گ، 17 سطر ، اندازه: 10×19سم [ف: 4 - 288]

212. همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه: 265

خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 11 ؛تملک: شمس الدین ابوالباقی عبدالله بن محمد مؤمن بن عبدالرضا الحسينی، محمد مؤمن بن عبدالرضا بن عبدالله الحسينی با مهر و نشانی انتقال از محمد حسن بن شیخ ابوالمحسن به تاریخ 1289 :جلد: گالینگور زرد، 331گ 15 سطر ، اندازه: 13×19سم [ف: 141]

213. مشهد؛ امام هادی؛ شماره نسخه: 44/2

ص: 43

خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 11 ؛مصحح، محشی؛ جلد: دو رو تیماج رو قهوه ای پشت ،قرمز، 135 (96 پ - (231 ر)، 21 سطر ، اندازه: 17×25سم [ف: 37]

214. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه:277

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و ،ثلث بی کا تا قرن 11 از روی نسخه اصل (مورخ 969) (؟)؛ اهدایی مؤسس کتابخانه حاج وزیری؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: مقوایی با کاغذ رنگین عطف تیماج زرد 203گ 17 سطر (10/5×18) ، اندازه: 21 × 30سم [ف: 1 - 284]

215. شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه:328

خط: نسخ، بی کا، تا قرن 11؛ افتادگی آغاز و انجام؛ محش ،181گ اندازه : 19/5×26/5سم [ف: 1 - 6]

216. قم؛ مفتى الشیعه؛ شماره نسخه:28

خط:نسخ، کا:عطاء اللہ بن علی ،حسینی تا شعبان 1000ق؛ مصحح ، ،محشی هفت صفحه دارای فواید و دعاهای مختلف ؛جلد : تیم مشکی، 262گ، 18 سطر ، اندازه: 12/5×19سم :[ف (39]

217 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 660

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ بی کا تا قرن 11 اهدایی غلامرضا توکلی کا عذ:سمرقندی، جلد: تیماج آلبالویی مقوایی 138گ 25 سطر (5×16)اندازه: 13×23سم [ف: 2 - 568]

218. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه:343

انجام: برابر

خط: نسخ و ثلث، کا، محمد شریف بن محمد قلی تا قرن11؛ محشی به رمز «ع ل »و غیره؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،روشن جلد:مقوا عطف ميش ،مشکی 317گ 15 سطر ، اندازه: 12/5×19 [ف: 23]

219 کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 143

آغاز: خال عن التطويل و الاكتاز فاجبت مطلوبه.. كتاب الطهار النظر في اسبابها؛ انجام مأكول اللحم او غيره مما تقع عليه الزكاة از اول تا آخر دیات؛ خط: نسخ بی کا تا قرن 11 افتادگی: آغاز و انجام ؛کاغذ :حنایی روشن آهار مهره ؛جلد: تیماج عناب 270گ، 15 سطر ، اندازه (12/5×19سم :[ف 23]

220 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4145

آغاز :التوجه بسبع تكبيرات .. المقصد الثاني في الجمعة و ركعتان كالصبح عوض الظهر و وقتها عند زوال الشمس الجمعة؛ انجام: المقصد السادس فى الشجاج و في الحارصة و التي تقشر الجلد بعير . .. من دية الراس ويتساوى المراة والرجل

خط: نستعلیق بی کا تا قرن 10 و 11 افتادگی: آغاز و انجام: كاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی عطف تریاک 211گ، 15 سطر (11×6)، اندازه: 10 × 17سم [ف: 13 - 3115]

221 قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 328

تا المقصد الثالث فى الشجاج خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10و 11ق؛ افتادگی: انجام ؛محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 302گ، 17 سطر [ف: 1 - 29]

222 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2080

انجام: و الحمد لله رب العالمين والصلوة على سيدنا محمد و آله الطاهرين. وقد وقع الفراغ من تسويده الاثنين عاشر شهر ربيع الثانی

خط: نسخ خوش و نستعلیق ،ریز بی کا، تا قرن 11ق؛ افتادگی آغاز (میان برگ 1 و 2؛) نام کاتب در پایان کتاب نیست لیکن در گ 180 پ این عبارت دیده میشود «غیاث الدین محمد و بهاء الدين ابنا الكاتب الفقير الحقير نظام الدين احمد الملقب بحكيم الملک الگیلانی» که گویا مؤلف «طب فارسی» و «اسرار الاطباء» باشد که در الذریعه (ج 15 ش 949) یاد شده است تاریخ کتابت روز دوشنبه دهم ربیع الثانی سال مشخص نیست، محشی با نشانهای «ذکری »«زین رحمه الله»، «ع ل رحمه الله»، «عد»، «ه-)، (12)»، «ع»، ركن الدين»، «تحریر»، «منه»، «ق»، «دروس»، «ه»، «تنقیح»، «تاج ق»، «ص»، «صحاح»، «قاموس»، «ط»، «یع»، «ج»، فخرالدین رحمه الله»، «ایضاح»، «ع ه»، «تع»، «شيخ»، «شيخ الشهيد كنز العرفان»، «محمل اللغة»، در مواردی لغات در حاشیه به فارسی معنی شده است از کتاب مشرق الشمسین شیخ بهائی (953- 1030 نقل شده است دربرخی صفحه ها امضای شیخ بهائی پس از عنوان بلغ قراة ایده الله تعالی با خط ثلث که در صفحه اول کتاب صدر الافاضل به این نکته اشاره نموده است، همچنین نویسنده دیگری با توجه به نشانه ارتعاش در خط شیخ بهائی تاریخ امضای ایشان را اواخر عمر وی تشخیص داده است؛ مهر مالک خادم ائمه المعصومين، سید علی الحسینی 1040) (بیضی)، کتابخانه مجد الدين؛ کاغذ ،اصفهانی نخودی، جلد: تیماج زرد 181گ 17 سطر (147/5) ، اندازه: 16/5×22سم [ف: 11 - 251]

223 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6775

طهارت تا دیات؛ خط: نسخ بی کا تا قرن 10 و 11؛ افتادگی: : انجام؛ محشى وقف اولاد محمد مهدی بن حاجی غلام رضا که دارنده آن بوده است؛ کاغذ سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی ترنجی مقوایی با لولا 193گ 16 سطر (18×14)، قطع : وزیری،اندازه: 16 ×26سم [ف: 16 - 358]

224 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10859/2

خط: نسخ، بی کا،تا قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی جلد تیماج ،مشکی، 211گ (157ر-368پ)، اندازه: 12/5×19سم [ف: 27 - 281]

255. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9839

خط : نسخ، کا: اسماعیل بن محمد هاشم تنکابنی، تا قرن 11؛ محشی :جلد: تیماج قهوه ای 267گ، 19 سطر ، اندازه: 13×25سم [ف: 25 - 160]

226 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10257

خط: نسخ، بی کا تا :قرن 11 مصحح محشی؛ تملک :محمد

ص: 44

كاظم بن محمد كريم الموتى عبدالله بن عباس ؛جلد: تیماج قرمز، 163گ ، 21 سطر ، اندازه: 12/5× 24/5سم [ف: 26 - 215 ]

227 . مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 22559

خط نستعلیق ،خوش بی کا تا قرن 11 کاغذ: هندی؛ جلد: مقوا عطف میشن ،مشکی، 21گ 17 سطر (14/5×6/5) ، اندازه: 11/5×20سم [ف 3 - 745]

228 . مشهد؛ الهيات؛ شماره نسخه: 16

خط: نسخ، بی کا، تا قرن 11؛ افتادگی انجام؛ کاغذ اصفهان ؛جلد: تیماج لایه ای قهوه ای 112گ 25 سطر (18×10/5) ، قطع: ،وزیری اندازه: 16/5×25/5سم [ف: 1 - 10]

229. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5976/1

از تدلیس در نکاح تا پایان وصایا؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن صفحه ها پیش و پس و در هم آشفته است؛ کاغذ: نخودی سپاهانی جلد: تیماج مشکی ضربی یک ،لا 55 گ(1 ر -55 پ)- 17 سطر ، اندازه: 12/5×19سم [ف: 3 - 106]

230. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2612

خط: نسخ بی کا تا آغاز قرن 11؛ افتادگی: آغاز در دیباچه انجام در «المقصد السادس في الشجاج»؛ كاغذ: ترمه، جلد: میشن قهوه ای ،نو 253گ 13 سطر ، اندازه: 12/6×18/9سم [ [11 - 26 ]

231. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5872

آغاز :طهارت است بی دیباچه انجام در دیات افتاده؛ خط نسخ، بی کا تا قرن 11؛ محشی کاغذ ،ترمه جلد: میشن سیاه 198 گ،22 سطر ، اندازه : 13/6×25/8سم [ف: 1 - 26]

232. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9172-60/112

آغاز :برابر

از اول تا دیات؛ خط: نسخ، بی کا تا قرن 11؛ افتادگی انجام: 197گ، 15 سطر ، اندازه: 12×18سم [ف: 1 - 305]

233 قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8865-59/85

آغاز: كتاب الزكوة و النظر فى امور ثلاثة الأول فى زكوة المال فيه مقاصد از اول كتاب الزكوة تا «المقصد الثانى فى جناية الطرف»؛ خط: نستعلیق بی،کا تا قرن 11 مهر «العبد عبدالرضا الحسيني 1026 (بیضی) 213گ، 15 سطر ، اندازه: 13 ×16سم [ف: 1 - 306]

234.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13560

آغاز: بسلمه لقد اجزت للاخ الاعز الصالح الفالح الناجح المسمی عن التعريف و التوصيف.

خط: نسخ کا: محد بن حسن سركاني الاصل تا 9 جمادى الا : 1002ق؛ محشی در برگ (215پ) اجازه نامه ای که شیخ لطف الله بن عبدالكريم بن شيخ ابراهيم بن شیخ نورالدین علی بن شیخ عبد العالی بن شيخ احد بن شیخ مفلح العاملی میسی در سوم شوال- 1030 به شخصی صادر کرده و این اجازه به خط مجیز در نصف صفحه نوشته شده؛ جلد: تیماج ،مشکی، 217گ، 15 سطر ، اندازه: 45/15×20/5سم [ ف : 37 - 53]

235 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1340

خط: نستعلیق کا محمد بن حمزه ،حسینی، تا 1004ق؛ 185گ 14 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 8]

236. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2214

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق بی ،کا تا یک شنبه 1 ذیحجه 1004ق؛ محشی؛ :واقف سید محمد ،زمان 1024ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج ،مشکی، 205گ، 13 و 14 سطر ، اندازه: 16×24سم [ف: 1/ 21- 77]

237. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1983

خط: نسخ و نستعلیق کا: محمد بن فتح الله بسطامی، تا: 23 شعبان 1005ق، جا ،قزوین مدرسه رزم ساریه ،محشی برخی از حاشیه ها به خط شیخ بهائی است و او از خود در صفحه عنوان چنین یاد می:کند «العبد بهاء الدین محمد العاملی» دارای نشان بلاغ قرائت؛ تملک سردار کابلی در 1323 ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا عطف میشن، 191گ 17 سطر (12×7) اندازه 13×19سم [ف: 8 - 592]

238. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 922

خط: نسخ خوش، کا: محمد بن حاجی بن محمد شیخ شکوری، تا یک شنبه 8 شعبان 1012ق؛ محشی تملک: محمد سعید بن شیخ ظهیر خوش نویس رودسری و نشان مهر هشت گوش او، رضاقلی بن حسن المشتهر به [...] تهرانی 1349 ق درویش اسماعيل ،حاذقیه محمد بن احمد حسینی طالقانی و نشان مهر هشت گوش او کاغذ ترمه نازک ،نخودی جلد تیماج عنابی ضربی، 237گ ابعاد متن: 11 ×16 ، اندازه 12/5×19/5 [ف: 2 - 14]

239 .کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 162

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،خوب بی کا تا 1013ق؛ دارای حواشی با نشان«فخر الدين، زين، ع ، ل ، . ..»؛ تملک محمد حسین بن عبدالغنی در 1123؛ واقف: محمد بن ایوب جزائری 1198؛ کاغذ: حنایی آهار مهره نازک جلد: تیماج ،خرمایی 210گ، 15 سطر ، اندازه: 16/5×25/5سم [ف: 22]

240 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5864

کا: محمد زمان بن ناصر الدین تا: 1015ق؛ محمد زمان بن نظام در ذیل نسخه نوشته که این کتاب را در نزد مولی عبدالله شوشتری خوانده است؛ تملک مرتضی بن محمود حسینی مورخ 1167، محمد بن احمد حسینی مورخ 1142؛ کاغذ: اصفهانی نازک جلد :تیماج زرد با عطف ،مشکی، 536ص، 12 سطر ، قطع: ،خشتی اندازه: 13×19سم [ف: 17 - 268]

241 . کرمانشاه؛ نجومی؛ شماره نسخه:بدون شماره

كا: على بن قرمراد بن نصر الله بن ابراهيم ادهمی ،تا: سه شنبه 10 جمادى الاول 1015ق [دليل المخطوطات: 1 -216]

242. تهران؛ شهشهانی حسین؛ شماره نسخه: بدون شماره

ص: 45

کا: میرزا حسین بن خواجه قاسم نوروز لمراسکی، تا: 1016ق، فرح آباد [میراث اسلامی 5 - 596]

243. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 318- طباطبائی

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ کا: محمد حسین بن ایوب طالقانی تا 1016ق دار ای حواشی فقهای معروف چون زین الدین عاملی کاتب از فضلای قرن 11 است و این کتاب را نزد حاجی بابا قزوینی از شاگرد شیخ بهایی خوانده است در پایان،نسخه اجازه قزوینی به کا تب مورخ 1017 پشت برگ ،پایان تحقیقی درباره حقیقت وسواس انواع آن و برگ اضافی پایان نسخه احادیثی در فضیلت علم دارد پشت برگ ،آغاز تحقیقی درباره حدیث نبوی علیه السلام «رسائل العلماء و خالط الحكماء و جالس الكبراء»؛ تملك مورخ 1303؛کاغذ: اصفهانی آهار مهره جلد: تیماج حنایی 194گ، 15سطر، :قطع ،وزیری اندازه: 19× 26 سم [ف: 24 - 221]

244 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8200

خط: نسخ ،کا: محمد مکی بن حسن بن احمد بن على بن سنبغه ،عاملی تا :چهارشنبه 13 جمادى الأول 1016ق؛ مصحح، محشی،نشان بلاغ :جلد: تیماج قهوه ای، 183گ، 17 سطر ، 18×25سم [ف: 21 - 174]

245. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2219

آغاز :المتضرر به ولا الحايض و لا النفساء؛ انجام: برابر

خط: نسخ، كا :محمد بن حسین بن محمد، تا: چهارشنبه آ ذيحجه 1016ق؛ افتادگی: آغاز مصحح، محشی، مقابله شده- دارای بلاغ کاغذ نخودی آهار مهره جلد تیماج مشکی 161 گ 17 سطر ، اندازه: 19×25 سم [ف: 21/1 - 87]

246. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 355

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق كا: عباس بن محمد حسین هزار جریبی تا ر الثانى 1016ق؛ اهداء سيد مهدی لاجوردی حسینی یادداشت برگ دوم این کتاب مال میرزا محمد حاجى الحرم الشريفين كهف الحاج والمعتمرين حاجی محمد رضای فراش باشی حضرت امام رضا علیه السلام جلد: تیماج قهوه ای ترنج سر، مجدول ،گرهی 199گ 17 سطر ، اندازه: 21×16سم [مخ: 1 - 129]

247. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4310/1-22/30

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ بی کا تا یکشنبه 17 ربیع الثانی 1018ق؛ جلد تیماج عطف و حاشیه تیماج مشکی سوخت با ترنج، 167گ، 20 سه-:اندازه: 16×24سم [ف: 1 - 302]

248. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19672

بی کا: تا 1018ق؛ خریداری از محمد حسین علوی [رایانه]

249 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:9503

خط: نسخ، کا: اسماعیل بن احمد، تا سه شنبه 3 محرم 1019 ق؛محشی با نشان «منه ح ل»؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی 351گ، 12 سطر ((5×11/5) قطع: ربعی اندازه : 12×19سم [ف : 17 - 385ا]

250 . رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 42الف

خط: نسخ ،خوش کا: ابن عبد الله، تا: یک شنبه 20 ربيع الثانی، 1019ق؛ محشی؛ جلد ،چرمی قطع: وزیری اندازه 20×29سم [ ف: 1088]

251 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13652

آغاز: على الاصناف و يجوز تخصيص واحد بها و ان غناه دفعة؛ :انجام :و كذا فى دعوى الغصب في السرقة اما

خط: نسخ، کا: اسماعيل بن عبدالله بن حسن قاری بحرینی، تا: 13 الاول 1019ق؛ افتادگی: آغاز از ابتدای نسخه تا اواخر زکات؛ و انجام (10) (برگ)؛ مذیل است به «حاشیه قوانین الاصول» از محمد علی بن احمد حافظ انصاری که به خط مسوده خود او، مصحح، محشی ،با رموز مختلف؛ کاغذ: نخودی ،آهاری جلد: مقوا رویه پارچه 166گ، 22 سطر ، اندازه: 21/5×30/5سم [ف: 21/5 - 96 ]

252 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1773

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 27 ذیحجه 1020ق؛ مهر: «محمد نبی الله على ولى الله» (دایره)، «یا عزیز الله»؛ جلد: تیماج زرشکی دارای ترنج و سر با سر ،طبل ،154گ، 20 سطر ، اندازه: 19×25سم [ف مخ: 1 - 129]

253 قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8307-56/157

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ بی کا تا سه شنبه 16 جمادی الثانی 1021ق، جا مدرسه مولا قاضی علی؛ 285گ، 12 سطر ، اندازه: 12×19سم [ ف: 1 - 304]

254 گلپایگان؛ کتابخانه حجة الاسلام گلپایگانی؛ شماره نسخه: 31

خط: نسخ،کا :عبد العظیم بن عباس حسنی مازندرانی گلچینی، تا: 3 صفر 1021ق؛ مصحح محشی؛ در چهار برگ آخر شرح ملک محمد بن سلطان حسین اصفهانی بر بحث میراث ارشاد الاذهان و چند یادداشت متفرقه فقهی؛ جلد :تیماج قهوه ای، 254،گ 15 سطر ، اندازه 15×25 سم [کتابخانه های گلپایگان - ف: 30]

255 قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1018-6/108

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کا: جمال الدين حسين بن صدر الدین علی حسینی، تا 1021ق؛ مصحح محشی به نقل از شرایع، شرح لمعه دروس و ، غیره و حواشی به امضاء «ع ل» و «منه» و غیره، دارای علامت بلاغ در اول نسخه ابیاتی عربی در معمای فقهی راجع به نکاح با پاسخ آن تملک جمال الدین حسین بن صدرالدین علی حسینی با مهر ،کروی، محمد تقى بن عابد سلطان طالقانی، عزیز بن نصار جزایری؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول، 369گ، 11 سطر

ص: 46

اندازه: 12/5 19/5سم [ف: 1 - 301]

256. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7720

خط :نسخ کا: عبدالحسین بن ابراهيم حویزاوی، تا 25 ربیع الاول1021ق؛ واقف: محمد معصوم بن حاج طهماسب بیک زامیانی استر آبادی، دهه يكم ذيحجه 1114؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج، تریاکی ضربی ترنجی ،مقوایی ،189گ، 15 سطر (14×9) ، اندا زه: 14×25سم [ف: 16 - 684]

257 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:29080

آغاز و انجام: برابر

خط نسخ بی کا تا 1021ق [رایانه]

258. کاشان؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2

خط: نسخ کا: ولی بن مولانا حسن طالقانی، تا: چهارشبه شعبان تا 1 صفر 1022ق، جا: کلایک؛ محشی؛ قطع وزیری، [نشریه: 7 - 32]

259 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1793

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: شیخ ،اسوشتری تا: 21 جمادى الاول 1023ق، جا: قصبه طبيه تنجستان مهر سلیمان ابن داود (1222) (مربع) جلد: تیماج مشکی دارای ترنج و سر و لچک شنگرف مجدول گر هی با سرطبل، 283گ، 14 سطر ، اندازه: 18×25 سم [ف مخ: 1 - 29 ]

260 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه : 18241

آغاز: الذكر والحاجة و آية الكرسى و يجب فى الوضوء النیة ؛انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد صادق بن يعقوب ،ابواغلی، تا: جمعه 1 ر بیع الثانى 1024ق؛ واقف: آیة الله ،دادمهر تیرماه1371 کاغذ: نخودی، جلد: مقوا، 147گ، 18 و 19 سطر ، اندازه: 16/8×22 [ف: 21/5 - 94]

261 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4827

خط: نسخ بی کا تا اواخر شوال 1025ق، جا: حیدر آباد؛ برگ آخر به خط طاهر بن ابوالحسن قاضی اصفهانی به دستور- میر ،مخدوم مصحح ،محشی چند صفحه قبل و بعد از کتاب- دارای فوائد مختلف و تاریخ های تولد :جلد: تیماج قرمز 141گ، 21 سطر ، اندازه: 18/5×25سم [ف: 13 - 26]

262. تهران؛ حقوق شماره نسخه: 41 - ج

خط: نسخ کا: صفی الله بن عطاء الله جوشاهستانی، تا 10 مح 1026ق؛ محشی با نشانهای« ع ل» و جز ،آن تملک محمد- قاسمبن ملا محمود سلمانی گیلانی در 1224 (خط و مهر او پایان) کاغذ،سپاهانی جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوا 243گ، 20 سطر (15/5×7/5) ، اندازه 17/5×25سم [ف: 241]

263.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2394

آغاز: برابر؛ انجام :و ان بقى فى اللسان فائدة الذوق و لو بقیت الشفويه و الحلقيه يسقط.

یک برگ از پایان کتاب که در آن بحث المقصد السادس فی الشجاج و فى الخارصة از کتاب الدیات در آن بوده در نسخه افتادگی دارد؛ خط: نسخ کا: علی بن نصر الله بن موسی جزایری، تا 1026ق جا: اصفهان مصحح محشی با استفاده از «شرح ،لمعه ،شرایع دروس وبرخی با امضای «زین الدین» و «ع.ل»، مقابله ،شده در برگ اول فائده ای در اذن گرفتن از والدین در جهاد و اذن جهت سفر تجارت به همراه جداولی محاسباتی؛ کاغذ: دولت آبادی ،نخودی جلد: تیماج مشکی، مقوایی، 208گ متغیر بین 18 و 20 سطر (9×15)، اندازه: 19×26سم [ف: 12 - 164 ]

264 . قم؛ مؤسسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 551

خط: نسخ، کا: عبدالمطلب ،مشهدی تا: دهه دوم جمادی الاول ، 1027ق ،مصحح محشی؛ در چهار برگ قبل از کتاب ابیاتی فارسی و عربی تملک عبدالحسین صاحب الدارى، احمد بن محمد كاظم، محمد زمان بن حبيب الله، میرزا رضا خوئی؛ جلد: تیماج زرشکی عطف ،قهوه ای، 287گ 16 سطر ، اندازه 13/5× 23سم [ف: 2 - 345]

265 . همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 905.

خط: نسخ، کا: مير محمد بن پیر محمد ساکن دینور تا سه شنبه صفر 1027ق؛ قطع: وزیری [ف: 1284]

266.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15237

خط :نسخ، کا: ایوب بن جعفر قاضی ،کلائی تا 1028ق [مختصر ف: 247 ]

267 . اصفهان؛ مدرسه صدر خواجو؛ شماره نسخه: 45

خط: نسخ، کا: محمد یوسف طالقانی تا 12 جمادی الثانی 1028ق) (پایان جزء اول) و (1029) (پایان کتاب)، جا: شربت خانه همایون اشرف و در خدمت ملامحمد باقر اردستانی (پایان کتاب)؛ کاتب آن را نزد استادش شیخ لطف الله در اصفهان خوانده، مصحح ،محشی در برگ پایانی یادداشت سماعی از محمد صائم بن محمد یوسف طالقانی آمده که کتاب را نزداستادش احمد بن سلامة نجفی سماع نموده و امضای بلاغی از احمد بن سلامه ،مذکور در دو برگ آغازین وقف نامه کتاب از سید محمد شهشهانی»؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخته دور و عطف تیماج مشکی 251گ، 15 سطر ، اندازه: 17×26سم [ف: 37]

268 .تهران؛ حوزه آستان حضرت عبدالعظیم؛ شماره نسخه: 17

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا 17 ربیع الثانی 1029؛ از روی خط مؤلف، مصحح محشی از مولانا محمد باقر مجلسی» و «شیخ علی العالی رحمه الله» در آخرش مسأله ای درباره طلاق آمده؛ جلد: تیماج قهوه ای 261گ، 14 سطر ، اندازه: 17×25/5سم [ف: 12]

269 . قم گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4104- 24/ 21

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری کا: جمال الدین محمدبن دوست محمد بن مفتی مسیبی خزاعی تا 23 رمضان 1029ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی

ص: 47

با ترنج و سرترنج عطف گالینگور سورمه ای 197گ 17سط :اندازه 16×26 سم [ف: 1 - 302]

270. اصفهان؛ مكتبة الزهراء؛ شماره نسخه: 40

خط: نسخ ،خوانا بی کا تا 22 جمادی الثانی 1029ق؛ محشی، 278گ مختلف السطر ، اندازه :24×18سم :[ف (38]

271. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 604/1

آغاز: القرآن أوشيء مكتوب عليه اسم الله تعالى و أسماء أنبيائه و الأئمة عليهم السلام ... المقصد الثانى فى الحيض و هو في الأغلب دم أسود؛ انجام: برابر

خط : نسخ، کا: حیدر ،کشمیری ،تا :14 ربیع الاول 1029ق، مشهد الرضا (علیه السّلام)؛ افتادگی: آغاز ؛ مصحح، محشی به نقل از «ع ل «دروس» و «نهایه» و «منه رحمه الله» و «شرح لمعه» و «مفلح 186گ (1ر - 186 پ)، 15 سطر ، اندازه: 18 ×26 سم[ ف: 1 - 40 ]

272. مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 112

از مکان المصلی آغاز می شود؛ خط: نسخ خوش، کا: ابراهیم حاجی سلطان عبد الجلیل ،شیروانی تا 1030ق؛ قطع جیبی [چهار کتابخانه مشهد - ف - 5]

273. شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 337/2

خط : نسخ، کا: حسب الله بن علی اكبر ،حسینی :تا 7 محرم- 1032ق؛ مصحح محشی؛ 286گ (26-312)، اندازه: 19×25 [ف: 1 - 117]

274 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 341

خط: تحریری بی کا تا :1032ق؛ 267، 13 سطر ، اندازه: 23x18سم [ف: 1 - 7]

275 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16919

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: سید محمد بن شوکت حسینی تا یک شنبه 12 ربیع الثانی 1032ق؛ افتادگی: وسط (از برگ دوم 6 ورق)؛ محمداغلب با رمز «ع ل» دارای بلاغ؛ ارسالی از دانشگاه علوم اسلا می ، ، رضوی در مهر 1368 کاغذ: نخودی و بعضاً ،حنایی :جلد: تیم قهوه ای، 260گ، 14 سطر ، اندازه: 17/7×21/8سم [ ف: 21/1 - 2 ]

276 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25644

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا 1032ق [رایانه]

277. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25635

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ بی کا، تا: 1032ق [رایانه]

278 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25664

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1032ق [رایانه].

279. مشهد؛ مدرسه میرزا جعفر شماره نسخه: 110

خط نسخ، کا: سید محمد بن سید شوکت حسینی، تا: ربیع الثانی، 1032ق؛ افتادگی: وسط؛ با حواشی «ع ل» شرح شرایع، شرح لمعه» و جز اینها در هامش نخستین برگ نونویس و پس از این چند برگی افتاده؛ کاغذ: چند جزو از کتاب در کاغذ سرخ رنگ؛ قطع خشتی [چهار کتابخانه مشهد -ف: - 43]

280. اصفهان؛ عمومی اصفهان فرهنگ سابق؛ شماره نسخه: 3067

خط: نسخ بی کا تا پنج شنبه 7 ربيع الثاني 1034ق؛ كاغذ: ،اصفهانی ،جلد ،مقوایی 240 ص، 15سطر (11×6)، اندازه : 13×19سم [ف: 1 - 178]

281. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 502

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،کا: عبدالملک کا: عبدالملك الرفيع، تا: جمادی الاول 1034ق؛ محشی به نشان های «ق م ز» و «شع» و «ع ل»؛ مهر تملك: «محمد کاظم»، «عبدالواسع»؛ کاغذ: فرنگی جلد: مقوایی با تیماج ،مشکی 201،گ 15 سطر (14×11) ، اندازه: 18/5×25سم [ ف : 2 - 437]

282 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 871

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، کا: محمد رضا بن حاج حسین بیگ، تا: رجب 1035ق؛ مهر تملک : محمداسماعيل الحسینی؛ کاغذ ،فرنگی :جلد پارچه ای با عطف تیماج قهوه ای 285،گ 16 سطر (8×17)، اندازه: 16 ×26سم [ف: 2 - 725]

283 . قم؛ زنجانی (آیة الله)؛ شماره نسخه:22

خط: نستعلیق،کا :محمد امین بن ابو طالب طباطبایی، تا: سه شنبه 2 شعبان 1035ق؛ بر برگ آغاز این یادداشت: «امانت عالی حضرت میرزایی عمدة الاعالی میرزا محمد کاظما نزد فقیر محمد مهدی، و هفت جزو حاشیه میرزا رفیعا بر اصول ،کافی طلب عالی حضرت مشار الیه از بنده به تاریخ غره شهر ذي القعدة الحرام عام 1068؛ تملک: محمد امین بن ابو طالب الطباطبایی 1022 محمد شفیع بن شاه محمود، تملکی مورخ 1193؛ کاغذ: سمرقندی قطع وزیری [چند نسخه ف - 198]

284 . قم؛ مؤسسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 3

خط: نسخ، کا :مسعود بن ابى البقاء ،شریف، تا: سه شنبه 15 ذیحجه 1035ق ،مصحح ،محشی، در هفت صفحه قبل از کتاب و سه صفحه بعد از آن فواید و یادداشت ها و اشعار مختلف به خط علی اکبر حسینی و احمد بن عبدالدائم به تاریخ صفر1045 و مسعود بن ابى البقاء سرکانی به تاریخ غره رجب 1040 در اصفهان و تقلید خط شیخ بهاء الدین عاملی؛ تملکی به تاریخ 1301 با مهر بیضوی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 235گ، 16 سطر ، اندازه 16×25سم [ف: 1 - 8]

280. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3855

آغاز: بيديه على التراب ثم يمسح بهما جبهته من القصاص الى طرف الأنف الاعلى ثم يمسح ظهر كفه اليمنى

خط: نسخ، کا: علی بن جان محمد سیری از اعمال ترشیز، تا: 12 رمضان 1035ق؛ افتادگی: آغاز ،مصحح محشی؛ تملک: «محمد ترشیزی»، «شاه محمد بن ميرزا محمد نیشابوری»؛ جلد: تیماج

ص: 48

قهوه ای ،ضربی 205گ 13 سطر ، اندازه 20×25/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 111]

286. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6369/2

خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 17 محرم 1036ق؛ محشی؛ کاغذ: سپاهانی و فرنگی، جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی، 20 س- (11×17) قطع : خشتی اندازه : 18×25سم [ف: 16 - 253]

287. مشهد؛ شیخ علی حیدر شماره نسخه: 737

خط: نستعلیق، کا :شفیع بن محمد مومن قائینی، تا :1 جمادی 1036ق، جا: مشهد ،رضوی، مدرسة افضلا؛ مصحح، فهرست سنة 1037؛ تملک: محمد باقر الکرمانی در 1122 جلد:چرم زرد- مایل به سیاهی ، 227گ، 18 سطر ، اندازه: 13 ×26 سم [ مؤيد: 2 - 7 ]

288. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 113/3

خط: نسخ، کا :محمد بن شاه محمد حسینی موسوی دریاباری، پنج شنبه 8 جمادى الثانى 1026ق، جا :قزوین مدرسه رزم سا ریه [نشریه: 11 - 925]

289 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه : 36731

خط: نستعليق، كا: شفيع بن محمد مؤمن قاینی تا: 1 جمادی الثانی 1036ق؛ مصحح ،محشی؛ اهدائی ،رهبری مهر 1386 کاغذ: نخودی ،آهار مهره :جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج عطف تیماج قهوه ای و سجاف ،مشکی، 227گ 18 سطر، اندازه :13× 26سم [ اهدائی - ف: 3 - 50]

290 . قم؛ فیضیه شماره نسخه: 1489

خط: نسخ، کا: محمد امین بن حاج محمود ،واعظ تا 1037ق؛ 316گ، 15 سطر ، اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 9]

291 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1752

آغاز و انجام :برابر

كا :محمد جعفر بن محمد مؤمن ،طالقانی تا:21 شعبان 1037 ق:جلد: تيماج قهوه ای با ترنج و سر و لچک مجدول ضربی ، 259گ، 14 سطر ، اندازه: 17 ×24سم [ف مخ: 1 - 129]

292. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 897

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، کا :رکن الدین محمد بن معزالدین محمد حسینی ادهمی تا: پنج شنبه 12 محرم 1038ق؛ مصحح محشی، مقابله شده، در آغاز نسخه پنج برگ اضافی با یادداشت هایی متفرقه- چند دعاء رموز مشایخ بدین شرح «ط - شیخ ابوجعفر طوسی ف- شيخ مفيد ض - سیدمرتضی س - ابن ادریس ب = ابن بابویه ع- عبادالدین ح = ابو الصلاح ق - ابن ابی عقیلی - قطب الد الراوندی ر - سالار (سلار) زی - شیخ زيدالدين ج - ابن براج مه - علامه ع ل - شیخ علی پس از آن رموز کتاب ها بدین قرار آمده: ر - استبصار ح-سرائر مصباح ل- جمل ع- مقنع ک- مستمسک له- رساله یع- شرایع فی- کافی-ه- تبصره. ر- مختصرد- ارشاد عد- قواعد لف- مختلفد- اقتصاد ع - عقلیه یب- تهذیب ن-ارکان م- مراسم ر = محرر» پس از آن صیغ برخی افعال عبادی وفوائد فقهی؛ مهر :حاج سید سعید کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج عنابی، 15 سطر (12×6) اندازه:13×20سم [ف: 3 - 1216]

293 . قم؛ فیضیه شماره نسخه: 613

خط: نسخ، کا: محمد حسین تا: 1039ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 222گ، 17 سطر ، اندازه: 18 ×26 سم [ف: 1 - 8]

294 .کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 65

آغاز :بارشاد الاذهان إلى احكام الايمان مستمدا من الله تعالى حسن التوفيق. .. كتاب الطهارة و النظر فى اقسامها و اسبابها و ما يحصل به و توابعها الاول في اقسامها؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا ،تا :2 رمضان 1039ق؛ افتادگی (آغاز یک برگ)؛ محشی به فارسی و عربی؛ جلد :تیماج سرخ اسلیمی عطف پارچه با ترنج ضربی گل و بوته و سرترنج لولادار، 236گ، 14 سطر ، اندازه 20×27سم [ف]

295 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3612

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، کا : محمد علی بن مهر على جزی برخوارنی تا: یک شنبه 26 شعبان 1040ق، جا: چین؛ مجدول، مصحح، محشى با امضاهای مختلف؛ مهر: «عبده محمد تقى 1169» (مربع)؛ جلد: تیماج زرشکی دورو مجدول گرهی مذهب، 232گ، مختلف السطر ، اندازه: 18×29سم [ف مخ: 1 - 129]

296. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2440

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ کا محمد باقر بن مولانا خواجه غفاری مازندرانی تا 1040ق؛ محشی از مصنف و کتب فقهیه و شیخ علی و بدون امضاء، پس از ختم کتاب دعائی از رساله خواجه محمد بازیار برای دفع وبا و طاعون واقف: سپهسالار؛ کاغذ: ،اصفهانی :جلد :تيماج، 173ص، 17 سطر ، قطع: رحلی، اندازه: 19× 25/5 سم [ف: 1 - 357]

297. تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 485

بی کا، تا 1040ق؛ قطع وزیری [ف: 65]

298. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 596

خط : نسخ، كا حاج محمد بن محمود تا پنج شنبه اواخر ربیع الثانى 1041ق؛ کاتب با دست چپ خود نوشته است؛ قطع: وزیری [ف: 1284]

299 . قم؛ فيضيه؛ شماره نسخه: 578

خط: نسخ، کا جمال الدین محمد حسینی، تا 1042ق؛ 180گ، 17 سطر ، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 8]

300. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7716-52/56

آغاز :برابر

خط: نسخ، بی کا تا شعبان 1043ق؛ محشی؛ تملک: حاجی احمد بن علی کشمیری ؛ 245گ ، 16سطر، اندازه: 13 ×26 سم [ف: 1 - 305]

301. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5400-27/75

ص: 49

آغاز :ويعقد عليها ولو وطئها واعتقها حرم على الغير قبل العدة النظر الثانى فى العقد و انما يصح باذن المالك انجام :برابر

نکاح تا دیات؛ کا :جزایری تا: 1044ق؛ افتادگی: آغاز جلد: تیماج طبله اول قهوه ای طبله دوم مشکی، 121گ، 17 سطر :اندازه 115×21سم [ف: 1 - 306]

302. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7660-51/120

آغاز: استقبال القبلة و استدبارها فى الصحارى و البنيان و غسل- موضع البول

خط: نسخ ،کا :محمد زمان بن مولا بن محمد يوسف مازندر انی (کاتب 3 برگ ،آخر )تا: 16 محرم 1045ق؛ افتادگی: آغاز :تملک: محمد جعفر بن هدایت الله شهدادی؛ 205گ، 14 سطر ندازه: 13×19سم [ف: 1 - 305]

303.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1274

خط: نسخ، کا: محمد بن ذال مازندرانی، تا جمعه 28 شوال، 1045ق؛ جا مشهد مدرسه یوسف خواجه، مصحح، محشی،تملک: ولی بن محمود طروقی از قرای خبوشان :جلد: تیماج ،قرمز، 213گ، 16 سطر ، اندازه: 20×25/5سم [ف: 864]

304.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5876

خط: نسخ و نسعلیق، کا: محمد صالح بن ملا قاسم حاجی شهمیرزادی تا یک شنبه 20 محرم 1045ق؛ محشی با نشان«ع ل» کاغذ: سپاهانی ،نخودی جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوا 211گ، 17 سطر ، اندازه 20×25/5سم [ف: 3 - 105]

300 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 950

آغاز ،بسمله حمدله، صلاة . .. الطهارة و النظر فى اقسامها واسبابها- وما تتصل به وتوابعها الاول فحا اقسامها وهى وضوء و غسل و تيمم وكل منها واجب و ندب؛ انجام: برابر خط: نسخ ،کا: محمد فتح الله حسینی ،کاظمی تا محرم 1045 یادداشت تملک: 1086 با مهر «عبده» (بیضی)؛ جلد: تیماج سبز مجدول، 193گ، 17 سطر ، اندازه: 20×30سم [ف مخ: 1 - 129 ]

306. اصفهان؛ مكتبة الزهراء؛ شماره نسخه: 88

خط: نسخ ،متوسط بی کا تا 4 رمضان 1045ق (145) ؛ 319 گ،17 سطر ، اندازه: 12/5×24/5سم [ف: 61]

307. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه:32 فیاض

خط: نسخ بی کا تا ذیحجه 1046ق؛ محشی منقول از «تحریر: دروس» و. ..؛ جلد: تیماج سرخ 11 سطر (8/5×14/5) ، اندا زه: 19 ×26سم [ف: 8]

308 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 176

آغاز :برابر

خط: نسخ، کا :ملا محمد بن ملا حسین تا شنبه 10 شوال 1046ق، مصحح، محشی منقول از «دروس و تحریر و شرایع ... »در پشت صفحه اول وصیت عبدالله بن عبد الواحد عاملی فرزندش عبدالعال در روز دوشنبه سوم شوال 1080ق به خط همان- عبد الله بن عبدالواحد عاملی؛ مهر :حاج سید سعید؛ کاغذ فرنگی، :جلد: تیماج ،مشکی، 269،گ 14 سطر (6×16)،اندازه: 12/5×26/5 سم [ف: 1 - 149]

309 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16915

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ بی کا تا رمضان 1046ق؛ مصحح، محشی اغلب با رمز «ع ل» پشت ورق آخر جدول شکیات از شیخ علی و اسامی تألیفات علامه حلی و برخی از اصطلاحات ارباب حدیث؛ ارسالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی در مهر 1368؛ کاغذ: نخودی آهار مهره :جلد میشن قهوه ای لبه دار ضربی با ترنج و سرترنج، 179گ، 18 و 19 سطر ، اندازه: 12/5×26 سم [ف: 21/1 - 93]

310. تهران؛ فیاض علی اکبر (، دکتر)؛ شماره نسخه: 145

خط: نسخ بی کا تا 1046ق [ نشريه: 7 - 695]

311. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 36682

خط: نسخ بی کا تا ذیقعده 1047ق؛ مصحح، محشی؛ اهدائی رهبری مهر 1386 کاغذ: نخودی آهار مهره جلد مقوا با عطف پارچه، 177 گ، 15، سطر، اندازه: 13/5×23/5 سم [ اهدائی -ف: 3 - 50]

312. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 908

آغاز: فليس المعصوم الا من عصمه الله تعالى

خط: نسخ ،پخته کا : اسماعیل بن ابراهيم طباطبائی اردستانی، تا: سه شنبه 14 ذیقعده 1047ق :جا :مشهد رضوی؛ افتادگی: آغاز (پیش از «کتاب الطهارة)»؛ جلد: مقوایی تیماج قهوه ای ضربی 214 گ، 10 تا 15 سطر (11/5×16) ،اندازه: 18/5×24/5سم [ ف : 2 - 14]

313. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8597

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: علی بن زین كا على بن زین العابدین هزار جریبی تا پنج شنبه 20 رمضان 1047ق؛ معلق به حواشی شهیدین و دیگران، توسط عليرضا لاجوردیانی در اسفند 1336 تحویل کتابخانه شده است؛ :واقف عبدالشکور کشمیری کاغذ: حنایی آهار مهره جلد: مقوا عطف و گوشه تیماج، 175گ، 17 سطر ، اندازه: و 19/5×25/6 سم [ف: 21/1 - 72]

314. تهران الهیات؛ شماره نسخه: 505

خط: نستعلیق ،خوش، کا: علی بن حسین، تا: 25 رمضان 1047ق؛ محشی با نشان «زین فخرالدین ،ص، تذکره، ع ل، تنقیح، نهايه، ط دروس مجمع ، شرح ، م و ط ، شرح لمعه، مهذب، تحرير، ط، منه؛ بهای نسخه دو درهم؛ کاغذ اصفهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی ،مقوایی 208، 15 سطر (11/56/5):اندازه 13×19/5سم [ف: - 453]

315. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3981

از حج تا دیات؛ خط: نسخ، کا: عز الدين بن محى الدين بن عبد اللطيف بن على بن احمد بن احمد بن محمد بن حسين بن محمد بن حسين بن ابی جامع ،عاملی تا: شنبه 15 شوال 1048ق؛ مصحح، محشی، دارای علامت ،بلاغ قبل از کتاب برگی است در معرفی ابن ابی جامع که محمد شمس الدین بن ملا عبدالله هرندی

ص: 50

به تاریخ دهه آخر محرم 1332 در صفحه آخر انهائی است شیخ عبداللطيف جامعی برای نوه اش شیخ عزالدین بن فخرالد (کاتب نسخه) نوشته است؛ تملك: علاء الدين محمد بن داود عبد علی بن محمد شریف نجفی؛ :جلد: مقوایی عطف تیم مشکی، 139گ، 19 سطر ،اندازه: 19×25سم [ف: 10 - 360]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 123

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 144]

316 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 208-2/28

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا تا صفر 1048ق؛ مصحح، محشی به امضاء « ع ل نعمة الله» و «شرح ارشاد» در اول نسخه یادداشت های پراکنده درباره صلاة الاستخارة و تعداد مسائل قواعد 1141 مسأله و تعداد مسائل ارشاد 15000 مسأله و شرایع 12000 مسأله 8000مسأله تملک: محمد طالب بن محمد علی کاشانی جلد: تیماج با روکش پارچه 286گ، 14 سطر ، اندازه: 18×26/5 [ف: 1 - 300]

317 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14442

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کا: علی بن ابی طالب تا جمعه شوال 1048ق؛ واقف: سید محمد باقر سبزواری ، محرم، 1405؛ کاغذ: نخودی ،جلد: میشں 262گ، 15 سطر ، اندازه: 13/5× 25/5سم [ف: 21/1 - 72]

318. یزد؛ مدرسی؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری، حسن بن سلطانعلی ،لنجرودی تا جمعه 15 ربیع الثانی 1048ق؛ محشی که یکی به تاریخ 1049ق است، در خاتمه دو برگ در مسائل مربوط به رضاع به صورت ناتمام ،جلد: تیماج ،تریاکی 363گ 12 سطر (12×6)، اندازه: 13 ×19سم [ میراث :اسلامی 8 - 433]

319. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3363

خط: نسخ، بی کا تا با تاریخ 1048ق؛ نسخه قدیم و نفیس مصحح، محشی، برگ آخر را حاجی محمد بن شاه محمد استر آبادی به تاریخ 28 ربیع الثانی 1048 نوشته؛ جلد: مقوای 192 گ 18 سطر ، اندازه: 12×17/5سم [ف: 9 - 138]

320.اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 178

خط: نسخ، کا:حسن بن شمس الدین زواره ای سمنانی، یک شنبه از دهه اول 1049ق جا: اصفهان مصحح محشی، دارای بلاغ دو برگ آغازین نام کتاب و مؤلف و چند یادداشت متفرقه و وقف کتاب از حاجی ابوالحسن بن بهرام بیگ یادداشتی به خط محمد مهدی صالح؛ جلد: تیماج زرشکی، 202گ، 18 سطر ، اندازه: 17× 26سم [ف: 1 - 127]

321.کرمانشاه؛ مدرسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 24

خط: نسخ، کا: محمد امین بن محمد رضا ویستی، تا: دوشنبه شعبان 1049ق؛ در سه صفحه اول و چند صفحه آخر چند یادداشت و دعا و حدیث و مهر به تاريخ 14 صفر 1153و وقف نامه کتاب به تاریخ 7 رجب 1317؛ تاريخ وقف: 7 رجب 1317؛ جلد: تيماج قهوه ای عطف تیماج مشکی، 141گ، 19 سطر ، اندازه: 20×25سم [ف: 26]

322. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2472

آغاز: برابر

خط: نستعليق؛ كا: قوام الدین بن طاهر ،حسینی، تا: 1049ق؛ محشی و رموزی که در ذیل حواشی و تعلیقات به جای اسم صریح محشین گذارده می شود و این که هریک از آنها اشاره به کدام یک از فقها می باشد اشعاری راجع به قاعده خط و در شناختن قلم و مرکب؛ واقف سپهسالار؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: چرمی مستعمل، 266ص، 16 سطر ، قطع: وزیری اندازه 13×19/5سم [ف: 1 - 357]

323 .قم؛ فیضیه شماره نسخه: 551

خط: نسخ، کا: حاجی محمود بن محمد شریف خادم شریفی، تا : 1050ق، جا: مشهد رضوی [ف: 1 - 8]

324.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7846-53/56

آغاز: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد بن طاهر، تا 14 محرم 1051ق؛اندازه: 17× 23سم [ف: 1 - 304]

325.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه:243

خط: نسخ، کا: محمد بن نصير بن احمد شعیبی، تا: دوشنبه از دهه آخر ربيع الثانى 1051ق؛ افتادگی: آغاز مصحح، محشی؛ اندازه:12/5×18/5سم [نسخه پژوهی: 2 - 111]

326 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 356

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق بی کا تا یک شنبه 11 ذیقعده 1052ق؛ محشی تملک و مهر : «يوسف ايها الصديق» (بیضی) جلد: شميز عطف نایلون تجلید نو 229گ، مختلف السطر ، اندازه : 16×25/5سم [ف: 1 - 342]

327. تهران؛ ملک شماره نسخه: 1961

خط: نسخ، کا: محمد زكي بن جلال الدین رضوی دلیجانی، تا:25 ربيع الثانى 1053ق کاغذ: ترمه جلد: میشن سبز نو، 128گ،23 ، سطر ، اندازه: 16/2×25/2سم [ف: 1 - 25]

328. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6314

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کا: محمد بن روحی طالقانی، تا شنبه 24 ربیع الثاني 1053ق، جا: دار السلطنه ،اصفهان مدرسه حاجی باقر، مصحح، محشی با نشان های «شرح ،زین ع ل ،تحریر، مختصر، شرایع و جز آن؛ خرید از خانم خامنوی؛ کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای ،مقوایی 236گ 16 و 17 سطر متغير (6×14/5 و6/5×18) ، اندازه: 12×23سم [رایانه]

329. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 286

ص: 51

آغاز: برابر

خط: نستعليق، كا: سلطانعلی بن عبدالله خلخالی تا دوشنبه جمادى الاول 1055ق، جا: اصفهان؛ مصحح محشی؛ مهر حاج سید سعید؛ کاغذ: ،اصفهانی جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی 227گ، 9-21 سطر (16×9) ، اندازه: 15×24/5سم [ف: 1-246]

33.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2473

آغاز: برابر

خط: نسخ : کا: محمد رضا ابو سعید منصوری ،تا: 1056ق؛ محشی؛واقف سپهسالار؛ کاغذ ،اصفهانی :جلد چرمی 129 ص 21 سطر ، ، قطع: وزیری اندازه: 18×25سم [ف: 1-358]

331 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15899

آغاز: مستمداً من الله تعالى حسن التوفيق و هداية الطريق؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد جعفر بن نورالدین ،محمد تا 15 ر الثاني 1056ق؛ افتادگی: آغاز یک برگ و انجام (6 برگ) محشی با رموز مختلف؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ كاغذ: حنایی آهار مهره جلد: تیماج، 219،گ 18 سطر ،اندازه: 13/5× 26سم [ف: 21/1 - 96]

332 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1490-9/40

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: میر قاسم بن میر نصیر حسینی مازندرانی تا رجب : 1057ق؛ مصحح محشی با نشان« ع ل» و دیگران؛ جلد: تیماج، قهوه ای سوخت دارای ترنج با سر و لچکی مجدول گره 237گ، 15 سطر ، اندازه: 29×18/5سم [ف: 1 - 301]

333. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه:287

خط: نسخ بی کا تا شوال 1057ق؛ محشی؛ کاغذ: فرن نخودی، جلد: مقوا با تیماج مشکی 140گ، 18 سطر(8/5×15) :اندازه 21/5×3/5سم [ف: 1 - 268]

334. اصفهان؛ عمومی اصفهان فرهنگ سابق؛ شماره نسخه: 2995

خط:نسخ، كا: منصور بن نورالدین هدایه کریمخانی، تا: غزه . محرم 1058ق؛ كاغذ: ،اصفهانی جلد: مقوایی 565 ص 12 س- (6×11)، اندازه: 13×21سم [ف: 1 - 177]

335.،دزفول ،نبوی سید محمد؛ شماره نسخه: بدون شماره

کا: محمد تقی بن حاجی باقر ابلولانی، تا: جمعه محرم 1058ق؛[مخطوطات دزفول: 10]

336 . قم؛ حجتيه؛ شماره نسخه: 350

خط: نسخ بی کا، تا 1058ق [ف: 34]

337. . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2215

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد صادق بن حسن بروجردی تا جمعه 17 جمادی الثانی 1059ق؛ دارای حواشی عبدالعالی کرکی؛واقف: نادرشاه، 1145؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ؛جلد: تیماج مشكی، 232گ، 19 سطر ، اندازه: 15×24سم [ف: 21/1 - 78]

338. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20866

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سیدهادی موسوی، تا شنبه 7 محرم 1059ق؛ محشی اغلب با نشان «ه» و «ع ل»؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای، 244گ، 17 سطر ، اندازه 12/5× 23سم [ اهدائی - ف: 3 - 49]

339. همدان؛ دامغانی (آقای) شماره نسخه: 1

كا: شفيع بن حاجى الغ بیک قزوینی، تا: 19 ربیع الثانی 1059ق [نشریه 5 - 383]

340.تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 307

کا: محمد بن علی بن محمد بن عبدالله بن ابراهيم بن على حريصي ،احسائی :تا: 1059ق جا: شیراز مدرسه اسماعیلیه؛ کاتب مقداری از کتاب را نزد جعفر بن کمال الدین بحرانی خوانده و ایشان برای او در پایان نسخه اجازه ای به تاریخ 1059 نگاشته است. [ف: 65]

341. اصفهان؛ روضاتی؛ شماره نسخه: 109

خط: نسخ ،نازیبا کا: سلیمان بن محمد بن عبدالجبار بن سلمان، تا: الاول 1059ق؛ محشی با یادداشتی از محمد جعفر ساکن قریه بروجن در 1059 و یادداشت خرید کتاب در محرم 1172؛ 14 سطر ، اندازه: 12×19/5سم [ف - 81]

342 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:6853

خط: نستعلیق، کا: مهدی قلی بن یار امیر فیمنی عکاشه، تا شنبه 11 محرم 1060ق ، جا: مدرسه رفیعیه ،خانیه، به دستور محمد حسن مازندرانی افتادگی: آغاز؛ محشی با نشان «رحمه الله ، ح س زین الدین» کاغذ: سپاهانی جلد: تیماج سرخ مقوایی با لولا 151گ 22 سطر (7×17)، قطع: وزیری، اندازه: 14×17سم [ف: 16 – 383]

343 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25970

آغاز: برابر؛ انجام: و الله الموفق و المعين. .. لجميع المومنين و المومنات

خط: نسخ بی کا، تا: 1060ق [رایانه]

344 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15359

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 15 شوال 1060ق، جا: مشهد، مدرسه خیرات خان معلق به حواشی «شهید ثانی فخر المحققین و محقق کرکی»؛ :واقف علی اصغر احمدئی آبان 1365؛ کاغذ: حنایی و نخودی آهار مهره جلد: ساغری ،مشکی ،184گ، 17 سطر ، اندازه: 18×25/2سم [ف: 21/5 - 76]

345 . شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 303

خط:نسخ، کا: محمدسعید ،بافقی تا: نیمه ذیحجه 1060ق؛ 264گ،مصحح 18 سطر (6/5×17/5) ، اندازه: 12/5×23سم [ف:1- 7]

346 . مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 120

خط: نسخ، کا: محمد علی بن ملا حسن رودپیش از توابع فومن، :تا: یک شنبه 24 جمادی الاول 1060ق؛ محشی، نه صفحه قبل از

ص: 52

کتاب دارای فواید و اشعار مختلف و معرفی علامه حلی از سیدناصر حسینی مرعشی میبدی کرمانشاهی به تاریخ غره محرم1425با مهر بیضوی وی؛ تملک: سلیمان نائب الصدر به تاریخ ربیع الاول 1296 جلد: تیماج ،قرمز، 209گ، 16 سطر ، اندازه:20/5×31سم [ف: 1 - 108]

347 . قم؛ مرعشی شماره نسخه: 10806

خط: نسخ کا نورالدین محمد بن قطب الدين حيدر (بن) عطاءالله) حسینی تا 20 شعبان 1060ق؛ مصحح، محشی دارای نشان ،بلاغ روی برگ اول چند یادداشت؛ تملك: كاتب محمد تقی الحكاك النجفی؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 185گ، 21سطر ، اندازه: 19×29سم [ف: 27 - 227]

348. کرمانشاه؛ مدرسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 59

آغاز: القول في زكاة الذهب و الفضة و يشترط فيث الوجوب النصاب

خط: نسخ، بی کا: تا: جمادی الاول 1061ق؛ افتادگی: آغاز؛ تملکی بدون نام به تاریخ 1242؛ جلد: تیماج مشکی، 233گ، 12سطر ، اندازه: 13/5× 23سم [ف: 47]

349. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 115

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: محمد ابراهیم بن محمدتقی تبریزی، تا: 24 ربیع الاول 1062ق؛ مجدول، محشی؛ نسخه وقف اولاد ذکور ملا غلامرضا است؛ مهر: «عبد الراجی ابوالقاسم بن غلامرضا» (بیضی) «سلام علی ابراهیم یا نار کونی بردا (1036)» (بیضی) ؛جلد: تيماج قهوه ای با ترنج و سرترنج، 211گ، 14 سطر ، اندازه: 21×16سم [ف مخ: - 9]

350 . قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 289

آغاز: النورة و الجص و تراب القبر و المستعمل و لا يصح بالمعادن الرماد والاشنان والدقيق؛ انجام: برابر

طهارت تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، کا: محمد اشتهاردی، تا: غره شوال 1062ق؛افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی، با نشان «ع ل رحمه الله» و «زين» و «منه»؛ 188گ، 19 سطر ، اندازه: 14×25سم [ف: 1- 37]

351. قم؛ مسجداعظم؛ شماره نسخه: 118

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا :تا: 27 رمضان 1062ق جا: اصفهان مهر: «محمد حسن بن محمد حسین 1217»؛ (بیضی) جلد: تیماج ،،مشکی، 90گ 21 سطر ، اندازه: 20×26 سم [ف مخ: 1 - 128]

352. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 3093

خط نسخ، کا: اسدالله حسینی قمی تا: ربیع الاول 1062ق كاغذ:اصفهانی ،سفید جلد: چرمی ،سیاه 466 ص ، 17 سطر (7×13) ،اندازه: 12×20سم [ف: 1 - 178]

353. تهران؛ مدرسه معمار باشی؛ شماره نسخه: 31

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمود، تا: دوشنبه 15 ذیحجه 1062ق؛ مصحح، ،محشی دارای بلاغ با علامت «ثم بلغ سماعاً ایده الله تعالى»، پیش و پس از کتاب فایده های متفرقه طبی و فقهی و حدیثی؛ جلد: تیماج مشکی 290گ، 15 سطر [ف : 37]

354 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 104/1-6373

خط: نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 29 جمادی الثاني1062ق، جا: قهوه خانه باقر در خدمت ملا محمد تقیا؛ با بلاغ سماع؛ تملک: محمد طالب بن محمد طالب حسینی مازندرانی با مهر او؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تازه 147گ، 19 سطر ، قطع: ربعی [ آستانه قم: 77]

355 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25658

آغاز: برابر انجام: فانه بلغ الغاية و تجاوز النهاية. .. تمت هذا الكتاب الشريف

خط: نستعلیق، بی کا: تا: 1063ق [ رایانه ]

356. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12569

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: عبدالله بن حسين بن شرف بن حسین کربالی ،شولستانی تا: شنبه نیمه رمضان 1063ق ، جا: شیراز، مدرسه خانیه، محشی؛ واقف: حسین کی استوان، آبان 1348؛ کاغذ: حنایی و نخودی آهار مهره، جلد: مقوا رویه گالینگور، 110گ، مختلف السطر ، اندازه: 19×26سم [ف: 21/1 - 72]

357. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16918

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالرزاق تا: شنبه 23 محرم 1064ق؛ دارای بلاغ محشی با نشان «ع ل»؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 13 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف: 21/1 - 94]

358.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4210

آغاز: و سهواً اوبترك الطهارة كذلك و تعمد التكفير و الكلام بحرفين مما ليس بقران؛ انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد زمان بن محمد استر آبادی، تا: 1064ق،جا: ،اصفهان، مصحح، محشی با امضای «ع ل ح ل»، «زین الدین»؛ کاغذ: اصفهانی ،نخودی :جلد: تیماج قهوه ای مقوایی دارای ترنج و دو سرترنج با نقش گل و بوته ،ضربی 190گ، 17 سطر ، ابعاد متن: 6/5×16/5 :اندازه: 13× 24سم [ف: 18-160]

359. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 3

خط: نسخ، بی کا: تا: رمضان 1064ق؛ 18 سطر ، قطع: وزیری [تراثنا س 6ش 1 - 68]

360 . مشهد؛ مدرسه باقریه شماره نسخه: 4

خط: نسخ ، کا: عبدالرزاق بن عبدزید، تا: شنبه 23 محرم 1064ق؛ کاغذ: هندی 12 و 15 سطر [ تراثنا س6ش 1 - 69]

361. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3087

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: اصیل الدین محمد سلمان، تا: 1064ق؛ در آخر نسخه یک یادداشت با این عبارت «هذا من املاء استاد البشر

ص: 53

خلف صدق سيد البشر میر محمد زمان خلد اله تعالى الى يوم.» «این یادداشت متضمن بیان اوزان مصطلحه در شرع است)، قسمت هایی از کتب مختلفه فقه مخصوصاً از مؤلفات علامه حلی، مؤلف ارشاد و از شروح آن در کنار برگ؛ کاغذ: آهار مهره زرد، کرم روشن و سیر جلد: تیماج ،قرمز 318ص، 17 سطر ، قطع: ،وزیری اندازه 14×24سم [ف: 10 - 641]

362. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه:4404

خط: نسخ، کا: محمد قلی جدیدالاسلام تا: شنبه 2 جمادی الاول ، 1064ق؛ محشى، کاغذ: اصفهانی، جلد: چرمی تازه، 242گ ، 14سطر ، اندازه: 18×26سم [ف: 12 - 104]

363. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 76

خط: نسخ، کا: محمد حسین سمنانی مدرس، تا: آخر جمادی الأول 1065ق؛ جا: ابهر ؛ مصحح، محشی، در سه برگ پایانی دعاء سیفی به خط کاتب در سال 1067ق در قریه ای از روستاهای سجاس آمده است؛ مهر: وقف کتاب بر خزانه مجتهدیه (دایر ) جلد: تیماج قرمز ،ضربی 165گ مختلف السطر 21×30سم [اوراق عتيق 1 - 163]

364. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1518

خط: نسخ، بی کا تا: محرم 1065ق؛ محشی؛ اندازه: 20×27 سم [نسخه پژوهی 2 - 111]

365. تهران الهیات؛ شماره نسخه: 243

طهارت تا دیات؛خط: نسخ، کا: محمد شریف مازندرانی، سه شنبه صفر 1065 ق ؛جا: هرات محشی با نشان «زین الدین ره، ع ل، فخرالدین، شرح جعفریه، ب، تحریر، مغرب»، در برگ3و 4 اقسام وجوب و شرحی کوتاه درباره علامه دیده میشود؛ تملک: فاضل تونی؛ مهر محمد علی بن هاشم حسینی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی ،مقوایی 158گ 17 سطر (11×16/5) قطع : وزیری، اندازه: 16/5×25/5سم [ ف : - 450]

366 . تهران؛ عبد العظيم؛ شماره نسخه: 504

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و ثلث، کا: محمد طاهر بن محمد جان بن غلامحسین بن قاسم بن غلامعلی درزی مشهور به سهراب سمنانی، یک شنبه 8 شعبان 1065ق جا: سمنان مصحح محشی با نشان: «نقی عفى منه» و «ع ل» و حواشی به نقل از کتب فقهی مانند «تنقیح» و «شرایع» جلد: تیماج قهوهای، 161گ، 17 سطر اندازه: 19×25/5سم [ف: 1 - 41]

367 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 926

خط: نسخ، کا: نورا (نورالدین) بن عبد الحي بن شمس گلپایگانی تا: 1065ق، جا: گیلان؛ مصحح، محشی، کار تصحیح و تحشیه را کاتب هنگام اقامت در اصفهان برای تحصیل با دقت انجام داده است؛ جلد: تیماج مشکی ضربی 265گ 13 سطر :اندازه: 14/5×24سم [ف: 3 - 145]

368. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25290

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: تاج الدین بن رضی الدین مازندرانی ملقب به امیر،تا: جمعه 21 رمضان 1066ق؛ مصحح، محشى؛ واقف: زین الدین جعفر زاهدی دی 1377؛ کاغذ: حنایی آهار مهره جلد: تیماج قهوه ای، 321گ، 14 سطر ، اندازه: 15× 26/5سم [ف: 21/1 - 83]

369. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2470

آغاز: برابر

خط: نسخ ،خوب، کا: محمد شریف بن عبدالجبار، تا: 1066ق؛ محشی ،واقف: سپهسالار ،کاغذ: سمرقندی جلد: تیماج، 329ص، 14 سطر ، قطع: رحلی، اندازه: 13×28سم [ف: 1 - 358]

370. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 48 الف/ 552

انجام: و الحمد لله رب العالمين وصلى الله على محمد خير خلقه و آله الطيبين الطاهرين المعصومين. خط: نسخ، کا: احمد بن شیخ علوان کعبی، تا: 1066ق؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی نخودی کلفت جلد: مقوا با تیماج مشکی، 137گ 21 سطر (11/5×20)، اندازه 20×28سم [ف: 2 - 143]

371.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 422

خط: نسخ، كا: عنایت الله بن ابو القاسم تبریزی، تا: 13 جمادی الثانى 1067ق جا: مشهد رضوی؛ دو صفحه در تحقیق معنی ،غصب ،محشی تملک: محمد علی حسینی طبسی گیلکی سال 1150 در دارالسلطنه اصفهان 207 گ اندازه: 16/5×25سم [ نسخه پژوهی 2 - 111]

372. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 182

خط: نسخ جلی، کا: رضی بن مرحوم ملاملک، تا: 24 ربیع الثانی 1067ق؛ افتادگی: آغاز (صفحه اول)؛ واقف: شهید؛ جلد: تیماج،مشکی، 11 سطر ، اندازه: 16×25سم [ف: 96]

373. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2687

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، كا: محمد بن على بن خاتون (مؤلف کتاب ترجمه قطبشاهی) تا: یک شنبه 5 محرم 1068ق، جا: حیدر آباد؛ مصحح، محشی با نشان «ع ل» و «زی»، مقابله شده، کاتب در آخر نسخه این دو بیت را نوشته است «اذار مقت عيناك ما قد كتبته *** و قد غيبتنى يوم ذاك المقابر / فخذ عظمة مما رايت فانه *** الى منزل صرنا به انت صاير»؛ واقف: نائینی مرداد 1311؛ کاغذ: آهار مهره نخودی سیر، جلد: تیماج قهوه ای 223گ، 17 سطر ، اندازه: 17×29سم [ف: 5 - 376]

374. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:2223

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد زمان، تا: 20 رمضان 1068ق؛ محشى؛واقف: محمد ،زمان 1091ق؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ، 281گ ، 17 سطر ، اندازه: 14×21سم [ف: 21/1-69]

375. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 547- طباطبائی

آغاز و انجام: برابر

ص: 54

خط: نسخ، کا: سعيد الله بن عزيز الله بیدگلی، تا: 1068ق، اصفهان؛ در حاشیه صفحات تعليقات على بن عبد العالى كرك پشت برگ ،آغاز، رموز کتاب قواعد علامه از زبان فخر المحقق توضیح داده شده است بر پشت برگ پایان یادداشتی است فقهی پیرامون شرایط عقد متعه عقد اجاره و عقد دوام و پشت همین ،برگ مصطلحات علامه در ارشاد توضیح داده شده قاعده ای فقهی از (شیخ حسن شاید صاحب معالم) نقل شده است؛ کاغذ: ترکی بغدادی جلد: تیماج مشکی عطف قهوه 189گ، 19 سطر ، قطع وزیری کوچک، اندازه: 15×20/5 [ف: 24 - 351]

376 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 33056

خط: نسخ، کا: ابوطالب بن عنایت الله بن حسین حسینی، تا: شنبه ربيع الثانى 1069ق؛ محشی؛ اهدائی رهبری بهمن 1384؛ جلد: تیماج فرنگی قهوه ای 190گ 20 سطر ، اندازه: 16/5×23/7[اهدائي - ف: 3 - 51]

377 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28929

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ جلی ،خوش، کا: حسینی اردبیلی، محمد شریف ، تا: 1069ق [ رایانه ]

378. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:29026

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1069ق [رایانه]

379. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7655 - 51/115

آغاز: بسمله كتاب النكاح و فيه مقاصد: الاول في اقسامه و هی ثلثة الاول فى الدايم

از کتاب نکاح تا آخر؛ خط: نسخ، بی کا: تا: 1069ق؛ مصحح، مقابله شده؛ 250گ، 12 و 11سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 1 - 305]

380. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 133-1/133

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد طاهر بن تاج الدين حسن الشريف، تا: 1069ق ؛ مصحح، محشی، به امضاء«ع ل» و « ع ک» محشی به امضاء «ع ل» و «ع ک» و « مح» و « شهدین» و «س» و «فخرالدین» و «ری» ؛جلد: پارچه آبی 219گ، 13 سطر ، اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 300]

381. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9630

خط: نستعلیق، کا: محمد صالح بن مهدی تربه ،سری تا: 11 ربیع الاول 1070ق؛ مصحح، محشی، چند صفحه مشتمل بر فوید متفرقه و وقف نامه کتاب به تاریخ چهارشنبه 2 شوال 1234 بامهر «عبده عبد العزيز» (بیضی)؛ جلد: تیماج ،مشکی، 347گ 15 سطر، اندازه 16×25/5سم [ف 25 - 24]

382. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8206-56/56

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: شیخ ابراهیم بن مولانا محب على عارفی موغاری ،تا: دوشنبه 3 رجب 1070ق، جا ،اصفهان مسجد جامع عتیق؛ در آخر نسخه دو برگ در صفحه معراج به نقل از خط محمد تقی مجلسی گویا از «روضة المتقین»؛ 178 گ، 15 سطر ، اندازه: 17×24سم [ف: 1 - 304]

383. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28827

آغاز: الى القبلة بان يلقى على ظهر بحيث لوجلس كان مستقبلا و يستحب؛ انجام: برابر

خط: نسخ جلی ،خوش بی کا تا: 1070ق [رایانه]

384. ساری؛ عمومی ساری؛ شماره نسخه: 41

آغاز: فأوجبت مطلوبه وصنفت هذا الكتاب الموسوم بارشاد الاذهان؛ انجام: برابر

خط : نسخ ،خوش بی کا، تا: دوشنبه 19 جمادی الاول 1070ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج مشکی قهوه ای، 15 سطر (8/5×17/5) اندازه: 16×26/5سم [ف: 35]

385. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:6340/3

خط : نسخ، کا: ابراهيم بن فرج الله فیاض قیاسی جزایری، تا: دوشنبه 12 رمضان 1072ق؛ دارای حواشی با نشان «زین الدین فخر الدين ع ل رحمه الله»؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ترنجی ضربی مقوایی درون ،زرد 17 سطر (15×9) قطع: رحلی اندازه: 20×29سم [ف: 16 -246]

386. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه:232

خط: نستعلیق، بی کا: تا: 1072ق ،مصحح، محشی، در دو برگ پایانی یادداشت فقهی به نقل از فخرالمحققین؛ تملک: محمد جعفر حسینی به سال 1238، محمد بن عبدالمطلب؛ واقف: صبيه محمد حسن خان 1264 جلد: تیماج مشکی مجدول، 291گ، 15 سطر ، اندازه: 14/5×26سم [ف: 1 - 188]

387. قم؛ مدرسه رضویه؛ شماره نسخه: 62

جزء اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: چهارشنبه 28 جمادی الثانی 1073ق؛ با حواشی «ع ل » و بندهایی از «شرح و بندهایی از «شرح لمعه» در کناره برگ ها، مقابله شده و دارای ،بلاغ با یادداشت «هذا كتاب القواعد» در آغاز که خطاست؛ مهر: عبده محمد محسن الحسيني 1118؛ 150 گ، 13-15 سطر ، قطع : ربعی [چند نسخه-ف: - 11]

388. آشتیان؛ حوزه علمیه؛ شماره نسخه: 43 بخش یکم

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: اسماعيل بن فقيه احمد جیلانی، تا: آخر جمادی الثانى 1073ق، جا: اصفهان؛ مصحح محشی، با نشان «شیخ شهید و اکثر با نشان «ه-ع ل» در پایین ص 2 نوشته شده: «این دو کلمه را بخوان ببین همان شخص در پیشانی او نویسد، باز ایستد، کلع، بکع، نوع دیگر هلع هلوع هالعی در ص ما قبل، روایتی از رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و امام جعفر صادق (علیه السّلام) و یک مسئله از افلاطون، معانی اصابع اربعه و قصبه ابهام و متفرقاتی دیگر؛ مهر: «عبده سید احمد الحسینی» و «عبده احمد الحسینی» (چهارگوش)؛ کاغذ ،نخودی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با سه ترنج زرکوب عطف چرم درون صورتی، 200گ، 17 سطر ، قطع: وزیری، اندازه:

ص: 55

17× 26سم [ف: 97]

389. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15262

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سليمان بن على كمونه نجفی حسینی، تا: 1073 ق؛ مصحح، محشی، با نشان «ع ل» «ه»، «فخر الدین» و غیرآن ،مصحح، دستخط آیت الله مرعشی نجفی در آغاز نسخه «کتاب ارشاد الاذهان»... و النسخة بخط العلامة السيد سليمان بن علی الحسينى من مشاهير السادة آل كمونة خدمة حرم النجف الاشرف فلیغتنم ،قدرها» دارای یادداشتی به سال 1183ق در آغاز نسخه؛ تملک: محمد رضا بن شیخ لطف الله قاضی با مهر «افوض امری الى الله عبده». ..»(مستطیل)؛ مهر: كاتب «سليمان بن على كمونه» (مستطیل)؛ کاغذ: شرقی، جلد: مشمع ،مشکی، عطف تیماج ،مشکی، 170گ 16 سطر ،(11×17/5) اندازه: 18×25/5سم [ ف: 38 - 749 ]

390. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25662

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابوالحسن بن ملک محمود قردجانی، تا: 1073ق؛ [رایانه ]

391. کرمانشاه؛ میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 53

خط: نسخ، کا: حجت کا حجت الله بن عبدالله، تا: پنج شنبه 9 محرم 1073ق؛افتادگی: آغاز (برگ اول)؛ محشی؛ تملک: عزیزالله به تاریخ شوال 1336؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 269گ، 15 سطر ،اندازه 11/5×19/5سم [ف - 46]

392. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 13

کامل؛ خط: نسخ، کا: محمد صالح هزار جریبی، تا: 1073ق؛ محشی؛ اهدائی حاج وزیری مؤسس کتابخانه؛ جلد: مقوایی تیماج آلبالوئی عطف تیماج زرد ،339گ، مختلف السطر ، اندازه: 13×25سم [ف: 1 - 17]

393. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 267

آغاز: و النظر فی اقسامها واسبابها و ما يحصل به و توابعها الاول فی اقسامها انجام: برابر

خط: نستعلیق ،کا: مهر علی بن درویش على ايرجى تا: 26 ذیقعده 1073ق، جا: مدرسه رفیقه خانیه؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح؛ جلد: گالینگور سیاه با عطف ،پارچه125گ، 19 سطر [ف مخ: - 10]

394. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1287

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ متوسط، کا: محمد تقی بن حسینعلی، تا: 1073ق؛ مهر: محمد سعيد بن جلیل؛ کاغذ: ایرانی آهاردار، جلد: تیماج قرمز، 494ص، 18 سطر ، قطع : وزیری، اندازه: 13× 25سم [ف: 4 - 62 ]

395. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1153

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1074ق؛ اهدایی استاد محمد حمامی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی با تیماج مشکی ضربی با سه ترنج، 316گ، 13) سطر (6/5×12/5) ، اندازه: 12× 16سم [ف: 3 - 874]

396.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7266

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: يعقوب یوسف، تا: سه شنبه 1 صفر 1074ق؛ معلق به حواشی شهید ثانی و دیگران؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا رویه ،پارچه 149گ 19 سطر ، اندازه: 16/8×25/2سم [ف: 21/1 - 73]

397 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21168

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ جلی، کا: محمد حسن بن سعيد برادر شیخ عبد علی، تا: سه شنبه 28 شعبان 1075ق؛ دارای حواشی با نشان« ع ل» ،زین، ح ل» و مطالبی از کتب مختلف تملک: شیخ علی منصوری جزایری در سال 1143 محمد علی موسوی با مهر او عبدالله بن مبارک بن علی بن عبدالله أحسایی در 1234؛ اهدائی رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: شکری آهار ،مهره جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 237گ، 15 سطر ، اندازه 20/5×30سم [اهدائی - ف: 3 - 49]

398. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2523

آغاز: مشروعة كنذر صلاة جعفر (علیه السّلام)؛ انجام برابر

از اواسط «المقصد السادس فى المنذورات» تا پایان کتاب دیات؛ خط: نسخ، بی کا تا: 18 رمضان 1075ق؛ افتادگی: آغاز و وسط؛ محشى؛ واقف: عضدالملک 1276؛ کاغذ: نخودی آهار مهره جلد: مقوای روغنی عطف تیماج قهوه ای سوخت، 117گ، 16 سطر ، اندازه: 19× 25 سم [ف: 21/5 - 88]

399. قم؛ فیضیه شماره نسخه: 713

خط: نسخ، کا: ابوطالف بن علی حسینی تا: 1075ق؛ 145گ، 18 سطر ، اندازه: 18× 26 سم [ف: 1 - 8]

400. دامغان؛ صادقیه؛ شماره نسخه: 63

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد مؤمن بن حاجی... تا: غره جمادى الاول 1075ق؛ مصحح، محشی، در برگ اول چند یادداشت فقهی و یادداشتی در وقف کتاب از «شیخ غلامحسین خیری» و در برگ آخر تملک در سال 1345 جلد: تیماج دورو لبه دار رو قرمز سوخت پشت سبز، 171گ، 17 سطر ، اندازه: 14×26سم [ف: 9]

401. تهران؛ عبدالعظیم؛ شماره نسخه 532

آغاز: و لو عدم الماء و التراب سقط الفرض اداءً و قضاءً . .. النظر السادس فيما يتبع الطهارة؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بهاء الدين خطى بن عبدالحسین تا: دوشنبه 10 ذيحجه 1076ق جا: شیراز افتادگی: آغاز؛ مصحح، ، محشی با امضای «ع ل»؛ جلد: تیماج سرخ دو روی با ترنج و سرترنج،

218گ، 15 سطر ، اندازه: 16/5× 22سم [ف: 1 - 41]

402 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2220

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: بدرالدین محمد طالقانی ،تا: دهه اول ذیحجه

ص: 56

1076ق، جا: اصفهان ،محشی، پشت برگ اول مطالب متفرقه جمله بخشی از رساله رضاعیه محقق کرکی؛ واقف: شاه حسین 1093؛ کاغذ: نخودی آهارمهره، جلد: تیماج مشکی،123گ، 17 سطر ، اندازه: 19×25سم [ف: 21/5 - 68]

403 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 925

خط: نسخ، بی کا، تا: 1076ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح ، محشى؛ مهر : واذكر فى الكتاب «اسماعيل» (بیضی)، «احمد بن علی» (مربع)؛ تملک: محمد مظفر علی شیرانی به تاریخ 1094، محمد حسین؛ جلد: تیماج مشکی، بدون مقوا، 114گ، 12 سطر ، اندازه: 18/5×23/5سم [ف: 3 - 145]

404.چالوس امام صادق؛ شماره نسخه:130

خط: نسخ، کا: علی بن محمد، تا: سه شنبه 1076ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای 190گ 15 سطر (27×19) [ف: 37]

405. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 62

خط : نسخ، کا: آقا میر گیلانی ،تا: 2 رجب 1076ق؛ افتادگی : انجام؛ محشی؛ تملک: زاهد بن آقا میرگیلانی لاهیجانی؛ کا ،سپاهانی :جلد تیماج قهوه ای ترنج دار مقوایی، ابعاد متن: 7/5× 15/5، اندازه: 15/5× 24 سم [نشريه: 3 - 148]

406.یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 387

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ،کا: محمد صادق بن ملا محمد سرکانی، تا: سه شنبه 10 جمادی الاول 1077ق؛ محشی، رموز اسماء از بعضی مشاهیر علما در برگ آغاز؛ مهر تملک: «عبده محمد رضا»؛ اهدایی شیخ محمد طاهری؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: مقوایی تیماج آلبالویی عطف و گوشه ها تیماج زرد، 131گ، 28 سطر (7×18):اندازه: 13 ×26 سم [ف: 1-351]

407 . تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8179

خط: نسخ، کا: مظفر حسین مازندرانی، تا: شنبه 1 شعبان 1077ق ؛کاغذ: سپاهانی آهار مهره، جلد: تیماج سرخ مقوایی، 174گ، 16سطر ، اندازه: 19×25سم [ف: 3 - 106]

408 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6866-35/46

آغاز: بسمله... مشابهة الاعراض والاجسام المتفضل بسوابغ المتطول بالفواضل الجسام احمده على ما فضلناه به من الاكرم؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد امین بن غلام علی حسینی هزار جریبی 1077ق، جا: اصفهان مدرسه صفویه با حواشی «ع ل» ؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سر ترنج 239گ، 14 سطر ، اندازه: 14× 26سم [ف: 1 - 303]

409 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13144

آغاز: و هداية الطريق و التمست منه المجازات على ذلك بالترحم علی؛ انجام:برابر

خط: نسخ، کا: فصيح بن میر اسماعیل حسنی، تا: شوال 1078 محشی با رموز مختلف؛ اهدایی کاظم مدیر شانه چی در آبان 1362؛ کاغذ: نخودی ،جلد: عنابی، 174گ، اندازه: 12/7×24/6سم [ف: 21/1 - 95]

410 . اصفهان؛ علامه فانی (ضیاء الدین)؛ شماره نسخه: 8/1

خط: نسخ، کا: محمد تقی هزار جریبی ،تا: 5 محرم 1078ق، جا: اصفهان، مدرسه میرزا رضی شاهزاده؛ جلد: تیماج قهوه ای 205گ( 1 پ- 205 ر)، 15 سطر [سه کتابخانه اصفهان - ف: 85]

411.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14662

خط: نستعلیق خوب ،كا: على رضا ابن شمس الدین محمد، تا:پنج شنبه 25 ربیع الثانی 1078ق؛ مصحح، محشی ، آغاز نسخه چند یادداشت فقهی؛ تملک: محمد جعفر بن محمد کاظم با دو مهر مربع و بیضوی وی؛ جلد: چرم مشکی ضربی با ترنج و سرترنج، 205گ 15 سطر ، اندازه: 17/8×29/5سم [ف: 41-148]

412 . قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 146

خط: نسخ، کا: جلال الدین محمد بجستانی، تا: چهارشنبه 20 شعبان 1079ق؛ مصحح، محشی، در برگ اول چند یادداشت متفرقه؛ تملک: سلطان محمود قائنی؛ جلد: تیماج قرمز ضربی، 236گ، 15 سطر ، اندازه: 18×25 سم [ کتابخانه های قائن-ف:127]

413. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8400

خط: نسخ، كا: سيف الدين محمود بن حاجی ابراهیم، تا: پنج شنبه ذیحجه 1079ق؛ محشی با نشان «ع ل»؛ کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج سرخ مقوایی ،ضربی 218گ (1پ -218 پ) ، 15 سطر ، اندازه 15/5× 24/5سم [ف: 3 - 106]

414. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4136

خط : نسخ، کا: محمد شریف بن عبدالحق سبزواری، تا: جمادی الاول 1080ق، جا: هرات به دستور زین العابدين بن محمد باقر حسینی؛ مجدول، دارای ،سرلوح ،مصحح محشی، دارای علامت بلاغ؛ تملک: محمد سلیم بن محمد مهدی؛ جلد: تیماج قهوه ای 322گ، 15 سطر ، اندازه: 10×19سم [ف: 11 - 155]

415 . قم؛ مرعشی شماره نسخه: 8201/1

خط: نسخ، کا: محمد طاهر بن محمد نورالدین حسینی، تا: چهارشنبه 19 جمادی الاول 1080ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای عطف تیماج ،مشکی، 146گ (2پ-147ر)، اندازه: 18× 26 سم [ف: 21 - 174]

416 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3049

آغاز: من رؤس الاصابع الى الكعبين و هما مجمع القدم و اصل الساق

خط: نستعلیق، کا: محمدرضا بن حاجی محمد شولستانی ساکن ،شیراز، تا: 23 ذیحجه 1080ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی؛ مهر: کتابخانه فضل الله نوری (مربع)؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول بدون مقوا، 161گ، 16 سطر ، اندازه: 18/5×24/5سم

[محدث ارموی مخ: 1 - 111]

417 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2221

آغاز و انجام: برابر

ص: 57

خط: نسخ، کا: عبدالغفار بن محمد صالح دارانی رشتی، تا:ربیع الثانی 1081ق؛ محشى؛ واقف: نادر شاه 1145 كاغذ: شكری آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 402گ، 13 سطر 13 ×22سم [ف: 21/1 - 68]

418 سمنان؛ عمومی؛ شماره نسخه: 8

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قنبر علی بن زین العابدین استر آبادی تا شنبه غره صفر 1082ق؛ مصحح محشی با نشان «منه» و«ع ل» ،دیگر دارای علامت بلاغ؛ جلد: گالینگور قهوه ای، 224گ، 18سطر ، اندازه: 13×19/5سم [ف مخ: ]

419. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه:3395

خط: نسخ، کا: حسین بن منصور سبزواری ،تا: شعبان 1082 ،مصحح محشى؛ وقف نامه کتاب با مهر «معزالدین محمد الحسینی» (مربع)؛ جلد: تیماج مشکی ،ضربی 148گ 19 سطر اندازه: 17/5×25/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 110]

420 . زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 165

خط: نسخ، کا: نظرعلی بن احمد ،طالقانی، تا: 7 رمضان 1082ق ؛جا: قزوین؛ مصحح ،محشی، در دو برگ آغازین یادداشتی درباره کتاب حاضر به خط سید عزالدین حسینی موسوی به 1392ق، یادداشت وقف کتاب از حاجی آقا میرزا و مهر دایری وقف کتاب بر خزانه مجتهدیه، در برگ پایانی یادداشتی به نقل شهید اول در تعداد انبیاء و اشعاری فارسی در معما با جواب آن ؛جلد: تیماج قرمز سرطبل ،دار 157گ 18 سطر ، اندازه:19×24/5 سم [اوراق عتيق 1 - 185]

421. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:75

خط: نسخ، کا: محمد قاسم بن محمد شولستانی تا 26 جمادی الاول 1082ق؛ :کاغذ: فرنگی [ نشریه 11 - 882]

422. تبریز؛ تربیت؛ شماره نسخه: 138

كا: عبدالغنى بن حاجی شعبان ،تونی تا 1082ق [ف: 23]

423 . مشهد؛ امام هادی؛ شماره نسخه: 98

خط: نسخ،کا: محمد رضا بیک بن محمد قلی ،گرجی، تا: دوشنبه 26 محرم

1083ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: پارچه ای، 243گ ، 16سطر ، اندازه:15×24/5سم [ف: 73]

424 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11632

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: رمضان علی بن محمد علی اصفهانی، تا: 17 رمضان 1083ق؛ محشی با نشان «محمد باقر دام ظله» و «شیخ فخر الدین» و غیره؛ واقف: حسن فريد محسنی، شهریور 1354؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ، جلد: میشن ،عنابی 194گ 15 و 16سطر ، اندازه: 19/5×24/3سم [ف: 21/1 - 74]

425. مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 96

خط : نسخ، كا: على اكبر بن حاجی سلطان محمد دامغانی ، 1083ق؛ محشی، مقابله شده؛ قطع: خشتی [چهار کتابخانه -مشهد ف:-5]

426 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2225

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد ابراهیم بن جمشید بیگ شیرازی، تا: 1 صفر 1084ق؛ محشى؛ واقف: نجف بن جمشید؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج ،مشکی، 377گ 14 سطر ، اندازه: 12×19سم [ف: 21/1 - 69]

427 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14541

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سلیمان بن برخوردار، تا: یکشنبه 20 ربيع الاول 1084ق؛ واقف: سيد محمد باقر ،سبزواری محرم 1405؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج 144گ، اندازه: 16×24سم [ف: 21/1- 85]

428.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1206

خط: نسخ، حیدر محمد بن سلطان محمد، تا: دوشنبه 25 ربیع الاول 1084ق؛ با حواشی منه رحمه الله؛ تملک: حسین بن علی برکات در غره ذیقعده 1199 امانت بوده نزد سید حسین علوانی در بعلبک و شیخ علی نوعانی؛ 165گ، اندازه: 18×25سم [ نسخه پژوهی 2 - 110]

429 . مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 373

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد أمين بن محمد علی استرآبادی، تا: سه شنبه 3جمادى الأول 1084ق؛ محشی با نشان «ع ل»، «منه»؛ تملک: ابن حاجی محمد المدعو بحمرة، محمد ارهمنون الهمداني في 1155 با مهر بیضوی، محمد امین؛ جلد: چرم سیاه، 143گ، 19 سطر ، اندازه: 18×25سم [مؤيد: 1 - 312]

430 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37533

خط: نسخ ،خوش، کا: محمد امین بن محمد علی استرآبادی، تا: سه شنبه 3 جمادی الاول 1084ق؛ مصحح، محشی؛ اهدائی رهبری مهر 1386؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: دفه اول میشن مشکی دفه دوم میشن قهوه ای عطف میشن ،مشکی، 144گ، 19 سطر ، اندازه: 18/5×25سم [اهدائی - ف: 3 - 51]

431. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1248

آغاز: و في قدر الثمن المشترى به على رأى

نیمه دوم کتاب، از کتاب التجارة؛ خط: نسخ، کا: محمد بن علی بن محمود ،جزائری تا شب 15 رمضان 1084ق؛ افتادگی: آغاز ،مصحح ،محشی دارای علامت ،بلاغ در صفحه آخر اجازه تدريس کتاب از سید نعمت الله جزائری به جهت کاتب به تاریخ

محرم 1086 ؛جلد: تیماج سبز، 306گ، 15 سطر، اندازه:15×20سم [ف: 4 - 47]

432.قم؛ حجتيه؛ شماره نسخه: 152

خط: نسخ، کا: محمد رضی بن میر ابوالمعالی رضوی، تا: 1085ق [ف: 34]

ص: 58

433 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6898-35/78

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، كا: عبد الخالق بن محمد شفیع قاینی، تا: 4جمعه رمضان 1085ق، جا: مشهد رضوی ،مصحح، محشی؛ تملک: محسن بن محمد حسن قاینی با مهر وی؛ عبدالخالق قاینی مهرش؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج وسرترنج، 183گ، 19 سطر، اندازه: 12×24سم [ف: 1 - 303]

434 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 852

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد محسن تفرشی مشهدی، تا: سه شنبه 28شعبان 1085ق؛ مصحح در سه شنبه 16 ذیحجه 108، محشی؛ مهر: «عبد محمد محسن مشهدی» (بیضی) ؛جلد: تیماج قهوه ای، 188 گ، 16 سطر (6/5×12) ، اندازه: 12/5×20سم [ ف : 3-1157 ]

435 . بابل؛ خاتم الانبياء؛ شماره نسخه: 143

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد کاظم بن میر عزیز حسینی مازندرانی،تا: یک شنبه دهه اول شعبان 1086ق، جا: مدرسه مقصودیه؛ با حواشی از مؤلف و دیگران؛ تملک: کاتب با مهر «و الكاظمين الغيظ العافين عن الناس»(بيضى)؛ جلد: تيماج ،مشکی، 153گ 20 سطر ، اندازه: 16×25سم [ف: 98]

436.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7274

خط: نسخ، بی کا، تا: 12 ربيع الثاني 1086ق؛ تملک: نقی بن ضیا؛ جلد: تیماج ضربی قهوه ای با ترنج و سر با نقش گل و بوته پرنده، 309گ، 16 سطر ، اندازه: 14×21سم [ف: 25 - 270]

437 . مشهد؛ رجائی مغزی (کتابخانه)؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز: برابر

بی کا، تا: 1086ق؛ مصحح دارای علامت بلاغ؛ تملک: محمدباقر بن محمد تقى العطار القمى، محمد شريف الأشرفي [ترثنا: س 13 ش 1 - 129]

438.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6787

خط: نسخ، کا: محمدامین بن سلطان محمود طبسی، تا: 1087ق؛ جا: حجاز؛ مصحح ، محشی با نشان «قواعد الشهيدى مدارک ، الاحكام، ع ل و ...»؛ مهر: «محمد صادق بن محمد حسين 46 (بیضی) کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج اناری مقوایی دار ترنج و سرترنج با نقش گل و بوته عطف و سجاف تیم ،قهوه ای ،193گ، 23 سطر (5/5×17/5) اندازه:12/8×25[رایانه ]

439 . اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 5350

خط: نسخ، کا: محمد زمان بن درویش على هزار جریبی، یک شنبه محرم 1087ق، ،جا ،اصفهان مدرسه شاهپوریه کاغذ: ،اصفهانی جلد: چرمی ،زرد 444 ص 15 سطر (9×16) ، اندازه: 18×25سم [ف: 1 - 178]

440 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8087-55/57

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: علی بن موسی بن حسن بن محمود برای ملا شیخ صفی الله بن ملا حسین حدادانی، تا: چهارشنبه 25 ذیقعده 1087ق؛ در آخر نسخه مطلبی به نقل از«منهاج الصلاح» علامه حلی و شعری از نظیری و چند رباعی از رباعیات ابوسعید ابوالخیر و اشعاری از میرزا جلال اسیر و ملا حزنی و مطلبی در معنی هدایت از «جواهرالتفسير» و اشعاری از مومن حسین یزدی و ابوتراب ،بیک ملا نور الله ،ولی شیخ بهایی خیام، اوحدی و میرزا معز مشهدی؛ 181گ، 17 سطر ، اندازه: 18×24سم [ف: 1 - 304]

441. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5877

خط: نسخ، کا: صوفی خداداد داعی ،تا: دوشنبه جمادی الثانی 1088ق؛ محشی، نسخه در 17 ربیع الثانی 1105ق عرض شده است؛ کاغذ: سپاهانی ،نخودی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 207گ ، 18 سطر (10×18/5) ، اندازه: 18/5×25سم [ف: 3 - 105]

442. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 545

آغاز: التشهد و يجب عقيب كل ثنائيه و في آخر الثلاثية والرباعية و أيضا الشهادتان و الصلاة على النبي وآله

خط: نسخ، کا: حاجی ندیم ساکن شهرستان جی، تا: چهارشنبه 10 شعبان 1089ق؛جا: شهرستان جی؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی؛ روی برگ اول وقفنامه کتاب؛ جلد: تیماج زرشکی 187 گ، 17 سطر ، اندازه: 15×21/5سم [ف: 2 - 394]

443. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 543

خط: نسخ، کا: محمد زکی بن محمد نصیر، تا: 1091ق؛ مصحح، محشی، روی برگ آغاز یک یادداشت یادگاری به سال 1295، در برگ پایانی یادداشتی پایانی یادداشتی به سال 1219؛ تملک: محمد شفتی با مهر «يا محمد» ،((مربع)، تملک: خط خورده محمد بن محمد بن محمد علی استر آبادی، تملکی پاک شده به سال 1293؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخته ،مجدول،194گ، 15 سطر ، اندازه: 14/5×20سم [ ف : 2 - 393]

444. تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 768

بی کا، تا: 1091ق؛ قطع وزیری [ف: 65]

445 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21372

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالغالب بن محمد طاهر دستغیب حسینی، تا: جمعه 19 شعبان 1091ق؛ محشی با نشان «زین الدین فخرالدین» و رمز «ع ل» «رحمه الله تعالى» «عبدالعالی کرکی»؛ اهدایی ،رهبری خرداد 1373 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی با آستر ،مشکی، 179گ، 19 سطر ، اندازه: 17×28سم

[اهدائی - ف: 3 - 51]

446 . قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 509

کامل؛ خط: نسخ، کا: قطبا بن عبدالرحیم نیاسری، تا: چهارشنبه سلخ محرم

1092ق؛ مصحح، محشی؛ واقف: حاج حسین شیروانی، تولیت حاج ملا عبد الوهاب قزوینی؛ جلد: تیماج

ص: 59

قهوه ای ،لولادار ،340گ 12 سطر [ف: 1 - 29]

447 . قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 508

خط: نسخ، کا: محمد قاسم بن خير الله حسینی، تا: 1093ق [ف: 34]

448. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 122

خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 1093ق؛ محشی بر روی صفحه اول چند بیت فارسی از محمد طاهر مستجابی شولستانی در 29 جمادی الاول 1095 ؛261گ، اندازه: 15/5×24سم[ نسخه پژوهی: 2 - 110]

449 . زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 18

جزء اول کتاب؛ بی کا، تا: چهارشنبه از دهه دوم محرم مصحح، محشی، نسخه به دو خط کتابت شده است، روی بر اول یادداشتی در دعای شروع مطالعه؛ تملک: محمد تقی بن آقا محمد، تملکی به سال 1096ق؛ جلد: تیماج قرمز، 86گ اندازه:

20×30 سم [اوراق عتيق 1 - 150]

450 شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 16 الف/ 159

آغاز: مستمدا الله من حسن التوفيق و هدايه الطريق و التمست منه المجاراه على ذلك؛ انجام: و الله الموفق و المعين كتبه العبد المذنب محمد باقر ابن صوفی علیرضا همدانی فی یوم الثلثا فی عشر الاول من ربيع الاول سنه 1094 كتبه في دار العلم شیراز

خط: نسخ، کا: محمد باقر بن صوفی علیرضا همدانی، تا: 1094 ق؛ جا: شیراز ؛افتادگی: آغاز؛ محشی؛ :واقف: آقا بابا خان؛ کاغذ: فرنگی نخودی شکری و لیمویی، جلد: مقوا با تیماج قهوه 219 ص ، 16 سطر (6/5×14/5) ، اندازه: 13×22/5سم [ ف : 1 - 136]

451. قم؛ مؤسسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 285

خط: نسخ، کا: نجف علی بن علی اکبر ،صفار تا: یک شنبه رمضان 1094ق، جا: مدرسه ابوالقاسم خان، مصحح، محشی،در سه صفحه قبل از کتاب و پشت برگ آخر چند فایده؛ تملک: جمال الدین گلپایگانی، جلد: تیماج ،مشکی، 240گ، 16 سطر،اندازه: 15×22/5سم [ف: 1 - 164]

452.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8177

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 21 ذیحجه 1094ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج قهوه ای مقوایی ،ضربی200گ، 18 سطر ، اندازه: 12×24/5سم [ف: 3 - 106]

453 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22689

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد باقر بن حاجي محب علی قزوینی، تا: 10 شوال1095ق؛ محشی با نشان «ع .ل»مهر: «خداوندا بحق آل احمد - ترحم کن تو بر سید محمد الحسيني» ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای، 198گ 21 سطر (6/5×16/5)، اندازه: 13/5×25سم [ف: 3 - 836]

454.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5874

خط: نسخ، بی کا، تا: چهارشنبه شعبان 1096ق؛ كاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 241گ، 15 سطر ، اندازه: 15× 24سم [ف: 3 - 104]

455.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 75 ط

خط: نسخ، کا: محمد رفیع بن جمال الدین، تا: 1096ق[مختصر - ف: 47 ]

456 قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 3636-18/156

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: نسخه قدیم و نفیس با تاریخ 1096ق؛ مصحح، محشی؛ تملک: محمد مهدی بن محمدباقر شکریانی، جبر بن سابج المكاتيم، ناظم العلما تبریزی به تاریخ غره جمادی الثانى 1313؛ مهر: «محمد رفیع طباطبائی» (بیضی)، «افوض امری الى الله عبده آقا حسین 1096»؛ جلد: تیماج ،مشکی، 217گ، 17 سطر ، اندازه: 13×19سم [ف: 1 - 301]

457. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 75طباطبائی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد رفیع بن جمال الدین، تا: 1096ق؛ محشی از على بن عبدالعالی و زین الدین؛ کاغذ:اصفهانی، جلد: تیماج ،قرمز، 216گ، 21 سطر ، قطع: وزیری باریک اندازه: 14×26سم [ف: 24 - 75]

458. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3771

خط: نسخ، کا: محمد نبی بن ملا نقد على عبدالعظیمی، تا: 1097ق؛ محشی از کتب فقه و حدیث به فارسی و عربی، بر پشت صفحه آخر نوشته ای به نقل از کتاب «منهاج الصلاح» علامه حلی ؛کاغذ: اصفهانی نازک، جلد: تیماج قهوه ای 268 ص 25 سطر، قطع: خشتی اندازه: 13×23/5سم :[ف 10 - 1755]

459 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3463

خط: نسخ، بی کا، تا: 1097ق؛ محشی؛ جلد: تیماج قرمز 313ص 21 سطر ، قطع: وزیری اندازه: 15×25سم [ف: 10-1426]

460. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8302

آغاز: و سهواً اوبترك الطهارة كذلك وتعمد التكفير و الكلام بحرفين مما ليس بقران؛ انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: 1097؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی، در برگ دوم یادداشتی مبنی بر وقف کتاب؛ تملک: ملامحسن بن محمد طاهر قزوینی صاحب شرح العوامل معروف و مهر «يا محسن قد اتاك المسيئى 1116»؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين محمد کاظم» (بیضی)؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای روشن دارای ترنج و سرترنج با نقش گل و بوته ضربی، 188 گ، 15 سطر (11/5×22) اندازه: 19/5×29/3سم [ رایانه ]

461. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 157/1

خط : نسخ، کا: محمد امین بن محمد علی، تا: 10 صفر 1098ق، جا: شهر نسا [نشریه: 7 - 224]

462.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1/ 3192

فاقد کتاب های طهارت و صلات و اوایل کتاب زکات می باشد؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد امین بن حمد على شريف

ص: 60

استر آبادی، تا: 1098-1101؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: تیماج زرشکی مقوایی مجدول ضربی اندرون جلد روکش کاغذی ابری 250 ص( 1-250)، 15 سطر (6 ×11)، اندازه: 12/5×19سم [ف: 14 - 300]

463. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه:2651

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن عبدالله حلی، تا: چهارشنبه 25 جما الثانی 1098ق ،مصحح ،محشی دارای علامت بلاغ؛ مهر: «یا رفیع الدرجات» (مربع)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،مشکی، 141گ سطر ، اندازه: 19/5×29سم [محدث ارموی مخ: 1- 111]

464 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5335-27/5

آغاز: الشريعة على وجه الايجاز والاخصار خال عن التطویل والاكثار فاجبت مطلوبه بهذا الكتاب الموسوم بارشاد الاذهان الی احکام الایمان؛ انجام: برابر

کا: محمد مومن بن محمد صالح کسکری، تا: 7 جمادی الا 1098ق؛ افتادگی: آغاز؛ در پایان علامت «بلغ مقابلة»؛ جلد: تيماج قهوه ای سوخت با ترنج و سر لچکی مجدول، 177گ، 18 سطر، اندازه: 20×32سم [ف: 1 - 306]

465 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1354-8/64

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: على بن سهر بن حسن جیلانی، تا: 15 رمضان 1098ق؛ محشی از علماء و کتب و نشان «منه ره» و «ع ل» تيماج قهوه ای ترنج با سرترنج، 243گ، 17 سطر ، 13/5×25/5سم [ف: 1 - 301]

466 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7969-54/59

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1099ق؛ تملک: رضی الدین موسوی حسینی خطیب الاردق در 24 ربیع الثانى 1099؛ 224گ، 20 سطر ، اندازه: 13×24سم [ف: 1 - 304]

467. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1983-11/83

آغاز: اللحم وشد العظم او خمسة عشر رضعة ويشترط كمال كل؛ انجام: وتجب نية الكفاره وتعيين جهتها على راى... فان فاته بعض الشهر اكمل ثلاثين النظر

از نیمه نکاح تا بخشی از عتق؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام :جلد: مقوا 41گ، 17 سطر ، اندازه: 17×24سم [ف: 1 - 307]

468 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3114-16/124

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: بخش کهن قرن 12 بخش نونویس قرن 13؛جلد: تیماج سرخ عطف و گوشه تیماج قهوه ای ضربی مجدول گرهی، 218گ، 14-16 سطر ، اندازه: 13×19سم [ف: 1 - 301 ]

469. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 805

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11-12؛ افتادگی: انجام؛ بر پشت برگ نخست یادداشتی است درباره واقعه و یا در زنجان به تاریخ 1269ق؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 224گ، 15 سطر ، قطع : خشتی [نشریه: 13 – 180]

470. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 83

از طهارت تا آغاز میراث؛ خط: نسخ، بی کا: تا: قرن 11 و 12 ؛افتادگی: انجام؛ محشی با نشان «زین الدین، ع ل»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی 184گ 13 سطر (10/5×17)، قطع: رحلی، اندازه: 19/5×30سم [ف: - 450]

471. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2575-14/25

آغاز: برابر انجام: من الطفل او من الاسنان له الدية و لو قطعا الاسنان فديتان و فى نقصان المضغ او تصلبهما الارش و في اليدين الدية و في كل

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت با نقش شمسه در وسط ،198گ، 13-15 سطر ، اندازه: 20 ×28سم [ف: 1 - 304]

472 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4489-23/9

آغاز: برابر؛ انجام: المطلب الرابع فى تصرفات المريض كل تصرف مقرون بالوفاة فهو وصية من الثلث و ان كان صحيحا و اما المنجزات

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوای سفید، 102 گ، 16 سطر ، اندازه: 21×30سم [ف: 1 - 305]

473. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5153-26/53

آغاز: برابر؛ انجام: المقصد الخامس فى دية المنافع في العقل الدية وفى البعض الارش بحسب

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج زیتونی ضربی مجدول، 263گ، 17سطر، اندازه: 12×20سم [ف: 1 - 305]

474. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1138

آغاز: الموسوم بارشاد الاذهان الى احكام الايمان مستمداً من الله؛

انجام: الفصل الثانى فى التدليس او تزوجها على انها.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی مؤسس؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی با کاغذ ابری 132گ 16 سطر (8×14) ، اندازه: 14×19سم [ف: 3 - 870]

475. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2169

انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ؛ محشی با نشان «زی»، «ع ل»، «ه»، شیخ ابراهیم»، «ش ع ره»، «شرح ارشاد»، «دروس» و «تحریر»، دارای نشان بلاغ با عبارت «ثم بلغ سماعاً و فقه الله تعالى»، در گ 3 دو مسئله در ،رضاع ارث تحرير «علی اکبر ورامینی28 ربیع الثانی 1297 در برگ 2 ؛تملک: «قد انتقل الى العبد الفقير محمد على الفوعانى سنة 1206»، «قد دخل في نوبة العبد الفقير ابراهيم بن الشيخ حسين البلاغي النجفي» (حدود 1247 )که شرح حال وی در طبقات قرن ،سیزدهم جزء اول ص 16 آمده است)؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی، رویه تیماج سیاه فرسوده، سجاف و عطف

ص: 61

تیماج ،حنایی 308گ 13 سطر (7×12) اندازه15×20/5 [ف: 11 - 438]

476.مشهد؛ مدرسه سلیمانیه ؛شماره نسخه: 87

تا «تصرفات المريض»؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن افتادگی: انجام؛ محشی با نشان «قواعد ، ع ل ، ه و جز اينها؛ قطع: جیبی [چهار کتابخانه مشهد - ف - 5]

477.مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 66

خط: نسخ، کا: محمد کاظم بن علی اکبر تونی، تا: قرن محشی قطع وزیری [چهار کتابخانه مشهد -ف: - 5]

478 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2226

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا ،تا: اوایل قرن 12؛ محشی؛ کاغذ: نخودی و شکری آهار مهره ،جلد: تیماج ،مشکی، 272گ، 17 سطر ، اندازه: 12×19سم [ف: 21/1 - 70]

479.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14416

آغاز: برابر؛ انجام: و لو افزع المحامع (كذا) فعزل فعليه عشرة دنانیر و لو اسملت الذمية

خط: نسخ ،مشکول بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ محشی ،واقف: سید محمد باقر سبزواری، محرم 1405 ؛کاغذ: نخودی آهاری، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج،250گ، 12 سطر ، اندازه: 11/8×19/6سم [ف: 21/5 - 89]

480 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12558

آغاز: برابر؛ انجام: و الامام ولی من لا ولى له يقتص فى العمد و يستوفى

خط: نسخ، بی کا: تا: اوایل قرن 12؛ افتادگی: انجام؛مصحح، به حواشی شهیدین و دیگران؛ واقف: حسین کی استوان، آ بان1348؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای،196گ 16 سطر ، اندازه:18/2×24/7سم [ف: 21/5 - 90]

481 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13852

آغاز: الاشجار المثمرة و مواضع اللعن و استقبال النيرين؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا تا قرن 12 افتادگی آغاز ،محشی دارای بلاغ، تاریخ تحویل به کتابخانه 1363ش؛ واقف: فاضلخان 1065ق؛ کاغذ: نخودی ،آهاری جلد: تیماج عنابی، 210گ، 14 سطر، اندازه: 17/8×25سم [ف: 21/1 - 92]

482 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2479

انجام: و فی قوه الارضاع حكومة و فى ابطال الالتذاذ بالجماع الطعام ان امكن الدية.

خط: نسخ، بی کا، تا قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، دربرگ اول وقف نامه کتاب مهر: «العبد المذنب فضلعلی» (مربع)

«عبده زين العابدین» (بیضی)؛ جلد: تيماج مشكى بدون مقوا، 203گ مختلف السطر ، اندازه: 19/5×25سم [محدث ارموی مخ: 1- 111]

483. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 0777-29/117

آغاز: لاغير و يجب على المتخلى ستر العورة و عدم استقبال القبلة و استدبارها . .. و يجب فى الوضوء النية و هىارادة الفعل لوجوبه اولند به متقرباً انجام و الخيار فيما يسند إلى الليل. .. و خيار الرؤية ثابت لمن اشترى اوباع موصوفاً او غائباً بعد مشاهدته فان خرج على الوصف او العهد فلافسخ

جلد اول؛ خط: نسخ بی کا تا قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛جلد: مقوا با عطف گالینگور قهوه ای 102گ، 16 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 307]

484 . قم ؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3228

آغاز: برابر؛ انجام :الثالث فى الاحكام فلا يعقل الاضر عرف كيفية انتسابه الى القايل و لا يكفى كونه من القيبله و لو قتل الاب ولده خطأ فاالدية على العاقله واجود القولين و اجود القولين منع الارث الامن التركه.

خط: نسخ، بی کا، تا قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، طبله پشت تاریخ 1187ق؛ جلد: تیماج زرشکی با عطف مشما270گ، 13 سطر ، اندازه:14×24سم [ف مخ: 1 - 130]

485.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5875

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تيماج حنایی ضربی مقوایی 265گ، اندازه: 15/5× 24سم

ف: 3 - 104]

486 . تبریز؛ مدرسه ولیعصر تبریز؛ شماره نسخه:4

آغاز: برابر؛ انجام: و فى الرجلين الدية و في كل واحد النصف وحدهما مفصل الساقين و فى الساقين الرشيد و كذا

خط: نسخ، بی کا تا قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ جلد : مقوایی، 229گ، 15 سطر ، اندازه: 17×29/5سم [ف]

487 . مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 1376

آغاز و انجام: برابر

آخر بخش وصايا ناقص است؛ خط: نسخ، بی کا، تا قرن 12 محشی؛ تملک: عبدالحسین محلاتی؛ کاغذ: الوان جلد: تيماج ضربی دار سرخ 17 سطر (5/5×14/14) ، اندازه 12/5×23/5سم [ف: 4 - 1964]

488. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه 5878

خط: نسخ و نستعلیق بی کا تا قرن 12 محشی به نقل از تحریر؛ کاغذ: سپاهانی ،سفید جلد: تیماج مقوایی، 180گ، 14 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 105]

489. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5879/1

از مطلب دوم در بیع حیوان را دارد؛ خط: نسخ، بی کا تا قرن 12 ؛افتادگی: انجام محشی کاغذ ،فرنگی 80گ (13ر-92پ)، 14

سطر ، اندازه: 13×20سم [ ف : 3 - 105]

490.خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 453

آغاز: على حايل كعمامة و غيرها و مسح بشرة الرجلين بأقل اسمه؛ انجام: فیجوز اجلاس المسلم و ان كان الكافر قائما و بجرم عليه

ص: 62

تلقين احد.

خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن؛12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی از بقيه كتب علامه و کتب فقهی ،دیگر در برگ آخر یادداشت آمده که کتاب را شخصی برای فرزندش «علی اصغر» خریداری کرده از دارالعلم شیراز در 17 محرم 1193؛ تملک: «محمد حسین بن ملا محمد کاظم» در سال 1220؛ جلد: تیماج زرد شتری بدون مقوا، 204گ، 14 سطر ، اندازه: 19×14سم [ف: 2 - 113]

491 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8245-56/95

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12، 165گ، 18 سطر ، اندازه: 15×20سم [ف: 1 - 304]

492 .قم؛ دار الحديث؛ شماره نسخه: 120

آغاز: برابر؛ انجام؛ فلا ضمان و لو حفر بئراً قريبة العمق فعمقها آخر فالضمان على الأول و يحتمل التساوى المقصد الثانى فى من خط:نسخ بی کا،تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ تملک:از زین الدین بن اسماعیل حسینی در سال 1144ق :جلد: گالینگور ، 208گ، 17 سطر ، اندازه: 17×24سم [ف: 179]

493. قم؛ دار الحديث؛ شماره نسخه: 287

انجام: و لو سرق ما وضع فى القبر أو ما لبش الميت به غير الكفن فلا قطع المقصد الرابع فى الحارب و فيه بحثان الأول في ماهيته

خط: نسخ، بی کا تا قرن 12 ؛افتادگی: انجام؛ 288گ 13 سطر ،اندازه: 13×20سم [ف: 180]

494. قم؛ دارالحدیث؛ شماره نسخه: 297

خط : نسخ، بی کا ،تا: قرن 12 ؛جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی مجدول ،گرهی 332گ، 12 سطر ، اندازه: 13×19سم [ف: 180]

495 .مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 599

آغاز: و تقضی صوم عادتها هذا ان نقص العدد عن نصف الزمان، انجام: برابر

از اواخر غسل حیض تا آخر؛ خط: نسخ، کا :محمد حسین گیلانی اشکوری، تا: ربیع الثانی 1100ق، جا: قزوين، مدرسه التفاتیه؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج،عنابی 203گ، 12 سطر 7/5× 15) ، اندازه: 15×23/5 سم[ ف: 485]

496 .مشهد؛ نواب شماره نسخه: 272

آغاز: برابر؛ انجام: موجود و لو غاب البعض لم يخص الحاضر و تتادى.

از طهارت تا آخر دیات؛ خط: نسخ درشت بی کا، تا قرن افتادگی: انجام؛ دارای حواشی با نشان «ع ل، س،...»، در پشت صفحه اول بندی در احکام قبض در باب بیع؛ واقف: شیخ محمد باقر مدرس (تولیت برادرش شیخ محمد يوسف)، 1176ق؛ جلد: تیماج ،سرخ ، 359گ، 13 سطر (7×12) اندازه: 15 × 20/5 سم [ ف : 233]

497. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 34 - ج

جلد اول؛ خط: نسخ ،بی کا ،تا: قرن 12؛ محشی با نشان«ع ل رحمه الله» و جز ،آن فهرست کتاب های ارشاد و طریق تعلیم فخرالمحققین پسر علامه و پراکنده های دیگری در 1ر و 2پ؛ واقف: مهد علیا برای مدرسه خود در ارگ پنج شنبه 18 ربيع الاول 1272؛ كاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی 100گ، 15 سطر (8/5×15/5)اندازه: 17/5×25سم [ف: 241]

498 . تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 28 - ج

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سرخ مقوایی، 241گ 13 سطر (17×10)، اندازه: 18×25سم [ف: 1 - 23]

499. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه:730

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ مصحح، محشی، در دو برگ آغاز چندین یادداشت متفرقه فقهی و وقف نامه کتاب از طرف بهرام بیگ به سال 1280 ؛در چهار برگ پایانی یادداشت های مفصل فقهی؛ مهر: «عبده محمد حسن الموسوى» (بیضی)، «محمد حسن بن مرتضى الموسوى» «عبده محمد حسن الموسوى» (بيضى)؛ اهدائی سید علی نجف آبادی، جلد: تیماج مشکی، 226گ، 19 سطر ، اندازه: 14× 25 سم[ ف: 3 - 541]

500.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1706

خط: نسخ و نستعلیق بی کا تا قرن 12 هادی بن محمد جواد آن را در 1323 ؛کامل کرده است؛ تملکی به تاریخ 1246؛ کاغذ: ،فرنگی،جلد: مقوا، 205گ 17 سطر (8×17،) اندازه: 25×15سم [ف: 8 - 254]

501. تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 697

بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ قطع: خشتی [ف: 65]

502 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3794

خط نسخ، کا: عبدالله تا قرن 12 ،مصحح، محشی؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 276گ مختلف السطر ، اندازه: 15×20/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 110]

503.شیراز ؛خانقاه احمدیه؛ شماره نسخه: 251

کا: غیاث ،کرمانی تا 1101ق [نشریه: 5 - 209]

504 . قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 433

خط: نسخ بی کا، تا: 1101ق [ف: 34]

505 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13093

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: نبی الله بن ولی الله موسوی قاینی، تا :16 ربیع الثانی 1103ق؛ مصحح، محشی با نشان (منه ره) و ع ل ره و...؛ اهدایی کاظم مدیر شانه چی در آبان 1362 کاغذ: نخودی آهار مهره ، جلد: میشن عنابی ضربی با ترنج و سر ترنج، 143گ، 24 سطر :اندازه 12/5×24/5سم [ف: 21/12- 73]

506 . کاشان؛ فرهنگ و ارشاد؛ شماره نسخه: 52

آغاز: الایجاز و الاختصار خال عن التطويل و الاكثار

خط: نسخ، کا: احمد بن جعفر بن حسین طالقانی، تا :شعبان1104ق ؛افتادگی: آغاز ،مصحح محشی؛ جلد: تیماج قرمز، 277گ، 14 سطر ، اندازه: 14/5×20سم [ف: - 61]

ص: 63

507 یزد؛ وزیری شماره نسخه: 1023

کامل؛ خط: نسخ، بی کا تا رمضان 1106ق؛ اهدائی حاج وزیری؛ کاغذ ،اصفهانی ،جلد: مقوایی کاغذ قرمز عطف تیماج قرمز، 316گ، 14 سطر (6/5×13) ، اندازه: 10/5×13سم [ف: 3- 825]

508. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4327-22/47

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا :محمد حسین بن ،مراد، تا :سه شنبه 12 رجب 1106ق؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت با ترنج و سرترنج عطف حاشیه تيماج قهوه ای 190گ، 22 سطر ، اندازه: 14 ×23سم [ 1 - 302 ]

509 . تبریز؛ خادم حسینی؛ شماره نسخه: 36

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد کاظم بن محمد مهدی، تا: سه شنبه جمادى الثاني 1110ق؛ جلد: تیماج قهوه ای 209 گ، 25 سطر، اندازه: 20×29سم [اوراق عتیق: 1 - 93]

510. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 184

خط: نسخ، بی کا، تا :1111ق؛ تملک: محمد حسین زین العابدین ؛جلد: مقوایی با عطف چرمی، 16 سطر ، اندازه: 18/5×25سم [ف: 96]

511 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه : 2486/1

خط: نسخ، کا :محمد رضا بن محمد عظیم ،سبزواری، تا :1111 ق؛کاغذ: اصفهانی و دولت آبادی و نخودی، جلد: تیماج مشکی یک لا 102گ (1پ-103)، ابعاد متن: 13×17 اندازه: 18×24 سم [ف: 12 - 343]

512. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه:97الف

خط: نسخ، کا: محمد شریف بن ملا منصور رستم 1111ق؛ اندازه: 17/5×28سم :[ف: 1088]

513.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2009/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،کا : محمد رضا بن محمد عظیم ،سبزواری تا ذیحجه 1111ق؛ کاغذ: سمرقندی، نخودی، جلد: تیماج مشکی یک لا، 103گ (1-103)، 24 - 27 سطر ، اندازه: 18×24سم [ف: 11 - 74]

514 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2228

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: عمادالدین محمد بن حسين طبسی، تا: 17 شعبان 1113ق؛ دارای حواشی محقق کرکی با نشان«ع ل»، ورق اول نونویسی شده؛ واقف: مرتضی قلی خان، 1340 ؛کاغذ: نخودی. آهار مهره، جلد :تیماج ،مشکی، 126گ، 25-27 سطر ، اندازه: 12×24سم [ف: 21/1 - 69]

515. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19673

بی کا: تا: 1114ق؛ خریداری از محمد حسین علوی [رایانه]

516 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه:-6366

خط: نسخ، کا: محمد سلیم بن محمد جعفر طالقانی، تا: 1115 ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ 226گ، 14 سطر ، قطع: ربعی [آستانه قم ]

517 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20759

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: ظاهراً محمد علی بن ابوطالب، تا: دوشنبه 24 صفر 1115ق؛ مصحح، محشی، مقابله شده؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مهره جلد: تیماج عنابی، 211گ، 15 سطر ، اندازه: 16/5×21/5سم [اهدائی - ف: 3 - 53]

518 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2253

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا : محمد ابراهیم، تا: سه شنبه 22 رجب 1117ق؛ از برگ اول به جز چهار سطر مابقی ساقط است، محشی با نشان«ع ل» و «فخرالدین» کاغذ: نخودی، آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 100گ، 23 سطر ، اندازه: 18×24 سم [ف: 21/1 - 83]

519. دامغان؛ صادقیه شماره نسخه: 70

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: محمد مؤمن بن شاهمیر مازندرانی تا ،محرم1117ق ،جا ،اصفهان مدرسه آقا الماس؛ مصحح، محشی که کاتب در آخر نوشته در همان سال و در همان مدرسه نگاشته، دردو برگ اول و آخر یادداشت های فقهی زیادی توسط کاتب؛ مهر: «ان الله لا يضيع أجر المؤمنين» (بيضی)؛ جلد: تیماج دورو، رو قهوه ای پشت قرمز ، 196گ 20 سطر، اندازه: 24×12سم [ف - 10]

520 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2446

آغاز و انجام: برابر

خط :نسخ، كا :قطفى حسين بن قربان حسن بن قطفى على بن بیک علی طبسی گیلکی تا :جمعه 4 رجب 1117ق، جا: مشهد رضوی ،مصحح محشی از کتاب الطلاق تا پایان کتاب به خط كاتب بازنویسی شده است و اصل نسخه قدیمی تر است؛ تملک: «ضیاء الدین محمد بن محمد علی» با مهر «لا اله الا الله الملك الحق المبين العبد ضياء الدين محمد» (مربع)، چند تملک پاک شده با مهر «هو المغنى عبده علی رضا »(بیضی) به سال 1268 و فرزند وی «محمد تقی بن علی رضا بن. ..» با مهر «هو المغنى عبده محمد تقی» (بیضی) به سال 1303 :جلد: تیماج قهوه ای ضربی 183گ، مختلف السطر ، اندازه: 15×21سم [محدث ارموی مخ: 1 - 110]

521. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 3051

خط: نسخ، کا :احمد ولد باقر تا 1117ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماجی ،بنفش، 430 ص ، 16 سطر (7×13)، اندازه: 16×20سم [ف: 1- 177]

522 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20368

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا : محمد نصیر بن علی اکبر ایمن آبادی کوهدم ، تا چهارشنبه 20 ذیقعده 1118ق؛ محشی غالباً با نشان « ع ل»

ص: 64

اهدایی ،رهبری خرداد 1373 ؛کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ساده لبه دار 163گ، 14 سطر ، انداز: 20/5×30/5سم [ اهدائی - ف: 3 - 53]

523 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9565

خط: نسخ، بی کا، تا: 6 محرم1119ق؛ محشی، تملک: محمد علی بن علی نقی حسینی با مهر «عبده محمد علی بن على نقی الحسيني» (بیضی)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 283 گ،12 سطر ، اندازه: 13×20/5سم [ف: 24 - 307]

524. . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1026

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، تا : اوایل محرم 1119ق؛ تملک: «محمود بن محمد حسین کاشانی»؛ از موقوفات حاج محمد رمضانی جلد: تیماج قهوه ای با ترنج مجدول ،گرهی 186گ ، 14 سطر ، اندازه: 19/5×26سم [ف مخ: 1 - 129]

525. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2475

آغاز :برابر

خط: نسخ خوب، بی کا، تا: 1119ق؛ محشی از خود مؤلف شیخعلی و از کتاب «مهذب»؛ واقف: سپهسالار ،کاغذ: اصفهان ،جلد: تیماج، 173 ص 18 سطر ، قطع : وزیری اندازه: 17×25 سم[ ف: 1- 358]

526. تهران؛ عبد العظيم؛ شماره نسخه: 226

آغاز و انجام : برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 23 ذیقعده 1122ق؛ افتادگی: آغاز ؛ محشی ؛جلد: تیماج سرخ با ترنج و سر ترنج ضربی ،زرین 206گ، سطر ، اندازه: 15/5×28/5 سم[ ف: 1- 41]

527.تهران؛ عبدالعظیم؛ شماره نسخه: 88

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد حسین بن اسماعیل بسطامی، تا: سلخ ذیحجه 1127ق، جا: اصفهان، مدرسه آقا کمال؛ مصحح، محشی با نشان«زين» و «ع ل» و «فخر الدين»؛ واقف: احمد طاهری 51/5/3 ؛جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول، 211گ، 19 سطر ، اندازه:16×25سم [ف: 1 - 42]

528 . قم؛ مؤسسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 602

خط: نسخ، کا :سلطان محمد بن مظفر علی نیشابوری، تا: سه شنبه 26 رجب 1129ق ،محشی، روی برگ اول یادداشت زیب العلماء به تاریخ شعبان 1265 در تبریز؛ جلد: تیماج مشکی، 234گ،16سطر ، اندازه: 18×24سم [ف 2 - 377]

529.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27395

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،خفی ،بی کا، تا :1130ق [ رایانه]

530 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 403-3/23

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الاول 1140ق؛ محشی به امضاء «ع ل»؛ جلد: تيماج قهوه ای ضربی دارای ترنج با سر مجدول 299گ، 12-16 سطر ، اندازه: 16×25سم [ف: 1- 300]

531. ساری؛ عمومی ساری؛ شماره نسخه: 76

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد قاسم بن حكيم غلامعلی، تا: با تاریخ 1144ق؛ نسخه توسط کاتب در سال 1144ق وقف گردیده و در سال 1347 شمسی به این کتابخانه اهدا شده این کتاب توسط محمد علی ایمانی نوبر وقف شده است؛ 15 سطر ( 6/5×12) ، :اندازه: 13×19/5سم [ف: 58]

532. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8629/1

خط: نسخ ،کا : سیف الدین بن استاد محمد شفیع چلاوی خانکدار، تا: جمعه 23 شعبان 1149ق؛ محشی، کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی 179گ (1پ-179ر)، 18 سطر (11×16) ، قطع: خشتی [ف 17 - 182]

533 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13851

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد طاهر بن محمد تقی، تا: اوایل شوال 1170ق؛ محشی غالباً از شهید ثانی و شیخ علی؛واقف: فاضلخان، 1065، تاریخ تحویل 1363ش؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سرترنج، 160گ، 18 تا 20 سطر ،اندازه: 16/5×25/2سم[ف:21/1 - 75]

534. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4614-23/134

آغاز: برابر؛ انجام: فان قصر عن قيمة المقتولين اتم مولى المقتول ما يفوز بعد اسقاط ما يصيبهم من الجناية. تمت

از آغاز تا نیمه کتاب جنایات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 29 رجب 1178ق؛ جلد: تیماج قهوه ای 179گ، 16 سطر ، اندازه: 12×20سم [ف: 1 - 303]

535 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 35891

آغاز: والا فحيض و ما قبل التسع من الايمن و بعدا ليأس... انجام: برابر

از المقصد الثالث فى الاستحاضه تا پایان دیات؛ خط: نسخ، بی کا ،تا: جمادى الثانى 1186ق؛ افتادگی: آغاز ؛ محشی، مصدر به دو در نواقص وضو؛ اهدائی رهبری، مهر 1386 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره دولت آبادی سمرقندی، جلد: مقوا با روکش گالینگور مشکی ، 275گ ، 13 سطر ، اندازه: 13×18سم [اهدائی - ف 3 - 53]

536.شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 5- الف / 21

آغاز: بسمله و به نستعين: الحمد الله المتفرد بالقدم والدوام المتنزه عن مشابهة محمد و آله الطيبين آله الطيبين و الاجسام؛ انجام :و الله الموفق و المعين و الحمد الله رب العالمين وصلى الله على خير خلقه محمد و آله الطيبين الطاهرين.

خط: نسخ ،کا: علی بن زین الدین اصطباناتی، تا: 1198ق، جا: مدرسه رفیعیه محمدیه احتمالا ،اصطهبانات؛ محشی؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: ضربی با تیماج قهوه ای، 230گ، 15 سطر

ص: 65

(6/5×12) اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 25]

537.شیراز ؛ ثامنی محمد رضا؛ شماره نسخه: 2

خط: نسخ، کا: محمد عزالدین بن حاجی الحرمين رستمداری ، تا: قرن 12 یا 13 ؛تملک: جعفر بن مرحوم سید محمدباقر بحر العلوم طباطبائی در 1305ق؛ قطع: رقعی [اوراق عتيق 1-267 ]

538.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 32963

خط: نسخ خوش،بی کا ،تا: قرن 13؛ محشی؛ اهدائی رهبری، بهمن 1384 ؛کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد:میشن فرنگی خردلی با حواشی گلبرگی زرکوب 297 گ، 14 سطر ، اندازه: 17×22/2سم [اهدائی - ف: 3 - 55]

539 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 32867

آغاز: برابر انجام: المقصد الخامس في الصلح و يصح الاقرار والانكار ... تحت الدرجة و الثواب الذى فى يد احدهما»

از ابتدای مقدمه تا بخشی از «مقصد الخامس فى الصلح»؛ خط:نسخ، بی کا ،تا: قرن 13 ؛افتادگی: انجام؛ محشی؛ اهدائی رهبر بهمن 1384؛ کاغذ: فستقی، جلد : تیماج فرنگی مشکی با حواشی گلبرگی زرکوب 67گ، مختلف السطر ، اندازه: 15/5×24 [اهدائي - ف: 3 - 55]

540 . قم؛ ارگانی بهبهانی؛ شماره نسخه: 143

آغاز: و لو اسلمت الذمية بعد الضرب ثم القته لزمه دية جنین مسلم،انجام: يقدم استيفاء دين الرهن منه و ان كان المديون ميتاً وقصرت.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام، محشی، بعضی از حاشیه ها در اوراق الصاقی افزوده شده، حاشیه ای برگ 26 اضافه شده با خط نستعلیق زیبا به امضای محمد قلی؛ جلد: گالینگور مشکی عطف و لبه ها تیماج مشکی، 197گ، 15سطر ، اندازه: 17×25/5سم [ف: 109]

541.اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 407

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا:قرن 13 ؛تملک: عبدالغفار بن محمد جواد با مهر «عبدالغفار بن محمد جواد» (مربع)؛ تیماج ،مشکی، 183گ ،مختلف السطر ، اندازه: 16×21سم [ف : -332 ]

542 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4316-22/36

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 13 ؛تملک: محمد حسن بن عبدالرسول حسینی در ربیع الاول 1306؛ جلد: تیماج مشکی سوخت مجدول گرهی با ترنج و سرترنج 174گ، 21 سطر ، اندازه: 14×24 سم[ ف: 1 - 302]

543 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5050-25/140

آغاز: ويكره الجلوس فى الشوارع و المشارع وفى الثرال وتحت الاشجار المثمرة؛ انجام: السادس السكنى فى دار يليق بها اما بعادیة أو اجارة أو ملك و لهاالمطالبة بالتفرد فى مسكن عن مشارك غیرالزوج و يدفع نفقة كل يوم في صبيحة ولوعا وضها

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 187گ، 14 سطر ، اندازه 15×21سم [ف: 1 - 307]

544.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2695-14/145

آغاز: برابر؛ انجام: نعم يمكن القول باستحباب ذلك لعموم قوله سبحانه تعاونوا على البر والتقوى و امثاله والله تعالى يعلم حقايق احكامه. تم.

خط: نسخ، بی کا :تا: قرن 13 ؛ جلد: گالینگور، 167گ، 14-19 سطر ، اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 303]

545. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8071-55/41

آغاز: برابر

از اول تا آخر؛ خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 13؛ 188گ، 18 سطر ،اندازه: 14×26 سم [ف: 1 - 304]

546. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7932-54/22

آغاز: برابر

از اول تا اواسط کتاب الخمس؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 134گ، 28 سطر ، اندازه 20×29سم [ف: 1 - 305]

547. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 75

از طهارت تا دیات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی با نشان «خلاف ذکری، شرح ع، تنقیح، ج ع، نهایه ع، فروس»؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، مقوایی، 270گ، 13 سطر (7×12/5)، اندازه: 14×21سم [ف: 450]

548. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 831

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛افتادگی: انجام؛ اهدایی موسس کتابخانه؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی یک لا قرمز، 111گ 13 سطر (11×16)، اندازه: 17×22سم [ف: 2 - 702]

549. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3446

آغاز: بسمله الحمد لله الذى قدر ارشاد الاذهان؛ انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق ،كا: عبدالمنان بن محمد يحيى نصيري طوسی، تا: ربیع الاول 1209ق؛ افتادگی: آغاز؛ محشی؛ کاغذ: ایرانی و زرد رنگ، جلد: مقوایی قهوه ای سیر، 512 ص 17 سطر قطع وزیری اندازه 13×22/5 سم [ف: 10 - 1304]

550 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 424

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،بی کا: تا :1213ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج ،قهوه ای، 213 گ، 15 سطر ، اندازه: 15/5×21سم [ف: 2 - 26]

551 . قم؛ فیضیه شماره نسخه: 1337

خط: نسخ، کا: محمدصادق بن محمد جعفر، تا :1219ق؛ 106گ، 26 سطر ، اندازه 14×21سم [ف: 1 - 8]

552.کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 87

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ زیبا، کا: محمد محسن بن محمدابراهیم افعام کاشانی، تا: 15 صفر 1220ق؛ مصحح، محشی؛ تملك: على بن شهاب

ص: 66

الدین با مهر «على بن شهاب الدین» (بیضی) به تاریخ 1322ق ؛جلد: تیماج مشکی ،ضربی 215گ، 14 سطر ، اندازه: 17/5×25سم [ف]

553 همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه : 4641

خط: نسخ، بی کا، تا: 1223ق؛ محشی با نشان «منه» و جز آن؛ قطع: وزیری :[ف 1284]

554.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه : 1961- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و ثلث، کا: مهدی بن حاج محمد باقر مرحوم (واپسین قسمت) تا: 6 صفر 1225ق؛ محشی ؛ وقف نامه برای گروه شیخان کرمان، با امضای محمد بن کریم 1289ق با نشان مهرگرد؛ 627ص ، 13 سطر (21×30 [ف: 1-19]

555.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37314

آغاز: البلوغ و العقل و الاختيار و القصد؛ انجام: برابر

از اواخر «کتاب العتق» تا انتهای «کتاب الديات»؛ خط: نسخ، کا:احمد بن محمد ابراهیم رضوی، تا: سه شنبه 28 جمادی الثانی 1227ق؛ افتادگی: آغاز؛ اهدائی رهبری مهر 1386؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: گالینگور با عطف تیماج قهوه ای، 133گ، 14 تا 17 سطر ، اندازه: 13/5×20 سم [ اهدائی ف: 3- 54]

556.فردوس؛ مكتب مفید؛ شماره نسخه:3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سید احمد موسی ،حسینی، تا: 1242ق؛ محشی؛ تملكي: عبدالله حسینی تونی؛ جلد: تیماج مشکی، 260گ، 14سطر ، اندازه: 17×25سم [مخ ]

557.همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 583

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 24 ذیقعده 1254ق؛ قطع وزیری :[ف: 1284]

558. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:11594

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ ، کا: محمود بن جعفر کرخه رودی، تا: 1255ق ؛ جا:مدرسه حسامیه بروجرد دارای حواشی «محمود»؛ واقف: حسن فرید محسنی ،شهریور 1354 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره جلد: ،مقوا، رویه گالینگور[ف: 21/1 - 74]

559 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:34943

خط: نسخ ،کا: محمدرضا بن علیم الله، تا: 1258ق، برای سید عطاءحسین بن سید میر علی؛ اهدائی ،رهبری اردیبهشت 1386؛ کا :نخودی آهار مهره، جلد: تیماج زرد فرنگی با حواشی ضربی منقش ، 244 گ، 14 سطر، اندازه 16/5 ×26سم [ اهدائی - ف: 3 - 54]

560 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7728-52/68

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا ،تا :5 ذیحجه 1267ق؛ محشی؛ 152گ، 19سطر ، اندازه 18 × 25 سم [ ف : 1 - 305]

561 . قم؛ حجتيه؛ شماره نسخه: 154

خط : نسخ، بی کا، تا: 1268ق[ف: 34]

562.کاشان؛ فرهنگ و ارشاد؛ شماره نسخه: 93

آغاز: الروايتين و كذا لو زوج الاب او الجد الصغير لزمه العقد ولا خيار له بعد بلوغه ورشده

خط: نسخ، کا: سید علی اصغر ،حسینی، تا: 1273ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشى؛ جلد: تیماج مشکی، 126گ، مختلف السطر ، اندازه: 15/5×21/5 سم [ف: - 89]

563 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4823

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، متوسط، كا: احمد بن اسمعیل حسینی، تا: 1274ق ؛ دارای حواشی از فرزند علامه فخرالدین و غیره با نشان های«م ر ه» ، مولانا محمد ره ،زین الدین ع ل ی ، ع ل ر س ره؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: مقوایی، 156گ 19 سطر (11×18) ،اندازه: 18×24/5سم [ رايانه ]

564 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 95

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالوهاب بن ملک حسن باغنوزیری، تا: پنج شنبه 25 رجب 1279ق؛ نسخه دارای دو تحریر است که احتمالاً یکی قدیم تر است؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 149گ ، مختلف السطر ، اندازه: 20×29سم [ف مخ: 1 –128]

565. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5873

خط: نستعليق، كا: شیخ دين على جنفوری، تا: 6 جمادی الثانی 1283ق؛ محمد باقر ذاکر روی نام کاتب خط کشیده و نام خود را نوشته؛ کاغذ: فرنگی سفید ،جلد: تیماج سبز ،مقوایی 183گ 17 سطر ، اندازه: 24×34سم [ف: 3 - 104]

566 .یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3416

آغاز: بسمله الحمد لله المتفرد بالقدم والدوام

خط: نسخ، بی کا ، تا: ربیع الثانی 1285ق؛ محشی، شماره عمومی 22485؛ اهدایی شیخ محمد کفائی اردکانی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی با تیماج تریاکی ضربی، 230گ، 17 سطر (8×15/5) اندازه: 19×24/5[ف: 5- 1645]

567 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8249

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق بد و نسخ، کا: باقر بن علی حسینی، تا :1303ق؛ ،مصحح، در برگ های 1پ و 2 فهرست تصنيفات علامه حلی، رموز کتاب و روایت هایی ،مذهبی در برگ 125پ منسوبات کواکب سعد و نحس نوشته شده؛ خریداری از صبح روان؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی :جلد: تیماج قهوه ای سوخته مقوایی، 126گ، 18 سطر (11/5×17/5) [رایانه ]

568.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1157

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: سیفعلی بن فضلعلی اردبیلی، تا: 1306ق؛ اهداء به شیخ محمد صادق بن آقا حسن طهرانی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ،زرد ،مقوایی ساده ،162گ، 13سطر (16×11)،

ص: 67

اندازه: 17×22سم [ف: 9 - 146]

569. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5614- 34/28

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: مصطفی حسینی صفایی خوانساری (بخش نونویس) تا: جمادى الاول 1385ق)( بخش نونویس)؛ تملک: خليل الله بن غیاث الدین محمود حسینی خبری اصفهانی 1055 ، شیخ فضل الله نوری صفایی خوانساری، تملکی در 1028؛جلد:تیماج حنایی با ترنج و سرترنج سوخت مجدول ضربی 253گ، 15 سطر ، اندازه:16×24سم [ف: 1 - 302]

570.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12711/3

آغاز: برابر؛ انجام: عليه الاصطلاح من غير قرينة جلية ولا دلیل على.

خط: نسخ ،بی کا، بی تا؛ کاغذ: شکری ،آهاری ،جلد: مقوا 4 گ ،20 سطر ، اندازه: 15×20/5سم[ف: 12 - 349]

571. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:2690

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، محشی؛ واقف: حاج قائم مقام ،بهمن 1316؛ كاغذ: نخودی، جلد: تیماج زرشکی، 166 گ، 17 سطر ، اندازه 18×26 سم [ف: 5 - 377]

572 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2688

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،واقف :نائینی، مرداد 1311؛ کاغذ: آهار مهره نخودی، جلد: تیماج خرمایی لایه دار 135گ 20 سطر ، اندازه: 18× 27سم [ف: 5 - 377]

573 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6180

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا بی تا؛ دو ورق آخر را مهدی بن علینقی تهران به سال 1281 کسرنویسی کرده؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ضربی ،خرمایی 274گ 14 و 15 سطر ، اندازه: 13×20 [ف: 5 - 378]

574 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2691

آغاز: برابر؛ انجام : و اذا عرف الحاكم عدالة الشاهدين

تا اوایل مقصد دوم از کتاب القضا؛ خط: نسخ، بی کا ،بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح ،محشی، مقابله شده، پیشاز 274 ق؛نوشته شده؛ واقف: نائینی، مرداد 1311 ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری، جلد: تیماج ضربی ،ماشی 128گ، 17 و 18 سطر، :اندازه: 22×31سم [ف: 5 - 378]

575.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26278

آغاز: برابر انجام: فى ميراث الاخوة و الاجداد للاخ المنفرد

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا [ رایانه ]

576. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27291

آغاز: برابر؛ انجام: لم يكن لونا بخلاف. .. احد هذين او يدعی الجاني... ادعى الولى

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام [رایانه ]

577 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27394

آغاز: على وجه الايجاز و الاختصار خال عن التطويل و الاكثار فاجبت مطلوبه و صنفت؛ انجام: الباقى و فى البعض بالنسبة مساحة و حدا لسفلى ما يتجا في عن اللثة مع طول الضم والعليا

خط: نستعلیق بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز و انجام [رایانه]

578. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 5

از مبحث الوضوء تا اواخر الدیات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی با نشان «فخرالدین ،الشهيد ع ل ،التحرير، الشرح، اللمعة، زين الدين الذكرى شرح النافع»؛ 17 سطر ، قطع وزیری، اندازه: 12×16سم [ تراثنا س 6ش 1 - 69]

579. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 6

بی كا،بی تا، محشی با نشان «صح، ع ل»؛ کاغذ: اصفهانی، 270گ، 13 و 16 سطر (8×6)، قطع: وزیری اندازه: 14×23/5سم [تراثنا : س 6ش 1 - 69]

580. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 7

از آغاز تا اواخر الديات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: ترمه، 19 سطر (10 ×14) ، اندازه: 14×19سم [ تراثنا: س 6 ش 1 - 70]

581. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه:43

بی کا، بی تا ،افتادگی: آغاز و انجام [چند نسخه -ف: – 311]

582. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه:44

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام [چند نسخه-ف: - 312]

583 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14313

آغاز: و فى المريض لا يعتبر الدفن و لو وجد على جسده او ثوبه المختص به ميتا وجب الغسل؛ انجام: الركن الثاني المتعاقدان و يشترط فيها ... والا بطل و لو ادعى احد الزوجين الزوجيةوصدقه الآخر حكم به...

از آغاز کتاب طهارت تا اواسط کتاب نكاح «الركن الثاني المتعاقدان»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ دارای حواشی از علمای مختلف؛ جلد: تیماج قهوه ای، 188گ، 13 سطر ، اندازه: 14×22سم [ف: 38 - 443]

584. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7541

خط: نسخ، بی کا، بی تا: جلد: تیماج قهوه ای لولادار، 191گ، 22 سطر ، اندازه: 14×25سم [ف: 26 - 42]

585.تهران؛ ملی شماره نسخه: 25895

بی کا ، بی تا، محشی خریداری از حوزه علمیه ولی عصر کرمان [رایانه]

586. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25984

بی کا، بی تا؛ خریداری از حوزه علمیه ولی عصر کرمان [رایانه]

587 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه : 25841

بی کا، بی تا، خریداری از حوزه علمیه ولی عصر کرمان [رایانه ]

588.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25850

بی کا ، بی تا: خریداری از حوزه علمیه ولی عصر کرمان [رایانه ]

ص: 68

589.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18236

بی کا، بی تا، انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 11/8×18/4سم [رایانه ]

590. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18460

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 106 گ ،اندازه: 14/4×21/9سم [ رایانه]

591. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18217

بی کا، بی تا: انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 14/ 4 × 24/3 سم[رایانه]

592. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26113

بی کا، بی تا؛ محشی؛ خریداری از عباس محسنی [رایانه ]

593 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20002

بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی [رایانه]

594. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه:27362

بی کا ،بی تا، خریداری از رضا غیبی [رایانه]

595. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4473

آغاز: في دعوى قدر الانفاق بالمعروف و ان كان له مال و تشاح ملتقطاه اقرع و ان كان احدهما معسرا ؛انجام: المقصد الرابع فى دية الاطراف كل ما لا تقدير فيه ففيه الارش و فى شعر الراس- او اللحية الدية فان...

از اواسط مقصد، نهم از کتاب تجارت تا اواخر کتاب دیات؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام :مصح، محشی، با نشان« ع ل» ، 12؛ كاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: تیماج مشکی ،یک لا ،اندرون جلد: روکش کاغذی 110گ 17 سطر (7×13) اندازه: 14×17/8سم [ف: 19 - 88]

596.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2505

آغاز :برابر؛ انجام: فى نفقه الزوجة .. و تخدم نفسها ان لم تکن من اهل الاخدام الا فى المرض فيخدمها و لو طلبت مستحقه.

جزء اول کتاب تا پایان کتاب النکاح و یک برگ از مباحث پایانی کتاب النکاح افتادگی دارد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا: افتادگی: انجام ؛ محشی با نشان «زی» و «ع ک»؛ تملک: مصطفی حسینی صفایی خوانساری با مهر «مصطفى الحسینی» به همراه یادداشتی مبنی بر امانت بودن کتاب و شرطی بودن بیع آن در س 1241؛ كاغذ: دولت آبادی ،نخودی، جلد: تیماج یک لا تریاکی ،روشن، 162گ، 12 سطر (8×14) ، اندازه: 17/5×24/5سم [ف: - 370]

597. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2396/1

آغاز: برابر؛ انجام :لانها اقل الامرين و له سبعون فيفضل عليه.

خط: نسخ، بی کا بی تا؛ افتادگی: انجام؛ افتادگی: انجام (حدود تا 8برگ از مباحث كتاب الديات) ؛كاغذ: دولت آبادی نخودی ،اصفهانی ،جلد: تیماج عنابی ضربی دارای ترنج وسرترنج با بوته مقوایی، 139گ (1پ - 140پ) ، اندازه: 19× 26 سم [ ف : 12 - 7 ]

598. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11680

آغاز: ذات عليه الابهام و الوسطى عرضا من مستوى الخلقه و غيره بحال؛ انجام: و اما المسلم و من هو بحكمه من الاطفال المولودين على الفطرة الملتحق باسلام احد ابويه.

خط: نسخ، بی کا،بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد:تیماج مشکی با ترنج و سرترنج، 209گ، 15 سطر ، اندازه: 15/5×21سم [ف: 34- 42]

599. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2474

آغاز: برابر؛ انجام: من مأكول اللحم او غيره مما يقع عليه الزكوة ضمن الارش وليس.

خط : نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام (تقریباً چهار برگ از آخر از کتاب دیات) ،محشی بر ورق اول شرحی که سطور آن غیر مرتب است در اقسام آبها و موجبات غسل و اقسام آن و واجبات تیمم، واقف: سپهسالار؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد : چرمی، 280 ص 14 سطر ، قطع وزیری اندازه: 12/5×25سم [ف: 1- 358]

600. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2471

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ محشی ؛ یادداشت هایی در خصوص اذان اقامه و كيفيت صلوة ميت و حد نصاب غلات اربعه واقف: سپهسالار؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج 218ص 11 سطر ، قطع وزیری اندازه: 11/5×19سم [ف: 1 - 359]

601. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1847-10/157

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، مصحح، محشی با نشان «زین الدین» و( ع) ل؛ جلد: تيماج قهوه ای لولادار با ترنج و سرترنج، 168گ، 15 سطر ، اندازه: 15×20سم [ف: 1 - 301].

602 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 618-4/88

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی به نقل از شرح و «ع ل» و «ابن فهد»؛ در اول نسخه وقف نامه از طباطبایی در 1331ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ،لولادار، 307گ، 13-15 سطر ، اندازه: 16×21/5 سم [ف: 1 - 300]

603 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 434

آغاز: برابر؛ انجام: و يؤخذ في الواحدة ما بلغ نزولها و لو شحة في عضوين فديتان و ان اتخذه

خط: نسخ، بی کا، بی تا: افتادگی: انجام؛ در ظهر طبله دوم جلد دو تاریخ تولد در سالهای 1088 و 1081 جلد: تیماج قهوه ای ضربی دارای ترنج با سر با نقش گل وبوته، 147گ، 18 سطر ،اندازه: 19×26 سم [ف: 1 - 363]

604 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 680

قسمتی از کتاب الصلاة المطلب الثانى فى السهو و الشك، تا «المطلب الثانى فى النفقة» از كتاب النكاح؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 80گ، 15 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 581]

ص: 69

605. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7630-51/90

آغاز:من الله حسن التوفيق و هداية الطريق و التمست منه المجازات على ذلك

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 220گ، 15 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 305]

606 . قم؛ حجتيه؛ شماره نسخه: 386

بی کا بی تا [ف: 34]

607 . قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 153

بی کا ،بی تا [ف 34]

608 . قم؛ فیضیه شماره نسخه: 783

خط: نسخ، کا: سید هاشم، بی تا: 226گ، 14 سطر ، اندازه: 18×25سم [ف 1 - 8]

609 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1314

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 243گ، 24 سطر ، اندازه: 13×23سم [ ف: 1- 8]

610 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 264

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 224گ، 19 سطر ، اندازه 13×25سم [ 1- 7]

611 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 567

خط: نسخ، کا: محمد زمان بن رضا حسینی ،طالقانی بی تا، 320گ، 14 سطر ، اندازه: 13× 24سم [ف: 1 -8]

612 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 451

خط: نستعلیق، کا: عباس بن سیف الدین ،مازندرانی بی تا: افتادگی: آغاز ؛ 215گ، 15 سطر ، اندازه: 15 ×24سم [ ف : 1 - 7]

613 . قم؛ فيضيه؛ شماره نسخه: 452

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 221گ، 18 سطر ، اندازه: 13×25سم [ ف: 1- 8]

614 . قم؛ فیضیه شماره نسخه: 1821

خط: نسخ، بی کا، بی تا: 351گ، 14 سطر ، اندازه: 12×17سم [ف: 1- 9]

615 . قم؛ فيضيه؛ شماره نسخه: 2079

خط: نسخ، بی کا: بی تا؛ افتادگی: آغاز ؛ 116گ ، 14 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 9]

616 . قم؛ فیضیه شماره نسخه: 1451

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 280گ، 14 سطر ، اندازه: 11 × 18سم [ف: 1 - 8]

617 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 4109/4

آغاز: كتاب يحتوى النكت البديعة فى مسائل الشريعة على وجه و الايجاز والاختصار خال عن التطويل والاكثار فاجبت مطلوبه؛ انجام: و لايجب على المشترى القبض من البايع و لو تعيب بغير فعل المشترى او بفعله قبل الطلب اخذ الشفيع بالجميع او ترك.

خطبه را ندارد؛ خط: نسخ زیبا، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام جلد: گالینگور سبز،عطف تیماج زرشکی، 101گ (105ر- 205پ) 15 سطر ، اندازه: 12×19سم [ف مخ: 1 - 131]

618 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه 110

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ فوائدی در اسامی قراء و چند روایت در «ذکری»؛ مهر: «محمد رسول الله و کفی بالله و کفی بالله شهيداً» (هشت گوش) جلد: تیماج قهوه ای روغنی عطف تیماج مشکی با ترنج و سر، 239گ، 12 سطر ، اندازه: 19×28سم [ف مخ: 1-128]

619 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 852

آغاز: صانعاً ولو استأجره لعمل فاعتقله ففى ضمان الاجرة نظر ولو غصب دابه او عبد اضمن الاجرة وان لم يستعملها ولا يضمن الخمر لوغصبها من مسلم؛ انجام: فصل يحرم الاكل على مائدة تشرب عليها شي من المسكرات والفقاع الاكل على الشبع وربما حرم والاكل باليسار مع قدرة اليمين والاكل متكياً از عطایا تا اطعمه خط: نسخ، بی کا بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ :جلد: گالینگور قهوه ای بدون مقوا، 60گ، 17 سطر ، اندازه:

12×19سم [ف مخ: 1 - 130]

620 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1188

آغاز: برابر؛ انجام: و لو جنت دفعها المولى ان شاء ونكها بالاقل من الارش والقيمة على رأى و لوجنى عليها فالارش للمولى ومن غصبها ضمنها

خط ،نسخ، بی کا، بی تا :جلد: تیماج قهوه ای روغنی مجدول با عطف و گوشه های تیماج ،زرشکی 256گ، مختلف السطر ،اندازه: 12/5×20سم [ف مخ: 1- 130]

621.قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1952

آغاز: بهيئة مشروعة تعنيت كنذر صلوة جعفر عليه السلام ولو نذر العيد المندوب فى وقتيه ولو نذر هيئته في غير وقته فالوجه عدم الانعقاد و كذا الكسوف و لوقيد العدد؛ انجام :ولا يملك الرجل الاخوات والعمات والخالات و ان علو و بنات الاخ و بنات و الاخت و ان نزلن فان ملک احد احد هولاء انعتق في الحال و لوملك البعض انعتق ما يملكه

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا، 140گ ،140 گ، 18 سطر ، اندازه: 14×26سم [ف مخ: 1- 130]

622 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1766

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ برگ پایانی به وسیله غلام حسین تهرانی نونویس شده است؛ جلد: مقوا عطف تیماج قهوه ای 139گ 19 سطر ، اندازه: 17 ×26 سم [ف مخ: 1 - 129]

623 قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1307

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا :جلد: تیماج مشکی دارای ترنج با سر، مجدول ،گرهی 333گ مختلف السطر ، اندازه: 12/5×21سم [ف مخ: 1 - 129]

624 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1775

ص: 70

آغاز: برابر؛ انجام: فی زمان شریف او مکان شریف عوقب زیادة يراها الحاكم. الجلد خاصة وهو ثابت فى حق المرأة غير المحصنة وغير المملک علی رای ویجلد

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوا، 135گ، سطر ، اندازه: 18 ×24 سم [ف مخ: 1 - 130]

625 .قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 103

آغاز: من قیام و ركعتين من جلوس ولا يعيد لوذكر ما فعل و ان كان في الوقت. .. خاتمة من ترك من المكلفين الصلوة مستحلاً ممن ولد على الفطرة قتل و لو كان مسلماً. .. المقصد الثاني الجماعة و تجب فى الجمعة و العيدين؛ انجام: كلما فيه دية الرجل . ففيه من المرأة ديتها و من الذمى ديته و من العبد والامة

كتاب الصلاة تا دیات؛ خط: نسخ، بی كا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی با نشان «ع ل» و «فخر الدین» دارای علامت بلاغ ،271گ، 15 سطر ، اندازه: 15/5×21سم [ف مخ: 1-37]

626 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7809-39/189

آغاز: برابر؛ انجام: الثانى الجارى من المطلق ولا ينجس الابتغییر لونه او الطاهر عليه

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام :جلد: مقوا عطف گالینگور قهوه ای، 17گ، 13 سطر ، اندازه: 12×19سم [ف: 1-305]

627 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه:7781/1-39/161

آغاز: المجهول او بالفلوس او بالنص على اشكال او بالمغشوشه اوبالدين و ان كان على الفاصل او بثمن ما بيعه. .. المضاربة يكون- الربح للمالك وعليه الاجرة المقصد السابع في الوديعة و هي عقد جايز من الطرفين وتبطل بالموت والخبون ؛انجام: الا ان يملکها حائضاً او من امراة او ايسة او حاملاً او يخبر الثقة بالاستبراء اويعتقها

مضاربه و ودیعه تا نکاح؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغازو انجام؛ مصحح، محشی به نقل از «تذکره» و «شرح» و «ع ل» «زرین» جلد: مقوای سفید، عطف گالینگور قهوه ای، 23گ، 16سطر ، اندازه: 15×20سم [ف: 1 - 307]

628.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3087-16/97

آغاز: اذن والده و الزوجة بدون اذن الزوج و الضيف بدون اذن المضيف و النافلة فى السفر الا ايام الحاجة بالمدينة؛ انجام:فان صلح على غير عيب فاربعة اخماس دية كسره و في موضحته ربع دية كسره و في رضه ثلث ديته

صوم تا دیات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام: جلد :تيماج مشکی ضربی ،مجدول 190گ، 16 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 307]

629 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9156-60/96

آغاز: قبول شاهد و امراتين فى النكاح والعتق والقصاص و اما الديون والاموال كالقرض والقراض والغصب

از نیمه شهادات تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، بی کا ، بی تا :افتادگی: آغاز و انجام ؛ 45گ ، 14 و 13 سطر ، اندازه: 12×20سم [ف: 1 - 307]

630 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 9091-60/31

آغاز : و یومی العیدین و ليلة نصف من رجب و شعبان و يوم المبعث و الغدير و المباهله و عرفه

از كتاب طهارة (النظر الثانى فى اسباب الوضوء) تا کتاب الاقرار( المطلب الثانى فى تعقيب الاقرار بالمنافی)؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مقابله شده و دارای علامت بلاغ؛87گ ، 15-14 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 306]

631. یزد؛ وزیری شماره نسخه: 3151

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،محشی؛ اهدایی جعفری معمار؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی لولادار روکش تیماج تریاکی عطف تیماج قرمز ، 241گ مختلف السطر، اندازه: 12×20سم[ف: 5- 1551]

632 .یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3039

نکاح تادیات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی؛ مهر: «بود نور چشم محمد حسین» «رب اعصمنى بحرمة المعصومین»؛ اهدایی جعفری معمار؛ کاغذ :سمرقندی ،جلد: مقوایی روکش تیماج تریاکی عطف تیماج ،قرمز، 228گ مختلف السطر ، 13/5×19/5سم [ف: 5 - 1513]

633 .یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه:3850

آغاز: لهم التياسر قليلاً الى يسار المصلی؛ انجام: و لو قطعت اليد خط: نسخ تحریری، بی کا ،بی تا، افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی؛ اهدایی حاج میرزا علی شریعتی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ: ابری سبز و گوشه ها تیماج ،قرمز 229گ 15 سطر (10×15) اندازه: 15×20سم [ف: 5 - 1820]

634 . شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 207

خط: نسخ، بی کا، کا: بی تا؛ افتادگی: انجام؛ محشی؛ 184گ، اندازه:17×24سم [نسخه پژوهی 2 - 110]

635 .شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 208

خط: نسخ، بی کا ،بی تا؛ مصحح، محشی؛ تملک: محمد على حسینی؛ 205گ اندازه: 14/5×24/5سم [نسخه پژوهی: 2 - 110]

636 . شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 430

آغاز: و لو كان فى مبيع عرفه البايع فان عرفه فهوله؛ انجام: و لا اقراراً و جناية الذمى فى ماله و ان كانت خطاء فان.

از کتاب صوم تا مقصد ثانی از فصل سوم؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا با کاغذ سبز، 96گ، 192 ص 21 سطر (11×15/5) ، اندازه: 18/5×27سم[ف 2-8]

637 . شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 553

آغاز: فى الواجب من دون اذنه و اعتكافها و صومها الواجبين؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ محشی؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا با پارچه ،سبز ،107گ 214 ص 15 سطر (6×10)، :اندازه: 11/5×165سم ف: 2 - 8]

ص: 71

شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 22 الف 209

انجام: برابر

شامل هفده کتاب از طهارت تا دیات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا، محشی؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوا با تیماج مشکی، 271گ، 15 سطر (8×13)، اندازه: 15/5×22/5سم [ف: 1 - 183 ]

639 .رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 47الف

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام [ف: 1088]

640 . رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 56 الف

خط: نسخ، بی کا،بی تا؛ افتادگی: انجام؛ اندازه: 19/5×31سم [ ف: 1088]

641 . اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 2966

خط: نستعلیق، بی کا ،بی تا :افتادگی:انجام؛ محشی؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: چرمی ،قرمز، 326 ص 15 سطر (16×11) ، اندازه: 17×24سم [ف: 1 - 177]

642.کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 372

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا:مصحح، محشی، مهر: يا محسن قداتاک ،المسئی (مربع) ؛ جلد: تیماج ،مشکی 285گ، 15 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف]

643 . قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 488/2

آغاز: برابر

از ابتدای کتاب الطهارة تا اواخر كتاب الجهاد؛ خط: نستعليق زیبا :كا: محمد معصوم بن میرزا خان جنیدی، بی تا:افتادگی: انجام؛ جلد: گالینگور سرخ، 55گ [ف: 1 - 405]

644 . بابل؛ خاتم الانبياء؛ شماره نسخه: 283

خط: نسخ، بی کا بی تا؛ افتادگی: انجام؛ واقف: محمد باقر، 1225؛جلد: تیماج سوخت 17 سطر ، اندازه: 9×17سم [ف: 201]

645 .خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 119

از متاجر تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، بی کا ،بی تا، افتادگی: آغازانجام؛ تملک: محمد حسین موسوی، علی بن جعفر با مهر « علی بن جعفر 1281» (بیضی ) ؛ 14 سطر ، اندازه: 19×24/5سم [ ف : 70]

646 . چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه:56

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، دارای علامت بلاغ و سماع تاریخ وفات شيخ التقى النقى الرضى الشيخ الأجل و الكهف الاظل عبد العزیز بن حريش بن راشد السماتی در لیله تاسعه رمضان 1070ق در برگ آخر مهرها« لا اله الا الله الملك الحق المبين محمد تقی» (مربع)، «بنده شاه دین ابوالقاسم» (بیضی)، «عبدالمهدی بن عبدالغنی (بیضی) واقف: آخوند کلمحمد دینائی ؛جلد: تیماج قهوه ای 225گ 18 سطر (26×13) [ف: 37]

647 . اهواز؛ دانشگاه اهواز؛ شماره نسخه:بدون شماره

بی کا ،بی تا، میراث اسلامی[ 5 - 588]

ارشاد الاذهان الى احكام الایمان (ترجمه) / فقه /فارسی

(t.)iršād-ul adhān ilā aḥkām-il īmān

طوسی، علی بن حسن

tūsī, 'alī ebn-e hasan

وابسته به ارشاد الاذهان الى احكام الايمان؛ علامه حلی، حسن بن يوسف (648-726)

ترجمه روان و سلیسی است از کتاب تجارت و نکاح «ارشاد الاذهان».

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3256/2-17/36

آغاز: بسمله کتاب تجارت و در آن مقدمه است و نه باب مقدمه در بیان کسب معاش و در آن سه فصل است اول در فضیلت کسب بدانکه سنت است کسب معاش حلال؛ انجام : بعضی گفته اند که واجب نمی شود کفاره در مال او و اگر قاتلات متعدد باشند لازم شود به هر یک کفاره كامله و الحمدلله رب العالمين

والصلوة والسلام على سيد المرسلين وآله الطيبين الطاهرين

خط: شکسته، نستعلیق، کا: محمود بن حاج محمدرضا بیدگلی، تا: شعبان 1305ق؛ جلد: مقوا با روکش پارچه گلدار عطف تیماج، 63گ، 19 - 22 سطر ، اندازه: 20×28سم [ف 2 - 889]

ارشاد الاذهان الى احكام الایمان (ترجمه) / فقه / فارسی

iršād-ul adhān ilā aḥkām-il īmān (t.)

وابسته به: ارشاد الاذهان الى احكام الايمان؛ علامه حلی، حسن بن يوسف (648-726)

ترجمه ای است از کتاب «ارشاد الاذهان» علامه حلی با توضیحات بسیار مختصر در برخی از موارد و شرح خطبه کتاب.

زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 132

آغاز: قوله رحمه الله بسم الله الرحمن الرحيم الحمدلله المتفرد بالقدم و الدوام الخ چون حدیث مشهور وارد است که کل امر ذی بال لم يبدأ فيه ببسم الله فهو ابتر؛ انجام: پس اگر عاجز آمد از ادای مال کتابت ورثه او را بنده می سازند به قدر باقی مال کتابت و الله اعلم.

خط: نستعليق، كاتب- مؤلف، تا: قرن 12؛ مصحح، محشی؛ تملکی با مهر «عبده» یا «علی»( بیضی)؛ مهر: وقف کتاب بر خزانه مجتهديه (دايره) جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 156گ، مختلف السطر ، اندازه: 13×26سم [اوراق عتيق: 1 - 175]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 521

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 113]

ارشاد الاذهان الى احكام الایمان (ترجمه) / فقه /فارسی

ص: 72

ad-ul adhan ila ahkam-il Iman (t.)

وابسته به: ارشاد الاذهان الى احكام الايمان علامه حلی، حسن يوسف (648-726)

کتابی مفصل در ترجمه کتاب «ارشاد الاذهان الى احکام الایمان» که برای استفاده فارسی زبانان تحریر شده است متاسفانه نامی از مترجم به میان نیامده است. ترجمه بسیار روان سلیس نوشته و به حدود قرن 11 تعلق دارد

آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 19

آغاز: بسمله و به نستعین شکر مرخدای را که یگانه است به اول نداشتن و همیشه بودن پاک است از آلایش... اما بعد به درستی که خدای تعالی چنانکه واجب ساخته است بر فرزند فرمانبردا مادر و پدر؛ انجام: مقصد ششم در شجاج یعنی جراحتی که در سر و رو واقع شود در حارصه که آن جراحتی بود... و اخذ کرده شود دیت در یک شجه که مختلف بوده باشد نفوذ او به جزئی شجه که نفوذ او بیشتر بود.

کامل، از طهارت تا پایان دیات؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛جلد: تیماج و حاشیه تیماج قهوه ای عطف گالینگور آبی 148گ، 29 سطر ، اندازه: 19×26سم [ف مخ: - 29]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 429

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 25]

ارشاد الاذهان الى احكام الايمان (ترجمه) / فقه/ فارسی

|ad-ul adhan ila aḥkām-il īmān (t.)

وابسته به ارشاد الاذهان الى احكام الايمان علامه حلی، حسن بن يوسف (648-726)

ترجمه کتاب صلاة از «ارشاد الاذهان» علامه حلی است که در زیر متن عربی ترجمه تحت اللفظی شده است.

مشهد: رضوی؛ شماره نسخه: 37750

آغاز: بسمله. ... الحمد لله المتفرد بالقدم والدوام. .. ابتدا مى کنم بنام خدای بخشنده مهربان، سپاس مر خدایی را که متفرد است ؛انجام: سبحان الله و الحمد لله .. سبحان یعنی به پاکی یاد می کنم خدای را و سپاس مر خدا را و نیست معبودی مگر خدا و خد تعالی بزرگ است

از ابتدای خطبه تا پایان صلوة؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13 ؛دارای کتیبه زرین منقش که در متن آن شکل هشت پر زرین شده و اطراف این شکل مزین به نقوش اسلیمی زرین متن لاجورد كم حال، اهدائی رهبری، مهر 1386؛ کاغذ: نخودی فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی مشکی با ترنج و دو سرترنج عطف میشن ،مشکی، 66گ، 16 سطر ، اندازه: 10/5×17/5 [اهدائی - ف: 3 - 55]

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1279/2

همان نسخه بالا ، 66گ (14ر - 80پ)، 16 سطر [مؤيد: 3 - 233]

ارشاد اذهان در امامت ائمه انام (علیه السّلام) / کلام و اعتقادات امامت / فارسی

eršād-e azhan dar emāmat-e a'emme-ye anam

برادکاهی لنکرانی، محمد صادق بن محمد، 1285 - قمری

barādkāhī lankarānī, mohammad sādeq ebn-emohammad ( - 1869)

تاریخ :تألیف: پنج شنبه 11 ذیقعده 1279ق

کتابی است در اثبات امامت ائمه اثنا عشر (علیه السّلام)، مرتب بر چند «فصل»: 1 .بیان مذاهب مسلمین؛ 2 .بیان مذاهب أهل سنت؛ 3. بیان حقیقت شیعه و امامت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) درسه مطلب: آيات، دلیل عقل، احادیث؛ 4- اثبات امامت سایر ائمه (علیه السّلام)؛ 5- رد ادله اهل سنت بر خلافت غاصبين؛ -6 مطاعن خلفاء ثلاثه؛ خاتمة: وصيت مؤلف. مؤلف دارای دو کتاب دیگر در عقاید بوده است، یکی به نام «انتصار» و دیگری «درر و غرر» که در این کتاب به آنها نیز اشاره کرده است.

آغاز: الحمد لله حمد الشاكرين... و بعد چنین گوید... که چون لازم و واجب بود هر مکلف را که اصول اعتقاد خود را... فصل اول در بیان مذاهب و نقل اقوال مسلمین

انجام: و اگر کسی بتأویل صحیح این کتاب را مطالعه نماید و انصاف دهد حقیقت امر بر او منکشف می گردد و الله ولی العصمة و هو التوفیق والحمدلله اولاً وآخراً و ظاهراً و باطناً سراً و علانية

چاپ: تبریز، 1281ق، سنگی، وزیری

[الذريعه 510/1؛ مشار فارسی 2261]

1 . مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 25

آغاز: برابر؛ انجام: این بنده ذلیل خود را به این نعمت عظمی سرافراز هشت. الحمد لله و المنة

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: یکشنبه 29 ذیحجه 1281ق؛ از روی نسخه دیگری به خط خودش، مجدول، مصحح؛ تملك: میرآقا ابن جبار معين التجار در اردبیل؛ مهر: «آقا محمد الموسوى 1277» (مربع) جلد: تیماج ،مشکی، 244، 15 سطر ، اندازه: 13×21سم [مؤيد 3 - 563]

2 .قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 173

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: سید محمد بن میر محمد شریف لنکرانی، تا: دوشنبه 11 جمادی الاول 1280ق؛ این نسخه دوم کاتب است که از روی نسخه اول خود و آن را از روی مسوده مؤلف نوشته است، مصحح، مقابله شده و با علامت بلاغ؛ اهدایی محمد حسین

ص: 73

اقحوانی توسط عبدالعظیم قائمی تبریزی 1385ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی دارای ترنج با سر مجدول گرهی عطف پارچه ای ،165گ، 17 سطر ، اندازه: 17 ×26سم [ف: 1-143]

3.قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 164

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: سید محمد بن میر محمد شریف لنکرانی، الاصل و نمينى المسكن، تا: 4 صفر 1281ق، جا: قلعه نمین؛ این نسخه سومین نسخه از کتاب است ،مجدول، وصیت نامه مؤلف دو صفحه در برگ های آخر نسخه دارای حواشی از مؤلف نشان «منه»؛ جلد: تیماج سیاه، 140گ، 17 سطر [ف: 1 - 29]

4 . مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 14897

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: آن را دو کاتب نگاشته است نیمی از آن به خط کربلائی میرزا محمد علی بن مشهدی رمضان لنکرانی که آن را به نیمه رسانده است از جهان رفت و پس از دو سال برادرش محمد تقی بن مشهدی رمضان لنکرانی آن را نوشته،تا: پنج شنبه 19 ذیقعده 1285ق؛ در پشت صفحه اول یادداشت وقفی مورخ 1320 ه- ق با مهر «عبدالرحيم» آمده؛ مهر: «یا امام تقى 1289 ه-ق؛ که گویا مهر کاتب نسخه باشد؛ جلد: تیماج قهوه ای عطف تیماج ،مشکی،180گ، 15 سطر (11×18/5) :اندازه 18× 27سم [ف: 2 - 213]

ارشاد الاذهان في تجويد القرآن / تجويد / عربی

iršād-ul-aḏhān fī tajwīd-il-qur‘ān

شریف استر آبادی علی بن علی ق 10 قمری

šarīf-e estarābādī, ‘alī ebn-e ‘alī ( - 16c)

[الذريعة 371/3-372]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5846/1

آغاز: الحمد لله رب العالمين و السلام .. و بعد فيقول العبد الضعيف المحتاج الى رحمة الهادى .. ان الصلوه واجبة على مكلف و هي لا يصح الا بقرائة و القراءة؛ انجام: واو مفتوحه بعد الف بدلا مع التنوين مع اسكان الفاء و هنا آخر ما اوردنا تمت.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فرنگی سفید آهاردار، جلد: تیماج حنایی 10ص (2-12)، 15 سطر ، قطع: خشتی، اندازه: 14×21 سم [ف: 17 - 253]

«ارشاد الاريب في معرفة الاديب )» معجم الادباء

ارشاد الافاضل الى مطالب الرسائل / اصول فقه / عربی

iršād-ul-afāḍil ila maṭālib-ir-rasā’il

سبحانی ،تبریزی محمد حسین بن محمد جعفر، 1329 قمری

sobhānī tabrīzī, mohammad hoseyn ebn-e mohammad ja'far (-1911)

وابسته به: فرائد الاصول الرسائل = رسائل شیخ انصاری؛ انصاری، مرتضی بن محمد امین (1214-1281)

تاريخ تأليف: سه شنبه 16 شعبان 1365؛ محل تأليف: تبريز

حاشیه توضیحی مختصری است با عناوین «قوله - قوله» بر کتاب معروف «الرسائل» (فرائد الاصول) شیخ مرتضی انصاری، تالیف شده برای فرزندش محمد جعفر شیخ جعفر سبحانی هنگامی که کتاب را برای وی تدریس می کرده است.

قم؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 66-67

آغاز: الحمد لله المتفرد بالقدم المتفضل بالنعم بارى الكائنات من العدم والصلاة والسلام على النبي الاكرم؛ انجام: لتلاطم امواج الفتن و تراكم سهائم الشجن فى كثير من بلاد ایران سیما آذربایجان صانه الله عن الحدثان

در دو جزء؛ خط: نستعلیق، کاتب- مؤلف، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای سیر، 221گ مختلف السطر ، اندازه: 17×20/5سم [ف: 60]

الارشاد الى الاولاد / كيميا / عربي

al-iršad ila-l awlad

طغرائی حسین بن علی، 455 - 514 قمری

toqra1, hoseyn ebn-e ali (1064 - 1121)

مؤلف که نگارنده «مفاتیح الرحمه» و «اسرار الحکمه» و «رساله خاتمه» و «الارشاد الى الاولاد» و جامع الاسرار نیز می باشد، رساله کوتاهی برای اولاد خود در مورد دستورات کیمیایی و پزشکی نوشته است. طغرائی در این نامه کیمیائی می گوید مبادا آنچه از داروها و افزارها و دستورها که در نامه ها آشکارا نوشته اند به کار ببرید و گمراه گردید. اینکه می بینید فرزانگان آنها را به رمز نشان می دهند برای این است که به دست نایشایستگان نیافتد. در شناختن آنها باید درست اندیشید و بر رسید و ورزیده گشت و دانش های گوناگون فراگرفت چه این هنر را جز آنکه خدایش برانگیزد استادی نیست بدانکه آنچه ازسنگها در این نامه یاد شده رمزی است حکمت خدای و دوستان او را طغرائی پس از این مبحث کیمیا را با اصول دینی و عرفانی میسنجد و رازهای دانشمندان پیشین و پسین را در آن می آورد. در آن از «الصفوة» جابر بن حیان یاد گردیده است.

آغاز بسمله. الحمد لله وحده وصلى الله على محمد و آله. قال الصدر الشهيد السعيد مؤيد الدين ابو اسمعيل ابن على الطغرائي الاصبهاني عفى الله تعالى عنه و بعد اسعدكم الله تعالى يا بنى بطاعته و حبب اليكم العمل لمرضاته

انجام: و انا اكرر عليكم الوصية بالكتمان و الاحسان و الله تعالى ولى الامتنان فان اذعتموه و اضعتموه فالله تعالى بيني و بينكم و هو خليفتي عليكم جعلنا الله و اياكم من الفائزين برحمته

ص: 74

الشاكرين لنعمته انه جواد کریم و صلى الله على محمد و اجمعين.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10739/12

آغاز: برابر؛ انجام: و انا اكرر عليكم الوصية بالكتمان و الاحساس الله ولی الامتنان، تمت

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 1226ق [الفبائي: 41]

2 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 730/5

آغاز: برابر

خط: نستعلیق و شکسته ریز، بی کا، تا: 1321ق؛ 32 سطر ، قطع: ،وزیری ،اندازه 13/5×21سم [ف: 2 - 464]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 941/10

آغا و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا، 2گ (44ر -45پ) [ف: 4- 961]

4. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 281/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: تیماج زیتونی ضربی مجدول گرهی عطف و حاشیه تیماج قهوه ای، 9گ (9پ-17ر)، 11 سطر ، اندازه: 12×20سم [ف: 1 - 250]

الارشاد الى علم الاعراب / نحو / عربي

iršād ilā ‘ilm-il i‘rāb

کیشی، شمس الدین محمد بن احمد، 615 -695 قمری

kīšī, šams-od-dīn mohammad ebn-e ahmad(1219- 1296)

کتاب بسیار مهم در علم نحو است و ارتباط کامل با «الایضاح» ابو علی فارسی دارد. او در علت و کیفیت تألیف کتاب گفته است «اما بعد فقد دعانى مابي من الجدب على اخواني الى ارتب لهم مختصرا جامعا لعيون علم الاعراب تجنبا مسلک الاطناب و الاسهاب و رأيت ان ادمج فيه جميع مسائل الايضاح بفروعه و مبانيه لاكباب المحصلين على تحقيق معانيه مع زيادات من المسائل و العلل تمس الحاجة اليها في كل باب تتميما تحقيقا لمسایل الکتاب» از آنجا که «الایضاح» از مصادر مهم علم نحو بوده، از این رو علامه کیشی تمام آن را با شواهدش کتاب خویش گنجانده و افزون بر آن، مطالب علمی فراوانی همراه شواهد شعری که بالغ بر221 مورد است همراه آیات قرآنی بر آن افزوده و خود در مقدمه چنین آورده است:«و رأيت أن أدمج فيه جميع مسائل الايضاح»، بفروعه و مبانیه» لاكباب المحصلين على تحقيق معانيه مع زيادات من المسائل العلل، تمس الحاجة إليها في كل باب تتميماً وتحقيقاً لمسائل الكتاب». مطالب کتاب شامل مقدمه 34 باب و چندین «فصل » می باشد.

آغاز: بسمله احمدالله على نعمه الباطنة و الظاهرة و اصلى على محمد المؤيد بالحجج القاهرة واسلم على اصحابه النجوم الزاهرة اما بعد فقد دعانى

انجام: کتاب سواء كان مبتداء صرفاً او واقعاً بعد دواخل المبتداء لان له التصدر فكيف يكون آخر الكلام تم كتاب الارشاد في النحو، بعون الحق.

چاپ :محقق عبدالله على الحسينى البرکاتی و محسن سالم العميرى مكة المكرمة، جامعة ام القرى، مركز احياء التراث ،الاسلامی، چاپ 1، 1410ق.

1.قم؛ مرعشی شماره نسخه: 13039

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،معرب، کا: عبدالقاهر بن على بن اسعد شفروه، تا:675ق، مصحح، محشی با نشان «هی منه»، مقابله شده، افزودگی هایی در موضوع کتاب بعد از انجام آمده؛ تملک: «كلب على الكاظمى قطمیر» با مهر «کلب على ....» (بيضي)؛ کاغذ: شرقی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و لچک گل و بوته، 127گ، 17سطر، اندازه: 9× 17/5سم[ف: 33 - 89]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13009

آغاز: برابر؛ انجام: قال الجرجانى ان اراد كون .. و أعلمية سببا فالاخفش يصرف... لانه قال...

نام مؤلف به استناد نسخه ش 13039 مرعشی ذکر شد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7 ؛افتادگی: انجام: محشی به خط کاتب؛ واقف :عبدالله مجتهد پور، مرداد 1362 کاغذ: حنائی، 81گ، 17 سطر :اندازه 16/3×12/5سم [ف: 12 - 493]

الارشاد الى نجاة العباد / عرفان و تصوف / عربی

al-iršād ila nijāt-il-'ibād

عنسی ،مذحجی عبدالله بن زيد، - 667 قمری

'ansī mazhejī, ‘abd-ol-lah ebn-e zeyd ( - 1269)

تألیف: آخرین جمعه ربیع الاول 632ق

دستوراتی است عرفانی برای تهذیب نفس و تصفیه باطن، آن گونه که در آیات کریمه و احادیث شریفه و کلمات بزرگان اهل تصوف و عرفان آمده، با عناوین «ارشاد الی... » در این کتاب از اصول اعتقادی و اعمال عبادی و دستورات اخلاقی و وظایف انسان از دید ظاهر و باطن گفتگو شده است.

آغاز: اللهم انى معترف لك بالربوبية و لمن سواك بالعبودية اللهم تصديقاً لكتبك و اتباعاً لرسلك و اذعاناً لامرک و نهیک

انجام: و ما لم يكن سماعاً لى فقد ذكرت اني وجدته فلم أطلق الرواية فيه و ليس ذلك الا في مواضع ندرة يجدها القارى كذلك

[مؤلفات الزيديه 103/1]

ص: 75

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4-3552-ع

نسخه :اصل: توبینگن 2039 .Or.qu؛ خط: نسخ ،کا: علی بن داوود حسینی، تا: یک شنبه 9 شوال 715ق؛ تملک: محمد بن احمد ربیعی؛ 242گ [ فیلم ها - ف: 1 - 282 و 3 - 226]

تهران ملی؛ شماره :نسخه عکسی بدون: شماره

نسخه اصل: همان اصل نسخه بالا [ نشریه: 3 - 100]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2681

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: احمد بن صالح بن صلاح حریمی، تا: یک شنبه 18 ربیع الثانى 1053ق؛ مصحح؛ دارای یادداشتی از کاتب که کتاب برای «شجاع الدين سعدالدين سعيد بن ناصر بن سعيد بن احمد شاوری حریمی» نگاشته و روایات متفرقه و یادداشتی از «اسحاق بن يوسف بن المتوكل على الله اسمعيل بن امير المؤمنين القا المنصور بالله» در اختلافات بين خاصه عامه؛ تملک: «محمد بن احمد شمس الدین بن قاسم یمانی»، «ریحان الله بن جعفر موسوی» با مهر بیضوی نام وی در شعبان 1310 ؛جلد: تیماج مشکی ضربی فرسوده، 255گ، مختلف السطر ، اندازه: 15×20/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 116]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 7274

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سعيد بن على بن احمد بن صلاح واحدى، تا:چهارشنبه 10 جمادی الثانی 1067ق؛ به دستور سید یحیی عبدالمنعم بن زيد بن عزالدین ابن حسن علوی یمانی؛ مجدوال، روی برگ اول چند یادداشت و نشانی مطالعه الحسن بن المتوكل على الله ؛ تملک: احمد ابن عبدالله بن احمد بن اسحق بن ابراهيم بن المهدى بن احمد بن الحسن بن القاسم و احمد حسن بن المهدى لدين الله؛ جلد: تيماج ،مشکی، 121گ 33 سطر ، اندازه: 20×30سم [ف: 19 - 62]

إرشاد الأنام إلى شرح فيض الملك العلام / فقه / عربی

iršād-ul-’anām ila s.-i fiyḍ-ul-malik-il-‘allām

بطاح، يوسف بن محمد، – 1246 قمری

botāh, yūsof ebn-e mohammad ( - 1831

تاريخ تأليف: سه شنبه آخر جمادى الثاني 1244؛ محل تاليف: مکه

تعلیقاتی است بر کتاب «فیض الملك العلام لما اشتمل علیه النسك من الأحكام ابو عبد الله محمد بن صالح زبیری (-1240) که درباره مستحبات مناسک نگاشته بود. مؤلف مقدمه در آداب و فضایل مناسک و آداب سفر و خاتمه ای در فواید مکان هایی که در آن دعا مستجاب است، بر متن قبل افزوده و پس از مقدمه،شرح حال مؤلف را به نقل شاگردش محمدبن خضر بصری آورده است.

چاپ: المطبوعات ،الميمنيه، 47 ص 1309ق.

[فهرست کتابهای عربی لینجی ص 91، ايضاح المكنون 59/1]

قم مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 324/2

آغاز: الحمد لله وكفا ... و بعد فهذا تعليق لطيف على مختصر شيخنا العلامة محمد بن صالح الرئيس المنيف نسخه اصل: کتابخانه آکادمی لینچی - رم 49 roosi 350؛ خط،نسخ ،کا: عبدالرحمن بن ابراهیم ،شرعان، تا:جمعه 12 جمادی الاول 1286ق؛ محشی؛ 143 ص( 29-171) [ عکسی ف: 1 - 384]

ارشاد الانام فى ختمية سيد الانام / کلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol-anām fi xatamiyat-e sayyed-el-anām

مهدى بن عبد الجليل ق 14 قمرى

mahdī ebn-e 'abd-ol-jalīl (- 20c)

مشتمل بر یک «مقدمه» و ه «خاتم» و یک«خاتمه»: مقدمه در ذکر آراء صاحبات ادیان و ملل مختلف در خصوص حضرت مهدى (علیه السّلام)؛ ختم 1. بیان کلمات حضرت علی (علیه السّلام) بر ختمیت ختم المرسلين؛ خاتم .2 ذکر کلمات پیغمبر اکرم در خاتمیت خود آن حضرت خاتم 3. ذكر كلمات و خطب و رسائل که نسبت آنها به خاندان عصمت است و بر خاتمیت حضرت رسول دلالت دارد؛ خاتم 4. ذکر خطب و ... که از خلفای اموی و عباسی نقل شده که دلالت بر ختمیت ختمی مرتبت دارد؛ خاتم 4. ذکر اخباری که در حالات و سیره حضرت قائم از ائمه و پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) رسیده. ... خاتمه در ذکر اخباری که از ائمه هدی در شمشیر زدن آن بزرگوار رسیده است.

آغاز: بسمله حمد و ثنای و شکر بی منتها حضرت پادشاهی را که انظار اذكيا و افکار عقلا .. و بعد میگوید بنده ذلیل

مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 14887/5

آغاز: برابر

بی کا، بی تا؛ نسخه را مؤلف به پایان نرسانیده است و از میان هم خاتم سوم را نیز تکمیل ننموده است این رساله به پیش نویس مؤلف میماند که برخی از صفحات را نانویس گذاشته گمان می رود در اواخر سده 13 یا اوایل قرن 14ق می زیسته؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج ،سبز اندازه: 22×15سم [ف: 2 - 196]

ارشاد اهل الانابة الى وجوه الحل في شرب الطابة / فقه / عربی

iršad-u ahl-il inaba ila wujuh-il hal fi surb-it taba

بخاری زین الدین بن ملانور

boxārī, zayn-od-din ebn-e mollā-nūr،

در این رساله کوتاه مصرف تنباکو و خرید و فروش آن را به دلیل این که نصی در این مورد وارد نشده جایز و حلال دانسته

ص: 76

است.

مشهد: رضوی؛ شماره نسخه: 38574

آغاز: بسمله حمدله و بعد فيقول المضطر الى كرم البارى زین الدين بن ملا نور البخارى ان السلطان الاعظم آية الله بالعز و النصر؛ انجام: و كانت تلك المصلحة مخصوصة ببلاد لم يتعد ذلک الامر الى غيرها لان ما ثبت بالضرورة متقدر بقدر حاله و الله سبحانه اعلم

خط: نسخ، نسخ ،کا: ابراهیم لقانی مالکی، تا: نیمه صفر 1025ق؛ اهدئی رهبری ، تیر 1381؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: فرنگی آلبالو 2گ، 47 سطر ، اندازه: 15/5×20سم [اهدائی - ف: 3 - 56]

ارشاد الجاهلين / متفرقه / فارسی

حسینی گنابادی، عبدالله ،گنابادی عبدالله بن عبدالله ق 14 قمری

ad-ol-jahelin

حسینی گنابادی، عبدالله بن عبدالله ، ق 14 قمری

hoseynī gonābādī, ‘abd-ol-lāh ebn-e ‘abd-ol-lāh)- 20c

اهدا به ناصرالدین شاه قاجار

تاریخ تأليف: 24 محرم 1310ق؛ محل تأليف: مدرسه ملا محمد باقر در مشهد مقدس

مؤلف چون کتابی که جامع آیات و اخبار سودمند جهت خاص و عام و مشتمل بر امثال و حکایات باشد نیافته، از سال 1295 مدرسه ملا محمد باقر مشهد مقدس به تالیف این کتاب مشغول شده، سپس به سبب حوادث روزگار نگارش آن متوقف شده. و در سال 1301 مسجد و منبر او را مشغول داشته تا سال 1307 دوباره به تالیف آن روی آورده و در روز پنج شنبه 24 محرم 1310 کتاب را به پایان برده است. کتاب مشتمل بر فضایل مناقب و تاریخ حضرات معصومین (علیه السّلام) مطالب ،اعتقادی، حالات برخی از اصحاب ائمه (علیه السّلام)، شمه ای از احوال خلفای جورثواب و عقاب اعمال خصلت های خوب و بد اخلاقی همراه داستان ها و حکایت های متنوع میباشد. مؤلف در مقدمه، منابعی که هنگام تالیف از آنها بهره برده اشاره نموده است.

آغاز: الحمد لله الواحد الاحد المنان الذي خلق الانسان علمه البیان و احسن به غاية الاحسان و يزيد عليه نعمه في جميع الاوان .. بعد فيقول المفتقر الى عفو ربه الغنى... انى كنت فى حداثة السن .. و سميته بارشاد الجاهلين

انجام: و ارزقنى بحبهم خير الدنيا و الآخرة واصرف عنا بهم شر الدنيا و الآخرة بجودک و عفوک و کرمک یا اکرم الاکرمین يا ارحم الراحمين و يا مجيب دعوة المظطرين و يا اله العالمين

خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 810/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كاتب - مؤلف، تا :1310ق؛ پس از کتاب نیز مطالبی

بدین شرح آمده است مطاعن ابی بکر، مطاعن عمر، مطاعن عثمان، شباهتهای سید الشهداء به يحيى بن زكريا (علیه السّلام)، فائدة في القوى العقلية، علائم اهل الايمان كثرة الملائكه بعض الاخبار،نبذة من حكمة لقمان و وصایاه، در حاشیه اضافات مختصری دارد، در پایان (صفحه414 )قصیده ای در ماده تاریخ ختم تالیف کتاب اثر طبع حاج ناجی خلف مستوفی کشفی حنابندی (جنابذی؟ )مندرج است، در آغاز کتاب مطالبی درباره جمع آوری قرآنها توسط عثمان و در پایان یادداشت یادگاری به تاریخ 1334 آمده است؛ جلد: جلد تیماج قهوه ای ضربی، 425ص (1 - 425)، 36 سطر، اندازه: 22×35سم [میراث اسلامی: دفتر نهم – 80]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1273

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 4 - 98]

ارشاد الحاير الى تخطيط فضل الداير / هیئت /عربی

iršad-ul-hayir ila taxtit-i fadl-id-day ir

ابن ،مجدی، احمد بن رجب 767 - 850 قمری

ebn-e majdī, ahmad ebn-e rajab (1366 - 1447)

رساله ای در تقویم در سه «قسم» و یک «خاتمه»: 1. كيفية رسم فضل الدائر على الاسطحة الموازية للافق و هو المسماة بالبسيطة، شامل یک مقدمه و هفت باب؛ 2. الاسطحة القائمة على سطح الافق و هو المسما بالمنحرفات 3. الاسطحة المائلة؛ خاتمه: في معرفة موضع القطب. نسخه ای از آن در «فهرست مخطوطات دار الكتب ظاهريه دمشق علم الهيئة و ملحقاته»، (ص 155)آمده است .در کشف الظنون چنین آمده است: «وی بعدها این کتاب را گزیده ساخته و آن را زاد المسافر نامیده است».

آغاز: الحمد لله رب العالمين .. اما بعد فان هذا كتاب سميته. .. و هو ينقسم ثلاثة اقسام وخاتمة

انجام: و إن يكون قوس العصر مستقيم و هذا مخالف للأصول و الله تعالى أعلم [كشف الظنون 64/1]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13747/1

آغاز: برابر؛ انجام: و اما الافق فعلى موازاة خط المركز كما سبق و اما السادس

خط: نسخ، کا: ابراهیم بن فخرالدین (مجدالدین) دنجیهی (دنجهیبی) ،سافضلی تا: 977ق؛ ترقیمه «آخر ما وجد في نسخة المصنف و كان الفراغ من هذه النسخة یوم الجمعة ثاني عشر من صفر الخير سنة سبعة وسبعين وتسعمائة على يد العبد الفقير ابراهيم بن المرحوم الفقير فخرالدين (مجدالدين) الدنجهيبي السافضلى غفر الله لهما . .. و هذا آخر ما وجد بخط مصنفه و هو الامام الجليل ابو العباس احمد بن المجدى على يد احقر العباد و اضعفهم العبد الفقير ابراهيم ابن المرحوم الفقير فخرالدين (مجدالدين) الدنجيهى غفر الله لهما. ..»، مصحح، محشی، امضای

ص: 77

آية الله مرعشی نجفی (رحمه الله) در سال 1397ق؛کاغذ: ،فرنگی 35 گ(2-36)، 23 سطر ، اندازه: 9×14سم [ف: 34 - 728]

2. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 566/27

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی؛ جلد: تیماج سبز، 20 گ،24-32 سطر ، اندازه: 22×16سم [ف: 1 - 532]

ارشاد الحنفاء فى وصف الخلفاء / كلام و اعتقادات / فارسی و عربی

eršād-ol-honafā fī vasf-el-xolafā

ملتانی، محمد رحیم

رساله ای در بیان فضایل خلفای اهل سنت یعنی ابوبکر، عمر، عثمان و معاویه است. در این رساله مؤلف تلاش نموده فضیله قرابت رسول الله را در برتری صحابه بر دیگران رد نماید.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18657

آغاز: الحمد لله الذي نجانا من افراط الروافض؛ انجام: بل قال تركت فيكم الثقلين كتاب الله و عترتى اهل بيتي لن تضلوا تمسكتم بهما. .. سنه 1132 هجری

خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا :پنج شنبه 24 شوال 1132ق؛ اهدایی ،رهبری فروردین 1372 ؛کاغذ: نخودی و حنایی مهره، جلد: مقوا با روکش گالینگور سبز، 74گ، 19 سطر،اندازه: 22×14سم [اهدائی - ف: 2 اخبار 1 - 82]

ارشاد الحنفا فى وصف الخلفا / تاریخ معصومین / فارسی

eršād-ol-honafā fī vasf-el-xolafā

مجلسی، محمد رضا بن محمد علی، ق13 قمری

jmajlesī, mohammad rezā ebn-e mohammad ‘alī ( - 19c)

مؤلف پس از چند کتاب که در رد اهل سنت نوشته بود، این کتاب را در موضوع افضلیت اهل بیت بر بقیه صحابه پرداخت از جنبه تاریخی در حالات بزرگان صحابه کاوش نموده حالات آنان را بررسی می کند. دارای یک «مقدمه» و چهار«فصل» و یک «خاتمه» مقدمه در انواع حدیث؛ فصل 1 .احادیث راجع به خلیفه اول فصل 2. احادیث راجع به خلیفه دوم؛ فصل3. . احاديث راجع به خلیفه سوم ؛فصل 4. احادیث راجع معاویه؛ خاتمه در مثالب بیست و پنج نفر از صحابه. ظاهراً هم رساله قبل که در آستان قدس از محمد رحیم ملتانی دانسته شده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1935

آغاز: الحمد لله الذي نجانا من افراط الغلاة وتفريط النواصب الصلاة و السلام على حبيبه محمد و آله المطهرين؛ انجام:و در ودینک نازل با دید فرستاده آن خدا که محمد باشد و بر آل آن محمد پوشیده و آشکار اتمام شد

خط:نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ وفقنامه کتاب به تاریخ شوال 1297؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 72گ، 17 سطر :اندازه 13×23/5 [ف: 5 - 302]

ارشاد الخبير البصير الى تحقيق الحال في ابي بصير = ترجمة ابى بصير = تحقيق احوال ابی بصیر / رجال / عربی

iršād-ul-xabīr-il-baṣīr ila taḥqīq-il-ḥāl fī abī baṣīr = t.-u

abī baṣīr

شفتی بیدآبادی، محمد باقر بن محمد نقی، 1175؟ - 1260 قمرى

šaftī bīd-ābādī, mohammad bāqer ebn-e mohammad

naqī (1762 - 1844)

رساله حاضر متضمن تحقیق درباره ابی بصیر یکی از رواة و اصحاب حضرت امام جعفر صادق (علیه السّلام) » است. ابی بصیر یکی از اصحاب اجماع است یعنی درستی روایت او مورد اجماع رجال شناسان شیعه است و چون کنیه او مشترک میان چند کس است برای شناسایی ایشان رساله ها ساخته اند. یکی از ایشان حجة الاسلام شفتی است که رساله حاضر را تألیف کرده است. به طوری که مصنف در آغاز رساله تصریح کرده است جمعی متأخرين علماء شیعه درباره روایاتی که ابی بصیر ضمن رجال سند آن باشد تردید و اشکال کرده اند و از آن جمله از شیخ زین الدین شهید ثانی (در باب نکاح از کتاب مسالك الافهام في شرح شرائع الاسلام) نقل کرده است که وی پس از آن که یک حدیث از ابی بصیر روایت کرده چنین گفته است: «و في صحتها عندى نظر من وجهين احدهما ان ابابصير الذي يروى عن الصادق (علیه السّلام) مشترك بين اثنين ليث بن البختر المرادى و هو المشهور بالثقه و يحيى بن القسم الاسدى و هو واقفی ضعیف. ...» در الذریعه (4: 148) چهار کتاب درباره زندگی ابوبصیر یاد شده که دو تای آنها چاپ شده است.

آغاز: بعد حمد المنعم الفضال العلام و الصلاة على مفخر الرسل اکمل الانام و آله سادات البرية فى البداية والختام

انجام: و له الحمد دائما في كل آن و حال وصلاته على خليفته اشرف البرية و عترته الاماجد الاطائب الاطهار ما غسق الليل و اشرق النهار.

چاپ: با بیست کتاب دیگر مؤلف، تهران، سنگی، بی ناشر، ،1314ق ،رحلى، 18 ص (الرسائل الرجالية: صص 24-41)

[الذريعة 148/4؛ أعيان الشيعة 188/9]

1. زنجان؛ امام جمعه شماره نسخه: 3 مجموعه بدون شماره

ص: 78

بی کا ،تا: جمعه ربیع الثانى 1240ق [دليل المخطوطات: 1 - 147]

2 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/8062/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، : كا: محمد جعفر بن محمد صادق هرندی، تا: 1246 درباره کاتب این نسخه مطلبی گفتنی است و آن اینکه وی در رقم پایان رساله سوم از رسائل رجالی، خود را از نوادگان محمد مهدی هرندی، دانشمند شیعی قرن یازدهم و دوازدهم می داند:کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوایی با روکش تیماج مشکی دارای ترنج گل و بوته دار و سرترنج با گل هشت پر نیلوفر و برگ و بوته چهار لچک ضربی مجدول گرهی 16گ (12پ -28ر) ، 24 سطر ، اندازه:12/4×15/1سم [ف: 27/1 - 111]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2813/5

آغاز: و انجام: برابر

خط: نسخ ریز متوسط، کا: محمد اسماعیل تهرانی، تا: 1250 ق؛کاتب پشت این نسخه تصریح کرده است که از روی نسخه که به خط مصنف «دام بقائه» بوده است استکتاب شده است؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 31ص (127-158)، 21سطر ، قطع: وزیری اندازه: 15/5×21سم [ف: 10-104]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1616/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا : حسین بن علی لنجانی تا 11 محرم 1252ق؛ جلد : تیماج مشکی، 13گ (1پ -13ر)، 27 سطر ، اندازه: 27×17 [ف: 5 - 17]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3478/2

خط: نسخ، کا: سید اسدالله، تا: 1259ق، جا: مشهد [ف: 6 - 456 ]

6.تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 127/4 - ج

خط: نسخ، بی کا،تا: 1260ق؛ کاغذ: ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 14گ (60ر - 74پ)، 21 سطر (10×15) [ف: 1 - 129]

7 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2252/1

خط: نسخ ،ریز بی کا، تا: 1260ق؛ محشی با نشان «منه دام ظله » 20 ص (23-3) [ف: 11 - 651]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:ض 19770

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1269ق؛ مصحح؛ اهدایی رهبری، خرداد 1273؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره،جلد: تیماج مشکی مجدول ،گرهی 21گ( 37ر - 58پ)، 21 سطر ، اندازه:21/5×15سم [اهدائی - ف: 8 - 72]

9.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1678/1

خط: نستعليق، كا: جعفر بن هاشم حسینی، تا: 1296ق؛ کا: فرنگی، جلد: تیماج عنابی ،مقوایی، 19گ (2 پ20ر)، اندازه: 17×22سم [ف: 8 - 241]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2880/10

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: شیخ محمد باقر گلپایگانی، تا:1297ق؛ مصحح، كاغذ: فرنگی شکری رنگ، جلد: تیماج سبز، 50ص( 302- 352)، 17 سطر ، قطع: خشتی، اندازه: 22×17/5سم [ف: 10 - 247]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1098/10

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 3 - 381]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10380/2

بی کا، تا: قرن 13؛ با یک واسطه با نسخه اصل مقابله و تصحیح شده [میراث شهاب س8ش 4 - 60].

12 . مشهد؛ حیدری؛ شماره نسخه: 65/3

بی کا، تا: قرن 13 [اندیشه حوزه س2، ش7 - 218]

13 .قم؛ مرعشی شماره نسخه: 120903

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شده، 29گ (22-50)، 22 سطر ، اندازه: 15×9سم [ف: 30 - 510]

14 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3518/1

آغاز و انجام: برابر

خط ،نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ،مصحح ،صفحات مجدول، دارای سرلوح زرین مهر «يا رفيع الدرجات» (مربع)؛ 19گ (1پ- 19ر)، 19 سطر ، اندازه: 14×21 سم [محدث ارموی مخ: 1 - 112]

15 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3655/3

خط، نسخ،بی کا، تا: قرن 13 ؛25گ (45پ-70پ)، 17 سطر ، :اندازه: 16/5×21/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 112]

16 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3949/1

خط ، نسخ، بی کا، تا: 1300ق؛ جلد: تیماج قرمز، 27گ (3پ - 29 ر) اندازه: 21/5×15/5سم [ف: 10 - 332]

17 . دامغان؛ صادقیه؛ شماره نسخه: 158/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد حسین بن محمد قاسم راثی کاشانی، بی تا ،جا ،اصفهان در خدمت مؤلف نگاشته شده؛ مصحح، در آخر علامت مقابله با نسخه مؤلف را دارد؛ جلد: تیماج قهوه ای، 26گ، :اندازه: 15×21سم [ف: 10]

18 قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7371/4

خط: نسخ، کا :محمد بن محمد باقر بیهودی قائنی خراسانی، بی تا :جلد: تیماج مشکی، 18گ (174ر-192پ)، 21 سطر ، اندازه: 21×14سم [ف: 19 - 174]

19. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9078/1

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی؛ جلد: تیماج مشکی، 13گ (1پ-14پ)، اندازه: 21/5×15/5سم [ف: 23 - 230]

20. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3557/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: پسته ای، جلد: رویه میشن سیاه، 16گ (43ر -59ر) 25 سطر ، اندازه: 14/8×21سم [ ف : 4856]

21 قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6745/16-34/115

ص: 79

آغاز: بسمله فاعلم انه غمر جماعة من الاصحاب في الحدیث لاشتماله على ابى بصير منهم فى نكاح لك يعد رواية و في صح نظر الى ان ابابصير الراوى عن ق مشترک بین البختری؛ انجام:و نسبة الوقف انما هى الى الثانى لا الاول والاتحاد و هم و الحمد و الصلوة على محمد و آله الاماجد تمت الرسالة خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تيماج مشكى مجدول 12گ، 20 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 2 - 838]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1607

آغا و انجام: برابر

بی کا، بی تا[ف 4 - 310]

23 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4194/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، خوش، بی کا، بی تا؛ کاغذ ،فرنگی، جلد: تیماج مشکی 5/24×5/14، 19گ (ار-19ر)، 23 سطر (9×8/59) اندازه: 14/5×24/5سم [ف: 11 - 199]

24. تهران؛ مجلس؛ شماره :نسخه: 606/20-طباطبائی

آغاز: برابر؛ انجام: و منها ان الاسدى مكفوف كما تقدم و سيجی ايضا و الازدى حذاء فتفايرا.

خط: نسخ متوسط، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره نخودی رنگ ،جلد: تیماج ،مشکی 2گ (128پ-130 پ)، 21 سطر، قطع : وزیری، اندازه: 15/5×21سم [ف: 22 - 314 ]

25 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 194/3

آغاز: برابر؛ انجام و نسبة الوقف انما هى الى الثانى لا الاول و الاتحاد و هم نشأ من قلة التأمل و قد فصلنا الحال و انزلنا

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تیماج ،مقوایی 20 گ (38-58) [ف: 2 - 476]

ارشاد الخلایق مظفری / تاریخ پیامبراکرم(صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ / فارسی

eršād-ol-xalāyeq-e mozaffarī

كمال السلطنه محمد تقی، ق 14 قمری

kamāl-os-saltane, mohammad taqī ( - 20c

اهدا به میرزا شمس الدين حكيم الهى

تاريخ تأليف: ذیقعده 1318ق؛

تاریخ پیامبر اکرم است که به درخواست آقا میرزا شمس الدین حكیم الهی به سبک تاریخ نویسی قدیم تألیف شده است.

آغاز :کتاب ارشاد الخلايق .مظفرى بعد البسمله الحمد لله رب العالمين و صلى الله على نبینا و آله ائمة المعصومين

انجام: و صلى الله على نبينا و آله و على جميع الانبياء و المرسلین و الاوصياء المرضيين من الان الى يوم الدين وسلم تسليما كثيراً

[فهرستواره منزوی 1543/3]

تهران ملی شماره نسخه: 454

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،خوش کاتب = مؤلف تا: ذیقعده 1318ق، جا: تهران؛ در آخر نسخه آمده: «غلام آستان آسمان نشان محمد تقی کمال السلطنه پیش خدمت حضور لامع النور المبارك اقدس همایون اعلى روحنا فداه محض کسب مفاخرت و شرافت این نسخه شریفه را بخط ناقص خود تحریر نمود»؛ کاغذ: فرنگی آبی ،جلد: مقوایی قرمز با گل و بته ،ضربی، 127گ، 14 سطر (7×14/5) ، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 439]

ارشاد در علم اسطرلاب = پنجاه باب در اسطرلاب / اسطرلاب - فارسی

eršād dar 'elm-e ostorlab = panjah bab dar ostorlāb

شیرازی احمد بن حیدر ق 7 قمری

šīrāzī, ahmad ebn-e heydar (- 13c)

رساله ای است در معرفت اسطرلاب در پنجاه «باب»، که «پنجاه باب نیز نامیده شده است در «ریاض» از نگارنده به حیدر فرزند محمد یاد کرده است. از اشارات کتاب این نکته ها درباره مؤلف به دست می آید: 1. وی در اصفهان میزیسته و کارهای نجومی وی در اصفهان بوده است؛ .2 در باب 49 از عملی که در سال 677 یزدگردی مطابق 697 هجری یاد می کند؛ 3 در باب 12 از «استاد نادرة الزمان بهاء الدين عمر بن دولتشاه بن محمد کرمانی سلمه الله از سنه سبع و سبعین و ستمائه در نسخه کهن: سبعمائه)» یاد شده؛ 4 .در باب 35 (= معرفت سمت قبله) از «استاد البشر نصیر الحق والدین محمد الطوسی سخنی را که در «زبده» فرموده است» آورده است؛ 5. در باب 33 (که در معرفت نماز است) از مذهب ابوحنیفه (با عنوان امام اعظم) و شافعی نام می آورد.

فهرست ابواب آن عبارت است از: 1 .معرفت آلات وپارهای اسطرلاب و مدارات و خطوط و ساعات و غیره؛ 2. معرفت قسمت اسطرلاب و بیان آن . 3.معرفت عرض بلد؛ 4 .معرفت ارتفاع آفتاب و ستارگان ثابته؛ 5. معرفت طالع از ارتفاع آفتاب و ستارگان ثابته .6 معرفت ارتفاع از طالع وقت؛ 7. معرفت تعديل سه گانه چون اصطرلاب تمام نباشد و جزء صحیح نباشد؛ 8 .معرفت دایر و ساعات مستویه به روز 9 .معرفت ساعات معوج و اجزاء ساعات به روز ؛ 10 معرفت تعديل النهار؛ 11. معرفت نصف قوس النهار وقوس النهار و ساعات روزها؛ 12 .معرفت ظل اقدام و اصابع و ظل اجزاء منكوس و ظل سم؛ 13. معرفت ساعات هر روز بهر عرض که خواهیم؛ 14. معرفت میل آفتاب؛ 15. معرفت غايت ارتفاع هر روز؛ 16 .معرفت ما دار و ساعات مستوی به شب؛ 17. معرفت ساعات معوج و اجزای ساعات به شب؛ 18. معرفت مطالع البروج به بلد و استوا؛ 19. معرفت تسوية البيوت؛ 20 .معرفت اعمال شب؛ 21 .معرفت درجه قمر ثانیه نصف النهار و مطالع قمرشان؛ 22. معرفت درجه طلوع و غروب ستارگان و مکث ایشان و تعديل النهار؛ 23. معرفت مطالع طلوع

ص: 80

و مغارب غروب ستارگان؛ 24. معرفت بعد کواکب از معدل النهار ؛ 25 .معرفت غایت ارتفاع ثانیه به دایره نصف النهار ؛ 26. معرفت عرض ستارگان ثابته از منطقه البروج؛ 27. معرفت . ستارگان از سمت الراس و از قطبین؛ 28. معرفت سعت آفتاب ستارگان ثابته .29 معرفت تحویل سال عالم و موالید؛ معرفت تقویم آفتاب؛ 31 معرفت تقویم سیاره؛ 32 .معرف عرض سیاره .33 .معرفت اوقات نماز ؛ .34 معرفت جهت قبله؛35. معرفت سمت قبله ؛36 .معرفت بالای شخص مرتفع از زمین؛ 37. معرفت بالای چاه .38. معرفت پهناء رودها؛ 39. معرفت راندن کاریز و مساحت زمین؛ 40 .معرفت قوس و جیب؛ 41.معرفت جیب از قوس ارتفاع و قوس از جیب؛ 42. معرفت سهم از قوس و قوس از سهم؛ 43 .معرفت اعمال روز و شب صفیحه آفاقی؛ 44 .معرفت غایت ارتفاع آفتاب و ستاره صفیحه آفاقی؛ 45 .معرفت تعدیل النهار از ظل و جیب و اعم النهار؛ 46 .معرفت طالع از صفیحه آفاقی؛ 47 .معرفت تسویه البيوت از صفیحه آفاقی؛ 48. معرفت طالع چون بر صفیه عرض بلد نباشد؛ 49. معرفت ستارگان چند که در اسطرلاب مرسوم اند؛ 50 .معرفت امتحان اسطرلاب

آغاز: بسمله و به نستعین. شکر و سپاس بیحد و عدآفریدگار جل جلاله که مبدع زمین و زمان است و محرک افلاک ستارگان است. ..چنین گوید مولانای معظم جاسوس افلاک ناصر الدین احمد بن حيدر بن محمد الشيرازي ادام الله ايامه جمع کردیم مختصری در علم اسطرلاب و نامش «ارشاد» نهادم.

انجام: اعمال صحیح است والا از سر گیرند تا عمل درست حاصل کنند و این قدر کفایت است. و الله اعلم بالصواب

[الذريعة 570/18؛ نسخه های منزوی 225/1 فهرستواره منزوی (2790/4]

شرح وحواشی :

1- ارشاد در علم اسطرلاب (مختصر)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 149

آغاز :برابر

شامل پنجاه باب؛ خط: نسخ ،کهن، بی کا، تا: اواسط شعبان 773ق؛ 39گ، 17 سطر ، قطع: ربعی، اندازه: 11×7سم[ف:2-80]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1665-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها - ف: 1 - 9]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7510

آغاز: برابر؛ انجام: اگر چه امتحان اسطرلاب بسیار است ما آنچه ضرورت بود گفتیم و سخن در اینجا قطع کردیم.

خط: نسخ، بی کا، تا: شاید قرن 9؛ مصحح؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 38گ 23 سطر ، اندازه: 18×10سم [ف: 19 - 310]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1014

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق، بی کا ، تا: 889ق؛ دارای جداول و شكل ها؛ 196 گ (134 ر - (193 ر) ، 11 سطر (7×11/5) سطر ، اندازه: 12/5×18سم [ف:4- 827]

4 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 766/10- طباطبائی

آغاز: برابر؛ انجام: اما آنچه ضروری بود گفتیم و سخن اینجا قطع کردیم بتوفيق الله تعالى.

بی کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: اصفهانی نخودی رنگ، جلد: تیماج نیلی دارای ترنج و نیم ترنج ،ضربی 35 ص (50-85 حاشيه)، 15و 28سطر ، قطع: رقعی اندازه: 12/5 ×18سم [ف: 23 - 53]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1399/2

در فهرست ناشناس آمده، باب ششم در معرفت ارتفاع از طالع وقت؛خط: نستعلیق ریز، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ :سپاهانی آهارمهره، جلد: تيماج عنابی ،ضربی 4گ( 27پ-30پ)، 27 سطر (8×12)، اندازه: 10× 15سم [ف 8 - 77]

6 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5422

آغاز: برابر؛ انجام :و سخن اینجا قطع کردیم بتوفیق باری تعالی

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ واقف: حاج عماد فهرستی، کاغذ: کاهی، جلد: تیماج ،عنابی 55گ، 15 سطر (7/5×14/5)، :اندازه: 12/5×19/5سم [ف 8 - 21]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5232

خط: نستعلیق ،هندی، بی کا، تا: قرن 11؛ واقف: ابن خاتون (شیخ اسدالله بن شيخ بن محمد مومن)، 1067ق؛ کاغذ: حنایی آهار ،مهره جلد: چرمی ،عنابی 46گ 15 سطر (7×13)، اندازه: 11/7×19/7سم [ف: 8 - 22]

8 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12042/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، کا: زين العابدین ابن شيخ محمد صادق ،شولستانی تا: 1015ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج، :اندازه: 14× 26سم [ف: 10 - 172]

9.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1630/1

آغاز: قال ابوالحسین کیخسرو بن العلاء الشيرازی رحمه الله تعالى بعد ان احمد الله واثنى عليه و اصلى على جميع انبیائه ورسله .. ان الاسطرلاب المسطح اجل آلة مستعملة.

خط: نستعليق، كا: حاج محمد بن حاج اسماعيل بن حاج على «معروف به حاج بکتاش زاده» ،اکینی تا: 1173ق؛ مصحح؛ 39گ (1 - 40) ، اندازه: 13×20سم [ نسخه پژوهی 3 - 156]

10 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 967/1

خط: نسخ، بی کا، تا: 1209ق؛ 50گ (1-51) اندازه: 16× 22سم [ف: 3 - 44]

11.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5760

آغاز: برابر؛ انجام : اگر چه امتحان اسطرلاب بسیار است...

خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا: 9 محرم 1245ق؛ افتادگی: وسط (که از جمله سقطات باب دوازدهم است)؛ هشت صفحه جدول طالع بلاد و غیره اضافه دارد؛ کاغذ: نخودی، جلد: پارچه ای،

ص: 81

29گ، 17 سطر (×137)، اندازه: 12/5×19/2سم [ف: 8 - 22]

12. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5566/2

آغاز: برابر؛ انجام: و سخن اینجا قطع کردیم بتوفیق باری سبحانه و تعالى جل جلاله والحمد لله رب العالمین و بدنبال آن یک صفحه و نیم به عنوان «باب دیگر» الحاق شده است.

خط: نسخ، بی کا ،تا: 1253ق؛ تاریخ های یادشده، در این نسخه نیز با نسخه های دیگر اختلاف دارد چنانکه در باب دوازدهم آمده:است و هر اسطرلاب که استاد عمر بن دولتشاه و محمد کرمانی سلمه الله ساخته است در سنه سبع و ستین وستمائة الهجريه... » و در پایان باب چهل و نهم مسطورست که: «و ما هر بیست جدول ثبت کرده ایم. ... در اول سنه سبع و ستین و ثمانمائة الیزدجردیه» و در نسخه های دیگر هجریه و یزدجردیه با تقدیم تأخیر آمده است :کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره، جلد: تیم مشکی، 43 ص (139-181)، 21 سطر (10 ×16) ، اندازه: 18×23/5 سم [ف: 8 - 327]

13 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19247

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،خوش، بی کا ،تا :1253ق (رایانه ]

14 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6602-33/152

آغاز: برابر؛ انجام: کف الخضیب خوانند پسی بدین تعریفات هشت ستاره وصف کرده شد... در اول سنه 697 هجرى موافق 677 یزدجردی تا از آنجا درستی اسطرلاب و دیگر حالتهای ایشان معلوم شود.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: مقوای سفید، 32گ، 20سطر ، اندازه: 11 ×16سم [ف: 1 - 299]

15. تهران؛ مدارک؛ فرهنگی؛ شماره نسخه: 30/1

آغاز: برابر؛ انجام: و ناتمام که عوام دور کاسه شکسته و کاسه یتیمان خوانند و منجمان

خط: نستعليق متوسط ، بی کا ، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ در برگ 4پ جدول عرضی بلدان :کاغذ: اصفهانی ،حنایی ،جلد:مقوایی روکش کاغذی عطف و گوشه ها تیماج قهوه ای 228گ (2پ-230 پ)، 20 سطر ، اندازه: 12/5×17/5سم [ف: 27]

16. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6116

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 39]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2074-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها - ف: 1 - 9]

17 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5235

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی كا، بی تا [الفبائی: 39]

18.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20058

بی کا، بی تا، خریداری از مهردخت همایی [رایانه]

ارشاد در علم اسطرلاب (مختصر) / اسطرلاب / فارسی

eršād dar 'elm-e ostorlab (mx.)

وابسته به ارشاد در علم اسطرلاب = پنجاه باب در اسطرلاب؛ ،شیرازی، احمد بن حيدر (-7)

آن چنان که در مقدمه ذکر شده است کتاب «ارشاد» که مؤلف آن احمد بن حیدر شیرازی است مشتمل است بر پنجاه باب ولی نویسنده فقط ده باب آن را در این رساله نقل کرده است.

شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 1-پ /408/6

آغاز: بسمله و به نستعین، سپاس بی قیاس پروردگاریرا که مبداء زمین و زمان است و محرک افلاک و ستارگان .. باب اول در معرفت تعديل النهار؛ انجام: لا از نود نقصان کردیم ماند نط این قوس آن است - تمت الكتاب.

بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوا با تیماج قهوه ای سير، 17 سطر (14/5×19 ) ، اندازه: 8×16سم [ف 2 - 9]

«ارشاد الرمل » نهاية العقول و نهاية الاصول

«ارشاد الزارعه » ارشاد الزراعة

ارشاد الزایرین / حدیث، اخلاق / فارسی

eršād-oz zāyerīn

کشمیری عبدالرحيم بن محمد قاسم

kešmīrī, 'abd-or-rahīm ebn-e mohammad qasem

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28901

آغاز: بسمله، شکر و ثنای بیعد مران معبودی را که عبادتش موجب فیروزی عابدان و طاعتش سرافرازی زاهدان؛ انجام: شرایط نماز و ترجمه اذکار بود در تفاصیل احکام خوض نموده و السلام على من اتبع الهدى.

خط: نسخ خفی، بی کا، بی تا، کاغذ: نخودی، جلد: تیماج قطع: رقعی [ رایانه ]

«ارشاد الزراعة » کشاورزی نامه

ارشاد الزراعة = علم الحراثة / كشاورزی / فارسی

eršad-oz-zera'a = ‘elm-ol-herasa

ابونصر هروی، قاسم بن يوسف، ق 10 قمری

abū-nasr-e heravī, qāsem ebn-e yusof (- 16c)

اهدا به: نظام الدوله و الدین میرک سلطان محمود از خاندان حسین تیموری

تاریخ تأليف: 921ق

کتابی حاوی مطالبی چند راجع به زراعت و حراثت و باغبانی و رزداری و سایر مهمات دهقانی که در بلوک های هرات و

ص: 82

ولایات آن نواحی متداول است در هشت «روضه» 1. بیان شناخت خواص اراضی؛ 2. بیان اختیار ساعات برای کشت؛ 3.بیان زراعت غله؛ 4 .بیان جويه کندن و تاک نشانیدن .5. بیان خضرویات از خربزه و هندوانه .6. بیان بذر نمودن اشجار و و ریاحین و آنچه قلم و پیاز و نهالست؛ 7 .پیوند درختان و تاک و زنبورداری و آبیاری؛ 8. نشاندن درخت ها و گلها و طرح باغ ها در آن از «مرصاد العباد» یاد شده است.

آغاز: بسمله. حمدله... بعد بحكم آنكه المأمور معذور؛ این بیچاره کلک نامرادی بر صحیفه اخلاص سود .. و این نسخه «ارشاد الزراعة» نام نهاد و ترتیب آن بهشت روضه اتفاق افتاد ، هر روضه آن چمنی است بهشت آیین مشتمل...

چاپ: تهران، 1324ق ،سنگی، خشتی ،به اهتمام نجم الدوله، منجم باشی 188ص، با کتاب علم فلاحت دوره مغول در یک، جلد ،تهران 1346ش ،سربی ،وزیری نشریه 1134 دانشگاه ، به اهتمام محمد مشیری، 12+323ص [ایوان 1912 ص 746؛ مشار فارسی1/ 227؛ فهرستواره منزوی 5/ 3780]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16602

آغاز: ابرگرش بوقت احسان... در فیض بود؛ انجام: پایین کدو را سوراخ نموده دود کنند

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 921ق [رایانه ]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5456

انجام: در عیب نظر مکن که بی عیب خداست. تمت الكلام بعون الملك العلام

خط: نستعلیق ،خوش، کا، محمد انباردار مالک، تا:ربیع الاول 927 ق ؛جا: هرات؛ در آخرین صفحه کتاب طریقه پختن صابون را ،افزوده،اند در ورق اول کتاب توضیحی نوشته اند که این کتاب در «كشف الظنون» و«الذریعه» یاد نشده است ؛کاغذ: ترمه اصفهان ،جلد: تیماج ، 15 سطر ، اندازه: 12×23/5سم [ف: 16 - 361]

3.تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 12

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: گالینگور، قطع: ربعی [نشریه: 3 - 4]

تهران ؛دانشگاه؛ شماره نسخه : 2915/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها - ف: 1 - 740]

4. تهران؛ لغت نامه دهخدا شماره نسخه: 286

آغاز: و فرهنگ از جای بجای نقل ننماید که درخت آن کم میشود و محل پیوند آن دهم جوزا است. زرد آلوی احمدی بنوک کلاغ مشهور است؛ انجام: شاه توت از بیدانه و دانه دار... فرهنگ کشتند.

خط: نستعلیق، بی کا ،تا :قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ درون جلد کسی نوشته که «ارشادالزراعه» است و به نام سلطان حسین تیموری ساخته شده است عنوان «روشه هفتم در بیان اشجار تاک پیوند نمودن» در آن دیده می شود؛ 16گ، 16 سطر [نشريه: 3- 388]

5 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6533/3

آغاز: که در صحن گلستان را چون روضه رضوان دلگشای و مانند فردوس برین بجهت افزای ساخته و از نزاهت و صفا چون بوستان بهشت تازه و خرم؛ انجام: جوی فوشنج چهل نفراز رودباد پنج نفر فیراسته پنج نفر از محله قاصی و پلازک سی نفر زنده جان پانزده نفر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 33گ (48پ -81پ)، اندازه : 13×19/5سم [ف: 20 - 109]

6.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2494

آغاز: نوازنده . گشته از آن فرش چمن زرفشان قادری و و قدست (؟) تو بر کمال قاصر از اندیشه و صفت خیال؛ انجام: در عیب نظر مکن که بی عیب خداست

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 9 شوال 1049ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی 47 گ5 سطر (15×22)، اندازه: 19×24/5سم [ف: 9 - 1262]

7. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3415

آغاز: بسمك الابتداء یارزاق- ای فیض تو آبروی هر دهقانی *** پرورده تست هر گل ریحانی / تا لطف تو ارشاد زراعت ننمود ***نامد بكف آدم صفی را نانی حمد و سپاس رازقی را که مزارع مزارع صنعت قدرتش از فحوای کریمه «انتم تزرعونه ام نحن الزارعون» مفهوم میگردد؛ انجام: شکر که سرمایه من سود داد ***نخل امیدم بر مقصود داد / شکر که این نسخه بپایان رسید *** عاقبت الامر بسلطان رسید / منشی این نامه نامی بنام *** زد رقم خاتم ختم الكلام. با تمام رسید و باختتام انجامید این بیاض و توشیح این ریاض روز شنبه هفده شعبان نهصد و بیست و یک شد از هجرت؛ و الحمد لله على الاتمام و الصلوة و السلام على محمد خير الانام و آله البررة الكرام وقد وقع الفراغ من تسويد هذه النسخة الشريفة فى علم الحراثة تحريراً في شهر الرجب سنه خمسين و الف

خط: نستعلیق، بی کا، تا :رجب 1050ق؛ پشت برگ اول کتاب یادداشت یادگاری به تاریخ 22 ذیحجه1192ق در دارالعلم شیراز، در دو برگ آخر که اشعار و تاریخ تولدی مسطور است، نام مولود را سیاه کرده اند و فقط تاریخش که به سال 1040 است خوانا و از قرار معلوم این اوراق بعدها به کتاب علاوه شده است؛ جلد: چرمی تریاکی، 75گ، 17سطر، اندازه: 18×12سم [ف: 1 - 47]

8.تهران ملک شماره نسخه : 2419/1

خط : نسخ، کا :ابراهیم بن اسماعیل حسینی، تا: شنبه 20 جمادی الاول 1071ق؛ در پایان تاریخ تولد نویسنده در 1030 و مرگ پدرش در ذیحجه 1058 و حاجی ذوالفقار و میر صفی و محمد نصیر؛ کاغذ: ترمه ،جلد: میشن قهوه ای مقوایی، 43گ (2پ- 45ر) اندازه: 10× 24سم [ف: 6 - 12]

ص: 83

9. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2446

آغاز: بسمله، ای فیض تو ابروی هر دهقانی *** پرورده تست هرگل و ریحانی؛ انجام: منشی این نامه نامی تمام *** زد رقم خاتم تم الكلام

خط: نستعلیق، بی کا ،تا :1081ق؛ کاغذ: بخارائی ،جلد: تیماج قم یک لا، 93 گ، 15 سطر (7×12) اندازه: 13×19/5سم [ف 5 - 6 ]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه : 18451

آغاز: بیت ایزد که فکند اساس افلاک صد گونه؛ انجام: زیر زمین را بدست فرو کرد پنج درخت را...

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 12 افتادگی: آغاز و انجام [رایانه]

11. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه : 1553/1

آغاز : برابر؛ انجام: و دانستن پرشدن کدوانست

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛افتادگی: انجام؛ حاوی پیکره ها از تنه درختان؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سبز با گل و بوته کوبیده ،مقوایی 120 ص (1 - 120)، 23 سطر (12×23)، اندازه: 21/5×34/5 سم [ف: 4 - 44]

12. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2132/2

آغاز: پی تاریخ ختمش صاحب زرع *** بارشاد الزراعه صاح افزود؛ انجام: من معترفم که کار من جمله خطاست... ای خواجه اگر توان باصلاح بکوش *** در عیب نظر مکن که بی عیب خداست. حسب الامر عالیجاه .. نتيجة الاعيان العظام محمد اسماعیل بیک فى شهر شوال 1289

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شوال 1289ق؛ افتادگی: آغاز (1 صفحه)به امر محمد اسماعیل بیگ؛ کاغذ: شکری ،فرنگی ،جلد: مقوایی، كاغذ: ابری رنگی عطف و گوشه تیماج حنایی 23 ص (15- 38) 24 سطر (6× 14) ، 13/5 ×22 سم [ف: 11 - 368]

13.تهران؛ ملک شماره نسخه: 1503/5

خط: نستعلیق،بی کا، تا: 1293ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: میشن قرمز، 12 سطر [ف 5 - 277]

14. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2858/5

آغاز: برابر؛ انجام: و دانستن پر شدن کدو آنست (در روضه هفتم افتاده است).

بی کا، بی تا :افتادگی: انجام؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ،مقوایی، 51گ (91ر -142پ)، اندازه: 17 ×26 سم [ ف : 3 - 7 ]

15.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18616

1ج؛ بی کا، بی تا، ؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی ؛ اندازه: 11×17/3سم [رایانه]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5304/2

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز ضربی ،مقوایی 52گ (106پ - 158ر)، 15 سطر (6/5×13)، اندازه: 12×21سم [ف: 15 - 4198]

ارشاد الزراعة = فلاحت / کشاورزی - فارسی

eršād-oz-zera'at = felāhat

رساله ای مجهول المؤلف در علم فلاحت در 12 «باب» و «خاتمه»: 1. مقدمات، در سه «مقدمه» یکم در معرفت هوا و باران دوم ،شعری سوم بعضی از امور کشاورزی که تعلق به اوقات سال دارد؛ 2. تخم و زمین و برزگر و ختم پاشی و کود؛ 3. دفع آفات؛ 4 .گردآوری غلات؛ 5 .درخت نشاندن؛ 6. نشانیدن درخت تاک و زیتون؛ 7. کاشتن درخت های دیگر؛ 8 .پیوند کردن درختان؛ 10 .زراعت بقول؛ 11 جانوران موذی (ملخ، ،مور، موش و. ..)؛ 12 .منافع بقول و نباتات؛ خاتمه در معرفت کبوتر و نگاهداشتن آن.

آغاز: الحمد لله فالق الحب والنوى و خالق القدر والقوى. .. اما ،بعد این مختصری است در معرفت بعضی امور که اهل فلاحت را بکار آید، مشتمل بر دوازده باب

انجام: نگهداشت که نفع بسیار و ضرر كمدارد. و التوفيق بجهت

چاپ: چاپ شده

1.تهران؛ ملک؛شماره نسخه: 492/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا :قرن 10 ؛کاغذ: ترمه سمرقندی، جلد: رویه میشن ضربی قرمز پشت معرق ،قدیمی 51 ص 18 سطر :اندازه 12/22×20/7 سم [ف: 5 - 40]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1465/4-ف

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: موزه بریتانیاش 23542 .Or ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1251ق؛ جا: بغداد (19 ص (1-19) [فيلم ها - ف: 1 - 605]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 121/3 عکسی و 347/4- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه اصل بالا [عکسی ف: 2 - 221]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه :بدون شماره

خط: نستعلیق، کا، محمد اسماعيل بن محمد صادق منجم باشی، تا :1279ق؛ قطع : جیبی [ میراث شهاب س 7ش 1-2 - 35]

4.. تهران؛ ملک شماره نسخه: 1232/3

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: ترمه سمرقندی رنگین کناره پسته ای، جلد: میشن قهوه ای ترنج دار ضربی، سطر [ف: 5 - 247]

ارشاد السارى لشرح صحيح البخاری / حدیث / عربی

iršād-us-sārī li-s.-i ṣaḥīḥ-il-buxārī

قسطلانی احمد بن محمد، 851 - 923 قمری

qastalani, ahmad ebn-e mohammad (1448 - 1518)

وابسته به الجامع الصحيح صحيح البخاری = صحیح بخاری = ،بخاری، محمد بن اسماعيل (194-256)

تاریخ تألیف: شنبه 17 ربيع الثاني 916ق

کتاب شرحی است مزجی و مفصل و معروف بر کتاب «صحیح بخاری» و مصدر است به مقدمه ای حاوی پنج «فصل» حدیثی در

ص: 84

مطالب مقدماتی از فضیلت اهل حدیث و اول کسی که تدوین حدیث نموده و مصطلحات علم حدیث و نسبت صاحب متن اهمیت صحیح بخاری.

آغاز: الحمد لله الذى شرح بمعارف السنة النبويةصدور اوليائه

چاپ: طبع فى مصر ،بولاق، مطبعه ،امیریه، 1285 و 1292 و 1304و 1307 و 1323 و 1325ق، 10 جلد

[الاوقاف العامة بغداد 184/1-188؛ بروك العربية 171/3]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31879

آغاز: پس از تسمیه و نام شارح الحمد لله الذى شرح بمعارف عوارف السنة النبوية صدور اوليائه؛ انجام: و وهم من ابيه هذا آ خرربيع (كذا) العبادات من هذا الشروح و انتهى

خط: نسخ، کا: عبدالکریم بن ابی بکر بن جامع جبرتى شافعی، تا: 964ق؛ اهدایی ،رهبری بهمن 1383؛ کاغذ: نخودی آهار مهر ،جلد: گالینگور عطف و گوشه تیماج ،زرشکی، 345گ 30 سطر ، اندازه: 18×26/7سم [اهدائی - ف: 2 اخبار 1 – 83]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21681

آغاز: يحوطه عليه السلام و ينصره و يحبه حباً طبيعياً؛ انجام: ياتی على وجوه كثيرة و قضى ربك

كتاب الانبياء كتاب المغازى و كتاب تفسير القرآن؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ پشت برگ اول شرح حال شارح و کیفیت شرح حاضر به نقل از عبدالوهاب بن (احمد) شعرانی در «لواقح الانوار»؛ اهدایی ،رهبری خرداد 1373 ؛کاغذ:نخودی آهار مهره، جلد:مقوا با عطف و گوشه تیماج قهوه 235گ 31 سطر ، اندازه: 17×27سم [ اهدائی - ف: 2 اخبار 1 - 84]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1904

آغاز: برابر؛ انجام: و وهم من ابيه هذا اخر ربيع (كذا) العباد من هذا الا غشروح و انتهى

از اول کتاب تا اواخر «باب البزاق» و از «باب الصلوة الى جهة العنزه» تا آخر «باب شرار الموتی» و از «باب الزکوة» تا آخر «المعتكف يدخل راسه البيت للغسل»؛ خط: نستعلیق، بی کا ؛بی تا، پنج شنبه 9 رجب 907 ؛دارای یک سرلوح ،مذهب، مجدول، واقف: ابن ،خاتون 1607؛ کاغذ ،نخودی جلد: تیماجی عنابی، 450گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×30/5سم [ ف : 5 - 28]

ارشاد السالک فی شرح دليل الناسك / فقه / عربی

iršād-us-sālik fī s.-i dalīl-in-nāsik

بهبهانی محمود بن محمد علی 1200 - 1271 قمری

behbahānī, mahmūd ebn-e mohammad ‘alī (1786 -1855(

وابسته به دلیل الناسك؛ آقامحمد علی کرمانشاهی (1144- 1216)

تاريخ تأليف: 16 رجب 1228ق

شرحی مفصل بر رساله «دلیل الناسک» پدر مؤلف آقا محمد علی بهبهانی است که برای مقلدین خود نوشته بود جلد اول کتاب تا اعمال است.

آغاز: الحمد لمن عجز عن نعته ألسنة الواصفين و توجه الى حريم حرمه قلوب العارفين الذى ترك افئدة الطالبين في بيداء كبريائه و الهة حيرى.

انجام: و ان يتفضل علينا بالنعم الجسام فانه ولى الاحسان و الاكرام ... بغفلت نمودیم عمری تلف ***فتبنا الى الله مما سلف

[طبقات اعلام الشیعه، قرن 13]

1.قم مرعشی؛ شماره نسخه: 1516

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا :16 رجب 1228ق؛ مهر :مؤلف «ان ربك يبعثك مقاماً محموداً)» (بیضی)؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 98گ، مختلف السطر ، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 4 - 317]

2. قم؛ مرعشی، شماره نسخه: 14951/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا : رجب 1228ق؛ محشی، عبارات خطبه و انجام قلم خوردگی دارد؛ ترقیمه «لقد ختم في اليوم السادس عشر من شهر رجب المرجب من شهور سنة 1228. به غفلت نمودیم عمرى تلف *** فتبنا الى الله مما سلف»؛ کاغذ: فرنگی، 112گ ( 1 پ - 112ر)، 17 سطر ، اندازه: 10× 15سم [ف: 37 - 606]

«ارشاد السالكين »فقرات

ارشاد السالكين / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-os sālekīn

منیری، احمد بن یحیی، – 782 قمری

moniri, ahmad ebn-e yahya ( - 1381)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه : 1405/13

آغاز: سپاس و ستایش معبود را که موجود نیست مگر وی؛

انجام :لکن ذکر کرده شد آن رغبت فعلیک بدر که

در فهرست با عنوان «رساله در عرفان» آمده؛ بی کا، بی تا، 3ص (245 - 247) [ف: 5 - 500]

ارشاد السالكين / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-os sālekīn

حافظ لاهوری، عبدالرحمن بن قاسم، ق12 قمری

hāfez-e lāhūrī, 'abd-or-rahman ebn-e qāsem (- 18c)

گویا از قرن 11-12 ق که در پایان تاریخ انجام را 1200 آورده است. «پاکستان مین» او را بی آنکه روزگارش را نشان دهد، در قرن 11ق آورده است در 10 «باب»: 1. مؤمن و ایمان؛ 2 .توکل و متوکل؛ 3 .معرفت و عارف؛ 4 .عبادت و عابد ؛ 5. طلب و

ص: 85

طالب؛ 6. توفيق و اهل توفیق؛ 7 .خود و خداشناسی؛ 8.مرید مرید شدن؛ .9. پیر و مرید ؛10 .نکات غریب و عجیب و این یک با سربندهای «نکته».

[ع مشترک 1235/3 نشانی 7 نسخه؛ فهرستواره 507؛ پاکستان مین 369/3 ]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 156/2 - عکسی و 158/1- عکسی

آغاز: حمد بی حد مر خالقی را که خلقت جميع مخلوقات، شش ایام مرتب ساخت؛ انجام: الله تعالی توفیق و هدایت رفیق بخشد به حق محمد و آله و اصحابه و ازواجه و ذریاته و اهل بیته و اتباعه الكبار برحمتك يا ستار. تم

اصل :نسخه گنج بخش ش 6646 (گنج 549/2)؛ خط: نستعلیق ،تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ 28 ص (78-106) [ عکسی ف: 2-18]

ارشاد السالكين / عرفان و تصوف / فارسی

ad-os sālekīn

حسینی، اعظم بن محمد، ق12

hoseynī, a‘zam ebn-e mohammad ( - 12c)

رساله ای برگرفته از «معدن الاسرار» خود او در 1 «مقدمه» چهار «باب» و «خاتمه» مقدمه در بیان دستور العمل ذاكرين مرشدین و آداب ارادت و مریدین راه حق باب ؛1 .بیان نكات عقیده شریعت به قواعد سلوک ذکر لسانی یا رسیدن من ناسوت؛ 2 .بیان عقيده طريقت مع سلوک ذکر قلبی تا رسید منزل ملکوت به صفای مصقله ذکر قلبی و سنگ فسان ریاضت ؛ 3. بيان نكات عقيده حقیقت مع سلوک ذکر روحی تا رسیدن منزل جبروت به تجلیه روح؛4. بیان سلوک ذکر سیری و عقیده معرفت به قانونی که عارفان روح را در روح اسرار رب سبوح انکشاف تام کشف گردد؛ خاتمه در بیان مراتب تنزلات ظهر علمی و خارجی و رقم دوایر محسوس مراتب تنزلات معقول محسوس به تمثیل به مضمون نو و صورت جدید. در دیبا آمده است «و این رساله را مسمی به ارشاد السالکین کرده آنکه بطور ارشاد سالکان ترتیب یافته: ارشاد السالكين شد نام را ***کسی فهمد که بازد جسم و جان را / خدا را چون تو گشته یابی *** شوی اعظم نه بینی این و آن را و تاریخ را چنین منظوم ساخته است بحمد الله که شد ختم این رساله بر آیین رسول آن شاه خاتم / ز روی دانشم از بهر سالش *** آمد سلوک دین اعظم در فهرست ایوانف (340:2 س 476) از رساله دیگری به همین نام از مؤلف دیگر و در همین موضوع کرده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8083/2

آغاز: بسمله، يا من هو بالحمد على الحمد حقيق *** زانرو ازوست بهر حمدش توفيق... تمهيد اما بعد میگوید... بندگی فقرا الچشتی قدس الله سره... سید اعظم الحسینی الچشتی ابن سید محمد ابن میر محمد باقر ؛انجام :پس پرده همه کرده ظهور *** هر چه بود و هر چه بود و هر چه بود الصلوات والسلام على خير خلقه محمد و آله و اصحابه اجمعین

خط: نستعلیق، کا: میرزا معصوم بیک پسر میرزا غلام محمد اشرف بیک از قصبه شاه ،قلی، تا: 24 رمضان 1263ق، برای الله بخش میان صاحب قبله کاغذ: ،هندی جلد: مقوا عطف و گوشه ها ،تریاکی 13 سطر ،(10/5×117/5) قطع :ربعی :اندازه 16×25سم [ف: 17 - 26]

ارشاد السالکین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-os sālekīn

عارف، محمد بن فضل الله

āref, mohammad ebn-e fazl-ol-lāh

درباره عقیده صوفیان است درباره وحدت وجود و این نام در صفحه عنوان آمده است و در آغاز خود این رساله دارد «رساله عقايد صوفيه».

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين .. بدان ای عزیز ارشدک که صوفیان قایل بوحدت وجوداند و بذوق و وجدان چنین یافته اند

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2683/3

آغاز: برابر؛ انجام :و اعمل عليه و توصل

خط: نستعليق، كا: محمد حسین کاتب، تا : ربیع الاول ( 235ق؛ 6گ (89پ - 95 ر) [ف: 10-1571]

ارشاد السالكين / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-os sālekīn

مذكور على

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:24453

آغاز: بسمله .. ستایش بی پایان اما بعد چون بعضی از برادران طريق انجام این هر دو حاشیه مشعل همه چیز در هم چیز هستند.

خط: نستعلیق ،خفی، بی کا، بی تا؛ کاغذ: حنایی [رایانه]

ارشاد السالکین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-os sālekīn

رساله ای در عرفان شیعی در هشت «فصل» با عناوین «ای درویش»: 1. سخن اهل تصوف در معرفت ذات خدای تعالی، در چهار باب؛ 2 .بیان اعتقاد اهل استدلال؛ 3. بیان اعتقاد اهل کشف؛ 4. بدانکه در این مرتبه بر این موحد هیچ چیز غالب نیست .. فصل اهل وحدت دو طایفه اند مؤلف از قونوی و حموی مطالبی می آورد.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1100-6/190

ص: 86

آغاز: بسمله بدانکه اهل تصوف می گویند که سیر الی الله عبارت از آن است که سالک چندان سیر کند که خدای را بشناسد چون خدای را شناخت سیر الی الله؛ انجام: معلوم شود که آدمی آنچنانکه آدمی است دانش و آن علامت آن است که هر طلب کنی باید که از خود طلب کنی و از پیر من خود طلب نکنی اگر ذات خدا و صفات تمام شد.

خط: نستعلیق، بی کا ،تا :دوشنبه شعبان 1282ق؛ در برگ همراه نسخه این رساله از یحیی نمیری هندی (؟) دانسته شده و احتمال دیگر درباره مؤلف نام ابی اربیع سلیمان بن ابراهیم علوی است ؛جلد :تیماج ،زعفرانی 88گ 7 سطر ، اندازه: 10/5×16/5 [ف: 1 - 308]

ارشاد السالكين / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-os sālekīn

تهران ؛ملی؛ شماره نسخه: 17493

ارشاد السالكين و. ..؛ بی کا ،بی تا ،خریداری از جعفر محسنی [رایانه ]

«ارشاد السالكين و انیس العاشقين » دیوان مدهوش تهرانی

ارشاد السائل الى اصول المسائل / هيئت /عربي

eršād-os-sā’el elā osūl-el-masā’el

ابن ،مجدی، احمد بن رجب 767 - 850 قمری

ebn-e majdī, ahmad ebn-e rajab (1366 - 1447)

در شرح «الدر المنثور فى العمل بربع الدستور» ماردینی(- 806ق)، دارای «مقدمه» و 60 «باب» و «خاتمه» برای نشانی: «الباب 30، فى معرفة السمت من حصته و تعديله و الارتفاع ، السمت قوس من دائرة الافق ما بين اول السموت و دايرة الارتفاع لان سطح دايرة اول السموت مع سطح دايرة الارتفاع المفروض .»

آغاز: الحمد لله الذى افاض على القلوب مواهب عرافنة وشرف الانسان بمدارکه و بیانه .. و بعد فان الوسائل تشرف لشرفه

[الفلك والتنجيم ، كشف الظنون 733/1؛ معجم المؤلفين 221/1؛ بروكل 128/2 ؛ الاوقاف العامة موصل 147/4]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 454- عکسی

در چهار مجلد؛ خط: نسخ پخته کهن، كا: ابراهيم بن محمد احمد بن على عرجانی (گویا) تا: 28 رجب 868ق؛ 250 گ [عکسی ف: 2 - 18]

ارشاد الصالحين / فقه / فارسی

eršād-os-sālehīn

حسینی قمی ابو طالب بن ابی الحسن

ad-os-salehin

hoseyni qomi, abū-tāleb ebn-e ab-el-hasan

رساله ای ساده در یک «مقدمه» و چند «کتاب» در نماز و آداب و مقدمات و شکیات و سهویات آن که ظاهراً برای عوام الناس نوشته شده است. ،نویسنده، مؤلف رساله «هدايه الطالبین »است.

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين والصلوة و السلام على اشرف خلقه محمد و آله المعصومين الى يوم الدين بنده حقیر عاصی

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1942

آغاز: برابر؛ انجام: برای او اینکه بقدری نماز قضا را بکند که دیگر یقین باشتغال ذمه خود نداشته لكن اول احوط است

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج، ،ماشی ،مقوایی 147گ، 20 سطر (9/5×14/5)، اندازه: 14/5×21سم [ف: 4 - 407]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17515 ض

بی کا، بی تا [د.ث]

ارشاد الصفيه / اردو

ersad-os-safiye

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 726/14-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیا 11310 Or بی کا، بی تا؛ 17گ (140پ -157ر) [فيلم ها - ف: 1 - 530]

ارشاد الصواب = رموز قراء / قرائت / عربی

iršad-us-Sawab = romuz-e qorra

مؤلف قرائت های مختلفی را که از قراء سبعه دربعضی از آیات قرآن کریم وارد شده به صورت جداول و با رموز قراء بیان کرده است.

آغاز: سورة فاتحة الكتاب بسمله ملك بلا الف ا و ح ك ف ث ابو جعفر الصراط و صراط حيث وقعا وكيف وقعا بالسين.

انجام: النفثات فى طريق الطبعة الجزرية ط تمت الكتاب بعون الملک الوهاب و المامول منه ارشاد الصواب.

قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 888

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، مجدول، اول نسخه رموز قراء بیان شده است؛ تملک: عبدالله بن عبدالعظيم الخوانساری در 1179؛ اهدایی جواد کمالیان به تاریخ 1354؛ جلد: تیماج قهوه ای، 42گ، اندازه: 12×18سم [ف: 2 - 153]

ارشاد الضال = المتعصب للآل فرقة الناجية / كلام و اعتقادات / فارسی

ص: 87

eršād-oz zāl = al-mota‘asseb le-l-āl-e ferqat-en nājīya

محمد كبير

mohammad kabīr

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18885

آغاز: بسمله بعد از حمد خدای تعالی و صلوات و سلام بر مصطفی و آل؛ انجام: مانند مروان و ابوسفیان و اشعت بن قیس

خط: نستعلیق، شکسته، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام [رایانه ]

ارشاد الطالب الى منظومة الكواكب / اصول فقه / عربی

iršād-uṭ-ṭālib ila manẓūmat-il-kawākib

کواکبی محمد بن حسن، 1018 - 1096 قمری

kavākebī, mohammad ebn-e hasan (1610 - 1685)

شرح منظومه ای از شارح در اصول است. در مقدمه شرح چنین آورده است: «زمانی که منظومه ای در فقه به نام «الفرائد السنیة» ساختم، سپس آن را شرح و «الفوائد السمية» ناميدم به علت مفید و مختصر و رسا بودن ،مطالب طلاب از من درخواست نمودند تا چنین کتابی در اصول فقه که اصل و پایه مسائل فقهی است ترتیب دهم، از این رو بدین کار پرداختم»شارح نخست چند بیت از منظومه را آورده، سپس به تفصیل به شرح آن پرداخت است.

آغاز: سبحان من سطر في صحائف الاكوان آيات توحيده تحمیده و نصب على صفائح الاعراض والاعيان رايات تقدسيه

تمجيده... و بعد... لما وفقنى الله تعالى لتأليف الكتاب

انجام: ثم صلاته مع السلام السلام *** على النبي المصطفى التهامى / و آله و صحبه الامجاد *** و التابعين مرشدى العباد

چاپ: در حاشیه الفوائد السمیه از همین نویسنده ،بولاق 1322 ق ؛[ايضاح المكنون: 61/1؛ بروکلمان :315/2؛ ذیل 265/2 فهرست مخطوط مكتبة کوپریلی 256/12-257؛ معجم المؤلفين: 182/9]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13292

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: نعمت الله بن فتح الله، تا: سه شنبه 14 جمادی الثانی1122ق؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول ترنج گل و بوته با طلایی و لبه برگردان 261گ، 29 سطر (8×19) اندازه:16×27/5سم [ف: 33 - 518]

ارشاد الطالبین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ot-tālebīn

نعمة الله ولی، نعمة الله بن عبدالله 2730 - 834 قمری

ne‘mat-ol-lāh-e valī, ne‘mat-ol-lāh ebn-e ‘abd-ol-lāh

(330 -1431)

پند و اندرزهای اخلاقی و عرفانی است به نثر و نظم.

آغاز: ایدنا و ایاك تا ترك علایق و عوایق و خلایق کنی سلطان سرا پرده حقایق ذاتیه

[فهرستواره منزوی 53/7]

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1464/19

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1134ق؛ کاغذ: فرنگی، 3 ص (166- 169) 3ص 17 سطر ، اندازه 9/5×19سم [ف: 3 - 521] ،

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4262/68

خط: نستعلیق، کا، میر غلام محی ،الدین، بی تا؛ کاغذ: ترمه، جلد: رویه میشن قهوه ای ضربی، 2گ (361ر-363پ)، اندازه: 17×25سم [ف: 4 - 677]

ارشاد الطالبین / فقه، شعر / فارسی

eršād-ot-tālebīn

شیخی قائنی جامی ق 9 قمری

šayxi qā'enī jāmī (- 15c)

منظومه ای در فروع دین اهل سنت در هشت «باب»: 1. احکام آبها؛ 2. وضو؛ 3 نماز ؛ 4. واجبات نماز؛ 5. اسلام؛ 6. زكات؛ .7 روزه؛ 8. حج. مؤلف آن را در سال «ضاد و دال و ميم» 844 سروده است. نسخه دیگری از این منظومه در فهرست مشترک

پاکستان 501/7 با عنوان «فقه منظوم»معرفی شده است.

آغاز: ابتدای نامه بر نام خدا *** به که نامه شد بدین نام ابتدا / گر تو میخواهی که باشی نامدار *** جان و دل پیوسته با این نام دار فرض و واجب را که تقوی طالبست *** ضبط و حفظ از باب فرض وواجبست / مثل اعوان است و جنات این کتاب *** مشتمل بر چار فصل و هشت باب / اولش مشحون بذكر قادمه *** و آخرش مقرون بفکر خاتمه / و آنچه شرط است از فروع و از اصول *** روشن است از ضمن ابواب و فصول / خواندمش ارشاد و در داد این ندا ***لم تجد بعدى ولياً مرشداً

انجام: تا چو شیخی را فتد با یادگار*** ماند از شادی ز شیخی یادگار / سال ضاد و دال از فضل رب *** دیدمش ختم آخر ماه رجب / مولدم در قاین و محتد مضاف *** سوی جم و مستقر اکنون بخواف .. ای خبیر از حال نفس نادمه *** مرحمت فرما بحسن خاتمه

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13835/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، مجدول، 46گ ( 10 پ - 56 پ)، 15 سطر [ف: 37 - 391]

ارشاد الطالبین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ot-tālebīn

تھانیسری، جلال الدین بن محمود - 989 قمری

ص: 88

tahānīsarī, jalāl-od-dīn ebn-e mahmūd ( - 1582)

در 35 «باب» (فصل) (در نسخه گنج بخش فصل ها بی شمار است: یکم بدان که سرمایه همه مقاصد و مطالب معرفت ذات پاک است، بدان که این راه شریعت است، بدان که مرض سه چیز است، در بیان ارشاد و تلقین، در بیان ذکر نفی و اثبات، در ذکر سه پایه، بدان که ذکر اسم ذات، نزول و عروج طریق ذکر، شد و مد و تحت و فوق پاس انفاس شغل باطنی را کامل باید بر حسب صلاحیت تلقین شود.

آغاز: بسمله الحمد لله الذى اعطى الطالبين شوق لقائه. .. اما بعد فقیر حقیر جلال محمود تانسری

انجام: اللهم ارزقنا همة و استقامة فى الدين .. وصلى الله علی خیر خلقه محمد و آله اجمعین.

[مشترک 1241/3؛ فهرستواره 52/7 (2) نسخه داخلی)]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10231/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1014ق؛ مصحح، مجدول زرین ؛مهر: کتابخانه باقر ترقی ،جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول 21 سطر ،اندازه: 13/5×24/5سم [ف: 32 - 267]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 759/1-ف

نسخه اصل: پاریس 1127 .P. S ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 17 ربيع الاول 1135ق؛ [فيلم ها - ف: 1 - 535]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه : 5751/1

آغاز :برابر؛ انجام: مسمی في الاناسي بالجلال.

خط: نستعلیق هندی، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: هندی، جلد: گالینگور 24گ (1ر-25ر) ، 11 سطر (10× 14) ، قطع: ربعی،

اندازه: 15×20سم [ف: 16 - 83]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10686/1

آغاز: برابر؛ انجام: سبحان ربك ربك العزة عما يصفون و سلام على المرسلين و الحمد لله رب العالمين.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 2 صفر 1235ق؛ جلد: گالینگور 74 ص (2 -76) ، 13 سطر ، اندازه: 12× 13سم :[ف 33/1 - 165]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28364

آغاز: برابر؛ انجام: و اجعلنى منهم في الدنيا و الاخرت بلطفك کرمك برحمتك یا ارحم الراحمين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1256ق [ رایانه]

ارشاد الطالبین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ot-tālebīn

چشتی برهان الدین - 990 قمری

čaštī, borhān-od-dīn ( - 1582)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 726/7-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیا 11310 Or ؛بی کا، بی تا، 5گ (106ر - 111پ) [فیلم ها - ف: 1 - 529]

ارشاد الطالبین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ot-tālebīn

قندهاری، معین مسکین، ق 10 قمری

qandehārī, moʻīn-e meskin (- 16c)

تاريخ تأليف: 961ق؛ محل تاليف: قندهار

سخنان عرفانی زین الدین محمود قواس بهدی شاگرد نورالله سفیدنی شاگرد سعدالدین کاشغری شاگرد بهاءالدین نقش بند

است.

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى نور قلوب العارفين بتجليات الانوار و جعل ارواح المحققين محل ظهور الاسرار. .. بعد هذا بر طالبان راه دین و ارباب تمکین پوشیده و مخفی نماند که فقیر. .. معین المسكين بهر دیار که چند روزی آرام و قرار اختیار می کرد یا بطریق سیر عبور و مرور می گردید در تفحص و تجسس حال... عارفانی عالی مقدار... سعی بسیار بتقدیم میرساند.

انجام: آنکس که بیافت دولتی یافت عظیم *** آنکس که نیافت داغ یافت بس است

[فهرستواره منزوی 53/7]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4899 و 1169-ف

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق هندی، کا، حیات الله پسر خیرالله پسر خلیل الله، تا: سه شنبه 10 رجب 1100ق، جا: مسجد جامع شهر اثاوه؛ در هامش سه برگ آغاز نسخه و پایان آن در یک صفحه بندی است در تصوف به فارسی ؛اهدایی آقای ایوانف خاورشناس روس به کتابخانه؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج سرخ مقوایی تازه، 40گ، 20 سطر (9×17/5) ، اندازه: 15×28/5سم [ف: 14-3965]

ارشاد الطالبین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ot-tālebīn

درویزه ننگرهاری - 1048 قمری

darvīze nangerhārī ( - 1639)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6220/1-ف

نسخه اصل: ش 705 کتابخانه گنج بخش؛ بی کا، بی تا[ فیلمها - ف:3 - 211 ]

ارشاد الطالبین / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ot-tālebīn

دیباچه مانندی است بر مکاتیب احمد بن عبدالاحد فاروقی.

ص: 89

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8624/4

خط: نستعلیق ،ترک، کا: محمود شافعی شیرازی، بی تا، مجدول ،کاغذ: هندی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی لولادار، 4 ص (244 - 247) ، 14 سطر (7×16) ، قطع: ربعی [ف: 17 – 179]

ارشاد الطالبين / فارسی

eršād-ot-tālebīn

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18190

بی کا، بی تا، انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی اندازه: 15/3×21/3 سم [رایانه]

إرشاد الطالبين إلى أقرب الطرق باليقين / متفرقه / عربی

iršād-uṭ ṭālibīn ila ’aqrab-iṭ ṭuruq bi-l-yaqīn

خوئینی، محمد حسن بن مصطفى، ق 13 قمری

xū’īnī, mohammad hasan ebn-e mostafā ( - 19c)

رساله ای بسیار کوتاه در طبقه بندی علوم اسلامی و سیر مطالعاتی که برای طالبان علوم دینی نگاشته شده است.

آغاز: الحمد لله الذى خلق الإنسان وأسبغ عليه نعمه ظاهرة باطنة بنص القرآن و سهل عليه سرق الكمال بإنزال الفرقان.

.. أما بعد اعلم أن طريق تحصيل المال و أرسل خير الإنس والجان

انجام: المتنى بزبدة الأصول و المختصر النافع في ستة أشهر بل من النحو والصرف و المنطق و الأصول والفقه شبيه.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12962/25

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ ابیاتی از «شیخ بهایی» ،دیگران پس از پایان رساله در برگ های« 196 پ198پ» فوائد گوناگونی در اسامی ضعفاء الرجال چند تاریخ وفات از اعاظم و بزرگان ،شیعه ادعیه و حرزهای گوناگون در طب و غیر آن انجام یک فائده در مراتب تحصیل علوم اسلامی که در آن از حسینا قزوینی و فاضل هندی و نیز سيد عبدالكريم بن طاووس حلی یاد شده است؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مشمعی مشکی عطف، تیماج مشکی، 1گ (196ر)، 23 سطر (8×18)، اندازه: 16×21/5سم [ف: 32 - 882]

إرشاد الطالبين إلى نهج المسترشدين / كلام و اعتقادات / عربی

iršād-uṭ-ṭālibīn ila nahj-il-mustaršidīn

فاضل مقداد، مقداد بن عبد الله - 826 قمری

fāzel-e meqdād، meqdād-e-bn-e ‘abd-ol-lāh ( - 1423)

وابسته به نهج المسترشدین فی اصول الدین علامه حلی حسن بن يوسف (648-726)

سال تألیف: پنج شنبه 21 شعبان 792ق

گزارش مبسوطی است با عناوین «قال - اقول» بر کتاب «نهج المسترشدین» در آن به توضیح مشکلات و معضلات متن پرداخته است.

آغاز : بسمله ان اولی ما صرفت فيه قوة فحول الافكار لاقحة لتجريد ابكار الاذكار مستخدمة فى اظهار نتايجها. .. اما بعد نحوى. .. اكرمه الله من عندهو اولاه المزيد فضله و جليل رفده ان ينحل

انجام: یا الله یا الله یا الله اسألك ان تصلى على محمد و آل محمد و ان لاتشوه خلقنى بالنار و ان تفعل بي ما انت اهله و لا تفعل بی ما انا اهله انك اهل التقوى واهل المغفرة تم

چاپ: بمبئی ،سنگی 1303، وزیری، 213ص

[الذريعة 515/1؛ كشف الحجب 359]

1. تهران؛ مدرسه معمار باشی؛ شماره نسخه: 93

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كاتب - مؤلف، تا: قرن 9 و 10؛ در صفحه اول نسخه آمده کتاب به خط مؤلف است، مصحح و در پایان یادداشت محمد بن حسن بن محمد اشتری مبنی بر این که نسخه را تصحیح کرده است؛ قبل از کتاب وقف نامه آن به تاریخ 1302ق؛ جلد: تيماج قهوه ای ،جدول دار، 204گ، 17 سطر [ف: 112]

قم؛ مرعشی؛ شماره :نسخه 107 عکسی و 438 عکسی و 440 عکسی

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1 - 108 و 387]

2.تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 272

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 (در زمان مؤلف)؛ از برگ 181ر تا 188 پ نونویس مفید است محشی با نشانه «ن)، م (مفید)»؛ تملک: عبد الرضا طبا امانت نزد محمد علی؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج سرخ ضربی ،مقوایی 188گ، 18 و 20 سطر (10×12/5)، :اندازه: 13/5×18/5سم [ف - 453]

3. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 6610

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: سمرقندی نخودی، جلد: تيماج سبز ضربی مقوایی، 161گ، 21 سطر ، اندازه: 15×22سم

[ف: 3 - 108]

4. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 33

آغاز: برابر

خط: نسخ ،نازیبا، بی کا، تا: قرن 9 ،مصحح، دارای دو نوع علامت بلاغ، در برگ چهارم چنین آمده است: «بلغت قراءة شيخنا الفاضل العالم الشيخ عبدالله ایده الله تعالى و ابقاه و کتبه عزالدین حسین الاسترآباری»، در دو برگ آخر چند مسأله فقهی با پاسخ آن به عربی آمده؛ کاغذ: ضخیم نخودی، جلد: تیماج قرمز، 222گ مختلف السطر ، اندازه: 1×418سم [ف: 1 - 28]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 109

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 130]

ص: 90

5.آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 39

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ کهن و نستعليق، كا: حمزة بن احمد بن ابراهيم مناری،تا: 20 ربیع الاول 852ق ،مصحح، محشی، دارای علامت بلاغ به امضای حسن بن علی بن [ ... ] در سال 875؛ تملک: «محمد بهاء الدین» در اصفهان با مهر «البهاء كله لک 1088 »(بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول ضربی 401 گ، 15 سطر ، اندازه: 13×17/5سم [محمد هلال مخ: - 10]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 662

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 2 - (289]

6 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7232/2

آغاز: برابر؛ انجام: الرابع النفاق و هو لغة ابطال الشخص خلاف ما يظهر منه و منه النافقا و هو احد حجرة اليربوع بكتمها.

خط:نسخ، كا، على بن فخرالدين بن حسن بن نجم الدين ایوب اعرج حسینی، تا: جمعه 25 شعبان 857ق ؛جلد: تیماج قهوه ای، 57گ (141 پ -198ر) ، اندازه: × 25 سم [ف: 25 - 232 ]

7.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1236

آغاز: بسمله بالله و متوكلا عليه و متقربا يوضعه اليه؛ انجام: ثم ان الذى يدل على ان الايمان ايس هو العمل الصالح

خط: نسخ، کا: محمد بن حبيش غروی، تا: شنبه 12 رمضان 895ق ؛جا: کاشان؛ محشی با نشان «عنه مدظله» و «حرره محمدالحلی» دارای علامت بلاغ؛ کاغذ: ترمه، جلد: مقوا، 91 گ، 17 سطر (13×18)، اندازه: 8×12سم [ف: 7 - 2604]

8.تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 154

خط: نسخ، كا: حامد بن يوسف بن ابی داود عسکراوی،تا: یک شنبه 28 ربیع الاول 941 ق[ف: 3 - 69]

9. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 2453

خط: نسخ، کا: محمد هادی بن ملا شمسای شیرازی، تا: پنج شنبه 11 رمضان 1062ق؛ جا: طائف؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 3 - 7]

10. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1529

خط: نستعلیق، کا: ابراهیم بن علوان خرامی جوازری، تا: شنبه 14صفر 1067ق؛ افتادگی: آغاز ؛ مصحح، با علامت بلاغ، اندازه: 13×24/5سم [نسخه پژوهی: 2 - 111]

11. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 248

کا:سید نعمة الله بن عبدالله جزایری (محدث مشهور)، تا: 1068ق؛ [اوراق عتيق: 1 - 241]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3427

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: مقیم بن پیر قلی زرقانی، تا: 1089ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشى؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 176 گ،19 سطر ، اندازه: 14/5×19/5سم [ف: 9 - 214]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 227

نسخه اصل همان نسخه بالا عکسی ف: 1 - 252]

13. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2184-عکسی

آغاز:برابر؛ انجام :و كتب مصنفه المقداد بن عبدالله .. النورى . الاسدى عفا الله .. و كان الفراغ من تصنيفه آخر نهار الخميس الحادى والعشرين من شعبان المعظم من سنة اثنين و سبعين (چنین) و سبعمائه هجرية

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 12؛ تملك: محمد رفيع بن ابوالفتاح الحسينی با نشان مهر بیضی و نشان مهر گرد درشت تاج دار؛ 265 ص 25 سطر (12×19/5) ، اندازه: 21×30سم [عکسی ف: 1 - 20 ]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3428/2

آغاز: على جهه التعظيم والتبجيل فالوصف شامل للجميل و غيره و بقيده بالجميل خرج؛ انجام: هذا العوايد من شرح نهج المسترشدين في علم الكلام و الشارح الشيخ الفاضل الكامل الشيخ مقداد الاسدى السيوري تغمده الله برحمته و اسکنه جنته. بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: اصفهانی نباتی رنگ، جلد: تیماج سیاه عطف تیماج قهوه ای (6ص (119-125 )قطع: خشتی، اندازه: 12/5×17/5سم [ف: 10 - 1289]

15. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه:58

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: نظام الدین علی انصاری، تا: 20ربیع الثانی 1114ق، برای محمد مؤمن الحسينى؛ مصحح، با نسخه ای که از روی خط مؤلف نوشته شده بوده مقابله شده؛ تملک: جلال الدین بن مؤيد الدولة؛ جلد: چرم قرمز دارای نقش، 156گ، 19 سطر ، اندازه: 18×24 سم [مؤيد: 1 - 84]

16. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 4513

خط: نسخ، کا: محمد رضا ابن میر عبدالله دریا باری، تا: 22شوال 1115ق؛ محشی از شرح ملا خضر ؛کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج مشکی ضربی یک لا، 138 گ 20 سطر ، اندازه: 18×24سم [ف 3 - 107]

17. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 6305

خط: نسخ، کا ،محمد بن شمس الدین حسین شیرازی مکی، تا: 15 ذيقعده 1264ق؛ محشی از پسر علامه؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج قهوه ای 276گ، 17 سطر [ف: 3 - 108]

18. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1000

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ربیع الاول 1284ق؛ اندازه 17/5 ×26سم [نسخه پژوهی 2 - 111]

19. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 582[

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 169گ، اندازه: 12/5×19سم [نسخه پژوهی: 2 - 111]

20. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 9-ن/ 227

آغاز: بسمله بالله و متوكلا عليه و متقربا يوضعه اليه؛ انجام: ثم ان الذي يدل على ان الايمان ايس هو العمل الصالح

ص: 91

خط: نسخ، بی کا، بی تا: کاغذ: فرنگی شکری ،جلد: مقوا با تیماج قهوه ای ،سیر 180گ، 20 سطر (7/5×16) ، اندازه: 15×25/5[ف 1 - 201]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 297/2

آغاز: برابر؛ انجام: الحمد لله وحده و الصلوة على من لانبي بعد واله وسلم صورة ما كتبه المصنف نغمده الله بغفرانه على ما نقل عنه و كتب مصنفه المقداد بن عبداله .. السيورى و كان الفراغ من تصنيفه آخر نهار الخميس الحادى والعشرين من شعبان المعظم سنة اثنين و تسعين وسبعمائة ...

خط: تعليق، كا: محمد حسین ،جربادقانی، ت: 29 جمادى الثانی 1327 قا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا 182 گ (81پ-263پ)؛ 14و 17 سطر ، اندازه: 11×18سم [ف: 3 - 524]

22 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1275-7/175

آغاز: لكونها مقدورة دون الأخرى من دون تمييز همامح فالمعدوم متمیز ج:... قال الفصل الثانى فى اقسام الممكنات الخ اقول هذه قسمة اخرى اخص؛ انجام: لمعترف وللخطايا لمقترف ولنختم كتابنا هذا بدعاء شريف ختم به بعض الفضلاء... و نحن نقلناه عن شيخنا للسعيد ابى جعفر محمد بن بابویه .. و هو يا من أظهر الجميل وستر القبيح. .. والحمد لله وحده والصلوة على من لا نبی بعده و آله.

خط: نسخ، کا: فرج الله بن خداداد شوشتری، بی تا؛ افتادگی: آغاز ،مصحح، محشی با نشان «منه دام ظله» در آخر نسخه دو مراسله از سید نورالدین به آقا جمال وصدر الممالک؛ جلد: تیماج قهوه ای سیر ضربی ،مجدول، 148گ ، 16 سطر ، اندازه: 14/5×19/5[ ف: 1 - 308]

ارشاد الطالبین فی اصول الدین / کلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ot-tālebīn fī osūl-ed-dīn

قزوینی ابوتراب بن حسین، - 1260 قمری

qazvīnī, abū-torāb ebn-e hoseyn ( - 1844)

تاریخ تألیف: شنبه 3 ذیحجه 1260ق

رساله ای مفصل در اصول ،دین با استدلالات عقلی که از آیات کریمه و احادیث اهل بیت (علیهم السّلام) شواهدی دارد، در یک «مقدمه» دارای چند مقصد در کلیات و پنج «باب» در اصول پنج گانه، یک «خاتمه» در منزلت علما و فقها.

آغاز: حمد و ثنای بیحد خداوند جلیلی را سزد که ایوان کیوان معرفتش بحدی مرتفع و بلند است

انجام: و قریه ظاهری از برای سیر بسوی قرای مبارکه اهل بیت عليهم السلام و السلام على من اتبع الهدى.

[فهرستواره منزوی 179/9 نسخه)]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6424

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،بی کا ،تا: دوشنبه 19 جمادی الاول 1261ق؛ جلد: تيماج قهوه ای، 295گ، 19 سطر ، اندازه: 14/5×22سم [ف: 17 - 34]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه : 14546/6

خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی بن کربلایی حسینعلی، تا: شنبه 11 ربيع الاول 1263ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 160 گ ( 180 پ - 340ر)، 22 سطر ، اندازه: 21× 30 سم [ف: 41 - 43]

ارشاد الطالبين وبدرقة السالکین / عرفان و تصوف

eršād-ot-tālebīn va badraqat-os-sālekīn

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 740/20-ف

نسخه اصل: پاریس 125 s.p. (بلوشه 151 )؛خط: نستعلیق هندی، بی کا، تا: 1057-1052ق [فيلم ها - ف: 1 - 533]

ارشاد الطريقة و مفتاح الشريعة / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ot tariqa va meftāh-uš šarī a

در چند باب در بیان فقر، كسوة ،فقر بیان خرقه و بیان شریعت و طریقت و حقیقت.در ادامه مطالبی است راجع به تصوف و آداب صوفی گری با عناوین «اگر پرسند، بگو».

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10057/2

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين. .. اما بعد از حمد و سپاس ایزد سبحانه. .. حکایتی چند؛ انجام: بگو انا نزلنا الذکر و انا له لحافظون.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1246ق؛ 20 ص (10-30)، 13 سطر ، اندازه: 15/5×20سم [ف: 32 - 77]

ارشاد الطلاب / حساب / عربی

iršad-ut-tullab

سبط ماردینی محمد بن محمد، 826 - 907 قمری

sebt-e mārdīnī, mohammad ebn-e mohammad (1423 -

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2379

خط: نسخ، بی کا ،تا: 975ق اهدایی موسس؛ کاغذ: اصفهانی،جلد: یک طرفه لولادار با تیماج عنابی درون تیماج تریاکی، 94گ (161-255)، 17 سطر (8/5×11/5) اندازه: 12/5×17سم [ف: 4 - 1271]

ارشاد طلاب الحقائق الى معرفة سنن خير الخلائق / درایه / عربی

iršād-ul ṭullāb-il ḥaqā'iq ilā ma'rifat-i sunan-i xayr-il

ص: 92

xalā’iq

نووی، یحیی بن شرف، 631 - 676 قمری

navavī, yahyā ebn-e šaraf (1234 - 1278)

وابسته به: معرفة انواع علم الحديث= مقدمه ابن صلاح؛ ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن (577- 643ق)

این کتاب مختصر «معرفة انواع علم الحديث» ابن صلاح است. بروکلمان کتاب را در ذیل «معرفة انواع علم الحديث» ذکر

نموده و نشانی همین نسخه را نیز داده است .

آغاز: قال الشيخ الامام العالم. .. الحمد لله ذى الآلاء و الحکم المفضل امة محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) على ساير الامم.

انجام: وأتنى فى الدنيا حسنة و في الآخرة حسنة. .. و سلام علی المرسلين و الحمد لله.

[كشف الظنون 1162/2؛ بروکلمان، ذیل 611/1؛ فهرست خطی کوپریلی119/1 ]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 830 عکسی

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: کوپریلی ،استانبول، شماره 220؛ خط: نسخ،کا: محمد بن غازي بن عبدالرحیم حمصی، تا: 16 ذیحجه 732ق؛ جا: حمص، برای خود نوشته است؛ مصحح، دارای بلاغ؛ 86گ، سطر [عکسی ف: 2 - 306]

ارشاد الطلبة الى شواهد الطيبة / قرائت / عربي

iršād-uṭ-ṭalaba ila šawāhid-iṭ-ṭayyiba

منصوری ،علی ق 12 قمری

mansūrī, ‘alī ( - 18c)

تاريخ تأليف: 1110ق

وابسته به: طيبة النشر فى القراآت العشر= الفيه؛ ابن جزری، محمد بن محمد (751-833ق)

رساله ای در تفاوت قرائت ها و اختلاف قراء، به ترتیب سوره هااز سوره فاتحه تا سوره ناس، که شواهدی است برای منظومه «طیبة النشر» جزری به روش «انشاد الشهيد من منوال القصيد» شیخ محمد بن غازی با اضافات بسیاری بر آن.

آغاز: الحمد لله الذى أنزل القرآن موعظة وهدى ورحمة و شفاء لما في الصدور و أمر نبيه الامين أن يقرأه على سبعة أحرف انجام: اللهم صل عليه كلما غفل عن ذكره الغافلون وسلم تسلیما كثيراً سبحان ربك رب العزة عما يصفون

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3905/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا، ابراهیم حمدی بن محمد بن عثمان، تا: 16 محرم 1187ق؛ جلد: گالینگور ،سبز، 85گ (1پ-85) اندازه:

12×19سم [ف: 10 - 284]

ارشاد العارف النبيل / علوم قرآن / عربی

iršād-ul- ́ārif-in-nabīl

بغدادی، محمد سعید بن سلیمان، ق 14 قمری

(baqdādī mohammad sa īd-e-bn-e soleyman (-20c)

تاریخ تألیف: چهارشنبه 3 محرم 1313ق

رساله ای در آیه های محکم و متشابه مخصوصاً آیه هایی که درباره صفات الهی آمده و بیان فرق و چگونگی تفسیر و تأویل آنها، دارای یک «مقدمه» و سه «فصل» و یک «خاتمه»: المقدمة في الاختلاف في المحكم والمتشابه؛ فصل 1. هل يمكن الاطلاع على المتشابه أو لا يعلمه الا الله؛ 2. في ما جرى عليه من التفويض و عدم التأويل؛ 3 .في مذهبي الخلف في التأويل ؛ الخاتمة فى شىء من التأويل لبعض الآيات. نام كامل آن چنین است: «ارشاد العارف النبيل الى ما ذهب اليه السلف من التفويض دون التأويل»

آغاز: الحمدلله الذي نزل احسن الحديث كتاباًمتشابهاً و امرنا بالایمان به ففوض علم المتشابه من آياته قوى الايمان بها

انجام: و اسألة تعالى أن ينفع بها اخواننا المسلمين و الحمد لله رب العالمين

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9804/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد مهدی بن محمد امین نقشبندی حسنی حنفی سامرائی ، تا: پنج شنبه از ماه ذیقعده 1319ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز ، 34گ (27پ-61پ)، 12 سطر ، اندازه: 16×21سم [ف: 25 - 134]

ارشاد العباد / کلام و اعتقادات عرفان و تصوف /فارسی

eršād-ol 'ebād

نراقی، محمد جعفر بن محمد قاسم - 1264 قمرى

narāqī, mohammad ja far ebn-e mohammad qāsem (·

1848)

اهدا :به محمد شاه قاجار

کتابی است در عقاید، عرفان و اخلاق، دارای سه «مطلب» و هر مطلب شامل چند «باب» و «فصل» و یک «خاتمه»: 1. خداشناسی در 4 «باب» و 1 مقدمه(باب اول در بیان معرفة الله، در پنج فصل، باب دوم در اثبات نبوت، در سه فصل نبوت باب سوم در بیان اثبات امامت، دارای یک مقدمه، دوازده فصل و یک خاتمه، باب چهارم در اثبات معاد، در یک مقدمه و چهار فصل [که جلد اول است]؛ 2. خودشناسی؛ 3. آداب سلوک.

آغاز: لالی متلالی حمد و سپاس و درر غرر نیایش افزون از قیاس نثار بارگاه جلال كبرياء خداوندی است کریم جلت عظمته و عمت نعمته که غواص رأفتش جواهر زواهر مواعظ

[نسخه های منزوی 874/4؛ فهرستواره منزوی (80/9 ]

ص: 93

1. کاشان؛ عاطفی؛ حسن؛ شماره نسخه؛بدون شماره

آغاز: برابر؛ انجام: چون در حال تراكم اشغال و اختلال بال و ضيق مجال صورت نگارش پذیرفته ملتمس از ناظران آنکه اگر برخطای لفظ یا فساد معنی از آنواقف شوند در فتح باب اعتراض طریق مسامحه مرعی دارند و این غریق لجه عصیان را از استدعای رحمت ملک منان محروم محروم نگذارند.

خط: شکسته نستعلیق، كاتب - مؤلف، تا: دهه دوم شعبان 1254ق؛ اسم مصنف را سیاه کرده روی آن کلمه «النراقی» نوشته اند (به فارسی) خط: خوردگی هایی دارد ؛کاغذ: فرنگی سفید و آبی، جلد: مقوا و پارچه رنگین، اندازه: 22/5×35

[نشریه: 7 - 723]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10648

آغاز: برابر؛ انجام: مراتب شهات و بخدمت شاه ولایت شیر بیشه هیجا و فارس میدان لافتی

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 13 ؛افتادگی: انجام؛ 165گ، 22 سطر ،اندازه: 27×19سم [ف: 33/1 -146]

3.قم مرعشی شماره نسخه: 14791

آغاز: چهره شاهد مقصودم دور و ظلمت شبهات خواطرم به یقین مبدل گردید، و در این مضمون سبب عدم ظهور اثر عبادات و نفوس متعبدین نیز معلوم گردید؛ انجام: حضرت فرمود: ذخیره کرده ام شفاعت خود را از برای اهل کبایر از امت خود، وعلی بن ابراهیم روایت کرده است که ابو ایمن به خدمت حضرت امام

خط: نسخ، بی کا، تا: نیمه نخست قرن 13 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، با نشان «بلغ» مقابله شده مجدول، مذهب؛ تملك: تاريخ ربيع الاول 1336 با مهر بیضی؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز ضربی مجدول با ترنج و سرترنج گل و بوته، 449گ، سطر (20×12)، اندازه: 20×31سم [ف: 37 - 390]

4. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 194

آغاز: برابر؛ انجام: پس اعتقاد به ثبوت شفاعت ایشان لازم جزء ایمان است چه فرموده اند که از مانیست هر که انکارکند شفاعت ما را اللهم قد تمسكنا فاحشرنا في زمرتهم وارزقنا شفاعتهم حين يقول الخائبون.

مطلب اول؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: شعبان 1254ق؛ تملک: «محمد حسین حسینی 1262ق؛ جلد: تیماج مشکی ترنج سر لچک مجدول ،گرهی 223گ 26 سطر ، اندازه: 31×21 [ف مخ: 1 - 131]

5. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه 1253

آغاز: برابر؛ انجام: اکتساب معارف دین و اقتناء مراتب يقين ،کرامت کناد، بمحمد و آله الطاهرين، صلوات الله عليهم.

جلد: یکم ؛خط: نسخ، کا: محمد علی بن محمد كاظم عرب،تا: دهه دوم ماه پنجم1256ق؛ مجدول؛ تملک: اعتضاد 1296 ق؛واقف: سپهسالار 1297 ق ؛کاغذ: فرنگی ،سفید، جلد: روغنی گل بوته، درون گل نرگس روغنی سرخ، 389گ، 21 سطر ، اندازه: 20×31سم [ف: 3 - 109]

ارشاد العبادات / فقه / فارسی

eršād-ol-‘ebādāt

خطائی حسینی مداح، ق13 قمری

(xatā’ī hoseynī maddāh ( - 19c

رساله علمیه فتوایی است که از فتاوای میزای شیرازی ترتیب داده شده است. اصل رساله از شیخ انصاری است که مؤلف با فتوای شیخ انصاری تطبیق داده است. مؤلف از عالمان عصر ناصر الدین شاه است و در مقدمه از چهار اثر خود («دیوان در مدح و مصیبت امام حسین (علیه السّلام)»، «مختارنامه» به نظم و نثر، «منقبت نامه» به نظم و نثر،«احادیث معتبره در فضائل معجزات و حالات چهارده معصوم» شامل چهارده دفتر که استطاعت چاپ آنها را ندارد یاد کرده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5275-26/155

آغاز: بسمله حمد له ولعنة الله على اعدائهم. .. اما بعد این رساله ایست از رای اشرف جناب. .. آقای میرزا سید حسن شیرازی سلمه الله تعالى بوجه حسن و طریق مستحسن؛ انجام: تمام شد رساله جناب شیخ مرتضی انصاری که بصحة جناب میرزا سلمه الله رسید بود و امضاء داشته اند بآرای ایشان یکی است بلکه قدری احتیاط جناب میرزا بیشتر است.

خط: تحریری؛ کاتب - مؤلف، تا: 1284ق؛ جا: کربلا صحن حضرت عباس؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول، 102گ، مختلف السطر ، اندازه: 11×18سم [ف: 1 - 310]

ارشاد العباد الى احكام الذبح و الاصطياد / فقه / اردو

eršād-ol-'ebād ela ahkam-ez-zebh-e va-l-estīyād

نوراللهی، احمد مشتاق بن درویش

nūr-ol-lāhī, ahmad moštaq ebn-e darvīš

در احکام شکار و سر بریدن و حلیت و حرمت حیوانات بری و بحری، طی چند «فصل» و دارای «مسائل» که به نام نواب عظیم چاه بهادر (؟) ساخته است.

آغاز: الحمد لله رب العالمين. .. اندنون جوبار اسی چهپنوان سال هي هجرت سی دوره حکومت.

انجام: چارپای کاحرام اور حلال چارپای کاحلال اسیطرح هی عمدة الكلام كى رسالی مین.

[فهرستواره منزوی 3780/5]

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 7313/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 21گ (236 پ-257پ) [ف 19 - 107]

ص: 94

«ارشاد عباد به حكم جهاد » جهاديه صغير

ارشاد العباد فى فضل الجهاد / حدیث / عربی

iršād-ul-‘ibād fī faḍl-il-jihād

از هری، صالح بن عمر، ق 12 قمری

(azharī, sāleh ebn-e ‘omar ( - 18c)

کتابی در فضیلت جهاد با استناد به آیات و روایات که به درخواست برخی دوستان نوشته است.

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 866

آغاز: الحمد لله الذى جعل الفرقان العظيم آيات للمستدلين؛ انجام: الخيل فى نواصى شقرها الخير؛ قد تم بعون الله تعالى و حس توفيقه.

خط: نسخ، کاتب = مؤلف، تا 27 محرم 1183ق؛ جلد: چرم قرمز، رنگ مزین، 104گ، 19 سطر ، اندازه: 16×21سم [مؤيد: 2 - 4 ]

ارشاد العباد فی فضل الجهاد / فقه / عربي

iršād-ul-‘ibād fī faḍl-il-jihād

بيطار، حسن بن ابراهيم،- 1272 قمری

(baytār, hasan ebn-e ebrāhīm ( - 1856

تاريخ تأليف: 1269ق

رساله ای در فضیلت جهاد که مؤلف هنگام حمله روسیه به عثمانی در زمان سلطنت سلطان عبدالمجيد بن محمودخان نوشته است؛ دارای «مقدمه»، دو «باب» و «خاتمه»: مقدمة في حكم الجهاد في سبيل الله؛ باب .1 التحريض على الجهاد؛ باب2. الاسباب التي تقتضى امتداد الكفرة اللئام في نيل شيء من بلاد الاسلام؛ خاتمة: في حكم الغنيمة.

آغاز کتاب: بسمله الحمد لله الذى نشر لواء الجهاد للموحدين...

انجام کتاب: سبحان ربك رب العزه عما يصفون وسلام علی المرسلين والحمد لله رب العالمين

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه : 38555

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ كاتب - مؤلف، تا: 24 ربیع الاول 1270ق؛ درآخر نسخه یادداشتی به تاریخ 30 رمضان 1318 به قلم محمد حسن الشيخ رحيم و دعاء للغزاة؛ جلد:عادى، 18گ، 17 سطر ، اندازه: 14/5×19/5سم [اهدائى - ف: 3 - 56]

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه 260

همان نسخه بالا [مؤيد: 1 - 235]

ارشاد العباد فی کشف واجب الاعتقاد / كلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol ‘ebād fī kašf-e vājeb-el e‘teqād

فراء ،مسیبی، عبدالمطلب بن فخر

farra' mosayyabī, 'abd-ol-motalleb ebn-e faxr

وابسته به واجب الاعتقاد على جميع العباد؛ علامه حلی، حسن بن يوسف (648-726)

ترجمه و شرحی است بر رساله «واجب الاعتقاد» علامه حلی. در الذريعة (14/163 و 164 ) در شمارش شروح «واجب الاعتقاد» از این شرح نامی به میان نیاورده است.

آغاز: بسمله حمد لا يحصى مر آن مبدعی را که وجود کائنات را دلالت است بر احدیت او که ففي كل شيء له آية تدل على انه واحد و شكر لامتناهی سزاوار است منعمی را که هر ذره را

انجام: حق سبحانه و تعالی طالبان و مستفيدان طريق حق و صواب را توفیق رفیق دارد و بمقاصد دو جهانی برسانادانه ولی التوفيق و الرشاد و الاجابة والارشاد بمحمد و آله الامجاد

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1566/2-9/116

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: اسماعیل بن اصیل بن محمد بن یوسف گیلانی کوچسفهانی، تا: یک شنبه 14 ربیع الاول 1083ق، جا: قریه شیرایی، پس از اتمام رساله ابیاتی به فارسی از نوایی؛ جلد: تیماج زیتونی، 39گ، 17 سطر ، اندازه: 10×19سم [ف: 1 - 309]

ارشاد العشاق / شعر / فارسی

eršād-ol-‘oššāq

مدهوش تهرانی، اسماعیل، ق 13 قمری

(madhūš-e tehrānī, esmā īl (- 19c)

با دیباچه منثور، او باید میرزا اسماعیل تهرانی سراینده «ارشاد السالكين» و «انیس العاشقین» باشد.

آغاز: بسمله مدهوش صهبای فناء و پیمانه خوش خمخانه بقاء، رهی عارف امی... غلام همتم آن رند باده پیما را *** که مست کرده از پیمانه ازل ما را

انجام: ز مدهوش این رموز روح پرور*** به است از دفترنظام نظامی

[الذريعه 1024/9؛ فهرستواره منزوی 131/10]

1. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 21

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1282ق؛ قطع ربعی [ نشریه: 6 - 638]

2. تهران؛ ملک شماره نسخه: 6430/1

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد حسن عبدالکریم تفرشی، تا: سه شنبه 17 محرم 1284ق؛ كاغذ: فرنگی سفید و آبی، جلد: کاغذ: سبز ضربی مقوایی، 74گ (1پ -75پ)، 15 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 9 - 387]

ارشاد العقل السليم الى مزايا الكتاب الكريم = التفسير / تفسير / عربي

ص: 95

iršād-ul-‘aql-is-salīm ila mazāya-l-k.-il-karīm = tf.

ابو السعود محمد بن محمد 893 - 982 قمری

(1575-abo-s-so‘ūd, mohammad ebn-e mohammad (1488

اهدا به: سلطان سلیمان عثمانی

تاریخ تألیف: شب نخستین جمعه رجب 973ق

تفسیری است به مذهب حنفی در «کشف الظنون» آمده است :«وقتی ابوالسعودعمادی تفسیر ارشاد العقل را به سوره (ص ) رساند چون مدتش به درازا کشید همان مقدار را در ماه شعبان 973، پاکنویس کرد و به نظر سلطان سلیمان خان رساند سلطان نیز برای تجلیل و احترام به ابوالسعود تا دم در، به استقبال او شتافت و مقرری او را چند برابر قبلی بالا برد»، مؤلف تفاسیر زمخشری و بیضاوی را اساس قرار داده و با نظرات خود را بدان افزوده و روایاتی را که درباره فضایل سوره ها وارد شده است آورده ولی اسرائیلیات او نسبت به آن دو بسیار اندک است.

مؤلف به نکات بلاغی و تناسب بین آیات هم عنایت دارد و به مباحث فقهی و نحوی غیر ضرور و اختلاف مذاهب كمتر پرداخته است.

چاپ :محقق عبد القادر احمد عطا ،رياض، مكتبة الرياض الحديثة چاپ ،جدید 5 جلدی، 1393ق.

[كشف الظنون 65/1 معجم المؤلفين 301/11؛ الاوقاف العامة بغداد 1/ 41 و42؛ الاوقاف العامة موصل 149/2 و 150/2]

1.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1474

آغاز: بسملة، المص اما مسرود على نمط التعديد بأحد الوجهین المذكورين فى فاتحة سورة البقرة فلا محل له من الاعراب؛ انجام:تلک الآثار العجيبة التى يشاهدونها فى الأنفس و الآفاق و مبادى.

از سوره اعراف تا آیه ششم از سوره حج؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: وسط و انجام؛ پشت برگ اول عقد ازدواج علی مردان خان افشار و بی بی جان خانم در قرن 11ق؛ مهر مالکیت :محمد مهدی با رقم «بنده آل محمد مهدی»؛ واقف: حاج قائم مقام، بهمن 1316؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ا ی287گ، 35 سطر ، اندازه:20×31سم[ف:22-22]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 954

آغاز: سبحان من ارسل رسوله بالمهدی و بدین الحق؛ انجام : و يؤمن من الشرك كان .. من الدنيا بتجاوز عنهم

از ابتدای سوره فاتحه تا اواسط سوره نساء، خط: نستعلیق بی کا، تا، محتملاً قرن 11؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تيماج عنابی ترنج دار منگنه عطف و حاشیه زرد ،مقوایی 246گ 27 سطر (10×20)، اندازه: 18×29سم [ف: 8 - 447]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 9272

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 مجدول؛ کاغذ: استانبولی ،جلد: تیماج مشکی زرکوب ضربی عطف کبود درون تریاکی مقوایی، 35 سطر (12×20 )قطع: وزیری اندازه: 18×27 سم [ف: 17 - 336]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 209

جلد 1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول، مذهب، با سرلوح، کاغذ: ترمه سمرقندی ،جلد: میشن قهوه ای، 444گ، اندازه:17/5×28/8سم [ف: 1 - 26]

5.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 210

جلد 2؛ خط: نسخ، کا: ابراهیم بن بدرالدین زجاجی، تا: 1024ق؛ مجدول، مذهب، با سرلوح؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن آلبالویی ضربی 377گ، اندازه: 17/5×28/8سم [ف: 1 - 26]

6.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 288

جلد 1؛ خط: نسخ، كا: محمد بن حاج محفوظ، تا: 22 ذیحجه 1037ق؛ مقابله شده ،مجدول با سرلوح؛ تملک: محمد صالح بن رئیس ابراهیم در 1211، احمد بن عبدالله بن محمد آل عبدالقاهر؛ کاغذ: فستقى، جلد: میشن سرخ ،نو 391گ، 41 سطر ، اندازه: 23/5× 33 سم [ف: 1 - 26]

7.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 229

جلد 2؛ خط: نسخ، کا: محمد بن محفوظ، تا: 1037ق؛ با سرلوح؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن سرخ نو، 405گ،اندازه: 23/7 ×33/4سم [ف: 1 - 26]

8.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6420/1-عکس

نسخه اصل: از کتابخانه ملت فاتح 1861 KV ؛خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ ناقص؛ واقف: سلطان محمد خان غازی؛ 53گ [ فیلم ها - ف: 3- 253]

ارشاد العمودى الى شواهد المكودي / نحو / عربي

iršād-ul-'amūdī ila šawāhid-il-makūdī

عیاشی، عبدالرحمن بن محمد ق 12 قمری

‘ayyāšī, ‘abd-or-rahman ebn-e mohammad (- 18c)

وابسته به شرح الفيه = شرح الالفية فى النحو = شرح الفيه ابن مالک = شرح صغیر؛ مکودی، عبدالرحمن بن علی (-807) تاریخ تأليف:1121ق

شرح ابیاتی است که به عنوان شاهد در کتاب «شرح الفیه» ابوزید عبدالرحمن بن على بن صالح المکودی آمده است. ابتدا شعر را به ترتیب وارده در کتاب می آورد و بعد از شرح دادن، مورد شاهد را یادآوری می کند.

[كشف الظنون 152/1]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7411/2

آغاز: الحمد لله الذى شواهد وجوده باهرة و آلاؤه على كرمه تباهى و الصلاة والسلام على صاحب الكلام البليغ، المشهود له و عليه بالرسالة و التبلیغ؛ انجام: يستغنى به وجهه فتعرض فيه رضوانه مأموناً معه سخطه مدخراً عنده غفرانه.

ص: 96

خط : مغربی بی کا، بی تا ،جا: قرطبه در اندلس ؛جلد: تیماج قهوه ای، ترنج ،مجدول 55گ (167 پ- 222 پ)، 19 سطر [

ف: 25- 393 ]

ارشاد العوام / کلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol-‘avām

کرمانی محمد کریم بن ابراهیم 1225 - 1288 قمری

(kermānī, mohammad karīm ebn-e ebrāhīm (1810 --1871

تاريخ تألیف یک شنبه 25 جمادى الاول1264-1267ق

در عقاید به روش شیخی، در 4 قسمت که هر قسمت را یک جلد نامیده است. در دیباچه جلد یکم بخش بندی کتاب به گونه ای یاد کرده و در متن به گونه دیگر دنبال کرده است محتوای جلدها چنین است: 1. توحید و معرفت پیامبران؛ 2.معاد 3. امامت .4. شناختن امامان و پیروان (شیعه) ایشان.

آغاز: ستایش خدایی را سزاست که پرورنده جهانیان است وبخشاینده و مهربان و دارای روز پایان تو را می پرستیم

انجام: و لعنة الله على اعدائهم اجمعين ابد الآبدين و الحمدلله اولاو آخرا وظاهرا و باطنا تمام شد بر دست مصنفش حقیر فقیر

كريم بن ابراهيم حامداً مصليا مستغفرا في...

چاپ: 4 جلد، تبریز، 1271ق ،سنگی، رحلی، 260 و 126 و 133 و181ص؛ 4 ،جلد، ،بمبئی، 1268ق، سنگی، رحلی، 260 و 126و 133 و 179 ص؛ 179 ص؛ 4 جلد ،کرمان، 5-1353ق، 317 و 295 و 311 و 386ص

[فهرست مشار 82/1؛ فهرست مشایخ 184/2؛ الذريعه 514/1؛ مکتبة امير المؤمنين 30/1؛ ايضاح المكنون 61/1؛ هدية العارفين 2/ 379- 380؛ فهرستواره منزوی (9/ 80(7نسخه)]

شرح و حواشی:

1. تنبيه الانام على مفاسد ارشاد العوام؛ شهرستانی محمد حسین بن محمد على (1255-1315)

2. توضيح الارشاد عبد السلام بن عبدالله.

1.تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 222

جلد 3 در امامت؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 [نشریه: 7 - 101]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1877

آغاز: مگر آنکه دوستی او متعلق به آنست و چون در این جلد هم مطلب ماست پس آنرا در چند مطلب بیان مینمایم؛ انجام: و احوال بر طرف شود و بنای جدید بگذارند و شرع نبی را «ص»چنانچه.

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13 :کاغذ ،فرنگی جلد: تیماجی ،تریاکی 183گ، 14 سطر (7/5×14)، اندازه: 20×13

[ف: 3 - 1082]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15986

کا: کریم بن ابراهیم، تا: 1263ق؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی؛ اندازه: 15/4×21سم [رایانه]

4. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 859

خط: نسخ، بی کا، تا: 1263ق؛ بر پشت برگ آخر تاریخ تولد میرزا کوچک در 1262ق؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تيماج قرمز یک لا، 153گ، 19 سطر ، قطع: خشتی، اندازه: 15×21سم [ نشریه: 13 - 227]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16038

آغاز: بسمله سپاس بی حد و چون خدایی؛ انجام: مادام ملک الجبار و الحمد لله اول و آخرا

خط: نستعلیق تحریری، کا: ابوالقاسم طباطبائی نائینی، تا: 1264ق[رایانه ]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16394

آغاز: بسمله سپاس بی چند و چون خدایی را سزاست که از دانش؛ انجام: اگر خدا بخواهد پس ختم شد این مجلد سنه 1264 من شهور سنه 1265

خط: نسخ، بی کا، تا: 1265ق [رایانه]

7. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه : 1859/1

چهار بخش؛ کا: محمد ابراهیم ،چترودی، تا: چهارشنبه 19 شعبان 1265ق، یک شنبه 25 جمادى الاول 1264 (بخش دوم)، 1267؛ کاغذ ،ترمه، جلد: میشن سیاه ،لایی 177گ (1پ-178ر)، 19 سطر ، اندازه: 15×20سم [ف 5 - 389]

8. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2900-15/140

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 6 رجب 1265ق؛ جلد:تیماج مشکی سوخت با ترنج با سر الوان و جدول زر، 226گ، 14-16 سطر ، اندازه: 15×21 سم [ف: 1 - 310]

9.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15975

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا:حسين بن محمد شریف اردکانی، تا: 1266ق [رایانه]

10. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26937

بی کا، تا: 1266ق؛ خریداری از عباس محسنی [رایانه]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26563

آغاز: برابر؛ انجام: در اصول عقاید چیزی برای ایان بنویسم و نوشتم:

خط: نسخ ،خفی، بی کا، تا: 1267ق [رایانه]

12. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 629

جلد چهارم ؛خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 13 ربيع الثاني 1269ق؛مصحح، در برگ پایانی امضای تصحیح بدون نامی در اواسط رجب 1269؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 208گ 20 سطر ، اندازه: 16× 23سم [ف: 2 - 488]

13. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه 82

ص: 97

خط: نستعلیق، کا: حسین بن ابراهيم اصفهانی، تا: 18 ربیع الثانی 1269ق؛ جلد: تیماج ،مشکی، 221گ،16 سطر ، اندازه:

21×16سم [ف: 52]

14. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2238-12/128

آغاز: درود نامعدود معبودی را سزاست که لوای آفرینش را ساحت هستی افراخت و ستایش .. و بعد چنین گوید بنده اثیم کریم... که چون فارغ شدم؛ انجام: عبارات عامیانه در این کتاب ببینند نکته نگیرند که تعهد کردم به نهایت وضوح به جهت عوام وصلى الله على محمد و آله الطاهرین و لعنة الله على اعدائهم اجمعين

جلد سوم؛ خط: شکسته، نستعلیق، کا: محمد ابراهيم بن حاج عزیز الله ،چالشتری، تا: یک شنبه 21 جمادی الاول 1270ق؛ جلد: تیماج مشکی با جدول خطی و گرهی و ترنج و سرترنج ضربی عطف تیماج مشکی،210گ، 15 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 310]

15. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4134- 54/ 21

آغاز: ستایش بی آغاز و انجام خداوندی را سزاست جلت عظمته که منزه از چند و چون است و سپاس بی حد مر پرودگاری است علت کلمته؛ انجام: برابر

جلد چهارم؛ خط: شکسته، نستعلیق، کا: ابوالقاسم، تا: 23 شوال 1274ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول گرهی با ترنج سر ترنج ، 199گ ، 14 سطر ، اندازه: 16×21سم [ف: 1 - 310]

16 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24972

آغاز: برابر؛ انجام: که جلد اول ارشاد را از شوق نوشتی

خط: نستعليق خفی، کا: چالشتری، محمد صادق بن عزيز الله، 1276ق [رایانه ]

17. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8886-59/106

آغاز: یزدان گمراهانی که گمراه کننده ناتوانانند و دشمن نیکان دوست دشمنان ایشان. و بعد چنین بنده اثيم كريم ابن ابراهيم

چون دیدم؛

خط: نستعلیق، کا: یوسف بن علی بن زینل صداقیانی، تا: 1296ق؛ افتادگی: آغاز (یک برگ از اول (مقدمه)؛ 456گ، 16 - 14 سطر ،اندازه: 10×16سم [ف: 1 - 311]

18. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13753

آغاز: بسمله درود نامعدود معبودی را سزاست؛ انجام: بلکه عرض می کنم که اضمار خلاف

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 14 [الفبائي: 40]

19. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4039

بی کا، بی تا: [نشریه: 13 - 357]

20. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25979

جلد 2 ؛بی کا، بی تا، خریداری از حوزه علمیه عصر کرمان [رایانه]

21. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2410

خط: نسخ، کا: عصام الدين بن مصطفی آرمانی، بی تا؛ در 1280 مقابله شده مجدول به طلا تملک: فرهاد میرزا در 1285؛ کاغذ: متن سفید و حاشیه فرنگی سرخ، جلد: رویه کاغذ ساغری طلاکوب ،402گ، 27 سطر ، اندازه: 14/5×24/1سم [ف: 2 - 21]

ارشاد العوام / شعر / فارسی

eršād-ol-'avām

عبد الواحد

'abd-ol-vähed

منظومه ای است در اصول و فروع دین و اخلاق حدود هتشصد بیت به روش شیعی امامی که از تفاسیر و احادیث پیامبر و ائمه (علیه السّلام) استفاده کرده است.

آغاز: سپاس و شکر بی حد و کرانه*** بود لایق به معبود یگانه / درود بیشمار از حی داور *** محمد را سزد با آل اطهر / ز عبدالواحد اینک یادگار است*** که ارشاد العوام روزگار است/ اگر چه بنده خود نیز از عوامم *** که معلوم است از نظم

کلامم / باقناع دلیل از وجه اخصر*** نمودم بهر ایشان این محرر

انجام: به امر دین خود کن عمر را صرف *** بغیر دین مگو اصلا یکی حرف / کنون هر کس بود بیدار و آگاه *** بگفتم واضحش این راه و این چاه

چاپ: دار السلطنه ،تبریز، 1319 ،جیبی 72 ص (صص 1-72) سنگی، ایران ،سنگی 1312، جیبی، 75 ص (صص 1-75)

[الذريعة 515/1؛ نسخههای منزوی 874/2؛ فهرستواره منزوی 131/10 )

1. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2567/2

آغاز: برابر؛ انجام: اگر مظلوم ظالم را نبخشد *** چگونه کردگار او را ببخشد / هر آنکس کرد ظالم را اعانت*** تو گویی کرد مظلومان اهانت

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ پیش از آن فوائد و مطالب بی سروته فقهی و ادبی آمده است و تاریخ 1199ق در پایان یکی از صفحات است؛ 35گ 13 سطر ، اندازه: 11×15سم [ف مخ: 1 - 132]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28752

آغاز و انجام:برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [رایانه ]

3. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6030/2-30/100

آغاز: نه در قید اصول و نه فروعند*** که نتوان یافت ایشان چه گروهند... در بیان معرفت حق سبحانه و تعالی است خدای انس و جان در نص قرآن*** بیان فرموده آیت بهر ایشان؛ انجام: در خاتمه کتاب... که آنچه اندر این منظومه گفتم *** یکی را پیش خود اصلا نگفتم / تمامی هست از تفسیر قرآن *** دگر قول نبیی و هم امامان

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز (یک برگ) انجام؛ جلد: مقوایی عطف گالینگور قهوه ای، 12گ، 18 سطر ، اندازه: 14× 21سم [ف: 1 - 311]

ص: 98

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6301

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1248ق( تاریخ کتابت با عنایت به تاریخ یادگاری صفحه ظهریه نوشته شده مضاف بر اینکه به قرینه کاغذو مرکب می توان نسخه را به اواخر قرن 12ق یا اوایل قرن 13ق، متعلق دانست)؛ محشی، به نظر می آید این نسخه و نسخه شماره 6299ف بخشهای مختلف یک مجموعه هستند که به نیت کسب سود بیشتر از هم تفکیک و به صورت مستقل فروخته شده اند، یادگاری از مرتضی بن محمد مورخ 1248ق و عبد العیظیم در ظهر و مناجات نامه از همان عبدالعظیم در پایان ،نسخه شاید بعد از گ 10 و 26 و 29 افتادگی و یا جابجایی صفحات؛ خرید در تاریخ از خانم خامنوی؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی جلد: مقوایی روکش کاغذ روغنی طرح ابره سرمه ای عطف و گوشه ها پارچه ،خردلی ،34 گ،15 سطر ،(9/5×14) ، اندازه: 13/8×19/8 [رایانه ]

5. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 654 و عکسی 2745

خط: نستعلیق، بی کا، تا :چهارشنبه 7 ربیع الثانی 1254ق؛؛ افتادگی: انجام؛ در آغاز نسخه ترجیع بندی در عروسی فاطمه زهرابا حضرت امیر المومنين (علیه السّلام) و مثنوى تكلم عیسی با جمجمه ای سلیمی تونی آمده؛ تملک: سید مصلح الدین مهدوى موسوی اصفهانی به تاریخ 1311 با مهر «مصلح الدين بن شهاب الدین الموسوى» (بیضی)؛ جلد: مقوایی عطف ،پارچه 36گ، 13 سطر ،اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 317] و [عکسی ف: 7 - 342]

6 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه : 2456/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الاول 1257ق؛ جلد: تيماج قهوه ای بدون مقوا، 40 گ (1پ -41پ)، 12 سطر ، اندازه: 16/5×21/5 سم [محدث ارموی مخ 1 - 112]

7. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 91 و عکسی 2561

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 20 محرم 1286ق؛ جلد: تیماج قهوه ا ی44گ ، 10 سطر ، اندازه: 11×17/5سم [ف: 1 - 128] و [عکسی ف: 7- 156]

8.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4773/1

آغاز: برابر؛ انجام: در انابه گوید: الهی گرچه جمله نادرستیم *** بفعل و طاعتت بسیار سستیم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، 36 گ،14 سطر (8×14) ، اندازه: 11× 17سم [ف: 14 - 3817]

9.رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 49الف

آغاز: برابر

بی کا، بی تا :جلد: ،چرمی 14 سطر ،(6×12) اندازه :17×11 [ف: 1235]

10 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 256/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ عناوین سیاه؛ جلد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی 15گ 22 سطر ، اندازه: 14×22سم [ف مخ: 1 - 131]

ارشاد الغافلين / کلام و اعتقادات / عربی

iršād-ul-ġāfilīn

محمد حسین

mohammad hoseyn

مؤلف گوید چون تقلید در اصول دین جایز نیست؛ این رساله را در بیان اصول دین با ادله هر یک نگاشته است. در آن از گفتار علامه مجلسی استفاده کرده و سپس خود بدان تفصیل بخشیده و آن را در سه «باب» و «خاتمه تنظیم نموده است.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2835

آغاز: الحمد لله الذى جعل خلق عباده دليلاً و منار المعرفة و اعطاهم العقل ليميزوا به بين الباطل و الحق و الهم؛ انجام: که شیعیان از طریق اهل بیت نقل کرده اند از ملاحظه آنها شک نمی ماند بر حقیقت مذهب اثنا عشر و

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ مصحح؛ در چند برگ آخر مطلبی ، درباره علم و یادداشتی منطقی آمده؛ جلد: مقوایی، عطف پارچه ای 123 گ، 17 سطر ، اندازه:133/5×20سم [محدث ارموی مخ: 1 - 113]

ارشاد الغافلین / اخلاق / فارسی

eršād-ol-qāfelīn

هبة الله بن محمود

hebat-ol-lah ebn-e mahmud

مجموعه ای فراهم آمده برای واعظان و اهل منبر و به همان سیاق، شامل آیات کریمه و احادیث اخلاقی در آداب اسلامی و تفسیر و شرح آنها و در پایان هر مجلس اشاره به مصایب اهل بیت علیهم (علیه السّلام) می شود.

آغاز: الحمد لله رب العالمين كثيراً كما هو اهله الحمد لله الذي من خشيته ترعد السماء وسكانها. .. و بعد چنین گوید افقر عباد

[فهرستواره منزوی (317/6]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9549

آغاز: برابر؛ انجام: و از آنجا بقبرستان بقیع برد و دفن کرد.

در این نسخه بیست و هفت مجلس آمده است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا: مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 145گ، مختلف السطر ، اندازه: 18×22سم [ف: 24 - 295]

ارشاد الغافلين فى اخبار الائمة الطاهرين / حديث / عربی

ص: 99

iršād-ul ġāfilīn fī axbār-il a’immat-iṭ ṭāhirīn

آل سید ،فیاض، محسن بن حسن،

āl-e seyyed fayyāz, mohsen ebn-e hasan

تاریخ تأليف: 28 جمادی الاول 1370ق

روایات پراکنده ای را با اشاره به مصادر و بدون ذكرسند گرد آورده تا در زمره مؤلفین درآید به امید آنکه آنچه ثواب جهت مؤلفین در روایات بدان اشاره شده است را دریابد دارای 39 «فصل»: 1. فى ان النبى و الامام على بن ابى طالب عليها السلام يحضران المحتضر حال احتضاره؛ 2. ضغلة القبر؛3. حساب القبر ؛ 4. نبذة من احوال الروح بعد عذاب القبر ؛ 5. احوال اطفال المسلمين و المشركين ؛ 6. نور فى القيامة الكبرى ونبذ مما . يقع فيها و المدة التي بين النفحتين؛ 7. نور في موقف الناس القيامة و بعض احوالهم؛ 8. نور يكشف عن النار و ما فيها العذاب؛ 9. نور فى الجنة و ما فيها؛ 10. فى ان علياً (علیه السّلام) يحمل لواء الحمد يوم القيامة؛ 11. فضل زيارته (ع ) ؛ 12 اكرام الضيف- .13. ثواب مطعم الطعام؛ 14 .فضيلة القرآن و قرائته؛ 15 .فضل الصلاة على النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) ؛ 16. بعض فضائل الائمة و ما دل علی شرفهم؛ 17 .بيان فضل العالم و ان النظر اليه عبادة؛ 18. وجوب العلم و العمل به؛ 19. جواب على عن سؤال خبر اليهود و بیانه فضيلة محمد و أمته؛ 20. فضل أهل البيت (علیه السّلام)؛21 نفع بعض الفواكه؛ 22. استحباب التسمية؛ 23 .مما ورد من الاخبار العشریة .24. مما ورد من الاخبار الاحدى عشرية؛ 25 .فضل صلوات الخمس؛ 26. تارك الصلاة .27 .فضائل صلاة الليل؛ 28.الوضوء؛ 29. معرفة المؤمن وعلاماته؛ 30 .حق المؤمن علی المؤمن؛ 31 .عون المؤمن؛ 32. ادخال السرور على المؤمن؛33. تظلم الصديقة فاطمة فى يوم القيامة وكيفية مجيئها الى المحشر؛ 34 .ذكر الشفاعة و الحوض؛ 35. ذكر الجنة و كيفيتها؛ 36. الانفاق على الاهل و العيال و التوسع عليهم؛ 37. فضل الرضا التوكل على الله ؛ 39 فضيلة التوكل.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2732

آغاز: الحمد لله رب العالمين. .. اما بعد فيقول العبد الفقير. لما اطلعت على جملة من أخبار اهل البيت و أحاديثهم

نسخه اصل: کتابخانه ای در نجف اشرف؛ خط: نسخ، كاتب ،مؤلف، بی تا؛ مجدول؛ 186 ص [ عکسی ف: 7 - 328]

ارشاد الغاوی فی مسالک الحاوى / فقه / عربي

iršād-ul-ġāwī fī masālik-il-ḥāwī

ابن مقری، اسماعیل بن ابی بکر، 755 - 837 قمری

(ebn-e moqrī, esmā‘īl ebn-e abī bakr (1355 - 1434)

وابسته به الحاوی قزوینی عبدالغفار بن عبدالكريم (-665)

«الحاوی را که کتابی در فقه شافعی است، مختصر نموده با افزودن و تنقیح بسیاری از مطالب آن. این کتاب مختصر بسیار مورد توجه بوده و دارای شروح و حواشی زیادی است.

آغاز: بسمله رب يسر يا كريم الحمد لله الذي لا تحصى مواهبه و لا تنفد عجائبه. لا يختص بزمن دون زمن .. و بعد فهذا مختصر حوى المذهب نطقا و ضمنا.

انجام: لا في نقل ملک و الله سبحانه اعلم و الحمد لله على التمام و على نبيه محمد افضل الصلوة و السلام.

چاپ: مصر 152 ص 1320ق.

[چلبی 86/1 ؛قاهره 191/3؛ الاوقاف العامة بغداد 582/1]

شرح و حواشی :

1- - الامداد فى شرح الارشاد؛ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی( 833- 852)

2- شرح ارشاد الغاوى فى مسالک الحاوی؛ مقدسی، محمد بن محمد (905-822)

3- فتح الجواد بشرح الارشاد = شرح الارشاد؛ ابن حجر هیثمی، احمد بن محمد (909-973)

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5100

آغاز و انجام: برابر

از طهارت تا تدبیر و کتابت؛ خط: نسخ، كا: محمد بن عمر بن ابراهیم بن محمد کردی شافعی ،کفر دبینی، تا: پنج شنبه 20 جمادی الثاني 923ق؛ نام «الارشاد» در ص ع آمده است، محشی، در پایان شش صفحه قصیده ای است میمی به عربی؛ تملک: سید محمد طالب بن يوسف رحاوی که از سید حاج محمد افندی زیتونی خریده؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا، 109گ (2پ-106)،11 سطر (10×16) قطع: وزیری اندازه: 18×27سم [ف: 15 - 4112]

2 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 878

آغاز؛ برابر؛ انجام:و ان ادعی ارتهان عبدهما بمائة فصدقه

خط: نسخ ،معرب بی کا، بی تا :افتادگی: انجام؛ نسخه قدیمی،مصحح؛ تملک: احمد صفى الدين الكازرونی المدنی؛ وقفنامه کتاب به تاریخ پنجم شعبان 992 ؛31گ، 15 سطر ، اندازه: 13×18/5سم [ف: 3 - 66]

الارشاد فى احوال الصاحب الکافی / تراجم / عربی

al-iršād fī aḥwāl-iṣ ṣāḥib-il kāfī

کوهپائی اصفهانی، احمد بن محمد، – 1259 قمری

(kūhpā’ī esfahānī, ahmad ebn-e mohammad ( - 1843)

تاریخ تأليف: اول ربیع الاول 1259ق

کتابی است در شرح زندگانی و احوال و آثار اسماعیل بن عباد دیلمی طالقانی در چهارده «باب» .1 .مولده و منزله ایام عمره؛ 2. نسبه و شانه؛ 3 .عدد تلاميذه و خليفة عصره؛ 4. احواله و أخلاقه؛ 5. اقواله الحسنة الجملية نظما ونثرا .6 .افعاله الحميدة؛7. كتبه المؤلفة منه و المؤتلفة له؛ 8 .استمساكه بحبل طاعة الائمة الاثنى

ص: 100

عشر ؛ 9. مدائحه؛ 10. نقش خاتمه ؛11. مماته و ما وقع فيه؛12.مدفنه؛ 13. مراثيه 14 . واقعة تخريب بقعته.

آغاز: بسمله الحمد لله الذى جعل العلماء علماً ومناراً لدار القراء الجنة مستقراً للمتقين

انجام: و هذا من اكمل الفوائد و اجل العوائد جعل الله فان اقوالنا وعائدة افعالنا الهداية و الرشاد .. انشدك بالله بدعاء ظهر الغيب فانه يستجاب فى حق الاخوان و لاتنس نصيبى لا ينسی فانک یابن آدم كما تدين تدان تم الارشاد و هو روف بالعباد

چاپ: به اهتمام آقای سید جلال طهرانی، ضمن تاریخ محاسن اصفهان در تهران

[الذريعة 56/11؛ مشار 41]

1. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه:7عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1259ق؛ در انتها چند بر برگ حالات سید اسمعیل حمیری و اشعار وی در دفاع از اهل بیت ؛جلد: مقوا، 45گ ، 15 سطر ، اندازه: 10 ×16سم [ف: 335]

2 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1685

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کاتب - مولف (شاید) بی تا :جلد: تیماج مشکی بدون مقوا ،38گ 17 سطر ، اندازه: 10/5×16/5سم [ف 5 - 80]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 557-طباطبائی

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛مجدول، کاغذ: ،فرنگی جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج 47 گ، 12 سطر ، اندا زه: 11×17سم [ف: 24 - 356]

4 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19719

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛محشی، در پایان یک برگ فهرست کتابهای مؤلف که از آغاز ناقص است و در آن رساله برای او بر شمرده اند بدین ترتیب المفتاح حاشيه( شرح لمعه)، تحف العقول (حاشیه قوانین میرزای قمی) مغانم کثیره (شرح معالم) فهرست کتب اربعه شیعه، الارشاد (كتاب حاضر)

رسالة فى احوال السيد الرضى و نفى القول بالتزيد فيه رسالة الرد على السيد اسماعيل الوضاع لبقاع ابناء موسى بن جعفر (علیه السّلام) فی اردستان و نطنز و کاشان و غیر ذلک، رسالة فى ان نسب مؤلا ينتهى الى عبدالله بن الحسن الملقب بالمحض، رسالة فى ان نسب الطباطبائى، ينتهى اليه وليس كل من انتسب اليه بطباطبائى على توهمه بعض آبائی و اعمامی رساله در شرح متن و سند حد الشقى شقى في بطن امه رسالة فى معنى ما يقال: قرع رجل باب نحوى فخرج غلامه فقال اباک ابوک ابویک فقال لالولی؛ تملک: «مصطفی حسینی خوانساری با مهر«مصطفى الحسينى 1342» (بیضی)؛ اهدائی رهبری خرداد 1373؛ کاغذ ،نخودی، جلد: تیماج ،عنابی 73گ، 12 سطر ، اندازه: 11×17/5سم [اهدائی - ف: 8- 141]

5.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 9308

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: محمد علی بن محمد حسن دهنوی سمیرمی، قرن 13؛ رکابه دار؛ جلد: تیماج قهوه ای، 81گ، 12 سطر ، اندازه: 11×17/5سم [ف: 30 - 67]

6 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 557 ط

خط: نستعلیق، بی کا، تا :قرن 13 [مختصر - ف: 47]

7.تهران؛ مجلس شماره نسخه: 7045

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ربيع الاول 1259ق؛ الاول 1259ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج سرخ 74گ، 15 سطر ، اندازه: 11 ×17سم [ف: 25 - 51]

8. اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ (اصفهان)؛ شماره نسخه: 966

آغاز و انجام:برابر

خط: نسخ، بی کا، تا :1 ربیع الاول 1259ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: ساغری یک لا قرمز 70 ص، 18 سطر (14) ، اندازه: 21×14سم [ف: 93]،

9. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7223

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 1276ق؛ برای یک شاهزاده نوشته شده است، مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،سفید، جلد: تیماج سبز ضربی یک ،لا، 42گ، 14 سطر ، اندازه: 12×20سم [ف: 3 - 109]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 603/2

بی کا ،تا: 1278ق؛ کاغذ: الوان، قطع: ربعی، اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 360]

11. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 381

خط : : نسخ، كا: محمد علی بن ميرزا احمد عقدائی، تا: 1288ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 91گ، 10 سطر ، اندازه: 11×18/5سم [ف: 2 - 111]

12. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه:266/1

آغاز و انجام: برابر

کامل:خط: نستعلیق، بی کا، تا :صفر 1290ق؛ جلد: تیماج سبز با حاشیه قهوه ای، 38گ، 13 سطر [ف]

13. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6268

خط: نسخ، بی کا، تا: 1312ق، جا :غشیب؛ کاغذ: فرنگی، آبی، جلد: رویه مخمل سرخ مغزی میشن ،سیاه، 56 گ، 16 سطر ، اندازه: 14 ×22سم [ف: 1 - 27]

14 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12093

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا :1312ق، جا غشيب [الفبائی :39]

15.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8095

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،عالی بی کا، تا: رجب 1312ق؛ رکابه دار؛ کاغذ: نفیس

ص: 101

آبی پسته ای ، جلد: پارچه ای مخمل سرمه ای با نقش اسلیمی ،ضربی ، 75 گ، 12 سطر ، اندازه: 13/5× 21/5 سم [ف: 27/1 - 4 ]

16.قم، مرعشی؛ شماره نسخه: 6059

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 22 شوال 1331ق؛ جلد: تیماج قرمز ،41گ، 14 سطر ، اندازه: 11×17/5سم [ف: 16 - 61]

17 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5180

خط: نستعلیق، کا: محمد تقی بن محمد حسین طباطبائی نائینی، شنبه 28 شعبان 1339ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا 39گ، 14 سطر ، اندازه: 14×21/5سم [ف: 13 - 385]

18.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:5734

خط: نسخ، كا :اعتماد الكتاب نسخى جمال الدين كاتب اصفهان،تا: 10 صفر 1352ق، خرداد 1312ش، جا: تهران، برای آقای نفیسی؛ از روی نسخه سید جلال الدین تهرانی مورخ 1312ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: گالینگور عطف تیماج مشکی، 53گ، سطر (7×14) ، قطع: ربعی اندازه: 14× 23سم [ف: 16 - 78]

19. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3131

آغاز: برابر انجام: فجعت بمنصلت يعرض للقنا *** اعناقها و یحصن الا كفالا / لمن المطايا غير ذات رحائل *** فارقن ذاک السدو و الارقالا

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،کاغذ: آهار مهره فرنگی، جلد: مقوا 15×5/2، 33گ ، 15 سطر [ف: 2 - 871]

20. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق) شماره نسخه: 11441

بی کا، بی تا [نشریه 5 - 315]

21.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15860

آغاز و انجام: برابر؛ انجامه: فدوی خانه زاد خاکسار را که دربار گیتی مدار آسمان وقار هیچ جز سرافکندگی و استحقار نیست... بضاعتی نه سزاوار حضرت آوردم مگر بعین عنایت قبول فرمایی

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، با سرلوح، مجدول؛ كاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج اناری یک لا مجدول با زنجیره ضرب 45گ، 14 سطر (7/5×14/5) ، اندازه 12/30×19/8سم [رایانه]

الارشاد فى الانشاء / انشاء / فارسی

al-eršād fe-l-enšā’

شمس منشی، محمد بن هندو شاه، ق8 قمری

(šams-e monšī, mohammad ebn-e hendū-šāh ( - 14c)

«دستورالكاتب بلسان العجم» در پنج «باب» و پس از «دستور الكاتب في تعيين المراتب» ساخته است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 194-ف

نسخه اصل: اسعد افندی ش 3346 ؛خط: نستعلیق، بی کا،تا:771ق، جا: سنقر ؛ 90گ، 15 سطر [فيلم ها - ف: 1 - 9]

الارشاد في تفسير القرآن / تفسیر / عربی

al-iršād fī tafsīr-il-qur‘ān

ابن برجان عبد السلام بن عبدالرحمن - 536 قمرى

ebn-e barrajan, 'abd-os-salām ebn-e 'abd-or-rahmān (-

1142)

تفسیری عرفانی است.

[كشف الظنون 69/1 هدية العارفين 570/1 بروكلمان / ) 434( 559]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه :350 عکسی

آغاز: الحمد لله المتفرد بحقيقته الالهيه المتوحد بخالصة الواحدانية الاول دون بدايه و الاخر لا الى نهايه سبق القبل قدمه ولا قبل له؛ انجام: و لئن متم او قتلتم فى سبيل الله لا لى الله تحشرون هو يقول جل ذكره من قايل انا عند حسن ظن عبدی بی فليظن بی ماشاء تم النصف الاول بانتهاء الجزء الثانى من كتاب تفسير كلام الله تعالى

نسخه اصل: نسخه رئيس الكتاب منتقله به سلیمانیه- استانبول مشتمل است بر نصف اول از تفسیر از اول قرآن تا اخر سوره كهف؛ خط: نسخ، بی کا، تا جمعه 20 رمضان 667ق، مصحح، ،محشی، مقابله شده با نسخه اصل روی برگ عنوان چند سطر درباره مؤلف منقول از تاریخ ابن خلکان؛ تملك: حسن بن محمد البوريني الشامي، محمد الحافظ النجار ابن الحسينالنجار به تاریخ 1160ق؛ 421 گ، 21 سطر [عکسی ف: 1 - 311]

الارشاد في علم الميزان = ارشاد المتعلم الى الطريق / منطق / عربي

al-iršad fi ilm-il-mizan = iršad-ul-muti allim ila-t-tariq

عاملی، علی بن حسین - 1135 قمری

(āmelī, ‘alī ebn-e hoseyn (- 1723)

اهداء به: شیخ عبدالوهاب

سال تأليف : 23 جمادى الأول 1086ق

رساله مختصری است در منطق در یک مقدمه» و دو «باب»: 1. التصورات، 2. التصديقات هر یک شامل چند «ارشاد».

قم؛ گلپایگانی؛ شماره :نسخه : 5324/1-26/204

آغاز: بسمله الحمد لمن نطقت بتسبيحه الجمادات وانقادت مذعنة الحكمه الارضون والسماوات؛ انجام: و ان تألف من المقبولات أو المظنونات فخطابی و ان تألف من المخيلات فشعرى و ان تألف من الوهميات فسفسطى فرغ من مشقه مولفه

خط: نسخ، كاتب - مؤلف، تا: 23 جمادی الاول 1086ق؛ تملك: شیخ عبدالنبی بن حاجی احمد بن استاد کریم؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ،مجدول 12گ، 12 سطر ، اندازه: 10×15سم [ف: 1 - 314]

الارشاد فى علم النحو / نحو / عربي

al-iršād fi 'ilm-in-naḥw

ص: 102

از تفتازانی یا شهاب الدین احمد هندی یا ابن درستویه.

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1119/2

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 11؛ محشی به نشانه «س»؛ 23 گ(16-(39) اندازه: 15× 21سم [ف: 3 - 864]

الارشاد في معرفة حجج الله على العباد / تاريخ معصومین / عربی

iršad fi marifat-i hujaj-il-lah al-al- ibad

مفید، محمد بن محمد، 336 - 413 قمری

(mofīd, mohammad ebn-e mohammad (948 - 1023)

تاريخ تأليف: 411ق

کتابی است کلامی و تاریخی از متکلم بزرگ شیعی شیخ مفید در تاریخ زندگی و حقانیت و معجزات ائمه اطهار (علیهم السّلام) بهترین و کهن ترین کتاب ها در موضوع خود به شمار می رود.

چون شیخ مفید با سه چهار واسطه از ائمه (علیهم السّلام) نقل خبر و روایت می کند، از این رو می توان «الارشاد» را در عداد منابع مهم روایتی شیعه به شمار آورد. کتاب شامل دو بخش است: 1 .شرح احوال و ذکر فضایل و سخنان حکمت آمیز و براهین امامت ا مام علی بن ابی طالب(علیه السّلام)؛ 2 .شرح زندگانی و فضایل دیگر ائمه (علیهم السّلام) با شرحی در علایم ظهور و قیام حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) . بيش از یک سوم از بخش دوم کتاب به شرح زندگانی سید الشهدا (علیه السّلام) ، احوال مسلم در ،کوفه واقعه کربلا و شهادت حضرت ابی عبد الله الحسين (علیه السّلام) و یارانش می پردازد.

شيخ حسن بن الحسين بن على دوريستى که در کاشان میزیسته است بر پشت نسخه ای از کتاب ارشادالعباد مفید به خط خود 576 ق چنین نوشته است که مجدالدین ابوالعلا سراسر آن را نزد من خوانده و تا می توانست آن را درست نمود و من به او اجازه دادم که آن را از من از سید مرتضی بن الداعى بن القسم حسنی از شیخ ابی عبدالله جعفر بن محمد دوریستی از مفید روایت کند (اجازات بحار ص 16 -ذریعه 1701 ).این کتاب به زبان های ،فارسی انگلیسی و اردو ترجمه شده و ترجمه های گوناگون نیز به چاپ رسیده است. استاد فقید مرحوم سید عبدالعز طباطبایی در کتاب شريف «الشيخ المفيد و عطاؤه الفكر الخالد» خصوصیات 30 نسخه خطی کهن و 17 چاپ و 2 شرح یک تلخیص و 6 ترجمه فارسی و چند ترجمه انگلیسی و اردو کتاب «ارشاد» را ارائه داده است مولی مسیح کاشانی که «مولا مسیحا »نامبردار بوده و شاگرد و شوهر دختر آقا حس خوانساری بوده است و پیش از مرگ آقا جمال خوانساه در گذشت، «ارشاد» را به نام شاه سلیمان صفوی (1077-1105) به فارسی در آورده و بدان نام «تحفه سلیمانی» داده است.

آغاز: (آغاز جلد اول:) بسمله، الحمد لله على ما ألهم من معرفت هدى و اليه من سبيل طاعته .. و بعد فانى مثبت بتوفيق الله و معرنته ما سألت أيدك الله اثباته من اسماء أولادهم و طرف من أخبارهم

انجام: (انجام جلد 1 :) فصل و من ذلك مارواه على بن مسهر عن الاعمش عن موسى بن طريف عن عبابة و موسى بن اكيل النميرى .. و الله نسئل التوفيق و ایاه نستهدى الى سبيل الرشاد. تمً الجزء الاول من كتاب الارشاد.

(انجام جلد2 :) و فيما رسمناه من موجز الاحتجاج على امامة الائمة (علیهم السّلام) و مختصر من اخبارهم كفاية فيما قصدناه و الله ولى التوفيق و هو حسبنا ونعم الوكيل و الحمدلله الحمد لله رب العالمين.

چاپ: این اثر بارها در ایران به چاپ رسیده است برای نمونه قم، موسسه آل البيت لاحياء التراث، 1371ش؛ تهران، کتابفروشی ،اسلامیه 1364 ،ایران ،سنگی، بی ناشر، 1308ق، وزیری، 400+ 3 ص ،تهران، 1320ق، رقعی،335ص؛ ایران سنگی 1295، جیبی بدون شماره صفحه

[الذريعة 509/1 و 510 رقم 2506؛ مشار عربی، صص 41-42]

شرح و حواشی:

1- المستجاد من كتاب الارشاد؛ علامه حلی حسن بن يوسف (648- 726)

2- تحفه سلیمانی - ترجمه ارشاد مفید؛ مسیحا فدشکوئی، محمد مسیح بن اسماعيل (1037-1127)

3-الارشاد (ترجمه)؛ اردکانی احمد بن محمد ابراهيم (1175- 1238)

4 - ذخيرة المعاد في ترجمة الارشاد يزدى اردکانی، محمدرضا بن عبدالله (-14)

5- الارشاد (ترجمه)؛ علی بخش میرزا قاجار (1254-)

6- الارشاد (منتخب)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8092

آغاز: برابر انجام :كثير من ذلك لمثل ما ذكرناه فلا ينبغي ان ينسبنا احد فيما تركناه من ذلك الى الاهمال ولا يحمله.

نسخه حاضر از کهنه ترین هاست که بخش اول و آخر آن از نیمه نخست سده ششم و اوراق زیادی از وسط کتاب به خط نسخ مشکول مورخ 589ق است. مزیت دیگرش کامل بودن آن است که فقط یک برگ از انجام را که گویا شامل رقم کاتب و چند سطر پایانی متن بوده ندارد؛ خط: نسخ، تحریری، ابوالحسن بن ابی سعد بن ابى الحسن بن محمد بن احمد بن عبدویه تا: دهه اول رجب 574و اتمام کتاب جمعه 14 محرم 575ق؛ افتادگی: انجام( یک برگ)؛ از آغاز تا برگ 37 و از برگ 150 تا پایان به خط نسخ نیمه نخست قرن ششم و از برگ 38 تا 149 به خط نسخ مشکول مایل به تعلیق حسن بن علی احمد [؟] بن علی بن رستم در 589ق این کاتب در برگ 87ر در پایان جزء اول کتاب چنین رقم زده است: «و فرغ من تسويد بياضه العبد الفقير المحتاج الى رحمة ربه الحسن بن علی احمد بن على بن رستم يوم الجمعه

ص: 103

الثالث والعشرون صفر سنه تسع و ثمانین و خمس مائة هجرة نبویة حامدا الله تعالى على نعمائه و مصليا على رسوله محمد و آله و سلم سليما كثيرا. و حسبنا الله وحده و نعم الوكيل. .. معين و اقوی دلیل شخصی به نام محمد بن محمد بن محمد بن ابی منصور هندی علوی حسینی، نسخه را در سه شنبه ششم شوال 666 ق بررسی و گویا مقابله کرده است و در پایان همین جزء نخست خط جلی چنین نوشته است :«نظر فيه افقر عباد الله و احوجهم لمغفرته محمد بن محمد بن محمد بن ابی منصور بن هندی العلوى الحسينى المجاور بمرقد الكاظم عليه السلام و ذلك في الثلثا سادس شهر شوال من سنه ست وستين وستمائة. رحم الله قرأ و يرحم عليه و على والديه و على جميع المومنين و المومن الاحياء منهم والاموات فى مشارق الارض ومغاربها سهلهاجبلها»، اکثر برگ های بخش تاریخ دار دارای رکابه ،است بخش تاریخ دار در همان عصر کتابت تصحیح شده و در برخی برگ علامت «بلغت المقابله» دارد تمامی نسخه نیز یک بار در قرن یا 12مقابله و تصحیح شده که گویا انهای آسیب دیده پائین بر آخر نسخه – که بخش مهمی از آن در وصالی فرو رفته - مربوط به همین تصحیح ها ،باشد رکابه های بخش بدون تاریخ نسخه گویا کار همین مقابله گر ،باشد در مواردی هم حواشی توضیع در کناره ها به چشم میخورد مثلاً در شرح برخی لغات به نقل قاموس (گویا کتابت قرن دهم) یا به نقل از «ناسخ» (گویا کتابت قرن سیزدهم) و غیره، البته توضیحات قدیمی تر که به عصر نسخه برگردد نیز در جای جای حاشیه ها به چشم می آید؛ تملک: و مهر: «دخل في نوبتی و انا العبد الجاني ابن محمد امین محمد تقى الرازي سنه1138» و مهر بیضی دارای نقش گل و به خط نستعلیق وی یک بار نیز به سال 1134/1132 تملک و مهر زده که سیاه و وصالی شده است، تملک مورخ1091ق که سیاه شده ولی خوانده می شود: «دخل في نوبتي عن عوارى الدهر الفاني الی العبد . .. ابن ميرزا خان محمد امین طهرانی»؛ وقف نامه بسیار مهم زیر که بخشی از آن روی قسمت وصالی شده کناره طولی برگ عنوان نوشته شده است این وقف نامه با مهر بیضی با نقش و اسلیمی و به خط ثلث در بالا شروع می شود و به مهری هشت ضلعی که درست نگرفته (نمونه این مهر در برگ پایانی هم که نگرفته) ختم می شود متن وقفنامه نیز چنین است: «وقف نمودند سرکار عفت آثار و طهارت شعار . .. عليه عاليه علويه سده بیگم خانم زیدت توفیقاتها این کتاب را بر کافه طلاب علوم دینیه و تولیت را تفویض فرمودند بجناب مستطاب فضایل نصاب فرزندشان آقای آقا حسین سلمه الله و بعد ایشان باوصیای باقیه واقفه و بعد آنها با مطلق اولاد آقا حسین و اولاد .. واقفه اعم ذکور و اناث که منسوب بواقفه باشند، خواه از جانب پدر منسوب باشند خواه از جانب مادر یعنی بیکی از آنها که ارشد و اصلح باشند... في جمادى الثانيه 1316؛ مهر: به خط نستعلیق و به جوهر آبی روی برگ بدرقه نسخه خورده که سجع آن به دلیل رطوبت درست خوانده نمی شود ولی یکی از این دو صورت است: «عبده على بن الحكيم / حسين بن على الحكيم» (بیضی)؛ کاغذ: ضخیم ،جلد: مقوایی با روکش تیماج قهوه ای دارای جدول ضربی گرهی در اطراف و یک جدول داخلی که درون آن ترنج، دو سر ترنج و چهار لچک با نقش گل و بوته اسلیمی ضرب شده است، 168گ، 21 سطر (بی تاریخ) و 25 سطر (تاریخ دار)، اندازه: 24/9×17/4سم [ف: 27/1 – 169]

قم؛ مرعشی ؛شماره نسخه: 1789 و 1788 و 1661

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 5 - 79 و 237]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 246

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 280]

2 ،قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1144 و عکسی 1662

آغاز: فلم يتناكروه و هذا أيضاً ظاهر في النص عليه بالامامة و الاستخلاف له في المقام

خط: نسخ معرب ،نازیبا ،کا: حسن بن محمد بن حسین جاسبی هراز کانی، تا: جمعه 14 شوال 565ق (در هفتاد و پنج سالگی کاتب)؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، گاهی لغات شرح داده شده است در صفحه آخر کاتب می نویسد که کتاب را با نسخه سید فضل الله بن علی راوندی مقابله نموده و این کار را به تاریخ یک شنبه سلخ ربیع الاول 566 به پایان رسانده است، پس از کتاب حدیثی است که کاتب به روایت از سید فضل الله مذكور می آورد؛ جلد: تیماج قرمز ،ضربی،230گ، 20 سطر ، اندازه: 19× 12/5سم [ف 3 - 318] و [عکسی ف: 5 - 80]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 245

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1 - 279]

3. قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3787-19/117

آغاز: یا محمد اخرج الينا كفانا من قريش فبرز اليهم ثلاثة من شبان الانصار فقال لهم عتبه من لكم انتم؛ انجام: باب ذکر طرف من اخبارهم وكان عبدالله بن على بن الحسين عليهم السلام يلى صدقات رسول الله ... اخبرني الشريف ابو محمد الحسن بن محمد. خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 7 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، در ابتدا جزء دوم کتاب نوشته ای به این مضمون که محمد بن محمد بن زین العابدین حسینی شافعی در تاریخ رمضان 850 این کتاب را مطالعه کرده است، یادداشت مطالعه از محمد بن محمد بن بهادر مؤمنی شافعی در روز پنج شنبه مستهل جمادى الاول سال... (؟)؛ مهر: «الراجی محمد تقی بن محمدرضا» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای، مجدول ،گرهی ،179گ ،مختلف السطر ، اندازه: 16×21سم [ف: 1 - 316]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 1181 عکسی و 1543 عکسی

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 3 - 408 و 4 - 465]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 7220

انجام: و خراب دورها و فناء يقع في أهلها وشمول أهل العراق

خط: نسخ (با دو خط) کا: سلیمان بن محمد بن سليمان حائری

ص: 104

غروی (جزء اول) تا: گویا قرن 7ق ،جا: نجف اشرف؛ افتادگی: انجام؛ پنج برگ اول از سده اول از سده دهم؛ تملک: حسن بن علی بن حسن بن شدقم حسینی مدنی به تاریخ 987 با مهر «الواثق بالنبى المر حسن بن محمد بن شدقم» (دایره) فتحعلی زند به تاریخ . رجب 1246 (این شخص نسخه را تصحیح کرده وچند حاشیه دارد و فرزندش عبدالحسین زند به تاریخ رجب 1248؛ جلد: تیماج قهوه ای، 363گ، مختلف السطر ، اندازه: 22×15/5سم [ 19- 28]

5.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه : 691-طباطبائی

آغاز و انجام: برابر

جلد اول؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 8 مهر: «عبدالله محمد قلی»؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی، 143گ، 15سطر ، اندازه: 12 ×17سم [ف: 24 - 424]

6 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9732

آغاز و انجام: برابر

جلد 2-1 ؛خط: نسخ، کا: ابراهیم معروف به شیخ الاسلام سروی ،تا: قرن 10 و 11؛ واقف: خان بابا ،مشار، اردیبهشت 1346 ؛کاغذ: نخودی، جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج وسرترنج، 293گ،16 و 17 سطر ، اندازه: 11/7×18/2سم [ف: 14 - 49]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1785

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 234]

7 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1055 و 1783 عکسی و 1784 عکسی

آغاز: و قوف العارف بهم و يظهر الفرق ما بين الدعاوى الاعتقادات فيهم فتميز بنظرك فيه؛ انجام: فأبى عليه الرضا اباءاً شديداً فاستدعاه اليه و خلابه و معه الفضل بن ...

خط: نسخ، کا: سید حسین بن كمال بن ابراهيم مرتضى بن جعفر حسینی، تا: 12 شوال 946ق؛ افتادگی: آغاز: انجام ؛مصحح؛ تملک: سید محمد علی ابن میر سید محمد طباطبائی؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 240گ، 17 سطر ، اندازه:24×14سم [ف: 3 - 243] و [عکسی ف: 5 - 233]

8. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 536

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ معرب، کا: محيى الدين بن احمد بن محيى الدين علی [بن ایوب] بصری اصلا بحرانی مسکنا ،تا: یک شنبه 19 رجب 947ق؛ نسخه افتادگی هایی داشته و شرف الدين على بن محمد نصیر حسنی حسینی مشهور به دست غیب به تاریخ سه شنبه س رجب 1115 آنها را به خط نستعلیق تکمیل کرده و نسخه تصحیح و ترمیم نموده و حواشی لغوی و جز آن بر کتاب نوشته است؛ تملک: عبد الحسين بن محمد بن محمد علی بزاز به تاریخ

ذیحجه 1122 با مهر «عبده عبد الحسين» (بیضی)؛ مهر: «عبده الله الحسینی» (بیضی) جلد: دو رو تیماج رو قرمز پشت قهوه ای، 231گ مختلف السطر ، اندازه 21×15سم [ف: 2 - 169]

9 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12459

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ملا فتح الله کاشانی (صاحب تفسير منهج الصادقين و خلاصة المنهج) ، تا: 5 صفر 968ق؛ مصحح؛ تملك: هادي بن محمد تقی نوری (برادر محدث بزرگ حاج میرزا حسین ،نوری ،عبدالله، نوه آقا باقر، محمد باقر، محمد بن احمد زین الدین سید علی موسوی و عبدالنبی بن رضی بحرانی در سال 1158 با مهر «الواثق بالله عبدالنبی بن رضی» (مربع)، محمد مؤمن با مهر بیضی، عبدالله بن مبارك بن علی؛ کاغذ: شرقی، جلد: چرم زرشکی مجدول درون کاغذ،لاجوردی 187گ 20 سطر (7×14) ، اندازه: 13/5×19/5سم [ف: 31 - 457]

10. یزد؛ مدرسی؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ ،کهن، كا: ابن حبيب الله بن عبدالباقي بن نعمة الله الثاني بن ظهیرالدین علی بن نور الله بن خلیل الله بن نعمة الله ولی، تا :6 شعبان 977ق جلد: تیماج قرمز ضربی لولادار، 353گ، 15 سطر (18 ×26) ، اندازه: 11 ×16سم [ میراث اسلامی: 8 -433]

11. تبریز؛ مدرسه ولیعصر تبریز؛ شماره نسخه: 14

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: احمد بن حسن بن احمد بن مهیا حسینی هجری، تا: جزء اول 18 جمادى الثانى ،990، جزء دوم شنبه 30 جمادی الثاني 990؛ از روی نسخه ای نوشته شده که از روی نسخه ای نوشته شده بود و بر آن دستخط شیخ مفید مبنی بر قرائت نسخه توسط شیخ ابو عبدالله محمد بن عبدالله العبدى البحراني، موجود بوده است؛ جلد: تیماج قهوه ای 220گ، 19 سطر ، اندازه: 20×15سم [مخ ]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4534

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ نسخه برابر است با س9 ص 2 تا س 15 ص 238 چاپ 1320ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد:تیماج مشکی ضربی مقوایی 299گ، 15 سطر (6×13)، اندازه: 12×18سم [ف: 13- 3484]

13. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6405

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ تملک: علی بن مراد شیرازی در ذیقعده 1140؛ مهر: محمد کاظم که به پانزده هزار دینار خریده است؛ کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی ضربی لایی، 227گ، 24 سطر (10×23)، قطع: ربعی :اندازه: 10×23سم [ف: 16 - 259]

14. کاشان؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ آن را از ابوالفتح یحیی بن علی در سال 4 .. (پاره شده) از ابوالمعالی احمد بن علی در 478 روایت نموده اند؛ تملک ابن حاجی محسن محمد طاهر، نورالدين محمد؛ قطع: وزیری [نشریه: 7 - 32]

15 . مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 377

کا: نصرالله بن حاجی عبدالله (جلد اول) و شیخ حسین بن مطر

ص: 105

جزایری (جلد دوم) تا: قرن 11 [اوراق عتيق: 1 - 241]

16. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 116

دو جزو؛ خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 11 مجدول خریدار 1294؛ قطع: وزیری [ نشریه: 7 - 100]

17. قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 195

خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 11 ؛تملک: شمس الدين على بن شجاع الدين محمود حسینی موسوی رضوی، محمد بن حيدر نعيمی بحرانی :[ف: 35]

18. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه 1873

آغاز: و لم يولد قبله ولا بعده مولود في بيت الله تعالى سواه

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره، 191گ 20 سطر (8/5×14) [ف: 3 - 1081]

19. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2565

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج ،مشکی، 272گ، 15 سطر ، اندازه: 12×17/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 117]

20. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14227

آغاز: برابر؛ انجام: تكأكأ الابل الهيم على حياضنا حرصا علی بیعتی خفت ان يقتل بعضكم.

جلد 1؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام (30برگ) دارای حواشی با نشان «ق»؛ واقف: سید محمد سبزواری، محرم 1405 ؛کاغذ: آهار مهره ،نخودی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 64گ، 18 سطر ، اندازه: 15/4×19/5سم [ف: 14 - 50]

21. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22390

خط: نسخ، بی کا، تا: 10 جمادی الاول 1028ق؛ مصحح؛ تملک: حبيب الله بن محمد مهدی حسینی با مهر «افوض امرى الى الله الغنى عبده حبيب الله حسینی مورخ 1110ق»؛ کاغذ: حنائی؛ جلد: تیماج ،عنابی عطف و لبه تیماج قهوه ای 19 سطر (7×15/5) :اندازه 13/5 ×24سم [ف: 2 - 239]

22 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:21503

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: شمس الدین محمد بن قاسم فقیه گیلانی، تا: جمعه 24 ربیع الثانى 1032ق؛ محشی دارای توضیح و تصحيح لغات؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: الوان، جلد: تيماج عنابی ضربی لبه دار با ترنج و سرترنج زرین و آستر میشن قهوه ای 173 گ ، 23 سطر، اندازه: 14×24/5 سم [اهدائی - ف: 2 اخبار 1 - 84]

23. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9931/3

از آغاز کتاب تا مقداری از نامه های حضرت امیر المؤمنين(علیه السّلام) در نسخه نوشته نشده است؛ خط: نسخ، کا: جمال الدین، تا:20 محرم 1034ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 162 گ ، ( 94پ - 256ر)، اندازه: 13×19/5سم [ف: 25 - 214]

24. کرمانشاه؛ مدرسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 25

آغاز: الشريفين و هو اول من امن بالله و برسوله صلى الله عليه و آله من اهل بيته و الاصحاب

خط: نسخ، کا: علی بن داود بن محمد بن محمود بن عبد الرحيم بن داود الخادم استرابادی، تا: 10 صفر 1064ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: دورو تیماج رو قرمز پشت ،قهوه ای، 168گ، 21 سطر ، اندازه: 19/5×25/5سم [ف: 26]

25.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3517

خط: نسخ و نستعلیق، کا: حبیب الله بن عنایت الله حسینی طهرانی ،تا: ،1076ق :جا ،شیراز، مدرسه اسماعیلیه؛ شرح لغات متن با استفاده از کتب لغت همچون «قاموس» و «صحاح» در حواشی اوراق، مطابق با یادداشت حاشیه ص 100 نسخه توسط ملا محمد صالح مقابله و در حواشی تصحیح شده، در ظهر برگ 204 یادداشت هبه کتاب توسط کاتب نسخه به فرزندش محمد علی حسینی همراه با یادداشت ثبت تاریخ ولادت فرزند کاتب به سال 1079؛ تملک: محمد حسين بنجعفر الحویزی؛ مهر: «محمد علی» (بیضی) «یا صالح المومنين» (بیضی)، «یا امام موسی کاظم، 1133» (بیضی) کاغذ: دولت آبادی شکری، جلد: تیماج زیتونی ضربی ،مقوایی 208گ 21 سطر (6/5×15) ، اندازه: 13×22سم [ف: 16 - 33]

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه 1043

همان نسخه بالا :[نشریه: 7 - 100]

26. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4910

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا ،تا: 1078ق؛ با سرلوح زرین، مجدول؛ مهر: محمد اسمعيل بن سيد على العريضى الموسوى 1154 (مربع)؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج ،لولادار 280گ، 19 سطر ، اندازه: 10×20سم [ف: 14 - 136]

27 .تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 319/1

خط: نستعلیق، کا: میرزا محمد مهدی پسر حاجی محمد صادق ،تبریزی تا: یک شنبه 29 رمضان 1079ق؛ افتادگی: آغاز[ نشریه 2 - 111]

28 .اصفهان؛ مهدوی مصلح الدین؛ شماره نسخه: 92

خط: نسخ ،زیبا، بی کا، تا: 7 صفر 1082ق؛ کا تا 7 صفر 1082ق؛ مصحح، دارای نشان بلاغ؛ تملک: علی بن محمد بن حسن بن زین الدین عاملی، محمد بن رضی الدین هروی؛ جلد: تیماج ،عنابی، 167گ، 21 سطر ، :اندازه: 17/5×25سم [ف: 96]

29. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7393

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: صادق بن محمد بن حمدان الجزایری، تا: اواخر رمضان 1085ق؛ جلد: تیماج دورو قهوه ای سوخت دارای ترنج با سر لولادار، 176گ ، 25 سطر ، اندازه: 14×21سم [ف: 25 - 376]

30.قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه 1702/1

ص: 106

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا : محمد شجاع بن محمد مسعود توسرکانی، تا: ذيقعده 1086ق؛ مصحح، محشی؛ 312 گ (1-313)، 15 سطر ،اندازه: 12×18سم [ف: 3 - 119]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1225 عکسی و 1782 عکسی

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 3 - 521 و 5 - 232]

31. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2621

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، بی کا، تا: رمضان ،1086ق استكتاب علم الهدى فيضی کاشانی؛ مصحح؛ مهر: «بمحمد علم الهدى علم الهدى علم الهدى (بیضی)، «محمد بن صدرالدین محمد الفيضى» (بيضى) «المؤمن حى فى الدارين» (مربع)، «جمال الدين بن اسحق» (بیضی) «بن صدر الدین محمد ابی تراب الفيضى» (بيضى) تملکی به سال 1168 و 1367؛ جلد: تیماج قرمز تیره، 185گ، 21سطر ، اندازه: 15×25سم [محدث ارموی مخ: 1-117]

32. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25666

بی کا، تا: 1087ق؛ خریداری از احمد اقبالیان [رایانه]

33 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31734

آغاز: أخبرنا السيد الاجل عميد الرؤساء. .. في سنة احدى عشر اربعمائة قال الحمد لله على ما الهم من معرفته

جلد 1-2؛ خط: نسخ، کا: محمد باقر بن محمد مهدی مشهدی،تا: ذیحجه 1094ق ،مصحح، دارای نشان بلاغ؛ تملک: عبدالرسول بن حاجی علی ناصر حلی در غره رمضان1172 در مشهد الرضا ؛مهر: «عبده حاجی محمد» (بیضی) اهدایی رهبری، بهمن1383 ؛کاغذ: نخودی آهار ،مهره، جلد: تيماج فرنگی تریاکی با حواشی زرکوب، 145گ، 29 سطر ، اندازه: 15/5× 23 سم [ اهدائی - ف اخبار 1 - 85]

34 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 234-2/54

آغاز و انجام: برابر

جزء اول؛ خط: نستعليق، كا: جعفر بن غازی ،رازی، تا: 1094 ق؛ مصحح، دارای علامت بلاغ و در آخر نسخه آمده است: «بلغ قبالاً ایده الله تعالی» جلد: تیماج دو رو قهوه ای عطف مشکی حاشیه پشت طبله ها ،سرخ 114گ، 21 سطر ، اندازه: 12/5 24سم [ف : 1-315 ]

35.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9023-59/243

آغاز: و قام فصلى فلم يزالا كذلك حتى طلع الفجر فقلت يا امیرالمؤمنين ادركك الصبح فركبنا و رجعنا الى الكوفة

خط: نستعلیق، کا: جعفر بن غازی رازی، تا: 5 ربیع الاول 1094ق ؛افتادگی: آغاز؛ کاتب می گوید که این نسخه را از روی نسخه عتیقه مصححه که تاریخ کتابتش سال 400 و خورده ای (بضع اربعمائة) بوده تحریر کرده و شروع در تحریر 27 محرم 1094و اتمامش در ربیع الاول همان سال بوده است و پس از آن نسخه مقابله و تصحیح کرده است؛ 201گ، مختلف السطر ، قطع : بیاض رقعی، اندازه: 9×23سم [ف: 1 - 316]

36 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 616

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: احمد بن علی کشمیری، تا: دوشنبه 10 جمادی الثانى 1096ق؛ تملک: اشرف علی، محمود با مهر آنها؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج سرخ ،مقوایی 237گ، 9 سطر (8×17/5)، :اندازه 14/5× 24/5سم [ف: 5 - 1081]

37 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2899

آغاز: باب ذکر اولاد امير المؤمنين عليه السلام و عددهم و اسمائهم و مختصر من اخبارهم فاولاد اميرالمؤمنين عليه السلام سبعه و عشرون و لداً ذکر اوانثی؛ انجام: برابر

از آغاز شرح اولاد امیرالمؤمنین تا پایان؛ خط: نسخ، كا: جعفر بن غازى رازی با دو پسرش، تا: سه شنبه دهه اولشعبان 1099ق؛افتادگی: آغاز؛ پشت نخستین برگ یادداشت از عباسقلی خان سپهر با دو مهر بیضی شکل از او به نقش وزیر تألیفات سپهر در 1318؛ کاغذ: اصفهانی ،مختلف ،جلد: تیماج عنابی 280 ص 17 سطر، قطع: وزیری کوچک اندازه: 13/5×22/5سم [ف: 10 - 289]

38 .قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 751

كا: عبد الواحد بن محمد امین شیرازی، تا: یک شنبه 14 ربیع الاول 1099ق؛ مصحح، محشی؛ در صفحه اول وقفنامه کتاب با مهر «فوضت امرى الى الله الاحد الصمد و انا ابن احمد التمامى الامامي محمد» (مربع)؛ جلد: تیماج قهوه ای 289گ، 17 سطر ، اندازه: 13/5 ×23سم [ف: 2 - 410]

39 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 333

آغاز: بسمله اخبرنا السيد الاجل عميد الروساء ابو الفتح يحيى بن محمد بن نصر بن علی بن. ... انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد ابو عبدالله قوام الدین حسین حسنی حسینی بن تقى الدين الايجو، تا: 1099ق؛ مجدول؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج ،مشکی، مقوایی 19 سطر (8×16)، اندازه: 15/5×34سم [ف: 7 - 301]

40. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 794

آغاز: بسمله و به نستعين اخبرنا الاجل السيد امير الروساء ابوالفتح يحيى بن محمد بن نصر بن علی؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سید علی رضا ابن مرتضی موسوی، تا: اوایل قرن 12؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی با تیماج ماشی با ترنج و جدول ضربی، 199 گ، 23 سطر (8×15/5) ، اندازه: 13× 33سم [ف: 2 - 670]

41 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4368-22/88

آغاز: ابی طالب عليه السلام اول أئمة المؤمنين و ولاة المسلمين و خلفاء الله تعالى فى الدين بعد رسول صلى الله عليه و آله انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 28 شعبان 1100ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوای اسلیمی عطف تیماج قهوه ای گوشه گالینگور بنفش، 200گ، 21 سطر ، اندازه: 14× 22سم [ف: 1 - 315]

ص: 107

42.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8195-56/45

آغاز: اصغر هم سنا و احمشهم ساقا و ارمضهم عينا فقلت انا با رسول الله اوازرک

جزء 1، از «فصل و هذه منقبة جليلة اختص بها اميرالمؤمنین علیه السلام و لم يشركه فيها احد» تا آخر جزء اول؛ خط: نسخ، بی تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ 173گ ، 17سطر ، اندازه: 16×25[ ف: 1 - 315]

43. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه 137

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعليق، كا: على اكبر بن عبدالرزاق و محمد مسیح بن محمد علی، تا: چهارشنبه 10 شوال 1119ق و یک شنبه 15 شوال 1120ق؛ مجدول محشی با نشان «م ح ق، ق» کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج سرخ ،مقوایی 194گ، 21 سطر (7×18/5) قطع ،وزیری اندازه: 11/5×23/5سم [ف: - 449]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1651

نسخه اصل: همان نسخه بالا عکسی [ف: 5 - 73]

44. اصفهان ،شفتی، مهدی؛ شماره نسخه: 11/1

خط: نسخ زیبا ،بی کا، تا: 1121ق؛ جلد: تیماج مشکی، 179گ (1پ- 179ر) 21 سطر [سه کتابخانه اصفهان - ف: 166]

45. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26006

آغاز: برابر؛ انجام: ففى قول هذه الطايفة اولاد اميرالمومنين علیه الصلاة و السلام ثمانية و عشرون ولدا و الله اعلم و حكيم

جزء 1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1127ق؛ برگ اول و آخر دوشنبه سوم شوال 1127 نونویسی شده؛ واقف: زین الدین جعفر زاهدی، دی 1377؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج یک قهوه ای، 90گ، 23 سطر ، اندازه: 12× 23سم [ف: 26 - 70]

46 . مشهد؛ الهيات؛ شماره نسخه: 21736

جزء 1 و 2 ؛خط: نسخ ،کا: محمد محسن، تا: چهارشنبه 8 رجب : 1135ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح مهر: «ماشاء الله لا حول و لا قوةالا بالله العلى العظيم» «عبده محمد رضا» (بیضی) کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج سرخ لولایی 21 سطر (8/5×17)، اندازه : 24×15سم [ف: 2 - 605]

47. تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 576/1

با ترجمه فارسی؛ بی کا، تا: قرن 13؛ قطع : خشتی [ف: 286]

48 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37566

آغاز: باب ذكر علامات قيام القائم عليه السلام و مدة ايام ظهور شرح سیرته؛ انجام: فقد زال ما كان نخاف منه عليك و السلام

خط: نستعلیق، کا: محمدرضا بن حسن شهرکی، تا: 5 جما الثاني 1207ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی رهبری، مهر 1386 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،فرنگی جلد: میشن عنابی، 6گ، 23سطر ، اندازه 14/5×21سم [ اهدائی - ف: 2اخبار 1 - 85]

49 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 20/423922

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 1223ق؛ دارای علامت بلاغ، جلد: تیماج قهوه ای سوخت دارای ترنج با سر با نقش گل و بوته داخل آنها لولادار، 240گ، 15 سطر ، اندازه: 24×15سم [ف: 1 - 315]

50. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6819/4

آغاز: اصغر هم سنا و احمشهم ساقا و ارمضهم عينا فقلت انا يا رسول الله اوازرك

خط: نسخ، کا: غلام رضا بن اسماعیل، تا: دوشنبه 15 جمادی الاول 1249ق ؛کاغذ:فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 19 سطر (7×13)، قطع: ربعی ،اندازه: 14 ×22سم [ف: 16 - 369]

51.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2599

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعليق، كا: علی بن ملا سلطان بیدگلی، تا: 1266ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، توضیح لغات متن با استفاده از کتبی همچون «قاموس» در حواشی اوراق، در حاشیه برگ 28 مطلبی در توضیح شعر متن کتاب توسط فرج الله حسینی و در حاشیه 86پ مطلبی در توضیح عبارات متن توسط لطفعلی تبریزی به سال 1318؛ کاغذ: اصفهانی ،نخودی، جلد: تیماج تریاکی روشن ،مقوایی، 207گ، 17 سطر (16×11)، اندازه: 17 ×23سم

[ف: 12 - 558]

52 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 299/5

آغاز: بسمله باب ذكر الامام بعد الحسن عليه السلام و تاریخ مولده و دلائل امامته و مبلغ سنه و مدة خلافته؛ انجام :و فاطمه بنت الحسين و امها ام اسحاق بنت طلحة بن عبدالله تميمية.

زندگانی امام حسین (علیه السّلام) از ولادت تا شهادت و فضیلت زیارت و اولاد آن حضرت؛ خط: نستعلیق ،کا: عبدالعلی عراقی، تا: اواسط جمادى الثانى 1297ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ در پایان قضایای امیرالمومنان از ارشاد مفید؛ جلد: تیماج قهوه ای، 62گ (263ر- 325پ)، 11 سطر ، اندازه: 11×17/5سم [ف: 1 – 292]

53 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10203/1

خط: نسخ، کا: علی بن عباس بحرانی ،تا :1300ق؛ مصحح [ میراث شهاب س8ش 4 - 67]

54. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 487

خط: نسخ، کا: سید محمد صادق رضوی موسوی خوانساری، تا: 27 ذیقعده 1308 یا 1380ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج قرمز، 189گ، 22 سطر ، اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 383]

55.زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: بدون شماره

بیکا، بی تا؛ افتادگی: انجام [دليل المخطوطات: 1 - 91]

56. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 7865

آغاز: فى التبيان و جبت طاعته على كافتهم بجلى البيان كما وجبت طاعة الله وطاعة رسوله

خط: نسخ، بی کا ،بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ توسط کاتب در مشهد مقدس مقابله شده با مهر ناخوان ،وی، وقف نامه کتاب به خط ملامهدی نراقی با مهر وی «یا امام محمد مهدی ادرکنی» (بیضی)؛

ص: 108

جلد: تیماج ،مشکی، 198گ 15 سطر ، اندازه: 16×21سم [ف: 20- 205]

57. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1396-عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: ان النبى صلى الله عليه و آله قال حسين.

جزء 1؛ خط: نسخ خوش، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام: جدول بندی 4 راه؛ 506 ص (1-506) ، ابعاد متن:11/58×5 ،اندازه: 21×29/5 سم [ عکسی ف: 1 - 19]

58 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 531

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مجدول، مصحح؛ تملک: محمد حسین و قیمت نسخه 15 ریال؛ 268گ، 17 سطر ، قطع: وزیری، اندازه: 15/5 ×23سم [ف: 2 - 313]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 1330 عکسی و 1660 عکسی

نسخه اصل : همان نسخه بالا عکسی[ ف: 4 - 50 و 5 - 79]

59. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4125

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، خوش، بی کا، بی تا؛ دارای سرلوح با نقش گل بوته به زر، مجدول مصحح؛ تملک: «آقا محمد باقر»، «عبدالرزاق بن حاج علی» مهر: «یا رزاق» (مدور) ؛کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: تيماج مشکی مقوایی دارای جدول و منگنه به زر ضربی عطف تيماج ،مشکی، 176گ 21 سطر ( 10/5×18/5) ، اندازه: 16 ×25/7سم [ف: 18 - 39]

60. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2717

خط: نسخ، بی کا ،بی تا؛ اهدایی حاج حسین تراب یزدی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج تریاکی، 72گ، 15 سطر (8×14/5) ، اندازه: 13×20 سم [ف: 4 - 1402]

61. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2721

آغاز: و احلالالمحله فى التعظيم و امه فاطمة بنت اسد بن هاشم بن عبد مناف؛ انجام: تاسعهم قائمهم.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام: کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تیماج عنابی، 163گ، 16سطر (8/5×14) سطر ، اندازه: 15/5×21/5 سم [ف: 4 - 1403]

62 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6810

آغاز: برابر؛ انجام: بالتوسم قال سبحانه ان

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ واقف: ملک زاده کوثر، آبان 1326 ؛کاغذ: شکری فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای، 191 گ، 19 سطر ، اندازه: 14×21 سم [ف: 5 - 27]

الارشاد (ترجمه) / تاریخ معصومین / فارسی

al-iršād (t.)

اردکانی، احمد بن محمد ابراهيم، 1175 - 1238؟ قمری

(ārdakānī, ahmad ebn-e mohammad ebrāhīm (1762-1823

وابسته به: الارشاد في معرفة حجج الله على العباد مفيد محمد بن محمد (236- 413)

اهدا به: محمد ولی میرزا

تاريخ تأليف: 12 جمادی الثانی 1239ق؛ محل تالیف: یزد

ترجمه متن «الارشاد شیخ مفید در تاریخ ائمه اطهار (علیهم السّلام) و امامت است.

آغاز: بسمله الحمد الله على ما الهم من معرفته و هدى اليه من سبيل طاعته. .. اما بعد چنین گوید محتاج به فیض فضل خداوند غنى احمد بن محمد الحسينى عفى عنهما که در این اوان سعادت بنیان که به شرف حضور سراسر سرور صاحب اورنگ سروری این ترجمه را بر دو مقاله نهادیم و در هر مقاله جزوی از آن کتاب را درج خواهیم نمود ان شاء الله تعالى مقاله اول در ذكر احوال امیر مؤمنان

انجام: کفایت است برای آنچه مقصود ما از تألیف این کتاب بوده است. .. شکر و سپاس بی قیاس خداوندی را سزاست که توفیق انجام ترجمه این کتاب یا رب این آرزو مرا چه خوش است *** تو باین آرزو مرا برسان

[الذريعه 442/3؛ مشار 367؛ الشيخ المفيد و عطاؤه الفكرى الخالد 40-44، فهرستواره منزوی 2345/3 ، الكرام البررة 106/1 نجوم السماء 444؛ دانشنامه مشاهیر یزد 107/1-108]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6933

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كاتب- مؤلف ،تا: جمعه 12 جمادی الثانی 1239ق؛ مصحح، یادداشتی درباره کتاب بدین عبارت: «این کتاب مستطاب که مسمی است بارشاد مفید بفرموده نواب مستطاب اقدس ارفع امجد و الا محمد ولی میرزا خلد الله ملکه عالیجناب مقدس القاب فضائل و کمالات اكتساب سلالة الآل الاطياب آقا سید احمد در دارالعباده یزد ترجمه نموده اند و حرر فى شهر جمادى الاخرى سنة 1239؛ مهر: اسدالله :کاغذ :فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ترنجی زرکوبی ،مقوایی 261گ 14 سطر (9×15) قطع ربعی اندازه: 14×20سم [ف: 16 - 404]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1668

نسخه اصل: همان نسخه بالا عکسی [ف: 5 - 83]

الارشاد (ترجمه) / تاریخ معصومین / فارسی

al-iršād (t.)

علی بخش میرزا قاجار 1254 قمری

'(alī baxš mīrzā qājār (1838- )

وابسته به الارشاد في معرفة حجج الله على العباد مفيد محمد بن محمد (336-413)

ترجمه فارسی روانی است از کتاب «الارشاد» شیخ مفید که

ص: 109

مترجم بنا به خواهش دوستانش به سال 1295 این کتاب ترجمه نموده و در مقدمه حالات شیخ مفیدرا نیز آورده است.

آغاز: (دیباچه) بسمله. مر بنده را این فخر و توفیق بس که خدا را به یگانگی ستاید و زبان به شهادت اشهد ان لا اله الا الله بگشاید. .. و بعد، چون جمعی از دوستان صادق. .. (متن) بسمه.

شکر و سپاس گویم مر خدای را که ما را به نعمت معرفت خود مفتخر ساخته و راه و رسم اطاعت .. باب اول، در بیان اخبار احوالات حضرت اميرالمؤمنين (علیه السّلام)...

[ الذريعة 77/4؛ الشيخ المفيد و عطاؤه الفكرى الخالد 41 ؛کتاب شناسی رمان ومجموعه داستانی مترجم 691/1 ]

1 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه:3/ 74- 1/ 74

آغاز: برابر؛ انجام مادرش رباب دختر امرى القيس بن عدی كلبية معدية و او نيز مادر حضرت عبدالله بن الحسين عليهما السلام .بود (6) فاطمه بنت الحسين عليهما السلام .. و مادرش ام اسحاق بنت طلحة بن عبدالله تمیمیه بود

مقدمه مترجم +از اول تا باب در بیان اولاد حضرت سید الشهداء حسين بن على (علیه السّلام)؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن14، 297گ، 15 سطر ، اندازه: 17×22سم [ف: 2 - 849]

2.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 177

آغاز: برابر؛ انجام: مادر عبدالله بن الحسين (علیه السّلام) بود، عليا جناب فاطمه بنت الحسين (علیه السّلام) و مادرش ام اسحاق بنت طلحة بن عبدالله تمیمیه بود الهی بحق الحسين واخيه...

خط: نستعلیق شکسته خوش و ثلث، بی کا ،تا :چهارشنبه دهه دوم ربيع الثاني 1300ق؛ کاغذ: نخودی فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج سرخ ،مجدول 175گ 19 سطر (20×10)، اندازه: 23×20 [ف: 1-52]

3. قم؛ مرعشی؛شماره نسخه: 776 و 1787 عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: فصل و از جمله فرمایشات آنحضرت در همین مطلب، مانند همین فرمایش فوق است که محفوظ علما حکماست و مشهور در نزد اولی الالباب اما بعد ايها الناس فان الدنيا قد أدبرت و آذنت بوداع... فان اليوم عمل و لا حساب غدا حساب ولا عمل.

حالات حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) را فقط دارد؛ خط: نستعلیق، بی کا ،تا: اواخر قرن 13 و یا اوایل قرن 14؛ نسخه را آية الله مرعشی به فرزندش حاج آقا محمود به تاریخ 1333 بخشیده است؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 193 گ، 15 سط :اندازه: 16/5×21سم [ف 2 - 383] و [عکسی ف 5 - 235]

ارشاد القاری / تجوید / فارسی

iršād-ul qārī

قاری، مصطفى بن ابراهیم، 1007 - 1080 قمری

(qārī, mostafā ebn-e ebrāhīm (1599 - 1670)

اهدا به: مولانا محمد باقر

تاریخ تأليف: 1078ق؛ محل تأليف: عتبات عالیات

کتابی است در ضروریات قرائت عاصم از روایات حفص و بکر و آداب کتابت و طریقه رسم الخط و رموز سجاوندی از ابتدا تا آخر قرآن شامل یک «مقدمه» و پنج «باب» و یک «خاتمه»: مقدمه در بیان فضیلت تلاوت قرآن و آداب تعلیم آن و بیان آنچه به حسب شرع و طریقه قراء در صحت قرائت معتبر است؛ باب .1 بيان واجبات قرائت و لوازم آن در پنج «فصل»؛ 2. بیان مستحبات قرائت، در پنج «فصل« (اول در بیان صفات حروف... پنجم در بیان احكام وقف ) 3. بيان اختلاف حفص و بکر و کیفیت وقف و وصل ایشان .. سوره به سوره قرآن و یک تتمه در بیان احوال ،عاصم در پنج «فصل» (اول در بیان احوال عاصم دوم، در بیان احوال راویان ،عاصم سوم در بیان سند قرآن عاصم چهارم در بیان سند قرائت فقیر - شرح حال خود را در این فصل به مناسبت آورده است، پنجم در بیان سند قرائت استاد فقير)؛ 4.رسم الخط قرآن و طریقه اصلاح آن در پنج «فصل» (اول در بیان آنچه در حال کتابت رعایت آن لازم است... پنجم در بیان کلماتی که در اکثر مصاحف به صورتی می نویسند و در رسم الخط به صورت دیگر کتابت می کنند- سوره به سوره موارد آن را نقل کرده است)؛ 5. بیان رموز سجاوندی از اول قرآن تا آخر قرآن سوره به سوره در پنج «مطلب» (اول در بیان اقسام وقف.

.. پنجم در بیان اسماء قراء سبعه و عشره و بیان رموز سجاوندی از اول تا آخر قرآن). تاریخ تألیف به نقل از فصل چهارم از باب سوم جمع این کتاب در حین مجاورت ثالث در عتبات عالیات در عرض پنج سال واقع شد ابتدا در روضه مقدسه حضرت امیرالمؤمنین و امام المتقين على ابن ابیطالب (علیه السّلام) و اختتام در آستان ملائک پاسبان خامس آل عبا امام حسین (علیه السّلام) در سنه هزار و هفتاد واقع شد و چون در روضه مقدسه خامس آل عبا تمام شد لهذا این کتاب را مبنی بر پنج باب گردانید و عمر این کثیر التقصیر در این هنگام شصت و هفت تخمینا رسیده بود» و همو در آخر باب چهارم و پنجم تاریخ ختم تألیف را 1078ق ذکر کرده است.

آغاز: بسمله، ای فاتح مصحف حمدت توحید ***وی نقطه از کتاب مجدت خورشید... بندگی و ستایش متواتر شکر و سپاس معبودیست که عادتش احسان و غفران است

انجام: و آنچه به عبارت لوازم مکتوب است مقصد وقف لازم است الهى بعزت و جلال خود و به حرمت محمد و آل محمد چون تو اکرم الاکرمین و ارحم الأرحمينی بمکرمت و مرحمت خود قلم عفو. .. الحمد لله اولا وآخرا .. استجب یا علام بحق محمد واله الكرام تحريرا في شهر ذيحجه سنه ثمان وسبعين بعد الالف

[نسخه های منزوی69/1؛ الذريعة 516/1؛ مكتبة امير المؤمنين 97/1]

ص: 110

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25412

آغاز و انجام: برابر .. استجب یا علام بحق محمد واله الكرام تحريرا فى شهر ذیحجه سنه ثمان وسبعين بعد الاف

خط: نسخ، بی کا، (احتمالاً مسوده اصلی است)، تا: قرن 11؛ مصحح،مقابله شده در پشت برگ آخر دو یادداشت تولد ام فاطمه النساء و ام خير النساء در رجب 1205 و ذيقعده 1206 - نگاشته شده؛ واقف: زین الدین جعفر زاهدی دی 1377 ؛کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج خرمایی منقش مجدول عطف تیم مشکی، 292گ، 17 سطر ، اندازه: 14×21/5سم [ف: 23 - 13]

2.تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 123

آغاز: برابر؛ انجام: و کسانیکه مؤلف را دعایی خیر کنند و کافه اهل ایمان را حشر با ائمه معصومین... گردان بحق محمد و آله الكرام

خط: نسخ، کا، شیخ محمد طاهر پسر شیخ محمد شریف ،مازندرانی، تا: چهارشنبه 17 جمادی 1082ق، جا: یمن در به مخادر؛ جلد: تیماج ترایکی ،مقوایی قطع وزیری [نشریه: 3 - 5]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24195

آغاز: برابر؛ انجام: عید سعید غدیر بخوننده و السلام خیر ختام

تا آخر باب دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا:قرن 12؛تملک: محمد علی بن حاجی محمد اسماعيل شهير بالشخيص (كذا)؛ كا: نخودی ،آهاری، 98گ، 12 سطر ،اندازه: 12×19/5سم [ ف : 23 - 15 ]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2177

آغاز: برابر؛ انجام: الخناس و الناس .

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: کاغذ ترمه ،جلد: میشں قهوه ای ،ضربی، 239گ، 18 سطر، اندازه: 17/8×24/6سم [ ف : 2 - 1 ]

5. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 549/1

آغاز: برابر؛ انجام: و لفظ حرمی بكسر حا و سکون را و کسرمیم و ياء مشددة مكتوب است از برای آن این لفظ را بهر دو استاد داده اند.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد :مقوا، عطف وگوشه تیماج سرخ، 99گ، 12 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 38]

6 . تهران الهیات؛ شماره نسخه: 215/1

خط: نسخ، بی کا، تا :1229ق؛ کاغذ: فرنگی سفید و کبود جلد: تیماج ،مشکی، 47گ (2پ-49پ)14 سطر ،(8×13/5) ، اندازه:13/5×18[ف: 739]

7.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11972/1

آغاز: برابر؛ انجام: کلمه فى عمد بنابر روایت حفص به فتح و خوانده می شود و بنابر قرائت بکر به ضم عین و به ضم میم می خوانند

خط: نسخ، بی کا ،تا :1245ق؛ افتادگی: انجام ؛جلد:تیماج قهوهای ،مجدول 158گ (1-159)، 17 سطر (9/5×15) اندازه: 14/5×21 سم [ف: 34 - 105]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22171

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: احمد علی بن عنایت الله، تا: 1251ق، از باب پنجم نسخه در تاریخ 29 جمادى الثانى 1256ق، جا لکهنو؛ در لكنهو نونویسی شده، ضمیمه نسخه ش 22170؛ اهدایی رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن 242گ 19 سطر ، اندازه: 17×26سم[اهدائى - ف: 1علوم قرآن - 295] و ف: 15-23]

9. قم ؛طبسی؛ شماره نسخه: 90

آغاز: برابر؛ انجام: و کسانی که مؤلف را دعای خیر کنندو کافه اهل ایمان را حشر با ائمه معصومین صلوات الله عليهم اجمعين گردان بحق محمد و آله الطيبين الحمد لله اولاً وآخراً

خط: معتاد ،کا: مراد علی بن حق ،ویردی، تا: 1260ق، جا :اردبیل؛ جلد: تیماج مشکی مجدول با ترنج و سرترنج، 196گ، 16 سطر ، اندازه: 17/5 ×23سم [ف مخ: 1 - 37]

10. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 52

خط: نسخ، کا: جواد بن ملا علی اکبر خوانساری، تا: 1272ق، جا: اردبیل، خانه حاجی میرزا محسن اردبیلی؛ مجدول، مصحح؛ جلد: تیماج مشکی ترنج و سر ترنج دار مجدول، 175گ، 18 سطر ، اندازه: 17/5×29سم [ف: 1 - 41]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه : 25068

آغاز و انجام: برابر

تا آخر باب دوم؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: غره رجب 1273ق؛ ضمن 4 برگ آخر نسخه اخبار به طریق امامیه در مباحث توحید؛ کاغذ: حنایی 39گ 16 سطر ، اندازه: 13×21/5سم [ف: 23 - 15 ]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4269

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن محمد آشتیانی قمی، تا: غره ذیحجه 1280ق؛ خاتمه کتاب و رموز سجاوندی نیامده است؛ جلد: تيماج ،مشکی، 128گ 13 سطر ، اندازه: 11/5×18سم [ف: 11- 272]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3406

آغاز: (از آنجا که خوانده میشود از سطر 7) بنابراین بخاطر رسید که اسماء قرار شاذه و راویان ایشان را که نیز ذکر کند شاید دانستن اسماء ایشان جهت فهمیدن حواشی قرآن ضرور نشود...

اسماء و رمز ایشان بر وجهی است که مذکور میشود؛ انجام: وجمعی که عقد اخوت بسته اند و کسانیکه از این کتاب منتفع میشوند و کسانیکه مؤلف را دعای خیر کنند و کافه اهل ایمانرا.

باب پنجم (بخش وقوف سجاوندی به ترتیب سوره ها) اندکی از دیباچه آن افتاده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: عباس بن جمال تا: 1300ق، جا :قریه فریدن ،کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ،مشکی 198ص، 15 سطر ، قطع: نیم خشتی اندازه: 12×21سم [ف: 10 - 1265]

14. کاشان ،عاطفی افشین؛ شماره نسخه: 62

خط: نسخ، کا: مهدی بن رضا بن حسين بن مير عظيم بن حسين

ص: 111

بن مهدی بن میر حسین حسینی متولی، تا: دوشنبه 8 ذیقعده 1316ق؛ جا: کاشان بقعه سلطان هارون بن موسى بن جعفر (علیه السّلام) در برگ های نیمه دوم کتاب یادداشت مفصلی در باطل کردن سحر با استفاده از آیات قرآنی، روی برگ اول یادداشتی به خط کاتب، در برگ پایانی یک بیت شعر فارسی به خط نستعلیق درشت کاتب آمده است؛ مهر «محمد بن حسنعلی» «بیضی» کاتب «مهدى بن محمدرضا الحسينی» (بیضی)؛ جلد: تیماج مشکی، بدون مقوا 76گ 11 سطر ، اندازه: 14×21/5سم [ف: - 56]

15. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 18708

خط: نسخ و نستعلیق، کا: جمال الدین، بی تا :جلد: تیماج عنابی عطف مشکی، 15 سطر (10×16) ، اندازه 15/5 ×22/5 سم [ف 2 - 6]

16. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3710

آغاز: المذنبین را برداشت که ولسوف يعطيك ربك فترضی و از میان کتب قرآن عظیم؛ انجام: من شر الوسواس الخناس، الناس، والناس

خط: نسخ، بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز؛ مصحح، برگ آ خر نونویس و به تاریخ 1268 نوشته شده ؛جلد: تیماج قهوه ا ی320گ ، 10 سطر ، اندازه: 14×19/5سم [ف: 10 - 109]

17. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5418/9

آغاز: هذا القرآن على جبل لرأيته خاشعاً... صد هزاران... صلوته نامیات و تحفه تحیات زاكيات ... اما بعد چنین گوید. ابن ابراهيم مصطفى القاری؛ انجام: این لفظ را بهر دو استاد داده اند. تمام شد این کتاب بعون الملك الوهاب. كتبه...

خط:نسخ، کا ،حسین، بی تا :افتادگی: آغاز (در مقدمه) ؛جلد:میشن قهوه ای ضربی مغزی ،دار 59گ (50 ر -109پ) اندازه: 15/5 ×21/3 سم [ف 8 -352]

18. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3161/1

آغاز: ایشان فرموده ...

بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز :کاغذ: ترمه ،جلد: مقوایی با تیماج عنابی ضربی درون تیماج ،مشکی 191 ص (1- 192) اندازه: 8/5×19سم [ف: 5 - 1554]

19 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16718

بی کا، بی تا [د.ث]

ارشاد القاصد الى اسنى المقاصد / چند دانشی / عربی

iršād-ul-qāṣid ila asn-al-maqāṣid

انصاری، محمد بن ابراهيم، - 749 قمری

(ansārī, mohammad-e-bn-e ebrāhīm ( - 1349)

موسوعه علوم است شامل 60 علم (ده علم اصلی و بقیه شعب فروع) هر علم را نخست از لحاظ موضوع و غرض شناسانده، اشاره ای کوتاه به مسائل آن علم کرده و سپس کتاب های مختصر و مفصل آن علم را یاد کرده و مجموعاً فهرستی برای شناساندن 420 کتاب (یا بیشتر) در مقدمه کتاب که در فضیلت علم و اقسام علوم است کلیاتی در باب علوم و نیز فهرستی از مهمترین کتاب های ادب و تاریخ و شعریاد شده است. ابن ساعد در ذیل بحث از علوم الهی و شعب آن به اختلاف فرق و ادیان اشاره و از 15 دین و 72 فرقه مذهبی در اسلام یاد می کند.

آغاز: بسمله قال العبد الفقير الى الواحد البارى محمد بن ابراهيم ساعد الأنصارى الحمد لله الذى خلق الانسان و فضله علی سایر أنواع الحيوان بالنطق و البيان... و بعد فان بناحاجة الى

انجام: هذه المقولات شاملة لجميع الموجودات الممكنه وليكن هذا آخر الكلام فى هذه الرساله والصلوة والسلام على من ختمت الرسالة و الحمد لله وله الحمد اولاً وآخراً.

چاپ: بیروت ،148 ص 1904م ،کلکته با کتاب حدود النحو شیخ عبدالله بن احمد الفاكهى مصر، مطبعة الموسوعات: 1318ق

[كشف الظنون 66/1 و 84؛ هدية العارفين 155/2؛ معجم المطبوعات :464]

شرح و حواشی:

1- ارشاد القاصد (مختصر)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10188/5

آغاز: برابر؛ انجام :و یری تزویج المسلمات من كفار قومهم الذين كفرهم بالكبائر

خط: نستعليق ،كا: حيدر بن محمد بن احمد طبرانی یا طیرانی تا:958و 961ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ جلد: تیماج مشکی 41 ص (76-117) ، 17 سطر ، اندازه: 9/5×14سم[ف: 32 - 227]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3328/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ بسیار روشن و پاکیزه، بی کا ،تا: چهارشنبه 21 رمضان 995ق؛ در پایان کاتب نوشته: «جملة العلوم على التفصيل المذكور هذه الرساله ستون علما منها عشرة اصليه و سبعة نظريه و هي المنطق و الالهى و الطبيعى و الرياضی و ثلثه عملیه و هی السیاسه و الاخلاق و تدبير المنزل و ذكر فى جملة العلوم اربعمائه مصنف و في المقدمه نحو عشرين مصنفاً، و وافق الفراغ من و وافق الفراغ من كتابته في عشية الاربعاء في – الحادي و العشرون من شهر رمضان. سنه 995. نعم المولى ونعم النصیر؛ کاغذ: ترکی و فرنگی، جلد: تیماج قرمز، 76 ص (1-76) قطع : خشتی، اندازه: 14/5×21سم [ف: 10 - 1102]

3. قوچان؛ مدرسه عوضیه؛ شماره نسخه: 75/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: ابو القاسم بن عناية الله تبریزی، تا: شنبه 9 1036ق؛ جلد: تیماج ،مشکی 23گ (162پ-185ر)، 26 سطر ، اندازه: 12×18سم [ف]

4 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4207/4

آغاز: الحمد لله رب العالمين. .. و بعد فهذه منقولة من کتاب ...قال النبى صلى الله عليه و سلم الا ان من قبلكم من أهل الكتاب افترقوا على اثنين فرقة؛ انجام: فهذه الآراء المشهدة و المقالات المذكورة

ص: 112

و الله يقول الحق و هو يهدى السبيل فنسأل الله سلوک سبل الرشاد و السلامة من الكفر و العناد.

خط: نسخ، کا: سعيد بن علی حسینی تنکابنی، تا: 1306ق؛ پایان مقداری از شرح نصاب الصبیان ناقصاً آمده که تا قطعه ششم شرح شده که چون آغاز و انجام افتاده معلوم نشد از کیست (96ر - 120پ)؛ جلد ،مقوایی عطف تیماج قهوه ای سوخته 7 گ،(88 پ-95ر، 17 سطر ، اندازه: 12×18/5سم [محدث ارموی مخ : 1- 113]

ارشاد القاصد (مختصر) / فهرست / عربی

iršād-ul qāṣid (mx.)

وابسته به: ارشاد القاصد الى اسنى المقاصد؛ انصاری، محمد ابراهيم (-749)

فهرستی است برای اصناف علوم مشتمل بر بیان شصت علم مسائل مهم هر یک از آنها و نام تألیفات معروف در هر فن مجموعاً چهار صد کتاب می شود نام برده است. در این مختصر تعریف و موضوع و منفعت هر یک از علوم و مهمترین کتاب آن را آورده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8466

آغاز: الحمد لله رب العالمين... و بعد كفى بالعم شرفا أن الله تعالی وصف به نفسه و جعله ذريعة للسعادة ونجاة من الشقاوة؛ انجام :هذه المقولات شاملة لجميع الموجودات الممكنة.

خط: نسخ، بی کا، تا: 1286ق؛ تملک: محسن غروی شرابیانی به تاریخ 22 صفر 1363 با مهر بیضوی ناخوان وی؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 40گ، 13 سطر ، اندازه: 10/5 × 17سم [ ف : 22 - 57 ]

ارشاد القلوب الى الصواب المنجى من عمل به من اليم العقاب / حدیث / عربی

iršād-ul qulūb ila-ṣ ṣawāb-il munjī min ‘amal-i bi-hī

min alīm-il ‘iqāb

دیلمی حسن بن محمد ق 8 قمری

(deylamī, hasan ebn-e mohammad ( - 14c)

کتاب که از مؤلفات مشهور امامیه در اخلاق و کلام است، دارای دو قسمت است قسمت اول شامل احادیث کوتاه موعظه و آداب دینی و حکمت های اخلاقی در 55 «باب»1. ثواب الموعظه، 2 ،الزهد، 3. ذم الدنيا، 4. ترك الدنيا، 5.التخويف و الترهيب 6. التحذير بالعقوبة فى الدنيا 7. قصر . الاعمار 8. المرض و مصلحته .9. ثواب عيادة المريض،10. التوبة و شروطها،... 53. فيما سأل رسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) ليلة المعراج،قسمت دوم مشتمل بر مناقب و فضایل حضرت علی و فاطمه زهرا و فرزندان ایشان (علیه السّلام) و نوادر اخبار درباره آن بزرگواران مناظرات حضرت علی (علیه السّلام) با دانشمندان دیگر ادیان و شرح زندگی و جنگ های آن حضرت در دوران خلافت و ما قبل آن احتجاج شیخ مفید (رحمه الله) علیه مخالفان و مطالب دیگر.

آغاز: بسمله حمدله فانه لما استولى سلطان الشهوة و الغضب على الادميين و محبته كل منهم لنفسه و استغاله عن آخرته و رمته.

(جلد دوم ) روى عن النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) مرفوعاً انه قال لاخي على بن ابى طالب فضائل لا تحصى

چاپ: مشار عربی، صص 42 - 43 ؛2 جلد ،تهران، 1338ش، سربی ،رقعی، مصطفوی ،بوذرجمهری، 176+ 429 ص؛ هند، سنگی، 1301ق، رقعی، 256ص؛ ج 2: دارالخلافه طهران، بی ناشر 1318ق، 179+1صص؛ دار الخلافه طهران، سنگی، 1310، 1+ 257+ 2 صص ،ایران ،سنگی 1315، جیبی 1+ 256+ 2 صص ،ایران ،سنگی،1333، جیبی، 264+ 1صص؛ ؛ دار الخلافه طهران ،سنگی 1315 جیبی، 254صص؛ ایران، ،سنگی، 1375، 286 +5صص

[الذريعة 517/1؛ كشف الحجب 39 ايضاح المكنون 62/1؛ معجم المطبوعات النجفية ،72 ؛مكتبة امير المومنين 91/1]

شرح و حواشی:

1- ارشاد القلوب (منتخب)

2- ارشاد القلوب (ترجمه و شرح) هرندی، محمد مهدی

1.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24429

آغاز: برابر؛ انجام: و لا تمسك النار القيامة و اما ايتاء ذى القربا فقد تقدم ذكره و الحمدلله

جلد 1-2؛ خط: نسخ ،کا: شرف الدين بن محمد بن ناصر بن حبیب الله موسوی حسینی، تا: چهارشنبه 20 جمادی الاول 958ق؛ تملك: شيخ مسرة بن سعيد صیمری؛ اهدایی رهبری، اسفند 1376 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: مقوا عطف و گوشه میشن ،قهوه ای، 177گ، 23 سطر ، اندازه: 31×19سم [اهدائی - ف: 2 اخبار 1 - 86 ]

2.مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 17

خط: نسخ، کا: عبدالحق بن محمد بن عیسی حسنی، تا: 21 ذیحجه 971ق؛ در صفحه عنوان یادداشت تملکی داردبه این مضمون هذا الكتاب الجليل المسمى بارشاد القلوب قد انتقل في ملك العبد الحقير الذليل عبد الحسين بن يحيى بن اسماعيل البحراني الصدرى لعن الله غاصبيه و سادقه و قرر التماسا على من عند سواه ان يجتهد ايصاله او يعرف .. و كذا قرر على استعارة ان يرجعه و كتب بيده» با مهر «هو القاهر عبد الحسين»؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج ،مشکی، 136گ 35 سطر (11×22)، قطع: رحلی، اندازه: 18×30سم [ف: 1 - 10]

3. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5286

هر دو جزء؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام (نیم صفحه)؛ کاغذ: فرنگی ،سفید :جلد :تیماج سرخ ضربی مقوایی ، 163گ، 25 سطر ، اندازه 20×29سم [ف 3 - 108]

ص: 113

یزد؛ صدوقی یزدی؛ شماره نسخه: 178

جزء دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، نشان مقابله به تاریخ 1073؛ تملک: ریحان الله بن جعفر موسوی به تاریخ ربیع الاول 1326 با مهر، سید محمد باقر بروجردی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی 47گ 19 سطر ، اندازه: 13/5× 25سم [ ف : 141]

5 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14372

آغاز: برابر؛ انجام: و خطوا جميعا منقبا اثر منقب *** لماخط تلك المناقب واحد

جزء 1-2؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛مصحح، محشی، مقابله شده؛ در آخر جزء 1، پنج حدیث و نیز ابیاتی از ملا رجب و ابونواس و دیگران در مناقب اهل بیت (علیهم السّلام)، از آخر جزء 2 روایت عامه را که در فضایل خلفای ثلاث نقل نموده اند محذوف است؛ واقف: سید محمد باقر سبزواری، محرم 1405؛ کاغذ: حنایی، جلد: فرسوده، 236گ، 23 سطر ، اندازه: 15× 22/5 سم [ف: 14 - 47]

6 . قم؛ زنجانی (آیة الله)؛ شماره نسخه: 90

جزء 1؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ قطع: بیاض رقعی [چند نسخه -ف: - 229 ]

7. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11178

آغاز: روی عن النبي صلى الله عليه و آله انه قال لاخي على بن ابی طالب عليه السلام فضائل لا تحصى؛ انجام: حيث قال عاد من عاداه و وال من والاه يا بن عباس احذر ان يدخلك شك فيه الشك في على كفر (ناتمام)

بخش دوم، در فضائل و مناقب حضرت امیر المؤمنين و مؤلف آنها را غالبا از طریق عامه نقل کرده است؛ خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: وسط، انجام: محشی، برگ هایی از کتاب الفتن و المحن (بحار الانوار) علامه مجلسی برای تکمیل نسخه بدان افزوده شده است ؛کاغذ: سمرقندی، آهار مهره، جلد: ساغری مشکی با ترنج سر ترنج و لچک، 84گ، 23سطر (6/5×18) ، اندازه: 12× 24سم [ف: 28 - 258]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29617

آغاز: اتخذوا الارض بساطا و ترابها فراشا وماؤها طيبا و القرآن شعارا و الدعاء دثارا. .. (آغاز جلد 2 )لله در القايل الله تحت قبیل العرش طايفة اخفاهم عن عيون الناس اجلالا؛ انجام:( انجام (جلد1 :)و لانزعن من قلبه محبتى و علیک سلامی و رحمتی. (انجام موجود) وانتصف للمظلوم من الظالم و انا ضامن عمن هرب منك

جزء 1-2؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام :کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: مقوا، 278گ، 20 سطر ، اندازه: 13× 24سم :[ف: 26 - 69]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 686 ط

خط: نسخ، کا: محمد بن على عين الدراری بحرانی تا 1006 ق؛ افتادگی: انجام [مختصر - ف: 48]

10 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2170

آغاز: برابر؛ انجام: و من صلى العشاء الآخرة جماعة فكانما حج مع النبى صلى الله عليه و آله ألف حجة.

خط : نسخ و نستعلیق، کا: اسماعیل بن عبدالله شرف جزائری، تا: جمعه 13 شوال 1021ق؛ مصحح، دارای علامت بلاغ، دارای و یادداشتی درباره کتاب به نقل از مرحوم علامه مجلسی؛ تملک: «على بن شحاذه ابن الوكين مازونی عاملی» در شعبان 1036،«محمد امین بن محمد تقی حسینی» در 1042 «محمد شریف بن عبدالرحيم بن محمد شریف یزدی» در سال 1053 در حیدرآباد با مهر «محمد شریف فى الدنيا و الآخرة» (بيضى)، «محمد بن محمد فصیح مراغی» در 1210 با مهر «اللهم صل على محمد و آل محمد» (بیضی)، «محمد حسين بن محمد صالح حسینی»؛ جلد: قهوه ای ضربی، 294گ، 19 سطر ، اندازه: 15×21سم [محدث ، ارموی مخ: 1 - 114]

11.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21288

آغاز: بسمله و به نستعين الحمد لله رب العالمين وصلى الله على محمد؛ انجام: و اشجار كل الارض اقلام كاتب *** اذا الخط افناهن عدن عواید

خط: نسخ، کا: هلال بن یوسف صحاری، تا: 21 شعبان 1063ق؛ افتادگی: آغاز؛ چهار برگ ابتدا توسط آية الله سيد مصطفى صفایی خوانساری نونویسی شده است،مجدول؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ جلد: تیماج ،مشکی، 257گ، 19 سطر ، اندازه: 18×26 سم [ اهدائی - ف: 2 اخبار 1 – 87]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 686- طباطبائی

آغاز: برابر؛ انجام: و هذا كافياً لمن اراد التفكر و التذكر في جنب الله كما قال وخطوا جميعاً منقباً بعد منقب *** لما خط معشارها عشر واحد

خط: نسخ، كا: محمد بن على عين الدارى بحرانی، تا: 1069ق؛ اکثرآن را به سال 1069 کتابت کرده است و بعدها فرزندش يوسف عين الدارى به سال 1110 آن را تکمیل کرده، برخی اوراق نسخه به قلم دیگر و کهنه تر از خط محمد بن علی عین الداری است و گویا وی نیز قصد تکمیل نسخه کهنه تری را داشته است شماری از برگ های نونویس از قرن 13 است، در پایان جلد اول نسخه یادداشت هایی است مشتمل بر حدیثی از امام صادق (علیه السّلام) در تعریف دین و قصيده عينيه منسوب به مولانا رجب در استقبال قصیده عینیه حمیری با این آغاز: «القوم آثار النبوة منهم *** تلوح و انوار الامامة تلمع بر پشت برگ پایان، حدیثی است به نقل از عبدالله بن مسعود در باب معراج از بحار الانوار بر برگ الحاقی پایان نسخه ابیات پراکنده و یادداشتی است به سال 1250 قمری؛ کاغذ: ترکی - اصفهانی ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج ، 255گ، 16 سطر ، اندازه: 14×19/5سم [ف: 24 - 422]

13.همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 191

جزء 1؛ خط: نسخ، کا: ابراهیم بن ،حیدر، تا :1072ق؛ افتادگی: انجام؛ قطع : ربعی [ف: 1284]

ص: 114

14 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10124

آغاز: برابر؛ انجام: و خطوا جميعا منقبا اثر منقب *** لما خط من تلك المناقب واحد

جزء 2-1؛ خط: نسخ، کا: میرزا محمد بن علاء الدین سبزواری،تا: 12 ربیع الثانی1073ق؛ در حاشیه برگ 45 چنین نگاشته شده :«قوبلت هذه النسخة بنسخة غير منتسخها فلما بلغت هذا الموضوع فيها بياض قريب بثلاث صحايف يكتب في هامشها هذه بلغت هذه النسخة مع ثلاث نسخ هذا الموضع كانفي كل منها بياضا و الظاهر ان الاشتباه و الاسقاط في نسخة الاصل وقع من المصنف لامن الناسخ»؛ واقف: سید رضا امیر شهیدی، بهمن 1348؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج 252گ 23 سطر ، اندازه: 12/8×25/6سم [ف: 14 - 46]

15. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 1

خط: نسخ، کا: محمد شریف بن خلیفه سلطان، تا: دهه د جمادى الاول 1077ق [ف: 3 - 69]

16 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37276

آغاز: ذكروا الله فاستغفروا لذنوبهم و من يغفر الذنوب الا، انجام: كتبا اذا كل منهم واحد قام واحد و خطوا جميعاً منقباً بعد منقب *** لما خط من تلك المناقب واحد

خط : نسخ، کا: محمد مهدی بن محمد طالقانی، تا: چهارشنبه1077ق، جا: مدرسه تغاتية قزوین، افتادگی: آغاز؛ مصحح ، ضمن چند برگ (حدود 10 برگ) مطالبی تحت عنوان «ما رواه العامه من فضائلهم» افزون بر نسخه؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای با عطف مشکی، 302گ، 23 سطر ، اندازه: 28×13سم [اهدائی - ف: 2 اخبار 1 - 87]

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 224

همان نسخه بالا :[مؤيد 1 - 210]

17 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19855

آغاز: برابر؛ انجام: تم الكتاب بعون الله الملك الوهاب و بحق النبى و الولى

خط: نسخ، بی کا، تا: 1082 ق [ رایانه]

18. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19850

جزء 1-2؛ خط: نسخ، بی کا، تا: محرم 1082ق؛ دارای دو سرلوح ،مرصع ،مجدول، مصحح، مقابله شده؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی، 338گ، 19 سطر، اندازه: 11/5×19/5سم [اهدائی -ف: 2 اخبار 1 - 87 ]

19 . اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 509

خط: نسخ، کا: ابو محمد حسن بن ابی الحسن بن محمد، یک شنبه 1 رجب 1086ق؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی آهارمهره [نشریه 11 - 882]

20. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 243

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: یک شنبه غره رجب 1086ق؛ مجدول؛ مهر: «تلك حجتنا آتيناها ابراهیم» ((مربع)؛ جلد: تیماج دورو،مشکی ضربی، اندرون قهوه ای، 330گ، 15 سطر ، اندازه: 19× 25 سم [ف: 1 - 186]

21 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3363

خط: نسخ، کا: خدابخش بن حاجی محمد اصفهانی، تا: پنج شنبه 15 جمادى الاول 1088ق؛ مصحح، در دو برگ اول فهرست مطالب و یادداشتی درباره رضاع و در چهار برگ آخر خبر عطرفه جنی با امام علی (علیه السّلام) و حکایت اعمش با منصور و چند حکایت به نقل از مناقب خوارزمی و ابن جوزی؛ جلد: تیماج دو رو، رو قهوه ای، پشت زرشکی ،254گ، 23 سطر ، اندازه: 14×24/5سم [محدث ارموی مخ: 1 – 114]

22 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 4/121/2-6310

خط: نسخ، کا: میرزا محمد بن حسين بن جهان شاه، تا: چهارشنبه 13 رجب 1097ق؛ کاغذ: سپاهانی جلد: تیماج مشکی، 16 سطر، قطع: ربعی [آستانه :قم - 217]

23. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13655

آغاز: بسمله روى عن النبي صلى الله عليه و آله انه قال لاخی علی بن ابی طالب فضائل لا تحصی؛ انجام: و لا اذيقه حلاوة محبتى و علیک سلامی و رحمتی.

جزء 2؛ خط: نسخ، كا: مير حمزة بن محمد علی، تا: جمعه 8 ربیع الثانى 1099ق؛ محشی ،کاغذ ،نخودی ،جلد: مقوا رویه پارچه 111 گ، 18 سطر ، اندازه: 18/5×24/8سم [ف: 14 - 48]

24.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه : 6841

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: ،سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی لایی، 120گ، 18 سطر (9×15)، قطع: ربعی ،اندازه: 14×20سم [ف: 16 - 379]

25. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 445

آغاز: صياحاً عظيماً ثم عليك يا طالب الجنة..؛ انجام: فقمت فدنوت منه ...

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی، مقابله شده؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تيماج ،مشکی، 264گ، 21 سطر (7/5×16/5) ، اندازه: 14/5×24/5سم [ف: 1-15]

26. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 125/4-6231

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تازه 225گ، 14 سطر ، قطع: ربعی [ آستانه قم - 77]

27. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10571

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ،مصحح، در صفحه آخر وقفنامه کتاب به تاریخ 1320؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 129گ، 25 سطر ، اندازه: 34×22 سم [ ف: 27 - 52]

28. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19459

آغاز: الله در القائل بسمله، الله تحت قباب العرش طايفة *** اخفاهم عن عيون الناس اجلالا ؛انجام: فلما نظر اليه اميرالمومنين عليه السلام انزعج لذلك و قال يا عم ما جاء بك و انت

ص: 115

جزاً2 ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: نیمه اول قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ واقف: ملانعيم بن محمد رحیم زنجانی ،آخر رمضان 1126؛ توسط سید ابوالحسن ملکی در شهریور 1374 به کتابخانه تحویل گردیده ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج ضربی ماشی با ترنج سرترنج، 172گ، 15 سطر ، اندازه: 15 ×20/7سم [ف: 26 - 69]

29 . ساری؛ عمومی ساری؛ شماره نسخه 55/1

آغاز: برابر؛ انجام: فى دارى و لا نزعن من قلبه محبتى و عليک سلامی و رحمتی

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ؛جلد: تیماج قهوه ای 22 سطر (10×18/5) ، اندازه: 16/5×25/5سم [ف: 44]

30. قم؛ مرعشی؛شماره نسخه: 11174/3

آغاز: روى عن جعفر بن محمد الصادق عن ابيه عن جده الحسین بن علی بن ابی طالب - عليهم السلام - انه قال؛ انجام: و لا ظلمن قلبه حتى ينسانی و لا اذيقة حلاوة محبتی و علیک سلامی رحمتی

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد كريم بن محمد باقر [حسینی طيب تنکابنی]، تا: جمعه 3 صفر 1114ق ؛جا: ییلاق، مجدول، مصحح،کاغذ: سمرقندی 6گ( 45 - 50)، 16 سطر ، اندازه: 10×18/5سم [ف: 28 - 246]

31. قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 95/2

آغاز: برابر؛ انجام: ولا ظلمن قلبه حتى نیسانی و لا اذیقه حلاوة محبتى، تم هذا المجلد.

کا: محمد تقی بن ملا علیشاه محمد علی، تا: 21 رجب 1118 ق؛ جلد: تیماج قهوه ای [ف 1 - 347]

32. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3801

خط: نسخ، کا: اهل على بن مير بن علی حسنی موسوی،تا: 1119ق؛ مصحح، در برگ آخر علامت بلاغ از کاتب، در دو

برگ اول چند یادداشت متفرقه، مهر: «الملك لله داخل کتابخانه خصوصی داعی شد» (بيضى)، «لا اله الا الله الملك الحق المبین عبده محمد حسن» (مربع) ؛جلد: تيماج مشكى بدون مقوا،162گ، 15 سطر ، اندازه: 15 × 20سم [محدث ارموی مخ: 1-15]

33. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15332

آغاز: عدل و لا تنفعها شفاعة و قال سبحانه وتعالى يا ايها الناس اتقوا ربكم؛ انجام: و خطوا جميعا منقبا اثر منقب *** لما خط من تلك المناقب واحد

جزء 1-2 ؛خط: نستعلیق مخلوط به شکسته، کا: محمدعظیم ابن محمد نیشابوری، تا: 15 شعبان 1124ق؛ افتادگی: آغاز( برگ اول)، مصحح، مقابله شده؛ واقف: حاج احمد فاضل، اسفند 1265، کاغذ: نخودی، جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سر ترنج 271گ، 24 سطر ، اندازه: 12×23/7سم [ف: 14 - 47]

34. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 577

آغاز: برابر؛ انجام: و خطوا جميعاً منقباً اثر منقب *** لما خط من تلك المناقب واحد

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 13محرم1127ق؛ محشی؛ دارای آثار بلاغ؛ در پایان جزء اول ابوجعفر بهاءالدین محمد بن محمد صالح مازندرانی نوشته است که در تاریخ دوشنبه 29 محرم 1127 حاشیه نویسی این جزء را به پایان رساندم، در آخر جزء دوم نیز مازندرانی نوشته است که حسب الفرموده مولی امیر عبدالرسول الحسيني الاعرجی به تاریخ چهارشنبه 22 صفر 1127 حاشیه نویسی این جزء را بپایان رسانده ام، در صفحه ای پس از کتاب همین سید عبد الرسول بن حسن الحسيني الأعرجى العبیدلی در اصفهان به تاریخ صفر 1127 آداب نماز شب را نوشته است؛ تملک: محمد قمی (میرزا محمد ارباب) به تاریخ 1321 که در طهران کتاب را خریده است ،اسدالله محمد رضا بن حاج حمزه کاظمی به تاریخ 1223 با مهر «محمد رضا» (بیضی) حسین بن شیخ عباس و مهر «الواثق بالله الغنى رضا بن محمد مهدی الحسنى الحسينى» (مربع) ؛جلد: دو رو تیماج رو قرمز پشت ،قهوه ای 361گ، 17 سطر ، اندازه: 18×25سم [ف 2 - 172]

35. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 19261

خط: نسخ، كا: محمد سعید بن اسماعیل موسوی حسینی فاطمی علوی کلوری خلخالی، تا: (تاریخ تحریر و مقابله) 3 ذیقعده 1179ق؛ در سه صفحه قبل از کتاب چند روایت و یک دعای فروش متاع و در سه صفحه الحاقی آخر کتاب رساله ای است به فارسی در صیغه نکاح؛ جلد: تیماج قهوه ای لایه ای، 22 سطر (10×15/5)، اندازه: 17×21سم [ف: 2 - 319]

36 .قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 757

آغاز: و وجبت محبتى للمتواصلين فى و وجبت محبتي للمتوكلين على وليس لمحبتى علة ولاغاية ولانهاية؛ انجام: ان هذا اللسان مفتاح خيرومفتاح شر فاختم على فيك كما تختم على ذهبك و ورقک و الحمد لله اولاً وآخراً

حدیث معراج، وصایا پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) به ابوذر، کلمات قصار امير المؤمنين (علیه السّلام) ، باب مواعظ على بن الحسين (علیه السّلام)، باب مواعظ ابى جعفر الباقر (علیه السّلام) ، باب مواعظ ابی ذر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و وسط؛ مصحح؛ 90گ، 12 سطر ، اندازه: 10/5×16/5سم [ف مخ: 1 - 38]

37 .تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 576/2

جلد اول و دوم؛ بی کا، تا: قرن 13 قطع: خشتی [ف: 286]

38. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 2373

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ :اندازه 12/5×18/5سم [ف: 3 - 7]

39.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه:470/6 کر

آغاز: يعبر كثيرة بها و يتفكر فيها من أسعد الله تعالى. .. يقول العبد الفقير. .. إنما بدأت بالموعظة من كتاب الله ... و رتبت هذا الكتاب على خمسة وخمسون باباً؛ الباب الأول فى ثواب الموعظة النصيحة ؛انجام: الباب الحادى عشر فى التوبة نصوحاً يعنى بالنصوح لارجوع فيها إلى ذنب. .. قال آخر و لقد رأيت صغيرة

ص: 116

فسرت شيئاً بالخمار قالت... هذا الذي نقل الملوك

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ در برگ 153پ یک تعویذ و نفرین در حق غاصبين حقوق

امير المؤمنین و حضرت فاطمه زهرا (علیها السّلام)؛ کاغذ:فرنگی (روسی) 42)گ (112ر-153ر)، 12 سطر ، اندازه: 9/5×16

[ف: 4022 - 252]

40 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12944

آغاز: بسمله روی عن اميرالمومنين عليه الصلوه و السلام باسنادصحیح انه قال هذا؛ انجام: لاظمن قلبه بلسانی و لا اذیقه حلاوه

حجتی و علیک سلامی تمت

خط: نستعلیق، کا: محمد ابراهیم، تا: 1221ق [رایانه]

41. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 964

آغاز: برابر؛ انجام: ولانزعن من قلبه محبتی و علیک سلامی رحمتى تم الكتاب.

خط: نسخ، کا: علی بن عبد العلی، تا: غره شوال 1222ق؛ كا: فرنگی، جلد: تیماج یک لا نرم مشکی،127گ ،17 سطر

(9×14/5) ، اندازه: 13×18/5سم [ف: 2 - 793]

42 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11143/2

آغاز: اعتمدوا توكل بالله الاحد الصمد العظيم الجبار؛ انجام: بارتداد كل من كانت طينة خبيثة من الشيعه التى يخشى علیهم

النفاق

دو جلد؛ خط: نسخ، کا: محمد بن ملا محمد حسین عزیز کی،تا: شنبه 12 شعبان 1242ق؛ جا: بارفروش محشی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره الوان ،جلد: تیماج تریاکی ضربی، 22 سطر ، اندازه: 20/5×30 سم [ف: 15 - 403]

43. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 13 خوئی

آغاز: بسمله روی عن النبی صلی الله علیه و آله انه قال لأخيه علی بن ابيطالب عليه السلام فضايل لا تحصی؛ انجام: و خطوا جمیعا منقبا اثر منقب *** لما خط من تلك المناقب واحد

خط: نسخ، بی کا، تا: 12 ربیع الاول1249ق؛ افتادگی: آغاز و وسط،مصحح، کاغذ: آهار مهره نخودی ،جلد: تیماج ضربی

مشکی، 315 ص 21 سطر ، قطع: نیم خشتی [ف 7 - 10]

44. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6884

خط: نسخ، بی کا، تا: 1245ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی لایی، 96گ 19 سطر (10×15) ، قطع: ربعی اندازه: 20×14 [ف: 16 - 389]

45. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 676/1

جلد دوم؛ خط: نستعلیق، کا: سید حبیب الله بن سید محمد حسینی، تا: صفر 1256ق، جا ،مشهد، مدرسه صالحیه ؛جلد: میشن آلبالویی، 71گ ، 24 سطر (8×15/5) ، اندازه: 15/5×22سم [ف: 1 - 291]

46 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 1457/1-9/7

آغاز: برابر؛ انجام: و منه عن انس بن مالک قال قال رسول الله ان الله خلقا ليسوا من ولد آدم .. الا لعنة الله على مبغض على بن ابی طالب بسم الله الرحمن الرحيم

جلد اول و دوم؛ خط: نستعلیق، کا: یزدی (پایان جلد اول)، تا: ربیع الاول 1258ق، جهت آخوند ملا محمد فدک ساز؛ جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول، 74گ، 18-23سطر ، اندازه: 21/5×33/5سم [ف: 1 - 312]

47. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 882

آغاز: برابر؛ انجام: و خطوا جميعا منقبا اثر منقب *** لما حظ تلك المناقب واحداً

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: عبدالرحيم بن شیخ علی خوئی، تا:پنج شنبه 5 ربيع الثانى 1260ق؛ با حواشی توضیحی از مجمع البحرين طریحی ،جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج با سر و لچکی، 256گ ، 20 سطر ، اندازه: 17×25 سم [ میراث اسلامی: دفتر دهم - 764]

48. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 6

خط: نسخ جلی، کا: عبدالرحیم بن شیخعلی خویی، تا: 1261ق؛ مجدول مرصع ؛ واقف میر محسن و میر قاسم از ثلث مرحوم آخوند ملا ،آقا متن وقفنامه به قلم ابو طالب با مهر «المتوكل على الله عبده ابوطالب »(بیضی) تحریر در سال 1305؛ جلد: سوخت با ترنج با سر مجدول، 20 سطر ، اندازه: 19×31سم [ف: 23]

49. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3900

خط: نسخ، کا: محمد علی واعظ مشهور به فقیه ابن میرزا محمد بن ابراهيم بن اسماعیل تبریزی، تا: دوشنبه 11 ربيع الاول 1265ق، جا: تبریز؛ محشی؛ جلد: تیماج مشکی عطف پارچه ای ،مشکی 119گ، 17 سطر ، اندازه: 15/5×21/5 سم [محدث ارموی مخ: 1 - 115]

50. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه : 334/1 - ج

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن ابی طالب حسینی سپاهانی، تا: پایان ربیع الثانى 1266 ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج سبز مقوایی تازه 121گ (2ر-97ر)، 20 سطر (6/5×13) اندازه: 13/5×21سم[ف: 242]

51. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5854/1

بخش اول؛ خط: نستعلیق، کا: عبدالباقی بن كاظم حسینی (قزوینی)، تا: دهه آخر ذیحجه 1269ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 94گ (1پ-94ر) ، اندازه: 13×19سم [ف: 15 - 236]

52. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1245/1

جزء اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 24 جمادی الثانی 1270ق؛ مصحح، محشی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 110گ (2پ- 112ر) اندازه: 15×21سم [ف: 4 - 42]

53 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10754

آغاز: عدل و لا تنفعها شفاعة و قال سبحانه و تعالى يا ايها الناس اتقوا ربكم؛ انجام و لا اذيقه حلاوة محبتی و علیک سلامی و

رحمتی.

جلد 1؛ خط: نستعلیق ،خوش ،کا ،ابوالقاسم، تا: 16 ربيع الثاني 1290ق؛ کاتب پس از آن می نویسد این حدیث شریف در آخر

ص: 117

نسخه این کتاب بوده «و روی آن موسی ناجى ربه فقال له الرب تعالی یا موسى هل عملت لى عملاً قط. .. و من اعتصم بالله جل»؛ واقف آقا محمد ایرانی مجرد، بهمن 1350 ؛کاغذ: نباتی آهار مهره، جلد: تیماج ،عنابی اندازه: 17/1×21/8سم :[ ف : 14- 48 ]

54. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3692

انجام: حليها او زينتها لا يجاورنى فى داری و لانزعن محبتی قلبه و علیک سلامی و رحمتی

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: میرزا محمد علی، تا: قرن 14؛ مصحح، محشی، در دو برگ آخر اشعاری در مدح کتاب؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 70گ، 26 سطر ، اندازه: 20× 26 سم [محدث ارموی مخ: 1 - 115]

55. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 78

جلد اول کتاب و بخش اخلاقی آن می باشد؛ خط: نستعلیق، ابو القاسم بن حاجی مرتضی خان، تا: دوشنبه 14 جمادی الثانی 1302ق، جا: طهران؛ جلد: تیماج قهوه ای، 163گ، 13 سطر ، اندازه: 17×21سم [ف: 50]

56. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 34862

آغاز: بسمله روی عن النبي صلى الله عليه و آله انه قال لاخی علی بن ابيطالب (علیه السّلام) فضائل لا تحصى

جلد دوم؛ خط: نسخ، كا: محمد خليل بن محمد هاشم شیرازی؛ تا: 19 شوال 1307ق؛مصحح، محشی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره فرنگی، جلد: تیماج زرشکی ضربی با ترنج و دو سرترنج و چهار لچکی ،منقش 21 سطر [اهدائى - ف: 2 اخبار 1 - 88]

57. نجف آباد؛حججی؛ شماره نسخه: 87/1

آغاز: فلما خرجت من عنده سألها نساؤها. .. الباب الخامس فی التخويف و الترهيب قال رسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) انه ليظهر النفاق و ترفع الامانة؛ انجام: انى غفرت لشيعة على بن أبى طالب و محبیه ذنوبهما جميعاً والحمد لله .. و هذا ما أردنا انتخابه من الديلمي اذ كتابنا هذا لا يسع ان يجمع ما اورده الديلمى من الأخبار فاختصرنا على هذه منه من غير سام و لا ملالة و لكن لقصور المحل عن سعة الاطالة والله الموفق للصواب و اليه المآب.

گزیده ای است از ارشاد القلوب است نام گزین کننده به دست نیامد. محتمل است از کاتب نسخه «قطب الدین لاهيجى» باشد؛ خط: نسخ، کا: ملا قطب الدین لاهیجی، بی تا :جلد: تیماج مشکی ، عطف پارچه سفید، 66گ (1ر - 66ر)، 17 سطر ، اندازه: 18×21سم [ف: 137]

58. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1849

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 206گ، 14 سطر ، اندازه: 17×11سم [ف:1- 9]

59. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2956

آغاز: برابر؛ انجام: و فيما عندى من الثواب راغباً و من عذابی راهباً و لاحبائي قريباً.

بخش اول؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام ؛کاغذ: اصفهانی ،نخودی، جلد: تیماج عنابی مقوایی عطف تیماج تریاکی روشن ترنج با طرح طاووس، 150گ، 15 سطر (5/5×14)، 11×20سم [ف: 14 - 64]

60. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4943/8

آغاز: روى عن الصادق (علیه السّلام) ان ابابكر لقى اميرالمؤمنين (علیه السّلام) في سكة بنى النجار فسلم عليه و صافحا و قال له يا ابالحسن؛ انجام: بشری یابن ابیطالب صدقت ظنونک و حق قولك، و انصرف امير المؤمنين الى منزله و كان هذا من دلائله عليه السلام

خط: نسخ ،چلیپا، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سمرقندی، جلد:تیماج کبود با لولا، 4 گ،(69پ - 72ر)، 15 سطر (6×11)، اندازه: 13×20سم [ف: 14 - 199]

ارشاد القلوب ترجمه و شرح) / حدیث / فارسی

iršād-ul qulūb (t. va s.)

هرندی، محمد مهدی

harandi, mohammad mahdī

وابسته به: ارشاد القلوب الى الصواب المنجى من عمل به من اليم العقاب؛ دیلمی، حسن بن محمد (-8)

محل تأليف: 1160ق، محل تأليف: قريه هرند

ترجمه سلیس و روانی است از «ارشاد القلوب» که درمواعظ و فضایل امیر مؤمنان است. طبق گفته مؤلف در اول کتاب، او این ترجمه را در دوره بلوای اصفهان که توسط اعوان علیمردان به انجام رسانیده است.

آغاز: حمدله... اما بعد چنین گوید فقیر الی الله الغنى محمد باقر. .. چون دراوان انقلاب اصفهان و نهب اعوان علیمردان

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1214/1

آغاز: حمدله... اما بعد چنین گوید فقیر الی الله الغنى محمد باقر. .. چون دراوان انقلاب اصفهان و نهب اعوان علیمردان؛ انجام: پس من چیزی از او بازگیرم و او صبر کندو مسرور باشد میدهم اورا سه خصلت که اگر یکی از آنها را به ملائکه خود دهم از او راضی شوند.

خط ،شکسته، نستعلیق، کا: ابوالحسن بن قاسمعلی اشکوری، تا: 1314ق، جا: مشهد، مدرسه مستشار؛ جلد: تیماج مشكى عطف قهوه ای بدون مقوا، 70گ 20 سطر ، اندازه: 16/5×20سم [ف مخ: 1 - 440]

ارشاد القلوب (ترجمه و تلخیص) / داستان / فارسی

iršād-ul qulub (t. va talxīs)

تألیفی مستقل به شیوه ترجمه و تلخیص «ارشاد القلوب» است مشتمل بر 84 باب در پند و اندرز و دستورات اخلاقی قرآن کریم و احادیث نبی اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) همراه با حکایات و داستانهای آموزنده. این نسخه در باب 52 ختم شده و ممکن است ادامه

ص: 118

باب های دیگر در مجلد دوم باشد. برگ اول و آخر الحاقی است. به نقل از الذریعه، کتاب ارشاد القلوب توسط شیخ شريف الدين يحيى بن عز الدين حسين بن عشيرة بن ناصر البحرانی شاگرد و نایب محقق کرکی تلخیص گردیده اما همان گونه بیان شد با مقابله ای که به عمل آمد با آن کتاب تطبیق نمی کند.

برخی از ابواب آن چنین است: 1. ذکر الدنيا؛ 2. زهد الدنيا؛3. ذم الدنيا؛ 4. ذكر الصالحين؛ 5. عمل العالم ؛ 6. فضل طالب العلم؛ 7. فضل علم العلماء؛ 8 .الرياء (باب هاب 9،8و 10 مذكور نیست؛ 11. الاخلاص ؛ 12. ذكر الموت؛ 13. هول .14. هول يوم القيامة ( ايضا ) ؛ 15. صفة النار ؛. .. 52. فضيلت روز عاشورا (كذا).

مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1639

آغاز: باب الثالث والاربعين فى فضل الصلاة باب الرابع و الاربعين في فضل نماز الجماعت، باب الخامس و الاربعين نمازهای تطوع.

آغاز: برگ الحاقي: بسمله. حمدله. اما بعد این دو کلمه ایست در باب دنیا و آخرت تا همه به فکر آخرت بوده باشند و دوکلمه این کتاب حدیث استفسار کرده ایم ... فهرست الاول در ذکر الدنیا؛ انجام: گفت بلی که خدای تعالی روز عاشورا آفریده است و کوهها و درختان و بر و بحر و وحوش و طیور و .زمین انجام:برگ الحاقی: و حق تعالی می فرماید که خمسين الف سنة مقدار پنجاه هزار سال باشد تمت الكلام.

خط: نسخ ،خوش، بی کا، تا :قرن 11؛ واقف: سيد سعيد طباطبائی 1332؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج یک لا مشکی 178گ، 14 سطر ، قطع: ربعی اندازه: 13×19سم [ف: 5 - 51]

ارشاد القلوب (منتخب) / حدیث / عربی

iršād-ul-qulūb (mn.)

وابسته به: ارشاد القلوب الى الصواب المنجى من عمل به من الیم العقاب ،دیلمی، حسن بن محمد (-8)

انتخاب از«ارشاد القلوب» دیلمی است که تهیه کننده آن در نجف اشرف به انتخاب از آن کتاب پرداخته است. انتخاب کننده خود بالای صفحه دوم (ص 122) نوشته «المنتخب من ارشاد الديلمي في النجف الاشرف ورقه الا نصف صفحه تقريبا.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 900/2- طباطبائی

آغاز: فى ارشاد القلوب اللديلمى فى حديث طويل امر الله تعالی النبى بسد ابواب المسجد

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره سفید، جلد: تيماج ،مشکی، 66گ قطع : خشتی، اندازه: 16×21سم [ 197 - 23 ]

الارشاد لمصالح الانفس والاجساد / طب / عربی

al-iršad li-masalih-il-anfus wa-l-ajsad

ابن جميع اسماعيل بن هبة الله ، - 594؟ قمرى

(ebn-e jamī ́, esma'il ebn-e hebat-ol-lah (- 1198)

کتاب در طب که برای خزانه بزرگی از قاضیان که به نام وی در مقدمه تصريح نشده، تالیف شده است، دارای چهار «مقاله» هر کدام در چند «فصل»: 1. القوانين الكلية من صناعة الطب، در پنجاه «فصل»؛ 2. الادوية المفردة و الاغذية، در دو «فصل»؛ 3. حفظ الصحة و مداومةالامراض در چهل و دو «فصل»؛ 4. الادوية المركبة و الاغذية در بیست و دو «فصل».

آغاز: اللهم عونك انه لما كان المجلس السامى الاجل المولوى القضائى الفاضلى حرس الله المحاسن بساحته.

انجام: الملعقة ملعقتان ملعقة العسل و هى أربع مثاقيل أربع مثاقيل و ملعقة الأدوية و هى مثقال واحد العرسا ربع درهم

[مجله معهد المخطوطات 2/5 ص ع 25 ؛ معجم المؤلفين 137/13]

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1479

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه وايتكان - رم 308؛خط: نسخ معرب، کا:شريف على بن شريف شرف الدين عباد بن بطان بن الى بكر متطبب، تا: 1 رمضان 662ق، مصحح، قبل از کتاب معرفی آن به زبان ایتالیایی مندرج می باشد؛ 454 ص [ عکسی ف: 4 - 305]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1972

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 5 - 391]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6883/2

انجام: كعصارة عنب الثعلب و الكزبرة و الاس و ورق الزيتون الرطب و نحوها مع يسير من الكافور أو الماء المطبوخ فيه مثل

الورد.

از آغاز مقاله دوم تا فصل 24 از مقاله سوم؛ خط: نسخ، بی کا،تا: قرن 9؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در بدرقه کتاب نام کتاب و مؤلف به خط سید محمد علی بن محمد هاشم روضاتی اصفهانی؛ جلد: تیماج دورو قهوه ای، رو ضربی با ترنجو سرترنج عطف تيماج قهوه ای، 113گ 17 سطر ، اندازه: 15/5×21سم [ف: 20 - 319]

3. قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه 1211 و عکسی 2164

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، بی کا، تا: چهار شنبه سلخ ربیع الاول 1095ق، برای عماد الدين يحيى بن احمد بن لطف الباری ،مصحح، محشی

؛ تملک: محمد بن احمد بن يحيى العربانی به تاریخ ربیع الاول 1175 در تعز، محمد بن حسین بن محمد عبدالشريف بن محمد زمان که کتاب را در مسقط از شیخ محمد کرمانی در سفر مکه خریده به تاریخ 17 محرم کمال1239؛ جلد: تیماج قهوه ای ، 208گ، مختلف السطر ، اندازه: 20×15سم [ف: 4 - 14] و [عکسی ف: 6- 205 ]

ص: 119

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4489

آغاز: برابر؛ انجام: الفصل العاشر فى وجوه اخفاء المسهلات يصلح للضعيفى الراى ... او السفرجل الى 11.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام (12 فصل ازمقاله چهارم نانویس) کاغذ: فستقی، جلد: میشن آلبالویی سیر ضربی، 311گ، 20 سطر ، اندازه:14/6×21/4سم [ف: 1 - 27]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6067

آغاز: القوانين اللاتي تحفظ الصحه فى بدن الانسان و فى عضو عضو من الاعضاء فصل دوم: فى الاسطقسات هي اقل جزء مما هوله اسطقس و الذى هو اقل جزء للشى.( آغاز مقاله دوم:) المقاله الثانیه من كتاب الارشاد لمصالح (در نسخه المصالح) الانفس الادوية المفرده و الاغذيه و هى فضلان الفصل الاول فيما يجب تقديمه قبل الكلام؛ انجام: (انجام مقاله اول:) قد يكون هذه فيهما طبيعيه او مستفاده بما يطبخ فيهما منها تمت المقالة الاولى بعون الملك الاولى.

(انجام موجود مقاله دوم:) و يورث على القولنج واصلاحه بالعسیل الا انه ينفع المثانه و يحرك الباه.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی ؛کاغذ: فرنگی سفید ،جلد: تیماج ،مشکی، 338ص ، 15 سطر ، قطع: رقعی اندازه: 10/5×15سم [ ف : 19 - 55]

6. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 77/1

آغاز: بسمله المقالة الثالثة فى حفظ الصحة و مداواة الامراض هى فصول. الفصل الاول فى قوانين حفظ الصحة. و الثاني الحميات؛ انجام: اربعة مثاقيل و ملعقة الادوية هى مثقال واحد. ..باربعة دراهم. تمام شد

خط: نستعلیق ،تحریری ،کا: مهدی بن هادی لاهیجی، تا: 1273ق، 138گ( 1پ- 138پ) [ف: 1 - 15]

ارشاد المبتدی / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ol mobtadī

صاحب ،کابلی محمد علی، ق 14 قمری

(sāheb-e kābolī, mohammad ‘alī ( - 20c)

تاريخ تأليف: 1300ق

مؤلف که از محبان طریقه قادریه است این کتاب را برای مبتدیان در تحصیل معارف و حقائق با استفاده از کتبی مانند

«السير والسلوک» و «بیان الاسرار» و «رساله مكيه» و. .. دریک«مقدمه» و هفت «فصل» و «خاتمه» ساخته و در سال 1300ق به پایان رسانده است. در پایان نسخه ماده تاریخ تألیف را چنین آورده است: «چون ز تاریخ محمدی جستی *** هاتف گفت عشق حق اخلاص» مؤلف در مقدمه نامی برای کتاب ذکر نکرده ولی در بالای آن به خط خود نام «ارشاد المبتدی» را برای كتاب عنوان نموده است.

آغاز: بسمله حمد و ستایش مرخداوندی را که اسرار ذات خود را به حکمت خود از بلندی و عَلا .. اما بعد حقیر پر تقصیر معصیت ممتلی بنده محمد علی می گوید که چون تسوق و تعطش

انجام: و دنائس معصیت را به آب رحمت شسته ينابيع حکمت و صداقت را جاگیر سازد بمنه وكرمه الله هو البر الرحيم و الجواد الكريم آمين يا رب العالمين وصلى الله على سيدنا محمد و آله و اصحابه اجمعین آمین

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5951/4-30/21

آغاز و انجام: برابر

از اول تا آخر؛ خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 27محرم 1318ق؛ جلد: گالینگور مشکی عطف تیماج سرخ، 48گ، 22

سطر ، اندازه: 18×29سم [ف: 1 - 312]

ارشاد المبتدی / صرف / فارسی

eršād-ol mobtadī

نصرت حسن

nosrat hasan

سؤال و جواب های کوتاهی است در صرف که برای تعلیم مبتدیان ساخته شده است.

آغاز: الحمدلله على ما اعطا الانام و الصلوة على من ارسله لجريان الاسلام و على احباء الكرام سؤال سيار كدام لفظ است جواب صيغه واحد مذکر غايب.

انجام: سؤال لقاد کدام لفظ است جواب صيغه... اجتماع ساكنين شد میان دو الف یکی افتاد لقاد شد جنس وی اجوف است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14171/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوایی سبز عطف و گوشه گالینگور سبز، 6گ (13پ-19ر) ، اندازه 24×15سم [ف: 38 - 212]

ارشاد المبتدى و تذكرة المنتهى / تجويد / عربي

iršād-ul mubtadī wa taḍkirat-ul muntahī

قلانسی محمد بن حسن - 521 قمری

(qalānesī, mohammad ebn-e hasan ( - 1128)

مؤلف که از شیخ ابوعلی حسن بن قاسم بن على مقرى اجازه روایت قرائت دارد، در این کتاب چندین قرائت مشهور را گردآوری و به ترتیب سور قرآنی تنظیم نموده است. او در آغاز کتاب مقدمه ای آورده در طرق روایت قرائت خود و احکام تجوید را بیان نموده، پس از آن شروع به مطالب کتاب نموده و اختلاف قراء را به ترتیب سور قرآن بیان کرده است. مؤلف در کتاب حاضر قرائت قاریان هفتگانه (ابی جعفر يزيد بن قعقاع ،مدنی ،نافع بن ابی نعیم، عبدالله بن كثير، عبدالله بن عامر، ابي

ص: 120

عمرو، حمزه و یعقوب بن اسحاق) را ذکر نموده است.

آغاز: الحمد لله رب رب العالمين... هذا كتاب آذكر فيه القراة بالحجاز والشام والعراق و بیان اختلافهم فى الهمز و البليين

الادعام و التبيين و الامالة

انجام: عالم الغيب بضم الميم فى الابتداء دون الوصل فی المؤمنين آخر. .. و الحمد لله رب العالمين وصلى الله على سيدنا

محمد واله الطيبين الطاهرين

چاپ :محقق عمر حمدان الكبيسي، مكة المكرمة،جامعة ام القرى؛ مصر، طنطا، مطابع البشير، 2003م.

[قاهره فؤاد سید 15/1؛ ظاهریه؛ علوم قرآنی 76 و 124]

شرح و حواشی:

1- جمع الاصول؛ دیوانی علی بن ابی محمد (-743)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12017/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری کا: فتح الله بن فضل الله عمری، تا: شنبه 1 ذيحجه 796ق ؛جلد: تیماج قهوه ای سوخت شمسه مجدول، 176 ص( 1-176)، 15 سطر ، اندازه: 17×27سم [ف: 35 - 38]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12078/1

آغاز: بها القرآن على الشيخ بن على و اخبرني انه قرأ بها على بن الحسين بن احمد بن عبد الله الخضر السوسنجردی و اخبره انه قرأ بها ابى الحسين محمد بن عبد الله .. ذكر اختلافهم في التسمية قرأ حمزه و خلف و يعقوب... ذكر اختلافهم في الفاتحة قرأ عاصم و الكسائی؛ انجام: و وقف حمزة بالواو و مع اسكان الفاء آخر الخلاف.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: میشین قهوه ای عطف تيماج ، 43 ص (1-43) ،23 سطر ، اندازه: 13×21/5سم [ف: 35 - 89]

ارشاد المبتدئين / تجوید / فارسی

eršād-ol-mobtade’īn

سمرقندی محمود ق 9 قمری

(samarqandī, mahmūd ( - 15c)

مؤلف، آنچه از تتبع و کاوش در کتابهای عربی به دست آورده و از استادش شمس الدین محمد الخالدى الجنبدی آموخته، به درخواست گروهی از مبتدیان، در این کتاب در ده «باب» و یک «خاتمه» گرد آورده است: 1. تجوید فاتحه؛2. رعایت حروف 3. بیان ورم و استشمام؛ 4 .كيفيت وقوف؛5. ادغام حروف ساکن؛ 6. بيان مدات قرآن؛ 7. مخارج حروف؛ 8.نون ساکن و تنوین .9 بیان حدر و تحقیق؛ 10. هجاء مصحف به ترتیب سوره ها؛ خاتمه در معنی قاری و مقری.

آغاز: الحمد لله رب العالمين. .. اعلم هداك الله و ارشدک که اهل قرآن که اهل الله و خاصه اند بر سه قسم اند.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3195/3

آغاز: برابر؛ انجام: اما آنچه در هر موضعی که دو وجه است هر دو امام را نوشته بعد از نام ایشان لفظ خفهما اى بخلاف عنهما خط: نسخ و نستعليق، كا: محمد بن محمد باقر شریف کاشانی، بی تا، جلد: تیماج قهوه ای 23گ (109ر-131پ)، اندازه:

17/5×22سم [ف: 8-417]

ارشاد المبتدئين / فارسى

eršād-ol-mobtade'in

حافظ مشهدی محمد صادق بن محمد ق 10 قمری

(hafez-e mašhadi, mohammad sadeq ebn-e mohammad(- 16c)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13393/2

خط: نستعلیق ،خوش، بی کا، تا: 10 ربیع الاول 1163ق؛ مصحح؛ قطع رقعی [ میراث شهاب: س 8ش 4 - 68]

ارشاد المبتدئين / فقه / عربي

eršād-ol-mobtade'in

ممتاز العلماء، محمد تقی بن حسین، 1234- 1289قمری

momtaz-ol-'olama', mohammad taqi ebn-e hoseyn

(1819-1872)

رساله ای در 8 «باب» و «خاتمه»: 1. المياه؛ 2. الوضوء؛ 3.الغسل ؛ 4. التيمم؛ 5. النجاسات و احكامها .6. المطهرات؛ 7. احكام الاوانى؛ 8. احكام الجلود؛ الخاتمة في سنن الاستطابة و آدابها.

مؤلف به اقوال فقها به فراوان اشاره کرده و رد و ایراد نیز دارد.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31752

آغاز: بسمله. الحمد لله العزيز الغفار الذى شرع لنا دينا حنيفا و لم يكلفنا بالابصار؛ انجام: فان الاخذ بالاحتياط و العمل به جائز سائغ فى كل حال و وقت مبرء للذمة منج من البأس و المقت

جزء 1؛ خط: نسخ، کا: محمد علی، تا: 1276ق؛ نسخه را محمد ابوالحسن بن سید علی موسوی در سال 1276 نزد مؤلف قرائت نموده؛ اهدائی رهبری، بهمن 1383 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج فرنگی قهوه ای، 119گ، 19 سطر ، اندازه: 15/5×23/7سم [ اهدائی - ف: 3 - 58]

ارشاد المبتدئين / ادبيات / فارسي

eršād-ol-mobtade’īn

کاشاني، محمد حسين بن محمد جعفر، ق 13 قمري

(kāšānī, mohammad hoseyn ebn-e mohammad ja‘far ( -19c

ص: 121

رساله ای درباره علم صرف و نحو و لغت عربي با تطبيق آنها و عناوين «مسئله، اگر گويند- بگو، فائدة » در چند «قاعده» .

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 2/ 2002

آغاز: الحمد لله رب العالمين حمداً يملأ السماوات و الارضين. . اما بعد اين چند کلمه ايست در ارشاد مبتدئين در علوم عربيه ؛ انجام: و صحيح آن نجران بنون و جيم است، اميد که خداوند جل و علا همگي را از جميع اغلاط قوليه و زلات فعليه محافظت نماید

خط: نستعليق، كا: عبد الحميد بن ملا محمد واعظ، بي تا، جلد: تيماج قرمز، 13گ (140ر-153پ)، اندازه : 15×22 اسم [ف: 6 -5]

ارشاد المتحيرين في امر الدين / کلام و اعتقادات / عربي و فارسي

iršād-ul mutiḥayyirīn fī amr-id dīn

تاريخ تأليف: دهه سوم شوال 1302ق

در مطالبی که حاج کريم خان کرمانی با شيخ احمد احسائی و سيد کاظم رشتی مخالفت کرده با اين که خود را تابع مکتب آنان می نامد. اين کتاب به درخواست حاج ميرزا محمد تاجز یزدی فرزند حاج ميرزا احمد يزدی معروف به خوشنويس که در سفر زيارت حضرت امام رضا (علیه السّلام) همسفر مؤلف بود، تأليف شده است. چون مؤلف از اتباع شيخی های تبريز می باشد و با کرمانی ها اختلاف نظر دارد، کتاب وی دارای اسناد مهمی است مربوط به روابط هر يک از دو گروه با افکار و مکتب شيخ و سيد. اين کتاب که طی کمتر از چهار ماه تأليف شده، در دهه آخر ماه شوال 1302 پايان يافته و بعضی از مطالب آن فارسی و مشتمل بر يک «مقدمه» و چهارده «مقاله» (داراي بينات و تنبيهات) و يک خاتمه و يک توصيه می باشد بدين ترتيب: المقدمة: في سبب تأليف الكتاب، مقاله 1، فيما نقل من كتاب الفصول المهمة للكرماني؛ 2. فيما نقل من الرسالة الطولية له في السلسلة الطولية؛ 3.. فيما نقل في كيفية خلقة العالم ؛ 4 .، فيما نقل منه في السلسلة الطولية أيضاً، 5. فيما تقل منه حول الملائكة و الجن ؛6. نقل ما يدل على انكار الكرماني المعاد الجسماني: 7. نقل سؤال الله يار خان؛ 8. نقل ما كتبه الكرماني في جواب ميرزا جعفر نائب السلطنة، 9. نقل ان المشائخ ما تكلموا بدليل الحكمة أبداً ؛10. بعض مخالفات الكرماني و ابنه لهما؛ 11.نقل قول السيد في الرسالة البهبهانية؛ 12.. ما نقل من رسالة التزام النواصب، 13. نقل بعض ما انكر الاقا محمد خان من ضروريات الدين، 14، في أن كتبه مشحونة باصطلاحات القوم، الخاتمه في ترجمة المؤلف؛ التوصية: في وصايا عديدة. در ديباچه فهرست آمده که مقالات از سخنان حاج محمد کريم خان و پسرش آقا محمد خان و بينات از سخنان شيخ احمد و سيد کاظم و تنبيهات از خود مؤلف است. او در خود کتاب در سر گذشت خود همين اندازه مي گويد که شاگرد ثقة الاسلام بوده و نام خود را نهان مي دارد.

آغاز: بسمله. الم احسب الناس أن يتركوا أن يقولو آمنا الحمد لله رب العالمين أما بعد فهذا مختصر مشتمل على زبدة ما يجب استحضاره لكل احد... و سميته بارشاد المتحيرين في أمر الدين و رتبته على مقدمة و اربعة عشر مقالات و بينات و تنبيهات و خاتمه و توصية [فهرستواره منزوي (1 نسخه )]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه : 2859

آغاز: برابر؛ انجام: مصليا مستغفرا

خط: نستعليق، کاتب = مؤلف، بي تا، تاريخ تولد حاجي محمد کريم خان کرماني در شب پنج شنبه 18 محرم 1225 در صفحه عنوان هست، کاغذ. فرنگی، جلد: تيماج مشکی ضربی مقوايی، 221گ، 17سطر ( 10/5×16/5)

، اندازه: 18×23سم[ف: 10- 1702]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه :5888

آغاز: برابر انجام و يؤتيني کتابي بيميتي يوم القاء ولا حول ولا قوة الا بالله العلى العظيم

خط: نستعليق، کاتب = مؤلف، بب تا؛ جلد: تيماج قهوه ای، 192گ، 20 سطر، اندازه : 16/5×22سم [ف: 15- 268]

« ارشاد المتعلم إلى الطريق » الإرشاد في علم الميزان

ارشاد المتعلمين / آداب و سنن / فارسی

eršād-ol-mote‘allemīn

موسوی عاملی، محمد بن حيدر، ق13 قمري

(mūsavī ‘āmelī, mohammad ebn-e heydar ( - 19c)

تاريخ تأليف: 1240ق

حديثی که کلينی در «اصول کافی» در اوصاف عالمان و طالبان علم بيان کرده در اين کتاب ترجمه کرده و توضيحاتی بر آن، با عناوين «ارشاد ارشاد» افزوده است. او پس از هرج و مرج در خراسان که فساد اهل علم و دين را ديده بدين تأليف همت گمارده است .

قم؛ ارگانی بهبهانی؛ شماره نسخه: 126

آغاز: الحمد لله رب العالمين .. و بعد چنين گويد بنده غريق بحر معاصی که در وقتی که به غربت خراسان مبتلا بودم؛ انجام: شماست از احوال معاد و کيفيت حسر و احوال برزخ

خط: نستعليق مايل به نسخ، بی کا، بی تا، افتادگی: انجام؛ از عصر مؤلف و احتمالاً به خط وی، دارای خط خوردگی و اصلاحات، در برگ 91 حاشيه ای است با امضای «احمد الشريف الحسينی»، بر فراز صفحه عنوان يادداشتی از سيد حسين 8812خريده و سپس

ص: 122

می افزاید : « خداوند از چنین سالی که گذشت بندگان خود را حفظ کند»؛ تملک: سید علی بن سید اسماعیل ( ترک آبادی؟)؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا ، 178گ، 14سطر، اندازه: 13/5×24/5سم[ف: 96]

ارشاد (مجله) (ترکی) / مجله / ترکی – فارسی

eršād (majalle-ye torkī)

اصفهان صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان) شماره نسخه: 879

صاحب امتیاز احمد بگ آقایوف شماره یک شنبه ذیقعده 1323 مطابق 1905 از صفحه اول تا 19 ترکی و از 19 تا23 فارسی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی با عطف ،پارچه 23 ص 31 سطر (18×28) اندازه: 22×35

[ف: 22]

ارشاد المريد الى المراد = مراد نامه / کلام و اعتقادات / ترکی

eršād-ol-morīd el-al-morād = morād nāme

قره حصاری قاسم بن محمود ق 9 قمری

qara hesārī, qāsem-e-bn-e mahmūd ( - 15c)

وابسته به: مرصاد العباد من المبدأ الى المعاد؛ نجم رازى، عبد الله بن محمد )( 654-570)

اهداء به: مراد دوم پسر محمد ( 855-824 )

تاريخ تأليف: 825ق

در پنج «باب»، با ماده تاریخ «ختامه مسک» «سکزیو زیگرم بیشده ختم» ( 825) در فهرست بادلیان 1248 تنها از آن یادی شده است.

[قرطای 147-دیباچه مرصاد العباد از ریاحی 125]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9690

خط: نسخ ،معرب، بی کا، تا: قرن 10 با تاریخ آغاز جمادی الثانی 978 که باید از نسخه ای آورده باشند،کاغذ ،استانبولی، جلد: گالینگور عطف تیماج سرخ مقوایی، 256گ، 15 سطر (12×17) ،قطع ،وزیری اند:18×20 سم [ف: 17 - 452]

ارشاد المریدین / عرفان و تصوف / عربی

iršād-ul murīdīn

نجم الدین ،کبری احمد بن ،عمر 540 - 618؟ قمرى

(najm-od-dīn-e kobrā, ahmad ebn-e ‘omar(1146- 1222(

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1270

آغاز: بعد بسمله و حمد. اما بعد فقد طلب منى جماعة من اصدقائى و زمرة من اخلائى ان اجمعلهم مختصراً فى بيان مذهب

ارباب السلوك؛ انجام: فمن كان متحرزاً من الافعال و الاقوال المذمومة و متحزراً عن قرب الحرام والشبهات... تم الارشاد بعون الله.

خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه صفر 857ق؛ کاغذ: سفید، جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 36گ، 18-19 سطر (9 و 10×12 و ،(13) اندازه 14× 18سم [سنا - ف: 2 - 201]

ارشاد المريدين / عرفان و تصوف، شعر / فارسی

iršād-ul murīdīn

طوسی، فضل الله بن علاء الدین، - 914 قمری

(tūsī, fazl-ol-lāh ebn-e 'ala'-od-din (- 1509)

مثنوی اسامی مقتدیان سلسله کبرویه حسینه، از عمادالدین فضل الله که بایستی همان برزش آبادی طوسی (-914ق 1508م) از

خلیفگان حاج محمد خبوشانی باشد.

آغاز: ای بنام تو افتتاح امور *** وی بیاد تو انشراح صدور

[فهرستواره منزوی 137/10]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 487/3

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: قاسم داغستانی، تا: محرم 1275ق؛کاغذ: آهار مهره فرنگی ،جلد: میشن قهوه ای سیر، 13 سطر [ف: 5-37]

ارشاد المريدين / عرفان و تصوف / فارسی

iršād-ul murīdīn

خوارزمی حسینی کمال الدین حسین - 958 قمری

(xārazmī hoseynī, kamāl-od-dīn hoseyn (- 1551)

به خواهش گروهی از طالبان

تاريخ تأليف: 5 ذيحجه 925ق؛ محل تألیف: موضع بیگ اداغی از توابع خوارزم در خانه شیخ محمد خواجه از اولاد بدر اتابی به خواهش گروهی از طالبان به نام «ارشاد المريدين»، به نظم و نثر در آداب سیر و سلوک مشتمل بر 4 «فصل» و 1 «خاتمه» (دیباچه) 1. موعظه به طالبان و عاشقان وسالکان؛ 2. بیان احتیاج به شیخ کامل و مکمل؛ 3. اطوار سبعه و معرفت مقتدا؛ 4. آداب و شرایط سلوک در هشت «ادب» 1) خاموشی، 5) دوام ذكر، 6) نفر خواطر از ماسوا 7) ربط قلب با شیخ؛ 8 )ترک اعتراض و دوام رضا، خاتمه در نصیحت طالبان. تخلص او «حسینی »دوبار در دیباچه آمده است. در پایان فصل یکم زنجیره طریقت خود را از بالا به پایین چنین می آورد «پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) حضرت على (علیه السّلام)... مير سيد علی همدانی شیخ اسحاق جیلانی، میر عبدالله برزش آبادی، رشیدالدین اسفراینی، شاه علی بیدوازی، شیخی و مرشدی حاجی محمد و از ایشان به «مؤلف» اعنى المفتقر حسين الخوارزمی»

ص: 123

آغاز: الحمد لله الذى رفع علام الشريعة بميامن بيان ائمة الدين و زین سرابيل اهل الحق بحلل الحقايق و الیقین و نور بانوار التجليات مشكوة قلوب العارفين

انجام: هر کس که رساله را بخواند*** یک فاتحه ای بما بخواند / یا رب بریش بلطف و احسان *** از دار جهان بنور ایمان [فهرستواره منزوی 55/7]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه : 10043/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: علی محمد، تا: محرم 956،ق، جا: ولايت خيوق ؛مصحح ؛ تملک: مصطفی طالب خانه خاصه ؛جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 76گ (1پ- 76پ)، 9 سطر ، اندازه: 12/5×17/5 [ف: 32 - 57]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه : 487/1

خط: نستعلیق، کا: قاسم داغستانی، تا: محرم 1275ق؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی ،جلد: میشن قهوه ای سیر 13 سطر [ف: 5-37]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3260/15

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا :1307ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج بی مقوا، 41 ص( 252-293) 19 سطر ، قطع: خشتی، اندازه:

18×28 سم [ف: 10 - 864]

ارشاد المریدین / عرفان و تصوف / فارسی

iršād-ul murīdīn

کاشف دزفولی ،صدرالدین بن محمد باقر، 1174 - 1258 قمری

(kāšef-e dezfūlī, sadr-od-dīn ebn-e mohammad bāqer)1761- 1842(

تاريخ تأليف: 8 رمضان 1222ق

رساله ای در سلوک و آداب آن

آغاز: الحمد لله رب العالمين. .. اما بعد بر ضمیر منیر مهر تنویر ارباب دانش می نگارد که این چند کلمه ای است در

آداب سلوک و طریق و ریاضت دادن نفس اماره به راه خدا

انجام: و هرگاه قدری سیر کرده باشد و ترقی از برای نفس حاصل شده اما نه تمام بس مناسب اوست طریقه سوم که باشد این است خلاصه راه سلوک اهل الله اللهم وفقنا للعمل به بمحمد و آله

[الذريعة 520/1 نسخه های منزوی 1023/2 ؛مکتبه امير المؤمنين نجف1362/2 ]

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2895/6

آغاز: بسمله، الحمد لله رب العالمين والصلوة و السلام على خیر خلقه محمد و آل اجمعين و لعنة الله على اعدائهم الى يوم الدین؛

انجام: برابر

بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی یک لا، 19 ص ( 95-114) ، 14 سطر (9× 15) ، اندازه: 14/5×20 سم [ ف : 6 - 5958]

2. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2954/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ،27گ، 12 سطر ، اندازه: 14×10سم [ف مخ: 1 - 132]

ارشاد المسائل الى اصول المسائل معروف به شرح رساله ستینی در هندسه و ریاضی / هیئت

iršād-ul masā❜il ila usul-il masa'il ma'ruf be š.-e r.-ye

settīnī dar hendese wa rīyāzī

ابن مجدی، احمد بن رجب 2767 ؟- 850 قمری

(ebn-e majdī, ahmad ebn-e rajab (1366-1447)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره: 2

بی کا، تا: اوایل قرن 9ق؛ بر مؤلف خوانده و تصحیح شده و برخی از برگ ها قلم خوردگی بسیار دارد، دارای اشکال هندسی با شنگرف، این نسخه جزو کتابخانه مرحوم حاج میرزا محمود و فرزندش میرزا محمد طباطبائی بروجردی بوده است؛ قطع : وزیری [میراث شهاب س 7ش 1-2 - 23]

ارشاد المستبصر = الاستخارة / استخاره - عربی

شبر، عبدالله بن محمد رضا، 1188؟ - 1242 قمری

iršad-ul mustabŞir = al-istixara

(1827-šobbar, 'abd-ol-lah ebn-e mohammad rezā (1774

تاريخ تأليف: جمعه 24 جمادى الاول 1230قبر

رساله ای در استخاره است که تمام رساله «فتح الغيب» ابن طاووس را در آن مندرج است مرتب شده یک «مقدمه» و هشت «باب» و «خاتمه»: المقدمه فى فضل الاستخارة و معناها؛ 1. الاستخارة بالمعنى الاول بمعنى الدعاء بطلب الخير؛ 2. الاستخارة بالدعاء ثم العمل بما يقع فى قلبه؛ 3. الاستخارة من الله تعالى بالاستشاره؛ 4. بيان الاستخارة بالقرآن الكريم؛ 5 .كيفية الاستخارة بالسبحة؛ 6. الاستخارة بالرقاع؛ 7. كيفية الاستخارة بالرقاع بغير الطريق المشهور المتقدم ؛ 8. الاستخارة بالبنادق ولها طرق؛ خاتمه: دارای دو فائده، روایاتی در بیان چاره برای کسی که در امرش متحیر است یا کسی که می خواهد رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و ائمه هدی (علیهم السّلام) را در خواب ببیند و نیز مطالبی در جواز استنابه در استخاره.

آغاز: بسمله الحمد لله الذى اجازلنا استخارته اشتشارته وارشدنا الى معرفة صلاح امرنا من غيبه بالتعلق بنبذة من مفاتح غيبه و الصلوة على محمد و آله هداة الخلق و حملة الحق و ارباب

ص: 124

الصدق

انجام: خاتمة فيها فائدتان الاولى قال العلامة المجلسى فى البحار و جدت... الثانية المعروف الذى جرت عليه سيرة الخلق جواز الاستنابة فى الاستخارة. .. لاسيما ذا قصده النائب لنفسه ان يقول...

چاپ: ضمیمه «مفتاح الغيب» مجلسی ،تهران،سنگی، 1306، جیبی، 91ص

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5590/3

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ سه صفحه مائده؛ کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی ،لایی، 14 سطر (6×11) ، قطع: بغلی اندازه: 10×17سم [ف: 16 - 41]

2. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 224/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی 31گ (1پ-32ر)، 17 سطر (6/5×11)، اندازه:

10×15سم [ف: - 740]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15574/2

آغاز: و الظاهر جواز جميع ذلك كما اختاره اکثر اصحابنا و انکر ابن ادريس الشقوق الاخيرة؛ انجام:... فی امور دنيانا و آخرتنا ديننا خيرة فى عافية بحق محمد و آله وصلى الله على محمد و آله. خط: نسخ، کا: محمد حسن شریف کلباسی اصفهانی، تا: شعبان 1303ق؛ افتادگی: آغاز ؛جلد: مقوایی با روکش کاغذی طوسی عطف تیماج ،مشکی، 35گ( 37ر - 72ر) 14 سطر

،اندازه: 12/3×17/5سم [ف: 43 - 168]

4 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2153

آغاز: برابر؛ انجام: و صلی الله على محمد و آله

خط: نسخ، کا: حسن بن آغا محمد تبریزی؛ بی تا؛ پس از این ضمن 7 صفحه مقاله ای است در آداب سلوک و در آداب عقیقه که مأخوذ از کتابی است؛واقف: نائینی مرداد 1311؛ کا: شکری، جلد: مقوا عطف تیماج قهوه ای 21گ، 22 سطر ، اندازه: 12/5×20/5سم [ف: 5 - 29]

«ارشاد المسترشدين » شرح الخطبة التطنجية

ارشاد المسترشدین / کلام و اعتقادات / عربی

iršād-ul-mustaršidīn

مشهدی، محمد حسین بن ابی محمد، - 1175 قمری

(- 1762)mašhadī, mohammad hoseyn ebn-e abī mohammad

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10658

آغاز: مطلقا بنحو اطاعة الله و اطاعة رسوله يدل على عصمتهم بمعلومة؛ انجام: يسأل اما الحسن الرضا (علیه السّلام) عن... الازعان به الان كلما ذكر ممكن و اخبر الصادقون به فهو حق م

خط: نستعلیق بی،کا، بی تا [الفبائی 40]

ارشاد المسترشدین / فقه / فارسی

eršād-ol-mostaršedīn

رضوی، محمد بن معصوم - 1255 قمری

(razavī, mohammad ebn-e ma ̊sūm ( - 1839)

رساله ای است که مؤلف به خواهش مردم مشهد مقدس در بیان احکام طهارات ،صلوات ،زکوات ،اخماس و صیام نگاشته است.

فردوس؛ مدرسه حبیبیه؛ شماره نسخه: 64

آغاز: بسمله الحمد لله الذى جعل الفوز بالسعادة الابديه في المتك بالشريعة السهلة الاحمديه (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و سهل طريق معرفة احكامها العملية بالرجوع الى من اعطاه الله؛ انجام: پس مکروه است سؤر حیوان جلال و نجاست خور بنابر اظهر خواه حیوان مرغ باشد یا غیر مرغ و سؤر حیوانی که بخورد مردار را و سؤر حایض غیر مأمونه از نجاست

خط: نسخ، بی کا، کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج مشکی فاقد طلبله دوم 83گ، 23 سطر ، اندازه: 16×21سم [ف]

ارشاد المسترشدین / فقه/ فارسی

eršād-ol-mostaršedīn

رساله ای فتوایی برای عمل مقلدین در احکام طهارت تا احکام روزه .

یزد؛ مدرسه خان؛ شماره نسخه 100

پایان جزء اول؛ خط: نسخ، کا : سید مهدی بن مرتضی، تا: شعبان 1245ق؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: مقوایی عطف تیماج

،مشکی، 235گ، 18 سطر ، اندازه: 15/5×21/5 سم [ف: 82]

ارشاد المسترشدين فى معرفة الضرورى من احكام الدین / فقه / فارسی

eršād-ol-mostaršedin fi ma'refat-ez-zarūrī men ahkām-

ed-din

کرباسی، محمد ابراهیم بن محمد حسن، 1180؟ - 1262 ؟ قمری

karbāsī, mohammad ebrāhīm ebn-e mohammad hasan

(1767 - 1846)

فقهی فتوایی است مشتمل بر احکام ضروری دین در یک «مقدمه» و چهار «مقصد» و یک «خاتمه».

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة على سيد الأولين والآخرين

ص: 125

وآله الطاهرين المبالغين لارشاد المسترشدین اما بعد چنین گوید خادم علوم دینیه و متسفیض اسرار شرعيه ابن محمد حسن الخراسانی محمد ابراهیم

[الذريعة 1/ 521 و 520/10؛ فهرستواره فقه هزار و چهار صد ساله اسلامی ص 42؛ ريحانة الادب ج 354/3]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15860

آغاز: و اما در زلزله معتبر نیست بی اشکال؛ انجام :و مكروه دانسته اند. بعضی از برای نساء

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز (پانزده برگ) انجام( یک برگ)؛ واقف: حاج احمد فاضل،اسفند 1365 ؛كاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: روغنی با نقش ترنج و سر ترنج درون جلد دارای گل نرگس، 116گ، 17 سطر ، اندازه: 21×15

[ف: 21/18 - 99]

2. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5880

آغاز: برابر؛ انجام: و واجب است بیرون رود از مسجد در (پایان اعتكاف افتاده است).

دو جزء در یک جلد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: روغنی گل بوته با ترنج،207گ، 17 سطر ، اندازه: 14×21سم [ف: 3 - 110]

3. مشهد؛ گوهر شاد ؛شماره نسخه: 5371

آغاز: برابر

از آغاز تا آخر حج؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ دارای بلاغ؛ كاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد:تیماج مشکی عطف میشں سرخ 19 سطر (8/5×14/5) ، اندازه: 15×21/5 سم [ ف: 2 - 642 ]

4. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4584-23/104

آغاز: برابر؛ انجام: در لواحق بدانکه هرگاه فوت شود معتکف و اعتکاف واجبی در ذمه او باشد لازمست بر ولی قضای آن... واجبست به جهت افساد اعتکاف و اگر اعتکاف به نذر معینی شبه آن باشد کفاره دیگر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج ،مشکی، 126گ، 21 سطر [ف: 1 - 313]

5. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 786

كتاب الحج؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ اهدائی سید علی نجف آبادی؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 74گ، 16 سطر

،اندازه 10×14سم [ ف : 3 - 588]

6.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 5595

آغاز: برابر؛ انجام: که هر که بخواند آنرا بر قبر مؤمنی او را و صاحب قبر را میآمرزد خدای تعالی تمام شد جزء اول ارشاد المسترشدين.

جلد ،اول شامل مقدمه و بخشی از مقصد اول (در عبادات)؛ خط: نسخ، کا: سید حسن محمد علی حسینی، تا: 1233ق؛ کاتب تاریخ مقابله را در آخرین صفحه سال 1234 - مرقوم داشته؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: روغنی یشمی گل ها و حاشیه طلایی عطف میشن یشمی، 412ص، 17 سطر قطع: خشتی، اندازه:15/5×21/5 سم [ف: 17 - 53]

7. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3668

خط : نسخ، :کا ،یوسف، تا: رجب 1233ق؛ مقابله شده؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره، جلد: مقوایی روکش تیماج مشکی ضربی دارای یک ترنج بزرگ و دو کوچک با گل و بوته رنگین و جدول زرین عطف تیماج ،قرمز، 146گ، 17 سطر (9×15)، ،اندازه: 14×20سم [ف: 5 - 1743]

8. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 924

آغاز: چنین گوید خادم علوم دینیه و مستفیض اسرار شرعیه

خط: نسخ، کا: مهدی لنجانی، تا:1233ق؛ 227گ، 17 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 2 - 12]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7813

از آغاز تا احکام دفن؛ خط: نسخ، کا: محمد ملقب به آقا بابا، تا:1233ق؛ مصحح، پس از کتاب چند برگ از رساله ای در احکام روزه آمده که به سال 1246 نوشته شده است؛ مهر: کتابخانه مهندس بغایری؛ 201گ، 19 سطر ، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 20- 170]

10 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7129

آغاز: پس از خطبه و نام مؤلف: این رساله ای است در معرفت ضروری از احکام دین مبین؛ انجام: می آمرزد خدای تعالی او را و صاحب قبر را انشاء الله تعالى

ج 1 مقدمه (در اجتهاد و تقلید) و منهج اول (در نماز) از مقصد اول (در عبادات)؛ خط: نسخ، کا: ابن آقا رجب على شريف، مشهور به ملا آقائی، تا: صفر 1234ق؛ مجدول دارای یک سرلوح؛ کاغذ: آهار مهره شکری ،فرنگی، جلد: مقوا با روکش پارچه، 140گ، 21 سطر ، اندازه: 13×21سم [ف: 5 - 378]

11. تهران؛ دانشگاه ؛شماره نسخه: 6466

جزء 1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1234ق؛ مجدول، با سرلوح؛ بخشیده محمد ولی میرزا که در رمضان 1236 به گواهی میرزا ماما در یزد از آن او بوده است به کسی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی ضربی مقوایی201گ،17 سطر (7×11)،قطع: جیبی، اندازه: 10×15سم [ف: 16 - 271]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11380

آغاز: برابر انجام: که هر که بخواند آنرا بر قبر مومنی اورا و صاحب قبر را میامرزد خدای تعالی تمام شد جزء اول اراد المسترشدين.

جلد اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1235ق؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 210گ، 15 سطر، اندازه: 16× 21 سم [ف: 33/2 - 105]

13. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه : 1552/1

آغاز : برابر؛ انجام: در حدیث است هر که بخواند آن را در قبر مؤمنین می آمرزد خدایتعالی او را و صاحب قبر را تمام شد.

ص: 126

جزء اول؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: 18 جمادی الثانی 1237ق؛ دارای یک سرلوح، مذهب، با نسخه اصل مقابله و خوانده شده در نهم محرم 1250ق؛ مهر: «سید علی بن سيد حسين الحسينی» (بیضی)، «محمد حسين بن سيد على الحسينى» (بيضى)، «عبده الراجی محمد حسن» «افوض امری الی الله عبده محمد رضا» (هشت ضلعی)؛ جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و نیم ترنج، سطر (8×14/5) ، اندازه: 15×20/5سم [ف: 4 - 2106]

14 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه 230

جزء اول؛ خط: نسخ، کا :محمد علی بن ابوالحسن نائینی، سه شنبه 4 ربیع الاول 1238ق؛تا: مصحح، محشی؛ 160گ، 17 سطر ، اندازه: 21×15سم [ف: 1 - 161]

15. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6288-30/168

آغاز: برابر؛ انجام: واجب میشود بر او چهار کفاره بنا بر اقوی و اگر مرتد شود معتکف در بین اعتکاف باطل می شود اعتکاف و واجبست بیرون رود از مسجد تمت

طهارت، صلاة، زكاة خمس، صوم و اعتکاف؛ خط: نسخ، بی کا ، تا: 1239ق؛ دارای ،سرلوح ،مجدول مذهب جلد: روغنی دو رو با زمینه زرین، ترنج با سر و لچکی و جدول و حاشیه با گل های ،الوان 198گ، 21 سطر ، اندازه: 13×21سم [ف: 1 - 313]

16 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4346-22/66

آغاز: برابر؛ انجام: بر قبر مؤمنی می آمرزد خدای تعالی او را صاحب قبر را انشاء الله تعالی تمام شد جزء اول از کتاب ارشاد المسترشدين.

خط: نسخ، کا: علی نقی بن محمدحسن کاتب کازرونی، سه شنبه 8 جمادى الاول 1243ق، به دستور آقا سید اسماعیل؛

جلد: تیماج قهوه ای، 147گ، 22 سطر [ف:1 - 313]

17 . قم؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7172-36/172

آغاز: برابر؛ انجام: اگر زاید از دو ماه باشد حکم مذکور ثابت نیست تمت الرسالة مجتهد العصر. .. حاجی محمد ابراهيم بن مرحوم حاجی حسن الخراسانی

خط: نسخ، کا: رضا بن کربلایی حسین ابرقوهی، تا: 15 جما الاول 1244ق، حسب الامر آخوند ملا قمر زندی ؛جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج 169گ، 18 سطر ، اندازه: 15× 22سم [ف: 1 - 314]

18. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 169

آغاز: منهج پنجم در حج و آن شرعا عبارتست از افعالی که میاید چنانچه عمره نیز چنین است و در آن یک مقدمه و چند مبحث یک خاتمه است؛ انجام: بی اختیار یا در حال غضب بدون قصد لسان او صادر شود تمام شد تا به اینجا کفارات و نذر و قسم عهد از ارشاد المسترشدین بعد از آن در تجارتست

حج و كفارات و نذر و قسم و عهد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1245ق؛ افتادگی: وسط (از آخر کفارات و اول نذر)؛ مجدول ،زرین در اول نسخه آمده: «من کتب میرزا محمد تقى الشيرازی»؛ جلد: تیماج مشکی با ترنج و سرترنج 57گ، 18 سطر [ف مخ: 1 - 38 ]

19. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4438

خط : نسخ، بی کا، تا: 19 ربیع الاول 1245ق؛ مصحح؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين محمد حسين بن ابوالقاسم» (مربع)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،قرمز 152گ، 15 سطر ، اندازه: 14×21سم [ف: 12 - 34]

20 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5848

خط: نسخ، بی کا، تا: 1247ق؛ کاغذ: فرهنگ، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی 120گ 22 سطر (7×14) ، قطع: ربعی، اندازه: 13×21سم [ف: 16 - 105]

21. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 165

آغاز: برابر؛ انجام: صحیح نیست از کسی که درذمه او روزه واجب باشد مگر آنکه قادر نباشد بر واجب که جایز است

خط: نسخ، بی کا، تا: 1253ق. [ف: 3 - 11]

22 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 241

آغاز: برابر؛ انجام: چهارم در ربیع و ارکان آن. .. و در آن چندفصل است.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1256ق؛ افتادگی: انجام؛ محشی؛ اهدایی حاج آقا رفیع؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: مقوایی با تیماج مشکی، 182گ، 24 سطر ، اندازه: 22×35سم [ف: 1-240]

23 .آشتیان؛ حوزه علمیه؛ شماره نسخه: 60 بخش یکم

آغاز: برابر؛ انجام: (انجام اول:) هر که بخواند او را به قبر مؤمنی می آمرزد خدای تعالی او را و صاحب قبر را تمام تمام شد جلد اول ارشاد المسترشدين وقتا الله اياكم من العالمين. .. تحرير شد شهر شوال سنه 1260ق. (انجام دوم:) مگر آن که قادر نباشد بر واجب که جایز است تمام شد مسائل خمس و زکوة و صوم به تاريخ یوم الثلثا شهر شوال، هزار و دویست و شصت 1260ق در يوم قصبه آشتیان.

جزء اول و مقصد سوم (زکات خمس، صوم)؛ خط: نستعليق،بی کا، تا: 3 شوال 1260ق؛ جا: آشتیان دارای وقف نامه «میرزا عبدالرحمن فرزند حیدر علی بیک»؛ کاغذ: شیری، جلد: چرم قهوه ای سیر مقوایی مجدول ضربی با هفت ترنج ،چلیپایی 158گ، 20 سطر، قطع: وزیری کوچک، اندازه: 14× 22سم [ف: 131]

24 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8679

جلد 1، از مقصد یکم در عبادات در چند منهج؛ خط: نسخ، کا: محمد حسین موسوی جزایری شوشتری، تا: قرن 13و 14؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ:فرنگی ،جلد: گالینگور آلبالویی و یشمی، 236گ، 16 سطر (8×15) ، قطع: ربعی، اندازه: 16/5×22سم [ف: 17- 194]

25 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13586

آغاز: برابر؛ انجام: می آمرزد خدای تعالی او را و صاحب قبر را جلد 1؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا :جلد: تیماج روغنی ضربی،

ص: 127

128گ، 17 سطر ، اندازه: 15× 21سم [ف: 20 - 36]

26 . قم؛ فيضيه؛ شماره نسخه: 1563

خط: نسخ ،بی کا، بی تا، با یادداشت حجة الاسلام شفتی درباره جواز تقلید از حاجی کلباسی به تاریخ 1244 بر برگ آخر آن ؛

169گ، 19 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف: 2 - 12]

27. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 528/2

آغاز: برابر؛ انجام: پس اگر زائد از دو ماه باشد حکم مذكور ثابت نیست

در دو مجلد از طهارت تا احکام روزه؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا،جلد : تیماج قرمز ، 170گ( 95پ-264 پ) ، اندازه:10/5×14/5سم [ف 2 - 133]

28. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9456

احکام زکات و روزه و اعتکاف؛ خط؛ نستعلیق، بی کا؛بی تا، مصحح، مقابله کتاب با نسخه اصل روز شنبه 8 شوال 1250 پایان

یافته و در صفحه اول «ارشاد المؤمنین» نامیده شده ؛جلد: تیماج مشكى بدون مقوا، 61گ [ف: 24 - 220]

29. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: بدون شماره

اصول الدين و كتاب الطهارة؛ بی کا، بی تا [دليل المخطوطات 1 - 91]

30.شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 27- الف/ 253

آغاز: برابر؛ انجام: در حدیث است که هر که بخواند آنرا برقبر مومنی میامرزد خدای تعالی او را و صاحب قبر را

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی سفید ،جلد: مقوا با تیماج مشکی ،ضربی، 160گ 17 سطر (8/5×13/5) اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 1 - 234]

31. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1170

آغاز: در حج و آن شرعا عبارت است از افعالی که... چنانچه عمره نیز چنین است و در آن یک مقدمه و چند مبحث و یک خاتمه است؛ انجام: و هم چنین هر گاه از باب جاری شدن بر لسان باشد بی اختیار یا در حال غضب بدون قصد از لسان او صادر شود

خط: نستعلیق، کا: محمد جعفر بن کربلایی خدابخش بروجنی، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سر، اسلیمی و بدون مقوا، 31گ 25 سطر [ف مخ: 1 - 132]

32.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 1/ 7284- 74/ 37

آغاز: برابر؛ انجام: صحیح نیست از کسی که در ذمه اوروزه واجب باشد مگر آنکه قادر نباشد بر واجب که جایز است خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 14 جمادى الثانى 1255 (مقصد اول) پنج شنبه 13 شوال 1254( آخر کتاب)؛ مصحح ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج 122گ، 21 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 313]

ارشاد المسترشدين و هداية الطالبين = واجب الاعتقاد / كلام و اعتقادات / عربی

iršad-ul-mustaršidin wa hidayat-ut-talibīn = wajib-ul-i'tiqād

فخر المحققين محمد بن حسن، 682 - 771 قمری

(1370-faxr-ol-mohaqqeqin, mohammad ebn-e hasan (1284 -

رساله ای است مختصر در بیان واجبات اصول دین که دانستن آن بر هر مكلف واجب است. فاضل تنکابنی در شماره مؤلفات مؤلف دو کتاب به نام «کتاب المسترشدين» و «هداية الطالبين» یاد نموده گمان می رود آن دو تألیف یکی است و همین رساله باشد و این عبارت دیباچه این کتاب مشارالیه را به اشتباه انداخت است: «انی املیت هذه الرساله لارشاد المسترشدين و هداية الطالبين». صاحب «رياض العلماء» (به نوشته الذریعه) از این رساله با نام «اعتقادية فخریه» یاد کند و گوید مولی نظام الدین محمد قرشی ساوجی شاگرد شیخ بهائی (م- در حدود 1040) شرحی مبسوط و خوب بر آن نوشته و به نام رفیع الدین مرعشی کرده است. در «پنج اصل» است .1 معرفة الله ؛ 2. العدل؛ 3. الوعد والوعيد؛ 4 النبوة؛ 5. الامامة. در پایان آورده است که «من در اینجا تنها اصول را آوردم نه فروع را زیرا پدرم آنچه اجماعی شیعه است و به نقل درست از پیشوایان رسیده و هیچ شکی در آنها نیست آورده بدانها بنگرید و از آنها پیروی کنید. »

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين وصلى الله على سيد المرسلين محمد الصادق الامین و آله المعصومين اما بعد فيقول محمد بن حسن بن يوسف بن المطهر انى امليت هذه الرسالة لارشاد المهتدین و هدایت الطالبين و قد بينت فيها ما يجب على المكلفين من الاعتقاد في اصول الدين. .. ويجب ان يعتقدان يكون الواجب قديماً لانه لا يجوز عليه العدم

انجام: و افتقرت على هذا الاصول و لم اذكر العبادات الشرعية لان والدى جمال الدين حسن بن يوسف بن المطهر قدس الله سرهم ذكر ما اجمع اهل البيت عليهم السلام و هم الائمة المعصومين. .. فايها المؤمنون تمسكوا واعتمدوا عليه و رحمة الله و بركاته

[الذريعه 521/1 شماره 2539؛ رياض العلما 77/5؛ معجم التراث الكلامي 1/ 232؛ 1/ 180/ 33؛ دنا (690/1-691 ]

شرح و حواشی:

1- شرح ارشاد المسترشدين و هداية الطالبين

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10706/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کهن، بی کا، تا: قبل از 802ق؛ جلد: تیماج قهوه ای 20 ص (219-238) 17 سطر ، اندازه: 14× 17سم [ف: 1/ 23 - 180]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3044/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: جعفر بن حسن استرآبادی، تا: 845ق، جا: قریه

ص: 128

لاملبنگی ؛کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: تیماج سدری مقوایی ضربی ترنج دار 14گ (126-149پ)، 17 سطر (8×115)، اندازه: 12/5×16/5سم [ف: 14 - 162]

3.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4572/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: حيدر حسینی، تا: 869ق مصحح، محشی با نشان «ه»؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج قهوه ای روشن مقوایی مجدول ضربی 14گ (135پ - 149) ،17 سطر (5×12) ، اندازه: 9× 17سم [ف: 19 - 205]

4. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 112/1

خط: نسخ نازیبا ،کا: محمد بن فیاض بن مهنا بن فياض تا جمعه 22 جمادى 869ق ،مجدول ،جلد:مقوایی، عطف پارچه مشکی31 ص (1-31) اندازه: 10/5×15/5سم [ف: 1 - 81]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 307/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1 - 365]

5. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 270

خط: نسخ، کا: بابا علی بن بابا حسین بن بابا افضل بن بابا هلال بن خارخانی، تا: 873ق [ف 3 - 70]

6. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 2247/3

انجام: افتاده: و من عدل عنه الى غيره فقد عدل عن التعيين.

خط: نسخ، بی کا، تا: 898ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی 16گ (167 پ- 183پ)، 11 سطر ،اندازه: 12/5×18سم [ف: 6 - 232]

7 .تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 135/7

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 [نشریه: 7 - 230]

8.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3446/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ مصحح؛ تملک «محمد باقر بن علی حسینی» با مهر بیضوی نام وی؛ 18گ (1پ- 18پ) 15 سطر ، اندازه: 10×17سم [محدث ارموی مخ: 1 - 115]

9. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1490

آغاز: برابر؛ انجام: و ما اشتمل عليه الكتاب الكريم

نام مؤلف به اشتباه علامه حلی آمده است؛ خط: نسخ، کا: زین العابدین، تا: غره شعبان 924ق؛ اهدائی محمد جواد علمیه، کاغذ: پسته ای اصفهانی، جلد: مقوایی تیماج تریاکی لولادار، 66گ، سطر (9×16/5)، اندازه: 18×29سم [ف: 3 - 973]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13732/1

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، كا: محمد بن ابراهیم اوالی (بحرانی) تا: 959 ق؛ مصحح، محشی با نشان «ق، ه-، 12، شیخ محمد، خواجه نصرالدین فاسی» و غیر آن؛ مهر: آیة الله مرعشی نجفی (رحمه الله)،«... المبين بالحسين الحسن. .. سنة ... 1126. ..» (مستطیل)، «محمد الله على ولى الله الفقير شيخ محمد» (دایره) کاغذ: فرنگی ،6گ (7-2) 25 سطر ، اندازه: 8×13سم [ف 34 - 690]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 620/3

كا: قطب الدين بن اسماعيل، تا: 969ق؛ افتادگی: آغاز؛ قطع: رقعی [اهدائی ف: 275]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3459/2

خط: نسخ، کا: شریف محمد شریف بن باباجان حسینی، تا: چهارشنبه 3 ربیع الثانی 972 ق ، جا: روستای رامجین ساوجبلاغ؛ کاتب مالک نسخه است؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای، 20گ (37-17)، 23 سطر (4×12) ، اندازه: 10×18سم [ف: 11 - 2466]

13. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3532/1-ف

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛ قطع: بغلی [ فیلم ها - ف: 2 - 173] ؛

14 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1564/6

آغاز و انجام: برابر

خط" نستعليق، كا: علیشاه بن كمال بن مرتضی علی، تا: شعبان1029ق؛ کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج مشکی، 8گ، 14-22 سطر (7×15)، اندازه: 13×20سم [ف: 4 - 2117]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8900/3

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 15 شعبان 1038ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای 13گ (44پ-56ر)، 19 سطر (5/5×12/5) ، اندازه: 9/6×16/9سم [ف: 29/1 - 266]

16. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5816/2

خط: نستعلیق، کا: رضی بن محمد امین ،حسینی، تا: صفر 1057ق؛ کاغذ ،ترمه، جلد: میشن قرمز ،ضربی 16 سطر [ف 9-55]

17 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20830

آغاز: برابر؛ انجام: مصطفی حشر کن در بهشت تمت تمام

خط: نسخ، بی کا، تا: 1072ق؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ضربی، 32گ، 14 سطر [رایانه]

18. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 4506/10

خط: نستعلیق بی کا ،تا: 7 شعبان ،1072ق؛ 8گ (190 پ -197ر) ، [ف: 3 - 161]

19. تبریز؛ تربیت؛ شماره نسخه: 242

بی کا، تا: 1093ق [ف :99]

20 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9706/2

خط: نسخ، کا: عبد العظم بن صالح حسینی، تا: شوال 1097ق؛ کاغذ: آهار مهره حنایی و شکری ،جلد: مقوا عطف میشن ،خرمایی 15 سطر ، اندازه (9× 19)سم [ف 11 - 321]

21. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8839/17

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج قهوه ای، 4گ (241پ- 245پ) اندازه: 23×15سم [ف: 23 - 29]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1186/34

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 3 - 444]

ص: 129

22. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2787/7

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، كا: شهاب الدين حسين بن ناصرالدین حسین حسنی حسینی جعفری دیباجی، تا: قرن 12؛ کاغذ: اصفهانی نخودی ،جلد: مقوا با روکش ،گالینگر 3گ (35پ -38) ابعاد متن: 14/5×22/5 ، اندازه: 10/5×20سم [ ف : 13 - 270

23. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه:67/3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ 23 گ (50 پ -73ر) ، اندازه: 10×14/5سم [ نسخه پژوهی: 3 - 74]

24. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:7033/2

خط: نسخ،كا: محمد مومن بن محمد امین حسینی، تا: 1101ق؛ کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 15 سطر (7×12) :قطع ربعی اندازه: 13×19سم [ف: 16 - 434]

25. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6853/24-35/33

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شنبه 12 ربيع الاول 1102ق؛ مجدول ، مذهب؛ جلد: تیماج دو رو 5گ، 25 سطر ، اندازه: 15/5×29 [ف: 1 - 314]

26. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3257/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد مهدی ابن حاجی محمد تقی سبزواری،تا: دوشنبه جمادی الاول 1139ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج مشکی با ترنج و نیم ترنج 24 ص(182-206)، 16 سطر ، قطع: ،رقعی اندازه: 9×16/5سم [ف: 10 - 848]

27. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13887/4

آغاز: برابر؛ انجام: مقدمة اخرى؛ الفعل يقتضى بحسن بعض

خط: نسخ زیبا، کا: سید حسین بن علی حسینی هندی، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، 6گ (39پ- 44پ)، 16 سطر ، اندازه: 6/5×14سم [ف : 35 - 270]

28. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 661/1

آغاز: برابر؛ انجام: ما اتفقت عليه كل الائمة عليهم السلام لا يحتاج الى تقليد احد بعد معرفة واجب الاعتقاد و من عدل منه الى غیره فقد عدل عن يقين الى ظن... تمت

کا: سید کاظم بن سید رضا، تا: اوایل رمضان 1203ق؛ جلد: گالینگور ،آبی 15گ ،اندازه: 12×20سم [ف: - 179]

29. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 30/2 - د

خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه24 ربیع الثانی1293ق؛11گ (27 پ -38پ) [ف: 242]

30. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 879/4

آغاز و انجام: برابر

نسخ، بی کا، بی تا؛ 16گ (121 پ - 136 ر) (ف: 3 - 532]

31. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 377

انجام: قال البخارى ان ابا طالب اول من وضع القسامة و قال ابو طالب للنبي عليه السلام ما اشد.

خط: نسخ کهن، بی کا، بی تا؛ این نسخه به خط نسخ کهنه می باشد و چنین است از اصل امامت، در گ1ر به خط تازه تری این «کتاب ارشاد المسترشدين فی اصول الدین» نامیده شده و به همان خط باز عقيدة الشيخ فخرالدین یاد گردید، گویا نام نخستین را از آغاز دیباچه گرفته اند ؛کاغذ: سمرقندی، جلد: تازه شده، 29گ 20 سطر (9/5×14) ، اندازه: 13/5× 18/5سم [ف: 3 - 533]

32. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7693/5

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی ضربی، 10 گ (45پ -55ر) 15 سطر (8×10/5)، اندازه: 12× 17سم [ف: 16 - 673]

33. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 10652

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 40]

34. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 685/2

انجام: ثم يقول يا الله يا ارحم الراحمين انى أودعتك

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوایی، 7گ (27پ-33پ)، اندازه: 13×17سم [ف: 2 - 279]

35. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9529/4

انجام: ثم من بعده ولده موسى بن جعفر الكاظم ثم من بعده ولده على بن. ..

خط: نسخ، کا: شمس الدين بن علاء الدين بن فخر الدین حسینی کور سرخی، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 14گ (40 پ- 53پ)، 13 سطر ، اندازه: 13×18سم [ف: 24-280] :

36. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 454/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جلد:مقوایی، 14گ (1پ-14پ)،:اندازه: 13×21سم [ف 2 - 56]

37 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 327

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا: واقف نادر شاه 20گ، 20 سطر ، اندازه: 15× 28 سم [ف 4 - 24]

38 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 546

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 15گ، 13 سطر ، اندازه: 13×18سم [ف: 4- 24]

39 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9062/3

آغاز و انجام: برابر؛ تمت هذه النسخه الشريفه الموسومه بارشاد المرشدين المعروفه بواجب الاعتقاد.

كامل؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا: پایان رساله صیغه وکالت برای پرداخت زکات فطر به عربی و فارسی ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج ،مشکی 14گ (125پ - 139ر)، 14 سطر (8×12)، :اندازه 12/2× 17/3سم [ف: 29/2 - 689]

ص: 130

40. زهان؛ مدرسه جعفریه زهان؛ شماره نسخه: 84/4

انجام: كل جزء لای بدن هو يعيده اليه و لهذا قال الله تعالى قال من يحيى العظام

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 15 سطر، اندازه:9×16/5سم [ف: 67]

ارشاد المستمع / کلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol-mostame‘

حسینی ،میبدی علی بن محمد علی - 1313 قمری

(hoseynī meybodī, ‘alī ebn-e mohammad ‘alī ( - 1896)

تاريخ تأليف: ربيع الاول 1303ق

بحثی است تاریخی اعتقادی پیرامون روایتی که نقل شده است هنگامی که مأموران اموی سر حضرت امام حسین (علیه السّلام) را به شام می بردند با وی شراب نوشيدند «فجعلوا يشربون بالرأس» و بعضی در اثبات این واقعه شبهه داشته اند که به شبهه آنها در این رساله پاسخ گفته می شود. در یک «مقدمه» و سه «فصل»: مقدمه در سبب پنهانی مطالب از عامه مردم؛ 1. بیان قبول و رد؛ 2. صحت سند این واقعه؛ 3. بیان رفع استبعاد.

آغاز: الحمد لله رب العالمين .. چون بیشتر مردم ربطی احوالات گذشتگان و عادات خدا با بندگان ندارند

انجام: و عاقبت غضب خداوند و آتش است، نعوذ بالله منها

[فهرستواره منزوی 156/7نسخه)]

1. کرمانشاه؛ میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 2/10 مشهد

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح ،جلد: تیماج قهوه ای 9 ص (120-111) اندازه: 17×32/5سم[ف: 125]

مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 2/10

همان نسخه بالا :[ف 1 - 15]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2132/10

نسخه اصل: همان نسخه بالا[ عکسی ف: 6 - 161]

3. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 835/2

آغاز: حمد له، صلوات و لعنة الله على اعدائهم ابد الابدين. وبعد می گوید احقر اهل خرد و اقل آگاهان سید علی بن محمد علی الحسيني الميیبدی؛ انجام: مادامیکه تکذیب شرع یا حکمی از احکام آن نشود. تمت.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ربیع الاول 1307ق؛ اهدایی موسس کتابخانه ؛جلد: مقوایی با تیماج عنابی ، 5گ 20 سطر (12/5×18)، اندازه: 17×22سم [ف 2 - 705]

ارشاد المسلمين = ترجمه عقاید اهل اسلام / کلام اعتقادات / فارسی

eršād-ol moslemīn = t.-ye ‘aqāyed-e ahl-e eslām

برهان مسکین، ق 10 قمری

(borhān-e meskin ( - 16c)

وابسته به بداية العقول = عقاید نسفی = عقائد نسفی - اعتقادات؛ نسفی، عمر بن محمد (461-537)

تاریخ تأليف: 914ق؛ محل تأليف: هرات

ترجمه و شرحی مزجی است به فارسی روان بر رساله «العقائد» نسفی با مقدمه ای در بیان ادیان و مذاهب مختلف و ذكر تألیفات شارح کتاب. مترجم می گوید: بر هر یک از مومنان صادق و خداطلبان موافق لازم و واجب است که دین را از ادیان باطله بدانند و نسخه ای در آن فن بخوانند و در آن باب مطولات و مختصرات به زبان تازی نوشته اند و به عبارت فارسی تألیف و تصنیف فرموده»، بعد می گوید: «چون در پی کتابی مختصر بودم کتاب عقاید اهل اسلام نسفی را نیکو یافتم و سعی بر ترجمه آن البته مرا کتبی دیگر است چون «انیس الواعظين» و «روضه الاصفياء» و «مفتاح الصلوة و اوراد الاوقات» و «تذكره منهاج الانوار» و «تحفة الناصحین» در شعر با این همه دست به این ترجمه زدم و آن را ذخیره روز قیامت دانستم موضوعات رساله عبارت است از بیان بسم الله، بیان حقایق اشیاء، اسباب علم، حدوث عالم و قدیم بودن خداوند، در بیان کلام الله، رویت خداوند اختیاری بودن افعال عباد و مسایل مربوط به قبر برزخ ، قیامت و. ...

آغاز:آغاز 1: الحمد الذى جعل السنة معتصماً لاهل الاسلام و مناراً لتبين الحلال والحرام والصلاة على مظهر الكلمات التامات. .. و بعد چنین گوید فقیر حقیر مسكين... برهان مسكين

آغاز 2: بسمله رب یسر و تمم بالخير ربنا من لدنک رحمة وهی لنا من امرنا رشدا

انجام: منكران بعث و نشور عیان ببینند و به حجت های هویدا ملزم گرداند و الله يحكم فى خلقه بما يشاء و يفعل ما يريد.

[فهرستواره منزوی 81/9؛ دانشنامه ادب فارسی (افغانستان): 168/3]

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1128

آغاز: برابر 1

نسخه اصل: کتابخانه توبینگن -برلین 1777؛ خط: نسخ زیبا ،کاتب -مؤلف، تا: 942ق؛ مصحح؛ 400 ص [عکسی ف:3-410]

تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 33 بخش 2

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا [ف: 69]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6399

آغاز: برابر 1 :انجام: که این زیادت بر این احتمال ندارد، و الحمد لله رب العالمين.

خط: نستعلیق، کا: جان محمد بن میر محمد عرف مکنی، تا: چهارشنبه 26 شعبان 1023ق؛ مصحح، دارای نشان بلاغ؛ جلد ، تیماج قهوه ای 81گ 19 سطر ، اندازه: 13×21سم[ف:16-354]

3 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3056

ص: 131

آغاز: برابر 2؛ انجام: اللهم احشرنا في زمرة المومنين الشافى فرقة المسلمين يا غياث المستغيثين و يا ارحم الراحمين

خط: نستعلیق، کا: شیخ موسی لاهوری، تا: محتملاً قرن 12؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی ،جلد: مقوایی میشن ماشی با ترنج و نیم تر منگنه کوبیده 236گ، 19 سطر ،(9×18)، اندازه: 15×22/5 [ف: 6- 855]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10660/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا :قرن 12 ؛جلد: تیماج قهوه ای با ترنج،( 72 گ(105پ-177ر)، 17سطر، اندازه: 21×30سم [ف: 33/1 - 153]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13948/7

آغاز: برابر 1؛ انجام: و ایراد آن درین کتاب دشوار بعضی از در کتاب اربعین المسمى بانيس الواعظين و انيس العابدين ايراد کرده ایم باز جویند این رساله زیاده احتمال ندارد.

خط: نستعلیق، کا: عمر، تا: قرن 13 ؛محشی با نشان (12) و «مص»، مطالب بسیاری به نقل از کتاب های مختلف خصوصاً «تكمیل الایمان» در حاشیه آمده؛ کاغذ ،شرقی 105 گ (57 پ- 161ر) 15 سطر ، اندازه: 9×16سم [ف: 35 - 387]

6 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17502

بی کا، بی تا [د.ث]

ارشاد المصنف و ارغام المعتنف / کلام و اعتقادات / عربی و فارسی

iršād-ul muṣannif wa irġām-ul mu‘tanif

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24404

آغاز: متن الرابع قل لا اسئلكم عليه اجرا الا المود؛ انجام معصوم واجب الطاعة ... رسيده خلق . .. هو المط.

خط: نسخ، بی کا، بی تا [رایانه]

ارشاد المضلین / کلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol-mozellīn

رشتی اصفهانی، محسن بن محمد رفیع، ق13 قمری

raštī esfahānī, mohsen ebn-e mohammad rafī‘ ( - 19c)

تاريخ تأليف: 1284ق؛ محل تالیف: قزوین

کتابی است مفصل در رد شبهات گوناگون و رد بر شیخیان قزوین که به مناسبت مجالس ماه مبارک رمضان نگاشته شده است. عناوین این کتاب به صورت «ارشاد» و «سؤال و جواب» نیمی از آن فارسی و نیمه دیگر عربی می باشد.

آغاز: بعد الحمد و الصلوة على سيدنا محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و آله الهدات (علیه السّلام) عرضه می دارد احقر بنده لغزنده شرمنده ابن المرحوم. ... این اوراق سطوری چنداند که با نهایت کسالت بسبب برودت هوا و کهولت پیری بجهاتی چند یکی از آنها حشر با ابناء جنس چند پا در هوا نوشته می شود.

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13760

آغاز: برابر؛ انجام: و الآثار الغريبة مؤثر. .. عصم الله عن الزلل و وفقه المجاوزة عن ..

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: 1284ق؛ جا: قزوین؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی با نشان «ح» و غیر آن، مقابله شده با نشان «بلغ»؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده محمد رفيع...» (مستطیل) ؛کاغذ: ،فرنگی ؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج گل و بوته ،246گ، 15-24 سطر (16×11)، اندازه: 18×22سم [ف:

34 - 754]

2.تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 5789

خط: نسخ، كا: رحمة الله بن عناية الله، تا: 1287ق؛ با مقابله مؤلف در ساعت 4 شب سه شنبه 25 صفر؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی ضربی ترنجی ،مقوایی 650گ 13 سطر (9/5×13)، اندازه: 17×21سم [ف: 16 - 91]

ارشاد المضلين فى اخبار الانبياء المرسلين و فضائل الائمة / كلام و اعتقادات / عربی

iršad-ul-mudillin fi axbar-il-anbiya-il-mursalin wa

fada'il-il-a'imma

مشهدی، محمد هادی بن محمد مهدی

mašhadī, mohammad hādī ebn-e mohammad mahdī

نام کتاب و نگارنده و نمایه 78 «باب» در دیباچه آمده است، روزگارش به دست نیامد. شامل سی و هفت «باب» در جلد اول: 1. در حدوث عالم و اثبات محدث؛ 2. در اینکه خداوند قدیم است؛ 3. خداوند نظیر ندارد . 12. در عقل و فضیلت آن و جهل و مذمت آن... 23. در آنچه متعلق به نجوم و احکام آن است؛... 37. در بیان بهشت و دوزخ بسیاری از مطالب دیگر را از فضل علم، سعادت و نحوست ساعت ها، احوال پیامبران، اصحاب کهف دارد. واپسین باب (78) احوال بوذاسف و بلوهر است. در آن از کتاب های «بحار الانوار، اثنى عشريه روضة الواعظين، عوالى اللئالى، معانى الاخبار، مصباح الانوار، تحفة الرضويه زوائد الفوائد توضيح المقاصد شیخ بهائی» و. .. یاد شده است.

آغاز: الحمد لله المتعالى عن صفات المخلوقين. المنزه عن نعوت الناعتين .. بعد، فيقول الفقير .. ابن محمد مهدی محمد هادی المشهدى عفى الله .. و سميته بارشاد المضلين في فضائل الائمة الطاهرين.

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2052-عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: و حلية العيش اربع خصال القناعة و بذل

جلد یکم؛ خط: نسخ تحریری، کاتب - مؤلف، تا: قرن 13؛

ص: 132

افتادگی: انجام؛ پیش از 1289ق؛ که تاریخ وقف نامه است؛با دستبردگی های بسیار در متن و افزوده هایی در کناره ها؛ وقف نامه برای گروه شیخیان کرمان با امضای حاج کریم خان کرمانی و تاريخ ربيع الاول 1289ق و نشان مهر گرد و نشان مهر بیضی؛ 320گ، 22 سطر (8×20/5) اندازه: 21×30سم [ عکسی ف: 1 - 20]

2 . مشهد؛ مدیر شانه چی؛ شماره نسخه: 8

جلد اول، در 37 باب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ قطع: وزیری [نشریه 5 - 591]

3.مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22674

آغاز: برابر

از آغاز تا اواخر باب 32 در بیان اوصاف ملائکه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 یا 13؛ کاغذ: اصفهانی؛ جلد: تیماج عنابی لایه ای، 97گ، 22 سطر (7×18)، اندازه: 12/5×24/5سم [ف: 3 - 827]

ارشاد المضلين فى نبوة خاتم النبيين = منتخب مفتاح النبوة = مختصر اثبات النبوة / كلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol mozellīn fī nabovvat-e xātam-en nabīyīn =

ntaxab-e meftah-on nabovva = moxtasar-e esbat-en

povva

کوثر ،همدانی محمد رضا بن محمد امین، - 1247 قمری

wsar-e

kowsar-e hamadānī, mohammad rezā ebn-e

(mohammad amīn ( - 1832)

وابسته به مفتاح النبوة؛ کوثر همدانی، محمد رضا بن محمد امین (-1247) و میزان الحق، هانری مارتين (1810-1883)

مؤلف «مفتاح النبوة» را در پاسخ كتاب «ميزان الحق» هانری مارتین مسیحی که ردی بر مسلمین است، نگاشت اما چون مفصل بود آن را در یک «مقدمه» و دو «مشکوة)» و یک «خاتمه» مختصر کرد و «ارشاد المضلین» نامید: مقدمه در بیان وجوب تخلیه قلب از شوائب شکوک و تحلیه ظاهر و باطن بحليه صدق و صواب؛ مشکوة 1. در دو «مصباح»؛ مشکوة .2 بيان ايراداتی که کشیش نصرانی نموده؛ خاتمه در پاره ای از مسائل دینی- «مفتاح النبوه» در سال 1240 ق با مقدمه میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی در تهران چاپ سنگی شده است.

آغاز: بسمله حمدله و بعد پوشیده نماند که هدایت و رایت ایقان اگر چه علی الظاهر مترتب است بر دلیل و برهان و اما فی الواقع و نفس الامر - موقوف است به توفیقات یزدانی

انجام: و دانستی که حمل آن بر جبرئیل و روح القدس چنانکه نصاری تأویل می نمایند امکان ندارد و الحمدلله اولاً و آخر باطناً وصلى الله علی محمد و آله اجمعين.

[الذريع101/1؛ نسخه های منزوی (993/2 ؛فهرستواره منزوی 481/9 نسخه)]

شرح و حواشی:

1. فهرست ارشاد المضلین همدانی

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1285/1

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة والسلام على المصطفين الهادين المهديين و العاقبة للمتقين؛ انجام: اللهم اهدنا بهداتیک و احفظنا بحفظك و حمایتک و السلام علی تابع الهدی پارس ثيل شهرربیع الثانى 1224 (پایان نسخه:) تمت مقابلته مع نسخه قوبلت مع نسخة الاصل بخط مصنف سلمه الله تعالى عن افات الزمان و سوانح الدوران على يد اقل الطلاب محمد حسين التفرشى غفر الله وله لولانه و معلمیه و جميع المؤمنين و المؤمنات. خط: شکسته نستعلیق و نسخ؛ کا: محمد حسین تفرشی و فرج الدین محمد ،سرابی ،تا: قرن 13؛ مقابله شده با نسخه ای که با نسخه اصل مقابله شده بوده ؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز با ترنج و نیم ترنج کوبیده ،مقوایی 175گ ، 25 سطر (9×14)، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 346]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:43

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق و شکسته ،کا: محمد محسن مازندرانی، تا: قرن 13؛ واقف: تاج ماه بیگم، 1263 ق؛ کاغذ: آبی آهار مهره، جلد: میشن دارچینی، 101گ، مختلف السطر ، اندازه : 16×21/5سم [ف: 1 - 39]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1095

آغاز: الحمد لله رب العالمين... محمد رضا بن محمد امین؛ انجام : و آنچه نوشته عاقل و دانا را کافی و منصف شنوا.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول به زر، کاغذ: کاغذ فستقی ،جلد: میشن سیاه ،ضربی 448گ 15 سطر ، اندازه:15×21/3سم [ف: 2 - 21]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 44

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق مخلوط به شکسته ،کا: محمد محسن مازندرانی، تا: جمادی الاول 1229ق؛ واقف تاج ماه بیگم،1263ق؛ کاغذ: فرنگی الوان آهار مهره، جلد: میشن دار چینی، 108گ، 15 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 40]

5. خوی؛ ملا علی خوئی (شریف)؛ شماره نسخه: 40

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 21 صفر 1230ق؛ 135گ، 16 سطر ، اندازه: 16× 22 سم [اوراق عتيق: 1 - 134]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 42

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعليق، كا: محمد محسن مازندارنی، تا: 1231ق؛ واقف تاج ماه بیگم، 1263 ق؛ کاغذ: آبی آهار مهره، جلد: میشن ،دارچینی 107گ، 15 سطر ، اندازه: 16×21سم [ف: 1-38]

7. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 558/8

ص: 133

آغاز :چون در این کتاب بابی از ابواب مسائل نوشته آمد که فهم همه آن على التفصیل مدلل به برهان و دلیل و متابعت قانون جرح و تعديل جز واقفين فنون حکمت و دانایان؛ انجام: و آن نوشته شد عاقل دانا را کافی و منصف شنوا را از خواب غفلت بیدار می سازد زیاده بر این زیاده است در خانه اگر کس است يك حرف بس است والا بر سیه دل چه سود خواندن وعظ نرود میخ آهنی برسنگ

خط: نستعلیق، بی كا، بی تا؛ چند فایده در حدیث و معما و شعر فارسی؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 8گ، 18سطر ، اندازه: 16×22سم [ف مخ: 5 - 1964]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22848

آغاز: برابر؛ انجام: و احفظ بحفظك و حمایتك و السلام علی تابع الهدى

خط: نستعلیق ،شکسته، بی کا، بی تا [رایانه]

ارشاد الملوک / اخلاق / ترکی و عربی

iršād-ul mulūk

برکلی، محمد بن پیر علی، 929 - 981 قمری

(berkelī, mohammad ebn-e pīr-‘alī (1523 - 1574)

مشهد رضوی شماره نسخه: 25129

آغاز: ارشدنا الله الذى بسمله .الحمد لله رب العالمین؛ انجام: بحرمة حبيبك الامين... سنه مائة و ستة عر بعد الالف

خط: نسخ، بی کا، تا: 1133ق [رایانه ]

ارشاد الملوک فی سیر السلوک / کلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol-molūk fī seyr-es-solūk

حسینی، قوام الدین بن حيدر، ق13 قمری

hoseynī, qavām-od-dīn ebn-e heydar ( - 19c)

تاريخ تأليف: 1256ق

دارای یک «طلیعه» وسه «يوم»: طلیعه در مقدمات دارای پنج درجه يوم 1. در احوال واجب الوجود، دارای پنج ساغت؛ یوم .2 در نبوت و امامت دارای سه ساعت؛ یوم 3. در معاد دارای سه ساعت مؤلف کتاب دیگری به نام «مدائن الایمان» داشته که بخشی از آن را در آغاز «یوم ثانی» این کتاب آورده است و اشعار فراوانی از خود در سراسر کتاب به مناسبت هایی گنجانده است

آغاز: گوارا شرابی که هشیاران خمخانه احدیت را سزا است

انجام: تمام شد تنظیم کلام و تصنیف این رساله نیک آغاز و انجام در شب...

[فهرستواره منزوی 82/9]

قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1483

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق؛ بی کا، بی تا؛ 190گ 11 سطر ، اندازه: 13×21سم [ف: 2 - 13]

ارشاد المؤمنين / فقه / فارسی

eršād-ol mo’menīn

،قاری ابراهیم بن حسن، ق 12 قمری

(qārī, ebrāhīm ebn-e hasan-e (- 18c)

کتابی است در عقاید و ضروریات و احکام، طبق عقايد اهل سنت و جماعت و به صورت پرسش و پاسخ، با عناوین «اگر ترا پرسند .. بگو» در 8«فصل»: 1 .بیان اعتقادات؛ 2. طهارت؛ 3. مسائل نماز؛ 4. بیان مسائل روزه؛ 5. بیان چهارم رکن اسلام که زکات است؛ 6. صدقه فطر ؛ 7. اضحیه؛ 8. بیان رکن پنجم که اسلام [حج] است. از کتاب هایی چون «کنز الدقائق» و حواشی آن و شرح عینی «بحرالرائق»، «شرح وقايه»، «عمدة الاسلام»، «كفاية المؤمنين»، «مفتاح»، «ترغيب الصلوة»، «تيسير الاحكام»، «نوازل»، «واقعات»، «منية المصلى»، کیدانی و شرح آن انتخاب شده است. وی آورده است ... و چون رغبت خوردان به سؤال و جواب بیشتر بود این فقیر اقتدا به صاحب كتاب احكام الصلوة کرده شروع نمود نهایتش بعضی مسائل که در آن کتاب غریبه بوده اند آن را اسقاط کرده و اکثر ضروری را که در آن نبوده اند درج ساخت و به ارشاد المؤمنین موسوم گردانید.....» او همچنین استاد سلطان اورنگ زیب، ابوالمظفرمحمد بهادر بن شاه جهان گورکانی هندی (1068- 1118ه) بوده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15183

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة والسلام على رسوله محمد آله و صحبه ،اجمعین اما ،بعد می گوید خاکسار بی مقدار فقیر ابراهيم بن حسن خویدم کلام کرد کار، بصره الله بعيوب نفسه جعل يومه خيراً من امسه که این کتابی است در بیان عقاید مجمله اهل سنت و جماعت و صفت ایمان و بیان طهارة و نماز و روزه و زکوة و حج از کتب معتبره چنانچه کنز الدقائق و....؛ انجام: اما بخوردن بسیاری از زعفران تنها یا مخلوط بچیزی مغلوب دم لازم آید.

خط: نسخ و نستعلیق، کا: عبدالكريم بن عبدالملک، تا: جمعه 6 شعبان 1192ق؛ مصحح، محشی با نشان «ه»، «مولوی محمد صالح»، «هو لكاتبه» و «مخدوم محمد هاشم عفى عنه»، در چند موضع عبارات نامفهوم «محمد بخش» و «حافظ محمد بخش» و . .. همراه با عددهای» «103036 و 103053) و . .. آمده، یادداشتی

به سال 1286ق و نام «محمد بخش» و «عبدالمجید» آمده است؛ کاغذ: شرقی، جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج زرشکی، 98گ، 21 سطر (8×16)، اندازه: 14/5×23/5سم [ف: 38 - 542]

ص: 134

ارشاد المؤمنين / فقه / عربي

eršād-ol mo’menīn

نراقی، محمد جواد بن احمد 1222 - 1278 قمری

(narāqī, mohammad javād ebn-e ahmad (1807 - 1862)

قم؛ حجتیه شماره نسخه: 227

آغاز: الحمد لله على جزيل فضله و انعامه و الشكر له

کتاب طهارت. رساله عملیه است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 2 ]

ارشاد المؤمنين / فقه / فارسی

eršād-ol mo’menīn

شيخ الاسلام دامغانی، محمد بن حسین، ق13 قمری

šayx-ol-eslām dāmqānī, mohammad ebn-e hoseyn (

(19c-)

تاريخ تأليف: 1268ق

کتابی در مسائل اصول دین و طهارت و صلاة که با استفاده اقوال شیخ انصاری و میرزای قمی و صاحب جواهر جمع آور نموده و اکثر مسائل آن از اتفاقیات است.

دامغان؛ صادقیه؛ شماره نسخه: 200/5

آغاز: الحمد لله رب العالمين... اما بعد فيقول الفكير الى الله الغنی .. این رساله ای است که جمع شده است مسائل آن از قول مجتهدین؛ انجام: از برای مأموم اینکه بشنواند امام را چیزی میگوید از اذکار اعم از آنکه واجب بوده باشد یا مستحب. خط: نستعليق كاتب - مؤلف، تا: سال 1268ق؛ مصحح، تیماج کرمی بدون مقوا، 73گ اندازه: 17×11سم [ف: - 11]

ارشاد المؤمنين / فقه / فارسی

eršād-ol mo’menīn

کاشانی، محمد تقی بن حسین، 1236 - 1321 قمری

(kāšānī, mohammad taqī ebn-e hoseyn (1821 - 1903)

آغاز: بسمله الحمد الله الذي هدانا الى الدين القويم و ارشدنا الی المنهج المستقيم و الصلوة و السلام... و بعد چنین گوید بنده

چاپ :تهران، 1320ق ،ایران ،سنگی، 1320، جیبی، 42ص

[فهرستواره منزوی (317/6]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11665

آغاز: برابر؛ انجام: خرابی دین و ایمان است. ...ربیع الاول سنه 1320

خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الاول 1320ق [الفبائي: 41]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28737

آغاز: برابر؛ انجام: نفع گرفتن مومن در همه معاملات اگر او را ضرورتی نباشد سزاوار و مستحب است تمام شد

خط: نسخ جلی خوش، بی کا، تا: 1328ق [ رایانه ]

ارشاد المؤمنین / کلام و اعتقادات / فارسی

eršād-ol mo'menīn

شریعتمدار ،محمد علی بن اسدالله ،ق 14 قمری

(šarī atmadar, mohammad ‘alī ebn-e asad-ol-lah ( - 20c)

تاریخ تأليف: 17 ربيع الأول 1341ق

رساله ای در اثبات رجعت و بازگشت حضرات معصومین (علیه السّلام) به دنیا، بر اساس احادیثی که در این موضوع روایت شده است که به درخواست گروهی از اخیار در یک «مقدمه» و چند «مقصد» و یک «خاتمه» تألیف شده است.

آغاز: الحمد لله الذى جعلنا من الراشدين بارشاده و میزنا بالعقل عن جميع مخلوقاته و نور قلوبنا عرفانه الذي من علينا بلطفه و احسانه

مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 27

آغاز:برابر

خط: نستعلیق، کا: میرزا اسد الله بن ملا محمد کحللی ساکن انزلی، تا: یک شنبه 29 جمادى الاول 1342ق؛ جلد: پارچه ،مشکی 54گ ، 15 سطر ، اندازه: 17/5×22سم [ف: 1 - 53] و [ف: 164]

ارشاد المؤمنين / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ol mo’menīn

بیدادزی، محمد

bīdādzī, mohammad

در آداب اهل طریقت و سیر و سلوک

آغاز: بسمله، حمد بی قیاس ذات اقدس احدی را که کمال حمد حامدان کاملش در مقام تحمید

انجام: يسر لنا الاعمال باركان الشريعة و وفقنا رعايه اداب الطريقه و اوصلنا الى كمال اليقين و الحقيقه امین یا رب العالمين

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2163/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن عبداله محمد مولائی و سلطان محمد بن شیخ علی، تا: قرن 10؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج قرمز مقوایی 78 ص ، 19 سطر (10×16/5)، اندازه: 16/5× 23سم [ف: 5 - 229]

ارشاد المؤمنين / فقه / فارسی

eršād-ol mo’menīn

کرمانی، محمد جمال

kermānī, mohammad jamāl

ترجمه «كنز الدقايق» در فقه

ص: 135

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5121-ف

نسخه اصل: مونیخ 395 ؛خط: نستعلیق، کا: حاجی سعید محمد بن عبدالعزیز خان، تا: 5 ربیع الاول 1266 ق ، جا: کوادر بندر [ فیلم ها- ف: 3 - 134]

ارشاد المؤمنين / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-ol mo’menīn

از ناشناسی که از گروه شطاریان بوده واز نگاشته دیگر خود «ارشاد العاشقین» نام می برد و شاید از شاه محمد رضا شطار لاهورى (د 1118ق /1707م) باشد که دو کتاب او «ارشاد المؤمنين» (مشترک، 1218/3) و «ارشاد «العاشقين» (همانجا 3/ 1244) را می شناسیم افزون بر آن«ارشاد العاشقين» او بر پایه «مقاله» ها بخش بندی شده است، در چند «باب» 1. بیان چهار ،دل چهار ،نفس چهار قطره و تلقین 2. بیان اذکار و مراقبات اشغال؛ .. 4 .دست بیعت پیر و مرید؛. .. 6. احوال خرقه و خلافت

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 480- عکسی

آغاز: حمدله. عاقبت صلات. اما بعد، و آنچه صاحب خلافت که مدت بیست و پنج سال خواهد بود که این خاکسار درویشان بلکه [خاک] راه درویشان، بعد از کسب و ریاضت؛ انجام: بفضلك وکرمک یا ارحم الراحمین. دفع بلاها این دعا را بسیار خوانند.

اصل نسخه: گنج بخش ش 5319؛ خط: نستعلیق تحریری، بی تا: قرن 12؛ 251 ص 13 سطر [عکسی ف 2 - 18]

ارشاد المؤمنين فى مختصر هداية الطالبين / كلام اعتقادات / فارسی

eršād-ol mo’menīn fī moxtasar-e hedāyat-ot tālebīn

کاشانی، محمد تقی بن حسین، 1236 - 1321 قمری

(kāšānī, mohammad taqī ebn-e hoseyn (1821 - 1903)

گزیده ای است از کتاب «هداية الطالبين» (فى اصول الدين) خود مؤلف، وی از عالمان بزرگ و صاحب تألیفات بسیاری است، از شاگردان صاحبجواهر و داماد ملا محمد جعفر شريعتمدار استر آبادی بوده و در تهران اقامت گزیده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه : 15004/1

آغاز: الحمد لله رب العالمين .. اما بعد این کتاب مختصری است از كتاب هداية الطالبين. .. الحمد لله الذى تسربل بالاهوتية الازلیة و تفرد بالوحدانية الابدية السرمدية ... بر هر فردی از افراد مکلفین؛ انجام: و این رساله را ختم نمودیم بذکر ،بهشت امید که خدا خاتمه حقیر و شیعیان را دخول در بهشت بگرداند بحق محمدو آله الطاهرين.

خط: نستعليق، كا: شیخ محمد علی تلواسکانی (ترواسکانی)

صمدانی، تا: 1333ق؛ ترقیمه «تمام شد مختصر از کتاب هداية الطالبین در شب 3 شنبه 24 شهر ذيقعده سنه 1333، دانسته شود که این مجموعه مختصری است از کتاب هداية الطالبين مرحوم مغفور علام فهام عالم متبحر ملا محمد تقی فاضل کاشانی و بعضی دیگر از کتب معتبره کلامیه و اخبار و احادیث از کتب معتبره دینیه ایمانیه من العبد المذنب العاصى الشيخ محمد على التلواسکانی الصمدانی»، در برگ آغازین نیز آمده:«بسم الله الرحمن الرحيم الحمد لله رب العالمين .. اما بعد، این کتاب مختصری است از کتاب هداية الطالبين من تأليفات حجة الاسلام آقای ملا محمد تقی کاشانی (رحمه الله) و بعضی دیگر از کتب معتبر کلامیه و کتب اخبار و احاديث العبد المذنب العاصى الشيخ محمد على التلواسكانی عفی عنه» محشی با نشان «منه»، 2 برگ مطالب گوناگون در آغاز و پرسش و پاسخی منظوم در ارث در پایان نسخه آمده است؛ کاغذ ،فرنگی 176گ (4-179)، 14-16 سطر ، اندازه: 12×14سم [ف: 38 - 15]

الارشاد (منتخب) / تاریخ معصومین / عربی

al-iršād (mn.)

وابسته به: الارشاد في معرفة حجج الله على العباد مفيد، محمد بن محمد (336-413)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18320

بی کا، بی تا [د.ث]

«ارشاد نامه» رخصت ارشاد

«ارشاد نامه » رخصت

«ارشاد نامه» اجازه به شاه قاسم

«ارشاد نامه » اجازه

«ارشاد نامه » اجازه به شیخ محمد رشید الدین بیدوازی

ارشاد نامه = قصیده رائيه / شعر / فارسی

eršad-name = qaside-ye ra'iye

عطار، محمد بن ،ابراهيم، 2537 - 627 ؟ قمری

(attar mohammad ebn-e ebrahim (1143 - 1230)

قصیده ای است عرفانی حدود 180 بیت که به پیروی قصیده معروف حكيم سنائی غزنوی سروده و در دیوانش چاپ شده است.

آغاز: چشم بگشا که جلوه دلدار *** متجلی است از در و دیوار / نحن اقرب الیه آمده است*** دور افتاده ای تو از پندار

انجام: این دو بیت از سنایی آوردم*** تا نهم مهر بر لب گفتار / آفرینش نثار مقدم تست *** بر مچین چون خسان زراه نثار / وارهان خویش را که وارسته*** خسر وحشی ز نشتر بیطار

[نسخه های منزوی 3040/4؛ فهرست مشترک پاکستان 186/7]

ص: 136

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4937/5

آغاز و انجام: برابر

در فهرست نام مؤلف نیامده است؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا،تا: قرن 12؛ در متن چلیپا ؛کاغذ: نوعی ترمه، جلد: روغنی گل بوته زمینه سیاه، درون گل نرگس زمینه سرخ، 10گ (98پ- 108ر)، 10سطر ، اندازه: 13/8×24سم [ف: 8 - 139]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8036/2

آغاز: برابر؛ انجام: لیک باید که کارفرمایی *** ورنه خون خوردن دلم بچکار

این قصیده در فهرست به نام قصیده اسرار و از عین القضاة همدانی داشته شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا 8 ص (18 پ- 26 پ)، 11 سطر (10×17)، قطع: وزیری، اندازه: 15/5×24سم [ف: 17-12]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1109/6

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،سفید جلد: گالینگور مشکی عطف تیماج قهوه ای، 14ص (78-91)، 13 سطر ، قطع: رقعی، اندازه: 11 ×16سم [ف: 3 - 558].

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10756

آغاز و انجام: برابر

در نسخه با نام قصیده شیخ فریدالدین عطار خوانده شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با سرلوح مذهب مزدو مجدول؛ جلد: پارچه مخملی بنفش مجدول گرهی، 10گ، 10سطر (7×12)، اندازه: 10/5×17سم [ف 20 - 285]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4696/4

آغاز: برابر؛ انجام: همه عشق است اندرین صفحه *** همه شوقست اندرین طومار

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: ذیحجه 1220ق؛ با سرلوح زرین؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن سرخ مغزی قهوه ای، 1گ (75پ-76پ) اندازه: 15/6×15/8سم [ف: 8 - 52]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10461/3

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ربیع الثانی 1242ق؛ کاغذ: حنایی، جلد: تيماج خرمایی، اندازه: 14× 22سم [ف: 11 - 331]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17029/4

آغاز: برابر؛ انجام: گفت قضاه این همه توحید *** سر بسر جمله مخزن اسرار

در سیصد بیت؛ خط: نسخ و نستعلیق و تحریری، بی کا،تا: 1273ق؛ جلد: مقوایی با عطف ،چرمین 18 ص (509- 526) ،اندازه: 12×19سم [ف: 47 - ]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8396

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: حسین موسوی، بی تا؛ برای سلامتی وزیر نظام نوشته است؛ مجدول، با سر لوح زرین، مذهب؛ واقف: سردار کل یار محمد افشار ؛کاغذ: شکری فرنگی آهار مهره، جلد: مخمل ،بنفش، 10گ 10 سطر (7/5×12/5)، اندازه: 10/5×17/2سم [ف: 7- 662 ]

9. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2/ 517-3/137

آغاز: برابر؛ انجام: همه شوق است اندرین صفحه *** همه عشق است اندرین طومار

خط: نستعلیق، کا: لطف الله، بی تا؛ مجدول؛ 6گ، 14 سطر [ف: 1- 317]

ارشاد نامه = اجازه تلقین ذکر و روایت / عرفان و تصوف / فارسی

eršād nāme = ejāze-ye talqin-e zekr va revayat

علاء الدوله سمنانی احمد بن محمد، 659 - 736 ؟ قمری

'ala -od dowle-ye semnānī, ahmad ebn-e mohammad

(1262 - 1336)

از علاء الدوله سمنانی به عبدالله بن احمد بن محمد

[نسخه های منزوی 1024 ؛فهرستواره منزوی 2003/3]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4137/53

آغاز: بخط شریف خود نوشته و نشان فرموده اند .. نوشتم این مجموعه

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ ،ترمه ،جلد: رویه میشن یشمی ضربی، اگ (80پ) ، اندازه: 15/9×29/5سم [ف: 7 - 217]

ارشاد نامه / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-nāme

بیدوازی محمد بن شیخ علی، ق9 قمری

(bīdvāzī, mohammad ebn-e šeyx ‘alī ( - 15c)

تاریخ تألیف: 10 تأليف: 10 ربیع الثانی 873ق

ارشادنامه ای به شیخ ،شاه که نزدیک 25 سال ملازم آستانه فقر بوده و آهنگ سفر حجاز را داشته است تا به توبه دادن و تلقین ذکر و خلوت مجاز باشد. از هموست «عشق و محبت» در عرفان.

[فهرستواره 2003/3 مشترک 865/11؛ نسخه های منزوی 1024/2 چندارشاد نامه؛ نفیسی 320/1 ]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 264/7 عکسی

آغاز: الحمد لله مبيض وجوه العابدین به آثار سيماء الركوع و السجود و نور بواطن العارفين .. اما بعد، چون علت غائیه عالم آدم و ذریات حق بود؛ انجام: و انا افقر. .. محمد بن شيخ على البيدوازى الاسفراينى الملقب بالرشيد تحريرآ في عاشر شهر ربيع

ص: 137

الثانى سنة ثلاث وسبعین و ثمانمایه. این سند با اصل موافق است.

اصل نسخه: گنج بخشش 5250 فهرست نشده؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 1003ق؛ 2 ص (27-28)[ عکسی ف 2 - 19 ]

ارشاد نامه / تراجم / فارسی

eršād nāme

خبوشانی حاجی محمد ق9 قمری

(xabūšānī, hājī mohammad ( - 15c)

اجازه ارشاد است به شیخ عماد الدين فضل الله برزش آبادی طوسی، که از بزرگ زادگان بوده و به سرعت غیر معمولی خلافت پیر خود خبوشانی میرسد و در 914ق/8-1509م درمی گذرد.

[نفیسی 322/1 عماد الدين فضل الله از سده 9ق، همانجا 565 همو و حاجی محمد خبوشانی؛ مشترک 832/11 همانجا1856/3) «شرح لوایح»؛ فهرستواره منزوی 2002/3) ارشاد نامه»]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 264/5-عکسی

آغاز: حمد نامحدود حضرت معبودی را که عدد پیروان سرادقات عزت احدیت او نتواند شد، و شکر نامعدود واحدی را که عقول، انجام: و سلسله او را مؤید و مخلد گرداند. اللهم ثبتنا على نهج الاستقامة واعدنا من موجبات الندامة يوم القيامة وصلى الله علی محمد و آله اجمعین. تمت.

اصل نسخه: گنج بخش، ش 5250 (گنج 2082/4)؛ خط نستعلیق، پخته،بی کا، تا: 1003ق؛ 5 ص (1-5) عکسی ف: 2-19]

ارشاد نامه = اجازه و ارشاد نامه = اجازه طریقت /اجازات - فارسی

eršād-nāme = ejāze va eršād-nāme = ejāze-ye tarīqat

نورعلیشاه، محمد علی بن عبد الحسين، 1160؟ - 1212 قمری

nūr-‘alī-šāh, mohammad ‘alī ebn-e ‘abd-ol-hoseyn

(747 -1798)

تاریخ تأليف: 22 محرم 1207ق؛ محل تأليف: کربلا

اجازه ارشادی است که برای ملا محمد جعفر بن صفر خان مجذوبعلی شاه همدانی که در آن به او اجازه میدهد که سالکان را ارشاد کند و او را بعد از خود قطب سلسله نعمت اللهی معرفی نموده است، همچنین در این اجازه به برادر ملامحمد جعفر یعنی حاج محمدرضا کوثر علی شاه، اجازه برای معاونت برادر خود داده است در آن آورده است مدتی است: «مدتی است مدید و عهدی است بعید که به ارشاد حضرت ولایت نشان تجرد شأن سلالة العارفين و زبدة الواصلين فرزند ارجمند حسینعلی شاه شرف هدایت یافته ... به تاریخ بیست و دویمشهر محرم الحرام سنه 1207 در ارض اقدس کربلای معلی مشار اليه را عارج معارج عزو علا و به تفویض شغل ارشاد موقع امتحان و ابتلای حضرت مولی نموده بین السالکینش به خطاب مستطاب شاهی مخاطب و در زمرة العارفین به لقب ارجمند مجذوبعلی ملقب گردانید...و به اجازه اذکار خفیه قلبيه و افکار علویه ملکوتيه ابواب تجلیات و طرق افاضات را بر چهره قلوب عشاق حضرت مولی گشوده دارد» و در کار باطن به آقا رضا« که او نیز عهدی است که به ارشاد حضرت ولايت شأن تجردنشان سلالة العارفين و زبدة الواصلين فرزند ارجمند کامکار رفیع مقدار حسینعلی شاه به شرف ذکر و اجازه فکر رسیده».

آغاز: الحمد لمن ارشدنا بالحمد و الصلواة على نيبنا صاحب لواء الحمد و المقام المحمود والسلام على اوصياء خلفاء الله الملك المعين و بعد جون موجود ذیجود وجود کامل مکمل در هر جزوی از اجزاء بل در هر قطری از اقطار دایره امکان مراتب تکمیل که مقصود له ایجاد عباد آنست

انجام: ابواب مغلقه تجلیات غیبی و طرق منسده افاضات لا ریبی را بر چهره خود بگشایند

[فهرستواره منزوی 2005/3]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1158/10

آغاز :برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تيماج 7 ص( 271- 277)، 16 سطر ، قطع: بغلی، اندازه: 15/5×10/5سم [ف: 3 - 432]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1493/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: عباس بن محمد شیرازی؛ تا: 1256ق؛ جلد: مقوایی عطف ،پارچه گ (87ر-191ر) اندازه : 11×19/5سم [ف: 4 - 345]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3706/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد رضا گورکانی، تا: 1274ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج زرد یک لا 8ص(237-245)، 12 سطر ، قطع: رقعی، اندازه: 11×17سم [ف: 10 - 1677]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15977/2

آغاز :برابر

خط: نستعليق، كا: عبدالله بن قاسم خان افشار، تا: 1288ق؛ رکابه دار، تملک: محسن سالمی، محمد حسین سلطان آبادی؛ جلد: تیماج مشکی، 5 ص (152-157)، 15 سطر ، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 44 - 167]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10679/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ جلد: تیماج زیتونی 13 مجدول، 3گ (57پ-59پ)، 16 سطر (8/5×16/5)، اندازه:

ص: 138

22×17سم [ف : 20 - 172]

6. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 219/2

خط: نستعلیق ،تحریری ،کا: ملا محمد باقر، تا: 14 ذیقعده 1305ق؛ جلد: مقوایی، زیتونی کاغذ لیمویی، گل بهی 9 ص (147- 155) ، 17 سطر، قطع: نیم رقعی، اندازه: 12×19سم [ف 2-293]

7 . مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 689/6

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1306ق ؛کاغذ: فرنگی خط دار و اصفهانی ،جلد: تیماج ،عنابی 7 ص 16 و 17 سطر (8×14) ، اندازه: 8/5×22/5سم [ف: 1 - 469]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7960/2

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری، کا: وحید اشراقی، تا: 7 محرم 1325ق، جلد: عطف تيماج، 6 ص (76-82) ، اندازه: 13×19/5سم [ ف: 26 - 5 ]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1628/3

بی کا ، بی تا، تا: کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سبز ، 6 ص (68-73)، 12 سطر (7×13)، اندازه 11×18سم [ف: 8 - 211]

10. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه : 3167/1

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ،کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج حنایی ضربی ،مقوایی 4گ (2پ-6پ)، 16 سطر (5/5×13) اندازه:

10/5×20سم [ف: 11 - 2130]

ارشاد نامه / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-nāme

مجذوبعلی شاه، محمد جعفر بن صفر، 1175 - 1238 قمری

( 1823- majzūb-‘alī-šāh, mohammad ja‘far ebn-e safar (1762

چند اجازه ارشاد مختلف از مجذوبعلی شاه.

[فهرستواره منزوی 2004/3]

1. تهران؛ دائرة المعارف شماره نسخه: 514/6

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى نور قلوب العارفين بنور معرفته . و بعد، فيقول . .. محمد جعفر، الملقب به مجذوبعلی شاه ... پوشیده نماند که حامل نوشته .. میرزا محمد مسلم آذربایجانی. .. مشارالیه را اجازت دادیم که بندگان خدا را دعوت و دلالت کند ؛انجام: هم به

اذن و رخصت و امر امام*** منتشر عرفان شده درخاص و عام

اجازه ارشادی است که وی به شاگرد خود میرزا محمد مسلم آذربایجانی داده است، با سلسله طریقت خود از حاج محمد حسین اصفهانی، ملقب به حسینعلی شاه، نور علی شاه اصفهانی، معصومعلی شاه دکنی که به سری سقطی و معروف کرخی می رسد. آنگاه سلسله به صورت منظومه ای در می آید در 42 بیت او (کرخی) ز موسی رضا چه احسان یافت *** کفر بگذاشت ، راه ایمان یافت؛ خط: نستعلیق تحریری پخته ،کا: رونقعلی شاه، تا: قرن 13؛ برای مجذوبعلی شاه 5گ (67ر-63پ) [ف: 1 - 15]

2 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10679/6

آغاز چون از اشارات با بشارات فخر الأولياء و المحققين و تاج الاوصياء و المدققين حضرت شاه محقق و مبین گردید که شخص طالب را گزیری نیست جز آن که دست به دامن کامل مکملی زده؛ انجام: المؤمنون حى فى الدارين هر کسی سر از متابعت او پیچید بی سر باد. و السلام على من اتبع الهدى تحريراً في شهر شعبان المعظم سنة 1238. محل خاتم شريف مرحوم حاجی محمد جعفر طاب ثراه و ده مهر دیگر از حضار مجلس در پایین ورقه ثبت و ضبط استو مهر مرحوم حاج مزبور رفع الله مقامه: «صراط على حق نمسکه عبده محمد جعفر» و میانه وصل دو کاغذ پشت کاغذها مهر مرحوم حاج مزبور ثبت است. چهار موضع را هر فرموده اند

خطاب به عبدالله بن محمد حسین بیکایی دامغانی در شعبان 1238ق. در آن می نویسد: این حقیر به عرض خلان صفا میرساند که جناب... آقا عبدالله ابن محمد حسین بیکایی دامغانی که در اطوار سیر و سلوک مرتبه قصوی و در مرحله ذکر دوام و فکر تمام پایه اعلی یافته و مورد امتحانات طريقه حقه ولويه به چندین اربعین گردیده و جمیع احوال او را به میزان تحقیق سنجیده و او را از رذایل نفسانیه مرده و به ملکات حسنه مستحسنه زنده یافته چنان چه در اجازه نامچه تفصیل احوالاتش مشروح است حسبة الله ترخص او را به ارشاد عباد بر خود لازم دانسته، در طریقت ملقب به انور علی شاه بين السالکین مفتخر نموده، پس این فرزند باید در خدمت مذکور مساعی مشکور به جلوه ظهور در آورده زمره سلاک را به قوت ولویه باطنیه متوجه تربیت شده چون بدرود عالم فانی مرا نزدیک [است]چنان که بیست و هفتم شهر شوال المكرم هذه السنة 1238 از مسکن مألوف که بیوک آباد است روانه آستانه مقدسه حضرت معصومه به دارالايمان قم خاهم [خواهم] شد و پس از دریافت فیض زیارت آن معصومه از آن جا روانه آذربایجان که در عصر دوشنبه یازدهم شهر ذیقعده همین سال وارد دارالسلطنه تبریز می شوم و شب چهارشنبه بیست و یکم همین ماه مرض موت مرا خواهد دریافت و عصر چهارشنبه بیست و یکم ايضاً به درود عالم فانی خاهم [خواهم] نمود و در صحن مقدس حضرت شاه سید حمزه در جوار آن بزرگوار در محلی که خود معین نموده ام مدفون خاهم [خواهم ]گردید... و غرض از تسطیر این فقرات تعیین ولی خلف و تعدلو اولیای سلف بود. حقیر از جمله مریدهای قدوة المحققين و زبدة لواصلين حسینعلی شاه اصفهانی و آنحضرت فرزند جناب نور علی شاه اصفهانی و آن حضرت فرزند قطب دایره آفاق معصومعلی شاه دکنی و ... (و همه سلسله را تا معروف کرخی و امام رضا علیه السلام بالا می برد)

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ جلد: تیماج زیتونی

ص: 139

مجدول 1گ (59 ر- 59 پ)، 16 سطر (8/5×16/5) اندازه: 17×22سم [ف: 20 - 173]

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1645/7-9/195

آغاز: صورت ارشاد نامه یکی از فرزندان. .. که آن فرزند درجه ارشاد را داشتند و ملقب به محب علی شاه بودند وفقه لما يحب ويرضی این است که بعد از سلوک واتمام مقامات مبتدئين از ذکر یونسیه و جبرئیله و مجاهدات نفسانیه؛ انجام: از این دستور العمل خواهیم داد و حقیر راقم الحروف محمدتقی در اربعین اول مشاهده روحانیات نموده با ایشان در نوم یقظه محشور بودم اللهم وفقنى لاتمامه بحرمة محمد و آله الاخيار.

اجازه ای برای محبوب علی شاه؛ خط: نستعليق، كا: محمد تقی، بی تا، جلد: تیماج قهوه ای، 2گ، 15 سطر ، اندازه: 10/5×15

[ف: 1 - 316]

ارشاد نامه / نامه نگاری / فارسی

eršād-nāme

سلطانعلیشاه، سلطان محمد بن حيدر، 1251 - 1327 قمری

(1909- soltān-‘alī-šāh, soltān-mohammad ebn-e heydar (1836

نامه ای است (ظاهراً از سلطان علی شاه محمد بن حيدر محمد نعمت اللهی) درباره نظر علی شاه و حسنعلی شاه و در آن قید شده که درویشان بایستی اوامر حسنعلی شاه را اطاعت کنند.

آغاز: بسمله راه نوردان طریق فقر و فنا و جرعه نوشان رحیق ثبات و بقاء فرزندان ارجمند رشادت پناه

[فهرستواره منزوی 2003/3]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3706/3

آغاز: برابر؛انجام؛ تا دست تصرف از ایشان کوتاه است بجهة اتمام حجت فرزند مشار اليه را بجهة تربيت (كلمه اخیر نشان صفحه بعد است که در نسخه نیست).

در فهرست نام مؤلف ذکر نشده است و به استناد فهرستواره منزوی 2003/3 ذکر شد؛خط: نستعلیق، کا: محمد رضا گورکانی، تا: 1274ق؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج زرد یک لا، 2 ص )245-247 )، 12 سطر ، قطع: رقعی، اندا 11×17سم [ف: 10 - 1677]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3167/2

اجازه و ارشادنامه؛ خط: نستعلیق بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی ضربی ،مقوایی اگ(7 ر - 8 ر ) ، 16 سطر (5/5×13)

اندازه: 10/5×20سم [ف: 11 - 2130]

ارشاد نامه / عرفان و تصوف / فارسی

(eršād-nāme

غلام رضا

qolām rezā

صورت ارشاد نامه ای است که استاد غلام رضا برای کاتب نسخه (محمد تقی) نوشته است.

آغاز: بسم الله العلى العظيم الرحمن الرحيم قال على عليه السلام عليكم بتقوى الله فى السرو والعلانية وقلة الطعام وقلة المنام. .. اما بعد بحول الله تعالى در ثلث آخر شب چون از خواب بیدار شود استغفار كبير سه بار وهو استغفر الله الذى لا اله الا هو الحي القيوم

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1645/6-9/195

آغاز: برابر؛ انجام : موجب ازدیاد نور و استنباط آن شده که قلب را آن نور خرد گیرد

خط: نستعلیق، کا: محمد تقی، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ، 19 سطر ، اندازه: 10/5×15سم [ف: 1 – 317]

ارشاد نامه / تراجم / فارسی

eršād-nāme

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 246/5-عکسی

آغاز: باسمه ،سبحانه ارشاد (نامه ) حضرت مخدومی رجوی اسلامی ملاذى ملاذ الانامى غوث حقيقة الحق. .. شيخ حاجى محمد الخبوشانی (رح) بسمله . الحمد لله الذى نور مشكاة قلوب العارفين بانوار التجليات زوايا صدور العاشقين. .. اما بعد، چون حضرت رب الارباب به عنایت بی علت خود بعضی طالبان صادق ثابت قدم؛ انجام: و هو من شيخ حبيب حضرت الله محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) تمت.

اصل نسخه: گنج بخشش 5250 گویا فهرست نشده، از پدر خبوشانی به «فرزند سعادتمند مسند نشین قوانین شریعت... ابوالمیامن. .. شیخ حاجی محمد بن مرحوم مبرور خواجه جلال الدين يوسف المنصور الخبوشانی اطال الله عمره» که مدت مدید غربت اختیار کرده و علوم دینیه را در دار العلم هرات نزد علمای کبار ورزیده و به صحبت درویشان شتافته و پس از شدت مجاهدت به شرف مشاهده و لقا رسیده، و پیش از این «اجازه ارشاد» به دل و زبان جاری داشته بودم خواستم که مقید به کتابت گردد، تا به تربیت و توبه و تلقین و ذکر دیگران بپردازد. ارشاد کننده از خود نام نمی برد، جز آنکه زنجیره ارشاد خود را می آورد: رشیدالملة و الدین محمد بیدوازی (نفیسی( 320/1 که از وی به بیدآوزی متخلص به رشید، قرن 9ق نام می برد)، امیر سید عبدالله برزش آبادی ،(همانجا) خواجه قطب الدین اسحاق ختلانی، میر سید علی همدانی، مرزوقانی ،علاء الدوله سمنانی تا حضرت علی و پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نستعلیق تحریری پخته، بی کا ، تا 1003ق؛ 3 ص (19- 21) [ عکسی ف: 2 - 18]

ص: 140

ارشاد نامه / عرفان و تصوف / فارسی

eršād-nāme

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1732/16

از نظر علی شاه و حسین علی شاه؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ اگ (127پ - 138 ر) [ف: 5 - 351]

ارشاد النبوية الى السعادة الابدية / كلام و اعتقادات / فارسی

iršād-un nabawīya ila-s s‘ādat-il abadīya

واعظى ،على بن محمود، ق 14 قمری

(vā‘ezī, ‘alī ebn-e mahmūd ( - 20c)

تاریخ تألیف: نیمه شعبان 1392ق

کتابی در چهل «فصل» مشتمل بر مطالب اعتقادی و اخلاقی و بعضی از واجبات دینی و فقهی که گویا برای واعظان و اهل منبر، نگاشته شده و در آخر هر فصل، به ذکر مصیبت اهل بیت (علیه السّلام) پرداخته است. این کتاب در دو جلد تنظیم شده وجلد دوم آن نیمه ماه شعبان 1392 به پایان رسیده است.

[فهرستواره منزوی (82/9]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6973

آغاز: فصل پنجم در حج است و تحج البيت اذا كان لك مال و کنت مستطیعاً و حج بگذاری خانه خدا را؛ انجام: خداوند ستار العیوب است و دوست می دارد عیب پوشی را الحمد لله أولا و آخراً و ظاهراً وباطناً

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا، افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای ، 264گ ، مختلف السطر ، اندازه: 16×20/5سم [ف: 18 - 150]

ارشاد النقاد الى تيسير الاجتهاد / حدیث / عربي

iršād-un-naqqād ila taysīr-il-ijtihād

امیر صنعانی، محمد بن اسماعیل، 1099 - 1182 قمری

(1769- amīr-e san‘ānī, mohammad ebn-e esmā‘īl (1688 -

در این که آیا در توثیق راوی یا تضعیف وی و همچنین در ضعیف یا صحیح دانستن روایت اجتهاد لازم است یا می توان گفته های علمای رجال و حدیث را قبول کرد؟ در این رساله ضمن چند فصل کوتاه اثبات می کند که قول بزرگان در این موضوع مورد قبول می باشد و اجتهاد برای متأخرین نیز امکان دارد.

آغاز: الحمد لله الذى ذلل صعاب العلوم الاجتهادية لعلماء الامه و حفظها بأساطين الحفاظ و جهابذة الائمة

انجام: و علی آله حمال المعارف و عيبة كل عارف ما أقام الصلاة من عند الله و قامت بربها الاشياء

چاپ: ضمن «مجموعة الرسائل المنيرية» رياض و قاهره، مكتبة الطيبة ودار الكلمة الطيبة، 1346ق (جلد اول ص 1 - 47)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5015/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،کا: احمد بن محمد بن علی بن محمد بن عامر، تا: شنبه 26 صفر 1167ق؛ مصحح، محشى؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 9گ (21 ر - 30ر) ، اندازه: 15/5×21سم [ف: 13 - 211]

ارشاد الواعظين و تذكرة الذاكرین = روح الجنان / گوناگون / فارسی

eršād-ol-vā ezīn va tazkerat-oz-zākerīn = rūh-ol-jenān

نجفی، عبد الصاحب بن محمد علی، ق 14 قمری

(najafi, ‘abd-os-saheb ebn-e mohammad ‘alī ( - 20c)

تاریخ تأليف: 17 ذیقعده 1383ق

کتابی است مفید و سودمند در چهل مجلس شامل آیات و روایات در بیان ایمان و کفر و شمه ای از فضایل و مناقب و اخلاق و مصایب حضرات معصومین (علیهم السّلام) می باشد. نام کتاب به تصریح مؤلف در مقدمه و خاتمه «ارشاد الواعظین» است ولی به خط مغایر و نیز در شناسنامه آن را روح الجنان نام نهاده اند.

جلد دوم حاوی 20 مجلس که کلاً با آیات شریفه شروع شده و اهم مطالب آن به شرح زیر است: جریان هاروت و ماروت، عصمت فرشتگان و انبیا ماه های حرام، قصه داوود (علیه السّلام) و اصحاب رس ،قارون ماجرای سقیفه فدک، شفاعت نبی اکرم ائمه اطهار و مطالب دیگر در پند و اندرز و آداب و سنن و اخلاق

آغاز: بسمله بعرض اخوان دینی و احباء روحانی از اهل علم و سلسله جلیله اهل منبر .. میرساند

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17727

آغاز :برابر؛ انجام: و نکتب ماقدموا و آثارهم و الحمدلله رب العالمين. .. عليه توكلت و اليه انيب.

جلد 1 ؛خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: 15 رجب 1372ق، جا: مشهد رضوی؛ مجدول؛ واقف بانو شریفه محدث نجفی، مهر 1369؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا 231گ، مختلف السطر ، :اندازه 16/6× 20/7سم [ف: 14 - 50]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17727

آغاز: بسمله و واعدنا موسى ثلاثين ليلة؛ انجام: تا سه روز برهنه روی خاکهای گرم کربلا مانده الا لعنة الله على الظالمين.

جلد 2 ؛خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا :مجدول؛ واقف بانوشریفه محدث نجفی ؛کاغذ: مشقی ،جلد: مقوا، 227گ، 18 سطر ، اندازه: 16/7×20/5سم [ف: 14 - 51]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17728

ص: 141

آغاز: بسمله اعوذ بالله من الشيطان الرجيم و واعدنا موسى ثلاثین لیله؛ انجام: قد فرغنا بعون الله وتوفيقاته... اقل عبد الصاحب 1383

النجفى

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1383ق [رایانه ]

ارشاد الوزراء / حکومت و سیاست – فارسی

eršād-ol-vozarā’

فائز، محمد بن زبر دست خان، ق11

(fā’ez, mohammad ebn-e zabar dast xān ( - 11c)

1. تهران؛ مرکز فرهنگی خراسان؛ شماره نسخه: 3 عکسی

بی کا، تا: ربیع الاول 1302ق؛ 70 ص [ جنگ: 1 - 442]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1458-ف

بی کا، بی تا؛ موزه بریتانیا 233 .Or 67گ [ فیلم ها - ف: 1 - 9]

ارشاد الولد / شعر / فارسی

eršād-ol-valad

سریزدی، محمد بن محمد جعفر، - 1312 ؟ قمری

(saryazdī, mohammad ebn-e mohammad ja‘far ( - 1895)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1/ 5007-ف و 5021-ف

کا: سید رضای سجادی پسر سید ابوتراب پسر سید حسین ، تا: فروردین 1339 تا جمعه 7 مهر 1340ش - ربیع الثانی 1381ق. از

روی اصل خط سراینده [فیلم ها - ف: 3 - 122 و 124]

الارشاد الهادى الى سبيل الرشاد / فقه / عربی

iršād-ul-hādī ila sabīl-ir-rašād

منصور بالله، قاسم بن محمد، 967 - 1029قمری

(1620-mansūr-o be-l-lāh, qāsem ebn-e mohammad (1560 -

شش «فصل» است مشتمل بر رفع اختلاف امت در اجتهاد وغیر آن و جمع بین اقوال مناسب با مذهب ائمه زیدیه. عناوین فصول چنین است: 1. الارشاد الى حكم الخلاف؛ 2. الارشاد الى مع معرفة المحق؛ 3. وقوع الاختلاف البين بين أهل البيت؛ 4. الارشاد ما يجب من العمل في اتباعهم؛ 5. الارشاد الى حكم أقو ال مخالفين للعترة؛ 6 .الارشاد الى حكم ما يحصله المقلدون.

آغاز: الحمد لله ... و بعدفانه لما كان الخلاف فى الاحكام الشرعیة بین الأمة المحمدية و قد عرفنا ان الله تبارک و تعالی و احد.

[مؤلفات الزيدية 107/1؛ اعلام المؤلفين الزيدية ص 778]

1. تهران؛ ملک شماره نسخه: 955/2

آغاز: برابر؛ انجام: و سلك محجة الرشاد بحق محمد و آله.... العلى العظيم

خط: نسخ، کا: احمد بن علی بن محمد بن على بن سليمان بن عمر الهادی، تا: جمادی الثانی 1033ق؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن لایی سورمه ای 16 سطر [ف 5 - 219]

2 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1611/3

آغاز: برابر

نسخه اصلی: کتابخانه واتیکان - رم 1029؛ خط: نسخ نازیبا، کا: على بن بدر بن علی اهجری، تا: 1055ق؛ مجدول؛ 55 ص (243-

297 ) [عکسی :ف 5 - 25]

ارشاد الهادى فى النحو / نحو / عربي

iršād-ul hādī fi-n nahw

تفتازانی، مسعود بن عمر 722 - 792؟ قمری

(taftāzānī, mas'ud ebn-e ‘omar (1323 - 1390)

اهدا به: برای فرزندش

تاریخ تأليف: 778ق؛ محل تألیف: خوارزم

در یک «مقدمه» و سه «قسم»: المقدمة في تعريف النحو و الكلمه؛ 1 .الاسم؛ 2. الفعل؛ 3. الحرف. شرح های زیادی بر این کتاب نوشته اند.

آغاز: بسمله الحمد لله الذى جعل بكلمته علم الاعراب مرفوع البناء منصوب اللواء مجرور ذيل الشرف

انجام: والنون الثقيلة والخفيفة في الفعل للتاكيد.

چاپ :محقق حسن شاذلی فرهود، مجلة كلية الآداب، جامعة الملك سعود، جلد 11، عدد 1، 1405ق.

[كشف الظنون 67/1]

شرح و حواشی:

1- الرشاد في شرح الارشاد = شرح ارشاد الهادی؛ جرجانی، محمد بن على ( -838)

2. توضيح الارشاد لارشاد العباد؛ امیرجان تبریزی محمد (-10)

3- موضوع الرشاد في شرح الارشاد مدنی، علی خان بن احمد (1118-1052)

4 - عمدة المراد في شرح الارشاد مازندرانی، محمد بن سرابعلی (-13)

5-الرشاد في شرح الارشاد؛ حسینی خجندی، محمد بن محمود

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه : 8255/1

آغاز: الاعتضاد و اليه التفويض انه بصير بالعباد؛

خط: نسخ، کا: ابولیث بن حسن بن ابراهیم، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز؛ جلد : تیماج قرمز بدون مقوا 18گ (1ر-18پ)، اندازه: 13×18سم [ف: 21 - 213]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 6950/1-35/130

آغاز: هذه عصا ا اخذت عصا و ضربت .. و في التثنية و الجمع مثل مسلمان و مسلمون و اذا تعذر لفظاً؛ انجام: برابر

ص: 142

نام کتاب و مؤلف به قرینه انجام نسخه تعیین شد؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 22گ 9 سطر ، اندازه: 12×19سم [ف: 4 - 2040]

3. شاهرود؛ مدرسه اسماعیلیه؛ شماره نسخه: 81/4

بی کا، تا: غره رجب 906ق [ف: 22]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14782/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ جلد: تیماج مشکی ضربی گرهی بدون مقوا ،نرم 18گ (34پ - 52 پ) 21 و 10 سطر ، اندازه: 13×20/5سم [ف: 41 - 211]

5. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2903/2

آغاز: برابر؛ انجام: فلا يشترط والصفة المشبهه لا يشترط عملها لاعتماد و اللام مثل «زيد حسن وجهه» و «جاء فى الحسن وجهه»و الثلاثه يجوز اضافتها الى المعمول مثل

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ 9گ، 13 سطر، اندازه 10× 17سم [ف مخ: 1 - 133]

6.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18654 ض

بی کا، تا: با تاریخ 1006ق[د.ث]

7.قزوین؛ فحول قزوینی؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز و انجام: برابر

کا: ملا نسیمی بن نعمة الله کوستانی، تا: 15 ذیحجه 1050 ق [ف: 5]

8.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3779

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، كا: نعمة الله بن سعيد عبدالله بن سید محمد بن سید حسین، تا: 1060ق؛ محشی؛ واقف حاج سید محمد، 1309ق؛کاغذ: نخودی، جلد: مقوا رویه پارچه، 18گ، 9 سطر ، اندازه: 14×21سم [ف: 12 - 3]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 572

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 2 - 165]

9. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1182/46

خط: نسخ، بی کا، تا: 1079ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج یک لا تریاکی، ابعاد متن 6×13 ، اندازه 10×19سم [ف: 3 - 886]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 3780

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق متوسط ،کا: محمد هاشم بن محمد طالب حسنی حسینی اردستانی ؛تا: 1104ق؛ محشى؛ واقف نادرشاه، 1145 ق؛کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: مقوا روکش پارچه 12گ 15 سطر، اندازه: 18/8×20سم [ف: 12 - 4]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6261

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،هندی ،کا :محمد شرف بن حافظ محمد قایم، 1163ق، جا: قصبه چمه چهته؛ مذیل است به رساله «تحفة الغلمان »در نحو در پنج صفحه که آغاز آن چنین است «بسمله، الحمدلله و سلام على عباده الذين اصطفى اللفظ كلمة ان وضع لمعنى لا ينقسم عليه» انجام: «فى اياه نحو ايا و اللواحق حروف وقيل هو اللواحق فقط». نسخه قدیمی نیست ولی در ورقه ای که منضم به نسخه است و نیز در «شناسنامه» کتاب این احمدشاه را سهواً از ملوک بهمنی تصور کرده اند که در سال 825 جلوس نموده و به همین جهت تاریخ تحریر آن را در همه جا 826 نوشته اند در حالی که این تاریخ مخالفت صریح دارد با ضوابط و موازین علمی و فنی نسخه شناسی، و تاریخ کتابت آن به هیچ وجه به طور قطع و

و یقین مقدم بر قرن دوازدهم و از این طرف بدون ادنی شک شبهه ای متأخر از آن نمی تواند باشد. حال ببینیم این احمد شاه که در سال دوم پادشاهی او کتابت شده کیست؟ این احمدشاه در یک کلمه هیچ کس جز احمد بهادر از سلاطین مغولی (نه ملوک (بهمنی) هند نیست که در دوم جمادی الاول سال 1161 به سلطنت رسیده است و چون کاتب به اقرار خود نسخه را در سال دوم پادشاهی احمد بهادر نوشته پس لامحاله تاریخ کتابت آن 1163 خواهد بود (چندین ماه بعد از تحریر این حاشیه به مناسبتی بعد از یک تصفح دقیق نسخه مهر کاتب در صفحه آخر از رساله دوم دیده شد که صریحاً واضحاً تاریخ مذکور را دارد نه یک سال جلوتر و نه یک سال عقب تر)، محشی کاغذ ،نخودی، جلد ،پارچه 23گ 8 و 9 سطر ، اندازه: 15/5×22/5سم [ف: 12 - 4]

12. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه : 959/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛مهر: حاج سید سعید؛ جلد: تیماج عنابی ،لایه ای 21 گ (1-22)، 10 سطر (7/5×12/5) اندازه: 12×18سم [ف: 3 - 1315]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9747/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج مشکی، 20گ، (38پ-57پ)، اندازه: 10/5×16سم [ف: 25 – 97]

14. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1745/1

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ کا: حاجى يحيى کشمیری فرزند ملا یوسف و چند کاتب دیگر، تا :1221ق؛ کاغذ ،اصفهانی ،جلد: میشن تریاکی ،مقوایی، 34 ص (1-35)، 15 سطر (5×10) ، اندازه 90×16سم [ف: 10 - 325]

15 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 476/2

آغاز: احمدک یا من وهب لمن رفع يديه نحوه بالسؤال مسئوله و فتح لمن امل احسانه بابه من غير نصب حاجب واعطاه مأموله سبحانك انت المحمود؛ انجام: ساكنة عند يونس بالكسر عند بعضهم وحملوا عليه قوله تم ولاتتبعان و يمكن حمله على كون النون عوضا عن الرفع و الفعل خبرا وارد امورد الانشاء فالقول بعدم الدخول فمخالفته للقياس و استعمال الفصحاء احسن

خط: نستعلیق، کا: محمدبن سهرابعلی مازندرانی، تا: 1229ق؛ خطوط سیاه؛ جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول، 5گ، 16 سطر ،

ص: 143

اندازه: 15×20سم [ف مخ: 1 - 133]

16. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2316/2

خط: نسخ، کا: محمدباقر بن ابوالفضل، تا: 27 جمادى الاول 1235ق؛ کاغذ: پسته ای ؛جلد: رویه کاغذ آبی [ف: 5 - 465]

17. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه:2054/3

خط: نسخ، بی کا، بی تا: 14گ (33-47)، 13 سطر ، اندازه:9×14سم [ف: 3 - 173]

18. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2889/1

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: قرمز، 10 سطر ، اندازه: 15/3×22سم [ف: 6 - 158]

19. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6525/2

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج ،سبز، 4گ (17 ر - 21ر) اندازه: 17×25سم [ ف: 17- 105]

20. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10343/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: حنائی و نخودی ،جلد: مقوا روکش پارچه، 39گ (183-144) ، اندازه: 16× 25 سم [ف: 12 - 348]

21. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 20359/2

بی کا، بی تا، در حاشیه رساله اول مجموعه است؛ مهر: («عبده الراجى هاشم الحسینی»؛ جلد: تیماج ضربی دار قهوه ای، اندازه:13×19سم [ف: 2 - 427]

22. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1575

خط: نسخ، کا: شمس الدين محمد بن ابوتراب حسینی، بی تا؛ مصحح؛ 13گ، اندازه: 12×18سم [نسخه پژوهی: 2 - 111]

الارشادية / اخلاق / فارسی

eršādīye

تویسرکانی محمد نبی بن احمد - 1320 ؟ قمری

(toyserkānī, mohammad nabī ebn-e ahmad ( - 1902)

تاریخ تأليف: 1290ق

رساله استدلالی است بر وجوب ارشاد عوام به احکام شرعیه و تکالیف دینی آنان و این که این فریضه هیچگاه از کسی ساقط نمی باشد.

آغاز: بدانکه گاهی بنظر می رسد که مقتضای آیه وافی هدایه انداز و سایر ادله داله بر وجوب تعلیم و ارشاد.

انجام: و خود را مثل غالب مردم مستحق عذاب و مبغوض خداوند قهار نگرداند.

[فهرستواره منزوی 462/6]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6039/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، توسط مؤلف در حاشیه تصحیح و اضافه شده؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون ،مقوا ،5 گ (29پ-34ر)، اندازه:

10/5× 17سم [ف: 16 - 40]

« ارض » المعرفة في فرائض الميراث

ارضاع احدى الأختين ولد الأخرى / فقه / عربي

irdau ihda-l uxtayn walad-al 'uxra

میرزای قمی، ابو القاسم بن محمد حسن، 1151 - 1231 قمری

(mīrzā-ye qomī, ab-ol-qāsem ebn-e mohammadhasan (1739-1816)

تاریخ تألیف نزدیک به پایان 1200ق؛ محل تألیف: قم

پاسخ استدلالی پرسشی است پیرامون شیر دادن یکی از خواهران فرزند خواهرش را به اندازه محرمیت (انبات لحم، 15 بار یا یک شب و روز) و این که آیا فرزندان دیگر دو خواهر که (خاله دایه آنها نبوده) می توانند با یکدیگر ازدواج کنند یا نه؟ مؤلف با استدلال به احادیث جایز دانسته است این رساله مشتمل بر دو «مقدمه» و دو «مطلب»: مقدمه 1. فى أن الأحكام تابعة للعناوني و المعنونات؛ مقدمه 2 .معنى يحرم من الرضاع ما يحرم من النسب؛ مطلب 1. نكاح أولاد أب المرتضع في اولاد صاحب اللبن؛ مطلب .2 .نكاح أولاد أب المرتضع في أولاد المرضعة.

آغاز: بسمله، حمدله، مسألة هل يجوز ارضاع احدى الاختين ولد الأخرى بحد الرضاع المحرم ام لا ؟ ثم إذا حصل الرضاع فهل يجوز المناكحة بين ولديهما الغير المتراضعين أم لا ؟

انجام: و اذا لم يثبت الحكم فى اخوة الاخوة ففى اخوة اخوة الاخوة الأمر اوضح و لنقتصر بذلك و نختم الرسالة. .. و الحمد لله. .. اواخر شعبان المعظم من شهور سنة مائتين و ألف.

1 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1411/2 عکسی

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: گویا در نزد ورثه میرزا ابو طالب قمی است؛ خط: نستعلیق شکسته، کاتب - مؤلف، تا: اواخر شعبان 1200ق؛ به وسیله مؤلف در متن و حاشیه تصحیح شده، با حواشی از مؤلف؛ مهر وقف مرحوم میرزا ابو طالب قمی؛3 ص (5-7) مختلف السطر [عکسی ف: 4 - 220]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2158/8

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 5گ( 79ر - 84ر) [ف: 5 - 439]

3.مشهد؛ مدیر شانه چی؛ شماره نسخه: 55

آغاز: برابر

در فهرست ناشناس؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: ربعی [نشریه 5 - 596]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7667ض6

ص: 144

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد علی رضوی، تا: قرن 13؛ کاغذ: شکری آهار مهره،جلد:تیماج ماشی، 8ص،مختلف السطر، اندازه: 14×21سم [ف: 21/1 - 663]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 14787

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ واقف: سید محمد باقر سبزواری،محرم 1405؛ کاغذ: شکری آهار مهره ،جلد: مقوا رویه گالینگور

عطف و گوشه تیماج قهوه ای سوخت، 9ص، 24 سطر ، اندازه: 14×21سم [ف: 21/1 - 99]

6 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 35689

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، کا: سید حسین بن اسماعیل موسوی ربیع الثانی 1219ق؛ اهدائی رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، فرنگی ،جلد: تیماج ضربی خرمایی با ترنج و دوسر ترنج با عطف و سجاف میشن قهوه ای، 3گ 27 سطر ، اندازه: 14/5×20/5سم [اهدائی - ف: 3 - 59]

7.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 19998

آغاز و انجام: برابر؛... ابو القاسم بن الحسن الجيلاني في اواخر شعبان من شهور سنة مأتين و الف 12 (كذا).

خط: نستعلیق، کا: سید حسین بن اسماعیل موسوی، تا: ربیع الثانی 1219ق؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی ضربی مزین به ترنج و سرترنج، 9ص، 27 سطر ، اندازه: 14/5×20/5 سم [ف: 21/1 - 377]

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1020/10

آغاز و انجام: برابر

کا: محمد حسین ابن محمد مهدی همدانی، تا: 1226ق؛ 15 گ (123ر-138ر) [ف: 5 - 1803]

9. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 37/8

آغاز و انجام: برابر

کامل است؛ خط: نسخ، کا: ابو طالب بن محمدحسن آرائی کاشانی، تا: با تاریخ 1228ق؛ جلد: گالینگور قرمز عطف تیماج سرخ ، 11 ص ( 555-565) ، 22 سطر ، اندازه: 16×22سم [ف مخ: - 70]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 262/8

نسخه اصلی: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1 - 304]

10 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22539/1

آغاز :برابر

در فهرست ناشناس آمده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1245ق؛ جلد: تیماج عنابی 17 سطر ،(9×15/5) اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 732]

11. کاشان؛ جعفری؛ شماره نسخه: 76/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1249ق ؛جلد: تیماج قهوه ای عطف گالینگور ،مجدول، 4گ ، 25 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف]

12 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6745/6-34/115

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا:8 صفر 1261ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج مشکی مجدول، 6گ، 20 سطر ، اندازه: 15×21سم [ف 1 - 318]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9290/14

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا، محمد حسن پودئی سمیری، تا: عصر مؤلف؛جلد: تیماج ،مشکی، 6گ (145 ر - 150ر)، 21 سطر ، اندازه: 15×21/5سم [ف: 24 - 79]

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9305/14

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: عصر مؤلف ؛جلد: تیماج مشکی، 5گ (137ر-141پ)، 21 سطر ، اندازه:15×20سم [ف: 24 - 101]

15. قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 504/6

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سیاه سوخت با ترنج با سر، 8گ [ف: 1 - 399]

16. تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 669/8

بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [ف 292]

«الارض المخروبة بعد العمران » احياء الموات

«الارض المندرسة » احياء الموات

«الارضية » علة قيام الارض في حيزها

«ارضی در دائره» ترسیم دوائر عرضی و طولی فلکی

ارغام اللئام فى كسر الأصنام / کلام و اعتقادات / فارسی

erqām-ol-le❜ām fi kasr-el-'asnām

شریف ،نائینی محمد بن محمد هادی، - 1305 قمری

šarīf-e nā īnī, mohammad ebn-e mohammad hādī ( ·

(1888-)

اهدا به: ناصرالدین شاه

تاريخ تأليف: 1274ق

این کتاب رد «تبصرة العوام» حاج كريم خان کرمانی است، نامی از این کتاب در «الذريعة» نیامده است نام مؤلف در اعیان الشيعة با عناوین «محمد هادی نائینی» و «محمد بن محمد هادی نائینی متخلص به فائض» آمده و رساله های رجالی زیادی به او نسبت داده شده است. منظومه «اللؤلؤة البهية في «الكلام تأليف همين مؤلف در الذریعه آمده است.

[اعيان الشيعة 412/9 و 48/10]

شرح و حواشی:

1- خلاصة إرغام اللئام فى كسر الأصنام؛ شریف نائینی، محمد بن محمد هادى (-1305)

ص: 145

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12523/3

آغاز: قسمت چهارم در شیعه و در آن سه باب است باب اول در معرفت احوال نقباء؛ انجام: و نیز بدیهی است که تا توحیدو نبوت و امامت حاصل نشود محبت مذکور ممکن نیست حاصل شود

خط: شکسته نستعلیق، كاتب - مؤلف، تا: 1269ق؛ جا: تهران ؛مصحح، محشی :کاغذ ،فرنگی 145گ (187-43)، 24 - 26 سطر ، اندازه: 13×20سم [ف: 31 - 572]

ارقام ایام جمعه ها / هیئت / فارسی

arqām-e ayyām-e jom‘e-hā

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 500/12

آغاز: مسئله ارقام جمعات در تقویم حروف ابجد است

خط: نستعلیق، کا: عبدالصمد محلاتی، تا: 1281 - 6 جما الثاني 1283 ؛جا: اصفهان، مدرسه میرزا مهدی؛ در صفحه عنوان چنین آمده «کاتبه و صاحبه و مالکه عبدالصمد بن حسینی المحلاتي في شهر شوال المكرم 1295»؛ کاغذ: سپاهانی، جلد:مقوا، قطع: خشتی، اندازه: 17×22سم [ف: 1 - 506]

ارقام جمع و خرج گیلان / اسناد / فارسی

arqām-e jam‘ va xarj-e gīlān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1083

ابواب جمعی ملک آرا اعداد به سیاق است؛ خط: نستعلیق بی کا ،تا :قرن 14 مهر: صدراعظم وزیر دفتر در شوال 1311 ؛ جلد: مقوایی، ابعاد متن: 7×14، اندازه: 17×27سم [سنا - ف: 2- 116]

ارقامی که. .. / اسناد / فارسی

arqāmī ke. ..

ارقامی که وزرای دولت عثمانیه از جانب صفی میرزای مجهول النسب بر اهل ایران نوشته اند مبتنی بر تاریخ صبحی افندی رومی.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3961/7

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 [ف 7 - 113]

ارقعه نوع (ازقنوغ) / طالع بینی / فارسی

arqe‘e-ye nu‘ (azqanūq)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3395/21

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 [ ف : 6 - 391]

«ارکان اربعه در صناعت » کبریت و زیبق

الاركان الاربعة فى الحجر / كيميا / عربي

al-arkan-ul-arba a fi-l-hajar

جابر بن حیان 120 - 198 ؟ قمری

(jaber ebn-e hayyan (739 - 814)

آغاز: الحمد لله الفرد الصمد واحد الوجود .. كتاب الاول نذكر فيه زيبق الشرق، و اما السؤال عن الزيبق الشرقي

انجام: و اذ قد اتينا على ذلك فليكن الان آخر الكتاب من الاولى الاربع من الحجر الكريم المكرم في باب الاعظم، و السلام

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه : 3315/1

آغاز و انجام: برابر

در چهار کتاب: زیبق شرق و غرب ،حجر ارض الحجر؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ ،ترمه، جلد: رویه میشن یک لا سیاه، 12گ (1پ-12ر)، 18 سطر ، اندازه: 13/2×22/5سم [ف: 6 - 370]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12632/31

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ریز ،کا: بھائی بن احمد عاملی کاظمی، تا: اواخر قرن 12 یا اوایل قرن 13ق ،مصحح، رکابه دار؛ کاغذ: فرنگی، 3گ ( 60 - 92) ، 64 سطر ، اندازه:8×17/5سم [ف: 32 - 83]

3 .تهران؛ سپهسالار ؛ شماره نسخه: 2866

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: غلامحسین ابن محمد تقی اصفهانی، تا: شوال 1279ق؛ کاغذ: فرنگی ،سفید :جلد: مقوا، 17گ، 17 سطر ،

اندازه: 11/5×17/5سم [ف: 3 - 112]

4. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3731/12

آغاز: بسمله الحمد لله الذى هو الرزاق لمن يشاء بيده الخير

بی کا، تا: 1300ق؛ جلد: مقوایی با گالینگور سبز، 4ص (72-68)، اندازه: 11×18سم [ف: 5 - 1769]

«الاركان الاربعة من الخمس مائة » كتاب الاركان الاربعة من الخمس مائة

ارکان الایمان / کلام و اعتقادات / فارسی

arkan-ol-iman

ابیوردی ابوالحسن بن احمد - 966 قمری

(abīvardī, ab-ol-hasan ebn-e ahmad (- 1559)

اهدا به: شاهزاده خانم سلطانم (دختر شاه طهماسب)

تاریخ تألیف: 28 ربيع الاول 964ق

رساله ای کوتاه در اصول و عقاید دینی امامیه در پنج «اصل» و یک «خاتمه» اصل 1. اثبات واجب الوجود، در 14 «مطلب»؛ 2.

ص: 146

عدل و افعال واجب الوجود، در 5 «مطلب»؛ 3. نبوت، در6 «مقصد»؛ 4. امامت در 7 «مقصد»؛ 5. معاد و احوال نشأة آخرت در 3 «مقصد»؛ خاتمه در عفو و شفاعت و توبه .

آغاز: بسمله و به نستعین با شریفترین نکته ای که از ورای سرادق خیال بر زبان ارباب حال جلوه شود حمد حضرت... این غبار راهروان دین منیف ابوالحسن شریف را رغبت مینمودند خلاصه اصول دین قویم.

انجام :اینجاست ختم کلام و حمد ملک علام، و صلوات برسید انام، ما توالت الليالي و الايام.

[الذريعة 525/1 - 526؛ نسخه های منزوی 875/2؛ اعیان الشیعة، چاپ مطبعة الانصاف 1379 ه- 186/6؛ فرهنگ بزرگان اسلام و ایران 159؛ ريحانة الادب 17/5]

1. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 6306/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: محرم 986ق( دو سال بعد از تألیف) کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج سبز مقوایی، 58گ (102 پ- 159ر ) 14 سطر ، اندازه: 10/5×18سم [ ف : 3 - 157]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1189 ط

آغاز: برابر؛ انجام: تعالی فرموده که توبوا الى الله (زیر وصالی) کنید و باز گردید بدرگاه حق تع و نیز (زیر وصالی) الی الله توبة نصوحاً و امثال این (زیر وصالی)

خط: نسخ، بی کا ، تا: قرن 11؛ برگ الحاقی پایان نسخه در یک سمت یادداشتی است با عنوان «آنچه از اهل خانه گرفته ام و جانب انشاءالله باید بدهم و بر صفحه پشت آن دعایی است به جهت خواب دیدن خوفناک؛ مهر: «محمد مهدى الموسوی ،1227 (بیضی) محمد بن صادق الحسينى الطباطبایی» (مربع)؛کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تیماج قهوه ای با جدول و حاشیه 57گ، 15 سطر ، قطع: رقعی [ف: 24/2 - 168]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5627

آغاز: برابر؛ انجام: آن گمراهان بی دین بمحض جهالت و بطالب باشد و دلیل واضح بر آنکه.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛ از پایان نسخه نیمی از مطلب تمام مطلب4 و تمام مطالب (فصل) 5 افتاده است؛ در پشت برگ اول نسخه تعییر خواب نقل از حضرت امام جعفر صادق (علیه السّلام) به نظم نوشته شده است؛ کاغذ: نباتی ،رنگ، جلد: تیماج تریاکی ساده ضربی 78ص ، 17 سطر ، قطع: رقعی، اندازه: 12×19سم [ف: 17 - 79]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه : 3048/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعليق، كا: مقصود على بن اغرلو ایروانی، تا:3 ذیقعده 1006ق؛ جلد: تیماج قهوه ای 65گ (1پ-65ر) ، اندازه: 13× 17/5سم [ف 8 - 264]

5 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4379/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 11 محرم 1012ق؛ مصحح؛ مهر: «عبده محمد صادق» (بیضی)؛ جلد: تیماج قرمز، 31گ (56پ- 87پ)، 19 سطر ، اندازه: 12×18/5سم [محدث ارموی مخ: 1 -118]

6. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 188/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا :غره محرم 1065ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج سیاه سوخته با عطف پارچه ای ،38گ، 19 سطر ، اندازه: 13×19سم [ف مخ: - 11]

7.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13458

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: عبدالهادي بن مرتضی رضوی دلیجانی، تا: 5 رمضان 1080ق؛ مصحح، تملک: خاندان فیض کاشانی، محمد جعفر بن محمد ابراهیم کاشانی مشهور به علامه فیضی در سال 1368ق، زین العابدين بن امیر مرتضی رضوی با مهر «یا امام زین العابدين» (دایره)، محمد معصوم بن محمد حکیم رضوی حسینی در سال 1086ق؛ مهر: «عبدالباقی بن صدرالدین محمد الفيضى»(بیضی)، ابوتراب بن نصیرالدین سلیمان بن محمد علم الهدى کاشانی فیضی با نشان «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده ابوتراب» (بیضی)، «يا عظيم العفو 1081) (بیضی)، آیة الله مرعشی نجفی عبدالباقی ،فیضی، «محمد هادی الفیضی» (مستطیل) کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ساغری مشکی یک لا 39گ، 19 سطر (5×14) ، اندازه 10/50× 19سم [ف: 34 - 156]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10533/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج قهوه ای، 17گ (127پ-144پ)، اندازه: 13×21سم [ف: 33/1 - 84]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5221

انجام :دلیل نهم آنکه بصحت رسیده بلکه بتواتر انجامیده که حضرت رسول مؤاخاة فرمود ميان

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛افتادگی: انجام؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 14گ 17 سطر ، اندازه: 15×22/5سم [ف: 14 - 21 ]

10. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 196/6

آغاز: برابر؛ انجام: زیرا که حق تعالی فرموده که توبوا الى الله.

یعنی توبه کنید و بازگردید بدرگاه حق تعالی و نیز فرموده که توبوا الى الله توبةً نصوحا و ... و صلوات برسید انام و خیر الاوصياء الكرام.

تا اواسط اصل چهارم؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای با عطف پارچه ای 31گ، 17 سطر ، اندازه:

11×18سم [ف مخ: - 11]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18233 ض

بی کا، بی تا [د.ث]

ص: 147

ارکان توحید / تاریخ معصومین / فارسی

arkān-e towhīd

حيدرى، رضا بن ابى الحسن، ق 13 قمری

(heydarī, rezā ebn-e ab-el-hasan ( - 19c)

اهداء: ناصرالدین شاه قاجار

زندگانی و فضایل و مناقب و برخی از معجزات و کرامات چهارده معصوم (علیه السّلام) است. مؤلف درمقدمه آن چنین می نگارد . و از برای آن چهارده رکن قرار دادم و هر رکنی را به مقامی چند و هر مقامی را به مراتب دلپسند مرتب ساختم. .. ركن اول در احوال خیر مآل حضرت خاتم الانبياء (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )، ركن دوم احوال جناب ولایت مآب اسدالله الغالب. .. و هكذا الى قائمنا عجل الله فرجه. ..» تا احوال امام مجتبی (علیه السّلام) مرتب و منظم است و از آن پس مطالب پراکنده و ناهماهنگ و مغایر با اهداف مؤلف می باشد و عمده مطالب آن به این شرح است: 1. سب اسلام آوردن سلمان؛ 2 تفسیر آیه مرج البحرين؛ 3 .فتح خيبر .4 شهادت جعفر در موته .5. خطبه امام سجاد حضرت زینب فاطمه دختر امام حسين (علیه السّلام و ام كلثوم؛ 6. مجلس يزيد و اشعار معروف او؛ 7 دستگیری سادات؛ 8. وفات حضرت زينب (علیها السّلام) .9 عظمت عرش پروردگاراحوال هاشم. .. احوال حضرت جواد، امام هادی و امام عسگری و مطالب متفرقه دیگر. آغاز: بسمله سپاس بی قیاس مر خالقی را سزا و رواست.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7264

آغاز: برابر؛ انجام: اللهم العن بني امية قاطبة.

خط: نستعلیق، کا: محمد علی بن محمد تقی، تا: جمعه ربیع الثانی 1295ق؛ کاغذ: شکری ،جلد: مقوا، رویه ،پارچه 240گ مختلف السطر ، اندازه: 19×21/5سم [ف: 14 - 51]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4136

بی کا، بی تا[ نشریه: 13 - 369]

اركان ثلاثة / کلام و اعتقادات / فارسی

arkān-e salāse

تبریزی، ابراهیم بن عبدالجلیل، ق13 قمری

(tabrīzī, ebrāhīm ebn-e ‘abd-ol-jalīl ( - 19c)

در اصول اعتقادی با تفصیل بیشتر در بحث امامت، و تهذیب نفس با ذکر بعضی از دستورهای اخلاقی، و آداب دینی همچون احکام نماز و روزه، در علم حقیقت و طریقت و شریعت اما به روشی که در احادیث آمده نه به روش عرفا و صوفیه نام معلوم نشد و این عناوین در نسخه آمده است: مقاله ثانیه: در علم طریقت و معرفت نفس و تزکیه آن مقاله ثالثه: در علم شریعت (دستورات فقهی)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5428/2

آغاز: چون مبین شد که معرفت باری تعالی بآیات است معنی آیت چیست و شناختن آن چگونه باشد؛ انجام: و روزه ماه رجب و شعبان کلا

خط: نستعلیق، کاتب - مؤلف، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 98گ (91ر-188ر) اندازه: 15×21سم [ف : 14- 213]

«رکان حج » مناسك حج

ارکان حرب / فنون نظامی / فارسی

arkān-e harb

کلاتی عباسقلی، ق 14 قمری

(kalātī, ‘abbās-qolī ( - 20c)

تاریخ تأليف: 1311ق

مؤلف در سال 1303 ق همراه با سه نفر، برای آموزش نظامی از طرف دولت ایران به اسلامبول اعزام می شود و در سال 1308 ق در علوم نظامی فارغ التحصیل گردیده و سپس در مکتب انا ماژور (اركان حرب) مشغول تطبيقات عسکری گردیده است.

او برای تعلیم نظامیان کتاب حاضر را پرداخته و در آن پیرامون وضعیت سازماندهی نیروهای نظامی امپراطوری عثمانی و آموزش و قوانین نظامی آنها توضیح داده و تألیف آن را در سال 1311ق در مکتب «انا ماژور» عثمانی» به پایان رسانیده است.

مؤلف در شعبان سال 1314ق به سبب بعضی تغییراتی که در وضع دولت حاصل شده بود، تصحیحاتی در آن به عمل آورده و در حاشیه نسخه حاضر یادداشت نموده است. فهرست عناوین: فایده جنگ؛ اصول سربازگیری و محافظت آن؛ فایده قشون تحت سلاح؛ ترقی آلات ناریه؛ تاریخ مختصری از ملت عثمانی؛ طريق لشکری عثمانیان در این زمان؛ در بیان امور عسکریه دولت علیه عثمانی؛ اصول سربازگیری اردوهای عثمانی؛تدارک اسب؛ متصرفات عثمانی؛ نفوس و تبعه عثمانی؛ بودجه؛ وظایف صنوف مختلفه عساکر در وقت محاربه؛ مدت خدمت عسکری؛ اداره و اعاشه عساکر عثمانی؛ اسلحه عثمانی؛ تفنگهای عساکر عثمانی؛ قوه بحريه عثمانی؛ اخلاق عساکر عثمانی؛ مکاسب نظام عثمانی؛ مکتب حربي، مكتب اركان حرب.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7971

آغاز: سبب تألیف کتابچه، این بنده در سال 1303 بر حسب خواهش اعلی حضرت سلطان عثمانی از دربار دولت علیه ایران با سه نفر دیگر بجهت تحصیل فنون عسکریه باسلامبول رفته مشغول تحصیل شدم در سال 1308 فارغ التحصيل گشته در مکتب اناماژور (ارکان حرب) مشغول تطبيقات عسکری گردیدم؛ انجام: نسخه: فرمان ده کل لشکر است و در هر دو سال یک درجه دولت به او می دهد سال دویم تشکیلات اردوهای خارجه فن

ص: 148

اسلحه ثقلیه...

خط: نستعلیق، کاتب - مؤلف، تا: 1311ق؛ افتادگی: انجام؛ عکس مؤلف در پشت طبله اول جلد الصاق شده ؛جلد: پارچه مخملی ،بنفش 70 گ، 12 سطر ، اندازه: 13×21سم [ف: 26 - 449]

اركان الحكمة / عرفان و تصوف / فارسی

arkān-ol-hekmat

رساله ای در حکمت مبین و مبرهن به حیثیتی مبین و مبرهن «به حیثیتی که هیچ منتهی آن مسایل درنگذرد و مبتدی را زود به مقصود رساند». این رساله به خواجه شرف الدین تقدیم شده و در 11 «مسأله» تنظیم شده است.

آغاز: الحمد لله رب العالمين. .. بدان اسعدك الله في الدارين که این مختصری است در حکمت مبین و مبرهن بحیثیتی که هیچ منتهی از آن مسایل در نگذرد و مبتدی را زود بمقصود رساند از وسایل مختصرات

انجام: پس صفات را بر جناب صفرت او طلاق کردن جز بطریق تفهیم و کامل دانستن عوام ذات او را هیچ فایده دیگر نیست بلکه او منزه است از تنزیه و تشبیه و هو عما يقول الظالمون علوا كبيراً.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2811/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: حسن بن سيد كاظم طباطبایی تا: قرن 13؛ 8 گ، 16 سطر ، اندازه 10×18سم [ف مخ: 1 - 134]

«الاركان فى الحجر » كتاب الاركان في الحجر

الاركانية / كيميا / عربي - فارسی

al-arkānīye

جابر بن حیان 120 - 198 ؟ قمری

(jāber ebn-e hayyān (739 - 814)

بدون دیباچه در 4 «رکن»، در :تدابیر: 1. أن تأخذ ثلاث امراق جير؛ 2. أن تأخذ من الزاج الاصفر؛ 3 .تبييض الزرنيخ؛ 4. تبييض الكبريت با ترجمه زیرنویس فارسی.

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 212/16

آغاز: فصل من مسائل الجابر و تسمى بالاركانية، لانها اربعة ارکان صفت الركن الاول أن تأخذ ثلاث امراق جير. .. (آغاز ترجمه:) فصل از مسائل جابر و نامیده اند؛ انجام: للاكسير بمقطار الكحال تمت ترجمه: از جهت اکسیر به مقدار سرمه

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: قرن 11؛ زیرنویس نستعلیق تحریری پخته ؛ 6گ (334 پ-339ر) [ف: 1 - 15]

ارمغان / ادبیات / فارسی

armaqān

تسلیم شمس الدین محمد، ق13 قمری

(taslīm, šams-od-dīn mohammad (- 19c)

منشآت و مکاتباتی است ادبی، شامل عریضه به مولوی محمد لطف الله خان، به حافظ محمد کریم الله دهلوی، به خواجه عبد الرحمن، مولوی محمد سعد الله قطب الدوله بهادر، به میرزا علی آقا، شاهزاده میرزا به میرزا حسن، به خواجه عبدالله از مادر بزرگوار خود به سید اصغر علی از محمد نعیم خان، به منشی قمر الدین احمد، به خواجه عنایت الله از طرف زوجه شان، به سید حسن کاشانی، به میرزا علی شریف از سید عبدالحسین، به نواب اقبال الدوله بهادر از نوابشرف الدوله بهادر و بسیاری از مکاتیب دیگر همراه با اشعاری از مؤلف و جامع با تخلص تسلیم و اشعاری از شاعران دیگر در آغاز از محمد واجد علیشاه با عنوان «محمدت شاه کیهان پناه محمد واجد علیشاه خلد الله ملکه» ا(ین واجد علیشاه باید همان ابو منصور، ناصرالدین محمد واجد علیشاه بن امجد علیشاه مالک ممالک) «اوده» در هندوستان باشد که در سال 1264ق یا 1283ق به حکومت رسیده و ظاهراً در سال 1291ق در گذشته است وی صاحب دیوان اشعار است و شرح حالش در فرهنگ سخنوران ص 32 و الذريعة 61/9 و 397/6 آمده است) و علی نقی خان بهادر با عنوان «ستایش دستور اعظم نواب مدار الدولة على نقى خان بهادر این علی نقی خان شاید همان على نقى خان إبن قاسم خان بهادر شاهی لاهوری عظیم آبادی باشد، وی نیز صاحب دیوان اشعار است و لسانی تخلص می کرده، شرح حالش در تذکره شعرای کشمیر،ص493 آمده است) و استادانش آقا سید اکبر علی شیرازی و ميرزا ناطق مکرانی این( ناطق مکرانی ظاهراً همان گل محمد خان ناطق مکرانی است، وی نیز از شاعران بوده و نامش در فرهنگ سخنوران (ص 590) آمده و به سال 1264ق در گذشته) یاد نموده است. ظاهراً مشوق وی در نگاشتن و گردآوری این كتاب ميرزا عليرضا صاحب الشرط بوده است. از این میرزا عليرضا صاحب الشرط در دیباجه «تذكرة الشعراء» نیز در رساله دیگر نسخه حاضر یاد شده و به درخواست وی دیباجه را نگاشته و به همین قرینه و قرائن دیگر ،دیباجه «تذكرة الشعراء» و خاتمه «شرح مقامات حریری» نیز در همین نسخه باید از همین مؤلف باشد.

قم؛ مرعشی: شماره نسخه: 13700/3

آغاز: انشای ثنای سنیه سخن آفرینیست که دو دفتر نشأتین نظم و ترتیب قلم انداز نگاشته اوست... اما بعد، عرضه میدهد آسیمه رای هرزه درای ژولیده بیان کج مج زبان... پس از تسلیم بواسطه؛ انجام: که شب نشینی و دود چراغ خوردن جمع نیاید و السلام

خط: نستعلیق، بی کا، تا: اوایل سده 13ق؛ مصحح، محشی،

ص: 149

مجدول، مذهب، دارای سرلوح مرصع؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مشمعی مشکی، عطف تیماج مشکی، 98گ (7-104) ، 17 سطر (13×24) اندازه: 18/5×29سم [ف: 34 - 618]

ارمغان / فارسی

Armaqān

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26856

بی کا، تا: 1338ش؛ خریداری از جواد مخصوص [رایانه ]

ارمغان الباكين فى مناقب آل یاسین / مقتل تاریخ / معصومین / فارسی

armaqān-ol-bākīn fī manāqeb-e āl-e yāsīn

معین امینی سنقری

o'in amīnī sonqorī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18088

بی کا، بی تا [د.ث]

ارمغان مظفری / ادبیات / فارسی

armaqān-e mozaffarī

ملك المورخين، عبد الحسين بن هداية الله، 1290 - 1352 قمری

malek-ol-movarrexīn, ‘abd-ol-hoseyn ebn-e hedāyatol

(lāh (1873 - 1934)

اهدا به: مظفرالدین شاه قاجار

مشتمل بر 157 داستان و امثله ظریفه و داستانهای لطیفه مضحکه از کلام حکما و سخنان پرمغز و دلکش رندان دانشمند که مؤلف جمع آوری و تنظیم نموده و به نام «ارمغان مظفر» تقدیم مظفرالدین شاه قاجار کرده است .

آغاز: دیباچه ارمغان مظفرى بسم الله الرحمن الرحيم. بعد حمد خدای تعالی. بنده گنه کار عبد الحسين لسان السلطنة ملك المورخين پس از آنکه در اغلبی از فنون و تواریخ شجون گنجینه ها ساختم و نامه ها پرداختم... از هر خرمن خوشه و از هر انبان توشه بر گفتم و بنام نامی و اسم گرامی شهریار ایران مظفرالدین شاه قاجار به ارمغان مظفری مسمی ساختم

انجام: شکایت از روزگار مرحوم جدم میرزا تقی سپهر الملک و پدرم و مرحوم میرزا هدایت الله لسان الملك ملک المورخین با آنهمه تصنیف و تألیف که در راه ملت و دولت مرتب نمودند و عمر خود را باینکار مصروف داشتند و از تحصیل امر معاش باز ماندند و فقط بجزئی مقرری دولت قناعت کردند پس از آنکه ملک المورخین بدرود زندگی گفت شغل تاریخ نویسی باین بنده رجوع شد و هفت نفر اولاد از آن مرحوم

بجای ماند در عوض آنهمه خدمات که از جد و پدر و خود این بنده که در معرض شهود رسیده دو قسمت از مواجب آن مرحوم را ضبط کرد بیش از قیمت نان خورشی ببازماندگانش نداد هان ای خفتگان وادی خواموشان برخیزید و نظری بحالت این بازماندگان نمائید که در تپه حیرت فرومانده و لگدکوب ناکسان شده خود کجائی تا به بینی این شریف ایسام ما علم پامال هنر در نکبت و بال نه از آن خبری و نه از این اثری هر چند که پادشاه ذى جاه و خسرو فلک خرکاه قصد ترویج بازار هنر و دانش خواهد لكن موانع آسمانی راه بمقصود ندهد.

[فهرستواره منزوی (317/6]

تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 297

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد علی حسینی تفریشی نایب کالسکه خانه مبارکه ،همایونی، تا: 1323ق؛ مهر: کتابخانه دولت علیه ایران :1329 ؛کاغذ: فرنگی بخور رنگ آهار مهره، جلد: مقوای روکش مخمل بنفش اندرون کاغذ ابری فیلی رنگ گلدار، 540ص، 19 سطر ، قطع: رحلی اندازه: 22/5×34/5سم [ف: 7 - 29]

ارمغان ندیم / شعر / فارسی

armaqan-e nadim

فخر الادباء اصفهانی، حیدر علی بن محمد مهدی، ق 14 قمری

faxr-ol-odabā' esfahānī, heydar 'alī ebn-e mohammad

(mahdī ( - 20c)

اهداء به: ناصرالدین شاه قاجار

تاریخ تأليف: 1338ق، محل تالیف: تهران

جنگ اشعار فارسی است که ندیم الملک اصفهانی آن را جمع آوری نموده و به خط خود نوشته و نام آن را ارمغان ندیم نهاده است و در پایان شرح حال خود را آورده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7903-39/283

آغاز: بسمله ارمغان ندیم، رباعی: آن خواجه که نور حق بود مایه او *** معراج بود پست ترین پایه او؛ انجام: برومند دارش درخت امید*** سرش سبز ورویش برحمت سفید

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: شوال 1338ق، جا: تهران؛ جلد: مقوا عطف و گوشه تیماج 47گ، 14 سطر ، اندازه: 9×17سم

[ف: 1 - 318]

ارمغان هندی / رمل / فارسی

armaqan-e hendi

مستجاب الدعوه عابد حسین بن محمد علی ق13 قمری

ص: 150

mostajāb-od-da‘ve, ‘ābed hoseyn ebn-e mohammad

‘(alī ( - 19c)

آن را برای نواب نايب السلطنة امير كبير كامران میرزا در یک «مقدمه» در بیان آداب و اوقات سائل و شرایط رمال و هفت (باب) تألیف کرده است .1. رمل کشیدن و ضرب خطوط؛ 2.منسوبات اشکال شانزده گانه و قواعد کلیه آن؛ 3. قواعد آن؛ 4. ضمیر گفتن ؛ 5 خبر گفتن؛ 6. دفینه بیرون آورد .7. زايجه سایل و رمل کشیدن حکم کردن.

آغاز: بسمله حمدله. .. چنین گوید ذره نابود سید عابد حسین شاه هندی مستجاب الدعوة .. این رساله است در علم رمل.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9829

آغاز: بسمله حمدله... چنین گوید ذره نابود سید عابد حسین . هندى مستجاب الدعوة .. این رساله است در علم رمل؛ انجام: این اشکال سعد و به اصلاح اند.

خط: نسخ، کا: زین العابدین محلاتی، تا :2 محرم 1327ق، ،تهران ،مجدول با پیشانی ،زرین با عکس مؤلف در پایان؛ کاغذ:فرنگی ،جلد: مخملی ،مقوایی 83گ، 11 سطر (6×12) ، قطع: ،بغلی، اندازه: 10×16سم [ف: 17 - 491]

ارمغانی طوس / گوناگون / فارسی

armaqānī-ye tūs

حسینی ،علوی علی بن محمد علی ق 14 قمری

(hoseynī ‘alavī, ‘alī ebn-e mohammad ‘alī ( - 20c)

تاريخ تألیف: 23 رمضان 1377ق

یادداشت های متفرقه ای است که مؤلف هنگام تشرف به مشهد مقدس به کتابخانه آستان قدس رضوی مراجعه کرده یادداشت های آن مطالعات را به این اسم نامیده است که از جمله منابع کتابش از «اثبات الرجعه» شیخ ولى سرابى، «دائرة المعارف» وجدى (جلد اول) دیوان اشعار وصال شیرازی، «زنبیل: فرهاد میرزا و «عدد السنت» واعظ سبزواری نام برده است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 378/2

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى عرفنا اولياءه المعصومين .. ازدیر زمان مشغول جمع متفرقات و نظم منشئات بوده و هستم و در سال سعادت اشتمال؛ انجام: و به نام علی علیه ختم شد رساله ارمغانی طوس و همین نام تاریخ مسافرت خراسان و هم تاریخ تألیف این رساله واقع شد (1377) و این از کرامات حضرت ثامن الائمه عليه السلام خواهد بود والا ابتداءً نگارنده در فکر این نکته نبود.

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: چهارشنبه 27 ذیقعده 1381ق برابر با 12 اردیبهشت 1341ش؛ مهر: «علی الحسینی رفیعی على» (بيضى)؛ جلد: مقوا، عطف تیماج قهوه ای 12گ 20 سطر ، ، اندازه: 14/5×24سم [ف مخ: 1 - 134]

«ارمنستان » گزارشات عمل ارمنستان ( مجموعه )

ارواح / متفرقه / فارسی

arvāh

ملكم، 1249 – 1326 قمرى

(malkam (1834 - 1908)

تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3563/4

آغاز: بسمله. در تاریخ هزار و هشتصد و پنجاه مسیحی افکار و انظار مردم متوجه اتازونی آمریکا بواسطه بعضی اخبار و حوادثی که از آن ملک منتشر و حادث میشد و بسمع اهل اروپا میر سید گردید

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی سفید و سبز، جلد: مقوا، 19گ [ف: 3 - 1233]

الارواح / شعر / فارسی

al-arvāh

سپهر کاشانی، عباسقلی بن محمد تقی، 1268 - 1342قمری

(sepehr-e kāšānī, 'abbās-qolī ebn-e mohammad taqi (1852-1924)

تاریخ تأليف: 1238ق

مثنوی حدود (نه هزار بیت )پیرامون روح و مراتب آن و ارواح انبیاء و اولیاء و برتری آنان از دیگران، با داستان هائی عرفانی. :

آغاز: این رساله گر پر از پیچ و خم است *** از توالیف مشیر افخم است / وین مشیر افخم سپهرثانی است *** بر سماء شوق مهر ثانی است

انجام: این رساله از سپهرثانی است*** غافرش آمرزش سبحانی است / ای خداوند غفور لایزال*** در گذر از لغزشم اندر مقال

[فهرستواره منزوی 134/10]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5670

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا، در پایان نسخه چند قصیده و منظومه از ناظم و به خط وی؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 184گ، مختلف السطر ، اندازه: 12/5×21سم [ف: 15 - 69]

ارواح / حدیث / فارسی

arvāh

همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 646/36

ص: 151

آغاز: و قال الصادق صلوات الله عليه ان الارواح فى ضفة الاجساد في شجرة ... و بسند صحیح از ابن اسکان از ابی بصیر منقول است که حضرت امام جعفر صادق (علیه السّلام) فرمودند که ارواح بر صفت اجساد یعنی در قالب مثالی در درختی اند از درختهای بهشت؛ انجام: و احادیث... وارد شده است در اکثر مشاهد که روضه ایست از ریاض بهشت و خواهد آمد و اینها در صورتی مجوز است که مثله نشود یعنی بوی بد نکند.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 6ص (783-777) قطع : ربعی [ف: 432 ]

ارواح ائمه ... / کلام و اعتقادات / فارسی

arvāh-e a’emme

نراقی، احمد بن محمد مهدی، 1185 - 1245؟ قمری

(narāqī, ahmad ebn-e mohammad mahdī (1772 - 1830)

رساله ای مختصر در این که ارواح ائمه (علیه السّلام) بعد از مرگ وارد بهشت می شوند یا بعد از قیامت. مؤلف آن را در پاسخ فتحعلی شاه قاجار نوشته است این رساله غیر از رساله «شرح حدیث جسد الميت و انه يبلى الا طينته» از مؤلف است.

آغاز: بسمله حمدله در محفل مینو شکل اعلی حضرت قدر قدرت پادشاه اسلام پناه ظل ظليل اله

انجام: از ملازمان ایشان در منزل خود استراحتها کرده اند پسر سبحانه حسابنا في يوم الحساب بالنبى واله الاطهار بلغ تتمة الكتاب

[الذريعة 195/13؛ فهرستواره منزوی 83/9( ارواح پیامبران و امامان)]

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5061/2-25/151

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری بی کا، تا: 1231ق؛ بعد از پایان رساله دو قصیده ملا احمد نراقی به فارسی تحریر شده است با تخلص صفائی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 11گ 20 سطر ، اندازه: 15×21سم [ ف : 4 - 85 ]

الارواح بعد الموت / کلام و اعتقادات / عربی

al-arwāḥ ba‘d-al mawt

مختصری است درباره فنا و یا بقاء روح پس از مرگ به نقل از بحار الانوار.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1227/8-طباطبائی

آغاز: فى فصول المهمه باب ان الارواح تفنى و كذا كل شي الا الله

خط: نسخ، بی کا، تا : قرن 13 ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قرمز تک لا، 2 ص( 313-314)، اندازه: 11×21/5سم [ف: 23 - 800]

الارواح في البرزخ / کلام و اعتقادات / عربی

al-arwāḥ fi-l-barzax

مطالبی درباره عالم برزخ و سؤال و جواب نکیر و منکر و چگونگی ارواح انبیاء اولیاءو مؤمنین و ارواح کفار در آن عالم.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 850/1

آغاز: فی ذکر سؤال جواب منکر و نکیر وجاء في الخبر اذا وضعت الميت فى القبر اتاه ملكان السودان ازرقان اصواتها كالرعد الصاعق وابصارها كالبرق الخاطف يخترقان الأرض؛ انجام: ارواح المؤمنين اذا خرج من البدن تذخل في جوف طيؤ الاصفر معلقه بين السماء والارض و لاقرار مثل الدنيا الى القيامة و اما ارواح الكافرين اذا خرج من البدن تدخل في جوف طير الاسود في سبعته تحت الثرى ومرد و تحمل الدنيا فى مقام السحيين منقول من الابرا

خط: نستعلیق، کا: خال محمد ،بخاری، تا: 1174ق؛ فایده ای در حدیث در اول کتاب؛ جلد: تیماج قهوه ای، 6گ، اندازه:10×18سم [ف مخ: 3 - 981]

«ارواح و اجسام » آفرینش ارواح و اجسام

«الارواح و القوى » الحدود

ارهاض اللغة = لغت زیرک / لغت / عربی

irhad-ul luga = loqat-e zirak

از مولانا زیرک (؟) دو تن را به نام زیرک میشناسیم. یکی امیر زیرک خجندی و دیگری زیرک هروی که معلوم نیست یکی از این دو میباشد یا شخصی .دیگر نسخه بدون خطبه و خاتمه است در بالای صفحه اول آمده «کتاب لغة مولانا زیرک رحمه الله عليه» فرهنگ لغات عربی است در چند کتاب به ترتیب حروف آخر کلمه ها و هر کتاب دارای چند باب برای حروف آغاز کلمه ها پاره ای از لغات زیرنویس فارسی دارد.

آغاز: بسمله ا ءُ ا ا جاءً، آ ءه، بوء بوء، و بأبأت الصبى، بَتَاءَ بالمكان، يتوء، بدءً بدة، بدء القوم، و بدءت به، بداً، و ابتديت به، فهو بدیی و بدء، و مبدوء

انجام: هنا هناك هنالك ههنا هنا هیازید یازید. و الله اعلم بالصواب بحقيقة ظاهراً وباطناً من القيل والقال، تمت اللغة المسماة بارهاض مولانا زيرك رحمه الله عليه.

1.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6312

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،معرب بی کا ،تا: غره شعبان 1047ق؛ جلد: تيماج قهوه ای، 192گ 11 سطر ، اندازه: 19×12/5سم [ف: 16 - 281]

2. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 51

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد مختار بن حافظ احمد تبریزی تا: 1047ق ؛

ص: 152

پس از آن یک برگ آمده با آغاز: «بسمله اليقظة التوبة المحاسبة الاعتصام التفكر التذكر» انجام: «الود التجريد التفريد الجمع التوحيد»؛ مهر: «عبده محمد علی خادم» (بیضی)؛ کاغذ: آبدیده ،جلد: تیماج لایه ای قهوه ای 175 گ، 11 سطر (7/5×14) ، اندازه: 13×20/5 [ف: 63]

ازاحة الاباطيل = رد ينابيع الاسلام / کلام و اعتقادات/ فارسی

ezāhat-ol-abātīl = radd-e yanābī‘-ol-eslām

شریف رازی، عباسقلی بن قنبر علی، 1291 - 1374قمری

(šarīf-e rāzī, ‘abbās-qolī ebn-e qanbar ‘alī (1874 - 1955)

رساله مختصری است در رد کتاب «ینابیع الاسلام» که موفق به اتمام آن نشده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7274

آغاز: الحمد لله الذى شرف الانسان بعقله؛ انجام: کتب دیگر هم ذکر مینمائیم

خط: نسخ و نستعلیق و شکسته، کاتب - مؤلف، بی تا؛ نسخه پیش نویس و پاک نویس با هم جلد شده؛ واقف: مؤلف، آبان 1328 ؛کاغذ: مشقی ،جلد: مقوا با روکش پارچه خاکستری، 22گ، 20 سطر ، اندازه: 13×21سم :[ف 11 - 11]

ازاحة الاشكال عن عبارات الاعتزال / كلام و اعتقادات / عربی

izāḥat-ul aškal ‘an ‘ibārāt-il i‘tizāl

شهاری محسن بن احمد، - 1295 قمری

رساله ای است پیرامون صفات ثبوتیه و صفات سلبيه الهى بنا بر نظرات معتزله و فلاسفه، در پاسخ گفته های سید محمد بن احمد اهنومی شرفی در کتاب «شفاء صدور الناس في شرح معانی الاساس» که با معتزله در این موضوع بحث داشته است.

آغاز: حمدا لمن ازاح الاشكال عن عبارات الاعتزال و حل مغلقات الاقفال بمفاتيح المقال على مقتضى الحال.

انجام: و انتفاء القاطع الموجب للتكفير و التفسيق للمعتزلة والله ولى التوفيق والاصابة في المبتدا و التمام.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 47/2

آغاز: حمدا لمن ازاح الاشكال عن عبارات الاعتزال و حل مغلقات الاقفال بمفاتيح المقال على مقتضى الحال؛ انجام: و انت القاطع الموجب للتكفير و التفسيق للمعتزلة و الله ولى التوفیق والاصابة في المبتدا والتمام.

خط: نسخ، کا: احمد بن محمد بانه، تا: 17 صفر 1382ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،مشکی، 3گ (45پ-48پ)، اندازه: 18/5×24سم [ف: 1- 72]

ازاحة الاوهام / کلام و اعتقادات / فارسی

ezāhat-ol-owhām

استرآبادی، عبدالنبی بن علی، - 1340 قمری

(estarābādī, ‘abd-on-nabī ebn-e ‘alī ( - 1922)

تاریخ تأليف: شوال 1336ق

رساله مختصری است در اثبات عصمت انبیاء و ائمه معصومین و پاسخ شبهات مخالفان عصمت انبياء (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ).

آغاز: بعد از حمد تمام که تحفه و ارمغانی از جانب انبیاء عظامبه بارگاه ملک علام... پس گوید این ذره بی مقدار

انجام: قلب از دست زننده این آتش بلاجهت طغیان دارد، بس است و سيعلم الذین ظلموا اي منقلب ينقلبون.

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13184/2

آغاز: بعد از حمد تمام که تحفه و ارمغانی از جانب انبیاء عظامبه بارگاه ملک علام... پس گوید این ذره بی مقدار؛ انجام: قلب از دست زننده این آتش بلاجهت طغیان دارد، بس است و سیعلم الذين ظلموا اى منقلب ينقلبون.

خط: نسخ، كاتب - مؤلف، تا: پنج شنبه 2 شوال 1336ق؛ ترقيمه: «شرع في تسويده و تألیفه .. عبدالنبی بن علی بن محمد جعفر الاستر آبادی .. بيمناه القاصر فى اوائل نهار الخميس من ثانى شهر شوال الكرم من شهور سنة 1336 و فرغ قبيل الغروب من ذلك اليوم و الحمد لله اولاً وآخراً»؛ محشی با نشان «منه»؛ کاغذ: فرنگی خط دار، 8گ (118 پ - 125 ر)، 10 سطر ، اندازه: 8×16سم [ف: 33- 350]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18564

بی کا، تا: 1336ق [د.ث]

ازاحة الشکوک فی تملک المملوك / فقه / عربی

izāḥat-uš šukūk fī tamalluk-il mamlūk

مختار گلپایگانی، احمد بن علی، ق13 قمری

(moxtar-e golpãy gānī, ahmad ebn-e 'alī (- 19c)

تاریخ تألیف: یک شنبه 7 شعبان 1264ق

کتابی استدلالی همراه با نقل اقوال فقهاء در احکام و فروع مربوط به عبد (بنده) است در یک «مقدمه» و شش «بحث» و یک خاتمه»: المقدمة فى ذكر امور مهمة، دارای 13 «امر»؛ بحث .1. في أن المملوك هل يستحق شيئاً من الحقوق الخلقية؛ 2. في أن المملوك هل له يملك شيئاً من التصرفات؛ 3. في أن المملوك هل له السلطنة على شيء ؛ 4. فى أن المملوك هل يباح له التصرف فى الاشياء 5. فى أن المملوك هل يملك التصرف بمعناه الاضافي .6.فى أن المملوك هل يملك ما كان مضموناً

ص: 153

فى الذمة؛ الخاتمة في مسائل متفرقة.

آغاز: الحمد لله رب العالمين .. و بعد فيقول اقل الانام عملا جرماً و أجلهم زللا و جرماً العبد الاثم الجاني

انجام: فالنقطع الكلام و لنختمه حامداً شاكراً مصلياً مستغفراً وقد وقع الفراغ من تأليف هذه العجالة و تنميق هذه الاوراق...

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3401

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 (در حیات مؤلف)؛ تملک: محمد رضا بن محمد جعفر به تاریخ 1349؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون ،مقوا ،243گ 20 سطر ، اندازه: 15×20/5 سم [ف: 9 - 185]

ازاحة العلة عن شرف حقيقة العزلة / عرفان و تصوف / عربی

izāḥat-ul-‘illa ‘an šaraf-i ḥaqīqat-il-‘uzla

احسائی حسینی، شمس الدین ،محمد، ق 11 قمری

(ahsā’ī hoseynī, šams-od-dīn mohammad ( - 17c)

درباره عزلت است.

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8261/2

آغاز: بسمله احمد الله الذى يلهم اوليائه طريقة المعارف و الاعتبار.

...فبناءً على ذلك وفق الله لعبده الفقير شمس الدين محمد الحسينى لاملاء هذه الرسالة الموسومة بازاحه العلة عن شرف حقيقة العزلة؛ انجام: و العذر عند ذوى الالباب مقبول. و فرغ من تسويدها مؤلفها شمس الدين ابن محمد الحسينى (رحمه الله) به مشهد مولاه على موسى الرضا فی 12 ربیع الاول 1083 حامداً ... و آله...

خط: نسخ، کاتب - مؤلف، تا: 12 ربیع الاول 1083ق، جا: مشهد ؛کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج قهوه ای یک لا 30گ (41ر- 72ر)، 21 سطر ، اندازه: 10/5×16/5سم [ف: 3 - 113]

ازاحة العلة فى معرفة القبلة / فقه / عربي

izāḥat-ul-‘illa fī ma‘rifat-il-qibla

شاذان ،قمی ق6 قمری

(šāzān-e qomī ( - 12c)

به خواهش: امیر جمال الدین فرامرز بن علی بقرانی جرجانی

تاريخ تأليف: 558ق؛ محل تاليف: مكه

رساله ای درباره قبله است. شهید در «ذکری» فصلی از آن آورده است. حر عاملی(در فائده چهارم از خاتمه «وسایل الشيعه») و سید حسین بن حسن حسینی (زنده در 961) و شاگرد کرکی که در 941 نسخه ای از آن را نوشته بود آن را به غلط ازفضل بن شاذان نیشابوری (- 260ق) پنداشته اند [به تاریخ در دیباچه تصریح شده] (ذریعه 1: 527) و مجلسی در جلد دوم كتاب صلاة «بحار» هم آن رااز همو دانسته و بندی از آن

را آورده است، ولی در جلد 81 «بحار الانوار» همه آن را آورده و از ابوالفضل شاذان دانسته و گفته است که برخی آن را نشناختند و از فضل بن شاذان پنداشتند کنتوری آن را از شیخ رکن الدین محمد بن فضل بن شاذان بن جبرئیل قمی دانسته و برای آغاز آن بند «اعلم ان الناس يتوجهون الى القبلة من اربع جوانب الارض فاهل العراق. ..» را که در آغاز فصل چهارم است یاد کرده است رساله دارای یک دیباچه در سبب تأليف كتاب و 18 «فصل (برخی 16 و برخی 17) است .1. وجوب توجه به قبله؛ 2. اقسام قبله .3. توجه رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از بیت المقدس به کعبه؛ 4. حکم کسی که در داخل کعبه است و یا بر بالای بام کعبه است؛ 5. چهار جهت قبله ,6. قبله عراق و خراسان و گیلان و غیره؛ 7. قبله مالطه و جزیره تا موصل؛ 8. قبله شام؛ 9. قبله مصر و قیروان؛ 10. قبله حبشه؛ 11. قبله چین و یمن؛ 12. قبله سند و هند 13. قبله بصره؛ 14. در صورتی که علائم قبله نباشد؛ 15. حكم شخص غریبی که وارد شهری شود و نداند قبله کدام سوی است؛ 16. حکم کسی که در مکه میباشد و خارج از مسجد الحرام است چگونه نماز بجای آورد؛ 17. در موردی علائم مذکور نباشد؛ 18 .حکم کسی که بر مرکبی سوار است چگونه بجهت قبله نماز بخواند؟

آغاز: بسمله. الحمد لله الذي تفرد بالكبرياء و توحد بدوام البقاء و تفضل بالجود و النعماء و تعالى عن اتخاذ الصاحبة و الابناء و امتن علينا بالرسل والانبياء ثم اختار من بينهم من ختم به نبوتهم و سنم به ذروتهم و اشمل به دعوتهم محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ). .. اما بعد فان الامين الاجل الزاهد جمال الدين زين الاسلام و المسلمين الحاجى (؟) الحرمين الشريفين الفرامرز بن على المنقوانى الجرجاني ادام الله سعده لما كان بمكه المشرفة سنة ثمان و خمسين و خمسمائة كانه ظن ان الامارات التي يستدل بها على معرفة القبلة خارج الحرم يستدل بها ايضا داخل الحرم و عند مشاهدة الكعبة و كان الجواب عن ذلك ان الله تعالى جعل تلك الامارات دالة على معرفة القبلة لمن كان خارج الحرم نائيا عنه و كان شاهد الكعبة او جهتها فلايحتاج الى الاستدلال و لا الى معرفة الامارات .. (در بحار دیباچه نیامده و دارد: قال قدس سره سئلنى الامير فرامرز بن على الجرجانی املاء مختصرا يشتمل على ذكر معرفة القبلة. ...)

انجام: فیصلى كيف شاء وليكن ايماء ويقتصر على التكبير على ما ذكره اصحابنا في كتبهم رضى الله عنهم و الحمد لله رب العالمين.

[الذريعة 527/1؛ بحار الأنوار 73/81-85؛ مكتبة امير المومنين (93/1]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4339/11

خط: نسخ، کا: محمد بن ابراهیم اوالی بحرانی، تا: قرن 10؛ جلد: تيماج سرخ، 4گ (260 پ- 264ر) ، 21 سطر ، اندازه: 11×15سم

ص: 154

[ف: 12 - 42]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8421/2

خط: نستعلیق، کا: عطاء الله بن مسيح بن ابراهيم بن حسن بن کرم الله آملی، تا: 22 ربیع الثانی 950ق؛ مصحح، محشی، به نقل مؤلف؛ جلد: تیماج دو رو قهوه ای مجدول ،زرین 4گ (49پ- 52ر) ، اندازه 21/5×15/5سم [ف 28 - 26]

3.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 96/5-1/96

آغاز: التوجه اليها فى الصلوات كلها فرائضها و سننها مع الامكان عند الذبح... فصل فى ذكر اقسام القبلة واحكامها. المكلفون فی باب التوجه إلى القبلة على ثلاثة أقسام ؛انجام: برابر

از «فصل فی ذکر اقسام القبلة» تا آخر ؛خط: نستعليق، كا: هدایت الله دست غیب حسنی حسینی،تا: دوشنبه ذیقعده 962ق؛ افتادگی: آغاز؛ 4گ، 23 سطر ، اندازه 14 ×21سم [ف: 1 - 319]

4 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20052

آغاز: برابر؛ انجام: صلی الله علیه و آله الطيبين الطاهرين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 966ق؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج قهوه ای، 6گ، 17 سطر ، اندازه: 10/5×18/5سم [ اهدائى - ف: 3 - 60]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14408/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 967ق؛ کاغذ: شرقی 3گ (125 - 127)، 25 سطر ، اندازه: 9/5×14سم [ ف : 36 - 359]

6. قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5279/5-26/159

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: زین الدین بن ناصر، تا: یک شنبه 24 ربیع الثانی قرن 11، جا: یزد؛ در پایان رساله فایده ای از شهید ثانی در معرفت سمت قبله شام در یک برگ آمده است؛ جلد: تیماج قهوه ای، 7گ، 15 سطر ، اندازه: 12×19سم [ف: 1 - 319]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5194/2

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق بد، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی؛ کاغذ ،سپاهانی جلد: تیماج ضربی مشکی 7گ (55پ- 62ر)، 14 سطر (7×12/5) ،اندازه: 12×19سم [ف: 16 - 24]

8. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1729/5

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 :کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه، 19 سطر [ف: 5 - 348]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7100/6

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج ،مقوایی 7 ص 20 سطر (7×13/5) ، قطع: ربعی، اندازه: 13×19 [ف: 16 - 455]

10 . اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 83/5

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی [ نشریه: 11 - 924]

11. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 79/1

خط: نسخ، کا: ابراهيم بن حسن بن علی بن ابراهيم بن يوسف بن مسلم بن سالم بن عامر کعبی جزائری، تا: قرن 11 ،5گ (1-6ر)، اندازه: 14×20سم [ نسخه پژوهی: 3 - 77]

12 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1109/10

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 12 ربیع الثانی 1031ق؛ مهر: حاج سید سعید؛ جلد: تیماج تریاکی 13ص، 17 سطر (7/5×10)، :اندازه: 12×17سم [ف: 3 - 1536]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه : 15232/31

خط: تحریری، بی کا، تا: 1035ق؛ 1گ (176ر) [مختصر-ف:49]

14 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10966/1 و 1440/1عکسی

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: غره ربیع الثانی 1072ق؛ مصحح ؛جلد: تیماج مشکی ضربی، 10گ (1پ-11ر)، اندازه:15×20/5سم [ف: 27 - 376] و [عکسی ف 4 - 273]

15 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7187

آغاز و انجام: برابر

خط ،نسخ، بی کا، تا: 1072ق، جا: لاهیجان؛ مجدول، ضمیمه نسخه ش 2798؛ واقف: نائینی مرداد 1311؛ کاغذ: نخودی روشن، جلد: مقوا، 2گ 23 سطر ، اندازه: 43×26سم [ف 5-380]

16 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6966/3

خط: نسخ، کا: محمد بن حاکم بن حسن، تا: 1 محرم 1086ق؛ برای خودش؛ کاغذ ،سپاهانی، جلد: مقوا عطف و گرد مشکی، 21 سطر (8×14)، قطع: ربعی، اندازه: 15×21سم [ف: 16 - 414]

17. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض15318

خط: نسخ، بی کا ،تا: 1096ق [الفبائی: 621]

18. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 428/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 1101ق؛ سپس فائده ای در معرفت سمت قبله از طرف شام، از شهید ثانی (33ر-33پ)؛ 5گ (30 پ - 34ر) [ف: 1 - 15]

19. شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 231/4

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين. و بعد این قیودیست سودمند ارباب تعلیم و تعلم

آغاز: نقل شده در این نسخه غیر مرتبط است و این آغاز مربوط به حاشيه حاشیه تهذيب المنطق تجلی شیرازی است که معلوم نیست چرا فهرست نگار این چنین ثبت کرده و محتملاً نقل آغاز اشتباه شده چون نام کتاب و نام مؤلف صحيح آمده؛ خط: نسخ، محمد رفیع بن حسین علی، تا: دوشنبه 20 جمادى الثانى 1116ق؛ از «بحار الانوار» نوشته است؛ 4گ (31-35) اندازه:14×20سم [ف: 1 - 104]

20. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12135/8

آغاز: بسمله رب يسر يا كريم؛ فصل فى الجهة، الناس يتوجهون الى القبلة من أربع جوانب الأرض؛ انجام: و الشمال على عين

ص: 155

اليسرى و... و الجنوب بين الكتفين و الحمد لله رب العالمين الصلوة على محمد و آله أجمعين.

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ بعد از انجام 12 برگ افزودگی هایی شامل چند سؤال و جواب فقهی و کلامی از تولانية قواعد شهید و دروس و نیز چند بیت شعر عربی و سایر فوائد که در مناجات حج، اشعاری از «ابی نواس» و «اصمعی»و «خواجه نصیر طوسی» و فائده ای بین برگ های «(130-141) در «رضاع» از محقق کرکی دیده می شود؛ کاغذ: شرقی آهار مهره ؛جلد: تیماج حنایی مجدول عطف تیماج قهوه ای، 4گ، (127-130)، 14 سطر (9×14) ، اندازه: 13×20سم [ف: 30- 591]

21. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 69/4

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 21ربیع الاول 1250ق؛ اندازه: 10× 14سم [ نسخه پژوهی: 3 - 75]

22.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13096/42

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ابوالقاسم حسینی فرزند میرزا عزیز، تا: 12 صفر 1262ق، جا: تهران؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ؛جلد: تیماج ضربی مجدول سبز با ترنج و سر ترنج گل و بوته و اژدها، 3گ (204پ - 206پ)، 33 سطر ، اندازه: 15× 27سم [ف: 33 - 194]

23. خوی؛ ملا علی خوئی (شریف)؛ شماره نسخه: 24/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: مهدی بن محمد بن بابا خویی، تا: یک شنبه 25صفر 1273ق؛ جلد: تیماج زیتونی ضربی دارای ترنج با سر، مجدول، 6 گ،(14 -20) ، 17 سطر ، اندازه: 16/5×21/5 سم [ اورق عتيق: 1 - 129]

24 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5143/4

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین قزوینی، تا: سه شنبه 25ربیع الاول 1286ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوایی عطف پارچه 5گ (65پ- 70ر)، اندازه: 11×18سم [ف: 13 - 348]

25 . قم؛ مؤسسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 458/2

خط: نستعلیق، کا: میرزا حسین بن محمد تقی نوری طبرسی،تا: 1298ق، جا: مشهد مقدس؛ جلد: تیماج زرشکی 7گ (46پ- 53پ) اندازه: 10/5×17سم [ف: 2 - 289]

26 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 679

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، کا: محمد تقی بن محمد صالح، تا: پنجشنبه 24 رجب 1330ق؛ به دستور سید ریحان الله؛ تملک: ریحان الله موسوی ومهر «العبد ريحان الله الموسوى» (بيضى)؛ 10گ، 14 سطر ، اندازه : 11×17سم [ف: 2 - 278]

27. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه 10-ر /472/8

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف و کتاب در فهرست مجهول مانده و با توجه به آغاز و انجام تصحیح شد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی،نخودی ،جلد: مقوایی، 8 ص 15 سطر (8/5×12) اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 2 - 66]

28. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7036/8

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 3گ (111ر - 113پ) ، اندازه: 18/5×30سم [ف : 18 - 198]

29. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6045

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، كا: عبدالمجيد حافظ بن حبيب الله، بی تا؛ ضمیمه نسخه شماره 2797؛ واقف: خواجه شیر احمد تونی؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج عنابی عطف خرمایی، 6گ، 19 سطر ، اندازه: 14× 24 سم [ف: 5 - 381]

30.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 147/7-1/147

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ 8گ، 15 سطر ، اندازه: 13×19/5سم [ف: 1 - 319]

31. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2761/16

آغاز: بسمله و به نستعين .. قال الشيخ ركن الدين محمد بن فضل شاذان بن جبرئيل القمى رحمه الله فى الرسالة الموسومه بازاحة العله فى معرفة القبله فى التوجه الى القبله من اربع جوانب البيت اعلم؛ انجام: ان بها محراب للامام ابى الحسن الرضا عليه السلم فان صح النقل فلاعدول عنه والا ولى جواز المواجهة فى التيمن و التيا سروان كان بالاستقبال الى الركن العراقى تمت الرساله.

خط: نسخ، کا: محمد بن بدوی، بی تا؛ کاغذ: اصفهانی، شکری، جلد: تیماج مقوادار زرشکی ،سیر 11 ص (563-574)، 15 سطر ،

قطع: خشتی، اندازه: 12×19سم [ف: 9 - 164]

32. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 362/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 2گ (36 پ - 38 ر) اندازه: 15×20/5 سم [ف: 1 - 473]

33 .مشهد؛ حیدری؛ شماره نسخه: 31/6

بی کا، بی تا[ اندیشه حوزه س 2، ش 7 - 213]

34 . اصفهان؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 41/5

بی کا، بی تا[ نشریه: 5 - 304]

35 .نجف آباد؛ حججی؛ شماره نسخه: 65/14

آغاز و انجام: برابر

كا: محمد معصوم بن محمد قاسم کشمیری، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول لبه دار با ترنج و سرترنج، 3گ (113پ -115پ)،:اندازه: 17×24سم [ف: 106]

36 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 882/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی؛ پس از این بحثی است درباره سمت قبله شام و عبارتی از حبل المتین بهائی (فصل 1 مقصد ص 6 ،197-190 چاپی) درباره قبله در برگ (66 ر-77 ر)؛ 7 گ

ص: 156

(59پ - 66 ر) [ف: 5 - 1774]

ازاحة و اراحة / اصول فقه / عربی

izāḥa wa irāḥa

اخباری، محمد بن عبدالنبی، 1178 - 1232 ؟ قمری

(axbārī, mohammad ebn-e ‘abd-on-nabī (1765-1817)

در پاسخ این ایراد که راوی گفته که یا تو باید رستگار باشی یا دیگران، او می گوید که دانشمندان دیگر مانند من راه کاوش و جستجو پیش گرفتند و چشم به راه نبودند که دیگری با آنها همرأی باشد ولی باید از دلیل پیروی نمود و کسانی که در ضروریات به راه باطل روند بایسته نیست که تبهکار باشند.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 922/11

آغاز: ازاحة و اراحة : لقد اورد على بعض الفضلاء... بانک تفردت فى المذهب اولا ثم قلت بان الحق فى واحد فيلزم اما هلاكك نجاة الكل او نجاتک و هلاک الکل فاجبته بانی لست متفردا المذهب اولا فان هذا كتابى الحجة البالغة ذكرت فيها جمیع المسائل الاصولية و ذكرت فيه الاقوال والادلة واخذت ما اخترت مشاركا فى كل مسئلة جماعة من اجلاء الاصحاب من اهل الاصول و الكلام المرضيين عند جميع الاعلام مع ان مذهب التحقيق هو اخذ الطريق بمقتضى البرهان لم يكن تمة شريك ام كان قال الله تعالى و كان ابراهيم امة قانتا و قال قال رجل مؤمن من آل فرعون و في الحديث ان المؤمن وحده جماعة ؛ انجام: و ليس انكار من يخالفنى على من خواصى اذ ما من احد الا و ينكر علیه من يخالفه فما كان جوابهم فهو جوابنا و الله الهادى.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج زرد ضربی ،مقوایی 2گ (142 پ- 143 پ) 17 سطر (9×14)، اندازه: 15×21/5سم [ف: 5 - 1689]

ازالة الارتياب فى وجوب الحجاب / فقه / فارسی

ezālat-ol-ertīyāb fī vojūb-el-hejāb

عصار، محمد بن محمود، 1264؟ - 1356 ؟ قمرى

(assār, mohammad ebn-e mahmūd (1848 - 1937)

تاریخ تألیف: 10 ذيحجه 1340ق

رساله ای است استدلالی در وجوب نقاب برای زنان که دراثر مقاله مندرجه در شماره 32 از سال 34 روزنامه حبل المتین تألیف نموده است.

آغاز: بر عکس نهند نام زنگی کافور روزنامه نگاری که خود را معرفی به جلال الدین مؤيد الاسلام نموده

انجام: و ذکر حکایات مترتبه بر بی حجابی ننمودم.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5836

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا ؛واقف: مؤلف، 18 مرداد 1315؛ كاغذ: كاغذ نسخه آبی ،جلد: مقوا با روکش پارچه، 24گ، 25 و 26 سطر ، اندازه: 12×20سم [ف: 5 - 381]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3506

آغاز: برابر؛ انجام: وقایع تاریخی ناشیه از کشف حجاب نمودیم.

...در روز عید قربان 1345 تعبیر باهل بیان شد

خط: نستعلیق، بی کا، تا:1345ق [الفبائی: 41]

ازالة الاوهام عن اشتباهات العوام في الاسماء و الاعلام / ادبیات / عربی

izālat-ul awhām 'an ištibāhāt-il 'awām fi-l asma' wa-l

a'lām

خوئی، ابوالقاسم بن عبدالله - 1365 قمری

(xu'i, ab-ol-qasem ebn-e abd-ol-lah ( - 1946)

رساله ای در ضبط لغات و اسماء و اصطلاحاتی است که به غلط شهرت یافته، با مباحثی مفصل و سودمند در بعضی از آن الفاظ بدون تنظيم الفبایی یا روشی دیگر گویا برگها پراکنده بوده و فرزند برادر مؤلف شیخ جابر فاضلی خوئی آنها را در سفر کربلا به سال 1371 یافته و برای آن مقدمه و فهرستی ساخته و در مقدمه مختصری از شرح حال عمویش را نیز آورده است. این كتاب عالمانه نگاشته شده و مطالعه آن برای تقویت ادب عربی بسیار مفید می باشد و مطالب منقوله از منابع مختلف با ذکر منبع نقل شده است.

آغاز: من جملة اوهام بعض الناس انهم يقولون موت الفجاة بضم الفاء و سكون الجيم و فتح الهمزة و هوغلط.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 68 و عکسی 887

آغاز : برابر

خط: نستعليق، كاتب - ،مؤلف، بی تا ،مصحح، محشی از وی، در برگی قبل از کتاب تقریظ آية الله نجفی مرعشی به تاریخ شوال 1377؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 441گ، مختلف السطر ، اندازه: 13×21سم [ف: 1 - 97] و [عکسی ف: 3 - 80]

ازالة الخفاء عن خلافة الخلفاء / كلام و اعتقادات / فارسی

ezālat-ol xafā’ ‘an xelāfat-el xolafā’

شاه ولی الله، احمد بن عبدالرحيم، 1114 - 1176؟ قمری

(1763- šāh valī-ol-lāh, ahmad ebn-e 'abd-or-rahim (1703 -

آغاز: بسمله الحمد لله الذي بعث الينا اشرف الرسل واعيا الى قوم السبل و جعل اصحاباله وزراء في عهده

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18638

ص: 157

آغاز: برابر؛ انجام: لقدر ايتموالروس تتروا عن كو اهلها كالحنفل

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ رایانه]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22263

آغاز: برابر؛ انجام: فقال فيما يقول ايما الناس لانكرهوا ...کا حنظل

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [رایانه]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28599

آغاز: برابر؛ انجام: حضرت صلی الله عليه و سلم امر کرذند صدیق اکبر را بامامة در مرض اخیر مقصد ثانی

خط: نستعلیق،بی کا، بی تا [رایانه]

«ازالة الشكوك في النبوة و تأويل رموزهم و امثالهم » اثبات النبوة

ازالة القناع عن وجوه السماع = نغمه عشاق / عرفا وتصوف / فارسی

ezālat-ol-qenā‘ ‘an vojūh-es-samā‘ = naqme-ye ‘oššāq

صابری ،چشتی نور الله بن محمد مقیم، ق 13 قمری

(sāberī čaštī, nūr-ol-lāh ebn-e mohammad moqīm ( -19c

تاریخ تأليف: (نغمه قدوسی =) 1275ق

درباره سماع و حکم حلیت آن که به امر پیر و مرشدش ، عبد الرحمن لكهنوی ( - 1245ق) نوشته شده است. مشتمل «مقدمه» و 3 «باب» و «خاتمه»: مقدمه مشتمل است بر سه «افاده»: 1) معنی لغوی و اصطلاحی سماع و غنا و تغنی وفرق میان یک، 2) بیان تغنی ای که در قرآن مطلوب و مرغوب است تغنی ای که در فن موسیقی مستعمل است،3) بیان این که اصل سماع از کی شروع گشته و پیش از زمان پیغمبر ما (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) هم در شرایع سابقه بوده یا نه؛ باب 1. در اباحت سماع، در دو فصل:1) احادیث مثبته سماع آن حضرت (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و سماع صحابه کرام (علیه السّلام) ،مشتمل بر سه «فصل»: فصل اول در ذکر اقسام ثلثه حدیث و ا ین که حال منکر هر یک قسم چیست و سر ترجیح حدیث بر قول مجتهد فصل دوم در ثبوت اجماع بر اباحت غنا بر وفق قاعده اصول مشعر بر این که جمله افعال نبی مقید به است و ادنی منزلت افعال نبی اباحت است، فصل سوم در ابطال احتمالات ثلاثه که مدعی حرمت را بر اباحت متوهم می کرد 2.) آثار اخبار مثبته سماع مجتهدین اربعه و تلامذه آنها و ذکر فقها و ائمه دین از تابعین و تبع تابعین؛باب؛2 .در روایات کتب معتبره فقهیه و اقوال ائمه دین که در اباحت غنا و ضرب دف و طبل و غیره آلات مباحه وارد گشته مشتمل بر 4 «فصل» : 1) در ذکر روایات اباحت از کتب اهل سنت؛ (2 در روایات اباحت از کتب امام در تحقیق معارف و مزامیر و ملاهی، مشتمل بر سه «قانون» قانون اول در معنی لغوی و عرفی معارف و مزامیر و ملاهی و ملاعب، قانون دوم در اقسام ملاهی و ملاعب و بیان احکام هر یک، قانون سوم در انواع مزامیر و معارف هر یک در تحلیل یا

غنا تحريم 4 )ابطال دعوی چهارم مدعی به این که بر قول علمای صوفیه اعتمادی نیست؛ باب .،3. در جواب آیات و احادیث و روایات فقهیه که علمای محرمین از آن بر حرمت غنای مطلق تمسک می کنند و تکفیر مباشران مینمایند و افراط و تفریط نموده در حق و باطل خلط میسازند و آن مشتمل است بر دو ضابطه در اصول حدیث و اصول فقه و پنج «هدایه»: هدایه 1) ذکر آیاتی که از آن اهل ترحیم حرمت غنا استنباط می میکنند و جواب آن 2) ذکر احادیث موضوعه که دال بر تحریم هستند و بیان موضوعیت از روی کتب ،معتبره (3) ذكر احادیثی که در کتب صحاح هرگز یافته نمیشوند مگر در کتابهایی مروی اند که آن کتب نزد محدثین معتبر نیست یا در بعضی رواة آن حفاظ حدیث طعن گفته اند (4 ذکر احادیث که اهل تحریم تعصباً اختراع و افترا کرده شهرت داده اند و در کتب احادیث اصلاً یافته نمیشود (5) ذکر احادیثی که در تحریم غنای مقترن به منکرات در کتب صحاح یافته میشود مگر منکرین تعصباً آن را در حرمت غنای مطلق می پندارند؛ خاتمه: در آثار و فواید سماع و شرایط و آداب ،آن مشتمل بر 4 «تذکره»: 1) آثار و فواید سماع که موجب وجد و رقص و طرب سامع می گردد، (2 احادیث و اقاویل علما که در باب وجد و طرب وارد گشته (3 ) شرایط سماع و اسباب محرمه آن، آن که اهل شریعت بدان تصریح نموده اند (4 )آداب سماع که اهل طریقت بدان تأکید فرموده اند.

آغاز: الحمد الله السميع الذى له الغناء و الشكر للغنى الذى .. به نام ناطقه آرایی که به نشید کن غلغله جمال درچارسوی کون و مکان انداخته

انجام: این زمزمه وحدت بشنید ملک گفتا ***تاریخ ختام او شد نغمه قدوسی / لیکن پی تکمیلش لاگشت از وبیرون *** تا هستی زاید را بندد ره جاسوسی / یک الف و دوصد هجری با چهل و چهار آمد *** چون کلک قلم سر را فرسود به پابوسی و الحمد لله على حسن الاختتام والصلوة و السلام على نبيه خير الانام و آله و اصحابه الكرام و اوليائه العظام.

چاپ: لکهنو، نولکشور، 1320ق، سنگی، 218ص

[فهرستواره منزوی : 7: 58، 8: 1036؛ مشترک پاکستان، 3: 2071]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8924

آغاز و انجام: برابر؛ انجامه: تمام شد نسخه نغمه عشاق فقط. الخاتمه بید محمد اسمعیل بن محمد حسن غفر له و عفى عنه في تاریخ خمس عشرین شهر محرم سنه 132.

خط: نستعلیق تحریری ،کا:محمد اسماعیل بن محمد حسن، تا: محرم 1302ق یا 1320ق؛ نسخه پردازی هندی، رکابه دار، جزوها 10 برگی ؛ تملک: میرزا قاسم علی بیگ؛ کاغذ: شکری

ص: 158

آهار مهره ،جلد: گالینگور قهوه ای؛ 180گ، 13 سطر (10×8) ، اندازه: 15/4× 24/7سم [ف: 29/1 - 49]

از اهر المحیی و اشراق انوار ادب الضيا / شعر / عربی

azāhir-ul muḥayyī wa išrāq-u anwār-i adab-iḍ ḍīyā

ناظم، اشعار سید ضياء الدين اسماعيل بن محمد بن على فایع صنعانی و مطالبی که در مدح وی بوده را قبلاً در مجموعه ای به نام «كفاية المتأدب فيما قاله السيد اسماعيل بن محمد فایع النظم البديع و مدح به و کوتب» جمع آوری نموده است. سپس منتخبی از آن به همان ترتیب برگزیده و با ملحق نمودن اشعار مناسب با موضوعات مختلف از شعرای دیگر، کتاب حاضر تألیف نموده است. جامع دیوان گاه اشعاری که بین او و ضیاء الدین رد و بدل شده نقل کرده و گاه اشعاری به مناسبت به انشاء خویش افزوده است از جمله قصیده ای که آن را «الكنز المستفاد في عراض بانت سعاد» نامیده است، بدین مطلع «بانت سعاد و ربع الود مأهول *** و الحبل منها بحبل الوصل موصول». در این دیوان بیشتر اشعار، در مدح ائمه زیدیه می باشد از جمله در مدح امام منصور به سال 1144.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 764

آغاز: الحمد لله الذى اطلع الضياء بأنوار الآداب في سماء البصائر وحث ركاب الاذواق السليمة لرياض الانيقة على أسعد طالع.

آغاز دیوان ضیاء الدین: بستانك الخيل بالتحجيل و الغرر *** تلهو بها لا بنجم الروض و السحر؛

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان رم 965 .خط: نسخ ،بی کا، تا: ربیع الثانى 1264ق؛ استنساخ سید حسن بن صلاح الدین فایع در ربیع الثانى 1264، 175ص [عکسی ف: 2 - 438]

از پکن تا پاریس / سفرنامه، دعا / فارسی

az pekan tā pārīs

محمد طاهر قاجار، 1250 - 1317 قمری

(hammad tāher qājār (1835-1900)

شارل واپرو در سال 1875م از پکن خارج می شود و ازطریق شرق روسیه شروع به سیاحت می کند با دیدن سیبری و روسیه شرقی به روسیه غربی می رود و سیرکنان از روسیه غربی خارج می شود وبا گذشت از شرق اروپا به فرانسه و پاریس می رسد. او خاطرات این سفر را در روزنامه «تور دومند» منتشر می کند و این نسخه ترجمه فارسی آن سفرنامه مندرج در «تور دو مند» .است

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1736

آغاز: از پکن تا پاریس، لا كوره- لامور- لا سيبری. تحرير مسیو شارل و اپرو؛ انجام: که از آنجا باز سفر را با کشتی بخار شروع نمائیم (شارل و اپرو) آخر لیوزرون

خط: نستعلیق، بی کا، تا : قرن ،13 ؛جا: تهران؛ مجدول؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز ،مقوایی 95گ، ابعاد متن: 14×26، اندازه: 21 × 33سم [ف: 4 - 199]

از خط جمال الدین اسکافی / عربی

az xatt-e jamal-ed-dīn-e eskāfī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/57

آغاز: نقلت من خط الشيخ الفاضل الحاج جمال الدين الاسكافي و ذكر انه نقله من خط الشهيد بن مكى رحمه الله. روى ابن فضاح يدفعه قال اذا بلغ الرجل اربعين سنه

خط : نسخ تحریری، کا: محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: شنبه 18 شوال 852ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن بنفش

اص (118) اندازه: 18/2 × 28سم [ف: 29/1 - 387]

از خط سید صفی الدین محمد بن معد موسوی / حدیث / عربی

az xatt-e safī-yed-dīn mohammad ebn-e mo‘edd-e

mūsavī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/20

آغاز: من خط السيد صفی الدین محمد بن معد الموسوى رحمه الله عتبه ابن ابی وقاص اخو سعد بن ابی وقاص هو كاسر . .. مولانا رسول الله صلى الله عليه و آله يوم احد و هاشم الملقب بالموقال؛ انجام: صيام يوم عاشورا امر بصيام شهر رمضان انتهى خط السيد.

خط: نسخ تحریری، کا: محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: شنبه 18 شوال 852ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن بنفش اص ( ص 64) ، اندازه: 18/2×28سم [ف: 29/1 - 384]

«ازدواج » آداب ازدواج

«ازدواج »«

«ازدواج » آداب النكاح

ازدواج روح و جسد / کیمیا / عربی

ezdevāj-e rūh va jasad

تمیمی، محمد بن امیل، - 170 قمری

(tamīmī, mohammad ebn-e amy al ( - 787)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5740/19

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين. .. اما بعد فيقول الشيخ الفاضل محمد بن امیل فی حل رمزه و هو مفتاح هذه الصناعة

ص: 159

خط: مختلف، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن آلبالولویی، 2گ (214 ر - 216ر)، اندازه: 17/5×22/5 سم [ف: 8-488]

ازدواج و نکاح / فقه / عربی - فارسی

ezdevāj va nekāh

مطالبی مربوط به ازدواج و نکاح

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2580/2

آغاز: فى من لا يحضره الفقيه : قال رسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) من تزوج احرز نصف دینه؛ انجام: نه آنکه خبر میدهم از واقعه و قضیه.

خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا: ربیع الثانى 1244ق؛ اهدایی شیخ محمد جواد علمیه؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج مشکی، 10گ (28-18) اندازه: 7×15/5سم [ف: 4 - 1351]

الازدهار في عقد الشعرا من الآثار / گوناگون / عربی

al-izdihār fī ‘aqd-iš šu‘arā min-al āṯār

سیوطی، عبدالرحمن بن ابى بكر، 849 - 911 قمری

(soyūtī, ‘abd-or-rahmān ebn-e abī-bakr (1446 - 1506)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18810

آغاز: بسمله الحمد لله و کفی و سلام على عباده الدين؛ انجام: وقد تم كتاب الازدهار بعون الملك القهار... وصحبه و سلم

خط: نسخ، کا: غلام محی الدین، تا: قرن 12 [رایانه] [

از سازمان ملل متفق چه نتیجه تواند / فارسی

az sāzmān-e melal-e mottafeq čhe natīje-ī tavānad

کسروی، احمد، 1269 - 1324 شمسی

(kasravī, ahmad (1890 - 1945)

چاپ :تهران، 1324 ش، سربی، رقعی، 64ص

[مشار فارسی 250/1]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4752/2-4754-ف

بی کا، بی تا [فیلم ها - ف 3 - 99]

از سخنان ابراهیم خواص

az soxanān-e ebrāhīm-e xavās

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/54

خط: نسخ کهن معرب، بی کا، بی تا؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی با چند ردیف جدول ساده و گرهی عطف گالینگور اص ،(112ر) اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 734]

از عقاب تزار به بیرق سرخ / داستان / فارسی

az 'oqāb-e tezār be beyraq-e sorx

داستانی سه جلدی در تاریخ انقلاب روسیه و حوادثی که در میانه سال های 1894 - 1921م در روسیه رخ می دهد که توسط «يتر كراسنف» نوشته شده و به فارسی ترجمه شده است. نسخه حاضر شامل مقدمه و قسمت اول است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3268/2

آغاز: مقدمه ای که مترجم آلمانی از کتاب اصلی که بزبان روسی است می نگارد بقرار ذیل است در اوایل اکتبر سال هزار و نهصد و نوزده بود حملات سنگین متفقین در فرنت غرب و شروع؛ انجام: بلی این آقای جوان هم که خود شرالنگه (له آن - تلس توی) می داند باید یک چیزی برای ما بخواند (سابلین) شانه های خود را بالا انداخته و رفت به (گریزن ک) متغیر باشد را نمی توانست

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ توسط مترجم تصحیح و خط خورده است؛ 14گ، 20 سطر ، اندازه: 17×21سم [ف مخ: 1-134]

از علاج مسیحا / طب / فارسی

az 'alāj-e masīhā

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8899/8

آغاز: از علاج مسیحا ياقوت لب دو مثقال مروارید ناسفته سی و دو دانه پاد زهر گفتار به قدر حاجت؛ انجام: دل بجوشانند چندان که به قوام آید و به قدر حوصله از آن تناول نمایند و از دوی پرهیز نمایند ان شاء الله تعالى نافع آید.

خط: نستعليق، كا: سيف الدين بن شمس الدین، تا: 21 شعبان 1291ق؛ کاغذ: فرنگی آهارمهره، جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 2گ (87پ- 88ر) 12 سطر (9/6×14/4) ، اندازه: 12/9× 19/3سم [ف: 29/12 - 265]

از کتاب شمس المعارف

az ketab-e šams-ol-ma'aref

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9043/16

خط: نستعلیق شکسته تحریری، کا: جامع، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سر ترنج مجدول گرهی یک لا، 2گ (63پ-64پ) ، اندازه: 10/6×15/9سم [ف: 29/2 - 659]

از کشکول شیخ بهایی

az kaškūl-e šeyx-e bahā’ī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9043/20

ص: 160

خط: نستعلیق شکسته تحریری، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره؛ جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سرترنج مجدول گرهی یک لا،3 گ (67پ و 69 پ) ، اندا زه: 10/6×15/9سم [ف: 29/2 - 659]

ازگذشته ها / ادبیات / فارسی

az gozašte-hā

باصری حسین، مسیح بن محمد بیک

bāserī hoseyn, masīh ebn-e mohammad beyk

شامل مقالات و اشعار و داستانهای کوتاه طنز آمیز و بحر طویل فکاهی و انتقادی و اجتماعی و سیاسی از کتب و مجلات جراید مربوط به دوره مظفرالدین شاه و پهلوی با نقاشی تابلوهای مربوط از خود مؤلف. دفترها و اوراق این کتاب که مؤلف به خط زیبا و نقاشی جالب نگاشته بود توسط آقای ناصر فرزان (همسر دختر وی) پس از مرگش در این جلدها فراهم آمده و برای آن مقدمه و شرح حال نگارنده تنظیم نموده است. جلد اول کتاب از 1319/12/19 تا 1320/1/11 ش و جلد دوم 1320/1/12 تا آبان ماه 1320 ش گرد آوری شده است.

قم ؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8621

جلد اول؛ خط: نستعلیق زیبا، كاتب - مؤلف، بی تا؛ با پانزده تابلو ؛جلد: تیماج مشکی، 80گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×20/5 سم

[ف: 22 - 192]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8622

جلد دوم؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، بی تا؛ با چهارده تابلو؛ 87 گ ؛ مختلف السطر ، اندازه: 17×20/5سم [ف: 22 - 192]

الازل / عرفان و تصوف / عربی

al-azal

ابن عربی محمد بن علی، 560 - 638 قمری

(ebn-e ‘arabī, mohammad ebn-e ‘alī (1166 - 1241)

رساله کوتاهی است در خصوص «ازل» که مراد از آن در بین عوام و خواص چیست.

آغاز: قال سيدنا و امامنا الشيخ الوارث المحقق العارف محیی الدين أبي عبدالله محمد بن علی بن محمد بن العربي الحاتمی، الحمد لله الدائم الذى لم يزل بعطف الأبد.

انجام: و يدل على حكم عند النفاة فقد مشى فى الازل ما في غنیة و مقنع لكل ذى قلب سليم و تم الكتاب.

چاپ: در رسائل ابن العربي، جزء اول (حیدرآباد دکن، مطبعة دائرة المعارف العثمانية: 1361)

[كشف الظنون : 844/1؛ معجم المؤلفين: 40/11]

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2928/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ مقابله شده با نسخه ای که آن نسخه برای مصنف خوانده شد و مصنف به خط خود نوشته که ابوالفتح بن عبد الکریم در نهم جمادی الاول 625 آن را خواند؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی میشن تریاکی، 5 ص (46-51) ، 19 سطر (9/5×13/5) ، اندازه: 16/5×20/5سم [ف: 6 - 665]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13149/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا، محمد بن حصار بک، تا: 855ق؛ کاغذ: قرمز ،14گ (41 پ- 44پ)، 25 سطر ، اندازه: 4×9/5سم [ف:33-285]

ازلية النفس وبقائها = بقاء النفس / فلسفه / عربي

azaliyyat-un-nafs wa baqa' -u-ha = baqa' -un-nafs

ابن کمونه، سعد بن منصور، - 683 قمری

(ebn-e kamūne, sa‘d ebn-e mansūr ( - 1285

سه مقاله است از ابن کمونه در اثبات ازلی و ابدی بودن نفس به صورت مستدل و منطقی، که هر یک سر آغازی متفاوت دارد.

مقاله اول در اثبات ابدیت نفس است و دارای 10 «فصل» می باشد، مقاله دوم در در اثبات ازلیت نفس است و این که نفس نه مزاج است نه متولد از مزاج، در 11 «فصل».مقاله تطبیقی که استاد حائری با دو مقاله نخست انجام داده است، گویا گزینشی است از دو مقاله نخست (ن .ک: نسخه مجلس ش 6/ 1837)

فصول مقاله اول عبارتند از 1. القول الشارح لمعنى اسم النفس؛2. اثبات وجود نفس انسان؛ 3. الواجب و الممكن و انقسام الموجود اليهما؛ 4. فى ان الواجب الوجود لا يعدم ابدا؛ 5. في ان النفس الانسان قديمة ؛6. فى ان لكل ممكن قديم علة قديمة؛ 7. فى ان عدم المعلول لاينفك عن عدم علته؛ 8 .في ان جميع ينتهى فى سلسلة الحاجة الى الواجب الوجود لذاته؛ 9. ترتيب هذه المقدمات مع مقدمات آخر بديهة ينتج ان نفس الانسان لا يعدم ابدا؛ 10. ذكر ما وقفت عليه من حجج القائلین بابدية نفس الانسان.

ابن کمونه در این مقالات از براهین معروف و متداول سخن به میان نمی آورد و تنها به شرح و بسط برهان «اختراعی» خود و مقدمات آن بسنده می کند.

آغاز: (آغاز مقاله اول) بسمله الحمد لله الذي نطقت بحكمته عجائب صنعه و وقفت افکار بریته دون تصور ماهيته. احمده حمد من ابصر اليقين بعين بصيرته فآثر طريق مسلوکه و محجته. .. فان الذى يتضمنه هذه المقاله هو اثبات ابدية نفس الانسان بطريق برهانی هو مما ادركته بفكرى و لم اعرف اني سبقت اليه و يتم الغرض منها بايراد عدة فصول ( الفصل الاول) فى القول الشارح لمعنى اسم النفس. قد بين فى العلوم المنطقيه ان تصور الاشياء على قسمين نام و ناقص.

ص: 161

(آغاز مقاله دوم) بسمله مقالة فى ان النفس ليست بمزاج البدن و لا كائنة عن مزاج البدن يشتمل على احد عشر فصلا فصل اعلم انه لابد لمن ارادان يبين ان النفس ليست بمزاج .. ان يبتدى ببیان امرين: ان المراد بقولنا ان النفس ما هو والثانى ان حقيقة المزاج. .. ما هو

(آغاز مقاله سوم): الحمد لله الذى عدد مننه التي يعجز عن عدها و حصرها. .. و الصلوة على ملائكته المقربين... خصوصاً محمد آله الطاهرین و بعد فان نتایج الافكار و نفائس الانظار مما يجب اذاعتها لاجل الانتفاع بها و لا ينبغى اخفائها عن الراغبين و ان قل الراغب في طلبها سيما اذا كانت من اهم المطالب العلميه و انفع المباحث اليقينيه وقد اتيت فى هذه الاوراق ما قدحه زناد خاطری و حصلته بفکری و نظری برهانا شریفا

انجام: (پایان مقاله اول:) الا بزيادة تقرير كما ذكرت و هذا خاتمة الكلام فى هذه المقاله و الحمد لله رب العالمين وصلوته على اهل قدسه من الانبياء و المرسلين خصوصاً على افضل مخترعاته محمد النبى و آله الطاهرين.

(پایان مقاله دوم :) و على التقدير الثاني يلزم ان لايتبين مما قیل في هذه المقاله.

(پایان مقاله سوم :) و من اراد ان بتحقق صحته و افضائه الی المطلوب فعليه بالالة التي تسمى بالمنطق يعتبره بها و الاستقضاء فيما عليه من السؤالات و الاجوبة فنذكر فى غير هذه المقالة فليطلب من اماکنه. .. و آله اجمعين

[هدية العارفين 385/1؛ ذریعه 286/2 -287، 459/4 ،6/ 381، 8/ 89، 13/ 25،18/ 351؛؛ آثار و احوال خواجه نصیر از مدرس رضوی ص 147 - 150 و 287، العلم عند العرب تأليف الدوميلي ترجمه عربى ص 567 ، فهرست خزائن عراق از کورگیس عواد 35 و 138؛ بروکلمان ذیل یکم 768 یادداشت های قزوینی؛ ريحانة الادب 131/11؛ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی 524/4]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1837/6

آغاز: برابر با مقاله سوم؛ انجام: برابر با مقاله سوم.

مقاله:سوم .با مطابقت نسخه حاضر توسط فهرست نگار (استاد حائری) با دو مقاله نخست نتیجه این شد: قسمت اول این رساله حاضر (پس از خطبه) که بدین گونه شروع می شود: «هذا تقریر صيغة البرهان: احد الامرين لازم» مطابق است با «صيغة ثاني تقرير بقاء النفس...» که فقره ای است از فصل 9 از مقاله اول.این مطابقت تا یک صفحه از نسخه ما ادامه دارد پس از 3 سطر (که این 3 سطر نیز عین عبارت فصلی از همین مقاله است باز نسخه مطابق است با فصل 4 (في ان واجب الوجود لا يعدم ابدا) و فصل 5 (في ان نفس الانسان قدیمه) و به همین گونه است بقیه رساله.

ابن کمونه این رساله را برای اثبات بقاء نفس با بعضی از براهین اختراعی خویش پرداخته و در اثناء آن به مناسبت، برهان خود را بر قدیم بودن نفس نیز حکایت کرده و در آغاز نقل آن گوید« و قد اخترعت لذالك برهانا هذه حكايته» و سپس عیناً همان برهان که در فصل 5 از مقاله اول و در فصل دهم و یازدهم از مقاله دوم آورده و در اینجا نقل کرده است بنابراین پیداست خود ابن کمونه در این رساله به دو مقاله مزبور ناظر بوده است. در دیباجه رساله حاضر نیز پس از این که از برهان اختراعی خود با اشاره یاد می کند می گوید در این مقاله تنها به تقریربرهان ساخته خود پرداختم و در مقالات دیگر خود اعتراضات جمعی از فضلاء را بر مقدمات برهان خود با جوابها و توجیهات آن یاد کرده ام » .

ابن کمونه در مقالات دیگر از سخنان اوحد الزمان در معتبر (مقصود هبة الله بن ملکهای یهودی (م-1155م) است)، ابن مسکویه امام فخر رازی و غزالی یاد کرده اما در این مقاله نام کسی یا کتابی را نیاورده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: شکری رنگ ،جلد: تیماج ،قرمز 15 ص (127-142)، قطع: ،خشتی اندازه: 9/5× 24/5 سم [ف: 9 - 501]

2 . همدان؛ مدرسه غرب شماره نسخه:1187/66

انجام: فهذا برهان قاطع على ابدية النفس قد انطوى على ابحاث شريفة. .. فقد ذكرته فى غير هذا المقالة فليطلب من اماکنه و الحمد لله

در فهرست با نام «ابدية النفس» يا «اثبات بقاء النفس» و ناشناس آمده نام مؤلف به قرینه مطابقت انجام نسخه با انجام مقاله سوم به دست آمد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 یا 11؛ با سر لوح های زرین؛ کاغذ: اصفهانی نازک 4گ (286-290، 24 سطر ،(10×20،اندازه: 17×27 سم[ف: 1479]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14099/8

آغاز: برابر با آغاز مقاله اول؛ انجام: و من نظر الى الحق تعين الرضا و ام يسلك طريق الهوى... هو من قبيل الأقيسة التي لا يفيد اليقين و هذه خاتمة الكلام فى هذه المقالة. .. خصوصاً على سيد الاولين و الآخرين محمد و آله الطاهرين.

مقاله اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح؛ در برگ انجام مطلبی در 17 سطر با این آغاز «و قال ايضا في هذه الرسالة النفس الناطقة لايقبل الفساد ولا يضمحل فيه ولایفنی و لایموت بل يفارق البدن آمده؛ کاغذ ،شرقی، 36گ (33پ-68ر)، اندازه: 6×14سم [ف: 35 - 615]

4. شیراز؛ محلاتی؛ صدرالدین؛ شماره نسخه: 17/14

در فهرست با عنوان «ابدية النفس و قدمها و بساطتها»؛ بی کا، تا: 1056ق ، جا: اصفهان [نشریه: 5 - 273]

5.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3814

آغاز و انجام: برابر (با مقاله اول و مقاله دوم )

مقاله اول و دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الاول 1062 ق يا 1067ق؛ در پشت برگ اول این نسخه نیز چند جا نام این کمونه آمده است؛ کاغذ: اصفهانی شکری آهار شده؛ جلد: تیماج قرمز روشن با آستر کاغذی؛ 170 ص 17 سطر ، قطع: رقعی اندازه: 11×17/5سم [ف: 10 - 1832]

ص: 162

6 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11619/1

آغاز: برابر با مقاله سوم؛ انجام: برابر با مقاله سوم

مقاله سوم؛ خط: نسخ، کا: محمد نصیر فرزند ملا حسن، بالانكایی جیلانی ،تا: قرن 12؛ دارای طرح اولیه سرلوح با قلم سیاه، مجدول، مذهب؛ تملک: «کاظم حسینی موسوی» با مهر «عبده كاظم بن حسین الموسوی (1278) (مربع) کاغذ: فرنگی، 7 گ ، (1 تا 7)، 22 سطر ، اندازه: 15×6سم [ف: 29 - 363]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21771

آغاز: بسمله، قاله فى ان النفس ليست بمزاج البدن؛ انجام: و لایتم العقول الا بالفعل

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ ،نخودی، جلد: مقوا [رایانه]

الازمان و ذكر ما يستعمل فی کل وقت و آن / عربی

al-azmān wa ḏikr-u mā yusta‘mal-u fī kull-i waqt-in

wa ān

ابن ماسوسه

ebn-e māsūse

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 535/10-ف

نسخه اصل: اسعد افندی ش 1933؛ بی کا، بی تا [فیلم ها-ف: 1-6]

از مجمع الحکایات / داستان / فارسی

az majma‘-ol hekāyāt

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9004/14

آغاز: یکی از سلاطین بزرگی را پرسید که می گویند هر چیزی ذكاتيست (كذا) زكات سلاطین چیست؛ انجام: پس چون سلطان را طاعتی حاصل شد و معصیتی از من صادر نگشت محل شکر گذاری و سپاس داری باشد . کسی کاستعانت بدرویش برد *** اگر بر فریدون زد از پیش برد... و بالله (كذا) المستعان على ما تصفون.

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج، مجدول گرهی و ساده، 14گ؛ (154ر - 167پ)، سطور چلیپا و معمولی [ف: 29/2 - 600]

الازمنة و الامكنة / هيئت / عربي

al-azmana wa-l amkana

ابن كبرياء، موسى بن حسن، ق 4 قمری

(ebn-e kebrīyā’, ،mūsā ebn-e hasan ( - 10c

تاريخ تأليف: 324ق

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 228/2-ف

نسخه اصل: اونیورسیته 3158؛ بی کا، بی تا [فیلم ها - ف: 1-438]

الازمنة و الامكنة / دائرة المعارف، هيئت / عربي

al-azmana wa-l amkana

مرزوقی اصفهانی احمد بن محمد، - 421 ؟ قمری

(marzūqī esfahānī, ahmad ebn-e mohammad (- 1031)

دائرة المعارفی است در احوال و اسماء و خواص زمان و مکان و کواکب و بروج با استشهاد به اشعار شعرای جاهلی مشتمل بر سه «قسم» در شصت و سه «باب» و نود و اند «فصل».

چاپ: حیدر آباد دکن، سال 1332ق، دو جلد، چاپ سربی

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4170

آغاز: بسمله، الحمد لله الذى لا تحصر آلاؤه بتحديد و لا تعد نعماؤه بتعديد، انجام: و ان يتولا بالتوفيق و التسديد.

خط: نسخ، کا: ابو محمد عابد بن محمد بن علی بن ابی بکر، تا: شنبه 13 جمادی الثانی 779ق ؛جا: یزد؛ واقف: شیخ بهائی؛ کاغذ ،نخودی ،جلد: چرمی قهوه ی 191گ 29 سطر (7/5×15)، اندازه: 13×20/7سم [ ف : 7 - 9]

الازمنة و الشهور الرومية / هيئت / عربي

al-azmana wa-š šuhūr-ur rūmīya

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5543/1

آغاز: بسمله فصل فی معرفة الازمنة و الشهور الرومية و عدد ایامها؛ انجام: و تسقط بطن الحوت

خط: نسخ، بی کا، تا: 1265ق؛ کاغذ: فستقی آهار مهره، جلد: پارچه ای، 10 ص (101)، 13 سطر (6×11) اندازه: 10/9×16/3سم [ف: 8 - 311]

ازواج النبی / تاریخ پیامبراکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / عربی

azwāj-un-nabī

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه : 604/41

خط: نسخ، کا: شمس الدين محمد بن علی بن حسن جباعی،تا: قرن 9؛ 3 ص( 222- 224) [ف : 5 - 108]

الازهار = المجموع / اخلاق / عربی

al-azhar = al-majmu

تاج الدین اسفراینی، محمد بن محمد، - 684 قمری

taj-od-din esfarayeni, mohammad ebn-e mohammad ( -

(1286-)

مؤلف قبل از این کتاب ریاض «المذکرین» را نگاشته بود و در کتاب حاضر آن را در سی «باب» و هر باب در چند «روضه» تلخیص و تحریر نموده است .1 فضائل النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ 2. فضائل الصحابه؛ 3. فضائل العلماء؛ 4. الطهارة و الغسل ؛ 5.فضائل الاذان

ص: 163

والمساجد و المشى اليها ؛ 6. الصلوة؛ 7. الدعوات و التسبيحات؛8. فضائل القرآن؛ 9. فضائل الصيام و الايام المختار لها؛10. فضائل الصدقه؛ 11. السخاء و الاحسان الى الناس و الشفقة عليهم؛ 12 . الحج و الجهاد؛ 13.مصاحبة الناس و مداراتهم؛14. التجانب عن اهل المعاصى؛ 15. الاخلاص في العمل؛ 16.التزويج و المتأهل؛ 17. الزهد ؛ 18. التقوى و التواضع؛19. المجاهدة ؛ 20. الاداب ؛ 21. المظالم و الحث على اجتنابها؛22. الكبائر؛ 23. المنهيات؛ 24. الاصرار على الذنوب و الغفلة؛25. الانابة الى الله ؛ 26. المصائب؛ 27. ذكر الموت و لاموات؛ ، 28.الدعوات للاموات و الصدقة ؛ 29. ذكر القيامة ؛ 30. عفو الله غفرانه وصفة الجنة. مؤلف در این کتاب از «الازهار و الرياض» نقل می کند و گویا کتاب حاضر نامش «المجموع» است.

قم گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4540-23/60

آغاز: بسمله الحمد الله الداعي الى دار السلام الهادى الى دین الاسلام. .. اما بعد فان الله تعالى لما خص بنی آدم بكرامته واختار الانبياء من بينهم للرسالة ؛ انجام: و اما ظلمة الغيح لا تذهب الابریح يذهبه و باستفراغ ما فيه فكذلك ظلمة الذنوب لا تذهب.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج مشکی، 400گ، سطر ، اندازه: 18×22سم [ف: 1 - 320]

الازهار = رياض الازهار / ادبیات / عربی

al-azhār = rīyāḍ-ul azhār

ابن اثیر، نصر الله بن محمد، 558 - 637 قمری

(ebn-e asr, nasr-ol-lāh ebn-e mohammad (1163-1240)

مقامه مانندی است از قاضی ضياء الدين بن الاثير.

[دائرة المعارف بزرگ اسلامی 2 :707؛ بروکلمان 1: 358 و ذیل 1: 521؛ المخطوطات العربية فى مكتبة باريس الوطنية (حمودى)، 104)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 179- طباطبائی

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 ؛در مجموعه آمده است؛ 9 ص ( 392 - 400) [ف: 22 - 111]

ازهار الافكار في جواهر الاحجار / طبیعیات / عربی

azhār-ul-afkār fī jawāhir-il-ahjār

تیفاشی، احمد بن یوسف، 580 - 651 قمری

(tīfāšī, ahmad ebn-e yūsof (1185 - 1254)

تاريخ تأليف: 640ق

در شناسایی احجار کریمه و بیان خصایص هر یک از آنها، بیست و پنج «باب»: 1. جوهر ؛ 2 یاقوت ؛3. زمرد 4. زبرجد؛5. بلخش؛ 6 بنفش؛ 7. برادی؛ 8. الماس؛ 9. عین الهر ؛ 10. پازه .11. فیروزه؛ 12. عقیق؛ 13. جزع؛ 14. مغناطيس؛ 15. سنباد؛ 16. دهنج؛ 17. رازورد؛ 18. مرجان 19. سبج؛ 20. خمشت؛ 21.جماهان؛ 22. يشم؛ 23. يشب؛ 24. بلوره؛ 25. طلق.. تيفاشي مینویسد که از هر یک از گوهرها از پنج رهگذر بررسی نمودم .1. پیدا شدن آنها در کانها .2. سبب هر معدن و كان؛ 3 .بد و نیک و سره و ناسره هر گوهر؛ 4. خواص و منافع هر یک؛ 5. بهای هر یک. پس در این رساله هم خواص و هم معادین و هم بهای گوهرها آمده است. در آن از ارسطو و اسکندر و کندی و مسعودی و مسیحی و از «سر الطبیعه» بلینوس و «تحفة الملوك» رازی و احجار ابن الجزار احمد بن خالد یاد شده است.

آغاز: بسمله. الحمد الله الملك الجبار العزيز القهار خالق السموات و الأرض و مابينهما من عجايب الآثار وغريب الأسرار المودع معظمها في جواهر الأحجار الموجودة في خزائن الملوك الكبار. .. هذا كتاب غريب الواضع عجيب النفع عظيم الجمع ضمنته ذكر الاحجار الملوكية التى توجد فى خزائن الملوك و ذخائر الرؤساء. .. و جملة عدد الاحجار التى هى نثبتة فيه خمسة وعشرون حجرا

انجام: عند جميع العقلاء محمود و هذا آخر ما أردت ايراده من هذ الكتاب و الحمد الله و الشكر لواجد الوجود، كمل الكتاب بحمد الله و حسن توفيقه و الحمد الله رب العالمين

چاپ: با ترجمه ایطالیایی در فلورانس (فیورنسا Firenze)، سال 1818؛ محقق: محمد یوسف حسن و محمود بسیونی خفاجی ،قاهره الهيئة العامة للكتاب چاپ اول، 328ص، 1396ق.

[ريحانة الادب 230/1؛ معجم المطبوعات - چلبی 88/1؛ بروکلمن 495/1 88/1 ؛ ذیل 904/1 ؛دانشنامه جهان اسلام 799/8-801 ]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5047

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا:10 صفر 607ق، جا: مدرسه اشرفیه حلب در نزدیکی جامع کبیر؛ رکابه دار؛ تملک: محمد ابن خاتون عاملی با مهر وی؛ واقف: محمد بن خاتون عاملی، 1067ق؛ 104ص، 17 سطر [الفبائي: 41]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1958

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 380]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3235ف

نسخه اصل: لیدن 163 .Or ؛خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه 10 الثانى 731ق [ فيلم ها - ف: 2 - 105]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3188-ف

نسخه اصل: کتابخانه دانشگاه اوترخت (لیدن)Or. 25 arabe؛ خط: نسخ ،معرب، کا: محمد بن محمود محمد تعريفا العارفي تبريزى، تا: نزدیک به پایان ربیع الثانی 769ق؛ مجدول؛ مهر:«برسم الخزانة العاليه الاميرية الكبيريه ... المخدومية السيفية ابوبكر المرحوم الباى. .. ی محمد... الركنى مورخ 759ق [فيلم ها - ف: 2 - 94]

4. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 12/1 - د

آغاز: برابر؛ انجام: و ثمنه الاوقية من جيده بدرهم نقره فاعلم

ص: 164

ذلك

گویا دیباچه را ندارد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ نسخه در یمن بوده است، در 42پ - 44 بندی آمده با عنوان «باب فی ذکر من الترياق الفاروق» و در 45ر و پ قصیده ای است به عربی از . عبد الله بن شرف الدین در ستایش القات با تخمیس برادرش مرتضی علی در 46ر آمده «من کلام فقيه محمد شکیلی» به عربی، در 46پ آمده «من كلام محمد بن عبدالله» کاغذ: سپاهانی و فرنگی ،جلد: تیماج ،مقوایی 182گ 17 سطر (8/5×15)، اندازه: 14/5×19/5سم [ف: 1 - 25]

5.تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3668

آغاز: برابر؛ انجام: الطلق نوعان. فضى و ذهبی فالفضی ابیض صافى اللون ... فهو باب الأحوال فاحمل عليها قوله الا بذكر الله تطمن القلوب فانه تقع تضريره ان شاء الله تعالى. تمت

خط: نسخ، بی کا، بی تا( ولی نسخه نفیس و کهن است) کاغذ: سمرقندی ،جلد: چرمی ،ضربی 71گ 13 سطر، اندازه: 13/5×18/5سم [ف: 2 - 802]

6.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 704

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 69گ، 17 سطر ، قطع : وزیری، اندازه: 15/5×22سم [ف: 2 - 446]

الازهار البديعة فى علم الطبيعة / طبيعيات / عربي

azhār-ul badī‘a fī ‘ilm-iṭ ṭabī‘a

هراوی، محمد

harāvī, mohammad

یکی از وزرای مصر (که نام وی در ترمیم کتاب از بین رفته و ظاهرا مراد محمد علی پاشاست) از مسیو بیرون فرانسوی (مدرسه مدرسه پزشکی) درخواست کتابی در علم طبیعت نموده و وی با مساعدت يوحنا عنحوری مدعو به حنین کتاب حاضر را تالیف نموده و شیخ محمد تونسی آن را تصحیح نموده است، سپس کتاب به دست مؤلف ما رسیده و به دستور وزیر مذکور نظر نهایی را در آن نموده تا آن را منقح سازد. این کتاب در «جزء» تنظیم شده با این عناوین الجزء الأول: في علم الطبيعة دارای 19 «باب» 1. كلام كلى فى الطبيعة، 2. المادة و خواص در نه «فصل» 3. احوال الاجسام، 4 .الاستاتيك؛ 5. الديناميك .6. الايدروستاتیك (ای موازنة السائلات) ، 7.الايدروديناميك الايدروليك ، 8. استاتيك ،الغازات 9. دینامیک الغازات؛10. الاکوستیک (اى فن السماع)، 11.الكهربائية، در پانزده« فصل» 12. السيالالجلواني او الكهربائية باللمس، 13. المغناطيسية، الايليكين وديناميک،15. الاوبتيك (اى فن الابصار)، ،16. الآلات الادتبيكية (اى البصرية)، 17. تشرف الضوء و تداخل الاشعة في بعضها، 18. ازواج انكسار الضوء، 19. عنصر الحرارة؛ الجزء الثاني: في كائنات الجو داراى 5 «باب»: 1. الجو، 2.الابخرة و ما ينسب اليها . 3.الكهربائية الجوية، 4. كائنات الجو الصادرة من الضوء ، 5. الحرارة الارضية.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6604/1

آغاز: یا باری الاجسام المختلفة الطباع من ذراتالابداع و يا مبدى الآثار العلوية على اختلاف الانواع في سماء الشعاع سحابا ينطق برعد يسبح بحمدک؛ انجام: و الوقوف على مواضعه حتى صار كل يعمل على شاكلته فربكم اعلم بمن هو اهدى سبيلا فله الحمد على ما انعم بن من انواع المعارف و له الشكر على ما تكرم به من معارف العوارف.

خط: نسخ، بی کا، بی تا: دارای اشکال هندسی و جدول، مصحح، محشی؛ جلد: روغنی گل و بوته و در ترنج وسط نقش انسان و حیوان و عطف پارچه ای سرمه ای 86گ (1پ-87پ)، اندازه: 21/5× 34 سم [ف: 20 - 148]

ازهار بستان الناظرين فى اخبار الاولین و الاخرين / تاریخ پیامبران - عربی

azhar-u bustan-in-nazirin fi axbar-il-awwalin wa-l-

āxarīn

موسوی حسینی عباس بن علی 1110 - 1201 قمری

(mūsavī hoseynī, ‘abbās ebn-e 'alī (1699 - 1787)

سال تألیف: سه شنبه 26 رجب 1201ق؛ محل تألیف: مرشد آباد

برای سید محمد تقی پسر عبدالکریم مکی در داستان پیامبران تألیف کرده و در دیباچه آن از کشف الظنون یاد شده است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1333/1

خط: نسخ، کا: بدرالدین بن سید حسین فحاوی یمنی حسینی، بی تا، ماده تاریخی برای مرگ مؤلف آورده است: 1168 و آن با تاریخ نگارش آن 1201 سازگار نیست؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن ،قرمز، 31 سطر [ف: 5 - 260]

ازهار الربيع و غاية الاماني في شرح الجواهر الرفيع و دوحة المعاني / بديع / عربي

azhār-ur rabi wa gayat-ul amānī fī š.-i jawahir-ir rafi

wa dawhat-il ma'ānī

بوصیری قصیده ای در مدح رسول خدا (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) سروده که بسیار معروف است صفى الدين حلى هم قصیده ای در معارضه و پیروی از او در مدح آن حضرت سروده که شامل همه انواع محسنات بدیعیه است از مؤلف این کتاب خواسته اند قصیده ای در معارضه و پیروی از صفی الدین بسازد که فقط در مدح حضرت باشد و همه انواع بدیع را داشته باشد. او قصیده ای به نام «الجوهر الرفيع ودوحة المعانى فى معرفة انواع البديع و مدح النبى العدناني» سروده و مورد توجه اهل ادب قرار گرفته است.

ص: 165

آنگاه یکی از فقها از او خواسته است که قصیده خود را شرح بنگارد، او این شرح را نگاشته حدود 150 بیت و هر بیت یک از محسنات بدیعیة را شامل می شود

آغاز: الحمد لله الذي ابدع بدائع الحكم في قلب الانسان وأنبع أينابيع الفكر بجوهر الكلم... و بعد فقد افترح على بعض الأعیان لما رأى كثرة شعفى بمدح سيد ولد عدنان

انجام: فألحقتهم بهذا البيت و سميته ختام الختام كماجعلوا فی كتب علم الرمل شكلا وسموه عاقبة العاقبة فنسأل الله تعالی حسن العاقبة العاقبة في الدارين

تهران؛ مدرسه مروی؛ شماره نسخه: 758/2

آغاز : برابر

بی کا، تا: 1030ق؛ 90گ، قطع وزیری [ف: 307]

ازهار الرياض / گوناگون / عربی

azhār-ur rīyāḍ

بحرانی، سلیمان بن عبدالله ،1075؟ - 1121 قمری

(bahrānī, soleymān ebn-e ‘abd-ol-lāh (1665 - 1710)

مؤلف یادداشت های خود را در سه یا چهار [در آغاز نسخه واژه «ثالث» را کسی خط زده و آن را به صورت «رابع» در آورده است. ولی صاحب الذریعه گوید ازهار الریاض در سه مجلد بوده است] جلد گرد آورده و بدین نام خوانده است. صاحب الذریعه یک جلد آن را در کتابخانه حاجی نوری به خط یکی شاگردان نگارنده و یک نسخه از جلد سوم را در بحرین کتابخانه آل طعان ستری نشان داده است. تاریخ پایان نگارش جلد اول این کتاب در (گ 148ر) نسخه دانشگاه 3 جماه الثاني 1116ق یاد شده است و نگارش جلد سوم (چهارم) در(گ 16پ و 27 ر) ذیحجه 1120ق یک سال پیش از مرگ نگارنده یاد شده است.

وی از کتابهای بسیار نقل آورده و از سه حاشیه خویش تفسیر بیضاوی و کتاب مدارک و اربعین بهائی یاد کرده است واز شاعران بسیار و به ویژه از خود شعر فراوان آورده است یک چکامه لامی خویش را به نام «درة البحرين في مرثية الحسين» چند صفحه آورده است و نیز شعری در تاریخ مرگ استاد خویش سلیمان پسر علی راشد بن ابی ظبية در 1101ق و شعر در ستایش کتاب مدارک آورده است، شعری از سید علی خان مدنی آورده و مرگ او را در شیراز به سال 1118ق یاد کرده است، شعری از پدر خویش عبدالله آورده و مرگ او را 1104ق آورده است. وی کتاب «النقاية» سیوطی را کامل در این کتاب گنجانیده است. شعرهای فارسی از شریف تبریزی و دیگران نیز در این کتاب دیده می شود.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 902/1

آغاز (آغاز جلد سوم:) و حمداً له على افضاله... و بعد فهذا هو المجلد الثالث (الرابع) [نسخه دست خورده و هر دو خوانده می شود. گ اپ دیده شود] من مجلدات كتابنا المسمى بازهار الرياض الذى جمعنا فيه نفایس الفنون و عرايس العيون انجام :(انجام جلد اول) و بحسب الظن أكثر من تأثرها بالنافعة في الحال و بسبب العقل. و ليكن هذا آخر الجزء الأول من هذا المجموع ... و كتب مؤلفه العبد . .. سليمان بن عبدالله البحراني باليوم الثالث من ثانية الجماديين سنة الف و مائة و ست عشرة .

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ نامرتب و جابجا صحافی شده است، آغاز نسخه جلد سوم یا چهارم است و پایان آن جلد اول می باشد، نام کاتب ندارد ولی پیداست که شاگرد مؤلف بوده، تاریخ ندارد ولی چون در زندگی نگارنده نوشته است و چنانکه گفتم نگارش کتاب در 1120 پایان یافته و نگارنده در 1121 در گذشته، نسخه درست در این دو سال نوشته شده است؛کاغذ: هندی نخدی ،رنگ ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، 149گ، 20 سطر (8×15/2)، اندازه: 16× 22سم [ف: 2 - 685]

ازهار الریاض / گوناگون / عربی

azhār-ur rīyāḍ

احمد بن عبدالرحمن

ahmad ebn-e ‘abd-or-rahmān

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25616

آغاز: بسمله اما بعد فيقول الجانى الراجى عفو ربه؛ انجام: ان يغسله الثلاثون للثلثمائة حديث ان قوما

خط: نسخ، بی کا، تا: 1003ق [رایانه]

ازهار الرياض / گوناگون / فارسی

azhār-ur rīyāḍ

حسینی، اسدالله بن آقامیر قوام الدین

hoseyni, asad-ol-lah ebn-e aqamir qavam-od-din

جنگی از مطالب مختلف تفسیر ،قرآن حدیث مشکل، اشعار ، معما و . ..

شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1394

آغاز: حمد نامحدود آفریدگار را که.... چون عنفوان شباب بما يوجب الاسف تلف گشت... دل به جمع نمودن این مجموعه نهادم... كشكولى اللطائف مشكلاتي الطرائف

خط: نستعلیق ،بی کا ،تا: قرن 14؛ مجدول؛ اندازه 13×20/5 [ نسخه پژوهی 2 - 111]

ازهار العروش فى اخبار الحبوش / حدیث / عربي

azhār-ul-'urūš fī axbar-il-ḥabūš

ص: 166

سیوطی عبدالرحمن بن ابی بکر، 849 - 911 قمری

(soyūtī, ‘abd-or-rahmān ebn-e abī-bakr (1446 - 1506)

این کتاب مختصر کتاب دیگر مؤلف به نام «رفع شأن الحبشان» است. در این کتاب مؤلف اخبار نبوی مربوط به حبشیان را جمع آوری نموده است. به گفته «کشف الظنون» این کتاب مأخذ «الطراز المنقوش »است.

آغاز: بسمله هذا كتاب يسمى ازهار العروش فى اخبار الحبوش... ذكر اصل الحبوش قال الامام احمد في مسنده وابن سعد الطبقات معاً حدثنا عبدالوهاب

انجام: اذا سلم من صلاته قال سبحان ربك رب العزة عما يصفون وسلام على المرسلين والحمد لله رب العالمين هذا آخر الكتاب ولله الحمد والمنه.

[كشف الظنون 73/1 و 910؛ دلیل مخطوطات السيوطى ص 220 و 226]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1122/1

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه ،اسکوریال مادریدش 1764 :خط نسخ،بی کا، بی تا؛ تملک: محمد بن محمد بن عبد القادر بن محمد الهواسى الشافعى در 936ق 37 ص (1- 37) 13 سطر [عکسی ف: 3- 257]

2 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1083-6/173

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 ؛جلد: تیماج سرخ ضربی مجدول، 32گ 21 سطر ، اندازه: 13×17سم [ف: 1 - 321]

الازهار في فقه الأئمة الأطهار / فقه / عربي

al-azhār fī fiqh-il-’a’immat-il-’aṭhār

یمنی، احمد بن يحيى، 775 - 0 775 -840 قمری

(yamanī, ahmad ebn-e yahyā (1374 - 1437)

وابسته به: التذكرة الفاخرة فى فقه العترة الطاهرة؛ نحوى، حسن بن محمد (-791ق)

گزیده ای است از کتاب «التذكرة الفاخرة» فقيه حسن بن محمد مذحجي. بنا به گفته ابن مفتاح ،شارح این کتاب، مسائل کتاب «الازهار» - منطوقاً و مفهوماً - بیست و نه هزار مسأله می باشد .

این کتاب را منابع مهم فقهی در نزد زیدیه بوده است و بر شروح و حواشی زیادی نگاشته و آن را تدریس می کرده اند. کیفیت تألیف این کتاب گفته شده است که امام مهدی احمد بن یحیی این کتاب را به جهت ترس از فراموشی فقه تألیف کرد بدین نحو که مسائل آن را بر سید علی بن هادی القاء می نمود چون نگهبان از ورود ادوات نگارش به داخل زندان منع نموده بود، سید مسائل را با گچ بر روی درها می نوشت، سپس به حفظ آنها پرداخته و مسائل قبلی را پاک نموده و مسائل جدید می نگاشت این کار تا دو سال ادامه یافته و تألیف آن پایان یافت.

در آن وقت نگهبان اجازه داد تا کاغذ و دوات وارد زندان کنند، بنابراین مطالب محفوظ به اوراق انتقال داده شد.

آغاز: مقدمة لايسع المقلد جهلها، فصل التقليد فيالمسائل الفرعية العملية الظنية و القطعية جائز لغير المجتهد. .. (آغاز) كتاب الطهارة باب النجاسات وهى عشرة ما خرج من سبيلى ذى دم لا يؤكل او حلال قبل الاستحالة و المسكر و ان طبخ ...

چاپ: صنعاء، دار الحكمة اليمانية، 1414ق

[الذريعة 532/1-533؛ كشف الظنون 73/1؛ معجم المؤلفين 206/2؛ مؤلفات الزيدية 112/1؛ مطلع البدور 2/ 101؛ عبد العظيم الهادى ص5] شرح و حواشی:

1- شرح الازهار في فقه الائمة الاطهار ؛ ابن مفتاح، عبدالله بن ابی القاسم (-877)

2- الاثمار في فقه الائمة الاطهار ؛ متوكل على الله، يحيى بن شمس الدین احمد (-965)

3- التخليص فى شرح مقدمة الازهار؛ مقرائي، يحيى بن محمد (908- 990)

4 - القدر المختار من نفحات الازهار = حاشية الازهار سحولي ، ابراهيم بن يحيى (987- 1060)

5- الانتصار في شرح مقدمة الازهار - فائق الانظار في شرح مقدمة الازهار - مرقاة الانظار في شرح مقدمة الازهار؛ مضواحی، صلاح بن محمد

6 -شرح الازهار في فقه ائمة الاطهار

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 774/1

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان، رم 1202؛ بی کا، تا: دهه آخر ذيقعده 869ق؛ 247گ (2-249) [عکسی ف: 2 - 454]

2. قم؛ امام صادق؛ شماره نسخه 35/1

آغاز: برابر؛ انجام: و يحرم المولاة وهى انه يحب له كلما يحب و يكره له كلما يكره فتكون كفرا او فسقا بحسب الحال

خط: نسخ، كا: حسين بن محمد بن احمد القاضي، تا: شنبه 7 جمادی الاول 1057ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 73گ (1پ-74ر)،

اندازه 15×21/5سم [ف: - 34]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه:25713

بی کا، بی تا، خریداری از میردادخان [رایانه]

الازهار فيما جاء فى امام الابرار و اولاده الائمة الاطهار / فضایل و مناقب / عربی

al-azhār fīmā jā'-a fi imām-il abrar wa awlad-i-h-il

a'immat-il athar

عشیری، سليم بن ابی الهذام

ašīrī, salīm-e-bn-e ab-el-hozām

کتابی در فضایل و مناقب حضرت امیر المؤمنين (علیه السّلام) و آنچه

ص: 167

درباره شیعه آن حضرت (که مراد زیدیه هستند) در صحاح اخبار روایت شده، که بیشتر آنها از طریق ائمه زیدیه و کتاب های آنان نقل شده مشتمل بر شش «موضع»: 1. ذکر الثلاثة :2. الاحاديث الواردة في فضائل على (علیه السّلام)؛ 3. مقاماته الحروب؛ 4. الاحاديث الواردة فى فيه و في أولاده معاً؛ 5. فیما جاء في الشيعة .6. فيما انتقم الله به با غضهم در مؤلفات الزيدیه نام کتاب «الأزهار في مناقب امام الأبرار وصى الرسول المختار» آمده است.

آغاز: بسمله. و به نستعين الحمد لله حق حمده و صلى الله علی محمد رسوله و عبده و علی علی و التابعين له من بعده... أما بعد فانى لما نظرت الى فضائل آل محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) وجدتها كثيرة جمة.

انجام: و لك المودة فى قلوب ذوى النهى *** و على عدوک مقتة و دمار. تم حديث العوسجة، والحمد لله أولاً وآخراً

[ أعلام المرلفين الزيدية 467؛ مؤلفات الزيدية 113/1]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4557/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1026ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 33گ (34ر - 66 پ) ، اندازه: 20×30/5 سم [ ف : 12-130]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1280/2

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 3 - 629]

ازهار گلشن = درة التاج = شرح گلشن راز / عرفان وتصوف، شعر / فارسی

azhār-e golšan = dorrat-ot-tāj = s.-e golšan-e rāz

؟ گلشنی بردعی ابراهیم بن محمد، 830-940 قمرى

(1534-golšanī barda‘ī, ebrāhīm ebn-e mohammad (1427 -

وابسته به: گلشن راز = گلشن الاسرار = گلشن محمودی، شبستری، محمود بن عبدالكريم (687-720)

منظومه ای است عرفانی بر وزن و شیوه «گلشن راز» شبستری شامل یک دیباچه منظوم که سراینده در آن سبب نظم کتاب به روش «گلشن راز» بیان کرده و نامگذاری آن را توسط امیر بدرالدین احمد بن محمد حسنی حسینی لاله (-872ق) سر سلسله خاندان سادات لاله ذکر نموده است که از ابیات زیر مستفاد می شود: «رسانیدش همایون بخت عالی *** بعالی مجلسی ز اهل معالی / شه ملک صفا مرآة اصفی*** امیر مجلس جام مصفى / عبای آل احمد را طراز او *** نوای کام جان اهل راز او / چون لاله سرخ ازو رخساره آل *** زفقرش بر جمال لاله گون خال/ گلی از لاله زار باغ احمد*** مسمی احمد آل محمد» نام کتاب که از بیت زیر کاملاًروشن است و ناظم اشعار هم به دلیل بیت زیر تخلصش گلشن بوده است. «بنامش زد رقم ازهار گلشن *** که هست او چون گل گلزار گلشن / ز گلشن اندرو گلها شکفته است*** که تا اکنون کسی دیگر نگفته است» و نام شاعر از این بیت به دست می آید: «خداوندا بعز آل يسين *** ببخشا جرم ابراهيم مسکین در شرح حال ابراهیم گلشنی در تذکره ها و دیگر کتب به جز «الذریعه»، مثنوی «ازهار گلشن» به او نسبت داده نشده است. در «هدية العارفين» ضمن آثار گلشنی منظومه فارسی در تصوف و پندنامه منظوم فارسی را نام می برد که شاید یکی از این دو منظومه همین «ازهار گلشن» باشد و در تاریخ نظم و نثر در ایران تألیف سعید نفیسی می نویسد: «چندین مثنوی از او مانده است از آنجمله معنوی الخفی». به هر حال آنچه مسلم است این اولین اثر منظوم شاعر است چون خود گوید: «نخستین نظم بود این درة التاج *** که در درج عبارت کردم ادراج / مرا عذری درین نقش جریده است ***که خنگ نظم من جولان ندیده است / اگر در معنیش باشد خطایی *** برو از مغفرت پوشد عطایی دیگر اینکه پس از گذشت جوانی شروع به نظم این مثنوی نموده است چنانکه :گوید زمان قوت و عهد جوانی *** همه رفت اندر آمال و امانی / گهی غم خوردن این بیش و آن کم *** بحل عقده کردن عقده محکم/ گهی با علم رسم صعب و از سهل *** نمک بر ریش دل پاشیده از جهل / چو دست روزگار اندر زد و برد *** شعار موی رویم ساخت چون برد / شب عمر الفت روز اجل یافت*** سیاه اسفید موی سر بهم تافت / از این آیات روشن و ین دلالات *** مرا شد در درون تغییر حالات / زبستان سخن گیرم بری چند *** بنظم آرم ز معنی گوهری چند بنابراین مثنوی «ازهار گلشن» بایستی در اواخر عمر امیر بدرالدین احمد لاله سروده شده باشد یعنی بین 868 تا 872 که شاعر حدود چهل سال داشته است. این منظومه پس از دیباچه همان طور که گذشت به روش «گلشن راز» با عنوان های سؤال و جواب ،و تمثیل ،اشارت تذکره و شرح بعضی از آیات قرآن و احادیث نبوی است و 1380 بیت است.

آغاز: بنام آنکه از انوار هستی *** دو عالم را بلندی داد و پستی / بفيض عام خویش از رشح یکجام *** دو گیتی را نهاد آغاز *** و انجام/ ز نظم ار چه کتب دیدم *** نه چون گلشن گلی بی خار / دیدم / بگل چینی در آن گلشن زدم دست *** اگر چه بود دست نطق از آن چیست / برای بلبل نطق نواساز *** بدست آمد گلی زان گلشن راز بطرز گلشن اندر سئوالات *** بوفق اصطلاح اهل حالات / بنامش زد قدم ازهار گلشن *** که هست او خود گل گلزار گلشن / ز گلشن اندرو گلشن شکفته است *** که تا اکنون کسی دیگر نگفته است / گل بستان گلشن بد نباشد *** در دریای روشن بد نباشد / سزد کافتد ببحر گلشن راز *** که قطره سوى بحر خود شود باز / نخستین نظم بود این درة التاج *** که در درج عبارت کردم ادراج

انجام: از آن در دست این درهای و هاج *** از آن درها یکی این درة التاج / بپا کان ختم کن گنج حیاتش *** رسان در زمره اهل تجاتش / غرض آنست کزین گونه دعائی *** بیارد بر زبان

ص: 168

اهل وفائی / بماند یاد خیری در میانه *** نمانم من بماند ! فسانه / چه میگویم غرض چبود در این راه *** ز هر میل و غرم استغفر الله

چاپ: با تحقیق آقای جلیل ،تجلیل، قم، انتشارات دار الثقلين

[نسخه های منزوى 2626/4؛ الذريعة 64/9 و 934 و 113/19؛ فهرستواره منزوی 10/ 134]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه:2317

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا : قرن 10؛ مصحح، مجدول، مذهب، با سرلوح، روی دو برگ الحاقی آغاز نسخه دو صورت نقاشی مدادی؛ کاغذ: ترمه ،اصفهانی ،جلد: مقوایی 114 ص 13 سطر (6×11) اندازه: 11×18/5سم [ف: 8 - 1]

2. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3232

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11ق؛ یادداشت تملک: «نسخه شریفه را از ورثه آقا میر غفور مرحوم گرفته از ناظران التماس دعا دارم» با مهر «یا جلال» و «عبده جلال الدين الحسینی» ؛جلد: چرمی ، تریاکی، 66گ، 11 سطر ، اندازه: 13/5×19/5سم [ف: 1-50]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 3232/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها - ف: 2 - 104]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1151/3

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن ،13، کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج نیم ضربی، 29 ص (253-281) قطع: خشتی باریک، اندازه:

14×22/5 سم [ف: 3 - 405]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4289/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 15 ذیحجه 1250ق ،کاغذ ،سپاهانی جلد: تیماج تازه 60گ (2پ - 61ر)، اندازه: 14/579سم [ف: 11 - 1 ]

5. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 731

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف در فهرست ابراهیم مسکین آمده که به قرینه آغاز و انجام نسخه تغییر یافت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1 جمادی الاول 1261ق؛ قطع : رحلی [نشریه: 7 - 217]

6.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1224-7/124

آغاز و انجام: برابر؛ قد تم دیوان ابراهیم ادهم

خط: نستعلیق بی کا، تا: ذیحجه 1284ق؛ محشی ؛جلد: تیماج سرخ مجدول، 49گ، 15 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 1 - 321]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4802

آغاز و انجام: برابر

در فهرست نام کتاب «درة التاج »و نام مؤلف «ابراهیم ادهم صفوی» ذکر شده ؛خط: نستعلیق بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 28گ 20 سطر ،(7×19) اندازه: 21×12سم [ف: 14 - 3839]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1494/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 10 صفر 1320ق، جا: تربت حیدریه؛ کاغذ: سفید جلد ،مقوایی عطف تيماج قرمز، 67ص (102-168) [سنا - ف: 2 - 301]

ازهار مثنوی و انوار معنوی / ادبیات / فارسی

azhār-e masnavī va anvār-e ma‘navī

؟ واعظ شیرازی، علاء الدين بن عين الدين

vā ez-e šīrāzī, 'ala -od-dīn ebn-e 'ayn-od-dīn

وابسته به: مثنوی معنوی = مثنوی مولوی؛ مولوی، جلال الدین محمد بن محمد (604-672)

ترجمه عبارات و ابیات عربی و شرح ابیات منتخبه فارسی از مثنوی مولوی است. گمان می رود کتاب همان شرح علاءالدین بن يحيى واعظ شیرازی موسوم به «ازهار مثنوی و انوار معنوی» باشد.

[فهرستواره منزوی 58/7]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 744

آغاز: آنها که غلبه کنند بر تو حق سبحانه تو را غالب گرداند تا ایشان را؛ انجام: که ما هر آینه او را نگاهداریم از هر چه میترسی تو بر او – ايضا در حکایت مذکور

در فهرست با عنوان «شرح مثنوی» آمده و به احتمال ازهار مثنوی دانسته شده ولی در فهرستواره منزوی نام آن چنین است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز، وسط و انجام؛ واقف: قائم مقام؛ 190گ، 17 سطر ، اندازه: 9×17سم [ف: 4- 191]

الازهار و مجمع الانوار / کلام و اعتقادات / فارسی

al-azhār va majma -ol-anvār

بهروجی هندی، حسن بن نوح

bahraji hendi, hasan ebn-e nuh

کتابی در تاریخ اسماعیلیان و چگونگی دعوت و احوال دعاة و ائمه آنان است با فصولی انتخاب شده از کتابهای مهم این فرقه در 7 جلد و در آغاز آن سرگذشت مسافرت مؤلف از هند و کیفیت پیوستن وی به دعوت اسماعیلی آمده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3223

آغاز: الحمد لله الذى علم بالقلم علم الانسان ما لم يعلم الذى لم يقبل عملا منه من الامم الا من تلقاء نبيها أو وصيه أو امام من الائمة

ص: 169

جزء اول و دوم؛ خط: نسخ، کا: علی حسین بن عبدالعلی مبار کپوری، تا: چهارشنبه 15 جمادى الثانى 1350ق، جا: برهانی ،جلد: مقوایی عطف پارچه سفید 144گ، 17 سطر ، اندازه: 14×22سم [ف: 9 - 24]

ازهاق الباطل / کلام و اعتقادات / عربی

izhāq-ul-bāṭil

کرمانی، محمد کریم بن ابراهیم 1225-1288 قمری

(1771-kermānī, mohammad karīm ebn-e ebrāhīm (1810 -

تاریخ تألیف: چهارشنبه 12 رجب 1261ق

در رد علی محمد باب در سه «باب» :1. فى ان القرآن كلام صدق لايماثل؛ 2. فى اثبات ان ما ادعاه من الخروج و القتل الجهاد خلاف اجماع الشيعة و نصوصهم؛3 . فى علامات النقبا و النجباء در آن از استادش سید کاظم رشتی نقل دارد.

آغاز: الحمدلله حمداً يذر حمد الحامدين ورائه و يملأ اطباق ارضه و سمائه حمدا فوقه و لا كلام ولا غاية دونه ولامرام حمدا ليس له حد محدود

انجام: و الاستشهاد بالايات و الاثار الكثيرةواقتصرت على ما كتبت و لاحول ولاقوة الا بالله العلى العظيم... وصلى الله علی محمد و آله الطاهرين

چاپ ،ایران ،1277ق ،سنگی جیبی؛ کرمان 1351ق، سنگی ، عربی

[الذريعة 536/1؛ فهرست کتب احسائى ص 176؛ مشار فارسی 1/ 256؛ فهرستواره منزوی 84/9 ]

1 . تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2809/1

آغاز: برابر ؛ انجام: فى الحياة الدنيا و الآخرة. وقد وقع الفراغ من تأليفها و تسويدها في يوم الاربعاء 12 رجب 1261 ق. حامدا مصليا.

کا: حاج محمد کریمخان، تا: چهارشنبه 12 رجب 1261ق؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سبز مقوایی ضربی کناره سرخ، 77ص ( 1- 77)، 18 سطر ، اندازه: 12/5×21سم [ف: 3 - 113]

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2143

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: ابراهیم بن حاج محمد علی یزدی، تا:شوال 1264ق؛ اهدایی موسس ،کاغذ ،فرنگی، 86گ ، 19 سطر (8×15)

[ف 4 - 1178]

3. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه:6308

خط: نسخ، کا :محمد جواد بن حسن حسینی خراسانی، یک شنبه 7 شوال 1265ق؛ جا: تهران ؛کاغذ: فرنگی ،سفید، جلد: تیماج سبز یک لا ،ضربی 128 گ 15 سطر ، اندازه: 11×17سم[ف: 3 - 114]

4. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 497

آغاز: برابر؛ انجام: القول الثابت فى حياة الدنيا و في الاخرة و قد وقع الفراغ من تصنيف هذه الرسالة [12 رجب 1261] حامداً مصلياً مستغفراً وصلى الله على محمد و آله الطاهرين. تمت.

خط: نسخ تحریری، کا: علی بن محمد ابراهیمی، تا: غره جمادی الثاني 1270ق؛ کاغذ: نخودی ،فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا، مجدول، 106گ، 16 سطر (6/5×12)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 1 - 16]

5.قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 146/2

آغاز: برابر؛ انجام :و لما كان القلب مشغولا بالتهيؤ بالسفر الى مشهد الرضا عليه السلام و كان متبلبلا لم يسعنى التفصيل.

خط: نسخ، کا: محمد کاظم بن محمد رحیم، تا: 25 محرم 1271ق؛ جلد: شميز عطف تیماج ،قرمز، 73گ (50ر- 123پ):اندازه: 15/5×21/5 سم [ف: 1 - 167]

9. قم گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6960/2-35/140

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن محمدصادق مشهور به جناب، تا: پنج شنبه 25 ذیقعده 1298ق؛ مصحح، دارای علامت بلاغ؛ جلد: تیماج یشمی 98گ 15 سطر ، اندازه: 11×18سم [ف: 1 - 273]

7.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2751/2

آغاز: برابر؛ انجام: المومنين بالقول الثابت في حياة الدنيا و في الاخرة و قد وقع الفراغ من تاليف هذه الرسالة و تسويدها في يوم الاربعاء لاثنى عشر خلون من رجب... و كتبه العبد الاثيم الراجي زین العابدين الرضوى امتثالا لامره العالى روحى له الفداء في غرة شهر جمادى الثانى 1262 كا: زين العابدين بن محمد ،رضوی، بی تا، کاغذ ،فرنگی ،جلد ،روغنی 128 ص (13-141) ، 23 سطر ، قطع: وزیری، اندازه: 14×25سم [ف: 9 - 128]

ازهاق الباطل / کلام و اعتقادات / فارسی

izhāq-ul-bāṭil

رساله ای در دفاع از شیخیه

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 528/2

آغاز: قل يا ايها الكافريون لا أعبد ما تعبدون و لا انتم عابدون ما اعبد؛ انجام :و شيعتهم و محبيهم و سلم كثيرا والحمدلله رب العالمين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 27 شوال و غره ذیقعده 1299ق؛ این کتاب در حاشيه الدرر المنظومة آمده است؛ جلد: چرم زرد، 15 سطر [مؤيد 2 - 30]

ازهاق الباطل فى رد شبهة الفرقة الوهابية / كلام و اعتقادات / عربی

ص: 170

izhāq-ul-bāṭil fī radd-i šubhat-il-firqat-il-wahhābīyya

امام الحرمین همدانی، محمد بن عبدالوهاب - 1303 ؟ قمری

emām-ol-harameyn-e hamedānī, mohammad ebn-e

(abd-ol-vahhāb ( - 1886)

آن را به خواهش حاج ملا آقا بزرگ خراسانی در رد وهابیه نگاشته است.

آغاز: بسمله، الحمد لله الذى شرح صدورنا باسرار كتابه... اما بعد فيقول المفتقر الى

انجام: فى ذلك حظا من حظوظ الدنيا فاثره و الله تعالى اعلم. انتهى.

1. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 609/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: محمد نجف آبادی، تا: ذیقعده 1287 ق؛جا: کاظمین؛ واقف: علیمردان خان تیموری، جلد: تیماج عنابی، 17 سطر (8/5×14) ، اندازه: 15×21/5 [ف: 491]

2. مشهد؛ مدرسه خیرات خان؛ شماره نسخه: 92

آغاز و انجام: برابر

احتمالاً همان نسخه بالا؛ خط: نستعلیق، کا: محمد نجف آبادی،تا: ذیقعده 1287ق، جا: کاظمین؛ در آغاز نسخه تقریظی است از میرزا حسن شیرازی و بعد اجازه حسام الدین ماضی ابن بنت كاشف الغطاء را دارد؛ واقف: نصرة الملك، جلد: تيماج عناب 116گ، 17 سطر (8/5×14) ، قطع: پستی، اندازه: 15×21/5 [ف: 1720]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 10825

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ قطع: رقعی [میراث شهاب: س 9 ش 2 - 4]

از هر دری سخنی / تاریخ / فارسی

az har darī soxanī

شفیعی اردستانی، مرتضی بن احمد، ق 14 شمسی

(šafī‘ī ardestānī, morteza ebn-e ahmad ( - 20c)

تاريخ تأليف: 13 مهر 1374ش

کتابی مختصر مشتمل بر حوادث مهم ایران و جهان در قرون گذشته و معاصر و نکته های نادر و غریب و شرح حال گروهی از فقها و دانشمندان مجموعاً دارای پانصد مطلب گوناگون است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10157

خط: نستعليق، کاتب - مؤلف، بی تا؛ جلد: گالینگور خاکستری، 57گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×21/5سم [ف: 26 - 115]

از هر گلی برگی / شعر / فارسی

az har golī bargī

شفیعی اردستانی، مرتضی بن احمد، ق 14 شمسی

(šafī‘ī ardestānī, morteza ebn-e ahmad (- 20c)

تاريخ تألیف: 1 خرداد 1371

منتخباتی است از شعر شاعران بنام فارسی سرا که به دون ترتیب خاصی در این مجموعه گرد آورده شده است. این کتاب دارای سرآغازی است به نثر از مؤلف و مقدمه ای از دکتر سید محمد على احسانی طباطبائی.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8412

آغاز: مقدمه مؤلف: اثر کلام با معنی و دلنشین در روح و جسم انسان چنان است که داروی شفا بخش از تن بیمار

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: 14ش؛ جلد: پلاستیک، 85گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×21سم [ف : 22 - 12]

«از يقره تا شاء » تفسیر (کتاب در )

اساتید قرائت قراء / قرائت، تجوید / عربی

asātīd-e qera'at-e qorra'

خوانساری، محمد، ق14 قمری

(xānsārī, mohammad (-20c)

رساله ای است کوتاه در ذکر اسناد قرائت قاریان معروف مانند ابوجعفر يزيد بن قعقاع مدنی امام مدینه،ابوعبدالرحمن نافع بن عبدالرحمن مدنی عبدالله بن كثیر مکی داری، عبدالله بن عامر يحصبي، ابو عمرو بن علاء ابوبكر عاصم بن ابى الجنود کوفی، ابو الحسن على بن حمزه اسدی مشهور به کسایی ابو محمد اسحق بن زید فزاری معروف به یغوب ابو عبيد قاسم بن سلام بغدادی ابو محمد خلف بن هشام بن طالب بن بزار بغدادی و ابو حاتم سهل بن محمد بصری معروف به سجستانی قابل ذکر آنکه نسخه در واقع باب 29 کتاب تألیفی علماء عامه در علم قرائت و تجوید است.

آغاز: بسمله، حمدله، اما بعد فهذا احد الابواب التى اصطفى الاخ الجليل و المولى الاصيل الميزا... اسناد قرائه ابی جعفر يزيد بن القعقاع المدنى

انجام: فلذلك اختلف الحروف و الطرق الى انتهاءها النيا انتهى کلامه فى هذا الباب قدتم

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19931

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سید مصطفی حسینی خوانساری، تا: جمعه 20ربیع الاول 1341ق؛ مصحح؛ ضمیمه نسخه ش 19924؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی فرنگی، جلد: مقوا با عطف میشن

ص: 171

قهوه ای ،37گ، 15 سطر، اندازه 10/5×16/5سم [اهدائی رهبر -1 علوم قرآن - (296] [ف: 23-17]

الاساس = الخمسة و ثمانون باباً / هيئت/ عربي

al-asās = al-xamsa wa ṯamānūn-a bābā

هرمس

این کتاب از هرمس تریسمگیستوس پروردگاریونانی پنداشته شده است و هشتاد و پنج باب کوتاه است در شناخت کواکب احکام و استخراجات نجومی که اساس این فن دانسته شده است. هرمس خود این کتاب را «الکتاب الکبیر» نامیده است وبه «الخمسة و الثمانون بابا» (هشتاد و پنج باب) نیز موسوم است. والیس در نگارش های خود می گوید که این دانش را از«الاساس» گرفته است و آن را پایه ستاره شماری و کلید اختر بینی می داند. این رساله دو دفتر است: دفتر نخستین «مفتاح علم النجوم» در 45 باب دفتر دوم از باب 46 است تا انتها و برای افتتاح قضاء می باشد.

آغاز: الحمد لله بحمده... هذا كتاب الاساس وهو الذى يسمی فى كتب النجوم الخمسة و الثمانون بابا و هو كتاب هرمس المفضل بالنعمة.

انجام: فانظر فيه و في سهمه كما نظرت في باب الرجاء، و اعلم بحقيقة الحال.

[سزگین 55/7ش 7؛ الفلك والتنجيم 10؛ الفهرست 300؛ ابن جلجل 5- 10؛ نيلنو 142؛ طوقان 110]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8477/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: نظام بن عبدالله بن محمد، تا: 836ق جلد: تيماج قرمز عطف تیماج قهوه ای، 14گ (23 پ-37ر)، اندازه: 9×18سم [ف: 22 - 64]

2. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 114/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری مخلوط به شکسته، بی کا، تا:1084 ق؛13گ (206پ-194پ) [ف: 1 - 16]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15126/3

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12، این نسخه، احتمالاً از روی نسخه نفیس شماره 8477 این کتابخانه، استنساخ گردیده است؛ کاغذ: فرنگی، 8گ (104-111)، 17 سطر، اندازه: 9/5×15/5سم [ف: 38 - 378]

4. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 390/1

خط: نسخ، کا: رجب علی سکاکی اصفهانی ابن مولانا عبدالعلی ، تا: 3 ذیحجه 1112ق [ف: 3 - 60]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6434/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شعبان 1170ق؛ مصحح؛ جلد: تيماج مشکی ضربی ترنج و سرترنج دار بدون مقوا، 2گ (198ر - 200 پ) اندازه: 13/5×20سم [ف : 20 - 21]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16545 ض

بی کا، تا: قرن 13 [د.ث. مجلس ]

7.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3242/1

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق ،کا: محمد باقر بن محمد حسین بن بديع الزمان منجم اصفهانی، تا: 1248ق؛ جا: اصفهان؛ در دیباچه آمده که کتاب در 85 باب است ولی نسخه ما 45 باب را در کتاب یکم و 15 باب پس از آن را در کتاب دوم جای داده است؛ کاغذ: پسته ای، جلد: رویه میشن قهوه ای ،ضربی، 14گ (1پ-14ر)، 16 سطر،اندازه: 14×21/6سم [ف: 6 - 325]

8 .تهران؛ شهشهانی حسین؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، تا: 1254ق[ میراث اسلامی 5 - 605]

9. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 668

آغاز: الكتاب الاول والثانى من كتاب الساس و هو من جملة الخمسة و الثمانين بابا و هو کتاب هرمس

خط : نسخ، کا: اسماعیل بن حاجی مقیم سمنانی، تا: 1281ق [نشریه: 2 - 136]

10. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 960/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: اسمعيل بن حاجى مقيم سرخه ای سمنانی، تا:1281ق، جا سرخه سمنان؛ 28گ (1ر-28پ) [ف: 4 - 962]

اساس الاجتهاد / فقه / عربي

asas-ul-ijtihad

نوربخشی، محمد حسن بن محمد صالح، ق13 قمری

nūrbaxšī, mohammad hasan ebn-e mohammad sāleh ( -

(19c-)

کتابی مفصل در قواعد و مبانی اصولی در چهار کتاب ( عبادات ،معاملات ،عقود ایقاعات ) و با عناوین «اساس - اساس».

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9059/1

آغاز: الحمد لله الذى اخرجنا من دياجي غسق الشكوك الشبهات بنور هدايته و لمعة ارشاده الى واضح المسالك و امثل الاديان؛

خط: نسخ، کاتب - مؤلف، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی، 45گ (1پ -46 پ)، مختلف السطر ، اندازه: 14/5×21سم [ف : 23 - 214]

اساس الاحکام / اصول فقه / عربی

asas-ul-ahkam

ص: 172

نراقی، احمد بن محمد مهدی، 1185 - 1245 ؟ قمری

(narāqī, ahmad ebn-e mohammad mahdī (1772 - 1830)

سال تأليف: 8 شعبان 1217ق

کتابی جامع، مفصل و استدلالی است در بیان و توضیح مباحث اصولی به ویژه اصالت حجیت اخبار و مباحث راجع به حجیت خبر واحد، مرتب بر چهار اصل و هر اصلی در چند فائده که ترتیب عبارت است از: اصل 1. الکلام فی الظن، در سه فائده:1) بيان اصالة عدم حجية الظن، 2) رد ادلة القائلين باصالة حجیة الظن، 3 ) اثبات جواز العمل بالظن؛ اصل 2. الكلام فى الاخبار الاحاد،2. و بیان حجيتها، در پنج فائده: 1) ذكر الادلة التى ذكر القوم على حجية الاخبار الاحاد، 2) الطريق الذي سلكته حجية ما لم يدل الدليل على عدم حجية، 3) رد ادلة المانعين عن قبول خبر الواحد مطلقا، 4) بیان ما خرج من الاخبار عن تحت الاصل و ثبت عدم حجيته، 5) بيان بعض ما يتعلق بهذالمقام؛ اصل 3. نبذة من مباحث المتعلقة بالالفاظ المعبرة عنها بمتن الحديث التي زعموا ان تماميتها لا يثبتالا بالقول باصالة حجیة الظن، در چهارده فائده :1) اعلم ان الكلام فى الظن فى اللغات كالكلام في الظن في الاحكام ... 14) قد وقع الخلاف في الالفاظ الموضوعة للمعانى المجعولة المخترعة من الشارع بنوع و ذواتها او بكيفياتها و اوصافها او بشرايطها و لوازمها هل هی اسماء للصحيحة اى المنهيات المستجمعة لجميع شرايط الصحة للاعم من الصحيحة؛ اصل 4. حكم الخبر من المتعارضين و التعارض اما يكون بين العام والخاص المطلقين او من وجه المتناقضین در چهار فائده: 1) بیان حكم محل التعارض ، 2) بیان حكم ما اذا ورد عام و خاص من وجه التنافى ، 3) بيان حکم الخبرين اللذين كان تعارضهما بالتساوى، 4) اشتهر بين القوم انهم يقولون ان الجمع بين الخبرين المتعارضين و العمل بهما مهما امکن.

آغاز: الحمد لله الذى اضاء قلوبنا بانوار الكتاب و السنة لمعرفة احكام الدين و أغنانا بمتابعة اهل بيت نبيه عن الاجتهاد بالرأى و التخمين

انجام: و ارشدنا الى جادة النجاة عند تعارض الشكوك و الشهاب بحق محمد و آله السادات.

[الذريعة 4/2؛ مكتبة امير المومنین 96/1-97]

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 269

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ مغلوط، کا: محمد علی بن حسن رودباری، تا: دوشنبه 14 جمادی الثانی 1128ق؛ مصحح، با نشان بلاغ؛ تملک: علی بن محمد مهدی به تاریخ 13ربیع الاول؛ جلد: تيماج مشكی 151گ، 22 سطر، اندازه: 15×21/5سم [ف: 1 - 367]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 828

نسخه اصلی: همان نسخه بالا [ عکسی ف 3 - 25]

2. مشهد؛ رضوی شماره نسخه: 9623

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: مهدی بن حسین حسینی خادم پنجه شاه، تا: نیمه اول قرن 13؛ مصحح، مقابله شده؛ واقف: خان بابا مشار، اردیبهشت 1364؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری، جلد: میشن ،خرمایی 164گ، مختلف السطر اندازه: 15×21سم [ف: 16 - 11]

3. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 113/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: غلامرضا بن محمد علی کاشانی آرانی، تا: 28 صفر 1219ق؛ محشی با امضای«غلامرضا و منه دام ظله»؛ وقف نامه نسخه توسط غلامرضا بن محمد علی آرانی در سال 1265ق با مهر وى «المتوكل على الله عبده غلامرضا» (مربع)؛ جلد: گالینگور قهوه ای عطف تیماج، 130گ، 23 سطر، اندازه: 16×22سم [محمد هلال مخ: 11]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2103/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 6 - 128]

4 ،کاشان ،عاطفی افشین؛ شماره نسخه: 2

خط: نسخ، کا: سید مهدی بن حسین حسینی خادم پنجه شاه، تا: ذیقعده 1221ق؛ محشی با عنوان «ابوتراب» ودیگری از «یحیی بن محمدعلی» کاشانی معروف به شیخ یحیی کاشانی آزادی خواه دروه مشروطه، کاغذ: الوان، جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای سوخته، 198گ 16 سطر :اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 9]

5.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20573

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حسن بن ابراهیم ،کاشانی، تا: چهارشنبه 3 ذیحجه 1221ق؛ مصحح، مقابله شده؛ اهدایی رهبری حضرت، خرداد 1374؛ در فهرست هزار و پانصد نسخه با شماره 320 معرفی شده است؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: میشن خرمایی، عطف تیماج ،عنابی ،159گ 21 ،سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 16 – 10] -

6. قم ؛مرعشی ؛شماره نسخه: 8795/1

خط: نسخ، کا: محمد بن محمد خان خوانساری، تا: 1228ق؛ جلد: تیماج ،روغنی 133گ( 2پ - 135پ)، اندازه: 14/5 ×21سم [ف: 22 - 327]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19844

آغاز: فائده مهمة اعلم ان من باب تعارض العام والخاص؛ انجام: قد يشغل لما يورث من الضعف او يشغل عن الصوم في يوم اخر غيره.

از فائده دوم از اصل چهارم کتاب در اجتماع امر و نهی که انفراد در کتابت شد اما صاحب الذریعه آن را رساله ای مستقل معرفی نموده است. [الذریعة ،1: 267]؛ خط: نسخ تحریری، کا: شریف بن محمد صادق بروجردی ،تا: دوشنبه 18 شعبان 1239ق، جا: کربلای معلی؛ دارای حاشیه از ریحان الله موسوی، ضمیمه نسخه شماره 19841؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: فرنگی

ص: 173

نخودی، 17گ، 21 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 16 - 12]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6428

خط ،نسخ، بی کا، تا: 13 جمادی الثانی 1267ق؛ جلد: تیماج قرمز، 163گ، 20 سطر، اندازه: 15×21سم [ف : 17 - 38]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4805

آغاز: برابر؛ انجام: و الصلاة على النبى و الال سيما صاحبنا و سلطاننا عجل الله فرجه و جعلنا من أنصاره و عدده

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج مشکی، 135گ، 21سطر ،اندازه: 14/5×21سم [ف: 13 – 6]

10. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 45

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 160گ قطع: خشتی [ چند نسخه -ف: 312]

11. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 46

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: [چند نسخه -ف: - 312]

12. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4617/2

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [رشت و همدان - ف: 1511]

13 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14815

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ در پشت صفحه اول یادداشت وقف است ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: مرغش زرافشان عطف میشن مشکی، 434 ص 16 سطر، قطع :پستی [ف 2 - 116]

اساس الاحكام النجومية (ترجمه) / هیئت / فارسی

(asās-ul aḥkām-in nujūmīya (t.)

یزدی، ابوالقاسم بن احمد، ق13 قمری

(yazdī, ab-ol-qāsem ebn-e ahmad ( - 19c)

اهدا به: محمد ولی میرزا

ترجمه «اساس الاحكام النجوميه» ابوسعد ابن منصور بن علی بندار دامغانی (-507ق) است که برای محمد ولی میرزا در هفت «مقاله» و سی «باب» تدوین شده است ترجمه حاضر دارای همین عناوین اصل اما خطبه و دیباچه از مترجم است (و خطبه اصل را ترجمه نکرده است).

آغاز: جواهر حمد و در سپاس بیرون از اندازه و هم قیاس سزاوار نثار بارگاه حکیمی است

انجام: به خانه های سعود دلالت کند بر خیر و خوبی خدا ختم کند آخر ما را به خیر و خوبی ... عليهما اجمعين.

[فهرستواره منزوی 2850/4]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3331

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نسخ ، بی کا، تا: قرن 13؛ كاغذ: كاغذ فستقی ،جلد: میشن سیاه 228 گ 18 سطر :اندازه: 16×21/1سم [ف: 2 - 127]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6323/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1255ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز، 358 ص (40-397 )، 21 ،سطر، قطع: رحلی :اندازه: 17/5× 27سم

[ف 19 - 325]

اساس الادیان / ادیان و مذاهب / فارسی

asas-ol-adyan

کاشانی، محمد اشرف بن محمد مهدی، ق 12 قمری

kāšānī, mohammad ašraf ebn-e mohammad mahdī (-

(18c-)

سال تألیف: 11140ق

مشتمل بر یک «مقدمه» و سه «اصل» و «خاتمه»: مقدمه در سبب اختلاف امت، که در آن از مذاهب فلاسفه و هنود و مجوس و اسلام بحث شده؛ اصل 1. مذاهب غیر مسلمان؛ اصل 2. مذاهب اسلام؛ اصل 3. فرقه ناجیه؛ خاتمه در سرگذشت امام دوازدهم. نام کتاب و مؤلف در دیباچه هست.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3277

آغاز: بسمله. الحمد الله الذى خلقنا فهدانا وربانا فاعطانا ... اما بعد چون بمقتضای آیه کریمه و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون بر هر یک از احاد مكلفين مومنین معرفترب العالمین و بندگی او بر وجه یقین و اخذ مسائل دین از پیشوایان و محققین واجب و لازم است؛ انجام: سعید بن جبیر از حمله علما و صلحای عظام بود ... و قبر او در واسط است (فصل دوم اساس سیم اصل سیم) ؛خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ افتادگی: انجام؛ مهر: حسین؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، 48گ، 17 سطر :(8/5×15)، اندازه: 15 × 20سم [ف : 11 - 2236]

اساس الادیان (منتخب) / ادیان و مذاهب / فارسی

(asās-ol-adyān (mn.)

گفتاری است ظاهراً منتخب از اساس الادیان کاشانی (کتاب قبلی) در بیان مذاهب و ادیان و ملل مختلف در یک«مقدمه» سه «اصل» و یک «خاتمه» مقدمه در سبب اختلاف مذاهب؛ اصل .1. مذاهب هنود و بت پرستان (فرق مجوس و یهود و نصاری نیز در این اصل آمده است)؛ اصل 2. مذاهب اسلامی؛ اصل 3. فرقه ناجیه در این اصل حالات پیغمبر اکرم و ائمه طاهرین (علیهم السّلام) و گروهی از صحابه و تابعین و فقهاء و محدثین و بزرگان شیعه نیز مذکور است این کتاب به فارسی است و گاهی بعضی قطعه ها را به عربی نگاشته است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 750/5

آغاز: الحمد لله الذي خلقنا فهدانا و ربانا فأعطانا ... أما بعد فهذه

ص: 174

وجيزة منتخبة من أساس الاديان؛ انجام: یا بشيخ بهاء الدين محمد عاملی یا بمیر محمد باقر داماد منتهی می گردد.

خط: نسخ، کا: محمد بن حسین خراسانی کرمانشاهی بی تا؛ جلد: تيماج ،مشکی، 32گ (161پ-193ر) اندازه: 15×21سم [ف: 2- 354]

اساس الإسلام / كلام و اعتقادات، فقه / فارسی

asās-ol-eslām

درویزه ننگرهاری، – 1048 قمری

(darvīze nangerhārī ( - 1639)

رساله ای است با عناوین «مسئله- مسئله» در عقاید و احکام اسلام که نخست مطالبی پیرامون ایمان آورده سپس احکام فقهی بدون در نظر گرفتن ترتیب ابواب فقهی بیان داشته است .مؤلف در این رساله از کتاب هایی چون «شرح قدوری» «فواید دینیه» «تفسیر قاضی شهاب»، «تفسیر یعقوب چرخی» و ... نقل نموده است.

[فهرست مشترک پاکستان 394/14؛ دانشنامه ادب فارسی (افغانستان): 3/ 397]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13948/5

آغاز: الحمد لله رب العالمین ... بدان ای فرزند که حضرت رسالت پناه صلى الله علیه و سلم فرموده است طلب کردن علم فريضه است که مراد از این علم علم شناخت محمد آخر الزمان است ؛انجام: باید که هر شخص اهل و عیال خود را ویار و محب بیاموزد تا بعذاب ایشان شریک نباشد لا اله الا الله محمد رسول الله.

خط: نستعلیق، کا: عمر، تا: قرن 13؛ از روی نسخه ای که در عصر مولف کتابت شده، در حاشیه مطالبی مناسب با متن به نقل کتاب هایی چون «ارشاد الطالبین»، «جامع الرموز» و برخی اشعار فارسی و یا اردو آمده؛ کاغذ ،شرقی، 24گ (19پ-42پ)، 15سطر، اندازه: 9×16سم [ف: 35 - 385]

« اساس الاصول » النقطة فى الاصول

اساس الاصول / اصول فقه / عربی

asās-ul-uṣūl

نقوی نصیر آبادی، دلدار علی بن محمد معين ، 1235 قمری

naqavī nasīr-ābādī, deldār-‘alī ebn-e mohammad mo‘īn

(1753 - 1820)

وابسته به: الفوائد المدنية فى الرد على من قال بالاجتهاد والتقلید فى الاحكام الالهية = الفوائد المدنية و حقايق قواعد الاصول الدينية؛ استرآبادی، محمد امین بن محمد شریف (-1033ق)

این کتاب ردی بر کتاب «الفوائد المدنية» محمد امين استر آبادی، اخباری معروف، است هنگامی که اصولیان نجف میرزا محمد اخباری هندی را کشتند دلدار علی برای کمک ایشان به تأليف «اساس الاصول» پرداخت و محمد اخباری که رئیس العلمای فتحعلیشاه شده بود پاسخی بر این کتاب نگاشت. پس به گفته تنکابنی به فتوای کاشف الغطاء او را در کاظمین در 1232 کشتند. مؤلف ،کتاب سید جلیل القدر، علامه نبیل «سید دلدار علی، نقوی» ساکن لکهنو، از شاگردان برجسته سید بحر العلوم، وحيد بهبهانی و شیخ جعفر کاشف الغطاء بوده و این کتاب را با متانت و به دور از طعن که شیوه اخباریان بوده با تکیه به دلایل عقلی و نقلی پرداخته است.

آغاز: الحمد لله الذى جعل لنا العقل دليلا لا يخمد برهانه و حقا لا يخذل اعوانه] اما بعد، فيقول: ... ان اعظم العلوم الدينية قدرا...بعد علم التوحيد

چاپ: این کتاب در هند چاپ شده است

[طبقات قرن 13 ، 519 - 523؛ الذریعه 2 4 ش 7]

شرح و حواشی:

1- معاول العقول فى قلع اساس الاصول - سيف الله المسلول على مخربی دین الرسول - قلع الاساس ،اخباری، محمد بن عبدالنبی

(1232 - 1178)

2- اساس الاصول (ترجمه) ،نیشابوری ،کنتوری حمایت حسین (-13)

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14662

آغاز: برابر؛ انجام: و الشيخ المفيد و غيرهم من العلماء الكرام، فلا حاجة الى ذكره فانهم كانوا باتفاق الخصوم من اهل الاجتهاد، قد طعن على هولاء الجماعة المذكورين، صاحب الفوايد المدنية في موارد عديدة

خطبه کتاب افتاده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:حدود قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ تملک: «محمد حسين بن محمد على شهرستانی»؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول با لچک ترنج و سرترنج گل و بوته عطف تیماج قرمز، 155گ، 16 سطر (7/5×15/5) اندازه: 12×22/5سم [ف: 37 - 139]

2.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11004/8

آغاز: المقصد الثالث فى الاجماع و فيه مباحث الأول في ماهيته و هو فى اللغة بمعنى العزم؛ انجام: و بين ان ينفي اسناده الى سواه فان به ايضاً يعلم صحته، تمت مسالة الاجماع

شامل مقصد سوم است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی ،7گ (254 – 261) 24 سطر، اندازه: 13×22/5سم

[ف: 28 - 22]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3808/15

آغاز: برابر ؛ انجام: فى هذا الحديث الذى يخالف نص الكتاب... الواضحات ان دلاله ظواهر الكتاب.

خط: نسخ تحریری، بی کا، بی تا : افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوا رویه کاغذ ،زرد ته چرم قهوه ای، 4گ (93-

ص: 175

97 )، 22 سطر (10/5×17) ، اندازه: 15×21/3سم [ف : 17 - 21]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه:بدون شماره

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و لچک [میراث شهاب: س 6ش 4 - 18]

اساس الاصول (ترجمه) / اصول فقه / فارسی

(asās-ul usūl (t.)

نیشابوری ،کنتوری حمایت حسین، ق13 قمری

(neyšābūrī kantūrī, hemāyat hoseyn ( - 19c)

وابسته به: اساس الاصول؛ نقوی نصیر آبادی، دلدار علی بن محمد معین (1235-1166)

این کتاب ترجمه «اساس الاصول» استادش، سید دلدار علی نقوی لکهنوی است، که نقد و رد آراء محمد امین استرابادی اخباری در کتاب «فوائد المدینه» است مشتمل بر یک «مقدمه» و چهار «مقصد»: مقدمه در بیان مطاعن علامه حلی و اتباع او صاحب فوايد المدینه آن را ذکر کرده؛ مقصد .1 بیان حجت بودن کتاب خدا و بیان آن که ظواهر کتاب حجت است .مادام که بر خلاف آن دلیلی قایم نشود .2 بیان حجت بودن اخبار باید دانست که خبر بر دو معنی اطلاق می یابد ؛3. بیان حجت بودن اجماع و در آن چند مباحث است؛ 4. بیان ادله عقلیه؛ خاتمه در بیان اجتهاد و آنچه به آن تعلق دارد کتاب در حیات مؤلف ترجمه شده است.

آغاز: اساس الاصول يتفرع عليها افضل القربات و دعامة مبان يبتنى عليها النيل بالغايات

انجام: سوای این معنی احتمالی دیگر ندارد نعوذ بالله من ذلك این آخر مطالبی است که مصنف مد ظله العالی را ایراد آن در کتاب منظور بود و با تمام آن این کتاب نیز با تمام رسید سبحان رب العزه عما يصفون وسلام على المرسلين و الحمدلله رب العالمين

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19045

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،خوب، بی کا، تا : قرن 13؛ مصحح ،محشی نسخه امانتی رهبری در آبان 1372 تسلیم کتابخانه شده؛ کاغذ: نخودی آهاری، جلد: مقوا، عطف و گوشه ها تیماج خرمایی، 183گ، 19سطر، اندازه: 17×27سم [ف: 16 – 61]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22134

آغاز: برابر؛ انجام: باقدامه متلاصقه وهذا حين اطلق عنان القلم بترجمة اساس الاصول

شامل مقدمه کتاب است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا ،تا: 13؛ ضمیمه نسخه ش 22131؛ اهدایی رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: حنایی، جلد: مقوا عطف و گوشه ها تیماج ،خرمایی، 3 گ ،19 سطر، اندازه: 12/5×21/5سم [ف: 16 - 62]

اساس الاصول / اصول فقه / عربی

asas-ul-usul

بحث های استدلالی نسبتاً مختصری است با عناوین اصلی «اساس» و عناوین فرعی دیگری چون «فائدة، تنبیه ارشاد، هداية، ايضاح».

قم ؛مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه 502

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 143گ، 14 سطر، اندازه: 11×15سم [ف: 2 - 320]

اساس الاقتباس / منطق / فارسی

asās-ol eqtebās

نصیرالدین طوسی محمد بن ،محمد 597 - 672 قمری

nasīr-od-din-e tūsī, mohammad ebn-e mohammad

(1201 - 1274)

سال تألیف: 642ق؛ محل تألیف: قهستان

ارسطو منطق خود را بر شش قسمت تألیف و آن را «ارغنون» نامید. سپس دو رساله دیگر در خطابه و شعر ساخت و بر آن افزود و آن را به هشت قسمت یا کتاب رسانید. بعد از او فرفوریوس (233-305م) مقدمه ای با نام «مدخل» یا «ایساغوجی» بر آن افزود و از این روی کتب منطق شامل نه قسمت گردید. تقسیمات هشتگانه ارسطو همراه با ایساغوجی، در تألیفات منطقی پس از او بالاخص در تألیفات منطقی دانشمندان اسلامی رعایت گردید و کتابهای آنها بر همین نه کتاب تنظیم گردید. از آن جمله ابن سینا که کتاب منطق شفا را بر نه بخش تقسیم نموده و هر کدام را کتابی خوانده و به فنی اختصاص داده است خواجه نصیر نیز این کتاب خود را - که مهتمرین کتاب او در منطق و از نمونه عالی نثر فارسی است - به روش منطق «شفا» تألیف نموده و و آن را به نه بخش تقسیم کرده و هر بخش را «مقاله» نامیده است بدین ترتیب: 1. مدخل منطق که آن را به یونانی ایسا غوجی خوانند. این همان مقدمه فرفوریوس صوری بر مقولات ارسطو است؛ 2. مقولات عشر که آن را به یونانی قاطیغوریاس نامند .3. اقوال جازمه که به یونانی باریر میناس گفته می شده؛ 4. قیاس که نام یونانی آن آنولوطیقای اول است؛ 5.برهان که به یونانی انولوطیقای دوم یا ابود قطیقا خوانده شده؛ 6. جدل که به یونانی طوبیقا خوانده شده؛ 7. مغالطه که به یونانی سوفسطیقا خوانند؛ 8. خطابه که نام یونانی آن ریطوریقا است؛ 9. شعر که آن را بوطیقا ..خوانند تالیف این کتاب در اغلب نسخ خطی سال 642ق آمده است و بنابراین تالیف آن بعد از «اخلاق ناصری» و پیش از «شرح اشارات» بوده است. اساس «الاقتباس را به استناد آنچه در مقدمه ترجمه «اوصاف الاشراف» ،آورده رکن الدین محمد بن علی استر آبادی

ص: 176

به عربی ترجمه کرده، ولی از ترجمه عربی این کتاب تا به حال نسخه ای در داخل نشده است و کسانی که از آن یاد کرده اند به استناد همین گفته او در مقدمه ترجمه «اوصاف الاشراف» است.

آغاز: بسمله رب زدنی ،علما خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق و تلقین صدق و توفیق خیره مؤید گردان و همتهای ایشان را بطلب كمال و تحرى صواب و اقتناء فضیلت مصروف دار تا براستى واثق باشند و از کژی محترز ... محرر کتاب گوید:بعد از حمد و شکر خدای جل جلاله بر نعم و ایادی نامتناهی وصولش بهر یکی از بندگان متواتر و متوالی است ... هر علمی ادراکی که باشد چون آنرا اعتبار کنند از دو حال خالی نباشد

انجام: و بباید دانست که همچنانک خطابت را اجزائی بود ما صدر و اقتصاص و تصدیر و خاتمه... و چون آنچه در صدر كتاب وعده داده بودیم بایجاد رسانیدیم سخن قطع کنم و توفيقى الا بالله عليه توكلت و اليه انيب

چاپ: به کوشش محمدتقی مدرس رضوی در نشریه شماره 12 دانشگاه تهران 1326 ،ش، سربی، وزیری، 569ص

[نسخه های منزوی 14922؛ الذریعة 5/2 - 6؛ تاریخ ادبیات در ایران دکتر ج 3(1). ص 242؛ ريحانة الأدب 181/2؛ آثار و احوال خواجه نصیر: 240؛ مكتبة امير المؤمنين (32/1]

شرح و حواشی:

1- اساس الاقتباس (ترجمه)؛ علامه خسرو

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4929

آغاز و انجام: برابر

38 جزو؛ خط: نستعليق، كا: ضياء المعلم محمد بن محمد بن محمد، تا: پنج شنبه 843ق؛ جزو اول کتاب نونویس است، انجام: یادداشت هایی به تاریخ 855 ،هست نسخه متعلق به کتابخانه «حاج سید نصر الله تقوی» بوده است ؛کاغذ ،اصفهانی ،جلد: میشن ،زرد ،295گ 23 سطر (7×12)، اندازه: 10/5×18سم [ف: 14 - 155]

2. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 46 - ج

خط: نستعليق ،كا: عبد الله بن شمس الدين. تا: نزدیک به پایان رجب 946ق؛ کاتب مالک نسخه هم بوده است؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج ،مشکی، 125گ، 19 سطر (12/5×18) ،اندازه: 19×25سم [ف: 1 - 26]

3.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1650

آغاز: خداوند متعلمان حکمت را بالهام حق و تلقين صدق توفیق خیر مؤید گردان و همتهای ایشان را بطلب کمال- مصروف دار؛ انجام: و از جهت آنکه علمی مفرد متکفل بیان این معانی است در این کتاب اقتصار بر این قدر کفایت بود، و ما توفیقی الا بالله عليه و توكلت و اليه أنيب. خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، دارای نشان بلاغ، روی برگ اول چند بیت فارسی از آقا حسین سلمه الله؛ مهر: «فسره بمغفرة و اجر کریم» (بیضی)؛ جلد: دو رو تيماج رو قرمز ضربی اندرون قهوه ای، 374گ، 15 سطر ، اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 5- 61]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2029

آغاز: بسمله خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق و تلقين صدق و توفیق خیر موید گردان؛ انجام: برابر

خط: نستعليق ،خوش بی کا، تا: محتملاً قرن 11؛ مجدول، با سرلوح مذهب کاغذ ترمه ،جلد: گالینگور سیاه عطف تیماج سیاه مقوایی، 166گ، 21 سطر (16/5×18/5)، اندازه: 16×26/5سم [ف: 5 - 26]

5. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه:614

آغاز: فهرست کتاب اساس الاقتباس مشتمل بر نه مقاله: مقاله اولی در مدخل منطق؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 11؛ محشی به نشان ملا رفیعای جیلانی؛ اهدایی حاج وزیری؛ کاغذ: نخودی آهار مهره اصفهانی، جلد: مقوایی با روکش پارچه تریاکی عطف و گوشه ها تیماج ،قرمز، 323گ، 24 سطر (8×17/5) اندازه: 14×25سم [ف: 2-521]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 365/1-ط

از مقاله برهان است تا قسمتی از مقاله 8 در خطابت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قرمز، 79گ (1- 80) ، قطع: رقعی، اندازه: 12×19سم [ف: 22 - 127]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 595/1

آغاز: برابر

شامل نه مقاله؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: ابن عطاء الله افضل نظام لواسانی، تا: حدود قرن 11؛ مقداری از سطر هشتم صفحه 184 و عکسش جزوی لزومی بود تا صفحه 186 سطر هفتم را ندارد و ناقص است؛ 187 ص 23 سطر، قطع : وزیری ،اندازه: 16×25 [ف: 2 - 352]

8.قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 489

خط: نسخ، بی کا، تا: 1059ق؛ افتادگی: آغاز؛ بخشی از پایان نسخه را موریانه خورده است [ف:2]

9.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1144

خط: نسخ، کا: محمد مؤمن جرفادقانی؛ تا: 1063ق؛ کاغذ: کاغذ ترمه، جلد: میشن ،مشکی، 214گ 25 سطر، اندازه: 13×24/7سم

[ف: 2 - 22]

10.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4934

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابراهیم اصفهانی، تا: ربیع الثانی 1065ق؛ مصحح، محشی؛ مهر: «محمد باقر بن باقر»، «حاج سید نصر الله تقوی»؛ کاغذ: اصفهانی، نخودی، جلد: میشن سرخ مجدول زرکوب لولادار، 327گ 19 سطر (7/5×16/5)، اندازه: 12/5×23سم [ف: 14- 164]

11. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 762

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1065ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: کاغذ ترمه ،سمرقندی ،جلد: میشن قرمز مغزی دار، 228گ، 22 سطر، اندازه:

ص: 177

11/5×20/3سم [ف: 2 - 22]

12. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 290

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوش ،کا: محمد علی بن منصور علی قمی، تا : پنج شنبه 22 جمادى الثانى ،1065ق، جا: اصفهان كاغذ: شكری آهار مهره اصفهانی ،جلد: تیماج خرمایی عطف و حاشیه عنابی، 282گ، 22 سطر :اندازه: 10×18/5سم [ف: 23]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6473/1

آغاز: نتواند بود پس تصور بعضی معانی مقتضی بعضی تصور معنیهای دیگرباشد که داخل باشند در آن معانی ... فصل دوم در نسبة الفاظ با معانی گاه بود؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: شمس الدین، تا: 1 شعبان 1067ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: شرقی نخودی آهار مهر ،جلد: تیماج قهوه ای 159گ (121ر- 179ر) 23 سطر ،اندازه: 12×24سم [ف 17 - 67 ]

14. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 18

خط: نسخ، بی کا ،تا :1067ق ،مصحح مقابله ،شده دارای علامت بلاغ، در هامش صفحه آخر کتاب آمده: «بلغ قبالا» و و در آخر همین صفحه آمده: «بلغ قبالا بنسختين وكان مكتوبا في آخر احديهما نسخ من نسخة المصنف والله تعالى اعلم بالصواب»، مجدول، مذهب،دارای یک سرلوح کم کار دارای یادداشت شهر ربیع الثانی 1160 داخل عرض شد» با مهر «المتوكل على عبده سید مرتضی» (چهارگوش) یادداشت دیگری به این عبارت به تاریخ 14 شهر ربیع الاول سنه 1134 داخل عرض شد» با مهر «لا اله الا الله الملك الحق المبين محمد موسی سنه 1132»، درپایین همین صفحه نوشته شده به تاریخ 12 بشهر محرم الحرام 1128 داخل عرض شد، و بازنگاشته گردید بتاریخ 18 شهر ر الثاني سنه 1115 داخل عرض شد؛ تملک: ملاابراهیم در رمضان 1111 با مهر «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده محمد ابراهیم» (بیضی) کاغذ: دولت آبادی، جلد: تیماج لفافه دار مقوا، 199گ، 25 سطر (19×9/5) اندازه: 17×28/5سم [ف: 1 - 11]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 357-ط

آغاز و انجام: برابر

جدول های آن کامل نیست و در اشكال اربعه صوراشکال را ندارد و محلش سفید مانده؛ خط: نسخ، کا: محمد صالح گوگد ی،گلپایگانی تا: 1068ق؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره ،جلد: تیماج ،قرمز، 171گ 25 ،سطر، اندازه: 14/5×25سم [ف: 24 - 246]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3783

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1075ق؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج قهوه ای 294 ص، 23 سطر، قطع ،وزیری، اندازه: 15×24سم [ ف: 10- 1771]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2955

خط: نستعلیق ،کا: شهریار بن الله داد فراهانی تا 1 صفر 1077ق؛ نسخه را محمد بن عبدالکریم کردستانی توسط ملا عبدالصمدمحلاتی کتابفروش بیک تومان در سپاهان خریده است با مهر مورخ 1294؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 277گ، 25 سطر (9×18)، اندازه: 17×26سم [ف : 10 - 1849]

18. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 3000

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 26 رمضان 1079ق؛ نویسنده نوشته است که این کتاب با جدولها 1400 بیت نوشته دارد؛ تملک: شيخ رضا بن حسن لاهیجی در 10 رجب 1226ق، اعتضاد السلطنه در 1261ق؛ واقف: سپهسالار 1297ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی کناره مشکی، 296گ، 23 سطر، اندازه: 14×24سم [ف: 3 - 114]

19. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10536

آغاز: خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق و تلقی صدق و توفیق خیر مؤید گردان؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: گویا محمد رضا قمی، تا: غره رجب 1080ق، جا: بلده دهلی؛ دارای نشان مقابله؛ تملک:محمدرضا القمی و گواهی ابتیاع آن در 1080ق؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج زر، 201گ، 24 سطر، اندازه: 18× 27سم [ف: 33/1 - 85]

20. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 965

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد جعفر بن محمد امین انصاری، تا: رجب 1090ق؛ این نسخه مغلوط است و جداول آن قابل استفاده نیست؛ واقف: آقا زین العابدین خادم اصفهانی، 1166؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن زرشکی با ترنج و سرترنج ضربی، 296گ، 21 سطر، اندازه: 13×24سم [ف: 1 - 260]

21. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2931

آغاز: خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق و تلقين صدق و توفیق خیر مؤید گردان؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 14 شوال 1097ق، مصحح، مجدول، در برگ اول یادداشتی از «فرهاد بن ولیعهد» که نوشته کتاب را ملا لطف الله امين الاسلام به فرزندش عبدی هدیه داده به تاریخ 23 ذیحجه 1285؛ تملك: «حسن بن محمد عمری عاملی»؛ 212گ، 23 ،سطر، اندازه: 17×27سم [محدث ارموی مخ: 1 - 119]

22. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9315

فاقد دیباچه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: یکشنبه 13محرم 1099ق؛ ،مصحح، در صفحه آخر نشانی مقابله تصحیح محمد با مهر «الواثق بالله عبده محمد کریم» (بیضی)؛ تملک: فتحعلی بن محمد کریم خان زند به تاریخ دوم شعبان 1255 در مدرسه سلطانیه محله چهار باغ اصفهان؛ جلد: تیماج قرمز عطف تیماج قهوه ای، 125گ، 17 ،سطر، اندازه : 22/5×12سم [ف: 24 - 109]

23. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 226

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ تملک: مجدالدین ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا، 250گ، 18 سطر (7×12/5) اندازه :11/5×18/5سم [ف :8]

ص: 178

24. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8461

آغاز: که این حکم بر اطلاق نبود مثلا اگر جنس موضوع قضیه ؛انجام:که آن را حق نیزوضع کنند و باشد که نباشد پس هر هریکی از صور.

از اول کتاب تا آخر فصل ششم از فن دوم از مقال پنجم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: احتمالاً قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ محشی به خط نستعلیق خفی بی اعجام؛ واقف: غلامعلی فائقی، آذر 1332؛ کاغذ: حنایی و شکری، جلد: تیماج دارچینی، 128گ 23 سطر، اندازه: 13× 23سم [ ف : 11 - 434]

25. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13405

آغاز: برابر؛ انجام : و امتناع عبارت است از ضرورت انتفاءو چنانکه گفته ایم عبارت از معنی... مشتمل بر عبارت ... نوشته نیست

تا مقداری از فن دوم از مقاله سوم را دارد و افتادگی آن بسیار می باشد ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا :قرن 12 ؛مصحح؛ تملک: محمد جعفر بن محمد ابراهیم کاشانی مشهور به علامه فیضی به سال 1327ش؛ تملک و مهر: «عبد الباقى بن صدرالدین محمد الفيضى» (بیضی) از نوادگان فیض کاشانی؛ مهر: مرحوم آیة الله مرعشی نجفی؛ کاغذ: شرقی نخودی، جلد: تیماج مشکی یک لا ،64گ 17 سطر (7×13) اندازه: 12×18/5سم [ف: 34- 21]

26. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه 60

انجام: آن اسم را بجای آن ذاتیات بنهیم که آن جنس قریب محدود باشد و اگر اسمی محصل نیاییم و بعضی را از آن

خط:نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در پنج برگ آغاز کتاب اشعاری به عربی؛ مهر: «محمدعلی» ((مربع) «لا اله الله الملک الحق المبين عبده محمد علی» «عبدالعلی» (بيضى) ، «الله لا اله الا هو الحى القيوم» (بيضى)؛ تملک: محمد مؤمن بن سالک الدین یزدی، محمد کاظم بن رفیع الدین با مهر بیضوی نام وی؛ محمد حسین بن محمد کاظم بامهر بیضوی نام وی ؛جلد ،مقوایی، عطف تیماج قرمز 200 گ، 23سطر، اندازه: 12×21سم [ف: 1- 54]

27. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3828

جدول های این نسخه کامل نیست؛ خط: شکسته نستعلیق، شرف الدين على بن غیاث الدین مسعود بن تقى الدين محمد معروف به میران حسینی؛ تا: قرن 12 تا اوایل قرن 13 ؛ تملک: کاتب، مهر: آقا علی زنوزی با نقش «هوالعلی»؛ کاغذ: آهار مهر شکری رنگ و ضخیم، جلد: تیماج قرمز با ترنج سوخته سحاف عطف و حواشی تیماج قرمز ،روشن 605ص، 21 سطر، قطع: نیم خشتی اندازه: 12/5×21/5سم [ف : 10 - 1865]

28. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4050/12

آغاز: خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق وتلقين صدق توفيق خير مؤید گردان؛ انجام: برابر

منتخباتی از این کتاب است به انتخاب كاتب؛ خط نستعليق، بی کا، تا: محرم 1120ق، جا: اصفهان؛ 6گ (4ر-46پ)، اندازه: 12/5×19سم [محدث ارموی مخ: 1 - 119]

29. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4304

آغاز: خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق وتلقين صدق و توفیق خیر مؤید گردان؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد خلیل بن محمد حسین عبدالعظیمی، حافظ کوچک، تا: 5 رجب 1124ق، جا: اصفهان منزل میرزا ابوالحسن اوارجه نویس فارس (پایان بحث قياس)؛ مصحح ؛تملک: تملکی با مهر «المهدى من اهتديت» (مربع)، «محمد على بن نظام الدین محمد مازندرانی»؛ و تملکی با مهر «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده طاهر» (بیضی) ؛تملکی با مهر «محمد جعفر بن سلطان العلماء» (مربع)، تملکی با مهر بیضوی صلوات به سال 1190؛ مهر: «المتوكل على الله عبده محمد جعفر» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخته بدون مقوا، 227گ، 23 سطر، اندازه: 12×23/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 119]

30. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 197

آغاز: خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق و تلقين صدق و توفيق خير مؤيد خير مؤید گردان و همتهای ایشان را به طلب کمال ... این مجموع را به اساس الاقتباس موسوم کردم؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی یادداشتی که نسخه را از محمد رضا بن حاج میر محمد حسین خویی امانت گرفته در 1325 با مهر «محمد صادق بن مرتضى الحسینی» (بیضی)؛ مهر: «عبده محمد حسن الموسوی» (بیضی) جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج 140گ، 25 سطر، اندازه: 22/5×35/5سم [ف: 1 - 42]

31. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9060

آغاز: برابر؛ انجام: و فایده کل باجزاء در براهین و اقیسه بیشتر. فصل هفتم.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: احتمالاً قرن 13؛ کاغذ: حنایی و برخی نخودی، جلد: مقوا، 197گ، مختلف السطر، اندازه: 19×22سم

[ف: 11 - 433]

32. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11054

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: حميد الدین احمد، تا: چهارشنبه 9 جمادی الثانی 1252ق؛ این نسخه در عهد نصیر الدین حیدر، از روی نسخه مورخ به تاریخ 981 ق کتابت شده و آن نیز از روی نسخه مورخ 733ق نوشته شده است ،مصحح، محشی، فهرست نسخه در سه برگ در آغاز نسخه با مهر مرکز تحقیقات زبان فارسی دهلی نو،هند یک مهر بیضوی بزرگ مربوط به یک کتابخانه در هند؛تملک: «کرم احمد» همراه با مهر مربع؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مشمعى يشمى، عطف و مغزی: تیماج زرشکی 230گ 21 سطر (12/5×22/5) اندازه:22/5×34 سم [ف: 28 - 80]

ص: 179

33. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4506/1

خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 17 ربیع الثاني 1273ق، قطع: رحلی [رشت و همدان - ف - 1499]

34 .تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 221 - ج

این نسخه بسیارمغلوط و بیشتر جداول را فاقد است؛ خط: نسخ، کا: اسماعیل سمنانی ساکن ،سرخه، تا: شنبه 14 ذیحجه 1283 ق؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی، 258ص، 19 سطر (8/5×14) اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 26]

35. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15113/20

آغاز: مقاله پنجم در برهان و آن را انولوطیقا خوانند و این مقالت مشتمل بر دو فن فن اول در برهان، دوم در جدل، فن اول در کیفیت اکتساب تصدیقات یقینی؛ انجام: و بعد از معرفت این اصول چند بحث دیگر از حوال علل مفید باشد در این علم و آن اینست که در فوق معلوم باشد ... از این عللها بعضی علل...

از آغاز تا پایان فصل سوم از فن اول از مقاله از فن اول از مقاله پنجم؛ خط: نسخ ،کا: سید اسدالله صفوی ماسالی ،مصطفوی تا: قرن 14 ؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، کاغذ ،فرنگی 7گ (61-67)، 23-25 سطر :اندازه 8×15سم [ف: 38 - 306]

36 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 592-4/62

آغاز: بسمله رب زدنی علما. خداوندا متعلمان حکمت را بالهام حق و تلقین صدق و توفیق خیر مؤید گردان ... و بر جمله مدار این علم بر نه مقالتست مقالت اول در مدخل منطق که ایسا غوجی خوانند چهار فنست؛ انجام: فصل سیم در احوال الفاظ و اشارت بصنعتها ... و چون آنچه در صدر کتاب وعده داده بودیم بانجاز رسید سخن قطع کنیم و ما توفیقی الا بالله علیه توكلت و اليه انيب.

منطق؛ كا: محمد علی بن عبدالخالق مصاحبی نائینی متلخص به عبرت، تا: 1337ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج مشکی، 216گ، 24 سطر، اندازه: 17×23/5سم [ف: 1 - 322]

37 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:8634

از برهان تا شعر؛ خط: نسخ، کا: عبرت نایینی، تا: شنبه 10 شوال1346ق( 12 فروردین 1307ش)؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ضربی ،مقوایی 132گ 17 سطر (7/5×14) قطع: ربعی؛ اندازه: 16×20سم [ف : 17 - 184]

38 .تهران؛ حقوق شماره نسخه:269 – ج

خط: نستعلیق ،کا: میرزا یدالله نظر پاک ،کجوری تا: رجب 1348ق؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 299گ، 13 سطر (10/5×17) اندازه: 16/5×21سم [ف: 12]

39 .قم؛ مهدوی (کتابخانه)؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، بی تا [ تراثنا س 18 ش 1و 2 - 204]

40. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه 260

تا باب برهان و افتاده؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی، قطع: ربعی [ نشریه: 3 - 388]

41. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1094

آغاز: خداوندا متعلمان حکمت را به الهام حق و تلقين صدق و توفیق خیر مؤید گردان و همتهای ایشان بطلب كمال و تحرى صواب و اقتناء فضیلت مصروف دار؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، برگ اول و بعضی صفحات نونویس، در برگ آخر یادداشتی در چگونگی به دست آوردن این نسخه و تصحیح و مقابله آن با امضای «مرتضی فرهنگ سال 1314 شمسی»؛ مهر:«الواثق بالله عبد الرزاق بن علیرضا (1319) (بیضی) ؛جلد: تیماج مشکی با ترنج و سر، مجدول، 205گ، مختلف السطر، اندازه: 13×25سم [ف مخ: 1 - 135]

42.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1916/9

آغاز: قال المحقق الطوسي قدس سره فى الاساس فصل دوازدهم در کلی بحسب این صناعة درباری ارمیناس گفته ایم آن قضیه بود که محمولش یک یک شخص را از اشخاص موضوع متناول بود و آنجامیان؛ انجام: صورت و طبیعه و قوت در علم طبیعی با آنکه بحقیقت هر سه بحسب ذات یکی اند و آن حدود حدود مفهومات مختلف باشد که از این اعتبارات لازم آید این است تمامی سخن درحد.

بخشی از آن؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: احمد بن على محمد رشتی، بی تا، جا: نیم آورد اصفهان؛ کاغذ: اصفهانی نازک، جلد: پارچه ای چیت گلدار زمینه گلی 12ص( 262-273)، قطع: خشتی، اندازه: 15/5×22سم [ف: 9 - 577]

43.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1254

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، کاغذ: سمرقندی سمرقندی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 104گ، 24 سطر (15×23)، اندازه: 16×24سم[ف: 7 - 2604]

اساس الاقتباس = اوائل التحرير = البیان و الانشاء / اخلاق / عربی

asas-ul iqtibas = awa'il-ut tahrir = al-bayan wa-l insa

حسینی هروی، حسین بن غیاث الدین - 928 قمری

(hoseyni-ye heravi, hoseyn ebn-e qiyas-od-din ( - 1522)

اهداء به: امیر علی شیر نوائی

سال تأليف: سلخ رجب 897ق

فصولی است ادبی بسیار زیبا در موضوعات اعتقادی و اخلاقی که فرازهای کوتاهی از قرآن و حدیث و گفته های حکما و ابیاتی نغز از شعرا گرفته شده و در هر فصلی به موضوع مخصوص پرداخته و این عناوین در فصل ها تکرار می شود: «القرآن الحديث» الحكم والامثال الابيات»، دارای یک «افتتاح» و نه «سطر» و هر سطر مشتمل بر «حروف»: افتتاح در ستایش و درود در پنج بخش به نام پنج «کلمه»؛ سطر یکم: کار و صفت پادشاهان شامل پانزده «حرف)» 1. لقب پادشاه، 2. لقب جانشین شاه،3. دادگستری شاهان، 4. ستم آنان، 5. جنگ و جهاد، 6. . نهی از کشتن مسلمانان، 7. حیله و ،مکر ، 8. پهلوانی و شجاعت،

ص: 180

9. هیبت و سختی و درشتی، 10 ،فرار 11. پاداش و کیفر ،12. دشمنی، 13. نویسندگی و دبیری، 14. آشتی، 15. پیروزی؛ سطر دوم: پیش آمدهای آسمانی در سه «حرف»: 1. راهنمائی و توفیق ؛2. گشایش روزی و تنگی آن، 3. قضا و قدر؛ سطر سوم: صفت های ،نیک در بیست «حرف» 1. بخشش مال، .2. شكيبائی 3. سپاس، 4 ،راستی 5. ،وفا 6. واگذاشتن به خدا ،7. توبت،8. گناه بخشی، 9 .حلم و بردباری 10. فروتنی، 11. قناعت، 12. نیکخوئی، 13 ،شرم، 14. خموشی، 15. مشورت، 16. پنهان کاری، 17 ،فرصت .18 ،کوشش .19. میانه روی و اقتصاد راهنمائی؛ سطر چهارم صفت های بد در 15 «حرف»: 1. درو .2 خلف وعد، 3. دوروئی و نفاق 4 ،خودپسندی 5 ،رشک ،6.بخل ، 7.طمع، 8. حرص و آز، 9. نادانی، 10. سبکی و شتاب، 11. تنبلی، 12. شک و دودلی، 13. خشم، 14. منت گذاری،15.بدگوئی؛ سطر پنجم ،خویشان در هشت «حرف»: 1. پدر و مادر و فرزندان ،2 ،برادران .3. زن و شوهر .4 ،دوستان .5 .همنشی .6. دیدار دوست ،7. همسایه داری 8. گله گذاری؛ سطر ششم :خوش گوئی و زیرکی و زرنگی در پنج «حرف»: 1.خوش گوئی، 2. شرافت به ادب است نه به نژاد، 3.خرد، 4.خوشروئی، 5. نتیجه کار و رفتار؛ سطر هفتم: زمین و جهان پنج «حرف»: 1. خانه کعبه و حج، 2. سفر و جهانگردی،3. میهن دوستی؛ 4. آبادی و کشت و گل کاری، 5. چارپایان؛ سطر هشتم: روزگار و زمان در ده «حرف»: 1. شب و روز و ماه سال، 2. چهار فصل، 3. گله از روزگار؛ 4. ناسازگاری ناهمواری روزگار؛ 5. نیستی پس از هستی، 6. آسانی پس سختی، 7. دنیا و دارایی، 8 ،تندرستی، 9. جوانی و پیری؛ 10.مرگ؛ سطر نهم: پراکنده در چهار «حرف»: 1. آسمانها، 2. حق و باطل ،3. پراکنده .4. نام کتاب های معروف از هر دانش اصطلاح های دانش های کلاسیک روزگار خویش؛ اختتام نیایش؛ آخرین فصل در داستانهای شیرین

آغاز: بسمله، احمدلك اللهم و المحامد راجعه اليك و لا احصی ثنا عليك كيف اثنى ثنا يليق بجناب قدسك... و بعد فيقول الفقير الى الله ... ان علم البيان و ان علم البيان و الانشا نعم العون على استحصال المطالب العليه

انجام : یا رب انت الكريم و الذنب منى عظيم/ قد قلت حقا صديقا و قولك المستقیم / نبا عبادی انى انا الغفور الرحيم/الحمد لله وحده و صلى الله على سيدنا محمد و آله وصحبه اجمعين وسلم تسليما كثيرا.

چاپ ،استانه ،198 ص 1298 - 1299ق؛ مطبوعات السعادة ، 173 ص 1323ق

[الذريعة 2/ 5 و 62/9؛ کشف الظنون 74/1؛ فرهنگ سخنوران 32]

1. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 150

آغاز: برابر انجام: و اليه انيب التاريخ و من اتفاقات الايام اتفاق لو

لم (؟) الاتمام بعام الاختتام فقد تمتة بسلخ رجب و ذلك امر عجيب - تم بالخير جامع نافع - فارتقب يافتي بتعليمه – حين تمته بعون الله - تم تاريخه بتتميمه - 897 و الحمد لله رب العالمین 897

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ مجدول؛ جلد: تیماج سرخ ،مقوایی وزیری [نشریه: 3 - 51]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3983

آغاز: برابر؛ انجام: و من اتفاقات الايام اتفاق لو لم لاتمام بعام الاختتام ... و الصلوه والسلام على رسوله

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 [الفبائی :42 ]

3.تهران ؛ الهیات؛ شماره نسخه: 252/2

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 11؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی، 51گ (34پ-84پ)، 24 سطر (10×19)، اندازه:

16×25/5سم [ف: 190]

4.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 54

آغاز: برابر؛ انجام: فقد تممته بسلخ رجب و ذلك امر عجب تم بالخير جامع فارتغب يا فتى بتعليمه حين تممته بعون الله قلت تاريخه بتميمه.

خط:نسخ،بی کا، تا: 14 شوال 1055ق، محشی؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 134گ 14 سطر، اندازه: 11×18/5سم [ف: 1 – 80]

5.تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 944

خط: نسخ، بی کا، تا: 16 جمادی الثانی 1064ق، مجدول [نشریه: 7 - 101]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 897

آغاز: برابر؛ انجام: عليه توكلت و اليه انيب و من اتفاقات الايام اتفاق يوم الاتمام بعام الاختتام فقد تممته (بسلخ رجب) و ذلك امر عجب تم بالخير جامع نافع *** حين تممته بعون الله / فارتغب یافتى بتعليمه *** قلت تاريخه (بتتميمه)

واژه های بتتمیمه و بسلخ رجب ایران برابر 897 تاریخ پایان یافتن نگارش است

خط: نسخ، بی کا، تا: 1097؛ به دستور رئیس الکتاب در 1097ق نوشته شده و تاریخ عرفه (8-ذيحجه) 1097ق در پایان کتابچه چهارم دفتر دیده می شود تاریخ 1096 در پایان کتابچه سوم گ 59؛ پیش از آن« فوز اصغر» ابن مسکویه است؛ کاغذ: نخودی ،جلد: فرسوده 31 گ(20-51)، 28 سطر (26×13) اندازه: 34x21/5سم [ف: 2 - 689]

7. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3535/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق و نسخ خوش، بی کا، تا: 1164ق؛ مجدول با زر و سیاه، با کتیبه به زر ؛کاغذ: فرنگی شکری و نخودی، جلد: تیماج قهوه ای سوخته ضربی باترنج با گل و بوته برجسته و با بوم زر اشکال جداول حاشیه ای به زر لولادار با طرح ترنج مقوایی 109گ (3 پ-111پ)، 19 سطر (7×14)، اندازه: 12×21سم [ف: 16- 69]

ص: 181

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1292

خط: نسخ، بی کا، تا: 1235ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج زرد، 135گ، 17 سطر (23×17) اندازه: 11×17سم [ف: 7 - 2621]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6454

خط: نسخ، کا: اسماعیل بن ابراهیم قاری، تا: چهارشنبه 5جمادی الثانى 1237ق؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 56گ، 20 سطر ،اندازه: 14/5×21سم [ف : 17 - 56]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5853

آغاز: برابر؛ انجام: نلت تاريخه بتتميمه.

خط: نسخ، کا: علی اکبر شیرازی، تا: غره شعبان 1253ق ، واقف: نایینی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره؛ جلد: تیماج مشکی، 77گ، 19سطر (15/5×9) اندازه: 21/8×15سم [ف: 7 - 196]

11. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 845/1-5/135

آغاز: برابر؛ انجام : عمل الطبيب للحبيب وما توفيقى الا بالله علیه توكلت واليه انيب ومن اتفاقات الايام اتفاق يوم الاتمام بعام الاختتام

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 3 محرم1262ق؛ مصحح با نسخه بدل؛ جلد: تیماج، زیتونی، ضربی، مجدول گرهی 84 گ ،اندازه: 12/50×20/5سم [ف: 1 - 322]

12. زهان؛ مدرسه جعفریه زهان؛ شماره نسخه: 117/1

خط: نسخ، کا: یوسف بن محمد، تا: 1264ق؛ جلد: تیماج مشکی، 62گ (2پ-64 پ)، اندازه: 10/5×16سم [ف: 92]

13. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز: برابر

بی کا، تا: 25 جمادی الاول 1264ق [ دليل المخطوطات 1 - 91]

14. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3676

خط: نسخ، کا: محمد صادق آشتیانی، تا: 7 جمادی الاول 1267؛ کاغذ: کاغذ آهار مهره فرنگی ،جلد: عطف و گوشه میشن رویه ساغری 99گ 15 سطر، اندازه: 13/3×19/5سم [ف: 1 - 58]

15.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1368

آغاز: برابر؛ انجام: حين تممته بعون الله / نلت تاريخه بتعميمه

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: 1267ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی با ترنج و نیم ترنج، 125 ص( 171-296)، 19 سطر (9×15)، اندازه: 15×21/5 سم [ف: 9 - 368]

16. زهان؛ مدرسه جعفریه زهان؛ شماره نسخه: 113/1

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا:غلامحسین بن محمد حسن زهانی، تا: جمعه 27 رجب 1272ق، جا:قریه زهان، جلد: تیماج مشکی، 64گ (1پ- 65پ) اندازه: 10/5×19سم [ف :89]

17. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:11651

آغاز: برابر؛ انجام: حرره الجانى فى شهر بعد شهر جمادى الثانی حسين بن محمد القاينى الزهاني ... في تراب

خط: نسخ، کا: حسین بن محمد قائنی زهانی، تا: 1274ق [ الفبائی: 75]

18. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5444

خط: نستعلیق، کا: بدیع بن سید مصطفی موسوی رضاتوفیقی اصفهانی درب امامی، تا: از جمعه 13 جمادی الاول تا دوشنبه 15 جمادی الثانی 1276؛ در آغاز حدیث ولایت علی (علیه السّلام) است به خط عبدالفاضل در 10 جمادی الاول 1283، نسخه به محمد رفیع در 29 رجب 1302 بخشیده شده؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی ضربی درون ،مشکی، 92گ 14 سطر (6/5×14)، قطع: ربعی اندازه: 13×21سم [ف : 16 - 10]

19. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1712

آغاز: برابر؛ انجام: تاريخ الافتتاح فخذ بافتتاحه

در پایان نام کتاب های مهم در علوم مختلف، و اصطلاحات آن علوم را بیان کرده است؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: عبدالکریم بن محمد مهدی طبیب اصفهانی، تا: یک شنبه 9 جمادی الاول 1279ق، جا: مدرسه جلالیه؛ 83گ اندازه: 12/5×18سم [نسخه پژوهی: 2 - 196]

20 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5854

آغاز: برابر؛ انجام: اتفاقات الايام اتفاقنا یوم الاتمام الاختتام...

وقد فرغت من تسويده فى يوم الاحد الثالث والعشرين من شهر ذيقعده الحرام ... محمد مهدی بن محمد کاظم خوانساری 1283

خط: نسخ، ذیقعده 1283ق، مجدول؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: آبی فرنگی آهار مهره ،جلد ،پارچه ای 133 گ 10 سطر (7×15/5)، اندازه:

14/4×25/5سم [ف: 7 - 199]

21.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5855

آغاز: برابر؛ انجام: فمن نظر فيه بعين الغمض و الاعتراض... تاريخه بتتميه تمت بعون الله ... الاكبر

خط : نسخ، كا: علی اکبر، تا: ربیع الاول 1290ق؛ واقف نایینی؛ کاغذ: زرد فرنگی آهار مهره ،جلد: پارچه ای، 111گ 14 سطر ، 7×14 ،اندازه: 14/4×22سم [ف: 1997]

22. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3512

آغاز: برابر؛ انجام : و من اتفاق الايام اتفاق يوم الاتمام بعام الاختتام فقد تممته (بسلخ رجب 897) و ذلك من عجب تم بالخير جامع نافع فارتقب یافتى بتعلميه حين تممته بعون الله نلت تاريخه (بتتميمه 897) قد فرغ من تسويد هذه الاوراق یوم السبت علی بن محمد 1305

خط: نسخ، كا: على بن محمد، تا: 1305ق؛ مالک اولی (محمد حسن طباطبائی) یادداشتی با مهر خودش نوشته است، بعد دو فقره یادداشت تملک از مرحوم علی بن اسماعیل عماد لشکر که حاکی از خرید از کتاب های موروثی مرحوم میرزا حسن خان منشی اسرار است مورخ ذیحجه 1315 و شب شنبه 21 صفر 1318 ممهور با مهری به سجع «على حبه جنة»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: چرمی ،سیاه ،92گ، 15 سطر اندازه: 15/5× 23سم [ف: 1 - 120]

23. تهران؛ ملک شماره نسخه: 3662

ص: 182

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: جمادى الثانى 1306ق؛ كاغذ: کاغذ فرنگی، جلد: میشن ،سرخ، 73گ، 14 سطر، اندازه: 13/4× 21/3سم [ف: 1 - 58]

24. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7913/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1306ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 53 گ ، (1 پ - 53 پ)، 20 سطر، اندازه: 14×21/5سم [ف : 20 - 243]

25. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1476

آغاز: برابر؛ انجام: فقد تممته بسلخ رجب و ذلك أمر عجب ثم بالخير جامع نافع فار تغب یافتى بتعليمه حين تممته بعون الله نلت تاريخه بتميمه.

خط: نسخ زیبا، کا: محمد جعفر بن حسین همدانی، بی تا، حسب فرمایش عباسقلی خان خلف علیقلی خان کروسی؛ مصحح؛ مهر: «عبده الراجي عباسقلی» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای، 105گ،19 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 4 - 268]

26. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3115

آغاز: برابر؛ انجام: قال المتوكل لابى العيناء ما اشد ما عليك فی ذهاب بصرك قال فوت رؤیتک یا امیرالمؤمنین

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی فسقی ونخودی، جلد: تیماج تریاکی روشن یک لا ضربی مجدول، اندرون جلد کاغذی کبود، عطف تیماج تریاکی تیره، 67گ، 18 سطر (8/5×13)، اندازه: 16/5×20/5[ف: : 14 - 238]

27 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 278/1-ف

آغاز: برابر

نسخه اصل: اسمعیل صائب ش205؛ خط: نستعليق، كا: عبدالله شريف الدین حسینی (گویا)، بی تا؛ 32گ (2-34) [ فیلم ها -ف: 1 - 449]

28.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7901

آغاز: برابر؛ انجام: هيا الله اسباب قلعهم و قمعهم و ختم الله علی قلوبهم و على سمعهم فاني عملت فيه عمل الطبيب للحبيب و توفيقى الا بالله عليه توكلت و اليه انيب.

خط: نسخ، جلی، بی کا، بی تا؛ بی کا، بی تا :جلد: تیماج سرخ، 110گ 15 سطر، اندازه: 13/5×20سم [ف: 26 - 379]

اساس الایمان / کلام و اعتقادات / فارسی

asās-ol-īmān

صاحب قبله قادری، شاه حافظ حسین

sāheb qeble qāderī, šāh hāfez hoseyn

رساله ای است مشتمل بر دو «باب» و هر باب دارای چند (فصل) و در آن مسائل ایمان و کفر تحت عنوان پاسخ و پرسش به شده و با این عبارت آمده است «اگر تو را پرسند جواب بگو».

آغاز: حمد حد خدای یکتا را که ارشاد نمود بندگان خود را

انجام: و درود به رسول آفریدگار ختم کند تا خاتمه مجلس به خیر گردد. سبحانك اللهم ... وصحبه و سلم.

[فهرستواره منزوی 85/9]

تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 493

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 18 محرم 1263ق؛ کاغذ: هندی، جلد: مقوایی 62 ص 11 سطر، اندازه: 11/5×19سم [ف: 2 - 168]

اساس الایمان (منتخب) / تاریخ معصومین / فارسی

(asās-ol īmān (mn.)

واله، ق 12 قمری

(vāle ( - 18c)

سال تألیف: 1145ق؛

دارای اشعاری است در مدح و منقبت و بیان معجزات ائمه اطهار (علیه السّلام) در دوازده «اساس» که برای هر امام یک «اساس» قرار داده است. درباره ناظم این اثر احتمالات مختلفی مطرح است. نسخه حاضر گویا منتخب «اساس الایمان» است.

آغاز: بسمله ... ربنا لا تزغ قلوبنا بعداذ هديتنا ... حمد حق گویم که اکبر ذات اوست*** لا و الا نفى غير اثبات اوست / زو چو توفیق هدایت میشود *** آدمی مشمول رحمت می شود... منتخب از باب اول از اساس اول در فضایل شاه مردان

انجام: بهر این بنیان فرخ پی که شد *** در حقیقت قصر رضوان را اساس/ جسته ام تاریخ ختم اندر حساب *** گفت هاتف گشت ایمان را اساس

تمت هذه المعاجز من كتاب اساس الایمان

[نسخه های منزوی 4/ 2626؛ فهرستواره منزوی 1544/3 و 85/9؛ فهرست مشترک پاکستان 1029/2؛ الذريعة 276/19]

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1768-10/78

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: يعقوب على بن محمد قشام بن علیمحمد، تا: 22 ذیقعده 1257ق؛ مجدول محرر ،مذهب، با سرلوح با نقش گنبد و دو گلدسته مذهب ؛جلد: گالینگور آبی عطف و گوشه تیماج قهوه ای 330گ 13 سطر اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 323]

اساس البلاغة = اساس اللغة ومقياس البلاغة / لغت / عربی

asas-ul bilaga = asas-ul luga wa miqyas-ul bilaga

زمخشری محمود بن ،عمر 467 - 538 قمری

(zamaxšarī, mahmud ebn-e omar (1075 - 1144)

لغتنامه مهم و معروف عربی به عربی است که مواد را به حسب حروف در 28 «باب» تنظیم نموده و در آن معنی واژه را از نظر جمله بندی «نه از نظر ریشه» بررسی کرده است. مؤلف اول معانی حقیقی هر لغت را آورده و سپس به معانی مجازی آن پرداخته است.

آغاز: بسمله، قال جار الله العلامة استاد الدنيا شيخ العرب و العجم

ص: 183

صاحب الكشاف فخر خوارزم ابوالقاسم محمود بن عمر الزمخشرى رحمة الله خير منطوق به امام کل کلام و افضل مصدر به کل کتاب حمدالله و مدحه بما تمدح به في كتابه الكريم و قرآنه المجيد من صفاته المجراه على اسمه لاعلی حربة الايضاح والتفصله و لاعلى سبيل الابانه و التفرقه از ليس بالمشارك فى اسمه المبارك رب السموات والارض و ما بينهما فاعبده و اصطبر لعبادته هل تعلم له سميا وانماهی تماجيد لذاته المكونه لجميع الذوات لااستعانه ثم بالاسباب ... الى آخر

انجام: و من المجاز ذكر فى ايام العرب كذا اى فى وقائعها وذكرهم بايام الله بدمادمه على الكفرة مع الهاء مفازة يهما ما فيها ماء و اعوذ بالله

من الايهمين الحرق و الفرق وقيل الليل والفحل الهايج.

چاپ: مصر، ، 1299 و 1329ق ،بیروت، دارالمعرفة للطباعة والنشر، 1399ق.

[كشف الظنون 74/1؛ بروکلمن 292:1 و ذیل 511:1 و 533]

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1366

آغاز: بسمله، باب الضاد الضاد مع الهمزه هو من ضيضى؛ انجام : برابر

خط: نسخ کهن، بی کا، تا: 688ق؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج ،مشکی ،مقوایی 296گ 19 سطر (12×16) اندازه: 17×23 [ف: 9 - 360]

2. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 162

خط: نسخ، کا: عمر بن رمضان السنغر کنتی ، تا: منتصف شعبان 698ق؛ صفحه اول کتاب به وسیله فتح الله بن محمد رضا 1314 کتابت شده و بعداً به آن ملحق شده؛ از موقوفات رمضانیه 1230 ؛جلد: تیماج مشکی پشت جلد اسلیمی، 25 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 90]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 407

آغاز: و كان خط من الاعراب الذى هو ميزان اوضاع العربيه .. و قد رتب الكتاب على اشهر ترتيب متداولا ... باب الهمزة مع االیاء اطلب الامر فى ابائه؛ انجام: و كان على ديان هذه الامة بعد نبیها ای قاضیها انتهى باب الدال

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 6 و 7 مقابله نسخه در 723 است؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: میشن قهوه ای، 252گ، 15 سطر، اندازه: 15×19/4سم [ف: 1 - 28]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2767

از باب الطاء مع الهمزه تا باب الباء مع ا لهاء است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 6 و 7؛ نسخه را سی بنکه دودانگی کم طسوجی خریده اند، شعری از نجم الدین کبری در صفحه عنوان هست شعرهای عرفانی دیگر از این ابی الحدید؛ تملک: صالح بن محمد صالح بن علی امامی جروری در 685 ق، صدرالدین محمد سعید قاضی قم با مهر او، محمد نامی در 1211 ، خواجه علیشاه طوسی، حسام الدين علی کیاپسر غیاث الدین حسینی، صدر الشریعه محمد در 1148 ،کمال مقرى طبيب ؛کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج عنابی ضربی ،مقوایی 222گ، 23 سطر (12×23)، اندازه: 20×31سم [ف: 10 - 1627]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8287

آغاز: بسمله باب الطاء ماء مع الهمزة طأطأ راسه صوبه؛ انجام: و یقال للماشطه المزينه و المقينه تم باب القاف من كتاب البلاغة

از باب الطاء تا باب القاف؛ خط: نسخ کهن، بی کا: تا: احتمالاً قرن 7 و 8؛ مصحح، برخی صفحات ،نونویس در آغاز نسخه یادداشت محمد بن محمد حسین طباطبائی درباره خرید این نسخه از پسر ملامحرم دلال به قیمت سه پناه آباد در 14 جمادی الاول 1318ق؛ جلد: تيماج ،یشمی، ترنج 323گ 13 سطر، اندازه: 14/5×20سم [ف: 2/ 27- 51]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 583

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ معرب، کا: ابو محمد عابد بن محمد بن علی بن ابی بکر، تا: شنبه 4 ذیحجه 787ق (در این تاریخ شک داریم) جا: یزد؛ مجدول، برگ اول نونویس است؛ تملک: علی بن میرزا لطفعلی بن احمد تبریزی به تاریخ 1265 با مهر «الواثق بالله عبده على بن لطفعلی» (مربع)، علی نقی به على؛ جلد: تيماج قرمز، 399گ 25 ،سطر، اندازه 15×24سم [ف: 2 - 176]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3450

از «باب الطاء مع الهمزة طاطا راسه صوبه و طاطات يدى بعنان الفرس اذا خففت يدك و ثم ترفعها للسكح» تا کلمه «قین» (برابر با ص 33-164 جزء دوم چاپ محمد افندی در مصر)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 و 9 در عنوان آمده «الدفتر الثالث من اساس اللغة»؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد» تیماج حنایی ضربی ترنجی مقوایی، 246گ، 15 سطر (9×12)اندازه: 13×18سم [ف: 11-2460]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9340

آغاز: توهن فيه الضرحية بعد ما مضت فيه اذنا بلقعی و عامل و انشدنی بعض؛ انجام: قال زهیر تهامون نجديون كيدا و نجعة لكل اناس من

خط: نسخ ،معرب، بی کا، تا: قرن 10؛ رکابه دار؛ جلد: تیماج مشکی، 126گ، 21 سطر، اندازه: 18×26سم [ف: 30 – 80]

9 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7066

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ مجدل مذهب، با سرلوح مزدوج مرصع مذهب؛ جلد: تیماج سرخ سوخت ترنج با سر با نقش گل و بوته مذهب لولادار پشت جلد ،اسلیمی 44گ، 15 سطر، اندازه: 12/5×22/5سم [ف: 25 - 77]

10. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 799/2

خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 10؛ 17گ (8ر-25 ر) [ف: 5 - 178]

11. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 765

آغاز: برابر؛ انجام: الحرق و الغرق وقيل السيل... و الله اعلم

ص: 184

بالصواب

خط: نسخ، کا: نورالدین بن ابراهیم مصری، تا: 983ق ؛ جا: قسطنطنیه ؛کاغذ:بخارایی ،جلد: تیماج سرخ بغدادی، اندرون، تیماج سبز، مقوایی، 607گ 25 سطر ،(9×18) اندازه: 16× 26/5سم [ف: 8 - 263]

12. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3705

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ،مجدول، باسرلوح؛ واقف: ميرزا رضاخان نایینی، مرداد 1311 ؛کاغذ: سرکه ای ،جلد: تیماج مشکی، 335گ 27 سطر، اندازه: 19/9×31/7سم [ف: 13 - 9]

13. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 344

بی کا، تا: 1002ق قطع: وزیری [ف: 65]

14. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4286

آغاز: و امعز معزك أى اعزلها و اضأت ضأنى و معزت معزی و سقاء ضيئنى ضخم من جلد ضأن؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: فضل الله بن محمد، تا: 2 ربیع الاول 1029 ؛افتادگی: آغاز ،مصحح ،محشی؛تملک: آقا میرزا ،جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 148گ، 25 سطر، اندازه: 18×24/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 120]

15. تبریز؛ قاضی طباطبائی؛ شماره نسخه:بدون شماره

جلد دوم؛ از حرف ص تا پایان کتاب؛ خط: نسخ زیبا معرب، کا: علی بن محمد بن مسیب نجفی ،تا: جمادی الثانی 1079ق، تبریز [نشریه: 7 - 511]

16. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 3320

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ تملک: اعتضاد السلطنه در 1291ق؛ واقف: سپهسالار 1297ق؛ کاغذ: فرنگی ،سفید، جلد: تیماج سرخ مقوایی ضربی، 408گ 23 سطر، اندازه: 22×32سم [ف: 3 - 115 ]

17. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 340

خط: نسخ، کا: طالب بن ابراهيم نظام آبادی، تا: پنج شنبه 27جمادى الاول 1101ق؛ :کاغذ ،ترمه ،جلد: میشن قهوه ای ضربی مغزی دار، 227گ، 27 سطر، اندازه: 25/7×37/6سم [ ف : 12 - 27 ]

18. تهران؛ ثامنی (آقای)؛ شماره نسخه 1

بی کا، تا: 1180ق[نشریه: 5 - 111]

19. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1340

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خفی، کا: یحیی ابن فخرالدین الدسطی، بی تا؛ مجدول؛ به سالهای 1282 و 1322 به ترتیب از عرض کتابخانه مبارکه گذشته است؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار تملک سید محمد شمس الدين المدرس در 1183 ؛کاغذ ،بغدادی ،جلد: مقوای روکش چرم قهوه ای سوخته وسط سه گل ترنج و چهار لچکی ضربی طلایی گل برجسته ،765ص 20-27 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 17/5×26سم [ف: 7 - 35]

20 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8852

آغاز: برابر؛ انجام : و قيل السيل و الفحل الهايج

خط : نسخ، کا :ابوالقاسم بن محمد حسین قزوینی، تا: دوشنبه 2 جمادی الاول 1236ق ،جا :قزوین، برای محمد نظرخان مافی؛ واقف: حاج قطب المحدثين، بهمن 1338؛ کاغذ: نوعی ترمه، ،جلد: چرمی ،ضربی 303گ 28 سطر (8/13×22/4)، اندازه: 12×30/2سم [ف: 13 - 9]

21.تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1796

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خفی، بی کا، بی تا؛ مجدول، مذهب، یک سرلوح مذهب منقش کار بغداد در پیشانی صفحه اول طرح است، این نسخه در سالهای 1282-1322 هجری قمری به ترتیب از عرض کتابخانه مبارکه گذشته است؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار؛ کاغذ: بغدادی، جلد: مقوای روکش چرم قهوه ای وسط ترنج و چهار لچکی ضربی طلایی زمینه زرشکی رنگ یک حاشیه مارپیچی طلایی، 1044ص، 29 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 13/7×24سم [ف: 7 - 32]

22. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2545

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: يحيى بن فخرالدين الدسطی، بی تا؛ مجدول مذهب؛ جلد: چرمی سوخته، 326گ، 35 سطر، اندازه: 18×29سم [ف: 1 - 52]

23. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8795

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ گویا از محمود بن حاجی سمیع اهری در 1282 که نامش در پایان دیده می شود؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 336گ، 25 سطر (13/5×25)، قطع: رحلی، اندازه: 22×36سم [ف: 17 - 222]

اساس التأويل / کلام و اعتقادات / عربی

asās-ut-ta’wīl

ابن حیون نعمان بن محمد - 363 قمری

(ebn-e hayyun, no man ebn-e mohammad (-974)

مؤلف در کتاب «دعائم الاسلام» خود روایت وارده در تکالیف ظاهری دین را از برای مکلفین گرد آورده و دستورات دینی را که در ظاهر شرع وارد شده بیان کرده بود، پس از منتشر شدن آن کتاب، بر آن شد که باطن دین را (طبق مذهب اسماعيليه و باطنیه) با رمز و اشاره بیان کند و ملخص تأویل روایت های دعائم الاسلام را با همان ترتیب گزارش دهد.

آغاز: الحمد لله مفيد النعمة وصلى الله على محمد نبي الرحمة و على وصيه على بن ابى طالب ولى الامة

انجام: و انهزم الباقون بعد قتل طلحة والزبير و دخلت عائشة الى البصرة و ان على بن ابى طالب دعا همدان فأجابه منهم مائة رجل عليهم الدروع

چاپ: بیروت، دار الثقافة، 1960م، نشره عارف تامر، 416ص

ص: 185

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 5239

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای 205گ، 15 سطر، اندازه: 13/5×12سم [ف: 14 - 35]

اساس التوحيد / فلسفه / فارسی

asās-ot-towhīd

آشتیانی، مهدی بن جعفر، 1306 - - 1372 قمری

(āštīyānī, mahdī ebn-e ja‘far (1889 - 1953)

رساله ای در مبحث وحدت وجود

چاپ ،تهران 1330ش

1 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 19327

بی کا ، بی تا؛ نسخه ماشین شده؛ 22 و 24 سطری که مؤلف آن تصحیح کرده است و برای چاپ آماده ساخته؛ جلد: مقوا عطف میشن مشکی، 376گ اندازه: 21/5×32سم [ف: 2 - 400]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18309

کاتب - مؤلف، بی تا، با حواشی و تصحیحات به خط مؤلف [د.ث. مجلس]

اساس الدین / کلام و اعتقادات / عربی

asās-ud-dīn

اهداء به: میرزا محمد مقیم (خزانه دار حکومت آن زمان)

رساله ای است در اصول دین بر اساس رویات وارده از پیامبر اسلام و ائمه اطهار مشتمل بر (مقدمه) و 5 «مقصد» و «خاتمه» نسخه حاضر متاسفانه فقط برگ نخست را دارد. در کشف الظنون ( 1: 74) تنها نام این کتاب آمده بدون مؤلف و در ایضاح المكنون (1: 67) به نام شیخ علی قسطمونی اطول مشهور به قره باش خلوتی( - 1097 ق) و نسخه ای نیز به نام عبد الرحمان اخستی (؟) در «فهرست المنتخب من مقتنيات معهد المخطوطات في باكو بآذربایجان» ص (21) از انتشارات مركز جمعة الماجد در دبی آمده؛ نسخه حاضر مشخص نیست کدامیک از آنها

است.

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12666/4

آغاز: نحمدک یا من نضبت البحور في بحر هویتک و کلت الالسن عن غاية وصفك ... اما بعد فاعلموا ايها الاخوان؛ انجام: اعنى ميرزا محمد مقيم المشرف لخزانة العامرة نور الله تعالى قلبه بانوار المعارف و افاض على نفسه القدسية آثار العوارف هذا مع تراکم...

فقط برگ نخست را دارد؛ خط: نستعلیق، کا: محمد مؤمن بن علی نقی متخلص به مضیء، تا: اوایل قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ کاغذ: شرقی، 1گ (160)، 23 سطر مورب، اندازه: 10×17سم [ف: 32 - 178]

اساس الدين لتحصيل اليقين / حدیث / عربی

asas-ud-din li-tahsil-il-yaqin

وابسته به ،الکافی ،کلینی، محمد بن يعقوب (-329)

تلخیصی از «اصول کافی» است، به این صورت که ابوب مهم تر را با رعایت ترتیب «کافی» انتخاب کرده است، سپس در روایات منقول آن باب نیز گلچین کرده و سند را حذف می کند.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15608

آغاز: هم اولو الالباب الذين قال الله تبارک و تعالى و ما يتذكر ال اولوالالباب ... فرض العلم و وجوب طلبه و الحث عليه؛ انجام: امحوا كتاب الله بأطهر ما تجدون و نهى ان يحرق كتاب الله و نهى ان يمحى بالاقلام

خط: نستعليق ،كا :على بن زين العابدین رازی، تا: 1071ق؛ افتادگی: آغاز (برگ اول) مجدول، مذهب؛ جلد: تیماج سبز پسته ای ضربی، 221گ 16 سطر، اندازه: 10×17/4سم [ف: 43- 185]

اساس السياسة فى تأسيس الرياسة / حکومت وسیاست / فارسی

asas-os siyasa fi ta'sis-er riyasa

کجوری محمد بن اسماعیل، - 1353 قمری

(kajūrī, mohammad ebn-e esmā‘īl (- 1934)

وابسته به: عهد نامه مالک اشتر؛ منسوب به علی بن ابی طالب (علیه السّلام)، امام اول (-40)

مؤلف در اوایل مسائل مشروطیت به درخواست جمعی و از جمله فرزندش «محمد علی ملقب به بیان المحققین» قصد داشته که عهدنامه علی (علیه السّلام) به مالک اشتر را شرح نماید تا آداب درست اداره کردن را به مسؤولان بیاموزد و سپس آنها را در مجالسی تنظیم نموده و در ابتدا آیه ای از قرآن و سپس مقداری از عهدنامه را شرح نموده است. در پایان بعضی از مسائل اخلاقی و آداب را متذکر شده است.

[الذريعة 7/2]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2247

آغاز: الحمد لله الذى اسس الرياسة و ترتب اساسها على السياسة و الصلاة والسلام على قطب فلك السيادة و مركز سماء السعادة؛ انجام: اني تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتى الافهما الخليفات بين ملتى بعدى الى آخره.

خط: نسخ، کاتب - مؤلف، تا: 1324ق؛ در دو برگ اول قصیده ای از «ملا باقر واعظ تهرانی» در مدح پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و مناجاتی از وی و در دو برگ آخر شرح مسافرت مؤلف از مشهد

ص: 186

به تهران به سال 1335 آمده است؛ جلد: تیماج قهوه ای 245گ، مختلف السطر :اندازه 34x22سم [محدث ارموی مخ: 1 - 120]

اساس العلوم / نحو / فارسی و عربی

asās-ul ‘ulūm

همانند «جامع المقدمات است» دارای: 1. امثله به فارسی درباره افعال آن زبان عربی؛ 2-3 دو تصريف الافعال برای زبان عربی؛ 4. العوامل المائة، جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن؛ 5 ضوء المصباح، تاج الدین اسفراینی، محمد بن محمد.

تهران؛ انجمن اسلامی؛ شماره نسخه: 2

بی کا، بی تا [نشریه 11 - 1024]

اساس العلوم شیخ ملکی / لغت / فارسی، عربی

asās-ol ‘olūm-e šeyx-e malekī

لغت عربی به فارسی است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2280

آغاز: مکتوب غیر ملفوظ چون و او بعد همزه ... و نام کردیم آن را اساس العلوم شیخ ملکی از بهرتبرک به اسم ملک عادل... باب الالف اء و عاطلب فهم و انکار و سرزنش؛ انجام: ک ظ كظم خشم فرو خوردن کظیم

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: کاغذ ،ترمه :جلد: میشن سیاه لایی، 92 گ، 15 سطر، اندازه: 9/4×16/2سم [ف: 2 - 22]

اساس الفضل / معانی بیان / فارسی

asās-ul faḍl

مشتمل بر دو «باب» ست: 1. محاسن سخن؛ 2. معایب سخن.

آغاز: بسمله جمادی حمد جزیل و قصارای ثنای جمیل مرکز کردگاری که افضال قدیم او طبایع

انجام: ای ز کمال قدس تو دیده قدسیان بخط *** عمده اولیاءتو، انت ولينا فقط

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8820

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ؛ بی کا: تا: قرن 8 و 9 [ مختصر - ف: - 49]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19345

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، بی کا، تا: قرن 13[ رایانه]

3. مشهد ؛رضوی؛ شماره نسخه: 4801/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: زرد فرنگی آهار مهره، جلد: ،مقوایی، 20 ص( 24-44) 27 سطر (8/9× 23)، اندازه: 19/7×33/7سم [ف: 7 - 749]

الاساس فى مناقب بنى العباس / حدیث / عربی

al-asās fi manāqib-i bani-l-‘abbās

سیوطی عبدالرحمن بن ابی بکر، 849 - 911 قمری

(soyūtī, ‘abd-or-rahman ebn-e abī-bakr (1446 - 1506)

در این رساله چهل حدیث که در فضایل و مناقب آل عباس از طریق اهل سنت رسیده گرد آوری شده است.

آغاز: بسمله.الحمد لله الذي وعد هذه الامة المحمدية بالعصمة من الضلالة ما ان تمسكت بكتابه و عترة نبيه

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1471/8 عکسی

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه اسکوریال در اسپانیا، ش 1798؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 رکابه دار؛ 10 ص (89- 98)15- 19 سطر عکسی [ف: 4 - 335]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18780

آغاز: برابر ؛ انجام: و عن ابن عباس قال نحن اهل البيت شجرة النبوة و مختلف الملائكة و اهل بيت الرسالة و معدن العلم رواه ابن عساكر و الله اعلم ... وصحبه و سلم

خط ،نسخ، کا: غلام محیی الدین، تا: قرن 12؛ مجدول؛ اهدایی ،رهبری فروردین 1372 ؛کاغذ: حنایی، جلد: مقوا با عطف و گوشه میشن قهوه ای 5گ 23 ،سطر، اندازه: 17×25/5سم [اهدائی :رهبر 2 اخبار 1 - 88]

اساس القواعد فى اصول الفوائد / حساب / عربي

asas-ul qawaid fi usul-il fawaid

فارسی حسن بن علی 668 - 718؟ قمری

(fārsī, hasan ebn-e ‘alī (1270 - 1319)

وابسته به: الفوائد البهائيه فى القواعد الحسابية؛ حربوی، عبدالله بن محمد (643-724)

شرحی است با عنوان «قال - اقول» بر کتاب «الفوائد البهائية في القواعد الحسابية» عماد الدین عبدالله بن محمد البغدادی در الذريعه (7/2) مؤلف را کمال الدین حسین بن عبد الحق الهى اردبیلی (- 950ق) دانسته و همین اشتباه را منزوی در فهرستواره (2596/4) تکرار کرده است که بهترین گواه بر اشتباه بودن آن وجود نسخه در قرن 8 و 9 است جز آن که احتمالاً آن را فارسی تلقی کرده که چنین نیست در کشف الظنون (296/1) مؤلف كمال الدين حسن فارسی معرفی شده است توضیح مؤلف نیز هرگونه شبهه ای را برطرف می کند ،نویسنده می گوید: «کتاب الفوائد البهائيه فى القواعد الحسابیه» از تصانیف عبدالله بن محمد

ص: 187

بغدادی که از کتب مهم در علم حساب و واجد نفاس جواهر آن علم است بشرح کشیدم و چون از شاگردان نویسنده این کتاب بودم خوب می دانستم که نگارنده آن در این کتاب مسائل دقیقی را نهفته است». بر این کتاب غیر از «اساس القواعد» حواشی و شروح دیگری هم نوشته اند، که از آن جمله است: شرح يحيى بن احمد کاشانی موسوم به «ايضاح المقاصد لفرائد الفوائد» و شرح ملا عبدالعلی بیرجندی در 891 هجری. آغاز: الحمد الله على نعمه الوافية الوافرة ومنحه المتوالیة المتكاثرة و نشكره علی جمیل آلائه وجزيل عطائه عمد مشمول بفنون من عوارفه

انجام: و جميعها عينه عن البيان و قد حان لنا ان نختم الكلام ههنا حامدين لولى كل خير و جميل و الهادى الى سواء السبيل

چاپ: محقق: مصطفی ،موالدی ،قاهره معهد المخطوطات العرب 647ص، 1994م.

[فهرستواره منزوی 2596/4 که از کمال الدین الهی اردبیلی دانسته؛ الذریعه 7/2 از الهی اردبیلی دانسته]

1. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 15/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر ربیع الاول 721ق (پایان رساله اول شاید تاریخ تالیف باشد)؛ مجدول و دارای اشکال هندسی؛ مهر: «عبدالوهاب بن محمدمهدى الموسوى» (بیضی)، «محمد باقر محمد نقى الموسوى» (بیضی)، مهر بیضوى وقف كتاب؛ تملک: ابراهیم با مهر «و ان من شيفته لابراهیم» (مربع)؛ 169گ (1پ- 169 پ)، 23 سطر، اندازه: 15×25سم [ف: 1 - 25]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1307

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کهن، بی کا، تا: 729ق؛ حاوی اشکال؛ کاغذ: بخارائئ ،جلد: تیماج عنابی ،مقوایی 222گ 27 سطر (8×20) اندازه: 12/5×25/5سم [ف 9 - 295]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5578/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق آمیخته با نسخ، کا: زین العابدين بن على بن محمد ،حسنی تا: رجب 848ق کاغذ: حنایی آهارمهره 232 ص (1- 232) 27 سطر (27/2× 11/3) اندازه: 27/2×18/7سم [ف: 8-239 ]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5641

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: صفر 872ق؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره، جلد: تيماج جگری، 114گ، 25 سطر (12×19)، اندازه: 18/5×27سم [ف: 8 - 22]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6641

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 872ق[ رایانه ]

اساس الكمال / گوناگون / فارسی

asas-ol-kamal

صدر الشریعه ،شیرازی عبدالحی بن مفید، ق14 قمری

(sadr-oš-šarī ́e šīrāzī, 'abd-ol-hayy ebn-e mofid (- 20c)

جنگ و کشکول مانند است.

[الذريعه 7/2]

تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 329 حکمت

جزو نخستین؛ خط: نسخ، كا: علی اصغر بن محمد باقر شیرازی، تا: دوشنبه 22 ذیقعده 1311ق؛ جلد: مقوا، قطع :خشتی [ف:2- 3]

اساس (... لات) في قمع الجهالات / كلام و اعتقادات / عربی

asās (... lāt) fi qam'-il jihālāt

رساله ای در بیان اصول و قواعد مناظره و مباحثه با فرق کلامی اسلامی که در آن با بیان عقاید فرقه های منحرف آنها را رد و دیدگاه های اعتقادیشان را نقد می کند نام رساله تنها در یک جا آمده که آن هم کلمه دوم پاک شده است. نویسنده شیعی زیدی مذهب است و در رساله آراء ،مرجئه اهل جبر، اهل نظر احمد بن حنبل اهل حدیث ،قرآن اهل امامت (نظریه شیعه امامی) و بالاخره اهل تجسیم را نقد و رد کرده است. به دلیل پاک شدن عنوان کتاب نام دقیق رساله معلوم نشد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10727/4

آغاز: الحمد لله فاطر الخلق و موجده و مظهر الخلق و (...) الذى جعل الدين وزراً لمن اعتقده ... و جعل الباطل مزلاً لمن ابتغاه و مذلاً لمن اقتفاه؛ انجام: فصل فی شرح البقايق التي يبقبقونها على المتبقبق في ملة التجسيم...

خط: نسخ کهن، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ نسخه نفیس و کهن و ارزشمند است؛ جلد: تیماج قهوه ای، 23گ (44پ-66پ)، اندازه: 13×17سم [ف: 33/1 - 205]

الأساس لأنساب الناس / انساب / عربي

al-a'sās li-a'nsāb-in nās

حسینی اعرجی جعفر بن محمد - 1332 قمری

(hoseynī-ye a‘rajī, ja‘far ebn-e mohammad (- 1914)

کتاب بسیار مهمی است در علم نسب. مؤلف در مقدمه آورده که با استفاده از صد کتاب نسب و دیدگاه های بزرگان این علم این کتاب را به رشته تحریر درآورده است، مطالب کتاب از یک «مقدمه»، «مقاصد»، و «فصول» و «درر» ترتیب یافته است: مقصد 1. نسب کسانی که بین حضرت آدم و نوح نبی (علیه السّلام) قرار دارند؛ ... مقصد .5. انساب بنی هاشم؛ مقصد 6. انساب فاطميين.

چاپ: به تصحیح سید حسين ابوسعيدة، نجف اشرف، 1427ق.

ص: 188

1. قم؛ مرعشی شماره نسخه: 14533

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... اما بعد، فيقول .... إنى كنت في عنفوان الشباب مغرماً بمعرفة الأنساب منهمكاً على الوقو على أحساب ذوى أحساب ذوى الأحساب حتى وفقنى الملک الوهاب فجمعت منها مائة كتاب و كنت قد رسمت جمیع ما جمعه السيدان؛ انجام: و يشتمل على مقدمة و مقاصد و فصول...محمد بن الحسن ابى القاسم بن يوسف، منصور بن أبي يعقوب، قوت القلوب

خط: نسخ كاتب = مؤلف (احتمالاً) تا: قرن 14 ؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول با لچک و ترنج، 177 گ، سطور اشجاری (19×34) اندازه: 22×36سم [ف: 36- 537]

الاساس لعقائد الاكياس فى معرفة رب العالمين / كلام و اعتقادات / عربی

al-asās li-‘aqā’id-il-akyās fī ma‘rifat-i rabb-il-‘ālamīn

منصور بالله قاسم بن محمد، 967 - 1029 قمری

(1620-mansūr-o be-l-lāh, qāsem ebn-e mohammad (1560 -

از مشهورترین کتابهای نوشته شده در اصول دین بر مذهب زیدیه می باشد که مورد توجه علمای بسیاری قرار گرفته و بر شروح و حواشی نگاشته اند .

آغاز: الحمد لله الذى فلق اصباح العقول في قلوب اعلام بریته فاشعلها سبحانه بمصابيح الانوار القاشعة.

انجام: ثم يجزيه الجزاء الاوفى وسلام على المرسلين و الحمه رب العالمين.

چاپ: بیروت ،محقق: البير عصری نادر، دار الطليعة للطباعة 1980م.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1367

آغاز و انجام: برابر

در فهرست شناسایی نشده است که به قرینه آغاز تعیین گردید؛ خط: نسخ مخلوط و ناخوانا، کا: سید احمد بن علی، تا: 1033 ق؛کاغذ: ایرانی ضخیم، جلد: تیماج ،سبز، 123ص، 16 سطر، قم ،وزیری اندازه: 15×20سم [ف: 4 - 129]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 955/4

نسخه در آغاز پیش از فصل ولا اكفار ... افتاده است؛ خط: نسخ ، کا ،احمد، تا :جمادی الاول 1033ق، جا: مسجد ریشا بنی شاده در لاغه؛ افتادگی: آغاز:کاغذ: پسته ای، جلد: میشن لایی سورمه ای، 16 سطر [ف: 5 - 219]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 977-ف

نسخه اصل: مكتبة الاوقاف بغدادش 7059( فهرست طلس 124) ؛خط: نسخ، بی کا، تا: 19 رجب 1305ق [ فیلم ها-ف: 1 - 282]

4. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1611/2

آغاز: برابر

نسخه اصلی: کتابخانه واتيكان- رم 1029؛ خط: نسخ نازیبا، کا: على بن بدر بن علی اهجری، تا: پنج شنبه 13 شوال 1319ق، جا: محروس طویله؛ از روی نسخه کتابت شده در 29 ذیحجه 1054به خط احمد بن ناصر بن محمد بن يحيى بن الامام المتوكل على الله ؛ 217 ص( 25-242) [ عکسی :ف 5 - 24]

«اساس اللغة ومقياس البلاغة » اساس البلاغة

اساس المبانی - ترجمه حرز الامانی / قرائت / فارسی

asās-ol-mabānī = t.-ye herz-ol-amānī

زواره،ای علی بن حسن، ق 10 قمری

(zavvāre’ī, ‘alī ibn-i hasan (- 16c)

وابسته به: حرز الامانی و وجه التهاني = قصيدة الشاطبية شاطبى، قاسم بن فيره (538-590 )

ترجمه و شرح نیکویی بر قصیده «حرز الاماني و وجه التهاني» ابی محمد قاسم بن فيرة شاطبی است .هر بیت را با سه عنوان «اللغة، الاعراب، حاصل المعنى» شرح کرده و به مباحث مفصل و مناقشات بسیار نپرداخته و در اول ترجمه ای از شاطبی است.

آغاز: سپاس بی قیاس حضرت متکلمی را رواست که نظم با نظام تنزیل را از شائبه تغییر و تبدیل نگاه داشت

انجام: و احشرنا في زمرة محبيهم الى يوم الدين بجاه سید المرسلين و الائمة المعصومين صلوات الله عليهم اجمعين

مشهد؛ مرتضوی؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: لطف الله بن شكر الله طبیب کاشانی، تا: 21 ربیع الاول 959ق؛ مصحح؛ تملکی به سال 1317 با مهر «عبده لطفعلی»

(بیضی) [ف: 6]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2584

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 7 - 173]

اساس المصلى / فقه / فارسی

asās-ol-mosallā

بدر رکن مذکر سندهی

badr rokn-e mozakker-e sendehī

رساله ای مختصر در احکام طهارت و نماز در دو «باب»: 1. وضو دارای ده «فصل» 2 ،نماز دارای بیست «فصل».

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8020/2

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... بدان اسعدك الله تعالى في الدارين که در فتاوی ناصری و فتاوی ظهیری و فتاوی شهابی؛ انجام: و چون با تیمم نماز می گذارد آب یافتن و صلى الله على خير خلقه

ص: 189

محمد و آله اجمعین برحمتک یا ارحم الراحمين

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 11؛جلد: مقوایی عطف پارچه، 11گ (6پ -16ر) ،اندازه: 12×17/5سم [ف: 21 - 32]

اساس معرفت / عرفان و تصوف / فارسی

asās-e ma‘refat

صدیقی، کمال الدین، ق 9 قمری

(sadīqī, kamāl-od-dīn (- 15c)

مؤلف که از شاگردان عبدالرحمن جامی بوده رساله حاضر را سه طبقه (1 جبر و اختیار، 2. ذكر حق ،3. مسئله تجدد امثال) بر مبانی عرفانی تألیف نموده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2001-11/101

:آغاز بعد حمد و ثنای بر ذات بیچون که بیچون که موصوف به صفات کمال است و معروف منعوت جمال و جلال ... و آله و اصحاب سلم می گوید، بنده اضعف حقیقی کمال الدين ... تلميذ معنوی حضرت مولی؛ انجام: پس این هر دو حقیقت غیر یکدیگراند هرگز عین یکدیگر نیستند و این غریب حقیقی است سبحان ربک رب العزة عما يصفون وسلام على المرسلين و الحمد لله العالمين.

خط ،شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 30 ذیحجه 1126ق، جلد: مقوا عطف و گوشه پارچه سبز 165گ، 13 سطر، اندازه:13×22سم [ف: 1 - 324]

اساسنامه تشکیلات اداری ایران در سال 1332 ه ق) / متفرقه / فارسی

asās-nāme-ye taškīlāt-e edārī-ye īrān (dar sāl-e 1332

(h.q)

سال تأليف: 1332ق

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12241

آغاز: بسمله وظائف امروزه ایرانیان بساحت مقدسن اعلیحضرت قدر بسلطنت؛ انجام: وحده لا شريك له و السلام

خط: شکسته ،کا، محمد ارجانی، تا: 1332ق [الفبائی :42]

اساسنامه شراکت عمومی امتعه ایران (چاپ سنگی) / حقوق / فارسی

asās-nāme-ye šerākat-e ‘omūmī-ye amta‘e-ye īrān

(čāpp-e sangī)

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5402/4-27/72

آغاز: بسمله صورت فصول شراکت عمومی امتعه ایران بعد از وضع دیباچه و مقدماتی که در اصل نسخه قلمی گردیده از قراری است که در این کتابچه بطبع رسیده؛ انجام: فصل هفدهم چون عجالة براى اطلاع ... هر کس هم مطلب صحیحی راجع باین اداره ملتفت گشته اظهار دارد با کمال امتنان پذیرفته شده و پس از تصویب شرکا بطبع خواهد رسید

خط: نسخ، بی کا، تا: چاپ سنگی تحریر در ذیقعده 1318ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ،مجدول 26گ، 11 سطر، اندازه: 21×23سم

[ف: 1- 324]

اساسنامه کتابخانه آستان قدس / اسناد / فارسی

asas-name-ye ketabxane-ye astān-e qods

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15662

آغاز: اللهم صل على على بن موسى الذى؛ انجام: بوسیله امور اداری آستان قدس قابل اجرا خواهد بود

خط: نستعلیق، کا: مصطفی مهدی زاده، تا: 1362ق [رایانه]

اساسنامه هیئت امناء آستان قدس رضوی / اسناد / عربی و فارسی

asās-name-ye hey 'at omana'-e astan-e qods-e razavī

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19393

آغاز: بسمله اقراء باسم ربك الذي خلق؛ انجام: مقام منيع تولیت عظمی آستان قدس رضوی رسید امضاء

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1373ق [رایانه ]

اساسنامه هیئت امناء آستان قدس رضوی / متفرقه

/asās-nāme-ye hey 'at omana'-e āstān-e qods-e razavī

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13718

آغاز ،مقدمه ،پس از پیروزی انقلاب اسلامی؛ انجام: تنظیم و نگهداری خواهد شد... عباس و اعظ طبسی

خط: نستعلیق، کا: مصطفی مهدیزاده، تا: 1362ق [الفبائی: 42]

اساس النجاة ومنية البغاة فى شرح اخبار الهداة = اربعین ملا قاسم / شرح حدیث / عربی

asās-un-nijāt wa munyat-ul-bugāt fī š.-i axbār-il-huda arba in molla qasem

هزار جریبی، محمد قاسم بن محمد رضا، 1094- 1132 قمری

hezar-jaribi, mohammad qasem ebn-e- mohammad reza

(1683 - 1720)

تاریخ تأليف: محرم 1127ق

مؤلف طبق روایت وارده از نبی اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) من حفظ على امتى

ص: 190

اربعين حديثاً مما يحتاجون اليه من امر دينهم بعثه الله عز وجل یوم القيمة فقيهاً عالماً چهل حدیث را که عمده آنها در اصول و بعضاً در فروع است با ذکر سلسله اسناد و با شرح و توضیح مبسوط گردآوری نموده است.

آغاز: بسمله، الحمد لله المرتفع بكمال عظمته عن مطارح الافهام.

انجام: الغفور له فى النشأتين و الصلوة على محمد وآله البررة المصطفين.

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1343

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد رضا بن عبد اللطيف، تا: 1127ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن یشمی روشن لولادار مقوایی حاشیه منگنه زر، 280گ ، 17 سطر (7×16) اندازه: 13×23 سم [ف: 9 - 336]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11555

آغاز: برابر؛ انجام: فان السهو عد من الطبيعة الثانية للانسان... والحمد لله و الصلوه علی محمد و آله

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد علی بن محمد صالح تنکابنی، تا:پنج شنبه 15ربیع الاول 1129ق؛ محشی با رمز «منه»واقف: حسن فرید محسنی، شهریور 1354؛ کاغذ: نخودی آهاری ،جلد: تیماج قهوه ای لایی، 17 سطر :اندازه: 11/6×22/8سم [ف 14 - 52]

اساس الوحدانية و مبنى الفردانية / عرفان و تصوف / عربی

asās-ul-waḥdānīyya wa mabnīyy-ul-fardānīyya

قیصری، داود بن محمود، - 751 قمری

(qeysarī, dāvūd ebn-e mahmūd (- 1351

رساله ای در بیان وحدت حق تعالی که در 4 «اصل» تنظیم شده: 1. مهية الوحدة و الكثرة؛ 2. اقسام الوحدة؛ 3. وحدة الحق سبحانه و تعالى؛ 4. فى ان الوحدات الكونيه و الكثرات كلها راجعة الوحدة الحقانيه الذاتيه.

آغاز: بسمله الحمد لله الاحدى بالذات الواحدى بالصفات .. بعد يقول داود بن محمود بن محمد الرومى القيصرى وجدت اكثر مقلدى علماء العصر و حكماء الدهر ... ظانين وحدة الحق ... وحدة شخصية.

انجام: و مظهر حقه محمد و آله الطيبين الطاهرين اجمعين وقع الفراغ على يد مؤلفه داود بن محمود بن محمد الرومى القيصری احسن الله و خاتمته.

چاپ: به تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، در رسائل قیصر (تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران: 1381( چاپ دوم ))

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2096/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 :کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج سرخ ضربی، 12گ (60پ-71 پ)، 15 سطر (6×13)، اندازه: 13×18/5سم [ف: 8-723]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5908/8

آغاز: برابر؛ انجام: و اظهرت كل شيء و الله على نقول وكيل الحمد الله رب العالمين.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی لایی، 7 ص 18 سطر (6×12)، قطع: جیبی، اندازه: 10×16سم [ف : 16 - 144]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6400

آغاز: برابر؛ انجام : و الاحاطه العلمية لا تنافي الاحاطه الذاتيه التي ظهرت و اظهرت کل شیئی والله على ما نقول وكيل

خط: نستعلیق و شکسته ،بی کا، بی تا، واقف: تقی موسوی، 1119 ؛ 6گ، 20 سطر، اندازه: 10×19سم [ف: 4 - 15]

اساس و شرایط بانک دیگر که برقرار خواهد شد = بانک خیالی / قانون / فارسی

asas va sarayet-e bank-e digar ke barqarar xahad šod = bānk-e xīyālī

اعتماد السلطنه، محمد حسن بن علی، 1259قمری

e'temād-os-saltane, mohammad hasan ebn-e ‘alī (1843

(- 1896

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 9450/112

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 3ص (597-595) [مختصر-ف: 49]

الاساليب الخلابة في ردع ابن حزم / کلام و اعتقادات/ عربی

/al-asalib-ul xallaba fi rad-i ibn-i hazm

مظفر ،نجفی عبدالواحد بن احمد ق 14 قمری

(mozaffar-e najafi, 'abd-ol-vahed ebn-e ahmad (- 20c)

کتاب ردی است مفصل بر كتاب «المفاضلة بين الصحابة» ابن حزم اندلسی (384-456ق) دو امر باعث تالیف آن شده است: یکی اصرار مرحوم شیخ محمد سماوی در نگارش آن و دیگری ناشر افغانی کتاب که آن را بسیار ستوده و در مقدمه چاپ آن قائل شده که براهین آن بسیار قوی و قابل رد نیست. این کتاب در آغاز «الاجابة على اغاليط ابن حزم في المفاضلة بين الصحابة» نامیده شده و علامه سماوی آن را «نقل الخزم لعرنين بن حزم» نامیده است که موافق تاریخ تالیف آن به سال1375 می باشد.

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2219

آغاز: بسمله، ... ان رسالة المفاضلة لابن ان رسالة المفاضلة لابن حزم الاندلسى الظاهرى التى سماها بالمفاضلة بين الصحابة وقد جعلها في رسالتين

ص: 191

نسخه اصل: کتابخانه مولف - نجف اشرف. اساليب الخلابة فی ردع ابن حزم عن تفضيل الصحابة على القرابة؛ خط: نسخ مايل به رقعی، کاتب - مؤلف، بی تا، 494 ص [عکسی ف: 6 - 277]

الاسامی / طب / عربی

al-asāmī

ابو منصور قمری، حسن بن نوح، – 380 قمری

(abū-mansūr-e qūmrī, hasan ebn-e nūh (- 991

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27824

آغاز: بسمله قال ابو منصور بن الحسين ... انى لكنه معرفتى بفضل علم الطب على سلير العلوم و علمى بحاجة كل شخص؛ انجام: و يكون لراسه طبق ... على مقدار مقور من الطرف الذى ... الانسان حتی اذا اجلس فيه وضع عليه طبق وصار عنقه في التقوير و راسه

خارجه منه

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ ضمیمه نسخه ش 27818 [رایانه]

اسامی / متفرقه / فارسی

a samī

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17714

مجموعه ای از اسامی، بی کا، بی تا، انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه 36/4x22/1سم [رایانه]

اسامی اجزاء انسان / لغت / فارسی

asāmī-ye ajzā’-e ensān

فرهنگ مختصری است عربی به فارسی که تنها شامل اسامی اجزاء انسان به ترتیب حروف تهجی است. احتمالاً قطعه ای از«السامي في الاسامی» باشد

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 993/8-6/83

آغاز: اسامی اجزاء انسان به حروف تهجی به لسان لغت عربی .

أنف. بینی، أذن ،گوش، اصم و اصلح کر؛ انجام: یمین دست راست، یسار دست چپ، یربوع گوشت پشت

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، پس از اتمام اسامی اجزاء انسان لغات مربوط به ساعات روز و ... درج شده؛ 8گ،چهار ستونی، اندازه:

13/5×20/5سم [ف: 1 - 324]

اسامی اجزاء مدرسه / متفرقه / فارسی

asāmī-ye ajzā’-e madrese

اسامی معلمین، مستخدمين و محصلین یکی از مدارس می باشد.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3871

آغاز: آقا امیر حسن نقيب السادات قایم مقامی دفتر دار ومعلم سیاق؛ انجام: آقا سید تقی طهرانی طباخ.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ذیقعده 1323ق؛ جلد: مقوا 4 برگ ، مختلف السطر ، اندازه: 14×21سم [ف مخ: 1- 135]

اسامی ادویه / طب / فارسی

asāmī-ye advīye

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17966

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 71گ، اندازه: 16/4×21/9سم [رایانه ]

اسامی ادویه از رفائيل و يوحنا / طب

asāmī-ye advīye az rafā'īl va yūhannā

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 88/30

بی کا، تا: قرن 13 1ص (195) [سنا - ف: 1 - 48]

اسامی اسبان سوقانی / متفرقه / فارسی

asāmī-ye asbān-e sūqānī

تعداد اسب های سوقانی و مشخصات و رنگ هر یک و نام کسانی که آنها را هدیه کرده اند به تفصیل آمده و به صورت گزارشی به عرض ناصرالدین شاه رسیده است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 404

آغاز کتابچه اسبان سوقانی که حضور مرحمت ظهور مبارک بدفتر از بابت هذه السنه قوى ئيل 1300 بتاریخ دوشنبه هشتم شهر جمادى الاخرى؛ انجام: اول دوم سوم چهارم پنجم

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1300ق، جا: تهران؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مخمل آبی، گل و بته و تاج کوبیده، مقوایی، 5گ، 16 سطر (7/5×13/5)، اندازه: 12×21/5سم [ف: 1 - 390]

اسامی اشکال 16 گانه / فارسی

asāmī-ye aškāl-e šānzdah-gāne

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10684/11

آغاز: فایده در اسامی اشکال 16 گانه. بدان که هر شکل را به چند نام خوانده اند. مولانا حسين عليه الرحمه هر شکل را لبسه بقت ذکر کرده یکی به عربی دویم یونانی سوم تبریزی و ما مجموع این جا ذکر کنیم؛ انجام: ایرید یعنی خبر دهنده از همه چیزو و بعضی او را به تبریزی طیقر روایت کرده اند تمت

خط: نسخ، بی کا، بی تا :جلد: تیماج مشکی یک لا، اگ (31ر -31پ) ، 21 سطر (12×15/5)، اندازه: 17×20/5سم [ف: (20-188]

ص: 192

اسامى الذين نزل فيهم القرآن الحكيم / تفسير / عربی

asāmī-ul-laḏīn-a nuzzil-a fī-him al-qur‘ān-ul-ḥakīm

طيفور بن منصور

tayfor ebn-e mansūr

در این کتاب نام کسانی که آیتی از قرآن درباره ایشان نازل شده یاد گردیده است مؤلف می گوید: قرآن بهترین کتاب، و علوم مربوط به آن از اجل علوم می باشد، مخصوصا علم تفسیر که آن از اخبار گذشتگان استفاده شده باشد». بر این اساس، مؤلف تصمیم به جمع آوری این نوع تفسیر نموده و به قول ابن عباس این راستا اکتفا نموده و کتابش را به منظور تسهیل در مراجعه، به ترتيب حروف الفبا تنظیم کرده و در ذکر هر یک از اشخاص یا قبائل، آیه یا آیات مربوط به آنان را نیز متذکر شده است.

آغاز: بسمله. في كتاب طيفور بن منصور: هذا كتاب «اسامی الذين نزل فيهم القرآن الحكيم؛ الحمد لله الواحد القديم، السند الكريم ... دعانى الى جمع هذا النوع من التنزيل و اختصرت علی قول ابن عباس ... الى انى جمعت فيه ترتيباً ... فرتبت الكتاب علی حروف المعجم و سميته كتاب «أسامى الذين نزل فيهم القرآن» و هو التصنيف الخامس عشر مما جمعت ... 1 - فاولها- «عنوان التفسير». 2- «تذكرة الواعظين» 3- مغيبث الواعظين»4- «كتاب التنزيل» 5- «معانی اسماء الله» 6 - «كتاب الوجوه» 7-«كتاب القرون فى شواذ الحروف» 8- «تواريخ المورخ» 9- «العريضه» 10- «علل عدد الايات» 11-« تفصيل مذاهب القراء في عدد الاى» 12- «علل القراآت السبع » 13- «قرائة ابى عمر» 14- «علل قرائة عاصم» 15 - «هذا الكتاب ... باب الالف

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7527/2

آغاز: برابر؛ انجام: و عمرو بن عبدالله ابی عزة و هبيرة ابن ابى.

در فهرست نام مؤلف نیامده است؛ خط: نسخ، کا: محمد علی کرمانشاهی، بی تا؛ آن را از روی نسخه موریانه خورده و ناقص نوشته؛ کاغذ: فرنگی ،سفید ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، 11 گ( 97ر - 107ر)، اندازه: 12×18/5سم [ف 3 - 115]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 691/3

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 322]

اسامی اماکن حجاز / جغرافيا / فارسی

asāmī-ye amāken-e hejāz

بغایری، عبدالرزاق، 1246 - 1332 شمسی

(baqāyerī, ‘abd-or-razzāq (1867 - 1953

نام اماکن حجاز شامل منازل و اماکن مشرفه و شهرها و قری و قصبات که بیشتر آنها مسیر حجاج می باشد، در شصت و چهارجدول تنظیم شده و مسافت هر یک را با دیگری به کیلو متر تعیین نموده و در پایان توضیحاتی با ارجاع به صفحه های گذشته می افزاید.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9711

آغاز: جدول شماره (1) جده - مكة المكرمة 12 جده - الرغامه

خط: نستعليق، كاتب - ،مؤلف، بی تا، بیشتر برگها سفید مانده است؛ جلد: تیماج قهوه ای 90گ، 15 سطر، اندازه: 11 ×17سم [ف: 25 - 71]

اسامی انبیاء مرسل / تاریخ پیامبران - عربی

asāmī-ye anbiya'-e morsal

رساله کوتاهی است در بیان اسامی شریف پیامبرانی که مرسل بودند.

قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 837/3

آغاز: بسمله حمدله والصلوة على محمد وآله الطيبين وبعد اعلم ان اهل الملة قد اقروا بجميع الانبياء ... قال في اصول الديانا ان اهل... قال بعد ذلك والمرسلون منهم ثلثمائة و ثلث عشر نبياً مرسلاً اساميهم الشريفة آدم شیث؛ انجام: احيال عيسى محمد المصطفى صلوات الله وسلامه عليهم اجمعين

خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 11؛ جلد: تیماج مشکی، 3گ (59پ - 61 پ)، 10 سطر، اندازه: 15×19/5سم [طبسی مخ: 1 - 39 ]

اسامی اوزان و اکیال به ترتیب حروف معجم = اوزان عرف / متفرقه / فارسی

=asāmī-ye owzān va akyāl be tartīb-e horuf-emoʻjam

owzān-e 'orf

اندازه های وزنی و پیمانه ای است، به ترتیب تهجی آغاز می کند به: استار المن رومى، المن مصرى، القرطون، الدرهم المطرون.

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 431/9-عکسی

آغاز: اسامی اوزان و اکیال علی ترتیب حروف المعجم. «استار» وزن چهار مثقال است «المن رومی» یک وقیه بود. «المن مصری» چهل استار است. و استار این من چهار مثقال است و دو وانق «القوطون» هفت وقیه است «الدرهم» یک «مثقال» و وزن این مثقال یک درم و ثمن است «المطرون الكبير»؛ انجام: اباریق پنج رطل است و نزد بعضی دو من است.

اصل نسخه: موزه بریتانیاش 19619؛ خط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: 21 جمادى الثانى 1103ق؛ 5ص (559-563) [ف: 2 - 20]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 694/9-ف

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا [ فیلم ها -ف: 1 - 525]

اسامی ائمه / تاریخ معصومین / فارسی

asāmī-ye a'emme

قهی، ابوالحسن علی

qohī, ab-ol-hasan 'alī

ص: 193

اسامی ائمه به ترتیبی که عدد هر یک موافق مرتبه ای غیرآن عددی درآورده به قاعده این مرتبه طرح نموده است، پس طرح عددی موافق آن مرتبه حاصل می آرد .

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2052/2

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 13 ؛کاغذ: ترمه ،جلد: میشن قهوه ا ی،2 ص 14 سطر، اندازه: 9×16سم [ف: 5 - 416]

اسامی ائمه اثنا عشر / تاریخ معصومین / فارسی

asāmī-ye a’emme-ye esnā ašar

رساله مختصری است در بیان اسامی ائمه و مشخصات زندگی آنها مانند کنیه و لقب و نام پدر و تاریخ تولد و...

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31968

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة والسلام على خير خلقه محمد و آله الطاهرين اما بعد این فصلی است در بیان اسامی ائمه اثنا عشر عليهم صلوات الله الملك الاكبر. اسم امام اول حضرت اميرالمؤمنين على ابن ابی طالب است و کنیتش ابوالحسن ابوتراب و اسم پدر بزرگوارش عمران؛ انجام: امام حسن عسكری و حسین و محمد با خواهرش ... ابی زید در مدفون است.

فرزندان اما حسن عسکری امام ... صاحب الزمان در غیبت حکم خدای تعالی است ... ایام ظهورش .... برون آید خدا داند.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ ذیل نسخه یک صفحه نقل قول از كتاب شرف النبوة به فارسی؛ اهدائی رهبری، بهمن 1383؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ،فرنگی 5گ 15 سطر، اندازه: 13×18/5 سم[اهدائی رهبر: 8 - 146]

اسامی ائمه اثنی عشریه / تاریخ معصومین / فارسی

asāmī-ye a’emme-ye esnā ‘ašarīye

محمد هاشم، ق 11 قمری

(mohammad hāšem (- 17c)

نویسنده می گوید: در ایام عید سعید سلطانی که مشغول دید بازدید بودم در منزل یکی از برادران دینی جنگی یافتم که اعظم مطالب آن رساله ای بود به زبان عربی، نگاشته سید محمد بن سید منصور بن سید صدر حسینی در باب این که اسامی ائمه اطهارو كنيتها و القاب و نام های این بزرگواران به حساب جمل بعد از جمع محصول و طرح دوازده، دوازده عدد باقی می ماند و این جمله اعجاز و کرامات است، چون جناب سید مؤلف در مقام حساب تغییر در بعضی از اسامی داده بود که در ظاهر مورد ایراد بود لذا از من خواسته شد تا رساله ای در ایضاح مقاصد جنگ بپردازم. من این رساله را در دوازده «باب» در این زمینه تدوین کردم.»

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2869/2

آغاز: بسمله و به ثقتی و علیه توکلی، الحمد لله رب العالمين و الصلوة على اشرف المرسلين و آله الكرام الطيبين؛ انجام: الا ما رحم ربى ان ربى غفور رحيم

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: چرمی قرمز ضربی یک لا ،31 ص (93-63)، 19 سطر (8×16)، اندازه: 14×21سم [ف: 6 - 530]

اسامی ائمه اطهار و اولاد ایشان عليهم السلام / تاريخ معصومین / فارسی

asāmī-ye a'emme-ye athār va owlad-e īšān 'alayh-es-

salām

علوی حسینی، محمد بن مکارم، ق7 قمری

(a‘lavī hoseynī, mohammad ebn-e makārem (- 13c)

مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2358/2

آغاز: بسمله، حمدله روى عن رسول الله صلى الله عليه و آله سلم كل حسبی و نسب يتقطع الا حسبي و نسبی؛ انجام: نام او منصور بن عبدالرحمن بن اسحاق بن عبدالله بن موسى بن جعفر الصادق عليهم السلام و التحية و الاكرام.

خط: نسخ، کاتب - مؤلف، تا: قرن 13 ؛کاغذ: شکری آهار مهره ،جلد: تیماج یک لا ،مشکی 12 سطر :اندازه: 10/5×14/5سم [ف: 5

- 705]

اسامی بروج / هیئت / عربی

asāmī-ye borūj

به نظم عربی و سال های ترکی و ارقام بروجو جز آن آمده است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3207/7

خط: نستعلیق بی کا، تا: قرن 11، 7گ[ 50ر -57پ) [ف: 6- 299]

اسامی پرندگان / حیوان شناسی / فارسی

asāmī-ye parandegān

تهران ،مروی؛ شماره نسخه: 204/7

نام 132پرنده؛ بی کا، بی تا؛ 106ص، قطع : رحلی [ف: 278]

اسامی تألیفات سید حسین / متفرقه

asami-ye talifat-e seyyed hoseyn

اسامی تألیفات سید حسين بن صديق بن عبدالرحمن الاهدل که در آخر شرح دعای حزب خود نقل کرده است و حاشیه ای که مؤلف در حاشیه شرح مذکور نوشته است.

ص: 194

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13456/7

خط: نسخ، کا: حسين بن مهدى النعمى لطف الله، تا: شنبه 17یا 18 رجب 1172ق؛ مصحح؛ جلد: پارچه عطف و حاشیه تیماج زرشکی، 1ص (130 ر) ، 23 ،سطر،اندازه: 15×21/5سم [ف: 36-403]

«اسامی جاعلان الحدیث » اسامی وضاع الحديث

اسامی چهارده معصوم / تاریخ معصومین / فارسی

asāmī-ye čāhārdah ma‘sūm

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/30

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ بعد از آن بندی از حاشیه شرح چغمینی از ملا علی برجندی (61 ر - 61 پ) کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن مشکی، 2گ (60پ-61ر)، 23 سطر (9/5×18/5)، اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1 - 504]

اسامی حضرت پیامبر / تاریخ پیامبراکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / فارسی

asāmī-ye hazrat-e payāmbar

نود و نه نام است که ادعا شده اسامی حضرت پیامبر هستند،در رساله حاضر این نامها بدون هیچ توضیحی ذکر شده اند.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8699/2-58/149

آغاز: بسمله اسماء مبارک حضرت پیغمبر صلى الله عليه و وسلم وهى تسع وتسعون وبه نستعين، محمد احمد حامد محمود قاسم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 2گ (41-42)، 9 سطر، اندازه: 10×14سم [ف: 1 - 325]

اسامی داروها / بهداشت / فارسی

asāmī-ye dārū-hā

این جزوه شامل اسامی برخی دواهاست به زبان عربی و فارسی و یونانی و هندی

شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 264

آغاز: فصل اول برخی از اسم دوائی هائی که بزبان عربی و فارسی و یونانی و هندی؛ انجام: خروع چینی - حب الملوك وند حمال گونه.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی؛ انجام: کاغذ ،نخودی جلد: مقوا با کاغذ آبی، 21گ، مختلف السطر، اندازه: 14×19سم [ [417 - 2]

اسامی ده قسم چینی آلات با وصف آنها / طبیعیات / فارسی

asāmī-ye dah qesm čīnī-ālāt bā vasaf-e ānhā

اسامی ده قسم چینی آلات با وصف آنها که عبارت است از: 1. خطایی؛ .2 رشیدی؛ 3 .پای تختی؛ 4 .قاشقری ؛5. پارسی؛ 6. آتشی؛ 7 .غوری کهنه، 8 .غوری نو، 9 .زمانی نازک، 10 نوه.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3743/39-ف

بی کا،بی تا، نسخه اصل: نسخه آقای دکتر حافظ فرمان فرمائیان؛ جلد: تيماج مشکی زرکوب ،مقوایی 1گ، قطع: ربعی [فیلم ها-

ف: 2 - 240]

اسامی الرجال المتكررة فى الاسناد / رجال / عربي

asāmī-ur-rijāl al-mutikarrira fi-1-asnād

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3524/2

در جدول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1063ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن آبی، 23 سطر، اندازه: 12/6×20/5 سم [ف: 6 - 465]

2. اصفهان؛ روضاتی سید احمد شماره نسخه: 179/4

آغاز: هذا ما اصطلح عليه الوالد الماجد الاستاد في كتاب الوافي من أسامى الرجال المتكررة في الأسناد و ذكرها أدام الله تأييده و أبد تسديده فى التمهيد الثانى من تمهيدات المقدمة الثالثة من الكتاب، استضبطها فى هذا الجداول الحاضرة لها بحذافيرها تذكرة لمن أراد تناولها من الأصحاب، و ذرعتها ستة أقسام

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛مجدول مصحح؛ 19 سطر، اندازه: 15/5×24سم [ف: 121]

اسامی ساعات اللیل و النهار / متفرقه / عربی

asami-ye saat-il layl wa-n nahar

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/4

به نقل از شیخ بهائی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ در حبات شیخ بهائی [مختصر - ف: 50]

اسامی ساعات روز / متفرقه / عربی

asami-ye saat-e ruz

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2534/17

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 [ف: 6 - 38]

« اسامی سلسله کبرویه حسینیه » ارشاد المريدين

اسامی سور القرآن و ترتيبها / علوم قرآن / عربی

asāmī-u suwar-il qur'an wa tartīb-u-hā

ص: 195

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2694/7

آغاز: اولاه فاتحة بعدها البقرا *** و آل عمران الضياء و النساء زهرا؛ انجام: قل هو الله احمد اخلاص الله احمد اخلاص مع الفلق *** و الناس آخرها تمت مع الحصرا

به عربی منظوم، خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: ترمه، جلد: ساغری فرنگی سبز مقوایی، اص ،(144ر) 17 و 15 سطر، اندازه: 15×24/3سم [ف: 6 - 92]

اسامی سور قرآن (منظومه در) / شعر، تجوید / فارسی

(asāmī-ye sovar-e qor’ān (mnz. dar)

قاری، محمد رضا بن محبعلی، - 1055 قمری

(qārī, mohammad rezā ebn-e moheb-‘alī (- 1646)

سراینده موضوعات قرآنی را چنین دسته بندی کرده است: و عد و وعيد (هزار ،آیه) حلال و حرام (پانصد ،آيه)، دعا و تسبیح (صد آیه)، ناسخ و منسوخ (شصت و شش آیه).

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8862/18

آغاز: بعد الحمد از کلام کردگار *** دو الف لام میم باشد آشکار / پس نسا و مادیه انعام نیز *** سوره اعراف و انفال ای عزیز؛ انجام: کوثر و قل یا و نصرش دان ز پس *** ثبت اخلاص و فلق ناس است و بس / تا بدانی نظم و ترتیب سور *** تحفه کرده قایل این عقد گهر

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ سطور چلیپا ومعمولی، پس از آن چند بیت درتعداد آیات و کلمات و موضوعات قرآن بدان الحاق شده است؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج بزرگ در وسط، 1 ص (166) اندازه: 13/3×25/8سم [ف: 29/1 - 164]

اسامی سور قرآنی / علوم قرآن

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12540/2

asāmī-ye sovar-e qor’ānī

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،جلد: تیماج قهوه ای سوخت ترنج با سر ،مجدول 2گ (65پ-66 پ)، 15 سطر [ف: 36 - 70]

اسامی شهور عربيه / متفرقه / عربی

asāmī-ye šohūr-e ‘arabīye

وجه تسمیه آنها از محرم تا ذیحجه دارای یک خاتمه.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1139/3-ط

آغاز: اسامی شهور عربیه محرم سمی بذلك لتحريم القتال فيه و الحرب و الغارات عند العرب صفر سمى بذلك لا صفرار السحر فيه؛ انجام: فمن هناك صار القمر ابرد من الشمس

بی کا، بی تا؛ در ذیل اسامی شهور عربیه دستور پر کردن یک مربع است به نظم و نثر در حاشیه ص118؛ اگ (58-59) [ف:23-610]

اسامی صاحب منصبان و سربازان توپخانه / اسناد / فارسی

asāmī-ye saheb mansaban va sarbāzān-e tūpxāne

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان توپخانه اعداد به سیاق.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 988

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 14 :مهر ،توپچیان، محمد علی ابن فتح الله؛ کاغذ: آبی ،جلد: گالینگور 22گ، اندازه متن: 8×12،

اندازه: 18×23سم [سنا - ف: 2 - 101]

اسامی صاحب منصبان و سربازان دو فوج جلالی/ اسناد / فارسی

asami-ye saheb mansaban va sarbazān-e do fowj-e

jalālī

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان دو فوج جلالی.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 941

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهرهای سربازان دو فوج ؛کاغذ ،آبی ،جلد ،کالینگور 33گ 3 سطر(9×10)، اندازه: 18×23سم [سنا - ف: 2 - 96]

اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج جلال ناصری / اسناد / فارسی

asāmī-ye saheb mansabān va sarbāzān-e fowj-e jalal-e

nāserī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1022

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج جلال ناصری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛با مهرهای صاحب منصبان و سربازان و محمد علی بن فتح الله ؛ کاغذ: سفید، جلد: گالینگور، 16گ، اندازه متن: 9×12، اندازه: 17×22سم [سنا - ف: 2 – 106]

اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج چهارمحالی / اسناد / فارسی

asāmī-ye sāheb-mansabān va sarbāzān-e fowj-e

čahārmahālī

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج چهارمحالی.

اعداد به سیاق است.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 989

ص: 196

خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 14؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور، 27گ، اندازه متن: 9×11، اندازه: 18× 23سم [سنا - ف: 2 - 102 ]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 990

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14، با مهرهای صاحب و منصبان سربازان و محمد علی ابن فتح الله ؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور، 38گ اندازه متن: 11×18 اندازه: 18× 23سم [سنا - ف: 2 - 102]

اسامی و جیره صاحب منصبان و سربازان فوج درجزین و جیره آنها / اسناد / فارسی

iasāmī-ye sāheb-mansabān va sarbāzān-e fowj darjazīn

va jīre-ye ānhā

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج در جزین و جیره آنها در مأموریت سرحد مریوان برای منع عشایر جاف در سال 1303، ابواب جمعی فتح الله خان سرهنگ اعداد به سیاق است.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 998

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 14 ؛با مهرهای صاحب منصبان و سربازان فوج در جزین؛ کاغذ: سفید، جلد: گالینگور ،26گ اندازه متن: 10 × 13 ، اندازه: 23x18سم [سنا - ف: 2 - 103]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1003

کتابچه اسامی و جیره فوج؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14،با مهر صاحب منصبان و سربازان فوج در جزین؛ کاغذ: سفید جلد،گالینگور ،25گ اندازه متن: 11× 15 ، اندازه: 18×23سم [سنا- ف: 2 - 103]

اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج فریدنی / اسناد / فارسی

sāheb mansabān va sarbāzān-e fowj-e

fereydonī

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج فریدنی در سال 1305.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 987

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهرهای صاحب منصبان سربازان و محمد علی ابن فتح الله ؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور 21گ اندازه متن: 19×15 اندازه: 18×23سم [سنا - ف: 2 - 101]

اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج کزازی و سربندی و جیره آنها / اسناد / فارسی

asāmī-ye sāheb mansabān va sarbāzān-e fowj-e kazāzī

va sarbandī va jīre-ye ānhā

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج مخصوص كزازی و سربندی با مواجب و جیره آنان در مأموریت سرحد مریوان برای منع عشایر جاف در سال 1303، ابواب جمعی حاجی ذو الفقار خان سرتیپ اعداد به سیاق است.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 997

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان با مواجب آنان؛ خط: نستعلیق ،بی کا، تا: قرن 14؛ با مهرهای صاحب منصبان و سربازان فوج مخصوص، کاغذ ،سفید ،جلد :گالینگور، 23گ، اندازه متن: 10 × 12 ، اندازه: 18 × 23سم [سنا - ف: 2 - 102]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1005

کتابچه اسامی و جیره فوج، خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14، با مهر صاحب منصبان و سربازان فوج مخصوص؛ 34گ [سنا - ف:

2 - 103 ]

اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج محمود ناصری / اسناد / فارسی

asāmī-ye sāheb mansabān va sarbāzān-e fowj-e

mahmud-e naserī

کتابچه اسامی صاحب منصبان و سربازان فوج محمود ناصری.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1023

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛با مهرهای صاحب منصبان وسربازان و محمد علی بن فتح الله؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور،

؛ 12گ، اندازه متن: 8×13، اندازه: 17×22سم [سناف: 2-106]

اسامی صنایع / صنعت / فارسی

asāmī-ye sanāye‘

قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 357/3

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول بدون مقوا، 2گ (41ر- 42ر )،اندازه: 7×11سم [ف: 162]

اسامی علماء و مشاهیر در فنون / تاریخ / عربی

asāmī-ye 'olamā' va mašāhīr dar fonun

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1149/1

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا؛ کاغذ: سفيد، جلد: تيماج تریاکی ضربی و ،مقوایی 2 ص ((9- 10) [سنا - ف: 2 - 139]

اسامی علمای شیعه / تراجم

asāmī-ye 'olamā-ye šī ́e

اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 83/6

ص: 197

از محمد بن عمیر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی [نشریه 11 - 924]

اسامی فوج بزچلو / اسناد / فارسی

asāmī-ye fowj-e bozčallū

کتابچه اسامی فوج بزچلو اعداد به سیاق است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 986

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر محمد علی ابن فتح الله، کاغذ ،آبی، جلد: گالینگور، 30گ اندازه متن: 9×11، اندازه: 23x18سم [سنا - ف: 2 - 101]

اسامی فوج فتح ناصری / اسناد / فارسی

asāmī-ye fowj-e fath-e nāserī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1015

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهرهای صاحب منصبان و سربازان فوج ناصری و محمد علی بن فتح الله؛ کاغذ: آبی، جلد: گالینگور ،13گ اندازه متن: 10×12، اندازه: 17×21سم [سنا - ف: 2- 105]

اسامی قاریان / قرائت

asāmī-ye qārīyān

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17458

بی کا، بی تا ،خریداری از مصطفی حسینی؛ 38گ [رایانه]

اسامی القراء / قرائت، تجوید / فارسی

asāmīyy-ol-qorrā’

قاری ،هروی ناصرالدین محمد، ق 11 قمری

(qārī-ye heravī, nāser-od-dīn mohammad (- 17c)

رساله مختصری است مزین به اشعار فارسی از مؤلف در شرح حال و ترجمه احوال قراء سبعه وی در علت تألیف در رساله آورده که درآخر سال 1000ق در ولایت مرغاب در موضع ماروچاق چند بیت به شرح زیر در اسامی قراء می سراید و سپس در سال 1008ق شرحی در حد ترجمان احوال قراء بر ابیات مذکور می افزاید: «اسم قراء کلام ای قاری با احترام ***گر ندانی بشنو از من یک به یک را جا و نام / اولش نافع بود دویم بود ابن كثير *** سیمش بو عمر و چارم ابن عامر ای همام ...»ودر در آخر رساله ابیاتی از شاعری با تخلص صدری در رموز اسامی قراء نقل کرده است:« ای که میخواهی بدانی نام قرای کلام*** بشنو از من تا بگویم یک به یک را آشکار / وان ابج دهر حطی كلم نصع فسق رست*** یاد گیر این جمله ترکیبات را کاید به کار / حرف اول را از ترکیبات سبع استاد دان *** وان دوی دیگر که میماند از شاگردان شمار / هست الف نافع ز روی رمز و می قالون شناس ***ج رمز ورش باشد و ایما ای هوشیار ...»

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13295/2

آغاز ،بسمله حمد بیحد و ثنای بیعد پادشاهی را که از برای هدایت بندگان خود قرآن مجید را فرو فرستاد؛ انجام: س ابولحارث بود آنگاهت دوری شناس گفت صدری با تو یک یک یادگیر و یاددار

کا: محمد مقیم همدانی، تا: 17 رمضان1017ق؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج خرمایی، 9 گ(12-21)، اندازه: 9×16/5سم [ف: 23 - 16]

اسامی قراء با رموز آنها (جدول) / قرائت / عربی، فارسی

(asāmī-ye qorrā’ bā romūz-e ānhā (jadval)

کا: محمد بن محمود نصير طوسی، تا: قرن 8؛ كاغذ: ترمه، 1ص،15 سطر [ ف: 5- 14]

اسامی قراء عشره با اسامی روات و ارقام ايشان / قرائت-

asāmī-ye qorrā’-e ‘ašare bā asāmī-ye rovāt va arqām-e

isan

jتهران؛ مجلس ؛ شماره نسخه: 4/ 12155

بی كا، بی تا؛ جلد: تيماج قهو ه ای عطف سرخ ، 2ص( 223- 224)، اندازه:12×18/5سم[ ف: 35- 156]

اسامی قراء مقدمه ای در / قرائت / فارسی

(asāmī-ye qorrā’ (moqaddame-ī dar)

مقدمه ای به نحو موجز و مختصر در اسامی قراء عشره و راویان آنها که به اول کتاب ملحق شده است.

خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 710/2

خط: نسخ، بی کا، تا: 1253ق؛ 4گ 14 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 383]

اسامی قراء و راویان / قرائت / عربی

asāmī-ye qorrā' va rāvīyān

گروه های مختلف قراء عشره و سبعه و مختاریه و غیر آنها شاید بخشی است از کتابی.

ص: 198

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 500/4-ط

آغاز: ذکر اسامی قراء و راویان از پنج شهر مکه و مدینه و شام وبصره و کوفه بر طريق غاية تصنيف ابن مهران یازده ،امام، ه_فت

مختار و چهار اختیار

بي كا، بی تا ؛کاغذ: اصفهانی ،مختلف، جلد: تیماج سرمه ای، 1گ (113 پ -114ر)، قطع :رقعی، اندازه: 9/5×17/5سم :[ف 22 - 188]

اسامی قراء و علامات ایشان / قرائت

asāmī-ye qorrā’ va ‘alāmāt-e īšān

شیراز؛ عینی( دکتر) شماره نسخه: 14/4

كا: محمد بن محمد طاهر گیلانی دربار فروش بی تا [نشریه : 5- 276]

اسامی کسانی که در غزوه بدر حضور داشته اند / تاریخ اسلام

asāmī-ye kasānī ke dar qazve-ye badr hozūr dāšte-and

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12454/2

خط: ثلث زیبا، کا: موسی بن مصطفی، بی تا، مجدول مذهب مرصع محرر؛ جلد: تیماج دورو سوخت ترنج با سر با نقش گل بوته، 13ص(22-34) 13 سطر، اندازه: 11/5×18سم [ف: 35- 408]

اسامی کسانیکه نص بر ائمه اثنى عشر عليهم السلام ذکر نموده اند / تراجم / عربی

asāmī-ye kasānī-ke nass bar a’emme-ye esnā ‘ašar

alayhem-os-salam zekr nemūde-and

این رساله نام مخصوصی ندارد، مؤلف نام اشخاصی را که نص امامت ائمه (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) نقل کرده اند به طریق حروف معجم ذکر کرده و گویا از هاشم بن سلیمان بحرانی باشد.

همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 112/2

در خاتمه این رساله حدیثی در نسب عمر بن الخطاب است؛خ_ط: نسخ، بی کا ،بی تا، جلد: پارچه 4 ص (90-93)، قطع: رح_لی

[رشت و همدان - ف - 1374]

اسامی که لفظهای او را جمع کنند / علوم غریبه/ فارسی

asāmī ke lafz-hā-ye ū rā jam‘ konand

دهقانی، عبدالمطلب بن ابراهیم، ق 11 قمری

(dehqānī, ‘abd-ol-motalleb ebn-e ebrāhīm (- 17c)

تاريخ تأليف: (فوايد ضيا =) 1012ق

چگونگی استخراج امور پنهانی از حساب نمودن نام های اشخاص یا چیزهای متفرقه، بدین گونه که مؤلف در مقدمه اش گوید: «محمد که از او میم و حا و میم و دال موجود شود یافته اند یعنی از خزان حای او تبدیل یافته به لفظ می و میزان شده مراد از او و او است هرگاه لفظ و ه محیط او شود در حالتی که مغلوب باشد مقصود بحصول پیوندد ».

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 1962

آغاز: الحمد لله رب العالمین ... اما بعد این رساله ای است شریفه و مقاله ای لطیفه که عبد المطلب ؛انجام: هر نسخه که ارباب ذکا بنوشته *** از بهر بتان دل ربا بنوشته / چون کلک ضیا بنوشته این فایدها *** تاریخ فوائد ضیا بنوشته

خط: نستعليق، كا: حسین بن شریف بیکی، تا: پنج شنبه جمادی الاول 983ق (بنابر آنچه در پایان نسخه آمده و با تاریخ تألیف درست نمی یاید)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 11گ، 13 سطر، اندازه: 10×15سم [ف: 5 - 333]

اسامی گوشه های علم موسیقی / موسیقی / فارسی

asāmī-ye gūše-ha-ye ‘elm-e mūsīqi

رساله کوتاهی است در شمارش گوشه های علم موسیقی که ناتمام مانده و فقط اسم 39 مقام در آن آمده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8858/3

آغاز: اسامی گوشه ها در علم موسیقی چهل و هشت است. اول ذوالخمس میانه پنج گانه و کرانیه دوم شهابی در پستی ایکیات؛ انجام: سی و هشتم ضبرای میانه چهارگاه. غزال. سی و نهم: کاروان میانه عراق.

خط: نسخ خوش ،بی کا، تا: 1302ق؛ کاغذ: فرنگی حنایی آهار مهره با ته نقش: (اثر جدید عهد هم» جلد: تیماج زیتونی مجدول 2 گ(29 پ -30ر) 15 سطر (7×13)، اندازه: 14×22سم [ف: 1/ 29- 157]

اسامی گیاهان به زبان آرامی / کشاورزی

asāmī-ye gīyāhān be zaban-e ārāmī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: ف 1619 و ف 1620 و 7169-عکس

از فرانکل (Aramaische Pflannzennamen, von Frankel)؛ - بی کا؛ بی تا، [فیلم ها-ف: 2-8 و 3 - 279]

اسامی ماههای رومی و فارسی و عربی / هیئت / فارسی

asāmī-ye māh-ha-ye rūmī va fārsī va ‘arabī

مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 500/13

منظوم؛ خط: نستعليق، كا: عبدالصمد محلاتی، تا: 1281 -6

ص: 199

جمادى الثانى ،1283 :جا ،اصفهان مدرسه میرزا مهدی؛ تملک: «كاتبه وصاحبه ومالكه عبدالصمد بن حسينى المحلاتي فی شهر شوال المكرم 1295 »؛کاغذ ،سپاهانی ،جلد ،مقوا ،2گ ق_طع ،خشتی، اندازه: 17×22سم [ف: 1 - 506]

اسامی مزینه / تراجم / فارسی

asāmī-ye mozayyane

زنجانی، احمد بن عنایت الله ،1308 - 1393 قمری

(zanjānī, ahmad ebn-e ‘enāyat-ol-lāh (1891 - 1973)

در این رساله نام های مرکبی را که با یکی از دو نام «علی» و«حسین» ترکیب شده و آن را در کتاب ها دیده و یا از زباد ها شنیده آورده است و در پایان به اجمال سرگذشت و آثار گروهی از دانشمندان را که نام مرکب داشته اند ضمیمه کرده است شامل: نام های مرکب با «علی» جز القاب دارويش ( 410 نام) به ترتیب الفباء؛ نام های مرکب با «حسین) به ترتیب الفبا (79 نام)؛ سرگذشت و آثار دانشمندانی که نام های مرکب با «عل_ی» داشته اند (227نام)؛ سرگذشت و آثار دانشمندانی که نام های مرکب با «حسین» داشته اند (90 نام)

آغاز: بسمله بعد الحمد و الصلاة مولى اميرالمومنين على (علیه السّلام) شیعیان حضرتش در اثر کثرت محبت و چشم امید به شفاعت آن بزرگوار که دارند غالبا نام علی را جزو نام های خود ق_رار می دهند

انجام: ایضاح: کتابهائی که در هند تالیف شده بسیاری از آنه_ا به زبان «اردو»ست و کمی به زبان گجرات است به زبان فارسی زیاد است.

چاپ: به کوشش عبدالحسین جواهر کلام، میراث اسلامی ایران، دفتر چهارم، صص 692-657

1. قم؛ زنجانی (آیة الله)؛ شماره نسخه:140

آغاز: بسمله بعد الحمد و الصلاة مولی امیرالمومنین علی(علیه السّلام) شیعیان حضرتش در اثر کثرت محبت و چشم امید به شفاعت بزرگوار که دارند غالبا نام علی را جزونام های خود قرار میده_ند مسوده آن به خط مؤلف؛ کاتب - مؤلف، بی تا؛ 17گ، قطع: ربعی [چند نسخه -ف: - 248]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1626/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 38]

2. قم؛ زنجانی (آیة الله) شماره نسخه: 141/1

مبیضه آن به خط مؤلف؛ خط: نسخ و نستعليق، كاتب - مؤلف، ق_رن 14؛26گ (1پ-27ر ) ، 19 سطر، قطع: ربعی [ چند نسخه - ف 249]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1626/3

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 39]

اسامی مشترکین روزنامه فرهنگ / اسناد / فارسی

asāmī-ye moštarakīn-e rūznāme-ye farhang

کتابچه اسامی مشترکین روزنامه فرهنگ در سال 1306 اعداد به سیاق است.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1001

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: سفید، جلد: گالینگور، 36گ، اندازه متن: 7×14 ،اندازه: 15×22سم [سنا - ف: 2 - 103]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1002

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: سفید، جلد: گالینگور، 13گ، اندازه متن: 8×12 اندازه» 15 ×22سم [سنا - ف: 2 - 103]

اسامی مصدقين / كيميا / فارسی

asāmī-ye mosaddeqīn

سید قاسم مجتهد

seyyed qāsem-e mojtahed

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7789/12

خط: نستعلیق هندی، کا: ابوالشرف سید عیسی حاجی میان، تا: 25 ذیقعده 1343ق، جا: حیدر آباد دکن، محله چنچل کوره؛ کاغذ: هندی، جلد: مقوا، 21 سطر (16×26)، قطع: رحلی، اندازه: 20×32سم [ف 16 - 699]

اسامی مؤنثی که علامت تانیث ندارند / ادبیات / عربی

asāmī-ye mo❜annasī ke ‘alāmat-e ta'nīs nadārand

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8914/18

آغاز: من الاسماء المؤنثة ما لا يظهر فيه علامة التأنيث كالعين و النفس و الكبد و الكرش و الساق والید؛ انجام: واليد والرجل و الكف والعجز و القوس و النعل تمت.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فرنگی نخودی، آهار مهره ،جلد: میشن زیتونی ضربی با ترنج و سرترج مجدول گرهی و ساده، اص ،(138) اندازه جدول: 7/5×16/5، اندازه: 12/3×23/6سم [ف: 29/1 - 313]

اسامی المعصومين (جدول) / تاریخ معصومین

(asāmī-yol ma'sūmīn (jadval)

مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، 1037 - 1110 قمری

majlesī, mohammad baqer ebn-e mohammad taqi

(1628-1699)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9255/5

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی لایی، 2گ (17پ- 18ر) 22 سطر (7×18/5)، قطع: ربعی بیاضی،

ص: 200

اندازه: 12×24سم [ف: 17 - 332]

اسامی النسابين / انساب / عربی

āmīyy-un-nassābīn

در آن نام 38 نسب نویس آمده است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3532/2

آغاز اسامی النسابين على ما نقلناها من خطه ابينا سيد السادات زمانه السيد عز الملة و النقابة و الدين اسحاق النسابة . انجام : ال_سید جمال الدین احمد بن عنبه و صلى الله علی و محمد و آل_ه و اولاده

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: ترمه، جلد: رویه میشن سیاه ضربی، لبه دار، 120گ (11پ - 130پ)، 14 سطر [ف: 6 - 474]

اسامی نمایندگان مجلس شورای ملی از دوره 1تا 23 / اسناد / فارسی

asāmī-ye namāyandegān-e majles-e šowrā-ye mellī (az

(dowre-ye 1 tā 23)

اسامی نمایندگان مجلس شورای ملی است از دوره اول تا دوره بیست و سوم به ترتیب الفبایی شهرها از آباده تا یزد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11639

بی کا، بی تا، کاغذ: صنعتی ،جلد: مشمع 285گ اندازه: 23/5×30/5سم [ف: 34 - 28]

اسامی و اصطلاحات کره جغرافیائی / هیئت / فارسی

asāmī va estelāhāt-e kore-ye joqrāfīyā’ī

مهندس، میرزا عبدالرزاق

mohandes, mīrzā ‘abd-or-razzāq

رساله ای است در توضیح اسامی و اصطلاحات جغرافیایی کره زمینی و آسمانی که خود ابداع کرده بوده و چاپی است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12075/3

خط: مختلف، بی کا، بی تا، کاغذ ،نخودی ،اندازه: 11×18سم [ ف: 10- 213]

اسامی و القاب چهارده معصوم عليهم السلام /تاريخ معصومین / فارسی

asāmī va alqāb-e čahārdah ma‘sūm ‘alayhem-os-salam

ذوالقدر ،خلیل، ق 11 قمری

(zo-l-qadr, xalīl (- 17c)

شرح اسامی و کنیت و مدت عمر و تاریخ وفات حضرات ائمه معصومين(علیهم السّلام).

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8948/25

خط: نستعلیق شکسته، كاتب - مؤلف، تا :حدود 1054ق، جا: احمد آباد گجرات؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 2گ (257پ- 258ر) اندازه: 14/4×26/4سم [ف: 29/1 - 441]

اسامی و القاب چهارده معصوم عليهم السلام / تاريخ معصومین / فارسی

asāmī va alqāb-e čahārdah ma'sum ‘alayhem-os-salam

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 379/4-ط

آغاز: بسمله در بیان نامهای سامی و القابهای گرامی و کنیت همایون حضرتان امامان؛ انجام: این چند کلمات شریفه و فقرات بلیغه را از الفاظ عربی ... در آورده تا هر کس سواد جزئی داشته باشد از اسامی مترجمه و متبرکه ... معلوم خواهد بود و السلام عليكم.

متنی است با ترجمه عامیانه و باید ترجمه از قرن 13باشد؛ خط: نستعلیق ،متوسط، بی کا ،تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،آبی ،جلد: تیماج قرمز ،یک لا، 2گ (8ر- 10پ)، قطع: رقعی، اندازه: 10/5×16/8سم [ف : 22 - 360]

الاسامی و الکنی / رجال / عربی

al-asami wa-l-kunay

حاکم نیشابوری، محمد بن محمد، 285 – 378 قمری

hākem-e neyšābūrī, mohammad ebn-e mohammad

(899 - 989)

شرح و حواشی:

١ -الكنى ذهبی محمد بن احمد (673-748)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 4255-ف

نسخه اصل: دارالکتب الازهرية 138 (9032) و 2289 (18929) مصطلح الحديث. مجلد دوم؛ كا: محمد بن عبدالعظيم بن عبد القوى بن عبدالله بن سلامة منذری، تا: 1 محرم 640ق [ فیلم ها - ف 3 - 38]

اسامی وضاع الحديث / رجال / عربي

asami-ye vozza-el-hadis

گویا بخشی از رساله ای در معرفی واضعان (جاعلان) حدیث است. تنها تألیفی که در این باب می شناسیم رساله ای است از قاضی نورالله شوشتری با نام «اسامی وضاع الحدیث»، که صاحب ریاض العلما میگوید که آن را دیده است و در الذریعه(2: 11) از آن یاد شده است.

ص: 201

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7525/2

آغاز: من رؤس الوضاعين ابو هريره الأوسى الذى ترى الجمهور قد شحنوا صحاحهم السقيمة من حديثه؛ انجام: و كذا الحكم فی صحيح مسلم و المستدرك عليهما للحاكم ابي عبدالله النيشابوری فتامل فان الفكر فيهم طويل و التعجب منهم غير قليل و الله الهادی الى سواء السبيل.

خط: نسخ، بی کا ،بی تا، جلد: گالینگور قرمز، 4 ص( 279- 282) ، 23 سطر، اندازه: 12/5×25/5سم [ف: 26 - 27]

اسامی و مخارج فوج فراهانی / اسناد / فارسی

asāmī va maxārej-e fowj-e farāhānī

کتابچه اسامی و مخارج فوج فراهانی اعداد به سیاق است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1004

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 14؛ مهر: محمد علی بن فتح الله؛ کاغذ :آبی ،جلد ،گالینگور ،36گ اندازه متن :9×12، اندازه: 17× 23سم [سنا - ف: 2 - 103]

اسامی و مشخصات سربازان فوج گلپایگان / اسناد / فارسی

asāmī va mošaxxasāt-e sarbāzān-e fowj-e golpāygān

کتابچه اسامی و مشخصات سربازان جدید فوج گلپایگان در سال 1304 .

تهران ؛مجلس؛ شماره نسخه: 939

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ:سفید ،جلد: گالینگور، 14گ، اندازه متن: 8×10 ،اندازه: 18×23سم [سنا-ف: 2- 96]

اسامی و مشخصات صاحب منصبان و سربازان فوج جلالی / اسناد / فارسی

asāmī va mošaxxasāt-e sāheb-mansabān va sarbāzān-e

fowj-e jalālī

کتابچه اسامی و مشخصات صاحب منصبان و سربازان فوج جلالی. اعداد به سیاق است. شامل اسم و تعداد عائله و اندازه و قدو قامت و چهره و سیمای فوج جلالی که به توشیح صارم الدوله و مشير الملک و میرزا فضل الله و میرزا فضل الله سرتیپ رسیده است می باشد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1057

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهرهای صاحب منصبان و سربازان و محمد علی بن فتح الله؛ كاغذ:آبی ،جلد: گالینگو ر،49گ ابعاد متن 12×20 اندازه: 23×36سم [سنا-ف: 2-110] ،

اسامی و مشخصات صاحب منصبان و سربازان فوج چهارمحالی / اسناد / فارسی

asāmī va mošaxxasāt-e saheb-mansabān va sarbāzān-e

fowj-e čahārmahālī

کتابچه اسامی و مشخصات صاحب منصبان و سربازان فوج چهار محالی در سال 1303 اعداد به سیاق است. شامل اسم و تعداد عائله و اندازه قد و قامت و چهره و سیمای فوج چهار محالی که به توضیح صارم الدوله و مشیرالملک و لشکر نویس رسیده است می باشد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1058

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهرهای صاحب منصبان و سربازان و محمد علی بن فتح الله؛ کاغذ: آبی، جلد: گالینگور 36گ، ابعاد متن: 12×22، اندازه: 23×36سم [سنا - ف: 2 - 110]

اسامی و مقرری فوج مخصوص کزازی / اسناد / فارسی

asāmī va moqarrarī-ye fowj-e maxsūs-e kazāzī

کتابچه اسامی و مقرری فوج مخصوص کزازی اعداد به سیاق است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1007

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر محمد على بن فتح الله؛ کاغذ: سفید ،جلد ،گالینگور ،36گ، اندازه متن: 8×10 اندازه: 23×18سم [سنا - ف: 2 - 104]

اسامی و مواجب صاحب منصبان و سربازان فوج ظفر مهندسی کردستان / اسناد / فارسی

asami_va_mavajeb-e saheb-mansaban va sarbazan-e fowj-e zafar mohandesī-ye kordestan

کتابچه اسامی و مواجب صاحب منصبان و سربازان فوج ظفر مهندسی کردستان در سال 1303 ابواب جمعی محمد علی خان ظفر الملک اعداد به سیاق است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1018

خط: نستعلیق ،بی کا، تا: قرن 14، با مهرهای صاحب منصبان و سربازان فوج ظفر و مهر و یادداشت ظفرالملک؛ کاغذ: سفید ،جلد: گالینگور، 28گ، اندازه متن: 9×14، اندازه: 18×23سم [سنا - ف: 2 - 105]

اس انقلاب (ترجمه) / تاریخ / فارسی

(oss-e enqelab (t.)

تأليف احمد مدحت ،مترجم معلوم نیست. مؤلف کتاب را به نام و به امر سلطان غازی عبدالحمید خان در وقایع 1293 تا 1294

ص: 202

نوشته است مشتمل بر دو «مقدمه» و منقسم به دو «قسم» ق_سم اول محتوی بر دوازده فقره است که این ترجمه شامل دو مقدمه و قسم اول است.

اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه: 941

آغاز: آغاز مقدمه مصنف تاریخ داستان وضع و حال مدنیت دینی نوع بشر است که در واقع وصف حال جامعی است چون از؛ انجام: و با چندین مظفریات عظیمه شان و شوکت دولت و ملت را تزیید بفرمایاد آمین تمت.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی آبی، جلد: مقوایی، با کاغذ الوان عطف میشن عنابی، 281 ص، 17 سطر (9×17)، اندازه: 14×22سم [ف: 70]

الاسانيد الحيوية فى الاحاديث النبوية / حديث / عربی

asanid-ul hayawiya fi-l ahadit-in nabawiyaaya ebn-e hoseyn ebn-e qasem

يحيى بن حسين بن قاسم

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 9829/3

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ از کتب بسیار نفیس و نایاب زیدیه است ؛قطع: وزیری [میراث شهاب: س 7ش 3-4 - 25]

اسانيد القراء / اجازات / عربي

asānīd-ul-qurrā’

دمشقی عبدالوهاب بن يوسف، 698 - 782 قمری

(mešqī, ‘abd-ol-vahhab ebn-e yusof (1299 - 1381)

این کتاب اجازه ای است که او به شاگرد خود ابومح_مد معز الدین حسن بن تاج الدين حسين بن سید مجد الدين على بن عبیدالله حسنی حنبلی پس از ختم قرآن داده و در آن فهرست کتاب های قراآت و سند روایت آنها و اسناد قراء به نام هریک و سلسله اسناد روایت خود را به قراء جدا جدا یاد کرده است.

آغاز: الحمد الله الواحد الصمد الذي لم يلد ولم يولد ولم يكن له كفواً احد هو الذي خلق الانام بحكمته و فطر السموات و الارض بقدرته الاول بلا عديل و الآخر بلا تمثيل.[معجم المؤلفين 231/6]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 279

آغاز: برابر

خط: ثلث، بی کا ،تا: ذیقعده 771ق؛ در پایان اجازه ای است مؤلف به مجیز در 27 محرم 771ق و شهادتدیگری از «اسماعیل بن خلیفه حسنائی شافعی» در تأیید اجازه مؤلف به تاریخ ربیع الثاني 772ق و شهادت دومی از «محمد بن حسن بن مح_مد حارثی شافعی» آمده که تاریخ آن پاک شده و از بین رفته، و شهادت سومی از «محمد بن علی حنفی» در ربیع الثانی 772؛ و شهادت چهارمی از «احمد بن على بن الارموی» در 25 جمادی الثاني 773، و در پایان نیز چند نشانی قرائت کتاب آمده یکی از «قاضی حاتم» و دیگری از «قاضی بخاری»، در برگ اول تاریخ های تولد و وفات بسیاری مکتوب است به سال های 937، ،943 ،946، 963، و غیره؛ تملک: «شیخ خلیل»، محمد حسين بن کاظم علوی فاطمی حسنی حسینی حافظ تبریطی ملقب به سلطان القراء در حرم امام رضا (علیه السّلام) ؛کاغذ: دولت آبادی، جلد: مقوا رویه کاغذ کهنه، 106گ، 13 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 1 - 28]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 977

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 3 - 220]

اسانید صدوق / رجال / عربی

asānīd-e sadūq

تهران؛ ملک شماره نسخه: 3568/2

خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 6 – 495]

اسانید صدوق / رجال / عربی

asānīd-e sadūq

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1032/12-ط

آغاز: بسمله لما كتبت رسالة الرجال للفاضل المجلسى و لم يكن في خاتمة المنتسخ ما كان فى بعض النسخ من بيان حال الاحاديث الواقعه في الفقه ثم الطلعت عليها فاوردت ها هنا فاقول قال الفاضل المجلسى ... و لنختم الرساله بذکر احوال اسانيد الصدوق في الفقيه الى الاصول التى اخذ الاخبار منها

نقل است از خاتمه رجال مجلسی (- وجيزه)؛ کا: محمد رضا بن محمد رشید نائینی، بی تا؛ قطع: وزیری کوچک (خشتی)؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا ،مشکی، ص (12-14)، قطع : وزیری ،کوچک اندازه: 14×20سم [ف : 23 - 325]

اسانید کتاب من لا يحضره الفقيه / رجال / عربي

asānīd-e k.-e man lā-yaḥḍar-u-h-ul-faqīh

شیخ صدوق، محمد بن علی، 311 - 381 قمری

(šeyx-e sadūq, mohammad ebn-e ‘alī (924 - 992)

1. مشهد ؛رضوی؛ شماره نسخه: 23140

آغاز: بسمله و لنختم الرساله بذكر اسانيد الصدوق؛ انجام: على خاتم الرساله محمد و اهل بيت العصمه ... آمين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1120ق) [رایانه]

٢ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 13377

آغاز: بسمله يقول محمد بن على بن الحسين ابن موسی ابن بابویه القمى ؛انجام: ثابت عن سعد بن طريف الخفاف تم ... سنه 1270

ص: 203

خط: نسخ، بی کا، تا :1270ق [الفبائی: 42]

«اسانيد من لا يحضره الفقيه » مشيخة من لا يحضره الفقيه

اسانید من لا یحضره الفقيه » ترتيب مشيخة من لا يحض_ره الفقيه

اسئله اثنی عشریه / کلام و اعتقادات / فارسی

as’ele-ye esnā ‘ašarīye

میرزا بابا شیرازی، ابوالقاسم بن عبد النبي،١٢١٢؟ - 1286 قمری

mīrzā bābā šīrāzī, ab-ol-qāsem ebn-e ‘abd-on-nabī

(1798 - 1870)

آغاز: بسمله الحمد لوليه مبدء خلقته و منشأ لواء رحمته اخرى دعوى اهل جنته والصلاة و السلام على نبيه. .. والاطهار ...

انجام: و تفصیل این مطلب در کتاب مذكور (قوائم الانوار) طلب فرمایید

1. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2069/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، کا: محمد جعفر بن ابو القاسم، تا ذیقع_ده 1291ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، 16 سطر ، اندازه:10×16/5سم [ف: 5 - 457]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9274

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: حبیب الله، تا: 1309ق [الفبائی: 42]

«اسئلة احمدية و اجوبة اسرارية » اجوبة مسائل اليزدى

اسئلة بشر اليهودى / کلام و اعتقادات / عربی

as’ilat-u bišr-il-yahūdī

يحيى بن عدى 280 - 364 قمری

(yahyā ebn-e ‘adī (894 - 975)

دارای چهارده مسئله است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4901/19

آغاز: بسمله اورد على انا يحيى بن عدي بن حميد بن زكريا بشر بن سمسان اليهودى يوم الاحد بخمس ليال من ذى الحجة من سنة اربعين وثلثمائة كتاب عنوانه لابي زكريا يحيى بن عدى بن ح_مید بن زكريا،بشر بن سمسان من (؟) عرس بن عثمان ذکرانه كت_اب ابن ابی سعید بن عثمان بن سعيد اليهودى الموصلى صاحب بنی عمران و هذه .نسخته .بسمله. لما كان العلماء في زماننا هذا یاسیدی اطال الله بقاك قليلين و خاصة بلدنا اعنى ممن يفاوض و يباحث في اشياء جليلة من علم الفلسنة تحركت نفسی و تشوقت الی مسایلتک؛ انجام: و البرهان على ذلك و حسبنا الله و نعم الوكيل هذه نسخة جميع ما في الكتاب الوارد من عرس بن عثمان بن سعد اليهودى الموصلى.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج سرخ زرکوب مقوایی، 10گ (143 پ -152پ)، 15 سطر (5/5×12/5)، اندازه: 12/5×19سم [ف: 14 - 3976]

«اسئلة بعض الفضلاء عن الشيخ الرئيس و اجوبته له » الاجوبة عن المسائل الاثنا و عشرين

الاسئلة البهية مع الاجوبة الجلية / نحو / عربي

al-as’ilat-ul-bahīyya ma‘-al-ajwibat-ul-jalīyya

شمسی، احمد بن ابراهیم، ق13 قمری

(šamsī, ahmad ebn-e ebrāhīm ( - 19c)

رساله ای در نحو که به صورت سؤال و جواب به معربات و مبنيات و مرفوعات و منصوبات و مجرورات و توابع و افعال پرداخته شده است.

آغاز: مبحث في النحو، س: ماحد النحو، ج: له معان كثيرة.

انجام: بین اثنین توجب لثابيهما الجرابدا.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1742

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد توفیق، تا: 1291ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی کالینگور با ترنج ،کوبیده، 43گ 11 سطر (8×13)، اندازه:11 ×17سم [ف: 1٠ - 322]

الاسئلة الحموية / فقه / عربي

al-as'ilat-ul himawīyya

پاسخ به سؤال های فقهی شیخ جمال الدين عبدالرحيم اسنوى.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2676/2

آغاز: الحمد لله المستحق للحمد حمداً يوافی نعمه و یکافی مزیده و الصلاة و السلام الاتمان الاكملان على سيدنا محمد؛ انجام: و

تزويج البكر الصغيرة دون غيرهما من الأولياء و الله اعلم.

خط: نسخ، کا: شعیب بن مسعود، تا: 863ق؛ مصحح؛ جلد: مقوایی عطف تيماج مشکی، 18گ(148 پ - 165پ)، 27 سطر ، اندازه: 16×28سم [ف: 7 - 254]

اسئله خواجه نصیر از شیخ جمال الدین جليل / نامه نگاری / عربی

as'ele-ye xaje nasir az seyx jamal-ed-din jalil

ص: 204

نصیرالدین طوسی محمد بن محمد، 597 - 672 قمری

nasīr-od-dīn-e tūsī, mohammad ebn-e mohammad(201 - 1274)

در فهرست نمازی خوی بدون هیچ توضیح و اطلاعی آورده آن را در ضمن مجموعه ای معرفی کرده که جمال الدین جلیل را هم شناخته نشد.

خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 660/7

سه سؤال؛ خط: نسخ، کا: اسدالله بن ظهیرالدین علی دوانی ، تا: قرن 11 :[ف (358]

«اسئلة سميعية و اجوبة اسرارية » اجوبة المسائل الخلخالية

اسئله طوالع / پیشگویی /فارسی

as’ele-ye tavāle‘

تاریخ تالیف : 1235 تا 1237

نویسنده که طالع بین شاهزاده حسنعلی میرزا پسر فتحعلی شاه بوده است در این رساله تعدادی سؤال که در اوقات معین برای ب_یان

نتیجه کارهایی از او شده می آورد. او برای پاسخ به این سؤال ها شروع به طالع بینی می کند و از آن جواب می جوید بیشتراین سؤالها از طریق حسنعلی میرزا به عمل آمده و جواب اغلب آ نها کلی و قابل تعبیر به هر منظور است.

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2907/5

آغاز: سؤال از پیش آمد احوال نواب کامیاب سپهر رکاب شاهزاده اعظم و الا ابو المظفر؛ انجام: و در اوایل شهر ربیع الثانی دلیلی بر مصالحه هست و در اواسط شهر ربیع الثانی نیز دلیلی مصالحه هست و العلم عند الله

بی کا، تا: قرن 13؛ دارای جداول نجومی ؛کاغذ ،فرنگی، ج_لد: تیماج یک لا تریاکی، 45 ص (122-166)، 14 سطر (8/5×4/5 )اندازه: 14/5×20سم [ف: 6 - 619]

«اسئلة الطوسى من الابهرى » نامه طوسی به ابهری

اسئلة قاضي القضاة هرات = پرسش از خواجه طوسی / پاسخ پرسش ها / عربی

as’ilat-u qāḍīyy-ul-quḍāt-i harāt = porseš az xāje tūsī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6710/18

خط: نستعلیق ریز، کا: نصیر الدین محمد رضوی شاگرد آقا حسین خوانساری، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج حنایی مقوایی درون سرخ با لولا 2گ (64پ- 65ر)، 42 سطر (13 ×23) قطع: رحلی اندازه: 20×31سم [ف : 16 - 338]

اسئلة القرآن و اجوبتها = انموذج جليل / تفسیر / عربی

as'ilat-ul quran wa ajwibat-u-ha = unmudaj-i jalil

زین الدین الرازی محمد بن ابی بکر - 666؟ قمری

(zayn-od-dīn ar-rāzī, mohammad ebn-e abī-bakr (- 1268)

1200 پرسش و پاسخ است درباره آیات مشکله و جهات ادبی و معنوی آنها که مؤلف به طور بسیار مختصر به آنها پرداخته است.

این کتاب از سوره فاتحه شروع و به سوره ناس ختم می گردد و با عنوان « فان قیل - قلنا »می باشد. این کتاب در بعضی منابع یا نسخه ها «انموذج جليل فى اسئلة و اجوبة من غرائب اى التنزيل» نامیده شده و به «انموذج جلیل» نیز مشهور می باشد و گویا مؤلف نامی برای تألیف خود ننهاده است.

آغاز: قال الفقير الى رحمة الله ربه ... هذا مختصر جمعت فيه انموذجاً يسيراً من اسئلة القرآن المجيد و أجوبتها

انجام: و كما قرىء من حيث افاض الناسى بين الجنة و الناس لان الثقلين هما الجنسان الموصوفان بنسیان حقوق الله تعالى [دنا 15702/1 نسخه؛ کشف الظنون (92/1 هدية العارفين 12٧/٢]

1. تهران ،ملک؛ شماره نسخه: 6159

خط : نسخ، كا: حسن بن علی فقیه موسی، تا: 8 جمادى الاول ، 725ق؛ تملک: عبدالکریم بحرانی در 1064؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: میشن تریاکی، 167 گ، 23 سطر ، اندازه: 17×24/5سم [ف: 1- 34]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9927

خط ، نسخ، کا: مسعود بن الياس بن رضا ،طلمش، تا: ذیحجه 787ق؛ مصحح، محشی؛ تملک: عماد الدين على شريف استرآبادی (قاری) جلد: تیماج قهوه ای، 189گ، 19 سطر ، اندازه: 13/5×19سم [ف: 25 – 211]

3.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2304

آغاز: برابر؛ انجام: فان قیل این جواب لو يعلمون قلنا هو محذوف تقديره لو يعلمون الامر يقينا لشغلكم

از ابتدا تا اوایل سوره تکاثر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 یا 10ق؛ افتادگی: انجام: مصحح؛ جلد: تيماج مشكى بدون مقوا، 230گ، 19 سطر، اندازه:19×23/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 118]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10106/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: عبدالعلی بن تاج الدين شبوج؟، تا: 958 ق ؛جلد: تیماج قهوه ای 256 ص (63-318)، اندازه: 10/5×16سم [ف: 32 - 131]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4908

خط: نسخ ، بی کا، تا: جمعه 9 شوال 960 ق؛ مهر: يعقوب مورخ 1034؛ تملك: علاءالدین طیبی در ص ع آمده که بهای آن دو هزار دینار است، بخشیده آقای الفت است؛ کاغذ: سمرقندی،

ص: 205

جلد: تیماج قهوه ای ضربی زرکوب ترنجی مقوایی درون تریاکی، 188گ، 24 سطر (9×12) اندازه 13/5×18سم [ ف : 14 - 992 ]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1364-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها-ف: 1 - 282]

6 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1206

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبد القادر بن قاضی علی یمنی، تا: ذیحجه 969 ق؛ واقف: ملاموسی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج سبز با عطف خرمایی، 259گ، 17 سطر ، اندازه: 12×25سم [ف: 1-403]

7. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 299

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،کا: منصور بن علی بن محمد بن احمد بن رجب بن محمد بن احمد نساوی حنفی، تا: چهارشنبه 16 شوال 975ق؛در ص ع آمده که هدیه علاء الدين الطيبى الشامى الانصارى اس_ت؛ تملک: محمد باقر واعظ تبریزی در 1044 ، محمد بن عمر بيلونی، محمد حسین بن محمد کاظم علوی فاطمی حسنی حسینی حافظ تبریزی ملقب به سلطان القراء در شوال 1323 با مهر 1321؛ کاغذ: فستقی، جلد: مقوا رویه کاغذ، 161گ، 25 سطر ، اندازه:16×21/5سم [ف: 1- 34]

8. تبریز؛ محقق (آقای)؛ شماره نسخه: 2

خط: نسخ، کا: خضر بن عبدالله بن علی بحری مالکی، تا: 3 رمضان 989ق قطع: ربعی [نشریه: 4 - 329]

9 .قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 12742

آغاز: و یتغمدنی و اخى الصالح بمغفرته انه غفور رحيم.سورة الفاتحة فان قيل الرحمن ابلغ فى الوصف بالرحمة من الرحيم بالنقل

عن الزجاج و غیره؛ انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمود بن علی دسبولی روناشی،تا: سه شنبه 20 رمضان 995ق؛ افتادگی: آغاز (یک برگ) و وس_ط

(سه برگ)؛ مقابله شده با نشان «بلغ قبلا»، محشی، مصحح؛ شرقی، جلد: تیماج زرشکی ،مجدول197گ، 17-20 س_طر ،(7×14) ،اندازه: 13×20/5 سم [ف 32 - 388]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17136

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ انتقالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی در آذر 1368 ؛کاغذ: حنایی ،جلد: تیماج مشکی،191 گ، 15 سطر ، اندازه: 14/5×21/5سم [ف : 22 - 24]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18020 ض

بی کا بی تا [د.ث. مجلس ]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1479

آغاز: الواو لا تدل على الترتيب اذ المراد بهذه العبارة، انج_ام: كعصف مأكول لايلاف قريش و يؤيد هذا انهما في مصحف أب_ی.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ نسخه قدیمی، محشی؛ جلد: تیماج ،مشکی127گ، 23 سطر ، اندازه: 15/5×22سم [ف: 4 - 270]

13. قم؛مرعشی؛ شماره نسخه: 952

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ مایل به خط مغربی، کا: محمود بن عزمی خواه، بی تا؛ نسخه قدیمی ،مصحح، محشی با عنوان «المحرره»؛ جلد: مقوایی عطف تيماج ،مشکی، 84گ، 27 سطر، اندازه:14×21سم [ف: 3-142] 14. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 15

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،واقف: ملا عبدالسميع؛ 15 سطر ، اندازه: 8/5×15/5سم [ تراثنا: س6ش 1 - 72]

اسئلة القرآن و اجوبتها / تفسیر / عربی

as'ilat-ul qur'an wa ajwibat-u-hā

هدف از نگارش کتاب پاسخ به پرسش هایی است که احتمالاً در مورد برخی از آیات شریفه به نظر تلاوت کننده برسد و برایش لاینحل باشد. مؤلف آیات مورد نظر را از ابتدا تا انتهای قرآن آورده و با حذاقت و مهارت کامل به بیان و توضیح سؤالات پرداخته است به عنوان مثال می توان به پرسش های زیر اشاره کرد: خداوند در سوره مبارکه بقره می فرماید:« و یا آدم اسکن انت و زوجك الجنة و كلا منها رغدا حيث شئتما» و در سوره اعراف می فرماید:« و یا آدم اسکن انت و زوجك الجنة فكلا» چرا در آیه نخست فعل «کلا» با حرف «واو» و در آیه دوم با حرف «فاء» عطف شده است؟ همچنین در آیاتی چون «ان الذین آمنوا و الذين هادوا و النصارى و الصابئين من آمن بالله و اليوم الآخر» و «ان الذين آمنوا و الذين هادوا و الصائبون و النصارى من آمن بالله واليوم الآخر و لاخوف عليهم» (مائده) و «ان الذين آمنوا والذين هادوا والصابئين و النصارى و المجوس و الذين اشرکوا» (حج) آیا در تقدم و تأخر دادن به این فرق و آوردن صائبین در آیه ای و رفع آن در آیه دیگر نکته ای هست؟ در آيات «وقد فصلنا الآيات لقوم يعلمون و هو الذي انشأكم» و «قد

فصلنا الآيات لقوم يفقهون و هو الذي انزل من السماء ماء ... یؤمنون چرا آخر آیه اول به قول «يعملون» اختصاص یافته، دومی به «یفقهون و سومی به یؤمنون»؟

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19268

آغاز: المعانى الاكثر و امليت من احتجاج القراآت المختصة و كانت هذه الخلوة خلوة؛ انجام: سورة الناس التكرار فيه اعلم ان الله تعالى انما انصرف اولا برب الناس ثم ملك الناس ... فيعلم انه عبد مملوک و ان الذى بلغ به تلك الحالة من حد الطفولة هو.

خط: نسخ، بی کا، تا »اوایل قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ واقف: غلامعلی ،همدانچی اردیبهشت 1373 کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج خرمایی ضربی با ترنج و سرترنج زرین، 178گ، 17 سطر ، اندازه: 17×24/5سم [ف: 22 - 25]

ص: 206

اسئلة القرآن و اجوبتها / تفسیر / عربی

as’ilat-ul qur‘ān wa ajwibat-u-hā

از آنجا که صفحه های اول نسخه افتاده است، مؤلف شناخته نش_د. مؤلف از امام فخر رازی نقل مطلب کرده است، از این رو مؤل_ف از مردم قرن 7ق به بعد است [در کشف الظنون (100.1 چاپ مصر) دو کتاب به نام «اسئلة القرآن و اجوبتها» ضبط شده است: یکی اثر خامه شمس الدین ابوبکر محمد بن ابی بکر رازی، دومی به نام «فتح الرحيم» تالیف احمد بن محمد بن عمران بابلی (از مردمان قرن 10ق) شاید این نسخه موجود همان «فتح الرحي_م» باشد]. روش این تفسیر چنین است که سوره ها به ترتیب آورده شده و تمام تفسیر نشده است و تنها برخی از آیات هر سوره ای که مورد نظر و جای پرسش بوده به طور «سئوال)- الجواب» توضیح داده شده است. برای معرفی کتاب سطوری از آن ن_قل می گردد: «سئوال قلنا یا نار کونی بردا وسلاما على ابراهيم كي_ف تصح مخاطبة النار و هى جماد الجواب ان خطاب التكوين التحويل لا يختص بمن يعقل لقوله تعالى انما قولنا لشيىء اذا اردناه ان نقول له كن فيكون يا جبال او بی معه. يا ارض ابل_عی ماءك (كذ) و يا سماء اقلعي و هو كثير».

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7428

آغاز: انهم يسخرون بمحمد صلى الله عليه و سلم و باصحابه باظهار الاسلام؛ انجام: و هذا الجواب عزيز من محاسن الاجوبة الزمخشرى رحمة الله عليه فى اخر هذه السورة قوله من الجن_ة الناس هو بيان.

از اواخر آیه 21 سوره بقره تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، حدود قرن 12 ؛افتادگی: آغاز؛ کاغذ: آهاری شکری ،جلد: تیماج عنابی عطف و دوره میشن سرخ 125گ، 19 سطر ، اندازه: 14×20سم [ف: 11 - 521]

اسئلة القونوي عن الطوسى = مسائل القونوي = المفاوضات / فلسفه / عربی – فارسی

as’ilat-ul-qūnawī ‘an-iṭ-ṭūsī = masā’il-ul-qūnawī = almufāwiḍāt

صدرالدین قونیوی، محمد بن اسحاق، 607-673 قمری

sadr-od-dīn-e qūnīyavī, mohammad-e-bn-e eshāq

(1211 - 1275)

وابسته به اجوبة المسائل القونوي = المفاوضات= المفصحة؛ نصیر الدین طوسی، محمد بن محمد (672-597)

صدرالدین قونوی که با خواجه نصیر طوسی همزمان بوده اس_ت با این نامه باب مراسله و مفاوضه را با خواجه افتتاح کرده به طوری که مطالعه این نامه که به نثر شیوای فارسی است نش_ان می دهد، قونوی پیش از این «رساله ای ساخته و مسئله ای چند از مشکلات مسائل در آن درج کرده و به صورت مفاوضه با بعضی از اکابر فضلاء دوستان در بحث آورده در صحبت این مکاتبه به خدمت خواجه فرستاد». گویا وجه تسمیه این رساله به مفاوضه همین سخن قونوی است و خطاباتی که در اثناء رساله هست با خواجه نیست بلکه با بعضی از اکابر فضلا دوستان است که در سطور قبل قونوی از او یاد کرده است. قونوی در این نامه تصریح کرده که به وسیله این نامه مراسلات خود را با خواجه آغاز نموده و لذا فاتحه آن را مفاتحه نام نهاده است. عین گفته او در این باب این است: «چون التقاء من حيث الصورة ... تعذرى داشت. طلب مواصلت بطریق مکاتبه که آن را احد اللقائلین نام نهاده اند متعین بود و نخواست که از فوائد علمی ... این مفاتحه خالی باشد لهذا رساله ای که پیش از این بمدتی مدید ... ساخته بود ... بخدمت فرستاد.

رساله در مجموع شامل 9 «مسئله» است که از خواجه نصیرالدین طوسی پرسیده است : 1. هل ثبت عندكم ان وجود الواجب امر زايد حقيقتا؛ 2. هل المهيات الممكنة مجعولة او غير مجعولة؛ ٣. المسمى بوجود العام المشترك فى كونه وجودا فقط هل هو من جملة الممكنات ام لا .4 .الواحد لا يصدر عنه الا واحد؛ 5. ما حقيقة النفس الانسانية و ما البرهان الدال على اثباتها .6 من اليقين ان الاجسام متناهية القوة ... ؛ 7. الانسان فى هذه النشأة و الدار يتعذر عليه التجريدالتام، 8. فى حقيقة الفيض الصادر من الحق و ما المتعقل العقلاء من معرفته .9. الهيولى المجردة لا يقبل القسمته عقلا و هكذا الصورة فكيف بحلول الصورة صارتا جسماً و قبلت لقسمة قونوی چنین پرسشهایی را از سعد الدين حمویی هم کرده و پاسخ گرفته است.

آغاز: کتاب و اسؤلة كتبهما الشيخ صدرالدين القونوى... الكتاب. بسمله. مازال سمعى من طبيب لذكرك، ما يزري على الروض ... گوش ایام و لیالی باستماع مآثر و معالی مجلس عالی خواجه معظم ... نصير الملة و الدين ... المسئلة الأولى: هل ثبت عندكم ان وجود الواجب الوجود امر زايد

انجام: لايزال انه اللطيف المجيب. و الحمد لله ذى الجود الفايض و الكرم العام، وصلى الله على محمد و آله خیر الانام.

چاپ: به اهتمام عبدالله نورانی، در اجوبة المسائل النصيرية ،(تهران، پژهشگاه علوم انسانی :1383)

[دنا 702/1 (19 نسخه)؛ الذريعة 312/21؛ هدية العارفين 131/2؛ ريحانة الادب 432/3]

شرح و حواشی:

١- اجوبة المسائل القونوي - المفاوضات - المفصحة؛ نصير الدين طوسی، محمد بن محمد (672-597)

٢ - اسئلة القونوي عن الطوسي - مسائل القونوي - المفاوضات؛ صدرالدین ،قونیوی محمد بن اسحاق (673-607)

٣- الرسالةالمفصحة - المفاوضات؛ صدرالدین قونیوی، محمد بن اسحاق (673-607)

٤ - الرسالة الهادية - پاسخ قونوی به طوسی؛ صدرالدین قونیوی،

ص: 207

محمد بن اسحاق (607-673)

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1612/74-ف

نسخه اصل: نسخهش 216 کتابخانه تقوی که اکنون در کتاب مجلس شورای اسلامی است 6414- 4559؛ کا: عبدالحی،تا: 822ق، جا: ماردین در شمال عراق؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج،قهوه ای ضربی [ فیلم ها-ف: 1 - 621]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 929

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 847ق [الفبائی: 515]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 550/1ف

آغاز: برابر؛ انجام: و انواع خیرات باد .و السلام معاد عليه و رحمة الله. تم.

اصل نسخه: اسعد افندی، ش 3717 ؛خط: نستعلیق تحریری،کا: مصطفى بن محمد و اداری، تا: 955ق، جا: قسطنطنیه؛ ا(گ 6)

[فیلم ها: 497/1]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 352/1-عکسی و 380/1-عکسی

اصل نسخه: همان نسخه اصل بالا :[ف 2 - 278 و 279]

4.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6710/15

خط: نستعلیق ریز، کا: صدرالدین محمد رضوی شاگرد آقا حس_ین خوانساری، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج حنایی مقوایی درون سرخ با لولا، 3گ (60پ-62 پ)، 42 سطر (13×23) قطع: رحلی، اندازه: 20×31سم [ف: 16 - 338]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4681/6

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد قاسم بن بهزاد، تا: قرن 11؛کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن زرد ،سیر، ٩گ (6ر-14ر)، سطور

راسته و چلیپا، اندازه: 16/6×25/2سم [ف 8 - 23]

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2508/5

خط: نستعلیق شکسته بی نقطه، بی کا، تا: 17 صفر 1020ق؛ كاغذ: ترمه، جلد: رویه کاغذ فرنگی عطف و گوشه میشن تریاکی، 12گ (51پ-62ر) 12 گ 23 سطر ، اندازه 10×19سم [ف: 6 - 27]

7 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2787/12

آغاز: برابر ؛انجام: لا تحقق لها بنفسها بالتبعية لماله وجود مح_قق كما سبقت الاشارة اليه فى بعض الاسئلة المقدمة

خط: شکسته نستعلیق ،كا: شهاب الدين حسين بن ناصرالدین حسین حسنی حسینی جعفری دیباجی، تا: قرن 12؛ کاغذ: اصفهانی نخودی ،جلد: مقوا با روکش گالینگور 6گ (50پ 55) ابعاد متن: 10/5×20 ، اندازه: 14/5×22/5سم [ف : 13 - 273]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11070/2

آغاز: المسألة الأولى، هل ثبت عندكم ان وجود واجب الوج_ود امر زائد على حقيقته ام وجوده عين مهيته؛ انجام: و انه نسبة تحقق لها بنفسها بالتبعية لما له وجود محقق كما سبقت الاشارة من بعض الاسولة المقدمة سؤالات قونوی از خواجه؛ خط: نستعلیق، کا: محمد كاظم بن محمد حسن تویسرکانی، تا: 1118ق؛ مصحح، فاقد خطبه کتاب؛کاغذ: سمرقندی سمرقندی آهار مهره 14گ،( 20 - 33)، 15 سطر ، اندازه: 5/5×12سم [ف: 28 - 98]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11110/6

آغاز: و هذا المفهوم من حيث انه هو مع قطع النظر عن كل ما سواه اما ان يقتضى ان يكون؛ انجام: كما سبقت الاشارة اليه فى بعض الاسئوالة المتقدمة؛ تمت بعون الله و حسن توفيقه والحمد لله وحده

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد بن عبد الكريم، تفرشی، تا: 1274ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، کاغذ: فرنگی، 4گ (22- 25)، 29 سطر ، اندازه: 11/5×16/5سم [ف: 28 - 167]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3779/1

تنها متن سئوال هاست و مقدمه فارسی آن جداگانه آمده؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا عبدالله مازندرانی ریاضی، تا: 1302ق؛ کاغذ: فرنگی، 55 ص (2-56)، 17 سطر ، قطع: خشتی، اندازه: 17×22سم [ف : 10 - 1764]

11. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 90/26 _ د

آغاز: بسمله هذه هي المسائل التي كتبها الشيخ صدر الدين من الروم الى افضل العالم مولانا نصير الحق و الدين الطوسي المسئله الاولى : هل يثبت عندكم ان وجود الواجب امر زائد على حقيقته ام وجوده عين ماهيته و ان ليست له حقيقة وراء الوجود

بی کا، بی تا؛ 13گ (58پ- 61 پ و69ر-78ر ) [ف: 1 - 433]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1830/37

آغاز: رساله المسئله الاولى هل ثبت عندكم؛ انجام: كما سبقت الاشارة اليه فى بعض الاسؤله المتقدمه تمت الاسؤله بحمد الله و حسن توفيقه.

نامه قونوی به خواجه نصیر و رساله مفاوضات؛ خط: شکسته نستعلیق،کا:عقیلی استر آبادی،بی تا؛ 23ص (172-194)[ف: 9- 473]

13. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 929

آغاز: برابر؛ انجام: كما سبقت الاشارة اليه في الاسئلة و الاجوبة بعون الله و حسن توفیقه

خط: نستعلیق، بی کا،بی تا ،واقف: ابن خاتون؛ 17گ، 18 سطر ، اندازه: 14×23سم [ف: 4 – 241]

14 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 10317

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 540]

15. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 715/3

بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [ف: 299]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 502/1-ف

نسخه اصل: بشیر آغا ش 355؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 31گ (35-4) 15 سطر [ فیلم ها -ف: 1 - 492]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6616/48

بی کا، بی تا ،کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی،

ص: 208

8گ (215ر- 222پ)، 27 سطر (10×21) ،قطع: رحلی، اندازه: 18×31سم [ف : 16 - 312]

«اسألة اللوكرى و اجوبته » عويص المسائل

الاسئلة المائة / گوناگون / عربی

al-as’ilat-ul mi’a

ابن حجر عسقلانی احمد بن ،علی 733 - 852 قمری

(ebn-e hajar-e ‘asqalānī, ahmad ebn-e ‘alī (1333 - 1449)

در صد مسأله گوناگون و به صورت منظوم.

تهران؛ الهیات شماره نسخه: 193/3

آغاز: بسمله و به نستعين. الحمد لله صلى ذوالجلال على *** خلاصة الانبياء كنز المساكين / من اثبت الله مولانا رسالته *** قدما و آدم بین الماء و الطين / ما حكم قوله اله العرش خالقنا *** سبحانه جل عن كيف و عن اين / في آية هى فى الاحزاب تذكران*** المسلمين الى وعد العظيمين؛ انجام: نلتم ثوابا من المولى و مغ_فرة *** على الدوام و اجرا غير ممنون / ثم الصلوة على اعلى الوری شرفا *** محمد المصطفى خير النبيين / والال و الصحب ما ه_ب الصبا وصبا *** صب لذكر احاديث المحبين

خط: نسخ، کا: محمد بن قاسم کعکی، بی تا ،کاغذ ،فرنگی، ج_لد: تیماج مشکی ضربی، 3گ (21پ- 23پ)، 22-29 سطر

(10×14/5)، اندازه: 14/5×20سم [ف: 728]

«اسئلة و اجوبة » اجوبة المسائل شمسای گیلانی

«الاسئلة والاجوبة » اجوبة مسائل ابی ریحان البیرونی

« الاسئلة والاجوبة » مكاتيب الرشيد الوطواط الى شرف الزمان الايلاقي

«اسئله و اجوبه » جواب مسائل فقهی

«اسئله و اجوبه » سؤال و جواب

«الاسئولة والاجوبة » القانون الكلى في التأويل الخفى

الاسئلة و الاجوبة / پاسخ پرسش ها / عربی

al-as’ila wa-l ajwiba

بطلميوس ،کلاودیوس ،ش، 100؟ - 178 میلادی

(batlamīyūs, kelāvdīyūs, š (100 - 178)

پرسش و پاسخ های مختلف بسیار کوتاهی است با عناوین «س-ج که بیشتر آنها پزشکی و طبیعی است. نزدیک به «ماب_ال» ارسطوست. البته مشابه این آغاز به ارسطو نیز نسبت داده ش_ده است [ن ک. رساله بعدی)

آغاز: س لم صار من كانت رؤيته شنيعة كان الجهل عليه غالباً، ج لان حسن الخلق يتبع شدة القوة من النفس

انجام: لان النفس اذا تحرك معه البدن ايضاً فاذا تحرك البدن اثخن و الحرارة تحل به السبب المحدث له

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1463/6

آغاز و انجام: برابر

تذکر: نام مولف به قرینه آغاز و انجام نسخه ذکر شد؛ خط: نستعلیق، کا: علاء الدین محمد بن حسین حافظ قاری، تا: شعبان 965ق؛ جلد: تیماج ،سبز، 3گ (67پ- 69پ) اندازه: 8/5×17سم [ف: 4 - 294] 2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10029/54

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: ابن لطف الله محمد اسماعیل، تا: قرن11؛ مصحح؛ جلد: تیماج جگری با ترنج با سرترنج طلائی، 2ص (157-156)، اندازه: 12×17سم [ف: 32 - 41]

3.تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 112/8 – ب

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا، 3گ (85پ- 87پ) [ف: 508]

الاسئلة والاجوبة - رسالة لم صار / فلسفه / عربي

al-as'ila wa-l-ajwiba = r.-u lima Sara

ارسطو، 384 - 322 ؟ قبل میلاد

(arastū (-384 - 322)

رساله ای مختصر و فلسفی در علت صیرورت اشیاء که با کلمه «لم صار» آغاز و پاسخ داده شده است. در این رساله 24 سؤال مطرح شده است.مانند رساله «مابال» است و شاید همان مسائل فرقلیس ترجمه اسحاق بن حنین باشد. مشابه همان رساله ای که به بطلمیوس نیز نسبت داده شده اس(ن ک. رساله قبلی)

آغاز: هذه اسئلة واجوبة من كلام ارسطا طاليس، سؤال: لم صار من كانت رؤيته شنيعة كان الجهل فيه غالباً جواب: لان حسن

الخلق يتبع شدة القوة من النفس وقبح الجهل يتبع ضعفها

1 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3932/2

آغاز: مسائل ارسطو طاليس الحكيم. قال لم صار من به عطش اذا دخل الحمام سكن عطشه

در عنوان نسخه چنین آمده است: «مسائل ارسطو طاليس الحكيم»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛کاغذ: ضخیم سمرقندی، جلد: تیماج

مشکی، 4ص (88-91)، قطع: رقعی [ف 10 - 2033]

2. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2228/10

آغاز: برابر؛ انجام :لم صار من به فواق اذا قرع وسمع ما يقرعه براء، جواب: لان حركة النفس يوجب حركة البدن فانار الحرارة وارتفع سبب الفواق

خط ،نسخ، بی کا ،تا: قرن 13 ؛جای سؤال و جواب خالی، سطور ،چلیپا ،2گ اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 136]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6829/2

ص: 209

خط: نسخ، کا: محمد قاسم بن سعید، تا: چهارشنبه 22 شوال 1227ق؛ جلد: تیماج قرمز ضربی ترنج دار، 4گ (4پ- 7ر)، 17

سطر ، اندازه: 9/5×14/5سم [ف: 20 - 291]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6149/1

آغاز: قال الحكيم المعلم الاول ... لم صار من نالته حلقه يعطش دائما

خط: شکسته نستعلیق ،متوسط ،کا: احمد بن محمد حسين بن اح_مد شریف تنکابنی طبیب، تا: 1285ق؛ دارای حاشیه ای از اح_مد تنکابنی؛ کاغذ: فرنگی ،سفید ،جلد: تیماج قرمز ،روشن 23 ص (2- 24)، 16 سطر، قطع: رقعی اندازه: 11×17/5سم [ف 19 - 134]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6499/2

خط: نستعلیق، کا: محمد صفی بن اسکندر متطبب، بی تا؛ ج_لد: تیماج قهوه ای سرطبل دار، 9 برگ (71 پ-79ر)، 19 سطر ، اندازه: 13× 23سم [ ف : 20 - 78]

6. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3917/4

آغاز: برابر؛ انجام: در لم صارفی ... اذا قرع و سمع ما يقرعه سراً . لان حركة النفس يوجب حركة البدن فأثار الحرارة وارتفع سبب الفواق

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ،جلد: مقوا ،3گ، اندازه: 11×17 [ف مخ: 1 - 136]

الاسئلة و الاجوبة / كلام و اعتقادات / عربي

al-as’ila wa-l ajwiba

مغربی سموئل بن یحیی - 570 ؟ قمری

(maqrebī, samaw’al ebn-e yahyā ( - 1175)

رساله بعضی از زنادقه («نسخة مسئله وردت من بعض الزنادقة المتفلسفة») که گویا از سموئل می پرسد و او پاسخ می دهد خرده گیری بر اسلام و اصل تعلیم است همراه با رساله جواب آن (نسخة الجواب).

آغاز: بسمله. نسخة مسئلة وردت على السموئل من بعض الزنادقة المتفلسفة. بسمله انتقال سيدنا الامام البحر العالم الأوحد الرئي_س المويد الدين شمس الاسلام ... ادام الله تاییده و ارغم حسوده من الملة الاسرائيلية الى الملة الاسلامية

انجام: و اما ختم به کلامه فذالك أمر مرفوع على الحقيقة ألا ان الملوك و السلاطين جرت عادتهم أن يخصو كل أحد بما يرونه له اهلاً حراسةً للمراتب من تطاول عين الاكفاء ... تم الجواب.

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10117/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: قطب الدین شیرازی، تا: قرن 7؛ مصحح، قطب الدین شیرازی از نسخه ای به خط مؤلف به تاریخ 558 کتابت کرده؛ جلد: تیماج مشکی، 3ص (290- 292) ، 17 سطر ، اندازه: 12/5×19سم [ف: 32 - 147]

2. قم؛ مرعشی ؛شماره نسخه: 12868/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قطب الدین محمود بن مسعود شیرازی، تا 685ق؛ مصحح، مجدول مذهب، در بخشی از برگ های 136 و 137 خطوط عبری در متن رساله به خط قطب الدین شیرازی نگاشته شده و احتمالاً و وی با زبان و خط عبری آشنایی داشته است؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج «بسم الله الرحمن الرحيم» و «أن یکاد ...»، 4گ (144پ-147ر)، 27 سطر (5/5×13/5)، قطع: ،بیاضی اندازه: 18/5×25/5سم [ف: 32 - 642]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4547/14

آغاز: برابر؛ انجام: بسمله. سيقول السفهاء ما ولاهم عنقبلتهم التي كانوا عليها، قل الله المشرق و المغرب ... تاملت ما ذكره هذا المعترض السایل عما لا يعنيه فليعلم ان الله تعالى هداني بالدليل واضح

این نسخه از روی خط محمود بن مسعود شیرازی مورخ ربیع الثانى 685 در شهر قونیه نوشته شده است که او نیز از روی خط نسخه اصل مولف ابو نصر سموئل نوشته بوده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ ،اصفهانی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوایی،3 گ (118 ر- 120ر) ، قطع: ربعی، اندازه: 12/5×19سم [ف: 12-227]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2794/14-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 1 - 730]

الاسئلة والاجوبة / نامه نگاری / فارسی

al-as’ila wa-l ajwiba

مجدالدین ،بغدادی ،محمد 544 - 607 قمری

(majd-od-dīn-e baqdādī, mohammad (1150 - 1211)

اسئلة و اجوبة شيخ مجدالدين بغدادی با امام فخر رازی

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 462/28(آ) -463/28(ب)-ف

نسخه اصل: کوپرولوش 1589؛ بی کا، تا: با تاریخ 754ق، 1گ (413 ر-پ) [فیلم ها -ف: 1- 481]

الاسئلة و الاجوبة / فقه / عربي

al-as'ila wa-l ajwiba

ابن عبد السلام، عبدالعزیز بن عبدالسلام، 577 - 660 قمری

(ebn-e 'abd-os-salām. 'abd-ol-'aziz ebn-e 'abd-os-salām(1182 - 1262)

فتاوی عزالدین ابو محمد عبدالعزيز بن عبد السلام شافعی سلمی دمشقی، در مسائل فقه و جز آن، عنوان ها در پاره ای از جاها

«سوال فاجاب يا الجواب» است.

ص: 210

تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 193/1

آغاز: قال الشيخ زكريا في كتاب شرح الروض فى باب الطهارة... (پس از دو صفحه) هذه مسائل من فتاوى شيخنا الشيخ الا العلامة مفتى المسلمین شیخ الاسلام عزالدین عبدالسلام رحمه تعالى. بسمله اللهم صل و على سيدنا محمد و آله اسئلة ما يقول... وفقه الله تعالى في الداعى بسم الله تعالى؛ انجام: فنزل قوله تع_الی فلاجناح عليه ان يطوف بهما كيلا يترك حق لاجل الباطل والله تعالى اعلم و كان الفراغ من تعليق هذه النسخة نهار السبت الثامن من شهر المحرم سنة الف ومائة و ستة وثلاثون بقلم الفقير الى الله محمد بن قاسم الكعكى وصلى الله

خط: نسخ، کا: محمد بن قاسم کعکی، تا: شنبه 8 محرم 1136ق ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی 15گ (2 پ-16 ر)29-22 سطر (10×14/5)، اندازه: 14/5×20سم [ف: 727]

اسئلة و اجوبة / گوناگون / فارسی

as’ala wa ajwiba

رشیدالدین فضل الله ،همدانی 648 - 718 قمری

(rašīd-od-dīn fazl-ol-lāh-e hamadānī (1251 - 1319)

خواجه رشید الدین فضل الله وزیر و پزشک معروف اواخر دوره مغول در این کتاب به سؤالاتی که از طرف افرادی چ_ون خوارزم بن احمد شاه الولواجى و فخر الملة و الدين خجندى الطراح و جمال الدین شرفشاهی و شهاب الدین و شمس الدین الحجرى درباره مسائل طبی و حکمی و فقهی و تفسیری ش_ده است پاسخ می دهد. علاوه بر این خود خواجه نیز مسائلی چند در این کتاب طرح می کند و پاسخ می گوید که آنها را یا از زبان واعظی بر منبری شنیده یا قولی است که در کتابی خوانده است.

آغاز: بسمله و به نستعین حمد بی نهایت حضرت موجودیست واجب الوجود که مبدع انواع.

انجام: وسائل و قضایا و دلائل مذکوره ثایت

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2351

آغاز و انجام : برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: محتملاً قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: ساغری مقوایی ،مشکی، 23 سطر ،(22×15) اندازه : 22/5×30 سم

[ف: 5 - 471]

الاسئلة والاجوبة / چنددانشی / عربی

al-as’ila wa-l ajwiba

آقسرائی، محمد بن محمد، 771؟ قمری

(āqsarā’ī, mohammad ebn-e mohammad ( - 1370)

اسئله و اجوبه از علم تفسیر و حدیث. به دستور سیف الدولة و الدین الحاج شاد گلدی پاشا ساخته است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/13-ف

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی؛ بی کا، بی تا[ فیلم ها-ف: 1 - 636]

اسئلة و اجوبة / كلام و اعتقادات / عربی

as'ila wa ajwiba

؟ ابن فهد حلی، احمد بن محمد 9757 - 841 قمری

( 1438-ebn-e fahad-e helli, ahmad ebn-e mohammad (1357

پاسخ و پرسشی است در بیان مسئله تکفیر و احباط. پاسخ دهنده گویا همان ابن فهد حلی است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2750/4

آغاز: بسمله. ما يقول مولانا الشيخ احسن الله لك هل يجوز للمومن ان يكفرام لا و على تقدير جوازه لو حصل منه ارتداد في اثناء الصوم او الاخر هل يبطل فيهما او في احدهما... الجواب اختلف الناس فى ان الايمان هل يجوز ان يتعقبه كفرام لا و فى ان الاحباط هل هو صحيح ام لا و فى ان الموافاة هل هي شرط في الايمان ام لا، انجام: فهذا وجه الفرق بينهما ثم رده اه ... و حكم يطهارته قبل اعماله و لم نقبل فى الظاهر بل يجب مثله و يثاب عليه

خط: نسخ کهن، بی کا، تا: سه شنبه 29 ربیع الاول 822ق؛ كاغذ: سفید ،کهنه ،جلد: مقوایی با عطف تیماج 303 ص، 20 و 21 سطر ، اندازه: 14×18سم [ف: 9 - 126]

الاسئلة والاجوبة / ادبیات / عربي

al-as'ila wa-l ajwiba

سیوطی عبدالرحمن بن ابی بکر، 849 - 911 قمری

(soyūtī, ‘abd-or-rahman ebn-e abī-bakr (1446 - 1506)

نویسنده و کاتب این رساله می گوید به سال 898ق، به سؤال و جواب سیوطی واقف شدم و این سؤال و جواب حاوی مباحث مفصل در وضع و اشتراک و حقیقت و مجاز و به طور کلی مباحث معانى علم الالفاظ بود چون این گفتارهای سیوطی به صورت سؤال طرح و به شکل جواب پاسخ آن آمده بوده لذا آنها را جمع کردم.

آغاز: بسمله. حمدله ... و بعد فقد وقفت فى الثالث والعشرين من رجب 878ق. على اجوبة للشيخ الحافظ عبدالرحمان ابي الفضل

السيوطى عن اسئلة

1.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1175/4

آغاز: برابر؛ انجام: و من الاشكال ما لا يخفى.

خط: نستعلیق کهن ،بی کا، تا: محتملاً قرن 10؛ با جداول نجومی؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد ،مقوایی مجموعه حسين بن عبدالصمد

ص: 211

حارثی جلد ،جدید ساز، 6 ص ،(46-51) 21 سطر (10/5×15) :اندازه: 14×18سم [ف: 9 - 161]

2. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7525/6

آغاز :برابر

بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 5گ (46 - 50ر)، 19 سطر ، اندازه: 12×18سم [ف: 3 - 116]

الاسئلة و الاجوبة / فقه / عربي

al-as’ila wa-l ajwiba

محقق کرکی، علی بن حسین، 890 - 940 قمری

(mohaqqeq-e karakī, ‘alī ebn-e hoseyn (1486 - 1534)

در مسائل متفرقه فقهی از محقق کرکی

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13451/1

آغاز: بسمله، ماقوله دام ظله في التنور هل يطهر بالماء القليل ام لا... ماقوله دام ظله فى ماء الحمام اذا كان سطح المادة اعلى؛ انج_ام: و كلام الأصحاب يدل على انتفاء وجوب الخمس عن مثل هذا

خط: نسخ، کا: نصر الله بن برقع طرفی، تا: چهارشنبه 25 محرم 984ق؛ کاغذ: نباتی آهار مهره ،جلد: مقوا ، عطف و گوشه میشن مشکی، 55گ، 25 سطر ، اندازه: 18×23/5سم [ف: 21 - 1258]

الاسئلة و الاجوبة / فقه / عربي

al-as’ila wa-l ajwiba

آل عصفور، حسین بن محمد، - 1216 قمری

(āl-e ‘osfūr, hoseyn ebn-e mohammad ( - 1802)

نه سؤال فقهی است که فرزند مؤلف «احمد بن حسین» پرسید وی با عناوین «قال سلمه الله تعالى – الجواب» به آن پاسخ گ_فته است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 4009/2

آغاز: اللهم نحمدک ... قال سلمه الله تعالى ماقولك فى ذبي_حة ذبحه [ للقبله ] كقبلة البحرين مثلاً رأسها شمالا ورجليها جنوباً ك_هیئة الذبح [باليسر] هل هي حلال ام حرام؛ انجام: واما مجرد [الحوق] عليه من الشق فلا يحل تركه بل لابد من اجراء الحكم عليه اما لوكان غير مستقر الحياة كالاشهر الاول فانه في حكم الجزءلان اخراجه لاتترتب عليه حياة والله العالم بالصواب وهنا انتهى ج_ری القلم

خط: نسخ، بی کا، تا: ذیحجه 1220ق؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 2گ ، 19 سطر :اندازه: 15×19سم [ف مخ: 3- 1115]

اسئلة و اجوبة / كلام و اعتقادات / فارسی

as’ela va ajveba

ارومیه ای، حبیب الله

orūmīye’ī, habīb-ol-lāh

رساله در توحید است.

[فهرستواره منزوی 85/9]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5463

آغاز: بهترین عمل خیری که مقبول اهل خیر و فلاح باشد حمد ذات عالمیست که بفیض اقدس و بقدس خود اعیان موجودات را؛ انجام: فمن اراد الاخذ فعليه التمسك و السلوك وصلى الله على اكمل الانبياء و افضل الأولياء ... اجمعين

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی خط دار، جلد: تیماج مقوایی قهوه ای ،99گ، 13 سطر ، اندازه:

13×20/5سم [ف : 16 - 366]

الاسئلة و الاجوبة / فقه / عربي

al-as'ila wa-l ajwiba

انصاری، مرتضی بن محمد امین، 1214 - 1281 قمری

(ansari, morteza ebn-e mohammad amin (1800 - 1865)

سؤالات مختلف فقهی است که شیخ به آنها پاسخ گفته است.

آغاز: س غير المجتهد هل له أن يفتى بمذهب مجتهد من عند نفسه من دون أن يحكى منه ام لا.

انجام: ولک کله رجع الى الظنون الحدسيه والاستقرائيه و لا يسقط التكليف بحال و الله العالم اعلم بحقايق احكامه

شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 148/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 21 رمضان 1277ق، محشی؛ 17 سطر ، اندازه: 1×17سم [ف: 1 - 126]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1654/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 98]

الاسئلة و الاجوبة / پاسخ پرسشها / عربی

al-as'ila wa-l ajwiba

صدرالدین استرآبادی، ق13 قمری

(sadr-od-dīn estarābādī (- 19c)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2127/6-ف

نسخه اصل: مدرسه نواب ش 58 [این نسخه در مدرسه نواب شناخته نشد]؛ بی کا، بی تا،[ فیلم ها -ف: 1- 645]

الاسئلة و الاجوبة / كلام و اعتقادات / عربی

al-as’ila wa-l ajwiba

عبدالجلیل

abd-ol-jalil

ص: 212

قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 480/3

آغاز: بسمله، سوال سيدنا ومولينا قد اشكل على مسائل متعددة... منها ان تبينوا بالبيان الواضح من الكتاب والسنة على ترتيب السلسلة الثمانية الطوليه... و منها النسبة بلين سيدنا المرحوم وشيخنا اع_لی الله مقامه و كذا النسبة بين الذكر القائم بالامر بعدها بالامر بعدها ... الجواب الله بسم الله البديع الذى لا اله الا هو ... من عبد الله عبدالجليل فاعلم ايها الواقف على خط القسيم

بی کا، بی تا ،جلد: گالینگور سیاه، 2گ [ف 1 - 390]

الاسئلة والاجوبة / عرفان و تصوف، پاسخ پرسش ها / عربی

al-as’ila wa-l ajwiba

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 195/40-ف

نسخه اصل: حمیدیه ش 1447 ؛پاسخ و پرسش عرفانی؛ بی کا با تاریخ 750 تا 811ق [ فیلم ها -ف: 1 - 424]

الاسئلة و الاجوبة / فقه، پاسخ پرسشها / عربیکا

as'ila wa-l ajwiba

در این رساله پرسش کننده ای که نام او از متن به دست نیامد از« مولانا ادام الله تعالی برکته» مسائلی چند از پارچه حریر و زیبق و

شراب و امثال آن می پرسد و استاد به او جواب می دهد.

تهران: ملی؛ شماره نسخه: 1262/5

آغاز: بسمله، مسائله ما يقول سيدنا و مولانا ادام الله تعالى برك_ته ؛انجام: فى الاعضاء الحمد لله على الاتمام و للرسول افضل السلام

خط: نسخ، بی کا، تا: محتملاً قرن 11 ؛کاغذ :فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی روشن یک لا،51 ص (135- 185)، 20 سطر (13×7) :اندازه: 12×18سم [ف: 9 - 253]

الاسئلة و الاجوبة / فلسفه، پاسخ پرسشها / عربی

al-as’ila wa-l ajwiba

رساله ای در اسئله و اجوبه حکمی در الهیات.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1030/25-ف

نسخه اصل: بادلیان ش 95 اوزلی (1422)؛ بی کا، تا: 1042ق؛ [ فیلم ها-ف: 1 - 558]

الاسئلة و الاجوبة / پاسخ پرسش ها / عربی

al-as’ila wa-l ajwiba

الاسئلة و الاجوبة المهدية و العلامية

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1039/23-ف

نسخه :اصل بادلیان 20.Ind inst. Arahb M. S خط نستعل_یق، کا: میر علی نقی بن نورالدین محمد گیلانی، تا:ربیع الثانی 1085ق؛ 23 سطر چلیپا [ فیلم ها-ف: 1 – 561]

اسئلة و اجوبة / فلسفه / عربی

as’ila wa ajwiba

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22532

آغاز: بسمله روى فى كتاب التوحيد ان الصادق عليه السلام؛

انجام :من جلد صفر النفس من الاسفار الاربعه

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1263ق [رایانه ]

الاسئلة و الاجوبة / پاسخ پرسش ها / عربی

al-as'ila wa-l ajwiba

در این رساله این سؤالات مطرح شده است: 1. ان المومن خلق من عليين و الكافر من سجين؛ ان المصلى حين يقول اياك نعبد و ایاک نستعين كيف يقصد المخاطب بخطابه و اى معنى يعتقد قبله عليه هل يقصد الغير المدركة بصفة من صفاته الجمالية و لا الجلالية ام يقصد شيئا آخر؛ 2 مشيت ؛3.«شجره طیبه» در آیه شجره مباركة زيتونية .4 .التسعه المفيدة فى الارض و العشرة الجبال؛ 5. معنى «دحو الارض من تحت الکعبه»؛ 6 .صورتی که در آیینه می آید چگونه است. نام جواب دهنده معلوم نشد.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2873/5

آغاز: قال سلمه الله تعالى، سوال: المعروف من الاخبار و من کلمات امناء الابرار؛ انجام: و هذا هو الذى يدل عليه الدليل النقلى و العقلى

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 13 ؛جلد: مقوایی، تمام میشن تریاکی، 14ص (143-156)، اندازه: 15/5×21سم [ف: 6 - 541]

الاسئلة والاجوبة / كلام و اعتقادات، پاسخ پرسشها / عربی

al-as'ila wa-l ajwiba

در مسائل مختلفه در اعتقادات از تقریرات میرزا محمد باقر شیرازی اصطهباناتی است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4373/1

آغاز: سوال. ان كان تقليد الاعلم واجبا في تكليف المقلدين فانه شكل ذلك على الخواص؛ انجام: بالقيام الصدورى لانه ظلمهم فاذا خلق الانسان ظهر ان اى واحد منهم احسن و اكمل.

خط: نستعلیق، کا: سید حسن موسوی طباطبائی مازندرانی،تا: قرن 13 ،کاغذ ،فرنگی ،جلد: ابری مقوایی، 2گ (1- 2ر)، 19 سطر (21×12/5)، اندازه: 18/5×24/5سم [ف: 12 – 81]

الاسئلة و الاجوبة / فقه / عربي

ص: 213

al-as’ila wa-l ajwiba

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16979/4

آغاز: بسمله. الحمد الله بارئ الانام ذى الطول والانعام احمده علی نعمه العظام والشكره ... اما بعد ان التصنيف في الدين من شرائف الطائات؛ انجام: كذا ذكره الامام العالم الربانى المشهور بالفرق_انی في كتابه المسمى بانوار البروق شرح فرائض للشيرازي. تمت.

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جلد: چرم قهوه ای، 37 ص (268- 304)19 سطر (12×20)، اندازه: 19×28سم [ف: 47 -]

الاسئلة و الاجوبة / كلام و اعتقادات / عربی و فارسی

al-as’ila wa-l ajwiba

پرسش هایی است از جمله: سؤال از «و ما كانت لاحد فيها مقرا لا مقاما» از دعای کمیل؛ سؤال از آيه «و لاتومنو الا لمن تبع دينكم» سؤال از معنی دار الاسلام؛ سؤال از «رد الشمس» واز آیه «لا تنكحوا ما نكح آباؤكم من النساء» و پاسخ آنها.

مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 332/6

آغاز: سؤال فى دعاء کمیل؛ انجام: اذا لا تفرق العجم بین المذكر والمونث فى هذا المقام من مقامع.

خط: نستعلیق، کا: عبدالحمید خویی چوریسی کتابفروش، تا: ربیع الاول 1232ق؛ جا: اصفهان، مدرسه مبارکیه ؛کاغذ: آهار مه_ره ،جلد: مقوا عطف مشمع سرخ، 6ص، 18 سطر، اندازه: 14×21/5سم [ف: 281]

الاسئلة و الاجوبة / پاسخ پرسش ها / فارسی

al-as’ila wa-l ajwiba

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 462/40(آ)-463/40(ب)-ف

نسخه اصل: کوپرولوش ،1589 بی کا، تا: با تاریخ 754ق؛ 1 گ (424 ر) [فیلم ها-ف: 1 - 482]

الاسئلة و الاجوبة / پاسخ پرسشها / فارسی

al-as’ela va-l ajveba

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 622/4

آغاز: در خبر است از خالد بن قیس و از سوید بن عبدالله و از قتاده؛ انجام: به آب رحمت و مغفرت شسته گردان و والدین م_ا را

از دریای مغفرت سیراب گردان امین یا رب العالمین

حول المسائل العقائدية و التاريخية؛ خط: نسخ، کا: براتعلی بن محمد تقی، تا: شنبه 26 شعبان 1269ق؛ جلد: چرم مشکی، 34گ( 158پ-191 ر) 21 سطر ، اندازه: 15×21سم [مؤید: 2 - 132]

الاسئلة و الاجوبة / پاسخ پرسش ها / فارسی

al-as’ela va-l ajveba

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11803/1

مؤلف مجهول؛ بی کا، بی تا؛ مصحح [میراث شهاب:س 10 ش 1-2-25- 25]

الاسئلة و الاجوبة (امين الدوله) = پاسخ طوسی درباره تنفس / طب / عربی

al-as’ila wa-l ajwiba (amīn-ud dawla) = pāsox-e tūsī

darbāre-ye tanaffos

نصیرالدین طوسی محمد بن محمد، 597 - 672 قمری

nasīr-od-din-e tūsī, mohammad ebn-e mohammad

(1201 - 1274)

مختصری است مشتمل بر سؤالات امین الدوله [مقصود امین الدوله ابوالشجاع بن موفق الدوله ابوالفرج عالی است مذکور درتلخیص مجمع الاداب لابن الفوطى (ذيل ترجمه احوال موفق الدوله) و عم خواجه رشیدالدین فضل الله صاحب تاریخ معروف جامع التواریخ] از خواجه نصیرالدین طوسی در خصوص مشکلات و عویصات مسائلی که در فن 10 کتاب 3 قانون از تنفس مطرح کرده است و جواب های خواجه به سؤالات و اشکالات او و گفته اگر باز هم دشواری هست بگوید تا پاسخ دهد.

آغاز: ذكر الشيخ الرئيس فى الفن العاشر من الكتاب الثالث من القانون كلام كلى فى التنفس - التنفس يتم بحركتين و وقفتين بينها . . المسئول من انعامه . ان يبين يبين هذه الاشكالات. . تاملت هذه الاشكالات فاقول ما قول الشيخ الرئيس في التنفس

انجام: فهذا ما عندى فيما ذكره فان كان موافقاً للحق فهو المطلوب والا فلينعم بالانعام عما يخالفه بالاعلام عما يخالفه ان شاء الله تعالى يحرس فضله و مجده و يحصل مقاصده بلطفه انه اللطيف المجيب و الله اعلم بالصواب.

چاپ: به اهتمام عبدالله نورانی، در اجوبة المسائل النصيرية (تهران، پژهشگاه علوم انسانی: (1383)

1. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 84/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10، 6گ (20ر- 25پ) [ف: 713]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16766/5

آغاز: برابر؛ انجام: هذا شئ جربه اصحاب الاكسير...خصوصا ابن زكريا فى كتاب الاسرار له والله اعلم تمت الرسالة.

خط: نستعليق، كا: محمد بن كمال الدين حسین، تا: یک شنبه 21 صفر ،944ق جا: قم؛ کاغذ: شکری و نخودی آهار مهره، جلد: مقوا، 9 ص (235-243)، 21 سطر، اندازه: 10×17/5سم [ف: 19-350]

3. شیراز؛ محلاتی، صدرالدین؛ شماره نسخه: 17/22

بی کا، تا: 1056ق [ نشریه 5 - 273]

ص: 214

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2114/15

آغاز: برابر؛ انجام: خصوصاً ابن زكريا في كتاب اسرار والله اعلم.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ گ 76 دنباله رساله ای است؛ کاغذ: سپاهان، جلد: مقوا، 6 گ (66پ- 71پ)، 16 سطر (5×12) ،

اندازه: 14×20/5سم [ف: 8 - 751]

5.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1079/7

آغاز و انجام :برابر

خط: تعلیق، بی کا، بی تا؛ 3ص (18-20) [ف: 3 - 185]

«اسئله و اجوبه رشیدیه » فوائد رشیدیه

الاسئلة والاجوبة على شرح الشمسية / منطق / عربي

al-as’ila wa-l-ajwiba ‘alā s.-iš-šamsīyya

حسینی ،بحرانی، عبدالله بن سلیمان

hoseynī bahrānī, ‘abd-ol-lāh ebn-e soleymān

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3462

آغاز: لحوق امر الآخر بلاواسطة في نفس الامر يستلزم ان - يك_ون ذلك الشيىء؛ انجام: و الاوسط مضايف الاكبر يكون الاصغر الاكبر كلاهما

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی اح_مد آثاری؛ کاغذ: اصفهانی،جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تيماج قرمز ، 82گ 25 سطر ،(8/5×15) اندازه: 12×19سم [ف: 1663]

اسئلة و اجوبة فى بيان العقل / پاسخ پرسشها /فارسی

as’ela va ajveba fī bayān-el-‘aql

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 462/15(آ)-463/15(ب)-ف

نسخه اصل: کوپرولوش 1589 ؛ بی کا، تا: با تاریخ 754ق؛ 4گ(237 ر - 240 ر) [فیلم ها-ف: 1 - 480]

«الاسئلة اليوسفية » مناظره میرزا یوسف علی

«اس المواهب السنية فى المناقب الصفوية » صفوة الصفاء فی مناقب الاولياء ومعارج الأصفياء

اسباب اجابت دعا / کلام و اعتقادات / فارسی

asbāb-e ejābat-e do‘ā

رساله ای درباره اسباب اجابت دعا از دیدگاه شیعی که در روی جلد نسخه، به عنوان ناز و نیاز معرفی شده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15702/1

آغاز: بسمله. بدانکه هرگاه کسی خواهد باصرار یعنی بحول و قوه خود از خدا چیزی بگیرد مشرک است و داعی و متوکل نیست بجهت آنکه خود را سبب وصول بمطلب خود کرده است؛ انجام: از مسبب الاسباب غافل میشوند و شده اند و بدانکه بعضی از مطالب هست که بخصوصه بشرع شریف امر صادر.

خط: نستعلیق بی کا،بی تا، افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای یک لا،6 گ (1پ- 6پ)، 15-18- سطر ،اندازه: 11/5×17/5سم [ف: 44 - 10]

اسباب الاشياء / طب / فارسی

asbāb-ol-ašyā’

طبیب اصفهانی، ابوالقارح

tabib esfahani, ab-ol-qareh

نسخه حاضر قسم دوم در طب عملی و در پنج «مقاله» است. مقاله اول در اسباب ماده صحت در چهار «باب».

[فهرستواره منزوی 3276/5]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4402

آغاز: بسمله، قل هو الله احد... چنین گوید ... ابوالقارح الطبيب الاصفهانی که این رساله اسباب الاشياء است ... با کثر کتاب

حكما جمع نمودم؛ انجام: مسبب الاسباب باقی بهانه است... هرچه خواهد کند که حکم او راست.

قسم دوم در طب عملی؛ خط: نسخ و نستعلیق ،کا: محمد كاظم بن محب علی، تا: شعبان 1081ق؛ كاغذ: کاغذ، فستقى، جلد: میشن ،آلبالویی، 199گ 17 سطر، اندازه: 9/3×14سم [ف 2 - 22]

اسباب اعتلال المملكة و معالجاته / حکومت و سیاست / عربی

asbāb-u i‘tilāl-il-mamlikat-i wa mu‘ālijāt-i-h

نیریزی، قطب الدین محمد، 1100 - 1173 قمری

(neyrīzī, qotb-od-dīn mohammad (1689 - 1760)

مؤلف که در عصر صفوی میزیسته است، وضعیت ظاهری کشور چون مریض احوال و آشوب زده و مختل می دید با توجه به آیات قرآنی و روایات ائمه هدی به ویژه عهدنامه مالک اشتر به تشخیص اعتلال واختلال و علامات آن و نیز روش معالجات آنها پرداخته و بزرگان را به انتخاب یکی از بزرگان صفوی به حکم قرعه و تن دادن و تمکین کردن به احکام او توصیه کرده است.

قم ؛مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2264/4

آغاز: الحمد لله الذى هو موليكم نعم المولى ونعم النصير و هو القاهر فوق عباده ... اما بعد فيا معاشر العلماء ان هذا الكتاب الذى لاح

هو الحق القراح و ان كان الحق مراً و لقد جيء من سبأ ،

ص: 215

انجام: و جعلنا الله واياكم من الذين اخلصوا دينهم الله والا الله الدين الخالص والسلام علينا وعليكم وعلى كل من اتبع اله_دی من المسلمين والمسلمات والمومنين والمؤمنات وصلى الله ع_لی محمد و آله الطاهرين.

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 13؛ 14گ، 12 سطر،اندازه: 15×20 [ف مخ: 3 - 987]

اسباب الامراض = الاسباب و العلامات / طب / عربی

asbāb-ul amrāḍ = al-asbāb wa-l ‘alāmāt

قسمتی است از کتاب تقاسيم العلل در بیان امراض مختلف از سر تا پا

آغاز: بسمله، حمدله، صلاه، الصداع، سبب الصداع، اما س_وء مزاج مختلف ساذج موجب بالذات او [لا] بالذات

انجام: (فى الوباء) الوباء هو تغير يكون للهواء عن جهة عف_ونة واقعة فى الهواء ... فصل ينبغى للطبيب انلا يقتصر على ما فی الكتب ... و زان الكتابة و الله اعلم.

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4236

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابوالقاسم بن ابى الفتح اسحاق، تا: سه شنبه 5 شوال 599ق؛ در دنبال نسخه های حب المقل است از تلخیص نظامی حب سورنجان و چند قرص دیگر هم دیده می شود؛ کاغذ: ترمه ،جلد: میشن قهوه ای 194گ، 19 سطر، اندازه : 10/8×19/7[ف 1 - 29 ]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22706/7

آغاز: برابر؛ انجام: سبب جميع ذلک يبس و مزاج سوداوی و الله اعلم

خط: نسخ، كا: عبدالعزيز الحكیم، بی تا؛ کاغذ: حنایی، (118 - 130) 31 سطر، اندازه: 18×26/7سم [ف : 19 - 502]

اسباب التدوية / طب / فارسى

asbāb-ot tadvīye

اشلیمر ،فلمنکی، ق 13 قمری

(ešlīmer, felemenkī (- 19c)

نویسنده که از طبیبان فرنگی مقیم ایران به روزگار ناصرالدین شاه بوده و در دارالفنون تدریس می کرده است، برای مطال_ب درسی خود چندین کتاب نوشته که کتاب حاضر از آن ج_مله می باشد این کتاب شامل مقدمه ای است در اسامی شیمیایی داروها به صورت فهرست با مرادف فرنگی هر کلمه در مق_ابل آن پس از مقدمه (= فهرست) مطالب مندرج در فهرست به شیوه طبيبان جدید مورد بحث قرار گرفته است. ترجمه از یک از شاگردان اوست.

آغاز: مطلب اول در آب در حالتیکه بواسطه قواعد علوم طبي_عیه اجسام را منقسم نمائیم

انجام: بل در حین غذا یا در اواخر و ادویه یدیه را میل نمایند

[استوری 294/2؛ تاریخ طب ایرانی الگود 502 و 512؛ امیرکبیر و دارالفنون 318 تاریخ مؤسسات تمدنی جدید از محبوبی اردکانی 227:1 و 302 و 308 ؛ فهرستواره منزوی 3277/5]

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9134

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی رحلی؛ 237گ ، اندازه: 22×35سم [ف : 17 - 300]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9133

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 22 شعبان ،1287ق؛ با اشکال ؛کاغذ: فرنگی، 336گ، 21 سطر (16×28)، قطع: رحلی، اندازه: 21 ×34سم [ف : 17 - 300]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1056

آغاز و انجام: برابر؛ پایان نسخه: العبد تقى بروجردى ولد مرحمت پناه جاحی شاه محمد بیک غفر الله له بتاريخ بيست و چهارم جمادی الثانی سنه 1292.

خط: نسخ، کا: تقی بروجردی، تا: 24 جمادی الثانی 1292ق؛ در اول کتاب آمده،« فهرست مفردات و مرکباب مذکوره و تدبیرات مستعمله در اسباب – التدويه ...»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج آبی، مقوایی، 357گ 21 سطر (13×13/4) اندازه: 21/5×34سم [ف:

3- 74]

4 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6008

کا: رضا پسر محمد حسین خان قاجار سیاح، تا: 1294ق؛ پس از پایان 8 صفحه یادداشت طبی با قلم دیگر؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ،عنابی 810ص، 17 سطر، قطع : خشتی، اندازه: 18×22سم [ف 19 - 5]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11352

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق و نسخ، كا،موسی تا: شعبان 1296ق؛ مصحح ،برگ های آن پراکندگی دارد؛ مهر: کتابخانه حکیم الهى؛ جلد: کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای، 424گ، 17 سطر 10×15 اندازه: 17×21سم [ف: 28 - 592]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10236

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: رجب 1300ق، جا: تهران مدرسه پادشاه در خیابان الماسیه؛ قبل از کتاب فهرست الفبائی نسخه های قرابادین؛ تملک: ابو القاسم ضياء الاطبا فرزند آقا عبدالرحمن بن جواد تاجر بنارسی هندی با مهرهای «الراجي ابوالقاسم بن عبد الرحمن» (بیضی) و «ابوالقاسم ضياء الاطبا» (بيضى)؛ جلد: تیماج قهوه ای، 346گ 11 سطر اندازه: 17×22سم [ف: 26-199]

7. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1321

آغاز: حمدله. و بعد درباره ... خطائی، بیخ نباتی است کثیر الوقوع

ص: 216

و معطر که بری او در کوه های بلند هندوچین و ماچین در فرنگستان عمومیت دارد؛ انجام: برابر

جلد سیم؛خط: نستعلیق، شکسته، بی کا، تا: 17 ذیحجه 1324 ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی با تیماج ،قرمز، 343گ، 10 س_طر (6×12)، اندازه 10× ١٧سم [ف: 3 - 927]

اسباب التدوية / طب / فارسى

asbāb-ot tadvīye

طبیبی ،کرمانی ق13 قمری

(tabībī kermānī (- 19c)

در هزار مطلب در طب زمان قاجار

[فهرستواره منزوی (3277/5]

تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 7402

خط: نستعليق،كاتب - مؤلف، تا: جمعه 12 ذیحجه 1292ق؛ فهرست نویسانده در روز دوشنبه 15 ذیحجه 1293 در دارالفنون ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 277گ 20 س_طر (11×16)، قطع: خشتی اندازه: 16/5×21/5سم [ف : 16 - 546]

اسباب حدوث الحروف = معرفة حدوث الحروف = مخارج الحروف = مخارج الصوت / فلسفه / عربي

asbāb-u ḥudūṯ-il ḥurūf = m‘rifat-u ḥudūṯ-il ḥurūf =

mxārij-ul ḥurūf = mxārij-uṣ ṣawt

ابن سینا حسین بن عبد الله، 370 - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh (981 - 1038)

به خواهش ابو منصور محمد بن على بن عمر بن جبان

رساله ای است در چگونگی حروف، شامل شش «فصل»:1. حدوث صوت؛ 2. سبب حدوث حروف؛ ٣. تشریح حنجره زبان؛ 4 .اسباب حرف از حروف؛ 5. حروف مشبهه به این حروف؛ 6. در این که این حروف گاهی از حرکاتی غیرنطقی شنیده می شوند. دکتر مهدوی سه کتاب یا سه روایت با این نام می شناساند که سومین آنها مطابق این رساله است این رساله نیز بیش از یک تحریر دارد

آغاز 1: بسمله الحمد لله وحده حمداً يستأهله بعظمة ذاته و بسعة رحمته و فیضان جوده و صلوته على نبيه محمد و آله و بعد فلیس كل قابل هديته محتاجاً اليها ولاكل طالب تحفة. فاقداً لها بل ربما آثر الغنى فى ذلك اكرام الفقير و توخى الكبير به البسط من الصغير و الشيخ الكريم و الاستاذ ابومنصور محمد بن على عمر ادام الله فضله

آغاز 2: بسمله، ما كل من يقبل هديه اواتهب شيئا يكون عادما لذلك الشيء فقد يقبل الغنى من الفقير عرضا... والاس_تاذ ابو منصور محمد بن على بن عمر بن جبان طلب منى طلب مباسطة لاطلب افتقار أن أكتب له الحاصل عندى من معرفة حدوث الحروف و اختلافها في المسموع في رسالة موجزة

انجام ١: و الياء عن قلع الاجسام اللينة المتلاصقة بعضها ببعض و اظن اني قد بلغت الكفاية و عبرت عن المقدار الذى نبلغه من المعرفة تقرباً الى الشيخ الكريم الاستاذ جعلني الله فداه فههنا اختم الرسالة متوكلا على الله فهو حسبى و نعم الوكيل

انجام 2: و يسمع اكثرها من الطيور و من لغات أهم شبيهة اللغات بنغم الطيور. و الظن انى قد بلغت الكفاية و عبرت عن المقدار الذي تبلغه معرفتى فجاز ان اختم الرسالة. تمت رسالة مخارج الصوت و الحروف لابي على، رح.

چاپ: قاهره، 1332ق و 1348ق

[الذريعة 2/ 11؛ فهرست آثار ابن سینا (مجله ،معارف دوره نهم شماره 2)؛ الاوقاف العامة موصل ،93/2 ،مهدوی، فهرست مصنفات 30 ؛دنا 1: 716(27) :نسخه بعضی از نسخه ها مربوطه به رساله «حدوث الحروف» ابن سیناست که خلط شده)]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 599/5

آغاز: برابر 1

مشتمل بر شش فصل، فصل چهارم و پنجم و ششم که در نسخه دیگر با این نسخه موافق نبوده عیناً در آخر مندرج گردیده؛ خط: نسخ، کا: نوح بن يوسف بن علی سیرافی، تا: چهارشنبه 15 رجب 569 ق؛ قطع ،وزیری، اندازه: 11×19/5سم [ف: 2 - 356]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1094/5 -ف و 4760/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فیلم ها-ف: 1 - 564 و 3 - 103]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 230/4-ف

نسخ اصل: اونیورسیته ش .4711. در شش فصل؛ خط: نسخ، کا: الحوفى المتطبب، تا: اوایل شعبان 570 ق؛ در پایان آمده «و کتبه الحوفى المتطبب في اوائل شعبان سنة ثمان سبعين و خمسمائة يومئذ و صلاح الدين يوسف بن ابوب نایبا بباب الموصل بالحمامات»؛ 6گ (28-33)، 24 سطر [ فیلم ها -ف: 1 - 438]

3.تهران؛ مهدوی ؛شماره نسخه : 587/15

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 6؛ 6گ (222پ-217پ)، 22 سطر [ نشریه: 2-124]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1091/15-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 1 - 564]

4.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4651/10

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن سیاه، اندازه :12/7×21/4سم [ف: 7 - 451]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 438/14-ف

نسخه اصل: نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4853؛ بی کا، تا: شاید اوایل قرن 7 ؛7گ( 102-108) 21 سطر :اندازه: 12×17سم [ فیلم ها -

ف: 1 - 472]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1190/2-ف

ص: 217

آغاز و انجام: برابر 2

نسخه اصل: ایاصوفیا ،4849 بی کا: تا: مقابله شده در 697ق؛ 10گ (4پ- 13ر) [فیلم ها -ف: 1 - 576]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 371/2- عکسی و 437/2- عکسی و 359/2- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف: 2 - 20]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2264/25-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4829؛ بی کا، تا: قرن 10؛ 3گ (105پ- 107 پ)، 35 ،سطر، اندازه: 25×36سم[ فیلم ها -ف: 1 - 663]

8. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 1187/29

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 یا 11؛ با سر لوح های زرین؛ کاغذ: اصفهانی نازک، 4گ (156 پ -160)، 24 سطر (10×20)، اندازه:

17×27سم [رشت و همدان - ف - 1471]

9.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4547/16

آغاز: برابر 2؛ انجام : برابر 1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1021؛ کاغذ: اصفهانی، ج_لد: تیماح قهوه ای ،مقوایی 8گ (128پ-136پ)، قطع: ربعی، اندازه:

12/5×19سم [ف : 12 - 228]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2794/16-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها -ف: 1 - 731]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 634/27

آغاز: برابر 1

مشتمل بر شش فصل؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1043ق؛ 31 س_طر ، قطع: بیاضی، اندازه: 18×31سم [ف: 2 - 399]

11. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 319/2

آغاز: برابر 2

بی کا، تا: 1077ق؛ 7گ، قطع: خشتی [چند نسخه-ف: 387]

12. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 9/7

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

كا: محمد نصير، تا: 1106ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قرمز، یک لا، 19 ص( 133-151)، 14 سطر (6/5×10/5) اندازه:10×14/5سم [ف: 7 - 13]

13. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 620/4

آغاز و انجام: برابر 1

خط: شکسته نستعلیق، کا: یدالله کجوری ،نظر پاک، تا: 1352ق جا: تهران 8گ، 12 سطر، اندازه: 17×22/5سم [ف: 1 - 236]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6914/4

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ پس از آن اشعاری پراکنده به فارسی و عربی برخی از محقق سبزواری و آقا میرزا محمود خوئی (اخوی) برخی از تواریخ سلاطین صفویه؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا،3 گ (57ر - 160ر) 18 سطر، اندازه: 17/5×21/5سم [ ف : 20 - 341]

15. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 475/3

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 26 سطر (15/5×8/5) [ف: 1 - 357]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1149/5

آغاز و انجام: برابر 1

خط: تعلیق، بی کا، بی تا، کاغذ: سمرقندی کلفت، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 4گ (25 پ-28پ)، 31 سطر، اندازه:

13×23سم [ف: 6 - 2394]

17. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 78-ح /595/5

آغاز و انجام: برابر 2

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: مختلف، جلد: مقوا با تیماج مشکی، 5گ 26 سطر (7×12)، اندازه: 10/5×16سم [ف: 2 - 186]

اسباب الرعد والبرق / طبیعیات / عربی

asbāb-ur ra‘d wa-l barq

ابن سينا، حسین بن عبدالله، 370؟ - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh (981 - 1038)

شیخ الرئیس در این نامه از رعد و برق و صاعقه گفتگو نمود.

چاپ: دکن، 1353

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5908

آغاز: تقول ان الارعاد يكون من اسباب سبعة الاول منها انها اذا تصادمت غمامتان؛ انجام: و على هذه الجملة تتولد الصاعقة

خط: نسخ، کا: احمد بن محمد علی اسفیدواجانی کرونی اصفهانی ،تا: شعبان 1238ق؛ در 1241 مقابله شده، مجدول، ،مذهب، با سرلوح مذهب؛ واقف نائینی؛ 3ص، 27 سطر، اندازه: 30×18سم [ف: 4 - 113]

2 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1089/6

خط: تعليق، كا: محمد تقی تفرشی و حسن تقدیسی، تا: 1355 - 1356ق؛ به خط محمد تقی تفرشی به سال 1355 و حسن تقدیسی به سال 1356؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا 3 گ (57پ-59پ)، 19 سطر (10×16/5)، اندازه: 13×20/5سم [ف: 3 - 263]

3. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 228/11 فرخ

آغاز: بسمله نقول ان الارعاد يكون من اسباب سبعه الواحد منها

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی؛ جلد: تیماج سوخته عطف و لبه تیماج قهوه ای 4 ص (64-67) قطع: رقعی

اندازه: 11/5×19/5سم [ف: 209]

اسباب روزی و فقر / اخلاق / فارسی

asbāb-e rūzī va faqr

نوری ،برزنجی احمد، - 1325 قمری

(nūrī barzanjī, ahmad (- 1907)

در این رساله به اسباب فقر و منع روزی یا اسباب زیادی مال منال پرداخته، با ذکر روایت هایی مناسب موضوع و چند دعا برای گشایش مشکلات.

آغاز: الحمد لله الذى وسع الرزق على من شاء من عباده من عباده ... و عبد

ص: 218

برادران این مکتوب جمیعش برای احبائی که خوانده اند انفع است.

انجام: امید است که به برکت حضرتت عليه الصلاة والسلام نفع کلی ببینند.

[فهرستواره منزوی (318/6]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9348/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ معرب و نستعلیق، کا: ابراهيم بن حاج فيض الله سنندجی ،تا: شنبه 8 ذیقعده 1312ق؛ جلد: مقوایی عطف وحواشی تیماج قهوه ای، 13گ (64ر-76ر)، 15 سطر، اندازه: 16/5×20/5سم [ف: 24 - 139]

الاسباب الصادة عن ادراك الصواب / فلسفه / عربي

al-asbāb-uṣ ṣāda ‘an idrāk-uṣ ṣawāb

؟ کراجکی، محمد بن علی، - 449 قمری

(karājakī, mohammad ebn-e ‘alī (- 1058)

در ذکر علل و اسبابی که مانع شناخت آدمی هستند مشتمل بر چهار «فصل» نام مؤلف در این نسخه نیامده اما در فهرستی مصنفات كراجکی توسط یکی از شاگردان وی تنظیم شده نام این رساله ذکر شده است.

آغاز: بسمله الحمد لله ولى المحامد و مولى المراشد و صلواته على افضل منذر شاهد و ... و بعد وقفت على ما رغب فیه الاخوان ... من ذكر الاسباب الصادة عن ادراك الصواب.

انجام: قد ذكرت ايها الاخوان ما التمسوه فى بيان هذه الاشياء...الى اكرم المآب

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10115/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: تاج الدین حسین مشهور به صاعد، تا: با تاریخ 972ق؛ در انجامه کاتب آمده که این رساله با دو نسخه مق_ابله شده که یکی از آنها به خط عبدالله یزدی بوده است؛ 14 ص ( 104- 118)، 19 سطر، اندازه: 10/5×19سم [ف: 32 - 135]

اسباب الضمان و مسقطاته / فقه / عربی

asbāb-uḍ-ḍimān wa masqaṭāt-i-h

کوثر علیشاه، محمد رضا بن علینقی، 1261 - 1318قمری

(1901-kowsar ‘alī-šāh, mohammad rezā ebn-e ‘alī-naqī (1845

رساله ای استدلالی در دو «فصل» در أسباب الضمان و مسقطاته.

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 486/7

آغاز: قاعدة في أسباب الضمان و مسقطاته. فيقع الكلام في فصلين؛ انجام: هذا تمام الكلام فى المقصد الثاني المتكفل لمسألة الضمان بالاتلاف، و بقى الكلام

خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه جمادی الثانی 1330ق؛ جلد: چرم زرد، 9ص (109-117)، اندازه: 13/5×19/5سم [مؤید: 1-394]

اسباب العلاقات / طب / فارسی

asbab-ol-alaqat

يوسفى هروی، یوسف بن محمد - 966 قمری

(yūsofī heravī, yūsof ebn-e mohammad (- 1559)

نسخه ای به پزشکی.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19138

بی کا، تا: 1064ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 15×24/4سم [رایانه ]

« اسباب العلل و علاجها وعلاماتها » الاسباب و العلامات

الاسباب المضعفة للبصر ثلاثة عشر / طب / عربي

al-asbab-ul-mud afa li-l-başar-i talatat-a ašar

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه 4218/10

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 846ق؛ 8 سطر [ف 7 - 285]

اسباب مهندسی = علم بکار بردن اسباب مهندسی / ریاضیات / فارسی

asbāb-e mohandesī = ‘elm-e bekār-bordan-e asbāb-e

mohandesī

رساله در چگونگی اسباب مهندسی است. گویا از کتب کلاسیک دارالفنون در پایان سده سیزدهم بوده است.

آغاز: هو الله تعالى شانه حسب الحكم ...اعتضاد السلطنه.

عالیجاها موسيو بهلو سرتیپ فرانسوی این مختصر را در علم بکار بردن اسباب مهندسی تألیف نمود. بسمله. بجهت تعیین نمودن مقدار انحطاط زمین از زمین دیگر

انجام: که مطلوب حاصل خواهد شد

[فهرستواره منزوی 2596/4]

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 541

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز یک لا، 9گ (2پ - 10پ)، 10 سطر، اندازه 11× 17سم

[ف: 3 - 116 و 5-330]

ص: 219

اسباب النزول / علوم قرآن / عربی

asbāb-un-nuzūl

واحدى، على بن احمد، - 468 قمری

مؤلف درباره شأن نزول آیات می نویسد: «آگاهی از شأن نزول می تواند روشنگر مفاهیم و معانی آنها باشد و بدون آشنایی با رویدادی که آیه ای در پی آن فرود آمده است دریافت تفسیر راستین و معنی درست آن امکان پذیر نبوده و دور از لغزش نخواهد بود». مفسر معتقد است شأن نزول باید مستند به روای_ت باشد و گرنه سخن گفتن درباره آن حرام و مشمول «من کذب على القرآن من غير علم فليتبوء مقعده من النار » خواهد بود. کتاب به ترتیب سوره های قرآن با یک «مقدمه» در کیفیت نزول قرآن مشتمل بر اقوال سه گانه است: القول فى اول ما نزل من القرآن القول: فى آخر ما نزل من القرآن القول: في آية التس_میة و بیان نزولها.

آغاز: الحمد لله الكريم الوهاب هادم الاحزاب و منقح الابواب و منشى الحساب.

انجام:روى البخارى عن عبيد بن اسماعيل عن ابي اسامة و ل_هذا الحديث طرق فى الصحيحين تم الكتاب و الحمد لله اولاً و آخراً و وصلى الله على محمد و آله الطاهرين.

چاپ: القاهرة، مكتبة البابي الحلبى، 1959م، 266 ص؛ محقق: السيد احمد صقر ،دار الكتاب الجدید ،چاپ ،جدید، 542ص ، 1389ق.

[معجم مصنفات القرآن 128/1؛ سرکیس 1905/2؛ الاوقاف العامة بغداد ١ / 42 و 43؛ طبقات الاسنوی 538/2؛ بروکلمان 411/1؛ و الذیل 730/1]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12265

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سليمان بن يونس بن حسن، تا: جمادی الث_انی 610ق؛ به وسیله عبدالله بن انس بن ربیع بن يوسف بن عبدالله ربیع در دهه اول ذیحجه 611 مقابله و تصحیح شده؛ تملک: اح_مد بن شیخ علوان ؛جلد: تیماج مشکی 162گ، 19 سطر، اندازه: 18×24سم [ف: 35 - 259]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1438

آغاز: الرسالة و الصادع بالدلالة الهادى للامه؛ انجام: برابر

خط: نسخ،کا، حسن بن على بن سليمان بن فخر بن عبدالله بن مسعود جلفاری ،تا: دوشنبه آخر جمادی الاول 994 ق؛ افتادگی: آغاز (چند سطری از اول دیباچه را ندارد)؛ واقف: ابن خاتون؛ 17 سطر، اندازه: 11×17سم [ف: 4 - 405]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24793

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ اهدایی رهبری، اسفند 1376؛ کاغذ : نخودی، جلد: مقوا، 150گ ، 23 سطر، اندازه: 12 × 20سم [ ف : 22 - 26]

4.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24793

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ پشت برگ اول دارای یادداشت خرید کتاب در 1285ق؛ اهدائی رهبری، اسفند 1376؛ کاغذ: نخودی لمینه شده، جلد: مقوا با عطف و گوشه پارچه، 150گ، 23 سطر، اندازه: 12×20سم [اهدائی رهبر: 1علوم قرآن - 62]

اسباب النزول / علوم قرآن / عربی

asbab-un-nuzul

بغوی، حسین بن مسعود 436 - 510؟ قمری

(baqavi, hoseyn ebn-e mas'ud (1045 - 1117)

مؤلف چون دانستن علم تفسیر را متوقف بر دانستن سبب فرود آمدن آیات بر پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) می دانست، این کتاب را از روایات و نقل اصحاب گرد آورده. نسبت این کتاب به بغوی بر فراز صفحه اول نسخه آمده و باید تحقیق شود.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2892

آغاز: و قوی به الاسلام و الدين فلمح منهاجه و ثقب سراجه ... و لمعت حكمته على خاتم الرسالة ؛انجام: رواه البخاري عن عبيد بن اسماعيل عن ابي اسامة و لهذا الحديث طرق في الصحيحين

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 24 جمادی الثانی 637ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح ؛تملک: حاجی علی؛ جلد: تیماج قرمز، 185گ، 17 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 8 - 93]

اسباب النزول / علوم قرآن / عربی

asbāb-un-nuzūl

تفسیر مختصری به ترتیب سوره های قرآنی در این تفسیر از هر سوره فقط آیه هایی که مؤلف می خواسته سبب نزول آن را ذکر کند نقل شده و به همین دلیل عنوان سوره ها را «و من السورة» آورده است. این تفسیر بسیار فشرده برگزار شده و مؤلف از آوردن نام و اقوال دیگر مفسران خودداری نموده و تنها در اواخر کتاب از بیهقی و کتاب الدلایل وی یاد نموده است. این تفسير غير از «الاسباب و النزول» ابوالحسن علی بن احمد واحدی نیشابوری [- 468ق] است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12640

آغاز: و من سورة النساء يا ايها الناس هم المكلفون مطلقاً و قيل اهل مكة، نفس هو آدم، زوجها هى حوا خلقه من ضلعه السفها

المبذرون السفها وصبى وقيل النساء والصبيان سوره مريم: كهيعص قيل هو اسم من اسماء الله تعالى وقيل من اسماء القرآن و قيل اسم السورة وقيل قسم و قيل غير ذلك، عبده زكريا بن اذن من سبط يهودا و كان نجاراً خفت الموالى هم عصبته و اقاربه من بنی اسرائیل خاف ضياعهم الدين بعده؛ انجام: الوسواس الخناس

ص: 220

هو الشیطان يوسوس لابن آدم اذا غفل و يخنس اذا ذكر الله تع_الی من الجنة و الناس كقوله شياطين الجن و الانس وقيل هو يتعلق بیوسوس ای يوصل وسوسته من جهة الجن و من جهة الانس و اعوذ بالله و بكلماته التامات من وسوسته مطلقا ومن كل شر دين او بدن او نعمة منحها الله تعالى متوسلا الیه به و بنبيه صلی الله علیه و سلم وفيما يقرب اليه خاتمة خير في عافية. آمين.

از سوره نساء تا آ. نساء تا آخر قرآن کریم :خط: نسخ، کا: حاجی مح_مد ملقب به مجنون، تا: دوشنبه 18 صفر 1017ق؛ جلد: تیماج، قهوه ای، 95گ، 15 ،سطر، اندازه: 15/5×21سم [ف: 36 - 203]

«اسباب نكبت » نصيحت حكماء

«اسباب نكبت » نصیحت نامه

الاسباب و العلامات = المعالجات الايلاقية = الطب الايلاقى = مختصر القانون / طب / عربي

al-asbāb wa-l-‘alāmāt = al-mu‘ālijāt-il-īlāqīyya = aṭ-

ṭibb-ul-īlāqī = muxtaṣar-ul-qānūn

ایلاقی، محمد بن یوسف، – 536 قمری

(īlāqī, mohammad ebn-e yūsof (- 1142)

وابسته به: القانون فى الطب؛ ابن سينا حسین بن عبدالله (370- 428)

گزیده ای است از کتاب «قانون» ابن سینا، در بیان کلیه امراض اسباب و علامت ها و طریق معالجه آن بیماری ها و بابی مسهلات و کیفیت استعمال آنها. این کتاب از حيث حجم حدود نصف کتاب «قانون»بوعلی سیناست. ظاهراً همان اس_ت که با نام های «فصول ایلاقیه» و «مختصر القانون» و ... معرفی ش_ده است گرچه سر آغاز و انجام ها بعضاً متفاوت است.

آغاز 1: بسمله حمدله فصل اعلم ان الطب علم يعرف منه احوال بدن الانسان من جهة ما يصح و يزول عن الصحة.

آغاز 2: بسمله الحمد لله بارى النسم و منسئى الاشياء من بعد العد العدم و الصلوة...و بعد فقد قال الشيخ الامام الاجل الامير السيد مح_مد بن محمد بن يوسف الايلاقى النيسابورى لما كان البدن الانسانی هو المفضل و المكرم على اكثر ما في الخلق

انجام ١: و كما نوخر الواجب من الفصد لضعف المعدة اوالاسهال متقدم او غشى فى الحميات.

انجام 2: والبصل المربى بالخل منع التهوع و الغثيان المتولد من الدواء و به کمل الكتاب و الله اعلم بالصواب و اليه المرجع والمآب

[بروکلمن 458/1 و ذیل 825/82a و 826/82 c؛ معجم المؤلفين 82/9 م_جلة معهد المخطوطات 279/5 کشف الظنون 1266]

شرح و حواشی:

١- شرح مختصر القانون - شرح الفصول - شرح الطب الايلاقي؛ شمس الدین آملی، محمد بن محمود (-753)

2- شرح الجوامع - شرح الفصول؛ تنکابنی، احمد بن محمد حسین (- 13)

الامالى العراقية فى شرح الفصول الايلاقية

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12656

آغاز: الامعاء و يكون المجارى بين الكبد و بين هذه الاعضاء عروق دفاق؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابى الفتح محمد بن ابى المكارم بن محمد شيخ طوسی، تا: 11 شعبان 653ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی، یادداشت «ثق بالصمد محمد بن محمد» در انجام؛ کاغذ: شرقی ،جلد: تيماج مشکی ضربی با ترنج 50گ، 19 سطر (9×13)،اندازه: 13×18سم [ف: 32 – 146]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22706/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالعزيز الحكيم، تا: 7 رمضان 687ق؛ کاغذ: حنایی ، جلد: میشن ، 24گ (46-23)، 31 سطر، اندازه: 18×26/7سم [ف 19 - 501]

3.یزد؛ مدرسه خان؛ شماره نسخه: 58

خط: نسخ، کا: ابوالمعالی بن ابی الكرم بن ابی سهل نصرانی، تا: 688ق؛ مقابله شده در برگی قبل از کتاب نشانی خرید آن توسط زين العابدين بن محمد حسین به تاریخ ربیع الاول 1220 و نام چند کتاب آمده؛ تملک: یوسف بن بدرالدین بن عبدالاله الغرى، ابوالطيب الغرى؛ جلد: تیماج قرمز ،ضربی، 121گ، 11 سطر، اندازه: 12×16سم [ف: 41]

4. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 54

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 8 ؛محشی با نشان «تحفه، شرح آملی، ،قانون کناش ،فاخر ،جواهر اللغة اغذيه و اشربه» در برگ 1 و 2 روایات مربوط به طب و سر گذشت ایلاقی از تاریخ الحکماء شهروزی؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج قهوه ای زرکوب مقوایی، 260گ، 25 سطر (12×18/5) اندازه: 18×25/5سم [ف: 620]

5. قم؛ مرعشی ؛شماره نسخه: 13878

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبد القاهر بن بهاء الدین فولادی، تا:24 محرم 739ق، مصحح، دارای حواشی با نشان «ه_»، یادگاری محمد اسماعیل از نوادگان ملا محمد باقر بهبهانی به سال 1335 ش در قبل از آغاز وجود دارد؛ تملک: «منتقل شد این کتاب از ورثه مرحوم حكيم الغ بيك بفقير حقير محمد باقر بن زين العابدين الحسيني المرعشى غفر لهما» با مهر «يا غياث المستغيثين اغثنی» (بیضی)؛ مهر: «ابن محمد علی محمد اسماعیل» (بیضی) «محمد صالح بن محمد اسماعيل بن محمد علی» (بیضی)؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای 69 ص 15 سطر (129)، اندازه : 15×18سم [ف: 35 - 251]

6. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 210 - ج

ص: 221

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حسین بن محمد، تا: جمعه 1 رجب 775ق؛ در پایان بندی است در پزشکی به عربی و فارسی و سپس باب دوم کتابی در پزشکی گویا یادگار گرگانی؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی، 72گ 17 سطر (9×13) اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 418]

7. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1877/1

آغاز و انجام :برابر 2

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: 3 شوال 881ق؛ تملک: ابوطالب حکیم در جمادی الاول 932؛ تاریخ وقف: 1332؛ كاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و سرترنج، 207 گ، اندازه: 17×25سم [ف: 5 - 273]

8. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4290

آغاز و انجام: برابر 2

خط: نسخ و نستعليق، كا: جلال الدين بن شمس الدین محمد بن جلال الدین ،خوارزمی ،تا: رمضان ،896ق ؛جا: هرات؛ با تاریخ تولد 887 سلطان زاده و محمد مسیح طبیب رازی؛ تملک: نظام الدین علی با مهر، قطب الدین محمد طبیب شیرازی با م_هر، ضیاءالدین پسر او، کاغذ:ترمه ، جلد: روغنی زرافشان ترنج دار 257گ، 25 ،سطر، اندازه: 19×25/5سم [ف: 1-509]

9.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 773/2

خط: نستعلیق، کا: اسماعیل بن حسین نائینی، تا: قرن 10،جا: دیلمیه اصفهان؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز ضربی و مقوایی نو، 158 ص، (73- 230)، 15 سطر (5/5×10/5 ) :اندازه: 12×18سم [ سنا- ف: 2- 57]

10 .مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 727

آغاز و انجام: برابر 2

خط: نسخ، کا: احمد بن مجدالدین، تا: غره رمضان916ق،جا: قریه مراباد؛ در صفحه عنوان فهرست کتاب در 27 رمضان 1248

وسیله محمد باقر ابن محمدمصطفی نوشته شده، در صفحه3 مطالبی گوناگون در صفحه چهارم دستورات طبی و در صف_حه پنجم چنین آمده: «بدانکه در شهور سنه ست و تسعمائه در خراسان بلکه در جمیع بلاد و ولایت مرضی ظاهر شده که او راآبله فرنگی گویند و معالجه او بسیار مشکل است»؛ تملک: مح_مد سعيد بن ميرزا محمد صالح ،صدرالدین محمد بن علی اصغر_ طبيب؛ مهر: «فصبر جمیل 1166»؛ جلد: تیماج ،مشکی، 157گ 27 سطر (9×12/5) ،قطع: وزیری، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 562]

11. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 315

آغاز: برابر 2؛ انجام: الملح و اكل على موضع العضد، تم فی السادس من شهر رجب...

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ اهدائی شیخ احمد شریعت عقدائی؛ کاغذ:حنایی ،جلد: مقوایی با تیماج آلبالویی ضربی درون 289گ، 23 سطر (10×20)، اندازه: 17×29سم [ف: 1 - 300]

12. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 200

آغاز و انجام: برابر 2

این کتاب در فهرست به نام «الفصول» آمده و تغییر آن با توجه به آغاز آن بوده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 و 11، با تاریخ ساختگی رمضان 889؛ 499 ص 25 سطر، اندازه: 17/5×25سم [نشریه: 3 - 379]

13. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 438

آغاز و انجام: برابر 2

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 1062ق؛ در صفحه عنوان دارد: «کتاب فى الطب من مؤلفات الفاضل الكامل السيد الحسيب النسيب الاوحد في زمانه السيد محمد الايلاقى تلميذ الشيخ الرئيس ابي على السينا قدس الله سرهما و نور ضريحهما»؛ تملك: محمد كازا با مهر او؛ 71گ (157 پ - 227پ)، 16 سطر [ف: 4 - 794]

14 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23221

آغاز و انجام: برابر 2

خط: نستعلیق، کا: محمد شفیع بن محمد صلاح ،تا: محرم 1096ق؛ واقف عباسعلی صائبی، شهریور 1375؛ کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج ضربی عطف پارچه با سجاف، 449گ، 15 سطر، ،اندازه: 18/5×24/5سم [ف : 19 - 336]

15. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1256

آغاز و انجام: برابر 2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ محشی، در آخر نسخه یادداشت خریداری از محمد اسماعیل حسینی مورخ 1168ق در دارالعلم شیراز از میرزا محمد باقر کتابفروش با مهر بادامی شکل کوچک او که روی مهر را پاک کرده اند، در پشت صفحه اول یادداشت محمد اسماعيل بن شمس الدین محمد طبیب مورخ 1234ق آمده که «این جلد کتاب دستور ایلاقی مثل سایر کتب بهمان شروط که در نسخه مسطور است وقف اولاد می باشد تغییر دهنده بلعنت خدا گرفتار» با مهر او «العبد محمد اسمعيل» (چهارگوش)؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ،ضربی دار 25 سطر (12×21)، اندازه: 20/5×30سم [ف 4 - 1878]

16. تهران؛ مؤسسه مطالعات اسلامی؛ شماره نسخه: 39

آغاز: برابر 1؛ انجام: الفصل الثالث عشر في احوال البطيخ اما سفيد باج فهى ملينة والخلنبات

در فهرست مؤلف ناشناخته مانده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: زرد نازک آهار زده، جلد: مقوایی 117 ص 11 سطر (5/5×10/5) اندازه: 12×19سم [ ف : 34]

17. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6009

آغاز برابر 1؛ انجام: برابر 2

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 13؛ کاغذ :فرنگی سفید، جلد: تیماج عنابی عطف تیماج قهوه ای، 556 ص 23 سطر، قطع: رحلی،

اندازه: 19×29سم [ف : 19 - 5]

18. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 199

آغاز و انجام: برابر 2

ص: 222

در فهرست «الفصول» آمده؛ خط: تحریری، بی کا، تا: 22 ص 1239ق؛ 548 ص (544+ 4) 19 سطر (12×14/5) اندازه: 18×29/5سم [نشریه: 3 - 379]

19. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6228

کا: سید محمد طاهر طبیب ،اصفهانی، تا: 1250ق؛ کاتب که خود پزشک بوده در سه برگ آخر پاره ای از اصطلاحات پزشکی و اوراق و مقادیر را با رسم چند جدول تفسیر و شرح کرده است ؛کاغذ: فرنگی سفید رنگ آهار مهره، جلد: تیماج يشمى ترنج منگنه شده، 239 ص، 25 سطر، قطع: رحلی :اندازه 20/5×30[ف 19 - 203]

20. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7057

آغاز: برابر 2؛ انجام: و البصل المربى بالخل يمنع التهوع و الق_یء المتولد من الدواء

خط: نستعلیق، کا: محمد هادی بن محمد صادق حسینی، سه شنبه 11 شعبان1257ق؛ تملک: محمد موسوی کاشانی به تاریخ 26 شعبان 1321 با مهر «الراجي محمد بن نصر الموسوى» (بیضی)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 192گ، 26سطر اندازه 20×30سم [ف : 18 - 225]

21. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1361

خط: نستعلیق، کا: محمد طبیب بن محمد على طبيب نظام قاینی،تا: دهه دوم ماه چهارم سال 1310 و اندی (در 15 روز)؛ با تصح_یح نسخه در 17 ربیع الاول 1317؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج سرخ و مقوایی ،315گ، 15 سطر (7×16)، اندازه:13×22سم [سنا - ف:

235 ]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4601/7

آغاز: برابر 1؛ انجام: والله اعلم بالصواب. تم المختصر الجزء العلمى من الطب من كتاب القانون فى الطب المسمى بايلاقى. ت_م.

خط: نسخ متوسط و نستعلیق، بی کا، تا: از دوره صفوی؛ محشی، مهر: «كلب علی ابوالحسن محکوک» مورخ 1047 (دایره)؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج زرد، 38 ص (86-123)، 25 سطر، اندازه: 7×14سم [ف: 12-303]

23. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6534/3

خط: نسخ، کا: ابو الغنایم بن احمد بن ابي الفضايل بن محمد محمد بن نصر، بی تا: ،مصحح ،محشی، بسیاری از برگ ها جابجا صحافی شده است؛ تملک: ابن ابوالقاسم با مهرمربع ؛جلد: تیماج قهوه ای، 173گ (87پ - 260پ)، 19 سطر، اندازه: 9/5×19 [ف: 20- 109]

24. همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه: 108

خط: نسخ و نستعلیق، مختلف، بی کا، بی تا؛ تملک: محمد مؤمن بن ولی الله حسینی جنابدی قائنی محمد بن محمد باقر رشتی مشه_ور به بغدادی به تاریخ 1229؛ جلد: تیماج قرمز، 181گ، مختل_ف السطر، اندازه: 19×25سم [ ف : - 58]

25. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20104

بی کا، بی تا، خریداری از مهردخت همایی [ رایانه]

الاسباب والعلامات = اسباب العلل و علاجها و علاماتها / طب / عربي

al-asbab wa-l alamat = asbab-ul ilal wa alaj-u-ha wa

'alāmāt-u-hā

سمرقندی، محمد بن علی - 619 قمری

(samarqandī, mohammad ebn-e 'alī (- 1223)

کتابی است در بیماری های بدن از سر تا قدم و علامت هر یک از آنها و چگونگی درمان آنها براساس کتب مشاهير اطبا به خصوص «قانون» ابن سینا و «معالجات» بقراطی و «کامل الصناعه» علی بن عباس مجوسی اهوازی، که آن را برای تسهیل مراجعه شخصی به مطالب مهم طبی در مواقع ضروری برای خود ترتیب داده بوده است و خود می گوید: «این یادداشت ها را برای کارهای خود گرد آورده و به سفارش محمد بن زکریای رازی عمل نموده ام که گفته طبیب باید آنچه را که بدان احتیاج دارد در جنگی فراهم آورد تا در وقت حاجت به آن مراجعه نماید». بر این کتاب برهان الدین نفیس بن عوض کرمانی شرح مفصل و معروفی نوشت .

آغاز: الحمد لله على نعمه السابقة و اياديه اللاحقة حمداً یمتری من انعامه المزيد والصلاة و السلام على خير خلقه محمد و آله

انجام: أو بماء العسل و زهر الخنثى من ترياقاته و ربما كفى فيه استعمال الملح و الخل على موضع العضة

چاپ: کلکته، چاپ سنگی، 755ص، 1836م؛ لكنهو، چاپ ستگی، 1879م.

[کتاب شناسی نسخ خطی پزشکی ایران ص 18؛ کشف الظنون (77/1]

شرح و حواشی:

١- شرح الاسباب و العلامات - شرح نفیسی؛ نفیس کرمانی، نفیس بن عوض (-842)

2- طب اکبری - تشریح طب اکبری - طب الاکبر ؛ شاه ارزانی، محمد اکبر بن محمد (-1134)

٣- شرح الاسباب و العلامات (ترجمه)؛ تنکابنی، احمد بن محمد حسین (-13)

٤- الاسباب و العلامات (ترجمه)؛ آقا کوچک، عباس بن محمد کاظم (-13)

٥- شرح الاسباب و العلامات؛ هرندی، محمد عابد

٦- الاسباب و العلامات (مختصر)

٧-حاشية شرح الاسباب و العلامات؛ رکن الدین

١. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4401/1

آغاز: حرارة الحمى والسهر و خفة الرأس؛ انجام: برابر

خط : نسخ ،بی کا، تا: چهارشنبه 613ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن تریاکی نو، 29 سطر، اندازه: 8/8×17/1سم [ف:

ص: 223

383 - 7 ]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10860/1

خط: نسخ، کا: حسن بن شاپور بن حسن الفتوى، تا: 14 جما الاول 668ق؛ جلد: تیماج مشکی، 179گ (9پ-187پ)، 17سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 27 - 281]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8036

خط: نسخ، کا: محمود بن مختار اتابکی، تا: اوایل صفر 687ق؛ مصحح، سه برگ اول نونویس است؛ تملک: محمد طاهر بن محمد رضا به تاریخ 1054؛ جلد: تیماج قهوه ای، 186گ، 20 سطر :اندازه: 9×18/5سم [ف: 21 - 45]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3778/1

خط: نسخ، کا: محمد بن محمود منشی، تا: 698ق؛ جا: کازرون ؛ مصحح، مجدول مذهب، با سرلوح مذهب؛ حاشیه برگ 2پ یادداشت عبدالرحیم بن میرزا ممهور به مهر «الراجي عبدالرح_یم» (خشتی)؛ مهر: «الراجي عبدالله الحسینی» (خشتی)، «لا اله الا الملك الحق المبين عبده عبدالله الحسینی» (خشتی)، «افوض ام_ری الى الله عبده عبدالرحيم» (خشتی) ؛کاغذ: اصفهانی نخودی، ج_لد: میشن عنابی دارای ترنج و سرترنج با گل و بوته ومرغ به زر ،مقوایی 221گ (2-222پ)، 21 سطر (7×15)، اندازه: 12×22/5سم [ف: 16 - 426]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1126

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ افتادگی: آغاز؛ محشی؛ با مهر و یادداشت محمد على المتطبب ،اجازه قرائت سعدالدین نزد پدرش فضل الله بن سعد بن عبد السلام در 20 جمادی الاول 757 به خط پدر در پایان نسخه یادداشت تولد شمس الدین حسن در روز سه شنبه 9 شعبان 750 و اندی و یادداشت های پراکنده طبی عربی و عبری و فارسی به نثر و نظم ؛مهر: محمد حسین؛ تملک: جلال ابن سعد بن عبد السلام المتطبب الاصفهاني، كاغذ: سف_ید ،جلد: تیماج مشکی، ضربی و مقوایی، 170گ ، 23 سطر (8×17) ،اندازه: 13×24سم [سنا - ف: 2 - 125]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8750

آغاز: حاصله في الرأس ... وقلة الهضم ؛انجام: دفلی .... فیه روی ايضا ويعرض من سقى الدفلى.

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 7 و اوایل قرن 8 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ افتادگی: آغاز (یک برگ) و انجام؛ واقف: خان بابا مشار، شهریور 1338؛ کاغذ ،نخودی، جلد: مقوا با رویه ،پارچه 119 گ، 23 سطر (1×16/5)، اندازه: 16×23سم [ف: 19 - 16]

7 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 536/6

خط: نسخ، کا: مظهرالدين بن نصیر طبیب، تا: ربیع الثانی 746ق؛با اجازه قرائت و روایت ابن الکتبی شافعی به کاتب در آغاز مح_رم 748 به خط اجازه دهنده؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج زرد حنایی ضربی ،مقوایی 97ص (11-107)، 25 سطر ،(9×12) اندازه 21×15سم [سنا - ف: 1 - 343]

8. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1144

خط: تعليق ،كا: ضياء بن كمال، تا: 15 رجب 754ق؛ مصحح، محشی، در انتهای نسخه آمده؛ «طالعته و كتبت عليه حواشى من كلام ... كجالينوس و غيره في مدة آخرها عاشر شهر رمضان المبارک سنه 800 هلالية وكتبه العبد الفقير الى رحمة ربه الغنى، سلمان المنظر عفى الله عنه» ،اندازه: 12/5×18/5سم [ نسخه پژوهی: 1- 18]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13995

آغاز: و اغفله في كل واحدة من العلل؛ انجام: والحل على مواضع العضه ... سنه تسع و سبعين

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 3 جمادی الاول 779ق؛ افتادگی: آغاز(یکی دو برگ)؛ واقف فاضل خان، 1065ق؛ کاغذ: نخودی، جلد :تیماج خرمایی با حاشیه ضربی، 149گ 24 سطر (6/5×15/5)، اندازه: 9/5×19سم [ف : 19 - 17]

10. تبریز؛ نخجوانی، حسین؛ شماره نسخه: 2

بی کا، تا: قرن 9؛ ش 4866 [ نشریه: 4 - 338]

11 . شیراز؛ خانقاه احمدیه؛ شماره نسخه: 105

در مقدمه آن آمده که ایلاقی اسباب و علامات را هر یک جداگانه نوشته و من هر دو را یکجا آوردم؛ بی کا، تا: 806ق [نشریه 5 - 209]

12.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3513

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،معرب، کا: علی بن عبدالله بن علی حاجی، تا: شعبان 828ق؛ مصحح، محشی؛ محشی؛ تملک قادر بن كمال الدين، محمد بن حسین، جلال الطبيب، حسین بن محمد شمس الدین؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 128 گ، 23 سطر، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 9 - 310]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1047 ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 832ق؛ تعلیقاتی در هامش نسخه به نقل از شرح کلیات، مصباح و صحاح؛ تملک: همایون؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی باترنج و نیم ترنج، 189گ، 17 سطر :اندازه: 12/5×20سم [ف: 24/2 - 118]

14. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 16

آغاز: برابر؛ انجام: والله اعلم بالصواب و اليه المرجع والمآب

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ محشی؛ 281گ، 21-22 سطر، اندازه: 17×24/5سم [ نشریه: 3 - 366]

15. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4788/4

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن قرمز ،نو ،25 ،سطر اندازه: 21/2×27/1سم [ف: 8 - 90]

16. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 947

آغاز: برابر؛ انجام: ولا يعرض من لسعتها في اول الامر وجع يعتد به و لكن.

ص: 224

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ مجدول؛ تملک: رجب على لطف الله؛کاغذ: سمرقندی ،جلد: مقوایی با تیماج مشکی ضربی، 171گ 21 سطر، اندازه 20×10سم [ف 2 - 772]

17. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14384

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، كا: نصوح بسنوی، تا: 999ق؛ مصحح؛ مهر : «ف_خر الأطباء» (بيضى) با تملک، «عبد آقالر» (کوچک مدور)؛ کاغذ: شرقی، جلد: چرم حنایی ،مجدول درون کاغذ بنفش، 175گ، 19 سطر (7/5×14)، اندازه: 12/5×20/5سم [ف: 36 - 315]

18. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 578

آغاز: برابر انجام: الخامس و الثلثون في بلاذر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی با امضاء محمد حسینی؛ مهر: «عبده على الحسينى» (بيضی)،حاج سید سعید؛ تملک: علی اصغر، شمس الدین محمد حسینی؛ ج_لد: تیماج عنابی ضربی دار با کنج و ترنج، 19 سطر (6×15)، اندازه: 13/5×21سم [ف: 2 - 691]

19. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9841

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الاول 1026ق؛ واقف: خان بابا مش_ار، اردیبهشت 1346 ؛کاغذ: نخودی، جلد: مقوا عطف و گوشه چ_رم،

156گ، 19 سطر، اندازه: 18×20سم [ف 19 - 15]

20 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 9841

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1026ق [رایانه]

21.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2499

آغاز: الصداع، الم فى اعضاء الراس و يكون اما من سوء مزاج حار ساذج؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: صلاح بن عبد الخالق و فرزندش عبدالله بن صلاح، تا: 1038ق؛ افتادگی: آغاز ،مصحح، مقابله شده، مجدول سرلوح، در برگ های دوم و پایانی نسخه مطالب حاشیه ای ارتباط با متن کتاب همچون طرز تهیه آب لیموی ساده و مط_لبی از «تذکره» در ذکر حمام و جذب سم و فائده در مادة الجماع خواص زعفران نوشته شده، در برگ اول مطلبی در معرفی کت_اب و مؤلف آن توسط ابوحامد عریشی حیدر آبادی نوشته شده که در آن تاریخ کتابت نسخه حاضر سال 863 بیان شده که تاریخ مذکور به غلط از عبارت پایانی کتاب به دست آمده است؛ م_هر:«الفقير ناصر بن علی»؛ تملک: درسال 1262؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: مقوایی با روکش کاغذی، گوشه ها و عطف گالینگر، نارنجی، 283گ، متغیر بین متغیر بین 18 و 20 سطر (9×14) اندازه: 13×20سم [ ف: 12- 360]

22 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7789-39/169

آغاز: بسمله من امراض الرأس الصداع فى اعضا الراس وس_ببه اما سعه .. و علاماته ... اما الدم محمرة لون و؛ انجام: فهوکلب

وكذلك ان اكلته و ماتت تمت الرسالة الموسومة باسباب وعلامات.

خط: نستعلیق، کا: حکیم محمد کاظم گیلانی، تا: اوایل محرم 1080ق؛ تملک: محمد كاظم بن عبدالرزاق جیلانی با مهر وی؛ :جلد: مقوا با عطف گالینگور قهوه ای 22گ، 22 سطر، اندازه: 11/5×20سم [ف: 1 - 326]

23. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4457

خط: نسخ، کا: يونس بن منصور حسینی، تا: 23 رجب 1087ق؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن سرخ لایی مغزی یشمی، 236گ، 15 سطر ،اندازه :12/8×٢٠/٢سم [ف: ١ - ٢٩]

24. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 337/1

خط: نسخ، کا: محمد حسین بن محمد خضر موکینی، تا: صفر 1139ق [ نشریه: 7 - 234]

25. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3815/1

آغاز: بسمله حمدله و الصلاه ... قال الشيخ الامام .... نجيب المله و الدين ابو حامد محمد بن على بن عمر المتطبب السمرقندي؛ انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: ابن محمد خضر موكئى الغ محمد حسین، تا: 1139ق؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی ،جلد: مقوا رویه تیماج قهوه ای ضربی گل و بوته در میان ترنج فشاری، 163گ (1پ-163)، 20 سطر (8×14) اندازه: 14×20سم [ف : 17 - 46]

26. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 17

آغاز: برابر؛ انجام: وقد اتفق اتمام كتابته كتاب الاسباب و العلامات

خط: تحریری، کا: میرزا رحیم بن طبيب بن ملا مهدى ساكن مدرسه جامع رشت، تا: سه شنبه 18 ربیع الاول 1234ق؛ کاغذ: الوان 442 ص ،17 سطر (8×10) :اندازه: 15/5×21سم [نشریه: 3 - 366]

27 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 326

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 14 شوال 1283ق؛ جلد: تیماج، قهوه ای، ضربی ،مجدول 143گ 17 سطر :اندازه: 18×22سم [ف: 1 - 287]

28. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8492-57/162

آغاز: خصوصا في الصنف الاول و تدهين المعدة خصوصا فمها فى المرافق بدهن الورد و السنبل

خط: نسخ، بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز؛ 108 گ، 19-18 سطر، اندازه: 13×18سم [ف: 1 - 326]

29. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3170

آغاز: بسمله، الحمدلله على نعمائه السابقة و اياديه السابعة؛ انجام: و يظهر فيه آثار الماليخوليا ثم بعد ذلك با عنوان «خلاصة فى الطب»؛ خط: نستعليق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ اهدایی حافظ الصحي؛ كاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی با تیماج مشکی، درون کاغذ سفید ،158گ، 14 سطر (7×13/5)، اندازه: 12×18/5سم [ف: 5 - 1557]

ص: 225

30 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1963/4

آغاز: الصراع الم فى اعضاء الراس ويكون اما من سوء مزاح مختلف حار ساذج او من اسباب خارجه كالكائن عن الاحتراق الشمس و غيرها و علامته؛ انجام: و هذا النوع ربما انفتح في ثلثة مواضع و اکثر و يحتاج فى هذا النوع الى المفجرات مثل الخ_میر الحامض و برز المرء و زبل الحمام النورة الحية ... فاذا انفجرت خرجت المدة يعالج.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :افتادگی: انجام :جلد: مقوا عطف گالینگور، 111گ 8 سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 137 ]

31. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 6200

برگ های پراکنده ای است از عوارض رحم و بیماریهای زایم_ان؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ نسخه قدیم؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای 49گ 18 سطر، اندازه: 15×23سم [ف: 16 - 199]

الاسباب و العلامات (ترجمه) / طب / فارسی

(al-asbāb wa-l ‘alāmāt (t.)

آقا کوچک عباس بن محمد کاظم، ق13 قمری

(āqā kočak, ‘abbās ebn-e mohammad kāzem (- 19c)

وابسته به الاسباب و العلامات = اسباب العلل و علاجها و علاماتها؛ سمرقندی، محمد بن علی (-619) به دستور حاجی میرزا اسدالله موسوی

سال تأليف: 1302ق

در 27 «باب» و 407 »فصل».

[فهرستواره منزوی 3277/5 ]

تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 81/2

كاتب - مؤلف (گویا)، تا: 1302ق [ نشریه: 3 - 324]

الاسباب و العلامات (ترجمه) / طب / فارسی

(al-asbāb wa-l ‘alāmāt (t.)

به نظر می رسد ترجمه ای است نه از مؤلف «خلاصة التجارب» «عنوان المسخنات ،المرطبات، اسباب مفسدات شكل» مؤل_ف برخی از جای ها سخن خود را (در متن و گاه در حاشیه) به عربی بیان می کند و گاه متن عربی شرح اسباب را عیناً می آورد... وی از شرح خویش بر تشریح مرکبات قانون و نیز از کتابین خویش یاد می کند و هم چنین از پدرش که مبتلا به خمر بود و آن را از جوانی ترک کرد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 838/4-ط

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... المسخنات اى اسب_اب السخونه غذای معتدل المقدار حار؛ انجام: و در علاج نیز این ق_در دخل دارد که هرگاه که موجب یبوست معلوم شود از آن باید کرد تا سبب قوی نشود و امثال این فوائد و منافع است.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج مشکی، 123ص (128-251)، 19 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 16/5×29سم [ف : 23 - 132]

الاسباب و العلامات (ترجمه) / طب / فارسی

(al-asbab wa-l 'alāmāt (t.)

مانند ترجمه ای است از «الاسباب و العلامات» سمرقندی.

تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 243/1

آغاز: بسمله و به نستعین. حمدله والصلوة ... اجمعين و بعد فى الصداع. صداع دردیست در اعضای سر و سبب درد یکی از سه جیز است؛ انجام: داغ کنند آخر الدواء الکی در «اوجاع المفاصل و النقرس»

كا: محمد باقر بن محمد ربیع، تا: 26 شعبان 1101ق؛ 66 ص (1- 66)، 19 سطر، اندازه: 18×23سم [ نشریه: 3 - 335]

الاسباب و العلامات (ترجمه) / طب / فارسی

(al-asbāb wa-l ‘alāmāt (t.)

شاید همان باشد که در علوم پزشکی معرفی شده و در فهرست منزوى ص 471 نیز آمده است.

همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه: 25

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، و دارای مطالب متفرقه؛ جلد: تیماج سبز، 259گ، 25 سطر،

اندازه: 21× 33سم [ ف : - 19]

الاسباب و العلامات (مختصر) / طب / عربی

(al-asbab wa-l 'alāmāt (muxtaṣar)

وابسته به الاسباب والعلامات = اسباب العلل و علاجها و علاماتها سمرقندی، محمد بن علی (-619)

گویا از کتاب سمرقندی گزین شده است. فصول کتاب عبارت است از الصداع، الدوار السدر، السبات السهر، النسيان الماليخوليا، الكابوس الصرع، السكته الفالج و الاسترخا، التشنج، التمدد و الكزاز ،الرعشه الخدر ، اللقوه الاختلاج، الزكام، العصابه، في حسن يظهر فى الدماغ على العين ضعف البصر، امراض الاذن، امراض الانف امراض اللسان والفم والشفتين؛ امراض الاسنان،البثور فى الحلق امراض الصدر والريه، امراض الثدى، امراض المعده، امراض الكبد، امراض المرارة و الطحال في اليرقان، امراض الأمعاء و المقعد امراض الكليه المثانه، امراض الرحم امراض الصفاق فى الفتق اوجاع المفاضل و النقرس ،الحميات الاورام و البثور، في سقى السموم، طرد الهوام، الغدد و العقد.

ص: 226

تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 292

آغاز بسمله. الحمد لله رب العالمين وصلى الله على محمد و آل_ه و صحبه الطيبين الطاهرين. و بعد لما كان كتاب الاسباب معلوم الطب و مشتهريين الاطبا فاخذنا منه فواید مهمه بان علم الطب واجب عينى على كل ببشر فكان الاقتصار على الاقتصار منه و توفيق وعلى الله التوکل ؛انجام: و علاجه تنقية البدن من الب_دن بالايارجات و استعمال القى و تناول الأغذية الناشفه

خط ،تحریری، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ افتادگی: انجام (ظاهراً یکی دو صفحه)؛ 240گ، 15 سطر (10/5×11/5) اندازه: 16×22سم [ نشریه: 3 - 383]

اسباب و علامات و اوجاع مفاصل و نقرس و طریقه معالجه آنها / طب / عربی

asbāb va ‘alāmāt va owjā‘-e mafāsel va neqres va

tarīqe-ye mo‘āleje-ye ānhā

ابن سينا حسین بن عبد الله 370؟ - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh (981 - 1038)

چنین نام و چنین کتاب و یا رساله ای به شیخ نسبت داده نشد و ممکن است بخشی از دیگر تالیفات او باشد.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22706/2

آغاز: بسمله فصل في اوجاع المفاصل و النقرس و علاماته؛ انجام: معجونا لينة مدقوقة و يضمد به نافع ان شاء الله تعالى

خط: نسخ، كا: عبدالعزيز الحكيم، تا: 7 رمضان 687ق کاغذ ،حنایی ،جلد ،میشن، 3گ (18-20)، گ (18-20، 31 سطر، اندازه: 18×26/7سم [ف: 19 - 500]

اسباغ المنة فى انهار الجنة / كلام و اعتقادات / عربي

asbāq-ul-minna fī anhār-il-janna

نابلسی، عبدالغنی بن اسماعیل، 1050 - 1143 قمری

(nābolosī, ‘abd-ol-qanī ebn-e esmā‘īl (1641 - 1731)

رساله ای است کوتاه در نهرهای بهشت و احادیث و روایات در این خصوص.

[ايضاح المكنون 69/18؛ هدية العارفین 590/1؛ معجم المؤلفين 271/5]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13704/6

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد، فيقول العبد الحقير ...

سيحون و جيحون قال الشيخ شهاب الدين ابن حجر الهيتمي فی شرحه؛ انجام: و هذا هو الصواب فى ذلك و الله اعلم بما هنالك_ وصلى الله على سيدنا محمد و علی آله و صحبه و سلم

خط: نسخ ، كا: محيى الدين بن قاسم ،نبکی، تا: 1196ق؛ نام کتاب و مؤلف در پشت برگ آغازین نسخه آمده است؛ کاغذ: فرنگی،

2گ (85-84) ،25 ،سطر، اندازه: 8×15سم [ف: 34 - 627]

اسباغ النائل بتحقيق المسائل / فقه / اردو

asbaq-un nā'il bi-tahqiq-il masa'il

کنتوری، ناصر حسین بن حامد حسین ، 1284 - 1361 قمری

(1942-kanturi, naser hoseyn ebn-e hamed hoseyn (1868 -

فتاوی فقهی و عملی ایشان در نه جزء (برخی هشت جزء)به صورت سؤال و جواب تدوین شده است. 1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24431

آغاز: بسمله کیا ارشاد هین حضرات علمای دین کااس مسئله مین که اگر کسی مقام پر چند مسجدین بالكل؛ انجام: لكن هذا الناصب قد اعمت العصبية عينيه

جزء 1؛ خط: نستعلیق و شکسته تحریری، کاتب - مؤلف، تا: قرن 14؛ اهدائی رهبری، اسفند 1376 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره فرنگی، جلد: تیماج جگری رنگ با جداول زرکوب، 200گ، مختلف السطر، اندازه: 15/5×24سم [اهدائی رهبر 3 - 61]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27940

آغاز: مسئله اول کیا فرماتی هین علمای دین و مفتیان شرع متین اس مسئله که سگ چینی کی ظرف؛ انجام: اذا مات المقر على اقراره ثم الموصى له بجمیع المال ثم بیت المال والله اعلم بحقايق الاحكام

جزء 2؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 14؛ اهدائی رهبری، دی 1380؛ کاغذ: حنایی و نخودی آهار مهره، جلد: فرنگی ،ماشی 124گ، 17 سطر، اندازه: 16×25سم [اهدائی رهبر: 3 - 62]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه :22340

آغاز: بسمله، ما قولكم مدظلكم سيد مضطر اولاد امام محمد نقی علیه السلام کو امام ضامن؛ انجام: لیکن واقعه در باب روز حدیث نواب هندسی استیناس اسکاهو سکتاهی و الله اعلم.

جزء 3؛ خط: نستعليق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ ،نخودی، جلد: مقوا، 130گ، مختلف السطر

[اهدائی :رهبر 3 - 62]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22315

آغاز: کیا فرمانی هین علمای دین و مفتیان شرع متین مسؤله جات ذیل مین؛ انجام: والله اعلم 29 شعبان ...

جزء 4 :خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ اهدائی رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: نخودی ،جلد: مقوا ،352گ، مختلف السطر، اندازه: 22×32سم [اهدائی :رهبر 3 - 63]

5.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22278

آغاز: (س) کیا فرماتی هین علماء دین و مفتیان شرع متین مسأله جات ذیل مین؛ انجام: اور سوا اسکی زید کسی طرح طلاق

ص: 227

پر آمادہ کیا جاوی کوی چاره نظر نهین آتا و الله اعلم.

جزء 4 ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ اهدائی رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: نخودی ،جلد: مقوا، 200گ، 19 سطر، اندازه: /19/5×30/5سم [اهدائی رهبر 3 - 63]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22271

آغاز: بسمله، چه می فرمایند علمای دین و مفتیان متین زادالله تحقیقاتهم ؛انجام: عام الفیل سی کیا مرادهی او کونسی سن کوکهی تین

جزء 5 ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1322ق، ظهر ورق اول مزین به خط مؤلف درباره فقدان نسخه و بازگشت آن در سال 1338؛اهدائی رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: مشقی نخودی،جلد: مق_وا،170گ، مختلف السطر، اندازه 20×32/5سم [اهدائی :رهبر 3 - 63]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22293

آغاز: بسمله، کیا حکم هی شریعت و قرآن شریف کا آن مسائل؛ انجام: اطاعت لازم هی لیکن مطالبه اجنبى (كذا) حقوق واجبه. کاکرسکتي هي و الله العالم.

جزء 6 ؛خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ اهدایی رهبری، فروردین 1374 ؛کاغذ: مشقی،جلد: مقوا، 50گ مختلف السطر ،اندازه: 20×30سم [اهدائی رهبر: 3 - 63]

8 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 22270

آغاز: بسمله (س) کیا فرماهین بین علمای دین و مفتیان شرع متین؛ انجام: اور غیاث اللغات من(؟) لفظ معنى منديل هن مذك_ور هی جزء ٧؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ اهدایی رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: مشقی، جلد: مقوا، 50گ، مختلف السطر ،اندازه: 20×30سم [اهدائی :رهبر 3 - 64]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22304

آغاز: سؤال تاریخ ولادت با سعادت جناب سید الشهدا کی قول هین اوراون اقوال کی مستند کیا گیاهین؛ انجام درست است هی

اگر ارواح خبیثه هی مراد آپکی همزاد هون و الله اعلم

جزء 8؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ اهدائی،رهبری، فروردین 1374؛ جلد: مقوا، 140گ، مختلف السطر، اندازه: 32×20سم [اهدائی :رهبر 3 - 64]

اسبال المطر على قصب الشكر / ادبیات / عربي

isbāl-ul maṭar ‘alā qaṣb-iš šikar

امیر صنعانی، محمد بن اسماعیل، 1099 - 1182 قمری

(1769-amīr-ol san‘ānī, mohammad ebn-e esmā‘īl (1688 -

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21630

آغاز: قال مولانا بدر الاسلام؛ انجام: لنفسه محمد بن اسماعیل غفر له و عفا عنهما

خط: نسخ ،تحریری، بی کا، تا: 1179ق [رایانه]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21631

آغاز: بسمله الحمد لله ... و هذه النظم المسمى يقصب الشكر؛

انجام: هذا مستفيض اسما

خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: 1179ق[ رایانه ]

الاسبال لكساء على النساء / گوناگون / عربی

al-isbal li-kasā' ‘ala-n nisā'

سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، 849 -911 قمری

(soyū-tī, 'abd-or-rahman ebn-e abī-bakr (1446 1506)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18815

آغاز: بسمله الحمدلله و کفی و سلام على عباده؛ انجام: يكون تفاوت الناس فيه على قدر معرفتهم فى هذه الدار بالجلال و الاعظام ... الى يوم الدين آمين

خط: نسخ، کا: غلام حی الدین، تا: قرن 12 [رایانه]

اسبان پادشاهی (بیان مجملی از) / متفرقه / فارسی

(asbān-e pādešāhī (bayān-e mojmalī az)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 481/2

خط: شکسته نستعلیق ،کا: محمد مؤمن، تا: 1216ق، جا: قریه رنگ سار گسکر گیلان در منزل حاج ابراهیم وزیر؛ 4ص، سطور چلیپا [ف: 5 - 35]

«اسب دوانی » آداب اسب دوانی و تیراندازی

«اسب نامه » فرسنامه

اسب نامه = فرس نامه / حیوان شناسی / فارسی

asb-nāme = faras-nāme

دارای عنوان های «باب دوم اندر حرب کردن، سوار و پیاده، آگاه باش که حرب دو گونه است یکی سوار دیگر پیاده ... باب هفدهم اندر شناختن دندان است، که در آن دندان بود.»

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7807/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 ؛کاغذ: سمرقندی، جلد: گالینگور 15 سطر (11×16)، قطع: ربعی، اندازه: 17×24سم [ف : 16 - 708]

اسب نامه = فرس نامه / حیوان شناسی / فارسی

asb-name = faras-name

گویا مضمار دانش یا رساله فیض کاشانی با عنوان «در ذکر آنچه تعلق به هیات اعضا دارد» و می رسد به عنوان «بیان مجملی از اسبان پادشاهی».

ص: 228

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1700/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: پسته ای، جلد: میشن قهوه ای ،لایی 14 سطر [ف 5 - 339]

اسب نامه / حیوان شناسی / فارسی

asb-nāme

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1700/2

نخستین عنوان «در معالجه علتی که در سر اسب باشد »بازپسین آنها «در معالجه اسبی که ضعیف و پریشان شده باشد»؛ خ_ط ،نستعلیق بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن قهوه ای لایی، 14 سطر [ف: 5 - 339]

اسب نامه = فرس نامه / حیوان شناسی / فارسی

asb-nāme = faras-nāme

غیر همانند:

1.تهران؛ سادات ناصری، حسن؛ شماره نسخه: 242

در دو بخش چهل «باب» و شصت «باب»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع : ربعی [ نشریه: 6 - 696]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9720/2

در درمان بیماری های اسبان (ص 132 تا پایان) با عنوان «ب_اب فصل سیوم در بیان کرکری که هشت قسم باشد»؛ خط: نستعلیق، کا: غلام حسین، تا: 5 ربیع الاول 1202ق؛ کاغذ: هندی، ج_لد: تازه مقوایی، 63 ص (13-195)، 11 سطر (9/5×17/5) ، ق_طع: ربعی، اندازه: 15× 24سم [ ف : 17 - 464 ]

3.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2831/3

آغاز: وحشی دستها و پاها جهت ریختن موی که از گری ریخته باشد و ضعیف قوایم در جهت باگران و جراحت سم و خرسالان دورک است ؛انجام: و دعای خیر برای نصف بکند که هر دو بفیض رسیده باشد

در درمان و نگاهداری اسب؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا:15 شعبان 1256ق ؛افتادگی: آغاز؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن لایی سیاه، 36گ (47ر-82ر)، 16 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 6 - 130]

اسب نامه (منظوم) / شعر، حیوان شناسی /فارسی

(asb-nāme (manzūm)

منظومه در درمان بیماریهای اسبان با عنوانهایی مانند در ب_یان معالجه شاش بند فرس: شود اگر شاش بند اسب تو هشدار*** علاجش زودتر از در میان آر / نشاسته با عسل هم وزن باید*** به آب انداز چون شربت نماید/ میان آفتابه پس فرو ریز *** به اندر زمان در حلق شبدیز / علاج دیگر آنکه آسان تر نمایم*** گره از مشکل تو بر گشایم / تو شیره پوست گندم را فرو ک_ش ***بریز آنگه میان شیره خوش

آغاز: در بیان معالجه قراقوش فرس قراقوش آنکه در بالای زانو *** براید استخوانی ای نکو خو

[فهرستواره منزوی 138/10]

رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 5631/2

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: استاد فرج الله بناء قزوینی، تا: 1302ق؛ مجدول؛ جلد: مقوا، اندازه متن 18×10 ،اندازه: 18×22سم[ رشت و همدان

- ف: 1221]

«اسب نامه هندی - فرسنامه

اسب نامه هندی / حیوان شناسی / فارسی

asb name-ye hendi

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9788/2

اسب نامه هندی به فارسی و اردو بدین گونه «اول ناسارت دل ... آنکهه درست هولی» ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: هندی، جلد: مقوا، 12گ (67ر -78پ)، 10 سطر (7/5×12/5)، قطع: ربعی، اندازه: 13×19سم [ف : 17 - 483]

اسب و انواع آن / حیوان شناسی / فارسی

asb va anvā ̊-e an

کاشان ،عاطفی، حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 3

اسب دوانی و داستانهای مربوط به اسب در 15 «باب» قسمت دوم این رساله در معالجات اسب و در این نسخه 8 باب است. دو باب از مقدمه رساله افتاده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ :کاغذ ،فرنگی ،جلد: چرمی قهوه ای ،نرم، اندازه: 10×14سم [ نشریه:

7- 751]

الاسبوعية فى الاعمال الخيرية / دعا / فارسى

al-osbū'īye fi a'mal-el-xeyriye

نوری ،فشارکی، محمد علی بن زین العابدین، ق 14 قمری

)nūrī fešārakī, mohammad ‘alī ebn-e ziyn-ol-‘ābedīn (-20)

در شب جمعه ربیع الاول 1335 به مؤلف الهام شد که کتابی اعمال و اذکار و ادعیه بنویسد و او این کتاب را در یک مقدمه و 7 «فصل» و یک «خاتمه» نوشته است: مقدمه در فضل دعا و ترغیب به زهد و تقوی و هر فصل برای ادعیه روزهای هفته

ص: 229

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5و 1596- 146/ 9

آغاز: نحمده على توفر آلائه و نشكره على توارد نعمائه...و بعد چنین گوید تراب اقدام مؤمنین طلبه قليل البضاعة كثير الرجاء . محمد على بن العالم الفاضل المحقق؛ انجام: پس آهسته می گویی اعوذبالله من الشيطان الرجيم آنگاه مشغول قرائت حمد و سوره می شوید

فقط مقدمه و فصل اول درج شده است. در میان نسخه دو صفحه _ از این رساله درج شده (برگ 58 روپ) و پس از آن در اواخر نسخه از آغاز تا بخشی از فصل اول درج شده است؛ خ_ط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 14؛ متن خط خوردگی دارد،در پایان ابیاتی به فارسی در مناجات و جدولی در طلسم و مطالب متفرقه درج شده است؛ جلد: مقوای نارنجی عطف پارچه طوسی، 9گ، 18 سطر، اندازه: 11×17سم [ف: 1 - 326]

استاد افضل مهابادی / تراجم / فارسی

ostād afzal-e mahābādī

شفیعی اردستانی، مرتضی بن احمد، ق14 شمسی

(šafī‘ī ardestānī, morteza ebn-e ahmad (- 20c)

تاریخ تألیف: اول اسفند 1383ش؛ محل تأليف: تهران

رساله کوتاهی است در شرح حال حسن بن على بن اح_مد مهابادی اردستانی معروف به افضل و افضل الدین (- 858 ق)که از عالمان، فقیهان و محدثان بزرگ شیعه بوده است.

قم؛ مرعشی ؛شماره نسخه: 15290/18

آغاز: استاد فاضل و شهیر حسن بن علی بن احمد بن على ملق_ب به افضل الدین و معروف به افضل مهابادی از مشاهیر عل_ماء حدیث و از فقهای شیعه و مدرسان بزرگ در قرن ششم هج_ری قمری است ؛انجام: وی پس از عمری تلاش در تحصیل ع_لم، تألیف و تدریس به سال 585 هجری قمری در گذشته است. آرد چو او مادر روزگار.

خط: نستعليق، كاتب- مؤلف ، تا: 1383ق؛ ترقیمه: تهران کوی ن_صر ... مرتضی شفیعی اردستانی، 1383/12/1 شمسی، مجدول؛ کاغذ: جدید، 2گ (98-99) 19 سطر، اندازه: 19×28سم [ف: 38 - 821]

استاد سلمانی / آداب و سنن / ترکی

ostād-e salmānī

رساله مختصری در کیفیت و آداب سر تراشي (حلق رأس) كه به صورت پرسش و پاسخ و با عنوان های «اگر سؤال اولونسه - جواب بودر» نگارش یافته است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11988/10

آغاز: الحمد لله رب العالمین ... اما بعد اگر سؤال اولونسه اولگ_وج ندن خلق اولدی، جواب اولدر که آدم پیغمبرنک قندلندن خ_لق اولدی دنیای احاطه ایلمشدر ؛انجام: یا سلمان حضرتنک حدیثی یلان ایمش که من نه کماله و نه زواله يتشرم اولدمده سلمان پک اول جهودنک بوغازی ...

خط: نستعلیق ترک ،کا: یوسف فرزند ملا کریم، تا: 1166ق، جا: روستای اخی صوفیلوی پادار (ترکیه)؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، ،محشی در انجام در برگ های 59-60 فوائدی در گونه های استخارات و مطالب مخصر فقهی و برخی احادیث به چشم می خورد ؛کاغذ: فرنگی ،نخودی 2گ (57 و 58)، 15 سطر، اندازه: 6×11سم [ف: 30 - 319]

استاد مجید وکیل مجلس انتخاب میکند / فارسی

ostād majīd vakil-e majles entexāb mī-konad،

کسروی ،احمد، 1269 - 1324 شمسی

تاریخ تأليف: 1325

(kasravi, ahmad (1890 - 1945)

تهران ؛دانشگاه؛ شماره نسخه: 4752/3-4754-ف

بی کا ،بی تا [فیلم هاف 3 - 99] [

استبداد (رساله در) / سیاست و حکومت / فارسی

(estebdād (r. dar)

در بیان لغوی و اصطلاحی استبداد و خصوصیات مستبد، استبداد و دین و مباحث مربوط بدان.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1432/2ط

آغاز: بسمله. استبداد لغتا قناعت کردن شخص است برای خودش در اموریکه لازمست در آنها استشاره نماید؛ انجام: لا رطب و لا

يابس الا فى كتاب مبین ببرهان عیان نه مجرد تصدیق و تسلیم.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ در ص 182 و ص 183، گفتاری است (گوینده معلوم نیست) خطاب به آقا سید عبدالله مجتهد و العلماء و سید احمد و سلطان العلماء و شیخ محمد رضا و میرزا مصطفی در منع از دخالت آنها در امور مملکت؛ جلد: مقوایی ابر و باد و عطف تیماج آبی، 183ص، اندازه: 14/5×22سم [ف: 24/3 - 123]

صدرالاستبداد و المستبد / حکومت و سیاست / عربی

al-istibdad wa-l-mustabidd

استر آبادی، عبدالنبی بن علی، - 1340 قمری

(estarābādī, ‘abd-on-nabī-ye-bn-e ‘alī (- 1922)

رساله ای است کوتاه در خصوص استبداد مستبد با عناوینی چون: استبداد ،حکام، استبداد و مال، و استبداد و اخلاق. از آنجا که بیشتر رساله های مجموعه ای که نسخه حاضر در آن قرار دارد، از آن عبدالنبی استرآبادی است از این رو این رساله نیز از وی

ص: 230

دانسته شد. در برگ 143 مجموعه، فهرست کتاب های خود آورده که احتمال می رود رساله حاضر «اتمام الحجة» يا «تذکار الغافلین» باشد.

[الذريعة : 252/11؛ نقباء البشر: 1243/3]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13184/3

آغاز: التشريفات و ربما يغتر المطالع كما اغتر بعضش المورخین البسطاء بانكثيرا من وزراء المستبدين؛ انجام: و يهذبونه من الزوئد مما يطرء اعادة عليكل دين يتقام عهده فيحتاج الى مجددین يرجعون به الى اصله المبين البرى.

خط: نسخ، کاتب - مؤلف، تا: حدود نیمه قرن 14؛ محشی؛ کاغذ ،فرنگی، 16گ (127 ر - 142ر)، 17) ،سطر، اندازه: 8/5×16سم [

[351 - 33 ]

استبراء الامة الباكرة / فقه / عربي

istibrā’-ul amat-il bākira

میسی، لطف الله بن عبدالکریم، – 1032 قمری

(mīsī, lotf-ol-lāh ebn-e ‘abd-ol-karīm (- 1623)

رساله ای استدلالی است در این که اگر شخصی کنیز بکری داشته و با وی وطی در دبر نموده، هنگام فروش باید او را استبراء نمود مانند کنیزی که در قبل و طی شده است. این رساله یک برگی توضیحاتی است بر گفته های کرکی در کتاب «جامع المقاصد».

قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 355/11

آغاز: الحمد الله رب العالمين ... مسالة هل يجب استبراء ال_امة الباكرة على البائع و شبهه اذا كان قد وطئها دبرا؛ انجام: و في كفاية لمن وعی و تامل وصغی، و الحمدالله وحده

خط: نستعلیق ،زیبا ،کاتب - مؤلف، بی تا، مصحح ،جلد: پارچه ای، 2گ (123پ- 124ر)، اندازه: 13×22سم [ف: 1 - 212]

استبصار الاخبار = جامع اسرار العلماء = جامع الاحادیث و الاقوال = الجامع الكبير / شرح حدیث / عربی

istibṣār-ul axbār = jāmi‘-u asrār-il ‘ulamā’ = jāmi‘-ul

aḥādīṯ wa-l aqwāl = al-jāmi‘-ul kabīr

ابن الوندى قاسم بن محمد، – 1100 ؟ قمری

(ebn-e alvandī, qāsem ebn-e mohammad (- 1689)

وابسته به: الاستبصار فيما اختلف من الاخبار شیخ طوسی، مح_مد بن حسن (385-460)

تاريخ تأليف : 1087ق( كتاب الزكاة)، 1088ق (كتاب الصوم 22 ربیع الاول 1089 ق (كتاب الحج)

مؤلف بنا داشت که شرحی بر کتاب «استبصار» شیخ طوسی بنویسد، اما اخبار کتاب «کافی» و «من لا يحضر» و «تهذيب» و چند کتاب حدیثی دیگر را بر آن افزود که فهرست آنها در مقدمه آمده است، همراه با نقل اقوال فقها و علما و مطالبی از کتاب های آنها در برخی از اجازاتش از آن به «الجامع الكبير» یاد می کند. این کتاب در چند جلد است. در «الذریعه» به چند نام آمده «استبصار الاخبار» (ج 2 :17)، «جامع اسرار العلماء» و «جامع الاحاديث و الاقوال» (ج 5 :39) «شرح الاستبصار» (ج 13: 86)

[الذريعة 39/5 و 17/22؛ رياض العلما 399/4]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 318

آغاز: كتاب الزكاة و لنقدم فيه فوائد الفائدة الأولى في وجوب فرض الزكاة وما يجب فى المال فى الحقوق؛ انجام: كما امر رسول الله بدیل بن ورقاء ألا لا تصوم فانها ایام اکل و شرب و بعال، كان حسناً.

از اول کتاب زکاة تا آخر كتاب حج؛ خط: نسخ، كا: فياض بن حاج محمد بارمانی، تا: 20 ربیع الثانی 1094ق؛ مصحح، در صفحه آخر مؤلف نوشته است: «قوبل بأصله على الدقة بقدر الوسع و الطاقة كتب جامعه الاقل قاسم» پس از آن مهر وی «محمد قاسم الكاظمی» (بیضی)؛ جلد: تیماج قرمز، 512گ، 27 سطر، اندازه: 19/5×30سم [ف: 1 - 357]

2. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 26

كتاب المكاسب والبيوع؛ خط: نسخ، کا: خلف بارمایی نجفی، تا: جمادی الثانی 1094ق؛ مصحح، در برگ پایانی آنهائی از مؤلف جهت فرزندش محمد ابراهیم به سال 1094ق، دارای حواشی مفصل با عنوان «ولد المؤلف محمد ابراهیم» و به نقل از مؤلف، در 9 برگ آغازین مقدمه مؤلف بر جلد اول و نام کتاب و مؤلف و مقدار مطالبی که از کتاب حاضر به تألیف رسیده و فواید پراکنده ای به نقل از مؤلف برخی به خط محمد ابراهیم فرزند مؤلف، اشعار عربی فرزند مؤلف در مدح کتاب و وصیت محقق حلی به خط محمد ابراهيم بن قاسم کاظمی (فرزند مؤلف) به سال 1094ق دیده می شود؛ مهر: وقف کتاب بر خزانه مجتهدیه (دایره) ؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 396گ، اندازه: 21/5×31/5سم [اوراق عتیق: 1 - 152]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1809

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 5 - 275]

3. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 30

كتاب النکاح تا پایان عقیقه؛ خط: نسخ، کا: محمد ابراهیم ابراهیم کاظمی (فرزند مؤلف)، تا: جمعه 4 رجب 1094ق؛ مصحح، ، با امضای بلاغی به خط مؤلف، و مقابله آن در مسجد کوفه و هنگام اعتکاف دهه آخر رمضان، در برخی از برگ ها تاریخ شروع تأليف آن جزء از کتاب در ماه های مختلف سال 1093 و 1094ق دیده می شود؛ مهر: وقف کتاب بر خزانه مجتهدیه (دایره) ؛جلد: تیماج قرمز ضربی سر طبل دار، 373گ، 29 سطر، اندازه:

ص: 231

/20/5×31/5سم [اوراق عتيق: 1 - 153]

4. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: بدون شماره

كتاب الوصايا و الفرائض؛ كا: محمد ابراهیم کاظمی ( پسرمؤلف)، بی تا [دليل المخطوطات: 1 - 101]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 576

آغاز: بسمله و به نستعين. الحمد لله الذى يريد بعباده اليسر ولا ي_رید بهم العسر ... كتاب الطلاق و حيث قديم الشيخ رحمه الله في اوله ابواب الايلاء كما فعل فى التهذيب عند عبارة المفيد رحمه فلنقدم بیان جوازه؛ انجام: و ستقف على ذلك كله ... في كت_اب الحدود. وهذا آخر كتاب الطلاق من الاستبصار وقد استوفينا الاخبار من الكافى و التهذيب و الفقيه و ما انضاف اليها من جميع العلل و غيرها وفقهها على ما نعتقده و وصل اليه جهدنا نسال الله ان يجعله خالصا أو جهة الكريم و نبيه الرحيم ووصيه العليم اوصيائه الحجج الميامين و يتلوه كتاب العتق و بالله ... (فرسو شده و رفته) و ذلك فى الثانى من جمادى الأولى من سنة خم_س و تسعين بعد الالف على يد جامعه اقل الاقلين و اذن الاذلين الق_سم بن محمد الكاظمى المعروف بابن الوندى نزیل مولاه و صلی علی محمد و آله و سلم (كذا صورة خط المؤلف ايده الله تعال_ی) (قد تشرف بكتابته الفن الضعيف الى رحمة ربه اللطيف ونبیه الشريف ووصيه الحنيف عباس بن خضر بن عباس بن النجفى اصلا و مولدا و انشاء الله مسكنا في النجف الاشرف في سنة 1094 فى وقت الزوال الثامن عشر جمادى الاخر و الحمد لله وحده)

جلد پنجم از طلاق؛ خط:نسخ،کا:عباس بن خضر بن عباس بن نصر نجفى (كاتب شاگرد مؤلف است چنانچه آیة الله مرع_شی نوشته اند)، تا: 18 جمادی الثانی 1094ق، جا: نجف؛ محشی با نشان «منه» در برگ الف دارد: «بسمله. هذا كتاب الاصل بيدالاصل اید الله الفرع و الاصل بمحمد و آله - هذا المجلد الخام_س من الكتاب «الجامع لاقوال العلماء و عبارات الفضلاء» و «الحم_دلله وحده وصلى الله علی محمد و آله» در همین جا سرگذشتی اس_ت کوتاه از کاظمی نگارنده کتاب و نگارش های او دارد که او را همه باب های فقه کتابی است و «معالم» و «زبدة الاصول» «مختصر نافع» را شرح نوشت ولی گزارش «نافع» را به پایان نرس_اندهمچنین كتاب رجال و کتاب اعتقادات دارد، باز در همین جا محمد ابراهیم پسر همین کاظمی گواهی می دهد که من این جزء را از روز چهارشنبه دهم شوال 1095 نزد پدرم خواندم، در برگ 198پ دارد: «انهاه قراءة وفقه الله تعالى» (چنانکه «بلغ قراءة اید الله تعالی» نیز در جاهای دیگر هست ) سپس دارد: «و علیه عنهم الكتاب و الابواب و المسائل بخط المؤلف ایده الله تعالى و ام_ا ما تضمنه فبالاملاء، و الحمد لله وصلى الله على اصحاب الكساء ح_رره محمد بن القسم الكاظمي (كذا) كان على نسخة المؤلف ايده الله)، و نیز دارد: «بسمله الله الحمد لله وصلى الله على محمد و آله تمت. قراءة الكتاب على مؤلفه ايده الله تعالى و ييده نسخة الاصل نفع الله بهما في يوم الاحد فى الثامن عشر من شهر شوال من سنة سبع و تسعين و الف و الحمد لله. وكتب القارى ولد المؤلف سلمهما الله تعالی محمد ابراهيم بن القسم الكاظمى وفقهما الله للمراضي و جعل المستقبل خيرا من الماضى بمحمد و آله انه رحيم كريم جواد و الحمدلله وصلى الله على محمد و آله»، از همه این نوشته ها برمی آید که کاظمی در دوم جمادی الاول 1095 این مجلد را نوشت و پسرش از روز چهارشنبه دهم شوال 1095 خواندن آن را نزد پدر که نسخه اصل را در دست داشته آغاز نمود و در روز یک شنبه 18 شوال 1097 خواندنش را به انجام رساند و نوشتن را( از روی مسوده کاظمی) به پایان رساند و تاریخی که خود کاظمی در پایان طلاق آورده برای نسخه پاکنویس و مبیضه می باشد؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا دور آن تیماج، 198، 29 سطر (14×24) اندازه: 21×31سم [ف: 5 - 1083]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 319

آغاز: كتاب المزار الحمد لله رب العالمين ... ابواب ماجاء في السفر و آدابه و ما يتعلق به؛ باب ما جاء في السفر الى الحج؛ انجام: و قد استوفينا جميع الاخبار منه على ما نعتقده والله الموفق و المعين.

از کتاب مزار تا آخر کتاب بیوع؛ خط: نسخ، کا: عباس بن خضر بن عباس بن نصیر نجفی ،تا: سه شنبه غره شعبان 1094ق؛ از روی نسخه مصنف، مصحح، محشی از مؤلف، دارای آثار بلاغ، محمد يوسف بن يس بن حسن نجفی در آخر کتاب نوشته است که آن را تصحیح و مقابله نموده است به تاریخ صفر 1097، مؤلف نوشته است «صحت المقابلة و الله الداعى قاسم» و مهر وی «محمد قاسم الكاظمى» (بیضی)؛ جلد: تیماج قرمز، 509گ، 29 سطر، :اندازه 20×32سم [ف: 1 - 358]

7. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه 392

آغاز: و السنة و الاجماع، اما الكتاب فقوله تعالى و اذتقول للذى أنعم الله عليه و أنعمت عليه

از اوایل کتاب عتق تا آخر کتاب وقوف و صدقات؛ خط: نسخ، کا: عباس بن خضر بن عباس نجفی، تا: دوشنبه 21 جمادی الاول 1097ق ؛افتادگی: آغاز ،مصحح، در چند جا محمد یونس بن یس نجفی نوشته است که با نسخه اصل مقابله نموده است و تاریخ مقابله در آخر نسخه جمادی الاول 1097 می باشد؛ جلد: تیماج قهوه ای عطف تیماج قرمز، 383گ، 27 سطر، اندازه: 18/5×24سم [ف: 1 - 409]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 320

آغاز: يؤكل ماصاد المجوس و اصناف الكفار و نقل صحيح الحلبي المذكور فى أول الباب؛ انجام: فعلى هذا لا منع الا انه متروک و الاعتماد على ما عليه الفتوى و ظاهر الاخبار.

ازکتاب اطعمه و اشربه تا آخر کتاب میراث؛ خط: نسخ، کا: عباس بن خضر بن عباس نجفی، تا: شنبه سلخ ذیقعده 1099ق( تاریخ به پایان رسیدن کتاب وقوف و صدقات غره ربیع الاول

ص: 232

1097، و تاریخ به پایان رسیدن وصایا سه شنبه 20 ذیقعده 1097)؛ افتادگی: آغاز و انجام ،مصحح، محشی، دارای بلاغاتی در حاشیه و گویا بعضی از آنها به خط خود مؤلف باشد؛ جلد: تیماج قهوه ای 354گ، 29 سطر، اندازه: 21/5×30/5سم [ف: 1 - 58 ]

9. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 292

آغاز: كتاب الحج و لنذكر ههنا ابواباً من الكافي حتى نرجع الى عنونه الشيخ، من باب ماهية الاستطاعة؛ انجام: و نسلك فيه تقدم فى الجزء الاول و الثانى انشاء الله، و الحمد لله رب العالمين

كتاب حج؛ خط: نسخ، کا: عباس بن خضر بن عباس نجفی، 1099ق، جا: نجف اشرف؛ مصحح، و دارای بلاغ روی برگ اول نوشته ای است به خط پسر مؤلف که به تاریخ پنجشنبه رج_ب 1100 نوشته؛ جلد: تیماج قرمز، 315گ، 29 سطر، اندازه: 18×28سم [ف: 1 - 337]

10. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1917

از وصیت تا پایان فرایض؛ خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 12 رمض_ان 1100ق، جا: نجف؛ در برگ نخستین یک صفحه تمام به خط حاج شیخ عباس محدث قمی است؛ کاغذ ،ترمه ،جلد: میشن قهوه ای لبه دار مغزی ،سبز، 280 گ، 25 سطر، اندازه:18/7×25/5سم [ف: 1 - 142]

11.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 9632

آغاز: حماد عن الحلبى قال سئل ابو عبد الله عليه السلام من الذهب و الفضة ما اقل ما يكون فيه الزكوة؛ انجام: ایام اکل و شرب و بعال كان حسن تم كتاب الحج و هو الجزء الثالث الجامع لابواب الاستبصار وغيرها من كتب الاستدلال حرز الام_انی جامع سراير العلماء رحمهم الله تعالى و يتلوه كتاب المزار من التهذيب و الكافى والفقيه وغيرها فاذا وفق الله بفضله و منه کرمه لاتمامه نرجع

از کتاب الزكاة تا کتاب الحج و افتادگی دارد؛ خط: نسخ، بی تا،قرن 12 ؛ مصحح، محشی، با نشان «لكاتبها» و «منه سلمه تعالی» جلد: مقوا رویه كاغذ سبز عطف و گوشه تیماج، 508 گ، 23 سطر، اندازه: 19×29سم [ف: 31 - 24 ]

12 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 7720

آغاز: و يسفك الدماء فاعرض عنها فران (كذا) ان ذلك من سخطه؛ انجام: و في الشرايع و يكره الاكل على الشبع و فيها اي_ضاً و الممتلى من الماكل و ربما كان الافراط حراما

كتب حج، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه؛ خط: نسخ، بی کا، اوایل قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ دارای دو نوع بلاغ، محشی ، بعضاً از مصنف با نشان «منه» و گاهی از فرزندش ابراهیم با عناوین «ولد المصنف»؛ كاغذ ،نخودی، جلد: تیماج قهوهای ضربی با ترنج و سرترنج و گوشه، 325گ 29 سطر، اندازه: 21/8×32سم [ 53 - 14 ]

13. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7719

آغاز: عن ابی عبدالله عليه السلام قال سأل عن الكوز او الاناء يكون قذرا كيف يغتسل؛ انجام: قال باب صلاة الحاجة و روى حديث سماعة المذكور عن الفقيه ثم قال صلاة اخرى للحاجة

خط: نسخ ،تحریری، کا: عباس خضر بن عباس نجفی، تا: اواخر 1100ق؛ مصحح، مقابله شده در محرم 1100( در زمان حیات مولف) با نسخه اصل تصحیح و مقابله شده، محشی به لفظ «منه»؛ کاغذ: نخودی، آهار مهره ،جلد: مقوا رویه گالینگور عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 360گ، 29 سطر، اندازه: 18×29سم [ف: 302 - 26 ]

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7038

انجام: عن ابي الحسن عليه السلام في قول الله عز و جل و رهبانية ابتدعوها . قال صلاة الليل

كتاب طهارة وصلاة؛ خط: نسخ، كا: عباس بن خضر بن عباس نجفی در نجف، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی از مؤلف؛ جلد: تيماج قهوه ای، 404گ، 29 سطر، اندازه: 21×31/5سم [ف: 18- 214]

15. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5888

آغاز ،بسمله، قال الکلینی باب ثواب العتق وفضله والرغبة فيه؛ انجام: وقد تم كتاب الوقوف والصدقات من كتاب «الجامع لاسرار العلماء» ويتلوه كتاب الوصايا ... على يد جامعه ... القاسم بن محمد الكاظمى وذلك غرة ربيع الاول سنة ١٠٩٧ في حرم امير المؤمنين ... رب العالمين.

از عتق تا وقف و صدقات؛ خط: نسخ، کا: عبدالله بن ناصر بن حميدان بن سالم قطیعی، تا: پنج شنبه 1 ربیع الاول 1123ق، جا: مدرسه خلیفه سلطان خیابان قزوین؛ محشی با نشان «لولده ره»؛ کاغذ: سپاهانی ،نخدی ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، ضربی با برگردان ،454گ، 23 سطر (11/5×17/5)، اندازه: 18×24سم [ف: 7 - 4 ]

16 . زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه:4

كتاب المكاسب والبيع؛ خط: نسخ، کا: میرزا محمد بن اسماعیل حسینی طالقانی قزوینی ،تا: ذیقعده 1123ق؛ مصحح، محشی با عناوين «لولد المصنف محمد ابراهیم» و «لراقمه رضی»، در ده برگ آغازین مقدمه مؤلف بر جلد اول کتاب در چگونگی یافتن احادیث در کتاب حاضر و برخی فواید پراکنده به نقل از مؤلف و اشعاری عربی از فرزند مؤلف در مدح کتاب حاضر دیده می شود، در دو برگ پایانی وقف کتاب از علی بن رضی و آنهایی از مؤلف جهت فرزندش محمد ابراهیم در اواخر رمضان 1094ق در مسجد کوفه آمده است؛ مهر: «هذا من الكتب الموقوفة للخزانة المجتهدية قدس سره و هو محمد بن قاسم الحسینی 1126» (دایره)؛ جلد: تیماج مشکی سرطبل دار، 332گ، 25 سطر، اندازه: 19×31سم [اوراق عتيق 1 - 147]

17. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 8

كتاب النكاح تا كتاب العتيقه ؛ خط: نسخ، کا: میرزا محمد بن اسماعیل حسینی طالقانی قزوینی، تا: 3 ربیع الاول 1124ق؛

ص: 233

مصحح، در برگ پایانی صورت قرائت فرزند مؤلف کتاب را نزد پدرش به سال 1095ق آمده؛ مهر: «صراط على حق نمسکه» (بیضی)، وقف كتاب بر خزانه مجتهدیه (دایره)؛ واقف: على بن رضی قزوینی؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی سرطبل دار، 374گ ؛اندازه: 18/5×31سم [اوراق عتيق 1 - 148]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1810

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 276]

18. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه 2360

آغاز: كتاب الزكوة و لنقدم فيه فوائد الفائدة الأولى فى وجو فرض الزكوة و ما تجب فى المال من الحقوق؛ انجام: لا تصوموا فانها ایام اكل و شرب و بعال كام حسنا، تم الكتاب الحج و هو الجزء الثالث ... بالنبي الكريم و الوصى العليم.

كتاب الزكوة وكتاب الصيام و كتاب الحج ؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد تقی بن بكتاش بن جاسر بن نصر الله کاظمی،تا: 1189ق، جا: نجف اشرف؛ در برگ 2 مطلبی به خط حمائلی نوشته مبنی بر این که «محمد علی نجفی و ناصر بن حسين بن نويح محمد بن یس» نسخه را مقابله و در آن نظر نموده و در حوات پاره ای از اوراق نسخه عبارت «بلغ مقابلة ايده الله و بلغ قرائة ا الله تعالی» نوشته شده، در حاشیه برگ 3 یادداشتی در وقف نس_خه طلاب دینی در سال 1238 توسط حاج محمد حسن قزوی_نی، محشی بیشتر از خود مؤلف و پاره ای ازمطالب توضیح لغ_ات مشکل متن با استفاده از کتبی همچون صحاح، در بر رگ 105تا 112 (حد فاصل بین جلد دوم و سوم دوم و سوم کتاب) مطالبی در ارتباط با کتاب الصیام در چند فائده و خاتمه نوشته شده، در ابتداء نس_خه حاضر قبل از شروع مطالب کتاب نام آن الجامع للحكم المس_می «حرز الامانی» نوشته شده که این نام به غلط از عبارت پای_انی کتاب گرفته شده است؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشک_ی ،مقوایی ، اندرون جلد روکش کاغذی فرنگی، 446گ متغیر بین 28 و 30 سطر (12×13)، اندازه: 20/5×30/5سم [ف : 12 - 115]

19. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 10

كتاب الوصايا تألیف شده در 20 ذیقعده 1097ق و کت_اب الفرائض تأليف 12 رمضان 1110ق؛ بی کا، بی تا؛ مصحح، محشی ،با عنوان «لولد المؤلف محمد ابراهيم»، در پایان کتاب الوصایا یادداشتی از فرزند مؤلف که کتاب بر او توسط پدرش املا ش_ده؛ مهر: وقف کتاب بر خزانه مجتهدیه (دایره)؛ جلد: مقوایی تیماج قرمز، 220گ مختلف السطر، اندازه: 22×31/5سم [اوراق عتيق: 1 - 149]

20. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه 70

از زکات تا حج که جزء سوم است وساخته در 22 ربیع الاول 1089؛ خط: نسخ، کا: محمد تقی بن بكتاش بن جابر نصیر الدین کاظمی الوندی، تا: دوشنبه 23 جمادی سال؛ افتادگی: انجام؛ از ص ع بر می آید که در این هنگام مؤلف هنوز زنده بوده است؛ ناصر بن حاجی حسین بن تويج بن محمد بن يس نجفی و محمد علی نجفی و كطکر سهفین طعفق آن را خوانده اند؛ واقف: حاج محمد حسن قزوینی، جمادی الاول 1238ق؛ جلد: تيماج مشکی مقوایی، قطع: رحلی [نشریه: 7 - 127]

21. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 317

آغاز: للايجاز و الاختصار و اقتصرنا على هذه الجملة التي قدمناها؛

انجام فيحتج على اهل كل قرية من اهتم بصلاته و من ضيعها.

از اول کتاب تا آخر کتاب صلاة، در آخر کتاب طهارت کتاب را به نام «الاصل في الحکم» نامیده چنانکه در آخر کتاب صلاة کتاب را به نام «جامع الحکم» نامیده است؛ خط: نسخ، کا: محمد بن شیخ احمد کاظمی نزیل ،نجف، تا: 2 جمادی الاول 87 ؟؛ افتادگی: آغاز؛ از روی خط ،مصنف محشی از خود مؤلف، دارای آثار بلاغ ،جلد: تیماج قرمز، 328گ، 29 سطر، اندازه: 20×30سم [ف: 1 - 356]

22. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9851

قطعه ای از کتاب ارث و قضاء؛ خط: نسخ، بی کا، تا: در عصر مؤلف؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ 93گ، 23 سطر، اندازه:

18/5×25سم [ف: 25 - 167]

23. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1897

انجام: عن حفص بن عمر البجلي قال شكوت الى ابي عبدالله عليه السلام حالی و انتشار امری الیه

کتاب مکاسب؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی؛ مهر: «سید محمد مولانا تبریزی) (بیضی)؛ جلد: دورو تیماج رو مشکی پشت قهوه ای،264 گ، 29 سطر، اندازه: 19×29سم [ف: 5 - 270]

الاستبصار فى النص على الائمة الاطهار / كلام و اعتقادات و حدیث / عربی

al-istibşar fi-n-nass al-al-a'immat-il-athar

کراجکی، محمد بن علی، - 449 قمری

(karājakī, mohammad ebn-e ‘alī (- 1058

کتابی است در اثبات امامت و ولایت ائمه اطهار (علیهم السّلام)با استفاده از نصوص روایی از طرق شیعه و اهل سنت، گرچه از حجم اندکی برخوردار است لیکن محتوای علمی دارد، برخی نام کتاب را «الاستنصار» آورده،اند، لیکن صاحب الذريعه و علامه سید عبدالعزیز طباطبائی (رحمه الله) همان «الاستبصار» را صحيح دانسته اند، مشتمل بر دو «باب» .1 روایتهای طریق خاصه؛ 2. روایت های طریق عامه، هر کدام دارای چند «فصل».

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى أوضح سبيل الحق و أبانه و أقام عليه دلیله و برهانه و لطف فى الهداية اليه و التعريف و اراح العلل في جمیع التكليف.

انجام: و بیان على انهم بعد النبى ائمة الازمان و حجج الله تعالى على الانس والجان و قدوفيت بما وعدت في اول هذا الكتاب... الحمد لله الموفق للهداية والارشاد وصلى الله على خيرته من

ص: 234

جميع العباد سيدنا محمد خاتم النبيين و آله الطاهرين و س_لم تسليماً والحمد لله كثيراً تمت.

چاپ: با نام «الاستبصار» ،نجف، 1346؛ با تحقیق محمد اسلامی یزدی، در مجموعه حدیث شیعه، دفتر دوم از سوی مؤس_سه دار الحديث قم، 1378ش

[الذريعة ،16/2 میراث حدیث شیعه 2/ 89- 124]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4566/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن علی مشهور به صفی الدین، تا: 960ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای 5گ (31 پ-36ر)، اندازه:

15/5×21سم [ف 12 - 262]

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15359/13

آغاز: حسین بن زید بن على عن جعفر بن محمد عن آبائه عليهم السلام قال قال رسول الله صلى الله عليه و آله ابشروا ثم ابشروا ثم ابشروا

خط: نسخ، کا: سید محمد مقیم موسوی، تا: شنبه 16ربیع الاول، 1063ق، جا: نجف اشرف ،افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج يش_می، ضربی، 30 ص (322-351) ، 19 سطر ، اندازه: 10×18/8سم[ ف:43- 46]

3.تهران؛ دانشگاه ؛شماره نسخه: 6914/30

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی گرد و عطف مشکی لایی 17 سطر (9×14) قطع: ربعی ، اندازه:15×21سم [ف: 16 - 399]

4.قم، مرعشی؛ شماره نسخه: 14673/7

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: عبد الله بن محمد سعید خوانساری، تا: 1233 ق؛ مجدول مذهب ،کاغذ: فرنگی آهار مهره، 10گ 154 ر-163 پ) 23 ،سطر، اندازه: 8/5×14/5سم [ف: 37 - 154]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9584/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1318ق، جلد: تیماج سرخ، 21گ (2پ-22ر)، 15 سطر، اندازه: 13×18سم [ف 30 - 235]

6.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12806/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد امین صدر الاسلام خوئی، تا: 1336ق؛ آیت الله محمد امین صدر الاسلام خوئی کتابخانه بسیار نفیسی داشته که در آن تألیفات وی افزون بر پنجاه نسخه موجود بوده است.

فرزند آن مرحوم دکتر امامی خوئی آنها را توسط زنده یاد مرحوم استاد دکتر عباس زریاب خوئی به این کتابخانه اهداء نمودند؛ 18گ( 7ر- ر - 24 پ)، 15 ،سطر، اندازه: 9× 15/5سم [ف: 32- 511]

7. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3694/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 11گ (37ر-47ر) اندازه: 17×20/5سم [ف: 10 - 93]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1313/6 عکسی

آغاز: و الناصبة وهما جميعاً ما رواه الايمة مع تباينهما في الاعتقاد و ما بينهما من الاختلاف والتضاد

نسخه اصل: کتابخانه شخصی فخرالدین نصیری، تهران؛خط ،نسخ، بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز 19 ص( 70-88) ، 14 سطر

[عکسی ف: 4 - 26]

9. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2533/13

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ 12گ (256پ-267پ) [ف: 3 - 119]

10. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2133/4

خط: نسخ، کا: حسن، بی تا، کاغذ ،فرنگی، جلد: مقوا، 19ص (1- 19) ، 23 سطر (10×19) اندازه: 18×25/5سم [ف: 9 - 775]

11. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 914/6

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 9گ (55ر-63ر)، اندازه: 17×27سم [ف: 3- 682]

الاستبصار فى انساب الانصار / انساب / عربي

al-istibşar fi ansab-il-ansar

ابن قدامه عبدالله بن احمد، 541 - 620 قمری

(ebn-e qodāma, ‘abd-ol-lāh ebn-e ahmad (1147 - 1224)

چاپ: محقق: على نويهض ،بیروت، دار الفکر، 1391ق.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 4254-ف

نسخه اصل: قاهره دار الكتب المصرية 349 تاریخ 575؛ بی کا، تا:قرن 7 [ فیلم ها -ف: 3 - 38]

الاستبصار فيما اختلف من الاخبار / حدیث / عربي

al-istibsar fima-xtalif-a min-al axbar

شیخ طوسی، محمد بن حسن، 385 - 460 قمری

(šayx-e tūsī, mohammad ebn-e hasan (996 - 1069)

این کتاب از کتب اربعه شیعه به شمار می آید و مؤلف ابتدا «تهذیب» و سپس «النهایه» (که کتابی فتوایی است) را تألیف نمود و چون هنگام گردآوری آن، با تعارض و تخالف ظواهر برخی از اخبار مواجه گردید از این روی تصمیم گرفت کتاب مستقلی که جامع این گونه اخبار باشد بنگارد. وی خود درباره انگیزه تألیف چنین می نویسد «گروهی از یاران ما کتاب «تهذيب الاحکام» را برای دستیابی بر حلال و حرام نیکو شمردند و خواستار این شدند که احادیث مختلف به طور اختصار ومجزا گردآوری شود تا شخص متوسط و متبحر در فقه از آن استفاده نماید و بیشتر احادیث را که با هم مختلف و اصحاب ما بازگو نموده اند در یک مجموعه گردآوری شود و تاکنون کسی از دانشمندان اقدام به این امر مهم نکرده است. اینان از من

ص: 235

خواستند که در هر باب نخست احادیث و روایاتی را که مورد اعتماد من است و به آنها فتوا می دهم بیاورم و سپس اخبار مخالف با هم را نوشته و جمع بین آنها را تاحد امکان شرح دهم تا چیزی از آنها ساقط نگردد» و در پایان کتاب چنین فرموده است: «و كنت سلكت فى اول الكتاب ايراد الاحادیث باسانیدها و على ذلك اعتمدت فى الجزء الاول و الثاني ثم اختصرت الجزء الثالث و عولت على الابتداء بذكر الراوى الذى اخذت الحديث من كتابه او اصله على ان اورد عند الفراغ من الكتاب جملة من الاسانيد يتوصل بها الى هذه الكتب والاصول حس_ب ما عملته في كتاب تهذيب الاحكام».

کتاب در سه جزء ترتیب یافته که جلد 1 و 2 شامل عبادات جلد 3 درباره سایر ابواب فقه یعنی عقود، ایقاعات و احکام اس_ت تا حدود و دیات جلد اول مشتمل بر 300 «باب» و 1899 حدیث،جلد دوم 217 «باب» و 1179 حدیث و جلد سوم398 «باب» و 2455 حدیث می باشد که به حساب مؤلف مجموع ابواب سه جزء 925 «باب» و احادیث آنها بالغ بر 5511 حدیث است ولی در حساب سهو شده و صحیح این است که تعداد ابواب 915 و شمار احادیث 5533 است). شیخ طوسی چون در «تهذیب» و «استبصار» در همه جا همه سند و رجال روایت را یاد نکرده برای هر دو مشیخه ای نوشت که یکی هستند. پس برای این که خبرهای این دو کتاب مرسل نگردد ناگزیر بایستی به این دو مشیخه و فهرست و رجال طوسی و همچنین رجال نجاشی و دیگران نگریست و سندها را یافت (مستدرک 719 )لذا س_ید مهدی بحر العلوم بروجردی (1155-1212) مشیخه ای نوشت آن از سستی و درستی سندهای روایت های شیخ طوسی مشیخه و فهرست گفتگو کرد. حاج محمد بن علی اردبيلی شاگرد مجلسی (زنده در 1098) «تصحيح الاسانيد» نوشته بسیاری از سندهای «تهذیب» و «استبصار» که در مشیخه فهرست نادرست و سست می نمود درست نشان داد و گزیده ای از همین را در فائده 7 «جامع الرواة» خود آورده است. شیخ حر عاملی در فائده دوم خاتمه «تفصيل وسائل الشیعه» هم از سندهای مشيخه (تهذیب» و «استبصار» گفتگو کرده است. محدث نوری در فائده 6 «مستدرک» همه تصحیح الاسانید اردبیلی را با کاوش هایی از خود آورد و مامقانی در پایان «تنقیح المق_ال» گزیده ای از همان «تصحیح الاسانید» را یاد نموده است.

آغاز: الحمد لله ولى الحمد ومستحقه والصلوة على خيرته خلقه محمد وآله الطاهرين من عترته وسلم تسليما، اما بعد فانی رايت جماعة من اصحابنا لما نظروا فى كتبنا الكبير

انجام: (پایان کتاب:) و يمكن ان تحمل هذه الروايات ع_لی ضرب من التقية لان ذلك مذهب كثير من العامة و قد روی ذلك عن النبي صلى الله عليه و آله الطاهرين.

(پایان مشیخه) یشتمل على خمسة الف و خمسمائه واحد ع_شر حديثا حصرتها لئلا يقع فيها زيادة او نقصان والله الموفق للصواب والحمد لله...

چاپ: لکهنو، سنگی، بدون تاریخ وزیری بزرگ، (15+1- 172+10245 صص)؛ لکهنو ،سنگی در 3 جلد، 1307، وزیری بزرگ؛ به کوشش حسن موسوی خرسان و اهتمام محمد آخوندی، نجف، 1375-1376ق، در 4 جلد [الذريعة ،14/2-17، 17/6-19؛ مشار عربی 48 و 47؛ معجم المطبوعات 12482؛ فهرستگان خطی حدیث 227/2-262]

شرح و حواشی:

١- مشيخة التهذيب و الاستبصار؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن (385-460)

2- تحرير بيان الاخبار التى فى اول الاستبصار - شرح مقدمة الاستبصار؛ قطب راوندی، سعید بن هبة الله (-573)

3- استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار ؛ سبط الشهيد، محمد بن حسن (1030 - 980)

٤ - الفوائد المكية - حاشية الاستبصار؛ استر آبادی، محمد امین بن محمد شريف (-1033)

٥- حاشية الاستبصار ؛ میرداماد محمد باقر بن محمد (-1041)

٦- مناهج الاخبار فى شرح كتاب الاستبصار ؛ علوی عاملی، احمد بن زين العابدین (-1054)

٧- حاشية الاستبصار ،شیروانی، محمد بن حسن (1033-1098)

8- حاشية الاستبصار ؛ محقق خوانساری حسین بن محمد (1016 - 1099)

9- استبصار الاخبار - جامع اسرار العلماء - جامع الاحاديث و الاقوال - الجامع الكبير ؛ ابن الوندى، قاسم بن محمد (-1100)

١٠- كشف الاسرار في شرح الاستبصار؛ جزایری، نعمة الله بن عبد الله (1112-1050 )

11 - الاعتبار فى اختصار الاستبصار؛ بختیاری حویزی، یعقوب بن ابراهيم ( - 1150)

12- شرح و ترتیب مشیخه تهذیب و استبصار؛ استر آبادی، محمد جعفر بن سيف الدین (1198-1263)

13 - حديقة الانظار فى مشيخة الفقيه و التهذيب و الاستبصار حائرى ، محمد علی بن قاسم (-13)

١٤ - حواشى الاستبصار

١٥ - مشيخة الاستبصار

١٦ - الاستبصار (منتخب)

17 - شرح الاستبصار

18 - جامع الاخبار في ايضاح الاستبصار

19 - الرجال - مشترکات و مشتبهات رجال كتاب التهذيب و الاستبصار

20- فهرست الاستبصار

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13679 و عکسی 1983

آغاز: ما يسألون عنه، باب حكم الماء الكثير اذا تغير احد اوصافه؛

ص: 236

انجام: وكذلك في مسجد الكوفه لان احداً لا يفرق بین والموضعين

جلد 1 و 2، تا پایان کتاب حج؛ خط: نسخ، کا: محمد بن حسن محمد بن عباس، تا: صفر 569ق؛ افتادگی: آغاز؛ این نسخه نفیس

یک سال پس از کتابت، در سال 570 ق بر قطب الدین سعید بن هبة الله راوندی قرائت شده با این عبارات در برگ پایانی «بلغت القرائة و لله الحمد و وقع الفراغ منه فى الخامس ... من ذى ح_جة سنة سبعين و خمس .... قراه على الامام قطب الدين شيخ ابوالحسين الراوندی دام علی» در پایان جلد نخست نیز عبارت آمده است: «بلغ القراه الى هاهنا و انتهت الجزء الاول فی الثالث عشر من شوال سنة سبعين و خمس مائة» چهار س_طر پایانی کتاب به خط حيدر بن ابي الفضل بن حسن مهمين کاشانی در سال 569ق است، 5 برگ نخست آن در قرن 9ق نونویس گردیده؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای 199گ 24-25 سطر (12 × 20) اندازه: 18×26/5سم [ف: 34 - 583] و [عکسی ف: 398 - 5 ]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13680 و عکسی 1984

آغاز: كتاب الجهاد ، باب من تستحق ان تقسم الغنايم فيهم ،اخبرني الشيخ رحمه الله عن احمد بن محمد عن ابيه عن الصف_ار؛

انجام: فقد رویته بهذه الاسانيد عن الحسن بن سعيد عنهم... و ما ذكر

جلد 3 و 4، تا پایان کتاب ،خط ،نسخ، كا: محمد بن حسن محمد بن عباس، تا: اواخر 569 یا اوایل 570 ق؛ افتادگی: انج_ام، حواشی این نسخه نیز به خط همان مقابله کننده نسخه قبلی اس_ت، برگ آغاز و چند برگ از لا به لای نسخه در قرن 9ق نونویس شده است، بخشی از مشیخه آن افتاده است ؛کاغذ ،شرقی، ج_لد: تیماج قهوه ای 174گ 25 سطر (20×13)، اندازه: 18×26/5 [ف: 34 - 586] و [عکسی :ف 5 - 399]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 97 عکسی

آغاز: الحمد لله ولى الحمد و مستحقه، الصلوة على خيرته خلقه محمد و الطاهرین من عترته ؛انجام: باب من احق بالصلوة على المراه ... موافقان لمذاهب العامه

مباحث طهارت و صلوة؛ نسخه اصل: کتابخانه شیخ هادی کاش_ف الغطاء - نجف اشرف؛ خط: نسخ، کا: جعفر بن على بن ج_عفر مشهدی پدر محمد بن جعفر مشهدی صاحب «مزار» تا: شنبه ذیعقده 573ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ صاحب الذریعه از این نسخه اطلاع داشته و شرحی راجع به آن نوشته است (الذریعه 2/ 14) دارای نشانه مقابله با نسخه خط مصنف، در پایان کاتب صور فائده ای را از خط مبارک شیخ طوسی به حکایت از دو استادش شیخ مفید و ابن غضائری، در تعیین رجال عده کلینی، آورده است؛ 172گ 24 سطر، اندازه: 18×24سم [عکسی ف: 1 - 100 ]

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 13086 عکسی

همان نسخه بالا :[ف 3 - 1280]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3644-ف

همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 2 - 209]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 843

همان نسخه بالا [ عکسی ف 3 - 34]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1580

از کتاب جهاد تا پایان مشیخه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ مصحح ولی نسخه بسیار مغلوط؛ تملک: عبدالصمد بن عبدالعلی، محمد علی بن عبدالغفار از حاجی ابراهیم بن شیخ حسین بلاغی در قم به تاریخ 1240؛ جلد: دو رو تیماج رو مشکی پشت قرمز، 205گ 25 سطر، اندازه: 18×25سم [ف: 4 - 386]

5. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه 700

آغاز: كتاب النكاح ابواب تحليل الرجل جاريته لغيره؛ انجام: واعلموا ايديكم الله انى جزيت هذا الكتاب ثلثة اجزاء.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ افتادگی: انجام؛ یادداشتی مورخ 1230 با مهر تملک «محمد کاظم» دارد؛ اهدایی حاج وزیری؛ کاغذ: حنایی سمرقندی ،جلد: چرمی عنابی، 225گ 20 سطر (11×16)، اندازه: 19/5×25سم [ف: 2 - 596]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16343

جلد 1؛ بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی؛ قطع: رحلی [د.ث. مجلس]

7 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16344

جلد 2؛ بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی؛ قطع: رحلی [د.ث. مجلس]

8 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7949

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ مصحح، و دارای نشان بلاغ، پایان جزء اول انهائی به خط ملا محمد تقی مجلسی برای مولانا مرتضی به تاریخ اوایل رجب 1058 جلد مقوایی عطف گالینگور قرمز 378گ 26 ،سطر، اندازه: 18×29سم [ف: 20 - 285]

9 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31455

خط: نسخ، بی کا ، تا: قرن 10؛ اهدایی ،رهبری، بهمن 1383؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج فرنگی، 211گ، 23 سطر، اندازه: 26/5×31سم [اهدائی :رهبر 2 اخبار 1 - 89]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 33064

جلد 3-1؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 10؛ اهدایی رهبری،بهمن 1384؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ترمه کشمیری ،جلد: مقوا با عطف گوشه میشن ،عنابی ،329گ، 27 سطر، اندازه: 26x16/5سم [ اهدائی :رهبر 2 اخبار 1 - 90]

11 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 553

خط: نسخ، كا: على بن حسينن ...نجفی، تا: گویا قرن 10؛138گ 25 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 10]

12. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 554

جلد اول و دوم؛ خط: نسخ، کا: علی بن حسین ... نجفی، تا: گویا قرن 10؛ 220گ 20 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 10]

ص: 237

13.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 589

آغاز: باب من نسى الركوع؛ أخبرني الشيخ رحمه الله عن احمد بن محمد عن ابيه عن الحسين بن الحسن بن ابان؛ انجام: و ما ذك_رته

عن ابراهيم... و الحسين بن عبيد الله عن ابی محمد هارون بن موسی التلعكبرى

خط: نسخ، بی کا، تا: شاید قرن 10ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ به دو خط، قسمت دوم که از جزء سوم شروع می شود بیشتر معرب است، در مصحح ،محشی، دارای علامت بلاغ ،روی برگ اول جزء سوم صورت اجازه محمد بن جعفر بن هبة الله بن نما را كه به ابراهیم داده حسین ابن محمد مذکور به تاریخ 14 رمضان 1028 نوشته و تصریح نموده است که این اجازه در نسخه ای بوده کتاب بر آن نسخه آن نسخه تصحیح شده، همچنین حسین بن محمد نسب خود را تا حضرت علی علیه السلام در همین صفحه نوشته؛ تملک: حسین بن محمد بن ابى الحسن الحسينى (پسر صاح_ب مدارک) با مهر وی «عبد آل محمد حسين بن محمد الحسينی» (بیضی)؛ جلد: تیماج دو رو قهوه ای 353گ، 25 سطر، اندازه: 18×24سم [ف: 2 - 181]

14. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 58

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ مجدول، با سرلوح؛ 23 سطر (9×17) [ف: 748]

15. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 362

آغاز: برابر؛ انجام: باب انه اذامات الرجل غايبا عن زوجته کان عليها العدة من يوم يبلغها . يتلوه فى الاجزاء الباقية انشاء الله.

خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 10؛ مجدول، برگ اول و نی_می از برگ آخر در تاریخ رجب 1318ق کسرنویسی شده؛ جلد: تیماج مشکی، 206گ 21 سطر (15×26/5)، اندازه: 33×23 سم[ف: 302]

16. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 63

آغاز: برابر؛ انجام: ابواب الكتاب تسعمائة و خمسة و عشرون باباً تشتمل على خمسة آلاف وخمسمائة واحد عشر حديثاً حصرتها

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام (یک برگ) ،مصحح، محشی، دارای علامت بلاغ؛ مجيز مولانا عبدالكریم طبسی و مجاز شخصی به نام سید محسن الحسینی است که به وی گواهی سماع کثیری از بخش های استبصار را در 1072ق و اجازه نقل روایت از طریق اساتیدش که به مؤلف می رسد در تاریخ دوازدهم جمادى الاول 1075ق داده است، در هامش برخی صفحات افاداتی از وی با امضای مولانا عبدالکریم نگاشته شده؛ تملک: محمد امين حارثى الجزائری با مهر «محمد امین الله 1283» ((مربع)؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و با سرنج، 315گ، 23سطر (18×25) [ف: 37]

17. قم؛ مرعشی شماره نسخه: 9878

جلد اول و دوم؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بن بکیر حسینی، تا: 10 شعبان 928ق؛ مصحح نشانی های بلاغ، کاتب نسخه را با نسخه قطب الدین راوندی مقابله و تصحیح کرده است، روی برگ اول وقف نامه کتاب به تاریخ 1076، در پایان کتاب اجازه ای است در دو صفحه که علی بن حسين بن ابى الحسن عاملی به تاریخ هفدهم ربیع الاول 972 برای محمد بن حیدر آقا جانی نوشته است؛ تملک: محمد بن على الشريف البغدادى به تاریخ 944، محمود الخادم با مهر «خادم روضة الرضا محمود قمى الدارين» (دایره) شاه محمد بن محمد علی سمنانی با مهر وی «المتوكل على الله الصمد شاه محمد بن محمد علی» (دایره)؛ مهر: كاتب «الله محمد على ولى الله ... محمد المدعو بآقاجانی» (دایره) محمود (دایره)؛ جلد: تیماج سبز سیر، 201گ، 29 سطر، اندازه: 17×25/5سم [ف 25 - 178]

18. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10536

خط: نسخ،کا:يوسف بن محمد خلخالی، تا: غره ربیع الاول 952 ق؛ قطع: وزیری کوچک[ میراث شهاب: س 9 ش 2 - 4]

19. قم؛ معصومیه شماره نسخه:-6157

از طهارت تا مزار؛ خط: نسخ، کا: اسماعيل بن عباس بن احمد اصفهانی، تا: 3 رجب 963ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سمرقندی،

228گ، 25 سطر، قطع: وزیری [ آستانه قم: 78]

20. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2407

از مکاسب تا آخر؛ خط: نسخ، کا: رفیع بن علی حسینی جوینی، تا: میانه های محرم 966ق؛ کاغذ: ترمه ،جلد: میشن سیاه، 219گ، 21 سطر، اندازه: 16/3×23/4سم [ف: 1 - 30]

21. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 48

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 17 ذیقعده 970ق؛ [چند نسخه-ف: 312]

22 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 185

آغاز: اما بعد فانی رایت جماعة من اصحابنا لما نظروا في كتابنا الكبير الموسوم بتهذيب الاحكام ورأواما، جمعنا فيه من الاخبار المتعلقة بالحلال والحرام و وجدوها مشتملة على اكثر ؛ انجام: وان ابت ان يرضى بقولك فدعها واياكم والكواشف والدواعى والبغايا وذوات الازواج قلت ماالكواشف قال اللوائى لكاشفن وبيوتهن معلومة ويزنين قلت فالدواعى قال طهارت تا نکاح؛ خط: نسخ، کا: ماجد بن فلاح (جزء دوم) تا: 972ق (جزء دوم)؛ افتادگی: انجام؛ جزء اول احتمالاً از روی نسخه مورخه 569ق محمد بن الحسن، مصحح؛ جلد: تیماج رو عطف مشکی و پشت زرشکی کهنه مجدول، 228گ، 25 سطر، :اندازه 21×31سم [ف مخ: 1 - 138]

23. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 55 _ ب

خط: نسخ کا عبد علی قلقاس شداد، تا: 17 جمادی الثانی 976ق؛ ،محشی، تا صلواة را عبدعلی بن قلقاس شداد نوشته و به کوشش ابو القاسم محمد بن فتح الله حسینی در روز جمعه 16 شوال 976 مقابله شده، تا: پایان نسخه را محمد بن حاج قوام الدين بن محمد بن قوام الدین لیثی در حله در 7 شوال 977 نوشته و همان حسینی در نجف در روز یک شنبه 3 دیقعده 977 با نسخه شهید مقابله

ص: 238

کرده است، خط ماجد بن محمد حسینی بحرانی در صفحه عنوان؛ تملک: احمدی بن عبدالحق خاکی، حبیب الله موسوی در 1342؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج سرخ عطف زرد، 274گ 29 س_طر (22×14) ،اندازه: 22×31سم [ف: 1 - 26]

24. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9105

خط: نسخ، کا: کتاب الله بن اهل الله بن نعمت الله قمی، تا: 977ق؛ جزء اول مصحح و کار مقابله آن 17 رمضان 977 پایان یافته؛ تملک: جلال الدين محمد بن محمد قاسم بن تاج الدين محم_ود بن شمس الدين على حسینی حسنی جعفری، محمد بن عبدالله، حسن بن محمد امین بن ابو الحسن بن حيدر حسینی نجفی؛ ج_لد: تیماج مشکی بدون مقوا، 195گ 27 سطر، اندازه: 24×18 سم[ ف: 23 - 251]

25. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13050

جلد 1-3؛ خط: نسخ، کا: محمد بن قوام الدين بن محمود بن قوام الدين ليثي، تا: جمعه 8 ربیع الثانی 981ق؛ ورق آخر کسرنویسی شده به خط حسین بن شمس الدین محمد اصفهانی در 8 رمض_ان 1042، محشی غالباً با نشان «زین الدین، ابن زین الدین، س م ده، پشت ورق اول دو ورق در مطالب متفرقه جلد 1 دارای بلاغ محمد تقی مجلسی (دستخطشان در پایان جلد 1 دیده می شود)؛ اهدائی کاظم مدیر شانه چی در آبان 1362؛ کاغذ ،نخودی، ج_لد: تیماج ضربی ،قهوه ای دو رویه 196گ، 35 سطر، اندازه: 23×33/8سم [ف : 14 - 58]

26. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14038

آغاز: امکن العمل بالآخر على بعض الوجوه وضرب من التأویل؛

انجام : لا يقع فيها زياده او تقصان

جلد 1-3؛ خط: نسخ، کا: علی بن قوام الدين بن محمود بن قوام الدين ليثى حلی، تا: 981ق؛ افتادگی: آغاز (یک برگ)؛ واقف: فاضلخان، 1065ق که در سال 1363 به کتابخانه تحویل گردیده است؛ کاغذ: نخودی ،آهاری ،جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج سرترنج ترنج، 209گ، 31 سطر، اندازه: 19×30/5سم [ف: 14 – 64]

27. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13979

آغاز: کتاب الجهاد باب من يستحق أن يقسم الغنائم فيهم أخبرنی الشيخ رحمه الله عن احمد بن محمد ... كتب الى بعض اخوانی ان اسال ابا عبدالله علیه السلام، انجام: برابر

از آغاز کتاب الجهاد تا پایان کتاب استبصار؛ خط: نسخ، کا: خواجه جان عبدالله بن على بن قنبر علی غفاری طبسی، تا: 985ق؛ محشی با نشان «ق»، «ق س م»، س م د»، «قسم» و «محمدهادی ايده الله»، مصحح، و با نشان «بلغ» و «بلغ سماعاً ايده الله تعالى» مقابله گردیده، عبارت مقابله در انجام نسخه چنین آمده: «... مق_ابلة و تصحيحاً من اول الكتاب ... هنا و المستعان حسب ما تيسرلنا و الحمد لله رب العالمين وصلوته على سيدنا محمد و آله الطي_بین الطاهرين ... الحسين بن مظفر بن الحسين بن ... الكركى العاملی عاملهم الله بلطفه ... الاطهار الاخيار»؛ تملک: محمد هادی طب_سی با مهر «افوض امری الی الله عبده محمدهادی» (مستطیل)، عبدالنبی بن ... با مهر «المذنب عبد النبی» (بیضی) مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين المذنب محمد حسین» (مستطیل)؛ واقف: امیر حسن خان بن امیر حسن خان بن امیر علیمردان خان زنگویی، 1223ق، کتاب را وقف طلاب طبس کرده است؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و لچک 249ص، 19 سطر (12×18)، اندازه: 20×25/5سم [ف 35 - 434 ]

28. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4345

خط: نسخ، کا: محمد بن احمد بن ناصرالدین حسینی، تا: 986ق؛ تملک: محمد رفیع بن عبدالکافی با مهر او؛ جلد: رویه میشن سیاه ضربی مغزی قهوه ای لبه دار، 383گ، 19 سطر، اندازه: 21×32/7سم [ف: 1 - 30]

29. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 375

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و ثلث، کا: حسن بن جمعه بن علی نجفی، تا: سه شنبه 24 ربيع الثانى 988 ق؛ دارای بلاغ ؛ نسخه در ذیقعده 1051ق در مشهد مقدس رضوی توسط محمد مومن بن شاه قاسم سبزواری، و نیز در مدینه طیبه توسط محمد امین شریف مقابله گردیده؛ تملک: محمد امین بن شاه قلم، واقف (این جلد همراه با 62 جلد دیگر): ملا محمد مومن بن شاه قاسم سبزواری (پدر محقق سبزواری) 1065ق؛ جلد: تیماج مشکی، 295گ، 31 سطر (12/5×21) :اندازه: 20×31سم [ف: 316]

30. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7636

خط: نسخ، كا: صالح بن محمد بن عبدالله سلامی نجفی، تا:پنج شنبه 16 رجب 989ق؛ محشی با نشان «س م» و«سلمه الله» «دام ظله» در پایان کتاب صوم انهاء از محمد بن ابی الحسن الحسینی در نجف ،جلد: تیماج قهوه ای سوخت با شمسه، 321گ، 27 سطر، اندازه: 22×31سم [ف: 26 - 131]

31. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14036

آغاز و انجام: برابر

جلد 1 تا 3؛ خط: نسخ، کا، حسین بن عيسى حوری، تا: صفر 989ق ،مجداول، دارای بلاغ ، محشی؛ واقف: فاضلخان،1065ق؛ کاغذ: حنایی ،جلد: تیماج مشکی، 368گ، 25 سطر، اندازه:18/3×29سم [ف: 14 - 57]

32. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16635

آغاز و انجام: برابر

جلد 1-3؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاتب اوراق نونویس: علی بن حاجی محمد، محشی با رموز «م ح ق م د، سلطان و ...»، دارای بلاغ واقف: سیدمهدی واعظ سیستانی، رجب 1381؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج مشکی، 341گ، 24 سطر، اندازه:

20/7 ×29/3سم [ف 14 - 59]

33. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2469

جلد 1 در باب جهاد افتاده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛

ص: 239

افتادگی: آغاز؛ محشی ؛کاغذ: ترمه، جلد: میشن آلبالویی ضربی، 271گ 20 سطر، اندازه: 19×24/8سم [ف: 1 - 30]

34. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2771

خط: نسخ، کا: محمد مؤمن بن نقد علی، تا: قرن 11؛ محشی به خط میرزا مهدی شهید خراسانی ؛کاغذ: فستقی ،جلد: میشن سیاه لبه دار ،374گ، 25 سطر، اندازه: 19/3×29سم [ف: 1 - 30]

35. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9062

آغاز و انجام: برابر

جلد 1- 3؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی با رموز مختلف،مصحح، مقابله شده توسط عبدالاول بن ابراهیم گیلانی نزد حاجی حسین نیشابوری مکی و اجازه روایت او به گیلانی در مکه مکرمه در 1068، دارای بلاغ از ایشان در موارد متعدد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و گوشه، 374 ص، 25سطر، اندازه: 21/2×30/8سم [ف : 14 - 56]

36. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13448

آغاز و انجام: برابر

جلد 1-3؛ خط: نسخ، بی کا، تا:قرن 11؛ مذیل است به ش_رح استبصار از شارحی نامعلوم با عناوین فصل بر مقدمه استبصار درباره انواع اخبار و مذهب شیخ در عمل کردن به اخبار، با آغاز: «بسمله، اما بعد حمد الله الذى خلقنا وعلمنا البيان والصلوه علی محمد ...) ، انجام: «فانها صحيحه على ما قدمناه والحمدلله رب العالمین» محشی با رموز مختلف، دارای سه نوع بلاغ، اوراق صدر و ذیل توسط محمد مهدی بن محمد حسن بن مرتض_ی جزایری کسر نویسی شده؛ کاغذ: نخودی ،آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی، 545گ، 19 سطر اندازه: 17/3×26سم [ف : 14 - 57]

37. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15943

آغاز: و هو كل خبر بقرن اليه قرنته (كذا) توجب العلم و ما یجری هذا المجرى؛ انجام: برابر

جلد 1-3 ؛خط: نسخ خوش، کا: قاضى على بن شمس الدین شولستانی، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز( یک ورق)؛ مجدول ،مذهب، دارای بلاغ و اجازه روایت از شرف الدین علی بن حجة الله حسینی شولستانی به کاتب در دوشنبه سلخ جمادی الاول 1047، محشی با رموز مختلف و غالباً «س م د»، واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، ج_لد: تیماج عنابی، 400گ، 25 سطر (11/2×21)، اندازه: 19/3×33/4سم [ف : 14 - 62]

38. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16926

آغاز: برابر؛ انجام: عن ابی غالب احمد بن محمد الرازی وابی محمد هرون

جلد 1-3؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام( ورق آخر اسانید)؛ مصحح ، مقابله شده، محشی؛ واگذاری دانشگاه علوم اسلامی رضوی در مهرماه 1368؛ کاغذ: نخودی آهار مه_ره ،جلد: تیماج عنابی دو رویه، 336گ، 27 سطر، اندازه:19/8×31/8سم [ف 14 - 62 ]

39. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13102

آغاز: الدم و اصلی و بهذا الاسناد عن محمد بن يحيى عن محمد بن علی بن محبوب عن احمد بن ابراهيم؛ انجام: باب انه اذا اعنف احد الزوجين على صاحبه فقتله ماحكمه... عن ابی عبدالله عليه السلام قال

جلد 1-3؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز (30 برگ) و انجام (12 برگ)؛ محشی غالباً به عنوان «حسن» و رمز «س م» ، دارای بلاغ اهدائی کاظم مدیر شانه چی در آبان 1362؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج عنابی، 352گ، 25 سطر، اندازه: 17/5×25/7سم [ف : 14 - 65]

40. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16929

آغاز: بسمله كتاب الزكوة باب ما يجب فيه الزكوة؛ انجام: لئلا يقع فيها زيادة او نقصان تم ... اجمعين

جلد 3-2 ؛از زکات تا اسانید؛ خط: نسخ، بی کا، تا: نیمه اول قرن 11؛ محشی، مصحح، مقابله شده در سال 1035ق)؛ واگذاری دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در مهر 1368؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 389گ، 19 ،سطر ،اندازه: 18/82×24/9سم [ف: 14 - 66]

41. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18010

آغاز: برابر؛ انجام: و اما مارواه علی بن ابراهيم عن ابيه عن ابن ابى جلد 1 - 3. از ابتدا تا اواسط «باب من يعد على المراة سوى ابيها» از کتاب نکاح؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی بارموز مختلف، واقف: بخشعلی زنجانی توسط آیت الله شبیری در 11 رجب 1411؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، 336گ، 23 ،سطر، اندازه: 17/8×25/4سم [ف: 14 – 67]

42. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14214

آغاز: له من الاجر كحاج بيت الله و روی العلا عن محمد بن مسلم عن احد هما عليهما السلام؛ انجام: فلا ينا في الاخبار لان الوجه فى هذا الخبر ان نحمله على احد شيئين احمد هما ان نحمله على التقية لان فى الفقهاء من لا

جلد 3-1 ؛از اوایل «باب كراهية النوم بعد الصلوة الغداة» تا اواخر «باب جواز قتل الاثنين» از کتاب الديات؛ خط: نسخ،بی کا، تا:

قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشى غالباً با نشان «س م د» ،واقف: سيد محمد باقر سبزواری، محرم 1405؛ کاغذ: حنایی و شکری آهار مهره، جلد: مقوا، عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 306گ، 25 سطر، اندازه: 20×29سم [ف : 14 - 67]

43. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3709

آغاز: عدداً و ان كانا متساويين في العدالة و العدد و هما عاريان من جميع القرائن التي ذكرناها؛ انجام: و ما ذكرته عن الشيخ المفيد عمادالدین ابی جعفر محمد بن علی بن الحسين بن موسى بن بابويه القمى رضى الله عنه...

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 یا 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛،

ص: 240

مصحح، دارای علامت بلاغ با عبارت «بلغ مقابلة ثانية» محش_ی ؛جلد: تیماج قهوه ای دورو عطف تیماج مشکی، 333گ، 25 س_طر ،اندازه: 18/5×25/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 123]

44. تهران؛ عبدالعظیم؛ شماره نسخه: 281

آغاز: برابر؛ انجام: ابن ابي يعفور هو عبد الله بن ابی یعفور، تمت.

کامل به ضمیمه مشیخه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و کامل شده در قرن 13 افتادگی: آغاز و وسط؛ مصحح، محشی به رمز «م س ر ه» یک برگ از آغاز و دو برگ در انجام نسخه نونویس است، در اول نسخه تعداد ابواب کتاب 925 باب و احادیث 5511 حدیث شمرده شده؛ واقف: آیت الله مرعشی نجفی؛ ج_لد: تیماج قهوه ای مجدول، 380گ، 25 سطر، اندازه: 15/5×24/5 سم[ف: 1- 44]

45. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16923

آغاز: برابر؛ انجام: محمد بن الحسن الصفار عن احمد بن مح_مد بن عيسى عن محمد بن سنان عن العلا عن الفضيل قال سالته رجل

جلد 3-1؛ خط: نسخ، کا: محمد قاسم مازندرانی، تا: قرن11؛ افتادگی: انجام، از اواسط «ابواب حكم الابار» تا «باب التس_بیح والتشهد فى سجدتي السهو» و نیز از اواسط «باب ان ولد الملاعنه يرث اخواله ويرثونه» تا آخر کتاب ساقط است؛ محشی از ملا مراد و دیگران، مصحح؛ انتقالی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی در مهر 1368؛ کاغذ ،نخودی ،جلد: مقوا، 232گ 24 سطر ، اندازه: 24/7×18/5سم [ف: 14 - 68]

46. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13326

آغاز: بسمله، کتاب الجهاد باب من يستحق ان يقسم الغنايم فيهم ؛

انجام: فقد روى هو ايضا انه لا فرق بينهم

از ابتدای کتاب جهاد تا اواخر «باب دية اهل الذمه»؛ جلد 3؛ خ_ط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ واقف: عباس فخیمی، آذر 1362؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی لبه دار ،ضربی، 224گ، 22 - 25 ،سطر، اندازه: 18/7×25سم [ف 14 - 68]

47. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1010

از دیون تا پایان مشیخه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی، با اجازه محمد تقی مجلسی به محمد باقر مجلسی در نه صفحه و نیم؛ کاغذ: ترمه ،جلد: میشن مشکی، مغزی دار، 241گ 20 س_طر ،اندازه: 18/6×24/8سم [ف: 1 - 29]

48. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1215

از آغاز است تا جهاد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ صفحه اول و آخر نونویس با بلاغ قرائت، محشی به خط امیر فضل الله بن محب الله حسینی دست غیب شیرازی از چندین کتاب مورخ 1339، با خط شیخ موسی پسر کاشف الغطاء؛ كاغذ: فستقى، ج_لد: میشن سرخ ضربی، 144گ 31 سطر، اندازه: 21/2×29/5سم [ ف: 1- 29]

49. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 16

آغاز: برابر؛ انجام: باب دية من قطع رأس الميت على بن ابراهيم ... قال ابو عبد الله عليه السلام ابا الله ان يظن في المؤمن الا خيراً

از ابتدای کتاب تا کتاب الديات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام، مصحح، با علامت بلاغ، بلاغ قرائت و بلاغ تصحيح اولیه و ثانویه، محشی با نشان «ع س ره) «س ص» «س م د ره»؛ واقف: میرزا ابراهیم بن میرزا ابوطالب طالقانی در 1282؛ تملکی در 1086 و 1104؛ 261گ، 30 سطر، اندازه: 20 ×30سم [طبسی مخ: 1 - 39]

50. قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 142

انجام: قال قضی امیر المومنين (علیه السّلام) في رجل اهذ بيضة من المغنم و قالوا قد سرق اقطعه فقال اني لم اقطع

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مجدول، با سرلوح، مصحح، محشى مفصل بعضاً با عناوین «حسن عفى عنه»، دارای علامت بلاغ؛ 271گ 26 سطر، اندازه: 19×32/5سم [کتابخانه های قائن - ف: 121]

51 .تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 4516

جزو نخست تا صلاة جنازه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی با نشان « س م د» و «حبل المتين» و («ب ه_» و «مدارک» و «ذخيرة» و «منتهی» و «ذکری» و «م ق د» و «ع ا ه_» دارد، صفحه آغاز نو نویس است؛ تملک: عبدالله بن محمد رضا در 1232 ق، ابراهیم بلاغی؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج ضربی یک لا، 215گ، 19 سطر، اندازه: 17×24/5سم [ف: 3 - 118]

52. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه 1550

انجام: ويتلوه فى الجزء الثانى كتاب الزكوة بحمد الله و منه.

از طهارت تا صلوة؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ اهدایی حاج وزیری؛ جلد: مقوایی با تیماج عنابی دو جدول زرین در درون، 15 سطر (17×10)، اندازه: 19×26سم [ف: 3 - 987]

53. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1724

خط: نسخ، بی کا، تا:اوایل قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی؛ اهدایی موسس، کاغذ: سمرقندی ،جلد: مقوایی، 187گ 19 سطر ( 10×15/5)، اندازه: 17/5×24سم [ف: 3 - 1037]

54. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8160

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول، مذهب، با سرلوح ممتاز ،مصحح ،محشی، دارای نشان ،بلاغ در پایان کتاب صورت اجازه ملا محمد تقی مجلسی به فرزندش ملا محمد باقر مجلسی به خط کاتب نسخه؛ تملک: محمد حسین بن محمد صالح حسینی (خواتون آبادی) محمد حسین بن عبدالباقی حسینی، محمد بن محمد حسن بن محمد حسین بن عبدالباقی بن محمد حسین بن محمد صالح به تاریخ 28 محرم 1279 با مهرهای بیضوی آنها؛ جلد: دو رو تیماج رو قهوه ای ضربی پشت قرمز، 418گ، 29 سطر ،اندازه: 18×29سم [ف: 21 - 146]

55.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7727

از آغاز کتاب تا آخر حج؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛

ص: 241

افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح ،محشی، مجدول، با چند سر لوح،روی برگ اول وقف نامه کتاب به تاریخ محرم 1102 با مهر علامه مجلسی «محمد باقر العلوم»؛ مهر : «يا على الاعلى» ((مربع) ج_لد: تیماج مشکی ، 223گ، 39 سطر، اندازه: 25×38/5سم [ف: 20 - 101]

56. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8441

از کتاب الدیون می باشد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در صفحه اول اجازه ای است که آیة الله مرعشی برای شیخ قوام الدین و شنوی به تاریخ چهارشنبه نیمه رجب 1356 در قم نوشته؛ تملک: جمال الدین بن محمد قاسم عاملی با مهر «یا من له الجمال ...» (بیضی)، محمد مهدی حسینی به تاریخ 1256 با مهر «عبده محمد مهدی الحسینی» (بیضی)؛ مهر: «الله محمد نبی الله على ولى الله»؛ جلد: تیماج قرمز ضربی عطف تیماج قهوه ای، 186گ، 21 سطر، اندازه: 19×26سم [ف: 22 - 33]

57. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10738

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح ،محشی، دارای نشان بلاغ، مجدول؛ جلد: دو رو تیماج رو ضربی زرین پشت قرمز، 438 گ ،

24 سطر، اندازه: 18×29/5سم [ف: 27 - 174]

58. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13655

آغاز: برابر؛ انجام: فلما كان يوم الجمعة القاه تحت اقدام الناس

از آغاز و تا بخشی از کتاب الفرائض؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 11؛ افتادگی: انجام؛ نسخه بر علامه محمد باقر بن غازی قزوینی به سال 1069ق خوانده و تصحیح شده و دستخط وی با این عبارات در برگ 245 نسخه آمده است: «قدتم قراءة على فی مدرسة الالتفاتية فى شهر محرم الحرام سنة 1069 نمقه محمد باقر بن الغازى القزوينى عفى عنهما»، عبارت «بلغ ... 1087» در برگ 148، و عبارت «بلغ سماعاً ایده الله تعالی» در بسیاری از برگ ها، محشی با نشان «ام ن رحمه الله تعالی» و غیر آن یادداشت مرح_وم آية الله مرعشی نجفی در پشت برگ آغازین: «بسمه تعالی هذه نسخة من الاستبصار مقروة على العلامة المولى خليل شارح الكافی المدرس في روضة سيدنا عبد العظيم الحسنى شهاب الدین الحسينى المرعشي النجفي 1350»؛ واقف: آقا میر سید علی، همراه مهر «... محمد عبد حسین... صادف ...» (مستطیل) کاغذ: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای عطف تیماج زرشکی، 415گ ، 19- 20 سطر (17×13)، اندازه: 20×27سم [ف: 34 - 549]

59. قم، مرعشی؛ شماره نسخه: 9187

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ جلد: دورو تیماج رو قرمز ضربی پشت زرد ،342گ 25 سطر اندازه: 20 × 34سم [ف : 23 - 299 ]

60. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14 خوئی

آغاز: برابر؛ انجام: و اعلموا اننى جزأت هذا الكتاب ثلاثة اج_زاء ... ثم كتاب الاستبصار فيما اختلف من الاخبار.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ بر پشت نخستین برگ نوشته است از فیص الله بن غیاث الدین محمود که نسخه را به فرزند خ_ود غياث الدين محمود بخشیده، محشی بانشان «س م د، ع ر ه» و غیره؛ کاغذ ،اصفهانی ،جلد: تیماج ،قرمز 23 سطر، قطع: خشتی اندازه: 20×25سم [ف: 7 - 10]

61.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8471

آغاز: على ضربین متواتر و غیر متواتر فالمتواتر منه ما اوجب العلم فما هذا سبيله يجب العمل به من غير توقع شي ينضاف اليه و لا امر يقوى به؛ انجام: عن علي بن حاتم القزويني فقد رويته عن الشيخ ابی عبدالله و احمد بن عبدون عن ابی عبدالله الحسين بن على بن

شیبانی.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی ،جلد: تیماج سرمه ای 454گ، 19 سطر، اندازه: 18/5×24/5سم [ف: 28 - 59]

62. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11525/1

آغاز: برابر؛ انجام: اذا اقام البينه و يرجع الذي هي في يده على امير الجيش بالثمن.

جلد اول و دوم، از ابتدا تا انتهای کتاب الجهاد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ،محشی، در سال 1191ق از ابتدا تا انتها مقابله شده؛ جلد: تیماج زرشکی با طبله لولادار 270گ، 19 سطر، اندازه: 21×26سم [ف: 33/2 - 166]

63. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8493

خط:نسخ ، بی کا، تا: قرن 11 ؛ مجدول، با سرلوح و کتیبه مرصع ،مذهب روی برگ اول 14 بیت شعر عربی در مدح کتاب و مؤلف، در برگ دوم حاشیه ای با نام «محمد هاشم الموسوى» آمده تملک: شاعر باتخلص هاشم به سال 1344ق، سید محمد باقر سبزواری به سال 1328ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 333گ، 25 سطر، اندازه: 20/5×31/5سم [ف: 28 - 67]

64. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5517

انجام: فأما ما رواه على بن ابراهيم ... و الحسين بن سعيد عن حماد عن عباد الله بن المغيرة

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ روی برگ اول وقف نامه کتاب نوشته شده که علامه مجلسی کتاب را از طرف امیر محمد علی بن میر هدایت... وقف کرده با مهر مجلسی «محمد باقر العلوم» (بیضی) و مهر واقف «محب شه دین محمد علی» (دایره ) این وقف نامه پاک شده و بیشتر کلماتش خوانده نمی شود؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 430گ، 21 سطر، اندازه20/5×28سم [ف : 14 - 289]

65. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4868

خط: نسخ، بی کا ، تا: قرن 11، مصحح؛ پایان کتاب طهارت آنهائی است که حسین بن حیدر حسینی کرکی عاملی به جهت مولانا احمد (همان که تملکش روی برگ اول آمده) به تاریخ یکشنبه 20 شوال 1039 نوشته؛ تملک: احمد بن حسین اصفهانی؛ جلد: دو رو تیماج 342گ 23 سطر، اندازه: 18/5×25سم [ف: 13-53]

66. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1316

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: قرن 11 ،مصحح، محشی ،مجدول با

ص: 242

سرلوح رنگین در صفحه آخر محمد صادق بن محمد قاسم می نویسد که کتاب را به دستور میرزا محمد جعفر با نسخه ملا محمد باقر (مجلسی) ادام الله بقاه مقابله نموده است؛ تملک: عبدالكريم بن محمد علی الحسینی به تاریخ 1224 و مهر«ع_بده عبد الكريم الحسینی» (بیضی)، محمد رحيم بن مرتضى الحسينى تاریخ 1225؛ مهر: «بسم الله الرحمن الرحيم» (مربع) ؛جلد: تیماج مشکی ضربی، 392گ، 25 سطر، اندازه: 18×30/5سم [ف: 4- 102]

67. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3561

خط: نسخ ، بی کا، تا: قرن 11؛ از روی نسخه شیخ حسین عبدالصمد عاملی که از روی نسخه شیخ طوسی مقابله شده بود، پایان کتاب الطهارة وكتاب الصلاة دو انهاء است که احمدبن محمد تونی به تاریخ های دوشنبه 28 رمضان 1073 و 18 ذیقع_ده 1073 نوشته و پایان کتاب تجارت انهائی است بدون نام به تاریخ سه شنبه 11 جمادی الثانی 1141 ؛ جلد: تیماج مشکی ضربی سوخته ،678گ 25 ،سطر، اندازه: 19/5×25/5سم [ف: 9 - 350]

68. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14037

آغاز: برابر؛ انجام: ما فرق بين الموضعين

جلد 1-2؛ خط: نسخ، بی کا، تا:قرن 11؛ مصحح و مقابله ش_ده پشت ورق اول وقف نامه عبدالکریم کشمیری و مطالب متف_رقه دیگر؛ واقف: فاضلخان، 1065ق که در سال 1363 به کتابخانه تحویل گردیده؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی با ترنج و سرترنج، 325گ، 22 سطر، اندازه: 16/5×24/5سم [ف : 14 - 70]

69. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13103

آغاز: برابر؛ انجام: لايفرق بين الموضعين ... الجزء الثالث كت_اب الجهاد

جلد 2-1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی با رموز مختلف ، غالباً «س م د، م د و ملا محمد مؤمن»، مصحح، مقابله شده در سنوات 1056 و 1078ق، دارای چند نوع بلاغ که یکی از آنها متعلق به ملا محمد مؤمن مزبور می باشد؛ اهدائی کاظم مدیر شانه چی در آبان 1362 ؛کاغذ: نخودی و حنایی، 225 گ، 25 ،سطر، اندازه: 14/6×25/5سم [ف : 14 - 70]

70 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11344

آغاز: برابر؛ انجام: ثم ينام حتى يصبح قال يتمم صومه ... لئلا فيها زيادة و نقصان.

جلد 1-2 ؛ تا اواسط «باب حكم من اصبح جنبا في شهر رمض_ان» است و 3 ورق از آخر جزء سوم نیز به آن ضمیمه شده اس_ت؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی غالباً از سید نعمت الله جزایری، علامه مجلسی و بعضاً دیگران، واقف: علامه حائری، مرداد 1351؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا، رویه ،پارچه، 252گ، 18 سطر، اندازه: 18/2×24/9سم [ف : 14 - 70]

71. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10005

آغاز: يمر بالميتة فى الماء فقال يتوضأ من الناحية التي ليس فیها الميتة؛ انجام: و يرجع الذى هى فى يده على امير الجيش بالثمن.

جلد 2-1، از اواسط «باب الماء القليل» تا پایان «کتاب الجهاد»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز (8 برگ) و وسط (4 برگ) و انجام؛ 2 ورق از آخر نونویسی؛ محشی با رموز مختلف، دارای بلاغ ،واقف: دکتر شمس الدین جزایری، شهریور 1348؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و سرترنج، 240گ 20 ،سطر، اندازه: 19×24/8سم [ف: 14 – 71]

72. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14806

آغاز: برابر؛ انجام: علی امير الجيش بالثمن

جلد 1-2 ،کامل؛ خط: نسخ، بی کا ، تا: قرن 11؛ محشی با رموز مختلف؛ واقف: سيد محمد باقر سبزواری،محرم 1405؛کاغذ: حنائی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی، 254گ، 19-21 سطر،:اندازه 18/7×24/2سم [ف : 14 - 71]

73. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14891

آغاز: ثان فليس لاحدان يجعل ذلك دليلا على ان المراد بمقادير النزح؛ انجام: عن عثمان بن عيسى عن سماعة عن ابي بصير قال سمعت ابا عبدالله.

جلد 1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام، از اواسط «باب البئريقع فيها ما يغير احدا وصاف الماء» تا اوایل «باب ان التسليم ليس بفرض» است، محشی؛ واقف: محمد باقر سبزواری، محرم 1405 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، 157گ، 17 سطر ،اندازه: 19/22×26/5سم [ف: 14 - 72]

74. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37964

آغاز: سعيد عن فضالة عن حماد بن عثمان عن ... قلت لابي جعفر (علیه السّلام) ان أبا ظبيان حدثنى انه رأى علياً (علیه السّلام) أراق الماء ثم مسح؛ انجام: لان ذلك مذهب كثير من العامة و قد روى ذلك عن النبى (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) تم كتاب الاستبصار(مشيخه) و ما ذكرته عن سعد بن عبدالله فقد اخبرنی

جلد 3- 1، از اوایل كتاب الطهارة (باب المسح على الجبائر) تا اواسط مشیخه و اسانید می باشد و موجودی کتاب دیات و مشیخه

(ضمن 14 برگ) در ابتدای نسخه صحافی شده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و وسط (از اواخر کتاب الفرائض (باب ارث الموالی) تا اواسط کتاب الحدود (باب انه يعتبر فى الاقرار بالسرقة دفعتان لا دفعة واحدة) و انجام؛ محشى؛ اهدایی رهبری، مهر 1386؛ کاغذ: نخودی آهار مهره دولت آبادی سمرقند ،جلد: مقوا با روکش مشمع قهوه ای، 322گ، 23 سطر اندازه: 20/5×30/5 سم [اهدائی رهبر 2 اخبار 1 - 96]

75. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26879

آغاز: الصلوة اذا كان تركه معتمدا و ليس؛ انجام: و نعم الوكيل و الحمد لله رب العالمين وصلى الله علی اشرف خلقه محمد النبي و آله الطاهرين

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز [رایانه]

76. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11288

ص: 243

آغاز: برابر؛ انجام: واخبرنى ايضا الحسين بن عبيد الله عن ابی المفضل محمد

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام (برگ آخر) مقابله شده، دارای بلاغ، محشی با رمز «س م د» و « م ا رحمه الله» و «م ح ق ر ه»؛ پشت ورق اول وقف نامه بانو خات_ون فرزند ابوالحسن کاسکر پازواری در ذیقعده 1194؛ واقف: شیخ محمد صالح علامه حائری، مرداد 1351؛ کاغذ: نخودی، ج_لد: تیماج قهوه ای سوخت ضربی با ترنج و سرترنج، 367گ، 25سطر، اندازه 18×30سم [ف: 26 - 79]

77. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25255

آغاز: برابر؛ انجام :تم الجزء الثالث من كتاب الاستبصار و الحمد لله

جلد 3-1 ؛خط: نسخ، کا: محمد علی بن محمد امین، تا: قرن 11؛ محشی به لفظ «بدرالدین سلمه الله و بعضا با رمز رمز» «ا م ن ر ه» پشت ورق اول وقف نامه ملا احمد دامغانی واقف: استاد ج_عفر زاهدی، دی 1377 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: مقوا رویه گالینگور مشکی، 376گ 27 سطر، اندازه: 18×32سم[ ف: 26- 72]

78 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20434

آغاز: بسمله رب پسر و به نستعین و بعد فانی رایت؛ انجام: و صلى الله على محمد و آله الطاهرين مهر مصطفى

جلد 3- 1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی، مصحح، پنج برگ نونویس؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مه_ره 382گ، 30 سطر، اندازه: 15/5×28سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار - 92]

79. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21401

آغاز: برابر؛ انجام: قد خصا في هذين الخبرين فكذلك فی مسجد الكوفة لان احداً لا يفرق بين الموضعين تم الجزء الثاني

جلد 2- 1؛ از ابتدای مقدمه تا پایان کتاب حج؛ خط: نسخ، بی تا: قرن 11؛ محشی با رمز «م ق ر مدظله العالی» «س م د» «ع ا ه ر» میرزا محمد و غیره، مصحح، مقابله شده، دارای بلاغ از علامه مجلسی؛ مهر: سید محمد باقر اصفهانی رشتی معروف به حجة الاسلام با نقش «محمد باقر بن محمد تقی موسوی»؛ اهدائی رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 284گ، 21 سطر، اندازه: 18×25سم[اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 93]

80.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20683

آغاز: بسمله كتاب الجهاد باب من يستحق ان تقسم الغنائم في_هم ... بسمله، ابواب الصلاة وحدودها قال الرضا (علیه السّلام) الصلاة لها اربعة آلاف باب؛ انجام: فان الله عزوجل يقول للمومنين و اذا قریء القرآن

جلد سوم از کتاب الجهاد تا پایان استبصار؛ خط: نسخ و نستعل_یق، بی کا، تا: قرن 11؛ مذیل است به 46 برگ از کتاب صلاة«من لا يحضره الفقیه» شیخ صدوق، دو برگ توسط مرحوم سید مصطفی صفائی خوانساری نونویسی شده؛ اهدایی رهبری، خرداد1373؛ كاغذ: حنائی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی، 491گ، 21 سطر، اندازه: 14/5×24/5سم [اهدائی :رهبر 2 اخبار 1-95]

81 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20196

آغاز: برابر؛ انجام: عن على بن ابراهيم عن ابيه بن حماد عن عزيز عن محمد بن مسلم عن ابی عبدالله عليه السلام قال سألته عن رجل جلد 2-1 ، از ابتدای مقدمه تا اوایل کتاب مکاسب؛ خط: نسخ، بی کا، تا:قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی، یک برگ از وسط توسط مرحوم سید مصطفی صفایی خوانساری نونویسی شده؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد:، تیماج عنابی ضربی با ترنج و سر ترنج عطف شیرازه بندی با نخ های الوان، 294گ، 23 سطر، اندازه: 20×26سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 94]

82.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20478

آغاز: بسمله الزكوه و ما يجب فيه الزكوه اخبرنی ابوعبدالله احمد؛ انجام: قد خصا في هذين الخبرين فكذلك في مسجد الكوفة لان احداً لا يفرق بين الموضعين تم الجزء الثاني.

جلد 2، از ابتدای زکات تا پایان حج؛ خط: نسخ، کا: محمد مهدی حسینی اصفهانی، تا: قرن 11 ؛جا ،اصفهانی، مدرسه جده؛ محشی با رموز «س م د» «م ح ق دام ظله و سلمه الله»، مصحح، مقابله ،شده دارای بلاغ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ كاغذ: الوان، جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی با ترنج و سرترنج، 122گ، 21 سطر، اندازه: 19/5×24/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 – 94]

83. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28661

آغاز: مانند 20577؛ انجام: برابر

جلد3، از ابتدای جهاد تا پایان کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی با رموز «رف ی»« م ق ر مدظله»؛ واقف: احمد شاه، آبان 1381 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی، 220گ، 23 سطر، اندازه: 25/1×19/5سم [ف: 26 - 80]

84. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25913

آغاز: برابر؛ انجام: عن ابی عبدالله (علیه السّلام) في المرأة تقول لزوجها جاريتي لك قال لا يحل له فرجها

جلد 3-1؛ از ابتدای مقدمه تا اندکی از کتاب النکاح؛ خط: نسخ، کا ،تا: قرن 11؛ محشی به حواشی سید محمد و دیگران، بی کا، مصحح ؛ تملک: محمد باقر بن محمد صادق سمنانی؛ واقف: استاد جعفر زاهدی دی 1377؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مستعمل، 211گ، 25 سطر، اندازه: 18×24سم [ف: 26- 81]

85. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 698

آغاز و انجامک برابر

جزء اول و ثانی و ثالث؛ خط: نسخ، بی کا، تا: محتملاً قرن 11؛ کاغذ: بخارائی، جلد: تیماج سبز مجدول ،مقوایی 412گ، 23 سطر (15×22)، اندازه: 18/5×32سم [ف: 8 - 162]

86. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 593

آغاز: برابر؛ انجام : عن الحسين بن خالد و رواه محمد بن علی بن

ص: 244

محبوب

از طهارة تا دیات در بیست و دو ،باب کتاب مشایخ و اسانید مؤلف از ملحقات جزء سوم و یک باب و نیم از دیات آن افتاده یعنی از بیست و سه باب استبصار این نسخه بیست و دو باب دارد؛ خط: نسخ و نستعلیق قدیم، بی کا، تا: محتملاً قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج، ضربی یک لا، 360گ، 29 سطر (14× 22/5) اندازه: 29×20 سم[ف: 8 - 80]

87. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه:5

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول، دارای سرلوح، مصحح، پایان کتاب یادداشت مقابله ای در خدمت سیدامیر محمد مح_سن به مشارکت سید امیر محمد هاشم در روز پنج شنبه 6 شعبان 1084، و بعد از مشیخه اجازه ای از محمد محسن جهت میرزا ابوالحسن میرزا سعدالدین محمد وزیر در صفر ،1088، محشی، در دو برگ آغازین یادداشتی در اهداء کتاب از ورثه سلطان العلماء و چندین یادداشت حدیثی، در برگ پایانی خطبه نکاحی به نقل از ش_یخ بهائی ؛تملک: ابوالحسن در اوایل جمادی الاول 1082 در اصفهان؛ جلد: تیماج دورورو مشکی ضربی، اندرون قرمز، 395گ، 27 سطر، اندازه: 20×33سم [ف: 1 - 9]

88. یزد؛ صدوقی یزدی؛ شماره نسخه: 65

از کتاب طهارت تا ضمان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح ،جلد: تيماج قهوه ای عطف تیماج قرمز، 305گ، 20 سطر، اندازه: 26×19سم [ کتابخانه های قائن - ف - 49]

89. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه:36

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 25 س_طر (11×23) [ف: 748]

90. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 171

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ حاشیه به خط نستعلیق ابوالفض_ل ابن شیخ عیسی کیا کجوری کدیری در 1306 (پایان نسخه: کدیر ناحیه ای است درکجور)، محشی با نشان «م ح ق، م د، شرح ش_یخ محمد، رجال مص» و غیره ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ مقوایی، 332گ، 27 سطر (9/5×19)، قطع: رحلی، اندازه: 18×29سم [ف: 454]

91. قم؛ مفتى الشيعه؛ شماره نسخه: 55

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول، مصحح، دارای نشان بلاغ ؛تملک: محمد تقی بن مرتضی موسوی خلخالی اردبیلی به تاریخ 12

ربیع الثانی 1316؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 451 گ، 22 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: - 58]

92. مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه:206

آغاز: بالميتة في الماء قال يتوضأ من الناحية التي ليس فيها الميتة

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ محشی روی برگی قبل از کتاب یادداشت ابو محمد ناصر بن احمد بن باقر بن جواد

بن سید علی حسینی میبدی (مؤسس کتابخانه) به تاریخ 1424 با مهر «ناصر بن احمد الميبدى الحسينى» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 302گ، 23 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 160]

93. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 1/ 60- 6364

از آغاز تا باب صيام الثلثة ايام في شهر ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی با نشان «س م د» با بلاغ ،سماع، وقف فرزندان محمد بن غیاث کاظمی؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا، عطف تيماج ،مشکی، 174گ، 24 سطر، قطع: خشتی [ آستانه قم - 77]

94. شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 335

از اول مبحث دیون تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام مصحح؛ این نسخه را کربلایی محمد تقی بن محمود بر طلاب دینیه شیراز در پنج شنبه 12 شعبان1254 وقف و تولیت را به سید محمد باقر بن حسن حسینی واگذار نموده؛ 282گ اندازه: 16×26/5سم [ف: 1 - 6]

95. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 152

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11، دو بار مقابله شده، با این یادداشت بر برگ آغاز: «نظر فيه افقر الطلبة شرف الدين محمد مكي بن محمد شمس الدین بن حسن بن زين الدين من ذرية الشرف ابى عبدالله الشهيد محمد بن مكي المطلبي العاملى له نسبة الى المطلب اخو هاشم سنة 1173»، برگ پایان در 1270 تحریر شده است؛ 350گ، 25 سطر، اندازه: 18×30سم [ف 1 - 9]

96. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 495

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، مقابله شده؛ 340گ، 23 سطر، اندازه (19×25سم [ف 1 - 9] 97 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 498

جلد سوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11، مقابله شده؛ 245گ، 19 سطر، اندازه: 20×25سم [ف: 1 - 10]

98 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 502

جلد اول و دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ 290گ، 19 سطر، اندازه 20×25 سم [ف 1 - 10]

99. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4001

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، محشی، در برخی اوراق امضای بلاغ میرداماد؛ تملک: عبدالله بن محمد رضا بن باقر مازندرانی؛ جلد: تیماج مشکی، 403گ، 21 سطر، اندازه: 13×26سم [محدث ارموی مخ: 1 – 122]

100 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3571/1

انجام: أخبر أبو الحسين بن أبى جيد القمى عن محمد بن الحسن بن الوليد عن الحسين بن أبان عن الحسين بن ...

از آغاز تا آغاز باب تلقى الأرض باليدين لمن اراد السجود؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، در برخی اوراق امضای بلاغ علامه مجلسی، محشی؛ 94گ (1پ -93ر) 27 سطر، اندازه: 19×31 سم [محدث ارموی مخ: 1 - 122]

ص: 245

101. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3388

آغاز: و ماء البرد و ماء المصنع و ماء القرب و كل ذلك اضافة مجاورة و فى ذلك اسقاط التعلق بالخبر ؛انجام: سألت اباعبدالله عليه السلام عن المختضب اذا تمكن من السجود و القراءة أي_ضاً أيصلى في حنائه قال ...

كتاب الطهارة و مقداری از کتاب الصلاة؛ خط: نسخ، بی کا،تا: قرن11 یا 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، دارای علامت بلاغ محشی با نشان «س ل دام ظله»؛ جلد: تیماج مشك_ی، 111گ، 23 سطر، اندازه: 19×26سم [محدث ارموی مخ: 1 - 23 ]

102. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 49 - ب

با مشیخه؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج سرخ درون قهوه ای زرکوب و مقوایی، 731گ، 27 سطر 11/5×22 :اندازه: 23×20سم [ف: 242]

103. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه:110 - ب

مشیخه را ندارد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ دو برگ پایان تازه است و حسن بن علی بن على يزدى كثنوی در رجب 1261آن را افزوده و می نویسد که از کتاب های وقفی آخوند ملا مقیم_ای یزدی است؛ کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج سرخ مقوای_ی، 515گ، 20 سطر (11×14/5) اندازه: 20×27سم [ف: 243]

104. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 416

آغاز: برابر؛ انجام: ابوالحسین بن ابى جيد جميعا عن ...

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مقابله شده ،محشی با امضاه_ای شیخ محمد، میرزا محمد؛ تملک: شیخ فضل الله نوری و نشان مهر بزرگ چهارگوش او ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قرمز، 356گ، 25 سطر (11×20/5)، اندازه: 20×31/5سم [ف: 1-16]

105. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 541

آغاز: شروط فاذا كان خبر لا يعارضه خبر آخر ... كتاب الطهارة؛ انجام: ... و قد روى ذلك عن النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ). تم كتاب الاستبصار

خط: نسخ پخته، کا: ابن خواجه کلان خواجه محمد قاینی، شنبه 28 شعبان قرن 11؛ افتادگی: آغاز (چند سطری از دیباچه) ،محشی، مقابله شده؛ کاغذ: چند گونه ترمه نخودی، جلد: مقوایی ته تیماج قهوه ای، 332گ، 24 سطر (11×17/5)، اندازه: 18/5×24/5سم [ف: 2 - 14]

106 . قم؛ زنجانی ؛(آیة الله)؛ شماره نسخه: 68

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ با حواشی از «ایضاح و دروس وحبل المتين و تهذیب و نهایه «م ه_ د» و «م ق ر» و جز آن»؛ تملک: محمد جعفر، اقل الخليفه سید حسین بن عبدالغنی، حسن بن عبدالغنی حسینی در 1152؛ مهر:«يا حبيب قلوب العارفين» مورخ 1323؛ 375گ، قطع: رحلی [چند نسخه -ف: 213]

107 . مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 53

از صلاة تا دیات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ قطع: وزیری عریض [چهار کتابخانه مشهد-ف: - 5]

108 . مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 40/2

از آغاز مکاسب؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، مقابله شده، محشی لغوی؛ قطع: خشتی [چهار کتابخانه مشهد-ف:17]

109. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1258

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و ثلث، بی کا، تا: با تاریخ قرن 11ق؛ مجدول، مذهب، با کتیبه زرین، طبق یادداشت آخر نسخه بر میرزا رفیعای نائینی که از اعلام قرن 11ق است قرائت شده ولی باز هم مشتمل بر اغلاط بسیار است؛ کاغذ: فرنگی خوب ،جلد: تیماج ضخیم 1155ص،

21 سطر، قطع: رحلی اندازه: 20× 23سم [ف: 4 - 37]

110. بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 30

انجام: اذا لم يكن شهود فان رجع ترك ولم يرجم فاما رواه الحسين بن سعيد بن عن الحسن بن محبوب

از آغاز کتاب الجهاد تا اواخر كتاب الحدود؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ تملک: «محمد طاهر بن محمد كاظم نائینی منوچهری» به سال 1083 ،219گ، 20 سطر، اندازه 20×26/5سم [ف: - 29]

111. بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 122

از کتاب الطهارة تا پایان کتاب الحج ؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ از روی نسخه ای به خط حسین بن اردشیر اندراوذی به تاریخ محرم 678 چنانکه در پایان کتاب الصلاة آمده ،مصحح در پایان اکثر کتب ،بلاغی از ملک عزالدین بن محمد اشرف تونی

در 8 رمضان 1034 (پایان کتابالصلاة) و 8 ذیقعده 1034 (پایان کتاب الحج) محشی؛ 220گ، مختلف السطر، اندازه 20×26/5سم [ف: - 93]

112. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 47

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح به نشان « س م د» و جزء [چند نسخه ف: 312]

113. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 2419

خط: نسخ، بی کا، تا قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی؛ واقف: حسن بن على بن نصار حسینی جزایری 1089 ؛اندازه: 20×28/5سم [ف 3 - 7]

114. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 42خط

خط:نسخ، كا: حسين بن حاجی ترشیزی، تا: قرن 11 محشی؛ کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج سبز مقوایی، 22 سطر (12×17)، اندازه :18×24/5سم [ نشریه: 3 - 148]

115 . زهان؛ مدرسه جعفریه زهان؛، شماره نسخه: 9

آغاز: عظيم النفع و جميل الذكر اذلم يسبق الى هذا المعنى احد من شيوخ اصحابنا المصنفين في الاخبار و الفقه

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج مشکی عطف تیماج قهوه ای، 267گ، 23 سطر،

اندازه: 16/5×24/5سم [ف: 13]

116 . یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 141

از آغاز کتاب الطهارة تا اواخر كتاب الحج؛ خط: نسخ، بی کا، تا:

ص: 246

قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در برگ اول چند یادداشت متفرقه و وقف نامه کتاب به سال 1377 آمده است؛ محشی؛ ج_لد: تیماج قرمز، 292گ، 21 سطر ،اندازه: 19/5×25سم [ف: 1 - 120]

117. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه:7653

خط: نسخ، بی کا، تا: از اوایل قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی با نشانی های ،بلاغ برگ اول نونویس نسخه را محمد حسین بن حیدر علی شوشتری با نسخه ای که نزد استادانش خوانده، مقابله نموده و در غره ربیع الاول 1079 به پایان برده؛ ج_لد: تیماج قهوه ای، عطف تیماج مشکی، 377گ، 21 سطر، اندازه: 19×26سم [ف: (20 - 51]

118 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 5

انجام: اذا لم يكن شهود فان رجع ترك و لم يرجم فاما رواه الحسين بن سعيد بن عن الحسن بن محبوب

از آغاز کتاب الطهاره تا اوایل کتاب الصوم؛ خط: نسخ، کا، محمد مومن بن حاجی محمد علی مازندرانی، تا: قرن11؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، با حاشیه رساله مصباح الشریعه ناقصاً كتابت شده است؛ تملک: ابن حاج محمد ندوشنی با مهر بیضوی ناخوان، علی تقی موسوی زنجانی با مهر مربع، مح_مد صادق موسوی زنجانی با مهر «عبده محمد صادق بنعلی الموسوى» (مربع) ،تملکی به سال 1315 در نائین؛ جلد: مقوایی، عطف تيماج قهوه ای 187گ 20 سطر، اندازه: 18/5×25سم [ 1- 14]

119. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 609

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ جزء اول پنج شنبه 4 رمضان 1070؛ مصحح و تا «باب كراهية لحم الغرائب» نشان بلاغ دارد، محشی؛ 316گ، 28 سطر، اندازه: 23×37/5سم [ف: 2 - 381]

120. همدان؛ برنا قاسم؛ شماره نسخه:1

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، با تاریخ تولد 1201و تاریخ فروش 18 جمادی الثانی 1255 [ نشریه: 5 - 380]

121. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 109

خط: نسخ، بی کا، تا: گویا قرن 11؛ از کتب مرحوم ابراهیم دهگ_ان ؛ كاغذ: كاغذ مختلف، جلد: تیماج عنابی دارای سه ترنج مجدول ضربی، 273گ، 27 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 20×32سم [ف: 1- 123]

122. قم؛ موقوفه میرزا ابوطالب قمی؛ شماره نسخه: 14

انجام: باب انه لا يجوز الوصية باكثر من الثلث

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام: مصحح، مجدول به زر و مشکی؛ تملک: میرزای قمی، محمد بن علی عس_کر گلپایگانی در 1175؛ جلد: تیماج قرمز ،ضربی، 253گ، 27 س_طر[جنگ 1 - 495] 123. قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 114

آغاز: بسمله. كتاب الحج باب ماهية الاستطاعة و أنها شرط فی وجوب الحج أخبرنى الحسين بن عبيد الله عن عدة من أصحابنا

انجام: و يمكن أن يحمل هذه الروايات على ضرب من التقية لان ذلك مذهب كثير من العامة و قد روى عن النبي صلى الله عليه و آله الطاهرين تم

از اول کتاب الحج تا آخر کتاب دیات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛مصحح، دارای علامت بلاغ، محشی به امضای «نهایه، ق و ...»؛ جلد: تیماج عنابی دورو ضربی با ترنج و سرترنج مجدول، 382گ 24 ،سطر، اندازه 26×20سم [ف: 25]

124. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 5098

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: چرمی آلبالویی، 410ص، 30 سطر (15×26)، اندازه: 24×38سم [ف: 1 - 179]

125. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13592

آغاز: برابر؛ انجام: و الوجه فى هذين الخبرين ضرب من التقية لانهماموافقان لمذاهب العامة

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: مرتضی بن شاه مرتضى اول إبن شاه محمود کاشانی (بخش دوم) تا اوایل قرن 11؛ از برگ 97 تا پایان و چند برگ دیگر و نیز تمامی حواشی نسخه به خط مرتضی بن شاه مرتضی کاشانی برادر کوچک فیض کاشانی است، محشی با نشان «کرمانی، میرزا محمد، ق» و غیر آن، مصحح؛ مهر: «... كمال الدين ...» (مستطیل) واقف: عبدالرحيم بن ملا قاسمعلی طهرانی، 1231؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج مشکی ضربی، با ترنج و سرترنج، 177گ، 20-23 سطر ،(8×17)، اندازه: 15×25سم [ف: 24- 429]

126. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 5205

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: اصفهانی سفید، جلد: ساغری کوبیده قرمز، 960 ص، 23 سطر (9×22)، اندازه 20×30سم [ف: 1- 179]

127. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 5414

جزء اول، كتاب الطهاره تا آخر حج و اول كتاب الجهاد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی، 540ص، 23 سطر ،(8×17)، اندازه: 15×26سم [ف: 1 - 180]

128. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 189

دوره؛ كا: عبدالله بن صالح بن عبدالله، تا: قرن 11؛ در پایان جزء اول اجازه جعفر بن کمال الدین بحرانی به شیخ عبدالحسین بن المرحوم ... النجفی مورخ 1066 به خط او؛ قطع: رحلی [ف: 66]

129. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 190

جلد 1 و 2؛ بی کا، تا: قرن 11، با سرلوح زرین؛ قطع: رحلی [ف: 66]

130. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 266

دوره؛ بی کا، تا: قرن 11؛ با سرلوح کوچک، در پایان جزء اول اجازه ای از محمد بن علی ... برای آخوند ملا محمد صادق شیرازی که این جزء را نزد او خوانده بود مورخ 1176؛ جلد: نفیس، قطع: رحلی [ف: 67]

131. اصفهان؛ مدرسه صدر خواجو؛ شماره نسخه: 58

از کتاب الدیون تا پایان کتاب ؛خط:نسخ، كا: محمد نصیر بن

ص: 247

استاد محمد اصفهانی، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز (چند سطری) مصحح، در برگ پایان امضای مقابله ای بدون نام، محشی؛ 217گ، 21 سطر، اندازه: 19×25سم [ف - 50]

132. ساری؛ عمومی؛ شماره نسخه 43

آغاز: برابر؛ انجام: و قد روى ذلك عن النبي صلى الله عليه وآله سلم .

خط: نسخ شیرین، بی کا، تا: قرن 11؛ در پیشانی صفحه اول آم_ده که بانو حاجیه خاله شاه دو دانگ از روستای شخصی خود را موسوم به روستای ملیک از توابع ساری وقف کرده یک دانگ آن بر عزاداری حضرت سید الشهدا (علیه السّلام) و دانگ دیگرش وق_ف کتاب است، این وقف نامه مورخ ذیحجه 1252ق می باشد؛ م_هر: تیمور میرزا ملک آرای ساروی «المتوكل على الله عبده تيمور» (بیضی) ؛جلد: تیماج ،عنابی 17 سطر (10×18/5)، اندازه: 20×30سم [ف - 36]

133. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10481

خط: نسخ، کا: محمد امین، تا: غره رجب 1005ق؛ مصحح، دارای نشان بلاغ، محشی بعضی از بهاءالدین محمد (نیشابوری) به خط خودش، در صفحه آخر تذکره ای محمد بن علی شوشتری برای بهاء الدین به تاریخ 1109 در مشهد مقدس ؛جلد: مقوایی عطف گوشه ها تیماج قهوه ای، 424گ 20 سطر، اندازه: 17/5×24 سم [ف: 26 - 392]

134. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4286- 6/ 22

آغاز و انجام: برابر

خط ،تحریری، کا: محمد بن حسین طالقانی، تا: 15 رج_ب 1006ق؛ با نسخه ملا احمد اردبیلی مقابله شده، اجازه ای از ش_یخ بهائی به ملا محمد صالح که در اواخر ربیع الثانی 1018 عطا نموده؛ جلد: تیماج قهوه ای سیر ،لولادار، 391گ، 28 سطر، اندازه: 20×30سم [ف: 1 - 328]

135. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5191

آغاز در وضو افتاده و می رسد به پایان جزو نخستین تا پایان صلوة، خط: نسخ، کا: حیدر علی، تا: سه شنبه 7 جمادی الاول 1007ق، جا: نجف؛ محشی با نشان «س م د، س م د دام ض_له، مدظله العالی، سلمه الله، دامت افاداته» با اجازه محمد بن علی بن ابی الحسن حسینی به روایت از پدر خود در اواخر جمادی الاول 1007 گویا به نویسنده نسخه، کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مقوایی، 128گ، 21 سطر (12×22) قطع: رحلی، اندازه: 622/5×31/5سم [ف: 15 - 4142]

136 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13051

آغاز: نسخه 1305 باب حكم المياه؛ انجام: و عقیب صلواته و الحمد لله وحده ... وسلم كثيرا

جلد 1-3؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد باقر بن فخرالدین احمد موسوی استر آبادی، تا: اواخر شعبان 1015ق، جا: م_که مکرمه؛ افتادگی: آغاز (دو ورق) مذیل به اجازه روایت از مح_مد بن حسن بن زین الدین به کاتب، با نسخ متعدد مقابله شده که کاتب می نویسد: «بلغ قبالا و تصحيحاً مع عدة نسخ منها نسخة الشيخ نعمة الله بن احمد بن خاتون رحمه الله التى صححها ونقلها من كتاب المكاسب الى هنا من نسخة بخط المصنف و عليها تصحیح بخط ابن ادريس رضى الله عنه ... في شهور السنة السادسة عشر بعد الالف الهجریه ...» و نیز می افزاید «بار دیگر از اول تا ده ورق آخر با کتابی که استادم ابوابراهیم محمد بن علی بن ابراهیم استر آبادی آنرا به طور کامل تصحیح کرده بود مقابله نمودم و چون به نسخه استاد دست یافتم ده ورق باقیمانده را از روی آن تصحیح نمودم »محشی با نشان «م د سلمه الله، پشت ورق اول ج 3 صورت خط شیخ نعمة الله مزبور اهدائی کاظم مدیر شانه چی در آبان 1362؛ کاغذ ،حنایی ،جلد: مقوا، عطف، تیماج مشكی، 291گ، 26 - 27 ،سطر، اندازه: 18/5×31/2سم [ف :14 - 63]

137. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7277

خط: نسخ، کا: سید مراد بن محمد نبی قارنی قائنی، تا: دوشنبه 9 رمضان 1016ق؛ مصحح، دارای علامت بلاغ، محشی، روی برگ اول چند یادداشت؛ تملک: محمد قاسم بن محمد سبزواری به تاریخ رجب 1132؛ جلد: دورو تیماج مشکی، 264گ، 29 سطر، اندازه: 18/5×30/5سم [ف: 19 – 64]

138. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11524

آغاز: برابر؛ انجام: و انتم تبلغكم عن الرجل منكم القبيح فلا ينكرون عليه و لا تهجرونه و لا تودونه (؟) بتركه تم.

از ابتدا تا پایان کتاب جهاد و امر به معروف؛ خط: نسخ، کا: بدرالدین بن نورالدین بن محمد بن محفوظ سعدی کربلائی، تا: ربیع الثانی 1016ق؛ محشی، نشانی قرائت در پایان نسخه؛ تملک: بدرالدین بن نورالدین بن محمد بن شیخ محفوظ بن شیخ بدر السعدی کربلایی؛ جلد: مقوا با عطف و کنار تیماج قهوه ای، 310گ 21 سطر، اندازه: 19×25سم [ف: 33/2 - 166]

139. مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 39

خط: نسخ، کا: خداداد بن رمضان شولستانی، تا: 1018ق؛ مصحح، مقابله شده، با نشان بلاغ در هامش، محشی با نشان«م د»؛ خشتی [چهار کتابخانه مشهد -ف: 5]

140 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21388

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: عبدالعظیم بن ابو البقاء مهدوی، تا: چهارشنبه صفر 1019ق؛ مصحح، مقابله شده، دارای بلاغ اهدایی رهبری، خرداد 1372 ؛کاغذ: نخودی آهارمهره، جلد: تیماج، رویه پارچه ،اخرا، 393گ، 23 سطر، اندازه: 17×23سم [اهدائی رهبری: 2 اخبار 1 - 91]

141. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1964

خط: نستعلیق ،کا: حسین علی سبزواری، تا: ذیحجه 1020ق؛ افتادگی: آغاز (یک برگ)؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه، 431گ، 19 سطر، اندازه: 19/5×25/3سم [ف: 1 - 30]

ص: 248

142. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1111

خط: نستعلیق، کا: عبد الله بن حسین سمنانی، تا: جمعه 16 رج_ب 1020ق، جا: مدینه منوره؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، دارای بلاغ در مدینه طیبه، در صفحه آخر نشان بلاغ مقابله به خط مح_مد امین شریف (ظاهر ملا محمد امین استرآبادی) کاتب نسخه روز سه شنبه 25 شعبان 1020 کار مقابله را در خدمت استادش به پایان برده است، روی برگ اول یادداشتی است به خط عبدالم_جید به تاریخ 17 محرم 1269؛ جلد: تیماج مشکی، 360گ، 25 سطر، اندازه: 20/5×30سم [ف 3 - 347]

143. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 105

خط: نسخ، كا: محمد حسین بن محمد شاہ بن سید صدرالدین ابن سید حسین حسینی شوشتری ،تا: سه شنبه 20 جمادى الث_انی 1020ق؛ با سرلوح، مجدول، محشی با نشان «م ق ر مد ظله العالی،شیخ محمد ره، س م دره، محمد بن مولانا ،لاچین» در پایان اج_ازه و سماع به خط مجلسی برای محمد ملا لاچین؛ تملک: محمد بن ملا لاچین، محمد رضا در 12 رجب 1294؛ کاغذ ،سپاهانی، ج_لد: تیماج سرخ زرکوب ،مقوایی 387گ، 23 سطر (9×19/5) ، ق_طع: رحلی ،اندازه: 16×27/5سم [ف: 453]

144. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13104

آغاز: برابر؛ انجام: واحد عشر حديثنا ... صانها الله عن نوائب الزمان

جلد 1-3؛ خط: نسخ خفی، خوش، کا: محمد بن مظفر بن ابراهیم مشهور به تقی صوفی قزوینی ،تا: یک شنبه21 شعبان 1022ق،جا: کوش مغان؛ محشی؛ تملک: محمد تقی بن مظفر، محمد باقر درویشعلی؛ اهدائی کاظم مدیر شانه چی در آبان 1362؛ کاغذ: نخودی آهاری ،جلد: تیماج عنابی، 278گ، 32 سطر، اندازه: 18/6×25سم [ف: 14- 61]

145. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4627

خط: نسخ، كا: عبد علی بن محمد بن حماد جلی، تا: یک شنبه 6 محرم 1022ق؛ مصحح، با علامت بلاغ، در پایان کتاب طهارت و صلاة وحج انهاءهایی است که حسین بن كمال الدين الابزر الحسيني الحلی به جهت شیخ ابراهیم بن حاج على السكرى الح_لی به تاریخ های مختلف نوشته که اجازه آخر به تاریخ دوشنبه ذیقعده 1041 می باشد، همین ابزر در روی برگ اول می نویسد که شیخ ابراهیم به تاریخ چهارشنبه 4 محرم همان سال خواندن کتاب را نزد وی شروع کرده است، پایان کتاب صلاة انهائی اس_ت که ابوالحسن الشريف به جهت شیخ محمد على بن بشارة آل موحی به تاریخ آخر محرم 1126 نوشته است؛ تملک: حیدر بن بشارة الجزائرى، يحيى بن ميرزا اسدالله امام جمعه خوئی به تاریخ جمادی الاولی 1306؛ جلد: تیماج قرمز، 206گ 33 س_طر، اندازه: 19×30سم [ف : 12 - 189]

146. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7203

آغاز: برابر؛ انجام: و يمكن ان يحمل هذه الروايات على ضرب من التقية لان ذلك مذهب كثير من العامة و قد روی ذلك عن النبی.

خط: نسخ، کا: عبدالعلی بن محمد علی بن جمال بن عطاء الله بن فضل الله حلی، تا: آخر محرم 1023ق، جا: حله؛ مقابله شده به تاریخ ربیع الثانی 1077، در اول نسخه صیغه وقف از ملامحمد صالح مازندرانی که نسخه را با تولیت خود بر محصلین اثنا عشریه در شیراز به تاریخ جمادى الثانى 1077 وقف نموده و چند نفر بر آن شهادت داده اند که عبارتند از: علی بن عبدالکریم غروی جمادى الثانى 1077 با مهر مربع، عبدالله انصاری بن احمد شریف امامی با مهر مدور، تاج الدين حسن و حمزة بن شمس الدين نجفی؛ تملک: عبدالجواد جهرمی به تاریخ 1260 به مهر مربع؛ جلد: تیماج زیتونی، پشت جلد اسلیمی 269گ، 31 سطر، اندازه:19/5×29/5سم [ف: 25 - 202]

147. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12550

آغاز: برابر؛ انجام: فكذلك فى مسجد الكوفة لأن أحداً لا يفرق بين الموضعين، تم الجزء الثاني من كتاب الاستبصار ... و يتلوه إن شاء الله عزو جل الجزء الثالث كتاب الجهاد ... و الحمد لله رب العالمين

جلد اول و دوم؛ خط: نسخ، کا: جلال بن نورالدین احمد حسنی حسینی، تا: 1024ق، جا: شیراز خوانده شده بر علامه مولی محمد

بن شاه محمد [شیرازی اصفهانی] از معاصران علامه مجلسی، در پایان جزء نخست کتاب اجازه ای از «محمد بن شاه محمد» به شاگردش «محمد تقی شیرازی» در سال 1111 ق، مصحح ، با عبارت «تم بلغ سماعاً أيده الله تعالى» مقابله گردیده، محشی از سوى على بن سليمان [بحرانی] و با نشان های «ق، فپ ح ک ، 12، ،م، د، س و نیز کاتب» دارد همچنین از کتاب های «منتهی، نهایه و ...»، در آغاز دستخط مرحوم آیت الله مرعشی نجفی درباره نسخه به تاریخ 1371ق؛ تملک: «حسن بن سید آقا حسینی اردبیلی» با مهر «المذنب حسن الحسينى 1099»؛ کاغذ: شرقی، جلد: پارچه ای [گالینگور] قرمز عطف و گوشه تیماج كرم عطف برجسته و به شیوه مصری، 313گ، 21 سطر (12/5×17)، اندازه: 19×26سم [ف: 31 - 617]

148. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 1 - ج

با مشیخه؛ خط: نسخ، کا: عبدالعلی بن محمد علی بن حماد حلی، ،تا: یکشنبه پایان جمادى الاول 1026ق، جا: حله؛ محشی به نشان «ک، م ق ر طاب ثراه، ع ى عفى الله عنه، طم در ه»، رجال آن از نسخه سید عبدالله بحرانی ذوالشهادتین شاگرد شیخ سلیمان بحرانی که در روز شنبه 27 شعبان 1163 نوشته شده گرفته شده است، یادداشت 17 جمادی الاول 1175 و اجازه حسین بن محمد تقی نوری طبرسی در طوس در 26 جمادی الاول 1319 به سید اسمعیل بهبهانی در آغاز نسخه، کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 300گ، 27 سطر (12×18)، اندازه: 18/5×26سم [ف: 243]

ص: 249

149. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 780

خط: نسخ، كا: كمال الدین حسین طالقانی ،تا: دوشنبه 20 ربیع الثانى 1027ق؛ حاشیه های میر محمد باقر داماد و آقا حس_ین خوانساری دارد به خط آنها؛ تملک: ملا احمد مجتهد (جز مقدس اردبیلی در گذشته 993) کاغذ: ترمه [نشریه 2 - 137]

150 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4042

خط: نسخ، کا: عبدالعلی بن محمد علی بن حماد حلی، تا: 14شعبان 1028ق، جا: حله؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، با نشان ،بلاغ در پایان جزء دوم بلاغی است که فرج الله به تاریخ شنبه نهم جمادى الثانى 1031 در کربلا نوشته، همچنین در این صف_حه انهائی است که فخرالدین بن محمد علی طریح نجفی (ش_یخ فخرالدین طریحی) برای سید محمود بن فتحی به تاریخ یک شنبه 24 جمادی الاول 1059 نوشته؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا، 236گ، 31 سطر، اندازه 20×30سم [ف 11 - 43]

151 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5149- 29/ 26

آغاز: برابر؛ انجام: يعنى لا يصوم الرجل يومين متواليين من غیر افطار وقد يستحب للعبد ان لايدع السحور

طهارةه تا صوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: محرم 1029ق؛ جلد: گالینگور، 313گ، 15 سطر، اندازه: 17×26سم [ف: 1 - 329]

152. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 197

خط: نسخ، کا: عبدالعلی بن محمد علی بن حماد حلی، تا: دوشنبه 1 محرم 1031ق (پایان جزء اول) و جمعه اول ربیع الاول 1030ق (پایان کتاب جلد اول) حله ؛جلد: تيماج قهوه ای عطف تیماج قرمز، 298گ، 29 سطر، اندازه: 20/5×31سم [ف: 1 - 162]

153. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 57

کامل؛ خط: نسخ، کا: قطب الدین محمد حسینی کلبادی، تا: 1032ق؛ محشى با نشان «كفاية الاحكام، منتقى الجمان، م ق ر، اطال الله، شیخ محمد رحمه الله، م ح ق، دام ظله العالی، در رحمه الله»؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 21 س_طر (10×19) [ف: 748]

154. بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه:34

آغاز: الاول قلت المرأة ترى الطهر قبل غروب الشمس کیف تصنع بالصلاة؛ انجام: قال اضربه قال قلت فان اخذه ثالثه قال يق_تل كما يقتل شارب الخمر قلت

از مباحث حيض كتاب الطهارة تا مباحث ميراث؛ خط:نسخ،کا: محمد حسن بن محمد فتونی نباطی عاملی، تا: 15 شوال 1034 ؛جا: اصفهان؛ افتادگی: آغاز و انجام ،مصحح، در پایان کت_اب الصلاة دو امضای بلاغ بدون نام به تاریخ شوال 1058 و بار دوم در رمضان 1059 در تفرش آمده، در برخی صفحات امضای ب_لاغ میرداماد، در پایان جزء دوم بلاغی از جمال الدين مصطفى حسینی (صاحب نقد الرجال) در ذیحجه 1058 در تفرش آمده؛ 378گ، 23 سطر، اندازه: 19/5×26سم [ف: - 31]

155. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16042

آغاز: برابر

کامل؛ خط : نسخ ،كا: عنایت بن قاسم شوشتری، تا: جمعه 24؛ ذیقعده 1034ق، مصحح؛ تملک: محمد بن محمد علی غروی، ابوالحسن بن محمود مهر: «محمود بن محسن» (بیضی)؛ جلد: تیماج سرخ دورو با ترنج و سرترنج، 404گ، 23 سطر، اندازه:19×30/5

19×30/5سم [ف 44 - 211]

156. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 8

از الزكاة تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 18 ربیع الاول 1035ق؛ محشی با نشان (أحمد طاب ثراه)؛ واقف: حاج محمد مهدی خادم روضه رضوی برا فقهای امامیه خراسان، رجب 1121؛ کاغذ: سپاهانی اندازه: 19×24/5سم [ تراثنا : س 6ش 1 - 70]

157. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1725

خط:نسخ، بی کا، تا: 1036ق؛ اهدایی مؤسس؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی با تیماج مشکی، 459گ 19 سطر (12×17)، اندازه:

19×25سم [ف: 3 - 1037]

158 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1112-7/12

آغاز و انجام: برابر

از اول كتاب الطهارة تا كتاب الديات به ضمیمه مشخيه؛ خط ،نسخ، بی کا، تا: دوشنبه 12 شعبان 1037ق؛ مصحح با عباراتی رحيم بن محمد نصیر به تاریخ محرم 1279 آورده شده؛جلد: تیماج سرخ ضربی با ترنج با سر، عطف و حاشیه قهوه ای، 325گ 25 ،سطر، اندازه: 18/5×32سم [ف: 1 - 327]

159 . شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1667

خط:نسخ، كا: سيف الدين بن نور الدين حروفی، تا: با تاریخ سماع 1037ق؛ افتادگی: آغاز (9 برگ)؛ مصحح، با بلاغ سماع، در آخر نسخه آمده: «سمع هذا الكتاب بتمامه سماعا نشهد باتفاقه وضبطه و امعانه سهل الله عليه غوامض العلوم الدينية و هداه لاستنباط المعارف اليقينية ، كتبه الفقير الى تایید ربه الباری ابی الفضل عبدالكريم بن شمس الدین محمد القارى سنه 1037»؛ 295گ، اندازه: 18×29سم [نسخه پژوهی: 2 - 112]

160. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1216

از صوم تا حدود؛ خط: نسخ، كا: احمد بن محمود ساری، تا: 6 محرم 1038 ق( پایان جزء سوم) با اجازه محمد تقی بن مولانا ابوالحسن در رجب 1060؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن سیاه، 233گ، 21 سطر، اندازه: 20/5×٢٩/٩سم [ف: 1 - 30]

161. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1900

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ متوسط، کا: علی بن محمد حلی، تا: 1039ق ،مصحح مقابله شده؛ واقف: سپهسالار، کاغذ: حنایی ،جلد: تیماج، 332 ص ، 26 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 20×26سم [ف: 1 - 203]

162. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13604

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد مؤمن بن جلال الدین محمد کاشانی،تا:

ص: 250

1040ق؛ مقابله شده با نشان «ابتدأ سماعاً افاض الله تعالى علىه» «بلغ سماعاً افاض الله تعالى عليه»، «ثم بلغ سماعاً افاض الله تع_الی علیه»، محشی با نشان «م ح ق دام ظله، ق، حبل المتين» و غير آن،مصحح، تملک: محمد هادی بن مرتضی کاشانی، و فرزند

او محمد مهدی فرزند محمد هادی با مهر وی «محمد مهدی 1092» (بیضی)؛ دارای وقف نامه مفصلی به سال 1220ق؛ کاغذ: فرنگی و شرقی، جلد: دو رو برون تیماج زرشکی، عطف تیماج مشك_ی، درون تیماج سبز، 371گ، 25 سطر (10×18)، اندازه: 18×26سم[ف: 34 - 468]

163. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 38532

آغاز و انجام: برابر

جلد 3- 1؛ خط: نسخ، کا: عبدعلی بن محمد علی بن حماد حلی، تا: 1041ق؛ محشی، مصحح، مقابله شده، دارای بلاغ؛ اهدائی رهبری، مهر 1386؛ کاغذ: نخودی فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج منقش و سجاف مشمع، 241گ، 31 سطر، اندازه:

20×29[سم اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 89]

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 390

همان نسخه بالا [مؤيد: 1 - 320]

164. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:1907

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: عبد علی بن محمد علی بن حماد حلی، تا: پنج ش_نبه 24 جمادی الاول 1041ق؛ در آخر نسخه دو اجازه است:اول اجازه مفصل (ضمن 4 صفحه) از شرف الدين على بن حجة الله شولستانی نجفی حسنی حسینی به مولانا عزیز الله بن مولانا مح_مد تقی مجلسی، تاریخ آن پنج شنبه 24 رمضان 1041 در نجف بوده است، دوم اجازه ای است متوسط (ضمن دو صفحه )از مولانا محمد بن جابر بن عباس نجفی برای مولانا عزیز الله مذكور، تاریخ آن 20 رمضان 1041 است، مصحح، مقابله شده متن اج_ازه اول می رساند که نسخه را مولانا عزیز الله بر شرف الدین علی شولستانی خوانده و مقابله نموده و تصحیح داشته؛ واقف: نائی_نی، مرداد 1311 ؛کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج عنابی، 248گ، 31 سطر، اندازه: 21×30سم [ف: 5 - 30]

165. اصفهان؛ مكتبة الزهراء؛ شماره نسخه: 54

آغاز: أو فحواه فكل هذه القراين توجب العلم و يخرج [تخرج] الخبر من [عن] حيز الآحاد

خط: نسخ خوانا ،کا: ابوالمکارم ابن محمد دوانی، تا: رج_ب 1041ق؛ افتادگی: آغاز؛ افتادگی: آغاز؛ (صفحه اول)؛ 432 گ،22 سطر، اندازه: 19/5×21سم [ف: 45]

166. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه 331

آغاز: فبين انه انما لم يحمل نجاسه اذا زد على الراويه و تلک الزياده لا يمتنع ان يكون المراد بها

جزء اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ذیقعده 1042ق؛ افتادگی: آغاز، مصحح، محشی، از کتب روایی و با عبارات «بهاء الدين رحمه ال_له»،

«آقا حسین سلمه الله»، «س م د»، «ن ع مد ظله»؛ جلد: تيماج قهوه ای، 138گ، 25 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 2 - 39]

167 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21223

آغاز: بسمله و یک استعانه فى الامور یا کریم الحمد لله .؛ انجام : فی شوال سنه 1042 ... سامن تریه ویرانیو

جلد 3-1؛ خط: نسخ، کا: محمد قاسم بن ابوالحسن مشهدی، تا: شوال 1043ق؛ محشی، مصحح، مقابله شده، دارای چند بلاغ از حسن رضوی قائنی و اجازه او به آقا محمد حسین سمنانی در 1046، با اجازه ای از سید حسن بن ولى الله بن هداية الله بن مراد بن نعمة الله بن ولی الله ابن سيد على بن تاج العراق بن شرفشاه بن على بن ناصر بن احمد بن موسی ابن احمد بن محمد الأعرج بن احمد بن موسى المبرقع که از شیخ محمد پسر صاحب معالم اجازه داشته و شاگرد او بوده به خط او برای محمد حسین سمنانی ساکن مشهد که این نسخه را نزد سید حسن مذکور خوانده است تاریخ اجازه 1046 و امضاء حسن الرضوى القائينى در پایان آن اهدایی رهبری خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تيماج مشکی ضربی با ترنج سرترنج، 336گ، 21 سطر، اندازه: 16×25/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 90]

168 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1879

خط: نسخ، بی کا، تا: 1043ق ،مجدول، با سرلوح رنگین، پایان جزء اول نوشته شده که کتاب را شیخ علی بن حاجی ابراهیم نجفی بر شیخ ابراهیم بن شیخ کاظم خوانده است؛ تملک: محمد تقى بن محمد بن حسين شريف (حجة الاسلام نيز) تبريزى ممقانی با مهر وی محمد تقی (بیضی)؛ مهر:« مهر کنده بدل محمد حسن» (بیضی)؛ جلد: تیماج مشکی، 525گ، 21 سطر، اندازه: 17×29سم [ف: 5 - 306]

169. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6671

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا، محمد بن محمد جزایری، تا: سلخ ربیع الثانی 1044ق؛ مصحح، مقابله شده؛ واقف: حاج سید رضا قوچانی که

به وسیله فرزندش جواد قوچانی در 10 مرداد 1324 به کتابخانه تسلیم شد؛ کاغذ: آهاری حنایی، جلد: تیماج قهوه ای تیره، 362گ، 27 سطر، اندازه: 19×32سم [ف: 5 - 32]

170. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه 580

آغاز: على الاستصحاب ويجوزان يكون المراد لخروج البول و الغسل ما ينتقض الوضوء؛ انجام: عرضنا کتاب الفرائض عن امير المومنين عليه السلام جعل ديه الجنين مائة دينارا.

خط: نسخ ،بی کا تا: 1045ق؛ افتادگی: آغاز؛ اهدایی حاج وزیری؛ کاغذ: پسته ای ،جلد ،مقوایی 400گ، 23 سطر (20×11)، اندازه: 19×31سم [ف: 2 -489]

171 . قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 362

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1048ق [ف: 35]

172. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 9721

ص: 251

خط: نسخ، بی کا، تا: رجب 1049ق؛ با سر لوح مذهب؛ اندازه: 16×25[سم رشت و همدان - ف: - 1604]

173. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1727

خط: نسخ، کا: حاجی محمد بن محمد حسین حافظ، تا: رج_ب 1049ق، محشی با نشان «م ک، س م د، م ق ر، مدظله، ع آل ،معالم منتقى الجمان ،نهایه م ب ق ره»؛ کاغذ: سپاهانی، ج_لد: تیماج سرخ مقوایی، 491گ 20سطر (11×16)، اندازه: 18×25سم [ف: 8 - 263]

174 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:16928

آغاز: برابر؛ انجام: بعد خمسين و الف على يد العبد الراجى... على يديه التنزيل

جلد 1-3؛ خط: نسخ، کا: مهدی بن میر حبیب الله بندر آبادی،تا: 1050ق؛ محشی با عناوین «شیخ محمد ،جعفر م ن، م د و.. .»،مصحح ،مقابله شده؛ واگذاری دانشگاه علوم اسلامی رضوی در 1368ش؛ کاغذ: حنائی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 478 گ

، 21 سطر ،اندازه: 19/8×25/7سم [ف: 14 - 60]

175. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 465 ط

خط: نسخ، کا: محمد سعبد بن ابى البقاء تویسرکانی، تا: 1050ق[ مختصر - ف: 51]

176. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 465-ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد سعید بن ابى البقاء تویسرکانی، تا: 1050ق ؛ جا: قم؛ دارای گواهی بلاغ، تملک: شیخ ابراهیم بحرانی مورخ 1164، محمدعلی بن حاج حسین سلطان 1162، عبدالصمد بن حاج سرور جامعی 1166، محمد بن اسماعیل 1228 ؛کاغذ: اصفهانی آهار مهره ،جلد: تیماج زرشکی با ترنج، 382گ، 23سطر، قطع: وزیری اندازه: 18×26سم [ف: 24 - 303]

177. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه:9

خط: نسخ، کا: لطف الله بن عبدالله، تا: صفر 1051ق، جا: شیراز، تصحیح و مقابله شرف الدين على ابن حجة الله الحسنى الحسي_نی

در صفر 1051، در هامش این عبارت تکرار شده:«ثم بلغ سم_اعاً أيده الله»، مجدول؛ کاغذ: ترمه 490 برگ، 20 سطر، قطع: مصری،

اندازه: 17/5×9سم [ تراثنا: س 6ش 1 - 70]

178. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16925

آغاز و انجام: برابر

جلد 1-3؛ خط: نسخ، کا: لطف الله بن عبدالله شریف، تا: پنج ش_نبه 14 محرم 1051ق؛ با سرلوح کم کار ،مجدول دارای انواع بلاغ، محشی با رموز «ع س ، ع ل، س م د، شیخ محمد و ... » ؛ واگذاری دانشگاه علوم اسلام رضوی در 1368؛ کاغذ: حنائی آهارمهره ،جلد: تیماج مشکی، 486گ 21 سطر (9/8×19/2)، اندازه: 15/2×27سم [ف: 14 - 59]

179. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26521

آغاز: عداوان كانا متساويين في العدالة والعدد؛ انجام: برابر

جلد 3- 1؛ از اوایل طهارت تا پایان کتاب؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه ذیقعده 1052ق؛ مصحح، مقابله شده، دارای دو نوع بلاغ، محشی با رموز «م ح ق رحمه الله» «س م د»؛ یادداشت مالكيت محمد صالح؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: دفه اول ساقط دفه و دوم تیماج عنابی، 281گ، 28 سطر، اندازه:19×32سم [ف: 26 - 80]

180 . شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1506

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1052ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ تملک: علی بن سلیمان بحرانی به خط علی بن خط علی بن احمد بن عبدالسلام بحرانی در 20 ذیقعده سال 1052؛ اندازه: 18×24سم [نسخه پژوهی 2 - 112]

181. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1897

آغاز: برابر

جلد اول و دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1053ق؛ واقف: سپهسالار؛ کاغذ: نباتی، جلد: چرمی 265 ص، 22 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 20/5×25سم [ف: 1 - 204]

182 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7584- 51/44

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: محمد نصير بن عبدالمطلب طالقانی، تا: 8 ذیحجه 1053 ق ،447گ 19 سطر، قطع: وزیری اندازه: 18×26سم [ف:

1- 332]

183. مشهد؛ مدرسه سلیمانیه؛ شماره نسخه: 48

از آغاز تا کتاب الحج؛ خط: نسخ، كا: حاجی غلامحسین، تا: 1053ق، جا: مشهد؛ مصحح، با نشان های بلاغ؛ قطع: خشتی [چهار

کتابخانه مشهد -ف - 5]

184 مشهد؛ نواب شماره نسخه: 398

آغاز: برابر؛ انجام: و كذلك فى المسجد الكوفه لان ... فرق بين الموضعين . تم الجزء الثانى.

جلد اول و دوم، از اول تا آخر صلاة؛ خط: نسخ و ثلث، کا: کلب على بن مسعود طالقانی، تا: جمادی الاول 1054ق؛ پشت صفحه اول وقفنامه کتابت توسط آخوند ملا ملک علی با مهر او «الواثق بالله الغنى عبدالملک علی» (بیضی) تملک: محمد رفیع بن محمد قاسم با مهر «يا رفيع الدرجات» (بادامی شکل)؛ جلد: تیماج لولایی قهوه ای، 241گ 21 سطر (12×22)، اندازه: 21/5×31سم [ف 333]

185. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 11420

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حسن بن علی بن محمد بن مسلم مقابی، تا: 6 رمضان 1055ق؛ مصحح، مقابله شده با عبارت: ، مقابله شده با عبارت «بلغ قبالاً» و «بلغ قبالاً أيده الله تعالی» دو برگ از آغاز نسخه و مشیخه کتاب در پایان نونویس است که توسط حیدر قلی خان مشهور به سردار کابلی در 5 رمضان 1348ق کتابت و مقابله شده است، دستخط آیت الله مرعشی نجفی در 8 محرم 1391ق در مورد نسخه؛ تملک: «حسین کی استوان تهرانی» به سال 1332ش، «علی اصغر فاضل

ص: 252

کرمانشاهی به سال 1303ق همراه مهر بیضوی، «ابراهیم بلاغی» «مهدی بن حسن حسینی اعرجی» عموی علامه سید محسن اعرجی، «حیدر قلی خان بن نور محمد خان کابلی» مهر: «و علی الله فى كل الأمور توكلى و بالخمس أصحاب العباء توسلى، ع_بده محمد باقر 1109 »(دایره)؛ «علی اصغر بن على» (بيضى) كاغذ:فرنگی، آهار مهره ،جلد: مشمعی قهوه ای عطف تیماج قهوه ای، 314گ، 30 سطر، اندازه: 30×22سم [ف: 29 - 28]

186. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1404

خط: نسخ، بی کا، تا: 1054ق؛ مجدول ، با سرلوح زیبا، مصحح و مقابله نورالدین بن كاظم کربلائی در روز 24 محرم 1056؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی زرکوب ضربی مقوایی درون عنابی زرکوب، 262گ، 28سطر (10×10/5)، اندازه: 16×29سم [ف 8 - 83]

187 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14718

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن علی بن احمد عاملی حرفوشی، تا: مح_رم1054ق، جا: اصفهان؛ کاتب از علمای بزرگ امامیه و مؤل_ف

شرح هایی بر «قواعد شهید»، «آجرومیه»، «صمديه»، «زبدة الاصول» و ... است، در برگ آغازین چنین آمده: «كتبه لنفسه و لمن الله من بعدى الفقير محمد بن على الحرفوشی» با دو مهر بیضی، مصحح، محشی با نشان «م د رحمه الله» دارد؛ تملک «سید عنایت الله حسینی سبزواری نسابه» به همراه دستخط وی به تاریخ مح_رم سال 1113ق با دو مهر بیضی؛ کاغذ ،شرقی، جلد: مشمع مش_کی عطف تیماج مشکی، 320گ، 29 سطر(11×19) اندازه: 20/5×26سم [ف: 37 - 266]

188. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه:6236

از کتاب جهاد تا پایان مشیخه؛ خط: نسخ، کا: محمد بن ابراهیم مشهور به ابن المغسل ،تا: سه شنبه 23 ذیحجه 1054ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی، با نشان بلاغ، سه مرتبه خوانده شده،در پایان کتاب قبل از مشیخه اجازه ای که جعفر بن کمال الدین بحرانی برای شیخ ... بن حاجی محمد مازندرانی (متأسفانه نام این شخص در صحافی بریده شده) نوشته در حاشیه صفحه نهم وقف نامه کتاب است که ابو القاسم بن محمد باقر مازندرانی ه_زار جریبی با مهر «عبده الراجى ابو القاسم» (بیضی)؛ جلد: تیماج قرمز، 458گ، مختلف السطر ، اندازه: 20×25/5سم [ف : 16 - 225]

189. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 3552

کا: حسین بن مطر بن علی جزائری، تا: شب 20 ذیحجه 1055 مصحح، محشی، دارای علامت بلاغ به سه خط، کاتب نسخه در پایان می نویسد که از روی نسخه ای که نزد شیخ محمد بن سلی_مان مقابی بحرانی خوانده شده و در آن برای شیخ ابراهیم بن علی مبارک مقابی بحرانی اجازه ای نوشته شده است، مقابله شده .قبل از کتاب 5 برگ است دارای یادداشت هایی مختلف و اج_ازه هاشم بن سليمان بن اسماعيل بن عبد الجواد الحسينى البحرانی به جهت شيخ هيكل بن عبد عبد على اسدی جزائری به تاریخ نهم ربيع الاول 1100 و اجازه عبدالله بن علی بن احمد بن سلیمان بلادی بحرانی به جهت شیخ حسین (؟) به تاریخ 9 شوال 1242؛ تملک: محمد قمی، محمد مؤمن بن محمد شفیع، حسين بن على بن محمد بن علی مقابی بحرانی؛ جلد: تیماج قرمز، 378گ 24 سطر، اندازه: 19×24سم [ف: 9 - 344]

190. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:626

کامل؛ کا: ابی الفضائل محمد بن عبدالله زواری قاضی، تا: 1 محرم 1055ق، محشی از ملا عبدالله و بهاء محمد و دیگران و با نشان های «ع ل» و«س م د» و «ب ه_؛ کاغذ: آهار مهره ،فرنگی ،جلد: تیماج زرد، 214گ، 30 سطر (10/5×20)، اندازه: 17×28سم [ف: 5 - 1087]

191. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 703

آغاز: برابر؛ انجام: والثالث يتعلق بالمعاملات و غيرها من ابواب الفقه تم.

خط:نسخ، کا: محسن رکن آبادی، تا: 1055ق؛ اهدایی سید حسین رضوی ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی زرد 566گ، 21 سطر (17×10)، اندازه: 19×35سم [ف: 2 - 597]

192. یزد؛ مدرسه خان؛ شماره نسخه: 85

خط: نسخ، کا: محمد بن احمد بن جعفر بن احمد بن على بن حسين بن محمود بن سعيد بن محمد بن علی بن جعفر عسکری شاطری اوالی بحرانی، تا: 18 ذیحجه 1055ق، برای کتابخانه شیخ اسماعيل بن حاج محمد بن علی ساری اوالی بحرانی؛ مصحح، محشی، کتاب را از اول تا آخر ابراهيم بن علی بن مدارک بحرانی با نسخه استادش شیخ محمد بن سليمان بن محمد بن علی (بحرانی) مقابله کرده و این کار را به تاریخ 5 صفر 1083 به پایان برده است؛ جلد: تیماج لبه دار و قرمز سوخته ضربی، 336گ، 27 سطر، اندازه: 19×28سم [ف: 67]

193. قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 142

خط: نسخ، کا: زین العابدين بن عزيز الله حسینی، تا: 1055ق [ف: 35]

194. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه:567

خط ، نسخ، کا: خان محمد بن محمد رضا تو سرکانی، تا: سه شنبه 20 ذیحجه 1056ق؛ مصحح، روی برگ اول وقف نامه ای است که مهدی بن ابی ذر (ملا مهدی) نراقی نوشته است و مهر وی «یا امام محمد مهدی ادرکنی» (بیضی) در برگی پس از کتاب اجازه ای است که محمد على الرضوی به جهت مولانا خلیل الله رازی نوشته است؛ تملک: ذوالفقار بن محمد علی اصفهانی با مهر «لا فتى الا على لا سيف الا ذوالفقار»(بيضى)؛ مهر: «نعم المولى نعم النصير» (بيضى)،«تلك الجنة التى نورث من عبادنا من كان تقياً» (مربع)؛ جلد: تیماج قهوه ای، 477گ، 20 سطر، اندازه: 24×19سم [ف: 2 - 166]

195. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 70

آغاز: برابر؛ انجام: على بن ابراهيم عن ابيه عن ابن ابي عمير عن حماد عن الحلبي عن ابی عبدالله عليه السلام قال سألته عن رجل

ص: 253

لقيه العدو فاصابوا

از ابتدای کتاب تا ابتدای کتاب الجهاد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: رمضان 1057ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، دارای علامت

بلاغ؛ تملکی به تاریخ 1199ق با مهر «عبده رضی الحسینی 1191» (بیضی) جلد: تیماج سرخ با ترنج با سر مجدول مذهب لولادار،

273برگ، 19 سطر، اندازه: 20×25/5سم [ف]

196 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2897

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1057ق؛ افتادگی: آغاز و انج_ام ،مصحح، دارای علامت بلاغ، در پایان کتاب دیات و پیش از مشیخه شیخ علی ابن سلیمان بحرانی اجازه ای برای شیخ خمیس جزائری به تاریخ 4 شعبان 1057 نوشته؛ جلد: تیماج قرمز،454گ، 22 سطر، اندازه: 19×26سم [ف: 8 - 96]

197. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16924

آغاز و انجام: برابر

197.جلد 1-3؛ خط: نسخ، کا: علی بن محمد عيسى بن صدرالدین حسینی مرعشی شوشتری، تا: 1 ذیحجه 1057ق؛ دارای سرل_وح مذهب كم كار و کتیبه، مجدول؛ واگذاری دانشگاه علوم اسلامی رضوی در 1368؛ کاغذ: حنائی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای، 359گ، 25 سطر، اندازه: 18/5×30/8سم [ف: 14 - 59]

198. کرمانشاه؛ نجومی شماره نسخه:بدون شماره

کا: محمد شفیع بن محمد مومن قائنی مشهدی، تا: از محرم تا غره رمضان 1057ق؛ دارای علامت بلاغ [دليل المخطوطات: 1 - 217]

199. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه 10

از اول الطهارة تا آخر الديات؛ خط: نسخ، کا: علی بن محمد عيسى بن صدرالدین حسینی شوشتری، تا: شنبه غره ذیح_جه 1057ق؛ مجدول مذهب؛ وقف بر مدرسه سمیعیه، واقف: میرزا اسحاق حسنی خادم؛ کاغذ ،ترمه 25 سطر، قطع:رحلی، اندازه: 22/5×10/5سم [ تراثنا : س6ش 1 - 71]

200. همدان؛ مدرسه زنگنه؛ شماره نسخه: 1

جلد 1 و 2؛ کا: جعفر بن غازی، تا: سه شنبه پایان محرم 1058ق، برای محمد حسین بن حاجی دوستی بیک قزوینی [ نشریه : 5- 350]

201.تهرا؛ن الهیات؛ شماره نسخه: 167

خط: نسخ، كا: محمد بن حسن بن محمد الحر الشامي (شيخ حر عاملی)، تا: دهه دوم رمضان 1058ق؛ مجدول در برگ 3 اشعاری در وصف کتاب و مؤلف؛ تملک: عبد الله موسوی ؛کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 266گ، 25 سطر (14×22)

،قطع: رحلی ،اندازه: 21×30سم [ف: 453]

202. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4711

آغاز و انجام: برابر

عبادات - احکام - تا آخر دیات؛ خط: نسخ، کا: حسینبن بن قاسم علی مازندرانی، تا: سه شنبه 7 ذیحجه 1058ق؛ محشی؛ کاغذ:،اصفهانی ،جلد: تیماج قرمز طلاکوب، 23 سطر (10×18) ، اندازه: 18×25سم [ف : 13 - 92]

203. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12856

آغاز: يصوم شعبان و شهر رمضان يصلهما وينهى الناس يصلوهما ... كتاب الحج ، ماهية الاستطاعظ و انها شرط في وجوب الحج؛ انجام: برابر

از اواخر کتاب الصوم تا پایان باب دیات؛ خط: نسخ، کا: خواجه ثریا، تا: سه شنبه 14 صفر 1058ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، علامت «بلغ أفاض الله تعالى عليه» مقابله شده، محشی، پشت برگ انجام دستخط مرحوم مجلسی اول مولی محمد تقى مبنى بر إنهاء و اجازه ایشان به ترکه با این عبارت آمده است: «أنها المولى الفاضل الكامل اللوذعى الالمعي ... ابو الهادى تركه «أدام الله تعالى تأییده سماعاً وتحقيقاً وتصحيحاً فى مجالس، آخرها آخر شهر ربیع الاول لسنة اثنى وستين بعد الألف، أجزت له دام تأييده أن یروی عنی هذا الكتب ، مع سایر الکتاب الأربعة للأبي جعفرين محمدین الثلاثة رضی الله تعالی عنهم أخذاً عليه ... أخذ على من الاحتياط في النقل، نمقه بيده الجانية احوج المربوبين الى رحمة ربه الغنى محمد تقی بن مجلسی عفى عنهما بالنبي آله والمعصومين الحمد لله رب رب العالمين والصلاة ... الطاهرين»؛ كاغذ: شرقی، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج گل و بوته، 312گ، 21 سطر (9×18)، اندازه: 18×29سم [ف: 32 – 623]

204 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20577

آغاز: بسمله، كتاب الجهاد باب من يستحق ان تقسم الغنايم فيهم .

بسمله.ابواب الصلاة وحدودها قال الرضا (علیه السّلام) الصلاة لها اربعة آلاف باب؛ انجام: سنه الف و تسع و خمسين بعد الالف من الهجره من

جلد 3؛ خط: نسخ، بی کا، تا: شب شنبه 6 ذیحجه 1059ق؛ محشی؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، 266گ، 17 سطر، اندازه: 19×25سم [اهدائی رهبر 2 اخبار 1 - 96]

205. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 174

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: احمد بن ذعفل حویزی، تا: 3 جمادی الاول 1059ق ؛جا: رامهرمز؛ تجلید نسخه در بلده شوشتر، مصحح؛ تملک: حاجی الحرمین محب در 1059، کاتب در 12 جمادی الثانى ،1060 عبد الاحد بن عبدالجلیل كرمانشاهی در رمضان 1240؛ کاغذ: نخودی آهار مهره دولت آبادی، جلد: تیماج عنابی ضربی لبه دار، 344گ، 25 سطر، اندازه: 25×39/5سم [ف: 24]

206. کاشان؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4

چند سطری پیش از دیون تا آخر؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد زمان بن مقری سلطان، تا: جمعه 21 جمادی الثانی 1059ق؛ افتادگی: آغاز: قطع: وزیری [نشریه: 7 - 32]

207. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1020

خط: نسخ، کا: زكريا بن عبدالله، تا: ربیع الثانی 1060ق؛ مصحح؛ اندازه: 20×25سم [نسخه پژوهی: 2 - 112]

208. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22

ص: 254

کامل؛ خط: نسخ، کا: محمد بن اسد، تا:شنبه 6 ذیقعده 1061 ق؛ کاغذ ،اصفهانی، 25 سطر (11×21) [ف: 748]

209. شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 312

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 15 محرم 1061ق (جزء دوم) ؛افتادگی: انجام؛ دارای بلاغ سماع و قرائت؛ واقف: محمد يوس_ف بن عبد الرزاق تاجر شیرازی معروف به آتشی، 1105، 318گ،اندازه: 20×31سم [ف: 1 - 7]

21 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1389- 99/ 8

آغاز و انجام: برابر

از اول تا آخر کتاب به همراه مشیخه؛ خط: نسخ، کا: حسین منصور سبزواری، تا: شنبه دهه دوم جمادی الاول 1061ق، جا: مدرسه فخریه؛ محشی به امضاء «محمد تقی»، مصحح، با علامت بلاغ، در پایان نسخه چند مسأله در رضاع به فارسی؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت با ترنج با سر ،مجدول، 370گ 21 سطر، اندازه: 17/5× 23سم [ف: 1 - 328]

211 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3590

خط: نسخ، کا: شاهمیر بن فخر الدين بن يونس حسینی هزار جریبی، تا: شب 12 محرم 1062ق ،مصحح، محشی، دارای علامت بلاغ، پایان جزء دوم و در آخر کتاب دو انهاء است ملا محمد تقی مجلسی برای کاتب نوشته و دومین آنها به تاریخ آخر ربیع الاول 1062 می باشد؛ تملک: آقا میرزا محمد علی حسینی به تاریخ 18 جمادى الاول 1170، محمد باقر بن اسماعیل حسینی اصفهانی به تاریخ جمادى الاول 1201، تملکی بدون نام به تاریخ سه شنبه 7 جمادی الاول 1243؛ جلد: تیماج قرمز، 404گ 27 سطر، اندازه: 19×30/5سم [ف: 9 - 373]

212. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9610

آغاز: ان يستظل ويحتمل ان يكون الكناية راجعة الى العليل... باب المريض يظل عن نفسه؛ انجام: باب جواز قتل الاثنين فصاعدا بواحد... لوكان حرا لكان عليه ذلك على ما بيناه فحكم ال_عبد حكمه على السواء از اوایل کتاب الحج تا اواخر كتاب الديات؛ خط: تحریری، محمد بن عبدالرحمن حلی ،تا: چهارشنبه 17 جمادی الاول 1063ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، دارای بلاغ قرائت دربرگ 4 اجازه فخرالدین طریحی به کتاب نسخه آمده است: «انهاه قرائة و سماعا و بحثا وتحقيقا الاخر الاعز الاسعد الامجد الفاض_ل الكامل الشيخ محمد الحلى شكر الله سعيه في اوقات متعددة و مجالس متبددة آخرها عشية يوم الخميس من شهر جمادى الاول من سنة سبعين بعد الالف الهجرية على مشرفها الصلوة و التحية و قد اجزت له ادام الله اعزازه روايته عنی ورواية ما يجوز لى روایته بالطرق المذكورة الى المشايخ فى اماكنها و الشرط عليه ما ش_رط على من الاحتياط فى الرواية و العمل وفقه الله لذلك و كتب الف_یر تراب الاقدام فخرالدین بن محمد على طريح النجفى مسكنا و مولدا و تحصیلا محشی به امضای «فخرالدین» و «س م د»،رکابه دار؛ جلد: تیماج مشکی با ترنج و سرترنج، 106گ، 29 سطر، اندازه: 20/5×30سم [ف: 31 - 13]

213. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1899

آغاز و انجام: برابر

تمام سه جلد کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1063ق؛ مصحح و مقابله شده توسط سید محمد شفیع طباطبائی؛ واقف: سپهسالار؛ کاغذ: اصفهانی، جلد ،چرمی 377 ص، 25 سطر، قطع: رحلی ، اندازه: 20×31سم [ف: 1 - 203]

214. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه:2254

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 16 شعبان 1063ق؛ مصحح، دارای بلاغی از «عبدالصمد بن عبد القادر بن عبدالصمد بن حسين بن محمد بن على بن اسماعيل بن حسن بن يحيی حسینی موسوی عریضی» در 25 رمضان 1069 که نسخه را با نسخه ای که بر «شیخ على بن سليمان بحرانی» به سال 1066 تصحیح شده بود مقابله نموده نیز بلاغ دومی از همو آمده که نسخه را برای بار دوم با نسخه ای که با نسخه شهید دوم مقابله و تصحیح و تصحیح شده مقابله نموده است، در برگ آخر اجازه ای از «شیخ صالح بن عبدالكريم بحرانی» به «عبدالصمد حسینی عریضی بحرانی» در 14 شوال 1075، در برگ اول و دوم چند یادداشت متفرقه و یادداشتی از «لطفعلي بن محمد کاظم» در اهمیت کتاب آمده است، دارای یادداشتی از «محمد علی بن نجم الدین» و یادداشتی درباره مؤلف کتاب؛ تملک: «محمد زمان طباطبائی» با مهر «لا اله الا الله الملك الحق المبین، محمد زمان الحسینی» (بیضی)؛ مهر: کتابخانه مجدالدین؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 316گ، 26 سطر، اندازه:20/5×30سم [محدث ارموی مخ: 1 – 121]

215. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 12190

آغاز و انجام : برابر

خط: نسخ، كا، زين العابدین فرزند اسماعیل حسینی شوشتری عبدالجواد فرزند عبدالرحیم بانجا بادارانی (بخش نونویس)، تا: 1064ق، شب 18 جمادى الأول سال 1307) (بخش نونویس)؛ مصحح، ، مقابله شده با نسخه تصحیح شده توسط سید محمد باقر

استرآبادی از روی نسخه استادش میراز محمد استر آبادی مقابله شده و این تصحیح در جبل ابی قبیس در مکه صورت پذیرفته است، همچنین محمد صادق بروجردی در 1065 آن را با نسخه مولی حسنعلی بن عبدالله تستری در اصفهان مقابله کرده است، در برگ اول یادداشتی آیت الله مرعشی به تاریخ 1345ق در مورد نسخه، همچنین عبارت «بلغ سماعاً أيده الله تعالى» نیز به صورت متعدد در حاشیه برگها دیده می شود محشی با رموز «ق ،م، دره، 12، م ذ ن ر ،م ر ،س م د، م ق ر ه ،ص و ...» و همچنین از ، كتب منتقی نهایه و .... نقل مطلب شده است ؛کاغذ: شرقی آهار مهره بخش نونویس فرنگی و شرقی متنوع، جلد: تیماج زرشکی مجدول ضربی با ترنج و سر ترنج زمینه گل و بوته عطف و

ص: 255

گوشه ها تیماج قهوه ای، 548گ، 18-19 سطر (11×16)، اندازه: 20×26/5سم [ف: 30 - 693]

216 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 162

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ملا مهر علی اردبیلی، تا: 1065ق، جا: مش_هد؛ مصحح؛ مهر: «این کتاب از تملکات وجزو کتابخانه احقر محسن الحسینی است 1322» ((مربع) ؛جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 457گ، 22 سطر، اندازه: 20×31سم [ف مخ: 1-137]

217. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6408-32/108

آغاز و انجام: برابر

کامل با مشیخه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 12 ربیع الاول 1065 ق؛مصحح، محشی با امضای «ع ل» و «ص»، دو صفحه اول هر کت_اب مجدول مذهب با سرلوح، دارای علامت مقابله و تصحیح از علی قلى بن ميرزا علی؛ جلد: تیماج قهوه ای دو رو، مجدول گرهی 330گ، 25 سطر، اندازه: 21 × 34سم [ف: 1 - 328]

218. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4318

آغاز: الحسن عليه السلام عن الجمعة فى السفر ما أقرأ فيها ف_قال اقرأ فيها بقل هو الله أحد؛ انجام: فأما ما رواه محمد بن يعقوب الحسين بن محمد عن معلى بن محمد عن الحسن بن على حماد بن عثمان قال قلت لأبي عبدالله عليه السلام

صلاة الجمعة تا باب حد المملوك فى شرب المسكر؛ خط: نس_خ، کا، محمد رضا بن عبدالکریم همدانی، تا:1065ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ جلد: مقوایی، 348گ، 21 سطر، اندازه: 19/5×26/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 123]

219. یزد؛ صدوقی یزدی؛ شماره نسخه:115

از کتاب الدیون تا مشیخه ؛ خط: نسخ، کا: حسن بن جلال الد محمد، تا: شنبه 20 ربیع الثانی 1065ق؛ مجدول دارای سرلوح کم کار؛ تملکی بدون نام به تاریخ ماه رمضان 1360؛ جلد: دو تیماج لبه دار، رو مشکی ضربی اندرون قهوه ای، 258گ، 20سطر، اندازه : 17×27/5سم [ف: 92]

220. خوانسار؛ مدرسه علوی؛ شماره نسخه: بدون شماره

کامل و شامل آخرین باب استبصار درباره ترتیب کتاب و ذکر اساتید آن نیز هست؛ خط: نسخ ،زیبا ،کا: سهراب داود کرخی،تا: ذیقعده 1066ق؛ مصحح؛ تاریخ وقف: 1122؛ 384گ، 25 س_طر ،اندازه: 30×20/5سم [آینه پژوهش: سال 4ش 22 – 93]

221 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 32913

انجام: قد خصا فىهذين الخبرين فكذلك في مسجد الكوفة لان احداً لايفرق بين الموضعين تم الجزء الثاني.

جلد 3-1، از ابتدای مقدمه تا پایان کتاب الحج؛ خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 27 شعبان 1066ق؛ اهدایی رهبری، بهمن 84

کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج زرشکی، 264گ ، 23سطر، اندازه 34×20 سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 90]

222 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21043

آغاز: برابر؛ انجام: نسقه سبع وستين بعد الالف من الهجره النبويه صلى الله علیه و آله اجمعین

جلد 1-2 ؛خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الثانی 1067ق ، مصحح ؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی، 245گ، 22 سطر، اندازه: 20/5×29/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 90]

223 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26709

آغاز: برابر؛ انجام: فمن اراد الوقوف على جميع ذلک طلبه من هناك انشاء الله تعالى

از ابتدای مقدمه تا پایان خمس؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1067ق؛ ،مصحح، مقابله شده دارای دو نوع بلاغ که یکی (به احتمال قوی از محمد تقی مجلسی اصفهانی) و دیگری نامعلوم؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج یک لا، عنابی سجاف دار، 176گ، 25 سطر، اندازه: 18/5×31سم [ف: 26 - 82]

224. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4579

آغاز: بسمله، كتاب الجهاد باب من يستحق ان يقسم الغنايم فيهم؛

انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد شفیع بن حسین اصفهانی، تا: 1067ق، جا: قم، مصحح ؛ مهر : «عبده مخدوم الرضوى» (بیضی) «بود نور چشم علی فاطمه» (هشت پهلو) کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: مقوایی دامن دار ضربی مجدول میان جداول بوته های ریسه ای، اندرون جلد تیماج قهوه ای روشن، 260گ 21 سطر (12×19/5)، اندازه: 19/5×29/5سم [ف 19 - 216]

225. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10771

خط: نسخ، کا: محمد قاسم بن درويش محمد شیرازی، تا: چهارشنبه 21 جمادی الاول 1067ق؛ نشانی بخشیدن محمد زکی بن عبد الصمد کتاب را به مولانا محمد علی تونی به تاریخ محرم 1139 و بخشیدن تونی کتاب را به فرزندش محمد حسین به تاریخ 1144؛ جلد: قرمز عطف قهوه ای، 458 گ، 23 سطر، اندازه: 18×29سم [ف: 27 - 195]

226. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6766

خط: نسخ، کا: محمود بن غلامعلی طبسی، تا: 9 محرم 1067ق؛ مصحح، محشی با نشانی «م د»، مقابله شده در تاریخ 22 محرم 1084ق در مشهد، همچنین فرزندش محد امین خادم کتاب را در 23 شعبان 1100 مقابله کرده تملک: ابو طالب حسینی قائنی، علی قلی بن ميرزا علی با مهر؛ جلد: تیماج قهوه ای، 411گ، 22 سطر، اندازه: 16×20سم [ف : 17 - 313]

227. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7316-37/106

آغاز و انجام: برابر

کامل با مشیخه؛ خط: نسخ، کا:محمد صادق بن صالح سبزواری، تا: 8 ربيع الاول 1067ق؛ مصحح، دارای علامت بلاغ سماع، محشی به نقل از «شیخ حر عاملی»، در آخر انها قرائت و تحشیه و اجازه از شیخ حر عاملی در ربیع الثانی 1079 برای ملا محمد مراد

ص: 256

کشمیری؛ جلد: تیماج قهوه ای لولادار دورو سوخت با ترنج سر ترنج مجدول گرهی، 412گ، 27 سطر، اندازه: 18×25سم [

[ ١ - 329]

228. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 874

خط: نسخ، کا: محمد شفيع بن حيدر علی سبزواری، تا: جمادی الاول 1067ق؛ محشی از محمد علی؛ تملک: محمد هادی بن میر محمد مهدی حسینی؛ محمد رفیع؛ جلد: تیماج سرخ لولادار، 41 گ، 27 سطر،اندازه:18×29/5سم [میراث اسلامی: دفتر دهم- 762] 229. مشهد؛ رجائی مغزی (کتابخانه)؛ شماره نسخه: بدون شماره

كا: يوسف بن عبدالحسین شجاع حلی نجفی، تا: 1067ق؛ مصحح، دارای علامت بلاغ [ تراثنا: س 13 ش 1 - 130]

230. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 218

دوره؛ کا: عبداللطیف حیدر آبادی، تا: 1067ق، قطع:رحلی [ف:66]

231. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه:495

صهارة وصلاة؛ خط: نسخ، بی کا، تا: پایان ماه آخر 1067ق؛ مقابله شده با نسخه مقابله شده با نسخه حسین بن عبدالصمد بلاغ شهید ثانی و اجازه او به او در روز پنج شنبه 20 رمضان را داشته است. [ف 3 - 70]

232. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 599

کتاب صلاة تا دیات؛ خط: نسخ ،کا: محمد امین یزدی، تا: سه شنبه 19 ذیقعده 1067ق، جا: مکه؛ برگها در هم می باشد ،مصحح ،محشی، دارای بلاغی است که حاج حسین نیشابوری مکی به تاریخ دوشنبه 13 جمادی الثانی 1068 نوشته اس_ت؛ 241گ، 27 سطر، اندازه: 18×20/5سم [ف: 2 - 376]

233. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه:607

آغاز و انجام: برابر

کتاب صلاة تا مشیخه؛ خط: نسخ، کا: محمد امین بن حسين علی شیرازی، تا: ذیقعده 1068ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، محشی، دارای بلاغ، شيخ صالح بن عبد الكریم (بحرانی) در پایان کت_اب صوم به تاریخ 12 جمادی الاول 1075 و پایان کتاب حج به تاریخ 7 ذیحجه همان سال و پایان مشیخه بلاغ هایی برای ملا محمد تقی نوشته است؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 349گ، 22سطر ،اندازه: 19×28سم [ف: 2 - 259]

234. مشهد؛ حیدری؛ شماره نسخه: 27

مصحح، مقابله شده؛ بی کا، تا: 1068 ق ؛ [اندیشه حوزه س 2، ش 7 - 13 ]

235. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 8

خط: نسخ، كا: سلطان محمد بن رفيع الدین محمداصفهانی، تا: دوشنبه 13ربیع الثانی 1068ق؛ مصحح، محشی؛ تملک: روح الامين بن محمد حسین بن محمد علی قمشه ای به خط راشد على بن راشد بن حسين بن ابراهيم بن على بن ابى سروال بحرانی جوازی به تاریخ ذیحجه 1070؛ وقف نامه کتاب با مهر «فى الاخرة المصطفى والعترة الطاهرة» (بيضى)؛ جلد: تیماج مشكى عطف و حواشی تیماج قرمز، 394گ، 25 سطر، اندازه: 17×30سم [ف: -9]

236 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15253

آغاز: برابر؛ انجام: و هذا الكتاب يشتمل على جميع ماروى من الاخبار المختلفة و بيان وجه التأويل فيها والجمع بينها.

جلد 3-1؛ خط: نسخ، کا: محمد باقر حسینی رضوی، تا: 7 شوال 1068ق؛ افتادگی: انجام (یک ورق) محشی با رموز مختلف، جلد 1 دارای بلاغ؛ واقف: حاج احمد فاضل اسفند 1365؛ کاغذ: حنائی و نخودی ،آهار مهره، جلد: تیماج عنابی، 386گ، 24 سطر،

اندازه: 21×30سم [ف: 14 – 63]

237. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4076

بی کا، تا: 1068ق [نشریه: 13 - 362]

238. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 594

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد كا محمد سمیع بن عوض دیزجی، تا: 1068ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سرخ با ترنج ونیم ترنج، منگنه لولادار مقوایی، 289گ، 24 سطر (12×21)، اندازه: 20×30سم [ف: 8 - 81]

239 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31467

آغاز: جعلت فداك ان هذا ابنى صرورة و قد ماتت امه

جلد 2-3، از اواخر كتاب الحج (باب جواز حج الضرورة عن الصرورة) تا پایان استبصار؛ خط: نسخ، کا: ملا نور محمد، تا: 1068ق؛ افتادگی: آغاز؛ اهدایی رهبری، بهمن 1383؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: تیماج فرنگی، 204گ، 23 سطر، اندازه: ٢٣×٣٠سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 – 95]

240 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15252

خط: نسخ، کا: محمد باقر حسینی رضوی، تا: 1068ق [الفبائی: 621]

241. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1388

دو جلد (1- از مياه تا پایان صلوة ٢- زکوة تا پایان حج)؛ خط ،نسخ، بی کا، تا: 20 ربیع الثانی 1069ق؛ محشی، دارای بلاغ، با یادداشت خریداری آن با 79 جلددیگر برای موقوفه بهرام بیک، از نماء رقباتی مانند موران و طهرانچی و ایل بیگی به پانزده تومان با مهر وقف او؛ ؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج قرمز ضربی با لولا، 250گ، 22 سطر (12×16)، اندازه: 19×24سم [سنا - ف: 2 - 242]

242. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3940-20/60

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 15 ربیع الاول 1069ق؛ دارای علامت بلاغ ،جلد: تیماج مشکی، 461گ، 22 سطر، اندازه: 17×20سم [ف: 1-328]

243. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 532-4/2

آغاز و انجام: برابر

از آغاز کتاب تا پایان مشیخه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: دوشنبه 20 ربیع الاول 1069ق؛ مجدول، مصحح، دارای علامت بلاغ، در آخر نسخه یادداشتی است دال برمقابله با نسخه سید محمدباقر استرآبادی و نسخ دیگر؛ مهر: کتابخانه مجدالدین؛ جلد: تیماج قهوه ای دورو مجدول مذهب، 420گ، 27 سطر، اندازه:20×32/5سم [ف: 1 - 329]

ص: 257

244. آران کاشان؛ محمد هلال؛ شماره نسخه: 77

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: ثلث، کا: محمد صالح بن ملا قاسم شهمیرزادی، 1069ق؛ محشی دارای علامت بلاغ و سماع که در چند جا به بلاغ مل محمد باقر مجلسی دیده می شود؛ نسخه در نزد استادی خوانده شده و علامت «بلغ سماعاً ایده الله تعالی» در هامش بسیاری صفحات؛ نسخه وقف اولاد ذكور ملاغلامرضا آرانی اس_ت؛تملک: شیخ علی بن شیخ درویش بن حاجى رحال الكربلائی الكاظمي، جلد: مشمای قهوه ای، عطف تیماج، 374گ 27 س_طر ، اندازه: 19×30سم [محمد هلال مخ: 12]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 690

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 2 - 320]

245. یزد؛ محمود آبادی میرزا حسن؛ شماره نسخه: 1

خط: نسخ، کا: محمد رضا بن علی رضای تبریزی، تا: چهارشنب_ه5 جمادی 1069ق؛ با حواشی مدرس یزدی؛ قطع: رحلی [نشریه: 4- 451]

246. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9689

خط: نسخ، کا: فضل علی بن کربلائی عوض تبریزی، تا: 1070ق، افتادگی: آغاز؛ مصحح، دارای بلاغ سماع، در انتهای جزء ث_انی آمده است: «انتهى عرضها لنسخة الشيخ العالم الفاضل الكامل محمد صالح البحرانى التى هى مكتوبة و منقولة من نسخة الش_هید الثاني مقابلة و تصحيحا و سماعا من شيخنا البحراني سلمه تعالی» و در آخر نسخه آمده: «انتهی عرضها على نسخة الفاضل الكامل المحقق العالم الربانى مولانا عبدالله الشوشترى مق_ابلة وتصحيحا من كتاب المكاسب الخ بحمد الله و منه»، محشى با نشانی «ق» و «م ا ر» و «س م د» یک برگ از آخر مشیخه به ابتدای نسخه ملحق شده است؛ دارای تملکی در شعبان 1227؛ جلد: تیماج تریاکی عطف و سجاف مشکی، 421گ 20 س_طر ،اندازه: 18/5×30سم [ف: 31 - 52]

247. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه:49

خط: نسخ، بی کا، تا: 1070ق؛ پایان کتاب جهاد عبارت «نس_خه مولانا محمد سعيد» نوشته شده و گویا این شخص کاتب باشد، مصحح ؛ تملک: زین العابدین طباطبائی که از داییش میرزا اسح_اق خان مفخم الدوله به تاریخ 1318 به او رسید، علی رضا بیک با مهر بیضوی، تملکی دیگر به تاریخ 1268 با مهر بیضوی؛ جلد: دو رو تیماج رو قهوه ای اندرون قرمز، 305گ، 21 سطر، اندازه: 19/5×26سم [ف: 1 - 37]

248. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه:30الف

خط: نسخ، کا: عبد الله بن حسين بن عبدالله نجفی، تا: 1070 ق؛ اندازه: 20/5×29/5 سم [رشت و همدان - ف - 1088]

249. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 241

آغاز: برابر؛ انجام: کتاب الحج باب ماهية الاستطاعه... عن عدة من اصحابنا عن احمد بن محمد عن ابن. جلد 1؛ از کتاب صلاة تا اول حج؛ خط: نسخ، بی کا، تا: شوال 1070ق؛ افتادگی: انجام؛ محشی با توضیحات لغوی، مصحح؛ در پشت صفحه اول وقفنامه کتاب از شیخ محمد مورخ رجب 1293ق؛ واقف: شيخ محمد، رجب 1293ق؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج عنابی ضربی، 216گ 23 سطر (17×11/5)، اندازه: 19×25سم [ف: 212]

250. اردستان؛ اردستانی- آية الله سید علیرضا؛ شماره نسخه:بدون شماره

کا: محمد رضا بن محمد زمان، تا: 15 ذیحجه 1070ق [ميراث اسلامی: 5 - 611]

251.. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3707-19/37

آغاز: بسمله كتاب الجهاد باب من يستحق ان يقسم الغنائم فيهم اخبرني الشيخ ره عن احمد بن محمد عن ابيه عن الصفار؛ انجام: برابر

از کتاب الجهاد تا آخر؛ خط: نسخ، کا: مجد الدین مجدی، تا: غره ربیع الثانى 1070ق؛ مصحح، محشی، مقابله کتاب را اسماعیل حسینی خاتون آبادی اصفهانی به پایان رسانده است؛ جلد: تیماج قهوه ای، 150گ 23 سطر، اندازه: 19×34سم [ف: 1 - 330]

252. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2759

خط: نسخ، کا: محمد امین بن محمد بن محمد هاشم و انشانی جرفادقانی (گلپایگانی) تا: 18 ذیحجه 1070ق؛ محشی با نشان «ع ق ره» کاغذ ،ترمه ،جلد: میشن سیاه، 395گ، 26 سطر، اندازه: 18/2× 29/7سم [ف: 1 . ف: 1 - 30]

253 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 1910

آغاز و انجام: برابر

خط ،نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه اواخر جمادی الثانی 1070ق؛ مصحح؛ واقف: ملا محمد اسماعیل، 1241؛ کاغذ: آهاری نخودی، جلد: تیماج زرشکی، 271گ، 27 سطر، اندازه: 19×30سم [ف: 5 - 32] 254. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8498

خط: نسخ، کا: فضل الله بن عباس خادم نجفی، تا: جمعه 14 رجب 1070ق؛ مصحح، در پایان جزء دوم و سوم و پایان مشیخه

، انهاءاتى از خلف بن حردان غطاوي جهت كاتب فضل الله بن عباس بن عبدالله و در پایان کتاب قبل از مشیخه اجازه وی به همو در سال 1073ق دیده می شود، محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار با سرطبل، 406گ، 23 سطر، اندازه:19/5×25سم [ف: 28 - 69]

255. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20555

آغاز و انجام: برابر

جلد 3-1؛ خط: نسخ، کا: سید علی بن فتح الله حسینی فارسکی مشهدی (جلد 1 و 2) تا: چهارشنبه 5 رمضان 1071ق، کاتب جلد 1 و 2 سيد على بن فتح الله حسینی فارسکی مشهدی و بقیه از کاتبی نامعلوم در جمعه 26 ذیحجه 1000؛ محشی با رموز مختلف،

ص: 258

مصحح، مقابله شده؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی، آهار مهره، جلد: تیماج عنابی، 435گ، 21 سطر، اندازه:

19×24/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 – 91]

256 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15259

آغاز: برابر؛انجام؛ فكذلك في مسجد الكوفة لان احدا لا يف_رق بين الموضعين.

جلد 2-1؛ خط: نسخ،کا: صدرالدین محمد بن فتح الله خ_ادم حسینی، تا: پنج شنبه 20 رمضان 1071ق؛ مقابله و تصحیح توسط على بن فتح الله حسینی استرآبادی مشهدی در 1071ق، محش_ی؛ واقف: حاج احمد فاضل، اسفند 1365؛ کاغذ: نخودی آهار مه_ره، جلد: تيماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج زرپوش، 269 گ، 21 سطر ،اندازه: 19/8×26/2سم [ف: 14 – 69]

257. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6811

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ، کا: محمد حسین بن منصور نجفی ،تا: شنبه 13 صفر 1071ق؛ دارای یک سرلوح کوچک زمینه طلا،مجدول؛ واقف: ملکزاده کوثر، آبان 1326؛ کاغذ: حنایی آهاری ،جلد: تیماج ضربی عنابی، 485گ، 23 سطر، اندازه: 19×31سم :[ف: 5 - 33 ]

258 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15084

آغاز: برابر؛ انجام: على يد الضعيف محمد سالم بن محمد شری_ف خوانساری غفر ذنوبه جميع المومنين و المومنات بمحمد وآله المجاد

جلد 1-3، خط: نسخ، کا: محمد سالم بن محمد شریف خوانساری، تا: 15 ربيع الاول 1071ق؛ دارای بلاغ؛ وقفی مکتبة الامام در اردیبهشت 1365؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی، اندازه: 19/22×29/5سم [ف: 14- 61]

259. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه:187

آغاز: برابر؛ انجام: و ما ذكرته عن ابي طالب الانبارى فقد رویته عن احمد بن عبدون عنه رض قال المصنف هذا الكتاب رضى الله فقداوردت جملا ... ابواب الكتاب تسعمأة و خمس و عشرون بابا يشتمل على خمسة ...

خط: نسخ، كا: محمد صادق جرفادقانی، تا: محرم 1072ق،جا: اصفهان؛ مصحح ؛ مهر : «عبده محمد علی بن علی 1284» (بیضی) ؛جلد: تیماج مشکی با ترنج و سر مجدول گرهی، 278گ، 26سطر، اندازه: 19×31سم [ف مخ: 1 - 138]

260. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 2936

خط: نسخ، کا: درويش على بن يوسف طالقانی ،تا: مح_رم 1072ق؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج 875ص ، 23 سطر (9×18) ،اندازه: 16× 23سم [عمومی اصفهان؛ (فرهنگ سابق)-ف: 1-178]

261. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5358-27/28

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: خداداد بن رمضان شولستانی (جلد دوم) تا:6 جمادی 1073 (جلد اول) و پنج شنبه 16 ذیقعده 1080 (جلد دوم)؛

جلد: تیماج نارنجی سوخت با ترنج باسر جدول دار، 498گ، 22 سطر، اندازه: 20×25سم [ف: 1 - 328 ]

262 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14946

آغاز و انجام: برابر

جلد 1-3؛ خط: نسخ، کا، شمس الدین محمدبن شانور الله حسینی، تا: چهارشنبه 10 محرم 1073ق؛ دارای بلاغ، واقف: سیدمحمد باقر سبزواری، محرم 1405؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سرترنج، 293گ، 27 سطر، اندازه: 19/5×28/7سم [ف: 14- 61]

263. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8420

خط: نسخ، کا: صدرالدین محمد بن فتح الله خادم حسینی (نیمه اول) و سلطان محمد بن محمود روشناوندی جنابذی تونی (نیمه دوم) تا: سه شنبه 16 رجب 1071 (جلد اول)، چهارشنبه 19 ربيع الاول 1073 (جلد دوم) جا: مشهد مقدس؛ مصحح، محشی، دارای نشان بلاغ، پایان کتاب صوم و دیات انهاءهایی است به خط ملا احمد بن محمد تونی دومین آنها به تاریخ اوایل محرم 1075؛ تملک: احمد بن لطفعلی تبریزی با مهر «مبشرا برسول يأتى من بعدی اسمه احمد» (مربع) ؛ جلد: تیماج قرمز عطف تیماج قهوه ای، 509گ، 22 سطر، اندازه: 20×25/5سم [ف : 22 - 17]

264. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6356

آغاز و انجام: برابر

کامل همراه مشیخه؛ خط: نسخ، کا: محمد معصوم بن ناصرالدین محمد سبزواری، تا: پنج شنبه 21 ربیع الثانى 1074ق؛ مصحح ،محشی با بلاغ قرائت مهر: «عبده رضى الحسينى» (بيضي) مورخ 1182ق؛ كاغذ: اصفهانی نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی مقوایی عطف و لبه ها سجاف قهوه ای مجدول، 310گ، 30-32 سطر (10/5×19/8)، اندازه: 18/5×29/2سم [رایانه]

265 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6749

خط: نسخ، كا: محمد طاهر بن حسن علی معلم کوساری، تا: 1073ق، بخش مشیخه در اواخر 1081؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، ،محشی در پایان جزء اول کاتب نسخه می نویسد که مقابله این بخش در حضور مولانا محمد علی استر آبادی به تاریخ ربیع الاول 1074 انجام شد؛ جلد: تیماج قرمز عطف و حواشی تیماج مشکی ، 297گ، 27 سطر، اندازه: 19× 27سم [ف : 17 - 302]

266.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 557

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد بن نعمت الله، تا: 20 رجب 1074ق؛ مصحح، محشی، در صفحه آخر آية الله مرعشی نوشته اند که مشیخه را میرزا حسین رحمانی طهرانی به تاریخ محرم 1354نزد من خوانده است؛ تملک: محسن بن محمد طاهر و مهر «یا محسن قد أتاك المسيء» (بیضی)؛ مهر «و رفعناه مكاناً علياً» (مربع)؛ جلد: تيماج قرمز عطف تیماج مشکی، 425گ، 23 سطر، اندازه: 19×26سم [ف: 2 - 158]

ص: 259

267. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:16930

آغاز: اظفاره بالحديد اوجز شعره او حلق قفاه فان عليه ان يمسحه بالماء قبل ان یصلی؛ انجام: برابر

جلد 1-3 خط: نسخ ،کا: سهی کورنزونی، تا: سه شنبه 20 رج_ب 1074ق؛ افتادگی: آغاز (از ابتدای نسخه تا باب شرب البان ال_بقر و الابل)؛ مصحح، محشی؛ واگذاری دانشگاه علوم اسلامی رضوی در مهر 1368؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج، 380گ، 23 سطر، اندازه: 18/7×25/3سم [ف: 14 - 64]

268 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11573

آغاز و انجام: برابر

جلد 1-3؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: چهارشنبه 17 جما الثانی 1074ق؛ نسخه در سال 1128 توسط حبیب الله اصفهانی در نزد عالم بزرگوار محمدبن حسن اصفهانی معروف به بهاء تصحیح گردیده که دستخط سماع و اجازه روایت ایشان به نامبرده در پایان صلوة دیده می شود ، محشی با رموز مختلف از جمله مص_حح مزبور با عناوین «بهاء سلمه الله»؛ واقف: حسن فرید محسنی، شهریور 1354 ؛کاغذ: حنائی آهار مهره ،جلد: میشن عنابی ضربی دو رویه، 323گ، 27 سطر، اندازه: 24/7×38سم [ف: 14 - 60]

269 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1906

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد بن محمود اردکانی، تا: دوشنبه 3 ربیع الاول 1074ق؛ مصحح، محشى؛ واقف: حاج قائم مقام، بهمن 1316؛کاغذ: آهاری نخودی، جلد: میشنی خرمایی، 299گ،25 سطر، اندازه: 15×24/5سم [ف: 5 - 33]

270. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1908

آغاز: برابر؛ انجام: و قد روى ذلك عن النبي صلى الله عليه و آله

خط: نسخ، كا: محمد حسین بن حاج نوری، تا: 1074ق؛ در تاریخ اسفند 1309، به وسیله منتجب الدین، تسلیم کتابخانه گردید؛ کاغذ: آهاری نخودی، جلد: تیماج قهوه ای، 402گ، 23 س_طر ، اندازه: 19×24/5سم [ف: 5 - 33]

271. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 13

از الأغسال تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، کا: سهی کوز نروئی، تا: 20 رجب 1074ق؛ از اوقاف مدرسه سمیعیه؛ 23 سطر( 15/5×17)

قطع: وزیری، اندازه: 18/5×25/5سم [ تراثنا: س6ش 1 - 72]

272. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 7

خط: نسخ، کا: محمد بن نعمت الله طبسی گیلکی، تا: شنبه10 جمادى الاول 1074ق؛ در آخر نسخه اجازه عبدالله بن علی بحرانی به نصر الله بن شيخ محمد بن علی بن مظفر نوری میدری در سلخ شعبان 1147، دارای بلاغ قرائت، محشی با رمز «ع س دام ظله» و «شیخ محمد رحمه الله»؛ تملک: محمد تقی بن مح_مد مومن فسوی در رجب 1294، شمس الدین محمد مغربی؛ اندازه: 19×25سم [نسخه پژوهی: 2 - 112]

273. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 8

خط: نسخ، کا: محمد جعفر بن سلطان علی اهری، تا: جمعه غره ربیع الثانى 1074ق، ،جا ،اصفهان ،محشی، مصحح شده با نسخه سید میرحسین قائنی که اجازه صاحب معالم به میرحسین در آن نسخه بوده مقابله شده صورت اجازه معالم آخر نسخه آمده؛ 322گ اندازه: 19×30/5سم [نسخه پژوهی: 2 - 112]

274. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 130

کامل با مشیخه؛ خط: نسخ، کا: ابن محمد باقر محمد مقيم اصفهانی، تا: 3 ذیحجه 1074ق؛ محشی با امضاء «م ق ر» «دام ظله العالى» «س م و» «رحمة الله» رف سلمه الله» «5» «12» «ص» «ق» و تعلیقاتی به نقل از کافی تهذیب الاحکام، قاموس، نهایه میرزا محمد، در آغاز کتاب الشهادات دو نشان بیضوی با دو نشان پاک شده و در آغاز و پشت همان نشان« المعتصم بالله ابن حمزه مکنی بابی جعفر»، بر دو برگ اضافی آغاز مطلبی در فضیلت روز جمعه و اسامی تعدادی از اجله محدثین با نشان سجع آنها آمده، جلوی نام محمد طاهر هزار جریبی نشان چهارگوش و توقیع محمد بن حسن طوسی و مولودی مورخ 1230 و صلح نامه 7 شعبان 1227 و این رباعی از کلام حمزه درج است: «مکن زور بر پنجه لاغران *** که می ترسم از عزلت ناکسان / بحسن سلوک و بخلق حسن *** به عزت توان رفت بر آسمان» تملک: «نجل حسین بن محراب ابو جعفر احمد، مورخ 6 ربیع الثانی 1213»؛ از کتاب های مرحوم ابراهیم دهگان؛ کاغذ: لیموئی، جلد: تیماج عنابی، 506گ، 19 سطر، قطع: وزیری بزرگ، اندازه: 19×26سم [دهگان - ف: 1 - 143]

275. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه:64

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبد على بن بحر الصارمي ساکن نجف، تا: دوشنبه 3 صفر 1074ق، مشیخه همان کاتب در 1076؛ مصحح، دوبار ، مقابله شده، محشی به امضاء «س م د»؛ اهدایی جواد کمالیان 1354؛ جلد: تیماج قهوه ای،ضربی، ترنج با سر، مجدول، 311گ، 29 سطر، اندازه: 19×29سم [ف: 1 - 62]

276. قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 71

آغاز: برابر

جلد اول و دوم کتاب و از ابتدای طهارت تا ابتدای جهاد؛ خط: نسخ، کا: محمد باقر بن محمد علی طالقانی، تا: 28 رمضان 1074ق؛ مصحح، كل نسخه که آخرین آن دهه آن دهه سوم شعبان 1107ق بوده توسط محمد مهدی بن علی اصغر قزوینی تصحیح و مقابله شده است؛ جلد: تیماج قهوه ای، 250گ، 24 سطر [ف: 1-30]

277. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه 221

خط: نسخ ،جلی، کا: جعفر خداداد شهرکی، تا: 1075ق؛ مصحح ، محشی با نشان بلاغ ،حسن شاه بن ملک اسماعیل اصطهباناتی

پیش صالح بحرانی در جمادیالثانی 1098 قسمتی از کتاب را سماعاً تصحیح کرده و بعد از فوت وی در همان سال بقیه را پیش محمد مسیح فسوی تصحیح و آنچه را از وی شنیده با لفظ

ص: 260

«استادنا» در حواشی نقل کرده؛ نسخه وقف علی اکبر با تولیت عبدالرسول حسینی تبریزی؛ مهر: «محمد باقر بن محمد حس_ین» (مربع) «محمد باقر العلوم 1110» (بیضی)؛ تملک: صدرالدین محمد بن سلام الله حسینی موسوی روزبهانی با مهر «محمد ص_در دین است کاينات ...» (مربع)، حسن شاه بن ملک اسماع اصطهباناتی؛ واقف: ابراهیم شریف حسینی، از موقوفات رمضانیه 1230؛ جلد: تیماج با ترنج با سر و نقش گل وب و ته مرصع ،مجدول 29 سطر،اندازه: 19×31سم [ف: 113]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 428

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 2 - 25]

278 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11174

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: صالح بن ابراهيم بن حرز بن ناصر بن س_عید حمیری، تا: جمعه جمادی الثانی 1075ق؛ محشی با رمز «ع س» _ دارای بلاغ، واقف: شیخ محمدصالح علامه حائری مرداد 1351؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج عنابی، 327گ، 26-27 سطر، اندازه:

20/3×29/4سم [ف 14 - 55]

279 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1302-8/12

آغاز و انجام: برابر

طهارت تا دیات و مشیخه؛ خط: نسخ، كا: محمد بن علی (جلد اول) و حسین بن ابراهيم بن ناصر بن محمد بن خلف احسائی ، تا: سه شنبه 18 رجب 1073 (جلد اول) و سه شنبه 19 شوال 1075ق؛ برای میرزا محمد جعفر و فرزندش میرزا غياث الدين؛ مصح_ح ،جلد: تیماج مشکی، 176گ، 41 سطر، اندازه: 24/5×37/5 [ف 1 - 327 ]

280. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 849

خط: نسخ، کا: فرج الله بن محمد اکبری حویزی جزائری، تا: دوشنبه 17 صفر 1075ق؛ مصحح، محشی، دارای علامت بلاغ، روی برگ اول تاریخ تولدهای فراوان؛ مهر: «عبدالحسین الرضوى» ((مربع)؛ جلد: دورو تیماج رو زرد و پشت سبز، 221 گ، 37 سطر، اندازه: 23×40سم [ف: 3 - 43]

281. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7428

خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه ذیقعده 1075ق؛ مصحح، مح_شی به چند خط، دارای نشان بلاغ ،جلد: تیماج قرمز عطف تیماج قهوه ای، 364گ، 21 سطر، اندازه: 19×25سم [ف : 19 - 239]

282. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 979

آغاز: برابر؛ انجام: غفر الله له ولوالد يهما كتبه ... سنه خمس سبعين بعد الالف من هجرة النبويه

خط: نسخ، کا: محمد مهدی بن علی، تا: 1075ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج حنایی مقوایی، 432گ، 22 س_طر (12×18/5)، اندازه: 18/5×25/5سم [ف: 8 - 469]

283 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25669

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: زین العابدين بن محمد وادانی، تا: پنج شنبه 4 شعبان 1075ق؛ محشی با رموز «ق س م ر ه»، «م ح ق ر ه»، «میر قاسم؛ واقف جعفر ،زاهدی دی 1377؛ جلد: تیماج عنابی، دفه اول ضربی با ترنج و سر ترنج با نقش «یا محمد» [ف: 26 - 79]

284. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 848

خط: نسخ، كا: محمد معصوم بن محمد قاری جنابذی، تا: چهارشنبه 9 جمادی الثانی 1076ق؛ مصحح، محشی، دو صفحه قبل از کتاب دارای حدیثی است که محمد شفیع به تاریخ ربیع الثانی 1082 نوشته؛ مهر «عبده رفیع الدین ...» (بیضی)، «محمد رضا بن محمد صفی الحسینی» (مربع)، «عبده المرتضى الحسينى (مربع)جلد: تیماج ،سبز، 241گ، 35 سطر، اندازه: 25×39سم [ف: 3 - 43]

285.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2647

خط: نسخ و نستعلیق، كا: جعفر بن ميرزا بیک مشهدی، تا: 12 محرم 1076ق؛ مجدول محشی با نشان «محمد تقی حسینی، حسن علی، م د سلمه الله»؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی درون عنابی، 294گ، 27 سطر (14×26)، اندازه: 25× 38سم [ف: 10 - 1520]

286. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 202

از اول تا آخر جزء دوم؛ خط: نستعليق كا: عبدالله بن مندى النبيلى، تا: 1076ق، جا: مشهد مقدس ؛ مهر: «هو الباقى و انا الفاني»

(مستطيل) واقف: حاج محمد 1092 با مهر «افوض امری الی الله عبده...» ((مربع) ؛جلد: تیماج ،نارنجی، 19 سطر، اندازه: 18×24/5سم [ف: 103]

287 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3580

خط: نسخ، کا: ناصر بن حماد حسینی، تا: 1076ق (جزء اول) و 1074ق (جزء دوم) و غره شوال 1077ق (پایان کتاب) و 9 شوال 1077 )پایان مشیخه) ،جا: نجف اشرف؛ محشى بعضاً با عناوین «محمد حسين بن عباس»، مصحح، دارای دو امضای بلاغ؛ جلد: تیماج جگری ضربی عطف قهوه ای، 284گ، 29 سطر، اندازه: 20/5×٢٩ سم [محدث ارموی مخ: 1 - 122]

288. مشهد؛ نواب شماره نسخه: 174

آغاز: بسمله حمدله اما بعد هذه المجلد كتاب الحج من كتاب استبصار فيما اختلف من الاخبار، كتاب الحج باب ماهية الاستطاعة

انها شرط في وجوب الحج؛ انجام: برابر

از آغاز کتاب حج تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر جمادی الاول 1076ق؛ واقف: شیخ محمد پیشنماز، رجب 1293ق؛ كاغذ: صیقلی، جلد: تیماج عنابی ضربی دار، 262گ، 25 سطر (12×18)، اندازه: 19×25سم [ف: 156]

289. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه:5258

جلد سوم، از کتاب الجهاد تا آخر؛ خط: نسخ، كا: درويش على بن یوسف ،طالقانی، تا: 9 ربیع الثانی 1077ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: چرمی زرد، 546ص، 19 سطر (9×16)، اندازه: 18×24سم

ص: 261

[عمومی اصفهان (فرهنگ سابق) - ف: 1 - 179]

290. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 49

از آغاز تا پایان صوم؛ خط: نسخ، کا: محمد طاهر تبریزی،تا: 1077ق، جا: اصفهان؛ محشی با رمز «م ق ر ، م ت ق ر ه» با سم_اع در پایان؛ 23 سطر، قطع: وزیری [چهار کتابخانه مشهد-ف: - 211 ]

291. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:13633

آغاز: ذلك على غاية من الاختصار اذ شرح ذلك ليس هذا موضعه؛ انجام :و قد روى ذلك عن النبى صلى الله عليه وآل_ه و سلم.

از طهارت تا پایان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 4 ذیقعده 1077 ق؛افتادگی: آغاز (ورق اول)؛ دارای بلاغ محشی غالباً با رموز «م د، ب ه_، س م د ،م ق م ا ،و ...»؛ کاغذ: نخودی ،آهار مهره، ج_لد: ، تیماج عنابی ضربی با ترنج و سرترنج، 224گ، 23 سطر، اندازه: 20×29/4سم [ف : 14 - 66]

292 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3637

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمدتقی بن علمدار، تا: صفر 1078ق؛ مصحح ؛جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سر مجدول، 333گ، مختلف

السطر، اندازه: 20×29سم [ف مخ: 1 - 138]

293. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2269

در مشیخه؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: نوروز بن اسماعیل، تا: 1ربیع الاول1078ق؛ دارای بلاغ قرائت؛ کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج سرخ مقوایی گرد زرد، 402گ، 21 سطر (12/5×17)، اندازه: 20×26سم [ف: 9 - 920]

294. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 849

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن محمد علی مشهد، تا: 1078ق ؛ کاغذ: هندی [ نشریه: 2 - 137]

295. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 59

طهارت تا پایان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 23 شوال 1078ق؛ کاغذ ،اصفهانی ،جلد: پارچه عطف میشن مقوایی، 19 س_طر

(10/5×16/5) [ف: 748]

296 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4033

آغاز: بسمله. كتاب الحج، باب ماهية الاستطاعة وانها شرط فی الوجوب اخبرنى الحسين بن .... انجام: برابر

از حج تا پایان دیه؛ خط: نسخ، بی کا :تا: شعبان 1079ق؛ محشی با نشان «س م رحمه الله»، در پایان نسخه آمده؛ باب ترتیب هذا الكتاب و ذکر اسانیده و عدد ابوابه و مسائله؛ وقف اولاد ذك_ور بزرگتر واتقی، به تاریخ 23 شوال 1229 با مهر واقف «الحسن بن حسين الموسوى 1221» (چهارگوش)؛ کاغذ: سپاهانی، ج_لد: تیماج مشکی مغزیدار ،ضربی، 287گ، 24 سطر (20×10)، اندازه:

20×31سم [ف: 11 - 38]

297 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4712

آغاز: برابر؛ انجام: کتاب حج تم الجزء الثاني من کتاب الاستبصار و يتلوه انشاء الله الجزء الثالث تم هذا الجزء في خمس رجب المرجب سنة تسع وسبعين و الف على يداقل خلق الله و احوجهم الى عفو رب الكريم ابن الحاج الفيضى محمد مقيم القزويني.

كتاب الطهارة و كتاب الصلاة و كتاب الصوم و كتاب الحج؛ خط ،نسخ، کا: محمد مقیم ،قزوینی ،تا: رجب 1079ق، جا: قزوین؛ محشی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قرمز طلاکوب با لولا، 23 سطر (10×16)، اندازه: 18×25سم [ف 13 - 93]

298. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه:252

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 7 شعبان 1079ق، جا: مدینه طیبه؛ کاتب نسخه، این کتاب را بعد از 14 کتاب دیگر که تحریر نموده است نوشته و بیشتر آنها را به طلابی که مستحق بوده اند بخشیده است، مصحح و دارای بلاغ و سماع، محشی با رموز «م ح ق ر ، رحمه الله» و «میرزا محمد»، وسیله کاتب نسخه با مولا حسن علی مقابله شده است، دارای سماع و بلاغ، در برگ الحاقی و پشت صفحه اول یادداشت های روایی و فهرست مشیخه و ... در آخر نسخه استبصار، فهرست مشیخه، و پس از آن اجازه قاسم بن محمد حسنی حسینی طباطبائی به شیخ حسن بحرانی در یک صفحه و پس از آن اسانید از آن اسانید و مشيخه من لا يحضره الفقيه به خط حسن بن عبدالكريم بن حسن بن صالح بن احمد بن ابراهيم بن کمال بحرانی در 26 ربیع الثانی 1048ق در مدرسه لطفیه شیراز که آن را برای خویشتن کتابت نموده است در 15 برگ؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج عنابی، 325گ، 20 سطر (17×12)، اندازه:18/5×25سم [ف: 1 - 219]

299. مشهد؛ مدرسه خیرات خان؛ شماره نسخه: 23

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد جعفر بن سلیمان دشت بیاضی، تا: ذیحجه 1079ق و غره محرم 1080 ،محشی در عنوان یادداشتی از بهاء الدين محمد الحسينى ابن عبد الرحيم است، در آخر نسخه ضمیمه ای دارد به نام (ترتیب کتاب الاستبصار)؛ تملك: بهاء الدين محمد بن عبدالرحیم حسینی با مهر او؛ واقف: نصرة الملک (علیمردان خان تیموری) ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج عنابی، 344گ، 26 سطر (17×10)، قطع: وزیری، اندازه: 19×25/5سم [رشت و همدان - ف 1720]

مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 634

همان نسخه بالا [ف: 510]

300 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10040

آغاز: برابر؛ انجام: فكذلك فى مسجد الكوفة لان احدا لا يفرق بين الموضعين.

جلد 2-1 ؛ از ابتدای کتاب تا انتهای حج؛ خط: نسخ، کا: محمد هادی نیریزی، تا: سه شنبه 26 شعبان 1079ق؛ محشی غالباً با رموز «س م ر و م ،د» دارای سه نوع بلاغ، پشت ورق اول برخی از

ص: 262

فوائد خبری و اقسام آن واقف: دکتر شمس الدین جزایری، شهریور 1348 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای لبه دار ضربی با ترنج و سر ترنج، 252گ، 19 سطر، اندازه: 19/3×25سم [ف: 14 - 69]

301.مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22838

خط: نسخ، کا: میر محمد محسن بنمحسن مازندرانی، تا:1080ق؛ در پشت صفحه اول یادداشتی به خط محمد شری_ف کلارستانی در 1112ق؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج قهوه ای، 432گ، 25 سطر (11×20)، اندازه 18×30سم [ف: 3 - 952]

302. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10265

خط: نسخ، کا: محمد هادی بن عبدالله القاضی، تا: چهارشنبه ربیع الثانی 1080ق؛ مصحح، محشی، برگ اول نونویس و روی آن وقف نامه کتاب به تاریخ 1313 با مهر «محمد باقر بن مح_مد حسن» (بیضی)، در صفحه ای قبل از مشیخه بلاغی که محمد بن قاسم معروف به میرزا محمد اصفهانی برای یکی از شاگردانش نوشته و احتمالاً ميرزا كمال الدين محمد بن معين الدين مح_مد فسوی باشد که پس از این بلاغ می نویسد کتاب را طی چند ماه نزد استاد خوانده و نیمه ماه شعبان 1086 به پایان برده است، درهمین صفحه ابوالفتوح بن محمد الشريف از خدا توفیق می طلبد برای مقابله و خواندن و بحث کتاب؛ جلد: تیماج مشك_ی، 509گ، 21 سطر، اندازه: 19×25سم [ف: 26 - 219]

٣٠٣ .همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 1042

خط: نسخ ، کا: محمد مقیم رضوی، تا: رجب 1080ق؛ قطع : رحلی[رشت و همدان - ف: 1284]

304. اصفهان؛ مكتبة الزهراء؛ شماره نسخه: 96

انجام: باب دية من قطع رأس الميت ... فقال يا امير المؤمنين مات

خط: نستعليق متوسط، کا: محمد کاظم، تا: 1081ق؛ افتادگی: انجام؛ 399گ، 25 سطر، اندازه: 20×31سم [ف: 65]

305 .قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3076

آغاز: برابر؛ انجام: قال ان ادركتها قبل ان تدفن فان شئت ف_صل عليها

از آغاز تا پایان كتاب الصلاة؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ذیقعده 1081ق؛ افتادگی: انجام ،مصحح، دارای بلاغ محشی؛ ج_لد: تیماج زرشکی سوخته لبه دار، 263گ، مختلف السطر، اندازه: 17/5×25/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 122]

306. شیراز ،ثامنی محمد رضا؛ شماره نسخه: 3

پایان جهاد؛ خط: نسخ، کا: درویش بن عبد زید، تا: جمادی الث_انی 1081ق؛ قطع: رحلی بزرگ [اوراق عتیق: 1 - 267]

307. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 625

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعليق ،كا: محمد صالح بن سلطان محمود،تا: ش_نبه 12 شوال 1081ق؛ محشی ،مجدول؛ تملک: سلطان مراد با مهر او به تاریخ ربیع الثانی ،1268، کسی در شیراز به سال 1242 این را خریده است؛ کاغذ: ترمه، جلد: تیماج زرکوب مقوایی، 317گ، 27 سطر (10×18)، اندازه 17×26سم [ف: 5 - 1085]

308. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7714-52/54

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: محمد شفیع جابری نائینی، تا: یکشنبه 15 جمادی الثانی 1082ق، 353گ، 21 سطر، اندازه: 19×25سم [ف: 1 - 328]

309. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1131- 7/31

آغاز: برابر؛ انجام: فكذلك من مسجد الكوفه لان احدا اما فرق بين الموضعين تم الجزء الثانى من كتاب الاستبصار... و يتلوه... كتاب الجهاد

جزء اول و دوم (تا آخر حج)؛ خط: نسخ، کا: حبيب الله بن حسنعلی تبریزی، تا: چهارشنبه 27 ربیع الثانی 1082ق؛ مصحح، محشی از «م د» و «مصنف ره)» و «ا م ن» و«حسن» و ...؛ واقف:حبیب الله بن حسنعلی تبریزی اصفهانی، 1083ق بر امام رضا (علیه السّلام)؛ جلد: مقوا آبی عطف تیماج، 227گ، 23 سطر، اندازه: 19×26سم [ف: 1 - 329]

310. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6155

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: اسد بن حسن بیک تربتی، تا: سلخ جمادی الاول 1082ق؛ کاغذ: آهاری نخودی ،جلد: میشنی قهوه ای، 485گ،

21 سطر، اندازه: 19×24/5سم [ف: 5 - 34]

311. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1727

خط: نسخ، بی کا، تا: رجب 1083ق؛ بخشی از مشیخه افتاده است؛ ،مصحح، محشی؛ تملک: حسن بن محمد حسین شراره، عبدالکریم کرمانشاهی مختار کلبادی گلوگاهی مازندرانی به تاریخ 1369، نشانی عاریه محمد بن سید خلیفه موسوی؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده محمد مهدی» (مربع)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای 226گ، 31 سطر، اندازه: 16/5×25/5سم [ف: 5 - 129]

312. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1231

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق و نسخ تحریری، کا: نورالدين محمد ذوالشرفين کرمانی بن محمد مومن الشريف، تا: محرم 1083ق؛ محشی ،مجدول با سرلوح؛ مهر ،مشیر السلطنه حسين بن هدایت الله، محمد رضا الحسيني؛ جلد: مقوای روکش چرم ساغری یشمی رنگ حاشیه ،ضربی 701 ص، قطع: وزیری اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 43]

313. قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 47

خط: نسخ، بی کا، تا: 1084ق؛ مصحح، محشی، دارای علامت بلاغ؛ تملک: «علی بن حصین بن علی بن عبد بن نعمت جبعی» در سال 1238، «سید جواد قائنی» واقف: «سید جواد جواد زاده»، 17 ربیع الاول 1392 بر مدرسه؛ جلد: تیماج قرمز، 400گ، 23 سطر،

اندازه: 18×24/5سم [کتابخانه های قائن - ف: 44]

ص: 263

314.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8031

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 4 شعبان 1084ق؛ ، مصحح، محشی، نشان بلاغ ،در پایان کتاب صلاة و صوم و حج انهاءهایی است که سید نعمت الله جزائری برای شاگردش سید ابوالقاسم نوشته و آخرین آنها به تاریخ ربیع الاول 1088؛ تملک: محمد ت_قی شوشتری با مهر «محمد رسول الله» (هشت گوش)، محمد بن حسن بن علی شوشتری با مهر «محمد بن الحسن» (بيضى) ، اح_مد بن محمد بن حسن بن علی شوشتری به تاریخ 1249 با مهر«احم_ده و اصلی علی احمده» (بیضی)؛ مهر: «عبده مهدی بن محمد باق_ر» ؛جلد: دو رو تیماج رو قرمز عطف و حواشی مشکی پشت قهوه ای، 366گ، 25 سطر، اندازه: 17/5×30/5سم [ف : 18 - 194]

315. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1233

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا:حسین بن ابراهيم بن حسين بن عبدالله،تا: 1084ق؛ مجدول؛کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج عنابی مقوایی خط کشی با ترنج و نیم ترنج کوبیده، 218گ 33 سطر، اندازه: 21×32سم [ف: 9 - 216]

316. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2173

آغاز و انجام: برابر

کامل و در پایان آن یک «باب» در بیان ترتیب کتاب و ذکر مسانید آن که در نسخه های چاپی نیز موجود می باشد ؛خط: ن_سخ جلی، کا: عبدالحسین بن ناصر کاظمی، تا: 29 ذیقعدة 1085ق؛ محشی با نشان «م د ن»، «م ح ق»، «ص»، «س»، «حسین عفی عنه» «شیخ محمد»، «مدارک»، «شرح دروس»، «حبل المتين»، «نهاية» و «ذکری» تملک: مهدی موسوی جیلانی و مهر «مهدی ...» (بیضی) و (چهارگوش)؛ کاغذ ،نخودی ،اصفهانی ،جلد: مقوایی رویه میشن زرشکی، سجاف، عطف و لایه درون تیماج زرد، 550گ، سطر :(10 ×17) اندازه: 17×25سم [ف : 11 - 442]

317. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 595

آغاز و انجام: برابر

کامل به اضافه اسانید و مشایخ مؤلف؛ خط: نسخ خوش، کا: مح_مد حسين بن مراد علی تبریزی، تا: 1085ق؛ مجدول، با سرلوح زر،کاغذ: دولت آبادی ،جلد: میشن قهوه ای مجدول ضربی مذه_ب، 373گ، 25 سطر (11×21/5) اندازه: 19/5×31/5سم [ف: 8 - 28]

318. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 311

نسخه کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا:1085ق؛ تملک: «محمد طاهر بن محمد اسماعیل قمی»؛ اهدایی: حاج وزیری؛ کاغذ: اصفهانی،جلد: مقوایی با تیماج آلبالوئی درون کاغذ زرد، 357گ 23 س_طر (12×21)، اندازه: 18/5×28سم [ف: 1 - 298]

319. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7663-52/3

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: محمد تقى ولد حاجی احمد فیروز آبادی، تا: 1 رجب 1085ق؛ 382گ، 28 سطر، اندازه: 21×32سم [ف: 1 - 328]

320. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5289

کامل؛ خط: نسخ، کا: محمد باقی بن محمد تقی، تا: سلخ رمضان 1085ق؛ از پایان مشیخه اندکی افتاده است؛ کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای 258 گ، 31 سطر، اندازه: 24×37/5سم [ف: 3 - 119]

321. تبریز تربیت؛ شماره نسخه: 179

خط: نسخ خوب، کا: محمد امین خوانساری، تا: 1085ق [ف: 24]

322.تهران؛ مدرسه قنبر علی خان (حضرت ولی عصر)؛ شماره نسخه: 3

آغاز و انجام: برابر

کامل به همراه مشیخه؛ خط: نسخ، کا: على اصغر بن قوام الدين حسینی ، تا: 11 محرم 1085ق (جلد اول) 13 رجب 1085ق (پایان کتاب) ،مصحح، محشی، مهر: وقف مدرسه سعديه طهران 1290» (بیضی)؛ واقف: سید یحیی1319 ؛جلد: تیماج کرمی سر طبل دار مجدول گرهی، 348گ، 31 سطر [ف: 17]

323. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 176

دوره :کا: محمود بن محمد بن يوسف قروانی، تا: 1086ق؛ تملک: محمد بن حسن بن هلال بحرانی، علی بن عبدالله راشد بحرانی؛ قطع: رحلی [ف: 66]

324. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 5384

خط: نسخ، کا: یونس بن صالح، تا: 26 ذیحجه 1086ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قرمز ،320 ص 23 سطر (10×18)، اندازه: 18×25 سم [عمومی اصفهان (فرهنگ (سابق) - ف: 1 - 180]

325. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1570

آغاز: برابر؛ انجام: عن احمد بن عبدون ... قال مصنف... والله الموفق الصواب

خط: نسخ، بی کا، تا: 1086ق [الفبائی: 43]

326.یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3755

كتاب الجهاد تا ديات؛ خط: نسخ، کا: شيخ بهاء الدين بن ملا عبد الجبار لاهیجی ،تا: 1087ق؛ مهر:« خدا از تو راضی محمد رضا»، «ابو الفضل بن رفیع»؛ اهدایی: مؤسس مرحوم؛ كاغذ: فرنگی، جلد: تیماج زرد، 205گ 22 سطر (12×21/5)، اندازه: 20×29/5سم [ف: 5 - 1784]

327. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2610

انجام: اذ أصاب المحرم الصيد فى الحرم و هو محرم فانه ينبغى له أن يدفنه و لا يأكل

از آغاز کتاب تا اعمال حج؛ خط: نسخ، كا: محمد صالح بن محمد رضا، تا: شب 21 ذیقعده 1088ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی، دارای علامت بلاغ به خط ملا محمد باقر مجلسی؛ تملکی بدون نام به تاریخ 1293؛ مهر : «عبده اسماعیل بن محمد» (بیضی)، «عبده محمد بن محمد اسماعیل» (بیضی)؛ جلد: تیماج مشکی،153گ 23 سطر، اندازه: 18/5×25سم [ف: 7 - 191]

328. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 95

خط: نسخ، کا: عنایت بن محمد، تا: پنج شنبه غره رمضان

ص: 264

1088ق؛ مصحح ؛ تملک: احمد بن زین عاملی، حیدر بن طاهر ، محمد مقیم لاهیجی با مهر بیضوی؛ جلد: دو رو تیماج قهوه ای عطف و حواشی و اندرون تیماج قرمز، 415گ، 23 سطر، اندازه: 18×24/5سم [ف: 1 - 62]

329. اصفهان؛ مكتبة الزهراء؛ شماره نسخه: 175

از اول طهارت تا آخر کتاب جهاد ؛کا: خواجه نظر علی، تا: با تاریخ 1088ق؛ در کنار آن حواشی مرحوم علامه بزرگوار سید نعمة الله جزائری است و ایشان با مرحوم ملا محمد قاسم مقابله تصحیح کرده اند چنان که به خط مرحوم سید نعمة الله جزائرى در آخر کتاب نوشته شده در تاریخ ربیع الاول 1088ق؛ 264گ، 23سطر، اندازه: 19×28/52سم [ف: 111]

٣٣٠. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 52 الف /589

آغاز: ابی عبدالله عليه السلام قال سئل عن الفارة تقع فى البئر يعلم بها الا بعد ما يتوضا منها؛ انجام: و ما ذكرته عن ابى طالب الانبارى فقد رويته عن احمد بن عبدون عنه رضى الله عنهم مصنف هذا الكتاب.

از اواسط کتاب صلوة تا اواسط کتاب دیات؛ خط: نسخ، بی کا،تا: رجب 1089ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: مقوا با تیماج قهوه ای سیر، 428گ، 25 سطر (9×19/5)، اندازه: 18/5×30/5سم [ف: 2 - 179]

331. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4222/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: باقر بن محمد تقی شهمیرزادی، تا: 1089 ق،تملک: «بانو صفیه مورخ 1142»؛ «ابن هدایت الله الحسینی»؛ م_هر: «داود بن عبدالعلی الحسینی»؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مقوایی قهوه ای، 294 گ (1پ-294ر)، 26 سطر (11×18)، اندازه:19×24سم [ف: 11 – 241]

332. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 837

آغاز: باب من يقدم من السفر الى متى يجوز له التقصير ،أخبرنی الشيخ عن احمد بن محمد

از اواسط کتاب الحج تا پایان کتاب؛ خط: نسخ، كا: محمد صادق بن محمد حسنی لاریجانی، تا: صفر 1089ق؛ مصحح، محشی؛ دارای بلاغات به خط ملا محمد باقر مجلسی، در صفحه آخر اجازه ای است که ملا محمد باقر مجلسی به جهت کاتب نوشته است؛ تملک: آقا میرزا، پیر احمد مهتر دامغانی که از ملاعنایت الله لاریجانی خریده و مهر «افوض امری الی الله پیر احمد دامغانی»

(مربع)، محمد صادق هزار جزیبی که به تاریخ 1202 کتاب را از ملا محمد سعید دامغانی خریده و مهر «محمد صادق» (بيضى)، مهر: «محمد حسین بن محمد صادق» (بیضی)؛ جلد: دو رومشکی پشت قرمز، 372گ، 25 سطر، اندازه: 18×31سم [ف 3 - 35]

333. قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه:49

از ابتدای کتاب الجهاد تا پایان کتاب؛ خط: نسخ، کا: عبدالخ_الق بن محمد شفیع قائنی، تا: 22 ذیحجه 1089ق؛ ، مصحح، محشی؛

تملک: عبدالخالق قائنی با مهر «عبدالخالق القائنى» (بيضی)، اشرف الشريف قائنی، حامد بن عبدالرزاق قائنی؛ جلد: تیماج دورو، رو قرمز، پشت مشکی، 184گ، 20 سطر، اندازه:19×24/5سم [ کتابخانه های قائن - ف - 45]

334. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 241

آغاز: برابر

خط: نسخ، كا: محمد سعيد بن حاجى هيبة الله بن شاه محمد، تا: 12 صفر 1089ق؛ محشی با رمز «م ق ر ،مدظله، س م د ر ه ب ه_ ره» و منقول از «کنز العرفان»، «نهایه»، «مصباح»، «مدارک»، «حبل المتين»؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج مشکی لولائی، 404گ 23 سطر (9×16) ،اندازه: 17/5×25سم [ف: 1 - 209]

335. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1229

آغاز: برابر

كا: احمد بن على بن سيف الحمري، تا: پنج شنبه 24 شوال 1090ق؛ محشی؛ در حواشی تمامی صفحات روایات و شرح کامل احکام را به طرح چلیپا ،مجدول؛ مهر: مشيرالسلطنه ، حسین بن هدایت الله، محمد رضا الحسينی» كاغذ: ترمه، کشمیری، جلد: مقوای روکش چرم مشکی وسط ترنج و دو سر ترنج ضربی دور کنگره متن طلاپوش گل برجسته زرشکی رنگ دو حاشیه بند زرین، 514 ص، 37 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 18× 33سم [ف 1- 41]

336. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 207

کامل؛ خط: نسخ، کا: محمد قاسم بن محمد عسکر یزدی، تا: شنبه 16 ربیع الثانی، 1090ق؛ افتادگی: آغاز (برگ آغازین خطبه)؛

مصحح ؛جلد: تیماج دو رو، رو قهوه ای لبه دار، اندرون و عطف قرمز، 523گ، 25 سطر، اندازه: 19×30سم [ف: 1 - 169]

337. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5584-28/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 8 جمادی الاول 1091ق؛ در حاشیه خصوصیات احادیث (صحیح، ضعیف و ...) با علائم اختصاری؛ جلد: تیماج مشکی، 260گ، 28 سطر، اندازه: 24×38سم [ف: 1 - 328]

338. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10529

خط: نسخ، کا: محمد تقی بن عبدالله شیرازی، تا: پنج شنبه 24 شعبان 1091ق، جا: اصفهان؛ مصحح، محشی، دارای بلاغاتی به خط علامه مجلسی، در پایان جزء اول بلاغ مجلسی برای امیر عین العارفین از کتابی زیراکس نموده و چسبانده اند؛ جلد: تیماج ،مشکی، 406 گ،20 سطر، اندازه: 19×29/5سم [ف: 27 - 21]

339. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 31878

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1091ق؛ دارای سه سرلوح و کتیبه مرصع، مجدول، مذهب، محشی؛ اهدایی: رهبری، بهمن 1383؛ ، کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 422گ، 25 سطر، اندازه: 17/5×29سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 91]

340. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه 2932

آغاز و انجام: برابر

ص: 265

خط: نسخ، کا: محمد مسلم ابن محمود ازناوی البروروصی، 1091ق؛ مصحح؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی 180گ، 27 سطر (10/5×20/5 اندازه: 17/5×31 سم[ف: 14- 37]

341. فردوس؛ مدرسه حبیبیه؛ شماره نسخه: 25

آغاز: العقل ومقتضاه و منها أن تكون مطابقة لظاهر للقران للقران اما لظاهرهاو عمومه او دلیل خطابه او فحواه فكل هذه القراين توج_ب العلم و تخرج الخبر الاحاد و تدخله فى باب المعلوم و م_نها؛ انجام: عن على عن أبي بصير عن ابي عبدالله (علیه السّلام) قال في الاص_ابع فى كل اصبع عشر من الابل قال الشيخ رحمه الله هذه الرواي_ات متفقة غير مختلفه

كتاب طهارة، صلاة زكات ،صوم، نکاح و ...؛ خط: نسخ، کا: محمد مسلم بن محمود از ناوی بردرودی، تا: دهه دوم ربیع الاول 1092ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز، فاقد طبله دوم ،333گ، 21 سطر، اندازه: 19×25سم [ف مخ:]

342. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 382

آغاز: بسمله ،کتاب الجهاد باب من يستحق ان يقسم الغنائم فيهم اخبرنی؛ انجام برابر

جلد سوم از جهاد تا دیات با ذکر اسانید و مشایخ؛ خط: نسخ، محمد قاسم بن ميرزا علی براری، تا: 1092ق؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 233گ، 21 سطر (9×16/5) ، اندازه: 15/5×24/5سم [ف: 7 - 330]

343. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6793

دیون تا آخر؛ خط: نسخ، کا: محمد شريف بن نورالدین محمد ،تا: ذیحجه 1092ق؛ وقف 1093؛ مهر : «المتوكل على الله المجید المجيب ابن قوام الدين محمد حبيب 1082»؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی ،مقوایی ،186گ، 25 سطر (9×17) ، ق_طع:

وزیری، اندازه: 16×24سم [ف: 16 - 361]

344. بابل؛ خاتم الانبیاء؛ شماره نسخه: 299

آغاز و انجام: برابر

خط: ثلث، کا: محمد حسن بن استاد علی مازندرانی، تا:21 شعبان 1092ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای پشت جلد اسلیمی، 23 سطر، اندازه :19×30سم [ف :213]

345. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11477

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد طاهر بن عبدالجبار، تا: یک شنبه 3 رمض_ان 1093ق ،محشی ،مجدول دارای نشان بلاغ سماعی ؛جلد: تیماج قهوه ای، با ترنج 270گ، 30 سطر، اندازه: 20 × 30سم [ ف :2/ 33- 143]

346. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 240

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: عماد الدين بن ابو على السكدوانی، تا: 1093 ق؛ ،مصحح ،محشی، دارای بلاغ ؛جلد: چرم زرد مایل به قرمز، 375گ 25 سطر، اندازه: 19×30/5سم [مؤيد: 1 - 220]

347. قزوین؛ میر حسینا قزوینی؛ شماره نسخه: 85

نیمه دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1094ق؛ مقابله شده با نسخه شنیده شده از شیخ محمد و مقابله کرده محمد امین کاظمی و پدر مقابله کننده حسین بن محمد ابراهیم حسینی در 1157 با اجازه شیخ محمد بن حسن بن شهید ثانی به مولانا محمد تقی دارنده نسخه 1025 [ نشریه: 6 - 337]

348. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16927

آغاز: بسمله كتاب الزكاة باب ما يجب فيه الزكاة؛ انجام: برابر

جلد 2-3؛ خط: نسخ، کا: تا: اول نکاح به خط محمد هادی بن محمدرضا (تا اول نكاح) و ميرمحمد يوسف (ما بقى)، تا: شوال 1094ق (تا اول نکاح) و 1098ق (ما بقى)؛ محشى غالباً با نشان «س م د» واگذاری دانشگاه رضوی؛ کاغذ: حنایی و نخودی،

جلد: تیماج مشکی، 318گ، 23- 24 سطر، اندازه:18/7×25/4سم [ف: 14 – 66]

349 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26878

آغاز: الصلاة اذا كان تركه معتمدا و ليس في الخبر انه اذالم يذكره ناسيا او معتمدا؛ انجام: برابر

از کتاب صلات تا پایان کتاب ؛خط: نسخ، کا: معزالدین بن عبدالباقی قائنی، تا:8 رمضان 1095ق؛ افتادگی:آغاز و وسط؛ مصحح، مقابله شده، محشی با رموز «س م د ره»، «ع اه ره»، «م ق ر دام ظله» و منقولاتی از کتب معتبر دیگر، دارای بلاغ و انهاء از حاج محمود مهدی، در رجب 1096؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سرترنج، 291گ، 20 سطر، اندازه: 19×25/5سم [ف: 26 - 81]

350. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 588

خط: نسخ زیبا، کا: محمد بديع بن حیدر علی، تا: 23 شوال 1095ق؛ مصحح، محشی، دارای بلاغ، مجدول؛ روی برگ اول وقف نامه کتاب به تاریخ جمادی الثانی 1252، پس از کتاب صورت اجازه مفصلی است در نه صفحه که ملا محمد تقی مجلسی به جهت فرزندش ملا محمد باقر مجلسی نوشته و کاتب آن را از روی خط مجلسی استنساخ نموده؛ کاغذ: ترمه، جلد: تیماج ،مشکی، 429گ،26 سطر، اندازه: 15×24سم [ف: 2 - 181]

351. قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 23

آغاز: برابر؛ انجام: و ان كان قد خص في هذين الخبرين و كذلك في مسجد الكوفة لأن احدهما فرق بين الموضعين تم الجزء الثانى

کتاب های طهارت ،صلاة، زكاة، صيام و حج؛ خط: نسخ، کا: حسن بن سليمان بن حسین بن محمد بن احمد بن حسن بن سلیمان، تا: 1095ق؛ مصحح، دارای علامات متعدد بلاغ؛ جلد: مقوای لایی با عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 184گ، 21 سطر، :اندازه: 19×24سم [ف: 25]

352. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 12

خط: نسخ، بی کا، تا: 1095ق؛ کاغذ: اصفهانی، 21 سطر

ص: 266

(12/5×19) اندازه 19×52سم [ تراثنا س 6ش 1 - 71]

353. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3576

خط: نسخ، کا: محمد شفیع بن یار علی مؤیدی سبزواری سربدار، تا: 10 ربیع الاول 1094 (پایان جزء اول) و جمعه 13 ربيع الثانى 1095 (پایان کتاب) جا: مرو شاهجهان؛ مصحح، محشی، در برگ اول یادداشتی آمده که به تاریخ 12 شوال 1092 در اصفهان شروع استکتاب و مقابله کتاب نموده، در برگ اول و آخر متفرقاتی احادیث؛ جلد: تیماج دو رو، رو قرمز ضربی پشت سبز، 319 گ،25 سطر، اندازه: 18/5 × 30سم [محدث ارموی مخ: 1 - 121]

354. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 85

آغاز: برابر؛ انجام نسخه: أو يباع عليه ما يقضى دينه على ماتق_دم القول فيه، تم الجزء الثاني من الاستبصار... و يتلوه فى الجزء الثالث المكاسب.

جلد اول و دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد اشرف، تا: شنبه 11 جمادی الثانی 1095ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در اول نسخه فایده ای در بیان اقسام هفت گانه شیعه به نقل از «ع ل» و نیز فایده ای در رجال سند به نقل از «زبدة الاصول» شیخ بهایی، نیز وقف نامه کتاب های شیخ عبدالحسين بن احمد بحرانی از جمله این نس_خه بر علمای شیعه در 1180 با مهر بیضوی، سپس یادداشت حاج علی اکبر که نسخه به دستش رسیده و او نسخه را بر طلاب مدرسه اكبريه ابرقو وقف نموده به تاریخ جمادى الثانى 1227؛ واق_ف: آیت الله مرعشی نجفی 1339/8/25؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج،231گ، 19 سطر، اندازه: 19/5×24/5سم [ف: 1- 43]

355 .تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 575

آغاز: و ان عنده هذه الأحاديث وقال هي عندنا مستفيضة عن أبی جعفر ،انجام: ابن ابي يعفور هو عبد الله بن ابی یعفور، تمت.

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد کاظم بن محمد اشرف ورامينی، تا: یک شنبه 3 شعبان 1095ق؛ افتادگی: آغاز و وسط؛ از اواسط كتاب الحج تا آخر ،مشیخه، مصحح، محشی، با امضای «شیخ حسن» و «م د ر ه»، در آخر نسخه چند صفحه از یک کتاب فق_هی وفوایدی در علم درایه از جمله به نقل از شیخ بهایی؛ جلد: تیماج مشکی لولادار، 472گ، 15 سطر ،اندازه: 19×24/5سم [ف: 1 - 44]

356. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7049

خط: نسخ، بی کا، تا: 1096ق ،مصحح، محشی، در صفحه آخر زين العابدين بن محمد تقى الحسينى الاصفهانی می نویسد که نسخه را با نسخه ملا محمد باقر مجلسی و پدرش ملا محمد ت_قی مجلسی مقابله و تصحیح کرده و حواشی آنها را در این نسخه نقل نموده و این کار به تاریخ محرم 1132 در اصفهان انجام ش_ده؛ تملک: علی بن محمد و موسی بن جعفر به تاریخ 1277، سید محمد بن میر مهدی چهار سوقی اصفهانی به تاریخ 19 ربیع الاول 1276 با مهر «محمد الحسینی» (بیضی) مهر: «يا اجود من جواد» (مربع)، «افوض امرى الى الله عبده محمد جعفر» (مربع)؛ جلد:تیماج قهوه ای،353گ، 24 سطر، اندازه: 18×31/5سم [ف: 18 - 220]

357. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2754

از باب الكلب والخنزیر تا باب دية الجنين؛ خط: نستعليق، كا: محمد عزيز بن محمد قاسم، تا: 3 ربیع الثانی 1097ق؛ با اجازه معين الدين محمد کاظم خراسانی در شوال 1103 به محمد طاهر تویسرکانی؛ کاغذ: فستقی ،جلد: میشن ،سبز، 254گ، 21 سطر، اندازه: 21/8×32سم [ف: 1 - 30]

358. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1901

آغاز: برابر؛ انجام: عن ابيه علی بن حسین بن بابویه

کامل؛ خط: نسخ خوب، کا: ابوثابت بن توفیق تنکابنی، تا: 1097ق؛ مصحح مقابله شده، محشی، چندین سطر از اواخراسانید نوشته نشده؛ واقف: سپهسالار؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: چرمی، 351 ص، 23 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 19×24/5سم [ف: ١ - ٢٠٣ ]

359. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4047

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد قلی بن ملاحيدر شبستری، تا: شنبه 15 شوال 1097ق؛ مصحح، محشى، بعضاً با عناوین «علی اکبر» و به خط وی، در برگ اول وقف نامه کتاب به سال 1305 با مهر «حسن ظنی بالله» (مربع) جلد: پارچه ای خاکستری، عطف تیماج مشکی، 464گ، 23 سطر، اندازه: 20/5×29/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 122]

360 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4484

خط: نسخ، بی کا، تا: 1098ق، محشی، اجازه محمد باقر مجلسی به مولانا عبدالله در شعبان 1097؛ مهر: محمد ربیع، کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ ضربی طلاکوب، 503گ، 25 سطر 8×20/5، اندازه: 16/5×31سم [ف : 12 - 163]

361. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 11

از الزكاة تا آخر الديات؛ خط: نستعلیق، کا: میر محمد یوسف، تا: 1098ق؛ کاغذ: ترمه، 24 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 17×11سم

[تراثنا: س 6ش 1 - 71]

362. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1569

آغاز: برابر؛ انجام: عن احمد بن عبدون عنه قال مصنف هذا الكتاب ... غفر الله له ولوالديه آمين

خط: نسخ، کا: لطف الله، تا: 1098ق [الفبائی: 43]

363. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9130

از کتاب النذر تا مشیخه؛ خط: نسخ، کا: محمد صالح بن محمد حسین هزار جریبی، تا: غره ربیع الثانی 1099ق؛ مصحح، محشی؛ در صفحه آخر محمد رضا بن عبدالمحمد بن رحیم حیدری طبری داریانی سند خود را تا شیخ طوسی به تاریخ 1340 نوشته؛ جلد: تيماج قرمز عطف و حاشیه ها تیماج قهوه ای، 205گ، 21 سطر، اندازه: 19×24/5سم [ف : 23 - 266]

364 .تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 226

طهارت تا دیات؛ خط: نسخ ،کا: محمد علی بن ملا علیشاه، تا:

ص: 267

سه شنبه 12 جمادی الاول 1099ق؛ تملک: فاضل تونی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی ،مقوایی 229گ 30 س_طر ،(22×13)، اندازه: 21×29/5سم [ف: 454]

365. قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 20

آغاز: و أنا مبين ذلك على غاية الاختصار إذ شرح ذلك ليس موضعه و هو مذكور فى الكتب المصنفه؛ انجام: فى اربعة شه_دؤا على امرأة بالزنا احدهم زوجها قال يلا عن ويجلدون الإخر و ال_خبر الاول

از اوایل کتاب تا اواخر کتاب الشهادات باب اذا شهد اربعة علی امرأة بالزنا أحدهم زوجها؛ خط: نسخ، بی کا،تا: قرن 11 یا 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح ؛ از موقوفات «سید معصوم حس_ینی قهستانی » 26ربیع الاول 1347؛ جلد: تیماج قهوه ای، 238گ ، 25 سطر، اندازه: 20× 33سم [ کتابخانه های قائن - ف - 20]

366. مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 135

كتاب طهارت تا صلاة اموات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن ، محشی، روی برگ اول یادداشت احمد فرهومند به تاریخ مصحح، سوم جمادى الثانى 1362؛ تملک: عبدالرضا بن علی رضا با مهر «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبد الرضا» (مربع)؛ جلد: دو رو تيماج رو قرمز اندرون ،مشکی، 398گ، 21-23 سطر، اندازه: 18/5×31سم [ف: 1 - 116]

367. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3079

آغاز: ينزح ماء البئر كلها اذا وقع فيها شيئ منه على ما تضمن الخبران؛ انجام: امیرالمؤمنين عليه السلام قال اذا كان مع الرجل افراس في الفر و لم يسهم الا

خط: نسخ، کا: ابراهیم بن عبد الله حلی، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی؛ تملک: «احمد بن مرتضی حسی_نی تبریزی میلانی»؛ جلد: تیماج دورو رو قهوه ای پشت قهوه ای، 256گ، 22 سطر، اندازه: 18×24/5سم [محدث ارموی مخ: 1- 122]

368. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5986-30/56

آغاز: قال اذا اجتمعت سنة و فريضة بدلى ... باب الاغسال المسنونات اخبرنى الشيخ رحمة الله عن احمد بن محمدعن ابیه عن سعد بن عبدالله عن احمد بن محمد بن عیسی ؛انجام: ب_اب الحد فى اللواط سهل بن زياد عن بكر بن صالح عن محمد سنان ... فيما رواه عنه عن سليمان بن هلال من قوله ان كان دون الايقات فعليه الحد.

از ابواب الجنابة تا كتاب الحدود (باب الحد فى اللواط)؛ خ_ط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 یا 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، جلد: مقوا باروکش کاغذی، عطف و گوشه گالینگور قهوه ای، 356گ، 20 سطر، اندازه: 21×26سم [ف: 1 - 331]

369. تهران؛ عبدالعظیم؛ شماره نسخه:297

آغاز: برابر؛ انجام : ابواب شرب الخمر باب من شرب ال_نبیذ المسكر ... باب حد المملوك في شرب المسكر ... اذا ظهر و ال_ک

ذلك فى مصر من الأمصار.

از آغاز کتاب تا ابواب شرب الخمر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی به امضای: «م د» و «ق» و (ص)»؛ واقف آیت الله مرعشی نجفی؛ جلد: مقوا با روکش پارچه ای کرم رنگ، 247گ، 25 سطر، اندازه: 20/5×29سم [ف: 1- 44]

370. تهران؛ عبدالعظیم؛ شماره نسخه:6

آغاز: برابر؛ انجام: ابن ابي يعفور هو عبد الله بن ابی یعفور، تمت.

کامل با مشیخه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام (صفحه آخر مشیخه)؛ مصحح، مجدول، با سرلوح مزدوج مذهب، دارای علامت بلاغ؛ تملک: محمد باقر بن محمد علی حسینی با مهر مربع، محمد بن على بن حيدر بن حسن بن حيدر؛ واقف: احمد طاهری، 1351/5/13؛ جلد: تیماج مصنوعی مشکی با ترنج و سر ترنج،425گ، 23 سطر، اندازه: 18/5×30/5 [ف: 1 - 45]

371. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 719

آغاز: عن عمار عن أبي عبد الله عليه السلام ان أبا جعفر عليه السلام ... [باب] ما ليس له نفس سائلة يقع فى الماء فيموت فيه؛ انجام: [باب] من تصدق على ولده الصغار ثم أراد ان يدخل معهم غيرهم محرم عليه محظور و لاینافی ذلک

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج مشکی، 316گ، 27 سطر، اندازه: 17/5×27سم [ف: 1- 45]

372. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 262

انجام: علی بن ابراهيم عن ابيه عن ابن ابى عمير عن حماد عن الحلبي عن ابی عبدالله عليه السلام قال سألته عن رجل لقيه العدوفأصابوا منه مالاً

از آغاز كتاب الطهارة تا اواخر كتاب الجهاد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی؛ روی برگ اول وقفنامه کتاب با مهر «عبده على اكبر الحسینی» (بیضی)؛ جلد: تیماج دو رو، مشکی اندرون قهوه ای، 224گ، 19 سطر، اندازه: 19×25سم [ف: 1 - 209]

373. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 457

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ روی برگ اول وقفنامه کتاب از احمد بن علی اکبر تربتی به سال 1234 با مهر «عبده احمد بن علی اکبر» (بیضی) ؛واقف تصریح کرده که نسخه به خط پدرش می باشد؛ جلد: تیماج دورو، رو قرمز، اندرون ،مشکی، 271گ، 30

سطر، اندازه: 18/5×29سم [ف: 2 - 329]

374. بیدگل؛ مجتهد الزمان بیدگلی؛ شماره نسخه: 9

آغاز: ما يمكنهما ضيق الوقت من تصفح الکتب و تتبع و الآثار

جزء اول تا آغاز كتاب الزكاة؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 9 جمادی الثانی 1100ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی، از کتابهای لغت و رمز «س م دره» در پایان نسخه مشیخه استبصار آمده؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج و سرترنج دار، 268گ، 15 سطر، اندازه: 12×21سم [مجتهد الزمان بیدگلی - ف: - 19]

375. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 177

ص: 268

دوره؛ بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ : بخشی از آن تحریر علی دامغ_انی، در 1244؛ قطع: رحلی [ف: 66]

376. شاهرود؛ مدرسه اسماعیلیه؛ شماره نسخه:12

در آخر قطعه ای از تهذیب تا آخر صلات؛ بی کا، تا: قرن12؛ افتادگی: انجام [ف: 6]

377. نجف آباد؛ حججی؛ شماره نسخه: 50

آغاز: البينة على الذي عنده الرهن انه بكذا فان لم يكن له بينة ف_علی الذى له الرهن اليمين ؛انجام: نسخه عن محمد بن الحسن الص_فار و سعد بن عبدالله عن الفضل بن غانم و احمد بن محمد عن موسی بن القسم

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی؛ ج_لد: تیماج زرد ،159گ، 23 سطر، اندازه: 17×25/5سم [ف: - 85]

378. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16312

با حواشی؛ بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ قطع: وزیری[د.ث. مجلس ]

379. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37262

آغاز: محمد عن ابيه عن الحسين بن الحسن بن ابان. ... قال ابو عبد الله عليه السلام كل شيء يسقط في البئر ليس له دم مثل العقارب؛ انجام: كانت ديته على بيت المال يدل على ذلك ما رواه الحسن.

از كتاب الطهارة (باب الماء المستعمل) تا کتاب الديات (باب من قتله الحد)؛ خط: نسخ، جلی؛ بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغازو انجام؛ مصحح، مقابله شده، دارای بلاغ، محشی با رموز و اسامی مختلف از جمله «س م د» شیخ محمد بن شیخ حسن بن شیخ زین الدین شیخ سلیمان مدظله «ع س» و غیره؛ کاغذ: نخودی آهار، مهره، جلد: تیماج ،مشکی، عطف میشن ،مشکی، 433گ، 23 س_طر،اندازه: 20×29سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 93]

380 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29487

آغاز: بسمله برابر؛ انجام: لانها موافقه المذاهب كثير من العامة قدتم كتاب البيوع

از ابتدای مقدمه تا پایان کتاب مکاسب؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد ولی بن حسین استر آبادی، تا: قرن 12؛ مقدار دوازده برگ توسط محمد ولی بن حسین بن محمد بن تقی استرآبادی یک شنبه ربیع الاول 1257 در شهر زنجان به خط نستعلیق نونویسی شده؛ جلد: تیماج قهوه ای 227 گ، 25-31 سطر، اندازه: 20×31/5سم [ف: 26 - 83]

381. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25222

آغاز: بسمله كتاب الحج باب ماهيه الاستطاعة و انها شرط فی وجوب الحج؛ انجام: برابر

از کتاب حج تا پایان اسانید و دو برگ اول نسخه مربوط به مقدمه و ابتدای کتاب است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ مصحح ،

مقابله شده، دارای بلاغ، دارای دو سرلوح؛ واقف: استاد جعفر زاهدی، دی 1377 کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا عطف

تیماج ،عنابی، 264گ، 27 سطر، اندازه: 18×31سم [ف: 26 - 77]

382. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18065

آغاز: برابر؛ انجام: لان ذلك مذهب كثير من العامة و قد روى ذلك عن النبي صلى الله عليه و آله

از ابتدای مقدمه تا پایان کتاب دیات ؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12، مصحح، مقابله شده؛ تملک: «محمد حسن»، «محمد باقر العلوم»؛ واقف: خانواده محمد تقی ادیب نیشابوری، مهر 1370؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 379گ، 26 سطر، اندازه:19×30/5سم [ف: 26 – 75]

383. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7915

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ،افتادگی: داشته و در قرن 14 تکمیل شده، محشی با نشان «ق، رفیعا، ن م ن، ك ، اج، ن ع ، ن

ق ق، م ق ر» واقف: شیخ علی نوری، 1337ق به کتابخانه سپهسالار ؛کاغذ: فرنگی نخودی و سپاهانی سفید، جلد: تیماج حنایی مقوایی، 443گ، 19 سطر، اندازه: 18×23/5سم[ف:3-119]

384. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه 5288

جلد 1و 2؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج حنایی مقوایی، 514گ، 21 سطر، اندازه: 19×25سم [ف 3 - 118]

385. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5699-29/39

آغاز: الخشاب عن غياب بن كلوب عن اسحاق بن عمار عن جعفر عن ابيه ان عليه السلام كان يجعل للفارس ثلاثة اسهم؛ انجام: باب دية نقصان الحروف من اللسان الحسين بن سعيد عن ابن ابی عمیر حماد عن الحلبي عن ابی عبدالله عليه السلام قال اذا ضرب الرجل على رأسه فتقل لسانه عرض عليه حروف از کتاب الديون تا نیمه دیات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام :جلد: تیماج قهوه ای ضربی، ترنج باسر عطف و حاشیه گالینگور ،166گ، 21 سطر، اندازه: 27×19سم [ف: 1 - 331]

386. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه:5332-27/2

آغاز: برابر ؛انجام: يحمل هذه الروايات على ضرب من التقيه لان ذلك مذهب كثير من العامه وقد روى ذلك عن النبي صلى الله عليه و اله تم

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج سرخ پشت جلد ،اسلیمی، 313گ، 30 سطر، اندازه 19×32سم [ف: 1 - 328]

387. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1309-8/19

آغاز و انجام: برابر

کامل به همراه مشخیه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ محشی از «شیخ محمد» و «م ح ق ر ه»، مصحح؛ تملک: لاهیجی در 1203 ؛جلد: تیماج مشکی دورو، 429گ، 25 سطر، اندازه: 19×29/5سم [ف: 1 - 327]

388 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 536-4/6

آغاز: فكل هذه القرائن توجب العلم وتخرج الخبر من حيز الإحاد

ص: 269

و تدخله فى باب المعلوم و منها أن تكون مطابقة للسنة المقطوع... كتاب الطهارة ابواب المياه واحكامها اخبرني الشيخ محمد محمد بن النعمان؛ انجام: ويمكن ان تحمل هذه الروايات علی ضرب من التقية لان ذلك مذهب كثير من العامة وقد روى ذل_ک عن النبي صلى الله عليه وآله.

از طهارت تا دیات و مشیخه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و در مشیخه؛ مصحح، محشی با رمز «م ق ر» و «مصطفی» در قسمت مشیخه، در پایان نسخه 4 برگ از اویل تفسیر قمی درج شده ،جلد: مقوای قهوه ای داخل جلد و عطف تیماج قهوه ای، 412گ،25 سطر، اندازه: 19×31سم [ف: 1 - 330]

389.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8063-55/33

آغاز: برابر

از اول تا «باب انه يستحب اتمام الصلوه فى حرم الكوفة و الحائ_ر» خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ 260گ، 21 سطر،

اندازه: 17×28سم [ف: 1 - 329]

390. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 178

آغاز: والبغال والحمير فقال اغسلها فان لم تعلم مكانه فاغ_سل الثوب كله فان شککت فانضحه احمدبن محمد عن البرقى عن ابان عن الحلبی عن ابی عبدالله انجام: وما كان في الشهر لم یزد في الحيض على ثلث حيض فعدتها ثلث فالوجه فى هذا الخبر انه اذا تأخر الدم عن عادتها اقل من شهر فذلك ليس لريبة

از باب الرجل يصلى فى ثوب فيه نجاسة قبل ان يعلم تا ابواب العدد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام ،مصحح، محشی، با رمز «س م د » شیخ محمد حر؛ جلد: مقوا ،زرشکی، عطف تیماج سرخ، 275گ، 23 سطر، اندازه: 22×30سم [طبسی مخ: 1 - 40]

391. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه:2167

آغاز: برابر؛ انجام: قال ان كان له عظم قد عليه اللحم و شق السمع والبصر فان.

از ابتدای مقدمه تا اواخر كتاب الديات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 12؛ مصدر به اسانید؛ واقف: على بن ميرزا على نقی خوافی رشخاری 1232 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای، 373گ، 29 سطر، اندازه: 19×32/5سم [ف: 5 - 535]

392. یزد؛ محمود آبادی، میرزا حسن؛ شماره نسخه: 2

خط: نسخ، کا: اسماعيل بن قطب الدين بسطامی، تا: پنج شنبه ذیقعده 1101ق، جا: طوس؛ قطع: رحلی [نشریه: 4 –451]

393. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه:358

دوره، بی کا، تا :1102ق، جا: مشهد الرضا قطع: وزیری :[ ف : 67]

394 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37822

آغاز: عمار عن ابى الحسن موسى عليه السلام قال قلت له قرابة انفق على بعضهم

از کتاب الزکوة تا پایان مشیخه؛ خط: نستعلیق خوش، کا: اسد بن حسن برسی، تا: سه شنبه 12 ذیقعده 1104ق؛ افتادگی: آغاز؛ صفحات مجدول؛ اهدایی در مهر 1386؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و دوسرترنج، 297گ،25سطر، اندازه: 29/3×18/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 – 94]

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 758

همان نسخه بالا [مؤید 2 - 229]

395. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 186

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 8 رجب 1104ق؛ مصحح؛ جلد: مقوای زرد و سیاه عطف تیماج قهوه ای، 331گ، 25 سطر، اندازه: 18×30سم [ف مخ: 1 - 137]

396. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 65

آغاز: برابر؛ انجام: فقضى فيه بقول ابراهيم النخعى ما كان من متاع الرجل للرجل وذكر مثله سواء الا انه قال الا الميزان فانه متاع

الرجل

كتاب الطهارة تا كتاب القضايا و الاحكام؛ خط: نسخ، كا: محمد بن حاجی جمال ،اجستانی، تا: 20 ذیحجه 1104ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح،لغات به نقل از کتب لغت معنی شده و نوع حدیث (صحيح وضعیف و ...) ذکر گردیده، محشی به امضاء «س م د ره» و «ع ب ره» و «عبدالرحیم» و «ق»، در آخر کتاب الصلوة یادداشتی درباره کنیه امامان؛ جلد: تیماج قهوه ای، 314گ، 19 سطر، اندازه: 15×22سم [طبسی مخ: 1 - 40]

397. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12982

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ،کا: سید مراد بن محمد نبی قاینی، تا: سه شنبه 12 رجب 1105ق؛ محشی با رموز «م ق ر ، م ح ق» مراد، «س م د، ا م ن و .... »؛واقف: شیخ عبد الله مجتهد پور، مرداد 1362؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سرترنج ،زرپوش ، 246گ، 29 سطر، اندازه: 18/2×30/4سم [ف : 14 - 58]

398 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 316

از آغاز کتاب تا اول «كتاب الجهاد»؛ خط: نسخ خوانا، کا: حاجی ابوالحسن ابن محمد حسین، تا: رجب 1105ق؛ مصحح، محشی به نقل از علما و کتب روایی و فقهی؛ جلد: تیماج، سرخ 265گ، 21 سطر، اندازه: 15×25سم [ف: 1 - 282]

399. یزد؛ مدرسی؛ شماره نسخه:بدون شماره

آغاز و انجام: برابر

از کتاب طهارت تا آخر مشیخه؛ خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: با تاریخ 1105ق؛ مجدول مذهب قبلاً متعلق به میرزا معصوم وزیر سابق رشت در صفر 1105 ق بوده است ،محشی؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد ،مقوایی 540گ، 21 سطر(24×12)، اندازه :20× 33سم [ميراث اسلامی 8 - 433]

400 .مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 401

آغاز: قال فى امراة دخل وقت الصلوة و هى طاهر فاخرت الصلوة؛

انجام: برابر

ص: 270

از احکام حایض تا آخر اسانید؛ خط: نسخ، كا: محمدبن سلطان حسین بجستانی، تا: محرم 1108ق؛ افتادگی: آغاز؛ محشی با رمز، «مه، س م ک، شیخ ،حسن ،ق ،مدارک، س م د ...»؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج عنابی ضربی، 384 برگ 21 س_طر (11×17/5)، اندازه: 18×24/5سم [ف :335]

401. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 190

خط: نسخ، کا: محمد مومن بن محمد امین حسینی اردکانی،تا: سه شنبه 25 شوال 1109ق؛ مصحح، محشی، چند برگ آغازین به خط دیگری و از کتاب الجهاد تا پایان مشیخه به خط کاتب ف_وق کتابت، روی برگ اول تاریخ وفات حجة الاسلام شفتی به روز یک شنبه سوم ربیع الثانی 1260 به خط عبدالکریم تبریزی؛ تملکی به سال 1260 و تملکی به سال 1369؛ جلد: روغنی مجدول ترنج و سرترنج دار، 400گ، مختلف السطر، اندازه: 17/5×24/5[ف: 1-181]

402. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11258

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: درویشعلی بن شمس الدين بن فلاح، تا: چهارشنبه 12 شوال 1109ق؛ واقف: شیخ محمد صالح علامه حائری، مرداد 1351؛ کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج مشک_ی ،265گ، 29 سطر، اندازه: 19/9×28/8سم [ف : 14 - 60]

403.یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 149

آغاز: بعد الوجه فان بدأت بذراعك الايسر فاعد على الايمن؛انجام: و اما ماقدمناه من الاخبار فى تضمن ذكر الحرمين علی الاطلاق فهى اكثر من ان تحصى...

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: محمد اشرف بن حاج محمد رفیع، تا:6 رجب 1112ق؛ افتادگی :آغاز: تملک «وزیری مؤسس»، «علی محمد موسوی»؛ اهدایی: حاجی وزیری، کاغذ: فستقی، ج_لد: مقوایی کاغذ ابری عطف تیماج ،قرمز، 174گ، 25 س_طر (12/5×21/5)، اندازه: 19/5×30سم [ف: 1 - 183]

404 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20286

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالوهاب تا ربيع الاول 1112ق؛محشی با رمز« م ق ر» و «س م د» و غیره دو برگ از ابتدا توسط مرح_وم مصطفی خوانساری نونویسی شده؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی با آستر میشن ماشی عطف شیرازه بندی با نخ های الوان،457گ، 25 سطر، اندازه: 19×31سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 92]

405. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1353

خط: نسخ، بی کا، تا: رمضان 1112ق؛ مصحح، محشی، روی برگی قبل از کتاب یادداشت های مختلف، محمد مقيم بن عبد العالى فریدنی خونساری (از شاگردان علامه مجلسی) در صفحه آخر می نویسد که کتاب را دو مرتبه به تاریخ رمضان 1149و 1154؛ مقابله نموده؛ مهر: «محمد هاشم» (بیضی)؛ تملک: ابوالقاسم گلپایگانی به تاریخ رمضان 1300 ؛جلد: دو روتیماج رو قرمز پشت قهوه ای 363گ، 27 سطر، اندازه: 20×30سم [ف: 4 - 129]

406. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 740

خط: نسخ، کا: سلطان علی بن علی رضا، تا: جمعه 14 محرم 1112ق؛ مصحح،محشی، در 100 برگ آغاز امضای بلاغ؛ روی برگ اهدای کتاب از حسن بن ابوالحسن نصیری اصفهانی به سال 1324ش؛ مهر: «افوض امرى الى الله عبده اسحق» (بیضی)؛ جلد: تيماج مشکی، 346گ مختلف السطر، اندازه: 13×24سم [ف: 3-549]

407 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 770

خط: نسخ، کا: محمد صادق بن محمد علی قوشخانی ،تا: محرم 1113ق؛ مجدول؛ تملک: جمال الدین بن محمد قاسم بن يوسف جبرانی عاملی؛ جلد: تیماج قرمز، 316گ، 24 سطر، اندازه:18/5×24/5سم [ف: 2 - 431]

408. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 367

آغاز: برابر؛ انجام: مع ذكر اسانیده و عدد ابوابه. الحمدلله اولا و آخراً و ظاهرا وباطنا

خط: نسخ زیبا، کا: ابو القاسم بن محمد نظام شهمیرزادی، تا: ذیقعده 1114ق؛ نسخه در 1114ق در مشهد رضوی مکرر و با دقت مقابله شده با چند نسخه معتبر، مصحح و مغلق به حواشی، در صفحه بدرقه کتاب بندهایی در تحقیق صاع و ک؛ مهر: واقف «یا حسین ادرکنی» (چهارگوش)، «عبده محمد باقر الموسوى» (بيضى)، «لا اله الا الله الملك الحق المبين محمد سميع»؛ واقف: کربلایی محمد حسین بن محمد شفیع ساكن خبوشان، رجب 1164ق؛ کاغذ ،سپاهانی ،جلد: مقوا عطف و لبه میشن سرخ ، 383گ، 23 سطر (12×18)، اندازه: 19×25سم [ف: 305]

409 . بابل؛ خاتم الانبياء؛ شماره نسخه: 307

خط: ثلث ،كا: محمود بن على بن عزيز بن محمود جیلانی، تا: سه شنبه دهه آخر شعبان 1114ق؛ مصحح، محشی، نسخه سماعاً مقابله شده، در برگ اول چند تاریخ تولد و وفات از این خاندان حائری آمده با این عناوین تاریخ وفات «ملا محمدحسن بن علی محمد بن محمد زمان بن ابی الحسن قاسمی دماوندی کریودهی بارفروشی حائری» به سال 1286، تاریخ تولد «شیخ فضل الله» به سال 1253، تاریخ تولد «شیخ علی» به سال 1275، تاریخ وفات «علاء الدین ابن ابن عمى ابى الحسن بن محمد» سال 1338 ؛تاریخ تولد« عزیز الله» به سال 1255، تاریخ وفات «صدر جهان» به سال 1390 و تاریخ ولادت «علی بن فضل الله» به سال 1286؛ تملک: «علی بن فضل الله حائری» با مهر و «رفعناه مكاناً عليا»( بيضى)؛ جلد: تیماج سوخت، 21 سطر، اندازه: 18×25سم [ف :218]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1679

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 127]

410. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2209

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد بن محمد مؤمن فاضل جیلی، تا: سه شنبه 8

ص: 271

ربیع الاول 1114 و 1116ق؛ محشی با رموز «ا م ن)»، «م ،د»، «س م د» مصحح، مقابله شده دارای بلاغ های متعدد، در آغاز کت_اب الحدود بلاغى است با این عبارت «بلغ قراءة ايده الله تعالی» پشت ورق اول وقف نامه علامه محمد ابراهیم در 1145ق با مهر «افوض امرى الى الله المذنب عبدالله» (مربع) ؛ واقف: سيد سعيد طباطبائی، 1332؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی با آستر میشن قهوه ای، 425گ، 22 سطر، اندازه: 18/5×24/5سم [ف: 5 - 582 ]

411.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5947/1

خط: نسخ تحریری، کا: محمد بن حسن بحرانی، تا: 1116ق؛ اجازه روایت و گواهی مقابله و قرائت از شیخ عبدالحسین بن ناصر بحرانی به شیخ احمد مورخ 1135 ؛کاغذ: اصفهانی، ج_لد: تیماج قهوه با سجاف عطف و حاشیه، 568 ص (2-569)، 32سطر، قطع: رحلی، اندازه: 21×30سم [ف: 17 - 333]

412. قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 164

آغاز: باب ما يجوز فيه شهادة النساء و ما لايجوز الحسن بن عن ابن أبى عمير عن حماد عن الحلبي

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد شریف بن محمد حسين مقدم ،مشکینی تا: 8 شوال 1117ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای، سوخت،با ترنج باسر، 232گ، 26 سطر،اندازه: 19×29سم [ف: 26]

413.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11582

از کتاب الجهاد تا آخر کتاب؛ خط: نسخ زیبا، کا: محمد صادق بن محمد شفیع یزدی، تا: یک شنبه 23 ربیع الثانی 1118ق؛ یادداشت کیوان سمیعی؛ جلد: تیماج آبی با ترنج و با سر برجسته زرد ،195گ 19 سطر، اندازه: 15×24سم [ف: 33/2 - 186]

414. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:11577

آغاز: برابر؛ انجام: اویباع عليه ما يقضى به دينه على ما تقدم الق_ول فيه تم الجزء الثاني.

جلد ١-٢؛ از ابتدای مقدمه تا انتهای «ابواب الشهادات» و مصدر به اسانید و شمار ابواب و مسائل کتاب؛ خط: نسخ، کا: محمد مهدی

سلطان حسین خوانساری ،تا: 1119ق؛ محشی با رموز «س م د ر ه»« م ح ا ق ر ه» و غیره؛ واقف: حسن فريد محسنی شهریور 1354؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج روغنی ضربی با ترنج و سرترنج ،زرپوش 237گ، 26 سطر، اندازه: 18/5×28سم [ف: 26 - 82]

415. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 8 عکسی

نسخه اصل: کتابخانه رئیس الكتاب سلیمانیه، ترکیه، ش 310.

نمونه ای از آن نسخه که 31 برگ از 452 برگ آن می باشد در دو قطع ؛ خط: نستعلیق ،كا: حاجی مرشد بن جبرئیل گنجه ای، تا: رجب 1119ق؛ جلد: کالینکور قهوه ای عطف ،میشن 21 س_طر، اندازه: 19/5×25/5سم [ف: 3 - 1280]

416 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10595

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد صالح بن محمد حسین ازغندی ترشیزی ، تا:رجب 1120ق؛ محشی با رمز «س م د» و «م د»؛ کاغذ: نخودی آهاری، جلد: تیماج مشکی، 388گ، 26 سطر، اندازه: 18/2×31/5سم [ف 14 - 58]

417 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25280

آغاز: بسمله، كتاب الجهاد باب من يستحق ان تقسم الغنايم فيهم؛

انجام: برابر

جلد 3؛ خط: نسخ، کا: شیخ زین الدین بن شیخ سعدی لاهیجانی، تا: رمضان 1120ق؛ مصحح، محشی، مقابله شده، دارای بلاغ؛ واقف: جعفر زاهدی، دی 1377؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج لبه دار ماشی، 229گ، 25 سطر، اندازه: 16/5×30/5سم [ف: 26- 76]

418 . مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 12449

جلد 2؛ از کتاب دیون تا آخر؛ خط: نسخ، کا: اسماعیل بن محمد خادم، تا: از ذیقعده 1119 ق تا رمضان 1121ق؛ مصحح، محشی، مقابله شده، در پشت صفحه اول تاریخ خریداری این نسخه در 15 شعبان 1203ق؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده حسين ابن علی 1189»؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای، 227گ، 23 سطر (9×17)، اندازه: 17×24سم [ف: 3 - 1011]

419. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7983-54/73

آغاز: بسمله ابواب المكاسب باب ما يجوز للوالدان ياخذ من مال ولده الحسن بن محبوب عن العلا عن محمد بن مسلم

از ابواب المکاسب تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، کا : حسن بیک بن مولانا قاضی طبسی کریتی ،تا: 30 جمادی الثانی 1121ق، 194گ، 21 سطر، اندازه: 18×24سم [ف: 1 - 332]

420. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20602

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1122ق؛ محشی با رمز «م ق ر ر ه» ؛ اهدایی ،رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج مشکی با آستر قهوه ای عطف شیرازه بندی با نخ های الوان 371گ، 24 سطر، اندازه: 19/5×28/5سم [ اهدائی :رهبر 2 اخبار 1-92]

421. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه 1842

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد كاظم بن محمد علی مازندرانی، تا: دوشنبه 13 رجب 1124ق؛ مهر: «یا باقرالعلوم» (مربع)؛ تملك: علی اکبر بن محمد مقیم؛ جلد: تیماج زرشکی عطف تیماج قهوه ای، 486گ، 23 سطر، اندازه: 19×26سم [ف مخ: 1- 138]

422. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1912

آغاز: باب المطلقه هل تحج في عدتها ام لا موسى بن القسم؛ انجام :برابر

قسمتی از باب حج تا آخر کتاب؛ خط: نسخ، کا: ملک علی بن بهزاد ایزد خواستی، تا: سه شنبه 27 ذیقعده 1124ق؛ محشی؛ :واقف ،نائینی مرداد 1311؛ کاغذ: آهاری شکری فرنگی ،جلد: تیماج عنابی، 218گ، 23 سطر، اندازه : 19×28/5سم [ف: 5 - 36]

ص: 272

423.قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 79

جلد اول و دوم و از ابتدا تا انتهای کتاب جهاد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: دهه دوم جمادی الاول 1127ق؛ مصحح ،محشی دارای بلاغ، در ابتدای نسخه تحقیقی در شرح حدیث کافی از مولانا خ_لیل قزوینی دردو ونیم صفحه؛ واقف: آقا اسماعیل بیک با تولیت آقا سيد حسينا قزوینی (صاحب معارج الاحکام) در تاریخ 5 ص_فر 1185ق؛ جلد: تیماج سیاه، 265گ، 25 سطر [ف: 1 - 31]

424. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14249

آغاز: فی الحلال والحرام و سألونى تجريد ذلك و صرف الع_نایة الى جمعه؛ انجام :برابر

جلد 1-3 ؛خط: نسخ، کا: علی بن نورالدين بن زين العابدين حسین بن نورالدین... حسینی موسوی ،تا: جمعه25 مح_رم 1128ق؛ افتادگی: آغاز (ورق اول)؛ واقف: سیدمحمد باقر سبزواری محرم 1405 ؛کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: تیماج، قهوه ای، 375گ، 21 سطر، اندازه: 16/6×22سم [ف: 14 – 65] 425 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29418

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد ابراهیم، تا: 1129ق؛ انتقالی از دانشگاه ع_لوم اسلامی رضوی در مهر 1382؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 222گ، 27 سطر، اندازه: 20×27/5سم [ف: 26- 82]

426 .قزوین؛ میر حسینا قزوینی؛ شماره نسخه: 84

خط: نسخ، بی کا، تا: 1130ق؛ با بلاغ سماع و اجازه محمد بن حسن بن زین الدین شهید ثانی عاملی به مولانا محمد تقی در 1029[نشریه: 6 - 337]

427 .مشهد؛ مدرسه باقریه ؛شماره نسخه: 14

از آغاز تا اسانید الکتاب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1136ق؛ تملک: مورخ 1136ق؛ کاغذ: ترمه، 27 سطر ،(11/5×21) قطع: رحلی ،اندازه: 20×32سم [ تراثنا: س6ش 1 – 72]

428 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5791

خط: نسخ، بی کا، تا :1140ق؛ محشی، کاغذ: اصفهانی آهارمهره ،جلد: تيماج قهوه ای، 682 ص، 25 سطر، قطع: رحلی، اندازه:

17×27سم [ف : 17 - 223]

429. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1911

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا؛ تا: با تاریخ 1145ق؛ مصحح، محشی؛ واقف: نادرشاه 1145؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج مشکی، 366 گ،

مختلف السطر، اندازه: 19×32سم [ف: 5 - 35]

430. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5433

آغاز: برابر

سه جلد؛ خط: نسخ، کا: محمد علی، اصفهانی، تا: 25 صفر 1151ق؛ مقابله شده با نسخه محمد باقر مجلسی، حاشیه ها را از آن نس_خه گرفته است، تاریخ مقابله ،1151، محشی با نشان «ره» و «م ق ر»،مجدول، با شش سرلوح خوب، کاغذ: سپاهانی، جلد: چرم بلغار

ضربی، 363گ، 25 سطر (6×13)، اندازه: 12×21سم [ف: 16 - 333]

431. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7259

خط: نسخ، کا: عسکر بن حسن موسوی (جلد اول) تا: 1194ق؛ محشی به امضاء «منه ره» در پایان کتاب حج اجازه روایی محمد امين بن محمد علی فرج الله المجاور في مقابر قریش (کاظمین) به شیخ صالح بن سلیمان عاملی که کتاب را نزد وی مقابله نموده و آخرین جلسه آن روز پنج شنبه آخر رجب 1071 بوده، و خودش از استادش شیخ فخرالدین طریحی و او از شیخ محمد ولد جابر نجفی و او از شرف الدین علی شولستانی حسینی و او از استادش روایت می کند؛ واقف: عسکر بن حسن الموسوي، ربيع الاول 1225؛ جلد: تیماج قهوه ای 376گ، 24 سطر، اندازه: 19×29سم [ف: 25 - 256] 432. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 46الف

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 :اندازه 16×25/5سم [رشت و همدان - ف - 1088]

433. قم؛ ارگانی بهبهانی؛ شماره نسخه: 17

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ زیبا و نستعلیق، بی کا، تا: احتمالاً قرن 13؛ افتادگی: قسمتی از مشیخه؛ مصحح، محشی بعضاً با رموز «س ع د»، «ن ع»، «ق»، «م د» «ب ه_» و کتابهای لغت و غیره، دارای سرلوح، ،مجدول در صفحه 19 حاشیه ای از میرحسن القائنی نقل شده است، نسخه از ورثه سید محمد رضوی در سال 1179 خریداری شده؛ تملک: ابوالفضل مشهور بن محمد رضوی در صفر 1170(؟) با مهر مستطیل ؛ با مهر یا امام زین العابدین (بیضی) و «غلامعلی بیضی)؛ 495گ 23 سطر، اندازه: 15/5×33/5سم [ف - 42]

434. قم دار الحدیث؛ شماره نسخه: 134

خط ،نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت، با ترنج با سر، 440گ، 17 سطر، اندازه: 21×34سم[ ف: 26]

435. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 201

خط: نسخ، بی کا، بی تا: دارای علامت بلاغ، با سرلوح مذهب مرصع، مذهب؛ تملک: سید علی حکیم، محمد بن قيد المولى بن على بن زامل بن هملان بن محمد بن حسین بن خضر 1206؛ از موقوفات شهید؛ جلد: جلد ،سوخت 23 ،سطر، اندازه: 16×25/5

[ف: 103]

436. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25138

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قاسم بن ابراهیم مشهدی، تا: 27 ذیقعده 1210ق؛ تملک: ابوالقاسم بن محمد یوسف عزیزی در 1330؛ واقف: زین الدین جعفر زاهدی، دی 1377؛ کاغذ: شکری آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی ، 288گ ، 27 سطر ، اندازه: 21×34سم[ف:26 –75]

437. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20151

آغاز و انجام: برابر

ص: 272

جلد 3- 1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1214ق؛ اسانید نسخه با دو برگ اول توسط مرحوم سید مصطفی صفایی خوانساری در اول مح_رم 1391 نونویسی شده؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: آ هار مهره الوان، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و سرترنج و چهار ابرو، 509گ، 21 سطر ، اندازه: 19×29سم [اهدائی :رهبر 2 اخبار 1 - 92]

438. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: بدون شماره

خط: نسخ ،بی کا، تا: 1222ق؛ با وقف نامه میرزا کلب علی پسر ميرزا علی نقی خوافی رشخاری با تولیت ملا محمد صالح تربتی

در رییع الثاني 1232؛ جلد: تیماج تریاکی ضربی، 29 سطر قط_ع:رحلی،[ چهار کتابخانه مشهد -ف - 212]

439. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 697

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: جمادی الثانی 1225ق؛ کاغذ: نخودی نازک و کلفت، جلد: مقوا با تیماج سرخ ضربی، 462گ، 27 س_طر

(6×21/5) ،اندازه: 16/5×30/5سم [ف: 2 - 281]

440. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 32957

از مقدمه تا کتاب الفرائض (باب ميراث المستهل)؛ خط: نستعليق و نسخ و ثلث،کا: سید جعفر رضوی، تا: پنج شنبه 11 شع_بان 1266ق، جا: شیراز؛ اهدایی ،رهبری، بهمن 1384؛ کاغذ: نخودی، آهار مهره، جلد: میشن مشکی، 245گ، 21 سطر، اندازه: 14/7×25سم [اهدائی رهبر 2 اخبار 1 - 92]

441. یزد ؛کاظمینی؛ شماره نسخه: 12

آغاز: ان تنزح منه دلاء فان ذلك يطرها ان شاء الله تعالى فالوجه فى هذه الاخبار احد شيئين

از اواسط کتاب الطهارة تا پایان کتاب المكاسب؛ خط: نسخ نازیبا، بی کا، تا: از پنج شنبه 16 ذیقعده 1310؛ تا: جمعه 23 ربیع الثانی ،1311ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح ،در برگ آخر یادداشتی به س_ال 1364؛ جلد: تیماج ،مشکی، 451گ، مختلف السطر، اندازه:18×22/5سم [ف: 1 - 29]

442. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1909

آغاز و انجام: برابر

فهرست ابواب و اسانید را ندارد؛ خط: نسخ، کا: حسین بن منص_ور سبزواری، تا: 1319ق ؛واقف ،فهرستی تیر 1310 ،کاغذ: آهاری نخودی، جلد: تیماج ماشی، 458گ، 19 سطر، اندازه: 19/5×23/5سم [ف: 5 - 34]

443. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6579

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1337ق؛ صفحه آخر به خط تازه در شعبان 1337 نوشته شده؛ مصحح؛ واقف: تقی آقای مدرس ،رضوی 14 شهریور 1323 ؛کاغذ: آهاری نخودی ،جلد: تیماج ،مشکی، 473گ، 19 سطر، اندازه :19×25سم [ف: 5 - 35]

444. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1905

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،مصحح، دارای سرلوح مزدوج مذهب مزین، مجدول؛ واقف ،نائینی مرداد 1311؛ کاغذ: آهاری

،نخودی، جلد: تیماج ماشی ،ضربی، 386گ، 27 سطر، اندازه: 16×24/5سم [ف: 5 - 35]

445 .مشهد مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 387

كا: سيد نعمة الله حسینی جزایری، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ محشی به خط دانشمند شهیر سید نعمة الله حسینی جزایری [اوراق

عتیق: 1 - 241]

446. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 184

آغاز: برابر؛ انجام: واذا ثبت ان الاتمام فى حرم الله الله وحرم الرسول و هو المستحب دون المسجد على الاختصاص وان كان قد خصا فى هذين الخبرين وكذلك فى مسجد الكوفة لان احداما فرق بين الموضعين

طهارت تا حج؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا، مصحح؛ جلد: تيماج قهوه ای کهنه بدون مقوا، 167گ، 22 سطر، اندازه 20×30سم [ف مخ: 1 - 138]

447. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1605

آغاز: برابر؛ انجام: كذلك في مسجد الكوفة لان احداً لا يفرق بين المرضعين ثم الجزء الثانى من كتاب الاستبصار.

جلد 1 و 2، از اول کتاب تا باب «انه يستحب اتمام الصلوة في حرم الكوفة»؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا: ،مصحح یادداشت در اول کتاب مبنی بر این که شمس العلماء على اكبر الحسنی این کتاب را در سال 1341ق ششم ماه شعبان به شیخ محمد اسماعیل معروف به فاضل تبریزی هدیه کرده است؛ مهر: «شمس العلماء» (بیضی) «محمد حسين الكاظمی» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی 233گ، 22 سطر، اندازه: 30×18سم [ف مخ: 1 - 138]

448. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1898

آغاز: برابر؛ انجام: ثم طلقها وتركها حتى حاضت ثلاث حيض تزوجها ثم طلقها فتركها حتى حاضت

جزء اول و دوم و قسمتی از جزء سوم کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح، مقابله شده، محشی به امضاء: «س- د- و ا - م

- و - م ح ق - و-ع - ل - م ق» و غیره؛ واقف: سپهسالار؛ کاغذ: نباتی، جلد: تیماج ،231 ص، 28 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 20×30سم[ ف: 1 - 204]

449 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 182-2/2

آغاز: التخصيص بدلالة مارواه محمد بن يحيى عن محمد بن الحسن عن احمد بن محمد بن ابي نصر عن عاصم بن حميد عن ابي بصير عن أبي جعفر عليه السلام قال قلت له الرجل ... كتاب الشهادات باب العدالة المعتبرة فى الشهادة؛ انجام لا يصوم الرجل يومين متواليين من غير افطار وقد يستحب للعبد أن لايدع السحور تم كتاب الصيام من كتاب الاستبصار و يتلوه كتاب الحج ان شاء الله والحمد لله وحده بتوفيق الله.

کتاب شهادات تا صیام و یک برگ از آغاز کتاب الحج؛ خط:

ص: 274

نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز: مجدول مذهب، مصحح؛ ج_لد: گالینگور قهوه ای، عطف تیماج 170گ، 26 سطر، اندازه: 18×31سم [ف: 1 - 330]

450. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1103-7/3

آغاز: باب اقل الحيض واكثره اخبرنى الشيخ ره عن ابى القاسم جعفر بن محمد عن محمد بن يعقوب عن عدة من اصحابنا احمدبن محمد بن عيسى عن علی بن احمد بن اشيم عن احمد بن محمد ؛انجام: باب حكم المحارب محمد بن على بن محبوب عن اح_مد بن محمد ... فقال له ابو عبیده اصلحك الله ارايت ان عفی عنه اولياء المقتول قال فقال ابو جعفر عليه السلام ان عفو عند

از كتاب الطهارة تا كتاب الحدود؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا: افتادگی: آغاز و انجام: مصحح؛ جلد: تیماج سرخ ضربی، ترنج ،باسر مجدول، 318گ، 27 ،سطر، اندازه: 21×36/5سم[ ف: 1- 330]

451. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1118-7/18

آغاز و انجام: برابر

خط ، نسخ، کا: عبدالعلی بن محمد علی بن حماد حلی، بی تا:مصحح، دارای علامات بلاغ ،جلد: مقوا، عطف تیماج قهوه ا ی ،

220گ، 24-31 سطر، اندازه: 20×29/5سم [ف: 1 - 327]

452. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5591-28/11

آغاز: يمتنع ان يكونوا عليهم السلام افتوا السائل على عادة ب_لدة لانه لايجوز ان يكون المراد به ... باب حكم الماء الكثير اذا تغیر احدا وصافه اما اللون او الطعم او الرائحة اخبرنى الشيخ؛ انج_ام: باب انه لا تجب صلوة العيدين الامع الامام محمد بن يعقوب... والذى يدل على ذلك ما رواه الحسن بن سعيد عن عثمان بن عيسى عن سماعة عن ابي عبدالله عليه السلام قال لاصلوة العيدين.

طهارت و صلوة؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز و انج_ام ؛جلد: مقوای سفید، 107 گ، 23 سطر، اندازه: 22×35سم [ف: 11 - 331]

453. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4062

بی کا بی تا: [نشریه: 13 - 360]

454. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6476-33/26

آغاز: و سالقى فى تجريد ذلك وصرف العناية الى جمعه ..واعلم ان الاخبار على ضربين متواتر و غیر متواتر فالمتواتر منها... كتاب الطهارة ابواب المياه و احكامها باب مقدار الماء ال_ذی لاینجسه شي؛ انجام: و اخبرنى ايضاً الشيخ المفيد ابوعبدالله عن ابی جعفر محمد بن على بن الحسين بن بابويه عن ابيه ومحمد بن الحسن بن الوليد عن سعد.

طهارت تا مشیخه؛ خط: نسخ،زیبا، بی کا،بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، با علامت بلاغ ،مقابله محشی با امضای الله « شیخ محمد» و «ع س»؛ تملک: محمد کاظم بن محمد جعفر در 1245 ؛جلد: تيماج قهوه ای ضربی دارای ترنج با سر مجدول، 329گ، 25 سطر، اندازه 18×26سم [ف: 1 - 332]

455. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1482-9/32

آغاز: المدينة بان قال ذلك يقتضيه الاحتياط لانا اذا حملنا على الاكثر دخل فيه غير صحيح ... باب حكم الماء الكثير اذا تغير احدا وصافه اما اللون او الطعم او الرائحة اخبرنى الشيخ ره عن احمد بن محمد؛ انجام: عن الحرث بن محمد بن النعمان صاحب الطاق عن طهارت تا دیات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛مجدول مذهب، علامت بلاغ ،قرائت محشی با نشان «س م و» و «ق»؛ تملک: به تاریخ 1270؛ جلد: تیماج سرخ مجدول 373گ ، 24 سطر، اندازه 19×30سم [ف: 1 - 331]

456. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6721-34/91

آغاز: برابر؛ انجام :عن ابي ايوب عن ابي عبيدة و الحلبي عن ابي عبد الله (علیه السّلام) وال سيل عن رجل صل امراة خطأ وهی علی رؤس الولد بمحض قال عليه خمسة

طهارت تا ديات «تأديه قطع رأس الميت»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، تملک: جلال الدين محمد بن محمد امین طباطبائی زواره ای اردستانی ،جلد: تیماج قهوه ای لولادار با ترنج، 245گ، 25 سطر، اندازه: 19×26سم [ف: 1 - 329]

457 مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37260

جلد 3-1؛ خط: نسخ، کا: عمادالدین بن ابوعلی سکدوانی، بی تا؛ محشی؛ اهدایی: رهبری مهر 1386؛ جلد: میشن ،عنابی 358گ، 25 سطر، اندازه: 19×30سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 91]

458. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1568

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 43]

459. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1571

آغاز: برابر؛ انجام: عليه ان يهدى له

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام [الفبائی: 43]

460. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7430

آغاز: ابواب المياه و احكامها باب مقدار الماء؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 43]

461. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8297

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ مصحح، محشی؛ در برگ اول یادداشتی مبنی بر وقف كتاب؛ مهر: «على مع الحق» (بيضى)، «افوض امرى الى الله .... (بیضی) ،جلد: تیماج اناری مقوایی دامن دار ،مجدول به زر، اندرون جلد: تیماج قهوه ای سوخته، 324گ، 24 سطر (12×22/5)

[رایانه ]

462.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1582

آغاز و انجام:برابر

خط: نسخ ،کا: محمد شريف بن شمس الدین محمد شلمانی نکوئی ، بی تا؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج آسمانی مقوایی، 344گ، 27 سطر (20×11)، اندازه:20×30/5سم [ف: 10 - 111]

463. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه:25335

بی کا ، بی تا :خریداری از امرالله صفری [رایانه]

ص: 275

464.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه:4208

آغاز: برابر؛ انجام: عن صالح بن عقبه عن ابى شبل قال قلت لابی عبد الله عليه السلام از و قبر الحسين عليه السلام قال زر قبر الطيب اتم الصلوه عنده.

جلد اول و دوم؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا،بی تا؛ افتادگی: انجام: (یک برگ)؛ مصحح؛ کاغذ: اصفهانی، نخودی، جلد: مقوایی روکش کاغذی ،نخودی، عطف تیماج قهوه ای، 205گ، 22 س_طر (11×19/5) اندازه: 19/5×25/5سم [ف: 18 - 159]

465. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4658

آغاز: بسمله قد اجبتم الى ما سالتم من تجريد الاخبار المختلف_ه و ترتيبها على ترتيب كتب الفقه؛ انجام: و يمكن ان تحمله هذه العامة

الورايات على ضرب من التقية لان ذلك مذهب كثير من و حسبنا الله و نعم الوكيل

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ با دو سر لوحه مذهب، مجدول، ي_ک، شمسه مذهب؛ تملک رضا موسوی زنجانی با مهر او؛ کاغذ: اصفهانی آهار و مهره نخودی، جلد: تیماج مشکی مقوایی ،اندرون جلد آستری کاغذ ،بیاض، 381گ، 27 سطر (21×11 )

،اندازه: 18×30/5سم [ف : 19 - 323]

466 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4544

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح، محشی با امضای شیخ محمد با استفاده از کتاب «حبل المتين» ،کاغذ: دولت آبادی نخودی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، سجاف تیماج سبز، 377گ، 23 س_طر، (9/5×10) ، اندازه: 30/718/5سم [ف 19 - 174]

467. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25912

باب دیون؛ بی کا، بی تا، خریداری از حوزه علمیه ولی ع_صر کرمان [ رایانه]

468. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4864

خط: نستعلیق، کا: محمد امین شریف استرآبادی (ملا محمد امین استرابادی) بی تا، جا: مکه؛ مصحح، محشی، تملک: عبدالواسع بن ابوطالب حسینی و مهر بیضوی وی؛ جلد: تیماج مشک_ی، 448گ، 22 سطر، اندازه: 18×25/5سم [ف: 13 – 51]

469. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه 40-الف 446

آغاز: علی ضربین متواتر و غیر متواتر - فالمتواتر منها اوجب ال_علم فما هذا سبيله يجب؛ انجام: فقال یا امیر المؤمنين مات ف_لان مولاك البارحة فقطع فلان مولاك رأسه بعد موته فاستشاط و عقب قال فعال لابن ثبرمه.

جلد ،3-1، از طهارت تا الدیات؛ بی کا: افتادگی: انجام ؛جلد: مقوا با تیماج سرخ ضربی 327 ص 27 س_طر، (9/5×31) ،اندازه: 18/5×32سم [ف: 2 - 41]

470. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 425

آغاز: برابر؛ انجام: فليس لاحوة لام غيره اذ لم يبق لهم سواه وبالله تعالى التوفيق تم بعون الله.

خط: نسخ، بی کا، بی تا، محشی، کاغذ: سفید، جلد: مقوا با تیماج سرخ با سه ترنج مذهب ،ضربی، 492گ، 23 سطر (10×18)،

،اندازه 18×25سم [ف 2 - 9]

471. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 339

آغاز: برابر؛ انجام: الشيخ المفيد ابو عبد الله عن ابی جعفر محمد بن على الحسين بن بابويه عن ابيه و محمد بن.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ متن کتاب به وسیله چند نفر نوشته شده، محشی ،کاغذ: سفید و نخودی، جلد: مقوا با تیماج سرخ، 300گ، 27 سطر (12×19/5)، اندازه: 19/5×29سم [ف: 2 - 10]

472. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 46الف

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جا: مشهد؛ اندازه: 18×25سم [رشت وهمدان - ف - 1088]

473. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 469

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ [ف 3 - 70]

474. همدان؛ مدرسه غرب شماره نسخه: 1350

خط ،نسخ، بی کا، بی تا: با نونویس در آغاز و انجام در 1261؛ قطع: رحلی [رشت و همدان - ف - 1284]

475. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4543

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ قطع: رحلی [رشت و همدان - ف - 1284]

476. مشهد؛ مدرسه میرزا جعفر؛ شماره نسخه: 109

تا «باب ولد الملاعنة يرث اخواله»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا:افتادگی: وسط، قطع: وزیری [چهار کتابخانه مشهد -ف: - 34]

477. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1507

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ اندازه: 17×26سم [نسخه پژوهی: 2 - 112]

478 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 4010

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: حاجی محمد یوسف محمد حسین ایلوندی از توابع طالقان، بی تا؛ محشی با نشان «نهايه، ع س س م شیخ ،قاسم، م د . م ق ر. مسالک» در پایان کتاب صورت اجازه شیخ محمد بن شیخ حسن بن زین الدین شهید منقول از خط او در نسخه دیگر از استبصار هست؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج ضربی ترنج دار، 366گ، (7پ -372پ)، 25 سطر، اندازه: 19/4×32 [ف:11- 11]

479.قم؛ حجتیه ؛شماره نسخه: 358

بی کا بی تا [ف: 35]

480 .اهواز؛ دانشگاه اهواز؛ شماره نسخه:بدون شماره

بی کا، بی تا[ میراث اسلامی 5 - 588]

481 .کرمانشاه؛ فیض مهدوی (کتابخانه)؛ شماره نسخه:بدون شماره

از الزكاة تا الدیات؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام [ تراثنا: س 2ش 4 - 24] :

482. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 280/2

ص: 276

خط ،نسخ، بی کا، بی تا :کاغذ ،سپاهانی اندازه: 15×27/5 [تراثنا س 6ش 3 - 113]

483. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 741

انجام: عنه عن النضر بن سويد عن هشام بن سالم عن سليمان بن خالد

على اواسط کتاب الحج؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام ،مصحح، محشی؛ تملک: ابی تراب بن محمد علی با مهر وی؛ 250گ 20 سطر، اندازه: 20×25سم [مؤيد: 2 - 220]

الاستبصار (منتخب) / فقه / عربی

(al-istibṣār (mn.)

وابسته به: الاستبصار فيما اختلف من الاخبار؛ شیخ طوسی، مح_مد بن حسن (385-460 )

مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 408/4

کا: شیخ محمد بن علی جزایری (شاگرد سید نعمة الله جزایری)، تا: 1114ق [اوراق عتيق 1 - 251]

الاستتباعية / فقه / عربي

al-istitbā‘īyya

رساله ای است در این که باید اعمال عبادتی تابع نیت باشد عمل بدون نیت باطل است و این که چگونه می توان در اثنای عمل نیت را طبق آنچه واجب است تغییر دهد، با عناوین (مسألة- مسألة) و مقدمه کوتاهی در معنی نیت و کیفیت آن.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2796/4

آغاز: الحمد لله رب العالمين... و بعد فهذه رسالة في مسائل الاستتباع في نيات العبادات؛ انجام: و ان كانت مشروطة فلا ينعتقون الابأداء الجميع، و ليكن هذا آخر الرسالة

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح، دارای علامت بلاغ ؛جلد: مقوایی عطف تيماج قهوه ای، 7گ (118پ-124ر)، اندازه: 12×19

[ف: 7 - 362]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 235/4

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 267]

الاستثناء / متفرقه / عربی

al-istiṯnā’

رساله ای است بدون خطبه و دیباجه در این که استثناءمنق_طع حقیقت است یا مجاز و از اقسام استثناء. مؤلف – که نامش در نسخه نیامده - از کتاب تلویح در اصول فقه و کتاب های لغت و از اختلافات بین شافعی و ابوحنیفه (در مورد استثناء از نفی) یاد می کند.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3802/15

آغاز: بسمله قال فى التلويح و اشتهر فيما بينهم ان الاستثناء حقيقة في المتصل مجاز في المنقطع و المراد صيغة الاستثناء؛ انجام: و هو باطل لما مر واجاب صاحب التلويح عن كلا الوجهين فارجع اليه حتى يكشف حقيقة الحال و الله اعلم بالمآل.

خط: نستعلیق ،ترک، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: آهار مهره شکری رنگ، جلد: تیماج مشکی سجاف عطف و حواشی تیماج یشمی، 4 ص (177- 180) ، 21 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 12/5×19سم [ف: 10- 1806]

الاستثناء / نحو / عربي

al-istiṯnā’

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6914/18

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی گرد و عطف مشکی لایی، 17 سطر (9×14)، قطع: ربعی، اندازه: 15×21سم [ف : 16 - 398]

الاستثناء المتعاقب للجمل / اصول فقه / عربی

al-istitna-ul-mutaaqib li-l-jamal

حسینی قزوینی، محمد تقی بن امیر مؤمن، 1270 قمری

hoseyni qazvīnī, mohammad taqī ebn-e amir mo'men

(-1854)

رساله ای است در مبحث «استثناء المتعاقب للجمل» یعنی در بیان مفاد استثناء بعد از دو «عام» یا بیشتر که مستثنی مشکک باشد و تحریر محل نزاع از متن کتاب «مناهل»

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11307/3

آغاز: الحمد لله كما هو اهله ... اما بعد فيقول العبد المفتاح المحتاج المفتقر الى الله ؛ انجام: و متى علقناه بما يليه استقل و افاد فلا معنی لتعليقه بما بعد عنه لانه لو جاز مع افادته و استقلاله...

خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج زیتونی ضربی مجدول ،یک لا ،15گ (79 - 93)، 19 سطر (11×15)، اندازه: 15×21سم [ف: 28 - 469]

الاستثناء المعقب للجمل / اصول فقه / عربی

istitna'-ul mu‘aqqab li-l-jamal

علم الهدى، على بن حسین، 355 – 436 قمری

(alam-ol-hodā, ‘alī ebn-e hoseyn (967 - 1045)

موضوع این رساله استثناء معقب بر جمل است که از متفرعات علم اصول فقه است، شریف مرتضی در مقابل اعتراض فرضی بر این که «چرا ما می گوییم: استثناء منحصراً چیزی را از جمل

ص: 277

می کند که قبلاً صلاحیت دخول داشته است؟ پاسخ گفته است.

آغاز: مسئلة فى الإستثناء، قال - أدام الله علوه - إذا اعترض. معترض على ما يقوله من أن الإستثناء إنما يخرج من الجمل ما صلح دخوله فيها

انجام: و ههنا يجوز أن يستثنى فنقول: إلا زيداً، تمت المسئلة و الحمد لله رب العالمين.

چاپ: تحقیق سید مهدی رجائی، ضمن الرسائل الشري_ف المرتضى، قم، دار القرآن الكريم، 1405ق، الجزء الثانية، ص 79- 81

[ الذريعة ٣٨٣/٢٠]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14254/18

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، اگ (74پ)، 31سطر، اندازه: 11/5×20/5سم [ف: 36 - 78]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1497/17عکسی

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه آستان قدس رضوی، شماره ص 21509؛ خ_ط: نسخ، کا: سید احمد بن محمد رضا حسینی [صفایی خوانسار ]،

تا: قرن 14، در مصحح، محشی، با رکابه نوسی، در برگ 158 یادداشتی به نقل از «کشف الظنون» درباره حریری آمده است؛ 22 سطر [عکسی :ف 4 - 388]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 11340/11

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا: کاغذ: شرقی آهار مهره، 1گ (159)، 13سطر، اندازه: 12 × 17سم [ف: 28 - 567]

الاستثناآت المسلسلة / ادبیات / عربي

al-istiṯnā’āt-ul-musalsala

ابن روزبهان، علی بن روزبهان، ق 7 قمری

(ebn-e rūzbehān, ‘alī-ye-bn-e rūzbehān (- 13c)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2395/12

آغاز: بسمله. حكم علماء العربية فى قولهم على عشرة الا تسعة الا ثمانية الا سبعة الا خمسة الا ثلاثة الا اثنين الا واحدا و سكتوا

هذا المنتهى انه يجب خمسة و فيها لو عکسوا..؛ انجام: بیان صورتها فى هذا الجدول لتطهر المعقول في المحسوس و هذه صورته (جدول است )

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 [ف: 6 - 3]

استجابة الدعاء = تحرى وقت ترجى فيه اجابة الدعاء والتضرع الى الله تعالى من جهة التنجيم (رس_اله فی) / هيأت، دعا / عربي

istijabat-ud dua = taharra waqt-a turja fi-hi ijabat-ud du'a' wa-t taḍarru ila-l lāh taˆālākendi, ya qub (ebn-e eshaq (802 - 867)

کندی، یعقوب بن اسحاق، 185 - 252 ؟ قمری

(kendī, ya‘qūb ebn-e eshāq (802 - 867)

نامه ای است عرفانی از ابویوسف بن اسحاق کندی به احمد بن المعتصم در یافتن ساعتی که در آن اجابت دعا نزدیک تر است.

آغاز: رسالة يعقوب بن اسحق الكندى فى تحرى وقت يرتجى فيه استجابة الدعاء والتضرع الى الله عز وجل من جهة التنجيم.

قال: هذا اسعدك الله من المسائل المعتاصة على الروحانين فضلا عن ذوى الاجساد الناطقة الا لمن منحه الله عزوجل معرفة ذلك على جهة البعث و الرسالة و الوقت المستدل به على معرفته لا يستحيل من جهة التنجيم

انجام: فهذه اسعدك الله كما حضرني و احضره الفكر مما ذهب اليه هذا المذهب من الطائفتين ينفعك الله بصالحه و تغمدک بغفرانه و عفوه والله ولى الاجابة (تمت الرسالة بحمد الله و حسن توفيقه و الصلوة على رسوله وآله الطيبين الطاهرين برحمتک یارب. تم)

چاپ: در همائی نامه: مجموعه مقالات علمی و ادبی تقدیم شده به استاد جلال الدین همائی، زیر نظر مهدی محقق (تهران، انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی 1355)

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 195/81-ف

نسخه اصل: حمدیه ش 1447 ؛ بی کا، تا: با تاریخ 755ق؛ در هامش است [فیلم ها-ف: 1 - 427]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6532/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: رجب 899ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز، ضربی ترنج و سرترنج دار ،مجدول، 2گ، (24پ-25پ)، 25 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 20 -107]

٣. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4001/9

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعليق، كا: تقى الدین محمد گیلانی، تا: 1014 جا: آگره؛ نقل از خط علی بیهقی فاضل ؛کاغذ ،فرنگی، جلد: مقوایی ضربی زرکوب، 3گ (112 پ -114)، اندازه: 14×23سم [ف: 11 - 4]

4 .تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 62/15 - ب

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: قرن 11؛ 3 برگ (237پ - 239 ر) [ف: 243]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5504/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ این نسخه عبارت آغاز نسخه دانشکده حقوق را «رسالة يعقوب بن اسحق الكندي في تحرى وقت يرتجى فيه استجابة الدعاء و التضرع الى الله عز وجل من جهة التنجيم» ندارد؛ کاغذ: سفید آهار مهره، جلد: پارچه ای، 6ص (113- 118)، 14 سطر (12/7×7/5)، اندازه: 12/5×19سم [ف: 8 - 334]

ص: 278

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 47

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1- 61]

6. شیراز؛ محلاتی، صدرالدین؛ شماره نسخه: 17/13

بی کا، بی تا [ نشریه 5 - 273]

7. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 1187/39

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 یا 11؛ با سر لوحهای زرین؛ اصفهانی ،نازک، 2گ (200-201)،24 سطر (20×10)، اندازه: 17× 27سم [رشت و همدان - ف - 1473]

8.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5280/3

آغاز: برابر؛ انجام: فى كثرة المآل الا انه عمره يقل. والله اعل_م و احكم. تمت الرسالة

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ سپس بندی به عنوان اخ_بار فيثاغورث الحکیم به عربی در یک صفحه؛ 5گ (13پ- 17پ)

12 سطر [ف: 16 - 106]

استجابت دعا / دعا / فارسی

estejābat-e do‘ā

نظام الدین گیلانی، احمد بن محمد ، - 1059 قمری

nezām-od-dīn-e gīlānī, ahmad ebn-e mohammad (-

(1649-)

رساله ای در آداب و شرایط دعا و چگونگی نیایش به درگاه حضرت سبحان و اسباب استجابت آن، مؤلف بیشتر آدابی ذکر می کند که خود بدانها رسیده و نقل هایی از تجربه هایش نیز می آورد.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 981/12

آغاز: ثنيت فيض غنى بفيض في في بتبيين تثنية... و بعد چ_نین گوید افقر عبادالله نیازمند درگاه اله؛ انجام: و در عرصه اظهار ،میار، یا ستار بحق محمد و آله الابرار و الائمة الاطهار

خط: نستعلیق، بی کا، تا: نزدیک عصر مؤلف؛ جلد: دو رو تیماج قرمز عطف تیماج قهوه ای، 6گ (93پ-98پ)، 14 سطر، اندازه: 12×18سم [ف:3 - 205]

استجابت دعا = آداب دعا / دعا / فارسی

estejābat-e do‘ā = ādāb-e do‘ā

حسینی خاتون آبادی، محمد باقر بن اسماعیل، 1070 - 1127 قمری

hoseynī xātūn-ābādī, mohammad bāqer ebn-e esmā‘īl

(1660 - 1715)

اهدا به: سلطان حسین صفوی

تاریخ تالیف: جمعه 10 رمضان 1115ق

رساله کوتاهی است در چگونگی دعا کردنو ادب توسل و حاجت خواستن از باری تعالی.

آغاز: بسمله طوطی فصیح مقال دعا را قفس افواه مؤمنان هنگامی پر و بال صدق نیت در آید ... و بعد چون امر اشرف ...

الخاقان بن الخاقان) شاه سلطان حسین الصفوى الموسوى بهادرخان ... عز صدور و شرف نفاذ یافت که حقیر قاصر خاسر محمد باقر بن اسماعيل الخاتون آبادی مجملی از آداب و کیفیت طلب مسائل و خواستن حوایج و مآرب از جناب قاضی الحاجات ... و برخی از اموری که سبب استجابت دعا

انجام: لیکن حقیر درین مختصر بذکر همین قدر که مطابق فرمان واجب الاذعان بود اکتفا نمود و الحمد لله رب العالمين والصلوة على اشرف الخلائق محمد و اهل بيته الطاهرين.

1.تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 804

آغاز: برابر؛ انجام: على رسول الله و آله حجج الله فرغ من تحريره مؤلفه الراجي عفو ربه الغنى محمد باقر حشر هما الله تعالى مع ائمتهما ليلة الجمعة عاشر شهر الله المبارك سنة خمس عشر و مائة بعد الالف الهجرية على مهاجرها الف صلوة و تحية

خط ،نسخ، بی کا، تا: قرن 12 (در زمان مؤلف)؛ با سرلوح ،مجدول، محشی با نشان «منه دام ظله»؛ مهر: عبداللطيف: كاغذ ،فرنگی، جلد: ترمه مقوایی عطف ،میشن، 108گ، 9 سطر (5×9/5)، اندازه: 9×14سم [ف: 1]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6890/3

آغاز: چیزی که مرابه خشم می آورد در آن ساعت مذکوره متوجه به دعا می شدم و استجابت را می یافتم؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ؛افتادگی: آغاز؛ مصحح؛ جلد : گالینگور آبی بدون مقوا، 9گ (23 ر - 31ر)، 12 سطر، اندازه:

9× 17سم [ف: 20 - 324]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 660/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1118ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 20گ (1ر - 20 ر) ،اندازه: 11×17سم [ف: 2 - 254]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1266/1

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، کا: محمد ترشیزی، تا: 1125ق؛ نسخه از دیباجه کم دارد؛ پس از این در 6پ-7ر دستور طرز خواندن صیغه تزویج است به فارسی به خط محمد حسن بن عبدالمجید حسینی واعظ در 1247؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج زرد یک لا، 6گ (1ر- 6 پ)، 22 سطر ،(23×15) اندازه: 10×17/5سم [ف: 7 - 2719]

5. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 873/4

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: 1140ق؛ در متن صفحات این رساله و نیز چند صفحه پیش و پس از آن دعاها و ختمه و تعویذات مختلف با چند قلم نوشته اند، در دو صفحه پایان

ص: 279

مجموعه طلسمی به نقل از در النظیم و نیز دعایی است به نقل شیخ صفی الدین موسوی حسینی ؛کاغذ ،اصفهانی ،جلد: تیماج قرمز با ترنج و نیم ترنج دارای نقش گل و برگ برجسته، 5گ (95-91)، قطع: رقعی، اندازه: 12/5×19/5سم [ نشریه: 13 – 271 ]

6. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4065/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1335ق، جهت حاج آقامنیر ؛جلد: تیماج ،مشکی، 18گ (45پ-62 پ)، 15 سطر، اندازه: 9/5×16سم[محدث ارموی مخ: 1 - 7]

7. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 345/2

آغاز: فتحمد الله العظيم و نصلی و نسلم على رسوله الكريم وآله البررة المستوجبين ... چون امر اشرف مطاع و فرمان فرمان ق_ضا جریان لازم الاتباع؛ انجام: منقول است که توراة و انجیل ختم شد بر پنج کلمه و من دوست دارم که آن کلمات را هر صبح و آن را مطالعه نمایم

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: گالینگور قهوه ای ضربی ترنج مجدول، 24گ (95پ-118پ)، 14 س_طر

،اندازه: 16×21سم [ف: 1 - 305]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5560/1

انجام: منقول است که هرگاه تو را نزد حق تعالی حاجتی باشد پس بگو اللهم انی اسئلک

خط: نسخ، بی کا، تا؛ بی تا: افتادگی: انجام ؛جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 27 گ (1پ-27پ)، 11 سطر، اندازه:8/5×15سم [ف: 14- 322]

9.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1844/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد ابراهیم ابن محمد علی طباخ، بی تا، کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج سبز تیره یک لا، 10 گ (59پ- 68پ) 15سطر، اندازه: 10/5×15/5سم [ف: 3 - 120]

استجابة الدعاء / فلسفه / عربي

istijābat-ud du‘ā’

جلوه، ابوالحسن بن محمد، 1238 - 1314 قمری

در این رساله ماهیت را به سه قسم تقسیم نموده و دعا را از ق_سم دوم آنها می داند که ماهیات و اعیان شقیه به حسب ذات می باش_ند و بزرگ ترین وسیله استجابت آن را به شناخت کامل حضرت پروردگار مربوط می سازد.

چاپ: به کوشش هادی رفیعی طباطبایی، گلشن جلوه (ق_م انتشارات قيام 1375)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8081/6

آغاز: اعلم أن المهيات و المعانى كالفرس و الانسان و الغيب مثلاً لا تكون مجعولة و مخلوقة لأن الخالق يجب أن يعلم أي شيء يخلق؛ انجام: و ان لم يكن من الأسباب لا يكون مضراً يجب أن يدعو لاحتمال أن يكون من أسبابه الدعاء

خط: نستعليق :كا: على اكبر بن عبدالحسین بن محمد صادق، تا: 1314-1313؛ جلد: مقوایی عطف پارچه مشکی، 3گ (55ر- 57پ) ،اندازه: 16×21سم [ف: 21 - 82]

استجازة انفدها بعض الفضلاء الى اصفهان / متفرقه / عربی

istijazat-un infad-a-ha ba d-ul fudala ila isfahan

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 195/85-ف

نسخه اصل: حمدیه ش 1447؛ بی کا، تا: با تاریخ 755ق؛ در هامش است. [ فیلم ها-ف: 1 - 427]

استجلاب ارتقاء الغرف بحب اقرباء الرسول ذوى الشرف / فضایل و مناقب / عربی

istijlab-u irtiqa-il-guraf bi-hubb-i aqriba-ir-rasul dawi-š-šaraf

سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، 831 - 902 قمری

(1497-saxāvī, mohammad ebn-e 'abd-or-rahman (1428

مختصری است در فضایل و مناقب اهل بیت عصمت و طهارت (علیه السّلام) با استدلال بآیات و روایات صحیحه، با عناوین «باب-باب»، مشتمل بر دو بخش: 1. بررسی انتساب پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و خویشاوندان آن حضرت؛ 2. بررسی آیات و روایات پیرامون محبت به پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و اهل بیت (علیه السّلام). علامه میر حامد حسین درتأليف كتاب «عبقات الانوار» به این کتاب توجه داشته است.

آغاز: الحمد لله الذى فضل اهل البيت النبوى بالشرف... و بعد: فهذا تصنيف شريف فى العطرة الطيبة و الذرية البهية المنتخبة

چاپ: تحقیق نزار منصوری ،بیروت، دار البشائر الاسلامية، 1421ق، 2 جلد ،قم، مؤسسه معارف الاسلامی، 1421ق

[هدية العارفين ٢١٩/٢]

١ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 969/1 عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: و هذا آخر استجلاب ارتقاءالغرف بحب اقرباء الرسول و ذوى الشرف

نسخه اصل: عاطف افندی ،استانبول شماره 2787؛ خط: بی کا، تا: 17 ذیقعده 1143ق، 71 برگ (1-71)، 21 سطر [عکسی

ف: 2 - 450 ]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 28040

آغاز: برابر؛ انجام: انى يحق لمثلى الفخر العلى محمد خير خلق الله جدی و امى فاطمة و ابى على

ص: 280

خط: نسخ، کا: سید باقر حسین، تا: 27 جمادی الثانی 1312ق؛مصحح، مقابله شده؛ اهدایی ،رهبری، دی 1380؛ كاغذ: حنایی كم آهار، جلد: مقوا با عطف و گوشه تیماج، 84گ، 13 سطر، اندازه: 16/2×25سم [اهدائی :رهبر 2 اخبار 1 - 97]

استحالة اتحاد البارى مع المخلوقات / كلام و اعتقادات/ عربی

istiḥālat-u ittiḥād-il-bārī ma‘-al-maxlūqāt

حمصی ،علی بن محمود، ق6 قمری

(hemsī, ‘alī ebn-e mahmūd (- 12c)

آن را در هنگام درس در ری تألیف کرده است.

آغاز: باسمه سبحانه عن المولى السعيد مرشد ارباب الكمال جمال الملة و الدين على بن محمود الحمصي قدس الله روحه فی اثناء درسه بالری قال رايت فى المنام انى اقيم هذا البرهان ع_لی نفی اتحاد البارى تعالى باحد خلقه

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2144/29

آغاز: برابر؛ انجام: وجب كونه محالا و هو المطلوب

کا: (گویا) تاج الدين حسين صاعد بن شمس الدین طوسی، تا: قرن 10؛ کاغذ: متن و حاشیه سپاهانی و فرنگی، جلد: مقوا با پارچه زری عطف میشن، 1 ص (390)، اندازه: 10/5×23سم [ف: 9 - 826]

«استحالة اجتماع الامر و النهى » اجتماع الامر و النهي

استحالة الكبريت و الزرنيخ / کیمیا / عربي

istiḥālat-ul-kibrīt wa-z-zarnīx

مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 590/4

آغاز: بسمله قال الجلدكي في نهايت الطلب ان الكبريت و الزرنیج فان كلاً منهما يمكن استحالتهما بالحكمة و التدبير الى جدا

خط:نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فستقی و شکری رنگ، ج_لد: تیماج تریاکی؛ مهر: حاج سید سعید؛ 6گ (49-54)، 18 س_طر (11/5×15)، اندازه: 14/5×21سم [ف: 2 - 706]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2142/4-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فیلم ها-ف: 1 - 646]

استحباب التختم بالعقيق / فقه / عربي

istiḥbāb-ut taxattum bi-l-‘aqīq

حویزاوی محمد ابراهیم بن غیاث الدین محمد، ق 12 قمری

hovayzāvī, mohammad ebrāhīm ebn-e gīyās-od-dīn

(mohammad (- 18c)

رساله استدلالی کوتاهی است در استحباب تختم به مطلق عقیق.

آغاز: الحمد لله على ما انعم و هدى

انجام: و حديث الكافى يدل على الاطلاق فتدبر تعرف

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6126/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، بی تا: ضمیمه نسخه ش 5712؛ واقف: فهرستی تیر 1310؛ کاغذ ،نباتی ،جلد: مقوا با روکش پارچه، اندازه: 11×18سم [ف: 5 - 495]

«استحباب التياسر عن القبلة » القبلة

«استحباب التياسر لاهل العراق » القبلة

استحباب السورة بعد الحمد = قرائة سورة بعد الحمد او آية / فقه / عربی

istihbab-us-surat-i bad-al-hamd

qiraat-u surat-in

ba'd-al-hamd aw ayat

شیخ بهائی، محمد بن حسین، 953 -1030 قمری

(seyx-e bahai, mohammad ebn-e hoseyn (1547 - 1621)

مختصر استدلالی است در رد کسانی که معتقد به وجوب سوره اند. مؤلف در مقدمه می نویسد: «بیشتر فقهای امامیه مانند سید مرتضی، شیخ مفید، ابن ادریس و علامه حلی قائل به وجوب اند و عده قلیلی چون شیخ در «نهایه»، نجم الائمه در «معتبر» و سلار و ابن جنید معتقد به استحباب می باشند». خود می گوید: «و القول الاول اشهر قيلا و لعله احوط سبيلاً الا ان القول الثاني كما يظهر اقوى دليلاً و قد وجدت بعض الفضلاء قد تصدى لتقوية ما عليه الأكثر و استدل على ذلك باربعة عشر وجهاً هى فى الحقيقة خلاصة ما استدل به القائلون بوجوبه...» و با عناوین «قال - اقول» به رد و ایراد آنها پرداخته است. البته شیخ بهائی از این رأی در کتاب های دیگرش برگشته و عقیده به وجوب سوره دارد.

آغاز: بسمله احسن ما يفتتح به الكلام حمد الملك العلام و الصلاة والسلام على نبينا محمد وآله الكرام

انجام: و هذه اكثر عدداً و امتن متناً وسنداً كما لا يخفى على منصف والحمد لله

[كشف الحجب ص 234؛ الذريعة 18/2 و 55/17؛ ريحانة الأدب 310/3]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23825

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا:محمد قاسم، تا: سه شنبه رجب 1027ق؛ واگذاری اولاد مرحوم فیض کاشانی در دی ماه 1375؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج قهوه ای ، 7گ، 23 سطر، اندازه: 18/3×11/5سم [ف: 21/1 - 105]

2 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4118/4٢٨٢

ص: 281

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه غره صفر 1066ق؛ در هشت برگ ما قبل رساله حاضر تعلیقات میرداماد بر مباحث حكم ماء قليل و آ ب چاه کتاب مختلف علامه آمده است؛ جلد: مقوایی، عطف و دورتیماج مشکی، 8گ (69ر-76پ)، 15 سطر، اندازه: 15×21 سم

[محدث ارموی مخ: 1 - 124]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 11577/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 4 شعبان 1075ق ،مصحح،در پش_ت برگ آغاز مطالبی درباره تجویز اعشاب دیده می شود؛ کاغذ: سمرقندی، آهار مهره، 8گ (54-61)، 16 سطر، اندازه: 8×15 سم[ف: 29 - 284]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1003/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حسین بن محمد حسینی قمصری مشهور به آفتاب ، تا: 1077ق، جا: قمصر کاشان؛ ٧گ (110 پ -116ر)، اندازه:

19×24سم [ف: 3 - 196]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 2452

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ واقف: ابن خاتون، 1067ق؛ کاغذ ،نخودی، جلد: مقوا با رویه پارچه، 12گ، 17 سطر، اندازه:

5×16سم [ف: 20 – 384]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14687/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: حدود قرن 12؛ مصحح؛ کاغذ: شرقی آهار مهره، 11گ (133ر -143ر)، 21 سطر، اندازه: 7×16/5سم [ف: 37- 191]

7. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2712/2

کامل؛ خط: نسخ، کا: حسین علی بن اسحاق؛ تا: 1257ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی با تیماج ماشی ضربی، 13گ (90- 102)21 سطر (9/5×14/5)، اندازه:15×21سم [ف: 4 - 1400]

«استحباب السورة مع الحمد في صورة الاختيار » وجوب السورة بعد الحمد

استحباب تختم / آداب و سنن / فارسی

estehbāb-e taxattom

مسيحا فدشکوئی، محمد مسیح بن اسماعيل، 1037؟ - 1127 قمری

masīhā fedeškū’īī, mohammad masīh ebn-e esmā‘īl

(1628 - 1715)

مشتمل بر «مقدمه» و پنج «فص» و «خاتمه»

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3130/8

كا: حاج سيد على محمد علاقبند یزدی، بی تا؛ اهدایی: وزیری مؤسس ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی با گالینگور سبز، 23ص (148-126)، 16 سطر (11×15)، اندازه 17×20/5سم [ف: 5-1543]

استحباب تعزیه اهل البیت و صفت تغلیظ یمین بر کافر و مسلم / فقه

estehbāb-e taʼziye-ye ahl-ol-beyt va sefat-e taqlīz-e

yamin bar kāfer va moslem

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3011/4

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ 3گ (35پ - 37ر) [ف: 6 - 189]

استحباب حضور ولی و شاهد در نکاح دائم زن / فقه / عربی

estehbab-e hozūr-e valī va šahed dar nekāh-e da'em-e

zan

شیخ بھائی، محمد بن حسین، 953 - 1030 قمری

(seyx-e baha'i, mohammad ebn-e hoseyn (1547 - 1621)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/239

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 1ص (500) [ مختصر - ف: 51]

استحباب رفع اليدين حال القنوت في الصلوات الخمس / فقه / عربي

istihbab-u_raf-il yadayn hal-al qunut fi-s Salawat-il

xams

خواجوئی، محمد اسماعیل بن حسین، – 1173 قمری

(xājū❜ī, mohammad esmā īl ebn-e hoseyn (- 1760)

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3742/3

آغاز: بسمله الحمد لله الذى قنتت له القانتات و خضعت له القانتون

خط: نستعلیق، کا: محمد اسمعیل بن محمد مهدی، تا: رجب 1370ق؛ كاغذ: اصفهانی آهار مهره، جلد: مقوایی روکش کاغذ قرمز عطف تیماج قرمز، 10ص (37-46)، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 5 - 1778]

استحباب شهادة على بن ابى طالب فی الاذان و الاقامة / فقه / عربي

istiḥbāb-u šahādat-i 'alīyy-i-bn-i abī ṭālib fi-l-aḍān wa-

l-iqama

حسینی، محمد مؤمن بن محمد هاشم

hoseynī, mohammad mo'men ebn-e mohammad hašem

ص: 282

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2603/3

آغاز: بسمله. حمدله ... بعد فيقول ... محمد مؤمن بن محمد هاشم الحسينى ... انى لما رايت اكثر الناس يتركون الشهادة؛ انجام: ف_هذا آخر ما قصدنا ایراده و الحمد لله رب العالمين وصلى الله علی محمد و آله الطاهرين

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد صادق بن فضلعلی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی مقوایی درون سرخ، 8ص( 43- 50) ،26سطر (7×17)، اندازه: 11×21سم [ف: 9 - 1457]

استحباب مزاح / فقه / فارسی

estehbāb-e mezāh

خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 204/15

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: رجب 1233ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: آهار مهره؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، عطف تیماج مشک_ی،اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 155]

الاستحسان / حديث

al-estehsān

در چند باب در پاکی و نماز و همه حدیث نبوی است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7699/9

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1212ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 17 سطر (7×13) ، اندازه 10×16سم [ف : 16 - 677]

استحضار الارواح / علوم غریبه / عربی

istihzār-ul-arvāh

کندی، یعقوب بن اسحاق، 185 - 252 ؟ قمری

(kendī, ya‘qūb ebn-e eshāq (802 - 867)

مختصری است در چگونگی احضار ارواح، برگرفته شده رساله ابرخس بن فرطس رومی و نگاشته شده جهت برادری.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2260

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اعلم ايها الاخ الصالح وفقك الله للسداد... انى لما رايت القدماء في هذا العلم اطالوا

نسخه اصل: کتابخانه ای در عراق؛ خط: نسخ نازیبا، بی کا، تا: قرن 13؛ روی برگ اول نام کتاب و مؤلف آمده است؛ 6 ص [عك_سی ف: 6 - 305]

استحقاق الهاشمى بالام للخمس / فقه / عربي

istiḥqāq-ul-hāšimī bi-l-umm li-l-xums

شریف هاشمی شیرازی، احمد بن علی محمد، ق 14 قمری

šarīf-e hāšemī šīrāzī, ahmad ebn-e ‘alī mohammad (-

(20c-)

رساله مبسوطی است در خمس و این که اگر فردی از طریق مادر هاشمی است، استحقاق خمس دارد، همچون سایر سادات. وی برای اثبات ادعای خود از آیات و روایات و نظریات فقيهان شیعه بهره جسته است. از عبارت ترقیمه مؤلف استفاده می شود که وی در سامرا بوده و ظاهراً از محضر درس میرزای شیرازی (م1312ق) استفاده نموده است ولی از او در منابع نامی برده نشده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14694

آغاز: بسمله الحق الذى لا يعتريه ريب و لا ياتيه الباطل من بين يديه و لا من خلفه، هو استحقاق المنتسب الى هاشم (علیه السّلام) بالام للخمس، ولابد قبل الخوض فى الادلةالاجتهادية و الاصول اللفظية، من بيان الاصل العملی؛ انجام: و الحال انهم رعايا ذريته الطاهرة، فكيف الظن برسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بالنسبة الى ذريته فاذا كانت ذريته الطاهرة منزهين عن الصدقة مرتفعين عن الزكاة، فلا محالة يكون لهم الخمس، بلا شبهة و من المعلوم ان ذريته (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) ليست منسوبة اليه الا بلام

خط: شکسته، نستعلیق، كاتب - مؤلف، تا: رمضان 1322ق، جا: نجف اشرف؛ مصحح، محشی، ترقیمه: «و قد فرغ من تصنيفه و ، ترصيفه الاحقر الافقر ابن على محمد الشريف ابن محمد حسین الشريف ابن الحاج محمد احمد الشريف بالانتساب الى الدوحة الهاشمية و الشجرة السلطنة الاحمدية التي، اصلها ثابت و فرعها في السماء و الشجرة المباركة، الذريته العلوية التي لا شرقية ولا غربية، الشيرازى المولد و المنشاء و العسكرى المهاجر و الغروى الموطن والمدفن، ان شاء الله فى النجف الاشرف، روحي لمشرفه الفداء، فى اليوم السابع و العشرين من شهر رمضان المبارک من سنة ١٣٢٢ه_ ....»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مشمع قهوه ای، 17گ، 20 سطر (8×16) اندازه: 16/5×22/5سم [ف: 37 -203]

استحکام / فقه / فارسی

estehkām

استرآبادی، محمد مهدی بن محمد شفیع،- 1259قمری

estarābādī, mohammad mahdī ebn-e mohammad šafi

(- 1843)

رساله کوتاهی در مسائل و احکام صوم مشتمل بر چهارده «فصل»

قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 889/2

آغاز: الحمد الله الذى جعل الصوم جنة من النار، والصلاة ... اما بعد چنین گوید بنده حقیر معترف بقصور و تقصیر؛ انجام: الحمد

ص: 283

الله على الاختتام والصلاة على محمد و آله الكرام تمت.

خط: نستعلیق، کا: غلام علی ملا، تا: پنج شنبه 16 شعبان 1245 ق،جلد: تيماج قهوه ای عطف پارچه، 34گ (42پ-75پ)، 11سطر، اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 154]

«الاستخارة » ارشاد المستبصر

الاستخارة / استخاره / عربی

al-istixāra

ابن طاوس، على بن موسى، 589 - 664 قمری

(ebn-e tāvūs, ‘alī ebn-e mūsā (1194 - 1266)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/68

بندی از آن؛ خط: نسخ، کا: شمس الدين محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: قرن 9 [ف: 5 - 110]

الاستخارة / استخاره / عربي

al-istixāra

؟ ،کفعمی، ابراهیم بن علی، 840 - 905 قمری

(kaf‘amī, ebrāhīm ebn-e ‘alī (1437 - 1500)

یادداشت هایی درباره استخاره.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9/7 خوئی

در فهرست با نام «یادداشت هایی از کفعمی» آمده است؛ بی کا، بی تا، 2 ص( 182-183) [ف: 7 - 274]

استخاره = فالنامه / استخاره / عربی

exare = fal-name

خادم انصاری، محمد تقی بن ابوالمعالی، ق 11 قمری

xādem-e ansārī, mohammad taqī ebn-e ab-ol-ma‘ālī (-

(17c-)

تاریخ تالیف: 1246قم

رساله در دستور استخاره با قرآن کریم است، وی طبق جدول های حرفی می نگارد: «قاعدة فيه ان تقرا آية الكرسى و تصلى عشر مرات على النبى صلى الله عليه و اله و سلم و تقرا و عنده مفاتيح الغيب لا يعلمها الا هو ... و تقول اللهم انى تفاءلت بكتابك ... ثم اقصد و اضع اصبعك على حرف الصفحة التي فيها مقصودك ثم تكتب ذلك الحرف و تعد بعده خمسة احرف و الخامس اكتبه هكذا الخ الصفحة فما فض_ل من آخر الصفحة اضفه الى اولها وعد كذلك و احفظ الحروف التي كتبها من اول الصفحه واجعلها مقدمة في الاسطار و اذا فرغت من التعداد و انتهيت الى الحرف الذي وضعت اصبعک عليه اقراء الحروف الذى اكتبتها من اول الصفحة تجدها آية من كتاب الله العزيز تدل علی مطلوبک و مرادك اما امراً و نهی قطعا». این نسخه حاوی 21 لوح و هر لوح دارای 160 جدول از حروف الفبا که برای مقصدی خاص است از جمله «لمعرفة المليح من القبيح»، لحسن عقد النكاح و قبحه»، «التعبير المنام يكون هذا» و غيره.

آغاز: الحمد لله الذى جعل الابهام عينا لمعرفة آلائه و الشكر وسيلة لعد منتهى نعمائه و شرف تبيين الفال ... اما بعد اقول و انا المفتقر ... ابن ابى المعانى محمد تقى الخادم المتطبب الانصارى ... فرایت شخصا من الارواح قادني الى تاليف متفال الكتاب ليس مقدور البشر ولا يخطر ببال ذوى الالباب.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11706

آغاز: برابر؛ انجام: للسرعة و البطاء من الاسفار ... م م ح .

خط: نسخ، بی کا، تا: حدود قرن 13؛ واقف: سید کاظم عصار، دی 1354؛ کاغذ: حنایی فرنگی ،جلد: مقوا با روکش پارچه، 12گ، 20 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 15 – 112]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 312/1-ط

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1246ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،سفید، جلد: تیماج ،قرمز 13گ (3پ-15پ)، 15 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 16×21سم [ف: 22 – 100]

استخاره / استخاره / فارسی

estexāre

حسینی، محمد صالح ، ق 12 قمری

(hoseynī, mohammad sāleh (- 18c)

رساله در انواع استخاراتی است که مؤلف خود تجربه نموده است.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3461/7

آغاز: حقیر خاطی محمد صالح الحسینی به عرض طالبان راه هدایت و متعطشان زلال خیر و سعادت می رساند که آنچه از انواع متکثره استخاره؛ انجام: و این حقیر این نوع از استخاره را مکرر تجربه نموده بمنزله وحی است و السلام على من اتبع الهدى

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 12، مصحح؛ 3گ (124ر- 126ر)، 12 سطر، اندازه: 10×14/5سم [محدث ارموی مخ: 1- 125]

الاستخارة / استخاره / عربی

al-istixāra

علم الهدی، محمد بن محسن، 1039 - 1115 قمری

(1704-alam-ol-hodā, mohammad ebn-e mohsen (1630

تاریخ تالیف: 1110ق

ص: 284

بحث استدلالی است در معانی استخاره در یک «مقدمه» و چندین «انارة» که در آن از کتاب «فتح الابواب» سيد على بن طاوس و ... یاد می کند .

آغاز: سبحان الذى بطن الغيوب فحشر مخزون اسرارها فى اکنة استارها و حال بين القلوب و بين تصرفها على اختيارها فى سال اقبالها و ادبارها. نحمده على... و بعد يقول المستجير بالله من الجور بعد الكور..

انجام: حامدین لولى الارشاد و الدلالة مصلين على اهل ب_یت البسالة و النبالة محمد خير من صدع بحمل اعباء النبوة والرس_الة ... و كتبه مولفها الفقير ... محمد المدعو بعلم الهدى بن محسن بن مرتضى ... ببعض شهور حجة عشر و ماية و الف من الحجج المبتدا من الهجرة... احمد و اشكر حمدا لا ينتهى اليه توغل الافهام ولا يقف عليه تغلغل الفكر بحديد النظر.

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 919

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق متوسط، كاتب- مؤلف، تا: 1110ق؛ ض_من مجموعه ای است که تمام آن به خط علم الهدی پسر فیض کاشانی می باشد، محشی به خط مؤلف و به امضای «منه»،مصحح؛ کاغذ: ،اصفهانی ،جلد ،مقوا 18گ ،(1-18) ، 17 سطر (8/3×15/3) ،اندازه: 16×25سم [ف: 1 - 13]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3857/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ زیبا، کاتب - مؤلف، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج مشکی، 52 ص (43-94)، 17 سطر، قطع: خشتی، اندازه:

13×21سم [ف 10 - 1870]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14067/2

آغاز و انجام:برابر

خط: نسخ، کاتب- مؤلف، بی تا؛ محشی از مؤلف به امضای«منه سلمه الله»؛ جلد: تیماج سرخ مجدول، 39گ (33پ- 71ر)،

،14سطر، اندازه: 12×18سم [ف: 38 - 91]

الاستخارة / استخاره / عربی

al-istixāra

ساروی، محمد علی بن محمد رضا، - 1193 قمری

(sāravī, mohammad ‘alī ebn-e mohammad rezā (- 1779)

در این رساله مختصر به بیان راه های مختلف استخاره پرداخته است.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3613/7

آغاز: بسمله ... فاعلم أن للاستخارة طرقاً كثيرة مذكورة فی مواضعها کالوافی و غیره؛ انجام: و عسى ان تحبوا شيئاً و هو لكم والله يعلم و انتم لا تعلمون و الله الحمد اولاً وآخراً.

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 12؛ مصحح ؛ 3گ(74ر- 76ر) ،اندازه: 10/5×16سم [محدث ارموی مخ: 1 - 125]

استخاره / استخاره / فارسی

estexāre

نراقی، احمد بن محمد مهدی، 1185؟ - 1245 ؟ قمری

(narāqī, ahmad ebn-e mohammad mahdī (1772-1830)

رساله کوتاهی است در خصوص مشروعیت تجدید استخاره در صورتی که حالات استخاره یا مورد استخاره تغییر نماید.

یادآوری می شود نام این رساله در هیچ یک از منابع موجود وجود ندارد.

چاپ: با تحقیق علی رفیعی علامرودشتی، در مجموعه میراث ماندگار، 1382ش

[موسوعة مولفى الامامية 182/5]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13931

آغاز: هرگاه کسی استخاره کند در خصوص امری مثل خریدن مزرعه یا نکاح دختری یا اجازه دادن ملکی؛انجام: نقل کرد از یکی از علمای معاصرین که او گفت ... از استخاره اول می توان دوباره استخاره نمود و الله العالم.

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 13؛ مصحح، در برگ نخست دو یادداشت ظاهراً به خط مؤلف؛ مهر: [احمد]...» (بیضی)، «محمد ...»؛ کاغذ ،فرنگی، نوع جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج عطف تیماج قهوه ای، 4گ، 19 سطر (9×15)، اندازه: 15/5×22/5سم [ف: 35 - 350]

الاستخارة / استخاره / عربي

al-istixara

حسینی میبدی، علی بن محمد علی، - 1313 قمری

(hoseyni meybodī, 'alī ebn-e mohammad alī (- 1896)

تاریخ تالیف: پنج شنبه 24 ذیحجه 1287ق

دارای یک «مقدمه» و شش «فصل» و یک «خاتمه»: المقدمة فى الأسباب و الآلات المعدة للاستخارة؛ فصل 1. الاستخارة بالرقاع .٢ الاستخارة بالمصحف؛ ٣. الاستخارة بالسبحة؛ 4. الاستخارة بالقلب؛ 5. الاستخارة بلسان الغير (المشورة)؛ 6. الاستخارة بالقرعة؛ الخاتمة في سائر اقسام الاستخارة

آغاز: الحمد لله رب العالمين... هذه وجيزة فى الاستخارة و هى فى اللغة طلب الخيرة على ما في القاموس

انجام: و لو ادخره ليوم الفاقة الكبرى لكان لذلك اهلاً، الحمد لله أولاً وآخراً و ظاهراً وباطناً.

1. کرمانشاه؛ میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 18

آغاز : برابر

ص: 285

خط: نسخ، بی کا، تا: 1288ق؛ جلد: تیماج مشکی، 83گ، 14سطر ،اندازه: 14×21سم [ف: 22]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2300

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 6 - 346]

2 . مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 5/3

آغاز و انجام: برابر

كا: عبدالكريم بن محمد اسماعيل بروجردی، تا: با تاریخ 1297ق ؛جلد: تیماج قهوه ای، اندازه: 16×25سم[شخصی میبدی -ف: 1- 22]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2137/3

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 6 - 177]

3. مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 15/10

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالکریم بن محمد اسماعيل بروجردی ،کرمانشاهی، تا: پنج شنبه 5 محرم 1301ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 78 ص (251-328)، 21 سطر [شخصی میبدی-ف: 1-46]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2139/10

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 6 - 184]

4. مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 14/3

آغاز: برابر

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سبز، اندازه: 21×35/5سم [ف: 1 - 41]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2135/3

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 6 - 170]

الاستخارة / استخاره / فارسی

al-istixāra

حائری ،سنقری محمد علی بن حسن علی،- 1378قمری

hā’erī sonqorī, mohammad ‘alī ebn-e hasan ‘alī (

(1959-)

رساله مختصری است در آداب، کیفیت و فضیلت و انواع استخاره، با استفاده از احادیث.

قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 40/2

آغاز: بسمله الحمد لله الذى من لطفه بعباده اوجب على نفسه لهم للمستغفرين منهم المغفرة... چنین گوید خادم احادیث ... مح_مد على الحائرى اولا باید دانست که شرط است در استخاره اطمینان و یقین و توجه؛ انجام: خيرة الشارق و نیز از کراجکی نقل ش_ده که در روایت رسیده دو رقعه استخاره ... و بر آن عمل کند

خط: نسخ و نستعلیق، کاتب - مؤلف، بی تا، جلد: تیماج سرخ ضربی مجدول، 6گ، 30 سطر ، اندازه: 18× 27سم [طبسی مخ: 1- 232]

استخاره / استخاره / فارسی

estexāre

شیخ محمد ابراهیم

šeyx mohammad ebrāhīm

رساله ای است بسیار کوتاه در راه و روش استخاره کردن همچون استخاره ذات الرقاع، استخاره به تسبیح و قرآن، که از شیخ طوسی و از «مصابیح» علامه حلی و «فتح الابواب» سيد بن طاووس نقل کرده است. در الذریعة چند رساله استخاره آمده ولی از این رساله نام برده نشده است.

١. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12677/17

آغاز: بدانکه طرق استخاره از اهل بیت به انواع متعدد وارد شده از این جمله استخاره ذات الرقاع، انجام: و ان لم يكن فاصرفه عنى واقدر لى فيه الخيرة انک علی کل شیء قدير يا ارحم الراحمين الحمد لله رب العالمين.

خط: نسخ و نستعلیق، کا: عبدالباقي بن عبدالباقی بن رضی الدین محمد حسین آرتیمانی، تا: قرن 11؛ مصحح، 7 برگ مطالبی از «منهاج الصلاح» علامه حلی شهید اول، شیخ حر عاملی، امام سجاد، كفعمي، المجتنى سيد بن طاووس، کشکول شیخ بهائی و یادداشت های گوناگون دیگر در انجام این رساله آمده است؛ کاغذ: شرقی، اگ (107-108)، 21 سطر، اندازه: 10×21سم [ف:

32- 206]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6437/3

آغاز: اما در بیان استخاره ذات الرقاع است از حضرت صادق منقول است؛ انجام: انک علی کل شیء قدير يا ارحم الراحمين

با عنوان «استخاره ذات الرقاع»؛ كا:محمد ابراهیم گوهری، تا: 1293ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: میشن قرمز لایی، 3گ (23 پ - 25ر) 14 سطر، اندازه: 13×20/5سم [ف: 9 - 390]

الاستخارة / استخاره / عربی

al-istixāra

عاملی، علی بن یوسف

āmelī, ‘alī ebn-e yūsof

رساله ای در چهار «باب»

آغاز: بسمله الحمدلله و سلامه على عباده الذي اصطفى ...و بعد فيقول على بن يوسف العاملى مولداً و النجفى مسكنا هذه نبذ يسير في كيفية الاستخار انتخبتها من بعض كتب الاصحاب اجابة لالتماس بعض الاحباء و هي مرتبة على ابواب الأول في معنى الاستخارة فى اللغة العربية، الثانى فى فضلها، الثالث في آدابها الرابع في كيفيتها

انجام: و ليكن هذا آخر ما اردنا اثباته من كيفية الاستخارة و ادبها و الحمد لله وحده.

1.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1514/1

آغاز و انجام: برابر

ص: 286

خط: نسخ، کا: محمد تقی بن مولانا حاجی حسین بمى كرمانی، تا: 20 صفر؛ کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 5گ (1پ-5ر)، 25 سطر (8/5×18) ، اندازه: 12/5× 23سم [ ف: 8- 150]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18438

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا: کاغذ: نخودی، جلد: تیماج [رایانه]

الاستخارة / استخاره / عربی

al-istixāra

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9464/29

منقول از ابن طاوس ؛خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 11؛ 1 ص (304 - همان) [مختصر - ف: 679]

الاستخارة = آیاتی از قرآن جهت استخاره / استخ_اره / عربی

al-istixāra = āyāt-ī az qor’ān jahat-e estexāre

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3616/1

آغاز: و وجدک ضالاً فهدی؛ انجام: در خصومت دست تو قوی بود

خط: نستعليق، كا: محمد مؤمن ،تا: 1019ق؛ افتادگی: آغازو انجام؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف و گوشه ها تیماج قرمز، 23 ص ،(23-1)، 13 سطر (9×16)، اندازه: 13×21سم [ف: 5 - 1721]

الاستخارة / استخاره / عربي

al-istixāra

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 694/83

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی و فستقی؛ ج_لد: تیماج ،عنابی ،1ص ،اندازه: 22/5×13/5سم [ف: 1 - 550]

«استخاره » آداب استخاره

«استخاره » آیات استخاره

استخاره / استخاره / فارسی

estexāre

چند رساله غیر همانند:

1. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 89/3

آغاز: الحجر. وجعلنا لكم فيها معایش اندرین بازرگانی س_ود بسیار بیند؛ انجام: فاصبر صبراً جميلا: در فروختن این بنده صبر کند

در رساندن مقصود از آیات برای استخاره کننده؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سبز مقوایی، 20گ (165ر-186پ)، 15 سطر (8×15)، اندازه: 14×20/5سم [ف: 232]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2950/81

در طریق استخاره و وهم و دم و فال نامه و جدول ارسال قاصد و و دایره فال که امام رضا برای مامون ساخته و علی احمد بصری (؟) آن را از عربی به فارسی برگرداند؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12 ، 1ص (476) [ف :10 - 1844]

3. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 253/9

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: کبود، جلد: تیماج تریاکی، قطع: خشتی [ نشریه: 3 - 391]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16159

خط: نسخ، بی کا، تا: 15 ذیحجه 1245ق | مختصر - ف: 51]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1497

آغاز: لحیان – شرح استخاره اول چو در طالع در آید شکل لحیان ***بیارائی بزینت هم تن و جان / ترا عزت رسد نزد بزرگان *** بیابی جمله حاجتها از ایشان؛ انجام: قرآن عمر او بر سه سالگی و پنج سالگی بود اگر بگذرد بعمر طبیعی رسد ثانو را بر آب و سبزه نظر کند

شانزده بند است در استخاره با قواعد رملی منسوب به گفته های حضرت دانیال (علیه السّلام) ،در هر بند چند بیت شعر در قاعده آن بند به نظم آمده پس از آن به نثر شرح می شود و در پایان تصریح کرده که از کتاب «حروف» حاج محمد على خراسانی مقیم کرمانشاه به تاریخ ششم جمادی الاول 1329 برداشته شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 6 جمادی الاول 1329ق، جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 19گ، 17 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 4 - 302]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7571/15

به نقل از شرح صحيفه سجاديه سيد عليخان مدنی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1338ق؛ جلد: تیماج مشکی، اگ (120-121)، مختلف السطر، اندازه: 14×20/5سم [ف: 26 - 65]

7. کاشان ،رضوی؛ شماره نسخه: 72/4

بی کا، بی تا[ نشریه: 7 - 39]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18369

بی کا، بی تا [دث مجلس]

استخاره = فالنامه قرآن/ استخاره / فارسی

estexāre = fāl-name-ye qor'ān

شیوه تفال با قرآن بر قاعده حروف.

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... اما بعد این رساله ایست در مشورت بكلام ملک علام. چون کسی اراده تفأل بكلام الله كند

ص: 287

انجام: بعدد نحس از او معلوم باید کرد اختیار روزسابق است و السلام على من اتبع الهدى

١ . تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 764/11

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سرخ ضربی ،مقوایی 4گ (144پ-147پ)، 16 سطر (5×11/5)، اندازه:

10×17/5سم [ف: 390]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1396/8

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا [ف: 5 - 263]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3565/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ: فرنگی ،شکری،جلد: تیماج مشکی عطف پارچه ای، 89گ (225-313)، قطع : خشتی، اندازه:

14×21سم [ف 10 - 1529]

استخاره / دعا / فارسی و عربی

estexāre

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23436

آغاز: بسمله اختیارات الوقت فى الاستخاره مروی؛ انجام: و این دو معتدل یا نیکی یا بدی. تمت هذه الرساله في الاستخاره المصحف

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [رایانه]

استخاره با تسبیح / استخاره / عربی

estexāre bā tasbīh

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/89

خط: نسخ، کا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛ در هامش [ف: 6- 1236]

استخاره با تسبیح نقل از شیخ بهاء الدين / استخاره / عربی

exāre bā tasbih naql az šeyx bahā-od-dīn

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3455/38

آغاز: كيفية الاستخاره بالسبحه ما رأيت بخطه الشريف رحمه الله

بی کا، تا: 1063 تا 1141ق، جلد: تیماج یک لا قرمز، 1 ص (47)، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 15/5 ×33سم [ ف : 10 -1340]

استخاره با قرآن و ... / استخاره / فارسی

...exare ba goran va

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3129/3

خط: شکسته نستعلیق، کا: شریف بن حسن حسینی رودسری، تا: 972ق؛ همراه با جدولی در نجوم و پراکنده هایی دیگر؛ 3گ

(١٢٠ ر - 122پ) [ف: 6 - 238]

استخاره با قرآن/ استخاره / فارسی

estexāre bā qor'ān

ترجمه رساله است در استخاره با قرآن کریم که در نسخه به سید بن طاووس نسبت داده شده، نام مترجم نیامده است.

آغاز: بسمله، الحمد لله رب العالمين ... اما بعد، این ذکریست از ابن طاوس حسنی، در باب استخاره مصحف مجید، پس کسی

که استخاره کند، بخواند آیة الکرسی و آیه

انجام: آن امر بد است و اما زیاده نیست و حکم هر دو صورت نیکی و بدی مستویست، این دو معتدل در نیکی و بدی ،تمت.

1 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14739/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: درویش علی، تا: 1050ق؛ بخشی از عبارات به صورت چلیپا نگاشته شده؛ کاغذ ،شرقی، 2گ (23ر-24پ)، 31

سطر، اندازه: 12×22سم [ف: 37 - 320]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13393/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مشمع زرشکی زرکوب با مقوا، 3گ (13پ-15پ)، 19 سطر چلیپا، اندازه: 14×21/5سم [ف: 33 - 673]

الاستخارة بالقرآن / استخاره / عربی

al-istixarat-u bi-l-quran

دو طریق استخاره با قرآن است از املاء شیخ بهائی به نقل از سید ابن طاووس

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 312/3-ط

آغاز: ذكر بن طاوس فى باب الاستخارة فى المصحف فليقرء آية الكرسى؛ انجام: بمنزلة الوحى. هذا املاء شيخنا بهاء الملة و الدين ... محمد العاملي.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره سفید، جلد: تیماج قرمز اص (18پ)، 15 سطر، قطع: ،خشتی اندازه: 16×21سم [ف: ٢٢ - ١٠٠]

استخاره به طریق حروف / استخاره / فارسی

estexāre be-tarīq-e horūf

چگونگی در آوردن مقصود و مطلوب باشمارش حروف مقطعه،

ص: 288

در این رساله تشریح می شود.

قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3826/11-19/156

آغاز: بسمله پس اگر احدی سئوال کند که احوال غایب چیست و به کدام طرف است صحت و مرض او را در حرف اول از س_طر اول و ششم شناسد؛ انجام: و حکم هر دوصورت در نیکی و بدی منسوب مساوی است و این هر دو معتدل در نیکی و بدی و الله اعلم. خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: تیماج قهوه ای ضربی دارای ترنج با سر، مجدول گرهی، 3گ، 21 سطر، اندازه: 12×19/5سم [ف: 333]

«الاستخارة (رسالة فى) » عنوان الصواب في ط_رق الاستخارات

«الاستخارة (رسالة فى ) » المقارعة

استخاره (جدول) / استخاره / عربی

(istixāra (jadwal)

دستور استخاره با جدول منقول از امير المؤمنين على (علیه السّلام).

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6324/20

بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: گالینگور قهوه ای عطف حاشيه تيماج، 141 صفحه، قطع: رحلی، اندازه: 18×29سم [ف:

19- 331]

استخاره جعفری = فال نامه / استخاره / فارسی

exāre-ye ja'farī = fāl nāme

در استخاره امام جعفر صادق (علیه السّلام) با عنوان های «اگر سائلی پرسد».

آغاز: بسمله، منقول است از حضرت امام جعفر صادق رضی تعالى عنه هر کسی را حاجتی و مهمی پیش آید و خواهد که انجام کار معلوم نماید که بایدکه با طهارت کامل در ساعت اسعد به موجب ارشاد امام در عمل آرد ... و این چند کلمه از كلام جعفر موافق حروف تهجی در اعداد آنچه نمودند و این تحفه را به استخاره جعفری نام نهادند

انجام: چند کس شریک دارد و الله اعلم بالصواب و اليه المرجع و المآب وصلى الله على خير خلقه محمد و آله اجمعین آمین آمین آمین.

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7914/11

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: غلام حیدر، تا: یک شنبه 21 ذیحجه 1293ق ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: گالینگور مشکی مقوایی عطف و گوشه

تيماج سرخ 1ص (259 ر) 14 سطر (6/5×12)، قطع: ربعی، اندازه: 12/5×19سم [ف 16 - 735 ]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16009/17

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ،مجدول، رکابه دار ،جلد: تیماج قهوه ای بادامک در وسط با عبارت صلوات و بادامک کوچک با نقش «یا رزاق» 14 ص( 189 - 202)، 15سطر ،اندازه: 10×18/5سم [ف: 44 - 192]

استخاره دانیال پیامبر / استخاره / فارسی

estexare-ye daniy al-e payambar

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3204/9

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 1گ (52ر-52پ) [ف: 6-294]

استخاره در سفر / استخاره / فارسی

estexare dar safar

آیاتی از قرآن و دعاهایی درباره استخاره درسفر گویا بخشی است از کتاب مفاتیح، زیرا تحت عنوان اول و مفتاح دوم و... است و مفتاح هفتم و مفتاح هشتم در این دفتر آمده است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6128/3

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا: کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن قرمز یک لایی لبه میشن سیاه، 12-14 سطر [ف: 9 - 186]

استخاره ذات الرقاع / استخاره / عربي

estexāre-ye zāt-or-reqā‘

غیر همانند:

1.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2642/7

بی کا، بی تا [ف 6 - 79]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9469/110

به روایت از شیخ طوسی در «مصباح المتهجد»؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 11 2ص (219 - 220) [مختصر - ف: - 344]

استخاره معتبر طریق) / استخاره / فارسی

(estexare-ye mo'tabar (tarīq-e)

افندی، عبدالله بن عیسی بیگ، 1066 - 1130؟ قمری

(afandi, abd-ol-lah ebn-e isa beyg (1656 - 1718)

آن را برای شاهزاده سلطان محمد اکبر بن اورنگ زیب نوشته بود.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8841/42

ص: 289

آغاز: طریق استخاره معتبره که در شریعت مظهر (كذا مط_هر) وارد شده و علما را در صحت آن نزاعی نیست آن که هرگاه امری عظیمی پیش آید که آدمی خود اولا وضو جهة ن_ماز استخاره بسازد؛ انجام: حتى علماء اسلام کتابها در باب احوال استخاره نوشته اند. طریقهای بسیاری برای آن به انواع مختلف روایت کرده اند. نهایت آنچه درین مقام کمترین بندگان آس_تان خلافت نشان و کمینه مخلصان اعلی حضرت شاهی ظل الل_هی حسب الامر الاعلى عجالة الوقت جهت تذكار خاطر عاطر اقدس اشرف در بلده فراه لا زال محفوظاً بالرفاه مرقوم ساخته ایم و اف_نده بی نزاع معتمد و درست تر است الباقی ظلال جلال و اشفاق بر مقارق اهل آفاق پیوسته گستره [ گستره ] باد انجامه:« 17 ذی قع_ده سنه 1118 روز دوشنبه در بلده مشهد مقدس زادهما (كذا) الله تشريفاً و كرامتاً و مهابتاً و تعظيماً نقل از خط فضیلت و فواض_ل دستگاه جامع المعقول حاوی الفروع و الاصول مرزا عبدالله افندی بن عیسی بیک اصفهانی سلمه الله که برای پادشاهزاده غفران و مغفرت پناه سلطان محمد اکبر بن اورنگ زیب پادشاه تاب (ك_ذا؛ طاب) ثراه نوشته بودند»

خط: نسخ و نستعليق، كا: جمال الدين محمد حسنی، تا: دوشنبه 17 ذیقعده 1118ق ؛جا: مشهد؛ کاغذ: چند نوع بیشتر شرقی نخودی آهار مهره نازک، جلد: میشین مشکی ساده عطف چرم قهوه ای، 1ص (300) اندازه: 22/3×34/9سم [ف: 29/1 - 93]

«استخاره نامه » فالنامه

استخاره نامه / استخاره / فارسی

estexāre-nāme

اردبیلی، احمد بن محمد، ق 15 قمری

(ardabīlī, ahmad ebn-e mohammad (- 21c)

در استخاره به آیات قرآنی با تعیین علامات رموز از بسیار خوب تا بسیار بد برای برخی آیات از ابتدای سوره بقره تا پایان سوره تکویر به ترتیب سور به نقل از ملا احمد اردبیلی است. مطل_ع بعضی آیات این سوره ها نوشته شده است و رمز هر یک شنگرف در بالای اولین کلمه هر آیه گذاشته شده است. مط_ابق این استخاره نامه در هیچ کدام از فهرست های مرعشی مجلس ،دانشگاه قدس ،ملک، سپه و نیز الذریعه موجود نیست.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6152

آغاز: استخاره نامه و آیات قرآنی که نیک و بد بقول ملا اح_مد اردبیلی ... از اول آیه تا اخر هر کجا که تغییر ... علامت خ خوب علامت ع بسیار خوب ... ع اولئك على هدى؛ انجام: و ذا النفوس و اذا الموؤدة سئلت الى نشرت.

خط: نسخ، بی کا، تا: 1259ق؛ افتادگی ها و شماره های اجزا در حاشیه؛ کاغذ: فرنگی شکری ،جلد: میشن قهوه ای مقوایی لب_ه ها

سجاف عنابی و عطف سجاف تریاکی سوخته 21گ (33پ- 53پ) 15-16 سطر (9/5×15/5)، اندازه: 13/4×21/5سم [رایانه ]

استخاره نامه / استخاره / فارسی

estexāre-nāme

غیر همانند:

1.مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2310/9

آغاز: بسمله، استخاره نامه که از کلام مجید استخراج می نمود؛

انجام: در میان زن و شوهر جدایی افتد والله اعلم بالصواب.

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13، 4گ (201 - 204)، 15 سطر [ف 5 - 670]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13847/3

آغاز: الحمد الله الرحمن الرحمن و الصلوة و السلام على خير خلقه و آله أجمعين الطيبين اما بعد این کتابی است استخاره نامه و مشتمل بر سی خانه و خانه هایش در هشت است؛ انجام: و انگشت گذارده برسد جواب صریح حاصل که این است کلیه در وضع استخاره نامه بطریق مربع حروفی.

رساله ای کوتاه در استخاره (نوعی فال) مشتمل بر سی جدول هشت در هشت که در هر خانه آن حرفی و بالای هر جدول مطلبی نگاشته شده و هر کدام از آن مطالب خواسته باشند نخست سوره حمدی خوانده می شود سپس سه سوره قل هو الله احد و سه صلوات بر محمد و آل محمد (علیه السّلام) فرستاده و نیت کرده و انگشت خود را در یکی از خانه ها می گذارند و ملاحظه می نمایند که چه حرف است از آن حرف چهار چهار بشمارند و حرف چهارم را در جایی بنویسند اگر در آخر حرف چهارم است و چیزی زیاده نمانده که از اول خانه گیرند و به طریق اول چهار چهار بشمارند و حرف چهارم را بنویسند تا سر همان حرف که اول انگشت روی او آمده است آنگاه حروف مقطعه را بخوانند مطلب معلوم خواهد شد انشاء الله تعالى؛ خط: شکسته نستعلیق و نسخ،ابوالقاسم ،خراسانی،تا: 1277ق؛ :ترقیمه «حسب خواهش عالیجناب مبادی آداب نخبة سلسلة اولوالالباب لب لباب الاعاظم و الافاخيم ابن عم کامیاب آقا میرزا ابو القاسم زاد الله تعالى مجده و عزه و وفقه لتحصيل مراضيه و اكتساب الكلمات فانها زينة المرء و لباس التقوى و أحسن الجلباب لاولى الالباب لدى المرجع و المآب قلمی گردید بتاریخ 14 شهر ربيع الاول 1277 ه_ كاتب ...ابوالقاسم خراسانی التماس دعا دارد»، به نظر می رسد دو برگ پایانی نسخه جدا از نسخه و عباراتی توضیحی بوده باشد؛ کاغذ ،فرنگی، 10گ (19پ- 28 ر) 17 سطر، اندازه: 6/5×13سم [ف: 35 - 183]

3. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1/ 1367

آغاز: البقرة. واتيه الله الملك والحكمة: ولایت و پادشاهی یابد - و من قبل ان يأتى یوم :فروختن این بنده بهتر است؛ انجام: ایحسبون

ص: 290

انما نمدهم شوی توانگر و بسیار مال وزریابی

مضمون آیات را جهت استخاره تعیین کرده و مقابل آیات نوشته است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ بر روی برگ اول و پشت برگ آخر جداولی مذکور است؛ جلد: گالینگور سبز، عطف تيماج مشکی، 15گ، 15 سطر، اندازه: 11×16سم [ف : 1- 139]

الاستخارة والقرعة / استخاره / عربي

al-istixāra wa-l-qur‘a

موسوی تستری، عبدالحسین

mūsavī tostarī, ‘abd-ol-hoseyn

چاپ: چاپ شده است.

مشهد: رضوی؛ شماره نسخه: 697/4

کا: سید احمد صفائی خوانساری، بی تا، قطع: جیبی [اهدائی ف: 286]

الاستخدام / بديع / عربي

al-istixdām

از صنایع لفظی بدیعی.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1202/25-ط

آغاز: فائده الاستخدام له معنيان الاول ان يراد بلفظ معنيان

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، 35گ [ف : 23 - 722]

استخراج ابعاد الكواكب / هيئت / عربي

istixrāj-u ab‘ād-il-kawākib

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4618/2-ف

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8، 1گ( 48پ) [فیلم ها -ف: 3 - 80]

استخراجات - الاستخراج فى طلب العمر و الهيلاج / هيئت / فارسی

exrājāt = al-estexrāj fi talab-el-'omr va-l-hīlāj

طبری، محمد بن ایوب - 485 قمری

(tabarī, mohammad ebn-e ayyūb (- 1093)

شاید نخستین کتاب در اسطرلاب باشد که به زبان فارسی نگارش یافته است. کتابی است در چگونگی استخراج وقت مرگ اشخاص و اندازه عمر آنها و احکامی که بر این موضوع می توان داشت، طبق گفته های حکما و احکام اتفاقی آنان بر پایه ه_ای علوم نجوم در دیباچه می گوید: «پس ما خواستیم که ازبهر ایشان رسالتی بسازیم مفرد و اندرو پیدا کنیم شناختن عمره_ای مردم ... پس این کتاب را اندرین معنی آغازکردیم و او را كتاب استخراج خواندیم، اندر طلب عمر و هيلاج» در سی «باب»: 1. اندر شناختن قاعده عمرها و مردم؛ 2. در معرفت مولودی که او را تربیت نباشد؛ 3. در شناختن حالت ها قسمت ها و تربیت ها؛ 4. در شناختن هیلاجات و جایگاهشان؛ 5.در شناختن جایگاه دلیل ها و اوتاد زایل و مایل؛ 6 .در شناختن هیلاجات در طوالع روزی؛ 7. در شناختن هیلاجات در طوالع شبی؛ 8. در شناختن جایگاه ستارگان؛ 9 .در شناختن ارباب خطوط دلیل های ایشان؛ 10. در بیرون آوردن کدخدا بر جایگاه هیلاج؛ 11. در پیدا کردن عطیت کدخداه چون بر درجه وتد طالع بود تا در درجه مايل الوتد و زائل الوتد؛ 12. در پیدا کردن عطيت کدخداه چون میان وتد و مايل الوتد بود؛ 13. در پیدا کردن عطیت کدخداه چون میان مایل و زایل وتد بود؛ 14. در پیدا کردن آنکه چون کدخداه میان مایل الوتد و درجه وتد بود عطیت دهند؛ 15. در پیدا کردن آن ستارگانی که زیاده و نقصان عطيت كدخدا؛ 16. در پیدا کردن آنکه ستاره چون بر درجه وتد و مايل الوتد بود چه افزاید و چه کاهد؛ 17. درآنکه چون ستاره میان وتد و مايل الوتد بود چه افزاید وچه کاهد؛ 18. در آن که چون ستاره مایل و زایل بود چه افزاید و چه کاهد؛ 19. درآنکه چون ستاره میان زائل وتد بود چه زیاد و نقصان کنند؛ 20. در معرفت تغییر اولاء عمر و هيلاجات؛ 21. در معرفت اوتاد ساعات چهارگانه؛ 22. در استخراج تسیر درجات معلوم به درجه نامعلوم که آن درجه هیلاج باشد؛ 23. در استخراج تسیر درجات معلوم به درجه که آن درجه هیلاج با طالع بود به درجه قاطع؛ 24. در معرفت درجات قاطع بر هیلاج و کدخدا و درجات طالع و اولاء احكام؛ 25. در بیرون آوردن اجزاء ساعات به حسب موضع ستارگان؛ 26. در بیرون آوردن مطرح شعاع ستارگان؛ .27. در شناختن اولاء موت و وقت تحویل به تمام ؛28. در معرفت ترکیب مردم و دانستن دلیل ها که بر مرگ دلالت کند؛ .29. در تعریف کردن اندر دلیل های عمر و بیرون که کدام مولود بزید وکدام بمیرد که هیلاج و اولاء عمر تباه شده باشد؛ 30. در شناختن قاعده عمرهای مردم. برخی گفته اند که در 354ق نوشته شده است

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة على محمد المصطفى و آله اجمعین و سلم تسليماً كثيراً چنین گوید خواجه حکیم محمد بن ايوب الحاسب الطبری که از دشواری شناختن حالهای مرگ مردم و بقاء وی اندر جهان و بر آن حکم کردن که تا بدان حد شده است که هر کسی را ظنی و وهمی دیگر است...پس ما خواستیم که از بهر ایشان رساله سازیم مفرد و اندرو پیدا کنیم شناختن عمر و بقاء مردم و پدید آریم سرهای که بکار آید ... ما این کتاب را درین معنی آغاز کردیم و او را کتاب استخراج خواندیم اندر طلب عمر و هیلاجات و او را سی باب نهادیم ... باب اول در شناختن قاعده عمرهای مردمان ایزد سبحانه و تعالی که مسبب الاسباب است هر چیزی را چیزی دیگر کرده است و حرکات افلاک و کواکب را سبب

ص: 291

همه چیزهای که در عالم سفلی حادث شود کرده و بقاء عمر مردم دروی بعضی را تقدری پرداخته کرده و بعضی را تقدیری ناپرداخته و آنکه از وی پرداخته است بقاء ذاتی خوانیم و ناپرداخته را بقای عرضی و شناختن بقاء عرضی آنست که ج_مله اشخاص را بود و تولد او از قرانها و دورانها و ممازجان ستارگان است و فناء آن از نابودی مکان یا هوا و یا غذا باشد

انجام: بهمه حال اینست حالی و یاد کردیم تا چون حکم رانند کسانی که تطرف کنند در علم نجوم و احکام و الله اع_لم بالصواب.

چاپ: به کوشش تقی بینش چاپ شده

[نسخه های منزوی 403؛ مجله ادبیات مشهد 887/28؛ دیباچه مفتاح المعاملات 16؛ فهرستواره منزوی 4/ 2792؛ الذريعه 20/2؛ بروکلمان ،ضمیمه، 1/ 589؛ سزگین 5/ 385- 386؛ کشف الظنون 34/1؛ هدية العارفین 47/1]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6469/2

خط: نسخ، بی کا، تا: سلخ صفر 854ق؛ جلد: مقوایی با روکش ابرو باد و سرطبل دار عطف و دور تیماج قهوه ای، 25گ (2پ- 26پ)، اندازه: 14/5×24/5سم [ف : 20 - 46]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 817/2

آغاز: برابر؛ انجام: و بوقت شیر فلک می گردد افروخته شده تا: آن وقت که فرو میرود اینست آثار علوى والله اعلم بالصواب.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 25 ربیع الثانى 874ق؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: تیماج ماشی ،یک لا، 49 ص (105-153)، 17 س_طر

(8/5×14/5) [ف: 2 - 353]

3.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 437/1

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: قرن 10؛ 21گ (7پ- 27پ ) [ ف : 1 - 16]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8121/2

آغاز: بسمله. حمد صلوة گوید محمد بن ايوب الحاسب الطب_ری که از دشخواری شناختن حالهاء اجل مردم و بقاء ایشان اندر جهان و بدان حکم کردن تا آن حد شده است که هر کسی را در وی طعنی دیگر شده است بر درستی قاعده اصل این علم؛ انج_ام: و اگر نظر سعود یار شود تدبیر و علاج سودمند بود و آن قاطع دفع گردد اینست احوال ادلاء عمر که یاد کردیم و الله اعلم، تم.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: هندی ،جلد: مقوا عطف پارچه، 83ص (162-244)، 12 سطر (6×12/5)، قطع: ربع_ی ،اندازه: 17×2سم [ف : 17- 35]

5. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 270/1

آغاز: برابر؛ انجام: که تسییر کنند در احکام نجوم این کتاب. ت_م

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: سه شنبه 28 صفر 1031ق،جا: دارالسلطنه فرح آباد؛ 29 (1پ-29ر) [ف: 1 - 16] 6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 480/2

آغاز: برابر؛ انجام: و این شرطها بجای آرند و این گفته اندر معنی کفایت است متصرفان این علم را و این کتاب تمام شد.

خط: نستعليق، كا: باقیجان محمد فولاد كاتب بخاری، تا: تقريباً 1055ق؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج سرخ ضربی، 36گ (53 پ-88پ) ، 15 سطر (8×13)، اندازه:16×18/5سم[ ف:4- 828]

7. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 189/14

آغاز: برابر؛انجام: باب سی ام در حکم کردن بر عمرها مولود و تصرف آن اما دليلها چهارگانه اول تسییر درجه هیلاج است بدان درجها قاطع که یاد کردیم و تسبیر درجه طالع اگر هیلاج او نباشد بدان درجها قاطع که گفتیم ... این است احوال اولاء عمر که یاد کردیم و الله اعلم بالصواب و اليه المرجع والمآب تمام شد کتاب اولاء عمر و هيلاجات.

خط: نستعلیق کوفی، کا ،طیب، تا: 1055-1056ق؛ کاغذ: ترکی نخودی رنگ، جلد: مقوای روکش چرم لاکی وسط سه ترنج و چهار لچکی ضربی ساده اندرون کاغذ زیتونی رنگ جلد کار ایران است، قطع: رحلی، اندازه: 24/5×36سم [ف: 7 - 176]

8.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6356/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1082ق؛ کاغذ: هندی آهار مهره شکری، جلد: تيماج قرمز سجاف عطف تیماج مشکی، 37ص (227- 263) قطع: وزیری [ف: 19 - 402]

9. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 743/2

آغاز: بسمله حمدله. اما بعد چنین گوید محرر این رساله خواجه [ابو جعفر محمد بن] ايوب حالب الطبرى ... ما خواستیم رسالتی سازیم مغز اندر و پیدا کنیم شناختن عمر و بقا ... تا این کتاب را اندر این معنی آغاز کردیم و او را کتاب استخراج خواندیم اندر طلب عمر [و هيلاج]؛ انجام: اینست احوال اولاد و عمر که یاد کردیم.

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: ذیقعده 1088ق؛ 16 سطر، قطع: ربعی [چهار کتابخانه مشهد -ف: - 63]

10. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 843/2

آغاز: برابر؛ انجام: و آن قاطع رفع گردد اینست احوال ادلاء عمر که یاد کردیم والله اعلم بمعنى الكتاب.

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد حسن بن رفیع الدین عسگری رضوی، تا: 1088ق؛ مهر: حاج سيد سعيد؛ جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی 17 سطری ،(8×15) ،اندازه: 12/5×19سم [ف: 3 - 1145]

11. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2603/2

آغاز: بسمله و به نستعین ، الحمد لله الذي خلق الخلق و دبر الامور و زين الساعات و الایام؛ انجام: و در مطالع هم از آن جمله باشد که دلیل اولی به آنجا رسد و همچنین اثنا عشريات سيارات بروج الله اعلم باصواب واليه المرجع والمآب.

در فهرست با عنوان «سی باب» آمده؛ خط: نستعلیق و شکسته، کا: محمد معصوم رضوی، تا: 1098ق، جا: دلیجان؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 75 ص (47-121)، 15 سطر (5/5×12)، اندازه: 10/5×16/5سم [ف: 6 - 146]

12 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8526/2

ص: 292

آغاز: کتاب استخراجات محمد بن ایوب الطبر الحساب (ك_ذا) باب 21 در معرفت تسییر؛ انجام: راحت و فراخی نعمت و آسایش خلایق باشد، والله اعلم

جزئی از کتاب استخراجات نجومی مؤلف است. که اصل شامل 29 باب است و از باب 21 شروع شده است و تا باب 26بیشتر ندارد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ پس از آن دلالات کواکب است مشتمل بر چندین لطیفه و فایده؛ کاغذ: اصفه_انی آهار مهره، جلد: چرمی ،یک لا، 34 ص (227-260)، 15 س_طر (13/7×7/5)، اندازه: 13×19/5سم [ف: 8 - 301]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9248/2

آغاز: برابر؛ انجام: و زهره آنجا بود همچنان بود که زهره بزرجل پیوسته باشد.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ،جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی ، 29 گ (14پ - 42پ)، 19 سطر، اندازه: 10×17/5سم [ف: 24- 43]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2123

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة والسلام؛ انجام: و سریع السير و استقامت.

خط: تحریری متوسط، بی کا، تا: قرن 12؛ کاتب در مقدمه نام مؤلف را به خطا «ایوب بن حاسب» نوشته و همین خطا را در پش_ت صفحه اول تکرار کرده اند. چنان می نماید که مؤلف از منجم_ین قرن ششم بوده و ظاهراً این کتاب ترجمه ای است که از تألیف در همان حدود کرده اند؛ کاغذ: اصفهانی شکری آهار مهره دار، جلد: میشن زرشکی داغ دار ،113ص، 22 - 23سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 6 - 102]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6355/1

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: اصفهانی متوسط، ج_لد: تیماج قرمز، 26 ص (2-27)، 18 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 13×19سم [ف 19 - 397]

16. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 1-پ/408/3

آغاز: بسمله و به ثقتی – رب تمم بالخير - الحمد لله رب العالمین و الصلوة و السلام على خير خلقه محمد و اله اجمعين اما ب_عد؛ انجام: تم التحرير في ... 27 شهر محرم 27 شهر محرم الحرام سنه 1163... المذنب ابن مرحوم حاج فرج الله شوشتری محمد امين كتبها لنفسی

خط: نستعلیق، کا: محمد امین ابن حاج فرج الله شوشتری، تا:محرم1163ق؛ دارای چند جدول است ؛کاغذ: فرنگی نخودی،جلد: مقوا با تیماج قهوه ای سیر ،17 ص، 23 سطر (8/5×4/5 )،اندازه: 14/5×19سم [ف: 2 - 7]

17 . خوانسار؛ فاضل شماره نسخه: 235/2

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد بن علی بن محمد شفیع اصفهانی، تا:2 جمادی 1176ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج و سرترنج دار عطف تیماج مشکی، اندازه: 12×21سم [ف: 1 - 196]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6586/2

خط: نستعلیق هندی، بی کا، تا: 20 رمضان 1193ق؛ مصحح ؛ جلد: تیماج مشکی جدید ضربی ترنج دار، 23گ (19پ-41پ)،

اندازه: 14/5×24سم [ف : 20 - 139]

19. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10023/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: دو رو تیماج رو مشکی پشت قهوه ای، 25گ (156پ-180پ)، 19 سطر، اندازه: 15×21سم

[ف: 26 - 21]

20. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3268/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ذیقعده 1219ق، جا: کاشان؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن قهوه ای ،لایی، 19 سطر، اندازه: 15/7×21/3سم [ف: 6 - 345]

21. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق متوسط، بی کا، تا: 12 محرم 1230ق؛ مصحح، اهدایی: خاندان بغایری 1383؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: ساغری مشکی مقوایی ترنج و سرترنج با گل و بوته ضربی مجدول منگنه ضربی، 17گ (169پ-185)، 22 سطر (9/3×15/5)، اندازه: 15×20/5سم [رایانه]

22. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 2

آغاز: در استخراج تسير درجات معلوم یا در حالت درجات که این درجه هیلاج باشد؛ انجام: این است احوال اولاد عمر که یاد کردیم و الله اعلم بالصواب تمة الرساله الشريفه به تاریخ 10 شهر رمضان المبارك سنة 1262 در فهرست بدون نام مؤلف ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 10 رمضان1262ق؛ افتادگی: وسط؛ از کتاب های مرحوم ابراهیم دهگان؛ کاغذ: لیمویی ،جلد: مقوای قهوه ای روشن، 37گ، 11 - 13 سطر، اندازه: 17×11سم [دهگان - ف: 1 - 15]

23. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1730/6

آغاز: برابر؛ انجام: و شش روز را از ثلث عطیت صغری مشتری بكاستیم. باقی عطیه ای است که زیاده می کند والله تعالی یعلم

خط: نسخ، كا: محمد حسن بن حاجی محمد جعفر تهرانی، تا: 1290 ق ؛کاغذ: پسته ای آبی ،جلد: میشن قهوه ای لایی، 14 سطر

[ف: 5 - 349 ]

24. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1457/4

آغاز: برابر؛ انجام: و این کفایت است اندر معنی کسانی را که قصد می کنند در احکام تحویلی و انتها اصلى و الله اعلم تمام شدطالع مولود در باب عطیه تا عمر کسانی که این عمل کنند آسان گردد و ما را بفاتحه یادآوری نمایند و الحمد

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز روشن ضربی یک لایی، 25 ص ((97-73) [سنا - ف: 2 - 265]

25. تبریز؛ ثقة الاسلام؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 2

بی کا، بی تا[ نشریه: 7 - 540]

ص: 293

استخراجات / هیئت / فارسی

exrājāt

بخشی است از کتاب یا رسالهی در برگ 3پ این عنوان دیده می شود: «البرج العاشر وما فيه من المسائل چون کسی پرسداز عملی که از سلطان طلب کند.»

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 771/1-ط

آغاز: منصرف از آفتاب باشد آن کس از هم سلطان یا از پدر ی_ا از استاد به خشم رود؛ انجام: و در ربع جنوبی هر درجه فصل س_الی باشد و در ربع غربی هر درجه سالی.

بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: اصفهانی نخودی، ج_لد: تیماج قرمز یک لا، 4 ص (1- 4)،19 ، 17 و 15 سطر، قطع: رقعی ،اندازه: 11/5×18سم [ف : 23 - 72]

استخراجات المطر الحساب / ریاضیات / فارسی

estexrājāt-ol matar-el hesāb

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23973

آغاز: بسمله، چنین گوید سواد اضعف العباد كتاب استخراجات محمد بن ايوب المطر الحساب؛ انجام: و آسایش خلایق باشد و الله اعلم تمت الباب بعون (كذا)

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 [رایانه]

استخراجات برهانات (فائده در) / طب / فارس

(exrājāt-e borhānāt (fa'ede dar)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4218/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 846ق؛ 6 سطر [ف 7 - 284]

استخراجات نجومی / هیئت / فارسی

exrājāt-e nojūmī

رساله ای است نجومی در 28 «فصل» شامل استخراج از بیست هشت علامت همچون: 1. کسوف آفتاب در بروج مختلف؛2. خسوف ماه در بروج مختلف؛ ٣. حکم دایره آفتاب؛ 4. دایره ماه؛ 5. بر آمدن ماه نو در بروج دوازده گانه؛ 6. حکم ست_اره گیسودار در بروج؛ 7.حکم افتادن ستاره؛ 8. حکم قوص و قزح .... 18. باریدن خاک سرخ؛ .... 22. حکم آوازی بر حسب بر بروج؛ ... 25. حكم زمین لرزه بر حسب ماه در بروج .26. حکم گرمای بی هنگام بر حسب ماه در بروج... در هر یک از علایم نجومی پیش گویی ها و احتمالات اتفاقات را بیان می می کند .

آغاز: بدانکه این رساله ای است در استخراج از بیست و هش_ت علامت که اندر فهرست کتاب یاد کرده اند در بیست و هش_ت فصل بر حسب بودن ماه اندر بروج از گفتار حکما و الله اعلم فصل اول در حکم کسوف آفتاب بر حسب ماه در بروج حمل آفتاب بگیرد دلیل بر ترس پادشاهان و مرگ یکی از بزرگان

انجام: در حوت چون ماه در حوت بود دلیل کند بر باران بسیار و زیادی آبها و غم و اندیشه مردم و مرگ زنان و تباهی میوه ها و خبرهای اراجیف خاصه در آخر سال والله اعلم بالصواب تمت الكتاب.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15584

آغاز: برابر؛ انجام: و اندیشه خلایق از ذکام و نزله و سرفه و مرگ گوسفندان و حیوانات

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: چرم قهوه ای روشن،25گ، 13 سطر، اندازه: 18/2×22سم [ف: 43 - 174]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6556/2-33/106

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی با ترنج و سر ترنج، 26گ، 14 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 333]

3. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2548/4

آغاز: مقاله دوم در استخراج بیست و هشت علامت که در فهرست کتاب یاد کرده شد؛ انجام: و پادشاهان آن دیار را باهم خلاف.

ظاهراً بخشی از همان رساله است؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ اهدایی: وزیری مؤسس ،کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج زرد، 10گ (47-38) اندازه: 12×20سم [ف: 4 - 1338]

استخراج الاجذار المتضاعفة المتوالية/ رياضيات عربي

istixraj-ul ajdar-il mutada ifa al-mutawaliya

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 775/17-ف و 916/17-ف

نسخه اصل: پاریس 169.p بلوشه (722 )؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 22 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 539 و 549 ]

استخراج احکام / فارسی

estexrāj-e ahkām

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 607/25

فصل چهارم از باب دوم؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید سمرقندی، جلد: تیماج آلبالویی ضربی مقوایی با ترنج، 18ص (599-582) ابعاد متن: 10×14، اندازه:14×20سم[سنا-ف: 1-395]

استخراج احکام طالع شهریار و شهزادگان / اختربینی / فارسی

estexrāj-e ahkām-e tāle -e šahrīyār va šahzādegān

افشار محمد اکبر بن نصر الله، ق13 قمری

ص: 294

(afšār, mohammad akbar ebn-e nasr-ol-lāh (- 19c)

درباره خاندان قاجار و زایجه و طالع تولد آنها است و در برخی جاها ماده تاریخ است سروده میرزا یونس مازندرانی و می_رزا خرم. همچنین دارای تاریخ تولد افراد این خاندان در آن مندرج است که تفصیل آن در فهرست دانشگاه (11: 2089) آمده اس_ت.

[ فهرستواره منزوی 2939/4]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3140/3

آغاز: حمدی چون کوکب ثابت و سیار بی غایت ... نثار بارگاه محمودیست ... این مختصریست و جیزه در استخراج احکام طالع آفتاب مطالع شهریار عادل و شهزادگان باذل ... مؤلف این نم_ ... محمد اکبر افشار

بی کا، تا قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سرخ، 94گ (114پ- 207 ر)، 12 سطر (9×13)، اندازه: 15×21سم [ف: 11-2089]

«استخراج از دایره زايرجه » الزايرچه

استخراج اسامی از جفر جامع / جفر / فارسی

exrāj-e asāmī az jafr-e jāme

فصول و فوائد کوتاهی است در طریق استخراج اسامی از ج_فر جامع با جدول و دوائری در این موضوع.

1.اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 470/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ بین رساله ها و حاشیه برخی از رساله ها یادداشت های متفرقه بسیاری در جفر آمده است،در رواق پایانی برخی از برگ های رساله ای در فراست از باب یازدهم تا بیست و دوم آن آمده است؛ 24گ (10پ- 33پ)،اندازه: 15×21سم [ف 2 - 372]

استخراج اسامی ائمه از آیه تطهیر = تأویل آیه تطهير = الزبر و البينات / علوم قرآن / عربی - فارسی

exrāj-e asāmī-ye a'emme az aye-ye tathīr = ta'vīl-e e-ye tathir = az-zubar wa-l-bayyinat

نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، 597 - 672 قمری

nasīr-od-dīn-e tūsī, mohammad ebn-e mohammad

(201 - 1274)

استخراج اسامی معصومین (علیه السّلام) است از زبر و بینات آیه تطهیر منسوب به خواجه نصیر طوسی.

آغاز: انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت ويطهرکم تصهيرا بطريق زبر و بینه اسامی سامیه طاهره زاكيه ائمه بشرحيكه مرقوم داشته استخراج نموده محقق طوسى عليه الرح_مة و التحية انما، زبر ا. ن. م.ا ...

انجام: (تطهيرا) 740 زبر: ت ط ه ی ر ا ،625 البينات ااااال ف،

115 ، والنقى و العسكرى و المهدى الهادی: 740

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8869/27

آغاز: افضل العلماء واكمل الفضلا خواجه نصیر الملة و الذین از این آیه به حساب زیر و بینات اسامی شریفه سيد المرسلين و ايمة الطاهرين را استخراج نموده اند. انما 418؛ زیر: 92 محمد صلی الله علیه و آله. بینات 326 على وصى بحق يريد الله 717؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره،جلد: تیماج قهوه ای مجدول ساده و گرهی عطف چرم، 1ص(388)؛اندازه: 13/18× 24/3سم [ف: 29/18 - 187]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 206/2-ط

بی کا، تا: قرن 11؛ همانند نسخه شماره 770/22 مجلس شورا بدون مقدمه در آغاز؛ کاغذ: اصفهانی شکری رنگ، جلد: تیماج قهوه ای سیر با آستر از تیماج مشکی و عطف و حاشیه تیماج ،قرمز، 1ص (5پ)، قطع: رقعی، اندازه: 13×22سم [ف: 22 – 73]

3. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 13400/3

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس آمده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فرنگی، اگ (106) 17 سطر، اندازه: 5×9سم [ف: 33 - 684]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13400/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 11؛ کاغذ: شرقی نخودی، اگ (106 ر)، 29 سطر، اندازه: 9/5×14/5سم [ف:]

5.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17/4 سرود

خط: نسخ و نستعلیق، کا: عبد الباقى بن حاج قنبر على مودی قاینی، تا: 1062ق [نشریه: 13 – 410]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: ذیل 11988/13

آغاز: (انما) 418 زبر 92 بینات ،326 محمد وصی بحق علی: 418؛ (یرید الله) 517 زبر 290 بينات 227، و امام الهمام الحسن بن على:517. ؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای مجدول ضربی یک لا، اگ (130ر-130پ)، 19 سطر، اندازه: 10×15/5سم [ف: 30-322]

7. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1114/6

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: بیاضی ربعی [ نشریه: 7 - 268]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 770/22-ط

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ،رنگ، 22گ ،حاشیه، قطع: رقعی، اندازه: 10×21سم [ف : 23 - 66]

استخراج الاسئلة و اظهار الاجوبة / جفر / عربي

-istixraj-ul as'ila wa izhār-ul ajwiba

ص: 295

پاسخ سؤالی است در جفر که سلطان مطهر والی خراسان پرسیده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15566

آغاز: قاعدتان الأول فى استخراج الاسئلة و اظهار الاجوبة عن غیر المخبات و الضماير؛ انجام: ق ر ف ن ع رع ن ط س ط ش ص ض ص ي ص لا تمت

خط: نسخ بدخط، کا: محمد باقر، تا: 4 ربیع الثانی 1318ق؛ج_لد:چرم قهوه ای روشن، 7گ، 21 سطر، اندازه: 11/3 × 17/7سم [ ف: 43- 165]

استخراج اسماء الله / جفر / فارسی

estexrāj-e asmā’-ol-lāh

به طریق کشف و رشف به روش علم جفر يا استخراج اسماء با اصول خمسه (کنیت و اسم و طالع و صاحب طالع) که به دستور معزالدوله میرزا اسماعیل تألیف شده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5901/5

خط: نستعلیق، بی کا: تا: قرن 11 ؛کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی لایی، اگ (332 ر و 332پ)، 240 سطر (8×14) ، ق_طع: ربعی، اندازه: 14×20سم [ف: 16 - 140]

«استخراج اسماء ائمة » اسماء الأئمة المعصومين بالحروف الابجد

«استخراج اسماء ائمة » خطبه بی الف امیرالمؤمنین

استخراج اسماء و اخبار / جفر / فارسی

exrāj-e asmā' va axbār

رساله ای است بر هفت «جدول»: 1. حروف آدم (علیه السّلام)؛ 2. ادري_س (علیه السّلام)؛ 4. حروف سه پند است؛ 4. حروف اميرالمؤمنين على ابی طالب (علیه السّلام) که آن را جعفر جامع نامیده است؛ 5. امام ناطق (علیه السّلام)جعفر بن محمد صادق (علیه السّلام)؛ 6. حروف خواجه رئیس ابو علی؛ 7. حروف خواجه ابو شمس مغربی.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7009

آغاز: در استخراج اسماء و اخبار از صفحات جامع و کیفیت سؤال سایل و استخراج جواب؛ انجام: به هر خانه است ج_مله نظیره گیرند و تکسیر کنند بر ... مطلع و فواید روی نماید والله اعلم

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ دارای جداول و اشکال جفریه، دارای حواشی و توضیحات و اعداد جفریه؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا مشکی، مجدول ضربی، 2گ (84پ- 85پ)، 15 سطر ،(8×17) ، اندازه: 14/5×20/5سم [رایانه]

«استخراج اسماء يوميه (رساله در)» قواعد الجفر

« استخراج اعمال الليل و النهار » مختصر في معرفة استخراج اعمال الليل و النهار

استخراج امور ماضیه در دو طریقه / علوم غریبه / فارسی

estexrāj-e omūr-e māzīye dar do tariqe

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14821/19

آغاز: بسمله شکر و سپاس خداوندی را سزاست که بر همه چیزعالم و دانا است

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا، کاغذ: الوان، جلد: تیماج عنابی لایه ای، 5گ، اندازه: 15×21سم [ف: 2 -122]

استخراج انحراف بلاد از مکه / هیئت / فارسی

estexraj-e enheraf-e belad az makke

کاشانی، نصر الله بن ابی الحسن، ق13 قمری

(kāšānī, nasr-ol-lāh ebn-e ab-el-hasan (- 19c)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1432/5

نسخه اصل: نسخه آقای حسن نراقی. ساخته روز یک شنبه 1279/8/19؛ بی کا، بی تا[ فیلم ها-ف: 1 - 600]

«استخراج اوساط (رساله) » آفتاب و کواکب

«استخراج اوساط كواكب » تقویم

استخراج اوساط کواکب سبعه / هیئت / فارسی

estexrāj-e owsāt-e kavākeb-e sab'e

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6125/8

تاریخ این استخراج 1131 و برای به دست آوردن زایجه طالع کسی است که نام او در نسخه نیامده؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: ترکی و فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا ،246ص، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×22/5سم [ف 19 - 123]

استخراج الاوساط المحققه / فارسی و عربی

istixrāj-ul awsāṭ-il muḥaqqaqa

کراویسی، بدرالدین حسن

karāvīsī, badr-od-dīn hasan

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 63/30

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: سفید، جلد: مقوایی عطف تیماج تریاکی، 7ص (294-288) 21 سطر (10×16)، اندازه: 16×22سم [سنا - ف: 1 - 34]

ص: 296

استخراج اوساط نیرین / هیئت / فارسی

istixrāj-ul as’ila wa iẓhār-ul ajwiba

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6125/7

بخشی از کتاب (یا رساله) ای است در ستاره شناسی؛ بی کا،بی تا، کاغذ: ترکی و فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا، 343ص ، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×22/5سم [ف: 19 - 123]

«الاستخراج بالخطائين » ذيل الفوائد البهائية

استخراج بعد سمت فضل الدائر على خط زوال البلد / هیئت / فارسی و عربی

istixrāj-u bu‘d-i samt-i faḍl-id dā’ir ‘alā xaṭṭ-i zawāl-il

balad

سبط ماردینی، محمد بن محمد، 826 - 907 قمری

(1502-sebt-e mārdīnī, mohammad ebn-e mohammad (1423 -

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 63/17

خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سفید، جلد: مقوایی، عطف تیماج تریاکی، 16ص (166-181)، 21 سطر (10×16)، اندازه: 16×22سم [سنا - ف: 1 - 33]

استخراج بعد مرکز قمر / هیئت / فارسی

estexrāj-e bo‘d-e markaz-e qamar

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12077/3

آغاز: استخراج بعد مركز قمر، المركز؛ انجام: تمام شد استخ_رج خسوف بطریق عمل در (ناقص)

در پنج ورق و بدون دیباچه و نام مؤلف است؛ خط: نستعلیق و شکسته، كا: شفيع بن محمد صالح یزدی، تا:1062ق؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج جگری یک لا، اندازه: 10×19سم [ف : 10- 159]

استخراج التاريخ القبطى من العربي / هیئت / عربی

istixrāj-ut tārīx-il qibṭī min-al ‘arabī

در طریقه استخراج تاریخ رومی از عربی، در یک «مقدمه» هفت «فصل»: المقدمة فى معرفة عدد الشهور القبطية؛ فصل1. استخراج القبطى من العربي ؛2. علامة اول توت راس ال_سنة العربية؛ ٣. معرفة موضع الشمس من البروج الاثنى عشر ؛ 4. مع_رفة تزايد الليل و قصر النهار ؛ 5 .معرفة حلول القمر فى البروج الاث_نی عشر ؛ 6. معرفة التاريخ القطبى المستخرج فى جدوله؛ 7. معرفة دخول الخماسيين من جدوله. شاید از کاتب نسخه باشد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6453/5

آغاز: و استخراج التاريخ القبطى من العربي بطريق الحساب... السنة البسيطة و الكبيسة و علامات اول توت من الشهور القبطية راس السنة العربية من الجدول الملخص الآتى؛ انجام: اول الخماسين فى هذا العام الموافق ليوم الاثنين الحادى والعشرين من شهر جمادى الآخره و يكون لغيرها اليوم العاشر او الحادى عشر من كل شعبان.

خط: نسخ نازیبا، کا: احمد بن عبدالله بن علی بن سیف صیمری، بی تا؛ دارای جداول و اشکال هندسی، مصحح؛ جلد: تیماج قرمز مجدول ضربی، 3گ (111 پ- 114پ)، اندازه: 15/5×21سم [ف: 20- 35]

استخراج تقاویم / تقویم / فارسی

estexrāj-e taqāvīm

منجم شیرازی، تاج الدین

monajjem-e šīrāzī, tāj-od-dīn

[نسخه های منزوی 369]

رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 1202/2

خط: نسخ خوش، کا: محمد جعفر بن محمد طبسی، بی تا؛ با یک جدول ،جلد ،چرمی، 10گ (20 ر -29پ) ابعاد متن: 7×13 ،اندازه: 12×19سم [رشت و همدان - ف - 1234]

استخراج تقاویم / هیئت / فارسی

estexrāj-e taqāvīm

مشهد ،الهیات؛ شماره نسخه: 555/19

استخراج تقاویم و عروض درجات قمر طلوع و غروب و بعد دائره معدل النهار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جا: هندوستان؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج لایه ای عنابی، 3گ، اندازه: 5×20/5سم [ف: 1 - 514]

«استخراج التقويم » كيفية استخراج التقويم

«استخراج تقويم » طالع مولود

استخراج تقویم / هیئت / فارسی

estexrāj-e taqvīm

محمد امین بن حسنعلی، ق 11 قمری

(mohammad amīn ebn-e hasan-alī (- 17c)

دارای یک «مقدمه» و هشت «باب» و «خاتمه».

[فهرستواره منزوی 2794/4]

1. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 321/5

ص: 297

خط: نسخ، بی کا، بی تا [ نشریه: 11 – 940]

2. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 225/4

خط: نسخ، کا: محمد شفیع هروی، بی تا: جلد: تیماج دورو،رو قرمز ضربی، اندرون ،مشکی عطف قهوه ای، 19 گ (285پ- 303ر)، اندازه: 19/5×29سم [ف: 1 - 175]

استخراج تقویم / هیئت / فارسی

estexrāj-e taqvīm

منجم باشی، محمد مهدی، ق14 قمری

(monajjem-bāšī, mohammad mahdī (- 20c)

در استخراج تقویم سال 1290 و 23 - 1322 که مستخرج تقویم دو سال اخیر حاج ملامحمد مهدی منجم باشی است.

[فهرستواره منزوی (2920/4]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12313

آغاز: سر سال کواکب سیاره موافق سی ام حسابی؛ انجام: دی_ماه بهمن ماه اسفندماه (جداول)

خط مختلف كاتب - مؤلف، بی تا [الفبائی: 249]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12131

آغاز: استخراج تقویم قمر در آبان ماه جلالی؛ انجام: جدول استخراج تیسیر درجه طالع مريخ فيسنه 1323

خط: نسخ، کا: منجم باشی، محمد مهدی، بی تا: کاغذ: فستقی و نخودی، جلد: تیماج جگری یک لا ،66گ،اندازه: 19/5×31 [ف 10 - 52 ]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12310

آغاز: بسمله، سرسال كواكب سبعه سیاره فیسنه 1297؛ انج_ام: جدول عمل نسبت فى سنه 1297 (جدول) خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 249]

استخراج تقویم / هیئت / ترکی

estexrāj-e taqvīm

منجم ثانی، حسین حسنی

monajjem-e sānī, hoseyn hasanī

در روزگار سلطان محمد خان پسر عبدالحمیدخان که از شاه عثمانی است می زیسته است وی این رساله استخراجیه را گ_ویا از روی زیج قسینی ترتیب داده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2742/1

آغاز: حمد انجم شمار و شكر دائم الانوار خالق الليل و الن_هار جناب - کردکار سزوار ... استخراج تقويمه الزام اولان ... السلطان محمد خان بن السلطان عبد الحميد خان... لكن بوعبد ك_متر حسین حسنی منجم ثانی؛ انجام: تماما اتلره موافق ....

بو مح_لده استخراج لول مصحح کوکب زملک بر صورت ... با تمام رسم و ترسیم اولنمغله اختتام.

خط: نستعلیق، کا: محمد باقر رضوی، تا: 1317ق، جا: قریه کل؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی باروکش پارچه چیت گلدار، 15ص (16-2)، 20 سطر، قطع: وزیری اندازه: 14×21سم [ف: 9 - 91]

استخراج تقویم / تقویم / فارسی

estexrāj-e taqvīm

غیر همانند:

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5901/9

استخراج تقویم و حل سخنان میرزا شهيد الغ بیگ و عقد تقویم در پنج «باب»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج مشکی لایی، 24گ، (43پ-66پ)، 24 سطر (8×14)، قطع: ربعی ،اندازه: 14×20سم [ف: 16 - 140]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1822/31

دو استخراج است یکی از اسماعیل موسوی منجم و دیگری از حسین بن علی محمد رشتی طبیب اسماعیل منجم تاريخ عمر عالم را از میرزا احمد حکیم باشی نقل کرده است؛ بی کا، بی تا: جلد: تیماج قهوه ای، 1ص (230)، 20 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 10×15سم [ف: 9 - 431]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17211

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

استخراج تقویم قمر و زحل و عطارد (جدول) / هیئت / فارسی

(estexrāj-e taqvīm-e qamar va zohal va ‘otāred (jadval)

جدول استخراج تقویم قمر و زحل و عطارد از زیج محمد شاهی.

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 555/8

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جا: هندوستان؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج لایه ای ،عنابی، 3گ، اندازه: 5×20/5سم [ف: 1 - 514]

استخراج التقويم والتاريخ / هیئت / عربی

istixrāj-ut taqwīm wa-t tārīx

اهدا به محمد مؤمن بیگ

از عبدالصمد .(؟) در دیباچه می گوید «در 1093 تقاویم کواکب فلك البروج و عروض و سموات و دیگر حالات رااستخراج و آن را به نام محمد مؤمن بیگ کردم و این تألیف اعتراض برخی از نادانان را برانگیخت و از جمله خرده ها که آن معترض بر من گرفت این بود که تقویم تواریخ قدیم را به راستی و درستی استخراج نکرده ام غافل از این که نجوم دانشی نیست که گزاف آن راه جوید و شخص بی اطلاع بتواند سخن گوید. اینک این رساله در خصوص تواریخ قدیمه نگاشتم و قاعده ای نهادم که در هر سال بتوان به آسانی مبدأ سال ها و ماه های قدیم که

ص: 298

بیشتر در احادیث اختیارات به حساب می آید تعیین کرد چ_نان که اگر به سال 1092 بخواهیم از مدخل سال 1052 ناقصه قدیمه آگاه شویم». در عنوان رساله حاضر با قرمز چنین نوشته: «رساله ای است که یکی از منجمین ملوک فارس در باب تخطئه ای که به میرزا اشرف منجم سرکار خاصه در باب تاریخ قدیم اسناد داده تألیف نموده».

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 111/7-ط

آغاز: الحمد لله المتفرد بالوجوب و القدم ... اما بعد فيقول ال_عبد الاقل عبد الصمد لما استخرج فى سنة 1093 تقاويم فلك البروح و عروضها منه و ساير الاحوال المتعلقة بهما ... على وجه يقصر عن ادراک مرتبته ایادی المستخرجين و زینت عنوانه باسم...معز الحق ... ظل ظل الله ... حاج محمد مؤمن بيگا ... و كان هذا علی بعض الجهال ثقيلا؛ انجام: حتى يكون سببا لمعرفتها و باعثا للبصيرة على استخراجها و الله الموفق و المعين

بی کا، بی تا؛ سپس یک برگ صفحه در «جدول حرکت ثوابت در سالها» است؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 7گ (41پ- 47) ، قطع: رقعی، اندازه: 12×19سم [ف: 22 - 27]

استخراج تقویم و تعدیل شمس / هیئت / فارسی

exrāj-e taqvīm va ta'dīl-e šams

تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 877/4

بی کا، بی تا؛ 10ص، قطع: رقعی [ف :322]

استخراج تقویم یکساله شمسی (جدول) /تقويم /فارسی

(0exrāj-e taqvim-e yek-sale-ye šamsī (jadval)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5738/1

آغاز: بسمله حمد غایت و ثناء بی نهایت اول بی بدایت و آخر بی نهایت را

محمد باقر بن زین العابدین یزدی زنده در 1047 و استاد قاسم علی قاینی (استوری 2/ 89) و شیخ بهائی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: گویا اصل، در چهل و نه سطر طولی در سی سطر عرضی، پایان جدول است ،کاغذ:سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی ضربی ،مقوایی 187گ، 7 سطر (11×17)، اندازه: 17× 24سم [ف:16 - 79]

استخراج تقویم یکساله شمسی (جدول) / تقویم/ فارسی

(exrāj-e taqvim-e yek-sale-ye šamsī (jadval)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2507/1-ف

نسخه اصل: کتابخانه علومیش 446. دارای یک دیباچه و ی_ک جدول؛ بی کا، بی تا؛ دارای تاریخ 9 جمادی الاول 1032 [فیلم ها- ف: 1 - 706]

استخراج تناسب الاعداد الستة / رياضيات / عربي

istixrāj-u tanāsub-il a'dad-is sitta

اقلیدس، 283 - 306 قبل میلاد

(oqlīdos (-283 - -306)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1751/4

آغاز: رسالة في ذكر استخراج تناسب الاعداد الستة المحتاج اليهما فى كتاب المجسطى من اقليدس.... قال اقليدس في كد من و من كتابه في الاصول: السطوح المتوازية الاضلاع اذا كانت زوايا كل سطح منها مساوية لزوايا الآخر فان نسبة السطح منها الى السطح هي مؤلفة من نسبة اضلاعها؛ انجام: و هذا ما خذو وسيلة في التحليل و التركيب و بالله التوفيق (تمت بحمد الله و منه و صلواته على محمد و آله الطاهرين الطيبين).

خط: نسخ، كا: محمد بن اباتراب ابن احمد، تا: 1283ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج حنایی، 2گ (64ر- 65ر)، اندازه: 14×20/5سم [ف: 8 - 275]

استخراج جدول لگاریتم / ریاضیات / فارسی

estexrāj-e jadval-e logārītm

غیاث الدین جمشید ثانی، ق 12 قمری

(qīyās-od-dīn jamšīd-e sānī (- 18c)

نوشته شده از روی کبیسه محمد علی قائنی بیزجندی صاحب «مشارق الاضواء».

آغاز: در استخراج جدول لكارتيم جيب از این لوگارتیم بدانکه جدولی که تا حال شرح احوال او بود

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه : 601/5

آغاز: برابر؛ انجام: هزار هزار هزار نقصان میکنیم مابقی ظل قوس مفروض باشد تمت بالخير هذه الرسالة من جمله افادات سيدنا

المعظم و استادنا الافخم الاكرم مولانا علی محمد دامت افضاله

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ دارای اشکال هیوی و هندسی و ریاضی؛ کاغذ ،ترمه ،جلد: میشن لایی مشکی، 3 ص (63-61)، 21 سطر، اندازه: 13/3×17/9سم [ف: 5 - 105]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2736/6

آغاز: برابر ؛ انجام: نقصان میکنم مابقی قوس مفروض باشد تمت... من جمله افادات ... مولا نا محمد علی ... تمت هذه الرسالة على يد ... في رابع و عشرين شعبان المعظم .... تسعة و ثمانين وماتين بعد الف ... كتبتها من كتاب كبيسة استادى میرزا محمد علی القائنى البيرجندى .... و انا ... ابن الحاج مير عبدى محمد الموسوى الدزفولى.

ص: 299

نام مؤلف به استناد فهرستواره منزوی 2596/4 تعیین گردید؛ خ_ط: نستعليق، كا: عبد الحسين فرزند حاج میر عبدی محمد دزفولی، 1286ق؛ کاغذ: شکری رنگ ،جلد: مقوایی 11 ص( 157- 167)، 15 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 9 - 79]

«استخراج جدول لوگاریتم » لوگاریتم

استخراج جواب سؤال ها از جدول جفر جامع = استخراج ما في الضمير = استخراج ضمیر / علوم غریبه / فارسی

exrāj-e javāb-e so'al-ha az jadval-e jafr-e jāme exrāj-e mā fi-z zamīr = estexrāj-e zamīr

رساله ای مختصر ولی کامل است در چگونگی استخراج جواب سؤال ها از جفر جامع. رساله حاضر جدولی جفری هم درادامه دارد که کلاً یک صفحه را شامل است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8075/3

آغاز: بسمله و به ثقتی - بدانکه در اصل مسائلی چند است که استخراج ما فى الضمیر می کند. بدان وفقك الله تعالی که اص_ل این کتاب وضع کرده شده است از برای بیان این علم بطریق اجمال و تفصیلش این است که هر گاه اراده داشته باشد استخراج جواب سوالی را در هر فعلی که باشد پس بگیر جدول چهار در هفت را که وضع کرده شده است از برای آن حرفی که منسوب بمنزل سؤال است که منازل قمر است؛ انجام: و از آنجا حروف مستحصله حاصل کند بطریقی که ذکر خواهد شد و صورت جدول این است [جدول]

خط: نستعلیق تحریری، کا: علی بن زین الدین بن محمد بن حسن بن شهيد الثانى (نوه مولف)، تا: 1087ق؛ خط: بسیار نونویس و جديد؛ جلد: مقوایی با روکش تیماج قهوه ای مجدول، 1گ (181پ) ،اندازه: 11/3×17/9سم [ف: 27/1 – 131]

استخراج جواهر المعادن الفضة والذهب / كيميا / عربی

istixrāj-u jawāhir-il ma‘ādin-il fiḍḍa wa-ḏ ḏahab

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 136/3

آغاز: بسمله حمدله، صلات. اما بعد، فانه بيان فى استخراج جواهر المعادن الفضة والذهب و انواعها كثير. اعلم ايها الطالب الجليل الشأن؛ انجام: و هذا افضل من كل التنكار عند الحكماء... تمت

از ناشناس، در دو سر بند «حجر الفضة »و «فى بيان الذهب» و سربندهای کوچک تر «نوع آخر» ؛خط: نسخ تحریری، بی کا،تا: سده های 12 - 13؛ 5گ (105 پ- 109ر) [ف: 1-17]

استخراج جيب = استخراج جيب واحدة باعمال المؤسسة على قواعد الهندسية و الحسابية / رياضيات / عربي

istixrāj-u jayb = istixrāj-u jayb-in wāḥida bi-a‘māl-il

mu'assisa ‘alā qawa'id-il hindisīya wa-a ḥisābīya

قاضی زاده رومی، موسی بن محمود - 815 قمری

(qāzī-zāde rūmī, mūsā ebn-e mahmud (- 1413)

در شرح و تحریر و تکمیل رساله «جیب درجه واحده غياث الدین جمشید (م-832) است که بنا بر نوشته قاضی زاده در دیباجه، این رساله از الهامات غیاث الدین جمشید بود و چون از شدت ایجاز از حد الغاز گذشته بود به توضیح و تحریر نیاز داشت. غیاث الدین جمشید در دیباچه «مفتاح الحساب» نام این رساله را در جمله تألیفات خود یاد می کند ودر حاشیه نسخه چاپی (صفحه 3 مفتاح الحساب چاپ تهران) چنین آمده است: «غیاث الدین جمشید رساله ای در استخراج جیب درجه واحده تا تاسعه در نهایت دقت نگاشته اما آن را بر اثر کوتاهی عمر به پایان نرسانید. قاضی زاده آن را تکمیل و شرح کرد». ابوالقاسم قربانی مؤلف «کاشانی نامه» این نظر را رد کرده و در اثبات آن که او رساله خود را به پایان برد دلائلی اقامه نموده است.

آغاز: بسمله احمده علی جزیل انعامه و جمیل اکرامه... و بعد فهذه رسالة في استخراج جيب درجه واحده باعمال مؤسسه على قواعد هندسیه و حسابيه قد الهم بها الاخ الاعز ... غياثا جمشيد و المبرزون في الصناعه ..مع تكثر العدد و توفر العدد ... لم يحرموا حول تحقيقه ... حتى اقل بعضهم ليس الى معرفة وتر ثلث القوس ... طريق لكن لما كان في كلامه ايجاز... وجب على من طريق الاخوه ان ابسط ما ذكره و اکشف ما ستره

انجام: و ننقص الحاصل من ثلثة امثاله فالباقى هو الجيب المطلوب و لنختم الكلام ههنا حامدون لولى الحمد و مصلين على نبی العهد و وصیه و آلهما ائمه الهداه لامته

چاپ: همراه رساله «سلم السماء»، چاپ سنگی

[کاشانی نامه 200]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3180/11

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 836ق، جا: سمرقند، کاغذ: ترمه، جلد:میشن یشمی نو ،23 سطر، اندازه: 12×25سم [ف: 6 - 264]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12235/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و شکسته، کا: محمد علی قائنی، تا: 19 شوال 1263ق؛ پس از آن مسئله ای هندسی در باب پنج ضلعی است در 6 سطر و

دو شکل به زبان عربی به امضاء سید محمد علی قائنی که خوشبختانه از حک و دستبرد محفوظ مانده و چنین آغاز می شود .«كل مخمس فى دائره مربع نصف قطرها خمس مربع»؛ كاغذ: حنائی آهار مهره؛ جلد: تیماج مشکی ،اندازه: 14/2×20/52سم

ص: 300

[ف: 10-119]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6984

آغاز برابر؛ انجام: و وضع کلامن مفردات فضله على المكعب الاول تحت جنسه وضمها الىالباقى فصار ... ثم قسم المجم_وع فخرج تنها نیمه اول کتاب را دارد؛ خط: نستعلیق متوسط، کا: محمد ابن علیمردان، تا: 1277ق؛ افتادگی: انجام؛ خریداری از مشیری؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوایی، ساده فستقی، 4گ (43پ- 46پ)، 17 سطر (10×15/5) ، اندازه: 17×20/5سم [رایانه]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3536/1

خط: نسخ، بی کا، تا: 1291ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه، 21سطر، اندازه: 13×23/6سم [ف: 6 - 476]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 791/1-ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ،کا:مسیح کمره ای، تا: 1294ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری رنگ ،جلد: تیماج مشکی یک لا، 9ص (1-9)،

18سطر، قطع: وزیری کوچک، اندازه: 13/5×21/5سم [ف :23- 91]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12225/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: اسدالله منجم دو دانگه مازندرانی، تا: 1306ق، جا:تهران؛ كاغذ: نخودی فرنگی، جلد: تیماج اندازه: 15/5×20/5

[ف 10 - 111]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1519

آغاز و انجام: برابر

کتاب در فهرست به نام رساله و بدون نام مؤلف آمده که به قرینه آغاز و انجام نسخه تصحیح شد؛ بی کا: بی تا؛ پس از ختم آن ی_ک مسئله جبری و چند تعلیم ریاضی درباره حساب شطرنج از کت_اب الاثار الباقيه تأليف ابوریحان بیرونی، در سه صفحه نقل ش_ده است. [ف 4 - 233]

8.قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1163/1

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: با دو واسطه از روی نسخه قاضی زاده رومی؛ 6 ص (1-6) [ف: 3 - 62]

«استخراج جيب واحدة باعمال مؤسسة على قواعد هندسية و حسابية»> استخراج جيب

استخراج حرکات سيارات / هیئت / فارسی

estexrāj-e harakāt-e sayyārāt

منجم باشی عبدالوهاب، - 1289 قمرى

(monajjem-bāšī, ‘abd-ol-vahhāb (- 1872)

در پاریس به سال 1289ق آن را استخراج کرده است. کتاب دارای یک دیباچه سه صفحه ای است و باقی کتاب جدول ه_ای نجومی می باشد.

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 619

آغاز: اگر چه در ایام قدیم منجمین و حکمای یونان و ایران کمال دقت و مواظبت را در علم نجوم کرده اند

خط: نستعلیق، بی کا، تا: در زمان مؤلف؛ تملك: اعتضاد السلطنه در 1271ق؛ واقف: سپهسالار 1298ق؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: مقوا، 30گ، 34 سطر، اندازه: 14×22سم [ف 3 - 120]

استخراج خط نصف النهار / هیئت / عربي

istixraj-u xatt-i nisf-un-nahar

ابن هيثم، حسن بن حسن، 354 – 430 قمری

(ebn-e heysam, hasan ebn-e hasan (966 - 1039)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3086/4

آغاز: بسمله استخراج خط نصف النهار بظل واحد لشيخ ابو على الحسن بن الحسن الهيثم: اذا ماردت ان تستخرج خط نصف النهار في سطح الافق بظل واحد؛ انجام: هو خط نصف النهار المطلوب و ذلك ما اردنا ان نبين تم استخرج استخرج خط... و محبيهما و شيعتها

اجمعين الطيبين الطاهرين (سپس شکلی هندسی آمده)

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن لایی پازهری، 4گ (58پ-61 پ)، 16 سطر، اندازه: 11×17سم [ف: 6 - 207]

استخراج خط نصف النهار و معرفت سمت قبله= تحفه حاتمیه = قبله آفاق / هیئت / فارسی

estexrāj-e xatt-e nesf-on-nahār va ma'refat-e samt-e qeble = tohfe-ye hatamiye = qeble-ye afaq

گنابادی، مظفر بن محمد قاسم، 970؟ - 1031 ؟ قمری

(1622-gonābādī, mozaffar ebn-e mohammad qāsem (1563 -

اهدا به: خواجه ناصر الدوله والدين حاتم بیگ صافی اردوبادی (-1019ق)

رساله ای در معرفت سمت قبله است. از مؤلف شرح باب ملاعبدالعلی بیرجندی و چند کتاب دیگر را در احکام و نجوم در دست داریم. مشتمل بر «مقدمه» و پنج «باب»: مقدمه در دو :قسم بیان آنچه متعلق به علم هندسه و علم هیئت است؛ باب 1. استخراج خط نصف النهار ؛ 2. استخراج سمت قبله به طریق دائره هندیه؛3. معرفت سمت قبله به طریق اخراج عمود؛ 4. استخراج سمت قبله با استعانت آلات قياس؛ 5. استخراج سمت قبله به طریق حسابی که در زیجات مسطور است.

آغاز: بسمله افتتاح کلام در هر مقام و اختتام مقال در همه حال حمد و ثنای قادری سزد که کعبه جلالش از قصور و فتور معری

ص: 301

است. اما بعد این رساله ای است در استخراج خط نصف النهار وسمت قبله مشتمل بر مقدمه و پنج باب تحفه مجلس شريف... اعتماد الدوله العليه الخاقانيه... خواجه ناصر الدوله والدين... امید است که احقر یعنی مظفررا معذور فرمایند.

انجام: و فراسخ ارضیه در جدول ثبت کردیم و بر آن ختم نمودیم. و الله الهادى على سواء الطريق و الموصل الى مقام التحقيق. و السلام.

[ نسخه های منزوی 252/1؛ الذريعة ،21/1 ، 21/2، 4/16، 42/17؛ ریحانة الأدب 5/ 116؛ استوری ستاره شناسی 88/2 مشترک پاکستان 1/ 251؛ فهرستواره منزوی 2842/4 ]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6324/9

آغاز: برابر

تنها مقدمه رساله است؛ بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ ،اصفهانی، ج_لد: گالینکور قهوه ای عطف حاشیه تیماج، 5ص(66-70)، ق_طع: رحلی، اندازه: 18×29سم [ف 19 - 328]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 327/1

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1 رجب 1028ق؛ محشى، سرلوح و حاشیه سازی و طلاکاری؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی زرکوب با ترنج و نیم ترنج گرد و درون تیماج سرخ، 57 ص (1-57)، 12 سطر ،(5×9) ، اندازه: 10×15سم [س_نا- ف: 1 - 166]

3. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 971/2-6/61

آغاز: برابر؛ انجام: سمت قبله معلوم نتوان کرد و ما ارتفاع س_مت قبله قصبه جنابذ را به حسب مواضع استخراج کرده و در دل ث_بت کردیم تا بالات قیاس در آن قصبه طیبه مطلوب در هر وقت حاص نتوان کرد.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ١٠٩٣ق؛ 12گ، 16 سطر، اندازه: 12×21سم [ف: 2 - 795]

4. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 149/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای زرکوب ضربی، 17گ (160پ-176پ)، 19 و 20 س_طر ،(7×15) اندازه: 15×25سم [ف: 162]

5. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1223/3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ 19گ (25-43)، اندازه: 12×20 [ف: 3 - 71]

6. تهران؛ عبدالعظیم؛ شماره نسخه: 693/2

آغاز: برابر؛ انجام: از دایره هند به سمت قبله بیرون آوردن آس_ان باشد و جدول اینست.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ 31گ، 14 س_طر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 1 - 102]

7. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 200/3

آغاز: برابر؛ انجام: از جانبی که اقرب از آن نباشد مسافت باشد میان این دو بلد و ظاهر است که این مسافت. خط: نستعلیق، کا: محمد بن حاج محمد علی سبزواری، تا: قرن 13؛ تملك: نصرة الملک امیر تیمور با مهر او؛ جلد: تیماج لایه ای زرد، 12 سطر (7×11) اندازه: 11×17سم [ف: 183]

8 .تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1749/2- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ با شکل ها و جدولها؛ 15سطر (11/5×22) [ف: 1- 64]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6109

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1200ق [الفبائی: 45]

10 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5539/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ دارای اشکال و جداول؛ کاغذ: فستقی آهار مهره ،جلد: پارچه ای 28 ص (6-33)، اندازه:

16/6×22/8سم [ف: 8 - 305]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14440/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 17 جمادی الثانی 1207ق؛ محشی؛ کاغذ: شکری فرنگی ،جلد: تیماج خرمایی ضربی، 18 سطر[ف:18-151]

12. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 1750/1

آغاز و انجام: برابر

جای باب سوم و چهارم سفید است؛ خط: نسخ، کا: حسین بن علی حسینی؛ تا: پنج شنبه 19 محرم 1215ق؛ در چند صفحه جدول

طول و عرض جغرافیایی شهرها را بر اساس مسافت درجات مشخص نموده است، محشی به لفظ «منه» واقف: سيد سعيد طباطبایی 1332؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج یک لا ،مشکی، 28گ، 17 سطر، قطع: جیبی، اندازه: 10/5×15/5سم [ف: 5- 168]

13.تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 190/4

در مقدمه و پنج باب؛ خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی حسینی، تا: 1225ق، جا: مدرسه نواب خراسان؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی، 14گ (67پ -80ر)، 20 سطر (7/5×15/5)، اندازه: 15/5×22/5سم [ف: 178]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5460/1

خط: نستعليق، كا: محمد باقر بن حسین اصفهانی، تا: 16 شوال 1228ق، جا: اصفهان؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج عنابی لایی، 10گ (1-10)، 22 سطر (8×14)، قطع: ربعی ،اندازه: 14×20سم [ف: 16 - 14]

15. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6267/4

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد بن محمد شریف مدعو به سعید، تا:13 جمادی الثانی 1229ق؛ دارای جداول و شکل های نجومی؛

ص: 302

کاغذ: فستقی آبی ،جلد: میشن تریاکی، 412گ (205پ - 616 پ) 23 سطر، اندازه: 15/5× 22/3 سم [ف: 9 - 301 ]

16. شاهرود؛ مدرسه اسماعیلیه؛ شماره نسخه: 94/2

بی کا، تا: با تاریخ 1250ق [ف: 27]

17. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2095/1

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق و نسخ، کا: محتملا سید محمد بن مولانا محمد مهدی حسینی، تا: محتملاً 1255ق؛کاغذ: فرنگی ج_لد: تیماج قرمز یک لا، 26 ص، 21 سطر (8×15)، اندازه: 14×23/5 [ف: 5 - 108]

18. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6813/2-34/183

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 15 صفر 1262ق؛ مصحح، محشی، با نشان «منه ره»؛ جلد: تیماج قهوه ای، 23گ، 16 سطر، اندازه:

11 × 15سم [ف: 2 - 795]

19. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6313/2

خط: نستعلیق خوش ،کا: محمد مهدی خونساری اصفهانی، تا:27 رجب 1266ق( پایان کتاب دوم) ،جلد: دو رو تیماج رو قرمز پشت مشکی، 48گ (20پ-67 پ)، 19 سطر، اندازه: 13×19 [ف: 16 - 282]

20 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12038/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: محمد علی بن محمد صالح مازندرانی، ت_ا:4 ربيع الثاني 1273ق؛ دارای اشکال و جداول نجومی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج خرمایی، 18 سطر، اندازه: 12/5×21سم [ف: 10 - 200] 21. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6793/2

خط: نسخ، کا: هرندی، تا: سه شنبه 17 جمادی الثانی 1274ق؛ دارای اشکال هندسی و جداول، مصحح، در دو برگ پایانی جدول هایی در نجوم؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج و سرترنج دار با جدول کشی، 17گ (124پ- 140ر)، 19 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 20 - 262]

22. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12007/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد رضا فرزند محمد علی قمی، تا: جمعه 17ربيع الثاني 1277ق ؛جا ،اصفهان، مدرسه جده؛ مصحح ،دارای جداول و اشکال نجومی، با یک سرلوح ساده؛ کاغذ: فرنگی، 27گ (114-140)، 15 سطر، اندازه: 7×13سم [ف: 30 - 350]

23. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1673/10

در مقدمه و پنج باب با جداول؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 20 ربیع الاول 1283ق؛ محشی با نشانه «منه رحمه الله»؛ کاغذ: پسته ای آهار مهره، جلد: میشن سیاه، 20گ (159 پ-178پ)، اندازه: 15×21سم [ف: 5 - 330]

24. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12167/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق تحریری، کا: صالح حسینی، تا: 1284ق، جا: سمنان، مدرسه صادق خان؛ کاغذ ،حنایی، جلد: تیماج ماشی، اندازه: 10/3×17/2سم [ف : 10 - 89]

25. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2008/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: میر علی نقی بن میر کریم حسینی استر آبادی، تا: 3 رجب 1285ق؛ واقف: آقای غیاثی، 1337 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: مقوا، رویه گالینگور عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 15 سطر، اندازه: 14/5×20سم [ف: 5 - 390]

26 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5505

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، کا: عباس بن علی موسوی شاهرودی، تا: 8 شوال 1300ق، جا: اصفهان، مدرسه صدر؛ در آخر نسخه چهار ورق مشتمل بعضی فواید است نخست در تحقیق خط نصف النهار به قلم میرزا جهان بخش منجم باشی و دیگر تقویم کواکب از حسن بن موسی هروی الحاسب به خط مرحوم فهرستی؛ واقف: حاج عماد فهرستی، تیرماه 1310 ؛کاغذ: سفید فرنگی، جلد: پارچه ای، 21گ، مختلف السطر ، اندازه: 11/4×18/3سم [ف: 8 - 23]

27. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19110

آغاز: برابر؛ انجام: مثل المتوجه الى خط م و او بين المغرب و القبله فتأمل و هذه صورته (كذا)

خط: نستعلیق، بی کا بی تا [رایانه ]

28. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3938/3-20/58

آغاز: برابر؛ انجام: مولتان 632 سر اندیب 1183 کشمیر 616 بلغار 642

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوای آبی عطف تیماج مشکی، 21گ، 16 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 2 - 795]

29. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 660/1-4/130

آغاز: زیجات مسطور است چون آفتاب قریب بافق بود شاقولی در آویزند؛ انجام: برابر

در فهرست با عنوان «نجوم» و ناشناس آمده؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا :افتادگی: آغاز؛ دارای اشکال، محشی به امضاء «منه»؛ 4گ، 16 سطر [ف: 4 - 2081]

.٣ . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 789/1

آغاز: برابر؛ انجام: جداول نجومی

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: محشی از ملامحمد باقر یزدی، دارای تصاویر فلکی و تقویمی؛ کاغذ: ترمه؛ جلد: تیماج لایه ای قهوه ای، 24گ، 17 سطر ،(5/5×12) قطع: ربعی، اندازه: 13×18سم [ف: 1 - 411]

.31 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1829/4

آغاز و انجام: برابر

ص: 303

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 20گ (201 ر- 220پ)، اندازه: 17×21سم [ف: 5 - 213] 32. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6798/3

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، دارای جداول و اشکال هندس_ی، مصحح، محشی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار، 13گ (136 ر - 148پ) اندازه: 18×24سم[ ف 20 - 266]

33. مشهد؛ فرهنگ و هنر؛ شماره نسخه: ب-15

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ در بین صفحات عباراتی کسر دارد ،فاقد جدول است، محشی به امضای «منه»؛ اهدائی: محمد و حسینعلی الهی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره سفید تیره، ج_لد: ساغری ،مشکی، 26 ص؛ مختلف السطر (7×16)، اندا زه: 12×13/5سم [ فرهنگ و هنر - ف - 63]

34. مشهد؛ مدرسه خیرات خان؛ شماره نسخه:76/3

آغاز:برابر؛ انجام: میان آن دو بلده ظاهر است که این مسافت.

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج خرمایی، 20گ، 16 و 18 سطر ،(6/5×11)، قطع: جیبی، اندازه: 11×17سم [رشت و همدان - ف - 1786]

35. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1143/1

بی کا، بی تا؛ 19گ، اندازه: 10×15سم [ف: 3 - 59]

36. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3828/5

آغاز و انجام: برابر

كا: على بن عبدالرسول، بی تا ؛کاغذ: فرنگی آبی ،جلد: تیماج، سرخ ضربی ،مقوایی 18گ (142ر- (159ر)، 14 سطر (8×14) ، اندازه: 13×21سم [ف: 12 - 2809]

37. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5918/4

خط: نسخ، کا: محمد کریم بن حاجی محمد ابراهیم قمی، بی تا: کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 16 س_طر (6×13)، قطع: جیبی، اندازه: 11×16سم [ف: 16 - 152]

38. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1923/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا: فهرستی است از دارنده سردار کابلی؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: روغنی ضربی با گل و بوته و پرنده ،مقوایی، 40 ص (329-290)، 19 سطر (8×14) اندازه: 4×20/5سم [ف: 8 - 535]

39. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7428/3

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی کبود و سفید، جلد: تیماج مشکی، یک لا، 21گ (103 پ -123ر) ابعاد متن: 9×13/5، اندازه: 14×20/5سم [ف: 3 - 121]

40. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8360/8

بی کا، بی تا؛ پس از این کتابچه دو جدول و طرح الواح و شع_ری فارسی در معادلات جبری از ملا افضل، در ص 78 اختیارات مسیر قمر را شماره 2 دفتر ذکر کرده و شماره 1 آن را مدخل منظوم نامبرده، محشی با نشان «منه»؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تيماج مشکی،مقوایی 15گ (30ر- 44پ)، 22 سطر، اندازه:15×21سم [ف: 3 - 121]

41.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3102/3

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد بن حسن شوشتری، بی تا: کاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن زرد طلایی، 9گ (112ر- 120ر)، 21 سطر، اندازه: 18/2×22/2سم [ف: 6 - 219]

استخراج خطين من خطين / ریاضیات / عربی

istixraj-u xaṭṭayn min xaṭṭayn

ابوسهل کوهی، ویجن بن رستم، - 405؟ قمری

(abū-sahl-e kūhī, vayjan ebn-e rostam (- 1015)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3086/7

آغاز: بسمله، مقالة لابي سهل الكوهى فى استخراج خطين و يتوالى على نسبة نجعل الخطين اب؛ انجام: و كنسبة 5 ط التي اب و ذلك ما اردنا ان نبين تم القول ... على خیر خلقه محمد و آله اجمعین

مقالة فى استخراج خطين من خطين حتى يتوالى على نسبة؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن لایی ،پازهری، اگ (66ر-66 پ)، 16 سطر، اندازه: 11× 17سم [ف: 6 - 208]

استخراج الخفايا من آیتین / علوم غریبه / عربی

istixraj-ul-xafaya min ayatayn

در استخراج مطالب مخفی به طریق حروفجفری از دو آیه «ان الارض يرثها عبادى الصالحون» (سورة الأنبياء 105) که از آیه اول استخراج احوال ملوک و مدت ملک آنان و از آیه دوم استخراج احوال امت ها می شود. این روش از سید علی معروف به ابن اقوام گرفته شده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7408/4

آغاز: الحمد لملهم استنباط الأسرار من مكنونات آياته و الصلاة على فاتح خزائن الجود بمفاتيح أسمائه و صفاته؛ انجام: و ان أردت تمام فانظر ما نقول في القصيدة الفارسية و السلام على رسوله.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 7 صفر 1233ق؛ جلد: تیماج مشکی، 15گ (136پ - 150 پ) ، اندازه: 16×24سم [ف : 19 - 212]

استخراج دفين / فارسی

ص: 304

exraj-e dafin

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2778/6

آغاز: فصل استخراج دفین اینست و گفته اندکی اگر آن شک_لی کی دلیل دفینه است؛ انجام: و اگر منقلب باشد هنوز در آن کار متردد باشد و الله اعلم و احکم در پایان این فصل بخط و مرکب تازه تر تاریخ «یوم یک شنبه 27 شهر محرم الحرام 1323» گذاشته اند.

فصلی است از رساله ای به فارسی که از رسم الخط و نقطه گذاری آن پیداست از روی نسخه ای کهن که لااقل در قرن هشتم نوشته شده بازنویسی کرده اند؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ کاغذ: فرنگی، رگه دار ،جلد: تیماج ضربی سیاه که با عطف و دوره سجاف کرده (3گ (324-326) قطع : خشتی، اندازه: 16×22 [ف: 9 - 225]

استخراج دقایق حضیض اختلاف منظر القمر المستعملة فى المجسطی / هیئت / عربی

istixrāj-u daqāyiq-i ḥaḍīḍ-i ixtilāf-i manẓar-il qamar

al-musta‘mala fi-l majasṭī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 670/19-ف

نسخه اصل: مانیسا گنل ش 1706؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 699ق؛جا: تبریز؛ 1گ (257 پ -258پ)، 18 سطر [ فیلم ها-ف:1 - 523]

استخراج الدهن و الصبغ و عمل شمسی و قمری /كيميا / عربی - فارسی

istixrāj-ud duhn wa-ṣ ṣibġ va ‘amal-e šamsī va qamarī

بخش نخست عربی و سپس فارسی است. در ضمن از استنباطی که ماریه کرده و در هیچ کتابی نیامده و اقوالی از سید ابراهیم حاجی ابراهیم منقول است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15652/2

آغاز: و ان اراده فى باب الاعظم فليقطر الحجر على بخار ال_ماء حتى يقطر و يبقى الدهن و الصبغ فى الارض؛ انجام: و اينع_مل مجرب است بشرط دانستنی رموز آن؛ و السلام

خط:نسخ و نستعلیق، کا: اسماعیل بن یحیی مازندرانی،تا: پنج شنبه 21 ذیحجه 1233ق، جا: طهران ؛کاغذ: آبی یا کرم سبز روشن ،جلد: تیماج تریاکی بدون مقوا چروکیده ضربی ساده، ٩ ص( 56 - 64) 20 سطر، اندازه: 15/3×21سم [ ف : 43 - 214]

استخراج رصد / هیئت / فارسی

estexrāj-e rasad

طريقه استخراج رصد از زیج جدید محمد شاهی سال 1222 را برای مثال در این رساله با چند جدول تطبیقی بیان کرده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8083

آغاز: بدانکه طریقه سر سال گرفتن از زیج جدید محمد شاهی مصنف خود بیان فرموده اند

خط: نسخ، بی کا، بی تا: جلد: گالینگور مشکی، 13گ، 18 سطر، اندازه: 16×22سم [ف: 21 - 84]

استخراج رمل / رمل / عربی

estexrāj-e raml

زناتی، محمد

zenātī, mohammad

رساله ای است در استخراج رمل.

شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: ف248/13

آغاز: وقال ارجوزة الزناتى - استفتخ القول باسم الله ثم صلاته على رسول الله؛ انجام: فان كان فى الامهات يكون الى ايام و في البنات الى اسبوعات و فى الزوايد الى اشهر و فى المنطقة الى سنين والله اعلم.

بی کا، بی تا؛ 2گ، 22 سطر، اندازه: 10/5×15/5سم [ف: 1 - 226]

استخراج ساعات و معرفت ایام مشهوره /هیئت / فارسی

estexrāj-e sā āt va ma'refat-e ayyam-e mašhūre

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 18839/7

بندی است کوتاه در چهار صفحه؛ خط: نستعلیق، کا: میرزا حسین اصفهانی، تا: 1063ق، جا: بلاد شماخی؛ دارای جداول و دوائر نجومی؛ کاغذ: نوعی ترمه؛ جلد: تیماج لایه ای عنابی، 4ص (194-191)، 16 سطر (5×11)، اندازه: 10/5×16/5سم [ف: 2-253]

استخراج سمت القبله / هیئت / عربی

istixrāj-u samt-il-qibla

سالار ،على بن فضل الله، ق6 قمری

(sālār, ‘alī ebn-e fazl-ol-lāh (- 12c)

آغاز: بسمله، ان فى استخراج سمت القبلة للمواضع التي طولها يخالف طول مكة

انجام: ليحصل الارتفاع المطلوب والله تعالى اعلم بالصواب واليه المرجع والمآب

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5415

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الاول 672ق؛ ضمیمه نسخه ش 5412؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: چرمی مشکی، 8ص (43-50)، 16

ص: 305

سطر (8/5×11/5) ، اندازه: 12/5×16سم [ف: 8 - 421]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6636/1-عکس

نسخه اصل: همان نسخه بالا[ فیلم ها-ف: 3 - 259]

استخراج سمت قبله / هیئت / فارسی

exrāj-e samt-e qeble

حسینی، فتح الله بن حبيب الله، ق 10 قمری

(hoseynī, fath-ol-lāh ebn-e habīb-ol-lāh (- 16c)

اهدا به: به دستور عادل شاه

محل تألیف: بیجاپور

دارای مبادی و تمهید صغری و کبری و شکل و خاتمه.

[فهرستواره منزوی 3005/4]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3536/2

خط: نسخ، بی کا، تا: 1291ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه ، 21 سطر، اندازه: 13×23/6سم [ف: 6 - 477]

استخراج سمت قبله / هیئت / فارسی

exrāj-e samt-e qeble

رساله مختصری است در کیفیت استخراج سمت قبله.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12042/4

آغاز ،بسمله، الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين...وبعد این حروف نوشته می شود بالتماس بعضی از دوستان و عزیزان؛ انج_ام؛ و سمت قبله دمشق اینست والله اعلم بالصواب و اليه المرجع المآب

خط: نستعلیق تحریری ،کا: محمد هادی بن محمد تقی سهروردی مشهور به شولستانی، تا: 1104ق ،:جا ،تهران، مدرسه صالحیه؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج، اندازه: 14× 26سم [ف 10 - 171]

استخراج سهام از مجمل الاصول / هیئت / فارسی

exrāj-e sahām az mojmal-ol-osul

سعد عنایت الله، ق 10 قمری

(sa‘d ‘enāyat-ol-lāh (- 16c)

گویا از سعد عنایت الله و در آن از حادثه 11 جمادى الثانى 906یاد شده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3134/2

بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ ضربی زرکوب، 7گ (67-61)، 20 سطر (5×14/5)، اندازه: 9/5×19/5سم [ ف : 11 - 2083]

استخراج شاه نعمة الله / شعر / فارسی

exrāj-e šah ne'mat-ol-lah

نعمة الله ولی نعمة الله بن عبد الله، 730؟ - 834 قمری

ne'mat-ol-lah-e vali, ne'mat-ol-lah ebn-e 'abd-ol-lah

(1330 - 1431)

همان پیشگویی های دروغ که در آن از سال های 1090 و 1150 و 1156 یاد شده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2950/3

خط: نستعليق ،كا: معين الدين على بن شمس الدین علی حسینی، تا: 15 شوال 1136ق؛ 1ص (29) [ف : 10 - 1833]

استخراج شؤون / پیشگویی/ عربی

estexrāj-e šo❜ūn

رساله ای است در پیشگویی ها برای سال های بعد از 1330 هجری قمری با استفاده از کتاب «شجره نعمانیه» منسوب به محیی الدین عربی.

قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه 2072/1

آغاز: الحمد لله الذى علم بالقلم علم الانسان ما لم يعلم؛ انجام: و لا يعلم غيب ربك الا هو و في ذلك آيات لقوم يعقلون.

بی کا، بی تا؛ 5گ، 19 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 3 - 176]

استخراج الشهور / رياضيات / عربي

istixrāj-uš šuhūr

غیر همانند:

1.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2401/43

در اینکه اگر کسی نام ماهی در دل نیت گرد و بخواهیم بدانیم کدامست به روش جبر؛ خط: نستعلیق، کا: رضا بن موسى کشمیری، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج عنابی ضربی زرکوب مقوایی درون سرخ، 2 ص (376-377)، 28 سطر 13/5 × 19/5 ، اندازه: 18×24/5سم [ف: 9 - 1021]

2. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 282/12

خط: نسخ، کا: محمد طاهر بن ولی محمد طبیب مشهدی، تا: 1309ق؛ کاغذ ،ترمه، 1ص (93) [نشریه: 2 - 106]

٣. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 5298

آغاز: رساله ... قیل اذا نوى شخص من الشهور؛ انجام: فقد نيت مااردنا بیانه و الله اعلم بالصواب

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 44]

استخراج ضلع المسبع / رياضيات / عربي

istixrāj-u dil -il musabba'

ابوسهل کوهی، ویجن بن رستم - 405؟ قمری

(abū-sahl-e kūhī, vayjan ebn-e rostam (- 1015)

ص: 306

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 437/27-ف

نسخه اصل: ایاصوفیاش 4832؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7؛ 1گ (145)؛ مقابله شده با اصل منقول و نسخه دیگر (ص ع) می گویند این نسخه در دست ابن سینا بوده است و خطی از او در ص ع هست؛ وقف سلطان محمود؛ تملک: ابن الحمامی ابوزید بن علی در 19 رجب 547 ابوالفتوح بن كامیار شیرویه، محمد بن القسم الحسينى [ فیلم ها -ف: 1 - 469]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 437/28-ف

نسخه اصل: ایاصوفیاش 4832؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7؛ 2گ (147-146) [ فیلم ها -ف: 1 - 469]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1751/7

آغاز: رسالة ابي سهل بیژن ابن رستم القوهى فى استخراج ض_لع المسبع فى الدايرة للملك الاجل عضد الدولة الديلمي رحمه الله بسم الله الرحمن الرحيم الحمدلله رب العالمين وصلوته على سيدنا محمد و على آله الطاهرين. قال ويجن بن رستم المعروف باباسهل القوهى قد اظهر الله تعالى وله الحمد في عصر مولانا الملك المنصور عضد الدولة وتاج الملة اطال الل بقاه من فنون العلم و الادب و ضروب البحث و الطلب مالم يزل مستب_هما لا ينفتح و مستعجما لا ينشرح ... و اسهل هذه المطالب علم ض_لع المسبع المتساوى الاضلاع فى الدائرة؛ انجام: ضلع المتساوی الاضلاع و ذلك ما اردنا ان نبين تمت الرسالة و الحمد لله حق حمده و الصلوة على النبي محمد و آله اجمعين الطيبين الطاهرین

المعصومين المكرمين.

خط:نسخ، كا: محمد بن اباتراب ابن احمد، تا: 1283ق کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی 3گ (65پ-67ر)، اندازه: 14×20/5سم [ف: 8 - 276]

«استخراج ضمير » استخراج جواب سؤالها از جدول ج_فر جامع

استخراج ضمیر / هیئت / عربی

estexrāj-e zamīr

طبری، عمر بن فرخان - 200 قمری

(tabarī, ‘omar ebn-e farxān (- 816)

آغاز: بسمله فصل اذا سالک و جل عما في يده في اول ساعته الزهرة فاعلم

انجام: على طبيعة واحدة و هى السرطان و العقرب و الحوت و الله اعلم

1 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19289

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق :کا ،محمد حسین، تا: 1326ق [رایانه]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5508/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، کا: حاج محمد حسین خراسانی، تا محرم 1326ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: پارچه ای، 58گ (149-206)، 14 سطر (8×12/7)، اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 8 - 307]

استخراج ضمير = الخبى و الضمير / هیئت / فارسی

estexraj-e Zamir = al-xabi wa-d-damir

طبری، محمد بن ایوب، - 485 قمری

(tabarī, mohammad ebn-e ayyūb (- 1093)

رساله ای در گفتن ضمیر دیگری و پیدا کردن پنهان شده (= خبی) طبری در آغاز، 5 سبب برای در خطا افتادن گوینده ضمیر و خبی و سپس شرط هایی که پرسنده و یا پاسخ دهنده (گوینده) را باید تا استخراج صواب آید، یاد می کند و می گوید تاکنون در این معنی تصنیفی جداگانه نشده.

آغاز: بسمله، الحمد الله رب العالمين. اما بعد چنین گوید محمد بن ایوب حاسب طبری که بسیار کسان را دیدم راغب بودند بر استخراج ضمير... که کسی در دل اندیشه کند و یا در کف دست چیزی پنهان کند غیری از آن بگوید ... و ندانستند که ... این معنی سخت آسان است بر کسی که علم نجوم بغایت داند هر چند که این طریقی است از جمله جزئیات احکام نجوم و شاید که در وی خطا افتد به وقتها از بره پنج سبب اول عمر دراز ...تا بر وی محیط تواند شد دوم آنکه هر کس در این علم دعوی کند و گویند که دانیم و ندانند بوقت برهان ... درمانند ... پس چون ما دیدیم که هیچکس از متقدمان در این معنی آن اعتماد توان کردن و در کتب تصنیفی نکرده اند که

بر آن اعتماد توان کردن در کتب متقدمان یاد کرده اند خواستم که رساله ای مفرد در این باب... یاد کنم ... بعبارت هر چه سبک تر و بر تأكيدهاء هر چند درست تر.

انجام: جمله بدینگونه باشد که یاد کردیم.

[فهرستواره منزوی 2795/4]

1. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 118/2

بی کا، تا: سه شنبه 12 رمضان 1194ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج حنایی، 23 سطر (9×15)، اندازه: 14×20سم [نشریه: 3 - 228]

2 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6367/35

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1195ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ضربی مشکی عطف قهوه ای، 26 ص (456-481)، 17 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14×19/5سم [ف : 19 - 449]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 93/5 سرود

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1236ق [ نشریه: 13 - 432]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6500/1

ص: 307

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 13 (2پ-14ر)، 15 سطر، اندازه:14×20/5سم [ ف : 20 - 79]

استخراج ضمیر / هیئت / عربی

exrāj-e zamīr

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12320/11

آغاز: في برج واحد و فى برجين مقابلين والله اعلم؛ انج_ام: السادس الثانى والاربعون تم الدعا المبارك

خط: مختلف، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: خانبالغ، ج_لد: تیماج ساده، اندازه: 20/5×29/52سم [ف: 10- - 269]

استخراج ضمیر / هیئت / فارسی

estexrāj-e zamīr

غیر همانند:

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2401/44

در این که اگر دو یا سه عدد نیت کنند یا انگشتری در دست ک_نند چگونه بدانیم که آن عددها چیست و آن انگشتری در ک_دام انگشت؛ خط: نستعلیق، کا: رضا بن موسی کشمیری، تا: قرن 11؛کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج عنابی ضربی زرکوب مقوایی درون ،سرخ 2 ص( 377- 378)، 28 سطر (13/5×19/5)، اندازه: 18×24/5سم [ف: 9 - 1021]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5507

آغاز: بسمله، حمدله، اما بعد بدانکه اتفاق اهل این علم برآنست که ضمیر خداوندمساله از دلیل طالع پدید آید، و دلیل طالع آن کوکب بود که ویرا شهادت بیشتر بود در طالع و شهادت از دوازده جای گیرند؛ انجام: و اگر دلیل سؤال بسیار کند سؤال_ از طالع گوید و دویم را از دویم و سیم را از سیم و قسم على هذا تا دوازدهم

مشتمل است بر دوازده باب به عدد دوازده برج و هر بابی حاوی چند مسأله است؛ و چون فاقد دیباچه است مؤلف شناخته نمی شود ؛خط: نستعلیق، بی کا ،تا: ذیقعده 1074ق؛ واقف: نایینی ؛کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: پارچه ای، 37گ 15 س_طر (12/7×6/5)، اندازه: 12/4×19/2سم [ف: 8 - 24]

استخراج ضمیر / هیئت / عربی

estexrāj-e zamīr

تاریخ تالیف: قرن 3 ق

کتاب خطبه و مقدمه ندارد، مطالب تحت عنوان «فصل» ذکر شده جمله ای از فصول: 1. اذا سئلک رجل عمافى يده؛ 2. حکم سارق ٣. معرفت سارق... در معرفت جنگ و مرض و موت و مافی الضمیر و در معرفت مسائل. این که در جلد سوم فهرس_ت آستان قدس مؤلف را «علی القرائن» عمر بن فرخان طبری منجم معروف عصر مأمون عباسی دانسته اند، صحیح به نظر نمی رسد، چه در متن رساله کلماتی هست که در عصر مأمون رایج و معمول نبوده، مانند «ملوک و سلاطین» در عبارت «و ان السارق فى بيوت الملوك والسلاطین» و با این ملاحظات باید رساله مزبور بعد از دوره مأمون تألیف شده باشد.

آغاز: فصل - اذا سالك رجل عما في يده فى اول ساعة الزهرة فاعلم انه شيء ابيض احسن طيب يدخل في النار ويخرج کالفضة انجام: على طبيعة واحدة وهى السرطان والعقرب والحوت والله اعلم

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5312

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 9؛ مجدول؛ واقف: تاج ماه بیگم، 1262ق؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد:پارچه ای، 23گ، 13 سطر، اندازه: 13/3×21/6سم [ف: 8 – 25]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5506

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری، کا: محمد علی خبوشانی، تا: شوال 1279ق؛ برگ آخر در قاعده قسمت است که از میزان الحساب نقل شده است؛ واقف: حاج وزیر وظایف (داود الحسینی)، 1309ش؛ کاغذ: سفید، جلد: پارچه ای ،4گ مختلف السطر، اندازه: 21/3×15/6سم [ف: 8 - 26]

3. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 523/4

آغاز: بسمله فصل اذا سئلك رجل عما في يده في اول ساعة الزهره فاعلم انه؛ انجام: و العقرب و الحوت والله اعلم بحقايق الامور و الاشياء تم

در فهرست به عنوان «المسائل» آمده است؛ خط: نسخ، کا: عبدالحمید منجم، تا: سه شنبه 8 ربیع الاول 1303ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: تیماج عنابی، 14گ،18 سطر (8×15)، قطع: ربعی، اندازه: 19/2×12سم [ف: 1 - 389]

استخراج طالع / هیئت / فارسی

estexrāj-e tāle‘

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19010

آغاز: بسمله ستایش دور از آلایش صانعی را سزاوار است که اطباق سموات سبع را؛ انجام: راه است و کمر عبدوان را دو تا نماید بحق الحق و اسنى الا محمد و الائمة المعصومين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [رایانه]

استخراج طالع تحویل شمس / هیئت / فارسی

estexrāj-e tāle -e tahvil-e šams

ص: 308

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12113/1

آغاز: بسمله، در استخراج نمودن طالع تحویل آفتاب از برجی به برجی و طالع اجتماع و استقبال هر ماهی که باید بر سر اوراق تقاویم نوشت؛ انجام: فرضا از نصف النهار مقدم تا آنوقت مطلوب که تحویل باشد یا اجتماع یا

خط: نسخ و نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام: دارای اشکال نجومی ؛جلد: چرمی یک لا، 8گ، اندازه: 14/5×20/5سم [ف : 10 - 183]

استخراج طالع تحویل شمس / هیئت / فارسی

estexrāj-e tāle‘-e tahvīl-e šams

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 552/3

آغاز: بسمله از استاد کامل العالم .... در بیان استخراج طالع تحویل ؛انجام: تا آنکه صحت و سقم آن معلوم گردد انشاء الله و الله اعلم استخراج طالع تحویل شمس به هر یک از بروج اثنی عشر وطريقه عمل آن از افادات آخوند ملاعلی اکبر بجنوردی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا: کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای، 4گ، 16 سطر (6×12/5)، قطع: ربعی ،اندازه: 10×17/5سم [ف: 1 - 500]

استخراج طالع مظفرالدین شاه / هیئت / فارسی

exrāj-e tāle -e mozaffar-ed-din šāh

حسینی منجم، محمد حسن بن محمد حسین،- 1265 قمری

hoseynī monajjem, mohammad hasan ebn-e

(mohammad hoseyn (- 1849)

کتاب به نام مظفر الدین شاه قاجار و یحیی میرزا نگاشته ش_ده. طالع شاه را از روی تاریخ ولادتش استخراج کرده است در دو قسم: 1. اعمال حسابی؛ 2. نتایج و سرایر آن مقدمات، با جدول هایی در مطالع بروج در قسم اول.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7064

آغاز: فروزنده تر ستاره و فرخنده تر سیاره که از افق مقال اهل فضل و کمال وطالع و لامع گردد؛ انجام: و چون در وقت ولادت هيلاجات و کدخداهات مسعود و قوی حال واقع شده اند دلالت کند بر آنکه مولود مبارک مسعود بعمر طبیعی برسد

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: مجدول،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 123گ، 9 سطر، اندازه: 20×29/5سم [ف : 18 -- 229]

« استخراج طالع مواليد » استخراج مواليد

استخراج طالع مولود / هیئت / فارسی

estexrāj-e tāle‘-e mowlūd

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19284

آغاز: بسمله اما بعد چنین کلمه ای است؛ انجام: تسعمائة... الدرجة الى خارج القسمة

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1032ق [ رایانه]

استخراج طالع مولود / هیئت / فارسی

estexrāj-e tāle -e mowlūd

رساله ای است در استخراج طالع مولود و معرفت تقاویم و اعمال حبيب و قوس و نظائر آن، و در آن از شیوه طالع یابی با زبانی ساده سخن رفته، علاوه بر مطالب طالع یابی از ارتفاع وانخفاض ستارگان و تعیین نصف النهار و یافتن قوس ها و خطوط مثلثاتی نیز بحث شده است.

آغاز: بسمله. حمدله ... اما بعد این رساله ایست در استخراج طالع مولود قاعده آنست که فنجانات گذشته از شب یا روز را بساعت برند

انجام: اما سهم از صد و بیست درجه نگذرد که قطر دایره است و او را حبیب معکوس گویند و الله اعلم بالصواب.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5555/2

آغاز: برابر؛ انجام: سبعمائه، ثمانمائه، تسعمائه

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: حنایی سمرقندی، جلد: تیماج بنفش 81 ص( 210 - 290)، اندازه: 17/7×28سم [ف: ٨ - ٣٢٩ ]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1102/2

آغاز و انجام: برابر

کا: محمد زوزنی الخوانی، تا: 1114ق، جا: محتملاً شیراز؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج ماشی ،یک لا ،105گ، 15 سطر (7/5×13)، اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 3 - 122]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3337/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: شریف محمد باقر بن علاء الملک کاخکی، تا: 15 ذیقعده 1122ق ؛جا: هرات؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج ،مشکی 51گ (6-56)، 27 سطر ،(9×14/5)، اندازه: 12/5×18سم[ف: 11 – 2320]

4 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12209/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1150ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، 52 ص (65-116)، 19 سطر، اندازه: 12×18/3سم [ف: 10 - 106]

5. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 669/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ با جدول؛ 73گ (39پ -111پ) [ف: 5 - 185]

استخراج طالع مولود / هیئت / فارسی

ص: 309

estexrāj-e tāle‘-e mowlūd

رساله مختصری است در طالع مولود و استخراج سهم السعادة و ساعات نصف النهار و عطيه و كدخدا و معرفت ستارگان، در آن از «کفایه» ابوالمحامد غزنوی و ابو معشر و به مناسبت در آن یکجا از ملاعلی قوشچی (-879ق) و جای دیگر از محرم سال 930ق یاد شده است می توان حدود زمان تالیف آن را فى الج_مله تشخيص و تعیین کرد. لازم به ذکر است که آغاز آن دقیقاً با رساله معینیه خواجه نصیر یکی است.

آغاز: بسمله. سپاس و ستایش حضرت ذوالجلال را که ان_وار دقایق حکمت او و از هر ذره از ذرات کاینات تابان است انجام: و برج چهارم سرطان من الجوزا الخ . و الله اعلم بالصواب

1. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 669/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: اختيار بن معز الملک باغ اسپانی جنابذی (گنابادی) ،خراسانی، تا: 12 ربیع الاول 1092ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج سرخ ضربی مقوایی، 38گ (2پ-39ر)، 17 س_طر ،اندازه: 13×20سم [ف: 3 - 122]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3337/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: شریف محمد باقر بن علاء الملک کاخکی،تا: 19 ذیقعده 1122ق؛ کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج مشکی 25گ (82-58)، 27 سطر(9×14/5)، اندازه: 12/5×18سم [ف: 11-20 ]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12209/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1150ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، 64 ص (1-64)، 19 سطر، اندازه: 12×18/3سم [ف : 10 - 105]

استخراج طالع مولود و غیر آن / اختر بینی / فارسی

estexrāj-e tāle‘-e mowlūd va qeyr-e ān

چند سطری از آغاز رساله ای در معرفت استخراج طالع مولودو غیر آن در این نسخه آمده است و از انجام نانوشته مانده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15189/7

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة على محمد وآله، و بعد، این رساله ای است در معرفت استخراج طالع مولود و غیره مقدمه استخراج طالع زمان ولادت و غیره بر سبیل اختصار. اول، بیاید دانست که ولادت یا در روزست یا در شب؛ انجام:آن حرکت یک شبانه روز بود تنصیف باید کرد و بر حرکت نص_ف النهار روز مقدم اگر مستقیم بود باید خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج مجدول عطف تیماج مشکی، 1گ (164پ)، جمعاً 10 سطر (5×10)، اندازه: 15/5×22سم [ف: 38 - 60]

استخراج طول و عرض بلدان / جغرافیا / فارسی

estexrāj-e tūl va ‘arz-e boldān

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3214/7

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 2ص [ف: 6 - 302]

استخراج عرض اقلیم رویت / هیئت / فارسی

estexrāj-e ‘arz-e eqlīm-e royat

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4883/5

آغاز: العاشر يا ط مح مج؛ انجام: پس معظم تاثیرش بعد ازین مدت بظهور آمد.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ عطف و گرد و درون مشکی، 10گ (81ر- 90ر)، 15 سطر (7/5×14)، اندازه: 12×18سم [ف: 14 - 3933]

استخراج عناصر به چند طریق / فارسی

estexrāj-e 'anāsor be čand tariq

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3505/6

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1301ق، 1گ (39ر) [ف: 6 - 461]

استخراج العدد المضمر (مقالة في) / كلام و اعتقادات / عربی

(istixrāj-ul 'adad-il muḍmar (mq. fi)

يحيى بن عدى 280 - 364 قمری

(yahyā ebn-e ‘adī (894 - 975)

در ده نوع.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1376/3 ط

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 و 11؛11 ص (28-38) [ف: 24/3 - 99]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4901/23

آغاز: مقاله يحيى بن عدی بن حميد بن زكريا في استخراج العدد المضمر من غير ان يسئل المضمر عن شيء بسمله. النوع الاول؛ انجام: و في جدول التسعة منه واحد لم تجد ذلك الا تحت العشرة. تمت المقالة فى استخراج العدد الضمر بعون الله تعالى.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج سرخ زرکوب ،مقوایی، 7گ (208 پ - 214پ)، 15 سطر (5/5×12/5)، (208پ-214پ)، اندازه: 12/5×19سم [ف : 14 - 3980]

ص: 310

استخراج العقاقير من السلم / كيميا / عربي

istixrāj-ul ‘aqāqīr min-as silam

محمد بن ابراهيم بن نصير

mohammad ebn-e ebrāhīm ebn-e nasīr

مؤلف این رساله مدعی است که این روش که با شماره ه_ای ابجدی می توان موازین کیمیایی را به دست آورد از لوحی استفاده شده که از طلا در یکی از دیرهای «دهشور» بوده ترجمه شده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1414/13

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... فصل عزيز جداً فى هذا ال_علم وجدته في بعض أديرة دهشور في لوح من الذهب مكتوب فیه بالفضة؛ انجام: و تضع عليهمرارة الماعز بجلدها و كلها فانه ينحل ماء فاشرط ما عليه من الثفل و استعمل فيما تريد، و الله أعلم بالصواب.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1265ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 1گ (201ر - 201پ)، 23 سطر، اندازه: 16/5×26سم [ف: 4- 201]

استخراج غایت تعدیل قمر / هیئت / فارسی

estexrāj-e qāyat-e ta‘dīl-e qamar

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4883/2

آغاز: بسمله در استخراج غایت تعدیل اول قمر به برهان پیش از شروع در آن مقدمه بیان کنیم پس دایره ا ب ج را؛ انجام: تقویم مثل قمر ج ى لط (پس ازین سه فایده ریاضی است بفارسی و جدول وقوف كواكب خمسه تا 28پ)

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ عطف و گرد و درون مشکی، 12گ( 17 پ-28ر)، 15 س_طر (7/5×14)، اندازه: 12×18سم [ف: 14 – 3932]

استخراج غایت تعدیل قمر / هیئت / فارسی

estexrāj-e qāyat-e ta‘dīl-e qamar

تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 877/2

بی کا، بی تا؛ 4گ، قطع: رقعی [ف: 322]

استخراج غره ماه (جدول) / هیئت / فارسی

(0estexrāj-e qorre-ye māh (jadval)

جدول است برای استخراج غزه ماه در ایام هفته .در سطر اول این جدول زیبا حروف مقطعه نام امام جعفر صادق (علیه السّلام) و در سطر زیر آن نام ماه ها و ایام هفته ثبت شده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1162/7-ط

آغاز: بسمله منقول است از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام اگر کسی خواهد که بداند غره هر ماه در چه روز می شود

خط: شکسته نستعلیق خوب، کا: آقا نور ابن حاج نقد علی، تا: قرن 12، 8گ [ف: 23 – 648]

استخراج فى السؤال و الجواب / عربي

istixraj-u fi-s-su'al wa-l-jawab

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 461/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [نشریه: 7 - 241]

«الاستخراج في طلب العمر و الهيلاج » استخراجات

«الاستخراج فى طلب العمر و الهيلاج » حکم دلیلهای طالع سال از ستارگان

استخراج القسى من الاوتار و الاوتار من القسى/ موسیقی / عربی

istixrāj-ul-qasī min-al-awtār wa-l-awtār min-al-qasī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1459/6-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیاش 23570 .add بی کا، بی تا[ فیلم ها-ف : 1- 603]

«استخراج قطبى البيضة » مساحة البيضة

استخراج قمر / هیئت

estexrāj-e qamar

شیراز ،بغایری، عبدالرزاق؛ شماره نسخه: بدون شماره 3

بی کا، بی تا[ میراث اسلامی: 5 - 575] [

استخراج کسوف / هیئت / فارسی

estexrāj-e kosūf

محمد زمان، ق 12 قمری

(mohammad zaman (- 18c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3929/3

آغاز: دستور استخراج کسوف جهت توضیح کسوف آنچه العبد محمد زمان استخراج آنرا استنباط نموده است

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 1ص (74) [ف: 10 - 2014]

استخراج کسوف / هیئت / فارسی

estexrāj-e kosuf

ص: 311

منجم باشی بجنوردی، علی اکبر، ق 13 قمری

(monajjem-bāšī bojnūrdī, ‘alī akbar (- 19c)

در تقویمی که آخوند ملاعلی اکبر منجم باشی بجنوردی استخراج نموده است موافق دستور العمل مرحوم ملا اسمعيل در روز چهارشنبه 28 شوال سال 1283 ناقصه هجریه.

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 552/4

انجام: یکماه اعتبار کنند والله اعلم ... محل دعای اخوان دینی باشم

خط: نستعلیق؛ بی کا، تا: صفر 1298ق ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ،7گ، 15 سطر (5/5×12) قطع: ربعی، اندازه: 10×17/5سم [ف: 1 - 500]

استخراج کسوف آفتاب به طول کاشان / هیئت / فارسی

estexrāj-e kosūf-e āftāb be tūl-e kāšān

جیلانی، مظفر

jīlānī, mozaffar

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 63/6

خط: نسخ، بی کا، تا: پایان صفر 1166ق؛ کاغذ: سفید، ج_لد: مقوایی، عطف تیماج تریاکی، 8 ص (73-80)، 21 سطر، (10×16)، اندازه: 16×22سم [سنا - ف: 1 - 32]

استخراج الماء القراح من الحجر / كيميا / عربي

istixrāj-ul mā’-ul qurāḥ min-al ḥajar

میرفندرسکی، ابوالقاسم بن میرزا بزرگ، - 1050؟ قمری

mīrfendereskī, ab-ol-qāsem ebn-e mīrzā bozorg (-

(1641-)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9944/6

فایده ای است از افادات میرفندرسکی؛ بی کا، بی تا :جلد: تیماج زرشکی، یک لا، 2گ (159 پ - 160ر)، 12 سطر، اندازه: 10/5×15سم [ف: 31 - 143]

استخراج الماء القراح من الحجر / كيميا / عربي

istixrāj-ul mā’-ul qurāḥ min-al ḥajar

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12515/10

بی کا، بی تا: جلد: تیماج قهوه ای 1گ (30ر - 30 پ) [ف: 36 - 32]

استخراج ما بين مركزى الشمس و موضوع اوجها / هیئت / عربی

istixrāj-u mā bayn-a markazi-š šams wa mawḍū ́-i awj-

i-ha،

عرضی، مؤید الدین بن برمک، - 664 قمری

(‘arzī, m'oayyed-od-din ebn-e barmak (- 1266)

در استخراج فاصله دو مرکز خورشید، دارای چهار شکل هندسی

آغاز: و له فى استخراج ما بين مركزى الشمس وموضوع اوجها نريد أن نبين موضوع الشمس كيف اتفق

انجام: فقد تم الكلام على اختلافات الاوضاع لمعرفة هذين المطلبين و ذلك ما اردناه تمت والحمد لله و حسن توفیقه و صلی الله علی سید محمد و آله.

[تاریخ گزیده 705 (تصحیح نوائی)؛ ریحانة الادب: 36/6]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12889/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ دارای اشکال هندسی دقیق، محشی؛ کاغذ: شرقی، 3گ (128ر- 30پ)، 18 سطر، اندازه: 6/5×14سم [ف: 32 - 683]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1281/4ط

آغاز: نريد ان نبين موضع الشمس و بعد مركز حاملها عن مركز العالم؛ انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1020ق، جلد: تیماج قهوه ای لولادار، 4 ص( 184-187)، اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 24/3-52]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11521/7

آغاز و انجام: برابر

در فهرست نام کتاب «موضع الشمس» ذکر شده است بدون نام مؤلف؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: آهار مهره حنایی، جلد: ساغری مشکی ضربی دارای ترنج و دو سرترنج و چهار ابرو و حاشیه قلمدانی، اندازه: 12×19سم [ ف : 18 - 127]

«استخراج ما في الضمير » استخراج جواب سؤالها از جدول جفر جامع

استخراج مجهول / علوم غریبه / عربی

estexrāj-e majhūl

در قاعده استخراج مجهول و منویات انسان با تطبیق به علم حروف و اعداد آنها.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3656/8-18/176

آغاز: فمتی اردت استخراج مجهول من مسألة فحقق طالع السائل أو طالع المسألة و استنطق حروف اوتارها الاربعة؛ انجام: سؤال عظيم الخلق جرت فض اذا غرائب شك ضبط الخبر مثلاً

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا 3گ، 12

ص: 312

سطر، اندازه: 10×17سم [ف: 1 - 334]

استخراج المجهولات العددية / رياضيات / عربي

istixrāj-ul-majhūlāt-il-‘adadīyya

کاشانی، عماد الدين يحيى بن احمد، - 766 قمری

(kāšānī, ‘emād-od-dīn yahyā ebn-e ahmad (- 1365)

پنج رساله از کتاب حساب عمادالدین کاشی، که از او کتاب «لباب الحساب» و كتاب «ايضاح المقاصد لفرائد الفوائد» را شرح كتاب عمادالدین عبدالله بن محمد الخوام البغدادى در حساب است می شناسیم. سر آغاز و انجام رساله ها عبارت است: آغاز 1: بسمله، ان قيل كان شخصا مع كل منهما مال

انجام ١: لظهوره على من عرف احوال تلك النسب

آغاز 2: اربعة اسفر كان مع كل منهم مال و ارداوا ان بيشتروا

انجام 2: فبسطنا هذه الاعداد و خرجت كما اردنا

آغاز 3: اقر شخص ان لزيد عليه الفا و نصف مالعمرو

انجام3: وهو مال بكر فقد صح ما ذكرناه

آغاز 4 :نريد ان نشترى ثلثة انواع من الطيور يكون عددها بمائة درهم

انجام 4: و ان كان صحيحا يمكن الاولى ان يكون الاعداد صحاحا

آغاز 5: رسالة اخرى فى الشهور قيل اذا نوى الشخص من الشهر الاثنى عشر وانت تريد ان تخبره به

انجام 5: فقد بينت ما اردنا ببيانه والله اعلم بالصواب.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5295/5

آغاز: برابر 1؛ انجام : برابر 5

خط: نستعلیق تحریری ،کا: محمد حسین بن خلف تبریزی،تا: 1041ق؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد ،مقوایی، 6ص (11- 16) 31-27 سطر (11/2×19)، اندازه: 16/7×25/3سم [ف: 8 - 409]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12297/6

آغاز: برابر 1 ؛انجام: برابر 5

خط: نسخ خوش، کا: محمد طاهر مشهدی، تا: 1309ق،جا: مشهد؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی زرکوب ترنج دار، 6 ص( 38-43) ،31 سطر ،اندازه: 20/2/2×33/1سم [ف: 10- 242]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5298

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 4

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 44]

استخراج المجهولات العددية / رياضيات / عربي

istixrāj-ul-majhūlāt-il-‘adadīyya

حسین بن ابی جامع

hoseyn ebn-e abī jāme‘

به درخواست یکی از دوستان، در چهار «باب».

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2048/6

آغاز: بسمله الحمد لله مضعف حسنات المحسنين و جامع الناس يوم الدين مبدع الاجساد و مؤلف الاعداد؛ انجام: بلغ 10 و هو المجهول و لنختم هذه الرسالة حامداً و مصلياً على نبيه صلى الله علیه و آله و سلم

خط: نسخ، کا: محمد شريف بن روح الله، تا: با تاریخ 1102ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه لایی، 5گ، (61پ- 65پ)، 17 سطر، اندازه: 12/2×18/4سم [ف: 5 - 415]

استخراج مسألة المجسم المكافی / ریاضیات / عربی

istixrāj-u mas' alat-il mujassam-il mukāfi

ابوسهل کوهی، ویجن بن رستم - 405؟ قمری

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 437/22-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4832؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7؛ 5گ (129-125) [ فیلمها -ف: 1 - 469]

استخراج مسأله غامض هندسی / هندسه / فارسی و عربی

estexrāj-e mas❜ale-ye qamez-e hendesī

بابا افضل کاشانی، محمد بن حسین، - 667 ؟ قمری

(bābā afzal-e kāšānī, mohammad ebn-e hoseyn (- 1269)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 89/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سفید، جلد: مقوایی گرداگرد تیماج تریاکی، 2 ص( 14-15)، 18سطر (12×22)، اندازه: 16×22سم [سنا - ف: 1 - 48]

استخراج المسائل بالخطاء = ملحقات شمسیه / فلسفه / عربی

istixrāj-ul-masā’il bi-l-xaṭā’ = molhaqqāt-e šamsīye

ابن سينا، حسین بن عبد الله 370 - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e 'abd-ol-lāh (981 - 1038)

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14890/27

آغاز: بسمله المسائل التى يمكن استخراجها بالخطأيننوعان احمد هما ان لا يكون فى اثناء السؤال عدد مقدر معلوم بل يكون

کا: محمد رضا بن عزیز الله تونی مشهدی، تا: 1107ق؛ جلد: تیماج خرمایی ،لولایی 2گ، اندازه: 16×23سم [ف: 2 - 205]

«استخراج المسائل بالخطائين » ذيل الفوائد البهائية

ص: 313

استخراج مسائل عددی / ریاضیات / فارسی

estexrāj-e masā’el-e ‘adadī

سمرقندی، حسین بن ابراهیم، ق 6 قمری

(samarqandī, hoseyn ebn-e ebrāhīm (- 12c

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3183/4

یک صفحه از رسالة فى طريق المسائل العددية است؛ بی کا، بی تا ؛ افتادگی: انجام؛ 1ص [ف: 6 - 266]

استخراج المضمر / هیئت، ریاضیات / عربی

istixrāj-ul-muḍmar

غیر همانند:

تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 282/7

خط: نسخ، کا: محمد طاهر بن ولی محمد طبیب مشهدی، تا: 1309ق ؛ کاغذ: ترمه، 4 ص (85-88) [نشریه: 2 - 106]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5297

آغاز: رساله ... باب في استخراج اعداد المضمر ؛ انجام: قبل الع_مل فما بقى فهو نقش ... محمد حسين التبریزی غفر الله ذنوبه و ستر عيوبه

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین تبریزی، بی تا [الفبائی: 44]

استخراج المضمر / رياضيات / عربي

istixrāj-ul-muḍmar

در استخراج اعداد مضمر و فاقد خطبه و دیباچه است.

آغاز: بسمله باب فى استخراج اعداد المضمر اذا امضر انس_ان عددا في الضمر ان يضعف ذلك ثم اضرب ذلك المضعف فی الاثنين

انجام: و يسقط من مجموع النقوش الذي كان في ضميرك ق_بل العمل فما بقى فهو نقش

[فهرستواره 2596/4]

همانند:

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2401/41

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: رضا بن موسی کشمیری، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج عنابی ضربی زرکوب مقوایی درون سرخ، 5 ص (366-370)، 28 سطر (13/5×19/5 ،اندازه: 18×24/5 [ف: 9 - 1021]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5295/4

آغاز و انجام: برابر؛ تمت الرسالة فى قرية الاسجل [ اسجل بك_سر اول و ثالث از ییلاقات مشهور مشهدست و اهل محل آنرا اسگل می گویند]. من قرى المشهد المقدس الرضوى عليه افضل التحیة والثناء كتبه العبد الفقير المشتهر ببرهان القاطع محمد حسين التبريزى غفر الله ذنوبه و ستر عيوبه

بابی است از کتابی؛ خط: نستعلیق تحریری، کا: محمد حسین بن خلف تبریزی، تا: 1041ق، جا: مشهد رضوی، قریه اسجل؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: مقوایی، 4 ص (7- 10) ، 27- 31 سطر (11/2×19)، اندازه: 16/7×25/3سم [ف: 8 - 409]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12297/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: محمد طاهر مشهدی، تا: 1309ق، جا: مشهد؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی زرکوب ترنج دار، 5ص (34-38 )31 سطر، اندازه: 20/2×33/1سم [ف: 10-242]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 486/5-عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف 2 - 20]

استخراج المقدار المجهول / ریاضیات / فارسی و عربی

istixrāj-ul-miqdār-il-majhūl

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 63/4

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سفید، جلد: مقوایی، عطف تیماج تریاکی، 5 ص (61-65)، 21 سطر (10×16)، اندازه: 16×22سم [سنا - ف: 1 - 32]

استخراج مطالب و مقاصد / فارسی

estexrāj-e matāleb va maqāsed

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1178/37

بی کا، تا: قرن 12؛ محشی با فهرست؛ کاغذ: سفید و برخی رنگین، جلد: تیماج مشکی ضربی و مقوایی،4 ص (413-416) [سنا - ف:2- 158]

استخراج مطلوب / جفر / فارسی

estexrāj-e matlub

از ناشناس استخراج مطلوب مجهول از راه جفر.

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 76/2

آغاز: در بیان استخراج مطلوب مجهول امور آدم و احوال عالم از صفحه ای از صفایح جفر... فائده بدانکه چون خواهند که مطلوب مجهول معلوم کنند، از اسم و طالع وقت ولادت؛ انجام: ...ا ج س ی ن ن ی. تمت

خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا: قرن 12؛ 4گ (12پ-15ر) [ف: 1- 17]

استخراج المعما / معما / عربي

ص: 314

istixrāj-ul-mu‘ammā

کندی، یعقوب بن اسحاق، 185؟ - 252 ؟ قمری

(kendī, ya‘qūb ebn-e eshāq (802 - 867)

دو رساله است از کندی به معتصم در باب استخراج معما.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 437/61-ف

نسخه اصل: ایاصوفيا ش 4832. رسالة استخراج المعما الى ابی العباس المعتصم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7، 7گ (210- 216)

[فيلمها -ف: 1 – 471]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 437/65-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش .4832. آخر كتاب الكندى الى ابی العباس المعتصم فى الحيلة فى استخراج المعما من الكتب؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7؛ 1گ (217پ) [فیلمها -ف: 1 - 472]

استخراج مقادير المجهولة في باب الاقرار / فقه / عربی

istixrāj-u maqādīr-il-majhūla fī bāb-il-iqrār

بارینی، عمر بن عیسی، - 764 قمری

(bārīnī, ‘omar ebn-e ‘īsā (- 1363

چند نمونه و مثال است برای پیدا نمودن اندازه های مجهول از اقرار در باب ادعا و اقرار با نقل چند قطعه در قاعده های مختل_ف این موضوع آغاز: الحمد لله رب العالمين ... أما بعد فهذه فهذه قائدة مشت_ملة على طريق يتبين بها كيفية استخراج مقادير مجهولة

انجام: و الخمسة عشر بستة محفوظة فقد تقابل المحفوظان و تساويا فصح الضرب و على هذا فقس و الله اعلم

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3323/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: گویا قرن 10؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 14 گ (79پ- 92 پ)، مختلف السطر، اندازه: 11×16/5 [ف: 9 - 101]

استخراج ملح / کیمیا / فارسی

estexrāj-e melh-e še‘r

آغاز: بسمله استخراج ملح شعر این است که اختیار کنی سپاه را و بشنوئی و خشک کنی بعد از آن بمانی

انجام: و هرگاه بیندازی بر هر جسدی می گرداند و را ذه_ب خالص باذن الله.

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7124

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: رجبعلی ابن عبدالله، تا: 1277ق؛ خریداری از امرالله صفری؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار و مهره، جلد: مقوایی روکش تیماج قهوه ای حاشیه مجدول، گل و بته، ضربی کوبیده، اگ (77ر-77پ) 17 سطر (8×14) اندازه: 17/5×22سم [رایانه]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3280/39

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛در هامش؛ کاغذ: فرنگی آبی، جلد: میشن قهوه ای مقوایی، اص ،(77 پ)، 16 سطر (محشی)،

اندازه: 16/3×20/8سم [ف: 6 - 357]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3280/41

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ متن و هامش؛ کاغذ: فرنگی آبی ،جلد: میشن قهوه ای ،مقوایی 1ص ،(78ر)، 16 سطر (محشی) سطر، اندازه: 16/3×20/8سم [ف: 6 - 357]

استخراج مواليد = استخراج طالع مواليد = شرح استخراج المواليد / اختربینی / فارسی

estexrāj-e mavālīd = estexrāj-e tāle‘-e mavālīd = š.-e

estexrāj-ol mavālīd

رساله کوتاهی است در استخراج طالع موالید بر اساس علم اخترشناسی از بطلمیوس، هرمس حکیم و ماشاء الله مصرى نام برده است.

آغاز: این مختصریست در استخراج موالید. طریق آنست که خبر دهند منجم را که در چند ساعت از روز یا از شب ولادت افتاد

انجام: و کدخداه طلب دارد چنانکه در کتب نجومی گفته اند و احکام طالع از آنجا کنند و الله اعلم.

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15129/6

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی، 5گ (161-157) ،15 سطر، اندازه: 8×14سم [ف: 38 - 391]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3337/13

آغاز: برابر؛ انجام: و راحت و آسایش تن و جان والله اعلم بالصواب.

در میانه آمده «نقل کرده شد این فائده از خط خواجه نصیرالدین طوسی» درباره هیلاج و سپس دو فصل است؛ بی کا، بی تا؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی، ٧گ (224-230) 27 سطر (9×14/5)، اندازه: 12/5×18سم [ف: 11 - 2323]

استخراج موکلات / علوم غریبه / فارسی

estexrāj-e movakkelāt

جفری رومی ،علی ق 10 قمری

estexrāj-e movakkelāt

(jafrī rūmī, alī (- 16c)

در ترکیب یک حروف و دو حرف بائیل و ساختن اسمی از آن بیان شده است و چون ایل (=ئیل) از اسماء الله است و می توان از

ص: 315

آن در مسائل خفيه استفادت سرشار كرد. مطالب آن از تركيب « الف» شروع می شود و پس از تركيب موكل الف يك يك مطالب ديگر مي آيد تا به «یا» رسد نویسنده پس از این مقدمه ضمن فصلی مي گويد چون الغ بيك عاری از من خواست كه خاصيت اسماء عظام و حروف و اسماء ملائكه و جن را به قانون جفر نويسم من به قدر وسع خود اين رساله را فراهم آورم. اومی گويد حروف به اجزاء بدن انسان تقسيم مي شود و بعد يك يك حروف را با اعضا ء آدمي تطبيق مي كند كه كتاب حاضر حاكی از اين تطبيقات است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 29/ 2706

آغاز: بسمله و به نستعين، در بيان استخراج موكلات حروف تهيجی بدانكه ... باعراب و درجه و حروف تهيجی تعيين كنيم؛

انجام: كه خلاص سازی آن ميخ را از صورت بكش و آنرا خراب كن كه خلاص مي شود باذن الله تعالی

بی كا، تا: قرن 13 ، بياض؛ كاغذ: فرنگی، جلد: تيماج، مشكی، یک رو، 5ص( 22- 18) ، 27سطر(7/5×17)، اندازه: 10 ×21/5سم[ ف: 6- 308]

استخراج مولد النبی(صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )/ تاریخ پیامبر(صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )/ عربی

istixrāj-u mawlid-in nabī

مؤلف که از رجال قرن 13 ق و ساكن هند بوده است، در اين عجاله بر حسب محاسبه نجومی و معتقدات روايت كلينی، تاريخ صحيح ولادت پيامبر و وفات آن حضرت را استخراج نموده، به عنوان مثال: جمعه 12 ربيع الاول برابر با 25 آوريل 571 ميلادی 13 نيسان 886 رومی می باشد. همچنين روز شهادت حضرت امام حسين (علیه السّلام) را استخراج نموده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 191

آغاز: بسمله. در تذكره جليله في تحقيق مولد المقدس النبوي عليه آلاف التحية و الثناء؛ انجام: ازاء اكتوبر له باقي 20 روز اكتوبر 6 هاك تمت الكتابه

خط: نستعليق خوش، بی كا، تا: قرن 13 ؛ اهدايی: رهبری، فروردين 1372 ؛ كاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا، 5گ، مختلف السطر ، اندازه: 15/5×25 سم[اهدائی رهبر: 2 اخبار 1- 97]

استخراج مولود محمد بن حسن قمی/ طالع بینی/ فارسی

estexrāj-e mowlūd-e mohammad ebn-e hasan-e qomī

رضي الدين استرآبادی، محمد بن حسن، - 686 ؟ قمری

razī-yod dīn estarābādī ،mohammad bn-e hasan (-

(1288)

تاريخ تأليف: 22 رمضان 654 ق؛ محل تأليف: استرآباد

استخراج مولود محمد بن حسن قمی است از خود او گویا او پسر نظام الدین حسن بن محمد نیشابوری قمی شارح زیج خواجه نصیر طوسی به نام «کشف الهياكل» است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1328/6-ف

نسخه اصل: پاریس 1488.s .p؛ بی کا، بی تاO فیلمها-ف: 1- 596]

استخراج نام معین الدین محمد / جفر / فارسی

estexrāj-e nām-e mo‘in-od-din mohammad

مؤلف مدعی است که نام هر شخصی با یکی از اسماء اعظم توافق دارد که به چند طریق آن را می توان استخراج کرد و برای مبتدئين نام «ابوالقاسم معین الدین محمد» را به طریق رشف (از طرق علم جفر) استخراج کرده است.

آغاز: بسمله حمد لك. يامن وسع عطاؤك ... اما بعد بر ضمير منیر تنویر اصحاب خبرت و ارباب بصیرت مخفی نخواهد بود که هر چه مصور غرائب بدایع مصنوعات و مبدع عجائب ماهيئت .... مکشوف نداشته اند ... چنین فهمیده اند که هر فرد از افراد انسانی چند اسم از اسماء الهی بعناوین مختلفه ... می فرمایند

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4649/2

آغاز: برابر؛ انجام: تا مقصود علی حسب المرام حاصل گردد و الله الموفق جدول اینست (جدول ندارد)

در فهرست با عنوان «رساله» آمده و نام از فهرست مرعشی است؛

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 [ف: 7 - 449 ]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5584/1

آغاز: برابر؛ انجام: عدل متكبر متين وارث موجود

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1101ق؛ دارای اشکال هندسی؛ جلد: تیماج قهوه ای 6گ (1پ -6 پ) ،اندازه: 11×18سم [ف: 14-346]

استخراج نامها / رمل / فارسی

estexrāj-e nām-hā

قم؛ زنجانی (آیة الله)؛ شماره نسخه: 99/2

آغاز: بسمله نکته استخراج اسامی آن که منتهی و شرح و تفسیر وتاویل هر یک حرف او را معلوم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 32گ (9ر- 40پ)، قطع: بیاض رقعی [چند نسخه-ف: 233]

استخراج نصف النهار / هيئت

estexrāj-e nesf-on-nahār

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6125/10

بی کا ، بی تا؛ کاغذ: ترکی و فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا،

ص: 316

285 ص، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×22/5سم [ف 19 - 123]

استخراج وتر ثلث قوس از وتر قوس / ریاضیات / فارسی

estexrāj-e vatar-e sols-e qows az vatar-e qows

نراقی، ابوتراب بن احمد، ق 13 قمری

(narāqī, abū-torāb ebn-e ahmad (- 19c)

وی این رساله را در باب وتر ثلث قوس جمعی از ارباب از جمله خواجه نصیر طوسی ازاستخراج آن از وتر قوس به طور دقیق ابراز ناتوانی کرده اند نگاشته است و نخست (پس از مقدمه) طریقه ای را نقل می کند که غیاث الدین جمشید کاشانی برای استخراج این وتر ابداع و الغ بیک از آن طریقه پیروی کرده و وتر دو درجه را از وتر شش درجه بیرون آورده و بر ا قاعده جدول جیب زیج جدید را تحقیق و تصحیح کرده است.

سپس بیان روش ابداعی خویش می پردازد در دیباچه این رس_اله از رساله دیگر خود در دقایق علوم ریاضی یاد می کند که مشتمل بر برهانی ساختن اعمال و تصحيح جداول زیج و قانون رصد طول و عرض ستارگان و ساختن آلات رصد و قواعد ک_لی و جزئى استخراج وترها و جیب ها و جز اینها است «و تا اکن_ون در حجاب اختفاء مستور بوده درمقدمه یکم از برخی از مؤلفات دانشمندان دوره اسلامی در شعب جبر و مقابله و حل معادلات و ابداعات آنان با اشاره اجمالی به سیر تاریخی و مآخذ آنها سخن می گوید. در پایان رساله از قانون سنجیدن اج_زاء ترکیب اجسام مركبه بدون تحلیل و تفکیک که آن را «میزان الحکمة» نام داده اند و از کسانی که در این باب تألیفی دارند، سخن گفته و می گوید: «در زمان ایاردن پادشاه صقالبه اکلیلی عظيم. ... بجهت او آوردند ... مرکب از طلا و نقره .... خواس_ت که مقدار وزن هر یک از طلا و نقره آن را بداند و از شکس_تن آن اکراه ... مهندسان و ارباب حیل را احضار کرد ... ارشمیدس مهندس استنباط طریق آن را نمود و این واقعه قبل از اسکندر بود... مانالاوس چهارصد سال بعد از اسکندر در آن تأمل کرد و کلیه طرق حسابیه آن را استنباط و رساله ای نوشت ... در ایام مأمون يوحنا بن يوسف و احمد بن فضل مساح در آن نظر داشتند و در ایام سامانیه محمد بن زکریا رازی رساله ای در آن نوشت و در ایام دیالمه ابن العميد يا ابو علی بن سینا در آن تأمل کرد و در ایام آل ناصر الدین ابوریحان بیرونی تصرفات درآن نمود و در مبادی زمان سلاجقه عمر خیام تحقیقات درآن فن کرد و ابوحاتم مظفر بن اسماعیل اسفزاری سعیها در تسهیل ع_مل به آن نمود و بعضی اجزاء در آن زیاد کرد و تسمیه آن به میزان الحکمه از اوست و در زمان سلطان سنجر شیخ ج_لیل عبدالرحمان خازن در آن نظر کرد و تصرفات نمود و رساله ای در این باب نوشت و براهین آن و کیفیت صناعت و عمل به را به تفصیل بیان کرد و خلاصه اقوال سابقین را... در آن آورد و قدری از آن رساله در نزد حقیر موجود است». در دیباچه و پایان رساله از حاج میرزا آقاسی نام می برد.

آغاز: بسمله، و به نستعین... در این زمان سعادت بنیان که ساخت مرز ایران دارائی شاهنشاه سکندرشان خلد الله ملکه رشک روضه رضوان و حسرت گل زار جنان شده نظر نظر بمیل خاطر خطیر همایون اقدس پادشاهی باقتناء ذخایر صنوف کمالات حقایق و اکتساب مآثر فنون دقایق عامه اهل ایران همت بر ابداء بدایع صرف و صناعات مصروف و عنان توجه بصوب انشاء دقایق فنون کمالات معطوف دارند این بی بضاعت نیز با استطاعت ببركت دولت بهیه و شوکت علیه دقایق چند در علم هندسه و حساب و وضع جداول زیج و تصحیح آن استنباط کرده و در رساله علیحده با قانون رصد طول و عرض کواکب و شطری از آلات رصدیه که از مخترعات متقدمان است وضع نموده و از جمله دقایقی که این فقیر بفکر فاتر استنباط نموده استخراج وتر ثلث هر قوسی است از و تر آن قوس و متقدمان از استنباط آن اعتراف بعجز نموده چنانچه خواجه ... نصیرالدین در کتاب تحریر مجسطی می فرماید: ليس الى معرفة وتر ثلث القوس الملومة الوتر من جهة الخطوط طريق بوجه.

انجام: چنانچه ضمیر منیر اشرف بمطالعه آن مایل باشد بعز حضورشان میرسانم و الله ولى الفضل و الانعام

[فهرستواره منزوی 2753/4]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1751/11

آغاز و انجام: برابر (تمت الرسالة بيد ابن المؤلف تغمده الله بغفرانه محمد بن ابی تراب بن احمد في بعض شهور سنة الف و مأتين و ثلثة و ثمانين).

خط: نسخ، کا: محمد بن اباتراب ابن احمد، تا: 1283ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی 7گ (74-80پ)، اندازه: 14×20/5 سم [ف: 8 - 277]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6250/16

آغاز: برابر؛ انجام: درجه 38 دقیقه حاصل شود چنانچه اول یافتم شکل این است (تمت) دنبال کلام سخن پیداست ناتمام مانده در

نسخه ها نیست و «تمت» از کاتب است.

خط: نسخ، بی کا: تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی شکری و آبی رنگ ،جلد: تیماج قهوه ای با عطف و حاشیه قرمز یک لا، 14ص( 2 -15) 18-17 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15×21/5سم [ف: 19-221]

استخراج و تعدیل نصف النهار = تقویم (رساله در ) / ریاضیات / فارسی

(estexrāj va ta‘dīl-e nesf-on nahār = taqvīm (r. dar)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19241

آغاز: بسمله. بدانکه تقویم راست کردن کواکب باشد در غم؛

ص: 317

انجام: تعالی جل جلاله و عم نواله و عظيم شأنه. تمت

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11[ رایانه] [

استخراج و قاعده وقایا / فارسی

estexrāj va qā‘ede-ye vaqāyā

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1178/25

بی کا، تا: قرن 12؛ محشی با فهرست؛ کاغذ: سفید و برخی رنگ_ین ،جلد: تیماج مشکی ضربی و مقوایی [سنا - ف: 2 - 158]

استخراج هلال رمضان / هیئت / فارسی

estexrāj-e helāl-e ramezān

در این نامه به روش برهانی آغاز ماه رمضان محاسبه گردیده.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 950/8

آغاز: تقویم آفتاب عند الغروب بود «دکدموج» تقویم قمر عند الغروب بود «ه ح لب یه»؛ انجام: پس درجه غروب قمر باشد «ه كدو» تمت تم تم.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: اگ (161ر) [ف: 4 -828]

استخراج یومیه و احکام ضروریه / طبیعیات / فارسی

estexrāj-e yowmīye va ahkām-e zarūrīye

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 19560/8

آغاز: اما چنین گوید المذنب الجانی محتشم ... که چون خواهد که استخراج یومیه و یا غیر آن

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ،کاغذ ،فستقى، جلد: مقوا عطف ،میشن، اندازه: 11/5×16/5سم [ف: 2 - 409]

استخلاصیه / شعر / فارسی

estexlāsīye

اسماعیل صفوی دوم، شاه ایران، 942 – 985 قمری

(esmā‘īl-e safavī-ye dovvom, šāh-e īrān (1536 - 1578)

از شاه اسماعیل دوم صفوی متخلص به عادلی. وی هنگامی که به امر پدرش شاه تهماسب در قلعه قهقهه زندانی بود این مثنوی را در ابراز انقیاد به پدر و درخواست عفو از او سروده است. در «مجمع الفصحا»، «دانشمندان آذربایجان»، «تذکره میخانه» (حواشی گلچین معانی) و «تذکره نصر آبادی» ابیاتی از او یاد شده اما این مثنوی استخلاصیه در هیچ یک از این تذکره ه_ا و دیگر مراجع یاد نشده است. تعداد ابیات این مثنوی معلوم نیست و آنچه در دفتر حاضر موجود است 38 بیت است و چنین پیداست که مثنوی بزرگی است که دنباله آن از دفتر افتاده است. اینک چند بیت از آن که خطاب به شاه است و عذرخواهی گ_ناه

«گناه من چه بود شاه عالم *** چرا یکدم نمی پرسی ز حالم / بقول دشمنان از راه رفتی*** که از دشمن شده بسیار خفتی / ایا صاحب قرآن طهماس غازی *** ترا زیبد شهی و سر فرازی / جهان بر کام تو بادا چو حسنت *** مبادا از سرت کم تاج دولت/ اگر بخشد مرا شاه جهاندار *** بر آرم من دمار از قم کفار / گشایم دست مردی من بدین کار *** بگیرم تاج و تخت ملک خونگار / اگر رستم در آید در مصافم *** روان با مرکبش در هم شکافم / امیدم هست تا من زنده باشم ***و شاه عالم و من بنده باشم / بحق عزت شاه ولایت *** تویی تاج سرو من پایت / نگرددد سر ز فرمانت بسیار؟ *** تو هم غافل مشو از مکر اغیار / ز قول دشمنان بر گرد شه زود *** اگر خواهی که گردد کر محمود / برون آور مرا از قلعه و بند ***چنین ظلمی بمنای شاه مپسند / بفرزند گرامی بند مگذار ***ندارد چون وفا این چرخ مکار.»

[رجوع شود به تذکره میخانه مصحح آقای گلچین معانی حاشیه ص 204 - 205؛ فهرستواره منزوی 138/10]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2959/6

آغاز: بنام کردگار فرد و اکبر *** کريم لم يزل دانای داور/ خداوندی که یکتای جهانست*** خداوند زمین و آسمانست / کریمی کرم ایمان بماداد *** گل ما را سرشت و جان بما داد؛ انجام: کجا شد آن شه با جاه و تمکین *** امير المؤمنن حيدر شه دین

بی کا، بی تا :کاغذ: اصفهانی ،مختلف، جلد: تیماج قهوه ای ، 158 ص ، قطع : خشتی، اندازه: 16×22سم [ف : 10 - 393]

الاستخلاف (رسالة في) / فقه / عربی

(istixlāf (r-un fī)

ابن کمال پاشا، احمد بن سلیمان، - 940 قمری

(ebn-e kamāl pāšā, ahmad ebn-e soleyman (- 1534)

[کوپریلی، ج 2، ص 213 ،سلیمانیه، ج 2، ص 269 و ج 3، ص بروکلمان، ج13 - 14، ص 434؛ اوراق عتیق، ج1، ص 441-442]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8931/18

آغاز: الحمد لوليه و الصلوة لنبيه . قال فى الهداية وليس للقاضى ان يستخلف على القضاء الا ان يفوض ... اقول يعنى يجوز له ان يقيم الغيرمقامه لاقامة الحدود؛ انجام: و ان شئت تحقيق المقام بتلخيص الكلام على وجه يتضمن تخليصه من الاوهام فليراجع الى ما امتليناه عن الفرايد. تمت

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 11؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج گرهی، سر طبل منقش و شمسه ضربی، اگ ،(23ر)، ابعاد متن: 10/5×23، اندازه: 13×27/7سم [ف: 29/1 - 364]

ص: 318

الاستدراج / کلام و اعتقادات / عربی

al-istidrāj

گفتاری است در این که کمالاتی را خداوند متعال به گروهی ارزانی می دارد و اینان گمان می کنند که این کمالات از خودشان می باشد. این رساله مختصر اندرزهایی است به اینان نقل گفته های بعضی از صوفیه و عرفا و مانند تفسیر آیه 182 از سوره مبارکه اعراف است. در این رساله از یحیی بن معاذ ازدی (-258 ق) گفتاری نقل شده است و همین نسبت آن به ابوحن_یفه (-150ق) را نفی می کند که در هر دو نسخه موجود این نسبت آمده است.

آغاز: الحمد لله الذى اصطفى أولياءه لمعرفته و خصصهم اختارهم لقربه ... اعلم أن الله تعالى ربما يزين أعداء بلباس أوليائه

انجام: الهى لا تجعلنى من بابك مطروداً و لا عن طاعتک یارب مهجوراً برحمتك يا أرحم الراحمین و یا اکرم الاکرمین

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3290/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: علی بن ملا محمد نهبندی ساکن طارق، تا: 18جمادى الاول 1313ق؛ در نسخه حاضر آمده که این رساله به ابو حنيفه منسوب است، در حاشیه مطالب عرفانی متفرقه افزوده شده؛ جلد: تیماج سبز، 3گ (124ر - 126ر)، اندازه: 21× 34 سم [ف: 9-73]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8886

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :واقف: خواجه شیراحمد؛ 3ص ، 23سطر، اندازه: 14×24سم [ف: 6 - 422]

الاستدراک = ذیل اکمال الكمال = اكمال الاكمال / رجال / عربي

al-istidrāk = ḏayl-u ikmāl-il kamāl = ikmāl-ul ikmāl

ابن نقطه، محمد بن عبدالغنی، 579 - 629 قمری

(1232-ebn-o noqta, mohammad ebn-e ‘abd-ol-qanī (1184 -

وابسته به: الاكمال في رفع الارتياب؛ ابن ماكولا، على بن هبة الله ( 421- 475)

تکمله ای است بر «الاكمال فى المختلف و المؤتلف من اس_ماء الرجال» ابن ماكولا، در ذکر رجالی که ابن ماکولا بدانها تصریح نکرده یا بعضی را ثقه دانسته و خلاف آن بر مؤلف ثابت شده و جز آن، تا عصر مؤلف در ابواب متعدد به ترتیب اسمائی که تشابه در کتابت دارند و ضبط آنها.

در موضوع «المختلف و المؤتلف فى اسماء الرجال» ابوالحس_ن على بن عمر دار قطنی بغدادی (-385 ق) کتابی به همین نام تاليف نموده (هدية العارفین ،(684/1) پس از او عبدالغنی بن سعيد بن بشرازدی مصری (-409ق) دو کتاب به نام های «المؤتلف والمختلف فى اسماء نقلة لحديث» و «المشتبة فى النسبة» تاليف كرد بعد از این ابوبکر احمد بن علی ثابت معروف به خطیب بغدادی (-463ق) نوشته های دار قطنی و ازدی را تکمیل، و کتابی به نام «المؤتنف في تكملة المؤتلف و المختلف» تالیف نموده است، سپس امیر ابو نصر على بن هبة الله بن على بن جعفر عجلی بغدادی، معروف به ابن ماکولا، کتاب خطیب بغدادی را تهذیب و تصحیح و تکمیل نموده و کتابی به نام «الاكمال فى رفع الارتياب عن المؤتلف والمختلف من الاسماء و الكنى و الانساب تألیف کرده، ابن نقطه هم ذیلی در دو جزء بر کتاب «اکمال ابن ماکولا» نوشته است که از آن به نام های «الاستدراک» و «المستدرک» و «اکمال الاكمال» و «تكمله الاکمال» اسم برده اند.

آغاز: اما بعد فاعلم و فقك الله للخيرات انى نظرت في كتاب الامير ابي نصر على بن هبة ... المعروف بابن ماكولا الذى جمع فيه كتب الحفاظ المتقدمين... فوجودته قد بيض فيه تراجم و استشهد رحمه الله قبل ان يلحقها ... فاستخرت الله في جمع ابواب تشتمل على ما وصل الى من ذلك و سطرتها على وضع كتابه

[كشف الظنون 1637/2؛ هدية العارفين 112/2؛ زركلی اعلام 80/7؛ معجم المولفين 179/10؛ بروکلمان (39/1]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 743عکسی

آغاز: عبد الرحمن بن حمدان الجلاب ... باب حنبل و حنبل و حنفل؛ انجام: و اما السورى بضم السين المهملة وسكون الواو و سلیمان بن احمد بن ابراهيم ابو نصر السوري. ... و كان صدوقاً مات قبل العشر وثلثمايه

نسخه اصل ،چستربیتی شماره 3744؛ سه صفحه قبل از «باب: حنبل و حنبل و حنفل» تا: پایان حرف سین؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7؛ افتادگی: آغاز ؛ مصحح، محشی؛ 194گ، 17 سطر [عکسی ف: 2 - 229]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه:540

نسخ اصل: همان نسخه اصل بالا [عکسی ف 2 - 129]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 832

نسخه اصلی: کتابخانه دار الكتب الظاهرية - دمشق 1214، جزء اول و از حرف الف تا پایان حرف سین؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن7 ؛ در برگ اول نام کتاب و مؤلف و وقف نامه آن به کتابخانه عمومی دمشق و علامت قرائت کتاب آمده، در برگ دوم نیز نام کتاب و مؤلف و شرح حال مختصری از مؤلف و علامت مطالعه کتاب توسط «سید محمد امسن نقیب» آمده، در برگ آخرنشانی سماع «ابوالمعالى يحيى بن محيى الدين عقيلی حاتمی طائی» و نیز «خالد سماع بن يوسف بن سعد بن حسی نابلسی» در روز سه شنبه 14 جمادی الاول 659 آمده؛ تملک: «عبد الله بصروی»، «سید علی ضياء طرابسلسی»؛ واقف: احمد بن سید محمد عطاء الله ایوبی

ص: 319

انصاری، 528 ص [عکسی ف: 3 - 28]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 48 عکسی و 49 عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: و اما السورى ... فهو سليمان بن احمد ابراهيم ابو نصر السورى، روى عن موسى بن نصر الرازي ذکره شيرويه فى طبقات اهل همدان و قال: روى عنه الحسن بن ي_زید الدقيقى و كان صدوقا مات قبل العشر وثلاث مايه، يتلوه في اول الجزء الثانى ان شاء اله حرف الشين المعجمه

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا در دو قسمت [عکسی ف: 51 و 52 ]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5606/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا [ فیلم ها-ف: ٣ - 17٠]

استدراكات ابن الخشاب علی مقامات الحریری و جواب ابن بری / ادبیات / عربی

istidrākāt ibn-i xaššāb ‘alā maqāmāt-il ḥarīrī wa jawābu

ibn-i barī

ابن بری، عبدالله بن بری، 449 - 582 ؟قمری

(ebn-e barrī, ‘abd-ol-lāh ebn-e barrī (1058 - 1187)

عبدالله بن احمد معروف به ابن خشاب نحوی بغدادی (-568) مواخذات و انتقاداتی بر مقامات حریری دارد و ابن بری عبدالله بن احمد مقدسی (-582) به یاری حریری بر خاسته و اشکالات ابن الخشاب را پاسخ گفته است. رساله حاضر استدراكات و انتقادات ابن خشاب است همراه با انتصارات ابن بری که به این ترتیب آورده شده: قال الحریری، قال ابن الخشاب و قال ابن بری دیباچه این رساله به قلم ابن الخشاب است

چاپ: استانبول، 1328

[معجم المطبوعات: ابن برى و ابن الخشاب؛ بغية الوعاة تحقيق ابو الفضل ابراهیم 29/2 و 34؛ کشف الظنون: مقامات حریری و لباب الالباب]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 542/2-ط

آغاز: بسمله الحمد لله مستحق الحمد و مستوجبه ... و بعد فهذه حروف وقعت فى المقامات التي انشاءها القاسم بن على الحريری ينكرها العالمون بالعربيه ... نبه عليها العبد الفقير الى رحمة الله عبدالله بن احمد بن احمد بن الخشاب البغدادى حين قرئت علیه المقامات؛ انجام: تقدیم لامها و هى اللام على عينها و هى الواو . تمت الكتاب بعون الله الوهاب.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی نخودی رنگ، ج_لد: تیماج قرمز، 47گ (30پ - 76ر)، 14 سطر، اندازه: 10/5×16

[ف: 22 - 252]

الاستدراک علی سیبویه في كتاب الأبنية / نحو / عربی

al-istidrāk ‘alā sībiwayh fī k.-il-’abnīyya

زبیدی، محمد بن حسن، 316 - 379 قمری

(zobaydi, mohammad ebn-e hasan (929 - 990)

ابنيه اسماء و افعال را از کتاب سیبویه اختصار نموده و خود بناهایی را بدان افزوده و آنها را به روش آسانی برای مراجعه کنندگان مرتب نموده که آغاز اصول اسماء و حروف را آورده، سپس مزید آنها و بعد ابنيه اسماء و افعال را ذکر کرده و در آخر این بخش آنچه خود اضافات داشته افزوده و سپس شرح مختصر غریب الابنيه را متذکر و در پایان ابواب به شرح برخی از حروف پرداخته است

چاپ ،روما 1890م ،بغداد، مكتبة المثبى، 1971م

[زرکلی 82/6؛ ذخائر التراث العربي الاسلامى 542/1؛ معجم المطبوعات 962-961/1 ]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1607/1

آغاز: الحمدلله باری الانام و مجزل الاقسام المتفرد بكبريائه الذي لم يزل بصفاته و اسمائه خالق الخلق على سابق علمه و نافذ ارادته؛

نسخه اصل: کتابخانه واتيكان- رم 526؛ خط: نسخ معرب زیبا، کا: محمد بن حصین واسطی، تا: 15 جمادی الثانی 622ق؛ از روی نسخه ای به خط شهریار بن بندار کتابت سال 458؛ مصحح، محشی؛ 136ص (3- 138) [ عکسی :ف 5 - 14]

الاستدراک علی کتاب الحجة / نحو / عربي

al-istidrak ala k.-il-hujja

باقولی، علی بن حسین، - 543؟ قمری

(bāqūlī, ‘alī-ye-bn-e hoseyn (- 1149)

وابسته به: الحجة لائمة السبعة فى اختلاف قراءات القرآن؛ ،فارسی، حسن بن احمد (377-288)

مؤلف تحریفات و اشکالاتی در کتاب «الحجة في علل القراءات السبعة» ابو علی فارسی دیده که اصحاب ابوعلی متوجه آنها نشده و از او سؤال نکرده اند. بیشتر این مسائل نحوی است و مؤلف مطالبی به مناسبت بر آن افزوده است.

آغاز: هذه مسائل من كتاب الحجة وقع فيها خلل و تحريف فلم يسو احد من اصحاب ابى على هذا التحريف و لم يسالوا عنه

[انباه الروات 273:1 و 247 ؛یاقوت 182:5؛ این خلکان ش 155]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5470/4 و ف 2279/4

بی کا: محمد بن حسن بن محمد بن احمد حافظ رهقی، تا: 547ق؛ افتادگی: انجام؛ خریداری شده از کتابخانه شیخ علی علومی یزد (شماره 56، معرفی شده در نشریه 4: (444)، تملک: مطهر بن اسحاق بن موفق شریف بن محمد الحموی، فضل الله حسینی در 987 ،32 سطر (3×22) ،قطع: وزیری ،اندازه: 8×26سم [ف 16 - 17] و [فیلم ها ف: 1-668]

قم؛ مرکز احیاء شماره نسخه: 151/4

ص: 320

آغاز: برابر

نسخه اصل: همان نسخه بالا 5ص( 400-404) [ عکسی ف1-171]

«استدراک کتاب مختلف الشيعة » تعليقه

استدلال الاحكام / فقه / فارسی

estedlāl-ol-ahkām

عرب، محمد طاهر، ق 14 قمری

(arab, mohammad tāher (- 20c)

شیراز؛ خانقاه احمدیه؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، تا: 7 رمضان 1323ق؛ با فهرست آثار مؤلف در پایان نسخه ؛ اص (184) [ نشریه: 5 - 209]

استدلاليه / شعر بهائیت / فارسی

estedlālīye

نعیم سدهی ،محمد، 1272 - 1334 قمری

(na‘īm-e sadehī, mohammad (1856 - 1916)

دفتری است به نظم در بیان اندیشه های بهائیان و از بهاء الله نام برده است. 48 بند در قالب ترکیب بند. بیشتر بندها به عربی است.

آغاز: بحمد الله تماماً بالذات*** مالك الملك محيى الاخوات

انجام: ای خدا کار ما بما مگذار *** پرده از پیش چشم ها بردار

[فهرستواره منزوی 138/10 و 86/9 ]

آشتیان؛ حوزه علمیه؛ شماره نسخه 7: بخش دوم

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری، بی کا، بی تا :افتادگی: انجام؛ حدود 950 بیت با غلط های املایی؛ کاغذ: لیمویی ،جلد: عطف پارچه گلی، 43گ، مختلف السطر، قطع: نیم رقعی،اندازه: 11×17سم [ف: 156]

استدلالیه / کلام و اعتقادات / فارسی و عربی

estedlālīye

نعیم سدهی ،محمد، 1272 - 1334 قمری

(na‘īm-e sadehī, mohammad (1856 - 1916)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16188

آغاز: بسمله سئوال: ما منتظر بودیم برای ظهور آل محمد؛ انج_ام: در ملکوت اسرار مستفرق دریای انوار فرما

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1337ق، جلد: میشن [رایانه]

«استر آباد » آمار استرآباد

الاستشارة من القرآن / علوم غریبه / عربی

al-istišāra min-al-qur'an

رساله ای در طریق استخاره به قرآن به شکل خاص که با علم حروف مرتبط است.

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 186/4

آغاز: هذه رسالة فى بيان الاستشارة عن كلام الملك العلام ؛

انجام: التسع مع الواحد الواحد غالب

بی کا، بی تا؛جلد: چرم زرد، 5گ (98ر- 102پ)، اندازه: 12×18سم [مؤيد: 1 - 183]

« استشفاء » آداب استشفاء به آب نیسان

استشفاء از تربت امام حسین (علیه السّلام) / حدیث / عربی و فارسی

estešfā' az torbat-e emām hoseyn

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/6

خط: نسخ و نستعلیق، کا: مسیح طبيب (شاید مسیح الملک شیرازی مترجم و دانشمند و سخنران فارس باشد)، تا: حدود 1029ق؛ 1ص (12) [ [مختصر - ف: 51]

استشهاد / اسناد / فارسی

estešhād

استشهاد درباره اینکه امان الله خان والی ثانی مسجدی با قنات در شهر کردستان ساخته و ملا احمد جواد رودی آن را تصرف و تملک کرده است، با چندین مهر و امضاء.

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 179

بی کا، بی تا[ نشریه: 7 - 335]

«الاستصحاب » تقريرات الاصول

الاستصحاب / استصحاب - عربی

al-istiṣḥāb

محقق سبزواری، محمد باقر بن محمد مؤمن، 1017-1090 قمری

mohaqqeq-e sabzevārī, mohammad bāqer ebn-e

(mohammad momen (1609 - 1679)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه 2801/13

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1255ق؛ کاغذ: پسته ای، جلد:

ص: 321

میشن قرمز مقوایی، 7گ (256 ر-262 پ) 17 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 6 - 108]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

محقق ،خوانساری حسین بن محمد، 1016 - 1099 قمری

(1688-mohaqqeq-e xānsārī, hoseyn ebn-e mohammad (1608 -

بحثی کوتاه و استدلالی درباره استصحاب می باشد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7377/2

آغاز: بسمله اعلم ان القوم ذكروا ان الاستصحاب اثبات حكم زمان فی موجودة سابق عليه و هو ينقسم الى قسمين باعتبار انقس_ام الحكم المأخوذ فيه

خط ،تحریری، کا: عبدالله بن خان بابا زنوزی ساکن اصفه_ان، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج با سر، اگ (23ر -23 پ) ،24 سطر [ف: 25 - 363]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

istiṣḥāb

وحید بهبهانی، محمد باقر بن محمد اکمل، 1118 - 1205 قمری

vahīd-e behbahānī, mohammad bāqer ebn-e

(mohammad akmal (1707 - 1791)

رساله در حجیت استصحاب با استدلال به آراء اصولیین اس_ت. که پس از تعریف استصحاب آن را به دو قسم تقسیم نموده است: 1. استصحاب متعلق الحكم الشرعى؛ 2. الاستصحاب نف_س الحكم الشرعى.

آغاز .بسمله حمدله. صلاة رب وفقنى و ایدنی و ارشدنی و انفعني و جميع المؤمنين الاستصحاب عبارة عن الحكم باستم_رار امر كان يقينى الحصول فى وقت او فى حال و مشکوک الب_قاء بعد ذلك الوقت. و هو على قسمين

انجام : ان التغيير الموضوع على اقسام منه ما يعلم جریان الاستصحاب معه يقينا ومنه يظن الجريان ومنه ما يشك ومنه ما يظن العدم ومنه ما يجزم بالعدم والشك فى موضع تعارف الاستصحاب مع استصحاب آخريقاومه او قاعدة اخرى كذل_ک والظن من جهة مصادفة ما هو اقوى منه او اضعف ولابد للمجتهد_ ملاحظة ذلك والله تعالى هو العالم باحكامه ورسوله والائمة القائمون مقامه عليهم السلام

چاپ: در ضمن «الرسائل الاصولية»، توسط مؤسسه وحید بهبهانی

[الذريعة 24/2؛ مكتبة امير المومنین 98/1؛ دنا، ج 1، ، ص 752-755]

1.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14985/19

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا: تا: اواخر قرن 12؛ محشی؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای تیره، 2گ (196ر-197ر)، 21 سطر(9/5×14/5)، اندازه: 14/5×21سم [ف: 37 - 666]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2324/9

كا: احمد بن ابراهیم، تا: 1175 و 1176، جا: کربلا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا تریاکی روشن ،ضربی، 7گ (68پ-74)، 22 سطر (7/5×14/5) اندازه: 13/5×20/5سم [ف : 12 - 56]

3.مراغه عمومی؛ شماره نسخه: 23/4

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: محب علی بن مراد علی لاهیجانی، تا: 14 شوال قرن 12؛ جلد: تیماج سرخ ،مجدول، 6گ، اندازه: 15×21سم

[عمومی - ف: 238]

4. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1832/4-10/142

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، کا: ابوالقاسم، تا: ذیحجه ،1174ق، جا: کربلا؛ از روی نسخه ای که از روی خط مؤلف نوشته شده بود، مصحح، با علامت بلاغ ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج وسرترنج، 5 گ، 27 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 337]

5 .تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 2471 - ج

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد مجاهد، تا: 1179ق؛ تملک؛ حسن طباطبائی؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج سرخ ضربی ،مقوایی 8گ،( 3پ - 10 پ)، 20 سطر (9/5×15/5)، اندازه: 15/5×21سم [ف: 347]

6. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2317/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،کهن، كا: محمد حسن بن محمد معصوم قزوینی، تا: 1189ق؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج قرمز، اندرون تیماج زیتونی،9گ (98- 106)، 16 سطر (10/5×16)، اندازه: 12×65سم [ف: 12 - 29]

7. مشهد؛ شیخ علی حیدر ؛شماره نسخه: 171/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قربانعلی بن محمد رضا هزار جریبی، تا: 20 رجب 1199ق، جا: کربلا؛ جلد: عادی،6 گ (67ر-72 پ)، اندازه: 15×21سم [مؤيد: 1 - 167]

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5418/5

بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: کبود و سفید فرنگی، جلد: تیماج مشکی عطف آلبالویی، 4گ (98پ-102ر)20سطر (7/5×16)، قطع: ،ربعی،اندازه: 13×21/5سم [ف : 16 - 5]

9.یزد ؛سریزدی؛ شماره نسخه: 234/3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 5گ (187 پ -191ر)، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 189]

ص: 322

10 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 247/3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 14 (31ر- 44پ)، اندازه: 15×20/5سم [ف: 1 - 172]

11. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 228/3

خط: نسخ، کا: محمد بروجردی ،تا: قرن 13، جلد: تیماج قرمز ضربی ،4گ (41ر-44پ)، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 138]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7707/12

بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 21 سطر (10/5×15) ، قطع: ربعی ،اندازه: 14×20/5 [ف: 16- 681]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14400/12

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 :کاغذ: فرنگی، 6گ (104- 109) ،23 سطر، اندازه: 9×16سم [ف: 36 - 341] 14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14472/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛مصحح؛ کاغذ: فرنگی، 5 گ( 57-61) 24 سطر، اندازه: 8/5×15سم [ف: 36 - 447]

15. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12929/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ ،فرنگی، 5 (140پ- 144 پ)، 24 سطر، اندازه: 9×14/5سم [ف: 32 - 804]

16. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2277/12

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: سفید فرنگی ،جلد: تیماج مشکی یک لا ،6گ (144پ-149پ)، اندازه: 12/5×21سم [ف:

11- 691]

17. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2876/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، کا: ابو القاسم بن رمضانعلی لاریجانی، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 6گ (62- 67پ) ، اندازه: 13×20سم [ ف : 13-392]

18. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2996/5

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ،کاغذ: پسته ای ج_لد: میشن قهوه ای لبه دار، 6گ (89پ (94ر)، 19 و 20 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 6 - 184]

19. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 327/3

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: آبی، 23 س_طر،قطع: ربعی [چهار کتابخانه مشهد-ف: 212]

20. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2264/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فستقی و نخودی آ هار مهره، جلد: میشن یک لا عنابی ،اندازه: 14×21سم [ف: 5 - 637]

21 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13382/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جا: کربلا؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،شکری، جلد: تیماج ضربی تریاکی، 9گ، 18 سطر، اندازه:

10×15سم [ف : 16 - 351]

22 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13382/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج ضربی خرمایی، 9گ، 18 سطر، اندازه: 10×15سم [ف : 16 - 411]

23 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9298/1

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،شکری ،جلد: مقوا عطف و گوشه پارچه مشکی، اندازه: 15×21سم [ف : 16 - 221]

24. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 277/3

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه شیخ محيى الدين مامقانی، قم؛ خط: نسخ، کا: اسماعیل بن محمد زمان اصفهانی، تا: 1197 - 1200ق؛ مصحح ،دارای حواشی از مؤلف؛ 7گ (112 پ- 118ر) [عکسی ف: 1 - 321]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15386/2

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: چرم قهوه ای روشن، 8گ ( 16 ر - (23 ر) 19 سطر :اندازه: 11/8×17سم [ف: 43 - 64]

26. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4303/8

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس مانده؛ خط: نسخ، کا: قربان علی، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 22 سطر (10×16)، اندازه: 15×21سم [ف 11 - 319 ]

27 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1189/7

خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13، 4گ، اندازه: 15×22سم [ف: 3 - 66]

28 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1554/3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 6گ، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 100]

29 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 847/3

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 6گ، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 29]

30.تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 385/56

خط: نستعلیق، کا: عبد الغني بن عبدالصمد بن عبدالغنی، تا: رجب 1200ق؛ كاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای، 6گ (75پ - 80پ)، 18 سطر، (7×13) ، اندازه: 13×17سم [ف: 291]

31. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3323/3

خط ،نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح،7گ (127پ- 143پ)، 19 سطر، اندازه: 14/5×21سم [محدث ارموی مخ: 1 – 126]

ص: 323

32. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4027/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ در برگ اول رساله به شیخ جعفر كاشف الغطاء نجفی نسبت داده شده؛ جلد: تیماج قهوه ای، 6گ (136پ-131ر) 22 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [محدث ارم_وی مخ: 1 - 126]

33. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3684/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 6گ (60پ- 65پ)،22سطر، اندازه: 13/5×21/5سم [محدث ارموی مخ 1 - 126]

34.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 733/2

خط: نسخ، کا: محمد محسن استرآبادی، تا: حدود 1201 ؛کاغذ ،پسته ای ،جلد: میشن قهوه ای، 10گ (20 پ - 29ر)، اندازه: 11×16/3سم [ف: 5 - 161]

35 .مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1543/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: دوشنبه 2 شوال 1207ق؛ کاغذ: آهار مه_ره ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 21 سطر (8/5×13/5)، اندازه: 15×21سم [ف: 4 - 2099]

36. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 225/4

آغاز: برابر

در فهرست ناشناس مانده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: دوشنبه27 شعبان1207ق؛ جلد: تیماج قرمز ضربی ترنج و سرترنج با لچکی عطف تیماج شتری، 12گ (63-74)، اندازه: 15×21 سم[ف: 1 - 180]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 567/4

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 156]

37. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15/2 خوئی

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعليق، كا: عبدالعلی بن عبدالکریم زنجانی، 1208ق؛ كاغذ: فرنگی متوسط ،جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 7ص (87-80)، ابعاد متن: 20×21، قطع: خشتی، اندازه: 18×22سم [ف: 7- 11]

38. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 8/13

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: امیر علی استر آبادی، تا: 1211ق، جا: کربلا؛ جلد: چرم زرد نقش دار، 3گ (122 ر- 124پ) 22 سطر، اندازه: 11×17سم [مؤید: 3 - 540]

39. کرمانشاه میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 138/5

خط: نستعلیق، کا: محمد بن عباسعلی مهاجرانی کزازی کرمانشاهی، تا: 1213ق؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 6گ (124ر-129ر)، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 101]

40.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9109/4

آغاز: برابر

خط: نسخ، كا: محمد معصوم بن على مدد خراسانی، تا: 1214ق، جا: کربلا؛ کاغذ: فرنگی ،شکری ،جلد: تیماج عنابی عطف میشن

خرمایی، 24 سطر، اندازه: 15×21سم [ف : 16 - 347]

41.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7281

آغاز و انجام : برابر

خط: نسخ، كا: ابو جعفر بن ملا محمد قاینی، تا: دوشنبه 9 شوال 1215ق ،جا: کربلاء؛ پس از این مقاله ای است ضمن سه صفحه از مؤلف در قاعده (اصل صحت در معاملات)، ضمیمه نسخه ش 2989؛ واقف: حاج قائم مقام؛ 11ص، 22 سطر، اندازه: 15×22سم[ف: 6 - 44 [

42. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 941/3

خط: نسخ،كا، معصوم بن على مدد، تا: جمعه 1ربیع الثاني 1215ق؛ 7گ (81-87)، 22 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 40]

43.اصفهان؛ علامه فانی (ضیاء الدین)؛ شماره نسخه: 13/10

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: عبدالجبار بن محمد بن عبدالجبار خطی بحرانی ، تا: سه شنبه 19 ذیقعده 1216ق؛ جلد: تیماج قرمز ضربی، 8گ (228پ - (235ر)، 21 سطر [ سه کتابخانه اصفهان - ف - 92]

44.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7219/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1216ق؛ کاغذ: فرنگی کبود، جلد: نو، 17 سطر (17×13) ، قطع: ربعی، اندازه:10/5×18سم [ف: 16-491]

45. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1394/8 ط

خط: تحریری، کا: شیخ جواد بن محمود کاظمی، تا: 1222ق؛ 11ص (400-410)، 22- 23 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 3/ 24- 108]

46. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 721/2-ط

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن صفر فخار، تا: مورخ 1233و 1223؛ بسیار مغلوط؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تیماج مشکی با مقوای نازک، 5ص ( 18- 22)، 24، 20 و 25 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15 × 21سم [ ف : 23 - 30]

47. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 170/4

آغاز و انجام: برابر

خط: متن دعا نسخ معرب، کا: محمد ولی کرازی، تا: 1223ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 5گ (81- 85پ)، 23 سطر (9/5×15)، اندازه: 14×20سم [ف: 719]

48. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 319/2

خط: نسخ، کا: محمد کریم بن کربلای بابای بدل آبادی، تا: 1224ق، جا: كربلا؛ واقف: حاج محمد علی موحد، ربيع الاول 1385؛ جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج با سر، 19 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 159]

49. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 825/3

آغاز و انجام: برابر

ص: 324

خط: نستعلیق، کا: محمد حسن ، تا: 1224ق؛ جلد:تیماج زرشکی بدون مقوا مجدول، 5گ، 24 سطر، اندازه: 15× 21سم [ف مخ: 1 - 40]

50. قم؛ مفتی الشیعه؛ شماره نسخه: 27/4

خط: نسخ، کا: بديع بن سید عابد حسینی جاپلقی، تا: غره جمادی الثاني 1229ق، جلد: تیماج قهوه ای، 6گ (95پ- 100ر)، 23سطر، اندازه: 15×21سم [ف - 38]

51. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 10169/7

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: سه شنبه 28 ربيع الثانی 1232ق؛ جا: قم ،اندازه: 15×21سم [ رشت و همدان - ف :1590]

52.همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4817/8

خط: نسخ،کا: حسین بن قاسم بن محمد بن شيخ حمزه، تا:1233ق؛ قطع: بیاض رقعی[ رشت و همدان - ف: 1572]

53. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8936/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: خلیل بن حاجی ابراهیم زاهد تبریزی، تا: یک ش_نبه ربيع الاول 1233ق، جا: نجف؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره ،جلد: طبله اول تیماج مشکی ضربی با ترنج و سر ترنج و جدولهای گرهی ، 6گ(54ر - 59ر) 21 - 23 سطر (10×15/5) اندازه: 15/4×20/7سم [ف: ٢٩/١ - ٣٩٣]

54. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9775/7

خط: نستعليق، كا: حاجی محمد بن آقا بابای جیلانی، تا:1233 ق؛ جا: مدرسه جدید سلطانی معروف به چهار باغ اصفهان؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری ،جلد: میشن خرمایی، 5گ ( 135- 139) ، 22 سطر، اندازه: 17×21سم [ف: 16 - 395]

55. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6063

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد بن المؤتمن، تا: 1233ق؛ كاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج قهوه ای مقوایی دارای ترنج و سر ترنج ضربی به نقش گل و بوته با کاغذی نخودی، 5گ (105- 109پ)، 21سطر (9/5×14/3) اندازه: 15×21سم [رایانه]

56 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3208/5

آغاز: برابر؛ انجام :و اما غيرها من اقسام الجمع فلو كان متح_ققا كان يعلم حاله مما ذكر

خط: نسخ، کا: علی بن محمد هادی حسینی اصفهانی،تا:1239/1234ق ؛کاغذ: فرنگی ،شکری، جلد: تیماج مشکی مقوایی ضربی با ترنج و چهار سر ترنج ،مجدول، 13گ (73-85) ، ابعاد متن: 8/5×14، اندازه: 14×21سم [ف: 15 - 10]

57. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19107

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد ابراهيم بن احمد علی استرآبادی کرد محلی، تا: 1234ق، جا: کربلا؛ واقف: خانم بیگم عقیلی، خرداد 1371؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج مشکی، 6گ، 23سطر، اندازه: 14/5×21/5سم [ف : 16 - 12]

58. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2439/17

خط: نسخ، کا: محمد صالح خوانساری و حاج قاسم بن علی اکبر، تا: 1234ق؛ کاغذ: فستقی، جلد: رویه کاغذی مقوایی، 5گ (199پ-195پ)، 25 سطر، اندازه: 16×21/2سم [ف: 6 - 17]

59. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 828/10

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه نزدیک به پایان جمادی الثانی 1235ق؛ کاغذ: پسته ای، جلد: میشن قهوه ای، 8گ (158پ- 165ر) اندازه: 10/30×15/2سم [ف: 5 – 196]

60 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2722/3

خط: نسخ، بی کا، تا: 1236ق برای آقا سید محمد؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن سبز ،16 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 6-103]

61. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9527/115

آغاز: برابر

بی کا، تا: اواسط محرم 1236ق؛ جلد: تیماج مشکی، 3گ (116ر-118پ)، 22 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 30 - 197]

62.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 68/8

خط: نسخ، کا: محمد امیر خراسانی، تا: 1237ق، جا: نجف؛ 5گ (156 پ - 160)، اندازه: 14/5×20/5سم [نسخه پژوهی: 3 – 67]

63. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2310/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: محمد بن صادق چورسی خویی، تا: 1241ق؛ سطور چلیپا؛ 2گ، چلیپا سطر، اندازه 15×20سم [ف مخ: 1 - 140]

64. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14421/3

خط: نستعلیق، کا: محمد صادق بن مشهدی کاظم جیلانی الاصل و غروى المسكن، تا: 10 شوال 1242ق؛ کاغذ: فرنگی شکری و فستقی ،جلد: مقوا با روکش ،پارچه، 23 سطر، اندازه:15×22سم [ف: 16 - 338]

65. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 746/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری، کا: محمد علی بن عبدالقادر حسینی، تا: ربیع الثانی 1242ق؛ 7گ (2 ر-8ر) [ف 2 - 14]

66. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1253/3ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ، کا: سید محمد بن سید حسین موسوی حسینی، تا: 1244ق؛ جلد: کاغذی، 16ص (137-152)، 19-21 سطر، اندازه: 8/5×15سم [ف: 24/3 - 40]

67. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19631

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد رضا بن على كوکدی گلپایگانی، تا: 8 جمادى الثانى 1244ق، جا: اصفهان؛ ضمیمه نسخه شماره 19630 ؛اهدایی: رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره نخودی، 4گ، 25 سطر، اندازه: 12×20سم [ف : 16 - 13]

ص: 325

68. قم؛ مرعشی شماره نسخه: 11307/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الثانی 1245ق؛ مصحح، محشی، در پایان رساله خطبة البيان منسوب به امیر المؤمنين و مطالب متف_رقه دیگر تا برگ 77 آمده؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، 11گ ( 64- 74)، 17 سطر، اندازه: 9/5×14/5سم [ف: 28 - 469]

69 .قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 458/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 10 ذیقعده 1245ق؛ جلد: تیماج قرمز، 7گ (159 پ-165ر)، 21 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 2 - 63]

70.کرمانشاه؛ فیض مهدوی (کتابخانه)؛ شماره نسخه: بدون شماره/3

کا: محمد بن حسین جدید خراسانی، تا: یک شنبه 20 جمادی الثانى 1246ق [ تراثنا: س 2ش 4 - 57]

71. مشهد؛ نواب ؛شماره نسخه: 407/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد جعفر نظر آبادی، تا: 1240-1250ق،جا: اصفهان؛ كاغذ: فستقی، جلد: تیماج عنابی عطف میشن قهوه ای، 8گ (56-49)، 19 سطر (7×19/5) [ف: 338]

72. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8282/3

خط: نستعلیق، کا: محمد تقی گلپایگانی، تا: 1251ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی لایی، 11گ (11پ-21پ)، 14 س_طر (6×10) قطع :بغلی [ف 17 - 97]

73. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 21015

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: خوانساری، تا: 1253ق؛ این نسخه به همراه «رساله اجماعیه» ضمیمه فوائد جدیده و قدیمه مؤلف به شماره 21015 است؛ اهدایی : رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: فرنگی شکری، 6گ، 21 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 16 - 13]

74. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15245/4

خط: نسخ، کا: مؤمن موسوی قمی، تا: 1258ق؛ کاغذ: آهار م_هره نخودی، جلد: تیماج مشکی، 27 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 16- 350]

75. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 231/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: مهدی بن ملا زین العابدين نجف آبادی، تا: 1258ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: روغنی بوم مشکی با ترنج و نیم ترنج گل و بوته زر و شنجرف ولاجورد و سبز عطف تیماج مش_کی مقوایی، 12 ص( 53-64)، 20 سطر (9×14/5)، اندازه: 15×21/5سم [ف 7 - 202]

76. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1454/2

خط: نسخ، کا: ابو القاسم بن محمد تقی گلپایگانی (جرفادقانی) ، تا: 1274ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن قهوه ای، 20 سطر [ف: 5- 268]

77. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21124

آغاز: برابر؛ انجام: ربما يكون بعضها غير واف بجميع المطلق بل لابد من ثبوت الحكم بالادلة.

خط: نسخ، کا: ابو طالب بن سید احمد حسینی موسوی خوانساری، تا: جمعه 14 ذیحجه ،1275ق ،جا: دارالسرور بروجرد؛سه رساله دیگر از مجموعه رسائل مؤلف (اجماعیه، اصالة البرائه، طهارة الاشياء) در ذیل رساله ضمیمه است، ضمیمه نسخه ش 21119؛ اهدایی رهبری خرداد 1373؛ کاغذ: فرنگی شکری، 32گ 23 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 16 - 14]

78. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1080/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سید حسن بن ابی طالب حسنی حسینی، 4جمادی الاول 1280ق؛ در پشت رساله چند یادداشت تولد مورخ 1291و 1290و 1298و 1240 در آخر نسخه؛ مهر: كاتب «عبده حسن بن ابوطالب الحسنى الحسينى» (بيضى)؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای، 17ص (61-77)، 11-15 سطر (6×13/5)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 3 - 1489]

79. کرمانشاه؛ میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 148/9

آغاز: برابر

کا: علی حسینی یزدی ،میبدی ،تا: 1283-1287، جا: کرمانشاه؛ جلد: تيماج قهوه ای ،ضربی، 9گ (119ر-127ر)، اندازه: 14/5×19/5سم [ف: 111]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2305/9

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 6 - 352]

80. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7629/3

بی کا، تا: 1294ق؛ کاغذ: فرنگی کبود، جلد: تیماج مشکی، 7گ (47-41)، 19 سطر (9×16) ،قطع: بغلی، اندازه: 14/5×20سم [ف: 16- 659]

81. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2150/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابن محمد، احمد خوانساری، تا: 1237و 1238؛ کاغذ:فرنگی ،جلد: مقوایی رویه تیماج حنایی، 4گ (158پ- 161پ)، 30 سطر (9×15) ،اندازه: 15×21سم [ف : 11 - 413]

82. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2125/15

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ 7 ص (243-249) [ف: 11 - 340]

83. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3808/12

آغاز: فصل في استصحاب الحال و هو ان يثبت حكم فى وقت ثم يجىء وقت آخر و لا يقوم دليل على انتفاء ذلك الحكم...و قال الاستاد الشريف المحسن بعد؛ انجام: فكان معتبر المتن و الدلاله عند الجميع

خط: نسخ بدخط، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی، جلد: مقوا، رویه کاغذ زرد ، ته چرم قهوه ای، 6گ (77 -82)، 22 سطر(11×17)، اندازه: 15×21/3سم [ف : 17 - 19]

ص: 326

84. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8245/6

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 5گ (81ر-85پ)، اندازه: 11× 17سم [ف: 21 - 203]

85.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2151/1

آغاز: برابر؛ انجام: و لم تستيقن نجاسته فلا بأس ان تصلى فيه ح_تی تستيقن أنه نجس فانه

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :افتادگی: انجام؛کاغذ: فرنگی مهر خورده، جلد: تیماج مشکی مقوایی، آستر درون کاغذ رنگی، 27سطر (20×12)، اندازه 20×30سم [ف : 11 -416]

86. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 28/7

خط: نسخ، کا:میر اسماعیل بن میرهادی قائنی بیرجندی بی تا؛جلد: تیماج مشکی مجدول زرین عطف تیماج قرمز، 8گ (203 پ - 210 ر)، 19 سطر، اندازه: 13/5×22سم [ف: 1 - 30]

87. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 290/13

خط: نسخ، کا: احمد معلم، بی تا: جلد: دو رو تیماج رو قرمز اندرون مشکی، 5گ (212 ر -216ر)، 23 ،سطر، اندازه: 21×15 سم[ف: 1- 170]

88. تهران؛ مدرسه معمار باشی؛ شماره نسخه: 57/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا، جلد: تیماج قهوه ای با روکش سبز، 5گ (9ر- 13ر) [ف: 61]

89. ساری؛ عمومی؛ شماره نسخه: 81/10

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ کاغذ: فستقی و نخودی رنگ ،جلد: تیماج مشک_ی، ١٠ ص( 265 -274)، 21 سطر (10×15)، اندازه: 16/5×20/5 سم

[عمومی ساری - ف - 64]

90. بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 110/2

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون ،مقوا،84گ، اندازه: 15×21سم [دیانی - ف: 87]

91. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 753/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،جلد: تیماج قهوه ای، مجدول گرهی ، 6گ، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 139]

92 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 798/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: اسماعیل بن محمد هادی، بی تا ،جلد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی، 5گ، اندازه: 16× 22سم [ف مخ: 1- 139]

93. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1723/3

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: پسته ای، جلد: میشن قهوه ای لایی، 5گ (73ر- 77ر)، 25 سطر، اندازه: 15×21سم [ف:

5- 351]

94 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 592/11

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای عطف تیماج زرشکی مجدول گرهی، 5گ، 21 سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 139]

95 .قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3981/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی نسخ، بی کا، بی تا؛ خطوط سیاه؛ جلد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی، 4گ، 37 سطر، اندازه: 34x21سم [ف مخ: 1-140]

96. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2598/6

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: پسته ای، جلد: میشن قرمز ضربی مقوایی، 5گ (159 پ -163پ)، 24 سطر، اندازه:

15×21سم [ف: 6 - 68]

97. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:7195

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا: واقف: ملکزاده کوثر؛ 6گ، 25 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 6 - 43]

98. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24074

آغاز: برابر؛ انجام: ما دار الفلك على العالمين

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جا: کربلا [رایانه]

99. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27077

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا [رایانه]

100 . خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 527/3

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سوخت با مشکی، 25 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 269]

101. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 202/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ ما بین رساله قبل و این رساله فوائد فقهی و اصولی و تقریرات زیادی بدون نظم و ترتیب خاصی کتابت شده اند؛ جلد: تیماج قهوه ای، 3گ (258ر-258ر)، 17 سطر، اندازه: 20×27سم [ف]

102. فردوس؛ مدرسه حبیبیه؛ شماره نسخه: 80/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد تونی، بی تا، جا: مشهد رضوی، جلد: مقوای لایی با روکش پارچه سرمه ای، 10گ (216پ- 225ر) 18 سطر ،اندازه: 10×19سم [ف مخ:]

103. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 907/11

آغاز: برابر

بی کا، بی تا؛ 8گ (252پ-259ر) [ف: 5 - 36]

104. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1217/3-7/117

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج، مشکی، 5گ، 25 سطر، اندازه: 16×21/5سم [ف: 1 - 337]

105. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1257/2-7/157

آغاز و انجام: برابر

ص: 327

خط: نسخ، بی کا، بی تا :جلد تیماج قهوه ای، 6گ، 18 سطر ،اندازه: 150×20/5سم [ف: 1 - 337]

106. گلپایگان؛ کتابخانه حجة الاسلام گلپایگانی؛ شماره نسخه: 124/8

خط: نستعلیق، کا: ملا زین العابدین گلپایگانی، بی تا ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 5گ (219 پ - 223پ)، اندازه: 11×15/5 [کتابخانه های گلپایگان - ف: 105]

107. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11667/6

آغاز و انجام: برابر

كا: محمد شفیع، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی با روکش کاغذ ابر و باد و گوشه ها عطف تیماج مشکی. 7گ (297- 303). 21 سطر (13×18) اندازه: 18/5×23سم [ف: 34 - 37]

108 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 817/6

بی کا، بی تا؛ 3گ، اندازه: 15×21سم [ف 3 - 26]

109. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7440/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا :جلد: تیماج قرمز سوخت با ترنج با سر، مذهب مجدول، 8گ (141پ- 148ر) [ف: 25 - 420]

110. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9244/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی، 4گ (20گ -23پ)، 30 سطر، اندازه: 16×22سم [ف: 30 - 32]

111 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1198/5

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛5گ (163-167)، 21 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 3 - 69]

112 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1565/17

بی کا، بی تا، 4گ اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 102]

113 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2129/7

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 7گ (168پ- 174ر)، 21 سطر، اندازه: 14×21سم [محدث ارموی مخ: 1 - 126 ]

الاستصحاب / اصول فقه / عربی

al-istiṣḥāb

قزوینی، محمد حسن بن محمد معصوم، - 1240 قمر

qazvīnī, mohammad hasan ebn-e mohammad ma‘sūm

(1825-)

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 186/4؟

خط: نستعليق، كا: محمد حسن قزوینی، تا: جمعه 24 مح_رم 1189ق : نشریه: 7 - 227]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

؟طباطبائی، محمد بن علی، 1180 - 1242 قمری

(tabataba'i, mohammad ebn-e ali (1767 - 1827)

تاریخ تأليف: قرن 13

رساله تحقیقی نسبتاً مفصلی است در حجيت يا عدم حجيت استصحاب که مورد اختلاف اصولیین واقع شده است، مرتب بر 6 مقام: 1. معنى الاستصحاب و بيان ماهيته؛ 2. في مجرى الاستصحاب؛ 3. تقسيم الاستصحاب؛ 4. حجية الاستصحاب؛ 5. تحقيق ما يعتبر في الاستصحاب؛ 6. ثمرة الاستصحاب. این رساله به سید مهدی بحرالعلوم و فرزند صاحب رياض سيد مهدی طباطبائی و سید مجاهد نیز نسبت داده شده است. آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اختلف الأصوليون في حجية الاستصحاب اعلم انه في المقام ايراد لابد من ايراده و هو ان اختلافهم فى الحجيتة ينا في ما هو المشهور بينهم من ان الادلة اربعة الكتاب و الاجماع و العقل و السنة فان الاستصحاب خارج عن تلك الادلة

انجام: و مع انتفائهم كيف يبقى الاحكام المتعلقة انتفاءهم يستلزم انتفاءها جدا

[الذريعة ٢٥/٢]

1. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 14657/14

آغاز: برابر؛ انجام: لان اصالة عدم الوصول الى البشرة معارض باصالة عدم وصوله الى غيرها فيبقى الاصل المزبور، سالما عن المعارض و اما القسم الرابع فهو كالقسم الثاني

خط: نسخ، بی کا، تا: حدود قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی؛ کاغذ: فرنگی، 22گ (70پ- 91ر)، 35 سطر، اندازه: 10/5×18سم [ف: 37 - 130]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29355

آغاز: بسمله مفتاح في تحقيق الاستصحاب في الحديث المروى عن مولانا اميرالمومنين (علیه السّلام) من كان على اليقين فليمض؛ انجام: اما الاولى ولى فلما اشار اليه فى لك فق الاشهر بين الاستصحاب

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام [رایانه]

3.بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 165

آغاز: برابر

در فهرست بدون نام مؤلف است؛ خط: نسخ، کا: محمد بن حسن بیرجندی قائنی، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 52گ، 17 سطر، اندازه: 11×16سم [ف: 125]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1868/11

آغاز: بسمله و به نستعين، قال رحمه الله و الاعتراض عليه؛ انجام: ولا يحكم فيها بدليل حكم الأولى كما لا يخفى.

کا: سید محمد مهدی بن ملا علی تبریزی طباطبائی، تا: 1222ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی یک لا لبه و عطف تمياج تریاکی، 23 ص (112-114)، 33 سطر (7×12/5) اندازه: 11/5×16/5سم [ف : 10 - 463]

5.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14296/2

ص: 328

آغاز: من الايرادات منها ما ذكره الرئيس

خط: نسخ، کا: محمد بن سید حسین موسوی، تا: 26 رج_ب1243ق، جا: خوانسار؛ افتادگی: آغاز (صفحه اول)؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری، جلد: تیماج مشکی، 23 و 24 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 16 - 414]

6. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1994/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابن سید محمد، سید کاظم گلپایگانی، تا: ربیع الاول 1249ق؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج سرخ یک لا،آستر کاغذ آبی سرمه ای، 23 ص (41- 63پ)، 25 سطر، 10 سطر [ف: 11 - 34]

7. فردوس؛ مدرسه حبیبیه؛ شماره نسخه 80/1

آغاز: برابر؛ انجام: لزم تأخير البيان عن وقت الحاجة و المنافاة ل_عین ما ذكر فيه فتدبر فيه فانه من مزال الاقدام و مطارح الافهام تم

خط: نسخ و نستعليق، كا: جعفر بن محمد تونی، تا: 1255ق، مشهد مقدس ،جلد: مقوای لایی با روکش پارچه سرمه ای، 59گ،(1پ - 59 پ)، 18-19 سطر، اندازه: 10×19سم [ف]

8. قم؛ فیضیه ؛شماره نسخه: 1661/3

خط: نسخ، کا: محمد صادق بن ملا اسماعیل قمی، تا:جمعه 24رجب 1255ق، جا: مدرسه سر سوفیان بروجرد؛ 22 سطر، اندازه: 15 × 20سم [ف 3 - 112]

9 .تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی: شماره نسخه: 188/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 9 شوال 1257ق، قطع: ربعی [ نشریه : 5- 647]

10 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9091/1

آغاز: برابر؛ انجام: فيبقى الاصل المزبور سالما عن المعارض واما القسم الرابع فهو كالقسم الثاني.

خط: نسخ، کا: محمد رضا (بن محمد اسماعیل قاری) طوسی مشهدی، تا: 1257ق؛ کاغذ: فرنگی نباتی ،جلد: تیماج مشک_ی، اندازه: 15×21سم [ف: 16 - 218]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6701

آغاز: برابر؛ انجام: فيبقى الاصل المزبور سالما عن المعارض واما القسم الرابع فهو كالقسم الثاني.

خط: نسخ، کا: عبدالله بن محمد علی قاینی؛ تا: 1258ق،جا: مشهد؛ پس از این ضمن 13 صفحه رساله ای است در مسئله «نسخ» پنداشته می شود که از افادات سید مجاهد باشد آغاز «فائد لاريب في جواز النسخ خلافالبعض فرق اليهود؛ انجام: و ان ارادبه ما هو متعلقه لزم تأخير البيان عن وقت الحاجة و المنافات لعين ما ذکر»؛ 80گ مختلف السطر :اندازه 10×16سم [ف: 6 - 44]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10870/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1264ق ؛جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 43گ (89پ -131ر)، 18 سطر :اندازه: 12×19سم [ف: 27 - 290]

13 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1290/11

آغاز: برابر

در فهرست بدون نام مؤلف؛ بی کا، بی تا؛ 30گ، اندازه: 14×21سم [ف: 3 - 76]

14 . زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 7 مجموعه بدون شماره

بی کا، بی تا[ دلیل المخطوطات 1 - 137]

15. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 685/6

آغاز: برابر

بی کا، بی تا؛ بالای صفحه اول نوشته: «لخالی العلامة سمى جده امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشريف»؛ 30گ، قطع: خشتی[ ف: 294]

16. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 180/1

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ فوائدی فقهی پس از این رساله آمده؛ جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول 7گ، اندازه: 16×21سم [ف]

17. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2037/17

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ اهدایی وزیری مؤسس؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی با تیماج مشکی ضربی درون تیماج زرد، 38گ(209-172) اندازه: 14/5×20سم [ف: 4 - 1137]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istishab

شفتی بیدآبادی، محمد باقر بن محمد نقی، 1175؟ - 1260 قمری

šaftī bīd-ābādī, mohammad bāqer ebn-e mohammad

(naqī (1762 - 1844)

قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1290/9

آغاز: هذه مقالة فى الاستصحاب. و تحقيق المقال فيه يستدعى التكلف فى مباحث

بنا بر یادداشت در خود نسخه از حجة الاسلام شفتی؛ بی کا، بی تا؛ 9گ، اندازه: 14×21سم [ف: 3 - 76]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istishab

انصاری، مرتضی بن محمد امین، 1214 – 1281 قمری

(ansari, morteza ebn-e- mohammad amin (1800 - 1865)

شرح و حواشی:

١- حاشية الاستصحاب حسینی، موسى بن فضل الله (-13)

2- شرح الاستحصاب - اصل في الاستصحاب

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17475

ص: 329

بی کا، تا: 1271ق ،خریداری از مصطفى يسمعى؛ اندازه: 14/9×21/4سم [رایانه ]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3833/3

آغاز: اصل من حمله الادله العقليه ... الاستصحاب و هو لغه ... . منها ما ذكره الفاضل القمى فى القوانين: قال الاستصحاب الح_ال ؛انجام: و للاخر فى الأخرى كمسائل المعاملات

مؤلف از شیخ جعفر کاشف الغطا و فاضل قمی در قوانین (ابوالقاسم گیلانی 1231) یاد می کند. شاید از شیخ مرتض_ی انصاری باشد که اولین رساله این مجموعه (التقيه) از او اس_ت؛ خط: نسخ تحریری و نستعلیق بد و نسخ خوش، بی کا، بی تا:افتادگی: انجام؛ بالای صفحات 107 تا 133 که هم خط رساله «القصر و الاتمام» است این عبارت و علامت دیده می شود «بس_مله يا امير المؤمنين» ؛کاغذ: نخودی فرنگی، 68گ (99پ- 166ر) 25 سطر (9/5×15/5)، اندازه: 15/8×21/6سم [ف: 17 – 69]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

موسوی شفتی، اسدالله بن محمد باقر، 1227؟ - 1290؟ قمری

mūsavī šaftī, asad-ol-lāh ebn-e mohammad bāqer

(1812- 1873)

رساله مبسوطی است در مباحث مربوط به حجیت استصحاب مشتمل بر یک «مقدمه» و چند «باب» و یک «خاتمه».

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة على اشرف خلقه...وبعد فهذه جملة كافية فى بيان الاستصحاب اعلم ان تحقيق الحال فیه يحتاج الى مقدمة و ابواب و خاتمة

انجام: مضافاً الى ان الآية غير باقيه على ظاهرها و الافكثير من الاعمال كتمام المستحباب و بعض من الواجبات في بعض من الاحيان مما يجوز ابطالها

1. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 484/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی از مؤلف با نشان «منه مدظله العالی»؛ جلد: تیماج آبی، 93گ (78پ- 170ر)، 20 سطر(9×15)، اندازه: 15/5×21سم [ف: 2 - 95]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5902

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، بی کا، بی تا؛ روی برگ اول دو یادداشت استکتاپ به تاریخ های رمضان 1283 و چهارم ربیع الاول 1297؛ تملکی بدون نام به تاریخ شب 20 جمادى الثانى1330 با مهر «عبده مح_مد بن ابوالقاسم الموسوى» ((مربع) ؛جلد: تيماج قرمز بدون مق_وا، 102گ، 20 سطر، اندازه: 17×21/5سم [ف: 15 – 281]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istishab

حسینی قائنی، ابو طالب بن ابی تراب، 1230؟ - 1293؟ قمری

(hoseyni qā'enī, abū-tāleb ebn-e abī-torāb (1815-1876)

تاريخ تأليف: جمعه 28 جمادی الثانی 1260ق؛ محل تالیف: مشهد رضوی

کتابی در بحث استصحاب است که معرکه آراء بین فضلا و علما بوده و مؤلف همت خود را صرف آن نموده تا حق برایش روشن شود، لذا این رساله را در چند «مقدمه» و «مقام» ساخته است.

آغاز الحمد لله الذى أرشدنا إلى استصحاب الانار المقدسة و هدينا إلى ان النجواة فى مصاحبة العلل الغائية و أزال عنا بمودتهم الشك.

1. قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 69/7

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1271ق؛ مصحح؛ 27گ (150 -178) ، 23 سطر، اندازه 15×21سم [ کتابخانه های قائن - ف: – 62]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1693/7

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 5 - 149]

2 . قائن؛ حسینی قهستانی؛ شماره نسخه: 25/3

خط: نسخ، کا: جحی بن میر معصوم حسینی قائنی؛ تا: 1 شعبان 1273ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 33گ (195پ-127پ)، 19

سطر ،اندازه: 16×23سم [ف: 136]

٣. قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 66/7

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: زین العابدين بن عبدالله خوانساری، تا: 3 شوال 1283ق، جا: دولت آباد ملایر؛ مصحح، محشی با نشان «منه ادام الله ايام افاضته»؛ در برگ دوم مجموعه وقف نامه کتاب توسط «رضا قارنی» درسال 1350؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 28 گ (146-172)، 21 سطر، اندازه: 15×22/5سم [کتابخانه های قائن - ف: 58]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1720/7

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 – 176]

4 .قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 71/4

خط: نسخ، کا: میرزکی بن میر سید حسین؛ تا: دوشنبه 9 ریع الاول 1290ق؛ مصحح، دارای بلاغ، محشی با نشان «منه مدظله»؛ 35گ، (115-145)، 20 ،سطر، اندازه: 17× 22سم [ کتابخانه های قائن - ف - 64]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1713/4

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 5 - 167]

ص: 330

5. قائن؛ مدرسه جعفریه؛ شماره نسخه: 98/7

خط: نسخ، بی کا، تا: 1 رجب 1291ق؛ در برگ اول مجموعه نام رساله ها و یادداشتی از «حسین بن حاجی محمد خراسانی قائ_نی» در سال 1297 درباره کتابت کتاب آمده و احتمالاً همو کاتب باشد ؛جلد: تیماج بدون مقوا، 28گ (145-171)، اندازه: 18×21/5سم [ کتابخانه های قائن - ف: 86]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1718/7

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 5 - 173]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

اصفهانی، محمد باقر بن محمد محسن، ق13 قمری

esfahānī, mohammad bāqer ebn-e mohammad mohsen

(19c)

تاریخ تالیف: سه شنبه 9 شعبان 1272ق

در این رساله استدلالی در موضوع استصحاب بر پایه اخبار و احادیث و به روش شیخیه بحث شود و لذا از روش اصولیین که بر پایه های عقلی بحث می کنند بسیار نکوهش می نماید.

آغاز: الحمد لله رب العالمين... ان قاعدة الاستصحاب لما كانت من القواعد التي أفادها الأئمة الأطياب.

انجام: و للقوم فى هذه المقامات تفاصيل عجيبة و كلمات غریبة طويت عن ذكرها لعدم فائدة تامة

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7372/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كاتب - مؤلف، بی تا؛ جلد: پارچه ای 26گ (66پ - 91 ر) [ف 19 - 177]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

بهبهانی، غلامعلی ق13 قمری

(behbahānī, qolām ‘alī (- 19c)

تقریرات درس اصول شیخ مرتضی انصاری

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3429/1

آغاز: بسمله المسئله الرابعه فى الاستصحاب و قد عرف بتعاريف؛ انجام: الشك باسر هامع مراعات الاختصار و الاجتناب عن الزوايد و التكرار عن زلاتنا انه عزيز غفار

خط: نسخ، كا: حسن یزدی، تا: 1239ق؛ کاغذ: فرنگی نباتی رنگ، جلد: تیماج ضربی آلبالویی، 117ص (1-117)، 20 س_طر، قطع: خشتی، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 10 - 1291]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

تویسرکانی، هادی بن عبد الرضا، ق 13 قمری

(toyserkānī, hādī ebn-e 'abde rezā (- 19c)

تاریخ تالیف: 1241ق؛ محل تألیف: کربلا مدرسه سردار

رساله نسبتاً مفصلی است در بحث استصحاب که در ابتدا دارای هفت «مقدمه» است .1 در این که آیا استصحاب اصل است یا دلیل؟ -2 مسأله استصحاب آیا یک بحث اصولی است یا فقهی؟؛ ... 7. در تأسیس اصل؛ سپس بحث از حجیت استصحاب کند ... تا آخر که تحت عنوان «خاتمه»؛ از شرایط عمل به استصحاب بحث می کند. برخی از موارد تحت عنوان «مقام و امر» و ... مطالب را بیان می دارد. در پشت صفحه اول با خط مغایر نوشته شده: «اصول تویسرکانی».

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين والصلوة والسلام على خير خلقه محمد ... اصل من جملة الاصول او الادلة الشرعية و العقليه او الشرعية و العقلية الاستصحاب و هو لغة

انجام: و ما ذكرنا اولاً هو المعول هذا انتهى الكلام في باب الاستصحاب.

مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1382

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سبز 19 سطر (11/5×17)، اندازه: 17/5×22سم [ف: 4 - 1968]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

حسینی یزدی، مرتضی، ق 13 قمری

(hoseyni yazdī, morteza (- 19c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14653/1

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... المورد الثانى في الاستصحابو هو لغة اخذ الشيء مصاحباً

خط: نسخ، کاتب- مؤلف، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج زرشکی ضربی، 61گ (1پ-61ر)، 26 سطر، اندازه: 15/5×22سم [ف: 41 - 144]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

سمنانی، محمد علی بن حاج بابا، ق13 قمری

(semnānī, mohammad ‘alī ebn-e hāj bābā (- 19c)

تاریخ تألیف: نیمه قرن 13ق و بعد از رحلت استاد.

تألیفی است جامع در اثبات حجیت استصحاب مشتمل بر «مقصد» و یک «خاتمه»: 1. حجيته و الكلام فيها يحتاج الى رسم مقدمات؛ 2. فاعلم ان الكلام فيه فى ذكر التفاصيل و اثبات حجية

ص: 331

الاستصحاب؛ ٣. تحقيق مجرى الاستصحاب؛ 4. اشتراط ب_قاء الموضوع فى الاستصحاب؛ 5. تعارض الاستصحابين؛ 6. الع_مل بالاستصحاب هل هو مشروط بالفحص عن المعارض ام لا؛ المقام [كذ] 7. فى انه هل يجوز التمسك بالاستصحاب في ب_قاء احكام الثابتة فى الشرايع السابقة على شرعنا ام لا. با عنایت به بعضی شواهد مندرج در کتاب وی از شاگردان شریف العل_ماء مازندرانی (- 1246ق) بوده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14431

آغاز: پس از خطبه مختصر و نام مؤلف: هذه رسالة فى ح_جیة الاستصحاب كتبتها فى غاية الاطناب و اودعت فيها طاعات خ_لت عنها كلمات الاصحاب؛ انجام: اما اذا ثبت بالادلة الفقاهیة كاستصحاب و اصالة البراءة فلا كما ثبت في محله مفصلا.

خط: نستعلیق، کا: علی هزار جریبی، تا: یک شنبه 6 محرم یکشنبه 1260ق (در حیات مؤلف) ،جا: سمنان واقف: سید محمد باقر سبزواری،

محرم1405؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری، جلد: میشن خرمایی، 172گ، 16 سطر، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 16 - 15]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

عبدالوهاب بن محمد نصیر، ق13 قمری

(abd-ol-vahhāb ebn-e mohammad nasīr (- 19c)

تاریخ تالیف: جمعه 29 رمضان 1282ق

رساله استدلالی است با نقل اقوال و رد و ایراد بسیار در مبح_ث استصحاب.

آغاز: الحمد لله محمود الالاء مشكور النعماء جزيل العطاء حسن البلاء حامل احبابه على المحجة البيضاء.

انجام: التفاتاً الى عدم انصراف الاخبار اليه لورودها في مقام ب_یان حكم آخر لا يلتفت اليه.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2111/1

آغاز: الحمد لله محمود الآلاء مشكور النعماء جزيل العطاء ح_سن البلاء حامل احبابه على المحجة البيضاء؛ انجام: التفاتاً الى عدم انصراف الاخبار اليه لورودها فى مقام بيان حكم آخر لا يلتفت الیه.

خط: نسخ و نستعلیق کاتب - مؤلف، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، بدون مقوا، 17گ (1پ-17ر) اندازه: 17×21سم [ف: 6 - 123 ]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

گلپایگانی، ابراهیم بن محسن، ق13 قمری

(golpāygānī, ebrāhīm ebn-e mohsen (- 19c)

تاریخ تالیف: 2 صفر 1263ق؛ محل تالیف: بهبهان

رساله ای مفصل و استدلالی است در استصحاب که به صورت شرح برکتابی نوشته شده است. گویا شرح بر بخش استصحاب «فصول الغرویه» باشد.

و طی چند «مقام» پیرامون استصحاب و مطالب مربوط به آن بحث شده است.

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... القول فى الاستصحاب و تحقيق الكلام فيه يستدعى رسم مقامات الاول في أنه من المسائل الأصولية

انجام: هذا غاية ما اردنا بیانه و قصدنا فى سلك التحرير تبیانه، و الحمد لله أولاً وآخراً و ظاهراً وباطناً

1.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8106

آغاز و انجام: برابر

انجام نسخه با کتاب «الفصول الغروية» منطبق است؛ خط: نستعلیق کاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح، محشی از مؤلف؛ مهر: مؤلف «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده محمد ابراهيم» (مربع)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 55گ، 19 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 21 - 110]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2312/2-12/202

آغاز: برابر؛ انجام: يكون شك احدهما موجدا لشك آخر بحيث لو فرض عدم الشك فى الاول تترتب عليه عدمه فى آخر ومن هنا سمی

الاول بالمزيل والثانى بالمزال واما تسبب كل واحد.

خط:نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج مشكى مجدول ضربی با ترنج و سرترنج ضربی زر، 73گ، 14 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 1 - 336]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

گیلانی، رضا بن غلامحسین، ق13 قمری

(gīlānī, rezā ben qolam-hoseyn (- 19c)

رساله استدلالی بسیار مفصلی است در موضوع استصحاب با در نظر داشتن گفته های استادش شیخ مرتضی انصاری و خرده گرفتن از بعضی از آراء وی و رد بر آنها.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3598-18/118

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... وقد كانت لمولانا وقد كانت لمولانا الشيخ استاد الاساتيد شرحاً يحصل للناظر عليه بصيرة في الاصول؛ انجام: واما القسم الثالث اعنى ما اذا ترتب اثر شرعى على كل من الاستصحابين ... اذمع العلم بالارتفاع لابد أن يكون المردد في الارتفاع هو عدم بقاء الحدث و نجاسة اليد.

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تيماج قرمز، مجدول ،گرهی 156گ، اندازه: 17×22سم [ف: 1 - 335]

الاستصحاب (تقريرات) / اصول فقه / عربی

ص: 332

(al-istiṣḥāb (taqrīrāt)

فیضی، احمد بن محمد محسن، ق13 قمری

(feyzī, ahmad ebn-e mohammad mohsen (- 19c)

تقریرات درس علامه انصاری (-1281) در بحث استصحاب می باشد.

خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه 212

آغاز: بسمله ... فالاستصحاب لغة أخذ الشيءمصاحباً وقد استعملها الفقهاء في هذا المعنى حيث قالوا أن الاستصحاب؛ انجام: فقاعدة الشغل فى الطريق مقتضى الفحص التام و أما فی الموضوعات فلا يلزم الفحص بالاتفاق

خط: نستعلیق نازیبا، کاتب - مؤلف، بی تا، محشی ،جلد: تیماج قهوه ای عطف تیماج قرمز ،191گ، اندازه: 16×22سم [ف: 1- 164]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 217

نسخه اصلی: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 242]

استصحاب / اصول فقه / عربی

istiṣḥāb

مازندرانیT هاشم بن مسلم، ق13 قمری

(māzandarānī ،hāšem-e bn-e moslem (- 19c)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23629

آغاز: مسئلة اختلف الاصولين فى صحة الاستصحاب؛ انجام: واما القسم الرابع فهو كالقسم الثاني 1235...

خط: نستعليق تحریری، کا: مازندرانی، هاشم بن مسلم، تا:1237ق؛ کاغذ ،نخودی ،جلد: مقوا [رایانه]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

بافقی یزدی، محمد حسین بن علی، - 1313 قمری

(fqi yazdı, mohammad hoseyn ebn-e ‘alī (- 1896)

رساله استدلالی است که به دستور استاد خود آقا سید حس_ن (طباطبائی حائری) که هنگام تحصیل نزد وی تحریر نموده است، دارای یک «مقدمه» و سه «وجیزه» و یک «خاتم_ه» المقدمة فى تعريف الاستصحاب؛ وجيزه ١. تقسيمه وجيزه 2. تحقيق محل النزاع وجيزه ٣ .ذكر امور مهمة.

آغاز: الحمد لله لجماله و کماله والصلاة والسلام على اشرف خلقه محمد و آله ... امرنا و وصانا معاشر الطلاب الاستاد الات_قن السيد الاجل

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1385/5

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کاتب - مؤلف، بی تا ؛جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 25گ (594-618) اندازه: 15×20/5سم [ف: 4- 215]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istishab

کلباسی، ابوالمعالی بن محمد ابراهیم، 1247 - 1315 قمری

(1898-kalbāsī, ab-ol-ma'ālī ebn-e mohammad ebrāhīm (1832

تاریخ تالیف: 30 رجب 1296ق

رساله ای در هشت «فصل» و هفت «تنبیه» در موضوع استصحاب.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2046/12

آغاز: بسملة و منه سبحانه الاستعانة وبعد: فهذه كلمات في اشتراط الاستصحاب بقاءالموضوع؛ انجام: و نظيره ما سمعت في اصل الاشتراط المبحوث عنه هذا آخر ما اردناه من الكلام ... الاتمام قد فرغ ابوالمعالي الشريف ابن محمد ابراهيم في اواخر ليلة الاثنين العشر العاشر من الثلث الثالث من الثلث الأول من الربع الثالث من العشر السادس من العشر التاسع من العشر الثالث من الالف الثانى من الهجرة ... (قطعه ای عربی با قافیه میم)

خط: نستعلیق ،متوسط، بی کا، بی تا ؛جا: اصفهان؛ محشی با نشان «منه دام ظله»؛ کاغذ: اصفهانی ،نخودی ،جلد: مقوایی رویه ابری ته و گوشه تیماج سرخ 19گ (148-166)، ابعاد متن: 7×13/5، اندازه: 11×17/5سم [ف: 11 – 176]

الاستصحاب = محجة العلماء / استصحاب / عربي

al-istishab

تهرانی، نجفی هادی بن محمد امین، – 1321 قمری

(tehrānī najafī, hādī ebn-e mohammad amin (- 1903)

بحث های مفصل استدلالی است در استصحاب که به درخواست یکی از دوستان مؤلف تدوین شده است. این کتاب بخشی از محجة العلماء مؤلف است.

آغاز: بسمله حمدله صلاة... وبعد فيقول المسكين المستكين محمد هادی بن محمد امین قد سئلنى بعض من لا يسعنى مخالفته ان احرر في الاستصحاب

انجام: او على وجه صحيح صادر من الغير وتمام الكلام فى الفروع فى الفقه لابد من التعرض لها فى الفقه فانتظر هذا تمام الكلام فى اصالة الصحة و ظهر بحمد الله تبارك و تعالى حالها صحة وسقما سقما و معارضة مع الاستصحاب و غيره و الحمد الله اولاً و آخراً و ظاهراً وباطناً چاپ: این کتاب بخشی از محجة العلماء مؤلف است که به سال 1318 در تهرانبه چاپ رسیده؛ بی ناشر، 1320 ق.، 1333 صص

[الذريعة 25/2؛ اعيان الشيعة ٨٢/١٠ ]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18341 ض

كا: كاتب - مؤلف، تا: قرن 14 [د.ث. مجلس ]

ص: 333

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6250-30/130

آغاز و انجام: برابر

(از اول استصحاب تا اول تنبيهات استصحاب) استصحاب و اص_الة الصحة؛ خط: نسخ ونستعليق خفى، كا: ظاهراً به خط مؤلف،تا: اوایل قرن 14؛ جلد: تیماج سرخ با سه سرترنج مجدول گرهی، 246گ، 19-21 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 1- 335]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2249

آغاز: برابر

خط: نسخ متوسط، كاتب - مؤلف، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 30 برگ پیش از این رساله نیز اصول فقه و ناشناخته است با هم_ین خامه که گویا از محمد هادی بن محمد امین مؤلف استصح_اب باشد و نسخه چرکنویس اوست؛ در گ 154 افزودگی و خط زدگی دیده می شود که جز از مؤلف نشاید، رساله در م_یان صفحه 219 با عبارت «الامر العاشر» به پایان می رسد؛ کاغذ: فرنگی سپید ،جلد: تیماج سرخ یک لا، آستر کاغذ نخودی، 220گ، 20 تا 28 سطر (15×21 و 16×10 و گاهی 17×10 [ ف: 11- 643]

4. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 595

آغاز: الحمد لله ... فنقول ان الاستصحاب عند الفقهاء و الاصولي_ین ممن سلف عبارة عن الجامع بين اربعة اصول؛ انجام: فان الاصل عدم السبب الناقل و من ذلك مالو ادعى انى اشتريت العبد ف_قال بعتك .... انتهى

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای، 195گ، 22سطر (9×17) ،اندازه: 18×22سم [ف: 2 - 227]

5. اصفهان؛ علامه فانی (ضیاء الدین)؛ شماره نسخه:69

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14، جلد: مقوایی 189گ، 23 سطر [ سه کتابخانه اصفهان - ف: 151]

6.. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6239-31/119

آغاز: برابر؛ انجام: استفادة الظن بالبقاء الفعلى المعنى من الاستصحاب

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ جلد: عطف تیماج، 183گ، 23 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 335 ]

7. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15211

آغاز: برابر؛ انجام: والامام عليه السلام اجل من ان يصدر عنه هذا الكلام و قد عرفت معنى كلمه الامر العاشر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14 :ترقیمه «3 شنبه 18 شهر ج 1 [شنبه 108 شهر ج1] »، مصحح، محشی، کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج مشکی ،مجدول، 170گ 19 سطر (7/5×14/5)، اندازه: 15/5×21سم [ف: 38 - 617]

8. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3453/2

آغاز: برابر؛ انجام: و من ذلك ما لوادعى انى اشتريت العبد ف_قال تعبك اعر اللهم وفقنا لما تحب و ترضى

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1301ق، جا: نجف؛ کاغذ:فرنگی ،نخودی، جلد: تیماج زرشکی مقوایی ضربی مجدول، اندرون، آستری کاغذی ،247گ، 19 سطر (11×15)، اندازه: 16×22سم [ف: 15- 268]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18401

مطابق تقریر دوم مؤلف است و ممتاز است؛ بی کا، تا: 1310ق [د.ث. مجلس ]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11047/2

آغاز : فنقول ان الاستصحاب عند الفقهاء و الاصولين ممن سلف، عبارة عن الجامع بين اربعة اصول البرائة الاصلية الثابتة؛ انجام: فان الاصل عدم السبب الناقل و من ذلك لوادعي اني اشتريت العبد فقال بعتك

خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الثانی 1316ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: زرشکی ضربی، مجدول با ترنج، 95گ (12×106)، 37 سطر (12/5×22/5) اندازه 20/50×30/5سم [ف: 28 - 71]

11. قم؛ مرعشی شماره نسخه: 10980/6

خط: نستعلیق، کا: خاکمردانی خوئی، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی،5 گ (157پ - 162پ) ، اندازه 16×21سم [ف: 27-390]

12.مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 22355/1

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين و ... اصل من جملة الادله العقليه او الشرعيه

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ فرنگی آهار مهره نشان قرمز ؛جلد: تیماج آلبالویی ضربی، 23 سطر (8/5×15/5)،

،اندازه: 14/5×21سم [ف: 2 - 222]

13. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 63

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز، 202گ، 14سطر ،اندازه: 14×21سم [ف :38]

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6963

آغاز: برابر؛ انجام: و الامام عليه السلام أجل من أن يصدر منه هذا الكلام و قد عرفت كلامه الأمر العاشر

خط: نسخ، بی کا بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، مقابله کتاب به تاریخ 14 صفر 1312 به پایان رسیده؛ جلد: تیماج قهوه ای 113گ، 24 سطر، اندازه: 15×21سم [ف : 18 - 143]

15. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 363/1

آغاز: برابر؛ انجام: الزام المسلمين بنبوة النبي السابق و حقيقة دينه و الامام اجل من ان يصدر عنه هذا الكلام و قد عرفت كلامه الامر العاشر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 108گ(1پ- 108پ)، 25 سطر، اندازه: 19×24سم [ف: 1 - 316]

16. تهران؛ ملی شماره نسخه: 25959

بی کا، بی تا، خریداری از حوزه علمیه ولی عصر کرمان[رایانه ]

17. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1362/1ط

آغاز: برابر؛ انجام؛ باحتمال الرافع حتى في الشبهة الحكمية فانه قد

ص: 324

خط: نسخ ،کا: ابوالحسن خراسانی شیروانی، بی تا ،جلد: تیماج س_بز، 339 ص (1- 339) ،17 سطر، اندازه: 15×21/5سم [ف: 24/3 - 88 ]

استصحاب / اصول فقه / عربی

stiṣḥāb

آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، 1255 - 1329 قمری

āxūnd-e xorāsānī, mohammad kāzem ebn-e hoseyn

(1838- 1911)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25698

آغاز: بسمله حمدله ... و هو اخذ الشيء مصاحبا؛ انجام: عن الدليل من الاحكام الشرعية... سنه 1305

خط: نسخ، بی کا، بی تا [رایانه]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

تربتی، محمد تقی بن علی نقی، - 1330 قمری

(torbatī, mohammad taqī ebn-e ‘alī naqī (- 1912)

رساله مفصل استدلالی است که ظاهراً تقریر از افادات درسی یکی از تلامذه شیخ انصاری و شاید استادش میرزا حبیب الله رشتی باشد

آغاز: پس از خطبه مختصر اصل فى الاستصحاب و لابد ان يع_لم انه من اهم المقاصد المبحوث عنها في علم الاصول لاحتياج الفقيه اليد في كثير من الموارد الفقهيه من الموضوعات الشبهات الحكميه.

انجام: كان العمل بالاستصحابين فيها موافقا للاحتياط من الموارد التى يليها المتتبع و الحمد لله اولا و اخرا

١ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 12732

آغاز و انجام: برابر

خط، نستعليق مخلوط به شکسته، بی کا، تا: 1304ق، جا: نج_ف اشرف؛ واقف: حسین کی استوان، آبان 1348؛ کاغذ: فرنگی آبی روشن، جلد: تیماج زرشکی، 121گ، مختلف السطر ، اندازه: 20×29/5سم [ف: 16 - 14]

2.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13001/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: 1306ق؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: میشن عنابی، 21 سطر، اندازه : 18×23/7[ف: 16 - 407]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

حجت کوه کمری، محمد بن علی، 1310 - 1372 قمری

(1953-hojjat-e kūh-kamari, mohammad ebn-e 'alī (1893

1. قم؛ حجت کوهکمری؛ شماره نسخه: 51/9

بعض تنبيهات الاستصحاب؛ خط: نستعلیق، کاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح، ناتمام [حجت کوهکمری-ف: 51]

2.قم؛ حجت کوهکمری؛ شماره نسخه: 51/13

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح، ناتمام [حجت کوهکمری-ف: 51 ]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istishab

علامه حائری مازندرانی، محمد صالح بن فضل الله، 1297 - 1391 قمری

'allame hā'erī mazandarānī, mohammad saleh ebn-e

(fazl-ol-lah (1880 - 1971)

تاریخ ختم تأليف: دهه اول رجب 1322.

رساله ای است مفصل و استدلالی در استصحاب و احتمالاً بخشی از کتاب مفصل او باشد.

مشهد رضوی؛ شماره نسخه: 11403

آغاز: المقام الرابع فى الاستصحاب الذي لا يهمنا الافصاح عن وضع كلمته و ابانة مجاری استعمال؛ انجام: الا اذا شك بعد احراز النيابة بقول العادل فى الصحة فيجرى حسبما سمعت هذا ما جرى به القلم عن ترتيب بحث الاستاد الاعظم متعنا الله ببقاه و ادام ظله و مد مداه.

خط: نسخ، كاتب -مؤلف، بی تا؛ واقف: مؤلف، مرداد 1351؛ کاغذ: فرنگی حنایی، جلد: تیماج عنابی ضربی، 89گ، 17 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 16 - 16]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istishab

آرانی کاشانی، محمد حسین بن محمد باقر،ق14 قمری

(ārānī kāšānī, mohammad hoseyn ebn-e mohammad bāqer (-20c)

تاریخ تالیف: اواخر ذیقعده 1284ق

رساله ای است نسبتاً مفصل در استصحاب مشتمل بر (مقدمه) چند «مقام» با نقل اقوال بزرگان و اساتیدش .

آغاز: مسألة فى الاستصحاب و فيه مقدمة و مقامات اما المقدمة فهى فى بيان امور الاول فى تعريف الاستصحاب

انجام: و تشخيص كون المستصحب مما يترتب عليه اثر شرعى أم لا فى الموارد الخاصة الجزئية شأن الفقيه أو المقلد العالم

ص: 335

البصير النبيه هذا آخر ما

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3479/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کاتب - مؤلف، تا: 1284ق؛ مصحح، محشی؛ 51گ (402ر-352پ) 17 سطر، اندازه: 16/5×22سم [محدث ارم_وی مخ: 1 - 125]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

اصفهانی، یحیی بن محمد شفیع، ق14 قمری

(esfahānī, yahyā ebn-e mohammad šafī‘ (- 20c)

رساله ای در چهار «جهت» پیرامون انواع و حجیت استصحاب همراه با استدلال و رد و ایراد بسیار.

آغاز: الحمد لله رب العالمين... البحث في الاستصحاب و هولغة اخذ الشيء صاحباً و تفسيره بأخذ الشيء مصاحباً تفسير باللازم.

انجام: يشعر و يقوى كون اللام في المقام للجنس و كونها ك_لیة حجة لمطلق الاستصحاب.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5616/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کاتب - مؤلف، بی تا؛ جلد: تیماج قرمز، 127گ (144 ر-17پ)، 21 سطر، اندازه: 14/5 × 20سم [ف: 15 - 18]

الاستصحاب / استصحاب / عربی

al-istiṣḥāb

غیر همانند :

١ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2482

آغاز: بسمله ولما تممنا الكلام من بعض الاصول العملية البرائ_ة الاشتغال و التخيير فلنشرع الى بعضها الاخير و هو الاستصحاب و نقول ان الاستصحاب قد اختلف فيهفذهب بعض العلماء الى انه من الادلة العقلية؛ انجام: كما هو الغالب بالنظر الى الاكثرفی البلدان و لذا لم يقولوا بعدم الاعتماد بالشك فيهما مع ان التج_اوز المعادى نوعاً او شخصا لاريب فيه

رساله ای مفصل و استدلالی در احکام، مبانی و قواعد استصحاب که پس از نگاشتن کتابهای اشتغال و برائت و تخییر نوشته ودر آن تصریح دارد که شاگرد شاگرد سید علی طباطبایی صاحب ریاض است؛ خط: نسخ كاتب - مؤلف، تا: قرن 13 مصح_ح ،مهر: «صراط علی حق نمسکه» (بیضی)؛ جلد: تیماج سیاه با ترنج و مجدول، 192گ، 26 سطر، اندازه: 16×22سم [ف مخ: 1 - 140 ]

2. قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 633

آغاز: الحمد لله الذي بعث الانبياء و نصب الاوصياء

رساله ای در این مبحث در یک «مقدمه» و دو «مقام» و یک «خاتمه»؛ کاتب - مؤلف (گویا)، تا: قرن 13 [ف: 35]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15047/3

آغاز : من جملة الادلة العقلية الاستصحاب وتحقيق البحث فيه انما یتم ببيان امور الاول في معرفة مهيته و انه باي معنى يصلح ان يكون موضوعاً لعلم الاصول؛ انجام: و قوله بجواز العمل بها للمقلد فى تلك الموارد المتقدم اليها الاشارة فتدبر الثان

رساله ای استدلالی است در بحث استصحاب که یکی از مسائل اصول فقه است با نقل آرایی از عالمان شیعه چون صاحب قوانین صاحب معالم، وحيد بهبهانی، صاحب حدایق، محقق سبزواری و دیگران این رساله پس از رحلت محمد ابراهيم بن محمد حسن کرباسی صاحب اشارات الاصول یعنی پس از سال 1262ق و قبل از وفات شیخ مرتضی انصاری (-1281ق) نگاشته شده است. وی معاصر شیخ انصاری بوده و در حواشی برگ 32 و 33 از وی با عبارت «شيخنا المعاصر المرتضى سلمه الله تعالی» یاد کرده است.

وی تعلیقه ای نیز بر رساله استصحابیه شیخ انصاری نگاشته است. مشایخ دیگر وی عبارتند از: محمد ابراهیم بن محمدحسن کرباسی مذکور (- 1262ق) که از وی با عبارت «بعض مشايخنا طاب ثراه» گ 25 یاد کرده و صاحب فصول (- 1261 یا 1254ق) که از وی با عبارت «شيخنا فى الفصول و سید حسین اصفهانی» که در حاشیه برگ 18 از وی با عبارت «بعض الافاضل و هو شيخنا السيد حسن الاصفهانی» یاد کرده است. این رساله با رساله قبلی که در همین مجموعه آمده به یک خط نگاشته شده و چنانچه به خط مؤلف باشند بایستی مؤلف هر دو یکی باشد؛ خط: شکسته نستعلیق، كاتب - مؤلف (احتمالاً تا قرن 13؛ دارای حواشی بسیار با نشان «منه و منه عفى عنه»، مصحح، قلم خوردگی دارد، مقابله شده با نشان «بلغ» در برخی از برگها؛ مهر «الواثق بالله الملك المعبود محمود؟ ...» (بیضی) ؛کاغذ ،فرنگی :جلد: مقوایی، عطف تیماج ،زرشکی 22گ (15-36)، 18-19 سطر (8×14)، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 38 - 117]

4شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 371/2

آغاز: بسمله، قوله قدس سره منها صحيحة زاره قال قلت له الرجل الخ. المهم فى تمامية الاستدلال بهذه الرواية كون اللام

بحثی استدلالی پیرامون استصحاب است که شرح بر یک متن باشد و در این مجموعه با اندک تفاوتی تکرار شده است. خط: بسیار شبیه به خط مرحوم آخوند خراسانی است؛ خط: نستعلیق، شکسته، کاتب - مؤلف، تا:قرن 14؛ مصحح؛ 21گ (16-33 و 144-148) اندازه: 17/5×22سم [ف: 1 - 121]

5.شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 371/3

آغاز: بسمله، اعلم انه لا كلام فى عدم تقييد الخطابات الواردة في لسان الشريعة

خط: نستعلیق شکسته، کاتب - مؤلف، تا: قرن 14؛ مصحح؛ 3گ (37-39)، اندازه: 17/5×22سم [ف: 1 - 121]

ص: 336

6.قم؛ مفتى الشيعه شماره نسخه: 59/2

آغاز: القول فى الاستصحاب و هو فى اللغة اخذ الشي مصاحباً في الاصطلاح قد عرف بتعاريف

استدلالی است مختصر با رد و ایراد در بعضی نقل ها ؛خط: ن_سخ، نازیبا، كاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح؛ جلد: مقوایی 40 گ (27ر- 66 پ)، اندازه: 15/5×20سم [ف (62]

7. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6301

آغاز: ثم بعد القيل والقال فالحق فى اثناء المقال و الصواب ان مسألة حجية الاستصحاب اصولية؛ انجام: و الله أحمد في ات_مام الكتاب فى المبداء و المئاب مع علمى بأن مثال حمدى مثل ما يقوله الذباب بعد ألف ألف حجاب.

خط: نستعليق، کاتب - مؤلف، بی تا؛ تملک: ریحان الله بن ج_عفر موسوی به تاریخ شوال 1326 با مهر «العبد ريحان الله الموسوی» (بیضی)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 152گ، مختل_ف السطر، اندازه: 10/5×17سم [ف: 16 - 270]

8.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6231-31/111

آغاز: بسمله حمد له وصلى الله على اشرف الانبياء و المرسلين على الائمة المعصومين ... قوله المقام الثاني في الاستصح سيجيء الكلام فى كونه من الادلة او القواعد او الاصول ... قوله ره و هو لغة اخذ شئ و اليه يرجع ما فى القاموس استصحبه دعاه الصحبة قوله و عند الاصوليين الخ هل هومن؛ انجام: قوله و فيه الاية لاتدل الخ حاصله ان حسن ترك التزويج ليس ذاتيا باعتبار ... اذا انضم الى التزويج صفة اخرى راجحة على صفة ترکه.

حاشیه ای است با عناوین «قوله - قوله» بر متنی در اصول ،شیعی به صورت استدلالی با آوردن ادله و آیات و روایات اقوال علما و با رد و ایراد از «بحار الانوار» و «وسائل الشیعه» نقل می کند. مؤلف از فقهای شیعه در قرن 13 هجری باید باشد؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا :قرن 13؛ مصحح؛ مهر: «الواثق بالله الغنى ع_بده اسدالله» (مربع)؛ جلد: مقوا عطف تیماج، 100گ 23 ،سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 1 - 336]

9. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2284/1

آغاز: بسملة قد وقع الاختلاف بين الاصوليين في ح_جتة الاستصحاب. اعلم ان هذا الاصل بين الاصول اصل كثير الفروع و الثمر، حتى قال العلامة في التهذيب: ان الاحكام الشرعية؛ انج_ام: كما في القواعد الشهيدية. و للثالث أنه تعارض الدليلان فتساقطا فيرجع الى الاصول والقواعد

این رساله مشتمل بر دو «بحث» و یک «خاتمه» است، بحث در معنی استصحاب بحث دوم در اخباری که برای حجت بودن استصحاب بدان استدلال می کنند، خاتمه در شروط استصحاب او از کسان بسیار نقل دارد که نزدیکترین ایشان استادش صاحب القوانین است (1151-1231) که بعد از مرگ از او نقل میک_ند؛

خط: نسخ متوسط، بی کا، تا: قرن 13؛ در حاشیه از «عقد طهماسبی» شیخ بهائی نقل می کند؛ کاغذ: نخودی فرنگی، 47 گ (47-1 پ)، 23 سطر [ف: 11 - 711]

10. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 115/12

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 [ف 3 - 29]

11. تهران؛ مدرسه معمار باشی؛ شماره نسخه: 50/2

آغاز: الاستصحاب و هو لغة بمعنى اخذ الشيء مصاحباً وعرفه فى عرف الاصوليين على تعاريف عديدة... منها ما ذكره الفاضل القمى فى القوانين؛ انجام: نان صحة الاقتداء موقوفة على كون صلوة الامام صحيحة عنده وهذا فى المقام موجود و نحن لانقول». کتاب مفصلی درباره مبحث استصحاب است از قرن 13ق، که در آن گفته های بسیاری از علمای شیعه را نقل و بررسی می کند.

آخرین کسانی که از ایشان نام می برد فاضل قمی و شیخ جعفر كاشف الغطاء هستند. یک بار هم می گوید: «اجاب عنه الاستاد دام ظله» بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح ،جلد: تیماج قهوه ای با روکش پارچه ای سبز، 96گ (176پ-271پ)، 23-28 سطر [ف: 54]

12. قم مرعشی شماره نسخه: 8324/3

آغاز: الحمدلله جاعل الشرائع لتقرب العباد و واضع الطرائق للسداد ... و بعد فلما كان علم الأصول من أجل العلوم قدراً؛ انجام: و فيه ان تعارض الاحتمالين وتساقطهما

کتابی مفصل و دارای رد و ایراد بسیار می باشد و در نسخه حاضر گویا نیمه دوم کتاب آمده است. روز یکشنبه غره ماه محرم 1260 در سمنان به پایان رسیده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 8گ (147پ-140پ) ، اندازه: 15×22سم [ف: 21 - 288]

13. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3530/4

آغاز: بسمله الحمد لله الذي هدانا الى طرق الاحكام و مداركها و فضلنا على ساير الخلق بالنطق ... و بعد، فان من جمله مهمات المسائل الاصوليه التى يجب على كل فقيه ان يقننها ويقررها قبل الشروع فى المسائل الفقهيه الاستصحاب؛ انجام: و يوجب التكليف بوجوب الفحص كما مراليه الاشاره فى مبحث الشبهه المحصوره. فلا حظ و تامل. و السلام خير ختام.

رساله ای است در بررسی نسبتا مفصل و استدلالی اصل استصحاب. مؤلف ناشناس رساله از علمای قرن 13 می باشد؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، مصحح؛ کاغذ: فرنگی شکری و نخودی، جلد: دفه رویی با تیماج تریاکی ضربی یک لا، بدون دفه ،پشتی ،78گ(89- 166پ)، 23- 28سطر (11×16)، اندازه: 15×21سم [ف: 16 - 60]

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10993/10

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛قطع: رقعی [ میراث شهاب: س9ش 2- 34]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9252/1

آغاز: الظن بالحكم الشرعي حتى القياس و الاستحسان ثالثها انه لاريب ان التغاير بين الظن بالشيء؛ انجام: و لما كانت الاصول منحصرة عند الاستاذ فى الاربعة فلامحالة انحصر التكلم في ثلث مقامات الاول فى حكم تعارض الاستصحاب مع اصالة البرائة

ص: 337

نقول انه لاريب فى وروده عليه تمت المسئلة الحمد لله

حاشیه مفصلی است با عناوین «قوله - اقول» بر متنی در اصول (گویا رسائل شیخ انصاری) که محشی از شاگردان ماتن بوده و ماتن با دعای «دام ظله» یاد می کند. این حاشیه در چند جزء برگزار شده و بخش موجود در نسخه جزء سوم آن است که مباحث استصحاب را در بردارد محشی در جایی به جزء دوم تعلیقه ارجاع می دهد و در پایان بخش موجود، ادامه بحث را جزء چهارم تعليقه وعده می دهد محشی از استادش مطالبی را نقل می کند و با دعای دام ظله از او یاد می کند. احتمال می رود کتاب تقریرات درس استادش باشد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی با ترنج سرترنج ، 297گ (1ر -297ر)، 20 سطر، اندازه: 15/5×22سم [ 30- 35]

16 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1928/2

آغاز: الحمدلله رب العالمين ... الاستصحاب عبارة عن الحكم اركان يقينى الحصول فى وقت أو حال او مشكوك الب_قاءبعد ذلك الوقت؛ انجام: و الوحيد في شرح الدروس فصل تفص_یلاً آخر يظهر لك فى المطولات

در معنی اصولی استصحاب و اقسام آن بسیار مختصر و در ی_ک صفحه نگاشته شده است؛ خط: نسخ، کا: حسن بن مهدی حسینی، تا: 1233ق؛ مهر: كاتب (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا، 1گ (83ر - 83پ)، 16 سطر، اندازه: 11×16سم [ف: 5 - 359]

17. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 623/2

آغاز: حمدله و صلى الله علی محمد و آله الطاهرين ... الكلام الاستصحاب و هو عند الفقهاء و الاصوليين ممن سلف عبارة الجامع بين أربعة اصول البرائة الأصلية المثابته بقطع العقاب بلابي_ان المعبر عنها باستصحاب؛ انجام: و هی حالة اليقين ان عام الثانیة نفس حالة الشك كان الحكم مستصحباً فيها مستمراً اليها ال_بقاء لدليل.

رساله استدلالی مختصری در بحث استصحاب؛ خط: نسخ، بی تا: قرن 14؛ 17گ، 21 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ ف: 1 - 45 ]

18. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 703/4

بی کا، تا: 1300ق، جا: سامرا؛ قطع : خشتی [ف: 298]

19. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5797/1

آغاز: بسمله. الحمد لله رب العالمين ... اعلم ان جريان الاستصحاب في الواجبات الواردة على الشرايع

رسالة فى بعض المسائل المتعلقة بالاستصحاب، خط: نسخ، بی تا، قرن 14؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن ،تریاکی 2 گ (1 پ -٢ پ )، 21 سطر ،اندازه: 17/3×23/8سم [ف: 9 - 43]

20. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11633

آغاز: قوله قده فإن ظهر من دليله أو من الخارج اعتباره على وجه الطريقية للموضوع كالأمثلة؛ انجام: فإذا كان اليقين بالوضوء علة فبعض أفراد اليقين علة بالضرورة و هو

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ کاغذ: فرنگی و شطرنجی ،جلد: تیماج سبز ضربی مجدول یک لا؛ 40گ، 19 سطر (8/5×15)، اندازه: 13/5×21سم [ف: 29 - 399]

21. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2882/1

آغاز: بسمله حمدله اعلم ان من جملة اقسام الاستصحاب هو الاستصحاب الكل و هو على اقسام الاول ان يكون المستصحب هو الفرد ؛انجام: و ما ترى ثبوته بموضوع الذى يعين بالوصف العنوانى يكون للدليل الخارجي لا في نفسه

گویا تقریرات درسی باشد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ 45گ (5 ر -49) [ف: 6 - 153]

22. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3453/1

آغاز: بسمله، بسم الله ابتدا کلامی و حمده افتتاح مرامی و علی رسوله و آله صلواتی و سلامی؛ انجام: فلا مانع من الاعذار بالعجز المصادف و ان استند الى الاختيار كما هو الحال في اختلاف الموضوع و الحمد الله اولا و آخرا

رساله مختصری است در استصحاب. مؤلف در برگ اول از افادات شیخ خود که از او به نام استاد رضا یاد می کند نقل کرده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1319ق، جا: نجف؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج زرشکی مقوایی ضربی مجدول، اندرون آستری ،کاغذی، 247گ، 21 سطر (10×15) اندازه: 16×22سم [ف 15 - 267]

23. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 825/8

آغاز: قال سيد المشايخ فى رسالة ... استصحاب حال العقل اعلم ان في الأمور التي لا يرتاب فيه ذو مسكة ان كل ممكن من الامور الممكنه مسبوق بالعدم السابق؛ انجام: لانزاع لاحد في ثبوت الحكم فى الان الثانى الا انه لايخرج عن محل الفرض وهو بيان ما يمكن فيه جريان الاستصحاب ولعل عدم عد بعض الافاضل هذا الوجه مما يجرى فيه الاستصحاب نظراً منه الى الاستصحاب المختلف في حجيته لامطلق الاستصحاب كله ربما يتوهم

یک بخش از رساله ای است که سید المشايخ (؟) که در آن دو مسأله اجماع و استصحاب را بررسی کرده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج زرشکی بدون مقوا مجدول، 2گ، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 140]

24. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8647/2-58/97

آغاز: بسمله الاستصحاب وهو الحكم على وجود الشيء او عدمه في الحال للعلم بوجوده او عدمه في الماضي

برگ اول از رساله ای است در اصول الفقه؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ اگ (101)، 15 سطر، اندازه: 12×18سم [ف: 1 - 337]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3748/2

آغاز: بسمله، الحمد لله رب العالمين والصلوة على محمد وآله الطاهرین ... اما بعد فلما كان الواجب على كل احد معرفة اصول الديانات و فروع الاعتقادات كفاية او عيناً؛ انجام: فان اصبت فمن لطف الله تعالى و ان اخطئت فليس الخطاء ببعيد عن العلماء فكيف

ص: 338

بامثالى. تمت الكتاب بعون الملك الوهاب.

دارای یک «مقدمه» و دو «فصل» و یک «خاتمه»؛ خط: نس_خ، بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی،111ص (144-254)، 18 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15/5×21سم [ف : 10 - 1732]

26. بشرویه؛ امیرالمؤمنین؛ شماره نسخه: 69/3

آغاز: رسالة في الاستصحاب و هو الثانى من الادلة العقلية التى لم يستقل العقل فيه بل يحتاج الى ورود الشرع و ثبوت منه عند جماعة؛ انجام: يجرى الاستصحاب فى التكليف و الوضع و المطلق والمقيد فى الداخل دون الخارج و يزيد المفيد رساله بسیار مختصری در بررسی حجیت شرعی و مسایل مربوط به اصل استصحاب است برخی عناوین آن عبارت است از الكلام فى المرام يقع فى عدة مقام، الاول في تحديده اما لغة من المصاحبة او طلبه، ثم ينقسم الاستصحاب بحسب المستصحب الی اربعة اقسام الاول استصحاب حال العقل الثانى استصحاب ح_کم الشرع الثالث استصحاب حال الشرع؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا،جلد: تیماج مشکی ، فاقد طبله دوم، 17گ (194ر-110پ)، 12سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ]

27. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17118

تالیف یکی از علماء بعد از شیخ انصاری؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

28.اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 223/3

آغاز: عند الانتفاء وقد يمنع هذا الدليل

مشتمل بر «المقام الثالث: فى بيان المستفاد منها هل الس_یئه المنحصره»؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز انجام؛ کاغذ: لیموئی، 8گ (55ر - 62 پ) اندازه: 15×22سم [ ف: 2- 301]

الاستصحابية / استصحاب / عربي

al-istiṣḥābīyya

قطعه ای از کتاب مفصل در اصول فقه با عناوین «المصباح» که مؤلف در آن از صاحب قوانین (- 1231ق) نام برده و بیشتر از مطالب محقق خوانساری استفاده می کند ،محتمل است کتاب« مصابيح الاصول» مولی محمد جعفر شریعتمدار استرآبادی (-1260ق) ویا محمد مهدی کلباسی اصفهانی (-1278ق) بوده باشد.

١ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3269/3

آغاز: بسمله مصباح هل الاستصحاب حجة فيه اقوال تحقيق فيه يقتضى رسم امور [الاول] [فلا سقر] ديدن الاصوليين البحث اعنى الاستصحاب فى طى مباحث الادلة العقليه و هذا؛ انجام: فلا يخلو عن اقسام الاول ان لايكون وجود المزيل معيوماً اصلاً و انما يكون احتمال زوال الأمر المتيقن باحتمال وجود و الظاهر عدم صحت استصحاب العدم الى الزمان نام کتاب به استناد نسخه ش 4617/3 مدرسه غرب همدان تعیین شد. در فهرست به نام «مصباح الاصول» آمده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی انجام؛ مصحح؛ 30گ، 21 سطر ،اندازه: 21×15سم [ف مخ: 5 - 2013]

2. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4617/3

آغاز: مصباح هل الاستصحاب حجة فيه اقوال تحقيق الكلام فيه يقتضى رسم امور الاول قد استقر ديدن الاصوليين على البحث الاستصحاب فى طى مباحث الادلة العقليه و هذا يقتضى كونه منها و لا يخ عن اشكال؛ انجام: تتميم، لا خلاف ظاهرا بين الاصحاب فى توقف العمل با الاستصحاب على البحث و الفحص عن الدليل اذا كانفى الاحكام الشرعية كما هو الحال في مطلق الاصول التعبديه ... فلا اشكال من تلك الجهة ايض تمت الرسالة الاستصحابيه من تاليفات ... استاذنا العلامة زيده عمره و فضله في عصر يوم الجمعة من شهر الثانی سنه 1259 ربيع

الثانی سنه 1259

خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه ربیع الثانی 1259ق؛ قطع: خشتی [رشت و همدان - ف: 1511]

«استضاءة الجو » حد الجسم

الاستطاعة و الاختيار / فلسفه / عربي

al-istiṭā‘a wa-l-ixtīyār

اسکندر افرودیسی، ق3 میلادی

(eskandar āfrūdīsī (- 3c)

چاپ: تحقیق عبدالرحمن بدوی در شروح على ارسطو مفقودة في اليونانية و رسائل اخرى (بيروت، دارالمشرق: 1971م)

1. تهران؛ الهیات, شماره نسخه: 242/67

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج سرخ مقوایی، 3گ (317پ-319پ)، 24 - 23 سطر(12×22) ،اندازه: 17/5×27 [ف: 148]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1367/11ط

آغاز: بسمله. مقاله للاسكندر ... قال ان الانسان اكرم الاشياء التي تكونها وتقومها القوة الالهيه؛ انجام: و اهل الفضل صارواافضل ... بالاختيار منهم.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی، 6ص (265-270)، اندازه: 13×18/5سم [ف: 24/3 - 92]

الاستظهار / فقه / عربي

al-istizhār

طباطبائی کربلائی، علی بن محمد علی، 1161 - 1231 قمری

(1816-tabātabā❜ī karbala'ī, 'alī ebn-e mohammad 'alī (1748 -

ص: 339

رساله ای است در تحقیق حكم استظهار حائضه.

[روضات الجنات 400/4]

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3519/6

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوه على محمد و آله الطاهرین.

اما بعد، فلا يخفى على جنابكم انه قد حصلت للحقير شبهه في ما ذكره في الحكم لذات العده بعد استظهارها بالايام المعهوده؛

انجام: واسال الله واياكم ان يندفع عنى الشبهات المذكور و اهتدى الى ما انقعدت عليه الشهره العظيمه ... و ان العالم بضم_ائر العباد. فمنوا على عبيدكم بكشف ما اظهره من الشبهات لديكم.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ مهر: «عبده محمد حسن، 1136؛ کاغذ: فرنگی، نخودی ،جلد: تیماج تریاکی یک لا، 5ص (172-168)، 27 سطر (10/5×18)، اندازه: 16×21سم [ف: 16 - 40]

الاستظهار / فقه / عربي

al-istiẓhār

قزوینی، محمد حسن بن محمد معصوم، 1240 قمری

qazvīnī, mohammad hasan ebn-e mohammad ma‘sūm

(1825-)

تاریخ تالیف: 1186ق

رساله ای است در بررسی مسئله «استظهار» که مورد اختلاف ف_قها بوده و آن حکم بانوان ذات العاده پس از استظهار آن به ایام معهوده و مسئله آن چنین است «ان دم المراه المتجاوز عن العاده اذا انقطع على العشره فهل مجموع العشره حيض ام لا؟».

آغاز: بسمله، ايها الاساتيد الكرام والاماثل الاعلام قد عرضت تعبد كم شبهه فى مسئله الاستظهار . فلم يفهم دليل العملا الاخ_یار ... و المسئله هذه اذا انقطع دم المراه المتجاوز عن العاده.

انجام: دون هذه الاخبار كما لا يخفى. فيا افاضل الزمان و یا امائل الدوران منوا علينا بدفع هذه الشبهات ... الى هنا وصل خط المصنف بيمنه الداثره

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3519/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کاتب- مؤلف، تا: 1186ق؛ مصحح، محشی، برگ 111 فهرست تصانیف محمد حسن قزوینی به خط خود ایشان مهر «عبده محمد حسن 118» (خشتی)؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج تریاکی یک لا، 13گ (111پ -123)، 21- 23 سطر(8/5×13/5)، اندازه: 16×21سم [ف: 16 - 37]

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 163/4

همان نسخه: بالا [نشریه: 7 - 225]

الاستعاذة فى الصلوات / حدیث / عربی

al-isti‘āḏa fi-ṣ-ṣalawāt

شهابی، محمد بن محمد هادی، ق 12 قمری

(šahābī, mohammad ebn-e mohammad hādī (- 18c)

رساله ای مختصر در بیان مواضعی از نماز که در آن استعاذه (اعوذ بالله) به کار رفته است. مؤلف صاحب كتاب «تحفة المتقين من بحار مناقب امير المؤمنین» نیز می باشد که به سال 1125ق آنرا تألیف کرده است.

[اعيان الشيعة 408/9؛ الذریعة: 465/3]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12718/3

آغاز: الحمد لله الذى امرنا بالاستعاذة و الصلاة على محمد و آله فضلاء السادة بعد فيقول الفقير ... اما ما يدل على موقع الاستعاذة في الصلوات فكثيرة؛ انجام: فتعوذ بالله من الشيطان الرجيم هذه خلاصة ما اعانینی عینای علی جمعه و تأليفه و فيه كفاية لم له تبصر و تفکر.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ مصحح، رکابه دار، منتخب امالی شیخ صدوق در هامش و انجام این نسخه نگاشته شده؛ کاغذ: شرقی، جلد: دو رو، برون تیماج زرشکی، درون تیماج ،کرمی، 7گ (113-119)، 10 سطر (7×13)، اندازه: 20×40 سم [ف: 32-337]

«استعارات » مشابهات

الاستعارات / معانی بیان / عربی

al-isti‘ārāt

تفتازانی، مسعود بن عمر، 722 - 792؟ قمری

(taftāzānī, mas'ūd ebn-e 'omar (1323 - 1390)

شرح و حواشی:

١- شرح خطبة الاستعارات؛ محمد بن عرب

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11499

آغاز: بسمله متوكلا بكرمه العميم؛ انجام :و کذلک البواقي و الحمد لله رب العالمين

خط: نسخ، کا: داداش، تا: 1266ق [الفبائی: 45]

الاستعارات - رسالة فى المجاز والاستعارة / بلاغت / عربی

al-istiarat = r.-un fi-l majaz wa-l isti ara

قوشچی، علی بن محمد، - 879 قمری

(qūščī, ‘alī ebn-e mohammad (- 1475)

رساله کوتاهی است در علم بلاغت صنعت بیان. در ادبیات عرب که در آن به تفصیل موضوع استعاره، مجاز و کنایه با درج امثالی تبیین گردیده است.

آغاز: بسمله، الحمد لله ذى المن و الإحسان والصلوة والسلام على رسوله المؤيد ببراعة المعانى وفصاحة البيان و على آله

ص: 340

الكرماء و أصحابه العظماء الذين من بأيهم يقتد يهتد؛ ثم اعلم اللفظ الموضوع المستعمل مفرداً كان أو مركباً إن استعمل في وضع له فحقيقة مثال الحقيقة فى المفرد كلأسد في الحيوان

انجام: اى حقيقة شرعية فى العبادة مجاز شرعى فى الدعاء لان وضعه في اللغة للدعاء و في الشرع للعبادة. تمت و بالخير عمت.

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8931/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ در قرن 13 عبدالقادر کوی ساوجبلاغی طبیب در بسیاری از برگ های نسخه یادداشت ه_ا و نکاتی را افزوده، مجدول، با چند سرلوح فهرست کتاب ه_ای عبد القادر كوى طبیب، به همراه چند دستور العمل پزشکی به خط عبدالقادر؛ مهر: عبدالقادر طبيب «عبدالقادر» (بیضی ) که از تاریخ آن عدد 124 خوانده می شود دیگری که درون آن کلمه عبدالقادر (مربع) به صورت طغرایی نوشته شده، وی در کنار مهر اخیر نوشته که این کتاب وقف بر اعلم و صالح اولاد و اح_فاد اوست؛ تملک: محمود بن عبدالله با مهر «محمود 1257» (بیضی) مولوی ملا عبد القادر طبیب، حاجی ملا عبدالله مولوی طبیب (پسر مالک قبل) محمد مولوی (پسر مالک(قبل) در سال 1352ق؛ خریداری از مصطفی نوع پرست؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج وسرترنج، گرهی سرطبل منقش و شمسه ضربی، 3گ (1پ-3پ)، ابعاد م_تن: 10/5 × 23 ، اندازه: 13×27/7سم [ف: 29/1 - 362]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 442/6 کر

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ،مصحح، محشی با نشان «شرح»؛ کاغذ: فرنگی سفید ،ضخیم ،7گ، (49پ-55پ)، 21 س_طر، اندازه: 6/5×15سم [ف: 40/2 - 168]

استعارات / لغت / فارسی

al-isti‘ārāt

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8914/58

آغاز: باب الاستعارت آب شناسان یعنی قاعده دانان. انشگت نیل کنایه از نشان فقر باشد. آستین بر زد یعنی مستعد کار شد؛ انج_ام: نافهبوی یعنی آن که بوی او همچو نافه باشد ... و نیز کنایه از گنده دهان باشد چو پوست نافه بوی ... دارد. تمت.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن زیتونی ضربی با ترنج و سرترنج، (210 - 215 حاشیه)، اندازه: 12/3×23/6سم [ف: 29/1 - 318]

الاستعارات و اقسامها / معانی بیان / عربی

al-isti‘ārāt wa aqsām-u-hā

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2093/3

رسالة في تحقيق معانى الاستعارات و اقسامها؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 12 اهدایی: احمد حمامی؛ کاغذ: اصفهانی، 3گ (7-5)، 21 سطر (9×15) [ف: 4 - 1162]

الاستعارة = فرائد العوائد في معانى الاستعارة و اقسامها = الرسالة السمرقندية = الفريدة =رسالة الاستعارة و العقود - فرائد الفوائد = بلوغ الارب = فوائد العوائد / بلاغت / عربي

al-isti ara

ليثى سمرقندی، ابو القاسم بن ابی بکر/، – 888؟ قمری

(lay sĩ samarqandī, ab-ol-qāsem ebn-e abī-bakr (- 1484)

رساله مختصر و معروفی است در تحقیق معنای استعاره و بیان اقسام آن، دارای سه «عقد»: 1 انواع مجاز در 6 «فریده»؛ 2. تحقیق معنی استعاره در 4 «فریده»؛ 3 .تحقیق قرینه استعاره در 5 «فریده» این رساله در منابع با عناوین «فرائد الفوائد في معانى الاستعارات» و «بلوغ الإرب» نیز آمده است.

آغاز: بسمله الحمد لله الواهب العطية و الصلوة على خير خلقه البرية و على ذوى النفوس الزكية فان معانى الاستعارات و ما يتعلق بها قد ذكر فى ذكر فى الكتب مفصلة ... فنظمت فوايد عقايد يتعلق بتحقق معانى الاستعارات و اقسامها و قراينها على ثلثة عقود فى انواع المجاز و فيه ست فرايد المجاز المفرد

انجام: فايهما اقوى اختصاصا و تعلقا به فهو القرينه و ما سواه ترشيح تمت

چاپ: با تصحیح بشیر جزایری، گنجینه بهارستان، الادب العربی،1. مسلسل ،4 تهران کتابخانه مجلس شورای اسلامی1381ش

[كشف الظنون 845/10؛ الذريعة 141/16 با عنوان «فرائد الفوائد»؛ معجم المؤلفين: 103/8؛ مكتبة امير المومنين 105/1؛ دار الكتب مصر، ج 2، ص 177 بروکلمان، ج 12، ص 170-177]

شرح و حواشی:

١- تعليقة بلوغ الارب من تحقيق استعارات العرب؛ ليثى سمرقندی، ابو القاسم بن ابى بكر (-888)

2- شرح رسالة الاستعارة - شرح الرسالة السمرقندية - شرح قول احمد - شرح فرائد الفوائد - شرح الاستعارة و العقود - شرح بلوغ الارب؛ عمری، احمد بن محمد (-950)

٣- شرح رسالة الاستعارة - شرح فرايد العوائد - شرح سمرقندية - شرح رسالة السمرقندية - شرح الرسالة العقودية؛ عصام الدين ،اسفراینی ابراهیم بن محمد (873- 951)

٤ - شرح رسالة الاستعارة ؛ خواجکی جامی یوسف بن ابى المعالى (- 10 )

٥- حاشية شرح الرسالة السمرقندية - حاشية شرح رسالة الاستعارات - الزيبارية ،زیباری حسن بن محمد (-1050)

ص: 341

٦- حاشية شرح رسالة الاستعارة سمرقندى على بن صدر الدين(111 ))

٧- حاشية شرح الرسالة السمرقندية؛ كفوى، محمد بن حمید (-174)

8 - شرح الاستعارات للسمرقندى ملوى، احمد بن عبد الفتاح (1088 -1181)

9- حاشية شرح رسالة الاستعارة؛ حسين آبادی، احمد بن حیدر( -12)

١٠ -حاشية شرح رسالة الاستعارة صبان محمد بن علی (-1206)

١١ - حاشية شرح الرسالة السمرقندية ؛ ارزنجانی، محمد صادق بن عبدالرحيم (-1223)

١٢- حاشية شرح الرسالة السمرقندية؛ كوراني، الياس

١٣- شرح رسالة الاستعارة ؛ قاز آبادی، احمد بن محمد

١٤ - نتيجه الفكر و ثمر المولفات على الشرح الصغير ،مولوی احمد بن يونس

١٥- حاشية شرح رسالة الاستعارة؛ عبدالله بن حيدر

١٦- شرح فرائد العوايد؛ سيد بكر

١٧ - حاشية شرح رسالة الاستعارة؛ ناشناس

18- شرح رسالة الاستعارة؛ ناشناس

1. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 484/3

آغاز: تذييل فى ضبط معانى الاستعارات و ما يتعلق بهاو مشتمل على ثلاثة عقود العقد الأول فى انواع المجاز و فيه فرائد

خط: نستعلیق، کا: غلامعلی بن حاجی محمد بن احمد، تا: دوش_نبه 25 ذیحجه 948ق؛ افتادگی: آغاز: مصحح؛ جلد: تيماج قهوه ای، بدون مقوا، 3گ (44پ-46پ) ، اندازه: 12×18/5سم [ف: 2- 349 ]

قم؛ مرکز احیاء شماره نسخه: 2619/3

نسخه اصل: همان نسخه بالا عکسی [ف: 7 - 227]

2. خوانسار؛ مدرسه علوی؛ شماره نسخه:ض16

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد بن ابراهيم بن عيسى اوالی، قرن 10، 3گ (152-154)، اندازه: 10×15سم [ آینه پژوه_ش: سال 4ش 22 - 104]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1231/50-ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: شیخ محمد علی بن محمود تبریز، تا: قرن 11؛محشی با نشان «منه»؛ کاغذ: اصفهانی نخودی رنگ ،جلد: تیماج قهوه ای تیره، 2گ (133ر-134ر) قطع: وزیری، اندازه: 19×26سم [ف: 23 - 834]

4 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18556

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛واقف: میرزا رضا خان نائینی، مرداد 1311؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج بیاضی، بیرون عن_ابی و درون ماشی، 1ص 42 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 13×26 سم[ف: 25 - 94]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13886/37

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: قرن 11، در نسخه نام مؤلف مولی علی قوشچی ضبط شده و در صدر نسخه نام او آمده است؛ جلد: مقوا، عطف تيماج، 5گ (95پ-96ر) [ف: 37 - 474]

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2956/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 و 11 ؛کاغذ: پسته ای، جلد: رویه کاغذی ،مقوایی 2گ (21پ -22ر)، 15) سطر، اندازه:16×21سم [ف: 6 - 171]

7.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9478/2

آغاز و انجام: برابر

در فهرست مؤلف قوشچی معرفی شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: استانبولی، جلد: تیماج تریاکی عطف قهوه ای ،لایی 5گ (23 ر - 27ر)، 23سطر (14×18)، قطع: ربعی، اندازه 13×20سم [ف : 17 - 380]

8. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2/ 2041- 141/ 11

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛جلد: تیماج قهوه ای، 2گ، 17 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 337]

9.قم؛ مفتى الشيعه؛ شماره نسخه: 64/2

آغاز: برابر

کا: شاهمیر بن زین العابدین حسنی، تا: 15 رجب 1009ق؛ رساله در نسخه «فرائد الفوائد» نامیده شده؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،سبز، 5گ (25 پ -29 پ) ، اندازه: 18/5×13سم [ف: 67]

10. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7355/3-37145

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: رمضان 1025ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج، 2گ، 24 سطر، اندازه: 10×18سم [ف: 1- 338]

11 .تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 3034/2

آغاز و انجام: برابر

در فهرست مؤلف ناشناخته مانده که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ بی کا، تا: 1074ق؛ محشی با نشان «منه»؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا ،ضربی 5گ (60پ-64ر)، 14 سطر، اندازه: 9/5×16/5سم [ف: 3 - 122]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1805/10

آغاز: برابر؛ انجام: امثلة المجاز قوله تعالى فاذا قرات فاسعذ بالله اسعملت قرات مكان القرآن ... فيشير الى ان استعمال المشتق بتبعيةالمصدر و حرر في شرح التلخيص ان يكون نطقت في نطقت الحال مجاز امر سلاعن ذات باعتبار ان الدلالة لازمة للمنطق

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1078ق؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج قرمز ،ضربی 3 ص (68-70) ، 25 سطر، قطع: رحلی، اندازه:

21×34سم [ف: 9 - 336]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2337/7

ص: 342

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 6 - 399]

13. قم؛ مرکز احیاء: شماره نسخه: 4050/13

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ 2گ (48پ-49 پ) ، اندازه: 12/5×19سم [محدث ارموی مخ: 1 -127]

14. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 325/1 حکمت

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج مشکی یک لا، ق_طع: ربعی [ف 2 - 60]

15. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21760

آغاز: برابر؛ انجام: و يجوز ان يكون مستعاراً من ملايم المست_عار منه لملايم المستعار له و يحتمل الوجهين.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام (فقط صفحه آن موجود است) اهدایی : رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: نخودی، جلد: مقوا، 18 سطر [ف: 25 – 94]

16. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12756/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مصحح؛کاغذ: شرقی:6گ ( (9-8/5)، 11 سطر، اندازه: 6/5×11سم [ف: 32 - 420]

17. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 404/7

خط: نسخ، بی کا، تا: 1101ق؛ :اندازه: 12/5×24/5سم [ نسح_ه پژوهی 3 - 94]

18. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:ض 14420

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1110ق؛ واقف: محمد صالح علامه حائری مرداد 1351 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: مقوا، رویه پارچه سرمه ای، ،6ص، 15 سطر، اندازه: 13×19سم [ ف: 25 - 93 ]

19. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7520/4

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شنبه 15 ذیحجه 1119ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 4گ (64پ-67ر)، اندازه: 13×20سم [ف: 19 – 327]

20 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11420/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1120ق؛ کاغذ: حنایی ،جلد: مق_وا ، اندازه: 12×18سم [ف : 12 - 384]

21. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:6952/10-عکس

بی کا: تا:با تاریخ 1161 [ فیلم ها -ف: 3 - 269]

22 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25109

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1184ق؛ محشی؛ واقف: استاد جعفر زاهدی، دی 1377؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج اسقاطی، 4ص، 23 سطر، اندازه: 14/5×20سم [ف: 25 - 91]

23. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 442/1 کر

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ،مصحح، محشی با نشان (قول احمد»، مجدول؛ تملک: طاهر افندی بن حاج احمد افندی با مهر گرد «محمد 1251» (دایره) کاغذ: فرنگی سفید ضخیم، جلد: مقوایی با روکش کاغذی آجری با ترنج و سرترنج ضربی زمینه منقش به گل و بوته و نگاره های اسلیمی با عطف و مغزی تیماج قهوه ای 3گ (1پ-3پ)، 21 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 6/5×15سم [ف: 40/2 - 163]

24. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 502/6

خط: نسخ ترکی، بی کا، تا: قرن 13، جلد: تیماج مشکی، 6گ (185پ-190پ)، 13 سطر، اندازه: 11/5×20سم [ف: 2 – 392]

25. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1978/4

آغاز و انجام: برابر

در فهرست مؤلف ناشناخته مانده که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا، 4 ص ((120-123)، 20 سطر (6×11/5)، اندازه: 11×17سم [ف: 4 - 476]

26. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11683/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ماوراء النهری، بی کاف تا: قرن 13؛ کاغذ: سمرقندی، آهار مهره، 4گ (1-4)، 15 سطر، اندازه: 9×18سم [ف: 29 - 462]

27 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 25947

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: سید احمد رشید بن سلیمان مفتی، تا: یک شنبه جمادی الثانی 1207ق؛ مذیل است به رساله حمزه افندی در مبحث استعاره مكنيه؛ واقف: جعفر زاهدی، دی 1377؛ كاغذ: شکری آهار مهره 40ص، 17 سطر ،اندازه: 15×20سم [ف: 25-92]

28 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2595/2-14/45

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: عبدالواحد بلخی، تا: 1229ق، جلد: مقوا، عطف پارچه، 4گ، 23 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 338]

29. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 261/2

آغاز: اولا الفريدة الاولى ذهب السلف الحان ...

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ در خاتمه یادداشتی به این عبارت آمده: «حرره اقل محمد مهدى بن المرحوم ملا حبيب الله آشتياني في يوم السبت چهارم شهر صفر المظفر سنة 1233» با نشان چهارگوش «من اهديت المهدی» گویا کاتب نسخه همو باشد، خرید کتاب در دارالسلطنه تهران به مبلغ هفتاد و پنج دینار، مورخ ربیع الثانی 1231» در حاشیه رساله اشعاری از مولوی، حافظ ،انوری ،کلیم صباحی؛ تملک: شمس الشعراء مهدى گواری به تاریخ 1313؛ کاغذ: لیمویی، جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول با ترنج زرکوب، 15 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 13×19سم [ف: 2 - 354]

30. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 524/2

خط: نستعلیق، کا: محمد کریم بن مهدی قلی سرابی، تا: 1232ق؛

ص: 343

مصحح، مقابله شده با حواشی از محمد بن احمد خویی؛ م_هر: « محمد کریم 1235» (بیضی) ، «یا علی ادرکنی» (بیضی)، «اغف_رلنا بمحمد يا كريم» (مربع) ؛ وقف شهید؛ جلد: تیماج سوخت مش_کی با ترنج با سر، 21سطر ،اندازه: 14×22سم [ف: 267] ،

31. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18795 ض

بی کا، تا: 1235ق [د.ث. مجلس ]

32. بابل؛ خاتم الانبياء؛ شماره نسخه: 165/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: اشرفی، عبدالله بن محمد تا: 1235ق؛ ج_لد: تیماج مشکی، 20 سطر، اندازه: 16×21سم [ف:114]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1260/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 4 - 85]

33. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29310

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق جلی ممتاز، كا: كاظم بن عبدالحسین، تا: 1242 ق؛ ضمیمه نسخه ش 29309 [ رایانه]

34. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15706/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: كاظم بن عبدالحسین، تا: رجب 1242ق، جا: اصفهان؛ محشی به حاشیه مهدی بن حسن موسوی دزفولی اردبیلی، شیخ بهایی و شیروانی؛ کاغذ: فرنگی نخودی، ج_لد:تیماج مشکی ضربی، 19 سطر، اندازه:17×21سم [ف : 16 - 127 ]

35. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1925/2

آغاز: الحمد لواهب العطية

در فهرست مؤلف ناشناس که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خ_ط: تحریری ؛کا: فخر الدین بن احمد رودباری، تا: 1243ق؛ اندازه: 8×14سم [ف: 3 - 150]

36. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7624/5

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: تاریخ مقابله 1245ق؛ مقابله شده؛ کاغذ: فرنگی، تیماج ،مشکی، 16 سطر (6/5×12)، قطع ،بغلی، اندازه: 17×11 سم[ف : 16 - 658]

37. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19542

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1257ق؛ اهدایی: رهبری مرداد 1273؛ کاغذ ،نخودی ،جلد: مقوای روغنی ضربی مزین به ترنج و سرترنج ، 4گ، 19 سطر، اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 25 - 93]

38. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24319

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ملا بیک نظر قرمکی، تا: 1258ق؛ مجدول،با سر لوح؛ کاغذ: نخودی کاغذ نخودی آهار مهره، جلد: مقوای روغنی، بیرون درون ضربی با نقش ترنج و سر ترنج ،7 ص، 15 سطر، اندازه: 13/5×21سم [ف: 25 - 93]

39. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8807/1

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ و نستعلیق و رقاع، کا:محمد ارض رومی، تا: 1076ق؛ با سرلوح مزدوج مرصع مذهب، برگ های 7پ-8ر چند دعا و دستورالعمل و حدیث از پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و بدون نام؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج منقش به گل هشت پر و بوته های اسلیمی در حاشیه آن و لچکی های کوچک، مجدول گرهی ،زرین 7گ( اپ-7پ)، 9-13 سطر

(7×13) اندازه: 10/2×17/5سم [ف: 29/1 - 19]

40.کرمانشاه میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 151/4

خط : نسخ، کا: محمد صادق بن محمد جواد بن محمد صادق استرآبادی حائری، تا: 1277-1279 جلد: تیماج قرمز، 6گ(49پ-46ر)، اندازه: 13/5×21سم [ف: 113]

41.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5001/4

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی با علامتهای «منه رحمه الله»، «منه مدظله» ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: روغنی با حاشیه زرین، اگ (199 ر - (199(پ) ، اندازه: 14/5×21سم [ ف : 14 - 298]

42. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4900/20

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس که نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای مغزی دار، 2گ (35 -36)پ)، 25 سطر (15×29) ،اندازه: 23×35سم[ف: 14- 61]

43.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14280/26

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، بی کا، جلد: تیماج، قهوه ای ،ضربی ترنج با زمینه مذهب با نقش ،گل ،مجدول 2گ (52پ - 53) 21 - 39 سطر، اندازه: 15×25سم [ف: 38 - 396]

44. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 984/7

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای عطف و حاشیه سرخ ضربی ترنج با سر مجدول، 8گ (39ر-46ر)، 12 سطر، اندازه: 10×15سم [ف: 2 - 249]

45. تهران؛ وزارت امور خارجه؛ شماره نسخه: 2/12-20

خط: نستعلیق، کا: میرزا محمد نظام ابن میرزا محمد شفیع بخاری، بی تا:جلد: تیماج، 3گ، اندازه: 14×24سم [ف: 20]

46. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 708/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 2گ( 35ر - 36ر)، 19 سطر، اندازه: 18×22سم [ف: 1 - 46]

47. مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 377/9

خط: نستعليق هندی، بی کا، بی تا؛ جلد: دو رو تیماج رو زرشکی ضربی اندرون قهوه ای، 4گ (293پ-296ر)، اندازه:

ص: 344

16/5×27سم [ف: 2 - 77]

48. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 307/7

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا [ف 255]

49. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2065/1

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس آمده به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خ_ط: نستعلیق ،كا: محمد بن محمد فرحی، بی تا :کاغذ: اصفهانی، نخودی، 2گ (1پ-2) اندازه: 18×19سم [ف: 11 – 225]

50. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2146/3

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس آمده و مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، کا: اسماعیل بن شیخ محمد تقی دزفولی، بی تا،کاغذ: فرنگی شکری و حنایی ،جلد: مقوایی، رویه تیماج حنایی سوخته آستر کاغذ سرخ، 3گ (61پ-63 پ)، اندازه: 12×19سم [ف: 11 - 404]

51. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1490/10

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ مایل به رقعی ،کا: ابراهیم بن محمد، بی تا؛ مصحح؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 3گ (122پ-124ر)، اندازه: 16×21سم [ف: 4 - 291]

52. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 634/7

آغاز: برابر

در فهرست ناشناس، نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین ش_د؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، 4گ ؛ (152 ر- - 155) 13 - 17 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 3 - 123]

53. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه:2975/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: شیخ اسماعیل بن عبدالوهاب بن سعید، بی تا: کاغذ ،ترمه، 3گ (135ر - 137ر)، 19 سطر، اندازه: 22×13 [ف: 6 - 176]

54. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 11/ 8466- 136

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 5گ (125 - 129)، 15- 23 ،سطر، اندازه: 14×19سم [ف: 1 - 338]

55. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3459/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: شریف محمد شریف بن باباجان حسینی؛ بی تا؛ تملك: کاتب؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای 5گ( 45- 49)، 23 سطر (4×12)، اندازه: 10× 18سم [ف : 11 - 2466]

الاستعارة / بلاغت / عربي

al-isti‘āra

قره باغی، یوسف بن محمد جان، - 1054 ؟ قمری

(qara baqi, yusof ebn-e mohammad jān (- 1645)

رساله در بیان مناظره بین مولانا حبيب الله میرزا جان شیرازی و یکی از افاضل ماوراء النهر در محضر عبدالله بهادر خان والی ماوراء النهر در بخارا واقع شده و درباره استعاره بحث مفصلی شده است.

[دانشمندان آذربایجان: 404]

چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 509/2

آغاز: نحمدک یا من بعدنا عن التعاضد والتشاهد على غير الحق و قربنا الى التناصر و التناصر على الحق المطلق و نصلی و نسلم ... و بعد فهذه تذكرة منا لكم؛ انجام: ملحوظة حين الاستعمال او قبله و كان الكلام على ما اعتبره القوم و كان الواجب ان يجيب بحفظ ما اعتبره القوم و تصدى نفسه اولا ايضا لكون الايراد عليه تمت.

كا: محمد رحيم بن حیدر حسین هروی، تا: 1073ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج، 10گ [ف: 178]

الاستعارة / معانی بیان / عربی

al-isti‘āra

غیر همانند:

1.خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 660/22

3 عقد؛ خط: نسخ، کا: اسدالله بن ظهیرالدین علی دوانی تا: قرن 11 [ف: 358]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9480/14

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ 4 ص( 107-110)[ مختصر - ف: 99]

3.مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 319/1

بی کا، تا: 1276ق [اوراق عتيق 1 - 251]

4. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 885/5

آغاز: اعلم ان الحقيقة هي الكلمة الكلمة المستعملة فيما وضعت هي له فى اصطلاح به التخاطب ولاحاجة فيها الى قرينة و المجاز هي الکلمة المستعملة فى غيرما وضعت هى له بملاحظة وجود علاقة؛ انجام: يسمى مازاد على قرينة الملكية من لوازم المشبه به ترشيحا لها كما يسمى لوازم المشبه به فى المصرحة ترشيحا لها هذا آخر ما اوردنا في تحقيق الاستعاره و اقسامها و قرائنها متباعدا عن سلك الاطناب تبصرة لاهل هذا العلم من الطلاب و تسهيلاً لفهم معانى خطب الكتاب

رساله مختصری است در استعاره؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 2گ، اندازه: 16×22سم [ف

مخ: 1 - 141]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10183/1

آغاز: بسمله فائدة الاستعارة بالكناية ان يشبه شيء بشيء في النفس

ص: 345

و سكت عن اركان التشبيه

بی کا، بی تا؛ مصحح ؛جلد: تیماج قرمز با عطف و حاشیه مشک_ی درون روکش ابر و باد، 1ص، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 32- 216]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29391

آغاز: بسمله الحمد لمن ليس ابتداء الهيته ايسا و الشكر لمن اي_س انتهاء الوهيته ليسا و الصلوه؛ انجام: ولكن المخاطب من نفس ال_فظ و غیره و نسوقه و خارج الكلام تمت الرسالة

خط:نسخ، کا: موسى بن عیسی، تا: 1320ق؛ ضمیمه نسخه ش 16051[رایانه]

الاستعارة و المجاز / معانی بیان / عربی

al-sti‘āra wa-l-majāz

رساله کوتاهی است در علم بلاغت شامل استعاره و مجاز، صاحب المفتاح و حاشية الكشاف و سید المحققین نقل می ک_ند، گویا ناظر است به «حاشية المطول» میر سید شریف جرجانی.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3/127-507/1

آغاز: بسمله، لما كان مدار التجوز فى اللفظ مفرداً كان أو مرکباً على النقل عما وضع له وقد تقرر فى موضعه انقسام وضعه الی شخصی؛ انجام: والتشبيه الذى تركب فيهأداته من أقسام الم_جاز على ما نبهناك عليه ما تقدم. والله اعلم تم.

خط: نستعلیق، کا: موسی بن علی بن شعبان بن موسى بن علی، حدود 1057ق؛ 5گ، 19 سطر ،اندازه: 12/5 × 20سم [ف: 1 - 338]

«استعاره » حقیقت و مجاز

الاستعلاء = معنى الاستعلاء (رسالة في) / عربي

al-isti‘lā’ = ma‘na-l isti‘lā’ (r-un fī)

مشهد: نواب؛ شماره نسخه: 208/2

آغاز: بسمله قال فى الكشاف في قوله اولئک علی هدى من رب_هم و معنى الاستعلاء؛ انجام: و الحق ما افاده سيد المحققين قد سره الشريف. تمت.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ واقف: نصره الملک امیرتیمور ؛جلد: تیماج لایه ای مشکی ،5 ص، 25 سطر (9×16)، اندازه: 13/5×19/5سم [ف :189]

استعلام درجه حرارت / طب / فارسی

este‘lām-e daraje-ye harārat

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 21202/1-ط

آغاز: در استعلام درجه حرارت و برودت و رطوبت و یبوست معاجين و تراکیب اولا باید که وزن اجزاء را از مخرج مشترک برداریم؛ انجام: یان است آنچه در بعض کتب طبی مذکور است واصح آنست که به جای وزن شربت به کار ندارند. تم ما وجد في الاستعلام

به نقل از بعض کتب طبی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 33گ [ف : 23 - 721]

استعلام طريق الصدوق / رجال / عربي

isti lam-u tariq-is-Saduq

اصل از شیخ صدوق ابو جعفر محمد بن علی بن حسین قمی (381ق). در این رساله راویان احادیث و شناخت طریق شیخ صدوق به آنان به ترتیب حروف هجا بیان و با رموز به احوال رجال اشاره شده است. تنظیم کننده این مختصر نامعلوم می باشد.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29324

آغاز: بسمله، هذه وريقات الاستعلام طريق الصدوق في الفقيه الى من يروى عنه مع اشارة ورمز الى حال من فى اول السند باب الالف طريقه الى ابان بن تغلب مج؛ انجام: و ما كان فيه من وصية امير المؤمنين لابنه محمد بن الحنفية فمن مراسيل حماد بن عيسى مع حسن الطريق بابراهيم بن هاشم هذا آخر ما اردنا ايراه و الحمد لله اولا و آخرا.

خط: نسخ، کا: حسین بن محمد، تا: پنج شنبه ذیقعده 1221ق؛ واقف: محمود شهابی، آبان 1366؛ جلد: مشکی، 5گ 25 سطر، اندازه: 15/8×20/8سم [ف: 27 - 51]

«استعلام مجهول » الهيئة

استعلام مقادیر مجهوله نظر به مقادیر معلومه / ریاضیات / فارسی

este lam-e maqādīr-e majhūle nazar be maqādīr-e

ma‘lūme

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1517/10

خط: نستعلیق بی کا، تا: قرن 13 [ف: 5 - 283]

استعمالات حروف تهجی / ادبیات / فارسی

este mālāt-e horūf-e tahajjī

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11716

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی :45]

استعمال اسباب نی ود / طبیعیات / فارسی

este‘māl-e asbāb-e ney vūd

مهندس، محمد شریف، – 1285 قمری

ص: 346

(mohandes, mohammad šarīf (- 1869)

رساله ای کوتاه در طرز استعمال اسبابی به نام «نی ود» که تعيين مقدار انحنای زمین از زمین دیگر استفاده می شود.

1. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه 2868/2

آغاز: نی وود اسبابی است بجهة تراز و کردن زمین ساخته اند او را بر یک سبابه قرار دادهاند و مرکب است از یک لوله مست_قیم بر دو سر آن لوله در شیشه بطور عمود؛ انجام: بر همین اندازه مذکور که هست نگاه میکنم پس ثابت و معلوم شد که این میدان نیم ذرع از مربع ای که در وسط میدانست پایین تر و گودتر است

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ دارای اشکال و جداول؛ 3گ،اندازه: 11×18سم [ف مخ: 1 - 142]

2. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2868/3

آغاز: بجهة تعیین نمودن مقدار انحطاط زمین از زمین دی_گر استعمال می کنند اسبابی را که موسوم به نی مرد به و مرکب است از یک لوله مستقیم مجوف که بر در سرآن

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ دارای اشکال و جداول؛ ٣ گ،اندازه: 11×18سم [ف مخ: 1 - 142]

«استعمال الاسطرلاب » معرفة سمت القبلة

استعمال الاسطرلاب / اسطرلاب - عربی

isti‘māl-ul-usṭurlāb

فصلی است از کتابی در استعمال اسطرلاب

آغاز: فصل فی استعمال الاسطرلاب ادا اردنا معرفة اشكال الفلک تعلق الاسطرلاب باليمين.

انجام: على ظل المقياس خطا فهو السمت و هذا آخر الفصل

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1971/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: مؤمن موسوی ،قمی، تا: 1273ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: پارچه ترمه مقوایی گرد آن تیماج مشکی، 4گ (56ر- 59ر)، 15 سطر (7×14)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 8-584]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5596/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 1318ق؛ كاغذ: سفيد فرنگی آهار مهره و مجدول، 4 ص (42-45)، 16 سطر (9/2×14)، اندازه:

22/7×18سم [ف: 8 - 304]

«استعمال الاسطرلاب الكروى » الاكر

استعمال السعوط للصائم / فقه / عربي

isti‘māl-us-sa‘ūṭ li-ṣ-ṣā’im

عبدالغنی بن محمد رضا، ق13 قمری

'(abd-ol-qanī-ye-bn-e mohammad rezā (- 19c)

رساله ای استدلالی در حکم استعمال انفیه برای شخص روزه دار.

مؤلف معتقد است که ملحق به سعوط می باشد که فقها از آن بحث کرده اند و ضمناً درباره بوئیدن بوی قوی و قطره و سرمه در چشم ریختن نیز گفتگو کرده است.

آغاز: السؤال الفيه كشيدن صائم جایز است... والحكم في المسألة مبنى على ما هو المختار عند المشهور من كراهة الستعط

انجام: و نصلی علی رسوله و آله الأطهار صلاة دائمة بدوام الليل و النهار

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5176/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا، مصحح؛ جلد: تیماج سبز بدون مقوا، 7گ (54 ر - 60 پ)، 17 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 13- 380]

استعمال العلم / عرفان و تصوف

isti'māl-ul 'ilm

نعمة الله ولی، نعمة الله بن عبدالله، 730؟ - 834 قمری

ne'mat-ol-lah-e valī, ne'mat-ol-lah ebn-e 'abd-ol-lah

(1330 - 1431)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2831/23

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ ،فرنگی، جلد: تیماج سبز ضربی مقوای، 5 ص،( 266-270) [ف : 10 - 1673]

استعمال اللفظ المشترک / فقه و اصول / عربی

istimal-ul lafz-il muštarak

در آن از علامه بهبهانی، علامه قمی، صاحب معالم، فاضل مازندرانی، شیخنا البهبهانی یاد کرده است.

مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 8/4

خط: نستعلیق، کا: سید صدرالدین عربی استر آبادی، تا: 1254ق؛ کاغذ: نخودی رنگ ،جلد: تیماج مشکی، 3گ (16-14پ)، 14-

23 سطر، اندازه: 12×17/5سم [ف:19]

استعمال ساعتهای طلا و نقره / فقه / فارسی

este mal-e saat-ha-ye tala va noqre

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4373/6

آغاز: الحمد لله رب العالمین ... اما بعد پس در باب ساعتهای طلا و نقره و استعمال آن ظاهرا عیبی نداشته باشد؛ انجام: محکوم

ص: 347

بفساد نشود و اگر دلیل خاص قسم دیگر استفاده شود امر دیگر است و الله العالم.

بی کا، تا: قرن 13؛ مهر: عبد محمد بن محمد مهدی؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: ابری مقوایی، 4گ (76-79)، 16 سطر (10× 8) ،اندازه: 18/5×24/5سم [ف 12-83]

استعمال مشترک در اکثر از یک معنا / اصول فقه / عربی

este‘māl-e moštarak dar aksar az yek ma‘nā

محمد علی بن عبدالکریم، ق13 قمری

(mohammad ‘alī-ye-bn-e ‘abd-ol-karīm (- 19c)

تاریخ تأليف: 1222ق،معنی

رساله مختصری است در جواز استعمال مشترک در اکثر از یک معنی،که امر استادش محمد تألیف کرده است. وی با ن_قل مطالبی از کتب نحوی و اصولی به تتبع پرداخته و در پایان نظر خود را بیان کرده است.

قم ؛مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 633/2

آغاز: الحمد لله الذى احیا اراضی قلوب اهل الوجدان فاجرى فیها انهار المعرفة والعرفان؛ انجام: تنبيه لا يخفى أنه لا قائل بالفضل بين التثنية والجمع ... هذا آخر ما حققناه في هذه المسئلة حسبنا و نعم الوكيل

خط: نسخ خوب، بی کا، تا: رجب 1224ق؛ این رساله در م_یانه رساله اول صحافی شده است؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول، 2گ (10ر - 11پ)، 14سطر،اندازه: 17×21سم :[ف: 1- 538]

الاستغاثة / مواعظ / عربي

al-istiġāṯa

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14590/173

بی کا، بی تا؛ اگ (340ر) [مختصر - ف: 52]

الاستغاثة الى المهدى / دعا / عربي

al-istiġāṯa ila-l-mahdī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14729/2

خط: نسخ و نستعلیق، کا: حبيب الدين ابو يعقوب محمد بن علی اصغر گلپایگانی، تا: قرن 13 ؛1گ (2ر) [مختصر - ف: - 52]

الاستغاثة فى بدع الثلاثة = كتاب البدع = البدع المحدثة = الاغاثة / كلام و اعتقادات / عربی

istiġāṯa fī bida‘-iṯ ṯalāṯa = k.-ul bida‘ = al-bida‘-ul

muḥaddiṯa = al-iġāṯa

کوفی، علی بن احمد - 352 قمری

(kūfi, ‘alī ebn-e ahmad (- 964)

کتابی در تبیین عقاید امامیه و در بیان مثالب و بدع خلفای ثلاثه راشدین و تضعیف و بی اصل بودن روایات وارده در فضایل و خلافت آنان و بیان وقایعی که در صدر اسلام منجر به تعطیلی برخی احکام شریعت گردید. این کتاب با توجه به اینکه شهرت فراوان داشته، در نسبت آن تردیدهایی نیز وجود دارد، برخی آن را از ابن میثم بحرانی دانسته اند، لیکن چنانچه شیخ یوسف بحرانی در کتاب «الؤلؤة البحرين» آورده است: «هرکس با اسلوب نگارش و آثار ابن میثم آشنا باشد با اندک تأمل متوجه خواهد شد که با لهجه و روش وی برابر نیست». اکثر بزرگان بر این نظر متفق شده اند که این اثر از «ابوالقاسم علی بن احمد علوی کوفی» است لیکن نجاشی معتقد است مؤلف در پایان عمر خویش به فساد مذهب مبتلا شده و از غالیان گردیده است، البته در این کتاب هیچ گونه آثار غلو مشاهده نمی گردد و مشخص می شود بر فرض گرویدن وی به غالیان در اواخر عمر، این اثر در زمان استقامتش نگاشته شده و از اتقان مناسبی برخوردار می باشد و به همین علت نیز مورد اعتماد بسیاری از بزرگان علمای شیعه همچون ابن شهر آشوب در«مناقب» و «معالم» خود، شیخ یونس عاملی بیاضی در «الصراط المستقیم» و نیز قاضی نورالله شوشتری مرعشی در «الصوارم المهرقة» واقع شده است. این کتاب با نام های «الاستغاثه»، «كتاب البدع»، «البدع المحدثه» نیز یاد شده است.

آغاز 1: الحمد لله رب العالمين احمد حمد من علم ان ما به من نعمة فمن الله مبتداها و مامسه من سوء ... الى ... و بعد فاني لما تأملت ما عليه الامة من اهوائها و نظرت فى تشتت مذاهبها و اختلاف آرائها و اقاويلها وجدت منها الجم الغفير و العدد الكثير و اهل الغلبة و السلطان و الغفلة و النسيان قد اصطلحوا على تعطيل الاحكام

آغاز 2: الحمد لله ذى الطول و الامتنان والعزة و السلطان و العظمة و الكبرياء و الجبروت و الالآء ... اما بعد فانى لما تأملت ما عليه الامة في اهويها

انجام: و على رسول الله صلى الله عليه و آله و قد شرحنا من فساده و اوضحنا من باطله ما فيه كفاية و مقنع و نهاية.

چاپ: دو مرتبه در نجف اشرف چاپ شده؛ تهران موسسه اعلمی 1373ش؛ بیروت، 1408 ق.

[الذريعة 28/2 و 29 دنا 1: 762-763؛ فهرستگان حدیث، ج 2، ص 263- 264؛ کشف الحجب : 82؛ فهرست مشار عربی 49؛ مكتبة امير المومنين 1/ 106]

١. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1329

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: زین العابدين بن محيى الدين بن على بن كرامة، تا:

ص: 348

893ق؛ یادداشتی به امضای محمد صادق موسوی اصفهانی؛ کاغذ: کاهی ضخیم، جلد: تیماج ،مشکی، 179 ص، 19 سطر، قطع: ربعی،

اندازه: 12×18سم [ف: 4 - 411]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8940/6

آغاز و انجام: برابر

جزء اول و دوم؛ خط: نسخ، کا: عبادالدين بن عبد السميع بن فياض اسدی، تا: 917ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن س_رخ مجدول، 140گ (120ر - 259پ)، 15 و 25 سطر (12×19) ، اندازه:16/2×25/7سم [ف: 29/1 - 400]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 46

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: على بن هارون بن يحيى صايم ظاهر اسدی،تا: 969ق؛ مصدر به وقف نامه و مطالبی متفرقه از جمله: عهدنامه عمر ابن الخطاب به معاویه؛واقف: خواجه شیر احمد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: پارچه ای زرد خردلی 119گ، 15 سطر، اندازه: 13×19سم [ف: 1 - 40]

4. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 342/1

خط: نسخ، کا: علی بن شجاع کرکی، تا: جمعه 29 جمادی الث_انی 985ق؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 114گ (1پ- 114 پ) 21سطر (7×13)، اندازه: 12×18سم [ف: 282]

5. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 160

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی [ نشریه 11 - 882]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3020/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: فاضل نجفی، تا: قرن 11؛ در نسخه به سید مرتضی نسبت داده شده؛ کاغذ ،اصفهانی،جلد: تیماج زرد، 122ص(2- 123)، 23 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 19/5×27/5سم [ف: 10- 467]

7. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 11

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح؛ در برگ اول نام کتاب و مؤلف آن به خط شیخ آقا بزرگ و چند یادداشت و یک ب_یت شعر آمده؛ تملک: «فیض الله الحسينى البقری» با مهر «الوثق برحمة ربه الغنى عبده فيض الله الحسینی» (دایره)؛ کاغذ: آهارمهره، جلد: تیماج مشکی،124گ، 15 سطر، اندازه: 13×19/5سم [ف: 1 - 13]

8.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15359/15

آغاز: برابر 1

خط: نسخ، کا: سید محمد مقیم موسوی، تا: شنبه 16 ربیع الاول 1063ق، جا: نجف اشرف؛ در آغاز نسخه حاشیه ای است مبنی بر

عدم صحت انتساب کتاب به ابن میثم بحرانى شارح نهج البلاغه؛جلد: تیماج يشمى ضربی، 195 ص( 369-563)، 19 سطر، اندازه:

10×18/8سم [ف: 43 - 47]

9. تهران؛ مدرسه معمار باشی؛ شماره نسخه: 86

آغاز و انجام: برابر

استعمال مشترك - الاستغاثة

خط: نسخ، کا: محمد علی بن عبدالكريم جزایری، تا: دوشنبه آخر 1069ق؛ در اول نسخه کتاب به شیخ ابو جعفر طوسی نسبت داده شده است، پس از انجامه نسخه یادداشتی از حسن علی بن شجاع الدین نجفی آمده مبنی بر این که در سال 1069ق کتاب را استکتاب کرده است؛ تملک: حسن علی بن شجاع الدین نجفی با مهر: «ابا الحسن علی» (بیضی)، علی رضا بن ابی الحسن بن محمد بن ابی الحسن با مهر «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده على» (بیضی)، عبدالله؛ جلد: تیماج با روکش پارچه ای سبز، 101گ، 17 سطر [ف: 101]

10 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10574/1

خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه 18 ذیحجه 1074ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 39گ (1پ- 39پ)، 27 سطر، اندازه: 22×34سم [ف: 27 - 54]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1045/2

آغاز: تعالى يغضب لغضبها و يرضى لرضاها

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان، ش 1750 ؛خط: نسخ، کا: ابراهیم بن عبدالله هزار جریبی، تا:پنج شنبه ربیع الاول 1082ق؛ 124ص (125-2) [عکسی ف: 3 - 98]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15305

خط: نسخ، بی کا، تا: سلخ ربیع الثانی 1093ق؛ در آغاز نسخه چنین ثبت شده: «این کتاب دو نام و دو صاحب دارد: آنچه مشهود است حتی در مقدمات بحار الانوار مسطور است نام «استغاثه فى بدع الثلاثه» و صاحب آن شیخ میثم بحرانی است ولی بعد از تتبع و تحقیق آنچه معلوم شده است نام آن «البدع المحدثة» است و از مؤلفات علی بن احمد کوفی از قدماء شیعه کوفه چنانکه نجاشی ذکر نموده بهر حال در باب خود بی نظیر است، نسب علی بن احمد مصنف این کتاب به دو واسطه به حضرت امام محمد تقى سلام الله علیه می رسد»، مصحح، در پایان امضای «بلغ قبالاً و الحمد لله»؛ تملک: محمد نور ابن علی اصغر؛ مهر: «عبده مهدى بن يعقوب الحسینی» (مربع) ، «عبده محمد هادي الحسيني ،1125» ،(بیضی)؛ کتابخانه مجدالدین؛ جلد: تیماج یشمی،89گ، 17 سطر ،اندازه: 12/18×18/8سم [ف: 43 - 9]

13. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 51

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنجی مقوایی با لولا، 21 سطر (9×14/5)، اندازه :15/5×20سم [ نشریه: 3 - 148]

14. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 457

آغاز: اذا اخذ الاجرة فصلوته بالاجرة و فريضة باقية عليه بحسب ان يؤدى فرض الله علیه ؛انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12ق؛ افتادگی: آغاز؛ مقابله شده؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج یک سوی آن عنابی و سوی دیگرش مشکی، 100گ، 15 سطر (6×15)، اندازه: 12×22/5سم [ف: 2 - 561]

ص: 349

15.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6920/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی درون زرد و دولا، 61گ (45پ - (105ر)، 18 س_طر (9×14)، قطع: ربعی، اندازه: 14×22سم [ف: 16 - 401]

16. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6127

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح، مقابله شده در شب جمعه 26شعبان 1201 در زنجان ؛کاغذ:نباتی ،جلد: مقوا با روکش پارچه، عطف و گوشه ها تیماج، 84گ، 19 سطر، اندازه: 15×20/5 سم [ف: 5 - 36]

17. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12964

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد موسوی، تا: 5 ربیع الثانی 1255ق؛ مصحح، مقابله شده، دستخط آیة الله مرعشی در برگ قبل از آغاز چ_نین آمده: «فيه ان علياً المقتول فى الطف كان اصغر من مولينا السجاد، و و ان عليه الامامية و اهل البيت و ان عمره يوم قتل ١٢ سنة.فیه نفى تزويج الرسول كريمته من عثمان و ان المرأتين هما زينب و رقية بنتا هالة اخت خديجة بنت ويلد و انهارتبتهما فنسبتا اليها. و فيه تزويج عمر من ام كلثوم بنت على واحباب بما حاصله انه كان زواجا غير ... لم فوض امره الى العباس و لم يباشر التزویج بنفسه كما باشر في تزويج سائز بناته كزينب من عبد الله بن جعفر غيرها، نیز دستخط دیگری از ایشان به سال 1365ق در برگ69 نسخه است، در آغاز دستخط ایشان آمده که اطلاعات نسخه را به صاحب الذریعه ارسال نموده اند با عبارت «أرسل إلى الذريعة»، درآغاز به خط قرمزی نام کتاب به صورت «كتاب الاستغاثة و الس_هام المارقة فى البدع الثالاثة للشيخ على بن احمد» آمده که شخ_ص دیگری به خط دیگری در ذیل آن نوشته «من حفده الشهيد الثانی» دقیقاً مشخص نگردید مراد کیست ،در آغاز به نقل از مح_قق کرکی فائده ای در تزویج رقیه و زینب با عثمان آمده است؛ م_هر: «محمد والعترة الطاهرة شفيع يحيى في الآخرة 1302» (بيضی) ؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا مشکی، 130گ، 17 و 19س_طر (7/5×15)، اندازه: 15×20سم [ف: 32 - 896]

18 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2762/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد حسین بن محمد علی کاخکی خراسانی، تا: شوال 1284ق؛ مصحح؛ در برگ اول فهرست مطالب به خط میرزا حسین بن محمد تقی نوری و استکتاب وی به سال 1287 آمده؛ مهر: کتابخانه ضياء الدین نوری (بیضی)؛ جلد: تیماج قرمز ضربی 84گ (1پ-84ر)، 19 سطر ،اندازه: 15×21سم [محدث ارموی مخ: 1 - 127]

19. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 7284

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 16 رجب 1285ق؛ جلد: تیماج مشك_ی، 129گ، 15 سطر، اندازه: 11×18سم [ف: 25 - 278]

20. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 190/2

خط: نسخ، کا: مهدی بن محمد علی یزدی، تا: یک شنبه 4 صفر 1286ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 168گ (84پ-251ر)، 12 سطر،

اندازه: 11×16سم [ف: 1 – 155]

21. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21050

آغاز :برابر 2؛ انجام: تم الكتاب الاستعانه في بدع الثلاثه و الحمد لله وحده

خط: نستعليق ،كا: احمد بن محمدرضا حسینی خوانساری، تا:1334ق؛ اهدایی رهبری 1373 [رایانه]

22. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21051

آغاز: برابر 1؛ انجام: احمد الحسینی 1334 ... فائده ... الساريه الطاهره الباطنه

خط: نستعليق ،كا: احمد بن محمدرضا حسینی خوانساری، تا: 1334ق ،کاغذ ،نخودی، جلد: مقوا، 23 سطر (11×16)، اندازه: 17×22سم [رایانه]

23. مشهد؛ رضوی شماره نسخه: 24718

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خفی، بی کا، بی تا ؛واقف: علامه حامد حسین صاحب؛ کاغذ: حنایی ،سرخی،جلد: اسقاطی 21 سطر (7×15/5)، قطع: وزیری کوچک، اندازه: 13×22سم [رایانه]

24. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10204/2

آغاز: برابر 2

خط: نسخ و نستعلیق، کا: ابو القاسم بن حسینعلی شریف قزوینی، بی تا ،جلد: تیماج مشکی عطف پارچه، 30گ (65ر-94ر)،

اندازه: 16×22سم [ف: 26 - 169]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7539/2

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 21گ (40پ-20پ)، اندازه: 11/5×19سم [ف: 26 - 37]

« استغاثه ضعفا » دادخواهی ضعفا

الاستغفارات / عربي

al-istiġfārāt

حسن بصری، 21 - 110 قمری

(hasan-e basrī (643 - 729)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 12454/1

استغفارات منسوب به حسن بصری؛ خط: ثلث زیبا، کا: حافظ محمد المعروف امام مردایه السلطان مرادخان، تا: 982ق؛ مجدول مذهب مرصع، جلد: تیماج دورو، سوخت دارای ترنج با سر با نقش گل و بوته، 21 ص (1-21)، 13 سطر، اندازه: 11/5×18 سم[ف 35 - 408]

ص: 350

استغفار (منظوم) / فقه / فارسی

(esteqfār (mnz.)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:ض 12964

آغاز: یا رب بسی کردم گناه اعمال خود کردم تباه؛ انجام: هر که خواند دعا طمع دارم زانکه من بنده گنه کارم

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 589]

استغفار نامه / متفرقه / عربی

esteqfār-nāme

رساله ای است شامل: 1. خطبه ای به عربی از قول حضرت رس_ول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ 2 خطبه دیگری به عربی شامل صلوات بر پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) ؛3. استغفار نامه به عربی؛ 4. طریقه بدوح با هفت جدول ارقام به زبان فارسی

شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 96

خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 1 - 310]

استغفار نامه و مناجات نامه / شعر / فارسی

esteqfār-nāme va monājāt-nāme

دو منظومه کوتاه فارسی است در استغفار و مناجات که خدا را به چهارده معصوم قسم می دهد و حاجاتی طلب می کند.

قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 712

آغاز: بسمله یا رب بحق مصطفی *** آن شافع روز جزا / بگ_ذر زعصیان گناه *** استغفر الله العظيم؛ انجام: مناجات ندارم غیر تو يا رب پناهی *** اغثنی یا غیاث المستغيثين

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ مجدول، 9گ، 12 سطر، اندازه:10/5×16/5سم [طبسی مخ: 1 - 40]

الاستغناء في علوم الدین / تفسیر / عربی

al-istiqnā’ fī ‘ulūm-id-dīn

ادفوی، محمد بن علی، - 388 قمری

(odfovī, mohammad ebn-e ‘alī (- 999)

تفسیر کهنی است که مفسر ابتدا اعراب آیات را بیان می کند بعد از آن معنی آیات را به صورت مزجی ذکر می کند این تفسیر در 120 جزء بوده است. در آن از ابوجعفر طبری،ابن كثير، ابوعمرو، ابن عامر، عاصم ،حفص، کسائی، ابوجعفر نحاس، و حمزه نقل می کند.

[سزگین 107/1؛ معجم مصنفات قرآن کریم (177/3]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12024

آغاز: بعذاب خفض بالباء من قبله خفض من والهاء خفض باضافة قبل ... لقالوا جواب لو ربنا ندا مضاف لو لا ارسلت ای هلا ارس_لت

الينا ارسلت فعل و فاعل؛ انجام: اياكم باتقائه و ما اسئلكم على نصحى لكم لكم و امرى اياكم باتقاء عقاب ربكم بطاعته بما امركم ونها كم من ثواب.

تفسیر آیه 133 سوره طه تا اواخر سوره شعرا است و از وسط نسخه حدود سی ورق ساقط شده است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ تملك: محمد الكاظم الحسنى الحسينى الطباطبائی با مهر بیضوی ناخوانا؛ جلد: تیماج ،قرمز، 228گ 20 سطر، اندازه: 17×25سم [ف: 35 - 44]

استفاده از ماء مبارک / متفرقه

estefāde az mā'-e mobārak

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 336/9

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، 7 ص [نشریه: 7 - 234]

الاستفاضة / اصول فقه عربی

al-istifada

بارفروشی مازندرانی، محمد بن مقیم، 1196 – 1281 قمری

bārforūšī mazandarānī, mohammad ebn-e moqīm

(1782-1865)

مسئله حصول استفاضه که دون تواتر و فوق خبر واحد می باشد، را از قول شهود و تعداد معتبر در آن به نحو نسبتاً مبسوطی شرح و گزارش کرده است.

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... و بعد فيقول ... انى فى حال تشتت البال تخلصاً عنه أردت أن اشتغل بتحرير مسائل متعلقة بالاستفاضة.

بابل؛ خاتم الانبياء؛ شماره نسخه: 272/3

آغاز: برابر؛ انجام: ربنا احكم بيننا و بين قومنا بالحق و انت خير الحاكمين.

خط: تحریری، کا : - مؤلف، بی تا ،مصحح، با اضافات در حاشیه؛ واقف: يعقوب بن مقيم درزی بارفروشی مازندرانی (برادر مؤلف)، 1261؛ 40 ص،( 244-283)، 24 سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 194]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1792/3

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 5 - 262]

استفتاء / فقه / عربی

istiftā’

قلعی، عبدالملک بن عبدالمنعم، – 1229قمری

(qal'ī, ‘abd-ol-malek ebn-e 'abd-ol-mona'em (- 1814)

ص: 351

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10282/1

خط: نسخ كاتب - مؤلف، تا: قرن 13 [مختصر - ف: 52]

استفتاء از ابوالسعود افندی درباره قتل طایفه قزل باش / فقه / ترکی

esteftā’ az abo-s-so‘ūd-e afandī darbāre-ye qatl-e

tāyefe-ye qezel bāš

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 742/4

آغاز: سابقاً محروسه اسلام مفتیی زين العلماء و نفيس الفضلاء ابو السعود افندى رحمة الله عليه قزل باش اوباش حقند بیور قلودی فتوی صورتیدر بوسئله بیا؛ انجام: اصناف کفره دن بر فرد اص_لا دنیاده و آخر تده معذب اولمر لوایدی سئوال طایه مزبور

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: سف_ید، جلد: پارچه ای سرمه ای و مقوایی، 3 ص (314 - 316) ، 15 س_طر (4×10)، اندازه: 11×15سم [سنا - ف: 2 - 49]

استفتاء من فضلاء نیشابور / ادبیات / عربی

istiftā’ min fuḍalā’-i niyšābūr

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 2887/9-ف

نسخه اصل: نسخه آقای فروزانفر در آخر آمده:« كاتبه اسمعیل بن الحسن الادیب» در برتری نهادن میان دو قصیده؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها -ف: 1 - 739]

استفتاء من فضلاء نیشابور / ادبیات / عربی

istiftā’ min fuḍalā’-i niyšābūr

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8633/9

بی کا، بی تا، کاغذ ،آبی ،جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 8گ (117 پ -124ر)، 15 سطر (7/5×14)، قطع: ربعی، [ف 17 -183]

الاستفتاء و الجواب / فقه / عربی

al-istiftā’ wa-l-jawāb

ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، 661 - 728 قمری

(1328-ebn-e taymīyye, ahmad ebn-e ‘abd-ol-halīm (1263 -

این رساله پاسخ استفتاءات می باشد در سه بخش مجزا بدین ترتیب: اول و دوم: مسائلی است در خصوص حج بانوان و بخ_ش سوم در شرح حدیث القبضتين. بخش نخست را کاتب نس_خه(محمد بن احمد، خطیب شافعی) در تاریخ 736ق برای خ_ود نگاشته بوده و بخش دوم صورت املایی است که شرف الدین ابوالقاسم بن عبدالرحیم بارزی شافعی به ابن تیمیه نگاشته و تمامی آن مسأله را علاء الدین علی حمزه بغدادی در سال 714ق شنیده و نقل نموده و شخص مملی (بازری) هم از خود ابن تیمیه اجازه گرفته تاجمیع مصنفات سماعات و اجازات را روایت کند و بخش سوم هم از نسخه اصلی که تصحیح شده و مسموع بوده نقل شده است.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 11280/1

آغاز: يعطوا الجزية عن يد و هم صاغرون و اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شريك له؛ انجام: فیرضی و یسلم و الله تعالى اعلم و هذا آخر الاستفتاء و الجواب و الحمد لله رب العالمين

خط: نسخ ،کهن ،کا: محمد بن احمد بن علی خطیب شافعی، تا: 736ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح،با عبارات: «صحیح ذلك كتبه احمد بن تیمه»صحیح ذلک کتبه هبة الله ابن عبدالرحيم البارزي الحموى» و محتمل است بخش دوم( برگ 9 تا 11) از ابن تیمیه نباشد و احتمالاً کتابت از روی نسخه اصلی صورت گرفته است؛ کاغذ: خانبالغ، 20گ (1 - 20)، 17 سطر، اندازه: 9×13/5سم [ف: 28 - 420]

«استفتاآت » سؤال و جواب

استفتائات / پاسخ پرسش ها / عربی

esteftā’āt

مالکی، خالد بن احمد

mālekī, xāled ebn-e ahmad

بدون فصول و ابواب مسائلی طرح و از علماء سؤال نموده است.

تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3464٫6

آغاز: الحمد لله رب العالمين، وصلى الله على سيدنا محمد و آله و صحبه اجمعين وسلم تسليما كثيراً الى یوم الدين. ما تقول السادة العلماء ائمة الدين نفع الله بعلومهم المسلمين و احيا بوجودهم شعائر الاسلام، انجام: قاله الفقير الى الله تعالى خالد بن احمد بن محمد ابن عبدالله المالكي الجعفرى، اعنى جعفر بن ابی طالب حامداً ومصلياً و مسلماً

خط: نسخ، كاتب - مؤلف (ظاهراً)، بی تا؛ جلد: مقوا با ته چرمی، 14گ، 25 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 1 - 53]

استفتائات / فقه / ترکی

esteftā’āt

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16691

با جواب از ابوالسعود و دیگر علمای ترکیه؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

ص: 352

استفتائات علامه مجلسی = فتاوای فقهی = سؤال و جواب / فقه / فارسی

efta'at-e allame majlesi = fatava-ye feqhi = soal va

javāb

بدلاء حسنىT حامد بن محمدT قمری

bodlā’ hasanī, hāmed ebn-e mohammad

استفتائاتی است از علامه مجلسی است در پاسخ یکی از عزیزان خراسان که سید حامد بن سید محمد البدلاء الحسینی گردآورده به فارسی در دوازده جدول با فهرست در آغاز.

١ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1199/3

آغاز: بسمله، و به نستعين الحمدلله الكريم الاكرم العليم الاعلم علم بالقلم ... و بعد به عرض طالبان مناهج يقين و سالكان ذره بی مقدار سید حامد بن سيد محمد البدلاء الحسنى على الله عن_هما که چون در این دوران؛ انجام: شیر آدم پاک است یا نجس؟ جواب پاک است و شیر دختر کراهتی دارد در نماز اگر غیر صاحب شیر مطلقاً در آن نماز نکند احوط است و الله تعالى ي_علم حقايق الاحكام.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1223ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 35گ، 15سطر اندازه: 17×20سم [ف مخ: 1 - 143]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5914/4

خط: نستعلیق، کا: فضل على بن ابو طالب اصفهانی، بی تا، کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ترنجی زرکوب مقوایی، 78ص (416-339)، 16 سطر (6×11)، قطع: بغلی، اندازه: 10×15سم [ ف: 16- 150]

استفتائات فقهی / فقه / ترکی و عربی

esteftā’āt-e feqhī

چندین استفتاء است از چند تن از فقهای حنفی با پاسخ «الجواب» نام فقيهان عبارتند از : ابو السعود، عبدالرحمان عمادی، احمد قاضی زاده، محمد عفى عنه،ابوسعيد عبد القادر الموری، فضل الله. منقول از خط اصل است یکی از استفتاآت که از ابو السعود است سؤال و جواب با شعر ترکی است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13886/32

بی کا، تا: قرن 11؛ جلد: مقوا عطف تیماج، 4گ (89ر-92پ) [ف: 37 - 473]

استفسار / امامت / فارسی

estefsār

تاریخ تالیف: 1252ق؛ محل ترجمه: کابل

متن اردوی آن از آل حسن هندی است و مترجم فارسی دانسته نشد ،کیست، شاید از فردی به نام عبدالکریم. مؤلف درهند میزیسته و از کتاب هایی بهره بوده که در 1811م منتشر شده است. در آغاز آن می گوید: «از آنجا که در قوانین انگلیسیه ممانعت مباحثه نمودن در دین یافت نمی شود علمای نصارا رساله های بسیار در اعتراض به محمدیان نوشته و پخش می کنند، من این را درپاسخگویی آنان، در 18 «استفسار» نامیدم. پس از «مقدمه» کوتاه 18 استفسار در رد مسیحیان می آورد: مقدمه: اصل نزاع با عیسویان در چند مسأله است؛ استفسار 1. مسأله تثليت؛ ... استفسار 18. شرف اسلام محاسن چند که از روی برهان عقلی خوبی آنها از جمله بدیهیئت است.

آغاز: (دیباچه) بسمله ... الحمد الله الفرد الصمد الذي لم يلد و لم يولد ... اما بعد احقر مترجم کتاب معروض... می دارد.

(کتاب) هزاران هزار سپاس مر آن خداوند یکتا و بی همتا را که از اخوان بنی اسرائیل مثل حضرت موسی (علیه السّلام) بعد حضرت عيسى (علیه السّلام) همچو شخص را خلعت رساله عنایت...

انجام: و حب من يحبك و العمل الذى يقربني الى حبك ، اللهم اجعل حبك احب الی من نفسی، واهلى، و من الماء البارد.

چاپ: هند ،1269ق ،سنگی ،وزیری 564 ص

[فهرستواره منزوی 87/91(نسخه)]

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 492-عکسی

آغاز و انجام: برابر

اصل نسخه: گنج بخش، ش 1418؛ خط: نستعلیق ریز پخته شکسته آمیز ،بی کا، تا: قرن 13؛ 479 ص[ف: 2 - 20]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4182

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: شنبه ذیقعده 1271ق؛ یادداشت تملک 1275 و 1315؛ کاغذ: هندی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی مقوایی،264گ، 19سطر (7×16)، اندازه: 14×24سم [ف: 13-3150]

3. مشهد رضوی؛ شماره نسخه: 14245

آغاز و انجام: برابر

از آل حسن هندی مترجم عبدالکریم در کابل در 1259ق؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 45]

استفسار کیفیت بعضی مقدمات حیرت انگیز / متفرقه / فارسی

estefsar-e keyfiyat-e bazi moqaddamat-e heyrat angiz

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14209/129

استفسار كيفيت بعضی مقدمات حیرت انگیز از ابوالفتح ملتانی و جواب میرابوالفتح ؛خط: نستعلیق، کا: محمد حکیم هندی، تا: قرن 11 ؛1ص (346) [ف: 38 - 297]

الاستقامة (منتخب ) / عرفان و تصوف / عربی

ص: 353

(al-istiqāma (mn.)

رستغفنی، ابوالحسن

rostoqfanī, ab-ol-hasan

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8380/7

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 5و 6؛ 6گ (211 پ- 216ر) [ مختصر- ف: 52]

استقامة الشريعة بطريقة الحقيقة / عرفان و تصوف / فارسی

al-esteqāmat-oš šarī‘a be-trīqat-el haqīqa

گیسودراز، محمد بن یوسف، 721 - 826؟ قمری

(gīsūderāz, mohammad ebn-e yūsof (1322 - 1423)

تاریخ تأليف: 792ق

[دیوان هند 1861؛ بادلیان 1267/1؛ ایوانف 1: 583 ؛نسخه های منزوی1026]

1.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4043/8

آغاز: بسمله، الحمد لله المتجلى على المطيع و للعاصي الغريب من الدانی؛ انجام: این نظیر بر وقف این خبرست از ذکر الله فاسکت_وا

خط: نسخ، کا: شیخ حسین علی، تا: 1036ق؛ کاغذ ،ترمه، ج_لد: میشن تریاکی لائی مغزی سیاه ،14گ، 19 سطر، اندازه: 16×23/5سم [ف: 7 - 161]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 988/3-ف

نسخه اصل: بادلیان 176 فرازر (1267) ؛بی کا،بی تا [فیلم ها-ف : 1- 550]

استقامت نامه / عرفان و تصوف, شعر / فارسی

esteqāmat nāme

جمالی اردستانی جمال الدین محمد ، 814- 883؟ قمری

(1479-jamālī ardestānī, jamāl-od-dīn mohammad (1412

مثنوی عرفانی است در شرح و تفسیر اصل استقامت که از اص_ول عارفان است که با تکیه بر آیه سوره هود «فاستقم كما امرت »سوره فصلت «ان الذين قالوا ربنا الله ثم استقاموا ...» و برخ_ی آیات دیگر. البته جز این آیات از احادیثی نیز برای اثبات عق_اید خود بهره می برند. آنها استقامت را مرادف کلمه صراط مستق_یم دانسته و توجه و عمل به آن را تنها وسيله نجات عارفان از وساوس شیطانی و کشف حقایق می دانند. آغاز: استقم دل که باز حسن حبیب *** می کند عشوه ها به ع_شق غريب / فاستقم دل که عشق شور انگیز *** فتنه انداخته ز غمزده تیز

انجام: اهل محبت که اهل قلوبند اهل شرع و اهل طریق را نیک می شناسند از بهر آن که حدیث .... در باطن ایشان استقامت یافته و حضرت مصطفی... جدا نمی بینند و این احادیث را نیک می دانند. صدق الله العظيم و صدق رسوله النبي الكريم نحن على ذلک من الشاهدين و الشاكرين و الحمد لله رب العالمين وصلى الله على محمد و آله الطيبين و الطاهرين المعصومين

چاپ: تصحیح امیر سروری، در رسائل پیر جمال اردستانی، دفتر دوم ،تهران، انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی، 1389 ش، صص 53-115

[فهرستواره منزوی 139/10]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9326/12

خط: نستعليق، كا: محمد کریم بن میرزا زمان، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج سبز با ترنج و سرترنج زرین، 21 سطر [ف: 30 - 74]

٢ . تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5052/18

خط: نسخ، کا: محمدحمزوی موسوی، تا: یک شنبه 24 شوال 1229ق ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: رویه کاغذ سیاه عطف و گوشه میشن سرخ، 31 سطر [ف: 3 - 635]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1132/10

خط: نستعلیق، کا: علی اشرف بن علی، تا: 1235ق؛ 25 ص (393- 417) [ف: 3 - 390]

4.شیراز؛ محلاتی صدرالدین؛ شماره نسخه: 16/19

خط: نسخ، کا: سید محمد حمزوی، تا: 12 شعبان 1238ق [ نشریه: 5- 273]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5124/1

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ ،فرنگی، جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 38گ (1پ-38ر) ابعاد متن: 8×15/5، قطع: ربعی ،اندازه: 13×21سم [ف: 15 - 4119]

الاستقبال = قبله نما / فقه | فارسی

al-esteqbal = qeble-nema

موسوی شوشتری، محمد عباس بن علی اکبر، 1224 -1306 قمری

mūsavī šūštarī, mohammad abbas ebn-e 'alī akbar

(1809 - 1889)

شرح استدلالی متوسطی است با عناوین «قوله- اقول» بر مبحث قبله «تحفة الابرار» حجت الاسلام سید محمد باقر بن محمد تقی موسوی شفتی (-1260ق) با دو ایراد بر مصنف.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 32033

آغاز: بسمله. الحمد لله المتعال، عن جهات الوهم و الخيال و الصلاة علی محمد قبلة الآمال؛ انجام: بعد از آن سمت قبله را از سایه

آفتاب بگیرند الله الحمد والمنة

خط: نستعلیق خوش، کا: سید علی نقوی موسوی، تا: 27 رجب 1282ق؛ اهدایی: رهبری بهمن 1383؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: فرنگی ماشی، 15 سطر [اهدائی رهبر: 3 - 65]

ص: 354

استقبال القبلة / فقه / عربي

istiqbāl-ul-qibla

کرکی عاملی، حسین بن حسن، - 1001 قمری

(karakī ‘āmelī, hoseyn ebn-e hasan (- 1593)

رساله در یک «مقدمه» که دارای چند «بحث» است و چند «فصل» و «خاتمه» که دارای چند «تنبیه» می باشد. صاحب ریاض از این رساله یاد می کند و می گوید «فيها فوائد كثيرة اخری». صاحب الذریعه به وجود نسخه ای از این رساله اشارت نمی کند [ الذريعه ٢٩:٢]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3988/10

آغاز: الحمد لله الذي خلق الموت والحيوة - فهذه استقبال ال_حق على جهة الاستقلال و الانحراف عن طريق اهل الغوايه و الاضلال في الاستقبال بالميت في جميع الاحوال؛ انجام: كثيراً ما يس_مع الناس يتمنون ظهور صاحب الامر ((صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) مدعين انه لوظهر لانقادوا اليه و اطاعوه ممتثلین اوامره و منتهين عن نواهيه و عند الظهر فالامر في الامتناع اكبر.

خط: نسخ، بی کا؛ تا: قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره، ج_لد: تیماج قرمز با عطف دامن، 34 ص (625-658)، 31سطر، قطع: وزیری، اندازه: 16/5×27سم [ف: 10 - 2166]

«استقبال القبلة (ترجمه) » قبله

استقبال های شعری / شعر / فارسی

esteqbāl-hā-ye še‘rī

استقبال هایی که برخی از شعرهای دیگران کرده و پاسخ ه_ا جواب هایی که به آنها داده اند نام این شعرا آمده: امیر خسرو، الهى ،صاحب، نافع ،منیر ،صائب ،کلیم ،واله جامی، حاف_ظ، ناصر على هلالی ،آصفی ،نرگسی، قدسی، خفی، ابوالقاسم، ظهوری، ظاهر علی ،قصاب، شاه سرمد، شیدا، شاه شرف قلندر، مغربی، کمال ،خجند ،رسوا، محمد زمان نافع، حكيم عبدالحاذق، زیب النسا بیگم ،مشتاق،شوقی، طالب آملی، اسیر، غنی، سعدی ،فانی ،بیدل، شاه ظهور ،الدین خواجه عبدالوهاب، عطا حك_یم ،عشقی، میر باقر علوی ،شرعی، محسن فانی، ملاشاه فغان ،نقشبند ،مهاسنگ کشتواری، طاهر غنی، محمد مسلم بينا، لاله ملک شهید، ملادانا، محمد رفیع منشی، گویا میرزا داراب جویا، علوی، شیخ یعقوب صیرفی، استغنا، خواجه محمود، ش_یخ الاسلام ابن شمعون شعرها غزل و مخمس است و رباعی ترجیع و معما و قصیده.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4628/14

خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا ، بی تا؛ مجدول، کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج آبی ترنجی عطف و درون قهوه ای، 75ص

(468-394)، 14 سطر (7×18) ،اندازه: 10×21سم [ف: 14 - 3565]

الاستقراء / منطق / عربي

al-istiqra

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4345/17-ف

نسخه اصل: دانشگاه پرینستن، ش 3559؛ بی کا، بی تا؛ در ص ع آمده است: «فيها خط الطوسی» در راهنمای کتاب (649/16 -657) شناسانده شده [فیلم ها -ف 3 - 49]

استقراض روس از بانکهای فرنگستان / اقتصاد / فارسی

esteqrāz-e rūs az bānk-hā-ye farangestan

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9451/34

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ 2 (1351-1352) [مختصر - ف: 52]

الاستقصاء / ریاضیات / عربی

al-istiqṣā

خیوقی، حسن بن حارث، ق 6 قمری

(xīvaqī, hasan ebn-e hāres (- 12c)

اهداء به: اتسز خوارزمشاه (521-551 ق)

در جبر و مقابله و طرق حساب در مسائل وصایاست، در آن از اصول اقلیدس و کتاب جبر و مقابله محمد بن موسى الخوارزمی (- 205 ق) نیز نقل شده است.

آغاز: بسمله، لقد فضل الله الملك الكبير العالم العادل الفاضل اتسز خوارزمشاه اكرمه الله بالعلوم النفيسه ... قال ابوعلى الحسن بن حرب الحبوبي (كذا) [حبوبي غلط کاتب است و صواب خیوقی است منسوب به خیوه که شهریست از خوارزم] الخوارزمى ان اجل العلوم الشرعية بعد معرفة الله تعالى ... علم الرياضيات من الجبر والمقابلة والاعمال الهندسية وقد شرحت في هذا الكتاب طرق الحساب فى مسايل الوصايا من حساب الجبر والمقابلة بطريق الخطأين والدينار والدرهم و الخطوط و السطوح و استقصيت جميع ذلك فيه

انجام: لا يحصى كثيرة والله اعلم بالصواب.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5522/2

آغاز: برابر؛ انجام: و نضربه فى نفسه فما حصل فهو المقصود تم المحاسبة بين العصر والمغرب في شهر المبارك

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج مشکی، 115 ص (197-311)، 13 سطر (7/5×11/3)، اندازه: 12/2×16سم

[ف 8 - 377]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19294

ص: 355

آغاز: برابر؛ انجام: تم المحاسبة بين العصر و المغرب فى ش_هر المبارک

خط: نسخ خفی، بی کا، تا: 633ق [رایانه]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5239

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سلیمان بن صاعد بن سلیمان، تا: ربیع الثانی 791ق؛ در آغاز و انجام نسخه خط و امضاء و مهر شیخ بهائی است به تاریخ دوم ذیحجه 972 هجری؛ واقف: نادرشاه افش_ار ،1145، کاغذ: حنایی :جلد ،پارچه ای، 45گ، 19 سطر (8×15) ، اندازه: 14/3×22/7سم [ف: 8 - 26]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5240

آغاز: برابر؛ انجام: على ما بينه اقليدس فى المقالة السادسة فن_سبة آب الذى يوتر زاوية

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ افتادگی: انجام؛ در پایان این نسخه هجده سطر مسأله ای است درباره استخراج جذر از همان مؤلف؛ در چهارم رجب 1312 داخل عرض شده؛ کاغذ: حنایی سمرقندی، جلد: پارچه ای عطف و گوشه چرمی، 61گ 14 س_طر (5/5×9/5)، اندازه: 10×14/5سم [ف: 8 - 27]

استقصاء الاجتهاد / فقه / عربي

istiqṣā’-ul-ijtihād

از ناشناس چون از «بحار الانوار» و «وسائل الشيعه» و«شرح استبصار» محدث جزائری نقل و روایت کرده معلوم می گردد که مؤلف از فقهاء امامیه قرن 12ق به بعد است. کتابی اس_ت شامل ابواب طهارت و صلاة. برای نشانی بیشتر: اول نسخه کتاب طهارت است و مطالب اولی آن راجع به مباحث مطهرات و نجاسات است: «باب الوضوء و فيه فصول [14 فصل] الفص_ل الاول في موجبه الخ»، «باب الغسل و فيه فصول [ 6فصل] الاول في اقسامه الخ»، باب التيمم وفيه فصول فى وقته الخ»، «الفص_ل الثالث فى اللباس مسئلة اختلفت الاخبار والأقوال فى السنجاب الخ»، الفصل الرابع فى المكان اعلم اني لم اقف في كتب الاخ_بار و لافى كتب الاستدلال في مبحث المكان خبر مشتمل على لف_ظ المكان او ما يرادفه من الالفاظ الاعلى خبر واحد الخ»، ... الاذان والاقامه الخ»، «الباب الثانى فى افعال الصلوة و تروكه_ا فيه فصول [6 فصل]»،« الباب الرابع فى التوابع و فيه فصول» باب چهارم نیز شامل فصولی است. فصل اول آن در سهو و شک احکام خلل و فصل ششم صلوة مسافر است و به این فصل کتاب ختم شده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6735

آغاز: لمكان الخلاف فح اما ان يكون مع طهارته مطهرا لما يقب_ل التطهير؛ انجام: و لا يخفى انه اجتهاد في مقابلة النص

خط: نسخ، بی کا، تا: ظاهراً در عصر مؤلف؛ افتادگی: آغاز؛ در صفحه آخر یادداشتی به تاریخ 1223؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج خرمایی عطف قهوه ای سیر، 358گ، مختلف السطر، اندازه: 15×21سم [ف: 5 - 382]

استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار / شرح حديث / عربی

istiqṣā'-ul-i'tibār fī š.-il-istibṣār

سبط الشهيد، محمد بن حسن، 980 - 1030 قمری

(sebt-oš-šahīd, mohammad ebn-e hasan (1573 - 1621)

وابسته به: الاستبصار فيما اختلف من الاخبار؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن (460 - 385)

تاریخ تالیف: آخر صفر 1007ق؛ محل تأليف: كربلاء

شرح مبسوط و مفصلی است بر «استبصار» شیخ طوسی که ظاهراً ناتمام مانده است. در مقدمه همانند مقدمات دوازده گانه «منتقی الجمان» پدرش شیخ حسن 12 «فایده» و نکته مهم رجالی را آورده است. او ابتدا سند حدیث و سپس متن را ذکر می نماید وپس بعد تحت عنوان «السند» سند آن را نقد و بررسی می نماید و پس از آن بعنوان «المتن» حدیث و مفهوم آن را شرح می دهد. در الذریعه می نویسد: «كبير خرج منه ثلاثة مجلدات في الطهارة و الصلاة و النكاح و المتاجر الى آخر القضاء».

آغاز: الحمد لله الذي هدانا الى مناهج الشريعة الغراء و جعلها ذريعة الى نيل سعادتي الدنيا و الاخرى

[كشف الحجب، ص 43 ؛الذريعة 30/2 ؛مكتبة امير المومنين 107/1؛ دار الصدام ص 52]

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2313

آغاز: برابر انجام : و على هذا نقطع الكلام في الجزء الاول من استقصاء الاعتبار بشرح الاستبصار و كان الفراغ منه يوم الخميس السابع عشر من شهر جميدى الاولى من شهور السنة الخامسة و العشرين بعد الالف ... و رحمه اله بركاته

جزء 1؛ خط: نسخ، كاتب - مؤلف، تا: قرن 11؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ،مقوایی، 146گ، 29 سطر (15/5×23/5)، اندازه: 20/5×32سم [ف: 9 - 945]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2104

آغاز: برابر؛ انجام: فانه يتبع الشيخ و زاد عليه و الكلام فى الاول تغنى عن الاعادة في الآخر و على هذا نقطع الكلام

از آغاز تا باب عدد المرات فى التيمم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11( در حیات مؤلف)؛ مصحح ،محشی، با نشان «منه سلمه الله»؛ تملک: «حاجی محمد ابراهیم قزوینی». مهر : «يا على الاعلى» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی لبه دار،195گ، 29 سطر، اندازه: 20/5×29/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 128]

3. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 103

جزء اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ واقف: محمد سمیع بیک

ص: 356

خان ملک بن حسین بن محمد بن محمد تقی اردکانی، 1146؛جلد: تیماج زرشکی ضربی، 422گ، 19 سطر، اندازه: 15×24/5سم [ف: 1 - 86]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1845

آغاز: بسمله الحمد لله على آلائه و الصلوة على اشرف النبيائ_ه و علی اکرم احبائه قوله ابواب کیفیی الصلوة من فاتحتها الى خاتم باب وجوب قرائة الحمد الحسين بن قوله ابواب كيفية الصلوة من فاتحتها باب وجوب قرائة الحمد الحسين بن سعيد ... السند فی الخبر و اضح الحال لمعلومية جلالة رجالهما مما تقدم من المقال؛انجام: و الاحتياط مطلوب مع الامكان و على الله سبحانه في ج_میع الامور التكلان وليكن هذا آخر الجزء الثالث من كتاب استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار و يتلوه ان شاء الله في الرابع کتاب الزكوة و الله سبحانه المسئول لتوفيق اكماله بجاه محمد المصطفی و آله و اتفق بتوفيق الله تمام هذا الجزء في اواخر شهر صفر من شهور السنة الاربعة والعشرين بعد الالف الهجرية على مشرفها السلم و كتب هذا بيده الفانية فخر الدين بن شیخ محمد علی طریح السلمى النجفى سنة ثمان وعشرين بعد الف.

جلد سوم از ابواب كيفية الصلوة تا پایان صلوة؛ خط: نسخ، کا؛ فخرالدین بن محمد علی طریح نجفی، تا: 1028ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا عطف میشن، 186گ، 27 سطر ،(13×22) ،اندازه: 21×29سم [ف: 8 - 442]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1826

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی :ف 5 - 288]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22309

آغاز: و فی النجاشى على ما ذكره شيخنا ايده الله فى الكتاب؛ انجام: والوجه فى هذين الخبرين ضرب من التقية لمواهب ال_عامة تم الجزء الاول من الاستبصار .... والاحتياط مطلوب مع الامكان و على الله في جميع الامور التكلان وليكن هذا آخر الجزء الثالث من كتاب استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار و يتلوه ان شاء الله فی الرابع كتاب الزكاة...

از اوائل تا پایان صلات و آغاز زکات، برگ آخر از جزء دوم است؛ خط: نسخ تحریری، کا: روح الله بن هدایت الله قهپائی،تا: یک شنبه 25 ذیقعده 1031ق؛ افتادگی :آغاز ؛ اهدایی: رهبری، فروردین 1374 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای فرنگی ،116گ، 33 سطر، اندازه: 21×31سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار ١ - ٩٨]

6. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 18

آغاز: برابر؛ انجام: انجام آن: و علی هذا يقطع الكلام فى ال_جزء الاول من استقصاء الاعتبار لشرح الاستبصار و يتلسوه ان شاء الله فى الجزء الثانى ابواب تطهير الثياب والله المسؤال

جزء اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1031ق؛ مصحح، رساله «تذکیه الراوی» از همین مؤلف در شش برگ ضمیمه این نسخه است، با این وقفنامه بر برگ اول: «بسم الله الرحمن الرحيم چون همگی همت و الا نهمت نواب کامیاب اشرف ارفع اقدس مصروف بر آنست که ثواب انواع خیرات و مبرات به روح ... نواب خاقان خلد آشیان و اصل و عاید گردد بنابراین به تاریخ شهر جمادی الاخر سنه 1077 غلام اخلاص کیش خیر اندیش خود ... مخدوم الامرا جمشید خان متولی و قوللر آقاسی را به تمشیت این مقرر فرمودند و مشار اليه حسب الامر بدار المؤمنين قم ... مبرات بعمل آورد از آنجمله این مجلدرا (منظور هر سه جزء است که گویا در یک مجلد بوده و سپس در سه جلد صحافی شده است) با سایر کتب دیگر از قرآن مجید و صحیفه کامله و حدیث و غير ذلك که تفصیل آن در دفافتر آن سر کار ثبت است وقف شرعی و حبس مؤبد ملی (کذا) نمود بر طلبه علوم دینیه و صلحاء دارالمؤمنین و واردین آن مشروط بر آنکه مدرس و طلبه مزار كثير الانوار خاقان خلد آشیان هر گاه از مطالعه و انتفاع هر یک از مجلدات مسفورهن از مطالعه آن بهره مند گردند و ثواب آن بروزگار فرخنده آثار ... كثير الفتوح نواب خاقان عاید گردد و كتب موقوفه را از حدود دارالمؤمنين مذکور بیرون نبرند و نفروشند ... نسازند و سوای مدرس آن کار اگر آن

سر کارسر داشته باشد کتابدار آن کار مادام که مرهون و وثیقه که گنجایش داشته نگیرد ندهد و زیاده از یکماه نگاه ندارد فمن بدله بعد ما سمعه فانما اثمه على الذين يبدلونه. وقعت الوقفية وصيغتها حسبما امرالمتولى زید قدره ورفع شانه حرره الفقير الى الله الغنى محمد امین الحسینی»؛ 219گ، 23 سطر، اندازه: 24×37سم [ف: 1 - 10]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1823

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 286]

7. قم ؛فیضیه ؛شماره نسخه: 19

آغاز: الحمد لله على آلائه و الصلوة على اشرف انبیائه ؛ انجام:هذا آخر الجزء الثانى من كتاب استقصاء الاعتبار... و يتلوه ان شاء الله فى الثالث ابواب كيفية الصلوة.

جزء دوم؛ خط: نسخ، بی کا ،تا :1032ق؛ 145گ، 23 سطر، اندازه: 24×37سم [ف: 1 - 12]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1824

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی :ف 5 - 287]

8. قم؛ فیضیه ؛شماره نسخه: 20

آغاز : الحمد لله على آلائه و الصلوة على اشرف انبیائه؛ انجام: و على الله سبحانه في جميع الامور التكلان وليكن هذا آخر الجزء الثالث ... و يتلوه ان شاء الله تعالى فى الرابع كتاب الزكوة.

جزء سوم ؛خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر ذیحجه 1037ق؛ 197گ ، 23 سطر، اندازه: 24×37سم [ف: 1 - 12]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1825

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 287]

9.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه:6

از اواسط کتاب طهارت تا آخر کتاب صلات؛ خط: نسخ، کا:

ص: 357

حسین بن احمد بن كاسب جزائری حسیناوی، تا: سه شنبه 17ربیع الثانى 1035ق، کتاب صلات را سعید بن عبدالله جزائری در دوشنبه 17 ذی قعده 1030 نوشته؛ نسخه وقف بر امیرالمومنین و سکنه شیراز، 8 برگ آخر مختصری از کتاب میرزا مح_مد استرآبادی در کشف طرق «كتاب من لا يحضره الفقيه»؛ 212گ، اندازه: 15×21/5سم [نسخه پژوهی 2 - 112]

10.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2314

آغاز: آغاز جزو سوم: بسمله الحمد لله على آلائه .. ابواب ك_یفیة الصلوة فى فاتحتها الى خاتمتها باب وجوب قراءة الحمد الحس_ین بن سعيد ... السند فى الخبرين واضح لمعلومية جلالة رجالهما... آغاز جزو دوم: بسمله. الحمد لله على آلائه ... اخبرني الحسين بن عبيد الله ... قد قدمنا فيه القول بما لا يغنى عن الاعادة؛ انجام: آخر الجزء الثالث من كتاب من كتاب استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار و يتلوه ان شاء الله فى الرابع كتاب الزكوة و الله سبح_انه المسؤل لتوفيق اكماله بجاه محمد المصطفى. هذا آخر الجزء الث_انی من كتاب الاستقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار و يتلوه ان شاء الله الجزء الثالث ابواب كيفية الصلوة من فاتحتها الى خاتمتها والله المسؤل و قد اتفق بتوفيق الله الابتداء والانتها فى مشهد سید الشهداء ... و كان الختام من تاليفه يوم الثلثا الثامن والعشرين من شهر صفر ... السنة السادسة و العشروين بعد الالف

نسخه جزو سوم و سپس دوم است؛ خط: نسخ، کا: عبدالعلی بن محمد علی بن حماد، تا: 11 شعبان 1030 (جزء 3 )و 3 ذي_حجه 1030 (جزء 2 ) ؛جا: حله ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 404 گ، 25 سطر (11/5×17) اندازه: 19/5×25/6سم [ف: 9 - 945]

11. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 176

آغاز: الحمد لله على آلاله ... قوله قدس الله سره ابواب تطهیر الثياب والبدن من النجاسات بول الصبى عن النوفلي؛ انجام: و دفع عنا بمنه عظايم الاخطار و الاهوال و قد اتفق بتوفيق الله اتمام تسويد هذه الكراريس

جلد دوم از مبحث نجاسات تا اذان و اقامه از صلاة ؛خط: نسخ خوب، کا: حسین بن حسن مشغری عاملی، تا: جمعه 1031ق،جا: مکه مبارکه، تاریخ تحریر به ضبط پشت برگ اول 1030 و آخر نسخه مورخ عصر جمعه 1031 در مکه مبارکه در خدمت مولانا سلمه الله و ابقاء ؛ مصحح؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 151گ، 27 سطر، اندازه: 20×30سم [ف: 25]

12 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 92

آغاز: اما ما قاله جدی قدس سره من انه يقال لمن يشت_غل بالتواريخ؛ انجام: والاحتياط مطلوب مع الامكان و على الله سبح_انه فى جميع الامور التكلان وليكن هذا آخر الجزء الثالث می کتاب الاستقصاء

جلد دوم و سوم؛ خط: نسخ زیبا، کا: احمد بن علی مکی شیرازی، تا: 1034 - 1037 ؛اهدایی: شیخ محمد جواد علمیه؛ جلد: مقوایی روکش پارچه قهوه ای عطف تیماج، 488گ، 31 سطر، اندازه: 19×32سم [ف: 1 - 114]

13. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7431

آغاز: فى ان الخبر و الحديث مترادفان ام لا؛ انجام: على ان ظاهر العلامة في المنتهى دعوى الاجماع على بعض الاحكام و الاحتياط مطلوب مع الامكان و على الله في جميع الامور التكلان.

جزء 3-1 ؛خط: نسخ ،کا: محمد بن شریف حسینی نجفی، تا: 18 رمضان 1045ق، جا: نجف اشرف؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ ،نخودی ،جلد: تیماج زرشکی ضربی با ترنج و سرترنج، 568گ، 23 سطر، اندازه: 19/2×26سم [ف : 14 - 72]

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3533

آغاز: الحمد لله الذى جعل الكائنات على وجوده أعدل شاهد و أفاض على عباده من النعم ما يقصر عنه حمد كل حامد

جلد اول کتاب و تا باب القعود بين الاذان والاقامه را دارد و سه شنبه 28 صفر 1026 [ محتملا این تاریخ کتابت آن باشد] به پایان رسیده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1051ق؛ مصحح؛ روی برگ اول وقفنامه کتاب بهتاریخ صفر 1051؛ جلد: تیماج قرمز، 162گ، 29 سطر، اندازه: 19/5×29سم [ف: 9 - 328]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4456

آغاز: بسمله. و به الاستعانة وعليه التكلان. الحمد لله على الائه ... قوله ابواب كيفية الصلاة من فاتحتها الى خاتمتها باب وجوب قراءة الحمد؛ انجام: و ليكن هذا آخر الجزء الثالث من کتاب استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار و يتلوه ... في الرابع كتاب الزكوة. ... بجاه محمد و آله. جلد 3-1؛ خط : نسخ، کا: محسن بن سلطان محمد، تا: 9 ذیحجه 1090ق؛ کاغذ: فرنگی ؛جلد: تیماج مقوایی مشکی، 27 سطر [ف: 12- 136]

16.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1315

آغاز: بسمله و به نستعين الحمد لله الذي جعل الكائنات على وجوده اعدل شاهد ... اما بعد فيقول فقير عفو الله محمد بن الحسن بن زين الدين وفقه الله لسلوك مناهج اليقين اني قد اعتمدت في شرح الاستبصار فى تصحيح الاخبار ما عليه الاكثر بتزكية الواحد غير ان فى نظرى القاصر نوع كلام فى استدلال القائلين فاحببت ان افرد لذلك رسالة توضيح حقيقة الحال و تكشف ما اشتمل عليه القول فى كلام من رايت كلامه من الاجمال و على الله سبحانه؛

انجام :و هو قول سيد المرتضى في المصباح... بالصحة و بالاحتياط و لعل احتجاج ابن الجنيد

از آغاز تا اواخر باب الجهر به بسم الله الرحمن الرحيم؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ این نسخه مصدر است به رساله ای در شرایط روایت در چهارده مبحث؛ تملک: میرزا محمد باقر رضوی مدرس اول آستان قدس رضوی مورخ رجب 1337ق، و دوتملک به تاریخ 1268 و 1293؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن سرخ، 106گ، 20 سطر، اندازه: 21/5×30/1سم [ف:

ص: 358

١ - ٣١ ]

مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 13093 عکسی

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ف: 3 - 1281]

17. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17814

آغاز: برابر؛ انجام: و حيث كان لبعضهم قول بعدم العلم قبل الشرع

از ابتدای کتاب تا اواخر طهارت؛ خط: نسخ تحریری، بی کا، قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ و اگذاری سازمان حج و اوقاف در در آ بان 1369؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و لچکی، 155گ، 22 سطر، اندازه: 15×20/7سم [ف: 26- 83]

18. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2455

آغاز: و فی الفقيه نقل رواية ابى بصير و اعتبارها حينئذ واضح مع الشهرة و ينبغى أن يعلم ان جدى قدس سره؛ انجام: و هو ابن ابی نصر قال قال قعود بين الأذان والاقامة فى الصلاة كلها اذا لم...

جزء 4 ،از احکام تطهیر ثوب تا احکام اذان، به اضافه صفحه ای ازپایان جزء سوم که در اول نسخه آمده است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ نسخه بسیار مغلوط؛ جلد: مقوایی عطف پارچه مشکی، 175گ، 22 سطر، اندازه: 25×38/5سم [ف: 7- 51]

19. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2069/3

آغاز: برابر؛ انجام: غير ان المعارض اذا وجد و كافاه امكن التاویل

خط: نسخ و نسخ تحریری، بی کا، بی تا؛ مقابله شده کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 64گ (130-193)، اندازه: 14×20سم [ف: 4 - 1147]

20. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 141

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: عبدالرضا بن شیخ احمد بن شيخ قاسم جزائری، بی تا؛ افتادگی: آغاز( برگ اول)؛ 330گ، اندازه: 12×18/5سم [نسخه پژوهی 2 - 112]

استقصاء الافحام و استيفاء الانتقام في نقض منتهىالكلام / کلام و اعتقادات / فارسی و عربی

esteqsā’-ol efhām va estīfā’-ol enteqām fī naqz-e

montaha-l kalām

کنتوری، حامد حسین بن محمد قلى، ١٢٤٦ - 1306 قمری

(1893-kantr, hāmed hoseyn ebn-e mohammad qolī (1831-

وابسته به: منتهى الكلام = تبيه اهل الخوض؛ فيض آبادى، حي_در علی بن محمد حسن (قرن 13)

کتابی است در ده جلد در پاسخ به کتاب «منتهى الكلام» تألیف حيدر على فيض آبادی حنفی که مطالبی شبه آمیز و بی اساس درباره شیعه داشته است. مؤلف در این کتاب درباره تحریف قرآن کریم و اثبات وجود حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) بحث کرده و شرح حال بسیاری از دانشمندان اهل سنت را آورده و بعضی ازاصول و فروع دین را که مورد اختلاف دو فرقه است مطرح کرده است و به اثبات آنچه حق است پراخته است. تلخیص و ترجمه ای از آن به عربی با عنوان «استخراج المرام من استقصاء الإفحام» توسط سيد علی حسینی میلانی در سه جلد به چاپ رسیده است.

چاپ: لکهنو، ناشر اعجاز محمدی، ١٣١٥ق؛ مطبعة مجمع البحرین، در سه جلد؛ 1315ق

[الذریعه 2: 31؛ نجوم السماء1 : 28-29؛ نقباء البشر ١: ٣٤٩]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18646

آغاز: فاين هذا من ذاك من و این اسمک من اسماک زیرا که ؛

انجام : نوشته شده موجود است عدم وثوق بر آن یعنی چه

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 13؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا ،اندازه: 17×25سم [رایانه]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21652

آغاز: اقول مستعيناً بلطف الرب الجليل هر گاه حال؛ انجام: فقال نعم استمعتنا على عهد رسول الله ((صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و ابی بکر و عمر (رض) حدثنی

خط: مختلف، كاتب - مؤلف، تا: قرن 14؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: ،نخودی ،جلد: مقوا، 21 سطر (12×20)، اندازه: 20×32سم [رایانه]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18645

آغاز: قال الفاضل الناصب بالجمله از قدیم الایام همین امر بگوش؛ انجام: باید گفت ... و عزام و الزام از جا نباید رفت

خط: نستعلیق، بی کا ؛تا: قرن 13 ؛کاغذ: نخودی، جلد: مقوا، اندازه: 17×26سم [رایانه]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24559

آغاز: و جهة تهافت آن است که قول او حاشیه؛ انجام: وقد زرت قبره ... ابو سالم عبدالله مغربی

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ ،نخودی :جلد: گالینگور عنابی با عطف و گوشه تیماج قهوه ای، قطع: وزیری بزرگ، اندازه: 18×28سم [رایانه ]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21670

آغاز: بسمله، قال الفاضل المتوحد النبيل هداه الله؛ انجام: و معتقدین شان بملاحظه ...سرهای خود بکلام سنگ حواله می کنند

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1272ق؛ کاغذ: شکری، جلد: مقوا، 21 سطر (12×21)، اندازه: 22×32سم [رایانه]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21645

آغاز: بسمله، قال الفاضل المتوحد النبيل هداه الله؛ انجام: که در قوت تفسیر معنی حسد است

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: نباتی، جلد: تیماج، 21 سطر (12×21)، اندازه: 22×30سم [رایانه]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24945

ص: 359

آغاز: ابو رومی بالضم صحابی است؛ انجام: و این جماعه در طبقات فقهاء شافعیه گفته

جلد 2؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: نخودی نباتی ،جلد: مقوا قطع: خشتی ، اندازه: 10×16سم [رایانه]

8.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24885

آغاز: اقول نستعين بلطف رب الجليل؛ انجام: و كسر الاصنام و صدقا بذلك و هل الاسلام شيء غير هذا

جلد 2 و 3؛ بی کا، بی تا؛ اوراق جابه جا شده؛ کاغذ: کاهی هندی، فاقد جلد، قطع: خشتی [رایانه]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18645

آغاز: اولی الالباب است زیرا که مراد آن جناب؛ انجام: نهایت استعجاب و استغراب اولی الالباب

جلد 2؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا با رویه مشمع سبز ماشی عطف و گوشه تیماج، 15 سطر (10/5×18/5) ، اندازه: 27×17سم [رایانه]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 27900

آغاز: هوالمستعان، الحمد لله على طبع نور الانوار و نور الانوار و نفحات الازهار؛ انجام: همین حرف بر سکوتم گواه، این سکوت تو به از کلام، تو دانی چرا ساکتی والسلام.

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،کاغذ ،حنایی، جلد: تیماج 15 س_طر (10×22)، اندازه: 20×32سم [رایانه ]

«استقصاء البحث و النظر فى مسائل القضاء و القدر » استقص_اء النظر في البحث عن القضاء والقدر

استقصاء النظر / فقه / عربي

istiqṣā’-un-naẓar

رضوی قمی، محمد بن محمد باقر، 1100 - 1160؟ قمری

razavī qomī, mohammad ebn-e mohammad bāqer

(589- 1747)

تاریخ تالیف: 19 شعبان 1157ق

مسائل فقهی و اختلافی بین فقها را همانند «مختلف الشيعه» علامه حلی به ترتیب کتاب های فقهی تنظیم نموده و مسائلی که احتیاج به بسط بیشتر داشتنددر آنها استدلال و گفتگوی بیشتری کرده و گاهی مسائلی را نیز بدون استدلال آورده است این کتاب عناوين «مسألة- مسألة »تنظيم و در هر مورد به اقوال فقها احادیث اهل البيت استدلال شده است. مؤلف كتاب اعتكاف را در 7 ربیع الثانی 1154، و کتاب را ظاهراً در یک شنبه 19 شع_بان 1157 به پایان برده است.

آغاز: الحمدلله والصلاة والسلام على حجج الله ... اني أريد ان اشير في هذا الكتاب الى ما اختاره في مسائل الخلاف.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19857

آغاز: بسمله، الحمد لله رب العالمين .... رب اشرح لي صدري .... مسألة قال فى المختلف قال ابن الجنيد و اذا جنى الصبي او العبد على الصيد؛ انجام: فان الكفارة فيه تجب على الساهى و المجنون و تتعدد الكفارة بتعدد السبب تمت الخاتمة

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ مصحح، مقابله شده؛ اهدایی: رهبری، خرداد 1373 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن قهوه ای، 177 گ، 20 سطر، اندازه: 16×22/5سم [اهدائی رهبر: 3-66]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3243

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد فهذا المجلد الثاني من کتاب استقصاء النظر وهو كتاب الزكاة و ما يتلوه من الخمس و الصوم والجهاد على ترتيب مختلف الشيعة؛ انجام: و أنت اذا تأملت القاعدة المستفادة من هذه الكلمات ينفتح عليك ابواب كثيرة.

کتاب الزكاة تا پایان اعتکاف؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 25 رجب 1234ق؛ مصحح؛ مهر: «العبد المذنب محمدالمدعو بصدر الدين» (مربع)؛ تملک: «.... الحسنى الحسيني الطباطبائی» با مهر مربع پاک شده وی؛ جلد: تیماج قرمز، 120گ، 34 سطر، اندازه: 21×30سم [محدث ارموی مخ 1 - 129]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 2704

آغاز: برابر؛ انجام: و أنت اذا تأملت القاعدة المستفادة من هذه الكلمات ينفتح عليك ابواب كثيرة.

جزء اول و دوم، تا پایان احکام اعتکاف؛ خط: نسخ، كا: محمد ابراهيم بن محمد اسماعیل اصفهانی، تا: ذیقعده 1249ق؛ مصحح، قبل از کتاب چهار برگ دارای فهرست موضوعات که یکی از شاگردان مؤلف تنظیم نموده؛ مهر: «الراجي عبدالمجيد الموسوى» (بیضی) ؛جلد: تیماج مشکی، 221گ، 30 سطر، اندازه: 20×30سم [ف: 7 - 274]

4. مشهد؛ رضوی شماره نسخه: 19685

آغاز ،بسمله، حمدله فهذا هو المجلد الثانى من كتاب استقصاء النظر و هو كتاب الزكاة و ما يتلوه من الخمس و الصوم والجهاد على ترتيب مختلف الشيعة؛ انجام: فتأمل المقام فانها من مزالق الأقدام قد تمت الزيادات مع الأصل ... آمين يا رب العالمين

جلد 2؛ خط: نسخ، کا: محمد حسینی همدانی، تا: پنج شنبه 28 جمادى الثانى 1257ق؛ مصحح، مقابله شده؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی، 133گ ، 30 سطر، اندازه: 30/5×20/5سم [اهدائی رهبر: 3 - 66]

استقصاء النظر في البحث عن القضاء والقدر= استقصاء البحث و النظر في مسائل القضاء و القدر / كلام و اعتقادات / عربی

istiqṣā'-un nazar fi-l baht 'an-il qaḍa' wa-1 qadaristiqsa-ul baht wa-n nazar fy masail-il qada wa-l qadar

ص: 360

علامه حلی حسن بن یوسف، 648 - 726 قمری

(allāme-ye hellī, hasan ebn-e yūsof (1251 - 1326)

اهدا به: اولجایتو خدابنده مغولی

رساله جامعی است در خصوص مسئله جبر و اختیار که مورد اختلاف عدلیه و اشاعره می باشد و حضرت علامه 17 دلیل عقلی و 18 برهان نقلی از آیات قرآن کریم بر اثبات نظریه شیعه امامیه در این باب آورده و پس از آن به ذکر ادله جبریون پرداخته و یک یک آنها را رد نموده است یکی از علماء اهل سنت هند رساله ای بر رد این رساله نوشته و قاضی نورالله شوشتری کتاب «النور الانور في مسئلة القضاء و القدر» را در دفع اشکالات و آن و تایید این رساله نگاشته است. نام كتاب «استقصاء البحث و النظر» نیز آمده است.

آغاز: بسمله. الحمد لله الحكيم الغفار القديم القهار العظيم الس_تار ... اما بعد فانه لما كان السلطان ... او لجا يتوخدا بنده مح_مد مالک وجه الارض .... سألنى بنظر الادلة الدالة ان للعبد اختيارفی افعاله و انه غيره مجبور عليها

انجام : و الفرق بين الصورتين ثابت. و لتكن هذا آخر ما نورده فى هذا الكتاب و الله الموفق للصواب، و اليه المرجع و و المآب. و الحمد لله

چاپ: بارها چاپ شده از جمله: مشهد، دار انباء الغيب،1418

[الذريعة 31/2 و 32؛ مكتبه العلامة الحلى، سيد عبدالعزیز طباطبائی ص 49؛ کشف الحجب 24 و 44؛ هدية العارفین 284/1؛ مشار عربی 49]

شرح و حواشی:

١- اجالة الفكر فى فضاء القضاء والقدر؛ فاضل هندی محمد بن حسن (1062-1137)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4953/1

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق ،كا: حيدر بن على بن حیدر آملی عاملی، تا: قرن 8 ،تنها یک برگ پایان خط حیدر آملی است و بقیه نونویس و تازه است؛ در پایان آنهایی است برای او از محمد بن حسن يوسف بن مطهر حلی به تاریخ12 رمضان 759؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تازه، 8گ (2پ-9پ)، 21 سطر (8/5×13)، اندازه: 13/6×19سم [ف 14 - 224]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1/ 2992-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلمها -ف: 1 - 776]

2 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 45/1

آغاز: العلماء من اهل مملكته و افاض الخير و الانعام على ج_میع الانام، انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ افتادگی: آغاز به احتمال قوی از روی نسخه ای دیگر که اوراق آغازینش افتاده بوده، استنساخ است؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن ،دارچینی 13 س_طر ، اندازه: 20×13سم [ف: 1 - 206]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 644/2

آغاز: برابر

در فهرست بدون نام مولف، خط: نسخ، بی کا، تا: 886ق؛ 27 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 20/5×29سم [ف: 2 - 410]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2314/2-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 1 - 671]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10115/35

خط: نستعلیق، کا: تاج الدین حسین مشهور به صاعد، تا: قرن 10؛ جا: حرم رضوی؛ برخی از رساله های این مجموعه به گفته کاتب از روی خط مؤلفان و یا منقول از خط آنان کتابت و مقابله شده است، در ص 157 مجموعه و در حاشیه مطالبی منقول از مصباح کفعمی و تاریخ ابن ساعی تحریر شده به خط سید کمال الدین حسین بن سید عبدالرحیم استر آبادی و به گفته کاتب: «و كان في اواخر ايام الدولة العلية الطهماسية متوليا للمستحبات من اوقاف الروضة المرضية الرضوية ... و اخوه السيد امر دوست كان و يكون الآن ايضا ضابط الخزانة كتب الرضوية»، در ص ٢٧٢ كاتب مجموعه به مرگ فرزندش اشاره ای دارد و در ذیل ص 273 روایتی منقول از کتاب توحید صدوق آمده به خط علی جبائی که به جهت تسلیت کاتب نوشته؛ جلد: تیماج کرم رنگ با عطف و گوشه ،قرمز 16ص (754-769)، 19 سطر اندازه: 10/5×19سم [ف: 32 - 141]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17552

آغاز: برابر ؛ انجام: تم الكتاب بعون الملك الوهاب الجنابادي عض عنهم

خط: نسخ، کا ،جنابادی، عبدالجواد بن الزين، تا: من ربیع الاول 921ق؛ اندازه: 12×17سم [رایانه]

6. مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 279/1

خط: نسخ، کا: عبدالجواد، تا: من ربيع الاول 921ق؛ کاغذ: ترمه، 15 سطر (12/5×9) [ تراثنا: س 6ش 3 - 112]

7. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 919/2 عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: و ان تمكن من الترك كانت قدرته على الفعل و الترك واحدة، فاذا رجح الفعل فان لم يفتقر لزم

نسخه اصل: واتیکان ش 1767؛ خط: نسخ ،کا: محمد بن زید مشهور بلومان (؟) ،زبیدی، تا: با تاریخ923ق؛ افتادگی: انجام؛ 7 ص (55-61) ، 21 سطر [عکسی ف 2 - 400]

٨. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 14786/1

خط ،نسخ؛ بی کا، تا: 18 ذیقعده 956ق؛ در پشت صفحه اول یادداشتی به خط عبدالله بن حاجی محمد رضا نجل آغا محمد باقر در پشت صفحه اول و رساله سوم آمده: «ممن نظر في هذا الكتاب عيسى بن حسين زاهد» مهر: «محمد نبی الله على ولى الله»؛ تملک: مرتضی بن مرتضى بن احمد حسینی و مهر او کاغذ: حنایی، جلد: تيماج مشكى عطف، 21 سطر (11×16/5)، اندازه: 18/3×24سم [ف: 2 - 86]

ص: 361

9.قم؛ مرعشی: شماره نسخه: 13732/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد بن ابراهیم اوالی بحرانی، تا: 959ق مح_شی با نشان 12، مولانا علی قوشچی، مصحح ؛کاغذ:فرنگی 7 گ (20-14) 25 سطر، اندازه: 13×8سم :[ف: 34 - 692]

10. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7243/6

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: تازه، سطر (7×12) ، قطع: ربعی، اندازه: 13×19/5سم [ف: 16 - 498]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8508/1

خط: نسخ و نستعلیق، کا: عبدالله حسینی نجفی، تا: دهه دوم ذیحجه 1000ق، جا: قریه فارسچین، تملک: آقا احمد به س_ال 1332ق با مهر گل باغ محمدی احمد است»(بیضی)؛ مهر: « انی عبدالله اتانی الکتاب» (دایره)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج 30گ (1پ- 30 ر)؛ اندازه: 11×15/5سم [ف: 28 - 76]

12 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 927/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 11؛ مهر : حاج سید سعید؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج لایه ای قهوه ای، 21گ (36-56)، 12 س_طر(6/5- 11)؛ اندازه: 12×19/5سم [ف: 3 - 1268]

13. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19960

آغاز: وداع حضرت امیرالمؤمنین، بسمله، الحمد لله الحك_یم ؛انجام: قدس سره ونور ضريحه في 6 شهر ذى قعده سنه 1031 ال_له

خط: نسخ مخلوط به شکسته، کا: حسینی، محمد تقی بن حسین ،تا :1031ق؛ اهدایی: رهبری 1373 ]رایانه]

14. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:314

آغاز: پس از دیباچه: و قبل الخوض فى الادلة تقرر محل الن_زاع فنقول ذهب جهم بن صفوان الى انه لا فعل؛ انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کا: شاه محمد بن زین العابدین، تا: جمادی الثانی 1042ق؛ واقف: فهرستی؛ 8گ 22 سطر، اندازه: 14×25 سم [ف: 4 - 16]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9500/13

خط: نسخ،بی کا، فضل الله بن مسعود ، تا: 1047ق، جلد: تیماج قهوه ای،14گ (62 پ-75ر) 21 سطر، اندازه: 11 × 20سم [ف: 30 - 172]

16 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3809/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 30 ذیقعده 1049ق؛ تملک: «حسن ظه_ری عاملی»؛ 12گ (65پ -76ر)، اندازه: 13×19/5سم محدث ارم_وی [مخ: 1 - 129]

17. تهران؛ شهشهانی حسین؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، تا: 1074ق[ میراث اسلامی 5 - 603]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4322/2

خط: نسخ، کا: حیدر بن علی بن اسماعیل هاشمی گرگی، تا: 19محرم1077ق؛ از روی نسخه مورخ 732 ؛کاغذ ،سپاهانی ج_لد: تیماج مقوایی ضربی قهوه ای 13 گ (55پ-67ر)، 19 سطر [ف: 12- 16]

19. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4763/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: عماد الدین محمود بن پیرزاده عبدالعلی، تا: سه شنبه 20 صفر 1081ق ،کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج ضربی ،قهوه ای، 19 ص (228-246) 12 سطر (5/5×11)، اندازه: 10×15سم [ف: 13 - 149]

20 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1673/2

نسخه اصل: کتابخانه سید محمد علی روضاتی اصفهان؛ خط: نستعلیق، کا: محمد ابراهيم بن عبدالله بن نظام الدین بن عبدالله بواناتی، تا: با تاریخ 1085ق؛ 9 ص (242-250) [ عکسی ف: 5 - 122]

21. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2787/6

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کا: شهاب الدین حسین بن ناصرالدین حسین حسنی حسینی جعفری دیباجی، تا: قرن 12؛ کاغذ: اصفهانی ،نخودی جلد» مقوا با روکش گالینگور، 4گ (32-35)، ابعاد متن: 10/5 × 20، اندازه: 14/5×22/5سم [ف: 13 – 270]

22. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1987/1

آغاز: برابر

خط: نستعلیق ،كا: محمود ثاقب تبریزی ،تا: قرن 12؛ جا: مشهد الرضا؛ سطور چلیپا؛ 11گ (4-14) [ف : 11 - 19]

23. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 67/1

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ 26گ (1-26)، اندازه:10×14/5سم [نسخه پژوهی: 3 – 74]

24. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10799/11

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد قاسم شهمیرزادی، تا: 1100ق؛ با چند خط؛ جلد: تیماج مشکی، 5گ (216پ-220پ)، اندازه: 18/5×31سم [ف: 27 - 216]

25. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11678/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ،کا: عبدالله فرزند حاجی علی، دماوندی، تا: محرم 1115ق، جا: دار السلطنه اصفهان؛ مصحح ؛ مهر: «قال إنى عبدالله آتانی الکتاب» (بیضی)؛ کاغذ: سمرقندی آهار مهره، جلد: دو رو تیماج، برون زرشکی درون تیماج ،زیتونی، 8گ (244-251)، 20 سطر ،(9×17) ،اندازه: 17×24/5سم [ف: 29 - 458]

26. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2091/2

خط: نسخ، کا: محمد علی بن حسن بن ندا، تا: صفر 1119ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج خاکستری مقوایی، 21گ (13پ- 33)، اندازه: 13×18سم [ف: 8 - 714]

27. قم؛ گلپایگانی؛ شماره :نسخه : 7/ 6290- 170/ 30

آغاز و انجام: برابر

از اول تا آخر؛ خط: نسخ، کا: عبدالحسین بن شيخ محمد امین

ص: 362

شراره فتونی، تا: قرن 13؛ از روی نسخه تاج الدین حسین مشه_ور به صاعد مورخ قرن 10ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج مجدول گرهی عطف تیماج قهوه ای، 10گ ، 19 سطر، اندازه: 15×20 [ف: 1 - 339]

28. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4774/2-24/74

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: نوروز على ... رشت المسکن گیلانی الاصل،تا: 19 جمادى الثانى 1232ق ،جلد: مقوا با روکش پارچه قهوه ای عطف و حاشیه تیماج قهوه ای ضربی مجدول گرهی، 11گ،20 سطر، اندازه: 15 × 23سم [ف: 1 - 339]

29. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی؛ شماره نسخه: 188/6

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 9 شوال 1257ق؛ قطع: ربعی [ نشریه :.5- 647]

30. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5896/1

خط: نستعلیق ریز ،کا: میر سید حسین ابن مهدی احوال تهرانی،تا: 4 جمادی الثانی 1280ق ؛جا: مدرسه صدر پهلوی مسجد سلطانی تهران؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج حنایی لایی، 16 سطر (7×14)، قطع ،بغلی، اندازه: 16×12سم [ف: 16 - 137]

31. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10006/1

خط: نسخ، کا: فضل الله زنجانی، تا: 1327ق؛ در پایان این نس_خه مطلبی به نقل از «العيون» و «المحاسن» شیخ مفید در رد کعبی آمده و در پشت آخرین برگ این رساله یادداشتی است از فض_ل الله زنجانی مبنی بر استنساخ آن در سنه 1327ق از مجموعه ای به خط شيخ الشریعه شیرازی اصبهانی غروی؛ جلد: مقوایی آبی، 13ص (1-31) 15-16 سطر، اندازه: 10/5 ×17سم [ف 32 - 18 ]

32. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3610/3

خط: نستعلیق، کا، محمد امین بن یحیی خوئی اسدی نجفی، 1336ق، جا: نجف اشرف؛ مهر: كاتب «من كتب الاقل مح_مد امين الخوئى النجفی» (بیضی) ؛کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج سیاه ضربی مقوایی، 10گ (86پ-95) ، 18 سطر (5/5×8/5) ، اندازه: 13/5×21سم [ف: 16 - 185]

33. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4246/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ کاغذ: فرنگی نخودی ، 15گ (1پ-15پ)، 15 سطر (7×13/5)، اندازه: 11/5×18سم [ف: 18-204]

34. قم؛ مرعشی ؛ شماره نسخه : 2/ 2796

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح، دارای علامت بلاغ ؛جلد: مقوایی عطف تيماج قهوه ای، 11گ (33پ-44پ)، اندازه: 12×19 [ف: 7 - 362]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 235/2

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1 - 266]

35. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 227/2 - ج

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا [ف :244]

36.قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 966/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،چلیپا، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی مجدول، 11گ (51 پ - 61 پ) 12 سطر، اندازه: 10×15سم [ف: 2 - 233]

37. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14292/7

آغاز: برابر ؛انجام : و اثبتوا للعبد قدرة غير مؤثرة فى الفعل بل الفعل صادر من الله تعالى و هذا فى الحقيقة مذهب جهيم بن صفوان لكن لاراى.

فقط یک برگ از اول این رساله است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ بی کا؛ بی تا؛ مصحح؛ جلد: مقوایی، قهوه ای ، عطف و گوشه گالینگور ،مشکی، اگ (34ر و 34پ)، 17 سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 38 - 419]

38. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 136/2 - د

بی کا، بی تا؛ 9گ(27پ- 35پ) [ف: 1 - 27]

39. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4232/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ با یک سرلوح؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا زرین 17گ (83پ -99ر)، 15 سطر (8/5×16/5)، اندازه: 15×23سم [ف: 11 - 250]

40.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5168/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، 9 گ (50 پ-58 پ) 20 سطر [ف: 15-306]

41. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4954/13

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: میر جعفر بن عبدالله حسینی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: روغنی حاشیه گل و بوته میان ترنج، 14گ (143پ- 156ر)، 14 سطر (14×17/5)، اندازه: 15×25سم [ف: 14 - 237]

42. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6133/5-32/43

آغاز: الحمد الله العليم الغفار القديم القهار ... اما بعد فانه لما كان السلطان الاعظم الحاكم في رقاب الامم... او لجایتو خدابنده محمد؛ انجام: كانت قدرته على الفعل والترك واحدة فاذا الفعل فان لم يفتقر

این نسخه عکسی است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: گالینگور قهوه ای، 7گ، 21 سطر، اندازه: 22×30سم [ف: 1 - 339]

استقلال الباكرة البالغة الرشيدة في تزويج نفسها / فقه / عربی

istiqlal-ul bākirat-il bāligat-ir rašīda fī tazwīj-i nafs-i-

بروجردی، ابوالقاسم بن علینقی – 1277 قمری

ص: 363

(borūjerdī, ab-ol-qāsem ebn-e ‘alī-naqī (- 1861)

بشرویه؛ امیرالمؤمنین؛ شماره نسخه: 67/4

آغاز: بسمله الحمد لوليه والصلوة على سيدنا و نبيه و اله الذين... و بعد يقول احقر العباد واقلهم للزاد يوم المفاد؛ انجام :علی الاخبار الادله ليس عند التحقيق الا بفتوى جماعة معدودة و مثله بعيد عن الصواب و ليس ذلك قدحاً في الاصحاب

خط: نسخ، بی کا، کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج مشکی مجدول بدون مقوا، 8گ (233 پ- 240 پ)، 35 سطر، اندازه: 14×21سم [ف مخ]

«استقلال البكر الرشيدة على النكاح » ولایت پدر و جد در نکاح

استقلال گمرکی ایران / تاریخ / فارسی

esteqlāl-e gomrokī-ye īrān

صفی نیا، رضا

safī-nīyā, rezā

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16099

آغاز: و موسیه که امروز گمرک نامیده می شود؛ انجام: همت و غیرت بخرج خواهد داد

خط: نستعلیق تحریری، کاتب - مؤلف، بی تا [رایانه]

«الاستقلالية » ثبوت الولاية للاب والجد للاب على الب_کر البالغة

استلام الحجر / عربي

istilām-ul ḥajar

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1497/58 عکسی

آغاز: مسئلة عن استلام الحجر وقولهم عند استلامهم له امانتی اديتها و میثاقی تعاهدته

نسخه اصل: کتابخانه آستان قدس رضوی، شماره ض 21509؛ خ_ط: نسخ، کا: سید احمد بن محمد رضا حسینی صفایی خوانساری،تا: قرن 14؛ مصحح، محشی، رکابه دار، در برگ 158 یادداشتی به نقل از کشف الظنون درباره حریری آمده؛ 2ص (147-148)، 22سطر [عکسی ف: 4 - 395]

استمرار الحجة / كلام و اعتقادات / عربی

istimrār-ul-ḥujja

اخباری، محمد بن عبدالنبی، 1178 - 1232 ؟قمری

(axbārī, mohammad ebn-e ‘abd-on-nabī (1765 - 1817)

تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 193/6

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی سفید و کبود، جلد: تیماج عنابی ضربی ،مقوایی 10گ (242 ر - 251ر)، 11 سطر (8/5×12)، اندازه: 15×20سم [ف :259]

استنباط الاحكام = كيفية استنباط الاحكام / اصول فقه / عربی

istinbat-ul ahkam = kay fiyyat-u istinbat-il ahkam

محقق کرکی، علی بن حسین، 890 - 940 قمری

(mohaqqeq-e karakī, ‘alī ebn-e hoseyn (1486 - 1534)

رساله مختصری است در چگونگی اجتهاد در فقه و استنباط احکام شرعی و اشاره به بعضی علوم که مجتهد باید آنها را فراگیرد. آن را در پاسخ به سؤال دوستی نگاشته است.

آغاز: الحمد لله الفتاح على المجاهدين بالفتح المبين مسالك السلوك للسالكين و الصلوة و السلام على السفير و آله ائمة التدبير

انجام: فمن اراد الاستيفاد فعليه بمطالعة كتب الاصحاب الاصولية و الفقهية والتفتيش عن ذلك مطانة من يجدهمستوفى ان شاء الله و الصلوة على سيدنا محمد و آله الطاهرين و سلم تسليما كثيرا

چاپ :نجف، مكتبة الصادق، محقق عبد الهادى الفضلی، چاپ ،اول، 24 ص ، 1390ق؛ ضمن حياة المحقق الكركى و آثاره [الذريعة 191/18؛ دنا (767/1]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23931

آغاز: برابر؛ انجام: من مظاند يجده محمد طاهر حلابادى (كذا)

خط: نسخ، کا: حلابادی محمد طاهر ،تا: 1037ق [رایانه]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9325

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد علی بن نور الله، تا: روز عید غدیر 1058ق؛ ،واقف: حاج شیخ مرتضی امامی تلارمی، تیرماه 1341؛ کاغذ: نخودی، 23گ، 15 سطر، اندازه: 13×19سم [ف: 16 - 244]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9464/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1074ق؛ جلد: تیماج قهوه ای دوروی لبه دار،6 گ (83پ -88پ)، 21 سطر، اندازه: 13×25سم [ف: 30 - 151]

4. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2542/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا،تا: غره شوال 1079ق؛ مصحح؛ جلد: تيماج قهوه ای ضربی، 4گ (77ر-80پ) 17 سطر، اندازه: 12/5×19/5سم [محدث ارموی مخ: 2 - 988]

5. مشهد؛ نواب شماره نسخه: 452/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق مختلف، کا: محمد فاضل بن محمد مشهدی،

ص: 364

تا 1078 و 1081ق؛ واقف: حاج محمد مهدی فراش حرم؛ ج_لد: تيماج لایه ای ،مشکی ،اندازه: 12×18/5سم [ف: 370]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4471/5

آغاز: و بعدها مفهوم المخالفة على القول بالعمل بدليل الخطاب و منها البراء الاصلية؛ انجام: برابر

نام این رساله در فهرست تشخیص داده نشده و با عنوان «رسالة الاصول» معرفی شده؛ خط: نسخ، کا: محمد هاشم بن نورالدین محمد، تا: 1086ق؛ افتادگی: آغاز ؛ اگ (128ر)، 30 س_طر ، اندازه: 19×31سم [ف: 12 - 145]

7. نجف آباد؛ حججی؛ شماره نسخه: 125/6

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: جمادی الثانی 1086ق؛ محشی با نشان «م ه_ العلوی»و در آخرش آمده: «عورض بنسخة كانت سقيمة فى بعض المواضع و وضعت عليها علامة الشك و الحمد لله»؛ جلد: تيماج سرخ با ترنج و سر ترنج ضربی، داخل جلد نقوش اسلیمی، 7گ (154)پ- 160ر)، 14 سطر، اندازه: 13×19سم [ف: - 186]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 15314

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد طاهر بن علی اکبر تبریزی مشهور به زنگنه،تا: 1094ق؛ واقف: حاج احمد آقا فاضل، اسفند 1365؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ، 5 گ، 17 سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 16- 245]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض11504

خط: مختلف، بی کا، تا: 1245ق [الفبائی: 395]

10 .اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 361/3

خط: نسخ، بی کا، تا: دوشنبه 2 جمادى الاول 1308ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج مشکی، 4گ (196پ-199ر)، 23 س_طر ، اندازه: 16/5×21/5سم [ف: 2 - 98]

11 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 824/6-5/114

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین ش_د؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ در آخر نسخه 4 بیت عربی منسوب به امام على (علیه السّلام): «تغرب عن الأوطان فى طلب العلی»؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول گرهی، 3گ، 17 سطر، اندازه:15×21سم [ف: 6 - 3403]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10949/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد تقى بن رفيع الدين بن علی غفاری کاشانی، بی تا ؛جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج ،مشکی، 4گ (177ر - 80پ) ، اندازه: 13×20سم [ف: 27 - 356]

استنباط حقايق الكتب السماوية المنزلة على نبينا / عرفان و تصوف / عربی

istinbāṭ-ul ḥaqāyiq-il kutub-is samāwīyat-il munzala

‘alā nabī-yi-nā

جیلانی، عبدالکریم بن ابراهیم، 767 - 832 قمری

(jīlānī, ‘abd-ol-karīm ebn-e ebrāhīm (1366 - 1429)

دارای یک «مقدمه».

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 442/6-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش 1825؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 14 ربیع الثانی 851ق، جا: ابرقوه؛ 19گ (98-116)، 19 سطر [ فیلم ها- ف: 1 - 477]

«استنباطيه » موازين الإحكام في استنباط الأحكام

استنتاج حجية الظن الاطمينانی / اصول فقه / عربی

istintāj-u ḥujjīyat-uz ṣann-il iṭmīnānī

انصاری، مرتضی بن محمد امین، 1214 – 1281 قمری

(ansari, morteza ebn-e mohammad amin (1800 - 1865)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11484/14

استنتاج حجية الظن الاطميناني عند انسداد باب العلم في الاحكام؛ خط: نسخ، بی کا، تا: حدود 1301ق، 2 ص (227 - 229) مختصر - ف: 53]

الاستنجاء / فقه / عربی

al-istinjā’

تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 113/10

al-istinja

آغاز: بسمله الحمد لله و السلام على عباده اعلم انه ليس الاستنجاء و هو ازالة النجوى ما يخرج من البطن نجو حجر و قدیمسح مخرجه بيده؛ انجام: في اقطار الدهن مادام في قصبة الذكر و الاشك في ذلك و الله سبحانه و تعالى اعلم و احكم نجزت الرسالة (تاريخ تحریر و نام نویسنده)

بروش اهل تسنن؛ خط: نسخ، كا: محمد بن حمزه، تا: 1109ق؛ محشی با نشان «منه»، در برگ 105 و 196 پراکنده هایی است در تعیین اول رمضان و جز آنها؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی 4گ (101پ-104پ)، 17 سطر (8×16)، اندازه: 15×21سم [ف: 239]

الاستنجاء بالعظم و الروث / فقه / عربی

al-istinja' bi-l-azm wa-r rawt

میسی، لطف الله بن عبدالکریم، – 1032 قمری

(mīsī, lotf-ol-lāh ebn-e ‘abd-ol-karīm (- 1623)

تاریخ تالیف: رمضان 1015ق؛ محل تأليف: اصفهان

توضیح کوتاهی است در رد بر اشکالی که یکی از معاصران

ص: 365

میسی بر شرح کرکی بر جمله ای از «قواعد الاحکام» علامه حلی گرفته که در احکام استنجاء می گوید «و یحرم بالروث و العظم».

آغاز: الحمد الله مطهر كلام المحققين عن دناسة ما يتقول علي_هم بالحرز والتخمين والصلاة والسلام على زين العارفين.

انجام: و السلام و الاكرام على سيد الانام و آله على البداية و الختام

[مكتبة امير المؤمنين 594/2]

قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 355/10

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق نازیبا، کاتب- مؤلف، بی تا، مصحح؛ ج_لد: پارچه ای، 2گ (122 پ - 123ر) اندازه: 13×22سم [ف: 1 - 212]

استنساخ بحر الانساب / ادبیات / فارسی

estensāx-e bahr-ol ansāb

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9492/2

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 12؛ 2گ (4 ر -5ر) [ مختصر - ف: 347]

«الاستواء على العرش» معنى الاستواء على العرش ( رس_الة فی)

استوا نامه / تفسیر / فارسی

estevā-nāme

استر آبادی بدلیسی، غیاث الدین محمد، ق9 قمری

(estarābādī bedlīsī, qīyās-od-dīn mohammad (- 15c)

تاریخ تالیف: 11 رمضان 826ق؛ محل تأليف: اصفهان

کتابی است در تفسیر و کلام به شیوه حروفی و علم حروف.

آغاز: بسمله مالک يوم الدین ... این سوره را از حضرت رسال_ت از وحی الهی و کشف عالم نامتناهی به ده اسم خوانده است.

انجام:رو به طرف قلعه آن ملعون مارشه پلید که در مقابل ق_لعه النجق ... است که آن را قلعه سنجر می گویند بیندازند و از اح_رام بیرون آیند.

[فهرست واتيكان تأليف Rossi 63 فهرستواره منزوی 360/7 نسخه)]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4001

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: کاغذ فستقی ،جلد: میشن قهوه ای ضربی، 92گ، 15 سطر، اندازه: 10/5×15سم [ف: 2 - 23]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5179-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها -ف: 3 - 140]

2. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 102 _ د

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1024ق؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی، 76گ، 17 سطر (7×11/5) اندازه: 5/5×15سم [ف: 1 - 27]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4884- ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها -ف: 3 - 120]

3 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1059/2-ف

نسخه اصل: واتیکانش 34 ؛بی کا، تا: 1044ق [فیلم ها-ف: 1-562]

الاستيجار / فقه / عربي

al-istījār

میرزای قمی، ابو القاسم بن محمد حسن، 1151 – 1231 قمری

mīrzā-ye qomī, ab-ol-qāsem ebn-e mohammad hasan

(1739-1816)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2158/12

آغاز: بسمله. السئوال ادا استاجر زید ارضا مشتهدة من عمروعلى انها بقدر خمسين قفيزا و جرى الصيغة على ذلك و لم يمسحها عمرو ذرع فيها حتى مضى عليه سنون ثم مسحها فوجدها بقدر اربعين قفيزا غما لعمرو في ذلك و كيف الحال؛ انجام: و لا يحضرنی الآن تصریح به فی کلامهم و كذلك في المطلقة.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 16گ (115ر - 130ر) [ف: 5-440]

الاستيجار على تعليم القرآن / فقه، علوم قرآن / عربی

al-istījār 'alā ta'lim-il qur'an

ابن کمال پاشا، احمد بن سلیمان - 940 قمری

(ebn-e kamāl pāšā, ahmad ebn-e soleymān (- 1534)

[ کوپریلی، ج 2، ص 214 و ج 3، ص 338؛ سلیمانیه، ج 3، ص 350؛ بروکلمان، ج 13-14، ص 428]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8931/105

آغاز: بسمله و بعض مشايخنا استحسنوا الاستيجار على تعليم القرآن اليوم لظهور التوانى فى الامور الدينية؛ انجام: كان يكتب على الفتوى پدر صبى معلم را خشنود کند قال و سندنا الشيخ الامام ظهير الدين كذا كان يكتب. تمت الرسالة.

کامل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ در نسخه با نام «هذه رسالة في استيجار تعليم القرآن للمولى ابن کمال»؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج،گرهی با سر طبل منقش و شمسه ضربی، 1گ (213پ)، ابعاد متن: (10/5×23) اندازه:13×27/7 سم [ف: 29/1 - 377]

«الاستئجار للحج من غير بلد الميت » حج بلد

ص: 366

الاستيعاب / هیئت / عربی

al-istī‘āb

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5245/1

آغاز: بسمله حمدله ... و بعد فهذه رسالة لطيفة مختصرة سم_یتها الاستيعاب للعمل بصدر الوزة وجناح الغراب و هوربع الدائرة المشهورة بالمجنح وبعضهم يسميه يعروس الالات التمسها منی بعض اولى الرغبات ... و رتبتها على مقدمة وعشر مقالات و خاتمة ... المقدمة في تسمية رسومه؛ انجام: (در 2پ) المقاله السادسة فی معرفة بعد القطر و الاصل المطلق وضع الخيط على العرض .. انقل الى الستينى تجد ... (در 3ر-4پ آمده) التى مطالعها بالفل_ک المستقيم الباب 23 في معرفة الدرجة التي يطلع الكواكب وق_ت طلوعه ... الباب 35 فى معرفة الشمس من برجها ... و ذكر الش_یخ نجد... (پاره شده) (این بابها باید از رساله دیگری باشد.)

الاستيعاب للعمل بصدر الوزة وجناح الغراب و هو ربع الدائرة المشهورة بالمجنح او عروس الالات. در یک «مقدمه»؛ خط: نس_خ، بی کا، تا: قرن 11؛ ،کاغذ ،سپاهانی جلد: تیماج حنایی 24 س_طر (9×15)، قطع: ربعی، اندازه: 14/5×20سم [ف: 15 -4176]

الاستيعاب فى الاسطرلاب = استيعاب الوجوه الممكنة فى صنعة الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-istī‘āb fi-l-usṭurlāb = istī‘āb-ul-wujūh-il-mumkina fī

ṣan‘at-il-usṭurlāb

ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد، 362 - 440 قمری

(1049-abū-reyhān-e bīrūnī, mohammad ebn-e ahmad (974 -

اهداء به: ابوسهل مسیحی

رساله ای است مهم در تاریخ نجوم اسلامی درباره بررسی مقایسه روش های گوناگون ساخت انواع اسطرلاب که با رسالاتی چون «استيعاب في علم( يا معرفة الاسطرلاب) ف_رق دارد مهمترین عناوین این رساله بدین شرح است: مسائل مختلفی درباره ساخت اسطرلاب از جمله رسم مدارات، رسم منطقة البروج روی عنکبوت رسم رئوس كواكب ثابت عنکبوت شناخت ابعاد ستارگان از معدل النهار و غیره روش ابو محمد سیفی و ابو محمود حامد بن خضر خجندی در را دایره های سمت تصحیح اسطرلاب های قدیمی و تنظیم آن برای زمان حاضر ساخت اسطرلاب های زورقی ،مسطری صلیبه لولبی، رصدی و مطبخ ساخت اسطرلاب موسوم به کامل تسطیح اسطرلاب گزیده ای از کتاب ابو حامد صاغانی درب تسطیح ،تام رسم قطع مکافی ،(سهمی) رسم قطع زاید (هذلولی) به نقل از کتاب السموت ابونصر منصور بن ،عراق، وصف پرگار تام و حرکات آن، رسم قطع ناقص (بیضی)، مکافی و زاید پرگار ،تام، رسم صحیفه کسوفیه و ساخت دستگاهی برای

شناخت زمان رؤیت هلال.

آغاز: بسمله الحمد لله حق حمده و صلواته على محمد نبيه و آله و اصحابه... و بعد فهذا كتاب محمد بن احمد البيروني في استيعاب الوجوه الممكنة فى صنعة الاسطرلاب للانفس الصافية ذات نزوع و اشتياق

انجام: ان تعم العروض انشم تعم و بتمام هذه الآلة تم انجاز الوعد بما وعدته والوفاء بما ضمنته بعون الله وتوفيقه و هو المحمود على كل حال، و الصلاة على محمد متصلاً بالعشى و الاصال، و على آله و عزته اكرم العشيرة و اطهر آل.

چاپ: تصحیح محمد اکبر جوادی حسینی، مشهد، مجمع البحوث الاسلاميه، 1380ش

[ دائرة المعارف بزرگ اسلامی13 :397؛ بیرونی نامه ص 54؛ کتاب شناسی ابوریحان از احمد سعید خان ترجمه عبدالحی حبیبی ص 560 و 94 و 101؛ برو كلمن ذیل 873/1 ش 56؛ الذريعة ،36/2؛ الاسطرلاب گورگیس عواد: 157 ]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 150

آغاز: برابر؛ انجام ؛و بتمام هذه الآلة تم انجاز الوعد بما وعدته و الوفا بما ضمنته بعون الله وتوفيقه

مشتمل بر جلد اول و دوائر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 888ق 8 صفحه مکرر در اول؛ 144گ، 18-24 ،سطر، قطع: رحلی [ف 2 - 81]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1/ 1660ف و 4274/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 1 – 625 و 3 - 40]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 464/1-عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف: 2 - 23]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3319

خط: نسخ، کا: محمد شریف بن حاجی مقصود علی اصفهانی، تا: ذيحجه 1057؛ مجدول و دارای اشکال؛ کاغذ ،ترمه، جلد: میشن سرخ، 104گ، 14 سطر [ف: 1 - 31]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 485-عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا[ف: 2 - 23]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1926/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی شکری رنگ ،جلد: تیماج ،قرمز، 132ص (1-132)، 25 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 16/5×24/5سم [ف: 9 - 624]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6516

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ تملک: شیخ رضا ساکن مدرسه طالبیه با مهر مربع، محمد علی بن كاظم با مهر مربع؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا 70گ، 20 سطر، اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 20- 92]

5.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 706/1

ص: 367

خط: نسخ، بی کا، تا: 1047ق ؛کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج سبز، مقوا سوخت زرکوب، 143گ (1پ-143پ)، 16 سطر، اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 3 - 124]

6. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 705/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ از روی نسخه احمد بن محمد بن عبد الرحيم الولى الشافعی النصیبی، که در ساعت 11 ذیقع_ده 721ق از روی نسخه مصنف نوشته شده بود؛ کاغذ ،فرنگی، ج_لد: تيماج سبز مقوایی، 94گ (1پ-94پ)، 15 سطر، اندازه: 17×26سم [ف: 3 -123]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4610/3-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا، ش 2947( پاره ای از آن در این فیلم هست نه همه آن)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا[فیلم ها-ف: 3 - 78]

الاستيعاب في معرفة الاصحاب / رجال / عربي

al-istī‘āb fī ma‘rifat-il-aṣḥāb

ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله 368 - 463 قمری

[1071-ebn-e ‘abd-ol-berr, yūsof ebn-e ‘abd-ol-lāh (979 -

ابن عبدالبر با نگارش این کتاب یکی از چهار تن پایه گذاران این کتاب علم رجال الحدیث سنيان به شمار می رود. مؤلف این کتاب نخست به گزارش زندگی پیغمبر اسلام پرداخته سپس یاران وی را به ترتیب الفبایی که عربان اندلس به کار می بردند (و آن بدین ترتیب است ا ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز ظ ک ل م ن ص ض ع غ ف ق س ش ه_ و ی). در آغازنام ایشان در دو بخش آورده است: 1. در نام ها؛ 2. در کنیت ها. این دو بخش گزارش زندگی سه هزار و پانصد تن را آورده است مؤلف در ،دیباچه مدارک کار خویش راچنین برشمرده است ابن ابی خثیمه احمد بن زهیرگ (-279ق)؛ ابن اسح_اق محمد نواده يسار (-151ق)؛ واقدی نگارنده «طبقات» و (تاری_خ) (-230 ق)؛ خليفة ابن الخياط ( -240ق)؛ بخاری محمد بن اسماعيل بن مغيرة نگارنده «تاریخ کبیر» (-256ق)؛ ابوجعفر طبری نگارنده «ذیل المذيل» (-210 ق)؛ دولابی، احمد بن مح_مد بن حماد (224-320) نگارنده «المولد و الوفات» «الكنى الاسماء»؛ ابن سكن سعيد بن عثمان (-353 ق) مؤلف «كتاب الحروف فى الصحابة»؛ عبدالله بن جارود نگارنده «الآحاد الصحابة» ،عقیلی محمد بن عمرو نگارنده «کتاب الصحابة»؛ ابن ابی حاتم رازی؛ الازرق (شاید آنکه در «عیون الاخبار» ابن قتیبة ج 5 ص 140 یاد شده باشد؛ البغوى ابوالقاسم عبدالله پسر محمد (317-214) چون ابن عبدالبر به گمان خود همه یاران پیغمبر را در الاستيعاب گرد آورده کتاب را بدین نام خوانده است ولیکن پس از مرگ وی چند دنباله برای آن نگاشته است چلبی کسانی را که درباره «استیعاب» کاری انجام داده اند چنین برشمرده است: ابن فتحون ،ابوبکر دنباله ای برای آن نگاشته؛ شهاب الدین احمد پسر یوسف ادرعی مالکی آن را کوتاه کرده «روضة الاحباب» ناميده است؛ ابن ابی طی يحيى بن حميدة حلبی (-630ق) آن را پیراسته؛ ملا مصطفی به دستور سلطان احمد عثمانی تا حرف «ح» آن را به ترکی ترجمه کرد؛ طاش کبری زاده، کمال الدین محمد (م 962ق) دنباله آن را تا حرف «ر» رسانید پس سلطان در گذشت و کار پایان نیافت؛ ابن حجر عسقلانی، احمد بن على (م 852ق) استيعاب و دنباله ابن فنحون و اسدالغابة را یکجا گرد آورده) و (الاصابة» نامید؛ سیوطی (م911) الاصابه را کوتاه کرده عين الاصابة» ناميد.

آغاز ،بسمله، قال ابو عمر و (كذا) يوسف بن عبدالله بن عبدالبر النمرى الفقيه الحافظ الاندلسى رحمه الله بحمدالله ابتدا و اياه استعين واستبدىء وصلى الله على سيدنا محمد و آله ... انا الفقيه الحافظ ... اما بعد فان اولى ما نظر فيه الطالب و عنى به العالم بعد كتاب الله تعالى

انجام: و الى الله عزوجل نرغب في الشكر على ما اولاه و التوفيق لما يرضاه و الحمد لله رب العالمين ... و الصلاة على خير خلقه آله الطيبين الطاهرين و جميع الصحابة رضوان الله عليهم اجمعين.

چاپ ،قاهرة مكتبة نهضة مصر ، نشره على محمد البجاوي، اربعة اجزاء، 1960م ،بیروت دارالجليل تحقيق على محمد بجاوی، 1413ق، 4ج بيروت، دار الكتب العلمية، تحقيق على محمد معوض و عادل احمد عبد الموجود، 1415ق، 4ج [معجم المؤلفين 315/13؛ ريحانة الادب 98/8؛ كشف الظنون ٩٣١ مكتبة امیر المومنين ١١٠/١]

شرح و حواشی :

١ - الشموس المضيئة؛ سندروسی، محمد بن محمد (-1177)

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22252

آغاز: بسمله الحمد لله اما بعد فان جماعه من اهل العلم؛ انجام: الجزء الاول من كتب الاستذكار بحمدلله و عونه

خط: نسخ، کا ،شافعی، مصطفى بن محب الدین، تا: قرن 8[رایانه]

٢. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1470

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9، تملک: شجاع بن علی حسینی شعبان 985، محمد سلمان حسینی با مهر «عبده محمد سلمان الحسينى» (1081 ،(چهارگوش) ابو منصور محمد بن منصور بن محمد مشهور به صدر دشتکی حسنی حسینی شیرازی سال 963؛ 488گ، اندازه: 19/5×28سم [ نسخه پژوهی: 2 – 112 و 1-18]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 978

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 و 11؛ کاتب باسواد بوده و نسخه را برای خویش نوشته و حاشیه ها از خود بر آن نگاشته آن نگاشته و از قاموس اللغة و نووى وسراج الدین بلقینی و دار قطنی و اصابه ابن حجر و کازرونی و جواهر السلوک و نتایج ابکار الافکار از کشی و

ص: 368

بسیاری از کسان و کتاب های دیگر در این حاشیه ها بسیار نام برده از این حاشیه ها بر می آید که کاتب بسیاری از کتاب ه_ای رجال را که اکنون نایاب می باشد در دست داشته است، آغاز انجام بخش یکم (در نام ها) و همچنین آغاز بخش دوم (کنیت ها) درست می باشد ولیکن انجام بخش دوم افتاده و فقط تا (ه) تا ترجمه «ابوهریره الدوسی» را در بردارد ؛کاغذ: ترمه نخدی رنگ جلد: تیماج مشکی فشرده درون ابری، 277گ، 31 س_طر (12×21) اندازه: 21×31سم [ف: 2 - 501]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22264

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حافظ سید الله بخش زنجانی، تا: 18 ربیع الاول،1078ق، جا: دارالسلطنه لاهور سند؛ مصحح، در اول نسخه چند یادداشت به عرض رسید در تاریخ های 20 صفر 1095 و 12 ربیع الأول 1096 و 22 شعبان 1115ق؛ اهدایی رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: نخودی ،جلد: گالینگور آبی 321گ، 27 س_طر ،اندازه: 20/5×30سم [ اهدائی :رهبر 8 - 145] و [ف: 27-53]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5064

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: قرن 13 ،مصحح، محشی ،جلد: تیماج مشکی ضربی با مهرهای مقرنص «ابراهيم بن محمد باقر» 274گ، 29 سطر، اندازه: 21×35سم [ف: 13 – 260]

6. مشهد؛ رضوی شماره نسخه: 14205

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، بی کا، تا: 14 یا 17 رجب 1201ق؛ ، مصحح، مقابله شده؛ پشت ورق اول ترجمه و زندگینامه مؤلف در ده سطر به قلم حسن بن حسین تملک: حسن بن علی از هری مدرس حرم شریف نبوی در 1235، محمد مهدی بن على بن يوسف حسنی حسینی طباطبائی در سال 1319؛ کاظم امیرالحسینی العاملی در 1302 ؛واقف: سيد محمد باقر سبزواری،محرم 1405؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج، 337گ، 31 سطر، اندازه: 23×31سم [ف: 27 - 52]

7. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1227

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1272ق؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تیماج تریاکی روشن، 324گ، 25 سطر (13×25) اندازه: 21×35 [ف: 9 - 211]

8. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 968

كتاب الكنی است؛ خط: نسخ، کا: محمد باقر، تا: سه شنبه 11شوال 1274ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: میشن قهوه ای لایی ،مجدول ،126گ، 17 سطر اندازه: 17/7×21/1سم [ف: 1 - 31 ]

9. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2694

خط: نسخ، بی کا، تا :چهارشنبه ربیع الثانی 1274ق؛ کاغذ: فرنگی؛ جلد: تیماج سرخ مقوا ضربی، 291گ، 28 سطر، اندازه: 23×36سم [ف: 3 - 124]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1351

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد علی بن احمد اصفهانی عقدایی، تا: 6 ربیع الاول 1277ق، به دستور عبدالحسین خان و پس از دو سال از مرگش به دستور فرزندش آقا احمد خان تکمیل شد؛ محشی ،جلد: تیماج ،مشکی، 258گ، 29 سطر، اندازه: 21×30/5سم [ف: 4 - 128]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11201

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: 1277ق دارای 5 سرلوح، مجدول ،کاغذ ،فرنگی آهار مهره، جلد: دو رو روغنی، برون زمینه مرقش قهوه ای و گل و برگ زیبا درون لاکی با ترنج و لچک ترنج اسلیمی، 265گ، 29 سطر (10/5×20)، اندازه: 20/5×30سم [ف:290 - 28 ]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16 خوئی

آغا:ز آغاز نسخه ،بسمله فى اسماء المذكورين في الروايات و سایر الآثار؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ملا علی ریزی لنجانی، تا: 1283ق؛ محشی به نقل از کتب لغت و اخبار و شروح کتب اخبار، باب کنیه های زنان که در آخر کتاب است جداگانه پس از دو صفحه سفید آمده؛ مهر: محمد جعفر بن سلطان العلماء؛ كاغذ: 35 کاغذ. فرنگی آهار مهره، جلد: تيماج ضربی قرمز روشن، 35 سطر، قطع: رحلی، اندازه 21×34سم [ف: 7 - 12]

13 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3623

آغاز: برابر؛ انجام: وسلم تسليما كثيرا والحمد لله رب العالمين

خط: نسخ خوب و ریز، کا: ابوالقاسم بن ملا علی، تا: 1286ق؛ محشى؛ واقف: نائینی؛ 263گ، 25 سطر، اندازه: 27/5×35/5سم [ف 6 - 585 ]

14. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 26

خط: نسخ، کا: احمد کردستانی ،جوانرودی، تا: 1287ق به دستور فرهاد میرزا محشی با سرگذشت مؤلف به خط همین شاهزاده در پایان مورخ 25محرم :1278 :کاغذ فرنگی آهار مهره جلد: تیماج مشکی ضربی 29 سطر (12/5×26/5)، اندازه: 21/5×35سم [نشریه: 3 - 148]

15 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3622

آغاز: كتاب الاستيعاب فى اسماء المذكورين فى الروايات و سایر الاثار

خط: نسخ و شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ صدر نسخه یک صفحه و دوازده سطر در توصیف کتاب و ترجمه مؤلف است نسخه در ملکیت شاهزاده حاج فرهاد میرزا معتمد الدوله بوده و آن را در شب دوشنبه 14 شعبان 1277 تصحیح و مقابله نموده، واقف: نائینی؛ 377گ، 28 و 29 ،سطر، اندازه: 21×32/5سم [ف: 6 - 585]

16. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 5477-ف

ص: 369

نسخه اصل: دانشگاه توبینگن 11 MVT خط:نسخ، بی کا، بی تا: [ فیلم ها-ف: 3 - 156]

الاستيعاب من كتاب / کلام و اعتقادات / عربی

(al-istī‘āb (min kitāb-i)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/18

آغاز: صفة مولانا امير المومنين على بن ابى طالب عليه السلام كتاب الاستيعاب للشيخ الحافظ ابى عمر يوسف بن عبدالله محمد بن عبدالبر النحوى كان عليه السلم ربعة من الرجال الی القصر

خط: نسخ تحریری، کا: محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: ش_نبه 18 شوال 852ق ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ؛جلد: میشن بنفش، اص ،(58) اندازه: 18/22×28سم [ف: 29/18 - 384]

«استیعاب الوجوه الممكنة فى صنعة الاسطرلاب » زيج

«استيعاب الوجوه الممكنة فى صنعة الاسطرلاب » الاستيعاب في الاسطرلاب

«الاستيفاء » الشافى (مختصر)

الاستيفاء / رياضيات / عربی

al-istīfā

کرمانی، محمد کریم بن ابراهیم، 1225 - 1288 قمری

(1771-kermānī, mohammad karīm ebn-e ebrāhīm (1810 -

وابسته به: الملل و النحل = ملل و نحل شهرستانی؛ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (479-548)

تاریخ تأليف: 21 رجب 1252ق

تعلیقاتی است که در پاسخ سید محمود مفتی بغدادی به دستور سید محمد کاظم بن قاسم رشتی بر مقدمه پنجم «الملل و النحل» شهرستانی نگاشته است.

[فهرست مشایخ 232/2]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6756

آغاز: رسالة في علم الاستيفاء. بسمله، حمدله، و الصلاة علی محمد سيد المرسلين ... و بعد هذه تعليقات قد كتبهاالعبد ... كریم بن ابراهيم الكرماني على المقدمة الخامسة من كتاب الملل والنحل ؛ انجام: فان النسخة التي نقلت عنها المقدمة المغلوطة ج_دا.

كتب ذالك العبد الاثيم كريم ابن ابراهيم الكرمانی و ختمه في لیلة الاربعا لاحدى و عشرین مضين من شهر رجب 1252.

خط: ،شکسته، نستعلیق، کا: محمد شریف صهبا، تا: جمعه 1 رج_ب 1281ق، به دستور علاءالملک فرمانروای همدان؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: رویه میشن تریاکی لایی، 16گ، 15 س_طر، اندازه: 14/6×23/6سم [ف: 1 - 32]

استيفاء المنقول فيما يصح ان يدعى به من المجهول / عربي

al-istifa-ul manqul fima yasihhu an yuda bi-hi min-al

majhūl

حلبی، محمد بن احمد، – 875 قمری

(halabī, mohammad ebn-e ahmad (- 1471)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1355/10عکسی

آغاز: بسمله. حمدله. وصلى الله على محمد و آله و صحبه و سلم و بعد فهذا شروع في حصر صور

نسخه اصل: کتابخانه چستربیتی، شماره 3849؛ خط: نسخ، کاتب -مؤلف، تا: رجب 850ق ؛ 6گ (115 - 120)،16 سطر [عکسی ف: 4- 112]

استيفاء المهمات / فقه / عربي

istīfā'-ul-muhimmāt

رشتی، علی بن محمد، ق 13 قمری

(raštī, ‘alī ebn-e mohammad (- 19c)

فقه استدلالی بسیار مفصلی است با رد و ایراد بسیار و نقل اقوال فقها قديم و متأخرين.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 4502

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... كتاب النكاح و أقسامه ثلاثة القسم الاول في النكاح الدائم

جلد چهارم از کتاب نکاح تا کفارات؛ خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح، روی برگ اول تقریظی است بر کتاب از شیخ جعفر (ظاهراً شيخ جعفر كاشف الغطاء) با مهر «رق الصادق جعفر» (هشت گوشه) که شیخ احمد بن زین الدین احسائی با مهر «احمد بن زین الدین» (بیضی) آن را نیز تصدیق کرده؛ جلد: تیماج مشکی، بدون مقوا، 276گ، 22 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 12-78]

استيفاء المهمات فی العبادات و المعاملات / فقه / عربی

istīfa'-ul muhimmat fi-l 'ibādāt wa-l muʻāmilāt

على بن ميرزا محمد ،ق 13 قمری

('alī ebn-e mīrzā mohammad (- 19c)

مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 369

ناتمام مانده؛ کاتب -مؤلف، تا: قرن 13 [اوراق عتیق: 1 – 241]

ص: 370

اسحاق بن عمار / رجال / عربی

isḥāq ibn-i ‘ammār

رساله ای است در ترجمه اسحاق بن عمار، غیر از آن حجة الاسلام شفتی در این باره نوشته است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 643/5-4/113

آغاز: بسمله الحمد لله وسلام على عباده الذين اصطفى محمدوآله سادات الورى وبعد اعلم ایدک الله تعالى وايانا ان اسحق بن ع_مار اثنان والمذكور فى کش وق؛ انجام: و بالاصل الامام كما فی ترجمة ابى حامد وبعض الاصحاب

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 3گ، 25 سطر [ف: 2 - 850]

اسحاقیه / کلام و اعتقادات / فارسی

eshāqīye

کرمانی، محمد بن محمد کریم 1263 - 1324 قمری

[1906-kermānī, mohammad ebn-e mohammad karīm (1847 -

تاریخ تالیف: 13 ذیقعده 1295ق؛ محل تألیف: کرمان

در پاسخ پرسش های عقلی و کلامی میرزااسحاق خان است که نمایه 14 پرسش آن در «فهرست مشایخ» آمده است: 1. سرایت وجود و جدایی اندیشه احسائی و ملا صدرا ؛2. اگر در این ام_ورنزاع لفظی باشد که از شأن اهل حکمت نیست؛ 3. نسخ در خلق و مبدأ، خلق، اطلاق وجود ؛ 4. معنی «انا لم اعبد ربا لم اره» ؛ 5.معنی خود اوست لیلی و مجنون و وامق و عذرا؛ 6 .در عرصه شرع فخر از برای فعلیات است؛ 7. اثبات نبوت عامه و خاصه؛ 8.زید که در این دنیا در این دنیا متشرع شده و به قول شارع عمل کرده دردنیا چگونه جزا می یابد .9 .قیامت صغری و کبری؛ 10. بدن زید پس از مرگ؛ مرگ؛ 11. چگونه پس از پاشیدن این بدن از هم؛ زید آنچه را درک کرده بود واجد خواهد بود؛ 12. چرا به فساد ب_دن نباتیت و حیوانیت بر طرف میشود و انسانیت باقی می ماند؛13. تالی مشایخ را به چه باید شناخت؛ 14. اگر جمعی مدعی این مقام باشند بین آنها به چه نحو باید تمییز داد.

چاپ ،کرمان، 1378ق

[فهرستواره منزوی (87/9 فهرست مشایخ ش 739]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15141

آغاز: بسمله، الحمد لله الذي هدانا للاسلام و وفقنا بالوصول ؛

انجام: فى يوم الجمعه ثلث و عشرين من شهر رجب المرجب سنه 1267 اعدائهم و مخالفيهم اجمعين

خط: نستعليق، كا: جعفر دبير الشريعه جهت نصر الله خان، تا: 1297ق [الفبائی: 621]

اسد الغابه (مختصر) / رجال / عربی

(asad-ul ġāba (muxtaṣar)

کاشغری، محمد بن محمد، - 705 قمری

(kāšqarī, mohammad ebn-e mohammad (- 1306)

مؤلف كتاب «اسد الغابه فى معرفة الصحابه» ابن اثیر جزری (-630ق )را مختصر نموده و مطالبی هم در انساب و احوال و مرویات صحابه به آن افزوده است.

[روضات الجنات 85/8 معجم المولفين 249/11؛ داودی طبقات المفسرين 244/2؛ اربری فهرست چستربیتی 1: 86]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 290 عکسی

آغاز: الحمد لله على ترادف مننه منا يفقد الكفكر فيها الآمال؛

انجام: ثم صلى عليها ودفنت تم الكتاب بحمد الله و عونه و حسن توفيقه

نسخه اصل: چستربیتی دبلین ش 3213؛ خط: نسخ، کا: احمد بن احمد بن عجمی ،احمدی، تا: قرن 11؛ مصحح، محشی؛ 470گ ، 19 سطر [عکسی ف: 1 - 262]

اسد الغابة فى معرفة الصحابة (ترجمه) / تراجم / فارسی

(asad-ul gaba fi ma rifat-is Sahaba (t.)

ابن اثیر کتابی در معرفه اصحاب پیغمبر در شش جلد فراهم بزرگان آورده که حاوی شرح حال هفت هزار و پانصد تن از بزرگان اسلام است. در این کتاب او برای اختصار از رموزی استفاده کرده است. این کتاب در زمان قاجار به زبان فارسی برگردانده شده است. مشخص نیست که نسخه های زیر از یک مترجم هستند یا نه.

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1559

آغاز: بسمله، چنین گوید نگارنده این اوراق الشيخ الامام العالم الحافظ البارع الأوحد بقيه السلف عز الدين ابوالحسن علی بن محمد بن عبدالكريم الجزرى معروف بابن اثیر؛ انجام :اسمش احمد استخراج کرده اند و او را ابن منده و ابونعیم بهمین قدر مختصراً

حاوی مقدمه و شرح حال پیغمبر اسلام و صحابه کبار تا «اسعد الخیر» می باشد ؛خط: نستعلیق، بی کا :تا: قرن 13؛ با سرلوح مذهب؛ كاغذ: فلفل نمکی، جلد: مخمل بنفش با گل و بوته، کوبیده مقوایی، 110گ، 14 سطر (12×25)، اندازه: 21×35سم [ف: 4 - 54]

2. تهران؛ ملی شماره نسخه: 1711

آغاز: بسمله، کتاب سوم از ترجمه کتب اسد الغابه في معرفة الصحابه اوس بن حذیفه؛ انجام: و بلال بلاغت بود و او را فرزندی شود محدثین ثلاثه بشرحی که مذکور شد او را استخراج کرده اند

کتاب سوم از ترجمه اسدالغابه، از شرح حال اوس بن حذيفة بن

ص: 371

ربيعة بن ابي عمر و بن وهب بن عامر بن يسار بن بن جشم ثقفی» تا شرح حال «بلال بن رباح مکنی به ابی عبدالكريم» خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جا: طهران؛با سرلوح؛ کاغذ: فرنگی فلفل نمکی، جلد: مخمل بنفش با گل و بوته، کوبیده مقوایی، 115گ، 14 سطر (11/5×25)، اندازه:

21×35/5 سم [ف: 4 - 180]

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1794

آغاز: بسمله، کتاب دوم در ترجمه جزء اول از کتاب اسدالغ_ابه؛

انجام: بر این چون مقتضی نبوده باختصار کوشیدیم

کتاب دوم، از ترجمه حال« اسد بن زراره بن عدس بن عبید بن ثعلبه بن غنم بن مالک بن نجار» تا «اوس بن حدثان بن عوف بن ربيعه بن سعبر بن يربوع بن وائله بن دهمان بن نصر بن معاويه بن بكر بن هوازن»؛ خط: نستعلیق، کا: محمد قزوینی عاشوری،تا: 1311ق، جا: تهران؛ با سرلوح مذهب؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مخ_مل بنفش با گل و بوته ،مقوایی، 140گ، 14 سطر( 11/5×4/5) ؛اندازه: 21/5×35سم [ف: 4 - 249]

الاسدية فى انساب العلوية / انساب / فارسی

al-asadīye fī ansāb-el-‘alavīye

مختاری، محمد قاسم بن حسن، ق 10 قمری

(moxtārī, mohammad qāsem ebn-e hasan (- 16c)

به درخواست ابوالعلی سید صدر امیر اسد الله مرعشی

در دیباچه کتاب خود از شاه طهماسب صفوی ستایش نموده و زنجیر نسب او را به امام موسی کاظم می آورد و از جمله محامد شاه طهماسب این می داند که میر ابوالعلی اسدالله حسینی مرعش_ی را به مقام صدرات انتخاب نموده است. سپس به ذکر «مقدمه» در نسب امير المومنین و اولاد او پرداخته و در پنج «فصل» انساب سادات علوی را می آورد :1. ذکر عقب امام حسن (علیه السّلام)؛ 2. ذکر عقب امام حسین (علیه السّلام) ؛ 3. ذكر عقب محمد حنفیه؛ 4. ذكر عق_ب حضرت ابوالفضل ؛ 5. بیان عقب عمر الاطرف. نام این کتاب الذريعه «الرسالة الاسدية فى نسب السادة المرعشية» آورده است.

آغاز: 1: انسب کلامی که از شمائم روایح آن دماغ جان عالی نسبان صوامع قدس معطر گردد و اقرب نظامی که از نس_ایم فوایح آن.

٢. بعد الحمد و الثناء چون معرفت انساب بموجب حدیث و کتاب امری است مهم خصوصاً نسب احفاد بتول عذرا.

انجام: و اولاد جعفر الملک متفرق اند و بیشتر در تلبان بوده اند و بقیه اولاد محمد عمر الاطرف در مصر و شام و حله هستند.

[احياء الدائر من القرآن العاشر /188؛ الذریعه 66/11؛ فهرستواره منزوی2006/3 ]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5138/99

آغاز برابر 1؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ اگ (378) [ف: 15 – 178]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9450/85

خط: نستعلیق، کا: افضل الملک غلامحسین بن مهدی زندی، تا: قرن 13؛ 35 ص[ 462 - (496) [مختصر - ف: - 53]

4. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 7587/1

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد حسن طباطبائی تبریزی، تا: 14 محرم 1301ق؛ مصحح ،جلد: تیماج قهوه ای، 54گ (1پ-54ر)، اندازه: 13×20/5سم [ف 19 - 399]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1703

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، كا: ابو القاسم بن عبد القدیر سرابی، تا: شعبان 1321ق، برای میرزا کاظم خان امین الوزاره؛ کاغذ: کاغذ ،فرنگی، جلد: میشن لایی قهوه ای، 58گ 11 سطر، اندازه: 12/6×20/3سم [ف: 2 - 23]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 121 عکسی

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1 - 118]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3531

آغاز: برابر 2

خط: نسخ، کا: محمد علی عبرت ،تا: شوال 1345ق؛ کاغذ: کاغذ فستقی آبی ،جلد: میشن سیاه لایی، 21گ، 25 سطر، اندازه: 15/3×20/7سم [ف 2 - 23]

الاسراء الى المقام الاسراء / عرفان و تصوف / عربی

al-asrā' ila-l maqām-il asrā'

ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638 قمری

(ebn-e ‘arabī, mohammad ebn-e ‘alī (1166 - 1241)

آغاز: قال العبد المعترف المشرف الحضرة الالهية ... أما بعد فاني قصدت معشر الصوفية أصل المعارج العقلية و المقامات الروحانية و الأسرار الالهية والمراتب العلية القدسية

انجام: فقد أعطيت المفتاح لمن شاء فليفتح و الحمدلله على ما منح و صلى الله على محمد الأعز الأصبح سيدنا النبي العربي

چاپ: تهران؛ طهوری: 1372ش ،بیروت، محقق: سعاد الحكيم، دندرة للطباعة والنشر، 263 ص 1408ق.

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 5504/2-ف

نسخه اصل: دانشگاه پرینستن ش 5942؛ بی کا، تا: قرن 11؛ 109گ (143ر-35پ) [فیلم ها-ف: 3 - 163]

2. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 116/11

خط: نستعلیق ،کا: عطاء الله بن نظام حسینی بخاری، بی تا؛ جلد: تیماج قرمز، 15گ (97پ-111ر)، اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 98]

الاسرار / كيميا / عربي

ص: 372

al-asrār

رازی، محمد بن زکریا، 251 - 313 قمری

(rāzī, mohammad ebn-e zakaryīā (866 - 926)

چاپ ،تهران، جامعه تهران، چاپخانه حیدری، 128 ص 1343 ق .

[دیباچه دانش پژوه در آغاز چاپ این کتاب در 1343]

شرح و حواشی:

1- سر الاسرار (ترجمه)

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1870

آغاز: يبقا مصعدا او مختقا احمر و شمعه بماء النوشادر؛ انجام: و آخر ذلك كله الحل و العقد ثلاث دفوع تم ذلك و الحمد لله وحده.

جزء اول آن در این نسخه افتاده و چند صفحه آخر آن بحث در تکلیس طلا و نقره و نحاس به اقسام آن می کند. از صفحه 44 جزء ثانی کتاب اسرار شروع و تا آخر نسخه این جزء و جزء ث_الث می آید، در جزء دوم تکلیس بقیه فلزات مورد عمل در کیمیا ذکر می شود و سپس تشميع شرح می گردد و تشميع همه فلزات مورد عمل در کیمیا بیان می شود و بعد ابواب التحلیل گشوده می گردد و در این جزء و جزء ثالث تحليل بالمياه الحادة و تحلیل گش_وده می گردد و در این جزء و جزء ثالث تحليل بالمياه الحادة و تحلیل بالمياه بالزيد و تحليل بالرطوبه و تحليل بالدن و تحليل بالمرجل تحليل بالعميا و تحليل بالكروس و الحب و تحليل بالتقطير مى آید و بعد ابواب عقد یعنی عقود چهارگانه شرح و بعد از آن انواع تصعید و سپس ابواب تدبیر بیان می شود و به آخر ابواب معدنیه می آید. در صفحه آخر از نصف صفحه باب عمل قمر از کت_اب فاضل حسان بن عیسی شروع و هنوز چهار سطر از این باب نیامده نسخه به پایان می رود؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی؛ آغاز و انجام؛ ابتداء نسخه از برگ 41 شروع میشود به ظاهر40 برگ اول کتاب این نسخه افتاده در حقیقت تعداد برگ های 57 می باشد ولی چون شماره و برگ آخر مورد لحاظ است لذا عدد برگ ها 97 آمده ؛کاغذ ،فرنگی حنایی، جلد: میشن تریاکی ،مقوایی ،97گ 16 سطر ،(7/5×11) ،اندازه:10/5×15/5سم [ 466 - 10 ]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6792/3

بخشی از کتاب ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1104ق، جا: دار السلطنه اصفهان؛ در حاشیه کتاب یادداشت های مختصری در کیمیا آم_ده ؛جلد: تيماج ،مشکی، 5گ (6پ -10ر) اندازه: 15×21/5سم [ ف: 260 - 20 ]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1258-ف

بی کا، تا: قرن 12 و 13 [ فیلم ها-ف: 1 - 282]

اسرار / عرفان و تصوف / فارسی

asrār

شمس تبریزی، محمد بن علی، 582 - 645 قمری

(šams-e tabrīzī, mohammad ebn-e 'alī (1187 1248)

مطالب متفرقه ای است در مباحث اعتقادی و اخلاقی با شواهدی قرآنی و روایی و شعری و حکایات که با بیانی ساده و خالی از قواعد ادبی بیان شده است.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1204/6

آغاز: گفتم آدمی می باید در همه عمر یکبار زله کند باقی همه عمر مستغفر آن باشد من اشبه اباه فما ظلم وتقریر زلت آدم و توبه او سبب نزول

نسخه اصل: کتابخانه مولانا قوفیه - ترکیه 79؛ خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر ذیحجه 754ق؛ 36 ص (315 - 350) [ عکسی ف: 4 - 9]

الاسرار / عرفان و تصوف / عربی

al-asrār

صدر الدین قونیوی، محمد بن اسحاق، 607 - 673قمری

(1275-sadr-od-din qūnīyavī, mohammad ebn-e eshaq (1211 -

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... و بعد فهذه نكتة من اسرار الحق الناطق بها على السنة موجوداته من من ... باختلاف عباراتها و بحسب مفهوماتها

انجام: و كذلك نسأل من الله الكريم الجواد أن يرزقه هذه المقامات بفضله وسعة رحمته إنه ولى الإجابة

اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 116/10

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: عطاء الله بن نظام حسینی بخاری، بی تا؛ جلد: تیماج قرمز، 5گ (93 ر -197ر) اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 98]

الاسرار / كيميا / عربي

al-asrār

مشهد؛ مدرسه باقریه؛ شماره نسخه: 321/5

بی کا، بی تا [ تراثنا س 6ش 4 - 102]

اسرار الآيات / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol-āyāt

قاینی، کافی بن محتشم، ق11 قمری

(qāyenī, kāfi ebn-e mohtašam (- 17c)

در آن از نبوت مجهول ارسطو و سخن «نبی کامل و حکیم حكيم فاضل زرادشت در کتاب زند» و از رساله «فیض الهی» ابن سینا و از ابوعبدالله محمد الرازی و «ما بعد الطبيعة» و «فلسفه اولی» ارسطو

ص: 373

یاد شده است. در باب 12 نامه ای است فلسفی از «خردمند فاضل و دانشور کامل محمد المحسن الاصفهانی اندر اثبات علم احکام النجوم» و گویا مراد او معزالدین محمد بن تقى الدين محمد حسینی اصفهانی باشد که در «التسهیل» از او یاد کرده و گویا از او است که به «الفيلسوف الاستاد «المفيض» (مانند «المحسن» اینجا تعبیر نموده است. فهرست باب های این رساله چنین است :1. در آن که به چیست که برخی از مردم که از دنیا اعراض نموده باشند روزگاری چیزی نخورند؛ 2. در آن که به چیست که گروهی کارهایی بکنند که دیگران آن را نکنند؛ 3. در آن چسان از غیب آگاهی توان داد و وحی و خواب چیست؛ 4. آن که کاهنی چیست و کهانت به چه پدید آید؛ 5. آن والهان چگونه از غیبت آگاهی دهند؛ 6. در آن که گروهی دیگر به چه از غیبت آگاهی دهند و وجود جن به چیست؛ 7. آن که خوارق عادات به چه پدید آید؛ 8. در آن که جادویی بود؛ 9. در آن که چشم زخم به چه باشد؛ 10. صحت عزايم تعاويذ؛ 11. كيفيت وجود طلسمات و نیز نجات و آنچه بدان متعلق است؛ 12. در آن که به چه وجه تقدمه معرفت به علم نجوم چون به حاصل آید از گفتار حکیم فاضل محمد محسن؛ 13. حكيم كيفيت وجود زیارت مشاهد و گورستان؛ 14. سبب استجابت دعوات؛ 15. در آن که روا نبود که دنیا از پیمبری یا امامی خالی باشد؛ 16.در آن سبب اختلاف مردم به چیست؛ خاتمة الکتاب در آنکه این رساله بعد از علوم حکمت باید خواند.

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... و بعد این رساله ای اس_ت که برای هدیه مجلس عالى والد اجل اکرم زاده الله علوا نبشتم واندرو باز نمودم چگونگی پیدایش غرائب و عجایب شگفتیهایی که بدین گیتی اندر است و سخن را دشوار یاد نکردم و حقیقت آنچه خواستم بچند باب روشن گردانیدم

چاپ: در رسائل عرفانی و فلسفی حکیم قاینی (تهران انتشارات علمی فرهنگی )

[فهرستواره منزوی 60/7]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2981/5-ف

آغاز: بسمله. الحمد لله رب العالمين ... و بعد این رساله ای اس_ت که برای هدیه مجلس عالى والد اجل اکرم زاده الله علوا نبشت_م اندرو باز نمودم چگونگی پیدایش غرائب و عجایب و شگفتیهایی که بدین گیتی اندراست و سخن را دشوار یاد نکردم و حقیقت آنچه خواستم بچند باب روشن گردانیدم؛ انجام: باب پانزدهم اندر آنکه روا نبود که گیتی از پیامبری یا امامی که به روح قدسی موید بود خالی باشد و بیان آن

نسخه اصل: نسخه آقای شیخ آقا بزرگ تهرانی؛ خط:نستعلیق، كاتب - مؤلف، بی تا، افتادگی: انجام با همان گونه حواشی ض_یاء الدین محمد، ص ع به خط نستعلیق گویا از خود مؤلف و گزیده مانند است؛ 47گ (129پ-83پ) [فیلم ها -ف: 1 - 748]

اسرار الآیات و انوار البينات / تفسیر / عربی

asrar-ul ayat wa anwar-ul bayyinat

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهيم، 979 - 1050 قمری

(1641-sadr-od-dīn-e šīrāzī, mohammad ebn-e ebrāhīm (1572 -

گفتاری در اسرار آیات الهی در مخلوقات او که با روش فلسفی و عرفانی تدوین شده است. این کتاب دارای یک «مقدمه» و 3 «طرف» و هر طرف دارای چند «مشهد» است المقدمة في بيان طريق السالكين؛ طرف 1. علم الربوبية، در سه «مشهد»: 1) معرفة الحق الاول جل ذكره و وحدانيته، 2. صفاته و اسمائه، ٣. دوام الهيته و وجود رحمته؛ طرف .2. افعاله ،سبحانه در چهار «مشهد» (1 )حدوث هذا العالم (2) تحقيق الانقراض و النهاية و اثبات الغاية كالبداية للدنيا 3) احكام المخلوقات الواقعة في سلسلة العود اليه تعالی (4) بيان النبوة و احكامها؛ طرف ٣. علم المعاد، در سیزده مشهد: (1) بيان الفطرة الأولى للانسان (2) علم الساعة سر القيامة (3) تحقيق القبر وعذابه وثوابه (4) البعث و الحشر، (5) الصراط، (6 نفخ الصور، (٧ نشر الصحف و ابراز الكتب، (8) الميزان و الحساب (٩ الجنة والنار و ابوابهما، (١٠) الزبانية وعددها (11) الزبانية و عددها (12) شجرة طوبى و شجرة الزقوم، ١٣ كيفية تجدد الاحوال و الاثار علی اصحاب الجنة و الصحاب النار

آغاز: بسمله، نحمد اللهم يا من بيده ملكوت الارض و السماء و اليه يتشوق و يدور الاشياء ... اما بعد فيقول انزل خلق الله محمد الموعد بصدر الدين هذا بيان للناس و هدى و رحمة للمتقین... هذه انوار علوم الهية و اسرار مسائل ربانية و مقاصد قرآنية مستفاد من آيات الكتاب المبين ... سميتها باسرار الآيات و الانوار البينات

انجام: و اصبحت القوه النفسانية مخترعة للصور الخيالية على الوجه الاقوى فصار الحس و الخيال و اصلاح و المتخيل بعينه محسوس و المحجوب مكشوفا والمعلوم حاضراً كقوله علمت نفس ما احضرت

چاپ ،تهران ،1319ق ،رحلی 120 ص، همراه با نصف کتاب عرشیه ملاصدرا ،طهران ،سنگی 1322، رحلی، 616+ 1صص؛ ،شیراز ،سنگی 1332؛ رحلی؛ با تحقیق سید محمد موسوی، ،تهران، انتشارات حکمت، 1385ش( به انضمام تعلیقات ملا علی نوری )

[الذريعة 39/2؛ مشار عربی ص 50 ریحانه 417/3؛ منزوی 7/1]

1. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 315

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ ف : 3 - 70]

2.تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 189/1 حکمت

خط: نسخ، کا: عبدالواحد بن محمد امین شیرازی تا: 1094ق؛

ص: 374

افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج سرخ مقوایی، قطع: رحلی [ف: 2 - 5]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6953

آغاز و انجام : برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا ،تا: اواخر قرن 12؛ محشی با نش_ان «النورى»؛ واقف: درة السلطنه ملک زاده کوثر، آبان 1326 ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی یک لا، 97گ، 20سطر، اندازه: 13×21سم [ف : 22 - 28]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13619

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ پشت ورق اول ارکان اربعه سلوک و چند بیت در شأن امیر مؤمنان (علیه السّلام)؛ کاغذ: شکری آهار مه_ره ،جلد: تیماج مشکی، 157گ 20 سطر، اندازه: 11/8×21سم [ 22- 29]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 933/12-ط

آغاز: برابر؛انجام: و قد ذكر بعض الحكماء ان فى بدن الانس_ان اربعه آلاف حكمه.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ در برگ پایان فهرست قاعده های موجود در این نسخه تا «قاعده في فضل معرفة الانسان نفسه» به خط کاتب؛ کاغذ: فرنگی ضخیم شکری، ج_لد: تیماج مشکی، 39 ص (172-210) قطع: خشتی اندازه: 16/5×20سم [ف: 23 - 236]

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2472

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: ترمه، جلد: رویه کاغذ گلدار مغزی میشن، 73گ، 23 سطر، اندازه: 16/6×27/5سم [ف: 1 - 32]

7 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3638/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج حنایی، 247 ص( 1-247)، 21) سطر (8×19) [ ف : 12 - 2643]

8. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 233/2 حکمت

به پایانش نرسانده است؛ خط: نستعلیق ریز، بی كا، بی تا؛ مح_مد شفيع بن محمد مقیم طغایی شیرازی نواده ملاصدرا این نسخه را با نسخه اصل به خط مصنف در 1 ذیقعده 1115 مقابله نموده است؛ جلد: تیماج مشکی مقوایی، قطع: رحلی [ف 2 - 53]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7577/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: عبدالملک بن محمد ابراهیم بوناتی، تا:چهارشنبه 9 ربیع الاول 1128ق ؛جا: مدرسه رفیعه امامیه شیراز؛ سال 1129 مقابله شده؛ جلد: تیماج قهوه ای 103گ (1پ- 103پ)، 19 سطر، اندازه:15×21سم [ف: 19 - 383]

10. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 377

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین، تا: یک شنبه آخر شعبان 1160 ،مجدول دارای سرصفحه زیبا، کاتب به یک واسطه از نس_خه مصنف نقل کرده ؛جلد: شميز عطف کالینگور، 190گ ، 17سطر، اندازه: 12 × 20سم [ف 1 - 358]

11. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 437

آغاز: و ملكه و ملكوته و العلم باليوم الآخر ... قاعدة اعلم ان محبة الدنيا و الكفر يتلازمان؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی بن محمد کاظم خوانساری اصفهانی ،تا: جمعه 2 رجب 1186ق، جا: زنجان؛ تملک: محمد حسین جلیلی، کاغذ: نخودی فرنگی، جلد: مقوا عطف تیماج مشکی، 94گ، 21 سطر ،اندازه: 12×21/5سم [ف: 26]

12 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 126/8

خط: تحریری، کا: محمد باقر دزفولی موسوی صدرالدین، تا: 1196-1195ق ،ناتمام؛ 39گ، اندازه: 17×29سم [ف: 3 - 4]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1719/1

آغاز : برابر؛ انجام: فصل في بطلان الشطحيات اللمتصوفين وضرر استماعها للمسلمين. اعلم ان المراد بالشطح... و اما ابو یزید البسطامي فلا یصح عنه

خط: نسخ تحریری، تا: قرن 13ق، بی تا: افتادگی: انجام؛ محشی با نشان «نوری دام ظله» ؛کاغذ: نازک اصفهانی، جلد: تیماج تریاکی سیر، 106 ص ،(1-106) قطع: خشتی، اندازه: 15/5×21سم [ف: 9 - 251]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 909/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 3 - 109]

14. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1539/10

آغاز و انجام :برابر

بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 198ص (339 - 536)، 18 سطر (7/5×13/5)، اندازه: 14×21سم [ف : 10 - 40]

15. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 227/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی، 65گ (8پ-72ر)، اندازه: 16×21/5سم [ف: 1 -160]

16. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 733

خط: نسخ، کا: سید تقی موسوی، تا: قرن 13 [نشریه: 2 - 137]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10685

کامل؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی با نشان های «نوری رحمه الله» و «ج»، ابتدای نسخه یادداشت مفصل نعمت الله بن محمد باقر احقاق جهرمی زرگر درباره افتادن فرزندش احتجاب از بام پنجدری و بهبود یافتنش در 26ربیع الاول 1351 تقريباً دوازده دقیقه قبل از غروب و چند بیت شعر به خط خودش، به خط نام کتاب را «مفاتیح باب الجنة و الرضوان» دانسته اند، با یادداشت کتابخانه محمد کریم اشراق اشراق جهرم 1355 و یادداشت اهدایی آقا محمد کریم اشراق و برادران احقاق در پایان یادداشتی از همان احقاقی در 4 جمادی الاول 1351ق؛ مهر: «رحمت الله» (بیضی)؛ جلد: تیماج سرخ، 141گ، 15 سطر (6/5×10/5) ، اندازه: 15/5×22سم [ف 20 - 189]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/15 خوئی

ص: 375

این رساله در فهرست نیامده از فهرست رایانه ای 51 ذکر ش_د؛ بی کا، تا : قرن 13؛ 6 ص (299-304) [ف: 7 - 262]

19. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 280/1

آغاز و انجام: برابر

كا: عبدالجليل حسینی زنجانی، تا: 1214ق؛ جلد: چرم مشک_ی، 95گ (2 پ- 96 پ)، 22 سطر، اندازه: 15×21/5سم [ مؤيد: 1- 249]

20. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6144

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق و شکسته، کا: احمد بن محمد حسینی، تا: شوال1216ق؛ واقف نائینی؛ 82گ، 17 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 4- 405]

21. قم؛ مفتى الشيعه؛ شماره نسخه: 77

آغاز: برابر

خط: نستعلیق نزدیک به نسخ ،کا: محمد بن شیخ صالح بحرانی، تا: جمعه 26 ربيع الثانی 1219ق؛ مصحح، در برگی قبل از کت_اب فهرست قواعد آن نوشته شده؛ جلد: تیماج مشکی، 144گ، 14سطر، اندازه: 15×20/5سم [ف: - 82]

22 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7746/1

خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی خیری ایرایی استرآبادی،تا: 1233ق؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 25 س_طر (8/5×16) قطع: ربعی، اندازه: 14/5×21سم [ف: 16 – 688]

23. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3092/1

خط: نسخ ،بی کا، تا: 1233ق؛ کاغذ ،فرنگی،جلد: تیماج مشکی ،ضربی 200 گ (1-200)، 23 سطر (8/5×15)، اندازه: 14/5×20سم [ف 11 - 2038]

24. تهران الهیات؛ شماره نسخه: 147

خط: نستعلیق، کا: عشور علی، تا: 1234ق، جا: اصفهان مدرسه نیماورد ؛افتادگی: آغاز؛ در آغاز نسخه تفسير «خلق السموات الارض في ستة ايام» از ملاصدرا و اشعاری از حکیم سنائی اس_ت ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 89گ، 23 سطر( 8/5×14 )،اندازه: 15×21سم [ف: 455]

25. قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 438

خط: نسخ، کا: سید تقی بن میر حسین موسوی قاینی، تا: 234ق [ف: 35]

26. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1/ 7894- 104/ 53

آغاز: جواهر عالم الملكوت و ينكشف بها انوار عالم الجبروت فيها قرة عيون السالكين وشفاء صدور المومنين... ... و جمعتها فی مقدمة و اطراف و مشتملة على مشاهد؛ انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد مهدی جزی انزانی استر آبادی برای سید احمد موسوی استر آبادی، تا: 1238ق؛ افتادگی: آغاز ؛118 گ،18 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 340]

27. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 653

خط: نسخ، کا: المولى محمد باقر خراسانی، تا: شعبان 1242ق؛ محشی از نوری به دو خط یکی با نشان «دام ظله» و دیگری «نورالله مرقده»؛ تملک: محمد با مهر ؛جلد: چرم قرمز، 100گ، 19 سطر، اندازه: 15×21سم [مؤيد: 2 - 157]

28. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3029

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق شکسته، کا: میرزا ابوالقاسم، تا: 1242ق؛ افتادگی: میان برگ های 10 و 11، 16پ و 17، 17پ و 18 ، 18پ و 19 و 86پ و 87؛ محشی با امضای نوری در برگ 91پ اشعاری به فارسی و عربی کاغذ فرنگی ،شکری، جلد: تیماج قهوه ای روشن ،مقوایی اندرون جلد: کاغذی ،نخودی 91 گ، 21 سطر ، (7/3×14)، اندازه: 14/3×21 سم [ف: 14 – 145]

29. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه 233/1

آغاز: برابر؛ انجام: و تطهرهم تطهيرا و نو قلوبهم بايات المحكمة الايمان تنویرا

خط: نسخ خوش، بی کا: تا: 1242ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: روغنی، 206ص(1-206)،18سطر (8×14)،اندازه: 14×22سم [ف: 7 – 206]

30. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1062

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، تا :1242ق؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج زرد یک ،لا 107گ، 18 سطر (7/5×13/5)، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 9 - 57]

31 .چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 409/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1243ق؛ محشی؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی، اندازه: 15×21سم [ف: 228]

32. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1866/29

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: 1243ق؛ جلد: چرم قهوه ای، 115 ص( 607-721) قطع :خشتی، اندازه: 15×20/5سم [ف: 9 - 560]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2338/18

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 6 - 432]

33. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22596/1

خط: نستعلیق، کا :کلبعلی خادم سرکار فیض آثار روضه رضوی، تا: 1244ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ای؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 83گ( 83-1پ)، 21 سطر (8/5×14/5)، اندازه: 15×21/5سم [ف: 3 - 771]

34. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 835

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 1244ق؛ با سرلوح مذهب؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ماشی، 173گ، 15 سطر (6×13/5)، اندازه: 12×21سم [ف: 8 - 340]

35. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11027/1

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق و نسخ، کا: حسین علی بن محمد على

ص: 376

نهاوندی ،تا: جمعه شعبان 1244ق، جا: اصفهان؛ محشی، فرنگی، آهار مهره، 62گ (1- 62)،22سطر، اندازه : 9×17 سم [ف: 28 - 51]

36. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه 212

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه 8 ذیقعده 1244ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 231گ، 17 سطر (5/5×3/5) ، اندازه: 10/5×19/5سم [ف: 455]

37. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4130/3-ف

خط: نسخ، کا: شیخ ابن ابی الحسن محمد نایینی مصاحبی، تا: 25 صفر 1245ق [ فیلم ها-ف 3 - 19]

38. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1206

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد بن ابوالحسن نائینی ،مصاحبی، تا: 1245 ؛کاغذ: ایرانی و مهره شده ،جلد: تیماج سبز، 200 ص 21 س_طر، قطع: خشتی ،اندازه: 15×21سم :[ف 4 - 2]

39. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10011/1

خط: نستعلیق،کا: ابوالحسن تنکابنی، تا: 1248ق، جا: اصفه_ان، مدرسه میرزا حسین ،به جهت علم الهدى السيد المرتضى؛ ج_لد: تیماج مشکی، 75گ (1پ - 75ر)، اندازه: 15×21سم [ف: 26 - 9]

40. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 593/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،پخته، بی کا، تا: جمادی الثانی 1258ق :جا: تبریز؛ 83گ،( 1پ-83ر)[ف:2 - 14]

41.تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه:64

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، كا: محمد باقر بن محمد کاظم خراسانی قاینی، تا: شوال 1261ق؛ نسخه نخست در تملک محمد كاظم اعت_صاد الاسلام بوده، سپس آن را به کتابخانه خانقاه هدیه نموده؛کاغذ: ایرانی ،زرد ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 352 ص، 19 س_طر، اندازه: 12×12سم [ف: 1 - 97]

42.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 417

خط: نسخ، بی کا، تا: محرم 1262ق؛ جلد: تیماج قرمز یک لا،218گ، اندازه: 11×15/5سم [ف: 1 - 7]

43. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12043

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: نجفعلی بن محمد علی نهاوندی، تا: سه شنب_ه6 شوال 1264ق، برای میرزا محمد حسن ؛جلد: تیماج قهوه ای، 162گ، 15 سطر، اندازه: 13×20/5سم [ف: 35 - 57]

44. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 849/4

خط: نستعلیق، کا: هاشم بن ابراهیم حسینی، تا: 1264ق، 70 گ، اندازه: 14×21سم [ف 3 - 31]

45 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3699

خط: نستعلیق، کا: ساوجبلاغی ،تا: جمادی الثانی 1267ق،به فرموده آخوند ملا مصطفی نجم آبادی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج زرد ضربی، 83گ 25 سطر (5×13)، اندازه: 10× 17سم [ف: 12 - 2703]

46. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 819

خط: نسخ، کا: محمد رضا بن محمد حسین یزدی، تا: پنج شنبه 19 ربیع الثانی؛ در برگ اول یادداشتی به خط محمد تقى قمى الاصل طهرانی به تاریخ 1270 که در سرای حاج ملا علی در تهران نوشته است؛ جلد: چرم زرد 190گ ، 17 سطر، اندازه: 10/5×17سم [مؤيد: 2 - 260]

47. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2273/1

خط: نسخ، بی کا، تا: 1279ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی ،مقوایی 89گ (1پ- 89ر)، 22 سطر(8/5×17/5)، اندازه: 16×25/5سم [ف: 9 – 922]

48. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 54-الف/492/1

آغاز و انجام: برابر

كا: عبدالله معلم خفری، تا: 16 ذیحجه 1279ق، حسب فرمایش لطفعلی خان بن آقا محمد ؛جلد: مقوا با تیماج سرخ، 131ص، 19 سطر (8/5×16)، اندازه: 15×22سم [ف: 2 - 89]

49. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10597/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: ابوالحسن بن محمد حسینی شیروانی، تا: 8 رمضان 1280ق؛ ابتدای مجموعه یک صفحه از کاتب در معنای حدیثی از رسول اکرم با امضای «ح ن شیروانی» در آخرین برگ هم روایتی از ایشان آمده؛ انتقالی از مدرسه آیت الله بروجردی شهر ری در اردیبهشت1370؛ جلد: تیماج تریاکی یک لا، 67گ (2 پ-68پ)، 22 سطر، اندازه: 19/5×21سم [ف 20 - 56]

50. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1316 ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد جعفر بن محمد رحیم، تا: سلخ جمادی الثاني؛ مهر: «محمد بن صادق الحسینی 1283» (بیضی)؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج نارنجی با جدول و کمند، 116گ، با احتساب برگ های اضافی، 20 سطر، قطع: وزیری بزرگ [ف: 24/2- 207]

51. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره :نسخه 1 مجموعه بدون شماره

كا: عبدالصمد بن محمد صادق، تا: پنج شنبه 6 شوال 1283ق [دلیل المخطوطات: 1 - 156]

52. بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 128/1

خط: نستعليق، كا: محمود موسوی تونی، تا: جمعه 24 رمضان 1285ق ،جا ،شیراز مدرسه میرزا علی اکبر ؛ مصحح؛ جلد: تيماج مشکی، 95گ (1پ-95پ)، 19 سطر، اندازه: 17×23سم [دیانی - ف 101]

53. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1343

خط: نسخ خوب، بی کا، تا: دهه آخر جمادی الثانی 1293ق؛ در

ص: 377

پايان پاسخ صدرا به بعض افاضل ابهر افزوده شده و كاتب نسخه خود را نوه صدرا می داند؛ جلد: تيماج قرمز، 135 گ، 19 سطر،اندازه: 15×23/5سم[ف: 4- 172]

54.قم؛ مسجد اعظم ؛ شماره نسخه: 255

آغاز و انجام: برابر

کا: محمدسميع بن محمدجعفر، تا: صفر 1295 ق؛ مصحح؛ جلد:تيماج سبز، 96 گ، 19 سطر، اندازه: 17× 22سم[ف مخ: 1- 143]

55 . شيراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 66

خط: نسخ، بی كا، تا: پنج شنبه 19 محرم 1297 ق؛ 173 گ، اندازه:11×17/5 سم[1- 7]

56 . قم؛ مركز احياء؛ شماره نسخه: 391

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوب، کا: سلمان حسينی، تا: جمعه غره صفر 1299 ق،به دستور آقا مير سيد محمود منشی باشی؛ مصحح؛ جلد: تيماج قرمز بدون مقوا

87 گ، 20 سطر،اندازه: 14/5× 21/5سم[ف: 1- 509]

5٧ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9247

خط: نسخ، بی كا، تا: نزديك عصر مؤلف، مصحح؛ جلد: تيماج قهوه بدون مقوا، 129 گ، 21 سطر، اندازه: 12/5×17/5سم [ف: 24- 43]

5٨ . قم؛ فيضيه؛ شماره نسخه: 929

خط: نسخ، بی كا، بی تا؛ 140 گ، 15 سطر، اندازه: 14×19 [ف: 1- 13]

5٩ . تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5

آغاز: برابر

تذكر: نام مؤلف و كتاب به قرينه آغاز نسخه تعيين شد؛ بی كا،بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 7گ ( 56 ر- 62 ر) [ف: 5- 17]

6٠ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3/ 12062

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ جلد: تيماج، مشكی، 200 ص ( 13- 212)14سطر، اندازه: 10/5×16/5 سم[ف: 35- 74]

6١ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی كا، بی تا؛ جلد: روغنی نارنجی دارای ترنج، 189 ص ( 1- 189)23سطر اندازه: 15×23سم [ف: 9 - 24]

6٢ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5672

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی كا، بی تا؛ محشی به امضای نوری گويا همان آخوند ملاعلی نوری حكيم باشد؛ واقف: فهرستی؛ 119 گ، 18 سطر،اندازه: 18×23سم[4- 406]

6٣ . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2

خط: نستعليق، کا: محمد علی بن ملا حسين بن حاجی قربان علی،بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: نو، 19سطر(10×15)قطع: خشتی، اندازه:18×23سم[ف: 16- 504]

64 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6914/1-35/94

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا عطف تیماج، 176گ، 16سطر، اندازه: 13×22سم [ف: 1 - 339]

65.یزد؛ وزیری شماره نسخه: 3144/2

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا: کاغذ: اصفهانی،جلد: تیماج مشکی، 74 ص (10-83) اندازه: 14×19/5سم [ف: 5 - 1549]

66. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7636-51/96

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 103گ، 16-17 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 1 - 340]

اسرار ابتلاء الاولیاء / تاریخ معصومین / فارسی

asrār-e ebtelā’-ol owlīyā’

کزازی، محمد شفیع بن محمد حسین، ق13 قمری

kazzāzī, mohammad šafi' ebn-e mohammad hoseyn (-

(19c-)

اهدا به: محمد شاه قاجار

تاریخ تالیف: 1208ق

مؤلف کتاب را پس از «بحری البکاء» و به نام محمد شاه قاجار تألیف کرده است و هر دو کتاب در سوگواری است. در چند «مقدمه» و چند «روضه» و چند «بلیه» و یک «خاتمه» تنظیم شده است نام مؤلف و کتاب و شاه در دیباچه هست.

آغاز :بسمله، الحمد لله الذى خلق بحسب معرفته قصبة الياقوت عن عالم اللاهوت و جعلها اربعة عشر عقداً اجابة

انجام: امین رب العالمين و صلى الله على محمد و آله الطاهرين.

1. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5331

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ گویا نسخه اصل است؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج زرد ،مقوایی 143گ 14 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم[ ف:3-124]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه 793

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: نجفعلی انجدانی، تا: 1208ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی، نقاشی بوم تریاکی گل و بوته زر و شنجرف، 186گ ، 17 سطر (6×12/5) ،اندازه: 12×19سم [ف: 2 - 319]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10575

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: نجف علی انجدانی، تا: 12 جمادی الاول 1258ق؛ جلد: تيماج قهوه ای ،مجدول 175گ ، 17 سطر، اندازه: 11×18سم [ف: 33/1 - 110]

ص: 378

اسرار الابرار / تراجم / فارسی

asrār-ol abrār

؟ هروی داود بن مسعود

heravī, dāvūd ebn-e mas‘ūd

ویژگی ها و حالات گروهی از رجال طریقت عرفان.

1. تهران؛ مرکز فرهنگی خراسان شماره نسخه: 91 عکسی

شرح حال مشایخ منطقه غور و غرجستان و کشمیر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1165ق [جنگ: 1 - 443]

2. تهران؛ مرکز فرهنگی خراسان؛ شماره نسخه: 125 عکسی

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1166ق، 196گ [جنگ: 1 - 442]

اسرار الابرار و اخبار الاخیار / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol-abrār va axbār-ol-axyār

وابسته به: تذکرة الاولياء عطار ، محمد بن ابراهيم (537-627) گزیده تذکرة الاولياء عطار است، با فهرست در دیباچه.

تهران؛ موزه ملی؛ شماره نسخه: 3592/2

آغاز: بسمله الحمدالله مستحق الحمد لوجوب و مستوجب الشکر لكمال الجود ... بدانکه این اوراق مشتل است بر ذکر بعض اسامی کبار اولیا و علما و سادات و مشایخ و زهاد سلف و طرفی از قصص و مقامات و سخنان ایشان ... و این کتاب را اسرار الاب_رار و اخبار الاخیار نام نهاده شد و از کتاب تذكرة الاوليا [و تبص_رة الاصفیا] که شیخ فریدالدین عطار ساخته است اختیار کرده ایم؛

انجام: و بسعادت ابدی پیوست.

خط: نستعليق، كا: غياث الدين بن ابراهیم معلم بلگیجانی، بی تا؛ شماره ميكروفيلم ، کاغذ: خانبالغ، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی با لولا، 74گ (147پ-220ر)، 17 سطر [نشریه: 2 – 14 ]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1669/2-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فیلم ها-ف: 1- 625]

اسرار الاخيار و الابرار / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol-axyār va-l-abrār

در سلوک عرفانی

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4689/3

آغاز: اسرار الاخيار و الابرار من مشايخ ترکستان. بسمله شرایط سلوک اول نفی خیال است؛ انجام: فی آناء الليل و اطراف النه_ار.

بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: مقوای پارچه ای،8ص (8-1)، 13 سطر (5×10) ، اندازه: 9×15سم [ف : 14 - 3639]

اسرار الاذکار / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ul aḏkār

عنقا ،طالقانی ، ابوالفضل بن علی 1266 - 1333 قمری

'(anqā tāleqānī, ab-ol-fazl ebn-e 'alī (1850-1915)

آغاز: بسمله. تخلقوا باخلاق الله. از مشایخ بزرگوار نقل شده است از حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام که حضرت رسالت پناهی خاتم صلى الله علیه و آله و سلم به عشق و محبت خود بیان کرده اند که مرا راهنمایی فرما به معشوق ازلی و حبیب لم يزلي جاء في الخبر قال على عليه السلام يا رسول الله دلنی على اقرب الطرق الى الله و اسهلها على عباده و افضلها عندالله تعالى فقال رسول الله علیه و آله یا علی علیک بذکر الله تعالی فی الخلوة فقال على عليه السلام كيف اذكر يا رسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) فقال و غمض عينيك و سمع منى ثلاث مرات و على يسمع ثم قال لا

اله الا الله ثلث مرات و النبي عليه السلام يسمع.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4- عنقا

انجام: این عمده غامض به غیر عشق حل نگردد و السلام.

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا ،45ص، 26 سطر، قطع: رقعی [نشریه: 5 - 747]

اسرار الاصول / اصول فقه / عربی

asrār-ul usūl

لاریجانی، علی بن چراغعلی، ق13 قمری

(lārījānī, ‘alī ebn-e čeraq-'alī (- 19c)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23592

آغاز ،بسمله، الحمد لله الذى جعل الجنه مقرا للمتقين؛ انجام: من سنه الف و ماتین و خمس وستين حامدا مصليا و الحمد لله رب العالمين

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 1265ق [رایانه ]

اسرار الاطباء / طب / فارسی

asrar-ol-atebba

نظام الدین گیلانی، احمد بن محمد - 1059 قمری

nezām-od-dīn-e gīlānī, ahmad ebn-e mohammad (-

(1649-)

اهدا به: سلطان عبدالله قطب شاه فرمانروای گلکنده (1020 -1083ق)

محل تأليف: حیدر آباد هند

این رساله در 4 «فصل» نوشته شده است: 1. داروهایی که شایسته است فرمانروایان با خود داشته باشند؛ 2. داروهایی که اثر شگفت انگیز دارند؛ 3- داروهایی که اگر با خود دارند اثر دارد -4 دستورهای بهداشتی گیلانی در آن از اندروماخوس فرزانه یاد می کند و نام هندی برخی از داروها را می آورد و آزمایش هایی که خود کرده است یاد می کند٣

ص: 379

آغاز: هو هو و ما هو الاهو. حمد لامحدود و مدح لامعدود مالک الملک عالم ... را که ... عالم و آدم را مصور کرده.

انجام و تغییر در مزاج راه نمییابد.

[فهرستواره منزوی 3279/5]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1079/31

آغاز: هو هو و ما هو الاهو. حمد لامحدود و مدح لامعدود مالک الملک عالم ... را که ... عالم و آدم را مصور کرده؛ انج_ام؛ و تغییر در مزاج راه نمییابد. تمام شد رساله اسرار الاطبا تأليف اقل خلق الله نظام احمد گیلانی در بلده حیدرآباد خیر بنیاد صانها الله عن الافات.

خط: نستعلیق چلیپا، کا: میر محمد مقیم فرزند میر شاهمیر رضوی ،تا: شنبه 13 رمضان 1052ق؛ 11 ص (185 - 195) [ف: 4 - 718]

الاسرار الاعظم / علوم غریبه / عربی

al-asrār-ul-a‘ẓam

مؤلف در این کتاب دعاها و حرزهای زیادی را برای درمان بیماری ها و امراض ذکر نموده است. او کتابش را در چند «باب» و هر باب را در چند «فصل» کوتاه تنظیم نموده است. مؤلف در کتابش از فخرالائمه با عنوان «قال فخرالائمه» پی در پی می کند فخرالائمه و در موردی گوید:« قال فخر الائمه و قد تمت ه_ذه الطريق لما و سمت الكتاب بالشامل فلابد و ان يشتمل الط_ریق كلها ....». بنابراین، به نظر می رسد که این کتاب شرح کتاب «الشامل» باشد. در مصادر دو کتاب با این نام در علوم غریبه ذکر شده با این خصوصیات: (الف) «الشامل من البحر الكامل الدور العامل فى اصول التعزيم و قواعد التنجيم» تأليف ابوالفض_ل محمدبن احمد بن جعفر طبسی (-482ق) که نسخه ای از آن کتابخانه ملک تهران ش 3345 موجود است [فهرست کتابخانه ملک ،1/ 275، بروکلمان496/1 و ذیل 907/1، المؤلف_ین .247/8] گویا نسخه حاضر همین کتاب یا یکی از شروح است. ب) «الشامل في علم الحرف»، تأليف سكاكى [كش_ف الظنون 1024/2] هم چنین در این کتاب از حافظ حسن بن احمد سمرقندی یاد شده که گویا همان است که کحاله در معجم المؤلفين (537/3) وفات وی را در سال 491ق ذکر کرده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12621

آغاز: شکش شککورش شقرانه شورقش اشا شموش بمشق_ش کشی اشمشاطيل طوشا؛ انجام: الدائم القائم الحى القيوم الكریم الاكرم العظيم الاعظم الذي احرز به ربنا السموات اسبع ممن ليسرق السمع و من شر كل دابة الله.

خط: نسخ، بی کا، تا: 1268ق؛ افتادگی: آغاز و انجام، آخرین باب موجود باب سی ام است که احتمالاً آخرین باب کتاب اس_ت؛ عناوین فصول و بابها در حاشیه به فارسی ترجمه شده؛ جلد :گالینگور، قرمز، عطف تیماج سبز، 76گ، 22-23 سطر، اندازه:20/5×33سم [ف: 36 - 180]

الاسرار الالهية / كيميا / عربي

al-asrar-ul ilāhīya

الحاكم بالله، منصور بن عزیز، 386 – 411 قمری

(al-hākem be-l-lah, mansur ebn-e 'azīz (997 - 1021)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15652/4

آغاز: في بعض الايام نتحدث مع صديقى الجوهرى اذ قد تقدم اليه رجل فسلم و قعد عنده؛ انجام: فهذه المياه الثلاثة التي تدخل فى باب الكبير والله تعالى اعلم.

خط: نسخ و نستعلیق، كا: اسماعيل بن يحيیی مازندرانی، تا: شنبه 29 صفر 1233ق؛ کاغذ: آبی یا کرم یا سبز روشن، جلد: تیماج تریاکی، 23ص (102 – 124)، 20سطر، اندازه: 15/3×21سم [ف: 43- 214]

الاسرار الالهية / فلسفه / عربي

al-asrar-ul-ilahiyya

حسینی، قوام الدین بن حیدر، ق13 قمری

(hoseynī, qavām-od-dīn ebn-e heydar (- 19c)

وابسته به: الشواهد الربوبية فى المناهج السلوكية؛ صدرالدين شیرازی، محمد بن ابراهيم (1050-979)

حاشیه ای است با عناوین «قوله -قوله» بر کتاب «شواهد الربوبيه فى المناهج السلوكيه» صدرالدین شیرازی (1050-979ق).

تهران؛ ملی ؛شماره نسخه: 3101/2

آغاز: بسمله حمدله، الاحسان لمن اقام بقوام ربويته على انه معروف بكونه غير معروف ... اما ب عد فيقول الملتجى الى باب ربه الغنى قوام الدين بن حيدر الحسینی؛ انجام: و الواجب على ما فهمه الجماعه و هو من قدم الخيال و قول بالتجديد و التشبيه و التوليد بسبة الى الكثرة

خط: نستعلیق ریز متوسط، بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره، جلد: تیماج زرشکی، 27گ (165پ-191پ)، اندازه: 15×28/5سم [ف: 14 - 226]

اسرار الامامة = اسرار الائمة / كلام و اعتقادات / عربی

asrār-ul-imāma = asrār-ul-a'imma،

طبری، حسن بن علی، ق 7 قمری

(tabarī, hasan ebn-e 'alī (- 13c)

مؤلف، کتابی در تاریخ و وقایع سقیفه نگاشته بود و چون به ری آمد از وی خواهش نمودند که کتابی در امامت به فارسی

ص: 380

بنگارد. پس از انجام این کاری و نسخه برداری از آن باز درخواست شد که آن را به عربی برگرداند کتاب حاضر ترج_مه همان است با عناوین «اصل - فصل» و اضافه مطالب لازم وی به سال 698 به تألیف اشتغال داشته است چنانچه در حالاحضرت حجت (علیه السّلام) این تاریخ دیده می شود.

آغاز: اللهم انا نحمدك على ان جعلتنا من امة محمد خاتم النبيین و سيد المرسلين و وفقتنا ان الهمتنا بان كونوا مع الصادقين

انجام: و کیومرث حيوان يقال له ثور و لهم مذاهب و طرق

1.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8838

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1072ق؛ کاغذ: آهار مهره شکری، ج_لد: تیماج عنابی، 149گ، 19 سطر، اندازه: 16×25سم [ف : 11 - 12]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3757

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد باقر، تا: 18 جمادی الثانی 1294ق؛ مح_شی به فارسی ؛جلد: گالینگور سبز ،173گ، 16سطر، اندازه: 16×23سم [ف: 10 - 149]

اسرار امیرالمؤمنین / فضایل و مناقب / عربی

asrār-u amīr-il-mu’minīn

گزیده ایست از مشارق الانوار رجب برسی

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6077/3

آغاز: فی کشف اسرار امیرالمومنین و امام المتقين على بن ابيطالب (علیه السّلام) كلمة علويه يويد و يشيد ما اصلنا رواها الشيخ الحافظ رج_ب بن محمد بن رجب البرسى الحلى فى كتابه المسمى بمشارق الانوار في كشف اسرارامیرالمومنین (علیه السّلام) قال و من خطبته قال اما عندی؛ انجام: لاحول ولاقوة الا بالله العلى العظيم و امثال هذه من كلماته كثيرة و السلام

بی کا، بی تا؛ جلد: میشن قهوه ای، 2گ (89پ-90پ)، 12 و 14 سطر ،اندازه: 15/9×21/7سم [ف: 9 - 140]

اسرار امیرالمؤمنين (الفصل الثاني في) / فضایل و مناقب / عربی

(asrār-u amīr-il mu’minīn (al-faṣl-uṯ ṯānī fī)

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1506/3-عکسی

آغاز: آغاز فصل دوم: الفصل الثانى فى اسرار اميرالمؤمنين علی(علیه السّلام) انه لما ولد فى البيت الحرام و كعبة الملك العلام خر سا جدا ثم رفع راسه الشريف فاذن و اقام و شهد الله بالوحدانية و لمح_مد بالرسالة و لنفسه بالخلافه

ناشناخته فصل یکم که آغازش افتاه است، با سربندهای «و من ذالک»؛ خط: نسخ خوش، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 28 ص( 97- 124) [ف: 1- 285]

اسرار الانبیاء و انوار الاصفیاء / حدیث - فارسی

asrar-ol-anbiya va anvar-ol-asfiya

کاشانی، حبيب الله بن علی مدد، 1262 - 1340 قمری

(kāšānī, habīb-ol-lah ebn-e 'alī madad (1846 - 1922)

وابسته به: الجواهر السنية فى الاحاديث القدسية؛ حر عاملى، محمد بن حسن (1033-1104)

ترجمه تحت اللفظی است از کتاب «الجواهر السنية» شيخ حر عاملی که احادیث قدسیه را در آن گرد آورده است بر این کتاب روایت هایی افزوده شده و در پایان دو باب بر اصل نیز اضافه دارد و گاهی به عنوان «مترجم گوید» توضیحاتی نیز داده می شود.

آغاز: قدسیات جواهر سنيات ثنا پیشگاه حضرت قدوسی را سز است که بعنایات انسیه و خطابات قدسیه برگزیننده

انجام: و از این جمله است حدیث اولیائیى تحت قبائى لا يعرفهم غیری دوستان مستورند نمیشناسدایشان را جز من

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2855

خط: نسخ، کا: محمد حسين بن محمد جعفر کاشانی، تا: جمعه 15 ربیع الثانی 1292ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 246گ، 21 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 8 - 58]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1242

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: علی اکبر بن محمد حسین بن علی اکبر، تا: رجب 1310ق؛ جلد: تیماج سبز، 187گ، 25 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 4 - 41]

اسرار الانوار الالهية / عرفان و تصوف / عربی

asrār-ul anwār-il ilāhīya

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18565

آغاز: الحمد لله فايض الانوار و فاتح الابصار؛ انجام: انوارها و را الحجب البشريه

خط: نسخ، بی کا، تا: 1078ق [رایانه]

« اسرار الانوار الالهية بالايات المتلوة » مشكاة الانوار و مصفاة الاسرار

اسرار الانوار فى مناقب ائمة الاطهار = رساله لاهوتیه و مقاله ملکوتیه / شعر / فارسی

asrar-ol anvār fi manaqeb-e a'emmat-el athar = r.-ye

ص: 381

lāhūtīye va maqāle-ye malakūtīye

سپهر، محمد تقی بن محمد علی 1216 - 1297 قمری

(1880-sepehr, mohammad taqī-ye-bn-e mohammad ‘alī (1802

آغاز: ای فروزنده از سیاه و سپید*** راست چون وقت چاشتگه خورشید

[فهرستواره منزوی 139/10؛ الذریعه 88/19 و 114]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4905/1

آغاز: برابر؛ انجام: بر نبی و آل او سلام و صلوة *** از کنون ت_ا به موقف عرصات

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 :کاغذ: ترمه اصفهانی، ج_لد: میشن ،قهوه ای 17سطر، اندازه: 13×21/8سم [ف: 8 - 118]

اسرار الاولیاء / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol-owlīyā

بدرالدین دهلوی، اسحاق بن علی - 690 قمری

(badr-od-dīn dehlavī, eshāq ebn-e ‘alī (- 1292)

ملفوظات فریدالدین گنج شکر (-665 ق) است که بدرالدین اسحاق گردآوری کرده است که می گوید «دولت پابوس حاصل کرده و به شرف بیعت نابل شدم». وی به دامادی و سپ_س به خلافت گنج شکر رسیده است و مدفنش در مسجد جامع قدیم اجودهن است نسخه های این رساله فصول متفاوتی دارد نسخه مرعشی دارای 23 «فصل» به ترتیب زیر است: 1. اس_رار عشق و جز آن؛ 2. متعبدان و درویشان؛ 3. رزق و جز آن؛4. توبه و جز آن؛ 5. خدمت کردن و آداب بزرگان؛ 6. تلاوت قرآن؛ 7. فضیلت سوره اخلاص؛ 8. خرقه و فقر ؛ 9. گلیم صوف؛ 10. خوف و محبت؛ 11. خوف و توکل؛ 12. طاقیه و جزآن؛ 13. درویشی؛ 14. محبت و عداوت دنیا؛ 15. حسن عقيدت مرید؛ 16. بوسیدن دست بزرگان .17. در ذکر طایفه ای که ذكر حق مستغرق اند؛ 18. علماء و مشایخ؛ 19. امساک باران؛20. کشف و کرامات؛ 21.ذکر تعظیم داشتن؛ 22. ذکر صوم؛23. ذكر رنج و محنت و مشقت.

آغاز: الحمد لله الذى نور قلوب العارفين بنور رحمته... حمد بيحد و ثنای بیعد مر حضرت صمدیت را ... بنده درویشان خ_ادم الفقراء و المساكين الملقب ببدر الدين اسحاق که جامع این معانی است دولت پای بوس حاصل شده همان زمان به شرف بیعت مشرف گردانیده و کلاه چهار ترکی که دولت دین و دنیاست به بنده عطا فرموده. الحمدلله على ذلك

انجام: هر دری که از لفظ مبارک ایشان شنیده خواهد شد آن هم نوشته خواهد آمد انشاء الله تعالى.

[فهرستواره منزوی 2008/3]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5622

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن محمد سعید روگهی، تا: 9 ذیحجه 1254ق؛ مهر: كاتب الراجى حسين بن محمد سعيد (مربع)، جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 91گ، 15 سطر، :اندازه 12×20سم [ف : 15 - 22]

2 . قم؛ لاجوردی، سید مهدی؛ شماره نسخه: 33/1

آغاز: برابر

بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی [چند نسخه-ف: - 112]

«اسرار الائمة » اسرار الامامة

اسرار الائمة / كلام و اعتقادات / عربی

asrar-ul-a'imma

حافظ برسی ، رجب بن محمد، ق 9 قمری

(hafez-e barsī, rajab ebn-e mohammad (- 15c)

در بعضی از فضایل اهل بیت (علیهم السّلام) و اسرار خفيه آنان. مؤلف ادعا می کند که بر این اسرار اطلاع یافته و ادعاهای غریبی در آن دارد منکر این امور را به جهل و دشمنی نسبت داده است. در ابتدای کتاب احادیثی است در فضایل و چگونگی استخراج اسرار خلیفه از اعداد و حروف سپس آیاتی که در آنها این اسرار آمده به ترتیب سوره ها و بعد فضایل معصومین را از پیامبر تا امام زمان (علیه السّلام) و سپس فضایل کلی که در شأن آنها وارد شده است. مطالب این کتاب به مشارق الانوار» مؤلف بسیار نزدیک است.

آغاز: الحمد الله الرب الحكيم القادر العليم المتفرد بالدوام الذى أخرج من النور ما أدرج فى الظلم و أرز الى الوجود ما كنز في العدم.

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1011/1

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه شیخ لطف الله صافی- قم. قسمتی از کتاب است؛ خط: نستعلیق کاتب - مؤلف، تا: با تاریخ 1315ق؛ 22ص (١-(٢٢) [عکسی ف 3 - 261]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6162/2

آغاز: برابر؛ انجام: فصل و المنكر هذا انما أنكره لأنه لا يعرف ما الفرق بين الروح والجسد لأن الكتاب الحق

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 ؛افتادگی: انجام؛ محشی با امضای حسن الواعظ؛ جلد: تیماج قهوه ای، 313گ (53پ-365پ)، :اندازه: 16×21سم [ف : 16 - 159]

3. تهران؛ ملک ؛شماره نسخه: 195/4

آغاز: وها انا مورد في هذا المختصر تتمة من اسرار الائمة الهداة؛ انجام: فما غاب عني شيء مما كان قبلى و لا بعدى تمت الكتاب

ص: 382

بعون الملك الوهاب فى تاريخ سنه ستة وسبعين بعد الف من الهجرة النبوى.

خط: نسخ، بی کا، تا: 1086ق؛ کاغذ: ترمه ،جلد: میشن قهوه ای، 15 سطر اندازه: 12/7×18/7سم [ف: 5 - 8]

4.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7560/2

خط: نستعلیق، کا: ابو طالب بن محمد ابراهیم، تا: 28 شوال 1206ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج عنابی مقوایی، 109گ (191- 299)1 سطر (6/5×11)، قطع ،بغلی، اندازه: 10/5×15/5سم [ف: 16 – 628]

«اسرار البراعة و انوار الفصاحة » انوار الفصاحة و اسرار البلاغة (البراعة) في شرح نهج البلاغة

اسرار برخی از اشکال و طلسمات و ادعیه / علوم غریبه / فارسی

asrār-e barxī az aškāl va telesmāt va ad‘īye

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12575/7

آغاز: هر کس این دعا را با خود دارد در جنگگاه زخم سنان شمشیر ... فائده به جهت عقد اللسان در بیست و نهم هر ماهی

رساله ای است با عنوان های «فائده فائده»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز و انجام؛جلد:قهوه ای، 8 ص (350-357) [ف: 36- 117]

اسرار بسمله / شعر / فارسی

asrār-e besmelah

کاتبی ترشیزی، محمد بن عبدالله، - 838؟ قمری

(kātebī toršīzī, mohammad ebn-e ‘abd-ol-lāh (- 1435)

مثنوی در بیان اشارات و رموز باطنی بسمله در آغاز فاتح هو ظاهراً سر آغاز مثنوی گلشن ابرار او است. این مثنوی در اصل مقصود( = تاویل بسمله) با منظومه جامی مشترک است اختلاف در پاره ای از تعبیرات و نیز اختلاف در شیوه و سبك و وزن شعر و به نظر می رسد یکی از این دو نظر به دیگری است این مثنوی دارای 23 بیت است

آغاز: بسم الله الرحمان الرحيم *** تاج کلام و کلام قدیم / نق_طه که در بسمل این فاتحه است*** دانه مرغاناولی اجنحه است

[الذریعه 222:18 و 19: 100؛ فهرستواره منزوی (140/10]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3921/9

آغاز: برابر

بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: شکری و سفید ،جلد: تیماج مشکی رنگ، 117ص، قطع: رقعی، اندازه: 12/5×19سم [ ف: 10 - 972 ]

اسرار بسمله/ عرفان و تصوف / عربی

asrar-e besmelah

نوری، علی بن جمشید - 1246 قمری

(nūrī, ‘alī ebn-e jamšīd (- 1831)

گویا حاشیه یا شرح متنی است که تنها از باء وسین مهمله یاد می شود رساله ای است عرفانی صرف و در آن از «اخوان الصفا» و «فتوحات» شیخ و از حسین بن منصور حلاج یاد می کند. نزدیک است با «جامع الحکمه» افضل الدین کاشانی.

آغاز: قوله، بسمله اقول: اعلم ان الباء هى المرتبه الاولى من العالم المعبر عنها بالعقل الأول، والسين يقع فى المرتبة الثانيه التي هي مرتبه النفس الكلية المعبر عنها باللوح المحفوظ و الكتاب والميم فى المرتبة الثالثة التى هى الطبيعة الكلية و بعض من طابق من العالم ومراتبه الكلية و بين البسملة جعل العقل الاوله بمثابة الباء و سماه بعالم الجبروت و النفس الكلية بمثابة السين وسماها بعالم الملكوت في الواقع كذلك و قد اشار الى ذلك الشيخ فتوحاته في قوله الباء انواع ثلثة شكل الباء و نقطها و الحركة فصار فيها العوالم الثلثة فالباء ملكوته و النقطة جبروته و الحركة شهادة ملكه و الالف المحذوفة التيهي بدل منها هي حقيقة القائم لها الكل و احتجب رقمه منه بالنطقة تحت الباء

انجام: فانه اشارة الى هذه المراتب الثلث و التوحيدات الثلث و ما اشرنا اليه فى هذا المقام من مباحث البسمله كفاية لاولى الالباب. والله الموفق

1.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6101/20

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف به استناد نسخه مجلس ذکر شد؛ خط: نسخ، کا: محمد قاسم بن شجاع الدین نجفی، تا: 1067ق؛ جا: اصفهان؛ جلد: میشن زرد ،لایی ،3گ (181-183) ،33سطر، اندازه: 13/9×24/8سم [ف: 9 - 158]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1020/9-ط

آغاز: بسمله اعلم ان الباء هى المرتبة الأولى من العالم المعبر عنها بالعقل الاول والسين يقع فى المرتبة الثانيه ... و بعض من طابق بين العالم و مراتبه الكليه و بين البسمله؛ انجام: فان قلت فخلق السماوات و الارض في سته ايام و المراتب المشار اليها ثلاث الثلاث الأولى هى سته لان الثلاث التى هى الباء و السين و الميم و الثلث التى فى الله و الرحمان

خط: نستعلیق ،شکسته ،کا: محمد رحیم بن محمد بن محمد على طالقانی، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، آهار مهره، جلد: تيماج قرمز بدون مقوا، 155گ، قطع: وزیری کوچک :اندازه 12/50×20سم [ف : 23 - 304]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1148/2-ط

انجام: عباراتنا شتی و حسنک واحد *** و كل الى ذاك الجمال يشير. و اما التسعه فهى تطبقها من كلام الحكيم الرباني ملا على النورى طاب ثراه

ص: 383

خط: نستعلیق شکسته ،كا: علی اصغر بن علی اکبر طالقانی، تا: 1280ق، 2گ (149-150) [ف: 23 - 620]

اسرار بسمله / علوم قرآن - فارسی

asrār-e besmelah

تربتى، عبدالجواد بن محمد حسن

torbatī, ‘abd-ol-javād ebn-e mohammad hasan

جز آنچه که در الذریعه (42/2) به نام سید محمد مهدی بن محمد جعفر موسوی تنکابنی یاد شده است.

آغاز: بسمله حمد له ... فيقول ابن الحسن الخراسانی عبد الجواد التمس منى بعض الطلبة ... ان احرر رسالةفى اس_رار کلمه بسم الله الرحمن الرحيم فاجبت ملتمسه سر از حضرت رضا ... منقول است.

[فهرستواره منزوی 61/7 (1نسخه)]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4459

آغاز: برابر؛ انجام؛ پس اوضاع است

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ افتادگی: انجام؛ در گ 11-57 بخشی است از کتابی به فارسی در خبر از عبداللطیف گویا متخلص به شکسته ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سبز مقوایی تازه، 69گ، 20 سطر (9×17)، اندازه: 14×21سم [ ف : 13 -3415]

2. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4760/2

خط: شکسته نستعلیق ،كا: على بن عبد الجواد بن محمد حسن تربتی، بی تا: اندازه: 11×18سم [رشت و همدان - ف - 1546]

«اسرار پاریس » له میستر دپاری

«اسرار التجويد » تجويد القرآن

اسرار ترن آبی رنگ / داستان / فارسی

asrār-e teran-e ābī rang

رمانی است در بیان قتلی که در یک ترن اتفاق افتاده و قضای تحقیق درباره آن و مشتمل بر 32 «فصل».

یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 300

آغاز: فصل اول: مرد سفید موی نزدیک به نصف شب بود که یک نفر از پلاس دولا کانکرد عبور کرد؛ انجام: یعنی اگر شما شخصی را تهدید کنید که اگر موضوعی را به شما اظهار نکند او را

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: انجام؛ ظاهراً به خط مترجم؛ جلد: گالینگور قهوه ای عطف تیماج کرمی، 300گ، 12سطر، اندازه: 13×20سم [ف 2 - 24]

اسرار التصوف و خواص الحروف / عرفان و تصوف / فارسی

asrar-ot-tasavvof va xavass-ol-horuf

؟ نسفی، عزیز الدین بن محمد، ق 7 قمری

(nasafī, ‘azīz-od-dīn ebn-e mohammad (- 13c)

در یک «مقدمه» و دو «اصل» و «خاتمه».

[فهرستواره منزوی (61/7]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 442/18ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش1825؛ خط: نسخ، بی کا، تا: جمادی الاول، 851ق؛ 8گ (277-284)، 19 سطر [ فیلم ها-ف: 1- 478]

اسرار تلگراف بی سیم / صنعت / فارسی

asrar-e telegraf-e bi sim

مترجم،عماد الملک احمد خان، ق14 قمری

(emād-ol-molk, ahmad xān (20c)

سال ترجمه : 1335ق

مترجم ، که رئیس دارالترجمه وزرات معارف ،بوده این کتاب را از متن فرانسوی به فارسی برگردانده است.موضوع آن تلگراف بی سیم است و در آن از مرکز فرستنده و گیرنده و سایر وسائط ارتباطی این دستگاه مطابق معلومات آن روزگار بحث می شود.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1101

آغاز: تلگراف بیسیم فصل اول اسرار تلگراف بی سیم: 1- واسطه حیرت انگیز طبیعت. کلمه تلگراف بی سیم عموماً استعمال می شود و در مقابل تلگراف معمولی؛ انجام: با کمال اطمینان می توان منتظر شد که تا چند سال دیگر عجایب بزرگی از این صنعت دیده خواهد شد (پایان نسخه) بیداقل الناس غلام رضای تفرشی محرر اداره دارالترجمه و دارالتأليف بتاريخ 12 شهر جمادى الأولى سنه 1335 .

خط: نستعلیق، کا: غلامرضا تفرشی، تا: 12 جمادی الاول1335ق، جا: طهران؛ كاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قرمز مقوایی عطف و گوشه پارچه مشکی، 42گ، 14 سطر (7×12/5)، اندازه: 11×18سم [ف 3 - 120]

«اسرار التنزيل » الدر النظيم في خواص القرآن العظيم (ترجمه)

«اسرار التنزيل (ترجمه) » لطائف غیاثی

اسرار التنزیل و انوار التأویل / چند دانشی / عربی

asrār-ut tanzīl wa anwar-ut ta'wīl

فخر رازی، محمد بن عمر، 544؟ - 606 قمری

(faxr-e rāzī, mohammad ebn-e 'omar (1150 - 1210)

این کتاب تفسیر صغیر هم نامیده می شود و دارای چهار «مبحث»

ص: 384

است: 1. الاصول؛ 2. الفروع؛ ٣. الاخلاق و المناجاة . الدعوات. ولى قبل از اتمام آن فوت کرد و در اواخر قسم اول متوقف شد فارسی آن همان «الطائف غیاثیه» است که به نام «اسرار التنزیل و فوائد غیاثیه» به چاپ رسیده است

آغاز: بسمله، الحمد لله الذي اظهر من آثار سلطانه و جلال کبریائه ما حيره مقل العقول من عجائب قدرته

انجام: فینبغى ان تكن خايفا منى منقاداً لحكمى و الا كسرت رقبتك فى محل القهر و الله اعلم بالصواب تم.

چاپ: تهران؛ سنگی؛ 1301 ق؛ وزیری؛ 170ص [كشف الظنون (83/1]

شرح و حواشی:

١- لطائف غیاثی - ترجمه اسرار التنزيل

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1267

آغاز: برابر؛ انجام: و الله اعلم بحقايق الاشياء و الحمد لله رب العالمين ... اجمعين.

خط: نسخ، کا: علی بن ابی سعد بن (؟)، تا: جمادی الثانی 737ق ؛ مقابله شده؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: رویه ابری فرنگ_ی، 316گ، 20 سطر، اندازه: 16×22/8سم [ف: 1 - 32]

2. قزوین؛ میر حسینا قزوینی؛ شماره نسخه: 86

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 ؛قطع: ربعی [نشریه: 6 - 337]

3. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 18

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مجدول، با سرلوح، سه برگ آغاز ساختگی و کس دیگری آن را نوشته و با تغییر رابطه و دو کلمه آغاز نخستین صفحه اصل آن را به این مقدمه پیوند داده است؛ قطع: ربعی [ نشریه: 6 - 658]

4. قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5156-26/36

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق، کا: محمود بن هدایت الله، تا: پنج شنبه 9 رمض_ان 1014ق، جلد: تیماج سرخ، 115گ، 29 سطر، اندازه: 16×25 [ف: 1 - 340]

اسرار التوحید = بیان توحید / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ut tawḥīd

نسفی، عزیزالدین بن محمد، ق 7 قمری

(nasafī, ‘azīz-od-dīn ebn-e mohammad (- 13c)

محل تالیف: ابرقو

در حقیقت توحید و اتحاد و وحدت و بحث درباره معنی وجود، با عناوین «ای درویش» نوشته شده است. این رساله در 5«فص_ل»است .1 بیان واجب الوجود .2 بیان اهل تقلید و این طایفه عوام گویند؛ 3. بیان اعتقاد اهل استدلال و این طایفه را خواص می گویند؛ 4. بیان اعتقاد اهل کشف و این طایفه را خانه الخاص گویند؛ 5. بیان یک طایفه دیگر از اهل وحدت. در پایان فصلی درباره معاد دارد. رساله های موجود از این رساله در نام و برخی مطالب همانند نیست.

آغاز: بسمله. اما بعد چنین گوید ... عزيز بن محمد النسفی که جماعت درویشان ... از این بیچاره درخواست کردند که می باید در توحید رساله ای جمع کنید و بیان کنید که کفر و توحید و اتحاد و وحدت چیست

انجام: این چنین موجود می نماید و به حقیقت وجود ندارد الا وجود خیالی و عکسی و ظلی، الحمد لله رب العالمين

چاپ: با تصحیح و مقدمه ماریژان ،موله تهران انتشارات طهوری، چاپ دهم، 1389ش

[نسخه های منزوی 1027:2 فهرستواره منزوی 261/7 نسخه)، 243/7 با نام «توحید و اتحاد»]

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19118/1

کا: درویش، تا: 909 ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی-مجموعه نوازی ،اندازه: 12×17/4سم [رایانه]

2. قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1760/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 11؛ جلد: مقوایی 7گ (1ر - 7پ) ، 13سطر، اندازه: 10/5×19/5سم [ف: 5 - 166]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4045/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1075ق؛ نام کتاب و نگارنده در دیباچه آمده است؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی ،جلد: رویه میشن سیاه، 6گ (87پ-82پ)، 18 سطر، اندازه: 15/7×22/2سم [ف: 7 - 167]

4. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1316/9

آغاز: برابر؛ انجام: درین دو رساله گشاده بیان کردم. الحمدلله رب العالمين.

در چهار فصل؛ خط: نسخ، کا: حیدر علی، تا: شوال 1280ق، جا: تهران؛ مصحح ولی پر غلط، کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: ،مقوایی 11گ (157پ -167ر)، 15 سطر (8×15)، اندازه: 15×22/5سم [ف 5 - 49]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8013/9

آغاز: برابر؛ انجام: و این بر قاعده و قانون أهل حكمت و مراتب موجوداترا از اعلی تا به اسفل در این رساله گشاده بیان کردم

خط: نستعليق زيبا، بی کا، تا: ربیع الثانی 1285ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ، (128 پ - 135پ)، 13 سطر، اندازه 10/5×17/5سم [ف: 21 - 17]

6 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7/4949/1

آغاز: برابر :انجام: ایدرویش بدانکه این دو رساله یکی مسمی است برساله عروج نزول و عروج و یکی مبداء و معاد بدرخواست مولانا اعظم ... سيد تاج الدين هادی ابروقویی در ابر قو جمع کردم ... ظاهراً وباطناً

ص: 385

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد جواد بن محمد حسین طب_یب طهراني (نجم الحكماء)، تا: 1314ق؛ همراه با دو رساله کوتاه در آخر که به خواهش سید تاج الدین ابرقوهی ساخته؛ کاغذ: فرنگ_ی،جلد: تیماج سرخ یک لا، 5گ (44ر -48ر)، 15 سطر (9×15/5) ، اندازه: 13×20/5سم [ف : 14 - 213]

7.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 994/9-ط

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ: فرنگی 6ص (109-114) ، قطع:وزیری، اندازه: 13/5×21/5سم [ف :23 - 283]

اسرار التوحيد / عرفان و تصوف / عربی

asrār-ut tawḥīd

واعظ گیلانی، عبدالوحید بن نعمت الله، ق11 قمری

(vā‘ez-e gīlānī, ‘abd-ol-vahīd ebn-e ne‘mat-ol-lāh (-17c

رساله ای در شرح اسم اعظم و شرح هویت آن به روش عرفانی و مطالب ذوقی با استناد به آیات قرآنی و با عناوین «نور- نور » و «سر – سر» مؤلف از شاگردان شیخ بهاء می باشد.

قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 26/1

آغاز: بسم الله الاعظم الاقدس الاكرم المقدس، الذى هو سبحانه هو، ولا يقدر احد ان يخبر عنه الا هو ؛ انجام: فان الخوض غ_مرة الاسرار الالهية خطير و استنكاف الانوار الالهيه وراء الحج_ب البشرية عسير غير يسير و الحمد لواهب العقل بلا نهاية و الصل_واةعلى رسوله وآله بلا غاية.

خط: نستعلیق ،خوش، بی کا، تا: 125؟، مجدول ،جلد: تیماج مشکی، 49گ (1پ-49پ) ، اندازه 11/5×19سم [ف: 1 - 40]

اسرار التوحيد / عربي

asrār-ut tawḥīd

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 54542

بی کا ،بی تا[ رایانه]

اسرار التوحيد فى مقامات الشيخ ابی سعید / عرفان و تصوف, تراجم / فارسی

asrār-ot-towhīd fī maqāmāt-eš-šeyx abī sa‘īd

میهنی، محمد بن منور، ق6 قمری

(meyhanī, mohammad ebn-e monavvar (- 12c)

تاریخ تألیف: حدود 574ق

اهداء به: محمد بن سام غوری (599ق)

زندگی نامه ابوسعید بن ابی الخیر میهنی (357-440ق)است که به خامه یکی از احفاد وی نگارش یافته است. مؤلف در نگارش این کتاب، مانند اغلب زندگی نامه های مشایخ تصوف، اساس کار را بر روایات شفاهی یا کتبی رایج در میان اهل خانقاه و ارباب تصوف نهاده است و چنان که خود تصریح دارد، وی نخستین کسی نیست که به تألیف کتابی در باب زندگی نامه ابوسعید پرداخته است، زیرا قبل از وی پسر عمش جمال الدين ابوروح لطف الله لطف الله بن ابی سعید، کتابی در باب «حالات و سخنان» شیخ ابوسعید تألیف کرده بوده است که خوشبختانه نسخه ای از آن هنوز موجود است و چاپ شده است (نخستین بار توسط ژوکوفسکی در سن پطرز بورغ در1899 و پس از آن توسط ایرج افشار از روی چاپ ژوکوفسکی در تهران در 1331 و 1341) کتاب در یک «مقدمه» و سه «باب» نگارش یافته است. این کتاب به عربی و فرانسوی ترجمه شده است.

آغاز: الحمد لله الذى نور قلوب اولیائه بلطائف انواره ... شکر و سپاس و ستایش بی قیاس

چاپ: از ژوکوفسکی لنینگراد، 1899 از روی دو نسخه شچدرین و کپنهاک؛ از ،بهمنیار از روی همینچاپ، تهران، 1313؛ از ذبیح اله صفا از روی نسخه سلیم آغا و چاپ بهمنیار، ،تهران 1333 ؛با تصحیح محمد رضا شفیعی کدکنی، تهران، انتشارات آگاه، 1366

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 134- عکسی

نسخه اصل: کتابخانه پیر هدائی، ترکیه ش 488 ،؛ بی کا، تا 700ق [ نشریه: 2 - 271]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 27-ف

نسخه اصل: خواجه سلیم آقاش 488/238 (احتملاً همان نسخه ،بالا) خط: نسخ، کا: محمد صالح، تا: 10 جمادی الثانی 700ق، برای علی بن قاضی بن علی جوینی؛ 261گ، 15 سطر [فیلم ها- ف: ١ - ١٠]

٣. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 481-ف

نسخه اصل: کتابخانه ملی راشد افندی قیصریه ش 1164؛ خط ،نسخ، کا: محمد بن شاه بن آییک، تا: 2 رمضان 701ق؛ 124گ، 24 سطر [فيلم ها -ف: 1 - 10]

4.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 619-ف

نسخه اصل: شهید علی پاشاش 1416 :خط: نستعليق ،كا: محمد بن عبدالله سرخسی، تا: دهه سوم صفر 854ق، 240، 19 سطر[فیلم ها-ف: 1 - 10]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7056-عکس

نسخه اصل: از هرمان لندلت استاد دانشگاه مک گیل؛ خط: نسخ، روشن ،کا: حاجی محمد بن محمد رافعی جاجرمی، تا: پنج شنبه 13 جمادی الاول ،856ق، جا: میهنه با یادداشت سال 1049 درباره آمدن زمین لرزه در سیدی شهری در هنگام نماز خفتن در پایان و با یادداشت سال 1047 که در روز یکشنبه ششم رجب همین سال(سبع و اربعین و الف) زمین لرزه ای رخ داده است نیز

ص: 386

یادداشت 19 محرم 1173 و سال 1370 از حاج ابوالقاسم بهروزی در دو جا با امضای داود پسرالله وردی خان که گویا نسخه ازآن او بوده است از این یادداشت های و حاشیه ای که ترکی در نسخه هست پیداست که نسخه بایستی در ترکیه بوده باشد ابوسعید ابی الخیر به آلمانی از فریتس مایر ص 20،آکتاایراینکا3) 255گ، 17 سطر [ فیلم ها-ف: ٣ - 275]

6 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2709-ف

نسخه اصل: کتابخانه دارالکتب قاهرهش 2977 تاریخ فارسی 17؛ خط: نسخ، کا: محمد سلیم، بی تا، 219، 23 سطر (22×31) [ فیلم ها-ف: 1 - 10]

اسرار التوحيد والنبوة والولاية و المعاد / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ot-towhīd va-n-nobovvat va-l-velāyat va-l-ma‘ād

میرزا بابا شیرازی، ابوالقاسم بن عبد النبي، ١٢١٢؟- 1286 قمری

(1870-1798)mīrzā bābā šīrāzī, ab-ol-qāsem ebn-e ‘abd-on-nabī

رساله ای در اسرار توحید و نبوت و ولایت و معاد و مطالبی در الهيات الاوليه و الاخرويه.

آغاز: بسمله بسم الله و بالله و الحمدلله و على دين رسول الله. اما بعد بعد فاعلم يا ولدى ... ان هذه الكلمات شطريات من اسرار التوحيد و النبوة و الولاية و المعاد و شطحيات فى الالهيات الاولية و الاخروية.

انجام: در اینجا همین قدر کافی است و السلام علی محمد و آله اجمعین

[فهرستواره منزوی (61/7 (1 نسخه و 387/9 بدون نام مؤلف]

1. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 3887/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محسن موسوی سپاهانی، بی تا ؛کاغذ: فرنگ_ی، جلد: تیماج سرخ ضربی، 67گ (34 ر - 101ر)، 14 سطر (9×13) ، اندازه: 13×21سم [ف: 12 – 2874]

2. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 618/6

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق خوب، بی کا، بی تا؛ کاغذ: آبی و خاکستری، جلد: مقوا با تیماج قهوه ای، 48گ، 94ص، 19 سطر (9×17)، اندازه: 13×21سم [ف: 2 - 318]

اسرار جانکاه / تاریخ معصومین / فارسی

asrār-e jānkāh

برقعی، علی اکبر، 1278 میلادی

(-borqe‘ī, ‘alī akbar (1278 -)

ترجمه تحت اللفظی از کتاب «نهضة الحسين عليه السلام» هبة الدین شهرستانی است تاریخ ترجمه این کتاب 28 جمادی الاولی 1346 ق می باشد

چاپ: توسط کتابخانه مهدیه خیابان ناصریه، 1348ق

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3544

آغاز: بعد الحمد و الصلاة عظمت و اعتلاء هر ملتی منوط به یک دسته از مردمان بزرگی است که در رأس جامعه و توده بشری قرار گرفته اند و تاریخ عبارت است از تغییراتی که؛ انجام: این است عاقبت فاجر ستمکار این است عاقبت مجاهد ناصح و زمین در تحت سلطنت الهی است هر کسی را که بخواهد از طبقه صلحاء از بندگانش به اوارث می دهد

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام، مصحح؛ اهداء: حسین کجوری؛ جلد: گالینگور سیاه، عطف تیماج قهوه ای، 74گ، مختلف السطر، اندازه: 17×21سم [ف مخ: 1 - 143]

«اسرار جزئیه نماز » اسرار الصلاة

اسرار الجفر / جفر / فارسی

asrār-ol-jafr

چشتی انصاری، محمد منعم بن منور،

asrar-ol-jafr

čaštī ansārī, mohammad mon'em ebn-e monavvar

قواعدی است مربوط به کلیات علم جفر و جفر جامع، استخراج شده از کتابهایی که در علم جفرتألیف شده و آزموده های پدر مؤلف در یک «مقدمه» و «خاتمه»، با ترسیم جدولهایی برای قواعد ذکر شده و گاهی قاعده های به نظم آمده است، مقدمه در استخراج امور غیبیه و یافتن بیت جفر جامع خاتمه در قواعد بر اساس جفر جامع.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1606

آغاز: حمد و سپاس قادری را که قلوب عالمیان را به انوار علم و یقین متجلی گردانیده و صدور عارفان را به آثار حلم و تمکین مالا مال ساخته؛ انجام: و مجموع این دایره در این جدول من بعد نموده می شود.

خط: نستعلیق ،کا: میرزا فقیر محمد مشهور به مرشد، تا: 1294ق جلد مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 52گ، 15 سطر، اندازه: 10/5×16/5سم [ف: 5 - 14]

اسرار جنگل سیاه / داستان / فارسی

asrār-e jangal-e sīyāh

حنانه، عبد الغفار، ق 14 قمری

(hannāne, ‘abd-ol-qaffar (- 20c)

داستان خارجی است با شخصیت هایی به نام کاماموری و ترمال

ص: 387

نک که در منطقه هورتی با حیوانات درنده در حيوانات درنده درگیر می شود.

نویسنده این داستان سالگاری است.

١ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1505

آغاز: بی حرکتی کای فرورفت کاهاموری به زمزمه گفت: او خوابیده بهتر صدایش دیگر ما را رسوا نمی کند .حالا خود محافظت کنیم شایاً ببر در کمین باشد؛ انجام: کاماموری با تفنگش حیوان را قراوال رفت ولی حیوان متوحش از قسمت اول؛ خط: نستعلیق ،بی کا، بی تا :افتادگی: آغاز و انج_ام؛ جلد: مقوا، 60، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 17×11سم[ ف مخ: 1 - 144]

2 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1506

آغاز: را نگاه کنید در نیم کیلومتری دوفانوس سفید و سبز را می بینید. ترمال نک فریاد کرد؛ انجام : و ترمال نک فریاد کرد ... نزدیک است که از زحماتم نتیجه بگیرم. ساحلبی حاصل بود و دسته ای از ما را برد

قسمت دوم؛ خط: نستعلیق،بی کا، بی تا: ادامه نسخه 1505؛ ج_لد: مقوا، 42گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11/5×18 [ف مخ: 1 - 144]

3. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1507

آغاز :چه میخواهی ؟ - دختر جواب داد: از تشنگی می میرم.خفه می شوم. هوای اینجا مرا ناقص می کند. ترمال تک ! ی_ک قطره آب به من برسان !؛انجام: یک صدای رعد آسای پر تهدیدی از جانب جزیره لعنتی بلند شده و گفت: بودید همدیگر را خواهیم دید

قسمت سوم؛ خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 15 مردادماه 1308؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوا 51گ، مختلف السطر، قطع: بياض ،اندازه: 11×18سم [ف مخ: 1 - 144]

«اسرار حج » فتوح الحرمين

اسرار الحج / فقه / عربي

asrār-ul-hajj

خوئی، محمد بن حسینعلی، ق13 قمری

(xū’ī, mohammad ebn-e hoseyn-‘alī (- 19c)

مشهد ؛رضوی؛ شماره نسخه: ض 9742

خط: نسخ کاتب - مؤلف، تا: 1264ق [الفبائی: 46]

اسرار الحج / فلسفه احکام -

asrār-ol-hajj

رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 146/7ح

کا: شیخ محمد حسین ابن شیخ محمد رضا رحمة الله عليه، تا: 1330ق، قطع: بیاض رقعی[ رشت و همدان - ف: - 1206]

«اسرار حروف » تحفه روحانی

«اسرار حروف » زبر و بینات

«اسرار الحروف » النيروزية فى معانى الحروف الهجائية

«اسرار الحروف » خواص حروف

«اسرار الحروف » حروف

«اسرار الحروف » رسالة الخواص

اسرار الحروف = علم الحروف / علوم غریبه / عربی

asrar-ul-huraf = ilm-ul-huraf

غزالی، محمد بن محمد، 450 - 505 قمری

(qazzālī, mohammad ebn-e mohammad (1059 - 1112)

رساله ای است در چند «فصل» درباره اسرار حروف مقطعه ای که در اوایل برخی از سور قرآنی آمده است، با استفاده از رمزها و اصطلاحات رایج در علوم غریبه.

آغاز: بسمله قال الشيخ الامام ... ابو حامد الغزالي ... بعد حمد الله تعالى بما هو اهله والصلاة والسلام على نبينا محمد صلى الله عليه و آله و سلم ... الان اذكر الاقلام الان اذكر الاقلام الثلاثة و هي داخلة في قلمنا العربى و هى اى ق ش ب ک رج ل س د م ت ... هذه الاقلام سر الكون و الفساد بزيادة الاشارة و غايتها و هو الاشتراك الكلى الذى لا يكاد ان يخفى على من نظر في كتابنا

انجام: وقد وضحت لك امراً مبهما عن الناس وقليل من ذكره من الناس... كما شرحت لك هاهنا و خير الخواتم ما استفتح باسم واهب القوة و نختم بالصلوة على سيد الاولين والآخرين و الرضى عن الصحابة اجمعين

[كشف الظنون 83/1؛ هدية العارفين 79/2 - 81 معجم المؤلفين (266/11-267]

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7134/11-36/134

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد ابراهيم و حیدر قلی کابلی، تا: 1312ق؛مصحح، دارای بلاغ مقابله به تاریخ 1312ق؛ جلد: گالینگور آبی 53 گ، 17 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 1 - 341]

2. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 536/3

آغاز: برابر؛ انجام: و علم ذلك حرف الهاء و ما في سطر ته لزوال البرودة من كتبها

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: چرم مشکی، 21گ (29 پ - 49 پ)، 19 سطر، اندازه: 16×22سم [مؤید: 2 - 37]

اسرار الحروف / جفر / عربي

asrar-ul huraf

ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638 قمری

ص: 388

(ebn-e ‘arabī, mohammad ebn-e ‘alī (1166 - 1241)

رساله ای در بیان خواص و اسرار و حقایق حروف 28 گانه ته_جی و کشف رموزی که در کتب علمای علم حروف به کار رفته است و استخراج احکام از آنها با استفاده از آیات و روایات عناوين «واعلم- واعلم مؤلف این کتاب را به یکی درخواست یک از دوستانش نوشته است. در انتساب آن به ابن عربی تردید جدی وجود دارد و اکثر نسخه ها نیز بدون نام مؤلف آمده است و این انتساب فقط در نسخه مدرسه امام صادق یزد دیده شد.

آغاز: الحمد لله الذى أدار بيد الاسرار لطائف أفلاك الملكوتيات و أبرز من خدير الغيب شموس معارف لذوى الحقائق الالهيات

انجام: فنسأل الله تعالى أن أوضح لنا بأنوار أسراره و ألهمنا بذكره و أن شرح صدورنا بمعرفته و قلوبنا بحكمته وجميع إخوانن_ا كافة المسلمين و لا حول ولا قوة إلا بالله

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 629/3

آغاز: برابر؛ انجام: و أنت تحمل بالقول حتى يبقى خاطر الج_میع عندك يكون ذلك انشاء الله تعالى و فضله

تذکر: نام مؤلف به استناد نسخه ش 116/24 حوزه علمیه امام صادق تعیین شد؛ خط: نستعلیق ،نازیبا، بی کا، تا: ذیحجه 1036ق، جا: اصفهان؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز، 80گ (81پ-160ر) ،اندازه: 10×14/5سم [ف: 2 - 231]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12413/5

آغاز: برابر

نام مؤلف به استناد نسخه ش 116/24 حوزه علمیه امام صادق تعیین شد، قسمت اول کتاب؛ کا: عبدالکریم، تا: 1161ق؛ مجدول مذهب ،جلد: تیماج مشکی 7 ص (54-60)، 20 سطر، اندازه: 17×26سم [ف: 35 - 368]

3. اردکان یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 116/14

خط: نستعليق، كا: عطاء الله بن محمد بن نظام حسینی بخاری، بی تا؛ جلد: تیماج قرمز، 3گ (129پ-131ر)، اندازه: 16×22 سم[ف: 1 - 98]

4. اردکان؛ یزد؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 116/24

آغاز: برابر

غیر از رساله شماره 14 همین مجموعه، رساله حاضر مفصل ظاهراً شرحی بر ساله قبل است به همراه جدول ها و دوائری در این علم؛ خط: نستعليق، كا: عطاء الله بن محمد بن نظام حسینی بخاری، بی تا؛ جلد: تیماج قرمز، 34گ (202پ - 235پ) ، اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 103]

5. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1362/2-8/72

آغاز: برابر؛ انجام: والشمس فى الخامس عشر من الحمل او العشرين يكتب على كاغذ فمن خاف خائفاً فيحمله يزول عنه الخوف باذن الله تعالى قوبل بالاصل كما كان. تم

این رساله در فهرست به نام «شموس المعارف» آمده که به قرینه آغاز نسخه حوزه علمیه امام صادق ش 116/24 همراه نام مؤلف تعیین شد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مجدول مذهب، مقابله با نسخه اصل در روز جمعه ربیع الاول 1080 ،دارای علامت بلاغ، مصحح، دارای اشکال دوایر مربوط به کتاب ؛جلد: تیماج قهوه ای سیر ترنج با سر ترنج، 100گ، 14 سطر، اندازه: 14/5×25سم [ف: 5 - 2725]

اسرار الحروف / علوم غریبه، شعر / فارسی

asrar-ul huruf

دهدار عیانی، محمود بن محمد، ق 10 قمری

(dehdār-e ‘ayānī, mahmūd ebn-e mohammad (- 16c)

مختصری است در حدود پانصد بیت در بیان اسرار و خواص حروف که ابتدا با اشاره به حدیث پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) «انا اول من تكلم بالضاد» اسرار و خواص حرف ضاد را بیان کرده و بعد از آن مطالبی در بیان بعضی از کیفیات حروف و خواص آن ذکر کرده است.

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم *** مطلع دیباچه حی قدیم / باء بسم الله چون شد جلوه گر ***ای عیانی بر گشا گنج گهر

انجام :یا الهی از سر صدق و صواب *** ساز دعوات عیانی مستجاب

[منزوی 3283/4؛ فهرستواره منزوی 141/10]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7631/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: ابو طالب بن محمد باقر حسینی تبریزی، تا: سه شنبه 25 ذیحجه 1206ق، جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 13گ (29پ-17پ) اندازه: 16× 23سم [ف: 20 - 35]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15827

آغاز: چو دانستی سؤال از هر چه خواهی *** بكن بشنو جواب خود تو آسان ... بدان ایدک الله که حضرت رسالت پناه؛ انجام: و حمل هیچ شکل نمینماید و حرفی باضافه ندارند و اسم مانعة الغير تمت بالخير

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج حنایی مقوایی ،مجدول اندرون جلد آستر کاغذی، 3گ (158پ - 160پ)، 17 سطر (9/5×15/5) ، اندازه: 17×22سم [رایانه]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12575/6

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جلد :قهوه ای، 24 ص( 327-350) [ف: 36 - 116]

اسرار الحروف / علوم غریبه / عربی

asrar-ul huraf

در اسرار حروف مخصوصاً بسم الله الرحمن الرحیم به نقل از

ص: 389

حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) و بعضی دیگر ازائمه و غیرهم.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2561/3

آغاز: الحمدلله مفنى الامم و محى الرمم والصلاة على الم_مد بالعمم صاحب الطريق و الامم؛ انجام: أو يرى الارواح دون الاشباح و الحمد لله وحده و الصلاة على رسوله وآله.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج مشکی، 11 گ (16 ر-26پ)، 20 سطر، اندازه: 14×19سم [ف: 7 - 145]

اسرار الحروف / علوم غریبه / فارسی

asrār-ul ḥurūf

در علم حروف و اعداد بوده و دارای نثر پارسی قبل ازع_صر صفوی می باشد.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11121/1

آغاز: این کتاب سر خداست بزرگ سر است و او ربانیست آنچنان چیز است که در عالم؛ انجام: اطفف سعف لبطشلا شلان.ن الله فقشقل صحلفو هلمعين

خط: نسخ، کا: معصوم بن حسین، بروجردی ،تا:ربیع الاول 1244ق؛ کاغذ ،فرنگی، 7گ (1-7) 25 سطر، اندازه: 10/5×16/5سم [ف: 28 - 187]

اسرار الحروف / علوم غریبه / فارسی

asrār-ul ḥurūf

قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 826/1

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: تیماج قهوه ای، 12گ( 1ر- 12پ)، 12 سطر، اندازه: 12×18سم [ف: 2 - 101]

اسرار الحروف (ترجمه) / عرفان و تصوف / فارسی

(asrār-ul ḥurūf (t.)

مسیحائی، رکن الدین احمد بن عبد الرحمن، ق 8 قمری

(masyhā’ī, rokn-od-dīn ahmad ebn-e ‘abd-or-rahmān (-14c

مؤلف در دیباچه می گوید که «رساله اسرار الحروف» بوع_لی سینا را از خانه کعبه (مکه) به خدمت قاضی شمس الدین دیباجی آورده و به دستور ایشان برای استفاده عموم در 777ق به فارسی برگردانده است. با عناوین «فصل»: فصل بدانک چون در این عالم جسمی موجود می شود، فصل بدانک حروف خزانه خدایی ست، فصل در بیان حروف و اصل تکسیر، فصل تقسيم حروف فلک ،المستقیم، فصل در جدول بیان قسمت منازل و بروج، فصل جدول اسماء باری تعالى.

[فهرستواره 300/7 مشترک پاکستان 329/1 ترجمه اسرار الحروف)؛ حاجی خليفه 1/ 83«اسرار الحروف و الکلمات» از چند تن ]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 319/5-عکسی

آغاز: شکر و سپاس مر خدایرا که آدمی را بهترین موجودات گردانید ،و به شرف نطق و عقل در مرتبه اعلی رسانید ... بعد حمد و درود می گوید بنده امیدوار ... رکن الدین احمد بن عبدالرحمان ملقب به مسیحایی؛ انجام: به عدد تمام حروف ناظر با دل مطلوب منقلب گردد. و هو اعلم. تم.

اصل نسخه: گنج بخش، ش 4084؛ خط: تحریری کهن، بی کا، تا: قرن 9؛11ص (280 -290) [ف: 2 - 99]

اسرار الحروف و الاعداد / عرفان و تصوف / عربی

asrar-ul-huruf wa-l-a'dād

رساله ای در این که اصل حروف الف است که دلالت بر وحدت ضمن کثرت دارد، و این که اعداد در واحد خلاصه می شوند که بازدلالت بر وحدت دارد و از این راه اشاره به وحدت وجود می شود.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4650/29

آغاز: فی بعض اسرار الحروف و الاعداد تكثرت الحروف و هن حروف مشكلة بأشكال الحروف؛ انجام: أعاذنا الله من اتباع الباطل بعد ما أراناه حقاً، والحمد لله رب العالمين والصلاة على محمد و آله اجمعين.

خط: نستعليق، كا: احمد بن محمود متطبب تولمی گیلانی، بی تا؛جلد: مخمل قرمز، 2گ (224 ر- 225پ) اندازه: 12/5×17 سم[ ف: 12 - 232]

اسرار حروف و وجود / متفرقه / فارسی

asrar-e horuf va vojūd

شمس العلماء گرکانی، محمد حسین، 1225 - 1305 شمسی

(1926-šams-ol-'olama' gorgānī, mohammad hoseyn (1846 ·

رساله ای است درباره اسرار حروف و دوائر ارتباط لفظ و معنی و مراتب وجود و اسماء الله و اسماء عظام. نویسنده اظهار عقیده می کند که در متن واقع و نفس الامر ربط و علاقه و مناسبتی بین لفظ و معنی هست...هر گاه کسی بر حقائق مبانی بر حقائق مبانی ... مطلع شود اگر از وضع هم مطلع نباشد از الفاظ پی به معانی خواهد برد اگر چه عارف به آن لسان نباشد چنانکه از میرداماد و سایر حكماء اسلام معروف و مبنای عمل علماء جفر و علم میزان بر آن است این نوشته ها که بخش هایی پراکنده و با فواصل و بدون آخر و آگاه بدون ابتدا و انتهاست به نظر می رسد مسوده رساله ای مبسوط در موضوعات یاد شده است. در یکی از

ص: 390

فصل ها حروف را به این پنج قسم تقسیم می کند:1. حروف رقميه، 2. حروف لفظیه،3 . حروف عددیه، 4 .حروف فكريه، 5. حروف وجودیه. در پایان این ،بخش بخشی دیگر از اسماء الله با این عنوان نوشته شده «پای نویس اسماء الله العظام هر یک از حروف تهجی دویست و چهل و یک اسم مبارک است».

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 872/4-ط

آغاز: فصل بدان که خداوند خلاق... چنان طباق و علاقه اتصال و رابطه میان الواح وجود و اوراق غیب و شهود قرار فرموده اند که از هر یک پی به دیگری توان برد به حیثیتی که اگر شخص لبیب به دیده حکمت ... در سطور و کلمات و سور و اوراق و صفحات هر یک از کتب تشریعیه وتکوینیه و آفاقیه و انفسیه امعان نظر کند؛ انجام: حرف الغين ،غفور ،غفار غنی... غافر الخطئيات.

کا: محمد حسین گرکانی معروف به جناب، بی تا، افتادگی: آغ_از؛ کاغذ: فرنگی نخودی رنگ، جلد: تیماج سبز یک لا، 60گ، قطع: رقعی، اندازه: 12×16سم [ف: 23 - 152]

الاسرار الحسينيه

al-asrār-ol-hoseynīye

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18353

از ملا عبدالکریم؛ بی کا، تا: 1214ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ اندازه: 10×16/3سم [رایانه]

اسرار الحكم = حقایق الاسرار و دقایق الابرار / طب / فارسی

asrār-ol-hekam = haqāyeq-ol-asrār va daqāyeq-ol-abrār

قاری گیلانی ،ملامیر، ق 11 قمری

(qārī gīlānī, mollā-mīr (- 17c)

اهدا به: شاه عباس دوم

تاریخ تالیف: 10 جمادی الثانی 1009ق؛ محل تأليف: لاهيجان کتابی است مفصل در دستورات پزشکی، همراه با مطالب بسیاری در اخلاق و فلسفه و موضوعاتی در نجوم و جز اینها، در دو بخش (یا دو جلد) 1. در نه «باب» باب یکم در ستایش فرد خرده بین مصلحت آئین ... باب نهم در تدبیر حمام؛ 2. در ش_ش (باب) امور طبیعیه هضوم ،اربعه، اخلاط، قوی و جواهرنامه، اعراض نفسانیه، تشریح اعضاء.

[فهرستواره منزوی (3279/5]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2471/1

آغاز ،بسمله، ای دو جهان محو تماشای تو جز تو.... کسی نیست شناسای تو ... لطائف سپاس نامحدود مترادفة الورود که روایح اسرارش از گلزار ؛ انجام: و بعد هذا نشرع في تأليف المجلد.

يخش یکم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ با سرلوح؛ کاغذ ،ترمه :جلد: میشن سیاه ضربی، 18 سطر، اندازه: 15×37سم [ف: 6 - 21]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3412/1

آغاز: بسمله. حمد بی حد مبدع ارواح را شکر بی عد صانع اشباح را آنکه روح از باغ جودش نفحه ایست *** عالم از بحر وجودش رشحه ایست؛ انجام: یقطین در لغت عرب هر نباتی که آن را ساق افراشته نباشد مانند کدو و خربزه آن را یقطین می دانند.

جلد دوم؛ در شش باب؛ خط: نسخ، کا: محمد باقر عاملی، تا: 1053ق؛ قصیده ای از ابن یمین در دیباچه آن هست نزدیک به 88 بيت (ص3-2) در پایان خواص اشیاء است؛ کاغذ: سپاهانی :جلد: تیماج مشکی درون ،عنابی 146گ (1-146)، 21 سطر (17×11) اندازه: 16×25سم [ف: 11 - 2417]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6534

جلد دوم؛ خط: نسخ معرب و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز (برگ اول )و انجام( برگ آخر)؛ در بخش تشریح چند شکل توضیحی ترسیم شده؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 299گ 21 ،سطر، اندازه: 21/5×37سم [ف: 17 - 117]

4 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4882

آغاز: حمد بيحد مبدع ارواح را *** شكر بيعد صانع اشباح را؛ انجام: و اکثر یونانیان گفته اند که دیدن کواکب مر مسافران را و کسانی را که قصد کار خفی کنند

جلد دوم؛ خط: نستعلیق بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در حاشیه صفحه دوم وقف نامه کتاب به تاریخ 22 جمادى الاول 1299 ، بر فراز صفحه پنجم کتاب به تاریخ غره ماه صفر 1269 به میرزا محمد حسن شیخ الاسلام منتقل شده؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 415گ، 23 سطر، اندازه: 19×32سم [ف : 13 - 62]

«اسرار الحكماء » مغناطيس الابدان في تصرف خیالات الانسان

اسرار الحكمة / كيميا / عربي

asrār-ul-ḥikma

طغرائی، حسین بن علی، 455 - 514 قمری

(toqra'i, hoseyn ebn-e ali (1064 - 1121)

حل رموز و بیان اصطلاحات اهل این فن.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 730/3

آغاز: الحمد لله الذى فصل مواد انواع المكونات و اعدها لقبول فيضان التاثيرات و التاثرات

خط: نستعلیق و شکسته ،ریز، بی کا، تا: 1321ق؛ 32 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 13/5×21سم [ف: 2 - 464]

ص: 391

« اسرار الحکمة المشرقیة» حی بن یقظان

اسرار الحكم في المفتتح و المختتم / فلسفه / فارسي

asrār-ol-hekam fe-l-moftatah va-l-moxtatam

سبزواری، هادی بن مهدی،1212- 1289قمری

(sabzevārī, hādī ebn-e mahdī (1798 - 1872)

تاريخ تأليف: 1274 ق (جلد اول)، 1286 (جلد دوم)

اهدا به: ناصرالدين شاه قاجار

كتاب مهمی است كه مؤلف آن را به درخواست ناصرالدين شاه قاجار، در ضمن ملاقات با مؤلف در سبزوار در سفر خود به مشهد، تأليف کرده است، در دو جلد: جلد اول در حکمت نظری، شامل هفت باب: 1. اثبات واجب الوجود، 2. معرفت صفات حق تعالی، 3. افعال حق تعالی، 4. خودشناسی، 5. انجام شناسی و معاد، 6. نبوت مطلقه، 7. امامت؛ جلد دوم درحکمت عملی در سه باب: 1. طهارت، 2. صلاة، 3. صيام.متضمن شرح « القصیده العینیه»شيخ الرئيس ابو علي سينا در ضمن باب خودشناسی از جلد اول. مؤلف درباره تأليف كتاب قصيده اي دارد كه مطلع آن چنين است: الحكم ** كاشفات المبتدأ و المختتم / تحفة من احقر الحلق الي « ملك ** قرم هو العالي الشیم»

آغاز: (آغاز جلد 1:) سپاس بيقياس ايزدی را سزاست كه در پرده حامديت هر حامد و محموديت هر محمود نوای اوست ... اين كتابي است در معارف مبدء و معاد مشتمل بر مطالب حكمت اشراقيه و مشائيه و بر مآرب مشارب ذوقيه مسمي به اسرار الحكم في المفتتح و المختتم

(آغاز جلد 2:) نخستين آفرين جهان را که همه دم گاه و بيگاه از سپيده دم روز ازل تا بسواد اعظم شبانگاه ابد مواقيت ذکر و ستايش اوست

انجام: (پايان جلد 1) و الحمدلله اولا و آخرا و العظمة له باطنا و ظاهرًا و الصلوة و السلام علي محمد و آله دائمًا متواترًا و يتلو هذا المجلد الثانی فی الحکم العملية انشاء الله غابرًا، نفع الله بها الطالبين دهرًا داهرًا

(پايان جلد 2:) و بعضی از فقها رضوان الله تعالی عليهم در اسرار العبادات نوشته اند و گويا اين فقير الی الله الغنی بيشتر مطالب برهانيه و ذوقيات عيانيه تحرير نموده باشد. کل ميسر لما خلق له،و اختتام پذيرفت اين تأليف در سال متمم هزار و دويست و هشتاد و شش هجری سنة 1286

چاپ: ايران، سنگی بی ناشر، 1323 ، خشتی، 474 ص؛ تهران،کتابفروشی اسلاميه، 1351 ش

[ نسخه های منزوی: 2/ 732؛ الذریعة 2/ 44؛مشار فارسی1: 281:فهرستواره منزوی 6/ 70( 6 نسخه)و 9/ 88(2 نسخه)]

١. تهران؛ عبدالعظيم؛ شماره نسخه:403

آغاز: برابر آغاز جلد 1؛ انجام: منکر تجرد نفس ناطقه در حقیقت ملحق به طباعیه و دهریه است، العیاذ بالله.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛سبزواری در این کتاب قصیده عينيه ابن سینا را شرح کرده است؛ بهای نسخه در ابتدای آن 300 ریال درج شده؛ جلد: تیماج کبود، 176گ، 16 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 1 - 46] 2.شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 2445/2

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 13 ؛60گ (61-120)، اندازه: 16×21/5سم [ف 3 - 126]

3.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 236

آغاز و انجام: برابر با جلد 1

جلد 1؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ:فرنگی آبی، :جلد: تیماج ،قرمز، 265گ، 16 سطر (10/5×18)، اندازه: 16/5×26سم [ف: 1 - 240]

4.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9323/3

انجام: برابر با انجام جلد 1؛ انجامه: فرغت من تاليف الرسالة في اليوم الثامن من شهر رجب سنة اربعة و سبعين بعد الماتين و الالف من الهجرة النبوية 1274

در فهرست ناشناس و با عنوان «رساله فلسفی» آمده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 8 رجب 1274ق [شاید صرفاً تاریخ تألیف]؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی لایی، 6گ (35ر- 40ر)، 14 سطر (7×19) ، قطع: بغلی ،اندازه: 13×19سم [ف: 17 - 347]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2936

آغاز و انجام :برابر با جلد 2

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: میر محمد علی خوانساری ،رضوی تا :1287ق؛ مجدول ،کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی دارای ترنج کمند وتعداد چهار گل در چهار گل چهار گوش، 110ص، 21سطر ، قطع: وزیری، اندازه: 16/5×24/5سم [ف: 10 - 346]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10555

آغاز و انجام :برابر با جلد 2

جلد 2؛ خط: نستعلیق، کا: میرزا اسماعیل بن میرزا معصوم ،تفرشی :تا: شوال ،1287ق به حکم حاج میرزا رحیم پیشخدمت؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و ،مجدول 74گ، 14 سطر، اندازه: 15×23سم [ف: 33/1 - 95]

7. تهران ؛الهیات؛ شماره نسخه: 185

خط: نسخ ،کا: محمد رضا برغمدی، تا: 1289ق (پایان جلد 1) در پشت جلد راست تاریخ 1291 دیده می شود؛کاغذ فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای 211گ، 21 سطر (12×15/5)، قطع : وزیری ،اندازه: 18×21/5سم [ف: 9]

8 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2290

آغاز و انجام: برابر با جلد 2

جلد 2 ،نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق خوش، کا: محمد علی، تا: 1292ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج،

ص: 392

قرمز ،مقوایی 97 گ، 12 سطر (6/5×13/5)، اندازه: 13×21 [ف: 5 - 406]

9 . قائن؛ حسینی قهستانی؛ شماره نسخه: 35/1

آغاز :برابر با آغاز جلد 2

جلد 2؛ خط: نسخ ،کا: عبدالرحیم موسوی خراسانی قائنی نوربخشی، تا: رمضان 1294ق [ در فهرست 1249 آمده و باید 1294 باشد]، جا: سبزوار؛ جلد: تیماج ،مشکی، 44گ (1ر-44پ ) اندازه: 17×22/5سم [ف: 143]

10 . شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 8- الف /86

آغاز و انجام: برابر با جلد 1

جلد 1؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: حاج اسد الله مستشير الملك.تا: ،1300ق، جا: شیراز؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی ،شکری،جلد: مقوا با تیماج سرخ، 127گ، 16 - 29 سطر (7/5×18)، اندازه: 12/5×22سم [ف: 1 - 76]

11. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 751

انجام: برابر با انجام جلد 1

خط: نستعلیق، بی کا، تا :15 رجب 1301ق؛ کاغذ: ترمه شکری،جلد: مقوا با تیماج سرخ، 175گ 18سطر ،(8×16/5)، اندازه: 13×21/5سم [ف: 2 - 337]

12. قم؛ معصومیه شماره نسخه: 600/1

آغاز و انجام: برابر با جلد 1

جلد اول؛ خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن يوسف همدانی الاصل نهاوندى المسكن مشهور به جفار تاجر، تا: 5 جمادی الث_انی 1305ق؛ محشی با عنوان «محسن» که در یکی از این حواشی چنین نوشته «... كذا افاد المؤلف المحقق مدظله في بع_ض مصنفاته» و حواشی از مؤلف با امضا «منه سلمه الله»؛ تملكى در سال 1337 با مهر «محمود» (بیضی)؛ جلد: تیماج مشکی، 117گ (2 ر -118پ)، 22 سطر (10×15) ، اندازه: 17×21سم [ف: 2 - 231]

13 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 689

آغاز و انجام: برابر با جلد 1

جلد اول؛ خط: نستعلیق ،خوب ،کا: کمال شرمساری، بی تا؛ ج_لد: پارچه، سفید، 187گ، 19 سطر ،اندازه: 18× 22سم [ف: 1 - 587 ]

14. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 876-5/166

آغاز :مقدمه: بدانکه آدمی را دو عقل است که به منزله دو بال هستند برای روحش و در اول حال کتاب: بسمله و مرتب ساختم این کتاب را بر چند باب و هر باب بر چند فصل ؛انجام: براب_ر با انجام جلد 1

جلد اول: خطبه کتاب تحریر نشده است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا:مصحح، با تعلیقات میرزا (احتمالاً جلوه) در حاشیه در آخر نس_خه توقیع امام حسن عسکری (علیه السّلام) به على بن حسين بن بابويه قمی که درج شده؛ در اول نسخه 5 بیت فارسی است: «واقعیت هر بنیاد شد *** راحت این خانه اش بر باد شد»؛ :جلد: تیماج مشک_ی، 228 برگ، 22-23 سطر، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 1 - 341]

15. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8697

آغاز و انجام: برابر با جلد 2

جلد 2؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 178گ 11 سطر؛ اندازه: 10/5×17سم [ف: 22 –241]

اسرار حکمیه / فلسفه / فارسی

asrār-e hekmīye

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4013/1

آغاز: از اسرار نتایج حکمیه این نتیجه است که این لا شیی فی الحقيقه لكونه عارفا بحقيقة نفسه؛ انجام: و اختلاف مسمی بشئون و اطوار و متضرع اليه و مسائل عظيمه

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی یک لا 2گ (1پ-2ر)، مختلف السطر (8/5×16)، قطع: بیاضی (8/5×17/5سم [ف: 11 - 13]

الاسرار الخفية فى العلوم العقيلة / فلسفه / عربي

al-asrār-ul-xafiyya fi-l-‘ulum-il-'aqīla

علامه حلی، حسن بن یوسف، 648 - 726 قمری

('allāme-ye hellī, hasan ebn-e yusof (1251 - 1326)

اهدا به: هارون بن شمس الدین محمد

کتابی است مفصل در حکمت مشتمل بر سه «قسم»: منطق، طبيعيات و الهیات که مؤلف آن را به هارون بن شمس الدين محمد» هدیه نموده است

آغاز: الحمد لله الذى ذى الازلية و البقاء والعزة والارتقاء و القدرة و العلاء المتطول بالاحسان المتفضل بالامتنان.

[الذریعه 44/2]

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1797

نسخه اصل: کتابخانه احمد ثالث- ترکیه 3254؛ مشتمل بر هر سه فن؛ :خط ،مغربی بی کا، تا: اواخر شوال 734ق، جا: مدرسه کاملیه؛ تملک: «حسین بن حسن بن حامد»؛ 550 ص [عکسی ف: 5 - 265]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10143

آغاز: برابر؛ انجام: اقول و الحق ان الغلط فى هذا انما هو من باب ... مصلين على رسوله

جلد اول شامل منطق، خط: نسخ ،كا: عبدالله بن محمد حسن هشترودی تبریزی به درخواست شیخ فضل الله رنجانی، تا: ربیع الثانی 1339ق، از روی نسخه شیخ محمد سماوی و او نیز از روی نسخه ای به خط علامه حلی موجود در خزانه حضرت امیر (علیه السّلام)، در انتهای نسخه یادداشت فضل الله زنجانی، جلد: تیماج بنفش ،81گ، 23 سطر، اندازه: 14×24سم [ف: 32 - 177]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1465

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 4 - 293]

ص: 393

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10452

آغاز: بسمله قد جمع راينا على اانتقال من العلوم المنطقية طال_بین للعلوم الطبيعية اذ هى اقرب الاشياء بالنسبة الينا؛ انجام: جعل ش_رطاً فى القصد ليس هوانما التحقيق الخارجى حق يلزم الدور هو التحقق الخيالي.

جلد دوم؛ خط:نسخ، :كا عبدالله بن محمد حسن هشترودی تبریزی :تا: 7 جمادی الثانی 1338ق؛ از روی نسخه شیخ مح_مد سماوی مورخ 1335ق. از نسخه منقوله از خط مؤلف ،جلد: تیم_اج،بنفش،62گ، 23 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 33/18 - 34]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1466

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف 4 - 294]

4 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10144

آغاز: بسمله شرعنا بالفن الثالث من كتابنا ... المشتمل على اشرف المطالب و المحتوى على الغاية؛ انجام: و هو نظام للعالم متصورله تعالى ... و اصحابه الاخيار المنتخبين

جلد 3 در الهيات؛ خط: نسخ، كا: عبدالله بن محمد ح_سن هشترودی تبریزی ،تا: جمادی الثانی 1338ق در پایان یادداش_تی به خط شیخ محمد بن طاهر سماوی در روز جمعه14 شوال 1335 آمده؛ جلد: تیماج بنفش، 54گ 23 سطر، اندازه: 14×22سم [ف:22- 177]

قم؛ مرکز احیاء ؛شماره نسخه: 1467

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 4 - 294]

الاسرار الخفية فى معرفة الشهور الرومية / هيئت / عم

asrār-ul-xafīyya fī maʼrifat-iš-šuhūr-ir-rūmīyya

رساله ای مجهول المؤلف که در آن اشعاری از ذوالرمه و ابوالعلاء معری و دیگران آمده و از بعضی مصنفات ابوالحس الرضى احمد العلوى الموسوى الحايری نیز مطالبی نقل ش_ده است مشتمل بر «مقدمه» و «فواید» و «باب» مقدمه در ذکر شه_ور تام و ناقص فايدة فى هيئت البروج و سايرالكواكب منها؛ فايدة في هيئت المنازل؛ فايدة الضابط في معرفة الطالع و الغارب فائدة في معرفة سير القمر فى المنازل و البروج ؛ فايدة في معرفة فص_ول الاربعة باب فى شهور الرومية و ما قيل فيها؛ فايدة في التقويم.

مشهد ؛رضوی؛ شماره نسخه: 7432

آغاز: بسمله، الحمد لله الحى القيوم القديم الديوم؛ انجام: فى اول تلك الدايرة كما اذا بقى فى المحرم يكون [وصالي و بريدگی دارد] الشهور والله اعلم

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 10؛ در اول نسخه نیز شش صفحه ادعیه ایام نوشته شده؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای، یک لا، 50گ، 15 سطر (9×15/7)، اندازه: 14×19سم [ف: 8- 28]

اسرار خلقت منتخب) / ادبیات / فارسی

(asrar-e xelqat (mn.)

گزیده ای از اسرار خلقت تألیف سرهنگ احمد اخگر که مجموعه ای از نظریات شعرا و نویسندگان در مورد بعضی نشریات همچون روزنامه کانون شعرا و ... را به ترتیب حروف تهجی جمع آوری نموده؛ در این منتخب نظریات ابوالقاسم دبیر، رضازاده شفق على اكبر ،سلیمی محمد تقی فلسفی و ... به صورت پراکنده در برگهای این نسخه آمده است.

[اسرار ،خلقت چاپ ،تهران، 1315ش، ص461]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11537/1

آغاز: آقای تدین: وقت و حالم اقتضای ورود این گونه مطالب... پس از جوابهای منطقی؛ انجام: اصلاح عیوب نفس که اصلاً پروای بدگویی هیچ آفریده ندارد ندانم از کیست تو بتقصير الخ.

خط: نسخ و نستعلیق تحریری، کاتب - مؤلف، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، 28گ( به صورت پراکنده (6-8»، «12-15»، «67-96»، (168-166»)، 32 سطر، اندازه: 8/5×15/5سم [ف: 29 - 204]

«اسرار خلوت » سیر و سلوک

«اسرار الخلوة » الخلوة

اسرار دعای سحر / شرح دعا

asrar-e do a-ye sahar

شرح اسرار فقرات دعای سحر ماه رمضان مروی از امام محمد باقر «اللهم انی اسئلک من بهائک» به در خواست دوستان در شش «اشاره : 1. بیان معنی اسم؛ 2. بيان اسم اعظم؛ ٣. مراتب و مقامات چهارگانه ائمه؛ 4. بیان این که فقرات دعای سحر تجليات الهیه است .5 .معنای جمال و جلال؛ 6. بیان سر تعبیر فقرات دعای مبارک سحر.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8884/6

خط: نستعلیق، بی کا :تا: شوال 1261ق، جا: اشتهارد؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا عطف ،پارچه 8گ (88پ-95پ)، 14 سطر (7×13) قطع: ربعی [ف: 17 - 243]

اسرار الدعوة / دعا / فارسى

asrār-od-da'vat

رساله ای است در ذکر آداب آن، و خواص ذکر مجموعه و منفرد صوفیان در سه «اسرار »1. بیان دعوت مجموعه و منفرده .2. بیان ادعيه مختلفه . 3.بیان دعوت اعمال متفرقه.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11317/7

آغاز: این کتاب مسمى باسرار الدعوة باندراج پرداخته و بر سه اسرار مرتب ساخته سر اول در بیان دعوظ مجموعه و منفرده؛.

ص: 394

انجام: هذا كلكم يا معشر الجن و الارواح تعال تعال...

تا سر دوم؛ خط: نستعلیق ،تحریری بی کا ،تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام: کاغذ: فرنگی قدیم،2گ( 87- 88)45سطر، اندازه: 10×17سم [ف: 28 - 500]

اسرار الدقائق = شرح حدیث «من عرف نفسه فق_د عرف ربه / کلام و اعتقادات / عربی

asrār-ud daqā’iq = š.-e hadīs-e «man ‘arafa nafs-ah

faqad ‘arafa rabb-ah»

سماوی، بدرالدین

samāvī, badr-od-dīn

در موضوع «من عرف نفسه فقد عرف ربه».

آغاز: بسم اله. الحمد لله الذى حققنا بتحقيق حقايق الايمان و اكرمنا بكرامة تكريم الاذعان و الايقان

انجام: وقال الله تعالى و ان جهنم لمحيطة بالكافرين فافهم کلام شیخ ...لک المقصود، تم الانتخاب من كتاب اسرار الدقايق

[فهرستواره منزوی 63/7]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6096/46

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ،کا:يوسف نسیم، بی تا :جلد: میشن تریاکی لبه دار، 10گ (94ر-103پ)، 23 سطر، اندازه: 15/5×21سم :[ف:9- 147]

اسرار دل / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-e del

ابن همام ،شیرازی، ق 10 قمری

(ebn-e hammām-e šīrāzī (- 16c)

منظومه و مثنوی اسرار دل در معارف و تصوف و عرفان مشت_مل بر مقالت و مقامات العارفين

[فهرستواره منزوی 142/10؛ الذریعه 114/19]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2654/6

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 :کاغذ ،سپاهانی :جلد: تیماج تریاکی ضربی ،مقوایی 93 ص( حاشیه 1-93)، 19 سطر (6×14) [ف 10 - 1525]

اسرار دل / شعر / فارسی

asrār-e del

مثنوی اسرار دل است از مثنویات جامی و خواجو و ع_طار نیست

[فهرستواره منزوی 142/10]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1109/4

آغاز: چیست بگو جوهر دل جان من کوشده منزلگه جانان من

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سمرقندی شکری، جلد: گالینگور مشکی عطف تیماج قهوه ای 6ص (68-73)، 23 سطر، قطع: خشتی اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 3 - 558]

اسرار دل و جان / عرفان و تصوف، شعر / فارسی

asrar-e del va jān

فانی شیرازی دهدار، محمد بن محمود، 947 - 1016قمری

[1608-fānī šīrāzī dehdar, mohammad ebn-e mahmud (1541 -

مثنوی است عرفانی - حروفی که در ابتدا علت سرایش مثنوی را چنین شرح داده است: «تحفه مضجاع دو مهر جلی *** احمد مختار و علی ولی / از پی احمد صلوات و سلام *** یاد مبرهن بر اهل کلام / کانچه عیانی به طریق اصول ***گفت ز اسرار دل و جان فضول / به پی آنان که ز روی خلاف*** بود درین ماده شان اختلاف / خاطر هر یک به رهی رفته بود *** کان نه رهی که می داد سود / بود طریقی که ازین زاویه*** یکسره

می رفت سوی هاویه / جمعی از ایشان همه در این طریق ***آمده بودند به ایشان رفیق / گشت به این دلشده این کار فرض ***تا کند این حال به تفصیل عرض / باشد از آن مغلطه ها دوستان*** روی دل آرند بدین بوستان / ملتمس آن است کنون زاهل راز ***چه عیانی شده زان نغمه ساز گر/ نه صواب است قلم بر کشند *** وز پی اصلاح رقم در کشند». این عناوین در آن دیده می شود مقدمه در بیان ظهور وحدت؛ بیان رموز اعداد؛ شرح اسم اعظم الهی؛ بیان اسرار نبوت ولایت؛ تنبيه؛ توضیح بیان بیان اطوار ولایت بعد از نبوت؛ بیان اسرار وجود؛ حقیقت وجود؛ سر وجود و رمز قید و عدم بیان مراتب تنزلات و ظهور حرف و سر بعضی از اسماء الهی؛ بیان احوال آدم و حوا و سر وجود حضرت نبوی؛ بیان اسم جان و دل و سر بعضی از حروف تهجی؛ تنبیه؛ بیان حروف ابجد در مفاتیح اسماء الهی؛ تنبیه؛ بیان اسرار دوره صاحب بیان اسرار الف و واو.

آغاز: بسم الله الرحمان الرحيم *** المحمود المتعالى القديم / حمد حکیمی که ندارد زوال *** شکر کریمی که ندارد مثال

1. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 461/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن ،12[ نشریه: 7 - 243]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10760/3

آغاز: برابر؛ انجام :ز سر این سه حرفای مرد رهبر *** رموز دور و صاحب دور بنگر / به ذوق حال دریاب این سخن را *** مده دخلی درین تقرير من/ را نكو درياب کین در نیک سفتم *** سخن از دور با تو نیک گفتم / بود کین گفته ها باشد قبولت *** نگیرد راه دل عقل فضولت / و گر در ناقبولی افتدت راه *** تو

ص: 395

دانی من نمودم قصه کوتاه

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن13 ؛جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 16گ (48 پ - 63ر)، 15 سطر (6/5×15)، اندازه: 15×20/5سم [ ف : 20 -292]

3. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 1926/3- عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: و گر در ناباوری افتدت راه *** تو دانی من نمودم راه

گریده آن و در حدود 462 بیت؛ خط: نسخ، خوش، بی کا، تا قرن 12- 13 ، ص (92- 119) جدول بندی 2 راه [ف 1 - 21]

«اسرار الرباني » السر الرباني في علم الميزان

الاسرار الربانی / عرفان و تصوف / فارسی

al-asrār-or-rabbānī

دارای شش «مقاله»

شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 48/2

آغاز: بدانکه علمی نامیده شده به وحی در علم میزان و آن متعلق است به اجساد ناقصه به سوی کمال بدون بعد زمان و جسد کامل در میان اجساد معدنی نقره و طلا است.

خط: نستعلیق ،زیبا ،کا: هدایت الله اهل سلسلة الذهب، تا: 1322 ق؛اندازه: 16/5× 23سم [ف: 3 - 95]

اسرار الربانية فى منقبة الائمة الالهيه / فلسفه /عربي

asrār-ur rabbānīya fī manqabat-il a’immat-il ilāhīyya

مشهدی ،عبدالمجید بن محمد تقی، ق13 قمری

(mašhadī, ‘abd-ol-majīd ben mohammad taqī (- 19c)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18304

آغاز: بسمله الحمدلله الذي جعل طراز الواح كتاب الاذن؛ انجام: المحتاج الى رحمه ربه الحميد عبدالمجید محمد تقی مشهدی

خط: نسخ ،بی کا، تا: 1265ق؛ کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج [رایانه ]

اسرار الرجال / طب / عربي

asrār-ur-rijāl

جالینوس، 129 - 199 میلادی

(jālīnūs (129 - 199)

مترجم: حنين بن اسحاق، 194 - 260 قمری

رساله ای است درباره رازهای جنسی مردان خطاب به قسطنطین قرمانی (قهرمان؟). دست نویس یونانی اش مفقود شده و چند نسخه از ترجمه عربی آن در کتابخانه های ترکیه و هند موج_ود است.

[تاریخ نگارش های عربی 185/3؛ فهرس مخطوطات الطب الاسلامي فی مكتبات ترکیا 160].

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1094/4

آغاز: بسمله و هو حسبی حمدله. وصلاته على انبياء أجمعين. أما بعد فان سبب وضع هذا الكتاب الملقب بأسرار النساء (كذا) انه بلغنا ان قسطاس القهرمان دخل على جالينوس مسلماً و كان دخوله من غير اذن فلما دخل عليه وحده و هو يؤلف كتاباً الى الملكه في أسرار النساء فبقى كل واحد منهما فزعان من صاحبه ... الأدوية التى تمنع من انتشار العصب فى كل وقت بغير شهوة تدعوا الى الانتشار؛ انجام: هذه الأدوية من الغرض الذي يضادها لتلك العلة هى الشافية لها اذ كان جارياً على تأليف هذا الكتاب و هو نقل اسحق بن حنين المتطبب، و الحمد لله و به توفیقی تم کتاب اسرار الرجال

نسخه اصل: کتابخانه ایاصوفیا در استانبول ترکیه ش 4838؛ خط:نسخ، معرب ، بی کا، تا: قرن 7 ،17گ (75-91)، 11 سطر [عکسی ف: 3- 186]

2. یزد؛ وزیری، شماره نسخه: 3644/2

آغاز: بسمله، جوامع الكتاب جالينوس الى قسطالس القهرمان في اسرار الرجال ذكر الادوية التى تمنع من انتشار القضيب في كل وقت؛ انجام: و الا طرح في دهن من حيث لا يعلم و يمزج بها بطنها

خط: نسخ، كا: محمد رفيع بن محمد باقر الحافظ العاملي، تا: ربيع الاول 1075ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تیماج قرمز، 10ص (38-27)، 12 سطر (4/5×7/5)، اندازه: 8/5×13سم [ف: 5 - 1734]

«اسرار رضويه » الاسرار الرضوية فى بيان غوامض مسائل الحكمة الالهية

الاسرار الرضوية فى بيان غوامض مسائل الحكمة الالهية / فلسفه / فارسی

al-asrār-ur-raḍawīyya fī bayān-i ġawāmiḍ-i masā’il-il-

hikmat-il-ilahiyya

سبزواری رود سرابی، محمد حسن بن محمد تقی، ق 14 قمری

sabzevārī rūdsarābī, mohammad hasan ebn-e

(mohammad taqī (- 20c)

اهدا به: به دستور عماد الملک طبسی و به نامناصرالدین شاه

تاریخ تالیف: 1287ق

پاسخ پرسش های فلسفی و کلامی است از آن پرسش های انتقادی عصر قاجار که آزاداندیشان از برخی از دانشمندان مطرود نزد فقیهان مانند شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی و حاج محمد کریمخان و میرزا محمد اخباری می کردند، بررسی این گونه پاسخ و پرسش ها برای درک تاریخ تحول فکری اخیر ایران بسیار سودمند است.

ص: 396

آغاز: یگانه صانعی را ستایش و پرستش رواست که نمایش نرش اسم واحد واحد را بحلی و حلل تمیز و تعیین بیاراست

انجام: و اليه المرجع و المعاد و الحمد لله اولاو آخراً و ظاهراً باطناً

[فهرستواره منزوی 388/9 نسخه]

1. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 125 - ج

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 315گ، 21 سطر (11/5×14/5) اندازه: 17×22سم [ف: 1 - 28]

2. یزد ،سعیدی سید ابوالفضل؛ شماره نسخه: 1

خط: نسخ ،کا: محمد علی بن جعفر بن حسین حسینی، تا: شنبه 4رمضان 1293ق [ نشریه: 4 - 459]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3725

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 264گ، 19 سطر (9×15)، اندازه: 14 × 22سم [ف: 12 - 2723]

« اسرار رمل » الرمل

اسرار الرمل / رمل / فارسی

asrār-or-raml

غیر همانند:

1.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5632/12

آغاز: دانستن و آن دشوارست و امتزاج نتیجه آمیزش عنصر ب_ود؛

انجام :و معنی آن است که چون سایل بر تو آید

رساله ای است بی سر و ته در عمل رمل، مقتبس از کتاب اس_رارالرمل تالیف امام ابو عبدالله محمد بن عثمان زناتی و فصول آن عبارت: «زناتی ،گوید من قول الامام زناتی گوید من قول ابو عبدالله محمد بن عثمان «الزناتى شروع می شود؛ خط: نسخ، حيدر بن محمد رمال، تا: 680 ق ؛ کاغذ: حنایی، جلد: چرمی ضربی عنایی 16 ص (147-162)، اندازه: 15/5×21/8سم [ف: 8 -441]

2 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 671/6

آغاز: از صورت اول و صورت ثانی نتیجه حاصل نماید و ببیند که نتیجه ثالث در رمل موجود است یا نه

رساله مختصری است در احکام خانه های رمل، مقدمه کتاب پاره شده؛ ؛ بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج قهوه ای 5گ (39 پ-43ر) ابعاد متن: 8×18، قطع: بیاض ،رقعی، اندازه: 11×21سم [ف: 2 - 306]

3. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2052/2

آغاز: بسمله حمد له، اما بعد سبب تالیف این چند کلمه آنکه بندگی امیر اعظم مالك الرقاب الامم جلال الدوله و الدين امیرحاجی خواجه زید دولته از این بنده کم بضاعت التماس فرمودند که نکته چند در باب علم رمل بنویس... و این کتاب را اسرار الرمل نام نهاده شد؛ انجام: و اگر منقلب بود فروخته شود اما باز گردانند سعد بسعود و نحس بزبان

خط: نستعليق تحریری، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ اهدایی دکتر حکمت؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی با تیماج زرد، 27گ (23- 49)، 20 سطر (7×17)، اندازه: 12×21سم [ف: 4 - 1141]

اسرار رموز / شعر / فارسی

asrār-e romūz

اسرار رموز مثنوی عرفانی فارسی از «بی نشان».

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6115/1

آغاز: صد هزاران کافر اندر خون نشست*** تا که عیسی بر سر گردون نشست؛ انجام: بر سبیل مزد ایما ای غلام*** ختم شد والله اعلم بالصواب.

بی کا ، بی تا :کاغذ: کبود سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 25گ (26ر-2)، 12 سطر (6×13)، قطع : جیبی، اندازه: 11×18سم [ف: 16 - 200]

اسرار الرموز فى الجفر الجامع / جفر / عربی و فارسی

asrār-ur-rumūz fi-l-jafr-il-jāmi‘

بخاری، بکار بن احمد

boxārī, bakkar ebn-e ahmad

کتابی است در جفر شامل دو رساله که اول مشتمل بر دو «طریقه» و هر طریقه مشتمل بر چند رمز و رموز شامل دو «قاعده» می باشد. رساله دوم مربوط به طریقه استخراج دایره خطائی است. این رساله به عربی است ولی ترجمه فارسی رموز و قاعده آن را نیز در آخر نوشته است. در فهرست الذریعه آن را به نام «جفر مرتضوی» معرفی کرده است.

آغاز: بسمله ايها الاخ الاعز من الكبريت الاحمر اتلو عليك طريقتين فى الجفر الجامع ... فنقول الطريقة الأولى من الجفر الجامع فى استخراج الاسوله التي لا تعلق لها با براز

انجام: وله الشكر فى الاول والاخر والصلوة على على مدينة علم رسول الله ثم اولاده الكرام والحمد لله على ذلك تم وبالخير عم. [الذریعه 5: 121]

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7837/2-39/217

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1280ق، جا: تهران؛ جلد: تیماج قهوه ای، 12گ، 12 سطر، اندازه 12×18سم [ف: 1 - 342]

٢ .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 821/8

آغاز: برابر؛ انجام: و هذه الطريقة مما لا يفهمها الا المعصوم او من اخذ من المعصوم ... و لو بالوسائط او من قدر الله له حظا و ارتاض.

ص: 397

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ در 6 سطر با یک جدول در گ 14ب می باشد پیش از این در برگ (13 ب- 14ب) باب 3 منهج 4 الح_بل المتین است در مواریث و ش 7 دفتر می باشد [ف 4 - 975]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15697

آغاز: برابر ؛انجام: اولها صار هكذا می ن ف ت ح ب هو المطلوب هذه الرساله ثانيه فى اسرار الرموز للشيخ عطار بن الشیخ احمد البخارى

خط: نسخ، بی کا،بی تا:در برگ 12پ تا 13 قاعده ای در بیان اعجاز علم جفر جامع نوشته؛ در برگ 15پ تا 18 مطالبی در جفر شامل جفر مرتضوی قاعده در تحصیل جواب از صفح_ات جفر جامع و طریقه جفر صغیر و همچنین برگ 19 فائده درجفر منسوب به محیی الدین عربی به زبان عربی نوشته شده؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی :جلد: مقوا روکش پارچه سبز 12 ص( 4- 15) 17-16 سطر (6/7×13/5) ، اندازه: 10×16/5سم [رایانه ]

4. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 349/3 حکمت

آغاز: بسمله شکر و سپاس مر خدای را سزاست که بر همه چیز داناست؛ انجام: عسکر رومی از دمشق بمغرب آيد خرماء (؟) و السلام تمام شد.

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج ،مشکی، قطع: ربعی [ف 2 - 62]

اسرار الزكاة والصوم والحج / فلسفه احکام / عربی

asrār-uz zakāt wa-ṣ ṣawm wa-l ḥajj

شهید ثانی، زین الدین بن علی، 911 - 965 قمری

(šahīd-e sānī, zayn-od-dīn ebn-e ‘alī (1506 - 1558)

رساله استدلالی مختصری است در بیان فضیلت اداء زكات و ثواب آن و اعمال روزه و حج، برگرفته شده از کتاب «جواهر القرآن» امام غزالی مؤلف درباره پرداخت زکات و انفال مال مردم را به سه دسته (اقویا،متوسطان و ضعیفان) تقسیم کرد ودر ستایش اقویا فرموده است: آنچه دارند در راه خدا انف_اق می نمایند. فهؤلاء الذين صدقوا ما عاهد و الله» متوسطان بیشتر آنچه خدا واجب کرده می بخشند و ضعیفان همان بخیلانند که غیر از واجب الهی هیچ نمی دهند.

آغاز: هذا اصول فى اسرار الزكاة والصوم و الحج ... الاصل فی الصدقة و الزكاة قال الله تعالى مثل الذين ينفقون أموالهم فى سبیل الله كمثل حبة انبتت سبع سنابل.

انجام: فان في كل عمل سراً و تحته رمزاً ينبه لها كل عبد بق_در الاستعداد المتنبه بصفاء قلبه و قصور همته على مهمات الدين

[الذریعه 45/2، کشف الحجب و الاستار 44]

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4376/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا،6 گ (75پ-80پ) 14 سطر، اندازه 12/5×19سم [محدث ارم_وی مخ ١ - ١٣٠]

2مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 21730

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 16 ذیحجه 1129ق؛ اهدایی :رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نباتی آهار مهره، جلد: مقوا، 9گ ، 15 سطر، اندازه: 13/5 × 23سم [اهدائی رهبر: 3 -67]

اسرار سبعه / کیمیا / فارسی

asrār-e sab‘e

تنکلو شاه کبیر تبریزی

tanaklū šāh kabīr-e tabrīzī

رساله کوتاهی است در اسرار وزن دو چیز متنجانس از اجساد و انفاس و ارواح شامل هفت «سر» .1 در دو وزن کردن روح با روح؛ 2. در دو وزن کردن نفس با نفس؛ 3. در دو وزن کردن جسد با جسد؛ 4. در دو وزن کردن روح با جسد؛ 5. در دو وزن کردن روح با نفس؛ 6. در دو وزن کردن جسد با نفس؛ 7. در دو وزن کردن روح و نفس و جسد با یکدیگر. نسخه ها با یکدیگر تفاوتهایی دارند.

آغاز: بسمله کتاب اسرار سبعه کامله در دو وزن اجساد و انفاس و ارواح بدرستی و راستی مجرب و صحیح و مسطور است لاشك فيه و لاریب و لانقصان سر اول درد وزن کردن روح

انجام: در مراتب اربعه که در این ابکار بانواع تدر جست در هر درجه که هست بکار است

[فهرست مشترک نسخه های پاکستان 771/1؛ نسخه های منزوی 258/1؛ نشریه 733/11؛ فهرستواره منزوی 3938/5]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3375/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد طاهر، تا: قرن 11 ؛جلد: مقوایی عطف پارچه ،نیلی 10گ (36 پ - 45ر)، 15 ،سطر اندازه: 12×21سم [ف: 9- 151]

2 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6824/13-35/4

آغاز: برابر؛ انجام؛ که شنجرفی بود نیکو واحمر، تمام شد کتاب سبعه حضرت مولانا تنكلو شاه

خط: نستعلیق، کا: محمد صالح بن عباس کاشانی، تا: 1113ق؛ جلد: تیماج روغنی مشکی سوخت مجدول با ترنج و سرترنج، 9 گ، 30 سطر، اندازه: 24×37سم [ف: 1 – 350]

3. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7861/8-53/71

آغاز : برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: علی اکبر کرمانشاهی، تا:1113ق، جا: تهران و مشهد رضوی؛ 12گ، اندازه: 13×21سم [ف: 1 - 351]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10213/5

خط: نستعلیق، بی کا، تا: صفر 1203ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 12گ

ص: 398

(34 پ-45ر) اندازه 14/5×20/5سم [ف: 26 - 180]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8099/5

خط: نسخ، بی کا، تا: رجب 1260ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 10گ (36 ر - 45 ر) 17 سطر، اندازه: 16×21/5سم [ ف: 21- 101]

6. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 274/4

آغاز: برابر؛ انجام: در سبزی و روشنی و شفافی و شعاع و لطافت هیچ چشمی ندیده باشد

خط: شکسته نستعلیق، بی کا :تا: ذیحجه 1269ق؛ 3گ (78پ-80پ) [ف: 1 - 17]

اسرار سر / شعر / ترکی - فارسی

asrār-e serr

حسینی، غلامعلی ق 13 قمری

(hoseynī, qolām ‘alī (- 19c)

اهدا به: ناصرالدین شاه

تاریخ تالیف: 1270ق

دیوان اشعاری است به ترکی که سراینده در مقدمه آن به فارسی چنین آورده است:« ازتاریخ هزار و دویست و پنجاه و یک عهدی دولت شهنشاه محمد شاه مرحوم جنت مكان ... گرفتار به دست پریان بودم بعد از چهار پنج سال گذشته شبی قدرت از نمایان دو نفر پری و پادشاه پری حاضر و صولت محابت (=مهابت) حیدری آشکار و فرمان کرار حقیر عاشق را از حبس گرفتاری خلاص و مداح حیدری شغل نموده سنه ها به راه رفت_م» وی پس از رهایی از دست پریان به کربلا می رود و از حرم امام حسین زیارت می کند و سپس بر اثر از بین رفتن سه دانگ مل_ک خود دست به گدایی می زند و این اشعار ترکی را می سراید خدمت ناصرالدین شاه می آورد

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 788

آغاز: هذا كتاب اسرار سر بسمله، اسرار سری عشق ناصریه به سلطان ابن سلطان خاقان ابن خاقان ناصرالدین شاه قاجار؛ انجام:با صاحب روشن کوه یا فرمان سلسبیل کوثر حور يا على يا سلطان مشهور.

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: 1270ق، جا: دمق من محال سردره رود؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز، 43گ، 12 س_طر (9×13/5)، اندازه: 13/5×19سم [ف: 2 - 313]

اسرار سر الهی / جفر / فارسی

asrār-e serr-e elāhī

رساله ای است شامل مطالب زیر علم جفر، علم بازداشتن طير هوا میان آسمان و زمین فرود آمدن مائده از آسمان پیدا کردن ابر بر آسمان و باریدن باران و برق و تگرگ و صاعقه، سخن آوردن اموات و از آن پرسیدن، خود را به آب افکندن و از چشم پوشیده شدن حمام مریخ شهر انطاکیه که با سوختن یک چراغ زیر آن سیصد سال است که گرم است و هر روز هزار کس در آنجا می روند طلسم عقارب و استخدام ارواح و حيوانات و کیمیا، دانستن سخنان مرغان و نیز نجات ملوک، کشتن دشمن و صاعقه فرستادن شکستن ،لشکرها، ویران کردن دژها در پایان چند قاعده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3275/4

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی مقوایی ضربی، 10گ (107ر -116ر)، 21 سطر (8×14)، اندازه: 15×20سم [ف : 11 - 2235]

اسرار السلوک / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-os-solūk

صامت بروجردی، محمد باقر 1263 - 1331 قمری

(samet borujerdi, mohammad baqer (1847 - 1913)

در حدود سیصد و پنجاه بیت شامل: غزلیات عرفانی و اوصاف پیر کامل و تجلی ،ذکر، ظهور نور محمدی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )، سرشت انسان ترقيات مواليد ثلاثه ترقی جمادی به عالم نباتی، ترقی حیوان به عالم ملکوتی و جز آنها با تاویلهای عرفانی.

آغاز: چون کنم حمد و ثنای پاک را *** ره کجا بر حمد او ادراک را / حق مبرا از خیالات عقول*** چون کند اوصاف او هر بو الفضول

1 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15977/56

آغاز : برابر؛ انجام: کشف کردم بر تو اسرار السلوك ***فهم مطلب کن در آئی از شکوک / عشق بی خود رفته تا دارالسلام *** قطع این گفتار کردم و السلام

خط: نستعليق، كا: عبدالله بن قاسم خان افشار، تا: 1288ق؛ مجدول دو ستونی؛ تملک: محسن سالمی، محمد حسین سلطان آبادی و .... :جلد: تیماج مشکی، 15 سطر، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 44 - 168]

2. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 350/3

آغاز: برابر؛ انجام: قصرها و مالها یکجا بماند *** خواجه شوی زن بجای مردشان

خط: نستعلیق ،خوش ،بی کا، بی تا :جلد: تیماج قهوه ای روشن ضربی، بی مقوا، 17گ، (42پ-58ر)، اندازه: 12×18سم [ف: 1 - 336]

اسرار سوره فاتحه و توحید / فقه / فارسی

asrar-e sure-ye fatehe va towhid

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17643

گویا از کتب شیخیه، درباره نماز، دارای عنوان های «مائده»؛

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

ص: 399

اسرار سیاسی / حکومت و سیاست / فارسی

asrār-e sīyāsī

شیخ ابراهیم زنجانی، ق 14 قمری

(šeyx ebrāhīm-e zanjānī (- 20c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16875

کاتب - مؤلف، بی تا [د.ث. مجلس ]

«اسرار شب اسراء » اسرار الوحى

«اسرار شب معراج » اسرار الوحى

اسرار الشريعة / عرفان و تصوف / عربی

asrār-uš-šarī‘a

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3321/16

آغاز: قال النبی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) دبيب الشرك فى امتى اخفى من دبي_ب النمله ؛انجام: لان الاول اشاره الى التوحيد الفعلى والثاني الی

التوحيد الصفاتى و الثالث الى التوحيد الوجود الذاتى.

بخشی از آن ؛بی کا، بی تا ،کاغذ: اصفهانی جلد: تیماج سبز (340) قطع: بياض ،رقعی، اندازه: 8×18سم [ف: 10 - 986]

« اسرار الشريعة و اطوار الطريقة و انوار الحقيقة » انوار الحق_یقة و اطوار الطريقة و اسرار الشريعة

اسرار الشهادة = يازده مجلس / تاریخ معصومین / فارسی

asrār-oš-šahādat = yāzdah majles

همدانی، محمد باقر بن ابراهیم، - 1218 قمری

(hamadānī, mohammad bāqer ebn-e ebrāhīm (- 1804)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9767

آغاز: بسمله. حمدله. و صلى الله على محمد و آله الطي_بین الطاهرین ...و بعد چون خداوند روف رحیم از فضل نامتناهی وکرم بی پایان خود؛ انجام: در نزد حضرت سیدالشهداء صلوات الله عليه ضایع نخواهد شد و صلى الله على محمد آله الطي_بین الطاهرين

خط: نستعلیق، کا: آقا محمد ابراهیم شیرازی، تا: 26 صفر 1299ق؛ رکابه دار در صفحه عنوان آمده است:( اسرار الشهاده سنه 1299 که آقا محمد ابراهیم شیرازی برای حاج محمد رحیم نوشته» ؛جلد: تيماج قهوه ای، 217گ ، 15 سطر ، اندازه: 11× 17سم [ف: 31-83]

اسرار الشهادة = سر الحقيقة في وقعة الطفوف = الشهادة / مقتل كلام و اعتقادات تاریخ معصومین / عربی

asrār-uš šahāda = sirr-ul ḥaqīqa fī waq‘at-iṭ ṭafūf =

sirr-uš šahādat

رشتی، كاظم بن قاسم، 1212 - 1259 قمری

(raštī, kāzem ebn-e qāsem (1798 - 1843)

به درخواست: حاج عبدالوهاب قزوینی

تاریخ تالیف: پنج شنبه 24 جمادی الاول 1238ق

در بیان رموز و اسرار معنوی و فلسفه و نتائج دینی شهادت حضرت ابی عبدالله الحسين عليه السلام است که را به خواهش حاج عبدالوهاب قزوینی و به مشرب شیخیان تألیف نموده است.

آغاز: حمدله. صلاة. اما بعد فيقول العبد الجاني و الاسير الفاني كاظم بن قاسم الحسينى الرشتي، ان جناب المولى الامجد... الحاج عبدالوهاب القزويني .... قد امرنى ان املی کلمات اظهرها سر الحقيقة فى وقعة الطفوف، حقيقة الامر فيها.

انجام: يحتمله الجنان. و هذا القدر كفاية لاهل الدراية وصلى الله على محمد و آله الطاهرين و الحمد لله رب العالمين

چاپ: در مجموعة الرسائل، 1277ق

[فهرست کتب احسائی 135؛ الذریعه 46/2؛ فهرست کتب مشایخ 32؛ مشار ،عربی، 482]

شرح و حواشی:

1 - اسرار الشهادة (ترجمه) طباطبائی، حسین (- 13)

1. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1092/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا ،نرم 34 ص ،(78-111) ابعاد متن:10×15، اندازه: 14×20سم [ف: 3 - 851]

2. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2537/2

آغاز: برابر؛ انجام :من غير ميل الى مرقبة ... لم بفقد ولا يندم ولا يختلف عليه حال الاستغناء لانه لا يشتهيها اصلاً ويعرف الاعلی قصور الاولى رتبته فمتنعم بذلك من من ... الرتبة الأولى لمثل هذا فليعمل العاملون ولاحول ولاقوة الا بالله العلى العظيم

خط: نستعلیق ،شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ 13گ، 16 سطر، اندازه: 17×21سم [ف مخ: 1 – 145]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 14998/4

آغاز: اعلم ان الله عز وجل لما وجب ان يكمل صنعة و يتقن امره و يحسن خلقه و الخلق و الصنع بان يكون مختارا ذا شعور و ادراک اولى و احسن من ان يكون مضطرا؛ انجام: فعلى مثل الحسين (علیه السّلام) فليبك الباكون و اياه فليندب النادبون و لمثله فلتذرف الدموع من العيون و يضج الضاجون ويعج العاجون و لعنة الله على ظالميه و خاذليه ابد الآبدين.

نسخه فاقد خطبه است؛ خط: نستعلیق، كا: على بن عبدالكريم خوئی، تا: اواخر قرن 13؛ مصحح؛ کاغذ: فرنگی، 16گ (33پ -48 پ) 20 سطر، اندازه: 9×15سم [ف: 37 - 702]

4. قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 480/8

آغاز: برابر

ص: 400

بی کا، تا: 24 جمادی الاول 1238ق؛ جلد: گالینگور سیاه، 20 گ [ف: 1 - 392]

5. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 625/4

خط: نسخ، بی کا، تا: 24 جمادی الاول 1238ق؛ قطع: خش_تی، [رشت و همدان - ف: - 1421]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 23190

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد رضا بن میرزا شاه، تا: شنبه 7 شوال 1242ق؛ مذیل است به 1 -الخطاب مع اصحاب القبور در 4 برگ2- احادیث نبوی و معجزاتی از معصومین به نقل از «جامع الاخبار»و مطالب متفرقه دیگر برگرفته از کتب مختلفه از جمله: روضة الصفا، تفسير المعادى، تفسير طوالعة خلاصة التفاسير، مفاتیح العلوم، حبيب السير، حجة الهند و غيره؛ واقف: فخر المحققین شیرازی ،مرداد 1375 ؛کاغذ: شکری آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای، 28گ، 20 سطر، اندازه: 10/2×20سم [ف: 26 - 85]

7. تهران؛ دائرة المعارف ؛شماره نسخه: 1659/10-عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا :1243ق( ص 469-492) [ف: 1 - 21]

8. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2100/4- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1245ق؛ در انجامه نگارنده تاریخ به پایان رسیدن پنج شنبه 24 جمادی الاول 1238ق. آمده، و نام رساله در فراز نسخه «رساله جواب ملا عبدالوهاب قزوینی در سر شهادت» آمده است. [ف: 1 - 21]

9.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1725/4-عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری، کا: حسن بن محمد باقر مراغه ای، تا: یک شنبه 18 شعبان 1247ق؛ 40ص (116-155) [ف: 1 - 21]

10. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 740/2

خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد الثوبی، تا : 1247ق؛ جلد: چرم زرد، 12گ (257ر - 268پ) ، 26 سطر ، اندازه: 15×25سم [مؤید 2 - 219]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10503/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1250ق؛ جلد: تیماج زرشکی، 26گ (189پ-164ر)، 18 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 33/1 - 60]

12. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2098/2-11/198

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: على نقی بن محمد علی هروی، تا: 5 مح_رم 1250ق؛ جلد: ساغری قهوه ای، 28 گ، 16 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 1 - 343]

13. بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 109/5

آغاز: فبادرت بالامتثال و اكتفيت بالاشارة بدون البسط فى المقال

خط: نستعلیق، کا: محمد، تا: 16 ذیقعده 1251ق، جا: بيرج_ند؛ افتادگی: آغاز: مصحح؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 6گ (46 ر-51پ)، اندازه: 15×21سم [دیانی - ف: 85]

14. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29426

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ جلی خوش، کا: محمد بن حسن بیرجندی، تا: 1252ق؛ هشت برگ در حکمت و غیره ضمیمه شده است [رایانه]

15. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22520

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: على نقی بن محمد رضا همدانی، تا: دوشنبه 29 ذیحجه 1253ق؛ مذیل است به روایات و خطبه هایی از نهج البلاغه و دست نوشت های پراکنده و نیز اجازه روایت از شیخ یوسف بحرانی به شیخ عبدعلی و حسین بن شیخ محمد؛ واقف: ملکزاده کوثر، آبان 1326 ؛کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: مقوا، رویه پارچه ،خاکستری، 13گ، 21 و 22 ،سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 26- 86]

16. بشرویه؛ امیرالمؤمنین؛ شماره نسخه: 144/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: على اکبر بن کربلایی محمد مهدی بشرویی طبسی، تا: پنج شنبه 2 ربیع الثانی 1253ق؛ جلد: گالینگور با عطف پارچه، 16گ (230 ر - 245 ر)، 20 ،سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ]

17. قم؛ فاضل قائینی؛ شماره نسخه: 146

انجام: برابر

كا: ابو القاسم واعظ حسینی یزدی، تا: 1253ق، جا: لاهیجان [ تراثنا س 13 ش 2 و 3 - 334]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 260/2-ط

خط: نستعلیق، کا: اسماعیل حکیم، تا: 1254ق؛ 15ص (43-57) [ف 22 - 97]

19. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2110/3-عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،تحریری، بی کا، تا: 16 ذیقعده 1256ق؛ 93ص (158- 250) [ف: 1 - 21]

20.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 2099/8- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: 1257ق؛ 29ص (236-264) [ف: 1-21]

21 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22417

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد حسین بن عبدالعلی یزدی، تا: 1257ق؛ واقف: حاج عماد، تیر 1310؛ کاغذ :شکری آهار مهره، جلد: تیماج ،مشکی، 27گ 23 سطر، اندازه: 14/7×21سم [ف: 26- 85]

22 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6314/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد حسین بن عبدالعلی یزدی، تا: 1257ق؛ کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 27 ص (211-

ص: 401

237)، (23) سطر (9×14/5)، اندازه: 15×21/5سم [ف: 7 - 162]

23. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 1913

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 13 محرم 1257ق؛ واقف: فهرستی، تیر1310 کاغذ: آهار مهره فرنگی شکری ،جلد: مقوا با روکش پارچه، 10گ، 28 سطر، اندازه: 15×26سم [ف: 5 - 37]

24. تهران؛ ملک شماره نسخه: 2981/3

خط: شکسته نستعليق ،كا: عبدالرحيم بن حاج جعفر ریزی،تا: دوشنبه رمضان 1257ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: میشں سیاه 19گ (103ر - 121پ)، 19 سطر اندازه:17/7×22/4 [ف: 6 - 180]

25 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10655/4

آغاز: بسمله اعلم ان الله عز وجل لما واجب ان يكمل صنعه و ينقن امره و یمن خلقه و الخلق و الصنع بان يكون مختاراً ذا شعور ؛انجام: بمعنى انه تعالى عاملهم بعدله في الغى لتجاوز عنهم فی الرخص فقد اصبت و الواجب على العباد شكره.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1257ق؛ جلد: تیماج سیاه، 41 ص (428-388) اندازه: 16×22سم [ف: 33/1 - 150]

26. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2693/3

آغاز: اعلم ان الله عز وجل لما وجب ان يكمل صنعه؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1258ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ضربی، 20گ (96ر -115ر)، اندازه: 16 × 23سم [ف : 10 -1577 ]

27. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2777/3

خط: نستعلیق بی کا، تا: شنبه صفر 1258ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی درون سرخ، 53 ص( 109-161) [ف: 10-1632]

28. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 22719/2

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالمطلب، تا: چهارشنبه 13 صفر 1259ق؛ کا: فرنگی ،جلد: مقوا عطف میشن مشکی، 30گ (41-70)، 15 س_طر (6×11) ،اندازه: 10×16سم [ف: 3 - 857]

29. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4340/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: عبدالله بن شریف لواسانی، تا: یک شنبه 25جمادی الاول 1260ق؛ جلد: مقوا و پارچه، 11گ( 135 ر- 45)، 21 سطر (10/5×17)، اندازه: 16×22سم [ف : 12 - 44]

30. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2114/2- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: شنبه 6 صفر 1260ق [ف: 1 - 22] :

31. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14273

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ جلی، کا: عبدالحمید روضه خوان، تا: یکشنبه جمادی الاول 1261ق؛ واقف: سيد محمد باقر سبزواری ، محرم 1405؛ کاغذ: شکری، جلد: تیماج مشکی، 54گ، 11 سطر، اندازه:14/7×21سم [ف : 14 - 74]

32. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9577/9

کا: سید علی اصغر پسر محمد قاسم طباطبائی، تا: 15 شوال 1261ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 5 گ (269پ- 273پ) 35 سطر (14×28)، قطع: رحلی، اندازه: 22× 39سم [ف : 17 - 410]

33. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 255/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حیدر علی بن محمد هاشم قرطمانی، تا: 1262ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 20گ (140پ-159پ)، 20 سطر، اندازه: 15×21/5سم [ف: 1- 354]

34. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2097/2 -عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: 1262ق؛ 66 ص (63-128) [ف: 1-22]

35. قم؛ معصومیه ؛شماره نسخه: 431/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 26 جمادی الاول 1262ق؛ جلد: تیماج ،مشکی، 64گ (148-211) 17-21 سطر (6/5×15/5)، اندازه: 14×21/5سم [ف: 2 - 40]

36. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14983

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: رضا بن محمد صادق حسنی حسینی موسوی طباطبائی تبریزی، تا: جمعه 24 ربيع الاول 1263ق؛ واقف: سید محمد باقر سبزواری، محرم 1405؛کاغذ ،نخودی ،جلد: مقوا 28گ، 17 سطر، اندازه: 15/5×26سم [ف: 14 – 74]

37. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 604/8

آغاز : برابر

خط: نسخ، كا: عبدالكريم بن حاج عدارم، تا: 1263ق، 20گ (130 - 149ر)، اندازه: 15×21سم [ نسخه پژوهی: 3 - 109]

38. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 99/2

خط: نسخ، بی کا: تا: پنج شنبه 20 شعبان 1265ق؛ جلد: تیماج ،مشکی، 29گ (32 پ - 60ر)، اندازه: 16×22سم [ف: 65]

39. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8996/2-59/216

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: چهارشنبه شوال 1265ق؛ 50گ (51- 100)، 11 سطر، اندازه: 10×15سم [ف: 1 - 343]

40. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3/4 خوئی

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: 1266ق؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج یک لا يشمى، ص (146-148) اندازه: 5×20سم [ف: 137]

41. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1970/3

کامل؛ کا: احمد بن عباس بن علی یزدی، تا: 1266ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 26گ (52-77)، ابعاد

ص: 402

متن 7×13، اندازه: 11×18سم [ف: 3 - 1110]

42. همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه: 297/3

خط: نسخ، كا: احمد بن عباس بن علی یزدی، تا: شنبه 1ربیع الثانی 1266ق؛ جلد: مقوایی عطف پارچه مشکی، 23گ (59پ - 81ر)ا، 18 سطر، اندازه: 11×17سم [ف: - 161]

43.اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 483/4

خط: نستعلیق، کا: ابراهیم اصفهانی، تا: پنج شنبه 13 رج_ب 1267ق؛ جا: اصفهان؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول ضربی، 28گ (81پ -108ر)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 2 - 349]

44.قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2882/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1268ق؛ 36گ، 12 سطر، اندازه: 11× 17سم [ف مخ: 1- 145]

45. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 1502/1- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: محمد جعفر اهری، تا: 12 شعبان 1269 ق،55 ص( 2-56)، 15 سطر (11×22/5) [ف: 1-22]

46. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4409/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سید محمد باقر بن علی محمد حسینی ارومجی،تا:15 محرم، 1270ق؛ در برگ اول خطبه ای در صلوات و تحیات بر امام حسین (علیه السّلام) آمده؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 18گ (18 ر-35ر)، 21 سطر، اندازه: 15/5×21سم [محدث ارموی مخ: 1-130 ]

47. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12045

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالرحيم بن محمد تقی حسینی شیرازی،تا :1273ق؛ واقف: سید جلال الدین تهرانی، مرداد 1361؛ کا: شکری آهار مهره ،جلد: تیماج یک لا ،مشکی، 20گ، 19 س_طر ،اندازه: 14×20/5سم [ف: 26 - 86]

48. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2993/11

خط: شکسته نستعلیق، بی کا ،تا: دوشنبه 22 شعبان 1275ق؛ كاغذ: فرنگی، آهار مهره ،جلد: میشن لایی ،قهوه ای 16 گ (95پ- 110ر)، 18 و 19 سطر، اندازه: 17×21سم [ف: 6 - 183]

49. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1749/1-10/59

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ابو القاسم بن احمد، تا: یک شنبه 26 ش_وال 1278ق؛ پس از اتمام رساله دو خطبه درج شده در خطبه اول بسیاری از جملات با نام امام حسین (علیه السّلام) ختم می شود «الحم_د الذى افاده افئدة العارفين ببهاءالحسين و اذاب قلوب السالكین ببكاء الحسين و خطبه دوم از امام علی (علیه السّلام) است: «ايها الناس من طلب الدنيا وجد الحسرة» و مطلبی درباره نیک و بد ایام به نقل امام علی (علیه السّلام)؛ جلد: گالینگور ،قهوه ای 23گ، 17 سطر، اندازه: 23x17/5سم [ف: 1 - 343]

50. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 6970

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: مهدی بن حسین حسنی، تا: 11 صفر 1284ق، جا: قزوین؛ در آخر ضمن 10 صفحه مطالب متفرقه در حدیث و دعا و سؤال و جواب از شیخ احسائی؛ واقف: ملکزاده کوثر، آبان 1326؛ کاغذ: آهاری نباتی ،جلد: تیماج نیلی، 43گ، 12 سطر،اندازه: 10×17سم [ف: 5 - 38]

51. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 344/2

آغاز: برابر؛ انجام: و لو كان لي قلب و مجال لا رخيت عنان القلم هذا الميدان و لا ريتك من عجايب الاسرار و غرايب الاطوار ...الحمد لله رب العالمين ... قد تمت

خط: نستعلیق، کا: محمد علی بن ابوالقاسم بن محمد على بن عبدالحمید حسینی دست غیب شیرازی، تا: 1289ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 26گ (153 پ-178پ)، 19 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 1- 304]

52. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9182-60/122

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: محمد سمین کرکونی جدید الاسلام، تا: دوشنبه15 صفر 1290ق، برای ملاحسین روضه خوان؛ 21گ، 15 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 1 - 343]

53. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 123/1

خط: نسخ، کا: محمد جعفر بن میرزا احمد عقدایی، تا: پنج شنبه دهه یکم صفر 1295ق؛ به خواهش آقا میرزا ابوالقاسم روزه خوان (؟) [نشریه: 11 - 926]

54. قم؛ مرکز احیاء شماره نسخه: 1899/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای، 9گ (266 ر - 274پ) ، اندازه: 29×33/5سم [ف: 5 - 327]

55. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4452/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14 ؛جلد: مقوایی عطف پارچه ای مشکی، 24گ (83پ- 106 پ)، 19 سطر، اندازه: 16×23سم [محدث ارموی مخ: 1 - 131]

56. مراغه؛ عمومی؛ شماره نسخه: 19/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: میرزا قاسم بن کربلائی سرحد علی، تا: چهارشنبه 19 ذیحجه 1352ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 22گ،اندازه: 15×21سم [ف - 233]

57. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 454/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالرحيم بن ابى الحسن علوی همدانی، بی تا؛ جلد: چرم زرد 18 گ (187 پ -204 ر)، 21 سطر، اندازه: 14/5×20/5 سم [مؤيد: 1 - 368]

58. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 477/3

بی کا، بی تا، جلد: عادی 34گ (122ر-155پ)، اندازه:

ص: 403

15×21سم [مؤيد: 1 - 385]

59 .تهران نوربخش؛ شماره نسخه: 564/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی یک لا، اندازه: 11×15سم [ف: 2 - 215]

60. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 453/9

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ پخته، بی کا، بی تا، 20گ (102 پ-121پ) [ف: 1- 17]

61. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 619/3

آغاز: برابر؛ انجام: و لو كان لي قلب و مجال لارحت عنان ال_قلم فى هذا الميدان و لأرايتك من عجايب الاسرار و غرايب الان_وار مما لا تكاد يحتمله العنان

خط: نسخ خوانا، بی کا، بی تا ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول ،گرهی 30 (73ر -102پ) ، اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 528]

62.شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 89/4

آغاز : برابر

خط: نستعلیق، کا:محمد حسن بن محمد شفیع، بی تا، جا: کربلا؛ 21گ (114-94) اندازه: 14/5×19/5سم [ف: 1 - 91]

63. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8788/3

انجام: فقام ناعيا عند قبر جده الرسول صلى الله علیه و آله فنعاه الدمع

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ با چند خط؛جلد: تیماج ،مشکی، 16گ (113ر -128(پ) ، اندازه: 15×21سم [ف 22 - 2

64 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8508/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ،جلد: تیماج مشکی بدون مق_وا، 26 گ (168 پ - 193ر)، اندازه: 15×20/5سم [ف : 22 - 94]

65.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7052

خط: نستعلیق و نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی؛ اهدایی: آقای بینا؛کاغذ: فرنگی حنایی، 17گ (149پ - 165پ)، 19) سطر (6×13) ،اندازه :11/5×17/7سم [رایانه ]

66. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2347/3-13/27

آغاز: برابر؛ انجام: ترکت ذکرها و بيانها لتهجم الامراض والاعراض و اسماعيل عليه السلام كان له اغنا ما و هى ترعى لشاطی الفرات فاخبره الراعى انها لاتشرب.

خط:نسنعلیق،شکستهر،بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج قهوه ای، 14گ، 15 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 1 - 343]

67. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 479/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی، 21 گ، 17 سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 145]

68. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 782/1

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 18 سطر، اندازه: 17×21سم [ف: 420]

69. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 25/1 فرخ

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: حسین بن علی اكبر اصفهانی، بی تا، جا: نجف اشرف؛ كاغذ الوان؛ جلد: تيماج لایه ای مشکی، قطع: خشتی ،اندازه: 15×20سم [ف: 197]

اسرار الشهادة (ترجمه) / کلام و اعتقادات / فارسی

(asrār-uš šahāda (t.)

طباطبائی، حسین ق13 قمری

(tabataba't, hoseyn (- 19c)

وابسته به: اسرار الشهادة = سر الحقيقة في وقعة الطفوف = سر الشهادة ،رشتى كاظم بن قاسم (1212-1259)

ترجمه تحت اللفظى روان و شیوایی است از کتاب «اسرار الشهادة» سيد كاظمی رشتی که به خواهش یکی از دوستان نگاشته شده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27550

آغاز: حمدله اما بعد چنین گوید زاویه نشین گوشه تنهایی سید حسن طباطبائی که یکی از دوستان که رسم اخوت داشت؛ انجام: ،موجود و انا السبط الذى من غير جرم قتلونى ليتكم في يوم عاشورا جميعا تنظرونی

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ اوراق افتادگی دارد؛ ضمیمه نسخه ش 27549؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج مشکی یک لا، 63 گ، 10 سطر، اندازه: 10/5×15سم [ف: 26 - 86]

اسرار الشهادة (ترجمه) / تاریخ / فارسی

asrār-uš šahāda (t.)

مراغی، حسن بن محمد باقر

marāqī, hasan ebn-e mohammad bāqer

وابسته به: اسرار الشهادة = سر الحقيقة في وقعة الطفوف=سر الشهادة ،رشتى كاظم بن قاسم (1212-1259)

ترجمه ای است از «اسرار الشهادة» سيد كاظم رشتی که پس از ترجمه ای آن را به سید نشان داده و مورد پسند واقع شده است و سید او را امر به ترجمه الحجة البالغه خود نموده است تذکر از آنجا که فهرست نگار محترم، مترجم شماره 3 و 4 مجموعه ای که نسخه در آن قرار دارد را یکی میداند و نام مترجم شماره 4 به قرینه آغاز معلوم ،گشت نام مؤلف این کتاب نیز روشن شد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6833/3

آغاز: حمد و ثنائی که فوایح اخلاص و اختصاصش فیض اثمار جنت المأوى محبت و طیب ازهار سدرة المنتهای مودت گردد. .

انجام: دل نتواند او را متحمل شود و همین قدر کفایت شد از

ص: 404

برای اهل درایت و صلى الله علی محمد و آله الطاهرين

بی کا، تا: دوشنبه از ربیع الاول 1285ق؛ جلد: تیماج مشك_ی، 74گ (94پ-167پ) ، اندازه: 11×17/5سم [ف: 2 - 294]

اسرار الشهادة = اكسير العبادات في اسرار الشهادات / تاریخ معصومین / عربی

asrār-uš šahāda = iksīr-ul ‘ibādāt fī asrār-uš šahādāt

دربندی، آقا بن عابد - 1285 قمری

(darbandī, āqā ben ‘ābed (- 1869)

تاریخ تالیف: جمعه نیمه ذیقعده 1272ق

کتابی در زندگی معصومین که عمده آن به حوادث کربلا اختصاص دارد دارای 12 «مقدمه» و 44 «مجلس» و «تذييل» «خاتمه» است آن را در مدت 18 ماه تالیف کرد محدث نور در کتاب «لؤلؤ و مرجان» خود ایرادات سختی بر این کتاب گرفته است.

آغاز: بسمله، الحمد لله الذى جعل المعارف الالهيه و الاعتقادا الحقانيه اشرف

انجام: و منافقهم من الجن و الانس من الأولين والآخرين و لا سيما على من اسس اساس الظلم عليهم آمين آمين.

چاپ: بارها به چاپ رسیده است از جمله،تهران ،سنگی 94 تهران، الاعلمی بی تا ،تبریز ،سنگی دارالطباعه در السلطنه 1279 .

[الذريعة ٢٧٩/٢]

شرح و حواشی:

1- سعادات ناصریه و اقوات روحانیه - سعادت ناصری - ترجمه اکسیر العباده ،دربندی آقا بن عابد (-1285)

2 -رضوان بارفروشی، عبدالجلیل بن محمد رفیع (-14)

1.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه 470

آغاز :المجلس التاسع من اكسير العبادات في اسرار الشهادات شهاده ؛انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی، تیماج عنابی ضربی ،مقوایی 422گ 20 سطر (9×16/5)، اندازه: 15×26/5سم [ف: 7 - 392]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 488

آغاز: برابر؛ انجام: و اصحابه ... یزید بن معاويه ... و لعن

جلد اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سرخ ،406گ، 20 سطر (9×16/5)، اندازه: 15×26/5سم [ف: 7 - 408]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16504

بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: وزیری کوچک [د.ث. مجلس]

4. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه 173

آغاز: المجلس . من اكسير العبادات فى اسرار الشهادات فی شهادة القاسم انجام برابر

از مجلس شهادة قاسم (علیه السّلام) آغاز شده؛ خط: نسخ، كا: احمد بن شیخ حسن و یسین، تا: سه شنبه 22 رمضان 1275ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، دارای بلاغ؛ کاغذ: فرنگی نباتی آهار مهره، جلد: چرم سیاه، 279گ، 22 ،سطر، اندازه 14/5×21سم [مؤید: 1 -170]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 37229

آغاز: المجلس...( جای یک کلمه خالی است) من اکسیر السعادات في اسرار الشهادات فى شهادة القاسم بن الامام المظلوم المسموم الحسن المجتبى (علیه السّلام) اقول روى ابو مخنف عن حميد بن مسلم؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: احمد بن شیخ حسن ویسین، تا: سه شنبه 22 رمضان 1275ق؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، اهدایی رهبری، مهر 1386؛ کاغذ: فرنگی نباتی آهار مهره جلد تیماج مشکی، 279گ، 22 سطر، اندازه: 14/5×21سم [اهدائی رهبر: 8 – 154]

6.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4482-23/2

آغاز: بسمله و به ثقتی (سفید) من اكسير العبادات فى اسرار الشهادات في شهادة القاسم بن الامام المظلوم المسموم الحسن المجتبى عليهما السلام؛ انجام: از شهادت امام حسن تا آخر؛ خط: نسخ ،کا: محمد باقر بن محمد على اصفهانی نجفی برای سید محمد حسن کاشانی اصفهانی، تا: شنبه 5 ربیع الاول 1277ق، جا: نجف اشرف؛ جلد: تیماج مشکی 176گ، 31 سطر، اندازه: 21×31سم [ف: 1 - 342]

7. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3106

آغاز: برابر؛ انجام: و لكن الشيخ الحسين و اصحابه قد فسروه بيزيد بن معوية لعن الله اتباعهما المجلس التاسع في شهادة القاسم تمت الكتاب ... قد تمت مقابلة هذا الجلد، و ذلك فى ثالث من العشر الأول من الشهر السابع من السنة العاشرة من العشر الثامن من المائة الثالثة من الالف الثانى من هجرة النبي صلى الله علیه و آله وسلم

خط: نسخ، کا: علی بن حسین حسینی طهرانی، تا: 1280ق، به فرمان ناصر الدین شاه قاجار ؛کاغذ: فرنگی ،نیلی جلد :چرمی سرخ، 365گ 23 سطر، اندازه: 17×26/5سم [ف: 1 – 54]

8.قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 563

تا مجلس دهم؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام، 200گ، 27 سطر، اندازه: 15×27سم [ف: 1 - 20] 9. کرمانشاه؛ میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 101

خط: نسخ، بی کا، تا: شاید در عصر مؤلف؛ مهر: «علم الهدى» (بیضی) ،جلد: تیماج قهوه ای 521 گ، 25 سطر، اندازه: 521گ، 16×28سم [ف: 77]

أسرار الشهادة / شعر / فارسی

asrār-oš šahāda

سرباز بروجردی، اسماعیل، ق 13 قمری

ص: 405

(sarbāz-e borūjerdī, esmā‘īl (- 19c)

تاریخ تالیف: 1274ق؛

مراثی فارسی در اسرار رویدادهای کربلا .

چاپ:ایران ،سنگی ،1279ق. خشتی (متن و هامش)

[فهرستواره منزوی 1545/3؛ مشار فارسی :1 289-290 ]

مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 354

بی کا، تا: 1325ق [اوراق عتیق: 1 – 241]

اسرار الشهادة / تاریخ معصومین / عربی

asrār-uš šahāda

یزدی، حسین بن محمد علی - 1310 قمری

(yazdī, hoseyn ebn-e mohammad ‘alī (- 1893)

آغاز: حمدا لمن جعل البلايا هدايا لأوليائه و شكرا لمن ج_عل المصائب و الرزايا والمحن و الفتن والمشاق تحفا لأودائه و أحبائه

تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 703/1

آغاز: برابر

فقط 11 برگ آن در این مجموعه هست؛ بی کا، بی تا؛ 11 گ، قطع: خشتی [ف: 297]

اسرار الشهادة / كلام و اعتقادات / عربی

asrār-uš šahāda

تهرانی نجفی، هادی بن محمد امین ،- 1321 قمری

(tehrānī najafī, hādī ebn-e mohammad amīn (- 1903)

مؤلف موفق به اتمام این کتاب نشده است و کتاب از حیث موضوع با این نام ضبط گردیده است. مؤلف در بیان مقصود از این کتاب آورده است: «ان تاخر زماننا عن واقعة سيد اهل الج_نان عليه السلام اوجب الحرمان عن نصرته بالابدان فاجبناه و الحمد بالسمع والبصر و الجنان فننصره بقطع اساس الكذب الافتراء كاللهو و الغناء لتحصيل الجاه». تا آنجا که: «و لنمهد مقدمة تتكفل ببيان مقام الامام (علیه السّلام) على وجه عام ثم اتعرض لخصوصياته قبل التعرض لمصائبه و رزاياه و الخصوصيات ستة الاولى ما ورد فى امامته و امامة ذريته من الآيات و الاخبار الث_انیة ما ورد من الايات والاخبار فى مصائبه الثالثة فى بكاء كل شي_یء عليه الرابعة فى اجابة الارواح حين استنصاره الخامسة انه العروة الوثقى و اقرب الوسائل الى الله تع السادسة فى بيان بحسب الظاهر و بعد هذه المقدمة المتكفلة ببيان هذه الامور ال_س_تة نشرع في بيان اصل المقصد و تفصيل الواقعة من اول زمان ب_یعة الناس ليزيد بن معاويه».

مأثور خامه مؤلف تنها مقام اول (مقام الامام بوجه عام) اس_ت. اندکی از بقیه مطالب کتاب به طور ناقص به خامه ناشناسی (احتمالاً کاتب نسخه) نوشته شده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12836/5

انجام: و اما ثالث المقاصد فغنى عن البيان و سيزداد كل من هذه الامور فى طى ماسیاتی ذکره انش تع.

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن علی رشتی همدانی، تا: 1314ق؛ کاغذ: حنایی فرنگی ،جلد: میشن عنابی، 21 سطر ، اندازه: 15/5 × 20سم [ف : 11 - 370]

اسرار الشهادة / تاریخ معصومین / عربی

asrār-uš šahāda

جامع و منتخب شناخته نشد. مشتمل است بر بیش از135 اسرار از حادثه غمبار کربلا که از کتب مختلف امامیه از جمله «مقتل ابو مخنف»، «ارشاد»، «ملهوف»، «بحار الانوار»، «امالی» صدوق، «التبر المذاب»، «كامل الزيارة، المنتخب و البحار و غیره به طور نامرتب و پراکنده انتخاب شده است. در هامش اوراق نسخه حاضر نخست «اسرار الشهادات» كتابت شده و در برگ 59 نسخه عبارت تاریخ شروع تحریر انتخاب 2 ماه ربيع الثاني سنه 1304 هجری آمده که ظاهراً دال بر تحریر و انتخاب دارد لذا منتخب از اعلام قرن 14ق و احتمالاً «مير معصوم على» (كاتب نسخه) خواهد بود.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24428

آغاز: روی فی البحار ان معوية طلب البيعة من الحسين فقال الحسن يا معوية؛ انجام: م يزحفون الى العدو اى يمشون م نسخه ناقص الطرفين و موجودی آن از اسرار 103 تا 135 است. این شماره ها در هامش نسخه آمده؛ خط: نسخ، کا: میر معصوم علی :تا: 1304ق اهدایی رهبری، اسفند 1376؛ کاغذ: نخودی 187گ مختلف السطر، اندازه: 17 25/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار ١ - ٩٩]

«اسرار الشهاده » مصائب خامس آل عبا

«اسرار الشهاده » حکمت شهادت

اسرار الشهاده / متفرقه / فارسی

asrār-oš šahāda

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16176

آغاز: جميع موجودات عداوتشان اندازه دارد؛ انجام: کوبرون نه پاز کنعان بدن

خط: نستعلیق، کا: محمد رحیم، بی تا [رایانه]

اسرار الشهود فى معرفة الحق المعبود / عرفان و تصوف شعر / فارسی

ص: 406

asrār-oš šohūd fī ma‘refat-el haqq-el ma‘būd

لاهیجی، محمد بن یحیی، 840 – 912 قمری

(lāhījī, mohammad ebn-e yahyā (1437 - 1507)

تاریخ تأليف: 877ق

مثنوی عرفانی است در سیر و سلوک و داستان های پند آموز، حدود سه هزار بیت در آغاز آن از مراد خود سید مح_مد نوربخش (د: 869ق /1464م) ستایش کرده است: «آن محمد عیسی مرتبت / بود چون خورشید دانش نوربخش» مؤل_ف خود نامی به آن نداده است، هدایت در «مجمع الفصحاء» آن به نام «اسرار الشهود» نامیده و نسخه ای دیگر از آن به نام «مصب_اح الهداية» ديده شده است. آغاز می شود با حمد ،مناجات نعت نبی منقبت محمد نوربخش نصیحت در تحریص بر متابعت مرشد ،زمانه احوال جماعتی که خود را مرشد و رهبر می نامند، رهزنان راه ،حق شوق و عشق و احوال ،عاشقان و در میانه مطالب عرفانی حکایت هایی آورده است چون جوانی که کف_ش فراموش کرده ،بود حکایت زاهدی به وقت ،بایزید حکایت خواب دیدن بایزید ،ذات حق را.

آغاز: آغاز1 :هست هست بس_م الله الرحمن الرحيم *** مصحف آيات اسرار قدیم / نام حق سر دفتر هر دفتر است *** هر چه بی نام خدای است ابتر است

آغاز 2 :ای منزه ذات از فهم عقول *** در صفات و در ع_قل بوالفضول / عقل کل از جام عشقت باده نوش *** نفس کل مستانه از شوقت بجوش

انجام: چون بیزم وصل او کردم مقام *** واگذارم گفت و گو والسلام

چاپ: به تصحیح على آل داود، تهران، موسسه مطالعات تحقیقات فرهنگی، 1368ش

[الذريعة 76/9 و 114/19؛ نسخههای منزوی 2628/2؛ مكتبة امير المؤمنين ١/ 36و 38/1؛ فهرستواره منزوی (143/10]

1. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7076/1

آغاز: برابر 1 ؛انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: حضرت علی بن محمد عرب خراسانی، تا: ش_نبه 10 شوال 1041ق ،کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج مشکی مقوای_ی، 122گ (3پ-124پ)، اندازه: 12×19/5سم [ف: 3 - 125 ] و [ فیلم ها-ف: 3 - 130]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 3025 و 5058-ف

آغاز: برابر ؛انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 3 شوال 1124ق؛ در 0 3200 و اندی بی_ت؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای درون آبی، 87گ، 19 س_طر (7/5×16)، اندازه: 12×22سم [ف : 10 - 1967]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1187/7

خط: نسخ، کا: محمد بن فاضل سبزواری، تا: 1218ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: تيماج، 50ص (320-369)، 41 سطر، قطع: خشتی ،باریک ،اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 3 - 479]

4 .تهران؛ نوربخش شماره نسخه: 660/6

آغاز: چیست دنیا آتشی افروخته *** هر دو روزی خلق دیگر سوخته / همچو شیران چشم از این آتش بدوز *** ورنه چون پروانه در آتش سوز؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق ،کا: محمد علی پسر محمد صادق رازی، تا: 1262ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 87گ (12پ-98پ)، 15 سطر، قطع: رقعی، اندازه:10/5×16سم [ نشریه: 13 - 48]

5. تهران؛ ملک شماره نسخه: 4841

آغاز: برابر؛ انجام: جنبش بحر عشق پیدا شد موج زد نقش ما هویدا شد

خط ،شکسته، نستعلیق، بی کا، تا:جمادی الاول 1322ق؛ در انتهای نسخه دو یادداشت از عیسی بن محمد؛ کاغذ: کاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن سرخ تازه، 157گ، 11سطر، اندازه: 13/1×20/8سم [ف: 2 - 24]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13726

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز؛ تملک:(ع- انصار قراچه داغی) در طهران به تاریخ رجب 1352؛ جلد: مقوا عطف و گوشه پارچه 143گ 14 سطر اندازه: 10/5×18سم [ف: 37-252]

«اسرار صحیفه خالد » صحیفه خالد

«اسرار الصلاة » التنبيهات العلية على وظايف الصلوة القلبية (ترجمه)

«اسرار الصلاة » حلاوة العباد في الاعياد

«اسرار الصلاة » مصباح النجاة فى النشأتين في سر الاستغفار بين السجدتين

«اسرار الصلاة » الصلاة

«اسرار الصلاة » ثمرة الفؤاد

«اسرار الصلاة » اسرار نماز

«اسرار الصلاة » التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية

« اسرار الصلاة » روح الصلاة

«اسرار الصلاة » خوان يغما

«اسرار الصلاة » اسرار الغيوب

اسرار الصلاة / فلسفه احکام / عربی

asrar-us-Salat

ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638 قمری

(ebn-e arabi, mohammad ebne ali (1166 - 1241)

رساله ای کوتاه در بعضی از آداب و اسرار و حقیقت نماز به روش صوفیان و معنی نماز ظاهری و باطنی آن در سه «فصل» .١ مهية الصلاة .2 ظاهر الصلاة وباطنها ؛٣. في أنها على من

ص: 407

تجب و على من لا تجب.

آغاز: هذه رسالة فى الصلاة .... الفصلالأول فى مهية الصلاة و يحتاج فى هذا الفصل الى مقدمة فنقول.

انجام: فان لذة الجماع لا يتصور للعنين و لذة النظر لا يصدق به الأبله.

قم: مرعشی؛ شماره نسخه:8556/5

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، کا: حاجی عبدالله بن سید طه عرب، تا: قرن 12؛ ج_لد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 8 گ(104پ-111پ)، 15 س_طر، اندازه: 13×22/5سم [ف: 22 – 131]

اسرار الصلاة / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-uṣ-ṣalāt

نعمة الله ولی، نعمة الله بن عبدالله، 2730 - 834 قمری

ne‘mat-ol-lāh-e valī, ne‘mat-ol-lāh ebn-e ‘abd-ol-lāh

(330-1431)

در این رساله به روش عرفانی راز نماز را روشن ساخته است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 890/10

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد روزی جمعی از شاه نعمة الله ولی پرسید که نماز چون میگذارید؛ انجام: تا از ملازمت عبودیت محروم ننماید والله اعلم بالصواب و اليه المرجع و المآب.

خط: تعلیق، بی کا، بی تا؛ 2گ( 54ر - 55پ) [ف:3 - 406]

اسرار الصلاة / فلسفه احكام,عرفان و تصوف / فارسی

asrār-uṣ-ṣalāt

ترکه اصفهانی، علی بن محمد، - 835 ؟ قمری

(torke esfahānī, ‘alī ebn-e mohammad (- 1432)

تاریخ تالیف: پنج شنبه 21 جمادی الثاني 820ق؛ محل تأليف: هرات

در اسرار نماز به روشی عرفانی آن گونه که در کلمات عرف صوفیه تشریح شده است. دارای 1 «مقدمه» و 2 «باب»: مقدمه طبایع و عناصر و ارکان چهارگانه؛ باب اول در طهارت و تحقیق و ارکان معنوی آن در دو «صحیفه» و یک«تذنيب»: صحیفه1. حقیقت طهارت و اقسام ،آن .2. ارکان وضو و حکمت آن؛ 3.تذنيب در سنن وضو؛ باب دوم در نماز در چند «صحیفه»1. معنی ،نماز .4 .اوقات ،نماز .5 .شرایط نماز و تحقیق معانی آن؛ تذنيب در سنت در چند فصل.

آغاز: بسمله. رب يسرو تمم بالخير شکر و سپاس پروردگاری که شاه را بندگی بارگاه جلالش که بسر حد هدایت ابدی و سعادت سرمدی میرود بفرستاد گل پیغمبران مرسل و افعال و اموال غوایت زدایشان بی سپر و روشن گردانید بیت. بجان گفت باید نفس بر نفس *** که شکرش نه کار زبانست و بس

انجام: چنگ در گفته یزدان و پیمبر زن – و زو کانچه قرآن و خبرست فسونست [و] هوس - وصلى الله على من انزل عليه القرآن و ختم به کمال الانسان محمد و آله و صحبه متممی بنیان الايمان اللهم صل عليه و على آله كلما ذكر الذاكرون و سهى عنه الغافلون.

چاپ: در چهارده رساله فارسی از صاین الدین علی بن محمد ترکه اصفهانی، به کوشش علی موسوی بهبهانی و ابراهیم دیباجی (تهران تقی شریف رضایی 1351)

[فهرستواره منزوی64/7 (5 نسخه داخلی)]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10196/17

آغاز: برابر؛ انجام: اللهم صل عليه و على آله كلما ذكره ... و قد وقع الفراغ ... لسنة 820 ببلدة هرات.

خط: نسخ، بی کا، تا:828- 841ق؛ خط مؤلف و شرف الدين على یزدی و دیگران در برخی صفحات مصحح، محشی از مؤلف، علی یزدی و نوری جلد: تیماج ،مشکی11ص (129-139)، 23 سطر، اندازه: 15×23سم [ف: 32 - 238]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 442/14ف

در فهرست از ،جیلانی ،عبدالكريم بن ابراهيم (767- 832) دانسته شده که صحیح نیست؛ نسخه اصل: بايزيد ولى الدين ش 1825؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 27 ربیع الثانی 851ق، جا: ابرقوه؛ 36گ (142-177)، 19 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 477]

3. تهران؛ باقر رقت (ترقی)؛ شماره نسخه: بدون شماره/3

كا : عبد القادر بن محمد بن افضل خراسانی، تا: 16 جمادی الثانی 901 ق [ ميراث اسلامی: 5 - 624]

4 .تهران؛ دانشگاه ؛شماره نسخه 5858/2

خط: نستعلیق ،کا: مرتضی بن محمد حسینی، تا: جمادی الاول 1048ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا، 62گ (89-150)، 17 سطر (9×13)، قطع ،بغلی اندازه: 12×20سم [ف : 16 -109]

5. قم: مرعشی؛ شماره نسخه: 9263/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمادی الثانی 1061ق؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 87گ (65ر-151ر)، 16 سطر، اندازه: 9/5×18سم [ف: 24 - 56]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3035/16

آغاز: برابر؛ انجام: اول و آخر قرآن زچه با آمد و سین *** یعنی اندر ره دین رهبرتان قرآنست

خط: نستعليق، كا: محمد صالح اصفهانی، تا: یکشنبه 17 جمادی الثانی 1084ق؛ جلد: دو رو تیماج رو قرمز ضربی پشت سبز، 30گ( 139پ - 168ر)، 15 سطر، اندازه: 13×18/5سم[ف:8-234]

7.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2814/2-ف

نسخه اصل: کتابخانه سعید نفیسی، ش 360 ؛خط: نستعلیق، کا:

ص: 408

مرتضى بن محمد حسینی، تا: 1084ق [ فیلم ها-ف: 1 - 734]

8. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 326/1

آغاز و انجام: برابر

در یک مقدمه و دو باب، خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1088ق[ ف: 3- 48]

9.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10319/5

آغاز: برابر؛ انجام: یعنی اندرره دین رهبرتان قرآن بس.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح، مجدول، دارای ، چند سرلوح مذهب و مرصع؛ جلد: تیماج دورو، قرمز و مشک_ی، مجدول 26 ص (629-654) 25 سطر ،اندازه: 17×27/5سم [[ ٣٢ - 321]

10 . قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 312/11

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج 30گ [ف 1 - 315]

١١ . نجف آباد؛ حججی؛ شماره نسخه: 20/20

آغاز و انجام: برابر

كا: محمد قاسم بن تاج الدین محمود حسینی؛ بی تا، 47گ (235پ-189پ)، اندازه: 11/5×18سم [ف: - 46] 12. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4029/7

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن قهوه ای سیر ضربی، 20 سطر، اندازه: 15/2×20/7سم [ف: 7 - 153]

13 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26326

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا[ رایانه]

اسرار الصلاة / فلسفه احکام / عربی

asrār-uṣ-ṣalāt

نصیری طوسی، محمد تقی بن عبدالحسین، ق 11 قمری

(nasīrī tūsī, mohammad taqī ebn-e ‘abd-ol-hoseyn (-17c

بخشی از مجموعه دست نوشته خود او است؛ که سربندهای «ناموس اکبر»، «فن» و «اصل» دارد این رساله نیز سربندهای« فصل» بیشماره دارد.

تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 111/12 - ب

آغاز: بسمله الجزء الثانى من الفن الثانى من الاصل الاول الناموس الأكبر فى الحقيقة و هو ناموس النبوة من شرعياتنا ونق_دم فى هذا الفن فرع الفروع المصطلح بالفقه ونؤخر اصل الفروع ای الروايات و الاحاديث الامامية التى هى السنة واصلها الكتاب وما يصدر من النبى (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) في السنن ونذكر بينهما من العلوم التى يح_تاج اخذ هذا الفرع من هذا الاصل علوما ينتهى امرها ايضا الى الرواي_ات و الاحاديث ... و نقدم الا نفع فى العمل من هذه العلوم على غي_رها ... ثم لا نذكر فى هذا الكتاب الكلام لان اصول الاخبار و ال_علم الالهى من الفلسفه مغنى عنه و هذا ... ثلثة اجزاء: اجزاء فى الفقه و اجزاء فى الاسباب الشرعيه لاخذ الفقه من الاصل و اجزاء في الاصل بسمله الاجزاء الأولى من الجزء الثانى من الفن الثاني من الاصل الأول فى الفقه ... رسالة موسومة باسرار الصلوة في فضل الصلوة و هي كالمقدمة لما سياتي بسمله. الحمد لله رب العالمين... اما بعد فهذه رسالة في شرح العبادة و بيان اسرار الصلوة و فوايدها و كونها خير العبادات صنفها ... محمد تقى بن عبد الحسين النصيري؛ انجام: تمثيل القلب ينبوع الحكمة ... و كلما ينقى العين يزداد الماء و السلم

کا: نصیری، تا: 1070-1074ق؛ در گ 196ر بندیست از او به عربی درباره اجزاء ناموس اکبر یا شرع که درباره ناموس اصغر یا سیاست می باشد؛ 6گ (196ر-201ر) [ف: 439]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 477/13- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف 2 - 21]

اسرار الصلاة = اسرار العبادات / فلسفه احکام / عربی

asrār-uṣ-ṣalāt = asrār-ul-‘ibādāt

رشتی، کاظم بن قاسم، 1212 - 1259 قمری

(raštī, kāzem ebn-e qasem (1798 - 1843)

رساله ای درباره اسرار نماز و زکات و حج و خمس، به ویژه نماز که در این بخش تفسیری عرفانی از سوره حمد و توحید نیز کرده است. در پایان حکمت غیب امام زمان را نیز آورده است. آن را در پاسخ سؤالی فردی نوشته که از او نام نمی برد. با همین عنوان رساله ای به فارسی دارد که جز این است.

[الذريعه 52/1) اسرار العبادة»]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1834/2-عکسی

آغاز: بسمله ،قال سلمه الله تعالى ان تبين لنا اسرار الصلاة والزكاة و الحج و الخمس على جهة التوضيح و التبيين سيما تفصيل مقامات الصلاة و مراتبها من اول الشرايط و المقدمات الى آخر التسليم و ساير الفرایض و الواجبات و تفسير سورة الحمد و التوحيد بتفسير الباطن و التأويل ؛ انجام: فيعطى كل ذي حق حقه و يسوق الى كل مخلوق رزقه .فافهم وصلى الله على محمد و آله اجمعين. تمت الرسالة.

از سؤال دوم آغاز کرده است؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 24 صفر 1265ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 203 ص (ص 97- 300) [ف: 1 - 22]

اسرار الصلاة = ترجمة الصلات = اسرار جزئیه نماز / فلسفه احکام / فارسی

asrār-os-salāt = t.t-os-salāt = asrār-e joz’īye-ye namāz

رشتی ،کاظم بن قاسم، 1212 - 1259 قمری

(raštī, kāzem ebn-e qasem (1798 - 1843)

ص: 409

در این رساله به اختصار به اسرار و رموزات نماز پرداخته بدان انگیزه که همگان از آن بهره برند و توجه به عبادات افزای_ش یابد. از او رساله ای با همین عنوان به زبان عربی دارد که غیر این رساله است. در برخی نسخه ها به نام «ترجمة الصلات» و در دیباچه به گونه تلویحی به نام «اسرار جزئیه نماز» خوانده شده است. به این دو نام در الذریعه و فهرست مشایخ و مؤلفین مش_ار، نیامده است. در پایان به کار بزرگتر خود که در اسرار صلات نگاشته ارجاع داده است.

آغاز: بسمله حمدله والصلوة .... اما بعد پس چنین گوید بنده خاکسار ذره بيمقدار كاظم بن قاسم الحسيني الرشتی که چ_ون نماز اعظم ارکان دین است ... از این حقیر ملتمس که معانی بعضی اسرار جزئیه نماز را بزبان فارسی

انجام: مر طالب هدایت را و صلی الله على محمد و آله الطاهرین و الحمدلله رب العالمین. تمام شد این رساله شریفه در یوم...الطاهرين.

[فهرستواره منزوی 265/7 (نسخه و 206/7]

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7599/5-38/219

آغاز: برابر؛ انجام: اهدنا الصراط المستقیم ارشاد و هدایت کن ما را براه راست و جاده مستقیم صراط الذين انعمت عليهم براه است آنکسانی که انعام کرده ای بر ایشان... در مرتبه محبت تو کشتند و از خود فانی شدند و بتو باقی و مانند صالحان

بی کا، تا: قرن 13 ؛افتادگی: انجام ؛جلد: مقوا عطف گالینگور، 8گ، 14 سطر، اندازه: 11×15سم [ف: 1 - 345]

2.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1723/4-عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: عبدالکریم بن معصوم قزوینی،تا: پنج ش_نبه 3 رمضان 1243ق؛ 21 ص( 37-57) [ف: 1-71]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11545/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1246ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ، 21 سطر، اندازه: 11×19سم [ف: 33/2 - 173]

4.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1605- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری درشت، کا: علی نقی بن محمد تقی، تا: پایان ص_فر 1281ق؛ 160 ص، 8 سطر (6×11)، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 71]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7587/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: تیماج قهوه ای 16گ (60 پ-75ر )اندازه: 13×20/5سم [ف 19 - 900]

اسرار الصلاة - مرآة الهداة في كشف اسرار الصلوة / فلسفه احکام / فارسی

asrar-us Salat = mirat-ul huda fi kasf-i asrar-us Salat

کوثر همدانی، علی نقی بن محمد رضا، 1296 قمری

(kosar-e hamedānī, ‘alī naqī-ye-bn-e mohammad rezā (-1879)

اهدا به: میرزا محمد یوسف مستوفی الممالک

تاریخ تالیف: 1279ق

رساله مفصلی است در بیان اسرار افعال و اذکار نماز به روش عرفانی، در چندین (باب) با استفاده از زبر و بینات: 1. بیان توحید؛ 2. اشارات سوره حمد؛ 3. ذکر بعضی از اسرار و اشارات سوره توحید .4. اشارات و رموز سوره قدر .5. بیان اشارات ذکر رکوع؛ 6. بیان اشارات ذکر سجود؛ 7. بیان اشارات ذکر تشهد؛ . .8. بیان اشارات ذکر سلام .9. اشارات كلمات اذان و اقامه.

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين... بعد معروض می دارد عبد فانی علی نقی ابن محمدرضا الهمداني عفى الله عنهما كه درگاهی بود که بخاطر اخلاص میرسید.

انجام: و حذراً من التطويل معروض نمیآید. و الحمدلله اولا و آخراً

[فهرستواره منزوی 859/8 با عنوان مرآت الهداة ]

1. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 77

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق درشت،خط، كاتب - مؤلف، تا: 1279ق؛ کاغذ: سفید کلفت، جلد: مقوا با کاغذ سبز، 1580گ، 298ص، مختلف السطر، اندازه: 19×26/5سم [ف: 2 - 123]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8636

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كاتب- مؤلف، تا: 26 جمادی الاول 1284ق؛مصحح، تملک: درویش غلام علی به سال 1313ق، علاء الحكماء ، به سال 1354ق با یادداشتی به خط همو که مؤلف را علی نقی کوثر علی شاه همدانی دانسته و اینکه کتاب به خط مؤلف است؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول ضربی، 82گ، 19 سطر، اندازه:15×21سم [ف: 28 - 175]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9239

آغاز: الحمد لله رب العالمين... و بعد معروض برادران ایمانی می دارد. چون موافق صریح اخبار اکثر در مراتب علمیه؛ انجام: گفت ای محمد آیا با این غیر هم هست حضرت فرمودند

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا ؛جلد: مقوایی عطف پارچه مشکی، 58گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 24 - 36]

4. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 264/1

آغاز: برابر

خط: شکسته، کا: علی نقی بن ملا محمد نعیم همدانی، تا: 1284ق [نشریه: 2 - 100]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14458

ص: 410

آغاز: الحمد لله رب العالمين وصلى الله على محمد و آله الطاهرین و بعد مفروض رأض رأى برادران ایمانی میدارد اقل عباد... موافق صریح اخبار؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق زیبا ،كا: عبدالله بن حسن تفرشی نعمة اللهی، تا: ده_ه اول رمضان 1305ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 181گ، 14 س_طر، اندازه: 17×21سم [ف: 38 - 604]

6 . همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 439

آغاز و انجام :برابر

خط: شکسته نستعلیق ،کا: محمد ابراهيم بن قربان علی، تا: رجب 1328ق، قطع: ربعی[ رشت و همدان - ف - 1242]

7. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3765/3-19/95

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين رب العالمين ... چون موافق صریح اخ_بار تفکر در مراتب علمیه ونشر احکام الهیه از طریق اصفیا واجله اعمال عبادات قلبیه است؛ انجام: ضمير ذوى العقول ذکر فرموده زیرا که اشاره است بحقائق متأصله

بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام :جلد: تیماج مشکی ،مجدول، 104گ، 15 سطر، اندازه: 17×21سم [ف: 1 - 346]

اسرار الصلاة / فلسفه احکام / فارسی

asrār-uṣ-ṣalāt

بروجردی، محمد بن نادعلی، ق13 قمری

(borūjerdī, mohammad ebn-e nād‘alī (- 19c)

رساله ای مفصل در اسرار نماز و ترجمه آنچه در نماز خوان می شود که به جهت بعضی از برادران ایمانی در یک «مقدمه» و چند «حدیقه» نوشته شده است.

قم: مرعشی؛ شماره نسخه: 771

آغاز: سبحان الله حين تمسون و حين تصبحون و له الحمد فی السماوات و الارض و عشياً و حين تظهرون؛ انجام: یعنی هرك_س که طاعت نماید رسول را پس بتحقیق که اطاعت نموده است خدا را و الحال سر اینکه آنجنابان را باسم . ..

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام، مصحح، جلد: تیماج، مشکی بدون مقوا، 78گ، 22 سطر، اندازه: 16×20/5سم [ ف: 2 - 380]

اسرار الصلاة / فقه / عربی

asrār-uṣ-ṣalāt

خوئی، مصطفى بن محمد، ق13 قمری

(xū’ī, mostafā ebn-e mohammad (- 19c)

یزد؛ وزیری ؛شماره نسخه: 2465

آغاز: و به استعين و هو الموفق و المعين انه لما كانت الصل_وة؛ انجام: عليهم صلوات من ربهم اولئک هم المهتدون.

خط: نسخ ،نازیبا ،کاتب - مؤلف، تا: 1242ق؛ افتادگی: آغاز؛درانجام چند برگ مطالب متفرقه از مصطفى بن محمد خوئی ضمیمه دارد؛ اهدایی: شیخ محمد جواد علمیه؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 83گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×15سم[ف: 4 - 1305]

اسرار الصلاة / فلسفه احکام / فارسی

asrar-us-Salat

کوثر علیشاه، محمد رضا بن علینقی، 1261-1318 قمری

(kowsar ‘alī-šāh, mohammad rezā ebn-e ‘alī-naqī (1845- 1901)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15879

خط: نستعلیق، کا: محمد صادق بن ملا محمد رضا خوانساری، تا: ذیحجه 1300ق؛ مصحح، مقابله شده به وسیله یحیی حسینی همدانی، در اول نسخه یادداشت خرید آن از اسماعیل دزفولی در 1335ق که نسخه را از شیخ فضل الله آشتیانی خریده؛ رکابه دار؛ جلد: تيماج سبز دورو و با ترنج و سرترنج، 178گ، 14 سطر، :اندازه: 15×21سم [ف 44 - 113]

اسرار الصلاة / فلسفه احکام / عربی

asrār-uṣ-ṣalāt

غیر همانند:

1.تهران؛ شهشهانی، حسین؛ شماره نسخه: بدون شماره

از محمد رحیم خان پدر آصف الممالک، بی کا، تا: 1286ق [ميراث اسلامی 5 - 605]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3451/2

آغاز: الحمد لله رب العالمين رب السموات السبع و رب الارضين السبع ... أما بعد فهذه خزينة لاسرار الاعمال و عيبة لبطون الاقوال اللتين صدرتا من النبى المختار و الائمة الاخيار؛ انجام: ربنا و لا تحملنا ما لا طاقة لنا به و اعف عنا و اغفرلنا وارحمنا انت مولانا فانصرنا على القوم الكافرين

در بیان اسرار و افعال نماز از دید عرفانی و فلسفی و تألیف شده به سال 1014 موافق نام کتاب «اسرار الصلاة»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ ظاهراً به خط مؤلف، مصحح با خط خوردگی و اضافات در حاشیه، محشی، در برگ آخر یادداشتی درباره ماده تاریخ تألیف کتاب آمده است، در برگ اول یادداشتی درباره البسه انسان از دید عرفانی آمده؛ 104گ (51پ-154پ)، 17 سطر، اندازه: 10×19سم [محدث ارموی مخ: 1 - 131]

3. تهران؛ مؤسسه مطالعات اسلامی؛ شماره نسخه: 79/3

آغاز: بسم ... الحمد لله ... و بعد فهذه رسالة وجيزة مشتمله على افعال الصلوة؛ انجام: والسلام من الله عليكم و الحمد لله رب العالمين وصلى الله ... تم

ص: 411

خط: نستعليق ،كا: عبد الحميد بن محمدرضا، تا: صفر1227ق؛ كاغذ: الوان، ضخیم، جلد: مقوایی ،جدید، 13گ (40پ-52پ)، 19سطر (6/5×12/5) ، اندازه: 11/5×18سم [ ف : - 66]

4. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1249/7-7/149

آغاز: من الخواص فان عذابهم اشد و عقوبتهم اعظم ... فغ_سل السدر و هو الأول من قبل الروح طبيعى لازالة الأوساخ و الاعراض الحاصلة ... و غسل ماء القراح و هو الثالث من قبل الروح؛ انج_ام: لا يناسب هذا المقام فليطلب فى غيره فى مظانه و هذه مجمل اس_رار مقدمات الصلوة وعللها ذكرتها مع قلب مغشوش .... و اما كيفیة الصلوة وحدودها و اسرارها و عللها فانما نذكر حديثاً جامعاً

بحث نیکویی است درباره اسرار نماز و مقدمات و افعال در ن_ماز با استفاده از احادیث مرویه از ائمه اطهار (علیه السّلام) . مؤلف از مجل_سی نقل می کند و مطالبی از او درباره قبله اصفهان می آورد. شامل بحث در مقدمات نماز است، ازجمله المقدمة الثالثة في الاوقات و خصوصياتها لفعل الصلاة، المقدمة الرابعة فى القبلة و اسرارها المقدمة الخامسة فى المكان ...؛ بى ك، بی تا، افتادگی: آغازو انجام :جلد: تیماج قهوه ای، 61گ، 24 سطر، اندازه: 15/5×22 سم[ف: 1 - 344]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 398/3

آغاز: بسمله الحمدلله اولا و آخرا و صلى على نبينا المصطفی باطناً و ظاهرا اما بعد فاعلم ان الصلوة بالحقيقة في النبوة الاولی ركعتان ركعة فى الجنة و ركعة فى النار كما ذكرنا و فى ال_نبوة الاخيرة ركعتان ركعة فى الذات و ركعة فى الصفات؛ انج_ام: فهؤلاء الاصناف الخمس حين اضاعو الصلوة و اتبعوا الشهوات.و الآن بحمد الله و منه اهلكهم (اهلكم - نسخه) و فرقهم وشتتهم حین خرجت الصلوة مع نورها الى اهل النور و اتم الله النور فى اهله (تم).

در این نامه نماز تأویل عرفانی و باطنی شده و در آن رو گردید که دانشمندان و رهبران و فرمانروایان و شاهدان و داوران بدنماز را تباه ساختند. از عبارت «کما ذکرنا» که در آغاز آن دارد بر می آید که دنباله نامه دیگری است مگر این که در نسخه ما رساله ای جدا به شمار آمده و نگارنده آن نادانسته است؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 2گ (19پ-20 پ) [ف: 6 - 2135]

6. اصفهان ابوالبرکات ،رضا؛ شماره نسخه: 58/10

آغاز: فالمعروض على اخوان المؤمنين و اخلاء المتقين ان الص_لاة لما كانت عمود الدين؛ انجام: فيتحد موضع النظر في ج_میع الاحوال ظاهرا.

به امر محمد ابراهیم خان کرمانی تألیف شده؛ خط: نسخ، محمد بن کربلایی حسین بیرجندی، بی تا؛افتادگی: انجام؛ ج_لد: تیماج مشکی بدون مقوا، 5گ (106پ-110پ) [سه کتابخانه اصفهان - ف: 60 ]

اسرار الصلاة / عرفان و تصوف / فارسی

asrar-us-Salat

غیر همانند:

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3939/6

بخشی است بدون اول و آخر از رساله ای در اسرار صلوة (گویا از صائن الدين على تركه) در این بخش آمده: «ای عزیز تا گمان نبری که نماز کاری آسان است قیام ورکوعی و سجودی از سر رسم و عادت این جمله صورت و صفت نماز بود و این صفت را موصوفی»؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: هندی نخودی رنگ، جلد: تیماج قرمز، 4ص (94-97)، 15 سطر، قطع وزیری، اندازه: 15/5×26سم [ف: 10 - 2062]

2. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 4/16

خط: نسخ ،بی کا، بی تا، قطع: ربعی [نشریه: 6 - 671]

٣. شیراز؛ خانقاه احمدیه ؛شماره نسخه: 138/14

بی کا، بی تا [نشریه 5 - 225]

4. مراغه عمومی؛ شماره نسخه: 91/4

آغاز: بدانکه نماز با بی نیاز راز گفتن است و آن اشتغالی است با حق سبحانه و تعالى مظاهر و باطن و حقیقت آن مناجات است با حضرت صمدیت و مناجات مخاطبه بود؛ انجام: حاصل الامر آنکه در نماز از صفای لذت مناجات که آن غایت مقیم اکابر اولیاء و نهایت آمال افاضل اتقیات محروم نماند، تمت من تحقیقات م. ح

رساله ای مختصر در اصول و قواعد حضور قلب در نماز و اسرار معنوی آن که مطابق مذاق عرفانی به رشته تحریر درآمده، کامل است؛ خط: نستعلیق بی کا، بی تا ،جلد: تیماج سیاه منقوش زیبا، 2گ (95ر-94 پ)، 18 سطر :اندازه: 11×16سم [ف: 208]

«اسرار الصلاة (ترجمه) » التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية (ترجمه)

اسرار الصلاة (ترجمه) / فلسفه احکام / فارسی

(asrār-us salāt (t.)

سرکانی، محمد صادق بن محمد علی، ق 11 قمری

(serkānī, mohammad sādeq ebn-e mohammad ‘alī (-17c

وابسته به: التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية = اسرار الصلاة؛ شهید ثانی زین الدین بن علی (911-965)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 1

بی کا، بی تا [ میراث شهاب: س 6ش 1 - 112]

اسرار الصلاة (ترجمه) / فلسفه احکام / فارسی

(asrār-us salāt (t.)

ص: 412

وابسته به التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية=اسرار الصلاة؛ شهید ثانی زین الدین بن علی (911-965)

از رساله «التنبيهات العلیه» شهید ثانی دو ترجمه فارسی شناسایی شده که گویا ترجمه حاضر یکی از آن دو باشد: 1. ترجمه ملا محمد رنان تنکابنی، به امر سلطان حسین صفوى (الذريعة /4/ 78 رقم 330)؛ 2. ترجمه محمد صالح بن محمد صادق واعظ، تصحیح محدث ارموی چاپ شده (مشار فارسی 851/1 ):آغاز فصل اول این ترجمه چنین است: «فصل اول در بیان مقدمات نماز به غیر اموری که پیش از شروع در نماز باید به عمل آید و این مقدمات بعض واجب است و بعض مستحب پس واجبات آن شش است اول طهارت که عبارت از وضو و غسل و تی_مم است دوم ازاله نجاست از جامه و بدن».

بشرویه ؛امیرالمؤمنین؛ شماره نسخه: 100

آغاز: از گلشن مرحمت پیغامیش وزیدن گیرد مشام آرزو جز عبير جيب رستگاری نبویه علیمی که در ظلمتکده قلوب موجودات عالم امکان؛ انجام: حسرت نکشیده و از قصور و بساتين عيش و عشرت می رود ... بکنج ظلمتكده لحد ساخت و بناچاری قطع علایق جسمانی

بی کا،بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: تیماج ،عنابی 115 گ، 19 سطر، اندازه: 11×20سم [ف مخ]

اسرار الصلاة (ترجمه) / فلسفه و کلام / فارسی

(asrār-us salāt (t.)

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25130

بی کا، بی تا، خریداری از امرالله صفری [رایانه]

اسرار الصلاة (منتخب) / فلسفه احکام / عربی

(asrār-uṣ ṣalāt (mn.)

ابن طاوس، علی بن موسی، 589 - 664 قمری

(ebn-e tāvūs, ‘alī ebn-e mūsā (1194 - 1266)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4338/13

بی کا، تا: 1229ق؛ جلد: تیماج ضربی، 179پ تا آخر، اندازه: 14/5×20سم [ف : 12 - 37]

اسرار الصنايع / منطق / فارسی

asrār-os-sanāye‘

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد ،مفید 1049 - 1103 ؟ قمری

qāzī sa‘īd-e qomī, mohammad sa‘īd ebn-e mohammad

(mofīd (1640 - 1692)

رساله در دیباچه چنین تعریف و توصیف شده است: «این فص_لی چند است در بیان کیفیت حدوث حروف مقطعه و کلمه و کلام و پیدا شدن صناعات خمسه قیاسیه معروفه و تفاوت مقامات آنها بحسب درجات و درکات شرافت و خساست و تقدم و تاخر هر یک در وجود خارجی و شرافت و مرتبت و کیفیت درخشیدن گوهر جهانتاب نبوت و رسالت و شرح حال صناعت کلام و فقه و کیفیت خدمت آنها مرملت را و بیان صنایع و وقایع متعلقه باین مقام و في الحقيقة اين رساله ترجمه ایست از مقالاتشافیه قدماء حكماء و نتیجه ایست از مقدمات کلیه ایشان قدس الله تعالى ارواحهم و حقیر را دخلی بیش از ترتیب تالیفی و تنظیم و تنسيق کتابی نیست مگر شرذمه قلیلی رساله ضمن یک «مقدمه» و 19 «فصل» است: مقدمه در بیان شرح صناعات خمسه منطقيه؛ 1. وجود الحروف المعجمة و الاصوات و فى بيان السبب الاول لاختلاف الالسنة؛ 2. سبب وقوع التركيبات و التاليفات اللفظية في حروف المعجمة و كيفية مهمية الالفاظ و تداولها بين الامم ؛ . 3.مراتب المكالمات و المحاورات و ابتداء شروعها في الاستعارات و الصناعات؛ 4. حدوث صناعة الخطابة و صناعة العشر و ما يتعلق بهما ؛5. حدوث صناعة الكتابة وسبب حدوثها و ضرورة وجودها .6. حدوث صناعة اهل اللغة و ما يتعلق بهذا الموضع ؛ ٧. حدوث صناعة الجدل وصناعة السوفسطيقا؛ 8. ظهور لوامع صناعة البرهان من مشارق العرفان؛ 9 .سطوع انوار النبوة من آفاق انفس العباد و ظهور آثار الهداية من مظاهر الرشاد؛ ١٠. وجوب تقدم الحكمة بحسب الزمان على النبوة؛ 11. لمية وجود الانبياء (علیه السّلام) و سلاطين الاعصار و بیان احتیاج كل واحد منهما الى الآخر في تحصيل النظام بين امور الجمهور؛ ١٢. كيفية تعليم الانبياء (علیه السّلام) و ارشادهم للجمهور؛ 13. الاقتصاء عن الحكاية الغريبة الموعود ذكرها التي نقلها افلاطون الالهي في كتابه المعروف بالنواميس؛ 14. بیان حدوث صناعة الكلام و صناعة الفقه و تحقيق حالها و منزلتهما؛ 15. بیان الفرق بين صناعه الفقه و صناعة الكلام و بیان طرق ذب المتكلمين عن الملل؛ 16. بيان تقدم الصناعات المذكورة وتاخرها بحسب الشرافة و المرتبة و الزمان؛ 17. تحقيق معنى الخاص و بيان ان الصناعات المذكورة ايها مستحقة لهذا الاسم بحسب نفس الامر ؛ 18. بیان بعض معانی الخفية المتعلقة بالحكمة و الملة .19. بيان الفروق التي وقعت بين النواميس الالهية يعنى الشريعة النبوية و السياسات العرفية السلطانية و امتياز كل واحد منهما عن الآخر.

آغاز: بسمله ... اللهم انطقنى بمحاسن الكلمة و الكلام و اعصمنى عن التنطق بما ينطق به الجهلة و العوام و احفظني في مدارج الاسترشاد

[الذريعه 34/7 و 51/2؛ نسخه های منزوی 646/1 و 661 و 1493]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 316

آغاز: برابر؛ انجام: چه همگی از برای دیگران می باشند یعنی گریدکان (کذا) نه از برای ایشان کما لایخفی

ص: 413

خط: نستعلیق شکسته ،کا: محمد ابراهيم بن محمد رضی، 1080ق (در زمان مؤلف نوشته شده)؛ واقف: نادر شاه 1145؛ 65گ اندازه: 11×19سم [ف: 4 - 19]

2. تبریز؛ خادم حسینی؛ شماره نسخه: 11

آغاز: برابر؛ انجام: و برکت در بقایای اموال بر روی امانی و آمال ایشان گشاد و مفتوح خواهد شد بحول الله تعالى

کا: محمد ابراهیم بن محمد رضی، تا: 1085ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 76گ، 15 سطر، اندازه: 12×19سم [اوراق عتیق: 1 -86]

3.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4131-21/51

آغاز: الحمد لوليه و بحول الله وقوة الله تعالى وصلى الله علی النبي محمد و آله غرض از این رساله بیان صناعت است و منفعت صناعت و اختلاف صنایع در منافع؛ انجام :یا در اصل جوهر لفظ افتد چون الفاظ غریب بکار بردن یا در خارج لفظ

خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ وقف در سال 1240؛ جلد: مقوا، 37گ، 19 سطر، اندازه: 11×21سم [ ف: 1- 347]

4 .خوانسار ؛فاضل؛ شماره نسخه: 245/8

آغاز: برابر

بی کا، بی تا، جلد: تیماج شتری ضربی، اندازه: 11/5×19سم ف[1-214]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 285/7

آغاز: ؛ بندی از ؛بی کا، بی تا ؛کاغذ ،سفید، 5 ص (94-98) اندازه: 9 ×15سم [سنا - ف: 1 - 144]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8742/2

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: هندی، جلد: مقوا عطف تیماج حنایی، 47گ (16ر-62 پ)، 21 س_طر (8×16) قطع: ربعی :[ف 17 - 209]

اسرار الصنعة / كيميا / فارسى

asrār-os san‘a

ارسطو، 384 - 322 ؟ قبل میلاد

(arastū (-384 - -322)

منسوب به ارسطو که گویا برای پسرش نوشته و باید ترجمه از عربی باشد در هفت «باب» 1. بیان اناهات؛ 2. حجر؛ ٣. بیان وقت؛ 4. بیان نیران؛ 5. بیان ،ازمان .6. تفریق؛ 7. سر اسرار

آغاز: بسمله. نوشته است ارسطو از برای پسر خود، و در آخر عمرش پسر گفته که بدان ای پسر این را که حکما وضع کرده اند این صنعت را بر هفت باب، و کتمان کرده اند او را پ_س ظاهر گشته مر آنچه حقیقت

انجام :ضایع نمی کند مزد نیکوکاران را او، خدای تعالی ع_لام الغيوب است. و السلام

[نسخه های منزوی 613؛ فهرستواره منزوی 3937/5 ]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3397/16

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ 3 ص (228-230) [ف: 6 - 394]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10213/12

آغاز: برابر؛ انجام: بدرستیکه حجر هرگاه واقع شود بر دهن برافروخته گردد نه میرد مادامیکه گرد و خاک

خط: نستعلیق، بی کا، تا: صفر 1203ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 3گ (251 پ - 253پ) ، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 26 - 183]

اسرار الصنعة / كيميا / فارسى

asrār-os san‘a

طغرائی، حسین بن علی، 455 - 514 قمری

(toqra'i, hoseyn ebn-e ali (1064 - 1121)

منسوب به حکیم سفیدوس در صنعت کیمیا است، گویند که مؤيد الدین طغرائی از عربی ترجمه کرده است.

آغاز: اما بعد چنین گفت ای کرده طلب این سرنهفته مکرم که شفا بخشند

انجام: و کیاست و ذکا همراه او بود

[نسخه های منزوی 618؛ فهرستواره منزوی 3938/5]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3397/17

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ در هامش نسخه نوشته شده «حکم اسفید در تدبیر حجر»؛ 2 ص (231-232) [ف: 6 - 395]

2. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 280/45

بی کا، تا: قرن 13[ نشریه 2 - 104]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10213/13

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: صفر 1203ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 3گ (253پ-255پ) ، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 26 - 184]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15937/14

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: سید علی محمد موسوی، تا: دوشنبه 20 شعبان 1279ق؛ رکابه دار؛ جلد :مقوا عطف ،پارچه 16ص (745-760)، 17 سطر، اندازه: 14×22/5سم [ف: 44 - 144]

«اسرار صهیونیزم و فراماسونری » اندرزهای حکمای یهود »اسرار الطالبين » سير الطالبين

اسرار الطالع / فارسی

asrār-ot-tāle‘

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18873

ص: 414

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 87 گ ، اندازه: 14/1×19/2سم [رایانه]

اسرار الطبايع / طب / فارسی

asrār-ot tabāye‘

همدانی، محمد حسین

hamadānī, mohammad hoseyn

رساله ای در چگونگی خلقت انسان به عنوان مقدمه ای بر خداشناسی در یک «مقدمه» و پنج «فصل» و «خاتمه»: مقدمه در مبدأ خلقت انسان و کیفیت تصاريف او در رحم و مدت توق_ف او در آن مکان؛ فصل 1. بیان ارواح و قوی و افعال بدنی؛ 2. ب_یان خلقت و ماهیت هر یک از اعضای مفرده و مرکبه به طریق اجمال .3. بيان كیفیت ورود غذا به بدن و تولد هر یک از اخلاط اربعه .4. اسباب حدوث حمیات و کیفیت آن

آغاز: الحمد لله الذي خلق الانسان في أحسن التقويم ... أما بعد لباب صافيه ارباب الباب.

انجام: اگر شیر زنی که دختر آورده باشد با قدری زعفران و تخم بهی در چشم کشد رمد را بنشاند.

[فهرستواره منزوی 3781/5]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4229/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق كاتب - مؤلف، بی تا ،جلد: تیماج قرمز بدون مق_وا، 16گ (1ر-16ر) اندازه: 17/5×21سم [ف : 11 - 231]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6728/2

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه اواخر شعبان 1122ق؛ مصحح، دارای امضای بلاغ؛ جلد: تیماج سرمه ای 23گ (74پ-96ر) 17 سطر، اندازه: 14×23/5سم [ف : 20 - 223]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4388/2

آغاز: برابر؛ انجام : افتاده در (استفراغات) و بعد از آن غذای لطيف سريع الهضم جيد الکیموس و در اکثر.

نام مؤلف در فهرست محمد هادی حسین آمده است که به است_ناد نسخه مرعشی ش 4229/1 تغییر یافت به توضیح فهرست مذک_ورمراجعه شود؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: پسته ای و ترمه ،جلد: میشن سبز یک لا، 14 سطر، اندازه: 12/4× 19/3سم [ف: 7 - 381]

اسرار طریقت و معرفت / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-e tarīqat va ma‘refat

میرزا بابا شیرازی، ابوالقاسم بن عبد النبي، ١٢١٢؟ - 1286 قمری

mīrzā bābā šīrāzī, ab-ol-qāsem ebn-e ‘abd-on-nabī

(1798 - 1870)

رساله ای در روش سلوک طریقه رضویه ذهبیه و شرح حدیث «الا ان في الجسد لضمغة اذا صلحت صلح أمر سائر الجسد و اذا فسدت فسد أمر سائر الجسد ألا و هو القلب» و توجه سالک به پیر و مرشد خود.

[فهرستواره منزوی 67/7]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7354/3

آغاز: در تلویح و تشریح حدیث شریف هدايت رديف الا ان في الجسد ... که مولود ثانوی انسان است؛ انجام: و أنا اقول ربنا أتمملنا نورنا

خط: نستعليق، كا: حاج محسن مدرس خوشنویس بن ملاحسنعلی اردبیلی ملقب به عماد الفقراء، تا: 1362ق؛ جلد: تیماج قهوه ای 9گ (36پ-44پ)، 19 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 19 - 154]

اسرار العارفين / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol-‘ārefīn

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18794

کا: رسول بابا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛اندازه: 12×22/5سم [رایانه ]

اسرار العارفين فى سير الطالبين / عرفان و تصوف / عربی

asrar-ul-arifin fi siyr-it-talibin

مؤلف در مقدمه گفته است که از مقالات شيخ المشايخ جلال الدين بخاری استفاده برده است عناوین این رساله «سيرة سيرة» است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 474/4

آغاز: بسمله حمدله ... اما بعد فان دباع الفقر قد حربت و بنيانه قد و هفت ... و سميته اسرار العارفين

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: ترمه بخارائی، جلد:میشن لائى يشمى، 11 سطر [ف: 5 - 33]

اسرار العارفین فی مراثی و معارف حيوة سيد المرسلين / تاریخ معصومین / فارسی

asrar-ul arifin fi marati wa marif-i hayat-i sayyid-il

mursalin

برغانی، محمد علی بن محمد - 1272 قمری

(boraqānī, mohammad ‘alī ebn-e mohammad (- 1856)

تاريخ تأليف: جمعه 12 شعبان 1256ق

مؤلف كتاب «رياض الاحزان» را در هشت جلد تألیف نموده و برای هر جلد نام خاصی نهاده است. از این کتاب تا به حال این مجلدات شناسایی شده اند: ابواب الاحزان (منزوی 4478/6)؛

ص: 415

جنة النعيم كه جلد پنجم کتاب است (الذریعه 5/161و 317/11)؛ جنة الرضوان که جلد هشتم کتاب است( الذریعه و 317/11)؛ مجلد حاضر (اسرار العارفين) که ششمین جلد و در حالات حضرت امام حسین (علیه السّلام) و مقتل است به نثر و نظم به عربی فارسی در یک«مقدمه» و 19 «مجلس» و ی_ک «خاتمه».

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد چنین گوید محتاج به فض_ل و رحمت یزدانی محمد علی بن ملا محمد البرغاني عفى الله عنهما که اشرف قربات و افضل طاعات مستفاد از آیات و روایات محبت و دوستی محمد و علی و اهل بیت طاهرین ایش_ان است

انجام: اما الوصية پس آن التماس است از اخوان مؤمنین برادران روحانیین که اگر بر خطا و لغزشی واقف شوند و در این مجلد و سایر تألیفات این فقیر به قلم عفو در مقام اصلاح برآی_ند... و ادراک اوهام عقول متفاوت می شوند ... اللهم تقبل دعایی و اقبل ثنایی باسمائك الحسنی و امثالك العليا يا معيى اللهم صل علی محمد و آل محمد برحمتک یا الله.

[الذریعه 317/11؛ نسخه های منزوی 4478/6؛ ریحانة الادب158/1؛ قصص العلماء ص 14؛ احسن الوديعة 35/1]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13476

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی، تا: 22 شعبان 1256ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 143گ، 18 سطر، اندازه: 14/5×21سم [ف: 36-436]

2. تبریز؛ خادم حسینی؛ شماره نسخه: 34

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: عبدالله بن حاجی نقی بروجردی، تا: سلخ رج_ب 1257ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 127گ، 19 سطر، اندازه: 12× 22سم [اوراق عتيق 1 - 93]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 14184

آغاز: برابر؛ انجام: و الشكر لهعلى ما وفقنى لا قامة عزاء ولي_ه و ابن ولیه حامداً مصلياً مستغفراً منيباً

خط: نستعليق، كا: عبدالله بن تقی بروجردی ،تا: سلخ رج_ب 1257ق؛ محشی با نشان «المحرره»، مصحح، دارای یادداشتی تاریخ 1261؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج مجدول ضربی، 20 سطر (10×16)، اندازه: 16×22سم [ف: 35 - 759]

་.4 قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 556/3

آغاز: برابر؛ انجام: و الحمد لله رب العالمين و الشكر له على وفقني لاقامه عزاء وليه و ابن ولیه حامداً مستغفراً منيباً و الحم_د رب العالمين

خط: نسخ ،خوب، کا: جعفر بن حاج حسین خوانساری، تا: ذیقعده1257ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 155گ( 120 پ- 274ر) 20 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 479]

5. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 733

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 18 ربیع الاول، 1257ق؛ قطع: ربعي [نشریه: 7 - 101]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14871

آغاز: برابر؛ انجام: رحم الله مع قرأ الفاتحة مع الاخلاص.

خط: نستعلیق مایل به نسخ ،کا: محمد مهدی، تا: 1262ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 212گ، 14 سطر، اندازه: 14/4×20/7سم [ف: 41 - 252]

7.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 6396

آغاز: و بمقدار استیناس محب ما سوى المحبوب را فدای محبوب ،سازد لمؤلفه از محبت گویمت ای نکته دان؛ انجام: و الشكر له على ما وفقنى لا قامة عزاء وليه و ابن وليه حامداً مصلياً مستغفراً منیباً

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد مهدی بن حسینعلی، تا: 22ربیع الثانی 1263ق؛ افتادگی: آغاز؛ برگ اول نونویس و گویا شخصی خطبه ای افزوده که ناتمام در این برگ آمده؛ جلد: تیماج قهوه ای، 214گ، 14 سطر، اندازه: 15×21/5سم [ف: 16 – 351]

اسرار العارفین و انوار السالكين / اخلاق / عربی

asrar-ul-arifin wa anwar-us-salikin

کاشانی، حبیب الله بن علی مدد ،1262 - 1340 قمری

(kāšānī, habīb-ol-lah ebn-e 'alī madad (1846 - 1922)

مشتمل بر سه «باب» همراه با اشعار فارسی در مذاهب صوفیه.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2134/2

آغاز: بسمله الحمد لله الذى غاص فى قطرة من بحار تعريف مائية عميقات مذاهب فطن المتبحرين فعادت و هي مضطربة و هم متالهون؛ انجام: و البحر يمده سبعة البحر ما نفدت كلمات الله، و الحمد لله الذي ختم عواقب الصلحاء عواقب الصلحاء ... و الصلوة على اشرف النجباء و محمد و آله خير الورى و على صحابه مصابيح الدجى، قد فرع المولف من تاليفه فى شهر ذيحجة الحرام من شهور سنة 1273

خط: نستعليق كاتب - مؤلف (گویا) تا: ذیحجه 1273ق؛ در برگ 65ر-پ شعر فارسی مؤلف و شماره مؤلفات او دیده می شود) ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: میشن لایی سیاه، 58گ (66ر- 123ر)، اندازه 17×21سم [ف: 5 - 430]

اسرار العارفین و سراج العالمین و برهان العاشقین / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol ‘ārefīn va serāj-ol ‘ālemīn va borhān-ol ‘āšeqīn

شاه بوعلی قلندر پانی پتی

šāh bū-‘alī qalanadr pānī patī

رساله کوتاهی است در توحید و عرفان به طریق سؤال و

ص: 416

جواب هایی که مؤلف خود سؤال کرده و خود پاسخ داده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5/ 7987- 77/ 54

آغاز: بسمله؛ این رساله است اسرار العارفين وسراج العالمين و برهان العاشقين مخدوم شرف الدین بوعلی پانی پتی قدس الله س_ره

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 15 ربیع الاول 1250ق؛ 10گ، 14 س_طر ، اندازه: 12×22سم [ف: 1 - 348]

«اسرار العبادات » اسرار الصلاة

اسرار العبادات / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ul ‘ibādāt

نعمة الله ولی، نعمة الله بن عبدالله، 730؟ 73؟ - 834 قمری

ne‘mat-ol-lāh-e valī, ne‘mat-ol-lāh ebn-e ‘abd-ol-lāh

(1330 - 1431)

این رساله در آداب طاعات و عبادات است.همانند «منهاج المسلمين» و «اسرار الصلاة» اوست بایستی دید گرچه تفاوت دارد. سر آغاز آن با «منهاج المسلمین» او یکسان است.

آغاز: الحمد لله الذى خلق الأرواح بقدرته

انجام: خانه خاص نعمت الله است... و ردنا سالمين غانم_ین بحرمة نبيك سيد المرسلين صلى الله عليه و آله و سلم

چاپ: ضمن رضوان ،المعارف ،تهران، کتابفروشی فردوسی

[فهرستواره منزوی 468/7) نسخه]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 372/15

بی کا، تا: 1066ق؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 23سطر (9×20)، اندازه: 13×24سم [سنا - ف: 1 - 208]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10119/15

خط: نسخ ریز ،کا:عباس بن حاجی محمد شیرازی الاصل همدانی المسکن ،تا: 1264ق؛ 19 ص( 189- 207) ، 29 سطر، ق_طع: رحلی، اندازه: 19/5×32سم [ف: 32 - 148]

3.مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 40/17 -عکسی

نسخه اصل: آستان قدس ش 530 [این رساله ضمن مجموعه ای است که فقط در فهرست الفبائی فهرست شده و از این رساله نشده است] ؛خط: نسخ، کا: عباس بن حاجی محمد شیرازی همدانی، تا: سلخ رمضان 1264ق؛ جلد: گالینگور مشکی، 10گ (104-95)، 29 ،سطر، اندازه: 28/5×40سم [ف: 3 - 1305]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3067/15

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق ،خوش، بی کا، تا: 1265ق؛ مجدول ش_ش خطی؛ کاغذ: فرنگی نازک شکری آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی 22 ص (99-78) ، 25 سطر، اندازه: 14/5×23/5سم [ف : 10 - 89.5 ]

5.تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 59/7

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی ،مقوایی، 60 ص (114-173)، اندازه: 13×18/5سم [ف: 1 - 90]

اسرار العبادات / فلسفه احکام / عربی

asrar-ul 'ibādāt

قاینی، کافی بن محتشم، ق 11 قمری

qayenī, kāfi ebn-e mohtašam (- 17c)

مشتمل بر 6 «فصل» و یک «خاتمه»: 1. حدها و انواعها و اقسامها؛ .٢. بيان حقيقة الصلاة و مقدار نفعها 3. الحكمة فى التكليف بها على وجه بليق بالنظر الفلسفی؛ 4. اسرار مقدمات الصلاة؛ 5. اسرار فضائل الجماعة وصلاة الجمعة و العيدين و الطواف و الحج الزيارة؛ 6. اسرار الصلاة نحوا آخر من البيان و في الحكمة في الموت؛ ختم المقالة في دواء مرض القلب.

چاپ: در رسائل عرفانی و فلسفی حکیم قاینی (تهران، انتشارات علمی فرهنگی )

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2981/1-ف

آغاز: بسمله حمدله... و بعد فانی ارید ان ابين في مقالتي هذه حقيقة الصلاة و انواعها و اقسامها و الحكمة فيهاو مقدار نفعها و غايتها ثم ابين اسرار اعمالها و انواعها و ابین عند هذا شيئا من اسرار الصوم والزيارة و الحج ... متقربا الى مجلس شيخنا و مولانا الافقه الاعلم الاعظم زير سطور المراد منه شيخ علی بن محيى الدين الجامعى العاملى محتدا والتونى مسكنا ؛ انجام: فانما يلوح من علوم اخرى اقدم على هذه المقالة و اذا بلغ مقالنا الى هذا المقام فلنحت الكلام حامد الله و مصليا على رسوله المصطفى وآله المصطفين الطاهرين و قد جمعنا هذه المقالة حسب ما امرنا به الشيخ الاجل الافضل فى ليلة واحدة بجبال قاين سنة ستة و عشرين بعد الألف من الهجرة

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: 1026ق، جا: قاین؛ قطع: ربعی [ فیلم ها-ف: 1 - 744]

اسرار العبادات / فلسفه احکام / عربی

asrar-ul 'ibādāt

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، 1049- 1103؟ قمری

(qāzī sa'īd-e qomi, mohammad sa'īd ebn-e mohammad mofid (1640 - 1692)

کتابی در فلسفه احکام و اسرار آن شامل: «اسرار الصلاة»، «اسرار الزكاة»، «اسرار الصيام»، «اسرار الحج» و «اسرار الامر بالمعروف والنهي عن المنكر» و ...

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14670/2

ص: 417

آغاز: ولیکن ذلك و مقدمه فى الاصول ثم بعدها تتلى علي_ک كتب في فصول؛ انجام: ثم ان فى الحديث النبوى الوارد فی جواب ثعلبة الاسدى من امهات ذمائم.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ واقف: سید محمد باقر سبزواری، محرم 1405 ،کاغذ ،نخودی ،جلد: مق_وا ،210گ، 18 سطر، اندازه: 11/6×18/2سم [ف: 14 - 290]

« اسرار العبادات » اسرار الحكم في المفتتح والمختتم

اسرار العبادات / عرفان و تصوف / عربی

asrār-ul ‘ibādāt

حاجی رجبعلی

hājī rajab-‘alī

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29434

آغاز ،بسمله. حمدله و بعد فالمعروض على اخوانى المومنين و اخلاء المتقين ان الصلوة لما كانت عمود الدین؛ انجام: لوحظ فی الشك زيادة الملک و ... بهذا ظاهر انشاء الله

خط: شکسته نستعلیق و نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ ضمیمه نسخه 29426 [رایانه ]

اسرار العبادات / فلسفه احکام / فارسی

asrār-ul ‘ibādāt

خوانساری، حسن بن محمد تقی

xānsārī, hasan ebn-e mohammad taqī

اهداء به: محمد شاه غازی

رساله ای است در اسرار بعضی از عبادات شامل شش «باب» وهر باب در چند :«فصل» 1. سر نماز ؛ 2. سر شرایط نماز ؛3. اجزای نماز؛ 4. سر باقی عبادات؛ 5. توحید؛ 6. سؤالات متفرقه.

مؤلف :گوید: مدت 25 سال در غربت گشتم از جمله ده سال در اصفهان مشغول علوم رسمیه بودم و اکثر علوم متعارفه را خواندم و به جز اصطلاح چیزی ندیدم تا این که در کربلای معلی خدم_ت یکی از فضلا رسیدم و بسیاری از مشکلات حل شد لذا در آنجا رحل اقامت افکندم و چهار سال در خدمتش مشرف بودم و ح_ال چهار سال می شود که از خدمتش دورم». گویا شخصی که وی در کربلا به حضورش رسیده شیخ احمد احسایی بوده است.

آغاز: بسمله ... اما بعد بر ارباب بینش و دانش پوشیده نماناد به لسان اهل شرع... ما سوى الله عالم کبیر می نامند

1. تهران؛ ملک شماره نسخه: 2268

آغاز: برابر؛ انجام: طلب حق و معارف الهيه و الحمد لله رب العالمين.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: کاغذ فستقی ،جلد: می_شن قهوه ای، 142گ، 18 سطر، اندازه: 12/6×20/5سم [ف: 2 - 24]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 883-5/173

آغاز: حضرت رسالت مآبی را که خداوند عالم در باب آن رسول میفرماید .تبارك الذى نزل الفرقان على عبده ليكون للعالمين نذيراً ... راقم این كلمات حسن بن محمد تقی بن رحيم ... مدت 25 سال در غربت گشتم؛ انجام: به تبدل اشخاص واوقات بلی چیزی دیگر در اینجا باقی ماند و ممکن است بعداً نوشته شود تمت الكتاب.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز ؛ محشی، با نشان «منه عفی عنه» مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 234گ، 14 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 1 - 348]

2. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 20/4

آغاز :برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا :جلد: تیماج ،مشکی، 19 سطر (9×15/5)، اندازه: 16×21سم [ف: 1 - 406]

اسرار عبادات / عرفان و تصوف / فارسی

asrar-e 'ebādāt

رساله ای متوسط در بیان اسرار و حقایق عبادات به روش اخلاقی و عرفانی که در سه قسمت نماز، روزه و جهاد نگاشته شده و از آیات و احادیث سروده شده است. مؤلف عبادات را به سه قسم بدنی، مالی اقتصادی و مشترک تقسیم و از میان آنها به بیان اسرار نماز (به طور مستقل) و روزه و جهاد پرداخته است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2622/2

آغاز: بسمله در بیان اسرار عبادات که غرض اصلی شارع از این تکلیف است، بدانکه عبادت برسه قسم است یا محض بدن یا محض مالی یا مشترک اول نماز ،وروزه، دویم: مثل خمس وزكوة، سيم :مثل حج و جهاد ؛انجام: بلی جماعتی که بحد بلوغ حقیقی که کمال عقل باشد رسیده باشند ظاهراً این مراتب را بفهمند كماقال امير المؤمنين (علیه السّلام) لوكشف الغطاء ما ازددت يقيناً بلغنا الله واياكم الى هذا المقام ... واياكم من اهل البصيرة وذوى الافهام.

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 13، 36گ، 10 سطر، اندازه: 10×16سم [ف مخ: 1 - 146]

اسرار العبادة = اجوبة مسائل العشرين / كلام و اعتقادات / عربی

asrār-ul ‘ibāda = ajwibat-u masā’il-il ‘išrīn

رشتی کاظم بن قاسم، 1212 - 1259 قمری

(raštī, kāzem ebn-e qāsem (1798 - 1843)

پاسخ بیست سؤال اعتقادی و بعضاً فقهی است که یکی از اهل علم (ظاهراً از سپاهان) پرسیده است. سؤالها به صورت متن و

ص: 418

پاسخ ها به عنوان شرح می باشد که هنگام بازگشتش از س_فر خراسان به کربلا بدانها پاسخ گفته است؛ سؤالات عبارت اس_ت :از 1 اثبات نبوت خاصه و ولایت خاصه با دلیل عقلی؛ 2 ب_یان اسرار الصلاة وزكاة و حج و خمس ،که این رساله به علت طولانی شدن پاسخ به همین نام آمده است؛ 3. حکمت غیب امام زمان؛ 4. حکمت انسداد باب العلم با آیه ای که بر حکیم فياض لطف واجب است؛ 5. وجه جمع بين دو آيه:« و أن لي_س للانسان الا ما سعى» ... و «لاراد لقضائه ولا معقب لحكمه»؛ 6.معنى حديث: «تعلق القلب بالموجود شرک و بالمفقود كفر»؛ 7.سؤال از دنیای ملعونه و دنیای مذمومه؛ 8. سؤال از تفسیر آیه:«كمثل الشيطان إذ قال للانسان أكفر ...»؛ 9. اگر نماز طواف دلیل جهل به حکم باطل و زائر بعداً بفهمد؛ 10. سؤال از کس که در اول تکلیف راه اجتهاد و تقلید را نداند .11. تقلید می_ .12 سؤال از کسی که امکان اقامه دلیل بر عقائد ندارد ولی مع_اند و منکر نیست؛ 13. سؤال از امامت مفضول بر فاضل ؛ 14. سؤال از افضلیت قرائت قرآن یا ادعیه و اذکار؛ 15. سؤال از سعی بین صفا و مروه با پوشیدن مسح عربی؛ 16. تلاش برای تحصیل توسعه بر عیال آیا مذموم است یا خیر؛ 17. طريق صحیح استخاره؛ 18. آیا عمل به حکم استخاره واجب است یا خیر؛ 19. سؤال از آموختن ذکر خاصی برای تأثیر آنی؛ 20. کیفیت سلوک الی الله.

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... ان بعض الديانين ميزوا الماء من السراب و فرقوا بين القشور واللباب وطلبوا لذلك الحق والصواب

انجام: و اما افضل الاذكار انه الصلاة على محمد و آل محمد و من تتبع الاخبار و جاس خلال تلك الديار وجد ما ذكرنا صحوا بلاغبار

[ الذریعه 3608؛ فهرست مشایخ 111/2]

4. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه:2001/3-عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: 1242ق؛ 208 ص( 307-100) [ ف: 1- 109]

5. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1659/11-عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کاتب - گویا مؤلف، تا: 1243ق؛ 116ص (608-493) [ف: 1 - 109]

6. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2098/1-11/198

آغاز: برابر؛انجام: وفيما ذكرت كفاية لمن نظر و استبصر والله الهادى الى سواء السبيل و الحمد لله رب العالمين وصلى الله ع_لی محمد و آله اجمعین الطيبين

خط: نسخ، كا: علی نقی بن محمد على هروی، تا: یک شنبه 17 ذیقعده 1251ق، جلد: ساغری قهوه ای 100گ، 14 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 4 -- 2326]

7. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 479/4

آغاز و انجام: برابر

خط ،نسخ، بی کا، تا: دوشنبه جمادی الثانی 1253ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی، 109گ، 19 سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 49]

8. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1537/3-عکسی

آغاز: برابر ؛انجام: فى جميع ماقلنا و هذا آخر ما اردنا ايراده في جواب هذه المسائل الغامضة و اعذرك يا مولنا من عدم البسط و تحقيق الحقايق من جهة الكمال.

خط: نسخ خوش، کا: محمد مؤمن بن محمد حسین، تا: 1254ق؛ ( ص 98 - 133) و (ص134-276) و (ص 276-349) [ ف : 1 - 109]

9. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 618

خط: نسخ زیبا ،کا:حسین بن ملا محمد باقر المراغى، تا: جمعه 9 رمضان 1254ق؛ مجدول مذهب ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول، 88گ، 22 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 526]

10 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3488/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: علی بن رحيم، تا: دوشنبه 5 شوال 1254ق، جا: کربلا ؛مصحح؛ 101گ (1پ-101پ)، 19 سطر، اندازه: 15×21سم [محدث ارموی مخ: 1 – 61]

11. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3488/2

آغاز: برابر؛ انجام: و لا جرى عليه خطاب نسأل الله التوفيق و التسديد و العصمة فى كل باب و الحمد لله رب العالمين.

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه شوال 1254ق؛ مصحح؛ 19گ (102ر --120پ)، 19 سطر، اندازه:15×21سم [محدث ارموی مخ: 1 - 41]

12 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 949/2

خط: تحریری، بی کا، تا: 1255ق؛ اندازه: 15×21سم [ف 3 - 42]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2087/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: علی بن رحیم و یوسف بن علی اردبیلی، تا: 1256ق، جا: کاظمین؛ جلد: تیماج مشکی، 123گ (154پ- 276پ)، اندازه: 15×21سم [ف: 6 - 102]

14.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2110/7-عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: فى جميع ماقلنا و هذا آخر ما اردنا ايراده في جواب هذه المسائل الغامضة و اعذرك يا مولنا من عدم البسط و تحقيق الحقايق من جهة الكمال.

گویا ناتمام مانده؛ خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 1257ق [ف: 1 - 109]

15. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2881

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1258ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی ضربی مقوایی، 97گ، 21 سطر (9/5×15) ،اندازه: 21×15سم

ص: 419

[ف: 108 - 1727]

16. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 604/2

آغاز: برابر

خط: نسخ، كا: عبدالكريم بن حاج عدارم، تا: 1263ق؛ 22گ(31 پ -52)، اندازه: 15×21سم [نسخه پژوهی: 3 - 109]

17. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4582/3

خط: نسخ، بی کا، تا: 1266ق، قطع: رحلی [رشت و همدان - ف: - 1501]

18 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 773/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد تقی ابن محمد کاظم همدانی، تا: پنج ش_نبه 17 ربیع الاول 1266ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 84گ ، مختلف السطر اندازه: 13×20سم [ف مخ: 1 - 53]

19. بیرجند؛ دیانی؛ شماره نسخه: 101/3

خط: نسخ،کا: محمد بن علی اصغر قائنی سرچاهی، تا: جمادی الثانی 1269ق؛ جا: سرچاه؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 36گ (84ر-49پ) اندازه: 15/5×21/5سم [دیانی - ف - 79]

20. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 496/1

آغاز: بسمبر ابر

خط ،نسخ، بی کا: تا: جمادی الثانی 1275ق؛ مهر: کتابخانه مجدالدین؛ جلد: تیماج مشکی، 23 سطر (8×14)، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 2 - 601]

21. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 465/2

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ صورت امانت کتاب نزد عبدالمولى در محرم 1283؛ جلد: چرم مشکی، 72 ص( 110پ-181ر)، 23سطر ،اندازه: 14/5×21سم [مؤید: 1 - 375]

22. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11003/6

آغاز: مخزونا تحت حجاب الواحدية؛ فى قعر بحر القدرة و هو الشمس المضيئة؛ انجام: لا يمكننى اظهار ما فى البال الا ما ذك_رته کفایت لاولى الدراية و الحمد لله

تا موضوع زکات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ در برگ آخر (برگ 180) یادداشتی از نوه «می_رزا حسن حسینی زنوزی» آمده که حدیث نبوى «لو كان القرآن فی اهاب ما مس النار» را از کتاب جدش به نام بحر العلوم نقل كرده و آن را در چند سطر توضیح داده است، سپس مطالبی در عصمت انبیا به زبان عربی بیان شده است؛ کاغذ ،فرنگی، 28گ (53) - 180)، 29 سطر، اندازه: 13/5×24سم [ف: 28 - 7]

23. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11369/3

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ در پایان نسخه3 برگ پرسش و پاسخ در خصوص «ادعونی استجب لکم» به تاریخ س_ال 1258ق آمده؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، 124گ (33 - 156)، 18 سطر، اندازه: 7×16سم [ف: 28 – 612]

24. دامغان؛ صادقیه؛ شماره نسخه: 1402

آغاز: برابر؛ انجام: وبسط مقالات وفيما ذكرت كفاية لمن نظر واعتبر واستبصروا الله الهادى الى سواء السبيل.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ،مصحح ،در دو برگ آخر مسائلی در ماهیت قبر وغیره با جواب؛ جلد: مقوایی ،57گ، اندازه: 15/5×21/5سم [ف - 5]

25. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29433

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ ضمیمه نسخه ش 29426؛ قطع: وزیری کوچک [رایانه]

26. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 263/3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ ،فرنگی، 81گ (33پ- 113ر)، 19 سطر (8/5×14/5)، اندازه: 15×21سم [ف: 269]

27. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7751-52/91

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: در عصر مؤلف؛ 88گ، 23 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 4 - 2326]

28 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1364/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: در عصر مؤلف؛ جلد: تيماج مشکی، بدون مقوا، 90گ (1پ - (90ر)، 23 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 4 - 191]

29 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1620/5-9/170

آغاز: برابر؛ انجام: و اسأل الله ان يفتح عليك باب فهمه فان هذه المطالب ليست مذكورة فى كتاب و لاجرى عليه خطاب نسأل الله التوفيق والسديد والعصمة فى كل باب الحمد لله رب العالمين

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جلد: تیماج مشکی، 39گ، 15 سطر، اندازه: 16×11سم [ف: 1 - 103]

30. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10503/2

آغاز: برابر؛ انجام: فان الله يقضى حاجتك ان شاء الله البتة لان هم عند الله مقاماً عظيماً و جاهاً منيماً.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 110گ (155ر-46ر)،18 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 33/1 - 60]

31. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8508/2

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ،جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 20گ (17پ-36پ) ، اندازه: 15×20/5سم [ف : 22 - 94]

32. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8788/1

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی، 85گ (1پ-85پ)، اندازه: 15×21سم [ف : 22 - 321]

33 .قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 506/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی، 56گ، 25 سطر ،اندازه: 20×14سم [ف مخ: 1 - 49]

ص: 420

34.مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 454/3

آغاز: برابر؛ انجام: و قايس ما ذكره بما ذكر ناترى التفاوت و العلم الالهى

خط: نسخ، کا: عبدالرحيم بن ابی الحسن علوی همدانی، بی تا، جا: کربلا؛ افتادگی: انجام ؛جلد: چرم زرد، 79گ (51 پ - 129پ) ، 21 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [مؤيد: 1 - 367]

اسرار العبادة (ترجمه) / کلام و اعتقادات /فارسی

(asrār-ul ‘ibāda (t.)

خوانساری، حسن بن محمد تقی

وابسته به: اسرار العبادة = اجوبة مسائل العشرين؛ رشتی، کاظم بن قاسم (1212-1259)

35. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 20/1

خط: نسخ، بی کا، بی تا :جلد: تیماج ،مشکی، اندازه: 16×21 [ف: 1- 405]

اسرار العباده و اسرار الشهاده / فلسفه احکام / عربی

asrār-ul-‘ibāda wa asrār-uš-šahāda

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17126

بی کا: تا: 1026ق؛ خریداری از امرالله صفری؛ اندازه: 10/3×17/4سم [رایانه]

اسرار العربية / نحو / عربي

asrār-ul-‘arabīyya

ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد، 513 - 577 قمری

(1182-ebn-e anbārī, ‘abd-or-rahmān ebn-e mohammad (1120

معروفترین کتاب ابن انباری، نحوی و ادیب مشهورقرن ش_شم هجری، است این کتاب به قول حاجى خليفه سهل المأخذو كثير الفايده است و در آن نظرات مکاتب مختلف نحوى نقل و نقد شده است.

آغاز: الحمد لله كاشف الغطاء و مانح العطاء ذى الجود والايداء و الاعادة و الابداء.

چاپ: به کوشش کریستین فردریش سیبولد ،لیدن 1886م، دمشق، 1957م، مطبوعات المجمع العلمى العربى، 28 ص مقدمه، 429 ص النص + 67 ص فهارس نشره محمد بهجة البيطار

[فهرس المخطوطات المصورة 378/1؛ كشف الظنون 83/1]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1451/1 عکسی

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه چستر بیتی، ش 3453 ؛خط: نسخ، معرب،بی کا، تا: با تاریخ 595 ق ،مصحح، دارای بلاغ قرائت های متعدد از جمله به تاریخ 595ق، یادداشت وقف ابن شحنه در ابتدای نسخه درج شده؛ 86 ص (5-90)، 21 سطر [عکسی ف 4 - 297]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8023

آغاز: لبقى في النفس شيء لا يمكن التعبير عنه بازاء ما سقط لاترى انه لو سقط احد هذه الاقسام الثلثه لبقى في النفس شيء لا يمكن التعبير عنه؛ انجام: الادغام لحركة النون و سكون اللام فحذفوا النون بدلا من الادغام ومن ذلك قولهم بلعم بريدون

خط: نسخ وثلث، بی کا، تا قرن ، افتادگی: آغاز (چند برگ مختصر) و انجام (در وسط باب شصت و چهارم «باب الادغام»؛ مصحح ، با علامت «صح»، «خ» (شاید به معنی نسخه بدل) و یا بدون آن، روی برگ الصاقی آغاز نسخه مهر «داخل کتابخانه مجدالدین شد نمره 2006» هست با خطی خوش به نسخ و نستعلیق (احتمالا خط صدر الافاضل پدر مجدالدین)، نام کتاب و مؤلف هست و این عبارت «كتب فى عصره» جلد: مقوایی با روکش تیماج ،عنابی، 108گ، مختلف السطر (18 سطر به بالا)، اندازه: 16×25سم [ف: 27/1 - 54]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4425

آغاز: برابر؛ انجام: قيل لان التفسير انما يكون بنكرة انمابنكرة منصوبة نحو نعم رجلا زيد و النكرة أخف من المعرفة، فان قيل

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 (گویا)؛ افتادگی: انجام؛ تملک: مصطفى بن عبد الوهاب الصلاحي الصالحی به تاریخ 1222، عبدالقادر بن مصطفى الصقوری به تاریخ 1043، محمد امین بکمش زاده، شیخ ابراهیم وداعی؛ جلد: تیماج مشکی عطف تیماج قهوه ای، 35گ، 19 سطر، اندازه: 14/5×21سم [ف: 12-23]

4. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 2478

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11، جمادی الثانی 1067؛ نزدیک به زمان مؤلف مقابله شده؛ اندازه: 14/5×20سم [ف: 3 - 8]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 851/1

خط: نسخ، كا: محمد باقر بن غیاث الدین محمد حسینی، تا: جمادى الاول 1033ق؛ دیباچه الاغراب و لمع الادلة از سعید افغانی؛ کاغذ ،ترمه، جلد: کاغذی، 65 ص (513-577)، 15 سطر،:اندازه: 12/8×19/1سم [ف: 5 - 209]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8723

خط: نستعليق، كا: علی قلی اوزبک، تا: چهارشنبه 19 رمضان ؛1037ق؛ جلد: مقوایی 73گ، 17 سطر، اندازه: 13×19/5سم [ف: 22- 261]

7 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8251

آغاز: برابر ؛انجام: و هو من الشاذ لا يقاس عليه ...

خط: نسخ، کا: ابراهيم بن محمد بن كاظم حلی، تا: 28 شوال 1177ق؛ در آغاز نسخه این روایت از امیرالمؤمنین (علیه السّلام) نقل شده:« ان الشريف هو الشريف بنفسه ليس الشريف بعمه و بخاله ان الفقيه هو الفقيه بدينه ليس الفقيه بنطقه و مقاله ان الغنى هو الغنى

ص: 421

بقلبه ليس الغنى بقلبه (كذا) و بماله ان الكريم هو الكريم بخ_لقه ليس الكريم بقومه و رجاله»؛ جلد: مقوایی و تیماج قهوه ای، 164گ، 15 سطر، اندازه: 16×22سم [ف: 27/2 - 30]

اسرار العربية / نحو / عربي

asrār-ul-‘arabīyya

رساله ای بسیار مختصر در قواعد نحو و بعضی اسرار لغت عربی، در چهار «عنوان» و دارای «فصول» عنوان 1. مجمل من اسرار اللغة العربية و خصائصها .2. مجمل من الحذف و الاختصار؛3. مجمل من الزوائد و الصلات؛ 4. الجمل.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 653/3

آغاز: و هذه الحاشية رتبت على اربعة عناوين ... نحن نذكرها هذه الدوائر انشاء الله تعالى لتسهيلها على المبتدى؛ انجام: بل التی فى رؤوسها امور تتناسب بعضها لبعض و ما فى الاعجاز و الاطراف امور أخر مربوط بعضها ببعض

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 19 رجب 1320ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج ،قرمز، 12گ (107 پ - 118ر) ، اندازه: 11/5×18سم [ف: 2 - 217]

اسرار العقود / فقه / فارسی

asrār-ol-‘oqūd

تنکابنی، محمد بن سلیمان، 1234 - 1302 قمری

(tonekābonī, mohammad ebn-e soleymān (1819 - 1885)

رساله ای کوتاه و بدون استدلال در بیان آداب صیغه های نکاح و برخی از عقود، در چند «فصل».

آغاز: الحمد لله ... بعد چنین گوید بنده خطاکار ...که این چند کلمه ایست در آداب صیغه نکاح و بعضی از عقود که بنا به خواهش بعضی از اخوان دینی مرقوم گردید

1. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 331/5

آغاز :برابر

خط: نسخ، کا: ابراهيم بن علی کلارستاقی، تا: 1269ق؛جا: مدرسه جناب مجتهد الزمانی آقا میرزا محمد؛ جلد: تیماج س_یاه، 10گ، اندازه: 10×16سم [ف: 214]

2. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 604/4

بی کا، تا: 1292ق، جلد: تیماج سیاه، اندازه: 11×17سم [ف: 305]

3. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 550/3

بی کا، تا: 1293ق، جلد: تیماج، اندازه: 11×18سم [ف: 287]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11306/4

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: مهدی بن داوود تنکابنی، تا: 1294ق؛ ج_لد: تیماج سیاه، 4 ص( 25-28) [ف: 33/28-73]

5. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 461/6

كا: قاسم بن علی گل تیر کر، تا: 1295ق؛ جلد: تیماج، 8گ[ف: 254]

6. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 410/3

کا: احمد مرادی ،تا: 1304ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، اندازه: 22×17سم [ف :230]

اسرار علم التصوف / عرفان و تصوف / فارسی

asrar-e 'elm-et-tasavvof

جامی، عبدالرحمن بن احمد، 817 - 898 قمری

(jāmī, ‘abd-or-rahman ebn-e ahmad (1415 - 1493)

رساله ای در یک «مقدمه» و سه «اصل».

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 442/21-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش 1825؛ خط: نسخ، بی کا، تا:851ق؛ 11گ (325-335)، 19 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 478]

«اسرار علم النجوم » اسرار النجوم

اسرار العلوم / علوم غریبه / فارسی

asrār-ol-‘olūm

اصفهانی، محمد تقی

esfahānī, mohammad taqī

از محمد تقی اصفهانی، معروف به رای ذره بینان [دیباچه] در علم اعداد و طلسمات و عزایم. در 1 «مقدمه» و 100 «فصل» و 1 «خاتمه» و هر فصل در چند (نوع و قسم) ولی این بخش بندی در متن نیست.در دیباچه پس از نام خود و کتاب نام 51 کتاب از مآخذ خود را برشمرده است خواص دارویی و جادویی «چیز»هایی است فصل در ذکر عدد آیات و سوره های قرآنی، فصل در بیان مناسبات اسماء الله و درمان بیماری ها، فصل در بیان قسم و سوگند خوردن در باب قلم تراشیدن، در خواص هدهد، عمل محبت ...

آغاز: بسمله حمدله. عاقبة صلاة. اما بعد حروف تحمید و كلمات تمجيد مضمون صدق

[دنا 786/1؛ فهرستواره منزوی 2597/4 ]

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 659

آغاز: برابر؛ انجام: مراد دجاجه مرغ خانگی باشد

خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛افتادگی انجام؛ سپس منتخب الختوم (گ 80پ-96ر)؛ جلد: مقوا كاغذ منقش پوشانیده، 78گ (1پ-78 پ)، 19 سطر (12×17)، اندازه: 23x18سم [ف: 2 - 14]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3232

خط: شکسته، نستعلیق ،کا: محمد علی بن محمد خراسانی قائنی، تا: 1250ق؛ کاغذ: کاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن زرد سیر ضربی،

ص: 422

123گ، 19 سطر، اندازه: 12/4×13/6سم [ف: 2 - 24]

«اسرار الغيب » اسرار الغيوب

اسرار غیب / شعر / فارسی

asrār-e qeyb

به وزن مثنوی از «وفا»

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6115/5

آغاز: دلا چون خلیل از آتش آز *** برون او بگردون سر بر افراز ؛انجام: شکل تدویری که در ساغر بود *** چشمه حیوان و ماه خ_ور بود

بی کا، بی تا، کاغذ: کبود سپاهانی، جلد: تیماج مشکی، مقوا، 10گ( 97ر-106ر)، 12 سطر (6×13)، قطع: جیبی، اندازه: 11×18سم [ف: 16 - 200]

اسرار الغيبية لاسباب المدنية = نصيحت نامه منهاج تمدن و مفتاح ترقی = مدنیت (کتاب) / حکومت و سیاست / فارسی

asrār-ul qeybīyye le-asbāb-il madanīyya = nasīhatnāme

= menhāj-e tamaddon va meftāh-e taraqqī =

(madanīyyat (k.)

عبدالبهاء، عباس بن حسینعلی، 1260 - 1340 قمری

(‘abd-ol-bahā’, ‘abbās ebn-e hoseyn-‘alī (1844 - 1922

کتابی در دعوت به تمدن اصیل و اشتغالات به علوم و فنون من و بازگشت به دستورات الهی و پای بند بودن به اخلاق و آداب نیکوی مذهبی و به یاد آوردن سوابق تاریخی اسلام در سرزم_ین ایران با تضمین آیات و احادیثی مناسب و اشاره به بعضی وقایع آموزنده تاریخی ظاهراً بنای مؤلف بر تألیف کتاب در جلد بوده چون در جلد اول کتاب و در چند جا حوالت به ج_لد جلد دوم داده شده است ولی ما از آن اطلاعی نداریم و آنچه از نسخه ها شناخته شده همین جلد است جز نسخه 2940 مجل_س که فهرست نگار معتقد است بخشی از جلد دوم نیز در آن هس_ت.

مؤلف در دیباچه کتاب می گوید که من از تصریح اسم خویش احتراز نموده ام تا واضح و مبرهن شود که مقصدی جز خیر کل نداشته و ندارم این رساله بانام های گوناگون در فهارس آمده و اكثراً ناشناس است.عبارات این رساله و برخورداری بسیار از آیات و روایات و ابای مؤلف از ذکر نام خود که شاید بیشتر به جهت حساسیت جامعه نسبت به او بوده و عدم نامگذاری در اکثر نسخه ها، مؤلف و نام کتاب را دست خوش تغییرات کرده است. در فهرست مجلس جلد 23 جناب حائری آن را «اس_رار الغيبة لاسباب المدنية» دانسته که در منابع، این کتاب از عباس افندی دانسته شده و ایشان نیز چنین دانسته اند و ما نیز با تفحصی که در فهارس نمودیم و رساله های متعددی با نام های گوناگون یافتیم همگی را تحت یک عنوان و منتسب به او دانستیم. حق آن است که فقط با مطالعه این رساله نمیتوان دلیلی بر انتساب آن به بهائیان یافت مگر این که از قرائن دیگر آن را اثبات نمود و به نظر می رسد مؤلف بر آن بوده که طرح این مسئله را جدای از اختلافات احتمالی درباره خودش مطرح نماید و استنادات او همانند دیگر کتب دینی رایج است و بنای خود را بر دفاع از تمدن جدید گذاشته و با استناد به آیات و روایات سخن و ادعاهای در برابر را پاسخ میدهد در هر صورت نسخه های این رساله چندین است چه از عباس افندی بدانیم یا ندانیم.

آغاز: بدایع حمد و ثنا و جوامع شکر و سپاس درگاه احدیت پروردگاری را سزاست که از بین کافه حقايق كونيه حقیقت انسانیه را بدانش و هوش که نیرین اعظمین عالم کون و امکان است مفتخر وممتاز فرموده و از نتایج آثار آن موهبت عظمی در هر عصر و قرنی مرأت كائنات را بصور بدیعه و نقوش جدیده مرتسم و منطبع نمود

انجام: و ازهار و اثمار سعادت مقدسه سر سبز و خرم نماید.

چاپ: به کوشش منصور داداش زاده ،قم، انتشارات کتابخانه آية الله نجفی، میراث اسلامی ایران، جلد دوم، صص73- 138، 1374ش، بدون نام مؤلف

[نسخه های منزوی 1733/2 «اسرار الغیبه» از عباس افندی؛ مجلس شورا 690/23 «اسرار الغيبه لاسباب المدنیه از عباس افندی و 53/41 «نصیحت

نامه» و ناشناس؛ فهرستواره منزوی 463/6 با عنوان «رساله در اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران»و به احتمال از عباس افندی که همین رساله است و 638/6 با عنوان «منهاج تمدن و مفتاح ترقی» بدون نام مؤلف؛ کتابخانه ملک 481/3 با عنوان «سیاست و کشورداری و به احتمال از عباس افندی و یا سید جمال افغانی دانسته؛ دنا 1/ 786(2 نسخه)]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 732

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ با جدول؛ کاغذ: فرنگی آمار مهره، 65گ، 17 سطر، اندازه: 10/8×17/2سم [ف: 3 - 481]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1193/3-ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 53 گ (73-125) [ف : 23 - 690]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8430

آغاز: برابر؛ انجام: و به یاد دست خورسند نیکو است کسی که بیابد و بیاید

در فهرست با عنوان «کلمه نصحیه مختصری در چند نصیحت ابنای وطن» و ناشناس؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی، 82گ، 15 سطر (9×13)، قطع: ربعی، اندازه: 10× 17سم [ف: 17 - 133]

4 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14567/3

ص: 423

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 13؛ 32گ (54پ – 85پ)، 18سطر، اندازه: 13/5×21سم [ف: 41 - 53]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11422

آغاز و انجام: برابر

در فهرست با عنوان «مدنیت» و ناشناس آمده، جلد اول؛ خ_ط :نسخ، بی کا، تا: 1294ق؛ جلد: تیماج زرشکی، 65گ، 17 س_طر، اندازه: 13×20سم [ف: 33/2 - 122]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6646

آغاز: برابر

در فهرست با عنوان «منهاج تمدن و مفتاح ترقی» و ناشناس؛ خ_ط: نسخ و نستعلیق ،زیبا بی کا، تا: 24 صفر 1297ق، جا: مشه_د؛ مصحح، جلد: تیماج سبز، 56گ 16 سطر، اندازه:15×20/5سم [ف: 17 - 212]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5027

آغاز و انجام: برابر

در فهرست با عنوان «گفتار سیاسی و ناشناس آمده؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر: نصر الله التقوى؛ کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: تیماج آبی سیر، 65گ، 14 سطر (5×10/5)، اندازه: 11/5×17/5سم [ف : 14 - 333]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2940

آغاز: برابر؛ انجام: بگو امرزو به پیروزی دانای یکتا آفتاب دان_ایی از پس پرده جان بر آمد و همه پرندگان بیابان از باده دانش مستند و بیاد دوست خورسند نیکوست کسیکه بیابد و بیاید.

در فهرست با عنوان «نصیحت نامه» و ناشناس تمام جلد اول و بخشی از آغاز جلد دوم است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا ،کاغذ: شطرنجی سفید فرنگی، جلد: تیماج عنابی یک لا، 156ص، 15سطر، قطع: خشتی، اندازه: 13/5×20/5سم [ف : 10 - 371]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4682

آغاز و انجام: برابر

در فهرست با عنوان کتاب «مدنیت و ناشناس آمده؛ خ_ط: نستعلیق، کا :ملا احمد (ص-ع)، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، 58گ،18سطر (8×15) اندازه: 11×18سم [ف: 14 - 3631]

اسرار الغيوب / ادبیات / فارسی

asrār-ol-qoyūb

پارسای لاهوری، خواجه ایوب، ق 12 قمری

(pārsāy lāhūrī, xāje ayyūb (- 18c)

وابسته به: مثنوی معنوی = مثنوی مولوی ،مولوی، جلال الدین محمد بن محمد (604- 672ق)

تاریخ تأليف: 1120ق

در شرح مثنوی. در ص ع آمده که در آن از «بعضی از شارحان»میر محمد رضا و از «بعضی از شراح» از «بعضی از شراح» میر نورالله و از «ش_یخ

مرحوم شیخ عبداللطیف و از «شارح خوارزمی» خواجه حسین خواسته شده است.

[نسخه های منزوی ص 3495؛ دیباچه شرح مثنوی فروزان فر 11:1]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8520

آغاز: حمد لا يحصى و ثنای نامنتها مر ملکی را؛ انجام: نجر توید کاغذ آخر رسید.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 29 شوال 1200ق؛ کاغذ:سپاهانی، جلد: تيماج مشکی مقوایی، 241گ، 29 سطر (14×20)، قطع: رحلی کوچک، اندازه: 16×25سم [ف: 17 - 154]

اسرار الغيوب = ماسه بلوچیه = اسرار الغيب / علوم غریبه / فارسی

asrar-ol-qoyub = mase-ye balucie = asrar-ol-qeyb

ورانی کرمانی، علی مردان بن محمد حسین، ق13 قمری

varānī kermānī, ‘alī mardān ebn-e mohammad hoseyn

(- 19c)

تاریخ تألیف: 1256ق

اهدا به: به فرمان حاکم بلوچستان محمد ابراهیم میرزاابن سلطان فتح علی شاه

رساله ای در توضیح نوعی فالگیری است که به آن «ماسه» می گویند (پیشگویی است بر پایه پشم شتر و رشته ها را گره زدن و به زیر ریگ های روان خاک کردن و صورت هایی که پس از آن به دست آید. ) در این فن رساله های دیگری نیز تألیف شده است. نام دیگر این رساله «ماسه بلوچیه» است چون در بلوچستان تألیف شده و مؤلف به فرمان حاکم بلوچستان محمد ابراهیم ميرزا ابن سلطان فتح علی شاه آن را به رشته تحریر آورده و خود نیز از امیران لشگر او بوده است این رساله شامل صد و اندی از اشکال مختلف این فن است که به هر یک حدس ها و احتمالاتی مترتب است که از هر یک چیز پنهانی کشف می شود.

آغاز: حمد حد بی و کران و ثنای بیعدد و پایان واجب الوجودی را سزاست که جمیع اسرار کنت کنزاً مخفی در آینه قدرتش پیداست و درود سپاسی بی اندازه علام الغیوبی را سز است که تمام اسرار

انجام: مدعی به هم زند بعد آیا چه شود بسفه نخواهد رفت اگر برود باز می آید و نفع ندارد و اگر ملاقات دوستان باشد بدو دفعه یا دو نفر ملاقات حاصل می شود قلعه و خانه بدو حامل شود در یکطرف آن مدعی رخنه و ... و خواهد کرد

[الذريعة 53/2 و 21/19]

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1635-عکسی

آغاز و انجام: برابر

ص: 424

خط: شکسته تحریری، بی کا، تا: 1259ق؛ با یادداشت: «ابراهیم اثیم در رمضان 1259ق که احکام آن مطابق نموده واقعیت ظاهر شد»، یادداشت دیگری در تایید نوشته «رضوان مكان مح_مد ابراهیم خان قاجار» با شکل های بسیار از گونه هایی که ماسه به خود گیرد؛ 117ص، 15 سطر (9/5×26) ،اندازه: 21×30سم[ف: 1- 22]

2 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11328/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق شکسته تحریری، کا: محمد حسین، تا: مح_رم 1266ق، جا: تهران؛ در پایان چند جدول در موضوع رمل آم_ده :مهر :آیت الله مرعشی نجفی ،کاغذ: فرنگی آهار مهره، ج_لد: تیماج حنایی ضربی ،مجدول 27گ (93-67) ، 25سطر (10×17) ،اندازه: 17×21/5سم [ف: 28 - 534]

3. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2875

خط: نستعلیق، بی کا، تا: سه شنبه 28 شوال 1267ق؛ کاغذ: فرنگ_ی،جلد: تیماج مشکی یک لا، 80گ ، 13 سطر، اندازه: 10/5×15 [ف: 3-]

4.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3170

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: 14 ربیع الاول 1271ق؛ كاغذ: کاغذ آهار مهره فرنگی ،جلد: میشن لایی قهوه ای، 29گ، 14سطر ،اندازه: 14/4×22/8سم [ف: 2 - 25]

5. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1683/3-9/233

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: على بن حسن بحرانی ،تا :1273ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، عطف و حاشیه تیماج مشکی دارای ترنج با سر، مجدول گرهی، 125گ، 12 سطر، اندازه: 9/5×13/5سم [ف: 1 - 349]

6. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2076 -عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،شکسته، بی کا، تا: ٣ رجب 1290ق؛ 116ص، 15سطر ،(9/5×16) اندازه: 1×30سم [ف: 1 - 22]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8768

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جهت مشهدی مح_مد صادق؛ اشکال و عناوین به شنگرف؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا با جدول ضربی، 80گ، 14 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ 28- 250]

8.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16474

بی کا، تا: قرن 13، قطع: رقعی [د.ث. مجلس ]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6884

خط: شکسته نستعلیق، بی کا ،تا :قرن 13؛ روی برگ اول نام کت_اب و مؤلف آمده است ،مصحح، در برگ پایانی یادداشتی در رمل،جلد تیماج قهوه ای، 62گ، 12 سطر، اندازه: 11× 17سم [ف: 20- 319]

10 .تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 345

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 3 - 11]

11.. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3444/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج سبز مجدول با ترنج و سر، 90گ، 15 سطر، اندازه: 11×18سم[ ف مخ: 1- 146 ]

12. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1952- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، کا: محمد حسن بن ابوالقاسم قاجار، تا: چهارشنبه 14 محرم 1325ق؛ 237 ص 14 سطر (7/5×16)، اندازه: 21×30سم [ف: 1 - 22]

13. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 866/8

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج زرد، (157پ-257پ)، 20 و 21 سطر (8×14)، اندازه: (17×11)سم [ ف: 4 - 962]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 867/1

بی کا، بی تا، کاغذ: آبی رنگ، 57گ (1-57)، 14 سطر (6/5×12)، اندازه: 5×17/10سم [ف: 2 - 728]

اسرار الغيوب / فقه / فارسی

asrār-ol-qoyūb

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5642

آغاز: بسمله الحمد لله ... من المتمسكين بولایه؛ انجام: لاحول و لاقوه الا بالله العلى العظيم وصلى الله على محمد و آله الطاهرين

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 47]

اسرار الفاتحة (رسالة فی) / تفسیر / عربی

(asrār-ul fātiḥa (r. fī)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10943/1

كا: ابراهيم بن على حفيد بكلى افندی، تا: قرن 13؛ جا: ترکیه عثمانی؛ قطع: رقعی بزرگ [میراث شهاب: س 9ش 2 - 36]

«اسرار فراموش خانه » فراموشخانه

اسرار فراموشخانه / متفرقه / فارسی

asrar-e farāmūš-xāne

نویسنده که از قرار معلوم عضو فراموش خانه بوده از فراموشخانه مطالبی یاد می کند و نتیجه می گیرد که تفکر راجع به استقرار دین و قوام دولت از اسرار این مجمع است. ظاهراً مخاطب در این کتابچه عالم دینی است که نگارنده مطالب خود را برای او نقل می کند.

ص: 425

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 149/12

آغاز: کتابچه موسوم باسرار فراموشخانه جناب آقا داستان فراموشخانه البته بعرض شما رسیده است جمعی در تحقیق این مسئله متحیر مانده اند؛ انجام: در تقديرات الهى حكيم علی الاطلاق چه رمزهای نگفتنی بوده است من آنچه باید بگویم گ_فتم حال وقت تحقیق شماست

خط: نستعلیق شکسته خوش ،کا: ابوتراب طباطبائی ،تا: 1301ق، جا: تبریز؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، مقوایی ضربی، 21 ص (304-315)، 16 سطر ،(9/5×18) اندازه: 16/5×25سم[ ف: 1 - 152]

اسرار الفقراء / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol-foqarā’

قزوینی، علی بن غلامعلی

qazvīnī, ‘alī ebn-e qolām ‘alī

شرح مفصلی است بر اجزاء و کلمات شریفه نماز با عناوین «سر». ابتدا بخش هایی از یک کتاب را که به عربی است آورده سپس با خطاب های «فقیر ،درویش، عزیز» با استفاده از آیات روایات و اشعار به شرح آن پرداخته است. متن این کتاب سجع مانند است.

آغاز: حمد بی حد واجب الوجودى راسزد که به نوری از انوار عبدی اطعنى حتى اجعلك مثلى ... الواح قلوب عابدان و زاهدان را که مظهر غرایب صنع قضا و قدر است

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3578

آغاز: برابر؛ انجام: و کوفی و شامی به شهادات آن بزرگوار ناظره ناله استغاثه هل من ناصر ینصرنی و معین یعیننی وی را سامعه این است لعنت ابدى الالعنة الله على القوم الظالمین از همگی بر همگی وارده و لكن هذا آخر اسرار الصلاة

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: تیماج قهوه ای ترنج و سر، 300گ، مختلف السطر ، اندازه: 20× 33سم [ف مخ: 1 - 147]

«اسرار الفلك » احكام القرانات و تحويل سنى العالم

«اسرار الفلك » قرآن کریم (مترجم)

اسرار الفلک = کتاب ابن وحشيه / هیئت / عربی

asrār-ul-falak = k.-u ibn-i waḥšīyya

ابن وحشیه، احمد بن علی - 296 قمری

(ebn-e vahšīya, ahmad ebn-e ‘alī (- 910)

گفتاری است در ستاره شناسی و پیشگویی و در آغاز آن چندبار از «اسرار الفلک» و ترجمه آن به گونه ای یاد کرده که می توان آن را نام کتاب دانست مؤلف این کتاب را بر ابن زیات ام_لاء کرده است. این ابن زیات همان است که روایت همه یا بیشتر کارهای ابن وحشیه از اوست، تا آنجا که گفته شده است ابن وحشيه شخص ساختگی ذهن او بوده باشد. از این ابن زیات نیز آگاهی چندانی در دست نیست این کتاب بخش بندی نشده نسخه دردست 5 بار سربند «بسمله» را دارد و شش رساله یا پنج مقاله از یک کتاب را ماند.

آغاز: 1: بسمله قال ابوبكر بن ويس الصوفى الكندي المعروف به ابن وحشیه، لابی طالب احمد بن الحسين بن على بن احمد ... الزيات اعلم ان حكماء القبط القدماء الذين كانو يسكنون اقليم بابل و هو الذي سمى بعدهم العراق، كانوا اعلم و افضل من جميع انواع القبط و هم الجيل الذى كانوا آخرهم و بقاياهم على عهد بخت نصر و كان وزيره

2: بسمله قال روایای اعلموا معشر طالبی العلم و ابنا التعليم ان ابانا القدماء كانوا يأخذون من افعال النيرين و الكوكبين من العالم العلوى فى العالم السفلى

3:بسمله و به الاعانة. و هذا باب آخر فات (؟) الكواكب و ماتدل عليه من امتزاج افعالها بافعال الشمس وان كانت اذا احترقت صارت كالبالطلة

4: بسمله و به الاعانة. قال رواياى الحكيم السيد اعلموا ان للزهرة و عطارد احتراقين احدهما كان قدمانا يسمونه

5 :بسمله و به الاعانة. قد بينا من افعال الكواكب ومقارنتها للشمس ما فيه كفاية باحتراقها و اجتماعها مع الشمس.

[ دائرة المعارف بزرگ 313/1 و 67/5؛ ابن وحشيه بغدادی، هدیه 55/1 که «اسرار الفلک» را ندارد]

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1912/2-عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: معمول ريح الشاة و هو ما كان مستخرجة القدر ماء في قديم الدهر. تم القول على هذه المقالة و الحمد لله رب العالمين و ....

خط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: قرن 10؛ 142ص (120-261) [ف: 1 - 313]

2. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 306/2

آغاز: برابر؛ انجام: و يقبله في هذا العالم السفلى سريعا. تم هذا الكتاب ... تعالى عما يصفون تم كتاب اسرار الفلك

خط: نسخ پخته؛ بی کا، تا: 1079-1094ق؛ 40گ (4-43) [ نشریه: 2- 109]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 358/2-عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا :[ف 2 - 21]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6415/3

خط: نسخ، كا: عبدالكريم بن محمد حسینی طبسی کیلکی، تا: سه شنبه از دهه دوم ذیقعده 1072ق؛ مصحح؛ جلد: تيماج سبز، 50گ (88 پ-137ر) 25 ،سطر اندازه: 13×24/5سم [ف: 20 - 12]

اسرار الفلك فى احكام النجوم / هيئت / عربي

ص: 426

asrār-ul-falak fī aḥkām-in-nujūm

رساله مختصری است با عناوین «دلائل - دلائل» که در آن از كسوف شمس در بروج مختلف و تاثیر آن بر حوادث عالم بحث می کند با جستجو در منابع موجود، نشانی از این اثر به دست نیامد.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4408/1

آغاز: بسمله اعلموا معشر طالبى العلم ان كسوف الشمس عند اجتماع القمر و هذا الاجتماع هو اصل الفساد والكون وتغييرات کثیره؛ انجام: ملک بابل و ملک خراسان لامرين كبيرين فيظفرون بما قصدوا باهتماله و نهج السباع الكبار و تضر بالناس فهذا دلائل کسوف

خط: نسخ ناخوانا، بی کا، کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: تیماج ،مشکی، 6گ (1پ-6 پ)، 22 س_طر (8/5×14/5)، اندازه: 13×20سم [ف: 19 - 16]

اسرار فلک و انوار ملک (الف) / هیئت / فارسی

asrār-e falak va anvār-e malak

پیش از 20 محرم 720ق که تاریخ نسخه است تألیف شده است. باید در 5 رکن باشد «رکن» 1- 2 ؛3. فنون الخواص و النواميس و الطلسمات و الاعمال الشريفه؛ 4. علم الفلاحة و الخواص والنواميس و الطلسمات؛5 . الكيمياء والاطعمة وما يتعلق بها من الخواص الغريبة و الطلسمات.

[فهرستواره منزوی 3781/5 ]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3475/2-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 6391؛ بی کا، تا: 20 محرم 720ق [ فیلم ها- ف: 2 - 149]

تهران؛ مطالعات فرهنگی؛ شماره نسخه: ف 50/2

همان نسخه بالا [مینوی - ف 183]

الاسرار في خواص دماغ الانسان / طب / عربی

al-asrār fī xawāṣṣ-i dimāġ-il insān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1178/19

آغاز: هذا الكتاب استخرجه عبدالرحمن البابلى من كتاب الح_کیم و سماه كتاب الحكيم و قسمه على اربعة اقسام فالجزء الاول س_ماه كتاب المذنوطيس و هو من كتاب الهرمس، و الجزء الثانى كت_اب النيرنج استخرجه من مارية القبطية، و الجزء الثالث سماه كت_اب العيون، والجزء الرابع استخرجه من کتاب عبدالله بن هلال

بی کا، تا: قرن 12؛ محشی با فهرست، کاغذ: سفید برخی رنگین، ج_لد: تیماج مشکی ضربی و مقوایی (113، 127) [سنا -ف: 2 - 158]

اسرار القابلية / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-ol-qābelīye

نسفی، عزیزالدین بن محمد، ق 7 قمری

(nasafī, ‘azīz-od-dīn ebn-e mohammad (- 13c)

[فهرستواره منزوی 70/7]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 442/11-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش 1825؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 851ق؛ 4گ (130-133)، 19 سطر [فیلم ها-ف: 1 - 477]

اسرار قاسمی / علوم غریبه / فارسی

asrār-e qāsemī

کاشفی، حسین بن علی - 910 قمری

(kāšefi, hoseyn ebn-e 'alī (- 1505)

اهدا به: میر قاسم انوار ( یکی از درباریان صفویه)

تاریخ تالیف: در چهارمین سال پادشاهی اسماعیل907ق

این کتاب در اسرار علم کیمیا ،لیمیا ،سیمیا، ريميا و هيميا تأليف شده است پسر مؤلف صفى الدين علی واعظ آن را به نام «کشف الاسرار» گزین نموده و این گزیده در بمبئی در 1312ق و پس از آن مکرر در برلن و ایران چاپ شده است. در دیباچه پس از شرح بخش های پنج گانه علوم غریبه از دو کتاب به گونه منبع نام برده شده است: «سحر العيون» ابوعبدالله مغربی مشهور به لباب ابن الحلاج و «عيون الحقايق و ايضاح الطريق» حكيم ابو القاسم احمد [ چنین است و باید محمد بن احمد باشد] سماوی که از نوشته های یونانی به عربی درآمده است. سپس از «امیر سید قاسم» به بزرگی نام می برد و می نویسد که وی بدو دستور داده است تا آن دو کتاب را به فارسی درآورد و می افزاید که از کتاب های دیگر بر آن افزوده و آن را «سحر العيون» نامیده است. در دو«مقصد» و هر مقصد در چند «اصل» یا «وصل» و هر اصلی در چند فصل و خاتمه ای مقصد .1. علم سیمیا و کلیات آن در چهار اصل و خاتمه ای اصل اول در عظام و رماد مداد و و هر یک از این سه در فصلی، اصل دوم در نوامیس، در فصلها، وصلها و نوعها، اصل چهارم در ترجمه كتاب «سر الاسرار» مشتمل بر 2 فصل؛ مقصد .2. علم ریمیا و آن شعبدات است در دو اصل و خاتمه ای: اصل اول در شعبده و انواع آن، در چهارده «فصل: یکم در عجایب بیوت و آن 5 «وصل» است: اول بیت الذهب

آغاز: بسمله حضرت قاسم العطيات و عالم الخفيات له الحمد فى الغدوات و العشيات چون عنایت بی نهایت سید السادات ... در فضیلت علم میفرماید و ترجمه آن اینست، نظم :علم بود زندگی جان و دل *** علم بود تازگی آب و گل

انجام: و بچشم غبطه نگاه نکند و از فاتحه که لطفی نفرمایند تمت.

ص: 427

چاپ: بمبئی، مطبع فتح الكريم، سنگی، 1302ق؛ تهران، کتابفروشی محمد حسن علمی، سنگی، بی تا ،تهران، موس_سه مطبوعاتی امیر کبیر، سنگی، 1302ق

[الذريعة 2/ 54 و 12/18: كشف الاسرار که گزیده اسرار قاسمی است؛ م_شار فارسی 2/ 292- 294؛ فهرست مشترک نسخه های پاکستان 772/1؛ فهرستواره منزوی 3938/5 دنا 1/ 787(5 نسخه)]

شرح و حواشی:

١- كشف الاسرار؛ فخرالدین صفی، علی بن حسین (868-939)

2- تحفه خانی؛ فخرالدین صفی، علی بن حسین ( 868- 939)

1. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 299

آغاز: برابر؛ انجام: از خون آدمی سیاه فتیله سازند چراغ افروخته نشود مگر جایی که گنج باشد

خط: نستعليق، كا: قطب الدين محمد حکیم رانکویی نونایی، قرن 10؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج،مشکی، 44گ، 14 س_طر (8×13/5) اندازه: 12×18/5سم [ف: 9]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5376-27/46

آغاز: بسمله اسعد الله فی الدارین بدانکه در علم کیمیا وسی_ما وريميا ودعوات کتب بی حساب آمده است اوعلم طلسمات آن علمیست ؛انجام: طعام برنج در دیگ پخته کند و یک پری در ان دیگ اندازد شیر بسیار شود

خطبه مؤلف تحریر نشده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛افتادگی : انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 81گ، 19 سطر، اندازه: 12×25 [ف: 1 - 352]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7414

آغاز: برابر؛ انجام:علوم جلوه جمال ارزانی فرمود و يعلمهم الله الحكمة و چون برزبان معجز نشان حقایق دانش.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ روی برگ اول وقفنامه کت_اب به تاریخ جمادى الثانى 1237؛ جلد: دورو تیماج رو مشکی پشت قهوه ای، 105گ، 15 سطر، اندازه: 15×23/5سم [ف : 19 - 229 ]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2893/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً اواخر قرن 11؛ افتادگی: آغ_از؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 76ص (242پ- 318)، 17سطر (8/5×15/5)، اندازه: 16/5×23/5سم [ف: 6 - 588]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15487/1

آغاز: بهمان سیر اما بعکس سابق در جهت سیر باز کردند تا بخانه متصل بمحل واحد

خط: نسخ، کا: ملا لطفی شیرازی، تا: پنج شنبه 20 رمضان1028ق (در عهد سلطنت محمد امین قطبشاه)، جا: حیدر آباد، جلد: چرم مشکی، 166گ (2ر - 167پ)، 14 ،سطر، اندازه: 12/5×22 سم [ف: 43 - 122]

6. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: 1 مجموعه بدون شماره

کا: محمد طاهر بن محمد علی، تا: شنبه 25 جمادی الثانی 1087ق[ دليل المخطوطات: 1 - 54]

7. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه:465

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ قطع: ربعی :[نشریه: 7 - 101]

8 .تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 191/1

آغاز: برابر ؛انجام : ترجمه کتاب عیون و لباب فنون به اتمام رسید ...و هو سنه سبع و تسع مائة 911 [چنین] هجریه و هم در بیان تاریخ قطعه و رباعی اتفاق افتاد اگر این نسخه را کنی تکرار *** راه یابی به گنجهای نهان

خط: نستعلیق ،تحریری، بی کا، تا: قرن 12؛ 71گ (1پ-71ر) [ف: 1- 133]

9. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1859/2

آغاز: همچنین اگر ملکی عظیم در تصرف تو بودی... و عبادت اوثان مشغول شدند و عصیان و فساد اختیار کردند؛ انجام: بما در قیل گفتی خداوند تعالی مرا بر تو بواسطه رجحان کرامت فرموده است ... که غم جان و جامه کم دانند ... از زیبنده خلعت.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ در حاشیه نسخه؛ واقف: سید سعید طباطبایی، 1332؛ کاغذ ،نخودی، جلد: میشن عنابی، اندازه: 16/5×27/5سم [ف: 5 - 262]

10. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2897

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سپاهانی، جلد تیماج حنایی زرکوب مقوایی، 48گ، 13 سطر،اندازه: 14×20سم [ف: 3 - 127]

11. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1920/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: محمد زمان بن محمد یوسف چرکس، تا: 1140ق؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد ،ابره کاغذی، 219 ص( 1- 219)، 14 سطر (13×18/5)، اندازه: 15×21سم [ف: 4 - 372]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9687

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛جلد: مقوایی عطف تیماج سبز، 144گ، 9 سطر، اندازه: 11×17سم [ف: 25 - 54]

13. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2864/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج زرد مقوایی، 11ص (3ر-13ر)، 13 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 126]

14. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3131

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: کاغذ آهار مهره ،فرنگی ،جلد: میشن لایی قهوه ای، 88گ، 12 سطر، اندازه: 11/2×17/5سم [ف 2 - 25]

15. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3168

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: کاغذ فرنگی ،جلد: میشن لایی قهوه ای 100گ، 17 سطر، اندازه: 14/3×19/8سم [ف: 2 - 25]

ص: 428

16. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3650

خط: نسخ ،کا: کربلایی حسین، تا: قرن 13؛ کاغذ: کاغذ آهار مهره فرنگی ،جلد: میشن قهوه ای، 308گ، 12 سطر، اندازه: 20/9×34/4سم [ف: 2 - 25]

17 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12896

آغاز: فصل اول در علم سیمیا و کلیات آن بر چهار اصل و خاتمه اشتمال دارد، اول بباید دانست که اصل همه اصلها در این علم سه چیز است عظام و رماد و مداد و مدار اعمال سیمیا برین اصول ثلثه است؛ انجام: آن را نگاه دار چهار فصل بی آنکه فصل تم_ور شابال آن بریزد آنگاه آن در قفس پنهان شود بباید دست در آن قفس کنی او را بگیری و او را ... کنیو خشک کنی باید بر بازوبندی که عجایب بینی ..

بخش اندکی از کتاب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام: مصحح ،محشی ،کاغذ ،فرنگی ،جلد: مشمعی قهوه ای با مقوا. 18گ ، 19 سطر (8/5×13/5)،اندازه: 12×17 سم [ف: 32- 704]

18. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 365

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ افتادگی: آغاز [نشریه: 2- 63]

19. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6932/3-35/112

آغاز: برابر؛ انجام: و این اول ایجاد نیز هست حرف دویم غافیطوس که ن باشد و این نیز دوم ایجاد است وعلى هذه القياس

خط: نسخ، کا: عبدالحسین دارابی شیرازی دارابی، تا: قرن 13؛ ج_لد: تیماج مشکی، 68گ 18 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 1-351]

20. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 658

خط: نستعلیق، بی کا، تا قرن 13 ؛کاغذ: آبی رنگ ،71گ، اندازه: 12/5×21سم [ف 3 - 8]

21. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14866

آغاز: برابر؛ انجام: ور زما گنج (؟) او نشان طلبی *** دیگر اس_رار قاسمی برخوان

خط: نستعلیق ،هندی، بی کا،تا: قرن 13؛ روی صفحه اول سید محمد باقر حسینی مازندرانی بار فروشی دیو کلائی در سال 1317 توصیه کرده که «مطالعه این گونه کتابها جز تعطیل عمر شری_ف چیز دیگر نیست، گول نخورید روزی بدست خداوند است»؛ کاغذ: نخودی یا صورتی مات ،جلد: مقوایی با روکش کاغذی ابر و باد، 71گ، 19 و 15 سطر، اندازه: 14/3 × 24سم [ ف: 41- 250]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16345

بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: خشتی [د.ث. مجلس] ؛

23.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3128

خط: نسخ، بی کا، تا: 24 شعبان 1228ق، مدرسه حاجی میرزا محمد باقر ؛کاغذ: کاغذ فستقی ،آبی ،جلد: میشن تریاک ،237گ، 9 سطر، اندازه: 11/2×17/6سم [ف: 2 - 25]

24. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3090

خط: نسخ، بی کا، تا: رمضان 1239ق ،مجدول با گوشه ه_ای تذهيب، كاغذ: كاغذ ترمه ،اصفهانی، جلد: میشن قهوه ای روشن طلاکوب ،54گ 21 سطر، اندازه: 13/2×21/6سم [ف: 2 - 25]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16937

آغاز: برابر؛ انجام : و الله میسر الدهور و عليم بذات الصدور و الله ما نقول وكيل. انجامه: تمت المقصد الأول بتوفيق الله عز وجل. كتب في 6... ربیع الاول 1251.

شامل مقصد اول؛ خط: شکسته تحریری، بی کا، تا: 1251ق؛ جلد: مقوا، 59 ص، 17 سطر (7×15) ، اندازه: 11×18سم [ف: 47 -]

26. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12559/2

آغاز: برابر ؛ انجام: چون قاعده می باشد که ختم طعام بر حلاوت باشد اگر درین مقام مایده کلام نیز بدین شیرینی اختتام یابد خالی از مناسبتی نخواهد شد.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 15 ذیحجه 1252ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 115 ص (52-167)، 23 سطر [ف: 36 - 91]

27. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9444/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 23 محرم 1252ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 83گ (324پ-241ر) 15 سطر، اندازه: 13×25/5سم [ف: 24 - 206]

28. شیراز ،محلاتی صدر الدین؛ شماره نسخه: 1

بی کا ،تا: چهارشنبه 29 جمادی 1254ق [ نشریه: 5 - 275]

29. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22952

آغاز: برابر؛ انجام: و تفرج عنی فرجا عاجلا ... برحمتک یا ارحم الراحمين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1258ق[ رایانه ]

30. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10437

آغاز: برابر؛ انجام: تاریخ کتاب تو ز فيض ابدى فيشهر ذى قعده سنه 1259سمت اختتام پذیرف

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1259ق [الفبائی: 47]

31. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23054

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: چهارشنبه ربیع الاول 1260ق [رایانه]

32. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2876/1

خط: نستعليق، كا ،الله مراد، تا: 28 شعبان 1274ق، جا: لنگرود؛ کاغذ: فرنگی ،سفید ،جلد: تیماج مشکی، یک لا، 108گ (3پ-110پ)، 13 سطر، اندازه :11×18سم [ف 3 - 127]

٣٣. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3826/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1276ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 33گ ،(15ر -47ر)، 19 سطر (8×14)، اندازه: 11× 17سم [ف: 12 - 2806]

34. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 501

آغاز: برابر؛ انجام: ک. ل. م. ن. و. ه_ ى.

خط: نستعلیق،بی کا، تا: ذیقعده 1280ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی یک لا، 76ص، 20 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 2 - 171]

35. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12568

ص: 429

آغاز: برابر؛ انجام:و او بکار مردمان بسیار جهد بکند و یک زن بیگانه باشد او را دشمن کمتر بود و از مردماندیگر راضی باشد و خداوند ثور را خدایتعالی حج روزی گرداند تمت.

خط: نسخ، کا: محمد تقی بن حاجی عبدالرزاق ساوجی، پنج شنبه 4 ربیع الثانی 1283ق؛ دارای جداول؛ جلد» تیماج س_بز ،168 گ، 16 سطر، اندازه: 19×32سم [ف: 36 - 103]

36. مشهد شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1021/1

آغاز: برابر؛ انجام: که موجب ضحک بسیار باشد و مکرر تج_ربه شده

نام کتاب و مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، کا: ابوالحسن بن محمد نقی نهاوندی، تا: شوال 1286ق؛ افتادگی: وسط؛ عناوین آن «وصل» است؛ جلد: تیماج قهوه ای، 82 گ (1پ-82ر)، اندازه: 12/5×21سم [مؤید: 3 - 34]

37. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 648

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14، 47گ، اندازه: 17×21سم [ف: 3 - 8]

38. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29543

آغاز: دوازده یک ل می رسد بعد از آن ... یکی یکی در ریز زبان گیرد در هر کلام که خفی بعمل آمده؛ انجام: مثل این است که با آتش آب ریخته شده و این حکمت یونان است ...

خط: نستعلیق جلی، بی کا، تا: قرن 14 ؛افتادگی: آغاز و انج_ام؛ ضمیمه نسخه ش 16184؛ جلد: گالینگور با عطف و گوشه تیماج، قطع: رقعی [رایانه]

39. اصفهان؛ مهدوی مصلح الدین؛ شماره نسخه: 155

آغاز: برابر؛ انجام: اسالک بحق خالقک مدیر الکل و منشی العلويات و السفليات مالكها ان تفعل كذا وكذا

خط: نسخ، كا: محمد بن محمدرضائی اصفهانی، تا: 26 شوال 1341ق، جا: بندر معموره اهواز مهر حرره محمد اصفهانی؛ج_لد: مقوایی با روکش پارچه، 105گ، 20 سطر، اندازه: 9/5×15/5 [ف: 151]

40.مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1297

آغاز: برابر؛ انجام: متفرقه مشتمل است بر دو فصل در صورت (؟)

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح ؛جلد: تیماج زرد ،91گ، 11 سطر، اندازه: 11/5×17سم [مؤید: 3 - 248]

41. نجف آباد ؛حججی؛ شماره نسخه: 123/15

آغاز: برابر

کا: مصطفى بن هاشم حسینی، بی تا، جلد: تیماج سرخ مجدول با ترنج و سر ترنج ،17گ (96پ-112ر)، اندازه: 17/5×23/5 سم[ف: 180]

42.تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 77

آغاز: فصل در عظام و انقیاد از سه استخوان؛ انجام: مطابق تمایلات روحیه طرف بدهد.

دارای پنج مقصد و هر مقصدی در چند فصل و یک خات_مه؛ بی کا بی تا؛ افتادگی: آغاز: کاغذ ،فرنگی، جلد: مقوایی، 114ص،10 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 106]

43. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 610/3

آغاز: بر صاحب وقوفی مخفی نمی باشد و حاجت تقریر ندارد

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای ،123گ (108-231)، 20 سطر (6/5×15)، اندازه: 13×21سم [ف: 2 - 241]

44. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 853/2

تا فصل ششم؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 17 سطر، اندازه: 15 × 20سم [ف: 3 - 31]

45. شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 170/1

آغاز: برابر؛ انجام: در آخر کتاب در ماده تاریخ این سه بیت آمده: اگر این قطعه را کنی تکرار*** راه یابی به گنجهای نهان / منطق الطیر اگر بیاموزی *** شود این گفتگوی بر تو عیان / گر زتاریخ آن نشان یابی *** دیگر اسرار قاسمی بر خوان

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 50گ (1-50)، اندازه: 17×21/5سم [ف: 1- 95]

46. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6218/3-ف

نسخه اصل: کتابخانه گنج بخش ش، 602؛ بی کا، بی تا [فیلمها-ف: ٣ - ٢١١ ]

47. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2241/6-12/131

آغاز: افتتاح کتاب اسرار آنچه توضیح بود نوشته شد اگر خواهی که تسخیر قمر کنی سه روز روزه دارد و بعد از آن خانه را؛ انجام: و اگر دم از ماه رودپشت سوی شمال باید کرد و ساکن باش و از جای خود حرکت مکن تا تو را ظفر بود و الله اعلم بالصواب.

خطبه کتاب حذف شده؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ جلد: ساغری قهوه ای مجدول ،ضربی 37گ (122پ-158پ)، 12 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 1 - 351]

48. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3573/1

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: دولت آبادی، جلد: مقوایی روکش تیماج مشکی عطف تیماج قرمز، 45 (1-45)، 21 سطر (12×22)، اندازه: 20×31سم [ف: 5 - 1706]

49. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7572-38/192

آغاز: بسمله الحمد لله والصلوة على نبيه و وصیه چنین گوید فقیر حقیر بی بضاعت... على بن الحسين المشتهر بالصفى...مسما باسرارالقاسمی مشتمل بر بعضی از اعمال خیالات که آنرا سیمیا گویند؛ انجام: و این دو کلمه مرقوم شد تا طالبان راه حق از راه ضلالت و شقاوت روی بجانب سعادت نهند بالله التوفيق.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ، 53گ، 11 سطر، اندازه: 14×18سم [ف: 1 - 352]

50. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1334

ص: 430

آغاز: علوم جلوه جمال ارزانی فرمود و يعلمهم الله الحكمة و چون بر زبان معجز نشان حقایق دانش

خط: نسخ، کا: حاجی علی بن محمد حسین طرماح كربلایی؛ بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ جلد :مقوایی، 124گ،15 سطر، اندازه: 22×27/5سم [ف: 4- 115]

51. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1959

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ این نسخه کتاب را بر دو مقصد تقسیم کرده و نام «نیر نجات» بدو داده است، تاریخ تألیف کتاب در نسخه حاضر 907 می باشد؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا، 73گ، مختلف السطر، اندازه: 10×12سم [ف: 5 - 331]

52. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15842

آغاز: مطابق نسخه 14888؛ انجام: پیش از آن که سخن گوید بر بالای بام رود برابر مسکن او هشتاد کرت دال بگوید

بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ محشی، نسخه شامل سیمیا، زیمیا و لیمیا می باشد؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوا روکش کاغذ طرح دار عطف تیماج مشکی، اندرون جلد آستر کاغذی 46 گ، 23-21 سطر (13×18)، اندازه: 17/5×22/5سم [رایانه]

53. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18669

بی کا ، بی تا، انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 10/5×16/8سم [رایانه]

54. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18429

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 112گ، اندازه: 12/3×16/7سم [رایانه ]

55.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6373

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 47]

56. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9653

آغاز: برابر؛ انجام: دیگر اسرار قاسمی برخوان

خط: نستعلیق، بی کا،بی تا [الفبائی: 47]

57. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10959

آغاز: برابر؛ انجام: چنین استماع افتاد بر کافه عوام مخفی نبوده باشد

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 47]

«اسرار القرآن » انيس العاقلين

اسرار القرآن / تفسیر / عربی

asrār-ul-qur‘ān

روح افزایانی، محمد، ق13 قمری

(rūh-afzāyānī, mohammad (- 19c)

تاریخ تالیف: 1198 تا 1205ق

رساله ای کوتاه در تأویلات آیات سوره بلد ،نجم ،الرحمن قدر، که بر مبنای فضایل اهل بیت (علیهم السّلام) و مطاعن دشمنان آن بزرگواران با نام های سوره الحجة و غصب الحجة وسورة هتک الحرمة (برای سوره بلد) سورة نصب الحجة (سوره نجم)، سورة رد الحجة (براى سوره رحمان) و سورة التسلية (براى سوره قدر) تدوین و در پایان خاتمه ای منظوم در 60 بیت در مصائب اهل بیت (علیهم السّلام) سروده شده است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2291

آغاز: بسمله و من وجوه اعجاز القرآن انه لا يقبل الزيادة و النقصان فلله الحمد على هذا الاحسان و الصلاة و السلام على مواطن بواطنه و بواطن مواطنه محمد و آله الذين نزل فيهم نجماً بظاهره و باطنه ... قصیده ايها الطالب للحق اليقين *** بين ارباب النهى فى السالكين ؛انجام: عبرة ما قال في تاريخه ***قبل ان يختمه سبع سنين / من كلام ربهم وانكم *** لتمرون عليهم مصبحين.

خط: نسخ، کا: صدرا بن محسن عبدالعظیمی، تا: 26رجب 1205ق؛ محشی، نام مؤلف در پایان رساله نوشته شده؛ جلد: تیماج سیاه، 25گ، 10 سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 1 - 147]

اسرار القلوب / عرفان و تصوف / عربی و فارسی

asrar-ul-qulub

انصاری، عبدالله بن محمد، 396 - محمد، 396 - 481 قمری

(ansārī, ‘abd-ol-lāh ebn-e mohammad (1006 - 1089)

تهران؛ سادات ناصری، حسن؛ شماره نسخه: 250/4

خط: شکسته نستعلیق ،کا: میرزا محمد بن میرزا علی رضا، تا: 1294ق؛ قطع: ربعی [نشریه 6 - 698]

اسرار القلوب / علوم غریبه / فارسی

asrār-ol-qolūb

علی مردان کرمانی

alī mardān-e kermānī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 17582 ض

asrar-ol-qolub

'alī mardān-e kermānī

خط: نستعلیق، خوب، بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

اسرار القلوب / عرفان و تصوف / عربی

asrar-ul qulub

اهداء به: سلطان محمد بن مرادخان عثمانی

درباره قلب از دید فلسفی و روایات و آیات و همچنین گفته های عرفا و دانشمندان درباره قلب و وظایف آن و اهمیت آن در شؤون مادی و معنوی انسان در چند «فصل» کوتاه و بعضی عبارت ها و شعرها به فارسی.

آغاز:الحمدالله مقلب القلوب وعلام الأسرار والغيوب و الصلاة على نبيه و آله و صحبه ما تعاقب الشروق و الغروب

ص: 431

انجام: عشق حق را گزین تو ایمن شو *** می شمر غیر عشق را یک جو

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8069/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد خلیل بن محمد حسین بیرجندی قائنی،تا: 1295ق؛ جلد: تيماج قرمز بدون مقوا، 38گ(1پ-38ر)، 19 سطر، اندازه: 11/5×20/5سم [ف: 21 - 71]

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3876/1-19/206

آغاز: برابر؛ انجام: حادماً للقلب مسخراً له لايستطيع خلافه فاذا أمر العين بالانفتاح انفتحت

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوایی 10گ، 21 سطر، اندازه: 10×17سم [ف: 6 - 3227]

اسرار قلوب العارفين / متفرقه / عربی و فارسی

asrār-u qulūb-il-‘ārifīn

احمدی، علی اکبر بن حسینعلی، 1307ق 14 قمری

(ahmadī, ‘alī akbar ebn-e hoseyn-‘alī (1890 - 20c)

مشهد ؛رضوی؛ شماره نسخه: 9372

آغاز: نسخه اما توحید دعاء عرفه از حضرت سيد الشهداء ؛ انج_ام: از شر شیطان الله ما را حفظ کند در شاه آباد شمیران نوشتم علی اکبر احمدی

خط: مختلف كاتب - مؤلف، تا: 1385ق [الفبائی: 47]

اسرار القلوب فى اوصاف المحبوب / تفسیر - فارسی

asrār-ol-qolūb fī ovsāf-el-mahbūb

نواب لاهیجانی، محمد بن محمد باقر، - 1263 قمری

(1847-)navvāb-e lāhījānī, mohammad ebn-e mohammad bāqer

اهداءبه: حاجی میرزا آقاسی

تاریخ تالیف: 1263ق

در این رساله نویسنده آیه «و بشرالدین آمنوا اعملوا ...» را مطابق مشرب صوفیان تفسیر کرده است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 682/3

آغاز: بسمله، و كم الله من لطف خفى *** يدق خفاه عن فهم الزکی؛ انجام: توسن عرفان چو تند است و حرون *** هین عيان_ش را بکشای ای ذوفنون. پایان نسخه: كتبه مولفه الفقير محمد بن محمد باقر الملقب به نواب اللاهیجانى فى ربيع الاول سنه 1263ه_ ق .

خط: نستعلیق، كاتب - مؤلف، تا: 1258ق، جا: محتملاً تهران؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: تیماج سبز، 14ص، 15 سطر (6×11)، اندازه: 9/5×16/5سم [ف: 2 - 183]

«اسرار قوله تعالی «اقتربت الساعة و انشق القمر» » شق القمر

«اسرار الكف » فراسة الكف

اسرار کلمه علمیه / اردو

asrar-e kalame-ye ‘elmīye

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2294/8

آغاز: بسمله لا اله الا الله محمد رسول الله یعنی الله جل و علا شانه؛ بی کا، بی تا؛ اهدایی: علی اخلاقی فیروز آبادی؛ کاغذ ،فرنگی ، جلد: مقوایی با تیماج عنابی، 22گ (182-203)، اندازه: 14/5×19/5سم [ف 4 - 1237]

اسرار اللغة (مختصر) / ادبیات / عربي

asrār-ul luġa (muxtaṣar)

ابن الشريفين، ق13 قمری

(ebn-oš-šarīfin (- 19c)

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2580/4

آغاز: اما بعد البسمله و حمد الله والصلوة على محمد و آله. الباب الاول فى ما اطبق ائمة اللغة فى بيانها؛ انجام: حزم الانف و هو دون الجدع.

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: ربیع الثانی 1244ق؛ اهدایی : شیخ محمد جواد علمیه؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج مشکی، 19گ (24- 52) ،اندازه: 7×15/5سم [ف: 4 - 1351]

«اسرار مبدأ و معاد » روضة العقلاء و نزهة النبلاء

الاسرار المرفوعة فى الاخبار الموضوعة= الموضوعات الكبرى = الاحاديث الموضوعة / حديث / عربی

asrar-ul marfa a fi-l axbar-il mawdua = al-mawdu at- ul kubra = al-ahadit-ul mawdua

قاری هروی، علی بن سلطان محمد ، 1014قمری

(qārī heravī, ‘alī ebn-e soltān mohammad (- 1606)

رساله ای است در احادیث جعلی و ساختگی عامه که در کتاب های روایی آنها آمده است. احادیث را به ترتیب حروف تنظیم نموده است.

آغاز: الحمد لله الذى انزل القرآن العظيم القديم وبينه بالاحاديث الثابتة من النبى الكريم بنقل الصحابة والتابعين.

انجام: ذكره العلامة الجزرى فى الحصن مع التزام ان يكون جميع ما فيه صحيحا.

ص: 432

چاپ: با تحقيق محمد الصباغ، القاهرة 1972م، بيروت، دار الكتب العلميه، 1405ق ،کراچی ،سنگی، بدون تاریخ وزیری، 176ص

[هدية العارفين 751/1؛ الاوقاف العامة بغداد 311/1 و 312؛ دار الص_دام ص 52 و 53]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9027/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: ابوبکر بن حمزه، تا: 26 رجب 1134ق؛جلد: تیماج قهوه ای، 85گ (36 پ- 120پ)، اندازه: 14×20/5 [ف: 23 - 182]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11129/1

آغاز: برابر؛ انجام: جعل الله تعالى نافها لعامله شافعا لمؤلفة و ناظره و قارئه و کاتبه و معلما لطالبه ... سبحان ربنا رب العزة عما يصف_ون و سلام على المرسلين و الحمدلله رب العالمين

خط: نستعلیق، کا: مصطفى بن يوسف بن مصطفی، پاینوی، تا: ربیع الاول 1202ق؛ دارای سرلوح، مجدول، یک برگ در اصطلاحات و انواع حدیث در پایان این رساله؛ کاغذ: فرنگی، 59گ (1 تا 59)، 27 سطر، اندازه: 9×17سم [ف: 28 - 196]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 21872

آغاز: بسمله. الحمد لله و کفی و سلام على عباده الذين اصطف_ی؛

انجام: فمن اراد ان يشم رائحتى فليشم الورد.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛اهدایی: رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: مقوا با عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 16گ، 17 سطر، اندازه: 14/2×20سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 2 - 688]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10959/4

آغاز: بحدیث و هو يرى انه كذب فهو احد الكذابين فقد كثرت فى زماننا الاحاديث الموضوعة و يرويها القصاص؛ انجام: و ابو سعيد عبدالمنعم بن يغنم

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوایی 8گ (80ر-87پ)، اندازه: 15×21سم [ف: 27 - 370]

«اسرار المصائب » مصائب خامس آل عبا

«اسرار المصائب » زبدة المصائب فى نوايب الحسين بن ع_لی ابن ابی طالب

اسرار المصائب / تاریخ معصومین / فارسی

asrār-ol-masā’eb

تنکابنی، محمد بن سلیمان، 1234 - 1302 قمری

(tonekābonī, mohammad ebn-e soleymān (1819 - 1885)

کتابی در اسرار و حكم مصايب وارده حكم مصايب وارده بر خاندان پیامبر و در احوالات امام حسین است به رفع مشکلات برخی از اخباردرباره اهل بیت نیز پرداخته است. در زمان حکومت ناصرالدین شاه و در زمان صدرات میرزا آقاخان نوشته شده است. در آن از«الاصول الاصلية» و «الدرة البيهة» و «لسان الصدق» و «بدايع الاحكام في شرح شرایعالاسلام» و کتاب های علوم غریبه خودش یاد کرده است.

آغاز: خوشترین ذکری از اذکار ... اما بعد چنین گوید

انجام: اشعریه و معتزله قدریه اند و گبران این امت

[الذريعة 55/2 ش 219؛ نسخه های منزوی 4409/6؛ فهرستواره منزوی 1546/3 ]

1.شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 83

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شوال 1267ق؛ انتهای این نسخه فهرست 70 تألیف خود را ذکر کرده که تألیف 57 کتاب حاضر است؛ 61گ، اندازه: 15×21/5سم [ف: 3 - 8]

2. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 227/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14[ نشریه: 7 - 229]

اسرار المصائب و نکات النوائب / تاریخ معصومین / عربی

asrar-ul-masaib wa nukat-un-nawa'ib

فشندی قزوینی، محمد تقی بن محمد علی، ق13

fašandī qazvīnī, mohammad taqī ebn-e mohammad ‘alī

(- 13c)

تاریخ تالیف: آغاز غره صفر 1323ق؛ محل تأليف: نجف اشرف کتاب در رد کسانی است که روایات جعلی پیرامون وقایع عاشورا روایت می کنند و داستانهایی غیر واقعی به آن نسبت می دهند و اعمال موهن مذهب در عزاداری ها انجام می دهند. در آن روایات صحیحه و تاریخ های نقل شده واقعی راجمع آوری نموده است و آن را در آن را در یک «مقدمه» و چند «مقصد» و یک «خاتمه» قرار داده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7832

آغاز: الحمد لله الذى جعلنا من الامة المرحومة وفضلنا على ساير الامم بفضائل معينة معلومة و من علينا بان خلقنا من بقية طينة الائمة فلذا نحن اليهم الى سماع مناقبهم و ذکر مصائبهم؛ انجام: في مواضع كثيرة كما لا يخفى على المتتبع الخبير فهذه جملة من الاسباب التي اوجبت لمعاداة يزيد مع الامام السعيد ابي عبدالله الحسين عليه السلام

فقط دوازده نکته از مقدمه کتاب (در نکات مهمه و دقایق معظمه) را شامل است؛ خط: نسخ، كاتب - مؤلف، تا: 1 جمادی الثانی، 1324ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 348گ، 26 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ف:26 - 316]

اسرار المطالب و نخبة الفوائد في الشرح على الفرائد / اصول فقه / عربی

ص: 433

asrār-ul-maṭālib wa nuxbat-ul-fawā’id fi s. ‘al-alfarā’id

شرحی است بر «رسائل» شیخ انصاری با عناوین «قوله-قوله» از مصنف کتاب با دعای «رحمه الله» یاد می کند.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 443-3/63

آغاز: بسمله. حمدله وصلاة قوله فاعلم ان المكلف اذا التفت الی حكم شرعى الخ قد يقال ان بتخصيص ذلك بالمكلف غير مست_قیم اما اولاً فلان غير المكلف ايضاً اذا التفت الى حكم شرعى؛ انج_ام: لم يقم دليل شرعى فى دليل اجتهادی او اصل عملى على بي_ان حكمها فيلزمه القول بتقديم الاصول العلمية عليها ايضاً. المقصد الثاني.

از اول تا اول المقصد الثاني؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 و14؛ مصحح، در اول نسخه چند برگ پیش نویس مؤلف است: «الك_لام في الادلة الشرعية و الكلام فيه يقع في مقامات الأولى في بیان الفرق بين الدليل والامارة»؛ جلد: تيماج ،آبی، 45گ، 19 س_طر، اندازه: 17/5×22سم [ف: 1 - 349]

اسرار معنی قوله عليه السلام «من حفظ على امتى اربعين حديثا» / شرح حدیث / عربی

asrār-u ma‘nī qawl-ih ‘alayh-is salām «man ḥafiẓ-a

‘alā ummatī arba‘īn-a ḥadīṯā»

جیلانی، عبدالکریم بن ابراهیم، 767 - 832 قمری

(jīlānī, ‘abd-ol-karīm ebn-e ebrāhīm (1366 - 1429)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 442/7-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش1825؛ خط: نسخ، بی کا،تا:851ق، 3گ (118-120)، 19 سطر [ فیلم ها -ف: 1 - 477]

اسرار مفاتیح / رمل / فارسی

asrār-e mafātīh

نیشابوری، ابو منصور محمد، ق 7 قمری

(neyšābūrī, abū-mansūr mohammad (- 13c)

تاریخ تألیف: رجب 673ق

رساله ای مفصل در اسرار و قواعد و اصول علم رمل که مطابق حروف تهجی در بیست و هشت «کتاب» تنظیم شده است: «واین کتاب را اسرار مفاتیح نام کرده اند و مجموع این کتاب28 باشد و بر هر کتابی حروفی و نقطه ای بود ... و این کتاب را بر من نهاده اند و مردم سرگردان کرده اند... و این ضعیف مح_مد ابی منصور مدتی دراز سیاحت کردم ....». مؤلف پس از سیاحات بسیار و دیدن اساتید فراوان در طول سی سال تجارب و اندوخته های علمی خود را در این اثر گردآوری کرده است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2863

آغاز: فصل زمستان بود و حکم یکسال بدین طبایع از این 12 بروج بدر کند و دیگر در چند دیده باش که آتش یک رطل بود و باد 10 رطل و آب 100 رطل و خاک 1000 رطل؛ انجام: فصل و از آن رمل بدین نقطه آفریده است یعنی که نقطه و یک نقطه دیگر صفر بود بدین شکل و اصل نقطه رمل از حساب ضرب و قسمت هندسه بدر آمده است

خط: نستعلیق، نازیبا، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 73گ، 19 سطر، اندازه: 11×19سم [ف مخ: 1 - 148]

اسرار المفاتيح / رمل / فارسی

asrar-ol-mafatth

مؤلف مدعی است که عمویش ابوعبدالله محمد حسين معروف به کله کبود به مغرب رفته و کتاب ابن شیشی مغربی را به دست آورده و خود از آن کتاب بهره برده و این کتاب را پرداخته است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9369/4

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد بدانکه این کتابی است که بیان خواهد رفت در بیست وهشت نقطه

در این نسخه فقط سه صفحه اول این کتاب آمده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1014ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ، 40پ-41پ، اندازه: 18/5×24سم [ف: 24 - 155]

اسرار المفاتيح / رمل / فارسی

asrar-ol-mafatih

گفتاری است به فارسی در رمل با عنوان فصل در آوردن خبی، فصل در دانستن حال هر روز خود، فصل در ضمیر گرفتن.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3453/1

آغاز: هذا كتاب اسرار مفاتيح، بسمله ... حمدله. و العاقبة للمتقين و الصلاة على ... روایت است از حکماء اوایل که این علم فقط علمی است که به دانیال پیغمبر (علیه السّلام) آمده است و این را پوشیده داشته اند؛ انجام: موجت نقصان دنیا و دینی رمال شود

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11و 12؛ کاغذ: پسته ای، جلد: رویه میشن یک لایی، 10گ (1پ-10ر)، 15 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 6 - 426]

اسرار المفاتيح / رمل / فارسی

asrār-ol-mafātīh

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5799/3

ص: 434

آغاز: خانه اول منوبست بنفس و طالع و نیک و بد وصحت و مرض و ابتدای هر کاری حال نفس در کل امور؛ انجام: آت_ش روح بود و باد عقل بود و آب نفس و خاک جسم، و الله اعلم

در رمل است و مختصر آن؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن تریاکی لایی، 80گ (87پ-166ر)، 16سطر، اندازه: 11×18/2سم [ف: 9 - 45]

اسرار المفاتيح / رمل / فارسی

asrār-ol-mafātīh

رساله مختصری است در دستور عمل به رمل و چگونگی یاف_تن احکام از خانه های جدول رمل.

قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 671/3

آغاز: اما بعد بدانکه در علم رمل آتش فصل بهار و باد ف_صل تابستان و آب فصل خزان و خاک فصل زمستان؛ انجام: همچ_ون لوحی که پسر را دهند که بخواند و راست باز آید چون تیر بر نشانه تمت الرساله الرمل.

بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج قهوه ای، 17گ (17 پ-33ر) ابعاد متن: 8×18، اندازه: 11×21سم [ف: 2 - 305]

اسرار المكارم / شرح دعا / عربي

asrār-ul-makārim

بارفروشی مازندرانی، محمد بن مقيم، 1196 – 1281قمری

bārforūšī māzandarānī, mohammad ebn-e moqīm

(782-1865)

تاریخ تالیف: رمضان 1261ق

شرحى است بر دعای مکارم الاخلاق حضرت امام زین العابدین (علیه السّلام) که مؤلف در ماه مبارک رمضان سال 1261 آن را برای مردم بر بالای منبر شرح نموده و سپس آن را در کتاب حاضر تدوین نموده است.

بابل؛ خاتم الانبیاء؛ شماره نسخه: 272/1

آغاز: الحمد لله رب العالمين اللهم صل على محمد و آل محمد و بعد فيقول الفقير الى الله الغنى محمد بن مقیم بار فروشی... انی شاورت الاحباب فى امر كيفية الوعظ فى شهرنا هذا و ان دارت الموعظة على مدار مصالح المقام؛ انجام: و الادلة القائم عليه أکثر ان يحصى فالآن عقيب شهر الصيام جف القلم.

خط: تحریری، کاتب - ،مؤلف، بی تا؛ واقف: يعقوب بن مقیم درزی بارفروشی مازندرانی (برادر مؤلف)، 11محرم1262؛ 146 ص (2-147)، 24 سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 193]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1792/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 5 - 261]

الاسرار المكنونة و الانوار المخزونة / عربي

al-asrār-ul maknūna wa-l anwār-ul maxzūna

؟ مراغی، حسن بن عبدالرحيم، - 1300 قمری

(marāqī, hasan ebn-e 'abd-or-rahīm (- 1883)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10189/9

آغاز: بسمله الحمد لله الذي خلق الخلق بالاحتجاب فالخلق حجب لانفسهم و لولا ذلك لاحترقت سبحات وجهه؛ انجام: و اتمم لنا انوار معرفتك و اذقنا حلاوة عفوك و لذة مغفرتك ... يا ارحم الراحمين.

خط: نسخ، کا: رستم بن بیجن (؟) ،مراغی، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تيماج مشكى مجدول، 132 ص( 473-604)، 16 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 32 - 229]

اسرار الملكوت / هیئت / عربی

asrar-ul-malakut

قدسی، عباسقلی بن میرزا محمد ثانی، ق13 قمری

qodsī, ‘abbās-qolī ebn-e mīrzā mohammad-e sānī (-

(19c)

اهدا به: سلطان عبدالحمید خان عثمانی

تاریخ تالیف: 1262ق

رساله ای در اثبات حرکت زمین به گرد خورشید و رد عقیده بطلیموس در یک «مقدمه» و سه «باب» و هر باب در چند «فصل» و «خاتمه».

آغاز: الحمد لله الذى على العرش استوى... و بعد فيقول الجاني الشهير بقدسی عباس قلی بن میرزا محمد خان ثانى باکری ... ان في علم الهيئه قاعدتين احدهما لبطليموس الرومى مبنية على سكون الارض.

انجام: فكيف يجترى ان يتصور فى صفات ... والحمد لله رب العالمين

١. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10027

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی، 32گ، 11 سطر، اندازه: 9×14سم [ف: 32 - 35]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6103/1

آغاز: برابر؛ انجام: لا يدرك العقول ادنى مظاهرها.

خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: 1208ق؛ جا: موصل، مدرسه دارالاحسان؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج یک لا مشکی، 19ص (20-2)، 21 سطر، قطع: خشتی،اندازه: 14×19سم [ف: 19 – 87]

اسرار مناسك الحج / فلسفه احکام / عربی

asrar-u manasik-il hajj

ص: 435

اسرار و علل حج را با استناد به احادیث بیان کرده است عناوین برخی از ابواب آن: باب علة التلبية باب العلة التي من اج_لها لا يؤخذ الطير الاهلى؛ باب العلة التي لا يجوز للمحرم ان ينظر فی المرءة؛ باب العلة التي من اجلها صار المسعى احب البقاع الى الله تعالى؛ باب العلة التي من اجلها سمى يوم التروية يوم التروية؛ باب العلة التى من اجلها صار الناس يستلمون الحجر و الركن من اليماني و لا يستلمون الركنين الآخرين.

مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2361/1

آغاز: بسمله، سبحان الذى جعل الحرام حراما على النسناس و الحمد لله الذى صرف عمن فيه تطرق الوسواس؛ انجام: لانه من مقامات الاصول و جعل التكبير بازائه فى الفطر الحمد لله ال_ذی هدانا لتدوينها ووفقنا لتتميمها وصلى الله على محمد و آله الذین هم وسائل الفيوضات و وسائط الرحمات 1231. خط: نستعلیق، بی کا، تا: 14 ذیحجه 1231ق؛ کاغذ: آبی و فست_قی آهار مهره، جلد: مقوا، عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 61گ، 16و 17 سطر، اندازه: 11×21سم [ف: 5 - 708]

اسرار المواعظ / اخلاق / فارسی

asrār-ol-mavā‘ez

؟ صدر، محمد حسین، ق13 قمری

(sadr, mohammad hoseyn (- 19c)

کتابی اخلاقی در ده «سر» .1. صفت ایمان و مومن؛ 2. مذمت نفاق و منافق؛ 3. صفت سخاوت؛ 4. مذمت بخل و حسد؛ 5.عزت قناعت؛ 6. مذمت حرص و طمع؛ 7. ذم کبر و نخوت؛8. معرفت علم و جهل و صفت آن؛ 9. مدح صبر و حل و فوائد خاموشی؛ 10. مدح عدل و مذمت ظلم.

آغاز: سر اول در رساله اسرار المواعظ در صفت ایمان و مومن.

ایمان درختی است ببخش یقین است. فرعش تقوى شكوفه اش حياء. میوه اش سخا

انجام: و اساس در چیده بر چیده نباشد. این نسخه اولین مناجات سبعه و اسرار المواعظ است که بخط مؤلف در تاریخ تالیف اتمام پذیرفت

[فهرستواره منزوی 319/6 ]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 612/2

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، بی تا ؛کاغذ: آهار مهره فرنگ_ی ،جلد: میشن قهوه ای نو، 36گ( 27 ر - 62 پ)، 11 سطر، اندازه:13/4×20/5سم [ف: 5 - 113]

اسرار مهر النبوة بين كتفى النبى / عرفان و تصوف /عربی

asrār-u muhr-in nabuwwa bayn-a kitfay-in nabī

جیلانی، عبدالکریم بن ابراهیم، 767 - 832 قمری

(jīlānī, ‘abd-ol-karīm ebn-e ebrāhīm (1366 - 1429)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 442/10-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش1825؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 851ق، 3گ (127-129)، 19 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 477]

اسرار نام خدا جل جلاله / ادبیات / اردو

asrar-e name xoda jalla jalal-o-h

ناظم: صابر علی

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24569

آغاز: اسرار و رموز نام الله ؛ انجام: سلامت رهين شهريار دكن ... پنجم ماه رمضان المبارک سنه 1250

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1250ق [رایانه]

اسرار نامه / شعر / فارسی

asrār nāme

عطار، محمد بن ابراهيم، 537 - 627 ؟ قمری

(attar, mohammad ebn-e ebrahim (1143 - 1230)

مثنوی عرفانی به شیوه داستان سرایی، شماره بیت ها در نسخه ها میان 2400 تا 3309 مختلف است و در نسخه های تازه تر در سیزده و بعضاً 22« مقاله» و یک «خاتمه» است و این تقسیم بندی در نسخه های کهن نیست. این کتاب را عطار به مولانا جلال الدین بلخی در کودکی هدیه کرده است. نسخه هایی از آن به نام «كنز الحقايق» است: «چو گفتم اندرو چندین حقایق / نهادم نام او كنز الحقايق.

آغاز: به نام آنکه جان را نور دین داد*** خرد را در خدا دانی يقين داد / خداوندی که عالم نامور ز اوست *** زمین و آسمان زیر و زبر زوست

انجام: سخن با درد تر این کس نگفتست *** کزین هر بیت خونین می چکیدست

چاپ: چاپ چهارم ،1338 ،سربی با تحقیق صادق گوهری؛ تهران ،سنگی ،1298 وزیری کوجک، 240ص

[ نسخه های منزوی 2628/4 (نشانی 52 نسخه)؛ الذريعة 6/2 و 114/19 و 56/2؛ مشترک پاکستان 165/7( نشانی 23 نسخه)؛مشار فارسی 299/1 نشانی 3چ؛ فهرستواره منزوی 146/10؛ دنا 790/1 - 56792 نسخه]

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 312/2-ف

موزه قونیه ش 1734؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 19 رجب 695ق؛ 74گ (103-176)، 25 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 167]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 313/2-ف

ص: 436

نسخه اصل: موزه قونیه 1741؛ خط: نسخ، کا: ابراهيم بن عوض مراغی، تا: 5 ذیحجه 698ق، 24 سطر [فیلم ها-ف: 1 - 167]

3. قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4753/5-24/53

آغاز: دلایک دم رها کن آب و گل را *** صلاح عشق در دل/ زنور عشق شمع جان برافروز *** زبور عشق از جانان درآم_وز؛

انجام: همه ذرات عالم در تکاپوی *** نبیند یک نفس جز در روش روی / همه در گردشند و در روش مست *** توبی چشمی و در تو این روش هست

بخشی از آغاز کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 ؛جلد: تیماج مشکی ، 2گ (94پ-95پ)، 27 سطر، اندازه: 9×24سم [ف:1- 352]

4. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 270/2

آغاز: برابر؛ انجام: سخن با دردتر زین کس ندیدست ***کزین هر بیت خونی می چکیدست. تمت الكتاب اسرار نامه بتوفيق عز اسمه و الله اعلم بالصواب من کلامه برد الله مضجعه. بهر کار تخ_ت تو فیروز باد ***همه روزگار تو نوروز باد

خط: نسخ تحریری، کا: ابوبكر بن على بن محمد اسفراینی معروف به باکان (پاکان)، تا: 731ق؛ در ذیل صفحه آخر چ_نین رقم رفته است «پوشیده نماند که این کتاب سیصد و یازده ورق است هر ورقی 108 بیت که مجموع 33500 بیت می باشد ... ی_ک جمله محذوف و محو گردیده است پنج هزار و بیست و پنج دینار می شود کاغذ و جلد و جدول تذهیب هیچ یک در حساب نیامده است» همچنین رقم دیگر «ابن حسین خان این کتاب را فقیر ح_قیر حاجی قطب الدین به نواب سیادت پناه خداوندی ام قربت نمودم که در کتابخانه ایشان بیادگاری باشد بشرط آنکه بکسی نبخشد که بنده به آن راضی نیستم و بهل نمی کنم»، مجدول، دارای کتیبه ،مهر: حسین بن هدایت الله، محمد رضا الحسيني، مشیر السلطنه مورخ به تاریخ 1322؛ کاغذ: بخارائی، جلد: مقوای روکش چرم مشکی، قطع: رحلی، اندازه: 24×35/5سم [ ف : 4 - 801]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1380/4-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 1 - 167]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 554-ف

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: حالت افندی ملحقی ش 56؛ خط: نسخ،کا:خواجه عمر بن احمد شاه قونوی، تا: 23 ذیحجه 753ق ؛ 82گ، 23 س_طر[ فیلم ها-ف: ١ - ١٠]

6. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12605/4

آغاز: نه آگاهی ازین کس مملکت را*** نه جن وانس و شیطاه و ملک را ... (آغاز بخش دیگر:) الا ای مهره باز حقه پرداز *** نق_اب از لعبت معنی برانداز؛ انجام: بر او بیند بعالم یارنامه *** که بر تو ختم شد اسرار نامه

گزیده ای است از مجموعه مثنوی اسرارنامه عطار نیشابوری که بخش موجود از «قصه طوطی و حکیم هندی» به صورت گزیده آغاز گردیده و در آغاز مقاله 22 پایان می پذیرد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: نیمه قرن 9 ؛افتادگی: آغاز؛ مصحح، رکابه دار، نام کاتب به قرینه رساله های قبلی پیر حاجی بن... است؛ کاغذ: شرقی، 8برگ، 148-155، 22 سطر (5×10) ، اندازه: 8×14سم ف: 32-22]

7. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 951/7

آغاز: برابر؛ انجام: شب معرج و اترک نفسک این است

خط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: با تاریخ های 838، 839 و 842ق؛ افتادگی: انجام؛ نسخه تنها سربندهای «الحكاية» را دارد؛ 45گ (644پ-600 پ) اندازه: 12/5×22سم [ف: 2 - 15]

8. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 626/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 [ نشریه: 7 - 211]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12428/9

آغاز: بشب حلاج را دیدند در خواب *** بریده سر بکف بر جام جلاب؛ انجام: کاشکی مستی زبانی داشتی *** تازمستان پرده را برداشتی

چند قعطه از مثنویات اسرارنامه «عطار نیشابوری» است که گویا از سوی خطاط نستعلیق ماهری، گزیده و کتابت شده است؛ خط: نستعلیق ،زیبا، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ شرقی، 4گ (39-42)، 24 سطر، اندازه: 6×12/5سم [ف: 31 - 403]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2659/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کهن، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج قرمز، 418گ،(418-1)، 30 نیم سطر (9/5×15)، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 8 - 406]

11. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5974/5

انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: عبد القادر بن علی بن محمد بدر استرآبادی، تا: رجب 809ق؛ صفحات زرین ،کاغذ ،ترمه ،جلد: میشن آلبالویی سیر ضربی شکسته، 31گ (44ر-74 پ)، 21 سطر، اندازه: 18/5×36/2سم [ف: 9 - 116]

12. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1205/4

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه ایاصوفیا، استانبول ترکیه، ش 4792؛ خط: نسخ و ثلث؛ کا: اسعد بن احمد بن محمد کاتب، تا: با تاریخ 815 ق؛ 151 ص (326-476) حاشیه ) [عکسی ف: 4 - 12]

تهران ؛دانشگاه؛ شماره نسخه: 1/28-عکس

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فيلم ها -ف: ٣ - 21٧]

13. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5955/1

خط: نسخ، بی کا، تا: 819ق کاغذ: ترمه سمرقندی، جلد: میشن قهوه ای ،مغزیدار 25 سطر [ف 9 - 111]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 104/12-ف

نسخه اصل: عاطف افندی ش 2241 ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: چهارشنبه 4 ذیقعده 828ق؛ افتادگی: انجام؛ 62 گ (272-333)، 23 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 409]

ص: 437

15. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4757/1

خط: نستعليق؛ كا: عمر بن بایزید بن عمر بن شرف الدین هر ابيالی ؛تا: سه شنبه جمادی الاول 834قريال كاغذ: سمرقندی ،جلد: میشن يشمى ،ضربی 15 سطر ،اندازه: 20/6×28سم [ف: 8 - 81]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2656/7

آغاز و انجام: برابر

2170 بیت؛ خط: ثلث شکسته، بی کا، تا: 834ق؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج سیاه، 136گ (1- 136 حاشیه)، 32 نیم سطر (11/5×19)، اندازه: 15×25 سم [ف: 8 - 400]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2707/6-ف

نسخه اصل: دارالکتب المصرية ش 23 تصوف فارسی؛ خط: نس_خ، کا: بایزید ابراهیم تبریزی، تا: 851ق؛ 35 سطر (17×26)[ فیلم ها- ف: 1 - 721]

18. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه:4627/5

خط: نستعلیق، کا :حاجی حسن بن سلغر بن حاجی حسن شریف ؛تا: 5 ربیع الاول 860ق؛ مجدول و ستون بندی، جلد: میشن س_یاه،36 سطر، اندازه: 15/5×22/5سم [ف: 7 - 442]

19. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2153/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوب، بی کا، تا: 880ق این نسخه به سال های 1282 و 1322 به ترتیب از عرض گذشته ،مجدول، مذهب، با سرترنج مذهب مرصع؛ با پنج سرلوح عالی مذهب مرصع، دارای ک_تیبه مذهب؛ تملک: کتابخانه امیر اصلان خان با مهر به تاریخ جمادی الثانی 1266؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تیماج قهوه ای سوخته زمینه طلایی متن نقش زرین اسلیمی بسیار عالی لولادار، قطع: وزیری حجیم،اندازه: 16/8×26سم [ف: 4- 794]

20. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 884/4

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: 883ق؛ کاغذ: سمرقندی، ج_لد: تیماج مشکی، 50گ (300پ-349ر) [نشریه: 3 - 484]

21.تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3635/8

آغاز: همی باید که خلقی از ارادت*** برآرد پشت انگشت شهادت ؛انجام: چرا چندین سخن بایست گفتن *** چو خاک می بایست خفتن

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 885؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: آهار مهره سمرقندی ،جلد: چرمی تریدکی ،30گ، 54 سطر چ_هار ستون ،اندازه: 13×22سم [ف: 3 - 1127]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3103/1-ف

نسخه اصل: ملی تبریزش 3634 [ احتمالاً همان نسخه بالا؛ بی کا، تا: با تاریخ 885ق [ فیلم ها-ف: 2 - 77] 22. شیراز؛ وصال (دکتر)؛ شماره نسخه: 34/2

بی کا، تا: 892ق [ نشریه: 5 - 293]

23. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19080/1

بی کا، تا: 892ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ اندازه: 15/6×22/5سم [ رایانه ]

24. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5238/4

خط: نستعلیق ریز و خوش، کا: پیر حسین، تا: 15 رجب893ق؛ در متن و هامش؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی مقوایی ضربی زرکوب درون و بیرون، 28گ (405ر-433ر)، 23 سطر (9×19)، اندازه: 13×23سم [ف: 15 - 4172]

25. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4683/1

آغاز: برابر؛ انجام: نمی رانم سخن زین من زیادت *** که گردان ختم کارم بر سعادت

خط: نستعليق ،كا: على بن حیدر قاسمی، تا: 19محرم 897ق، جا: مهرآباد نیشابور؛ واقف: نایینی ؛کاغذ: نخودی، جلد: چرمی قهوه ای :[ف 7 - 687]

26. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1325/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: دولت آبادی، جلد: تیماج سیاه ترنج و نیم ترنج کوبیده مقوایی، 72ص 23 سطر (15×24)، اندازه: 23×36/5سم [ف : 3 -387]

27. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 19/10 معیری

منتخب اسرارنامه عطار؛ خط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ مجدول و کمند زر؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: گالینگور قرمز 38 ص (270-307)، 15 سطر متن و 24 نیم سطر حاشیه، ابعاد متن 10×18، اندازه: 12/5×21/5سم [ف: 18 - 24]

28. تهران؛ بیانی مهدی (دکتر)؛ شماره نسخه: 55/1

خط: تعلیق، کا: امر الله بن حاج شیخ اویس نخجوانی، تا: 901ق [نشریه 1 - 15]

29. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5062/5

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 946ق کاغذ ،ترمه، جلد: رویه ساغری سیاه، 47گ (279پ - 325ر)، اندازه: 19/5×29/2سم [ف: 4- 663]

30. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 672

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،ممتاز ،کا: شاه محمود نیشابوری، تا: 970ق؛ پشت صفحه اول، «کتاب اسرار نامه شیخ فریدالدین عطار عليه الرحمه به توسط میرزا سید علی مستوفی دواب ابتیاع گردید بمبلغ هیجده تومان رایج خزانه عامره فى شهر ذى حجة الحرام 1271 توشقان ئیل» این نسخه به سال های 1282 و 1322 به ترتیب از عرض کتابخانه مبارکه گذشته است ،مجدول مذهب، دارای چهار کتیبه مذهب مرصع؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار؛ کاغذ ،بخارایی، جلد: مقوای ابره تیماج زرشکی رنگ وسط ترنج دو گل ترنج و چهار لچکی سوخت تحریر زمینه طلا گل برجسته، 68ص، 24 سطر، قطع ،وزیری، اندازه: 21/5×31سم [ف: 4 - 790]

31. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8347/5

آغاز: برابر؛ انجام:شبی بیدار دار آخر خدا را *** چو صد شب

ص: 438

داشتی نفس و هوا را

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ ،نخودی ،جلد: تیماج مشکی، 33گ، 25 سطر چهارستونی (10/7×21)، اندازه: 18/5×32/3سم [ف: 7 - 686]

32. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 398

آغاز: رو تو با حق راست گوی و راست باش *** تا نیاید بر سرت هر دم بلاش؛ انجام: من گنهکارم به پیشت ای حکیم *** رحمتی بر جان عطار ای رحیم

خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 11؛ با سرلوحی در آغاز و حاشیه سازی گل و بوته زرین، مالک:اعتضاد السلطنه 1279 ق،واقف: سپهسالار، 1297ق؛ کاغذ: کلفت رنگارنگ ،جلد: تیماج سوخت آبی زرکوب، 74گ، 12 سطر، اندازه: 12×29سم [ف: 3- 127]

33. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5262

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ دارای ترنج و سرلوح مذه_ب مجدول؛ كاغذ: كاغذ ترمه سمرقندی، جلد: میشن سیاه ضربی، 141گ، 13 سطر، اندازه: 15×23/5سم [ف: 2 - 25]

34. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2664/4

آغاز: برابر؛ انجام: مکن چیزی که تو با آن برایی.

خط: نستعلیق کتابتی، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ مجدول، با کمند زر و سیاه کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ترنج و سر ترنج،منگنه، 189گ (72-260)، 30 نیم سطر (20×11) ، اندازه:28/5×17سم [ف: 8 - 416]

35. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2599/6

آغاز: برابر؛ انجام: شبی بیدار دار آخر خدا را *** چو صد ش_ب داشتی نفس و هوا را

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ : سمرقندی ،جلد: روغنی بوم نارنجی زرک، گل کوکب الوان، درون زرشکی، 66گ (736-671) 25 سطر، اندازه: 12/5×21سم [ف: 8 - 336]

36. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16332

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق کتابتی ،کا: محمد سعید بن ابوالقاسم تربتی،تا: رجب 1005ق، جا: لاهور؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ ،حنایی، جلد: تیماج، 45گ، 19 سطر چهار ستوانه،اندازه: 12/3×30سم [ف: 17 – 9]

37. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9081/2

آغاز: زهی شدت که در حجت گرفتن *** نه برگ خامشی نه روی گفتن/ زهی رخصت که گر راهی نبودی *** کسی را زهره آهی نبودی؛ انجام: سخن با دردتر زین کس ندیدست*** کزین هر بیت خونی می چکیدست / من این اسرارنامه چون نوشتم *** زبھر پور خود تخمی بکشتن

بخشی از آن؛ خط: نستعلیق، کا: دوست محمد بن علی دوست بدستانی/ بجستانی، تا: 21 رمضان 1013ق؛ مصحح؛ كاغذ: نخودی آهار مهره نازک، جلد: تیماج مشکی، دورو، درون قهوه ای، 39 گ(20 ر - 58پ)، 19 سطر (10×15/5)، اندازه:16/5×23/5سم [ف: 29/2 – 716]

38. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2217/2

آغاز: بنام آنکه از خاک آدمی کرد *** زکفی وز دودی عالمی کرد؛ انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: حيدر بن اسماعیل بن عبدالعلی کرکی هاشمی عاملی، تا: 1076ق؛ کاغذ ،اصفهانی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 16 سطر (7×13) ، اندازه: 12/5×20سم [ف: 5 - 313]

39. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4432

آغاز: برابر؛ انجام: ترا این پند بس در هر دو عالم *** که بر ناید زجانت بی خدا دم.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ تحریر در متن و هامش؛ واقف: نایینی ،کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: پارچه ای،67گ، هر صفحه به طورمتوسط 23 بیت، (11بیت متن 12 بیت هامش)؛ اندازه: 10×15/5سم [ف: 7 - 199]

40. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6089/2

بخشی از آن؛ خط: نستعلیق، کا: سید ربیع عالمیان پسر محمد حسینی بنی مختاری، تا: 15ربيع 1142 و اواخر محرم 1142، جا: دولتخانه حاجی محمد حسین پسر حاجی محمد جعفر؛ کاغذ: سپاهانی؛ جلد: تیماج تریاکی عطف مشکی مقوایی، 20 سطر (13×18)، قطع: وزیری، اندازه: 17×25سم [ف : 16 - 195]

41.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه 1010

آغاز: برابر؛ انجام:مکن غیبت مده بیهوده دشنام *** که در حسرت فرومانی سر انجام.

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: کاغذ آبی سیر و روشن مقوایی ،39گ، 19 سطر (11×16)، اندازه: 17×22 سم [ف: 3 - 12]

42. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6039/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی ،مقوایی (177گ (1-771)، 10 سطر (6×12)، قطع: جیبی، اندازه: 11×16سم [ف: 16-184]

43. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18251

آغاز: رقص آفتاب روی دلبر ز شیر آسمان قدر تو برتر؛ انجام: که خواجو که در عالم جان رسید چو از خود بیرون شد بجانان رسید

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1228ق؛ افتادگی: آغاز [رایانه]

44. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1154/1

آغاز: همی باید که خلقی از ارادت*** برآرد پشت انگشت شهادت ؛انجام: چرا چندین سخن بایست گفتن *** چو زیر خاک می بایست خفتن

بی کا، تا: 1280ق؛ افتادگی: آغاز [ف: 3 - 407]

45. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 796

ص: 439

آغاز: برابر؛ انجام: گر جمله کاینات کافر گردند*** بر دامن کبریات ننشیند گرد

خط: نستعلیق، کا: علی رضا، تا: 7 ذیقعده 1330ق؛ مهر : حاج سید سعيد؛ جلد: مقوا با کاغذ ابری عطف و گوشه میشن قهوه ای، 15سطر (7/5×15/5)، اندازه: 13×20سم [ف: 2 - 906]

46. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2608/1

آغاز: الحمد لله المتجلى لخلقه بخلقه؛ انجام: نمیدانم سخن زین من زیادت *** که رانی ختم کارم بر سعادت شامل مقدمه نثر که در آغاز اسرارنامه چاپی است و اسرار نامه ؛خط: نستعلیق، کا: محسن حالی، تا: 1335ق؛ کاغذ: فرنگی زرد ،جلد: مقوایی، 288 ص (1-288) ، 15 سطر، اندازه: 9×16سم [ف : 8- 345]

47. شیراز ؛خانقاه احمدیه؛ شماره نسخه: 134/1

كا: ابوالحسن بن شیخ مصطفى موذن شاه چراغ، تا: 336ق[نشریه: 5 - 224]

48. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 984/1-6/74

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 135گ (1پ-135ر)، 13-15 س_طر، اندازه: 16×20/5سم [ف: 1 - 352]

49. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8325/1-56/175

آغاز: برابر

خط: شکسته، بی کا، بی تا؛ 119گ (1-119) 17 سطر، اندازه: 11×19سم [ف: 1 - 352]

50. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 241/7-ف

نسخه اصل: اونیورسیته ش .496 در 3531 بیت؛ بی کا، بی تا؛ 40گ( هامش 319 پ - 359پ)، 25 سطر [فیلم ها-ف: 1 - 442]

51 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6075/3

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، کاغذ: سمرقندی، جلد: گالینگور و عطف تیماج سرخ، 166 ص ،(272-437)، 22 سطر (8×16) ، ق_طع: ربعی، اندازه: 13×سم [ف: 16 – 192]

52. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7557/2

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا عطف تیماج تریاکی، 11 سطر (6×18/5)، قطع: ربعی، اندازه: 10/5×18 سم [ف: 16 - 628]

53. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18720 ض

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

54. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7357/2

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول مذهب؛ جلد: روغنی زرد عطف تیماج، 35گ (63 پ-97پ)، 25 سطر، اندازه: 15×22 [ف: 25 - 338]

54. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9004/17

منتخب؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج، 5گ (179- 181پ و 209ر- 210 ر) سطور چلیپا و معمولی [ف:29/2 - 601]

اسرار نامه / شعر / فارسی

asrār nāme

سبزواری، هادی بن مهدی، 1212 - 1289 قمری

(sabzevari, hadi ebn-e mahdi (1798 - 1872)

[فهرستواره منزوی 146/10]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5866/2

خط: نستعلیق، کا: کربلائی میرزا حسن سبزواری خلف کربلائی؛ بی تا، 43 ص (172-214) [ف: 17 - 269]

اسرار النبوه / تاريخ / فارسی

asrar-on-nobovva

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15505

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمین نخستین آغاز؛ انجام: و از صحابه دو تن بازمانده بودند

اوراقی پراکنده و ناقص از رکن سوم عنوان فوق در غزوات پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 621] :

اسرار النبی محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / تاریخ پیامبراکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / عربی

(asrār-un-nabī muḥammad (ṣ)

فصلی از کتابی است درباره زندگانی و شخصیت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ).

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1227/10-ط

آغاز: فصل فى اسرار النبي محمد صلى الله عليه و آله فمنها اسرار مولده رواه زياد بن المنذر عن ليث بن سعيد

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ پس از این بخش فقراتی است در اسرار معراج، عرش و احادیثی درباره نجوم، فجر، و اسرار جنت و نار؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز یک لا، 2 ص( 317-318)، اندازه: 11×21/5سم [ف : 23 - 801]

اسرار النجوم = احكام النجوم = کتاب اسرار / هیئت / عربی

asrār-un-nujūm = aḥkām-un-nujūm = k.-e asrār

ارسطو، 384 - 322 ؟ قبل میلاد

(arastū (-384 - -322)

رساله ای کوتاه در صد اصل و قاعده هیئت و اخترشناسی که ارسطو فيلسوف نامدار یونانی برای شاگردش اسکندر مقدونی تألیف نموده است. اصل متن یونانی این اثر در مصادر از ارسطو دانسته شده است. استاد منزوی این نسبت را نادرست می شمارد

ص: 440

و از ترجمه ای از آن که توسط محمد اكبر بن نصر الله بن شاهرخ میرزا افشاری نگاشته شده یاد کرده است که نسخه از آن به شماره 1185 در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می شود.

آغاز: بسمله، وضع ارسطو للاسكندر هذه الفصول بالقضايا وهی مائة فصل الاول الفلك مطبوع افعاله اتفاقيه و الانسان مختار اختياريه وللمختاران يحكم على المطبوع و يصرفه الى اختياره

انجام: وإنما ذلك على حسب حركة القمر و أسرعها و علوها و أیضاً و من أجل صارت دلالتها يظهر في درج التي بخلاف بها و ولا يتجاوزها كالمنشار ان تجريه والسكين التي يقطع بها؛ تمت الرسالة.

[الذریعه 171/13 و 360؛ سزگین 61/7]

شرح و حواشی:

1- منتخب اسرار النجوم - احكام مواليد الفلاسفه و .... ارسطو (384- 322)

2 -منتخب اسرار النجوم - منتخب مقالة في أحكام النجوم؛ ارسطو (322-384)

3- اسرار النجوم (ترجمه) = صد باب اسکندری؛افشار، محمد اکبر بن نصر الله (-13)

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8612/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ، ترنجی ،مقوایی 2گ (29پ -30ر)، 22 سطر (4×13/5)، ق_طع: ربعی [ف 17 - 176]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5529/2

آغاز: مقالة فيلسوف ارسطا طاليس فى احكام النجوم،قال المشترى والزهره اذا كانا في المقام الثاني؛ انجام: وذلك قد اشرف عليه نحس دل على خلاص الاخوان من البلايا

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوایی 2ص (7-6)، 23 سطر (18/5×36/5)، اندازه: 34/3×27/5 سم[ ف:8- 320]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5283/41

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 5گ (102 پ-106ر) [ف: 16- 191]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11579/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: ربیع الاول 1027ق؛ در پایان نس_خه 16 برگ موضوعات گوناگون در بیان کواکب ثابته، اشعاری درباره کواکب و نجوم 12 زمام در نجوم و ساعات، همچنین فوائدی در علم نجوم و منتخب از لامية العجمى به صورت ش_عر ؛مهر: «عبده يحيى الطباطبایی 1290» (بیضی) «عبده محمد ابراهیم بن محمد تقی» (مربع)؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا؛ 13گ (63-75) 15 سطر (8/5×14)، اندازه: 13×19 سم[ف: 29 - 293]

5. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1384/13

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالقادر اردوبادی، تا: 1034ق، جا: شیراز؛ کاغذ: دولت آبادی؛ جلد: تیماج مشکی یک لا، 11ص، 23 سطر (7×15)، اندازه: 12/5×22سم [ف : 3 - 448]

6. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 286/99

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: شاه مراد بن نقد علی فراهانی ورامینی، تا: 5 ذیحجه 1072ق؛ کاغذ: شرقی ،نخودی، جلد: دو رو تیماج رو ،مشکی، 4گ (444پ-447ر)، 27 سطر،اندازه: 18×27/5سم [ميراث شهاب: 42 - 162] 7.تهران؛ دائرة المعارف شماره نسخه: 114/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 5 جمادی الثانی 1084ق؛ 7گ (150 پ- 156پ) [ف: 1-17]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1255/42

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: محمد بن نعمت طبسی، تا: 1091ق؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج حنایی ضربی و مقوایی، 12ص (337-348)، 25 سطر [سنا - ف: 2 - 193]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19321

آغاز: مقاله فیلسوف ارسطاطاليس فى احكام النجوم؛انجام: و قد ذالك قداشرف ... علی رسوله محمد و آله

خط: نسخ خفی، کا: شاه حسین تربتی، تا: قرن 12؛ مجدول مذهب؛ ضمیمه نسخه ش 5529؛ کاغذ: شکری، جلد: مقوا، 23 سطر (18×35/5) ،قطع: رحلی، کوچک، اندازه: 26×43سم [رایانه]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26373

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خفی، کا: محمد کریم، تا: 15 شوال 1128ق؛ کاغذ: ،نخودی، جلد: تیماج برون جلد تیماج قهوه ای، 19 سطر (5×13)، قطع: رقعی، اندازه: 179/5سم [رایانه]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3455/287

آغاز و انجام: برابر

کا: احمد غلام، تا: بین 1063 تا 1141ق، جلد: تیماج یک لا قرمز، 2 ص( 419 -420)، قطع :بیاضی، اندازه: 15/5 × 33سم [ف: 10-1378]

12. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2634/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج قهوه ای، 13گ، 17 سطر، اندازه: 12× 17سم [ف مخ: 1- 148]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4345/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا، حاج هادی جراح، تا: 14 رمضان 1257ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا مشکی، 5گ (70-76)، 20 سطر (8×13/5)، اندازه: 14/5×21سم [ف: 12 - 56]

ص: 441

14 . مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه:77/31

آغاز: مقالة فيلسوف أرسطو طاليس في احكام النجوم.قال المشترى و الزهرة؛ انجام: ذلك قد اشرف عليه نحس دل علی خلاص الإخوان من البلايا

خط: نستعلیق، کا: ابو القاسم حسینی تفریشی، تا: 1263ق؛ ج_لد: چرم سبز، 1گ (122ر - 122پ)، 33 سطر، اندازه: 21/5×34/5 سم[ مؤید 3 - 634]

15. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3752/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: 1270ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد:تیماج عنابی ضربی، 16ص (114-99)، 17 سطر (8×15)، اندازه: 14×21سم [ ف : 12 - 2747 ]

16. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 303/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر رمضان 1272ق؛ 20 گ (76پ- 95پ) ، اندازه: 11/5×17/5سم [ف: 1 - 301]

17. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3238/4

خط: نسخ ،کا: آقا بابا تفرشی، تا: یکشنبه 16 رجب 1275 ق؛کاغذ: فرنگی ،آبی ،جلد: رویه میشن ،قرمز 10گ (115پ-124 پ) 17 سطر،اندازه: 12/7×20سم [ف: 6 - 318]

18.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4655/43

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: کرمعلی خراسانی، تا: قرن 13ق؛ کاغذ: فست_قی آبی، 1گ (223 ر - 223پ)، 22 سطر ،اندازه: 14/6×18/5سم [ ف: 7- 463]

19. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 347/2

آغاز: بسمله و به نستعین مقالة فيلسوف ارسطو طاليس فى احکام النجوم. قال المشترى والزهرة اذا كانا في المقام الثانى اعطيا ال_خیر الكثير؛ انجام: دل على خلاص الاخوان من البلاء و الله اع_لم. تمت النسخة الشريفة المنسوبة الى فيلسوف الاعظم الأكرم و الحكيم الفاضل الكامل ارسطو طاليس. تمت.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 4گ( 36 پ-39ر) [ف: 4 - 954]

20.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 347/3

آغاز: برابر؛ انجام :91 -الكوكب المحترق الذى تحت الشم_س بمنزلة الاسير فهو لا يقدر على شئى جزم بفعله في قبضه

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ پایان ان آغاز بند نود و یکم بدینگونه «91 - الكوكب المحترق الذي تحت الشمس بمنزلة الاسير فهو لا يقدر على شئى جزم بفعله فى قبضه» در هامش بج_ای همین بند بدین گونه آمده «المحترق لتحت الشعاعى كالاسير قبضته ... قاهر قد استولى عليه فلا يقدر على شيء و الراجع كالمريض المشغول بنفسه ليس تقوى على فعل شيء بسقوط ق_وته و ضعفه و الهابط كالمضرور المنكوب حتى يتخلص من نکبته»جای یک کلمه سوراخ شده و خوانده نمی شود که نقطه گذاری گردید و گویا «تحت» باشد؛ 7 گ (40ب -47ب). [ف: 4 - 955]

21. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1482/6

آغاز: قال المشترى و الزهره اذا كانا فى المقام الثانى اعطيا الخير الكثير؛ انجام: و ذلك الكوكب قد اشرف عليه نحس دل على خلاص الاخوان من البلاء و الله اعلم بالصواب.

خط: نسخ، کا: امیر بیک بن مرتضی بن صنع الله بن سر الله بن روح الله بن حجة الله بن عطاء الله بن لطف الله بن روح الله بن سلام الله حسینی عریضی احدی سلامی، بی تا ؛کاغذ: سفید، جلد: مقوایی، 5 ص( 91-96) 17 سطر [سنا - ف: 2 - 296]

22. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 113/17

آغاز و انجام: برالبر

خط: نستعلیق، کا: محمد صالح بن محمد رضا طالقانی ساوجبلاغی، بی تا، کاغذ ،ایرانی ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، 13 ص (225-238) 19 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 141]

23. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1216/42

آغاز: برابر؛ انجام: الفصل 100؛ ان المختارين المنحوسين لكنها تقاطعين في فلكين ... كالمنشاران لحربه و السكين التي يقطع بها.

بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، 7ص (231-225) [ف: 3 - 128]

اسرار النجوم (ترجمه) = صد باب اسکندری / هیئت / فارسی

asrār-on nojūm (t.) = sad bāb-e eskandarī

افشار، محمد اکبر بن نصر الله، ق13 قمری

(afšār, mohammad akbar ebn-e nasr-ol-lāh (- 19c)

وابسته به: اسرار النجوم = احكام النجوم = كتاب اسرار؛ ارسطو (322-384)

کتابی است در نجوم متن آن را که در صدبند است از ارسطو پنداشته اند که برای اسکندر ساخته و چند تحریر از آن در دست هست که «مقالة فى احكام النجوم» و «صد باب اسکندری» خوانده می شود. مترجم تولد خود را در سال 1198 یاد می کند و می گوید که کتاب را به دستور محمد شاه ترجمه نموده است.

آغاز: شرح اسرار النجوم ارسطاطاليس الحكيم. و به نستعين.

سپاس و منت و جودی را که واجب الوجود است و هر چه جزوى ممكن الوجود. و هر چه ممکن الوجود است کرده او است و همه چیز را جداگانه از اجناس و انواع را علتی پدید کرده و هیچ چیز را بی علت نیافریده علت نیافریده ... اما بعد چنین گوید محمد اکبر این نصر الله میرزا بن شاهرخ شاه بن رضاقلی میرزا بن ناردشاه افشار ... که مدنی بود ... که جمعی کثیر از دوستان ومحبان خواهش از این حقیر نمودند که اسرار النجوم معلم اول ارسطاطالیس را ترجمه بزبان فارسی نموده شرح و بسطی لایق داده شود .... در این زمان ... که بملازمت ... اردشیر میرزا سرافراز گردید حسب الامر ... بترجمه این کتاب مستطاب صد باب اسکندری مفتخر و سرافراز گردید ... و این کتاب مشتمل

ص: 442

است بر صد باب هذا دیباچه کتاب اسرار النجوم لارسطاطاليس فيلسوف. وضع هذا الكتاب لاسكندر الملك و رسم هذا الفص_ول بالقضايا و هى مائة فصل .ترجمه: این کتاب مستطاب اس_رار النجوم ارسطاطالیس حکیم است حکیم است ... قال ارسطاطاليسى انت ایها الملك بعزه موقعه منی و جلالك فى نفسك و استكمالک فضائل الانسانية و استمالك على احد الصفات الملكوتية حقیق بان تكون و ارثاً للعلوم الحكمية التى اودعها الملك الخ_یبرهرمس الكبير حين علم بما يكون من الطوفان و لم يقدر ع_لی استخراجه بعده الا الحكيم الفاضل بليناس و انا اخذته منه واستقدمته

انجام: فصل صدم: قال ارسطاطاليس الحكيم القمر اذا افسدی فساد كان و كان صاحب الطالع صالح الحال دال على البلوی بعدها نعمة المشكورة. ترجمه: چون قمر فاسد الحال باشد وهر فسادی که باشد صاحب طالع صالح الحال بود دلالت کند بر آنکه اولاد مولود ببلیه و بلائی و عارضه گرفتار شود وبعد از آن نعمت و مالی و ثروتی بمولود برسد که از آن نعمت و دولت شکر خدای کند. والله اعلم بالصواب

[نسخه های منزوی 257/10؛ فهرستواره منزوی 2851/4]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3386/1

خط: نسخ، كاتب - مؤلف، بی تا؛ مصحح توسط خود مولف، محشی خود مؤلف با امضای «محمد اکبر» و با نشانه «منه»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی عطف قهوه ای، 203گ (1- 203) ، 17 سطر ،(8×14)، اندازه: 15×21سم [ف 11 - 2384]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1185

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: هاشم موسوی هروی، تا: یک شنبه غره صفر 1269ق؛ حسب خواهش شاهزاده آزاده محمدرضا؛ تملک: شاهزاده ای در 27 شعبان 1271، محمد مهدی بن محمد حسین بن محمد حسین بن بدیع الزمان حلبی منجم در 1289، علی اصغربن محمد ابراهیم در سیچقان ئیل 1293؛ مهر: «منجم باشی»؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج خاکستری درون سرخ، 103گ (6/5×12) سطر 15، اندازه: 11×17/5سم [ف: 6 - 2160]

3. قم ؛طبسی؛ شماره نسخه: 97/2

آغاز: برابر؛ انجام: گذران و معیشت خود کند و دائماً ش_کر خداوند رؤف عفور عفو کریم نمايد و الله العالم بالصواب

خط: شکسته، نستعلیق، کا: ابراهیم بن میرزا، تا: پنج شنبه 20 شوال 1287ق ؛جا: مازندران ساری، حسب الامر شاهزاده علیقی میرزا؛ در میان نسخه جدول هایی است در استخراج مطالع از مترجم با تاریخ صفر 1298 ؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی ،مجدول، 97گ (13ر- 109)، 15 سطر، اندازه: 17×21سم [طبسی مخ: 1 - 111]

4. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 289

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ با تاریخ تملک 1254 در ص ع؛ ج_لد: تیماج حنایی ضربی متن، قطع: ربعی [نشریه 3 - 390]

اسرار النجوم / هيئت / عربي

asrār-un nujūm

ابو معشر فلکی، جعفر بن محمد، 172 - 272 قمری

(886-abū-ma‘šar-e falakī, ja‘far ebn-e mohammad (789 -

کتابی در نجوم و احکام آن دارای چندین «باب» که که در بابی از آن کتاب های معروف زمان خود را نام می برد که کمتر در منابع دیده می شود، و بیشتر «قال ابو معشر» برای نشانی: «فی الامطار قال ابو معشر انظر فى الامطار وقلتها وركوبها الى طبيعة الكوكب المسئول على البلد و على الاقاليم الذي فيه ذلك البلد و طبيعة البرج المنسوب اليه الاقليم ... البروج الدالة على السعادة: اذا كانت درجة الطالع او كان القمر او السعادة في هذه الدرجات .....» فهرستی از نام کتاب ها: قال ابو معشر الكتب القديمة فى الاحكام الغريبة التى توجد في خزائن الملوك و عند العظماء الكتب المشهورة المعروفة المذكورة من كتب الاوائل: كتاب الاسعار كتاب اصطفن،کتاب ارسطاطالیس، کتاب توفیل بن توما، كتاب البلخی، کتاب جاماسب و هي كتاب جليلة جداً،كتاب خالد الاموى، کتاب اسحق بن سلمی و هو ابوقماش، كتاب التجارب ليحيى بن خالد بن برمك، كتاب الرجوع و الهبوط ليحيى بن ابی منصور، کتاب ابن سافر الیمانی، کتاب منافع النجوم في الطلسمات مجهول من كتب اهل بابک (بابل)؟)،

کتاب زردشت في صور درج الفلک و هو کتاب کوصحح،كتاب الاسرار هرمس، كتاب الحراني و هو يوجد عند اليهود، و كتاب فهو حسن البابلى فى اسرار النجوم و فيه الدول و الملك و الملوک و الملاحم، كتاب النفس للفرس، كتاب المحاسن لمحمد بن عبدالله بن طاهر و فيه كذب كثير كتاب الصور لواليس، كتاب الصور الثلاثماة و الستين للفرس، كتاب المناحس و السعادات لسند بن على كتاب استخراج الخبى و الضمير لماشاء الله، كتاب المثالات [جنين] لا بن طارق و فيه مواليد الخلفا.

[الفلك والتنجيم ١٢؛ کشف الظنون 84/1؛ هدية العارفين 251/1؛ بروكلمان (عربی) (2054؛ معجم المؤلفين (156/9]

شرح و حواشی:

1- اسرار النجوم (ترجمه).

1.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 37/1-عکسی

آغاز: هذا كتاب ابی معشر فى اسرار علم النجوم و سئوال ابى سعيد شاذان بن بحر عنه و حکایات ابی معشر ... قال شاذان سمعت ابا معشر يقول اصطفى حيوة كل ذى روح بقدر خطه من من الشمس و القمر. قال ابو معشر بهذا اخذ فاتى مولود لم يكن له هيلاج و وقع شعاع ؛انجام: قال ابو معشر القول كما قال و هذا كلام يقتضى

ص: 443

تفسير طويلا ... قال ابو سعيد و لم ليتفق الى ان مسئلة عن تفسير کلام الاصطفن. تم الكتاب بعون الله تعالى وصلواته على سيدنا.

نسخه اصل: اسماعیل صائب ش 299؛ خط: نسخ ،کهن، بی کا،تا:قرن 7، 26گ( 2ر-27ر) [ف: 2- 21]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 281/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا [فیلم ها -ف: 1 - 450]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17316 ض

بی کا، بی تا [دث. مجلس ]

اسرار النجوم (ترجمه) / هیئت / فارسی

(asrār-un nujūm (t.)

وابسته به: اسرار النجوم؛ ابو معشر فلکی، جعفر بن محمد (172- 272)

اصل عربی از ابو معشر بلخی دانسته شده است و این کتاب ترجمه فارسی آن است.

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8246/3

آغاز: بسمله. حمدله ... اما بعد این چند کلمه ای است از اس_رار ابی معشر بلخی در احکام نجوم. بدانکه هبوط بودن کوکب است محبوس؛ انجام: رسیدن قمر به بروج آتشی باید متوجه شد.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ در حاشیه «اشجار و اثمار» نوشته ش_ده؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 30گ (1- 15ر و 127پ- 141ر)، اندازه: 19×25سم [ف: 3 - 398]

اسرار النجوم / هيئت / عربي

asrār-un nujūm

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17316 ض

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

اسرار النجوم (مختصر) = مختصر الاسرار = مختص_ر اسرار النجوم / هيئت / عربي

asrār-un nujūm (mx.) = mx.-ul asrār = mx.-u asrār-in

nujūm

وابسته به: اسرار النجوم؛ ابو معشر فلکی، جعفر بن محمد (172-272)

متن از ابو معشر بلخی است. ابواب چندی است در قواعد کلی علم نجوم و مسائل چندی تطبیقی و شناخت سعد و نح_س ستاره ها و استخراج طوالع و تحویل بروج.

آغاز: بسمله هذا كتاب مختصر الاسرار لابي معشر ... باب معانی القضاء و وجوهه اعلم أن الهبوط حبس و ان المنحوس مقاتل و الراجع

[كشف الظنون حاجی خلیفه 84/1 نسخههای منزوی 1/ 257؛ سزگین 7/ 146 ش 13]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8477/3

آغاز: برابر؛ انجام: و السادسة و هى اصغر الكواكب مما يرى في السماء مما عرف قياسها فمثل الأرض، ك مره و الله اعلم.

خط: نستعلیق، کا: نظام بن عبدالله بن محمد، تا: 836ق؛ جلد: تیماج قرمز عطف تیماج قهوه ای، 42گ (37پ-78ر)، اندازه: 9×18سم [ف: 22 - 65]

2. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 114/4

آغاز: برابر؛ انجام: القمر له من الادیان دین الصابئة من الالسن السر

خط: نستعلیق ،تحریری، بی کا، تا: 1084ق؛ سپس بندهایی به نقل از ابو معشر که می تواند دنباله همین کتاب باشد؛ 9گ (185پ-193ر ) [ف 1 - 18]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6434/2

خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1170ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج و سرترنج دار بدون مقوا ،14گ (184پ-197پ)، اندازه: 13/5×20سم [ف: ٢٠ - ٢٠]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6470

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1238ق؛ یادداشتی در هدیه کتاب از مجد الدین (نصیری) به کتابخانه مجلس در 4/12/17 و مهر مستطیل کتابخانه وی ؛تملک: محمد باقر خوانساری؛ جلد: تیماج قهوه ای، 35گ، 17 سطر، اندازه: 14/5×21/5سم [ف : 20 - 49]

5.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3242/4

آغاز: برابر؛ انجام: اصغر الكواكب مما يرى في السماء مما عرف قياسها، فمثل الأرض مرة. و الله اعلم

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد باقر بن محمد حسین بن بديع الزمان منجم اصفهانی، تا: 1248ق؛ جا: اصفهان، کاغذ: پسته ای،جلد: رویه میشن قهوه ای ضربی، 33گ (59پ-91ر)، 16 سطر، اندازه: 14×21/6سم [ف: 6 - 326]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17309

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

«اسرار النساء » اسرار النكاح

اسرار النساء / طب / عربي

asrār-un-nisā’

جالينوس، 129 - 199 میلادی

(jalinus (129 - 199

مترجم: حنين بن اسحاق 194 - 260 قمری

درباره رازهای زنان که به دستور ملکه فیلانوس (فینلاينوس، قيلاسوس) تألیف شده است. در مقدمه آمده که فیلانوس ملکه از جالینوس خواست که کتابی در اسرار زنان بنویسد در دو

ص: 444

بخش یک قسم داروهای مفید و دیگر ادویه مضر و او این کتاب را نوشته است. نسخه هایی از آن در ایران ترکیه و هند نگهداری می شود.

آغاز: بسمله. و هو حسبى، كتاب أسرار النساء، سالت فيلانوس الملكة جالينوس أن يؤلف لها كتاباً فى أسرار النساء على ما سألته و بينت له عرضها فى الكتاب و أن يقسمه لها قسمين، أحدهما فی نفسها فيما يصلح به بدنها مما يلحقه من الأعراض الداخلة ع_لیه ورده الى حالة التي خرج عنها أو تدبير يدبر به بدنها اذا احتاجت الآفات الى ذلك و الآخر مما يعنيها به لوقوع بمن يضاهيها... الأدوية التي تسمن البدن و ترطبه.

انجام: بان يطرح لها في دهن تندهن به و هي لا تعلم فانه يفعل ما وصفنا. تم كتاب جالينوس و الحمدلله

چاپ : بمبئی ،سنگی 1311، وزیری کوچک، 25ص

[ تاریخ نگارش های عرب 185/3؛ فهرس مخطوطات الطب الاسلامي مكتاب ترکیا 160]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1094/3

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: کتابخانه ایاصوفیا در استانبول ترکیه، ش 4838؛ خ_ط: نسخ ،معرب، بی کا، تا: قرن 8، مقابله شده با نسخه منقول منه، 18گ (74-57)، 11 سطر [عکسی ف: 3 - 186]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3644/1

آغاز: بسمله و به ثقتی جامع کتاب جالينوس الى قيلاسوس الملكة فى اسرار النساء؛ انجام: و جميع خروج الدم من المواضع كلها

خط: نسخ، كا: محمد رفیع بن محمد باقر حافظ عاملی، تا: ربیع الاول 1075ق؛ كاغذ ،اصفهانی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ، اب_ری عطف تیماج ،قرمز، 27 ص (1- 27) 12 سطر (4/5×7/5)، اندازه: 8/5×13سم [ف: 5 - 1734]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 283610

آغاز: برابر؛ انجام :و انياب سرطان بحری

خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 13 ؛کاغذ: سمرقندی و فرنگی، جلد: تیماج تریاکی درون سرخ، 20 ص (180-199) [ف: 10 - 1679]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8051/1

بی کا، تا :6 ربیع الاول 1311ق؛ كاغذ: فرنگی، جلد: مقوا، 21ص (22-2)، 14 سطر (9×16/5) قطع: ربعی، اندازه: 15/5×24سم[ف: 17-17]

5. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 521/1

آغاز: برابر؛ انجام: و ایناب سربان بحری

خط: نسخ، بی کا، بی تا: کاتب نسخه را به آخر نرسانده؛ کاغذ: فرنگی؛ جلد: تیماج خرمائی، 12 سطر (5×11) ،قطع: ربعی [ف: 1-341]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1987/10

آغاز: من كتاب جوامع جالينوس فى اسرار النساء ترجمه حنين بن اسحق الطبيب. ذكر الادوية التي اذا استعملها النساء اللواتي لم تدركن لم ينبت على كرسى ارحامهن الشعر و ينعم الموضع و يصيره رطبا ؛انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن محمد باقر طبیب، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ مقوایی، 3گ (224پ-226پ)،23 سطر (8/5×15) اندازه: 12/5×22سم [ف: 8 - 596]

اسرار النساء / طب / فارسی

asrār-on-nesā

گرگانی، رستم، ق10 قمری

(gorgani, rostam (-16c)

تاریخ تالیف: 961ق؛ محل تالیف: هند

مؤلف، پزشک خان احمد پادشاه گیلان بوده و این رساله رادر شش «باب» [نسخه مجلس در ده باب] تألیف کرده است: 1. منفعت مباشرت؛ 2. مضرت مجامعت؛ 3. معرفت هیئت و عفت زنان و موافقت و مضرت مباشرت؛ 4. معرفت جای شهوت زنان و مكان لذت ایشان و کیفیت مباشرت و تحصیل لذت؛ 5. معرفت وقت مباشرت .6 .بیان هیئت مجامعت و راندن شهوت مباشرت. در نسخه مجلس: 9. سبب نقصان شهوت و تدابیر 10. غذاهایی که قوت بیفزاید. از اوست رساله تب ساخته در 648.

آغاز: بسمله، حمد بی حد و شکر حکیمی را که افراد انسانی را به تشریف شریف و لقد کر منابنی آدم مشرف گردانید ... این رساله ایست در بیان منفعت و مضرت مجامعت و معرفت عفت و مضرت و موافقت زنان و دانستن وقت عشرت و جای شهوت ایشان و کیفیت مباشرت و شناختن هیئت پسندیده و صورت ناپسندیده و بازداشتن مضرت مجامعت و ادویه با هست و غیر آن که بنده جانی رستم جرجانی در بعض بلاد هند ترتیب داد و بنای رساله بر شش باب ساخته نام اسرار النساء نهاد.

انجام: و چنک در کمروی زند.

[نسخه های منزوی 486؛ فهرستواره منزوی 3280/5]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15930/3

آغاز: مباشرت و شناختن هیئت پسندیده و صورت ناپسند و بازداشتن مضرت ... نام وی اسرار النساء نهاد

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1 رمضان 963ق؛ افتادگی: آغاز (یک برگ)؛ جلد: تیماج قهوه ای ساده، 54گ (209ر-262پ)، 15 ،سطر، اندازه: 10×15/5سم [ف 44 - 138]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22888

آغاز: برابر؛ انجام: و صلى الله على خير خلقه محمد و آله اجمعین و سلم تسليما كثيرا

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1234ق [رایانه ]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8002/5

ص: 445

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق هندی، بی کا، بی تا ؛کاغذ: هندی ،جلد: مقوا عطف گالینگور ،نو، 16ص (56-71)، 11 سطر (8×13/5) ، قطع: ربع_ی، اندازه: 13×18/5سم [ف : 17 - 2]

اسرار النقاط = رساله رملیه / رمل / عربی

asrār-un-nuqāṭ = r.-ye ramlīye

کرمانی، محمد کریم بن ابراهیم، 1225 -1288 قمری

(1871-kermānī, mohammad karīm ebn-e ebrāhīm (1810 -

تاریخ تالیف: 14 ذیحجه 1264ق؛ محل تالیف: روستای لنگر

رساله ای مفصل در قواعد علم رمل و درک مکنونات و ضم_ائر دارای یک «مقدمه» و شش «باب» و هر کدام دارای چند «فصل». ابواب آن عبارت است: 1. کلیات هذا العلم؛ 2. كليات الاحك_ام ؛3. فذلكة فى ضروب الرمل للحوائج ؛ 4. الاحكام الجزئيه ع_لی طريق التفصيل ؛ 5. احكام الاشكال الميزانيه؛ 6. النزول فی البيوت.

آغاز: بسمله حمدله صلاة... بعد فهذه كلمات قليلة ذات مع_ان جليلة كتبتها في علم الرمل فانه من كل علم طريق الى معرفة الله سبحانه و سبیل الیه و آية له و دليل عليه

انجام: الا ان يحيط به من اشهده اللهحقايق الاشياء وفتح ع_ینه تشاهد الخلايق وعرف الدقايق والله ولي التوفيق.

[فهرست مشایخ 2402؛ ريحانة الادب 51/5؛ مكتبة امير المومنين 108/1]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3439/3

آغاز و انجام: برابر ؛ و قد فرغ ... في قرية لنجر صانها الله من شر حامداً

خط: نسخ، بی کا، تا: 14 ذیحجه 1262ق [شاید صرفاً تاریخ تأليف] ،جا: روستای لنگر ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن س_یاه مقوایی، 63گ (46 ر - 108 پ)، 16 سطر :اندازه 14×20/9سم [ ف: 6- 418]

2 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6265/1-30/145

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 14 ذیحجه 1264ق [شاید صرفاً تاریخ تألیف]، دارای رموز و اشکال و جداول؛ جلد: تيماج قهوه ا ی،57گ، 20 سطر، اندازه: 15 × 20سم [ف: 1 - 350]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 3205

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1264ق [شاید صرفاً تاريخ تأليف]؛ چند برگ پس از کتاب مشتمل بر قواعد و فوائد متفرقه در علم رمل کتاب های گوناگون؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 96گ، مختلف السطر، اندازه: 17×21سم [ف: 9 - 8]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11350/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد باقر بن محمد محسن، اصفهانی، تا: شنبه 23 شوال 1271ق، جا: روستای لنگر ،محشی، مجدول، کاغذ: فرنگی، آهار مهره، 56گ، 20 سطر، اندازه: 8/5×14/5سم [ف: 28 - 587]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3529/4

آغاز: برابر؛ انجام: و ان سئل عن فرسين في الحلبة أيهما يسبق... لان المسئول السابع فصل (12 باب 4)

خط: نستعلیق، کا: محمد حسن بن محمد شفیع نوری، تا: شنبه5 ربیع الثانی 1272ق، جا: تهران؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز ضربی، 111گ (65پ- 175پ)، 17 سطر (9×18)، اندازه:15×25سم [ف : 12 - 2548]

6.تبریز؛ محقق (آقای)؛ شماره نسخه: 9/1

بی کا، تا: قرن 13 [نشریه: 4 - 331]

7 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3286

خط: شکسته، نستعلیق ،کا: محمد صادق بن مرتضی حسینی نوری، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: رویه کاغذ سرخ، 57 برگ، 17 سطر، اندازه: 17/9×22/6سم [ف: 1 - 33]

8. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7096/1-36/96

آغاز و انجام: برابر ؛ .... كريم بن ابراهيم في رابع شهر ذيحجة الحرام من شهور سنه 1263 فى قرية لنكر . ... خط: نسخ، کا: محمد کاظم کرمانشاهانی، تا: 1301ق؛ تملک: سردار کابلی به تاریخ 1317ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول 68گ، 15 سطر، اندازه: 13×22سم [ف: 1 - 350]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4652/1

خط: نستعليق، كا: يحيى سيد الحكما فرزند میرزا علی محمد حسنی لاریجانی ،تا:ذیقعده 1320ق، جا: طهران؛ جلد: پارچه، 103گ ( 1پ- 103پ) ، اندازه: 11×16/5سم [ف : 12 - 239]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9100

انجام: و الخارج عکسه و الثابت دليل التوقف و البقاء

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ تملک: عبدالحسین جنابا به تاریخ 1275 در اصفهان؛ جلد: تیماج قرمز، 64گ، 16 سطر، اندازه: 15/5×22سم [ف 23 - 246]

11. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25661

بی کا، بی تا؛ خریداری از احمد اقبالیان [رایانه]

12. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1699

آغاز و انجام: برابر؛ قد فرغ من تسويد هذه الاوراق العبد الاثيم كريم بن ابراهيم في رابع شهر ذيحجه الحرام من شهور سنه 1264 فى قريه لنگر مصلیا مستغفرا

خط: نسخ خوش، كا: محمد باقر بن محمد جعفر شهیر به میرزاکوچک، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ ،فرنگی، جلد: تیماج تریاکی 55گ، 17 سطر (9×14) اندازه: 12/5 × 19/5سم [ف: 10 – 287]

«اسرار النقط » الرسالة القدسية فى اسرار النقطة الحسية

ص: 446

«اسرار النقطة » النقطة

اسرار نقطه / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-e noqte

خوئی، تقی بن محمد، ق 13 قمری

(xū’ī, taqī ebn-e mohammad (- 19c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10597/1

آغاز: یا كريم العفو حى لم يزل *** يا كثير الخير شاه بی بدل؛

انجام: بی تفکر پیش هر داننده است*** آنکه با شوریده شوراننده هست

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج سیاه ساده، 105گ(1-105)، اندازه: 14×21سم [ف: 33/1 - 123]

اسرار نقطه و حروف / بهائیت / فارسی

asrār-e noqte va horūf

مطالبی درباره تفسیر بسم الله الرحمن الرحيم و اسرار نقطه و حروف می باشد.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3912

آغاز: و بخواهند حرفی از این کتاب را محو کنند نمی توانند و با وجود این باز هم می گویند که حجت بیآورید و غافل شده اند که اگر جميع ماعلى الارض جمع شوند و بخواهند که اتیان به مثل یک حرف از این کتاب کنند؛ انجام: کنيه او كنيه جميع حج_تها بوده باشد وعد حروف اون واحد باشد واسم اول اون واحد واسم آخر اون بدوح

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 19ربيع الثانى 1320ق؛ افتادگی: آغاز؛ ج_لد: مقوا، 61گ، 14 سطر، اندازه: 10/5×17/5سم [ف مخ: 3 - 991 ]

اسرار النكات / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-on-nokāt

مزید بن بهادر حاجی

mazyad ebn-e bahādor hājī

در بیان رموز و اشارات حروف هجاء نزد عرفاء و مشایخ در منازل و ادوار و اطوار انسانی است حروف الفباء را به ترتیب عنوان داشته و هر حرفی را که ذکر کرده آیه ای آورده و پس از آن به شرح و ذکر مطالب عرفانی و اخلاقیپرداخته است.

آغاز: الحمد لله الذى جعل معرفته معرفت العجر عن العقول الی کنه معرفته.

انجام: مائیم جهان کرفت در کوشه غم. غم توشه ما شده اس_ت ما توشه غم.

[فهرستواره منزوی 73/7 و 3206]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8799

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: مولانا یوسف، تا: پیش از 971ق؛ 144گ، 13 سطر، اندازه 12×19سم [ف: 6 - 386]

اسرار النكاح / طب، اخلاق / عربی

asrar-un-nikah

نجم الدین شیرازی، محمود بن الياس - 730 قمری

(najm-od-dīn-e šīrāzī, mahmūd ebn-e elyās (- 1330)

رساله ای در سی (باب) در موضوعات عشق و کیفیت آن و صفات مستحسنه محبوب و سپس در ادویه مخصوصه امر نکاح و جماع: 1. ماهية العشق و كيفية حدوثه؛ 2. علامات الذي يظهر على العشاق الدالة على العشق و المحبة المفرط؛ ٣. الصفات المستحسنة فى المحبوب الراغبة الى العشق الدالة على اعتدال المزاج .29 الادوية المسهرة الموقطة؛ ٣٠ .معرفة السموم المطروحة فى المأكول والمشروب والملبوس و المفروش و به يختم الرسالة.

آغاز: الحمد لله الواحد الفتاح خالق الأرواح والاشباح الذى جعل الليل سكنا [الاصلح] واباح النكاح وحرم السفاح والصلوة على رسوله محمد داعى الخلائق الى النجاح

انجام: وكذلك فى غول اليد اضائة منه حكاك شديد في اليد و حرقه و لهيب فى اصابع اليدين و نشيخ كيفية و اصابعه ورما يتقاطر منه ماء اصفرا و صدیدا و دم ماى و ان لم يعالج هلك سريعا و بهذ الباب حسن هذه الرساله و الحمد لله ... اجمعين

[فهرستواره منزوی 3281/5]

1.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4640/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: کاغذی، 19 سطر، اندازه: 19/28/82سم [ ف: 7 - 446 ]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1840/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: 1224ق؛ جلد: تیماج مشکی، 11ص (38-48)، 21 سطر، اندازه: 13/5×20/5سم [ف 3 - 1071]

3. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 607/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 11 شوال 1269ق؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا مجدول، 23گ 20 سطر، اندازه: 15×20سم [ف مخ:1- 149]

4.مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 585/4

آغاز: الباب الثالث فى الادوية المفردة الباهية من الحبوب و البذور و الاشربة و الاغذية؛ انجام: و يصب منه قدر مثقال في الماء الذى يستنجى

از باب 3 تا باب 22؛ خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1294ق؛ جلد:

ص: 447

مشکی، 8گ (57ر - 64 پ) ، اندازه: 10/5 × 17سم [مؤيد: 2 - 90]

5. همدان ،سیرلو حمید؛ شماره نسخه: 12/6

آغاز: برابر

این رساله در فهرست به ابن سینا نسبت داده شده؛بی کا، بی تا، 25گ (19 پ - 43پ) [مدرسه غرب - ف: - 1708]

6. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3433

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی كا، بی تا ،جلد: چرمی تریاکی مندرس، 28گ، 14 سطر ،اندازه: 12/5×17/5سم [ف: 1 - 56]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3082/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 2 - 62]

اسرار النکاح = اسرار النساء / طب / فارسی

asrār-on nekāh = asrār-on nesā’

زين العابدین عطار، على بن حسین، 730؟ - 806 قمری

(1404-zayn-ol-‘ābedīn-e ‘attār, ‘alī ebn-e hoseyn (1330 -

در اسرار نکاح و آنچه در تقویت قوه باه مفید است، نگاشته ش_ذه به درخواست برخی از دوستان در دو جزء هر یک مشتمل بر 10«باب»: الجزء الاول فى اسرار الرجال: ١. ذكر مقدمة يلزم معرف_تها من اداء تركيب الادوية الباهية .2. معرفة ادوية المفردة الزائدة فی الباه؛ 3. معرفة الاغذية المركبة الزائدة فى الباه؛ 4. معرفة ادایة المركبة الزائدة فى الباه؛ 5. معرفة المسوحات و الضمادات و الحقن والحمولات الزائدة فى الباه .6. معرفة الادوية الملذذة فی الجماع؛ 7. معرفة الادوية التى تعظم الذكر وتصلبه؛ 8. معرفة؛ الادوية المغنية على الحبل .9. معرفة الادوية المانعة من الحبل، .10. معرفة الاشياءالمنقصة للباه مميتة الشهوة و الجماع. ب_قیه عناوین در نسخه نیامده است، طبعاً جزء دوم در اسرار الن_ساء است.

آغاز: الحمد لله الذى خلق الانسان من طين ثم جعل نسله من ماء مهين ثم سواه في قرار مكين

انجام: و در هم جوز بواد نصف درهم كندر يشرب منه كل یوم در همين مع شراب الخشخاش فانه نافع جدا.

[الطب الصيدلية ص 27؛ الذريعة 1: 368، 2: 56-57؛ فهرستواره منزوی 5/ 3281]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6773/2

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی با روکش ابر و باد 12گ ( 50 پ - 61 پ) اندازه: 16×21/5سم [ف: 20 – 248]

اسرار النكاح / فقه، اخلاق / فارسی

asrār-on-nekāh

خواجگی کاسانی، احمد بن جلال الدین، – 949 قمری

(xājegī kāsānī, ahmad ebn-e jalal-od-dīn (- 1543)

درباره زناشویی با دیدی عرفانی به نثر آمیخته به نظم آغاز می کند در دفاع از امر کتخدایی (زناشویی) سپس آفرینش حوا، فيض عام وفيض خاص، اسرار نکاح، پند و اندرزهای عرفانی درباره زناشویی به نثر آمیخته به نظم، با عناوین «ای طالب صادق، بدان ای درویش»

آغاز: بسمله، الحمد لله الذى جعل النكاح سنة للانام و جعله فاصلا بین الحلال و الحرام. اما بعد سبب تالیف این نسخه آن بود که این ضعیف کم بضاعت نظر کردم در مردمان دیدم اکثر مردمان را از سر جهل و بی معرفتی در امر شریف کدخدایی مسلمانان را عیب و ملامت می کند این ضعیف خواست آن چه از خاکبوسی آستانه این طایفه علیه به او رسیده است شمه ای از اسرار آن نوشته شود تا بعد از دیدن این نسخه هیچ کس هیچ مسلمانی را علی الخصوص این طایفه علیه را ملامت نکند.

انجام: پس زیادتی شهوة درين طايفه عليه از فیض مالانهایه است این بود شمه از اسرار نکاح که گفته آمد و اختصار کرده شد برین تا که خواننده و شنونده را ملالت نیفزاید از این جهت نیز نامیده شد اسرار النکاح

[فهرستواره منزوی 320/6 (3 نسخه) مشترک پاکستان 2238/3) «اسرار النکاح» (نشانی 4 نسخه)]

1. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 187/1

در فهرست بدون نام مؤلف آمده؛ خط: نستعلیق، کا: حسن خان جوهر، تا: 1054ق؛ کاغذ: سپاهانی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی، 17 سطر (9/5×18/5) ،اندازه: 16×23سم [ نشریه: 3 - 231]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 335/1-فیروز

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،هندی، کا: محمد جمیل بن عبد الرحمن، تا: قرن 12؛ مجدول؛ كاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج زرشکی با یک ترنج 1ص ،(12ر) ،19 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 15/5×26سم [ف: 21 - 306]

3. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 267/1- عکسی

آغاز و انجام: برابر

اصل نسخه: گنج بخش ش 1401( گنج، 663/2)؛ خط: نستعلیق تحریری ،کا: محمد امین بن خلیفه حاجی قربان، تا: 1280ق ، نستعلیق تحریری پخته؛ 13گ (2- 14) [ف: 2 - 22]

4. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3741/1

آغاز: برابر

خط: نستعلیق ،کا ،میرک، بی تا؛ مهر: «محمد ایوب بن خواجه یعقوب 1068»؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: مقوایی با تیماج عنابی، 17 ص (1- 17)، ابعاد متن: 10×18 ، اندازه:18×25سم [ف: 5 – 1776]

ص: 448

اسرار النكاح و الزوجية (رسالة في) / فقه / عربي

(asrār-un nikāḥ wa-z zawjīyya (r.-un fī)

لاهیجانی، محمد بن محمد علی، - 1354 قمری

(lāhījānī, mohammad ebn-e mohammad ‘alī (- 1935)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23292

آغاز: بسمله، الحمدلله اما بعد فمن بدیع فطره الله؛ انجام:علی مشرفه الصلوه و السلم سنه 1346 هجری

خط: نسخ، بی کا، تا: 1346ق [رایانه]

اسرار نماز / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-e namāz

عبدالرزاق کاشی، عبدالرزاق بن احمد، - 736؟ قمری

‘(1336-)abd-or-razzāq-e kāšī, ‘abd-or-razzāq ebn-e ahmad (-

[دنا 794/1؛ فهرستواره منزوی 66/7]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3894/8

آغاز: ایضا من افاداته رض. چون حق جل و علا موجد خلق است و باسم رحمن منعم باصول نعمتها؛ انجام: و امکان ایمن و بمع_نی السلام علينا و على عباده الصالحين و اصل و السلام على اهل السلام.

خط: نستعلیق، کا: نصر الله بن احمد نراقی، تا: 1294ق، جا: تهران؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی، 5 ص( 175-179)، 16 سطر (7×12)، اندازه: 11×16سم [ف: 12- 2881]

اسرار نماز و ترجمه ادعیه آن / فلسفه احکام / اردو

asrār-e namāz va t.-ye ad‘īye-ye ān

چهار کلمه حکمت است ،توکل، قناعت، وحدت، صمدت.

[دنا 794/1]

یزد: وزیری؛ شماره نسخه: 2294/13

آغاز: بسمله الهی شکر تیریی احساس کا که تونی

کا، بی تا؛ اهدایی علی اخلاقی فیروز آبادی؛ کاغذ: فرنگ_ی، جلد: مقوایی با تیماج عنابی، 36گ (348-383) اندازه: 14/5×19/5سم [ف: 4 - 1237]

الاسرار و اثنی عشریه ترجمه و مختصر / کیمیا / فارسی

(al-asrār va esnā ‘ašarīye (t. va tlx.)

ترجمه و گزیده ای است از دو کتاب محمد بن زکریای رازی كتاب الاسرار و کتاب اثنی عشریه.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12573/3

آغاز: الحمد لوليه والصلوة على نبيه محمد و آله اجمعين اما بعد بدانکه این نسخه بالتماس عزیزی از اعمال حکیم غازی محمد بن زکریای رازی که خلاصه ترین بایست؛ انجام: العراق نقره القوم الابيض اسد البجلي كلبن الخالد سندر بطين شب طرف بط الیمانی الصبيان زاک

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ محش، مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای 55گ (140پ-86ر)، 20 سطر، اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 36 - 111]

اسرار الوجود = ترجمه ليوردور / طبیعیات / فارسی

asrār-ol vojūd = t.-ye līverdor

علی بخش میرزا قاجار ،1254 قمری

(- alī baxš mīrzā qājār (1838 -)

تاریخ تالیف: 1291ق

كتاب ليوردور (=کتاب طلایی) در تاریخ طبیعی و اختراعات و اكتشافات قرن 19 است و دارای 5«باب» .1 سیارات شمسی؛ 2. دنیا قبل از طوفان (طبقات زمین و حیوانات ماقبل تاریخ)؛ ٣. سرگذشت و تاریخ دنیا در قرن تاریخی (آغاز حدوث بشریت)؛ .4. احوال و حوش و نباتات و طبا و معادن (تاریخ طبیعی ...)؛ 5. تاریخ اختراعات و اکتشافات (در قرن 19)، در این باب سرگذشت جمعی از دانشمندان و سیاحان و مكتشفان بزرگ و در ذیل آن تاریخ پادشاهان و سرداران از اسکندر تا ناپلئون یاد شده است سراسر کتاب در اصل دارای تصویرهای حقیقی و خیالی بسیار بوده که در ترجمه حذف و تنها عنوان تصویر و جای خالی آن در صفحات دیده می شود .آن را به فرمان مظفر الدين ميرزا ( وليعهد ناصر الدین شاه) ترجمه کرده است.

آغاز: بسمله سبحان الذي زين السماء بالنجوم و جعلها للشياطين رجوماً و الحمد لله خالق الشموس و الاقمار و جاعل الظلمات و الانوار وصلى الله على خير البشر و رسوله المختار

انجام: و بخون ریزی و محاربه عشق غریبی داشت سبحان من هو حي لا يموت.

[نسخه های منزوی 396/1 و 405) هر دو یکی است)؛ فهرستواره منزوی 3781/5.1 ]

1.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 536

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کاتب - مؤلف، تا: 1291ق، جا: تهران؛ کاغذ فرنگی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 403گ، 13 سطر (8/5×15)، اندازه: 13×22 سم [ف: 2 - 30]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1745

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: على اکبر، تا: 1292ق، جا: طهران؛ کاغذ: فرنگی،

ص: 449

جلد: تیماج ،مشکی ،مقوایی ،226گ، 21 سطر (11/5×4/5) ، :اندازه 21×35سم [ف: 4 - 206]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1151/2

آغاز و انجام: برابر؛ انجامه: و صلی الله على محمد و آله الاطي_اب مترجم و كاتب التماس دعا دارند از قراء این کتاب و انا ال_عبد المذنب على اكبر 1293 - تصویر قبر ناپلئون درست هلن.

خط:نسخ خوش، کا: علی اکبر، تا: 1292ق؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج سیاه کوبیده ،ضربی، 238گ، 21 سطر (12×24)، اندازه: 33×20 سم [ف: 3 - 177]

4. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3450

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تعلیق، بی کا، تا: 1294ق؛ یوسف نامی در اول و آخر کتاب یادداشتی راجع به استنساخ در قصبه اهر قراجه داغ به تاریخ شعبان 1294 نوشته ولی با خط زیبای متن هیچ نوع هم آهنگی ندارد؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: چرمی سرخ، 155گ، 14 س_طر،اندازه: 14/5×22سم [ف: 1 - 57]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 5782

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق،کا: محمد عراقی، تا: 1297ق، جا: کمره [الفبائی:48]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6314/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1298ق؛ دارای حواشی نادر میرزا؛ کاغذ: فرنگی (سفید و آبی) ،جلد: تیماج قرمز، 528 ص (93-620) ، قطع: رحلی، اندازه: 20/5 × 33سم [ف: 19 - 301]

7.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6671/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 20 شعبان 1306ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 211گ (71پ - 281ر)، 17 سطر ،اندازه: 16×21/5 سم[ف: 20 - 194]

اسرار الوجود فى معرفة المعبود / کلام و اعتقادات / فارسی

asrār-ol-vojūd fī ma‘refat-el-ma‘būd

در مسأله وجود و شناسایی حق با اخبار چندی در اثبات حق و اطاعت از او سپس به رسول و آل او می پردازد و سخن از اهل بیت نبی می گوید و پس از آن به شهادت امام حسین و آداب مرثیه خوانی پرداخته و در آخر از دیباچه مرحوم میرزا رض_ی چند سطری درباره تنزیه و تقدیس حضرت باری می آورد.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2222/8

آغاز: بسمله، حمد بیحد و ثنای بی عد خالقی را سزد که از تج_لی پرتو جمال باکمال؛ انجام: حقیر هم بیش ازین در وسعم نیس_ت الحاصل لا طريق الى القرب الابشرع الشريف

خط: شکسته نستعلیق ،خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی (الوان)، جلد: تیماج قرمز یک لا، 74 ص (681 - 754)، 15 سطر(13×20/5)، اندازه: 14×65سم [ف: 5 - 330]

اسرار الوحى / عرفان و تصوف، شرح حدیث / فارسی

asrār-ul-waḥy

؟ همدانی، علی بن محمد، 714 - 786 قمری

(hamadānī, ‘alī ebn-e mohammad (1315 - 1385)

گزارشی عرفانی است به نثر و نظم بر حدیث قدسی با عناوین «یا احمد» که خداوند متعال به حضرت پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) در شب معراج خطاب کرده است. در این گزارش داستان ها و گفته هایی از بزرگان صوفیه نیز نقل می شود. نام نویسنده در رساله نیامده است و انتساب آن به سید علی همدانی (-786ق) و عزیز نسفی (-649ق) قائل دارد. سید محمود انواری معتقد است: «سبک نگارش آن با نوشته های همدانی یکسان نیست و در انتساب آن به وی تردید داریم مگر اینکه خیال کنیم این رساله تنها برای اظهار و اثبات تشیع خود نگاشته است». دکتر ریاض در احوال و آثارهمدانی آن را ضمن کتاب هایی که نادرست به همدانی نسبت داده اند آورده و می گوید بهتر همین است که از نسفی باشد. دکتر نجیب مایل هروی مصرانه از همدانی دانسته و او را دارای دو هویت عرفانی می داند و می گوید قبل از اینکه پیرو عرفان ابن عربی باشد دارای عرفانی ما بین مسجد و خانقاه بود و زبان نوشتاری روان و مردم فهم داشت و در ضمن از اشعار عطار نیشابوری بسیار استفاده می کرد و حتی به تلخیص اشعار او پرداخت این دو ویژگی در متن «اسرار الوحى» محسوس است.

در حالی که عرفان عزیز نسفی خانقاهی مطلق است و تکیه کلامش «ای عزیز» می باشد در صورتی که این لفظ ابداً در این رساله به کار نرفته است و نوع نگارش آن مربوط به قرن هشتم و نهم است نه هفتم پس باید از همدانی باشد نه نسفی .

آغاز: بسمله، عن جعفر بن محمد الصادق، عن ابيه محمد الباقر، عن ابيه ... روایت می کند آن مفخر سادات و منبع سعادات، دریای نبوت ثمره شجره فتوت قدوه اهل حقایق بر اقران خود سابق امام جعفر صادق ... این بیان اسراریست که در شب اسرا صدر انبیاء... يا احمد وجبت محبتى للمتجانس في و وجبت محبتى للمتواصلين فى و وجبت محبتي للمتقاطعين

انجام: استوار داشت وعده حق بهر چیزی و بی نیاز بودن بحق از هر چیزی و باز داشتن بحق در هر چیزی و الحمد لله شكرا و الصلوة والسلام على سيد الوری و اولاده و احفاده و ذریاته و ازواجه و آله و اصحابه ائمة الهدى و ازنة التقى و اهل الرضا.

چاپ: در مجموعه نسخه های خطی فارسی (مشهد آستان قدس رضوی)، دفتر پنجم، ص 5 - 55

[فهرستواره منزوی 874/7 نسخه؛ نسخه های منزوی 1030/2 نشانی 4 نسخه که بیشتر آنها از نسفی دانسته شده مشترک پاکستان 1262/3: نشانی 2 نسخه دیگر؛ نشریه دانشکده ادبیات آذر پادگان ،گفتار انواری، ش 123 ص 330]

ص: 450

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4250/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ابوذر بن عبدالله سبزواری، تا: 907ق ؛جا: مش_هد خراسان؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: رویه میشن سیاه ضربی، 37گ، (14 پ-50ر)، 21 سطر، اندازه: 17×24/8سم [ف: 7 - 295]

2. فردوس؛ مدرسه حبیبیه؛ شماره نسخه: 20/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: معين بن رفيع الدين منشی شیرازی ادهمی،تا: 909ق، جا: دارالسلطنه تبریز؛ جلد: تیماج مشکی مجدول گرهی، 26گ (2 پ-27ر)، اندازه: 18×25سم [ف]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2398/1

آغاز و انجام: برابر ؛ انجامه: تم كتاب اسرار الوحى على يد... معين بن رفيع الدين المنشى الشيرازى الادهمى ... بدار السل_طنة تبريز فى سنة تسع و تسعمائة ... صلوات عليه و آله

خط: نسخ و نستعلیق، کا: معین بن رفيع الدين منشى شيرازی ،ادهنی، تا: 909 ق ؛جا: دارالسلطنه ،تبریز، در زمان گوشه گیری در تبریز؛ کاغذ ،سپاهانی ،جلد:تیماج مشکی ضربی درون س_رخ زرکوب، 60 ص (1-60)، 20 سطر (12×20) اندازه: 16/5×25 سم[ف: 9 - 999]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4379/1

آغاز و انجام: برابر

کا: محمد تقی بن حسین خاتون آبادی اصفهانی، تا: 1056 ق؛کاغذ ،ترمه، جلد: ساغری سیاه ضربی، 64گ( 2 پ-65ر)، متن ،اندازه: 21/1×35/2سم [ف : 7 - 365]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4275/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد سعيد بن محمد تقی خاتون آبادی،1081ق؛ با یک سرلوح و دو پیشانی، جدول و کمند به زر؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: رویه روغنی گل و بوته زمینه قهوه ای، 19 سطر،اندازه: 16/8×24/7سم [ف: 7 - 321]

6. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2188/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش ،کا: معزالدین محمد بن سلطان محمد قاری نیریزی، تا: 1085ق؛ صفحه اول ديوان الحسین (علیه السّلام) ، دارای سرلوح مزدوج مذهب مرصع، دارای کتیبه، مجدول، مذهب؛ واقف: محمد حسام واعظی، 1397؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، ج_لد: بیرون تیماج ساده و درون تیماج عنابی مزین به شاخه های گل زرین، 24 سطر، اندازه: 27×17سم [ف: 5 - 553]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7902/1

آغاز: برابر؛ انجام: بر یاد جلال حق اگر بنده شوی *** جز حق همه خلق را فراموش کنی

خط: نستعلیق، کا: محمد فاضل روضه ای، تا: 1097ق؛ کا: سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی با پوشه مخمل، 60گ (1پ-60ر)، 12 سطر (6×12/5)، اندازه: 11/5×20سم [ف: 16- 728]

8. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 210/1-عکسی

آغاز: رساله اسرار وی که جناب زبدة العارفین امیر سید علی همدانی (ق) نوشته اند؛ انجام: برابر

اصل نسخه: گنج بخش، ش 5417 (گنج 658/2)؛ خط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: قرن 12؛ 113ص( 2-114) [ف: 2 - 22]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7724/25

آغاز: برابر؛ انجام: اولیا سه خصلت است استوار داشت وعده حق بهر چیزی و بی نیازی.

بی کا، تا: 1286ق؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 23گ (267پ-245ر) ،اندازه: 21×32سم [ف : 20 - 119]

10. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2412/4

آغاز: برابر

در فهرست بدون نام مؤلف؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی، 6گ (21-26)، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 4-1285]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7662/3

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، 63 ص (48-110)، اندازه:15/5×22سم [ف: 26 - 157]

12. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 268/2

آغاز: سپاس و ستایش بخشنده وجود و زیبنده سجود را که به انوار فیض خویش اسرار وحی بر دل انبیا مکشوف گردانید؛

انجام: و دل او تاریک گردانم تا فراموش کند، و حلاوت محبت خویش ویرا نچشانم و برتست سلام و رحمت من .

پرسش هایی را که پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) - شب معراج – از حق تعالی نمود و جواب آنها را با عناوین «یا احمد - يا احمد» آورده و ترجمه نموده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج مشکی بی مقوا، 28گ (24پ-61ر)، اندازه: 13×18/5سم [ ف: 1 - 264]

اسرار الوحى / عرفان و تصوف / عربی

asrār-ul-waḥy

بلخی، عثمان بن محمد

balxi, oʻsmān ebn-e mohammad

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 643/7-ف

نسخه اصل: بغداد لی وهبیش 2023؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، 6گ (61ر-66 پ) [فیلم ها -ف: 1 - 517]

«اسرار وحی ربانی » اسرار الوحى

اسرار و خواص حروف و اسماء و اشیاء / علوم غریبه / عربی

ص: 451

asrār va xavass-e horūf va asmā’ va ašyā’

در چند «باب»: 1. اسرار و خواص حروف؛ 2. خواص اسماء الحسنى؛3 . خواص بعضی آیات قرآنی؛ 4. استخراج جواهر معان فضه و ذهب؛ 5. حکمت و خواص نباتات و اشجار و . ..دارای جدول های مختلف.

قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 772

آغاز: ط P ط من كتبه في كاغذ ازرق بمداد احمر مائة الف مرة و القمر بمنزلة الطرفه

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: فاقد ج_لد، 92گ، 17 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 2 - 50]

اسرار و فلسفه نماز / فلسفه احکام / فارسی

asrār va falsafe-ye namāz

حسینی علوی، محمد بن احمد، ق 11 قمری

(hoseynī a‘lavī, mohammad ebn-e ahmad (- 17c

اصفهان؛ مكتبة الزهراء؛ شماره نسخه: 22/3

آغاز: بعد از حمد و ستایش پروردگاری که اقبال بالکلیه ب_وی موجب خلاصی از الام است و اشتغال نفس بطاعتش سبب ره_ائی از رهائی از نیران و صلاة بر مبین طاعات و رابط سالکان؛ انج_ام: و أكل مال اليتيم ظلماً و قذف المحصنة إذا ما اتفق املاؤه علی العجلة من وصف دين الأمانة وسائلى شرح ذلك و تفسیره سهل الله عز وجل لى العود من مقصدى إلى نيشابور إن شاء الله.

كاتب - مؤلف، تا: 27 رمضان 78 [اگر کاتب مؤلف باش_د، 1078]؛ 33 ص( 347-379)، 24 سطر، اندازه: 12×18سم :[ف: 28[

اسرار الولایه / شعر / فارسی

asrār-ol velāya

؟ میرزا بابا شیرازی، ابوالقاسم بن عبد النبى، 1212؟-1286 قمری

(1870 -1798)mīrzā bābā šīrāzī, ab-ol-qāsem ebn-e ‘abd-on-nabī

تاریخ تالیف: 1260ق؛ محل تأليف: هرات

مثنوی است عرفانی و در انتها آمیخته به نثر. در آغاز از حدیث ما الحقيقه سخن گفته و سپس در سلوک و دیگر سخنان عرفا،آنگاه سر ولایت علی و غزوات او در بیشتر منابع این رساله ناشناس آمده و فقط در نسخه شاهچراغ آن را از میرزا بابا شیرازی دانسته است.

آغاز: این شنیدستی که شه مولی علی*** سر خود با چه بگف_ت از پر دلی / آمد از چه نی برون و آه گفت *** سر حق را ازدم الله گفت

انجام: محبت جو محبت جو محبت*** که یابی از محبت بس فتوت

چاپ: تبریز ، 1323 خ، ،سنگی 512ص؛ بی ناشر، بدون تاریخ، خشتی، 439 ص( صص 1-439) در متن و هامش

[فهرستواره منزوی 151/10؛ دنا 795/10؛ مشار فارسی 1: 302]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4858/1

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس، نام مؤلف به استناد نسخه شاهچراغ تعیین شد؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: آمحیی، تا: 27 ربیع الثانی 1304ق؛ کاغذ: فرنگی فلفل نمکی ،جلد: میشن قهوه ای مجدول، اندازه: 13/6×21/3سم :[ف 8 - 109]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9421

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1310ق [رایانه]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3701/1

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس نام مؤلف به استناد نسخه شاهچراغ تعیین شد؛

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ضربی ،مقوایی، 316گ،( 2 پ-317پ)، 14 سطر (9×13)، اندازه: 13×21سم [ف: 12 - 2705]

4. شیراز ؛شاهچراغ؛ شماره نسخه: 629/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا با تیماج سرخ، 252گ، 500 ص، ابعاد متن: (8×15/5)، اندازه: 13×20/5سم [ف: 2 - 320]

اسرار الولاية / كلام و اعتقادات / فارسی

asrār-ol velāya

بهبهانی، عبدالله بن محمد، - 1325 قمری

(behbahani, abd-ol-lah ebn-e- mohammad (1907)

از مؤلف سؤال می شود که طبق دستور روایت شده، احادیثی که مخالف قرآن است باید به دیوار کوبید، روایت هایی داریم که ظاهر آنها با ظاهر قرآن سازگار نیست تکلیف ما نسبت به اینها چیست؟ در این پاسخ مراتب ولایت ائمه (علیهم السّلام) چنانچه در آیات و روایات آمده است، تکرار می شود و می خواهد آنها را به معنی درستی توجیه کند.

آغاز: الحمد لله رب العالمين العالمین ... یکی از اخلاء عظام و اجلاء فخام و فضلاء گرام از این حقیر فقیر ایراد فرمود

[فهرستواره منزوی (89/9]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1358/2

آغاز: برابر

ص: 452

خط: نسخ و نستعلیق، کاتب - مؤلف، بی تا؛ پیش نویس وی است و خط خوردگی و اضافه دارد؛ جلد: تیماج مقوایی، 147 گ (49ر-195پ) ، اندازه: 16×21سم [ف: 4 - 184]

اسرار ولایت / عرفان و تصوف / فارسی

asrār-e velāyat

على بن علی اصغر

alī ebn-e ‘alī asqar

گفتاری است عرفانی، نگارنده پس از نوشتن مقدمه ای، از خود و سبب نگارش رساله سخن می گوید .

آغاز: بسمله لالی حمد و ثنا سزاوار خالق یکتاییست و گوهر شکر و سپاس بر آن داور لایقاس (در صفحه دوازدهم) اما بعد چنین گوید حقى فقير ... على بن علی اصغر که شبی با دوس_تان راستان هم داستان

انجام: و نبوت خاصه تعلق به پیغمبر ما دارد هیچکس را در نصیبی ندارد و علاوه از این ولایت مطلقه دارد که عبارت روح الله باشد

[دنا 795/1؛ فهرستواره منزوی 75/7 ]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5159/2

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 14گ (11پ-24پ)، 15سطر (8×15) [ف: 15-241]

اسرار الهداية / تاريخ / فارسی

asrār-ol hedāya

در علائم ظهور حضرت حجة بن الحسن (علیه السّلام) و وقایعی که از ظهور به وقوع پیوندد و با عناوین «هدايه – هدايه». نام رساله در پایان آمده است.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4396

آغاز: در ذکر علامات قائم علیه سلام الله الملك الدائم روايتست بسند صحیح که روزی امام المتقين و يعسوب الدين وامیر المومنين عليه سلام الله الملك المبین؛ انجام: پس قصه را به ه_شام عرض و اعلام کردیم فرمود که چاه را باز به همان خاک که از و بیرون آمده بود پر نمایند

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: شعبان 1235ق؛ مهر: «عبده محمد عل_ی» ((مربع)؛ جلد: تیماج زرشکی بدون مقوا، 63گ، 10 سطر، اندازه: 11×15سم

[محدث ارموی مخ:- ]

اسرار هزار رساله / فارسی

asrār-e hezār resāle

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:4752/4-4754-ف

بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 102]

اسرار الیقین فی مقامات العارفین / عرفان و تصوف / عربی

asrār-ul-yaqīn fī maqāmāt-il-‘ārifīn

حویزی، نعمت الله بن احمد

hovayzī, ne‘mat-ol-lāh ebn-e ahmad

یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3286/2

آغاز: بسمله، اللهم اجعلنا ممن يطير بجناح العرفان الى عالم اللاهوت؛ انجام: و يتضح لك نطاق الكلام من غير

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مهر: «وقف لطف الله»، «الهى بحق نبی و ولی، ببخشا گناه محمد ولی»؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی با تیماج ،مشکی، 38 ص (93 - 130)، 9 سطر (6×13)، اندازه: 9×17/5سم [ف: 5 - 1602]

اسرار الیقین محمد شاهی / کلام و اعتقادات / فارسی

asrar-ol-yaqin-e mohammad sahi

بروجردی طهرانی، محمد حسین، ق13 قمری

(borūjerdī tehrānī, mohammad hoseyn (- 19c

اهدا به: محمدشاه قاجار

تاریخ تالیف: 1263ق

در بیان معنی نبوت و وصایت و ولایت به درخواست عده ای از مؤمنین. در مقدمه آن گفته است که دو کتاب دیگر در اعتقادات تالیف کرده است. مؤلف فهرست مطالب و مقاصد آن را پیش از مقدمه کتاب آورده است، در یک «مقدمه» وسه «مطلب» :1. بیان فرق بین نبی و رسول؛ 2. بیان آن که آیا ولایت مقدم باشد یا نبوت .3. بیان آن که آیا ازچه اوصیاء گذشته را انبیاء خوانیم و اوصیاء این امت را انبیاء نخوانیم.

آغاز: الحمد لولى النعمة و الصلوة على نبي الرحمة و على عترته هداة الامه ... و بعد چنین گوید تراب اقدام مؤمنين محمد حسین بروجردی حشره الله مع مواليه المعصومين که چون بعضی از خلصين (كذا؟) مؤمنین سؤال نمودند از معنای نبی و فرق آن بارسول و از نسبت نبی باولی که آیا فضل نبوت راست

انجام: فانتظر فرجك و لشيعتك المؤمنين فاذا انكسفت الشمس فارفع بصرك الى السماء و انظر ما فعل الله عزوجل بالمجرمين فقد فسرت لك جملا مجملا و صلى الله على محمد وآله الاخيار هذه تمام الخبر الذى اردت ان اجعله خاتمة الكتاب و قد اوردته و اما شرحه فارجو الله ان ساعدنى الزمان ان اكتب عليه شرحا مفصلا و قد حصل الفراغ فى ليلة الاربعا من العشر الاول الجماديين اولهما و من سنة ثلاث و سنين و مأتين بعد الالف.

[نسخه های منزوی 877؛ اعلام الشيعه (الكرام البررة ) :367؛ فهرستواره منزوی

ص: 453

9/ 89و 7/ 175(1نسخه)]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2875

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی زرد رنگ، تیماج مشکی، 214ص، 14 سطر، قطع: خشتی، اندازه:14/5×20/5سم [ف: 10 - 230]

2 . تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2556/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: ترمه و فرنگی آهار مهره، 82گ( 48پ-129) 14 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 6 - 45]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1008ط

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: روغنی گل و بوته دار، 229 ص، 14 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 24/3 - 32]

الاسراف / فقه / عربی

al-isrāf

بروجردی، منیرالدین بن علی، 1269 -1342 قمری

(borūjerdī, monīr-od-dīn ebn-e ‘alī (1853 - 1924)

اصفهان؛ علامه فانی (ضیاء الدین) شماره نسخه: 34/5

آغاز: و بعد يقول الراجى الى عفو ربه الغنى منير الدين بن علی عاملهما الله بلطفه الخفى و الجلى هذه رسالة فى باب الاسراف و هی مسالة شهيرة فى الفتوى عامة فى البلوى؛ انجام: السابع: هل يجوز الاسراف فيما اذا كان اصلاح البدن متوقفا عليه بحيث لم يقدم على ذلك ليصير مورداً للهلاك.

بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوایی 15گ، (64پ-78 پ) [سه کتابخانه اصفهان - ف: 116]

الاسرائيلية الدامغة / كلام و اعتقادات / عربي

al-isrā’īlīyyat-ud-dāmiġa

ردی است بر اهل یهود و در آن با استناد به قرآن و بعضی روايات كتب آسمانی، سعی در اثبات نسخ دین یهود و حقانیت مذهب دروز دارد.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1571/4

آغاز: توکلت على مولانا الحاكم وحده و توسلت اليه بقائم ال_حق عبده من العبد الخاضع الذليل و المملوك لقائم الحق شطنيل

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان - رم 913؛ خط: نسخ،معرب، بی کا، تا: قرن 20،12 ص (53- 72) [ عکسی ف: 4 - 408]

الاسرب = كتاب الاسرب / كيميا / عربي

al-usrub = k.-ul-usrub

جابر بن حيان، 120 - 198 ؟ قمری

(jaber ebn-e hayyan (739 - 814)

آغاز: و قد نسبنا كتابنا هذا من هذه الكتب السبعة الى الاسرب عافاك الله منسوب الى زحل

انجام: و يكون منه المرتك و هو المردار سنج و صفته اخوته في المنافع و المضار و لو ذهبنانشرح منافعها و مضارها لازداد ذلك كتابا كبيراً و السلام على من اتبع الهدى

[الذریعه 264/17؛ زرکلی 103/2]

شرح و حواشی:

١ - الاسرب (ترجمه)

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 217/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: قرن 13؛ 8گ (40پ-47پ)[ف: 1-18]

2. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 377/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 19 جمادی الثانی 1273ق؛ کاغذ: فرنگی [نشریه: 11 - 944]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/12619/1

آغاز: الحمد لله على جزيل نعمه. و اعوذ من حلول نقمه بما يستحق و ان كنا معترفين بالتقصير في جميع شكره و ان كان لنا على فضله و عفوه؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قرمز مجدول، 8گ (1پ- 8ر)، 16 سطر [ف: 36 - 177]

٤. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 729/2

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 11 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 14×21/5سم [ف: 2 - 462]

الاسرب (ترجمه) / کیمیا / فارسی

(al-usrub (t.)

وابسته به: الاسرب = کتاب الاسرب؛ جابر بن حیان (١٢٠-١٩٨) ترجمه «كتاب الاسرب» جابر بن حیان صوفی است که یکی از هفت رساله در صنعت(کیمیا) می باشد منسوب به کواکب سبعه و این جزء منسوب به زحل است.

[فهرستواره منزوی 3947/5؛ الذریعه 264/17 کتاب الاسرب»]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7516/5

آغاز: الحمد لله على جزيل نعمه و نعوذ بالله من حلول نقمه... بدرستی که نسبت کردیم ما این کتاب را از میان کتبها؛ انجام: و اگر در این باب تقصیری باشد بر قدر اختلاف امتحین باشد.

بی کا، تا: 1270ق، جا: تهران ؛جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 2گ( 87پ-86پ) ، اندازه: 11×18سم [ف : 19 - 321]

الاسرب / كيميا / عربي

ص: 454

al-usrub

جلدکی، علی بن ایدمر، - 762 قمری

(jeldakī, ‘alī ebn-e aydamor (- 1361)

رساله اسرب در شش «فصل» است معدنی است مایع، سنگی سرد که موجب فلج شود یک قطعه هفت بیتی با قافیه عین کتاب «الشذور» درباره آن آورده است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3887/4

آغاز: بسمله، الحمد لله الذى يسر علينا كلما نطلب و بين لنا الصواب... البعد فهذا ما وعدناك ... كتاب الاسرب الذى هو من جمله كتبنا السبعه. فصل اعلم؛ انجام: بموجبه ترشد انشاء الله وبه اکملنا كتاب الاسرب من حجله الكتب السبعه

خط: نستعلیق متوسط، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: هندی نخودی، جلد: تیماج یک لا، 3گ (49ر - 51 پ)، 20سطر( 8/5×15) ، اندازه: 13/7×19/2سم [ف : 17 - 135]

اسرة الكف (رساله) / علوم غریبه / عربی

(usrat-ul-kaff (r.)

در دو «قسم» است: القسم الأول فى طبيعة خطوط اليد و اسبابها دارای 28 «فصل»: ١. تقسيم اليد .28. الخطوط المصورة المختصرة؛ القسم الثاني تفسير الفراسة و الاحكام الممکن حصولها من اسرة الكف، دارای 42 «فصل»: ١. القاعدة المطردة . ... 42. في هذا الشكل.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3194/1

آغاز: بسمله، الحمد لله وسلام على عباده الذين اصطفى و بعد فان هذا العلم غير مقبول عند اهل زماننا بل متروک مردود؛ انج_ام: فاستر عین الغلط بعين العفو العفو و السلام بهذا يكون الختام و الحم_دلله على الدوام

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: پسته ای استانبولی ،جلد: میشن ،سبز، 82 ص (1-82)، 17 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 6-282]

اسس الاصول / اصول فقه / عربی

usus-ul usūl

کرمانی، محمد بن غلامرضا، 1292؟ - 1351 ؟ قمری

(kermānī, mohammad ebn-e qolām rezā (1875 - 1933)

کتاب مشتمل بر مباحث الفاظ می باشد و مؤلف رنج فراوان در تألیف آن برده و تمام آن را از حروف مهمله ترکیب نموده و مشهور به «اصول بی نقطه» گردیده است. در حدود 1650 بیت کتابت دارد. مؤلف خود بر این کتاب شرح و حاشیه ای نوشته و نسخه چاپی شامل آنها است.

چاپ: به همت مرحوم مشیرالسلطنه ،تهران ،سنگی بی ناشر، 1319ق. خشتی (وزیری کوچک )،247ص

[الذريعة 572؛ مشار عربی، ص 52]

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 908

آغاز: اول الكلام اسمه الملك العلام احمده حمد حمد لمدحه مدح مدح

خط: نسخ خوب، کا: علی بن حسین طهرانی، تا: یک شنبه 6 شوال 1318ق، جا: مدرسه ناصریه؛ در حضور مؤلف کتابت آن به اتمام رسیده است دارای تعلیقاتی که خود مصنف بر این کتاب نوشته؛ ظاهراً این نسخه را مخصوص این کتابخانه نوشته و خود مؤلف تقدیم کرده است؛ واقف: مؤلف (ظاهراً)؛ كاغذ: ترمه مجدول، جلد: روغنی گل و بوته مذهب ،ظریف، صفحه اول مذهب؛ 137 ص، 9 سطر ، قطع: وزیری، اندازه: 14×20/5سم [ف: 1 - 557]

اسطر غيبيه / عرفان و تصوف / فارسی

astor-e qeybīye

بیدوازی، محمد بن شیخ علی، ق9 قمری

(bīdvāzī, mohammad ebn-e šeyx ‘alī (- 15c)

تاریخ تالیف: ذیقعده 875ق

مولف مدعى مکاشفه ای است که حضرت پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) را دیده که نوری درخشان حضرت را فرا گرفته و نود و نه نام الهی اعضا و جوارح وی نوشته شده و تلؤلؤ می کند. این حال را و به مشهد مقدس به محضر امیر شهاب الحق عبدالله فرستاده است. وی اذن فرمود تا تألیفی پیرامون اسماء حسنی الهی نماید. در مکاشفه ای دیگر به تاریخ 6 شوال 871ق ترتیب دوایری مخصوص که در آنها نام ها نوشته شده بود به او نشان داده شده و این کتاب را بر آن پایه تألیف کرده است. کتاب در شرح اسماءحسنی به روش صوفیان و با انشایی ادیبانه و تضمین اشعار و رباعیاتی از مؤلف با تخلص «رشید» نگاشته شده است. نام کتاب از عبارتی در پایان نسخه گرفته شده است.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 10737

آغاز: الحمد لله الذى دور على دورة دوار القلوب بدواره العناية دواير المدارات بلا دارات؛ انجام: رشید از کمل انسان فتوح دائمی بادا کزین ره رستگاری یافت هر درمانده عاطل

خط: نستعلیق، بی کا، تا: اواخر رجب 886ق؛ روی برگ اول چند شعر و یادداشت؛ تملک: ملا شمس الدین به تاریخ 1151؛ جلد: تیماج نیلی ضربی، 87گ، 21 سطر، اندازه: 18×26سم [ف: 27-173]

«الاسطرلاب » البرهان في كيفية تسطيح الكرى

«اسطرلاب » سی و دو باب

«اسطرلاب » بیست باب در معرفت اسطرلاب

«اسطرلاب )» نجوم علمی و عملی

«اسطرلاب » معرفت اسطرلاب

ص: 455

«اسطرلاب » ربع صائب

«اسطرلاب » آلات اسطرلاب

«اسطرلاب » ارشاد در علم اسطرلاب

«اسطرلاب » لباب در دانستن اسطرلاب

«اسطرلاب » صنعت اسطرلاب

«اسطرلاب » ميزان الصنايع

«اسطرلاب » حلقه کریمیه

«اسطرلاب » العمل بالاسطرلاب

«اسطرلاب » قبله نما

«اسطرلاب » بیست باب در اسطرلاب

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

ابو معشر فلکی، جعفر بن محمد، 172 – 272 قمری

(886-abū-ma‘šar-e falakī, ja‘far ebn-e mohammad (789 -

مسائل ابو معشر البلخی در اسطرلاب، در چهارده «فصل» کوتاه .

آغاز: هذا جزء فيه معرفة العمل بالاسطرلاب لابي معشر ... اق_ول ما يحتاج اليه فى علم الاسطرلاب معرفة العضادة ثم معرفة الاجزاء الارتفاع ثم معرفة الحجرة

انجام: ثم انظر على كم وقعت درجة الشمس من الساعات فما بقی تلك الساعة تطلع الفجر.

[دنا 796/1؛ استوری 392]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6492/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شنبه 21 ذیحجه 844ق؛ مصحح؛ برخی برگ ها افتادکی دارد که جای آنها کاغذ سفید گذاشته اند؛ ج_لد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سر ترنج دار ضربی عطف ترمیمی، 4گ (151ر - 154پ) اندازه: 18×23/5سم [ف: 20 - 72]

2 . قم؛ مرعشی ؛ شماره نسخه: 8747/5

آغاز: برابر؛ انجام: فان كان فى البئر ماء فهو طول عمق البئر الی وجه.

خط: نسخ، بی کا، تا: 1050ق، جلد: تیماج قرمز، 10گ (148پ- 157پ) [ف 22 - 283]

3.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3382/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ ،ترمه جلد: رویه میشن قهوه ای تازه، 8گ( 8پ-15پ)، 16 سطر، اندازه: 20×26سم [ف : 6- 388]

الاسطرلاب = العمل بالاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb = al-‘amal bi-l-usṭurlāb

صوفی، عبدالرحمن بن عمر، 291 - 376 قمری

(sufi, 'abd-or-rahman ebn-e 'omar (905 - 987)

آن را به درخواست یکی از فضلا در 386 و در برخی نسخه ها 398 «باب» نگاشته است اسطرلابی به فارسی نیز به صوفی منسوب گشته که ظاهراً ترجمه و انتخابی است از کتاب او.

آغاز: رسالة عبد الرحمن بن ... فى العمل بالاسطرلاب. ادام الله لك العز و السعادة و النيل و السيادة ... سألتني ايها السيد النجيب ... اظهار ما في هذه الآلة الشريفة المعروفة بذات الصفائح

انجام: فليكمل الكتاب فى هذا الموضع و بالله التوفيق. و هو حسبنا ونعم الوكيل و الحمد لله اولاً وآخراً

چاپ: در حیدر آباد هند

[دنا 796/1 (6 نسخه)؛ زرکلی 319/3 کاراتای III/750؛ بروکلمان 218/4؛ الذریعه 203:11 و 97:15؛ گور کیس عواد (الاسطرلاب و ما الف فيه في العصور الاسلاميه) ،162؛ مكتبة امير المومنين (111/1]

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 319/1-عکسی

اصل نسخه: گنج بخش، ش 2084؛ خط: ثلث، بی کا، تا: قرن 9؛ 121گ (گ 2-122) [ف: 2 - 197]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3871

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، كا: محمود بن محمد نصیر خادم، تا: 1004ق، جا: مکه، کوه ابوقبیس، تملک: احمد بن علی نقی با مهر «یاتی من بعدی اسمه احمد» (بیضی)، فرزندش محمد حسین که بالارث مالک صادر شده مورخ 1257 با مهر «محمد حسين بن احمد»؛ کاغذ: هندی شکری ،رنگ ،جلد: تیماج قهوه ای، 306ص، قطع: خشتی [ف: 10 - 1904]

3. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 362

خط ،نسخ، بی کا، تا: سلخ رمضان 1099ق؛ مصحح، مقابله شده، روی برگ اول امضای محمد بن رضی؛ تملک محمد زین الدین، فخر الدين بن جمال الدین طباطبائی؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 122گ، 18 سطر، اندازه: 15/5×24سم [ف: 1 - 218]

4. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 704

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سرخ مقوایی ضربی، 210گ، 14 سطر، اندازه: 14/5×22سم [ف : 3-129]

5. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 24/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: 1228ق؛ جا: اردبیل؛ 88گ (151پ- 238 پ)، 25 سطر ( 10×16/5) [ف: 1 - 178]

6. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه 703

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1275ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز ،مقوایی 195گ، 14 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 3 - 129]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12262

آغاز و انجام: برابر

ص: 456

خط: نسخ ممتاز ،بی کا، تا: 1283ق؛ ،مجدول ،مذهب، دارای سرلوح مزدوج مرصع مذهب ممتاز؛ کاغذ: نباتی آهار مهره، ج_لد: تیماج ماشی فرنگی ضربی زرکوب، 173گ، 18 سطر، اندازه: 16×26/5سم [ف: 10 – 54]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

صوفی، عبدالرحمن بن عمر، 291 - 376 قمری

(sūfī, ‘abd-or-rahmān ebn-e ‘omar (905 - 987)

در این رساله از اسطرلاب گفتگو نموده است؛ در 46 «فصل» محتملاً ترجمه و انتخابی از اسطرلاب عربی اوست.

آغاز: بسمله. سپاس ایزد تعالی را که آفریننده بندگان است و دارنده زمین و آسمان است... چنین گوید عبدالرحمن بن عمر المعروف بابى الحسين الصوفى رحمة الله عليه چون دیدم که همه کس را بدین علم رغبت است و شناختن اسطرلابرا هر کسی خواستارند.

انجام : سی و هفت درجه ازدست راست برود آنجا که شرقی عضاده بود و قبله بود. و الله اعلم.

[دنا 7961؛ فهرستواره منزوی 2800/4؛ هدية العارفين 5141؛ الذریعه 70/11؛ ریاضی دانان ایرانی 102]

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 480/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: باقیجان محمد فولاد کاتب بخاری، تا: 1055ق؛ 22 گ (91پ - 112پ). [ف: 4 - 829]

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

ابن صفار، احمد بن عبدالله، - 426 قمری

(ebn-e saffār, ahmad ebn-e ‘abd-ol-lāh (- 1036)

پنجاه «باب» کوتاه است در قواعد اسطرلاب و هیئت و نجوم از برای شناختن کواکب و ارتفاع آنها و ایام نحس و نیکو وجز اینها از قواعد فلکی.

آغاز: باب فی ذکر آلات الاسطرلاب و الاسماء الواقعة عليها أول ذلك الحلقة و تسمى العلاقة

[دنا 7961؛ فهرس الخزانة العلمية الصبيحية بسلا (در شهر رباط مغرب) 493]

1. قم؛ مرعشی ؛شماره نسخه: 13747/2

آغاز: برابر؛ انجام: و هذه صورة الدائرة الموضوعة لذلك فافهمه

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 10؛ مصحح؛ امضای آية الله مرعشی نجفی در آغاز نسخه؛ کاغذ: فرنگی، 17گ (37-53)، 21سطر، اندازه: 8/5×13سم [ف: 34 - 730]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2863/9

آغاز: برابر؛ انجام: و مما ذكر تعرف كم يمر بتاريخ مولد المس_یح من قبل تاريخ الهجرة، وهذه حوزة الدائرة

نام مؤلف به استناد فهرست مرعشی (730/34) تکمیل گردید؛خط ،مغربی، بی کا، تا: 4 محرم 1203ق؛ مصحح، محشی؛ جلد: تیماج مشکی، 17گ (70پ-86پ)، 23 سطر، اندازه: 14/5×20سم [ف: 8 - 71]

الاسطرلاب = صنعة الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usturlab = Sanat-ul usturlab

ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد، 362 – 440 قمری

(1049-abū-reyhān-e bīrūnī, mohammad ebn-e ahmad (974 -

در فهرست نگاشته های او به این چند رساله در باب اسطرلاب بر می خوریم: 1. في استيعاب الوجوه الممكنة في صنعة الاصطرلاب ٢. في تسهيل التصحيح الاصطرلابي و العمل مركباته من الشمالى و الجنوبي؛ ٣. فى استعمال الاصطرلاب الكرى؛ 4. الاسطرلاب.

آغاز: مقالة ابى الريحان محمد بن محمد البيروني في صنعة الاسطرلاب. اذا اردنا ذلك نتخذ دائرة مدار رأس الجدى دايرة عليها ا.ب. ج. د

انجام: و هذا صورته. تم ما وجد من عنل الاسطرلاب لابي الريحان و الحمد لله.

[ذریعه 70/11 رسالة في الاسطراب»]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5469/1

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 557؛ خریداری شده از کتابخانه شیخ علی علومی یزد (شماره 64، معرفی شده در نشریه 4: 448)؛ مهر : «وقف مزار حضرت مخدوم العلماء المحققين مولانا شرف الملة و الدين على اليزدى ...» تملک: علی بن محمود بن على متطبب؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی با لولا 25 سطر (9/5×15)، قطع:ربعی،13×18/5سم [ف: 16 - 17]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 434/1-عکسی

آغاز و انجام: برابر

اصل نسخه: همان نسخه بالا 7گ (1-7) [ف: 2 - 23]

الاسطرلاب = معرفة الاسطرلاب = علم الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usturlab = marifat-ul usturlab = ilm-ul usturlab

ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد، 362 - 440 قمری

(1049-abū-reyhān-e bīrūnī, mohammad ebn-e ahmad (974 -

رساله ای است در اسطرلاب دارای شصت و هفت «باب» که مؤلف به درخواست بعضی از دوستداران این علم نوشته تا از

ص: 457

سایر تألیفاتی که در این باره شده بی نیاز گردند. فهرست ابواب در آغاز کتاب ذکر شده است در دیباچه، نمایه 67 «باب» آمده است.

آغاز: بسمله حسبى الله و نعم الوكيل وعليه توكلت و اليه انیب قال الاسطرلاب اشرف الآلات المستعملة في صناعة النجوم و مخصوص من بينها بخفة المونة فى الثقل و الاستعمال مع سرعة الايقان

انجام: ثم اعمل ساير الاعمال على حسب ما تقدم حذو القذة بالقذة و الله اعلم بالصواب و اليه المرجع والمآب

[کتاب شناسی ابوریحان از احمد سعید خان ترجمه عبدالحی حبيبى ص560 و 101؛ بروکلمان ذیل 873/1 ش 56؛ الذريعة 1/ 36؛ الاسطرلاب گورگیس عواد 157]

1. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 341/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: عبدالله بن محمد بن خالد، تا: ربیع الثانى 791ق؛ کاغذ ،سمرقندی، 60گ (اپ - 60 پ)، 11) سطر (8×12) اندازه:13× 17سم [ف: 282]

2. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 51/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: نزدیک به پایان ربیع الثانی 791ق؛ کاغذ: فرنگی ضخیم، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 74گ (2 پ- 75 پ)، 14 سطر (8/5×15) ، اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 222]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1971/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: مؤمن موسوی قمی، تا: 1273ق؛ کاغذ:فرنگی، جلد: پارچه ترمه مقوایی گرد آن تیماج مشکی، 43گ (13پ- 55ر ) ، 15 سطر ،(7×14) اندازه: 11×17/5سم [ف: 8 - 583]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 455/1- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا[ف: 2 - 23]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1516

آغاز و انجام: برابر

در فهرست بدون نام مؤلف است؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: 1283ق؛ كاغذ: ایرانی برنگ آبی، جلد: تیماج مشکی بدون مق_وا، 105 ص ، 17 سطر، قطع: وزیری ،اندازه: 17×25سم :[ف 4 - 225]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5594

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،تحریری، بی کا، تا: 1318ق؛ مجدول ،واقف:نایینی ؛کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره و مجدول، جلد: پارچه ای، 24گ، اندازه: 17/7×22/7سم [ف: 8 - 30]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 481- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف: 2 - 23]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 46

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1 - 60]

6. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3753/8

آغاز: برابر؛ انجام: فذلک - العرض مستور لهما اخيراً انشاء الله

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی لولادار روکش تیماج زرد ،ضربی 13 ص (66-78)، 41سطر (10×18) اندازه: 14×21/5سم [ف: 5 - 1783]

الاسطرلاب = اربعة فصول / اسطرلاب / عربي

al-usturlab = arba at-u fusul

کوشیار بن لبان، - 495 ؟ قمری

(kūšyār ebn-e laban (- 1102)

دارای «مقدمه» و چهار «فصل» :1. ابواب يحتاج اليها عملا و استعمالا ،دائما، در 24 باب .2 ابواب يحتاج اليها عملا من دون الاستعمال الا فى قليل من الامور در 12 باب؛ ٣. معرفة امتحان الآلات والدوائر و الخطوط المرسومة فى الاسطرلاب وصحتها، 12 باب؛ 4. صنعة الاسطرلاب.

آغاز ،بسمله ،حمدله، قال الكيا كوشيار بن لبان بن ماشهر الجيلى (رحمه الله) الاسطرلاب كلمة يونانية واشهر ماقيل في معناها انها ميزان در الشمس

انجام: و مبتداء من خط وتد الارض الى منتصف الربع ايضا وذلك ما اردنا ان نبين ونختم الكتاب بهذا الفصل والفصل بهذا الكتاب

[سزگین 248/6؛ بروکلمان 222/1 -223 تعلیقات چهار مقاله از محمد قزوینی و از دکتر معین چاپ مصحح دکتر معین 261-664؛ الذريعة 73/11؛ دنا

796/1 (8 نسخه)]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8612/1

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ترنجی مقوایی، 27گ(3پ-29ر)، 22 سطر (4×13/5)، قطع: ربعی [ف: 17 - 176]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19322

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خفی خوش، بی کا، تا: قرن 11 [رایانه]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5529/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11، تحریر در متن و حاشیه، مجدول، کاغذ: نخودی ،جلد ،مقوایی 13 ص( 7-19)، 23 سطر (18/5×30/5 )،اندازه: 24/5×34/3سم [ف: 8 - 320]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2242/3

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: پسته ای و ترمه، جلد: میشن تریاکی لایی، 19گ (43پ-43پ)، 20 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 5 - 446]

5. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 520/6

آغاز: برابر؛ انجام: حتى يكون ملتقى الخطين من الجانبين تمت

ص: 458

الرساله بعون الله وحسن توفيقه

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 12ربیع الثانی 1018ق؛ مهر: «عبده المطلب»؛ كاغذ: اصفهانی و فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای 15 سطر (12/5×6/5) ، قطع: ربعی، اندازه (11×17)سم [ف: 1 - 460]

6.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2092/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد یوسف بن محمد حسین طالقانی، تا: شوال 1057ق؛ نوشته شده از روی نسخه مورخ روز سه شنبه 4 ربیع الاول 499 نوشته مسعود بن محمد بن على بن حمزه؛ كاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج حنایی، 23گ (3پ-25پ)، 16 س_طر (6×11) ،اندازه: 10×17سم [ف: 8 - 717]

7. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه 77/32

آغاز: الحمد لله ولى الحمد و أهله والصلاة على نبيه محمد و آله؛

انجام: برابر

در فهرست ناشناس مانده؛ خط: نستعليق، كا: ابوالقاسم حسینی تفریشی، تا: 1263ق؛ جلد: چرم سبز،7گ (123ر-129پ)،23سطر، اندازه: 21/5×34/5سم [مؤید: 3 - 635]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3281

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ سومین بخش از فصل چهارم ناتمام اس_ت؛ جلد: مقوا، 30 ص، 18 سطر، اندازه: 12×16سم [ف : 10 - 904]

9. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3455/6

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: ترمه، جلد: رویه میشن یشمی ی_ک لایی مجدول، 23گ (169ر-191ر)، 14 سطر، اندازه: 12×20سم[ ف: 6 - 430]

الاسطرلاب = العمل بالاسطرلاب / اسطرلاب /عربی

al-usṭurlāb = al-‘amal bi-l-usṭurlāb

ابن ابی الصلت، امية بن عبدالعزيز، 460 - 529 قمری

[1135-ebn-e abe-s-salt, omayye ben ‘abd-ol-‘azīz (1069 -

در نود باب از الاقتصار او. باب اول ماهية اسطرلاب(= تعريفات) ابو الصلت در این کتاب، از یحيى بن ابى منصور منجم (زنده در- 217) یاد می کند آغاز: بسمله الحمد لله تعالى خير ما استفتح به و استنجح ببرکته هذ كتاب يتضمن من ابواب العمل بالاسطرلاب ما لا بدمنه و لاغنى عنه و لم يورد فيه الا ما كان جميع عمله او اکثره مما يمكن بهذه الاله و اما ما كان على خلاف ذلك فلم نشتغل به... و هو تسعون باباً

انجام: فهو عدد اجزاء التيسير والله اعلم

[گورگیس عواد (الاسطرلاب )172؛ دنا 8796/(8 نسخه)]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3445/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: عبدالعزيز بن على بن منذر عامری، تا: قرن 8، برای خودش ؛کاغذ: دولت آبادی ،جلد: میشن قهوه ای لایی، 82 گ (7پ-88ر)، 11 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 6 – 420]

2. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1630/2

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: حاج محمد بن حاج اسماعيل بن حاج على «معروف به حاج بکتاش زاده» ،اکینی ،تا: 1173ق؛ مصحح؛ 16گ (56-41)، اندازه: 13×20سم [نسخه پژوهی: 3 - 156]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6361/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد تقی حسینی رادکانی، تا: 1293ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: مقوای بسیار ضخیم با روکش پارچه قرمز نازک، 65ص (76-140) قطع: وزیری باریک، اندازه: 13×23سم [ف: 19 - 410 ]

4. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3393

آغاز: الاخرى مسطره دقيقه معسومه فى الطول باحرا نصف قطر الدايره بدور ايضا على محور کالاولی؛ انجام: و فاعله فيما دونها مايكون جاريه على نظام لايخل به و ترتيب لا يتعدله لاسيما انه ليس هناك شيئى يعوقها عن ذلك النظام و يمنعها من ذلك الترتيب و سيتعين لك فى الفنون يستانف القول فيها بعد هذا ما يستكمل به النظرفي هذا الفن ان شاء الله

مقاله اول و مقداری از مقاله دوم را ندارد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: خانبالغ :جلد: چرمی، 108ص (97+11) ، 17 سطر، اندازه: 14×25/5سم [ف: 3 - 1079]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2128-ف

نسخه اصل: مدرسه نوابش .941 (فهرست فاضلیه مشهد ص 257 ش 30) نود باب؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ با تاریخ عرض 1094 و 1107 [ فیلم ها-ف: 1 - 282]

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3135/1

آغاز و انجام: برابر

خط ،نسخ، بی کا، بی تا: محشی با نشانه «ص» عبادى الحجازی؛ کاغذ: ترمه متن و حاشیه ،جلد: میشن لایی قهوه ای سیر، 47گ (5پ-51پ)، 18 سطر، اندازه: 18/710/8سم [ف: 6 -241]

7. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3753/7

آغاز: برابر؛ انجام: فما خرج فهو ارتفاع عمود الشيء الذي قسمته مشتمل بر نود باب؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی لولادار روکش تیماج زرد ضربی، 13ص (78-66)، 41 سطر (10×18) ،اندازه: 14×21/5سم [ف: 5 - 1783]

الاسطرلاب = العمل بالاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usturlab = al-amal bi-l-usturlab

ص: 459

اثیر الدین ابهری، مفضل بن عمر، - 660 ؟ قمری

(asīr-od-dīn-e abharī, mofazzal ebn-e ‘omar (- 1262)

مشتمل بر چهارده «فصل» بسیار کوتاه است در قواعد اسطرلاب.

آغاز :. الفصل الاول في تعريف الاصطلاحات أم الصفائح هی الصفيحة التى تحيط بها حلقة مقسومة بثلاثمائة وستين جزءاً.

انجام: و يضربه فى اثنى عشر مما بلغ فهو ارتفاع الشخص و ذل_ک هو المراد.

[دنا 2797/1 نسخه)]

1. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 700/2

آغاز: الرسالة الثانية فى العمل بالاسطرلاب وفيها اربعة عشر فص_لا، الفصل الاول فى تعريف الاصطلاحات؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه 11 شوال 666ق؛ از روی نسخه ای به خط مولف، مصحح، مقابله ،شده، دارای جداول و دوایر نجومی ،جلد: تیماج عنابی عطف و لبه مشکی، 19 سطری 7/5×11 سطر، اندازه: 11×16/5سم [ف: 1 - 288]

2 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4060/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 4 گ (42پ - 45 پ)، 21 سطر، اندازه: 11/5×15سم [ف: 11 – 64]

الاسطرلاب / هیئت / عربی

al-usṭurlāb

مراکشی، حسن بن علی، - 660 قمری

(marākešī, hasan ebn-e ‘alī (- 1262)

[دنا 797/1]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 12042

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 48]

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

مزی، محمد بن احمد، 690 - 750 قمری

(mezzī, mohammad ebn-e ahmad (1292 - 1350)

در ده «فصل» و «خاتمه»: 1. الاسطرلاب؛ 2. معرفة اخذ الارتف_اع ؛3. معرفة كل واحد من الظلين؛ 4. معرفةالميل و البعد؛ 5. مع_رفة قوس النهار؛ 6. معرفة الدائر من الفلك؛ 7. معرفة مطالع البروج؛8. السمت لكل ارتفاع؛ 9. معرفة طلوع الكواكب؛ 10 الع_مل بالافاقية؛ الخاتمة: في اعمال المساحة.

آغاز: الحمد لله الكريم الوهاب الرحيم التواب الذى هدى

[دنا 1/ 797(1 نسخه)؛ بروكلمن: الرسالة الاسطرلابية؛ الفلك والتنجيم ص 236-235 ]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3266/2

آغاز: بسمله و به ثقتی صلى الله علی سیدنا محمد و آله قال الشيخ الامام العالم... شمس الدین ابو عبدالله محمد بن احمد بن عبد الرحيم المزى ... الحمد الله الكريم الوهاب الرحيم التواب الذى يهدى من شاء ... (پس از 8سطر ) اما بعد فانه قد قصدني بعض الاحوال؛ انجام: و فروع كثيرة يستغنى عنها و يفيهم اكثرها من فحوى ما ذكرنا و ليكن ذلك آخر الرساله و بالله التوفيق

خط: نسخ، كا: محمد بن يعقوب بن على بن داود بن عبدالله بن محمد مالکی زبیری، تا: 765ق، جا: قاهره و دمشق؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: میشن قرمز نو، 9گ (13پ-21ر)، 15 سطر، اندازه: 13/8×28/5سم [ف: 6 - 340]

الاسطرلاب = بیست باب / اسطرلاب / فارسی

al-ostorlab = bist bab

عبیدی، عبیدالله بن عبدالکافی، ق 8 قمری

('obaydī, 'obeyd-ol-lah ebn-e 'abd-ol-kāfi (- 14c)

مختصری است در معرفت اسطرلاب مشتمل بر «مقدمه» و بیست «باب» و «خاتمه» باب .1 در اسامی و خطوط؛ باب 2. معرفت ظل از ارتفاع؛ ...

آغاز: بسمله رسالة فى معرفة الاسطرلاب من... حمدله وصلاة این مختصری است در معرفت اسطرلاب مشتمل بر مقدمه و بیست باب و خاتمه. اما در مقدمه دو بحث است در معنی اسطرلاب و بیان احتیاج بدان

انجام: و کسی را که طبع مستقیم و خاطر سلیم بود درین اطلاع یابد برجل اعمال بسیار که در این مختصر ذکر کرده شد مطلع شود. والله اعلم بالصواب.

[دنا 797/1 (2 نسخه)؛ مخطوطات الفلك والتنجيم في المتحف العراقي ص 215 فهرستواره منزوی 26504؛ فهرست اوقاف موصل 254/5]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 14590/91

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: شب سه شنبه 14ربیع الاول 723ق؛ درنسخه حاضر از مؤلف تعبیر به جمله دعایی «استادی و مولای ... دام ظله» کرده که معلوم است که عبیدی استاد کاتب بوده و رساله را در حیات او کتابت کرده است؛جلد: تیماج کرم قهوه ای، 6ص (395-390)، 41 سطر، اندازه: 19×32سم [ف: 41 - 88]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1079/1-6/169

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، در اول نسخه مطالبی به نقل از زیج خواجه نصیر در طول و عرض بلاد و پس از اتمام رساله فوایدی در طریق دانستن كوكب كف الخضیب و یادداشتی از ابن غیاث الدین محمد محمدمهدی رضوی در 1085ق؛ 18 گ، سطور چلیپا، اندازه: 13×18سم [ف: 1 - 354]

ص: 460

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

کاشی، جمشید بن مسعود، – 841؟ قمری

(kāšī, jamšīd ebn-e mas‘ūd (- 1438)

رساله ای است در یک «مقدمه» و پانزده «فصل»: مقدمه در اج_زاء اسطرلاب علاقه؛ فصل 1....؛ 2. رسم دائره مدار راس الجدى؛3. رسم دائرة البروج بر عنکبوت؛ 4. قسمت دایره؛ 5. شطایاء کواکب؛ 6. حرق عنكبوت؛ 7. رسم دایره؛ 8. رسم دو مقنطرات؛ 9. دوایر ساعات؛ 10. رسم دواير سموت؛11. اعمال ظهر اسطرلاب؛ 12. ترکیب؛ 13. عمل اسطرلاب جنوب_ی؛ 14. رسم خطوط ساعات؛ 15. رسم دوایری که از آن معلوم شود.

آغاز: آفرین آفریننده چرخ بر این نظام که علم ساکنان مرکز زمین بر اوضاع و هیئت این بعضی بتخمین و بیشتر بیقین مطلع شود و از آینه مثالی از آن بمقدار

انجام: و اگر جدول ظل اقدام باشد هفت یا چهارده بر افزایند و صورت استخراج دایره وقت عصر این است والله اعلم بالصواب

[دنا 1/ 797/(2 نسخه)؛ فهرستواره منزوی 2803/4]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5311/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،جلی، بی کا، تا: 1020ق؛ به دنبال آن سه جدول در دو صفحه و نیم؛ جلد: تیماج یشمی یک لا، 61 ص (1-61)، 13 س_طر (9/2×12/8)،اندازه:20/215/18سم [ف: 8 - 393]

2 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 689/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: دوشنبه 2 صفر 1306ق؛ دارای رموز و اشكال؛ كاغذ: فرنگی خط دار و اصفهانی، جلد: تیماج عنابی، 16گ، 16 و 17 سطر (8×14) اندازه: 15×22/5سم [ف: 1 - 468]

الاسطرلاب = منظومه در معرفت اسطرلاب / شعر ، اسطرلاب / فارسی

al-ostorlāb = mnz. dar ma‘refat-e ostorlāb

بخاری، حمید

boxārī, hamīd

منظومه ای نزدیک به 320 بیت در اختران شمالی و جنوبی، مدارات، انواع اسطرلاب ،ارتفاعات، بیرون آوردن طالع س_ال بیرون آوردن وقت تحویل سال تعداد ابیات در نسخه ها یکسان نیست

آغاز: برگشایم زبان به نام خدای *** خالق ذوالجلال راهنمای/ مبدع عرش و ارض و لوح و قلم ***رازق بی ملال و مثل و ندم

انجام: از حمید بخاری این تعلیم *** یادگار است در همه اقلیم/ هر چه دانست ازین عمل بنهفت*** این عمل را کسی بن_ظم نگفت / نظم این علم هر که می خواند *** عمل و علم هر دو می داند / تا همی خلق روزگار بود*** از من این نسخه یادگار بود

[دنا 1/ 797(3 نسخه)؛ فهرستواره منزوی 2798/4 ]

1.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6358

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: کاغذ ختایی، جلد: میشن سبز تازه، 12گ، 15 سطر، اندازه: 14/6×16/7سم [ف: 2 - 26]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3156/3

آغاز: نام اصطرلاب / ابتدا از نشان اصطرلاب *** اصل او را بیان کنم بصواب / اصطر از لفظ مردم یونان *** به معانی ترازویست بدان؛ انجام: برابر

خط: میان نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9و 10؛ کاغذ: ترمه ،جلد: میشن سیاه، 10گ (64ر-73پ)، 15 سطر، اندازه: 12×17سم [ف: 6 - 249]

3.مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 963/5

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 11؛ دارای جداول نجومی؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج قهوه ای، 11گ(110-120)، 17 سطر (5/5×13/5)،اندازه: 10×19سم [ف: 3 - 1320]

4. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 674/12

بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 7گ [ف: 1 - 485]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3900/9-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فیلم ها-ف: 2 - 277]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

تبریزی، ابو اسحاق بن عبدالله، ق 9 قمری

(tabrīzī, ābūeshāq ebn-e 'abd-ol-lah (- 15c)

اهدا به: شمس الدین محمد بن امیر کبیر ملقب به امیر چقماق نویسنده پس از شرحی درباره شمس الدوله محمد می گوید: «مدتی در آن فکر بودم که کتابی در معرفت اسطرلاب نویسم سه مرتبه: اول: در معرفت ارقام و خطوط اسطرلاب و به کار بردش در تحصیل زمان در هر مکان که به منزله معرفت رقوم تقویم است؛ دوم: صفت آن که به مثابه استخراج تقویم است از زیج و وضع آن؛ سوم: اطلاع بر کیفیت مطابقه آن اوضاع با هیئت افلاک که به مکانت علم رصد و پرداختن زیجات است. از این طبقات سه گانه طبقه سوم واجد اكثر مسائل ریاضی و در نهایت غموضت و اشکال است که اغلب دانشواران این فن از پرداختن به آن ضنت کردهاند و به اشاره گذاشته اند ولی من بر آن رفتم که آن را روشن کنم. حاصل کارم این

ص: 461

کتاب شد.»

آغاز: بسمله و به نستعین، آفرین بر آفریننده چرخ برین برین هنجار که علم ساکنان

انجام: و صورت استخراج دائره وقت العصر این است وبعد ازین جدول ظل اصابع

[فهرستواره منزوی 2798/4]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6872/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ دارای اشکال هندسی دق_یق، مجدول، محشی؛ جلد: تیماج ،دورو، 23گ (31پ-53ر)، 21سطر، اندازه: 15×24سم [ف : 20 - 313]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3017/2

آغاز و انجام: برابر

کا: محمد بن محمد باقر مدعوبه سعید، تا: 1095ق؛ کاغذ: ت_رمه اصفهانی ،جلد ،مقوایی، 25گ (74-98)، 16 سطر (7/5×12)، اندازه: 12×19سم [ف: 6 - 792]

الاسطرلاب / اسطرلاب / ترکی

al-usṭurlāb

موقت، مصطفى بن علی، - 979 قمری

(movaqqet, mostafā ebn-e ‘alī (- 1572)

دارای «مقدمه» و چهل و پنج «باب».

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12084/2

آغاز: بسمله، الحمد لله الذى جعل اجل الات الاسطرلاب الموصولة في جميع الاوقات و الساعات؛ انجام: حمل و دائره افق.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: وسط و انجام؛ جلد: تیماج یک لا، مختلف السطر ، اندازه: 10/5×18/2سم [ف : 10 - 150]

اسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

(ostorlāb (r. dar)

شیخ بهائی، محمد بن حسین، 953 - 1030قمری

(šeyx-e bahā’ī, mohammad ebn-e hoseyn (1547 - 1621)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10934/1

خط: نسخ، بی کا، تا: نیمه دوم قرن 11؛ قطع: جانمازی [ میراث شهاب: س 9 ش 2 - 39]

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

حرانی، علی بن عیسی

harānī, ‘alī-ye-bn-e ‘īsā

رساله ای است در عمل به اسطرلاب و چگونگی استخراج مسائل نجومی با این آلت، در پنجاه و سه «باب» بسیار کوتاه، شامل: تعريف اجزاء الاسطرلاب و اسمائها و وضعها و فوائدها و كيفية العمل بالاسطرلاب و معرفة البروج الشمالية و الجنوبية و خطوط الساعات و مدارات الكواكب وعروضها.

آغاز: الحمد لله العلى شانه القديم برهانه الازلي سلطانه الذي عجزت العقول عن ادراک کیفیته وصفاته وكلت الألسن عن ذکر بداياته و نهاياته.

انجام: و لما عدلناه كان الطالع برج الجدى ستة عشر درجة.

چاپ: بیروت، با عنوان اسطرلاب معجم

[الفلك والتنجيم ٧٧]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8747/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1050ق؛ جلد: تیماج قرمز عطف تيماج قهوه ای، 14گ( 123پ - 136 ر) [ف: 22 - 281]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

عبدی ،خوارزمی، یوسف بن محمد

abdī xārazmī, yūsof ebn-e mohammad

رساله ای است در اعمال اسطرلاب در سیزده «باب»: 1. تعریف و خواص اسطرلاب؛ 2 صنعت اسطرلاب؛ 3. پیدا کردن افق؛ 4. پیدا کردن مقنطرات؛ 5. بیان وضع خطوط ساعات معوج؛ 6. بیان وضع ساعات مستوی؛ 7. بیان وضع دوایر سموت؛ 8. بیان وضع صفحه آفاقی؛ 9. بیان وضع منطقة البروج در شبکه اسطرلاب؛ 10. بيان وضع شظایای کواکب ثوابت؛ 11. بیان ... حجره که آن را ام نیز گویند؛ 12. بیان وضع ظهر اسطرلاب؛ 13. بیان ساخته عضاده و قطب و فلس و فرس. نسخه ملک را که بدون مؤلف است و سرآغازی مشابه دارد، در فهرستواره منزوی از سید علی جفری (خفری) رومی دانسته است. آغاز این رساله شباهت بسیار با رساله «الاسطرلاب» قاسمعلی قاینی دارد که باید در تطبیق کامل قرار گیرد.همچنین در فهرستواره منزوی (4: 2800) رسالهای با عنوان رساله در اعمال «اسطرلاب» به سید علی جفری (خفری) نسبت داده شده است که آغازی مشابه همین رساله دارد.

آغاز: سپاس و ستایش مر صانع قدیم و قادر حکیم را که زمین و آسمان بصنایع و بدایع و عجایب و غرایب مصنع اوست ... اما بعد این فقیر ... مدت مدید بود که در طلب آموختن صنعت اسطرلاب سعی بلیغ داشت و استاد مشفق نمی یافت.

انجام: قاعده چنانست که اول قطب را از عضاده گذرانند، دوم از حجره، سیوم از صفایح، چهارم از عنکبوت، پنجم از قلس بگذرانند فرس را از قطب بگذرانند و محکم سازند چنانکه از همدیگر حرکات نکنند و نجنبند اینست قواعد صنعت

ص: 462

اسطرلاب.

[نسخه های منزوی 230/1]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13211

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1080ق؛ دارای اشکال هندس_ی، مجدول؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج سبز ضربی با ترنج گل و بوته، 15گ، 13 سطر (8/5×16)، اندازه: 13/5×22/5سم [ف : 33 - 386]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

جوهری همدانی، عبدالله بن محمد

jowharī hamedānī, ‘abd-ol-lāh ebn-e mohammad

اهدا به: ابوالمحامد عبد السلام

برای فرزند خود «ابوالمحامد عبدالسلام»، در 20 «فصل».

آغاز: بسمله، حمدله، اما بعد چنین گوید مولانا شیخ امام همام... قبلة المتصوفه ... تاج الملة و الدين ابو المجد عبدالله بن الشیخ الرباني قدوة السالكين المحققين محمد بن احمد جوهری الهمدانی که چون فرزند ابو حامد عبدالسلام ... در سن پانزده سالگی که عنفوان صبی است ... بر اسرار کتب بسیار مطلع گشته میل کرد به علم اسطرلاب و معرفت آن، واجب شد این مختصر مفید را جمع کردن و آن بیست فصل است

انجام: غایت ارتفاع روز مطلوب بود

[فهرستواره منزوی 2806/4]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3125/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن 13 سطر ،اندازه: 13×19/2سم [ف: 6 - 237]

الاسطرلاب = صنعت اسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-ostorlāb = san‘at-e ostorlāb

حجازی، محمد امین بن میرزا جان، ق 11 قمری

در یک «مقدمه» و نه «باب» و یک «خاتمه»: 1. در اعمال؛2. عمل صفايح؛ 3. کشیدن خط افق و دیگر مقنطرات؛ 4 .کشی_دن قوس های ساعات متساوی؛ 5. کشیدن قوس های ساعات معوج؛ 6. کشیدن دوایر سموت؛ 7. دایره فلک البروج؛ 8. پیدا کردن مرئی کواکب؛ 9. فلك البروج؛ خاتمه در امتحان راستی درستى ام الصفايح و غیره برخی نسخه ها دارای سه «باب»

آغاز: بسمله ،حمدله، این چند کلمه ایست که این فقیر ح_قیر كثير التقصير محمد امين النجفى الحجازى ثم القمى از صف_حه خاطر در علم عمل اسطرلاب تحفه مخادیم مشتمل برمقدمه و چند باب

انجام: فى الفور عضاده را گردانیده از طرفی دیگر ارتفاع گیرند بر همان ارتفاع افتد بی زیادت و نقصان و الاعضاده کژ است یا ثقبه کژ همین کافیست در امتحان اسطرلاب والسلام

[فهرستواره منزوی 2803/4؛ الذريعه 70/11 «رسالة في الاسطرلاب»؛ نسخه های منزوی 229/1 (4 نسخه)]

١. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 829/27

در مقدمه معنى اسطرلاب و سه باب (اعمال، عمل صفایح در پنج فصل، عمل عنكبوت در سه فصل) و خاتمه در امتحان راستی و درستی ام و صفایح و شبکه و عضاده و لبنه و جز اینها، نام مؤلف را نخعی آورده است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 13محرم 1022ق، جا: خراسان در 387پ و 388 ر از اخلاق جلالی است و دعا؛ كاغذ: ترمه، جلد: ابری فرنگی، 8گ (390پ-397ر)، اندازه: 13×19/8سم [ف: 5 - 201]

2. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1315

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: پنج شنبه 20 محرم 1046ق؛ 11گ،اندازه: 13×20سم [نسخه پژوهی: 2 - 113]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5284

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 5 رجب 1068ق؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: مقوایی 15گ، 17 سطر ،(5×11/7)، اندازه: 10×17سم [ف:8- 30]

4.. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 5283

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: اواخر قرن 11 و اوایل قرن 12؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد ،مقوایی، 4گ، 26 سطر چلیپا (11/3×20/5)، اندازه: 17/18× 25/3سم [ف: 8 - 29]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 559

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 149]

5. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 569/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1111ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی یک لا، 8 ص (74-81)، 16 و 17 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 2 - 220]

6. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 513/3

آغاز: برابر؛ انجام: بر هفت افتد و همچنین در ... انتهى ما وجدته من هذه النسخه

در سه باب؛ خط: نستعلیق، کا: محمد علی، تا: شب پنج شنبه 12 جمادی الثانی 1224ق؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج مشکی لایه ای 25 سطر (6/5×12) ،قطع: ربعی اندازه: 10×15/5سم [ف: 1- 393]

7.تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 282/24

ص: 463

خط: نسخ، کا: محمد طاهر بن ولی محمد طبیب مشهدی، 1309ق؛ کاغذ: ترمه 12 ص (199-210) [ نشریه: 2 - 106]

8.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12297/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: میرزا طاهر مشهدی، تا: 1309ق، جا: مشه_د؛ کاغذ: حنائی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی زرکوب، 6 ص( 24- 29)، 31 سطر، اندازه: 20/2×33/1سم [ف: 10 - 240]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 486/1-عکسی

نسخه اصل:همان نسخه بالا[ف: 2 - 22]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

قاینی، قاسمعلی، ق 11 قمری

(qāyenī, qāsem-‘alī (- 17c)

تاريخ تأليف: 20 محرم 1070ق

دو گزارش از این رساله در دست است یکی رساله ای مختص_ر در بیان معرفت و اصول و قواعد اسطرلاب که به گفته مؤلف وی از استادش«محمد حسین بن مولانا شمس الدین محمد ب_اقر یزدی» فرا گرفته است. این رساله در یک «مقدمه» و دوات «باب» و یک «خاتمه» تنظیم شده است. فهرست باب های این رساله به گزارش فهرستواره منزوی (4: 2802) چنین است: طول و عرض بلد، معرفت ارتفاع، معرفت طالع از ارتفاع، معرف_ت ارتفاع از طالع، دایره ساعات مستوی، میل آفتاب، مطالع بروج خانه های دوازده گانه، ساعات صبح و شفق، معرفت ظل ازارتفاع، طالع سال آینده معرفت عرض بلد، معرفت طالع وق_ت، سمت از ارتفاع و ارتفاع از سمت ارتفاع قطب فلک البروج، تقویم آفتاب تقویم آفتاب، معرفت بالای اشخاص مرتفع از زمین، معرفت عمل کردن بر صحیفه آفاق، معرفت امتح_ان اسطرلاب، صفت ستارگان لازم به ذکر است که در گزارشی که فهرستواره منزوی (4: 2802) از اسطرلاب قاینی داده است، سرآغاز نقل شده مربوط به رساله «قبله نما»ی قاینی است نسخه ها همان نسخه های «الاسطرلاب» اوست و احتمالاً عناوین باب ها نیز ناظر به همین رساله باشد.

آغاز: سپاس بی قیاس و ستایش بی مر صانع قدیم و قادر حکیم را ... اما بعد این فقير الحقير الى الغنى قاسم على قاينى مدت مدید بود در طلب آموختن صنعت اسطرلاب سعی بلیغ داشت و استاد مشفق نمی یافت. به حكم من طلب وجد وجد استاد شفیق رفیق یافت و به قدر وسع خود از استاد صاحب کم و نیز آفتاب خصال اعنى مولانا محمد حسین بن مولا شم_س الملة والدين محمد بقار یزدی فرا گرفت مقدمه در تعریف و خواص اسطرلاب

انجام: از طرف دیگر ارتفاع گیرند بر همان ارتفاع افتد بی زی_اده و نقصان والا عضاده کچست یا دفنه کچست یا ثقبه کچست همین قدر کافیست در امتحان اسطرلاب والله اعلم بالصواب

[نسخه های منزوی 230؛ فهرستواره منزوی 4: 2800 ،2802؛ استوری 89/2- 91 دنا 1: 798 (6 نسخه) تذکر: یکی از نسخه های مربوط به آلات

اسطرلاب قاینی می باشد]

1. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2913/1

آغاز برابر: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: سلخ ربیع الثانی 1074ق؛ جلد: تیماج سرخ، 33گ، 12 سطر، اندازه: 10× 17سم [ف مخ: 1 - 149]

2. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 699

آغاز و انجام: برابر؛ انجامه: تألیف رساله شد در تاریخ 20 محرم 1070 ق.

خط: نستعلیق، کا: سیف الدین محمود، تا: 28 جمادی الاول 1083ق؛ پس از آن بندی «در طریقت در کشیدن خطوط ساعات که از ظل مقیاس معلوم شود» نوشته شده است (41پ-43پ)، در پشت برگ نخست نوشته شده است: «عبد الائمه و عبدالعلی که اسطرلاب و حلقه اسکندری و قطب نما ساخته اند و قاسم علی هر سه نزد ملا محمد باقر یزدی یعنی پدر ملا محمد حسین درس خوانده و از قاسم على اسطرلاب و حلقه اسکندری دیده نشده که ساخته باشد؛ تملک:اعتضاد السلطنه در 1270ق؛ واقف: سپهسالار، 1297ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج حنایی یک لا، 40گ (1پ- 40پ)، 9 سطر، اندازه: 13×19سم [ف: 3 - 130]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3929/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج مشکی، 52 ص( 129 - 180)، قطع: خشتی [ف 10 - 2015]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8597/8

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1240ق؛ کاغذ: کبود فرنگی، جلد: مقوا پارچه دار، 11گ (102پ-112ر)، 16 سطر (7/5×14)، قطع: خشتی ربعی [ف: 17 - 170]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5681/9

آغاز: برابر؛ انجام: آنچه در باب ... (؟) اسطرلاب بکار آید زیاده بر این موجب اطناب شود.

در فهرست ناشناس آمده و در فهرستواره منزوی (4: 2800) به سید علی جفری (خفری) نسبت داده شده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا، کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن قهوه ای لایی، 30گ (77پ-106ر)، اندازه: 13/1×19/5سم [ف: 8 - 454]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usturlab

قاینی، قاسمعلی، ق 11 قمری

(qāyenī, qāsem-'alī (- 17c)

تاریخ تألیف: پنج شنبه 11 شعبان 1083؛ محل تأليف: مدرسه

ص: 464

چهارباغ

رساله دیگری است از قاینی در اسطرلاب در یک «مقدمه» و بیست «جذر» و یک «خاتمه».

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3425/3

آغاز: بسمله و به نستعين حمد خالق الليل والنهار و ثناء سید الابرار و آله الاطهار ... اما بعد المحتاج الى قاسم الارزاق قاسم علی قاینی بعد از اتمام صنعت مقیاس صاحبقرانی که آن آلتی بود از آلات ارصاد؛ انجام: هر یک در سطوح موازیه هرگاه اراده کنند بطریق که در جذور سابقه مذکور شد یا بآلات متعدده توان کردن بر نحو صواب جهة اول ساعات و اعصار و زوال والله الموفق بالصواب و اليه المرجع والمآب که به اتمام رسید این رساله وجیزه در مدرسه چهار باغ بقدر مقدم بر رسیدن نیر اع_ظم به دایره نصف النهار بلده ثامن اثنى عشردر روز پنج شنبه یازدهم شهر شعبان المعظم سنه ،1083 ، امید آنکه این رساله را مخ_فی ندارند تا آنکه به نظر ارباب نظر رسد تا اگر در آن خطا و خ_لل یابند به نظر مرحمت اصلاح فرمایند، فان الله لا يضيع اجر المحسنين

خط: شکسته نستعلیق، کا: سیف الله ابن محمود مشهدی، تا:15 رجب 1084ق؛ کاغذ ،ترمه ،جلد: میشن قرمز، 55گ (132پ- 186ر)، 17 سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 6 - 411]

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

حسنی جزری، عبدالرحمن بن سعيد

hasanī jazarī, ‘abd-or-rahmān ebn-e sa‘īd

اهداء به: وزیر مصطفی پاشا

رساله مختصر در قواعد اسطرلاب که از رساله ای فارسی به عربی ترجمه نموده و مطالبی بر آن افزوده است، در ی_ک «مقدمه» و ده «باب»: المقدمة: في القاب آلات الاسطرلاب باب ١. معرفة اخذ الارتفاع من الشمس و الكواكب؛ 2. معرفة قوس النهار والليل؛ ٣. معرفة طالع التحويل للعالم؛ 4. معرفة الشمس و بعد الكواكب ؛ 5. معرفة تقديم الشمس و الكواكب؛6. معرفة الطالع فى بلد لم يكن له صحيفة ؛ 7. معرفة مطالع البروج فى خط الاستواء؛ 8. معرفة قوس سمت من الارتفاع؛ 9. الع_مل بالآفاقية؛ .10. بعض الاعمال السياحية. نام مؤلف در فهارس حي_در بن عبدالرحمن حسنی (یا حسینی) جزری و عبدالرحمن بن سعید حسنی جزری آمده است که روزگارش معلوم نشد. چندین نسخه از آن درکتابخانه متحف العراقی معرفی شده که قدیمترین آن تاریخ 1167 را دارد و مؤلف قبل از این تاریخ می زیسته است.

آغاز: الحمد لله الذى زين سماء الدنيا بزينة الكواكب و جع_لها علامات يهتدى للمآرب و المكاسب والصلاة و السلام ع_لی محمد طالع مطالع سماء الولاية و غارب

انجام: فخارج القسمة هو الظل للارتفاع المطلوب فيستعلم منه بما مر فى الباب الأول، والحمد لله أولاً وآخراً

[دنا 1/ 797(2 نسخه): بروکلمان ذیل 1020/2؛ مختارات من المخطوطات العربية النادرة فى مكتبات تركيا 397؛ مخطوطات الفلك والتنجيم في مكتبة المتحف العراقي ١١٣]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14611/2

آغاز و انجام: برابر

در برخی فهرست ها از حیدر بن عبدالرحمن دانسته شده، لیکن در نسخه موجود نام مؤلف صريحا عبدالرحمن بن سعید آمده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 12؛ محشی؛ جدولی در خصوص تفال در انجام رساله آمده؛ کاغذ ،فرنگی، 20گ (7ر-26پ)، 21 ،سطر، اندازه: 7×14/5سم [ف: 37 - 26]

2. قم, مرعشی؛ شماره نسخه: 8366/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: سید اسماعیل بنابی، تا: 1260ق؛ جلد: تیماج مشکی 18گ (135 پ -152ر) اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 21 - 330]

3.خوانسار ؛فاضل؛ شماره نسخه: 319/1

آغاز : برابر

خط: نسخ، کا: محمد سعید بن ملا احمد سرنجداغی، تا: یک شنبه 23 ربيع الثانی 1329ق؛ محشی از کتب مربوطه به فارسی و عربی ،جلد: مقوایی پارچه ای، عطف پارچه ای گلدار، 73 ص (1-73) ، اندازه: 19×22سم [ف: 2 - 31]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 87/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 108]

الاسطرلاب = شصت باب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb = šaṣt bāb

داغستانی، علی بن صادق، 1125 – 1199 قمری

(dāqestānī, ‘alī ebn-e sādeq (1713 - 1785)

وابسته به: تحفه حاتمیه = تحفه حاتمی = هفتاد باب در اسطرلاب؛ شیخ بهائی، محمد بن حسین(953- 1030)

ترجمه عربی رساله تحفه «حاتمیه» شیخ بهائی است و باب 60 در این ترجمه همان باب 68 تحفه حاتمی است و خاتمه در وصف مواضع ثوابت بر اسطرلاب. ابوالصفا صلاح الدين خليل بن عبد السلام دمشقی شافعی کاملی (م -1207) شاگرد داغستانی بر رساله داغستانی حاشیه نوشته است.

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد فهذه رساله فى الاسطر اب مشتملة على ستين بابا و خاتمه الباب الاول فى حده و القاب اجزائه

انجام: فمن عرفها بحيث لا يقع في الاشتباه تحصل له الكفايه فى

ص: 465

هذا الاباب و الحمدلله وحده.

[دنا 797/10؛ گورگیس عواد (الاسطرلاب فى العصور الاسلاميه): 79 مع_جم المولفين 7: 108؛ تاریخ علم الفلك فى العراق از عزاوی (مجله مجمع العربی سال 29) 554؛ سلك الدرر 215:2 فهرستواره منزوی 2842/4]

شرح و حواشی:

١- حاشية الاسطرلاب كاملي، خليل بن عبدالسلام(-1207)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6345/1

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد فهذه رساله فى الاسطراب مشتملة على ستين بابا و خاتمه الباب الأول في حده والقاب اجزائه؛ انجام: فمن عرفها بحيث لايقع في الاشتباه تحصل له الكفايه فى هذا الاباب و الحمدلله وحده.

خط: نسخ تحریری، کا: محمد عطار معدل، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی قلم الوان (آبی و شکری)؛ جلد: تیماج قرمز، 58 ص( 2- 59)، 13 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15×21/5سم [ف : 19 - 373 ]

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

جبسوس، ابوالنشاط

jabsūs, abon-našāt

رساله ای است مختصر در قواعد کلی و ضروری اسطرلاب ده «باب» و بعضی از ابواب دارای «فصول» و «مسائل» می باشد.

آغاز: الحمد لله الذى له ملك في السماوات و ملك فى الارض له الامر فى الاخرة و هو الحكيم الخبير

انجام: و تزبر على نصف النهار أيضاً اربعة وعشرون و تخرج له الارتفاع و ذلك وقت آخر العصر، و هنا انتهى الفرض

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2863/7

آغاز: الحمد لله الذى له ملک فی السماوات و ملک فی الارض له الامر في الآخرة و هو الحكيم الخبير؛ انجام: و تزبر على نصف النهار أيضاً اربعة و عشرون و تخرج له الارتفاع و ذلك وقت آخر العصر، و هنا انتهى الفرض

خط: مغربی، بی کا، تا: 4 محرم 1203ق؛ مصحح، محشی؛ ج_لد: تیماج مشکی، 6گ (62پ-67ر)، 23 سطر، اندازه: 14/5×20 [ف 8 - 70]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

حسینی، فخرالدین محمد بن سلطان

hoseynī, faxr-od-dīn mohammad ebn-e soltān

در یک «مقدمه» و ده «باب».

آغاز: رساله در معرفت ربع اسطرلاب الحمد الله فاطر السماوات و الارض ... این مختصریست در معرفت ربع

انجام: چنانچه انحرافی نداشته باشد در این وقت افتاد.

[فهرستواره منزوی 2800/4]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7472/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ در متن و هامش؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 5گ(76-80)، ابعاد متن: 9×14/5، قطع: ربعی، اندازه: 15×21سم [ف : 16 - 583]

الاسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

شیخ نظر علی

šayx nazar alī

در یک «مقدمه» و چند «باب» است.

آغاز: بسمله حمد له، اما بعد چنین گوید نظر علی که این رساله ایست در صنعت اسطرلاب مشتمل بر مقدمه و چند باب.

[فهرستواره منزوی 2805/4]

1.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7112/4

آغاز: برابر؛ انجام: و نقطه ص باشد در صفیحه.

خط: نستعلیق، کا: محمد رضا بن محمد رضای یزدی، تا: یک شنبه 2 جمادی الثانی 1253ق؛ رقم و شکل شنگرف؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج لایی، اگ (3پ-3ر)، ابعاد متن: 8×13، قطع: ربعی، اندازه: 12/5×18/5سم [ف : 16 - 458]

2. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8360/11

آغاز: برابر؛ انجام: و در ربع مجیب آن به همین قدر کافی است، و زیاده به تطویل می انجامد و صلى الله ... و آله.

خط: نستعليق، كا: حسن بن على منجم شیرازی، بی تا؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی، 18گ(84ر-101پ)، 22 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 130]

الاسطرلاب / شعر اسطرلاب / فارسی

al-usṭurlāb

محمد وسیم بن احمد

mohammad vasīm ebn-e ahmad

منظومه ای است با این عناوین القاب ادوات، القاب خطوط ام القاب صفائح، القاب شبکه، معرفت ارتفاع، معرفت دایره ماضی و باقی لیل و نهار از ارتفاع و میل و بعد معرفت مطالع و مغارب، معرفت تسوية البيوت، معرفت طلوع وغروب و صبح و شفق و ساعات آن، معرفت ظل ....، معرفت طالع سال، معرفت عرض بلد، ارتفاع قطب البروج، سمت از ارتفاع وارتفاع از سمت، تقدیم آفتاب، سمت قبله، خط زوال، ارتفاع مرتفعات، عرض ورود، نام كواكب.

ص: 466

آغاز: بسمله قبل الصلوة و التحيات *** برسید خلق خیر سادات/ الحمد لذاته تعالى *** و الشكر لا نعم توالی/ کز در درگه بندگان والا *** اعلى شان عميم الالاء / شد امر که بنده احمد*** بر اسطرلاب شرح بندد

انجام: راس جائی جناج و منکب و متن *** بطن و رجل است وناطح از بر خوان

[الذريعة 115/19؛ فهرستواره منزوی 2805/4؛ نسخه های منزوی 235/1]

١ . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14813/17

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1265ق؛ جلد: تیماج مش_کی عطف تیماج قهوه ای، 7 ص (51-57)، قطع: پستی [ف: 2 - 114]

2. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 664

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: وسط؛ جلد: کاغذی 7 برگ، 15 سطر، اندازه:15×20/5سم [طبسی مخ: 1 - 41]

3. قم؛ زنجانی (آیة الله)؛ شماره نسخه: 99/6

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شنبه 7 ربیع الثانی 1331ق؛ 3گ (89ر- 91پ)، قطع: بیاض رقعی [ چند نسخه -ف: - 234]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1542/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، به دستور شیخ محمد سعید؛ کا: فرنگی، جلد: مقوا عطف تیماج مشکی، 15گ (110ر-114ر) 15 سطر (8×13)، اندازه: 10×15/5سم [ف: 8 - 170]

الاسطرلاب = الصفيحة الاسطرلابية / اسطرلاب / عربي

al-usṭurlāb = aṣ-ṣafīḥat-ul-usṭurlābīyya

گفتاری است در 61 «باب»: 1. تسمية الرسوم الموضوعة في وجه و الصفيحة؛ 2. معرفة درجة الشمس؛ 3. معرفة اخذ ارتفاع الشم_س و الكواكب؛ 4. معرفة وضع الشمس في جزئيها من برجها؛5. معرفة ميل الشمس؛ ... ١٠. معرفة قوس النهار والليل؛ ... 15.رد الساعات الزمانية؛ ... 20. في ما مضى من النهار من الساعة الزمانية؛ ... 25. في ما مر من الليل و النهار؛...30.بدر الكواكب عند غروب الشمس؛ 35. بدر الكواكب؛... 40.عرض البلد من قبل الارتفاع؛.50 ميل الشمس او بعد الكواكب؛ . ... 55. رؤية الهلال ؛ 56. معرفة ما بين اى كوك_بین شئت؛ 57.الساعات الماضية من النهار والليل؛ 58. ترتیب اوقات السحور ؛ 59. اصابع الظل ؛ 60. معرفة الارتفاع من قبل الظل؛61. معرفة ظل الزوال.

آغاز: بسمله اما بعد حمد الله الذي لا يحاط بمعلوماته ولايدرک کنه ذاته ... فانی رايت الناس فى القديم والحديث قد اعدوا الات عملية لمعرفة الاوقات

انجام: وعلمت بالمجتمع الارتفاع كان ذلك الارتفاع ارتفاع وقت العصر فاعلم ذالك والله اعلم

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 163/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: 16 جمادی الثانی 911ق؛ 44گ(92ر-49پ) [ف: 1 - 166]

2. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 789/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نوعی ترمه؛ جلد: تیماج لایه ای قهوه ای ،22گ 17 سطر (7×13)، قطع: ربعی، اندازه: 13×18سم [ف: 1 - 412]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12132/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق و شکسته ، کا: ملامحمد باقر یزدی، بی تا؛ اشکال به شنگرف، در آخر نسخه دو یادداشت است که یکی از ملامحمد باقر و دیگری از فرزندش ملامحمد حسین است؛ کاغذ: حنائی آهار مهره ،جلد: تیماج، 18 سطر، اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 10 - 145]

الاسطرلاب = الاسطرلاب الشمالی / اسطرلاب / عربی

al-usturlab = al-usturlab-us simali

رساله ای مجهول المؤلف در یک «مقدمه» و پانزده «فصل» و یک «خاتمه» مقدمه در تسمیه رسوم؛ فصل 1. معرفت اخذ ارتفاع؛ 2. معرفت میل شمس و بعد کواکب؛ ٣. معرفت عرض بلد؛ 4. معرفت ظل منكوس؛ 5. معرفت دائر؛ 6. معرفت قوس نهار .7. معرفت حصه فجر و شفق؛ 8. معرفت سعه شرق؛ 9. معرفت حصه عصر و غروب؛ 10. معرفت سمت شمس و کواکب؛ 11. معرفت استخراج سمت قبله؛ 12. معرفت استخراج جهات چهارگانه؛ 13. معرفت طالع فلك؛ 14. معرفت عمل کواکب؛ 15. معرفت طول هر قائم بر سطح زمین؛ خاتمه در معرفت طالع و تسویه بیوت .

آغاز: بسمله الحمد لله حمداً يليق بجلاله والصلوة و السلام على خیر خلقه محمد و آله و صحبه اجمعین و بعد فهذه رسالة مختصرة اذكر فيها اسماء الرسوم المرسومة على الآلة المسماة بالاسطرلاب الشمالى ذات الصفايح و بعض اعمالها و هذه مشتملة على مقدمة و خمسة عشر باباً و خاتمة

انجام: مع زيادة نصف التعديل فى الشمال واسقاطه فى الجنوب. والله اعلم بالصواب و اليه المرجع والمآب.

[دنا 799/1 (15 نسخه)؛ مخطوطات الفلك والتنجيم في المتحف العراقي ص 79]

1.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 885/5

آغاز و انجام: برابر

ص: 467

خط: نسخ، بی کا، تا: نزدیک 1091ق؛ 12گ (60پ-71پ) [ ف: 4- 829]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6472

همان است که در یک مقدمه و 15 فصل کوتاه تنظیم شده اس_ت؛ خط: نسخ، بی کا،تا: رجب 1098ق؛ مصحح، محشی با عناوین «مصطفیریاضی» و «اسحق افندی سلمه الله» و «حسین سلمه ال_له»؛ در دو برگ آغازین دو بیت شعر از امیر المومنین علی (علیه السّلام) و یادداشتی در معنای اسطرلاب به نقل از اسحاق زنجانی آم_ده؛ تملک: احمد بن علی بن احمد مشهور به راتعی زاده با مه_ر بیضوی ؛جلد: گالینگور کرمی، 13گ، 17 سطر، اندازه:

15×21سم [ف: 20 - 50]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12731/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1115ق؛ محشی با نشان «اسحاق» و غیرآن، مصحح ؛ كاغذ ،فرنگی ،جلد ،مقوایی، 8گ (123-130)، 19- 20سطر (8×15) ، اندازه: 15×21سم [ف: 32 - 367]

4. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4406/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: عبد الله بن مصطفى بن داود ،تا: 8 صفر 1130ق؛ مصحح، محشی، روی برگ اول تاریخ شروع کاتب به تحصیل این رساله در غره محرم 1130 آمده؛ جلد: تیماج قرمز لبه دار، 13گ (65پ-53 پ)، 17 سطر، اندازه: 15×21/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 132]

5. قم؛ حجتیه؛ شماره نسخه: 693/1

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1136ق، 7گ، قطع : خشتی [ف: 119]

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3100/5

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کا: عبدالرحمن بن ابراهیم، تا: 3 ذيح_جه1177ق، جا: جزیره قبرس ؛کاغذ: پسته ای، جلد: رویه کاغذ س_بز، 8گ (56 پ- 63 پ)، 21 سطر، اندازه: 14/2×22/2سم [ف:6- 214]

7.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10485/8

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: احمد البانی، تا: 1237ق؛ جلد: تیماج مشکی، 7گ، (325 پ - 331 ر) 24 سطر، اندازه: 16×23/5سم [ف: 26 - 396]

8. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6253/2-31/133

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: سمى النبي (مصطفی)، تا: 11 شوال 1241 ق؛ محشی به حواشی «مصطفی» و «اسحق افندی» ؛جلد: تیماج قهوه ای، 11گ، 17 سطر، اندازه: 13×21سم[ف: 1 - 354]

9. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6238/5-31/118

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 14 صفر 1267ق؛ با حواشی «قاضی» و«منه سلمه الله» و «حسین الارزنجانی»؛ جلد: تیماج مشکی مجدول، 10گ، 16 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 353]

10. قم؛ مفتى الشيعه؛ شماره نسخه: 90/2

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، کا: عبدالغني بن محمد حسنی حسینی شیروانی شماخی ،تا: سه شنبه 20 جمادی الاول 1288ق؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 23گ (8پ-31ر)، اندازه: 13×20/5سم [ف - 95]

11. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3400/5

آغاز: برابر؛ انجام: شس و اجمع الباقي الى المطالع الفلكية فما بلغ فهو المطالع البلدية

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا ، 8گ، 15 سطر، اندازه: 12/5×20سم [ف: 2 - 725]

12. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3437/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: پسته ای، جلد: رویه میشن سبز، 7گ (178پ-184پ)، 18 و 23 سطر، اندازه: 14×18سم [ف: 6 - 416]

13. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 389/7

آغاز و انجام: برابر

كا: حسن بن محمد مقیم ایروانی، بی تا، جلد: تیماج مشکی، 12 گ (101پ-112پ)، اندازه: 16×21/5سم [ف: 1 - 238]

14. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3080/5

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج تریاکی روشن، 10گ ،(102-93)، ابعاد متن: 8×15، اندازه: 17×23/5سم [ف: 14 - 203]

15. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9298/6

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا :جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 12گ (163پ - 174پ)، اندازه: 14/5×21سم [ف: 24 - 89]

16. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5920/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: تیماج مشکی، 9گ (34پ- 42پ)، اندازه: 15×21/5سم [ف : 15 - 302]

17. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 595/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق ،كا: على بن ابراهيم بن علی چلبی بن حاج سید احمد، تا: 1203 - 1207ق در خدمت ملا عبدالله افندی مدرس؛ محشی؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: فستقی و شکری رنگ، جلد: مقوا عطف میشن قهوه ای، 13گ (41-53)، 10-14 سطر (7/5×15/5)، اندازه: 17/5×21/5سم [ف: 2 - 712]

ص: 468

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

رساله در اسطرلاب دارای در پنجاه و یک «باب»

آغاز: بسمله، الحمدلله رب العالمين و العاقبة المحمودة للمتقين... الباب الاول في قسمة الاسطرلاب، الباب الثاني في معرفة تخطیط هذه الاجزاء و اسمائه... و الباب الثالث فى كيفية الارتق_اع الشمس في كل وقت

انجام: عن الدائرة التي ذكر فى الباب الرابع و الثلثين و المائة تعمل فى ظهر الاسطرلاب لمعرفة درجة الشمس و الله تعالى ع_الم بحقايق الاشياء ... و السلام كاتبه

همانند:

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3206/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 :کاغذ ،ترمه، جلد: رویه کاغذ مشکی عطف میشن تریاکی، 35گ (2 پ -36 ر)، 22 سطر، اندازه: 10/1×20سم [ف: 6 - 295]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5558/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ تحریر در متن و هامش مجدول به تحریر و زر ؛کاغذ ،نخودی، جلد: مقوایی، 10ص (5-14)، 23سطر (18/3×36/2) اندازه: 26/3×43/7سم [ف: 8 - 323]

3. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 77/35

آغاز و انجام: برابر

على 151 باباً؛ خط: نستعليق، كا: ابوالقاسم حسینی تفریشی، تا:1263ق؛ جلد: چرم سبز، 10گ (132پ- 141پ)، 33 سطر، اندازه: 21/5×34/5سم [مؤید: 3 - 636]

اسطرلاب = علم رسم خطوط اسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

al-ostorlāb = ‘elm-e rasm-e xotūt-e ostorlāb

در علم رسم خطوط اسطرلاب در چهار «باب» و هر باب درچند «فصل» که جای عنوان ها نانویس است و بنابراین میان فصل و باب تشخيص مشکل است و در اینجا آغاز مطلب ذکر می شود، لکن پیدا نیست که تمام این عناوین از آن این رساله باشد یا این که جمله ای از آنها گفتاری مستقل هستند: باب اول کشیدن خطوط بر پشت اسطرلاب بر شش «فصل» چون خواهند که خط وسط السماء و تحت الارض و خط مشرق و مغرب پشت اسطرلاب بدید آورند، در معرفت اجزاء ،ارتفاع، در معرف خطوط جیب؛ (باب) در کشیدن خطوط بر ضیاع و مشتمل اس_ت هفت «فصل» ... در پیدا کردن سمت الرأس در کشیدن خطوط ساعات زمانی (باب) در عمل عنکبوت و این مشتمل است بر سه «فصل»؛ باب در معرفت هیلاج و جایگاه آن فصل سیوم در

ساختن جایگاه دلیلان

آغاز: بسمله بدانکه این رساله ایست در علم رسم خطوط اسطرلاب و آنچه متعلق است بدان مشتمل برچهار باب

همانند:

١ . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 21698/3

آغاز: برابر؛ انجام: و هرگاه پنج روز باشد و پنجم اسفند از هر نوشته رقعه کردن بود و الله اعلم بالصواب.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: مهر: «یا امام جعفر ادرکنی»؛ کاغذ: نوعی ترمه؛ جلد: تیماج لایه ای لبه دار سبز، 16 سطر، اندازه: 17×11سم :[ف 2 - 566]

2. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 21690/9

آغاز: برابر

بی کا،بی تا؛ دارای رموز و دوائر و جداول نجومی؛ جلد: تیماج لایه ای ،سبز، اندازه: 12×18/5سم [ف: 2 - 558]

اسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb

رساله ای است در اسطرلاب دارای یک «مقدمه» و 15 «فصل» و «خاتمه» مقدمه در اجزاء اسطرلاب؛ فصل 1. معرفت ارتفاع؛... فصل 15 .تعدیل اجزاء مقنطرات؛ خاتمه در امتحان اسطرلاب .

آغاز: بعد بسمله. اما بعد این مختصریست در معرفت اسطرلاب.

مشتمل بر مقدمه و پانزده فصل و خاتمه اما مقدمه آنست که اجزاء او را بدانند که هر یک را چه گویند تا به وقت عمل آسان باشد و اسطرلاب کلمه یونانیست

انجام: آنچه از اجزاء بروج بر مقنطره مشرق افتد ... و حقیقت بر افق مغرب بود و همچنین وسط السماء و وتد الارض و و وتد الارض و الله اعلم.

همانند:

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1278/2

آغاز و انجام: برابر

در 1مقدمه و 15 فصل؛ خط: نستعلیق، کا ،احمد، تا: شب 26 جمادی الثانى 817ق كاغذ: سفید ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی و مقوایی با ترنج زرکوب، 15 ص (52-66)، 17 سطر [سنا - ف: 2 – 207]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6342/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: تاری وردی، تا: 1167ق؛ کاغذ: فرنگی آهار ،مهره، جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 22 ص (37-58)، 15 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 13/5×20سم [ف 19 - 366]

اسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb

رساله ای مختصر است در بیان اصطلاحات و قواعد اسطرلاب.

ص: 469

آغاز: بیشتر مردمان چنین گویند که این نامی است یونانی اسطر آفتاب بود و لاب ترازو است و گویند که لاب آینه بود و تازیان گویند که لاب نام پسر ادریس بود و اسطرلابی کرد پس ادریس بپرسیدند که این صنعت کیست

انجام: چون ارتفاع گرفته باشی نشان کن و در زودی سر عضاده بگردان تا زیروز بر گردد و اگر ارتفاع چندان بازاید درستست امتحان بخشش اجزاء بروج باید که چون بر مقنطره مشرق افتد نظر بحقیقت بر افق مغرب بود و همچنین وسط المسائ و وس_ط الارض فافهمه انشاء اله تمت.

همانند:

1: مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5585/2

آغاز: برابر؛ انجام: آنچه بر خط افق مغرب افتاد

خط: نستعلیق تحریری ،کا: مختاری، تا: 1108ق، جا: مش_هد ؛افتادگی: انجام؛ محشی فارسی منقول ازشروح هیئت و ی_ک حاشیه به عربی امضاء کاتبی؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: پارچه ای ، 9 ص (59-67)، 20 سطر (7/5×18/8)، اندازه: 13×25/2سم [ف: 8- 297]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2767/13

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1237ق؛ کاغذ: فرنگی به رنگ آبی سیر کم رنگ، جلد: تیماج سیاه منگنه دار، 10ص (351-360)، 29سطر، اندازه: 20× 33سم [ف: 9 - 184]

3.مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1305/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی بن عطاء الله تونی، بی تا ؛جا: مش_هد مقدس؛ جلد: تیماج مشکی، 9گ (41 پ-49 ر)، 14 سطر، اندازه: ا12×18سم [مؤید: 3 - 253]

اسطرلاب / هیئت / فارسی

ostorlāb

رساله مختصری است در شناخت اسطرلاب و چگونگی به کارگیری و موارد استعمال آن. بدون فصل بندی.

آغاز: الحمد لله فاطر السموات و الارض بلطف عميمه ... اما بعد این مختصری است در معرفت اسطرلاب بدانکه چون کسی خواهد که اسطرلاب آموزد الو حساب جمل بباید آموخت

انجام: آنچه از قسمت برآید درازی چاه باشد یا اندازه بالا ببی_نند اندازه از آن فرو باید شد آنچه بماند بالای چاه باشد.

همانند:

١. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6489/17

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد مظفر بن محمد حکیم، تا: سه شنبه 14 ذیقعده 1087ق؛ دارای جدولها و اشکال هندسی، مصحح، محشی بیشتر در پزشکی، جلد: تیماج مشکی ترمیمی، 4گ (175پ-178ر) اندازه: 17×25سم [ف : 20 - 66]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12145/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری و شکسته، کا: اسماعیل بن حاجی محمد کریم شیرازی، تا: 1216ق، جا: سجاس؛ دارای اشکال نجومی، پس از آن پنج سطر است درباره طریقه استخراج ارتفاع مجهول از ارتفاع معلوم به زبان عربی ؛جلد: تیماج اندازه: 14/5×20سم [ف:219 - 10 ]

اسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb

رساله مرتب است بر 68 «باب»: 1. ارتفاع گرفتن آفتاب؛ 2. طالع بدانستن به روز؛ 3. بدانستن که چند ساعت از روز گذشته است؛ 4. بدانستن قوس النهار؛ 5. ساعت زمانیه بدانستن روز؛ 6. بدانستن طالع وقت به شب؛ 7. بدانستن غايات؛ 8. بدانستن چند ساعت مستوی از شب گذشته است؛ 9. بدانستن که چند زمانی از رفته؛ 10. بدانستن قوس الليل؛ 11. اجزاء ساعات زمانی؛ 12.تعديل النهار؛ 13. بدانستن سعد شمس و کواکب؛ 14. بدانستن بعد عن معدل النهار وكوكب؛ 15. بدانستن میل آفتاب ؛16. بدانستن میل آفتاب در هر برجی؛ 17. بدانستن درج طلوع کوکب؛ 18. بدانستن درجه ممر کوکب؛ 19. اوقات پنج گانه دانستن؛ 20. وقت نماز؛ 21. بدانستن وقت نماز شام؛ 22. بدانستن وقت نماز خفتن؛ 23. وقت نماز بامداد؛ 24. بدست آوردن قبله؛ 25. قبله به شب بازدید آورد؛ 26. اصابع یا اقدام از ظل سلم؛ 27. بدانستن اصابع به اقدام؛ 28. بدانستن طول کوکب؛ 29. بدانستن جیب؛ 30. بدانستن جيب تمام عرض كوكب؛ 31. بدانستن بعد عن سمت الراس كوكب ؛32. بدانستن بعد عن قطب شمال؛ 33. بدانستن ساعات مكث فوق الارض و ساعات مكث تحت الارض؛ 34. بدانستن ساعات زمانیه از جیب؛ 35. بدانستن طالع سال؛ 36. بدانستن طالع مولود .37. بدانستن عرض شهر از کوکب؛ 38. تقویم شمس؛ 39. میل الثانی کوکب؛ 40. اگر بپرسند که کجا باشد که عنکبوت بگردد؛ 41. عمل از قمر کردن؛ 42. طلوع و غروب قمر؛ 43. تسوية البيوت باسطرلاب؛ 44. اضلال؛ 45. تعدیل شمس؛ 46. قوس النهار و تعدیل؛ 47. سعه شمس؛ 48. بدانستن قوس النهار اطول الايام؛ 49. بدانستن ارتفاع النهار هر روزی؛ 50. بدانستن سمت ارتفاع؛ 51. طلوع وقت از اسطرلاب آفاقی؛ 52. بدانستن نور قمر؛ 53. مطالع البروج؛ 54. غرايب مسائل؛ 55. چون بپرسند که چون در عرض سی و دو درجه؛ 56. چون خواهد که عرض کوکبی که از سمت رأس شمالی باشد بداند؛ 57. اگر بپرسند که چون کوکب شمالی بود؛ 58. چون بپرسند که چون در حینی طالع گرفته.

ص: 470

باشد؛ 59. چون اسطرلاب بود که ربعی از مقنطرات؛60. بدانستن عرض کوکب؛ 61. ارتفاع گرفتن آفتاب از چند نوع؛ 62. آن که ولادتی افتد و آنجا که در بروج شمالی بود؛63. اگر لبه عضاده یکی باشد؛ 64. در آن که ولادتی افتد و آنجا که آفتاب رسیده باشد؛ 65. در عمل کردن به اسطرلابی که عنکبوت ندارد؛ 66. قبله به شب بازدید آوردن؛ 67. بازدس_ت کردن طول شهری؛ 68. غرائب مسائل.

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... بدانکه این رساله ای است در معرفت اسطرلاب مشتمل بر شصت و هشت باب باب اول در ارتفاع گرفتن از آفتاب

انجام: و اگر عرض شهر تو افزون تر بود و شمالی باشد ازو کم کند و اگر جنوبی بود برافزاید آنچه شود یا بماند غایت ارتفاع آن کوکب باشد در آن عرض که خواهد.

همانند:

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6492/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: سه شنبه 24 ذیحجه 844ق؛ مصحح، برخی از برگ ها افتادکی دارد که جای آنها کاغذ س_فید گذاشته اند؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار، 12گ (155ر - 166پ) ، اندازه: 18×23/5سم [ف : 20 - 72]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11904

آغاز: (پس از دو سطر خطبه) معلوم کند که این خود رسالتی است در معرفت اسطرلاب و در صنعت اسطرلاب این رسالت مجموعست چنان که هر کس این رسالت استاد خواند درین علم بغایت کمال بود و این رسالت از املاء استادان جمع کرده باشد و بر چند باب نهاده شده تا خواننده و آمرزنده را سهل باشد (كذا)؛ انجام: برابر

68 باب؛ خط: نستعلیق، کا: مسیح نوری الوازی (كذا)، تا: رج_ب 1221ق، جا: تهران واقف: محمد وجدانی، اسفند 1359؛ کاغذ: فستقی فرنگی ،جلد: تیماج خرمایی، 64گ، 11 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 18 - 12]

اسطرلاب = سی و هشت باب اسطرلاب / اسطرلاب/ فارسی

corlab = sī va hašt bāb-e ostorlāb

مختصری است در معرفت اجزاء اسطرلاب و کیفیت عمل بدان، در سی و هشت «باب»: 1. دانستن آنچه به ذات اسطرلاب تع_لق دارد و غیر آن؛ 2. تفسیر آنچه به ذات اسطرلاب تعلق دارد؛3. طريق ارتفاع گرفتن بر مقنطرات؛ 4. بیرون آوردن طالع و غارب و وسط السماء و وتد الارض؛ 5. بیرون آوردن ساعات روز؛6. شناختن ساعات مستوى؛ 7. دانستن ساعات شب؛ 8. شناخت اجزای ساعات شب و روز؛ 9. شناختن نصف النهار به قیاس؛10. دانستن قوس النهار؛ 11. دانستن قوس الليل؛ 12. شناختن طالع و غارب و وسط السماء و وتد الارض بهشب؛ 13. دانستن دایره فلک؛ 14. شناختن مطالع فلك مستقيم؛ 15. دانستن برآمدن برج ها در هر اقلیمی؛ 16. دانستن فروشدن برج ها در هر اقلیمی؛ 17. شناختن میل بروج از خط استوا ؛18. دانستن درج مطالع از درج راست؛ 19. معرفت تحویل درج راست از درج مطالع؛ 20. ارتفاع ستارگان ثابته؛ 21. شناختن ارتفاع ستارگان ثابته در شهرها؛ 22. شناختن روز ستارگان؛ 23. دانستن درنگ ستارگان در زیرزمین؛ 24. شناختن جزو بر آمدن و فروشدن ستارگان؛ 25. شناختن مطرح شعاع ستارگان؛ 26. دانستن میل آفتاب؛ 27. شناختن عرض شهرها؛ 28. دانستن شهرهای شمالی و جنوبی و شرقی و غربی؛ 29. شناختن برآمدن فجر؛ 30. دانستن وقت نماز پیشین؛ 31. شناختن وقت نماز دیگر؛ 32. دانستن وقت غروب شفق؛ 33. دانستن دوازده خانه؛ 34. شناختن طالع تحویل سال عالم؛ 35. دانستن طالع سال گذشته؛ 36. شناختن طالع تحویل سال که به روز بود یا به شب؛ 37. دانستن ساعات تحویل سال؛ 38. شناختن کژی و راستی اسطرلاب.

[فهرستواره منزوی 4: 2806 ]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12145/3

آغاز: بسمله، بعد از ستایش خداوندی که آفریننده آسمان و زمین است و درود بر پیغمبر ما؛ انجام: و این بود آنچه ما در شناختن اسطرلاب و اعمال آن خواستیم گفتن

خط: نستعلیق تحریری و شکسته، کا: اسماعیل بن حاجی محمد کریم شیرازی، تا: 1216ق، جا: سجاس؛ اشکال نجومی به شنگرف، به دنبال آن چهار صفحه است در بیان معرفت کسوف منقول از کتاب محمد مظفر بن محمد حکیم که چنین آغاز می شود: «در شناختن کسوف یعنی گرفتن آفتاب و آن از اجتماع ماه و آفتاب» انجام: «و كان الفراغ من تلك الرساله ضحوة يوم الاثنين السابع و العشرين من شهر ذى القعدة الحرام سنة ستة عشر و ماتى بعد الالف الهجرى»؛ جلد: تیماج، اندازه: 14/5×20سم [ف: 10- 220]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6489/18

خط: نستعليق، كا: محمد مظفر بن محمد حکیم، بی تا؛ دارای جدول ها و اشکال هندسی ،مصحح، محشی در پزشکی؛ جلد: تیماج مشکی ترمیمی، 4گ (178پ-181ر)، اندازه: 17×25سم [ف: 20 - 67]

الاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb

غیر همانند:

1. تهران؛ خان ملک ساسانی؛ شماره نسخه: 31/1

كتاب في عمل مسطح يقوم مقام الاسطرلاب [في] جميع العروض

ص: 471

و البلدان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 607ق [ نشریه: 5 - 114]

2. تهران دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1759-عکسی

آغاز: الليل و النهار فى اقاليم الارض ... (154 سطر بعد) الب_اب (النوع) الثانى فى تبيين علة هيئة الاسطرلاب و ان جميع ما يتشکل في كرة الفلك من الدواير فانه يتشكل فى سطح الاسطرلاب دایر و خطوط مستقيمة فى سطح الاسطرلاب خطوط مستقيمة. برهان ذلك. انه اذا انبسط نقطه ب؛ انجام: ثم يكتب على كل واحداً من المقنطرات مبلغ تعدها من الافق في الجهتين جميعاً.

با سربندهای «نوع» و یکجا «باب» است: الباب الثاني في تبيين علة هيئة الاسطرلاب، النوع الثالث في استخراج مقادير الدوائر التی يتشكل في سطح الاسطرلاب و مواضع مركزها بالحساب (چهارم به دست نیامد)؛ النوع الخامس في صفة تخطيط الاسطرلاب الشمالية، النوع السادس في صفة تخطيط الاسطرلاب الجنوبية (و اینجا افتاده)؛ خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: قرن 8؛ افتادگی: آغاز و انجام؛بی نقطه بی تاریخ ،دایره ها بسیار دقیق و زیبا، میان (نوع) سوم و پنجم 34 صفحه جدول های زیج گونه، مقابله ش_ده، مصحح، مجدول؛ وقف نامه برای گروه شیخیان کرمان نوشته3 ربیع الثانی1289ق؛ 86 ص، 21 سطر (15/5×26/5)، اندازه: 21×30سم [ف: 1 - 23]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13184

آغاز: پس از بسمله: و صلی الله على سيدنا محمد وآله و سلم الحمد لوليه والصلوة والسلام على نبيه و بعد فهذا مختصر فی الاسطرلاب مشتمل على مقدمة و عدة أبواب؛ انجام: و إن لم بينهما شيء فلا سعة لمشرقه و الله سبحانه و تعالى أعلم.

رساله مرتب است بر «مقدمه» و پانزده «باب»: المقدمة فى ألقاب الآلات و المرسومات، باب ١. معرفة الأرتفاع، 2. معرفة درجة الكوكب من غايت الأرتفاع و بالعكس ... 4. معرفة قوسى النهار و الليل و نصف قوسيهما وفصل الدائر و الساعات المستوية و اجرا الساعات المعوجة ، 5. معرفةساعات الصبح و الشفق، 6. معرفة میل الشمس و بعد الكوكب عن معدل النهار، ٧. معرفة غاية الأرت_فاع من درجة الكوكب و بالعكس، 8. معرفة عرض البلد؛ ٩ .مع_رفة طالع البروج، 10. معرفة تسوية البيوت، 11. معرفة طالع في بلد،12. معرفة مطالع السنة الآتية من مطالع السنة الماضية، 13. معرفة ال_ظل من الإرتفاع و بالعکس ،14. معرفة ارتفاع قطب فلك البروج،15. معرفة السمت من الإرتفاع؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ در پشت صفحه آخر چند سطری در مصطلحات نجومی و معرفة تس_ویة البيوت، مجدول؛ کاغذ: آهاری نخودی ،جلد: مقوا گوشه ه_ا و عطف تيماج قهوه ای، 5گ 25 سطر، اندازه: 14/3×21/8سم [18- 9]

4. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 163/2

آغاز: او لكوكب لوقت القياس. وجه ثان: ضع الخيط؛انجام: فی عيد النحر اذا مضى من النهار خمس ساعة و في عيد الفطر اذا مضى من النهار اربع ساعة و الله اعلم تمت

در 46 «باب» نسخه در دست از باب 34 تا پایان را دارد: 34. معرفة اخذ الارتفاع للكواكب؛ 35. معرفة ارتفاع الوقت من فصل الدائر، 36. معرفة الدرجة التى يطلع معها الكوكب و يغرب، ٣٧. معرفة وقت طلوع الكوكب و وقت غروبه، 38. معرفة الماضى من الليل و الباقى منه .39. معرفة الازمان ما بين الكواكب في الطلوع و الغروب، 40. معرفة السمت من فصل الدائر؛ 41. معرفة السمت من الارتفاع؛ 42. معرفة ارتفاع الوقت و سمته، ... 44. معرفة استخراج الجهات الاربع من السمت؛ 45. معرفة نصب القبلة، 46. معرفة اول وقت العصر؛ خط: نسخ خوش،بی کا، تا: 16 جمادی الثانی 911ق؛ افتادگی: آغاز ؛ 13گ (18ر- 30پ) [ف: 1 - 18]

5.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5595/2

آغاز العمل بالاسطرلاب و عجایبه، نريد ان نبين لك كيف تستعين على ما فى الاسطرلاب ببعض ما اشرنا عليه من اختلاف الليل والنهار؛ انجام: فان الاعمال فيه كالعمل بذات الصفايح سواء و بالله العون والتوفيق

فصلی است از کتابی ؛خط: نسخ، کا: حسن بن عبدالله، تا: قرن 11؛ کاغذ: حنایی مجدول، جلد: پارچه ای 3 ص (14-16)، اندازه: 19×30/7 سم [ف: 8 - 303]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19320

آغاز: بسمله. الحمدلله ... الباب الاول فى قسمة الاسطرلاب؛

انجام: و الطالع و ارتفاع نصف النهار وطالع البروج و خط

خط: نسخ خوش خفی، کا: تربتی، شاه حسین، تا: قرن 11، ضمیمه نسخه ش 5558 ،مطالب کتاب در حاشیه می باشد [رایانه]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3929/6

صورت یک اسطرلاب است با عضاده و چرخ و تمام وسائل که به قلم تازه نقش کرده اند و در کنار هر بخشی شرح و دستور کار آن را نوشته اند. نقاشی و نوشته ها ظاهراً از سید علی اکبر بن سید ابوالقاسم است که در چند جای این دفتر خط و یادداشت او دیده می شود و در یکی از این یادداشت ها می گوید علم هیئت و نجوم را از اجداد خویش به ارث برده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،سفید ،جلد: تیماج مشکی، 182ص، قطع: خشتی [ف 10 - 2016]

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1542/1

آغاز: بسمله رب تمم بالخير - فها انا اشرع في المقصود بعون الملك المعبود فنقول الاسطرلاب علم يعرف به احکام حرکات الاجرام السماوية؛ انجام: فتأمل حق التأمل و امعن النظر و الله اعلم. در بیست «باب»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1217ق؛ کاغذ ،فرنگی، جلد: مقوا عطف تیماج ،مشکی، 19گ (1ر-19ر)، 15 سطر (8×13)، اندازه 10×15/5سم [ف: 8 - 167]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6914/5

آغاز: كاملا على حده مانعا على وجهه واثبت فهرست الابواب فى اوله ليسهل على الطالب وجدان ما يريده فى طيه؛ انجام: و الى الله ارغب ان يحولنا عن هذا القنا المحشو بالفنا الى حضيرة القدس و

ص: 472

مقر الانس في ملكوت السماء بحيث لا يتعذر مطلوب ولاي_فقد محبوب

در 50 «باب» تنظیم شده: 1. معرفة آلات الاسطرلاب و الخطوط ... 50. تحديد الاشياء المستعملة فى الابواب المتقدمة؛

خط: نسخ، كا: ابراهيم بن حاج ابوالفتح زنجانی، تا: 1303ق،جا: تهران؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 55گ (61 پ -115 پ)، 18 سطر، اندازه: 17/5×21/5سم [ف : 20 - 341]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6771/1

خط: نستعليق ،كا: عبد الحسين بن عباس تبریزی، تا: 15 جمادی الثانى 1323ق؛ مهر: کتابخانه شخصی «محمد قاری در تبریز»؛ 10گ (1پ-10پ)، 17 سطر، اندازه: 12/5×19سم [ف: 20 - 247]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8090/1

خط: نسخ، کا: حافظ عثمان (بن حاج عمر) آمدی، بی تا؛ ج_لد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 7گ( 2پ-8پ) [ف: 21 - 91]

12. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3753/9

آغاز: بسمله، الانفس الصافية ذوات نزاع و استباق الى تص_ور الموجودات كنفس ابي سهل التي صفت من دون الطينة

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ ،فرنگی، جلد: مقوایی لولادار، 4ص (82-79) ، 41 سطر (10×18)، اندازه: 14×21/5سم [ف: 5 - 1783]

13. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 877/20

بی کا، بی تا، 3ص، قطع: رقعی [ف: 323]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6362/7

به شيوه كفاية الوقت وفائی است. باب 2. معرفة جيب القوس، ب_اب3 . معرفة الميل الاول و غاية الارتفاع لكل يوم فرض، باب20. معرفة العمل بالكواكب - اقم بعد الكواكب مقام ميل الشمس و استخرج منه سعة مشرقه و غایته. آنچه موجود است دنبال باب اول است تا اندکی از باب 20؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ با خط کهن است؛ جلد: تیماج قرمز، 14ص (45- 58) ، قطع: رقعی، اندازه: 14×18سم [ف : 19 - 415]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6362/8

از دنبال باب اول است تا مقداری از باب 3: باب 2. رسم المنحرفات ،باب3:رسم المماثلات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛افتادگی: آغاز و انجام؛ در کنار ص 64 نوشته که نسخه از خط مؤلف رونویس شده است ؛جلد: تیماج قرمز، 13 ص (59- 71)؛ قطع: رقعی، اندازه: 14×18سم [ف: 19 - 415]

16. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27499

بی کا، بی تا، خریداری از الهام حمیدی [رایانه]

17. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26224

کا: پدر آقا رفیع قزوینی، بی تا؛ مجموعه آقا رفیع قزوینی استاد اخلاق و فلسفه امام خمینی؛ خریداری از منصوره تالهی معین الدین[ رایانه]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6362/6

رساله ای است در معرفة عمل به اسطرلاب دنباله باب 15 تا آخر رساله از دفتر افتاده و عنوان رساله و باب اول در صحافی از بین رفته: باب 2. اخذ الارتفاع: علق الاله و سایر بظل الشعبه، باب 15. معرفة الدرجه المتوسطه؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قرمز، 4 ص (41-44) قطع: رقعی، اندازه: 14×18سم [ف 19 - 415]

19 . اصفهان؛ مكتبة الزهراء؛ شماره نسخه: 61/3

انجام: من حيث انها كيف تؤلف ليصير قياس موصلاً الى مجهول تصدیقى كقولنا العالم محدث

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 16 سطر، اندازه: 12×18/5سم [ف: 49]

20. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4758/1

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی[ رشت وهمدان -ف: 1544]

اسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb

غیر همانند:

١ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، تا: قرن 8؛ برنجی کوچک، دارای سه ورق نجومی برنجی [میراث شهاب: س 5ش 3 و 4 - 150]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14116

آغاز: فن دوم در وضع و صنعت اصطرلابات از هر جنس و این فن مشتمل بر قسم است قسم اول در موضع الاربعي نصفی؛ انجام: و این دائره سطح اصطرلاب باشد.

خط: نستعلیق بشیوه ترکستانی، بی کا، تا: قرن 8؛ واقف: فاضلخان، 1065ق ؛کاغذ: آهاری حنایی، جلد: مقوا عطف میشن تریاکی، 31گ، 21 سطر، اندازه: 14/5×23/7سم [ف : 18 - 10]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4118

آغاز: ایشان که لابدست ثابت داشتن ایشان آنرا ثابت بداریم؛

انجام: و اگر اندک تفاوت آید صانع آن ... خوانده نشد.

خط: نستعلیق بشیوه ترکستانی، بی کا، تا: قرن 8؛ دارای جدول؛ واقف: فاضلخان، 1065ق؛ جلد: مقوا میشن تریاکی، 12گ، 21 سطر، اندازه: 14/2×24سم [ف:18 – 10]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14121

آغاز: عمل مسطره در اصطرلاب یعنی افق و مقنطرات و دوائر سموت را بحساب مسطره وضع کند؛ انجام: از مرکز صحیفه بمقدار.

خط: نستعلیق به شیوه ترکستانی، بی کا، تا: قرن 8، دارای جداول؛ واقف ،فاضلخان 1065ق؛ جلد: مقوا میشن تریاکی، 52گ، 21 سطر، اندازه: 14/5×24سم [ف: 18 - 11]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14118

آغاز: ایشان که لابد است ثابت داشتن ایشان؛ انجام: تفاوت بود

ص: 473

صانع آن مظهار

خط: تعلیق، کا: واضح تا قرن 9 [الفبائی: 49]

6. مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 59

آغاز: قسم دوم در صنعت اصطرلاب و بیان؛ انجام: از منطقة البروج و کواکب ثابته و مرها

بخشی از کتابی است که موجودی آن از قسم دوم در صنعت اسطرلاب و بیان تسطیح و لواحق آن شروع می شود. مقدمه: بدانکه اسطرلاب از روی لغت اسمی مرکب به زبان یونانی و ترجمه این ترازوی آفتاب... النصف الأول فى تخطیط الاسطرلاب الشمالی مشتمل بر 3 «اصل» اصل اول در ساختمان وحجره و ظاهراسرلاب ... شامل هشت «باب»: 1. معرفت و صفت اجسام، 2. تخطيط أم و حجره و .... ٣. تخطيط عضاده و حجره ،

... اصل دوم در هشت «باب» 1. تسطیح و تخطيط مدارات،2. تسطیح و تخطيط افق . 3.دائره، 4 .ساعات زمانی، 5. تخط_یط بعضی از قوس ها .6. صنعت صحیفه تسيير، 7. عمل صحيفه؛8. عمل صحیفه میان العنكبوت، اصل سوم در ساختن عنکبوت دارای چهار «باب»: 1. عمل تسطیح و تخطيط دایره بروج، 2. ع_مل رئوس كواكب ثابته .3. عمل عنکبوت به حساب مسطره، 4. ح_رق عنكبوت؛ خط: نستعلیق سمرقندی، بی کا، تا: قرن 9؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ دارای دوائر و جداول دارای بلاغ؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوا عطف میشن قهوه ای، 64 گ،21 س_طر (9/5×15/5)، اندازه: 15×24سم [ف: 69]

7. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3156/2

آغاز: (افتاده تا میانه باب چهارم) ... بسیار است از آنکه حک_ماء اوائل همان ... (پس از سه برگ) باب پنجم در معرفت دوائرو ساعات مستوی در آن لحظه که طالع بر افق باشد؛ انجام: عض_اده برای احکام شناختن نهیم که خط قبله باشد سکیزیلدر یکم و یازدهم و شست و یكم، و الله اعلم بالصواب

در اسطرلاب - رساله در شناختن اوقات نماز در هر ارض و اقلیم ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 :افتادگی: آغاز؛ کاغذ ،ترمه، ج_لد: میشن سیاه،6 گ (57ر - 62 پ)، 15 سطر، اندازه: 12×17سم [ف: 6- 248]

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1399/1

رساله ای است در اسطرلاب در دو «مقاله»: 1. «در ذکر مسایل اعمال آن بر صفايح بلاد» در 38 باب 2. در ذکر مسایل و اع_مال اسطرلاب بر صفحه آفاقی» در 12 باب، تا نیمه باب 12 مقاله دوم را دارد؛ خط: نستعلیق ریز، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی آهار مهره، جلد: تيماج عنابی ضربی، 26گ (1پ-26پ)، 27 س_طر (8×12) ،اندازه: 10×15سم [ف: 8 - 77]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 319/2

در دیباچه آمده «این رساله ای است مشتمل بر هژده باب» خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سفید، جلد: تيماج مشکی ضربی مقوایی ،نو 25 ص (61-85)، 15 سطر ،(7×13)، اندازه:14×21سم [سنا - ف: 1 - 163]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6872/3

آغاز: سپاس بی قیاس مالک الملکی را که اطباق سموات سبع شمه ای از آثار قدرت اوست؛ انجام: همین کافی است در امتحان اسطرلاب این نسخه از صفحه خاطر نوشته شده نه آنکه از کتاب جمع شده.

در یک «مقدمه و سه «باب» به این عناوین: مقدمه در معرفت آلات اسطرلاب، باب 1. اعمال ام، 2. عمل صفايح ،3. عمل عنکبوت؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ دارای اشکال هندسی دقیق ،مجدول محشی؛ جلد: تیماج ،دورو، ترنج و سرترنج دار، 12گ (53پ-64ر)، 21 سطر، اندازه: 15×24سم [ف : 20 - 313]

11. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2413/3

آغاز: بسمله الحمد لله الذي زين السماء الدنيا بزينة الكواكب و جعلها ليلا ... فصل این مختصریست که مؤانس از بهر پیغمبر خویش جمع کرده است از کتب اهل علم به مواقیت و ارباب این صنعت؛ انجام: باب صدودهم مؤذن که در اسحارخواننده گی کند باید که مبدء خوانندن؟ نوبت اول چنانکه ... یک ساعت تاطلوع صبح باشد الا در رمضان که یک ساعت و نیم مانده باشد (سپس جداول و دوائر است)

110 باب با جداول در اسطرلاب - رساله در شناختن اوقات نماز در هر ارض و اقلیم ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن مشکی ،لایی 60گ (89پ-148ر)، 21 سطر، اندازه: 15×25سم [ف: 6 - 11]

12. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12042/11

آغاز: بسمله علاقه، حلقه عروه ،کرسی اجزاء حجره، عنکبوت؛ انجام: 1 ساعت 2 دانگ

خط: نستعلیق تحریری ،کا: محمد هادی بن محمد تقی سهروردی مشهور به شولستانی، تا: 1104ق، جا: شیراز ، مدرسه صالحیه؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج، اندازه: 14×26سم [ف: 10 - 177]

13. دامغان؛ صادقیه؛ شماره نسخه: 1922

آغاز: الحمد الله رب العالمين ... اما بعد وقوفات افلاک علویه از جام جهان نمای که برحکیمان ماضی کشف شده»؛ انجام: که هیچ ستاره ایستاده نباشد و راجعی نبود ولیک بدیدار چشم نیاید.

رساله ای است مختصر در بیان اسطرلاب و قواعد آن و بیان آلات این فن؛ خط: نستعلیق، کا: عبدالوکیل بن محمد باقر، تا: 19 ربیع الاول 1109ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی بدون مقوا، 33گ، اندازه: 13×18/5سم [ف: - 11]

14. کاشان؛ فرهنگ و ارشاد؛ شماره نسخه: 10

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد چون از رساله نجوم فارغ شدیم ابتدا کردیم به رساله ثانی در معرفت آلات رصد از اسطرلاب؛ انجام: و از جانب دیگر تا مدار سرطان تا مقدار میل کلی منقسم گردانند که آن میل باشد بدان طریق که باز نموده شد.

ص: 474

خلاصه ای است از آنچه که در کتاب های گذشتگان درب اسطرلاب آمده و مؤلف در دیباچه به نام آنها اشاره می کند به اضافه فوایدی از خودش، با ترسیم اشکالی چند در بخش آخر کتاب، در یک «مقدمه» و سه «مقالت» دارای ابواب مشتمل بر فصول: مقدمه در تعریف آلات رصدی و نام کتابهای اسطرلاب، مقالت 1. معرفت اسطرلاب و آنچه بدان تعلق دارد، هفده باب،2. صفیحه آفاقی و اسطرلاب قوسی و جز اینها، در پنج باب 3 . خطوط اسطرلاب، در چهار باب؛ خط: نستعلیق، کا: محمد رضا بن محمد صفی حسینی کاشانی، تا: ربیع الاول 1182ق؛ از روی نسخه ای مغلوط نوشته شده است؛ جلد: گالینگور مشکی، 52گ، 25 سطر، اندازه: 17/5×25/5سم [ف - 22]

15. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14875/2

آغاز: بسمله اما بعد این مختصریست در عمل اسطرلاب مشت_مل بر چند باب و چند فصل

در4 «باب»: 1. کشیدن خطوط بر پشت اسطرلاب در 7 «فصل»2. کشیدن خطوط بر صفایح و این باب مشتمل بر 7 «فصل»، 3. ع_مل عنکبوت مشتمل بر سه «فصل»، 4. بعضی اعمال که نه برهمه اسطرلاب باشد مگر بر بعضی در چند فصل که نسخه ما فقط تا اواخر فصل اول از باب چهارم را دارد؛ خط: نستعلیق،کا: عبدالعلی بن کلبعلی همدانی، تا: 1193ق؛ جلد: تيماج مشك_ی، 14گ، 25 سطر (8×14/5)، اندازه: 13/5×19سم [ف: 2 - 185]

16. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 515/2

آغاز: بسمله ارتفاع بلند شدن کواکب است یا نقطه معینه از افق. بیانش آن است که در هیئت مقرر شده که دایره ارتفاع عظیمه ای است که به دو قطب افق یعنی سمت الرأس؛ انجام: و این درجه طالع است

نام کتاب و مؤلف در نسخه نیامده، سربندها نیز نانویس مانده است. پس از نخستین سربند:« و چون علاقه بگیرند و اسطرلاب را معلق دارند، خط علاقه بر سطح دایره، بر افق قائم شود و مرکز اسطرلاب نسبت با فلک شمسی و فلک ثوابت همان مرکز زمین است؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ 5گ (41پ- 45پ) [ف: 1 - 18]

17. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20649

آغاز: بسمله. مقدمه هر چیزی که قابل اساره حسی باشد اگر قابل؛

انجام: و هو موجود فلايرد محذور حاشيه منه

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13 [رایانه]

18.تهران؛ شهشهانی حسین؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، تا: 1265ق [ میراث اسلامی: 5 - 602]

19. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3371/7

آغاز: بسمله الحمد الله وسلام على عباده الذين اصطفى وبعد فهذه رسالة في معرفة صنعة الاسطرلاب مشتملة على ثلثة ابواب و خاتمة باب اول در کیفیت صنعت ام و آن را حجره نیز خوان_ند؛

انجام: و اگر زیاده از این خواهند بمطولات این فن رجوع باید نمود تا مقصود حاصل شود و الحمد الله رب العالمين.

در سه «باب» و «خاتمه»، باب یکم در سه «فصل»، دومی در هفت «فصل» سوم در سه «فصل» ، خاتمه در هشت «فصل» خط:نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 14گ ،(157-170)، 16 سطر (5×12)، اندازه: 11×19/5سم [ف : 11 - 2370]

20 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8528/1-57/198

آغاز: و اعمال اسطرلاب بیشتر از دیگرها بازی یکم و چنانچه در کتب استادان دیدیم مانند سؤال و جواب استاد ابوجعفر بن محمد بن ایوب الحاسب الطبرى

رساله مفصلی است در معرفت اسطرلاب شامل سه مقاله و هر مقاله در چند باب و هر باب در چند فصل: مقاله 1. بیان معرفت اسطرلاب و آنچه بدان تعلق دارد شامل هفده «باب»، 2. معرفت صفحه آفاقی و اسطرلاب قوسی و مستدل و کشفی و ....، 3. بیان علم خطوط اسطرلاب شامل چهار«باب»؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، افتادگی: آغاز و انجام؛ 101گ (1-101)، 16-21 سطر، اندازه: 10× 17سم [ف: 1 - 355]

21. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 1030/1

بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [ف :332]

22. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17684

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 9/2×١٧/٩سم [رایانه ]

23. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15669

رساله بسیار مختصری است در اسطرلاب و نجوم؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ محشی؛ در برگ 55پ جدول تعدیل عمل زین الدین محمد لاری نوشته شده؛ مهر: «شعاع 1305» (بیضی)؛ کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: تیماج ماشی رنگ و رو رفته، 12گ (44پ-55) مختلف السطر، اندازه: 13/5×20سم [رایانه]

24.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20093

بی کا، بی تا: خریداری از مهردخت همایی [رایانه]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17378

بی کا، بی تا [دث. مجلس]

26 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، تا: از عصر تیموریان برنجی کوچک، دارای دو برگ مسطح برنجی [میراث شهاب: س 5ش 3 و 4 - 150]

27. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10252/4

كا: زين العابدين بن ابیطالب، بی تا[ میراث شهاب س 8ش 4 - 70]

28. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 92/3 - د

آغاز: این رساله ایست در معرفت اسطرلاب مشتمل بر چهار فصل؛ انجام: این بود چند کلمه که نوشته شده... باشارت حضرت آصف العهد و الزمان المؤيد من عند الله ... اعلى الله تعالى شأنه نحراً على العالمين ... وسلم تسليماً كثيراً كثيرا

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ ش 2 این مجموعه در تکیه حیدر تبریز

ص: 475

کتابت شده؛ 6گ،( 57 پ -62) [ف: 1 - 28]

29. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6469/8

آغاز: بابی چند در معرفت اسطرلاب باب اول: در ارتفاع گرفتن آفتاب چون خواهد که ارتفاع شمس گیرد اسطرلاب از دست راست در آویزد و پهلو چپ بر شمس کند؛ انجام: باقی که از زیر پای مانده بود که یک گزبودسی و شش گز قسمت بیرون آمد اصل چوب که شش است از سی و شش نقصان کردیم باقی سی بماند و این درازی چاه است و الله اعلم.

ده باب بسیار مختصر است در شناخت اسطرلاب: 1. ارت_فاع گرفتن آفتاب، 2. طالع وقت ندانستن به روز؛ 3. بدانستن که چند ساعت از روز گذشته است .4. بدانستن قوس النهار؛ 5. ساع_ات زمانیه بدانستن، 6. بدانستن طالع وقت، 7. غایت ارتفاع كوكب،8. بدانستن طالع سال آینده،9 . بدانستن

طالع تحويل مولود، 10.پیمودن چاه و چیزی که دور بود؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ ج_لد: مقوایی با روکش ابر و باد و سرطبل دار، ٣گ (57 ر -59ر) ، اندازه:14/5×24/5سم [ف : 20 - 47]

30. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6492/13

آغاز: الحمد لله رب العالمین ... بدان که این رساله ای است در بی_ان اعمال دستور اسطرلاب و اعمال اسطرلاب از وری دستور مشت_مل بر دو باب؛ انجام: و اما باید ربعی ازام که مطلوبست رسم خطوط ظل برد موازی ربعی از دستور باشد که مخطط به خطوط ظل است و به طریق سابق مسطره را بر اقسام ظل و مرکز منطبق ساخته خطوط ظل برگشته.

رساله مختصری است در اسطرلاب و کیفیت عمل با آن در باب بدین عناوین: 1. در بیان ساختن دستور عمده که جهت رسم مدارات ثلاثه و مقنطرات و سموت و دوایر مطرح الشعاع می باشد که آن را دستور صفایح گویند ،2. در بیان کیفیت صفت دس_تور خطوط ظل و قسمت ام و کیفیت رسم خطوط ظل از روی دستور؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، برخی از برگ ها افتادکی دارد که جای آنها کاغذ سفید گذاشته اند ؛جلد: تيماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار ضربی عطف ترمیمی ، 3گ (177پ-179پ) ، اندازه: 18×23/5سم [ف: 20 - 73]

اسطرلاب آفاقی / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e āfāqī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2/ 2092

آغاز: رساله در معرفت اصطرلاب آفاقی .بسمله و به ثقتی چ_ون ابتدا كنى بطالع گرفتن اسطرلاب آفاقی؛ انجام: ولكن طالع بر خط (تمت).

خط: نستعلیق، کا: محمد یوسف بن محمد حسین طالقانی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج حنایی، 2گ (26 پ - 27پ)، 16 س_طر (6×11) ،اندازه: 10×17سم [ف: 8 - 717]

الاسطرلاب الاكرى / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb-ul ukarī

برای ملک اشرف در 24 (باب)

تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 185/5

آغاز: الحمد لله الذي شرف بطاعته الاملاك و صرف بقدرته الافلاک و نور بنور وجهه؛ انجام: و الثانية من اجزاء دائرة معدل النهار فهو مطالع تلك الاقسام في البلد فهذا ما امكن ارادة ... و من الله اسئل نفحة القبول و بلوغ الامل والسئول و هو حسبنا

خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 11؛ در برگ 76ر تا 72ر دانستن وقایع فرقه ماضيه و شناختن امم سالفه از باب تدابیر و سال تاریخ از ابتدای دور فلکی تا 1003 هجری و جلوس عباس شاه به فارسی نزدیک به یک برگ، و استخراج مدعی در یک صفحه به فارسی، و استخراج اسماء مأنوسه از حروف اسمشریف ا س م ع ى ل و دانستن مراتب اعداد هندسه، و مطالبی در خواص اذکار و رسوم و جدولی در دانستن غره هر ماه از خواجه طوسی؛ کاغذ: ،فرنگی ،جلد: تیماج سبز ،مقوایی ،6گ (62ر-67ر)، 17 سطر (9×17) :اندازه: 16×26سم [ف :141]

اسطرلاب زورقی / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e zowraqī

جعفر اسطرلابی

ja'far-e ostorlābī

در معرفت عمل به اسطرلاب زورقی است مشتمل بر ده «فصل» و «خاتمه» و مؤلف آن ظاهراً جعفر اسطرلابی است. در مقدمه آمده است که: «چون کتابی [که] در این باب به مطالعه رسیده باشد ندیده و از ذهن جامد و فکر خامد خود استنباط این ضوابط کرده، اگر به نظر افاض عمر ملحوظ گردد و زللی یا خللی یابند اغماض و اصلاح مأمولست».

آغاز: حمد و ثناء بیشمار بادشاهی را که سزاوار حمد و ثناست، و درود بسیار بر پیغمبری که خاتم رسل و انبیاست

انجام: بعد از ان از خط نصف النهار بمقدارانحراف بشماریم، آنجا که سبری شود موی تیز زورق آنجا بریم که آن خط از آن بیرون ،روذ راست قبله باشد تم الكتاب

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5546/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ،خفی، بی کا، تا: نیمه اول قرن 9؛ مجدول، مذهب، دارای دو سرلوح ؛کاغذ: حنایی، جلد: چرمی، 10ص (1-01)، 17 سطر (5×10/3) اندازه: 9/1×15/5سم [ف: 8 - 311]

اسطرلاب زورقی / اسطرلاب / فارسی

ostorlab-e zowraqi

ص: 476

ابوریحان بیرونی در استیعاب می گوید این نوع از اسطرلاب را بر مبنای فکر حرکت زمین ساخته می شود استاد احمد بن محمد بن عبدالجلیل سگزی ابداع کرده است. این رساله مختصر در معرفت اسطرلاب زورقی وکیفیت عمل به آن است، درده «باب»: 1. آلات و خطوط آن؛ 2. استخراج ساعات؛ ٣. استخر طالع .4. اعمال لیالی؛ 5. استخراج ساعات به شب؛ 6. معرفت تسوية البيوت؛ 7. تعديل النهار و تعديل الليل ؛ 8. طول و عرض كواكب؛ 9. معرفت نهار كواكب و ليل او ؛ 10 معرفت میل شمس.

آغاز: بسمله حمدله والصلوة على سيد المرسلين محمد وآله اجمعین این مختصر است در معرفت اسطرلاب زورقى و كيفي_ت عمل به آن بدانکه اسطرلاب زورقی مانند آسمانیست ایستاد و زمین متحرک بر عکس اسطرلاب مشهور و ایراد اعمال آن در ده باب باشد باب اول در بیان آلات و خطوط آن

انجام: پس از موقع جزو شمس در تیر زورق تا مدار سر ح_مل مثل شمس جنوبی بود تا شمالی

همانند:

1. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 14102/5

آغاز: برابر؛ انجام: پس آن موقع جزو شمس در تیر زورق تامدار رأس الحمل ميل شمس بود شمالی و الله اعلم.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ مصحح، در برگ انجام مطلبی در مورد شناخت ربع ساعات بدین آغاز «اگر خواهی بر ربع ساعات بدانی پس نگاه کن تا غایت چندست ...» آمده و بعد از آن نیز یک جدول 21×10 در تکسیر، و یک جدول 17×8 در تکبیر ایام هفته، قبل از آن چند سطر در مورد استفاده از جدول آمده در آن به سال 872ق اشاره شده؛ کاغذ: شرقی، جلد: مقوای س_بز، 4گ (38پ - 141ر)، 16 سطر (9×12)، اندازه: 13×18سم [ ف : 35 - 635 ]

١. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1358/1-8/68

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛جا: تون از بلاد خراسان؛ دارای مهر کروی با تاریخ 1078؛ جلد: تیماج مشکی، 3گ، 21 سطر ،انداز: 12×25سم [ف: 1- 355]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5901/2

آغاز: برابر؛ انجام: قسمت کنیم ساعات ظاهر و خفی بود.

در دوازده باب به فارسی، تا: پایان باب دهم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی لایی، 21 گ(2پ- 22 پ) ، 24 سطر ،(8×14)، قطع: ربعی :اندازه 20×14 [ف: 16 - 140]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9969/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ابوالحسن تا 3 ربیع الاول 1019ق؛ مجدول ؛جلد: تيماج قهوه ای بدون مقوا،4گ (11پ-14ر)، اندازه: 11/5×21سم [ف: 25 - 240]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6193/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: دوشنبه دهه سوم رجب 1279ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مشین قهوه ای، 3گ (170پ-172پ)، 17 سطر، اندازه 12× 17/3سم [ف: 9 - 239]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12243/6

آغاز و انجام: برابر

در جلد 17 فهرست آستان قدس با شماره 12243/7معرفی شده است ؛خط: نستعلیق شکسته، کا: اسدالله منجم دودانگه هزار جریبی، تا: 1306ق ؛جا: تهران ؛واقف: سید جلال الدین تهرانی، مرداد 1361؛ کاغذ: حنائی فرنگی، جلد: تیماج خرمایی، 4ص (124-127)، 17 سطر، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 10 – 263 و 17-479 ]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6242/3

آغاز: برابر

خط: نسخ، کا: اسدالله منجم، تا: 1357ق برای عمادالدوله؛ کاغذ: اصفهانی و فرنگی ،شکری جلد: تیماج زرد یک لا، 4ص (187 -190)، 16 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 9/5×15/5سم [ف 19 - 213]

اسطرلاب زورقی / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e zowraqī

غیر همانند:

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6492/5

آغاز: الحمد الله رب العالمین ... این رساله ای است موجز و مفید در معرفت اسطرلاب مشتمل بر دوازده باب باب اول در معرفت اسطرلاب زورقی و این زورقی جهت آن گویند؛ انجام: میان هر دو نشان بدانیم و هم چندان دیگر مری جدی را برانیم آنچه بر افق مشرق بود طالع باشد و عمل کواکب شمالی بر همین نوع باشد.

رساله مختصری است در 12 «باب» .1 معرفت اسطرلاب زورقی ٢. تعيين جزو شمس 3. استخراج طالع وقت، 4. اعمال الليل، 5. استخراج ساعات .6. معرفت تعديل النهار و تعديل الليل، 7. معرفت تسوية البيوت، 8 .طول و عرض هر کوکب، 9. میل آفتاب 10. معرفت ظهور و اختفای کواکب و طلوع و غروب افق، 11. تعدیلات تعدیل جزو ،شمس، 12. معرفت مقنطرات بر روی صفیحه؛ خط: نستعلیق، بی کا :تا: شنبه 28 ذیحجه 844ق؛ مصحح، برخی از برگ ها افتادگی دارد که جای آنها کاغذ سفید گذاشته اند؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار ضربی عطف ترمیمی، 2گ (130پ-131پ)، اندازه: 18×23/5سم [ف: 20- 71]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6375/2

آغاز: بدانکه در اسطرلاب زورقی گاهی بر ظهر اسطرلاب منطقة

ص: 477

البروج را می کنند و بعضی از کواکب ثابته را نقش میکنند .. وطریق بیرون آوردن طالع از آنجا در هیچ کتابی ذکر نکرده واگر هست بدین فقیر نرسیده و این فقیر ... حل آن کرده و چون نخواست که بعد از زحمت تمام از خاطر بیرون رود آنرا به حیز تحریر می آورد و پیش از شروع در مقصود محتاجیم ببی_ان مقدمه ای و آن آنست که در اسطرلاب زورقی عضاده منح_ می باشد و در هر عرض انحناء خاص اقتضاء میکند؛ انجام: و برای جزء آفتاب عمل بپایان رسانند و اعلم بالصواب.

نسخه جای سخن شاید خود گفتاری جدا و یا بخشی از رساله است و موضوع آن کیفیت استخراج طالع است ما از اسطرلاب زورقی، که به گفته مؤلف در جای دیگر بیان نشده؛ خط: نس_خ، کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج قرمز، روشن 2 ص (259-260) 17-20 سطر، قطع: رحلی اندازه: 17/5×27/5سم [ف : 19 - 476]

«الاسطرلاب الشمالي » الاسطرلاب

«الاسطرلاب الشمالي ذات الصفائح » الاسطرلاب

اسطرلاب شمالی / اسطرلاب

ostorlāb-e šomālī

شیراز ،بغایری عبد الرزاق؛ شماره نسخه: بدون شماره 9

بی کا، تا: 1237ق[ میراث اسلامی 5 - 570]

اسطرلاب شمالی و جنوبی = بیست باب دراسطرلاب / اسطرلاب / فارسی

corlab-e šomālī va jonūbī = bīst bab dar ostorlāb

بیرجندی، عبدالعلی بن محمد، - 934 قمری

(bīrjandī, ‘abd-ol-‘alī ebn-e mohammad (- 1528)

رساله ای است در صنعت اسطرلاب و منسوب به نظام الدین ملاعبدالعلی بن محمد بن حسین بیرجندی، مشتمل بر بیس_ت (باب) .1: مقدمات صناعيه؛ 2. معرفت صنعت دستورقسمت دواير اسطرلاب؛ ٣. معرفت صنعت حجره و صفایح و رسم خطوط مستقیمه بر آن؛ 4. معرفت رسم مدارات اجزاء بروج؛ 5.معرفت رسم مقنطرات؛ 6. معرفت رسم افق و مقنطرات اسطرلاب جنوبی؛ 7. معرفت رسم خطوط ساعات معوج و مستوی؛ 8 .معرفت رسم دوایر سموت؛ 9. معرفت رسم البروج بر عنکبوت؛ 10. معرفت تعيين مواضع كواكب ثابته بر عنكبوت؛ 11. معرفت خرق و تشبك عنكبوت؛ 12. معرف صنعت صفیحه آفاقیه و صفیحه عرض تمام میل کلی؛ 13. معرفت صنعت عضاده و باقی اجزای اسطرلاب؛ 14.معرف رسم جیب بر ظهر اسطرلاب؛ 15. معرفت نقش اجزای ظل؛ 16. معرفت فجر و شفق و عصر و خطوط ساعات معوج بر عضاده؛17. معرفت کیفیت استخراج جدول دستور؛ 18. معرفت انصاف اقطار مدارات و افق و مقنطرات اسطرلاب شمالی از جدول دستور؛ 19. معرفت انصاف اقطار مدارات و افق و مقنطرات اسطرلاب جنوبی از جدول دستور؛ 20. معرفت مراکز دوایر سموت از جدول دستور.

آغاز: بسمله اما بعد این مختصریست در معرفت صنعت اسطرلاب شمالی و جنوبی مشتمل بر بیست باب باب اول در مقدمات صناعیه که معرفت آن در صنعت اسطرلاب ضروریست چون خواهند که خطی تنصیف کنند چون خط آب

انجام: باب بیستم در معرفت مراکز دوایر سموت از جدول دستور ... و مرجع همه یکی است اگر تعرض به ذکر آن طرق شود این مختصر به تطویل انجامد پس برین قدر اختصار کنیم و الله التوفيق و المعين

چاپ: مشار 843/1 (5 چاپ)؛ با مقدمه مهراب اکبریان، سیمرغ (ت)، 1369 ش، 4: 25 - 40 (چاپ عکسی نسخه مورخ 1150)

[فهرستواره منزوی 2807/4 «اسطرلاب» ناشناس و 2799/4 با احتمال از بیرجندی؛ نسخه های منزوی 231/1 اسطرلاب» (4 نسخه)؛ دنا 803/1 که متأسفانه نسخه ها دچار آشفتگی شده و تعدادصحصح نیست.

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7881/3

آغاز و انجام: برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ دارای اشکال و جداول؛ جلد: تیماج قرمز عطف تیماج مشکی، 12گ( 73 پ- 94ر)، 17 سطر، اندازه: 14/5×22/5سم [ف: 20 – 216]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6294

خط: نستعلیق (به دو قلم)، بی کا، تا: قرن 10 و 11؛ افتادگی: انجام (اندکی از پایان باب 20 را ندارد) دارای اشکال ریاضی و نجومی؛ کاغذ: کاهی آهار مهره شکری، جلد: تیماج قرمز، 314ص، 12 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 19/5×12/5سم [ف: 19-274]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6381/1

انجام: چنانکه مخفی نماند این است تمامی سخن در معرفت اسطرلاب.

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 10 و قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ در حواشی منقولاتی از درة التاج و از «شرح» آمده ريالجای جدولی که بیرجندی در شرح باب 16 رسم کرده در این نسخه سفید است، دیباچه ای که به انشاء عبدالواسع نظامی است در این نسخه هست اما با دیگر نسخ متفاوت است و در آن نام خواجه ناصر الدين نیامده، همچنین چند سطری از مؤلف که در ذیل بیشتر نسخه دیده می شود، در پایان نسخه حاضر وجود ندارد، کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج قهوه ای 201 ص (2002) قطع: خشتی باریک ،اندازه: 11×19/5سم [ف: 19 - 486]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 325/2

ص: 478

آغاز و انجام: برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نس_خه تعیین شد ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سفید، ج_لد: تیماج آلبالویی عطف تیماج قهوه ای یک لا، 44 ص( 284- 327) ، 14سطر(7×12) ،اندازه: 13×19سم [سنا - ف: 1 - 165]

5. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 21698/1

آغاز و انجام: برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نس_خه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 5 ذیقعده 1058ق؛ مهر : (ماشاءالله لا حول و لا قوة الا بالله العلى العظيم)؛ کاغذ: نوعی ترمه، ج_لد: تیماج لایه ای لبه دار سبز ،14 سطر (5×11) ، اندازه: 11× 17سم [ 2- 564]

6.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 86/1

آغاز: (شکل) نقطه ... متقاطع شوند پس میان آن دو نقطه به خ_ط؛

انجام: برابر

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: ذیقعده 1070ق؛ 32گ( 2 ر-33ر) [ف: 1-18]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6970/1

كاتب عبارت مؤلف را در پایان نسخه آورده و چنین نگاشته که در جمادی الاول سال 900 ق تألیف آن پایان یافته است؛ خ_ط :نسخ ،كا: عبدالائمة بن عبدالحسین جامعی عاملی، تا: 20 شع_بان ،1100ق، جا: کرمان؛ دارای اشکال هندسی و ،جداول مصح_ح، پس از رساله اول جداولی در طول جغرافیایی برخی از شهر ها،جلد: تيماج قهوه ای، بدون مقوا ،23 گ (1پ- 23ر)، 17 س_طر ،اندازه: 12/5×18/5سم [ف : 20 - 374]

8 تهران؛ نوربخش شماره نسخه: 569/7

آغاز و انجام : برابر

در فهرست مؤلف ناشناخته مانده است و به قرینه آغاز نسخه تع_یین شد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1111ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی یک لا، 27 ص (82-108، 16 و 17 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 2 - 220]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12208/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق شکسته، کا: شریف رشتی، تا: 1118ق؛ کاغذ: شك_ری فرنگی، جلد: تیماج یشمی ،اندازه: 17/2×23سم [ف: 10-99]

10 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14875/1

آغاز :برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده و به قرینه آغاز نسخه تعیین ش_د؛ خط: نستعليق، كا: عبدالعلی بن کلبعلی همدانی، تا: 11 ص_فر 1185ق ؛جا: دار السلطنه اصفهان؛ کاتب آورده:« از روی خط مصنف این رساله عبدالعلی بن محمد بن حسین بیرجندی رح_مه الله عليه مسوده کرده بودند کتبه عبدالعلی بن کلبعلی همدانی» ؛جلد: تیماج مشکی، 12گ، 25 سطر (8×14/5)، اندازه:13/5×19سم [ف: 2 - 184]

11. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 515/3

آغاز: باب سیم در معرفت صنعت حجره. .؛ انجام: موجود (باب نهم:) ... پس ... باقی ماند مساوی

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 8گ (48پ-55پ) [ف: 1 - 19]

12. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1749/3-عکسی

آغاز و انجام: برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ 38 ص (ص 123-86). شکل ها و جدول ها بسیار دقیق [ف: 1 - 23]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15003/2

خط: نستعلیق، کا: میرزا محمد بن محمد قاسم، تا: ربیع الاول 1212ق، 7گ (46ر - 52ر) [مختصر - ف - 117] 14. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12176/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق شکسته ،کا: عبدالعلی بن رجبعلی مراغی، تا: 25 جمادی الثانی 1221ق؛ دارای اشکال و جداول به دنبال آن پنج صفحه در باب اختیارات ایلات است به فارسی؛ کاغذ: حنایی و شکری آهار مهره ،جلد: مقوا، عطف و گوشه چرمی، 21 و 25 سطر ،اندازه: 14/4 20/23سم [ف: ١٠ - ١٠١]

15. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 513/1

آغاز و انجام: برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است و به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، کا: محمد علی، تا: پنج شنبه 24 ربيع الثانى 1224ق، جا: مشهد رضوی؛ کاغذ: فرنگی؛ جلد: تیماج مشکی لایه ای 25 سطر (6/5×12) ،قطع: ربعی، اندازه: 10×15/5سم [ف: 1- 392]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6732/1

آغاز: و دال را بدین صورت ... و همچنین ذال را بر صورت دائره صغیره نویسند و کاف مفرد را مسطح نویسند

خط: نسخ، بی کا، تا: 15 رجب 1231ق؛ مهر: کتابخانه «جعفر سلطان القرائي» ؛جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج و سرترنج با جدول کشی زرین، 30گ (36 ر-65 پ)، 15 سطر، اندازه: 12/5×20/5سم [ف : 20 -226]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7635/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ذیحجه 1245ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 19گ (6ر-24ر)، 15 سطر (10×15)، قطع: ربعی، اندازه: 16×21سم [ف: 16 – 661]

18. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 156/5

کامل؛ خط: نستعلیق مخلوط به شکسته، بی کا، تا: 3 شعبان 1297ق؛ دارای اشکال ؛ 18گ (69پ-86پ) [ف: 1 - 19]

19. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6356/2

ص: 479

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد علی بن محمد اسماعیل قائنی اصفهانی، تا: سه شنبه 26 ذیقعده 1299ق؛ جا: تهران ؛کاغذ: هندی آهار م_هره شکری، جلد: تیماج قرمز سجاف عطف تیماج مشکی، 35ص (197 -231)، قطع: وزیری :[ف: 19 - 399 ]

20.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 156

در فهرست نام مؤلف ذکر نشده است و به استناد فهرست رایانه ای مجلس تعیین گردید ؛خط: شکسته، بی کا، تا: 1299ق، 27گ، 16 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 9×16/5سم [ف: 2 - 85]

21. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1482/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: امیر بیک بن مرتضی بن صنع الله بن سر الله بن روح الله بن حجة الله عطاء الله بن لطف الله بن روح بن سلام الله حسینی عریضی احدی سلامی، بی تا ؛کاغذ: سفید ،جلد: مقوایی، 34 ص (41-74)، 17 سطر [سنا - ف: 2 - 296]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 597/2

بی کا، بی تا؛ قطع: وزیری، اندازه: 12×21سم [ف: 2 - 353]

23. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6341/11

خط: شکسته نستعلیق ،تحریری ،کا: مهدی بن ابی الح_سن اصفهانی، بی تا؛ در حواشی رساله منقولاتی است (به فارسی شرح محمد باقر (یزدی) بر خلاصه و از ملا مظفر و حاشیه هایی است نیز بدون نشان، کاتب نسخه جمله آخربیرجندی را در ش_رح بیست باب، که اشاره به ماده تاریخ تألیف کتاب نیز هست حذف کرده و پایان نسخه چنین است: «بغایت رسید و نهایت آنجامید روش قلم تیز كام ... اجزاء كتاب شرح بیست باب در معرفت قواعد فن اسطرلاب على يد العبد المحتاج ... محمد مهدی بن الحسن الاصفهانی»؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی رنگ، 79 ص (374-452)، 17 سطر، قطع : خشتی [ف 19 - 364]

24. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14813/8

آغاز: برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نس_خه تعیین شد، تا اواخر باب پانزدهم؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ دارای جداول نجومی در 4 گ؛ جلد: تیماج مشکی عطف تیماج قهوه ای، 30 ص ،(74-103) قطع: پستی [ف: 2 - 111]

25. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 333/2

آغاز: برابر

تذکر: مؤلف در فهرست ناشناخته مانده که به قرینه آغاز نس_خه تعیین شد؛ بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی ابر و باد، عطف تیماج قهوه ای، 3گ (15 پ -17پ) ، اندازه: 16×21/5سم[ ف: 1 - 233]

اسطرلاب شمالی و جنوبی / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e šomālī va jonūbī

امير عبد الرزاق، ق 11 قمرى

(amīr ‘abd-or-razzāq (- 17c)

مختصری است در اسطرلاب. كاتب متن در پشت صفحه اول نوشته است: «رسالة فى علم التسطيح لسيدنا و استادنا و ملجأنا ملاذنا سيد الحكما برهان الفضلا اعلم العلما امير عبدالرزاق مدالله تعالى ظله على رؤسنا بمحمد وآله ائمة الهدى، كتبه عبده الداعى لبقائه ابوالحسن بن هادی القاینی» و در ذیل آن دیگری نوشته است: «از جمله کتب عاليحضرت صاحب یعنی برادر مرحوم است که در قاین بود و بعد از تاخت افغان باقی مانده بود.»

آغاز: بسمله، رسم دوایر تامه یا ناقصه در اسطرلاب بدانطریق است که سطح مستوی مماس یکی از قطبین فلک اعظم فرض کنند و موضع ناظر راقطب دیگر فرض کنند

انجام: بر هر تقدیر فصل مشترک میان مخروطات و مسطح صفیحه دوایر است

[دنا 803/1؛ فهرستواره منزوی (2801/4]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5534

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: ابوالحسن قاینی، تا نیمه دوم قرن 11؛ محشی با نشان «منه مدظله»؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: حنایی، جلد:پارچه ای، 10گ، 19 سطر (4/5×11/5)، اندازه: 10/4×18/5سم [ف: 8 - 31]

الاسطرلاب الصناعی / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb-uṣ-ṣanā‘ī

ابن عراق، منصور بن علی، - 425 ؟ قمری

(ebn-e ‘erāq, mansūr ebn-e ‘alī (- 1035)

می تواند ترجمه یا تحریری از کار ابونصر منصور بن على بن عراق جیلانی، از نیمه دوم قرن 4 و آغاز قرن 5ق باشد (قربانی، ریاضی دانان ایرانی 231، 221) نام آن «رسالة في صنعة الاسطرلاب بالطريق الصناعی» می باشد.

آغاز: رسالة أبى نصر منصور بن على بن عراق مولى أمير المومنين أبي عبدالله محمد بن علی المأمولى في صنعة الاسطرلاب بالطريق الصناعى سرني أطال الله تعالى

انجام: رسمته له زاد الله رغبة فى العلم و بلغه أفاض امانيه فيه بمنه و لطفه

1. اردکان یزد؛ امام صادق شماره نسخه: 305/3

خط: نستعلیق، کا: شیخ حسن، تا: 26 رمضان 890ق، جلد: تیماج مشکی ضربی، 10گ (75پ-84ر) ، اندازه: 12/5×18سم [ف: 2 - 49]

2. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 241/2

آغاز: بسمله چنین گوید ابو نصر منصور بن علی بن عراقی (عراق؟) در صفت اسطرلاب و مدارات ثلاثه، که چون بر صحیفه مدار رأس الجدى بر

کشند نصف النهار پنج جزو بشمرند، آنجا که رصد آنرا مرکز ساخته منطقة البروج رسم کنند

ص: 480

فارسی است؛ خط: تحریری پخته، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام: 3گ (143-145) [ف: 3 - 11]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 592/2- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف 2 - 23]

اسطرلاب کروی = ارتفاع آفتاب و ستارگان = بیست باب / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e koravī = ertefā‘-e āftāb va setāregān

محتمل است از جعفر اسطرلابی مذکور در ذیل اسطرلاب کشفی و اسطرلاب زورقی باشد( نسخه های منزوی 1/ 234). رساله ای است موجز و بدون خطبه و دیباچهريال در بیست (باب):1. معرفت طالع ؛ 2. معرفت قوس النهار ؛ ٣. قوس الليل؛ 4. ساعا مستوى؛ 5. ساعات زمانی؛ 6. مطلع بروج؛ 7. مطلع خط استوا؛8. میل شمس؛ 9. غایت ارتفاع؛ 10. عرض كواكب؛ 11. کواکب؛ 12. سعه مشرق آفتاب؛ 13. معرفت سعه مش_رق کوکب؛ 14. تعديل النهار آفتاب؛ 15. تعديل النهار كوكب؛16 . قوس الليل كوكب؛ 17. وجه طلوع کوکب؛ 18. درجه غروب کوکب؛ 19. درجه قمر كوكب.

آغاز: چون خواهی که معرفت ارتفاع آفتاب از کره بدانی نخست دایره نصف النهار راست کند بر کره چنانکه بر تربیع کره راست باشد بس شخصی بکند از موم و بر تربیع دایره نصف النهار نهد چنانکه قایم باشد و بهیج جانب میل ندارد و بعد از آن از افق بر می دارد تا چنان گردد که این شخص را ه_یچ سایه نباشد و بس نکاه کند بآخرترین درجه که از افق بر می آید از دایره نصف النهار چنانكه مرتفع شده باشد از دایره آنرا ارتفاع آفتاب باشد در آن وقت والله اعلم مثالش خواستیم که ارتف_اع آفتاب بدانیم دایره نصف النهار را بر چهار قسمت کردیم و آن که حرف نود نوشته شخصی از موم بکردیم و بر آخرترین در نهادیم که مماس افق بود بر تربیع دایره افق و نصف النهار و جایگاه بود که حرف صاد نوشته بود و بعد از آن دایره نص_ف النهار کره بر افزودیم تا آنکاه که شخص را هیج سایه نماند نقش خویش سایه بر افکند ونکاه کردیم و سی درجه ازفق بر آمده بود: اینست ارتفاع وقت

انجام: چون خواهیم که درجه ممر كوكب بدانیم نخست کوکب را بدایره نصف النهار نهیم و نشان کنیم بران جزو دایره البروج که بر خط وسط السما باشد که آن کوکب با آن در بر وسط السما آمده كوييم كوكب با این درجه در ممر میگذرد

[دنا 807/10؛ فهرستواره منزوی 2828/4 با عنوان بیست «باب»]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5511

آغاز و انجام: برابر

دارای بیست و دو باب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ جدول به تحریر و زر ؛واقف: فاضل خان؛ کاغذ: حنایی مجدول، ج_لد: پارچه ای ،5گ 17 سطر (9/4× 11/3) ، اندازه: 9×16سم [ف: 8-32]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5391/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11و 12؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوایی، 3گ (6پ - 8ر)، 24 سطر (10×15/5)، اندازه: 13/5×20سم [ف : 16 - 296]

اسطرلاب کری / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e korīyy

گفتاری است مختصر که برای امیر اسفهسالار اجل سید ولی النعم فخر الدین جمال الاسلام نگاشته شده است، در سی و دو «باب»: 1. اسامی اعضاء اسطرلاب؛ 2. ترکیب اسطرلاب؛ ٣. دانستن میل؛ 4. دانستن غایت ارتفاع هر چه در شهرهاست؛ 5. دانستن قوس نهار و لیل؛ .6. دانستن ساعات النهار والليل و اجزاء ساعات؛ 7. بیرون آوردن ساعات مستوی از معوج به روز و شب؛ 8. مطالع بروج به خط استوا .9. مطالع بروج شهرها؛ 10. تحويل درجه سوا؛ به درجه مطالع؛ 11. تحویل درجه مطالع به درجه سوا؛ ١٢. تعديل النهار؛ 13. دانستن ارتفاع؛ 14. نهادن ارتفاع بر مقنطرات؛ 15. تعدیل ارتفاع وقت گرفتن؛ 16. دانستن ارتفاع از ازساعات مستوی و معوج؛ 17. دانستن ساعات مستوى و معوج از ارتفاع؛ 18. دانستن طالع از ارتفاع .19. دانستن طالع از ساعات مستوى و معوج به روز و شب؛ .20. دانستن ساعات مستوى و معوج به روز و شب از طالع؛ 21. تسوية البيوت؛ 22. دانستن سمت ارتفاع؛23. دانستن غایت ارتفاع آن کواکب که بر اسطرلاب؛ 24. دانستن آن درجه که کواکب با او برآید؛ 25. دانستن آن درجه که کواکب به او به وسط سماء رسد؛ 26. دانستن آن درجه که کواکب با او فرو شود؛ 27. دانستن قوس نهار کواکب؛ 28. دانستن تعديل النهار كواكب؛ 29. دانستن عرض کوکب در شمال و جنوب؛ 30. دانستن طالع تحویل سال عالم و موالید؛ 31 .تیسیرات؛ 32. طلوع فجر و مغيب شفق.

آغاز: بسمله. الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين وصلى الله على سيدنا محمد و آله الطاهرين وسلم الى يوم الدين .. چون صفا قريحت و سمو همت و حسن اعتقاد درعلم و أهل علم و علو ارای امیر اسفهسالار اجل سيد ولى النعم فخر الدين جمال الاسلام اطال الله بقائه و أدام علاه و كبت أعداه اقتضا کرد که کمترین خدمت کاران در معرفت اسطرلاب کری رسالتی سازد فرمان را کمر اطاعت بستم و سرف این خدمت را باریخ (کذ) روزگار خویش و ذخیره اعقاب ساختم و گردآوردم از اعمال نجومی آنچه مالا بدست شناختن آن و از چیزها که متعارفست میان مردمان و بشرح محتاج نباشد و از عملهایی که کمتر استعمال افتد دست بار داشتم تا در مجلس عالی اعلاه الله بابرام منسوب شوم (كذ)

انجام: ساعات مستوی از غروب شفق.

ص: 481

١. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 472/1

آغاز :برابر

خط: نستعلیق، کا ،حسن، تا: 1001ق؛ مصحح ،جلد: پارچه ای الوان، عطف تیماج قهوه ای 10گ (1پ-10پ)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 2 - 160]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 651

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا ؛تذکر: در فهرست شماره نسخه مشخص نیست، شماره 651 ردیف نسخه است، صرفاً در مورد نسخه آمده اس_ت: «این رساله را در مجموعه شماره 17198 ببینید»،لذا شايد 17198شماره نسخه باشد. [ف 18 - 13]

اسطرلاب کشفی / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e kašfī

جعفر اسطرلابی

ja‘far-e ostorlābī

مختصری است در معرفت اسطرلاب کشفی در بیست «باب».

مشهد, رضوی؛ شماره نسخه: 5546/2

آغاز: بسمله، الحمد لله حق حمده و الصلوة على نبيه محمد و آله وعترته و جميع اصحابه و عترته، اما بعد چنین گوید مؤلف مختصر جعفر اصطرلابی که این رساله ایست در معرفت اصطرلاب کشفی و این رساله بیست بابست، باب اول در شناختن آلات آن ؛انجام: و مری عضاده بر آنجا نهیم که خط قبله راست باشد ،والله اعلم بالصواب

خط: نسخ خفی، بی کا، تا: نیمه اول قرن 9؛ مجدول، دارای دو سرلوح کوچک ،کاغذ: حنایی ،جلد ،چرمی، 19 ص( 11- 29)، 17 سطر (5×10/3) ، اندازه: 9/1×15/5سم [ف: 8 - 312]

اسطرلاب کهن / اسطرلاب

ostorlāb-e kohan

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17463

بی کا، تا: قرن 7 [د.ث. مجلس ]

اسطرلاب مسرطن / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e mosartan

انطاكي، على بن احمد، - 376 قمری

(antākī, ‘alī ebn-e ahmad (- 987)

گفته شده است که «مسرطن اسم مفعول جعلی است از سرطان و چون در این اسطرلاب منطقه فلک را بدو قسم کنند، شمالی و جنوبی، و هر یک را هم بدو قسم متقابل ابتدا از شمالی کنند سه برج شتوی باشد جدی و دلو و حوت و مقابل این منت_هی سازند که سه برج صیفی باشد. سرطان و اسد و سنبله، و در سرطان احکام بسیار بیاورند. از این جهت این اسطرلاب را مسرطن خوانند، و یا بواسطه کثرت علایق در صفحه این اسطرلاب بمثابه سرطان آنرا مسرطن گویند». این رساله مشتمل است بر سیزده «فصل».

آغاز : بسمله، این رساله مختصریست در معرفت اصطرلاب مسرطن و ذکر القاب آلات و خطوط و دوایری که

انجام: آن برج بآن قدر ساعت و دقیقه در آن عرض طلوع کند و الله اعلم

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5285

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 9؛ واقف: ابن خاتون، 1067ق؛ کاغذ: سمرقندی آهار مهره ،جلد: پارچه ای، 5گ، 15 سطر (9×11) ،اندازه: 13×17/6سم [ف: 8 - 34]

الاسطرلاب المسرطن / اسطرلاب / عربی

al-usṭurlāb-ul-musarṭan

سجزی، احمد بن محمد، 330 - 415 قمری

(sejzī, ahmad ebn-e mohammad (942 - 1025)

بعد از اسطرلاب مسرطن تأليف على بن احمد معروف به ابن مهندس برای ابو محمد عبدالله بن على حاسب نوشته است.

آغاز: بسمله، كان بعض اصدقاينا بفارس حريصاً على ان انشى له رسالة في العمل بالاسطرلاب المسرطن

انجام: ليصح العمل بذلك انشاء الله تعالى و الحمدلله وحده تمت رسالة على الكمال و حسبنا الله نعم الوكيل

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5286

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا ،تا: قرن 9؛ واقف: ابن خاتون:1067ق؛ کاغذ: سمرقندی آهار مهره، جلد: پارچه ای، 13گ، 15 سطر (9×11) ،اندازه: 13/1×17/6سم [ف: 8 - 35]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 154

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 173]

اسطرلاب مسطح = آغاز و انجام = صفیحه اسطرلاب مسطح= جام جهان نما / اسطرلاب / فارسی

ostorlāb-e mosattah = āqāz va anjām = safīhe-ye

ostorlab-e mosattah = jam-e jahan nama

فارسی، محمد تقی بن محمد، - 948 قمری

(fārsī, mohammad taqī-ye-bn-e mohammad (- 1542)

مشتمل است بر یک «آغاز» ، 23 (یا 24) «سطر» و یک «انجام»: آغاز در بیان لغت و تعریف اسطرلاب و اسامی ادواة آن؛ سطر

ص: 482

1.ارتفاع؛ 2. دانستن طالع ارتفاع و عمل تعديل درجه شمس و تعديل مقنطرات و تعدیل درجه طالع در اسطرلاب های غیر ت_ام؛3 . دانستن ارتفاع از طالع؛ 4. معرفت دائره قوس النهار و قوس الليل و ساعات مستوى .... مؤلف آن را به نام خاصی نخوانده صاحب «الذریعة» آن را «آغاز و انجام» نام نهاده است. در «سطر» 16 قاعده رؤیت هلال را به نظم پارسی درآورده است و مطلع نظم این بیت است: در شبی کان شب بود دیدار ماه *** جزء خورگاه غروبای نیکخواه / بر افق نه از سوی مغرب روان*** پس مری کن در بر اجزایشان»

آغاز: خوبترین صورتی که از حجره خیال به بارگاه متعال ج_لوه گر آید ... و بعد فقير غنی ابوالخیر محمد بن محمد الفارسي در این صحیفه، صحیفه اسطرلاب مسطح و سایر ادواتش بیانی لایق ...می نماید و طالبان را از ابواب و اساطیر قدیم ... مستغنی می سازد

انجام: چه در اکثر اسطرلابات این ستارها نقش کنند و الله اع_لم بالصواب

[دنا 21807/1 نسخه)؛ الذريعة 358/2 و 67/7 و 72/11؛ نسخه های منزوی 1/ 234؛ فهرستواره منزوی 2813/4]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9016/2

خط: نستعلیق، کا: سلیمان موسوی، تا: قرن 10 ؛جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 56گ (21پ-76 پ)، 15 سطر، اندازه: 12/5×20/5سم [ف : 23 - 170]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7881/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: شاه محمود، تا: قرن 11؛ دارای اشکال و جدول؛ جلد: تیماج قرمز عطف تیماج مشکی، 60گ (4پ- 63ر)، 17 سطر، اندازه: 14/5×22/5سم [ف 20 - 215]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5287/1

آغاز: برابر؛ انجام: چه اکثر در اسطرلابها این کواکب نقش کنند و بتجربه سخن باید گفت و الحمد لواهب العقل و مفيض العلم ،بعد از آن اسامی کواکب مذکورست.

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 10 و اوایل قرن 11؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: مقوایی 56 ص ،(1- 56)، 22 سطر (18/5×21/3)، اندازه: 19/72×25/5سم [ف: 8 - 379]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11981/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره،55گ، 55 سطر [ف: 10 - 216]

5. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 870/2

آغاز: برابر؛ انجام: (اسامی کواکب بیست گانه است از عین الثور تا كف الخضیب و پس از آن می گوید:) این کواکب را ب_اید شناخت

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سمرقندی شکری، جلد: تیماج مشکی با ترنج 95گ (12-106)، 12 سطر، قطع: رقعی ،اندازه: 13/5×21سم [نشریه 13 - 264]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6343/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ با نقاشی نزدیک به یکدیگر، صفحات مجدول؛ كاغذ: دولت آبادی شکری آهار مهره، جلد: تیماج قرمز ضربی، 105 ص ،(194-298) 19 سطر، قطع: وزیری باریک، اندازه: 14×24سم [ف : 19 - 368]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 821/1-ط

آغاز: برابر؛ انجام: چه در اکثر اسطرلابها این کواکب نقش می کنند.

خط: نستعلیق، بی کا، تا:1040ق؛ کاغذ: کاهی رنگ؛ جلد: مقوایی با عطف تیماج ،قرمز، 68ص (1-68)، 16 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14×20سم [ف : 23 - 115]

8 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 954

آغاز: برابر؛ انجام :چه در اکثر اسطرلابها این کواکب نقش کنند. و الحمد لواهب العقل و مفيض العلم.

خط: نستعليق، كا: حسن بن بیک حاجی لطف الله یزدی، تا: چهارشنبه جمادى الثاني 1071ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی تازه، 41گ 26-30 سطر (18×12)، اندازه: 23×15سم [ف: 4 - 830]

9.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6330/2

خط: نستعلیق، بی کا :تا :1087ق ؛کاغذ: اصفهانی شکری، جلد: تيماج قرمز سجاف عطف قهوه ای و حاشیه قرمز روشن، 122ص (141-120)،17سطر،قطع: رقعی، اندازه: 12×19سم [ف: 19 – 347]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6327

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ در پایان نسخه یادداشتی است برگ (55پ) در تفصیل اقالیم سبعه به فارسی و در ذیل آن (در ص آخر نسخه) چند قطعه فارسی در معرفت برج قمر به قلم كاتب نسخه ثبت شده مطلع قطعه اول این است: «آنچه از ماه میرود بشمار ***هر یکی را دوازده انگار / بعد از این طرح میکنش سی سی *** تا به آنجا که مقصد است رسی/ بعد از این که آفتاب کجاست*** از دوم بر جش ابتدا کن راست؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره ،جلد: تیماج قرمز (بدون مقوا)، 110ص، 19 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 11×16/5سم [ف: 19 - 337]

11 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2283

آغاز: برابر؛ انجام: فایده در بیان معرفت ساعات معوجه گذشته از حین طلوع آفتاب با کوکب و زمان معین یا مانده از زمان معین تا حين غروب از ارتفاع آفتاب با کوکب هرگاه که از آفتاب

از ابتدا تا اواسط سطر بیست و دوم ادامه یافته است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ دارای جداول نجومی، محشی؛ 53 گ، 14 سطر، اندازه: 12×19سم [ف مخ: 1 - 150]

ص: 483

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6342/5

خط: نستعلیق ،کا: تاری وردی ،تا :1167ق؛ در حواشی نوشته هایی است گویا از ابوالخیر فارسی مؤلف رساله که در برخی از نسخ در متن رساله است؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 125 ص (75-199)، 15 سطر، ق_طع: خشتی، اندازه: 13/5×20سم [ف : 19 - 367]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6328/1

این نسخه انجام ندارد و در پایان نسخه قاعده در معلوم کردن جزء شمسی به خط کاتب افزوده شده؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 67 ص (2-68)، ق_طع: خشتی، اندازه: 15/5×21/5سم [ف 19 - 338]

14. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1121/1

آغاز: برابر؛ انجام: آنچه باشد قوس النهار بود پس قوس النهار بر پانزده قسمت کنند آنچه تا «سطر سوم» را دارد ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1269ق؛ افتادگی: انجام؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج مشکی، 16گ (16-1)،14 سطر (6/5×13)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 3 -1552]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2138-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها-ف: ١ - ١٠]

15. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5544

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، تحریری، بی کا، تا: 9 رجب 1229ق؛ افتادگی: آغاز؛ محشی با امضای مطهر؛ واقف: عماد فهرستی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: پارچه ای 30گ، مختلف السطر، اندازه: 14/7×23سم [ف: 8 - 33]

16. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 383/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1249ق [ نشریه: 7 - 236]

17. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1577/6

آغاز: خوب ترین صورتی که از حجره خیال به بارگاه متعال جلوه گر آید؛ انجام: این کواکب نقش کند

در یک آغاز و بیست و سه سطر و انجام؛ خط: نستعلیق، عبدالله بن ابى الخير، تا: دوشنبه 17 ذیقعده 1277ق؛ كاغذ: پسته ای ،جلد: میشن سیاه لایی، 19 سطر [ف: 5 - 299]

18 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1578/1-9/128

آغاز: برابر؛ انجام: و اینها را باید شناخت و موضع از فلک باید دانست چه در اکثر اسطرلاب های نقش کنند تم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ،جلد: گالینگور قهوه ای ،58گ، 15- 23 سطر، اندازه: 11×18سم [ف: 1 - 356] 19. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8861/1-59/81

آغاز: زمانی از روز گذشت باید که درجه آفتاب را برمتنظره ارتفاع وقت نهند آنگاه نگاه کنند که نظیرش به کدام خط افت_اده است

از ما قبل «سطر پنجم در معرفت میل آفتاب از معدل النهار ...»تا آخر کتاب؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ 32گ (32-1) 17 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 356]

20 . مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 14813/3

آغاز: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ،جلد: تيماج مشكى عطف تيماج قهوه ای، 73ص، قطع: پستی :[ف 2 - 110]

اسطرلاب مسطح / هیئت / فارسی

ostorlāb-e mosattah

رکن الدین ،آملی رکن الدین بن اشرف، 800ق9 قمری

(rokn-o-dīn-e amolī, rokn-od-dīn ebn-e ašraf (1398-15c)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22076

آغاز: بسمله، حمد و ثنای بیعد و حد واجب التعظيمى راجل جلاله؛ انجام: و اجزای ارتفاع تا خط آفاقی تا به ظلسلم به روی بود

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 [ رایانه]

الاسطرلاب المغنی / اسطرلاب / عربی

al-usturlab-ul-mugni

تشریح اسطرلاب مغنی و چگونگی کار با آن وسیله است. در استیعاب بیرونی درباره انواع اسطرلاب و از جمله آنريال اسطرلاب مغنی بررسی شده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 813/12-ط

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... و بعد فهذه رساله ملخصه في العمل بالاسطرلاب ... نصفها شبكه و الاخرى ارضها شکازیه و الخط المستقيم المار بالقطبين يسمىافق الاستواء؛ انجام: خارج المنطقه من كواكب الشبكه السماك الاعزل وسط الغفر. كفة الميزان. تمت

بی کا، بی تا؛ کاغذ: آهار مهره سفید فرنگی و ترکی، جلد: تیماج مشکی، 2ص (147-148)، 19، 22 و 25 سطر، قطع : خشتی، اندازه: 15/5×20/5سم [ف: 23 – 107]

«اسطرلاب منظوم » الاسطرلاب

الاسطرلاب (منظوم) / اسطرلاب / عربی

( al-ostorlāb (manzūm)

فاسی، قاسم بن عبدالقادر

fāsī, qāsem ebn-e 'abd-ol-qader

منظومه ای است در یکصد و هجده بیت که قواعد اسطرلاب

ص: 484

توضیح داده می شود.

آغاز: يقول فاسى اللقب ابن عبد *** القادر الفهرى النجار الجد / حمداً لمن رسم فی بدیع***مخلوقة غرائب المصنوع

انجام: ثم الصلاة أولا وآخرا *** تعم خير المرسلين الطاه_را/ محمداً من لا نبي بعده *** وآله و صحبه و جنده

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2863/8

آغاز و انجام: برابر

خط ،مغربی، بی کا، تا: 4 محرم 1203ق؛ مصحح، محشی؛ تیماج ،مشکی،جلد: 4گ (67ر-70ر)، 23 سطر، اندازه: 14/5×20 [ف: 8 - 70]

اسطرلاب (منظوم) / شعر ، اسطرلاب / فارسی

(ostorlāb (manzūm)

تاریخ تأليف: 1301ق

شرحی است به نظم درباره اسطرلاب و کاربردهای نجومی آن مشتمل بر بیست «باب»: نظم آن در سال 1301 پایان یافته و شاعر درباره آن گوید: «ختم شد این کتب بوقت عشا *** سال تاریخ جوی زاصل غشا»

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2167-12/57

آغاز: از پس حمد حق درود رسول*** آل و اصحاب خاندان بتول / می کنم شرح نظم اسطرلاب *** حفظش آسان نمودم از هرباب؛ انجام: جمله بر صورت شتر پندار ***همه را قدر ثالث آمد بار / هر که زان بیشتر برون آید *** نام كف الخض_یب می شاید.

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: 1301ق؛ جلد: تيماج مشك_ی، 33گ، 14 سطر، اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 357]

اسطرلاب (منظوم) / شعر، اسطرلاب / فارسی

(ostorlāb (manzūm)

منظومه ای است در اسطرلاب بیش از دویست بیت فارسی شامل: معرفت اسطرلاب و طالع از ارتفاع و ساعات معوجه از خطوط آن و ساعات صبح و شفق و ... [ محتملا همان منظومه بالاست].

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 72/5-1/72

آغاز: بسمله می کنم نظم شرح اسطرلاب*** حفظش آسان نمودم از هر باب / معنی او ستاره یاب بود *** یا ترازوی آفتاب بود ؛انجام: بر خط هشت ساعتش درکار *** آنچه افتد بخط نصف النهار / جز و هشتم بود بفوق الارض *** دومش تحت ارض کردم عرض

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ این منظومه در حاشيه «تحفه حاتمی»درج شده است؛ 12گ [ف: 1 - 357]

اسطرلاب (منظوم) / شعر، اسطرلاب / فارسی

(ostorlāb (manzūm)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17458

منظومه؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

اسطرلاب و معرفت ربع / اسطرلاب

ostorlāb va ma‘refat-e rob‘

رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 1202/12

خط: نسخ خوش، کا: محمد جعفر بن محمد طبسی، بی تا؛افتادگی: آغاز، وسط و انجام؛ با جدول و شکل؛ جلد: چرمی، 11گ (201 پ-211 پ) ابعاد متن: 7×13، اندازه: 19×12سم[ رشت و همدان - ف - 1235]

اسطره (رساله) (در

(ostore (r. dar)

شیراز ،بغایری عبدالرزاق؛ شماره نسخه: بدون شماره 3

بی کا، بی تا [میراث اسلامی 5 - 574]

الاسطقسات = مختصر وجيز في الاسطقسات / طب / عربی

al-usṭuqussāt

حنين بن اسحاق، 194 - 260 قمری

(honayn ebn-e eshāq (811 - 875)

وابسته به: الاسطقسات على رأى بقراط = شرح القول في الاسطقسات على رأى بقراط؛ جالینوس (129-199)

رساله ای است از حنين بن اسحاق مستخرج از کتاب جالینوس در اسطقسات دارای یازده .«باب».

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 3937/3

آغاز: کتاب مختصر وجيز فى الاسطقسات استخرج من کتاب جالينوس و هو احد عشر بابا منسوب الى حنين بن اسحاق الباب الاول فى حد الاسطقس... الباب الحادي عشرفي انواع الاسطقسات ان ارسطو طاليس حد الاسطقس فى كتابه الموسوم بالسماء و العالم بان قال الاسطقس هى الشي الذي فيه فيكون ما هو له اسطقس كونا اوليا؛ انجام: فلنكمل قولنا هذا وتبعه بالقول على امتزاج هذه الاسطقسات و تغیرها و استحالتها و ايما اغلب منها في كل واحد من انواع الحيوان و اعضائه و النبات و ثماره و الله موفقنا. تم كتاب الاسطقسات الذي استخرجه حنين بن اسحاق من كتب جالينوس

خط: نسخ، بی کا، تا: 1062ق؛ کاغذ: آهار مهره، جلد: تیماج

ص: 485

قهوه ای، 16ص (198-213)، قطع: رقعی، اندازه: 11/5×18 سم [ف: 10/4 - 2055]

الاسطقسات / كيميا / عربی

al-usṭuqussāt

قسطا بن لوقا، ق3 قمرى

(qostā ebn-e luqā (- 9c)

رساله ای است در اسطقسات در 10 «باب»: ١. ما الاستطقس؛2. كمية الاستطقسات؛ ٣. في الرد على الذين قالوا ان الاستطق_س واحد بالعدد؛ ... 10. فى رأى اساوشفى استطقسات بدن الانس_ان و الرد عليه.

[دنا 808/1؛ هديه العارفين 836/1 «كتاب الاسطقسات»]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5469/9

مقالة قسطا بن لوقا اليونانى البعلبكى المتطبب فى الاسطقسات ؛خط: نسخ، بی کا، تا: 15 جمادی الاول 557ق؛ خریداری شده کتابخانه شیخ علی علومی یزد (شماره 64، معرفی شده در نش_ریه 4: 447)؛ مهر: «وقف مزار حضرت مخدوم العلماء المحققین مولانا شرف الملة و الدين على اليزدی ...»؛ تملک: علی بن محمود بن على متطبب ؛کاغذ: سمرقندی ،جلد: مقوایی لولادار 25 سطر (13×18/5 )قطع: ربعی ،اندازه: 9/5×15سم [ف 16 - 17]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 434/9- عکسی

آغاز: بسمله. و به القوة والحول كتاب قسطا بن لوقيا اليونانی المتطبب في الاستقطسات التي عنها كانت ابدان الناس و ارکانها و هی اصولها و هو فى ابواب الباب الاول ماالاستطقس؛ انجام: و النبات و ثماره و الله موفقنا و علیه توکلنا و به نستعین و لاحول ولاقوة الا بالله العلى العظيم. تمت هذه المقالة و الحم_د لله دائما كما هو اهله و مستحقه، واهب العقل علة العلل لا اله الا هو خالقنا و رازقنا و الیه مصيرنا

اصل نسخه: همان نسخه بالا؛ 10گ( 45-54) [ف: 2 - 220]

الاسطقسات / طبیعیات / عربی

al-usṭuqussāt

ابن باجه، محمد بن یحیی، - 533 ؟ قمری

(ebn-e bājja, mohammad ebn-e yahyā (- 1139)

[سلطنتی برلین 4: 397]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1289/2 عکسی

آغاز: قوله في الاسطقسات: أول ما يجب لمن شرع فى النظر ؛انجام: فى الاسطقسات ان يفحص هل فيشبه ان يكون الخاصیة فتنعكس عليها

نسخه اصل: کتابخانه سلطنتی برلین، ش 5060؛ خط: مغربی، عبدالله بن محمد بن يحيى بن أصبغ انصاری، تا: 667ق، 3گ(79پ 81پ )28 سطر، قطع: ربعی، اندازه: 20×27سم [عکسی ف: 3 - 644 ]

الاسطقسات على رأى بقراط = شرح القول في الاسطقسات على رأی بقراط / طب / عربی

al-usṭuqussāt ‘alā ra’y-i buqrāṭ = š.-ul qawl fi-l

ustuqussat ala ra'y-i buqrat

جالينوس، 129 - 199 میلادی

(jālīnūs (129 - 199)

مترجم: حنين بن اسحاق 194 - 260 قمری

این کتاب از یک مقاله تشکیل می شود و هدف از آن روشن ساختن ترکیب همه پیکرهایی است که پذیرای کون و فسادند، یعنی پیکرهای جانوران، گیاهان و نیز پیکرهایی که در درون زمین به وجود می آیند از 4 عنصر، یعنی خاک و آب و هوا و آتش همچنین بیان می کند که این اینها عناصر اولیه بعيد بدن انسان را تشکیل می دهند اما عناصر ثانوی قریب، که بدن انسان و دیگر جانوران خوندار از آنها تشکیل می شود، اخلاط چهارگانه، یعنی خون و بلغم و صفرا و سودا هستند.

[تاریخ نگارش های عربی (سزگین) ج 4: 129؛ دنا 808/1 (2 نسخه)]

[شرح و حواشی:

1- الاسطقسات على رأى بقراط (جوامع) - جوامع كتاب الاسطقسات على رأى بقراط ؛ جالینوس (129-199)

2- الاسطقسات - مختصر وجيز فى الاسطقسات؛ حنين بن اسحاق (260 - 194)

1. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 291/1

آغاز: بسمله. رب پسر برحمتک کتاب جالينوس في الاسطقسات علی رای بقراط؛ انجام: تم كتاب جالينوس في الاسطقسات على رای ابقراط بحمد الله و منه و ذلك فى نهار الاثنين تاسع شهر ربيع الاخر سنه اربع و ستمايه فى حصن صفد المحدس

بی کا، تا: دوشنبه 19 ربیع الثانی 604ق جا: حصن صفد؛ 71 ص (71-1) [ نشریه: 3 - 362]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4914/7

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 و 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ ضربی، 13گ (121-133)، 25 سطر، اندازه: 20×35سم [ف: 14 - 4020]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27817

آغاز: بسمله، كتاب جالينوس فى فرق الطب ترجمه... و هو مقالة واحدة قال جالينوس ان قصد الطب التماس الصحة و غاية احراز الصحة ؛انجام: واحد من ساير الاخلاط و هو الذي ... في طبيعة ذالك الخلط الذى ... فهذا ما اردناه من شرح القول فى الاستقسات على راى سقراط سنه 1143

خط: نستعلیق شکسته ،کا: حکیم محمد علوی خان، محمد هاشم

ص: 486

بن میر محمد هادی، تا: 1143ق[ رایانه]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 521/6

بی کا، بی تا [ف 2 - 306]

الاسطقسات على رأى بقراط (جوامع) = جوامع کتاب الاسطقسات على رأی بقراط / طب / عربی

(al-usṭuqussāt ‘alā ra’y-i buqrāṭ (jawāmi‘)

جالینوس، 129 - 199 میلادی

(jālīnūs (129 - 199)

مترجم: ابن زرعه، عیسی بن اسحاق 371 - 448 قمری

وابسته به: الاسطقسات على رأى بقراط = شرح القول فی الاسطقسات على رأى بقراط ؛ جالينوس (129-199)

یک مقاله است در 61 فصل. ابن ندیم این کتاب را در ش_مار جوامع اسکندرانی (شانزده کتاب) یاد کرده و در شمار شروح جالینوس بر آثار بقراط نیز اثری بدین نام یاد شده است. اما همان گونه که ابن ابی اصیبعه تصریح کرده و از مطالعه کتاب استفاده می شود جالینوس اسطقسات را در تفسیر رای بقراط نوشته است بنا به نوشته ای کهن در پشت برگ اول اسطقسات در نسخه حاضر این کتاب را انقلاوس اسکندرانی در ش_مار جوامع در آورده و حنین آن را به سریانی ترجمه کرده و عیسی بن اسحاق بن ابی زرعه آن را از سریانی به عربی ترجمه و تکمیل کرده است.

نکته ای دیگر که در نسخه حاضر بدان بر می خوریم آن اس_ت که اسطقسات به ضمیمه کتاب «امزجه و قوى الطبيعي» وکتاب «التشريح« (تشریح در 5 مقاله) در این دفتر با عنوان «جزء دوم از جوامع اسکندرانی یاد شده که این گونه تقسیم جوامع در مدارک و نسخه های دیگر دیده نمی شود متن نوشته مزبور است: «الجزء الثانى من جوامع الاسكندرانيين لكتاب جالينوس الستة عشر المنسوبه الى انقلاووس الاسكندرانی اصلاح عیسی بن اسحاق بن ابی زرعه جميعها من السريانی و نقل ماشذ و نق_ص منها و استخراجه معانى فصولها و ثمرة معانيها و يتضمن هذا الجزء كتاب الاسطقسات، كتاب الامزجه، كتاب القوى الطبي_عیه و كتاب التشریح». نکته دیگر که از این نوشته فهمیده می شود، اشاره به تصرفات و اضافات ابن ابی زرعه است در ترجمه این کتاب ها از سریانی .ابن ابی اصیبعه این پنج کتاب را هر یک جداگانه با ذکر اغراض جالینوس در آنها و تعداد مقالات آنها یاد کرده و در نسخه حاضر فهرست کامل مقالات و فصول مطالب آنها نخست یکجا (پیش از آغاز اسطقسات) و در پایان فهرست کتاب اسطقات چنین آمده: «تمت فصول و ثمرة جوامع کتاب الاسطقسات».

آغاز: جوامع الاسكندرانيين لكتاب جالينوس في الاسطقسات علی رای بقراط قال اجناس الاسطقسات ثلثه

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6037/4

آغاز: جوامع الاسكندرانيين لكتاب جالينوس في الاسطقسات على رای بقراط قال اجناس الاسطقسات ثلثه، فمنها اسطقسات بعيدة نعم الاجسام المركبة؛ انجام : الذى الدواء مخصوص به خلطا آخر ليس ذلك الدواء مخصوصا به و اسهلته تمت جوامع الاسكندرانيين لكتاب جالينوس فى الاسطقسات و الحمد لله و لى الحمد و مستحقه

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ ابتدا ده برگ (95پ-104ر) فهرست مطالب کتاب الاسطقسات آمده است و متن از 104پ شروع می شود؛ کاغذ: دولت آبادی ضخیم آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج، 21گ (115پ-95پ)، 21 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 19×25/5سم [ف: 19 - 23]

اسطقس الاس الاول = اسطقس الاس على رأى الفلاسفة / كيميا / عربي

usṭuqus-ul uss al-awwal = usṭuqus-ul uss ‘alā ra’y-il

falāsifa

جابر بن حيان، 120 – 198 ؟ قمری

(jāber ebn-e hayyān (739 - 814)

اسطقس، معرب کلمه ای یونانی است و به معنی ماده و اصل هر چیزی است. جابر رأی ها و اندیشه های مردم درباره اسطقس را به سه گونه تقسیم می کند: برهانی عقلی، دینی ( که از همه برتر است)؛ جدلی اقناعی. در کتاب اسقطس اول به نخستین گونه رأى (رأى اهل فلسفه)، در دومی به دومین گونه (رأی دیانت) و در سومی به سومین گونه (رأی اهل صناعت) می پردازد. همچنین وی بخشی از این کتاب را که در اثناء ترک شده بود در پایان به صورت شرح و ذیل بر اسطقس سوم آورده است.

علاوه بر این دوگزارش و شرح نیز از او بر اسطقس اول و سوم موجود است.

رساله حاضر اسطقس اول اوست که مطابق با رأی فلاسفه است. در این رساله وی از فلزهای کیمیایی سخن می گوید و بیان می کند که «چیزها همه به اسطقس بر می گردند و در اینجا هم ما می خواهیم «سنگ فیلسوفان» (حجر الفلاسفه) را که ریشه این هنر است بشناسیم، از این روی آن را اسطقس نامیده ایم. در آن از «اصحاب برانین اولین» و «اصحاب نبات» یاد شده است.

آغاز: كتاب الاسطقس الاول. بسمله، قال جابر بن حيان ان الله تعالى بعزته و اختراعه للاشياء بقدرته سماها اظهار و آثارها بلطيف ،صنعته ابدع خلق الانسان بغريب خلقته

انجام: فمن اراد التوسع فى ذلك فليقرأ ما لنا فيها على ما رتبناه في الفهرست. تم كتاب الاسطقس المؤلف على رأى الفلاسفة. و الحمد لله رب العالمين.

چاپ: با عنوان «مجموعة احد عشر كتاباً في علم الاكسير»، ،بمبئی ،1892م ،سنگی ،پاریس مطبعة فول غايتينة، 54ص،

ص: 487

1928م

[اعلام 1: 410؛ ریحانة الادب 5 110؛ فهرست ابن ندیم 421؛ تاريخ التراث العربی 4: 309؛ دنا 809/1 در دنا بین رساله های مختلف اسطقس اختلاط پدید آمده است.]

شرح و حواشی:

١ - تفسیر کتاب اسطقس - التفسير الأول - التفصيل الاول - غرض الاغراض ؛ جابر بن حيان (120-198)

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1988/16-عکسی

آغاز: برابر؛ انجام: و لادخول فى هذه الصنعةالا فى قول من لا علم له و لاكثير افعال فيها و ذلك

خط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: 1054ق؛ افتادگی: انجام؛ 6 ص (174-169) [ف: 1 - 24]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12632/18

آغاز: اما بعد، قول الحكماء في وصف هذا الحجر و اجماعهم على نعته اذ قالو الحجر نار فى طبيعته ؛انجام: و لیس کذلک لاجل الغوامض التي اعترضتها فاحالتها و فى هذه الجملة كفایة لهذه المقدار من تعرف اصول الصناعة.

خط: نسخ ریز، کا: بھائی بن احمد عاملی (کاظمی)، تا: اواخر قرن 12 یا اوایل قرن 13ق ،کاغذ ،فرنگی، 2گ (51-52)، جمعاً 52 سطر، اندازه: 8×10سم [ف 32 - 73]

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6206/23

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ تملک: شیخ سلیمان در 1340؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن قهوه ای، 7ص (378-384)، 23 س_طر، اندازه: 18×29سم [ف: 9 - 261]

4 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 491/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جا: حیدر آباد 5گ (54ر-50پ). [ف : 4- 1021]

5. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 390/4-3/10

آغاز: بسمله قول الحكماء فى وصف هذا الحجر و جماعة علی لغته اذ قالوا الحجر نار فى طبيعة الماء؛ انجام: لاجل العوارض التی اعترضها فاحالتها وفى هذه الجمله كفاية لهذه المقدار من تعرف اصول الصناعه

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج زیتونی ضربی ترنج با سر مجدول؛ 2گ، 27 سطر، اندازه: 21×30/5سم [ف: 1 - 358]

6. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6694/15/1-34/64

آغاز: برابر

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد تيماج قهوه مجدول با ترنج و سر ترنج، 16 سطر، اندازه: 14 × 21 سم [ف 1 - 358]

اسطقس الاس الثانى - اسطقس الاس على رأى الديانة / كيميا / عربي

usṭuqus-ul uss aṯ-ṯānī = usṭuqus-ul uss ‘alā ra’y-id

dīyāna

جابر بن حيان، 120 - 198 ؟ قمری

(jaber ebn-e hayyan (739 - 814)

کتاب اسطقس دوم جابر است مطابق با رأی دیانت. وی در این اسطقس می گوید که سقراط، ارسطو و جالینوس اسطقس را به چه معنا کرده اند. سپس می گوید که گروهی صنعت را از وحی الهی دانسته اند در اینجا آیه هایی را به عنوان شاهد می آورد و از سخنان دانشمندان درباره اکسیر نقل قول کرده است. جابر می گوید که با نماز و نیاز و تنهایی و بیابان گردی و قربانی و رفتن به هیکل ها و روزه همیشگی میتوان بدین هنر رسید و پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و حضرت علی (علیه السّلام) بدان آگاه بوده اند. جابر در آن از «کتاب المنی» که از کتابهای «المائة و الاثنى عشر» است از «المائة و الاربعين الفلسفية الموازينية» یاد می کند.

آغاز: بسمله. قال جابر. اما بعد فقد سبق لنا قبل كتاب هذا كتاب فى هذا المعنى على راى الفلاسفة و الذي دعانا الى الفعل

انجام: و اذ قد بينا الى هذه الغاية و بينا بما آتيناه كما رايتم، فليكن الان آخر هذا الكتاب انشاء الله تعالى و لا حول و لا قوة الا بالله العلى العظيم. تم كتاب اسطقس الاس على راى الديانة و هو الثانى والحمد لله وحده و يتلوه الثالث على راى اهل الصناعة. بعون الله و منه.

چاپ: با عنوان «مجموعة احد عشر كتاباً في علم الاكسير»، ،بمبئی ،1892م ،سنگی ،پاریس، مطبعة فول غايتينة، 54ص ، 1928م

[اعلام 1: 410؛ ريحانة الادب 5: 110؛ فهرست ابن ندیم421؛ تاريخ التراث العربی 4: 309؛ دنا 809/1: در دنا بین رساله های مختلف اسطقس اختلاط پدید آمده است. ]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12632/19

آغاز: اما بعد قول الحكماء فى وصف هذا الحجر و اجماعهم على نعته اذ قالو الحجر نار في طبيعته؛ انجام: فاعرف الآن منزلة هذه الفصول من كتبنا و ترتيبها لتدرك الحق و تنال البغية و اركب اى الآراء شئت و اردت منها.

خط: نسخ ریز، کا: بھائی بن احمد عاملی (کاظمی)، تا: اواخر قرن 12 یا اوایل قرن 13ق؛ کاغذ: فرنگی 1گ (52)، 50 سطر، اندازه: 8/5×11سم [ف: 32 - 73]

٢. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6206/24

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: میشن قهوه ای، 8 ص( 384- 391) 23 سطر، اندازه:18×29سم [ف: 9 - 261]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 491/4

آغاز و انجام: برابر

ص: 488

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جا: حیدر آباد؛ 5گ (54ر-58ر). [ف: 4- 1022]

4. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 390/5-3/10

آغاز: برابر؛ انجام: و ترتيبها لتدرك الحق وتنال البغتة واركب ای الاراء شئت و اردت منها تم

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج زیتونی ضربی با ترنج با سر مجدول، 3گ، 27 سطر، اندازه: 21×30/5سم [ف: 1 - 358]

5. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6694/15/2-34/64

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تيماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج، 16 سطر، اندازه: 14×21سم [ ف: 1 - 358]

اسطقس الاس الثالث = اسطقس الاس على رأى اهل الصناعة / كيميا / عربي

usṭuqus-ul uss aṯ-ṯāliṯ = usṭuqus-ul uss ‘alā ra’y-i ahl-i

ṣinā‘a

جابر بن حیان 120 - 198 ؟ قمری

(jāber ebn-e hayyān (739 - 814)

اسطقس سوم اوست مطابق با رأی اهل صناعت. در این رس_اله جابر می گوید: «هر کس در روزگارما که مانند «سیدی ج_عفر بن محمد عليه الصلوة و السلام» و استادم «حربى» و «اذن الح_مار المنطقی» پیدا شده باشد، به حق می تواند برسد. من رنج بردم و این نامه ها نوشتم و از رنج دیگران کاستم. باید نخست نگاشته های دیگران را بخوانید سپس بدینها بنگرید و اینها را هم باید به ترتیب خواند. من این نامه را اسطقس نامیدم» وی در این رساله از بلیناس یاد می کند و در سرتاسر آن از «حجر» سخن می گوید.

آغاز: کتاب الاسطقس الاس الثالث على الراى الصناعى الجدلی و هو الراى العملى التي لجابر بن حيان. بسمله الحمد لله و لا اله الله. اما بعد. قال الله تبارک و تعالى: جعل العالم الاصغر الانسان مميز الكل شيء و هو اعلى منه و دونه

انجام: ان يكون الدرس امامك ليلك نهارك. تفعل به بکتبنا.اعطاك الله و وقفک و فتح عليك بحوله. تم كتاب الاسطق_س الاس الثالث بحمد الله و عونه.

چاپ: با عنوان «مجموعة احد عشر كتاباً في علم الاك_سیر» ،بمبئی، 1892م ،سنگی؛ پاریس، مطبعة فول غايتينة، 54ص، 1928م

[اعلام 1: 410؛ ریحانة الادب 5: 110؛ فهرست ابن ندیم 421؛ تاريخ التراث العربي 4: 309؛ دنا 809/1 در دنا بین رساله های مختلف اسطقس اختلاط

آمده است. ]

شرح و حواشی:

١ - الكمال = منتخب تفسير الاسطقس الثالث؛ جابر بن حيان (120- 198)

٢- تفسير الاسطقس الثالث؛ جابر بن حيان (120-198)

3- ذيل الاسطقس الثالث؛ جابر بن حیان (120-198)

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12632/20

آغاز: قال الحمد لله و لا اله الا الله اما بعد حرام على من قرأ كتبناهذه المائة الاثناعشر قبل كتبنا هذه؛ انجام: برابر

خط: نسخ ریز، کا: بھائی بن احمد عاملی کاظمی، تا: اواخر قرن 12 یا اوایل قرن 13ق؛ مصحح؛ کاغذ ،فرنگی، 1گ (52)، 58 سطر اندازه: 8/5×٩سم [ف: 32 - 74]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6206/25

آغاز و انجام: برابر

همراه با ذیل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: میشن قهوه ای 6 ص (391-396)، 23 سطر، اندازه: 18×29سم [ ف: 9 - 261]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 491/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جا: حیدرآباد 4گ (58پ-61ر). [ف: 4 - 1022]

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 390/6-3/10

آغاز: بسمله و هو الرأى العلمى الذاتى قال الحمد لله ولا اله الا الله اما بعد حرام على من قرأ كتبنا هذه المأئة و الانثى عشر قبل كتبنا هذه ان يقواها على غير تأليف وعلى غير ترتيبها في ترسيم قراتها؛

انجام: فى الحيطان فاذا احتجب عليه فاخرجه وخذ منه حاجتك و رده الى موضعه انشاء الله تعالى تم الكتاب الاسطقس الاس الاول

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج زیتونی، 2گ، 27 سطر، اندازه: 21×30/5سم [ف: 1 - 357]

6. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6694/15/3-34/64

انجام: برابر

همراه با ذیل؛ خط ،شکسته، نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج، 16 سطر، اندازه:14×21سم [ف: 1 - 358]

«الاسطقس الثالث ( ذيل ) » ذيل الاسطقس الثالث

الاسطنبولية فى الواجبات العينية = ما لا يسع المكلف جهله / فقه / عربی

istanbulyya fi-l wājibāt-il ‘aynīyya = mā-lā yasa‘-ul

mukallaf jahl-u-h

شهید ثانی، زین الدین بن علی، 911 – 965 قمری

(šahīd-e sānī, zayn-od-dīn ebn-e ‘alī (1506 - 1558)

تاریخ تأليف: 12 صفر 952ق

رساله مختصر و مفیدی است در اصول عقاید و واجبات عمليه عینیه از طهارت و زکوة و خمس و صوم و حج که فراگیری

ص: 489

آنها بر همگان واجب و حتمی است و آن را در یک مجل_س تألیف نموده است.

آغاز: الحمد لله رب العالمين وصلى الله على محمد و عترته الطاهرين. اما بعد، فهذه رسالة مشتملة على ما لا يسع المكلف جهله من معرفت الله تعالى، و ما يتبعها من اصول الدين،و العبادات العينية على وجه الاختصار فأول ما يجب على المكلف أن يعرف أن الله تعالى موجود واجب الوجود.

انجام: لوجوب الجميع عليه بالأصالة و على بالنيابة قربة إلى الله [لو اقتصر على (نيابة عن فلان) أو (عن من استوجرت عنه) أج_زاء، لفظاً أو قصداً، و كذا في. ..] وليكن هذا آخر ما ذكرناه في ه_ذه الرسالة، جعلها الله مقربه إلى رضاه يوم العرض عليه كما جعلها مختومة بالقربة إليه. فرغ منها مؤلفها في سنة اثنتين و خمسين و تسعمائة في مجلس واحد و كان الخلاص في ثاني عشرشهر صفر ختم بالخير و الظفر. والحمد لله رب العالمين وصلى الله علی محمد و آل محمد الطيبين الطاهرين وسلم كثيرا كثيرا.

چاپ :تحقیق الشيخاحمد العابدى و الشيخ رضا المختاری، تراثنا، العدد الاول [22] السنة السادسة، محرم الحرام 411ق (قم، موسسة آل البيت لاحياء التراث )

[دنا 773/5 (6 نسخه) رسالة الاسطنبولية فى الواجبات العينية)]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16001/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 15 محرم 961ق؛ مصحح، رکابه دار؛ جلد: تیماج فرنگی، 6گ (گ 44پ-49پ)، 17 سطر، اندازه: 12/5×19سم [ف: 44 - 187]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7244

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: علوان بن برکه بن حسین بن على بن شرفالدین بن ناصرالدین شیر عاوی جزایری، تا: 25 شوال 966ق؛ این نس_خه را کاتب نزد مولانا فضل الله بن محمد کعبی خوانده و مولانا درآخر برای کاتب گواهی قرائت و هم روایت آن را قلمی داش_ت، مصحح ؛ کاغذ: نخودی ،جلد: مقوا، عطف با روکش پارچه، 5گ، مختلف السطر، اندازه: 14×20سم [ف: 5 - 495]

3. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2284/5

آغاز: برابر؛ انجام: و لا ما لا يوكل لحمه عدا.

تذکر: نام مؤلف و کتاب به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ کا: رس_تم بن ملکشاه تفرشی، تا: 974ق؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ، 6گ (174-169)، 10 - 14 سطر (8×12) [ف: 4 - 1232]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7437

آغاز: برابر؛ انجام:وليكن هذا آخر مما ذكرناه فى هذه الرسالة - يوم الأربع من شهر محرم الحرام سنة 126ه_ (كذا)

خط: نستعلیق، کا: غلامحسین بن علی اصغر دربندی، تا: دوشنبه ذیقعده 1288ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا، 5گ، 22 سطر، اندازه: 15/4×21/3سم [ف: (20- 38]

5. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 152/14

آغاز: برابر

تذکر: در فهرست به نام «الاعتقادية» آمده است؛ خط: نسخ، کا: سید ابوالقاسم موسوی اصفهانی، تا: ذیحجه 1323ق؛ جلد: تیماج زرد ساده، 14 سطر، اندازه: 14×19/5سم [ف: 1 - 114]

6.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6197

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری، بی کا، بی تا؛ پس از این ضمن سه صفحه، قصیده ای است در 43 بیت که کاتب آن را به نام «دره» ضبط کرده است، بیت اول آن: «و آل و صحب اجمعین و تابع *** و تابعهم من كل انس و جنتی» بیت آخر: «و آل و صحب اجمعین و تابع ***تابعهم من كل انس و جنتی»؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا با روکش پارچه، 15گ، مختلف السطر، اندازه: 14/5×20سم [ف: 5 - 496]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4900/113

آغاز: و اعلم یا نبى ان الحكمة الآلهية اقتضت التكليف بهذه الاغسال عند حصول هذه الاخباث ؛انجام: يا بنى تكن من اهل الاعتبار و تفکر و تبصر ففر بالاستبصار فسبحان صاحب الالطاف الخفية و الحكمة الربانية، تعالى عما يقول المشركون علواً كبيراً

بخشی از آن؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای مغزی دار، 1گ (308 پ)، 25 سطر (29×15) اندازه: 23×35سم [ف: 14 - 106]

«اسعاد ثمرة الفؤاد على سعادة الدنيا و المعاد » كشف المحجة لثمرة المهجة

الاسعار / هیئت / عربی

al-as‘ār

سجزی، احمد بن محمد، 330 - 415 قمری

(sejzī, ahmad ebn-e mohammad (942 - 1025)

یکی از اجزای «جامع شاهی» اوست در ده «جمله»: 1. معرفة مواضع الاستدلال التي يعرف منها حال الاسعار؛ ٢. معرفة الادلاء التي بها يعرف حال الاسعار من الزيادة و النقصان؛ ٣. معرفة الاستدلال باشكال الكواكب فى مواضعها على حال الاسعار؛ 4. معرفة تفصيل الادلاء فى اوقات الاستدلال بها على حال الاسعار .5 .معرفة اوقات الاستدلال بتغير حال الاسعار عن الزيادة الى النقصان او من النقصان الى الزيادة .6 .ما نية الشيء الذي يقع عليه الغلا و الرخص؛ 7. المواضع التي يدل عليها حال السعر؛ ٨. دلالات الاشخاص العالية و اوضاع الفلك مفردا على معرفة كيفية حال الاسعار؛ 9. الاستدلال بالسهام و المعاونة بها على حال الاسعار؛ 10. الاعسارات من قول القدماء و المحدثين و ما قد جربناها في زماننا.

ص: 490

آغاز: قال احمد بن عبدالجليل السجزی رحمه الله نرید ان يستأنف رسالة فى المعنى الذى يشتمل على حال الاسعار من العزة و الاتضاع وكيفية معرفتها انجام: الجملة العاشرة فى الاعتبارات آخر من قول القدماء و المحدثين و ما قد جربناها في زماننا هذا آخر ما علمه من هذا الکتاب الی ان یسر الله فاتمم الاعتبارات ان شاء الله وحده

[ دنا 809/1 (3 نسخه)؛ فهرستواره 2814/4 «اسعار»]

1. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 306/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ پخته، بی کا، تا: قرن 11؛ با یادداشت هایی به تاریخ 1094-1079ق؛ 2گ (3-4) [ نشریه: 2 - 108]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 358/1- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف: 2 - 24]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1634/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 6 ص( 184 - 189)، 17 سطر (9×13/5) اندازه: 14×21سم [ف: 10 - 202]

3.مشهد ؛رضوی؛ شماره نسخه: 6350/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد محسن بن محمد حسین، تا: قرن 13؛ دارای جداول؛ كاغذ: سفید فرنگی و آهار مهره، جلد: تیماج، 5ص (168-164)، 20 سطر (9×15/7) اندازه: 14/3×22سم [ ف: 8- 122]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 174/7

بی کا، بی تا، اندازه :20/5×29سم [ف: 2 - 94]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6415/2

خط: نسخ، کا: عبدالكريم بن محمد حسینی طبسی کیلکی، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج سبز، 3گ (85ر-87پ)، 25 سطر، اندازه: 13×24/5سم [ف : 20 - 11]

اسعار / هیئت / فارسی

as‘ār

رساله ای است در احکام اسعار دارای چند «فصل». ابوسعید احمد بن محمد سگزی (330 - 415 ق) رساله ای در اسعار دارد در 10 جمله که جزء جامع شاهی اوست و نسخه های جداگانه از آن در دست است و ترجمه نیز شده است. مؤلف کتاب حاضر (که نام خود را یاد نمی آورد) تمام رساله سگزی را (به فارسی) در رساله خود گنجانیده است.

[نسخه های منزوی 1: 235]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6367/38

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... اما بعد بدانکه این نس_خه ایست در احکام اشعار غلاء و رخص آغاز رساله سگزی (در این رساله): قول بوسعيد احمد بن محمد ... سگزی مشتمل بر هشت جمله ... (؟) جمله اول در معرفت مواضع استدلال؛ انجام: و این از جمله مجربات است و ایام با جور هشت روز است.

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1195ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ضربی مشکی عطف قهوه ای، 47 ص (494-530)، 17 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14×19/5سم [ف: 19 - 451]

الاسعاف بالجواب عن مسئلة الاشراف / فضایل و مناقب / عربی

al-is‘āf bi-l-jawāb ‘an mas’alat-il ašrāf

سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، 831 - 902 قمری

]1497-saxāvī, mohammad ebn-e ‘abd-or-rahmān (1428 -

رساله در پاسخ به این سئوال است که: آیا ذریه جعفر بن ابی طالب و فرزندان دیگر حضرت علی (علیه السّلام) از همسران دیگرش از نظر مرتبه شرف و فضیلت همانند اشراف از اولاد امام حسن، و امام حسین که مادرشان دختر گرامی پیامبر اسلام سيدة نساء العالمين فاطمة الزهراء (سلام الله علیها) است می باشند یا نه؟

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 969/2عکسی

آغاز: الحمد لله و سلام على عباده الذين اصطفی و بعد: فقد سئلت عن الأشراف الحسنية و الحسينية اولاد على من فاطمة الزهراء رضوان الله عليهم ؛ انجام: و حكى الحافظ ابو بكر الخطيب قال: و قد یحیی بن معاذ على علوى ببلخ او بالرى زايراً له و مسلماً عليه فقال العلوى ليحيى ما تقول فينا اهل البيت.

نسخه اصل: عاطف افندی ،استانبول، ش 2787؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام ؛3 ص( 73-75)، 21 سطر [عکسی ف:2-451]

اسعاف الراغبين فى سيرة المصطفى و فضائل أهل بيته الطاهرين / تاریخ معصومین / عربی

is af-ur ragibin fi sirat-il mustafa wa fadail-i ahl-i

bayt-i-h-it tahirin

صبان، محمد بن علی، - 1206 قمری

( sabbān, mohammad ebn-e ‘alī (- 1792)

مؤلف، قبلاً کتاب مختصری به نام «اتحاف اهل الاسلام بما يتعلق بالمصطفی و اهل بیته الکرام» در سیره پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و فضائل اهل بیت (علیهم السّلام) نوشته است و چون آن کتاب مورد توجه فضلا قرار گرفته، بر آن شده تا کتاب دیگری اوسع از اولی در همین زمینه بنگارد. وی این کتاب را نیز مانند کتاب اول در سه «باب» مرتب نموده است .1 سیرته (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) .٢. فضائل اهل البيت؛

٣. فيما يتعلق بجماعة من اعيان اهل البيت دفنوا بمصر.

چاپ: طبع فی القاهرة سنة 1238ه_، ايران، سنگی، 1290، ربعی،

ص: 491

232 ص

[بروکلمان /2(882) 2 و 371؛ معجم المطبوعات /194؛ الاوقاف العامة بغ_داد 322/1؛ الخطط الجديدة 84/3؛ الجبرتي 827/2]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 697عکسی

آغاز: الذى انار الوجود بانوار طلعة نبينا محمد عليه افضل الصلاة السلام؛ انجام: و الله اسال ان يختم لنا بالايمان انه على ما ي_شاء قدیر و حسبنا الله ونعم الوكيل، و لا حول و لا قوة الا بالله الع_لی العظيم.

نسخه اصل: ظاهریه دمشق، ش: سیره /152؛ خط: تعلیق و نس_خ، بی کا، تا: قرن 12؛ 97گ، 19 سطر [عکسی ف: 2 - 180]

الاسعاف الشواهد / ادبیات / عربي

al-is‘āf-uš-šawāhid

محتملاً همان «الاسعاف في شرح ابيات القاضى و الكشاف» موصلی، خضر بن عطاء الله ( - 1007ق) باشد.

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17775

جلد 1 ؛بی کا، تا :1150ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 264گ، اندازه: 24×38/9سم [رایانه]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17776

جلد 2؛ بی کا، تا: 1150ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی، 245گ ،اندازه: 25/7×39/8سم [رایانه]

الاسعاف فى شرح ابیات القاضی و الکشاف / ادبیات/ عربی

al-is‘āf fī š.-i abyāt-il-qāḍī wa-l-kaššāf

موصلی، خضر بن عطاء الله، - 1007 قمری

(mūselī, xezr ebn-e ‘atā’-ol-lāh (- 1599)

وابسته به: انوار التنزيل و اسرار التأويل = تفسیر بیضاوی؛ بیضاوی، عبدالله بن عمر(- 685)

الكشاف عن حقايق غوامض التنزيل وعيون الاقاويل فى وج_وه التأويل = تفسیر کشاف؛ زمخشری، محمود بن عمر(467- 538) اهداء به ابو علی حسن بن ابی نمی بن بركات، شریف مکه

تاریخ تأليف: ربيع الثاني 1003ق

این کتاب شرح ابیات استشهاد شده در تفسیر «کشاف» و تفس_یر قاضی بیضاوی است و مؤلف، آن را «الاسعاف فی شرح ابیات القاضی و الكشاف» نامیده و یکی از گنجینه های ادبی و کتاب های پر بها می باشد.صاحب «سلافة العصر» درباره این کتاب آورده است: «این مؤلفه کتابی است که دیده روزگار مانند آن روشن نگردیده و گلستانی مانند گلها و شکوفه ه_ای الفاظ و میوه های معانی آن بار نداشته و نخواهد داشت». روش مؤلف آن است که ابیات موجود در دو تفسیر مذکور را به ترتیب موجود در آنها (از سوره حمد تا سوره ناس) ذکر و به شرح آنها پرداخته و خود می گوید: «در این شرح چند چیز را گردن گرفته ام، نخست آنکه هر بیت که فقط صاحب کشاف آن را استشهاد نموده به سرخی و آنچه را فقط بیضاوی شاهد آورده به زردی و آنچه هر دو بدانها استشهاد کرده اند به رنگ سبز نویسم تا از یکدگر ممتاز باشند و چون بیتی را ذکر نمایم اول محل شاهد را بیان پس از آن لغات و اعراب و آنچه متعلق به این دو از قواعد ادبی و قواعد عروض و قافیه می باشد با بیانی شافی و کافی ذکر و بعد از اینها گوینده بیت را نام برده و تتمه آن را هم نقل می نمایم و به شرح حال گوینده و سبب انشاء آن با عباراتی مختصر و لطیف پردازم». این کتاب در حدود 32000 بیت دارد. خود او در 1006ق و محسن بن مؤمن گرگانی در 1 ربیع الاول 1054 آن را مختصر کرده اند.

آغاز: اللهم يا كشاف ضبابة الاوهام بشموس شواهد العلوم يا قاضى لبانة الافهام من عروس خرائد الرسوم.

انجام: و سائر الاتباع و الاصحاب ***مؤرخاً (قد انتهى كتابی)

[دنا ٨٠٩/١(11 نسخه)؛ الاوقاف العامة بغداد 162/1]

شرح و حواشی:

١- الاسعاف في شرح ابیات القاضی و الکشاف (منتخب)؛ موصلی، خضر بن عطاء الله (-1007)

1 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15284

آغاز: الشاهد فى سمى حيث استدل به على مجيء اللغة الخامسة فى الاسم و هو سمى هدى... بسم الله الذي في كل سورة قد وردت على طريق يعلمه، الشاهد فى مجيء سم و سم من لغات الاسم ؛انجام: یا تیم تيم عدى لا ابا لكم *** لا يوقعنكم في سوءة عمرو و .... تقدم في سورة البقرة

از آغاز تا سوره حجر ،خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ محشی ،مصحح، مقابله شده با نشان «بلغ قصاصة» و «بلغ مقابلة»، مجدول، در حاشیه برگ آغازین نسخه ، به خط کاتب ،چنین آمده «الحمد لله الأول بلا ابتداء... ،بعد، فهذا ما وجدته بخط المصنف اعنى نسخة التسويد و لم اجدلها اولاً و لم تكن مرتبة كما ينبغى مع انى قليل الدراية بمثل ما تعرضت له الا انه حملني على ذلك محبة الادب، اسأل الله ان يفتح لي في ذلك ابواب و يجعلنى عبداً دعاه مجاب»، یادداشتی به سال 1107ق در آغاز؛ تملکی با مهر «اقل الخليقة عبد الرحمن 1109) (مدور)؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و سرترنج مجدول، 178گ، 29 سطر (11×23)، اندازه: 21/5×31سم [ف: 38 - 799]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1079

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: ترمه سمرقندی رنگارنگ، جلد: میشن سرخ ضربی نو، 278گ، 19 سطر، اندازه: 13/7×23/4سم [ف: 1 - 33]

3. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 46156

ص: 492

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ زیبا، کا: محمد جعفر بن اسماعیل مشهدی، تا: جمع_ه9 ذیحجه 1082ق، به جهت خزانه صدرالدین سید علیخان کبیر احمد بن معصوم حسینی شیرازی ،مجدول ،محشی دارای سرل_وح زرین ،جلد: دو رو تیماج رو روغنی ضربی پشت تیماج قرمز، 529گ، 35 سطر، اندازه: 21×34سم [ف: 12 - 179]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1173

خط: نستعلیق، کا: محمد حسین بن طالب ابهری اصفهانی،تا: پنج شنبه پایان شوال 1089ق؛ با فهرست سور و اسامی شعراء محشی؛ مهر:حکیم؛ کاغذ: سرخ فام، جلد: تیماج تریاکی و مقوایی، 620گ، 23 سطر (8×17) ،اندازه: 27×17سم [سنا - ف: 2 - 156]

تهران مفتاح؛ شماره نسخه: 234

همان نسخه بالا [نشریه: 7 - 101]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1077 ط

آغاز: برابر؛ انجام: محط اهل العلم و الآداب *** و كعبة التصاد و الطلاب / بجده النبى ثم آله*** و صحبه و تابعی منواله و اتفق الفراغ ... على يد المفتقر ... خضر بن عطاء الله ... مورخاً «قد انت_هی كتابي» سنة ثلاث و الف هجريه.

خط: نسخ ،ممتاز، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، مشتمل بر فهرست نام شعرا، بر پشت برگ آغاز یادداشتی است مورخ 26 ربیع الاول 1259ق مشتمل بر شناسنامه نسخه و کیفیت به دست آمدن آن ما مهری بیضی در ذیل آن با سجع «نائب الایاله» که گویا لق_ب یوسف بهبهانی است، 8 صفحه پایان مشتمل است بر نمونه ه_ای شعری متفرقه ای در صنایع ادبی چون حسن تخلص و انجام از شعرای نامدار چون حسان بن ثابت و كعب بن زهیر و ابوب_کر خالدی و ابو عثمان خالدی و غیرهم ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی با ترنج و نیم ترنج و لچک زرکوب، 596گ، 23 سطر، قطع: رحلی اندازه: 19/5×30/5سم [ف: 24/2 - 129]

6. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1309/5

آغاز: برابر؛ انجام: فلا ارواها الله تعالى فامرلى بها كلها سود فقلت. مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نس_خه تعیین شد؛ خط: نسخ خوش، کا: وصال، تا: قرن 13 ،جا: شیراز ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سرخ ،مقوایی، 46ص، 25 س_طر (10×16)، اندازه: 15/5×25سم[ف 3 - 374]

7. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی؛ شماره نسخه: 175

خط: نسخ، كا: محمد بن محمد تقی تبریزی، تا: پنج شنبه پایان شوال 1227ق؛ مجدول؛ قطع: رحلی [نشریه: 5 - 652]

8 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9427

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد حسین یزدی، تا: 1244ق؛ کتابت شده به نام عبدالمجيد بن محمد مقیم [الفبائی: 49]

9. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1335

خط: نسخ، كا: ابوتراب محلاتی، تا: 1272ق، برای میرزا محمد تقى سپهر لسان الملک؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی، جلد: میشن قهوه ای 470 گ، 35 سطر، اندازه: 22/2 × 35/3سم [ف: 1 - 33]

10. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 935

آغاز: برابر؛ انجام: بجده النبي ثم آله ... و صحبه و تابعی منواله

خط: نسخ، كا: محمد حسین بن محمد تقی نیریزی، تا: 1274ق؛ ،مجدول، دارای اسامی شاعران، با سرلوح؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، 513گ، 25 سطر (11/5×21/5)، اندازه: 19×31سم [ف: 8 - 432]

11. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 3318

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ، کا: محمد حسین نیریزی، تا: 1277ق؛ بر یکی از برگ های ننوشته ای که آخر کتاب بوده عبدالله منشی طبری اسامی جمعی از شعرایی که شرح حالشان در این کتاب است با قيد صفحه آنها به سال 1278 ثبت کرده؛ واقف: سپهسالار؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج، 536،ص 25 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 21/5×35سم [ف 2 - 459]

الاسعاف فی شرح ابیات القاضی و الکشاف (منتخب) / ادبیات / عربی

(al-is af fī-š.-i aby at-il qāḍī wa-l kaššāf (mn.)

موصلی، خضر بن عطاء الله، - 1007 قمری

(mūselī, xezr ebn-e ‘atā’-ol-lāh (- 1599)

وابسته به: الاسعاف في شرح ابيات القاضي و الكشاف؛ موصلی، خضر بن عطاء الله (-1007)

تاریخ تألیف: 1006ق

نویسنده پس از بیان شمه ای از مسائل ادبی می گوید دو تفسیر در اسلام از مهمترین تفسیرها می باشند یک «کشاف» زمخشری و دیگری «انوار التنزيل و اسرار التاويل» قاضی بیضاوی در کتاب «اسعاف» شواهد این دو تفسیر آمده و به شرح شواهد پرداخته شده و در اینجا برگزیده ای از این شرح فراهم آمده است.

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1130

آغاز: بسمله رب يسر ولا تعسر يا كريم، اللهم يا كشاف ضبابة الاوهام بشموس؛ انجام: و اله السادات و ارباب الوفا ... و سایر الاتباع و الاصحاب مورخاً قد انتهى كتابي سنة و الف هجريه.

خط: نسخ، کا: ملا محمد شريف بن شیخ عبدالغنی، تا: 1073ق؛ مجدول ؛کاغذ: دولت آبادی، جلد: تیماج مشکی سجاف و عطف تیماج ،مشکی، 427گ، 27 سطر (11/5×22/5)، اندازه: 19×31سم [ف: 9 - 121]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4494

آغاز: نقلنا من كتاب الاسعاف بشرح ابيات القاضي و الكشاف للفاضل الموصلى. بسمله و به نستمده شواهد سورة فاتحة الكتاب.

ص: 493

نقلت الى الطعام فقال منهم *** فريق نحسد الانس الطعاما استش_هد( ای صاحب الكشاف) به علی حذف متعلق الجار؛ انجام: ولا عيب فيهم غير ان سيوفهم *** بهن فلول من قراع الكتائب

استشهدا به عند الاستثنا ... و قد سبق الكلام على البيت فى البقرة.

نام مؤلف در نسخه حاضر ذکر نشده و با استناد به کتابخانه ملی 121/9 تعیین شد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12 و13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ،67گ، 25 سطر (8×17)، اندازه: 10×19سم [ف: 13 - 3440]

اسعاف المرضى / طب / عربي

is‘āf-ul marḍā

هیبت، علی

heybat, ‘alī

مقدمه ای است در فیزیولوژی، دردو «مقاله» و مترجم آن را از فرانسوی به عربی برگردانده است. علی هیبت مصری پزشک و مترجم در مدرسه ابی زعبل و متخرج از مدرسه طب پاریس و مؤلف اصل خواجه سوسون استاد فیزیولوژی در مدرسه ابو زعبل است.

چاپ: بولاق، 1253

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3877

خط: شکسته نستعلیق ،کا: میرزا ابراهیم خراسانی (متخلص به مشتری) تا: 1273ق؛ در آغاز نسخه پنج برگ اضافی است که فهرست مقالات و مباحث و نیز شرحی درباره این کتاب و مترجم و مؤلف و مصححان و مقابله کنندگان این کتاب به خط کاتب نوشته شده؛ کاغذ: رنگی عمودی، جلد: تیماج قرمز، 175ص( بدون برگ های فهرست)، 21 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×21/5سم [ف : 10 - 1909]

«اسفار اربعة » المبدأ و المعاد

«اسفار اربعه » الحكمة المتعالية فى الاسفار الاربعة العقلية

«الاسفار الاربعة » اسفار العارفين

اسفار العارفين = الاسفار الاربعة / عرفان و تصوف / عربی

asfār-ul-‘ārifīn = al-asfār-ul-arba‘a

خفری، محمد بن احمد، - 957؟ قمری

(xafrī, mohammad ebn-e ahmad (- 1550)

رسالهای بسیار مختصر است در اسفار اربعه: ١. من الخلق الی الحق؛ 2. من الحق الى الحق؛ ٣. من الحق الى الخلق؛ 4.من الخلق الى الخلق نسخه ای از آن در کتابخانه مرعشی هست که از ابن سینا دانسته شده است، ولی در برخی از نسخه ها به نام خفری تصریح شده و چنین تألیفی به ابن سینا نسبت داده نشده و پیداست که صدرای شیرازی از او گرفته است.

آغاز: من افادات مولى الفاضل شمس الدين محمد الخفرى اعلم ان للعارفين اربعة اسفار، السفر الاول انما هو من الخلق الى الحق فان المتامل اذا تامل انجام: الغناء المطلق للمكنات و ظهور البقاء الحقيقي للحي الحقيقى فيصر المقيد ح باقيابالبقاء الحقيقى فانيا عن الاعتبارات الفانية و السلام على من اتبع الهدى تمت الرساله.

[دنا 1/ 810(4 نسخه) ]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2401/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: رضا بن موسی کشمیری، تا: قرن 11 ؛کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج عنابی ضربی زرکوب مقوایی، 18 ص 28 سطر (13/5×19/5) اندازه: 18×24/5سم [ف: 9 - 1013]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 691/10

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد قلی بن محمد علی تبریزی، تا: 1051ق؛ کاغذ ،ترمه ،جلد: میشن قهوه ای [ف: 5 - 151]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1842/4

آغاز و انجام: برابر

در فهرست ناشناس مانده؛ خط: نسخ تحریری، کا: جعفر میربابای تبریزی، تا: قرن 13؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 1ص(71)، 26 سطر، اندازه: 17/5×22سم [ف: 9 - 511]

4.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15113/1

آغاز و انجام: برابر

در فهرست با عنوان «الأسفار الاربعة للشيخ الرئيس» آمده و از ابن سینا دانسته است؛ خط: نسخ، کا: سید اسدالله صفوی ماسالی ،مصطفوی، تا: قرن 14؛ کاتب در برگ 83 در پایان یکی از رساله ها چنین نگاشته است: «کتابی یافتم در طهران در دست یکی از دوستان در سنه 1322ق و این رسائل را از آنجا نسخه برداشته و آن کتاب مشتمل بود بر نود رساله به خط یاقوت مستعصمی و بعداً رونویس نمودم در رشت در سنه 1363ق مطابق 1323 خورشیدی و انا الاقل العاصى سيد اسدالله الصفوى المصطفوی»، فهرستی از رسائل موجود و یادداشت های پراکنده به سال 1330ق در آغاز آمده این رساله مغلوط است و اشتباهات بسیار در آن مشاهده می شود؛ کاغذ ،فرنگی، 1گ (1- 1) 17 سطر، اندازه: 9×10سم [ف: 38 - 289]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1131/8-ط

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ در صدر نسخه آمده: «من افادات المولى الفاضل شمس الدين محمد الخفری» در پی این بخش فقرات زیر دیده می شود: الربا حرام با نص والاجماع، للمراة ان يداقع المحارب عن نفسها و مالها .... ،فى الجواهر عند قول المحقق النسب يثبت مع النكاح ، قال القاضی ابوالمعالی رایت هذين البيتين على جنبى باب

ص: 494

قصر، من دار السلام ....، يستحب ايقاظ النائم للصلوة، فى الص_افی ... فى قول الله ... و من عاد فينتقم الله منه فى سوره المائه، آی_ات الشفاء، حرز مولانا القائم صلوات الله عليه، و من ذلك ته_لیل آلقرآن مروى عن النبي، و من من ذلك دعاء سریع الاجابة، مستدرک عن روضة العابدين لا بى الفتح الكراجكي، انحراف قبله بارفروش، قصه حاج ملا زین العابدین چلاوی که او را مستطیع کرده بودند، فى الكلم الطيب و الغيث الصيب مما اشتهر في زماننا ان سلطان العجم امر بضرب عنق احد امرائه و هو جمشید خان سنة 1078 ... و لم يعمل فيه السيف حتى اخب رهو بنفسه ان فی عضده حرزا، حرز مجرب لدفع الامراض، في كشف الغمه ...بئر عبادان ... من قال عندها بحق على يفور الماء من قعرها في خزائن النراقى - طريق يشناختن مهره ماه ... و حادثه 301 دخول قرامطه در مکه و کشتار خلق از جمله علی بن بابويه، عن اخبار الاول لما كثر و ولد اسماعیل، قصه ای که جناب شیخ اسماعیل ... از حاجی ملا ابو الحسن مازندرانی نقل نمود ... در مرض شیخ مرتضی مرحوم شیخ زین العابدین مازندرانی بانی به رفتن نجف برای عیادت او شدیم (در این فقره داستان ملاقات با سیدعلی شوشتری که او نیز قصد عیادت از شیخ داشت و وصیت شیخ انصاری که بسیار قابل دقت است نقل شده است، جناب آقای شیخ علی می فرمود نواب هندی از صاحب ضوابط دوره اصول شریف العلماء را خواست، در حق مرحوم آخوند ملا محمد کاشی که مدرس مدرسه مادر شاه و امام جماعت آنجا بود و امام جماعت انجا بود، قال الناصبي الغوى ... ابن خلدون في تاريخه فى فصل في امر الفاطمى ... خاتم الاوصيا مولانا صاحب الزمان، فى الب_حار نقلا عن قرب الاسناد ... قال سا صدقه بن مسلم ابا عبد الله علیه السلام و انا عنده من الشاهد على فاطمه بانها لاترث فقال علیه السلام شهدت عليها عايشه، وجدت بخط مولانا المجلسى فی مجلد الفقه من ،بحاره، قال في تشييد المطاعن فيما يتعلق بالط_ن الثاني و هو قتل مالك بن نویره، طعن دم قصد عمر احراق بیت حضرت فاطمه سلام الله عليها، (صاحب جنگ در این بخ_ش فهرستی از کتاب های معروف اهل سنت را که حدیث قص_د احراق بيت سيدتنا فاطمة الزهراء صلوات الله علیها را آورده اند دست می دهد)، در قصه درء عمر حد را از مغيرة بن شعبه، مولوی عبد العلی در شرح مسلم ،گفته في حيوة الحيوان قال نصرالله بن یحیی و کان من الثقات و اهل السنه ... رايت على بن ابى طالب

فى المنام فى الفتوحات ... ان الله ما اضاف الافعال الى الخلق الالكون من اضاف الفعل اليه عين الحق؛ 26گ [ ف : 23 - 577]

الاسفار عن اصل الاستخاره / استخاره / عربی

al-isfār ‘an aṣl-il istixāra

تاریخ تألیف: 1089ق

نویسنده در این رساله از امور متعلق به استخاره سخن می گوید و نیز از استخاره هایی که اهل الله در هر روز در وقت معین می ک_نند

بحث می کند و می گوید این نوع استخاره ها اصلی در سنت دارد چنانکه فیروز آبادی نقل کرده و شریف سمهودی از او تبعیت نموده است گرچه ابن حجر هیثمی اعتراض نموده و در«تحفه» خود بر امام سهروردی نویسنده «عوارف المعارف» در این باب خرده گرفته است. این کتاب حاوی یک «مقدمه» و چند «مقصد» و یک «خاتمه» است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1947

آغاز: بسمله و صلى الله على سيدنا محمد و و صحبه و علی الانبياء والمرسلين؛ انجام: و غفر الله لنا ولوالدينا و لمشايخنا و احواننا و المسلمين و المسلمات آمین.

خط: نسخ، کا: علی کرکوکی، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی میشن مشکی ،نوسازی 61گ 17 سطر (10×17)، اندازه: 16×22/5سم [ف : 10 - 631 ]

الاسفار عن قلم الاظفار / حدیث / عربی

al-isfar 'an qalam-il izfār

سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، 849 - 911 قمری

(soyūtī, 'abd-or-rahman ebn-e abī-bakr (1446 1506)

مشتمل بر روایاتی است که در آداب ناخن گرفتن از حضرت پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) روایت شده است.

آغاز: بسملة، الحمدلله و سلام على عباده الذين اصطفى؛ و بعد فهذه جزء من آداب قلم آداب قلم الأظفار سميته بالأسفار عن قلم الأظفار؛ أخرج الشيخان رحمهما الله عن أبي هريرةرضى الله عنه أن رسول الله صلى الله عليه و سلم خمس من الفطرة الختان و الاستحداد و قص الشارب و تقليم الأظفار ونتف الإبط

انجام: فقلت له في ذلك فقال أخذ الأظفار یوم الخمیس من السنة و بلغني أنه يوم الجمعة ينفى الفقر فقلت يا أمير المؤمنين و تخشى أنت أيضاً الفقر فقال يا أصمعى و هل أحد أخشى للفقر منی

[دنا 810/1(1 نسخه)]

١. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 510/30 کر

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، کا: حاج صالح قرطبی، تا: 1121ق؛ مصحح، مجدول بر فراز برگ نخست آمده: «كتاب الأسفار عن الأظفار، تأليف الإمام الفاضل قدوة المحدثين الكرام المولى العلامة جلال الدين السيوطي، تغمده الله برحمته و أكرمه البارى تعالى في دار كرامته»؛ کاغذ: فرنگی نخودی، نازک آهار مهره، 5گ (100ر-104ر)، 27سطر، اندازه: 9/5×16/5سم [ف: 40/2-361]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2343/7

آغاز و انجام:برابر

خط: نسخ زیبا بسیار مغلوط، بی کا، بی تا ؛مجدول؛ كاغذ:ترمه،

ص: 495

جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 3گ (56ر -58پ)، 21 س_طر ،اندازه: 16/5 × 23سم [ف: 6 - 321]

الاسفار عن نتايج الاسفار / عرفان و تصوف / عربی

al-isfār ‘an natāyij-il asfār

ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638 قمری

( ebn-e ‘arabī, mohammad ebn-e ‘alī (1166 - 1241)

دارای مقدمه ای در تحقیق اقسام سفر و مسافر و اسرار آن با عناوین: سفر ربانی من العماء الى العرش، سفر الخلق، سفر القرآن و سفر نوح. در سفر قرآن از استاد خود ابوالعباس غربی (که می گوید از اهل عليا غرب اندلس است) یاد می کند و نیز از ابوموسی دبیلی نقل می کند که بایزید بسطامی قرآن را در حفظ داشت. ابن العربی در این رساله اشعاری از خویش می آورد.این کتاب در فهرست مصنفات در شمار رساله های دارای رقم ابجدی آمده و رقم آن «رب» است.

آغاز: اللهم صل على محمد و آله ... الحمد لله الكائن في العماء... انجام: و يعطى الجود والقوة و الظهور على خصمائمه و الله يق_ول الحق و هو يهدى السبيل كمل كتاب الاسفار عن نتايج الاس_فار الحمد لله رب العلامين

چاپ: در رسائل ابن عربی (حیدر آباد دکن، بی نا 1367ق)

[دنا 1/ 810 (2 نسخه)؛ هدية العارفين: 117:2]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5504/1-ف

نسخه اصل: دانشگاه پرینستن، ش 5942؛ بی کا، تا: قرن 11، 24 گ(1پ - 34ر) [فيلمها ف 3 - 163]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3920/7

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ کاغذ :بخش کهن آهار مهره شکری بخش تازه تر فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 40ص (102-141) [ف: 10- 1956]

اسفراین / جغرافیا، تاریخ ایران / فارسی

esfarāyen

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4330/28

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: محرم 1296ق [ف: 7 - 356]

اسقاط العدة / فقه / عربی

isqāṭ-ul-‘idda

یکی از حیله های فقهی است برای اسقاط عده زوجيت منسوب به محقق کرکی نویسنده فائده به نقل از جماعتی از مشایخ صحت نسبت این قول را به کرکی را نفی می کند و می گوید ثابت نشده است.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1202/28-ط

آغاز: فائده اشتهربین جماعة من الطلبه حيلة فى اسقاط العدة و نسبها بعضهم الى المحقق الشيخ على؛ انجام: قد وقع التصريح في الاحاديث الكثيره و في فتوى علمائنا بوجوب العده هنا على المراة بالنسبة الى غير الزوج

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، 36گ [ف: 23 – 723]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13833/5

تذکر: در ضمن شماره فوق آمده است؛ خط: نسخ، کا: محمد حسین بن احمد شهر بابکی مشهور به کرمانی، تا: 1256ق [ف 37 - 387]

اسقاط همزة الوصل في الحكاية / نحو / عربي

وisqat-u hamzat-il-wasl fi-l-hikaya

حسینی میبدی، علی بن محمد علی، - 1313 قمری

تاریخ تألیف: 14 جمادی الثانی ،1305ق، محل تألیف: کرمانشاه رساله در اثبات این که جمله «فقلت اذکرونی» که در یکی از دعاهای صحیفه سجادیه آمده، به وصل همزه «اذکرونی» باید خوانده شود نه به قطع آن چنان که یکی از علما پنداشته است.

آغاز: الحمد لله... و بعد فهذه كلمة بالغة و مقالة سابغة وحكاية عن حكاية رائعة

انجام: و لعل ضيق الصبر و جمود الفكر و كدرالقريحة لا يقتضى ازيد من ذلك و فيه الكفاية انشاء الله

[دنا 811/1]

مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 2/7

آغاز: الحمد لله .... و بعد فهذه كلمة بالغة ومقالة سابغة و حكاية عن حكاية رائعة؛ انجام: و لعل ضيق الصبر و جمود الفكر و کدر القريحة لا يقتضى ازيد من ذلك و فيه الكفاية انشاء الله

خط: نستعليق، كاتب- مؤلف، بی تا، مصحح؛ جلد: تيماج قهوه ای، 5 ص( 73-69) اندازه: 17×32/5سم [ف: 1 - 13]

کرمانشاه؛ میبدی (خاندان)؛ شماره نسخه: 2/7مشهد

همان نسخه بالا [ف - 123]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2132/7

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 6 - 159]

اسکناس / متفرقه / فارسی

eskenās

جعفر قلی خان، ق13 قمری

(ja'far qolī xan (- 19c)

تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 369/3 - ج

آغاز: بسم الله تعالى شأنه العزيز رواج و اداره اسکناس که در عرف قدیم چاو میگفته اند و درختائیان معمول بوده است و در

ص: 496

عهد کیخاتو در ایران نیز یک دو سال معمول شده است؛ انج_ام: کتابچه دیگر کرده بعرض خواهیم رسانید حرر في 5 ربیع الثانی 1291

خط: نستعليق كاتب - مؤلف، تا: 5 ربیع الثانى 1291ق؛ كاغذ: کبود ،فرنگی ،جلد: تیماج سبز ضربی ،مقوایی 2گ (19پ- 20 پ)، 12 سطر (8/5×15/5) ، اندازه: 8/5×15/5سم [ف: 80]

اسکندر / داستان / فارسی

eskandar

تهران؛ مطالعات فرهنگی؛ شماره نسخه: 373B

به نثر و نظم، جز اسکندرنامه 377B( قرطای2258 تا 2260و 2744 تا 2785 - ریو 162 تا 164؛ خط: نسخ ،معرب بی کا، تا: قرن 10، ص 1 نونویس [نشریه: 11 - 391]

اسکندر بدخمه شاهان - اسکندر و دخمه شاهان / داستان / فارسی

eskandar be-daxme-ye šāhān = eskandar va daxme-ye

šāsahan

داستان اسکندر و رفتن او به دخمه شاهان و گفتگو با آنان با استفاده از اشعار فارسی، پند آموز و اخلاقی است که به صورت یک داستان عبرت آموز، نگارش یافته است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14244/10

آغاز: در آمدن حضرت اسکندر بدخمه شاهان: سه شب پی در خاب (كذا) دیدند که جمعی می گویندای حضرت ای_نجا رسیده قدم رنجه فرموده؛ انجام: مگر از کوه چیزی نموده باشد غیر از کوه چیزی از عمارت ظاهر نمی شود و الله أعلم

خط: نستعلیق ترکستانی خفی، کا: فقیر بخارایی، تا: 1297ق؛ کاغذ: شرقی، 17گ (647-663)، 15 سطر، اندازه: 9/5×18/5 سم[ف: 36 - 57]

«اسکندر نامه » حکایت پادشاه آزادبخت

«اسکندر نامه » خردنامه اسکندری

«اسکندر نامه » آیینه اسکندری

اسکندر نامه / داستان / فارسی

eskandar-nāme

طرطوسی، ابوطاهر بن حسن، ق 6 قمری

(tūsī, abū-tāher ebn-e hasan (- 12c)

داستان سرگذشت و جهانگشایی های اسکندر پسر داراب پسر اردشیر و برادر پوراندخت دختر دارا است از ابوطاهر طرطوسی در برخی نسخه ها یاد شده است. در نسبت آن به طرطوسی تردید شده است در این دفتر اسکندر پادشاه دانسته شده نه پیامبر از داستان «تولد اسکندر از مادری ناهید نام و پدری به نام داراب ارده شیر و اینکه فیروز شاه می خواست او را به آب بیاندازد ولی او ازین آسیب رهید و سرانجام فیروز شاه را به کیفر رساند» آغاز می شود و می رسد به داستان رفتن اسکندر به بیت القدس در بسیاری از جاها دارد «اما مؤلف اخبار و (گذارنده اسرار) ابوطاهر طرسوسی چنین روایت می کند »و و در آن جز این عنوان دیگری نیست بر خلاف نسخه نفیسی که عنوان های مطالب را در جای خود دارد.

آغاز: بسمله حمدله ... شکر بیحد و ثنای بی عدد پادشاهی را سزد که وجود هر موجود نتیجه وجود اوست و حمد و ثنای

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10933

آغاز: بدید ایستاده باز شیر از پستان وی روان شد رشنواداشارت کرد که آن کودک کیست؛ انجام: دویست از آن رومیان را بگرفتند و بنزدیک اسکندر بیاوردند

با عناوین «مولف اخبار و گزارنده اسرار ابوطاهر طرسوسی»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ جلد: تیماج ،مشکی، 403گ، 25 سطر، اندازه: 15/5×26سم [ف: 27 - 345]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2947

آغاز: و هر کجا که میرسیدند منادی میکردند که هر که ظلم میکرده باشد در زیر پای پیل اندازند؛ انجام: و در کار من نگرید که تمام تمام از من بوده و خزاین و عساکر را قیاس نبود.

خط: نستعلیق، بی کا، تا : قرن 11 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: ،سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 294گ، 19 سطر (9×19) اندازه: 14/5×28سم [ف: 10 - 1830]

3 .قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 19/3

آغاز: برابر؛ انجام: من تنها و سرگردان و حیران ماندم نه پای رفتن ونه جای ماندن مبادا کارکس زین

جلد اول و دوم؛ خط: تحریری، بی کا، تا: محرم 1255ق) (پایان جلد اول)؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی دارای ترنج با سر، مجدول 202گ، اندازه: 21×33سم [طبسی مخ: 1 - 42]

4. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 484

آغاز: اما راویان اخبار و ناقلان آثار و طوطیان شکرشکن شیرین گفتار بدین گونه روایت کرده اند؛ انجام: و یک چهار پرده در دهان او گذاشت و یک مشت بزیر چانه اش زد که چهار پرده در دهانش فرو رفت که لال شد.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: انجام ؛جلد: مقوایی ابر و باد عطف تیماج مشکی، 43گ، 14 سطر، اندازه: 18×22/5سم[ف: 2 - 177]

5. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 236

آغاز: برابر؛ انجام: عروسی کردن اسکندر سکینه بانو را از جهت سلطان محمد و دختر سبكتكين ... القصه هر دو را مخلع ساختند و ... عشرت نمودند آقا جهان پناه هم

ص: 497

خط: نستعلیق؛ بی کا، تا: 1308ق؛ مهر: «حسین منی و انا من حسین »؛ تملک: حسین؛ اهدایی: علی اکبر ارسلان؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: مقوایی تیماج مشکی ضربی زرین، 309گ،24 سطر (14/5×26)، اندازه: 20×32/5سم [ف: 1 - 237]

اسکندرنامه = شرف نامه = اقبال نامه / شعر، تاریخ ایراد - فارسی

eskandar-nāme = šaraf-nāme = eqbāl- nāme

نظامی، الیاس بن یوسف، 530؟ - 614؟ قمری

(nezāmī, elyās ebn-e yūsof (1136 - 1218)

تاریخ تألیف : شرفنامه در 579ق و اقبال نامه بین 607 تا 615ق پنجمین دفتر از «پنج گنج» نظامی است. منظومه ای است در بیان داستان حماسی اسکندر مقدونی که در بحر متقارب در دو بخش «شرف نامه» در 6800 بیت به نام اتابک نصرت الدین ابوبکر پسر محمد جهان پهلوان و «اقبال نامه» یا خردنامه در 3480 بيت به نام عز الدین مسعود پسر ارسلان حاکم موصل سروده شده و بیشتر اخلاقی است

آغاز: (آغاز شرف نامه): خدایا جهان پادشاهی تراست ***زما خدمت آید خدائی تراست / پناه بلندی و پستی توئی *** ه_مه نیستن آنچه هستی توئی

(آغاز اقبال نامه:) خرد هر کجا گنجی آرد پدید *** ز نام خدا سازد آن را کلید

انجام: (انجام شرف نامه:) جهان بر وجود تو فرخنده باد *** وج_ود نظامی به تو زنده باد

(انجام اقبال نامه:) بدو باد فرخنده چون نام او ***از آغاز او تا به انجام او / سرش سبز باد و دلش شادمان *** ازو دور چشم بدگمان / جهانش مطیع و زمانش بکام *** فلک بنده و روزگارش غلام

چاپ: مکرر چاپ شده؛ گانپور،سنگی ،1886 ،وزیری 374ص

[ مشترک پاکستان 100/7 فهرستواره منزوی 815/2 و 155/10؛ الذريعة 2 / 61 و 264/7؛ نسخه های منزوی 2633/4؛ کشف الظنون 1/ 86؛ مشار فارسی 618/1؛ دنا 1/ 811) (56نسخه)]

شرح و حواشی:

١- شرح اسکندرنامه؛ آرزو، سراج الدین علی بن حسام الدين (1169-1101)

2 -شرح سکندر نامه؛ نظامی کرمانی، محمد نصیر بن سلطان (-13)

٣- فوائد ،علیشیری ،نظام محیی الدین، قرن 10ق

٤- شرح اسکندر نامه نظامی

٥- شرح اسکندرنامه

٦- فرهنگ لغات اسکندرنامه؛ نور محمد

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 301/2

شرف نامه :خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن ، کاغذ سفید 81 ص (189-109) ، 21 سطر (12×17)، اندازه: 16×22سم [سنا-ف: 1 - 151]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 301/3

اقبال نامه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 6؛ کاغذ: سفید، 36ص (190 - 226)، 21 سطر (17×12)، اندازه: 16×22سم [سنا-ف: 1-151]

3. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 418

خط: نسخ، کا: محمود بن خواجه نجم الدین بن بهاء الدين عمر بن مقرب تبریزی، تا: 27 جمادی الثانی 631ق؛ جدول شنگرف [نشریه: 2 - 63]

4.تهران؛ دائرة المعارف ؛شماره نسخه: 1111/6

آغاز: برابر شرف نامه؛ انجام: چو سرسینه را گربه از دیک برد*** چو سودار عجوزه کند سینه خورد (چنین)

شرف نامه و اقبال نامه؛ خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: قرن 8؛ افتادگی: انجام؛ در هامش «شاهنامه» خاندان سعدلو؛ اهدایی خاندان سعدلو بیگلر بیگی؛ 164 برگ (373ر- 536پ) [ف: 2 - 15]

5. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 36/1-عکسی

اصل نسخه: دانشگاه ش 5179 [این شماره با عنوان خمسه نظامی معرفی شده] «شرف نامه»( گ 2 ر - 72ر) و «اقبال نامه»( گ 149ر- 169پ)؛ خط: نستعلیق ریز، بی کا، تا:718ق؛ با مجلسهای رنگی و در آغاز آن یک ابرو [ف: 2 - 24]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 559-ف

نسخه اصل: حالت افندی ملحقی ش 137؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 788ق؛ 404گ[ فیلمها -ف: 1 - 10]

7. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 131/4 _ ب

شرفنامه و اقبال نامه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: یکشنبه 7 ذیحجه 793ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی روغنی، 39گ (206پ-244ر)، 25 سطر ،(17×12) ،اندازه: 21×30سم [ف: 1 - 53]

8. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2406

آغاز: تو نیرو فرستى بتقدیر پاک *** نه موری نه ماری تو آری هلاک؛ انجام: بهشتی زمر قصری انگیختند *** زر و سیم را بر زمین ریختند.

خط: نستعلیق چهارستونی، بی کا، تا: قرن 9؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول دارای 7 مجلس تصویر ؛کاغذ: نخودی آهار مهره،75گ، 21 سطر، اندازه: 11× 18/3سم [ف: 5 - 737]

9 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14054/4

آغاز: برابر با شرف نامه

اقبال نامه و شرف نامه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 841ق؛ 68گ (164پ -231 ر) [ف: 38 - 79]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12815

آغاز: کسی کو ز جام تو یک جرعه خورد *** همه ساله ایمن شد از داغ و درد؛ انجام: مرا پایگاهی که شایسته بود *** خبر دادمت ز آنکه بایسته بود.

این نسخه با اقبال نامه شروع می شود، از 3480 بیت آن 1392 بیت

ص: 498

باقي مانده و به «گفتار بليناس در آفرينش نخست»، ختم مي شود، «شرفنامه»، از اواخر «نشستن اسکندر بر جاي دارا و بر اسکندر آتشکده ها را» شروع و تا آخر ادامه يافته و از 6800 بيت، 4009 بيت آن باقي مانده و از آخر يک صفحه کم دارد، اين نسخه در مقايسه با نسخه هاي مطبوع در بعضي موارد اشعار بيشتري را دار است؛ خط: نستعليق متوسط، بي کا، تا: قرن 10، افتادگی: آغاز و انجام؛ واقف: حسين کي استوان، آبان 1348، کاغذ آهاري حنايی، جلد: تيماج خرمايي، 85گ، اندازه: 11/5×20/3سم [ف: 17- 13]

11. تهران، دانشگاه؛ شماره نسخه: 3/ 8752

خط: نستعليق، بي کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تيماج ترياکی ضربی مقوايی، 2گ (343پ-344پ)، 17 سطر (9×17)، قطع: ربعی [ف:17- 213]

12. تهران: مجلس؛ شماره نسخه:4/ 928

خط: نستعليق، بی کا، تا: 902ق [ف: 3- 169]

13. تهران: مجلس؛ شماره نسخه : 4/ 151

شرف نامه؛ خط: نستعليق، بی کا، تا 910ق، مجدول، با شش سر لوح آراسته؛ کاغذ: سفيد، 20 سطر (12×17)، اندازه : 16×22سم [سنا: ف: 1- 76]

14. تهران: مجلس؛ شماره نسخه :5/ 151

اقبال نامه؛ خط: نستعليق، بي كا، تا: 909 ق، مجدول، با شش سر لوح آراسته؛ كاغذ: سفيد، 20 سطر ( 12×17) اندازه:16×22سم [سنا - ف: 1- 76]

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه:5/ 550

همان نسخه بالا [نشريه: 7- 109]

15. تهران: دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 5/ 165 - عکسي

اصل نسخه: گنج بخش ش 10070 (مشترک 7/ 101) . ). شرفنامه (ص 412- 567)، و اقبال نامه (ص 568- 654)؛ خط: نستعليق خوش، کا: احمد بن علي شيرازی، تا:910 ق؛ با سرلوح (عکس)[ف:2- 24]

16، تهران؛ ادبيات شماره نسخه:5/ 244- ج

شرف نامه و اقبال نامه؛ خط: نستعليق، كا: اخی جان بن خواجه همدانی، تا: يک شنبه 4 ربيع الاول 921ق، کاغذ: سمرقندی، جلد: تيماج سرخي ضربي مقوايی، 132گ (224پ -355ر)، 19 سطر (12×18)، اندازه: 18×25سم [ف: 9 - 868]

17. تهران: دانشگاه؛ شماره نسخه: 2175

خط: نسخ، بی کا، تا: 989ق، مجدول، محشی، دارای 18 تصوير؛ کاغذ: هندی، جلد: تيماج مشکی ضربي مقوايی، 292گ، 11سطر( 9/5×18)، اندازه: 18×25 سم[ ف: 9- 868]

18. تهران: دانشگاه؛ شماره نسخه: 5/ 9732

خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: هندی، جلد: تيماج ترياکی زرکوب مقوايی، 25 سطر (11×21)، قطع: رحلی، اندازه: 18×29[ف: 17- 469]

19. تهران: مفتاح، شماره نسخه: 3/ 917

خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 11، با يک سرلوح، مجاول زرو زنگار، قطع: رحلی (نشريه : 7- 262]

20.. تهران: موزه هنرهای تزئينی شماره نسخه: 7291

آغاز: برابر اقبال نامه انجام: رونده رهی زن که بر رودساز *** چون عمر شه آن رود باشد دراز

بخشي است از کتاب؛ خط: نستعليق ريز، کا: محمد صلاح بن حسين حسينی، تا: 1002ق، با سرلوح زرين، مجدول؛ جلد: فرنگی نخودی، تيماج مشکی، 20 سطر (11/5×20/5)، اندازه: 17×29/5سم[نشریه: 3- 128] 21. تهران: سلطنتی، شماره نسخه: 2170

آغاز و انجام: برابر

اقبال نامه و خردنامه ؛ خط: نستعليق خوب، کا: روزبه شيرازی، تا: 1010ق، به سال 1301 توسط آقا بهرام مفرب الخاقان داخل کتابخانه موزه سر کاری شده، مجدول، مذهب، داراي مينياتور خوب، با سرلوح مذهب مرصع، داراي کتيبه، کاغذ: دولت آبادی شکری رنگ، جلد: مقوای روکش تيماج جگری رنگ وسط ترنج دو سر ترنج، 442ص، 16 سطر راست و 14 نيم سطر مورب، قطع: وریري متوسط، اندازه: 16×26/9سم [ف: 4- 1255]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه : 2/ 15655

در حاشيه ديوان دهلوی نگاشته شده؛ خط: نستعليق، کا: ابراهيم ولد يخشی، تا: با تاريخ 1018ق، جلد: تيماج مشکی، 17 سطر، اندازه: 14×22/8سم [ف: 43- 218]

23. مشهد، گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2/ 144

آغاز و انجام: برابر با اقبال نامه

اقبال نامه، در فهرست به نام «شرف نامه» آمده است؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: 1042ق؛ واقف:

حاج محمد سعيد با مهر او؛ جلد. تيماج سبز لایه ای عطف و لبه ميشن عنابی، 37گ (17- 53)، 35 سطر

(13×20/5)، اندازه: 19×29سم [ف: 1- 120]

24. همدان ايزدی (حاجی)؛ شماره نسخه : 2/5

بی کا، تا: 1058ق، جا: کشمير [نشريه : 5- 366]

25. تهران: مجلس، شماره نسخه : 5/ 423

خط: نستعليق، بی کا، تا: رجب 1059ق، شرف نامه آن در روز شنبه 6 رجب1059( 358- 500)، و اقبال نامه با آن روز دوشنبه 15 رجب 1059 نوشته شده؛ مجدول؛ کاغذ: سفيد، 82ص (501- 582)، 22 سطر (11×19)، اندازه: 18× 30سم [سنا- ف : 1- 253]

26. تهران: مجلس؛ شماره نسخه : 2/ 260

خط: نستعليق، کا: معز الدين حسين بن محمد ميرک حسينی، تا 1062ق؛ مجدول، کاغذ: سفيد، 155ص(101- 255)، 21 سطر (10×19)، اندازه:16×25سم [سنا ف:1- 128]

27. تبريز؛ ملی؛ شماره نسخه :2804

آغاز: برابر اقبال نامه؛ انجام: از آن می که جان داروی هوش باد *** مرا شربت و شاه را نوش باد

كا: علي رضا بن محب على شريف حسن کرانه، تا: 1068ق؛ جلد:

ص: 499

چرمي سياه، 248 گ، 14 سطر، اندازه: 12× 18/5سم[ف: 1- 58]

٢٨ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3

آغاز: برابر

شرف نامه و اقبال نامه؛ خط: نستعليق، کا: محمد قاسم بمشچی، تا:1078ق، 120گ( 163پ- 282پ) [ف: 37- 508]

٢٩ . مشهد؛ الهيات؛ شماره نسخه: 6/ 171

آغاز و انجام: برابر با اقبال نامه

اقبال نامه. در فهرست با نام « شرف الدین»آمده است؛ خط: نستعليق، بی کا: تا: جمادی الثانی 1082 ق؛ کاغذ: نخودی، جلد: تيماجی مشکی ضربی، 30 سطر ( 13/8×29)، 20/5×35/5سم[ف: 1- 109]

٣٠ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17642

آغاز و انجام: برابر با اقبال نامه

اقبال نامه؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 12 ؛ در خاتمه چهار بيت از ديگر مثنوی های نظامی آورده شده است؛ واقف: مولانا منظورالحسن، تير 1368 ؛ کاغذ: حنايی، جلد: اسقاطی، 144 گ، 13 سطر، اندازه:11/9×18 سم [ف:17- 15]

٣١ . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5144

خط:نستعليق،کا:محمد عمر،تا: 27 صفر 1117 ق، به فرمايش محمد معصوم خان؛ مجدول، با سرلوح و چهل و پنج مجلس تصوير زيبا؛ كاغذ:سپاهاني،جلد:تيماج سرخ تيره ضربي مقوايي، 288 گ،13سطر(8×15) قطع: ربعی، اندازه: 12 × 13 سم[ف: 15- 4124]

٣٢ . كاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 269

آغاز: کواکب تو بر بستی افلاک را ** به مردم تو آراستی خاک را / تويی گوهر آرای پاوا خشيچ ** مسلسل کن گوهر اندرمزیچ؛

انجام: بيا ساقی آن جام رخشيده می ** به من ده که افسرده گشتم بخوی / که تا آن می خوشگوار افکنم ** غمي کز گرفتست جان وتنم

کا: شاه محمد حسينی، بي تا؛ افتادگی: آغاز (چند برگ)؛ مجدول مرصع ؛مهر: «عبدالله 1169»(شش ضلعی)؛ جلد: تيماج قهوه ای با ترنج وسرترنج، 232 گ، 15 سطر، اندازه: 12×18/5سم[ف]

٣٣ . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1

خط: نستعليق، بی كا، تا: 1189 ق؛ قطع: وزيری [نشريه: 7- 247]

٣4 . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 6

شرف نامه؛ خط: نسخ، بي كا، تا: صفر 1190 ق؛ قطع: وزيری [نشريه: 7- 247]

٣5 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15961

آغاز: بهی چهره باغ چندان بود ** كه شمشاد با لاله خندان بود؛

انجام: كه زيرك تر از ما در اين ترك تاز ** نگر چون شد از ما و نگشاد راز

خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 13 ؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ركابه دار، در اوايل نسخه لغات مشكل در حاشيه معنا شده؛ جلد:مقوا رويه كاغذ ابر و باد عطف و گوشه تيماج زرد، 302 گ، 11 سطر ، اندازه: 15×26سم[ف: 44- 159]

٣6 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5

خط: نستعليق، کا: نجفعلی، تا: 1228 ق [ف: 37- 141]

٣٧ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16176

خط: نستعليق هندی، کا: سيد سعادت علی، تا: سه شنبه 5 رجب 1232 ق [مختصر - ف: - 55]

٣٨ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16176

با شرح مفصل؛ خط: نستعليق، بی كا، تا: 1232 ق؛ كاغذ: فرنگی، قطع: خشتی [د.ث. مجلس]

٣٩ . تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 628

خط: نستعليق، کا: محمد شرف الدين پسر محمد حسين ساكن قصبه كوهير، تا: 1247 ق؛ محشی، بر پشت برگ آخر آمده:« چندی زاهد علی انعام دار كوهير جنت نظير در اين كتاب خواند به رد یاب شد 21 جمادی 1261» كاغذ: فرنگی، 498 گ، 14سطر، قطع: رقعی ، اندازه:13×21[نشریه: 13- 25]

40. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 5/ 1573- عکسی

آغاز: برابر

شرف نامه و اقبال نامه؛ خط: نستعليق ريز و خوش، کا: محمد هاشم بن محمد مهدی العرب،

تا: ذيقعده 1247 ق، جا: همدان؛ در«پنج کنج» او، با سرلوح بسيار زيبا، جدول بندی 5 راه و كمند 2 راه، ميان سطرها جدول بندی عمودی 2 راه؛ 187 ص( 374- 560) 45سطر در 4ستون[ف: 1- 24]

4١ . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 770

خط: نستعليق، بی كا، تا: 27 ربيع الثانی 1263 ق؛ قطع: رحلی [نشريه: 7- 101]

4٢ . مشهد؛ شيخ علی حيدر؛ شماره نسخه: 2/ 1104

آغاز: برابر اقبال نامه؛ انجام: فلك را بحشمت گراينده دار ** بدو داد و دين هر دو پاينده دار.

خط: نستعليق، کا: خواجه محبوب حسن، تا: 6 صفر 1272 ق؛ در حاشيه، مجدول؛ جلد: تيماج سرخ، 128 گ ( 1پ- 128 ر)، 15سطر ، اندازه :17/5×26 سم [مؤيد: 3 - 101]

4٣ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11794

آغاز و انجام: برابر با اقبال نامه

اقبال نامه؛ خط: نستعليق، کا: امير جوانبخت، تا: 1346 ق؛ از روی نسخه مکتوب آقای سيد مرتضی خوشنويس؛ واقف: امير جوانبخت؛ کاغذ: شکری فرنگی، جلد: مقوايی، 246 گ، 13سطر ، اندازه: 16×24سم[ف: 6- 84]

44. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4/ 6079/ 1

خط: نستعليق، کا: شرف الدين حسين بن حبيب الله، بي تا؛ كاغذ: سمرقندی، جلد: روغنی زمينه سبز ترنجی سرخ عطف تيماج قهوه ای بخارایی،

22سطر،(7/5×17)، قطع: وزيری ، اندازه: 13×25 سم[ف: 16- 192]

45 . تهران؛ ادبيات؛ شماره نسخه: 5/ 230-ج

شرف نامه و اقبال نامه؛ خط: نستعليق كهن، بی كا، بي تا؛ افتادگی:

ص: 500

آغاز و انجام؛ كاغذ: سمرقندی، جلد: تيماج سرخ مقوايی، 108گ ( 190 پ- 297 پ)، 25 سطر ( 10×16) ، اندازه: 14/5×22سم [ف: 1- 53]

46 . تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2231

آغاز: برابر با شرف نامه؛ انجام: مهدی داشت تابنده چون آفتاب*** ز بحران تب يافته رنج و تاب.

خط: نستعليق ممتاز، بي كا، بي تا؛ افتادگی: انجام؛ به احتمال قوی از خطوط زيبای بابا شاه اصفهانی است، متأسفانه حواشی پنج صفحه از نهايت كتاب را شايد به علت حك كاری و تذهيب زيبا و زرين كه داشته چيده اند در نتيجه نام راقم و تاريخ تحرير آن نامعلوم است، صفحات زوج مجدول زرين و رنگين، با سرلوح كتيبه ای شكل مذهب مرصع خوب؛ كاغذ: دولت آبادی غبار زرافشان، جلد: مقوای روغنی بوم مشكی منقش به گل و بوته،

124 ص، 20 سطر در چهار ستون، قطع: رحلی، اندازه: 26×36/5سم[ف:4- 1257]

4٧ . تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 713

آغاز: برابر شرف نامه؛ انجام: برابر با اقبال نامه

شرف نامه و اقبال نامه؛ خط: نستعليق بسيار خوش، بي كا، بي تا؛ دومجلس مينياتور عالی، از شيوه تذهيب و رسم الخط مي توان حدس زد كه مربوط به اوايل قرن 11 ق است، اين نسخه از كتابخانه حسين بن شاملو و بعد حسن خان شاملو بوده و به تاريخ 1282 و 1322 به ترتيب به عرض كتابخانه مباركه گذشته، دوشمه مذهب مرصع ممتاز، تمامی صفحات مجدول كمند دار زرين وبند لاجوردی، با دو سرلوح مذهب مرصع مزدوج ممتاز به سبك کار شمشیر مهر: «غلام زاده قديمی شاه عباس حسن بن حسين 1029 » « بنده شاه ولايت حسن بن حسين 1026 » ، « غلام شاه عباس حسین قورچی شمشیر »ناصرالدين شاه؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: مقوای ابره چرم ساغری مشكی ضربی، اندرون تيماج زرشكی ساده، 385 ص، 23 سطر، قطع: وزيری متوسط، اندازه: 14×24 سم [ ف: 4- 1259]

4٨ . تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2229

آغاز: بر انگيخت آوازي از خشك رود *** كه از تري آرد فلك را فرود؛ انجام: بهنگام اين برگ ريزان سخت *** فرو پژمريد آن كياني درخت

قسمتي از اسكندر نامه و ناتمام است؛ خط: نستعليق ممتاز، كا:ميرعماد، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ پشت صفحه اول دويادداشت نوشته شده كه دو استاد خط شناس تاييد كرده اند، خط اين نسخه از مير عماد است، اينك شرح يادداشت ها:«بسم الله الرحمن الرحيم. اين اوراق شريف از كثرت وضوح حاجب بشهادت و تصديق كسی ندارد علو رتبت و شرافت و مقام آن بالاتر است و بر اهل خبرت و دانش و بصيرت پوشيده نيست كه

هيچ يك از نويسندگان و اسلاف باين شيوه و تمامی غير از استاد بزرگ مير عماد ننوشته است و نسبت اين اوراق به غير از آن استاد بكسي ديگر سزاوار نيست و باعلی رتبه و مدارج خط است گوهريست نفيس و مقوم آن خبرت و دانش است. العبد المذنب علي محمد اللواسانی في شهر شوال المكرم فی سنه 1285 ، با سجع مهر العبد حسنعلی محمد» یاداشت دیگر «بسم الله تعالي شانه اذا قالت حذام فصدقوها فان القول ما قالب حذام آنچه عاليجناب

اخوی ميرزا علی محمد تصديق نموده حجت است محمد جعفرحکیم الهی» یاداشت دیگر «اين كتاب اسكندرنامه از جمله كتبی است كه اين چاكر درگاه آسمان جاه بديوان هيمونی اعلی فروخته ام بمبلغ هفتاد تومان شهر صفر المظفر 1298 با سجع مهر میرزا محمود وزیر»مجدول زرين؛ كاغذ: دولت آبادی زرافشان ،غبار، جلد: مقوای روكش تيماج زيتونی وسط ترنج چهار گل ترنج، 50 ص، 20 سطر در چهار ستون، قطع: رحلی، اندازه: 22×34

سم [ف: 4- 1261]

4٩ . تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2223

آغاز: برابر؛ انجام: هزاران در و دو هزاران سلام *** ز ما بر محمد عليه السلام. تمام شد كتاب اسكندر نامه حكيم گرامی شيخ نظامی. اقبال نامه: چو نام شهش فال مسعود باد *** درين داستان شاه محمود باد

در متن شرف نامه و در حواشي اقبال نامه كتابت شده؛ خط: نستعليق هندی، بی كا، بی تا؛ نستعليق؛ افتادگی: انجام (ورق اول) و انجام؛ دارای پنج مجلس مينياتور آب و رنگ خوب به مناسبت موضوع اشعار، صفحات مذهب و مزين به گل و درخت، دارای حواشی مذهب منقش بسيار خوب، مجدول زرين؛ كاغذ: كشميری، جلد: مقوای ابره تيماج ترياكی، اندرون كاغذ بنفش، 475 ص، 15 سطر در متن و 14 نيم سطر (مصرع) در حواشی، قطع:وزیری ، اندازه: 15/6×24/4 سم [ف: 4 - 1263]

5٠ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4/ 420

آغاز و انجام: برابر با شرف نامه

شرف نامه؛ خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ 152 ص ( 356- 507) 23سطر(9×15)، اندازه:14×21سم[ سنا: ف: 1- 252]

5١ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5/ 420

اقبال نامه؛ خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 69 ص (509- 577)23 سطر (9×15) ، اندازه: 14×21 سم [سنا - ف: 1- 252]

5٢ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3

شرف نامه؛ خط: نستعليق خوش، بی كا، بی تا؛ مجدول؛ كاغذ: سفید، 82گ(88- 170پ) ، 19سطر(8×11) ، اندازه: 12×18سم[سنا: ف:1- 154 ]

5٣ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4/ 308

اقبال نامه؛ خط: نستعليق خوش، بی كا، بی تا؛ مجدول؛ كاغذ: سفيد،40گ( 171ر- 210پ) ، 19سطر(8×11)، اندازه: 12×18سم[سنا-ف: 1- 154]

54 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7/ 13858

آغاز: برابر؛ انجام: چو طالع نمودن آن بلند اختري ** كه شد

ص: 501

ساخته سد اسكندری

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: گالينگور قهوه ای، 53 گ ( 318 پ- 370 پ)، 16 سطر [ف: 37- 423]

55 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4/ 933

خط: نستعليق، کا: عبدالعلی بن محمد حسين نائيني، بی تا؛ 168 ص (493 - 660 ) [ف: 3 -171]

56 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5/ 933

اقبال نامه؛ خط: نستعليق، کا: عبدالعلی بن محمد حسين نائينی، بی تا، جا: تهران؛ 85 ص ( 661- 745)[ف: 3- 171]

5٧ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3 / 13834

آغاز: برابر با شرف نامه؛ انجام: چو طالع نمودن آن بلند اختری *** كه شد ساخته سد اسكندری

منتخب؛ خط: نستعليق، بي كا، بي تا؛ در ضمن شماره فوق آمده؛ 40ص، 202- 241 [ف: 37 - 389]

5٨ . خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 444

خط: نستعليق، کا: محمد ولد سلطان كرني من اعمال خلخال، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ تملك در رمضان 1074 ؛ مصحح، مقابله شده؛ جلد: تيماج قهوه ای ضربي با ترنج با سر، 22 سطر، اندازه: 12×23[ف: 223]

5٩ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1984

آغاز: برابر با شرف نامه؛ انجام: چو بر خواند اين نامه را شهريار*** خرد ياورش شد وفرهنگ يار / همين داستان باد از او سربلند *** همو باد از اين داستان بهره مند

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تيماج مشکی ترنج و سر مجدول گرهی، 95 گ، 17 سطر، اندازه: 16×23سم [ [ف مخ: 1- 152]

6٠ . فردوس؛ قائم؛ شماره نسخه: 3/ 11

آغاز: برابر؛ انجام: کرد نظامی ز پي زيورش *** غرقه گوهر زقدم تا سرش / شکر که اين نامه به عنوان رسيد *** پيشتر از عمر به پايان رسيد

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ اشعار دو ستونی؛ اهدايی: سيد حسين مصطفوی ؛65گ(100- 164)، 23سطر،اندازه: 16×25سم [فهرست قائم: ]

6١ . قم؛ گلپايگانی؛ شماره نسخه: 8 / 517- 137/ 3

آغاز: کسی را که قهر تو از سر فکند *** بپامردی کس نگردد بلند / همه زير دستيم وفرمان پذير *** تويی ياوری ده تويی دستگير؛

انجام: هنرمند فرزند استاد او *** که هم درس اوبود و هم راز و

خط: نستعليق، بي كا، بي تا؛ افتادگی: آغاز؛ 45 گ، 14 سطر [ف: 1- 359]

6٢ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28295

آغاز: برابر اقبال نامه؛ انجام: فلك را بهشت گردانيده دار *** بدو داد و ... هر دو پاينده دار

خط: نستعليق، بي كا، بی تا [رايانه]

6٣ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4129

آغاز: برابر شرف نامه؛ انجام: غمی كان گرفتست جا در تنم

خط: نستعليق، بی كا، بی تا [الفبائی: 49]

64 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4133

آغاز: برابر اقبال نامه؛ انجام: فزون از همه زندگانيش باد

خط: نستعليق، بی كا، بی تا [الفبائي: 49]

65 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20905

بی كا، بی تا؛ خريداری از علی اكبر سلطانی [رايانه]

66 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17901

اسكندرنامه و ...؛ بی كا، بی تا؛ انتقالی از كتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی ؛ اندازه: 12/4×20/9سم[ [رايانه]

6٧ . همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه: 15

آغاز: چو خاقان ز ما زينهاری شود ** از آن برتری سوی خواری شود

ظاهرًا بخشی از شرف نامه؛ خط: نستعليق؛ بی كا، بی تا؛ جلد: مقوایی عطف پارچه، 97 گ، 21 سطر ( 21×22) [ف: 15]

اسكندرنامه / شعر / تركي

eskandar-nāme

احمدی، احمد بن ابراهيم، - 815 قمری

(ahmadī, ahmad ebn-e ebrāhīm (- 1413)

اهدا به: تيمور لنگ

تاريخ تأليف: 1 ربيع الثانی 792 ق

منظومه ای است به تركی در حدود 8250 بيت كه شاعر آن را به نام سليمان چلبی فرزند سلطان ايلدرم بايزيد ( 792- 805) سروده است. در آن از نظامی پيروی كرده و نكته های فلسفی و تاريخی از زبان ارسطو بر آن افزوده است.

آغاز: فصل بسم الرحمن الرحيم *** قاموسيه رينی دووای حکيم

انجام: خيريله اولسون اينا و عبيده شاد *** كاحمدينی خير ايله ايلايه ياد

[قاموس الاعلام 1/ 800؛کشف الظنون 1/ 86؛ هدية العارفين 1 / 121 ؛فرهنگ نامه های فارسی 1/ 183؛ الشقايق النعمانيه 1/ 183 ؛ الشقایق النعمانیه 18؛ دنا 1 / 813(5نسخه)

١. تهران؛ ملك؛ شماره نسخه: 4948

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، کا: سلمان اصفهانی، تا: صفر 924 ق؛ كاغذ: ترمه، جلد: ميشن سياه لبه دار، 126 گ، 20 سطر، اندازه: 16/9×24/3سم[ف: 1- 599]

٢. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2186

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، کا: ابراهيم منشی، تا: رمضان 937 ق؛ دارای 13 مجلس نقاشی آب و رنگ متوسط، مجدول، مذهب، با سرلوح مذهب مزدوج؛ مهر: ناصرالدين شاه قاجار؛ كاغذ: سمرقندی لبه

ص: 502

طلايی، جلد: مقوای روكش تيماج، 633 ص، 12 سطر، قطع: وزيری، اندازه: 18/5×29[ف: 3- 10]

٣. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7807

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، بی كا، تا: 4 محرم 993 ق، بی كا؛ مجدول مذهب، با پنج نقش ميناتور؛ جلد: تيماج زيتونی مجدول، 187 گ، 15 سطر، اندازه: 12×21/5سم[ ف: 26- 290]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25127

بی كا، بی تا؛ خريداری از امرالله صفري [رايانه]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4182 -ف

خط: نسخ معرب، بی كا، بی تا [فيلم ها-ف: 3- 27]

اسكندرنامه / شعر، تاريخ ايران / فارسی

eskandar-nāme

ثنائی مشهدی، حسين بن محمد، - 996 ؟ قمری

(sanā’ī mašhadī, hoseyn ebn-e mohammad (- 1588)

مثنوی است. در سرگذشت مؤلف آورده اند كه اين مثنوی را تمام نكرد. پس از نعت و مناجات به جنگ های اسكندر مقدونی می پردازد.

آغاز: بنام جهان بخش ملك آفرين *** سراپرده افراز چرخ برين / بخاك افكن افسر سروری *** سكندر ده سعی اسكندری

[نسخه ها منزوی 3632 ؛ دنا 1/ 813(3نسخه) فهرستواره منزوی 10/ 152]

١. تهران؛ ملك؛ شماره نسخه: 2/ 2024

خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 11 و 12 ؛ كاغذ: ترمه، جلد: ميشن قهوه ای، 14 سطر [ف: 8- 170]

٢. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5/ 1018-ف

نسخه اصل: بادليان ش 70 فرازر ( 1071 )؛ بی كا، تا: ربيع الاول 1108 ق [فيلم ها-ف: 1- 555]

٣. تهران؛ ملك؛ شماره نسخه: 5/ 3841

آغاز: برابر

حدود 750 بيت؛ خط: شكسته نستعليق، بي كا، بي تا؛ كاغذ: ترمه، جلد: رويه ميشن قهوه ای، 6گ ( 82 ر- 87 پ)، سطور راسته و چليپا، اندازه: 15×25سم [ف: 7- 83]

اسكندرنامه / داستان / فارسی

eskandar-nāme

حكيم، منوچهر، 1289 شمسی

(-hakīm, manūčehr (1910 -)

اسكندرنامه اي است كه در زمان صفويه ساخته شده است. درآغاز گفته شده كه حكيم منوچهر ناقل آن است.

[دنا1/ 813؛سبک شناسی 2: 130- 131- 3: 261؛ مشترك پاكستان 6 - 991]

١. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3025

آغاز: بوجد آی ايدل بجوش اين زمان كه باز آمديم بر سر داستان اما صاحب جلد دوم مولانا منوچهر حكيم ناقل است و می فرمايد كه چون سلطان صاحبقران حلقه فكن گوش گردن كشان نتيجه دار بر گزيده خالق يكتا؛ انجام: رو بطرف تركستان روانه شو نوفل پيش خواند با برداشت روانه گرديد تا انشاء الله تعالی باقی داستان را در جلد دوم و آشكار شدن نقابدارها را عرض خواهيم نمود آمين يا رب العالمين بيت: گر بهم بر زده بينی خط من عيب

مكن *** كه مرا گردش ايام بهر بر زده است

جلد دوم؛خط:نستعليق، بي كا، تا: 1106 ق؛ دارای 34 تصوير نسبتًا زيبا؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تيماج نارنجی رنگ ضربی، 598 ص،22سطرقطع: رحلی ، اندازه: 22×34/5سم [ف:10- 472]

٢. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8446

انجام: به قدرت يك زنده فيل و منقار او سرخ است به گفته او عمل كن ساعتی نشده ديد.

خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 13 ؛ دارای 25 مجلس نقاشی آب و رنگ ضعيف؛ جلد: تيماج مشكی، 155 گ، 23 سطر، اندازه:21/5×35/5سم[ف: 28- 47]

٣. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3161

آغاز: مستوفی دفتر دانش و مسخر صفحه آفرينش چنين ... كه او را اسكندر بن دارای اصغر گويند و بلغت يونانی نام اواخشيده روس است يعنی فيلوسف قالب خلق عالم بدين بت پرستی بود؛

انجام: و شاهزاده اصلان در ولايت روم پادشاه شد و باقي عمر را در آنجا بسر برد شاهزاده اصلان ... برحمت ايزدی پيوست.

همان اسكندرنامه ای است كه در روزگار صفويه ساخته شده در هفت جلد به نقل از حكيم منوچهر و بارها به چاپ رسيده است؛

خط: نستعليق، کا: حاجی ميرزا عبدالباقی بن محمد اسماعيل و فرزندش احمد، تا: 1264 ق؛ فرزند كاتب احمد بن عبدالباقی یاداشت های الصافی نوشته: «اين هفت جلد اسكندرنامه را مرحوم مغفور خلد آشيان جنت مكان رضوان آرامگاه حاجی ميرزا عبدالباقی طاب ثراه در زمان طفوليت مرقوم داشته اند اين كمين بنده كوچك ترين اولاد آن مرحوم در چندي قبل بملاحظه اين كه خط ابوی بود اغلب صفحات آن كه پاره و يا افتاده بود از روي اسكندرنامه ديگر نوشته و ملحق داشته ام اميد است هر وقت فرصت نمايم اگر سهوی در نوشتن اين كتاب از حيث پاك شدن و غلط نوشتن اتفاق افتاد تا آخر صحيح نمايم به تاريخ شنبه پنجم شعبان المعظم 3325 نمقه احمد بن عبدالباقی»دارای 102قطعه تصوير كه 7 عدد آن در سرلوحه هر جلد نقاشي شده و 3 تصوير در آغاز و سه تصوير در پايان و باقی در ميان نسخه؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تيماج يشمی مقوايی، 870 ص، 18 سطر، قطع:رحلی ، اندازه:21×34 سم [ف: 10- 744]

اسكندرنامه / تاريخ ايران / فارسی

ص: 503

eskandar-nāme

ناصری كرمانی، ق 14 قمری

(nāserī kermānī (- 20c)

منظومه ای در داستان اسكندر و دارا. شاعر از شعراء عهد ناصرالدين شاه و در اصفهان بوده است.

آغاز: دهمين از كيان سكندر بود *** كز هنر از همه فزونتر بود

[دنا1/ 813؛مکتبة اميرالمؤمنين1/ 39]

تهران؛ ادبيات؛ شماره نسخه: 282 حكمت

آغاز: برابر؛ انجام: قرعه آمد بنام بتليموس *** گشت گيتی بكام بتليموس

خط: نسخ، بي كا، تا: قرن 13 و 14 ، مجدول زرين، در پايان نسخه ستايش است از حاجی ميرزا علی انصاری به نظم فارسی؛ جلد: مقوا عطف تيماج قهوه ای، قطع: بياض رقعی [ف: 2- 4]

اسكندرنامه = كلام ارسطاليس / تاريخ / عربی

eskandar-nāme = kalām-e arestālīs

با داستان پدر « اسكندر » آغاز می شود، كه او را فرزند نمی شد، تا منجمان را گرد آورد و گفتند تو را پسری شايسته خواهد بود،پس چنين شد و پدر او را براي آموزش به ارسطاليس سپرد.

سفارش هايی را دربر دارد از ارسطاليس به« اسكندر يونانی » که از وی به گونه فرزانه ياد می كند. نامه هايی از اسكندر به شاهان ايران و هند، نامه از ارسطاطاليس به اسكندر ... حركت اسكندر،ورود او به هند.

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1/ 1974- عکسی

آغاز: بسمله ... كان من قصته ان كان رجلاً لا يقال له فيلسوف من اهل المدينة يقال لها ما قاذونية و كان من اهل بيت الملك، افضي ذلك اليه وراثة عن ابيه، و كان لايولد له. فاشتد ذلك عليه؛

انجام: الانسان من الرذايل ازداد به بصيرة. هذا الذي وجدته من كلام ارسطاليس. و الحمدلله رب العالمين. و صلوته علي اكرم خلقه سيدنا محمد و آله و عترته الطاهرين.

انجام 2: قال السابع اعلم اني خرجت الي هذه الدار مضطرًا ... قال سقراط المواهب الهية اربع: العقل و العافية و الامن و الكفاية.

فبالعقل يعبد الرب و بالعافية تطيب الحيواة و بالامن تسكن النفس و بالكفاية يقع العزة. تمت. تم.

خط: ثلث خوش و شكسته، بی كا، تا: 1070 ق؛ 164 ص ( 2- 165)[ف: 1- 25]

اسكندرنامه / داستان / فارسي

eskandar-nāme

چاپ: ايرج افشار از روی نسخه آقای سعيد نفيسی

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1428 -ف

نسخه آقای سعيد نفيسی؛ بی كا، تا: قرن 5 و 6؛ 264گ، قطع: رحلی [فيلم ها-ف: 1- 10]

تهران؛ مينوی؛ شماره نسخه: 126

همان نسخه بالا [نشريه: 6- 638]

اسكندرنامه / داستان / فارسی

eskandar-nāme

به فارسی سه گونه اسكندرنامه ديده شده است: 1. اسكندرنامه ای كه در قرن ششم مأخذ نظامی گنجوی بوده و بقيه شاعران از وی پيروی نموده اند و مأخذ اسكندرنامه فردوسی علي التحقيق با اسكندرنامه نظامی تفاوت دارد؛ 2. نسخه ای كه به اسكندرنامه قديم معروف است و از اين كتاب نسخه ای در كتابخانه مرحوم سعيد نفيسی موجود بوده كه آن را از كتاب های قرن پنجم و ششم دانسته اند؛ 3. اسكندرنامه كه كتابی عظيم است و به ظن

نزديك به يقين در دوران صفوی تحرير شده و از منابعی است كه نقال ها در مجالس از آن استفاده مي كرده اند، كه احتما لاً از عربی به فارسی ترجمه شده و گويند مأخذ رواياتش وهب بن منبه بوده است. جامع و يا مترجم اين كتاب معلوم نيست و اين كتاب با وارد شدن به هر كشوری با توجه به آداب و رسوم آن، رنگ همان مردم را به خود گرفته است. چنان كه اسكندر در اين كتاب، مسلمان و موحد و نمازگزار و پيغمبر ايرانی معرفی می شود. اين كتاب در ايران و بمبئی و ... چاپ گرديده است و نسخه های خطی فراوانی در كتابخانه های مختلف دنيا از آن وجود دارد. نسخه های زير داستان اسکندر مقدونی است و لشکرکشی و فعاليت های ايشان در کشور گشايی هاست که به نثر گزارش داده شده است. نسخه ها يكسان و همانند نيست و با هم تفاوت هايي دارد.

١. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15967

آغاز: نيست بنشين تا هرگاه كه بتو بفرمايم بتقديم رسانی اما چون فيلقوس؛ انجام: فريدونرا نديدند در پاي قصرش بيهوش ديدند بهوشش آوردن.

در اين نسخه، داستان از زماني كه فيلقوس در مصر به رمالی زندگی را مي گذراند آغاز مي شود و بعد به كمك همين حرفه وزير پادشاه مصر شده و بعد قيصر روم و به دنبال آن به جنگ با هما دختر بهمن بن اسفنديار برمی خيزد كه از داراب پسر هما شكست مي خورد و نهايتًا از ازدواج داراب و دختر فيلقوس،اسكندر زاده می شود و بعد از آن شروع داستا نهای اغراق آميز از جمله رفتن اسكندر به جنگ داراب بن داراب (برادرش) و به

جانب دخمه بهمن و طلسم دخمه را شكستن و برادر را دفن كردن، كشته شدن زينب سامری به دست اسكندر، شفا دادن عيسي (علیه السّلام) نسيم را و رفتن سرهنگ زمان به غار ديو سفيد و ...

ص: 504

می باشد. اين نسخه كامل نيست و با آوردن اشعاري از حافظ درحين نقل داستان و لغاتی از جمله و« سنبك » و « حسب الاشاره » و « كشيك »و نيز لغات تركی « الكه » و غيره نشان دهنده اين است كه نسخه متأخر از قرن هشتم بوده و نثر ساده عهد صفوی را يادآور می باشد. اينك قسمتی از داستان را به عنوان نمونه نقل می كنيم : «اما افلاطون با غلامان در سنبك بر روی آب مي رفتند تا بعد از هفت شبانروز حكيم زمان بجزيره افتاد تا انشاالله در جلد سيوم اين دفتر در الكه مغرب بيان كنيم...» خط: نستعليق، بي كا، تا: حدود قرن 12 ؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ واگذاری بنياد مستضعفان در شهريور 1367 ؛ كاغذ: حنايی، جلد: ميشن دارچينی ضربی، 306 گ، 22 سطر، اندازه: 20×33/5 سم[ف: 17- 10]

٢. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2609

آغاز: تا شب بسيار از هم کشتند، شام دست کشيدند؛ انجام: زنگيان دور ترا گرفتند صدا آمد بزرگشان را کشت تمام شد الماس آخواست سالاران را بگيرد.

داستان اسکندر مقدوني است و لشکرکشي و فعاليت های ايشان درکشورگشايی هاست که به نثر گزارش داده شده است؛ خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 13 ؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مشمای سياه، 20 گ، 25 سطر، اندازه: 11×19سم [ف مخ: 1- 151]

3. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3137

آغاز: بسمله الحمدلله ... اما راويان اخبار و ناقلان آثار و طوطيان شکر شکن و شيرين گفتار چنين روايت کنند که در ولايت طوران پادشاهی بود افراسياب نام که از ملوک کيان بود؛ انجام: روی بجانب اسکندر بن داراب بن بهمن بن اسفنديار آوردکه آن سپاه از نظر غايب شد

خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 13 ؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تيماج قهوه ای مجدول با ترنج و سر، 363 گ، 23 سطر، اندازه: 20×33سم [ف مخ: 1- 151]

4. تهران؛ الهيات؛ شماره نسخه: 15

انشای تازه ای است از داستان اسكندر مقدونی؛ خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 12 و 13 ؛ دارای جدول و بيست و شش تصوير مجلس مشكی و شنگرف و زرين و لاجورد و سبز؛ كاغذ:فرنگی، جلد: تيماج قهوه ای ضربی، 219 گ، 23 سطر (14/5×26) ، قطع: رحلي، اندازه: 20/5×34سم[ف:9]

5. مشهد؛ مدرسه ميرزا جعفر؛ شماره نسخه: 187

خط: شكسته نستعليق، بي كا، تا: قرن 13 ؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ قطع: ربعی [چهار كتابخانه مشهد-ف: - 27]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8255

آغاز: آغاز داستان اسكندرنامه جلد اول ... بسمله حمد بيقياس حكيمی را سزاست كه زورق ماه و خورشيد؛ انجام: از آنجا باد بر قيطور پيچيده آتش زبانه كشيده بالا رفت و بآسمان دويم رسيد

خط: نستعليق تحريری، بی كا، تا: احتما لاً قرن 13 ؛ افتادگی: انجام؛ مجدول نارنجی و لاجورد، دارای سرلوح آب و رنگ، دارای چند مجلس نقاشی آب و رنگ ضعيف؛ جلد: تيماج قهوه ای و عطف تيماج قرمز، 192 گ، 24 سطر، اندازه: 20/5×32/5 سم[ف: 2/ 27- 32]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9838

خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 13 ؛ از آن ملا علی اكبر بن ملا غلام رضا؛ كاغذ: فرنگی، جلد: تيماج مشكی ضربی مقوايی، 220 گ،29سطر(17×27)

، قطع: رحلی، اندازه: 22 × 33سم[ف: 17- 493]

8. تهران؛ ملك؛ شماره نسخه: 3050

آغاز: رفتن شاه هفت کشور ملک دادگر خسرو نامور سکندر ذوالقرنين به ترکستان؛ انجام: که ان شاء الله ببينم چون خواهد شد.

خط: شكسته، نستعليق، کا: رضا علی، تا: 12 ربيع الثانی 1208 ق، براي کربلائی محمد شريف مشهدی؛ كاغذ: کاغذ فستقی، جلد: ميشن سبز، 202 گ، 18 سطر، اندازه: 18/8×30/7سم[ف: 2- 26]

٩. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3136

آغاز: کشته شدن داراب از دست وزيران نمود و خبر شدن اسکندر و ايشان را بقصاص رسانيدن، بعد از چهل روز داراب را بر فراز تخت پدر نشانيدند؛ انجام: اما راويان اخبار چنين روايت کرده اند که فيلقور خلعت ايالت روم را پوشيد و در روم رسيد بتکده ها را خراب کرده

جلد اول و دوم؛ خط: نستعليق نازيبا، بی كا، تا: جمادی الاول 1265 ق (پايان جلد اول)؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا با روکش کاغذاسليمی، 265 گ، 20 سطر، اندازه: 20×31 سم[ مخ: 1- 151]

١٠ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13298

آغاز: فرود بيافرد افرود آمدند؛ انجام: همراه رفتند در حوالی متفاوت با نسخه های ديگر؛ خط: نستعليق، کا: علی صراف خراسانی، تا: - 13301322 ق؛ افتادگی: آغاز و انجام [الفبائی: 49]

١١ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1368

آغاز: اسبشان داد مرخص کرد روز ديگر آمدند اردو ... طبل رزم زدند روز ديگر محمد لعل را کشت مغلوبه شد شکست به کفر افتاد؛ انجام: نمرود حکيم را گفت برو درشهر بگو نمرود آمده

خط: تحريری، بی كا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛جلد: مقوا، 59 گ، مختلف السطر، اندازه: 11×18سم[ف مخ: 1- 150]

١٢ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1426

آغاز: شانزده روز شد آمد ديد ريختند حکيم ديد جنگ درگرفت آمد که با دعوی عقد صبح شد شاهزاده ديد؛ انجام: خاست برخيزد چسبيد گريه کرد بيدار شد بردش به قضای حاجت آورد حب بخورد به او اسم داد

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا، 53 گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17سم [ ف مخ: 1- 150]

١٣ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1430

آغاز: تاخت از عقب آمد بابا برگشت با مظراب او را کشت فرار

ص: 505

کرد؛ انجام: نتردا دويد مايل شد بوسيد گفت بعد برگشت نثر و ارسلان فر از اين گفت مرا به بحريدنت وارسلان را آوردند

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا، 72 گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17سم[ف مخ: 1- 150]

١4 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1435

آغاز: با سپاه آمدند کيار جلد گرفت مغلوبه شد الوس به خبر شد با سپاه بيرون آمدند؛ انجام: عرندس گفت اين پيل ها را بفرستيد به سنکر بست

قسمتي از اسکندرنامه است؛ خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا، 127 گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17 سم [ف مخ: 1 - 151]

١5 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22569

آغاز: فرود بيا فردا فرود آمدند الماس بغول گفت برو نقابدار را بياور؛ انجام: دويمی را شقه كرد خود طرحام آمد نقابدار گفت حالا دير وقت است.

داستان مفصل و عاميانه ای است از اسكندر و ياران افسانه ای او (مهتر نسيم، الماس خان، ارسطو، افلاطون، بابا، ...) با تحرير جديد كه جنبه ادبی ندارد و با زبان محاور های و مناسب برای نقل در قهوه خانه ها و مجالس نوشته شده است. پس از شرح واقعه ای، پرداختن به یک شخصیت از داستان را با عبارت « بشنو از » شروع می كند كه برای آشنايی با نثر آن، قسمتی از آن را ذكر مي كنيم:« بشنو از الماس جادو فرستاد به بيند امير بچه خيال است آمد ديد ميايد برگشت خبر داد الماس آمد ديدن الب باو گفت او جوهرغلامش را فرستاد »؛خط: نستعليق تحريری، کا: ميرزا علی حسينی ؛

الاصل خراسانی، تا: 1322 تا 1331 ؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اوراق آن در صحافی پس و پيش شده، بنابراين نمي توان شمه ای از داستان را در اينجا نقل كرد. از انتهای بخش های داستان چنين برمی آيد كه كاتب اين كتاب را طی ده سال برای مرشد خود نوشته است، در برگ 148 آمده است

«كتبه اقل السادات ميرزا علی الحسينی الاصل خراسانی از جهت مخدومی ها كربلائی مهدی درويش اختيار در كمال دماغ سوختگی و پريشانی صورت اختتام يافت».و نيز در برگ 353 آمده ،«. بقلم درويش ... بجهت سرور مكرم جناب كربلائی ... مرشد خودم يادگار نوشته شد.»؛

كاغذ: نخودی و حنايی كمرنگ، جلد: تيماج ضربی دارچينی، 605 گ، مختلف السطر، اندازه: 10/7×17/3 سم[ف: 17- 12]

١6 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7629

آغاز: بسمله آذر برزين پسر فرامرز با بهمن بعد از جنگها صلح كرد بهمن اراده بلخ؛ انجام: با تو كار دارم مظهر او را نصيحت كرد قبول ننمود امر مظهر شاه.

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ بی كا، بي تا؛ جلد: تيماج مشكی مجدول، 242 گ، 40 سطر، اندازه: 20/5×32/5 سم[ف: 26- 125]

١٧ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17452

بی كا، بی تا [د.ث. مجلس]

١٨ . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25575

بی كا، بی تا؛ خريداری از امان الله [رايانه]

١٩ . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27202

بی كا، بی تا؛ خريداری از رضا ميدانی [رايانه]

٢٠ . تهران؛ مينوی؛ شماره نسخه: 160 بخش 3

بی كا، بی تا [ف: - 119]

اسكندرنامه حروفی / شعر / فارسی

eskandar-nāme-ye horūfī

فضل الله حروفی، 740- 796؟ قمری

(fazl-ol-lāh-e horūfī (1340 - 1394)

مثنوی است عرفانی دربرگيرنده سؤال و جواب. پرسش ها از«شاه» و پاسخ ها از «پیر» مرشدی، مسائل عرفاني و وضع سلوك سالك در سلوك الي الله در آن آمده است. اين همان«حاصل حیات» است كه در كتابخانه ملی به نادرست از « میر دانا» دانسته است.

آغاز: ابتدا كردم به نام ذوالجلال *** حی و قيوم و قديم بی زوال / ز آب لطف اوست اشيا جمله حی *** اوست باقی، هست فانی كل شيئ

انجام: رو طلب كن اي شه عالي مقام *** مقصد كلی از ره و السلام

چاپ: ضمن « مجموعه رسائل حروفيه » به كوشش كلمنت هوارت، معلم مدرسه زبانهای شرقی در پاريس و دكتر توفيق در سال 1909 /م 1327 ق در مطبعه بريل در ليدن

[فهرستواره منزوي 10/ 153]

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 5/ 762

آغاز و انجام: برابر

در فهرست با عنوان« حاصل حيات » و مير دانا دانسته كه خطاست؛

خط: نسخ و نستعليق، بي كا، تا: محتملاً قرن 11 ؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تيماج قهوه ای ترنج و نيم ترنج مقوايی لولادار، 47 ص

17 سطر ( 9×13) ، اندازه:12×17/5سم[ف: 2- 285]

اسكندرنامه ناصری / داستان / فارسی

eskandar-nāme-ye nāserī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18534

نسخه بسيار نادر؛ کاتب = مؤلف، بی تا [د.ث. مجلس]

اسكندر و دارا / شعر / فارسي

eskandar va dārā

ناصری بخاری

ص: 506

nāserī boxārī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1/ 6096

آغاز: آنكس كه كشيده جام صهباي سخن *** داند بكجا نهاده ام پای سخن / در دوره خود به زير اين چرخ بلند *** مانند سكندريم و دارای سخن؛ انجام: قرعه آمد بنام بتلميوس *** كشت گيتی بكام بتلميوس

به نظم؛ خط: نسخ، بي كا، تا: قرن 13 ؛ پس از آن داراي شعرهای ميرزا علی انصاری و طغرای تفرشی و سها و شمس العلماء پارسی است در 2 ص ( 12 پ- 13 ر)؛ كاغذ: فرنگی، جلد: تيماج سبز ،ضربی لایی،10گ(3پ- 12پ)14 سطر (8×13) قطع: ربعی،اندازه: 14×20سم [ف: 16- 196]

«اسكندر ودخمه شاهان» 􀂽 اسكندر و بدخمه شاهان 􀂫

«اسكندريه »􀂫تحفة الحفاظ 􀂽

اسكندريه = جواب سؤالات اسكندر = پرسش و پاسخ = مبدأ و معاد = اصول دين / كلام و اعتقادات / فارسی

eskandarīye = javāb-e so’ālāt-e eskandar = porseš v-a

pāsox = mabda’ v-a ma‘ād = osūl-e dīn

جرجانی، علی بن محمد، 740- 816 قمری

(jorjānī, ‘alī ebn-e mohammad (1340 - 1414)

پاسخ پرسش های كلامی و فلسفی است كه امير اسكندر بن عمر بن امير تيمور گرگان (حکمران فارس و عراق عجم در سال های 715- 718ق)در 815ق[ در برخی نسخه ها 818 آمده است که با تاريخ وفات جرجانی نمی خواند] از اصفهان برای سيد شريف به شیراز فرستاد ، در یک «مقدمه» و هشت« فصل » و یک «خاتمه» مقدمه در تمهيد معذرت جهت قصور ادراك وعبارت؛ 1. مقصود آفرينش؛ 2. آفريده اول؛ 3. چگونگی تركيب روح و جسد؛ 4. ثواب و عقاب؛ 5. فرشته؛ 6. حقيقت شيطان؛ 7. صراط و سؤال و ميزان؛ 8. معراج؛ خاتمه: در وصيت مشايخ. در اين رساله سيد شريف جرجانی اصول دين و مسائل اعتقادی را با اختصار به روش اهل ظاهر و متشرعين بيان کرده است و پس از آن به روش حکما و اهل معنی تأويل می کند. در برخی نسخه ها آمده است که وی اين رساله را برای «سلطان سعيد طغرل » نگاشته است، که ممکن است تعبير ديگری از نام «اسکندر بن عمر باشد، چرا که در برخی نسخه ها از وی با عنوان« سلطان سعيد ميرزا اسکندر » نام برده شده است. اين رساله در جلد اول فهرست آستان قدس با عنوان « اصول دين (رساله) » معرفی شده است، و هر چند در جلد چهارم آن فهرست(ص 21 ) به غلط بودن عنوان اذعان شده، عنوان نادرست به

نسخه های منزوی و از آنجا به ديگر فهرست ها راه يافته است.

آغاز: 1.(آغاز پرسش ها:) اول در باب آفرينش كه منظور از آفرينش چه بود و سببی كه باعث آفرينش بود چه بود. اول مخلوقات و سبب تقدم او بر خلق چه بود .... (آغاز پاسخ ها:) بسمله، در تمهيد معذرت جهت قصور ادراک و عبارت اکابر علماء بحث و فکرت تصريح کرده اند که بطريق تأمل و نظر و مباحث حقائق اشياء و احوال آن را بر سبيل اجمال توان دانست.

[بسياری از نسخه ها با پاسخ ها شروع می شوند و پرسش ها را ندارند]

[دو آغاز زير در برخی نسخه ها در ابتدای رساله آمده است]

2. بسمله. و مقتضای فرمان بندگی حضرت سطان جلالی خلد الله ملکه و خلافته كلمه ای چند از اقوال اصحاب ظاهر و تاويل بدان وجه كه مسموع بود مكتوب گشت با وجود فتور در ادراک و قصور در عادات.

3. حمد بيحد مر حضرت باری را كه عين بصيرت انسان را جهت دريافتن حقايق و دقايق منور و روشن گردانيد.

انجام: 1. لكن درين صورت بعضی از اصحاب رياضت را كه از بدن بكلی منخلع شده اند لمعه ای از مراتب چون برق خاطف ظهور كند و اشارت ايشان به توحيد از آنجا ناشی گردد و الله الموفق للصواب و اليه المرجع و المآب

2. و كمال فرشتگان مقرب ثابت است بي تغير زياده و نقصان پس جبرئيل در مثل اين حالت مصاحب نباشد، و الله اعلم بالصواب [به نظر اين پايان مربوط به پايان فصل هشت و قبل از خاتمه می باشد]

چاپ: توسط محمود فاضل، در محقق نامه، جلد دوم، ص 1447-1389

[الذریعة 24: 101با عنوان «نخستین آفریده »؛ نسخه های منزوی 2/ 732و 736 ؛فهرستواره منزوی6/ 70( 40 نسخه)، 6 / 73با عنوان «اصول دین»و 6/ 154با سرآغاز دوم با عنوان « رساله فلسفی» دنا1/ 814- 816(75نسخه) ؛ نیز نگاه کنید به جلد اول این مجموعه ذیل «آفرینش - صنع و صانع » از سید یوسف جرجانی که شباهت هايی با اين رساله دارد]

١. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: ٩/ 4650

آغاز: برابر ١؛ انجام: برابر ١

در فهرست با عنوان و« حقيقت اشياء » ناشناس آمده؛ خط: - نستعليق، كا: احمد بن محمود متطبب تولمي گيلانی، تا: ٨٦٤ - ٨٦٦ ق؛ جلد: مخمل قرمز، ٢٤ گ ( ١١٠ پ- ١٣٣ ر)، اندازه:12/5×17سم[ف: 12- 224]

٢. تهران؛ ملك؛ شماره نسخه: 9/ 4009

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

در فهرست با عنوان« رساله عرفانی » آمده؛ خط: نستعليق، کا: امان الله بن حسين بن حسن اسفراينی، تا: 929 ق؛ در هامش؛ كاغذ: ترمه، جلد: ميشن قرمز لبه دار، 15 سطر، اندازه: 12/6×17/6سم[ف: 7- 145]

٣. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 323

ص: 507

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعليق، بی كا، تا: 968 ق؛ واقف: خواجه شير احمد؛ 11 گ، 19 سطر، اندازه: 13×19سم[ ف: 4- 21]

٤. تهران؛ الهيات؛ شماره نسخه: ١

آغاز: برابر ١؛ انجام: برابر ١

خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن ١٠ ؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تيماج قهوه ای ضربی مقوايی، ١٣ گ ( ١پ- ١٣ پ)، ١٥ س ( ٧×14/5)، اندازه:13/5×24

سم [ ف:209]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1/ 1163- ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها-ف: 1- 575]

٥. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16/ 531

در يک مقدمه، و هفت فصل و يک خاتمه؛ خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 10 ؛ كاغذ: سفيد ترمه، جلد: مشكی مقوايی عطف تيماج قهوه ای، 10 گ ( 255 ر- 264 پ)، 23 سطر ( 6×9) ، اندازه: 17×26/5 سم [سنا - ف: 1- 327]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 16/ 3497-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلم ها-ف: 2- 154]

٦. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6/ 14362

آغاز: برابر 2؛ انجام: الا بعضی از ارباب رياضت را كه از بدن بكلی منخلع شده اند و الله أعلم بالصواب

در فهرست با عنوان «اختلاف اهل الظاهر و التأويل - پاسخ پرسش های اسکندر»؛ خط: نستعليق، کا: علاءالدين قاضی ؛ (صاحب مجموعه)، تا: قرن 10 ؛ كاغذ: شرقی، 12 گ ( 31- 42) در حاشيه [ف: 36- 265]

٧. تهران؛ ملك؛ شماره نسخه: ١٨/ 1666

آغاز: برابر ١؛ انجام: برابر ١

در فهرست با عنوان « رساله کلامی » و بدون مؤلف. در فهرست در توضيح مطالب چنين آمده است:با عنوان فصل: حکمت آفرينش، آفريده اول، ترکيب روح و بدن، فرشته، جبرئيل، مردم معتاد، اعراف، معراج پيامبر»؛خط: نستعليق، كا: علی بن شعبان ، رومی علائی، تا: با تاريخ ١٠٠٠ ق؛ تملک: فرهاد ميرزا ١٢٨٢،ميرمحمد منير مدرس پسر يوسف با مهر « يوسف » كاغذ: فرنگی، جلد: ميشن سياه، اندازه: ١٢×13 سم[ف: 5- 325]

٨. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 5/ 2114

آغاز: بسمله و به نستعين، هذه اسؤله التی عرض السلطان الاعظم اسکندر خان؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ و نستعليق، بي كا، تا: محتملاً قرن 11 ؛ كاغذ: بخارائی، جلد: تيماج ماشی يك لا، 33 ص، 17 سطر ( 6×12)، اندازه: 10×17سم [ف: 5- 130]

٩. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3/ 14739

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 2

خط: نستعليق، بی كا، تا: نيمه نخست قرن 11 ؛ مصحح، دارای عبارت« بلغ قبالا » كاغذ: شرقی، 5گ ( 14 پ- 18 ر)، 31 سطر، اندازه: 12×22سم [ف: 37 - 318]

١٠ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/ 5690

خط: نستعليق، بی كا، تا: قرن 11 ؛ كاغذ: اصفهانی ضخيم، جلد:تيماج مشكی يك لا، 22 ص ( 1-22) 15 سطر، قطع: رقعی، اندازه:12/5×20/5

سم [ف: 17- 142]

١١ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ١٢٩

آغاز: برابر ١؛ انجام: برابر ١

در فهرست با عنوان« رساله در اصول دين » خط: نستعليق،كا: عنايت الله ديلمانی، تا: ١٠٢١ ق؛ در صدر رساله نوشته شده: «رساله مير سيد شريف علامه جرجاني كه بجهة سلطان ابوسعيد طغرل تصنيف كرده بود»، اين رساله بدون خطابه و مقدمه آغاز شده؛ واقف: ملاموسی ؛ كاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: پارچه ای ،زرد اخری، ١٦ گ، ١٥ سطر، اندازه: ١٠×20 سم[ف: 1- 44]

١٢ . شيراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 1/ 35

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ، بی كا، تا: 1030 ق؛ كاغذ: نخودی، جلد: مقوا با تيماج مشکی، 19گ، 16سطر(5/5×11/5)، اندازه: 9×17سم[ف: 2- 385]

١٣ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 2

خط: نستعليق، کا: شيخ امين الدين نصيرالدين محمد خفركی، تا:با تاريخ 1031 ق؛ سطرها چليپا، مجدول؛ تملک: موسی خان کروسی به تاريخ 1248 ، محمد نصير الشريف ابن عنايت الله، محمد ابراهيم، محمد علی؛ مهر:«اردشیر»(بيضی)؛ جلد: دو رو تيماج رو مشكی، 4گ ( 226 پ- 229 ر)، اندازه: 19×30سم[ف: 14- 68]

١٤ . تبريز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3/ 3232

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعليق، بی كا، تا: رجب 1032 ق؛ كاغذ: فرنگی، جلد: چرمی ضربی، 17 گ، 11 سطر، اندازه: 13×19سم[ف: 2- 815]

١٥ . قم؛ گلپايگانی؛ شماره نسخه: 6/ 4976- 66/ 25

آغاز: بسمله سؤالاتی که حضرت اميرزاده اسکندر که حاکم شيراز بوده از حضرت سلطان العارفين سيدشريف رحمة الله کرده؛

انجام: برابر

خط: نستعليق شكسته، بي كا، تا: سلخ ذيقعده 1034 ق، جلد: مقوا، 8گ، 21 سطر، اندازه: 12×21سم[ف: 1- 360]

١٦ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 26/ 8948

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

كامل. در صدر نسخه آمده است :«رساله که ميرسيد شريف جرجانی به جهت سلطان ابوسعيد طغرل تصنيف کرده»؛خط: نستعليق شكسته، کا: خليل ذوالقدر، تا: 1054 ق، جا: احمدآباد گجرات؛ رساله های بعد از آن در مجموعه: 27 . فايده ای نجومی درباره برجها و حالات كواكب ( 263 ر)، 28 . احاديثی از امام صادق و اميرالمؤمنين ( 263 ر)، 29 . از اعجاز خسروی ( 263 پ)؛

ص: 508

كاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تيماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج ، 6برگ، ( 258 ر- 263 ر)، ابعاد متن: 10/5×23/5، اندازه: 14/4×4/ 26سم[ف: 1/ 29- 441]

١٧ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/ 10160

آغاز: برابر 1؛ انجام: ای بدرماندگی پناه همه ** كرم تست عذرخواه همه. والله اعلم بالصواب

خط:نستعليق،بی كا،تا:با تاريخ 1057 ق؛جلد:تيماج قهوه ای مجدول، 135ص(1- 135) ، 17سطر، اندازه: 9 ×20سم[ف: 32- 194]

١٨ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16/ 8915

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط:نسخ و نستعليق،بی كا، تا: باتاريخ 1060 ق؛ كاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تيماج مشكی ضربی با ترنج و سرترنج، 37 ص ( 257- 293)

17سطر(5×13) اندازه: 10/8×18/8سم [ف: 1/ 29- 324]

١٩ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3/ 332

آغاز: برابر 1؛ انجام: (پايان نسخه (فصل 9):) در مثل اينحالت مصاحب نباشد و الله اعلم بالصواب [برابر با انجام 2]. فصل دهم در وصيت مشاع احكام شريعت بافهام خواص و عوام ميرسد ... (پايان فصل دهم:) و اشارت ايشان به توحيد از آنجا ناشی مي گردد. و الله الموفق. [برابر با انجام 1]

خط: شكسته نستعليق، بی كا، تا: 1063 ق؛ در نسخه حاضر پاسخ ها در نه فصل است و فصل دهم به قلم کاتبی ديگر بر آن افزوده شده است، کاتب اول كه نام خود را نياورده در ذيل نسخه به چليپا چنين نوشته است «حسب الاشاره مخدوم ملاذ دردمندان آقا محمد مؤمن اين اقل خليقة بل لا شی بالحقيقه محمد باقر باعث تتميم تحرير اين رساله شريفه گرديد و السلام تحريرا به تاريخ شهر جمادي الاول سنه 163»[ با توجه به رساله قبل مجموعه بايد 1063 باشد]، تا ص 39 به خط كاتب سابق يعني محمد مؤمن حسينی است و از آن پس را كاتب دوم نوشته و در پايان نسخه افزوده است:

«تتمه رساله سابقست كه در نسخه ديگر ملاحظه شده تمت تحرير يافت» و پس از اين فصل دهم رساله را نوشته است؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تيماج سبز، 18 ص ( 35- 52)، 22- 26 سطر، قطع: بياض رقعی [ف: 10- 978]

٢٠ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 20/ 511-ط

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

در نسخه حاضر فصل آخرين (وصيت مشايخ) شماره 11 دارد؛ بی كا، تا: 1085 يا 1065 ؛ بر پشت آخرين برگ يادداشت های مختلف است به شعر و نثر و از آن جمله يادداشتی است درباره مونثات سماعی از شماره 1 تا 70 ؛ كاغذ: اصفهانی آهار مهره نخودی رنگ، جلد: تيماج قهوه ای، 8گ ( 285 پ- 292 ر)، 21 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×19سم[ف: 22- 215]

٢١ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 635

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ، بی كا، بی تا؛ واقف: ابن خاتون، 1067، 20گ، 12سطر، اندازه: 12×17سم[ف: 4- 21]

٢٢ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 27/ 5180

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعليق، بی كا، تا: 1069 ق؛ 9گ ( 281- 290)[ف: 15- 331]

٢٣ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ٣٣٨٢٢

آغاز: برابر ١؛ انجام: پيغمبر صلی الله عليه و آله را از آنجا برداشته شد تا به عرش رسيد و عجايب بي نهايت مشاهده گردد

در فهرست با نام« رموز شرايع (رساله در » آمده؛ خط: نستعليق، كا: محمد مؤمن، تا: ١٠٧٨ ق، افتادگی: انجام؛ ضميمه نسخه ش ١٥٠٨٨ ؛ واقف: مكتبة الامام امير المومنين (علیه السّلام)، ارديبهشت ١٣٦٥، كاغذ: فرنگی نخودی، جلد: گالينگور، ٦، 21سطر، اندازه:17×28 سم [الفبائي: 645]

٢٤ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5/ 10165

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... در شهور سنه خمس عشر و ثمانماة اسكندر بن عمر شيخ بن امير تيمور كوركان

خط: نسخ، بی كا، تا: با تاريخ 1082 ق؛ 13 ص ( 145- 157)، اندازه: 12/5×20سم[ف: 32- 199]

٢٥ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:ض 11070

آغاز: بسمله حمدله در شهور سنه خمس و ثمانمائه اسكندر بن عمر شيخ بن اميرتيمور؛ انجام: برابر 2

خط: نستعليق، کا: محمدخان، تا: 1082 ق؛ كاغذ: نخودی سرخی، جلد: ميشن، 15 سطر، قطع: وزيری كوچك، ابعاد متن: 6/5×15، اندازه: 13/5×22 سم [الفبائی: 21 ]

٢٦ . مشهد؛ شيخ علی حيدر؛ شماره نسخه: 3/ 1365

آغاز: اين رساله ای است مشتمل بر سؤالاتی كه سلطان سعيد مغفور؛ انجام: برابر 1

در فهرست نام سؤا ل کننده به صورت« سلطان سعيد ميرزا اسکندر » ضبط شده است؛ خط: نستعليق، کا: محمد شفيع فيروز آبادی، تا: 1083 ق، جا: حيدرآباد؛ جلد: تيماج قهوه ای، 9گ ( 10 پ- 18 ر)، 23سطر، اندازه: 10/5×18 سم [مؤيد: 3 - 302]

٢٧ . شيراز؛ هاشمی، نورالدين (خاندان)؛ شماره نسخه: 19/ 17

کا: رفيع الدين محمد بن غياث الدين محمد، تا: 29 ذيحجه 1084 ق [نشريه: 5- 288]

٢٨ . تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 26/ 2911

انجام: برابر

خط: نستعليق، بی كا، تا: 1092 ق، جا: اجمير هند؛ كاغذ: هندی نخودی، جلد: تيماج حنايی مقوايی، 4ص ( 95- 98)،11سطر، اندازه: 21×32/5

سم [ف: 3- 133]

٢٩ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 26/ 14709

آغاز: برابر 1؛ انجام: بلكه مقارنت و مفارقت ميان ايشان امری معنويست، ليكن قوه وهمی انسانی كه شيطان داخلی است و تابع حواس ظاهره است، امثال اين امور معنوی

خط: نسخ، کا: اسحاق بن نوروز شولستانی، تا: 1095 ق؛ افتادگی:

ص: 509

انجام؛ اشعار مختلفی در حاشيه از شاعرانی چند از جمله دلاوری، حافظ و شيخ علي نقي كمره ای آمده؛ تملک:« برادران ميرزائي » به تاريخ رمضان 1364 ؛ كاغذ: شرقی، جلد: مشمع مشكی عطف تيماج مشكی، 2گ ( 228 ر- 229 پ)، 23 سطر ( 12× 17/5)، اندازه:19×25سم [ف: 37 -253]

٣٠ . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 37/ 1035

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

در فهرست با عنوان « رساله فلسفی » در 7 فصل و يك خاتمه،چنين آغاز مي شود: «هو رساله مير سيد شريف كه به جهت سلطان طغرل تصنيف كرده»؛ خط: تعليق، بی كا، تا: 20 ذيقعده 1097 ق ؛[ف: 3- 266]

٣١ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 20/ 11619

آغاز: الحمدلله رب العالمين ... اما بعد در شهور سنه خمس عشر و ثمانمائة اسكندر بن عمر؛ انجام: برابر 1

در پايان نسخه به عنوان « رسالة المعراجية » آمده است؛ خط: نستعليق، کا: محمد نصير فرزند ملا حسن، بالانكابی جيلانی، تا: 1119 ق؛ مصحح؛ كاغذ: فرنگی، 9گ ( 95- 103)، 22سطر ،اندازه: 6×15سم[ف: 29- 377]

٣٢ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: ٢/ 8364

آغاز: برابر ١؛ انجام: برابر ١

در فهرست با عنوان« اصول دين » خط: نسخ، بی كا، تا: شوال ١١٣٠ ق؛ مجدول؛ جلد: تيماج قهوه ای، ٢٥ گ ( ١٢٠ پ- ١٤٤ پ)،11سطر،اندازه:13×23سم[ف:21- 326]

٣٣ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23966

آغاز: هو الحكيم اجوبه ميرسيد شريف علامه جرجانی بسم الله الرحمن الرحيم؛ انجام: للصواب و اليه المرجع و الماب ... و عن والديه تم

خط: نستعليق، بی كا، تا: 1132 ق؛ كاغذ: نخودی، جلد: مقوا، اندازه: 11×19 سم [رايانه]

٣٤ . قم؛ گلپايگانی؛ شماره نسخه: 6/ 1051- 141/ 6

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعليق، بي كا، تا: يک شنبه 4 جمادي الاول 1132 ق؛ پس از اتمام رساله دو فايده کوتاه درج شده يکی سؤال از مولوی رومی درباره مقام امام علي (علیه السّلام) و پاسخ وی و ديگری ترکيب معجون فلاسفه که مادة الحيات نيز خوانند؛ 12 گ، سطور چليپا، اندازه:10/5×17/5سم [ف: 1 -359]

٣٥ . اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 4/ 204

خط: نسخ، بی كا، تا: ذيقعده 1180 ق، مصحح؛ جلد: تيماج زرشكی مجدول، 12 گ ( 91 ر- 102 پ)، اندازه: 11×17/5سم[ف: 1- 153]

٣٦ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8/ 6713

خط: نستعليق، کا: محمد سعيد خلخالی، تا: جمادی الاول 1190 ق؛ جلد: مقوايی عطف تيماج قهوه ای، 5گ ( 123 ر- 127 ر)،اندازه: 17×22سم [ف: 17- 271]

٣٧ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 10/ 3424

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعليق، بي كا، تا: قرن 13 ؛ داراي علامت بلاغ؛ 7گ، 22سطر اندازه: 13×19سم [ف مخ: 1 - 152]

٣٨ . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: ٢/ 2293

آغاز: برابر ١؛ انجام: و هم ازين عوالم ديگر است كه تابع ارواح است

در فهرست با عنوان« رساله فلسفی » و ناشناس آمده است؛ خط: نسخ،كا:حيدر بن حكيم محمد تبريزی،تا:قرن ١٣ ،جا:ارومی؛كاغذ:سپاهانی و فرنگی، جلد: تيماج مشكی ضربی، ١٨ گ ( ١٢٠ پ-127ر) ، 16سطر(7/5×16)، اندازه: 13/5×24سم[ف: 9- 929]

٣٩ . قم؛ گلپايگانی؛ شماره نسخه: 5804- 144/ 29

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم الحمدلله رب العالمين وصلي الله علي سيدنا محمد وآله اجمعين اما بعد در شهور سنه خمس عشر و ثمانمائة اسکندر بن عمر؛ انجام: در لباس محبوسات نادر افهام متمکن وروشن گردد مشابه آن است که گويند از فرشته به فرمان خداي تعالي فعل صادر

خط: شكسته، نستعليق، بی كا، تا: قرن 13 ؛ افتادگی: انجام؛ جلد: گالينگور قهوه ای، 8گ، 15 سطر، اندازه: 11×18، سم[ف: 1- 360]

٤٠ . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 5

آغاز: بسمله و به استعين، الحمدلله رب العالمين و العاقبه للمتقين و لا عدوان الاعلي الظالمين و الصلوة و السلام علي محمد و اله اجمعين؛ انجام: برابر 2

در فهرست با عنوان« مبدأ و معاد » خط: شكسته نستعليق، بي كا، تا: قرن 13 ؛ كاغذ: ترمه، جلد: تيماج قرمز يك لا، 19 ص، 15 سطر (9×17)،

اندازه: 15×24/5سم [ف: 5- 63]

٤١ . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3/ 4650

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ، کا: علی اصغر شاه كوهی، تا: 1226 ق؛ كاغذ: فرنگی كبود، جلد: تيماج سرخ ضربی مقوايی، 21 ص ( 23- 43)، 18سطر(7×12)، اندازه:10×17سم[ف:14- 3593]

٤٢ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26102

آغاز: بسمله. حمدله ... در شهور سنه خمس و عشر و ثمائه اسكندر بن عمر؛ انجام: برابر 1

خط: نستعليق شكسته، بی كا، تا: 1234 ق [رايانه]

٤٣ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4/ 8702

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ و نستعليق، کا: ابوالفضل، تا: 1234 ق؛ جلد: تيماج مشكی بدون مقوا، 12 گ ( 81 پ- 92 پ)، اندازه: 10×14/5سم[ف: 22- 245]

٤٤ . قم؛ مركز احياء؛ شماره نسخه: 9/ 4412

خط: نستعليق، بی كا، تا: دهه وسط محرم 1238 ق؛ مصحح؛ جلد:

ص: 510

تيماج مشكی، 7گ ( 220 ر- 226 پ)، 20 سطر، اندازه: 15×21/5 سم [محدث ارموی مخ: 1- 133]

٤٥ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ٢٨٨٢٠

آغاز: برابر ١؛ انجام: برابر ١

خط: نستعليق خوش، بی كا، تا: ١٢٤٨ ق؛ ضميمه نسخه ش ٢٨٨١٣ ؛ كاغذ: نخودی [ رايانه]

٤٦ . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 11/ 2372

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 2

خط: نستعليق، بی كا، تا: 1250 ق، 13 گ، 12 سطر، اندازه: 15×21 سم [ف مخ: 1- 152]

٤٧ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18/ 8871

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 2

كامل؛ خط: نستعليق، کا: محمد حسن بن محمد علی مازندرانی بارفروشی، تا: با تاريخ 1253 ق؛ كاغذ: فرنگی نخودی، جلد: گالينگور سبز، 10 ص( 263- 272) ، اندازه:19/3×22/8سم (ف: 1/ 29- 196]

٤٨ . قم؛ گلپايگانی؛ شماره نسخه: 6/ 7997- 197/ 36

آغاز: برابر 1؛ انجام: پس محض توحيد نباشد چنانکه مشهور است و حينئذ سخن در توحيد حقيقی ميسر نشود والله اعلم بالصواب.

خط: نستعليق، بی كا، تا: 20 ذيحجه 1257 ق؛ جلد: تيماج مشکی مجدول، 7گ، 28 سطر، اندازه: 10×17سم[ف: 1- 360]

٤٩ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6/ 9562

خط: نستعليق، کا: محمد مهدی بن محمد رضا اصفهانی مشهور به ارباب، تا: 1257 ق؛ جلد: تيماج قرمز عطف تيماج قهوه ای، 10 گ ( 112ر- 121پ) ،16 سطر، اندازه: 15 ×21سم[ف: 24- 305]

٥٠ . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8/ 5697

خط: نستعليق، کا: ملا محمد شهير به ملا آقا جان مازندرانی، تا:1268 ق؛ جلد: تيماج قهوه ای، 7گ ( 36 ر- 42 پ)، اندازه:17×21/5سم[ف: 15- 99]

٥١ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 626

آغاز: اين اجوب هايست كه استاد البشر و العقل الحاديعشر؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ، بی كا، تا: 1279 ق؛ واقف: نائينی؛ 19 گ، مختلف السطر، اندازه: 12×21سم[ف: 4- 22]

٥٢ . كرمانشاه؛ مدرسه آية الله بروجردی؛ شماره نسخه: ٣/ 119

آغاز: برابر ١؛ انجام: برابر ١

خط: نسخ خوب، كا: محمد باقر محمد حسن بروجنی، تا: ١٢٩٤ ق؛ جلد: تيماج مشكی، ٨گ ( ٥٦ پ- ٦٣ پ)، ٢٣ سطر، اندازه: 13/5×21/5سم[ف: 93]

53. قم؛ مركز احياء؛ شماره نسخه: ٣/ 1780

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عكسی ف: ٥- 238]

٥٣ . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 51/ 7535

خط: نستعليق چليپا، بی كا، تا: قرن 14 ؛ كاغذ: فرنگی، جلد: مخمل آبی روی مقوا، 14سطر(7×16) ، قطع: ربعی، اندازه: 13×21/5 سم[ [ف: 16 -616]

٥٤ . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3439/3

آغاز: الحمد لله رب العالمين... بعد در شهور سنه خمس وعشرون و ثمانمائه اسکندر بن عمر از اصفهان کسی فرستاد به شیراز؛ انجام: برابر 1

خط: نستعليق كا: شيخ محمد واعظ تهرانی، تا: دوشنبه 22ربیع الثانی 1307ق؛ 12گ (23 ر - 34پ)، 18 سطر، اندازه: 11×18سم [محدث ارموی مخ: 1 - 133]

55. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3260/12

آغاز: برابر 1؛ انجام: و هر کس متوجه شود که توکید اثبات آن کند اثبات خود کرده باشد در توحید کردن و از آنجا تعداد لازم آید پس محض توحید نباشد چنانکه مشهور است و چند سخن در توحید حقیقی میسر نشد و الله اعلم بالصواب. تم بعون الله و حسن توفيقه و الحمد لله رب العالمين.

خط: نستعلیق بی کا، تا: 1307ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج بی مقوا، 11ص (169-159)، 19 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 18×28سم [ف : 10 - 863]

٥٦. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7518/12

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ، کا: محمد علی کرمانشاهی، تا: 1308ق؛ گویا از روی نسخه 1083ق نوشته است؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی یک لا، 8گ (77پ-84پ)، 14 سطر، اندازه: 11/5×18سم [ف: 3 - 285]

٥٧. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12297/23

آغاز: برابر 2؛ انجام: و از شق دیگر که نقصان لازم می آید غافل نماند و چون قصد او اثبات وحدانیت بوده باشد از او عفو کرده باشند قدتم بالخير والسعادة

در فهرست با عنوان «المعقول والمنقول» و ناشناس آمده؛ خط: نسخ خوش، کا: محمد طاهر ،مشهدی، تا: 1309ق، جا: مشهد؛ کاغذ: حنایی آهار مهره :جلد: تیماج ضربی، زرکوب ترنج دار، 8 ص 273 (280- 372) 31سطر، اندازه: 20/2×33/1سم [ف: 10- 250]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 486/24- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا ابتدا از آن سید جلال الدین تهرانی بوده [ف: 2 - 260]

58. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4781-24/81

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعلیق، کا: محمد علی، تا: 1312ق؛ جلد: گالینگور ،قهوه ای،15گ، 11 سطر، اندازه: 15×23سم [ف: 1 - 359]

٥٩. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10241/1

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعلیق، کا: میرزا محمدخان کاشانی، تا: 1320ق؛ کاتب خواهرزاده میرزا محمد خان کاشانی خواهر زاده میرزا محمد علی خان مجیرالدوله کاشانی، منشی مخصوص وزارتتألیفات است؛

ص: 511

جلد :مقوایی 27گ (1پ - 27پ)، 17 سطر، اندازه: 21×32سم[ ف: 32 - 275]

٦0 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10481/1

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

در فهرست با عنوان «کلمات مشایخ» و ناشناس آمده ولی فصول و عناوین آن با این رساله هماهنگ است؛ خط: نستعلیق بی کا، بی تا ،جلد: تیماج سرخ با عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 4گ (35پ-38ر)،اندازه: 19×24سم [ف: 33/1 - 48]

٦١ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16927/3

آغاز: سؤالاتی که سلطان سعید مغفور امیرزاده اعظم اسکندر استاد البشر از سلطان العلماء سند الحكماء زين الاشراف المشه_ور بسید شریف جرجانی قدس سره نموده این است ؛انجام: و ارواحی که از فضایل و رذایل خالی اند، ایشان را نه لذت بهشت و نه عقوبت دوزخ باشد، پس آن ارواح در در مرتبه باشد م_یان دوزخ و بهشت.

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا، پس از آن پاسخ شیخ بهایی به این سؤال که «کلام صفت فعل است یا صفت ذات؟ (فارس_ی) (ص 121) تعریف چند اصطلاح منطقى الفرق بین الضد و النقض، الفرق بين المكان و الجهه الفرق بين اجزاء القضيه واجزاء التصديق (عربی) (ص 121) دو فایده در نحو و حکمت چند سؤال و پاسخ آنها در عقاید (ص (122) (عربی و فارسی)؛ جلد: چرم قهوه ای روشن روی مقوا، 15 ص (107-121)، 15 س_طر (11×15) ،اندازه: 17×22سم [ف: 4-]

٦٢ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4954/18

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

در هشت سؤال و هشت جواب؛ خط: نسخ، کا: میر جعفر عبدالله الحسینی، بی تا، کاغذ ،سپاهانی، جلد: روغنی حاشیه گل وبوته میان ترنج 14گ (245 پ-258ر)، 14 سطر (7/5×14)، اندازه: 15×25سم [ف: 14 - 239]

٦٣. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1988/3

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج مش_کی بدون مقوا، 24 ص (55-78) قطع : خشتی، اندازه: 16×20/5 سم [ف: 9 - 697]

٦٤. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9075/8

آغاز: ابتدای آن برابر 2 و بعد برابر 1؛ انجام: برابر 1

کامل. در نسخه با نام «از افادات میرسید شریف قس در اق_وال اصحاب ظاهر و ارباب تأویل» خوانده شده؛ خط:نستعلیق، کا،مهر علی، بی تا، جا: مراغه کاغذ فرنگی شکری آهار مهره، ج_لد: میشن مشکی، مجدول، 3گ (223-225ر) چلیپا (15× 22/5) ، اندازه: 20/6×31/3سم [ف: 29/2 - 705]

٦٥. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 46/12 - ج

آغاز: بسمله سؤالاتی که امیر زاده اسکندر از... میرسید شریف در ایام حکومت در شیراز نموده: اول در باب آفرینش اول چیزی که آفریده شد جمعی عقل را می گویند و جمعی عشق را انجام: برابر 1

ترتیب پرسش ها و پاسخ ها متفاوت با ترتیب نسخه های دیگر است؛ بی کا، بی تا؛ 3گ (254ر-256پ) [ف: 23]

٦٦ . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 631/3

خط: نسخ، بی کا، بی تا، جلد: تیماج زرشکی بدون مقوا، 17گ (64 پ - 80 پ)، اندازه: 10/5×14/5سم [ف: 2 - 462]

٦٧ . مشهد؛ نواب؛ شماره نسخه: 9/2

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ جلد : تیماج عنابی لایه ای، 9گ (37-29)، 17) سطر (7×12) ، اندازه: 13/5×18سم [ف: 23]

68 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1861/19

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 2

خط: نستعلیق، کا: رفیع الدین محمد بن غیاث الدین محمد،بی تا؛ در این نسخه خاتمه ای است کوتاه در چگونگی بیان احکام شریعت و طریقت و حقیقت نگارش یافته برای علوم؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 4گ (106ر-109ر)، اندازه: 15×25/5سم :[ف 5 - 286]

٦٩ . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1207/14

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

بی کا، بی تا، 14 ص (91-104) [ف: 5 - 497]

70. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 56/1-فیروز

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

این نسخه 9 سؤال است و 9 فصل در جواب به سؤال ها؛ بی کا، بی تا، جلد: تیماج قرمز یک لا، 31 ص (2-32)، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12/5×20سم [ف: 21 - 198]

71. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14280/37

آغاز: برابر 1؛ انجام: برابر 1

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، بی کا، بی تا ،جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی ترنج با زمینه مذهب با نقش گل، مجدول، 6گ (97ر- 102ر) ،اندازه: 15×25سم [ف: 38 - 399]

72. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1142/14-ف

نسخه اصل: بادلیان اکسفورد 94 والکر walkar ( 1298) بی کا، بی تا [فیلم ها-ف: 1 - 568]

73. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1037/4

آغاز: سید المحققین میرسید قدس سره در رساله ای که در اجوبه اسوله میرزا اسکندر بن عمر شیخ نوشته فرموده «تاويل عدد طبقات دوزخ و بهشت چنین کرده اند که عناصر بسیط 4 است و كبات عناصر 3 و عدد افلاک نه؛ انجام: و اعراف اشاره بآن مرتبه است و در تأویل معراج روحانی رسول الله سخنان بسیار بزرگ فرموده

برگرفته از پرسش و پاسخ های سید شریف است؛ خط: تعلیق،

ص: 512

بی کا، بی تا؛ 2گ (207 ر - 208 ر) [ف: 3 - 193]

٧٤. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 113/9 بخش 3

نسخه اصل: مجموعه کرامت رعنا حسینی؛ بی کا، بی تا[ مینوی - ف: 107]

٧٥. یزد؛ مدرسی؛ شماره نسخه: بدون شماره/5

آغاز: سوالاتی که امیرزاده اسکندر از حضرت سید المحققين سند المدققين سيد شریف ؛انجام: به نوعی آن را بیان فرمایند که دل آن را قبول کند و حقیقت آن معلوم شود.

خط: نستعليق تحریری، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج تریاکی، 2گ (148- 149)، 11سطر (5×9) ، اندازه: 9×14سم [میراث اسلامی: 8- 457]

٧٦ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 8305

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين وصلى الله علی سید ؛انجام: و الله الموفق للصواب و اليه المربع و الماب تمت الرساله...محمد مفيد اللاهجاني عفى عنه

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [الفبائی: 21]

77. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 6555/9

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

در فهرست با عنوان «رساله عرفانی» و ناشناس آمده بی کا، بی تا، 8گ (197 پ-204ر) [ف 5 - 18]

78. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1396/2

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: پسته ای ،جلد: میمشن سرخ [ف: 5 - 262]

79. تهران؛ ملک شماره نسخه: 6403/1

آغاز: برابر 2؛ انجام: برابر 1

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد جواد بن محمد حسین طهرانی متطبب، بی تا؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوایی رویه ابری، 40گ (1پ -40ر) 33 سطر، اندازه: 15/4×24/5سم [ف: 9 - 369]

80.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6383

آغاز: برابر 1؛ انجام: اثبات وحدانیت بوده باشد از و عفو کرده باشند

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ به طور چلیپا؛ 5گ، اندازه: 17×26 سم [ف: 4 - 22]

81.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:6000

آغاز: الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين؛ انجام: برابر 2

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 7گ، 26 سطر [ف: 4 - 22]

82. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:5976

آغاز: الحمد لله رب العالمین؛ انجام: برابر 1

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ بعد از این مقاله ای است در روح [ف: 4- 22]

اسکندریه / تاریخ / فارسی

eskandarīye

کاشانی، محمد تقی بن حسین، 1236 – 1321 قمری

(kāšānī, mohammad taqi ebn-e hoseyn (1821-1903)

درباره اسکندر ذوالقرنین از روی اخبار شیعی و تاریخ در این باره ابوالکلام آزاد وزیر فرهنگ پیشین هند رساله ای دارد که آن در تهران به چاپ رسیده است و او می گوید که افسانه اسکندر از داستان کوروش گرفته شده و ذوالقرنین قرآن همان کوروش شاهنشاه ایران است. در «تنویر المقياس من تفسير ابن عباس» و «تفسیر ابوالفتوح رازی» نیز چنین آمده است (مجله سخن گفتار محجوب درباره اسکندرنامه)

آغاز: بسمله حمدله... چنین گوید بنده ... محمد تقی بن محمد حسین کاشانی.

انجام: ببلاد مصر تمام شد.

[دنا 816/1؛ فهرستواره منزوی 277/1]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3911

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ، كاتب - مؤلف (گویا)، تا: 1299ق؛ کاغذ ،فرنگی ، جلد: کالینگور سرخ و سبز، 15گ، 15 سطر (6×12)، اندازه: 12×18سم [ف : 12 - 2900]

اسکندریه / طب / فارسی

eskandariye

رساله متوسطی در خواص اشیاء و برخی دستورات پزشکی.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8952/3-59/172

آغاز: بسمله حمد له بدانکه ایزد تعالی هر جانوری را آفرید بجفت محتاج گردانید و از جمله مخلوقات و موجودات انسان را برگزید

عنوان فصول و باب ها در نسخه حاضر نانویس مانده و نام آن در آخر رساله «اسکندریه» ذکر شده است؛ خط: نستعلیق، کا: عبدالله مشهور به محروم، تا: دوشنبه 2 رمضان 1215ق؛ 37گ (45-81)، 11-9 سطر ،اندازه 10×16سم [ف: 1 - 360]

اسلام آوردن سلمان فارسی / تاریخ / فارسی

eslam avardan-e salman-e farsi

حدیثی را که شیخ صدوق درباره کیفیت اسلام آوردن حضرت سلمان نقل کرده به فارسی ترجمه نموده است. احتمال دارد قسمتی از کتاب «جلاء العیون» علامه مجلسی باشد.

تهران مجلس شماره نسخه: 7296

آغاز: باسمه سبحانه ابن بابويه عليه الرحمة بسند معتبر از حضرت موسی بن جعر روایت نموده که شخصی از آن حضرت سؤال نمود از سبب اسلام سلمان؛ انجام: من گفتم که یک خدمت آن سرور نزد من بهتر است از تو و آنچه داری پس حضرت مرا آزاد

ص: 513

فرمود سلمان نام نهاد.

خط: نستعلیق، کا: محمد حسینی ملقب به شمس الكتاب،تا: 1303ق؛ با سرلوح مزدوج مذهب مرصع، مجدول محرر، مذه_ب ،جلد: تیماج زیتونی مجدول، 11گ 7 سطر، اندازه: 16×21سم[ف: 25 - 287]

اسلام ابی طالب / کلام و اعتقادات / عربی

eslām-e abī tāleb

مسئله اسلام آوردن ابی طالب از مباحث مورد اختلاف گفتگوی اهل سنت و شیعیان بوده و این رساله در این باره اس_ت و در آن حدیث «ان اباطالب اسلم بحساب الجمل» و سخنانی که کلینی و صدوق درباره آن گفته اند آمده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 944/4

آغاز: بسمله على بن محمد ... عن ابی عبدالله ... قال ان اباطالب اسلم بحساب الجمل. قال بكل لسان؛ انجام: و حجج بحقایق كلامهم صلوات الله عليهم اجمعين.

خط: تعلیق، کا: محمد شریف پسر ابوتراب داود، تا: با تاریخ 1094ق؛ این نسخه دارای 12 رساله کلامی و ریاضی و تفسیر قفه است؛ کاغذ: سمرقندی، :جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 2گ (72ر - 173ر) 17 سطر (8×13)، اندازه: 13×19سم [ف:3- 524]

اسلام العوام / کلام و اعتقادات / فارسی

eslām-ol-‘avām

مدرس یزدی، محمد بن مرتضی، - 1323 قمری

(modarres-e yazdī, mohammad ebn-e mortazā (- 1905)

در اصول پنجگانه دین با استفاده از ادله عقلیه و نقلیه به روشی ساده و به دور ازگفتگوهای دانشمندان علم کلام که از ف_هم عوام به دور است در چهار «مقدام» و پنج «مرام» و یک «خت_ام» که مجموعاً ده بخش می شود.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1922/2

آغاز: الحمد لله و الصلاة على رسول الله ...و بعد این ترجمه است مسمی باسلام العوام مشتمل بر چهار مقدام؛ انجام: و همه خلق آن را در مقام انصاف تسلیم نماید چون در غیر این نظم ترجیح بلا مرجح

خط: نسخ، كا: عباس علی بن ملا محمد بی تا؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج قرمز، 28گ (19پ-46پ)، 14 سطر، اندازه: 10/5×17سم [ف: 5 - 353]

اسلام خالد بن ولید / تاریخ / عربی

eslām-e xāled ebn-e valīd

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1179/10

آغاز: بسمله ... الحمد لله نحمده و نستعينه و نستغفره ... كتاب اسلام خالد ابن الوليد و مایری له رضى الله عنه من الغرايب و العجايب على التمام و الكمال بعد بسم الله الرحمن الرحيم و عن ابن عباس رضی الله عنه قال لما رجع النبى صلى الله عليه و سلم من غزوة احد مؤيدا منصورا

نسخه اصل: کتابخانه اسکوریال، مادریدش 1656؛ خط: مغربی، کا: عبيدالله محمد بن محمد بن على بكری، تا با تاریخ 1006ق؛ 4 ص (78-75) [عکسی ف 3 - 404]

الاسلام كلية الشيعة / كلام و اعتقادات / عربی

al-islām kullīyat-uš šī a

شهابی ،محمود 1282 - 1365 شمسی

(sahabi, mahmud (1903 - 1986)

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 35432

کاتب = مؤلف، بی تا، خریداری از کیومرث محمودی [رایانه]

«الاسلام والايمان » حقائق الايمان

«الاسلام والايمان » ايضاح البيان في تحقيق الايمان

الاسلام و الایمان / کلام و اعتقادات / عربی

al-islām wa-l-īmān

شیروانی، حیدر علی بن محمد، ق 12 قمری

(šīrvānī, heydar ‘alī ebn-e mohammad (- 18c)

در معنی اسلام و ایمان و این که هر دو به یک معنی است، و منكر ولايت ائمه (علیهم السّلام) در حقیقت منکر توحید و نبوت است و از اسلام بیرون؛ مشتمل بر سه «فصل» و یک «خاتمه»: 1. فی ان منكر الولاية كمنكر التوحيد و النبوة؛ 2. معنى الناصب و انه ناصب غير المنصوب؛ 3. اتحاد مصداق المسلم و المؤمن ؛ الخاتمه فى الفرق بين العارف و المنكر و الجاحد و الناصب.

آغاز: الحمد لله الذى اختصنا بالاسلام والايمان و غمرنا بالمن و الاحسان و هدانا لخير الاديان

انجام: و مصلين على محمد سيد المرسلين و أهل بيته سادات الاولين والآخرين الطيبين

[دنا 816/1؛ الكواكب المنتثرة ص 232؛ الذریعة 62/2-63]

1. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1861/1

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12، 94گ اندازه: 8×12سم [ف:3-140]

2. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 347/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی از مؤلف با لفظ «منه غفر عنه»؛ تملک: سید شریف بن فلاح الكاظمي؛ واقف: فتح الله شريف

ص: 514

حسینی، رمضان 1227 با مهر «الواثق بالله فتح الله شريف حسینی خویی» (مربع)؛ جلد: مقوایی 66 ص، 19 سطر، اندازه: 13×21 سم[ف: 173]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 851/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف 3 - 40]

3.خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 111/1

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: جمعه 1131ق؛ در زمان مؤلف با حواشی «منه مد ظله»، دارای علامت بلاغ؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ترنج سر ترنج، 58گ (2-59)، 17 سطر ، اندازه: 11×17/5سم [ف: 1 - 80]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 548/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 2 - 135]

4.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4950/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد باقر بن محمد قاسم خونساری، تا: سه شنبه 29 شوال 1132ق :جا ،اصفهان، مسجد جوجير؛ ج_لد: تیماج مشکی بدون مقوا، 25گ (1پ -25پ)، 19 سطر، اندازه: 12/5×18/5سم [ف : 13 - 148]

5. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 664/5

آغاز: من العارف والمنكر و الجامد والناصب وغير العارف و توضیح معانيها؛ انجام: و قوله صلوات الله عليه الامام علم ما بين الله و بین خلقه فمن عرفه كان.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و وسط و انجام؛ 32 گ(23 ر - 54پ)، 16 سطر، اندازه: 12/5×18/5سم [مؤيد: 2 - 171]

اسلام و ایران / فارسی

eslām va īrān

کسروی ،احمد، 1269 - 1324 شمسی

(kasravī, ahmad (1890 - 1945)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4/ 4752- 4754-ف

بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 99]

«اسلام و ایمان و اعتقاد و مذاهب» تحقيق مذاهب

اسلام و موسیقی / موسیقی / فارسی

eslām va mūsīqī

فردوسی ،خراسانی ،عبدالله ،ق 14 قمری

(ferdowsī xorāsānī, ‘abd-ol-lāh (- 20c)

رساله در پنج «مطلب» و یک «مؤخره» و یک «خاتمه» و ی_ک «تذییل» است. پس از گسترش رادیو در ایران در روا بودن موسیقی نگاشته شده است.

تهران؛ دائرة المعارف شماره نسخه: 586

آغاز: بسمله، حمد و سپاس سامع الاصواتی را سزاست که ساکنان افلاک به تقدیسش؛ انجام: که مرا سخت ایام به هم بر زده است.

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 22 تیر 1323خ/ 21رجب 1363؛فاقد جلد، 43 ص 15 سطر (6/5×13)، اندازه: 10/5×17سم [ف: 2 - 15]

اسلام و هیئت / هیئت / فارسی

eslām va hey❜at

فردوسی فراهانی، میرزا اسماعیل، ق 14 قمری

(ferdowsī farāhānī, mirzā esmā īl (- 20c)

ترجمه كتاب «الهيئة و الاسلام» سيد هبة الدین شهرستانی می باشد.

قم؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 104

خط: نستعلیق، کا: سید اسماعیل رسولزاده خوی، بی تا، از روی نسخه چاپی استنساخ شده و به تاریخ 15 شعبان 1384 آن را به کتابخانه مکتب اسلام - قم اهداء کرده است؛ جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج قهوه ای، 141گ، 18 سطر، اندازه: 15×20سم[ف: 81]

اسلامیه / شعر / فارسی

eslāmīye

؟ نجم الدین کبری، احمد بن عمر، 540-618؟ قمری

(1222-najm-od-dīn-e kobra, ahmad ebn-e 'omar (1146

منسوب به شیخ نجم الدین کبری و یا عطار نیشابوری. رساله ای منظوم در فروع دین دارای داستان های کوتاه با مضمون های اخلاقی و عرفانی.

آغاز: حمد نامعدود آن معبود را *** آنکه ما را میدهد بهبود را

انجام: چون بدو شد کار اسلامت تمام *** کردم اسلامیه نامش و السلام

[دنا 817/10؛ فهرستواره منزوی 195/10]

1. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 84

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 :تملک: مصطفی بن محمد فرزدق در 1 محرم 1050 [ نشریه: 6 - 647]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3804/3

آغاز و انجام: برابر

در فهرست از عطار دانسته شده؛ خط: نسخ مایل به نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد ،مقوایی، 14ص (31-44)، ابعاد متن: 10×15، اندازه: 17×21سم [ف: 5 – 1802]

ص: 515

اسلحه آتشین / کلام و اعتقادات / فارسی

aslahe-ye ātašīn

محسنی کبیر، ذبیح الله، ق14 قمری

(mohsenī kabīr, zabīh-ol-lāh (- 20c)

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23692

آغاز: بسمله الحمد لله الذي هدانا لهذا وكنا لنهتدى؛ انجام: را امید و انتظار داشته و مسئلت می نمایم

بی کا، بی تا [ رایانه ]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23685

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم الحمد لله الذي خلق الانسان علمه؛

انجام: و هر آنی در فکر دامی قویتر می باشند

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا [ رایانه ]

اسلحه شناسی / صنعت / فارسی

aslahe-šenāsī

این کتاب دارای مقدمه ای است بسیار مختصر در تاریخ اسلحه و پس از آن کاوش هایی در کیفیت اسلحه سازی و به خصوص سلاح های باروتی وچگونگی به کار بردن آنها.

آغاز: بسمله، تاریخ وضع اسلحه: محققاً نمی توان معلوم کرد که اول دفعه کی و در چه سنه سلاح مخترع شده است

انجام: بطور کلی ترتیب ساختن توپ... و درهمان هنگام نیز باید وزن توپ را رعایت نمود.

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3666-18/186

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 14؛ جلد ،مقوایی، عطف حاشیه تیماج قهوه ای، 90گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17 سم [ف: 1 - 360]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1013

آغاز: برابر؛ انجام: و علاوه بر آن در تمام مدت سیر خود در حول محور طولا خواسته و آن محور تغییر ناپذیر باشد ترکیب خانها در توپ.

خط: شکسته نستعلیق، کا: محتملا نویسنده، تا: محتملاً قرن 13،جا: محتملاً تهران؛ حاوی تعدادی صورت از قسمت های مختل_ف توپ؛ کاغذ: فرنگی ،جلد :مقوایی 145گ، 15 سطر (11×5) ،اندازه: 17/5×22سم [ف: 3 - 14]

اسلحه شناسی (توپ) / فنون نظامی / فارسی

aslahe-šenāsī (tūp)

نیکولای فرانسوی

nīkolāy-e farānsavī

کتاب از مسیو نیکولای فرانسوی معلم توپخانه ارتش ایران در عهد ناصر الدین شاه است. پس از یک مقدمه کوتاه ترتیب پر کردن و باز کردن و دوباره بستن اجزاء توپ و طریق عمل با آن را ضمن چند «باب» و «اجزاء» و «فصول» متعدد شرح نموده است.

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم و به نستعين. الحمدلله رب العالمين و الصلوه على محمد و آله الطاهرين اما بعد چون بروزگار دولت ابد مدت شاهنشاه ظفرمند و شهریار عدو بند خدیوکامکار... همه روزه در تشیید قواعد ملت رواجی تازه و درتقویت بنیان دولت رونقی بی اندازه ظاهر و باهر شد

انجام: وقتیکه توپ در جای تنگی بزمین بیفتد آنوقت باید جميع اجزایش را علیحدہ علیحده بلند نموده و این بسیار نادر است

[دنا 817/10؛ فهرستواره منزوی 3781/5 ]

تبریز ؛ملی؛ شماره نسخه: 3453

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق شکسته زیبا، بی کا، تا: 1277ق؛ مجدول و مذهب؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی، جلد: چرمی 110گ، 11 سطر، اندازه: 614×22سم [ف: 3 - 1095]

الاسلوب الحكيم / بلاغت / عربي

al-uslab-ul-hakim

بكرى ،صدیقی، ابوالحسن محمد بن محمد، 898؟ - 952 قمری

bakrī sadīqī, ab-ol-hasan mohammad ebn-e

(mohammad (1493 - 1546)

mohammad (1493 - 1546)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4205/14

آغاز: بسمله الحمد لله العليم الحكيم، والصلاة على ... و بعد فهذه رسالة رتبناها فى بيان الاسلوب الحكيم، وتمييزه عن ساير الاساليب المعتبرة عند ارباب البلاغة منقول؛ انجام: من لطايف المعاني، كما عد فى الاسلوب الحكيم منها بل عد من المحسنات البديعية. و الله الموفق بمنه وكرمه، و غفر لكاتبها و لقاريها

خط:نسخ، كا: محمد بن ابى المكارم سیوطی شافعی، تا: با تاریخ 1058ق؛ کاغذ: فستقی ،جلد: رویه میشن ،قرمز، 3گ (53ر- 55پ)، اندازه: 15/2×21سم [ف: 7 - 266]

اسلوب السلوک و مطلوب الملوك / فقه / فارسی

oslūb-os-solūk va matlub-ol-molūk

مرعشی شوشتری، فتح الله بن محمدرضا،-1293 قمری

(marεašī šūštarī, fath-ol-lah ebn-e mohammad-rezā (-1876)

اهدا به: برای سید محمد باقر و به نام شاه قاجار

تاریخ تألیف: 1241ق

ص: 516

رساله ای در آداب نماز شب در دو «باب» و هر باب دارای «مقدمه» و چهار «فصل» و «خاتمه» است. در پایان نسخه آن را به لقب های «شمع مجلس» و «ليلة القدر» ملقب ساخته است.

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5626

آغاز: ابوالفتح و الفتوح یعنی نماز شب با روح و روح را ح_مد سرمدی شمع و چراغ است و صلوات ناصیات احمدی؛ انجام: و چون خاتمه بليلة القدر اتفاق شد«ليلة القدر» نيز نام این کت_اب نهادیم و آن را «شمع مجلس» لقب دادیم ... و (ختم نافع - 1241) تاریخ سالش.

خط: نسخ، کا: محمد رضا بن عبدالرضا، تا: 1ربیع الاول 1310 ق؛کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج سبز تیره ضربی یک لا، 192گ، 14 سطر، اندازه: 13×21/5سم [ف: 3 - 133]

الاسماء / لغت / عربی به فارسی

al-asmā

کتابی است در لغت عربی به فارسی که على الظاهر اصلاً منقسم بر سه «قسم» بوده است به این شرح: ١. اسماء (مبتنی بر ذکر لغات به حسب موضوع مثلاً باب الاطعمه، باب الطيور، باب الب_غل و الحمار، باب الوحوش، باب الحشرات، باب الابل، باب الب_قر، باب المقادير، باب الملبوس و الحلى و الفراش، باب الكنى و غیره) 2. افعال (مبتنی بر ذکر افعال به حسب ابواب معروف ف_عل يفعل ...)؛ ٣. حروف. مؤيد الدين بن محمود حاتمی صوفی (در گذشته حدود 700ق) کتابی به نام «کتاب الاسماء» دارد که محتمل است همین باشد.

[دنا 817/1؛ نسخه های منزوی 1461]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15531

آغاز: وقد يقال ثوره للانثى بكر قرهب عجل كاو جوانه كاوسیر گوساله؛ انجام: ختمت- ختمنا. تمام کردم من - تمام کردیم بتوفيق ذي امر اذا شاء ممكنا ** يقول لذالك الشيء كن فيكون/ و تفسیره امرا تصعد ضبطه ** وكل عسر لو اراد يهون / ففى عام خمس بعد عشرين حجة ** و سبعمائة منها استتب قرون / الی الاتمام الكتاب تتابعت من الفض **ل من فضل الاله فنون / و من بحره نحو المسير حفظه ** عليهم جوار انهر و عيون

خط:نسخ، کا: عماد الدین مؤید بن احمد بن تجيب زعفرانی اخسیکتی، تا: پنج شنبه اواخر ذیقعده 774ق، جا: سمرقند ،افتادگی: آغاز و انجام؛ به لحاظ این که اوراق آن هیچ کدام در جای خود نیست سقطات اواسط آن را فعلا نمی توان معین کرد، به دنبال آن كتاب «السامي في الاسامی» مشهور از تألیف ابو الفضل احمد بن محمد میدانی نیشابوری صاحب کتاب معروف «مجمع الامثال» است که ایضاً صدر و ذیل آن ساقط است ومشتمل است بر اواسط باب 21 تا اواخر باب 25 فى الاتباع و المزاوجة اوراق این نسخه هم مقدم و مؤخر است (در آخر قسم اسماء سه شنبه 27 رمضان 774)؛ واقف: ابن خاتون، 1067؛ جلد: تیماج قهوه ای تیره، 70گ، 12 سطر (بدون منظور داشتن ترجمه)، اندازه: 12/5×16سم [ف : 13 - 185]

اسماء ائمه / تاریخ معصومین / فارسی

asmā’-e a’emme

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4275/42

آغاز: از برای شناختن اسماء ائمه (علیهم السّلام)، بدانکه محمد مصطفى (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) برای آن گفتندی که برگزیده حق بود؛ انجام: فرمود که وی روز در همین موضع نشسته

خط: نستعلیق، کا: گویا محمد سعید بن محمد تقی خاتون آبادی، تا: 1081ق؛ افتادگی: انجام [ف: 7 - 330]

اسماء ائمة القراء العشر ورواتهم وطرقهم / قرائت / عربی

asmā'-u a'immat-il qurra'-il ašar w ruwat-i-him wa

ṭuruq-i-him

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2475/3-ف

نسخه اصل: نسخه آقای حاج سید ابوالفضل سعید ریحان یزدی؛بی کا، بی تا؛ 1ص [فیلم ها-ف: 1 - 700]

اسماء الائمة المعصومين بالحروف الابجد = استخراج اسماء ائمة / علوم غريبه / عربي

asma-ul-a'immat-il-maşümin bi-l-huruf-il-abjad

حسنی حسینی محمد بن منصور، ق 11 قمری

(sadr-ol-hoseynī, mohammad ebn-e mansur (- 17c)

اسماء امامان شیعه را با اعداد ابجدی استخراج کرده است و با القاب آنها و نیز با اسماء آنها که در تورات و صحف انبياء پیشین آمده تطبیق نموده است. رساله ای به فارسی با نام «الاثنی عشریه» است که شباهت تام از جهت آغاز و موضوع با این رساله دارد.

آغاز: بسمله و به نستعين الله الحمد و صلواته على محمد و آله .. يقول... محمد بن منصور بن صدر الحسيني انی هدیت بخاطر غیبی...الى سر عجیب غريب ما سبقني احمد بها قبل ... وتفردت باستخراجه ان اسماء الائمة المعصومين على هذا الترتيب

انجام: اقول كفى بهذا الحال عبرة و تذكرة لاولى الالباب و اوضح الدلائل و اظهر المعجزات و اتم العلامات على صحة ولايتهم و استحقاقهم للامامة و ما يتذكر الا اولوا الالباب و ما يعقلها الا العالمون

[دنا 1/ 817(2 نسخه]

ص: 517

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13400/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افزوگی هایی در ادعیه منسوب به انبیاء و توسل بر ائمه طاهرین در چهار برگ بعد از انجام آمده است؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 2گ (106پ- 107 ر) ، 13 سطر (10×15) ، اندازه: 9×15/5سم [ف: 33 - 685]

2. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14826/8

خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1179ق [ف: 2 - 129]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1231/73 طباطیائی

بی کا، بی تا؛در ضمن «ویرانه» به شماره 1231/73 آمده اس_ت؛ 1ص ( 380) [ ف : 23 - 846]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10866/5

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای 2گ (103 پ- 104ر)، اندازه:20×29سم [ف : 20 - 435]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2145/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی زرد ،جلد: پارچه زری روزگار صفویان با پیکره های پرندگان و اژدها و گل و بوته در زمینه آبی با رنگ های دیگر درون با پیکره های جانوران مانند آهو و پلن_گ با گل و بوته آراسته بزر در روی میشن سرخ، اص (64)، اندازه: 12×24سم [ف: 9 - 837]

6. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1013/3

آغاز: برابر

کا: تقى الدين محمد تقی بن نظام الدین محمود شیرازی انصاری، بی تا؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج عن_ابی ضربی لولایی، 2گ (106-107)، 11-15 سطر (7×11/5) ، اندازه: 12×18سم [ف: 3 - 1383]

اسماء الائمة عليهم السلام / تاریخ پیامبراکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / عربی

asmā’-ul-a’imma ‘alay-him-us-salām

رساله کوتاهی است در بیان اسماء ائمه اثنی عشر که در روایات فریقین و دیگر کتابهای آسمانی به آن اشاره شده است. مؤل_ف در این رساله از کتاب «الدمعة الساكبة» چنین نقل کرده اس_ت «قال اخونا المعاصررحمه الله تعالى فى كتاب الدمعة الساكبة...» و در جای دیگر گوید «قال صاحب الكتاب اخونا رحمه الله...» همچنین از کتاب «بحار الانوار» علامه مجلسی نیز نقل نموده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13891/1

آغاز: و فى المناقب لابن شهر آشوب رحمه الله تعالى ذكر و فی كتاب مولد فاطمة عليها فسلم و اظن انه؛ انجام: ها انا باركته اثمرته وكثرته بعظيم عظيم او بمحمد اثنا عشر شريفا يولدون منه و اعطيته لقوم عظيم كبير انتهى ما اردت ايراده من كلماتهم...عليه و عليهم اجمعين.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ،محشی، مصحح کاغذ: فرنگی 2گ (1پ -2پ) 23 ،سطر، اندازه: 7/5×13سم [ف: 35 - 275]

اسماء اباها به اصطلاح صوفیان / عرفان و تصوف / فارسی

asmā’-e abā-hā be estelāh-e sūfīyān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14590/44

آغاز: قوت الایمان نان ابو جامع خوان

بی کا، تا: سه شنبه 3 [احتمالا محرم] 722ق؛ جلد: تیماج كرم قهوه ای، 1ص (233)، 41 سطر، اندازه: 19×32سم [ف: 41 – 80]

«اسماء اجناس » فرهنگ یوسفی

«اسماء الادريسية » دعوات الاسماء (دعوات صغير)

اسماء ادريسية و قاموس قدرت و .. / اسماء الله / فارسی

asmā’-e edrīsīye va qāmūs-e qodrat va ...

مجدالدین

majd-od-dīn

دارای دعاهای چهل اسم اعظم، اسماء الحسنى، دعاى قاموس دعای قریثا، دعای بشمخ دعای کمیل، دعاى استكشاف الهموم.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3791-219/11

آغاز: بسمله الحمد لله رب العاليمن... و بعد از حضرت امير المؤمنين عليه السلام روایت است که حضرت پیغمبر فرمودند که اول وحی که برادرم جبرئیل به من آورد چهل اسم اعظم بود؛ انجام: نجنی من مضلات الفتن برحمتک یا ارحم الراحمين وصلى الله على سيدنا محمد رسول الله المصطفى وآله الطاهرين

خط: نسخ، کا: مجد الدین، تا: 1333ق، به دستور آقای مشیر الممالک؛ مجدول ،زر، مصحح، دارای یادداشتی به تاریخ صفر 1334 در طهران؛ جلد: مخمل ،نیلی، 32گ، 8 سطر، اندازه: 12×21سم [ف: 6 - 3302]

«اسماء ادویه » فرهنگ یوسفی

اسماء الادوية / طب / عربي

asmā’-ul adwīya

غیر همانند:

تهران سپهسالار؛ شماره نسخه: 722/2

آغاز: بسمله رب سهل و تمم هذا شرح ما وقع من اسماء الادوية باليونانية. باب الالف (ا) و هو نمر السرح آبانس هو الابنوس

ص: 518

باليونانية ؛انجام: ظرام: هي عشبة و الله ولى ذلك، و هو الموفق و المعين. تم تفسير ما وقع في هذه الابواب بحمد الله و حسن توفیقه، و الصلاة على رسوله محمد و آله اجمعین.

نام داروها در این کتاب به ترتیب «ابجد هوز» آمده و تفسیر ش_ده است؛ خط: نسخ، کا: محمد ابراهيم بن جعفر تكاور،تا: چهارشنبه 4 ذیحجه 1086ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مقوایی درون ،زرد 42گ (315 پ- 356پ)، 24 سطر، اندازه: 19×25سم [ف: 3 - 134]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24245

آغاز: بسمله حرف الالف ابریشم ... اذان الفيل هو؛ انجام: ولا حول و لا قوه الا بالله العلى العظيم

خط: نسخ، بی کا، تا: 1069ق؛ ضمیمه نسخه ش 9212 [رایانه]

اسماء الادوية بالالسنة المختلفة / طب

asmā’-ul adwīya bi-l-alsinat-il muxtalifa

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه 4389/2

به صورت جدول به فارسی و سریانی و عربی و رومی و یونانی و نزدیک است به «چارنام»؛ بی کا، تا: قرن 12؛ جدول شنگرف؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن سیاه ،لایی، 14 سطر، اندازه: 9/5×14/4سم [ف: 7 - 381]

اسماء الأدويه (مختصر) / طب / عربی

(asmā’-ul adwīya (muxtaṣar)

در بیان اسامی داروها و گیاهان شفابخش بر اساس طب قدیم.

مؤلف اسامی داروها را به ترتیب حروف معجم مرتب نمود وپس از ذکر نام هر دارو در جای مناسب خود کار برد و نحوه مصرف آن را بیان می کند.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 971 عکسی

آغاز: الا ترج يطيب النكحة ... و يكتحل به لبياض العين و الطرفا واليرقان و دهنه للرعشة؛ انجام: و اذ خلط منها شي في الشراب اسكر. تم الكتاب بحمد الله و عونه ... و سلم تسليماً.

نسخه اصل: چستربیتی شماره 4950( اربری فهرست خطی عربی 152/6)؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز؛ نسخه از نظر تسلسل حروف معجم مشوش است؛ 116گ، 28 سطر [عک_سی ف: 2 - 454]

اسماء الاسد / لغت / عربي

asmā’-ul-asad

گردآوری از عبدالله بن محمد شریف. شامل: اسماء الاسد (ش_یر) به نقل از «قاموس» به عربی به ترتیب حروف الفباء از همزه تا یاء، فائده در معانی ماه های قمری به نقل از «مصباح»، «اس_ماءسماعات الليل و ساعات النهار»، فایده در لفظ آیة.

آغاز: من اسماء الاسد مما في القاموس جمعه كاتبه الهمزه: الجرىء، المجترى، المفاجىء، اللبأة

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 983/4-ط

آغاز: برابر؛ انجام: الوا و والياء المبتغى الحامى... الغادي... اللبوه، اللبأة ... المؤدى، الهادى

بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی یک لا ، 2 ص ( 90-91) ، قطع : وزیری، اندازه: 16×21سم [ف: 23-262]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10317/2

آغاز: برابر؛ انجام: رسسويه وهة و الله اعلم.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تيماج قرمز، 7ص (97 -103)، 20-18 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 32 - 318]

اسماء اصحاب بدر = اسماء اهل البدر / تاریخ اسلام / عربی

asma-e ashab-e badr

؟ رومی ابراهیم بن حنيف بن مصطفى- 1199ق

(rūmī, ebrāhīm ebn-e hanīf ebn-e mostafă (-1789)

نام 313 نفر از اصحاب پیامبر است که پیامبر است که در جنگ بدر شرکت داشتند، نوشته یکی از علمای عامه. وی همه این صحابه را واسطه پیشگاه خداوند قرار می دهد تا در پایان دعاها و حوائج خود را درخواست کند. نمونه های متعدد دیگری از کتاب هایی که در یاد کرد و توسل به اصحاب جنگ بدر نوشته شده اند می شناسیم که مشخصات بعضی از آنها چنین است:

1.اشراق البدر فى عدد اهل البدر، مجهول المؤلف، شامل اسامى اصحاب جنگ بدر به نقل از استیعاب ابن عبدالبر (رک: فهرست المخطوطات المصورة، قاهرة، جزء 2، قسم 4، ص 34)

٢. الثمرة البهية فى شرح اسماء الصحابة البدرية، از محمد بن سالم بن احمد حنفی (1181ق) (رک فهرست المخطوطات المصورة، قاهره، جزء 2، قسم 4، ص248.)

3. الاوار ،الظاهرة، مصطفى بن محمد بن عبدالباقی حلبی (زنده در 1185ق) (رک: فهرست مجلس، ج 10، ص 1233)

4.منظومه در ترتیب اسامی اصحاب بدر و مناجات، سروده شده (در 1086ق. (رک: فهرست مجلس، ج 10، ص 1233)

5. اسماء اهل البدر، ابراهیم منيف بن مصطفی رومی (-1199ق)، رک مخطوطات التاريخ والسير و التراجم في المتحف العراقى، ص 34 و كشف الظنون، ج 1، ص 80)

6.العرين لاسماء الصحابة البدريين، جعفر بن حسن بن عبدالکریم برزنجی (-1187ق) (رک نشریه نسخه های خطی، ج 11، ص 599؛ مخطوطات التاريخ و السير و التراجم في المتحف العراقي، ص278)

7. استنزال النصر بالتوسل باهل البدر ابو العباس احمد بن على بن

ص: 519

عمر طرابلسی (-1274ق) :(رک فهرست ظاهریه ،تاریخ، ج2، ص 42-44 و 59)

8.الشافية من الاسقام فى اسماء اهل البدر الكرام، حسين بن س_ بن سلیم بن دجانی حنفی (-1274ق)، (رک فهرست ظاهریه ،تاریخ، ج 2، ص313-314 ]

٩. رسالة فى التوسل باسماء اهل البدر و بیان مناقبهم و کراماتهم ناشناخته (رک: فهرس مخطوطات بلدية الاسكندرية، ج3، ص 145-146.)

و چند رساله ناشناخته در فهرست مرعشی، ج20، ص149 و مخطوطات التاريخ والسير والتراجم فى المتحف العراقی، ص 205 و نشریه نسخه های خطی، ج11، ص 392 و فهرست ،ظاهریه ،تاریخ، ج 2، ص 53-54.

مشهد رضوی؛ شماره نسخه: 28114

آغاز: اللهم انی اسئلک بسیدنا محمد صلى الله عليه و سلم و بسی_دنا ابى بكر الصديق (رض) و بسیدنا ؛انجام: و ابو ملیل (رضی عنه الله) و ابو الهيثم (رضى عنه الله) وابو اليسر (رضى عنه الله). اللهم لا ت_دع لنا ذنبا غفرته و لا هما الا فرجته و لا دينا الا قفيته و لا حاجة من حوائج الدنيا و الآخرة الا قضيتها يا ارحم الراحمين.

خط: نسخ معرب، درشت، بی کا، تا: قرن 13؛ دو صفحه اول مجدول؛ اهدایی : رهبری، دی 1381؛ کاغذ: فرنگی آبی، ج_لد: مقوا، رویه کاغذ ابر و باد، 11گ، 9 سطر، اندازه: 19×29 [اهدائی :رهبر 8 - 143]

اسماء اصحاب بدر / رجال / عربی

asmā’-e ashāb-e badr

غیر همانند:

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7790

آغاز: الحمد لله الذى أعز الاسلام بغزوة بدر و الصلاة و الس_لام على من انشق له بدر و على آله و أصحابه الذين لهم الشرف و القدر؛ انجام: و خذلت الأعداء فى الأطراف أن ترزقنا بقض_اء أوطارنا و دفع مضارنا أونحو ذلك.

نام سیصد و سیزده نفر از اصحاب حضرت پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) که درجنگ در بدر خدمت آن حضرت بودند به ترتیب حروف آغاز نامها تنظیم شده با رمزهایی برای مشخص شدن بعضی از خصوصیت های آنها؛ خط: نسخ معرب، کا: حاج عبد الله الصوفی، تا: 25 رجب ،1202ق ؛جا: اسلامبول؛مهر: «عبد الله شریف» (بیضی)؛ جلد: گالینگور سبز، 14گ ، 17 سطر، اندازه 21×14 سم [ف: 20 - 149]

2. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 476/5

آغاز: اللهم اني أسالك و أتوسل الیک بسیدنا؛ انجام: و قراری و علانيتي و أسرارى و احشرنا معهم آمین یا رب العالمين دعاء مفصل استشفع فيه بأصحاب بدر ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1301ق، جلد: عادی 42گ (110 پ - 151ر) اندازه: 13×21سم [مؤيد: 1 - 384]

اسماء اصحاب بدر / شعر، رجال / عربی

asmā’-e ashāb-e badr

تاریخ تألیف: 1086ق

asma-e ashab-e badr

منظومه ای است در مناجات که در آن که اسامی صحابه با ترتیب الفبایی و در پایان آن از معروفان به کنیه یاد شده است.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3381/2

آغاز: يا ربنا اللهم ذا الالاء *** و دافع الاعداء و البلاء / بحق من حقق بالمعراج *** محمد احمد بدر الداجي... / بحق جبريل و اسرافیل *** و حق میکائیل و عزرائیل؛ انجام: ربی اقلنی بابی مخشى *** في كل بكرة و بالعشى / فاضت شابيب رضى الاله *** عليهم بغير ماتناهى تمت الاسماء یومالثلا فى...

خط: نسخ، بی کا، تا: 1316ق؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج قهوه ای، 25 سطر، قطع: خشتی، اندازه23×17سم [ف (10 - 1233]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12454/5

خط: ثلث زیبا، بی کا، بی تا، مجدول مذهب مرصع؛ جلد: تيماج دورو، سوخت، ترنج با سر با نقش گل وبوته، 9گ (43-51)، 13 سطر، اندازه: 11/5×18سم [ف: 35 - 408]

اسماء اصحاب البدرية - شجرة صحابة بدر / رجال / عربی

asma ashab-il badriya = sajarat-u Sahabat-u badr

اسماء اصحاب بدر به ترتیب الفبا است که مؤلف با واسطه قرار دادن آنها حوائج و دعاهای خود را درخواست می کند.

[فهرست اوقاف بغداد ج 4 ص 206]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27711

آغاز: اللهم انی اسئلک بسیدنا و مولینا محمد ن المهاجرى (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) الذي انزلت عليه هذه الآيات العظام والقرآن العظيم؛ انجام: و لا دينا الاقضيته و لا حاجة من حوائج الدنيا و الآخرة الا قضيتها يا ارحم الراحمين.

خط: نسخ معرب درشت، بی کا، تا: 27 ربیع الثانی 1265ق؛ انتهای نسخه (ص106-111) فضائل اسماء اصحاب البدريه به اردو و روایت جعفر بن عبدالله، عبارت و بسیدنا همه جا شنگرف، مجدول، ص 9-2 سوره فاتحه و برگزیده ای از آیات قرآن (به نوشته کاتب اوراد حرزیه) با ترجمه زیرنویس به اردو، دو صفحه اول اسماء اصحاب بدر هم بین سطور به اردو ترجمه شده است؛ اهدایی: رهبری، دی 1380؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج فرنگی سرمه ای ،زرکوب 46گ 7 سطر، اندازه: 19×25/5سم

ص: 520

[اهدائی :رهبر 8 - 145]

اسماء اصحاب الكهف / تاریخ / عربی

asmā’-u aṣḥāb-il-kahf

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1511/10

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 6 1ص [ف: 5 - 281]

اسماء الاطفال المقتولين ظلما / تاريخ / فارسی

asmā’-ol-atfāl al-maqtūlīn-a zolm-an

رساله ای حاوی اسامی اطفال غیر بالغی که به ظلم کشته شده اند.

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 516/3

آغاز: الحمد لله ربالعالمين و العاقبة للمتقين والصلاة والس_لام على خير خلقه محمد و آله اجمعین؛ انجام: و معصوم دوازدهم جعفر بن محمد تقی است علیه السلام و بچهار سالگی

خط: نستعليق، كا: امة فاطمة شهربانو دخت ملاخدابخش،تا: 1030ق؛ افتادگی: انجام ؛جلد: چرم زرد، 2گ (44پ-45پ)، اندازه 10×17/5 سم [مؤيد: 2 - 18]

«اسماء اعضاء الانسان » خلق الانسان

«اسماء الله » معانی و خواص اسماء الله (رساله در بیان)

«اسماء الله » لغز في اسم الله

« اسماء الله » الاسماء الحسنى

«اسماء الله » خواص اسماء

اسماء الله / اسماء الله / عربی

asmā’-u lāh

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2541/1-ف

نسخه اصل: برلین 8066 Or (پرج ش 303 ص 326) فایده در اسماء الله؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1063ق [ فیلم ها-ف: 1 - 714]

اسماء الله الحسنى وصفاته العلى / اسماء الله /عربی، فارسی

asmā’-ul lāh al-ḥusnā wa ṣifāt-u-hu-l ‘ulā

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1424/9

فى المهذب باب فى اسماء الله الحسنى وصفاته العلى. با ترجمه فارسی آنها؛ خط: نستعلیق ،معرب، بی کا، بی تا؛ 3/5 ص [ نشریه: 7- 279]

«اسماء الله تعالى» اسماء الحسنى

اسماء الله تعالی / اسماء الله / فارسی

asmā'-ol-lāh ta'ālā

اسماء الله و کلمات به ترتیب حروف ابجد چیده شده اند. به همراه معادل عددی آنها بدین ترتیب ما في العشرات ما في المات فى الالوف.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8914/5

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فرنگی نخودی، آهار مهره، جلد: میشن زیتونی ضربی با ترنج و سرترنج، 3ص (19-21)، ابعاد متن: 7/58×16/5، اندازه: 12/30×23/6سم [ف: 29/1 - 311]

اسماء الله (جدول) / اسماء الله / عربي

(asmā'-ul-lāh (jadwal)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3525/18-ف

نسخه اصل: نسخه آقای بنی آدم، خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ قطع: رحلی [ فیلم ها-ف: 2 - 162] فیلم ها-ف:2- 162]

اسماء الله (جدول) / اسماء الله / عربی

(asmā'-ul lāh (jadwal)

جدولی است که در جهت افقی 8 خانه و در جهت عمودی 13 خانه دارد و در هر خانه اسمی از اسماء الهی درج شده (مجموعاً 104 اسم) و ذیل هر اسم عدد ابجدی آن ذکر گردیده است.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 1182/6

نسخه اصل: فرهنگستان علوم آذربایجان، باكوش 140 (M (8201)؛ خط: نسخ خوانا، بی کا، تا: با تاریخ قرن 13 1ص (41) [عکسی ف: 3 - 411]

اسماء امير المؤمنين / حدیث / عربی

asmā'-u amīr-il-mu'minīn

حدیث مفصلی خطاب به سلمان و جندب است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8880/50

آغاز: روی بن صدقه انه قال سأل ابو عبد الله سلمان الفارسی رضی الله عنه و ابوذر رضی الله عنه كل منهما سأل صاحبه ما معرفه امیرالمؤمنین؛ انجام: من جهل هذا كان بالعكس بالمفهوم من صریح کلام مولانا امیرالمؤمنین صلوات الله عليهم اجمعين.

خط: نسخ و نستعلیق و شکسته، کا: محمد مهدی بن محمدصالح رضوی، تا: با تاریخ 1096ق؛ کاغذ: الوان آهار مهره نازک، جلد: میشن تریاکی ضربی با ترنج و سر ترنج منقش، 6ص (272-277)، اندازه: 23/713/9سم [ف: 29/1 - 221]

ص: 521

اسماء الانبياء في القرآن / شعر / عربی

asmā’-ul anbīyā’ fi-l qur‘ān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15948/1

خط: نسخ، كا: عمر بن حسین، تا: قرن 12 و 13 با حواشی و ركابه ،جلد: مقوا عطف پارچه، اص (ار)، 14 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 44 - 151]

اسماء انبياء المرسلین / تاریخ پیامبران

asmā’-o anbīyā’-el morsalīn

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12454/4

خط: ثلث زیبا، بی کا، بی تا، مجدول مذهب مرصع، جلد: تیماج دورو، سوخت، ترنج با سر با نقش گل و بوته، 5ص (38-42)،13 سطر، اندازه: 11/5×18سم [ف: 35 - 408]

اسماء البونى و النزهة و الحمى / عربي

asmā’-ul-būnī wa-n-nuzha wa-l-ḥimā

سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، 849 - 911 قمری

(soyūtī, ‘abd-or-rahmān ebn-e abī-bakr (1446 - 1506)

روایاتی که از پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) درباره جلای چشم و رهایی از تب وارد شده، گرد آورده و سپس به نقل اسماء بونی که اسماء حسنی الهی هستندپرداخته و گفته است من خود برای آن سند مدرکی نیافتم ولی ابن ابی الدنیا در کتاب دعای خود از حسن بصری نقل می کند هنگامی که حضرت ادریس (علیه السّلام) به پیامبری مبعوث گردید سحر و جادو در میان قومش رواج داشت خداوند اسماء مزبور را به آن حضرت و پس از او به موسی بن عمران و بعد به خاتم النبيين (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) آموخته است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 22187

آغاز: اخرج الديلمي في مسند الفردوس عن عايشه قالت قال رسول الله صلى الله عليه [و آله] و سلم ثلاث يجلين البصر النظر فی الماء الجارى و النظر الى الخضرة والنظر الى الوجه الحس_ن ؛انجام: اللهم هذا الدعاء منى و منك الاجابة بهذا الجهد و علي_ک التكلان

خط: نسخ، کا: زكريا بن محمد علی شافعی، تا: 1060ق؛ مجدول؛اهدایی ،رهبری، فروردین 1374؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، ج_لد: مقوا، عطف و گوشه گالینگور ، 3ص 23 سطر، اندازه: 16×25 سم[ف: 26 - 88]

اسماء تاریخ فارسیان و نوروز و مهرجان از کتاب پهلوی / ادبیات / فارسی

asmā’-e tārīx-e fārsīyān va nowrūz va mehrejān az k.-e

pahlavī

بیدل بن داراب پسر رستم

bīdel ebn-e dārāb pesar-e rostam

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 1393/7-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیا 24413 add (ریو 50) خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1179ق، 71گ، 13 سطر [ فیلم ها -ف: 1 - 599]

الاسماء التي لا تدخلها الالف و اللام / لغت / عربی

al-asma-ul-lati la tudxal-u-ha al-alif wa-l-lam

ادیب نطنزی، حسین بن ابراهیم - 499؟ قمری

(adīb-e natanzī, hoseyn ebn-e ebrāhīm (- 1106)

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7552/2

آغاز: الحمد لله و الصلاة على محمد و آله اما بعد؛ فيقول الامام العلامة ذوالبيانين النطنزى ره ...: العربية المبنية و المعربة و اسماء الاعلام التي لا تدخلها الالف واللام هذه على ترتيب حروف الهجاء: آدم. احمد ابان. رجل. بحبل اروند. جبل اخا جبل. اعوج .فرس .اسامه اوس؛ انجام: غرابة الاسم. رجل له شرف. عسرة: اسم امرئة.

بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: سرخ حنایی یک لا، 2گ (49پ - 50 پ) ، اندازه: 17/5×21سم [ف: 3 - 135]

الاسماء التي لا تدخلها الالف و اللام / نحو / عربی

al-asma-ul-lati la tudxal-u-ha al-alif wa-l-lam

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3021/5عربی

محتملا از همان ادیب نطنزی باشد؛ خط: نستعليق، كا: عبدالغفار ،بی تا، کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 4گ (259-256)، 20 سطر (11×16)، اندازه: 16/5×22سم [ف: 10-1965]

اسماء الجبال والمياه و الادوية و الاماكن / جغرافيا / عربی

asmā'-ul jībāl wa-l mīyah wa-l adwīya wa-l amākin

زمخشری، محمود بن عمر، 467 - 538 قمری

(zamaxšarī, mahmūd ebn-e ‘omar (1075 - 1144)

[دنا 819/ (1نسخه]

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6719

خط: نسخ، کا: احمد بن عبدالقادر بن احمد بن كلثوم بن احمد بن محمد قیسی، تا: دوشنبه 8 شوال 739ق؛ مصحح، روی برگ اول نام کتاب و مؤلف و نام برخی از رساله های دیگری که در مجموعه حاضر بوده و اکنون رساله مذکور از آن باقی مانده و

ص: 522

یادداشت نظر کردن در کتاب از احمد بن علی (؟) به سال ؟؟7 دیده می شود، در برگ پایانی چند یادداشت پراکنده و یادداشتی که کتاب حاضر را به همراه مرصع ابن اثیر به مبلغ 610 قروش خریده؛ تملک: محمد بن محمد بن محمد بن الجذرى (الجزري) ؛مهر: کتابخانه «باقر ترقی»؛ جلد: تیماج دورو، رو مشکی ضربی ترنج دار، اندرون سبز، 50 برگ،مختلف سطر، اندازه: 12/5×16/5سم [ف : 20 - 219]

شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 918/2

آغاز: ما فى اوله الهمزة، ابوقبيس: الجبل المشرف على الصفا

خط: نسخ، بی کا، تا: 1089ق؛ مصحح، اندازه: 13×20سم [نسخه پژوهی: 3 - 125]

اسماء جلاله الهی / اسماء الله /عربی

asmā’-e jalāle-ye elāhī

رضوی قمی، محمد بن محمد باقر، 1100 - 1160 قمری

(1689 - 1747)razavī qomī, mohammad ebn-e mohammad bāqer

خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 267/15

خط ،مختلف، بی کا، بی تا ؛جا: نجف ،جلد: تیماج مش_کی مجدول، اندازه: 9×20سم [ف: 1 - 247]

اسماء جملة من علماء الامامية / رجال / عربي

asmā’-u jumlat-in min ‘ulamā-il’ imāmīya

حر عاملی، محمد بن حسن، 1033 - 1104 قمری

(horr-e ‘āmelī, mohammad ebn-e hasan (1624 - 1693)

رساله ای شامل سامی جمعی از علمای امامیه از متأخرین از ش_یخ طوسی و معاصرین او به جز علمای جبل عامل، از شیخ طوسی تا محمد بن عبدالعلی نجده.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 411/2

خط: نسخ و نستعلیق کاتب - مؤلف، بی تا؛ در متن و هامش ؛کاغذ:سفید، جلد: مقوایی 5 ص ،(9-13) ابعاد متن 10×21، اندازه: 15×25سم [سنا - ف: 1 - 247]

اسماء چهارده معصوم / تاریخ معصومین / فارسی

asmā’-e čahārdah ma‘sūm

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2950/83

جدول اسماء و کنیت و لقب و باقی حالات ایشان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ 2 ص (482 - 483) [ ف : 10 - 1844]

«اسماء حسنى » الاسماء الحسنى

«اسماء الحسنى » اعجاز اسماء الله

«اسماء الحسنى » جنة الاسماء و اسماء الحسنى

«اسماء الحسنى » هزار و یک نام خدا

« اسماء الحسنى » كيفيت تلاوت أسماء الحسنى

«اسماء الحسنى » المقام الاسنى في شرح اسماء الحسنى

«اسماء الحسنى » حقائق الاسماء

« الاسماء الحسنى » خواص اسماء الحسنى

اسماء الحسنی = اسماء الله تعالی = خواص اسماء الحسنى / اسماء الله / فارسی

asmā’-ol hosnā = asmā’-ol lāh ta‘ālā = xavass-e asmā’-

ol hosnā

علی بن موسی (علیه السّلام) امام هشتم، 153 - 203 قمری

('alī ebn-e mūsā, emām-e haštom (771 - 819)

شرح و خواص اسماء الله الحسنى است که از سوی وجود مبارک حضرت امام رضا (علیه السّلام) برای مأمون عباسی نگاشته شده است و در مقدمه رساله عنوان شده است که این رساله را حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السّلام) به همراه رساله طب برای مأمون فرستاده است. اصل این رساله حدیثی است که شیخ صدوق در «التوحید» باب اسماء الله تعالى (ص 95-218) به نقل از امام رضا (علیه السّلام) نقل نموده است و توسط مترجمان به فارسی ترجمه شده است. این اسامی عبارتند :از الخالق البارى، المصور الغفار القهار الوهابف الرزاق، الفتاح، العليم، القابض. نمونه: الفتاح هر که بعد از نماز صبح هر دو دست بر سینه نهد و هفتاد بار یا فتاح گوید دل او روشن و نورانی شود و روی به هر کاری و مهمی که آرد بر وی آسان گردد و همه بستگی بر وی گشاده شود و چون بسیار گوید و بدل همراه باشد از علم و معرفت بهره تمام یابد و هر که خواهد که از امری پنهان آگاه شود سه شب جمعه بعد از دو رکعت نماز صد و پنجاه بار در سجده بگوید کما هی آن امر بر وی ظاهر شود و نیک بداند.

آغاز: بسمله منقول است از حضرت رضا علیه السلام که در نزد من از اسماء الله چیزی چند است که تجربه کرده ام و صحت آن بر من ظاهر شد و از خواندن آنها ابا عن جد بمن رسیده و نزد من محقق شده

انجام: و چون بمشک و زعفران بنویسد و بخورد بزرگ خلایق و نزد ایشان عزیز و سرافراز شود انشاء الله.

[دنا 819/1(11 نسخه)؛ فهرستواره 527/7]

1. فردوس؛ مدرسه حبیبیه؛ شماره نسخه: 20/15 در حاشیه

آغاز: بسمله روایت می کند شیخ حسن بن الحسین بابویه از شیخ جعفر بن محمد و او از محمد بن عبدالله بن وهبان ... که که در سنه ثمان و ثمانين و ثلثمائه که مرا در مسجد جامع کوفه شیخ محمد

ص: 523

بن احمد

خط: نستعلیق، کا: معین شیرازی، تا: 909ق ؛جا: تبریز ؛جلد: تیماج مشکی مجدول گرهی ، 8گ (4ر-11پ)، اندازه: 18×25 سم [ف مخ]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3325

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوب، کا: عبدالجبار اصفهانی، تا: 1061ق؛ صف_حه اول دارای یک سرلوح مرصع،مجدول مذهب؛ واقف: نائينی ؛جلد: مقوای روغنی 10 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 6 - 209]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4275/3

آغاز: بسمله روایت می کند شیخ حسن بن الحسین بابویه از ش_یخ جعفر ... از ... علی بن موسی الرضا (علیه السّلام) و او همیشه در خدمت حضرت امام میبودند ؛ انجام: الصبور ... علی محمد و آله و سل_م از الله است تا صبور؛ خط: نستعلیق، کا: محمد سعید بن محمد ت_قی خاتون آبادی، تا: 1081ق؛ با یک سرلوح و دو پیشانی، مجدول و کمند به زر؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: رویه روغنی گل و ب_وته زمینه قهوه ای، 7گ (2 پ-8 پ هامش)، 19 سطر، اندازه: 16/8×24/7سم [ف: 7 - 321]

4. قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 96

آغاز: بسمله روایت می کند شیخ حسن بن حسن بابویه ازش_یخ جعفر بن محمد و او از عبدالله بن محمد بن رهبان بن محمد ج_مال الدين البصرى المعروف؛ انجام: رضيت بالله ربناً قائماً على من عادانی و استعنت بالله على من ناوانى إلهي أنت أملى و كي_ف أخشى و عليه متكلى

خط: نسخ، بی کا، تا: 1099ق؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج قهوه ای، 42گ، اندازه: 9×15سم [ف: 26]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15078/5

آغاز: روایت می کند شیخ حسن بن الحسین بابویه از شیخ ج_عفر بن محمد و او از محمد بن عبدالله ... روایت می کنند که مأم_ون خلیفه در مرو بود و امام (علیه السّلام) در مجلس او حاضر بودند ... هوالله الذى لا اله الا هو، هر که روزی هزار بار بگوید حق تعالی او را از ارباب یقین گرداند؛ انجام: و آن بلا و مشقت بر وی سهل باشد و بخیر مبدل گردد و الحمد لله رب العالمين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، 7گ (44-50)، 19 سطر، اندازه: 6×13سم [ف: 38 - 194]

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6129

آغاز: برابر؛ انجام: بنویسد و بخورد بزرگ خلایق شود ونزد ایشان عزیز و مکرم شود.

در فهرست ناشناس؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13،دو صفحه اول دارای تشعیر با یک سرلوح، مجدول؛ کاغذ: کاغذ ترمه، 27گ، 9 سطر ،اندازه: 11/4×18/1سم [ف: 2 - 26]

7.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 867

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد بن حسن خوانساری، تا: شوال 1247ق؛

جا: محتملاً تهران؛ با سرلوح گل و بوته سبز، مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا ،22گ، 9 سطر (7×13)، اندازه: 12/50×20/5سم [ف: 2 - 401]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12457

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد خوانساری بن احسن الخطاطين ملاحسن مشهور به خوشنویس ،تا: رجب 1269ق؛ صفحات مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای ،26گ، 8 سطر ،اندازه: 8×13سم [ف: 35 - 410]

9 .تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1867

آغاز: برابر؛ انجام: بدار السلطنه تبریز ماه مبارک رمضان سنه مسوده شد کاتبه خانه زاد حضرت اقدس والا وليعهد ابد مهد مظفرالدین میرزا روحی فداه ابن ملک ایرج میرزا ملقب به رئيس الاطباء حقیر غلام حسین قاجار ملقب به صدرالشعرا

خط: نستعلیق خوش، کا: غلامحسین قاجار ملقب به صدرالشعراء ابن ملک ایرج میرزا ملقب به رئیس الاطباء، تا: رمضان 1294ق، جا: دارالسلطنه تبریز؛ مهر: کتابخانه دولت علیه ایران 1329؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: چرم یک لایی لاکی رنگ، 14ص، 7 سطر و 12/5 سطر در حواشی، قطع: ربعی، اندازه: 11× 17سم [ف: 1 - 315]

10. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2028

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،ممتاز، بی کا، بی تا ،مجدول ،مذهب، با سرلوح تزئینی، مهر: مشیر السلطنه، حسین بن هدایت الله، رضا الحسيني، ناصرالدین شاه، کاغذ: فرنگی ضخیم، جلد: چرم دولایی بوم نخودی رنگ منقش به منظره یک قلعه و عمارت قدیمی و چندین درخت و چند تصویر، 42 ص، 8 سطر، قطع: ربعی، اندازه: 11×17سم [ف: 1 - 660]

11. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4379/3

آغاز: بسمله روایت می کند شیخ حسن بن الحسین بابویه از شیخ جعفر بن محمد و از محمد؛ انجام: و بخیر مبدل گردد .و الحمدلله رب العالمين وصلى الله على محمد و آله و سلم.

کا: محمد تقی بن حسین خاتون آبادی اصفهانی، بی تا؛ کاغذ: ترمه، جلد: ساغری سیاه ،ضربی، 7گ( 3پ-9ر)، هامش، اندازه: 21/1×35/2سم [ف: 7 - 365]

12. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6147

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ به صورت جدول در یکهزار و سی و سه خانه است، اسماء در جداول نقره دارای کمند، کاغذ: ترمه، جلد: مخمل قرمز، 18گ، 16 سطر، اندازه: 9×14سم [ف: 2 - 26]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7662/17

آغاز: محمد بن جمهور روایت می کند که مأمون خلیفه در مرو بود(آغاز از فهرستواره نقل شد)

بی کا، بی تا؛ در حاشیه، جلد: تیماج قهوه ای، اندازه: 15/5×22سم [ف: 26 - 162]

ص: 524

الاسماء الحسنى = اسماء الله / اسماء الله / عربی - فارسی

al-asmā’-ul ḥusnā = asmā’-ul lāh

عبد القادر جیلانی، عبد القادر بن موسی، 471- 561 قمری

(1166-abd-ol-qāder-e jīlānī, ‘abd-ol-qāder ebn-e mūsā (1079

رساله در انتخاب هزار و یک نام مشهور پروردگار متعال اس_ت که بر طبق توافق معنی و ترتیب اعداد و ترسیم جداولی برای هر اسم و ترجمه آن تنظیم شده است. این اسامی به دستور سلطان مسعود غزنوی توسط سید عبدالقادر نامی از آراء مجمع نیشابور (قشیری و قاضی صاعد و خواجه سهل صعلوکی ابوجعفر نحوی و دیگران) گزینش شده است؛ نام این افراد در دیباچه آمده است. در مقدمه نام ابوالمحامد قطب الدين مح_مد بزغش آمده است که برخی به احتمال او را مؤلف کتاب دانسته اند که چنین نیست. در دیباچه نام سید عبدالقادر تصریح شده است. اینک بخشی از متن دیباچه رساله:« از آن ج_مله سلطان سعيد سلطان محمود غزنوی در کرت ثانی که تسخیر نیشابور نمود از علما و ائمه آنجا التماس کرد که هزار و یک_نام باری تعالی را جمع نمایند که تا خلایق از آن مستفیض گردند ایشان در جواب گفتند که این امر را معظم زمان باید و دی_گر علماء از هر جانب جمع باید کرد تا باتفاق آن اسمای عظام را جمع نماییم پس سلطان فرمود تا از اطراف عما جمع کنند مثال ابو القاسم قشیری و قاضی محمد ناصحی و قاضی صاعد و ابونصر قوصانی و خواجه سهل صعلوکی و ابوجعفر نحوی و ابو منصور هروی و ابوسلیمان خطایی و ابو فضل سرخسی ابوعبید شیرازی و ابو اسحق جمشید و دیگر علماء ائمه دین در خطه محروسه نیشابور جمع و سلطان فرمود تا ایشان عطای وافر دادند و هر یک را وظیفه لایق تعیین نمودند و ایش_ان بجمع آن اسماء مشغول گشتند و مدت یکسال و کتب اسلامیه زاد الله شرفا و تعظیما بر توافق الفاظ آن اسما را مرتب ساختند بعرض سلطان رسانیدند سلطان از این جهة بسيار مبتهج و مسرورگشت پس این نسخ را به رسم تحفه نزد خلیفه عباسی فرستاد و این فقیر که خادم فقرا ام سید عبدالقادر جیلانی از جمع ایشان و از جمع های دیگر هزار و یکنام عظام که اعرف و اشهر بود انتخاب نمود» در شمار مؤلفات سید عبدالقادر جیلانی کتابی در اسماء خداوند به نام «اسماء عظیمه» (به عربی) یاد شده (بروکلمان ذیل یکم706) و شاید کتاب حاضر ترجمه فارسی همان کتاب «الاسماء العظيمه» اوست.

آغاز: بسمله الحمد الله الذى تخصص به الاسماء الحسنى الصفات العليا ... بدان وفقك الله تعالی که اسماء حسنی الهی... هزار و یکنام عظام است است ... که روایت می کند شیخ حسن بصری و او از ابی درد و او از پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )

انجام: فریادرس آن که نیست فریادرسی او را غلبه کننده نه غلبه کرده شده، غیاث المستغيثين فريادرس فریاد کنندگان تمت بعون الله وتوفيقه

[دنا 819/1 (12 نسخه)]

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4232/3

آغاز: برابر؛ انجام: راضی 1011 خشنود کننده.

خط: نستعلیق، کا: نورالدین محمد گیلانی، تا: یکشنبه 1 رمضان 1002ق ؛جا: کربلا؛ کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج حنایی، 22گ (70پ-91ر)، 17 سطر (5×11)، اندازه: 11×15سم [ف: 13 - 3206]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12605/6

آغاز: برابر

در فهرست مؤلف ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد ؛خط: نستعلیق، بی کا،تا: چهارشنبه 8 ذیقعده 1055ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 1گ (181پ) [ف: 36 - 159]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14150/1

آغاز و انجام: برابر

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه و احتمالی که فهرست نگار در پی نوشت فهرست آورده معین گردید؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 15 شوال 1068ق؛ افتادگی: آغاز (برگ اول؛ کاغذ نباتی و نخودی، جلد: مقوا عطف و گوشه ها تیماج تریاکی، اندازه: 10×17سم [ف: 15 - 436]

4 .تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 509/12

آغاز: برابر؛ انجام: کاشفی عند بلیتی: بردارنده اندوه من نزد بلای من تم

مؤلف در فهرست شناسایی نشده است که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج سرخ مقوایی، 9گ (259ر-267ر)، اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 316]

5. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 155

آغاز و انجام: برابر

مؤلف در فهرست ناشناخته مانده است که به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ سپس «فایده» در بیان هزار و یک نام از علی جفری (1 برگ)؛ جلد: تیماج قهوه ای روشن مجدول، 37گ، 13 سطر (8×12) ،اندازه: 12×19سم [ف: 1 - 19]

6.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3512/2

آغاز:برابر؛ انجام: ناصر مقرب، من هو في حكمه حكيم.

کا: سید محمد رضوی ،قمی، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج يشمى، ١٠ص (10-19)، قطع: خشتی، اندازه: 15×21/5سم [ف: 10 - 1463]

7.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4042/4

آغاز: نقل است از امیرالمؤمنین و امام المتقين و يعسوب الدين؛

ص: 525

انجام: فيه حصول المراد والعزة و الدوله (گویا ناتمام باشد) در سه صفحه جداول اسماء نقل شده است

در فهرست از قطب الدین محمد عطارد دانسته شده ؛خط: نسخ زیبا ،کا: احمد بن رجبعلی فریدنی ،تا: 1208ق؛ مجدول شنگرف و لاجورد و کمند شنگرف؛ کاغذ: اصفهانی، 21گ، (111ر - 131پ)، 17 سطر (9×16) [ف: 11 – 45]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13955/4

آغاز: برابر؛ انجام: یا غیاث المستغيثين تمت اسما الأعظم بع_ون الملك الكريم الاكرم والله اعلم

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: 1255ق؛ یک مورد حاشیه نویسی دارد، تمام اسامی در جدول هایی با خطوط قرمز، مجدول دوخطی؛کاغذ: فرنگی، 37گ (39پ-75پ)، 19 سطر،اندازه: 10×17/5سم [ف: 35 - 402]

9. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2958/5-15/198

آغاز: برابر؛ انجام: جداول

در فهرست مؤلف به احتمال قطب الدین محمد عطارد معرفی شده است؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: 1297ق؛ جلد: تیم_اج قهوه ای مجدول ضربی، 24گ، اندازه: 11×18سم [ ف: 1 - 364 ]

10. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2848/2

آغاز: برابر؛ انجام: راحم الضعفاء 1232

نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستعلیق، کا: مح_مد اسمعیل، بی تا، کاغذ ،فرنگی،جل: تیماج حنایی ضربی ، 8گ (10پ- 17پ)

[ف: 10-1691]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3417/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا ،کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 60گ (128-70)، 22 سطر (9×14)، اندازه: 15×20سم [ف : 11 - 421 ]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12555

آغاز و انجام: برابر

در فهرست مؤلف شناسایی نشده است که به قرینه آغاز نس_خه تعیین گردید؛ خط: نستعلیق، کا: لطف الله حسنی، تا: ربیع الاول؛ در حاشیه صفحه آخر فایده ای در خواص اسماء الهی به فارسی از سید علی جفری صوفی حکیم؛ جلد: تیماج دورو آبی، 35گ، ،12سطر ،اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 36 - 86]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12612/6

آغاز: برابر؛ انجام: انیس الضعفاء، ادام دهنده ناتوانان 6، 110 ظاهر، پیدا و هویدا 116، 826 تم.

مؤلف در فهرست شناسایی نشده است که به قرینه آغاز نس_خه تعیین شد؛ بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا، عطف و گوشه تیماج قهوه ا ی ، 27ص (58-84) [ف: 36 – 169]

14. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 107/2-1/107

آغاز: برابر؛ انجام: بحق هذه الاسماء الاعظم أن تقضى لنا حاجاتنا كلها بصفاته احفظنا من كل آفات الدنيا والاخرة برحمتك يا أرحم الراحمين

بی کا، بی تا؛ 25گ، 18 سطر، اندازه: 14×21/5سم [ف: 1 - 364]

15. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7009

آغاز: بسمله الحمد لله رب الذى تحصص به الاسماء لحسنى و الصفات ... بدان وفقك الله تعالی که اسماء حسنی الهی غرشانه و تقدست اسماء هزار یک نامست باتفاق علماء؛ انجام: سرور العارفين، احسن الخالقين

در فهرست بدون نام مؤلف؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ دارای جداول و اشکال جفریه، نسخه بسیار مغشوش و در هم؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج یک لا مشکی، 6گ (37-42پ)، 15 سطر ،(8×17)، اندازه: 14/5×20/5سم [رایانه ]

الاسماء الحسنی / اسماء الله / فارسی

al-asmā'-ol hosnā

رفيعا، محمد بن حيدر، 997 - 1080 ؟ قمری

(rafi'ā, mohammad ebn-e heydar (1589 - 1670)

در این رساله، نام های خدا یاد و تفسیر شده است.

آغاز: بسمله بدانکه اسماء الله تعالی که در شرایع واقع شده بسیار است و از جمله اسماء وارده در شریعت مقدسه کامله که بطریق اسم مشهور الورود است نود و نه نام است

انجام: الصبور بمعنى تعجیل نکننده بعقاب است ... و در بعضی روایات بجای بعضی از این اسماء اسماء دیگر وارد شده

[دنا 2819/1 نسخه)]

1. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 70/11 - ج

آغاز و انجام: برابر (من تألیفات رفیعای نائینی سلمه الله تعالی)

بی کا، بی تا؛ در زمان حیات نائینی نوشته شده، پس از این مدت عمر پیامبران آمده است؛ 5گ (56ر - 60ر) [ف: 13]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 1318/4

بی کا، بی تا ؛کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج تریاکی، 11ص (54- 64)، اندازه: 11× 17سم [ف : 13 - 927]

الاسماء الحسنی / اسماء الله / فارسی

al-asma'-ol-hosnā

حسینی سیفی، محمد بن محمد مهدی، 1150 ؟ قمری

(hoseyni seyfi, mohammad ebn-e mohammad mahdī (-1738)

رساله در استخراج اسماء حسنی است.

[دنا ٨٢٠/١]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6401/2

انجام: و به این دستور باید ضابطه را مضبوط به دستور مزبور قوام

ص: 526

الدين محمد... بعد از آن ورد نمایند به عنایات الهی و الس_لام راقمه قوام الحسینی و السلام لكاتبه عماد الحسيني.

خط: نستعلیق، کا: عماد الدین حسینی زنجانی، تا: 1255ق؛ این رساله را از خط مؤلف رونویس کرده است؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره و اصفهانی ضخیم، جلد: مقوای سفید عطف و گوشه تیماج سیاه ،74ص، قطع: رقعی [ف 19 - 555]

الاسماء الحسنی / اسماء الله / فارسی

al-asmā’-ol-hosnā

حسینی ،جعفر، ق 13 قمری

(hoseynī, ja‘far (- 19c)

فایده کوتاهی است درباره اسماء الهی و کیفیت استخراج اس_ماء الهی از اصول ثلاثه که کنیه و لقب و اسم است. از میرزا محمد باقر ملقب به صفی الدین و مکنی به ابوالمکارم با عظمت یاد کند و این رساله را برای او نوشته تا با مواظبت بر اسماء ال_هی به حوائج خود برسد.

آغاز: بسمله ای نام تو دیباچه نیکو نامی *** حیوان و نبات ازغم نامت نامی ... استفتاح مقدمات عوارف فيض مآثر اسماء الخ_فی که حضرت حی ... و بعد چون بر ضمائر عقلا روشن و بر خواطر از کیا مبرهن است.

انجام: اللهم استجب دعایی وحصل مرادی و اقض حوایجی العبد الضعيف الراجى الى الله ... محمد باقر بحق ابوالقاسم محمد رسول رب العالمين و آله الطاهرين المعصومين

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7613/1-38/233

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 3گ، 21 سطر، اندازه: 12×20/5سم [ف: 1 - 361]

الاسماء الحسنى = اسماء الله / اسماء الله / فارسی

asmā’-ol hosnā = asmā’-ol-lāh

بغدادی، محمد مؤمن

baqdādī, mohammad mo’men

رساله ای است در شرح نام های خدا.

آغاز: الحمد لله الذي احاط بكل شيىء علمه و نفذ في كل شي_یء حكمه ... اما ،بعد چون این حقیر ... محمد مؤمن بغدادى خادم فقراء . ... سه رساله در جمع اسماء الله ... مسما به «كشف الحقايق» و «كنز المسلمين» و «اسرار المؤمنین» قلمی نموده بودم و ج_ویا نداشت. الله الحمد درین وقت که اسلام قوی شده در دارالسلطنه اصفهان

[دنا ٨٢٠/١]

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5624/5

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1242ق؛ از این کتاب در این دفتر تنها برگ نخستین بجای مانده و باقی افتاده است ؛کاغذ: فرنگی [ف: 3- 134]

الاسماء الحسنى / علوم غریبه، اسماء الله / عربی

al-asmā’-ul ḥusnā

غیر همانند:

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12710/7

آغاز: عدل ،104؛ جاعل 104، مسبب 104، عادل 105، باطن 62، دیان 65، الله 66، وکیل 66، ناهی 66؛انجام: اللهم اسئلك بحق هذه الاسماء ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تقضى حوائجی یا ارحم الراحمين.

رساله ای کوتاه در اسماء الله تعالی و استخراج مطالب از آنها، در این رساله اسماء الله تعالی با معادل عددی هر یک آورده شده است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ محشی، مصحح، رکابه دار، مطالبی در اعداد و حروف در انجام آمده؛ کاغذ: فرنگی، 6گ (32-37)، 15 سطر، اندازه: 11×16سم [ف: 32-302 ]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3163/1

آغاز: الفصل الحادي والثلاثون، فيما روى في ذكر الاسم الاعظم، اعلم ان الاقوال في ذلك لاتكاد تنحصر فی کتاب مصنف؛ انجام :كتبه على بن ابى طالب فى آخر نهار الخميس (11 ذيحجة 25 ه_) ... انا العبد ... حاجى البلكانى مولداً و الدكانى موطناً (1235)

از فصل 31 «فیما روى فى ذكر الاسم الاعظم» و 32 «فى الاسماء الحسنی و شروحها» سپس باب الالف تا فی الیاء سپس باب الهادى و الاربعون، سپس دعاها و زیارت نامه ها به نقل از «الجنة الواقية»؛ خط: نسخ و ثلث، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: پسته ای، جلد: رویه میشن مشکی لایی، 67گ( اپ-67ر) [ف: 6 - 251]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3116/11

آغاز: بسمله، الحمد لله الذي ابدع المبتدعات لامن مثال قبلها ابتداعاً و اخترع المخترعات؛ انجام: و منتهی عمل و رضائی [رضاى] لاخوف لي الا منك لان غيرك

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: پسته ای فرنگی، جلد: میشن قرمز، 2گ (123ر-124پ)، 18 سطر، اندازه: 16×21/7سم [ف: 6 - 228]

4 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9178

آغاز: بسمله و باسمه تبارک و تعالى الاسماء الاعظم و الاوراد الاکرم که در یکهزار و سی و سه خانه تمام وصف وصفات حق است و حقاین است که احدى ... ابد (7)، هو (11)، احد (13)، وهاب (14) اجود (14)، جواد (14)؛ انجام: منتهى رغبة الراغبين (3401)، غالب غیر مغلوب (3321)، غاذى الصغير و الكبير

ص: 527

(3311)، غياث المستغيثين (3612).

روش ختم اسماء حسنی و خواص آنهاست با مقدمه کوتاهی در آغاز که همه آن چنین است:« حق این است که احدی ندانسته و نتوانسته شرح و وصف آن کند. ما نتوانیم وصف ذاتش **گفتن با همه کروبیان عالم بالا واضح است که ظابطش در هر ق_بیله محفوظ و واردیش در حفظ هر که را مهمی پیش آید اسمی به عدد اسم خود پیدا کند. مثلاً على نام (١١٠) لا الا اله هو (110). موافق است به اسم او ورد سازد و هر روز به همان عدد بخواند تا رفع مهمش شود و هر گاه اسمی به عدد اسم خود نیافت دو اسم جمع عدد هر دو با عدد اسم او موافق شود به همان عدد هردو اسم را همه روزه بخواند؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن13؛ مقدمه شکسته نستعلیق ،مجدول ،کمنددار اسامی الهی نوشته (درون خانه های درون جدول های نقره ای هر صفحه 36 اسم دارد (درون خانه ه_ای 4×8 ) که زیر هر یک معادل ابجدی آنها با شنگرف نوشته ش_ده، دارای دو کتیبه ساده نقره ای جزوها 6 برگی ؛مهر: کتاب جعفر سلطان القرایی؛ خریداری از جعفر سلطان القرایی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره.، جلد: مخمل سرخ، درون کاغذ ابر وباد 18گ 8 سطر (6/3×12/1)، اندازه: 8/8×15/4سم [ ف: 29/22 - 840]

5. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 6467/3

آغاز: اسم الشيىء ما يعرف به فاسماء الله تعالى هى الصور النوعیة؛

انجام: اينما تولوا فثم وجه الله الذين احسنو الحسنى.

شرح و تفسیر نام های خدا است؛ بی کا، تا: 1223ق؛ کاغذ: فرنگی سفید و قرمز ،جلد: ختایی تیماج مقوایی ضربی، 4گ (32پ-35 ر) 15 سطر، اندازه: 14/5×15سم [ف: 3 - 135]

6.تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 846

آغاز: الفصل الحادى والعشرون فى الاسماء تعالى الحسنى

پاره ای از کتابی است؛ خط: نسخ، کا: مصطفى بن ملا زین العابدین منجم،تا: 16 شعبان 1269ق، جا: تبریز[ نشریه: 2 - 137]

٧. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 476/4

آغاز: هو الله الذى لا اله الا هو الرحمان جل جلاله؛ انجام: لیس كمثله شيء و هو السميع البصير

دعاء مختصر جاء فيها أسماء الله بصورة التمجيد و التعظيم الجلاله تعالی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1301ق؛ جلد: عادی ٣گ (107- 109ر) ،اندازه: 13×21سم [مؤيد: 1 - 384]

8.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8864/3-59/84

آغاز: بسمله باب اسماء الله تعالى من الصحاح قال رسول الله ص_لی الله عليه و سلم ان الله تسعة وتسعين اسما

مؤلف در این رساله 99 نام باری تعالی را که در احادیث نب_وی وارد شده ذکر و در مورد هر کدام توضیحات کوتاهی داده است. از اول کتاب تا نام الصبور؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 15گ (39-53)، 13 سطر، اندازه: 14×19سم [ف 1- 362]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12590/1

آغاز: فنبدأ الآن بصاحب الحكم الاعظم و الامام الاشرف الاکرم و انعم به عليه و ما وضعه للاقربين اليه و ما اختصر له من الافعال الموصلة الى السعادة بالاقتداء؛ انجام: و كذلك الحرف الثاني الى آخر الكلمه لكل حرف اصبع و كذلك تعمل حمعسق و الله اعلم بالصواب.

توضیحاتی است درباره خواص اسماء الهی و استفاده های عرفانی آنها، در آن از کتاب «اعمال القلوب فى اسرار المحبوب» و «فتح الرجال» و از ابوالحسن عمر بن موسی مغربی نقل قول شده است. گویا این قسمت بخشی از«شمس المعارف» بونی است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی دارای ترنج باسر، 10گ ( ار -10پ) [ف: 36 - 142]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 193/3-ط

آغاز: بسمله هو الله الذى لا اله الا هو (بالای کلمه الله نوشته): من قرا هذا الاسم كل يوم الف مره جعله الله تعالى من اهل اليقين) عالم الغيب و الشهاده هو الرحمان الرحيم (بالای نام الرحمان به چلپیا چنین آمده): من قرء هذا الاسم بعد كل صلوة ماية ازال الله عنه الغفله؛ انجام: الصبور الستار (در زیر نام الصبور آمده:) من كان له مرض او وجع فىجسده يقرء هذا الاسم ثلاثه وثلاثين مره فان الله تعالى يصبره و يعافيه و يشفيه.

یکصد و یک نام از اسماء الحسنی در متن نوشته است با خواص هر یک در بین سطور به چلیپا؛ بی کا، بی تا، کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوای مندرس شکری رنگ، 3گ (20-22)، قطع: رقعی ،اندازه: 10×15سم [ف : 22 - 42]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 769/6-ف

نسخه اصل: پاریس 80 . . (بلوشه (157) بی کا، بی تا؛ 23 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 537]

12. اصفهان؛ روضاتی سید محمد علی؛ شماره نسخه: 1/6

عن بعض الائمة رضوان الله عليهم ؛خط: نسخ جلی، بی کا، بی تا ؛ کاغذ:چهار بغل، 2 ص (40پ - 41)، اندازه: 13×15سم [نشریه: 5- 132]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18252 ض

بی کا بی تا [د.ث. مجلس ]

14. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 260/4

فخرالدین شرح چهل نام خداست منقول از «شهاب الدین سهروردی مقتول»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 17 سطر، قطع: وزیری [چهار کتابخانه مشهد --ف: - 64]

15. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 5243

آغاز: يا طيب الاسماء يا من هو الله ** و من لا يسمى و من لا يسمى ذلك الاسم الا هو؛ انجام: وجد بالحيا المحيى على كل بقعة *** و عم به اقصى البلاد و ادناه

منظوم؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، نخودی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی ،مقوایی 3گ (57پ - 59 ،ر)، 16، 13، 19 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 135]

الاسماء الحسنى / اسماء الله / عربی و فارسی

ص: 528

al-asmā’-ul ḥusnā

غیر همانند:

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 129/18-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4795؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 855ق، 4گ (202-199)، 14 سطر [ فیلم ها -ف: 1 - 413]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2463/1

آغاز: نیست حد نامه از نام اله*** دم زدن باید زبان دارد نگ_اه؛

انجام: از دل او آنچه باید دور دار *** چشم جانش با نشان نور دار این رساله حاوی صد بیت است و در این ابیات نود و نه نام ال_هی آمده بدین شرح: هر بیت واجد یک نام می باشد باضافه یک ب_یت که آن کلمه «الله» را واجد است و اما نامها: الله، الرحمن، الرح_یم، الملك ،القدوس، السلام ،المومن الميهمن، العزيز الج_بار، المتكبر ، الخالق، البارى،المصور، الغفار، القهار، الوهاب، الرزاق، الفتاح، العليم، القابض، الباسط، الخافض، الرافع، المعز المذل، السميع، البصير، الحكم، العدل، اللطيف، الخبير، الحليم، العظیم، الغفور، الشكور ، العلى، الكبير، الحفيظ، المقيت، الحسيب، الجل_یل، الكريم، الرقيب، المجيب، الواسع، الحكيم، الودود، المج_ید ،الباعث ،الشهيد الحق، الوكيل، القوى، المتين ،الولى، الحم_ید ،المحصى، المبدى، المعيد، المحى، المميت، الحى، القيوم، الواجد،الماجد، الواحد، الاحد، الصمد، القادر، المقتدر ، الموخر ، الاول، الاخر، الباطن، الظاهر ،الوالى، المتعالى، البر، التواب، المنت_قم، العفو، الرؤوف، مالک الملک، ذوالجلال و الاكرام، المقسط، الجامع، الغنى، المغنى، الضار، النافع، النور، الهادى، الباقی، الوارث، الرشيد، الصبور ، المقدم ، المانع، البديع؛ خط: نستعليق، حيدر بن حسين، تا: 968ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج تریاکی دولا، ٣ ص (3-1) 17 سطر ،(6/5×11) اندازه: 12/5×19سم [ ف: 5- 621]

3.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3466/6

خط: نسخ و نستعلیق، کا: شریف محمد بن احمد مهدی حسینی، تا: گویا قرن 10 و 11؛ 13 ص(218 -230) [ف: 6 - 438]

4.تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 867/11

اسماء حسنی است با ذکر اعداد جفری و ترجمه فارسی صف_حه نخست اسامی بسیطه است که دنبال آن از دفتر افتاده است و پ_س از آن اسامی مرکب است در دو صفحه آخر ترجمه فارسی و اعداد جفری نوشته نشده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن11؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوای کرم رنگ، 7گ (48-54ر)، ق_طع: جیبی، اندازه: 9×19/5سم [ نشریه: 13 - 240]

5. تهران ،ملک؛ شماره نسخه: 6378/1

آغاز: بآخر باز گردد، آن تکسیر را جمله موخر خوانند؛ انج_ام: من اتبع الهدى ... بید عبدالضعیف میر برخورد از رضوی، باجازت حاجى الحرمين .... حاجی عبدالرحمان در شاهجهان آباد

با عنوان های فصل: فصل بدان که از این کتاب نامهای خدای تعالی بیرون می آید، فصل در شرح عمل، فصل: بدان که شبانه روز 24 ساعت است، فصل: اکنون شرحی دیگر در موامره، فصل: اکنون معرفت بابهای کلام بکلام غافيطوس گفته؛ خط: نسخ، بی کا، تا: جمادی الاول 1080ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: ترمه هندی، جلد: میشن سرخ ،تازه 16گ (1ر-16پ)، 21 سطر، اندازه: 16×25/5سم [ف: 9 - 363]

6.خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/25

آغاز: بدان ایدک الله که چون مخازن اسرار الهى و فيوضات نامتناهی اسماء الله است تعالی نشانه و عز سلطانه؛ انجام: و توجه تام باید نمود تا مقصودهای حسب المرام میسر گردد. انشاءالله تعالى

رساله کوتاهی است در اسماء الهی و اینکه هر فرد که اسمش مطابق عدد كبير یا وسیط یا صغیر از اسم الهی باشد آن اسم مربی وی است؛ خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ (134ر - 135پ)، اندازه: 10× 17سم [ میراث اسلامی: دفتر نهم - ١٠٠]

7. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4137/17

خط: نستعلیق، کا: محمد شریف، تا: قرن 11 و 12؛ 1گ (106 پ) [ف: 7 - 213]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11350/2

آغاز: ابد (باقی و همیشه) هو (یعنی او) احد (يكی) وهاب (بسیار بخش) واهب (بخشنده) واجد (توانگر و توانکر کننده)؛ انجام: رب الاخيار و الاشرار (پروردگار نیکان و بدان) من عنده مفاتيح الغیب (انکه نزد اوست کلیدهای غیب) ذو العزة و الانتقام (خداوند قهر و غلبه)

رساله ترتیب اسماء الله الحسنى و غیر آن است به روش رتبه عددی آنان از کلمه مبارک احد که 7 باشد تا«دو العزة و الانتقام» که 1823 است و در بعضی از اسامی تکرار مرتبت هست که مجموعاً بیش از 1000 اسم است؛ خط: نسخ و ترجمه نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ هر صفحه دارای 27 خانه هر خانه دارای سه بخش، بخش نخست ذکر اسم، بخش دوم ترجمه، بخش سوم مرتبت عددی است ؛کاغذ ،فرنگی، آهار مهره ، 20گ(57-76)، 27 سطر، اندازه: 7/5×15/5سم [ف: 28-588]

9.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1950- عکسی

آغاز: بسمله ما في الاحاد ابد ((70) باقی و همیشه ما في العشرات هو ٢٠، 11، 2، یعنی به یگانگی رسیدن نام های پروردگار است و شماره هایی در جدول ها، نام ها و ترجمه آنها و خاصیت آنها است در بر آوردن نیازها؛ خط: ثلث خوش و شکسته و نسخ خوش، بی کا، تا:قرن 13؛ وقف نامه بر گروه شیخیان کرمان با امضای محمد بن کریم؛ 127ص، 16 سطر (8×16) ،اندازه 21×30سم [ف: 1 - 25]

10. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2158

آغاز: در ذکر اسماء الله تعالی و بعضی از اسرار ازلی فصل در

ص: 529

بیان اسماء اعظم؛ انجام: استغفر الله و لا حول و لا قوة الا بالله

این کتاب در اسماء الهی است و سپس در فصل دیگر این اس_ماء ترجمه می شود به آخر کتاب نیز خواص سور قرآن و این که این سور در صورت رعایت قواعد آنها واجد چه منافع و در رفع الام کا،بشر چه نقشی دارند بحث مشبعی دارد؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: محتملاً قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج، قرمز ،مقوایی، 29گ، 24 سطر (11/5×14)، اندازه: 14/5×22/5 سم [ف: 5 - 217]

11. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1633/4-9/183

آغاز: بسمله فصل دوم در اختیارات شهور اثنی عشری ذکر وی الله اكبر و اسم وى يا خير المنزلين و عمل وی شجاعت و ثب_ات عزم و تقویت قلب و ظفر جستن بر خصم؛ انجام: و شیخ شرف الدین ابوعباس یونی رحمة الله فرموده که این معانی بر تکراراین اسماء بسیار مشاهده افتاد. والله اعلم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛افتادگی: آغاز؛ مصحح؛ جلد: مقوا عطف وگوشه تیماج قهوه ای، 41گ، 10 سطر، اندازه:10 × 15سم [ف: 1 - 362]

12. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2794/4-15/34

آغاز: بسمله باب باید معلوم کرد که اسم ذات کدام است و دعوت آن چون است نابرده رنج گنج میسر نمی شود مزد... ش_یخ حسن یونی اختیار کرده است و شرح این بسیار است قسم اول اسم ذات است؛ انجام: الصبور 33 هزار بار به جهت تسکین قلب در مشاق و مصایب و آلام بخواند باطن او رمیده گردد والله اعل_م.

در این رساله کوتاه ابتدا بحثی درباره اسم ذات و صفت و فعل از شیخ حسن بونی نقل شده و سپس اسماء متعلق به هر قسم ذك_ر و خواصی برای آنها درج شده پس از آن خواص نود و نه نام ال_هی ذکر گردیده است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: گالینگور نارنجی، 9گ، 15 سطر، اندازه: 13×23سم [ف: 1 - 363]

13. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6075/2

آغاز: قاعده بدان ایدک الله که طریقه دعوت اسماء الحس_نی آنست که چون خواهی که بتحصیل مهمی از مهمات قیام نمایی

بی کا، بی تا؛ کاغذ: رنگارنگ سپاهانی، جلد: میشن لایی قهوه ای مغزیدار، 2گ (3ر-4پ) ، اندازه:12/8×22/6سم [ف: 9 - 133]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 193/4-ط

آغاز: هو الله الذى لا اله الا هو (بالاى نام الله آمده). هر کس همه روزه هزار بار این اسم را بخواند خدای تعالی او را از اهل یقین پارسایان می گرداند؛ انجام: الصبور الستار (در ذیل نام ص_بور ترجمه همان مطلب آمده که در نسخه پیش به عربی نوشته بود) همان 101 نام الهی نسخه 193/3 مجلس است با ذکر ه_مان خواص و عدد با همان خط در بین سطور و به چلیپا اما به فارس_ی؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی، جلد: مقوای شکری، 4گ (27-24)، قطع: رقعی، اندازه: 10×15سم [ف : 22 - 42]

15. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27367

بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا غیبی [رایانه]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14374/16

آغاز: و هو دعاء ادريس عليه السلام و بهار رفعه الله مكانا عليا... الاول سبحانك لا اله الا انت ؛انجام : نسخه الاربعون يا عجيب فلا تنطق الالسن بكل الائه وثنائه.

رساله کوتاهی است در بیان چهل اسم از اسماء الهی و ذکر خواص هر یک؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی، قهوه ای، عطف تیماج، 3گ (74پ-76ر)، 17 سطر، اندازه: 12×17سم [ف: 38 - 505]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7566/17

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 24گ (226-249)، 15 سطر (8/5×15)، قطع: بغلی،اندازه: 10/5×18سم [ف : 16 - 631]

18. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7018

آغاز: بسمله اما بعد چنین گوید سید حسین جعفری رومی که در خدمت اولیا و اتقیا بوده؛ انجام: و آثار حروف نامعلوم باشد از علم و فواید اسماء و علم آدم الاسماء الحسنى

رساله ای است در اسماء الهی و علائمی که بالای اسماء نوشته می شود و معاتی که از آنها استیفاد می گردد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ دارای جداول و اشکال نجومی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا قهوه ای روشن، 2گ (71 پ-72ر)، 15 سطر (6×12)،اندازه: 13×19/5سم [رایانه ]

19. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6130/1

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى جعل كل معين للدين في المعارك منصورا ... بر رای غرای و اطنان مواطن حقایق ... واضح باشد از افعال الهی اگر چه معطل با غراض و عمل نیست؛ انجام: این آیه را همراه اسم بخواند فاخذناهم اخذ عزيز مقتدر.

یک «مقدمه» و سه «فصل» و یک«خاتمه»: 1. ذكر اسماء حسنی، 2. عقد السنه و اعين، 3. قمع و قلع اعادی، خاتمه در اسم شریف؛ خط: نسخ خوش، بی کا، بی تا؛ 48گ (1پ-48پ) [ف: 9 - 186]

20 . تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6130/2

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 35گ (49ر-73پ) [ف: 9 - 187]

21 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12620/4

آغاز: بسمله الغفور هر که ذکر این اسم بسیار کند وسواس اگر داشته باشد تمام شود؛ انجام: الخالق هر که این اسم را بسیار بگوید خدای عزوجل دل او را منور سازد، الباری، هر که این اسم را بسیار

بخشی از رساله ای است در بیان خواص بعضی از اسماء باری تعالی؛ خط: نستعلیق خوانا، بی کا، بی تا،جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 2گ( 37ر - 38پ) [ف: 36 - 179]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2930/8

آغاز: بسمله حمدله در حدیث مرویست از حضرت امیرالمؤمنین که آن حضرت فرمودند که شنیدم از حضرت خاتم النبيين؛

انجام: و در حدیث دیگر وارد شده که ایشان اند مؤمنان حقیقی.

ص: 530

آغاز کتابی است که در آن نام های خدا از تازی به فارسی ترجمه شده است؛ بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: سفید و آبی و زرد، ج_لد: تیماج مشکی، 24 ص (214-237) ،19، 16، 15، 14 سطر، ق_طع ،خشتی، اندازه: 16×20/5سم [ف: 1٠ - 339]

اسماء خلفاء عباسی / تاریخ / عربی

asmā’-e xolafā’-e ‘abbāsī

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/74

خط: نسخ، کا: شمس الدین محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: قرن 9، 1ص (309) [ف 5 - 110]

اسماء الخمر / ادبیات / عربي

asmā’-ul-xamr

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 146/15-ف

nā'-ul-xamrبیکا کا، بی

نسخه اصل: راغب پاشا ش .1464 بندی است به نثر عربی با چند بیت عربی با چند عنوان «قال ابن جمهور»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 1گ (90)، 25 سطر [فیلم ها-ف: 1 - 419]

اسماء الخيل و فوارسها من العرب / متفرقه / عربي

asmā’-u xayl wa fawāris-i-hā min-al ‘arab

ابن اعرابی، محمد بن زیاد، 150 - 231 ؟ قمری

(ebn-e a‘rābī, mohammad ebn-e zīyād (768 - 846)

رساله مختصری است درباره اسامی اسب های ارزنده با ذکرنام صاحبان آنها. نسخه دیگری هم در قاهره هست.

آغاز: قال محمد بن زياد الشهير بالاعرابي:هذا كتاب اس_ماء الخيل و فوارسها من العرب

چاپ: لیدن، مكتبة بريل، 1928م ،عراق، محقق: نوری حمودی القيسى وحاتم صالح الضامن، مجلة المجمع العلمى العراقی، مجلد 35، جزء، 1984م.

[روضات الجنات 271/7؛ ايضاح المكنون 293/2؛ بروکلمان ذیل 1/ 179؛ دنا 822/1]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1527/1 عکسی

آغاز: بسمله قال أبو البخترى يرفعه قال قال رسول الله صلى الله عليه و سلم ارتبطوا هذه الخيل فإنها دعوة أبيكم اسماعيل؛

نسخه اصل: کتابخانه اسکوریال در مادرید اسپانیا، شماره 1705؛ خط: نسخ معرب، کا: موهوب بن احمد بن محمد بن خ_ضر جوالیقی، تا: جمادی الاول 499ق؛ دارای سماع وبلاغ های متعدد؛ 10ص (10-1)، 20 سطر [عکسی ف 4 - 442]

2 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 81/3عکسی

آغاز: قال محمد بن زياد الشهير بالاعرابي: هذا كتاب اسماء الخیل و فوارسها من العرب؛ انجام: خيل همدان الاجدع بن مالک، اسم فرسه سكاب، قال فيه: تو نبنى فيمارات من صیانتی - سكاب و من خير الجياد مصونها

نسخه اصل: از شیخ محمد سماوی، نجف؛ خط: نستعلیق، کا: شیخ محمد سماوی، تا: 22 ربیع الاول 1334ق، 7گ (26-42) عکسی

ف: 1- 84)

اسماء الرجال = طبقات الشافعية / رجال / عربي

asmā'-ur rijāl = ṭabaqat-uš šāfi īya

مصنف، ابوبکر بن هدایت الله، – 1014 قمری

(mosannef, abū-bakr ebn-e hedāyat-ol-lāh (- 1606)

در این رساله شرح احوال یک صد و ده تن از راویان شافعی محمد بن ادریس را آورده و برای هر یک کمتر از ده سطر گفتگو دارد و اهم مؤلفات آنها را آورده و این کتاب را در چند«باب» مرتب ساخته است زرکلی در اعلام (2: 46) کتاب او را «طبقات الشافعیه» نامیده است.

آغاز: الحمد لله الذى افاض علينا من احسانه ما ليس له منتهى و علم آدم الاسماء ... اما بعد يقول ... الملك الغنى ابوبكر بن هدايه الحسينى ... باب فى ذكر الشافعي .... هو محمد بن ادريس

چاپ: محقق: عادل نويهض ،بیروت، دار الآفاق الجديدة، چاپ جدید، 286ص، 1390ق.

[دنا 822/1؛ التاريخ و التراجم ص 267 ملی 326/17؛ الاوقاف العامة الموصلى 184/3]

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4031/4

آغاز: الحمد لله الذى (سياه شده) اما بعد يقول ... الملك الغنى ابوبكر بن هدايه الحسينى ... باب فى ذكر الشافعي ... هو محمد بن ادریس؛ انجام: اسنى المطالب كتبه محمد لاجل استادی امر ملا ابوبكر اللهم اغفرلى بحرمه محمد صلى الله عليه و سلم

خط: نسخ، کا: خلیل سندسی، تا: 1274ق؛ نام های راویان از که در متن ترجمه شده اند در حاشیه با شنگرف نوشته شافعی شده؛ کاغذ: اصفهانی نخودی ،جلد: مقوا بی رویه ،ته چرم قرمز، 28گ (82 پ-109ر)، 19 سطر (11/5×17)، اندازه: 17×21/5سم [ف: 17 - 326]

اسماء رجال الصحيحين / رجال / عربي

asma-ur rijal-is Sahihayn

ابن قیسرانی، محمد بن طاهر، 448 - 507 قمری

(ebn-e qaysarānī, mohammad ebn-e tāher (1057 - 1114)

ابونصر احمد بن محمد کلاباذی بخاری حنفی (متوفی 398 یا 378 ق) كتاب «الهداية والارشاد فى معرفة اهل الثقة والسداد الذين اخرج لهم البخارى فى جامعه معروف به «اسماء رجال صحیح البخاری» را نوشته است و ابوبکر احمد بن علی بن محمد

ص: 531

بن ابراهیم معروف به ابن منجویه اصفهانی (-428 ق) کتاب «اسماء رجال صحیح مسلم» را تألیف نموده است. مؤلف این دو کتاب را در موضوع خود نیکو یافته و هر دو را در یکجا کرده و آنچه آن دو از ذکر آن غافل شده اند استدراک نموده وآنچه موجب تطویل بوده حذف کرده و فوائدی بر آن افزود آن را شرح رجال الصحیحین نامیده است.

آغاز: الحمد لله على كل حال ... وصلواته على خيرته من خ_لقه محمد و اله

انجام: معرفة المكاتبات ... اخر كتاب شرح الصحيحين، تأليف الحافظ محمد بن طاهر المقدسي

چاپ: حیدر آباد، با نام کتاب الجمع بين رجال الصحيحين؛ 638 ص ، 1323 ق

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 402 عکسی

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: فیض الله افندی، استانبول ش 499؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ مصحح، محشی؛ تملک: فیض الله افندى مفتى عثمانی، تملکی به تاریخ رجب 896؛ 224گ، 21 سطر[ عکسی ف: 1- 353]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 403 عکسی

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا [ عکسی ف: 1 - 354]

اسماء رجال المشكاة = اسماء الرجال فى مشكاة المصابیح / رجال / عربی

asmā’-u rijāl-il miškāt = asmā’-ur-rijāl fī miškāt-ilmaṣābīḥ

خطيب عمری، محمد بن عبدالله - 749؟ قمری

(xatīb ‘omarī, mohammad ebn-e ‘abd-ol-lāh (- 1349)

وابسته به: مشكاة المصابيح؛ خطيب عمری، محمد بن عبدالله (- 749)

مولف کتابی در تکمیل «مصابیح السنة» بغوی به نام «مشکاة المصابيح» تألیف نموده است و در رساله حاضر به بیان اسماء رجال کتاب خود پرداخته و آن را در دو «باب» به ترتی_ب حروف تهجی تنظیم نموده است :1. ذكر الصحابة ذكرهم و انثاهم و التابعين من بعدهم و غيرهم من له ذكر او رواية فی كتاب المشكوة؛ 2. ذكر من لهم الاصول من المذكورين في اول الكتاب. به عنوان نمونه در باب اول این گونه است: حاوی چ_هار «فصل» در باب صحابه،تابعین صحابیات و تابعیات حرف الهمزة و فيه فصول: فصل : فى الصحابة (كذا) انس بن مالك بن الع_مر النضر كنيته أبو حمزه الخزرجي خادم النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )، و له من مائة و ثلاث سنين و قیل تسع و تسعون سنة ... فصل: في التابعين: اويس القرني هو اویس بن عامر کنیته ابوعمر القرنى ... فصل : فی الصحابيات: اسماء بنت ابى بكر الصديق، اسماء بنت عميس.در باب دوم از ابوزكريا يحيى بن شرف نووی (- 676) و ابن اثیرجزری - (606 یاد کرده است. در «کشف الظنون» در باب الف، كتاب «اسماء رجال المشكواة» را یاد می کند و می گوید تأليف صاحب مشکواة است و سپس به حرف میم احالت کرده است و در حرف«م» از این کتاب یاد نکرده است.

در انجام کتاب چنین آمده «ثم اني ما اعتمدت في نقل ما اوردته الا على كتب الائمة الثقات ... مثل الاستيعاب لابن عبدالبر و حلية الاولياء لابي نعيم الاصفهانی و جامع الاصول و مناقب الاخبار لابى السعادات الجزرى و الكاشف لابي عبدالله الذهبي الدمشقى، قال المصنف الدمشقى، قال المصنف شكر الله سعيه؛ و فرغت الجمعه من عشرين رجب سنة اربعين وسبعمائة من جمعه و تهذيبه و تشذيبه و انا اضعف العباد الراجي ... محمد بن عبدالله الخطيب بمهاويه و معاضدة شیخی و مولایی سلطان المفسرين... الحسين بن عبدالله بن محمد الطيبي متعهم الله بطول بقائه ثم عرضت المشكوة كما استحسنها و استجادها ....». در برخی از فهارس همچون فهرست مجلس (14 :69)و فهرست آستان قدس (27: 54)بدون توجه به این که صاحب مشكاة كيست و افرادی که در کتاب نام برده می شود در چه زمانی هستند، این کتاب به غزالی، محمد بن محمد (450-505ق) نسبت داده شده که بدون تردید خطای فاحش است.

آغاز: بسمله، اللهم بك نستعين و علیک نتوكل سبحانك اللهم نحمدک علی نعمک بجمیع محامدک ... و بعد فهذا فى اسماء الرجال مشتمل على بابين الباب الأول في ذكر الصحابة ذكرهم و انثاهم و من بعدهم من التابعين من له ذكر او رواية في كتاب المشكوة مرتب على حروف التهجى و اذكر بالكنية من اشهر بها في حرف الكنيه دون اسمه في حرف الاسم.

انجام: ثم عرضته عليه كما عرفت المشكاة فاستحسنه كما استحسنها و استجاده كما استجادها و الحمد لله رب العالمين.

چاپ: به همراه مشكاة المصابيح، مكتبه رشیدیه ،دهلی، 1955م

[دنا 22/1 (با نسبت به غزالی و خطیب عمری)؛ کشف الظنون 94/1 و 1699/2؛ هديه العارفین 2/ 156؛ فهرست مخطوطات العربية المصورة (احمد

سعید خازندار): 111/1؛ فهرست مخطوطات دار الكتب الظاهرية (المنتخب من مخطوطات الحدیث): 466]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14109

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ در آغاز نسخه دست خطی در مورد کتاب و مؤلف از ولی الله اشراقی تبریزی به سال 1390ق دیده می شود؛ کاغذ: شرقی؛ نوع جلد: تیماج قهوه ای با ترنج، 177گ، 13 سطر (7×10/5)، اندازه: 12/5×17/5سم [ف: 35 - 646]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10710

خط: نسخ و ثلث، بی کا، تا: قرن 10؛ قطع: رقعی [ میراث شهاب: س 9ش 2 - 4]

3.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4292/1

ص: 532

آغاز: في ذكر من لهم الاصول من المذكورين في اول المشكوة و غير هم و ان لم يذكر هم فى اولها رضوان الله عليهم اجم_عین ابتعین؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، برخی اوراق بازنویسی شده، محشی با عنوان «عبد العظیم بخاری» ج_لد: تیماج زرد ضربی، 100گ (1پ -100ر)، 21 سطر، اندازه: 13/5×25سم [محدث ارموی مخ: 1 – 174]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1805/24

آغاز: برابر

در فهرست ناشناس آمده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1078ق، کاغذ: فرنگی سفید،جلد: تیماج قرمز ضربی، 18ص (203--186)، 25 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 21×34سم [ف: 9 - 349]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2337/19

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 6 - 404]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18566

آغاز: برابر؛ انجام: و كان كثيرا السهر مكبا على القلم و الع_مل عاش خمساً واربعين سنة.

در فهرست به غزالی نسبت داده شده که خطاست؛ خط نس_خ، بی کا، تا: جمعه سلخ ربیع الاول 1079ق؛ واقف: میرزا رضاخ_ان ،نائینی مرداد 1311؛ کاغذ: حنایی آهار مهره ،بیاضی ،جلد: میشن عنابی سجافدار با آستر میشن ماشی،5گ، 51 سطر، اندازه: 12/5×26سم [ف: 27 - 54]

6 .مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض4484

با احتمال از غزالی دانسته شده؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 50]

7.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4900/36

آغاز: برابر؛ انجام: الى ان سافر القدس ثم عاد اليها فمرض عند ابويه و توفى ليلةالأربعاء رابع عشر شهر رجب 676 و دفن بیل_ده كذا وجدت في حاشية الكتاب

در فهرست ظاهراً به استناد آنچه در ابتدای نسخه آمده از غزالی دانسته شده؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای مغزی دار 10 گ (95 ر -104ر)، 25 سطر (15×29)، اندازه: 23×35سم [ف: 14 – 69]

8. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19825

بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی [رایانه ]

اسماء الرسل / دعا / عربي

asmā’-ur-rusul

بلخی، محمد بن احمد

balxī, mohammad ebn-e ahmad

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض13408

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمین؛ انجام: فى كل وقت وحين

خط: نسخ ،کا: عبدالغفور هروی، تا: 1235ق [الفبائی: 50]

اسماء الرسوم المرسومة على الالة المسماة بالاسطرلاب / اسطرلاب / عربی

asmā’-ur-rusūm al-marsūma ‘al-al-ālat-il-musammā bil-

i-usturlab

اسماء الرسوم المرسومة على الآلة المسماة بالاسطرلاب الشمالي ذات صفائح و بعض اعمالها، در یک «مقدمه» و پانزده «باب».

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1577/5

خط: نستعليق، كا: عبد الله بن ابی الخیر، تا: 8 ربیع الثانی 1178ق؛

کاغذ:پسته ای ،جلد: میشن سیاه ،لایی 19 سطر :[ف 5 - 298]

اسماء السبعة الأقطاب / تراجم / عربي

asma-us-sabat-il-'aqtab

اسامی هفت تن از عرفاء که عبارتند از: .1 عبدالقادرجیلانی، 2. احمد رفاعی 3. ابراهیم دسوقی، 4. احمد بدوی، 5. محیی الدین ابن عربی

6. حسن شاذلی ،7. عمر ابن فارض؛ همراه با تاریخ ولادت و وفات آنها. با چند فایده پراکنده دیگر.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1024/2

نسخه اصل: کتابخانه ،چستربیتی، ش 4245؛ خط: نسخ ،معرب، بی کا، تا: احتمالاً قرن 9، اگ (38ر) [عکسی ف: 3 - 61]

اسماء سورة الفاتحة / علوم قرآن / عربی

asmā'-u sūrat-il fatiha

درباره اسماء سوره فاتحه و فضیلت آن است.

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 21721/3

خط: نسخ، کا: قوام الدین بن حبيب الله، تا: 12 ذیقعده 1070ق؛ محشی از محمد تقی شریف و محمد تقی تبریزی ممقانی؛ کاغذ: نخودی رنگ، جلد: تیماج عنابی ضربی دار، عطف میشن ،مشکی ، 10 سطر (9×19/5)، اندازه: 15/5×29/5سم [ف: 2 – 590]

الاسماء الشمخوثية / علوم غريبه / عربي

al-asmā❜-uš-šamxūtīуy a

فصل و سی و ششم از کتابی است گویا در دعا و طلسم و علوم غریبه، و این فصل در نام های الهی است به سریانی و جز آن و فائده هر نام از آنها در پایان قاعده ای است به فارسی در اختیارات انتخاب شده از مفتاح المغالق.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4175

آغاز: الفصل السادس و الثلاثون ... يا شمخيثا وتمشيئا و شخيثا ... تفسيرها بالعربية أنا الحى الباقى؛ انجام: و تحصیل مطلب حمد و معاون باشد بأمر الله تعالی و قدرته و توفیقه.

ص: 533

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج سبز بدون مقوا، 8گ، 22سطر، اندازه: 15×21سم [ف 11 - 185]

اسماء شهور رومیه موافق فصول / متفرقه / فارسی

nā'-e šohūr rūmīye movāfeq-e fosul

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8904/75

به نظم و نثر؛ خط: نسخ و نستعلیق و تحریری، کا: علی بن ابراء مازندرانی، تا: با تاریخ 1075ق؛ کاغذ: نخودی نازک آهار مه_ره ،جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول اص (55پ)، اندازه: 14/9×28/3سم [ف: 29/1 - 285]

اسماء الشياطين في سورة الفاتحة / قرائت / عربي

asmā’-uš-šayāṭīn fī sūrat-il-fātiḥa

جمال القرشي، محمد بن عمر ، ق 7 قمری

(jamāl al-qorašī, mohammad ebn-e ‘omar (- 13c)

مؤلف گوید بعضی اعتقاد دارند که در سوره فاتحه نه نام از شیطان آمده است که عبارت است از «تلک ،دلل هرب . مما کیو ،کنع ،مصر ،تعلی بعلی» و هر کس بدین الفاظ در نماز تلفظ کند نماز وی باطل است، پس باید در هر کلمه یا ج_مله وقف نمود تا به این نام ها تلفظ نشود. مؤلف در پاسخ این سخن انواع وقف را بیان می کند و نتیجه می گیرد که این سخن اساس صحیح ندارد.

آغاز: أحمد الله من فاتحة الأمر إلى خاتمة العمر وصلى الله ع_لی نبيه المبعوث إلى السود و الحمر

چاپ ،كلكتا، مطبعة مولای شیخ علار و مولوی مبروك ، 1371 ص 1812م.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 787/1

خط: نسخ ،نازیبا ،کا: حسام الدين بن احمد ، بی تا ،جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 14 سطر، اندازه: 16 × 24سم [ف 2 - 394 ]

اسماء الضعفاء و الواضعين / رجال / عربی

asmā’-uz-zu‘afā’ wa-l-wāḍi‘īn

ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، 2508 – 597 قمری

(ebn-e jawzī, ‘abd-or-rahmān ebn-e ‘alī (1115 - 1201)

مؤلف، بعد از تألیف «کتاب الموضوعات من الأحاديث» این کتاب را در بیان اسماء ضعفاء و آنها که حدیث ج_عل می کرده اند نوشته و آن را به ترتیب حروف معجم مرتب نموده است. کشف الظنون ،از آن تحت عنوان «الضعفاء و المتروكين» نام برده است. بروکلمان کتاب را با عنوان «الجرح و التعدي_ل» ذکر نموده و آن را با «الضعفاء والمتروکین» یکی دانسته اس_ت (ذیل 917/1)؛ زرکلی آن را با عنوان «أسماء الضعفاءو الواضعین ثبت کرده است.

آغاز: الحمد لله الذى ... و هذا كتاب اسماء الضعفاءالواضعين.

انجام: ذكر من لا يعرف اسمه و لا كنية كنية ... الحديث، آخر الكتاب.

[كشف الظنون 1087/2 ،اربری فهرست خطی عربی 2/88]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 508 عکسی

آغاز: الحمد لله الذى ... و هذا كتاب اسماء الضعفاء الواضعين؛ انجام: ذكر من لا يعرف اسمه و لا كنية ... الحديث آخر الكتاب. نسخه اصل: چستر بیتی دبلین، ش 3454؛ خط: نسخ، کا: عبد القادر بن محمد بن محمد بن نصر الله حنفی قادری، تا: قرن 7 در روز شنبه 7 صفر 717ق نسخه را تکمیل نموده؛ محشی ؛ 137گ [عکسی ف: 2 - 9]

اسماء عالم / فلسفه / فارسی

asmā’-e ‘ālam

رمال شیرازی، ناصر بن حیدر، ق 7 قمری

(rammāl-e šīrāzī, nāser ebn-e heydar (- 13c)

تاریخ تألیف: 680ق

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5632/11

آغاز: رساله در اسماء عالم مقصود آن است که ذکر اجسام کلی و بسیط کند ،بسمله بدان که عالم زمین است با حیوان و معادن و نبات و آتش و باد و آب و افلاک و کواکب و جسم مطلق و نفسهایی که این جمله قایم می دارند؛ انجام: از حیوانات و نبات بحيوة حيواني و نباتی اند

خط: نسخ، كاتب - مؤلف، تا: 680ق؛ کاغذ: حنایی آب دیده، :جلد: چرمی عنابی ضربی، 4 ص (143-146)، اندازه: 15/5×21/8سم [ف: 8 - 441]

اسماء غير معرف بالف و لام / صرف / فارسی

asmā'-e qeyr-e mo‘arraf be-alef va lām

تاریخ تألیف: شاید 1289ق

در این رساله اسمائی از زبان عربی آمده که حرف تعریف یعنی الف و لام بر سر آنها در نمی آید این کلمات بر حسب ترتیب حرف اول آن از الف تا یاء مرتب شده است.

تهران ملی؛ شماره نسخه: 2819/6

آغاز: بسمله، در بیان آنکه اسمائیکه بآنها الف تعريف داخل نمی شود؛ انجام: یعقوب على نبينا عليه السلام تمام شد في يوم چهارشنبه 1289

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 1289ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد:تیماج ،ماشی یک لا، داخل تیماج ،قرمز 5ص (170-174)، 11 سطر

ص: 534

(10×6)، اندازه: 10×14/5سم [ف: 6 - 452]

«اسماء الفلاسفه » سمر الفلاسفة

اسماء القراء / قرائت / عربی

asmā’-ul qurrā’

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 11984/1

جداول اسماء قراء؛ خط: ثلث، بی کا، تا: قرن 8[ مختصر - ف: 224]

اسماء القراء العشرة (جدول) / قرائت / عربی

(asmā’-ul qurrā’-il ‘ašara (jadwal)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 529/10

اسماء القراء العشرة بطريق الطيبة و النشر للجرزی؛ بی کا، تا: قرن10؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج آلبالویی ضربی مقوایی با ترنج، 3 ص(227-226)، ابعاد متن: 8×13، اندازه: 15 × 23سم [سنا - ف: 1 - 328]

اسماء الكتب الموجودة فى الازهر/ فهرست / عربی

asmā’-ul kutub-il mawjūda fī al-azhar

فهرست مختصر و موضوعی چند کتابخانه در الازهر مصر اس_ت: «فهذا مجموع يشتمل على اسماء الكتب الكانة (كذا) فى الازهر و غيره من المدارس البرائية (كذا) كمدرسة محمد بيك ابی الذهب و مدرسة شيخون و خلافها من تفسیر و تجوید و قراءات و ما يتعلف (كذا ): يتعلق بالقرآن ويشتمل على اسماء كتب الحديث و شروح الحديث و اصطلاح الحديث و سائر ما يتعلف (كذا: يتعلق) بالاحاديث النبوية و يشتمل ايضاً على ما يتعلق بالاصول و ما يشتمل عليها على الفقه و متون الفقه و شراح ال_فقه على المذاهب و يشتمل على علم التصوف والمواعظ و التواریخ وعلم الطب و علم النحو و شراح الجميع و على رسايل فارسیة و رسائل في المعانى و البيان و كامل ما يتعلف (كذا) بالعلوم من كل فن من فنونه».

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 21831

آغاز: الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين و لا عدوان الا علی الظالمين والصلوة والسلام على... و بعد فهذا مجموع؛ انج_ام: 1098 حاشية الامير على شذور الذهب. 1099. سيبويه المشه_ور صاحب الكتاب.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ برگ های 138 ر - 141ر تک_رار چند صفحه ابتدایی کتاب است؛ اهدایی رهبری، خرداد 1272؛کاغذ:فرنگی ،حنایی ،جلد: مقوا رویه مشمع مشکی، 46 (87ر - 132ر)، 15 سطر، اندازه: 20×31/5سم [اهدائی رهبر: 8- 508]

اسماء کلمه توحيد / اسماء الله / فارسی

asmā’-e kalame-ye towhīd

احمد بن حسين

ahmad ebn-e hoseyn

در این رساله اسماء كلمه توحید و خواص و آثار هر کدام را بیان نموده است. او این کتاب را در پاسخ آصفی از کلمة التقوی نگاشته و در آن از «اسرار التنزيل» فخر رازی نقل نموده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14374/8

آغاز:لا هم نصير باسمك المرغوب *** في الدين مظفر بن المطلوب / بلغ من عبدك السلم الاوفى *** احمد يا رب الى رسولك المحبوب. و بعد يقول محدث الاخبار احمد... جواب سؤالی که حضرت آصفی از کلمة التقوى؛ انجام: موجب سعادت دارین است بعد از ایقان نظر معلوم شود. مرد باید که بر تواند برد *** ورنه عالم پر از نسیم صباست

خط: نسخ، بی کا، بی تا، بی کا، بی تا :جلد" مقوایی قهوه ای عطف تیماج، 22گ (34 پ -55پ)، 17 سطر، اندازه: 12×17سم [ف: 38 - 503]

اسماء اللغة در شرح غزوات حضرت امیر / تاریخ معصومین / فارسی

asmā❜-ol-loqat dar s.-e qazavat-e hazrat-e amīr

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25989

بی کا، بی تا، خریداری از حوزه علمیه ولی عصر کرمان [رایانه]

الأسماء المبهمة فى الأنباء المحكمة / رجال / عربي

al-a'smā'-ul mubhama fi-l 'anbā'-il muḥkama

خطیب بغدادی، احمد بن علی 392؟ - 463 قمری

(xatīb-e baqdādī, ahmad ebn-e ‘alī (1003 - 1071)

کتابی در هشت جزء به ترتیب حروف معجم در بیان اسماء مردان و زنانی که نام آنان در متن بسیاری از احادیث مبهم مانده است.

آغاز: اخبرنا الشيخ الامام ابوبكر احمد بن على بن ثابت الخطيب قرائة بلفظه من اصله.

انجام: آخر الجزء الثامن من كتاب الأسماء المبهمة و الأنباء المحكمة و هو آخر الكتاب.

چاپ: با تحقیق عز الدين على السيد، قاهرة، مطبعة المدني، 1405ق

١. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 503 عکسی

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: فیض الله افندی کتابخانه ملت، استانبول، ش 497 ؛خط: نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 6 ،مصحح، دارای نشان بلاغ، در

ص: 535

آخر جزء سوم آمده که آن را با اصلی که به خط ابن نحاس بوده و در آخر آن نوشته است تمام این جزء را بر خطیب بغدادی به ل_فظ خودش در شوال 460ق سماع نموده است، همچنین در پایان ت_مام اجزاء سماع به تاریخ 627ق دیده می شود؛ 203گ، 17 س_طر [عکسی ف 2 - 5]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1195-ف

نسخه اصل: برلین 3575 .oct هشت جزو؛ خط: نسخ، بی کا : قرن 6؛ در ص ع سماع مورخ 580 و در آغاز و پایان سماع 578 آمده و در پایان بلاغ سماع ذیحجه 465 نقل شده است، به جزو پنجم دهه جزوها در 579 تعلیق شده است؛ 178گ، 19 س_طر [ فیلم ها -ف: 1 - 282]

« اسماء متفق كتابته و مختلف معناه » الاسماء المتفقة الكت_ابة المختلفة المعنى

الاسماء المتفقة الكتابة المختلفة المعنى / لغت / عربي /فارسی

al-asmā’-ul muttafiqat-ul kitāba al-muxtalifat-ul ma‘nī

فرهنگی است به ترتیب حروف برای نام های عربی که هر که یک گونه نوشته می شوند و چند گونه خوانده می شوند و هر کدام معنایی جداگانه دارد.

١ . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 21730/2

آغاز: بسمله الحمدلله رب العالمين والصلوة والسلام على سي_دنا محمد و آله اجمعین اما بعد هذا كتاب مؤلف على اسماء مت_فقة كتابته و مختلفة معناه على الوجوه الثلاث من الفتح و والكسرو الضم و بالله التوفيق -١- الأل - الال الال -

خط:نسخ، كا: عبدالوهاب بن حاجی محمد صادق ،کاشانی ، تا: صفر 1117ق؛ جلد: تیماج لایه ای مشکی، 15 سطر (7×3/5) ، اندازه: 13×18/5سم [ف: 2 - 598]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2521/3

آغاز: الال (آواز چنگ و نیزه کوتاه) الال (پیچیدن چشم) الال (خویشاوندان)؛ انجام: الورد (كل) الورد (نمازدى) الورد (شتر سرخ).

خط: نسخ معرب، بی کا، تا: 1267ق؛ ترجمه های فارسی نستعلیق؛ جلد: دورو تیماج بدون مقوا رو قرمز پشت سبز، 6گ (34پ- 39ر)، اندازه: 12/5×18سم [ف: 7 - 108]

اسماء متوافقة العدد / رياضيات

asmā’-e motavāfeqat-ol ‘adad

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه 2842/60

خط: نسخ، کا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛ در هامش [ف: 6 - 135]

اسماء المدن والبلدان المعروفة / جغرافيا / عربي

asmā'-ul mudun wa-l buldān-il ma'rufa

فلکی، احمد بن حسن، - 384 قمری

(falakī, ahmad ebn-e hasan (- 995)

از احمد بن کثیر حاسب درباره هفت اقلیم.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2031/7

آغاز: الفصل التاسع من كتاب احمد بن كثير الحاسب الصغرى في اسماء المدن والبلدان المعروفة فى كل اقليم و يبتدى بها من جهة المشرق؛ انجام: على الصقالبة و ينتهى الى بحر المغرب (و الحمد لله وحده نفع الله به صاحبه و يرحم كاتبه).

خط: نسخ، کا:اسفندیار مازندرانی، تا: 16 ربیع الاول 1031ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی، 277گ (471پ- 747ر)، 14 سطر (6/5×12/5)، اندازه: 12×20سم [ف: 8 - 653]

اسماء المشهورين من العلماء / تراجم / عربي

asmā'-ul-mašhūrīn min-al-'ulama'

چاپ: به اهتمام محمد تقی دانش پژوه، نشریه دانشکده ادبیات تبریز، شماره 19، 1346ش، 409-422

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6340/1

آغاز: بسمله و به ثقتى المطلوب من هذا الانشاء ذكر ما وجدت من اسماء المشهورين من العلماء من جملة هذه الزمرة العالية ...

على بن الحسين بن موسی بن بابویه؛ انجام: و سلار بن عبدالعزیز بن البراج و الباقى مما علم من هذا الانشاء لا يفتقر الى الاعادة ولا يحتاج و له الحمد اولا و آخرا كما هو اهله وصلى الله على محمد و آله الطاهرين.

خط: نستعلیق، ریز، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ ،سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ترنجی ضربی مقوایی درون زرد ، 3ص، 35 سطر و 9 سطر (9×15)، قطع: رحلی، اندازه: 20×29سم [ف: 16 - 245]

«الاسماء المفردة » الطبقات فى الاسماء المفردة من اسماء العلماء و اصحاب الحديث

اسماء من استبصر من العلماء / رجال / عربي

asmā'-u man-i-stabṣar-a min-al-'ulama'

خاتون آبادی محمد حسین بن صالح - 1151قمری

(xātūn ābādī, mohammad hoseyn ebn-e saleh (- 1739)

رساله ای بدین عنوان در الذریعه ( ج 2 ش 276 و ج 21 ش 5645) و قرن دوازدهم طبقات (ص (199) به میر محمد حسين خاتون آبادی نسبت داده شده است. در آن در مورد تشیع ابونعیم اصفهانی (336-430) و عبدالرحمن جامی بحث شده است.

ص: 536

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2047/4

آغاز: فائدة و لنذكر بعضاً ممن اطلعت على تشيعه من مشاهیر علماء العامة فنقول منهم: الحافظ ابونعيم ... و منهم التحرير المح_قق عبدالرحمان الجامى خط: نستعليق، كا: علی بن عبدالكريم طباطبائی، تا: پنج شنبه دهه دوم جمادى الاول 1273ق، جا: اصفهان؛ کاتب به نام سید علی بروجردی در «مآثر و آثار» ص 159 و رجال اصفهان ص60 قرن 13 ص 1470 طبقات اعلام الشیعه از عمو زادگان بحرالعلوم معرفی شده است؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوایی، رویه کاغذ، 1گ (63) اندازه: 15/5×21/5سم [ف : 11 - 183]

الاسماء المؤنثة / عربي

al-asmā’-ul mu’annaṯa

در اسامی مؤنث که علامت تأنيث ندارند به نقل از رساله ف_خر الاسلام.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10029/18

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح؛ جلد: تیماج جگری، ترنج و سرترنج طلایی، 1ص (75)، اندازه: 12×17 [ف: 32 - 38]

اسماء مونث سماعی (منظوم) / صرف، شعر / عربی

(asmā’-e moannas-e samā‘ī (manzūm)

از ملا قاسم زاده (؟)

قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 784/4

آغاز: اسماء مونث سماعي كما** نظمتها لائقة ان تعلما / نف_س سری نار اناب ارنب ** افعا لظى ابهامام ثعلب

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی عطف قهوه ای، 1گ، (38 ر-38پ) ، اندازه: 14×21سم [ف: 2 - 62]

الاسماء المؤنثة السماعية / صرف / عربي

al-asmā’-ul mu’annaṯat-is samā‘īya

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 278/11

الاسماء المؤنثة السماعية على ترتيب الحروف المعجمة؛ خ_ط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سفید ،جلد: تیماج دولای مشکی گرد تریاکی، درون تیماج حنایی، ابعاد متن: 7×19، قطع: بیاضی، اندازه: 7/5×23سم [سنا - ف: 1 - 135]

الاسماء المونثة السماعية (قصيدة في) / صرف، شعر / عربی

(al-asmā’-ul mu‘annaṯat-is samā‘īya (qaṣīdat-un fī)

قصیده ای است در 23 بیت مشتمل بر اسم های مونث سماعی مطابق با ذکر آن در کتاب «الشافيه» ابن حاجب.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3703/6

آغاز: بسمله نفسی الفداء لسائل وافانی مسائل فاحت كغصن البان؛ انجام: قصیدتی تبعی و انی اکتسی ثوب العتاد كل شيء فان ؛خط: نستعليق ،كا: محمد باقر جرفادقانی، تا: قرن 11؛ محشی؛ در برگ 59 مطالب حاشیه ای در صرف و ممهور به مهر «بنده آل محمد تقی» و یادداشت محمد باقر جرفادقانی کاتب نسخه مبنی بر عزیمت ایشان به کاشان به سال 1018 و عزیمت به شیراز به سال 1024ق؛ کاغذ: اصفهانی ،نخودی، جلد: تیماج سیاه مقوایی، 2گ (58پ- 59)، 18 سطر (5/5×11/5) ، اندازه: 8/5×16/5سم [ف 16 - 306 ]

اسماء النبی و اهل بیته (علیه السّلام) / متفرقه / عربی

asma-un nabi wa ahl-i bayt-i-h

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 768

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان- رم 882 طوماری است که اسماء ائمه (علیهم السّلام) را به صورت درشت و تحریری و به الفاظ دعا «اللهم صل علی» آورده و در وسط این اسماء به خط ریز آیاتی از قرآن کریم را نگاشته اند که کاری زیبا و هنری به وجود آورده است؛

خط: نسخ و ،ثلث، بی کا، تا: قرن 12، متن به خط ثلث توخالی و آیات درون آن به خط نسخ، ابتدای آن و ما بین فصول اشکالی از گل و غیره آمده که در وسط آنها نیز آیاتی مکتوب است، در برگ اول و آخر مطالبی به حروف لاتین نوشته شده است؛ 46ص[ عکسی ف 2 - 443]

« الاسماء الواجبة التأنيث » المؤنثات السماعية

الاسماء و الصفات / کلام و اعتقادات / عربی

al-asma wa-s-sifat

علم الهدى، على بن حسین، 355 - 436 قمری

(alam-ol-hodā, ‘alī ebn-e hoseyn (967 - 1045)

بخشی است از یکی از رسائل سید مرتضی علم الهدی درباره صفات حق تعالى.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3758/4

آغاز: بسمله، قال السيد المرتضى علم الهدى رضى الله تعالى عنه ان الاسماء في اللغة على ضربين احدهما يفيد فى المسمى فايدة

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ یا اوایل قرن 13ق؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 11گ (164-174)، 15 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 13×19سم [ف : 10 - 1742]

ص: 537

الاسماء و الصفات الالهية / كلام و اعتقادات / عربی

al-asmā’ wa-ṣ-ṣifāt-il-ilāhīyya

رشتی، کاظم بن قاسم، 1212 - 1259قمری

(raštī, kāzem ebn-e qāsem (1798 - 1843)

رساله ای است مشتمل بر شش «مقدمه» درصفات واسماء اله_ی، بدون خطبه و مطلبی غیر از مقدمات شش گانه و ظاهراً بخشی از یک کتاب است.

آغاز: بسمله المقدمة الاولى فى أن الصفات الالهية على قسمین اتفق الامامية بل وجماعة من غير هم على أن الصفات ع_لی قسمين ذاتيه و فعلية

انجام: المقدمة السادسة في معنى الاسم اعلم أن الاسم مشتق من الوسم... لا يطلق عليه السلام فاختلف الاشياء لهذه الجهة فی اطلاق الاسم وعدم اطلاقه عليها فافهم.

1. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1214/4

آغاز و انجام: برابر

نام کتاب در فهرست «اثبات العلة» آمده است که به قرینه آغاز نسخه تغییر یافت، بی کا، تا: 1252ق، 27گ (38ر-64ر) [ف: 5 - 37]

2 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 882/4-5/172

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج، زیتونی، عطف ،قهوه ای ، 6گ، 15 سطر، اندازه: 11/5×17سم [ف: 1 - 364]

الاسماء و الصفات (مختصر) / حدیث / عربی

(al-asmā’ wa-ṣ ṣifāt (muxtaṣar)

بیهقی، احمد بن حسین، 384 - 458 قمری

(beyhaqī, ahmad ebn-e hoseyn (995 - 1067)

چاپ: هند الله آباد، چاپ سنگی، 1313ق ،قاهره مطبعة السعادة ، 528 ص ، 1358ق؛ ،بیروت، دار احياء التراث العربی ، 1970م.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 195/133-ف

نسخه اصل: حمدیه ش .1447 با حذف اسانید و مکررات؛ بی کا، تا: با تاریخ 755ق؛ در هامش است [فیلم ها-ف: 1 - 430]

اسماء و القاب معصومین / تاریخ / فارسی

asmā’ va alqāb-e ma‘sūmīn

اسم ها و کنیه ها و لقب های امامان را با فرازهائی از زندگی آن بزرگواران به گونه فشرده نگاشته است.

قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 292/3

آغاز: در ذکر بعضی از احوال و فضائل و اسماء و کنی و الق_اب ائمه معصومین (علیهم السّلام) امام اول؛ انجام: چنانکه گفته اند: پدر نور و پسر نوری است مشهور *** از اینجا فهم كن نور على نور

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ عربی نسخ معرب؛ جلد: تیماج سرخ،14گ (126پ -139ر)، اندازه: 17×22سم [ف: 1-285]

اسماء و عزائم و طلسمات / علوم غریبه / عربی

asmā' va ‘azā'em va telesmāt

رساله ای است در علوم غریبه شامل اسماء و عزائم و طلسمات و خواص آنها و فوایدی به نقل از بونی و دیگران

قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 117/4

آغاز: بسمله و به نستعين حمدله صلاة اما بعد فان الغرض و المقصود من جمع هذا الكتاب الاطلاع على خواص الروحانية الملكية المنفعلية بفعل ارادی و علم صناعی؛ انجام: فخذها في کنز الذباب مجربا *** ذخيرة اهل الفضل من خيرة الملا

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 16گ 20 سطر، اندازه: 17×23سم [طبسی مخ: 1 - 42]

أسمار الأنوار - أسمار الأسرار / عرفان و تصوف / فارسی

asmār-ol anvār = asmār-ol asrār

گیسو دراز، محمد بن یوسف، 721 - 826؟ قمری

(gīsūderāz, mohammad ebn-e yusof (1322 - 1423)

مطالب عرفانی است به صورت «سمر» «سمر» نسخه چاپی از این کتاب موجود است که گویا نسخه کاملی نباشد.

[نسخه های منزوی 1264/3]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14487

آغاز: در بریا غرق شدست در آن غرقاب قابلیت ندارد فریاد کند مگر اینکه سر از و بیرون کند؛ انجام: و تجلی و آنکه بین النوم و البقطه باشد چندان عبرتی ندارد

این نسخه از «سمر 2 تا 120 را در خود دارد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح؛ کاغذ: شرقی، جلد:چرم ضربی با ترنج، 321گ، 13 سطر (9×17/5)، اندازه: 15×26سم [ف: 36 - 477]

«اسمار حمزه » حمزه نامه

اسماع الصم فى اثبات الشرف من قبل الأم / متفرقه / عربی

ismā‘-uṣ-ṣumm fī iṯbāt-iš-šaraf min qibal-il-’umm

ابن ابی زید، محمد بن عبدالرحمن، - 739 قمری

(1339-)ebn-e abī-zeyd, mohammad ebn-e 'abd-or-rahman

ص: 538

در اثبات سیادت و شرافت آنان که نسب مادرشان به پیا مبرگرامی اسلام (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) می رسد با بیان بعضی از خصائص و احکام مربوط به آنان، که به درخواست شخصی که دارای چنین نس_بی نگاشته شده تا رفع اختلاف در این موضوع که در تونس و بجایه مطرح بود بشود. در یک مقدمه و شش «باب»: المقدمة في آراء الفقهاء فى الموضوع؛ باب ١. الاستدلال من القرآن ع_لی اثبات الشرف؛ 2. الاستدلال من السنة على ذلك .3. الاستدل من الاجماع على ذلك .4. الاستدلال من النظر على ذلك؛ 5.فيما يحتج به نفاته و الجواب عنه؛ 6. مسائل من حقوق الشرفاء.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8664/1

آغاز: الحمد لله الذى جعل لسيدنا و مولانا محمد كل الكمال جملة الجمال فسماه بالحمد و بعثه بالدين القيم و أثنى عليه بالخلق العظيم؛ انجام: و صلى الله على سيدنا و مولانا محمد و علی آل_ه و صحبه و سلم تسليما كثيرا أثيرا، آمين.

خط: نسخ، کا: محمود حمدی، تا: 1339ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج ،نیلی 35گ (1پ -35 ر)، 21 سطر، اندازه: 26×19سم [ف: 22- 216]

اسماعیل ذبیح الله / شعر / فارسی

esmā‘īl zabīh-ol-lāh

مجموعه اشعار و قصاید از شعرا و ادیبان نغزگو که در یک دفتر جمع آوری شده اند عناوین عبارتند از: حکایت ابراهیم(علیه السّلام) و قربانی اسماعیل (علیه السّلام) در کوه منی، در مدح امیرالمؤمنین (علیه السّلام) بهاریات در مدح مولا، مجموعه قصیده جناب علی، قصیده ج_ابر انصاری، مخمس در شأن انبیاء دوازده امام من كلام سعد [ی]، غزل من كلام میرزا حسرت، غزل من كلام برقى، من کلام محتشم (هشت بند) بهاريات من كلام مروى، غزل من کلام نظری

کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 306/1

آغاز: حکایت ابراهیم خلیل الله عليه السلام قربان اسماعيل علیه السلام بسمله؛ بنام پادشاه فرد اعظم *** كريم وخالق ودانا واع_لم؛ انجام: جای ترحم است نمی کز جنون عشق *** می خواهم از تو آنچه در آب گل تو نیست / خون تو را نظری چه قدر خموش باش *** زین که دعوی از طرف قاتل تو نیست

کا ،عباسقلی، تا: یک شنبه 18 رمضان1245ق؛ جلد: تیماج مشکی مجدول ضربی، 32گ، 9 سطر، اندازه: 14×20/5سم [ف]

اسماعیلی / فارسی

esmā‘īlī

سه بند به فارسی به روش اسماعيل: ١. دنیا و حالات دنیا ه_مه خیالات است؛ 2. هفت ارکان شریعت؛ 3. در فصول مقدس می فرماید (پند است).

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8211/12

خط: نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی کبود و نخودی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 5ص (2-6) ، 17 سطر (7×15)، قطع: ربعی، اندازه: 13/5×23سم [ف : 17 - 57]

«الاسماعيلية » اللمعة الجلية في تحقيق المسائل الاسماعيلية

اسماعیلی (منظومه) / شعر / فارسی

(esmā īlī (manzūme)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2835/3-ف

بی کا، تا: 777ق، قطع: وزیری [ فیلم ها-ف: 1- 735]

اسماعیلی (منظومه) / پاسخ پرسش ها / فارسی

(esmā‘īlī (manzūme)

پاسخ بیست پرسش است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1088ف

آغاز: آغاز: هران سالک که پیشم راه یابد *** بعالم او دل آگاه یابد؛ انجام: پس آنگه ناله و فریاد کردند *** همه اسرار پیشش یاد کردند

نسخه اصل: موزه بريتانيا 16714 .Or نسخه هندی؛ بی کا، بی تا ، ١٣٠ص [ فیلم ها-ف: 1 - 260]

اسماعیلیه / ادیان و مذاهب / فارسی

esmā īlīye

نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، 597 – 672 قمری ،

nasir-od-din-e tusi, mohammad ebn-e mohammad

(1201 - 1274)

این رساله فقط چند خط است که از یکی از رساله های او نقل کرده و تألیف خواجه نیست.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 206/24 طباطبائی

آغاز: خواجه نصیر الدین محقق طوسى عليه الرحمه و الغفران فرموده این طایفه یعنی اسماعیلیه میگویند امام مظهر امر است و حجت مظهر عقل اولست که آن را عقل کل نیز می گویند

بی کا، تا: قرن 11؛ 1ص (242 پ) [ف: 22 - 78]

الاسم الاعظم / اسماء الله /عربي

al-ism-ul-a zam

بونی، احمد بن علی، - 622 قمری

(būnī, ahmad ebn-e ‘alī (- 1226)

آغاز: بسمله قال الشيخ الامام ... شرف الدين ابوالعباس احمد بن

ص: 539

على القرشى البونى احمد الله علی حسن توفیقه و اساله هدایة لطريقه و الهام الحق بتحقيقه... و بعد فانی استخرت لله بعد فی اجابة دعوة اخ لى صادق سالني عن الاسم الاعظم وكيفیته الانفعالات به.

١ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 5780

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1074ق [الفبائی: 50]

2 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3611/3

آغاز: برابر؛ انجام: و هذا مثال وضعه در الطرف (شکلی است)

خط: نستعليق ،کا: نستعليق بهاء الدين بن جمال الدین مح_مد خطیب واعظ امامی کاشانی، بی تا ؛کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی، 16گ (23-39 هامش) 22 سطر (12×17) ،اندازه 20×25سم [ف 12 - 2615]

الاسم الاعظم / اسماء الله /عربي

غیر همانند:

al-ism-ul-a‘ẓam

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14636/3

آغاز: بسمله قال رسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) اسم الاعظم فى ثلاث سورة؛ البقرة و ال عمران و طه و قال ذوالنون المصرى اسم الله الاعظم، هو السريع الذي اذا دعى به اجاب؛ انجام: انفع علاج دفع الوسوسة، الاقبال على ذكر الله و الاكثار منه فقل من كتاب المي_زان لجابر بن حيان

رساله ای است در خصوص اسماء الله اعظم که از منابع گوناگون گردآوری شده است، در بین عبارات از کتاب «شمس المعارف» بونی و ابوالحسن شاذلی و جابر بن حیان نام برده شده، مؤلف مطالب خود را در ده «نمط» و «نه «لطیفه»، مرتب نموده است؛ خ_ط: نسخ، بی کا، تا: حدود قرن 13؛ مصحح، کاغذ: فرنگی آهار مه_ره،22گ (186ر-207 ر)، 15 سطر، اندازه: 8×14سم [ف: 37 - 69 ]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3029/17

خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 6 - 192]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6622/5

آغاز: اعلم ان الاقوال فى ذلك لا تكاد تنحصر في كتاب مصنف؛

انجام: كدعاء الجوشن و دعاء المشلول و دعاء المجير و دعاء الصحيفة و غير ذلك

شصت و یک قول مربوط به تعیین اسم اعظم را که علمای حدیث گفته اند در این رساله برشمرده و دعاهایی که ادعا کرده اند در آنها اسم اعظم می باشد به مناسبت هر یک از نام ها می آورد؛ خ_ط: نستعلیق، کا: سید احمد حسینی، بی تا، جلد: تیماج زرد بدون مق_وا،3 گ (75پ-78ر)، اندازه: 11× 17سم [ف : 17 - 191]

الاسم الاعظم / اسماء الله /عربی و فارسی

al-ism-ul-a‘ẓam

غیر همانند:

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 137/6-1/137

آغاز: بسمله قد اشتهر وقوع الاختلاف في الاسم الاعظم جل جلاله فقال بعض المفسرين انه هو الاسم الجليل الله؛ انجام: بزودی صاحب دل و یقین شود و از تکوین گذشته مالک تمکین گردد تم

رساله کوتاهی است درباره اسم اعظم خداوند متعال؛ خط: نستعليق ،كا: يحيى بن شاه قلی قزوینی ،تا :7 ذیحجه 1128ق؛ 4گ، 14 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 361]

2. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 658/2ج

آغاز: بسم الله. این اسم الله این اسم اعظمی است هر که با خود دارد تمام عالم جمع شوند و با وی دشمنی کنند؛ انجام: باشد این اسماء عظام را بسیار خواند که خواصیت عظیم دارد و الله العالم.

خط: نسخ، کا: محمد علی بروجردی، تا: 1329ق؛ جلد: چرمی، 20 سطر (11/5×16)، اندازه: 17/5×21/5سم [رشت و همدان - ف: - 1224]

3.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1645/5-9/195

آغاز: در جامعابن وهب آورده که اسم اعظم الله است و دلیل بر آن است که جمیع اسماء را به وی اضافه کنند مثلاً گویند عزیز اسمی است از اسماء الله؛ انجام: چون اربعین تو بدین دستور تمام شود و ترا کرامات عالیه و مقامات رفعیه حاصل گردد و ترا در مملکت وجود قوت تصرف دهند

فایده ای است در تشریح اسم جلاله «الله» و نیز دستور یکی از عرفا به شاگردش در مورد مداومت بر ذکر «الله» و اثرات آن؛ خط: نستعلیق، کا: محمد تقی، بی تا :جلد: تیماج قهوه ای، 2گ، 17 سطر ،اندازه: 10/5×15سم [ف: 6 - 3002]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2697/2

آغاز: بدان ای عزیز که در باب اسم اعظم روایات بسیار واقع شده در کتب علمای فن حدیث نبوی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و غیره که هر کدام از حضرت رسول الله و از ائمه هدی علیهم السلام نقل نموده اند ... و آنچه بنظر قاصر ناقص این کمینه خار رسیده این است که مذکور میسازد؛ انجام: و یا ذالعزة التى كل خلقك لها ذلیل برحمتک یاارحم الراحمين وصلى الله على سيدنا محمد و آله اجمعین

رساله مختصری است در بررسی اسم عظم با بیان برخی از احادیث و روایات معصومین (علیهم السّلام) در تعيين اسم اعظم و نقل نظرات علما در این خصوص همچون نظرات: ابن فهد در «عدة الداعى» محمد بن حسن صفار در «فضل الدعا»، ابن طاووس در «اغاثة الداعى»، شيخ طوسی در ادعیه رزق، طبرانی در کتاب دعا، ابن ابی الدنیا در کتاب دعا و نظر صاحب کتاب «قرب الاسناد»؛

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا،بی تا؛ کاغذ: اصفهانی نخودی ،جلد: تیماج حنایی ضربی، 6گ (67پ -72)، اندازه: 9×15/5سم [ف:

ص: 540

13- ١٣٢ ]

الاسم الاعظم و تحقيقات ما يتعلق به / اسماء الله / عربی

al-ism-ul a‘ẓam wa taḥqīqāt-u mā yata‘allaq-u bi-h

رشتی، کاظم بن قاسم، 1212 - 1259 قمری

(raštī, kāzem ebn-e qāsem (1798 - 1843)

آغاز: بسمله و حمدله حمدله ... اما بعد فيقول ... انه قد امرنى المولی الممجد طالب الحق و الرشد و الصواب جناب الحاج محمد

[الذریعه 63/2]

1. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 231/8

آغاز: برابر

خط: نستعليق هندی، کا: حسن بن امان الله دهلوی عظیم آبادی ،تا: چهارشنبه 25 شعبان 1243ق، جا: کربلا؛ جلد: تیماج دو رو قرمز مجدول به اکلیل، اندازه: 14×21سم [ف: 1 - 190]

2. شیراز؛ امام عصر؛ شماره نسخه: 302/4

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1265ق؛ 24گ (118-141)، اندازه: 15×21/5سم [ف: 1 - 116]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23072

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين والصلوه على خير خلقه؛

انجام: و لا حول و لا قوه الا بالله العلى العظيم

خط: نسخ، بی کا، بی تا [رایانه]

اسم الجنس و علم الجنس / نحو / عربي

ism-ul-jins wa ‘ilm-ul-jins

در پنج «باب»

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10115/32

آغاز: بسمله الحمد لله الذي هدانا لهذا وما كنا لنهتدى ... اما بعد اعلم ان بعض الالفاظ المفردة فى كلام العرب يدل على اكثرمن متشخص واحد بالشخص؛ انجام: فاعلم ان الالقاب و الكنى لا يطلقان على الله تعالى و لا القاب النساء. تم الرسالة

خط:نستعلیق،کا: تاج الدین حسین مشور به صاعد، تا: قرن10؛ 5 ص (743 - 747)، 19 سطر، اندازه: 10/5×19سم [ف: 32 - 140]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3135/1

خط: نسخ، کا: علی اکبر بن عبد القادر تونی، تا: ذیحجه 1051ق؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج مشکی، 4 ص (4-1) اندازه: 13×20سم [ف: 5 - 1545]

الاسم الحقيقى عين المسمى / کلام و اعتقادات / فارسی

al-esm-ol-haqīqī ‘eyn-ol-mosammā

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهيم، 979- 1050قمرى

(1641-sadr-od-dīn-e šīrāzī, mohammad ebn-e ebrāhīm (1572 -

شرح فارسی بر جمله ای از کتاب «مجموع السائرين».

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه:469/6

آغاز: معلوم خدمت برادر گردد که آنچه در شرح آداب خدمت شیخ؛ انجام: اسماء حقیقی را فهم کنی و السلام على من اتبع الهدى

خط: نسخ، بی کا، تا: 1283ق؛ جلد: چرم زرد، 2گ(101ر- 102ر) ، 17 سطر، اندازه: 16×21/5سم [مؤيد: 1 - 380]

اسم النبي في التوراة و الانجيل و الزبور / متفرقه / عربی

ism-un-nabī fi-t-tuwrāt wa-l-injīl wa-z-zabūr

اسکندرانی، سعید بن حسن، ق8 قمری

(eskandarānī, sa'īd ebn-e hasan (- 14c)

تاریخ تألیف: اول محرم 732، محل تأليف: دمشق

رساله در اثبات این که نام پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و بشارت به نبوت آن حضرت در تورات و انجیل و زبور و صحف دیگر انبیا (علیهم السّلام) آمده با عبارت های عبری و سریانی آنها که به عربی ترجمه شده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4077/5

آغاز: انا فتحنا لک فتحاً مبيناً ... سألنى من له في قلبي أعز مكانة عن اسم النبى الذى هو مكتوب عندهم في التوراة؛ انجام: و جعلته نزهة للناظرين بفضل سيد الاولين و الآخرين محمد خاتم النبيين صلى الله عليه و آله وصحبه أجمعين

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 26گ (118پ -143ر) ، اندازه: 12/5×18/5سم [ف : 11 - 87]

اسما و القاب چهارده معصوم / تاریخ معصومین / فارسی

asmā va alqāb-e čahārdah ma'sūm

رساله کوتاهی است که در آن نام ها و القاب چهارده معصوم (علیه السّلام) ذکر شده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4884/4-24/194

آغاز: بسمله بدانکه پیغمبر ما صلى الله عليه آله و ختم پیغمبران است اسم مبارک او محمد صلی الله علیه و آله و لقب او؛ انجام: و دنیا را پرخواهد کردن از عدل و داد بعد از آنکه پر شود از جور و ظلم و اواست صلوات الله عليه آخر امامان عليه صلوات الله الملك المنان اللهم عجل فرجه و فرجنا بحق محمد و آله

خط: تحریری، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا، عطف، تیماج، 6گ، 13

ص: 541

سطر، اندازه: 11×15سم [ف: 1- 361]

اسم اولاد ناصرالدین شاه / تاریخ ایران / فارسی

esm-e owlād-e nāser-ed-dīn šāh

بخش دیگری از تاریخ قاجاریه است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8968/15

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ کاغذ: فرنگی نخودی و فستقی، جلد: چرم قهوه ای ضربی با ترنج، 81ص (80-160) اندازه: 12/6×21/8سم [ف: 29/18 - (494]

اسمای کاسه در عربی / ادبیات / فارسی

asmā-ye kāse dar ‘arabī

اعتضادالسلطنه، علیقلی بن فتحعلی، 1234؟- 1298قمری

(1881-ezād-os-saltane, 'ali-qoli ebn-e fath- alī (1819

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6151/82

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 9 - 198]

اسمع البديع / حدیث / فارسی

asma‘-ol-badī‘

بابا کرک، محمد رفیع

bābā karak, mohammad rafī‘

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12849

آغاز: که یا ایها الذین آمنوا؛ انجام: اگر عورت نمایان نشود

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز [الفبائی: 50]

الاسم و المسمى / ادبیات / عربی

al-ism wa-l-musammā

بطلیوسی، عبدالله بن محمد، 444 - 521 قمری

(batalyūsī, ‘abd-ol-lāh ebn-e mohammad (1053 - 1128)

به نوشته بروکلمن، نسخه ای از آن در فیض الله استانبول (2161، برگ 93ر- 95ر هست .

چاپ: محقق: احمد فاروق، دمشق، مجلة مجمع اللغة العربیة، مجلد 47، ج 2، 19ص، 1392ق.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1838/13

آغاز: الحمد لله الذي من علينا بالهدى و علمنا مالم نكن نعلم... سالتني اعرفك الله بالتقوى... من امر الاسم و المسمى و ق_لت کیف یصح ان يقال؛ انجام: و ان كل واحد من القولين صحيح و نحمد الله على نعمه فانه الموفق بمنه وكرمه للصواب انتهى وص_لی الله ... العالمين

خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1030ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن قهوه ای، 4گ (79پ-82پ) ، اندازه: 11×20سم [ف: 5 - 379]

الاسمى فى الاسماء / لغت / عربي

al-asmā fi-l-asma'

ابن میدانی، سعید بن احمد، - 539 قمری

(ebn-e meydānī, sa'īd ebn-e ahmad (- 1145)

کتابی است به روش کتاب «السامى فى الاسامی» با همان ابواب و فصول که در حقیقت مکمل آن می باشد. مؤلف در مقدمه آورده «عده ای از خالی بودن «السامى فى الاسامی» از صیغه های جمع را آوردم و سه [فصل] از دو باب آخر آن را حذف نمودم. در آغاز رموز کتاب را چنین تشریح نموده که م علامت معروف وج علامت و ج جمع و اعجمی بودن و دو جیم علامت جمع جمع و سه جیم علامت جمع جمع جمع و غین علامت غریب یا غیر قیاسی بودن و ط علامت جمع شاید بر طبق قیاس و ثا علامت جمع های مونث بدون علامت تانیث و ثذ علامت مذکر و مونث می باشد

چاپ: با تحقیق دکتر جعفر علی امیدی، انتشارات اسوه، 1382ش

[كشف الظنون ٩٠/١ هدية العارفين 391/1؛ معجم المولفین 219/4]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13982

آغاز: احمد الله تعالی و ایاه استعين فانه نعم المولى ونعم النصير و اصلى على المبعوث ... و بعد فقد شكا الى قوم خلو كتاب السامي من المجموع؛ انجام: و الحسن و الحسنة ضد السوى و السيى و السيئة الحسن

خط: نسخ کهن، بی کا، تا: قرن7؛ افتادگی: انجام؛ محشی با نشان «ه»، مصحح؛ تملک: محمد بن شیخ محمد صوفی شروانی، سید محمد باقر بن عبدالله بن محدصالح بن اسدالله شيخ الاسلام تبریزی به سال 1267ق؛ کاغذ: شرقی؛ نوع جلد: تیماج زرشکی مجدول با ترنج و سرترنج طلایی، 133ص، 16 سطر (11/5×20)، اندازه: 16×24سم [ف 35 - 438]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6729/3

تذکر: در فهرست به نام احمد بن محمد میدانی استناد داده شده است؛ خط: نسخ ترکی، بی کا، بی تا؛ در پایان نسخه دو صفحه ای است با عنوان باب الافتعال و از عربی به فارسی و ناقص (206 ر و پ) کاغذ ،استانبولی ،جلد: مقوا ،گردعطف تریاکی، 53گ (206ر-154پ) 30 سطر (11×19)، قطع: وزیری، اندازه: 17×27سم [ف: 16 - 346]

الاسناد / اسناد / عربی

al-asnad

ص: 542

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8187/8

آغاز: خبر و بالاسناد عن الكلبى انه قال كان حممه بن رابع الدوسى من اجمل العرب و كان له جمه يقال لها الرطبه وکان يغسلها بالماء ويعقصها فيحتقن فيها؛ انجام: فقل لبنى امية ح_یث حلوا ** و ان خفت المهند و القطيعا/ اجاع الله من اشبعتموه **و اشبع من بجوركم اجيعا. ثم الاسناد بعون رب العباد و نسال التوفيق والسداد بمحمد و آله الامجاد

آغاز: ویژه ای ندارد. در پایان آن که اخبار و حکایاتی آمده، عبارات «تم الاسناد» دیده می شود که عجالتاً برای عنوان آن در نظر گرفته شد؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: نیمه دوم قرن 8، ج_لد:مقوایی، 6گ (182ر - 187ر)، 15 سطر، اندازه: 14/7×22/3سم [ ف: 27/1 – 450]

اسناد / دعا / عربی

asnad

اصفهان ،روضاتیY سید محمد علی؛ شماره نسخه 1/20

اسناد دعاء استفتاح المشهور به دعاء ام داود و اصل دعاء؛ خ_ط: نسخ جلی، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: چهار بغل 7گ(88پ-94) ، اندازه: 13×15سم [ نشریه: 5 - 133]

اسناد / اسناد / فارسی

asnad

1.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه:6740

مجموعه اسناد دولتی است مربوط به دوره قاجاریه که به عنوان نمونه ای برای نامه نگاری در سه باب به شرح ذیل گردآوری ش_ده است: 1. سواد ارقام مطاعه؛ 2. طریق نوشتن عرایضات که اعاظم نویسند؛3 . طریق نوشتن مستندات شرعیه و اجاره نامجه. در این اثرعلاوه بر موارد فوق حساب دخل و خرج هایی به شیوه سیاق نوشته شده است؛ خط: شکسته نستعلیق بی نقطه ناخوانا، بی کا،تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز ،مصحح، در برگ 32 یادداشتی از صاحب نسخه مبنی بر اینکه این کتاب را در دارالعلم شی_راز خریداری کرده است؛ کاغذ: فرنگی آبی، جلد: تیماج قهوه ای سوخته یک لا مجدول ضربی، 47گ 9 سطر (10/5×5/5) ،اندازه: 16/7×21/7سم [رایانه ]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18004

سند خرج نیشابور؛ بی کا، تا: 1251ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 11گ ؛اندازه: 15/1×21/1سم [رایانه]

3. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3962

شامل: 1. عهدنامه با دولت انگلیس، 2. عهدنامه با دولت انگلیس، 3. عهدنامه با دولت انگلیس در زمان فتحعلیشاه قاجار توسط میرزا محمد شفیع و محمد حسن خان در طهران در نه فصل و تاریخ 25نوابر 1812م و 12 ذیحجه 1229ق دنباله عهدنامه ش 2 است (ص 13-10)، 4. احتجاج با مستر آلس ایلچی دولت انگلیس در طهران در زمان فتحعلیشاه قاجار در سه حجت (ص 13-15)، 5. عهدنامه تجارتى فيما بين دولت ایران و انگلیس در زمان محمد شاه قاجار در طهران توسط میرزا ابوالحسن خان در تاریخ 1257 در دو فصل (ص ،16-18 ) 6. قرار نامه میان دولت ایران و انگلیس در باب و غلام و کنیز در زمان ناصرالدین شاه قاجار تا مدت یازده سال از تاریخ تحریر عهدنامه (غره ربیع الاول 1267) در طهران (ص 18- 19) .7 دستورالعمل میرزا محمود خان آجودان وزارت امور خارجه در باب غلام و کنیز شاه در زمان ناصرالدین شاه توسط صدراعظم در تاریخ (ص ،19-21) ، 8.قرار نامه دولت ایران با شیل صاحب وزیر مختار انگلیس درباره هرات در زمان ناصرالدین شاه در تاریخ 1269 ص (21-22 )، 9. صلح نامه میان پادشاه ایران و انگلیس در زمان ناصرالدین شاه قاجار در پاریس به وسیله فرخ خان امین الملک سفیر ایران و بارون کاولی از امناء دولت انگلیس در 15 فصل و تصدیق میرزا آقاخان و ناصرالدین شاه قاجار در چهار نسخه در 7 رجب 1273 مطابق 4 مارس 1857 (ص22-27)، 10. عهدنامه صلح میان پادشاه ایران (ناصرالدین شاه و ملکه ویکتور[یا] پادشاه انگلیس در سال 20 سلطنت ملکه ویکتوریا 1857م و 1271ق در طهران (ص 27-28) 11. قرارنامه میان دولت ایران و دولت انگلیس در زمان ناصرالدین شاه و ملکه ویکتوریا توسط میرزا سعید خان در باب غلام و کنیز در 5 فصل در طهران، در تاریخ 11 ربیع الثانی 1299 مطابق مارس 1882م در چهار نسخه (هامش ص 20-18)، 12. عهدنامه دولت ایران با دولت فرانسه در زمان ناصرالدین شاه قاجار و ناپلئون در طهران توسط میرزا آقاخان صدراعظم و نیکلا وزیر مختار فرانسه در 8 فصل در تاریخ 28 شوال 1271ق مطابق ژوئیه 1855م در دو نسخه فارسی (ص 28-31)؛ 13. عهدنامه تجارتی و دولتی میان دولت ایران و آلمان در زبان ناصرالدین شاه در پطرزبورغ به توسط میرزا عبدالرحیم خان ساعد الملک وزیر مختار دولت ایران و مقیم در پطرزبورغ و پرنس هانری وزیر مختار دولت آلمان مقیم در پطرزبورغ در 21 فصل تاریخ 11 ژوئن فرانسه-1873م و روز چهارشنبه 15 ربيع الثاني 1290ق (32-40)، 14. عهدنامه تجارتی و دوستی میان دولت ایران و آمریک شمالی (دولت اتازونی) در پاریس در زمان ناصرالدین شاه قاجار توسط امین الملک فرخ خان (40-45) در زمان ناصرالدین شاه در تاریخ 15 ربیع الثانی 1273ق مطابق 1856م در اسلامبول در دو نسخه فارسی و انگلیسی و در 8 فصل؛ 15. عهدنامه میان دولت ایران و بلجیک (بلژیک) در زمان محمدشاه قاجار توسط حاجی میرزا آقاسی در 7 ماده در تاریخ روز چهارشنبه 25 جمادی الثانی 1257 مطابق 14 جولای 1841م در اسلامبول ( ص 46-48)، 16. شرطنامه میان دولت ایران و بلژیک با تاریخ 15 ذیحجه 1257ق و ملحق به عهدنامه فوق (ص 48) ،17. عهدنامه میان دولت ایران و بلژیک در

ص: 543

زمان ناصرالدین شاه و لئوپلد پادشاه بلژیک در بروکسل در نه فصل توسط امین الملک فرخ خان در نهم ذیحجه 1273ق (ص 51-49 )؛ 18. توضیح نامه میان دولت ایران و هلند در زمان ناصرالدین شاه و وزارت مختاری میرزا سعید خان در طهران، عهدنامه مورخ 1250 که به وسیله فرخ خان امین الملک منعقد گشت و در بوشهر به وکالت شارل کن جنرال قونسول ه_لند توشیح گشت با تاریخ 12 ماه مه 1883م مطابق 5 رجب 300ق( ص 52 -53)؛ 19. عهدنامه تجارتی و دوستی میان دولت ایران و اطریش در زمان ناصرالدین شاه و لئوپلد در پاریس توسط امین الملک فرخ خان در 14 فصل با تاريخ ١٨ ذيحجة ١٢٧٣ق سال نهم سلطنت ناصرالدین شاه (ص 54-60)؛ 20. قرارنامه ارسال ومرسول دولت ایران و اطریش در تهران در زمان ناصرالدین شاه در 7 فصل در تاریخ 11 شوال 1294 ص (60-63) با تصدیق ناصرالدین شاه در ذیحجه 1293 سال سیم سلطنت او، 21.عهدنامه میان دولت روس و ایران و کرورات و تخلیه سرحدت در زمان فتحعلی شاه قاجار توسط عباس میرزا نایب السلطنه و میرزا ابوالحسن خان در ترکمان چای در تاریخ 10 فورال 1828م و پنجم شعبان 1242ق (ص 64-81)، 22. فرمان محمد شاه قاجار درباره روسیه به بهمن میرزا ص (81-82)، 23. قرار نامه افلاس جعلی میان دولت ایران و روسیه در زمان محمدشاه قاجار توسط حاجی میرزا آقاسی در طهران در 18 فقره در تاریخ 27 شوال 1259 (ص 86-82)، 24. مهاجرت نامه میان دولت روس و ای_ران در طهران در زمان محمدشاه قاجار توسط حاجی میرزا آقاسی و وزیر مختار روس در چهار فصل (ص 86 )25. عهد نامه سرحدات میان دولت ایران و روسیه در زمان ناصرالدین شاه توسط میرزا سعیدخان وزیر امورخارجه ایران و اینوان زیناویف وزیر مختار روس در طهران در 9 فصل در تاریخ 29 مح_رم 1299ق مطابق 9 دکامبر (دسامبر) 1881م (ص 87-90) ، 26.عهدنامه معاوضه فیروزه با قلعه عباس آباد و حصار در زمان ناصرالدین شاه توسط میرزا علی اصغرخان صدر اعظم ويوكيس يوتسف وزیر مختار و ایلچی روسیه در طهران در تاریخ 1884مطابق 1301 (ص 90-94) ،27. ترجمه عهدنامه میان دولت روس و عثمانی در زمینه الکساندر در 12 ماه در تاریخ کانون ثانی رو 1294 و هشتم فوریه 1879 در در سعادت [باب السعادة ] با تصدیق ناصرالدین شاه در تاریخ 1311ق مطابق 1893م در سلطنت آباد (ص 94-97)، 28. صورت عهدنامه میان دولت ایران و دولت روم در زمان شاه صفی و سلطان مراد چهارم در تاریخ اوایل شوال 1049 ص (98-101)، 29. عهدنامه میان دولت ایران و عثمانی در زمان نادرشاه و سلطان محمودخان در صحرای مغان در سه ماده در محرم 1165 (ص 101-104) ، 30. عهدنامه میان دولت ایران وروم (عثمانی) در عهد سلطان محمودخان و فتحعلیشاه به وس_یله نایب السلطنه (عباس میرزا) در هشت ماده مورخ 1238 (هام_ش 104ر - 110ر)، 31. عهدنامه میان دولت ایران و روم (عثمانی) در زمان محمدشاه قاجار در شهر اسلامبول به وسیله میرزا محمد تقی خان در نه فقره مورخ ششم جمادی الثانیه 1263 (104ر -108ر)، 32. ترجمه عهدنامه میان دولت ایران و عثمانی در مورد تنباکو و توتون و نمک به وسیله میرزا محسن خان وزیر مختار ایران و محمد راشد وزیر امور خارجه دولت عثمانی در عهد ناصرالدین شاه در هشت فقره مورخ 12 ذیقعده 1293 و 8 کانون اول 1291. در اسلامبول (108ر-111پ)، 33. مقاوله نامه میان دولت ایران و عثمانی در زمان ناصرالدین شاه به وسیله میرزا محسن خان در سیزده فقره و خاتمه در اسلامبول مورخ 21 ذیقده 1293 «متهم عهدنامه های قبلی است (111 پ -114ر)، 34 .اصلاحات مقاوله نامه میان دولت ایران و عثمانی در پنج فقره در زمان ناصرالدین شاه بوسیله میرزا محسن خان در اسلامبول مورخ 24محرم 1294 (115پ) .35 قرار داد گمرک تبعه و تجار خارجه میان دولت ایران و عثمانی در 5 فقره به همان تاریخ (115پ- 118ر)، 36. تأكيد قاعده اسطاطکو در مورد محلهای متنازع فيه میان دولت ایران و عثمانی توسط علی اصغرخان صدراعظم در زمان ناصرالدین شاه در هفت فقره و سواد رقیمه وزارت خارجه ایران به جهت تأكيد قواعد اساطاطكو و رفع برخی مشاجرات سرحدی مورخ 8 جمادی الثانی 1286 با قراردادی دیگر میان دولت ایران و عثمانی به ترکی (120ر-125ر) نوشته داود بن محمد حسین بن علی مازندرانی در در روز دوشنبه 16 جمادی الاول 1321. 37. دستورالعمل میرزا یوسف خان کارگزار امور خارجه آذربایجان در طهران مورخ 1289 در 27ماه (ص 133 - 147)؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: داود بن محمد بن علی مازندرانی، تا: 16 جمادی الاول 1321ق؛ ش 36 تا برگ 75 نوشته شده و از برگ 76 تا 124 سفید است: از زمان شاه صفی و نادرشاه و از زمان فتحعلیشاه تا ناصرالدین شاه [ف 7 - 113]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18001

سند خرج (معامله)؛ بی کا، تا: 1324ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 42گ اندازه: 16/5×21/3سم [رایانه ]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9904

اسناد پراکنده و قبالجات شرعی و مکاتبات نزدیک به 17 برگ با کتابچه خلاصه جمع و خرج نوزده ماه و چهار روزحساب چهاپارخانه مرکز تهران تا خراسان در 13 صفر 1 برج 1331؛ بی کا ، تا: 1331 ق :[ف: 17 - 504 ]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5076-ف

درباره بخش ساردونیه کرمان درباره مالیات و عایدات و نکاح و خرید و فروش برده و واگذاری املاک دارای تاریخ های 1271 و 1280 و 1299 و 1304 و 1318 و 1345 و 1306، 25 طغرا؛ بی کا، بی تا [فیلم ها-ف: 3 - 131]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7011-عکس

خاندان میرزا رضا على ديوان بیکی کردستانی شانزده برگه یا طغرا با تاریخ 1275 با تاریخ 1275و 1280و 1296و 1287و 1291و 1294و

ص: 544

1297و 1298؛ بی کا، بی تا [فیلم ها-ف 3 - 271]

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3568-ف

شامل: 1. گواهی بر اینکه کشتزارهای: سوم ،آهنگران بالم_ان، زمینهای نزدیک کج و کره رود، ساوانج، از ناو ،شیخ در کراز کره رود وقف خانقاه شیخ نجم الدین محمود کرجی که در کنار رودخانه کرج به خاک سپرده شده است می باشد، با نه سجل و مورخ 934، با مهرهای: قاضی عکسر، مسافر بن حسین عبدالغ_فار نورالله، محمد بن مسافر قاضی، محمد بن احمد ،کاشی ،سید يعقوب بن احمد کاشی، فرج الله، سيد هبة الله بن محمد رضا. این گواهی نامه در گزارش نامه یا فقه اللغة اسامی امکنه در مطلع کرج نامه یا تاریخ آستانه ابرهیم دهگان چاپ 1342 اراک ص 34 آمده است .2. فروش نامه بنفشه خاتون دختر عبدالله صفوی به خواجه شیخ پسر خواجه میرک پسر صدر خواجه خواند امیر اردبیلی روستای فراهیه گرم رود میانج آذربایجان را به صد پنجاه هزار دینار در 914 ؛3. فرمان سیورغال فرزندان میرزا ع_لی خان مورخ 1080 ، 4. حکیم بیگلربیگی لرستان مورخ 1084 ،

5.فروش نامه مورخ 1029 مربوط به مزار شیخ صفی اردبیلی،6. فرمان سیورغال فرزندان میرزا علی خان و امیر عبدالمطلب حسینی بروجردی مورخ 1094، 7. فرمان دیگر در همین باره به همین تاریخ، 8. حكم مورخ 1109 ، 9. دو صفحه از کتابی طبی به عربی؛ بی کا، بی تا؛ از روی اصل که روی هم 21 برگ است و از آن آقای دهگان در اراک. [فیلم ها-ف: 2 - 188]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9540

نه دسته فرد ،بسته الف بدین گونه: 1. 57 فرد مربوط به جمع خرج بارس ئیل دارالخلافه ابواب جمعی عین الدوله، یک بس_ته، 2. دستورالعمل مواجب قشون ظفر نمودن تخاقوئیل 1327 ع_هده معاون السلطان وثقه السلطنه 76 فرد، یک بسته، 3. 60 ورقه، شامل فرد چند ورق یاد داشت و نامه مربوط به مالیات و خالصج_ات طهران، اسامی ایلات اطراف طهران و مالیات آنها در این فر ثبت شده (عنوان مختلف) یک بسته .4. هفت فقره صورت و دستور وزارتی، 5 .سی و هشت فرد از پنجاه فرد مربوط به جم_ع خروج مفاصا حساب بارس ئیل اربابی طهران یک بسته، 6. بیست و هشت فرد جمع و خرج مفاصا حساب پیچی ئیل خالصجات بلوک ساوجبلاغ و غار طهران ابواب جمعی مستشار الممالك،7. سی پنج فرد و سه ورقه یادداشت مربوط به جزو جمع مالیات دیوانی سیچقان ئیل 1293 بختیاری و سرلک و مالیات حشمة الدوله 1292، 8. یازده فرد مربوط به جمع و خرج اودئیل ارب_ابی ، دارالخلافه ابواب جمعی عین الدوله که مجموعا در اصل پنجاه و هفت فرد بوده .9. نه فرد متفرقه به صورت یادداشت مربوط به سنوات مختلف 1310 و 1317 و 1323 با 5 فرد مربوط به قبوض_ات تخاقوی ئیل از بابت اربابی طهران؛ بی کا، بی تا [ف: 17-395]

10. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9541

شصت و هشت دسته فرد، بسته ب، دنباله همان بسته پیش، بدین گونه: 1. تفاوت اربابی ،دارالخلافة، 1307، 5 فرد، 2. دستورالعمل مواجب سیورسات بارس ئیل قشون به خرج ولایات می آید، 10 فرد، 4. صورت مستمرات بارس ایل ممالک محروسه 36فرد، 5. صورت دستورالعمل 1308 توشقان ئیل ابواب جمعی نایب السلطنه 140 فرد با یک فرد صورت کل، با 4 فرد مربطو به تغییر و تفاوت همین ،سال یک سواد ،فرمان، 6. مستمریات توشقان مالک محروسه، 40 فرد فقط مربوط به طهران است جمعاً، 7 مواجب و سیورسات توشقان ئیل قشون به خرج و دریافت آمده 10 فرد و یک نامه، 11 فرد دیگر مربوط به عراق، 8. مستمریات لوی ،ئیل 38 فرد ،9. اختلاف دستورالعمل ئیلان ایل 1310 دار الخلافه تا سنه لوی ئیل، 4 فرد، 10. تشخیص اختلاف دستورالعمل ئیلان ایل بالوی ئیل اربابی دارالخلافه و یک نامه از نظام الملک وزیر لشکر، 11. صورت دستورالعمل ئیلان ایل 1310 دارالخلافه ابواب جمعی نایب السلطنه 119 فرد با 4 فرد مربوط به اصلاحات و توضیحات .12. صورت مستمریات ئیلان ئیل ممالک محروسه در صفحه فرد اول مهر صدرالملک، 36 فرد، 13. دستورالعمل مواجب و سیورسات ئیلان ئیل قشون که به خرج ولایت می آید ،عراق، فرد با دو فرد دیگر مربوط به لوی ئیل 1310 ، 14. صورت اختلاف دستورالعمل یونت ئیل 1311 با 1310 دار الخلافه، 7 ،فرد .15. صورت دستورالعمل يونت ئیل، 1311 اربابی دارالخلافه ابواب جمعی نایب السلطنه، 137 فرد، 16. دستورالعمل مواجب و سیورسات یونت ئیل قشون به خرج ولایات می آید عراق 12 فرد، 17. صورت مستمريات ممالک محروسه یونت ئیل (1311) 44 ،فرد به مهر مجد الملک و محمود بن مصطفى الموسوى، 18. صورت دستور العمل فوى ئيل 1312 اربابی دارالخلافه 130 ،فرد با یک نامه با 7 فرد واد فرمان مربوط به همین سند ،19.دستورالعمل مواجب سیورسات قوی ئیل (1212) قشون به خرج ولایات آمده، 12 فرد، 20. صورت اضافات دستورالعمل اربابی دارالخلافه سنه ئیلان ایل 1310 تا پیچی ایل 1314 یک فرد با یک فرد ،سفید، 21. دستورالعمل پیچی ایل 1313 دارالخلافه اربابی ابواب جمعى نصرة السلطنه، 122 فرد، 22. صورت مستمریات پیچی ایل [1313] ممالک محروسه عراق 41 فرد، صفحه اول ندراد و از صفحه 2 از صفحه 2 شروع میشود هر صفحه به مهر مجد الملک، 23. دستورالعمل مواجب و سیورسات پیچی ایل (1213) قشون به خرج ولایات میآید عراق 12 فرد، 24. دستورالعمل تخاقوئیل ارباب دار الخلافه 131 فرد، .25. صورت مستمریات تخاقوئیل [1313] ممالک محروسه عراق 38 فرد همه به مهر مجد الملک، 26. دستورالعمل مواجب و سیورسات تخاقوئیل (1213) قشون به خرج ولایات می آید 13

فرد و یک نامه به مهر معاون السلطان (در میان فرد ششم و هفتم)، 27. دستر والعمل ایتئیل 2316 اربابی دارالخلافه ابواب جمعی ناظم الدوله، 141 فرد و یک ورقه خلاصه فرمان با یک فرد صورت مستمریات ممالک محروسه عراق به مهر تقی بن محمد،

ص: 545

28. دستورالعمل مواجب سیورسات ایت ئیل قشون که به خ_رج ولایات می آید با یک فرد مربوط به بالا، عراق 9 فرد، 29. تفاوت دستورالعمل تنگورئیل اربابی طهران با سندایت ئیل (1316) 6فرد، 30. دارالخلافه ابواب جمعی ناظم الدوله تنگوزئیل 126 ف_رد، 31. دستورالعمل مواجب و سیورسات تنگوزئیل قشون به خ_رج ولایات می آید، عراق 11 فرد، با صورت مواجب نسه تنگوزئیل ساعد لشکر از باببت مالیات املاک که به خرج دارالخلافه میآید 1317، به مهر معاون السلطان، با سه فرد مربوط به جیره و علیق و کاه صدر اعظم و دستگاههای دیگر به مهر وزیر دفتر، 33. خلاصه مستمريات تنگورئیل اربابی دارالخلافه به مهر وثوق الملك ،سه ملک، 3 فرد، 33. 11 فرد با عنوان سر رشته سنه تنگورئیل شامل سواد فرامین و ملفوفه فرمان، 34. یک فرد تفاوت دستورالع_مل سیچقان ئیل اربابی طهران با سنه تنگورئیل، 35. 5 فرد مربوط به اختلاف دستورالعمل بارس 1307 خالصجات دارالخلافه با سدتور العمل سنه اودئیل با 4 فرددیگر مربوط به سنه بارس ،ئیل، 36.2 فرد مربطو به فرمان و 3 فرد مربطو به تفاوت دستورالعمل توش_قان ئیل 1308 خالصجات دار الخلافه با دستورالعمل سنه ماضیه پارس ئیل 37. 53. فرد صورت دستورالعمل سنه توشقان ئیل 1308 دارالخلافه طهران با یکی سواد حکم و دیگری تحویل، 38. 4 فرد به مربوط صورت تفاوت دستور العمل لوی ئیل 1309 خالصج_ات دارالخلافه با دستور العمل سنه ماضيه توشقان ئیل 1308، 39. 4فرد مربوط به صورت جیره و علیق آغایان سرکاری و مالیات و تيول ظهير السلطنه و جيره و علیق دواب همایونی ابواب جم_عی امین السلطان 1308 به خرج خالصجات طهران، 40. صورت دستور العمل لوى ئیل 1309 خالصجات طهران ابواب جم_عی صديق الدوله 55 فرد ،41. صورت اختلاف دستورالعمل ئي_لان 1310 خالصجات طهران با دستور العمل لوى ئيل 1309، 2فرد (یک فرد پشت دارد) و یک فرد مربوط جیره عمله و علیق وکاه یونجه ابواب جمعی امین السلطان لوى ئيل 1309 رویهم سه فرد، 42. صورت دستورالعمل ئيلان ئيل خالصجات دار الخلافه ابواب جمعى صديق الدوله 56 فرد که فرد آخری آن سفید است ، 43.صورت دستور العمل یونت ئیل 1311 خالصجات دارالخلافه ابواب جمعی اقبال الدوله 64 فرد و دو فرد دیگر سواد فرمان فرد اختلاف دستورالعمل قوی ئیل 1312 با دستورالعمل یونت 1311 ،44. صورت دستورالعمل قوی ئیل 1312 خالصج_ات طهران ابواب جمعی اقبال الدوله، 47 فرد، 45.دستورالعمل پی_چی ئیل 1313 خالصجات دار الخلافه طهران ابواب جمعی محمد قاسم خان صاحب 46. 11فرد، جمعاً، 47. فرد فرد 46 مکرر شده با 2 فرد یکی سواد فرمان و یکی دیگر مربوط به باقی و زیادی کتابچه دستورالعمل 46. 11 فرد مربوط به اختلاف دستورالعمل تخاقوی ئیل 1314 خالصجات با سنه ماضیه پیچی ئیل 1313،47. دستورالعمل تخاقوی ئیل 1315 خالصجات دارالخلافه ابواب جمعی اقبال الدوله، 50 فرد، 48. 5 فرد مربوط به عليق الدواب و کالسکه خانه، 1 صورت میرابی و اجارات رودخانه ها 1 رقه سواد قبض و حکم، 5 فرد متفرقه دیگر جمعاً 14 ورقه، 49. دستورالعمل ایت ئیل 1316 خالصجات طهران ابواب جمعی ناصر السلطنه 56 فرد با 4 فرد مربوط به عليق الدواب و غیره، 50. صورت مستمریات پیچی ایل 1313 ،عراق ،طهران 3 فرد، 51. تفاوت دستورالعمل تنگوزئیل 1317 خالصجات طهران با نسه ایت ئیل 1316، 4 فرد، 52. خالصجات طهران ابواب جمعی ناصر السلطنه تنگوزئیل خالصجات طهران به مهر وثوق الملک و یک فرد دیگر مربوط به مقرری ابوالقاسم، 53. فردهای مربوط به بارس ایل 1307 مستمریات، 30 فرد با یک فرد مربوط به مقرری رحیم خان قاجار، 54. فردهای سررشته توشقان ئیل ،1308 ، 12 فرد (خانواری و مستمريات) جمعاً یازده فرد است با یک سواد فرمان مربوط به ایت ئیل 1303 و دو فرد صورت جمع و خرج رسوم بروات توشقان ،ئیل 55. سررشته سنه لوی ئیل (1309) مربوط به مستمریات و مواجب و غیره 12 طغرا فرد،56. سررشته ئیلان ئیل 9 فرد مربوط به مواجب وغیره و 5 فرد سواد فرمان 1311 مربوط به سمتمری اشخاص، 57. 11 فرد مربوط به یونت ئیل 1311، دو سر ورقه اضافی دارد رویهم 14 ورقه، 58. سررشته قوی ئیل 1312، 9 فرد مربوط به مواجب و مقرری، 59. دوازده فرد مربوط به جیره علیق و مواجب پیچی ئیل 1313 و 1314 جمعاً 16 ورقه، 60. 11 فرد با 4 فرد دیگر مربوط به مواجب و جیره و غیره پیچی ئيل، 61. 3 فرد سواد فرمان مربوط به قوی ئیل 1213، 62. 10 فرد پیچی ایل بابت مواجب با 8 ورقه راجع به همین موضوع روی هم 18 ورقه، 64. 3 فرد مربوط به جیره و مواجب تخاقوی ئیل با 15 فرد و یک فرد دیگر مربوط به سیورسات با یک نامه به مهر نظام الملک وزیر مالیه ،65. 8 فرد مربوط به سند تخاقوی ئیل و یک سواد فرمان و یک نامه و 4 و فرد دیگر با 10 فرد دیگر مربوط سهمی سنه، 66. 12 فرد مربوط به سنه تخاقوی ئیل 1315 با 7 فرد مربوط به همین سنه، یک فرد مکرر است روی هم 18 ورقه، 67. 3 فرد مربوط به سنه ایت ئیل 1216 مربوط به خانواری و انعام با 11 فرد صورت برواتی که در اداره معاون الملک صادر می شود انعام و غیر مستمری، 68. صورت برواتی که در دستگاه معاون الملک صادر شده از قرار سنه ماضیه ایت ،ئیل، 18 فرد با 17 فرد دیگر راجع به همین مضوع 1317؛ بی کا، بی تا [ف: 17 – 395]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9542

چهل و هشت دسته فرد بسته ج ،دنباله بسته پیش، بدین گونه: 1. 5 فرد تفاوت دستورالعمل سیچقان ئیل اربابی دارالخلافه با سنه ماضيه ،تنگوزئیل 2. 128 فرد دارالخلافه طهران ابواب جمعی حاج آصف الدوله سنه سیچقان ئیل (گویا مالیات طهران و ...)، 3. 5 فرد تفاوت دستورالعمل اودئیل با سنه ماضیه سیچقان ئیل 1318، اربابی طهران، 4. 135 فرد اودئیل 1319 دارالخلافه طهران ابواب جمعی عین الدوله - با سواد خلاصه یک فرمان مواجب، 5. 12 فرد دستور العمل مواجب سیورسات سال اودئیل قشون که به خرج

ص: 546

ولایات می آید - عراق، 6. 4 فرد خلاصه مستمریات اودئیل اربابی طهران، 7. دستورالعمل مواجب و سیورسات غ_لام پیشخدمتان و غلامان کشیک خانه اودئیل 1308، یک فرد دستورالعمل محلی اودئیل امراء و خوانین قاجار، صورت مواج_ب و سیورسات اطباء دارالخلافه از بابت همین سال اودئیل 1318 ، دوفرد، 8. 9 فرد تفاوت دستور العلم بارس ئیل 1320 ارب_ابی درالخلافه با اودئیل [318] ؛9. 151 فرد بارس ئیل (11230) دارالخلافه ابواب جمعی عین الدوله با سواد یک فرمان و یک یادداشت و یک فرد سفید و یک رد صورت مواجب و جیره علیق اصطبل خاصه یک فرد مربوط به مالیات قراء بلوک ساوجبلاغ طهران، 10. 10. فرد دستورالعمل مواجب و سیورسات پارس ئیل قشون به خرج ولایات می آید ،عراق، 11. 4 صورت موابج اطباء 1320 و مستمریات عراق و یک فرد مربوط به جیره و علیق بارس ئیل [1320] و یک فرد مربوط به تبدیل مستمری و تیول میرزا شفیع خان مقتدر الملک، روی هم 6 ف_رد، 12. 4 فرد مربوطبه تفاوت دستورالعمل توشقان ئیل با بارش ئیل [ 13٢٠]، 13. 2 فرد سواد ملفوفه و فرمان مربوط به 1321، 151فرد صورت دارالخلافه ابواب جمعی یمین الدوله، 1321، 14. 42 صورت مستمریات ممالک محروسه سنه توشقان ئیل ،عراق، 15.9 فرد صورت دستورالعمل مواجب و سیورسات توشقان ئیل قش_ون به خرج ولایات می آید، عراق با 3 فرد مربوط به مواجب و 2 فرد دیگر متعلق به کشیکخانه و دیگر امراء قاجار 16. 1 فرد سررشته بارس ئیل مربوط به مواجب شیخ محمد علی مازندرانی 1319؛1 فرد مقرری و تیول سلطان العلماء،1فرد تیولات زمان قاجار 1322 ، 1جمع و خرج مواجب مطیع السلطنه 1322 1 جمع و خ_رج مواجب قوام الدوله، رویهم 5 فرد، 17. صورت جنس مستمری در دستورالعمل اربابی خالصه طهران در توشقان ئیل 2 فرد،18. تفاوت دستور العمل لوی ئیل 1323 اربابی طهران با سال توش_قان ئیل گذشته با یک فرد یادداشت و یک فرد سررشته در باب تحويل معتصم الملک، 20. 142 فرد مربوط به دستورالعمل دارالخلافه ابواب جمعى يمين الدوله سال لوی ئیل [1323] با 10فرد سواد فرمان و دو ورقه یادداشت و نامه، 21. 2 فرد خلاصه مستمريات ممالک محروسه لوی ئیل عراق [1323]،فرد سیورسات غلام و پیش خدمتان کشیکخانه، 1- اسراء قاجار، وسه فرد - مواجب اطباء باب لوی ئیل 1322 یا 1323، 22. 10 دستور العمل مواجب و سیورسات لوی ئیل قشون به خرج ولای_ات می آید، عراق با دو فرد یادداشت، 23. 10 فرد صورت قبوض_ات دستورالعمل ئیلان ایل اربابی طهران با یک فرد مربوط به تشخی_ص اقساط تنخواه تحویلی صندوق که باید با قسط مقرره از حکومت و مدیر کل صندوق رکاب دریافت داشته به ارباب حقوق برساند [مقصود از رکاب پای تخت است] با 4 فرد مربوط به تفاوت دستورالعمل ئیلان ایل اربابی طهران با سنه لوی ئیل 1323، 24. 145دستورالعمل طهران ئیلان ،1324، 25. سواد یک فرمان و صورت مستمريات ممالک محروسه عراق و تفاوت مخارج قشونی ئیلان ایل 1323 با لوی ئیل، جمعاً سه فرد، 26. 7فرد دستورالعمل مواجب و سیورسات ئیلان ئیل [1323] قشون که به خرج ولایات می آید ،عراق با دو فرد دیگر و یک فرد سفید، 27. 12 فرد دستورالعمل مواجب و سیورسات یونت ئیل قشون که به خرج ولايات منظور است، عراق با 13 فرد متفرقه مربوط به همین سال یونت ئیل [1324] از قبیل علیق دواب و مستمری غلامان و غیره ماننده فردهای مربوط به سنوات قبل، 28. 45 فرد صورت مستمریات کل ممالک محروسه یونت ایل 1324، عراق، 45 فرد، .29. 10 فرد مربوط به تفاوت دستورالعمل يونت 1324 بائیلان ئیل 1323 با 3 فرد متفرقه دیگر، 30. 154 فرد مربوط به دستورالعمل سنه یونت ئیل دارالخلافه طهران ابواب جمعی نیرالدوله یونت ئیل 1324، در حاشیه نوشته است در شش ماه آخر سال حکومت با جناب وزیر مخصوص شد، 31. 30 فرد متفرقه مربوط بهمین سال یونت ئیل از قبیل سواد فرامین و قبوض اشخاص و 3 فرد مربوط به تفاوت عمل رویهم 30 فرد، 32. 55 فرد مربوط به خالصجات دار الخلافه سیچقان ئیل ابواب جمعی حاجی آصف الدوله سال سیچقان ئیل با یک فرد مربوط به حقوق اشخاص و 4 فرد مربوط به تفاوت دستورالعمل، ٣٣ .خالصجات طهران سال اودئیل 1319 ابواب جمعی عین الدوله، 60 فرد، با 2 صورت جمع و خرج مواجب و سیورسات قوام الدوله اودئیل 1319 واقع میان فرد 17 و 18 با 2 فرد دیگر میان فرد 25 و 26 راجع به عدم وقفیت و مالیات قریه محمود آباد غار با 2 فرد مربوط به جیره و علیق و عمله جات آبدارخانه عین الدوله با 11 فرد دیگر مربوط صورت عليق الدواب و غیره و چند فرد مربوط به تفاوت دستورالعمل، 34. 63 فرد مربوط به دستورالعمل خالصجات طهران ابواب جمعی عین الدوله با 18 فرد و یک ورقه بزرگ تا زده مربوط به سند بارس ئیل 1320، 35. 5 فرد مربوط به تفاوت دستورالعمل سنه تشوقان ئیل 1321 با بارسئیل 1320 با 26 فرد خالصجات طهران ابواب جمعی عین الدوله توشقان ئیل 1321 و 9 فرد متفرقه همه ساله، 36. یک فرد مربوط به سر رشته لوی ئیل تحویل منتخب السلطنه فاضل کتابچه دستور العمل وی ئیل و 3 فرد مربوط به تفاوت عمل سال لوی ئیل 1322 با توشقان ئیل 1321، 37. لوی ئیل 1322 سر رشته خالصجات طهران ابواب جمعی علی الله شامل 70 فرد با سه فرد مربوط به تفاوت دستورالعمل ئیلان ایل 1323 با لوی ئیل 1322 و دو رددیگر 38 70 فرد سر رشته خالصجات طهران ئیلان ئیل 1323 ابواب جمعی عین الدوله با 5 فرد صورت قبوضات 1323 خالصجات طهران، 39. 2 فرد سواد احکام وزارت مالیه 1324 و یک فرد دیگر مربوط به ئیلان ئیل 1298 و صورت قبوضات یونت ئیل (1فرد) و صورت دهاتی که به ملکیت مرحمت شده (1فرد) وصورت کسر و اضافات یونت ئیل خالصه طهران در ذیقعده 1324 (1فرد) و 4 فرد مربوط به دهاتی که به ملکیت مرحمت شده صورت کسر و اضافات یونت

ص: 547

ئیل، صورت ثبت ضبطی رقبات و اضافه خرج مستمریات خالصجات طهران 1316 الی 1324 (1فرد) صورت حق_وق قراسوران که به خرج دستورالعمل طهران و رکاب منظور شده فرد صورت ثبت ضبطی متوفیات و اضافه خرج مستمریات ارب_ابی طهران 1316 تا 1324، صورت دهات خالصه که از قرار فرامین به ملکیت مرحمت شده که در زمان ناصر الملک از دفتر گذشت 2فرد صورت جنس مستمری دستورالعمل اربابی طهران، 2فرد، صورت ثبت ضبطی متوفیات و اضافه جمع و خرج دستور الع_مل خالصجات طهران از ایت ئیل 1316 تا یونت ئیل 1324، 4 ف_رد، 10 فرد صورت اضافه جمع و ضبطی متوفیات و اضافه مخارج دستورالعمل اربابی طهران از آیت ئیل 1316 تا یونت ئیل 1324، 10 فرد صورت اضافه جمع و اضافه مخارج و ضبطی متوفی_ات دستورالعمل اربابی طهران از ایت ئیل [ 1316] تا یونت ئیل [1324] 3 نامه حقوق میرزا تقی خان عنوان نگار، 1 فرد، تفاوت دستورالعمل 1324 خالصجات 5 فرد، 40. فردهای مربوط به سه یونت ئیل 1324 ابواب جمعی اقبال الدوله و فردهای ضمیمه آن، 41. صورت برواتی که در دستگاه معاون الملک صادر شده مح_رم 1319 اودئیل، 16 فرد با 5 فرد دیگر مربوط به همین سند، 42.17فرد صورت بروات صادره دستگاه معاون الملك بارس ئیل 1320 با فردهای مربوط بهمین سال و قبوض، 43. صورت بروات صادره توشقان ئیل 1321 دستگاه معاون الملک با فرد قبوض الحاقی، 44. صورت بروات صادره لوی ئیل 1322 دستگاه معاون الملک با فرد و قبوض الحاقی، 45. 5 فرد مربوط به مخارج ختم چند نفر از معاریف در مسجد شاه ئیلان ئیل 1324 ، 2 فرد مربوط به یونت ئیل 1324، 2 فرد مربوط به مخارج ختم شاه زاده عمیدالدوله در شعبان 1323 در مسجد شاه ئیلان ئیل 5 فرد مربوط به اخراجات ورود شاه از سفر انگلستان 1323، 46. صورت بروات و قبوض اشخاص در یونت ئیل [1324] 8 فرد با 2 فرد منضمات. 47. صورت مواجب و مقرری و مستمری و غیره رکابی ئیلان ئیل 1323 با منضمات 23 فرد، 48. صورت دهاتی که به ملکیت مرحمت شده یک فرد و ملحقات با فردهای مربوط به مواجب مستمری یونت ایل که مشوش است و فردهای مربوط به س_ال ائیلان ئیل همه این بسته ها از آقای میرزا حسین خان قریب پسر همین سررشته دار که این فردها را به نگارش در آورده اس_ت خریداری شده است. استاد دکتر اصغر مهدوی آنها را خوانده و سر و سامانی بدانها داده است. این فهرست دقیق برای این سه شماره نوشته ایشان است و به عبارات خود ایشان و با اندکی دگرگونی در اینجا آورده شده است. این بسته ها درباره «مستمریات و خالصجات و مالیات املاک اربابی تهران از حاجی معين دفتر ابوالقاسم قریب سر رشته دار تهران است؛ بی کا، بی تا[ف: 17 - 399]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9543

دو سند هر یک برگ رحلی به نستعلیق با طغرای زرین و با مهر شاهانه؛ 1. فرمان ناصرالدین شاه درباره میرزا جعفرخان، 2. فرمان ناصرالدین شاه درباره محمد رحیم میرزا؛ بی کا، بی تا[ف:17-402]

13. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 9589

پنج طغرا 1 سند است: 1. طومار وقف نامه میر حسین خان پسر میر زین العابدین حسینی دهنوی در 1168، 2. طومار خرج قنات طاقيه آباد زرند .3. طومار دیگر در چهار تکه گویا دنبال هم،4. طومار صورت جمع و خرج مزرعه وقفی مؤیدی در 1263، 5. نامه عبدالله قوچانی؛ بی کا، بی تا [ف: 17- – 414]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9590

پنج دسته سند: 1. اسناد مرتضی قلی خان نایینی در 16 برگ، 2. فرمان ناصرالدین شاه درباره صاین قلعه پرته رود که به فتح الله خان و اسدالله خان زرین آبادی بخشیده است در شعبان 1302، 3. نامه قمر دولت آبادی درباره باب و صبح ازل به جمال زاده در 50/3/7 ،4. نامه علی اکبر فیاض به آقای فرهاد درباره چشمه سرخان دره گلیان، 5. دو طغرا سند شرعی درباره یزد مورخ 1297 و 1289؛ بی کا، بی تا [ف: 17 - 415]

15. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9670

از قباله خرید و فروش و صلح و بنچاق سیزده طغرا دارای تاریخ های: 1256 و1306و 1316و 1318 و 1320 و 1324 و 1325 و 1333؛ بی کا، بی تا؛ نسخه اصل [ف: 17 - 448]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9671

حواله و صلح نامه و قبض رسید در بیست و چهار طغرا دارای تاریخ های: 1280 و 1283 و 1289 و 1293 و 1297 و 1299 و 1300 و 1303 و 1305 و 1313 و 1317 و 1360 نسخه اصل؛ بی کا؛ بی تا [ف 17 - 448]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9703

شامل: 1. پاسخ نامه غلام محمد خان فرمانروای غوربند در 24 صفری لوی ئیل، 2. پاسخ نامه سید گل میردین محمد از کنه ده قول غوربند در ع ،1332/1، 3 تا 5. پاسخ نامه همان غلام محمد خان در 6 رمضان 1320 و 21 و 27 ربیع الاول 1322؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [ف 17 - 456]

18. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18863

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 26گ، اندازه: 13/3×20/8سم [ رایانه ]

19. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17999

اساسنامه و صورتجلسات؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ اندازه: 15/4×19/8سم [ رایانه ]

20. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18000

پیمان نامه ای دولتی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 4گ، اندازه: 17/1×20/8سم [رایانه]

21. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8433

مورخ 1273 و 1274 درباره روسیه و انگلستان و فرانسه و عثمانی و ایرانی و جز اینها را دانشگاه چاپ کرده است (نمایشگاه 245)؛

ص: 548

بی کا، بی تا؛ اصل در 59 برگ؛ 59گ [ف: 17 - 134]

22. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18675

معاهدات، اتحادیه های بین المللی و ...؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 161گ، اندازه: 14×19/5 [رایانه ]

23. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9942

134 برگ سند است در چهار پاکت شامل: 1. اسنادی درباره ارتباط با دولتهای خارجی و قراردادها، 40 برگ، 2. نامه ه_ای ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار ،39 برگ، 3. نامه ه_ای مختلف، 45 برگ، 4. اسنادی درباره مجلس شورای ملی ،11 برگ؛ بی کا، بی تا [ف: 31 - 142]

24. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10732

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب گمرک مناطق تبریز ،ارومی، طالش و آستارا از مملک آذربایجان در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 207]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10733

تعدادی قطعات اسناد حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق تبریز ارونق و انزاب از مملکت آذربایجان در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا[ف: 33/18 - 207]

26. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10734

تعدادی قطعات اسناد حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق توابع دارالسلطنه تبریز از جمله خاتمرودو دهخوارقان از مملکت آذربایجان در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 207]

27. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10735

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق توابع دارالسلطنه تبریز: مرند و اسکو از مملک آذربایجان در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 207]

28. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10736

تعدادی قطعات اسناد حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق هشترود ،گرگر، مرند وزنوز از مملک آذربایجان در 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت؛ بی کا، بی تا[ ف: 33/1 - 207]

29. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10737

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق هشترود، خلخال، سلماس و خوی از مملک آذربایجان در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته ش_ده است؛ بی کا، بی تا [ف :33/1-207]

30. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10738

تعدادی قطعات اسناد حاوی صورت جمع و خرج و مواجب وگمرک مناطق سراب ،گرمرود خوی و سلماس ازمملکت آذربایجان در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 208]

31. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10739

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق سراب و گرمرود از مملکت آذربایحان در 1237ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 1/ 33- 208]

32. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10740

تعداد 40 قطعه اسناد حاوی جمع و خرج مملکت آذربایجان در تخافوی ئیل سال 28- 1327ق شامل گزارشات دولتی از درآمدها و مالیات های اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان همانند: صائینقلعه، چاراویماق، سراب، گرمرود و ساوجبلاغ (مهاباد کنونی) است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا؛ [ف:[٣٣/١ - ٢٠٨ ]

33.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10741

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق قراجه داغ و صائین قلعه از مملکت آذربایجان در سال 1328 ه_ است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا[ف: 33/18 - 208]

34. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10742

تعداد 28 قطعه اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک منطقه مراغه از مملکت آذربایجان در 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 -208]

35. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10743

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق مراغه و هشترود از مملکت آذربایجان در 1328ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 208]

36 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10744

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج مالیات و خالصجات مناطق مختلف آذربایجان از جمله خالصجات مرحوم مظفرالدین شاه، اعلیحضرت محمد علی میرزا در میاندوآب و حق مرتع کوه سهند، در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 208]

37. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10745

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج مستمریات و مواجب جمعی از فرماندهان و سربازان و نیز تجار مناطق مختلف از مملکت آذربایجان در سال 1327ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 208]

38. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10746

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت مصارف و مخارج تعدادی از تجار و بازرگانان مناطق مختلف مملکت آذربایجان در 1327ه_

ص: 549

است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف : 1/ 33- 208]

39. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10747

تعداد 30 قطعه اسناد حاوی «دستورالعمل در سال ئیلان ایل وسنه ماضیه آن در مملکت آذربایجان» از گزارشات دولتی شامل در آمد و مالیات های اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان و مربوط به تاریخ سال 1310ق است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 208]

40. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10748

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و مستمری خوانین و امراء عظام مناطق مختلف مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ) است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

41. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10749

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت مقرری و مواجب تعدادی از امرا و خوانین و شخصیت های مهم مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ) است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا[ ف: 33/18 - 209]

42.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10750

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب افواج و نیروهای نظامی ابواب جمعی مناطق مختلف از مملک_ت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ) است که به خط سیاق نگاشته است بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

43. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10751

سری دوم از اسناد حاوی صورت جمع و خرج و مواجب افواح و نیروهای نظامی ابواب جمعی مناطق مختلف از مملکت آذربایجان (بدون ذكر تاریخ) است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت ؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

44. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10752

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صور تجمع و خرج ومواجب مالیاتهای اخذ شده از روستاها و قریه های مناطق مختلف مملکت آذربایجان در سال 1327ق است که به خط س نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا[ ف :33/1 - 209]

45 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10753

تعدادی قطعات اسناد ،حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق اردبیل ،مشکین ،ارومیه خوی و سلماس از مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ) است که به خط س_یاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

46. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10754

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب مناطق سراب ،گرمرود ،چاراویماق، قراجه داغ ،اردبیل، مشك_ین؛ تبریز و توابع آن از مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ )اس_ت که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

47.تهران؛مجلس؛ شماره نسخه: 10755

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک مناطق تابعه تبریز و خوی و سلماس در مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ ) است که به خط سیاق نگاشته شده است؛بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

48. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10756

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب و گمرک شخصیت ها ،علما کارگزاران حکومتی مناطق مختلف مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ است) است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

49. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10757

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 1-40 از مواجب و مقرری های مأموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سرکار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 209]

50. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10758

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 41-80 از مواجب و مقرری های ماموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سر کار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا؛ بی تا [ف 33/1 - 210]

51. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10759

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 81-120 از مواجب و مقرری های مأموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سرکار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 210]

52. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10760

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 121-160 از مواجب و مقرری های مأموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سرکار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا؛ [ف: 33/1 - 210]

53. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10761

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 161-200 از مواجب و مقرری های مأموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سرکار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛بی کا، بی تا [ف: 33/18 - 210]

54. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10763

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 241-280 از مواجب و مقرری های مأموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سر کار

ص: 550

حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 210]

55. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10764

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 281-320 از مواجب و مقرری های مأموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سرکار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 210]

56. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10765

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 321- 360 از مواجب مقرری های ماموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جمعی سرکار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 210]

57. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10766

تعدادی قطعات اسناد، حاوی برگ های 261-374 از مواجب مقرری های ماموران و صاحب منصبان دولتی ابواب جعی سرکار حضرت اشرف ارفع اسعد والا وليعهد دولت خاور مهد صاحب اختیار کل مملکت آذربایجان در قوی ئیل 1312ق است که به خط سياق نگاشته شده است؛بی کا، بی تا [ف: 33/18 -210]

58. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10767

تعدادی قطعات اسناد، حاوی جمع و خرج های مستوفی مملک آذربایجان در قوی ئیل سال 1312ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 211]

59. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10768

تعداد 40 قطعه (1-40) اسناد از گزارشات دولتی درآمد و مالیات های اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان و مربوط به تاریخ سال 1311ق است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت.

(بخش اول) بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 211]

60. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10769

تعداد 40 قطعه اسناد (41-80) از گزارشات دولتی از درآمد و مالیات های اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان و مربوط به تاریخ سال 1311ق است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت. (بخش دوم)؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 211]

61. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10770

تعدادی قطعات اسناد حاوی صورت جمع و خرج مواجب و مستمری امراء ،خوانی، قشون دولت و ماموران حکومت در مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ) است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا[ ف: 33/1 - 211]

62. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10771

سری اول تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج مواجب و مستمری قشون دولت و ماموران حکومت در مملک_ت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ) است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 211]

63. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10772

سری دوم از نسخه پیشین؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 211]

64. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10773

سری سوم از نسخه پیشین؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1-211]

65. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10774

تعداد 40 قطعه اسناد (گ 241-280) از گزارشات دولتی از در آمد و مالیات های اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان و مربوط به تاریخ 1311ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 211]

66 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10775

تعداد 40 قطعه اسناد (گ 281 - 320 از گزارشات دولتی از درآمد و مالیات های اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان و مربوط به تاریخ سال 1311ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا ؛مهر: «وزیر دفتر» (بیضی)، «صدر اعظم» (بيضى) [ف: 33/1 - 211]

67. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10776

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج مالیات مناطق تبریز و توابع آن در مملکت آذربایجان (بدون ذکر تاریخ) است که خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف 33/1 - 211]

68. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10777

تعداد 40 قطعه اسناد، (گ 341-380 )از گزارشات دولتی از درآمد و مالیات های اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان و مربوط به تاریخ سال 1311ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 212]

69. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10778

تعدادی چند برگ حاوی جمع و خرج متوفى سنه لوب ئیل 1311 مملکت آذربایجان است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 212]

70. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10779

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت قبض و اقباض مواجب دولتی شخصیت ها در تاریخ های مختلف در منطقه آذربایجان است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 212]

71. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10780

کتابچه حقوق محلی قشون مطابق دستور العمل سنواتی است که در 245 ص (با سربرگ وزارت جنگ) و بر اساس عناوین ولایات (از آذربایجان تا فارس و بنادر ) متعلق به سال 1337ه_ است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 -212]

72. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10781

تعدادی قطعات اسناد حاوی مستمری شخصیت های مهم دولتی و محلی همراه با رسید دریافت و مهر و امضای آنها در سال 1329ق

ص: 551

است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 1/ 33- 212]

73. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10782

تعدادی قطعات اسناد، حاوی مستمری دیوانی برخی شخصیتهای مهم دولتی و محلی و نیز صورت مصارف مخارج مفصله در تاریخ های متعدد است که به خط سیاق نگار شده است؛ بی کا بیتا[ ف: 33/1 - 212]

74. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10783

تعدادی قطعات اسناد، حاوی مستمری ورثه شخصیت های م_هم دولتی و محلی مرحوم شده همراه با رسید دریافت و مهر و امضا آنها در سال 1322ق است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 212]

75. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10784

تعدادی قطعات اسناد حاوی مستمری شخصیتهای مهم دینی مذهبی و محلی همراه با رسید دریافت و مهر و امضای آنها (مانند اعتماد الاسلام، شیخ الاسلام، حجة الاسلام و شریعتمدار) در سال 1322ه_ است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا بی تا [1/ 33- 212]

76. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10785

تعدادی قطعات اسناد، حاوی مستمری ورثه شخصیتهای م_هم دولتی و محلی مرحوم شده همراه با رسید دریافت و مهر و امضای آنها در سال 1322ق است که به خط سیاق نگاشته شده اس_ت؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 212]

77. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10786

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج و مواجب وگمرک منطقه قوچان در سال 1323ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا[ف: 33/1 - 212]

78. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10787

تعدادی قطعات اسناد، حاوی صورت جمع و خرج مالیات ارب_ابی و خالصه مناطق کلات و نیشابور درسال 1303ق است که از به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 212]

79. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10788

تعداد 146 قطعه اسناد حاوی حساب مخارج و مواجب افراد و نیروها و شخصیت های محلی مملکت آذربایجان در لوی ئیل ش_ال سال 1297 ه_ است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا،بی تا [ف: 1/ 33- 213]

80. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10789

تعدادی قطعات اسناد حاوی صورت جمع و خرج مملك_ت آذربایجان به تاریخ 1298ق است که به خط سیاق نگاشته ش_ده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 213]

81. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 10790

تعداد 394 قطعه اسناد، حاوی صورت جمع و خرج مواجب مستمریات، مالیات و گمرکات مناطق مختلف مملکت آذربایجان در سال 1298ق است که به خط سیاق نگاشته شده است. اسناد در دو قطعه آلبوم جاسازی شده اند؛ بی کا،بی تا [ف: 33/1 - 213]

82. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10792

تعداد 51 قطعه اسناد، حاوی صورت جمع و خرج مواجب و مستمریات، مالیات و گمرکات مناطق مختلف مملکت آذربایجان از جمله خالصجات مظفرالدین شاه قاجار در سال 1326-30ه_ است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا،بی تا[ ف: 33/1 - 213]

83.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10793

تعداد 36 قطعه اسناد، حاوی صورت جمع و خرج باقی دستورالعمل سنه ماضيه قوی ئیل مملکت ،آذربایجان در1325ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1- ٢١٣ ]

84. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10794

تعداد 9 قطعه اسناد ،حاوی صورت جمع مالیات دیوانی قراء مفصله واقعه در قراجه داغ در 1328ه_ است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 213]

85. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10796

تعداد 125 قطعه اسناد، حاوی جمع و خرج مزارع جديد النسق در هذه السنه يونت ئيل 1324 ممیزی شده و جمع و خرج طبس و مضافات سنه لوی ئیل و نیز جمع و خرج ممیزی جدید قائنات در هذه السنه يونت ئیل 1324ه_ تشخیص داده شده توسط مستنصر الملک است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 1/ 33- 212]

86. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10797

تعداد 20 قطعه اسناد، حاوی جمع و خرج ولایت سیستان مطابق ئیلان ئیل 1324 از قرار تعدیل جناب مستنصر الملك مستوفی و نیز جمع و خرج ولایات محروسه سنه ئیلان ئیل 1323ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا ،بی تا [ف: 33/1 - 213]

87. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10798

تعداد 32 قطعه اسناد، حاوی دستورالعمل هذه السنه پیچی ئیل (1326ه_) مملکت آذربایجان با سنه ماضیه قوی ئیل 1325ق است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 214]

88. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10799

تعداد 24 قطعه اسناد، حاوی دستورالعمل خرج هذه السنه تنکوزئیل 1329ق مملکت آذربایجان با سنه ماضیه ایت ئیل است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 214]

89. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10800

تعدادی قطعات اسناد، حاوى دستور العمل هذه السنه تخاقوى ئيل 1327ق مملکت آذربایجان با سنه ماضیه پیچی ئیل است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 214]

90. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10731

تعداد 45 قطعه اسناد حاوی جمع و خرج مملکت آذربایجان در

ص: 552

تخافوی ئیل سال 28 - 1327ه_ شامل گزارشات دولتی از درآمد و مالیات اشخاص در مناطق مختلف آذربایجان است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا؛ [ف: 33/1 - 207]

91. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10791

تعداد 71 قطعه اسناد حاوی افراد جمع دستور العمل پیچی ئیل 1326ق و افراد دستور العمل ١٣١٠ه_ مملکت آذربایجان به انضمام سایر خالصجات مظفرالدین شاه و محمدعلی شاه و عین الدوله و خالصجات رحیم خانی است که به خط سیاق نگاشته شده است؛ بی کا، بی تا [ف: 33/1 - 213]

92. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11880

اسناد وزارت مالیه، مراسلات دوره قاجاریه و کتابچه جمع و خ_رج ولایت خواف، صورت مالیات و فروعات و منافع و ... .. آذربایجان و سوابق پزشکی معتمد السلطنه در پاریس، ورقه حساب کل اداره تحدید تریاک؛ خط: شکسته نستعلیق و سیاق، بی کا، تا: 1334و 1326 و 1329 ؛کاغذ ،فرنگی ،جلد: کلاسور، 81گ [ف: 34- 81]

93 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11578

مجموعه اسناد مهم و معتبر و ارزشمند تاریخی عهد قاجار متع_لق به خاندان ناصرالدین شاه (حدود تاریخ 1306ق)همچون نامه ملکم به صدر اعظم، رساله اساطیر الاولین (6 برگ) نامه ه_ای میرزا حسین سپهسالار، میرزا آقاخان کرمانی، کمال الملک و... همچنین چند قطعه هنری کارت پستال که منوی غذا در رستوران های فرنگ بوده اند، به علاوه شش قطعه خط ممتاز از احمد شاملو و غیره که جمعا 120 سند( در 128 برگ) را تشک_یل می دهند؛ بی کا، بی تا [ف: 33/2 - 184]

اسناد آستانه امامزاده عبدالعظیم در شهرری / اس_ناد / فارسی

asnād-e āstāne-ye emāmzāde ‘abd-ol-‘azīm dar šahr-e

rey

اصل در شانزده طغرا نزد آقای دکتر محمد هدایتی متولی کنونی آستانه است که سیزده طغرای آن در نشریه (62/3) وصف ش_ده است. چهاردهم آنها حکم تولیت میرزا سید احمد است از اداره اوقاف مورخ 30 حمل 1337 شماره 5649. پانزدهم فرمان تولیت دکتر محمد علی هدایتی از پادشاه وقت مورخ 25تیر 1335 ،خ شانزدهم فرمان نشان درجه اول همایون است که 14 آبان 1338 به ایشان داده شده است؛ اصل یازده طغرای دی_گر ازین سندها نیز آقای دکتر عنایت الله هدایتی است: 1. وق_ف زینب بيكم دختر طهماسب صفوی حسنی موسوی کشت زارخوارازیل غار ری را بر مشهد امازاده عبدالعظیم با تولیت امیر مجدالدین بن امیر ابراهیم حسینی در ذیقعده 997 که در مجل_س سيد المحققين و سند المدققين خاتم المجتهدین در 998 وق_ف شده با سجل سلطان ابراهيم بن حيدر شریف شریفی حسنی در 997 با سجل اداره کل اوقاف مورخ 1329ش با سجل واقفه و با مهر او و با سجل سعدالدین محمد بن افضل و لطف الله شريف موسوی (راهنمای کتاب س 17 ش 1 ص 17 ش 1 ص 140)؛ 2. عرضه داشت ابو الحسن الحسينى متولی و محمد علی درباره کشت زار علا زمین از موقوفات سرکار استانه امام زاده شاه عبدالعظیم با حکم والا در بالای آن خطاب به حاجی محمد خان حاکم بلوكات طهران. پس از خاقان مغفور نوشته شده است؛ 3. وقف باغ کربلایی صغری با شش ساعت آب قنات اکبر آباد در زاویه شاه زاده عبدالعظیم از مهدیخان نایب برای عزاداری سیدالشهدا در حسينيه صحن عبدالعظیم با تولیت آقاسید نظام الدین متولى باشی آستانه و نظارت آقا گل در شعبان 1346؛ 4. وقف حاج سید هدایت الله متولی باشی آستانه حضرت عبدالعظیم پسر آقا میرزا ابوالحسن متولی باشی پنج در دکان در راسته بازار حضرت عبدالعظیم بر تعزیه سید الشهدا با تولیت خود او و فرزندان او و تولیت آقا نظام الدین و میرزا سید احمد و آقا سید محمود و نظارت فرزندان خود آنها و آقا میرزا ابوالقاسم و آقا میرزا ابوالفضل و آقا سید عبدالخالق در تاریخ روز 12 ربیع الاول 1334 با دو سجل 1334 یکی از مسیح طالقانی؛ 5. وقف حاجی ميرزا على محمد تاجر اصفهانی تهرانی سه دانگ قشلاقین و علی آباد آقا اسمعیل را با تولیت متولی آستانه و زاویه حضرت عبدالعظیم با نظارت عباس قلیخان ناظم التوليه و آقا سید عبدالحسین خادم آستانه در تاریخ 8 ربیع الثانى 1323 ئيلان ئيل با چند سجل تاریخ 1323 از فضل الله نوری و حسین رضوی قمی و دیگران؛ 6. فرمان شاهانه درباره تفویض تولیت سرکار فیض آثار امامزاده شاهزاده عبدالعظیم به میرزا سید علی طهرانی در ذیقعده 1252 با مهر شاهانه در بالای سند؛ 7. وقف ميرزا حاجی آقای علاف بارفروش طهرانی پسر علی آقا چهار در دکان در زاویه حضرت عبدالعظیم با چهار بالاخانه روی آنها با تولیت خود و فرزندان خود و نظارت متولی باشی آستانه در 1رجب 1342 تنگوزئیل با سجل رجب 1342 از حسین موسوی تستری؛ 8. حکم و فرمان با سیاهه موقوفات آستانه امامزاده مورخ 1168؛ 9. فرمان مورخ ربیع الاول 943 درباره تولیت زاویه شیخ ابراهیم خواص برای سید سراج الدین ابوالقاسم موسوی و كمال الدين عبدالخالق (راهنمای کتاب همانجا)؛ 10. فرمانی درباره زرگنده با تولیت میرزا سید علی مورخ محرم 1239؛11.فرمان تولیت میرزا هدایت الله مورخ ذیقعده 1293

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2846-ف

بی کا، بی تا [ فیلم هاف: 1 - 10]

اسناد آستانه درویش تاج الدین حسن ابی الحسین ولی / اسناد / فارسی

asnad-e astane-e darvis taj-ed-din hasan abi-l-hoseyn-e

valī

ص: 553

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1749-ف

در نیاک لاریجان، قباله های خرید املاک و چند فرمان اس_ت؛ بی کا، بی تا؛ از روی نسخه های اصل همین آستانه[ فیلم ها-ف: 1- 10]

اسناد آیات بزرگوار / اسناد / عربی – فارسی

asnād-e āyāt-e bozorgvār

آیاتی که اول آنها الله است.

شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 534/1

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سفید، جلد: مقوا باکاغذ سبز ، 12 سطر (7×14)، اندازه: 12×22سم [ف: 1 - 232]

اسناد احتشام الدوله / اسناد / فارسی

asnād-e ehtešām-od-dole

احتشام الدوله، - 1278 قمرى

(ehtešām-od-dole (- 1862)

تنظيم خانم نوشین انصاری.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7032-عکس

نسخه اصل: نسخه حقوق دو مجلد؛ بی کا، بی تا[ فیلم ها-ف 3-273]

اسناد احزاب سیاسی ایران / اسناد / فارسی

asnād-e ahzāb-e sīyāsī-ye īrān

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4116-ف

نسخه اصل: از روی اصل چاپی در 800 قطعه. اعتدالیون، میهن پرستان، اراده ملی، جمعیت تعاون، فرقه سوسیالیست ایران، اجتماعیون اعتدالیون، با سالنامه میهن، چاپ شده به افرسی و اروپایی؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 17]

اسناد اداری دانشگاه / اسناد / فارسی

asnād-e edārī-ye dānešgāh

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9604

درباره سازمان آن، بی کا، بی تا [ف 17 - 433]

اسناد ادعية السر / اجازات / عربي

asnād-e ad‘īyat-os serr

نظام الدین دشتکی، احمد بن محمد معصوم، - 1086قمری

nezām-od-dīn-e daštakī, ahmad ebn-e mohammad

(ma‘sūm (- 1676)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8975/27

آغاز: اسناد ادعية السر من خط السيد نظام الدين احمد الشيرازى. الفقير الى الله الغنى المغنى احمد بن الحسن بن ابرهيم الحسنى الحسينى يروى عمه و مخدومه مجدالملة والدين اسمعيل عن والده؛ انجام: قال كان لرسول الله صلى الله عليه و اله سر فلما عشر عليه الى اخر ادعية السر

كا: ابراهيم بن محمد حرفوشی کرکی عاملی، تا با تاریخ 1002ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن عنابی ضربی با ترنج و سرترنج، 1گ (136ر-136پ)، 8-17 سطر (8×14/5)، اندازه: 12/3×20/1سم [ف: 29/1 - 522]

اسناد استرآباد / اسناد / فارسی

asnād-e estarābād

با عنوان های نامه دوستانه، رقم سید میرک، اوراجه نویس، ناظر، طبيب، مهتر و مهردار سفره چی ،اشراف، صاحب جمعی، امیر آخور باشی، امیر شکار باشی، قورچی تیر و کمان، قورچی تفنگ ،قورچی نیزه،قورچی یساول باشی، صحبت یساول، ایشک آقاسی باشی، کتابت شوق و آرزومندی، مکاتبه محبت، فرمان برای محمد تقی تیرگر، حکم برای میرزین العابدین وارس بیگ، ... با یک حکم در پایان. در متن از صفی قلی بیگ وارلغ خان بیگ و دیگران یاد شده است. در فهرست (ش 135) از این رساله به نام اسناد استراباد زمان شاه سلیمان (1105- 1077) یاد شده است

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3924-ف

نسخه اصل: بنیاد خاورشناسی فرهنگستان لنینگراد 2280B؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 35گ (1پ-35پ) [فیلمها -ف: 2 – 282]

اسناد الاحادیث / رجال / عربی

asnad-ul-ahadit

سند احادیث را بررسی می کند و مطالبی را به عنوان «نوادر کتاب المعيشة»، «نوادر الصیام» آورد و سند آنها را مورد بررسی قرار می دهد و از کتب اربعه و کتب رجالی شیعه و «شارح الاستبصار» یاد می کند.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 692/1

آغاز: اسماعيل النيشابورى لان الشيخ ذكر في الدروس في ترجمة احمد بن داود المذكور و ذکر محمد بن اسماعيل النيشابورى انه هجم عليه محمد بن طاهر وذكر القصه و اذا عرفت؛ انجام: فی باب الحمام محمد بن على بن محبوب عن على بن الريان بن الصلت عن الحسن بن راشد عن بعض اصحابه عن مسمع و في باب آداب الاحداث

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، چند

ص: 554

فائده در شعر و علوم غریبه در اول کتاب آمده؛ تملک : «ملا ابراهيم بن محمد احسائی دالوی»؛ جلد: تیماج قهوه ای دارای ترنج و سر،مجدول گرهی، 9گ، 23 سطر، اندازه: 14×19سم [ف مخ:1- 153]

اسناد املاک نیشابور و طوس و سبزوار / اسناد / فارس

asnād-e amlāk-e neyšābūr va tūs va sabzevār

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5031

عنوان در آغاز نسخه «فهرست نوشتجات و قباله جات املاک ابتياعيه ارض خراسان» و در پایان «کتابچه در شرح قباله جات و بنچاقات املاک نیشابور و ارض اقدس و سبزوار است» و تاریخ آنها از 1286 و شوال 1287 است تا سال 1290: نخستین آنها سواد قباله و انتقال نامه دو دانگ محمد آباد و آبگینه و نیمه احمد آ باد است به حاجی مستشار الملک مورخ 1287-1286 و بازپسین آنها سواد قسمت نامه امان آباد است مورخ 1290؛ خط: شک_سته نستعلیق ،كا: مؤيد الدوله ،تا: 17 شوال 1305ق، در آن آمده که «در پنجاه و هشت ورق ثبت شده خدمت حاجی محمد حسن امين دارالضرب داده شده»؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سرخ، 90گ، 13 سطر (9×14) ،قطع: وزیری، اندازه: 15×21سم [ف: 15- 4092]

اسناد امین الدوله فرخ خان / اسناد / فارسی

asnād-e amīn-od-dole farrox xān

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6976-عکس

بی کا، بی تا؛ 87گ [ فیلمها -ف: 3 - 270]

اسناد انجمن ایالتی آذر بایجان / اسناد / فارسی

asnād-e anjoman-e eyālatī-ye āzarbāyjān

١. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8068

آغاز: 24 رجب -[ شماره 2492] انجمن محترم ولايتى دام بق_ائه. جناب آقای انتخاب الملک که از طرف ریاست مالیه آذربایجان بمباشرت مالیه آن صوب معین شده اند، عن الضروره از طرف انجمن محترم ولایتی لازمه مساعدت قانونی را درباره ایشان مرعی دارید که مشغول تمشیت امور مالیه آنجا بوده باشند.( ام_ضا: محمد تقى الطباطبائی)؛انجام: بالاخره میزانی برای وجه مخارج کلیه انجمن های ... آذربایجان تصویب شده همین چند رو ابلاغ آن به جنابان عالی خواهد رسید که مباشر عالیه آنجام ماه عاید دارد. ازین بابت آسوده خاطر باشید. (امضا: امین التجا) از (گردآوری): ناصر الكتاب (دفتر دار انجمن) (قرن 14ق) دفتر حاضر و دفتر شماره بعدی، رونوشت اسناد ایالتی آذربایجان در سال های 1328 و 1329ق( سالیان تجاوز روس ها به ایران) اس_ت.

این دو مجلد که شامل برگ های نازک پوست پیازی است، رونوشت نامه ها و تلگراف های ارسالی و بعضا اسناد و نامه های مهم دریافتی انجمن را در خود ثبت کرده است. به نظر می رسد دفتر حاضر جلد نخستی داشته باشد که به شماره 2491 ختم می شده و شامل نامه های سال 1328ق بوده است. این مجموعه اسناد که یک جا و به این شکل هیچ قرینی ندارد و منحصر به فرد به شمار می رود در کنار روزنامه انجمن، مهمترین منابع مطالعه انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه به شمار می رود. در این مجموعه اسناد رسیده از طهران و فرستاده شده به پایتخت، رونوشت تلگراف ها و نامه های انجمن به اداره های مالیه و غیره و انجمن های شهرهایی که صاحب انجمن ایالتی بوده اند دیده می شود. تاریخ نخستین رونوشت نامه، 24 رجب، خطاب به انجمن محترم ولایتی - دام بقائه» و تاریخ آخرین رونوشت، 7 ربیع الاول، خطاب به «انجمن محترم ولایتی اردبیل» است. بررسی جزء به جزء این حجم از اسناد از وظیفه فهرست حاضر خارج است و خود فهرست مفصلی می طلبد که در دستور کتابخانه، بخش اسناد قرار می گیرد ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا ،1328ق، رونوشت ها شاید به خط «ناصر الكتاب»، دفتر دار انجمن در آن سالیان باشد که در پایان هر نامه به امضای «امین التجار» یا «محمد تقی طباطبائی» (رئیس انجمن در سالهای پس از واقعه مجلس شورای ملی) و یا مهر انجمن رسیده است. دو گونه مهر در این مجموعه استفاده شده است:- مهر بیضی کوچک به سبک قدیم به به خط نستعلیق - مهر بیضی بزرگ به سبک جدید به خط نستعلیق. صفحات این مجلد از 2492 تا 2655 نمره خورده است. کاغذهای دفتر پوست پیازی خارجی و گوشه بالای پشت برگه ها. از سمت چپ به راست به لاتین شماره صفحه خورده است. در هر صفحه معمولا دو یا بعضا یک رونوشت نامه یا تلگراف نوشته و در سمت راست هر رونوشت، تاریخ آن ثبت شده است. به دلیل نازک بودن ،اوراق فقط در یک روی صفحات نوشته داریم که اغلب از پشت نیز جوهر آنها خواناست. روی لت سمت راست جلد دفتر، کاغذی چسبانده شده به خط ناصر الكتاب، این محتوا: «نمره 5- دفتر کوپیه متفرقه شهر و خارج و داخل در تاریخ 24 رجب در نمره 2492 شروع شده. 1328 ناصر الكتاب دفتر دار؛ جلد: مقوایی با روکش کاغذی مشکی دارای طرح موجی، 500گ مختلف السطر، اندازه: 21/1×26/7سم [ف: 27/18 - 121] 2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8069

آغاز: 10 شعبان - توسط آقا متعهد التجار خدمت.... محترم دامت تائیداتهم - [ رمزی است ] ب غ ع ت ط. د م.چ ل د م. د ث ق د م. ص ج د ر ب ب ق م ف ع د ر ع د ر ع س . .؛ انجام.. ... مشار اليه وجه مزبور را کارسازی دارد در موقع محاسبه ایشان هرگاه فاضل حسابی داشته باشند مسئولیت آن با حضرتعالی نبوده و قرار پرداخت اضافه حسابایشان همه خواهد شد. (مهر و امضا)

گردآوری: ناصر الكتاب (دفتر دار انجمن) (قرن 14ق) دفتر

ص: 555

دیگری از مجموعه ای است که در شماره قبلی توصیف شد.این دفتر نیز جلد نخستی داشته که آن جلد نیز، مخصوص نامه ها سال 1329ق بوده است. در این دفتر رونوشت اسناد و تلگرافهای سال 1329ق انجمن ایالتی آذربایجان ثبت شده است و از 2022تا 3969 نمره خورده است. تاریخ نخستین نامه 10 شعبان با عنوان «توسط آقای معتمد التجار خدمت ...» (نامه ای است که با رمز نوشته شده است) و تاریخ آخرین نامه این دفتر، 28 ذیحجه و با خطاب «ریاست اداره جلیله مالیه» می باشد. در این دفتر، امضاه_ای پایانی نامه ها متفاوت از دفتر پیشین است که البته عجالتا خوانده نشد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1329ق، رونوشت ها ش_اید خط «ناصر الكتاب» دفتر دار انجمن باشد که در پایان به مهر انجمن (دو نوع مهری که عینا در مشخصات نسخه شناسی دفتر قبلی وصف شده) و امضای مسئول آن رسیده است. امضاهای این دفتر متفاوت از دفتر قبلی است. مشخصات اوراق و شم_اره صفحاتش مانند نسخه قبلی در این دفتر اسناد نمره 2022 تا 3969 ثبت شده است. صفحات 478 تا 497) (برگ پایانی) نانوشته مانده است روی لت سمت راست جلد دفتر، کاغذی چسبانده شده به خط ناصر الكتاب به این مضمون «نمره -7 دفتر اندیکاتر از دفتر نمره 6 از نمره 2022 از دهم شهر شعبان شروع ده 1329. دفتر ناصر الكتاب»؛ جلد: مقوایی با روکش کاغذی مشکی، 477گ، مختلف السطر، اندازه:21/1×26/7سم [ف: 27/1 - 122]

اسناد اوراد فتحیه / عرفان و تصوف / فارسی

asnād-e owrād-e fathīye

همدانی، علی بن محمد، 714 - 786 قمری

(hamadānī, ‘alī ebn-e mohammad (1315 - 1385)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 774/6-ف

نسخه اصل: پاریس 39 .(بلوشه 156)؛ خط: نسخ، بی کا، 23 سطر [ فیلم ها -ف: 1 - 537]

اسناد ایرانی گاردان / اسناد / فارسی

asnād-e īrānī-ye gārdān

در هنگام مأموریت او در ایران (1808-1807م).

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3788-ف

بی کا، بی تا؛ اطاق بازرگانی بندر مارسیل. [ فیلم ها-ف: 2 - 249]

اسناد پلتیکی مملکت مصر = امور مملکت مصر = امور دولت مصر / اسناد / فارسی

asnād-e poletīkī-ye mamlekat-e mesr = omūr-e

mlekat-e mesr = omur-e dowlat-e mesr

نورمان، ق14 قمری

(morman (-20c)

شامل اسناد رسمی پلتیکی (سیاسی) است که بین دول خارجه در رابطه با کشور مصر رد و بدل شده و از جهت شناخت تاریخ سیاسی اواخر قرن نوزدهم میلادی حایز اهمیت می باشد. به وسیله مسیو نورمان سرتیپ، منشی اول وزارت امور خارجه در 25 جمادى الاول 1300 به فارسی ترجمه شده است.

1 .تهران مفتاح؛ شماره نسخه: 1143

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ قطع: رحلی [نشریه: 7 - 105]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1279

آغاز: ترجمه کتابی است که راجع به امور مملکت مصر و اسناد پلتیکی است که ما بین نماینده های دول خارجه رسما ارسال و مرسول شده و تعلق به سال 1881 مسیحی دارد؛ انجام: و قانون آن که به اعتقاد ماموافق احکام داخله خدیو مصر به قاعده منظم و مرتب است تغییری حاصل گردد

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: 25 جمادی الاول 1300ق؛ مجدول، دارای سرلوح رنگین؛ جلد: مخمل آبی، 136گ، 13سطر، اندازه 20×33/5سم [ف 4 - 92]

3.اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه: 884

آغاز: در باب احوال و وقایع مملکت مصر و ارسال و مرسولیکه در باب آن شده است. تفصیل ذیل در باب عرابی پاشا می باشد؛ انجام: عارابی پاشا با همراهانش به جزیره سیلن نفی شدند و جزیره سیلن از متصرفات انگلیس است

خط: نستعلیق عالی، بی کا، تا: 25 جمادی الاول 1300ق؛ دارای سرلوح مذهب دارای جداول، مصور به تصاویر چاپی الصاقی؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوایی با روکش مخمل سرمه ای ضربی ریسه ای، 195 ص 13 سطر،(13×24)، اندازه : 21×23سم [ف:26]

اسناد پلتیکی مملکت مصر = امور مملکت مصر = امور دولت مصر / اسناد / فارسی

asnād-e poletīkī-ye mamlekat-e mesr = omūr-e

mamlekat-e mesr = omur-e dowlat-e mesr

مترجم: علی، ق 14 قمری

121 نامه از موسیو فری دوسینه، وزیر امور خارجه فرانسه، راجع به مصر و مردان سیاسی انگلیس، و بحث درباره قانونی راجع به پرداخت وام های دولتی مصر.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3

آغاز: ترجمه کتابی است که راجع به امور دولت مصر است، نمره اول مراسله ای است که موسیو دوفری سینه وزیر امور خارجه دولت فرانسه از پاریس به تاریخ ششم ماه ژانویه 1880 میلادی؛ انجام: و علی ابراهیم وزیر علوم و محمود سامی وزیر موقوفات امضاء کرده اند. تمت 1299 بتاريخ غره محرم سنه 1300 ترجمه

ص: 556

شد، علی مترجم

خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ جا: تهران؛ کاغذ: فرنگی کبود ،جلد: تیماج سرخ مقوایی ضربی مجدول مشکی، 244گ ، 11 سطر (17×11) ،اندازه: 18×28/5سم [ف: 1 - 2 ]

اسناد پنجاه و پنج آیه / علوم قرآن / فارسی

asnād-e panjāh va panj āye

ذکر 55 آیه از قوارع آیات قرآنی که از مهم ترین آیات توحیدی و از اذکار مورد استفاده رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بوده، هم_راه با اسناد رجالی و حدیثی آن (بر اساس مذهب اهل سنت) است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10719/2

آغاز: اسناد آیات قوارع از قرآن مجید و فرقان حمید که در توحید است ... روایت می کند ابن عباس رضی الله عنه از پیغ_مبر عليه السلام

بی کا، بی تا؛ تمام صفحات ترمیم شده است؛ جلد: تیماج سبز يشمى، 8 ص (18-25) اندازه: 15×20سم [ف: 33/1 - 194]

اسناد تاریخی / اسناد / فارسی

asnād-e tārīxī

تهران دانشگاه؛ شماره نسخه: 4807-ف

نسخه اصل: از خانه آقای جلیلوند به وسیله آقای مسعود مسعود گلزاری در 224 قطعه فیلم؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 108]

اسناد تاریخی ایران و دولتهای دیگر / اسناد / فارسی

asnād-e tārīxī-ye īrān va dolat-hā-ye dīgar

صورت چند عهدنامه و قراردادهایی است تجارتی و مرزی وجزاينها كه بين دولت ایران و دولت های دیگر شرقی و اروپایی در عصر صفویه و قاجاریه رد و بدل شده بدين تفصيل: 1. عهدن_امه با دولت انگلیس توسط مستر حالس؛ 2. عهدنامه ایران با سرکور اوزلی نماینده انگلیس،3 . عهدنامه دولت انگلیس توسط مستر الس؛ 4. احتجاج با مستر الس نماینده انگلیس؛ 5. عهدن_امه تجارتی ایران و انگلیس؛ 6 .قرار نامه ایران و انگلیس در باب غلام و کنیز سیاه؛ 7. دستورالعمل ميرزا محمود خان آجودان باب غلام و کنیز؛ 8. قرار نامه ایران با وزیر مختار انگلیس در باب هرات؛ 9. عهدنامه صلح ایران و انگلیس؛ 10. عهدنامه شاه ص_فی و سلطان مراد عثمانی؛ 11. عهدنامه نادرشاه و سلطان محمود عثمانی؛ 12. سوادنامه پادشاه ایران به دولت عثمانی؛ 13. سواد نامه نایب السلطنه ایران به سلطان محمود عثمانی؛14. سوادنامه دولت عثمانی به نایب السلطنه ایران؛ 15. قرارنامه دولت ایران و روم؛ 16. سوادنامه ملکه انگلیس ویکتوریا؛ 17. مقاوله نامه بین ایران و عثمانی ؛18. عهدنامه فتحعلی شاه قاجار و سلطان محمود عثمانی؛ 19. قرار نامه سردار کهندل خان و فرزندش سلطان على خان مظفر الدوله در باب قندهار؛ 20. قرار نامه بندر عباسی .21. قانون نامه تابعیت دولت ایران؛ 22. عهدنامه ایران و روس؛ 23 .وصیت نامه پطر کبیر امپراطور روس؛ 24. در باب كرورات و تخلیه سرحدات؛ 25. عهدنامه روس در باب تجارت؛ 26. در باب تشریفات روس و دولت ایران؛ 27. قرارنامه تجارتی ایران و روس؛ 28. عهدنامه دولت ایران و فرانسه؛ 29. عهدنامه گلستان ؛30. عهدنامه میرزا رضا با دولت فرانسه؛ 31. عهدنامه دولت بلجیک و ایران؛ 32. عهدنامه دولت ایران و اسپانیول؛ 33. عهدنامه دولت ایران و سوید درپاریس؛ 34. عهدنامه دولت ایران و دانمارک؛ 35. عهدنامه هلند و ایران؛ 36. عهدنامه ایتالیا و ایران ؛37. قرار نامه بندر عباسی؛ 38. عهدنامه یونان و ایران؛ .39. قرارنامه دولت ایران با سردار محمد علمخان در باب قندهار .40. قرارنامه سردار محمد علمخان که به دولت ایران سپرده؛ 41. عهدنامه ایران و اوستریا .42. اعلام نامه میرزا حسین خان به ایلچی دولت اوستریا .43. عهدنامه دولت بلجیک با میرزا جعفر خان؛ 44. عهدنامه آمریک شمالی با دولت ایران؛ 45. عهدنامه بین جنرال كوفمان وخان خيوق

کاشان؛ فرهنگ و ارشاد؛ شماره نسخه: 62

خط: نستعلیق خوب ،کا: محمدمهدی بن علی حسینی، تا: اوایل قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 81گ، مختلف السطر، اندازه: 16/5×20/5سم [ف: - 68]

اسناد تاریخی و سیاسی / اسناد / فارسی

asnād-e tārīxi va siyāsī

ظهير الدوله، علی بن محمد ناصر، 1281 - 1342 قمری

(1924-zahir-od-dowle, ali ebn-e mohammad naser (1865

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18408

نسخه بسیار نادر؛ کاتب = مؤلف، تا: قرن 14 [د.ث. مجلس ]

اسناد تقی زاده / اسناد / فارسی

asnād-e taqīzāde

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5712-ف

درباره وزارت دارایی هنگام وزارت او در آنجا و نامه های اداری است، اصل آنها در خانه اوست؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 177]

اسناد ثبت شده در محضر شرعی / اسناد / فارسی

asnād-e sabt šode dar mahzar-e šarī

ص: 557

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10594

صورت اسناد ثبت شده در یکی از محاضر شرعی است که از غره ماه شعبان 1334 تا غره ماه محرم 1335 به ثبت رسیده است؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قرمز، 213گ، مختلف السطر،اندازه: 10×17سم [ف: 27 - 69]

اسناد جمع و خرج / اسناد / فارسی

asnād-e jam‘ va xarj

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10000

هفتاد قطعه سند مربوط به مواجب و مستمری و جمع و خرج افراد مختلف است مربوط به سال 1322. در برخی از این اسناد نام امیر انتظام دیده می شود؛ خط: نستعلیق شکسته و سیاق،بی کا، تا:1322ق،برگ ها در آلبوم جاسازی شده است؛ 70گ، مختل_ف السطر، اندازه: 11/5×19/5سم [ف: 31

اسناد جمع و خرج و تلگرافات شوكت الدوله / اسناد / فارسی

asnād-e jam‘ va xarj va telegrāfāt-e šaokat-od-dowle

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11757

خط: شکسته نستعلیق و سیاق، بی کا، تا: 1344ق؛ 61 گ [ف:34- 61]

اسناد جمع و خرج و مواجب و مستمری اشخاص و صاحب منصبان نظامی و ... / اسناد / فارسی

asnād-e jam‘ va xarj va mavājeb va mostamarrī-ye

ašxās va sāheb-mansabān-e nezāmī va ...

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11809

خط: شکسته نستعلیق و سیاق، بی کا، تا: 1322ق؛ کاغذ: فرنگ_ی، 147گ [ف: 34 - 71]

اسناد جمع و خرج یزد / اسناد / فارسی

asnād-e jam‘ va xarj-e yazd

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1039

کتابچه اسناد جمع و خرج یزد در سال 1303. اعداد به سیاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلی، در 7 جمادی 1305؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور، 21گ، ابعاد متن: 7×12، اندازه: 18× 23سم [سنا - ف: 2 - 108]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 979

کتابچه اسناد جمع و خرج یزد در سال 1308. اعداد به س_یاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر سلیمان ؛کاغذ: آبی، جلد: گالینگور، 18گ، ابعاد متن: 6×14، اندازه: 18×22سم [سنا - ف 2 - 101]

اسناد چاپی و خطی / اسناد / فارسی

asnād-e čāpī va xattī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4048-ف

نسخه اصل: از سید حسن تقی زاده؛ اسناد چاپی و خطی که نخستین آن تقریر مدیر چهره نما حاجی میرزا عبدالمحمد است سپس سرود ملی و اخطار و نظام نامه شرکت اسلامیه اصفهان تا می رسد به آیینه حقایق سال 1303، برخی هم به زبان اروپایی است؛ بی کا، تا: 1303ق [ فیلم ها-ف: 3 - 8]

اسناد حروفات کلام الله ربانی سبحانی و مناجات حروفات کلام الله / عرفان و تصوف

asnad-e horafat-e kalam-ol-lah-e rabbani-ye sobhani va monajat-e horufat-e kalam-ol-lah

تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 4/10

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی [نشریه: 6 – 671]

اسناد حزب عامیون / اسناد / فارسی

asnād-e hezb-e ‘āmmīyūn

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9907

بی کا بی تا؛ 300گ [ف : 17 - 504]

اسناد حسین میرزا جلال الدوله / اسناد / فارسی

asnad-e hoseyn mirza jalal-od-dole

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8358/5

اسناد حسین میرزا جلال الدوله فرمانروای یزد مورخ (یکی) و 1320 (روی هم هفت طغرا)؛ بی کا، بی تا [ف: 17 - 122]

اسناد حلية رسول الله / تاریخ پیامبراکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / فارسی

asnad-e helyat-e rasul-ol-lah

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 612/16-ف

نسخه اصل: سلیمانیه ش 1208؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 839ق؛ 1گ (242ر)، 19 سطر [ فیلم ها -ف: 1 - 511]

اسناد حلیه پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / عرفان وتصوف / فارسی

(asnad-e helye-ye payambar-e akram (s)

ص: 558

همدانی، علی بن محمد، 714 – 786 قمری

(hamadānī, ‘alī ebn-e mohammad (1315 - 1385)

رساله ای است بسیار مختصر در بیان خصوصیات اسم شري_ف رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و احادیثی درباره نظر کردن به حلیه آن حضرت و فوائد نظر کردن به آن.

[احوال میر سید علی همدانی ص 169 - 170؛ نشریه 207/8]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 964/32

آغاز: اسناد حليه حضرت محمدرسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) در اخبار آمده است که خواجه عالم از دارفنا بدار بقا رحلت میفرمودند حضرت فاطمه زهرا

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 2 ص( 579-578) [ عکسی ف: 3 - 202]

اسناد خاتم / علوم غریبه / فارسی

asnād-e xātam

ابن سينا، حسین بن عبدالله، 370 - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh (981 - 1038)

منظومه ای در 43 بیت که در آن دستوراتی درباره پیشگیری اتفاقات و حوادث که بر انسان ها وارد می شود داده شده است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3456/2

آغاز: گر تو رادشمنی بود خونخوار ***که ترا روز شد بدل آزار/ نتوانی که چاره اش سازی *** یا از آن حالیش بیندازی؛ انج_ام:تاشوی شادمان ز روی قضا *** بشنو از ابوعلی سینا / شرح این چون بنظم گشت تمام *** ختم کردیم بر صلاة وسلام.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ پیش از این رساله ادعیه و اذکار و ختومات و اوراد آمده است؛ 2گ 12 سطر، اندازه: 10×19 [ف مخ: 1 - 153]

اسناد خاندان افشار آذربایجان / اسناد / فارسی

asnād-e xāndān-e afšār-e āzarbāyjān

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5017-ف

نسخه اصل: نسخه حسن قراخانی، بی کا، بی تا[ فیلم ها-ف: 3- 123]

اسناد خاندان میرزا بزرگ / اسناد / فارسی

asnād-e xāndān-e mīrzā bozorg

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3797-ف

مشرف و مباشر فوج لاریجان و میرزا عبدالرحیم مشرف و می_رزا حسن مشرف همان فوج در تاریخ های 1301 و 1327 در ه_فت طغرا که در آن خطایی به اعتضاد الملک و به اعظام السلطنه اس_ت با یادی از اعظام الدولة و دران از روستای رشکلا و جونه کلا یاد شده است؛ بی کا، بی تا [فیلم ها-ف: 2 - 250]

اسناد خاندان نصر الله سلطان لاریجانی و ... / اسناد / فارسی

asnad-e xandan-e nasr-ol-lah soltan-e larijani va ...

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3211ف

از روی اصل: اسناد خاندان نصر الله سلطان لاریجانی و اسدالله سلطان صاحب منصب دسته پنجم فوج لاریجانی در تاریخ های 1256 و 1283 و 1285 در چهار طغرا که در آن حکمی است از اردشیر میرزا فرمان روای مازندران و خطاب است به او و خطایی به عباس قلی خان سرتیپ فوج لاریجانی و در آن از روستای تیربجان که تیول آنان بوده است یاد شده است؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 2 - 100]

اسناد خراسان و مشهد / اسناد / فارسی

asnād-e xorāsān va mašhad

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 6640-عکس

چاپ شده در بررسی های تاریخی در 1349 اصل از آن سید علی خان کبیر به وسیله الله یا صالح عکس برداری شده و به کتابخانه مرکزی آمده و ایرج افشار آن را در بررسی های تاریخی چاپ کرده است؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 259]

اسناد خرج اصفهان / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e esfahān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1052

کتابچه اسناد خرج اصفهان در سال 1302 اعداد به سیاق است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت على الاعلى در 5 جمادی الثانی 1305؛ کاغذ: سفید، جلد: گالینگور، ابعاد متن: 7×16، اندازه: 18 × 23سم [سنا - ف: 2 - 109] ،

اسناد خرج بروجرد و / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e borūjerd va ...

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1041

کتابچه اسناد خرج بروجرد و داد و ستد کارگزاران ظل السلطان در سال 1303؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت على الاعلى در 6 جمادی الثانی 1305؛ مهر: محمد رضا کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور 38گ، ابعاد متن: 7×14 ،اندازه: 23×18سم [سنا - ف: 2 - 108]

ص: 559

اسناد خرج دیوانی کردستان / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e dīvānī-ye kordestān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1040

کتابچه اسناد خرج دیوانی کردستان در سال 1303.اعداد به سی_اق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلى در 7 جمادی الثانی 1305 ؛مهر: محمد رضا ؛کاغذ: آبی ،جلد: گالینگور ،38گ، ابعاد متن: 7×14، اندازه: 18× 23سم[ س_نا -ف: 2 - 108]

اسناد خرج دیوانی کرمانشاهان / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e dīvānī-ye kermānšāhān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1021

کتابچه اسناد خرج دیوانی کرمانشاهان در سال 1303 اعداد به سیاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداش_ت على الاعلى در جمادی الثانی 1305؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور ،78گ، ابعاد متن: 8×13، اندازه: 18× 23سم[سنا - ف: 2 - 105]

اسناد خرج عراق و محلات و ... / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e ‘arāq va mahallāt va ...

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 978

کتابچه اسناد خرج عراق و محلات و درجزین از سال 302 تا 1305 ؛اعداد به سیاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر و یادداشت علی الاعلی در 10 جمادی الثانی 1305؛ کاغذ:آبی ،جلد: گالینگور ،29گ، ابعاد متن: 6×12 ،اندازه: 23×18 سم [سنا - ف: ٢ - ١٠٠]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1043

کتابچه اسناد خرج عراق و محلات و در جزین و سایر بلوک در سال 1303. اعداد به سیاق است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلى در جمادى الاول 1305؛ كاغذ: آبی، جلد: گالینگور ،46گ، ابعاد متن: 7×14، اندازه: 18×22 سم [سنا - ف: 2 - 108]

اسناد خرج عربستان در سال 1302 / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e ‘arabestān dar sāl-e 1302

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 970

کتابچه اسناد خرج عربستان در سال 1302؛ اعداد به سیاق اس_ت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلی در 1 جمادی الثانی 1305؛ مهر: محمد رضا؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور، 45گ، ابعاد متن: 7×13، اندازه: 18×23سم [سنا - ف: ٢ - ٩٩]

اسناد خرج فارس / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e fārs

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1000

کتابچه اسناد خرج فارس در سال 1302؛ اعداد به سیاق است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلى در 2 جمادی الثانی 1305؛ کاغذ ،آبی، جلد: گالینگور ،68گ ، ابعاد متن: 8×14 ،اندازه: 18 × 23سم [سنا - ف: 2 - 103]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 956

در سال 1305 اعداد به سیاق است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلی؛کاغذ: آبی، جلد: گالینگور، 82گ، ابعاد متن: 7×14، اندازه: 23×18سم [سنا - ف: 2 - 98]

اسناد خرج کمره / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e kamareh

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 981

کتابچه اسناد خرج کمره در سال 1302 اعداد به سیاق؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر: محمد رضا على الاعلى؛ كاغذ ،آبی، جلد: گالینگور 14گ، ابعاد متن: 6×14، اندازه: 17×22سم[سنا - ف: 2 - 101]

اسناد خرج گلپایگان / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e golpāygān

تهران مجلس شماره نسخه: 1024

کتابچه اسناد خرج گلپایگان در سال 1302، اعداد به سیاق است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلى در جمادی الاول 1305 ؛کاغذ: آبی ،جلد: گالینگور، 10گ، ابعاد :متن 2×17،اندازه: 7×13سم [سنا - ف: 2 - 106]

اسناد خرج گلپایگان و خوانسار / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e golpay gan va xānsār

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1029

کتابچه اسناد گلپایگان و خوانسار در سال 1304. اعداد به سیاق است، خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلی در 6 جمادی الثانی 1305؛ مهر: محمد رضا؛ کاغذ: آبی ،جلد: گالینگور ،24 ابعاد متن: ،8×14، اندازه: 18×23سم [سنا - ف: 2 - 106]

اسناد خرج لرستان / اسناد / فارسی

asnad-e xarj-e lorestan

ص: 560

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 994

کتابچه اسناد خرج لرستان در سال ،1302؛ اعداد به سیاق اس_ت ؛خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 14؛ با مهرهای و یادداشت علی الاعلى در جمادی الثانی 1305 و محمد رضا؛ کاغذ ،آبی، ج_لد: گالینگور، 40 گ، ابعاد متن: 7×13، اندازه: 18 × 23سم [سنا - ف: 2- 102]

اسناد خرج لوی ئیل املاک موضوعه حاجی ذکاءالدوله و بهاء الممالک / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e levī ’īl-e amlāk-e mowzū‘e-ye hājī

zokā’-od-dowle va bahā’-ol-mamālek

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11926

خط: سیاق، بی کا، تا: 1322ق؛ کاغذ: فرنگی [ف: 34 - 86]

اسناد خرج مستمریات عراق در سال 1303 / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e mostamarrīyāt-e ‘arāq dar sāl-e 1303

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 971

کتابچه اسناد خرج مستمریات عراق در سال 1303. اعداد به س_یاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر: محمد رضا؛ کاغذ: آبی ،جلد: گالینگور، 16گ، ابعاد متن: 7×13، اندازه: 17×21 سم[سنا - ف: 2 - 100]

اسناد خرج موضوعه اشخاص / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e mowzū‘e-ye ašxās

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11825

خط: شکسته نستعلیق و سیاق، بی کا، تا: 1322ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد ،کلاسور، 30گ [ف: 34 - 73]

اسناد خرج و مالیات و فروعات بروجرد و ... / اسناد / فارسی

asnād-e xarj va mālīyāt va forū‘āt-e borūjerd va ...

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 974

کتابچه اسناد خرج و مالیات و فروعات بروجرد و لرستان و عربستان. اعداد به سیاق است ،خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن14؛ کاغذ: سفید، جلد: گالینگور، 40گ، ابعاد متن: 6×12، اندازه: 17×22سم [سنا - ف: ٢ - ١٠٠]

اسناد خرج و مستمریات دارالسلطنه اصفهان / اسناد / فارسی

asnad-e xarj va mostamarriyat-e dar-os-saltane-ye

esfahan

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 952

کتابچه اسناد خرج و مستمریات دارالسلطنه اصفهان در سال 1302. اعداد به سیاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 14؛ مهر: محمد رضا، مهر محمد علی در 23 جمادی الثانی 1304؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور ،77گ، ابعاد متن: 7×13، اندازه: 23×18سم [سنا - ف: 2 - 97]

اسناد خرج و مستمریات گلپایگان و خوانسار / اسناد / فارسی

asnād-e xarj va mostamarrīyāt-e golpāygān va xānsār

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 996

کتابچه اسناد خرج و مستمریات گلپایگان و خوانسار در سال 1302. اعداد به سیاق است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر: محمد رضا؛ کاغذ: آبی ،جلد: گالینگور، 10گ، ابعاد متن: 7×13، اندازه: 18×23سم [سنا - ف: ٢ - ١٠٢]

اسناد خرج و وجوه تقدیمی... / اسناد / فارسی

asnād-e xarj va vojūh-e taqdīmī...

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1038

کتابچه اسناد خرج و وجوه تقدیمی مرتضی قلی میرزا از باب مخارج اردوی سرحد ذهاب کرمانشاهان در سال 1304. اعداد به سیاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلی در جمادی الثانی1306؛ کاغذ ،آبی، جلد: گالینگور، 10گ، ابعاد متن: 7×12، اندازه: 18× 23سم [سنا - ف: 2 - 107]

اسناد خرج ها / اسناد / فارسی

تهران مجلس شماره نسخه: 9988

asnad-e xarj-ha

اسنادی است به خط سیاق عناوین برخی از آنها چنین است: 1. اسناد خرج موضوعه مشکوة الممالک، 2.صورت حساب موضوعه محمود مستوفی پسر مرحوم حاجی صادق، 3. اسناد خرج حساب موضوعه جمعی معاون نظام، 4. اسناد خرج موضوعه جمعی حبیب الله خان برادر صارم الممالک، 5. اسناد خرج رضاخان محتشم خلوت منجم باشی (که بخشی از آن را موریانه خورده است)، 6. اسناد خرج موضوعه علیخان نصیر ،همایون، 7. اسناد خرج سنه 1322 حاجى عطاء الممالک .مهرهای متعددی بر این اسناد زده

ص: 561

شده از جمله مهر معتمدالدوله؛ بی کا، بی تا [ف: 31 - 163]

اسناد خرج یزد / اسناد / فارسی

asnād-e xarj-e yazd

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 977

کتابچه اسناد خرج یزد در سال 1302 اعداد به سیاق است؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر: علی الاعلی؛ کاغذ: آبی ،گالینگور ،24گ، ابعاد متن: 7×13، اندازه: 17×22سم [سنا - ف: 2- 100]

اسناد درباره سید جمال الدین اسد آبادی / تاریخ / فارسی

asnād darbāre-ye seyyed jamāl-ed-dīn-e asad ābādī

جمالی، صفات الله، 1267 شمسی

(-jamālī, sefāt-ol-lāh (1888 -)

چند نامه از سید جمال الدین اسدآبادی و قطعه هایی از اش_عار ميرزا لطف الله درباره وی و فرازهایی از شرح حال وی و نوشته ها بعضی از روزنامه ها و جراید آن عصر، در این مجموعه گرد آورده شده و بعضی از آنها به تاریخ جمادی الثانی 1343 می باشد.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7832

آغاز: مطالعه حیات بزرگان دنیا که ارباب عزم و همت ع_الی بودند و تأثیری از خود در هیئت اجتماعیه انسانی گذاشته اند

خط: نستعليق، كاتب= مؤلف، تا:ربيع الاول 1343ق؛ ج_لد: مقوایی عطف پارچه، 68گ، مختلف السطر، اندازه: 13/5×21/5سم [ف : 20 - 181]

اسناد درباره سید جمال الدین افغانی / اسناد / فارس_ی

asnād darbāre-ye seyyed jamāl-ed-dīn-e asad ābādī

1.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1965 -ف

نسخه اصل: از ارشیو دولتی لندن595/ 60.fo. 60 .fr.بی کا، بی تا: 8گ، [فیلمها- ف: 1- 12]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2600-ف

نسخه اصل: از آرشیو دولتی لندن 594/ 60. fo. c. 603بی کا، 8گ[فیلمها- ف: 1- 12]

اسناد در بیان نود و نه نام باریتعالی جل جلاله / اسماء الله / فارسی

asnād dar bayān-e navad o noh nām-e bārīta‘ālā jall-a

jalāl-oh

شرح 99 نام از اسماء حسنی خداوند متعال می باشد. برخی سرفصل های این رساله عبارتند از: فصل در بیان دعوت حروف تهجی و بیان موکلات ایشان و طریق استخراج موکلات اسماء، قاعده دعوت حروف به اعتبارمدار، فصل در دعوت خفی، فصل در بیان دعوت مقطعات، فصل در بیان دعوت حرفی و ....

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11965/3

آغاز: اسناد در بیان نود و نه نام باریتعالی جل جلاله بطريق دعوت أسماء الحسنی و دعوت کلام مجید در بيان أسماء الحسنى و دعوت کلام مجید در بيان أسماء الحسنی روز یکشنبه شروع کند مثلاً يا رحمن چهار حروف است؛ انجام: بر طرف زرین نوشته بگلاب شسته آن را در شیشه کرده نگاه دارد، هرگاه که پیش

خط: نستعلیق تحریری، کا: تاج الدین احمد فرزند مسیح، تا: 1328ق؛ افتادگی: انجام؛ مصحح ،محشی، بین برگ های 194- 203 افزودگی هایی در ادعیه و طلسمات با عناوین تسخیر جن، روانی دم، برای مقهوری اعداء جفر ،شمسیه، عزیمت و ... آمده؛ کاغذ ،فرنگی، 19گ (175-193)، 17 سطر، اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 30 - 282]

اسناد دعاء السمات / دعا / عربي

asnād-u du'a'-is samāt

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10180/6

آغاز: فایده السمات جمع سمه و السمة العلامة ماخوذ من الوسم ... مروى عن الصادق عليه السلام ان يوشع عليه السلام

بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج ،مشکی، 4ص (66-69)، اندازه: 13×24سم [ف: 32 - 211]

اسناد دعاء صنمی قریش / دعا / عربی

asnād-e do'a'-e sanami qorayš

وابسته به: دعاء صنمی قریش = دعاء الصنمین؛ منسوب به علی بن ابی طالب (علیه السّلام)، امام اول (-40)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2182/1

خط: نسخ، کا: شیخ عبداللطیف نجفی، تا: قرن 11؛ 3گ (11پ - 13 ر) [ف: 5 - 443]

اسناد دعای سریانی / دعا / عربی

asnād-e do‘ā-ye soryānī

تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 295/3

به نظم و نثر؛ بی کا، بی تا؛ قطع: رحلی [ف: 278]

ص: 562

اسناد دعای صیفی و دعای اعتصام / دعا / فارسی

asnād-e do‘ā-ye seyfī va do‘ā-ye e‘tesām

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 694/44

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی و فستقی؛ ج_لد: تیماج ،عنابی ،7ص، اندازه: 13/5×22/5سم [ف: 1 - 541 ]

اسناد دعای عشرات / دعا / فارسی و عربی

asnād-e do‘ā-ye ‘ašarāt

ابن طاوس، على بن موسى ، 589 - 664 قمری

(ebn-e tāvūs, ‘alī ebn-e mūsā (1194 - 1266)

سند و فضیلت دعای عشرات را به نقل از امام محمد باقر (علیه السّلام) روایت می کند. سخن ابن طاووس به فارسی ترجمه شده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11943-ط

آغاز: سید ابن طاووس و دیگران به سندهای خود..... روایت کرده اند

كاتب = مؤلف، بی تا؛ نام مؤلف ومترجم از فهرست رایانه ای ذکر شد؛ 3گ (52-54) [ف: 23 - 692]

اسناد دوازده نام باری تعالی / عرفان و تصوف / فارسی

asnād-e davāzdah nām-e bārī ta‘ālā

یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 538/14

آغاز: هر که این دعای معظم و مکرم بخواند و یا بر خود نگاهدارد هرگز بیمار نگردد و هر چه از خدای تعالی بخواهد بیابد بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 2گ (82پ-83 پ) ، اندازه: 14×22/5سم [ف: 2 - 222]

اسناد دوران قاجار / اسناد / فارسی

asnād-e dowrān-e qājār

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3018-ف

از روی اصل، 90 قطعه، خطاب به معتمد السلطان تاج الشعراء یا تاج الادباء با تاریخ 1300و 1314تا 1316و 1324و 1335و 1338، 76 برگ با چهارده تصویر و عکس؛ بی کا، بی تا[ فیلم ها - ف: 2 - 28]

«اسناد دولتی » گزارشات مراغه

اسناد دولتی / اسناد / فارسی

asnād-e dowlatī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1622-ف

نسخه اصل: وزارت امور خارجه ش 6244 (4830) در 1330 از کتابخانه اندرون به دفتر اسناد دولتی رفته است. دست خط های ناصرالدین شاه است و نقاشی های او است با دستخط او درباره مجلس تحقیق نظامی با یک نامه مورخ 1261 با صورت حساب و با عرایض و نوشتجات مورخ 24 رجب 1301 پیچی ئیل و روزنامچه وقایع دار العلم شیراز؛ بی کا، بی تا؛ 132گ[فیلم ها-ف: 2- 8]

اسناد دولتی / اسناد / فارسی

asnad-e dowlati

نقاشی های ناصرالدین شاه است یکی مورخ 20 ربیع الثانی 1266 و یکی مورخ 26 شعبان در امامه، سپس چند عکس از فرنگی ها، سپس عرایض مشیرالدوله که جواب آنها بایستی به استانبول فرستاده شود و روزنامه شخصی وزرای مختار مورخ یکشنبه ربيع الاول 1291 و روزنامه مجلس دربار اعظم به صواب دید وزرای مختار مورخ یک شنبه 16 ربیع الاول 1291 تا روز شنبه 13 جمادى الاول ،1291 ، سپس عرایض که بی واسطه از لحاظ شاه باید بگذرد و گزارشی رساله مانند در لزوم قانون و نظم از کسی که بیست و دو سال خدمت کرده و در آن هنگام متولی آستان قدس رضوی بوده در بیست و سومین سال پادشاهی شاه در 1276 در چهار رکن مالیات و تطبیق مداخل ومخارج دولت ،قشون، ترفیه ،رعیت، پولتیک دولت، سپس نامه های دولتی است و محاسبات دولتی.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3689-ف

به گواهی مرآة الممالک در 1330 به اطاق اسناد رفته بود؛ 396گ [فیلمها -ف: 2 - 226]

اسناد دولتی / اسناد / فارسی

asnād-e dowlatī

غیر همانند:

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3690-ف

نسخه اصل: خارجه 6273 عرایض است به شاه و نامه های دولت و دربار، بی کا، بی تا؛ 494گ [فیلمها -ف: 2 -226]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3691-ف

نسخه اصل: خارجه ،6295؛ نامه های داخلی و خارجی است از ش 1 تا 189؛ بی کا، بی تا؛ 311گ [ فیلمها -ف: 2 - 226]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3692-ف

نسخه اصل: خارجه 6318 (153)؛ نامه های مورخ 1258 و 1289 است و برخی بی تاریخ؛ بی کا؛ بی تا: به گواهی مرآة الممالک در 9 جمادی الثانی 1330 به اطاق اسناد رفته بود؛ مهر: علی اکبر بن

ص: 563

حسین حسینی؛ اعتماد حضور 83گ [ فیلمها -ف: 2 - 226]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3693-ف

نسخه اصل: خارجه 6321 .(202) نامه های درباری و دو قاجاری است؛ بی کا، بی تا؛ به گواهی مرآة الممالک در ربیع الاول 1330 از کتابخانه اندرون به دفتر اسناد دولتی رفته بود؛ م_هر: علی اکبر بن حسین حسینی؛ 72گ [ فیلمها -ف: 2 - 226]

5 .تهران؛ دانشگاه ؛شماره نسخه: 3694-ف

نسخه اصل: خارجه 6322 (93) مجموعه رسائل و مکاتبات نوشتجات متعلق به مهام سفارت کبری و وزارت خارجه مشت_مل شصت و شش طغرا» که در 15 صفر 1293 تنگوزئيل تدوین شده بود؛ بی کا، بی تا؛ به گواهی مرآة الممالک در 1330 به اطلاق اسناد رفته بود؛ 100گ [ فیلمها -ف: 2 - 227]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3695-ف

نسخه اصل: خارجه 6341 (88) نامه هایی است به قائم مقام معتمد السلطان حاجی و دیگران با نوشته های دیگر، در آن ترج_مه نامه ای است از پادشاه انگلیس به فتح علی شاه در تسلیت مرگ نایب السلطنه، نامه ها تاریخ 1252 و 1261 و 1281 دارد؛ بی کا، بی تا؛ به گواهی مرآة الممالک در 1330 از کتابخانه اندرون دفتر اسناد رفته بود؛ 147گ [ فیلمها -ف: 2 - 227]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3696-ف

نسخه اصل: خارجه 2430. روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی اس_ت که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک از کثرت مشاغل و فراموشی و تفرق خیال آنها را نتوانست بخواند و در پاکتهای سربسته مانده بود و پس بود و پس از مرگ او به دستور ناصرالدین شاه شوال سال 1304 تگوزئیل آنها از پاکتها بیرون آورده مدون کرده اند،بی کا، بی تا؛ به گواهی مرآة الممالک در 1330 از کتابخانه اندرون به اطاق اسناد دولتی رفته بود؛ 193گ[ فیلم ها-ف: 2- 227 [

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3697-ف

نسخه اصل: خارجه 6272 (2435) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک، از محرم 1288 تا 29 ربیع الاول 1288؛ بی کا، بی تا؛ 132گ [ فیلمها -ف: 2 - 227]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3698-ف

نسخه اصل: خارجه 6298 (2423). روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک؛از 1280 تا 1286؛ بی کا، بی تا؛ 175گ [ فیلمها -ف: 2 - 227]

10. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3699-ف

نسخه اصل: خارجه 6325 (2421) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملك ؛ بی کا، بی تا؛ سندها در شوال سال 1282 به وزارت رسیده بود؛ 231گ[فيلم ها -ف: 2 - 227]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 3700-ف

نسخه اصل: خارجه 6326 .(2431) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک از محرم 1285 تا 28 شعبان 1285؛ بی کا، بی تا؛ با مهر ضبط اسناد دولتی مورخ 1328 از وزارت مالیه؛ 219گ [فیلمها -ف: 2 - 227]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3701-ف

نسخه اصل: خارجه 6328 .(2437) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیرخارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک در دو بخش از ش 1 تا 120 و از 120 تا 261، مورخ 1280؛ بی کا، بی تا؛ 262گ [فیلمها -ف: 2 - 228]

13. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3702-ف

نسخه اصل: خارجه 6330 (2428) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک؛ بی کا، بی تا؛ 299 برگ بوده و 42 برگ را بریده اند؛ از کارگزاران داخل و خارج در محرم 1283 رسیده است. [ فیلم ها-ف: 2 - 228]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3703-ف

نسخه اصل: خارجه 6331 .(2432) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک. از سال 1286؛ بی کا، بی تا؛ 202 گ[فیلمها -ف: 2 - 228]

15. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3704-ف

نسخه اصل: خارجه 6332 .(2432) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک. از ربیع الثانی 1288 تا جمادی الاول 1288؛ بی کا، بی تا؛ 197گ [فیلمها - ف: 2 - 228]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3705-ف

نسخه اصل: خارجه 6333 (2429) روزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک. از جمادی الثانی 1284؛ بی کا، بی تا؛ 215 گ، در ثبت 211 گ. [ فیلم ها-ف: 2 - 228]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3706-ف

نسخه اصل: خارجه 6334 (2436) اروزنامه ها و نوشته ها و نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارج به وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک. از محرم 1282 تا سال 1288؛ بی کا، بی تا؛ 220گ [ فیلمها -ف: 2 - 228]

18. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3707-ف

نسخه اصل: خارجه 63356 (2433)؛ روزنامه ها و نوشته ها و

ص: 564

نامه هایی است که از کارگزاران داخل و خارجبه وزارت خارجه ایران و وزیر خارجه وقت میرزا سعیدخان موتمن الملک. از س_ال 1286؛ بی کا، بی تا؛ 201گ [ فیلمها -ف: 2 - 228]

19. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3725-ف

نسخه اصل: خارجه 6233 (4834) با رقم و دستخط ناصرالدین شاه هنگامی که ولیعهد بوده است و حاجی میرزا آقاسی ، خط: نواب والا نصر الدوله و میرزا حسین خان مشیرالدوله و میرزا ج_عفر خان مشیرالدوله هم در آنها هست، نیز خط تقی خان امیر نظام و نایب السلطنه کامران میرزا و دیگران؛ بی کا، بی تا؛ به گواهی موسى مرآة الممالک در ربیع الاول 1330 از کتابخانه اندرون به اطاق دفتر اسناد و اموال دولتی رفته بود با مهر «وزارت مالیه دفتر ضبط اسناد دولتی 1328 » در ص ع آمده«دستخط شاه مرحوم ثراه و حاجی میرزا آقاسی مرحوم است» [فیلمها-ف: 2 - 233]

اسناد روابط ایران و اسپانیا / اسناد / انگلیسی

asnād-e ravābet-e īrān va espānīyā

چاپ: 1340ش

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1575-ف

نسخه اصل: کتابخانه ملی مادرید ش 1269( چاپ شده در1340 خ)؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 1 - 12]

اسناد روایتی محمد باقر بیرجندی / رجال / عربی

asnād-e revāyatī-ye mohammad bāqer-e bīrjandī

بیرجندی، محمد باقر بن محمد حسن، 1276 - 52 قمری

bīrjandī, mohammad bāqer ebn-e mohammad hasan

(360 - 1934)

رساله کوتاهی است در بیان سلسله سندهای حدیثی مؤلف از مشایخ روایتی خویش که به ترتیب بیان نموده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14571/3

آغاز: بسملة الحمد لله رب العالمين ... فهذا اسناد هذا الضعيف فی نقل روايات الأئمهالميامين الغرر الشيخ العالم الفاضل الكامل محقق الحقايق الشريعية و مفتى القوانين الدينيه ... الحاج المي_رزا حسين النورى الطبرسى أدام الله مجده السامي و جعلنی فداه؛ انجام: عن الشيخ يوسف البحراني بسنده عن المحقق صاحب الشرايع عن الحسن بن الدربي عن محمد بن شهر آشوب صاحب المناقب عن سعيد هبة الله الراوندى بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح؛ اجازه علامه کاظمی به شیخ محمد باقر بیرجندی به خط وی همراه افزودگی هایی نگارش یافته، تاریخ ارتحال برخی از علمای امامیه در بین رساله آم_ده، افزودگی هایی دیگر شامل بخشی از قصیده ای در مدح حضرت امير المؤمنين على (علیه السّلام) با مطلع: «من لى بعاصف شملاليبلغنی *** الى الذى فرض الرحمن طاعته»؛ کاغذ: فرنگی نخودی، 6گ (40 پ-45پ)، 16 سطر، اندازه: 8×15سم [ف: 36 - 602]

اسناد روزگار قاجار / اسناد / فارسی

asnād-e rūzegār-e qājār

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9574

درباره میرزا حسین خان سپهسالار در یک پوشه؛ بی کا، بی تا [ف: 409 - 17]

اسناد سامع الدعاء / اسناد / عربي

asnād-u sāmi'-id-du'a'

اسناد مناجات معروف به «سامع الدعاء» منسوب به علی (علیه السّلام) به نقل از شرح الوظائف.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3567/3

آغاز: هذه اسناد سامع الدعاء ... نزل هذه الدعا بالتماس على رضى الله عنه وقت ذهابه لفتح خيبر

خط:نسخ، كا: محمد، بی تا؛ جلد: تیماج خرمایی، 1ص (107)، قطع: وزیری ،باریک اندازه: 13/5×23/5سم [ف: 10 – 1535]

اسناد سلسله ذهبیه / عرفان و تصوف / فارسی

asnad-e selsele-ye zahabiye

این گونه آغاز می شود جناب آقا میرزا عبدالنبی، جناب آقا میرزا بابا، آقا محمد هاشم سید قطب الدين محمد، شيخ على نقی اصطهباناتی ... و به معروف کرخی و امام رضا ختم می شود.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10679/8

خط: نستعلیق، بی کا، تا :قرن 13 و 14؛ آخر نسخه هم شعری از او نوشته شده در غره رمضان 1349ق به همراه اسناد سلسله ذهبیه؛ جلد: تیماج زیتونی ،مجدول درون کاغذ ابر و باد، اص (229 پ)، 16 سطر (8/5×16/5) اندازه: 17×22سم [ف: 20- 174]

اسناد سیاسی و اداری / اسناد / فارسی

asnād-e sīyāsī va edārī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4089-ف

نسخه اصل: از اصل آن در وزارت خارجه؛ بی کا، بی تا[ فیلمها- ف: 3 - 13]

اسناد سید جمال الدین افغانی / اسناد / فارسی

asnad-e seyyed jamal-ed-din-e afqani

ص: 565

چاپ: دانشگاه، 1342ش

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3236-ف

از روی اصل که اکنون در کتابخانه مجلس نگاهداری می شود؛

بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 2 - 105]

اسناد ظهیرالدوله / اسناد / فارسی

asnād-e zahīr-od-dowle

ظهير الدوله، علی بن محمد ناصر، 1281 - 1342 قمری

(1924-zahīr-od-dowle, ‘alī ebn-e mohammad nāser (1865 -

چاپ: آقای ایرج افشار آن را از روی نسخه آقای عبدالله انتظاء چاپ کرده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4608-ف

نسخه اصل: نسخه فخرالدین نصیری امینی 554؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 78]

اسناد عهدنامه حضرت رسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) / عربی، فارسی

nad-e ahd-name hazrat-e rasul (s

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8880/36

به همراه خواص و متن آن؛ خط: نسخ و نستعلیق و شکسته، کا: محمد مهدی بن محمد صالح رضوی، تا: با تاریخ 1096ق؛ کاغذ: الوان آهار مهره نازک، جلد: میشن تریاکی ضربی با ترنج سرترنج منقش، 5 ص ،(189-193) اندازه: 13/9× 23/7سم [1/ 29- 219]

اسناد فرخ خان امین الدوله / اسناد / فارسی

asnād-e farrox xān-e amīn-od-dowle

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3753-ف

نسخه اصل: نسخه آقای معاون الدوله. با شرح و فهرست آنها از معاون الدوله غفاری؛ بی کا، بی تا؛ 62قطعه در 16 طغرا [فیلم ها- ف: 2 - 243]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9284

که به 221 طغرا می رسد (مجلد چهارم) در مجموعه اسناد چ_اپ شده و اهداء معاون الدوله غفاری است؛ بی کا، بی تا [ف: 17- 339]

اسناد فرقه خاکسار / اسناد / فارسی

asnād-e ferqe-ye xāksār

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16375

کا: قطار علیشاه، تا: در تاریخ های 1321 و 1322ق، نسخه پاکیزه؛قطع: بیاضی [د.ث. مجلس]

اسناد قاجاری / اسناد / فارسی

asnād-e qājārī

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6937-عکس

نامه های به عماد الدوله است تا شماره 9 با تاریخ 1280 سپس بی شماره، بی کا، بی تا ؛42گ [ فیلمها -ف: 3 - 266]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3612-ف

نسخه اصل: از روی اصل آقای معاون الدوله غفاری. برخی مورخ 24 شعبان 1316 شماره 52 و 6 جمادی الثانی 1316 شماره 29 و تاریخ های دیگر با مراسله ویس قونسول گری و سواد تلگراف؛ بی کا، بی تا [ فیلم هاف: 2 - 197]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9217/4

اسناد قاجاری در چهارده طغرا از عماد الدوله و سهام السلطنه و قهرمان میرزا و ظل السلطان و معتمد الملک و میرزا آقاجان و عباس میرزا و مرتضی روضی، بی کا، بی تا [ف: 17 - 323]

اسناد قرائت آخوند ملا محمد صادق قاری / قرائت / عربی

asnād-e qerā❜at-e āxūnd mollā mohammad sadeq-e qārī

قاری، محمد صادق بن محمد قاسم، ق 12 قمری

qārī, mohammad sādeq ebn-e mohammad qāsem (-

18c)

تاریخ تأليف: محرم 1131ق

در این رساله ملا محمد صادق قاری عاملی کرکی سلسله سند قرائت خود را آورده است.

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 20938/13

خط: نسخ، بی کا، بی تا، کاغذ فرنگی؛ جلد: تیماج مشکی لایه ای ،اندازه: 15×20سم [ف: 2 - 518]

اسناد قرائت ابن جزری / اجازات / عربی

asnād-e qerā'at-e ebn-e jazarī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8975/39

آغاز: قال محمد بن الجزرى فى اربعينه و اما قراة القرآن العظيم فانى قراته على جماعة كثير من الشيوخ منهم الشيخ الامام العلامة شمس الدين ابوعبدالله محمد بن عبدالرحمن بن على الحنفى؛ انجام: كما انزل على الروح الامين رسول رب العالمين و امينه على وجيه جبرييل عليه السلام

كا: ابراهيم بن محمد حرفوشی کرکی عاملی، تا: با تاریخ

ص: 566

1002ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن عنابی ضربی با ترنج و سرترنج و چهار لچکی کوچک و جدول، 2گ (195ر-196ر) 17-18 سطر(8×14/5)، اندازه: 12/30×20/1سم [ف: 29/18 - 525]

اسناد قرارداد 1919 / اسناد / فارسی

asnād-e qarārdād-e 1919

تهران؛ دانشگاه شماره نسخه 5680-ف

نامه های تقی زاده وثوق الدوله ارسالی دکتر محمود افشار که در کتاب سیاست اروپا و ایران چاپ می شود؛ بی کا، بی تا[ فیلم ها- 3- 176]

اسناد قصیده برده / شعر / فارسی

asnād-e qasīde-ye borde

لاهورى، لطف الله بن احمد، ق 11 قمری

(lāhūrī, lotf-ol-lāh ebn-e ahmad (- 17c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11970/3

آغاز: بسمله این کواکب دریه در مناقب اشرف بریه است محمد مصطفى صلى الله عليه و آله و سلم تصنيف شيخ امام صالح ابوعبدالله محمد بن سعيد بن حسن بوسيری ولازي رحمة الله عليه... آن سبب تصنيف اين قصيده آن بود كه چون شيخ را مرض فالج لاحق شد اخبار ايشان كرده بودند كاهنان آنكه دينشان كج شده است نيست خواهد گشت هم

خط: نستعليق، بی كا، بی تا؛ ركابه دار، متن قصيده برده بوصيری است با ترجمه منظوم فارسی در 1079 ق؛ كاغذ: فرنگی ،جلد:تیماج عنابی نیم سوخت با ترنج و سرترنج، 9گ (188پ- 196پ)، 11 و 13 سطر (5/5×12) ، اندازه: 13/5×21سم [ف 34 - 104[

اسناد کتاب سیری در تصوف / عرفان و تصوف / فارسی

asnād-e k.-e seyrī dar tasavvof

چهاردهی ،نورالدین، 1297ق 14 شمسی

(čahārdehī, nūr-od-dīn (1918 - 20c)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10729

دفتر اول؛ بی کا، تا: قرن 14؛ خطوط مختلف، کاتبان مختلف، نامه ها به خطوط و اشکال و رنگ های مختلف بوده و ترتیب خاصی در تنظیم اسناد رعایت نشده است؛ جلد: گالینگور سیاه وقرمز، 115گ، مختلف السطر، اندازه: 29×40سم [ف: 33/1 - 206]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10730

دفتر دوم؛ بی کا، تا: قرن 14؛ خطوط مختلف کاتبان مختلف، نام_ه ها به خطوط و اشکال و رنگ های مختلف بوده و ترتیب خاصی در تنظیم اسناد رعایت نشده است. فهرست کامل اشخاص صاحب نامه (73 نفر) در ابتدای نسخه آمده ؛جلد: گالینگور سیاه و قرمز ، 302ص، مختلف السطر ،اندازه: 16× 23سم [ف: 33/1-207]

اسناد الكتب الاربعة / رجال / عربي

asnād-ul-kutub-il-arba'a

مظفری، محمد بن ابراهیم، - 1380 قمری

(mozaffarī, mohammad ebn-e ebrāhīm (- 1961)

مؤلف در محضر اساتید بزرگ و مجتهدین عالیقدر زمان چون آیات عظام حکیم ،خویی ،شاهرودی، مرعشی نجفی، رفیعی قزوینی علوم متداول اسلامی را فرا گرفت و به مرتبه عالی اجتهاد نائل آمد. از آثار به یادماندنی او تقریرات فقهی استادش مرحوم آية الله خوئی می باشد. مظفری علاوه بر تألیفات مزبور به فرمان استاد اسناد و رجال حدیث کتب اربعه و شیوه استخراج آنها را از کتب مذکور با رمزهای «کا=کافی»، «یب=تهذیب»،یه = فقيه»، «صبا = استبصار» در هفت جدول چنین نمایش داده است ،الكتاب ،الصفحه، الباب ،الحديث الراوى، المعنون المروى عنه. نویسنده با نهایت دقت احادیث مختلف و با هم مغایر را هر چند بسیار اندک یادآور شده و به جرح و تعدیل راوی نیز پرداخته و اختلافات نسخ های چاپی را هم متذکر شده و معنون را که راوی بلافصل می باشد در همه جا به ترتیب حروف هجا آورده است.

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28864

آغاز: الكتاب الصفحه ،الباب، الحديث الراوي، المعنون، المروى عنه کا ،2 ،235، 99، 18، منذر بن جعفر، آدم ابوالحسين اللؤلؤى، ابو عبدالله عليه السلام؛ انجام: و فی الکافی ج6 ص 122 احمد بن محمد عن محسن و حميد بن زیاد بدل ابو علی الاشعرى كما ياتي في محله ان شاء الله تعالى و الحمد لله رب العالمين وصلى الله على سیدنا محمد و آله طاهرين ... الى قيام يوم الدين.

جلد 1. معنون این نسخه از «آدم» تا «احمد بن محمد» است؛ خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ کاغذ: خط دار مشقی، جلد: مقوا، رویه گالینگور، زرشکی روشن، 289گ، 19- 21 سطر، اندازه: 20/3×15/5سم [ف: 27 - 55]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28865

آغاز: الكتاب الصفحة ،الباب الحديث الراوي، المعنون المروى عنه كا ،1، 510، 123، 16، محمد بن الحسن بن الشمون احمد بن محمد ابو محمد علیه السلام؛ انجام: الظاهر فيه تحريف و الصحيح احمد بن محمد عن على بن الحكم و الحمدلله رب العالمين ... من الآن الى قيام يوم الدين.

جلد 2. معنون این نسخه از «احمد بن محمد» تا «احمد بن محمد» بن عیسی است؛ خط: نسخ ،تحریری کاتب = مؤلف، بی تا؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد: مقوا، رویه گالینگور،زرشکی

ص: 567

روشن ،234گ، 20 سطر، اندازه: 16×60/2سم [ف: 27 - 56]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28866

آغاز: الكتاب، الصفحة، الباب، الحديث الراوى، المعنون، المروی عنه یه ،3 ،212، 96، 986، معد بن عبدالله، احمد بن محمد بن عیسی، علی بن محمد علیه السلام؛ انجام: هذا آخر حرف الجي_م و يقع حرف الحاء فى الجزء الرابع ان شاء الله تعالى محمد بن ابراهیم المظفرى القزويني عفى عنهما. جلد 3. معنون این نسخه از «احمد بن محمد بن عیسی» تا «جهم حميد الرواسی» است؛ خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف،تا: قرن 14؛واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381 ؛جلد: مقوا، رویه گالینگور، زرشکی ،روشن 300گ، 19 و20 سطر، اندازه: 16×20/5سم [ف: 27 - 56]

4. مشهد؛ رضوی شماره نسخه: 28867

آغاز: الكتاب، الصفحة، الباب الحديث الراوى، المعنون، المروی عنه کا ،4، 30، 25، 1 ،سعدان حاتم ابو عبدالله عليه السلام؛ انج_ام: و يشرع من الحسين بن سعيد في الجزء الخامس ان شاء الله تعالى و انا الاحقر ... في 27 الثاني سنة ١٣٩٠ه_ ربیع

جلد 4. معنون این نسخه از «حاتم» تا «الحسين بن سدیر» اس_ت؛بی کا، بی تا؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381 ؛جلد: مقوا، رویه ،گالینگور ،زرکشی، روشن [ف: 27 - 57]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28868

آغاز: يوم الشروع 28 ربیع الثانی 1390 ه_ الكتاب، الصف_حة الباب ،الحديث ،الراوي، المعنون المروى عنه يب 6، 53، 17،127، احمد بن قتيبة، الحسين بن سعيد، جعفر بن محمد عليها السلام؛ انجام: تم حرف الحاء بحمد الله و المنة.

جلد 5. معنون این نسخه از «الحسین بن سعيد» تا «حيدرة» و پایان حرف الحاء است؛ خط: نسخ ،تحریری، کاتب = مؤلف، تا : قرن 14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد: مقوا، رویه گالینگور، زرشکی ،روشن، 350گ،اندازه: 16/5×19/5سم [ ف: 27- 57]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28869

آغاز: الكتاب الصفحة، الباب الحديث، الراوى، المعنون، المروی عنه 4 کا ،3، 391 ،58، 19، ابن مسکات ،خالد، ابو اسماعیل ؛انجام: جعفر بن محمد عليهما السلام الحمد لله رب العالمين وقد تم الاستنساخ فى 18 شهر رمضان المارك 1391 من الهجرة و انا الأحقر محمد المظفرى عفى عنه.

جلد 6. معنون این نسخه از «خالد» تا «شهر بن حوشب» اس_ت ؛خط: نسخ تحریری،کاتب = مؤلف، تا: 18 رمضان 1391ق؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد: مقوا رویه گالینگور، زرشکی ،روشن، 350گ، مختلف السطر، اندازه: 16×21سم [ف: 27 - 57]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28870

آغاز: الكتاب، الصفحة ،الباب، الحديث، الراوى، المعنون، المروی عنه يب ،7، 134، 9، 593، عبدالمؤمن، صابر ابوعبدالله عليه السلام؛ انجام: ابو جعفر عليه السلام و الحمد لله رب العالمين... المظفرى القزويني على الله عنهم.

جلد 7. معنون این نسخه از «صابر» تا «عتيبة بن عبدالله بن عجلان السکونی» است؛ خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد: مقوا، رویه ،گالینگور زرشکی ،روشن، 344گ، مختلف السطر، اندازه: 16/2×21/5سم [ف: 27 - 58]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28871

آغاز: الكتاب، الصفحة، الباب الحديث الراوى، المعنون المروى عنه كا ،2 ،656 ،15، 17، جعفر بن يشير ،عثمان، ابو اسامة؛ انجام:عمار نكتبه ان شاء الله فى جزء آخر و الحمد لله رب العالمين... محمد بن ابراهيم المظفرى القزويني عفى عنه.

جلد 8. معنون این نسخه از «عثمان» تا «عمار» است؛ خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ کاغذ: خط دار مشقی، جلد: مقوا، رویه گالینگور، زرشکی ،روشن، 320گ، مختلف السطر، اندازه: 16×20سم [ف: 27 - 58]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28872

آغاز: الكتاب، الصفحة ،الباب، الحديث الراوي، المعنون، المروى عنه 1 کا 2، 224، 98، 9، مروان بن مسلم، عمار، ابو عبدالله عليه السلام؛ انجام: و ياتى بقية رواية محمد عن عبدالله بن المغيرة في الجزوة الآتية و انا الاحقر محمد بن ابراهيم. . عفى عنه.

جلد 9. معنون این نسخه از «عمار» تا «محمد» است؛ خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف، بی تا؛ واقف: آية الله محمد مظفری قزوینی، دی 1381، جلد: مقوا، رویه گالینگور سرمه ای، 198گ، مختلف السطر، اندازه:17×23/3سم [ف: 27 - 59]

10 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28873

آغاز: الكتاب، الصفحة ،الباب، الحديث، المعنون المروى عنه يب ،9، 161 ،5 ،663 ،محمد عبد الله بن المغيرة؛ انجام: محمد بن سلیمان و الحمد لله رب العالمين ... نكتب محمد بن سليمان في الجزء الحادى عشر و انا الاحقر محمد المظفرى القزويني عفى عنه.

جلد 10. معنون این نسخه از «محمد» تا «محمد بن سلیمان» است؛ خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381 ؛کاغذ: خط دار مشقی، جلد: مقوا رویه ،گالینگور، سرمه ای، 198گ، مختلف السطر، اندازه: 17×23/5سم [ف: 27 - 59]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28874

آغاز: الكتاب، الصفحة ،الباب الحديث، الراوي، المعنون، المروى عنه 4 کا ،7 ،367 ،56، 1، الحسين بن يوسف و محمد بن اسلم، محمدبن سلیمان ابوالحسن الثانى الرضا عليه السلام؛ انجام: محمد بن مسلم احدها عليهم السلام.

ص: 568

جلد 11. معنون این نسخه از «محمد بن سلیمان» تا «محمد بن مسلم» است؛ خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف، تا: قرن14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381، جلد: مقوا رویه گالینگور، زرشکی ،روشن 198گ اندازه: 16/5×23/5سم [ ف: 27- 60]

12. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28875

آغاز: الكتاب، الصفحة، الباب الحديث الراوى، المعنون، المروی. عنه يه 3، 228، 98، 1077. محمد بن مسلم احدهما عليها السلام؛ انجام: و ياتى الباقى فى الجزء الثالث عشر ان شاء الله تع_الی و انا الاحقر محمد بن ابراهيم ... عفى عنه.

جلد 12. معنون این نسخه از «محمد بن مسلم» تا «محمد بن سه_ل» است؛ خط: نسخ ،تحریری،کاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ واقف: الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد: مقوا رویه ،گالینگور ،زرشکی ،روشن، 198گ، اندازه: 17/2×23/5سم [ف: 27 - 60]

13. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28875

آغاز: الكتاب، الصفحة ،الباب، الحديث الراوى، المعنون، المروی عنه صا ،2، 259، 175 ،915 ،موسى بن القاسم، محمد بن سهل؛

انجام: تقدم فى ص 288 من ج 2. و الحمد لله رب العالمين وصلی الله على سيدنا محمد و آله الطاهرین محمد المظفرى نكتب الت_تمة فى الجز الرابعة عشر ان شاء الله تعالى.

جلد 13. معنون این نسخه از «موسی بن القاسم» تا «ابوبصير» اس_ت؛خط: نسخ ،تحریری کاتب = مؤلف ،تا: قرن14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد: مقوا، رویه ،گالینگور زرشکی روشن ، 196گ، اندازه: 17×23/5سم [ف: 27 - 60]

14. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28877

آغاز: الكتاب، الصفحة، الباب الحديث، الراوى، المعنون، المروی عنه الروضة ،308 ،481، زرعة بن محمد، ابوبصیر، ابو عبد الله علیه السلام؛ انجام: (3) تقدم برقم (226 (4) فيه حماد بن عثمان.

جلد 14. معنون این نسخه از «ابوبصیر» تا «ابن ابی عمیر»؛خ_ط: نسخ،كاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ واقف: آية الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد: مقوا، رویه گالینگور، زرشکی ،روشن، اندازه: 17/22×23/5سم [ف: 27 - 61]

15. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28876

آغاز: الكتاب (صا (2) الصحفة (259) الباب (175) الحدیث (195) الراوى المعنون موسى بن القاسم المروى عنه (محمد بن سرم_د)؛ انجام: و الحمد لله رب العالمين وصلى الله على سيدنا محمد واله الطاهرين محمد المظفرى ... الجزء الرابع عشر انشاء الله تعالى.

جلد 14. خط: مختلف كاتب = مؤلف، تا: قرن 14 [رایانه]

16. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28878

آغاز: الكتاب، الصفحة ،الباب الحديث، الراوى، المعنون، المروی، عنه يب 1، 44، 23، 1423، عبدالله بن الصلت، ابن ابى عم_یر، حماد؛ انجام: ابن الحجاج الكرخى ابن زرارة ابان بن تغلب.

جلد 15. معنون این نسخه از «ابن ابی عمیر» تا «ابن مسکان» اس_ت؛

خط: نسخ ،تحریری کاتب = مؤلف، تا: 1393ق؛ واقف: آية الله مظفری ،قزوینی دی 1381، جلد: مقوا، رویه گالینگور نیلی، 196گ، اندازه: 16/5×23/7سم [ف: 27 - 61]

17. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28879

آغاز: الكتاب الصفحة، الباب الحديث، الراوي، المعنون، المروى عنه يب ،5، 393، 26، 1371، محمد بن سنان، ابن مسکان، ابراهیم بن ابی اسحاق؛ انجام: و انا الأحر المسكين محمد بن ملا ابراهیم القزويني على الله عنهما في 15 ربیع الثانی 1394

جلد 16. معنون این نسخه از «ابن مسکان» تا «منه اخت محمد بن ابی عمیر» است؛ خط: نسخ ،تحریری کاتب = مؤلف، تا: 15ربیع الثانى، 1394ق؛ واقف: آیة الله محمد مظفری، دی 1381؛ جلد ،مقوا ،رویه گالینگور، زرشکی ،روشن، 106گ، اندازه: 16/2×23/6سم [ف: 27 - 62]

اسناد گرگان / اسناد / فارسی

asnad-e gorgān

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4811-ف

نسخه اصل: نسخه آقای مسیح ذبیحی 33 قطعه. که در میان آنها هفت فرمان میرزا علی اکبر خان نقاشی باشی مزین الدوله است؛ کاتب = مؤلف، بی تا [فیلم ها-ف: 3 - 109]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4225-ف

نسخه اصل: نسخه آقای مسیح ذبیحی؛ بی کا، بی تا [فیلم ها-ف: 3 - 33]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4996-ف

نسخه اصل: نسخه آقای مسیح ذبیحی؛ بی کا، بی تا [فیلم ها -ف 3 -121]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3319-ف

نسخه اصل: نسخه آقای مسیح ذبیحی؛ بی کا، بی تا [فیلم ها-ف: 2 -121]

اسناد مأموریت فرخ خان امین الدوله / اسناد / فارسی

asnād-e ma'mūrīyat-e farrox xan-e amīn-od-dowle

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3050/1-ف

فهرست مطالب در ص ع ش 2 از 2 تا 9 (رویهم 16 گ). به اروپا درباره هرات با تاریخ 1272؛ بی کا بی تا [فیلم ها-ف: 2 - 44]

اسناد محضری / اسناد / فارسی

asnād-e mahzarī

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9443

asnād-e mahzarī

صورت قبالجاتی است که در یکی محضرهای شرعی عقد شده و

ص: 569

در تاریخ های 1265-1275 ثبت شده و در پاره ای از آنها خطوط شهود و مهرهای آنها نیز آمده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛جلد: تیماج قهوه ای، 26گ، مختلف السطر ، قطع: بياضی، اندازه: 12/5×24سم [ف: 24 - 205]

اسناد مشيخة التهذيب و الفقيه / رجال / عربی

asnād-u mašīxat-it-tahḏīb wa-l-faqīh

مظفری، محمد بن ابراهیم - 1380 قمری

به دستور استادش حضرت آية الله العظمی سید ابوالقاسم خویی اسناد مشیخه کتاب تهذیب و فقیه و شیوه استخراج آنها را از این دو کتاب در پنج و هفت جدول آورده است: جدول اس_ناد مشیخه تهذيب: الصفحه ،موضع الذكر، الراوى عنه، المعنون المروى عنه ؛ جدول اسناد مشيخه فقیه : المجلد، الصفحة، الباب الحديث، الراوى، المعنون، المروى عنه.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28863

آغاز: (اسناد تهذيب :)الصفحة، موضع الذكر، الراوى ،المعنون، المروى عنه ابوالقاسم

(اسناد الفقيه:) المجلد، الصفحة، الباب، الحديث، الراوى، المعنون، المروى عنه؛ انجام: (اسناد تذهیب): و قد تم اسناد مشیخة التهذيب و قد كتب ذلك بامر سيدنا الاستاذ السيد الخوئى مدظله العالى 8 شهر صيام 1386 من الهجرة النبوية على هاجرها آلاف السلام و التحية و انا الاحقر محمد المظفرى القزويني عفى عنه.

( اسناد الفقيه:) و قد تم اسناد من لا يحضره الفقيه و كتبته بامر استاذنا الاعظم آية الله السيد ابو القاسم... هذه نسخة ثالثة نس_خة و عنده مد ظله و نسخة نسخت منها و هذه ثالث النسخ و انا الا محمد المظفرى و التحية.

خط: نسخ تحریری، کاتب = مؤلف، بی تا ؛واقف: آیة الله مح_مد مظفری ،قزوینی، دی 1381؛ جلد: میشن زرشکی روشن، 250 گ، 18 سطر ،اندازه: 16×20/5سم [ف: 27 - 62]

« الاسناد المصفى الى آل المصطفى » المشيخة

اسناد معاون الدوله / اسناد / فارسی

asnād-e mo‘āven-od-dowle

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7180-عکس

از شماره 52 تاریخ 24 شعبان 1316 تا سواد تلگراف؛ بی کا، بی تا؛62گ [فيلم ها- ف: 3 - 279]

اسناد مفصله راجع به دستورالعمل قوی ئیل آذربایجان و مراسلات و اسناد مالی دوره قاجار / اسناد / فارسی

asnād-e mofassale raje' be dastür-ol-'amal-e qovi 'îl-e āzarbāyjān va morāselāt va asnād-e mālī-yedowre-ye

qājār

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11878

خط: شکسته نستعلیق و سیاق، بی کا، تا: 1321 و 1325 و 1327 و 1324؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد ،کلاسور، 176گ [ف: 34 - 80]

اسناد مهر سلیمان / اسناد / فارسی

asnād-e mohr-e soleymān

تهران ؛مجلس؛ شماره نسخه: 531/20

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: سفید ترمه، جلد: مشکی مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 2گ (267پ-268ر)، 23 سطر (6×9)، اندازه: 17×26/5سم [سنا – ف: 1 – 337]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3497/20-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فیلم ها-ف: 2 - 154]

اسناد میرزا عیسی خان وزیر / اسناد / فارسی

asnād-e mīrzā īsā xan-e vazīr

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 5682-ف

در راهنمای کتاب (694/20-699) شناسانده و چاپ شده است؛

بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 176]

اسناد میرزا مصطفی خان معینی / اسناد / فارسی

asnad-e mirza mostafa xān-e mo ini

در کرمانشاه دارای فرمان ها و حکم ها و نکاح نامه بدین گونه: يكم - اسناد میرزا مصطفی خان معینی دارای فرمان و مصالعه نامه و حکم و نکاح نامه در 48 طغرا (ش 1-48)

1- فرمان شاهانه برای کلب علی خازن حسام الملک درباره قاطر خانه دولتی که ابواب جمعی اوست در شعبان 1261

2- فرمان برای خانلرخان سرهنگ (1275)

3- استشهاد نامه صادق منشی (1301)

4- وقف نامه فاطمه خانم همسر حاجی میرزا عبدالرحیم مازندرانی در 1283

5- وصیت نامه محمد رحیم پسر میرزا سلیم مازندرانی در 1280

6- نامه ای درباره فوج اخلاص افشار

7- نامه خانوادگی در 1338

8-نامه دولتی خطاب به میرزا لطف الله در 1205 با دستور اقبال الملک

9- نامه خطاب به مقرب الخاقان با یاد از محمد رضاخان و

ص: 570

کامران میرزا در 1309

10- قباله میرزا عزیز پسر ملا محمد صادق کندوله و خاوری دختر کربلایی شرر کند وله با پنجاه تومان کلبین در شب29 رمضان 1338

11- مصالحه نامه میرزا عبدالله پسر احمد زودویی با رستم پ_سر سلمه در 1325

12 - مصالحه نامه فرج نویجی پسر کربلایی نصرالله با همسر خ_ود کربلایی خاور در 1336

13- حکمیت درباره دعاوی حشمت الله خان و سلیمان خان پسران میرزا آقاخان در 1342

14 - سندی درباره ادعای ورثه جمشید در 1214

15- صورت تنخواه دریافتی سربازان صالح آباد

16- تلگراف از کاشان به قصر درباره میرزا لطف الله تابع عثمانی که به ایران آمده بود

17- جمع و خرج ئیلان ئیل ابواب جمعی سلیمان خان افشار

18- در باب ملکی جماعت افشار موضوعی سیچقان ئیل

19 - مقاطعه حمام با استاد علی اکبر و استاد کرم علی همدانی در 15 محرم 1253

20- دستور العمل تنگوزئیل استراباد

21- صورت مواجب و خانواری قشون جمعی سرکار حس_ام الملک در اودئیل تائیلان ئیل

22- صورت محاسبه مرادخان کاشانی از قوی ئیل تا اودئیل در 1 جمادی الثانی 1260 با حسام الملک

23 - حکم درباره میرزا خداداد جراح باشی در 1248

24- حکم درباره میرزا محمد صادق جراح باشی او در 1256

25- حکم درباره همودر کرمان شاهان در 1257

26 تا 33- حکم درباره همو در 1267، 1265 برای افواج، 1252، 1291، 1293، 1298، 1320

34- درباره مالیات احشامی خانوار رعیت محمد هادی در 1313

35 - مصالحه سكينه خانم دختر محمد هادی بیک زنگنه هم_سر عباسقلی بیک با محمد صادق جراح باشی در 1281

36- مصالحه محمد تقی بیک پسر محمد هادی زنگنه با همان محمد صادق

37- مصالحه گوهر خانم دختر میرزا سلیم خان زنگنه با همان محمد صادق در 1289

38- مصالحه حیات قلی بیک و عباس قلی بیک پسران مح_مد هادی بیک زنگنه با همو در 129 (1290)

39- مصالحه حاجی آقا پسر محمد هادی با همو 1288

40 -مصالحه محمد قلی خان با همو در 1300

41- مصالحه باراز و گوهر دختران همان حیات قلی با مح_مد قلی خان پسر محمد علی خان در زنگنه 1300

42- فرمان به علی مرادخان نایب ماهی ندشت درباره همان صادق در 1300

43- نامه میرزا جعفر فلاح به دیوان یا دستور آقا میرزا عبدالرحیم رئیس دفتر در 4 رمضان 1213

44- نامه و دستور درباره حاجی سید حسن و میرزا باقر و میرزا جعفر جراح باشی در حدود مزرعه در 1314

45- حکم به رحیم خان درباره رئیس میرزا جعفر باشی و میرزا باقر در 1314

46- صورت حساب

47- قباله نکاح میرزا محمد جعفر جراح باشی پسر میرزا صادق جراح باشی و سلطان خانم در 1312

48- صورت اسباب جهازیه گویا مربوط به همین نکاح نامه دوم- اسناد آستانه قم در 45 طغرا (ش 49-93 )

49- فروش نامه خانم بزرگ «مریم خانم» به میرزا محمد مهدی متولی سرکار فیض آثار در 1190

50- فروش نامه همین متولی به میر عبدالکریم خادم پسر محمد تقی در 1191

51- دادن نیابت به سید آقا یزدی در زیارت بقعه معصومه

52 -حکم به على نقى ميرزا حكم ران قم و ساوه که صد تومان مخارج و روشنایی و قاری و غلیان و قهوه در مقبره معتمد الدوله خرج کند درایت ایل 1304

53- حکم به آقا محمد کریم مباشر و رئیس مقبره شاهنشاه در اینکه مرتضی تفرشی خادم مرده و این منصب به آقا سید حسین رضوی سرکشیک آستانه کشیک آستانه معصومه داده می شود در 1297

54- حکم از سرکار معصومه و گفتگوی رعایای قم رود و شریف آباد در 1302

55- حكم حسن علی میرزا در دادن نیابت زیارت برای آخوند ملاعلی قمی و خطاب به میرزا اسدالله متولی سرکار در تفویض آن در 1227

56- نام سید حسین سرکشیک سرکار فیض آثار در باب حق نظارت مضجع شاه که به او داده می شود

57- حکم برای آقا سید حسین سرکشیک سرکار فیض آثار که نايب الزيارة سرکار شوکت مدار باشد با تنخواه پنج تومان

58- صورت فرش های سرکاری در فراش خانه در 10 رجب 1295 با یک نام درباری

59- نامه دربار به میرزا اسدالله متولی روضه بضعه احمدی که فراهان وقف سرکار فیض آثار فرمودیم و آقا سید حسن سرکشیک چی باشی می تواند در آن دخالت کند با اذن حاکم شرع قم که متولی آنجا است در 1244

60- صلح میرزا ابوالقاسم پسر آقا میرزا حسین اصفهانی قنات قاسم آبادی را به خان (؟) بابا پسر آقا علی قمی در 18 شوال 1247

61- نامه میرزا ابراهیم مستوفی در 1235

62- نامه به سپهدار حکمران قم درباره مقبره معتمد الدوله رفتن شاه به زیارت معصومه در 1307

ص: 571

63 -سندی در اینکه آقا سید حسین سرکشیک خادم آستانه سرکار فیض آثار متولى مقبره معتمد الدوله مرده و تولیت به پسرش داده می شود از طرف شاه در 1309

64- نامه به عباس ميرزا اعتضاد الدوله حکمران قم درباره می_رزا على محمد متولى مقبره شعاع السلطنه در 1314

65- اعلام به محمد تقی بیک نایب و عمال و کدخدایان و کشاورزان قم درباره تیول حاجی میر عبدالکریم

66- فرمان مستمری ورثه سید فتح الله (آقا سید حسین منزوی) آستانه قم در 1268

67- نايب الزيادة بودن آقا سید حسین سرکشیک باشی از سوی محمد تقی خان محمد علی خان در 1239

68- عرضه داشت ابوالقاسم پسر ملاطاهر قمی و ورثه ملاصالح درباره وظیفه خود با دستور فتح علی شاه در 1231

69- عرضه داشت حسین رضوی خادم سرکار فیض آثار درقم درباره کشت زار خود با دستور و خطاب به امین الدوله در 1223

70. عرضه داشت ورثه سید عبدالله پسر میرزا ابراهیم خ_ادم سرکار فیض درباره وظیفه خود با دستور فتح علی شاه در 1262

71- فرمان فتح علی شاه درباره سید حسین سرکشیک خادم پسر حاجی عبدالکریم در 1219

72- فرمان برای همان سید در 1250

73- عريضه سید حسن پسر میر عبدالکریم قمی درباره وظیفه خود با دستور فتح علی شاه

74- فرمان شاهانه برای همو در 1259

75- فرمان برای مستمری حاجی سید عبدالكريم ضابط و س_ید محمد و سید حسن خادم سرکار فیض آثار معصومه در 1212

76- عرضه داشت سید محمد رضوی خادم آستان معصومه درباره تیول خود با دستور 1195

77- عرضه داشت میرزا عبدالکریم موسوی قمی درباره خدمت در درب طلای آستانه معصومه با دستور فتح علی شاه در 1217

78- فرمان مورخ شوال 1244 خطاب به میرزا اسدالله متولی آستانه قم که سید حسن سر کشیک متولی قریه برته (؟) باشد

79- فرمان درباره وظیفه همان سید حسن در شعبان 1260با حاشیه نویسی

80- حکم درباره مرگ آن سید و دادن کارش به میر عبدالکریم در 1258

81- حکم برای آقا سید حسن و سرکشیک سرکار فیض آثار بودن او در 1225

82 -حکم برای آقا محمد باقر پسر آقا محمد آقا محمد علی خادم آستانه قم در 1227

83- حکم به آقا میر عبدالکریم سرکشیک درباره میرزا حس_ن سرکشیک و کشیکچیان آستانه در جمادی الثانی 1267

84- حکم درباره میرزا عبدالرحیم خادم آستانه قم در 1262

85- حکم درباره میر عبدالکریم سرکشیک که خادم آستانه باشد در 1264

86- نامه ای در اینکه آقا سید حسن سرکشک مرده و باید کار سرکشیکی به آقا میر عبدالکریم داده شود

87- عرضه داشت میر محمدرضا مشهور به شیخ محمد رضا به وسیله آقا سید حسین سر سرکشیک سرکار آستانه

88- فرمان پادشاه ناصرالدین قاجار در 1291 به اعتضاد الدوله حاکم قم و ساوه درباره چند خادم اخراجی که برگردند به کار در 1291

89-عرضه داشت یکی از خادمان آستانه قم، با دستور 1262

90- عرضه داشت حسن رضوی که سید حسین مرده و کارش به او داده می شود در 1193 عبدالکریم و آمیرزا حسین مورخ ذیحجه 1273 با دستور خطاب به آن دو تن در همین تاریخ (5 ص)

92. وقف نامه (طوماری) با سجلی به نسخ خود واقف فخر المجتهدين رئيس المحدثين ميرزا ابوطالب حسین طاهری قمی که من ثلث رقبات یاد شده در ورقه را برای مصارف معین و نیز کتابهایم را بر فرزندانم وقف کردم اگر علمای دین باشند و اگر نه طبق آنچه که در ذیل وقف نامه کتابها آمده است عمل شود با یک خطبه به عربی به نسخ سپس متن وقف نامه (به نستعلیق) درباره کشتزار زنبیل آباد علی آباد پیوسته به فرح آباد برای تعزیه امام حسین و چیزهایی دیگر با تولیت خود واقف سپس به پسران او میرزا سید محمد و میرزا محمد طاهر

93- حکم به محمد قلی خان سعدلو که اکنون محمد علی بیک برادرش به درگاه آمده و صوفی گری شما را رسانیده و به وکیل الدوله قورچی باشی دستور دادیم که به شما بنویسد که چه باید بکنید در جمادی الثانی 1142.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4717-ف

بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 91]

«اسناد میرزا ملکم خان» نامه های سیاسی زمان قاجار

اسناد و اوراق / اسناد / فارسی

asnad va owrāq.

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8974

مدارک زندگانی رضاشاه پهلوی؛ بی کا، بی تا؛ نسخه اصل. [ف: 17- 267]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9897

میرزا ابراهیم قمی درباره قانون و مجلس با نامه های دارای تاریخ 1316 و 1324 و وصیت نامه پطر کبیر گویا برخی از اینها هم خط او نباشد؛ بی کا، بی تا [ف: 17 - 503]

ص: 572

اسناد و تلگرافهای زمان قاجار / اسناد / فارسی

asnād va telegrāf-hā-ye zamān-e qājār

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3307-ف

از روی اصل. سندها مورخ 1298 و 1338، تلگراف ها مورخ 1337؛

بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 2 - 119]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3310-ف

از روی اصل، مانند فیلم 3307. سندهای مورخ 1298و 1338و تلگرافهای مورخ 1337؛ بی کا، بی تا [فیلم ها-ف: 2 - 119]

اسناد و جزوه های حزب ملیون / اسناد / فارسی

asnād va jozve-hā-ye hezb-e mellīyūn

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5768-ف

بی کا، بی تا [ فیلم هاف 3 - 180]

اسناد و خرج بروجرد / اسناد / فارسی

asnād va xarj-e borūjerd

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 968

کتابچه اسناد و خرج بروجرد در سال 1302 اعداد به سیاق اس_ت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت علی الاعلی در 16 جمادی الثانی 1305. (17033) ؛کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور، 38گ، ابعادمتن: 7×13، اندازه: 23×18سم [سنا - ف: ٢ - ٩٩]

اسناد و خرج کرمانشاهان / اسناد / فارسی

asnād va xarj-e kermānšāhān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1049

کتابچه اسناد و خرج کرمانشاهان در سال 1302 اعداد به سیاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 14؛ با مهر و یادداشت الاعلى در جمادی الثانی 1305 ؛مهر: محمدرضا ،کاغذ: آبی، جلد: گالینگور ،103گ، ابعاد متن: 7×14، اندازه: 23×18سم [ - ف: 2 - 109]

اسناد و خرج مستمریات اصفهان / اسناد / فارسی

asnād va xarj-e mostamarrīyāt-e esfahān

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1048

کتابچه اسناد و خرج مستمریات اصفهان در سال 1304 اعداد به سیاق است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مهر: محمد علی، محمد رضا، نصر الله در ذیحجه 1303؛ کاغذ ،آبی ،جلد: گالینگور، 75گ، ابعاد متن: 6×14، اندازه: 17×22سم [سنا - ف: ٢ - ١٠٩]

اسناد وزارت امور خارجه آلمان به زبان و خط اروپایی / اسناد / انگلیسی

asnād-e vezārat-e omūr-e xāreje-ye ālmān be zabān va

xatt-e orūpā-yī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4280-ف

بی کا،بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 41]

اسناد وزارت خارجه / اسناد / فارسی

asnād-e vezārat-e xāreje

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3709-ف

نسخه اصل: خارجه 6329 (2426). که در پاکت های مفصل رسیده بی ضبط تاریخ روز و ماه و سال و از زمان ناصرالدین شاه و وزارت میرزا سعید خان انصاری است و بیشتر مربوط به کارگزاران امور تذکره و کارهای مرزی است؛ بی كاء بی تا، با گواهی مرآة الممالک که از کتابخانه به اطاق اسناد آمده است؛ 162گ و نخست 183 گ. [فیلم ها-ف: 2 - 228]

اسناد و شرح سرخ باد / متفرقه / فارسی

asnād va s.-e sorx bād

اصفهان؛ روضاتی، سید محمد علی؛ شماره نسخه: 1/11

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: چهار بغل، 5گ (53 پ -57)، اندازه: 13×15سم [ نشریه: 5 - 133]

اسناد و شرح کلام قرثيا / متفرقه / فارسی

asnad va š.-e kalām-e qarsīyā

اصفهان ،روضاتی، سید محمد علی، شماره نسخه: 1/23

آغاز: هر که خواهد که در میان خلایق عزیز و گرامی باشد و خلقان مطیع و مسخر او گردند

خط: نسخ ،جلی، بی کا، تا: قرن 9؛ اصل دعا مفقود شده. برگ های 100 تا 102 بیاض است؛ کاغذ: چهار بغل،4گ (96پ-99)، اندازه: 13×15سم [ نشریه: 5 - 133]

اسناد و عکسهای ایل خواجه وند / اسناد / فارسی

asnād va ‘aks-ha-ye īl-e xāje vand

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5681-ف

در کجور با تاریخ 1306 و 1309 و 1331؛ بی کا، بی تا [فیلم ها- ف: 3 - 176]

ص: 573

اسناد و فرامین ولایت اندیجان در ازبکستان / اسناد - فارسی

asnād va farāmīn-e velāyat-e andyjān dar ozbakestān

اسناد و فرامین فارسی مربوط به ولایت انیدجان است. اندیجان یا اندکان یکی از ولایات ماوراء النهر است که اینک درکشور ازبکستان قرار دارد. اسناد حاضر مربوط به سال های 1009 تا1080ق است و بیشتر آنها احکام و فرامینی است که از سوی ابوالغازی محمد بهادر خان برای ابوالعمار لى كمال الدين قاض_ی صادر شده و به جهت انجام مسائل دیوان قضا و ملحقات ق_ضا، سیور غالی برای وی تعیین شده است. گردآورنده ایرانی این اسناد در مقدمه کوتاهی که به صورت تایپ شده در ابتدای تصویر حاضر آورده می نویسد: «مجموعه این اسناد به هنگام مأموریت از ولایت اندیجان تهیه شده و مبین اوضاع اجتماعی روابط داخلی امرای ماوراء النهر می باشد»

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 1613

آغاز: بسمه تعالی احکام قضاوت ابوالمعالی کمال الدین قاض_ اندیجان قرن 11 هجری. یکی از ولایات ماورالنهر اندیجان با اندکان می باشد. این محدوده که اینک در کشور ازبکستان ق_رار دارد و در میان راه اسیکت به قبا بوده؛ انجام: بتقدیم رسانند تحريرا في شهر شعبان المعظم سنه 1009.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ فرمان های مختلف است با تاریخ های متعدد از 1009 تا 1080ق در برخی از آنها مهر صاحب فرمان نیز دیده می شود و در بالای صفحات برخی فرمانها شماره سند و مشخصات آن به خط لاتین درج شده، در صفحه اول توضیحی تایپ شده راجع به این اسناد دیده می شود؛ 36ص، مختلف الس_طر [عکسی ف: 5 - 21]

اسناد و قراردادها و عهدنامه های سیاسی مربوط به ایران با دول خارجه / اسناد / فارسی

asnād va qarārdād-hā va ahdnāme-hā-ye sīyāsī marbūt

be īrān bā doval-e xāreje

شامل:

1- ترجمه فصولی از قرارداد تبعه ساکن روسیه که در روزن_امه بطرز بوغ نمره 70 مارس 9/1864 شوال 1282ق نوشته شده

2 - دستورات على نقی خان سرتیب مهماندار از ایلچی فرانسه مورخ 1 ربیع الثانی 1274ق

3.صورت عهدنامه تجاری بین دولتین ایران و روس در ترکمانچای، در 9 فصل مورخ شعبان 1243ق

4-دستورالعمل درباره اتباع و سفرای خارجه.

5- قرارداد ترکمانچای، مورخ 5 شعبان 1243ق

6- عهدنامه ایران و روس ناظر به فصل چهارم از معاهده ترکمانچای درباره حصه طالش مورخ 5 شعبان 1243ق

7- قرارداد تجاری بین ایران و روس.

8- ترجمه عهدنامه دولت هند (از طرف دولت هند امیر انگلیس) با دولت چین (بنمایندگی گنگ) در 26 اکتبر 18600

9 - قرارداد دولتین ایران و انگلیس در باب هرات

10-عهدنامه یا صلح نامه بین پادشاهان ایران و انگلیس در پاریس به امضاء سفیران آنها

١١-عهدنامه تجاری فیما بین ایران و انگلیس ناظر به عهدنامه 1229ق ،تهران مورخ 12 رمضان 1257ق

12 - دستورالعمل به مباشرین گمرک درباره استیفای وجه گمرک از مال التجاره تبعه خارجه.

13- دستور پذیرایی قلی خان وزیر خارجه مهماندار از وزیر مختار از فرانسه که از گیلان و قزوین به تهران می آید.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1405

خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ سفید ،جلد: تیماج قرمز ضربی ،یک لا، 47گ، 10-20 سطر (12و 10×17)، اندازه: 15×22سم [سنا - ف: 2 - 246]

اسناد وقف / اسناد / فارسی

asnad-e vaqf

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5627-ف

نسخه اصل: سازمان اوقاف؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 171]

اسناد وقف امام زاده ابراهیم / اسناد / فارسی

asnād-e vaqf-e emām zāde ebrāhīm

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6326-عکس

اسناد وقف امام زاده ابراهیم لله پرچین آمل در نشریه (644/4 - 648)در دنبال اسناد نیاک چاپ شده است؛ بی کا، بی تا[ فیلم ها - ف: 3 - 250]

اسناد وقف بی بی هیبت / اسناد / فارسی

asnād-e vaqf-e bī bī heybat

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3248-ف

از روی چاپی. چاپ 1947 باکو؛ بی کا، بی تا [ فیلم هاف: 2 - 107]

اسناد وقف نامه های شاهرود و دامغان و گرگان / اسناد / فارسی

asnād-e vaqfnāme-ha-ye šahrud va dāmqan va gorgān

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4658-ف

ص: 574

از اداره اوقاف شاهرود که شادروان مسیح ذبیحی گرگانی در دسترس گذارده است؛ بی کا، بی تا [ فیلم ها-ف: 3 - 85]

اسناد و مدارک / اسناد / فارسی

asnād va madārek

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9919-9933

حاج سید محمد طرف علوی؛ بی کا، بی تا؛ شماره 1 در دو جعبه و شماره های دیگر هر یک در یک بسته. [ف: 17 - 507]

اسناد و مدارک تاریخی / اسناد / فارسی

asnād va madārek-e tārīxī

صورت دستورات و چند عهد نامه دولتی ایران، در این جنگ گرد آورده شده بدین تفصیل:

١- سواد تلگراف میرزا عباس خان قوام الدوله و زیرا امور خارجه به امیر نظام به تاریخ غره جمادى الاخر 1306.

2-عهد نامه تشریفات و کلای مختار روس و ایران بتاریخ شعبان 1242.

3- - تداربیر بجهت دفع افلاس جعلی.

4- مهاجرت نامه بین ایران و روس در 18 جمادی الثانی 1260.

5- ترجمه پرو تو کول حق تملک خارجه در اسلامبول.

6- عهد نامه تجارتی بین ایران و عثمانی.

7-صورت مقاوله نامه بین سفارت ایران و نظارت خارجه عثمانی به تاریخ 1308.

٨- عهد نامه سر حدیه روس ترکمانچای به تاریخ 5 شعبان 1242.

9 -عهد نامه تجارتی ترکمانچای.

١٠ - عهد نامه تشريفات.

11- عهد نامه خسارت جنگ روس.

12- مهاجرت نامه.

13 - حق تملک خارجه اسلامبول

14 - عهد نامه تجارتی بین ایران و عثمانی.

15- قطعه ای از سفر نامه عراق ناصر الدین شاه با صورت ذخ_ایر خزینه آستانه علوی که در روزنامه تبریز به تاریخ 1329 چاپ شده است.

16- صورت عهدنامه بین دولت ایران و روس در 9 شوال 1228.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7877

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای،55گ، مختل_ف السطر، اندازه: 12/5×20سم [ف: 20 - 211]

اسناد و مکاتبات و یادداشتها / اسناد / فارسی

asnād va mokātebāt va yāddāšt-hā

افضل الملک، غلامحسین بن مهدی، 1279 - 1348قمری

(1930-afzal-ol-molk, qolām-hoseyn ebn-e mahdī (1863 -

مجموعه ای است از یادداشتهای افضل الملک شیرازی

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 812

سواد مکاتبات و ثبت احکام توسط افضل الملک شیرازی؛ خط: شکسته، نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: 1306 و 1307؛ کاغذ: کاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن لایی ،قرمز ،127گ، مختلف السطر، اندازه: 17/3×20/8سم [ف: 2 - 27]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 624

به انضمام عين مکاتبات اتابک و دیگران که در آن چسبانیده شده است. آغاز نگارش اصل یادداشت ها سال 1335 می باشد و می گوید که در 25 محرم این سال سنش به 56 رسیده است؛ خط ،شکسته، نستعلیق، كاتب= مؤلف، تا: 1348ق؛ كاغذ: كاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن قهوه ای 242گ، 16 سطر، اندازه: 17/8×22/1سم [ف: 2 - 27]

اسناد و مکاتبات و یادداشتها / اسناد / فارسی

asnād va mokātebāt va yāddāšt-hā

غیر همانند:

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9462

بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ به چند اندازه؛ 112گ [ف: 17 - 374]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4810

خلاصه عرایض متظلمین ولایات به دیوان تظلمات مورخ 1304؛ بی کا، تا: 1304ق ،کاغذ: کاغذ ،فرنگی، جلد: رویه کاغذ ابری ،فرنگی ،67گ مختلف السطر، اندازه: 21/6×34سم [ف: 2 - 27]

3.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4130

مجموعه 172 نامه از 21 ربیع الاول 1298 تا 10 صفر1300 خطاب به وزیر امور خارجه و میرزا یوسف مستشار و میرزا جواد سرتیپ و معین الملک و مؤتمن الملک و صديق الملک و امین الملک که از سفارت ایران در عثمانی صادر شده است؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: کاغذ فرنگی خط دار، جلد: رویه ابری فرنگی، 62گ، 27سطر، اندازه: 20/2×28/6سم [ف: 2 - 27]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4812

حاوى ثبت خلاصه عرایض به دیوان تظلمات در محرم 1300؛بی کا، بی تا ؛کاغذ: کاغذ فرنگی، جلد: میشن لائی سبز، 48گ، مختلف السطر ، اندازه: 22/6×35/5سم [ف : 2 - 27]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5663

حاوی خلاصه و ثبت نامه ها و تلگراف های دولتی در سال های 1295 تا 1297؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: کاغذ فرنگی، جلد: میشن لایی ،بنفش 222گ، مختلف السطر، اندازه: 18/6×29/3سم [ف: 2-27]

ص: 575

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5664

حاوی نامه هایی از میرزا آقا خان نوری، معیرالممالک و مکاتباتی مربوط به تنخواه گیلان و واگذاری شیلات. تاریخ نامه ها از 1252 تا 1275 است؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: کاغذ آهار مهره فرنگی، ج_لد: میشن قهوه ای، 238گ، مختلف السطر، اندازه: 21/5×35/5 سم[ف: 2 - 27]

7. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه:5665

دفتر ثبت خلاصه نامه ها و تلگراف های دولتی در سالهای 1293 تا 1296 که اکثراً مربوط به حسام السلطنه و مستوفی الممال_ک است؛ بی کا، بی تا، کاغذ: کاغذ فرنگی ،جلد: میشن سبز لایی، 89گ، مختلف السطر ، اندازه: 18/8× 29/3سم [ف: 2 - 27]

8 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5666

مجموعه ای از عرایض و نامه های اشخاص به ناصرالدین شاه با یادداشت ها و اوامر او خطاب به اتابک در سال های 1301تا 1303؛بی کا، بی تا؛ کاغذ: کاغذ متن سفید حاشیه آبی فرنگ_ی،جلد: مختمل قرمز، 274گ، مختلف السطر ، اندازه:20/5×33 سم[ف 2 - 28]

9. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5667

دستخط های ناصرالدین شاه خطاب به امین السلطان و عراي_ض مردم با دستورهای شاه مربوط به سال های 1293 تا 1295 ونیز نامه هایی از امین الدوله، حكيم الممالک، معاون الملک، نظام الدوله؛ خط ،شکسته، نستعلیق، بی کا، بی تا؛ به انضمام عکس ناصرالدین شاه و اتابک در اول این مجموعه، تمام اوراق مذه_ب، کاغذ: کاغذ فرنگی مختلف ،جلد: میشن قهوه ای، 172 گ، مختلف السطر، اندازه: 23×36/6سم [ف: 2 - 28]

10. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5896

مجموعه ای از نامه های مجد الملک به اشخاص و به رج_ال مملکت و نامه هایی از دیگران؛ خط: مختلف، بی کا، بی تا؛ کاغذ: کاغذ ،فرنگی ،جلد: میشن قهوه ای، 35گ، مختلف السطر، اندازه: 22/1×35/6سم [ف: 2 - 28]

11. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6201

مجموعه ای از نامه و گزارش ها که غالباً از پاریس و لندن اس_ت مربوط به سال های 1276 تا 1288 و بسیاری به امضای حسنعلی خان امیر نظام؛ بی كا، بی تا؛ کاغذ: کاغذ فرنگی ،جلد: پارچه 123گ، مختلف السطر، اندازه: 14/3×21/6سم [ف: 2 - 28]

اسناد هرات / اسناد / فارسی

asnād-e harāt

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2774-ف

نسخه اصل: نسخه های آقای سید علی کبیر. از زمان قاجار در نخستین آنها خطاب به عضدالملک شده و آخرین آنها مورخ 1277 است، تاریخ 1268 و 1273 هم در آنها دیده می شود؛

بی کا، بی تا؛ فیلم ها[ف: 1 - 13]

اسناد هزار و یک نام حضرت حق سبحانه و تعالی / / اسماء الله

asnād-e hezār o yek nām-e hazrat-e haqq sobhān-a-hū

va ta'ālā

در این رساله کوتاه دعای جوشن کبیر که شامل هزار و یک نام باری تعالی است به دسته های ده تایی ده تایی تقسیم و برای هر دسته خواصی ذکر شده است.

1. اصفهان؛ روضاتی سید محمد علی؛ شماره نسخه: 1/5

خط: نسخ جلی، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: چهار بغل، 6ص (34پ - 39)، اندازه: 13× 15سم [ نشریه: 5 - 132]

2. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 893/4

آغاز: اسناد هزار و یک نام باری تعالی جل جلاله و عم نوراله روایت است از امیرالمؤمنين حسن بن اسد الله الغالب على بن ابيطالب عليه الصلوة و السلام از پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) که چنین فرمود: بسم الله الرحمن الرحيم باسمائك يا الله يا رحمن... ده نام جهت نصرت کارها بعد از نماز صبح ده مرتبه بخواند يامن له العز و الجلال

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج، 1برگ ( 145پ متن و 146 ر تا 152ر حاشیه) 17 سطر، اندازه: 13×24/5سم [ میراث اسلامی: دفتر دهم – 770]

اسناد همدم السلطنه / اسناد/ فارسی

asnad-e hamdam-os-saltane

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8358/4

اسناد همدم السلطنه مورخ 1312و 1315و 1324و 1326و 1335شانزده طفرا؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [ف: 17 - 122]

الاسنان الاربعة (ارجوزة) / طب، شعر / عربي

(al-asnān-ul-arba‘a (urjūza)

راشد بن عميره بن ثانی

rāšed ebn-e ‘omayre ebn-e sānī

منظومه ای است درباره دندان های آدمی از طفولیت تا شباب و سپس کهولت و بر حسب فصول اربعه سال در چهار فصل نگاشته شده است. این ارجوزه با بیت زیر آغاز می شود: «قال الفقير راشد بن هاشم *** مقالة تروق كل عالم»

آغاز: بسمله، الحمد لله الذي جعل بدر القضاء يجرى في فلك القدر

انجام: و يكتحل به نافع مثل آلاخر

ص: 576

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 851/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: محتملاً قرن 9؛ کاغذ: کشمیری؛ جلد: تیماج ماشی دارای ترنج و نیم ترنج ،کوبیده، 14ص(144-157)، 20 سطر (10×16/5)، اندازه: 14×20سم [ف: 8 - 354]

اسنی العقائد فى اشرف المطالب و ازلف المقاصد / كلام و اعتقادات / عربی

asna-l-‘aqā’id fī ašraf-il-maṭālib wa azlaf-il-maqāṣid

مؤیدی، حسن بن علی، - 1024 قمری

(mo’ayyedī, hasan ebn-e ‘alī (- 1615)

پاسخ شش پرسش اعتقادی است که بعضی از شیعیان اهل ی_من پرسیده و مؤلف بدانها مطابق مذهب زیدیه جواب می گوید. عناوین سؤالها چنین است: 1. قضية الاشباح ؛2. الخمسة الاشباح اهل الكساء؛ ٣. اهل الكساء فى الجملة هم اهل البيت (علیهم السّلام) ؛4. اهل البيت طوائفهم و فرقهم غير خارجين من الفرقة الزيدية ؛5. الفرقة الزيدية هى الفرقة الناجية؛ 6. طلب تصحيح الخبر و احكامه و معرفة كيفيته و احكامه. [مؤلفات الزيدية 122/1؛ معجم المؤلفين 254/3]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 471/5

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... اما بعد فان معانى هذه الاسئلة الاتی ذكرها و ان لم يصرح بذلك السائل

کتابخانه آکادمی لینچی رم 34 روسی 335 ؛ بی کا، تا: چهارشنبه 25 ربیع الثانی 1052ق؛ قبل از کتاب در صفحات 279-285 ش_رح حال امام ناصر به قلم شمس الدین احمد بن سعدالدين بن حس_ین بن محمد بن علی بن محمد مسوری آمده است، و سپس از همان مسوری قصیده ای در مدح اهل بیت دارای 37 بیت آمده ( ص331)، در صفحه 334 مواعظی از شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید و سپس در صفحات 335-338 اشعاری از وی نقل شده،در صفحه 339 چهار بیت از وزیر مغربی و سه بیت از امیر ابوالفض_ل میکالی منقول است؛ 43گ (287-329) [ عکسی ف: 2-67]

اسنى المطالب فى شرح الروض الطالب / فقه / عرب

asna-l maṭālib fī š.-i rawḍ-iṭ ṭālib

انصاری، زکریا بن محمد، 826؟ - 926 ؟ قمری

(ansārī, zakaryīā ebn-e mohammad (1423 - 1520)

وابسته به: روضة الطالبين وعمدة المفتين = الروضة فى الفروع نووی یحیی بن شرف (631-676ق)

الروض = مختصر الروضة للنووى؛ ابن مقری، اسماعیل بن ابی بکر (755-837)

این کتاب شرح مزجی استدلالی بر کتاب «الروض» شرف الدین اسماعيل بن مقرى یمنی است که او مختصر کتاب «روضة الطالبين وعمدة المفتين» يحيى بن شرف نووی است و این نیز مختصر «فتح العزيز» رافعی قزوینی، عبدالکريم بن محمد (557 -623ق) و این نیز شرح كتاب «الوجيزة فى فقه الشافعي» غزالی، محمد بن محمد ( 450-505ق) است.

آغاز: قال الشيخ ابو يحيى الانصاري ... كتاب الفرائض هي جمع فريضة بمعنى مفروضة اى مقدرة لما فيها

چاپ: طبع، انظر المعجم ص /384؛ مصر بهامشه حاشية الشيخ احمد الرملي الكبير ( فقه شافعی) 1313ق.

[دنا 835/1 (3 نسخه)؛ معجم المؤلفين 182/4؛ كشف الظنون 919/1 (نمونه چاپی مصر در 4 مجلد)؛ الاوقاف العامة موصل 41؛ الاوقاف العامة بغداد 582/1 ]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12531

آغاز: أو الرقيق تخصص بها تنزيلاً لتخصيصه منزلة المهاياة فتكون؛ انجام: لتضمنها تزكية نفسه لتوقف حكمه على العدالة

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ کاغذ: شرقی، جلد: مشمع مشکی با مقوا، عطف میشن، 230گ،33 سطر (12/5×20)، اندازه: 17×25سم [ف 31 - 583]

2 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 967

آغاز: بسمله و به الاستعانه والتوفيق و التكلان؛ انجام: لعل الباب ما يتعلق به و الله اعلم

خط: نسخ، کا: تاج الدین عبدالوهاب بن موسی شافعی، تا: 991ق؛ در پشت صفحه اول خط فرهاد معتمدالدوله؛ کاغذ: کشمیری ،شکری ،جلد: تیماج ،مقوایی ،زنگاری، 207گ، 29 سطر ، (15/5×20)، اندازه: 17/5×26/5سم [ف: 8 - 460]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1829

آغاز: برابر؛ انجام: فى خبر الصحيحين كمامر اول الباب مع ما تعلق به و الله اعلم.

در فهرست با عنوان «شرح الروض» .آمده. این شرح از باب طهارة آغاز تا آخر باب نذر که آخر ربع اول است می باشد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی تیماج تریاکی روشن با ترنج و نیم ترنج عطف تیماج الحاقی، 316گ، 33 سطر (12×19/5) اندازه: 18×27سم [ف : 10 - 412]

اسنى المطالب فى فضائل علی بن ابی طالب / تاریخ/ عربی

asna-l-matalib fi fada'il-i aliyy-i-bn-i abi talib

ابن جزری، محمد بن محمد، 751- 833 ؟ قمری

(1430-ebn-e jazarī, mohammad ebn-e mohammad (1351

کتابی در فضایل و مناقب و تاریخ زندگانی حضرت امير المؤمنين على بن ابی طالب (علیه السّلام)، با حذف اسانید جز راوی آخر هر حديث، مشتمل بر بیست «باب» که ضمن آنها سیزده

ص: 577

«فصل» می باشد: 1. اسمه و نسبه و کنیته و صفته؛ 2. فيما جاء فی سبقه الى الاسلام ؛3. فيما جاء فى انه اخو النبی «(صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )»؛ 4. ذکر خصال اختص بها ؛5. قول النبى انه كنفسه؛ 6. حديث المنزلة ؛7. فضل محبيه و الحث على محبته؛ 8. الزجر عن الغلو في محبته ؛9. فضل علمه؛ 10. فى أنه ولى كل مؤمن بعد النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛11. اعطاء الراية له يوم خيبر ؛ 12. ذكر زواجه بفاطمة؛ 13. اختصاص بسكناه في المسجد ؛ 14. فضائل متفرقة تدل على فضله؛ 15. ذکر ورعه و تواضعه .16. افضليته بعد عثمان؛ 17 . استحقاقه الخلافةو ذكر بيعته؛ 18. قتاله الخوارج؛ 19. قصته مع طلحة و زبير؛20. عهد النبى أنه مقتول و كيفية قتله.

آغاز: الحمد لله رب العالمین کتاب اسنى المطالب فى فض_ل امير المؤمنين ابى الحسن على بن ابى طالب رضي الله عنه

چاپ: مکه، 1324ق ،اصفهان، مكتبة امير المؤمنين، تحقیق امینی

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3700

آغاز: برابر؛ انجام: و عن الاصبغ بن نباتة قال: قال لى على بن طالب رضى الله عنه ان خليلى صلى الله عليه و سلم حدثني اني

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، قبل از کتاب سه برگ است در معرفی آن؛ تملک: حسین بن حاج جواد كبه؛ ج_لد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 99گ، 20 سطر، اندازه: 15/5×21سم [ف: 10 - 101] 2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7214/5

خط: نستعلیق، نازیبا، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای 30 گ، (110 ر - 139پ)، اندازه: 16×23/5سم [ف : 19 - 24]

اسنى المقاصد و اعذب الموارد = المشيخة الفخریة / / رجال / عربی

asna-l-maqāṣid wa a‘ḏab-ul-mawārid = al-mašīxat-ulfaxrīyya

ابن بخاری، علی بن عبدالواحد، 595 - 690 قمری

(ebn-e boxārī, ‘alī ebn-e ‘abd-ol-vāhed (1199 - 1292)

مشیخه ابن بخاری است به تخریج «الحافظ جمال الدین أبى العباس احمد بن محمد بن عبدالله الظاهرى الحنفى». ظاهری مشایخ ابن بخاری را به ترتیب سال در گذشت آنان آورده، سپ_س آنچه از آنها از احادیث و کتب، و علوم روایتاً و درایتاً گرفت ذکر ترجمه آنان ثبت نموده است.

[كشف الظنون ٩٠/١ فهرس الفهارس 633/2 ؛بروکلمان 1/(1366 )451؛ ،اربری فهرست خطی عربی 903]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 962عکسی

آغاز: الشيخ السادس عشر: اخبرنا الشيخ الامام العلامة ابو الي_من زيد بن الحسن بن زيد ... الكندى البغدادى النحوى اللغوی؛انجام: سئل شيخنا العلامة ابو محمد ابن قدامة عن مولده .. و توفى رضى الله عنه يوم السبت يوم عيد الفطر من سنة عشرين و ستمايه و دفن من الغد بسفح جبل قاسيون ... آخر التاسع من تجرية المخرج.

نسخه اصل ،چستربیتی ش 3705. این نسخه قطعه ای از کتاب، و مشتمل است بر اسامی پانزده نفر از مشایخ ابن بخاری؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ مصحح، دارای نشانه مقابله با نسخه منقول منها؛ 44گ، 27 و 29 سطر [عکسی ف 2 -443]

اسنى المناقب و رياض الفضائل فی مناقب اقدم الامة / فضایل و مناقب / عربی

asna-l-manaqib wa riyad-ul-fadail fi manaqib-i

aqdam-il-umma

قشمیری، اشرف بن طبیب

qešmīrī, ašraf ebn-e tabīb

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1618/1

اللباب التاسع من كتاب كنوز المقاصد المسمى اسنى المناقب و رياض الفضائل فى مناقب اقدم الامة؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا:جمادی الثانى 1153ق؛ کاغذ: ترمه ،جلد:میشن 16 سطر [ف: 5 - 308]

اسنى الوسائل / فقه / فارسی و عربی

asna-l wasā'il

کنتوری، حامد حسین بن محمد قلی، 1246 - 1306 قمری

(1889-kantūrī, hāmed hoseyn ebn-e mohammad qolī (1831-

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24937

آغاز: سؤال: ما قولكم مد ظلكم در ایم که هر شبی موقوف؛

انجام: یعنی ان كانت الشهوة فيها.

خط: نستعلیق تحریری، کاتب = مؤلف، تا :قرن 13 [رایانه]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24931

آغاز : بن عبدالعزیز و عبدالله بن جعفر؛ انجام: الا لعنة الله على الظالمين

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز [رایانه ]

اسهال / طب / فارسی

eshai

حکیم، محمد سعيد

hakīm, mohammad sa‘īd

رساله مفصلی است در علامات و علاج اسهال مشتمل بر سه «مطلب»: 1. دارای یک مقدمه و چهارده «فصل» در کلیات؛ 2. ادویه مفرده مربوط به اسهال دارای سه «فصل»؛ 3. تراکیب

ص: 578

نافعه دارای سه «فصل» آن را به دستور شاه (گویا شاه عباس) تحریر کرده است.

آغاز: بسمله یا مسهل الصعاب سهل لنا سلوك طريق الصواب... و بعد چون اکثر آشنایان حقیقی... می خواستند و می خواهند که مقالات وافيه ... در معالجه امراض ... به لغت فارسی که در این جزء زمان نفع رساننده تر است... حسب الفرمان قضا صاح_ب قرآن زمان در معالجه بعضی امراض... سیما مرض اسهال علتی است شایع به واسطه حرص و شوره که در طبایع مرکوزاست...چه اطباء زمان بس که طبابت را وسیله تحصیل حطام دنیوی ساخته اند فرصت تدرب و مهارت ... ندارند

انجام: یک نسخه که معتمد اکابر و سهل الحصول ترین نسخ است اکتفا می نماید ... از غایت شهرت احتیاج به تعیین کردن ندارد. چه همه کس درین جزء زمان می داند که این معجون چه قدر باید خورد. هذا آخر ما اردنا بيانه فى المقاله و الحمدلله وحده ولا حول و لا قوة الابه. کاتب می افزاید:

« نقل عن خطه الشريف مولفه مقرب الحضرت الخاقان جالينوس الزمان ... ميرزا محمد سعيدا حفظه الله تعالى و ايده ...بحرمة الائمة المعصومين

[فهرستواره منزوی 3282/5؛ نسخه های منزوی 472/1؛ مخطوطات قاهره 225/1؛ دنا 835/1 (6 نسخه)]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6348

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،زیبا، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول ؛جلد: مقوایی عطف تيماج قهوه ای، 72گ، 14 سطر، اندازه: 9/5×18سم [ ف: 16- 311]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3165/5-16/175

آغاز: برابر؛ انجام: معجونی که نافع است از جهت زحیر و اسهال کهنه که چرک بسیار

تذکر: نام مؤلف به قرینه آغاز نسخه تعیین شد؛ خط: نستع_لیق شکسته، بی کا، تا: قرن 11 ؛افتادگی: انجام ؛جلد: مقوا عطف پارچه مشکی، 69گ، 13 سطر،اندازه: 10×15سم [ف: 1 - 364 ]

3.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 247

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ با نسخه های پزشکی فراوانی که غير مرتب نوشته شده و گویا کتاب ناتمام است؛ جلد: تیماج سبز بدون مقوا، 108گ ، مختلف السطر، اندازه: 11×20سم [ف: 1 -344]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1955

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 378]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2279

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 6 - 320]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1072/2-ط

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: اصفهانی شکری رنگ، 103گ (27پ-129پ)، 12 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 12×19سم [ ف: 23 - 526]

5. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 260/2

خط: نستعلیق، کا: مرتضی بن محمد یوسف حسینی طبیب فروشانی، تا: 8 محرم 1320ق؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 16گ (56ر-71پ) 23 ،سطر، اندازه: 18×22سم [ف: 1 - 359]

اسهال / طب / فارسی

eshāl

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6965/3

خط: نسخ، بی تا، بی تا،جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 40گ ، (153 پ -192پ) ، اندازه: 15/5×21سم [ف: 20 - 371]

اسهالیه / طب / فارسی

eshālīye

تنکابنی احمد بن محمد حسین، ق13 قمری

(tonekābonī, ahmad ebn-e mohammad hoseyn (- 19c)

اهدا به: فتحعلی شاه قاجار

رساله ای در یک «مقدمه» و شش «باب» و هر باب مشتمل بر چند «فصل»: مقدمه در ذکر ادویه مفرده و تعریف اسهال و بيان اسباب مطلقه و معالجات مشترکه در سه «فصل»؛ باب 1. اسهال معدی؛ 2. اسهال معوی؛ 3. اسهال دماغی؛ 4. اسهال طحالی؛ 5. اسهال کبدی .6. اسهالی که به سبب او معده و امعاء و طحال و کبد نباشد؛ خاتمه در ادویه مرکبه نافعه. در دیباچه به اثر دیگری به نام «شرح جوامع» اشاره می کند.

آغاز: احمد لله محامده حمداً كثيراً... چون جمعی از اصدقاء کرام و احباء ذوى العز والاحترام از این غریق در بحر جرم و آثام خواهش نمودند

انجام: و او را بدستور گلاب بگیرند چنانچه اطباء عرب می گرفتند

چاپ: به کوشش سید محمد طبیب فرزند مؤلف، تهران 1297ق، 231ص؛ تصحیح محمد رضا رستم بخش، تهران المعى، 1388

[دنا 8835/1 نسخه؛ الذريعه 71/2؛ نسخه های منزوی 472/1-473؛ مكتبة امير المؤمنين 40/1؛ فهرستواره منزوی 3282/5]

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1700/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: محرم 1219ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 90 ص (106-195) اندازه: 18 × 23سم [ف: 5 - 110]

2.مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 986/2

ص: 579

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: سه شنبه 10 رمضان 1252ق؛ با مهر ح_اج سيد سعيد؛ کاغذ: کاهی، جلد: تیماج قهوه ای، 56گ (52-107)،16سطر (7/5×14)، اندازه: 11/5×18سم [ف: 3 - 1353]

3.مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2055/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: حبیب الله، تا: 1288ق؛ واقف: آقای غیاثی، بهمن1337 ؛جلد: میشن قهوه ای، 15 سطر، اندازه: 10/5×17سم[ ف: 5 - 439]

4. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 116

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 2 رمضان 1295ق؛ نواده مؤلف (احمد بن حسين بن احمد شريف حکیم تنکابنی) نسخه را داده در این سال نوشته اند و او دارنده نسخه بوده و خط و امضاء و مهر او در آغاز و انجام نسخه هست؛ این نسخه از روی نسخه ای به تاریخ 1295 استنساخ شده و الفیه چاپی در آغاز نسخه صحافی شده است، در خاتمه پنج صفحه نسخه طبی دارد، در پشت صف_حه اول نوشته شده : «مالک این کتاب داکتر اردشیر ایرج شاه حکیم ایرج شاه بلدنگ کوب بمبی»؛ 118 ص، 18 سطر (6×6/5) ، اندازه: 10/5×17سم [ نشریه: 3 - 313]

5. مشهد؛ امام هادی؛ شماره نسخه: 19/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق ،کا: میرزا حسن بن عبدالله میقانی،تا: چهارشنبه 24 ربيع الثانی 1299ق؛ جلد: تیماج قرمز بدون مق_وا، 33 گ(38 ر-70ر) [ف: 17]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1197/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 3 - 484]

6. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 28/3

آغاز: بسمله - هذا رساله اسهالیه مرحوم ميرزا احمد رحمة الله فصل اول در بیان ادیه مفرده؛ انجام: برابر

کا: محمد حسین بروجردی، بی تا؛ محشی؛ کاغذ ،فرنگی، تیماج یک لا كوبيده، 89 ص( 132-220)20 سطر (6/5×13)،اندازه: 10/5×17سم [ انجمن آثار - ف - (59]

7. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 29/4

بی کا، بی تا[ نشریه: 7 - 4]

8. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5108

آغاز: برابر؛ انجام: گلنار حب الاس از هر یک دو مثقال بلوط

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ برگ دوم رساله افتاده است؛ تاریخ دهم محرم 1329 در آخرین یاداشت این مجموعه دیده می شود؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز ،181گ، مختل_ف السطر، اندازه: 11×16/5سم [ف : 13 - 313]

9 . قم؛ فیضیه ؛شماره نسخه: 1793/2

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 56گ (75-130)، 15 سطر، اندازه:11×18سم [ف: 3 - 135]

اشاراة الرموز المعدودة الى عدة المدة التي هي الغاية / جفر / عربي

išārāt-ur rumūz-il ma‘dūda ila 'iddat-il muddat-il latī

hīya-l ġāya

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3101/7

آغاز: هذا اشارات الرموز المعدودة الى عدة المدة التي هي الغاية و الغاية على ما سبق ذكره و هی عشر دلالات؛ انجام: و هذا آخر ايام العالم وليس بعده مدة لهذا العالم، والله اعلم بالحق و اليقين حال الذائرة المذكورة فى سنة 822غفر الله لكاتبه و لقاريه و لجميع المسلمين و حسبنا الله و نعم الوكيل وصلى الله الوكيل وصلى الله ... ابداً الى يوم الدین

در حروف و جفر؛ خط: نسخ، کا: عبدالرحمن بن احمد بسطامی، تا: 822ق؛ کاغذ: پسته ای، جلد: میشن لایی سیاه، 2گ (44پ- 45 پ) 21 سطر، اندازه: 15/2×22/2سم [ف: 6 - 217]

الاشارات / كلام و اعتقادات / عربی

al-išārāt

؟ بحرانی، علی بن سلیمان، - 672 ؟ قمری

(bahrānī, ‘alī ebn-e soleyman (- 1274)((

رساله مختصری است در کلام و حکمت شامل 14 «اشاره» و یک «تنبیه» و یک «لطیفه» و یک «خاتمه» و «ختم» و «نصیحت». اشاره اول: فى الوجود و انه من حيث هو هو عين الوجود الذهني. شیوه آغاز رساله در «اشاره ها» و «تنبیهات» شبیه شیوه اشارات ابن سینا است خاصه در مقامات العارفین با این تفاوت که رساله حاضر تصوف خالص است. در خاتمه در ذیل عنوان «ختم و نصيحة» چنین آمده: «قد اشير بالاشارات الى كنوز الحقائق و نبه بالتنبيهات على حقائق الدقائق» و شاید این سخن قرینه آن است که نام رساله «اشارات و تنبیهات» است. در آغاز رساله (پس از خطبه) نیز چنین آمده: «فهذه زبدة من الاسرار الربانية و نوادر الحكمة الالهيه تنبه راقد الطبيعه». مؤلف دیباچه رساله را به نام سید اجل غیاث المله والدین ساخته است.

آغاز: بسمله بعز قدسك اللهم و طهارة مجدك و قديم منک و عزیز سلطانک... و بعد فهذه نبذة من الاسرارالربانية ونوادر من الحكم الالهيه... فيكون تحفه لذوى الطبع السليم و النظر المستقيم جامع اسباب الكمالات ... غياث الملة و الدنيا و الدين السيد الاجل لازال جنابه المعالى محفوظا و بعين العناية الربانية ملحوظا

انجام: فان اضعت فیما اوصی به الیک فالله بینی و بینک و کفی به شهیدا و لیكن هذا آخر ما اردناابرازه ... و سلم تسليما كثيرا قد وقع الفراغ و التمام من مشق هذه المقدمه المعقود في علم الكلام

ص: 580

اصيل يوم الثلثا العاشر من ذى القعده سنة الخامسه و السبعين بعد الألف .

شرح و حواشی:

١- شرح الاشارات ابن میثم، میثم بن علی (689-636)

1 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14787/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 10 ذیقعده 1075ق؛ در هفتم مح_رم 1182ق وسیله صالح بن عبدالكريم تصحیح و مقابله شده است؛ کاغذ نخودی رنگ؛ جلد: تیماج قهوه ای لولایی، 9گ، 18 - 21سطر ،اندازه: 16×24/5سم [ف: 2 - 87]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5596/2

آغاز و انجام: برابر

تذکر: نام مؤلف در فهرست نیامده است که به قرینه آغاز نسخ_ه و همخوانی آن با نسخه بالا تعیین شد؛ خط: نستعليق، كا: حبيب الله آشتیانی قمی، تا: 1083ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج مشک_ی ،19 ص (322-304)، 16-17 سطر، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12/5×12/5سم [ف : 17 - 54]

3. قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 399/3

آغاز: برابر؛ انجام: و ليكن هذا آخر ما اردنا ایراده و نهاية ما قصدنا الغازه، و الحمد الله رب العالمين.

تذکر: این رساله در فهرست با عنوان اثبات الواجب و بدون نام مؤلف آمده است که به قرینه همخوانی آغاز آن با نسخه الهیات مشهد ش 14787 تصحیح شد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ تملک: احمد بن سالم ماحوزی بحرانی ؛جلد: تیماج قرمز بدون مق_وا، 10گ (30پ - 39 پ) ، اندازه: 15/5×21سم [ف: 1 - 246]

4.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5398/10

آغاز و انجام: برابر

تذکر: این رساله در فهرست با عنوان اثبات الواجب و بدون نام مؤلف آمده است که به قرینه همخوانی آغاز آن با نسخه الهیات مشهد 14787 تصحیح شد؛ خط: نستعلیق، کا: محمد حسن محمد حسین خاتون آبادی، بی تا ؛کاغذ ،سپاهانی ،جلد: تیماج، 11گ (303پ - 313ر)، 15 سطر (6×13)، اندازه: 11×18سم [ف: 15- 4241]

اشارات / ریاضیات / فارسی

esarat

شیخ بهائیT محمد بن حسین، 953 - 1030 قمری

)šeyx-e bahā’ī, mohammad ebn-e hoseyn (1547 - 1621)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 11981

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 50]

الاشارات = تحقیق علم توحید و تطابق آفاق و انفس / عرفان و تصوف / عربی و فارسی

al-išārāt = tahqiq-e 'elm-e towhīd va tataboq-e āfāq va

anfos

سعدالدین، مسعود بن احمد

sa'd-od-dīn, mas'ud ebn-e ahmad

رساله کوتاه صوفیانه ای است در توحید در 12 «اشاره»: 1. الوجود ؛ 2. مراتب التوحيد؛3 . الاسماء و الصفات؛ 4. العلم والعقل؛ 5. المقامات؛ 6 .الاحوال؛ 7. الحروف؛ 8. مایجب الاتصاف به؛ 9. الصوم والصلاة والزكات؛ ١٠. المطابقة عالم السفلى و العلوى؛ 11 . الكشف؛ 12 . القيامة.

آغاز: الحمد لله الذي هدانا لهذا ... اعلم ايها الطالب لسر اخفى من العنقاء واشرف من الكيمياء ان اشرف العلوم علم التوحيد المتجلى على الأولياء فلهذا اشرت الى القواعد الكلية التوحيدية الاجمالية.

انجام: و یکی دیگر قیامتی است که اولیا را اصل می شود بانكشاف حقيقت كلیه و ظهور وحدت تامه و استسهلاک کثرت در وحدت و این را قیامت کبری خوانند، تمت.

[دنا 836/1؛ کشف الظنون: 97/1]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13212/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 941ق؛ تملک: فخر الاطبا، به تاریخ 1285ق با مهر «فخر الاطباء» (بیضی)؛ مهر آیت الله مرعشی نجفی (بیضی)؛ کاغذ: شرقی 11گ (1پ-11ر)، 15 سطر، اندازه: 10×15سم[ف: 33 - 387]

2. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2234/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: ترمه اصفهانی، جلد: تیماج قرمز، مقوایی، 10ص (101)، 24 سطر (19×29)، اندازه: 25×38سم [ف: 5 - 346]

اشارات اسرار الحكما / کیمیا / عربی و فارسی

ešārāt-e asrar-ol-hokamā

حسینی، حسن بن احمد، ق 13 قمری

(hoseynī, hasan ebn-e ahmad (- 19c)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 10851

آغاز: بسمله الحمد لله الذى فصل بحكمه صنعته كل شيء تفصيلا و ركب الارواح؛ انجام: و الحمد لله رب العالمين... اتمامه في شهر ذیقعده سنه 1207

خط: نسخ، بی کا، تا: 1207ق؛ واقف: محمدایرانی [الفبائی: 50]

ص: 581

اشارات اسرار الحكماء فى امارات حكم الكيميا (مختصر) = آراء المذاهب / كيميا / عربي

išārāt-u asrār-il ḥukamā’ fī imārāt-i ḥukm-il kīmyā

(muxtaṣar) = ārā’-ul maḏāhib)

حسینی، حسن بن احمد، ق13 قمری

تاريخ تأليف: محرم 1239ق

رساله ای در علم کیمیا در یک «مقدمه» و ده «باب» و یک «خاتمه» که آن را از کتاب دیگر خود به نام «اشارات اس_رار الحكماء فى امارات علم الكيميا» تلخیص نموده است.

آغاز: بسمله فيقول الفقير الى رحمة ربه الغنى حسن بن ... اني لما الفت كتابى الموسوم باشارات اسرار الحكماء فى امارات حکم الكيميا احببت ان اختصره عن تلك الزيادة والتطويل

انجام: فتكون ممن قال الله فيهم يريدون ليطفئوا نور الله بافواه_هم والله متم نوره و لوكره الكافرون و الحمد لله رب العالمين.

[دنا 1/ 836 (4نسخه]

1. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 478/4

آغاز: بسمله الحمد لله الذى فضل بحكمة صنعه كل شيء تفض_لا .. فيقول الفقير الى رحمة الله و به الغنى حسن بن احمد بن مهیا الحسینی؛ انجام: برابر

خط: نسخ زیبا، کا: آقا بابا شاه میرزائی، تا: پنج شنبه 15 جمادی الثاني 1283ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 49گ (98پ-146پ)، 15سطر، اندازه: 15× 23سم [ف: 1 - 403]

2.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6231/9

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد تقى طبيب نوری مازندرانی ابن محمد نبی، تا: 7 شعبان ،1293ق، جا: کرمانشاهان ؛کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: میشن قهوه ای، 26گ (89پ -114ر)، 17 سطر، اندازه: 11×18/1سم [ف: 9 - 283]

3. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5825/2-29/165

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری، كا: على بن حاج ملا محمد مهر آبادی کاشانی،تا: شنبه 21 ربیع الثانی 1339ق؛ جلد: مقوایی لایی عطف تیماج مشکی، 64گ، 14 سطر، اندازه: 10× 17سم [ف: 7 - 4199]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17288

بی کا، بی تا [دث مجلس]

الاشارات الاثنى عشرية العلویه / کلام و اعتقادات / فارسی

al-ešārāt-ol esnā ‘ašarīyyat-el ‘alavīyya

اردبیلی، ابراهیم بن حسین

ardabīlī, ebrāhīm ebn-e hoseyn

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17000 ض

آغاز: صورت یا حاجب عین اسم مبارک علی است كما ترا [بالای نام علی با ظرافت تصویر دو چشم و دو ابرو با همان مرکب کشیده شده است]؛ انجام: عین به شکل چشم اشاره است باینکه اطوار سبعه قلبیه در سبع المثانى عين على است، چنانچه طبقات سبعه در چشم ودیعه است. حرره ابراهیم.

خط: نسخ و نستعلیق، كاتب = مؤلف ،تا: 1315-1322ق، جلد: چرم قهوه ای 3 ص ،(22-24) ،اندازه: 13×21سم [ف: 47 -]

اشارات الاصول / اصول فقه / عربی

išārāt-ul-uṣūl

کرباسی، محمد ابراهيم بن محمد حسن 1780؟- 1262؟ قمری

karbāsī, mohammad ebrāhīm ebn-e mohammad hasan

(1767 - 1846)

تاریخ تأليف:محرم 1253ق

از جمله کتب مفصله و کامل این فن است که تألیف آن بیش از 20 سال به طول انجامیده است، در دو جلد و کلاً دارای یک«مقدمه» 10 «منهج» و «خاتمه» است :المقدمه فى حد العلم و موضوعه و غایته و الحكم و ما يتعلق به (شامل دو اشارة)؛ منهج ١. مهمات مباحث الالفاظ و فيه مطالب: 1) الحقيقة و المجار، 2) المشترك ،3) المشتق؛ 4) ما به يثبت اللغات؛ منهج ١. الامر (شامل 20 اشاره) منهج 3. النهى (در پنج اشاره) 4. العام و الخاص و فيه مطالب .5. المطلق والمقيد وفيه مقدمه و اشاراة؛ 6. المجمل و المبين وفيه مطلبان؛ 7. الظاهر و الماول ؛ 8. المفهوم و المنطوق؛ ٩. النسخ ؛ 10 . الادلة الشريعة (كذا) [و العقليه] و فيه . مطالب؛ 11. التعارض و التعادل و الترجيح و فيه مطالب؛ ١٢. الاجتهاد والتقليد وفيه مطلبان؛ خاتمة فى الوصايا النافعه». آن را در خاتمه چنین توصیف نموده است: «و عليكم بكثرة النظر و الفحص و البحث عن مبانيه و التعمق و التدبر في ماخذه فانه كنز اودع فيه نقود الحقائق و فرآئد درر الدقائق و معادن جواهر اللطائف مما لا يوجد فى غيره من السوالف» تا آنجا که گفته: «و قد اشتمل على ما لا يشتمل عليه الكتب و الاسفار من دون حشو و لانقصان و لا ايجاز مخل و لا اطناب ممل» و در آنجا آورده که در سن پنجاه سالگی شروع به تألیف این کتاب نموده و در سن متجاوز بر هفتاد سالگی از تألیف این کتاب فراغت یافته است. مؤلف سلسله اجازات و مشایخ خویش را در آخر بحث حجیت اخبار در جلد دوم در ذیل بحث «انحاء تحمل الحديث» آورده که عبارتند از: 1. میرزای قمی صاحب قوانین؛ 2. شیخ جعفر کاشف الغطاء، ٣ .سید علی طباطبائی صاحب ریاض، 4. شیخ عبدعلی بن محمد بن عبدالله بن حسين البحرانی، 5. شیخ احمد احسائی

آغاز: الحمد لله الذي مهد لنا قواعد الدين وجعلها ذريعة لمعارج

ص: 582

الحق المبين

انجام: و لا سيما اذا انقطع يدى عن اسباب وصلات الدنيا بل عن التوبة و ابتلى بعملى ... و الصلوة على صادع الشريعة البيضاء ص_لوة لا انقطاع لها الى يوم القيام و آله الطاهرين من الابد الابدين تم_ت

چاپ ،تهران، 1245ق

[دنا 836/1 (61) نسخه)؛ الذريعة 97/2 و 98 مكتبة امير المومنين (113/1]

شرح و حواشی:

1- البشارات فى شرح الاشارات؛ کلباسی ابوالمعالی بن محمد ابراه_یم (1315-1247)

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8441

جلد دوم؛ خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: محرم 1253؛مصحح توسط مؤلف؛ جلد: تیماج مشکی، دورو وعطف ترمیم شده، 193گ، مختلف السطر، اندازه: 16×22سم[ف: 28 - 43]

2 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 268

انجام: و الاعتذار عن الثانى استحالة الكذب في الكلام النفسى مع ظهور تطرق المنع فيه لاستلزام جوازه في اللفظى جوازه فيه و الا لم يكن احدهما مرآتا للآخر.

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 [در فهرست چنین که نادرست است و درست آن 13 است] (در عصر مؤلف)؛ افتادگ_ی: انجام؛ مصحح با اضافات در حاشیه، جلد: تیماج قرمز، 205 گ، 20 سطر، اندازه: 14/5×21سم [ف: 1 – 189]

3. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 519

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد صادق بن محمد تقی ورنوسفادرانی، تا: 18 جمادی الثانی 1095ق [ تاریخ نادرست است ] ؛کاغذ: فرنگی [نشریه: 11 - 882]

4. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3000-16/10

آغاز: المنهج العاشر فى الادلة الشرعية وفيه مطالب مقدمة تشت_مل على امور الاول الدليل لغة بمعنى الفاعل وعند الفقهاء كما فی النهاية و فيه نظر؛ انجام: خاتمة فى الوصايا النافعة للمتعلمين و غيرهم ... وان الملائكة لتضع اجنحتها لطالب العلم رضى به وانه استغفر لطالب العلم من فى السموات و من في الارض الحوت.

از المنهج العاشر تا پایان کتاب (جلد دوم)؛ خط: نسخ، بی کا،تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام ؛جلد: مقوا، عطف و گوشه بالاتیماج ،مشکی، 171گ، 31 سطر، اندازه: 21×35سم [ف: 1 - 366]

5. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4566-23/86

آغاز: لاریبولا اشكال فى ان المقصود بالذات من خلقة العباد هو حصول القرب الى الله تعالى باتيانهم مرضيات الشارع وكفهم عن مبغوضاته وهو موقوف؛ انجام: المقام الخامس فى الظن من ح_یث الكيفية من انه فيما ثبت... و بعضها محل الشك خلاف فیه ولكن الحق لزوم الفحص حتى يثبت الدليل على العدم وذل_ک للاصل. تم الكلام في حجية المظنة تمت.

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول گرهی با ترنج و سرترنج، 172گ، 22 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 365]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9033

آغاز: برابر؛ انجام: ينبغي ان يكون النزاع في الامر الوضعي اللغوى كما يبين من الامدى.

جلد 1، تا آخر منهج هشتم (مفهوم منطوق)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام (چند برگ آخر نسخه)؛ واقف: حاج شیخ مرتضی امامی تلارمی تیر 1341؛ کاغذ: فرنگی آهاری شکری، جلد: مقوا عطف و گوشه ها تیماج دارچینی، 232گ، 23سطر، اندازه: 20×29سم [ف: 16 - 18]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26869

آغاز:المستفى مع ما فيه ايض تمالا؛ انجام: و اريد المشبه به اعنی اسبع فا الاستتعادة

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام[رایانه]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16028

آغاز: بسمله المنهج العاشر فى الأدلة الشرعية و فيه مطالب مقدمة تشمل على أمور الأول الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ رکابه دار؛ در اول نسخه یادداشتی از محمود بن اسدالله که نسخه را از آن برادرش آقا میرزا ابوالحسن دانسته؛ مهر: «ابن حسین الحسینی رضا»؛ جلد: تیماج روغنی مشکی با ترنج و سرترنج زرین، 232گ، 27 سطر، اندازه: 20/5×30سم [ف 44 - 206]

9.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16328

بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: وزیری کوچک [د.ث. مجلس]

10. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2161

آغاز: برابر؛ انجام: فقد انکره سیبویه و اثبته صحيح زرارة عن الباقر عليه السلام حيث سأله

جلد اول؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، محشی با نشان «منه دام ظله»؛ جلد: تیماج دورو، رو قرمز، پشت مشکی، 152گ، 11 سطر ،اندازه: 10/5×15/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 134] 11. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 608

جلد اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، مصحح، دارای علامت بلاغ ،روی برگ اول وقفنامه کتاب از حاج محمد ابراهیم مؤلف کتاب به سال 1244؛ جلد: تیماج دو رو قهوه ای، ضربی، 285گ، 25 سطر، اندازه: 20×30سم [ف: 2 - 443]

12. تهران؛ مدرسه معمار باشی؛ شماره نسخه: 58

آغاز: اشارة اذا لم يدرك العقل حسن فعل او قبحه لكن يدرك فيه منفعة خالية عن امارة المفسدة؛ انجام: عدم الضبط و المعرفة فى راوى المعنى كما شرطه الشيخ و هو منه عجيب.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح ،دارای بلاغ ؛جلد: تیماج قهوه ای، جدول دار، 122گ، 15 سطر

ص: 583

[ف: 63]

13. مشهد؛ حیدری؛ شماره نسخه: 16

جلد 2؛ بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام [اندیشه حوزه س 2 ، ش 7 - 212]

14. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 144

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ دارای سرلوح رنگین، مجدول؛جلد: تیماج دورو، رو قرمز جگری، اندرون مشکی، 250گ، 25 سطر، اندازه: 19×29سم [ف: 1 - 104]

15 . اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 38

جزو يكم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ با جدول و سرلوح زرین؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره [نشریه 11 - 882]

16. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3470

آغاز: الافراد الشائعة و اما لو قلنا بحمله عليه من باب تيقن الارادة او كان عاماً لغة؛ انجام: على أن مذهب مخالفينا في كون الاجم_اع حجة يقتضى انه فى الاحوال كلها مستقرة

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام: مصحح ؛جلد: تيماج قهوه ای بدون مقوا، 166گ، 12 سطر، اندازه:10×15سم [محدث ارموی مخ: 1 - 134]

17. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 110

آغاز: المنهج العاشر فى الأدلة الشرعية و فيه مطالب مقدمة تشت_مل على أمور الاول الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل و عند الفقهاء کما فى النهاية و فيه نظر؛ انجام: غاية ما ثبت جوازه بالاجماع و الع_سر و الحرج و التكليف بما لايطايق و الأمر بالسؤال من أهل الذكر ان شمله و التقرير.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، دارای بلاغ مقابله؛ تملکی با مهر «ابن محمد تقی اسمعيل الموسوی 1274» (بیضی)؛ واقف: آیت الله مرعشی نجفی، 1338/5/20؛ جلد: تیماج روغنی مجدول با ترنج و سرترنج سوخت زرین، 183گ،24 سطر، اندازه: 21/5×30/5سم [ف: 1 - 48]

18. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2235/13

آغاز: المطلب الثالث في الادلة الشرعية و فيه مطالب مقدمة تشتمل على امور الاول الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل»؛ انجام: و ابت_لی بعملى و ايدى الاحبة عنى منقطعه اعوذ بالله سبحانه منه و من امثاله و قد فرغت... جزء دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 72گ (206پ- 277 ر)، 25 ،سطر، اندازه: 19×28سم [محدث ارموی مخ: 1 - 134]

19. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13634/2

جلد دوم و تا اوایل مبحث احتیاط؛ خط : نسخ، حسین محمد ، تا: ربیع الاول 1220ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره نخودی، ج_لد: تیماج مشکی، عطف پارچه، 123گ، 27 سطر، اندازه: 19/3×28سم [ف: 16 - 363]

20 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 989-6/79

آغاز: برابر؛ انجام: فما فى المنتهى من الجزم بالنسبة الكراهة الیه مما ينبغى وليكن هذا جزء الاول من الاشارات.

از اول اصول تا آخر بحث اجتماع امر و نهی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1235ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای، 166گ، 18 سطر، اندازه:15×20/5سم [ف: 1- 365]

21. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13154

آغاز: و غيرها مما يتوقف عليه الفقه؛ انجام: نعم لوقوى العام بالخارج من الخاص يمنع التخصيص

جلد1، تا آخر منهج چهارم (عام و خاص)؛ خط: نستعلیق ،تحریری، کا: محمد حسن بن محمد كاظم ورنو سفادرانی، تا: دوشنبه 18 ذیحجه 1236ق؛ افتادگی: آغاز (صفحه اول)؛ معلق به حواشی مؤلف کاغذ: فرنگی ،شکری، جلد: روغنی دو رو، رو زمینه سبز تیره دارای یک ترنج و دو سرترنج و چهار گوشه منقش به گل و برگ 346گ، 21 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 16 - 18]

22 .زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: بدون شماره

جلد اول؛ کا: محمد علی تبریزی خامنه ای ،تا: چهارشنبه 29ربیع الاول 1237ق [ دليل المخطوطات 1 - 91]

23. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 403

آغاز: برابر

جلد اول؛ خط: نسخ ،کا: محمد علی تبریزی خامنه ای، تا: سه شنبه 14 رمضان 1237ق؛ مجدول، دارای سرلوح؛ جلد: دو رو روغنی گل و بوته دار 227گ، 21 سطر، اندازه: 14/5×21سم [ف: 2 - 6]

24. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2770-15/10

آغاز: برابر؛ انجام: و الاول فيما ذكره فلا تناقض وقد غفل فجعلها فى ذلك و يكشف عنه كلمات الاصوليين كالعلامة و الامدى و الشيرازي و غيرهم فى المقامين. وليكن هذا آخر الجزء الاول ... و يتلوه الجزء الثانى فى الادلة الشرعية والتعارض و الترجيح و الاجتهاد والتقليد.

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: ملایی، تا: 1240ق؛ جلد: تیماج سرخ مجدول گرهی ضربی، 424گ، 25 سطر، اندازه: 19×30سم [ف: 1- 365]

25. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1237

آغاز: برابر؛ انجام: كالعلامة و الآمدي و الشيرازي و غيرهم في المقامين و ليكن هذا آخر الجزء الاول ... و يتلوه الجزء الثانى فى الادلة الشرعية و التعارض و الترجيح والاجتهاد والتقليد.

جلد 1؛ خط: نسخ ،زیبا، بی کا، تا: 1242ق؛ دارای بلاغ، سرلوح زمینه طلا ، مجدول؛ کاغذ: آهار مهره،جلد: تیماج ضربی دار سرخ، 27 سطر (10×21)، اندازه: 19/5 × 30سم [ف: 4 - 1867]

26. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1631

آغاز: برابر؛ انجام: و يكشف عنه كلمات الاصوليين كالعلامة و الامدى و الشيرازى و غيرهم في المقامين

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: جعفر بن محمد، تا: 1242ق؛ مجدول با سرلوح رنگین زیبا، روی برگ اول تقریضی است که به سال

ص: 584

1245 نوشته شده؛ جلد: دو رو تیماج رو قرمز پشت مشک_ی ، 228گ، 28 سطر، اندازه: 19×29سم [ف: 5 - 34]

27. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 573

آغاز: برابر؛ انجام: وليكن هذا آخر الجزء الاول من الاشارات فی المباحث المتعلقة بالادلة ... و يتلوه الجزء الثانى فى الادلة الشرعیة و التعارض و الترجيح و الاجتهاد و التقليد.

خط: نسخ، بی کا، تا: 1243ق؛ مجدول؛ تملك: «عبده الراجی محمود بن علی اصغر» «علی اصغر1291»؛ اهدایی: وزیری؛ ج_لد: مقوایی با تیماج آلبالویی عطف تیماج تریاکی، 332گ، 24 س_طر (10×19)، اندازه: 19×30/5سم [ف: 2 - 485]

28. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 793

آغاز: برابر؛ انجام: وليكن هذا آخر الجزء الاول من الاشارات و يتلوه الجزء الثانى فى الادلة الشرعية و التعارض و الترجيح و الاجتهاد والتقليد

جلد اول؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1243ق؛ مجدول، سرلوحی زیبا، محشی با نشان «منه مدظله العالی» دارای نشان «بلغ قبالا»، در برگ 320 پ ستایشی است ازکلباسی و همین کتاب؛ نسخه را سید حسن خراسانی تونی از پسر کلباسی بها در 1244 به 48 ریال هر ریالی یک مثقال و نیم نقره خریده و خود کلباسی به به او بخشید، این عبارت را او در مدرسه صدر سپاهان نوشته اس_ت (1ر)؛ كاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سبز تازه، 320گ، 24 س_طر (11×20)، اندازه: 18/5×30سم [ف: 5 - 1659]

29. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14101

آغاز: برابر؛ انجام: و يكشفه عنه كلمات الاصوليين كالعلامه و الاسدى و الشيرازي و غيرهم في المقامين و ليكن هذا اخر ال_جزء الاول من الاشارات.

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: محمد علی جهت آقا میرزا محمد،تا: 1244ق؛ واقف: فاضلخان؛ کاغذ: فرنگی فستقی، 193گ، 28سطر، اندازه: 20×32سم [ف: 16 - 17]:

30. تهران؛ عبدالعظیم؛ شماره نسخه: 97

آغاز: برابر؛ انجام: و الآمدي و الشيرازي و غير هم فی المقامین ولیکن هذا آخر الجزء الأول من الاشارات فى المباحث المتع_لقة بالأدلة من المبادى اللغوية و يتلوه الجزء الثانى فى الأدلة الشرعية

جلد اول؛ خط: نسخ، کا: محمد جعفر بن محمد کاظم، تا: رج_ب 1245ق؛ مجدول مذهب محرر، با سرلوح مزدوج مذه_ب ،مصحح، دارای بلاغ مقابله با نسخه اصل، محشی به لفظ: «منه دام ظله»؛ تملک: حسین موسوی؛ واقف: آیت الله مرعشی نجفی ، 1338/5/20؛ جلد: تیماج سرخ با ترنج و سرترنج، 300گ، 24سطر، اندازه: 19/5×30سم [ف: 1 - 47]

31. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1298

جلد اول؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1247ق؛ کاغذ: فستقی،جلد: میشن سرخ، 258گ، 24 سطر، اندازه: 18/5×29سم [ف: 1 - 35]

32. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 738

آغاز: بسمله المطلب الرابع فى ادلة العقلية مقدمة الدليل العقلى هنا حكم عقلى ينتقل منه الى حكم؛ انجام: برابر

جلددوم، از اول ادله عقلیه تا آخر اجتهاد و تقلید؛ خط: نسخ خوش، کا: محمد بن محمد ابراهیم خوانساری، تا: جمادی الاول 1252ق؛ کاغذ: آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 23 سطر (9×15)، اندازه: 14×20/5سم [ف: 2 - 851]

33. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 896/2

خط: نسخ، بی کا، تا: 1254ق؛ 257گ (7-263)، اندازه: 15×21سم [نسخه پژوهی: 3 - 124]

34. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2228

آغاز: المنهج العاشر فى الادلة الشرعيه و فيه مطالب مقدمة تشتمل على امور الاول الدليل لغة؛ انجام: و ابتلى بعملى و ايدى الاحبة عنی منقطعة اعوذ بالله سبحانه منه و من امثاله.

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد حسین بن على النجاني (لنجانی) ، تا: 7 صفر 1254ق؛ مصحح با علامت تصحیحی از «محمد علی حسینی گلپایگانی» در سال 1256، محشی با نشان «منه دام ظله»، با سرلوح زرین مجدول؛ در برگاول وقفنامه کتاب به سال 1256؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی 176گ، 31 سطر، اندازه: 19/5×30سم [محدث ارموی مخ: 1 - 134]

35 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 231

آغاز: بسمله المطلب الثالث فى الادلة الشرعيه و فيه مطالب مقدمة تشتمل على امور الاول الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1255ق؛ مصحح؛ در صفحه اول اشعاری به عربی از مجنون و یک رباعی به عربی از شافعی و مكاتبه منظوم ملا مهدی نراقی و سید مهدی بحرالعلوم بدين عبارت «سمعت عن شيخنا الاجل يقول كتب المولى الورع الملا محمد مهدى النراقى طاب ثراه الى سيدنا السند و الركن الاجل المعتمد السيد محمد مهدى الطباطبايي النجفى في النجف الاشرف على مشرفه و آله الصلوة والسلام: الاقل لسكان دار الحمى *** هنيئاً لكم فى الجنان الخلود / افيضوا علينا من الماء فيض *** فتحن عطاش و انتم ورود. فكتب السيد فى الجواب ما انشده هو الاقل: لمولى يرى من بعيد *** ديار الحبيب بعين الشهود / لك الفضل من غایب شاهد *** على شاهد غایب بالصدود / فنحن على الماء نشكو الظماء*** و فزتم على بعدكم بالورود»، در صفحه دوم سه بیت شعر به فارسی از ناصر خسرو، در صفحه یادداشتی از یکی از علما که در آن تاریخ تولد فرزند خود بهاء الدین را در

شب دوشنبه 26 جمادی الاول (بدون ذكر سال) ثبت کرده است، یادداشت دیگری از یکی از شاگردان محمد ابراهیم کرباسی (که گویا همان صاحب یادداشت اول (باشد که در آن عنوان نموده این نسخه را برای خود استکتابنموده و در اصفهان حدود دو سال در محضر کرباسی تحصیل نموده و از وی به بزرگی یاد می کند و آرزوی حضور دوباره در محضر وی را می کند تاریخ این یادداشت 26 ذیقعده 1255 با دو مهر بیضوی ناخوانا؛ اهدایی:

ص: 585

جواد کمالیان در سال 1354ش؛ جلد: تیماج ،مشکی، مجدول گرهی، 214گ، 31 سطر، اندازه: 15×25سم [ف: 1 - 205]

36. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 540

آغاز: بسمله المنهج العاشر فى الادله الشرعيه و فيه مطال_ب: مقدمه؛ انجام: و ابتلى بعملى و ايدى الاحبه عنى منقطعه اعوذ بالله منه و من امثله

خط: نسخ، کا: محمد حسن بن کربلائی هاشم بروجنی،تا: 1255ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج مشکی، ترنج و نیم ترنج و لچکی، 173گ، 27 سطر (10/5×20/5)، اندازه: 19×30 سم [ف: 8 - 35]

37. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6538-33/88

آغاز: بسمله المنهج العاشر فى الادلة الشرعية و فيه مطالب مقدمة تشتمل على امور الاول الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل وعند الفق_هاء كما في النهاية وفيه نظر ما يمكن ان يتوصل ؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، كا: علی بن حسن خاکسار تا یک شنبه 17جمادی الثانی ،1256ق ،جا: قریه نجف آباد؛ تملک: محمد علی بن محمد حسن قزوینی در1257 با مهر وی؛ جلد: تیماج مش_کی مجدول، 257گ، 25 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 1 - 366]

38. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20390

آغاز: فى الادلة الشرعيه و فيه مطالب؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1256ق؛ اهدایی: رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری، جلد: تیماج ضربی عطف گالینگور، 129گ، 33 سطر، اندازه: 21×30/5سم [ ف : 16 - 19 ]

39. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3018

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: حسن بن عبدالقادر، تا: 1256ق؛ از روی نسخه مؤلف مقابله شده؛ جلد: تیماج مشکی، 187گ ، 29 سطر،اندازه: 21×30/5سم [ف: 8 - 206]

40. قم؛ استادی رضا؛ شماره نسخه: نامعلوم/ 1

نیمه دوم از جلد دوم ( ادله عقلیه تا پایان)؛ خط: نسخ، کا: مح_مد بن حسین حسینی، تا: از شعبان 1255 تا ربيع الاول 1256؛ 144گ (144-1)، 22 سطر، اندازه: 15 × 20سم [صد و شصت :نسخه - 67]

41.قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 311

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: عبدالکریم بن ملا رحیم بحرینی نقنه ای از محرم سمیرم،تا: دوشنبه 26 صفر :1257ق؛ افتادگی: انج_ام؛ تملک:حاج آقا حسین طباطبائی؛ جلد: تیماج قرمز ضربی، 307گ، 20 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 183]

42.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1303

از منهج دهم در ادله شرعیه آغاز می شود؛ خط: نسخ، کا: مح_مد تقی گلپایگانی، تا: 1258ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: میشن یشمی ضربی، 214گ، 25 سطر، اندازه: 27/3×17/8سم [ ف : 21 - 35]

43.اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 240

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد صادق بن حاج محمد ت_قی ورنوسفادرانی، تا: 18 جمادی الثانی 1259ق؛ تصحیح شده توسط کاتب، محشی با عناوین «منه دام ظله»؛ جلد: روغنی ترنج و سر ترنج با لچکی، 206گ، 29 سطر ، اندازه: 20×30/5سم [ف: 1- 185]

44. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2958

آغاز: المنهج العاشر فى الادله الشرعيه؛ انجام: برابر

خط ،نسخ، بی کا، تا: رجب 1259ق؛ نسخه را محمد علی حسینی گلپایگانی در 1255 مقابله نموده؛ وقفی مؤلف در رجب 1259 به وسیله منتجب الدین رحیمی در اسفند 1309 تسلیم کتابخانه شده؛ واقف: محمد ابراهیم کرباسی، رجب 1259؛ 220گ، 29سطر، اندازه: 21×30سم [ف: 6 - 3]

45. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17 خوئی

آغاز: بسمله المنهج العاشر فى الادلة الشرعيه و فيه مطالب. مقدمة تشتمل على امور ... الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل و عند الفقهاء كما في النهايه؛ انجام: برابر

خط: نسخ، کا: عبدالجواد خراسانی طبسی پسر آخوند عبد المحسن ،تا: شعبان 1262ق؛ عبدالجواد خراسانی طبسی پسر آخوند عبدالمحسن آن را در دو سال تصحیح و با نسخه ای مصحح،مقابله کرده و در 1264 از تصحیح آن فراغت یافته و در کنار آخرین صفحه گواهی کرده ؛کاغذ: آهار مهره ،شکری ،جلد: تیماج سوخت که در وسط آن ترنجی نقاشی شده، 25 سطر، قطع: رحلی ، اندازه: 30×40/5سم [ف: 7 - 13]

46. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 174

آغاز: الثانى ان المقصود مماعنون به هنا وفي كلامهم الادلة الشرعية؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: حسنعلی بن براتعلی سدهی لنجانی اصفهانی، تا: 1266ق؛ افتادگی: آغاز ؛ 175گ، 31 سطر، اندازه: 21×30سم [ف: 1- 14]

47. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2090

آغاز: المطلب الثالث فى الادلة الشرعية و فيه مطالب مقدمة تشتمل على امور الاول الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد کدکنی، تا: 1266ق؛ مصحح، دارای علامت مقابله؛ دارای تملکی به سال 1297؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 218گ، 29سطر، اندازه: 20×31/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 134]

48. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 794

آغاز: بسمله. الحمد لله رب العالمين ... المطلب الاول في الادلة الشرعيه؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1266ق؛ ابی طالب محمد موسوی در شعبان 1318 در تهران دارنده نسخه بوده با مهر او «ابوطالب محمد موسوی»؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج سبز تازه، 169گ، 31 سطر (13×22/5)، اندازه: 20/5×30/5سم [ف: 5 - 1660]

49. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9034

آغاز: فی الادلة الشرعيه و فيه مطالب؛ انجام: برابر

جلد 2؛ خط: نسخ، کا: حسنعلی بن براتعلی سدهی لنجانی

ص: 586

اصفهانی، تا: 24 ربیع الاول 1266ق؛ واقف: شیخ مرتضی امامی تلارمی، تیر 1341 ؛کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 161گ، 31 سطر، اندازه 20×30سم [ف: 16 - 19]

50. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1938/1

آغاز: المطلب الرابع فى الادلة العقلية مقدمة. الدليل العقلي هنا حكم عقلى ينتقل منه الى حكم شرعى ولو بالنظر وهو لا يتوقف على خطاب شرعى كما لوثبت الملزوم شرعا فحكم العقل ؛ انج_ام: و لا ينافيه عدم الحجية كالشهرة و فى الوافية فى تعارض الخبر و الاستصحاب فان كان اصل الاستصحاب ثابتا بخبر الواحد فالظاهر تقديم الخبر والا فمحل تأمل و فيه نظر.

نام مؤلف به استناد همخوانی آغاز با نسخه ش 738 گوهرشاد ذکر شد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: سه شنبه صفر 1271ق، اصفهان، مدرسه جدید فاضل کلباسی؛ جلد: تیماج مشکی ترنج و سر مجدول گرهی، 80گ، 18سطر، اندازه: 15×22سم [ف مخ: 1- 483]

51. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 682

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد رضا نجف آبادی اصفهانی، تا:5 محرم 1272ق؛ روی برگ اول یادداشتی آمده که کتاب بشارات فی الاصول از میرزا محمد مهدی فرزند مرحوم کلباسی معرفی نموده ؛جلد: تیماج قهوه ای سوخته ضربی، 188گ، 28 س_طر، اندازه: 20/50×30/5سم [ف: 2 - 501]

52. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3733

جلد دوم؛ خط: نسخ، کا: محمد بديع بن سيد مصطفى بن میر عبدالحمید موسوی رضا توفیقی اصفهانی درب امامی، پنج شنبه 13 ذیحجه 1275ق، تا: از شنبه 20 شوال 1273 تا پنج ش_نبه 13 ذیحجه 1275؛ جلد: تیماج قرمز ضربی،240گ، 27 س_طر، اندازه: 17/5×28سم [محدث ارموی مخ: 1- 134]

53. اصفهان؛ مهدوی مصلح الدین؛ شماره نسخه:86

آغاز: المنهج العاشر فى الادلة الشرعية و فيه مطالب

خط: نسخ، بی کا، تا: 1286ق؛ جلد: تیماج مشکی، 207گ ،29سطر، اندازه: 20/5×30/5سم [ف: 690]

54. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25367

آغاز: بسمله حمد له اختلفت انظار اهل التحقيق؛ انجام: من حیث الكمال لا من حيث الاجزاء ... سنه 1314

خط: نسخ، كا: على اكبر بن حسین خراسانی، تا: 1314ق [رایانه]

55. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10657

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز، 244گ، 27 سطر، اندازه: 16/5×25سم [ف: 27 - 112]

56. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2220

جلد اول؛ خط: نسخ زیبا، بی کا، بی تا؛ مصحح، دارای علامت بلاغ، مجدول، دارای سرلوح رنگین زیبا؛ جلد: تیماج قرمز ضربی عطف تیماج قهوه ای، 282گ 25 سطر، اندازه: 19×29/5سم [ ف: 6- 211]

57. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25909

بی کا، بی تا، خریداری از حوزه علمیه ولی عصر کرمان [رایانه]

58. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 46 فرخ

جلد اول؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشى با امضاء لمحرره علینقی، مجدول به طلا و تحریر، دارای یک سرلوح مرصع زمینه طلا ؛جلد: روغنی سه حاشیه ای و سه ترنج ، 233گ، 25 سطر (20×11/5)، قطع: رحلی، اندازه: 18×29سم [ف: 8]

59. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7704/1

در «الثلث الاول من العشر الثالث من العشر السادس من الالف الثاني»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی ترنجی عطف تریاکی اص ،(4) ابعاد متن: (12×21/5) ،اندازه: 21/5 × 33سم [ف : 16 - 678]

60. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7360

آغاز: المنهج العاشر في الادلة الشرعية وفيه مطالب الاول الدليل لغة فعيل بمعنى الفاعل و عند الفقهاء؛ انجام: برابر

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ دارای یک سرلوح زیبا، مجدول؛ 220گ، 27 سطر ،اندازه: 18×30سم [ف 6 - 3]

61 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 274-2/94

آغاز: بسمله. فى الادلة الشرعية وفيه مطالب مقدمة تشتمل على امور. الاول الدليل لغة. فعيل بمعنى الفاعل وعند الفقهاء كما في النهاية وفيه نظر ما يمكن ان يتوصل بصحيح النظر؛ انجام: ونحن قد اقتصرنا من الطرق الى ما انتهت الى اللؤلؤة وغيرها و ان وفقنى الله اكتب اجازة مفصلة. ان شاء الله سبحانه تمت و الحمد لمن آلاوه عمت.

جلد دوم؛ خط: نسخ، بی كا، بی تا؛ در برگ اول مهری به تاریخ 1210 دیده می شود ،مصحح حواشی با امضای «منه مدظله العالی»؛ جلد: تیماج قهوه ای،ضربی، با ترنج با سر لچگی مجدول گرهی، 175گ، 22 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 1 - 366]

62. زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: بدون شماره

مباحث المطلق و المقيد؛ بی کا، بی تا؛ مجدول مذهبه [دليل المخطوطات: 1 - 91]

63.،زنجان؛ امام جمعه؛ شماره نسخه: بدون شماره

الادلة الشرعیة؛ بی کا بی تا ؛افتادگی: انجام؛ مجدول [دلیل المخطوطات 1 - 91]

اشارات الاصول (ارجوزة) / كلام و اعتقادات، شعر / عربی

(išārāt-ul-uṣūl (urjūza)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2302/1

آغاز: هاک الاشارات الى الاصول مع *** ما هي في اكتسابها بها اتبع / يستبصر البصير فيهن و لا *** تنفع للفظ و لو تفضلا؛ انجام: ناتمام و هو عن العارض و المانع مع *** ما يحمل الصورة اذبها اتبع

ص: 587

ارجوزه ای است در اصول اعتقادی گویا از سید قوام الدین حلی ولی چون خطبه نیامده و تمام ارجوزه در نسخه نوشته نشده مولف و نام منظومه معلوم نگشت. در این نسخه نمط اول در تجوهر جسم آمده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: دوشنبه 3 رمضان 1223 ق؛جلد: تیماج مشکی، بدون مقوا، 4گ (1پ-4پ)، 19 سطر، اندازه: 15×21سم [ف 6 - 285]

الاشارات الى معرفة الزيارات = الزيارات في صحيح الروایات / زیارات / عربی

al-išārāt ilā ma‘rifat-iz-zīyārāt = az-zīyārāt fī ṣaḥīḥ-irriwāyāt

هروی، علی بن ابی بکر، - 611 قمری

(heravī, ‘alī ebn-e abī-bakr (- 1215)

آغاز: بسمله، قال العبد الفقير الى رحمة الله المستغفر خطيئته و ذنبه على بن ابى بكر الهرى ... اما بعد فانه سالنى بعض الاخوان الصالحين ... ان اذكر له ما زرته من الزيارات و ما شهدته من العجائب و الابنية و العمارات

انجام: و على البئر التي ظهرت فى هذه التربة و نسبت الى ابراه_یم الخليل ... وليكن هذا آخر الكتاب و الحمدلله وحده...و سلم تسليماً كثيرا.

چاپ: دمشق ،محقق: جانین سوردیل، مجلة المعهد الفرنسی للدراسات العربية، 1953م؛ بيروت ، مطبعة كاثوليكية، 1354ق.

[فهرس المخطوطات المصورة 558/1؛ یادنامه گیب ص 609؛ بروکلمن 1: 478 و ذیل 879]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1500

خط: نسخ ترکی، بی کا، تا: دهه سوم صفر 900ق؛ كاغذ: سف_ید، جلد: مقوایی عطف و دور تیماج مشکی، 69گ، 15 س_طر (8×10) ،اندازه: 13×18سم [سنا - ف: 2 - 302]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6155

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: ابراهیم بن محمد عثمان، تا: 12 ذیحجه 1132ق؛ مقابله در 24محرم 1133 در پایان؛ تملک: محمد عباس حسی_نی در 1218 ؛کاغذ: فستقی ،جلد: میشن آلبالویی، 30گ، 31 سطر، اندازه: 28/714/2سم [ف: 1 - 263]

اشارات التفسير فى بشارات التذكير المستخرج من تفسير العتيق / تفسیر / عربي

išārāt-ut-tafsīr fī bišārāt-ut-taḏkīr al-mustaxraj min

tafsīr-il-‘atīq

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1188-ف

نسخه اصل: در الکتب المصرية ؛ گزیده ای است از تفسیر ابوب_کر عتيق بن محمد سورآبادی نیشابوری، سوره 19-114؛ خط: نسخ،بی کا، تا: محرم

664ق؛ 209گ[ فیلمها -ف: 1 - 13]

اشارات حامدی / عرفان و تصوف / فارسی

ešārāt-e hāmedī

حامد بن حامد، قرن 11

hāmed ebn-e hāmed

تاریخ تأليف: 25 جمادی الثانی 1039ق

مجموعاً صد و پنجاه و هفت عدد «اشاره» است که خطاب به مریدان خود نگاشته است. او در هر اشاره یکی از مریدان خود را مخاطب قرار داده است، مانند: اشارة شيخ محمد را واضح باد، اشارة: مير سيد علی را معلوم باد، اشارة: امير سيد علاء الدين را لایح باد، اشارة: شيخ نظام را لایح باد، اشارة: امير حسين را لايح باد، اشارة: شیخ شهباز را عرف گور که را واضح باد.

مؤلف در پایان هر اشاره قطعه ای به فارسی در دو بیت می آورد.

آغاز: بسمله، شکر خدای را که وجود واجب الوجود است و هر موجود انا الموجود. بیت: آنکه از فهم و خرد باشد بلند *** چند گویم وصف او تا چند چند

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8049

آغاز: برابر؛ انجام: این چند اشارت را ذوق و شوقی و کمالی و جلالی ناصر باد بالنون والصاد بالنبي وآله الامجاد.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: هندی، جلد: مقوا، 63گ، 11 سطر (9/5×17) ،قطع: ربعی، اندازه: 15×23سم [ف: 17 - 16]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8261/10-56/111

آغاز: برابر

خط: نسخ ،کا: غلام محی الدین، بی تا؛ در پایان رساله در یک صفحه تفسیر برخی اصطلاحات عرفانی درج شده؛ 55گ (63- 117)، 12 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 1 - 367]

«اشارات حسینی » اشارات حسینیه

«اشارات حسينيه » اشارات حسینیه

اشارات حسینیه = اشارات حسینی / شعر, تاریخ معصومین / فارسی

ešārāt-e hoseynīye = ešārāt-e hoseynī

عنقا ،طالقانی ابوالفضل بن علی، 1266 -1333 قمری

'(anqā tāleqānī, ab-ol-fazl ebn-e 'alī (1850-1915)

اهدا به: ناصرالدین شاه

تاریخ تألیف: 1314ق

مثنوی و ترجیع و قصیده است در حوادث عاشورا با نگاهی عرفانی با عنوان های منثور و به فارسی از عنقا که در زمان ناصرالدین شاه و میرزا علی اصغرخان اتابک صدراعظم آغاز

ص: 588

کرده در زمان فتحعلی شاه در 1314 (= اشارات الحسنيه- اشارات حسینی) به پایان رسانده است. ستایش میرزا سها پسر میرزا همای شیرازی و مجد الادبا میرزا حیدر علی ثریای تهرانی از این کتاب با اشاره به تاریخ آن در پایان هست. در آن آمده است: «شد اشارات الحسينيه بنام».

آغاز: يا قديم الذات تهدى من تشاء *** يا كثير الخير تؤتى من تشاء/ مالمن تهديه رب من مضل *** اهدنا بالحب فضلاً مشتمل

[فهرستواره منزوی 197/10؛ الذریعه 774/9 و 116/19]

1.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4003

آغاز: برابر؛ انجام: بنده عنقا چاکر درگاه تست *** خاکروب خاکروب راه تست ... آرزویش را بر آور از کرم ***جان بوالفضل عزیز محترم

خط: نستعلیق،بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا با پارچه، 28 گ، 28 سطر (11×18)، اندازه: 17×22سم [ف: 12-2991]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 824

خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 14 ؛کاغذ: سفید ،جلد: سرخ تیماج ضربی و مقوایی نو، 200گ، 15 سطر (8×16)، اندازه: 17×21 سم[سنا - ف: 2 - 69]

3.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 280

انجام: اشارات الحسینی را چو بنوشتی سها جستى *** بتاريخش اشارات حسینی از دم عنقا

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1314ق، جا: تهران؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز مقوایی، 150گ، 14 سطر (12×22) ، اندازه: 18×26/5سم [ف: 1 - 273]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15599

آغاز: برابر؛ انجام: در سنه یکهزار و سیصد و یازده از هجرت... دو امر عجیب از آیت قدرت و معجزه باهره حضرت خامس اصحاب کسا ... بمحمد و عترته عليهم السلام

خط: شکسته نستعلیق، کا: احمد عنقا، تا: حدود ،1387ق؛ افتادگی: انجام؛ در پایان تصریح کرده که «چند صفحه از کتاب نوشته نشده است اگر عمرم اجازه نداد شما بنویسید موضوع مع_جزه سلطان عاشقان است چاکر عاشقان حسین، احمد عنقاپنجم محرم 87 (آخر فروردین 46)»، در پایان مثنوی است درباره صوفیان و معنای تصوف؛ کاغذ: خط دار؛ جلد: مقوایی با روکش کاغذی طرح دار عطف پارچه ای پسته ای 98 گ، مختلف السطر، اندازه: 17/5×22/2سم [ف: 43 - 181]

5 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5-عنقا

آغاز: برابر؛ انجام: از شفاعتهای ایشان یا مجیب *** بخش ما را از کرامت بی حسیب

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، در انتهای کتاب قصیده ای اس_ت طولانی از میرزا سها خلف مرحوم همای شیرازی که از زمره ارادتمندان آن عارف بزرگ بوده و چنین آغاز می شود «بع_هده دولت سلطان مظفر خسرو بازل ***شهنشاه جهانگیر جهان دار جهان آرا / شه جمجاه دربا دل خدیو کامل عادل *** که پیش اد او بود چون قطره ای دریا ... و می گوید «جهان حکمت و عرفان ابو الفضل فضائل خو *** اشارات الحسینی تا زنوک خامه کرد انشا / شفای بوعلی باشد ز قانونش اشاراتی که گردد از اشاراتش شفا چو بوعلی سینا / بود موسی وقت سینه سینا بود جانش *** دلا از چشم هارونی ببین این سینه سینا / بقاب قرب عنقا باز سازد چون ز هم شهپر *** بزیر سایه شهیر درآرد بیضه بیضا / گشاید چونکه دم اندر اشارات الحسينيه *** مسيح آسا بود شاهد به به قول بنده سرتا پا/ اشارات الحسینی را چو بنوشتی سها جستی *** بتاریخش اشارات حسینی از دم عنقا»، در انتهای همین کتاب ماده تاریخ دیگری از یکی ارادتمندانش ميرزا حيدر على مجد الادباء متخلص به ثریا که از معاریف آن عصر بوده دیده می شود:« ابوالفضل آن بقاف عشق حق عنقا *** که چون عنقاست در کیهان همال او / نگوید جز ثنای آل پیغمبر *** نگویدجز تو گوینده نیکو/ حقایق را کند کشف و دقایق را *** نماید حل چو از دل برکشد یاهو / بى نظم اشارات الحسينيه *** بوجه احسن آمد بطن او حق گو/ ثریا گفت در تاریخ اتمامش *** اشارات الحسينيه ز عنقا جو»؛ 127ص، 14 سطر، قطع: وزیری [نشریه: 5 – 747]

اشارات الحسنيه فى معارف الحقة اليقينه = اشارت عبدالله / کلام و اعتقادات / فارسی

ešārāt-ol-hosnīye fi ma'aref-el-haqqat-el-yaqine

ešārat-e ‘abd-ol-lāh

برغانی، محمد علی بن محمد، - 1272 ؟ قمری

(boraqānī, mohammad 'alī-ye-bn-e mohammad (- 1856)

اهدا به: حاجی محمد حسن قزوینی معروف به باغبان باشی

کتابی مختصر در اعتقادات دارای یک «مقدمه» و چهل «اشاره» و «خاتمه»: مقدمه: در بیان وجوب تحصیل معرفة الله و معرفة آیات الله، اشاره اول: در بیان تقسیم وجودات، ... اشاره چهلم: در بیان حقیقت ناراست، خاتمه: در بیان تطبیق عمر طبیعی به عمر دنيا.

آغاز: الحمد لله الذى بكلماته قامت السموات الشداد و ثبتت الارضون المهاد ... اما بعد چنین گوید ... این رساله ایست که مقصود از آن در تدوین ایراد مجملی از اعتقادات حقه است

انجام: تطبيق عمر طبیعی به عمر دنیا و لیكن هذا آخر ما أردت ذكره ... و عجل فرج و عجل فرج مولاى صاحب الزمان و اشراق قلبی بنوره بحقه و بحق آبائه الطاهرين؛ تم.

[دنا 1/ 838(6 نسخه)؛ الذريعة 77/11؛ مستدركات أعيان الشيعة٢٩٩/٢؛ فهرستواره منزوی (90/9 ]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11987/4

آغاز و انجام: برابر

ص: 589

خط: نسخ و نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: سه شنبه 9 جمادی الث_انی 1239ق؛ مصحح؛ کاغذ ،فرنگی، 59گ (86-144)، 12 س_طر، اندازه: 6/5×11سم [ف: 30 - 309]

2 .قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1619/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 13؛ جلد: تيماج مشكى بدون مقوا، 68گ (81پ -148ر)، 15 سطر، اندازه: 10/5×15سم [ف: 5 - 36]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1901/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: جمادى الثانى 1229ق؛ كاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوایی تیماج مشکی با ترنج و نیم ترنج، 40 ص (27-66)، 17 س_طر (9×15)، اندازه: 15×21سم [ف : 10 - 557]

4. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5316/3-26/196

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: قنبر بن جعفر، تا: 1255ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول ضربی 60گ، 14 سطر ،اندازه: 11×15سم [ف: 1 - 366]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11440/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: محمد ابراهیم فرزند میرزا عبدالمجید،تا: چهارشنبه 3 ذیقعده 1266ق؛ دارای کمند به خطوط زرین؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، 19گ (214-232) 26 سطر، اندازه: 14 × 23سم [ف: 29 - 65]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض11423

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1279ق [الفبائی: 50]

اشارات دیوان حافظ/ عرفان و تصوف / فارسی

ešārāt-e dīvan-e hāfez

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10691/2

آغاز: حمد و سپاس خدای را جل جلاله که در معانی در صورت بیان عیان می کند و طراز حقایق را در پس پرده دقایق مجاز نه_ان ؛

انجام :آفتاب فنای مطلق و وصلت را گویند ماه تابان تج_لی جمال مهر و محبت را گویند و الله اعلم بالصواب.

آغاز نسخه با «رشف االفاظ ...» خالدی، حسین بن احمد شباهت دارد. رساله ای کوتاه در بیان اصطلاحات عرفانی دیوان حافظ شیرازی است که به روش عرفانی قادریه تحریر شده است؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا؛ بی تا ؛جلد: تیماج 9 (62ر -70ر)، اندازه: 19×20سم [ف: 33/1 - 168]

اشارات رموز فی آیات کلام رب العالمين / تفسیر/ فارسی

ešārāt-e romūz fī āyāt-e kalām-e rabb-ol-‘ālamīn

سلیمان ق 12 قمری

(soleymān (- 18c)

اهداء به: سلطان محمود

تأليف: 1107 ه_.ق.

نویسنده می گوید بر آن شدم که آیاتی که به فهم ناقص کمترین در آمده در کلام ملک علام که دلالت بر استغفار با توبه دارد و آیاتی که به استغفار و توبه هر دو دلالت می کند و آیاتی که به آوردن ایمان و منافقان و وضو و غسل و تیمم و نماز و زکات و حج و جهاد و حشر و حساب و میزان و معاد و ذکر و نفی و اثبات و تقوی و غیره حکایت دارد بیرون نویسم.» دارای پانزده «باب» بدین ترتیب :1. بیان آیاتی که دلالت بر اسنغفار دارد؛ 2. آیاتی که دلالت بر توبه دارد؛3 . آیاتی که دلالت به آوردن ایمان دارد؛ 4. آیاتی که دلالت کند به منافقان؛ 5. آیاتی که دلالت بر وضو و غسل و تیمم دارد؛ 6. آیاتی که دلالت به نماز و روزه و حج و زکات و جهاد دارد؛ 7. آیاتی که دلالت به قیامت وحشر و حساب و میزان و معاد دارد؛ 8. آیاتی که دلالت بر ذکر دارد؛ 9. آیاتی که دلالت بر نفی و اثبات دارد؛ 10. آیاتی که دلالت بر تقوی دارد؛ 11. آیاتی که دلالت بر متفرقات چندی از قبیل شکر و حکومت و پادشاهی دارد؛ 12. آیاتی که دلالت بوحدت وجود دارد .13. آیاتی که دلالت به روح و نور دارد؛ 14. آیاتی که دلالت به اراده خدا دارد؛ 15. آیاتی که دلالت به احدیت دارد. در هر یک از این پانزده باب که نوشته می شود مراعات تقدم و تأخر بودن سوره های قرآنی شده ولی از آن آیات نشده است. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 986

آغاز: بسمله، الحمد لله الذى جعل الاستغفار مغفرة للمستغفرين و التوبه منجاة للتائبين؛ انجام: روشن زماهیان شده این معنی ام جواب هر مفلسی ز لطف تو صاحب خزانه ایست.

خط: نسخ خوش، کا: احمد نیریزی، تا: ربیع الثانی 1115ق، جا: دارالسلطنه اصفهان؛ با سرلوح مذهب، مجدول؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: روغنی بوم تریاکی گل و بوته ،دار 149گ، 11 سطر (9×16)، اندازه: 16×25سم [ف: 2 - 541]

اشارات شریفه و لطایف رموزات لطیفه = شیخ و مرید / شعر / فارسی

ešārāt-e šarīfe va latāyef-e romūzāt-e latīfe = šeyx va

morīd

حدود دویست و بیست بیت به مثنوی در نکوهش مشایخ صوفیه و این که کارهایشان همه دروغ و دغل می باشد و هیچ گونه حقیقت ندارد.ناظم گوید که این ابیات به صورت هزلیات ولی به واقع اشاره به حقیقت می باشد و از مسخره به دور است. نام

ص: 590

یکم در فهرست خضر نوشاهی است که از عبارات زیر از دیباچه بیرون کشیده است: «اما بعد این نسخه ای است متضمن بر معانی «اشارات شریفه و لطایف رموزات لطیفه» اگرچه بعضی ابياتش ...» نام دوم در فهرست اشکوری آمده است و می افزاید در نکوهش مشایخ دغل است. با سربندهای در بیان آنکه بعضی مقلدان نه از طریق آگاه که به تقلید کورکورانه دم از توحید می زنند، محض ضلالت است در بیان مجلس شيخان متصوفه مبتدع ریاکار که در لباس مشایخ بزرگوار درآمده کوس مشیخیت نوازند و در مجالس و اعراس بدعت اختراع ساخته اغوا پردازند. رخصت دادن خامان به ارتکاب مناهی و از م_یان برداشتن اوامر و نواهی.

آغاز: الحمد لله على جزيل آلائه ... اما بعد این نسخه ای اس_ت متضمن بر اشارات شریفه. زین فقیران مضل با مکروفن *** برحذر می باش و میدان راهزن / گمره و گمره کنانند این فریق*** در لباس فقر قطاع الطريق

[فهرستواره منزوی (198/10]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2147/1

آغاز: برابر؛ انجام: این دغابازان که راه دین زنند ***داخل اندرمدح درویشان نیند/ در شریعت دمشان کردن رواست *** شاهد قولم حدیث مصطفی است

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 4 جمادی الثانی 1267ق؛ مجدول؛ ج_لد: تیماج مشکی، 11گ (1پ - 11پ)، 13 سطر، اندازه: 17×24/5 سم[ ف: 6 - 155]

اشارات الصوفية / عرفان و تصوف / عربی

išārāt-uṣ ṣūfīya

پاسخ پرسشی است درباره این که بعضی از عرفا در گفته ه_ای خود وجه و شعر محبوب را یاد کرده اند. مؤلف می گوید که مراد از وجه وجود و از شعر ظلمت و پنهانی وجود می باشد و ظواهر الفاظ را اراده نکرده اند.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4650/30

آغاز: الحمد لله على جزيل نواله ... و بعد فقد أجبتك أيها ال_اخ شرح الله صدرک بنور اليقين؛ انجام: و أما وصف الوجه الجميل والشعر الحسن بالاضائة و السواد فظاهر والله الموافق للصواب.

خط: نستعلیق، کا: احمد بن محمود متطبب تولمی گیلانی، بی تا؛ جلد: مخمل قرمز، 2گ (225 پ -226ر)، اندازه: 12/5×17 سم[ ف: 12 - 233]

الاشارات العرشية فى المصائب الحسينية / تاريخ معصومین / فارسی

ešārāt-ol-‘aršīye fi masā’eb-el-hoseynīye

نوری، حسن بن عبد الله، ق 14 قمری

(nūrī, hasan ebn-e 'abd-ol-lah (- 20c)

تاریخ تألیف: دوشنبه 20 شوال 1310ق (جلد دوم)

مجالسی است در احکام فقهی ،روایات، داستانهایی مناسب موضوع و در آخر اشاه ای کوتاه به مصایب امام حسین همانند اهل منبر، مؤلف کتابش را در چند «اشاره» و هر اشاره در چند «مجلس» و هر مجلس در چند «فصل» قرار داده است.

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14275

آغاز: چون رشته کلام در ذکر واجباتی بود که بر ترک آنها كبيره بود پس می گوییم که از واجباتی که بر ترک آنها کبیره است زکوة است؛ انجام: آنچه از تو سرزد و ظلم و ستمی که کردی در عذاب تو و خلود تو در آتش الا لعنة الله على القوم الظالمين من الأولين والآخرين.

جلد دوم،سه مجلس(مجلس بیست و ششم: در مسائل زکات،مجلس بیست و هفتم: در مسائل خمس مجلس بیست و هشتم: در مسائل حج) را شامل است؛ خط: نستعلیق و نسخ، کاتب = مؤلف، تا: دوشنبه 20 شوال 1310ق؛ مصحح، محشی به امضاء«منه» و «نوری»، در اول نسخه یک صفحه شعر به خط مؤلف و در صفحه دیگر دعای باران تحریر شده در 23 صفر 1317؛ جلد: تیماج قهوه ای، مجدول 285گ، 17 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 38 - 384]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14274

آغاز: مجلس اول در بیان تیرهایی که در روز عاشورا رها شده دو موضع را بهم دوخته ... اول تیر عمرو بن صبیح ملعون که به جانب عبدالله بن مسلم انداخت :انجام: نسخه فرقی نیست میان بودن ایشان قبل از ممات و شهادت و میان بودن ایشان بعد از ممات و شهاذت -سیم وجهی است که به نظر قاصر رسیده و آن این عربی است.

جلد اول، از آخر ناتمام است، شامل سه اشاره است و مؤلف در آن تاریخ و مصایب امام حسین (علیه السّلام) را به طور مفصل بیان نموده است؛ خط: نستعليق، كاتب= مؤلف، بی تا، افتادگی: انجام؛ مصحح؛ جلد: مقوایی آبی عطف پارچه سرخ، 89گ، 16 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 38 - 382]

الاشارات العمرية في حل ابيات الشاطبية / قرائت / عربی

al-išarat-ul-umariyya fi hall-i abyat-is-satibiyya

شافعی ارمنازی ،عمر بن عبد القادر، - 1148 قمری

(šāfe'ī armanāzī, ‘omar ebn-e 'abd-ol-qader (- 1736)

وابسته به: حرز الامانی و وجه التهانی = قصيدة الشاطبية،شاطبى، قاسم بن فيره (538 -590)

[معجم المؤلفين 292/٧؛ ايضاح المكنون (84/1]

ص: 591

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 105-1/105

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى علم الانسان مالم يعلم و ... وبعد فيق_ول الحقيرعمر بن عبد القادر غفر الله له ولوالديه ولجميع المسلمين لما من الله بتلاوة كتابه العزيز بقراءة ؛ انجام: ولهذا استعملوهما للص_لوة على الصحابة لانهم فى الصلوة تبعاً لرسول الله - صلى الله علي_ه و سلم و شرف وعظم و کرم و علی و اصحابه ... كمل . الشرح المبارك نهار الثلاثا عشرين خلت من شهر ذى الع_قده الحرام سنه 1140

از اول تا آخر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 20 ذیقعده 1150ق؛ در اول نسخه وقف از طرف شرف نساء الشهيرة بنته جان ب_نت مرحوم کربلایی آقاجان و همسر مرحوم حاجى ملاحيدر علی پیشنماز در شعبان 1247؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، ترنج دار، 164گ، 15 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 1 - 367]

اشارات فاتحة الكتاب / عرفان و تصوف / فارسی

ešārāt-e fātehat-ol ketab

نعمة الله ولی، نعمة الله بن عبد الله، 730 - 834 قمری

ne‘mat-ol-lāh-e valī, ne‘mat-ol-lāh ebn-e ‘abd-ol-lāh

(330-1431)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10119/37

خط: نسخ ریز، کا: عباس بن محمد شیرازی الاصل همدانی المسكن، تا: 1264ق؛ 2 ص( 250-251)، 29 سطر، قطع: رحلی ، اندازه: 19/5×32سم [ف: 32 - 149]

اشارات الفقه / فقه / عربی

išārāt-ul-fiqh

حسنی طباطبائی، صدرالدین محمد، - 1154 قمری

(hasanī tabātabā’ī, sadr-od-dīn mohammad (- 1742)

وابسته به: الروضة البهية فى شرح اللمعة الدمشقية = شرح لم_عه؛شهید ثانی زین الدین بن علی (911-965)

تاریخ تأليف: 1127ق

این رساله حاشیه بر مبحث ولاء از کتاب ارث شرح لمعه است.

آغاز: بسمله ، الحمد لله الذي انعم على رقاب الامكان بايجابه

1. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 320/2

آغاز: برابر؛ انجام: و اعتق المملوك مما اكتسب سوى الفريضة كما هو في حسنه عمر بن يزيد عن الصادق (علیه السّلام)

خط: نستعلیق، کا: سید نقی مدرس مصدق (از احفاد مؤلف)،تا: 1380ق؛ مجدول ؛کاغذ: فرنگی خط دار ،جلد: مقوایی با پارچه قهوه ای، 22 ص (19-40)، ابعاد متن :20×23/5 اندازه: 21/5×27سم [ف: 1 - 303]

٢. یزد؛ مدرسی؛ شماره نسخه: بدون شماره/8

آغاز: برابر؛ انجام: و ام و عم لاب انتهى و هو كلام جيد.

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد سامع ابن محمد نصیر (یکی از شاگردان مؤلف)، تا: در حیات مؤلف؛ جلد: تیماج تریاکی، 13گ (84-72) 21 سطر (11×18)، قطع: بیاضی، اندازه: 11/5×21سم [میراث اسلامی 8 - 459]

اشارات الفقه / فقه / عربی

išārāt-ul-fiqh

استرآبادی، محمد جعفر بن سيف الدين، 1198 - 1263 قمری

(1747-estarabadi, mohammad jafar ebn-e sayf-od-din (1784 -

تاریخ تألیف: 1256ق

در بیان اموری که اشاره اند به مقدمات نماز و واجبات آن و خلل واقع در آن و واجبات روزه و زکات، با عنوان «اشارة».

آغاز: الحمد لله رب العالمين... اشارة المقدمات يشير اليها ما يجمعها قولنا اضغطت قاموس فان الالف اشارة الى الاسلام

انجام: و الحاء المهملة اشارة الى الحقنة بالمايع، و القاف اشارة الى القيء اختياراً، و الله العالم بأحكامه

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3081/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: يوسف بن محمد علی کرمانشاهی هزارجریبی (شاگرد مؤلف)، تا: 1231ق؛ مصحح ،محشی از مؤلف؛ جلد: تیماج قهوه ای، 6گ (1ر- 6ر) ، 15 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 8 - 305]

اشارات الفقه = رموز واجبات نماز و روزه / فقه / فارسی

ešārāt-ol feqh = romūz-e vājebāt-e namaz va rūze

استرآبادی، محمد جعفر بن سيف الدين، 1198 - 1263 قمری

(1847-estarābādī, mohammad ja'far ebn-e sayf-od-din (1784 -

شبیه به رساله عربی مؤلف «اشارات الفقه» با این فرق که کلمات در دو رساله از یکدیگر جدا می باشند.

آغاز: بسمله الحمد لله على نواله والصلوة والسلام على رسوله و اله اما بعد پس می گوید مستهدی من الله الهادي

انجام: بسیصد و شین بشاة یعنی گوسفند یعنی بعداز برای هر صد گوسفند یک گوسفند زكوة بايد داد و الله العالم

[دنا (839/1 (7) (نسخه)؛ الذريعة 94/2]

١. دامغان؛ صادقیه؛ شماره نسخه: 97/8

آغاز و انجام: برابر

ص: 592

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی ،4گ، اندازه: 15×21/5سم [ف: 12]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27372

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابو طالب آرانی کاشانی، تا: 1241ق [رایانه]

3. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 79/2

خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الاول 1244ق [نشریه: 6 – 681]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 703/5

آغاز: برابر؛ انجام: اصح عدم و جوب رعایت مد و وقف و ادغام در خلاف يرملون است.

خط: شکسته نستعلیق، کا: عبد العظيم انجدانی، تا: 1256ق؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج سیاه یک لا، 34ص (120-153)، 13سطر (6×10)، اندازه: 10×15/5سم [ف: 2 - 212]

5.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 645/5

آغاز: برابر؛ انجام: چون سرکه و آب غوره و امثال اینها هر چند عادی نباشد و همچنین است بخار غلیظ

خط: نستعلیق، کا: غلامحسین بن علی اصغر خان، تا: رمض_ان 1260ق؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا،10گ (16ر2-71ر)، 12 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 2 - 306]

6 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 2060/7

آغاز: طاق و سماً .که طا اشاره است به طهارت

خط : نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 10گ، اندازه: 11×15سم [ ف: 3- 175]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25750

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [رایانه ]

8. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 934/2

بی کا، بی تا؛ 7گ، قطع: رقعی [ف: 328]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3849/8

انجام: ناتمام اشاره مشکفاب راج

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 8گ (138 پ -145پ) ، اندازه 10×15سم [ف: 10 - 235]

اشارات الفقه / فقه عربی

išārāt-ul-fiqh

فقه فتوایی مختصری است به ترتیب کتاب های فقهی از طهارت تا دیات و مقدمه ای در اصول دین و امور اعتقادی با عناوین «اشارة – اشارة» و باید در نام کتاب و مؤلف تحقیق شود مؤل_ف به کتابی از خود بنام «المشكاة» اشاره می کند. کتاب حاضر جز کتاب شریعتمدار استرآبادی است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7005

آغاز: نفى المثل ويلزم ايجاد احداهما الآخر، و ان يعتقد عدله والا لفعل ما لا يليق بغیره؛ انجام: الثانى فكالنمر و الأسد و نحو هما و كذا الحيوانات المكروهة كالخيل و البغال

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی از مؤلف؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 103گ، 17 سطر، اندازه: 13/5×21سم [ف: 18 - 178]

الاشارات فى علم العبارات / خوابگزاری / عربی

al-išārāt fī ‘ilm-il-‘ibārāt

ابن شاهین، خلیل بن شاهین، 813 - 872؟ قمری

(ebn-e šāhīn, xalīl ebn-e šāhīn (1411 - 1468)

هشتاد «باب» است در خواب گزاری مستند به گفته های دانشمندان این علم و آنچه به تجربه برای مؤلف ثابت شده است که با عنوان «قال بعض المعبرين» يا «قال بعضهم» آورده می شود، و در مقدمه چهار «فصل» آمده در حقانیت و حقیقت خواب دیدن.

آغاز: الحمد لله الذي خلق آدم من طين ثم نفخ فيه روحاً و اصطفاه للرسالة كما اصطفى ادريس من بعده ونوحاً.

انجام: فلما استيقضت وجدته مكتوباً في الكتاب و الله أعلم بالصواب و الحمد لله رب العالمين.

چاپ: قاهره بولاق، دار الطباعة الخديوية، 367ص، 1284ق.

[مرعشی 57/4؛ الاوقاف العامة موصل 271/2]

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 1256

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1106ق؛ مجدول به شنگرف؛ جلد: تیماج قرمز ضربی، 302گ، 23سطر، اندازه: 15×19/5سم [ف: 4 - 57]

«اشارات القرآن » لطائف الاشارات في حقائق العبارات

اشارات القرآن فی علم الانسان / عرفان و تصوف / عربی

išārāt-ul-qur'an fi 'ilm-il-insan

ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638 قمری

( ebn-e ‘arabī, mohammad ebn-e ‘alī (1166 - 1241)

رساله ای در اسرار عرفانی که در آیات قرآن با رمز و راز به آن اشاره شده است، در پایان وی تصریح کرده که رساله حاضر صله و تتمه «التنزلات فى اسرار الطهر و الصلاة» اثر غزالی می باشد.

آغاز: الحمد لله مرسل العوارف و منزل اللطايف و واهب المعارف و مظهر المواقف على العالم و الحكيم والعارف والواقف و الصلوة على فاتق اخترق الطرائق ومذهب العوائق و قاطع العلائق

انجام: فانت المقرب المحبوب ان كنت بعيد الدار شاسعا عن المراجعة والتلقاء يقول المؤلف جعلت هذه الاشارات كالصلة

ص: 593

لكتاب التنزلات فى اسرار الطهر والصلوة وصلى الله على سیدنا محمد و آله و الحمدلله اولا و آخرا.

1. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 201/7

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نستعلیق، کا: محمد حسن بن محمد کاظم، تا: 1287ق، جلد: تیماج قرمز، 25گ، 13 سطر، اندازه: 15×21سم[ف]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه:4353/29

آغاز و انجام: برابر

کا: محمد مهدی بن علینقی حسینی قمی مشهور به توحید، بی تا ،جلد: دو رو تیماج بدون مقوا، ٧گ (94 پ- 100پ)، اندازه: 12/5× 23سم [ف: 11 - 345]

اشارات الكليل فى كشف رموز منظومة فسوة الفصيل = لقلق الكليل فى كشف رموز فسوة الفصيل / ادبیات / فارسی

išārāt-ul kalīl fī kašf-i rumūz-i manẓūmat-i faswat-il

faṣīl = laqlaq-ul kalīl fī kašf-i rumūz-i faswat-il faṣīl

امام جمعه خوئی، محمد امین بن یحیی، -1367؟ قمری

(emām jom‘e xū’ī, mohammad amīn ebn-e yahyā (-1948

تاریخ تألیف: 1358ق / 1318ش، محل تألیف: تهران

این کتاب شرح و توضیحی است بر منظومه «فسوة الفصيل» مرحوم «میرزا محمد تقی نیر تبریزی» که مؤلف دو دیباچه مکرر با اندکی اختلاف بر آن نوشته است و در دیباچه نخست آن را «لقلق الكليل» و در دیباچه دوم آن را «اشارات الکلیل» نام_یده است. مؤلف در مقدمه این کتاب چنین آورده است: «از آنجایی که استفاده و تمتع و حظ کامل از مزه و حلاوت و لطائف این منظومه، احاطه و اطلاع به عربیت و ادبیت و امثال جاریه عرب لازم دارد و ... از طرفی این منظومه تقریباً اختصاص دارد به ترک زبانان، زیرا کسی که اجنبی باشد از لغت اجنبی باشد از لغت مزبور آن طور که شاید و باید نمیتواند مغز مطالب و مقاصد ناظم و مزه شیرینی و تناسب و لطافت تعبیرات و تشبیهات و استعارات و کنایات ایشان را درک نماید و مزایا و نکات کلام را کماهو حقه واقف گردد، خصوصاً قسمت زیادی از اسامی اشخاص و مکنه و رتبه و مقامی را که اشخاص حائز بوده اند و امثال اینها را تا کسی خصوصاً سابقه نداشته باشد و نشناسد، به کلی اجنبی و دور از مطلب خواهد بود؛ بناءاً عليه منظومه مسطوره، شدیداً احتیاج دارد به توضیحات زیاد در جهات و قسمت های مخت_صه که بدون آن به هیچ وجه نتوان غرض و مقصود متکلم را درک نمود و از مزایای کلام، بهره مند گردید. این است حواشی که متكفل بيان مراتب منظوره و کشف رموز و اسرار و نکات بوده باشد به منظومه مسطوره معین می شود تا آنکه مبهمات آن را مبین و مجملات آن را معین و تاریکی های آن را روشن نماید.»

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12275/2

آغاز: پوشیده و مستور نماناد، منظومه «فسوة الفصیل» چنانچه از آن پیداست منظومه ایست فکاهی؛ انجام: [شنشنة] از امثال ساريه است «إن بنوعار ملنى بالدم» شنشنة اعرفها من اخرم شنشنة

خط: شکسته نستعلیق، کاتب= مؤلف، تا: 1358ق؛ دارای تصحیحات و تعلیقات که از خود شارح می باشد، مجدول؛ کاغذ: فرنگی خط دار، جلد: تیماج عسلی ضربی با ترنج گل و بوته، 20گ (1-20)، 19 سطر (14×18/5)، اندازه: 18/5×23/5سم [ف: 31- 123]

اشارات لحماية المتصوفة / عرفان و تصوف / عربی

išārāt-un li-ḥimāyat-il-mutiṣawwifa

احمد بن عبدالله

ahmad ebn-e ‘abd-ol-lāh

درباره اعیان ثابته و عدم امکان و علم به ذات خدا، در آن از جنید و غزالی و شیخ محمد شیرازی هم زمان مؤلف یاد شده است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 693/3

آغاز: بسمله وهو الهادى، الحمد لله الذي هدانا بهاء هويته والهمنا بادراک کاف کلامه ... فيقول ... احمد بن عبدالله ان ما ذكره الغزالى فى بيان ذكر اخص الخواص صحيح... و اما الاعتراض المذكور فى الرسالة بانه يلزم من اتحاد المستثنى و المستثنى منه؛ انجام: و فى المذكور اشارة الى ما قيل .... يكفيه الاشارة ... اكتيفنا باشارة الابرار .... والله تعالى اعلم بحقائق الامور نرجو منه العفو يوم الحشر والنشور و الحمد لله رب العالمين

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 ؛کاغذ: دولت آبادی، جلد: میشن آلبالویی 6گ (100 پ - 105ر)، 7 سطر، اندازه: 13/7×18سم [ف: 5- 155]

اشارات لطائف الاشارات - حاشية الاشارات / فلسفه / عربی

išārāt-u laṭā'if-il išārāt

دشتکی شیرازی، منصور بن صدرالدین محمد، - 948 قمری

(daštakī šīrāzī, mansūr ebn-e sadr-od-dīn mohammad (-1542

وابسته به: الاشارات و التنبيهات ابن سينا، حسين بن عبدالله (428-370ق)

لطائف الاشارات =مقاصد الاشارات؛ دشتکی شیرازی، منصور

ص: 594

بن صدر الدین محمد (-948ق)

دومین حاشیه اوست بر اشارات ابن سینا و رد بر رد دوانی نخستین حاشیه یا «لطائف الاشارات» او.

آغاز: بعد حمد الله على آلائه، و الصلاة على أنبيائه ... يقول الف_قیر الحقير... إني علقت قدماً، تعليقات اسمها كالمسمى، لطائ_ف الإشارات إلى لطائف الإشارات. ثم بعد مدة عثرت ع_لی قراطيس سود وجهها بعض الدواني و القاصرين من أجله المعاصرين .... فدعانى بعض الدواعى إلى اختيار مقاله و النظر فی حاله

انجام: بل أقول: ظاهر أن مقصود الشيخ من هذا التنبيه على وج_ود الجسم المتصل الذى لاتفصيل فيه بالفعل أصلا، و يظهر ذل_ک بإيضاح امتناع حصول الأجزاء.

چاپ: به کوشش عبدالله نورانی در مصنفات غياث الدين منص_ور حسینی دشتکی شیرازی، جلد 2 (تهران،دانشگاه تهران، انج_من آثار و مفاخر فرهنگی :1386 )

[دنا 1/ 840(3 نسخه]

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10120/4

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری، کا: علی بن محمد بن حسن خوراسکانی، تا: با تاریخ 1035ق، 66 ص (106-171)، اندازه: 13×25سم [ف: 32 - 151 ]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3134/1

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، كا: سعد عناية الله؛ تا: قرن 10 و 11؛ کاغذ:سپاهانی، جلد: تیماج سرخ ضربی زرکوب، 60گ (1-60)، 20سطر 5×14/5، اندازه: 9/5×19/5سم [ف 11 - 2082]

3. تهران؛ مؤسسه مطالعات اسلامی؛ شماره نسخه: 42/1

آغاز: برابر؛ انجام: الباطل و زعمه الفاسد يمكن

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام ؛کاغذ: نازک آهار زرد، جلد: تیماج قهوه یی ،53 گ (1-53)، 18 س_طر (4/7×11) ،اندازه: 9/5×15/5سم [ ف : - 36]

اشارات النباتات والحيوانات / اخلاق / عربی

išārāt-un nabātāt wa-l ḥaywānāt

ابن غانم، عبدالسلام بن احمد، - 678 قمری

(ebn-e qānem, ‘abd-os-salām ebn-e ahmad (- 1280)

گویا «کشف الاسرار عن حكم الطيور و الانهار» از شیخ عزالدین عبد السلام بن احمد بن غانم واعظ (چلبی).

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1377

نام مؤلف از فهرست رایانه ای مجلس ذکر شد. از اشارات اقجوان ،الخرام ،اسحاب، الباز ،الحمامه، الخطاف، البوم، الطاووس، الذرة، الخفاش، الديك، البط ،النحله، الفراش، الشمع، الغراب، الهدهد، الكلب، الجمل، الفهد، دودة القز، العنكبوت، النمله؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ در ص ع به خط تازه ای «لسان الحيوان» خوانده شده است؛ کاغذ: سفید، جلد: مشما و مقوایی 53گ، 9 سطر ،(9×10)، اندازه: 13×18سم [سنا - ف: 2 - 239]

الاشارات والتنبيهات / فلسفه / عربي

al-išārāt wa-t-tanbīhāt

ابن سينا، حسین بن عبد الله، 2370 - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e 'abd-ol-lah (981 - 1038)

متن معروفی است در منطق و فلسفه طبیعی و الهی منطق در ده «منهج» و فلسفه در ده «نمط»: جسم ها، جهات، نفس، وجود و علل آن، صنع و ابداع، غایات و مبادی آنها، تجرید، سعادت، مقامات العارفين،اسرار الایات. این کتاب تلخیصی از آراء فلسفی ابن سیناست که دانشمندان بسیاری به آن توجه کرده اند.

دكتر يحيى مهدوی در توضیح آن آورده است: «کتاب الاشارات و التنبيهات» (در منطق و طبیعیات و مابعدالطبیعه) بر حسب غالب فهرست های آثار شیخ آخرين تأليف شيخ الرئيس است. لااقل میتوان حدس زد که آخرین اثر مهم اوست. این کتاب نسبت به کتاب های شفا و نجات بسیار مختصر است لکن در عین ایجاز شامل رؤوس مسائل و مطالب مهم است و پیداست که شیخ در انشای آن مخصوصاً نظر به فصاحت و بلاغت به اعلی درجه داشته است؛ و سبک و روشی که شیخ در آن برای بیان مسائل انتخاب کرده است، و عنوان کتاب حاکی از آن است، به کلی این کتاب را از سایر مؤلفات شيخ ممتاز ساخته است. شاید به همین جهت و به علت ایجاز آن و این که مخصوصاً در سه نمط آخراین کتاب مطالبی در مقامات عارفان آوده شده است که برای عامه طلاب فلسفه غير مأنوس بوده است، شیخ نسبت به این کتاب چنانکه در اول طبیعیات و الهیات و در آخر آن تصریح کرده است و از المباحثات (مباحثه اول) هم به خوبی مستفاد می شود، ضنت می کرده است و آن را مخصوص خواص اهل علم می دانسته است. شرح ها و ردها و حاشیه ها و انتقادها که این کتاب نوشته شده و کتبی که در محاکمه بين شارحین ساخته شده است حکایت از اهمیت این کتاب در نزد دانشمندان در دوره های بعد از شیخ می کند».

ابن ابی اصبیعه (ج 2: 18) گوید که اشارات بهترین و آخرین نگارش فلسفی شیخ رئیس است و آن را به همه کس نشان نمی داد.در فهرست پایان سرگذشت (السیره) نیز چنین آمده است شیخ در دو نامه خود که گویا به بهمنیار یا دیگری نوشته باشد می رساند که نسخه ای از آن را نزد خود نگاه میدارد و جز ابن زیله و مانند او نباید بدان بنگرند از دیباچه و پایان اشارت نیز به دست می آید که شیخ بسیار بدان ارج می نهاد و سفارش می کرد که به دست هر کس نیافتد.

ص: 595

آغاز: بسمله الحمد لله على حسن توفيقه و اسأله هداية طريقه و الهام الحق بتحقيقه و ان يصلى على المصطفين من عباده الرس_الته ايها الحريص على تحقيقالحق انى ... هذه الاشارات و التنبيهات

انجام: متأسياً فان اذعت هذا العلم واضعته فالله بيني و بينك كفى بالله وكيلاً تمت الكتاب

چاپ: چندین بار چاپ شده از جمله :قاهرة، دار المعارف، 1968-1960م، 4 جزء، تحقیق سلیمان دنیا

[دنا 840/1 (43 نسخه)؛ الذريعة 2/96 و 96/2 فهرست مهدوی ص 32؛ ريحانة الادب 582/7؛ الاوقاف العامة موصل 133/4]

شرح و حواشی:

١- شرح الاشارات - بشارات الاشارات؛ سمرقندی، محمد بن اشرف (600 - )

2- شرح الاشارات و التنبيهات؛ فخر رازی، محمد بن عمر (544 - 606)

3- لباب الاشارات ؛فخر رازی، محمد بن عمر(544- 606)

٤- الاشارات والتنبيهات (ترجمه) ،فارسی، عبدالسلام بن محمود (- 626)

٥- حل مشكلات الاشارات و التنبيهات = شرح اشارات = شرح الاشارات؛ نصیر الدین طوسی، محمد بن محمد (597-672)

٦- شرح مقامات العارفین؛ نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (597- 672)

٧ -شرح منطق الاشارات؛ نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (597- 672)

8- شرح الاشارات و التنبيهات؛ سراج الدین ارموی، محمود بن ابی بکر (594-682)

٩- المحاكمات بین شرحی الاشارات = شرح الشرح؛ قطب الدين رازی، محمد بن محمد (694-766)

١٠- حاشية شرح الاشارات قطب الدین رازی، محمد بن محمد (766-694)

11- حاشية المحاکمات؛ دوانی، محمد بن اسعد ( 830-908)

12 - حاشية الاشارات والتنبيهات ؛لاری، رضی الدین عبدالغفور (- 912)

١٣ - حاشية المحاكمات؛ ابن کمال پاشا، احمد بن سلیمان (-940)

١٤ - لطائف الاشارات = مقاصد الاشارات؛ دشتکی شیرازی، منصور بن صدر الدین محمد (-948)

١٥- اشارات لطائف الاشارات = حاشية الاشارات؛ دشتکی شیرازی، منصور بن صدر الدین محمد (-948)

١٦ - مقامات العارفين؛ دشتکی شیرازی، منصور بن صدر الدین محمد (- 948)

17- حاشية المحاكمات = حاشية شرح الاشارات؛ میرزا جان باغنوی، حبيب الله (-994)

18 - شرح مقامات العارفين؛ مناوی، محمد عبدالرؤف بن على (952- 1031)

١٩- حاشية شرح الاشارات؛ محقق سبزواری، محمد باقر بن محمد مؤمن (1017-1090)

20- حاشية المحاكمات؛ محقق خوانساری حسین بن محمد (1016 - 1099)

21- تعلیقات بر شرح اشارات؛ قمی، علیقلی بن قره چغای (1020 - 11)

22- حاشية شرح الاشارات؛ شیرازی، محمد هادی بن معین الدین (- 11)

23 - حاشية شرح الاشارات؛ شریف رازی، محمد هادي بن محمد (- 11)

٢٤- مرآة الحقایق؛ شیرازی، محمد هادی بن معين الدين (-١١)

٢٥- شرح الاشارات؛ خاتون آبادی، اسماعیل بن محمد باقر (1031 - 1116)

٢٦- شرح مقامات العارفین ،بحرینی حبیب بن محمد (-13)

27 - الاشارات و التنبيهات (ترجمه)؛ ابوطيب

28- الاشارات و التنبيهات (ترجمه)؛ زاهدی، جعفر (-14ش)

29- حاشية المحاكمات؛ احمد بن سلیمان

30- حاشية الاشارات؛ حبيب الله بن جمال الدين

31- شرح مقامات العارفين؛ ناشناس

32- شرح مقامات العارفين؛ ناشناس (6 عنوان مختلف)

33- شرح الاشارات؛ ناشناس (4 عنوان مختلف)

٣٤- حاشية الاشارات؛ ناشناس (3 عنوان مختلف)

٣٥- حاشية شرح الاشارات؛ ناشناس (17 عنوان مختلف)

٣٦ - شرح شرح الاشارات و التنبيهات؛ ناشناس

37- حاشية المحاكمات؛ ناشناس (4 عنوان مختلف)

38-حواشى المحاكمات بين شرحى الاشارات؛ ناشناس (6 عنوان مختلف)

39- حاشية شرح الاشارات و المحاكمات؛ ناشناس (2 عنوان مختلف)

٤٠- بشارات الاشارات؛ ناشناس

٤١ - حاشية الاشارات و شرح الاشارات و حاشية المحاكمات؛ ناشناس

٤٢- الاشارات و التنبيهات (ترجمه)؛ ناشناس

٤٣ - شرح عبارات عرفانی کتاب اشارات؛ ناشناس

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 713

در منطق؛ خط: نسخ، بی کا، تا: محرم 516ق، جا: قزوین؛ با نونویس 1079؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: رویه ابری فرنگی، 98گ، 15 سطر، اندازه: 12×17سم [ف: 1 - 35]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5085

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ کهن بی کا،تا: 555ق [در فهرست قرن 7 و 8]؛ مصحح، محشی، چند برگ در میان نو نویس است که گویا به خط «عبرت ناینی»؛ در برگ اول یادداشتی درباره شعاع؛ تملک: «عبدالله التونی»، «محمد بن الموذن» در سال 801 ،تملک

ص: 596

دیگری با نام ناخوانا به سال 889؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج، مشکی یک لا، 122گ، 19 سطر (5×13)، اندازه: 8/5×16سم [ ف: 15- 50]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1230

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 4 - 54]

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7665-39/45

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ف: 1 - 368]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2412/20

آغاز: النمط التاسع فى مقامات العارفين هذا الباب اجل ما في هذا الكتاب؛ انجام: ما كتبناه حجة علينا .... و جميع طالبي الحق به انه ولى كل خير و القادر عليه تم الكتاب و الحمد لله واهب العقل و المفيض.

نمط نهم و دهم در این نسخه تا فصل بیست و نهم آم_ده،چهار فصل دیگر باقی می ماند؛ بی کا، تا: قرن 7ق؛ در این نس_خه تحت عنوان تفاسیری از مشکلات متن در مباحث الحان آمده: «قال السيد الجرجانی» این سید جرجانی مسلماً میرسید شریف نیست زیرا میرسید شریف از عالمان قرن هشتم است و تاریخ حیاتش با تاریخ کتابت نسخه که قرن هفتم است تطبیق نمی ک_ند، ظاهراً باید سید رکن الدین جرجانی صاحب ترجمه تذكرة نصي_ریه باشد که از شاگردان خواجه نصیر طوسی است ؛کاغذ: اصفهانی، شکری، جلد: تیماج تریاکی ،یک لا، 108ص (416-523)، 19 سطر (6×15/5)، اندازه: 9/5×19سم [ف: 5 - 554]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 110- بهار

با شعر فارسی شیخ بهائی در ص ع که در جناب او نوشته ش_ده است؛ تملک: علی اشر بن محمد در 1142؛ خط: نسخ، بی کا،تا:قرن 7؛ افتادگی: انجام؛ کامل شده در آغاز و میانه ؛قطع: ربعی [ نشریه: 5 - 659]

5. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 475/1

خط: نسخ، کا: محمد بن يوسف بن جزله متطبب نخجوانی، تا: روز 16 ذیقعده 654ق [ نشریه: 2 - 119]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1996/1-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فیلم ها-ف: 1- 633]

6.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه : 10089

آغاز و انجام: برابر

شامل بخشی از منهج اول و ده نمط است؛ خط: نسخ، کا: ابراهیم بن بروسكي بن بكر سلار بن شعبان، تا: 670 و اند( محل تامل است) یا 672ق؛ مصحح؛ دربرگ آخر دستور دارویی به نام ترکیب نورالدین المدرس بسواس، جزو کتابخانه مجدالدین بوده است ؛جلد: تیماج قرمز با عطف قهوه ای، 86ص، 21 ،سطر، اندازه: 16×23سم [ف: 32 - 114]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 288

خط: نسخ، كا: محمود بن حسین بن محمد افحانی الرسری، تا: 693ق؛ کاغذ: ترمه سمرقندی، جلد: تیماج سرخ، 80گ، 17 س_طر (10×14) ،اندازه: 13/5×19/5سم [ف: 3 - 142]

8. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1015

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: احمد بن اسعد متطبب ساروی، تا: 698ق؛ از صفحه 158 تا 160 رساله گونه ای است که در آن بوعلی سینا تعاریف چند لفظ «ابداع» و «خلق» و «احداث» و «قدم» را بنا بر خواهش یکی از دوستان کرده است و به نام رساله در «حدود» موسوم است؛ کاغذ: بخارائی، جلد: تیماج عنابی با ترنج کوبیده ، حاشیه و عطف تیماج تریاکی سوخته، 80گ، 21 سطر (7/5×14)، اندازه: 12×21سم [ف: 9 - 12]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13109

آغاز: ان يراعى جانب اللفظ المطلق من حيث ذلك غير معيد... اشارة، و لان المجهول بازاء المعلوم فكما ان الشيء قد يعلم تصوراًسازجاً؛ انجام: تنبيه ان الأمور الغربية تنبعث في عالم الطبيعة من مبادى ثلاثة، احدها الهئية النفاسانية...

خط: نسخ درشت، بی کا، تا: قرن 8؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح ؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج گل و بوته، 173گ، 11 سطر (8×12)، اندازه: 12× 17سم [ف: 33 - 224]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 ؛قطع: رقعی کوچک [میراث شهاب: س 5ش 3 و 4 - 150]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 644-ف

نسخه اصل: داماد ابراهیم ش 809؛ خط: نسخ، کا: هندوشاه ابن سنجر بن عبدالله صاحبی گیرانی نخجوانی، تا: 14 ربيع الاول 718ق، جا: سهرورد؛ 265گ، 11 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 283]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14590/76

آغاز و انجام:برابر

در ده نمط ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: چهارشنبه 1 ربیع الاول 723ق؛ جلد: تیماج کرم قهوه ای، 19 ص (325-343)، 41 سطر، اندازه: 19×32سم [ف: 41 - 86]

13. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 196/3-ف

نسخه اصل: حمیدیه ش 1448؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 755؛ 78گ (229-306)، 19 سطر [ فیلم ها-ف: 1 - 433]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9256/1

آغاز: النمط التاسع فى مقامات العارفين ان للعارفين مقامات و درجات يخصون بها فى حيوتهم الدنيا دون غيرهم؛ انجام:فهذه خمس عشرة خصلة فطوبى لمن وفق بها انجامه: نقلته المولى الفاضل المحشى قدس سره و هو نقل من خط منقول من خط العالم الربانی اعنی خواجه محمد پارسا قدس الله تعالی سره نمط تاسع (مقامات العارفين)؛ خط: مقامات العارفين؛ خط نسخ کا قاضی بن حسین کوفینی تا 983ق با حواشی از کمال الدین عبدالغفور و علی نوری و دیگران در صفحه عنوان آمده است: «نمط تاسع از اشارات شیخ ابوعلی محشى بتحشيه مولانا كمال الدين عبدالغفور

ص: 597

رحمة الله عليهما»، محشی به امضای «مغ» «ه» «فقیر نوری» «مقدمه» «م» «صحاح»«ع»، رکابه دار، در اول نسخه عبارت یا كبيكج يا حفیظ؛ تملک: علی بن محمد سرویری که رساله را نزد استادش خوانده، تملکی دیگربه خط جدید که نسخه را در اصفهان خریده؛ جلد: تیماج عنابی، 25گ، 7 سطر، اندازه: 18/5×24/5سم [ف: 30 - 37]

15. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15254/6

آغاز: تنبيه ان للعارفين مقامات و درجات يخصون بها في حيوة الدنيا دون غيرهم فكانهم و هم في جلابيب من ابدانهم قد نض_وها و تجردوا عنها الى عالم القدس؛ انجام: فمن سمعه فاشماز عنه فليتهم نفسه لعلها لا تناسبه و كل ميسر لما خلق له،والحمدلله الواهب الميسر .

نمط نهم در مقامات عارفان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: شرقی، 7گ (117-123)، 15 سطر، اندازه: 8×17سم [ف: 38- 735]

16. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13426/5

آغاز: النمط التاسع في مقامات العارفين، ان للعارفين مقامات و درجات يخصون بها وهم في حياتهم الدنيا دون غيرهم؛ انجام: ما تشتمل عليه هذا الفن ضحكة للمغفل و عبرة للمحصل هذا آخر بیان مقامات العارفين

مقامات العارفين؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مصح_ح، اشعاری به فارسی از ملاصدرا شیرازی (که در حیات او کتابت شده) نیز اشعاری از جنید بغدادی و نیز اشعاری از شیخ مح_مد لاهیجی نوربخشی و غیر آنان، همچنین مطالبی از کتاب اس_فار ملاصدرا و مطالب گوناگون دیگر در انجام نسخه؛ کاغذ: شرقی، 5گ (32-36)، 19 سطر، اندازه: 5×12سم [ف: 34 - 66]

17. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه:827/1

شامل نمط های چهار و پنج و شش و هفت؛ خط: شکسته نستع_لیق، و نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: اصفهانی،جلد: تیماج مشکی لایه ای، 22گ (1-22)، 19-10 سطر (5×13/5)، اندازه: 9/5×19/5سم [ف: 3 - 1120]

18. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7413/4

طبیعی آن؛ بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی، لایی، 15 سطر ،(6×12/5)، قطع: ربعی ،اندازه: 13×19/5سم [ف: 16- 551]

19. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 712/1

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: زرد فام ،جلد: تیماج قرمز ضربی و مقوای زرکوب با لولا، 222 ص (3 -224) 17 سطر (5×11) ،اندازه: 11× 17سم [سنا - ف: 2 - 37]

20. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1220

آغاز: ان للعارفين مقاماتاً و درجاتاً يخصون بها في حياتهم الدنیا؛

انجام: قدبان لك ان الهيات السابقة الى النفس قد.

نمط تاسع و قسمتی از نمط عاشر؛ کا: حمزه بن احمد گیلانی، 1018ق؛ به ضمیمه حواشی که از یکی از شروح اشارات نقل ش_ده؛کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا ته بندی: تیماج قهوه ای روشن، 22 سطر، اندازه: 11×22سم [ف: 4 - 145]

21. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6525/8

آغاز: بسمله هذه اشارات الى اصول و تنبيهات على جمل يستبصر من بها تيسر له ولا تنفع بالاصرح منها؛ انجام: برابر

خط: نستعلیق ،کا: محمد تبریزی معروف به برهان المنجمین، تا: محرم 1042ق؛ جلد: تیماج سبز، 6گ (80پ-85پ)، اندازه: 17×25سم [ف : 17 - 107]

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7642-39/22

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ف: 1 - 368]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1307/4ط

آغاز: بسمله. هذه اشارات الى اصول و تنبیهات على جمل؛ انجام: ثم البحث يكون عن احوال هذا الجسم حيث يتكلم في الاجسام البسيطه لانها.

خط: نسخ و نستعلیق، کا: رضی الدین، تا: 1051ق، جا: اصفهان؛ جلد: تیماج عنابی، 20 ص (125-144)،اندازه: 9×20سم [ف: 24/3- 63]

23. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8359/2

تنها بخش طبیعی؛ خط: نستعلیق، كا: محمد نقی مذهب (تخلص)، تا: 22 رجب 1059ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی ،مقوایی، 16گ، (16 پ -31 پ)، 19 سطر، اندازه: 15/5×21سم [ف: 3- 136]

24. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25742

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1090ق [رایانه ]

25. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7010/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ محشی با نشان «س س»؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ،مقوایی، 12 سطر (7×14)، قطع: ربعی، اندازه: 13×21سم [ف 16 - 427]

26. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5548/5

آغاز: برابر

خط: نسخ زیبا، کا: محمد صادق بن محمد حسین اصفهانی، تا: 1140ق؛ جلد: تیماج زرد بدون مقوا، 86گ (38پ-123ر)، 8 سطر، اندازه: 9×21سم [ف 14 - 312 ]

27. تبريز؛ ثقة الاسلام؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 2

کا: محمد صادق پسر محمد حسین اصفهانی، تا: 1140ق [نشریه: 7- 540]

28 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2915

آغاز: برابر؛ انجام: و ربما اعان على ذلك الاسهاب في الكلام المخلط و الالهام لمسيس الجن و كلا ما فيه تحيير و تدهيش و اذا اشتد توكل الوهم بذلك الطلب لم يلبث.

از آغاز منطق تا بخشی از نمط دهم؛ خط: نسخ کهن، بی کا،بی تا، افتادگی: انجام؛ صفحه های 2-4 و 153 و 154 و 171-226 و 244

ص: 598

و246 نونویس است، محشی با رمز «س و شرح»؛ تملک: ابوالمسعود بن ابوالمعصوم، علی بن محمد مدعو به اشرف مورخ 1142 با مهر «علی اشرف 1141» (بیضی) ؛کاغذ: سمرقندی ضخیم، جلد: تیماج عنابی، 262 ص 13 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 15×20/5سم [ف 10 - 316]

29. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 6334

تنها بخش طبیعی؛ خط: نسخ و نستعليق، كا: مير على نقى بن حاجی میر هادی، تا: رمضان 1151ق؛ حاشیه از شرح طوسی 100گ، 17 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 3 - 136]

30. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3169

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی با تیماج ماشی ضربی، 55گ، 16 سطر (8/5×13)، اندازه: 12×18/5 سم[ ف: 5 - 1557]

31. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1584/4-ف

نسخه اصل: لیدن (2479-1464) Cod. 1020a War)؛ بی کا، بی تا[ فیلم ها-ف: 1 - 613]

32 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25437

کا: محمود شهابی، بی تا؛ خریداری از کیومرث محمودی [رایانه]

33. یزد؛ صدوقی یزدی؛ شماره نسخه: 61/2

بخشی از آغاز کتاب؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: دو رو تیماج بدون مقوا، رو مشکی اندرون قهوه ای، 96گ(28ر-123پ)، 11 سطر، اندازه: 17×11سم [کتابخانه های قائن – ف: – 46]

34. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4954/7

آغاز: برابر؛ انجام: خاتمة و وصية ايها الاخ اني مخضت لك فی هذا الاشارات عن زبدة الحق ... و عاهده بالله و بایمان لا مخارج لها ... و الحمد لله القهار القيوم ابداً

از النمط الثامن فى البهجة و السعادة قسمت دوم كتاب الاشارات تا آخر النمط العاشر فى اسرار الايات، مطابقت دارد با (ص 190- 222) چاپ لیدن 1892م؛ خط: نسخ، کا: میر جعفر بن عبدالله حسینی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: روغنی حاشیه گل و بوته میان ترنج، 16گ (28پ-43ر)، 14 سطر (7/5×14)، اندازه: 15×25سم [ف: 14 - 234]

35. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10409/2

آغاز: هذا اشارات الى اصول و تنبيهات على جمل يستبصربها من تيسرله؛ انجام: اشارة: ادراك الشيء هو ان يكون حقيقة متخیلة عند المدرك

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سبز با گوشه و عطف سرخ، 21گ (27پ-47 پ)، 24 سطر [ف: 33/1 - 13]

36. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 141/1

فاقد منهج اول (فى غرض المنطق) است، از «منهج الثاني فی الالفاظ الخمسه المفرده» آغاز می شود؛ خط: نسخ، بی کا،بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: لیمویی، جلد: تیماج قهوه ای با لایه مق_وا، 82گ (1ر-82پ)، 17 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 15×22سم[ف: 1 - 182]

37 .اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 67/1

خط: نسخ، کا: محمد مومن بن حيدر الملکی، بی تا، جا: بلده حیدر آباد کلکنده؛ کاغذ: لیمویی، جلد: مقوای خاکستری، 99گ (2 پ- 100 پ)، 17 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 85]

38. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3524

آغاز: بالفكر هيهنا ما يكون عند اجماع الانسان؛ انجام: مزكياً لنفسه و هوذ ومعجزة من الانبياء او كرامة من الأولياء

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز (به قدر هفت سطر از نسخه چاپی و یک برگ نسخه خطی) و انجام (سی و نه سطر)؛ محشی با علامت «ه_ ح» و گاهی مطالب را با «قال الشارح» آغاز می کند؛ جلد: چرمی سیاه، 197گ، 10 سطر، اندازه: 12 × 20سم [ف: 1-60 ]

39. تهران؛ شهشهانی حسین؛ شماره نسخه: بدون شماره

بخش منطق؛ بی کا، بی تا [میراث اسلامی 5 - 596]

40. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14280/20

المقامات العارفين؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج با زمینه مذهب با نقش گل مجدول، 2گ (47ر-46ر)، 21-39 سطر، اندازه: 15×25سم [ف: 38 - 395]

41. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 19/5

بی کا، بی تا؛ قطع: رحلی [ف: 271]

42. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5876/5

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام (در نمط سوم افتاده)؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه ضربی، 76گ (154پ-229پ)، 21 سطر ،اندازه: 19/5 ×25/7سم [ف: 9 - 87]

الاشارات و التنبيهات (ترجمه) / فلسفه / فارسی

(al-išārāt wa-t tanbīhāt (t.)

فارسی، عبدالسلام بن محمود ،- 626؟ قمری

(fārsī, ‘abd-os-salām ebn-e mahmūd (- 1230)

وابسته به: الاشارات والتنبيهات؛ ابن سینا، حسين بن عبدالله(428 - 370)

متن از ابوعلی سینا و ترجمه گویا از عبدالسلام بن محمود بن احمد فارسی است. این ترجمه به انوری نیز نسبت داده شده است. دکتر مهدوی در مورد این ترجمه چنین می گوید: «نسخه های ترجمه ... به دو وجه است: 1. شامل ترجمه منطق و طبيعيات و الهیات؛ 2. که ترجمه منطق را ندارد ،در عوض قبل از شروع به ترجمه قسمت طبيعيات و الهیات مقدمه ای در علت ترجمه و بیان «چند قضیت از قضایاء اولی» که در اصل عربی نیست آورده شده است. اختلاف این دو وجه در ترجمه طبيعيات و الهیات جزئی است و شاید مربوط به اختلاف نسخه از حيث قدمت باشد والا در آنجا که از حيث ترتيب فصول، ترجمه با اصل تفاوت دارد این تفاوت در هر دو وجه هست،

ص: 599

مثلاً در هر دو وجه در اواخر نمط هفتم (صفحات 150 تا 153 ترجمه چاپی) تنبیه راجع به جزئیاتی که علم به آن مانند علم کلی است بعد از تنبیه و اشاره ای است که راجع است «بوج تغیر صفات» و حال آنکه در اصل عربی به عکس است، و نیز در هیچ یک از دو وجه مقدمه ای که در ابتدای طبیعیات و الهيات اصل عربی قرار دارد موجود نیست. بنابراین شاید مترجم طبيعيات والهيات بعداً قسمت منطق را هم ترجمه کرده و آن را بعد از حذف مقدمه ای که در ابتدای طبیعیات آورده بوده، بر آن افزوده است و یا اینکه اصلاً کس دیگری این کار را کرده است. ناگفته نماند که نسخ وجه اول هم با یکدیگر اختلاف دارند. نکته در اینکه در اکثر نسخه ها پیش از این ترجمه رس_اله «تبصره» ابن سهلان ساوی در منطق به فارسی آورده شده اس_ت که این موجب شده است که برخی فهرست نگاران به اشتباه آن رساله را جزء اول( جزء منطق) این ترجمه بدانند (ن.ک. مصنفات ابن سینا از مهدوی: ص 37 و 274)

آغاز: (وجه اول:) سپاس آفریدکار دو جهانرا و بخشنده عقل و روان را و درود نیکان و پیغامبران را اتفاق جمله عقلانست کی شرف آدمی در دانش حقیقی است که خیال و کمان را درآن امکان نیست و در خوش خوی و نیک سیرتی است که طغیان و کفران را در آن راه نیست بس بهترین... کی بدوستان صف برادران وفا کنند ارشاد کردنست بعلم يقينی و تحریم کردنست بر اعمال دینی و جون اتفاق افتاذ کی دوستی عزیز را از دوستان صدق کی بر من حقوق بسیار داشت هوس معرفة کتاب اشارات و تنبیهات شیخ رئیس افتاذ بر وجهی کی ترجمه اش بزبان بارسی دری باشد... النهج الاول اشارة غرض المنطق، مراد از منطق آنست کی بیش آدمی آلتی قانونی کی مراعات آن او را نگاه دارد از آن کی در فکر وی خللی و زللی افتد

(وجه دوم:) سپاس آن خدای را که آفریدگار جهانست و بخشنده عقل و جانست بهترین چیزی که عاقل اختیار کند و در آن رنج برد شناخت باری جل جلاله است و دانستن چیزها چنانکه هست و در علوم حقیقت معلوم شده است که سعادت مردم از آن روی که مردم است در دانستن راست است پس بهترین تقربی که دوستان حقیقت بیکدیگر کنند ارشادست بعلم و دانش راست و دوستی از دوستان حقیقت بیکدیگر ک_نند ارشادست بعلم و دانش راست و دوستی از دوستان حقیقت من حقها بسیار داشت و قضاء حق او بمقتضى دوستی خواس_تم که بهترین چیزی کنم و در اثناء مفاوضات هر وقتی از و شنود می که گفتی ای کاشکی طبیعیات و الهیات اشارات از سخ_نان شیخ رئیس به زبان فارسی بیان کرده بودندی پس من بیچاره قضاء حق دوستی و توسل جستن بتحصيل مراد دران شروع نمودم بقدر وسع وطاقت

انجام: (وجه اول:) و عهد کن باوی بخذای و بسو کندان مغلظه کی از آن بیرون آمدن نتواند کی او نیز با دیگران همان سیرت برزد، کی تو با وی برزیذی، بس اگر این علم را فاش کنی و ضایع کردانی خدای میان [من] و تو و کفی بالله وكيلا.

(وجه دوم:) با دیگران همان سیرت سپرد که تو با وی سپردی پس اگر این علم فاش کنی و ضایع گردانی خدای میان من و تو كفا بالله وكيلا

چاپ: به اهتمام سید حسن مشگان طبسی، تهران 1316ش؛ به کوشش احسان یار شاطر ،تهران ،1332 ش: در این چاپ ترجمه به فارسی نسبت داده شده [ چاپ ها مربوط به وجه دوم است]

[مصنفات ابن سینا مهدوی 37 و 274؛ الذريعة 78/4؛ فهرستواره منزوی 71/6؛ مشار فارسی 1276]

1. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 99 بخش 2

آغاز و انجام: برابر وجه اول. انجامه: سبری شذ ترجمت کتاب اشارات و تنبیهات بقدر وسع فهم این نبیسنده، روز پنجشنبه چهاردهم ماه جمادی الاول سنه احدی و ثمانين وستماية. [آغاز و انجام نسخه از فهرست مصنفات ابن سینا از مهدوی ص 37 وارد شد ]

نسخه اصل: ایاصوفيا 2386/1. در فهرست مترجم ناشناس؛ بی کا، تا: پنج شنبه 14 جمادی الاول 681ق؛ واقف: سلطان محمود خان [ف: 88]

2.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1051/2

نام مترجم در فهرست به استناد دیباچه چاپ انجمن آثار ملی ظهیرالدین شمس الاسلام حسام النظر ابوالمعالی عبدالسلام بن محمود بن احمد فارسی آمده است آمده است؛ خط: نستعلیق، کا: عبدالوهاب بن محمد مؤمن خادم مشهدی، تا: 1ربیع الاول1082ق؛ در پایان آمده: «یک دسته کاغذ به سیصد دینار، جلد سه بیستی، پنج هزار و پانصد بیت است. اجرت کتابت سی و سه شاهی که مجموع دو هزار دینار باشد؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن لایی ،مشکی، 19 سطر، اندازه: 17×23سم [ف: 5- 227]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 918/2-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلم ها-ف: 1 - 549]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3442/2

آغاز و انجام: برابر وجه دوم

در فهرست مترجم ناشناس در فهرست رساله اول این مجموعه که تبصره ابن سهلان ساوی است بخش اول (منطق) این ترجمه دانسته شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: اصفهانی شکری رنگ، جلد: تیماج قرمز، 23 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 13×21/5سم [ف:10- 1301]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15830

آغاز و انجام: برابر وجه دوم

خط: نستعلیق، بی کا، تا: محرم 1109ق ؛مصحح، متن عبارات «الاشارات» در حواشی برخی از اوراق نوشته شده، در برگ اول

ص: 600

از مکاتبات شیخ ابوسعید به ابوعلی سینا و یادداشت محمد طاهر بن محمد باقر الحسينی در سال 1152ق؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تیماج عنابی، 97گ (1پ-97پ)، 15 سطر، اندازه: 11/5×18/5سم [رایانه ]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4251/2

انجام: برابر وجه دوم

در فهرست مترجم ناشناس. رساله اول این مجموعه که تبصره این سهلان ساوی است را فهرست نگار بخش اول (منطق) این ترج_مه دانسته است ؛خط: نستعليق ،كا: شرف الدين بن زين الدين بن نائینی، بی تا، تاریخ تصحیح کتاب 1298 است از میرزا عبدالله،6 برگ میان (بعد از ص 177 ) نونویس است، ترجمه از «سید مح_مد مشكاة» به تاریخ 5 جمادی الاول 1353 به خواهش «حاج سید نصر الله تقوی» و به خط «عبرت نایینی» به تاریخ 17 صفر 1354، تصحیحات به خط «میرزا عبدالله» مذکور، در کرانه، صفحه ه_ا و امضایش در پایان نسخه به تاریخ 1298 آمده؛ مهر: «محمد علی حسینی»، «حاج سید نصر الله تقوی»؛ کاغذ: اصفهانی، ج_لد: مشکی، 149گ، 17 سطر (6×12/5)، اندازه: 12/5×19/5سم [ ف: 11- 265]

تهران؛ مطالعات فرهنگی؛ شماره نسخه: ع 240

نسخه اصل: همان نسخه بالا [مینوی - ف: 166]

6. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6212/2

آغاز و انجام: برابر وجه دوم

در فهرست مترجم به احتمالا فارسی دانسته شده. از نمط یکم تا پایان نمط دهم؛ خط:نسخ، کا: محمد علی متخلص به عبرت نائینی، تا: رمضان 1342ق؛ از روی نسخه بالا استنساخ شده است ؛جلد: ابری عطف گوشه میشن سیاه، 62 ص (106-167 )، 19 س_طر، اندازه: 17/5×21/8سم [ف: 9 - 270]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 108

آغاز: برابر وجه دوم

در فهرست آمده است که این ترجمه به انوری نسبت داده ش_ده است. همچنین در فهرست رساله پیشین این مجموعه که تبصره ابن سهلان ساوی است به اشتباه جزء نخست این ترجمه دانسته شده است؛ خط: نسخ ریز، بی کا، تا: 1342ق؛ 118گ، 24 سطر،قطع: وزیری ،اندازه: 7×14سم [ف 2 - 54]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 923/2-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا ترجمه دو بخش طبیعی و ال_هی اشارات؛ خط: نسخ، کا: میرزا عبدالخالق محمد على نايینی مصاحبی متخلص به عبرت، تا: دوشنبه 11 محرم 1342ق، برای میرزا علی اکبر خان دهخدا؛ از روی همان نسخه شماره 5 استنساخ شده است [ فیلم ها-ف: 1 - 550]

الاشارات و التنبيهات (ترجمه) / فلسفه / فارسی

(al-išārāt wa-t tanbīhāt (t.)

ترجم: ابوطيب

abu-tayyeb

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24785

آغاز: بسمله، حمد و سپاس بی حد و نهایت و مدح و ستایش بی عد؛ انجام: اهل آن جمعیت به جملکی مشاهده کرده اند

مترجم: ابوطيب. نمط نهم و دهم؛ بی کا، بی تا؛ تملک: حامد حسین محمد قلیخان بهادر؛ وقف نامه: «این کتاب وقف خاص اولاد نمودم محمد قلی»؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا، قطع: وزیری، اندازه: 13/5×23سم [رایانه]

الاشارات و التنبيهات (ترجمه) / منطق، فلسفه / فارسی

(al-išārāt wa-t tanbīhāt (t.)

زاهدی، جعفر 1296 شمسی

(-zahedi, jafar (1917 - )

وابسته به: الاشارات و التنبيهات؛ ابن سینا، حسین بن عبدالله (428-370)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26168

آغاز: بسمله سبحانک اللهم يا من دل على ذاته بذاته؛ انجام: جميع معلومات بمبدء و احد اول تبارک و تعالی

خط: نستعليق، كاتب - مؤلف، تا: قرن 14؛ ضمیمه نسخه ش 26167 [رایانه ]

الاشارات و التنبيهات (ترجمه) / فلسفه / فارسی

(al-išārāt wa-t tanbīhāt (t.)

وابسته به: الاشارات والتنبيهات؛ ابن سينا، حسين بن عبدالله (428-370)

این ترجمه سه نمط پایان اشارت ابن سینا را شامل می شود و گاهی مترجم از خود سخنانی افزوده و در داستان سلامان و آبسال از رازی و طوسی افسانه ها را آورده است. در آن از خواجه طوسی یاد شده و ترجمه تا اندازه ای تازه است و از متاخرین در آن یاد شده است. این ترجمه در شیوایی به پایه ترجمه منسوب به فارسی نمی رسد.

آغاز: بسمله. نمط ثامن در بهجت و سعادت بدانکه بهجت در لغت بمعنای سرور و نضرت است و سعادت مقابل شقاوت و مراد از سعادت حالتی است که باشد یا بسهم رسد از برای کسی که صاحب خیر و کمال است از جهت این خیر و كمال... و هم و تنبیه در وجود لذات باطنه

انجام: و شیخ بعد از وجود شرایط مذکور امر کرده باحتیاط تمام عقلا و رسماً چنانچه گفته و کتاب بآن ختم کرده است.

تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 252/7

ص: 601

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 11؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 29گ (241پ-269ر)24 سطر ،(10×19)، اندازه: 16×25/5سم [ف: 191]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 897/7

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ 24گ (130پ-153ر) [ف: 3 - 199]

الاشارات و النصوص / کلام و اعتقادات / عربی

al-išārāt wa-n-nuṣūṣ

چون برخی از مؤمنین در ارتداد و نفاق ائمه کفره امر بر ایشان مشتبه شده بود، مؤلف برخی از نصوص وارده از خاندان عصمت و نبوت را در این رساله مختصر گرد آورد. رساله با عناوين «الاشارة والنص» برگزار شده و از کتاب هایی چ_ون «کافی»،«احتجاج»، «المحاسن والجوامع» و جز آن نقل کرده

است.

قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 832/1

آغاز: الحمد لله الذى اصفطفانا من الامم من امة محمد المصطفی ومن المتمسكين بالتمسك بذرية وصيه على المرتضى و صلى الله عليهم صلاة دائمة لا تعد ولا تحصى وبعد فهذه نصوص مختصره فى ابطال ائمة الكفرة؛ انجام: فلما قضى الامر الى امير المؤم_نین عليه السلام سار اليه فكان معه حتى قدم العراق فلما اصیب امير المؤمنين عليه السلام صار الى خراسان منزلها و بث هناك الی ان مات رحمة الله قال حذيفة فالقائل الذى لو فقدنا محمداً ل_کان قوله تحت اقدامنا عمر و المجيب ابوبكر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشک_ی، 27گ، اندازه: 16×21سم [ف مخ: 1 -154]

«اشاراتيه » اشارتيه

الاشارة الى علم المنطق = الاشارة في المنطق = تعاليق المنطق / منطق / عربي

al-išāra ilā ‘ilm-il manṭiq = al-išāra fi-l manṭiq =

ta‘ālīq-ul manṭiq

ابن سینا، حسین بن عبد الله، 370؟ - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh (981 - 1038)

در تعریف منطق و فائده آن گرفته شده ازیکی از کتابه_ای وى.

آغاز: قال الشيخ صناعة المنطق تسدد الانسان نحو طريق الصواب في كل مطلوب و تعصمه الغلط

انجام: و اذا كان بنوعه أو عروضة بالحقيقة لا يحسب الشهرة واغلب الظن فكل ميسر لما خلق له. تمت تعاليق المنطق لابى على

[دنا 842/1؛ مجمع العلمی 248/3 ]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1190/9-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا 4849؛ بی کا، تا: قرن 7؛ مقابله شده در 697 ق؛ 3گ (31 پ- 33 ر) [ فیلم ها -ف: 1 - 576]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 359/7-عکسی

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا :[ف 2 - 24 ]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 371/7 عکسی و 437/7-عکسی

نسخه اصل: همان نسخه اصل بالا [ف: 2 - 24]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14576/24

آغاز: برابر؛ انجام: ثم اذا لم يمش كأن يكون لا بالضرورة فكان الأمر الضروى يزول و هذا محال

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: شرقی نخودی، 3گ (210 پ -212ر)، سطور چلیپا ،اندازه: 8×15/5سم [ف: 36 - 630]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5101/4

آغاز: برابر؛ انجام: ثم اذا لم يمش كأن يكون لا بالفرس .... و لا من الضرورى يزول و هذا محال

خط: نستعلیق، کا: محمد باقر بن محمد تقی (علامه مجلسی)، تا: 1057ق؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 5گ (17پ-21ر)، اندازه: 10× 17سم [ف: 13 - 304]

الاشارة الى ما فى شرح رسالة الدراية من الفوائد و المطالب / عربي

al-išāra ilā mā fi š.-i r.-id dirāya min-al fawa'id w-al

maṭālib

؟ دانش تبریزی، لطفعلی بن محمد کاظم، 1268 1350 قمری

dāneš-e tabrīzī, lotf-'alī ebn-e mohammad kāzem

(1852 - 1932)

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1554/11عکسی

نسخه اصل: کتابخانه فخرالدین نصیری امینی در تهران؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 3ص (87-89)، 17 سطر [عکسی ف: 4-481]

اشارة التدهين للتزيين على وجه اليقين / فقه / عربی

išārat-ut tadhīn li-t-tazyīn ‘alā wajh-il yaqīn

قاری هروی، علی بن سلطان محمد ، – 1014 قمری

رساله استدلالی مختصری است در بیان اثبات مسئله اشاره با انگشت سبابه در حالت تشهد نماز با استناد روايات مذهب اهل سنت ظاهراً مختصر «تزیین العبارة» وی می باشد.

ص: 602

مشهد؛رضوی؛ شماره نسخه: 22124

آغاز: بسمله. الحمد لله الذي دل على الخير و هدى و امر بما فیه صلاح الامر و عن ضده قد نهى و الصلوة والسلام على؛ انج_ام: فعليك بمتابعة السنة و الاقتداء برواية الائمة و ایاک و النظر خلف المخلف ... ختم لنا بالحسنى و بلغنا المقام الاسنى

خط: نسخ، کا: شیخ محمد امین صدیقی، تا: 1012ق، جا: اح_مد آباد؛ مصحح اهدایی: رهبری؛ فروردین 1374؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا با روکش مشمع با عطف و گوشه میشن قهوه ای، 4گ، 19سطر، اندازه: 12/5×23/5سم [اهدائی رهبری: 2اخبار ١ - ١٠٢]

اشارة السبق الى معرفة الحق فی اصول الدین و فروعه العبادية / فقه / عربي

išārat-us sabaq ilā ma‘rifat-il ḥaqq fī usūl-id dīn wa

furū‘-i-hi-l ‘ibādīya

حلبی، علی بن حسن، ق5 قمری

(halabī, ‘alī ebn-e hasan (- 11c)

این کتاب، در دو بخش اصول و فروع، به عنوان ارکان تکلیف عقلی (توحید ،عدل نبوت و امامت) و ارکان تکلیف شرعی (صلات، زکات، صوم، حج و جهاد) تنظیم شده است. این کتاب در مباحث اصول استدلالی و در مسایل شرعی فتوایی می باشد. نسخه ای از آن نزد فاضل هندی (1062-1137ق) بوده که در «کشف اللثام» به عنوان «اشارة» فراوان از آن نقل کرده است. شیخ اسدالله تستری (1186- 1237ق) در «مقابس الانوار» نقل کرده است. نسخه از این کتاب را که تاریخ کتابت آن 708ق بوده دیده و داشته است.

آغاز: بسمله. الحمد لله على ما عم من نعمه و خص من عوارف جوده و کرمه ... و بعد فقد اشرت الى تحرير ما يجب اعتق_اده عقلا و العمل به شرعا ... ان الذى يج_ب اعتقاده من الارکان الاربعة التى هى التوحيد و العدل و النبوة والامامة هو ما یعم تكليفه و لايسع جهله مما جملته كافية اهل الجمل دون النظار و اهل التفاصيل

انجام: و هذا ما قصدنا تحريره و ضبطه من مهم الاركان .. و نرجو من كرم الله سبحانه ان يجعل ما نحوناه و اثبتناه من ذلک خالصا لمرضاته و سبيلا الى توفير المثوبة والاجر فى جناته و عونا لكل من استعان به على طاعاته انه ولى من اعتصم به ول_جأ الیه و کافی من توكل في جميع اموره علیه. به توفیق نیل المستنيل و هو حسبى و نعم الوكيل. تم الكتاب بعون الله وتوفيقه.

چاپ: ضمن الجوامع الفقهية ،تهران سنگی، 1276ق، رحلی، 27ص؛ با تحقیق ابراهيم بهادری ،قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه 141

[الذریعه ٩٩:٢ روضات الجنات 129 و 516؛ دنا 842/1-843؛ مشار ع_ربی ص 59]

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2435

آغاز: و اذ تقدم الكلام فى اركان التكليف العقلى فنشير بعده الى اركان التكليف الشرعي و هي خمسة: الصلاة والزكاة والصوم و الحج و الجهاد

نسخه اصل: کتابخانه ای در نجف اشرف. از آغاز کتاب الطهارة تا پایان کتاب الصوم؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 8ص [عکسی ف: 7 - 42]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 9811

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابوالحسن بن عبدالکافی، تا: قرن 13؛ واقف: خان بابا مشار، اردیبهشت 1346؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی مزین به ترنج و سر ترنج، 19گ، 30 سطر، اندازه: 21×30سم [ف: 21/1 - 111]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 34401

آغاز: بسمله. و اذ قد تقدم الكلام في اركان التكليف العقلى فنشير بعده الى اركان التكليف الشرعى و هى خمسة الصلاة والزكاة و الصوم و الحج و الجهاد؛ انجام: او حمل او رضاع يخشى معهما على الولد او تفويت النية الى بعد الزوال او استعمال

از ابتدای تکلیف شرعی شروع شده و در اواسط «صوم» ناتمام مانده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ ضمیمه نسخه ش :19803؛ اهدایی رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تيماج مشکی ضربی مزین به ترنج و سرترنج، 11گ،24 سطر، اندازه: 14/7×21سم [اهدائی رهبر: 3-68] و [ف: 21/1 - 111]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20887

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: امیر خراسانی، تا: 1236ق؛ اهدایی: رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج مشکی یک لا، 32گ، 21 ،سطر اندازه: 14/5×21سم [اهدائی رهبر: 3 - 68]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1272

آغاز: و اذا تقدم الكلام فى اركان التكليف العقلى فنشير بعده؛ انجام: برابر

خط: نسخ ،متوسط، کا: محمد بن خضر، تا: 1246ق؛ کاغذ: آهار مهره، جلد: تیماج قرمز منگنه شده ترنج آب طلایی، 29 سطر، قطع: رحلی، اندازه: (15×35سم [ف: 4 - 64]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9528/2

آغاز: بسمله. و اذ قد تقدم الكلام فى اركان التكليف العقلى فينشر بعده الى اركان التكليف الشرعى و هى خمسة الصلوة و الزكوة و الصوم والحج و الجهاد؛ انجام: معهما على الولد او تفويت النية الى بعد الزوال

خط: نسخ، کا: احمد بن ملا محمد تقی ،تا: دوشنبه 8 صفر 1276ق، جلد: تیماج سرخ، 18گ (107پ-124پ)، 18 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 30 - 198]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9073/2

ص: 603

آغاز: بسمله و به نستعين و اذ تقدم الكلام فى اركان التكليف العقلى فنشير بعده الى اركان التكليف و هى خمسة الصلوة و الزكوة و الصوم والحج و الجهاد؛ انجام: او عطش مفرط يرجی زواله او حمل او رضع يخشى معهما على الولد و تفويت النية الی بعد الزوال.

خط: نسخ، كا: احمد بن شیخ حسن قفطان، بی تا ؛کاغذ: فرنگی فستقی آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سر ترنج چهار لچکی، 14گ (82پ-95ر)، 18 سطر (9×13/5) ، اندازه: 13/9×٢٠/٢سم [ف: ٢٩/٢ - ٧٠١]

8. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 659/2

بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [ف: 291]

9.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 920/9

آغاز : بسمله و اذ قد تقدم الكلام فى اركان التكليف العقلی فنشير بعده الى اركان التكليف الشرعى و هى خمسة؛ انجام: واما الكلام فى ركن الصوم فانه اما واجب فمطلق ... او حمل او رض_اع يخشى معهما على الولدا وتفويت النية الى بعد الزوال او استعمال.

در این نسخه بخش نخستین نیست و دنباله روزه و پس از آن را ندارد ؛خط: نسخ ،بی کا، بی تا [ف: 5 - 1776]

«اشارت عبدالله » اشارات الحسنيه فى معارف الحقة اليقينه

«الاشارة فى المنطق » الاشارة الى علم المنطق

الاشارة الكاملة فى النية / فقه / عربي

al-išārat-ul-kāmila fi-n-nīyya

رساله ای است کوتاه در بیان وسواس در نیت افعال شرعی و عبادات، دارای «مقدمه» یک «مقصد» و «خاتمه»: مقدمه در بطلان این طریقه سقیمه؛ مقصد در بیان ماهیت نیت و شرایط آن خاتمه در علاج این درد نسخه ای از این کتاب در فهرس_ت کتابخانه مدرسه سپهسالار آمده و با تردید به شیخ بهائی نسب داده شده است، لیکن در آثار شیخ بهائی چنین رساله ای یاقت نشد. مؤلف در این رساله از کتاب «ذکری» شهید اول محمد بن مكى عاملی (- 786 ق) و کتاب شرح «ارشاد الاذهان» علامه حلی (-726ق یاد کرده است.

آغاز: سبحان من خص نوع الانسان بقوى الاذهان ... اما بعد فان بعض من يجب اجابته و ينسب الى مساعدته من خواص الاخوان و افاضل الاعيان

انجام: و ایدنا بما ایدت به اولی الالباب انك اكرم الاكرمين و اجود الاجودین و صلواتک و سلامك على خاتم النبيين وآله الطاهرين تمت الاشارة و الحمد لله رب العالمين.

1.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12677/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ رکابه دار؛ 6 برگ مطالبی منق_ول از کتاب خصال علل الشرایع، کافی، تفسیر علی بن ابراهيم، روضة الواعظين و غیر آنها در آغاز، یک برگ شامل حدیثی در دفع ضرر جن در انجام؛ کاغذ: شرقی، 6گ (7- 12)، 21 سطر، اندازه: 6/5×18سم [ف: 32 - 192]

2.. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7539/7

آغاز و انجام: برابر

در فهرست آمده: شاید از شیخ بهائی باشد؛ بی کا،بی تا؛ کاغذ: سپاهانی سفید، جلد:مقوایی، 11گ( 133 ر -143ر)، 4 سطر، اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 3 - 136]

اشارة وبشارة = الكشف عن القراءات السبع = رسالة فى اختلاف القراآت و دفع شبهة التحريف / علوم قرآن / عربی

išārat-un wa bišārat-un = al-kašf 'an-il qirā'āt-is sab r.-un fi ixtilaf-il qirā❜āt wa daf'-i šubhat-it taḥrīf

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، 1049 - 1103 ؟ قمری

qāzī sa ́īd-e qomi, mohammad sa'īd ebn-e mohammad

(mofid (1640 - 1692)

تاریخ تأليف: شب جمعه 2 جمادی الثانی 1089ق

یکی از چند رساله ای است که مؤلف آنها را در یک مجموعه گرد آورده و در نظر داشته است تا چهل رساله تألیف کند و مجموعه را «اربعینیات» بنامد ولی آنچه اکنون از این رسائل در دست است فقط ده رساله است. رساله مورد گفتگو در تأویل قرائات سبعه و دفع شبهه تحریف از قرآن کریم به زبان فلسفه عرفان است و مصنف نظریه دقیق و ابتکاری در آن باره مبتنی بر چند مقدمه عرفانی ذیل عنوان «اشارة» و «بشاره» ذکر کرده است. در آن آمده است: «برایم این اندیشه حاصل گشت که اختلافات قراآت هفتگانه وهمچنین تفاوتی را که میان قرآن فعلی که در دسترس است و قرآنی که حضرت علی (علیه السّلام) آن را فراهم آورده از میان بردارم. شالوده آن را در میان نماز شام و خفتن شب جمعه دوشب گذشته در قم ریخته و در دو شب مانده از همان ماه به انجام رساند، سپس در یکم همان ماه سال 1098 در سپاهان آن را در این مجموعه گذارده است».

آغاز: الحمد الله لذى نجم القرآن و سبع ذلك التبيان فشيعه سبعة آلاف من ملائكة من الرحمن وصار ذا سبعة وجوه حسان... و بعد اعلموا يا اخوانى فى الدين و خلانى فى طلب اليقين اني كنت ليلة الجمعة المباركة ليلتين خلفا من شهر جمادى الآخرة بسنة تسع و ثمانين و الف من الهجرة بين صلاة المغرب و الاخرة بوطني قم المحروسة.

انجام: ترجم جبرئیل تشريفا له من الله تعالى الحديث و في ذلك كفاية لمن تدبر و دراية لمن استبصر. هذا آخر ما اردنا ایراده في تلك المقالة و الله ولى الهداية و اتق ذلك على يد مؤلفها العبد

ص: 604

المذنب العاصي... ثم ادرجتها في هذه المجموعة المس_ی بالاربعينيات

چاپ: الاربعینیات به تصحیح دکتر نجفقلی حبیبی چاپ شد و این رساله دومین رساله آن است.

[الذریعه 1: 436، 341:16، 42/11« رسالة في اختلاف القراء»؛ مقدمه اربعین چاپ تهران مصحح مرحوم علی آبادی؛ اعيان الشيعة 59/9؛ نقباء البشر 1/ 74؛ در «دنا» در دو جا آمده یکی تحت عنوان «اشارة و بشارة» 843/1 و دوم تح_ت عنوان «الكشف عن القرءات السبع» در جلد 636/8 که باید یکی شود؛ طبقات 309/12 «الكشف عن القرآأت السبع» به تفصيل]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4344/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، تا: جمعه 2 جمادی الثانی 1089ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج یک لا قهوه ای، 4گ (70-73)، 24 سطر (16×18/5) ، اندازه: 15/5×20سم [ ف : 12 - 52]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21618

آغاز: برابر؛ انجام: المذكوره لافتتاح عام ثمان و تسعين و الف باصبهان

خط: نستعلیق شکسته، کاتب = مؤلف، تا: 1098ق؛ اهدائی :رهبری، 1373؛ کاغذ: نخودی،جلد: تیماج 2گ، 43 س_طر [رایانه ]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 1030

آغاز: برابر؛ انجام: و لا يخاطب احد رسول الله بای لسان خاطبه الا وقع لسامعه بالعربية كل ذلك ... هذا ما اردنا ايراده. و انا الس_عید القمى و يويده ما ورد فى حسن صوت النبى انه لا يقدر عم_لی استماعه و يوصل جبرئيل الى سمع كل سامع بالطفه و ما ورد ان (ق) في اللوح اعظم من الجبال العظمية.

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد مومن بن محمد امین تبریزی،تا: 1091ق؛ در مجموعه ای است که خط های گوناگون در آن هس_ت و تاریخ یکی از آنها در برگ 158ب، رجب 1094 است، و برگ 200 نام نویسنده محمد مومن بن محمد امین تبریزی و تاریخ نوشتن 1091 تعیین شده؛ 3ص، سطرها چ_لیپا (13/5×19/5)، اندازه: 15×20/5سم [ف: 1 - 182]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5761/1

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد علی بن مظفر حسین،تا: 1197ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سبز، 3گ (1ر- 3پ)، 25 سطر، اندازه: 15/6×21/4سم [ف: 9 - 25]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3740/2

خط: نسخ ،کا: علی اصغر نجف آبادی، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی سبز، 13ص (26-38)، 15 سطر، قطع:رقعی، اندازه: 11/5×18سم [ف : 10 - 1723]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 971/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد حسن فانی پسر حاج عبدالرسول حسینی زنوزی، تا: صفر 1206ق، جا: دار السلطنه اصفهان؛ با نسخه به خط مؤلف مقابله شده ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی، 6گ (11پ- 16پ)، 18 سطر (7×11) اندازه: 11×15/5سم [ف: 6- 2127]

7. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3661/1

خط: شکسته نستعلیق، کا: کاظم بن عنایت الله، تا: پنج شنبه 18 ربیع الثاني 1220 ق ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 3گ (4ر-6پ)، 14 سطر (9×15) [ف: 12 - 2672]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1207/23

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق متوسط ،كا: لطفعلی لواسانی، تا: 1234ق؛ کاغذ: ترمه نازک، جلد: تیماج ،مشکی، 6 ص (181 - 186)، 12 سطر،قطع: وزیری، اندازه: 12×22/5سم [ف: 4 - 3]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13217/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: محمد بن علی اصغر قاینی، تا: ذیحجه 1254ق؛ مصحح،کاغذ: فرنگی آهار مهره، 4گ (52ر -55ر)، 23 سطر، اندازه: 9/5×15سم [ف: 33 - 411]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5081/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1267ق، جا: اصفهان؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 5گ (120 پ- 124پ) اندازه: 11×18سم [ف 13 - 274]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21258

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: احمد حسینی، تا: 1314ق؛ اهدایی: رهبری، 1373؛ کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج ضربی، 3ص، 21 سطر [رایانه ]

12. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 652/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد کاظم، تا: 1348ق؛ کاغذ: فرنگی سبز، جلد: مقوایی عطف میشن، ٧گ (4 ر - 10ر)، 18 سطر (9/5×15/5)، اندازه: 13×20سم [ف: 348]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 438/2- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا[ف: 2 - 25]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12390/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: ابوالقاسم حسینی لواسانی، تا: 1349ق؛ کاتب نسب خود را چنین نوشته است «ابوالقاسم بن محمد بن ابراهيم بن صادق بن ابى طالب الحسينى الرازى اللواسانی» و تولد وی 1300 و وفات او 1366 هجری قمری می باشد و بنا به گزارش اعیان الشيعة او در همدان می زیسته است؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج زرد، (7گ (79-85)، 18 سطر (10×15/5) اندازه:15/5×21/5سم

ص: 605

[ف: 31 - 327]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10031/9

آغاز: برابر انجام: فى كفايه لمن يدبر ... واهب العقل و لاحجى

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح، در برگ های آغازین نسخه یادداشت های پراکنده ای از جمله رباعیات خیام و باباطاهر، اشعار منسوب به حضرت علی (علیه السّلام) اشعاری از سعدی و دیگران و مطالبی عرفانی و فلسفی و در برگ آخر این شعر از آخوند ملا محمد طاهر آمده: «ای آنکه تو قصد کوی عرفان داری *** ازغیرخدا مجو درین ره یاری / در منصب عشقسربلندت سازد*** آنکس که به منصور دهد سرداری»، برخی نوشته ها به شیوه چلیپا ،جلد: تیماج قهوه ای، 8 ص ،(135-142)، اندازه: 10/5×14/5 سم [ف: 32 - 46]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5500/7

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج مقوایی ضربی قهوه ای، 4گ (111ر-114پ)، 23 س_طر، اندازه: 14/5×21سم [ف: 16 - 401]

16. تبریز؛ قاضی طباطبائی؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 2

بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 520]

17. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/9 خوئی

آغاز و انجام: برابر

تذکر: شماره فرعی نسخه با توجه به ص 261 فهرست اصلاح ش_د؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج بودن مقوا، 7 ص (168-174)، ق_طع: خشتی، اندازه: 15×21سم [ف: 7 - 14]

«اشارت نامه » رمز و ایماء

اشارتیه / ادبیات / فارسی

esararatiye

طغرای مشهدى، - 1100 قمری

)toqrā-ye mašhadī (- 1689)

منشه ای است خطاب به سرلشکر سپاه قطب شاه «یولچیخان هزيمت دستگاه» و این جز خمسه ضروریه و «اعلامیه» اوس_ت. که در هر دو جا از همین شخص بد گفته است.

آغاز: خطاب بسر لشکر قطب شاه یولچیخان هزیمت دستگاه... (مجلس)

[(در فهرستواره منزوی آغاز چنین آمده:) خطاب به سپهسالار عرصه خرمی کوز بهادر یولچی حان تبریزی چون رعایت مضمون تكلم الناس على قدر ]

انجام: حیز ستانیست در کف نامردی *** شه حیز و حشم حيز و سپاهش حیز است

[دنا 843/1؛ فهرستواره منزوی 2012/3]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3215/28

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ با سرلوح مجدول؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج تریاکی یک لا، 2 ص (282-283)، 32 سطر (9×27)،اندازه: 16×32/5سم [ف : 10 - 795]

الاشباه والنظائر / فقه / عربی

al-ašbah wa-n-nazā ir

ابن وکیل، محمد بن عمر، 665 - 716 قمری

(ebn-e vakīl, mohammad ebn-e ‘omar (1267 - 1317)

مؤلف قواعد کلی فقهی را با عناوین «قاعده» و «فایده» در مذهب شافعی بیان کرده و از بهترین کتاب های شافعیان است. مؤلف درباره نماز جمعه چنین می نویسد:«فصل: الجمعة هل هي صلاة على حالها أو ظهر مقصورة؟ قولان: الاصح الاول و عليه صور و منها لو عرض ما يمنع وقوعها جمعة من زحام او غيره فهل يتمها ظهراً و كذا اذا فات بعض شروطها ان قلنا هى ظهر مقصورة اتمها ظهراً كالمسافر اذا شرط قصره و ان قلنا مستقلة فو جهان الصحيح الاتمام ايضاً لكن هل تنقلت بنفسها ام لابد من قصد قلبها و جهان في النهاية رجح النووى عدم الاشتراط و اذا قلنا لا يتمها ظهراً فهل يبطل لم يبق نهاراً فيه الخلاف فمن يرى الظهر قبل الزوال و نظایره... هل يقصر من حيث توافق الصلاتين في العدد بناه بعضهم على هذا الاصل ان قلنا انها ظهر مقصورة فله العصر و الا فلا و الصحيح عند الاكثرين المنع مطلقاً.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7434

آغاز: بسمله قاعدة. اذا دار فعل النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بين أن يكون جبلياً و بين ان يكون شرعياً فهل تحمل على الجبلى لان الاصل عدم التشريع ؛ انجام: هو الاول و منها لو اعترفت العاقلة

از طهارت تا دیات؛ خط: نسخ کهن، بی کا، تا: قرن 8؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: نخودی ،آهاری ،جلد: تیماج مشکی، 146گ، مختلف السطر، اندازه: 16×24سم [ف: 21/1 - 113]

الاشباه والنظائر / فقه / عربی

al-ašbah wa-n-naṇā'ir

سبكی، عبدالوهاب بن علی، 727 - 771؟ قمری

(sobki, abd-ol-vahhab ebne ali (1327 - 1370)

کتابی مفصل در فقه استدلالی که مطابق مذهب شافعیه نگاشته شده است.

آغاز: بسمله رب زدنی علما الحمد لله الذى لا تطير له تعالى في ذاته ولا شبيه ولا ممائل فى صفاته، تعالى ان يشبه ذاته ذات او صفاته صفات، انفرد بذلك عن مخلوقاته واعجر البلغاء عن ادراك الاحاطة بجميل صفاته

انجام: قاعدة، قال الجرجانى كل من وطى امة بغير ملک يمين

ص: 606

عالما ... امه فولده منها رفيق الا فى مسئلة واحدة و ... على القول بان العرب لا يستر فنون قال مولفه على الله له... الله الحمد.

قزوین؛ امام صادق؛ شماره نسخه:420

آغاز و انجام: برابر

کامل؛ خط: نسخ عتيق، كا: محمد بن کا: محمد بن سلیمان بن محمد عثم_انی ،حنفی، تا: چهارشنبه 4 محرم 872ق، برای «اقضى القضاة شه_اب الدين شرف العلماء اوحد الفضلاء ابو العباس احمد الصوفی الشافعي خليفة الحاكم العزيز بالديار المصرية؛ واقف: حاجی محمد هاشم تاجر با تولیت حاجی عبدالوهاب قزوینی، ذیقعده 1231ق؛ تملک: قاسم بن عبدالرحيم العلوانی؛ جلد: گالینگور آبی، 310گ، 27 سطر [ف: 1 - 32]

الاشباه والنظائر / فقه / عربی

al-ašbāh wa-n-naẓā’ir

مالکی، عبدی بن محمد

mālekī, ‘abdī ebn-e mohammad

در مسائلی که در جهتی با یکدیگر شباهت دارند، بر اساس فقه اهل سنت، با نقل بسیاری از اقوال با عنوان «قیل»، مختصر و بدون ذكر أدله آن مسائل.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4267/1

آغاز: باب فی مسائل الغرر ، هبة الغرر جائزة ورهن الغرر جائز کله عند ابن القاسم؛ انجام: و كذلك التأجيل في الخصومة فى الدور و الارضين الخول من غير هاد.

گویا قطعه ای از کتاب باشد که به مسائل غرر شروع شده و به احکام دین ختم می شود؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 888ق؛ جا: مدینه؛ مصحح، جلد: مقوایی عطف تیماج فرسوده، 41گ (1پ-41ر) ،اندازه: 13×18سم[ف: 11 - 269]

الاشباه والنظائر الفقهية على مذهب الحنفية = الاشباه والنظائر فى الفروع / فقه / عربي

al-ašbāh wa-n naẓā’ir-il fiqhīyya ‘alā maḏhab-il

ḥanafīyya = al-ašbāh wa-n-naẓā’ir fi-l-furū‘

ابن نجیم، زین الدین بن ابراهیم، - 970 قمری

(ebn-e nojaym, zeyn-od-dīn ebn-e ebrāhīm (- 1563)

تاریخ تأليف: 27 جمادی الثانی 969ق (در مدت شش ماه)

کتابی معروف نزد حنفیان در قواعد کلی فقهی در هفت «نوع»: 1. قواعدی که برای مجتهد لازم است (قواعد اصول فقه)؛ 2. ضوابط؛ 3 .فن جمع و فرق؛ 4. فن الغاز ؛ 5. فن حيل؛ 6. اشبا نظائر؛ 7. فن حکایات. آن را پس از «الفوائد الزينية في فقه الحنفية» نوشته است. نام منابع مورد استفاده مؤلف در مقدمه کتاب آمده است.

آغاز: الحمد لله على ما انعم وصلى الله على سيدنا محمد وسلم وبعد فان الفقه اشرف العلوم قدرا و أعظمها اجرا.

انجام: حتى جعلوه على رأس شجرتين فتقطع نصفين رحمه الله وهذا آخر ما اردنا من كتاب الاشباه والنظاير في الفقه على مذهب ... ابي حنيفه النعمان بن ثابت الكوفى ... لم اطلع له على نظير في كتب اصحابنا رحمهم الله تعالى تم.

چاپ: به دفعات در هند، مصر و سوریه چاپ شده است که از آن جمله است چاپ محمد مطیع حافظ به سال 1403ق/1983م در دمشق؛ القاهرة 1968م، بعناية عبد العزيز الوكيل؛ نخستین بار در شهر کلکته - هند، سنگی، 1241ق

[دنا 843/1 (17 نسخه)؛ کشف الظنون 98/1؛ ريحانة الأدب 98/1؛ معجم المطبوعات 265/1؛ معجم المؤلفين ،192/4؛ ذخائر التراث العربي الاسلامي 1/ 260؛ برو کلمن ذیل 2: 425؛ الاوقاف العامة بغداد 379/1 و 380/1 و 381/1 و 382/1؛ الاوقاف العامة موصل 67/4 و 68/4؛ المعجم الشامل للتراث العربي المطبوع: 227/5]

شرح و حواشی:

١- غمز عيون البصائر على محاسن الأشباه والنظائر؛حموی، احمد بن محمد (-1098)

2- تنوير الاذهان و الضمائر فى شرح الاشباه والنظائر؛ جلب مصلح الدين، مصطفى بن خير الدين (-12)

1 .قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 704

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه فاضل خوانساری-خوانسار 37 [ در فهرست خوانسار ذیل این شماره «الفوائد الزينية فى فقه الحنفية» معرفی شده و معلوم نیست هر دو کتاب است یا یکی]؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 9 ذیحجه ،981 ق ،مصحح، دارای نشان بلاغ، در برگ اول نام کتاب و شرحی درباره آن از محمد خوانساری آمده؛ 546ص [ عکسی ف: 2 - 341]

2. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 201

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛در برگ 193 «المسئلة الخاصة فى الوكالة» از ابن نجیم و در 194 شرحی در بیان «ما يسقط من الحقوق بالاسقاط و مالا يسقط» دیده می شود؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 197گ، 23 سطر (8×15) اندازه: 14×20سم [ف: 455]

3.قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 6430

آغاز و انجام : برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول؛ تملک: ریحان بن جعفر الموسوى، داود بن اسدالله؛ جلد: تیماج قهوه ای، 154گ، 23 سطر ،اندازه: 12/5×19/5سم [ف : 17 - 40]

4. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه : 1807-10/117

آغاز: بسمله الحمد الله اولاً وآخراً والصلوة والسلام على من كملت محاسنه ظاهراً وباطناً وبعد فهذا هو الفن الرابع ومن الاشباه والنظاير وهو فن الالغاز جمع لغز قال في الصحاح الغز في كلامه اذا عمى

ص: 607

... كتاب الطهارة ما افضل المياه فقل ما نبع من اصابعه عليه الص_لوة والسلام اى حوض صغیر؛ انجام: برابر

نوع چهارم: الغاز تا آخر نوع هفتم: مکاتبات شيوخ؛ خط نس_خ، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح؛ جلد: گالینگور ،مشکی، 15گ، 21 سطر، اندازه: 15/5×21سم [ف: 1 - 369]

5.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 170 - 1/170

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: درویش بن یحیی بن شاهین، تا: 28 شع_بان 1009ق؛ در برگ اول سرلوح مزدوج با کتیبه با زمینه مذه_ب؛ مجدول مشکی ومذهب، دارای علامات بلاغ و تصحیح با عبارت: «بلغ مقابلة وتصحيحاً على نسخه نقلت من خط المصنف»؛ تملک: عثمان بن احمد مغنیسی مدرس در مدرسه احسانیه محله الياس صغير 1294؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت با ترنج سر با نقش گل و بوته، مجدول گرهی، 236گ، 21سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 1 - 368]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8859

خط: نستعلیق، کا: عبد الله عمر، تا: محرم 1010ق؛ مجدول؛كاغذ:سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 9گ، 25 سطر(6×15)، قطع: ربعی، اندازه: 11×20سم [ف: 17 - 237]

7. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13825/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 27رجب 1040ق؛ مصحح ، محشی با نشان های «علی چلبی»، «زیرک زاده»؛ «طاش کبری زاده»، «س_نبل زاده»، «محمد رحمه الله»، «شرح»، «منه»( به نقل از خود مولف)، «تنویر الاذهان»، «حموی»، «البزازیه»، «قاموس»، «مغرب»، «الش_یخ على المقدسی» و ... دارد، در پشت برگ پایانی چند مسئله شرعی به ترکی (با گویش عثمانی) آمده که در زیر آن امضای «حرره الفقير حسن المفتى ب ...»مشهود می باشد ؛کاغذ: فرنگی، ج_لد: مقوایی با روکش کاغذ بنفش، مغزی تیماج قهوه ای عطف پارچه، 196گ( 7پ- 202ر)، ابعاد متن: 14/5×7/5 ، اندازه: 13/5×19/5سم [ف: 35 - 107]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2236

آغاز: برابر؛ انجام: الا اذا كان عبد بين مسلم و نصرانی فشهد نصرانیان علیهما (ادامه اش در نسخه بعد)

جلد 1؛ خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه 18 صفر 1060ق؛ واقف: مرتض_ی قلی خان، سال 1340؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 180 گ، 23 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 21/1 - 112]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 2237

آغاز: عليهما بالعتق فانها تقبل فى حق النصراني فقط كما العتاق منها؛ انجام:برابر

جلد 2، این نسخه که ادامه نسخه 2236 است از اواسط قض_اء شروع و به کتاب عتاق ختم شده و پس از آن حکایات و مراسلات و وصیت ابویوسف از علمای حنفی است؛ خط: نس_خ، بی کا، تا: 18 صفر 1060ق ؛واقف: مرتضی قلی خان، 1340؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 178گ، 23 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 21/1 - 112]

10. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1509

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 7 شوال 1075ق؛ مجدول به لاجورد قبل ازکتاب فهرست قواعد و موضوعات؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 207گ، 23 سطر، اندازه: 12×21سم [ف: 4 - 312]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8014/2

انجام: وقع الفراغ من تحريره فى سنه 1112 فى شهر شوال المعظم نصف الأول في يد ابی بکر و نصفه الثاني في يد عثمان صانهما الله شان شانهما و عن البلبال ما بالهما.

خط: نسخ، کا: نیمی از کتاب به خط ابوبکر و نیم دیگر به خط عثمان، تا: نیمه اول شوال 1112ق؛ نسخه کمی مانده به رمضان 1114 هجری مقابله، تصحیح و اصلاح شده است (احتمالا به دست یکی از دو کاتب قبلی)، رکابه دار، محشی بدین شرح است: «مقدسي / على المقدسی، علی چلبی، یحیی افندی، اسمعیل افندی (از رمز «ا س م» هم باید منظور همو باشد). برهانی، ابن ملک شرح منار، چوی زاده، مصطفی چلبی، زیرک زاده رحمة الله علیه و این کتاب ها:الصحيفه، ترجمان صحاح / صحاح، حيوة الحيوان، شرح تحفة الملوك، الكفاية،خزانة، بحر رائق، درر غرر، يتيمة الدهر، خانية و شرح الاشباه»، در صفحه بعد از عنوان یادداشت هایی فقهی به خطی شبیه خط حواشی دیده می شود، در یک مورد خود کاتب نوشته که در 1105 هجری آغاز به کتابت کرده است؛ جلد: لبه دار مقوایی با روکش تیماج به رنگ قرمز سوخته، 239گ، 21سطر، اندازه: 14/5×21سم [ف: 27/1 - 38]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8003/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ ترکستانی، کا: عثمان بن احمد بن محمد المؤذن، تا: شنبه 14 شعبان 1118ق؛ از روی نسخه ای به خط على بن عباس به تاریخ 997ق، دارای رکابه، دارای سرلوح ساده، مجدول، ،مصحح، در صفحه عنوان یادداشتی فقهی درباره بیع به نقل از «كتاب التجارة الحسنية» از مرحوم آقا باقر بهبهانی و در پشت برگ پایانی 10 بیت ترکی با عنوان نظم عجیب» آمده؛ 210گ(6پ-215ر)، 21سطر، اندازه: 16×21/5سم [ف: 27/1 - 12]

13. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7911

خط: نسخ، كا: عبد الله بن ایوب ،تا: دوشنبه 26 جمادی الاول 1128ق، جا: خر پرت؛ تملک: حاج ابراهیم آغا ابن بیوک محمد آغا مدعو به جوته لی زاده به تاریخ 1246 در خر پرت با مهر «صاحب الوقف الحاج ابراهيم آغا جوته لی زاده» (دایره)، «عبده ابراهیم»، حافظ احمد مدرس با مهر «عبده احمد حافظ» (دایره)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 227گ، مختلف السطر، اندازه: 16/5×22سم [ف: 20 – 241]

ص: 608

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11933/1

آغاز: برابر؛ انجام: لأنك اذا واظب عليه و دمت لعلهم يتبعونک فيكون قمع للدين فاذا.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، مح_شی با نشان «12س»، «شرح» و ...، مجدول؛ کاغذ: فرنگی، 327گ(327-1) 17 سطر، اندازه: 10×19سم [ف: 30 - 227]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8071/2

خط: نستعلیق تحریری، کا: خداداد ابوالحسینی، تا: احتمالاً ق_رن 13؛دارای رکابه، مصحح؛ روی برگ 2، یادداشت تملک یکی از «محمود الطباطبائی» با تاریخ 1260 و اندی، یادداشت صفحه ق_بلی (پشت برگ اول) کتاب نیز گویا از هموست که می نویسد: «این کتاب از جمله بیست و دو مجلدی است که به مبایعه شرعی از وکیل زوجه مرحوم ملا حسن... ایلاقی، در عصر پنج ش_نبه نوزدهم ربیع الثانی 1265 تحویل گرفته است و فهرست آنها را می آورد .قبل از فهرست کتاب ها مطلبی درباره نحوه تقسیم آنها و قیمتشان آمده؛ جلد: مقوایی با روکش تیماج قهوه ای ساده، 209گ (17-215ر)،17سطر،اندازه: 15/5×21/5سم [ف:1/ 27- 125]

16. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 486

آغاز: برابر؛ انجام: عن نفسه و عن صاحبه ثم اوى الثاني عن و عن صاحبه فانه يضمن مطلقاً

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج لاجوردی، 432ص،13 سطر (10×18)، اندازه: 20×27سم [ف: 2 - 96]

17. اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه 750

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ در چهار برگ آغازین اشعاری عربی از مجنون عامری؛ مهر: «عبده الراجی محمد بن عبدالجواد» (بیضی) ،«یعقوب بن سعيدالموسوی» (دایره)؛ اهدایی: سید علی نجف آبادی؛ جلد: تیماج قرمز، 174گ، 20 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 3 - 561]

18. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8804

خط: نسخ، کا: مصطفى بن حسن حدادزاده، تا: 28 ذیقع_ده 1215ق؛ جلد: تیماج مشکی ،ضربی 226گ، 21 سطر، اندازه: 15/5×20/5سم [ف : 23 - 5]

19. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25114

آغاز: قال بعض الافاضل تخصيص الشيء بالذكر؛ انجام: ادعی عليه نكاحا فانكر النكاح

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ تملک: مح_مد رفيع الموسوى [رایانه]

«الاشباه والنظائر فى الفروع » الاشباه والنظائر الفقهية ع_مذهب الحنفية

«الاشباه والنظائر في القرآن الكريم » الوجوه و النظائر

الاشباه والنظائر فى النحو / نحو / عربي

al-asbah wa-n-naza'ir fi-n-nahw

سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، 849 - 911 قمری

(soyūtī, 'abd-or-rahman ebn-e abī-bakr (1446 - 1506)

کتاب جامع و مفصلی در ادب مشتمل بر هفت «فن» و هر فن مستقل و دارای خطبه و اسم که مجموعه آن «الاشباه والنظائر» نامیده شده است. با این عناوین: ١. المصاعة العلية فى القواعد النحويه؛ 2. تدريب اولى الطلب فى ضوابط كلام العرب؛ ٣. سلسلة الذهب فى البنا من كلام العرب .4. اللع و البرق في الجمع و الفرق ؛ 5 .الطراز فى الالغاز؛ 6. المناظرات و المطارحات؛ 7. التبر الذائب فى الافراد و الغرائب مؤلف بیان می کند که این کتاب شبیه کتاب قاضی تاج الدین در فقه است و ابتدای آن نیز شبیه قواعد زرکشی است از این حیث که قواعد آن مرتب بر حروف معجم است.

آغاز: سبحان المتنزه عن الأشباه والنظائر، و الحمد لله المتفضل بغفران الكبائر و الصغائر ... أما بعد: فان فنون العربية على اختلاف أنواعها هى أول فنونى، و مبتدأ الأخبار التي كان في أحاديثها سمری و شجونی، طالما سهرت في تتبع شواردها عيوني...و كان مما سودت من ذلك كتاب ظريف لم أسبق الى مثله،... ضمنته القواعد النحوية ذوات الأشباه والنظائر ... فحبسته بضعة عشر سنة و حرم منه الكاتبون و المطالعون ... ثم قدر الله انى أصبت بفقده ... فاستخرت الله في إعادة تأليفه ثانياً

چاپ: حید آباد، 1316 و 1317ق؛ ،بیروت، محقق عبدالعال سالم، مؤسسة الرسالة، 1406ق.

[دنا 844/1 (12 نسخه)؛ کشف الظنون 1/ 100؛ مدرسه فیضیه 14/1؛مجمع العلمى 1/ 129]

شرح و حواشی:

١ - الاشباه والنظائر النحوية (مختصر) ؛ طبسی، محمود بن غلام علی (- 12)

٢- الاشباه والنظائر (منتخب)

1.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1123

آغاز: برابر؛ انجام: حتى كملت الاشباه والنظاير النحويه.

خط: نسخ، بی کا، تا: محتملاً قرن 10؛ با دو سرلوح بنفش و زر، مجدول، در پایان نسخه آمده:« قال كاتب اصله نقلت هذه النسخة المباركة من نسخة بخط مؤلفها و هي نسخة الشيخ الامام العالم العلامة الحبر النحرير الفهامه فرید دهره و وحید عصره ابی الحسن على القدس الحنفى المقيم بالاشرفيه... الحمد لله وحده»؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج حنایی ،مقوایی ،278گ، 33 سطر (11×21)، اندازه: 17/5×27/5سم [ف: 9 - 116]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24834

آغاز: بسمله حمدله الذيكملت محاسنه باطنا؛ انجام: زید مسافر يوم الخميس صخوة وسرت راكبا

خط: مختلف، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام [رایانه]

ص: 609

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10300

آغاز: الشيخ، الرابع المطارحات و هي مسائل عويصة يقصد بها تفتيح الاذهان، الخامس المغالطات

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ در پایان نسخه کرم الله بن عطاء الله حسینی جزائری شیرازی می نویسدکه نسخه را در مدرسه منصوریه شیرازی نوشته و شخصی کاتب را در ادع_ای نوشتن تکذیب کرده و گمان می رود که وی دستور نوشتن نس_خه را داده است؛ تملک: شرف الدین محمد مکی بن محمد بن شمس الدين بن حسن (نوه شهید اول) به تاریخ 1161 با مهر «محمد مكى العاملي من ولد الشريف ابی عبدالله الشهيد» (مرب_ع) ؛جلد: دو رو تیماج رو قرمز پشت و عطف قهوه ای، 306گ، 25سطر ،اندازه: 18×26سم [ف: 26 - 240]

4.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11464

آغاز: برابر؛ انجام: او موصوله او زائده فهى طارثه عليه لفظا و يوجب جر غير المنصرف حتما.

خط: نسخ مغربی، کا: عبدالله بن علی بن ابى الحسن على بديری بن علی شبریسی صاوی، تا: قرن 11؛ مجدول قرمز ؛جلد: تیماج قهوه ای، 311گ، 33 سطر، اندازه: 20×30سم [ف: 33/2 - 140]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 903 ط

آغاز: برابر؛ انجام: لم يجعلوها منفردة فى الوزن تم الفن الرابع... و هو آخر النصف الأول ... يتلوه الفن الخامس الطراز فى الالغاز

خط: نسخ ترکی، بی کا، تا: قرن 12؛ مهر: «ارجوا حسن الختام من الجلى عبد السميع بن محمد على» (مربع)، «عبد فقیر عفی عنه بمبئی 1199»؛ کاغذ: ترکی فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 301 گ، 21 سطر [ف: 24/2 - 64]

6. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 708

آغاز: بسمله قال المصنف وهذا الكتاب مشتمل على سبعة فنون الاول فن القواعد و الاصول التي يرد اليها الجزئيات و الفروع و هو مرتب على حروف المعجم و هو معظهم الكتاب؛ انجام:ان الاعلام كثرة الاستعمال و يكثر فيها الاشتراك فرفعة الحكاية توهم ان

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛مصحح؛ 100گ، 18 سطر، اندازه: 17×26سم [طبسی مخ: 1 - 43]

7. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 23704

خط: نستعلیق، بی کا، تا: غره ربیع الاول 1104ق، جا مکه؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی؛ 300گ، 17 س_طر (7×13/5)، اندازه: 15×20/5سم [ف: 3 - 974]

8. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 875

آغاز: بسمله قال المصنف و هذا الكتاب مشتمل على سبعة فنون الاول فى القواعد و الاصول التى ؛ انجام: فى قوله تعالی یا ابت اراد یا ابتا فحذف الألف. تم منتخب الفن الأول المسمى بالمصاعد العلية فى القواعد النحوية من الفنون السبعة من كتاب الاشباه و النظائرالمصاعد العلية فى القواعد النحوية، جزء اول بلکه گزینه ای از جزء اول؛ خط: نسخ، کا: محمدهادی بن ملا محمد زمان گلپایگانی، تا: ذیقعده 1115ق؛ مهر: «محمد تقی بن علینقی» (بیضی)، «محمد باقر بن محمدتقى الموسوی» (بیضی) در زیر این مهر یادداشتی با خط مغایر آمده «خاتم مبارک حضرت حاج محمد باقر حجة الاسلام معروف در آفاق است اعلی الله مقامه»؛ جلد: تيماج سبز لایه ای، 69گ، 12 سطر (6×12)، اندازه: 12×19سم [ف: 3 - 1180]

9.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9570

آغاز: برابر؛ انجام: انما یراد به استمرار ما ذكر قبله من الحكم فلهذا قال صاحب الصحاح وهلم جرا

خط: نسخ زیبا ،کا: محمد بن موسی رضا موذن صباغ تهرانی، تا: جمادی الثانی 1234ق؛ محشی به امضای«فتحعلی زنده»، رکابه دار؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و لچکی ها، 161گ، 31 سطر، اندازه: 21×30سم [ف: 30 - 228]

10 . قم؛ فیضیه ؛شماره نسخه 291

خط: نسخ، بی کا، تا: 1282ق، 225گ، 26 سطر، اندازه: 21×34سم [ف: 1 - 14]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 882 ط

آغاز: برابر؛ انجام: و لو قلت هذا البسر اطيب منه عنب لاتضحت المسألة و انكشف معناها قال المؤلف و الله اعلم آخر (كذا) الجزء علقه مؤلفه عبدالرحمن بن ابى بكر السيوطي الشافعي.

خط: نسخ، کا: محمد رحیم حسینی قزوینی، تا: ذیقعده 1286ق؛جلد: تیماج نیلی، 208گ، 27 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 20×34/5سم [ف: 24/2 - 57]

12. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3921

آغاز: فحذفوا احدها لثقل الجمع بين ثلاث ياءات و المحذوفة الاولى لان الثانية للتصغير فلا تحذف؛ انجام: ولو قلت هذا اليسر اطيب منه عنب لاتضحت المسئلة وانكشف معناها.

آغاز نسخه از اوائل «مبحث اجتماع الامثال مکروه» از فن نخست است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 یا اوایل قرن 12؛ افتادگی: آغاز( درست سی صفحه ابتدای جلد اول مطبوع)؛ واقف: حاج قائم مقام، بهمن 1316؛ کاغذ: حنایی آهاردار، جلد: تیماج زرشکی ،489گ، 23 سطر (10/7×20)، اندازه: 18/5×30سم [ف : 12 - 5]

13. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24833

آغازک برابر؛ انجام: ناظمها ابابه الله الجنة ونعيمها امين. (كذا)

خط: نسخ، بی کا، بی تا [رایانه]

14. بشرویه؛ امیرالمؤمنین؛ شماره نسخه: 106/3

آغاز: زید اخبرني عن معرف في حكم التنكير و مونث في حكم التذكير الاول مثلك او برجل مثلک؛ انجام: والافعال كلها متعدية اليه سواء كان يتعدى الفاعل أو لم يتعد نحو ضربت زيدا ضربا و قام زید قیاما و لیس کذلک

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج ،مشکی،

ص: 610

44گ (106ر-149پ)، 17 سطر، اندازه: 12×17سم [ف مخ]

الاشباه والنظائر (مختصر) / نحو / عربی

(al-ašbāh wa-n naẓā’ir (muxtaṣar)

طبسی، محمود بن غلام علی، ق 12 قمری

(tabasī, mahmūd ebn-e qolām ‘alī (- 18c)

وابسته به: الاشباه والنظائر فى النحو ؛ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بكر (849-911)

مختصر كتاب «الاشباه والنظائر النحوية» جلال الدين سيوطی است که مکررات و زواید حذف و بحث های مفید را انتخا کرده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7115/1

آغاز: قال المصنف و هذا الكتاب مشتمل على سبعة فنون الآول فن القواعد ولاصول التى ترد اليها الجزئيات؛ انجام: قلت لا لأن علم الله فيهم خيراً محال فيجوز أن يستلزم شيئاً و نقيضه لأن المحال لا يستبعد أن يستلزم المحال، و الله أعلم

خط: نستعليق كاتب = مؤلف، تا: اواسط ذیقعده 1068ق، برای میرزا نصیرالدین محمد؛جلد: تیماج مشکی، 121گ (3پ- 123 پ)، 18 سطر، اندازه:14/5×19/5سم [ف: 18 - 268]

الاشباه والنظائر (منتخب) / نحو / عربی

(al-ašbāh wa-n naẓā’ir (mn.)

وابسته به: الاشباه والنظائر فى النحو ؛ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بكر (849-911)

منتخبی است از کتاب «الاشباه والنظائر فى النحو» جلال الدین عبد الرحمن سیوطی. اصل کتاب در هفت مقصد بوده که در منتخب نیز همان ترتیب رعایت شده است. در نسخه شم_اره 14079 مجلس به بهاء الدين محمد بن محمد باقر اصفهانی (1080 - 1140ق) نسبت داده شده است ولی آقای بشری در ذیل نسخه 8086 مجلس مرقوم داشته اند: «در فهرست مجلس نسخه ای به شماره 14079 معرفی شده که نسخه دیگری از هم_ین انتخاب است. در فهرست مزبور، گزینشگر با قید تردید، ب_هاء الدین محمد بن محمد باقر مختاری اصفهانی ( -حدود 1140ق) معرفی شده است. نسخه 14079 را با این نسخه مقایسه کردم.هر دو یک گزینش واحد هستند از کتاب مفصل «الاشباه والنظائر الفقهية فى النحو» اثر سیوطی. اما از آنجا که نسخه ما در 1088ق کتابت شده این گزینش نمیتواند از دانشمند مذکور – که 1080 ق تولد یافته - باشد. اگر چه تراجم نگاران شیعه برای ب_هاء الدين محمد بن محمد باقر حسینی مختاری نائینی حاشیه ای بر کتاب سیوطی ذکر کرده اند (الذریعه21/ 6) ولی کتاب پی_ش روی ما به هیچ وجه حاشیه کتاب سیوطی نیست بلکه انتخابی از آن است چنانکه بارها در پایان فنون هفت گانه کتاب بدان تصریح شده است. پس از اتمام هفت فن کتاب، دو برگشت را شاهد هستیم که گزینشگر مجدداً از فن های قبلی مطالبی را آورده ست شامل این عناوین: مسئلة اعتراض الشرط على الشرط للشيخ جمال الدين ابن هشام ،(95ر-99ر)، من الفن الأول ايضا من كتاب الاشباه والنظائر للسيوطى. اذا اجتمع مثلان و حذف احدهما ... (99ر - 113ر). گفتنی است نسخه 14079 به خط بهاء الدین محمد مختاری و دارای مهر وی در برگ عنوان است که از این نظر شایسته توجه بسیار است».

آغاز: قال المصنف و هذا الكتاب مشتمل على سبعة فنون الأول فن القواعد و الاصول التى ترد اليها الجزئيات و الفروع و هو مرتب على حروف المعجم

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8086

آغاز: برابر؛ انجام: قال ابن الجناز فان قلت فما بالهم اختلفوا في اعادة ياء المنقوص و اتفقوا على اعادة الف المقصور، قلت الفرق بينهما خفة الالف و ثقل الياء [رقم:] تم الكتاب بعون الملك الوهاب على يد اقل الخليفة بل اللاشى فى الحقيقة فى شهر صفر سنه 1088، ابن محمد مهدى المشهدى، محمد باقر عفى عنهما.تمت. م.

خط: نسخ خوش، كا: محمد باقر بن محمد مهدی مشهدی،تا: صفر 1088ق؛ ركابه دار؛ تملك: «هذا ما انعم الله تعالى على مالکه»، مدرس رضوی «متاعی چند دادم جان خریدم / بحمدالله عجب ارزان خریدم» با امضای مدرس رضوی (البته شاید یادداشت با نام وی ربطی نداشته باشد و از دیگری باشد)؛ جلد: مقوایی با روکش تیماج یشمی، 113گ، 20 سطر، اندازه: 11/9×23/9سم [ف: 27/18 - 159]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14079/1

آغاز: برابر؛ انجام: و عند ابن مالک ان المعنى ان اعطيتك واعدا لک سایلا ایای فعبدى حر فواعدا حال من فاعل اعطيتك ... و هذا مقتضى قوله فى الشرطين و هذا ايضا ضعيف.

در فهرست با تردید به بهاء الدين محمد بن محمد باقر مختاری اصفهانی نسبت داده شده؛ خط: نسخ، کا: محمد بن محمد باقر مختاری اصفهانی، تا: 1108ق؛ مهر: «بهاء الدين محمد الحسينى 1108»؛ جلد: تیماج قهوه ای، 175گ (2پ-176پ)، 17 سطر، اندازه: 12×18/5سم [ف: 38 - 101]

«اشتباهات » لمپريز

الاشتراط (رساله) / اصول فقه / عربی

(al-ištirāṭ (r.)

مشهد؛ مدرسه باقریه ؛شماره نسخه: 317/3

فرغ منها الأربعاء 26 ذى الحجة سنة 1259ق، جا: نجف؛ خط:

ص: 611

نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، اندازه: 15×21سم [ترثنا: س 6ش 4 - 97]

اشتراط صحة الصوم الواجب بالغسل من الجنابة / فقه / عربی

štirāṭ-u ṣiḥḥat-iṣ ṣawm-il wājib bi-l-ġusl min-al

janāba

حسینی ،کرکی حسین بن حیدر - 1041 قمری

(hoseynī karakī, hoseyn ben heydar (- 1632)

تاریخ تأليف: 25 رمضان 1025.

مؤلف می گوید چون برای بسیاری از مردم امروزه اشتباه و ش_ک و شبهه رخ می دهد که شرط صحت روزه ای که روزه گیرش غسل جنابت به گردن دارد چیست لذا بنا به فتوای خود به شرح این مسأله می پردازد.

[دنا 844/1؛ ریحانة الادب 449:3]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4865

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى فضل شهر رمضان على سائر الشهور... و بعد فلما حصل الاشتباه و التشكيك في هذه الايام لكثير من الناس في اشتراط صحة الصوم الواجب بالغسل من الجنابة؛ انج_ام: و فرغ من تأليفه افقر عبدالله ... الحسين بن حيدر الحسيني الكرکی .. فى اول العشر الثانى من شهر رمضان من شهور سنة الف و خمس و عشرين هجرية.

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، تا: محتملاً قرن 11؛ كاغذ:اصفهانی، جلد: مقوایی آبی عطف تیماج قهوه ای، 14گ، 14 س_طر (7/5×13/5)، اندازه: 12/5×19سم [ف 13 - 302]

«الاشتراك » المشترك

الاشتراک / اصول فقه / عربی

al-ištirāk

حجت کوه کمری، محمد بن علی، 1310 - 1372 قمری

(1953-hojjat-e kūh-kamarī, mohammad ebn-e ‘alī (1893 -

رساله ای استدلالی مشتمل بر چند «مقام)»، در اشتراک در لغت عربی و پاسخ به ادله آنان که وقوع آن را انکار کرده اند.

آغاز: الحمد لله رب العالمين .... مبحث في تحقيق الاشتراك و الكلام فيه يقع في مقامات

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه:5468/5

آغاز: الحمد لله رب العالمين ... مبحث فى تحقيق الاشتراك و الكلام فيه يقع فى مقامات؛ انجام: و أما قوله ألا ترى أنه لا يجوز

خط: نستعلیق، کاتب = مؤلف، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 15گ (100 پ- 114پ)، اندازه: 17/5×22سم [ف: 14 - 253]

اشتراک اسم العجوز منظومه) / شعر / عربی

(ištirāk-u ism-il-'ajūz (mnz.)

ابن مناصف، محمد بن عیسی، 563 - 620 قمری

(ebn-e manāsef, mohammad ebn-e ‘īsā (1168 - 1224)

قصیده ای است که در آن کلمه «عجوز» در 66 معنی به اشتراک لفظی به کار رفته است. در بالای منظومه این یادداشت دیده می شود «للعلامه جمال الدين ... الازدى فقال في نظم اشتراک فى اسم العجوز ثمشرحه نحو عشرين اديبا بعده لبلاغتها و حسن الفاظها... و جعلها مشترکه ستة بین و ستين معنا ذكر معانيها الشيخ اثير الدين ابى حيان النحوی» معنی های عجوز در زیر آن به فارسی و عربی یاد شده است.

آغاز: الاتب عن معاطاة العجوز (جمر )*** و نهنه عن مواطاة العجوز (مسنه - پیر )/ و لا تركب عجوزا في عجوز *** و لاروعا و لا تك بالعجوز

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1045/18-ط

آغاز: برابر؛ انجام: سالت الله يبقى لى عجوزا *** و يكفينى بتاريخ العجوز

کا: سید محمد بن صادق طباطبائی (سنگلجی)، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز، 4 ص( 43-46)، قطع: رقعی، اندازه: 11×17سم [ف: 23 - 346]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2791/3

آغاز: برابر؛ انجام: کتب لاين ... محمد حسین شهیر بصالح آبادی اعنى آقا محمد علی ... و كاتبه رميم فى التراب.

نام مؤلف به استناد نسخه 1045 مجلس شورا ذکر شد؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج ،یشمی، 3ص (210-212)، 20 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 18×22سم [ف : 10 - 46]

اشتراک الالفاظ / اصول فقه / عربی

ištirāk-ul-alfāẓ

تهران ،مروی؛ شماره نسخه: 685/7

بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: خشتی [ف: 294]

اشتراک امرین / اصول فقه / عربی

ištirāk-u amrayn

روزدری ،علی - 1290 قمری

(rūzdarī, ‘alī (- 1873)

ص: 612

اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 22/3

خط: تحریری، کا: ملا محمد علی گواری، تا: 1301ق؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوایی با رویه پارچه گل دار، 58گ (53ر- 110 پ) قطع ،وزیری، اندازه: 17×21سم [ف: 1 - 36]

الاشتراک فی الاصول / اصول فقه / عربی

al-ištirāk fi-l-uṣūl

؟ طباطبائی، محمد بن علی، 1180 - 1242 قمری

(tabātabā’ī, mohammad ebn-e ‘alī (1767 - 1827)

در قسمت بالای برگ آغازین نسخه این عبارت آمده است: «اجزای رسائل جناب آقای سید محمد طباطبایی در علم اص_ول فقه»

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2056/2

آغاز: بسملة. حمدلة. ذهب الاكثر الى وقوع الاشتراك فى اللغ_ةو حكى عن بعض القول بوجوب وقوعه؛ انجام: اما عدم الدلالة علی الزمان المستقبل فموضع وفاق على الظاهر المصرح به في ك_لام جماعة من الاصوليين كالعضدي

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا:قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ : هندی ،نخودی ،جلد: چرمی تریاکی تیره یک لا، 8 ص (126- 133)، ابعاد متن: 10×18 ، اندازه: 16×23سم [ف : 11 - 203]

«اشتراک لفظی وجود (رساله) » اثبات الواجب

اشتراک الوجود / فلسفه / عربي

ištirāk-ul-wujūd

احسائی، احمد بن زین الدین، 1166 - 1241 ؟ قمری

(ahsā‘ī, ahmad ebn-e zayn-od-dīn (1753 - 1826)

شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 771/5

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ 4گ( 85ر-88ر)،اندازه: 15×20/5سم [ف: 3 - 115]

اشتراک الوجود و الموجود / فلسفه / عربی

ištirāk-ul wujūd wa-l mawjūd

فائده مختصری است درباره فرق بین وجود و موجود و کلیت جزئيت آن دو. این فائده به برهان الحکماء شاه ابوالولی نسبت داده شده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2859/22

آغاز: اعلم ان الوجود و الموجود اما ان يكونا مشتركين اولاو علی الثانى فاما ان يكون شي منهما مشتركا و حينئذ فلا محاله لكونان جزئيتين حقيقيتين؛ انجام: فبعضهم ذهبوا الى ان فى الممكنات وراء الفرد حصة من الوجود المطلق و بعض آخر الى نفى ذلك فالمذاهب المشهورة فى تحقيق الوجود و الموجود منحصرة في ستة. هذه الفائدة من افادات برهان الحكماء شاه ابوالولى.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سفید و زرد، جلد: تیماج مشکی یک لا، 2 ص( 78-79)، اندازه: 8×18سم [ف : 10 - 196]

اشتراک و تداخل اعداد / ریاضیات / فارسی

ešterāk va tadaxol-e a dād

آغاز: در بیان اشتراک و بیان تداخل و در بیان تداخل و در بیان اعداد هر دو عدد که فرض کنند از واحدنیست خالی

[فهرستواره منزوی 2597/4]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 775/4ف و 916/4-ف

نسخه اصل: پاریس 169. p (بلوشه 722)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 22 سطر [فیلم ها-ف: 1 - 538 و 548]

اشتر نامه / شعر / فارسی

oštor-nāme

عطار، محمد بن ابراهیم، 537؟ – 627 ؟ قمری

‘(attār, mohammad ebn-e ebrāhīm (1143 - 1230)

مثنوی عرفانی در بحر رمل است و درباره شتر مرکب روحانی عبور دهنده سالک از بیابان های معرفت و رساندن وی به کعبه دل می باشد نسخه های کهن آن حدود 3600 بیت دارد و شمار آنها در نسخه های تازه تر به 9000 رسیده است. در انتساب آن به عطار نیشابوری سخن است. نفیسی در آن تردید کرده و یک جا آن را از عطار تونی دانسته است. دکتر مهدی محقق در پیشگفتار چاپ مصحح آن دلایل مثبت و منفی را بررسی کرده و می گوید انتساب آن به عطار تونی درست نیست، چه سراینده از اهل سنت است و می تواند همان «عطار نیشابوری» باشد ولی می پذیرد که نسخه هایی از آن که شمار بیت ها به نه هزار می رسد از «عطار نیشابوری» نیست و تنها بخشی از آن شیوه کار نیشابوری را دارد با عناوین ستایش صانع، نعت سید عالم در ذات و صفات، برآمدن بر منبر وحدت از راه دل، حکایت اسناد ترک و برده بازی او در علو مرتبه ،انسان حکایت آدم (علیه السّلام)، جدا شدن آدم و حوا از یکدیگر در صفت کتاب گوید، آغاز کتاب اشتر نامه حکایت مرد کر و قافله، حکایت شهبازو صیاد، در تقریر راه و تفسیر آن، حکایت عیسی با جهودان جواب عیسی سبيحون را، حکایت استاد نقاش، رسیدن سالک با پرده اول، رسیده سالک با پرده دوم، پرده پنجم، حكايت ابراهيم، سؤال سالک وصول از پیر، خاموش شدن سالک وصول از جواب، رسیدن سالک با پرده هفتم. آغاز: ابتدا بر نام حی لایزال*** صانع اشیا بر ابداع جلال / آن خرد بخشی که آدم ذات اوست*** جمله اشیا مصحف آيات

ص: 613

اوست

چاپ: با مقدمه و تصحیح مهدی محقق، 1340ش

[دنا 1/ 845(13 نسخه)؛ فهرستواره منزوی 199/10؛ آثار و احوال عطار 105، همانجا 167 از «عطار تونی؛ هدية العارفين 112/2؛ مشترک پاکستان 7/ 163و 168 و 608؛ نفیسی 114/1 و 320 از «عطار تونی»؛ الذريعه 730/9 و 19/ 117؛ ريحانة الادب 145/4]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 104/11-ف

نسخه اصل: عاطف افندیش 2241؛ خط: نستعليق، كا: اسحق بن محمد، تا: 728ق؛ (هامش 1- 249) [فیلم ها-ف: 1 - 409]

2.تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2989

آغاز: برابر؛ انجام: های و هوئی میزنم در پردهات *** لیک رازت می کنم کم کرده ات

مثنویات عطار ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: پیش از قرن 9؛ افتادگی: انجام (به قدر پنجاه صفحه نسخه چاپی انجمن آثار ملی)؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: چرمی، 77گ، 24-17 سطر، اندازه: 12×21 [ف: 3 - 1205]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13947

آغاز: برابر؛ انجام: هر که او دست سخاوت برکشاد *** هم_چو مامون داد هر نیکی بداد.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ مهر: ... (محمد) (دایره)؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج قهوه ای عطف پارچه زرشکی، 213گ، 20سطر، (10×18)، اندازه: 15/5×24 سم[ف 35 - 381]

4. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 8/3

خط: نسخ، بی کا، تا: 27 شوال 809ق؛ کاغذ: خانبالغ، ج_لد: ساغری، 403 ر هامش تا آخر [نشریه: 2 - 95]

5 .تهران؛ مفتاح شماره نسخه: 540/2

خط: نستعلیق، ریز، بی کا، تا: 19 شعبان 862ق با سرلوح [ نشریه: 7- 247]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2286-ع

نسخه اصل: از روی فیلم پروفسور مایر از روی نسخه آق_ای رودلف چودی ؛خط: نستعلیق، کا: شیخ محمد بن احمد،تا: یک شنبه 5 ذیقعده 881ق، جا: سمرقند، 98گ [ فیلمها :-ف: 1-و ٣ - ٢٢٣]

7.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8347/6

آغاز: برابر؛ انجام: جوهرش یکیست اما پیشها *** می کند هرنوع صد اندیشها

خط: نستعلیق، بی کا، تا: نیمه اول قرن 11؛ مجدول؛ کاغذ: نخودی متن و حاشیه، جلد: تیماج ،مشکی، 15گ، 25 سطر چهارستونی (10/7×21) اندازه: 32/318/5سم [ف: 7 - 687]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2606

آغاز: زهی دیدار تو افلاک و انجم *** درونی و برون پیدا و هم گم؛ انجام: همه دید منسیت از بازدانی *** چرا چندین ز ما حی_ران بمانی

مشتمل بر 2820 بیت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول زر و سیاه ،کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی، 170 ص ، 17 سطر (6×13)، اندازه: 12×21/5سم [ف: 8 - 343]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16332

آغاز: برابر؛ انجام: ذات تو آمد مرا اول نمود *** هم در آخر ذات تو اول نبود

خط: نستعلیق چهارستونی، بی کا، تا: 1005ق، جا: لاهور؛ کامل 4 برگ از ابتدا و دو برگ از انتها نونویسی شده است، تاریخ تحریربازنویسی: محرم 1280؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ ،حنایی، جلد: تیماج، 110گ، 19 سطر، اندازه:12/3×20سم [ف : 17 - 14]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14745/1

آغاز: گفت ای آدم کنون گندم مخور *** کز بهشت جاودان افتی بدر ؛انجام: میم برداری از احمد شد احد *** فهم كن معنى الله الصمد

حدود 3600 بیت؛ خط: نستعلیق چهارستونی، بی کا، تا: احتمالاً قرن 12؛ دورنویسی چلیپا؛ جلد: چرم قهوه ای ساده، 97گ (1ر- 97ر)، 21 سطر، اندازه: 25×18/2سم [ف: 41 – 194]

11. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5087/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: میشن سرمه ای، 25 سطر [ف: 4 - 663]

12. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4937/1

آغاز: برابر؛ انجام: یکهزار و یکصد و عشرین و هفت *** از سنین هجرت سید چو رفت / صد هزاران رحمت از حق هر زمان***باد بر روح فریدالدین عیان

حدود 2000 بیت؛ خط: نستعلیق ،خوش بی کا، تا: قرن 12؛ در آخر آمده: مقاله انتخاب کننده این نسخه آنگاه مثنوی در ستایش از عطار و مثنوی او از کاتب یا گرد آورنده نسخه؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: روغنی گل و بوته زمینه سیاه، 97گ (1پ-97پ)، 10 سطر، اندازه: 13/8×24سم [ف: 8 - 138]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1149/2

بی کا، تا: 1126ق؛ 4 ص( 129-202) [ف: 3 - 404]

14. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26962

آغاز: کوه چه بود اندر این ره ماندناست *** صد کتاب هجر بر خود خواند نست؛ انجام: بسی رنج و ملامتها کشیدند *** خطا جز ز دید ما ندیدند

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام [رایانه]

15. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27929

آغاز: برابر؛ انجام: جوهرت یکیست اما پشها می کند هر نوع او اندیشها تم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [رایانه ]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 241/20-ف

ص: 614

نسخه اصل: اونیورسیته ش 538. گزیده شترنامه شیخ عطار.در 1298 بیت؛ خط: نستعلیق ریز و خوش، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ 15گ( هامش (581ر - 595پ)، 25 سطر [ فیلم ها-ف: 1- 443]

اشتر نامه / شعر / فارسی

oštor-nāme

حسینی قزوینی، حسین بن محمد حسن، 1184 - 49 قمری

(1834-hoseynī qazvīnī, hoseyn ebn-e mohammad hasan (1771

مثنوی عرفانی است در چهل مقاله با بندهایی به نثر. دومین مثنوی از مثنوی های پنج گانه اوست با نام های: 1. اشترنامه؛2. الهی نامه؛ 3. مهر و ماه؛ 4. وامق وعذراء؛ 5 .وصف الحال. الله الرحمان الرحيم قادر و غفار و قدیر و قدی_

آغاز: بسم الله الرحمان الرحيم *** قادر و غفار و قدير و قديم / تا كه نشان از دل و از دلبراست *** نام خدا زينت هر دفتر است

انجام: قصه پنهان نشود فاش گو *** در نفتد در كف اوباش گو/ راز نهان ز اهل جهان بهتر است *** ساز نهان آنچه نهان بهتر است

چاپ: سنگی ،شیراز، 1324؛ سنگی، بمبئی

[الذريعة 100/2 و 257/7؛ مشار فارسی 102؛ نسخه های منزوی 641/4 و ،2678، فهرستواره منزوی 198/10]

1. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5295/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: رویه مرغش زم_ینه ماشی، 18 سطر، اندازه: 14/8×21/6سم [ف: 8 - 264 ]

2.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5295/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: رویه مرغش زمینه ماشی، 18 سطر [ف: 3 - 642]

3.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5293/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: محمد اسمعیل شیرازی، تا: قرن 13؛ کاغذ: ترمه ،جلد: رویه ساغری ضربی نقاشی شده، 18 سطر، اندازه: 16×25/6سم [ف: 2 - 233]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 889

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1238ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد:تیماج، 98گ، 23 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 3 - 131]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 587/1-ط

آغاز: برابر؛ انجام: یک دو سه حرف از دل زار خراب *** گفت خراب از چه بود ناصواب

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 17 شوال 1315ق؛ کاغذ: فرنگی، 33گ (1پ- 33ر)، 10 سطر، قطع: رقعی کوچک،اندازه: 7×16سم [ف: 22 - 281]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1051/2-ط

آغاز: باز دلم عاشقی از سر گرفت *** تا که دگر پرده ز رخ پر گرفت؛ انجام: صد ره اگر طی کند این مرحله *** باز نجویی پی این قافله

خط: نستعلیق شکسته، كا: محمد اسماعيل ولد حاج محمد باقر شیرازی، تا: 1331ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی، 25 ص (158-182)، 15 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 10×18سم [ف: 23 - 365]

اشتر نامه / شعر / فارسی

oštor-nāme

عطار همدانی

attār-e hamedānī

آغاز: اول این نامه بنام ودود ... اولین جلوه حسن وجود/ کرده ز حسنش همه نابود، بود *** عشق عطا کرده

انجام: ختم چو شد از من افسرده حال*** بود هزار و سه صد و دو ز سال ... وهاب عطا بر دوام *** بنده او ساخت بعونش تمام

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4927/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: رویه میشن سیاه، 93 ص (261-353) اندازه: 11×17/9سم [ف: 8-126]

الاشتقاق / صرف / عربی

al-ištiqāq

اصمعی، عبدالملک بن قریب، 122 - 216؟ قمری

(asma‘ī, ‘abd-ol-malek ebn-e qarīb (741 - 832)

رساله مختصری است با شواهد منظوم در اشتقاقات که کاتب متن (نسخه آستان قدس) در پشت صفحه اول چنین معرفی کرده: «کتاب الاشتقاق عن ابي سعيد عبدالملک بن قريب الاصمعى رواية ابى خليفة الفضل بن الحباب الجمحي عن ابي عثمن بكر بن محمد المازني و ابي الفضل الرياشي و ابی محمد التوزى» آغاز: البسملة ... رب يسر. قرأت على أبى خليفة، قال: قرأت على أبى محمد التوزى، و أبى عثمان المازني، و أبي الفضل الرياشي.

قالوا: قال أبوسعيد عبدالملک بن قريب الاصمعي: الهيصم: الغليظ الشديد، قال بعض الرجاز

انجام: تم الكتاب بحمد الله و عونه و منه و صلواته على محمد و آله و سلم تسليماً كثيراً.

چاپ: تحقیق سليم النعيمي ،بغداد ،مطبوعات المجمع العلمى العراقي، الطبعة الأولى، 1386ق، 216ص؛ تحقيق محمد حسن آل یاسین، بغداد، 49ص

ص: 615

[مجمع العلمى (1311]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3644

آغاز: برابر؛ انجام: العرم مثل الجبل يكون فى الوادى والنهر ي_منع الماء الانادر البيادر.

خط: نسخ مشکول، بی کا، تا: حدود قرن 11؛ واقف: ابن خاتون، 1067ق؛ جلد: پارچه ای، 11گ، 17 سطر (9×16/4) ،اندازه: 15/9×24سم [ف: 13 - 10]

الاشتقاق / لغت / عربي

al-ištiqāq

رضی الدین جعفر

razī-od-dīn ja‘far

رساله کوتاهی است در بحث مشتق، مؤلف ضمن تعريف اشتقاق به گونه های آن پرداخته و در پنج «مقدمه»، مثال های آن را بیان داشته است. نام مؤلف در برگ نخست نسخه مرعشی آمده، لیکن در منابع موجود یافت نگردید.

آغاز: بسمله، قال الشيخ الامام فخر الدين قدس الله روحه فی كتابه المحصول فى الحد الذي نقل عن الميدانى فى الاشتقاق؛ هو ان يجد بين اللفظين تناسبا في المعنى والتركيب فيرد احدهما الى الآخر

انجام: فان الحركة لما تنوعت ثلاثة انواع، كان نقصانها فقط،او زيادتها معا متنوعة حسب تنوعها و اذا اعتبر ذلك، كثر الاقس_ام جدا، والحمد لله

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15676/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1124ق ؛جلد: تیماج قهوه ای، 9 ص (104- -112)، 15 سطر، اندازه: 10/4×15سم [ف: 43 - 234]

2 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14724/26

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: حدود قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، 2گ (336 پ - 337 (پ)، 25 سطر، اندازه: 9×14سم[ف: 37 - 290]

اشتقاق / ادبیات / عربی

istiqaq

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6123/24

مؤلف: میر صدرالدین؛ بی کا، بی تا [رایانه ]

الاشتقاق / ادبیات / عربی

al-ištiqāq

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 11

شاید از تفسیر رازی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [میراث شهاب: س 7 ش 1-2 - 29]

اشتقاق / صرف / فارسی

ešteqāq'

در این که مصدر است یا فعل و سخنان بصریان و کوفیان در این باره.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1765/2

خط: چاپی، بی کا، تا: ١ جمادى الاول 1307ق؛ با حاشیه منه؛ در 10ر شعر فارسی احمد شریف حسینی است؛ 4گ (10پ- 13پ)، چلیپا [ف: 5 – 359]

اشتقاق (رساله) / ادبیات / عربی

(ešteqāq (r.)

همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 241/4

ساخته در 4 جمادی الثانی 1275؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ قطع: بیاض رقعی [رشت و همدان - ف - 1406]

الاشتقاقية = اجوبة مسائل السيد حسن رضا الأعرجى الهندى = رسالة الاشتقاق / پاسخ پرسش ها / عربی

al-istiqaqiyya = ajwibat-u masail-is-sayyid hasan rida al-araji-y-il-hindi = r.t-ul-ištiqaq

رشتی، کاظم بن قاسم، 1212 - 1259 قمری

(raštī, kāzem ebn-e qasem (1798 - 1843)

تاریخ تألیف: سه شنبه 15 ذیحجه 1237ق

سید حسن رضا بن قاسمعلی اعرجی حسینی ترمذی هندی سؤالاتی چند از سید کاظم رشتی پرسیده است و رشتی به آنها پاسخ داده است. سؤال نخست او درباره عبارتی است که ابن طاوس در «جمال الاسبوع» در دنباله نماز جعفر طیار با عبارت «و اسألك باسمك الذى شققته من عظمتک و اسألك بعظمتك الذي شققتها من كبریانک» آورده است. باقی سؤالات وی از این قرارند سؤال از معنی «اشتقاق» و اقسام آن، مراد از «عظمت» و «كبرياء» و «کینونت» و «جود» و «عز» و «کرم» و «رحمت» و «رأفت» و «لطف» و بیان مفاهیم و مصاديق آنها لغتاً و اصطلاحاً. این گفتار در «فهرست تصانيف السيد» کار محیط کرمانی با عنوان «الرسالة الخامسة عشر فى اجوبة مسائل میرزا حسن رضا الهندی» شناسانده شده است با نمایه کتاب در 9 پرسش و پاسخ .

آغاز: حمدله. صلاة .... فيقول العبد الجانى و الاسير الفاني، كاظم بن قاسم الحسينى الرشتی انه قد وردت سوالات غامضة و مسایل مشكلة معظلة للمولى الجليل ... السيد حسن رضا بن قاسم على

ص: 616

الاعرجى الحسینی اراد ... قال قد روى السيد الجليل والع_الم النبيل

انجام: يقال ان وقته السرمدى الذى لا بداية له ولانهاية له ولو اثبت احد له مبداً لقال ان مبدأه حجاب الوحدانية تحت حضرت الاحدية و ليس وراءه مقام و دونه. انقطع الكلام و هكذا الق_ول بعينه في القسم الخامس. هذه اشارة الى كل ما تريد و تطلبه ع_لی التفصيل بالاشارة و الله الهادى...یوم الثلاث خامس عشر ش_هر ذيحجة الحرام ١٢٣٧

[دنا 1/ 846(8 نسخه)؛ فهرست کتب مشایخ ش 137؛ الذریعه 5: 181 با نام «جواب سؤال السيد حسن رضا» ]

1. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2116/10- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ تحریری، کا: محمد حسین، تا: 1257ق؛ 40 ص( 210- 249) [ف: 1 - 114]

2. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1726/6- عکسی

آغاز و انجام: برابر؛ انجام: هذه اشارة الى كل ما تريد و تطلبه على التفصيل بالاشارة و الله الهادى ...یوم الثلاث خامس عشرشهر ذيحجة الحرام ١٢٣٧

خط: نستعلیق شکسته تحریری، بی کا، تا: 1259ق؛ 69 ص (239- 307) [ف: 1 - 114]

4.قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1632/4

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه سید حسین شیرازی، قم؛بی کا، تا: 1259 ق؛ 36 ص (197-162) [ عکسی ف: 5 - 69]

4. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 2100/15- عکسی

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: محمد علی اصفهانی، تا: 1273ق [ف: 1- 114]

5. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 164/6

خط: نستعلیق، کا: عبدالرحيم محمد رحيم بن ابوالحسن حس_نی علوی همدانی، بی تا؛ در آخر نسخه یادداشتی به خط محمد حسن علوی رضوی در سه شنبه 12 ربیع الاول 1318؛جلد: چرم زرد 14گ (83پ- 96 پ) ، اندازه: 15×21سم [مؤيد: 1 - 158]

6. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 564/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، یک لا، 58ص (124-181)، اندازه: 11×15سم [ف: 2 - 215]

7 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1732/1

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 49گ (1-50)، 14 سطر، اندازه: 10×15سم [ف: 3 - 123]

8.قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 431/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 101گ (449-349) 21-17 سطر (6/5×15/5)، اندازه: 14×21/5سم [ف: 2 - 43]

9. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1214/5

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛38گ (47ر-84ر) [ف: 5 - 38]

اشتهارنامه / عرفان و تصوف / فارسی

eštehār-nāme

دیباچه مانندی است بر منامیه.

تهران ؛دانشگاه؛ شماره نسخه: 3576/1

آغاز: فسيكفيكهم الله و هو السميع العليم بر کل اصحاب دانش و جل ارباب بینش مخفی نماناد که این وجیز اشتهارنامه ایست در باب اضمحلال شیخ عبیدالله سنی؛ انجام: ان الله يجزى المتصدقين.

خط: نستعليق، كا: حاج سید محسن موسوی سپاهانی، بی تا، جا: تبریز؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 2گ (2پ-3پ)، 14 سطر (8×13)، اندازه: 13×21سم [ف : 12 - 2592]

اشتهارنامه آدمیت / حکومت و سیاست / فارسی

eštehār-nāme-ye ādamīyat

ملکم، 1249 – 1326 قمری

(malkam (1834 - 1908)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2455/23

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1323ق [ف: 6 - 19]

«اشتهار نامه در قواعد سفرا » قوانين السفرا (ترجمه)

«اشجار » معرفت اشجار

«اشجار » ثمرة الاشجار

«اشجار » معرفت اشجار و خواص نباتات

«الاشجار » كتاب الاشجار

«اشجار » فضل الاشجار

«اشجار » غرس اشجار

«اشجار » ثمرات الاشجار

اشجار خلد / عرفان و تصوف، ادبیات / فارسی

ašjār-e xold

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17607

شجره دوم، در معرفی سلسله صوفیان؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

ص: 617

اشجار و اثمار = اثمار و اشجار = ثمره و شجره / هیئت / فارسی

ašjār va asmār = asmār va ašjār = samare va šajare

بخاری ،خوارزمی علیشاه بن محمد، 624؟ قمری

(1269-boxārī xārazmī, ‘alīšāh ebn-e mohammad (1228 -

اهدا به: سیف الدین احمد شاه و برادرش محمد بن مبارکشاه تاریخ تألیف: 690ق

کتابی است مشهور و مفصل در بیان منسوبات بروج و كواكب و احکام قرانات و اتصالات و موالید، در دو «مقاله» اول. کلیات دارای 9 «فصل؛ دوم. جزئیات در پنج «شجره» و هر شجره در چند «شعبه» و هر شعبه در چند :«ثمره»: شجره 1. صفات و منسوبات بروج و کواکب، 2. احکام قرانات و اتصالات دی_گر ،3. احكام عالم، 4. احکام مواليد .5. اعمال تسيرات. مؤلف خود در پایان شجره پنج که ختم کتاب است می نویسد که میخواسته دو «شجره» دیگر بر کتاب بیفزاید (ششم در طالع تحویل و ه_فتم در طالع وقت و ضمیر)، اما این کار را به فرصتی دیگر نه_اده است. این مطلب در همه نسخه ها نیامده است ولی در نس_خه 6400/3مجلس و چند نسخه دیگر موجود است.

مؤلف از نزدیکان شمس الدين سيف الاسلام ممد بن صدر سعيد سيف الدين احمد شاه بن مبارک شاه بوده و در سر پیری این دفتر را برای دو فرزند او بدرالدین مبارکشاه و سیف الدین احمد شاه نوشته است. از آن بر می آید که این دو، شاگرد بوده و مقدمات و حساب هندی و زیج جدید و عمده ایلخانیه (گزیده همین بخاری) را فرا گرفته اند و به آموختن مجمل اص_ول احکام کوشیار پرداختند و از او درخواستند که دفتری گسترده تر بسازد و او این را نگاشته است. بخاری از صفی الدین عبدالمؤمن و موسیقی او یاد می کند. بخاری در ثمره 1 شعبه 5 شجره سخنانی در مورد زندگانی خود می گوید که از آن نتیجه می ش_ود که او در 635 دوازده ساله و در هنگام نگارش این اثر میان 56و 68 سال داشته است پس او در 623 زاده شده و میان 679 و 691 «اشجار و اثمار» را تألیف کرده است. نسخ این کتاب چه از لحاظ دیباچه و چه متن تفاوت بسیار دارد.

آغاز: حمد و ثنا آفریدگاری را که افلاک دوایر و نجوم و سوایر بیافرید و شکر و سپاس واجب الوجودی را که عناصر و ارک_ان در وجود آورد... چنین گوید مؤلف این مسوده علیشاه بن محمد بن قاسم الخوارزمي المعروف بالبخارى.

انجام: نشانه ساخت و از خدای تعالی توفیق خواست و اتمام آن و هو الاجابة و التوفيق.

چاپ: نخستین بار در لکهنو ، (نولکشور) 1320 از روی نس_خه تاریخ 880 نوشته نعیمی به نام «ثمره شجره نجوم» در 204ص

[دنا 846/181( 118 نسخه)؛ الذريعة 293/1 و 12/5؛ مشار فارسی 1/ 163؛كشف الظنون 103/18 و 1553/22؛ فهرستواره منزوی 2815/4؛ فهرست مشترک نسخه های خطی پاکستان و اسلام آباد 241/1؛ نسخه های منزوی 236/12 - 238 و 2815/4؛ دیباچه اوراد الاحباب از آقای افشار؛ اصغر مهدوی 62/2؛ مكتبة امير المؤمنين 41/1]

شرح و حواشی:

1- اشجار و اثمار (ترجمه) ،افندی، عبد العزيز (-12)

2- شرح كتاب شجره ،اصفهانی، زین العابدين بن قاسم (-13)

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2563

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمود بن عمر بن محمود زنجانی، تا: 688ق؛ جا: همدان؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج سیاه با ترنج و نیم ترنج کوبیده مقوایی، 131گ، 19 سطر (11/5×17)، اندازه: 16×25سم [ ف: 6 - 81]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8738

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8، مصحح، محشی، قبل و بعد از کتاب چند صفحه است دارای یادداشت های نجومی که یکی از آنها به تاریخ ربیع الثانی 779 در سمرقند و فائده ای از مولانا اشرف الدين حسين التونى مد الله ظله ؛جلد: تيماج قرمز، 143گ، 19 سطر، اندازه: 14×20سم [ف : 22 - 271]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1194

خط: نسخ، کا: محمد بن احمد بن ابی رشید بن مظفر قریشی تمیمی، تا: سه شنبه 18 ربیع الاول 740ق؛ مصحح ، محشی به خطی جز خط اصل؛ تملک: عبدالواسع دامی به تاریخ رمضان 1173 در اصفهان، شرف الدين على المنجم، مهر: «افوض امرى الى الله عبده اسماعيل المنجم» (مربع)، «حسین منى و انا من حسين» (مربع)؛ جلد: تیماج مشکی ضربی عطف تیماج قهوه ای، 111گ، 23سطر، اندازه: 17×24/5سم [ف: 3 - 362] -

4. تبریز؛ ثقة الاسلام؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز: برابر

احتمالاً همان نسخه بالا؛ كا: محمد بن احمد بن ابی رشید بن مظفر قزوینی تمیمی، تا: سه شنبه 18 ربیع الاول سال هفتصد و چهل و ..کسری. [ نشریه: 7- 531]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6036

خط: نستعليق، كا: عبید زاکانی، تا: 21 محرم زاکانی در 767ق؛تملک: عبید زاکانی در 767؛ اسحق بن عبید زاکانی در 772، اسماعیل بن عبدالعالی در 1060؛ کاغذ: کاغذ دولت آبادی، جلد: میشن مشکی مغزی دار، 117گ 21 سطر، اندازه: 15/9×22/7سم [ف: 2 - 28]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 5231

آغاز: برابر؛ انجام: و بویهاء ناخوش را خوش کند و فعلها و شیوه هاء ناپسندیده را قبول کند و اگر زهره و مریخ

تا اوایل ثمره سوم از شعبه دوم در دلایل جزوی بر اخلاق؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ افتادگی: انجام؛ واقف ابن خاتون،

ص: 618

1067ق؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: پارچه ای، 72گ، 17 س_طر(12×7/5)، اندازه: 13/3×18سم [ف: 8 - 37]

7. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12105

آغاز: زیر فلک قمر و اجرام علوی را مرتبه؛ انجام: مخدومان در نظر بود

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 ؛افتادگی: آغاز( یک صفحه) و ان_جام (چند سطر)؛ کاغذ: حنایی ،جلد: چرمی، 94گ، 21 سطر، اندازه: 16×24سم [ف : 10 - 8]

8.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6083/1

آغاز: برابر؛ انجام: وجوه ساعات تمام شب را از بیست و چ_هار کنند باقی ساعات روز ماند.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛کاغذ: سمرقندی برگ های تازه فرنگی ضخیم ،جلد: تیماج مشکی یک لا، 22 سطر، قطع: خشتی کوچک، اندازه: 13×17/5سم [ف : 19 - 67]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8187

خط: نسخ، کا: محمود حاجی شعبان بن حاجی حسین سرامی،تا: سه شنبه 24 ربیع الاول 834ق؛ تملک: علی اکبر بن آقا میرزا محمد «متولى، مضجع خاقان فتح علی شاه در 1272؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 131گ، 24 س_طر (8×16)، قطع: وزیری، اندازه: 13×21/5سم [ف : 17 - 48]

10.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3227

خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمادی الثانی 839ق؛ کاغذ: کاغذ ترمه، جلد: میشن قرمز بامغزی سیاه، 217گ، 15 سطر، اندازه: 12/3×18سم [ف: 2 - 28]

11. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 421

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1 رمضان 882ق، [ نشریه: 2 - 62]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 728

خط: نستعليق، كا: محمد بن روح الله حسینی خوارزمی، تا: دهه دوم محرم 884ق؛ با مهر کاتب؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج ترياکی ضربی و مقوایی نو، 175گ، 17 سطر (6×13)، اندازه: 12×20سم[سنا - ف: 2 - 46]

تهران؛ مفتاح ؛شماره نسخه: 1347

همان نسخه بالا [نشریه: 7 - 101]

13. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 7

خط: نسخ، بی کا؛ تا: دوشنبه 18 ربیع الاول 888ق، محشی؛ نس_خه در 911ق در ملکیت عزالدين فضل الله یزدی منجم بوده ودر سوم صفر 999 جمال الدین منجم یزدی از ورثه عزالدین فضل الله خریده، اثر خط و مهر جلال الدین در پشت صفحه ؛جلد: تیماج عنابی لایه ای، 86گ، 25 سطر (10/5×17)، قطع: وزیری، اندازه: 16/5×24/5سم [ف: 1- 4]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 183/2

بی کا، تا: 889ق :[ف: 2 - 100]

15. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1269

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ محشی، مصحح؛ تملک: محمد تقى بن محمدرضا منجم؛ اندازه: 12×18سم [نسخه پژوهی: 2-113]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6403/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ جلد: مقوا باروکش مشمع قهوه ای وعطف و گوشه چرمی لیمویی و مشکی، 23 سطر، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12/5×21سم [ف 19 - 564]

17. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15780

خط: نسخ، کا: عبدالحميد بن محمد بن سالار عباسی، تا 900ق؛ کاغذ: اصفهانی نخودی،جلد: میشن عنابی یک لا مجدول، اندرون جلد آستر کاغذی، 82گ، 27 سطر (11×18/3)، اندازه: 15/3×22/5سم [رایانه]

18. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7104

انجام: در خواطر بود این کتاب هفت شجره بود ششم او بطالع

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ تملک: محمد تقی بن محمد رضا رازی، محمد القمی به تاریخ 1136؛ جلد: تیماج مشکی 195گ، 14 سطر، اندازه: 19×20سم [ف: 18 - 257]

19. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7439/1

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ مجدول به زر و مشکی؛ جلد: تیماج ،قهوه ای، 203گ( 1پ-203 ر)، 15سطر، اندازه: 13×26سم [ف: 19- 245]

20.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5131

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 10؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 76گ، 28 سطر (12×21)، قطع: وزیری، اندازه: 16/5×26/5سم [ف: 15 – 4121]

21. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3162

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: کاغذ ترمه، جلد: میشن يشمى ضربی لبه دار، 132گ، 21 سطر، اندازه: 21/313/8سم [ ف: 2 - 28]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 498/1

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 296 ص (1-296)، 18 سطر (7×12)، اندازه:12×20سم [سنا - ف: 1 - 290]

23. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10445

خط: نسخ، بی کا، تا:نزدیک عصر مؤلف، چهار برگ اول از قرن 13 و برگ هایی از اواسط و اواخر گویا از قرن 10؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 78گ، مختلف السطر، اندازه: 15×20/5سم [ف: 26 - 364]

24. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9538

خط: نستعلیق، کا: محمود، تا: یک شنبه 11 محرم 996ق؛ مهر: «محمد صادق بن محمد طاهر حسینی» (مربع)، «علی اکبر الحسینی» (بیضی) ؛جلد: تیماج قرمز، 86گ، مختلف السطر، اندازه: 12×18سم [ف: 24 - 286]

ص: 619

25.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:5423

آغاز: برابر؛ انجام: و از خدای تعالی توفیق خواست بساختن او

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 11؛ واقف: حاج ع_ماد فهرستی؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج مشکی یک لا، 162گ، 20سطر (7/5×15)، اندازه: 12×21/7سم [ف: 8 - 36]

26. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5424

آغاز : برابر؛ انجام: توفیق خواست در اتمام آن و الله ولي التوفيق

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج ،مشکی، 130گ، 21 سطر (7×13)، اندازه: ١٣/٣×22/3سم [ف: 8 - 37]

27. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه 5230

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ واقف: تاجماه بیگم، شع_بان 1262؛ کاغذ: سمرقندی آهار مهره، جلد: تیماج جگری،199گ، 19 سطر (8/7×13/5)، اندازه: 13× 23سم [ف: 8 - 37]

28. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11448

آغاز: شهادت پنج بود؛ انجام: تعدیل حاصل آید اگر فصل.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ واقف: شیخ محمد صالح علامه حایری؛ کاغذ: آهاری نخودی، 215گ، 14 سطر، اندازه: 11/5×18سم [ف: 18 - 15]

29 . تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 478

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 11 ؛ در صفحه عنوان تاریخ زایش الله قلی میرزا (ایلخانی) رجب 1239 و نواب سیف الملوک میرزا (پسرفتحعلی شاه) 19 رمضان 1243 آمده که نشان می دهد نسخه در خاندان آنان بوده است در پایان مقاله ای در ب_نیاد رصدخانه مراغه در 657ق آورده شده؛ کاغذ: نخودی، ج_لد: تيماج مشكى ،مجدول، 179گ، 14 سطر (9/5×15/5)، اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 1 - 19]

30. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 425 ط

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ مختصر - ف: - 57]

31. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3414

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ سه ورق از اول و آخر نونویس و 74 ورق هم مجدول؛ كاغذ: کاغذ ترمه، جلد: میشن س_یاه، 167 گ، 17 سطر، اندازه: 15/9×25سم [ف: 2 - 29]

32. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 655

خط: نسخ،بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ساده مقوایی، 140گ، 22 سطر، اندازه: 13×25سم [ف: 3 - 137]

33. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 656

خط: نستعلیق درشت ،خط: بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز انجام؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز مقوایی، 178گ، 17سطر، اندازه: 12/5×22سم [ف: 3 - 137]

34. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 384/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج مشکی، 18 سطر (7×14)، اندازه: 13×19سم [ف: 1- 371]

35. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 425-ط

آغاز: برابر؛ انجام: اگر چه خود را در حدود مصنفان نداشت نشانه ساخت و از حق تعالی توفیق خواست در اتمام این هذا آخر ما حررنا و تيسرنا و الحمدلله تعالى على افتتاحه اختتامه و الصلوة و السلام على محمد و آله

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ صفحه 1 مشتمل بر جدول حدود مصریان، صفحه 2 مشتمل بر جدول احوالات بروج دوازده گانه، صفحه 3 و 4 مشتمل بر جدول منسوبات بروج دوازده گانه و مزاج صفحه، شماره 5 مشتمل بر یک نقشه فلکی، صفحه 353. طلسم هفتاندر هفت جهت ظفر بر دشمن [و] قلاع، مجرب، صفحات 353 و 355 مشتمل بر جداول طالع، وقایع مشهور و مشاهیر تاریخ قدیم چون نوح (علیه السّلام) و فریدون و ضحاک و قارون موسی (علیه السّلام)، صفحه شماره 358 یک نسخه کیمیایی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج حنایی 182گ (با الحاقات)، 17 سطر،

اندازه: 12×21سم [ف: 24 - 282]

36. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16048

آغاز: برابر؛ انجام: و اگرچه این بنده خود را در صدد مصنفا ندانست نشانه ساخت و از حق تعالی توفیق خواست و الله ولی التوفيق و هو حسبنا ونعم الوكيل (كذ).

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ بخش آخر نسخه کسرنویسی شده در ماه شوال 1010 ؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: حنایی و فستقی، جلد: تیماج سرخ، 185گ، 17 سطر، اندازه: 15×24/3سم [ف : 18 - 15]

37 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2644

آغاز: فصل هر شی نیست که هستی همه موجودات از واجب الوجود است لذاته تعالى و تقدس و وجود هر چیزی؛ انجام: و در عبارت سهل آورد و در شرح تطویل کرد و آنچه دورتر بود ترک آن واجب دید و اکرم خود را در سدد مصنفان ندانست نشانه ساخت و از حق تعالی توفیق خواست در اتمام آن و الله ولی التوفيق

خط: نسخ، كا: احمد بن على فتح الله، تا: 16 صفر 1016ق؛ افتادگی: آغاز (یکی دو برگ) ؛جلد: تیماج قهوه ای روغنی، 149گ، 19 سطر، اندازه: 10×19سم [ف مخ: 1 - 156]

38. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3972

خط: نسخ، كا: عبدالخالق بن حافظ عبدالله برسروری، تا: پنج شنبه 8جمادى الاول 1030ق، جا: بلده آگره؛ تملک: «میرزا غلامعلی تبریزی» به سال 1333 در تهران، تملکی با مهر «عبده محمد رفیع الحسینی» (بیضی) در اصفهان به سال 1169، تملکی با مهر «ابوالقاسم» (بیضی) در تهران، «فرهاد بن ولیعهد» به سال 1304 ؛جلد: تیماج دو رو لبه دار، رو قهوه ای، پشت قرمز، 149گ، 17 سطر، اندازه: 14×23/5سم [محدث ارموی مخ: 1 - 136]

39. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7119

ص: 620

خط: نستعلیق، بی کا، تا: رمضان 1035ق؛ مصحح؛ پس از کت_اب فصلی است در قوت و ضعف کواکب که گویا از کتابی جدا شده؛ تملک: میرزا محمد سلماسی با مهر «العبد المذنب مي_رزا محمد» (مربع) و «و مبشراً برسول يأتى من بعدى اسمه احد»؛ ج_لد: تیماج قهوه ای، 103گ، 23سطر، اندازه: 12 × 20سم :[ف: 18- 274 ]

4. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 428/5

آغاز: برابر؛ انجام: و انواع ضمیرها اما بر این ختم کردی حالیا اگر بعد ازین عمر وفا کند آن باقی نیز ساخته گردد و اگر چه این بنده خود را در عدد مصنفان ندانست نشانه ساخت و از حق تع_الی توفیق خواست در اتمام آن

خط: نستعليق، كا: محمدمقيم بن صفی الدین محمد شجاعی بن قاسم بن محمود بن شرف الدین سلیمان شریف شیرازی،تا: پنج شنبه 15 ربیع الثانی 1038ق؛ جلد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی، 102گ، اندازه: 13×20سم [ف مخ: 1 - 155]

41. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3454/5

بندی است از آن با دیباچه آن؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: رج_ب 1058ق؛ کاغذ: ترمه ،جلد: رویه میشن یک لا قهوه ای،3گ (91ر - 93ر)، 14 سطر، اندازه: 11×19سم [ف: 6 - 428]

42.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 155

آغاز: برابر؛ انجام: و اگر چه این بنده خود را در عداد مصن_فان ندانست که نشانی ساخت و از حق تعالی توفیق خواست و الله ولی التوفيق

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد فصيح بن محمود حافظ علوی... سبزواری ،تا: چهارشنبه 28 ذیقعده 1060ق؛ كاغذ: اصفهانی، جلد: تيماج قرمز با ترنج و نیم ترنج، 127 گ، 20 سطر (8×18) ،اندازه: 13/5×24/5سم [ف: 1 - 160]

43.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16371

بی کا، تا: 1064ق؛ قطع: خشتی [د.ث. مجلس ]

44.تبریز؛ محقق (آقای)؛ شماره نسخه: 1

کا: محمد امین نیشابوری، تا: 1 شوال 1078ق [نشریه: 4 - 329]

45. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12089

آغاز: برابر؛ انجام: اگر چه این بنده خود را در عدد نمی داند

خط: نستعلیق، بی کا، تا: رمضان 1088ق؛ مشوش و دارای سقطاتی است،پس ازآن صفحه مطلب است منقول از کتاب فارسی هیئت از ملاعلی قوشچی؛ کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج یک لا، 141گ، 14 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [ف : 10 - 8]

46. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12009

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: جمعه 25 شوال 1088ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج یک لا، 105گ، 25سطر، اندازه: 15/5×24سم [ف : 10 - 7]

47. تهران؛ حقوق؛ شماره نسخه: 285 - ج

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 17 شوال 98 (گویا 908 یا1098)؛تملک: غیاث الدین محمد حسینی صاحبی خادم؛ مهر: «احمد» در 1303؛ واقف: مهد علیا در تهران، جمادی الاول 1277؛ كاغذ:سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 100گ، 21 سطر (9×15/5) ، اندازه: 13/5×30/5سم [ف: 7]

48. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1525

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج مشکی، 108گ، 17 سطر ،(8×13)، اندازه: 12×16سم [ف: 8- 158]

49. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 372 ط

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [مختصر - ف: - 57]

50 .تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 8/1

در دو مقالت: اول در بعضی از کلیات در نه فصل مقالت دوم در جزئیات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 180گ (1پ-180پ)، 15 سطر (11/5×16/5)، اندازه: 16×25/5سم [ف: 150]

51. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 128

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تيماج سرخ ،مقوایی، 121گ، 17 سطر (9×14/5)، قطع: وزیری ،اندازه: 15×22سم [ف (10]

52. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3123

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مصحح؛ در دو برگ اول و برگ آخر چند یادداشت متفرقه؛ مهر: «محمد حسن بن احمد احسن الله حاله»( بیضی)؛ جلد: روغنی مجدول زرافشان، 234گ، مختلف السطر، اندازه: 12×18سم [محدث ارموی مخ: 1 - 136]

53. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 372-ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز، 141گ، 21 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 24-254]

54. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه:6540

خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 11 صفر 1108ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی لایی، 160گ، 21 سطر (9×19)، قطع:ربعی، اندازه:14×23سم [ف : 16 - 292]

55. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3355

خط: نستعلیق، کا: حاجی محمد بن محمد رضی، تا: 12 ذیحجه 1114ق؛ کاغذ: کاغذ ترمه، جلد: میشن قهوه ای، 166گ، 16سطر [ف: 2 - 29]

56. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 153

آغاز: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1124ق ،149گ، 21 سطر، قطع : وزیری، اندازه: 8/5×16سم [ف: 2 - 83]

57. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2001

آغاز: که فیض فضل الهی دروی غالب تر باشد و از ین سبب

ص: 621

است که احکام؛ انجام: و الله و الى التوفيق الحمد لله اولاً و آخرا و ظاهراً وباطناً وصلى الله على محمد و اله اجمعين.

خط: نستعلیق، کا: مولانا محمد حسن اصفهانی ،تا: شنبه 13 رج_ب 1133ق؛ افتادگی: آغاز (قسمت اول افتاده است و مقدمه و خ_طبه کتاب ناقص می باشد)؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج ماشی یک لا، 104گ، 19 سطر (10×19/5)، اندازه: 18/5×24/5سم [ف: 5 - 1]

58. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6402/1

خط: نسخ، بی کا، تا: 1135ق؛ در پایان نسخه کاتب آورده: «تمت... في سنه خمسه و ثلثين ومائه بعد الالف... حسب الفرمايش حضرت فضیلت و کمالات دیتگاه جامع المعقول و المنقول... علامی فهامی و استادی ام آخوند ملا عبدالغفار حفظه الله»؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی شکری، 401 ص (2-402)، مختلف السطر،قطع: رقعی، اندازه: 12×22سم [ف 19 - 560]

59. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6245/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 2 ذیحجه 1136ق؛ مصحح ،جلد: تیماج قهوه ای، 116گ (1پ-116ر)، 19 سطر ،اندازه: 18×24/5 سم[ف: 16 - 231]

60. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 778الف

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام: قطع:ربعی [رشت و همدان - ف - 1088]

61. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 814

آغاز: برابر

بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ با سرلوح زرین، مجدول زر؛ 90گ، ق_طع: رقعی [ف: 97]

62. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3113/1

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: پسته ای آبی وسفید ،جلد: میشن لایی سیاه، 40 گ (1پ-40 پ)، 17 س_طر، اندازه: 15/7×20/5سم [ف: 6 - 224]

63. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1008-6/98

آغاز: برابر؛ انجام: و دیگران را شریک او کند پس مدار احکام طالع بر مستولی باشد بعد از آن

از اول کتاب تا شجره پنجم ؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن13؛ افتادگی: انجام؛ مصحح؛ جلد: مقوا ،آبی، 113گ، 21 سطر، اندازه: 15 × 20سم [ف: 1 - 370]

64. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 657

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی کبود خاکستری رنگ، جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 182گ، 14 سطر، اندازه: 17× 23سم [ف: 3 - 138]

65. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6246

خط: نسخ، کا: عباسعلی، تا: قرن 13؛ پس از پایان کتاب اشجار و اثمار جداول نام های اسلامی است با تعیین درجات طول و عرض( گ 115ر - 119ر) و پس از آن جداول درجات است با نشان ه_ای رقومی (تاگ 123پ) از این پس تا پایان دفتر، زایچه ها و تواریخ تولد، جلوس و در گذشت و برخی از وقایع پادشاهان قاجاریه از آقا محمد خان تا ناصر الدین شاه (آخرین تاریخ یاد شده 1277 در چهارشنبه 9 رمضان ساعت نخستین تحویل شمس به برج حمل)، در خلال این دفتر طالع ها و تاریخ ها، تقویم ها و قرانات و احکام نجومی بسیار یاد شده، در برگ آخر، تقویم ایام شهادت حسینی و روز عاشورا و صورت استخراج (سؤال و جواب) از ریاست و حکومت (بر اساس تنجیم)؛ کاغذ: فرنگی، آبی، جلد: تیماج قرمز روشن ،یک لا، 287 ص 24 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×21/5سم [ف 19 - 216]

66. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6087

خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری رنگ ،جلد: تیماج تریاکی عطف پارچه ای سرخ، 174ص، 25 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 16×25سم [ف 19 - 70]

67. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 11710

آغاز و انجام: برابر

در دو مقاله: 1 -کلیات در نه ،فصل، 2- اختیارات جزئی دارای 5 شعبه با عنوان های ثمره و شجره؛ خط: نستعلیق، کا: محمد ابراهیم بن میرزا رضا، تا: 1219ق؛ مهر: کتب اهدایی شادروان یحیی معرفت در سال 1365ق (بیضی)؛ تملک: محمد على كلهر در 1236ق؛ محشی توضیحی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 106گ، 21 سطر (8×15)، اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 34 - 50]

68. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 445

آغاز: برابر؛ انجام: و مقارنه آن بود که دو کوکب در یک خانه باشد

خط: نسخ، بی کا، تا: دوشنبه 18 جمادی الثانی 1222ق؛ مهر:«صراط على حق نمسکه» (بیضی)، «محمد رضا مهر آل بدل کنده» (بیضی)، «عبده الراجي محمد تقی» (بیضی)؛ جلد: تیماج مشکی، بدون مقوا، 144گ، 21 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 2 - 50]

69. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 748

خط: نسخ، کا: عبد الحسين بن ميرزا محمد مسیح، تا: 14 جمادی الثانی 1225ق؛ کاغذ: فرنگی آبی، جلد: تیماج قهوه ای، 152گ، 21 سطر (7/5×12/5)، اندازه: 13/5×18/5سم [ف: 11]

70. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 478

آغاز: برابر؛ انجام: بضمیمه (دعا) و خداوند طالع سلیم از نحوس و ماه متصل بود به سعود، و هم آن وقت خوب و پسندیده باشد و الله اعلم.

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: سه شنبه 23 صفر 1226ق؛ برگ بیست و یکم جدول وجوه کواکب، محشی؛ کاغذ: کبود فرنگی، جلد: چرمی یک لامشکی، 163گ، 15 سطر (11/5×14)، اندازه: 18×21سم [ف: 1 - 421]

71. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 7

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 12 رجب 1227ق؛ برای میرزا محمد علی؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج زرد تیره، 21 سطر (8×13/5)،

ص: 622

اندازه: 16×20/5سم [نشریه: 3 – 149]

72. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 396

خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 2 جمادی الاول 1227ق، برای می_رزا محمد کاظم [ نشریه: 7 - 101]

73. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6338/1

خط: نستعلیق، کا: شاهرخ بن اسكندر منجم کرمانی، تا:1229ق ؛جا: بمبئی؛ کاتب در پایان آورده:« انجام یافت این کتاب شجر و ثمره در بندر معمور بمبئی در کتب خانه ملا فیروز از روی دو نسخه خطی قدیم که سیصد سال قبل از این نوشته شده بود اما درهر دو غلط و سهو بسیار داشت. بنابرین حقیر شاهرخ بن اسكندر منجم کرمانی هر کدام – از اغلاط کتابها... که معلوم نکردم رونویس نمودم و هر کدام که مفهوم شد به تصحیح کوشیدم»؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج قرمز، 293ص ( 1- 293)،11سطر، قطع: خشتی، اندازه: 17×20سم [ف : 19 - 355]

74. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 292

خط: نستعلیق، بی کا، تا: چهارشنبه 22 شعبان 1234ق، در خدمت ميرزا على مستوفی و میرزا تنکابنی؛ مصحح، در برگ اول تاریخ تولدی به سال 1270 و در سه برگ پایانی یادداشتی در تاریخ تولد محمد بن محمد تقی محلاتی به سال 1228 و چندین جدول نجومی دیده می شود؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 200گ، 14سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 1 - 215]

75. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 8

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1236ق؛ جلد: تیماج سبز، 120گ، 8/ 1سطر (8/5×14/5) اندازه: 13×20سم [ف: 1 - 5]

76. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه:651/2

آغاز: برابر ؛ انجام: شعبه یازدهم در احکام ... ثمره دویم در احكام جزئيات .... درست باشند پیوسته دل عیب و اگر سعدان در نظر مودت

خط: نستعلیق خوب، بی کا، تا: 1245ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی ،مجدول 121گ (71پ-191پ)، 14 سطر، اندازه: 21×16 سم[ف: 1 - 557]

77. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5425/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1245ق؛ کاغذ: نخودی فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی یک لا، 19 سطر (8/5×15)، اندازه: 15/5×21سم [ف: 8 - 306]

78. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2122

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری، بی کا، تا: 10 ربیع الاول 1248ق؛ كاغذ: فرنگی کبود و آسمانی و زرد و سفید، جلد: میشن خرمائی، 314ص، 16 سطر، اندازه: 15/5×21سم [ف: 6 - 102]

79. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7026

آغاز: برابر؛ انجام: و هفتم در طالع وقت و انواع ضمیرها اما بر این ختم کردیم حالیا اگر عمر وفا کد باقی نیز ساخته شود. اگر چه این بنده خود را در عدد نمیداند

کا:عبدالله بروجردی، تا: 1254ق؛ در پایان نسخه آمده است: «حسب الخواهش عالیجناب مقدس القاب فضائل و کمالات اكتساب عمدة الاعاظم والاعيان آقا میرزا اسدالله ولد مرحمت و غفران پناه مرحوم حاجی اسحق بروجردی قلمی گردید»، مصحح، محشی؛ کاغذ: رنگی آهار و مهره، جلد: تیماج یک لا ،سیاه آستر کاغذی ،نخودی، 143گ، 15 سطر (9×14)، اندازه: 15/5×21/5سم [رایانه ]

80. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 223

خط: نستعلیق، کا: آخوند جان بن عبدالواسع استروشنی، تا: 1257ق؛ مهر: «صدر الشريعة» (بيضى)،«المتوكل على الله قاضى محمداورار بن محمد یوزی بیگ» (دایره)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 151گ، 18 سطر،اندازه: 16/5×28سم [ف: 1-173]

81 .اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 421

خط: نستعلیق، کا: آخوند جان پسر عبدالسميع استروشنی، تا: 1257ق [ نشریه: 11 - 882]

82. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4520

خط: نسخ و نستعلیق، کا: اسدالله مافي سبزواری، تا: پنج شنبه 18 ذیحجه 1266ق، جا: مدرسه میرزا جعفر، برای حاجی قاسم منجم باشی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی، 165گ، 15 سطر (8×16)، اندازه: 15×22سم [ف: 13 - 3471]

83. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 204/1

آغاز: برابر؛انجام: تا در عبادت سهل رود و در شرح تطویل نگردد و آنچه دورتر بود ترک آن واجب کند و این فقیر هم ترک آن واجب دید و اگر چه خود را در زمره مصنفان ندانست نشانه ساخت و از حقتعالی توفیق خواست با تمام آن.

کامل؛ خط: نستعلیق ،کا: محمد صادق بن عبدالباقیا، تا: 18 رجب 1266ق؛ مجدول؛ مهر: كاتب «عبده محمد صادق بن عبدالباقی» (بیضی) ؛جلد: تیماج سیاه ،سوخته 133گ، 17 سطر، اندازه: 15×22سم [سلطانی - ف]

84. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 8413/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1278ق؛ این کتاب روی برگ اول نسخه حاضر به خط مالک آن «روضة المنجمين» نامیده شده؛ دارای تملکی به تاریخ 1315 در طهران؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 134گ (1پ - 134ر)، اندازه: 13/5×21سم [ف: 22 - 13]

85. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12278/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 1280ق، جلد: تیماج قهوه ای یک لا ،اندازه: 17/22×22/5سم [ف : 10 - 256]

86. یزد؛ سریزدی؛ شماره نسخه: 170

خط: نستعلیق ،كا: محمد بن میرزا عبدالعلی نائینی، تا: 1285ق؛ در سه برگ پایانی چندین یادداشت متفرقه در ادعیه و نسب نامه سید

ص: 623

هاشم جد مادری کاتب دیده می شود؛ اهدائی: سید محمد دانش پژوه؛ جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج قرمز، 108گ، 15 سطر، اندازه: 23x16سم [ف: 1 - 141]

87. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5920/1

خط: نستعلیق، کا: شیخ محمود بن حاجی عباس علی خویی،تا: جمعه 21 ذیقعده 1285ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی عطف مشكى مقوایی، 15 سطر (6/5×13)، قطع: ربعی ، اندازه:10×18سم [ف : 16 - 153]

88. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5516

خط: نستعلیق، کا: محمد هاشم بن عبدالله بن رحيم کججانی،تا: یک شنبه 2 شعبان 1286ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی ضربی ،119گ، 20 سطر ،(8×14) اندازه: 15×21سم [ف: 16 - 26]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1426-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [فيلمها -ف: 1 - 13]

89.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1624- عکسی

آغاز: برابر؛ انجام : و اگر چه این بنده خود را در عداد مصن_فان نمی داند، و بالله التوفيق.

خط: نستعلیق شکسته آمیخته به نسخ، بی کا، تا: 16 ذیقعده 1290ق؛ با نشان مهر گرد تاجدار همیشگی؛264 ص، 14 س_طر ،(23×13)، اندازه: 21×30سم [ف: 1 - 25]

90. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7019

آغاز: بسمله قیاس بی حد و ستایش بی حد خدایرا که هفت طبقه آسمان را؛ انجام: ششم او به طالع تحویل و برج انتها و هفتم درطالع وقف و انواع ضمیرها اما بر این ختم کردیم تمام شد در ش_ب ٧ رمضان المبارک 1351، ... در همان قبیله که دولت او قایم بود چنانکه او برادر به برادر و به عم و عم زاده.

خط: نستعليق، كا: فضل الله ابن عبدالرحیم نبیری، تا: قرن 14؛درانتهای نسخه دو صفحه مطلب راجع به تأثیر قرآن آمده؛ کاغذ: فرنگی و دفترچه ای، جلد: شومیز پسته ای، 198گ، 17 س_طر ،(8×15) اندازه: 10/5×18سم [رایانه]

91. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه:23031

آغاز: برابر؛ انجام: از نحوست بدی و از سعادت نیک و الله اع_لم. بحقيقة الحال والاحكام والعواقب.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ ضمیمه سه برگ «در مطالع البروج»؛ واقف: حاج سید عبدالباقی آیت اللهی شیرازی، اس_فند 1374 ؛کاغذ: فرنگی، 219گ، 15 سطر، اندازه 10×16/2سم [ ف: 18- 16]

92. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11033

آغاز: بسمله و الصلوه على افضل الموجودات و اله النجبات؛

انجام: اتصال نظر تسدیس است و این نظر

خط: مختلف، بی کا، بی تا [رایانه ]

93.مشهد ؛رضوی؛ شماره نسخه: 12155

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، بی تا ؛کاغذ: حنائی و نباتی آهار مهره، جلد: تیماج جگری یک لا، 149گ، مختلف السطر، اندازه: 10×17/5سم [ف : 10 - 9]

94. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3392

آغاز: برابر؛ انجام: و در حقیقت دو ضربیست تمام .... و از میانه او چند ضرب طرح کرده تا در وی حشو نبود مثال این آنست که اگر

در مورد علم موسیقی ختم می شود، خاتمه کتاب تقریباً از نیمه شعبه سوم از شجره پنجم ناقص است؛ خط: نسخ ،تعلیق، بی کا، بی تا؛ پشت برگ اول یادداشتی به عبارت «مال طلق مقرب الخاقان آقا میرزا رضا محتشم خلوت و منجم باشی سرکاری در نزد حقیر بر سبیل امانت حرره عبدالعلی»؛ مهر: «افوض امرى الى الله عبده محمد مهدی 1241»، «نجم الملک 1276»؛ 126گ، 19 سطر،اندازه: 13×20/5سم [ف: 1- 61]

95. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25682

بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا غیبی [ رایانه]

96. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 321/6

خط: نسخ، بی کا، بی تا[ نشریه 11 - 940]

97. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6551/3

فقط بخش مختصری از مقاله دوم کتاب؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 13گ (125پ-137ر)، اندازه: 15×21سم [ف : 20 - 123]

98. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 1364/1 الف

بی کا، بی تا؛ جلد: چرمی، قطع: رحلی [رشت و همدان-ف: 1237]

99. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 225/5

خط: نسخ، کا: محمد شفیع هروی، بی تا؛ جلد: تیماج دورو، 70گ (304پ-307پ) ، اندازه: 19/5×29سم [ف: 1 - 175]

100. گلپایگان؛ کتابخانه حجة الاسلام گلپایگانی؛ شماره نسخه: 110/1

انجام: در کیفیت احوال مولود به وقت زادن قول بطلمیوس آن است که بنای آفرینش بر هفت

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج دور رو ،قهوه ای 38گ( 3پ-40 پ) ، اندازه: 12/5×19/5سم [کتابخانه های گلپایگان - ف - 86]

101 ،شیراز ،بغایری، عبدالرزاق؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام [میراث اسلامی: 5 – 566]

102. کاشان؛ رضوی؛ شماره نسخه: 77/1

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی[ نشریه: 7 - 40]

103 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6913-35/93

آغاز: برابر؛ انجام: ثمره چهارم درختم پیشوای اصحاب احکام بطلمیسوس این علم را به لفظ صنعت خوانده است ... و اگر چه خود را در سلک مصنفان ندانست نشانه ساخت و از حق تعالی توفیق خواست در اتمام آن و هو ولي التوفيق

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ مجدول با ترنج و

ص: 624

سرترنج، 99گ، 22 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 370]

104 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7069-36/69

آغاز: قاسم خوانند سعبه چهاردهم در احکام مدبر وقاسم ش_ش اثمار، ثمره اول در احکام مدبر در پیش گفته ایم که ... کوکبی باشد که؛ انجام: ثمره نهم در تسیر دلیلی که میان دو ... اما جواب از روی قیاس است ... موضع تسیران دليل حاصل ليدو صاح_ب حدان جزورا

از «شعبه چهاردهم در احکام مدیر» تا «ثمره نهم از شعبه سیم شجره خامس»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: مقوای با عطف تیماج قهوه ای، 197گ، 17 سطر، اندازه: 14×23سم [ف: 1 - 370]

105. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 498

آغاز: برابر؛ انجام: اگر چه این بنده خود را در صدد (صداد) مصنفان ندانست نشانه ساخت و از حق سبحانه (خدای) تع_الی توفیق خواست بساختن او. و الله ولی التوفيق وهو حسبنا ونعم الوكيل (نعم المولى ونعم النصير و الحمدلله اولا و آخرا الحمد لله رب العالمين.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 148گ (1پ - 148)، 15 سطر (7/5×16)، اندازه: 14×24سم [ف: 4 - 831]

106. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 499/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا، نام مخدوم زادگان (بدرالدین و سی_ف الدین)در دیباچه برده نشد، درگ 160 و 161 پ و 162ر عباراتی هندی به خط فارسی هست و در 162ر زایجه ای به س_ال 1261 نوشته شد؛ مهر: صفی الدین محمد خان؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج سرخ ضربی دو لا، 166گ، 17 سطر (7×17) ، اندازه: 14×25سم [ف: 4 - 833]

107. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3542/1-ف

نسخه اصل: کتابخانه رضوی در کاشان ش 374؛ بی کا ، بی تا[ فیلم ها-ف: 2 - 175]

108 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8840/2

خط: نسخ، کا: عبدعلی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 133گ (43پ -175ر)، 21 سطر (7×14/5) ، قطع: رب_عی[ ف: 17 - 233]

109. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3152/3

خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن لایی آلبالویی سیر، 1و 19 سطر، اندازه:10×15سم [ف: 6 - 247]

110. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3637/2

خط:نسخ، کا: محمد علی بن علی اکبر نائینی اصفهانی، بی تا؛ کاغذ: پسته ای آبی ،جلد: میشن سیاه، 22 سطر، اندازه: 20×35 [ ف: 7 - 8]

111. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 8246/2

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای فرسوده یک لا، 110گ (127 پ- 236ر) 18 سطر، اندازه: 19×25سم [ف: 3 - 138]

112 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1286-7/186

آغاز: برابر؛ انجام: ثمره :یازدهم حکم ارباب مثلثات در هر بیت رفته است پس هر کدام از این سه باب که قوی حال تر بود ... شجره پنجم: در اعمال تسییرات و احکام مدبر و قاسم و احکام هفت زیان بر مولود

از اول کتاب تا اول «شجره پنجم در اعمال تسييرات»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام ؛جلد: مقوا، عطف ، پارچه، 79گ، 18 سطر ،اندازه: 14/5×18/5سم [ف: 1 - 370]

113 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1108

آغاز: برابر؛ انجام: ششم او را در احکام طالع تحویل و برج انتها و هفتم در طالع وقت و انواع ضمیرها

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سر، 71گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×26سم [ف مخ: 1- 155]

114. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6400/3

بی کا، بی تا؛ کاغذ: سمرقندی ضخیم شکری، جلد: تیماج مشکی رنگ، 182 ص ،(5-186)، قطع: رقعی [ف: 19 - 536]

اشجار و اثمار / هیئت / فارسی

ašjār va asmār

اختیار نجومی، احمد بن محمد، ق 11 قمری

(extīyār-e nojūmī, ahmad ebn-e mohammad (- 17c)

احکام نجومی، ستاره شناسی ،تقویم، احکام، طالع و قرآن را در شش «باب» و چند «فصل» بیان کرده است: باب 1. احکام قرانات كواكب حاوی شش «فصل»؛ 2. احكام نظرات كواكب سبعه سیاره و احتراقات و اجتماعات و استقبالات و تأسیسات و مجاسدات، در هفت فصل؛ 3. احکام تحویلات کواکب به بروج اثنى عشر، مشتمل بر نه فصل؛ 4.احکام رجعت و استقامت و ظهور و خفا و تشریق و تغریب کواکب متحیره، شامل سه فصل؛ 5. احکام شرف و هبوط و وبال و اوج و حضیض کواکب، در سه فصل؛ 6. احکام اشیاء متفرقه در پنج فصل.

مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1794

آغاز: چنین گوید ذره احقر و بنده کمتر اعنى ابن (نام مؤلف افتاده) که چون همیشه خاطر فیض مآثر ضمیر منیر پادشاه (اسم او افتاده)... که از ارکان احکام است نیکو ملاحظه کند؛ انجام: و اگر در وقت طلوع آفتاب شگ در میان آبادانی گریه کند... كتاب اشجار الاثمار ... احمد بن محمد ملقب به اختیار

در «تنبیه» آن چنین آمده در سنه 1027 هجری چنان اتفاق افتاد که مریخ و شمس و عطارد در بیت عاشر طالع استقبال مقدم بر

ص: 625

سال واقع شدند ... کمینه در احکام تقاویم ایراد نمود که در این سال یمکن یکی از ذوات الاذناب ظاهر گردد؛ خط: نستعلیق،کا: محمد بن صدر الدین، تا: نیمه اول قرن 12؛ افتادگی: آغاز انجام؛ مصحح، مقابله شده در جمادی الثانی 1135 ؛واقف: سید سعید طباطبایی، 1332؛ کاغذ: نخودی آهار مهره بیاضی، ج_لد: تیماج ضربی عنابی یک لا، 243گ، 17 سطر، قطع: بیاضی، اندازه:10/5×20/5سم [ف: 5 - 215]

اشجار و اثمار الرمل / علوم غریبه / فارسی

ašjār va asmār-or raml

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25515

آغاز: بسمله سوف ترى اذا انجلى الغبار (كذا)؛ انجام: و اعتراض جتهل را اعتباری نباشد ... تحریر پذیرفت

خط: نستعلیق، کا: حسین بن احمد تبریزی، تا: 1303ق [رایانه]

اشجار و اثمار (ترجمه) / هیئت / ترکی

(ašjār va asmār (t.)

افندى، عبد العزيز ، ق 12 قمرى

(afandī, ‘abd-ol-‘azīz (- 18c)

وابسته به: اشجار و اثمار = اثمار و اشجار = ثمره و شج_ره؛ بخاری خوارزمی، علیشاه بن محمد (624-695)

تاریخ تألیف: شوال 1179ق

اهدا به: سلطان مصطفى بن سلطان احمد خان عثمانی

اصل از علی شاه خوارزمی است که عبدالعزیز افندی آن را به ترکی ترجمه کرده است.

[دنا 849/1]

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 4632

آغاز: بسمله. حمد و سپاس بیحد و قیاس اول مالک الملک علی الاطلاق و فیاض گلشن سرای انفس و آفاق؛ انجام: کلدی ب_وی تاریخ تام ترجمه اولدی تمام ... (زايجه اتمام مؤلف و زایجه ات_مام مترجم) الكوكب السعد محيل طبعه ...و يدل على النقض و الزب_ول و الضعف جامع شامی م م م

خط: نستعلیق ترک، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: فرنگی رنگارنگ ،جلد: تیماج مشکی مقوایی یک لا، 203گ، 23 سطر، اندازه: 13/5×20سم [ف: 3 - 398]

«اشجار و اثمار (منتخب) » شجره و ثمره (منتخب)

اشجار و احجار / طبیعیات / فارسی

ašjār va ahjār

در خواص پاره ای از گیاه ها و سنگ ها و چگونگی بهره یابی از آنها در ساخت داروهای پزشکی، تألیف شده برای مبتدیان که در شناخت آنها مشکل دارند. در آغاز گیاه یا سنگ یا معدن معرفی می شود پس از آن به خواص و کیفیت ساختن دارو می پردازند.

قم؛ مؤسسه حضرت آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 136/6

آغاز: تيمنا بذكره القديم ونساله حق التوفيق انه هو البر الرحيم ... بدانکه این رساله ای است در تذکار معرفت بعضی اشجار و احجار؛ انجام: و در کوه همراز کم بهم میرسد و در کوه بابا حیدر بسیار است.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج زرشکی بدون مقوا، 6گ( 148 پ - 153ر)، اندازه: 24×35سم [ف: 1 - 93]

اشجار هداية المجيزين في طرق الرواية للمحدثين / رجال / عربی

ašjār-u hidayat-il-majīzīn fi turuq-ir-riwayat-i li-l-

muḥaddiṭīn

عاملي التنبي، محمد بن علی

'āmelī al-tanbi, mohammad ebn-e 'alī

رساله ای است مشتمل بر 58 «شجره» که طرق اجازه روایی را نقل کرده و در زیر نام هر یک از اعلام توضیحاتی داده است و در خاتمه به ذکر حدیث شهید ثانی در خصوص برخی از اجازات پرداخته است. این رساله در خور تحقیق بیشتری است.

[دنا 846/1]

١ . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 44/3 فیاض

آغاز: بسمله الحمد لله الذى اجازنا فى طرق الناقلين للرواية و اجازنا على طريق الولاية ... و بعد فانه لا يخفى على الفضلاء

خط: نستعليق، كا: محمد بن احمد بن عمران ملقب به شامی نسبا و نجفی مسکنا، تا: 14 رمضان 1043ق؛ کاغذ: ترمه؛ جلد: تیماج لایه ای قهوه ای، اندازه: 15×20سم [ف: 171]

2. تهران؛ فیاض؛ شماره نسخه: بی شماره /3

خط: نسخ، بی کا، تا: 1044ق [نشریه: 7 - 700]

اشراط الساعة / كلام و اعتقادات / عربی

išrāṭ-us-sā‘a

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 163-ط

بی کا، بی تا؛ در ضمن مجموعه آمده است؛ 1گ، 73 [ ف : 22 - 57]

اشراط الساعة / كلام و اعتقادات / فارسی

esrat-os-sa at

ص: 626

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 510/2

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلاة على سيد المرسلين مح_مد و آله الاکرمین؛ انجام: و لا يفضحنا بذنوبنا يوم الدين بنبيه البينة(؟) و وليه الولية

رسالة فارسية أورد فيها 15 علامة سوف يكون قبل قيام القيامة. در فهرست با عنوان قیام قیامت آمده است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: محرم 1093ق؛ مهر: «عبده الراجی محمد محسن بن محمد صادق» (مربع)؛ جلد: چرم مشکی 54گ (88ر-141ر)، 13 س_طر ،اندازه: 12/5×19سم [مؤيد: 2 - 13]

الاشراف على اعلى الشرف في التعريف برجال سند البخارى من طريق الشريف أبى على بن أبى الشرف / علوم حدیث / عربی

al-išrāf ‘alā a‘la-š šaraf fi-t ta‘rīf bi-rijāl-i sanad-il

buxārī min ṭarīq-iš šarīf ’abī ‘alī ibn-i ’abi-š šaraf

ابن شاط، قاسم بن عبدالله، 643 – 723 قمری

(ebn-e šāt, qāsem ebn-e ‘abd-ol-lāh (1246 - 1324)

[الفهرس الشامل للتراث العربي الاسلامى المخطوط الحديث النبوى و عل_ومه و رجاله 14/1؛ دنا 849/1 ]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1152/2

آغاز: بسمله ... الحمد لله الذى شرف هذه الامة بخصيصة الاسناد وعرف لما أكمل النعمة وجوب الثبت عند اعتبار أخبار الآحاد ...و بعد فانه لما أعرض الناس عن العناية بطريق الرواية فى هذه البلا؛ انجام: و هنا انتهى ما أردناه من التعريف على وجه الاختصار.. .و سلم تسليماً كثيراً طيباً مباركاً وآخر دعوانا ان الحمد لله و رب العالمين، كمل الجزء و الحمد لله

نسخه اصل: کتابخانه اسکوریال، مادرید ش 1732؛ خط:مغربی، كا: على بن محمد بن علی بن هانی بن احمد بن محمد بن منت_صر بن هانی لخمی، تا: قرن 7 یا قرن 8؛ افتادگی: انجام؛ در ابتدای آن نام كتاب و مؤلف درج شده است شده است و یادداشت روایت کتاب از مشایخ در بالای صفحه دیده می شود و در ذیل صفحه یادداش_ت سماع رساله به وسیله محمد بن علی بن هانی لخمی سبتی به خط مؤلف در 701ق ثبت شده، و در آخر نسخه اجازه مؤلف به ه_مو در 691 آمده؛ 11ص (31-41)، 21 سطر [عکسی ف: 3 - 326]

الاشراف على سيادة الاشراف = سيادة الاشراف= تحقيق معنى السيد و السيادة (رسالة فى) / كلام و اعتقادات / عربی

al-išrāf ‘alā sīyādat-il-ašrāf = sīyādat-ul-ašrāf = taḥqīqu

(ma‘na-s sayyid wa-s sīyāda (r.-un fī)

کرکی ،عاملی حسین بن حسن، - 1001 قمری

(karakī ‘āmelī, hoseyn ebn-e hasan (- 1593)

اهدا به: امیر اعتماد الدولة الشاهية شجاع الدين شريف حيدرى صفوی موسوی حسینی وزیر

تاریخ تأليف: محرم 970ق

رساله ای است در اثبات سیادت اشخاصی که از طرف مادر از بنی هاشم هستند و در آغاز تحقیقی نموده است در معنای «سید» و «سیادت» و اثبات اینکه نجیب زادگانی که از طرف مادر به حضرت فاطمه (سلام الله علیها) منسوبند همگی سید هستند. این کتاب در یک مطلع و دو منهج و یک تذییل م یباشد.

آغاز: الحمد لله الذي رفع آل هشام و آل عبد مناف على جميع الاعاظم و الاشراف... فهذه جمله افيه بالاشراف على سيادة الاشراف وضعتها لا لانتصاف عمن عدل عن جادة الانصاف بالتماس عضد السلطنه الباهره ركن الدوله القاهره...اعتماد الدوله الشاهيه... شجاع الدين الشريف الحيدرى الصفوى الموسوى الحسينى ... و فيه معالم.

انجام: و جملة القول ان بنوة اولاد البنات امر مقرر عند العصابه المحقه و مازالت المنازعات و المناظرات – جارية في ذلك بين الناس - و انما اوردنا هذه النبذه كما جرى لائمتنا (علیه السّلام) و شيعتهم من الجدل - تنبيها على ذلك و قد انتقش على صفيحة صحيفه خاطرك من المدارك الدامغه - ما يغنى فيها البيان عن العيان افتتحت و اختتمت فى الشهر الاول من مفتتح سنه سبعين وتسعمايه

[دنا 1/ 849(5 نسخه)؛ الذریعه 2: 102؛ اعیان الشیعه 284:25]

١. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6768

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ تملک: مکی بن محمد بن شمس الدین نواده شهید در 1158، محمد مومن بن شمس الدین محمد اصفهانی، شرف الدین علی حسینی؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج آلبالویی مقوایی درون تریاکی ،52گ، 15 سطر (10×17)، قطع: ربعی، اندازه: 17×25سم [ف : 16 - 357]

یزد؛ علومی ،شیخ علی؛ شماره نسخه:4

همان نسخه بالا[ نشریه: 4 - 436]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2468-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فيلمها -ف: 1 - 283]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3988/9

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: اصفهانی آهار مهره، جلد: تیماج قرمز با عطف دامن، 6ص (634-579)، 31 سطر، قطع: ،وزیری اندازه: 16/5×27سم[ ف: 10 - 2165]

3.مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 230/3

آغاز: برابر

خط:نسخ، کا: محمد زمان حسینی ارتیمانی، تا: 1069ق؛ مهر:حاج سید سعید؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج عنابی،36گ (93- 128)، 21 سطر ،(6×17)، اندازه: 13×25سم [ف: 1 - 198]

ص: 627

الاشراف على فضل الأشراف / فضایل و مناقب / عربی

al-išrāf ‘alā faḍl-il-’ašrāf

سمهودی، ابراهیم، ق 10 قمری

(samahvodī, ebrāhīm (- 16c)

وابسته به: جواهر العقدين فى فضل الشرفين شرف العلم الجلى و النسب العلى؛ سمهودی، علی بن عبدالله (844-911)

تاریخ تألیف: 963ق

در فضایل و مناقب اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السّلام) با استدل به آیات قرآن کریم و احادیث رسیده از پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) مؤلف این مطالب را از کتاب «جواهر العقدين فى فضل الشرفين شرف العلم الجلى و النسب العلى» تأليف عم بزرگوار خود (سید نور الدين ابو الحسن علی بن عبدالله سمهودی شافعی» (-911ق) جمع و در هفت «ذکر» مرتب نموده است. نسخه ای از آن در کتابخانه وزیری یزد معرفی شده که آن را به خط مؤلف دانس_ته و نام مؤلف را لطف الله بن المطهر ((؟) ذکر کرده و تاریخ آن 978ق ذکر شده است که به نظر می رسد این نام از آن کاتب است و تاریخ نیز تاریخ کتابت است نه تألیف.

آغاز: بسمله، حمدله، باب فى ذكر فضائل مولانا امير المومنين و قائد الغر المحجلين؛

انجام: و هذا آخر ما بعث الله بجمعه... و اسأل الله ان يج_عله خالصاً لوجه الكريم و ان ينفعنا به و و ان ينفعنا به و المسلمين ..والعلماءالمقربين.

1. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2646

آغاز: برابر

کامل؛ خط: نسخ تحریری، کا: لطف الله بن المطهر، تا: 978ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تیماج عنابی، 196گ، 25 سطر (11×16)، اندازه: 15×21سم [ف: 4- 1375]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 948 عکسی

آغاز: انی تارک فیکم .... و بعد: فهذا مجموع لطيف الفه... الشريف ابراهيم الحسيني الشافعى السمهودى يشتمل على فض_ل الأشراف و مالهم من الواجباب؛ انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا:احتمالاً قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح، دارای یک حاشیه از آیة الله مرعشی قدس سره، قبل از کتاب دو یاداشت درباره کتاب و سید نور الدین علی سمهودی یکی به خط آية الله مرعشی و دیگری به خط سید عبد اللطيف حسينى کوه کمری؛ 75گ 19 سطر [عکسی ف: 2 - 428]

الإشراف على مذاهب الأشراف / فقه / عربي

al-’išrāf ‘alā maḏāhib-il-’ašrāf

ابن منذر، محمد بن ابراهیم، 242 - 319 قمری

(ebn-o monzer, mohammad ebn-e ebrāhīm (857 - 932)

کتابی فقهی که به ترتیب کتب فقهی در ابواب مختلف با ن_قل روایات و مذهب های مختلف اهل تسنن جمع آوری کرده است.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 469

نسخه اصل: کتابخانه احمد ثالث - ترکیه 1100. جلد دوم، از کتاب النکاح تا پایان؛ خط: نسخ کوفی نما، بی کا، تا: قرن 9؛ از کتاب الغصب تا آخر به خط دیگر، تصحیح شده است، در پایان کتاب الوكالة؛ تملک: محمد بن عبدالله بن ابراهيم العدى الازهرى الشافعی در 18 شوال 844؛ در برگ اول وقف نامه کتاب به سال 878؛ تاریخ وقف: 878؛ 731 ص [ عکسی ف: 2 - 64]

الاشراف على مذاهب الاشراف = اجماع الائمة الاربعة واختلافهم / فقه / عربی

al-išrāf ‘alā maḏāhib-il ašrāf = ijmā‘-ul a’immat-il

arba'a wa ixtilaf-u-hum

ابن هبيره، يحيى بن محمد، 479 - 560 قمری

(ebn-o hobayra, yahya ebn-e mohammad (1087 - 1166)

مؤلف که وزیر مقتفى لامر الله و مستنجد بالله بوده است، موارد اتفاق و اختلاف مذاهب ائمه چهارگانه اهل سنت را با افعال «واتفقوا، واختلفوا واجمعو» بیان نموده است به عنوان مثال در مسأله وضو و ازاله نجاست چنین می نویسد: «واجمعوا على انه لا يجوز التوضى بالنبيذ على الاطلاق الا ابا حنيفة ... و اختلفوا فى جواز ازالة النجاسة بغير الماء من المايعات فقال ابوحنيفة يجوز بكل مايع طاهر مزيل للعين و قال مالك و الشافعي و احمد لايجوز الا بالماء».

آغاز: قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من يرد الله به خيراً يفقهه في الدين أما قوله من يرد الله به خيراً فان هذا شرط.

انجام: و الله سبحانه و تعالى المحمود على توفيقنا لذلك و نسأله جل اسمه نفعنا و المسلمین به آمین.

[دنا 850/1 (4) نسخه)]

١. یزد ،علومی، شیخ علی؛ شماره نسخه: 1

خط: نسخ، كا: علی بن هلال بن علی کلری، تا: پنج شنبه 8 جمادی الثانى 887ق؛ ابراهيم بن احمد بن ابراهیم و برادرش شهاب الدین احمد آن را با نسخه اصل و نسخه دیگر در حمات در مسجد المرابط در روز شنبه 10 جمادی 887 مقابله کرده اند[ نشریه: 4 - 436]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 938

آغاز و انجام: برابر

در فهرست با عنوان «الافصاح عن معانى الصحاح» ثبت شده که غلط است؛ خط: نسخ، کا: عبدالباری بن سلیمان ازهری سفطی، تا: دوشنبه 15 صفر 1026ق، به دستور ناظر احکام شرعیه در الغش حاج علی افندی رومی حنفی؛ مصحح؛ جلد: مشکی ضربی، 308گ، 21 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 3 - 126]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7435

ص: 628

آغاز: انه سمع و في رواية من يرد الله به خيراً يفقه في الدین؛

انجام: برابر

به جز نخستین برگ از مقدمه، کلیه ابواب فقهی را شامل اس_ت ؛خط: نسخ، کا: علی بن صالح بن محمد خطیب بصری، تا: سه ش_نبه 13 ربیع الثانی 1029ق؛ افتادگی: آغاز ؛ وی آن را از نسخه ابوبکربن عمر بن يوسف بن عبدالكريم، مكتوب در 726، استنساخ نموده، تملک: شرف الدین محمد مکی بن محمد ضیاءالدین عاملی ی_کی از نوادگان شهید اول؛ جلد: تیماج ضربی [ف: 21/1 - 114]

4. یزد؛ عجمین، محمد باقر؛ شماره نسخه: 1

مقدمه کتاب که در اصول فقه است در این نسخه نیست و از طهارت آغاز می شود؛ خط: نسخ، کا: زید بن اسماعيل بن ملا زید، تا: ذیقعده1072ق؛ تملك: يحيى بن شيخ جعفر افندی واعظ 1082؛ قطع: وزیری [ نشریه: 4 - 467]

الاشراف على معرفة الاطراف / حدیث / عربی

al-išrāf ‘alā ma‘rifat-il-aṭrāf

ابن عساکر، علی بن حسن، 499 - 571 قمری

(ebn-e ‘asāker, ‘alī ebn-e hasan (1106 - 1176)

کتابی است در جمع اطراف و ترتیب «سنن ابی داود» و «ج_امع الترمذى» و «سنن النسائى» و «سنن ابن ماجه» به ترتیب حروف معجم. ابن عساکر در پایان کتاب، اسانید خود را تا مؤلفین جوامع حديثی مذكور فوق ذکر نموده است. این ،کتاب ظاهراً در چ_هار مجلد تألیف شده است (هدية العارفين 1/ 701) ليكن حاجی خلیفه آن را در دو مجلد دانسته است (کشف الظنون 103/1).

چاپ: بیروت، المكتب الاسلامی، 14 جلد

[دنا 850/1؛ کشف الظنون ١٠٣/١؛ بروكلمان، ذیل 1/ 7- 566]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 920 عکسی

آغاز: عبيد الله عبد الله بن بن عمر بن الخطاب العدوى المدنى عن ابی هریره، حدیث فمن اصبح جنباً فى رمضان؛ انجام: ابو منص_ور بن محمد الحسين المقدمى قراءة عليه و ان لم يكن فاجازة و ذکر لی انه سمع منه الکتاب باسره ، غیر انه لم یکن له نسخة...و سلم تسليماً كثيراً.

نسخه اصل: چستربیتی ش 3739 (اربری، فهرست خطی عربی 100/3). جلد چهارم، کتاب با آن پایان می یابد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 ؛تملک: ابراهيم بن ... ابن عبد الرحمن حلبى حنفى به تاریخ اواخر محرم 1048ق؛ 210گ، 27 سطر [عکسی ف: 2- 401]

الاشراف فى عامة فرايض اهل الاسلام / فقه / عربی

al-išrāf fī ‘āmat-i farāyiḍ-i ahl-il-islām

مفید، محمد بن محمد، 336 - 413 قمری

رساله فتوایی مختصری است در احکام طهارت، صلات،زكات، صوم و حج.

آغاز: الحمدلله رب العالمين ... باب فرض الوضوء وفرضه أربعة أشياء

انجام: ثم هن و الرجال فيما عددناه مما سوى هذين الشيئين سواء.

چاپ: نجف، مطبعة الحيدرية، بدون تاریخ؛ به مناسبت کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، قم، 1413ق.

[دنا 1/ 580 (8 نسخه)؛ ريحانة الادب 361/5؛ الذریعة 102/2 رجال نجاشی 283 ]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21959

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا:قرن 12؛ اهدایی: رهبری، فروردین 1378؛ کاغذ:نخودی، جلد: مقوای، 18 گ، 12 سطر، اندازه: 15/5×20سم [اهدائی رهبر: 3 - 69]

2. اصفهان ،شفتی، مهدی؛ شماره نسخه: 11/2

خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: 1121ق، جلد: تیماج مشکی، 8گ (179 پ -186ر)، 21 سطر [ سه کتابخانه اصفهان - ف: - 166]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14505/2

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج زرشکی ضربی ترنج و سر ترنج دار، 10گ (18پ-27پ)، 18-23 سطر، اندازه: 16×21/7سم [ف: 41 - 21]

4.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12691/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: محمد بن شیخ سلیمان سعدی، تا: اوایل قرن 13؛ مصحح، رکابه دار، کاغذ: فرنگی، 14گ (24-37)، 14 سطر، اندازه: 10×14سم [ف: 32 - 271]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 78/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا،تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج سرخ عطف تيماج قهوه ای، 11گ (65پ-75پ)، 17 سطر، اندازه: 12×18/5سم[ف: 1 - 90]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9527/6

آغاز: برابر؛ انجام: موكدة على الرجال و ليس بمسنون للنساء

بی کا، تا: 1251ق، 4گ (28 ر - 31ر)، 22 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 30 - 195]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8/13 خوئی

آغاز: برابر؛ انجام: و قدر خص للنساء في تغطية الرؤس.

خط: نسخ تحریری، بی کا، بی تا، پس از پایان این رساله، روی ص 170 تا 172 خوابی که ابوالحسن علی بن محمد بن نبان از شیخ مفید .نقل کرده، نوشته شده؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج زرد رنگ، 17ص (152-168)، 23 سطر، قطع: وزیری باریک، اندازه: 13/3×26/2سم [ف: 7 - 14]

ص: 629

8 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2039/2

آغاز: برابر؛ انجام: باب ما يسقط فرضه و السنة فيه من مناس_ک الحج عن النساء ... وهی ستة ... سنة مؤكدة على الرجال و ليس بمسنون للنساء. تم كتاب الاشراف في علم فرایض الاسلام

از طهارت و صلات ،زکات، صیام، تا حج و عمره؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: نخودی ،اصفهانی، جلد: تیماج سرخ، مقوایی، آستر کاغذ گل و بوته دار، ٩ ص( 109 ر - 117ر)، 19 س_طر (7×14)، اندازه: 12/5×19/5سم [ف : 11 - 137]

9. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 243/4

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 14گ (63پ- 76ر)، اندازه: 17×24/5سم [ف: 1 - 267]

اشراقات / عرفان و تصوف / فارسی

esraqat

جواد بن علی، ق 13 قمری

(javād ebn-e ‘alī (- 19c)

رساله ای عرفانی به نثر و نظم در ده «اشراق»: ١. الواجب وفیه المعات ؛2. صفاته ؛3. بيان القاء المحبة في قلب العارف؛ 4.وسطه؛ 5. تقسیم اجسام؛ 6. بیان اینکه انسان عالم صغیر است؛7. صعود النفس من مرتبة الطبيعة الى العقل المستفاد؛ 8. احوال النفس الناطقه؛ 9. بيان ابطال التناسخ؛ ١٠. المعاد

قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 487/1

آغاز: اللهم اشرح صدورنا باشراق نور العرفان نور قلوبنا بزینه الشريعة و الايمان ... هذه تعليقات منى في عنفوان الشباب لتحقیق الحق و لكشف المعارف و اليقين فى كل باب؛ انجام: قوه متخ_یله او را بمثل مثل تبدیل علم به لبن چون علم غذای روح است ولبن غذای جسم است و تبدیل دشمن به مار و این قسم رویای کاذبه است و محتاج به تعبیر و الله

خط: تحریری، کا: محمد علی بن على جيلاني الاصل تهرانی المسكن، تا: 1298ق؛ مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای، 30گ (1بپ- 30پ)، 19 سطر (9×16/5)، اندازه: 13×20سم [ف: 2-97]

اشراقات / بهائیت / فارسی

esraqat

بهاء الله، حسینعلی بن میرزا بزرگ،1233- 1309قمری

(1892-bahā’-ol-lāh, hoseyn-‘alī ebn-e mīrzā bozorg (1818 -

یزد ؛وزیری؛ شماره نسخه: 4262

بی کا، بی تا [نشریه: 13 - 381]

اشراقات الرضوية / فلسفه / عربي

išraqat-ur-radawiyya

عصار، محمد بن محمود، 1264؟ - 1356 ؟ قمری

(assar, mohammad ebn-e mahmud (1848 - 1937)

وابسته به: غرر الفرائد = منظومه سبزواری؛ سبزواری، هادی بن مهدی (1212-1289)

تاريخ تألیف: شعبان 1345ق

شرحی است منثور و منظوم بر برخی از ابیات قسمت الهیات منظومه سبزواری که توأم با توضیح و تحقیق است و گاهی به مناسبتی قسمتی از سروده های خود را نیز آورده است.

آغاز: بسمله یا من به التكلان و اعتمادی ***صل على المولى النبى الهادي / ثم على منتخب العباد *** وصيه و آله الامجاد

[دنا 1/ 850(1 نسخه)]

١. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2416/4

آغاز: برابر؛ انجام: لايحتاج الى توضيحه لوضوحه ثم قال لو وجبت خلف بلا التباس.

خط: نستعليق كاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ کاغذ: خط دار فرنگی ،جلد: مقوا، رویه گالینگور، اندازه: 14×22سم [ف: 5-744]

2.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25929

آغاز: برابر؛ انجام: الترجيح بلا مرجح و هو محال

خط : نسخ و نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا: 1341ق [رایانه]

3.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 324

آغاز: برابر؛ انجام: اختم بالحمد و الصلوة *** اقول ذا بضاعة مزجاة

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، بی تا؛ نسخه به خط دستی مؤلف است که پاکنویس نشده، تقدیمی خود مؤلف به سال 1346؛ 108گ، مختلف السطر، اندازه: 11× 17سم [ف: 4 - 22]

اشراق الاصباح فى مناقب الخمسة الاشباح / فضايل و مناقب - عربی

išrāq-ul-aṣbāḥ fi manaqib-il-xamsat-il-ašbāḥ

حضرمی، ابراهیم بن محمد، ق 8 قمری

کتابی است در بیان فضایل و مناقب، و شرحی مختصر از زندگانی پیامبر گرامی اسلام (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و امير المؤمنين و حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسین (علیه السّلام). مؤلف، مطالب کتاب را با استفاده از کتب حدیثی و تاریخی گرد آورده و در پایان مصادر خود را برشمرده است. در پنج «قسم» و هر قسم دارای چند «فصل» یا چند «باب» قسم ١. الكلام على احوال سید البشر، در بیست و پنج فصل ؛ 2. الكلام على امير المؤمنين ..... در دوازده فصل ؛ ٣. الكلام على فاطمة البتول .... در چند باب؛ 4. الكلام على الحسن بن علی ابن ابی طالب (علیه السّلام)، در چند فصل؛ 5. الکلام على الحسين بن علی (علیه السّلام) در سه باب.

ص: 630

آغاز: حمد الموجد الكليات تحقيقاً وتقديراً ... قد وسمته باشراق الاصباح فى مناقب الخمسة الاشباح.

انجام: و حسبنا الله و نعم الوكيل ونعم المولى ونعم النصير،هذا آخر كتاب اشراق الاصباح في مناقب الخمسة الاشباح.

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 854عکسی

آغاز و انجام: برابر

نسخه اصل: کتابخانه ای شخصی در صنعاء (مصادر الفكر العربی الاسلامي في اليمن /414)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ در پایان به خط مؤلف آمده که این نسخه با نسخه اصل در محرم 753ق مقابله شده است، مصحح، بعد از کتاب اجازه ای است که مؤلف برای قاسم بن محمد بن قاسم بن ابى طويل الصعدى نوشته اس_ت؛ 164گ، 25 سطر [عکسی ف: 2 - 331]

2.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 855عکسی

نسخه اصل: کتابخانه ای شخصی در صنعاء؛ خط: نسخ، بی کا،تا: قرن 13؛ در پایان ناصر بن ناصر الحمامی الزیدی که احتم_الاً کاتب نسخه است نوشته صبح پنجشنبه بیست و پنجم ربیع الاول 1298ق از مقابله این نسخه با اصل فراغت یافته است، مصحح؛ 143گ، 29 سطر [عکسی :ف 2 - 333]

اشراق الانوار في علم الاحكام / هیئت / فارسی

ešrāq-ol-anvār fī ‘elm-el-ahkām

شیرازی، محمد هادی بن محمد سعید،

šīrāzī, mohammad hādī-ye-bn-e mohammad sa‘īd

کتابی در خصوصیات حالات سبعه سیاره از سعادت و شقاوت و تأثيرات و نظرات و مدت توقف هر یک در بروج و س_ایر متعلقات آنها، که خواجه نصیرالدین طوسی در رساله «سی فصل» خود متعرض آنها نشده، مشتمل بر یک «مقدمه» و دوازده «فصل» و یک «خاتمه»: مقدمه در بیان شرافت این علم؛ 1.صفات و احوالات زحل؛ 2. صفات مشتری؛ 3. صفات مریخ؛4. حالات آفتاب؛ 5. صفات زهره؛ 6. اوصاف عطارد ؛ 7. معرف_ت احكام ماه؛ ... 10.تذكير و تأنيث بروج و طبایع ایشان؛ 11. بیان انقلاب؛ 12. دانستن هفت اقلیم؛ خاتمه در توضیح آنچه مذکور شد، دارای دو «مقاله».

آغاز: بسمله سپاس بیقیاس صانعی را سزاست ... اما بعد چ_نین گوید بنده احقر متخلص به واهب که چون نصیر المله والدین رساله در قواعد معرفت و حالات تقویم اتصال تنجیم و نظرات هر یک بجهت اختیار کارها نوشت

انجام: عقرب و دلواست و بروج زوجه جوزا و سنبله و قوس حوت است.

[دنا 851/1 (3 نسخه)؛ فهرستواره منزوی 2817/4]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6350/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق ،متوسط ،کا: خورشید نوشیروان بن رستم شامردان، تا: 1127ق؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج مشکی یک لا، 45ص (336-292)، 15 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 12×20/5سم [ف: 19 - 392]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 79/8

بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج تریاکی ضربی و مقوایی، 41 ص (115 - 155) 21 - 25 سطر (9×15)، اندازه: 16×25سم [سنا - ف: 1 - 41]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5907

آغاز: برابر؛ انجام: آبها فراوان بود و چشمه ها و غله ها فراوان بوده باشد و نعمت بسیار بود .

خط: نستعليق، كا: حسن بن رفیع حسینی خبوشانی، تا: 1269- 1270؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 64گ، 15 سطر، اندازه: 16×21/5 سم [ف: 15 - 288]

اشراق البدور / هیئت / عربي

išrāq-ul-budūr

صوفی، محمد بن احمد، - 950 ؟ قمری

(sūfi, mohammad ebn-e ahmad (- 1544)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 79/9

بندی از اشراق البدور؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 13؛ پس از آن مطالبی در زایجه و احکام و ضمایر و حفیات: از شهاب الدین احمد البساطی که در فهرست با شماره 10 آمده؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج تریاکی ضربی و مقوایی، 5ص (155-159)، 21-25 سطر (9×15)، اندازه: 16×25سم [سنا - ف: 1 - 41]

اشراق التواريخ - تلخيص التواريخ / تاريخ / عربي

išrāq-ut-tawārīx = talxīṣ-ut-tawārīx

قرامانی یعقوب بن ادریس، - 833 قمری

(qarāmānī, ya‘qūb ebn-e edrīs (- 1430)

رساله مختصری است در تاریخ انبیاء و ذكر آباء النبي و سيره پیامبر و صحابه و ائمه اهل سنت و محدثین بزرگ سنی، در یک (مقدمه) و سه «قسم» و «خاتمه»

آغاز: الحمد لله هدانا لهذا وما كنا لنهتدى ما كنا لنهتدى ... اما بعد فلما اخبر رسول الله عليه السلام عن تفضيل الله و اصطفائه

انجام: ما اتفق الديم بالدوام و اختلف الليالي والايام قدتم بعون الله الملك العلام

[كشف الظنون1/ 103؛بروکلمن 1: 209 و 223 و ذیل 313:2 ]

1 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1385/9عکسی

آغاز: برابر

نسخه اصل: کتابخانه اسکوریال در اسپانیا، ش 1745؛ خط: نسخ،

ص: 631

بی کا، تا: قرن 10؛ مجدول؛ 38ص (150-187)، 25 سطر [عکسی ف: 4 - 175]

2. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 336/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1094ق؛ کاغذ: حنایی 48 ص (98- 145)؛19 سطر [ف: 162]

3.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 508-3/128

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: سید محمد بن محمود فاضل، تا: جمادى الث_انی 1110ق؛ جلد: مقوا، قهوه ای عطف تیماج قهوه ای لولادار، 75گ، 17 سطر، اندازه: 13/5×20سم [ف: 1 - 371]

اشراق الحق من مطلع الصدق / کلام و اعتقادات / عربی

išrāq-ul-ḥaqq min maṭla‘-il-ṣidq

حسینی کرکی، حسین بن حیدر، - 1041 قمری

(hoseynī karakī, hoseyn ebn-e heydar (- 1632)

تاريخ تأليف: 1020ق

مؤلف آورده است که در غیبت صغری چون شیعه در تقیه بودند هیچگاه نام امام زمان را بر زبان نمی آوردند تا مردم آنها را نشناسند همین که چندی گذشت برخی گام فراتر نهاده روی خبرهایی چند، نامبردن او را ناروا بلکه کفر پنداشتند، تا جایی که دانشمند فیلسوف داماد استرآبادی رساله ای به نام «شرعة التسمية» نوشته است. پیش از او کلینی و ابن بابویه قمی در «عی_ون اخبار الرضا« و شیخ طبرسی نیز چنین می گفته اند. مؤلف در پاسخ شیرازیان این رساله را نوشته است و از روی اصل جواز و اخبار و اجماع روشن ساخته که چنین نیست و می توان نام آن امام را بر زبان آورد و گناه نیست. رساله او دو «مقصد» است. در مقصد نخست دلیل های روایی می آورد و در دومی از شبهه ه_ای طرف پاسخ می گوید او از رئیس المحققين شيخ على ( بن عبد العالی م 940) با عنوان «اعلی الله قدره» و از بهاءالدین مح_مد (953 - 1030) در «مفتاح الفلاح» و «حبل المتین» با عنوان «مد ظله» یا «ادام الله برکاته» یاد می کند. در جایی که به اجماع تمسک می کند از این دانشمندان یاد کرده است و از این کتاب های آنان گواه می آورد: «مسائل» شیخ طوسی، «م_هج الدعوات» ابن طاوس، اعتقادات ابن بابويه، «منهاج الصلاح» علامه، «كشف الغمه» على بن عيسى اربلی، «ارجوزه علم کلام» تقى الدين حسن بن داود حلی، «ارشاد المسترشدين» فخرالمحققين، «جامع الاصول في شرح الفصول» محقق رازی، «معين الفكر» محمد بن جمهور، «احتجاج» ابومنصور احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی، «مزار دروس» شهيد، «كفاية الطالبي_ن» احمد بن متوج بحرانی، «مشارق انوار اليقين في كشف حقایق امیرالمؤمنین» رضی الدین رجب بن محمد بن رجب حافظ برسی، «كتاب الجوابية»، «تفريد الاعتماد في شرح تجرید الاعتقاد» شمس الدین محمد بهشتی، «شرح نجات العباد» محمد بن ابی طالب استرابادى، «غايةالمطلوب في علم الكلام» مولانا لطف الله نیشابوری، «رساله نجمیه» شیخ علی بن عبدالعالی. همه این دانشمندان یاد کردن نام امام زمان را روا می دارند. مؤلف همچنین می گوید که صلوات خواجه طوسی را چهارصد سال است که در انجمن ها می خوانند با این که آشکارا نام امام در آن برده شده است.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 293/2

آغاز: الحمد لله الذى يحق الحق بكلماته و يبطل الباطل و لوكره المشركون ... و بعد فقد ورد علينا من اجلاء اخواننا في الدين من محروسة شيراز كتاب ... ذكر فيه ان بعضا من الناس زعم انه يحرم و لايجوز ذكر القائم ... باسمه وكنيته بل ذكر ان من نطق به فقد كفر بالله و اليوم الآخر وسئل الاستكشاف في هذه المسئلة ... فاجبت مطلوبه؛ انجام: فلنقطع الكلام حامدين... و فرغ من تصنیفها... الحسينبن حيدر الكركى العاملي... في الثاني و العشرين من شهر رمضان المبارک من شهور سنة الف و عشرين.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ محشی با عبارت «منه» در گ ار به خط نسخ از خود کرکی دارد :«کتاب اشراق الحق من مطلع الصدق تصنيف الفقير الى رحمة ربه الغنى الحسين بن حيدر بن قمر بن على الحسينى الكركى العاملي عامله الله بلطفه الخفى بالنبي و الوصى والهما الاطهار الابرار»، باز به تعلیق دارد: «مصنف این کتاب والد مرحوم مغفور نواب میرزا حبیب اله صدراست»، نیز به شکسته دارد که محمد رضوی این را از خاندان میر محمد جعفر هروی خرید، در گ 69پ اجازه همین کرکی است به مولانا نصیرالدین محمد به خط تعلیق خود کرکی؛ مهر: «المتوكل بالملكه اللطيف عبده محمد شریف»؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، 11 سطر(4/5×12/5)، اندازه: 9/5×19سم [ف: 3 - 525]

اشراق السياحة / سفرنامه / فارسی

ešraq-ol sīyaha

خراسانی، جواد بن موسی، ق13 قمری

(xorāsānī, javād ebn-e mūsā (- 19c)

سفرنامه ای ارزشمند از خراسان قرن سیزدهم، حوادث، فضلا، ،حاکمان ،زیارتگاه ها ،آثار تاریخی و نقاط دیدنی خراسان در آن روز، همراه با نقشه ای از خراسان در آن زمان.

تهران؛ مرکز فرهنگی خراسان؛ شماره نسخه: 75عکسی

نسخه اصل: یکی از کتابخانه های هند؛ بی کا، بی تا؛[جنگ: 1-443]

الاشراق في مطلع الاحقاق / کلام و اعتقادات / عربی

al-išrāq fī maṭla ́-il-iḥqaq

ص: 632

تبریزی، محمد رضا بن عبد المطلب، ق 12 قمرى

(tabrīzī, mohammad rezā ebn-e ‘abd-ol-motalleb (- 18c)

اهداء به: امیر کبیر نجف قلی خان پسر امیر محمد کاظم خ_ان والی قره داغ

کتابی در کلام شیعی است در چند «اشراق»: اشراق نخست: الوجود له معنيان العالم و هو عرض يعبر عنه لمفهوم الحصول و هو مشترك فى كل ما وقع في صقع الامكان وربما توهم شم_ول صقع الوجوب و حقيقة الاشراق تسخفه؛ ... اشراق آخر:فی نصوص قد خفى على كثير من العقول سر معناها الى يومنا مره كتب الشيعة و الاشاعره. مؤلف در مطاوی این کتاب خود را در علوم حکمت و اصول فقه صاحب تألیف یاد کرده و تفصیل برخی از مطالب این کتاب را به تالیفات دیگرش حواله داده است لیکن اسامی مؤلفاتش را ذکر ننموده است. تنها در صف_حه 4 یکی از تألیفاتش را با عنوان «تعلیقه بر شفاء» یاد نموده و در مطاوى كتاب خود را مکرراً از اهل اشراق و دارای خلسات یاد کرده و مطالب کتاب را از اشراقات خود دانسته و در مواردی از کتاب نیز از جدش بعنوان جد عارف و صاحب تألیفات تعبیر نموده است. مؤلف در آن ترائی به تسنن و رعایت تقیه نموده است.

آغاز: الحمد لله ولى الحمد والصلاة والسلام على محمد و آله الطاهرين أما بعد فيقول محمد المدعو بالرضا ارضاه الله بالقدر و القضا.

انجام: ربنا اجعل كتابنا هذا خالصاً لوجهك الكريم هادياً الی الصراط المستقيم.

[دنا 1/ 851(5 نسخه)]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6299

خط: نسخ، بی کا، تا: 1267ق؛ روی برگ اول این نسخه احتمال داده اند که مؤلف میرزا محمد رضا بن عبد المطلب تبریزی باش_د؛تملک: حسین حسینی تبریزی به تاریخ غره صفر 1334؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 46گ، 19 سطر، اندازه: 11/5×18 سم[ ف: 16 - 267]

2. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2563

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حاجی محمد شوشتری، تا: 1270ق، برای شاهزاده احتشام الدوله؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای لایی مغزی سیاه، 87گ، 12 سطر،اندازه 11×18/1سم [ف: 1 - 36]

3.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 884/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد علی بن احمد قراچه داغی، تا: سه ش_نبه 26 شعبان 1284ق؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 47گ (1پ- 47ر)، 16 سطر، اندازه: 11×18سم [ف 3 - 76]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6392/1

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: گالینگور ،نیلی، 27گ (1پ-27پ)، اندازه: 16/5×21سم [ف : 16 - 348]

5. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 325

آغاز: پس از تسميه و تحمید: ان علم الكلام فرض على المسلمين الدين و هو السبيل الى حق اليقين؛ انجام: اللهم اكشف الغطاء عن سر هذه النصوص

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ واقف: نائینی؛ 141گ، 10 سطر، اندازه: 6×10سم [ف: 4 - 23]

اشراق اللاهوت فى شرح كتاب الياقوت / كلام و اعتقادات / عربی

išrāq-ul-lāhūt fī š.-i k.-il-yāqūt

ركن الدین جرجانی، محمد بن علی ق8 قمری

(rokn-od-dīn-e jorjānī, mohammad ebn-e ‘alī (-14c)

وابسته به: الیاقوت؛ نوبختی، ابراهیم بن اسحاق (-4)

شرح بر کتاب الیاقوت نوبختی است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 10187/2

آغاز: بسمله احمد الله الذى افاض بسجال رحمته مواهب الوجود على قوابل الماهيئت ... اما بعد فان علم اصول الدین اشرف العلوم بالیقین و ...؛ انجام: فليحمد الله تعالى على حسن توفيقه...محمد بن على الجرجاني

خط: نسخ و تعلیق، کا: حسن بن محمد بن راشد، تا: جمادی الثانی 810ق؛ جلد: تیماج سبز و قهوای، 69گ (1پ-69پ)، اندازه: 14×21سم [ف: 32 - 225]

اشراق اللاهوت فى نقد شرح الياقوت = شرح انوار الملكوت في شرح الياقوت / کلام و اعتقادات / عربی

išrāq-ul-lāhūt fī naqd-i s.-il-yāqūt = s.-u anwār-ilmalakūt

fī s.-il-yāqūt

اعرجی حلی، عبدالمطلب بن محمد، 681 - 745 قمری

a'raji-ye hellī, 'abd-ol-motalleb ebn-e mohammad

(1283 - 1345)

وابسته به: انوار الملكوت في شرح الياقوت؛ علامه حلی، حسن بن يوسف (648-726)

تأليف ضياء الدين عبد الله حلی یا برادرش عمیدالدین عبدالمطلب حلی، در زمان علامه حلی به نگارش درآمده است. در دیباچه آن نامی ازکتاب و مؤلف نیست. شرح و نقدی است مزجی و مفصل با عناوین «قال المصنف»، «قال الشارح دام ظله» و «قوله» بر کتاب «انوار الملكوت في شرح الياقوت» دایی مؤلف، علامه حلی و کتاب «یاقوت» از ابواسحاق اسماعيل (ابراهيم) ين اسحاق نوبختی می باشد. این شرح محاکمه ای بین مؤلف و شارح است و با عناوين «قال الشارح دام ظله» به آن اشاره کرده

ص: 633

است. این کتاب نیز (مانند برخی دیگر از کتاب های این دو برادر) در برخی از منابع و فهارس به برادر مؤلف سید ض_یاء الدين عبد الله بن محمد حسینی اعرجی حلی نسبت داده ش_ده است. تاریخ تألیف: چهارشنبه 12 ربیع الاول 729ق نقل شده و لیکن بنابراین که از آغاز تا انجام این اثر از علامه حلی با عنو «قال الشارح دام ظله» یاد نموده و سال درگذشت ایشان 726ق واقع شده، لذا این سال تألیف نمی تواند صحیح باشد و احتم_الاً در استنساخ نسخه از سوی کاتب اشتباهی رخ داده باشد و این نظریه که ممکن است تألیف این اثر بعد از رحلت علامه نیز ادامه داشته باشد مردود است زیرا عبارت «قال الشارح دام ظله» تا پایان ادامه دارد.

آغاز: الحمد لله المتقدس عن الامثال و الاشكال و النظراء...اما بعد فان جماعة من اخوان الصفاء و ارباب التقى و الوفاء...لما طالعوا كتاب انوار الملكوت في شرح الياقوت

انجام: و هذا ما كتبناه وحيث انتهى كلام الشارح دام ظله ه_هنا قطعنا الكلام حامدين لله و مصلين على صاحب المعجزة الباه_رة خاتم الانبياء محمد المصطفى و على عترته الطاهرين.

[الذريعة 115/13؛ دنا 1/ 851(7 نسخه)؛ إشراق اللاهوت في نقد ش_رح الياقوت (تحقيق على اکبر ضیایی)؛ نشر میراث مکتوب 1381 ش]

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12777

آغاز: لكل معلوم فان كان الاول كان واجباً و ان كان الثانى .... قوله البحث الخامس فى انه تعالى قادر على مثل مقدور العبد قال المصنف و هو عالم لكل المعلومات ... قال الشارح دام ظله ه_ذه المسألة يعنى كونه تعالى عالماً لكل معلوم؛ انجام: قال الشارح دام ظله اعلم ان نبوظ نبينا يتوق العلم بها ... الا انها لما اشتركت فی معنى واحد و هو الاعجاز و خرق العادة صار المعنى المشترك.

خط: نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 8؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح ؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج آجری ضربی با ترنج گل و بوته، 58گ، 21 سطر (8×16) ، اندازه: 12/5×21سم [ف: 32- 457]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6765

خط: نسخ، کا: عبدالحسين بن عبد على بن حاجی حسین موذن، تا: یکشنبه 16 رجب 921 ق، جا: حله سیفیه؛ تملک: محمد امین کاظمی؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 178گ، 27 سطر (18×25) قطع: وزیری ،اندازه: 18×25سم [ف: 16 - 356]

3.مشهد؛ مدرسه خیرات خان؛ شماره نسخه: 142

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين وصلى الله على محمد وآله الطاهرين اتخذت هذا من شرح الشرح الياقوت قال اى الشارح بعد الخطية وقد رتبت هذا الكتاب على مقاصد المقصد الاول فی النظر الى قوله ؛انجام: برابر ؛ بعد از چهار سطر : توجب لنا السع_ادة فى الدنيا والاخره. کاتب می افزاید: تم الكتاب المبارك بحسن توفيق الله تعالى و منه و لطفه لخمس بقين من ذى الحجة سنة سبعين و سعمائه و الحمد لله رب العالمين وصلى الله على سي_دنا محمد وآله الطيبين.

خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 985ق در صفحه عنوان دارد:«الملک و البقاء لله تعالى من عوارى الزمان فى يد العبد الفاني الراجى الى رحمة الله العالى قاسم بن حسين الخلخالي عفى الله عنهما . ... فى المشهد المقدس الغروى ... كان ذلك فى ذى الحجه من شهور سنة خمس و ثمانين و تسعمائه الهجرى»؛ در ص 1 وقفنامه و مهر نصرة الملك ؛كاغذ: دولت آبادی، جلد: تیماج مشکی، 150 گ، 17 سطر (13×19)، قطع: ربعی، اندازه: 13/5×18/3سم[ رشت و همدان - ف: 1721]

4. اصفهان؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 2

كا: عباس بن علی بن احمد حسینی عمیدی، تا: 10 محرم 921ق، جا: نجف؛ در آن درباره شارح «ادام الله ایامه» آمده؛ تملک: کاتب، صفی الدین محمد بن علی، ابوالشرف محمد [ نشریه: 5 - 298]

5. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 788

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ با تاریخ 1107در ص ع؛کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه، 376گ، 14 سطر، اندازه: 12/7×18/6سم[ف: 1 - 36]

6.شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1194

خط: نستعليق ،كا: احمد بن جلال الدین طالقانی، تا: غره ذیحجه 1008ق؛ افتادگی: آغاز؛ در آخر نسخه اصول الدین امام رضا (علیه السّلام)؛ اندازه: 13×20سم [نسخه پژوهی: 2 – 177]

7.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13822/2

آغاز و انجام: برابر؛ فرغ من تصنيفه فى ليلة يسفر صبحها عن يوم الأربعاء ثانى شهر ربيع الأول من سنة تسع و عشرين وسبعمائة.

خط:نسخ، كا: صالح بن إبراهيم بن حريز بحرانی، تا: پنج شنبه رمضان 1080ق؛ براساس رقم مؤلف در پایان این نسخه این اثر روز چهارشنبه 12 ربيع الاول سال 729ق به پایان رسیده است،مصحح، کاتب در انجام دو بیت شعر عربی آورده «کتبت و قد ايفنت يوماً كتبته *** بان يدى تبلى و تبقى كتابها/ لاشك ان الله يسئلها غدا *** فياليت شعرى ما يكون جوابها»؛ تملک: «علی بن مسلم بحرانی» با تاریخ رمضان 1080ق؛ کاغذ: فرنگی، 207گ (250-44پ)، 19 و 21 سطر، اندازه 10×16سم [ف: 35 - 98]

8.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7717

آغاز: برابر؛ انجام: توجب لنا السعادة فى الدنيا والآخرة و لا حول و لا قوة الا بالله العلى العظيم.

خط: نسخ، كا: علی بن محمد بن حسين بن سلیمان، بی تا؛ کاغذ: آهاری نخودی، جلد: تیماج مشکی، 145گ، مختلف السطر، اندازه 14×20سم [ف: 11 - 179]

اشراق النيرين / عرفان و تصوف / فارسی

ešraq-on nayyerīn

فانی شیرازی دهدار، محمد بن محمود، 947 - 1016

ص: 634

قمری

(1608-fānī šīrāzī dehdār, mohammad ebn-e mahmūd (1541 -

رساله ای است در عرفان در یک «اشراق» و دو«نیر»: اشراق در تصحيح کیفیت ادراک؛ نیر 1. در اظهار شمه ای از تطابق نس_خه انسانی با نسخه وجود؛ نیر 2. در اشعار متولد ثانی.

آغاز: الحمد لله رب العالمين حمدا ينبغي لعظمته و عز جلاله و الصلاة... بعد از تمهید اساس شکر و سپاس بی قیاس، چنین گوید سالک بادیه هوس... محمد بن محمود، الملقب بدهدار... و این رساله که مندرجاتش بخش دیده ذوق است و چاشنی افزای جان شوق موسوم آمد به اشراق النیرین

انجام: و مدار حساب نیز بر دو رقم است و در شریعت و هم_ین قدر اشاره کافیست و الله يهدى منيشاء الى صراط مستقيم و صلى الله على خير خلقه محمد و آله وصحبه الطاهرين و الح_مد الله رب العالمين.

چاپ: به کوشش محمد حسین اکبری ،ساوی، در مجموعه «رسایل دهدار»،دفتر نشر میراث مکتوب ش ،27، 1375ش، ( ص 43-72)

[دنا 1/ 851(18 نسخه)؛ نسخه های منزوی 1031/2؛ فهرست مشترک پاکس_تان 1268؛ الذريعة 178/18 و 103/2؛ فهرستواره منزوی 79/7]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10723/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 11 جمادی الثانی 965ق؛ دارای نشان بلاغ؛ جلد: گالینگور زرشکی با روکش اسلیمی، 8گ (76ر-83ر) چلیپا سطر، اندازه: 23×12سم [ف: 33/1 - 199]

2. تهران؛ الهیات؛ شماره نسخه: 192/8

خط: نستعلیق، کا: ملا محمد مهدی، تا: قرن 11 ؛کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 7گ (165پ-171ر)، 15 س_طر ،(9×16)، اندازه: 13×20سم [ف: 258]

3.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3457/5

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ ،ترمه ،جلد: رویه می_شن سیاه با جدول تازه، 17گ، (50 پ -66 پ)، 19 سطر، اندازه: 13×23سم [ف: 6 - 434]

4. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 50/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ نوشته شده در حاشیه به چلیپا ؛کاغذ: ایرانی، جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 23 ص (84- 106)، اندازه: 13×24سم [ف: 84- 106]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4745/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: ربیع الاول 1077ق؛ کاغذ: سپاهانی، ج_لد: تیماج مشکی ضربی، 19ص ،(83-101)، 26 سطر (6×16)، اندازه: 9×19سم [ف: 14 - 3703]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1381/5ط

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 11 و قرن 12؛ جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 27 ص( 78-104)، 19 سطر، اندازه: 13×19سم[ف: 24/3 - 103]

7. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 332/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 12؛ 14گ (62پ-75پ) [ف: 1-19]

8. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 616/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ،13گ، 14 سطر، اندازه: 17/5×21/5سم [ف: 1 – 49]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3323/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1297ق؛ کاغذ: فرنگی مارک دار سفید و کرمی رنگ، جلد: تیماج نارنجی دورمنگنه، 23 ص (130-152)، اندازه: 17/5×32سم [ف : 10 - 1084]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3102/7

آغاز و انجام: برابر

خط: تحریری متوسط ،كا: محمد حسین بن عبدالمجید تفرشی فقير نعمة اللهی، تا: رجب 1299ق؛ کاتب در پایان رقم کرده: «فقیر حقیر سراپا تقصیر محمد حسین بن عبدالمجید تفرشی در نهایت پریشانی و عسرت و تنگدستی به تحریر این نسخه شریفه پرداخت رجب 99 التماس دعا از خواننده است»؛ کاغذ: رقعه ای فرنگی سفید رنگ، جلد: میشن خرمایی داغ کرده، 30 ص (170- 199) ، 15 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14×22سم [ف : 10 - 658]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7370/7

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1306ق؛ جلد: تیماج قرمز،11گ (45ر- 55ر)، اندازه: 15×21سم [ف: 19 - 170]

12. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8972/5

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 19گ (48 ر -66 پ) ، اندازه: 11×16/5سم [ف: 23 - 139]

13. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6396

آغاز: برابر؛ انجام: و بعضی از قوای و مشاعر این حال دارند که در هنگام

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ واقف فهرستی؛ 18گ، 16 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 4 - 23]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7365/3

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا عطف تیماج تریاکی، 1ص ،(38) 16 سطر (10/5×15) ، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 16 – 522]

ص: 635

15. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4824

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی، ج_لد: تیماج مشکی ساده مقوایی، 10گ (212-221)، 27 و 28 س_طر مورب (10×16/5)، اندازه: 13×19سم [رایانه]

16 . ،قائن ،امام سید حسن؛ شماره نسخه: 5/7

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 5گ (56 پ- 70 پ)، 21 سطر، اندازه: 13×25/5سم [ کتابخانه های قائن ف - 181]

17. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2810/11

آغاز و انجام: برابر

كا: حاج سید علی محمد علاقبند یزدی، بی تا ؛اهدایی: وزیری موسس؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی با تیماج قرمز، 15گ، (108-122) ، 16 سطر (11×15)، اندازه: 18×23سم [ف: 4 - 1436]

18. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 719/11

بی کا، بی تا؛ 9گ، قطع: خشتی [ف: 301]

19 .همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4647/11

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: وزیری[ رشت و همدان- ف: 1515]

اشراق هياكل النور لكشف ظلمات شواكل الغرور / فلسفه / عربی

išrāq-u hayākil-in-nūr li-kašf-i ẓulumāt-i šawākil-ilġurūr

دشتکی شیرازی، منصور بن صدر الدین محمد، - 948 قمری

(daštakī šīrāzī, mansūr ebn-e sadr-od-dīn mohammad (-1542

وابسته به: هياكل النور؛ سهروردى، يحيى بن حبش(549- 587ق)

شواكل الحور في شرح هياكل النور؛ دواني، محمد بن اسعد(830- 908)

تاریخ تألیف: 1050ق؛ محل تأليف: لاهور

شيخ شهاب الدین سهروردی (549-587) نگارشی به نام «هیاکل النور» دارد. بر این کتاب نخست محمد بن اسعد دوانی شرحی مزجی به نام «شواكل الحور في شرح هياكل النور» در سال 872 نگاشته است، سپس غیاث الدین منصور دشتکی این شرح آمیخته را نوشته و در آن به شرح دوانی نگریسته و از آن خرده هاگرفته است. وی در دیباچه آن آشکارا می گوید که در این شرح می خواهم لغزش های دوانی را نشان دهم و به آنچه خرده گرفت پاسخ گویم. وی در بیشتر جاها سخنان دوانی را می آورد و لغزش های آنها را روشن می سازد.

آغاز: یا غیاث المستغيثين نجنا باشراق هياكل النور عن ظلمات شواكل الغرور ... و بعد فيقول احوج الخلايق الى رحمة الله الغنى منصور بن محمد الحسينى ... ان اوشح صحائف الاعلاق ... مشيرا الى نبذ مما فى هياكل النور من اللطائف ... قال الشيخ يا قيوم اى المدبر ... ايدنا بالنور اى الحجه

انجام: و الاشراق سبيلنا ... اقول اعلموا ايها الاخوان اوصلكم الله الى معارج العرفان انه قد وقع التاخير في تحرير شرح هياكل النور و جرح شواكل الغرور فامتد زمان التحرير و التوصيف الى سبعه من ايام الخريف و ذلك لتزاحم موانع شتى ... هذا و لنختم الكلام بذكر المفضل المنعام ... اللهم يا متمم الانوار ... سيما نبينا الذي نجانا بانوار الهدايه عن ظلمات الضلالة و الغوايه وآله الكرام الابرار و صحبه العظام الاخيار ما تعاقب الليل والنهار و تناثر الاوراق من الاشجار چاپک با تصحیح علی اوجبی، تهران، نشر میراث مکتوب، 1382

[ دنا 1/ 852(22 نسخه)؛ الذريعة 103/2 - 104 و 177/14-178؛ کشف الظنون : هياكل النور 2047/2]

١. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1499

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آنجام؛ محشی با نشان «منه مدظله، مصحح ؛ اندازه: 10 17سم [نسخه پژوهی: 2 - 113]

2. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 614/1

آغاز: لباس الانوار لكان بدراً منيراً نبيك الذي شك شواكل الشك باليقين و شيد

خط: نسخ، بی کا، (به خط مؤلف یا قریب عصر مؤلف)، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 10ص (2-11)، اندازه: 13×18سم [ف: 325]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 944/1

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 3 - 161]

3. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1295/3

خط: نستعلیق، بی کا، تا :992ق؛ کاغذ: سپاهانی حنایی، جلد: تیماج سرخ یک لا، 127گ( 24پ - 150ر)، 19 سطر، اندازه: 14×22سم [ف: 3 - 138]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 852/3

بی کا، تا: چهارشنبه رمضان 999ق، جا: قزوین؛ کاغذ: ترمه سمرقندی ،جلد: مقوا، 127گ،( 35پ- 161پ)، 16 سطر (7×12/5)، اندازه: 10×18سم [ف: 3 - 145]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1890

انجام: و ما ادراک ماهیه نار حاميه اما الاول فلان النفس اذا تحلت بالاطلاع على حقائق الموجودات للحكة النظريه وتخلت عن رذائل الملكات بالحكمة العمليه عشقت ينبوع النور و كان شوقها الى العالم النورانى اكثر من العالم الظلمانى

این نسخه ناقص و تا اواخر شرح هیکل رابع است؛ خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ محشی با نشان «منه» «س سره» و نیز با نشان «ش ح د» و بیشتر حاشیه های شارح مبسوط

ص: 636

است؛ مهر: «محمد رضا بن محمد صفى الحسینی»(چهارگوش)، «عبده مرتضى الحسینی»؛ کاغذ: شکری رنگ ،جلد: گالینگور مشکی با عطف از تیماج قهوه ای، 133 ص 23 سطر، قطع : خشتی ،اندازه: 13×19/5سم [ف: 5 - 384]

6. اصفهان؛ دانشگاه اصفهان؛ شماره نسخه: 125/5

خط: نستعلیق ریز، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: سپاهانی[ نشریه: 11 - 928]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15886

آغاز: ارد الاشتهار بالتاله و كان مشهورا بما ينافيه... و رسمت رسالتي هذه باشراق هياكل النور لكشف ظلمات شواكل الغرور؛

انجام: او بالفضائل الروحانية وضعف فى شيطان القوى البدنیة بتقليل الطعام والشراب.

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، محشی با نشان «منه» رکابه دار؛ جلد: تیماج فرنگی قهوه ای ترنج دار ،89گ، 21 سطر، اندازه: 12/5×17/5سم [ف: 44 - 116]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1889

آغاز و انجام :برابر

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1015ق؛ پس از پایان کتاب یک فقره تعليقه متعلق به این گفته شارح در پایان شرح «فلنختم...» روی ص 216-214 نوشته شده؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين ابوالقاسم بن محمد حسین» (چهارگوش)، «البهاء كله لک» (بیضی) با تاریخ 1088؛ این نسخه در ملک میرزا سید احمد مهذب الدوله از احفاد دشتکی بوده و این یادداشت از اوست: «انتقل الى بعد ما كان لغيرى و سينتقل الى غيرى و لله مل_ک السماوات والارض و هو من مؤلفات جدى المبرور الامير غي_اث الدين منصور طبيب الله رمسه الشريف و انا الاحقر ميرزا سيد اح_مد مهذب الدوله ابن المرحوم الحاج ميرزا حسن بن المرحوم ميرزا حسن بن المرحوم الميرزا محمد مجدالدين ابن المرحوم علی صدرالدین سید علیخان المدنى صاحب شرح الصحيفه السجادیه ابن المرحوم احمد نظام الدين بن المرحوم محمد معصوم المرحوم احمد نظام الدین بن ابراهيم بن سلام الله بن مسع_ود عمادالدین بن محمد صدر الدين بن منصور غياث الدين مؤلف هذا الكتاب الشريف ... و كان التحرير في السادس و العشرين من شهر جمادى الثانيه 1340» کاغذ: شکری و برخی سفید آهار مهره، جلد: تیماج قرمز رنگ دارای برگردان، 216 ص، 17 سطر، قطع: نیم خشتی ،اندازه: 13×19سم [ف: 5 - 382]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3076

خط: نستعليق ،كا: على بن ملک قمی، تا: 1 ربیع الثانی 1026ق؛ محشی با نشان «منه رحمه الله، منه قدس سره» ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج زرد ضربی مقوایی، 167گ، 14 سطر (7/5×12)،اندازه: 12/5×19/5سم [ف : 11 - 2023]

10 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8956

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: عبدالسلام بن محمود، تا: 15 محرم 1040ق، جا: مدرسه صالحیه؛ تملک: سید محمد حسین امام جمعه اصفهان در 1133ق؛ واقف: علی اصغر حکمت؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج عنابی ضربی لایی زرین، 229گ، 15 سطر، اندازه: 10×18سم [ ف: 11 - 220]

11. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2199/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ مایل به نستعلیق، کا: درویش نصر الفروسي، تا: 20 رمضان 1061ق؛ دارای حواشی با نشان «منه خلد الله ظله العالی» و چنین می نماید که در زندگی مؤلف یعنی پیش از مرگ او در 948 نوشته شده باشد، لیکن در پایان نسخه، تاریخ کتابت رمضان 1061 آمده، مگر تصور کنیم این عبارت بعداً افزوده شده باشد؛ کاغذ: نخودی، اصفهانی ،جلد: تیماج یک لا، سرخ 119 ص( 1 -119) [ف: 11- 494]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1892/1

خط: نستعلیق، كا: شیخعلی پسر عبدالرحمان شولستی رانکوهی لاهیجانی، تا: 1071ق؛ محشی با نشان «منه» و یا بی نشان ؛تملک: علی نقی پسر ملا شیخ محمد؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 152ص (2-153)، 27 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 12×18/5سم [ف: 5- 385]

13. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2337/62

آغاز: واعترض على مذهب الحكماء بانه لو جاز خروج جميع الانقسامات يجوز خروجها الى الفعل

نسخه اصل: کتابخانه مجلس شورای اسلامی - تهران 1805 [در فهرست مجلس این رساله معرفی نشده]، بخشی از کتاب است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1081ق؛ 4 ص (462-465) [ عکسی ف: 6 - 420]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1891/1

خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: سه شنبه جمادی الثانی 1082ق؛ تملک: آقا علی مدرس با مهر وی و فرزندش آقا حسن؛ جلد: تیماج قرمز روشن، 286 ص (1-286)، 17 و 19 سطر، قطع : خشتی ،اندازه: 14/5×20سم [ف: 5 - 384]

15. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 562

آغاز: و کلمات الاولین مرموزة» فان هرمس و انباد فلس ..؛ انجام: وصلى الله على سيدنا محمدوآله وصحبه و سلم. ق تم کتاب الاشراقات

خط: تحریری، بی کا، تا: 26 رمضان قرن 13؛ افتادگی: آغاز (آغاز در شرح دیباچه افتاده) برای نشان از نسخه: «المقالة الاولى فى المعارف. اى معلومات الانسان. التعريف. اى تعريف الاشياء بالحد و الرسم و نحو هما. و فيه ضوابط سبعة. و لأن المنطقى لابد له من النظر فى الالفاظ غير مختص ... الضابطة الاول و هو في دلالة اللفظ على المعنى و هى كونه يحيث ...»؛ جلد: مقوایی تیماج پرتقالی پوشانیده ضربی مطلا، 161گ، 21 سطر (9/5×15)،

ص: 637

اندازه: 15×21سم [ف: 2 - 16]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2381/2

نیمه نخستین کتاب؛خط: نستعليق، كا: عبدالله خليفة بن ن_جم الدین، تا: جمعه 4 شوال 1241ق، جا: در اشرف البلاد اح_مد شاهی؛ کاغذ: هندی ،جلد: تیماج سرخ ضربی ترنجی مقوایی، 15 گ ( 75پ - 89پ)، 14 سطر (8/5×13) ، اندازه: 15×21سم [ ف: 9- 972]

17. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8216

آغاز: من و ذر و ودع علی رای عند قوم و اصلاهما مهجور و لما كان الكلام الراغب مسبوقا لبيان المعانى المعلومه المتعارفه؛

انجام: برابر

خط: نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج اناری مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 201گ، 15 سطر(5×10/5)، اندازه: 10/3×17/3سم [رایانه ]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4900/90

آغاز: و اعترض على مذهب الحكماء بانه لوجاز خروج ج_میع الانقسامات الممكنة الى الفعل لزم ان يكون مقدار الجسم غير م_تناه ضرورة. ان مجموع المقادير المتناهية غير متناهية؛ انجام: وهذ التحقيق من الأمور الذي تفرد به و ما مسه احد فانی اشهد انه لم ينقله عن موضع كسائر افاداته اخذنا علامات و امارات برائته

خط: نسخ، بی کا، بی تا ،کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج قهوه ای مغ_زی دار، 2گ( 239 ر - 240 ر)، 25 سطر (15×29) اندازه 23×35 سم[ ف: 14-97]

19. مشهد؛ الهيات؛ شماره نسخه: 546/2

آغاز: برابر؛ انجام: كان لازما فلا تصح بماذكره اصلا وان کان متعديا

خط: نستعلیق، کا: مظفر حسن بن محمد مهدی خادم، بی تا،کاغذ: فرنگی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 98گ، 25 سطر (4×14)، اندازه: 9×19سم [ف: 1 - 275]

20.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 351

آغاز و انجام: برابر

خط: تعلیق ،بی کا، بی تا؛ مصحح؛ نسخه در 1320 به دستیاری مجد الادبا خریده شد؛ کاغذ: زرد سپاهانی ،جلد: تیماج سرخ ضربی، 137گ، 17 سطر (7×16)، اندازه: 13× 23سم [ف: 3 - 144]

اشرف الانشاء = بهجة المصطفی / ادبیات / فارسی

ašraf-ol enšā’ = behjat-ol mostafā

قاضی اردلان، محمد شریف بن مصطفی، ق 13 قمری

(qāzī ardalān, mohammad šarīf ebn-e mostafā (- 19c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14582

آغاز: اشرف الانشاء حمد الله الذى انشأ السموات وفقرات ال_علم بلطفه الكامل

در فهرست مختصر با عنوان «بهجة المصطفی» آمده؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 وقرن 13 ، 17 ص (2-18)، مختلف السطر، اندازه: 10×21سم [مختصر - ف: - 112]

اشرف التواريخ / تاریخ ایران / فارسی

ašraf-ot-tavārīx

نوری، محمد تقی بن محمد مهدی، ق13 قمری

(nūrī, mohammad taqi ebn-e mohammad mahdī (- 19c)

اهدا به: فتحعلی شاه قاجار (1212 - 1250ق)

این کتاب تاریخ وقایع ایران (خاصه خراسان، مقر حکمرانی محمد ولی میرزا ) است از 1220 تا 1230، به انضمام شرح حال رجال و ،علما با عناوین: در بیان نسب همایون شهزاده سعادت مقرون و اجداد بی همال او، ذکر مختصری از مآثر و مفاخر.

آغاز: آرایش دیباچه اشرف کتب و نمایش سرلوح اعظم تواریخ بدایع حمد و ستایش مالک الملک

انجام: و طرد و ضرب سپاه نصرت فرجام را نکرده ایام را متفرق و پراکنده و امور کرمان را منظم و مضبوط ساخته مراجعت نمودند.

[فهرستواره منزوی 819/2؛ نسخه های منزوی 4219/6 (4 نسخه)؛ مشترک پاکستان 1430/11؛ دنا 852/1 ]

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5709

آغاز: برابر؛ انجام: باز صبا انجمن افروز شد *** نوبتی حشر و نوروز /شد کوکبه خسرو گردون سمند *** غلغله در گنبد اخضر فکند / صحن چمن باز چه صحن بهشت

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ دارای یک سرلوح مذهب، مجدول مذهب؛ كاغذ: فرنگی، جلد: تیماج 846ص، 14 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 24×17سم [ف: 17 - 245]

2.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5999

آغاز و انجام: برابر

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول با یک سرلوح و چهل و چهار مجلس تصویر ؛کاغذ: کاغذ ترمه اصفهان، جلد: روغنی گل و بوته داخل قرمز ،495گ، 17 سطر، اندازه: 18/9×30/5سم [ف: 2 - 29]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 283- عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ف: 2 - 25]

اشرف التواريخ / تاریخ ایران / فارسی

ašraf-ot-tavārīx

١. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 14 - ج

آغاز: تازه شد از مقدم اردی بهشت *** خسرو گل گشت ریاحین سپاه. زد بصد آیین بچمن بارگاه، در هفدهم ربیع الاول 1228که نوروز فیروز سلطانی و عید سعید اعالی و ادانی بود؛ انجام: وامر

ص: 638

معاش و انتعاشش بقناعت و ریاضت مؤلف است (تمام شد)

اندکی از جلد یکم و جلد دوم، از حوادث 1218 تا داس_تان «عزیمت شاهزاده حسنعلی میرزا باستمالت خوانین بجانب خبوشان»، هفت برگ آغاز از جلد یکماست و از روی خط و جدول کشی و سفید بودن عنوان درست مانند نس_خه دانشکده حقوق است و پس از آن از جلد دوم بلکه از خط آن بر می آید که کتاب دیگری شاید باشد، گویا این 7 برگ از کراسه های آن نسخه است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا ،47گ، 14 سطر (13× 19) ، اندازه: 17×26سم [ف: 1 - 29]

2. تهران؛ حقوق شماره نسخه: 358 - ج

آغاز: تازه شد از مقدم اردی بهشت *** خسرو گل گشت ریاحین سپاه / زدبصد آئین بچمن بارگاه. در هفدهم شهرربیع الاول 1228 که نوروز فیروز سلطانی و عید سعید اعانی و ادانی بود؛ انجام: و اوقاتش بسرمایه توکل مصروف و امر معاش و انتعاشش بقناعت و ریاضت موقوف است (تمام شد) جلد دوم، وقایع تاریخی ایران در زمان قاجار از تاریخ 17 ربیع الاول 1228 تا سر گذشت سید کوچک و تاریخ محرم1231 همراه با گذشت فرمانروایان خراسان و دانشمندان؛ خ_ط: نستعلیق بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ یادداشت تملک 1253 دارد، در 1298 در کتابخانه صنيع الدوله بوده؛ کاغذ: فرنگی، 286گ، 14 سطر (10×19) ، اندازه: 16/5×25/5سم [ف: 13]

اشرف التواريخ / تاریخ معصومین / فارسی

ašraf-ot tavārīx

مختصری در تاريخ ائمة معصومين (علیهم السّلام)

مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 1903

بی کا، بی تا[ اوراق عتیق: 1 - 252]

اشرف المجربات / طب / فارسی

ašraf-ol-mojarrabāt

شرف علیشاه بن احمد علی

šaraf ‘alī-šāh ebn-e ahmad ‘alī

کتابی در چند «فصل» و هر فصل دارای چند «باب»: باب اول در بیان امراض سر؛ فصل اول در صداع دموی، که علاج های مختلفه آنرا قید نموده؛ فصل بعدی در صداع بلغمی و شقیقه وعلاج آن ... الى آخر.

تهران؛ وزارت امور خارجه؛ شماره نسخه: 1-61

بی کا، تا: 1180ق؛ در صفحات آخر کتاب، بیشتر به جای ادویه، مخلوطی از ادویه و ادعیه و طلسم ها را ذکر نموده که جهت شفای امراض به کار رود ؛جلد: چرمی قهوه ای، اندازه: 26×37سم[امور خارجه: 192]

اشرف المحصول / اصول فقه / عربی

asraf-ul-mahsul

عصفوری، عبدالعلی بن خلف، - 1303 قمری

(osfūrī, ‘abd-ol-‘alī ebn-e xalaf (- 1886)

وابسته: مبادى الوصول الى علم الاصول؛ علامه حلی، حسن بن يوسف (648-726ق)

تاريخ تألیف: 24 محرم 1288ق

شرحی است مفصل بر «مبادی الوصول» علامه حلی، با عناوین «قال فنقول»؛ شارح در مقدمه درباره کتاب نوشته است: «فاجمعنا العزم على شرحه شرحا لطيفا مبينا لمسائله مقرر الدلايله ممهدا لقواعده موضحا لمقاصده من غير تطويل يفضى الى الملل و تقليل يوجب الاهمال و الخلل فوضعت له الشرح و البیان» و در صفحه بعد ادامه می دهد: «و نحن انشاء الله نبين فى هذا الشرح الشريف من ذلك ما يرشد الى الحق و السداد و لنقتصر على ذكر ما به الكفايه فى الرشاد يعرضين عما ينبغى الاعراض عنه من التمسك بغير كلام الال من القوانين المأخوذه من اصول اهل الضلال و الاخذ بالمقالات المنقوله عنهم في مقام الاستدلال».

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 17883

آغاز: الله احمد علی نواله و ایاه اشکر علی نعمه و افضاله؛ انجام: فهو باطل لان العلم او الظن بالنفى لابد له من دليل و الحمد لله العلى الجليل وقد تم كلام الامام العلام بهذا المقام.

خط: نسخ، كا: محمد بن ابراهيم بن محمد بن احمد بن عبدالله رایانی ری شهری، تا: چهارشنبه 5 صفر 1288ق؛ معلق به حواشی مؤلف و بعضی به خط همو ،مصحح، مقابله شده؛ واقف: سازمان حج و اوقاف (موقوفه آل عصفور) آبان 1369؛ کاغذ: فرنگی آهاری نخودی، جلد: تیماج عنابی، 249گ، 18 سطر، اندازه: 19/5 × 33سم [ف : 16 - 20]

اشرف المعجزات / عربي

ašraf-ul-mu‘jizāt

تسترى، عبدالرحيم

tostarī, ‘abd-or-rahīm

شرح و حواشی:

١- اشرف المعجزات (ترجمه)؛ میرزا بزرگ قائم مقام، عیسی بن حسن (1167-1237)

١ . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض13548

خط: نسخ، كا: نعمة الله، تا: 1314ق [الفبائی: 51]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 632/2

تذکر: این رساله از فهرست رایانه ای مجلس وارد شد؛ بی کا، بی تا

ص: 639

[ف: 2 - 394]

اشرف المعجزات (ترجمه) / فارسی

(ašraf-ul mu‘jizāt (t.)

میرزا بزرگ قائم مقام، عيسى بن حسن، 1167- 1237 ؟ قمری

(1822-mīrzā bozorg-e qā’em maqām, ‘īsā ebn-e hasan (1754 -

وابسته به: اشرف المعجزات؛ تسترى، عبدالرحيم

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 632/6

بی کا، تا: 1299ق [ف: 2 - 394]

اشرف الوسائل الى فهم الشمائل / تاریخ پیامبر اکرم(صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )/ عربی

ašraf-ul-wasā’il ila fahm-iš-šamā’il

ابن حجر هیثمی، احمد بن محمد، 909 - 973؟ قمری

(1566-ebn-e hajar-e haysamī, ahmad ebn-e mohammad (1504

وابسته به: الشمائل النبوية و الخصائل المصطفوية = شمايل ال_نبی = شمائل الترمذى؛ ترمذی، محمد بن عیسی( 209- 279)

تاریخ تألیف: 18 رمضان 949ق

شرح مزجی و مبسوطی بر کتاب «شمائل النبي» محمد بن عيسی ترمذی است که پس از ذکر هر حدیث به توضیح مفردات شرح آن پرداخته است.

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلاة و السلام على سيدنا مح_مد خاتم النبيين و المرسلين و على آله.

انجام: وصلى الله على سيدنا محمد من لا نبي بعده (وآله).

[دنا 853/1 (2 نسخه)؛ کشف الظنون 1059/2 ؛ الاوقاف العامة بغداد 1/ 323و 324؛ خزانة دار صدام ص 54-57؛ معجم المؤلفين 152/2 و 104/11]

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 36055

خط: نسخ، کا: محمود بن محمد کیلدره ای، تا: جمعه 20 صفر 1245ق؛ محشی، دارای بلاغ؛ اهدایی: رهبری، مهر 1386؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج 269 گ، 17 سطر، اندازه: 15×21/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1- 104]

مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 142

آغاز و انجام: برابر

این نسخه به آستان قدس منتقل شده، همان نسخه بالا [مؤید: 1- 135]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16863

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

3. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21686

آغاز: بسمله حمدله و بعد فهذه عجالة علقتها على مشكل شم_ائل الامام الحافظ ابی عیسی محمد بن عیسی بن سورة الترمذى؛

انجام: ما تغربه اعيننا وتركوا بصفاته نفوسنا انه ولى ذلك والقادر عليه و حسبنا الله ونعم الوكيل و لا حول ولاقوة الا بالله العلى العظيم

خط: نسخ خفی، بی کا، بی تا؛ 51 برگ در آخر کتاب در قرن 14ق نونویسی شده، محشی؛ اهدایی: رهبری، خرداد 1372؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا با عطف و گوشه میشن، 193گ، 23 سطر، اندازه: 14×23/5سم[اهدائی رهبر:2 اخبار 1-103]

اشرفیات / نحو، شعر / عربی

ašrafiyāt

منظومه ای است در نحو در دو «بخش»: نخست الجمل، دوم احكام قبيح على المعرب جهلها، و هر بخش دویست بیت شعر دارد.

تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 1379/3

آغاز: بسمله الحمد لله تعالى بعلا *** و رفعة عن خطرات العقلا / و بعد قد الفت في الاعراب *** خلاصة رائقة الابواب / ترجمتها بالاشرفيات على *** قسمین و الله کفانی زللا؛

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ هر صفحه 14 بیت، در باب الحذف بدین بیت پایان یافته است: «او بعض او اشارة ثم عدد *** كل كذاير شد نا کل رشد» کاغذ:سپاهانی سفید و هندی نخودی ،جلد: تیماج سرخ یک لا کناره مشکی ضربی درون مشکی، 25 ص (341-365)، 14 و 17 سطر، اندازه: 11/5×21سم [ف: 3 - 138]

اشرفیه = رد رساله حل اختلاف / کلام و اعتقادات / فارسی

asrafiyc

اشرف زاده، محسن بن ابی القاسم، ق14 شمسی

(ašrafiyeašraf-zāde, mohsen ebn-e abe-l-qasem (- 20c)

وابسته به: حل اختلاف شیعه و سنی؛ مردوخ، محمد (1354ق) شیخ مردوخ کردستانی رساله «حل اختلاف» را در جواب رساله «ارض النبوة جسر عظیم» حاجی میرزا خلیل کمره ای نگاشته است و در آن موارد اختلاف بین شیعه و سنی را برشمرده است که دوازده مورد را شامل می شود، از این قرار: 1. موضوع خلافت، 2. شستن پا؛ 3 .موضوع مهر؛ 4 ،اذان؛ 5. مرده پرستی؛ 6. عاشورا و روضه خوانی، 7. فدک و ... . اشراف زاده این رساله احتجاجی را در رد رساله کردستانی نگاشته است و یک به یک آن دوازده مورد را بررسی می کند و جواب می دهد.

آغاز: بسمله، حمدله، بعد چنین گوید این عبد عاصی محسن ... که حضرت آیة الله حاجی میرزا خلیل کمره ای رساله [ای] تألیف فرموده بهنام «ارض النبوة جسر عظیم» به قرار نوشته شیخ محمد

ص: 640

مردوخ کردستانی یک نسخه آن را برای او فرستاد وتقاضای اظهار نظر نموده اند. شیخ مزبور هم در جواب رساله ای به نام «رساله حل اختلاف» منتشر نموده که در آن رساله علاوه بر آنکه حل اختلاف ننموده و موارد اختلاف را برشمرده و تا توانسته به شیعه و علمای آن توهین و هتاکی نموده...موارد اختلاف را 12 مورد شمرده که ما به فضل الله وعون الهى ي_ک به یک را مورد بحث قرار داده جواب می دهیم و حل اختلاف در هر مورد بیان می کنیم باشد که مؤثر شود.

[دنا 853/1؛ فهرستواره منزوی (90/9]

1. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2257

آغاز: برابر؛ انجام: و هر کس به هر عنوان هتاکی ... نسبت به علما و ذریعه رسول خدا نماید مثل شیخ مردوخ فلعنة الله عليه پس از آن مرثیه ای در شهادت حضرت علی اصغر است...اقل العباد محسن بن ابى القاسم اشرف.

خط: شکسته نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا: 1361؛ واقف: محسن بن ابى القاسم اشرف زاده، 16 آبان 1354؛ کاغذ: مشقی خط دار ،جلد: مقوا، 40گ، مختلف السطر با جوهر آبی سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 5 - 632]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11647

آغاز: برابر؛ انجام: خدا سزای او را بدهد پس از این منظومه فارسی اثر طبع وی در رثاء حضرت علی اصغر (علیه السّلام) است.

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛واقف: محسن بن ابی القاسم اشرف زاده، آذر 1354؛ کاغذ: مشقی، جلد: مقوا ،86گ، مختلف السطر، اندازه: 11×16سم [ف: 11 - 19]

اشعار / شعر / عربی

aš‘ār

منسوب به علی بن ابی طالب (علیه السّلام)، امام اول، - 40 قمری

(‘alī ebn-e abī tāleb, emām-e avval (- 661)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11392

آغاز: و قال عفى الله عنه سائلا سيده ابا عبدالله الحسين؛ انج_ام: تفزبا ليه عنه حلول لاى ... كتبه العاصى محمد بن علی

خط: نسخ، کا: محمد بن علی، تا: 1260ق؛ کاغذ: نخودی، ج_لد: پارچه ای [ رایانه ]

اشعار / شعر / اردو

aš‘ār

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13687

آغاز: گل روان کهرسی هوا با دل پرسوز و خروش *** سوی گل که کهین آتش دل هو خاموش / دیکهه گلهای شکفته کو م_گر جلوه فروش *** یاد آیا کسی کلرو کا معطر اغوش؛ انجام: یاقوتی مفرح و معجون خوش مذاق *** عاشق بدور آنلب شیرین نهد مطاق / بوسیده ام اگر چه لبش را به اشتیاق *** لیکن فتاده است کنون طرفه اتفاق

جنگ اشعاری است، به قطع بیاضی، در این جنگ اشعار شعرا به ترتیب موضوعی جمع آوری و تنظیم شده اند. بالای صفحات عنوان موضوع تحریر شده و در زیر آن اشعاری که صریحاً یا به طور اشاره و ایما به آن اشاره دارد نوشته شده است، ذیل برخی موضوعات که جامع جنگ برای آنها شعری پیدا نکرده سفید مانده است و اشعار ذکر شده در هر موضوع بین یک تا پنج بیت است. ترتیب موضوعات این جنگ چنین است: وصف روی، ،مخن ،دهان ،پان لب خنده ،تبسم ،دشنام، لكنت، بوسه، تعریف سخن معضوق ،زنخدان بیاض کردن، وصف قد و قامت، تکمه، گوش و بنا گوش ،دست ،حنا ،چوری، دست و ساعد، سینه و پستان هر دو، شکم وناف ،کمر،سرین، کف پای، خلخال، ناخن پا، نقش پا ،قبا حسد و بدطینتی ،مفارقت، خرام و رفتار، ابیات ناز و غمزه، تمكين، وفا، لباس نازک بدنی، برقع و نقاب، لطافت، غم وانتظار و اشتیاق صحبت بدان و صحبت نیکان، باندازه خودمان، پاس آبرو، جدائی، دوستی با ناتوانان، تحمل سالک، تواضع، سفله بدولت رسند، بوته شکن در بهار، نغمه و رقص،عراض، عرق چهره ،حسن ،زلف، زلف و رخسار، ابرو، روی نکو، چشم مخمور، گردش چشم، ،نگاه، دیده، دهن، بناگوش، وصل، وصال یار، شراب و ساغر، حسرت دیدار، انتظار، وداع، آغوش و بدن؛ تغافل، شرم و حیا ،متفرقه، شکوه، قامت، توبه، طمع هجویات ،بهار ؛خط: نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، جلد: مقوایی عطف و گوشه گالینگور قهوه ای، 83گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×21سم [ف: 37 - 212]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9185/3

خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی نیلی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و دو سر ترنج و دو کتیبه، 5گ (128ر-133ر)، 19 سطر (8×17) ، اندازه: 13/5×22/8سم [ف: 2/ 29- 848]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4281

آغاز: برگت کپت سو سرب بیانی *** دهرتين جينهه جينهه نهين یانی /اورجوهوی سو باور اندها *** دن روی چارمری کی دهدها ؛انجام: سکهین کها پدماوت رانی کرهونه کهت بهیس *** جو کی سوجو کپت من جکوی لی کر گراپدیس

مثنوی و به زبان اردوی کهن است درباره داستان پدمنی و شیفته او سلطان علاء الدين خلجی و در دیباچه آن توجهی به آیین اسلام شده و حدیث ها و آیه های بسیاری در آن آمده و چنین می نماید که سراینده آن از پیروان سنت است و شناخته نشد که کیست و همین اندازه از این مثنوی بر می آید که همزمان شیرشاه سوری بوده است که پس از همایون شاه و پیش از اکبر شاه پنج

ص: 641

سال در هند فرمانروا بوده است. او در این دیوان از شیخ مبارک و شیخ کمال و شیخ برهان شاگرد سید محمد به نیکویی یاد کرده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 13 و 14، با توضیح واژه ه_ای دشوار در هامش؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی،111گ، 13 سطر (8×15)، اندازه: 15× 22سم [ف: 13- 3249]

4.قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 731

آغاز:نوحه فریاد خدا کی گردون نی جفاکی ***مان لب گ_یء سجاد سکینه نی قضاکی؛ انجام: نوحه کهیتی تهی زینب ای اخی مردو نمین تم مگلئی*** هائی ای ابن علی مردون مین تم مل گی نوحه ها و اشعار در مرثیه و عزای امام حسین (علیه السّلام)؛ خط: نستعل_یق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: مقوا آبی عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 161گ، سطور چلیپایی، اندازه: 13×19/5سم [ف مخ: 1 - 83]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 726/3-ف

نسخه اصل: موزه بريتانيا 11310 .Or ؛ بی کا، بی تا؛ بندی به عربی (39 پ-41پ) نثر و شعر اردو (42ر-43پ) [فیلمها: 1 - 529]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/19

آغاز: عرش پرروزی ازل تین رنس دن سولونور ؛انجام: رکهاو بیکی جمال اینا که جبواد هر آستیک رهاهی

با عنوان: ریخته طویل البحر در تعریف حضرت امیر گویا نام شاعر جمال بوده است؛ بی کا، بی تا؛ 2ص [ف: 15 - 299]

7. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 750

آغاز: کبیو بابا سی که هی فاطمه فاطمه صغرا بیچین *** نام لی لی بی_کی مرجائیگی کبه کبه کی حسین؛ انجام: حرمت بچاد هادی کی اوسکی پسر هوتم *** اک پل مین جوکه صاحب. اولاد کرگ_نی تمت. تمام شد

نوحه ها و مراثی در عزای سید الشهداء (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14، جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 114گ، مختلف السطر ،اندازه: 13/5×22/5سم [ف مخ: 1 - 83]

8. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23215

آغاز: سوتولاپو ... کو عجب است؛ انجام: شوخ زیری .... تایانک له بودددی.

اشعار بياض؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انج_ام؛ قطع: بیاضی [رایانه]

9. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23216

آغاز: وظیفه شام ... با زینب زندان؛ انجام: على مرنه عمر ... شیطانی

اشعار بیاض؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ قطع: بیاضی [رایانه]

اشعار / شعر / پشتو

aš‘ār

1. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 5190

غزلیات میرانورشاه؛ خط: نستعليق، كا: محب علی، تا: 1385ق [ الفبائی:419 ]

2. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 5190

آغاز: تمهید غرض و غایت تحریر و توقیف؛ انجام: و قنبر علی له حل وارده مشکل سی

غزلیات قنبر علی خان؛ خط: نستعليق، كا: محب علی، تا: 1385ق، جا: پاره چنار پاکستان؛ کاغذ: فرنگی، جلد: کالینگور [الفبائی: 420]

اشعار / شعر / ترکی

aš ār

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2108/1-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا 2051 (209) رباعیات است؛ بی کا، تا: با تاریخ 730ق [ فیلمها: 1 - 410]

2. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1214

مثنوی ترکی است که در آن از خواجه بهاءالدین نقش بند یاد شده و نخستین عنوان آن در نسخه «اولغی نعمت اون حضرت نبیک نوری قدسی» و بازپسین عنوان بر معادن جواهرین اهتمام چله نظم ترکی کاتارلاق نینگ» است در آن از امام معصوم زین العابدین هم یاد شده و چندین مقاله باید باشد و گویا از میرعلی شیر نوایی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10، ناقص؛ قطع: ربعی [نشریه: 7 - 219]

3. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1763

آغاز: زلف دین لعلینک ساری خالینک دور اوغری هندوی *** شکر کم ایستار اوغورلوق ایلاکای مهتاب را؛ انجام: تمت الكتاب بعون الملك الوهاب نقل من كتابت زبدة الكتاب المرحوم المغفور سلطان على المشهدى رفع الله قدره.

جنگی است از غزلیات (حسینی) سلطان حسین میرزا بایقرا که به ترتيب حروف الفبا منظم و کاتب از خط سلطان على المشهدى نقل کرده است؛ خط: نستعليق ،كا: خلیل تبریزی، تا: 943ق؛ افتادگی: آغاز (حداقل یک صفحه)؛ مجدول،مذهب، دارای کتیبه و لچکی مذهب، کاغذ: دولت آبادی متن غبار زرافشان، جلد: مقوای روکش تیماج قهوه ای وسط ترنج چهار سرترنج و چهار لچک، 100ص، 10 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 16×24سم [ف: 3 - 350]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 200- 199/ 6225-ف-درهامش

مثنوی ترکی؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمود بن داود، تا: 12 رمضان ،977ق ؛جا: روستای مرمره اناطولی [ فیلمها: 3 - 214]

5.قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه 1154

آغاز :عزم گروه حسین رضی الله عنه از مکه به طرف کوفه ... مثنوی گوید: بوفر آقیله بولر؛ انجام: چون که تمام اولدی بوختم و خبر

در مدح امام حسن و امام حسین و حضرت سجاد (علیه السّلام) و داستان کربلا؛ خط: نستعلیق، کا: درویش بن... علی، تا: 989ق، 82گ

ص: 642

19 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 2 - 3]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14200/27

اشعار حسرتی برای مصطفی آغا بن قاسم آغا؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ 3گ (239پ -241 ر) [ف: 38- 281]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8577

اشعاری از: باقی ،نجاتی ،قبولی ،یحیی کمال پاشازاده، نوع نفتی، نفعی، نادری، حالتی، ریاضی، اسحاق، ناجی، مردمی ،قدیمی ،ذاتی، خیالی ،فغانی ،امری، مسیحی ،خدایی ،ادیبی، نظیره باقی افندی، فضولی، نظیره ویسی افندی ،وحدتی ،شمعی، عالی ،علوی ،گناهی ،هدایی، نادری کبیسی ،پندی ،خاتمی، امری ،آذری ،حیرتی ،حاوی ،روایی، تبغی بیگ، میلی، ویسی،نوا ،عبیدی، مشامی؛ خط: نسخ ترکی، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول، مذهب؛ جلد: تیماج قهوه ای ،76گ، 10 سطر، اندازه: 10×15 سم[ ف: 28 - 133]

8 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4598/2

اشعار حروفی از حزینی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن11؛ کاغذ: فستقی ،جلد: میشن سیاه، 25سطر، اندازه: 12/5×19/2 سم[ ف: 7 - 439]

9. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2100

آغاز: نفس الندن و ابما بن زار زار *** تاقتم صبرم کید رب رب ه_ستم بیقرار دو نمرسی؛ انجام: کوهر نظمنک بساط ایله هر پرده حرف *** بر پیله بازارده کیم سنکاقیمت و پرور

چند قطعه و مسمط و رباعی ترکی آمده که متاسفانه نام سراینده آنها معلوم نشد اما از یک بیت آن که در نعت شاه وقت سروده شده بر می آید که این اشعار باید در قرن 11ق سروده شده باشد زیرا شاه ممدوح شاه سلیمان است و این شاه سلیمان اگر شاه سليمان عثمانی نباشد و شاه سلیمان صفوی باشد بی شبهه اش_عار سروده شده در قرن 11ق خواهد بود. اشعار از ملا محمد قاسم... (در صحافی نامش ناقص شده است)؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا؛ محتملا قرن 11، اشعار به صورت حمایلی ،مجدول، کاغذ: اصفهانی ،حمایلی ،جلد: تیماج سیاه یک لا باترنج و نیم ترنج ،45گ، اندازه: 80×190سم [ف: 5 - 113]

10. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4710/1

آغاز: بسمله جان قوشی جون منطق راز ایلاکای *** تنكر حمدی پر له آغاز ایلاکای؛ انجام: هر پریشان سوز که بازدیم یا کریم*** بار چه دین استغفر الله العظيم / شد بتوفيق خداى لا ينام ***این کتابت روز سه شنبه تمام مثنوی عرفانی با چند حکایت از یک سراینده سنی مذهب؛ خ_ط: نستعلیق بد، کا: ملاعبدالله بن عبدالرحمان یزدی زرگر، تا: قرن12؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن سیاه، 118گ (1پ-119 پ)، 19 سطر، اندازه: 13/72×23/1سم [ف: 8 - 61]

11. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4746/11

غزل ترکی؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [ف: 8- 78]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5107/2

گویا از نظامی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: استنبولی، جلد: مقوا، 1گ (33ر-34پ)، 15 سطر (5×12)، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 15 - 4114]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1269/4

با عبارات ترکی در ص 48 و 49؛ خط: نسخ، کا: بیشتر از عبدالله بن ابراهیم، تا: قرن 11؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج آلبالویی ضربی و مقوایی با ترنج 5 ص (35 -39) [سنا: ف: 2 - 200]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2354/6-ف

نسخه اصل: یوگسلاوی. مثنوی ترکی شیعی خطائی و شعرهای دیگر او؛ بی کا، تا: با تاریخ 1200ق [ فیلمها: 1 – 675]

15. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1269/12

شعر ترکی است با مناجات منظوم ترکی ابوالسعود افندی؛ خط: نسخ تحریری، کا: عبدالله بن ابراهیم، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج آلبالویی ضربی و مقوایی با ترنج 4ص (264-267) [سنا ف 2 - 201]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8885/13

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 11 و 13؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: میشن زیتونی، اگ (11ر)، اندازه: 15/6×25/8سم :[ف: 29/18 - 231]

17. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 255

اشعاری در وقایع کربلا و مصائب امام حسین (علیه السّلام) و اهل بیت ایشان؛ خط: نستعلیق نازیبا،بی کا، تا: قرن 13، 76گ، سطور چلیپا و مختلف، اندازه: 8×17سم [ف: 1 - 222]

18. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11803/5

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ میراث شهاب: س 10ش 1-2 - 25]

19. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4574

شعرهای ترکی با عنوان نظیره در بسیاری از جاها از نهاری و نظمی و احمد پاشا و روانی و ذاتی و شمعی و خیالی و مالی و بیانی و نجاتی و صنعی و شیخی و رمزی و سهایی و کمال و درونی و رحمی و حیرتی و نظامی و بصیری و وصفی و خاوری و تاجی زاده و هجیری و شوقی و آهی و قادری و ذهنی و قاسم پاشا و منیر و جم و مسیحی و حدیدی و عمروی و جعفر پاشا و نقابی و فخری و ابراهیم پاشا و سلطان قورقود و اسحاق و سروری و عطا و جامی و سوزی و شاه و امری و کامی و طالمی ومعیدی و مفتی خواجه زاده و وصفی و شاور و پیر احمد و روحی و رمزی و حیرتی شیدا و نسیمی و لامعی و عطایی و خضری و جم و لطفی و سجودی و محمود پاشا و شبابی و صافی و نهانی و هلاکی و قدسی و وصفی و نگاهی و رحیمی و هلالی و لعلی و فغانی و یحیا و خواجه چلبی زاده و نهالی و صبایی و سلطان سلیمان و کمال پاشا زاده و فرخی و غمی و لطیفی و عبدالکریم زاده و جمالی و کاتب صورت مکتوب سلطان مراد و خالی و شرف و نفعی و علوی و باقی و یمنی و قبولی و شانی و

ص: 643

احمد و فغانی و خلیل و راسخ و خامل و جوشخون و خسر فروزی و مراد افندی و عصمت و نابی (113ر -137پ) و ترک_یبی روحی (138 ر-141ر) و حاجی محمود اردلانی و مفرد و معشر عالی و ویسی افندی (142 ر - 145پ) و جنانی و ثابت و شهری و نزمی بدخشانی و آگاه و ثاقب و امیری و طیبی و وجدی و ریاضی و فهیم و ادهم و بهاری و مصطفی و چته چی و هاشم (ستایش قایق بیک) و زینب قدین و زوجه نابی و عبد الفتاح بي_ک ومشغوفی و نحیفی (186ر-190) و امنی و حسبی چلبی (دعانامه برای تعمیر جامع مغیسالی محمد پاشا). شعرهای ترکی غزل اس_ت و رباعی و فرد و مخمس و مسدس و لغز و ستایش و چند بیت فارسی در آغاز و در میانه هست؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن12و 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سبز ضربی عطف قهوه ای،190گ، سطور چلیپا (13×18)، قطع: بیاضی، اندازه: 23×16 سم[ف 13 - 3508]

20. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8177/102

آغاز: ای صبا تیکور اوشل مغبچه قامت شمشاد ،کوزی جا ن_یمه صیاد، اوزی قاتل جلاد، ایشی ظلم ایله بیداد؛ انجام: يوقا ل_یب يوق ايدی صحبت ایلا اغیار نگاریم که ترحم قیلیان دیلادی عهد وفاغه.

بحر طویلی است به ترکی؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: ق_رن 13؛ مجدول؛ كاغذ: بسیار نازک کدر ،جلد: مقوایی با روکش تیماج، 2گ (192 پ -194ر)،اندازه: 19/8×12/9سم [ف: 1/ 27- 426]

21. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14244/12

آغاز: ایکی عاسمنی چراغی مصطفی نور الهی *** سرور اولاد آدم فخر تاج انبیا؛ انجام: بو عرب اور تانوبان عشقیاه بولدی اسیر *** خانمان ترک ایدوب جانینی قربان ایلادی

چند غزل و مثنوی است، گویا به زبان ترکی ترکستانی که احتمالاً از چند نفر گرد آورده شده و تخلص «شاه عبدالرحیم» و «اسیر» در میان اشعار دیده می شود؛ خط: نستعلیق ترکستانی خف_ی، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: شرقی، جلد: مقوایی ضربی،9گ (690-682)، 13 سطر، اندازه: 9×19سم [ف: 1396 - 59]

22. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12981/6

آغاز: هزار شکر که دو تدوم طریق ایمانی *** اوزنجه فرض ابله دم مذهب مسلمانی؛ انجام: یا پوش على اتكنيدن مراد مطلق آل ***ودور مراد ویرون ... اونی تانی

قصیده ای است در 44 بیت در مصایب حضرت امام حسین و یاران با وفایش، این قصیده بر اساس روایتی تنظیم گردیده که در آن به حضرت موسی وحی نازل گردیده و مصایب کربلا در ی_ک تمثیل عرفانی بر حضرت موسی آشکار می گردد. شاعر ناشناس ما «بیابانی» این روایت را در قالبی عرفانی به نظم کشیده است. برخی ابیات آن چنین است: «روایت در که بر گون حجاب وحدت ده*** یتیشدی حضرت موسایه وحی ربانی .... که ناگهان بنظری دشدی کربلا چولنه *** گوروب او کربلا ده شاه شهیدانی / آلوب آرایه سپاه یزید بی پروا*** خزان ایدوب گلستان زهرانی. اشعار یاد شده با لهجه آذری سروده شده است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1260ق؛ قلم خوردگی های بسیاردارد که به نظر می رسد نسخه اصل و به خط خود شاعر می باشد؛ کاغذ: فرنگی، 3گ (48پ- 50ر) سطور چلیپا (سه ستونی) (13/5×20)، اندازه: 21×15سم [ف: 32 - 926]

23. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 5160/4

شامل: شعر نسیمی و میرزا علی افشار هر دو به ترکی و قصاب به فارسی و فضولی و میر مراغه هر دو به ترکی؛ خط: نستعلیق، کا: رضا قلی و ولی قلی، تا: 1260ق ؛جا: تهران؛ برای سید حاجی بابا کرمانی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 4گ (75پ- 78 پ)، 13 سطر (12×17)، قطع: جیبی، اندازه: 11×17سم [ف: 15 - 4130]

24. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9385

آغاز: سر نامه نامه اسم الله *** اسمیله هرایش تمام و الله / اول مطلع حسن عشق رازی *** محبوب حقیقت و مجازی؛ انجام: تاریخ کتابه تام اولدی *** بوسو زمه جان ختام بولدی

داستان عشقی همچون لیلی و مجنون است میان ممی و زین؛ خط: نسخ ترکی، بی کا، تا: 1273ق؛ مجدول محرر به زر، دارای سرلوح مذهب، رکابه دار؛ جلد: تیماج فرنگی قهوه ای، 59گ، 17 سطر، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 30 - 104]

25. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 18502

آغاز: ان قال يا خدام سن کیمی؛ انجام: ختم قیلسون پیغمبر و صلوات

مجموعه ای است از اشعار ترکی در قالب رباعی و قصاید، از شاعرانی با تخلص دل ريش، دخيل، راجی، در وقایع کربلا، شهادت علی اصغر، حضرت علی (علیه السّلام) ، فاطمه زهرا (علیها السّلام) و غیره و همچنین شامل اشعاری در مصیبت درگذشت علمای معاصر شاعر با عناوین «سینه زنی فاضل دربندی، سینه زنی در مصیبت مجتهد مرحوم فى غره شهر رجب 1285» است؛ خط: نستعلیق تحریری، کا: عبدالحسین، تا: 1286ق، افتادگی: آغاز؛ واقف: على رضا شاهی، خرداد 1372؛ کاغذ: حنایی فرنگی، جلد: اسقاطی، 110گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×21سم [ ف : 17 - 103]

26. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه 738

آغاز: وحش طیوراتهامی سیراب اولوب *** ویرمری سوبز لره عدوان عمو / ایلدی بو نوحه منی دیده تر *** واریری کوز دن کلهء خون جگر؛ انجام: لبون کمی قور وموشدی هرایکی پستانم *** سو سوز ليق اتشه ایده یده بابای جانم

اشعاری است در مرثیه و عزای حضرت سیدالشهداء و اصحاب گرامی آن حضرت به ترکی با عنوان های عباسیه، اصغریه،اکبریه، ،حسینیه، زینبیه، از جمله اشعاری دارد با تخلص «قویدل»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج، سرخ، 40گ، مختلف السطر، اندازه: 14×22سم [ف مخ: 1 - 82]

ص: 644

27. قم؛ ارگانی بهبهانی؛ شماره نسخه: 134/3

آغاز: جنگ ایچنده معجن لشکر کشاد *** بیر طرفدن دختر پاک اعتقاد / پس هماندم اول دلفر و زنکار *** قلدی سعدی بند قیدندن رها ؛انجام: بیر آتن وار ایدی دلدل شیروار ***هر قلي_جن و اخی ایکی شاخ وار / بیر قولن وار ایدی قنبر ای امین ***سن علی سن صد پلدم یقین

اشعاری است بیشتر در فضایل و مناقب و مراثی مولای متق_یان حضرت امیرمؤمنان علی، امام حسن مجتبى و سيد الشهداء (علیه السّلام)؛

خط: نستعلیق مایل به نسخ، بی کا، تا: اواخر قرن 13 یا اوایل قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام ،جلد: تیماج قهوه ای، 13-16 س_طر ، اندازه: 17/5×21/5سم [ف: 103]

28. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7620-38/240

آغاز: تیز چاقور بابام گلشو یا ندى عنصرون جانم ***کام آلی سون دشمن واز غروش لفغانم؛ انجام: نیمه قیدون اونه بیربیله طغیان*** نیمه ابتدوز اونی سنیر تیره باران / بیان ایله منه آخر ملالی***علی اکبرین دایی نولدی حالی

بیاضی است شامل اشعار در مراثی سید الشهداء (علیه السّلام) و مجال_س تعزیه که گفتگوی بین اصحاب سید الشهداء و اصحاب یزید را به شعر ترکی آورده تا در مجالس تعزیه استفاده کنند؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14، افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا، 74 سطور چلیپایی، اندازه: 11×17سم [ف: 2 - 646] ،

29. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 834

آغاز: رواتید و عبيد زياد كفر سیر*** صحيح نقليله يوزعين معاند و غدار؛ انجام: جناب سلمان میفرماید من تعجب کردم آنحضرت فرمود که از چه تعجب می کنی و حال آنکه من امروز خواهم

مراثی اهل بیت (علیه السّلام) خصوصاً حضرت سید الشهداء (علیه السّلام) است به نظم و نثر ترکی و برخی مطالب در مواعظ برگرفته از آیات و روایات؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ افتادگی: آغازوانجام ؛جلد: تیماج مشکی ،231گ، مختلف السطر، اندازه: 14×21سم [مخ: 1 – 161]

30. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21148

بی کا، تا: 1318ق، خریداری از رضا شیخان [ رایانه]

31. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10/4354/6

قصیده مخمس، از نظامی به ترکی؛ بی كا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی ، جلد: تيماج مشکی، 2گ (366-367)، 22 سطر (9×17)، ق_طع: بیاضی، اندازه: 21×11سم [ف: 13 - 3312]

32.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1306/8 -ف

نسخه اصل: پاریس 368 فارسی. قصیده آذری در ستایش علی (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 14 سطر [فیلمها: 1 – 592]

33. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/29-ف

قصیده معماست به ترکی به نام سلیمان از عارف سروده 963؛

بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 212]

34. تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 6225/7-ف-درهامش

غزل ترکی؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 213]

35 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 42-6225/41-ف-درهامش

قصیده لطیفی است. هنگام رفتن به مصر به ترکی؛ بی کا، بی تا [ فيلمها: 3 - 213]

36. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17805

از غیر مشاهیر شامل مثمنات و مسدسات از علوی فوری ،اصولی ،بیانی ،هاشمی جنانی و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

37. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21019

دیوان اشعار ترکمنی؛ در وصف پیغمبر؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد مصطفی حسینی [رایانه]

38. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1246945

دیوان شعر ترکمنی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد مصطفی حسینی [رایانه ]

39 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4063

آغاز: الحمد لله الله آدين آية ... ابتدا و انتها *** اولئك او اولیا . .. هم آخرین جاویدان / شوک بیراوندن قاموسی حبنشده در *** كورسنكاكيم هو بیری پیرایشده در ... و تلک عشرة كاملة، بيلو؛ انجام: خوش بشارت کلدی حقدن موندرا *** روزی قیلسون آنی جمله قول لاره / جون بولار یوزاوردی بو کرجک دینه ***اونی در نشدی بر آغاج دبینه

مثنوی ترکی است دارای دیباچه و بعد عنوان های «مناجاة و موالاة» و «داستان اول از باب اول حکایت شرح اصحاب» و «در ستایش امیرالمؤمنین علی ...»، «در نبوت سید المرسلين و ختم... » و باب اول - «فى ... رسول در مقام اتحاد چون بوده اند» (3پ) سپس داستان دوم تا دهم، باب دوم - نیز دارای ده داستان و هفتمین آن: «حکایت در صفت نبات و حیوان و انسان و ملک و. ..» (11ر) که در همین برگ اشعاری از سعدی:« باران که در بسط نیست» و «ابر اگر آب ...» نقل کرده است، باب سوم - هم ده داستان دارد نخستین آن در تشریح عناصر (13ر)، باب چهارم - در هشت داستان عنوان نخست آن: «در تعیین پنج پرده که درمیان محب محبوب چون حروف کاف» و پس از داستان دوم این باب، داستان پنجم آغاز شده و سپس داستان سیم، «حکایت زمین و آسمان که هر دو بنده و کنیزک بزرگترین...» (22ر) بعد(داستان سوم) از باب چهارم: «در بیان آنکه آدمی باز در زندان

شش جهت ...» 23 پ)، سپس داستان 4 تا 10 این باب آمده است، آن گاه داستان اول باب پنجم...؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول، یادداشتی به تاریخ 1257 و مهر «... حسين بن احمد. ..» و نیز یادداشتی به تاریخ 1140، در انجام متن نیز یادداشت تاریخ تولدی از مولانا عبدالكريم بن ملا محمد شفيع بن عبدالكريم بن ملا شکرالله به تاریخ دوشنبه 22 جمادی الثانی 1084؛ کاغذ: متن و حاشیه (متن اصفهانی - جامعه هامش فرنگی)، جلد: مقوا، 72گ، 33 سطر (16×29)، اندازه: 22/5×35سم [ف: 11 -60]

40. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه 122/3 _ د

ص: 645

آغاز: مگر داریدی بر مجنون بیدل*** جهاننگ پهلوانی مرد مق_بل / چقا مزدی خلایق اور تا سینه *** یتیش داش او را ردی از خاس_ینه مثنوی ترکی است؛ داستان های دیوانه کودکان، ابراهیم ادهم؛ نصر احمد ب، دده، جمجمه خان، بی کا؛ بی تا؛ افتادگی: انج_ام؛ 32گ ( 140 پ -171پ) [ف: 1 - 411]

41. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/2-ف-درهامش

مثنوی ترکی؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 213]

42. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/166-ف-درهامش

مثنوی ترکی؛ بی کا، بی تا؛ ٢ ص [ فیلمها: 3 - 213]

43.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2045/2

ترجیع بند از آن احمد پاشا به ترکی شش بند است که بند ترجیع آنها چنین است: ماه برج سپهر سلطانی شهریار دیار عثمانی. (گ 63-64)، سپس قصیده در 25 بیت (گ 65)، سپس زیر عنوان: «جعفر را است» پنج غزل با تخلص «جعفر» است (گ66)، و پ_س از آن غزلی با تخلص «عطا» و غزلی با تخلص «عطا» و غزلی تخلص «روانی» و دو غزل ترکی با تخلص «سعدی» و دیگ_ری «جعفر» (گ 67) و 68) است؛ بی کا، بی تا؛ مجدول، دو ستونی برای دو مصرع است، دارای یک مهر شش پهلو حاوی وقفنامه به دو ترکی ،جلد: مقوایی، رویه و آستر کاغذ گل و بوته، 5گ (63- 68)، 15 سطر (7/5×17)، اندازه: 11/5×17سم [ف: 11 - 165]

44. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8746/2

شعر ترکی خاوری درباره اسلام است. از این کسان سروده هایی نوشته شده: آذر ،آذری ،آصفی ،آهی، ابراهیم خان لر،ابراهیم کرو هرودی، میرزا ابراهیم ابوالمعالی، ابوتراب بیگ، ادهم: «درپتنه بتاريخ 27 ماه ذیقعده سنه 1088 نوشته شده» ،اسیر، اقدسی سمنانی ،الهاما ،امیدی، امیر خسرو دهلوی،امیرشاهی، امینای نجفی، اورنگ زیب ،اهلی ،باباطاهر ، باقر شیرازی، بدرای مازندرانی، بساطی، شیخ بهاءالدین محمد ،بیانی ،بیکسی، بینش، تجلی، جامی، جعفر بن شجاع اصفهانی (ص 296 ، به خط خودش: «این ابیات پریشان به جهت یادگاری در پتنه رقم [شد] لمح_رره اقل الخليفة بل لا شيء في الحقيقه جعفر بن شجاع اصفهانی؛ ال_دعا على الدعا الحمر»)، میرزا جعفر طالقانی، میرزا جلال اس_یر، جلالای خارزمی (ص 295: «بحسب الفرموده صاحب قبله گاهی حكيم محمد تقی قلمی شد در دارالسلطنه شهر ناو بتاریخ 26 ش_هر رجب المرجب سنه 1094 هجرى كتب الحروف بنده خاکسار ذره بیمقدار از وطن بیگانه بقربت (كذا) آشنا محمد مومن مشهدی»)، میرزا جلال، حزنی، حسامی، حسن بیگ رفیع، حسن خان هرات حسن دهلوی ،حسن، حسن قطب، ملا حسن قطب، ملا حسن کاشی،ملا(ص 52- 55؛ حقیری، حمزه، نواب مرزا ،حيدر حيرتی، خاقانی، خسرو، خسرو ویسی، ملا خصمی ،ملا، خلیفه سلطان خليل فارغ ،خیالی ،دارالشکوه، دهکی، ذهنی ،راوی، رس_تم ،رضی، رفیع مازندرانی، حکیم رکنا ،ریاضی ،ریخته آقا زمان زرکش، زیب النساء بیگم، ملا زینای سارئی، سالکا سالكا يزدی،سعدی، سعیدای یزدی، سلمان ساوجی، سلیمان بیگ، سلیم،سنجر کاشی ،سنجر ،سهیلی ،شانی، شاه اسماعیل ثانی، شاه حیدرا، شاه سامعا مازندرانی، شاه طاهر دکنی، شاه کشمیری، شاه مومنای گونابادی ،شفائی، شفیعای اصل، میر شوقی، شوکتی، شیدا، شیدای هندی، صاحب تبریزی ،حکیم صادق دستغیب، صادق گاو، صالح، صایبا، مخمس صایبا در ص 257: «حسب الفرموده حكيم صاحب مهربان حكيم محمد تقى سلمه الله در جلال آباد سمت تحریر یافت. حرره العبد سيد محمد القمى في تاريخ عقدهم شهر ربيع الثاني سنه 1100»، صفی قلی بیگ، صیدی طهرانی، صیدی طهرانی، ضیاءالدین محمد، مرزا، ضیاء گیلانی، طالب آملی، طالب کلیم (184: «بتاریخ 26 ماه ذیقعده سنه 1088 نوشته شد در پتنه»، 303: «بحسب الفرموده به تضییع این صفحه اقدام نمود احقر عبادالله محمد اسماعیل مشهد سری»)، طاهر، طاهر واقع نویس ،طوسی ،طیبا ،ظلی ،عارف، عبدالله قزوینی ،عراقی، عرب عرفی شیرازی (ص152: به تاریخ 25 ماه ذیقعده سنه 1088 در پتنه نوشته شد» ،عصمت، حكيم عطا، عطار، على اکبر وجهی، میر سید علی سمنانی، میرعلیشیر، شيخ على نقى، ،عماد ،غباری، غنی کشمیری ،فارغی، فتحی اردستانی، فخرالدین باخرزی، فخری، فرج الله، فردوسی، فکری، فیاض، فیضی، قاسم خان ،قاسم ،قاسمی، قاضی نور، قدسی ،قسمی ،کرمانی، کاتبی نیشابوری ،کلبی ،کلیم، کمال اسماعیل، مانی، مایلی، مجد همگر، محتشم ،محمد امین، محمدتقی بیگ، محمد جان قدسی، محمد حسین امامی، محمدرضا بیک مشهدی، محمد صوفی، محمدقلی سلیم، محمد مومن استر آبادی، مرتضی قلی سلطان، مشربا، معز فطرت ،معصوم کاشی ،معنی مقیما مشهدی، منصف طرشتی منوچهر هندو، موسوی ،مولوی ،میلی ،نادم، ناصر، نافع مازندرانی، نجات ،نرگسی، نصیر طوسی ،نطقی، نظام دست غیب، نظیری، نقی، نورجهان بیگم ،نوعی ،نیائی واعظ قزوینی، وحدت سلمه الله، وحشى یزدی، وحید، ویسی، هستمی، هلالی، شعر از لااعلم (ص227: «بتاریخ پنجم جمادی الثانی سنه 1108 در قزوین نوشته شد»)، یک مصراع از شاعری ناشناس با این امضا: «کمترین خلق الله محمد ولد منوچهر غلام امر گونه خانیدر قصبه ارشی که بتحصیل آمده بودیم و سرگردانی روزگار رو داده این دو کلمه بیادگاری نوشته شد به تاریخ 22 شهر شعبان توشقان ئیل سنه 1118 قلمی شد»( ص 272 )، چندین معما در ص ،139 ، 140، 142، 143، 155و 266؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی مقوایی ،روغنی 3 ص (80 پ - 81 پ)، 15 سطر (9×18) قطع:وزیری [ف: 17 - 211]

45. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8977/32

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ، جلد: میشن قهوه ای، اندازه: 14/2×23/5سم [ف: 29/1 - 539]

46. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1059/4-ف

بی کا، بی تا؛ 151گ [ فیلمها: 1 - 562]

ص: 646

47. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16986

دیوان شعر است؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 337گ اندازه: 17/1×27/4سم [رایانه]

48. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 2847

در این جنگ بیشتر اشعار صوفی گرد آورده شده است که در مجالس سماع و طرب صوفیان خوانده می شود، و پاره ای از این اشعار فارسی است. نام شاعران چنین است: بابا عمر، علی آغا، حافظ يوسف ، حافظ نوائی، درویش عمر، طوغانجی باشی، عندلیب، حافظ احمد پاشا، صونچی زاده، رجب اعمی، حسین قاسم خان، وهبی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ تملک: حافظ محمد شاکر و مهر «شاکر» (دایره)؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 83گ، مختلف السطر، اندازه: 14/5×19/5سم [ ف: 8- 48]

49. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 217/11

خط: نسخ خوانا، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوا، عطف تیماج، 1ص (186ر) ،اندازه: 18×23سم [ف: 1 - 189]

50. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17950

بي كا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 112×161سم [رایانه]

51. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه:3/ 8267- 117/ 56

آغاز: شرقی فوری جهان کلشنده تازه اچلمش *** سودی کو كلم يند بر کلغداری / قدی سروی کبی هنور سپحلمش*** طاوس مثالنده ایدر رفتاری جنگی است که از غزلیات و قطعات شاعران ترکی سرا،نام شاعران چنین است: شرقی فوری، حسرتی ،نغمی ،ثنائی، عاشق حسن ، سهوی، لونی ،قدیمی ،کلامی، حاذقی، بسته عجم، ، سباهی،حائلی ،رازی، عاشق خلیل، خضری عبدی ،ماهری، شرعی ،عزیزی ،روانی ،نظمی، کاتبی، عاشق مصطفی، امیدی گوهر ،رغمی ،صدقی ،کامل ،یانق ،محمد ،ماهی، قول احمد، احمدی خانیوی، آهی، شمعی، قول اوغلی، عاشق عمر (7 صفحه)، تاریخ وفات چند از دانشمندان عهد عثمانی به نقل از خط حاج عثمان آغا وفات اغلب آنها در سال های 1160-1190 اتفاق افتاده اس_ت (7 صفحه)، الهی تاریخ چند رصد و کسوف و خسوف سال ه_ای 1130-1125ق، هوایی ،ذکری ،مجنونی ،فردی،فردی سماعی، خلوصی، جوشی، ماموری گوهری ،ناطقی ،صابری، جمالی، فضلی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 38گ (20-57)، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 373]

52. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 4/-د/ 54

آغاز: اکرس بنده سی انکل خدانی *** خدانی هم یمح_مد مصطفانی؛ انجام: بو سوزی عجب لرسو بلمش *** هی نه ملعو ندر بینماز

شامل چند قصیده و مثنوی است و روی یادداشتی که به پش_ت جلد كتاب الصادق شده گوینده اشعار را عارف معرفی کرده است ولی معلوم نیست که این عارف کیست ؟؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا ،مذهب، زیر بعضی کلمات معنی فارسی آن را نوشته اند؛ کاغذ: فرنگی کلفت، جلد: مقوا با تیماج قهوه ای، 45گ، 13 سطر (12×18)، اندازه: 15/5×20/5سم [ف: 1 - 51]

53. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2665/27

ترجیع بند آذری است؛ کا: محمد معصوم، بی تا، 6ص (699-704) [ ف: 8 - 420]

54. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3/9126/2

خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن عنابی مجدول گرهی یک لا، اندازه: 14/4×23/2سم [ف: 29/2 - 787]

55. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10975/1

در معرفت نفس؛ از قطب السالکین شیخ فرانی؛ خط: نسخ خوش، بی کا، بی تا؛ بسیار نفیس، تا کنون چاپ نشده؛ 33گ، قطع: رحلی [ میراث شهاب: س9ش 2 - 41]

56. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6907-عکس

بیشتر آن مثنوی آن مثنوی است با عنوان های مناجات سپس حکایت های: نادره، دیوانه، خاتون و قزی ،دولاب، بیغوش، غزال، خانم، کپنک باش (؟)، خاتون، داستان ابراهیم، چند بیتی در پایان با زیرنویس فارسی است؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3- 264]

57. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 64 فیاض

آغاز: بسمله. ثنا للخالق غبراء افلاک*** پرانی قطرة دین گوهر پاک

سروده الله یار یا خدایار ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا، 13 سطر (8×14)، اندازه: 13×19سم [ف: 236]

58. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17453

لهجه ای خاص از ترکی، ظاهرا اسرار فرقه مذهبی ویژه ای است؛بی،کا بی تا [د.ث. مجلس ]

59. تهران ،فیاض؛ شماره نسخه: 57

منظومه ترکی (ناشناخته) بی کا، بی تا [ نشریه: 7 - 700]

60. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 773

چند نوحه سینه زنی ترکی را از منابع مختلفه جمع آوری کرده است بدون مقدمه و مؤخرهای ؛خط: تحریری، بی کا، بی تا ؛اندازه: 22×28/5سم [ف: 415]

اشعار / شعر / عربی

aš ār

1. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10944/8

بی کا، تا: 446ق، قطع: رقعی بزرگ [ میراث شهاب:س9ش 2 – 32]

2 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 575/4-ف

نسخه اصل: لاله لی ش 560. قصائد في الشطرنج است. از طاهر، ابن درید ،خزیمی، خلد قناص و علی بن ابی عبدالله شیرازی؛

ص: 647

خط: نسخ، کا: ابو اسحاق ابراهيم بن على مذهب بغدادی،تا: ذیحجه 535ق؛ 14گ (270پ-284پ)، 19 سطر [ فیلمها -1- 505]

3.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1816/2

آغاز: و لذکر الله اعلى و اجل وقيل ان النابعة الذبياني؛ انجام: پایان صفحه 174: بردا بایدی المعصرات يحاك.

جنگ اشعاراست: قصيده يا دارمية بالعلباء فالسند نابغه ذبي_انی (105-94)، قصیده ما با عينك منها الماء ينسكب ذو الرمة (106- 116)، قصیده اماتری را سی حاکی لونه طرة محمد بن حسن درید ازدی (119-165) آخر کتاب چند بیت از ابونواس ونیز باب التفاوت در شعر و مطالبی درباره ابو تمام و بحتری و ابوطب_یب متنبی آمده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 587ق؛ کاغذ: اصفهانی، جلد:مقوایی تیماج تریاکی سیر با ترنج و نیم ترنج کوبیده، 79 ص( 94- 173)، 19 سطر (12×14/5)، اندازه: 16×20/5سم [ ف : 10 - 399]

4. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3966/7

از اشخاص مختلف مانند عرفا و حضرت امیر؛ خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 7، 11ص [ف: 7 - 122]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8678

اشعار: ابو الهيثم عبدالواحد بن عبدالواحد بن عبدالله بن سليمان قاضی ابو مسلم وادع بن عبدالله بن محمد بن عبدالله بن سلیمان تنوخی، قاضی مجد القضاة ابى المجد محمد بن عبدالله بن مح_مد بن عبدالله بن سلیمان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 7، مصحح،درآغازهر بخش نام ناظم آمده و در آغاز ودر آغاز بخش سوم یاداشت مطالعه کتاب از اول تا به آخر توسط محمد بن حسن ازهری دیده می شود؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار، 129گ، 15 سطر، اندازه: 15×19/5سم [ف: 28 - 204]

6. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1559/17-ف

دو بند شعر عربی است از خواجه طوسی و فخر رازی؛ خط: نسخ معرب، بی کا، تا: 636ق، کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 1گ (134پ)، 17 سطر (10×14) [ فيلمها: 1- 613]

7. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4047/1

آغاز: الى أن سمعنا صادح الفجر شادياً *** و قد راعنا صوت الحمام مطربا؛ انجام: و رزقنا الافلات كما رزقه من مقاماتها،ویرحم الله عبداً قال آمينا و الحمد لله على آلائه المتظاهرة

حدود هزار و هفتصد بیت مشتمل بر قصاید و قطعه هایی که در مناسبت های مختلف سروده شده و بدون ترتیب مخصوصی ج_مع شده و صاحب دیوان- چنانچه از گفتار گرد آورنده آن بر می آید - در جوانی در گذشته، و از اشعار وی قصیده ای است با عنوان «القصيدة السلوية». جامع دیوان از شعرا و دوست صاحب دیوان است و بین آنان اشعاری مبادله شده و کتابی دارد به نام «روضة الافاضل»؛ خط: نسخ، کا: مهدى بن المطهر بن ابى العدل، تا: غره رمضان 655ق، افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای، 52گ، (10ر-62ر)، اندازه: 9/5×19/5سم [ف : 11 - 46]

8.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4960

آغاز: ما بال قلبك لا ينفك ذا الم؛ انجام: صبا و اطرب العيش

مخمس قصیده برده است ؛خط:نسخ، کا: محمد ازهری، تا: 671ق [الفبائی: 506]

9. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3010

آغاز :حرف الباء، يمدح الامير شجاع الدین خلدك رحمه الله تعالی ثبغر دمیاط سنه 665: لك الله من وال ولى مقرب *** فكم لك من يوم اغر محبب؛ انجام: و نعم كبرت و انما ***تلک الشمايل باقية / فيه من الطرب القديم *** بقية في الزاوية.

مجموعه سروده ها و منظومات در مدح و ثنای شاهان و امیران و شخصیت ها که در میانه سال های 665-644ق صورت گرفته و در برگ 22پ صلاح الدین ایوبی امیر سرزمین مصر مدح شده است؛ قصاید از طرف حرف آخر قافیه ها به صورت الفبایی تنظیم شده؛ خط: نسخ عتیق، بی کا، تا: قرن 8، افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا با روکش پارچه، 127گ، 12 سطر، اندازه: 10×15سم[ف مخ: 2 - 908]

10 .تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه 313/6 صدر

آغاز: انى امرء لا يطيبنى الشادن الحسن القواما

قصيده حرباویه است؛ بی کا، تا: قرن 8؛ دوازده بیت از این قصیده در ص 99 نسخه «سلوة الشيعة» به شماره 313/7 مانده و اوراقی که میان این قصیده و سلوة الشیعه بوده با قسمتی از این کتاب اخیر افتاده است؛ کاغذ ،حنایی ،جلد: تیماج 15 سطر، قطع: ربعی ،اندازه: 12×16سم [ف: 2 - 447]

11. گلپایگان؛ امام جمعه، محمد حسن؛ شماره نسخه: 73/3

آغاز: ما بال عینك منها الماء ينسكب *** كأنه من كلى مفرية سرب

قصیده بائیه از ذوالرمه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 7 یا 8؛ 5گ (19 پ -23ر) ،اندازه: 12/5×16سم |کتابخانه های گلپایگان: ف: 180]

12. گلپایگان؛ امام جمعه، محمد حسن؛ شماره نسخه: 73/4

قصيده لاميه: «أعيذك أن تصغى الى قول عادل *** فكم قال لى قولاً و لست بقابل»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 7 یا 8؛ 3گ (23 پ- -25ر)، اندازه: 12/5×16سم [ کتابخانه های گلپایگان: ف: 180]

13. کاشان؛ عاطفی، حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره

اشعار عربی از شعرای عرب مانند: زویهر بن الحارث، عبدالله بن غنمه، هذيل بن هبيرة و. ... بی كا، تا: ظاهراً قرن 8ق؛ كاغذ ،ایرانی، اندازه: 12/5×17سم [نشریه: 7 - 748]

14. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه 12782/2

آغاز: سری من ربي نجد الى نسيم *** فاحى فؤادى من عناه شمیم؛ انجام: و قاكم ربكم عن كل سوء *** و «مجد» بالدعاء ختم المقالا.

قصاید :از مجد [الدین] (؟) 3 قصیده ادبی و زیباست، اولی میمیه است در 45 بیت، دومی نیز میمیه در 16 بیت و سومی لامیه در 32 بیت می باشد. قصیده نخست این مجموعه گویا در ستایش کتاب یاد شده گذشته و یا کتاب دیگر می باشد و نیز گمان می رود ناظم

ص: 648

این قصاید که به «مجد» تخلص می نموده، همان «مجدالدین اسماعيل بن علی خنجی» (-744ق) باشد. چند نمونه از ابیات کدام از قصیده ها آورده می شود: سقى الربع من تبريز طلا و وابلاً *** يدوم انسحاحاً في الديار عيوم / فأنجاه لطف الله من ظلماته*** كتاب أتاني من دداك كريم / العمركم هذا كتاب مبارک ***و منشئه بالمغظلات عليم / و حنت الى تبریز نفسی و اهلها *** کما اشتاق عود الاتضاع فطیم .ناظم، در زمان سرودن این قصاید،در «هرمز» ساکن بوده ،چنانکه گوید: وها انا ذا بهرموز مقيم *** ونار الشوق يشتعل الشتعالاً؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ مصحح ؛ کاغذ: شرقی، 2گ (17-18)، 25 سطر، اندازه: 8×14سم [ف: 32 -464]

15. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6038

آغاز: فرایت ان اقدم له على ذلك اثبات عدة من الابيات الس_هلة التناول الرقيقة الالفاظ لا ينبوء الطبع من حفظها و لا تمج الاسماع ورودها؛ انجام: السيد الرضى قدس الله روحه: يا قلب ها انت من نجدو ساكنه - خلفت نجدا وراء المدالج السارى، و له الحمد ا ولا آخرا و ظاهراً وباطنا وصلاته على سيدنا محمد و آله الطاهرین و سلامه.

منسوب به یاقوت (؟) در دیباچه آمده که من از شعرهای چ_هار شیخ (که نام دو تن از آنها: ابو نواس و جلال الدین ابراهیم فرزند مخدوم امير فاضل سعدالدین در آن یاد شده است) برگزیدم.دراین دفتر شعرهای صفی الدین عبدالمؤمن (750-687) و نجم الدين «و شعر خود یاقوت با عنوان «وانشد عبده ياقوت لنفسه» ذوالرمة و ابن حيوس و بحتری و شهاب الدین عبدالله و سید رض_ی دیده می شود؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ افتادگی:آغاز؛با سرلوح نو، مجدول؛ كاغذ: کاغذ متن و حاشیه فستقی ختایی ؛جلد: میشن سرخ لایی، 12گ، 7 سطر، اندازه: 15/6×22/5 سم[ ف: 1 - 545]

16. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 221

اشعار امیرالمؤمنین امام علی (علیه السّلام) همراه با ترجمه زیرنویس فارسی کهن؛ بی کا، تا: حدودا قرن 8 [اوراق عتيق: 1 - 245]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 193/1-ف

نسخه اصل: اسعد افندیش 2926. جنگ شعرهای عربی؛ خ_ط:نسخ، بی کا، تا: جمعه ذیحجه 753ق؛ 39گ (1-40)، 19 س_طر [ فیلمها: 1 - 422]

18. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 528/3

قصیده قافیة؛ بی کا، تا: قرن 1،9ص [ف: 5 - 61]

19. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 528/5

چند قصیده به عربی با قافیه باء و هاء و لام و چند قصیده دیگر؛ بی کا، تا: قرن 9 [ف: 5 - 61]

20. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/58

اشعار يزيد بن معويه درباره رأس الشهداء و اشعاری از شیخ مفید از خطبه کتابی که در رد برخی درباره امامت نوشته بود؛ خ_ط: نسخ ،کا: شمس الدين محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: قرن 9؛اص (266) [ف: 5 - 109]

21. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1573/2

آغاز: ومما قال بعضهم في مدح مولانا و سید نا قاضی القضاة بهاء الدین تغمده الله برحمته آمین: ابدی حیاءفخلت الورد قد نبتا *** و مال نحوى فغار التغصن حين اتى

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان - رم .476 قطعاتی است پراکنده از اشعار جمال الدین ابن نباته، ابن حجه حموی، صلاح الدین صفدی، برهان الدین قیراطی، زین الدین بن الخزاط شيخ الاداب، خواجه محیی الدین اسعودی علاءالدین ماردینی، ابن زریق، شیخ علاءالدین و داعی، ابن مکانس، سراج وراق، دانیال، شیخ شيوخ حماة، ابن تميم دمشقی، ابن لولو، سيف الدينبن المشد، و اشعرى در مدح قاضی القضاة بهاء الدين؛ خط: نسخ معرب، بی کا، تا: قرن 9؛ 35 ص( 55-90) [عکسی ف: 4 - (424]

22. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/2

اشعار در فضائل امیرالمؤمنين؛ كا: محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: قرن 9؛ 2 ص (17-18) [ف: 5 - 106]

23. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/78

اشعار زهیر درباره پیغمبر از عمرو زیاد بن طارق از ابی جرول (طرق عامه)؛ خط: نسخ، کا: شمس الدین محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: قرن 9، 1 ص (213) [ف: 5 - 110]

24. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/4

اشعاری منقول از خط شهید اول؛ کا:محمد بن حسن جباعی، تا: قرن 9 [ف: 5 - 106]

25. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره/ و

دیوان اشعار عربی؛ بی کا، تا: قرن 9 [ میراث شهاب: س 7ش 1-2- 45]

26. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 528/2

قصیده به ترتیب حروف از دال تا میم؛ بی کا، تا: قرن 9 [ف: 5-61]

27. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15441

آغاز: العين تذرف من قرار شئونها *** و النفس توجل من مصارع هونها

قصیده ای در مدح امیر المؤمنین با قافیه الف؛ خط: نسخ کهن، کا: محمد بن خليل بن (شیخ؟) تا: 822ق، 4 ص (122-125) [ف: 43- 93]

28. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15441

آغاز: ذا ذلة و الدهر ناكبة *** قد ضاق ذرعا ان يغالبه. يقال نكبه الدهر ينكبه نكبا اذا اصاب من نكباته

قصیده هایی در رثای اهل بیت النبی با تعلیقات كاتب؛ خط: نسخ کهن، كا: محمد بن خلیل بن (شیخ؟) تا: 822ق؛ 12ص (127- 139) [ف: 43 - 93]

29. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 15441

آغاز: تمسک بالکتاب و من تلاء ***و اهل البيت هم اهل الكتاب قصیده یائیه؛ خط: نسخ کهن، كا: محمد بن خليل بن (شيخ؟)، تا: 822ق؛ 2 ص (140 -141) [ف: 43 - 94]

ص: 649

30.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15441

آغاز: اذا ذكرت نفسی مصائب فاطم*** باولادها هانت علی المصائب؛

في مرثية اهل البيت (علیهم السّلام) ؛ خط: نسخ کهن، كا: محمد بن خليل بن (شیخ) ،تا: 4 ربیع الاول 822ق؛ 1ص (186) [ف: 43 - 94]

31. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1808/3

آغاز: بسمله، قال الشيخ محى الدين يحيى بن يوسف ابن يح_یی الصرصري رحمة الله تعالى بمدح سيدنا رسول الله صلى الله علي_ه و سلم ؛انجام: طاب منكم في سماعي و احملوا از کی سلام من مشوق في انقطاعى داب و جداً لكريم في الحمى ثم مطاعى الى اعلا مقام قد تسامی فی ارتفاعی و دعى الاشجارجات ن_حوه دون امتناعی و جرى الماعيوناً من يديه فى اندفاعى و له الاحجار لانت عند مشى با تضاعی و من الله عليه صلوات باتباعی. تمت. مجموعه اشعار و قصاید است از ابن نباته ،ابوبکر الاندلسی، ص_فی الدين الحلى، ابو الدر ياقوت الرومي، ابي الفضل ابن ابوالوفا، ش_یخ شرف الدین، جمال الدین بن مطروح و چند تن از مشاهیر شعرای عرب زبان دیگر؛ خط: نسخ، کا: محمد بن اينال الكركي،تا: 849ق، کتابت به شیوه بغدادی؛ کاغذ: بغدادی ،جلد: مقوای روکش تیماج لاکی وسط ترنج و گل ترنج ضربی، قطع: وزیری، اندازه: 18×26سم [ف: 7 - 314]

32. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/4

آغاز: با مطلع: صاد الصديق و كاف الكيمياء معا *** لا يوجدان فدع عن نفسك الطمعا

سه بیت شعر؛ خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: ذیقعده 851ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره 1ص (ص36) مختلف السطر، اندازه: 18/2×28سم [ف: 29/1 - 382]

33. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/61

ابیات پراکنده ای از این شعرا: درید بن صمه، قيس بن زه_یر، سويد بن عامر، و بیشتر آنها بدون نام سراینده؛ و دو نقل قول از عبدالله بن جعفر و مالک بن عجلان؛ خط: نسخ تحریری،کا: محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: جمعه 7 رمضان 851ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن بنفش، 2 ص (ص 125- 126) مختلف السطر، اندازه: 18/2×28سم [ف: 29/1 - 388]

34. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 8932/39

شامل چند بیت شعر و شرح آنها؛ خط: نسخ تحریری، کا: مح_مد بن على بن حسن جباعی، تا: شنبه 18 شوال 852ق؛ جباعی در ابتدای آنها نوشته: «اظن انهم لا بن مكى اذهم صورة مسودة بخطه» ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن بنفش، 1 ص(ص99)، مختلف السطر، اندازه: 18/2×28سم [ف: 29/18 - 386]

35. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/41

از: مهذب الدین ابو طالب احمد بن محمد بن علی بن الك_جلو مداینی، ابن رومی و حبش بن عاصم؛ خط: نسخ تحریری،کا: محمد بن علی بن حسن جباعی ،تا: شنبه 18 شوال 852ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن بنفش، 1ص (ص103)، مختلف السطر ، اندازه: 18/22×28سم [ف: 29/1 - 386]

36. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/59

از ابن عمید و ابراهیم بن هلال صابی؛ خط: نسخ تحریری، کا: محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: شنبه 18 شوال 852ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: میشن بنفش، اص (ص 121)، مختلف السطر، اندازه: 18/2×28سم [ف: 29/18 - 387]

37. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 582/5

قصیده لامیه از ابیطالب به نقل از سیره ابن هشام در 67 بیت با مطلع: و لما رايت القوم لاود فيهم*** و قد قطعى كل العرى و الوسائل / ... فلينظر فيه الناظر و لعله فيه السقطات و الفوات و لا حول و لا قوه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10؛ در پشت صفحه اول یادداشت بیع محمد تقی بن محمد باقر با مهر او؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوا با کاغذ ابری عطف میشن سرخ، 3گ (101-103)، 33 سطر (13/5×19/5)، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 2 - 699]

38. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه 1175/3

قصاید است در صفحه 44 یک قصیده به قافیه نون آمده و سراینده آن علم الدين السخاوی است به این مطلع «نفسی الفدالعالم و افانی»، در صفحه 45 شعری است در بحر تقارب با آغاز: افضل مافاه به الانسان ***و خير ما يجرى به اللسان؛ خط: نستعلیق ،کهن بی کا، تا: محتملاً قرن 10؛ مجدول؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: مقوایی عطف و گوشه میشن تریاکی در کنار عطف نوشته شده :مجموعه حسین بن عبدالصمد حارثی جلد جدیدساز، 2 ص (45-46)، 21 سطر (10/5×15)، اندازه: 14×18سم [ف: 9-161]

39. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3554/5

آغاز: بسمله باب الحماسه و هى الشجاعه. قال رجل من بلعنبر يعنى العنبر: لو كنت من مازن لم تستبح ابلى *** بنواللقيطه من ذهل بن شیبانا؛ انجام: و ان يعدنا قليلا *** حملت رمحا و حربه.

اشعار مختلفی از شعرای قدیم جاهلی و صدر اسلام در باب حماسه و شجاعت، برخی از شاعران عبارتند از: جعفر بن غلبه، ابوعطا السندى، ربيعه بن مقروم الضبي، سعد بن ناشب، عبدالملک بن عبدالرحيم الحارثي، قطری بن الجاه، الحريش، ابن زبابه التميمى، الحرث بن همام، الاشتر النخعی، معدان بن حواس السندى، عامر بن الطفيل، زفر بن الحرث، عمر بن معدي كرب، رويشد بن كثير الطائي، قيس بن الحطيم الاخوص بن محمد، الطرماح بن حكيم الطائى، زياده الحارثي، حريث بن غياث ،البنهانی ابراهیم بن كنف البنهاني؛ خط: نسخ، بی کا، تا: احتمالاً اواخر قرن 10؛ کاغذ: فرنگی، نخودی، جلد: تیماج زرشکی، ضربی ،یک لا، 15گ (45پ - 60)، 15 سطر (9×14)، اندازه: 14×19سم [ف: 16 – 99]

40.تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 667/5

چند قصیده عربی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10، قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 252]

ص: 650

41.قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1810/2

قصيده لامية العرب است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10، 5گ، 17سطر، اندازه: 13×17سم [ف: 3 - 136]

42.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1169/16

نسخه اصل: کتابخانه چستربیتی، دبلین ایرلند جنوبی، ش3486 ؛خط: نسخ معرب، بی کا، تا: قرن 10، 1ص (80) ، 15 سطر [عك_سی ف: 3 - 377]

43.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6988

با عنوان های «و له عفى عنه، و له سامحه الله، و له رحمه الله» . تخمیس شعرهای عمر بن الفارض (يكى به نام النشاة الازلية فی تخميس الخمرية) و تخمیس شعرهای ارجانی و ابن ملیک و السهيلى و الشيخ محمد وفاء و عفيف تلمسانی و ابوالسعود و ب_هاء زهیر و ابن قزمان و ابن جاکینا و شافعی و منازی و ابن العربی « با معماهایی به نام عمر و حسان و جمال و محمود، با موالیا، با تاریخ 975و 982و 974و 978»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن10؛

افتادگی: انجام؛ مهر: حسین بن راشد مورخ 1243، محمد ت_قی شریف یزدی؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی لایی، 162گ، 19 سطر (8×14) قطع: ربعی ،اندازه: 14×16سم [ف: 16 - 420 ]

44.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1774/1

آغاز: و رایتم قد مدحوه بقصائد على حروف المعجم؛ انج_ام: على آله، تعاقب الظلم و ايضا او طلع نجم في الخضراء.

قصاید نبوية است. این دیوان با خط بسیار بد تحریر شده در مقدمه آن نویسنده می گوید اشعاری و قصایدی دیدم در مدح حضرت رسول که شاعران آن اشعار از ذکر مواعظ و ذم ذنوب در آنها پرهیز کرده اند و فقط قناعت به آن کرده اند که بر ترتیب حروف معجم آنها را مرتب کنند و ضمنا در این قصاید از آوردن کلم_ات مشکل پرهیز ننماید. من این قصاید را به خلاف آنها علاوه بر منقبت حضرت رسالت با بیان مواعظ و پند و آوردن کلم_ات آسان پرداختم بعد از اقامت خود به غرناطه اندلس به سال 652ق و دیدن خوابی بدانجا و پس از آن از سفر خود به مراکش و م_صر و با بخواب دیدن پیغمبر اسلام را و قصد عزیمت از قاهره به مدینه و مکه به سال 661ق او از مدرسه صالح در مصر مطالبی می آورد و در آخر قصاید و تمام شدن آنها او ضمن دعا و نیاز از این موفق شده است در قصیده ای موسوم به وترية مدح پیغمبر اس_لام بگوید شادیها می کند؛ خطک نستعلیق، کا: عبدالعليم بن عبدالغ_فار بن شيخ احمد، تا: 904ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج تریاکی روشن با ترنج و نیم ترنج کوبیده یک لا، 27 ص( 1- 28)، 13 سطر (9×11) اندازه: 13/5×17/5سم [ف : 10 - 355]

45. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2398/4

آغاز: قال ابو مخنف هذا انتخاب اشعار مولانا ... الحسين (علیه السّلام) ذه_ب الذين احبهم وبقيت فيمن لا احبه *** فيمن اريه يسبنى ظهر المغيب و لا اسبه؛ انجام: مالک عنى اليوم من عدول *** و حس_بی الرحمن من منیل. در پایان شعرهای رجز نونیه حسین (علیه السّلام) است که صاحب الفتوح آورده است: غدر القوم و قدما رغبوا *** عن ثواب الله رب الثقلين

انتخاب اشعار الحسین در ده بند؛ کا: احمد بن جمال الدین حافظ اصفهانی، تا: 1 جمادی الاول 910ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی درون سرخ زرکوب، 7 ص (125-131)، 20 سطر (12×20)، اندازه: 16/5×25سم [ف: 9 - 1000]

46. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 3061/2

آغاز: و من يرد الوقف التمام يقف على انقضاء كلام باللزوم ليفصلا؛ انجام: كهمزه الاستفهام مع من و آن و آن و افعل تفضيل و كيف و هل و لا

قصیده لامیه. قصیده ای است در 22 بیت در بیان وقوف در قرآن و انواع مدات و ماآت در قرآن؛ خط: نسخ عربی، کا: صالح بن فالح حمیدانی ،تا: ،914 ق ،جا: مدرسه دينيه حله؛ واقف: ابن خاتون عاملی، 1067ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره استانبولی، جلد: مقوا با روکش پارچه ،2 ص، 15 سطر، اندازه: 15/5×21سم [ف: 23-139]

47. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1103/2- طباطبائی

آغاز: غذيت بعلم النحو اذ درلى ثديا *** فجسمی به ینمی و روحى به تحيا ... الا ان علم النحو قد باد اهله *** فما ان ترى فى الحى من بعدهم حيا / ساتر که ترک الغزال لظله *** و اتبعه هجرا و اوسعه قلبا / و اسمو الى الفقه المبارك انه *** ليرضيك في الاخرى و يحظيك فى الدنيا / هل الفقه الااصل دین محمد *** فجر دله عزما و جددله سعيا؛ انجام: و كان الامام الشافعي معظما *** اليه انتهت في عصره رتبة الفتيا / حكيم قريش في صميم نصابهم *** صحيح انتساب لا ولا سببا / و لما اتى مصر انبرى لاذائه *** اناس طووا كشحا على بغضه طيا ... اتى ناقدا ما حصلوه وها دما *** لما اصلو اذ كان بينا نهم و هيا / فدسوا اليه عند ما النفردوا به *** شقيا لهم شل الاله له يديا / فشج بمفتاح الحديد جبينه *** و راح قتيلا لا بكاء و لانعيا. .../ و كان شهيد الدار ثانى شهيدها *** من اهل مصر كان فيها لهم نعيا / سمى روحه لما قضى نحبه ضحى *** الى العالم العلوى يسرى به سريا ... فرعيا لعلم كان اتحفنا به *** وسقيا بقبر ضم جثمانه سقيا

قصیده در مدح شافعی است نام گوینده قصیده در نسخه صریحا یاد نشده و بالای نسخه درباره سراینده چنین آمده است: «قال الشيخ الامام العالم ... المتقن فى العلوم باسرها خصوصا العربيه فهو المسمى بهايدح الامام الشافعی». سراینده در ضمن قصیده از دانش های مختلف شافعی و برخی از کتاب های او و بزرگانی که ملاقات کرده با اشارت یاد می کند و نیز از ناسازگاری روزگار در آخر با او در مصر در این قصیده درباره توطئه ای که بر ضد او

ترتیب داده شد و کار به کشته شدن او کشیده سخن رفته است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 989ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ،عطف قرمز، 2گ (35 -36)، قطع: رقعی، اندازه: 12/5×18سم [ف : 23 - 553]

48 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1386/14عکسی

نسخه اصل: کتابخانه اسکوریال در اسپانیا ش 1702 چند قصیده

ص: 651

عربی است ازجمله: قصیده هائیه منسوب به شافعی، قصیده لامیه از زین الدین ابوهریره عبدالرحمن بن محمد خطيب قدس، قص_یده همزیه در مدح ملک اسماعیل بن عباس از شرف الدین اسماعیل بن ابی بکر مقری شافعی، قصیده نونیه در مؤنثات سماعیه از این حاجب، و قصیده دالیه در مدح ابی الحسن شاذلی از شرف الدین ابو عبدالله بوصیری؛ خط: نسخ، کا: حسن بن عبدالله، تا: 990ق؛ مقابله شده با نسخه اصل؛ مجدول، رکابه دار؛ 11ص (279- 289) [عکسی ف: 4 - 179]

49.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13814/9

آغاز: انا عبد الامام الفاضلي *** خير خلق الله مولانا على / ب_اب علم الله صنو المصطفى *** ابن طه و الحواميم علی؛ انجام: لائ_می في حبة قل الملام *** لا تلمنى فى هوى المولى على / يا أمامى على المرتضى *** أنت ذخرى و الحسين بن على

قصیده ای است در مدح حضرت امیر المومنين على بن ابى طالب (علیه السّلام) در 28 بیت که حرف نخست هر بیت بر اساس حروف تهجی سروده شده است؛ خط: نسخ، کا: ابراهیم بن مولی حاجی مح_مد بن مولى على بن حسن حسینی خزاعی، تا: 998ق، مصحح، این قصاید به اشاره مولی حاجی محمد حسینی خزاعی پدر کاتب و وقوف شیخ اسحاق نجفی نگاشته شده، درانجام نسخه بین برگ های 91 پ- 94 پ ابیاتی از زبان مجنون در فراق لیلی با این مطلع آمده: «أصهر عينى حب ظنى ذو ضلال *** برانى الش_وق حتى صرت نضوا كالخلال» و مقطع: «ولكنى فوادى فيه ج_مر يتلال *** نعيم كنت فيه من طلوع الفجر زال» نیز دعایی منقول از حضرت امیرالمومنین علی (علیه السّلام) با سر آغاز: «بسم الله الرحمن الرحیم أنت الرب و أنا العبد فمن يدعوا العبد ألا الرب»، قصیده ای از نظام با مطلع: «لبت کز آب لطافت بر او دمیده گیاه *** زغصه که جهان بر زلال خضر سیاه»، چند حدیث نبوی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و چند دع_ا و همچنین نقوش خاتم برخی انبیاء و اوصیاء (علیه السّلام) در نسخه آم_ده؛ تملك: «ابراهيم الحسینی الجرجانی» با مهر «سلام علی ابراه_یم» (بیضی)؛ کاغذ: شرقی، نوع جلد: مشمع مشکی عطف: تیماج مشکی، اگ (19ر-91پ)، 16 سطر (8×13/5)، اندازه: 12/5×19سم [ف: 35 - 83]

50. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15407

آغاز: و من كنت مولاه و خیر نصیبه *** و مأموله دون الوری لخطوبه / فلا يخش من صرف الزمان و ریبه *** و من انت راض عنه في طي غيبه؛ انجام: تاریخ ماتم من محاسنها *** في خلد الله عمر صاحبها

مجموعه ای است از اشعار شاعران فصیح عرب نام این شاعران دیده می شود: شهاب محمود (1ر)، واو دمشقی (2ر) ابن ملی_ک حمور (2پ)، شیخ نجیب الدین (3پ)، صروانی (6پ) حاج_ری (7ر)، ابن الحجاج (9پ)، ابونواس (10پ، 32ر) متنبی (10 پ) ابن زیدون (10پ)، صفی حلی ،(11ر، ،٩ر) امیر منجک (11ر)، نجفی (11پ) شیخ بهاء الدین عاملی، (13ر، 26پ؛ اخیر درمدح حضرت صاحب الزمان (علیه السّلام) ، 38پ)، شیخ حسن ولد شهید ثانی (13پ ،43پ)، شیخ حسین بن عبدالصمد (عاملی) (14ر) صلاح صفدی (14پ)، شیخ محمد حر (عاملی) (14پ، 17پ، 46ر در تخمیس لامية العجم)، زهير سلمی (16پ)، سید مرتضی (17پ)، سید رضی (17 ر ،18پ ،26 ر ،32ر، 42پ) وداعی (18ر) ابن نباته ،(18ر) ،طغرانی ،(18پ) ابن خمیس (18پ)، سید جمال الدين (19ر)، فتح الله نخاس (19) سید محمد (20ر)، سید عبدالرحیم عباسی (20پ)، منجک باشا (21پ)، شیخ الاسلام خطاب به ابن نباته در سفر و جواب ابن نباته (22ر) ابن زيدون مغزلی (22پ) منسوب به رضی (23پ)، بدین مطلع: «أ أنعم عيشا

بعد ما حل عارضی*** طلايع شيب ليس یعنی خضابها»، ملحی (24پ) حموی ،(26 ر) ابن النقيب (26 پ) ابن الرومی (30پ) ابن النبيه (31 ر) ، ابوالفتح (31)پ) ، ابن الحجاج (33ر)، ابن خلوق مغربی (34 ر) مجنون لیلی ،(34ر) ابن معتز (36ر، 38پ)ابوفراس (37پ) موسوی (42 پ) شیخ علی بن حسن حلی در رثای شیخ محفوظ (43پ) دو بیت (بدون نام شاعر)، (44پ)، شیخ حسن (44پ) صاحب البدیعه (45پ) قاضی (46ر) بعض العارفين (52ر)، شیخ مغامس ،(53ر) سید حسن حسینی اعرجی (54ر) ابیات فراوانی از وی نقل کرده از جمله تخمیس ابیات شیخ بهائی در رد شافعی (59ر) و تخمیس ابیات منسوب به شریف رضی ( 60ر): اری حمراً ترعی و تأكل ما تهوى ...)، نیز یک مطلب به نثر منقول از کتاب النوادر (25ر)، و چند معمای منظوم از جمله درباره مناره و صلاح (42پ)؛ خط: نسخ عربی، بی کا، تا: احتمالاً قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: چرم قهوه ای ضربی ترنج ،دار 60گ، 16-19 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 18/3×10/5سم [ف: 43 - 74]

51. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14200/5

قصيده عالم صاحب الشروح؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11، فهرست رایانه ای مجلس؛ 3گ (14ر - (16) [ف: 38 -277]

52. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 163ط

قصيده مهذب الدين عين الزمان با ترجمه، خطاب به سید شریف مرتضی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 1گ، 30 (در مجموعه) [ف: 22 - 54]

53 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/287

ابیاتی در ایام نحسات مشهور، ابیاتی منسوب به امام علی (علیه السّلام)، و جز آن؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 1 ص (564) [مختصر ف: - 63]

54. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9093/3

از این کسان: ابن از بک سلطان مصر، شریف رضی، ابوبکر احد الخالديين، صلوى، بحتری ابی تمام، امر والقيس، ابی سناالملک، ابو عبدالله حسن بن علی قمی ،غزى عمارة يمنى داعي ابن ،قلاقس مبرد، محمد بن عبید ازدی، ابن منیر، ابی فراس، ابن فارض، ابن نباته ،قاضی فاضل، ابى العلاء معری، منازی، تمامی، ابن رومی، ابو محمد عبدالجليلبن وهبون، ابن عنين، ابن،شهید،

ص: 652

شهاب الدین مصری، مجیرالدین ابن تمیم، مهیار دیلمی، ابن لب_انه، ابن نفساد، على باخزری، مجدالدین ابراهیم؛ خط: نسخ به ش_یوه ترکی، بی کا، تا: قرن 11؛ نسخه پردازی عثمانی، عناوین درون کتیبه های زرین، آغاز کتیبه ها بین عبارات و جملات دوایر زرین اما در دیگر بخشها ویرگول مانند شنگرف؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مخمل سرخ عطف و سجاف تیماج مشکی، مجدول زرین گرهی، 5گ (74پ -78ر)، 21 سطر (8×15)، اندازه: 12/5×19/8سم [ف: 29/2 - 746]

55. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9093/6

برگ 114ر اشعار به خطی جدیدتر نوشته شده اند و یادداشت ه_ای لغوی و توضیحی نیز در کناره ابیات آمده است. اما پس ازاین صفحه اشعار به خط کاتب اصلی نسخه است. در این برگ ها در حاشیه هر شعر شرح حال کوتاهی از شاعر به نقل از ابن خلکان و در چند مورد هم از جوهری و ابن اثیر نوشته شده است از این کسان: ابو تمام ،بحتری ،مبرد ،عتبی ابن رومی، ابن دعبل، ش_یخ برهان الدین قیراطی، ابومنصور علی بن حسن مشهور به ص_ر، ابوالفتح محمد بن عبد الله سبط تعاویذی، شیخ احمد عنایاتی، ابن نباته مصری، ابن ابى الوفا، علاء الدين شيخ الاسلام عمرابن وردی، شیخ شمس الدین نواجی، ابن مطروح، ابوالفتح يحيح بن حبيش بن امیرک حکیم سهروردی، قاضی ابوالفرج معاف بن زکریا معروف به ابن طرار جریری، ابن حزم اموی ظاهری، ابن مقری یمانی زبیدی؛ خط: نسخ به شیوه ترکی، بی کا، تا: قرن11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مخمل سرخ عطف و سجاف

تیماج مشکی مجدول زرین گرهی، 17گ (111پ- 128ر)، سطر (8×15)، اندازه: 12/5×19/8سم [ف: 29/2 - 746]

56. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14685/2

آغاز: داء ثوى بفواد شفه سقم *** لمحنتى من دواعى الهم و الكمد / باضلعى لهب تذكر حرارته *** من الضنا في محل الروح من جسد ؛انجام: مروحی سار لاشطت زيادته *** لما انثنى قاتلی عمدا بلا قود

قصیده کوتاهی است در دوازده بیت، آن گونه که در پایان قصیده قبلاً آمده، این قصیده را با چهارصد و شصت وجه می توان قرائت نمود، با این عبارات:« و هذه القصيدة يلقب بالمختلفة و هى اثنا عشر بيتا و يقراء على اربعمائة وستين وجها، طردا و عكسا، غير ما ترك منها من عدة وجوه و تتقيد قوافيها، بسبعة احرف و هي ت، م، و، ع، د، ه_ ن و يجمعها تم و عدهن» نسخه ای از این قص_یده قبلاً در کتابخانه در اوقاف بغداد موجود بوده است؛ خط: نس_خ،بی کا، تا: حدود قرن 11؛ کاغذ ،شرقی، اگ (39 ر)، 12 س_طر، اندازه: 8×11/5سم [ف: 37 - 183]

57. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4381

آغاز: بسمله امن ام اوفى دمته لم تكلم؛ انجام: و الحوار بالض_م و الدالناقه وصل اللهم و سلم على سيدنا محمد و اله... رب العالمين

قصاید است از ،ربیعه ،امرء القيس ،نابغه، علقمه و طرفه؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1000ق [الفبائی: 445]

58. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13886/7

شعر از زمخشری است؛ بی کا، تا: قرن 11؛ 1 ص (16ر) [ف: 37 - 466]

59. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1689/1

آغاز: الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين... اما بعد، فهذه اوراق احتوت على بعض الاشعار والقصائد التي تضمنها النصف الثانى من قصة الف ليلة وليلة

اشعار داستان الف ليلة وليلة است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 ؛ 60گ (1 -60) اندازه: 15/5×22سم [نسخه پژوهی: 3 - 165]

60. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2804/4

آغاز: بدت قمراولاحت ... غصن بان *** ولاحت عنبراً و زمت غزالا / كان الحزن مشعوف بقلبي *** فساعة هجرها يجد الوصالا ؛انجام: فكل مالا فيته مغتفر *** في جنب ما اسارة شحط النوى / لولابس الصخر الاصم بعض ما *** يلقاه قلبي فض اضلاد الصفا

جنگی مختصر در حکایات و اشعار عربی که از شعرای مختلف جمع آوری شده است، اشعار این شعرا آمده است: کمال الدین على بن محمد مبارک (ابن العمى)، ابونواس (در قضیه هاورن و جاریه اش)، ابن ابی الحدید ،شافعی ابوبکر خوارزمی، یاقوت خطاط، خدیجه (سلام الله علیها) عایشه ،محمود رزاق، ابوالشجاع محمد بن حسین بن محمد بن ابراهیم (ظهیر الدین)، ابو عمرو احمد بن محمد بن عبدربه قرطبی، ابراهیم ادهم، عمارة بن على بن زيدان تمیمی، عبیدالله بن عبدالله، ابوبکر بن ابی قحافه، ابواسحاق خفاجی ،اصعمی، ابراهیم بن منصور بن مسلم فقیه شافعی ابو تمام، متنبي، يحيى بن خالد برمکی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11، 16گ، 10 سطر، اندازه: 12×19سم [ف مخ: 2 - 598]

61. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1182/55

نسخه اصل: فرهنگستان علوم آذربایجان، باكو ش (8201) M 140 چند بیت عربی است از جمله ابیاتی با این آغاز:«اذا كنت فى نعمة فارعها *** فان المعاصى تزيل النعم» و قصیده ای از القصائد الهاشميات کمیت بن زید اسدی کوفی، بدین مطلع: «اهوى علياً أمير المؤمنين ولا *** ارضى بسب ابی بکر و لاعمرا»، ابیاتی از ابی الفارس و چند بیت دیگر با این آغاز: «الروح من نور الله مبدؤها ***قد الف الملك الجبار بينهما دو بیت از شيخ ابو على: «اذا ما شئت ارغام الاعادى *** بلاسيف قتل و لا سنان / فزد فى مكرماتك فهی اعدى*** على الاعداء من نوب الزمان»، دو بيت منسوب به امیرالمؤمنین (علیه السّلام): «مقامات الغريب بكل ارض *** كبنيان القصور على الثلوج / فذاب الثلج و انهدم البنايا *** و قد عزم الغريب على الخروج»؛ ؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11، اص (167) [عکسی :ف 3 - 425]

62. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4848/1

شعرهایی به عربی از: کاتب مجموعه، ابن نقاده الصفدي، قصيده شیخ محمد عودی در ستایش زین الدین الشهيد الخفاجي،

ص: 653

عبد القادر القرشي، الشهاب الحجازى، ابن الوردی، شریف رض_ی .

بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج مشک_ی ،اندازه: 11/5×21/5سم [ ف : 13 - 278]

63. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 163ط

از سلمى بنت مجدعه الجهنيه قصیده در رثای برادرش اسعد؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 11؛ 1گ، 25 در مجموعه [ ف : 22 - 53 ]

64. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8096/2

تعدادی شعر متفرقه به این شرح: یا بدر دين بالمعالم عارفا ***یا غصن تفسير فدیتک و ارفا (13 بیت)،قال الشيخ الفاضل اح_مد اشبلى الشاهينى يهجو خطيب الجامع الأموى الشيخ احمد البهنسی و قد سجد فى صلوة العيد من غير ركوع فاكثر الناس الكلام فی ذلك: «انما البهنسی احمد خطب ***لا خطيب و لا عظيم بقدر» (41 بیت)، تضمین شعر «يا من يرى ما في الضمير و يسمع» به این سر آغاز: «لما اتى ركب البلايا يسرع *** في مهمة الافات ع_دوا يرتع / يا من يرى ما فى الظمير و يسمع *** انت المعد لكل ما يتوقع ... نجع السجوع لقلبي المسكين *** و آباده نجعا بلا تسكين (14 بیت) با تاریخ سنه 1020» پایان آن «ابعد النتاءی راح_ه و جمام *** و هل بعد حب سلواه و فطام» (8 بيت، ناقص الآخ_ر)، خط: نسخ عربی، كا: عبدالعزيز بن حسن حانینی عاملی، تا: ق_رن 11؛ رکابه دار، مصحح ؛جلد: مقوایی با روکش تیماج زرشکی دارای جدول سه خطی ساده در اطراف، 2گ (83پ-85پ)، 21سطر ،اندازه: 13/2×20/5سم [ف: 27/1 - 176]

65 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 426/6 کر

آغاز: و كم الله من لطف خفى *** يدق خفاه عن فهم الزكي/ كم عسر أعاد الله يسراً *** و كم هم تنالون صباحاً ؛انجام: ب_ک أستغيث أغثنى فالوسيلة لى *** أليك من قد دنى من قاب قوسين.

قصیدهای در 11 بیت است که در تحمید باری تعالی سروده ش_ده است. از این اثر نسخه ای در کتابخانه ابن یوسف در مراکش- مغرب موجود است؛ خط: نسخ ترکی، بی کا، تا: قرن 11؛ روی برگ 83ر چند بیتی درباره ابو حنیفه آمده؛ کاغذ: فرنگی نخودی ضخیم، اگ (83ر- 83پ)، 11 سطر [ف: 40/2 - 96]

66. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3995/2

آغاز: حقیقتی همت لها و ما رأها بصری؛ انجام: فان مبنی کلفی بحبها عن خبر.

القصيدة؛ خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 1013ق، 1گ (85) [ف: 7- 136]

67. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 581-ف

نسخه اصل: حفید افندی ش 475. شعرهای ابو محجن بن حبیب (18-1 )،و علقمة بن عبدة (19-44)، شاس بن عبدة( 45-46) ، خالد بن علقمة و عبد الرحمن بن على بن علقمة (44- 45- 66- 49) با شرح این شعرها؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 23 رجب 1014ق؛ 52گ، 14 سطر [ فیلمها: 1 - 505]

68. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 721/13

آغاز: زرناک فی سرد الحديد و فى القنا *** و المشرفية و الجياد الشرب

نسخه اصل: کتابخانه واتيكان- رم 1131. مشتمل بر اشعاری بدین تفصیل: اشعاری از امام شرف الدين يحيى بن شمس الدین ابن امیرالمؤمنین در زمانی که بعد صعده برای زیارت جدش امام هادى يحيى بن حسین رفته است،این اشعار را بر بالای قبه اش نقش کرده اند، اشعاری از محمد بن ادریس شافعی در مدح اهل بیت (علیهم السّلام) ، قصیده ای دالیه که علوی بصره روز جمعه در حال خطبه خواندن آنها را سروده، اشعاری در مناجات بنده با پروردگارش ،تاریخی مختصر از سال 961 تا 1030 در بیان وقایعی که در آن سال ها اتفاق افتاده، قصیده ای تائیه از صائم الدهر در اسیری امام حسن بن علی (علیه السّلام) و اسیران دیگر در 22 بیت؛ کا: عبدالمغیث بن عزالدین بن هادی مسوری حمیری ملقب به توهمی، تا: با تاریخ 1028ق، 5گ (176-181) [ عکسی ف: 2 - 388]

69. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 14/1

آغاز: أقلق من رزق لاش و الخلاق يرزقني *** أنا مالي فياس و حابس عليا منی؛ انجام: و استر جملة اغشاش و الاخرى سامحنى *** أنا مالى فياش وايش عليا منى

قصيدة على لسان البهلول فيها مواعظ و نصائح؛ خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 8 جمادی الاول 1034ق، جلد: عادی، 3گ (1پ- 3پ)، 23 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [مؤيد: 1 - 51]

70. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 510/2

آغاز: بسمله هذه الابيات انتخبتهن من ابواب شتى من ابواب النحو.

اعباسا مررت به نهارا ***ام الضحاك راس بنی تمیم. معناه ارایت عباسا مررت به او تضمر القيت ولا تضمر مررت؛ انجام: بمعنی غير لنصبته لانه مستثنى بعد كلام تام موجب

در اشعار عربی شعرای بنام عرب از رهگذر نحو بحث شده است؛ خط: نسخ، کا: مبارک بنخمیس بن راشد بن جمعة بن رجب بن ثاني بن محمد بن عبدالله، تا: یک شنبه 19 رجب 1037ق؛ در برگ 67 یادداشتی در شناختن اسم انسان به حساب ابجد صغیر و در 86 فائده ای نحوی دیده می شود ؛کاغذ: ترمه بخارائی بدون آهار ،جلد: میشن ضربی قهوه ای، 10 ص( 117-127)، اندازه: 14/9×19/5سم [ف: 5 - 50]

71. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9500/6

اشعار منسوب به امام سجاد؛ خط: نسخ، كا: فضل الله بن مسعود، تا: 1047ق، جلد: تیماج قهوه ای، 1 ص (8پ) 21 سطر [ف: 30-171]

72. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11215/3

آغاز: شاء من النفس رابع هامل *** يعللون النفوس بالباطل؛ انجام: کانك بالاضلاع قد ضاق رحبها *** لما ضمنت من شدة الزفرات این کتاب دربرگیرنده قصاید و اشعاری از شاعران گوناگون همچون: دعبل منصور بن سلمة نمری، ابو الفتح بن حسين دیلمی، علی بن محمد علوی عباسی، ابن عباس، ابن ابی زیاد ،سغدی ابو غالب بن عثمان همدانی، یحیى بن محمد يشكرى،

ص: 654

على بن ابراهيم علوی، محمد بن علی انصارى، الهيثم بن عبدالله خثعمي، اشجع بن عمر سلمى و ... که نوعا در مصیبت های اهل بیت می باشد؛ خط: نسخ، کا: علی بن محمد بن عامر بن علی، تا: دوشنبه 25 محرم 1055ق؛ مصحح، محشی؛ کاغذ: فرنگی 73گ (144-72)، 13 سطر، اندازه: 13/5×18/5سم [ف: 28 - 309]

73. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1074/1

نسخه اصل: کتابخانه شیخ محمود مهدوی قزوینی - قزوین.

قصایدی است متفرقه در مدح پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) ، قصیده اول دور حجره مبارک آن جناب نوشته شده در 15 بیت با این مطلع: «یا سیدی یا رسول الله خذ بیدی*** مالی سواك و لاالوى الى اح_د»، قصیده دوم که در اجابت دعا مفید است در 16 بیت آغازش چ_نین است: «صرفت الی رب الانام مطالبی*** و وجهت وجهی نحوه و مآرب»، قصیده سوم در 22 بیت بدين مطلع: «ما للمساكين مثلی مكثر الزلل *** الا شفاعة خير الخلق و الرسل»، قصیده بعد در 34 بیت بدین سر آغاز: «خبت نار نفسی باشتعال مفارقی *** واظلم عيشى اذ اضاء شهابها» و آخرین قصیده در 98 بیت بدین مطلع: «يا رسول الله انت المقصد *** انت للراجين نعم المسند»؛ خ_ط: نستعليق ،كا: محمد مدعو به هادی بن مولانا شاه مرتضی، تا: رمضان 1064ق، 14 ص (3-16) [عکسی ف: 3 - 339]

74. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11722/1

آغاز: يقولون فيك انقباض و انمارء وا (كذا)

قصیده میمیه ؛خط: نستعلیق خوش ،کا: محمد عارف بن مح_مد صالح غزنوی، تا: 1072ق؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج عنابی ،اندازه: 9×17/5سم [ف : 11 - 314]

75. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8904/83

شامل ابیاتی که علی بن صلاح الدین یوسف ملک شام برای ناصر الدین الله فرستاده بود و پاسخ خلیفه عباسی بدانها؛ خط: ن_سخ و نستعلیق و تحریری، کا: علی بن ابراهیم مازندرانی، تا: با تاریخ 1075ق؛ کاغذ: نخودی نازک آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای، مجدول، 1ص ،(65 پ) مختلف السطر، اندازه: 17/9×25/3 سم[ف: 29/1 - 285]

76. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8904/84

پنج بیت در مدح امیرالمؤمنین (علیه السّلام)؛ خط: نسخ و نستعلیق تحریری، کا: علی بن ابراهیم مازندرانی، تا: با تاریخ 1075ق؛ کاغذ: نخودی نازک آهار مهره ،جلد: تیماج،قهوه ای ،مجدول، 1ص (66ر)، مختلف السطر، اندازه: 14/9×25/3سم [ ف: 29/18 - 285 ]

77. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 879/27- طباطبائی

آغاز: آغاز قصیده: دارثوی. بفؤاد سفه سقم. لمحنتى من .. وادعى الهم والكمد. با ضلعى. لهب تذكو حرارته. من الضنى. فی محل الروح من جسد. در ذیل قصیده این نوشته با قرمز دیده می شود: تمت فى المشهد الرضوى... سنه 1077 فی مدرسه پایین پا و هذه القصيده يلقب بالمحلقه و هي 12 بيتا و تقرأ على اربعمائه ستين وجها طردا و عكسا ... و تتقيد قوافيها... سبعه احرف وهی ت م وع د ه ن يجمعها تم وعدهن و الحمد لله رب العالمين قصيده محلقه است. صاحب جنگ در توضیح آن گوید: «قصیده ای است دارای 12 بیت که به 460 گونه طردا و عکسا خوانده می شود»؛ کا: محمد بن میرزا محمد حسینی، تا: 1077ق؛ جا: مشهد الرضوی؛ کاغذ: اصفهانی رنگارنگ، جلد: تیماج عنابی دارای ترنج و نیم ترنج، 112گ، قطع: رقعی، اندازه: 12×20/2سم [ف: 23 - 174]

78. یزد جامع کبیر؛ شماره نسخه: 154/7

خط: نسخ، کا: محمد باقر سبزواری، تا: 1083ق [نشریه: 4 – 400]

79. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4194/2

آغاز: ليست الدنيا مقاماً فيه روح و ارتياح ***انما سجن على اهليه غم لا يزاح؛ انجام: هم كرام قولهم بالصدق و الاخلاص لك *** ما انحرفنا فيد رمح لوطعنابالرماح

قصیده ای است با قافیه حاء و همراه با شرح آن در بین سطور؛ بی کا، تا: با تاریخ 1088ق، افتادگی: انجام؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: رویه میشن یک لا یشمی، 6گ (61ر-66پ)، 14 سطر، اندازه: 10/1×16/2سم [ف: 7 - 253]

80. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 21697

آغاز: بسمله قال جامع هذا لكتاب قد اختلف اهل العلم فى اسم ابی طالب عم النبي (صلى الله علیه و آله و سلم) الا ان الذي عليه الجمهور ان اسمه عبد مناف بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف بن قصی بن... عدنان و مما يدل عليه انه مناف قول عبد المطلب... اوصیک یا عبد مناف بعدی *** بموجه بعد ابیه فرد؛ انجام: نجز شعر ابيطالب و الحمدلله رب العالمين

در خصوص نام ابی طالب، اسلام ابی طالب، اشعار او درباره ابی لهب، آنچه در شعب سروده است نقض صحیفه، در توصیه به نصر رسول اکرم آنچه به جعفر، زید، حارث گفته است، قصه عمارة بن وليد و دیگر اشعار او کتابی به این نام (شعر ابیطالب) جمع آوری ابوهفان، عبدالله بن احمد بن حرب بن مهزم بصرى نحوی ادیب شاعر معروف قرن دوم هجری هست که ممکن است همان باشد، بعد از چهار برگ از اول:«ذکر اسلام ابیطالب رضی الله عنه، حدثنا احمد بن ابراهیم»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: پنج شنبه 27 رمضان 1090ق؛ مهر: «ماشاء الله لا حول و لا قوة الا بالله العلى العظيم»؛ کاغذ: آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی لایه ای، 42گ، 19 سطر (7×13) ،اندازه: 14×19/5 سم[ف: 2- 563]

81. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6687/5

آغاز: قال زفر بن الحارث ... ألا أبلغا على الناي خالدا *** فما بك لوقارنت قومك من عتب؛ انجام: قوله قد عمم، اراد عم فضاعف

در این مجموعه اشعار گروهی از بنی عمرو بن کلاب یکی از قبایل عرب گرد آورده شده که بدین نام ها می باشد: زفر بن معاذ، ابو الوليد، ابو المختار خویلد بن یزید، یزید بن عمر و بن الصعق، مدلج بن سمعان، ليلى بنت يزيد بن الصعق، برمة بن خفاف بن ربيعة، ربيعة الاشد، زرعة بن عمرو بن الصعق، عمر بن خويلد،

ص: 655

حنظلة بن عمرو بن الصعق؛ خط: نسخ معرب، بی کا، تا: 1091ق؛ از روی نسخه یا نسخه هایی که در کتابخانه حضرت امير المؤم_نین (علیه السّلام) در صحن نجف اشرف بوده است، مصحح، محشی؛ جلد: تیماج سبز ،34گ (114پ - 148ر)، 14 سطر، اندازه: 51×20/5 سم[ ف: 17 - 248]

82. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1310/6ط

آغاز: بسمله. الحمد لله جاعل عنادل الخيلان فى رياض الوجنات؛

انجام:و قلت بالمشروب و الشارب و قول يوسف الكن_انی الرفاعى.

مؤلف در این اثر برخی از اشعار شاعران عرب که در توصیف خد و خال سروده اند را گرد آورده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1091ق؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج سبز یک لا، 11 ص(161-151)، اندازه: 12×19سم [ف: 24/3 - 64]

83. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13165/7

آغاز: نقل انه لما ولى معاوية عمرو بن عاص مصر و اتفقا على ان لا يكون لاحدهما على الآخر كلام فورد على معاوية وفود الع_جم و الروم ... و القصيدة هذه: معوية الخال لاتجهل *** و عن سبل الحق لا تعدل / نسيت احتیالی فی جلق *** على اهلها يوم لبس الحلى

قصيده عمرو بن عاص در جواب معاویه؛ خط: نسخ، کا: احمد بن محمد علی جزایری صیمری ،تا: 1092ق؛ محشی ،جلد: تیماج قهوه ای دارای ترنج با سر با نقش گل و پرنده، مجدول 3 گ (142پ -144پ)، 23 سطر [ف: 36 - 253]

84. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13165/9

آغاز: بالسيف يفتح كل باب مقفل *** و تحل عقدة كل خطب مشکل

قصيده امیر علی بن مقرب است؛ خط: نسخ، کا: احمد بن مح_مد علی جزایری صیمری ،تا: 1092ق؛ جلد: تیماج قهوه ای دارای ترنج با سر با نقش گل وپرنده مجدول، 1گ (144ر)، 23 س_طر [ف: 36 - 254]

85. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1213

آغاز: کیف ترقی رقيك الانبياء *** یا سماءً ماطاولتها سماء /لم يساؤك في علاك و قدحا *** اسناً منك دونهم وسناء؛ انج_ام: فلاخير فى من كان بالفرض جاهلا ولم يكن ذاعلم يتعبد

اشعاری از ابن شریف، علی بن جملی ،امرء القيس و غیره نقل شده است که از جمله آنها قصیده ای است در مدح پیامبر اس_لام (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نسخ جلی، کا: مصطفی، تا: 1093ق؛ جلد: تیماج سیاه ،180گ، مختلف السطر، اندازه: 14×21سم [ف مخ: 2 - 624]

86. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4717/2

آغاز: بسمله. قصيدة ابى بكر محمد بن دريد الازدى. حرف الالف. ابقيت لى سقما يمازح مهجتى *** ابكيتني حتى ظن_نت باننی ؛انجام: تمت الابيات المنتخبة من الدواوين و الدفاتر الع_ربیة المسماة (خوانده نشد) على غير اهلها من ملتقطات الاستاد عزال_ملة و الدين عبدالوهاب بن ابراهيم الخزرجى اونة ... اخر يوم 14 شوال 196 و قد فرغت انامنه یوم ثانی عشر ذیقعده 1096.

شعرهای عربی است از: ابن دریدازدی به ترتیب حروف تهجی، قاضی عبدالعزیز جرجانی ،بحتری ،ابونواس، العسکری، زین الدین شهید دوم؛ خط: نستعليق، كا: محمدرضا الحر، تا: 12 ذیقعده 1096ق؛ سپس بندی از مصائب النواصب قاضی نور الله شهید به خط محمدرضا الحر در 1096 ،( 54 ر-57ر) شعرهایی از زین الدین شهید دوم به همان خط حر مؤرخ 1097 (57ر -59ر)؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج یک لا، 12ص (43-54)،28 سطر (5/12×21)،اندازه: 14/5×25/5سم [ف: 13 - 99]

87. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 121ط

قصیده در معارضه با قصیده طیبی از وجیه الدین عبدالرحمن بن کثیر ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ جزو مجموعه [ف: 22 - 31]

88. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1048

آغاز: به نستعين، بسمله اذا لم اقم يوماً لحقك باشكر *** فقل لى اعددت نظمى مع النثر؛ انجام: فيا حسنا قد فاق كل ملاحة *** وليس لها بين البرية من ند

در این منتخبات تک بیت ها یا قطعاتی از شاعران بزرگ عرب آمده است با معانی فارسی آنها و این معانی در زیر هر بیت نوشته شده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً قرن 12؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج یک لا حنایی، 40گ، 14 سطر (10×14/5)، اندازه:15/5×21/5سم [ف: 9 - 47]

89. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1609

این بیاض با ابیاتی به قافیه حاء شروع می شود با مطلع: «و لقد جئتك يا سؤلى ولى*** اهل فيما ارجيه ملح»، بعد اشعاری از شاعران زیر آمده: جلال الدین محمد بن خطبی، این مکانس، ابوالفتح بستی، زهیر (در این قصیده اختلاف است که آیا از زهیر است یا ابن فارض)، ابن حجر و سپس حکایتی مفصل از سال 813ق بعد شعر از ابن نباته، شرف الدین انصاری، شرف الدین حلاوى، صلاح الدين، عبد الله بن العفيف، ابن وردی، صلاح الدین صفدی، جابراندلسی، عزالدین موصلی، سید جمال الاسلام على بن متوكل، يوسف بن علی، عزالدین موصلی، زین الدین بن مظفر وردی، شمس الدين النواجى، ابن قلاقس، بدر الدين صاحب، ابوالثنا محمود، قیراطی ابن الحميمي، يوسف بن على، (در صفحه 76 داستانی دارد و در آن تاریخ 1173ق ذکر می شود)، خلیل صفوی، شمس الدین عبدالوهاب،سعد و نحس ایام (50-47)، صورت امیران و بزرگان عثمانی با سال حکومت آنها که آخرین آنها سلیمان پاشا می باشد که منصب حکومت آن سال 1176 می باشد (46-40) اشعاری از شیخ بدر الدین (39 -26)، مطالبی درباره صلاة فوت (26-24)، از 24 تا آخر اشعار گوناگونی است که در بین آنها لغز حاتم و اشعار ابوالفضل يحيى بن سلامة بن الحسين بن محمد الطبرى الخطيب الحصفكى ديده می شود و نیز نثری است که قول حمزه فقیر است به حیدر کرار؛

ص: 656

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: بیاض ش_کل تیماج یک لا؛ کاغذ: فرنگی، 65گ، 20 سطر (11×14/5)، ق_طع: ،بیاضی، اندازه: 11/5×17سم [ف : 10 - 147]

90. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 186

شعرهای حسان، کثیر عزه، ابن نمیر، بدیع الزمان همدانی، ابونواس، ابوفراس ابو البقاء صالح بن شریف زیدی، ابن المعتز،ابن التعاويذي، وضاح اليمن قطب الدين حنفی مکی، سید علیخان ابوبكر محمد بن هاشم، ابو عثمان سعید، اسحاق موصلی، مه_یار، ابوالقاسم شهرزوری، سید راوندی، متنبی، ادیب عبدالعلی بن ناصر، احمد بن يوسف بن يعقوب، محمد بن ذريق بغدادی کاتب؛ حسین شهاب کرکی ،بھائی، ابوالحسن السلامی، ابو العتاهية، محمد بن على بن محمود الشامى العاملى وجز ايشان در این جنگ هست. جمع کننده جنگ گاهی به تفسیر و تذکر نکته ها پرداخته است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ تملک: اعتضاد السلطنه؛ واقف: سپهسالار 1237ق؛ کاغذ: سپاه_انی آبی، 38گ، 12 سطر (15×57) اندازه: 11×19سم [ف: 4 - 54 ]

91. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9560/5

آغاز: الحمد لمن عز و من جل جلالا*** لا يصلح الا لتعاليه تعالی

قصيده جلالیه؛ خط: نسخ معرب زیبا، بی کا،تا: قرن 12، ج_لد: تیماج روغنی با جدول زرین و ترنج و سرترنج [ف: 30 - 222]

92. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9560/7

آغاز: شبیهک بدر الليل بل انت انور *** و وجهك من ماء الملاحة يقطر

قصيده رائیه در مدح پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نسخ معرب زیبا، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج روغنی با جدول زرین و ترنج

سر ترنج [ف: 30 - 222]

93. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 225

آغاز: فلما صرح الشر *** فأمسى و هو عريان / و لم يبق سوی العدوان *** دناهم كما دانوا

در این مجموعه پاره ای ازقصاید و قطعات شعر عرب گردآوری شده است، در آغاز جنگ منتخباتی است از حماسه ابی تمام، پس از آن قصاید و اشعار متفرق دیگری آمده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 18 رمضان 1103ق؛ افتادگی: آغاز ؛ محشی؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 95گ، مختلف السطر اندازه: 12/5×23/5سم [ف:1- 252]

94. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6787/1-34/157

آغاز: بسمله لال المصطفى حكم اضاءت *** بها يهدى الشريد الی الطريق/ لدى الافكار من يلزم عداها *** حكيم ليس يعثر فی مضیق؛ انجام: شاع لدفع المكاره مدیم و در *** مسكه الزاهی العجيب / رحب حواد و للاهوال هادمها *** مكثار علم لهاه الدهر هناه

مؤلف از نوادگان شهید ثانی است و تألیفات متعددی دارد از جمله «شرح صحيفه سجاديه» (الذريعة ج 13 /رقم (1312) و «فرائد اللئالى فى مدح الموالى» (الذريعة 16/143) در نسخه حاضر نمونه هایی از اشعار، رباعیات و توشیحات وی آمده است، احتمال دارد بخشی از «فرائد اللئالی» مذکور باشد؛ خط: نسخ، كاتب= مؤلف، تا: 1106ق؛ جلد: تیماج مشکی، 16گ، 15 سطر، اندازه: 12×18سم [ف: 1 - 372]

95.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه 5490

جنگ اشعار است، شامل: 1- الفاظ ،معربه، 2 -ابیاتی منسوب به حضرت آدم ،3- شاعرترین سرایندگان عرب، 4- معلقات سبع، 5- قصيده لامية العجمو جز آنها؛ خط: نسخ، کا: محمد سلیم، تا: ربیع الثانی 1107ق، جا: شهر یزد ؛جلد: میشن قهوه ای یک لا، 156گ، 9-13 سطر، اندازه: 19×24/8سم [ف: 8 - 402]

96. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8841/21

آغاز: مطلع: یا ناظرين الينا نظر الذاتي *** و قائمين باسرار الخفياتي/ يا بيوتاً لندا و النور معدتكم *** اشياحكم نور روح للارواح آیاتی؛ انجام: و ما زهت لمحت من بارق سحراً *** و انشق النور فى الزبحور ماتى

قصيده؛ خط: نسخ و نستعليق، كا: جمال الدین محمد حسنی، تا: جمعه 24 رمضان 1110ق ؛جا: فراه ؛کاغذ: بیشتر شرقی نخودی آهار مهره نازک، جلد: میشین مشکی؛ اص (ص 167)، مختلف السطر، اندازه: 22/3×34/9سم [ف: 29/1 – 89]

97 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7861/17-53/71

آغاز:کربلا لازلت كرباً و بلا *** ما لقى عندك آل المصطفى

قصیده سید رضی در مرثیه سید الشهداء (علیه السّلام)؛ خط: نسخ و نستعلیق ،كا: علی اکبر کرمانشاهی، تا: 1113ق، جا: تهران و مشهد رضوی؛ 2گ، اندازه: 13×21سم [ف: 6 - 3221]

98. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3563/2

خط: نسخ، کا: محمد بن تاج الدین بن علی جزایری، تا:با تاریخ 1121ق [ف: 6 - 491]

99. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3563/6

قصایداست ،یکی آنها از سید حمیری، و یکی قصیده میمیه ابن فارض «شربنا على ذكر»؛ خط: نسخ، كا: محمد بن تاج الدين بن علی جزایری، تا: با تاریخ 1121ق [ف 6 - 491]

100 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1863/186

قصیده با قافیه راء در کیمیاء ؛خط: نستعليق، كا: عبدالنبی شافعی و عزیز الله قادری، تا: 1152ق؛ :کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی میشن تریاکی روشن، اگ (82-82)، 28 سطر (9×15)، اندازه: 9/5×21/5سم [ف 10 - 448]

101 . مشهد؛ میبدی؛ شماره :نسخه 99

دارای قصاید و اشعار پراکنده است بدون ترتیب و تنظیم مخصوص از: حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) ، ابو حامد محمد غزالی، مجنون عامری، ابن فارض مصرى، الشيخ العلمي، امام شافعی، ،ابومدین، ابن سلمه، اضبط السعدی، ابوالمعالی مصری، شیخ علی حلوان، سراج الدين الشهدى الأوشى، ابن فرج الاشبيلي، واسطی، شیخ جواد بن سعد فخر رازی، ابوالحسن باخرزی، ابن نباته

ص: 657

مصری، ابوالحسن خزاز، ابن المعتز، لبيد، ابو محمد خوارزم_ی، معروف برزنجی، خط: نسخ معرب، کا: خضر، تا: رجب 1160ق؛ جا: قریه محمد آباد از محال سوروش؛ سطرها راسته و چلیپا؛ كاغذ: الوان، جلد: مقوایی عطف پارچه سبز ،69گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×16/5سم [ف: 1- 94]

102. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 540-ف

نسخه اصل: اسعد افندی ش 3506. اشعار عربی تاریخ وصاف است؛ خط: نسخ، کا: فیض الله حافظ القرآن، تا: 1162ق؛ 92گ، 15 سطر [ فیلمها: 1 - 4]

103. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13456/10

شعری به عربی از ابی محمد علی بن حرم که از کتاب «الغ_یث الذى انسجم» نقل نموده است؛ خط: نسخ، کا: حسین بن مهدی االنعمى لطف الله، تا: شنبه 17 یا 18 رجب 1172ق؛ مصحح؛ ج_لد:پارچه، عطف و حاشیه تیماج زرشکی، اص (132ر)، 23 س_طر، اندازه: 15×21/5سم [ف: 36 - 403]

104. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5034/3

از سرایندگان مختلف؛ خط: نسخ، کا: حسن بن علوی بن علی موسوی، تا: 1190ق؛ 11ص، 17 سطر [ف: 8 - 174]

105 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5899-29/239

آغاز: بهذا الى الرشدى حب بنى الهادی *** وذكر هم وردی من يوم ميلادي / ذخرى في لحدى وفى غداً زادى *** علا به جدی فخراً علی اکوان؛ انجام: دايشوفه العلى الاصغر ***بی قاطه ذا بحينه / ينضر العباس مرمى *** و الحريم تنوح يمه

بیاضی است متعلق به یکی از مداحان عرب زبان که در آن مراثی و نوحه هایی را درباره امام حسین (علیه السّلام) برای استفاده خودش تح_ریر نموده. اغلب این اشعار دوبیتی هستند؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ق_رن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 128گ، 10 سطر، قطع: بیاض رقعی ،اندازه: 9×15سم [ف: 7 - 4267]

106. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 181

آغاز: في مدح مولينا امير المومنين عليه السلام. انى لمدح النبى لعاشق *** والعشق فيه العشق عشق فائق؛ انجام: و علیکم الصلوات مناما بدى *** نجم و ذر على البريه شارق

قصیده در مدح حضرت امیر علی (علیه السّلام)، این قصیده که به ق_افیه «قاف» در مدح حضرت امیر سروده شده است بنا بر قول گوینده آن سراینده یکی از عشاق خاندان رسالت است و این عشق به خاندان رسالت او رابرانگیخته تا این اشعار را بسراید و از عشق به سر سلسله ائمه دوازده گانه دم زند. ظاهراً سراینده بایس_تی فارسی زبان بوده باشد؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ باسر لوح مذهب، مجدول؛ مهر: ناصر الدين شاه؛ کاغذ: ترمه، ج_لد: تیماج ماشی یک لا، 5گ، 7 سطر (8/5×11/5)، اندازه: 14×20/5سم [ف: 7 - 156]

107. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1330/3

آغاز: ذكر المولى بالتقديم اولى بسمله، افاضل اهل نیشابور اص_غرا *** الى در كامنال الدر اری؛ انجام: و کاتبه اسماعيل بن الحسن بن الاديب و الحمد لله و الصلوة على رسوله محمد و آله اجمعين.

دو قصیده از قاضی منصور هروی و سید رضی. ابتداء جامع دو قصیده شرحی در خواص دو قصیده می گوید و سپس سپس قصیده قاضی ابو احمد منصور بن محمد الازدی هروی را با قافیه دال و بعد قصيده میرسید شریف رضی را با قافیه راء می آورد: مطلع قصيده هروی: «قد زار طيفك لو الم راقد *** اهلاً به من زايربل عايد» مطلع قصيده سيد رضى: «ردوا الرقاد الى المشوق الساهر *** ليعود طيف الخيال الزایر»؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای روشن مقوایی حاشیه منگنه، 8ص (301-309)، 29 سطر (10×17/5)، اندازه: 17/5×26سم [ف: 9 - 318]

108. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/15

قصيده محمد بن حماد در مرثیه اهل بیت؛ خط: نسخ، کا: ابو القاسم وفا، تا: قرن 13؛ 6 ص (161-167) [ف: 6 - 132]

109. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/68

خط: نسخ، کا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛ در هامش [ف: 6 - 135]

110. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/9

مراثی امام حسین و شهداء کربلا، از جعفر بن عفان، شیح حسن صاحب معالم، سید شریف کاظمی، سید رضی، شیخ احمد احسائی، ابن ابی الحدید، برخی از علماء شافعية؛ خط: نسخ، كا: ابو القاسم وفا، تا: قرن 13؛ 49 ص( 73-122) [ف: 6 - 132]

111. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/30

از ابی العلاء معری ،طغرائی ،صفدی، صفی ،حلی، ابن ساغانی، ابن سبا،قاضی ارجانی، محمد بن ادریس شافعی ،مؤید الدین، مهلبی، ابی تمام، ابی الطبیب متنبی، و شعراء گمنام دیگر؛ خط: نسخ، کا: ابو القاسم وفا، تا: قرن 13؛ 7 ص (329-336) [ف: 6 - 133]

112. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه :2842/32

از شیخ بهائی و شیخ حسین پدرش و ابن الوردي (قصيده)، سيد علی خان مدنی، قصيدة العروس ،ابي محمد خازن؛ خط: نسخ، کا: ابو القاسم وفا، تا: قرن 13؛ 31 ص( 457-488) [ف: 6 - 134]

113. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/120

قصیده نونیه در مدح امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام)؛ كا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛ در هامش [ف: 6 - 137]

114. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/16

قصايد شيح حسن بحرانی در مدایح و مراثی؛ خط: نسخ، کا: ابو القاسم وفا، تا: قرن 13؛ 15 ص( 167-182) [ف: 6 - 132]

115. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/20

اشعار و قصاید از یزید، علی بن ابی طالب، و مردی از بنی تمیم به نام سکای وزهیر بن ابی سلمی ،شافعی، سید اسماعیل حمیری، امرؤ القيس، معين الدين طنطراني، ابي الفتح بستی؛ خط: نسخ، كا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛ 23 ص( 189-212) [ف: 6- 133]

116 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/22

قصاید و اشعار از زیاد بن حماد یا زیاد بن منقذ، اوس بن حجر،

ص: 658

اخطل حسان بن ثابت لبيد بن ربيعه، عمر بن ابی ربیعه، ع_مر، جميل، كثير، يزيد بن معاويه؛ خط: نسخ، کا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛ 13 4 ص (226-230) [ف: 6 - 133]

117. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/25

قصاید و اشعار از ابن فارض مصری (میمیه) ،شمسويه بصری، امرءالقیس، جریر در مدح عمر بن عبدالعزیز، ارجوزه رؤبه، برده بوصیری، تابط شرأ؛ خط: نسخ، کا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 24 ص (236-260) [ف: 6 - 133]

118. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/121

اشعار ابن جوزی و شافعی ؛کا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛در هامش [ف: 6 - 137]

119. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/28

(ابی دویب هذلی) اشعار از جریر در مدح عبدالملک؛ خط: نس_خ، كا: ابو القاسم وفا، تا: قرن 13؛ 2 ص (321-322) [ف: 6 - 133]

120. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2842/112

اشعار در معنی رباب؛ کا: ابو القاسم وفا، تا: قرن 13؛ در هامش [ف: 6 - 137]

121. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 111

از سرایندگان عربی زبان با شعرهای فارسی از خاقانی و سعدی مولوی و شاملو و آرزو و عزتت و دیگران ؛خط: شکسته نستع_لیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول زر؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 50گ، 14-8 سطر) 4×10)، قطع: بیاضی، اندازه: 7×15سم [سنا: ف: 1- 58]

122. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 171/1

چند قصیده از کعب بن زهیر و دیگران و شرح بعضی از آنها؛

بی کا، تا: قرن 13 [ف: 3 - 31]

123. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3512/1

قصیده ای چهل بیتی با قافیه باء در مدح پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) منسوب به ابوعمرو جنى مشتمل بر کلماتیمرکب از حروف مقطع؛ کا: سید محمد رضوی قمی، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج یشمی، 6 ص (9-4)، قطع: خشتی، اندازه: 15×21/5سم [ف: 10-1462]

124. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 91/1- طباطبائی

از ابوتمام ،بحتری ،ابوالعلاء ،معری ابو محمد الخازن، متنبی و دیگران؛ خط: نسخ روشن، بی کا، تا :قرن 13؛ توضیح پاره ای از لغات در بین سطور؛ کاغذ: فرنگی سفید ،جلد: تیماج مشک_ی، 173 ص (1-173) 15-17- سطر، قطع: خشتی ،اندازه: 21×14 [ف: 22 - 20]

125. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1045/6-طباطبائی

رباعی در هجو نجیب پاشا از شیخ عبدالعزيز بن شريف نجفی و نظام العلماء تبریزی؛ کا: سید محمد بن صادق طباطبائی (سنگلجی)، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 14ص، قطع: رقعی، اندازه: 11× 17سم [ف : 23 - 345]

126. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13498/2

اشعار عربی از امام سجاد (علیه السّلام) و حضرت علی (علیه السّلام) و امام حسین (علیه السّلام)، سلمان، شافعی، صاحب بن عباد ،محمد بن ابی بکر، محمد جازم، محمد بن غالب، ابن تيص، محمود وراق، ابى نواس، سلم بن عمر ،متنبی، فضل بن عباس بن عتبه بن ابی لهب ،فرزدق، ابوالفتح بستی، علی بن هشام، نقل و در لابه لای سطور به فارسی ترجمه شده است؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا علیخان تبریزی، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی، 13گ (29 پ-42ر) ،اندازه: 12×21سم [ف: 36 - 454]

127. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11423/2

مهلبی وزیر،امام علی (علیه السّلام) و جز او و ترجمه آنها؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا" قرن 13 [مختصر: ف: - 67]

128. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14729/23

اشعار و امثال عربی ترجمه یمینی؛ خط: نسخ، کا: حبيب الدين محمد، تا: قرن 13، 2گ (198ر -199پ) [مختصر: ف: - 68]

129. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1227/1 طباطبائی

قصیده عینیه؛ بی کا، تا: قرن 13؛ 6 ص( 176-181) [ ف : 23 - 796]

130. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 102/3- طباطبائی

اشعاری است از: ابو نراس، ابن رفاعه، شیخ وفائی، بهاء زهير، شهاب الدین عمری (نامه منظوم او است به صلاح الدین صفدی)، ابن ملیک الحموی، سودی، شمس الدین ابن الصائغ، صفى الدين حلی، شیخ عبدالهادى السودى ،حاجری، شیخ ابوالفضل ابن الوفائي، بديع الزمان همدانی (نامه هایی از او)، النواحی قینان شاعر، عبدالله بن الحجاج (ترجمه ای کوتاه و شعر و داستانی از او) ،شیخ بهائی (اشعاری است از او خطاب به دوستان در مشهد رضوی و نجف و به هنگام ورود به مدینه)، العفيف السلیمانی، محمد بن منصور نیشابوری فقیه شاگرد غزالی، لیلی الاخيليه، عمر بن الفارض ،بكرى، سید علی، عمر بن عبد العزيز، محمد بن على ابن ابی الصقر شافعی، ابو الجرائر حسن ابن على الكاتب الواسطى، يحيى بن خالد برمکی، یزید بن معاویه، امرؤ القيس (قصيده لاميه او)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج قهوه ای ،یک لا، 23 ص( 62-84)، قطع: خشتی، اندازه: 15×21سم [ف: 22 - 22]

131. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه 477/8

ابیاتی از خالد، با شرح آن به عربی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا :قرن 13[ نشریه: 7 - 244]

132. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1136/11

شعر در رثاء حسین (علیه السّلام) و اشعار فرزدق و دیگران با پراکنده های دیگر( متن و هامش )؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج حنایی ضربی یک لا، 13ص (95-107) [سنا: ف: 2 - 131]

133. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه :390/37

قصیده عربی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج تریاکی ضربی، درون تیماج مشکی یک لا، قطع: بیاضی،

ص: 659

اندازه: 12×21سم [سنا: ف: 1 - 232]

134. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1892/1

آغاز: بسمله على الناظم لكتاب *** جاعله في النفع كالسحاب؛

انجام: و لوبمتابعة الهوى و شايعة الاسلاف و لواتبع الحق اهوائهم لفسدت السموات والارض

این ارجوزه که در مدح علی (علیه السّلام) و رفع شبهات مخالفان اس_ت به تفصیل درباره علی و خاندان او صحبت می کند و از ایرداتی که بر مبانی شیعیگری است رفع اعتراض، سراینده اشعار این بیت را در اول کلام می آورد: «على الناظم لكتاب *** جماعله فى ال_نفع کالسحاب، این کتاب بعدها به دست شارحی که متاخر از ق_رن یازدهم است قرار می گیرد و او چنانکه در شرح آمده بیت بیت آن را شرح می کند و از استنادی که به مجلسی می نماید (گ 64) بدون آنکه جمله دعائیه شبیه به «طاب ثراه» و امثال آن بیاورد معلوم می شود که او در زمان مجلسی بوده است، از برگ65 اشعار ارجوزه که در مرگ و شهادت حضرت امیر آمده شرح می گردد متاسفانه نسخه ناتمام به پایان می رود؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ،فرنگی ،جلد: تیماج یک لا مشکی مخطط، 84 ص (1-85)، 20 سطر (8×13/5)، اندازه: 15/5×20/5سم [ف : 10 - 544]

135. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14427/7

قصیده در توحید باری و مدح ائمه (علیهم السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 13 [ف: 38 - 564]

136. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5171/4

آغاز: لو كنت من مازن لم تستبح ابلى *** بنو اللقيطة من ذهل بن شیبانا؛ انجام: اما ترهبان الله ابنى ابيكما *** و لا ترجون الله في جنة الخلد

قصاید عربی، نخستین آن از فریط بن انیف است؛ خط: نسخ ونستعلیق ،کا: علی موسوی، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی، 34گ (73پ- 107پ)، 13 س_طر (5/8×5/15)، قطع: خشتی، اندازه: 15/5×21سم [ف : 15 - 4136 ]

137. تهران؛ مجلس؛ شماره :نسخه 1227/1- طباطبائی

آغاز: آغاز مقدمه قصيده: بسمله للعبد الضعيف السيد الشريف بن فلاح الكاظمي مادحا جناب سید الوصيين ... اعلم ايها الناظر فی هذه القصيده ... انك اذا نظرت اليها بعين الانصاف علمت انها وحيدة عصرها و فريدة دهرها لم يات بنظيرها المتقدمون... ذكرت فيها ما ورد في مدحه في الكتاب العزيز والنصوص النب_ویه مما اتفق على حقيته الفريقان ... آغاز: قصيده: نظرت فازرت بالغ_زال الاحور *** وسطت فاردت كل ليث قسور/ و تمایلت عجبا فنك_س راسه *** غصن النقا يبدی اعتذار مقصر؛ انجام: پایان قصیده ص_لی علیک الله ما اهدى لنا*** منك النسيم اریج مسك اذفر

قصائد وقطعات از گویندگان مختلف عرب است برخی از معاصران و برخی از متقدمان. نام گویندگان غالباً در صدر قطعه نوشته شده است، نام گویندگان اشعار و قصايد ثبت شده در صفحات 1-25 نیز نامعلوم است به دلیل افتادگی اوراق اول بیاض.

نام دیگر شاعران یاد شده در جنگ عبدالصمد، عبدالله بن دمينه، ابو فراس بن حمدان، مهیارالدیلمی، محمد بن جابر الاندلسي في مدح النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) ،فرزدق، الاموى، و قال معارض قصيدة السيد الجلیل...السید محمد حيدر العاملي المكي الحسيني من المعاصرين، الشيخ البهائي، ظهیر اربلی، ابوتمام حسام الدين الحاجرى ،ابو العلاء المعرى ،سید رضی، ابن عفیف، ابن هانی، ابن مقرب، ابن الفارض، ابو القاسم بن الحسن الكاتبي، ابو تمام مسكين الدارمی، قصیده ای از شاعری شیعی، عبدالله بن يدين الخراهى، قصیده همزیه در مدح صاحب بن عباد، حميد بن نصار، فتح الله بن نخاس محك الادب (در کنار نام او نوشته: نزيل المدينه الملقب بمحك الادب الحائيه المشهوره يمدح الامير اميرخان محمد بن فروخ)، المصيصى، ابن المعتز العباسي، عروة بن خزام، رابعه عدويه، الشريف الرضى الموسوى ( ص ١٠٧ - ١٢٢) الظاهر، للرضی، ابن رزيق البغدادی، ابن الفاضل المرهبی، سید حسین بن میر رشید (از او است چند مسمط بلند و نیز اشعاری با تصدیر و تعجيز ابیاتی ازبحتری و نیز اشعاری با تصدیر و تعجیز. ابیاتی از علم الدین سخاوی به پیشنهاد برخی از بزرگان) در ص 134 گرد آورنده جنگ حاضر (که نام او دیده نمی شود) برخی از ابیات علم الدين سخاوی را بنا به پیشنهاد سید استاد خود (گویا همان سید حسین بن میر رشید) نیز تضمین (تصدیر و تعجیز) کرده، پس از آن ابیاتی دارد در مدح استاد و برادران او – تخميس قصيده معروف با مطلع: «ته دلالا فانت اهل لذاكا *** و تحكم فالحسن قد اعطاكا / و لك الامر فاقض ما انت قاض»؛ مطلع مسمط مزبور: «عبق الكون و الوجود شذاكا *** و ملا عالم الظلام سناكا / و شذا معلنا لسان هواكا *** ته دلالا فانت اهل لذاكا- وتحكم فالحسن قد اعطاكا (ص 135-142)، ذوالرمه(قصیده بائيه ص161-167)، ابیوردی - محمد بن اسحاق بن الحسن بن منصور بن معويه الاصغر الاموى (167-170)، يزيد بن معاويه (میمیه و دالیه و لامیه 176-170)، ابن الازری مدح سليمان بن عبدالله بيك (عينيه 181-176)، زكريا في مدح النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) (لاميه ص 181- 198)، در اواخر بخش اول بیاض (در ص 185-200)، قصیده رائیه کراریه در مدححیدر کرار از محمد شریف بن فلاح کاظمی نجفی با یکی از تقریظ های آن که از سید نصرالله مدرس حائری است و در اصل تقریظ دیوان اوست آورده شده است، در ذیل قصده 4 بیت است در وزن و قافیه دیگر خطاب به امام (علیه السّلام) از همان سراینده، مشتمل بر ماده تاریخ سرودن قصیده کراریه (=ختامه مسک=1266). در پایان قصیده نوشته ای است با همان خط قصیده و دیگر قصاید که ظاهراً از کاتب و گرد آورنده جنگ حاضر است، نوشته مزبور چنین است: «قد وقع الفراغ من هذه القصيده الفريده مع ما تقدمها من مقاطيع الغزل السامية المحل الرفيعة المنزل فى ليلة عشرين من جمادى الاخير سنة ١٢٠٤... على يد الاقل ... محمد بن عبدالمولا بن علی بن زامل بن هملان

ص: 660

بن محمد بن خضیر بن حسین قوام مقام على بن موسى الرضا من شمائل جهة الشرف من بدر الرماحية و نسئل الله الرضا»، قص_یده کراریه که در نسخه حاضر دارای 258 بیت است و بنا برنوشته ذریعه (126/17) 450 بیت دارد، در مدح امیرالمؤمنين على بن طالب (علیه السّلام) است و بنا بر نوشته سراینده در مقدمه منثور قصیده،وی در این قصیده تنها به مدایحی اشارت می کند که در قرآن حدیث نبوی آمده و مورد اتفاق فریقین است، نسخه کراری تقاریظ آن را صاحب الذریعه در نجف در مدرسه بخارائیان و کتابخانه حاجی نوری دیده اند و نسخه دیوان کاظمی را کتابخانه سماوی در نجف (ذریعه 363/4 و 126/17 طبقات اع_لام الشیعه، قرن 12: 340)، آغاز: تقریظ: «بسمله : صورة ما كتبه ابوالف_تح السيد نصر الله بن الحسين الحسيني الحائرى على ديوان الاديب ذی النسب الشريف السيد ...محمد بن فلاح الكاظمى» (متن تقريظ از اینجا شروع می شود): «بلبل روضة الادب الساجع بكل عجيب و نشوة سلافة الصرافه اللاعبه بقلب كل لبيب و ريحانة الالباء التى بها ينشر الاموات .... فمن نظمه الانيق الذى يخجل الرحيق هذه الفریده المنظمه لمدح سيد الوصيين .... ضمنها من غرائب المعانى ما هو اعجب اغرب ... مشيرا الى ما ورد فى حقه من الايات الباهرات والنصوص البينات» پس از این بخش چند قصیده عربی غالباً مدح امام علی (علیه السّلام) از ابن ابی و دیگران؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ق_رن 13؛ افتادگی: آغاز؛ بالای نخستین قطعه (پس از بخش او)؛نوشته: «الاموى الابی وردی (ابیوردی) »کاغذ: فرنگی، ج_لد: تيماج قرمز تک لا، 101گ (1پ -101ر)، اندازه: 11×21/5 سم[ف: 23 - 794]

138. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 3296/4

سه قصیده عربی است: 1 -یائیه: «نالت على يدها مالم تنله يدى *** نقشا على معصم اضنت بها كبدی»، 2 -بائيه: «هلا وقفت علی المكان المعشب *** بين الطويلع و اللوى من كبكب»، ٣- هائیه: «قف بالطلول و سلها ای سلماها *** و رو من جرع الاجفاء جرعاها»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13، 7گ (45ر - 51ر) [ف: 5 - 403]

139. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 847/7

قصاید است گویا نخستین آن از خالد بن صفوان باشد وآن دیگری ها از ابو تمام و معری؛ خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 13 [ف: -209]

140. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1160

قصائد سبع، درین نسخه این هفت قصیده آمده است: 1- قص_یده از ابن ابی الحدید به مطلع: «الا ان نجد المجد ابيض ملحوب»،2- قصیده به مطلع: «جللت فلما دق فى عینک الوری»، 3- قصیده به مطلع: «عن ريقها يتحدث المسواك»، 4- قصیده به مطلع: «بزغت لكم شمس الكنس»، 5- قصیده به مطلع: «لمن ظعن بين الغمي_م وحاجز»، 6- قصیده به مطلع: «یا لارسمتك رسم ریح زعزع»،7- قصیده به مطلع: «البصر الافى فراقك يحمل»، بعد از این قصایدی از فرزدق (در مدح امام چهارم) و حمیری (تا صفحه 87) وامرؤ القيس (قفانبك. ..) و طرفه و زهیر بن ابی سلمی آمده؛ خط: نسخ،بی کا، تا: محتملاً قرن 13 ؛افتادگی: انجام؛ معانی ابیات در زیر هر مصرع؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: تیماج تریاکی سجاف تیماج ماشی ضربی یک لا، 65گ، 11 سطر (9×14)، اندازه:16×22سم [ف: 9 - 148]

141. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 585

آغاز: بسمله، المدلله الذى اسبغ الاحسان و انطق اللسان فعجز عن وصفه الالسن؛ انجام: و اعتصموا بحبل الله جميعاً و لا تتفرقوا

چند نامه و قصیده است. این نامه ها به امر حاجی میرزا آقاسی برای بزرگانی نوشته شده و نیز تعدادی قصیده است که درباره مدح حاجی میرزا آقاسی در اوقات معین سروده شده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ کاغذ: خانبالغ، جلد: تیماج آبی مذهب سجاف و اندرون تیماج سرخ دولایی، 29گ، 11 سطر (8×17) اندازه: 17×29/5سم [ف: 8 - 74]

142. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3634

آغاز: نری یدک ابتلت بقائمة الغضب *** فحتام حتام انتظارک بالضرب؛ انجام: و لازال تسليم المهيمن و اصلا *** الیک به سیراعشی و ابکار

اشعار و قصاید مختلفی است از شاعران بزرگ عرب در مدایح و مراثی ائمه (علیه السّلام) ، نام شاعرانی که در این مجموعه آمده عبارتند از: شیخ عبدالحسين الاعسم از سال 1230 - 1244، محمد رضا ازری، ابن حماد، شیخ هادی نحوی، سیدشریف کاظمی، محمد کاظم ازری ،بوصیری، محمد رضا نحوی، علی بن رومی، شیخ جعفرخطی، محمد علی اعسم هاشم ،کعبی، سیدرضی، شیخ علی بن جعفر، شیخ احمد نحوی، شیخ ابراهیم عاملی سیدجواد عاملی، شیخ محسن فرج، شیخ جعفر خزاعی، سیداحمد بن علی خان، سیدصادق فحام، مهیار دیلمی، شیخ عبدالنبی خطی، ابوالفتح معروف به کشاجم، شریف مبارک، شیخ حسن بن راشد حلی، کرکدان معروف به دیک الجن، ابو فراس حمدانی، صفی الدين حلى، على بن محمد علوی، شیخ بهائی، شفهینی، ابن حماد ،عبدی ،کمیت، حاج حسین چاووش حلی، سیدحمیری؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح ؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 176گ، 21 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [محدث ارموی مخ 3-1220]

143. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 5562

آغاز: بسمله، لشيخنا الأوحد. لقد شردوا بعد النبى و شتتوا *** و ضاق عليهم بعده البر و البحر ؛ انجام: (بيت آخر از قصیده ای از شیخ): جادو و سادوا و شادوا المجد ثم هم *** لطالبي كل معروف مغابيل

مجموعه ای از مراثی امام حسین بن علی (علیه السّلام) است از مشایخ فرقه شیخی بالای قصايد عنوان «الشيخنا الاوحد (يا ) لمولانا الكريم» دیده می شود؛ خط: نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: مقوایی با کاغذ ابری، 60 ص، 11 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 11×18/5سم [ف: 17 – 26]

ص: 661

144. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 361/2

شعرهای عربی است مانند السبع العلويات مداينى و لامية الع_جم طغرایی و جز اینها؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف 3 - 59 ]

145. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13606/4

شعری از قطری بن الفجاءة است؛ بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج قهوه ای، 1گ( 53پ)، 20 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 37- 121]

146. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 67

دیوان شعر است؛ خط: نسخ عربی، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی [نشریه: 11 - 897]

147. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1690/6

آغاز:قفانبك من ذكرى حبيب و منزل بسقط اللوى بين الدخ_ول فحومل

دیوان شعر عربی است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 17گ (122 - 139) اندازه: 15/5×21سم [نسخه پژوهی: 3 - 166]

148. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 183/2 حکمت

شعرهای معتوق و سید مرتضی و شیخ محمد بهائی و سموئیل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، قطع: ربعی :[ف 2 - 49]

149. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 531

جنگ شعر است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگ_ی، قطع: بیاضی [ نشریه: 11 - 890]

150. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 326

آغاز: بنت يد الكفر لما جا تاويه - لواء جيش الهدى شارت سرایاه؛انجام: فلا تجلسوا وسط المجالس حسرا- و لا تركبوا ركايب تخدع

شامل مدایح پیامبر اکرم و ائمه اطهار مانند: مسمط قصیده حافظ رجب برسی در مدح حضرت علی، قصیده ثمانیه در مراثی ابا عبدالله اثر طبع شیخ علی شهفینی، قصاید سبعه ابن ابی الحدید معتزلی در مدح حضرت علی، قصیده ای از شیخ حسن بن مخزوم، دو قصیده از شیخ حسن بن راشد در مدح ائمه اطهار مرثیه حضرت زهرا (سلام الله علیها) اثر طبع سيد خدوعی، قصیده شیخ علی بن عبدالعزيز خلیعی و دیگران؛ خط: نسخ عربی، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: حنایی روشن آهاری بیاضی ،جلد: تیماج عنابی، 260گ، 17 سطر، اندازه: 20/5×10/5سم [ف: 199]

151. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10676

آغاز: من كلام سيدتنا فاطمة البتول *** عند التحزن فى مص_اب الرسول؛ انجام: ما لى اريكم كلكم سكوتا *** والله خلق البلهوتا

مجموعه ای است مختصر و مشتمل بر اشعار تازی از حضر محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و ائمه شیعه چون حضرت علی، زین العابدین، ج_عفر صادق، حسین، حسن ابى الحسن الرضا، تقی جواد (علیه السّلام) که بر پیشانی همه اشعار اسم ناظم با لقبمولینا (= مولانا) نوشته ش_ده؛

خط: نستعلیق و شکسته، کا: علی اکبر بن علی، تا: قرن 13؛ واقف: شمس الدین پرویزی ؛کاغذ: فرنگی سفید، جلد: شميز، 5گ، اندازه: 20×16سم [ف: 9 - 83]

152. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 513/2

اشعاری از شاعران عرب از زن و مرد ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 5 - 52]

153. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5491

جنگ اشعار است شامل اشعاری از: شهرزوری، ابو تمام، حبیب بن اوس طائى، عروة بن خزام، سید رضی، ابوعبدالله حلبی، معاویه، صفى الدين حلى، سيد صادق فحام، عمر بن فارض، ابن عتاهية، نجم الدین اسرائیلی، ابن الخیمی ،ابوفراس ابن الخياط ،ابوزهیر، حسام الدین، ابن مطروح، ابن مطير، ابن سراج مهیار، دیلمی، عمر بن الفارض، عيسى الحاجرى و جز آنها؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ مهر: «کاشف الملک»؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: رویه میشن یشمی، 240گ، 14 سطر ،اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 8- 402]

154. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 807

در این جنگ اشعاری از شاعران زیر آمده است: ابی نواس، طغرایی (لامية العجم)، سید صدرالدین، نابغه ذبیانی، ابن نباتة، ابوالحسن احمد بن منير الطرابلسى، ابوالفتح بستی، دعبل بن علی شاعر خزاعی ،سلامی ،ابن العميد، البحترى، على بن الجهم، ابیوردی، بدیع الزمان ،همدانی ،مجنون، ابواسحاق صابی، ابو الحسن، حسان بن ثابت ،فرزدق ،اعشی، امرء القيس، جرير، کمیت، ابوذويب الهذلي، لبيد بن ربیعه، شیخ زین الدین، شیخ

برهان الدین، شرف الدین ابو حفص، ابو المواهب ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی، جلد:تیماج مشکی مجدول، 72گ، 15 سطر ،(9×15/5) اندازه: 15/5×22/2سم [ف: 8- 311]

155. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 64

جنگ دیوان جریر و فرزدق و راعی و اخطل و متيم بن نويرة اليربوعي و كعب سدوسی غنوی و شنفری و احوص، گردآورده شاگرد ابو محمد الخشاب در شش جزو؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: ربعی [ نشریه: 5 - 652]

156. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2312/1-12/202

آغاز: تفدیک النفوس ولا تفادا *** فادن الوصل او اطل البعادا. اى كل نفس يتعجب بك ويقول لك فديتك ولايتفادى النفوس ای لا يقول بعضها؛ انجام: على اى جرم ام باية سيرة *** اعنف في تقر يضهم واكذب / الم ترنى من حب آل محمد*** اروح واغدو خائفا اترقب

جنگی است فراهم آمده در اواخر قرن سیزدهم شامل این اشعار: اشعاری از متنبی و دیگران به عربی، قصیده اشکوانیه عمیدالدین اسعد، اشعاری از: زهیرمصری، امام علی (علیه السّلام)، رفیع الدین و ابراهيم

ص: 662

ادهم ،قصیده ابن ابی الحدید در ذکر فتح خیبر با این مطلع: «الا ان نجد المسجد ابيض ملحوب *** ولكنه المهالك مرعوب»، اشعار ابوالغول الطهوى و اشعاری کوتاه از شعرای عرب، اشعاری از: نظام الدین اصفهانی فی مرثیه بهاء الدين جوینی،ابوالمع_انی غلامحسین جربادقانی، امرء القیس، سید رضی، احمد بن حسین جبعی، عبدالباقی موصلی فاروقی در مدح علی (علیه السّلام) ، بحرالعل_وم، سید شرف، ابوالشرف جرفادقانی و محمد بن موسی نیشابوری ؛خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ ج_لد: تیماج مشکی مجدول ضربی با ترنج و سرترنج، 82گ، 20 س_طر، اندازه: 10×16سم [ف: 3 - 1236]

157. تهران؛ مؤسسه مطالعات اسلامی؛ شماره نسخه: 139

آغاز:بسم... الحمد لله الذي اطلع في رياض الافكار ورود المع_انی و زهر الادب و زين سماء القلوب بكواكب الملاحة ؛ انجام: و صاحب سيف دائما ابدا *** هما ذال يتبع ما يجرى به القلم

منتخب اشعار عربی ؛خط: مختلف، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ:الوان، جلد: مقوایی ،172گ، مختلف السطر (12×18) ، اندازه:19/5×31سم [ف: 107]

158. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12149

آغاز: بحمدک رب العالمین توحدوا *** و لا مؤمن فى الكون الاو يشهدوا؛ انجام: يا نازلاً منى الصميم خلقت في قلبي في ضرام *** يوم اللقائى عندى عظيم اذا أوفا بدر التمام.

مجموعه اشعار و قصاید عربی شامل ستایش پروردگار و نیای_ش به درگاه او جل جلاله و مدح حضرت نبی اکرم و حضرات انوار خمسه طیبه، خصوصاً حضرت سیدالشهداء که از «عبدالغني»، «اسماعيل بن عبدالغنی»، «سعد الدين» و دیگران نقل گردیده، برخی از این قصاید به صورت غزل و بعضی چکامه های درویشانه می باشد؛ خط: نستعلیق ،نازیبا ،بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آبی، جلد: مقوایی با روکش کاغذی ابر و باد، 34گ، مورب سطر (8/5×14) ،اندازه: 17×21/5سم [ف: 30 - 629]

159. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 473/12

شعرهای حیرت کردستانی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی با ترنج، 2ص (241- 242 حاشیه)، اندازه: 10× 17سم [سنا: ف: 1 - 276]

160 . اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 274

مشتمل بر اشعاری از شعرای عرب که نام این شاعران در آن دیده می شود: حنظل بن ملا قاسم، سید صادق فحام، سید محمد بن زین الدین، شیخ علی بن محمد حسین بن زین، محمدرضا ازری، ش_یخ محمد علی اعسم، شیخ هادی بن احمد، قاضی ابوالعلی حمزة بن عبدالرزاق، ابو جعفر خطی، شیخ احمد مشاعر ،ابو تمام، ابن نباته، صفى الدين حلى، ابن سناء الملک، ابن النبيه، سید رضی، بختری، سید مرتضی، شیخ بهائی، شیخ محسن بن على فرج، ابن الفارض، و برخی از اشعار مجنون لیلی؛ خط: نسخ، عربی، بی کا، تا: قرن12 یا 13؛ مهر: «شاهین آل حمود» (دایره)؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 69گ، مختلف السطر، اندازه: 9/5×16سم [ف: 1 - 204]

161. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 184/3

اشعار پراکنده عربی که از آنها قصیده ازری است؛ خط: نسخ، بی کا، تا:قرن 13 [نشریه: 7 - 227]

162. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه 190

مجموعه قصایدی است در مرح ائمه اطهار (علیهم السّلام) از شعرای بزرگی همچون سید حیدر، میرزا صالح قزوینی، حاج حسن بن ملا محمد القيم، ملا کاظم ازری، سیدرضی، شریف مبارک حسنی مکی، ابوذؤيب يوسف، شیخ محمد علی اعسم و ... نظم: بعض فضلاء اواخر قرن 13 و اوایل قرن 14؛ خط: نسخ معرب، بی کا، تا: قرن 13؛مصحح ،در برگ اول «مجموعه مرثیه سید حیدر» آمده؛ جلد: تیماج شتری مجدول، بدون مقوا، 55گ، 21 سطر، اندازه: 14×21/5سم [ف: 1 – 137]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 52

آغاز: الحمد لله الذي جعل الشهادة وسيلة لنيل السعادة و الصلاة و السلام على سيدنا و نبینا محمد و آله

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 1- 65]

163 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3494

آغاز: للاميهى يمدح بها الوصى عليه السلام: ياسقات الراح ذا الصبح أضا *** و بهذا الوقت ساعات الرضا؛ انجام: اغرق الله آل فرعون لكن*** لم يكن عندهم كهذا النفاق

اشعاری است ازبزرگان شعرای عرب بیشتر در مدح ائمه (علیهم السّلام) نام شعرایی که در این مجموعه آمده چنین است: امیهی، شیخ رضی ،مقری، سید مرتضی علم الهدی، شیخ خلیلی، شیخ علی مقری، محمد بن عبدالحمید مشهور به حکیم زاده، عبدالعزيز بن سرايا حلى، سيد يحيى اعرجی، شیخ حسن بن علی نحی، ابن ابی الحديد، شيخ على شفیهینی، شیخ بهاءالدین محمد عاملی، ناصر بن على هجری، ابن حماد، شیخ عودی، شیخ عبدالحسین حجلج، حلاوی، کلبعلی بن جواد کاظمی، شیخ مفامس، رجب برسی، دعبل خزاعی، شیخ احمد حلی، سید رضی، ابوفراس، سید نعمان اعرجی، حمزه نحوی، شیخ محمود بن طریح، خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13، مصحح، محشى؛ جلد: تیماج قهوه ای، 155گ، 19سطر، اندازه: 13/5×21سم [محدث ارموی مخ :3 - 1415]

164. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 501

آغاز: بسمله للشيخ على الشفهينى طاب ثراه: أبرق تراى عن يمين ثغورها *** ام ابتسمت عن لؤلؤ من ثغورها؛ انجام: قال اوقد و النيران فى ابياته *** قسماً لها بين البيوت لهيب

مجموعه اشعاری است در وقایع عاشورای حسینی از شیخ علی شفهینی و شریف رضی، سید ماجد بن مقدس، سید قاسم، سید علی خان ،مدنی، شیخ جعفر خطی، شیخ حسن بن شیخ راشد مخزومی حلی، شیخ صالح بن عرندس، شیخ حمزه نحوی، شیخ احمد نحوی، شیخ لطف الله بن شیخ علی، سید علی بن سید احمد، شیخ لطف الله بن شیخ محمد، شیخ یوسف ابي ذيب

ص: 663

خطی، شیخ عبدالنبی بن حاجی احمد بن مانع خطی، شریف کاظمی، شیخ عبدالنبی بن مانع، شیخ علی بن مقرب، شيخ مح_مد سبعی، علوی مرتضی توبلی، سید احمد بن سيد عبد رؤف بن س_ید حسین جد حفصی و پدرش، سید حسین بن سید علی شاخوری، شیخ سلیمان ماحوزی، شیخ داود بن ابی شافیز و شیخ حسن بن شیخ محمد دمیانی، سید شرف الدین بن سید اسماعیل جد حفصی، سید ناصر بن سید شرف الدين جد حفصی، شیخ رج_ب برسی شیخ عبدالمنعم بن حاج محمد جد حفصی، شیخ مفامس بن داغر ،کلا تا حدود 5252 بیت را شامل است؛ خط: نس_خ، کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام مهر؛ کتابخانه مجدالدین ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: کالینگور مشکی، 202گ، 14سطر (16×111) اندازه: 16×21/5سم [ف: 2 - 607]

165. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7110

شعر عربی از: بهاالدین ذوالشرف، جمال الدين بن مطروح واوأ ،دمشقی، قاضی ارجانی،ابن میررشید، ابن فارض، ابن نخاس، عبدالصمد بغدادی، ابن ابی الحدید، شیخ علی شافینی محمد علی اعسم، جواد قنادی بغدادی، ابن خلفه حلی و دیگران؛ خط: نس_خ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 85گ، 14 سطر ،(8×12) ،اندازه: 11/5×15/5سم [ف: 4 - 96]

166. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 114

اشعاری از شعرای بزرگ عرب به ترتیب حروف آخر قوافی جمع آوری شده با این عناوین قطری بن الفجاة، حسين بن مطیر اسدی، قسام بن رواحه سنبسی، منظور بن شحيم، صمة بن عبدالله القشيرى، البرج بن مسهرالطائی ،متنبی ،دعبل ،امر والقیس، ج_عفر بن علبة الحارثي، بلعاء بن قیس کنانی، سعد بن ناشب ،الشم_یذر الحارثي، عامر بن طفیل، عمرو بن معدی کرب، عباس بن مرداس سلمی، شریف رضی، شیخ محمد حسین نجفی، سیار بن قصیر الطائی، شیخ بهائی،شماخ، سعد بن مالک، محمد بن عيد، حارث بن هشام، تاج الدین عاملی، امیرالمومنین (علیه السّلام)، قصیده برده، فرزدق قصيدة العروس و دیگران؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن13؛ برگ 49 یک رباعی عربی از سید حسن بن مدرس یزدی، یادداشتی از محمد حسین بن احمد یزدی به نقل از محمد حس_ین بن مسعود تهرانی در کاظمین به سال 1237 (برگ (54)، برگ82 یادداشتی از محمد حسین بن احمد بن محمد بن سميع يزدى 1227 در مشهد رضوی، یادداشتی دیگر از سمیع یزدی به خاطر عمویش محمد حسین بن احمد ،برگ 90 اشعاری به عربی از سید حسن بن مدرس یزدی جهت عبدالصالح بن حسين ملقب به مومن به سال 1245 و 1246؛ 119گ، مختلف السطر، اندازه:15×20/5سم [ف: 1 - 109]

167. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6340

آغاز: امالک یاداء الحب دواء *** بلى عند بعض الناس منذ شفاء؛

انجام: و علی آل و صحب كلما *** هيج الريق

شعرهایی است بیشتر بدون یادی از نام سراینده آنها که برای مشاعره گرد آوری شده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13، سطور چلیپا [ف]

168. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9258/10

از حاج سید مهدی (؟) (شاید بحر العلوم طباطبائی). تضمين قصيدة ابن الازرى؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13، 2گ (28پ-29پ) [مختصر ف: - 179]

169. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1202/1

از قصیده های متنبی (که بیشتر آن است) ،عبدالله کردی، انوری، ابن راوندی ،بحتری، ابن الخیاط ،مهیار، از ری و شیخ احمد نحوی، سید رضی، ابو فراس، خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: ،پسته ای ،جلد: میشن قهوه ای نو، 21 سطر [ف: 5 - 244]

170. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 530

آغاز: ما قاله السيد الشريف الرضى ... يا خليلي احبسا نضو يكما *** بين اعلام النقى و المنحنى؛ انجام: اذا اخذت بذل المخاض سلاحها *** تجرد فيها متلف المال كاسبه. و قال آخر ... گزیده سروده هایی است نامبوب، از سرایندگان عرب زبان چون شریف رضی، ابوالغارات، دیک الجن، مهیار دیلمی، ابن معتز ،متنبی، عمر بن ابی ربیعه؛ خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ با یادداشتی مبنی بر این که چند برگ آغاز نسخه دست نوشته

حاج اکبر شیرازی است :کاغذ: نباتی ،جلد: مقوا، ته پارچه طوسی ،162گ، مختلف السطر، اندازه: 21×15سم [ف: 1 - 75]

171 .تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1838 عکسی

مجموعه سروده های عربی: قصیده بانت سعاد، سپس قصیده ای با این سرآغاز: «ظلت على الايام فرحان غافلا *** ليس الغريب غريب الشام واليمن»، قصیده از عبدالله بن قاسم سهروردی، سید نعمان اعرجی، شیخ احمد حلی، سید محمد قطیفی (اطال الله بقائه)، شیخ اسماعیل مقری، محمد کاظم ازری، ابن فارض (شربنا على ذكر الحبيب مدامة)، لامية العرب، ابن ابی الحدید، طغرائی (اصالت الراى ..) قصيده محمليه (روحی لناظمها فداء)، قصيده برده (امن تذکر ..)، حسان بن ثابت، امرء القيس، زهير بن سلمی، ابن ربيعة ،عمر بن كلثوم، عنترة بن شداد، حارث بن حلوة؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ برخی از واژه ها در میان سطرها و کناره ها به عربی و فارسی گزارش شده؛ 301 ص، 8 سطر 301ص، (5/7×15)، اندازه: 21×30سم [عکسی ف: 1 - 105]

172. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1227/3-طباطبائی

آغاز: رثتني الليالى بالخطوب على عمد *** فاجرت دموعی القانيات على خدى

در این بخش این مرثیه ها دیده می شود: قصیده شیخ عبدالحسین بن اعسم در رثاء شیخ ابراهیم بن شیخ محمد بن نصار، قصيده شيخ محمد على اعسم در رثاء سید محمد مهدی طباطبائی، مرثیه دیگری از همان اعسم درباره سيد بحر العلوم: «ما بال قد دمعي قد انهلت غريزته *** تكاد تسبق اولاه اخيرته»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قرمز یک لا، ص (247 -

ص: 664

254)، اندازه: 11×21/5سم [ف : 23 - 799]

173. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 102/6- طباطبائی

در این بخش از مجموعه اشعاری است به عربی و نام شاعران گاه در صدر قصاید یاد شده است، فهرست اسامی: رضی الدین حسینی (شریف)، احمد چلبی (شاگرد رضی) ،کشاجم، قیراطی، ابوالحسن شریف طباطبائی، ابن سعید، منصور فقیه، سعدالدین بن العربي، (تقریظ سید ابوالفتح اسدالله بن حسین حلبی بر دیوان سید شريف محمد بن فلاح فاطمی و سپس چند قصیده از دیوان او)، شیخ نورالدین علی بن عراق، شیخ عبدالصمد، ابن المش_رق ماردینی، احنف عکبری ابو جمیل نیشابوری، شیخ بهائی، جلال الدين يحيى بن عبدالعظیم معروف به جزار مصری، ابو مح_مد عبدالولی قطب الدین، ابن المعتز، ابن سيرين، عايشه الباعونه ،ابن الدميثه ،ابو تمام، ابوظهیر، سید رضی، کعب بن زهیر، شم_س الدین محمد جوینی، یزید بن معاویه، مغربي (على بن المقرب) در حاشیه و بین سطور بیشتر صفحات ترجمه فارسی کلمات و گاه ابیات با قلم نستعلیق ذکر شده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 45گ (128- 172)، قطع: خشتی، اندازه: 15×21سم [ف : 22 - 22]

174. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7208

آغاز: ادر ذكر من اهوى ولو بملام *** فان احاديث الحبيب مدام؛

انجام: فقال اذن قم يا على فانني *** رضيتك من بعدی اماماً و هادياً

شعرهای قاضی شرف الدین بن عنین و پدر سید مرتضی و طغرایی را در بردارد ؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی سف_ید ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 97گ 15 سطر (7/5×14)، اندازه: 16× 23سم [ف: 4 - 97]

175. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه 2842/8

رجزهای امام حسین و برخی اصحاب؛ خط: نسخ، کا: ابوالقاسم وفا، تا: قرن 13؛ 4 ص( 69-72) [ف: 6- 132]

176. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9388/5

قصایدی است در مراثی سیدالشهداء (علیه السّلام) از محمد رضا ازری، شيخ محمد بن عصفور، شیخ علی شفهینی، شیخ احمد بن زین الدین احسایی، شیخ علی بن شیخ احمد احسایی (از وی اشعاری در مدح ائمه هم آمده)؛ بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: چرم فرنگی آبی، 53 گ (45پ - 98پ)، 18 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 30 - 106]

177. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9572/9

مراثی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج قهوه ای، 4گ (107ر-111ر)، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 30 - 230]

178. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8012/11

قصیده ای با عنوان «قصیده تاریخ عیش حسینقلی خان برادر شاه»و به مطلع زیر که باید در دیوان صباحی بیدگلی جستجو شود: «فلک گسترد در گیتی بساط بهجت افزایی/ مهیا شد بلطف شاه دین عیش مهنایی»؛ خط: شکسته نستعلیق ،بدخط، بی کا، تا: ق_رن 13؛ مجدول، رکابه دار؛ مهر: «کتابخانه باقر ترقی»؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 2گ (85پ-87ر هامش)، اندازه: 3/1×19/9سم [ف: 27/1 - 36]

179. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8083/2

جامع این قصیده به دلیل نداشتن دیباچه و هیچ توضیح دیگری، حتی در قسمت عنوان اشعار، مشخص نشد و شاید گردآوری آن كار على بن بالیل باشد، اینک مطلع اشعار به همراه بررسی های جانبی دیگر درباره انتساب برخی اشعار: «حذار فالاعين النجل الكحيلات *** مقرونةبامانيها المنيات (85پ)، «ما لابتداء صبا باتى نهايات *** يا غاية ما لعشقى فيك غايات» (86پ)، «يا بارقا لى اهدته الثنيات *** عليك منى مع الروح التحيات» (88) [اين شعر در کشکول شیخ بهائی به نام ابن خراط ثبت شده]، «برق التالق اهدته الثنيات *** ليلا و قد قربت منا الثنيات» (89ر) [به خط جدیدتری، عنون عفيف الدین تلمسانی برای آن نوشته اند و در دیوان وی نیز دیده می شود]، «نفوس نفسيات الى الوجد حنت *** فلما سقاها الحب بالكاس جنت» ( 90ر ) [ به خط جدیدتر، با «و قال ايضا» آن را به تلمسانی نسبت داده که درست است و در دیوانش موجود است]، «هو اليأس الا من حديث مقوت *** يروح اليه باجتماع «موقت (90پ) [در دیوان ابن غلبون صوری (419ق) هست و از وست]؛ «توق اذا ما حرمة العدل حلت *** ملامی لاعطى صبوتى ما تمنت (91 ر) [از ابن غلبون صوری است]، «الی كم تماد في غرور و غفلة *** و كم هكذا نوم الى غير يقظة» (92ر)) ، «ورعى الا له على المصلى جيرة*** ما زلت ارعاهم على العلات» (93پ) « ظمئت الى سلسال حسنك مقلة *** رويت محاجرها من العبرات» (93پ) [در اعیان العصر و اعوان النصر صلاح الدين صفدی، به نام یونس بن ابراهيم صرخدى حنفی (698ق) آمده]، «جاءت تودعنی و الدمع يغلبها *** ... الرحيل و حادى البين منصلت» (94ر) «لى حبيب تعللت مقلتاه بعلتى *** وجهه عند عادلی کاشف وجه حجتی» (94ر)، «قسما بروضة خده و نباتها *** و باسها المخضر في جنباتها (94ر) [در النجوم الزاهرة في ملوك مصر و القاهره از ابن تغری بردی (874ق) به نام شیخ برهان الدین ابو اسحاق ابراهیم بن عبدالله طایی طریفی قیراطی شافعی (871ق) آمده است]، «يا حسنة و الحسن بعض صفاته *** و السحر مقصور على حركاته» (95 ر ) [ در المغرب في حلى المغرب اثر ابن سعید مغربی (685ق) به نام ابو بحر صفوان بن ادریس شاعر قرن هفتم قمری آمده است]، «و حیات ذاك الوجه بل و حياته *** قسم يريك الحسن في قسماته» (95پ) [در معجم الادباء به نام اسعد بن مهذب ابن ابی ملیح( 606ق در حلب) ثبت شده و الوافی بالوفيات (در مدخل ابن مماتی) نیز آن را تأیید می کند]، «فی لام خدك عدال الهوى بآؤا *** بايم من لاله لام و لا باء» (99پ)، «نسيم عبير فى غلالة ماء *** و تمثال نور فى اديم هواء (١٠٠ر)، «الى عدلكم انهى حديثى و انتهى *** فجودوا باقبال على و اصغاء» (101) «افرق حتى ما به داء*** و ادرك العدال ماشاؤا» (101پ)

ص: 665

[در دیوان ابن غلبون صوری است و از اوست]، «قولا له هل فى دار حوبائه *** ان القلوب تدور حول خبائه» (103ر)، «لعل لي_الی الربوتين تعود *** فيشرق من بعد الافول سعود» (105پ)[در ديوان صفى الدین حلی هست و ازوست]، «ينم عليه الدمع جحود *** و ينتحل السلوان و هو ودود» (106پ) [در دیوان این معتوق موسوی (1087ق) هست و از وست]، «تری هل علمتم ما لقيت من الوجد *** لقد جل مام خفيه منكم و ما ابدى (107ق) ،«و نائمة قبلتها قنبهت *** و قالت تعالوا و اطلبوا ... بالحد» (108ر) «لعمرك ما نجديه الدار اتهمت *** و حنت الى نجد و انت الوجد» (108ر) [ با خرزی در دمية القصر، آن را به نام سید ابوالحسن علی بن مانکدیم حسینی آورده است ]،«عفی الله عن_ک اين ذاك التودد *** و این جميل منكم كنت اعهد» (108پ) [در ديوان بهاء الدين زهیر مهلبی (656ق) آمده و از وست]، «بروحی قد زارني و هو خائف *** كما اهتز غصن فى الاراكة مائد» (109ر) [ از همان بهاء الدین زهیر است]، «بالله بلغ سلامی ایها الحادى ***الى غزال الصريم الرائح الغادى» (110 ر ) [از عفي_ف الدین تلمسانی است و دردیوانش ثبت آمده، به همان خط جدیدتر، نام شاعر را در نسخه آورده اند]، «البيض دون لح_اظ الاعين السود *** و السمر دون قدود الخرد الغيد (110پ) [درديوان صفى الدين حلی آمده و از اوست]، «یا واحد الحسن ارحم واحد الكمد *** حاشاك من حرق تصلی کبدی، (111ر) [در دیوان حسام الدین حاجری (632ق) آمده و از اوست. اربلی صاحب كشف الغمه نيز در التذكرة الفخریه خود به نام همو ث_بت کرده است]، «هی رامة فخدوا يمين الوادى *** و ذروا السيوف فی الاغماد (111پ) [ابن خلکان در وفیات الاعیان و ابن تغ_ری در النجوم الزاهرة فى ملوك مصر و القاهرة به نام جمال الدین ابوالحسين يحيى بن عيسى مصرى معروف به ابن مطروح آورده اند و از اوست]، «هزوا الغصون معاطفا و قدودا *** و جنوا الورد الجنى خدودا» (112ر) [در فوات الوفيات، اعيان العصر واعوان النصر و الدرر الكامنه به نام شعیب بن محمد مغربی آمده است]، «لاتخش یا ربع الحبيب همودا *** فلقد اخذت على الزم عهودا» ،(112 پ) ،«بین البنان وصدغه المعقود *** خمران من کاس و من عنقود (113ر) [در دیوان كمال الدين ابن ال_نبیه (619ق) آمده و از اوست]، «تنبهی یا عذبات الرند *** الكرى هب نسیم نجد» (113ر) [ عماد كاتب در فريدة القصر و صفدی در الوافی بالوفیات به نام ابوالغنائم محمد بن على بن معلم هرثى واسطی معروف به ابن معلم آورده اند]، «لكم منى الود ال_ذی ليس يبرح *** ولى فيكم الشوق الشديد المبرح» (115پ)[در ديوان بهاء الدین زهیر آمده و از اوست]، «صفاح عيون لح_ظها ليس يصفح *** و نبل جفون للجوارح تجرح »(116ر) [در دیوان صفی الدین حلی آمده و از وست]، «فی وجنتيك لنا ورد و ت_فاح *** يجنى و من شفتيك الشهد و الراح) (117ر) ، «سلام على ال_دار التي قد تباعدت*** و دمعى على طول الزمان سفوح» (117پ) ،«و ما ذات فرخ في فروع اراكة *** لها رنة تحت الدجى و صدوح» (117پ)، «لئن بحت بالشكوى اليك محبته *** فلست لمخلوق سواک ابوح» (118ر) [در دیوان بهاء الدين زهیر آمده و ازاوست]، «حتام اسألها الدنو فتنزح *** و اروض قلبى للسلو فيجمع» (118پ)، «هل غیر اعطاف القدود رماح *** و سوى العيون الفاتكات صفاح» (119پ)، «بات ساهی الطرف و الشوق يلح *** و الدجى ان يمض جنح یات جنح» (119پ) [سید علی خان مدنی در سلافة العصر آن را به نام شیخ فتح الله بن نحاس ثبت کرده است]، «اهدی حمام الا يك وجدا فناح *** و لم يطق كتمان سر فناح » (120پ) [در دیوان بدرالدین ابن لؤلؤ ذهبی (680ق) آمده و از اوست]، «نم بسر الروض خفق الرياح *** و اقتح الشرق زناد الصباح» (121 ر) در دیوان صفی الدین حلی آمده و از وست]، «ليس على طائر قلبي جناح *** اذا غدا نحو حبیبی و راح» (122ر)، «اخجلت بالدر ثنايا الاقاح *** يا طرة الليل و وجه الصباح» (122ر) [در دیوان عفيف الدين تلمسانی هست و از اوست. ابن تغری هم در النجوم الزاهرة آن را به نام وی ثبت کرده است]. «اهدی حمام الأيك وجدا فناح ***و لم يطق كتمان سر فباح» (120پ) [در ديوان بدرالدین ابن لؤلؤ ذهبی (680ق) آمده و ازاوست]، «نم بسر الروض خفق الرياح *** و اقتح الشرق زناد الصباح (121ر) [در دیوان صفی الدین حلی آمده و از اوست]، «ليس على طائر قلبى جناح *** اذا غدا نحو حبیبی و راح»، (122ر)، «اخجلت بالدر ثنايا الاقاح *** يا طرة الليل و وجه الصباح» (122ر) [در دیوان عفیف الدین تلمسانی هست و از اوست]. ابن تغری هم در النجوم الزاهرة آن را به نام وی ثبت کرده است]، ،«اهدی حمام « الأيك وجدا فناح *** و لم يطق كتمان سر فباح» ( 120پ)،[در ديوان بدرالدين ابن لؤلؤ ذهبي ( 680 ق) آمده و از اوست]، «نم بسر الروض خفق الرياح *** و اقتح الشرق زناد الصباح»(121ر)، [در ديوان صفي الدين حلي آمده و از اوست]، « لیس علی طائر قلبي جناح *** اذا غدا نحو حبيبي و راح»(122 ر)،« اخجلت بالدر ثنايا الاقاح *** يا طرة الليل و وجه الصباح»( 122ر)، [ در دیوان عفيف الدين تلمسانی هست و از اوست]. ابن تغري هم در النجوم الزاهرة آن را به نام وی ثبت کرده است.]،«سفك دما عشاقه قد اباح*** لما انتضي من مقلتيه صفاح»(122پ)،« جست ناحل و قلب جريح *** و دموع علي الخدود تسيح

(123ر) [در دیوان حسام الدین حاجری آمده و از اوست]، «يا ساكنى السفح كم عين بكم سفحت *** نزحتم و هي بعد البعد ما نزحت» (123ر) [در دیوان کمال الدین ابن نبيه آمده و از اوست]، «يا نسمة لاحاديث الحما شرحت *** كم من صدور لارباب الهوى شرحت» (123پ)، [در دیوان صفی الدین حلی آمده و از اوست]، «تذکر السفح فانهلت سوافحه *** و ليس يخفاك ما تخفی جوانحه» (124پ) «لئن بعدت عني وعنكم فراسخ *** صبرت و ما بالقلب منكم فراسخ» (125 پ)، «ان خط خارضه فى الخد او نسخا *** آيات حسن فعشقى فيه ما نسخا» (125پ)، «اشوق و هم في ربع قلبك سكان *** و وجد و ما شط المزار و ما بانوا» (131پ)، «لاية حال فیض دمعك هتان*** و ما هذه نعم و لا تلک نعمان» (132ر) [در دیوان ابن قلاقس اسکندری (567ق) آمده و از اوست]، «اسکان نعمان الاراك تيقنوا *** بانكم في ربع قلبی سکان» (133ر) [در دیوان ابن حیوس (473ق) آمده. انتساب این ابیات به وی را صاحب النجوم الزاهرة هم تأیید می کنند اما یافعی در مرآة الجنان، از انتساب آنها به ابی بکر صائغ سخن گفته است. صفدی در الوافي بالوفيات و ابن خلکاندر وفیات الاعیان نیز آن را کلاً از

ص: 666

ابن صائغ اندلسی می دانند]، «اعانقه و النفس بعد مشوقة *** الي_ه هل بعد العناق «تدانی» (133ر)، «سقاک سار من الوسمى هتان*** و لارقت للغوادى فیک اجفان» (133ر) [در دیوان ابن تعاویذی (583ق) هست و در معجم الادباء نیز به وی منسوب شده پس از اوست]، «انت الحبيب و مالی عنک سلوان *** و ربحه غير ف_عل الخير خسران» (135ر) [قصیده بسیار مشهور ابوالفتح بستی اس_ت که در دیوانش ثبت است و در منابع متعدد از جمله سفینه ه_ای شعری مکرر نقل شده]، «يا ناعس الطرف قد اسهرت اجفانی ***و كيف يعرف و سنان بسهران» (137ر) ، «ظن العذول بان اللوم اذانی الفحشاء آذانی (137 پ) «سلبت نومی بطرف منك و سنان *** يا طلعة الشمس او باقامة البان» (138ر) ، «اض__حی التنائي بديلا من تدانينا *** و ناب عن طيب لقيانا تجافینا (138پ)، «هل عايد عيشنا ايام يبرينا *** ام هكذا لا يزال الوجد یبرینا (139پ) ،«اعدی تغیرکم دمع المحبينا *** حتى تلون یوم البين تلوینا» (140ر) [در دیوان ابن نباته مصری (768ق) هست و از اوست]، «ردوا على شوارد الاظعان *** ما الدار ان لم تغن اوطانی» (140پ)، «لمن اللحاظ مريضة الاجفان *** تسطو بسي_ف فى القلوب يماني» (140پ) [در دیوان حسام الدین حاجری آم_ده است و از اوست]، «ضحكت فابدت عن عقود جمان *** فجلت لنا فلق الصباح الثانی» (141پ) [در دیوان ابن معتوق موسوی حویزی (1087ق) هست و از اوست]، «رد الکری یا هاجری لعیونی *** ابعث رسول الطيف نجو جفونی» (142پ)، «ما الراح الا روح کل حزين *** فازل بخمرتها خمار البين» (143ر) [در دیوان ابن معت_وق موسوی هست و از اوست] [اذاب التبر فى كاس اللجين *** رشا بالراح مخضوب الیدین] [بیت نخست آن افتاده و از بیت دومش هست. از صفی الدین حلی است و در دیوانش آمده]، «هلم بنا ارض الجحون *** عسى تقضى الغداة به دیوانی» (148ر)،« وفقنا على المغنى قديما فما اغنى *** و ما دلت الالفاظ منه على مع_نی (149ر) [ در عنوانش به خط جدید به عفیف الدین تلمسانی نس_بت داده شده و گفته که با نسخه دیوانش مقابله شد. در دیوان چ_اپی او یافت نشد. اما صفدی در الوافي بالوفيات به نام او ثبت کرده است]، «اشتاق من ساكنى ذاك الحما سكنا *** عليه خفق فوادی قط ما سكنا» (149پ) [در فوات الوفيات ابن شاکر کتبی، به نام عفیف الدین تلمسانی آمده. در دیوان چاپی اش البته نیست.درنسخه عنوان ندارد] «من سحر جفنیک الامان الامان *** قت_لت رب السيف و الطيلسان» (150ر) ، «لولا محياك الجميل المص_ون *** مابت تجرى من عیونی عیون» (150پ) [در نفحة الريحان و رشحة طلاء الحانة از محمد امین محبی حموی دمشقی (1111ق) چاپ عبدالفتاح الحلو، به نام سید محمد بن حيدر بن علی آم_ده

است]، «كلما انشد حاديهم و غنا ***هام قلبی نحوهم شوقا وحنا» (151ر)، «قل للسحاب اذا امرته *** يد الجنائب فارجحن» (151پ)، «لیت شعرى بمن تشاغلت عنا *** يا خليلا اشقى القلوب و عنا» (152پ) [در دیوان صفی الدین حلی آمده و از اوست]؛«يا دير قوطا لقد هيجت لى طربا *** ازاح عن قلبى الاحزان و الكربا »(154 ر ) [ در دیوان عبدالله بن عباس ربیعی هست و از اوست. شابشتی هم در الدیارات خود این ابیات را به نام او آورده است]، «قضى و لم يقض من احبابه اربا *** صب اذا خفاق النسيم صبا» (154ر) ، «الحب افتك فى الرجال من الضبا *** فاسأل بذلك ان شككت مجربا» (155پ) ، «الم وليلى بالكواكب اشيب *** خيال على بعد المدا يتأوب» (156پ) [در دیوان ابوالحسن تهامی هست و از اوست. صفدی هم در الوافی بالوفیات به نام او آورده است]، «سلام على عهد الصبابة و الصبا *** و اهلا و سهلا بالمشيب و مرحبا» (157ر)، «رسول الرضا اهلا و سهلا و مرحبا *** حديثك ما احلاه عندی و اطربا (1571پ) [در دیوان بهاء الدين زهیر آمده و از اوست. صاحبالنجوم الزاهره في ملوك مصر و القاهرة نيز به نام او آورده است]،... «رأى اللوم من كل الجهات فراعه *** فلا تنكروا اعراضه و امتناعه» (160ر) [صاحب سلافة العصر به نام فتح الله بن نحاس مدنی آورده است]، «لا تعذليه فان العذل يولعه *** قد قلت حقا و لكن ليس يسمعه» (161پ) [در دیوان ابن زريق بغدادی (420ق) آمده و از اوست. در منابع متعدد دیگر نیز به نام او آمده و شعر معروفی است. در عنوان این نسخه نونویس آمده که این شعر در انوار الربيع سید علی خان مدنی نیز به نام ابن زریق وجود دارد]، «عهدی به والبين ليس يروعه *** صب براه نحو له و دموعه» (162پ) [در عنوان این قصیده به نقل از انوار الربيع سید علی خان مطلبی نقل شده که مهم آن بریده شده است]، «شربت من حبكم كأسا حلى و صفا *** معنى تحير منه كل من وصفا» (165پ)، «لم يبق فيك لمشتاق اذا وقفا *** الا ادكار زمان يبعث الاسفا» (165پ) [در دیوان ابن تعاویذی هست و از اوست] [قلبی و طرفک منصوب ومكسور *** كلاهما مطلق منا و مأسور ] (...) [در سلافة العصر به نام عبد على بن ناصر حوزی آمده است]، «من تحفة الصور ام من نفحة الصور *** احييت يا ريح ميتا فی مقبور» (166پ) [در دیوان صفى الدين حلی آمده و از اوست]، «علی دمع عيني من فراقك ناظر *** ترقرقه ان لم ترقه المحاجر» (168ر) [از حسام الدین حاجری است و در دیوانش ثبت شده است]، «و ليس اخضرار الخد نبت و انما *** لكثرة ما شقت عليه المراير» (168ر)؛ خط: نسخ، کا: علی بن عبدالله بن حسين بن احمد بن جعفر بن على بربوری بحرانی، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ در ابتدای برخی قصاید مطالب و توضیحاتی به خط نونویس و درشت تر هست که درباره سراینده برخی شعرها مانند اشعار عفیف الدین تلمسانی و غیره اظهار نظر شده است، پشت برگ پایانی گواهی بلاغ علی بن محمد بلادی بحرانی آمده که شاید توضیحات ابتدای برخی قصاید به خط همو باشد، بدین ترتیب «بلغ الى هنا قراءة و نظرا من اوله الى آخره ورقة ورقة صفحة صفحة سطر ا سطر ا كلمة كلمة حرفا حرفا ببصر بصيرة الاقل الجانى على بن محمد بن حسين بن عبد الله بن ماجد البلادي البحرانی اصلا و مسكنا بتاريخ يوم سادس

ص: 667

عشر شهر جمادى الاول[ كذا] سنه 122 [=1202] »؛جلد: مقوایی با روکش تیماج حنایی سیر، 83گ،(85پ- 168ر)، 15 س_طر، اندازه 16/1 × 11/3سم [ف: 27/1 - 150]

180. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 15869

آغاز: احب ليالى الهجر لا فرحا بها ***عسى الدهر يأتى بعدها بوصال / و اكره ايام الوصال لأننى*** ارى كل شيء مولعا بزوال بیاضی است شامل اشعار عربی از شعرای مختلف که برخی از آنها در جواب یکدیگر شعر سروده اند. اسامی شاعرانی که در این جنگ ابیاتی از آنها نقل شده از این قرار است: این رومی،ابن فارض، على بن جهم، محمد صالح چلبی، سید علی بن بدرالدین مدنی، صلاح صفدی، ابن سکیت، امیرالمؤمنين (علیه السّلام)، محمد ابی بکر دمامینی، طغرایی، شیخ حسن بن شيخ راشد مخزومی حلی، شیخ علی ،شفهینی، ملا سعد، محمد بن سعيد المك_ی، ابی الحسن تهامی، محمد بن حسن مکی، عبدالقادر گیلانی، ب_هاء بخاری، شهید ثانی، محمد عمران خراسانی، شیخ حسن شامی،يحيى بن عبدالملک عصامی، شیخ شهاب الدین عسقلانی،سید حسن یمنی، یحیی بن سلامه، علی بن محمد عاملی ،حریری، ش_یخ عبد الله ماحوزی، میرزا عبدالله بن میرزا محمد علی، شیخ اح_مد بحرانی، محمد بن ابراهيم الكاتبه، عباس بن احنف، شيخ مح_مد تبریزی، سید عبدالرؤوف بحرانی، تاج الدین مکی، سید ح_اتم یمنی، شیخ محمد نواجی، شیخ محمد سمنانی، ابن نباته، ابراهیم بن ادهم شیخ سلیمان ماحوزی، شیخ حسن شهید ثانی، سعدالدین بن عربی، ابی بکر خاتونی، علی بن عبد القادر مکی، سید اح_مد بحرانی، سید احمد سلطان مکه، ابوالفتح بستی، رابعه ،ادویه ،مح_مد بن عیسی، شیخ قطب الدين مكى حنفی، شهاب الدین اح_مد مصری، صفی حلی، بدیع طوسی، شیخ الرئيس، مجنون،ابن عبد الطاهر، شیخ بهایی، یاقوت کاتب، سيد عبدالرحیم عباسی، ارجائی، ابن سعد، ابى الطيب، سراج الوراق و ... و فایده ای به نثر در خواص عشق به نقل از صاحب مصارع العشاق و مقامات سید نعمت الله جزایری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با حواشی توضیحی در برخی صفحات؛ جلد: تیماج نارنجی، 110گ، سطور چلیپایی، اندازه: 8×15سم [ف: 44 - 107]

181. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16067/9

آغاز: الا يا طبيب الناس دعنى ودائيا *** علاج مريض العشق لبس تداویا؛ انجام: و بقيت ما بقى الثنا *** علی منصورا مظفر

ابیاتی است گزیده شده از سروده های میرزا محمد نصیر طب_یب اصفهانی، ابن هباریه (شطرنجيه)، حسام الدين عيسى بن سنجر بن بهرام اربلی حاجری، نابغه جعدی و ابوالحسن علی بن نبيه، خ_ط: نستعلیق،بی کا، تا: قرن 13؛ رکابه دار؛ جلد: تیماج سرخ یک لا، 10 گ( 134-143ر) ،14 سطر اندازه: 15×22سم [ف: 44-231]

182. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8868/136

آغاز: السيف اصدق ابناء من الكتب *** فى حده الحد بين الجد اللعب / بيض الصفايح الاسود الصايف فى *** متونهن جلاء الش_ک و الریب؛ انجام: فبین ایامک اللائی نصرت بها *** و بین ایام بدر اقرب النسب / ابقت بنى الاصفر الممراض كاسمهم *** صفر الوجوه و جلت اوجه العرب

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: صنعتی نخودی و نیلی آهار مهره، جلد: مقوای سفید، 3گ (69پ-67 پ)، مختلف السطر ، اندازه: 11×21/4سم [ف: 29/1 - 180]

183. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10834/6

آغاز: فرق اذا استطعمت ادخال مطعم*** على مطعم من قبل فعل الهواضم / و كل طعام يعجز السن مضغها *** فلا تنقيه فهو شر المطاعم؛ انجام: و كن متحمما كل يومين مرة *** و حافظ على هذا العلاج و لازم / بذلك قد اوصى الحكيم بباذق *** لكسرى نوشیروان ملك الاعاجم

در 10 بیت. قصیده در آداب خوردن؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ،جلد: مقوا، با روکش پارچه ای، 1گ (75ر)، مختلف السطر، اندازه: 15×20سم [ف : 20 - 365]

184. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8550

آغاز: کربلا لا زلت كرب و بلا *** ما لقى عندك آل المصطفى ؛انجام: صالوا وصلت و لکن این منک هم *** النقش في الرمل لا كالنقش في الحجر شامل اشعاری عربی در مراثی امام حسین (علیه السّلام) از شعرایی چون: سید رضی، شیخ علی شفهینی، شیخ صالح بن عرندس، شیخ حسن بن راشد، ابن النح شیخ مغامس، ابن السمين، شیخ محمد سبعی، شیخ نعمان، شیخ سیف بن بحيره، شیخ احمد نحوی حلی، سید احمد بن عبدالرؤف جد حفصی، شیخ داود بن ابی شافین جد حفصی، شیخ حسن ابو مجلی، سید احمد بن على الارض الزنجي، شیخ علی بن مقرب احسائی، شیخ حسن بن محمد دمستانی، سید على بن احمد بن ناصر جد حفصی شیخ لطف الله بن محمد بن عبدالمهدی، شیخ لطف الله بن على بن لطف الله جد حفصی، شیخ يوسف بن ابی ذؤيب خطی، شیخ عبدالنبی بن احمد بن مانع خطی، شیخ در مکی، شیخ رجب برسی، شیخ حمزه نحوی، علی بن یوسف صالحی، شیخ عبدالحسین بن محمد کاتب بلادی، سید حسین بن علی شاخوری، شیخ عبد علی بن علی جد حفصی ،سید حسین مصلوی، شریف کاظمی؛ خط: نسخ معرب،کا: عبدالوهاب بن ابراهيم القروی، تا: 6 رمضان 1205ق، مجدول، در چهاربرگ آغازین اشعاری پراکنده به عربی و فهرست مصرع اول اشعار با نام شاعران دیده می شود، در برگ پایانی یادداشتی در مجلس یزید؛ مهر: «شعاع» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار بدون مقوا، 205گ، 14 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 28 - 104]

تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 572

همان نسخه بالا [ نشریه: 7 - 284]

185. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 102/6-طباطبائی

قصیده سید ابوالفتح اسدالله بن حسین حلبی؛ خط: نسخ، بی کا، تا:

ص: 668

1222ق [ف: 22 - 23]

186. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3839

آغاز: لاكان يومك فى الايام ان له *** في كل قلب لجرحا غیر مسبور؛ انجام: فلا هو مقتول ففى القتل راحه *** و لا هو ممنون عليه فيطلق

مجموعه شعر عربی رثای امامان از ناشناس شامل قطعات ش_عر عربی از: شیخ حسن (2پ)، علی خلیعی (6ر، 12پ ،34) علی بن حبیب (8ر ،14ر، 16ر 30 ر)، شیخ احمد حاجی (10پ، 21پ)، محمد بن السمين (19ر)، سید رضی ،(24) شهاب (25پ)، ابن ابی السرايا ،(28 ر)، حاجی سلمان (33)، شافهینی (37)،سبعی(45ر- 50)، دهستانی (53-59)؛ خط: عربی نسخ و فارسی نستعلیق، بی کا، تا: 1223ق؛ صيغه متعه علی بن حاجی مهدی با هاجر ب_نت یک ساله برای مدت سته اشهر متوالیه از جمعه 20جمادی الاول 1223 (64ر)؛ کاغذ: ترمه نخودی ،جلد: چرم قهوه ای یک لا، 72گ، 12 سطر (10×13)، قطع : بياض رقعی، اندازه: 10/5×15 سم [ف: 17- 77]

187. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 442

اشعاری را از شعرای عربی انتخاب و جمع نموده است بدین ترتیب: علویات سبع ابن ابی الحدید 2پ- 4پ)، غزلی از فضولی بغدادی به ترکی (4پ) قصیده ای با قافیه الف در سی بیت ) (5ر-6ر) که به پیشگاه علی تقدیم شده به خط خود شاعر، با این مطلع:« و كم جدل القرم الكمى شاغبا دما *** و القاه فى قرب المذل_ة اميا / و كم ترب الاتراب قصم الترائب xx و كم كفاء لاك_فاء کفی به کافیا»، قصیده ای به عربی در 68 بیت« 6 پ-7ر» با عنوان «للامام العلامة في مدح مولانا و امامنا المنتظر قائم آل محمد» مقصود ظاهراً شیخ احمد احسائی می باشد با این مطلع «تر لعينى من حبيبى خيامه *** فعاود قلبی اذ رأتها هيامه / و اوم_ض برق الوصل من جانب الحمى *** فهاج بقلبي من جواه غرامه»،باز قصیده ای به عربی و 6 رباعی به فارسی با عنوان «للامام العلامة میرزا احمد زاد الله عمره» (7 پ- -9پ) دیوان قیس عامری (9پ -21ر) که ناتمام و اوراق آن مشوش است؛ خط: ثلث، 1232ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 20گ، 19 س_طر (7/5×15)، اندازه: 13×20/5سم [ف: 2 - 56]

188. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3105/1

آغاز: شقت حرارات العباد وسطرت *** بالاخضرار على ید بيضاء؛ انجام: فقالت السلام علیک یا توبه و رحمت الله و بركاته فيما صرت اليه واذا طائر خرج من القبر فضرب صدرها.

مجموعه ای است از غزل ها، خمریات و اشعار متضمن مح_بت نسبت به خدا و پیامبر و ائمه اطهار (علیهم السّلام) از شعرای ذیل: وفایی، البهاء زهير، شهاب الدین عمری، صلاح الدين صفدى، ملي_ک حموی، شمس الدین بن الصايغ، نوامی، عبدالهادی سودی ،شافعی، سلطان ملک ،غوری ،حاجری، ابن فارض، ابوالفضل بن الوفا المصرى، سید علی، یحیى بن خالد برمکی، بوعلی سینا به نقل از عشقیه او، یزدی بن معاویه و مجنون عامری؛ خط: نسخ خوش، كا: محمد تقی بن محمد کاظم همدانی، تا: 1236ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی شکری ،جلد: تیماج تریاکی روشن مقوایی ضربی، (22 ص (1- 22)، 12 سطر ،(6/5×13)، اندازه: 13/5×21سم [ف: 14-230]

189 . اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 31/2

آغاز: فنعم اليوم يوم السبت حقا *** يصدان اردت بلا امتراء

اشعاری است به عربی از کلام امیر المؤمنين؛ خط: نستعليق تحریری، کا: علی محمد ابن میرزا محمد سنجانی، تا: پنج شنبه 19 جمادی الاول 1236ق ،کاغذ: شکری، جلد: مقوا با کاغذ الگو، ص 34، قطع: وزیری، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 48]

190. اعظم؛ شماره نسخه :4080/5

آغاز: یا عبد مالک من شوق وايراق*** و كر طيف على الاهوال طراق / يسرى على الابن والحيات محتفيا *** نفسى قداءك من سار على ساق؛ انجام: الدر من الفاظها لكنه *** در له ابن ابی الحديد يفصل / هى دون مدح الله وفوق ما *** مدح الورى و علاك منك افضل

قصاید عربی منتخبی است از امرء القیس ،شافعی، تاج الدین، حسان صفى الدين حلى و ابن ابی الحدید و. ... ؛خط: نسخ، بی کا، تا: 1237ق؛ جلد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی، 16گ (168 ر-184پ)، 18 سطر، اندازه: 14×21سم [ف مخ: 4 - 1520]

191. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2621

آغاز: (متن:) شرح قصيده الحمیری رحمه الله بسمله قال العالم الجليل و الفاضل النبيل رئيس المحدثين محى آثار الائمه الطاهرين مولانا محمد باقر متعنا الله بيقائه فى مجلد الحادى عشر من كتاب بحار الانوار ... (حاشیه:) قصیده موسومه بالخميريه؛ انجام: هي دون مدح الله فيك و دون ما مدح الورى واعلاك منها افضل قصاید و ابیات متفرقه است، قریب یکصد و بیست و پنج قصیده بدین شرح آتی: متن: 1. شرح قصیده سید اسماعیل حمیری، 2. قصیده معروف ،فرزدق ،3. قصیده شیخ بهائی، 4. قصیده معروف كعب بن زهير بن ابی سلمی، 5. قصیده امرء القيس، 6. قصیده سید رضی، 7. دو قصیده از صاحب بن عباد ،8. عصيده عبدالله بن حسين بن سينا، ٩. قصيده الصاحب المر به روایت شیخ احمد احسائی و یک قطعه، 10. دو قصیده ازشیخ زین الدین پدر شیخ احمد احسائی، 11. لميه العرب للشنفرى، 12. دو قصیده از بن ابی الحديد، 13. قصيده حسان بن ثابت، 15. پنج قطعه از شافعی، 16. قصيده شيخ صفي الدين حلى، ١٧. قصيده صاحب معالم، ١٨. قصیده دعبل خزاعی، 19. ابیاتی از حسین بن علی (علیه السّلام)، 20. جواب هاتف به آن حضرت، 21. ايضا ابیاتی از حضرت حسین (علیه السّلام) ، 22. ابیاتی از عمر بن سعد عليه اللغنه، 23. ابیاتی از میرزا قوام قزوینی، 24. ابیاتی از عمر بن سعد عليه اللعنه، 25. ابیاتی از دیک الجن ، 26. قصیده مسیحای فسوی، 27.ابیاتی عربی از خاقانی، 28. ابیاتی از ابی العلاء ،29. قصیده محمد بن ابی بکر، 30. از امیر

ص: 669

المومنين على (علیه السّلام)، 31. بیتی از ابی حنیفه، 32. پنجاه و هفت بیت به شکل مثنوی در ذکر دلایل حقانیت برتری علی(علیه السّلام) از ق_ول

فخر رازی و قاضی عضد الدين صاحب مواقف ،33 .ابیاتی ازسید مدنی ،34. علی بن عبد الله الخوافی، 35. قصیده دعبل خزاعی،36. ابیاتی از ابی محمد بریدی، 37. قصیده محمد بن حبيب الضب_ی، 38. قصیده محمد بن حسن بن شهید، 39. شش قطعه از سهرودی، 40. قصیده شیخ محمد بن حسن بن شهید، 41. دو قطعه در لغزاز همان شیخ محمد، 42، قصیده محمد بن مهدی بن سید مرتضی طباطبائی، 43. قصیده نصیر محمد بن اقا میرزا عبدالله، 44. قص_یده لبيد بند ربیعه، 45. ابیاتی از قیس بن عاصم، 46. ابیاتی از امام هشتم، 47. بیتی در مدح شراب از یزید عليه اللعنه، 48. سه قص_یده از ملامهر علی خوئی، 49. ابیاتی از ابی العتاهيه، 50. ابیاتی از قاضی ارجانی، 51. ابیاتی از ابی الفتح، 52. ابیاتی از شیخ علی، 53.قصیده ای از شیبانی، 54. ابیاتی از حریری، 55. بیتی از س_یدعلى، 56. قصيده للكبرى، 57. قصيده ابى الوفاء مصری، 58.سه قطعه از سودی؛ 59. دو فقره ابیات از سلطان ملک عوری،60.دو قصیده از صف الدین حلی، 61. ابیاتی از حاجزی، 62. ابیاتی از نواخی، 63. ابیاتی از شافعی، 64. ابیاتی از شهاب الدین عمری، 65. ابیاتی از شیخ صلاح الدین صفدی، 66. قصیده بها زهیر،67. ابیاتی از شیخ رمائی، 68. قصیده ابن رفاعه، 69. قصیده ابی نواس، 70. ابیاتی از جعیری، 71. قصیده بدیع الرمان همدانی، 72. قص_یده سرخانی خان لگزی، 73. قصیده سید احمد هاتف، 74. هش_ت قصیده از راعی، 75. قصیده سید علی خان صاحب السلافه،76 . قصيده حسان بن ثابت، 77. قصیده میرزا نصير الدين حب_یب اصفهانی، 78. قصیه خالدبن صفوان، 79. قصیده نابغه ذبیاتی،80.لاميه الانكجارى ،81. هفت قصیده علویات یا حدیدات ازابن الحديد و بقیه قطعات و قصایدی از شعرای بی نام، و در حاشیه:1. خمريه ابن الفارض، 2. لاميه العجم طغرائی، 3. قصیده حسین بن شهاب الدین ،4. قصیده عمید الدین ابرزی، 5. شیخ بهائی،6. ابیاتی از صفی الدين، 7. قصيده يحيى بن خالد برمکی، 8. ابیاتی از صفی الدین، 9. ابیاتی از عفیف سلیمانی، 10 . ابیاتی از مجن_ون عامری، 11. ابیاتی از ابی فراس، 12. ابیاتی از معتمد بن عباد،13. قصيده العاديت الکالتی، 14. ابیاتی از عنتر عیسی، 15. ابیاتی از شیخ حسن بوری، 16. بیتی از ابن فضل الله، 17. قص_یده رضی الدین حسینی، 18. قصیده احمد حلبی شاگرد رضی الدین، 19. دو بیت از قیراطی، 20. بیتی از کشاجم، 21. ابیاتی از ابی الحسن شریف طباطبائی، 22. بیتی از منصور فقیه، 23. ابیاتی از شيخ سعد الدین العربی، 24. ابیاتی ار سید مرتضی علم الهدی ،25. ابیاتی از شیخ شهاب الدین احمد شیبانی، 26. ابیاتی از قاض_ی حجر، 27. ابیاتی از احمد منصور، 28. ابیاتی از امیر فیروزبن ركن الدوله بن عضد الدوله، 29. بیتی از بها زهیر ،30. ابیاتی از ابی فراس، 31. بیتی از زین الدین، 32. ابیاتی از ابن النقيب،33. ابیاتی از قاضی شمس الدين بن خلكان، 34. ابیاتی از یحیی بن

عبد العظيم، 35. ابیاتی از ابی البقا، 36. ابیاتی از قطب الدین، 37. ابیاتی از ابن سیرین ،38. ابیاتی از ابن المعتز، 39. ابیاتی از ابن الدمینه، 40. ابیاتی از ابی بکر، 41. ابیاتی از عایشه الباغوثه، 42. ابیاتی از ابن الدمنیه، 43. ابیاتی از ابی تمام الطائی، 44. قصيده ابوظهیر، 45. مطالبی از مجمع البحرین و مطلع النیرین در نسب سید مرتضی و ترجمه علامه حلی و صاحب بن عباد و درباره حجاج بن یوسف و زندان وی و خلافت حضرت علی بن ابیطالب (علیه السّلام)، 46. دو قصیده عمر و بن العاص خطاب به معاويه عليهما اللعنه، 49. ابیاتی منسوب به حضرت امیر المومنين (علیه السّلام)، 50. قصیده و ابیاتی از ابن الفارض، 51. قصيده امرؤ القيس، 52. مطالبی درباره سلطان محمود و مذهب حنفی شافعی و نماز حنفیه و مطالبی درباره حقانیت شیعه، 53. ابیاتی منسوب به ابلیس، 54. ابیاتی منسوب به حضرت امام باقر (علیه السّلام) ، 55. مطالبی متفرقه، 56. لغزی از شیخ عبدالصمد به پسرش شیخ بهائی و جواب آن، 57. قصیده ای از حضرت امیرالمومنین فی بیان دایره جنة الاسماء، 58. ابیاتی از محمد بن ابی الضفر شافعی، 59. ابیاتی از ابی الجزایر ،60. ابیاتی از شیخ نور الدین، 61. ابیاتی از شیخ عبدالصمد، 62. ابیاتی از ابی الفتح، 63. ابیاتی از صفی الدین، 64. قصیده ابن الشرف المارديني، 65. ابیاتی از ابی الفتح، 66. ابیاتی از احنف عبکری، 67. ابیاتی از ابى المطميل النيشایوری، 68. مرثیه شیخ بهائی بر پدرش، 69. ابیاتی از قینان شاعر، 70. ابیاتی از عمر بن عبد العزيز، 71 .ابیاتی از بکری ،72. ابیاتی از بهاء زهیر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1240ق؛ کاتب که خوش نویس ماهری بوده است معلوم نشد، برابر یادداشت پشت برگ اول عبدالله حسنی حسینی نام پس از بیست سال از تاریخ تحریر به سال 1260 نسخه را خریداری نموده بوده؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: چرمی ضربی، 163گ، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 1029]

192. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2853/2

آغاز: هاج حزنی و غلیلی *** ذکر عطشان قتیلی؛ انجام: سلبونا و سبونا بعدما *** نهبوا جملة اثاثات الخيا

رساله ای است مشتمل بر 7 قصیده زیر در رثای امام حسین (علیه السّلام): قصیده خلیعی با مطلع: «هاج حزنی و غلیلی *** ذکر عطشان قتیلی قصیده خلیعی با مطلع: «سجعت فوق الغصون *** فاقدات للقرين»، قصيده شیخ وهاب با مطلع: «نوحوا آيا شيعة الكرار ابي حسن*** على الحسين غريب الدور و «الوطن»، قصیده ابن حماد با مطلع: «ايفرح من له كبد يذوب *** و قلب من صبابتة كئيب»، قصیده ابن متوج با مطلع: «الا نوحوا و ضجوا بالبكاء *** على السبط الشهيد بكربلاء»، قصیده خلیعی با مطلع: «اعاد لي ذکر كربلا حزنى *** فسح دمعى كالعارض الهتن»، قصيدة فاجعة من قائلها با مطلع: «کربلا یا کربلا یا کربلا*** كم لقينا فيك كرب و بلا؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: سید سلیمان بن سید محمد بن سید نصر الله ، تا: 1241ق؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: بياض تیماج تریاکی یک لا ضربی، 11گ (89پ- 100) اندازه:

ص: 670

14/5×19/5سم [ف : 13 - 362]

193 . خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 229/3

آغاز: لقد تكسر قلبی و قد تحزن بالی *** على كثير جفاء علی الرسول و آل ...

خط: نسخ زیبا، کا: حسین بن علی نقی، تا:ربیع الاول 1243ق؛ دارای ترجمه فارسی؛ تملک: «محمد علی امامی خوانساری»با مهر «محمد علی» (بیضی)؛ تملک: «محمد باقر بن علی» که احتمالاً كاتب نسخه باشد، «محمد باقر کتابفروش بهبهانی» جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج مشکی، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 187]

194. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 755/7- طباطبائی

از عامر ابن الطفيل در قتال ربیعه و قحطان و از مهلهل ربیعه در رثاء كليب؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1243ق؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج قهوه ای، 2 ص (211-212 )،14 سطر، قطع: وزیری،اندازه: 15×20سم [ف : 23 - 45]

195. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 755/9- طباطبائی

قصیده دالیه در پند و عبرت، با مطلع: «تجاف عن العتبى فما الذنب و احمد *** و هب لصروف الدهر ما انت و احمد / اذا خانك و الا دنى الذى انت حزبه *** فلا عجبا ان اسلمتك الا باعد»؛ خ_ط: نسخ، بی کا، تا: 1243ق؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای، 3ص( 216-218)، 14 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 15×20سم [ف: 23 - 45]

196 . خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 102/6

اشعار متفرقه ای است در مدح ائمه اطهار (علیهم السّلام) از شعراء مختلف از قبیل: شمس المعالی ،فارابی، زین الدین علی عاملی، ابو ت_مام طائی، ابوالعلاء معری، علم الدین سخاوى، ذو الفضائل اخسيكتی، علم الهدى، حافظ ذهبی، علی بن محمد بستی، صالح بن قدوس و...؛ بی کا، تا: صفر 1243ق؛ جلد: مقوایی، عطف تیماج قرمز، 10ص(73-54)، 19 سطر، اندازه: 11/5×22سم [ف: 1 - 75]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 150/6

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 1 - 168]

197 خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 102/2

آغاز: لعلى مناقب لا تضاها *** لا نبى و لا وصی حواها؛ انج_ام: ففريق مخلد بنعيم بنعيم *** و فریق مخلد بلظاها

قصيدة في مدح امیرالمؤمنین (علیه السّلام) ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ص_فر 1243ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز،19 سطر، اندازه: 11/5×22سم [ف: 1 - 74]

198. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 102/3

آغاز: اهوی علیا امیرالمؤمنين و لا *** ارضی بسب ابی بکر ولا عمرا، (آغاز جواب بهائی:) یا ایها المدعى جب الوصى ولا*** ترضى بسب ابی بکر و لا عمرا؛ انجام: عليهما لعنات لا ابتداء لها***ولا انتهاء لها فيما اذا ذكرا ... (انجام جواب بهائی:) ل_کن اغواكم ابليس وصير كم *** عمياً وصماً فلا سمعاً و لا بصراً

اشعاری است در مدح امیرالمؤمنین (علیه السّلام) لبعض العامة كه جواب شیخ بهائی نیز از این شعر ذکر شده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: صفر 1243ق؛ در حاشیه و متن متفرقه ای در مدح ائمه و سوزانیدن خانه پیغمبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) آمده؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 19 سطر، اندازه: 11/5×22سم [ف: 1- 74]

199. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8903/15

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 3 شوال 1250ق، جا: تبریز؛ کاغذ: فرنگی نخودی و حنایی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی یک لا، 15 ص (145-159)، مختلف السطر اندازه: 14/3×20/1سم [ف: 1/ 29- 274]

200. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8951/22

از این سرایندگان: ابراهیم بن یوسف مهیار مکی، سید علی خان، ابی زكريا يحيى بن على معروف به ابن خطیب مغربی، یزید بن معاویه اموی، سلیمان علوی کرمانی، ابن نواس، ابی فراس، هلال بن جعشم، شیخ حسین بن شهاب الدين من شعراء الحماسة، واواء دمشقى، الواثق بالله؛ خط: نستعلیق شکسته، کا:میرزا علیرضای رشتی مستوفی، تا: با تاریخ 1250ق، جا: تهران؛ کاغذ: حنایی آهار مهره نازک، جلد: میشن قهوه ای مقوایی، 2گ (133پ- 134ر متن و حاشیه) 27 سطر (10/5×20/5)، اندازه: 17/9×28/6سم [ف: 29/1 – 458]

201. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8951/24

از این سرایندگان ضياء الدين فضل الله بن عبدالله راوندی، ابی العتاهيه، شهرزوری، ابى الغارات طلایع بن زريك، عبدالله بن طاهر ذى اليمينين، عباس بن احنف، ظافر بن حداد، صردر، یحیی بن عبدالخليل، ابى الحسن انباری، مروان بن ابی حفصه، اصمعی، شهاب الدین سهروردی، ابی صخر هذلی، ابی حیه نمیری، ابی الفتح سبط بن تعاوبذی، انشد ابن الاعرابي لحسين بن مطير الاسدی، حسین ابن مطير اسدی، شریف رضی، ابن زریق، ابن زیدون قرطبی، ابی بکر يحيى بن تقی اندلسی، یزید بن طثريه، مسکن دارمی، عروة بن اذينه، ثابت بن قطنة عتكى، منخل يشكرى، سمؤل بن عاديا يهودى، ابى شیص، ابی دمینه، زیاد بن جميل بن سعيد بن عميره، ثوبة بن حمير، ابن ميادة، مروان بن ابی حفصه، ابی نواس، احمد بن دراج قسطلی، محيى الدين ابن الاعرابی، صمة بن عبد الله قشیری ،تهامی، کثیر عزه، عمر بن ابی ربیعه مخزومی، ابى الحسن سلامی، عبدالصمد بن بابک، مهیار بن مرزویه دیلمی، سید شریف سید علی خان، عبد الله بن المعتز بالله عباسی؛ خط: نستعلیق شکسته ،کا: میرزا علیرضای رشتی مستوفی، تا: با تاریخ 1250ق، جا: تهران؛ کاغذ: حنایی آهار مهره نازک، جلد: میشن قهوه ای مقوایی، 11گ (146 ر - 156ر)، 27 سطر (10/5×20/5)، اندازه: 17/9×28/6سم [ف: 29/1 - 459]

202. قم؛ مدرسه رضویه؛ شماره نسخه: 85/6

دو قصیده از شیخ وبری در ستایش پیامبر و قصیده ای از قیراطی درستایش قاضی القضات تاج الدين السبكي؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: 2 شعبان 1258ق؛ کاغذ: آبی، 5گ (78-83)، 17

ص: 671

سطر، قطع: بیاض رقعی [ چند نسخه-ف: - 54]

203. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9289/6

ابیاتی منسوب به علی (علیه السّلام) ،شافعی ،بحر العلوم. متفرقه در منق_بت اهل البیت؛ بی کا، تا: 1258ق؛ جلد: تیماج مشکی، 1گ (65پ- 66ر) ،اندازه: 16/5×21سم [ف: 30 - 55]

204.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13352/2

آغاز: الهی تری حالی و فقری و فاقتی *** و انت مناجاتى الخ_فیة تسمع

قصيده عينيه منسوب به امام علی (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق زیبا،کا: فتحعلی شیرازی، تا: آخر 1259ق؛ مجدول؛ جلد: گالینگور سبز، 7 سطر [ف: 36 - 302]

205. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 184ط

قصيده ابوذویب در مرثیه پنج پسرش است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1260ق؛ 1گ (38) [ف : 22 - 67]

206. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1769/9

قصاید میمیه و رائیه و نونیه و میمیه است؛ خط: نسخ، بی کا ، تا:260ق [ف: 5 - 361]

207 . تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2821/1

گزیده اشعار از ابوسعید بن اوس طائی، ابوالعلاء معری، ابی عبدالله محمد خازن، ابن العمید سید رضی (در مراثی) ابی عباده بحتری، ابی فراس بن حمدان، علی بن جهم، تهامی ابی سعید رسمی ، سری رقاء، ابو اسحق صابی به ترتیب تهجی در قافیه ؛خط: نسخ، کا: محمد نجف آبادی، تا: 1260ق، جا: تهران، برای عبدالحسین؛ گویا از روی نسخه 504، مجدول؛ مهر : عبدالحس_ین؛ کاغذ: ترمه اصفهانی ،جلد: میشن قهوه ای، 23 سطر، اندازه: 13×31سم [ف: 6 - 120]

208. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1069/2

اشعار قصيده رائیه است؛ بی کا، تا: با تاریخ 1262ق [ف: 5 - 229]

209. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8951/5

از ابی العلاء معری و مجنون عامری و فی الماء تجليد؛ كا: فرهاد بن وليعهد بن فتحعلی شاه قاجار، تا: پنج شنبه 11 شعبان 1264ق؛ جا: تهران؛ 1گ (6ر)، 27 سطر (10/5×20/5)، اندازه:17/9×28/6سم [ف: 29/1 - 451]

210. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1807/34

آغاز: امن خدها الوردى احتنك الخال؛ انجام: و لكن جماع الدهر ليس له خال

القصيدة للشيخ العال فى ذكر الخال؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا، با تاریخ 1265ق، 1گ (165ر - 166ر) [ف: 5 - 371]

211. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 847/10

قصاید است از امرء القيس، سموئل بن عادیا ،اعشی طنطرانی،عمر بن بحر کرمانی، حریری، حسن بحرانی، ابوفراس، فرزدق وجز اینها؛ کا: محمد سعید بن میرزا محمد نایینی، تا: شب غدیر 1269ق؛ جا: قزوین؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره،جلد:میشن قهوه ای لایی، 6گ (114ر - (120)، 13 سطر، اندازه: 11/3×18/1سم [ف: 5 - 209]

212 . تبریز؛ خادم حسینی؛ شماره نسخه: 40

آغاز: بسمله اشرقت فى الدجى فلاح النهار *** واستنارت بنورها الاشجار؛ انجام: هل الخير الذى انا ابتغيه *** ام الشر الذي هو يتبغين

در این رساله اشعار کتاب «الف ليلة و ليلة» استخراج و به ترتیب متن درج شده ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 2 ربیع الاول 1269ق، جلد: تیماج قهوه ای، 190گ، 15 سطر ،اندازه: 16×21سم [اوراق عتیق: 1- 95]

213. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4243/5

آغاز: لاهم یا خیر مدعو ولابالی *** يا من علمت بما في السر و البال؛ انجام: صرفت عمرى الى العصيان و العطل. احسن بفضلك لا تنظر الى عملى *** و لا الى سوء احوالی و اقوالی. تمام شد کتاب مولفین و بزرگان نقشبندی ... فی تاریخ و سنه 1269

در ستایش بزرگان نقشبندی و سوگند به نام آنها هر دو بیتی بیک قافیه (86-93) و در پایان «سلسله علیه» نامیده شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1269ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی، 7ص (86 -93) ، 11 سطر (6×13)، اندازه: 12×18سم [ف: 13 - 3213]

214 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 816

آغاز: الا ان نجد المجد ابيض ملحوب ***وليكنه المهالك جم مرهوب / هو العسل المازى يشتاره امرء *** بغاه واطراف الرماح اليعاسيب؛ انجام: و ما انسى عهودا بريعها *** تقفت ولو ازجى الى الرمس بالخال / تخالف جسمى والغضا بَعد بعدها *** كما اختلفت عیش و ذبیان بالخال

مجموعه ای از اشعار عربی شامل معلقات سبع، لاميه امرؤ القيس ،طنطرانی، فائده فی نیران العرب، ابى الفتح البستى، اشعار شيخ بهایی از سوانح سفر حجاز و غیر آن و نیز از پدر او، نعت رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از اعشی، حسن بحرانی دمستانی و برده، مدح امیرالمومنین (علیه السّلام) از صاحب معالم، بحرانی و بحر المعلوم، مراثی بحرالعلوم در 11 بند، قصیده دعبل خزاعی در مدح امام علی بن موسى الرضا (علیه السّلام)، بخشی از قصیده فرزدق در مدح امام زین العابدين على بن حسین (علیه السّلام) و اشعار دیگری از امیر المؤمنین علی (علیه السّلام) ،وطواط، ابی تمام، متنبی، صاحب بن عباد، علی بن روحى ابن نواس ،میرداماد، ابن الجوزی و اشعاری در فراق واظهار الاشتياق، فقر الاخوان، وفاء، شكر شكايت؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1269ق؛ جدولی در علوم غریبه در انتهای نسخه؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا مجدول، 170گ، 10 سطر، اندازه: 14×21سم

[ف مخ: 2 - 569]

215. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 195

در این جنگ شعری، قصاید و اشعاری در مدایح و مراثی اهل بیت (علیهم السّلام) و مقاصد دیگر بدون ترتیب مخصوص گرد آورده شده است. و در پایان منشآتی چند افزوده شده و برگ های نسخه در هم صحافی شده است. در آغاز مجموعه بیست و نه قصیده

ص: 671

آمده هر قصیده به قافیه یکی از حروف هجا در مدح شیخ حم_ود فرزند شیخ ثامر با دیباچه ای ادبی منثور و به استقبال قصیده ه_ای صفى الدين حلی. نام شاعران این مجموعه: شیخ کاظم رازی، عبدالباقی عمری، عایشه باعونيه، ابن شدقم مدنی، شریف رضی ابوتمام، ابوالطيب متنبى، صفى الدين حلى ف عمر بن الفارض، مهیار دیلمی، ابو محمد سروجی، مجنون لیلی، ابن النحاس، کمال الدین، ابوفراس حمدانی ،حاجری ،عبدالصمد جميل بث_ینه، تهامی، ابن المشرق، ابن الرومى، ابن الساعدى، بهاء زهير، ش_یخ محمد على شکر، شیخ شهاب الدین، عفیف الدین تلمسانی،ابن الخياط، الرقاشی، ابونواس، محمد سعید، امروا القيس، سيد مح_مد زینی ،بحتری، ابوالحسن بن عبدالغنی، ابن الاثير علاء الدین معری، امیرالمومنین (علیه السّلام)؛ خط: نسخ، کا: محمد علی بن محمود بن شكر آل الشيخ محمد عفکاوی نجفی (29 قصیده اول)، تا: دوشنبه 24ربیع الثاني 1270ق، جلد: تيماج قهوه ای، 138 گ، مختل_ف السطر، اندازه: 15×10سم [ف: 1 - 284]

216. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 26/5

آغاز: بسمله، الحمد لله المتفرد بالعزء و البقاء ... جل ذر على ال_دنیا قتاما *** فكساها بعد اشراق ظلاما؛ انجام: و رحمة الله تعالى بركاته17 جمادی 1271 و قد اذن بتحرير هذه السطور على وجه المزبور خادم الشريعة الغراء مهدى نجل المرحوم المبرور الش_یخ على ال شيخ جعفر النجفي

شامل قصاید و مراثی ادبا و شعرای عراق عرب خصوصاً نج_ف اشرف بعد از رحلت میرزا ابوالقاسم امام جمعه اصفهان. مانند مرثیه سروده شیخ ابراهیم بن صادق بن ابراهیم آل يحيى عاملی، مرثیه سروده شیخ حسین فرزند شیخ احمد دجیلی،مرثیه سروده شیخ عباس بن شیخ حسن بن جعفر، و دیگران؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: 1271ق 18 ص ،(15/3-17/1)، 12 سطر [ف: 226]

217. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7103

مرثیه هایی از سید طباطبایی و حاجی هاشم دارد، و نیز قصیده ای از روی «لمن الشمس فى قباب قباها. ..» و شعرهای کاظم،محمدرضا، سید ماجد و سید احمد بن علیخان مدنی در آن اس_ت؛

خط: نسخ، بی کا ،تا:1271ق؛ برای شیخ محمد بن حاج محمد جعفر؛ كاغذ: فرنگی نخدی ،جلد: تیماج سبز، 216گ 20 س_طر (8×15/5)، اندازه: 12×21سم [ف: 4 - 93]

218. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛ شماره نسخه: 104/5

قصيدة في وصف الربيع و مدح ناصر الملک؛ خط: نسخ و نستعلییق، كا: حبیب الله بن محمد حسن گلپایگانی، تا: 1272ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 2گ (226ر- 227پ)، 15 سطر (9×14/5) ، اندازه: 16×23سم [ف: 155]

219. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 112

بخش اول (گ1- 148) شامل قصاید عربی از مقتل طریحی قصیده آقاشیخ محمد بن شیخ احمد بن شیخ سلیمان شاخوری، قصیده ای از محمد بن مقدس شیخ احمد بن شیخ ابراهیم رازی،دعبل، شیخ حسن، شیخ علی بن عمار، شیخ یوسف، شیخ علی خلیعی، سید مرتضی، شیخ علی تارونی، بخش دوم اشعار کتاب الف ليلة و ليلة (153-258)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: غره ربیع الاول 1272ق (بخش اول) صفر 1272ق (بخش دوم)؛ کاغذ: الوان ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 328گ، 17 سطر (7×13)، اندازه: 14×21/5سم [ف: 1 - 75]

220. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8919/19

بدون نام سرایندگان؛ خط: نستعلیق و شکسته، کا: محمود بن جلال الدين محمد نصیر قلندرشاه خویی، تا: ربیع الثانی 1272ق، ؛جا: طهران ؛کاغذ: فرنگی نازک ،جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج و جدول، 2گ (ص 53پ-54ر)، اندازه: 12/8×21/5سم [ف: 29/1 - 331]

221.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 664

آغاز: الله اكبر . ماذا الحادث - فقد تزلزل سهل الارض و الجبل ؛

انجام:الاحتراس، فوفی غیر مامور دعودک لی *** الیس رویاک اضغاثا من الحلم.

سروده هایی به عربی از شیخ محمدرضا الدرزى (ابن عم ملاكاظم درزى)، الحاج هاشم الجعبى، ابن جماد، شیخ صالح النور، شيخ ياسين فى تهنية قتل عمر، صفى الحلى و کسان دیگر بیشتر در ستایش خاندان پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نستعلیق تحریری، کا: محمود بن حاج محمد، تا: 23 ربيع الاول 1273ق؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: مقوایی مشمی، 91گ، 15 سطر (9×16/5)، اندازه: 13×20/5سم [ف: 2 - 66]

222 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4120

آغاز: ابت الوصال مخافة الرقباء *** و اتتك تحت مذارع الطلماء؛

انجام: واربع المجد بكم مشيدة *** و الارض من أرائكم ممهدة *** والدهر بالامن ضحوك ماثغر

مشتمل بر اشعاری از شعرای بزرگ عرب با این عناوین: صفی الدین حلی به ترتیب حروف آخر قوافی، سیدمحمد قطیفی، ابن الرومي، صالح بن حيان، متنبي، أبي العتاهية، جابر سنبسى، احمد بن صالح البغدادی، سیدحمیری، سلیمان بن مهاجر، ابو تمام، دعبل، محمد بن يحيى اسدی، علی بن جهم، بختری، شهاب خفاجی ،ابونؤاس، صاحب بن عباد، ابی اسحاق اندلسی اشبیلی، بوصیری، حسان بن ثابت ،نابغة الذبیانی، مجدالدین اربیلی، ابو العلاء معری، ابوالیمین کندی، عباس بن الأحنف، محيى الدين موصلی، مسکین دارمی، ابن منیر ،علی بن الحسين (علیه السّلام)، حاتم طلائی، شیخ محمد رضا بن احمد نحوی، سیدرضی، ابن مطروح،سیدعلی بن معصوم، سید صادق فحام، سید جعفر حسینی طالقانی، کشاجم، شیخ حسین نجف، موسی دجیلی، کعب بن امیه، فرزدق، شیخ امین کاظمی ،ابوالحسن تهامی، شیخ موسی عاملی، ابن ابی الحديد، على بن مقرب احسائی، ابى حية النمرى، شرف الدين جعفر بن محمد خطی، شیخ احمد نحوی، حسین بن علی طغرائی، زهیر بن ابی سلمی مزنی، عبدالله بن دمینه، نابغه جهدی، شیخ

ص: 673

حمید نصار، شیخ محمد حویزی، محمد وارقى، هاتف اصفهانی، احمد بن لطفعلی تبریزی، میرزا محمد تقى مراغى متخلص به اسير، ابوالفتح محمود بن حسین کشاجم، شيخ عبدالحسين أعس_م،سلمان بن قبه هاشمی، شیخ صالح تمیمی نجفی، عبدالباقی افندی، کاظم ازری، ابوالحسن شریف طباطبائی ،قیراطی، سید رضی قزوینی، محمد على اعسم و....؛ خط: نسخ، کا: علی بن آقا مح_مد بن صالح شوشتری ،تا: محرم 1276ق، جا: غری، جه ملامحسن؛ نسخه به چندین خط کتابت شده، در نیمه پایانی کتاب معلقات سبع با شرح زوزنی چاپ سنگی ضمیمه شده ؛جلد: تیم_اج قهوه ای ضربی، 197گ مختلف السطر، اندازه: 22×15 سم[ محدث ارموی مخ: 1 - 517]

223. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2485/3

جنگ شعر است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1277ق [ف: 6 - 24]

224. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 564/19

اشعاری از شهاب الدین رعدینی، ابن المعتز ، بحتری در ظهورگل، ابن مشرف ماردینی، ابن مطروح، ابی نواس در مدح امام رضا، یزید (خمريات)، فخرالدین بن مكانس، صفى حلى، ابن الن_بیه، صدرالدین عتابی، ابوالقاسم حداد (با تاریخ ربیع الثانی 1280)، علاء الدین صیداوی، ابن هانی، قطب الدين بن عوض، ماميتی ابو عثمان خالدی، ابی الحسن فکیک، حسن بن حبیب، ابونصربن اسد ابن تمیم، عبدالله بن محمد العطار، خولا بن العادلى و شع_راء بنام عرب دیگر؛ کا: محمد مسیح بن عبدالحمید موسوی اصفه_انی درب امامی، تا: حدود 1280ق [ف: 5 - 86]

225. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9311/26

قطعاتی از شیخ صفى الدين حلى، ابن الدباغ، بحتری، ابن سناء الملک، شمس الدین محمد بن عفیف ابوالحسین جزار، ابونواس؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، کا: محمد رضا افشار، تا: 1280 ق؛کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: مقوایی، عطف و گوشه چرمی، 3ص (196-193)، اندازه: 15×25/5سم [ف: 7 - 792]

226 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9311/24

اشعاری منسوب به: علی بن ابی طالب، خدیجه کبری، مجن_ون عامری، بنت باعون حلبی ،ابو تمام، ابلیس، متنبی، یزید؛ خ_ط: شکسته نستعلیق خوش ،کا: محمد رضا افشار، تا: 1280ق؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: مقوایی عطف و گوشه چرمی، 7 ص (131-138) اندازه: 25/5×15سم [ف: 7 - 792]

227 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 1031/3

آغاز: و قلقلا مقلقلا ان سكنا *** و ان يكن فى الوقف كان ابينا

قصیده در تجوید است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1281ق؛ جلد: تیماج قهوه ای عطف سرخ، 3گ (91پ- 93ر)، 11 سطر، اندازه 8×11سم [ف 2 - 285]

228 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 10997

قصیده میمیه و شرح آن؛ خط: نستعلیق، کا: ابوطالب، تا: 1283ق [الفبائی - 447]

229.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 394/4- طباطبائی

آغاز: كم عن لى طرب بل طار بی طرفی *** نشوان بابن العلى لابابنة العنب

چند قصیده است به عربی در مدح سید محمد صادق طباطبائی پدر سید محمد طباطبائی (از رهبران مشروطه) و جد سید محمد صادق اهدا کننده مجموعه حاضر به کتابخانه مجلس که از علماء بزرگ ایران بوده، پس از پایان قصیده نخست نویسنده چنین آورده: «هذه دره نضیده و خریده فریده رفعتها الى حضرة المولى ... حجة الله على الخاص والعام ... مولانا السيد صادق كل قول به ثناء و فخر *** فى سواكم يا آل محمد و زر / يربح الشعر في ثناكم لعمرى *** و قصارى تجارة الشعر خسر / هل اتي هل اتی بمدح سواهم *** فاعتبره ففيه ان رمت خبر»، قصیده سوم نیز دیباجه ای مفصل به نثر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1284ق؛ کاغذ:فرنگی زرد آبی رنگ ضخیم، جلد: تیماج قهوه ای، 4گ (89 ر- 93،ر) ، 19 سطر، قطع: وزیری ،اندازه: 17×26/5سم [ف: 22 - 151]

230. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8825/35

اشعار در استدعا، از این سرایندگان: قاضي القضاة برهان الدين جماعه، قاضی تاج الدین طغرائي، محمود بن حسين، حسن بن حبيب حلبی، ابن جزری، منصور فقیه مصری، محمد بن الفقيبى، صفی حلی، محمد عفيف تلمسانى، الواو الدمشقی، ابن نباته، صاحب زبدة الافکار ،مهلبی قاضی عبدالوهاب، ابن سكره، بحتری، ابن جوزی، مظفر اعمی، ابی نواس، لراقمه؛ خط: نستعلیق، کا: سید محمد طباطبایی طبیب یزدی، تا: با تاریخ 1285ق، جا: تهران؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشین قهوه ای مجدول، 3گ (160 پ -162ر)، مختلف السطر، اندازه: 22×35/3سم[ف: 1/ 29- 61]

231. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8835/14

گزیده اشعاری از ابن تمیم، بحتری، دیک الجن، ابن المعز و غیره؛خط: نستعلیق، کا: سید محمد طباطبائی یزدی، تا: حدود 1286ق؛ 4گ (146ر- 147پ) و (160پ - 161پ) [مختصر ف:- 678]

232. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8825/42

از این سرایندگان: امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام)، ابوالطيب، الو الفتح ،بستى، ابو السعود، علی بن هشام ،قطامی فرزدق، موسوی، من الحماسة ،متنبی ،بحتری علی بن جهم، محمد بن خادم، محمد بن غالب، ابى الشيص، الى العتاهى، محمود وراق، بشار بن برد، موصلی، زياد العجم، ابی اتمام، زهیر بن ابی سلمی، توبة بن حمير، ابو العتاهية، شيخ شهاب الدين الرعديني، ابن رومی، ابن معتز، دیک الجن، ابن تمیم، ابن ،معشر، ابن شرف ماردینی ابی نواس، ابن مطروح، ابن عبدالله الحسین، خوارزمی، منشور تمری، ابی العلاء معرى، ابن نباته، فخر الدين بن مكانس، صفی حلی، ابن نبیه، صدر الدین قبانی، ابوالقاسم حداد، علاء الدین صیداوی، ابن هانی، قطب الدین بن عوض ،دمامینی، ابو عثمان خالدی، ابی الحسن فکیک، حسن بن حبیب، ابو نصر بن اسد، عبدالله بن محمد

ص: 674

عطار ،خولان ،عادلی، ابوالفضل بن ابى الرقاء، ابن الصائغ، علاء الدين الوداعی ،شرفی ،از هری ،سراج الوراق، ابن خطي_ب، اصمعی، ابن سناء الملك، عاصم الحاولى، معمار، سمديسی، ابوهلال ،عسکری ،حجاج بدرین صاحب، ابن ابی حجله، خ_ط: نستعلیق، کا: سید محمد طباطبایی طبیب یزدی، تا: با تاریخ 1286ق؛ جا: تهران؛کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، ج_لد: میشین قهوه ای مجدول، 11گ (175ر-177ر و 191پ-192ر و 198 پ - 203 ر ) ، مختلف السطر ، اندازه: 22×35/3سم [ف: 29/1 - 62]

233. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3471/7

از اعشی و ابوسفیان ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا با تاریخ 288ق [ف: 6 - 455]

234. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2779

مشتمل است بر اشعاری از شیخ علی، شیخ حسن محزومی،احمد نحوی، شیخ محمد السبعی، شیخ حسن ابو مجلی، سید اح_مد ارض الريخى البحرانی، شیخ علی بن مقرب، مرتضى التوبلی البحرانی، شیخ حسن دمستانی و سید علی بن سید احمد ال_جد حفصى البحراني؛ خط: نسخ، کا: علی بن حاج منصور بن حاج حسین بن علی بن صالح بحرانی شیعی اثنا عشری، تا: رج_ب 1288ق؛ اهدایی حاج صدر ؛کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی با تیماج تریاکی، 52گ، 15 سطر (10 ×17) اندازه: 20×13سم [ف: 4- 1424]

235. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3471/15

چند رجز از عربان پیش از اسلام و آغاز اسلام ؛خط: نستعلییق، بی کا، تا: با تاریخ 1288ق [ف: 6 - 455]

236. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2301

آغاز: قصیده شاهنشاه ناصر الدين ... من قلم الحقير الدمشقى اص_لا و الروسى وطنا جرجس ابراهیم مرقص مدرس العربيه فى مدرسه لازروف موسكو ربيع الاول سنه 1290 للهجريه الموافق لايار سنه 1873 مسیحیه ؛انجام: ندعو الى الله ان يبقى اتحادهما عهدا ع_لی السلم بين الناس كلهم.

اشعاری است به عربی که روی چهار قطعه چوب بخط نستع_لیق کتابت شده در مدح ناصر الدین شاه قاجار؛ خط: نستعلیق متوس_ط، کا: ابراهیم مرقص، تا: 1290ق؛ کاغذ: چوب لبه طلایی، ج_لد: مقوای روکش مخمل فرنگی، قطع: رقعی، اندازه: 12/7×19/9 سم[ ف: 4 - 970]

237. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4433

آغاز: لا تامنن الذى النساء ولا تثق بعهودهن؛ انجام: ام الشر ال_ذی هو يبتغين.

اشعار الف لليله و النهار است. استخراج کننده از خود نام نبرده است؛ خط: نسخ، بی کا ؛تا: شعبان 1290ق؛ واقف: نایینی؛ سفید فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج زرد یک لا، 181گ، 15سطر (14/5×21/5) اندازه: 7/5×23/5سم [ف: 7 - 200]

238. یزد؛ صدوقی یزدی؛ شماره نسخه: 32

در این مجموعه قصیده عینیه منسوب به حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) «لك الحمد يا ذا الجود والمجد والعلی» و قصیده برده و اشعار دیگری به صورت مرقع نوشته شده، در برگ های 140-142 العوامل المائة شیخ عبدالقاهر جرجانی به خط نستعلیق فیض و به تاریخ 14 رجب 1281 نوشته؛ خط: ثلث زیبا ،كا: علی اکبر، فیض (قمی)، تا: 1291ق؛ برای میرزا محمد علی؛در صفحه ماقبل آخر یک رباعی به خط محمد مدرس مطلق اصفهانی به تاریخ رمضان 1360؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 157گ، 2 سطر، اندازه: 11×17سم [ف: 24]

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1894

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 5 - 352]

239. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1656

آغاز: أشرقت في الدجى فلاح النهار *** و استنارت بنورها الاشجار / من سناها الشموس تشرق لما*** تتبدى و تنجلى الاقمار ؛انجام: و ما ادري اذا يممت أرضا *** اريد الخير أيهما يلين / هل الخير الذى انا ابتغيه ***ام الشر الذي هو يبتغين

اشعار متفرقه و قصایدی است که بدون ترتیب در موضوعات مختلف گرد آورده شده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ربيع الاول 1291ق؛ روی برگ اول روایت سلسلة الذهب را جلال الدین بن مویدالدوله (شاید نویسنده جنگ نیز باشد) به تاریخ جمعه 19شعبان 1288 نوشته؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 202گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 5 - 53]

240 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28246

آغاز: زلیخا آن ز پا افتاده *** عشق زلیخا آن خراب باده عشق؛

انجام: گرجان خشکم بدو تر شود ***که زنگار گوهر به گوهر شود.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1292ق [ رایانه]

241. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3264/5

آغاز: انت نارا بدتمن جانب الطور ***ام صار طرفك هذا طرف مسحور؛ انجام: حمدا لمن قاد عيسى نحو ساحتكم *** شكرا لمن حط في ذاك الفنا كورى

قصیده ای به زبان عربی در 35 بیت در ستایش خدا و بیان تجلی قدرت های الهی در جهان ؛خط: نسخ ،کا: محمد مومن بن ابی محمد میامی ،تا: 1293ق، جا: مشهد، مدرسه سمیعیه؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج تریاکی روشن مقوایی ضربی مجدول، 1 ص( 130-131)، 11 سطر (7×12/5) اندازه: 11×18سم [ف : 15 - 72]

242. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1691/7

در صفحه 444 قصیده ای است با قافیه «عین»: «لام عمر و با للوی مربع»، در 445 قصیده ای است به نام لامیه از ابن ابی الحدید در مدح مولانا امير المؤمنين به مطلع «الصبر لاعن فراقك يجمل»، در صفحه 446 قصیده ای است ایضاء از ابن ابی الحدید به قافیه عین که مدح علی (علیه السّلام) می کند و ذکر امام حسین به مطلع: «یارسم

ص: 675

لارسمتك ریح زعزج»، در 447 قصیده ای است به قافیه تاء از ابو الصلت هروی و قصیده در مدح ائمه به نقل از «کشف الغمة» و خوانده شده بر امام رضا به مطلع «تجاو بن بالازمان و الزفرات»،در 449 قصیده ای است به قافیه راء به مطلع «تجاو بن بالازمان الزفرات»، در 449 قصیده ای است به قافیه راء به مطلع «سرى الب_رق من البرنجد فهيح تذکاری»؛ بی کا، تا: 1294ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی میشن تریاکی روشن با ترنج و نیم ترنج، 10ص (432 تا 442)، 17 سطر (10×16)، اندازه:17/5×21/5سم [ ف : 10 - 277]

243. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1356

آغاز: لمن الشمس فى قباب قباها *** شف جسم الدجى بروج ضیاها؛ انجام: عليهم اللعن ما دار السماء و جرى *** عليهم الل_عن ماكر الجديدان قصائد زیر مندرج است: 1- قصیده ای به مطلع: «لمن الشمس فی قباب قباها *** شف جسم الدجی بروج ضیاها»، 2-قصیده ای به مطلع: «محمد اشرف الاعراب و العجم*** محمد خير من يمشی على قدم»،3 - قصیده ای به مطلع: «هذا هو المختار و البدر ال_ذی *** كل البدور خضعن تحت هلاله»، 4- قصیده ای به مطلع:«یا نفس نلت المنى فاستبشر وسلی *** هذا الحبيب و هذا سید الرسل» ،5- قصیده ای به مطلع: «محمد العربي الهاشمي رسول*** اله خير البرايا شافع الامم»، 6- اشعار مختلف در مدح حضر رسول و ائمه اطهار ،7- قصیده ای به مطلع :«الحق مهتضم والد مخترم*** و فى ال رسول الله مقتسم»، 8- قصیده ای به مطلع: «علیک سلام له يا خيرة الورى»،9 - قصیده ای به مطلع: «طریدک لا ينجو طعینك لا يبرى *** من لى بعاصف شمال يبلغنى ***الی العزى فيلقينی و ینسانی»؛ خط: نسخ و نستعليق، كا: فيض الله دربندی،تا: 1297ق؛ کاغذ: الوان، جلد: تیماج تریاکی روشن لایی، 51گ، 10 سطر (11/5×16)،اندازه: 17/5×22سم [ف: 9 -350]

244. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2534/20

پراکنده هایی از اشعار ابن معتز و عباس بن اخنف، سلامی زمخشری، صفی الدین و دیگران؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، قرن 14؛ 6گ ( 90پ - 96ر) [ف: 6 - 38]

245. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4807/4

از حارث بن عباد، ابی نواس، قصیده منتسب به ابی بکر ابن هش_ام، طرفة بن عبيده خويلد بن خالد عنترة بن شداد، امر ألقيس بن خفاف، حميد بن ثور الهلالی، در وصف گرگ، عامر بن طفی_ل، سلامة بن جندل قيس بن زهير، ابو صخر عبدالله بن مسلم اصمعی ذو الرمة ،خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13-14؛ با ش_رح اشعار به عربی :کاغذ ،فرنگی ،جلد: تازه، 48 ص (177-25) ، اندازه: 26×17سم [ف 13 - 217]

246. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 614/5

قصیده ای دارای صنعت عکس است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 249]

247 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7845

آغاز: هذه قصائد في مدح الحجة عجل الله تعالى فرجه، القصيدة الاول رديف الالف. بسمله. قددنت طلعة انوار الهدى ***تخجل الانجم و البدر الدجى؛ انجام: لائذ بالعروة الوثقى الذى *** استضاء منه سيناء الغرى

بیست و هشت قصیده است به ردیف الفباء از شاعری هاشمی تخلص در مدح امام دوازدهم (علیه السّلام)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ با بعضی تصحیحات به خطی دیگر؛ کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره ،جلد: مقوایی، 37گ، مختلف السطر، اندازه: 16/7× 23سم [ف: 7 - 659]

248. کرمانشاه؛ مدرسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 43

آغاز: اشرقت من الدجى فلاح النهار *** وانارت من فوقها الاشجار / من سناها الشموس تشرق لما *** تتجلى و تبدو تخجل الاقمار

در این مجموعه چهار هزار و نهصد بیت (بنابر یادداشتی در پایان نسخه) از اشعار متفرقه شاعران عرب انتخاب شده و بدون تنظیم مخصوص آورده شده است؛ خط: نسخ زیبا معرب، بی کا، تا: قرن 14، جلد: تیماج قهوه ای 288گ، 11 سطر، اندازه: 14/5×20سم [ف: 37]

249. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4501

آغاز: اشرقت في الدجى فلاح النهار؛ انجام: و موسى الذي رباه فرعون مرسل.

منتخباتی است از اشعار عربی و جامع آن معلوم نیست؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره ،جلد: چرمی قهوه ای، 283گ، مختلف السطر، اندازه: 16/5×21/5سم [ف: 7 - 280]

250 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3589

آغاز: قال الله تعالى و اما بنعمة ربك فحدث اعلم أخي وفقني الله و ایاک و اهلک اعدائی و اعداک؛ انجام: الوفرة هى الشعرة الى شحمة الأذن ويقال للحسن بن على ذو الوفرة

قصاید و مخمسات متفرقه ای است از شعرای عرب در مدح ورثاء ائمه (علیهم السّلام) مشتمل بر قصیده هائیه ازری، تخمیس آن از شیخ جابر و تخمیس دیگری از ملا عباس زیوری، قصیده شیخ حسین نجف و آن از زیوری زورائی و تخمیس علی از هری، و قصاید و اشعار متفرقه دیگر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در چند برگ آخر خطبه محمد بن حنفیه در صفین با توضیح مفردات آن آمده، ظاهراً مجموعه به خط ملا عباس زیوری زورائی است چرا که در برگ اول آمده «امانت حاجی ملا عباس زیوری»؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 241گ، مختلف السطر، اندازه: 12/5×20سم [محدث ارموی مخ: 1 - 515]

251 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11695

مجموعه ای از قصاید در مدح و مراثی از سید صالح قزوینی (- 1304ق)، حاج علی کمونه، شیخ احمد (آل) صاحب جواهر (- 1302ق)؛ خطک نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: خط دار صنعتی، 10گ، 16 سطر، اندازه:8/5×17/5سم [ف: 34 - 45]

ص: 676

252. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8968/71

از مجنون عامری ،لیلی، ابن رشیق و حریری؛ خط: نستعلیق وشکسته، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ کاغذ: فرنگی نخودی و فستقی،جلد:چرم قهوه ای ضربی با ترنج منقش به گل و مرغ، 1 ص (500) ،اندازه: 12/6×21/8سم [ف: 29/18 - 499]

253. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19266

آغاز: بسمله قفا ... من ذكرى من ذكرى حبيب و منزل؛ انجام: میرزا حس_ین الطالقانى فى شهر جمادى الاولى سنه 1300

قصاید؛ خط: نستعلیق، کا ،طالقانی ،حسین، تا: 1300ق ؛جلد: م_قوا [رایانه ]

254. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4645/1

آغاز: بانت سعاد فقلبى اليوم متبول *** متيم اثر هالم يفد مكبول؛

انجام: تمنعنا الجمع و الخلومعا *** و انما ذاك حكم منفصلة.

مجموعه ای از قصاید عربی از جمله قصیده بانت سعاد از کعب بن زهیر بن ابی سلمی، قصیده ای از متنبی، قصیده ای از ابن المع_تز، قصیده ای از شیخ بهائی و ابیات دیگر؛ خط: نسخ، کا: عبدالمطلب کاشانی، تا: 1304ق؛ مهر تملک: عبدالمطلب کاشانی به تاریخ 1265؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای روشن مقوایی ضربی، 4 ص ،(6-2) 23 سطر ،(7×16) ،اندازه: 11/5×21سم [ف: 19- 303]

255. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1127/13

خط: نستعلیق، بی کا، تا: دوشنبه 14 ربیع الاول 1314ق؛ كاغذ: الوان، جلد: مشما و مقوایی، 3گ (314-316) ابعاد متن: 7×14، اندازه: 13×21سم [سنا: ف: 2 - 125]

256. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 561/8

آغاز: فيا ايها الانسان كن متذكراً *** فانت الذي سميت جرمک اصغراً / و فيك انطوا كون الكبير و اضمرا *** و شاهد استجليت نفسك ما ترى

مخمس؛ خط: شکسته نستعلیق و ثلث، بی کا، تا: 1315ق؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوایی تیماج زیتونی، 8گ (گ 45پ- 53ر)، 14-12 سطر، اندازه: 11×16سم [ف: 2 - 68]

257 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 72/2-1/72

آغاز: حبست بجفنى المدامع لاتجرى *** فلما طغى الماء استطال على السكر / نسیم صبا بغداد بعد خرابها *** تمنيت لو كانت تمر على قبری؛ انجام: و تصغیر خد الاغنياء بسؤلهم *** جروحً و يؤتك و لو یؤتک لين المراهم. حدر في شهر المحرم سنة ١٣١٩.

قصیده عربی و سه رباعی و دو تک بیت است، در آغازقصیده اول ثبت است: «قد وقع الشيخ فى زمان استولى فيه اعداء الدین على اهله و قتلوا خليفته و صلحائه و مشايخه وعلمائه و هتکوا المحارم و اسروا الرجال و النساء الى غير ذلك وهذه القص_یدة مشتملة على مرثية هذه الواقعة»، قصيده دوم در موعظه و تأسف، قصیده سوم در مدح نورالدین بن صیاد، قصیده چهارم در م_دح فخرالدین صاحب الديوان، قصیده پنجم در اشتیاق و. ...؛ خط:

نسخ معرب، بی کا، تا: محرم 1319ق؛ افتادگی: آغاز؛ اکثر لغات به فارسی در حاشیه ترجمه شده؛ 14گ، 13 سطر، اندازه: 17×23سم [ف: 6 - 3199]

258. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13302

آغاز: بسمله هی تماضر بنت عمرو بن الحرث؛ انجام: تعطيهم لم يعرفوا التاميلا

اشعاری خنساء، تماضر بنت عمرو، الكميت بن زید؛ خط: نسخ و نستعلیق، كا: فضل الله بن داوود بدایع نگار، تا: 1332ق [الفبائی: 51]

259. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5881

آغاز: و یا واهب الملك العظيم لنجله *** سليمان حتى طاعة الطيرفى الهوى / و يا منجياً ذا النون من نونه و قد *** دعاك ببطن الحوت يا سامع الدعا

تا صفحه 37 از این مجموعه دیوان یکی از شاعران قرن 11 می باشد که نام پدرش سید خلف و یکی از قصیده ها را سال 1068 سروده است، چند قصیده و مخمس در پایان دیوان مذکور افزوده شده از سید محمد بن مهدی قزوینی حلی و شیخ محمد تقی بن اسدالله کاظمی و شیخ صالح تمیمی و شیخ ابراهیم بن يحيى عاملی و سید نصرالله حسینی حائری؛ خط: نسخ، کا: عبدالرزاق بن شیخ محمد بن طاهر سماوی، تا: 3 ذیحجه 1334ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 32گ، مختلف السطر، اندازه: 19/5×13/5سم [ف : 15 - 262]

260. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1356/4

آغاز: الا ان خير الخلق بعد محمد *** على و هذا بين بالادلة

قصیده تائیه شیخ حسین نجف در مدح علی (علیه السّلام) است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1263 - 1264ق؛ اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 85]

261. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10046/3

قصيده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه 18 ربیع الاول 1398ق؛ قطع: جیبی [میراث شهاب: س8ش 2 - 17] [

262. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2946-15/186

آغاز: قد طالع كالبدر في فوق السماء *** او كشمس في الضحى / من بروج الخيمة واستجلى جلاء واصطفى *** فى ثراء الك______ربلاء؛ انجام: اختفى ذاكر ولن يظهر في عين عيان *** طرو القوم جميعا بسهام وطعان

مراثی منظومی است به عربی درباره عزاداری و نوحه سرایی برای مجالس امام حسین (علیه السّلام)، این رساله دفترچه یادداشت یکی از نوحه خوانان عرب بوده؛ خط تحریری، بی کا، بی تا، 23گ ، مختلف السطر چلیپایی، اندازه: 11×18سم [ف: 7 – 4267]

263. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 720

آغاز: شلون یا حیدر تنام على الحجر *** واشتفت منك قلوب اهل الكفر / تشوف احسين مرضوض الصدر *** و تنظر العباس مقطوع الچفوف؛انجام: تبچی الشمالين النبى و اصحابه *** و الارض ضجت بالبچا لمصابه

اشعاری که به زبان عربی محلی عراقی ها در مجالس عزای امام

ص: 677

حسین (علیه السّلام) می خوانند؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 و14؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول، 53گ، 13 سطر، اندازه: 9×14 سم [ف مخ: 1-82]

264 .قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 558/7

آغاز: على كتب العلوم صرفت مالك *** وفى تصحيحها اتع_بت بالک / وانفقت البياض مع السواد *** على ما ليس ينفع في المعاد؛ انجام: علی رضی بھی ولی صفی وفی سخى على- خذالثا من تجدله ثمانيه احوال فاضربها فى خمسة الاف و اربعين تك_ون اربعين الفا وثلثمائة و عشرين بيتا و الله اعلم

چند مثنوی در اشاره به صرف عمر در جمع کتاب و تدریس و چند دوبیتی از شیخ بهایی در پایان چند بیت (چهار بیت) از ش_هید اول را با شرح آن آورده است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ درحاشیه حار برخی از کتب شیخ بهایی احصاء شده؛ جلد: گالینگور س_بز، عطف تیماج زرشکی، 4گ، 16 سطر، اندازه: 16×22سم [ف مخ: 1- 156]

265 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 814/2

قصیده جبرئیل است، از این قطعه تنها سه بیت آن به جای مانده و بقیه کسر است با مطلع: «شبیهک بدر الليل بل انت انور ***و وجهك من ماء الملاحة تقطر»؛ خط: نسخ معرب، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: الوان، جلد: نارنجی عطف میشن عنابی، 1گ، 8 سطر، اندازه: 12×19/5سم [ف: 3 - 1107 ]

266 . خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 546/10

رباعی در کیمیا و شرح آن، رباعی: «خذ الفرار و الطلقا *** بش_یء يشبه الرقا / اذا مزجته سحقاً *** ملك الغرب والشرقا»؛ خط: نس_خ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ ضربی با ترنج با سر مجدول، 23 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 284]

267 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 24/12

قصیده ای از منخل بن مسعود بن افلت بن عمرو بن كعب؛ خ_ط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج خرمایی، 12 سطر( 8/5×14) ،اندازه: 14×21/5سم [ف: 1 - 493]

268 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 24/13

قصیده ای از صاحب الديوان علاء الدین محمد جوینی؛ خ_ط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج خرمایی، 12 سطر( 8/5×14) ،اندازه: 14×21/5سم [ف: 1 - 493]

269. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 694/76

آغاز: يا عليا قد على اعلى العلى *** نهت نور البلد في بيد البلا؛

قصیده در مدح حضرت علی (علیه السّلام)؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی و فستقی ،جلد: تیماج عنابی، 4ص، اندازه: 13/5×22/5سم [ف: 1- (549]

270. قم؛ گلپایگانی؛ شماره :نسخه: 8893/4-59/113

آغاز: هذه قصة قميص النبى صلى الله عليه وسلم، فيا شوقنا ن_حو النبي محمدا شفیعی و ذخرى في القيامة احمدا

قصيده قصة قميص النبی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) قصیده ای است که شاعر در م_دح و توسل به حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) سروده، موضوع این قصیده درباره پیراهنی است که حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) به سائل بخشیده و او نیز قصد فروش آن را در بازار می کند تا این که یکی از مسلمانان آن پیراهن را با قیمت هزار دینار از سائل خریداری و پس از آن پیراهن را به حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بر می گرداند؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 7ص (62-68)، 9 سطر، اندازه: 11×16سم[ ف: 6 - 3222 ]

271 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 953

آغاز: حرف الالف: اترك هاهنا الصهباء نقداً *** لما وعدوه من لبن و خمر/ فموت ثم قبر ثم حشر *** حديث خرافة يا ام عمرو؛ انجام: لما رأيت الحب نام بمضربه *** ناديته سحراً وقلت له انتبه *** يا فرحة الندمان بالجلساء

در این جنگ قطعات و قصایدی از اشعار عرب به ترتیب حروف گرد آورده شده، حرف اول بیت اول قطعه یا قصیده ملحوظ است، نام شعرا ذکر نمی شود و گاهی اشعاری به زبان عربی محلی نیز می آورد؛ خط: نسخ شبیه به رقعی، بی کا، بی تا؛ تملک: قبلان بن عبدالله کرامه در طنطا مصر به تاریخ 1875 میلادی مطابق با 23 ذیقعده 1292؛ جلد: تیماج مشکی،151گ، مختلف السطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 143]

272 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1570/5

رباعیات باباطاهر و اشعاری ازمیر فندرسکی؛ بی کا، بی تا؛ 23گ، اندازه: 15 × 20سم [ف: 3 - 102 ]

273. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5436/7

آغاز: امن تذکر جیران بذى سلم*** مزجت دمعا جرى من مقالة یدم؛

قصیده میمیه است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن لایی سیاه، 16 سطر، اندازه: 15/5×21/9سم [ف: 8 - 380]

274. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3257/1

آغاز: بسمله، انی احسن الى العراق و لم اكن *** لا من رصافته و لا من كرخه؛ انجام: ادام الله لنا مكارمه التي عمت *** و لم اسئل زيادتها فقد تمت

قصیده ای از شاعری ناشناس در ابراز اشتیاق برای شهر بغداد و خاطرات نویسنده در آنجا، که در 306 بیت است؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تیماج حنایی، 14ص (1-15)، 11 سطر (12/5×6/5)، اندازه: 10×160سم [ف: 15 - 64]

275 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 721/9

آغاز: لی قلب في كفى غزال الاغزار *** مأسور كالعصفور في يد الباز

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان- رم 1131؛ رباعیات است از: زوجه ملک مجاهد. این اشعار را زوجه ملک مجاهد پس از آنکه زوجش به اسارت وزیر سلطان مصر ملقب به «طاز» در مکه

ص: 678

(مسجد خیف) درآمده، سروده است ؛کا: عبد المغيث بن عزالدین بن هادی مسوری حمیری ملقب به تو همی، بی تا؛ 2ص (165-167) [عکسی ف: 2 - 386]

276. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 831

آغاز: افکر و الصب الخرين يفكر *** واسهر ليلى والمصایب سهر؛ انجام: عليكم سلام الله ما عسعس الدجا *** و ما لاح ن_جم في الحنادس نیر

قصیده در مرثیه ابا عبدالله (علیه السّلام) و وقایع روزعاشورا؛ خط: نس_خ، بی کا، بی تا؛ قطع: بیاضی [رشت و همدان: ف: 1345]

277. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 7202/8

از ابونواس و کندی و نظامی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: روغنی، 3گ (24پ -27ر)، اندازه: 11×18سم [ف: 25 - 201]

278. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 13860/4

آغاز: رسول الله ضاق بنا الفضاء *** و جل الخطب و انقطع الاخاء/ وجاهک یا رسول الله جاه *** رفيع ما لرفعته انتفاء؛ انجام:و اجمل منك لم ترقط عين *** و الكمل منك لم تلد النسا / علیک صلوة ربى ما توليت *** دهور اوتلی صبحاً مساء

قصیده در مدح حضرت پیامبر؛ بی کا، بی تا؛ جلد: مقوایی عطف پارچه، 1گ (57ر-57پ) [ف: 37 - 427]

279. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13882/3

آغاز: یا من هم بالمنحنى قد خيموا *** و على فؤادى نارهم اضرموا / قيد تموا طرفى بحسن مطلق *** عما سواكم و الفؤاد اسرموا؛ انجام: یاخیر خلق الله كن لى شافعا *** منموبقات كدت منها اقصم / صلی علیک الله یا بدر العلا *** مالاه في اوج الس_ماء الانجم

قصيده شيخ علاء الدين بن صدقه قصیده ای است که شاعر در مدح حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) سروده است؛ خط: نسخ، کا: ابوتراب حسینی، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 3گ (102ر-104 پ) [ف: 37 - 458]

280. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14355/3

آغاز: الب بلبك الظبى الخفاجي *** فلم تدرك به ما انت راجي/ غناك بمقلة الهجران*** لما رآك من الصبابة غرناجى؛ انج_ام: علیک صلوة خالقنا مداما *** سرى سار و جنح الليل داج

قصیده ای به عربی در مدح علی (علیه السّلام)؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛جلد: تيماج قهوه ای، 1گ (211پ-212ر)، 14 سطر، اندازه: 11×20/5سم [ف: 38 - 486]

281. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13985/4

آغاز: و القلب سر بعيش قد صفا فدعا *** بان يدوم فقال الدهر آمينا / و الشمل مجتمع لا يشتفى ابدا *** يوماً من الدهر و اشيا لاحينا ؛انجام: كل هذا بفضل خير البرايا *** احمد المصطفی المصفى اخلاقا / فعليه الصلوة تغدوا اصطباحا *** من آله الورى و تاتى اغتباقا / تسبیح مبارک ايضاً سبحان الله العظيم الذى سجدت لعظمته ... عن الانداد و الاشباه اشعار از: محمد بن الخطيب، جمال الدين بن نباته، تقى الدين حجه، علامه برهان الدین قیراطی، شیخ شهاب الدین احمد بن ابی السعود، شیخ صفی الدین حلی، شيخ ابوالحسن الجزار،...بن صاحب تكريت، نواجی، ابو نصر ظافر حداد، صفى الدين حلى شمس الدین ملطى، جلال الدین بن خطیب داریا، شیخ زین الدین بن خراط، ابن سنا الملك، جمال الدين بن مطروح، حریری، ناصر الدین الیاعونی، تلمسانی، ابن سنا الملک، عمر بن فارض، ابن ساعاتی، ابن الخيمي، بهاء زهير، بدر يوسف بن لولو ذهبی، ابن عبدالظاهر، شيخ كمال الدين بن النبيه، ابوالفضل بن ابى وفا، سلطان الملك الكاميل صاحب حصن كيفا، القاضى الفاضل، شمس الدين الهایم، شیخ العزالدین موصلی، زین الدین عمر بن جنغل حلبی، عبدالظاهر، الحلاوى الموصلي، حسام الدين الحاجرى، تسبیح مبارک سحری، تسبیح مبارک دیگر، شعر کان كان، تسبيح مبارک دیگر، کان و کان و یازده تسبیح دیگر؛ خط: نسخ معرب، بی کا، بی تا؛جلد: تیماج مشکی مجدول، 59گ(33 ر-92پ)، 17 سطر [ف: 37 - 582]

282. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3109/11

آغاز: بالحمد لا نحمد الا الله *** از لا اله مطلقا الا هو؛ انجام: بلمحة من الولايات ضم *** حق حقايق الهدايات و تم / و انما اودعت في الكتاب *** هدى و ذكرى لاولى الالباب.

قصیده مخبریه در کلام شیعی به نظم عربی؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 8ص (82-90)، 15 سطر (7×13) ،اندازه: 13×20 سم [ف : 11 - 2064]

283. تهران؛ مدرسه معمار باشی؛ شماره نسخه: 89/6

سه قصیده احتمالاً از شیخ بهائی، «طود الهوى شامخ طعب مراقيه*** فاربع بطلعك ما کل براقیه»، و دیگری: «اصبحت فی کرمان اليوم محبوساً *** مبرحاً في بحار الغم مغموساً»، و له في رثاء اميرالمؤمنين (علیه السّلام): «ان التنعم فى الدنيا لمرذول *** برهان ذلك معقول و منقول»؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 6گ (143پ - 48 پ)، 10-15 سطر [معمار باشی: ف: - 106]

284. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2549/23

از امام شافعی، حنفی و ابونواس؛ خط: نستعلیق، کا: سید مصطفی اصفهانی، بی تا [ف 6 - 42]

285. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه 1856- عکسی

آغاز: العلم قدراً انفس الاشياء *** داما فيض ايما دماء / اصداقه بشى القلوب كانها *** فى الافترار مباسم الشنباء؛ انجام: و جعل خاتمتى خيراً وعافية *** يا معدن الجود و الاحسان و الكرم / علیک منی سلام الله ما انطقت *** بحمده كل حين سائر الامم

قصیده هایی است در ستایش: «هذه قبة سمت نوراء *** ام هي العرش اذ لها استعلاء ... حبذا مشهد الى الله باب *** لم يزل للورى اليه الاياب»؛ خط: نسخ خوش، بی کا،بی تا: با یادداشت در گذشت معاون الاياله میرزا سید حسین خان که در همدان می زیسته، جمعه 16 صفر 1355ق؛ 348 ص 10 سطر ،(8×15)، اندازه: 21×30سم

ص: 679

[عکسی ف: 1 - 173]

286. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4057/7

دو رباعی عرفانی است؛ خط: شکسته نستعلیق، كا: حاج محمد زمان بن کلبعلی متطبب خراسانی، بی تا [ف: 7 - 183]

287. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1838

آغاز: بسمله. الحمد الله رب العالمين والصلوة والسلام علی ساداتنا ومحمد على و آلهما الطاهرين ... سلام على سلطان مل_ک الولاية *** سلام على ارکان دار الخلافه؛ انجام: فكيف اح_رق بالنيران و هى معى *** اتحرق النار من في بحر عمان

مشتمل است بر قصاید، رباعیات فارسی و عربی در مدیح حضرت على بن ابيطالب (علیه السّلام) و احادیثی در خصوص ولایت و امامت آن

امام همام از (وفی) شاعر که از خانواده ساداتبوده است؛خط: نسخ خوب، بی کا، بی تا ،مجدول، کمند کشی ،مذهب؛ م_هر: کتابخانه دولت علیه ایران 1329؛ کاغذ: قطعه فرنگی ،جلد: مقوای ابره تیماج لاکی با ترنج و یک حاشیه ریسه گل منگنه ای طلائی، در متن هر دو پاره جلد دو قطعه عکس شمایل از حضرت رس_ول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و حضرت علی ابن ابیطالب (علیه السّلام) قاب سازی ش_ده، 105 ص، 6-5-12 سطر، قطع: وزیری ،اندازه: 22×35/5سم [ف: 4- 988]

288. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 69/7- طباطبائی

قصیده ابن الحنبلی، رضی الدین؛ بی کا، بی تا؛ فهرست رایانه ای مجلس؛ اگ (96ر) [ف: 22 - 10]

289.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3322

قصیده در مدح آل بیت، بی کا، بی تا؛ 1ص (130-131) [ف: 2/ 10- 1018]

290. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 79/2

قصیده در بیان ماه های رومی و فوائد و کارهایی که باید در این ماه ها انجام داد یا ترک کرد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 4ص (7- 11)، اندازه: 20×14سم [نسخه پژوهی: 3 - 78]

291. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 813/1

آغاز: یا خلى البال قد بلبلت بالبال بال*** بالنوى زلزلتنى والع_قل فى الزلزال زال؛ انجام: و ان شئت تاریخ رزء امامنا *** به_مل قريض ارخ الزفرات

مجموعة شعرية اكثرها قصيدة تائية فى رثاء السبط الشهيد علیه السلام تقرب من 650 بیتا اولها: «بحمد الهواهب القربات»؛ خ_ط: نسخ خوب، بی کا، بی تا ؛جلد: چرم زرد، 46گ(1پ- 47ر) ،اندازه: 11×17/5سم [مؤید: 2 - 258]

292. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7013/2

قصيدة فى اثنى عشر بيت يقرا على اربعمائه و عشرين وجها طرد او عکسا؛ خط: نسخ ،کا: محمد شفیع حسینی، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی لایی، اگ (24پ)، 21 سطر (9×15) ، ق_طع: ربعی، اندازه: 14×20سم [ف : 16 - 428]

293. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13568/30

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 1ص (373)،اندازه: 14/5×23/5سم [ف: 37 – 70]

294. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4827

شامل اشعاری از افراد مختلف است از جمله: بخشی از قصیده فرزدق در مدح امام سجاد (علیه السّلام)، شعری در مدح امیر المومنین ،مناجات، چند رباعی، اشعاری از امیر المومنین و امام زین العابدین (علیه السّلام)، ابونعاس، شهاب الدین عمری، حریری، سودی و شافعی؛ خط: نسخ خوش، بی کا، بی تا؛ برگ اول چند بیت شعر فارسی و یادداشتی با تاریخ «احتمالا 1211»، مطالب برگ 4 مربوط به قصيده بانت سعاد که در برگ 111 آمده؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 7 ص ،(2-9)، متفاوت 22 و 16 سطر (12×19) و (13×20)، اندازه: 15×21سم [رایانه]

295. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4828

آغاز: بنفسي ثغر راق منه نظامه *** تر قرق دمعى حين رق كلامه؛ انجام: علیک سلام الله ما حن نازح *** الى الالف و جدا اذا اتاه سلامه.

قصیده ای است هائیه در 59 بیت در مدح و منقبت امیر المومنين (علیه السّلام) و توسل به ایشان؛ خط: نسخ خوش، بی کا، بی تا؛ برگ 115 پ شعری از سید بن محمد حمیری که قبل از وفاتش در مدح امير المومنین سروده در 7 بیت، و نیز دو بیت شعر از ریاشی در همین مورد؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا ضربی مجدول، اگ (113 پ- 114پ)، 17 سطر (7/5×15)، اندازه: 15×20/5سم [ رایانه ]

296. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4871

آغاز: بنت عمر ابن الحرث بن الشريد ... و الخنساء لقب لها... مابال عینک جارد معها سرب؛ انجام: الجود من كلتايديه محرک *** لا يستطيع بلوغه الاسكان.

مجموعه ای است از اشعار عربی از شعرایی همچون «خنساء، ابی صخر هذلی، ابن زیدون، کمیت بن زین اسدی» مشتمل بر قصاید،مفردات و ...

که برخی از آنها نیز شرح شده اند؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای روشن یک لا مجدول، 81گ( اپ -81)، 14 سطر (65×125)، اندازه: 11×17سم [رایانه] 297. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1049/2 طباطبائی

ابیات منسوب به علی بن الحسين (علیه السّلام)، در ضمن جنگ؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [ف: 23 - 351]

298. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 364/49

ابیات سروده صاحب الزمان به نقل حسین بن کریم در محرم 1224 از شیخ احمد احسائی از پدرش زین الدین ابراهیم و داستان آن؛ كا: على بن احمد رشتی، بی تا، جا: یزد؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 19 سطر، قطع : جیبی [نشریه: 2-181]

299. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4890

نسخه دارای حواشی فراوانی شامل ترکیب نحوی ابیات و

ص: 680

توضیحاتی درباره آنها با نشانه های «اقلید، موصل و مطهر» که حواشی تا برگ 114 ادامه پیدا کرده، مجموعه ای است مشتمل بر اشعاری با مضامین مختلف که در حاشیه، شرح و یا ترکیب نحوی آنها بیان شده، شامل 75 بیت می باشد؛ خط: نسخ و نستعلیق خف_ی، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: مقوایی یا روکش تیماج یشمی، 12 ص (3-14) 8 سطر (11×19) ، اندازه: 15×25سم [رایانه ]

300 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5139/4

آغاز: أما بعد حمد الله و الصلاة على نبيه و آله، فان هذه ابواب تشتمل على مقطعات و ابیات تصلح فى المنادمة و المحاضرة ؛انجام: و کيف سنان الأرض قد جررت بها *** ذيل الصبى و ال_علی و العيشة الرغد

ابیات چندی است انتخاب شده از بهترین اشعار، که در محافل و نامه ها بکار آید، مشتمل بر چند «باب» که فقط عنوان دو باب اول در این نسخه آمده است ،1. الامثال، 2. الفخر بالنفس و الحدود و ذكر البأس و الجود؛ خط: نسخ، کا:عبدالله بن راشد بحرانی، بی تا، افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قرمز، 6گ (124پ-130پ ) ، مختلف السطر ، اندازه: 12×18/5سم [ف : 13 - 344]

301. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26910

مجموعه قصاید بی کا، بی تا؛ خریداری از عباس محسنی [ رایانه]

302.مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 24/9

قصیده ابو العتاهية در مدح موسى الهادی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج ،خرمایی 12 سطر (8/5×14)، اندازه: 14×21/5 سم[ف: 1 - 493]

303. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 228/1

آغاز: و لا تطع منهما خصما و لا حلماً *** فانت تعرف كيد الخصم و الحكم

قصيده خير البرية است موجودی 139 بیت؛ خط: نسخ معرب،بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: حنایی آهاری شکننده، جلد: تیماج عنابی، 5ص (1-5)، 14 سطر، اندازه: 10/5×16سم [ف: 73]

304. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 416/3

قصيده طبية لابى على «توق اذا استطعت ادخال مطعم» در ه_فت بیت ؛خط: تعلیق، بی کا، بیتا؛کاغذ: سفید کهنه ،جلد: مقوایی عطف تیماج سبز، اص (54)، 21 سطر (6×14)، اندازه: 11× 18سم [سنا: ف: 1 - 249]

305. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 101/6

آغاز: بانت سعاد وقلبى اليوم مبتول *** متيم اثرها لم يقد مكبول؛

انجام: ويوم حبست النفس عن اعتراكها ***عن عورات وحفاطاً الهذر

چند قصیده عربی است از جمله قصیده بانت سعاد از کعب بن زهیر با مطلع: «بانت سعاد وقلبي اليوم مبتول»، قصيده عينيه سید اسماعیل حمیری با مطلع: «لام عمر باللوى مربع *** طامسة اعلامه بلقع»؛ ترجمه منظوم قصیده حمیری به خط نستعلیق شنگرف در بین سطور درج شده، آغاز ترجمه: «داشت ابن جائى عمر اندر لوا *** مانده آثار بی کهن از وی بجا»، پس از آن قصیده لامیه ای است از امرؤ القیس که یکی از معلقات سبع بوده، با سرآغاز: «قفابنك من ذكرى حبيب و منزل ***بسقط اللوى بين الدخول مخومل»؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول، 10گ، 19 سطر، اندازه: 17×22سم [مخ: 1 - 375]

306 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 4060/1

آغاز: يا خليلى من ذوابة بكر فى التصابي رياضة الاخلاق مما اعرف به اخوانی جادتهم الانواء وصابتهم السماء وحلت السحب بانديتهم افواه غزالیها؛ انجام: الطيف اعشق منك اذ *** وافا اليك وانت نايم / وما زلت اعانى القلق واكابد الارق حتى برق عمود الصباح واعلن بحى على الفلاح.

مجموعه ای از قصیده پردازان و شاعران عرب از جمله ابوتمام، بحتری، ابن رومی قاضی ارجانی، سید رضی و دیگران است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ چند برگ از حواشی نحوی؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 26گ (1پ- 26پ) 13 سطر، اندازه: 13 ×23سم [ف مخ: 4 - 1520]

307. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19552

قصايد السبعة العلويه؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از علی ربیعی [رایانه ]

308. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5436/3

قصاید هفتگانه بدین گونه: امرء القیس طرفة البكري، زهير بن سلمى المرى، ابن ربيعه العامري، عمرو بن كلثوم، عنترة بن شداد عبسى، حرث بن حلزة اليشكرى؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، : بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن لایی سیاه، 16 سطر، اندازه: 15/5×21/9سم [ف: 8 – 380]

309. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2619/5

آغاز:متن: سئمت لفرط تنقلى البيداء *** و شكت لعظم ترحلی الانضاء؛ انجام: متن سئمت لفرط تنقلى البيداء *** و شكت لعظم ترحلى الانضاء

بیست قصیده است از بیست شاعر: 1. قصیده شیخ زین الدین بن محمد بن حسن شامی به مطلع: «سئمت لفرط تنقلى البيداء *** و شكت لعظم ترحلى الانضاء» در بیست و یک بیت و مقطع: «و اترك سكرك الشام فانما *** دون السام و اهلها بيداء»، 2. قصيده محمد بن نور الدين السهر بابن الدر به مطلع: «ساق اغن و روضه غناء*** و ملامه کرخیه صهباء» در بیست و یک بیت و مقطع: «عطس الصباح قهب يفتح نعمه ***لم شفه امن مقليته لقاء»، ٣. قصيده عبدالصمد بن عبدالله با کثیر به مطلع: «دعيا لايام نفضت الحمى *** فزنابها و وشاتنا غفلاء» در سیزده بیت و مقطع: «و الروض مبتهج الحيا فكانما *** رواه من غمر الروى ايماء»، 4. قصيده محمد بن حسين بن سليمان المرهبی به مطلع: «لولا اشتیاقی حبيبا قط ما قربا ***لمالف صيا ضيل الجسم مكتسیا»، در هیجده بيت و مقطع: «يحول ماء ابصبا في صحن و جنته *** و يستحيل اذا حدثنه لهبا» ،5. قصيده عبدالرحمن البعلى الخطيب به مطلع :

ص: 681

«تذكرت ايام الصبابه و الصبا *** و عيشا مضى ما كان احلى اطیبا»، در سیزده بیت و مقطع: «فينا ترانى باسم البغز ضاحكا ***اذا بى اعض الراحيتن تلهبا»؛ 6. قصيده الشيخ الأبوب الحلوانى به مطلع: «و ليلتنا على قاسون لما *** خرجنا من منار لها ذهابا»، در «نه بیت و مقطع : «لان الصبح اشهر سيف حرب *** و جنح الليل ك_انله قرابا» ،7. قصيده احمد ابن عبدالله العطار به مطلع: «و بلیتی س_اج اللحاظ قوامه *** يختال فى دعص يثنيه الصبا»، در هفت بیت ومقطع: «فكان صفحه خده و عذاره ***تفاحه رميت لتقتل عقربا»، 8. قصيده الامير حسنالن الاعوج به مطلع: «تبدت فاضحي البدرفی الافق غائبا *** و شامت فولیالظبی فیالبید هاربا»، در نه بیت و مقطع:«لها لالعز حق وصف كثير *** و توبه في ليلى اعادته كاذبا»،9. قصيده الامير السيد على به مطلع: «يا هادى الطعن ان جزت المواقيتا *** فحى من يمنى و الخيف حييتا»، در پنجاه و پنج بیت و مقطع: «علیک من صلوات الله اشرفها*** والك الظهر ما حيو حييتا»، 10. قصيده عبد الغنى بن اسماعیل به مطلع: «دب الع_ذار بخده فتضر جا *** رشاء ابان على اشقيق بنفسجا»، در شانزده بیت ومقطع: «فاضت ميان الحين في اعطافه *** و اليم ازيد فوق روف موجا، 11. قصيده حسين بن جاندار البقاعی به مطلع: «هوالحب لا يبقى على النار بارحا *** فبصرا و انى يردع الصبر جامحا» ومقطع: «و ماكان منها دانيا كان نائيا *** و ما كان منها سانحا کان بارحا» ،12. قصيده ملا فرج الله ششتری به مطلع: «ما بین دجل_ه و الفرات مراتع *** هي للنفوس معارج و سماء» و مقطع: «لاغروان لم تفصح الايام بی *** الدهر بان عطال و انی راء»، 13. قصیده شه_اب الدین محمد ابن عبدالله المنعم الخيمی به مطلع: «ظن صحبی ان بق الجزع هاجا *** شجنا كان نبرق الثغز هاجا»، و مقطع: «ان قلبی فیه مذارح هوی *** مع الحاظ الظبا الغاوين ماجا» ،14. قص_یده الميرمنجك ابن محمد پاشا الشامی به مطلع: «لیلی مالی الصبر الدهر راضيا *** و حظى موفورا و عیشى صافيا» و مقطع: «فلا زلت ركنا فى القضاء مشيدا *** لفوق بعلياه على الدر سامیا»؛ 15-16.دو قصیده از عیسی بن شجاع النجفی به مطالع: «بقلبي من ينس_هام ثاقب *** تسددها كحلاء والقوس حاجب» و «و اليله قدرام ل_یال الرغايب *** ليال قطعناها بوصل الحبايب» و مقاطع: «كذاک عشقت العلم والجود و التقى *** و للناس فيما يعشقون مذاهب»«و اتیتک مهتوفا بردعى كما اتى *** نبى الهدى سلما سواد بن قارب»، 17. قصيده عليبن الارجل المغربى به مطلع: «ترات لعینی وهی بالشعر بحجب *** فخلت شعاع الشمس يعلوه كوكب» و مقطع: «شانیک مفقود و انت موبد *** و بابک مقصود وانت محبب»، 18. قصيده المتنبی به مطلع: «اريقك ام ماء الغمامه ام خمر *** ب_فی برود و هو في كبدى جمر»، و مقطع: «و ان كان بيقى جوده تلیده *** شبيها بما ابقى من العاشق الهجر»، 19. قصيده شیخ عبدالعلی بن ناصر الحويزى و هى يشمل على انواع البديع به مط_لع: «قلب و طرفک منصوب و مكسور *** كلاهما مطلق من او ماسور»، و مقطع: «لا ينفع المراء تدبير يهذبه *** الااذا عضد التدبیر تقدیر»، 20. قصیده شاهین بن فتح الله به مطلع: «خليلى المرء تدبير يهذبه *** الا اذا عضد التدبير بالحصر» و مقطع: «و منك جلاها من سنى البرق شارق *** وصاك بها من عرفك العنبر الشحرى؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی، جلد: چرمی ضربی،38گ، 7 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 1026]

310. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1752

آغاز: القصيده اللطفيه الميميه الخمريه من كلام افصح الشعراء و املح الظرفا شرف الدين المعروف بابن الفارض المصرى شربنا على ذكر الحبيب مداقه سكرنا؛ انجام: لايهتن امر من الاهانة علك بمعنى لعلك ترفع اى تدل و تسقط عن النصب

شامل قصایدی است از شعرای معروف ایرانی و عرب به زبان عربی از جمله شرف الدين ابن الفارض المصرى، امرؤ القيس، ابوالفتح البستى، فرزدق، رشیدالدین وطواط شاعر پارسی زبان ایرانی ،ابونواس، کعب بن زهیر، ابن الرومی، عبدالصمد ابن بابک، محمد ابن درید و چند تن دیگر؛ خط: نسخ و ثلث، بی کا، تا؛ مجدول کمنددار، 5 سرلوح وسرفصل مذهب مرصع؛ مهر : ناصر الدین شاه قاجار ؛كاغذ: فستقى الوان ،جلد: مقوای روکش تيماج مشكى وسط ترنج دو سر ترنج منگنه ای، 875ص، 3 سطر ثلث جلی و 8 نیم سطر به قلم نسخ، قطع: وزیری، اندازه: 21/3×31/7سم [ف: 4 - 1034]

311. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6296/3-31/176

آغاز: شربنا على ذكر الحبيب مدامة *** سكرنا بها من قبل ان يخلق الكرم؛ انجام: وعبدك الان طغى مائه *** في الصلب فاحمله على الجارية

چند قصیده عربی است: 1. قصيد خمريه ابن فارض، 2. قصيده عينيه سيد اسماعيل حمیری،3 . قصیده اسماعیل بن عباد در سلام به امام رضا (علیه السّلام) ، 4. قصیده شریف رضی که در طفولیت سروده است، و پس از آن اشعاری از جدیر بن عبدالله بجلی در مدح علی (علیه السّلام) و اشعاری از محیی الدین، در حاشیه توضیحات در معنی شعرها آمده؛ خط: نسخ و نستعلیق بی کا، بی تا، جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 8گ، 11 سطر، اندازه 11 × 20سم [ف: 6 - 3199]

312 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 408

آغاز: یا خلیلی كم باكية لم*** تبك الا لعلة مقلتاها / لاتلوما الورقاء في ذلك الوج *** دلعل الذي رمانی رماها؛ انجام: مالاحدكم يموت عشقا فى هوى امراة الفها انما ذلك ضعف نفس ورقة وخور تجدونه فيكم يا بني عذره فقال اما والله لورايتم الحواجب الزج فوق نواظر الدعج تحتها المباسم الفلج... لاتخذتموها اللات والعزى.

چند قصیده از امام سجاد و امام جواد (علیه السّلام) و دیگران من جمله قصيدة هائیه و غیره از شیخ کاظم ازری، چند قصیده از معلقات سبع، سید حمیری، ابن فارض، فرزدق دعبل خزاعی، برده، ابن ابی الحدید و قصیده ای از کریم خان کرمانی و چند دوبیتی در آخر کتاب در موضوعات مدح حضرت رسول اکرم واهل بیت (علیهم السّلام) و

ص: 682

غیره و نیز چند حکایت از شعرا؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ واقف: حاج محمد حسین برهان گیلانی؛ جلد: تیماج با ترنج و سر با لچکی مذهب، 180گ ، 14 سطر، اندازه: 22×15سم [ف مخ: 4 - 1518] 313. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3438/2

آغاز: خلق سبع سموات طباقا *** و سبع ارضین مثلها و ساعی/ و سبع جنات خلد مع حجيم *** فحل بديع هذا الاصطناع؛ انجام: انا العبد ملوح الفقير يرجى رحمة الى نحو ساداتى حتتت جوادی و الف صلوة و الف الف تحية من الله على روح النبى الهادى و آل و صحب جميعهم و الاجداد والاباء و الاولاد

قصاید است در ستایش پیشوایان؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن سرخ، 35گ (19ر- 56ر) 14 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 6 - 417]

314 .قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1073/16

آغاز: قال ابو تمام يمدح خالد بن يزيد: يا موضع الشدنية الوج_ناء *** و مصارع الادلاج و الاسراء

نسخه اصل: کتابخانه کاخ گلستان - تهران 172. قصایدی اس_ت متفرقه بدین ترتیب: قصیده ابو تمام در مدح خالد بن یزید، قص_یده ابوتمام در مدح يحيى بن ثابت و محم دبن حسان، قصیده ای در مدح معتصم، قصیده ابوطیب متنبی به دوران کودکی وی در مدح ابالحسین علوی، در ذیل این قصاید شرح و توضیح های لغوی آنها نیز مندرج شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 15 ص( 383- 397) [عکسی :ف 3 - 338]

315. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 770/32- طباطبائی

چند قصیده معروف: از فرزدق در مدح حضرت سجاد (علیه السّلام) ، از ابن ابی الحدید در مدح امام امیرالمؤمنين (علیه السّلام)، قصيده 1 و 2 ازقصائد سبع علویات و قصیده ای از سعدی؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 10ص (122- 132 حاشیه)، 19، 20 و 27 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 10×21سم [ ف: 23- 68]

316. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3508/2

قصیده های شیخ راشد حریری، محمد بن سمين، ابن متوج وابن حماد، خلیعی، شیخ مفلح، شیخ در مکی، در مرثیه است؛ خ_ط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبزضربی، 10گ (76پ-67 پ)، 20 سطر (6×12)، اندازه: 11×18سم [ف:12- 2515]

317. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 135

مجموعه قصاید حدود هفتاد نفر از شعرا است در مدایح و مراث_ی، که یکی آنها شیخ بهائی است؛ بی کا، بی تا؛ قطع: رحلی [ف: 198]

318. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14796

آغاز: بسمله كان لم يكن بين الحجون الى الصفا؛ انجام: والحمد لله رب العالمين

قصاید است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 445]

319. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2853/3

آغاز: و یکی یا عين سحى دمعاً سكوباً *** و یک یا قلب کن حزيناً كئيباً؛ انجام: هنا یا کربلا مطروح و اوداجه *** رحلنا عقبنا منه يداويها

رساله ای مشتمل بر 4 قصیده در مراثی است، قصیده دوم در رثای امام علی (علیه السّلام) و 3 قصیده دیگر در رثای امام حسین (علیه السّلام) است: 1. قصيده شيخ ابن حماد با مطلع: «ویکی يا عين سحي دمعاً سكوباً *** و یک یا قلب كن حزيناً كئيباً» ،2. قصيدة في مصائب على بن ابیطالب (علیه السّلام) با مطلع: «باهلى و مالى ثم قومی و استری *** فداء لمن اضحى قتيل ابن ملجم» ،3. القصيدة الفاجعة، از شیخ حسن نجفی با مطلع: «المصاب الكريم زاد شجونى *** فاعذلون ان مشيتم فاعذرونی»، 4. القصيدة العظيمة الشأن من قائلها، با مطلع: «يا زائر کربلا یا الله ناديها *** و جف وانشد على السكنة و بواديها»؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی شکری،جلد: بیاض، تیماج تریاکی یک لا ،ضربی 7گ (101-108پ)، اندازه: 14/5×18/5سم [ف : 13 - 363]

320. تهران؛ ملک ؛شماره نسخه: 1807/24

دو قصیده از یزید بن معاوية يكى ميمى دیگری دالی، بی کا، بی تا ،کاغذ: پسته ای، جلد: میشن سیاه لایی، 2گ (154پ-155ر) و (157-158پ)، اندازه: 15×21سم [ف: 5 – 371]

321. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 15- د/ 3/ 668

آغاز: الله اكبر ما ذا الحادث الجلل *** لقد تزلزل سهل الارض والجبل؛ انجام: لا يقطع الطعن الا في نحورهم *** و ما لهم عن حياض الموت تهليل. منتخباتی از قصاید عربی. نام گوینده قصاید اولیه که در مدح خانواده عصمت و طهارت است ذکر نشده و بعد از آن قصایدی از عمید اسعد وزیر اتابک سعد (در زمانی که زندانی بوده سروده) و شیخ بهائی و غیره نوشته شده؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی شکری ،جلد: مقوا با تیماج مشکی، 13گ، 13 سطر (7/5×15)، اندازه: 15×21/5سم [ف: 2 - 252]

322. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17942

سروده هایی به عربی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ اندازه: 16/2×24/5سم [رایانه]

323. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 524/2

ده بیت شعر عربی درباره رمز نام های قاریان و حل آنها به نثر؛ خط: نسخ کهن، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سفید، جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی با ترنج درون تیماج ،مشکی، 26 سطر (12×19)، اندازه: 14/5×21سم [سنا: ف: 1 - 324]

324. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6463/6-عکس

نسخه اصل: آستان رضوی، شعر علی و فاطمه (علیه السّلام) و سید مرتضی و حسن بصری و ابن سینا و گمنام ( لاادری)؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 3 - 256]

325. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14355/4

آغاز: معاوية الخال لا تجهل *** و عن سنن الحق لا تعدل؛ انجام:

ص: 683

فان كنت فيها بلغت المنا *** ففى عنق علق الجلجلى

شعر عمرو عاص است که در عتاب معاویه سروده؛ خط: نس_خ،بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ (212پ-214ر)، 14 س_طر ، اندازه: 110×20/5سم [ف: 38 - 486]

326. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 54/12

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 5ص [ نشریه: 6 - 678]

327. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2241/2

شعرهایی به عربی درباره دشت کربلاست؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 3گ (13 ر-16ر)، 7 سطر (6×11/5)، اندازه: 11 × 18سم [ ف: 9 - 903]

328 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 721/27

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان- رم 1131. متفرقاتی است مشتمل بر قصیده ای دالیه در 29 بیت از قاضی شهاب الدین احمد بن عامر در مدح محمد بن امام، قصیده ای لامیه در 19 بیت از امام توکل مطهر بن محمد بن سليمان، القصيدة الفاخرة الحميدة در 20 ب_یت از امام منصور بالله محمد بن على، قصيده لامیه در 26 بیت از ابن ادیب، قصیده بائیه در 21 بیت از امام علی (علیه السّلام) ابیاتی از عمروبن عامر ملطوم، روایتی از رسول خدا (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) در رودخانه هایی که بهشت در زمین جاریند، قصیده ای هائیه در 30 بیت در سفارشاتی به اخوان، ابیاتی از امام علی (علیه السّلام) ، قصیده نونیه از امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) در 25 بیت در سفارش به مردم، حکایات و روایت ه_ای مختلف، ابیاتی از امام قاسم بن محمد بن علی، وصیت پیامبر به امام علی (علیه السّلام) ، ابیاتی از خلیل بن احمد، ابیاتی در مدح اهل عل_م و بعضی سروده ابراهیم بن ادهم، ابیاتی از ابوالفرج غسانی دمشقی، خبر بدو خلق الانسان و صفته، رساله ای از عبدالله بن محمد نج_ری که از مصر برای پدرش فرستاده، اشعاری که بر قبر امام ناصر لدين الله محمد بن علی نوشته شده و قبری در شام، قصیده میمیه 49 بیت از شمس الدین احمد بن قاسم شامی، قصیده ای میمیه در 37 بیت از همو در جنگ با قریه جحاله، قصیده میمیه در27 بیت از صالح بن عبدالرحمن، اشعار متفرقه، ابیاتی از قاضی شم_س الدين جعفر بن احمد بن ابی یحیی، ابیاتی از قاسم بن ابراه_یم، مرثیه سید صلاح بن عبدالخالق بن جحاف برای فقیه سید مح_مد بن سلامه، قصیده کافیه در 28 بیت از عبدالله بن على بن ابى الف_رج در وصیت به فرزندش، قصیده ای از زمخشری، چند فائده متفرقه ،و قصیده ای بائیه در 22 بیت در تشویق طالبان عليم، اشعار متفرق و متفرقات دیگر ؛كا: عبد المغيث بن عزالدين بن هادی مسوری حمیری ملقب به توهمی، بی تا؛ 80 ص (206-285) [عکسی ف: 2- 392]

329 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5487/4-ف

نسخه اصل: کتابخانه توبینگن MaV156 مجموعه اشعار از ابن ن_باته و صفی و ابوحسین جزار و ابوالفضل ابن وفاء و ابن فارسی؛ بی کا، بی تا؛

[فیلمها 3 - 160]

330 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1073/9

آغاز: ابت الوصال مخافة الرقباء *** و اتتك تحت مدارع الظلماء

نسخه اصل: کتابخانه کاخ گلستان - تهران 172 [این شماره در فهرست سلطنتی جز این است]. دیوان اشعار و قصایدی به ترتیب قوافی با بیش از هفتصد بیت شعر می باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا 52 ص( 291-342) [ عکسی ف: 3 - 337]

331. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 54/12

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 5ص [ نشریه: 6 - 678]

332. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 9933

آغاز: كم قدر ما يثبت المتجلد *** و بقلبه للوجد نار توقد /احبابنا ما حيلتي صبری فنی *** و هو اؤكم متزايد متجدد بیشتر قصیده های این مجموعه درباره حضرات معصومین (علیه السّلام) می باشد که بدون تنظیم گرد آورده شده است، نام شاعران این جنگ ابن قاضی الزيداني، السيد الحميري، الحياني، احمد بن شمس، السيد جمال الدين، الصاحب بن عباد، الشيخ حسين الحارثي العاملى، الشيخ على بن زين الدين الصغير، ابن ابى الحديد، صفى الدين حلی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ دارای چند یادداشت و تملک به تاریخ های 1177 - 1182؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 77گ ،مختلف السطر، اندازه: 12/5×20سم [ف: 25- 215]

333 .کرمانشاه؛ نجومی؛ شماره نسخه: بدون شماره

مجموعه شعری است، داراى قصيدة البردة، عينية السيد الحميري، قبل از آن قصة البردة به فارسی منقول از سید علی همدانی ،خط: نسخ زیبا، بی کا، بی تا ،مجدول؛ قصيدة البردة ترجمه فارسی بیت سطور [ دليل المخطوطات: 1 - 286]

334.کرمانشاه؛ فیض مهدوی (کتابخانه)؛ شماره نسخه: بدون شماره /1

آغاز: ألا ياليل هل لك من صباح *** و هلا هلا سير نجمك من براح

مجموعه شعری است. فيها قصائد و مقاطيع جمعت من دواوين الشعراء فى مختلف الاغراض الشعرية من دون ترتیب خاص؛ كا: محمد علی اصبهانی، بی تا [ تراثنا: س2ش 4 - 60]

335. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3001/1

آغاز: ألفت لى الايام فضل قيادها *** فأردت غير مرامها و مرادها / و صرفت وجهى عن نضارة روضها *** نظراً الى آفاتها و حصادها؛

انجام: حييتكم بصلاة الله ما حييت *** ذكركم صفحات الصحف و الزبر

چند قصیده است درباره حضرت امام حسین (علیه السّلام) از شعراء قدیم و معاصر که بدون ترتیب مخصوص در این مجموعه گردآوری شده؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 64گ (1پ- 64ر)، 24 سطر، اندازه: 21×34سم [ف: 8 - 174]

336. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1905

آغاز: فاقبل نظامه و اقبل منه المعاذير *** فاشفع له و الابا يا خير محبور

نسخه اصل: کتابخانه کاشف الغطاء- نجف اشرف و قصاید و اشعاری است با مضامین عالی، بیشتر در مصيبت سيد الشهداء (علیه السّلام)

ص: 684

و شهدای کربلا، بعضی از شعرای مجموعه عبارتند از: شیخ سلیمان بن عبدالله ماحوزی، شیخ علی بن فرج، شیخ علی بن محمد بن حبيب، شیخ جعفر خطی، شیخ محمد بن شیخ عصفور، شیخ داود بحرانی، شیخ محمد بن عبدالله ابو عزیز خطی، ش_یخ حسين بن محمد بن یحیی، و اشعار زیادی بدون نام شاعر ؛ خ_ط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ به دو خط، اواسط و صفحات پایانی به خط نسخ نازیبا مورخ روز جمعه از ماه رجب 1352(؟ )، در بعضی از صفحات روایات مربوط به مقتل سيد الشهداء و اهل بیت (علیهم السّلام) مذکور است؛ 248 ص [عکسی ف: 5 - 361]

337. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 349

آغاز: الحمد لله على ما انعم وله الشكر على ما الهم والثناء على ما قدم من عموم نعم ابتدأها وسبوغ آلاء اسداها وتمام فمن وال_اها جم عن الاحصاء عددها؛ انجام: اذا لم يكن للمرء عين صحيحة *** فلا غروان يرتاب والصيح مسفر

جنگی است شامل اشعار شعرای عرب، قبل از شروع اشعار خ_طبه حضرت زهراء دراول نسخه درج شده و پس از آن اشعاری در رثای رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و غیر آن از معاذ، ذوالکلاع، خنساء، ابوذویب هذلي، عمرو بن معدیکرب، ابو الهيتم الهتيان، حباب بن منذر، حسان بن ثابت، معن بن عدی، عمرو بن العاص، صنحر، بشر بن ربیع، ابی احمد منصوری هروی، و پس از آن گزیده ای از «رياض الادب فى شواعر العرب» است و بندهایی از اشعار شریف مرتضى (علم الهدى) و ديوان شعر عنترة بن شداد بن معاوية و مراثی خنساء برای برادرش صخر و قصیده شریف رضی در رثای سيد الشهداء و منتخباتی از اشعار حسن بن علی بن محمد و سید عبدالجلیل و محمد بن عبدالوهاب و ابى الطبيب محمد بغدادی و طراد بن علی و ابراهیم بن سهل و عفیف الدين و سيف الدين و صلاح الدین و دیگران؛ خط: نسخ معرب، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا عطف و گوشه تیماج سرخ، 116گ، 16 سطر، اندازه: 16×21/5سم [ف مخ: 2 - 477]

338. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 469/4

در این مختصر مراسله بین صاحب بن عباد و سید ابوهاشم علوی به نقل از تذکره ابن عراق، اشعار ابوالقاسم بن اسمعيل بن ابی الحسن عباد در محبت به سید اوصیاء و اشعار وی در مح_بت زیارت امام (علیه السّلام)، اشعار زین الدین علی بن محمد طائی در اظهار شوق به صحبت احمد بن فهد حلی، اشعار عبدالله بن ابی طالب قمی در شوق به زیارت امیرالمؤمنین (علیه السّلام)، اشعار على بن حماد در فضل بقيع و بقاع آن، اشعار محمد بن مکی در مدح امیر مؤم_نان على (علیه السّلام) و ... جمع آوری شده است؛ خط: نسخ زیبا، کا: حبیب الله موسوی، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، 17 سطر، اندازه: 18×22/5 سم[ف: 2 - 124]

339. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 532

جنگ شعر است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی، قطع: بیاضی [نشریه: 11 - 890]

340. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 796/8

خط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی، 2ص (75-76)، اندازه: 12×20/5سم [میراث اسلامی: دفتر نهم - 76]

341. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 746

آغاز: شال حسین ثوبه بمسيح الدم *** ولن سهم المقدر ناجع بسم / بقلبه وقع لا وخر وخر وجدم *** هوى و اظلم هواها و السما احمر؛ انجام: اشعار فهلا كسفت وكان الكسوف *** لباس السواد على فقده

اشعاری است در مراثی و مدایح اهل بیت (علیهم السّلام) از شعرای عرب همچون: شیخ کاظم سبتى حفظه الله شیخ حسن دمستانی رحمه الله ف شيخ حبيب شعبان حفظه الله، سید جعفر حلى رحمه الله، شیخ کاظم هر حفظه الله، شیخ صالح کراز رحمه الله، حاج هاشم کعبی، ازری، ابن الرومي، شیخ ابراهیم بحرانی، حاج محمد جواد بذک، شیخ عبدالحسین شکر، سید حیدر الحلاوي، سيد حيدر حلی، میرزا جعفر قزوینی، سید محمد قزوینی زاده، حاج حسن قيم حلى، حاج مجید حلی، شیخ محمد رضا خزاعی، دعبل خزاعی، حاج عبدالله الذهب التارونی، تخمیس از بغدادی، شیخ عبدالنبی خطی، سید داود عم سيد حیدر، شیخ رجب برسی در آخر كلمات امير المومنين (علیه السّلام) و امام حسين (علیه السّلام)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ 166گ، 15 سطر، اندازه: 11/5×18سم [ف مخ: 1- 81]

342. شیراز ؛ملی؛ شماره نسخه: 6-ق/584

آغاز: فى ذكر المونثات المساعيه و قد نظمها ابن حاجب في قصيدة و هى هذه: نفسى الفداء لسائل و افانی *** بمسائل فاحت كغصن البان؛ انجام: فان بنى الديان قطب لقومهم *** تدور رحاهم حولها و تحول.

این جنگ شامل چند قصیده عربی است از ابن حاجب، ابن مالک، کعب بن زهیر، امرء القیس و سید اسماعیل حمیری؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ در زیر ابیات و حواشی صفحات معانی لغات و شرح ابیات به زبان عربی و فارسی نگاشته شده است؛ کاغذ: فرنگی شکری ،جلد: مقوا با تیماج مشکی، 22گ، مختلف السطر ، اندازه: 15/5×21[ ف: 2 - 172]

343. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض4484

قصيده بديعة الاريب؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا [الفبائی: 446]

344. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه:1/ 8073- 43/ 43/ 55

آغاز: اشلی سلوقیه باتت و بات بها *** بوحش اصمت في اصلابها اود؛

در اشعار مختلفی از شاعران گوناگون (هر شاعر یک بیت) بدون ذکر نام شاعر برای تجزیه و ترکیب نحوی تحریر شده و در لا به لای سطور و حواشی معنی بیت و ترکیب عبارت های آن ذکر شده است؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ 13گ، 4 سطر، اندازه: 15×25سم [ف: 1 - 373]

345. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 692/4

ص: 685

آغاز: حتى ادخل اليمامه واقتبس العلم لكيما تكرما و عارض اسباب الهوى لتسلما ولاتمار جاهلا فتتعبا و ما عليك غيه فتعتبا و هل صديق مخلص ؛ انجام: ثم الصلوة بعد حمد الصمد ***علی النبي المصطفى محمد / واله الائمه الانصار *** ما انسلخ الليل و النهار

اشعاری است به عربی در علم نحو به سبک الفیه ابن مالک که گویا ناظم آن شیعه است که بعد از ذکر اشعار به اختصار ش_رح شده است؛ خط: نسخ، کا: یوسف بن جمال الدين بن مح_مد بهبهانی، تا: سه شنبه 12 رجب؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سر، مجدول گرهی، 11گ، 15 سطر، اندازه: 14×19سم[ ف مخ: 4 - 1584]

346. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2237/1

آغاز: بسمله اما لك من ربع البلاء صدود *** وكل حبيب كان فیه فقید؛ انجام: تجاوز بلطف عن محبى محمد *** و عترته القربی وانت مجيد

اشعار در مراثی آل محمد؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: اصفهانی، تیماج مشکی، 6گ (2-8)، اندازه:11×18سم [ف: 4 - 1213]

347 .تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 685/14

بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [ف: 295]

348 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9967

خط: نسخ، بی کا، بی تا [الفبائی: 52]

349. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2457

آغاز: ياخير من لبس النبوة من جميع الانبياء *** و جراى علی سبطيك ليس يؤذن بانقضاء؛ انجام: من عصبة قد زكى فى الذکر عرضهم *** من معشر حبهم دین و بغضهم *** كفر و قربهم من_جی و معتصم

اشعاری را از شعرای بزرگ عرب به ترتیب حروف قوافی در مدح اهل بيت (علیهم السّلام) خصوصاً امام حسین (علیه السّلام) جمع آوری نموده است، نام شاعرانی که شعرشان در این مجموعه آمده عبارتند از: صنوبری، عبدالحسين الاعسم، سید نصر الله حائری، سید محمد بن سیدمعصوم، محمود بن الحسين كشاجم، محمد على الاعس_م، شیخ حسین نجف، حاج هاشم، عبدالرضا الخطى، ديك الج_ن، شیخ ابراهیم قفطان ،خلیعی، ابن حماد، حاج مطر، شیخ صادق ،اطیمش ،کمیت ،سید اسماعیل حمیری، سید رضی، ابن ابی الحديد، شیخ محسن فرج، دعبل، ابن الرومى، سيد صادق الفح_ام، شیخ حسن قفطان، حسان بن ثابت، حاج محمد رضا ازری، ص_فی حلی، علی بن عیسی اربلی، شیخ جعفر خزاعی، سید مرتضی،سید ماجد بحرانی، شیخ ابراهیم عاملی، شافهینی، سید ابراهیم عطار، سید محمد قطیفی، شیخ جعفر ابی زید، کاظم الازری، ماهیار، سید محمد بن زین الدین، قاضی ابى بكر بن قريضه، سيد نصر حائرى ،بحر العلوم، شیخ احمد نحوی و ... در پایان کتاب نیز اشعار متفرقه ای را آورده و در آخر قصیده مشهور فرزدق را متذکر شده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ مصحح؛جلد: تیماج مشکی ضربی، 220 گ، 20 سطر، اندازه: /15/5×22سم [محدث ارموی مخ: 1 - 137]

350. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1512

آغاز: فمن مقلتي من بعده فيض دجلة *** وفي كبدى من منعه لذع حرقة / بقيت به لما قيلت له كما *** وجدت حيوتى فيه من بعد موتة ؛انجام: ويحسد قلبي سمعى عند ذكرهم *** فتذكو حرارات بحوی بین اضلعی مجموعه ای از اشعار عربی از شاعرانی چون عامر بن عامر بصری، نظام الدین محمد بن اسحاق اصفهانی ابوفراس، محمد بن علی الحر السائى، قاضى تاج الدین احمد بن ابراهيم، ناصر بن على البحرى، مقنی الکندی ،متبنی، شهاب الدین احمد بن المنادي، طغرایی، ابن رومی و .... و چندی از مقامات بدیع الزمان همدانی، و یک صفحه در طالع یک متولد که تحریر آن در 22 محرم 1288ق است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای روشن بدون مقوا مجدول گرهی، 122گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 12×21سم [ف مخ: 2 - 595]

351. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1570/1

آغاز: نقل صحیح در قصیده برده آن است که ناظم آن احمد موصلی در هر جمعه در منقبت حضرت رسالت صلى الله عليه و آله نظم می کرد چنانچه این قصیده نظم نمود شب جمعه و شب عیدی بود؛ انجام: فنفسك اكرمعن امور كثيرة *** فمالك نفس لبحرها تستعير

اشعاری از: متنبی، صفی الدین حلی، ابن نباته، شرف الدين حموی، اشجع است و توضیح کوتاهی درباره قصیده برده به نثر آمده؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 7گ، قطع: بیاضی، اندازه: 11×21سم [ف مخ: 2 – 596]

352. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 44/1

شامل: قطعه ای از ابن جهم، ابی علاء، حضرت على (علیه السّلام). قصيده لامية العرب با مطلع: «اصالة الرای صانتنى عن الخطل *** و حلية الفضل زانتنى لدى العطل»، این قصیده در پنجاه و هشت بیت است با توضیحات برخی لغات به صورت زیرنویس، قصیده خمريه ابن فارض در سی بیت است با مطلع: «شربنا على ذكر الحبيب مدامة *** سكرنا بها قبل ان يخلق الكرم»، قطعه ای از ابی محمد عبدالله بن قاسم بن مظفر بن علی بن قاسم سهروردی در چهل بیت با مطلع: «لمعت نارهم و قد عسعس الليل»، قطعه ای از نجم الدین در ده بیت با مطلع:«من السعادة ان لا تبعد الدار»، ابیاتی در باب کسالت با مطلع: «سئلت الله يجمعنى بسلمی»، قطعه ای از حضرت علی (علیه السّلام) و شريف تبریزی ابی الطيب متنبی در پنجاه بیت با مطلع: «انما بدر ابن عمار سحاب ***هطل فيه ثواب و عقاب»، و قطعه دیگری از او در چهل و دو بیت با مطلع: «افاضل الناس اغراض لدا الزمن *** يخلو من الهم اخلاهم من الفطن»، و قطعه دیگری از او در شصت و یک بیت با مطلع: «حشاشة نفسى ودعت يوم و دعوا»، قطعه ای از یزید بن معاویه، در برگ چهارم یادداشت مورخ

ص: 686

1252ق، سپس قصيده معروف لاميه: «قفانبك من ذكر حبيب و منزل *** بسقط اللوى بين الدخول فحومل» در هفتاد و نه بی_ت، قصیده دالیه در 99 بیت با مطلع: «الخولة اطلال ببرقة ثهمد *** تل_وح كباقي الوشم فی ظاهر اليد»، و قصیده ای در 98 بیت با مطلع: «الا هبي بصحنك فاصبحينا *** و لا تبقى خمور الا ندرينا»، بندی درباره ابن العمید در 9 سطر و پنج برگ نانویس؛ خط: نستعلیق،بی کا، بی تا؛ با زیرنویس و برخی صفحات به طور چلیپا؛ کاغذ: فستقی، جلد: تیماج مشکی، 48گ (1-48)، 7 سطر، اندازه:19/5×32سم [ف: 1 - 42]

353 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5195

جنگ اشعار عربی است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن لایی سیاه، 144گ، 17 سطر، اندازه: 13/3×20/2 سم[ ف: 8 - 241]

354. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4604/1

آغاز: بسمله، هل نار لیلی بدت بذى سلم *** ام تلک لیلی انارت حندس الظلم؛ انجام: لم نشك من محن الدنيا الى احد ***من البرية الا كان احدها / اعيد نفسى من الشكوى الى بشر *** بالله والقائم المهدى مولاها

جنگ اشعاری است عاشقانه و عارفانه از شاعرانی شیعی و سنی از قبیل شیخ حسین بن شهاب الدين بهاء زهير تقی الدین ابن ح_جة حموی حنفی، ابو مظفر ابیوردی، ابی فراس حمدانی، متن_بی، شریف رضی، شیخ حسن بن زین الدین شهید ثانی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح، کاغذ: فرنگی آبی، ج_لد: تیماج مشکی مقوایی ضربی، 23گ (1پ -24)، 16 سطر (9×17) ،اندازه: 15×21/5سم [ف : 19 - 245]

355. شیراز؛ بنیاد فارس شناسی؛ شماره نسخه: 64

در این جنگ اشعاری متفرقه بدون ترتیب گرد آورده شده اس_ت از محبی، میرزا فصیحی ،سالک، نظیری،میرزا کافی، می_رزا جلال ،شوری ،صائب، عرفی، شرف الدین، میر برهان هلالی، طالب، میر رضی آرتمانی، کمال اسماعیل، قاضی نور، فردوسی ،سعدی ،مولوی ،گنجی ،آذری ،امیدی، ملا نظام، شفائی، ابن یمین ،صابر، میرزا صادق دست غیب؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ج_لد: تیماج قهوه ای، 119گ، 14 سطر (9/5×14/5)، اندازه: 14/5×21سم [ف: 84]

356. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14200/8

اشعار و قصایدی است به ترتیب حروف تهجی از شعرای زیر: حسن بن هانی و ابونواس، شیخ برهان الدین قیراطی، ابراهیم بن سهل الاشبيلي، سيف الدین مشد، قاضی كمال الدين بن الن_بیه، بهاء الدين زهير، صفى الدين حلی، ابن حمدیش، صفی حلی، جمال الدين بن نباته، محمد نواجی، محمد بن العفيف، قاضی عبدالوهاب مالکی، الجلند البلدى، ابن مطروح، كمال الدين بن البير، حسام الدين حاجری، منصور خطيب السقيفه، ظافر الحداد، قطب الدین هندی، جمال الدین بن نباته، شهاب الدين بن ح_جر در مدح ابن مكانس، كمال الدين بن النبيه، تاج الدين السبكى، ابو الحسين يحيى الحزار ،حسام الدين الحاجرى، صفى الدين حلی، انصاری حموی، محمد بن عفیف، ابو العلاء المعرى، بدرالدين الدماميني، تقى الدين بن حجة الحموی، جمال الدين بن نباته، على بن ابى الوفا، سراج الدين عمر الوراق، صدرالدين بن الوكيل، ابن صاحب تکریت ،دمشقی، شمس الدين بن صايغ، جمال الدین انصاری، ابن مطروح، عفیف تلمسانی، احمد المنازى، برهان الدين القرامطی، شریف رضی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج ،مشکی مجدول، 17گ (27ر-44پ)، اندازه: 13×29/5سم [ف: 38 - 277]

357. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1673

آغاز: والی عبدلاله الكردى الحسائى. انى احن الى العراق و لم اکن *** لامن رصفاته و لا من کرخه ؛انجام: اني حلفت يمينا غير كاذبه *** الا اعیر کتابی قط انسانا

شامل قطعاتی از اشعار قدماء عرب و پاره از متوسطین و متأخرین مانند ذوالرمه (غيلان بن عقبه) ،بحتری، حسین بن مطير ابی اسحاق صابی، عباس بن احنف، سید مرتضی علم الهدى، شریف رضی کمیت، سمهری، جاحظ، ابن انباری، ابوالفرج ببغاء و بسیاری از ادباء و شعرا و برخی از زنان شاعره عرب که نام آنان تصریح نشده است؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا؛ کاغذ: ضخیم، جلد: تيماج ،مشکی، 177ص، 14-20 سطر، قطع : خشتی باریک، اندازه: 14×20سم [ف: 4 - 401]

358. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7217-37/7

آغاز: بسمله. انی سریت وكنت غير سروب *** وتقرب الاحلام غير قريب / ما تمنعى يقظى فقد تؤتينه *** في النوم غير مصردِ محسوب؛ انجام: فداک حی خولان*** جميعهم وهمدان / وكل آل قحطان *** والاكرمون عدنان في بحر الرجز

گزیده ای است از اشعار شعرای عرب به ترتیب الفبای اسامی شاعران و شرح حال مختصری از آنان در قالب های شعری مختلف قصیده، بحر طویل، بحر رجز، بحر بسيط، بحر متقارب، بحر خفیف و غیر آن از شاعرانی چون ابن فارض، ابونواس ،اعشی، امية بن أبي الصلت ثقفى، اخطل، ابوداود، ابوالعتاهية، ابوعزة، ابوزید اسلمی، ابوالاسود دولی ،ابودهبل خزاعی، اشهب، انس بن عباس بن مرداس سلمی، ابو العطاء سندی، ابن مياده، ابوالنجم، بشر بن هاذم، يزيد بن معاوية؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 362گ، 7-14- سطر، اندازه: 22×35سم[ف:8- 4588]

359. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 585/4

آغاز: بحمدک یا رحمن أبدأ أولا *** کفی ایاک بحمدک اكملا / و شکر عطایاکك التي شكرها هدى *** و ذکر سجایاک التى ذكرها علا؛ انجام: و قلل ذا اليا و الق سدامنا *** و ما الواو و التأنيث في اضلا و لا

قصیده ای در قراءت، قطعه ای از اول قصیده؛ خط: نسخ، بی کا،

ص: 687

بی تا؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج قرمز، 2گ (117ر-118ر)، 22سطر، اندازه: 17×24/5سم [ف: 2 - 178]

360.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25548

بخشی از حق الیقین. قصائد علویات است؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا غیبی [رایانه]

361. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: ف 346/2

آغاز: مخمس - الهی لک المحمد یا ذالبهاء *** و ذالعزو الجود والكبرياء. سوره زبور - انا الموجود فاطلبني تجدنى *** فان تطلب سوائى لم تجدنی؛ انجام: لدى كل صبح و كل عشى *** آل_هی عفو فرمابنده قطب الدین محمد را

ابتدای آن مخمسی است در مناجات از گفته های سید اسماعیل حمیری و بعد از آن سوره زبور حضرت داود است که به ش_عر عربی نقل شده؛ بی کا، بی تا؛ 6گ، 13 سطر [ف: 1 - 328]

362.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره/8

اشعار عربی متفرقه؛ بی کا، بی تا [ میراث شهاب: س 7ش 1-2 - 40]

363. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3040

منتخبی از اشعار فحول شعرای عرب؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا؛ جلد: چرمی، 86گ، 17-21 سطر [ف: 1 - 343]

364 . قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 32/10

آغاز: بسمله، فى المناجات للسهيلى: يا من يرى ما فى الضمير و یسمع *** انت المعد لكل ما يتوقع / يا من يرجى للشدائد كلها *** يا من اليه المشتكى و المفزع؛ انجام: و ما دريت المرءليس ب_بالغ فى أرضه *** كالصغر ليس بصائد في وكره

مؤلف کتابش را بر چند «فصل» و «باب» تقسیم نموده و در هر بخش نمونه ای از اشعار شاعران عرب را با ذکر نام شاعر نموده است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 35گ (90پ-125پ)، 16 سطر [ف - 140]

365. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 148/13

آغاز: مرادك ان ترى في كل يوم *** و بین یدیک قوم ای ق_وم.

ليلة البيت ثلثمائه بعد الالف، محمد باقر

16 بیت؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا ،کاغذ: نخودی، ج_لد: تیماج 1ص (316) ،قطع: نیم رقعی، اندازه: 10×15سم [ف: 1-95 ]

366. شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 12 - الف 104

آغاز: قول ابن سينا - هبطت عليك من المكان الارفع *** و وقاء ذات تفرر و تمنع؛ انجام: و ما اظنهما طال اعتنا قهما *** الالما لقبا من شده الشرف

این جزوه شامل مقداری اشعار عربی است و در بعضی صفح_ات مطالبی به نثر نوشته شده است، جلد اول؛ بی کا، بی تا؛ محشی ؛جلد: مقوا با تیماج قهوه ای ،64گ، مختلف السطر (6/5×6/5) ،اندازه: 11/5×21سم [ف - 91]

367. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2931/1

آغاز: اشرف الارض بنور الهدى *** فى الولد القائم للمصطفى/ شمس سماء شرف فاطمة *** بدر نجوم فلک الارتضا؛ انجام: ال_ف ثناء و سلام لكم *** كل صباح و زمان السماء

قصيدة في مدح الامام الثانى عشر ؛ خط: شکسته نستعلیق و نسخ، بی کا،بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن لایی سبز، 8گ (1پ -8ر) ، اندازه: 17×21سم [ف: 6 - 167]

368. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3643/2

آغاز: جاد الحيا يثربا محمی ارجاها *** و عارض من نوال الله ارواها / فاحت نسيم الصبا ليلا فروحنى *** كانها نشرت من طلب رياها ؛انجام: لم يجر الالعبد من عبيدك يا *** ذات على خفی جل اسماها

قصیده هائیه ای است در مدح حضرت رسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) در پنجاه و چهار بیت؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ توضیح برخی از لغات در لابه لای سطور؛ مهر: «محمد حسین بن محمد ابراهیم» (بیضی)؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج سیاه یک لا، 2گ (54پ-56)، 15 سطر (7×13/5)، اندازه: 13×20سم [ف: 16 - 234]

369. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4961

آغاز: قصر رو یدک عن لومی و عن عذلی؛ انجام: و ما نقجر دمع العارض الهطل.

تخميس لامية العجم طغرائی است و ناظم آن از خود نام نبرده است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛واقف: فاضل خان؛ کاغذ: کاهی آهار مهره، جلد: پارچه ای، 14گ مختلف السطر، اندازه: 31/2×20/3سم [ف: 7 - 826]

370. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 810/2

آغاز: اموت فتحييني بطرف الانامل *** فيعجب من هذا جميع الانام لی؛ انجام: عليه صلاة الله فى كل ساعة *** و مابش روض من بكاء المواطن مجموعه شعری شامل مدایح الرسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از شاعران مختلفی همچون قلقشندی و الجعبری و ابن معسود؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 5گ (4ر-9پ)، 21 سطر، اندازه: 18×13سم [مؤید: 2 - 256]

371. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1489/8

آغاز: لبنى الهادى مناخى *** في غدوى ورواحي / صاح، قلبی ***ما لحزنى من براخی / بت والحزن سیرى *** آه مما في ضميري / كيف يلحانی شجیری؛ انجام: و يرجى من لديكم *** و هو محسوب عليكم / فاسمعوها من مغام *** من اعاجيب الكلام / مثل درفى نظام *** قالها والدمع هامى. قصیده ای است در ذکر مصیبت ابا عبدالله الحسین (علیه السّلام) در 162 بیت که پس از هر مقطع «واحسيناه» آمده است؛ خط: نسخ، بی کا،

بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا مجدول گرهی، 3گ، 19 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×19سم [ف مخ: 5 - 1984]

372 . مشهد؛ الهيات؛ شماره نسخه: 462

آغاز: وغصون كانهن نشاوى*** يترقصن عن قدود الغرائي؛

انجام؛ قصیدهای در تعبیر خواب منقول از حضرت صادق از اول تا آخر هر ماه. اما الثلاثين بلامحال *** صادقة على كلى الاحوال

شامل اشعاری از شعرای عرب، به ترتیب عبارت اند از اشعاری از

ص: 688

ابن دمینه بند مالک، ابن المشرف، ابن الساعاتي، حسام الدین الحاجرى ،صومری، کمال الدین ابن نباته فى الخمرة و ساقیها، شیخ شهاب الدین، علی بن ملیک الحموي، عفيف تلمسانی،حاجرى حسام، بهاء زهير ،مجنون، ابله البغدادى، مهيار الديلم_ی، سیدعلی خان صاحب السلافة، محمد بن عبدالله بلخی، بختری، مهیار دیلمی شیخ محمد رضی، ابن نباته، ابن نبية، عنترة، ،سید رضی، ابن رومی، مسعود بن حسن عبکری ،متنبی، بهاء الدین زهیر، عفیف تلمسانی، سعدالدین بن عربی، ابن ادریس، امیر ناصرالدين شهاب الدين تلعفری، ابوالحسن جزار، صفى الدين حلی، سید علیخان، عبد علی بن عزیز، بدرالدين يوسف بن لؤلؤ ذه_بی،ابن حمدان، شمس الدین کوفی، امرء القيس، محمد شامی ،ابن قیسرانی ،صنئبری، حداد، ابوالمنصور عیسی، شیخ حمید بن نصار، کاظم ازرمی، ابى الفتح ابن نحاس، ابن خیاط؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی، 132 گ،مختلف السطر ، اندازه: 7×15سم [ف: 1 - 69]

373 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3322

گردآوری بهاءالدوله و تنها در دو جا چند سطر فارسی دارد و بیشتر شعر است. اینک مطالب: نقل باب 38 از «عیون اخبار الرضا» و 2 فقره از «امالی» الصدوق (ص2-1 )،باب 40 از «عیون اخ_بار الرضا» و فقره از «منهاج النجاة» ملامحسن فیض (ص 2)،نقل فقرات چند از «ربیع الابرار» (3-4)، نقل فقره از «مروج الذهب»و «معادن الجوهر» مسعودی (4-5)، از «ربیع الابرار»، چندبیت از عبدالله بن عبدالمطلب و چند بیت از ابن الهانى (ص5)، فقرات و اشعاری از: ابوالحسن احمد بن القاءس اللغوى (شعر) نقل از «كامل التاريخ» قاضی ابوالحسن جرجانی، «من لا يحضره الفقیه» (یک حدیث) «قال معويه ..»، فقره از اولاد طاهر ذوالیمینین تکه قالب عجوز... شعر، قالب زينب عليها السلام، شعر لقابوس المقلب بشمس المعالی، شعر صاحب بن عباد، شعر من «ربیع الابرار»، چند داستان و روایت، «فی الکافی حدیث ابونصر الهرثمى المقانى بن هرثم»، شعر ابو محمد السلمى، شعر لابی الحسن على بن هارون المنجم، اشعار و فقرات از: للزمحشری، شعر ابراهيم الكلبى الاشهبي، شعر لابی هلال العسكرى، شعر ابو السعادات، شعر لبديع الزمان الهمدانی، شعر قال اسحق الموصلی، شعر من عيون اخبار الرضا، حدیث قال تاج الدوله ابوالحس_ین احمد بن عضدالدوله الديلمى فى النكبته، شعر لابی مسلم المروزى صاحب الدعوة، شعر لبعضهم لقد احسن و اجاد فی التنبيه؛ شعر ابوالفرج الببغاء في مدح شاپور بن اردشیر وزیر، شعر زيد بن الحسن بنسعيد الكندى، شعر ابن المعتز، شعر فقره از يحيى بن زياد المعروف بالفراء النحوى، شعر از ثعالبی در م_دح سلطان محمود هنگام فتح سیستان، شعر از یزید بن معويه (ص9)، شعر از عمر بن ربیعه، شعر از قاضی اسعد، اسامی سهام از لام از رسوم عرب جاهلی، تسبيح عند طلوع الشمس (ص 10 )،شعر از یکی از شعراء عرب، حدیثی از امالی صدوق، قطعه شعری زیب_ا به عربی، قطعه شعری از فرزدق در هجو جریر با شرح معانی لغوی (12-11)، قطعه و داستانی از ابوالفتح بستی درباره خلف بن احمد، داستان احنف و معاویه و چند بیت از او درباره قبیله کسع (به ضم کاف و فتح سین = قبیله ای در یمن) (12-13)، شعری از على بن محمد صاحب الزنج بالبصرة، قطعه شعری از ابونواس الحکمی، قطعه شعری از لاادری شعر از عمر بن ابی ربیعه، شعری از الناصر لدين الله خلیفه عباسی، شعری مورج السدوسی (ص13)، نقل از مجمع الامثال، شعری از یک شاعر، فقراتی از کتاب مطالب السؤل صاحب كشف الغمه، شعری از حضرت حسین بن على بن ابيطالب (علیه السّلام) خطاب سكينه، شعری از حيص بيص در مرثیه حضرت حسین (علیه السّلام) ، داستانی از ابوالحسين الجزار، فقراتی و ابیاتی از عبدالملک و فضل بن عباس بن عشية بن أبى لهب (ص14)، حدیث در بهداشت، فائده در تاریخ علم طب، شعری از قاضى هبة الله بن سناء الملک، شعری از محمد بن العفيف (ص 15)، اشعاری چند از ابونواس، شعری از عبدالله بن عبیدالله بن طاهر، داستان و شعری از فرزدق، شعری از حسین بن مطير الاسدى در مرثیه (ص16)، شعری از متنبی، شعری از ابوالحسین الكاتب الوسطى، شعری از ... بن زین العبادی، صنعت مغایرت در شعری از ابوالفضل المیکالی در شاب، شعری از ابوالظفر محمد بن ابى العباس القرشى الاموى المعاوى (ص 17)، قطعه نخست با قافیه الف و دوم با قافیه «فاء»، شعری از سالم بن وابصه، شعری از نصيب الشاعر، شعری از شاعری گمنام، شعری از خلید مولی عباس بن محمد بن علی بن عبدالله بن العباس نیای عمیثل شاعر، داستان ها و اشعاری از محمد بن مناد، درباره حج هارون الرشيد و پسرانش، شعری از نصر بن احمد شاعر معروف به خبز ارزی (ص18)، شعری از ابو عثمان خالدی، شعری از عبدالجلیل المرسی، شعری از فضل الدولة، از امثال عرب، شعری از عمر بن ابی ربیعه (این اشعار بنوشته کنار صفحه تکراری است)، شعری از شاعری عرب در مرثیه زنش، شعر از ابو العتاهية اسمعيل (ص19)

شعری از ابودلف قاسم بن عيسى العجلی، اشعاری از ابوالقاسم حسين بن على المعروف بابن المرزبان، شعری از ابوالمطاع ذوالقرنين بن حمدان ملقب به وجيه الدولة، شعری از کتاب حماسه ابو الحجاج يوسف بن محمد البیاسی به نقل از کتاب المراثی از ابو علی قالی، شعری در مدح سلطان صلاح الدين ایوبی (ص20) ،شعری از بحتری، اشعاری با یک مضمون از اخيطل الاهوازی وچند شاعر دیگر بدون نام شعری از ابوحبیش النميرى در وصف سخای یحیی بن خالد برمکی، شعری از ابن الخياط المدنی در مدح المهدی، شعری از سهل به هاورن، اشعاری از چند شاعر بدون ذکر نام، شعری از ابو نواس در مدح ابونصر خصيب بن عبدالحمید صاحب دیوان خراج مصر به هنگام سفر به مصر شامل نام منازل بین راه (ص 21)، اشعاری از چند شاعر، فقره از کلام نظام، شعری از نظام سخنی از مبرد (ص22)، شعری در تغزل از شاعری بدون نام، اشعاری از فند الزمان (سهل

ص: 689

بن شيبان بن ربيعة بن زبان) درباره نبرد بسوس از حروب معروف عرب جاهلی، اشعاری از ابوطالب یحیى بن الفرج سعيد بن زیاد الشیبانی، شعری از ابن حیدر،شعری از گمنام، شعری از مجیرالدین تمیم، شعری از یزید بن معویه، شعری از ابو عبدالله محمد بن مسلم معروف به ابن المولی در مدح يزيد بن حاتم مهلب (23)، شعری از محمد بن عبدالله نمیر الثقفی، سخنان و اشعاری از کامل مبرد، شعری از عمر بن سعد بن ابی وقاص، شعری از عبدالله حسين بن احمد المعروف به ابن الحجاج (ص24)، داستانی از ابو عبدالله احمد بن ابی ... فضال مولی بنی هاشم، شعری از شاعری ناشناس (ص 25)، شعری از ابراهیم سواق درباره ابو العباس عیسی بن سلیمان، شعری از ابوالشعب قی_سی درباره خالدقسری، شعری از ناشناس، شعری از صفیه الباه_لیه (ص26)، اشعاری از فاطمه بنت الاحجم الخزاعی در مرثیه با ش_رح به نقل از شرح حماسه طیب تبریزی (ص27) ،شعری از ع_جیر السلولی، شعری از التیمی درباره منصور بن زیاد بن ابيه (ص28)، شعری از ناشناس، از محمد بن یحیی نیشابوری کشته شده درفتنه غز، شعری از محمد بن غالب الاندلسى الرصافى، اشعارى چند بدون نام (ص29)، سخنی از حضرت حسن (علیه السّلام) در پاسخ معاویه، شعری چند از عبید بن ایوب العنبری، از شاعری دیگر (ص30)، از حماسی، قطعه ای از یک شاعر عرب درباره سرنوشت از ابودلامة که در پیشگاه مهدی خلیفه عباسی گفته است (ص 31)، از داستان های ابودلام درباره بیماری هوش و طبیب، خطبه رجل عظيم الانف امرته من العرب، اشعاری از چند شاعر، اسماء حس_نی در قرآن حکیم از سوره بقره تا اخلاص اسماء خداوند را درهر یک از این سور جداگانه به حساب آمده و آنها 99 اسم است (ص 32)، فقره فارسی و دعای که در وقت رؤیت عطارد می خوانند و لطیفه ای از آقا جمال مجتهد پدر آقا حس_ین خوانساری (ص34)، قصیده از بدیع الزمان همدانی با این مطلع: «اسماء الدجى ما هذه الحدق النجل *** أصدر الدجى حال وجید الضحى عطل» (37-35)، قصیده دیگر از بدیع الزمان همدانی این مطلع: «على ان لا اريح العيس والقتبا *** و البس البيد الظلماء و اليلباء» (38-37) ، قصیده از ابوالفتح سبط ابن التعاويذی با این مطلع: «سمع الزمان بوصلها فدنت على عداوتها *** باتت تعاطينى المدام و كنت من اكفائها» (39-38)، قصیده از محمد بن الملقب بفخر الدولة با این مطلع: «الحاجة نفس لا ت_فیق غرورها *** و حاجة قلب ليس يقض يسيرها»، مدیحه با این مط_لع: «اعدت الى جسم الوزارة روحه *** ما كان یرجی بعثها و نشورها»، قصیده در مدح خضیب امیر مصر با این مطلع: «تقول التى فى ب_یتها خف محملی *** عزيز علينا ان نراك تسير»، قصیده از ابونواس با این مطلع: «دع عنك لومى فان اللوم اغراء *** و داونی بالتی کانت الداء (ص 40)، قصیده دیگر با این مطلع: «نضت عنها القمي_ص لصب ماء *** فاورد خدها فرط الحياء»، از خمریه با این مط_لع: «يطوف بها ساق أغن ترى له*** لى مستدار الاذن صدغا مع_قبا» (ص (41)، در مدح خصيب بن عبد الحميد: «يا منة امتنها السكر*** ما ينقضى منى لها الشكر» با این مطلع: «دارند امى عطلوها و ادلجوا *** بها اثر منهم جدید و دارس (ص 42) ،اشعاری دیگر از ابو نواس، با این مطلع: «سقى المطيرة ذات الظل و الشجر *** و دير عبدون هطال من المطر» (ص43)، قصیده ای از حسین بن مطیر الاسدی با این مطلع: «لقد كنت جلدا قبل ان توقد النوى ***على کبدی نارا بطيئا ،خمودها» دو بیت از حسین بن مطير الاسدي، ابیاتی از سید رضی، از مجنون و ،دیگران، از ابن درید، از یک الجن الحمصی و سید رضی، چند قطعه منسوب به عایشه و به ابو اسحق الغزی، اشعاری از ناشناس، ابوالعباس الضبي، ابو اسحق ابراهيم بن السيار النظام، از احمد بن ابي نصير المناذى الوزير، لا ادری و بعضی از متأخرین،اشعاری از: محمد بن الهانى المغربى در صنعت حسن تخلص، ارهذلی و بعضی از اعراب (ص49) قصيده :از احمد بن المنير الطرابلسى، اشعاری از یک شاعر که اسمش ذکر نشده، دو قصیده :از شریف (رضی)، قصیده از ابوحية النمیری با این مطلع: «و خبرك الواشون اني احبكم *** بلی و ستور الله ذات المحارم (ص50)، قطعه ای دیگر از او، ابواسحق الصابی از مالک اشتر در واقعه جنگ صفین و از چند شاعر (که اسمشان برده نشد) درباره اسب، اشعاری از ابوطالب بن عبد المطلب (ص 52)، چند دو بیتی از چند شاعر دیگر که اسمشان برده نشده، پس از آن اشعاری از ابوبكر الشاعر (ص 53)، یک بیتی و دوبیتی ها و اشعاری در تغل باز از ابوبکر الشاعر، قصیده از بشار بن برد به نقل اغانی از موصلی با این مطلع: «و ذات دل كان البدر صورتها *** اتت تغنى عميد القلب سكرانا» ( ص55)، از خمریات چند شاعر که اسمشان ذکر نشده، اشعاری گویا از ایوب از لصوص بنی الغیر، از مهيار الديلمي خنساء (ابیاتی که جرمر خنساء را به خاطر آنها شاعرترین دانست) وچند شاعر مجهول، اشعاری از ابو نواس در صنعت مراجعه (ص 58)، معاویه بن ابی سفیان ابوالفتح البستى (ص59) دو قطعه از ابن الدمينة نخست دالیه دوم کافیه، ابوالولید الکتانی، مهلبى الوزير، ابواسحق الصابي، ابوالفتح البستى، ابوالفتح الكشاجم ابو تمام الطائي، اشعاری از ابی تمام الطائى، ابن المقر، مهلبي الوزير (ص62)، ابوسعید ابوالخیر، ابوالعلاء المعرى، عبدالله ابن العبد بن الطاهر، ابن الدهان (ص 65)، قصیده ای از عبدالعلی الحویزی با این مطلع: «قام يجلوها و فى الاجفان غمض *** و الندامى نوم بعض و بعض، ابیاتی از سیف الدولة» (ص 67)، قصیده از ابن العربی، از رضی الموسى (ص68) ،از شهاب التلعفرى ابوالحنين الجزار، اشعاری از حسام الدين الهاجری (ص(69) ،تغزل از شاعری دیگر که اسمش ذکر نشده، اشعاری از عضد الدولة الديلمى (ص 70)، یک بیتی و دوبیتی هایی از چند شاعر که اسمشان ذکر نشده، داستان مناظره است شعری بین عقیل بن علقمه مری و فرزندانش عملی و حرباء این ابیات به ترتیب از عقیل بن علقمه عملش بن عقيل، حرباء بن بنت عقیل، ابیاتی از امام سجادخطاب به پدر (ص72)، ابیات

ص: 690

منسوب به امام حسين (علیه السّلام) و الامام سجاد (علیه السّلام) ، فاضل خان ادی_ب، اشعاری از چند شاعر دیگر، ابیاتی از چند شاعر که اسمشان ذکر نشده، اشعاری از ذوالرمة، محمد صالح الحلبى و چند شاعر ديگر، ابیاتی از مأمون عباسی (ص 75)، يحيى بن اكثم قاضى مأمون، ذوالرمه و یک شاعر دیگر که اسمش ذکر نشده، ابیاتی از بدالله بن طاهر، بحتری و چند شاعر دیگر، ابیاتی از امام علی (علیه السّلام) ( ص77)، الخطيب احمد المدنی و چند شاعر دیگر، قصیده از خنساء در مرثیه برادرش، ابیاتی از متنبی، ابونواس و محمد حسن الحویزی و چند شاعر دیگر، عبابی و یک شاعر دیگر که اسم_ش برده نشده (ص 80) ، قصیده از: ابی فراس قصیده از: سموأل با این مطلع: «اذا المرء لم يدنس من اللوم عرضه *** فكل رداء يرت_ دیه جمیل (85-84) قصیده ای بلند از یک شاعر که اسمش ذکر نشده با این مطلع: «نالت على يدها ما لم تنله يدى *** نقشا علی معصم اضنت به کبدی»، ابیاتی و اشعاری از قیس عامری، مجنون (ص 87)، قصیده از سید علی معصوم قطعه ای از یک شاعر (که اسمش ذکر نشده) در ذم دوستی با تکلف (ص 88)، قصایدی از سید شریف الرضی، از یک شاعر دیگر، ابوالغنائم الم_علم الموسطى (ص 89)، اشعاری از على بن عطية، سليمان بن عامر، چند قطعه یا دو بیتی از چند شاعر دیگر (ص89) ،اشعاری از الرقاشی ،ابونواس ابو العتاهية (ص 91)، اشعاری ازأخطل، ه_لال بن جعشم، شاعر جاهلی، بحتری، محمد بن ابی ذرعه (ص92)، اشعاری از ابی دلف العجلى، عبدالله بن طاهر الخزاعي ابوبکر الخوارزمی، صاحب بن عباد، يوسف بن حمويه (ص93) ، اشعاری از فرزدق در مدح بنای سلیمان، فاضل خان در مدح عباس میرزا، اشعاری از ابی فراس، ابیاتی چند ارتجالی از نصیب در م_دح سلیمان، اشعار از عبید الله بن عبد الله بن طاهر (ص 95) ، قصيده از یک شاعر که اسمش برده نشده با مطلع: «دار الفجايع و الهموم و دارالبث والاحزان و «البلوی (ص 96)، اشعاری از قطعاتی یک نامه بیتی از ابیاتی از: ابو نواس، از منخل اليشكرى در صدر ابي_ات نوشته «المنخل اليشكري كان نديما للنعمان ابن المنذر فاتهمه بامراته المتجردة وقتله» از الخوارزمی، اشعار و ابیاتی نابغه ذبی_انی و چند شاعر دیگر (ص99)، موشحات و قصاید و نامه های پاسخ های منظوم از قاضی علاء الدین کاتب السر مصر در نامه ه_ای خویش در جواب امراءو برای امراء در آغاز قصائد این نام ها دیده می شود: شمس الدین بن عبسون مستوفی، شیخ مجیرالدین خیاط دمشقی ابن بنابه مصری، شمس الدین موشح نخست بدین مطلع: «كرر اللوم عيه ان تشا *** فهو صب بمحياه انتشا» (19 -101)، قصیده از قطب الدین معارضا لابن مطروح با این مطلع: «لا حل الله سيف المقل *** فكم ذا اصاب و كم ذاقتل (201-19)، ابیاتی از شریف رضی، ابیاتی از جابر الکاظمی که در هنگام خداحافظی از نواب اردشیر خوانده است (120-121)، اشعاری از ابن المقرب و دیگران، قصاید از صاحب بن عباد در مدح حضرت علی (علیه السّلام) (ص123)، ابن الخياط الشاعر، قطعاتی از ابو اسحق ابراهيم الغزى القاضى الارجانى، قطعاتی از القاضی الارجاني، ابو فراس الحمدانی، ابو تمام الطائی (ص 125)، اشعاری از خنساء، ليلى الاخيلية، ابیاتی از ابی فراس ،حمدانی، ابی تمام طائی، چند شاعر دیگر (ص 127)، قطعات و ابیاتی از ابن المعتز و دیگران (ص 129)، اشعاری از قطعه شعری از یک زن در مدح علی (علیه السّلام) از ابن حجر (يا ابن نباته) در بحر خفیف و از ابن الفارض در مدح علی (علیه السّلام) و شافعی در مدح آل بیت و ابن الحویزی در مدح آل بیت، قصیده از ابن العاص در مدح آل بیت با این مطلع (در بحر وافر): «بآل محمد عرف الصواب *** في ابياتهم نزل الكتاب» (130 -131)، چند بیت دیگر در مدح آل بیت (در بحر طویل)، اشعاری از ابونواس در مدح على بن موسى الرضا، كمال الدين بن نبیه، ابن الرومي، خليع شاعر، ابوالحسن بصری، عمر بن الهرندی، يزيد بن معاويه، ابو النصر محمد، احمد جوهری، محمد بن کمیل ،سید اسماعیل، سید احمد جوهری، عبدالطاهر سليمان بن عبدالملک، طاهر عتابی، صاحب بن عباد، منصور بن كيغلغ واو دمشقی، ابو حفص عمر مطواعی، ابن مکنه،ابوالفتح بن قادوس، ابو الفتح ذو الكفايتين، معتمد بن عباد، صاحب اشبیلیه، ابوالحسن طباطبائی، صفی حلی، ابن رشيق، ابن وكيع، ابن سناء الملک زیاد اعجمی ،تنوخی، ابو ذویب هذلي، ابن قلاقس، علی بن بسام، علی بن خلیل، ابن نباته سعدی، وليد محمد بن يحيى بن حزم، ابوکثیر، ابوبکر خوارزمی نمیری، محمد بن وهيب، محمد بن شمس الخلافه، ابن سكره، عبدالرحمان بن محمد الواسطى، بحتری، ابوالفتح بکتمری، بستی، ابوالفضل، ابن جابر، ابن اشرف ماردینی، ابن جابر اندلسی، ابن عفیف باخرزی، صنوبری صلاح الدين صفدى، ابن النقيب، مسلم بن ولید، ابن رشیق، تهامی، ملک اشرف، شاه ارمن، عبدالله بن قائلة البستى، ابن اللبانه، سراج وراق ،ابن معتز قیروانی، ابو جعفر اندلسی، ابن خلاد، عدی بن رقاع عاملی، ابن جعفر غرناطی، شرف الدین حلاوی ابن القيروانی، مسلم بن ولید، ابو اسحاق منقری، ابن فارض، نصر بن احمد جزائری، ابو فراس، صدرالدین العاملی، ابن مطروح شهید، حاج يوسف ازری، ارجانی، عبدان اصفهانی، ابن حجد الاموى، دیک الجن، ابن درید، ابو عثمان خالدی، ابو النبيه، عزالدين بن عبدالرزاق، صدرالدین عاملی (مكرر)، عمارة بن عقيل، ابو محمد خطیب ملقب به سیبویه، ابو الصلت در مدح ابن ذي يزن، شهاب محمود، امية بن ابى الصلت ابو العتاهيه، جمال الدین صوفی، ابوالحسن احمد بن مومل، مالک بن مرحل اندلسی، ابوجعفر اندلسی، ابوالفرج ببغاء، ابن احمد الصقلي، ابن عبد ربه، ابو خلف عکبری، ابو محمد شافعی، ابن هفان، ابن الساعاتي، عماد بن دبوقا، نجم الدین بارزی، حسین بن مطير اسدی، سری رفاء، شمس تلمسانی، ابوالحسن الغصب الملحى، دعبل خزاعی، بدر بن لؤلؤ ذهبی، ابن حيوس، یعقوب نیشابوری ادیب، امیر سلیمانی. ابو محمد خوارزمی، ابن حجاج، حيوس، شمس الدين بن صائغ، ابراهيم عزى، ابن يوسف يعقوب بن صابر، عباس بن احنف،

ص: 691

ابوبكر يحيى بن تقی اندلسی، مسلم، ابن سیاره، ابو دلف ابن العوى، سهل بن مرزبانی، ابوالعباس احمد نصیبی وزیر، ابراهیم بن عباس صولی، ابوالحسن کرخی، قیلونی کاتب، ابن فضل، شه_اب تلعفری، ابن ادریس یمانی عبدری، ابو عثمان خالدی، حلف بن عزیز نحوی، شهاب احمد بن بنت الاعز، محمد بن وه_یب حمیری، ابن الخیثمی، وجیه الدوله قاضی مجد الدين عبدالطاهر، سلیمان، ابن حجله، ابن يغمور، ابو زهير مهلهل بن نصربن حمدان، بهاء زهير، ابن مطروح، ابن التلميذ، ليلى بنت طري_ف الشیبانی ،بشار، جميل بثینه، عمر بن ابی ربیعه، زنی از بنو کلاب، امير تميم، نصيب على بن جبيه، ،حسان، مولوی معنوی «1»جابر کاظمی، جریر، مروان بن ابی حفصه، تاج الملك ب_وری بن شادی، حسام الدين الحاجری، مسکین دارمی، ابو حامد غزالی، کاظم ازری، جحظه برمکی،ابوالقاسم بن حسن کاتبی، قاضی منص_ور هروی، ابن ابی الاصبع، تقى الدين عمر صاحب حماة، اسعد بن

ابی ملیح، تمیم بن معز بن منصور قائم، ابو جوير بن عمر امیر قراقوش (نقل از دمية القصر باخرزى)، صرور شاعر، قاضی ابو القاسم هبة الله مصری، یاقوت مستعصمی، ابو عبدالرح_مان محمد بن عبدالله قرشی اموی معروف به عتبی، ابو سعید احمد بن مسیب خوارزمی، ابوبکر بن زهر اندلسی اشبیلی، ذوالنون مصری، ابوالجوائر واسطی، مهلبی وزیر، خطیب حصكفى، يحيى بن نزارمنجي، يحيى بن اکثم، قطعه ای از مأمون عباسی (درباره یحیی بن اکثم چون او را در حال ملاعبه و شوخی با غلام زیبای خود دید)، ابو حکیمه راشد بن اسحاق بن راشد کاتب، ابو عمر قسطی، نفسی احمد لحمى، ابراهيم بن علی بن یوسف شیرازی فیروز آبادی، جمال الدين ابو اسحاق، عبدالحكم مصری، ابراهیم بن نصر موصلی، ابو اسحاق ابراهيم غزى، ابو الطمحان قینی، احمد قرطبی، نامی (یا مهلبی وزیر) اخطل، ابن بسام، ابو شراعه، علی بن محمد، عين القضاة، ابن حمامه، بدیع الزمان همدانی، محمد بن یزید، مجد مؤدب ،مسعود، ابو محمد خازن ،ابوالمحاسن شعری، رفیع الدین لبنانی، قصیده عینیه، سید حمیری، اسماعیل بن محمد، قصیده از حمیری در مدح علی (علیه السّلام) با این مطلع: «اقسم بالله آياته *** و المرء عما قال مسئول / ان على بن ابى طالب *** ظلی التقى و البر مجبول ( ص 132) اشعاری از ابو الصلت و ابن حیوس، اشعاری از در مدح علی (علیه السّلام)، بشار بن برد، ابن صلحة الص_قل احمد بن العثمان الاندلسي، تميم بن المعز العبيدي، اشعارى از: تميم بن المعز العبيدي، ثابت بن قرة، تقية دختر غيث بن على بن عبد السلام و چند شاعر دیگر، قصیده تقية با این مطلع: «اعوامنا قد اشرفت ایامها *** و علا على ظهر السماك خيامها (ص 34)، ابیاتی از لیلی و مجنون عامری و لیلی اخیلیه، مسلم بن عقیل مدح على (علیه السّلام) (ص 135)، اشعاری از یزید بن معاویه، ابوالسعادات (ص136) ،ابیاتی از سراج وراق، ابن دقيق العيد، صفى الدين حلی (ص 141)، ابیاتی از متنبی، شمس الدين الحكيم بن دانيال ابن الفارض ،ابونواس خديجه زوجة النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) في مدحه (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )

( ص 143)، ابیاتی و قطعاتی از چند قطعه در تغزل و در وصف طبيعت المستعين بالله بن الحكم الاموى، حارث بن خالد ،ابو عبدالله محمد بن سلطان الغالب بالله پادشاه اندلس، هارون الرشید، شافعی در مدح علی (علیه السّلام)، ملا كاظم الازرى البغدادى (ص 146)، حکایات و ابیاتی و قصایدی است به نظم و نثر در ادب و تغزل و در صناعات شعری از گویندگان شناخته و ناشناس از چند شاعر و نویسنده که اسمشان برده نشده و از آن جمله اشعاری از: دعبل خزاعی، ابو نواس سیدرضی، سید علی خان، ابو نواس الحكمي، منصور الفقيه، امرء القيس، بحتری، تقی الدین بن هشام، حسام الدين الحاجری، شیخ سرور، شهاب تلعفری و شهاب محمود بديع، ابن الخليفه، زهير بن ابی سلمی، شیخ بدرالدین المنشى، ابن الجهم، صفى الدين الحلى، ابو العلاء المعري، ابو نواس ،ابو العلاء المعری، ابو جعفر الخليفة، ابو عبدالله الشاعر، ابن دريد البغدادي، ابن الاصبع، بحترى، اديب محمد بن غانم،ابن سينا، احمد الكاتب، احمد البيضاوي، ابى العلاء المعرى، الامير العاصمي، ابراهيم الصولى كاتب المأمون (ص179)، شرح قصيده بانت سعاد، كعب بن زهیر صحابی (ص296)، تخميس بانت سعاد كعب بن زهير (314-341)، شرح لامية العرب (341-349)، شرح لامية العجم (350-366)، سبعه علویه (367-380)، ابن ابی الحديد ،بد الحميد بن هبة الله، حبسیه ،فالی، اسعد بن نصر (392- 411 )،معلقات سبع (417-41)، معلقات لامیه ای دیگر از امرؤ القیس (417-445)، شعر از سمؤل بن عاديا (448-449)، شعر از اعشی میمون شاعر جاهلی در مدح پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) (449-450) شعر از معین الدین طنطرانی (450-452)، فائده، قال العسكرى نيران العرب بصفع عشر نارا (452-455) حکایه، از هارون الرشید (460-455) قصیده از ابوالفتح بستی با این مطلع: «زيادة المرء في دنیاه نقصان *** وربحه غير محض الحق خسران» (460-462)، بخش هایی از منظومه سوانح سفر المجاز شیخ بهاءالدین عاملی (469-463)، قصیده ای بلند از والد شیخ بهایی =عزیادلن حسین بن عبدالصمد (469-471) مطلع قصیده: «اسحر بابل في جفنیک ام اسقم *** ام السيوف لقتل العرب و العجم»، قصیده معروف ابن الوردی (471-472) قصیده در مدح پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از بحرانی، حسن بن محمد (473-475)، از صاحب معالم (475-477)، قطعه معروف شافعی در مدح علی (علیه السّلام) (ص 473) قطعه ای از بحرالعلوم طباطبائی در مدح علی (علیه السّلام) (477)، دو قصیده دیگر از دمستانی بحرانی (477-483)، شعری از شیخ محمد بن حماد (483-486)، الاثنا عشريات فى المراثی از بحرالعلوم محمد مهدی بن مرتضى (493-486)، القصيده التائيه دعبل خزاعی (493-499)، قصیده میمیه فرزدق در مدح امام علی بن حسین (علیه السّلام) (499-501)، قصیده برده = الكواكب الدريه از بوصیری در مدح پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) (501- 509)، لامية العجم طغرائی از غرائی، حسین بن علی (509-512)، اشعاری از ابوالعلاء ،معرى ،صفدى ابن الساعاتی ارجانی، مؤید الدین، مهلبی، ابو تمام، فضولی، ابن ابی الجنيد، على (علیه السّلام)، ابو

ص: 692

نواس، ابن معذل، عبيدة ابى طيب، اوس بن حجر، حسام بن ثابت، ابوالطيب المتنبى، ابو عبادة، بحتری ،جدیمی، ابوالح_سن جوهرى، على بن الرومى، عبدالله بن المعتز عباسی اخطل، ك_ثیر عزة، ابو العتاهيه، ابو اسحاق صابی، قاضی تنوخی، نابغه ذبیانی، وطواط، عمران بن قحطان، ابوالفضل بن عمید، ریاضی، مسلمة بن عبدالملک، عباس بن احنف، ابو نصر محمد بن عبدالجبار عتبي، زياد الاعجم، تفتازانی، قاضی ابوالفضل، ابو العتاهيه قاض_ی الارجاني، مصنف (گویا گردآورنده جنگ مراد است) بدیع الزمان همدانی ،ابوالفتح بستی، حماسی ،عبدالملک ثعالبی، امرء القيس معن بن اوس (قطعه ای که عبدالله بن زبیر آنرا انتح_ال کرده)، بشار بن برد، مسلم الخاسر حطينه صاحب بن عباد، ابومحمد خازن على (علیه السّلام) ، قطعه ای منسوب به علی (علیه السّلام) و منقول در مصباح کفعمی، جریر (در مرثیه عمر بن عبدالعزيز) ابن جوزی، فرزدق (512-541) اشکال در مسئله ای نحوی به نظم طرح و حل شده نخست اشکال نحوی در دو بیت آمده و حل آن در 23بیت حل آن یاشد ده و مجموعا 25 بیت است، آغاز: «وسائل لی عن اشياء كيف اتت *** ممنوعة الصرف فى القرآن اشياء / و كيف لم يمنعوا امثالها زينه *** فجاء بالصرف اسماء و انباء / فقلت انی كفيل بالجواب بها *** فاسمع فللقوم فی الاشیاء آراء «پایان:«فان توقف جهلا بالجواب فقل *** حفظت شيأ و غابت عنك اشياء/ ثم الصلوة على اعلى الورى شرفا*** و آله ما شدت فى الايك و رقاء» (541-543)، قصایدی نوشته شده بدون ذکر نام سراینده ومطلع آنها به ترتیب یاد می شود: «مطلع قصیده اول: «اراک طرو باذا شجی و ترنم *** تطوف باذيال السحاب المخيم» (ص 544)، قصیده دوم «و نالت على ايدها ما لم تنله يدى *** نقشا على معصم اضنت علی کبدی» (ص 545)، قصیده سوم: «هذا فؤادك بهنابین اهواء *** و داک رایک شوری بین آراء» (ص 547)، قص_یده چهارم: «علام سقى خديك من جفنك الحال*** امن ربوت ال_ل_ول لاح لك الحال» (ص 548)، قصیده 5: «امن المنون و ریبه اتوجع *** و الدهر ليس يمعتب من يجزع (ص 549 )قصیده 6: «اشاقک في اطلال متيه بالخال *** رباع تعفی رسمها راجف الح_ال» (ص550)، لوامع عبدالرحمن جامی (553-592)، ترسل و انشاء منظوم (613-592)؛ خط: نسخ، كا: بهاء الدوله، بی تا؛ پشت برگ اول یادداشتی است حاکی از اینکه بهاءالدوله این جنگ را برای کتابخانه خود گردآوری کرده؛ مهر: بهاء الدوله (چهار گوش)؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج ،سبز ،613 ص، 21 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 31×17/5سم [ف: 10 – 1000]

374 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7212

آغاز: كانما حسن قنانينا حكى *** مهفهف يضحك من وشى نظر / كانما العود حكى مترجما *** لسانه ينطق من كل وتر؛ انج_ام: كم فى مجالى للهولى من جوله *** اضحت ترقص بالسماء و تطرب

جنگی است شامل اشعار عربی از شعرای مختلف که در اثنای آن مطالبی به نثر نیز آمده است. اسامی شعرایی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: ابونصر طافر الحداد السكندى، عفيف الدین تلمسانی، تقى الدين بن حجة بن الجنى، الوجيه، ابن الرومي، ابن تمیم، قیراطی، محى الدين بن عبدالظاهر، ابن على بصل، الوداعى، الصفدى، البدر الدماميني، ابن المعتز، ابن مطروح، زین الدین عمر بن الوردى، الصلاح الصفدي، الصفى الحلى، ابن تعاويذى، الراج الوراق، شهاب الدين الحاجبي، ابن قرناض، ابونواس، محمد بن مجنون، بدرالدین حسن بن حبيب الحلبي، ابوالحسن بن سكره، ابن النقيب، ابن ابیک، قطب الدین بن الشاعوري، ابن مكنسه، اسحاق الموصلي، القاضي فتح الدين قادوس، نجم الدین ابن مکانس، صدرالدین بن عبدالحق، القيراطي، بدرالدین المعری، فخرالدین بن مكانس، صلاح الدين، شمس الدين الدمشقى، ابن صاحب تکریت، ابن خروف، ابن ابی حجله، عزالدين الموصلى، ضياء الدين المناوى، كشاجم، كمال الدین، جلال الدين بن خطیب، شهاب الدین، النواجي، سيف الدين، الشريف المرادى، ابو الفضل بن وفا، ابن سناء الملک، ابن عیس، ابوالوليد هشام بن احمد، ابونصر محمد بن مختار حلبی، ابو الصلت عبدالعزيز بن حبوس، حسام الدين الحاجرى، ابن الرقا، ابن عباد؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 122گ، 15 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 25-217]

375 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7478

آغاز لولم اهمشوقاً الى وجهكم *** بأي وجه كنت القاكم؛

انجام: ينسى التجلد قلبى حين اذكره *** و يهجر النوم عينى حين اهجره.

نسخه حاضر از حرف لام «لولم» تا حرف ياء «ینسی» را شامل است. جنگ اشعار از شعرای عرب است و از هر شاعری یک یا دو بیت به ترتیب الفبائى حروف اول بیت آورده است. اسامی شعرایی که شعرشان در جنگ حاضر آمده را به ترتیب حروف الفبا چنین است: ابراهيم بن عرف، ابراهيم صولی، ابراهیم غزی، ابراهیم مهری، ابطر خزمی ،ابله، این ابی جمعه، ابن ابی عیینه، ابن ابی عطام ،ابن ابی قنن، ابن اعرابی، ابن بابک، تغلبی، ابن البغل، ابن تعاویذی، ابن جعانی، ابن جوهری جرجانی، ابن جیا، ابن حیا، ابن حجاج ،ابن حذاق، ابن حسان حضرمی، ابن حلاوی، ابن حیا، ابن حیوس، ابن خیاط، ابن درست، ابن درید، ابن الرومي،ابن زباده، ابن زریق کاتب، ابن سكره، ابن سکره هاشمی، ابن سنان خفاجی، ابن سمیعه، ابن شیرمه، ابن شرف، ابن شمس خلافه، ابن طباطبا، ابن طباطبا علوی، ابن طوسی صقلی، ابن عبدل، ابن العلاف، ابن العميد، ابن عیاش، ابن الفارض، ابن کناسه، ابن كيغلغ، ابن لبانه، ابن لكت، ابن اللیانه، ابن المدبر، ابن مسهر، ابن المعير، ابن عياش، ابن الفارض، ابن کناسه، ابن كيغلغ، ابن لبانه، ابن لكت، ابن اللیانه، ابن المدبر، ابن مسهر، ابن المعير، ابن المعتز ،بالله، ابن المعلم، ابن مقبل، ابن مقله، ابن منادی قزوینی، ابن الموصلايا، ابن المولی، ابن میاده، ابن نجد، ابن نکک بصری،

ص: 693

ابن الهباريه، ابن هرمه، ابن هندو، ابن الهياريه، ابو الاسد تمیم_ی، ابو الاسود دئلی ،ابوبکر بن دريد، ابوبکر خالدی،ابو دفافه مصری، ابوبکر عنبری ،ابو تمام، ابو الجوائز، ابو حازم، ابو حکیمه، ابوالحتجام نصیب ،ابودلف ،ابودمینه ،ابو ذویب، ابو روح هروی، ابوزید طائی، ابو سعد مخزومی، ابوسعد همدانی، ابوسلیمان خطاب، ابو شمش_ق، ابوالشيص، ابو عبد الله بن حجاج، ابوالعتاهيه، ابوعثمان، ابوعثمان خالدی، ابو عثمان نیشابوری ،ابوالعریان، ابو علی بن مقله وزیر، ابوعلی رسته، ابوعلی کاتب، ابوالغمرر رازی، ابوعینیه مهلی، ابوالفتح بستی، ابوالفتح قائد، ابو فراس، ابوالفرج على بن حسين بن هندو، ابوالفضل انطاکی، ابوالفضل مروزی، ابو کدراء عجلی، ابوالكوكيع تبیسی ،ابوالمرجا مرجانی، ابومسلم صاحب الدع_وة، ابوالمکارم، ابونصر نباته، ابونصر بن نباته، ابونواس، ابوالهدهد اصفهانی ،ابوهفان، ابوهلال عسکری ،ابوالهول، ابو يعقوب حزیمی، ابیوردی، احمد بن صبیح، احمد بن ابی طاهر، احنف عکبری ،احوس، احوص، احوض بن محمد انصاری، اخطل، اسحاق موصلی، اسماء بن خارجه، اسماعيل الشاشی، اش_جع سلمی ،اعشی، اقوع بن معاذ قشیری، اكتم بن صیفی، امام شافعی، امرؤ القيس، امية بن صلت، انس بن اسید، اوس بن حجر، اوس بن علفاء، اياس بن قایف، بحتری، بحرانی، بدیهی، بدیع الزمان ،همدانی ،البرقعی ،بشار ،بشیر بن ،بصروی ،بطلوس، بكر بن نطاح، بهلول، بيغاء. تميم بن ابی مقبل ،تنوخي، توبة المحير، تهامی. جحدر اللص، جرير جعفر بن شمس، جعفر بن شمس الخلافه، جماز، جمال الملک علی بن افلح، جمیل بیشنه، جندح مری، جنيد ،حابس، حاتم الطائي، جاجب بن زرارة، حريري، حریز، حسان بن ثابت، حسن بن وهب، حسین بن ضحاک، حسین بن مطير ،حشعم ،حصکفی، حطيئه، حكم بن عبدل، حكيم بن عبدل، حكيم بن قنبر، حماد بن ربيع، حماد الروايه، حمانی، حمانی علوی، حمدونی، حمید بن ثور هلالی،الحيص بيص، خبر زرزی ،خشمعی ،حزیمی، خسرو فیروز، خیار بن نجاح، خلف الاح_مر، خلیل بن احمل، خنساء خوارزمی ،خوافی، خیاط کوفی، دریدبن صمه، دعبل، ديك الجن، ذو الاصبع عروانی، ذوالرمه، ربیع بن ابی الحقيق، رسمی ،رضاح ،تمیمی، رضیع موسوی، رماح بن میاده مری. زبیر بکار، زهیر، زهیر مصری، زهیره، زیاد الاعجم، زیاد بن جندر، زيد بن على بن الحسین، زینب بن اسحاق نصرانی، س_ابق بربری، سابق بریری، سالم بن صالح، سحيم بن و شیل، سری رفا، سعد بن ناشب، سلم الخاسر ،سلیم، سلیمان بن عبدالملک مروان، سمسار هروی ،سمول، سوار بن مضرب، سهل بن هارون، سی_ف الدولة بن حمدان .شار ،شریح ،شماخ، شمخی فزازی، شمشاطی، شمعله. صابی، صاحب بن عباد، صالح بن عبدالعروس، صردر، صفران ،صقلی، صلتان ،عبدی ،صنوبری، ضخر بن عمرو.طالقانی، طبری، طرفه، طرفة بن عبد، طرماح، طريح، طريح بن اسماعیل، طغرایی، عائذ ،کلبی ،عاصم، عباس بن احنف، عبدان، عتابی ،عتبی، عبدالسلام بن برزعیان، عبدالصمد بن يشم،عبدالعزيز بن عبدالله، عبد الغافر بن اسماعیل، عبدالقدوس ،عبدالله باجی، عبدالله بن ابی، عبدالله بن اسحاق بن سلام، عبدالله بن دميته، عبدالله بن رواحه، عبدالله بن طاهر بن حسین، عبدالله بن ظبيان، عبدالله بن عباس صولی، عدی بن زید عبادی، عروة بن اذينه، عزالدین بن ابى الحديد، عصابه، عطرای، عطوی، عقیل بن عرندس، امام علی، علی بن افلح، على بن جراده، علی بن جبله، على بن جهم، على بن حسین اسکافی، علی بن على علوى، عمارة بن عقيل، عمرو بن ايهم، عمرو بن كلثوم، عمر بن لجاء، عمرو بن معد يكرب، عنتره عبسی، عوام بن عقبه، عیدی ،الغنوى، غده اصفهانی ،غزی، غسانی. رزدق، فضاله، فیض بن صالح. قابوس بن وشمگیر، قاضی ارجانی، قاضی جرجانی ،قاضی حماء، قاضی نیشابوری، قاضی هروی ،قرمطی، قرمطی خارجی، قضای ماوردی ،قطامی، قطران عبشمى، قوام الدین احمد بن زیاده، قهستانی، قیس بن حطیم، قيس بن حظيم، قيس بن معاذ، كثير ،كروس بن كشاجم، کشیر، كعب بن زهير ،كعب بن مالک،کعب بن معدان، کلیب، کمیت، لبيد ،مازنی ،ماموتی ،مانی، مبارک مستوفی ازلی، متنبی، متوکل یشی، مثقال، مجاعه، مجد شابی اربلی، مجنون، محمد بن ابی زرعه، محمد بن بشیر، محمد بن خادم، محمد بن خازم، محمد بن داود اصفهانی، ابوبکر محمد بن داود فقيه، محمد بن شبل، محمد بن عبدالملک زیات، محمد بن وهيب، محمد بن یزید مهلبی، شیخ محمد علیمانی، شیخ محمد واعظ، محمود وراق، المخبل اسعدی، مار فقعشی، سید مرتضی، مروان بن ابی حفصه، مسبی، مسعود بن علی سراج، مسكوبه، مسلم بن وليد، معرى، معطل هذلي، معن بن اوس، معيث رافقی، معین بن زایده، مغلس بن عقبه ،مفجع، مقنع کندی، مقیل بن علقمه، مسخل بن حرث، مندغانی، منصور فقیه، منصور نمری، مهلهل بن ربیعه، مهیار. نابغه ،ناجم، نصر الله بن عنین ،نمیری، نويفع بن لقيط، نهشل بن حرى، ورد بن حليم، وزیر طغرایی ،وطواط، وهب بن عبد مناف، هارون الرشيد، هدية بن خثرم ،هرادی، همام بن عمرو، يحمدى، يحيى بن زیاده، یزد بن خذاق، يزيد بن حوراء، يزيد بن مضرع حمیری، یزید بن معاویه، یعقوبی، یوسف بن دره بغدادی؛ خط: نسخ زیبا معرب ،کا: حسینعلی،بی تا؛ در حاشیه نسخه اشعار ما قبل و ما بعد ابیات منتخبه نوشته شده و در اندک مواردی شرح و توضیح نیز داده شده است، نام کتاب در نسخه حاضر «منتخب اشعار عرب» ذکر شده و کاتب در اول نسخه متذکر شده که آن را از روی نسخه موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد با کسب اجازه از میرزا فضل الله وزیر نظام و متولی باشی سرکار فیض آثار، استنساخ نموده است؛ جلد: تیماج سبز پشت جلد اسلیمی، 264گ، 10 سطر، اندازه: 25/5×30سم [ف: 25 - 446]

376. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1188/1- طباطبائی

آغاز: بسمله الحمد لله وصلى الله على محمد و آله ... هذا مما مسحت به قريحة الاقل ... محمد بن معصوم الموسوى ابن مومن ...فى مدح بعض الاخوان و تهنية بعض ورثاء بعض و عتاب لبعض و

ص: 694

مراسلة لبعض و ذم و هجاء لبعض و فى التعشق و الغزل و الحماسة و مخاطبة النفس و الشكاية و المواعظ و فى مخاطبة الديار والمنازل...و في مدح النبى صلى الله عليه و آله و الائمه علىهم السلام و فى المناجات و فى وصف المحبوب و المحبوبه و فی الحكمة و بيان بعض الاسرار بالشعر من بحر الطويل و البسيط و الوافر و الهزج و السريع و المحدث ... و غير ذلك من الابحر و بالبنود و الركبانی و النثر المسجع و غیره و ببعض التخميسات و

التشطيرات و الشعر المذيل و المردود العجز الى الصدر وغيره من انواع الشعر العجيب و القوافى الغريبه و با بحر غير هذه الاب_حر المعروفه من غير ترتيب لا نالمقصود جمع النظم فابتدات بالب_نود لزيادة شوقي اليها

بحر طویل در تهنیت و رثاء. در مقدمه این بخش مؤلف فهرست مفصلی از اشعار خویش که در این دفتر درج می شود یاد می کند و چنین به دست می آید که او قصد داشت دیوان خویش را در این مجموعه درج کند اما نخست بندهای بحر طویل را که در نزد شاعر اهمیت بیشتر داشت و برای او شوق انگیز بود آورد اما پس پر از بحر طویل ها شعری دیگر از او در این جنگ نیست جز این که در آخر جنگ نیز چند بیتی از خویشتن می آورد. هر یک از ب_حر طویل ها دارای تاریخ 1223 تا 1228 و موضوع و مناسب ویژه است اینک نمونه هایی از موضوعات بحر طويلها: بحر طويل در رثاء سيد مهدی نجل السيد رضا القزويني که 1223 در دریا غ_رق شد و تعزیت به پدر و برادران او به انی مناسب، بحر طویل در رثاء سید احمد غرافی در 1226، بحر طویل در مدیح شیخ موسی فرزند شیخ جعفر = كاشف الغطاء، و تبریک به مناسب خ_انه جديد البناء او در 1227، بحر طویل به مناسب در گذشت سید جواد عاملی (صاحب مفتاح الكرامه) در 1228 و تعزیت به دختر زاده او شیخ محمد و ابن عم او سید حسین عاملی، بحر طویل در مدح شیخ موسى (فرزند كاشف الغطاء) هنگام بازگشت او به نجف (به گفته صاحب جنگ وی قبلا به دلیل شیوع فساد در نجف از آن شهر خارج شده بود)، بحر طویل دیگر در مدح ه_مان شیخ موسی که در عنوان آن چنین آمده است: «و له ايضا فی مدحه حين رجع الى النجف الاشرف بعد مسيره الى الشاهزاد و رحلته عن بغداد و اصلح بين الدولتين الفرس والروم»؛ خط: نس_خ، کا: سید محمد بن معصوم بن موسوی قطیفی، بی تا، 19گ ) (1-19) [ف : 23 - 686]

377. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2766

این مجموعه منتخب اشعاری است از شعرای عرب که در اوراق الصاقی اول و آخر دیوان ابوالحرث ذى الرمه؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 56گ، [ف: 1 - 359]

378. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 711

آغاز: قفانبک من ذكرى حبيب و منزل *** بسقط اللوى بین الدخول فحومل؛ انجام: و لا اهاب الصفاح البيض تسعدنى*** باللمح من خلل الاستار و الكلل در این جنگ پاره ای از قصاید شعرای عرب را گرد آورده است.

شدادنام شعرای این مجموعه بدین قرار است: امرؤ القیس، طرفه عبدی، زهیر بن ابی سلمی، لبید بن ربیعه، عمرو بن كلثوم، عنترة بن شداد، حارث يشكرى، كعب بن زهیر ،بوصیری، ابن الفارض، صاحب العميد، مسیح فسوی، سید حمیری، سید عماد الدین، جعفر بن ابی عبدالله، ابوالفتح بستی، ابیوردی ،حریری، مجنون عامری، لیلی اخیلی، کثیر عزة، بدر بن سعید کوفی، جميل بثينه، ابن التعاويذي، ،صفدی، ابن سکره، نابغه ذبیانی، میرزا صادق تفریشی، طغرائی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا ،98گ، 13 سطر، اندازه: 10/5×15/5سم [ف: 2 - 307]

379 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14590/202

آغاز: لامنى عند القبور على البكا *** رفيقى لتذراف الدموع السوافك

ابیات از گویندگان عربی سرای معروف و غيرمعروف مانند صفوة الباهلية، ابوسعيدالرستمى، القاضى الارجانی؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج کرم قهوه ای، 4 ص (726-723)، 41 سطر، اندازه: 19×32سم [ف: 41 - 109]

380. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15892/1

گزیده اشعار عربی از شعرای مختلف است همچون شیخ جابر کاظمی، شریف رضی بهاء الدین زهير ،جزار ،صفى الدين حلى، راضی بن صالح حسینی بغدادی (د: 1285ه_)؛ تخميس قصيده داليه محمد حسین بن صاحب جواهر، حاجری، ابن دهان، ابن طباطبا، ابن سكره، محمد انباری و...؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح، محشی با نشان «منه دام ظله»؛ جلد: تیماج زرشکی با ترنج و سرترنج، 14گ (گ1ر - 41ر)، 12 سطر، اندازه: 11×15/5سم [ف: 44 - 118]

381 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 29206

آغاز: و مذ اقبلت نحوى تمثلت قائما و قلت لها اهلا وان لم اكن اهلا؛ انجام: و لها اذا اتفتت الى و اعرضت لطف الغزال وسطوة الصرغام

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام [رایانه]

382 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15982/2

آغاز: داء ثوى بفؤاد شفه سقم *** لمحنتى من دواعي الهم و النكد از صلاح الدین بعلبکی (؟) قصیده ای 12 بیتی که به 420 خوانده می شود؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج فرنگی 1ص (ص14)، اندازه: 11×18سم [ف: 44 - 170]

383. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه :1284

آغاز: بسمله. قال جرير بن عطيه بن الخطفى و هو حذيفة بن بدربن سلمة بن عوف بنكليب بن يربوع بن مالک بن حنظلة بن مالك بن زيد مناة بن تميم يهجو عمر بن لجاء اليتمى من يتم الرباب؛ انجام: و انهم حنثع الابصار هيبة كما استكان لضوء الشارق والرمد. قد تم هذه القصايد المختاره الفصحاء

مشتمل است بر اشعار چند شاعر متقدم مشهور عرب که اکثراً

ص: 695

معاصر یکدیگر بوده اند ازجمله: جریر بن عطيةبن الخطفى، ه_مام بن غالب بن صعصعة بن ناجية فرزدق، عبيد الراعي، غياث بن غوث بن الصلت بن طارقه مشهور به الاخطل، حسان بن ثابت، قيس بن الحطيم، متمم بن نورة اليربوعي، كعب بن سعد الغنوی، الشنفرى الازدى، الاحوض بن محمد. اشعار این مجمو مناظراتی است بین جریر و فرزدق و قصایدی در مدیح بزرگان و خلفای عصر؛ خطک نسخ خوش، بی کا، بی تا؛ در پیشانی صف_حه اول یک سرلوح مختصر كار بغداد الصاقى؛ مهر: ناصر الدين شاه قاجار؛ کاغذ: بغدادی، جلد: مقوای روکش تیماج زیتونی وس_ط ترنج و دو سر ترنج ضربی زمینه لاکی گل برجسته، 404ص، 17سطر، قطع: وزیری متوسط، اندازه: 14×21سم [ف: 4 - 1077]

384. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9093/8

چند جمله کوتاه درباره زندگی و تاریخ حیات و ممات بعضی از شعرا به روایت ابن خلکان در حاشیه صفحات نوشته شده اس_ت. شعرها سروده های این کسان است: خلیل بن احمد، ابی نواس ،مأمن، بهاء سخاوی، ابی یحیی عیسی بن قاضی اشرف مص_ری معروف به قاضی ،فاضل ابوبکر احمد بن محمد بن حسن ارجانی، ابونصر احمد بن یوسف منازى كاتب، ابو القاسم اح_مد بن محمد بن اسمعیل طباطبا شریف حسنی مصری، ابو مح_مد عبد الحكم بن خطیب، ابی اسحاق مصری، ابواسحاق ابراهیم بن هلال صابی، ابو عبدالله ابراهيم بن محمد بن عرفه ازدی ملقب به نفطويه نحوی واسطی، ابوالفضل احمد بن حسين بن يحيى سعید همدانی، ابوالحسین احمد بن منیر طرابلسی، ابوالعباس اح_مد بن ابی الحسین رفاعی مغربی، ابی الصلت اميه بن عبدالع_زیز اندلسی، ابى المعاد بشار بن برد عقیلی، ابواسحاق اسماعیل قاسم بن سوید معروف به ابی العتاهيه، ابو تمام حبيب بن اوس، ابواسماعيل حسين بن علی طغرایی اصفهانی، ابومحمد حسن بن محمد بن هارون وزیر مهبلی، صفی الدین ابى المحاسن عبدالع_زیز بن سرايا حلی، ابو محمد حسن بن علی بن احمد ابن و ك_یع، ابوالحسن سرى بن احمد کندی رفاه موصلی، ابوالمعالی سعد بن على حظيرى دلال الكتب، ابوالفضل عباس بن احنف حنفی، ابو محمد عبدالله بن قاسم منعوت به مرتضی شهرزوری، عبدالله بن سعد موصلی ابن دهان، ابوالفرج عبدالواحد بن نصر، ابوالح_سن على بن عبدالعزیز قاضی جرجانی، ابوالحسن على بن جهم بن بدر، ابوالحسن علی بن عباس ابن رومی، ابوالحسن علی بن تهامی، قاضی ابو علی تنوخی، محمد بن داود ظاهری اصفهانی، ابوالح_سن محمد بن عبدالهل ابن سکره هاشمی بغدادی، ابومنصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل ثعالبی، ابى القاسم عل اسحاق بن خلف بغدادی زاهی، ابوشجاع محمد بن حس_ین ظهیرالدن رودراوردی، ابوالقاسم عبدالكريم بن هوزن بن عبدالملک بن محمد قشیری، ابوالعلاء احمد بن عبد الله بن سلیمان بن محمد بن سلیمان تنوخی معری، ابوالحسن يحيى بن عيسى بن مطروح جمال الدین مصری، نصر الله بن عبدالله بن مخلوف بن قلاقس اسکندری، ولید بن عبيد بن يحيى بحتری، ابوبکر محمد بن باجه اندلسی ابن صائغ، ابو عبدالله هشام بن معاویه ضرير نحوی کوفی، ابوفراس همام بن غالب بن صعصع، تمیمی فزدق، ابو جعفر محمد بن عبدالملک ابن ابان معروف به ابن زیات، ابی زکریا يحيى بن سعيد بن مبارک ابوولید احمد بن عبدالله بن زيون مخزومی اندلسی قرطبی، مامای (؟) ،شامی، صدرالدین ابن مزجل شافعی، محمد بن عفیف، شیخ تلعفری، شرف الدین حلاوی، ابی الفتح بستى، منصوری، احمد بن بقا، محمد بن عبدالسلام، ابو القاسم هبة الله بن قاضی رشید مشهور به ابن سنا الملک مصری، ابراهیم مبلط، ابن دقیق، دمامینی مالکی، شیخ ضیاء الدین مقدسی، خطیب شروینی؛ خط: نسخ به شیوه ترکی، بی کا، بی تا؛ نسخه پردازی عثمانی، درون کتیبه های زرین؛ کاغذ: نخودی آهار مهره،جلد: مخمل سرخ عطف و سجاف تیماج مشکی، 14گ( 136ر - 150 پ)، 21 سطر (8×15) ، اندازه: 12/5×19/8سم [ف: 29/2 - 747]

اشعار / شعر / فارسی

aš ār

-در ذیل این عنوان کلیه رساله ها و یا مجموعه های شعری که با عناوین مختلف آمده فهرست شده است و بنای ما بر این بوده که رساله های شعری که دارای نام مؤلف مشخص است و از آن یک نفر می باشد تحت عنوان «دیوان» و به نام همان فرد آورده شود و فقط در قسمت مباحث به موضوع آن اشاره شود (که مثلاً مثنوی است و یا قصاید است و یا رباعی و ...)، رساله هایی که به مجموعه های شعری با نام مشخص پرداخته و دارای نام مؤلف است، همانند منظومه ها با همان نام منظومه فهرست شده اند، و رساله هایی که مؤلف آن نامعلوم است و یا دارای اثر شعری از چند شاعر است تحت عنوان «اشعار» آورده شود. بنابراین عناوین مختلفی (همچون: مثنوی ،منتخب ،رباعی جنگ اشعار و ...) که به رساله های شعری داده شده، همگی تحت همین عنوان آمده است، فقط جهت سهولت، ترتیب مرتب سازی آن بر اساس قدمت نسخه انجام شده است.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3931/5

آغاز: برای زینت این کارخانه *** دو نسبت را دو اسم آمد نشانه / در آن مکتب که با را دو خواندند*** پی فهمیدن ما و تو خواندند/ الف آمد اساس جان عالم *** الف آغاز حرف آمد ز قرآن / الف شد قطب حروف شد الف باش *** چه دانستی مده دل را به وسواس / مسما بود یک لیک از پی زین *** دو اسم آمد یکی میم و یکی عین منظومه ای است (یا بخشی از منظومه ای) گویا از ضمیری در مدح رسول الله محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و امير المؤمنين على (علیه السّلام) با تصحیح علم حروف و عدد. دو قطعه است و در وسط آنها متن حدیث نبوی در فضیلت امام (علیه السّلام) همان خط نقل شده و در قطعه اول اسم محمد

ص: 696

و لى (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بر اساس جفر تاویل و تفسیر شده و در قطعه دوم دو نام با اسماء الله تطبیق گردیده؛ خط: نستعلیق ریز، بی کا،تا: قرن 8؛ پس از پایان منظومه دو بیت دیگر از همان شاعر نقل ش_ده؛ کاغذ: سمرقندی شکری رنگ ،جلد: مقوای زرد با عطف و حاشیه تیماج قرمز، 172 ص ، قطع: رقعی [ف: 10 - 2026]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 573/3-ف

نسخه اصل: لالا اسماعیلش 487ر. شعر کمال اسماعیل و ک_مال الدین عبدالرزاق؛ بی کا، تا: قرن 8؛ اگ (17 ر) [ فیلمها: 1 - 500 ]

3. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 573/6-ف

نسخه اصل: لالا اسماعیلش 487ر. شعر مجیر بیلقانی و سید اشرف و شرف الدین شقروه و خاقانی و سعید هروی و اوحدالدین کرمانی و آغای تبریزی (با شعر ترکی در30ر نونویس) و کمال اسماعیل و عراقی (21 پ-31ر)، در هامش (21پ-31ر)،در هامش 23 پ دو یادداشت است: «در استماع مولانا قاضی حاجی محمود في مدينة قسطمونه سنة سبع عشرون سبعمائة»، و در استماع ق_ادر عبد معطى حلى (؟) في اواسط ربيع الاول سنة سبع عشرین سبعماءة»؛ بی کا، تا: قرن 8 [ فیلمها: 1 - 500]

4.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 573/10-ف

نسخه اصل: لالااسماعیلش 487ر. جنگ شعر است :از ازرق_ی، خيام، صفی الدین حلی (به عربی در هامش)، همام الدین، شم_س الدین گنجه، انوری درباره حکیم شجاعی و پاسخ او، کمال اسماعیل (رباعی) ،خاقانی، شرف الدین قزوینی، سراج قمری، فخرالدین مبارکشاه (رباعی) (تاریخ مرگ فخر رازی در روز دوشنبه 1 شوال 606 در هرات و تولد او در 25 رمضان 544 در ری و تاریخ تولد اوحدالدین محمد بن ابى الفخار احمد بن مح_مد کرمانی صوفی در ذیحجه 561 و مرگ او در روز دوشنبه 3شعبان 535 و دفن او در شونیزیه بغداد و تاریخ مرگ اوحدالدین محمد بن اسحاق انوری نیشابوری شاعر در حدود سال 560)، شعر خاقانی ،حقایقی شروانی درباره مستنجد خلیفه هنگامی که بغداد رفته بود در 560 (دو بیت عربی) (تاریخ مرگ او در اواخر شوال 591 در تبریز و دفن او در حظيرة الشعراء در سرخاب و تولد او در شروان در 520)، شعر رضی الدین نیشابوری و شرف الدین کعبانی (درهجو صاحب زین الدین ماستری)، شعر ن_ظام الملک طوسی (دو بیت عربی)، شعر: مسعود سعد سلمان، زین الدین سعدی بغدادی (سه بیت عربی که برای صاحب علاء الدین عطا ملک نوشته و شعر از خود او نیست) ،انوری، پاسخ قاضی حمیدالدین بدو، كمال اسماعیل ،وطواط، سيف الدين باخرزی، عطار؛ بی کا، تا: قرن 8 [ فیلمها: 1 - 500]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 573/12-ف

نسخه اصل: لالا اسماعیل ش 487ر. شعرهای: ابوعلی قسهتانی، اوحدالدین، سعیدی تبریزی با هجو او از تبریز و پاسخ همام الدین باو، غیاث الدین محمد وزیر، شرف الدین امیر احمد، خاقانی، عبدالرزاق اصفهانی، سیف الدین باخرزی؛ بی کا، تا: قرن 8؛4گ(112 ر -116پ) [فیلمها: 1 - 501] . 6.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 623/10-ف

نسخه اصل: شهید علی پاشا ش 2703. جنگ شعرهای ملک الحكماء اوحدالدين ابوالغیث (198 پ - 179پ)، و نصیرالدین طوسی (179 پ - (181ر) ، و عطار (181ر) ، و عین القضات (165ر)، (179پ-181ر)، و بومحمد برهان الدین قلیج حسینی بلخی نبیره پادشاه اوز گند در گذشته 1265 (165پ) مورخ 10 ربیع الثانی 1333 (12 شباط روز شنبه سال 1914) در استانبول و تخمیس محمد موسی یمینی ساری حسینی بر شاه بیت پدر خود سید محمد برهان الدین بلخی به ترکی (166ر) مورخ 8 جمادی الثانی 1342 (15 کانون 1924 شب چهارشنبه) و 11 شوال 1327 (13 تشرین 1908/1 سه شنبه) در استانبول و تاریخ 14 محرم 1352 روز سه شنبه هم دارد.سپس بندی است به فارسی رساله مانند از شیخ الاسلام (181پ- 182 پ)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ 25 سطر [ فیلمها: 1 - 515]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10071/6

شامل غزلی از سعدی، جمال الدین محمد اصفهانی، و گویا شعری از مولوی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8، 4ص (54-51) اندازه: 10×24سم [ف: 32 - 95]

8 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10071/18

آغاز: ای جمالت کرده بر زلف را یا سامشی *** و از شراب نام چشم مست را سیغامشی؛ انجام: جاودان مانند یا باشد جهان با یکدگر *** در نعیم و ناز و کام و دولت و جرغامشی

گویا از خواجه صدرالدین آبادی (؟) ،ابهری، شامل بیست و یک بیت، در آغاز قصیده به شنگرف این عبارات آمده است: «خواجع صدرالدین آبادی (؟) ابهری گوید که تهنیت روز کون بنکلامشی در مدح امراء عظام ترمد از وجیتو (؟) زنده روانهما». قوافی این قصيده لغات مغولی بوده که روی آنها «مشی» است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8، 1 ص (113) ،اندازه: 16×12سم [ف: 32 - 96]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10071/19

آغاز: رباعی اول: سلام من برسانای نسیم باد شمال *** به نزد آن روی مشکین خال / بدو بگوی کی تا دور یکشبه ای زندم *** تنم ز مویه چو موی و دلم ز ناله چو نال. رباعی دوم: للحكيم شمس الدین المعقول روی چو مهت خلد بیرایه اوست *** طفلست که حفظ ایزدی دانه؟ اوست / زلفین تو بر عارض تو دانی چیست *** چتریست که آفتاب در سایه اوست

دو رباعی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛1ص (114)، اندازه: 16×12سم [ف: 32 - 97]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10071/23

آغاز: بشنو این قصه ادیان زمن ای اهل هنر *** کی ز ادیان رسل دین کدامین بهتر؛ انجام: اینک مشهور جهانند سرابی آیند *** محلد؟ و سقسقطى وان دیگرانرا چه خطر

قصیده در باب ادیان ؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 ؛2 ص (158 -159)، اندازه: 16×12سم [ف: 32 - 97]

ص: 697

11.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 10071/24

شامل شعری از شرف الدین شفره اصفهانی با مطلع: ای بی خب_ر از عالم ارواح کجائی *** در مصطبه خال سراسیمه چرائی، و نیز دو رباعی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ 1ص (159)، اندازه: 16×12سم [ف: 32 - 97]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10071/26

از جمله از سید علوی نظامی، ناصر (تخلص) و اشعاری دیگر از در نسخه نام سرایندگان نیامده است؛ خط: نسخ، بی کا، نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ 13 ص (174 - 187)، اندازه: 16×12سم [ف: 32 - 98]

13. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 564-ف

نسخه اصل: حالت افندی ش 232؛ شعرهای سنائی و عطار مولوی و سعدی و سلطان ولد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن8؛ 141گ،199گ، 19 و 21 سطر [ فیلمها: 1 - 499]

14. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 108/19-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا 2051 (209). رباعيات است در سه «فصل»، توحید در 65 باب؛ بی کا، تا: با تاریخ 730ق [ فیلمها: 1 - 410]

15. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 108/20-ف

نسخه اصل: ايا صوفيا 2051 (209) رباعیات شکایت روزگ_ار؛

بی کا، تا: با تاریخ 730ق [ فیلمها: 1 - 410]

16. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 601-ف

نسخه اصل: نافذ پاشا ش 1026. دارای شعرهای: کمال الدین اسمعیل (گ 8) ،عزالدین شروانی (گ 34 و گ 215)، عبدالواسع جبلی (گ 36)، حکیم ناصر (گ 45)، ظهیر الدین فارابی (گ51)، قطران ارموی (گ62)، فلکی شروانی ( گ 65)،پوربها (گ 69)، حمیدالدین جبلی (گ71)، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی (گ 80 و 117 و 118)، شمس طبسی ( 82)، اثیر الدین اخسیکتی (گ 84 و 194 و 211)، ادیب صابر ( گ85)، سوگند نامه شمالی دهستانی (گ 86)، اثیر الدین اومانی (گ 90 و 210)، اقوامی (گ91)، رشیدالدین وطواط (گ95 )،مع_زی( گ97)، منوچهری (گ99)، فخر مراغی (گ 110)، ابوالع_لاء استاد خاقانی (گ 111)، کمال الدین اسمعیل (گ111 و 208 و گ 243)، انوری (گ 112 و 249)، سعدی (گ 113 و252)، مجیر بیلقانی (گ 116 و 211)، شمس حاجی (گ 119و 252و 253و 258 )، عثمان عبیدی( گ120)0 ،مجدالدین همگر (گ 121 و 203) ،مهستی (گ 121)، عمر خیام ( گ121)، سنائی (گ 123 و 249)، شیخ عطار (گ 141)، مولانا جلال الدین ( گ157)، سلطان ولد (گ 176)، سمرقندی ( گ177)، شرف الدين شفروة الاصفهاني (گ 207 و گ 213)، فخرالدین عراقی (گ 217) زین الدین، سراج الدین قره_ی، قدسی، سید اشرف کاشی (گ 244)، شیخ نجم الدین زرکوب (گ248)، عمده قاضی بدر (گ 248)، سنائی و امامی (گ205)، سیف الدین اسپرنگی (گ 205)، فخرالدین گرگانی (گ 212)، حاجی سعد تبریزی (گ 215)، همام تبریزی (گ215)،ناصرالدین شیرازی( گ230)، قطب الدین یحیی بن زنگی شیرازی (گ 243)، شیخ جلیل شیرازی (گ 245)، فخرالدین قنادی شیرازی ( گ246)، جلال الدین عتیقی (گ 248 و گ 252 و گ 255)، عمادالدین کرمانی (گ 250)، آغای تبریزی (گ 251)، اوحدی (گ 259)؛ خط: نسخ، كا: شمس حاجی دولتشاه شیرازی، تا: رجب 741ق؛ 376گ، [فیلمها: 1 - 506]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 117/4-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 3019. ترجیع بند در ستایش شهر سلطانیه و اولجایتو و ابوسعید؛ خط: نستعلیق، کا: احمد بن حسين ساناق هروی، تا: 752ق؛ 5گ (241-245)، 25سطر [فیلمها: 1 - 411]

18. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 760/5-ف

نسخه اصل: پاریس 113.s.p (بلوشه 149). بخشی از مثنوی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه اواخر رمضان 753ق؛ 13 سطر [ فیلمها: 1 - 536]

19. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 760/8-ف

نسخه اصل: پاریس 13 .s. p . بلوشه (149). مثنوی در فتوت است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: یک شنبه اواخر رمضان 753ق؛ 13 سطر [ فیلمها: 1 - 536]

20. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 573/39-ف

نسخه اصل: لالا اسماعیل ش 487ر.پنج غزل با تخلص جلال؛ کا: جلال حسینی رازی، تا: 15 صفر 754ق؛ با اجازه صاحب جنگ؛ اگ (282-283ر) [ فیلمها: 1 - 504]

21. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 462/54(آ)-463/54(ب)-ف

نسخه اصل: کوپرولوش 1589؛ بی کا، تا: با تاریخ 754ق؛در متن و هامش؛ اگ (104ر) [فیلمها: 1 - 483]

22. تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 195/64-ف

نسخه اصل: حمیدیه ش 1447. شعر انوری و علیشاه اسدی و فخرالدین عراقی و حکیم ایوبی؛ بی کا، تا: با تاریخ 755ق [ فیلمها: 426 - 1]

23. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 195/132-ف

نسخه اصل: حمدیه ش 1447. قصاید ظهیرالدین فاریابی و جلال الدين طبيب شیرازی و کمال الدین خجندی و کمال الدین اسمعیل اصفهانی؛ بی کا، تا: با تاریخ 755ق؛ در هامش است [ فیلمها: 1 - 430]

24. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 901/5

آغاز: حل و عقد جمله اشیا تویی*** از هزاران دیده ها بینا تویی/ خود همی بینی جمال خویش را *** زان به وصف خویش هم گویا تویی؛ انجام:یا دوست گزین کمال یا جان *** یک خانه دو میهمان نگنجد

غزلیات با تخلص سید؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج مشکی و مقوایی، 3 ص (204-206)، ابعاد متن: 7×11،اندازه: 20×14سم [سنا: ف: 2 - 88]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه:

ص: 698

رباعیات فارسی ابن سینا و خواجه طوسی و جلال الدین بن قوام و سيف الدين باخرزی و شیخ ابوسعید و سلطان العارفین و اوکایی اسفراینی و دیگران؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9 ؛کاغذ: سف_ید ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 2ص (350-349)، 25 سطر (11×18)، اندازه: 17×26سم [سنا: ف: 1 - 294]

26 . تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 238/1

قصیده در توحید و ستایش میر ابراهیم رفیعی؛ بی کا، تا: قرن 2 ص ( ٢-٣) [نشریه: 3 - 330]

27. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 238/21

آغاز: سواد مرثیه خواجه شرف الدین علی...؛ انجام: كرامت فرماید انشاء الله فعده العزيز

سواد مرثیه صاحب اعظم خواجه شرف الدين على بن خواجه کمال الدین حسین سمنانی، خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 9؛ 3ص (384-381) 9 سطر، اندازه: 19×26سم [ نشریه: 3 - 332]

28. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13794/20

آغاز: آتشین لعلی که تاج خسروان را زیورست ***اخگری بهرخیال خام پختن در سر است؛

قصیده است ؛خط: نستعلیق بی کا، تا: قرن 9؛ جلد: گالینگور قهوه ای ،اگ 58 پ - 59پ [ف: 37 - 338]

29. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 24/8

تتمه غزلیات اویس ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ حاشیه، مجدول و مذهب و ممتاز کار هرات [ نشریه: 7 - 3]

30 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9497/1

اشعار و دوایر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ 2گ (ار -2) [مختصر: ف: - 68]

31. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 24/3-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیا 27261 .Add. قصاید از چندین شاعر؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 [ فیلمها: 1 - 402]

32. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 281/7

ترجیع بند است؛ خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 9؛ از اشرف؛ کاغذ: سفید، 4گ (279-282)، ابعاد متن: 6×14، اندازه: 9×19سم [ف: 1 - 140]

33. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 281/6

از عراقی ترجیع بند است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ:سفید، 5گ (275 -279)، ابعاد متن: 6×14، اندازه: 9×16سم [ ف: 1-140]

34. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 441/45-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش 1819. اشعاری از ابوالخیر و خیام وبلغراوی و مجلسی و اصمعی و چند قصیده و شعر دیگر (301) با سر دعای مصطفی به ترکی و پراکنده های نظم و نثر ؛ بی کا، تا: قرن 9 [ فیلمها: 1 - 476]

35. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1930/4

آغاز: ای مظهر جمال تو مرآت کاینات *** وی جنبش صفات تو از مقتضای ذات؛ انجام: گر تو بیمار عشق جانانی *** قاسمی لاطبيب الا هو

شعرهای «حضرت سید قاسم مدالله ظله».گویا شعرهایی که در گ 1ر هست و برای سراینده آنها «مدالله ظله» دارد از همو باشد؛ خط: نسخ، کا: سید نعمت الله درویش، تا: قرن 9؛ کاغذ: سمرقندی نخودی، جلد: کالینگور سرخ، 1ص (61 پ)، 7 سطر (9×16)، اندازه: 14×22سم :[ف 8 - 548 ]

36. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 275/3

مثنوی در احکام و حروف است؛ بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: سپاهانی [نشریه 2 - 102]

37. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 276/2- طباطبائی

اشعاری است در معما از: خواجه عماد فقیه،بساطی، مولانا مظفر خانی ،آذری، مولانا محمو کوسه، مولانا شمس الدين ابوبكر یزدی، مولانا قوام الدین رحمه الله، مولانا علاء الدين بن عماد سلمه الله، مولانا قطب الدین محمد جشوی معمایی، خواجه سعد الدین شیرازی، مجد همگر، عصمت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ:سمرقندی شکری زرد آهار مهره، جلد: تیماج یک لا، 11گ (177-188)، قطع: رقعی، اندازه: 13×17/5سم [ف: 22-87]

38. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5932/9

آغاز: نام حق بر زبان همی رانم *** که بجان دولتش همی / خالق رازق و رئوف رحیم*** مالک و صانع و قدیم و حکیم؛ انجام: جان بمهر لب لعل تو خدا داد بمن *** بخدا تا ندهد لعل تو فرمان ندهم

اشعار خواجه جمال الدین سلمان است؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 9 ؛افتادگی: انجام؛ مجدول و مطلا؛ کاغذ: ترمه ،جلد: مشین قهوهای ضربی، 17 سطر [ف: 9 - 110]

39. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4487

آغاز: متن روم و حبش مگوی مه و مهر نی چگوی *** سلاخ شاه و بندکش خام پخته چش ... هامش: لمولانا شرف الدين شفروه: آنک نمودی بزخم ناوک انگشت *** از سپر ماه چار ده دو کمان را؛ انجام: متن شعری است شامل 22 بیت که مدور نوشته شده است. هامش: چو عیسی تا توانی خفت بی جفت *** مده نقد تجرد را ز کف مفت

قسمتی است بی سروته و منتحل از نیمه اول «مونس الاحرار في دقايق الاشعار» تأليف محمد بن بدر جاجرمی در 741ق، با اضافات و الحاقاتی از آثار ابن یمین و ناصر بخاری و سلمان ساوجی و کمال خجندی شعرای قرن هشتم تا اوایل قرن نهم با حذف قسمت هایی از اشعار مونس الاحرار بدون ذکر فصول و ابواب ولی تقریباً به ترتیب همان کتاب، بعضی منتخبات از اشعار قدما که جزو سقطات نسخه های موجود مونس الاحرارست در این نسخه

دیده می شود. فهرست مندرجات و عناوین: 1 -متن مولانا اثیرالدین جاجرمی، افضل الشعرا كمال الدين اسمعيل في النعت ( ص ١)، ملک الشعراء و الافاضل جمال الدین عبدالرزاق

ص: 699

الاصفهانى فى النعت (ص3)، مولانا جمال الدین سلمان فرماید فی النعت (ص5) ،مولانا فریدالدین احول (ص6)، حکیم سنایی فرماید، خواجو کرمانی فرماید فی النعت، و ايضاً له فى النعت ( ص7 )، مولانا شرف الدین شفروه فرماید (ص 8) ، لمولانا سلمان في المنقبت اميرالمؤمنين على (علیه السّلام)، و له ايضاً في مرثیه اميرالمؤمنين حسین (علیه السّلام)، (ص9) خواجو کرمانی فرماید،فی المنقبت (ص 10)، و له فى منقبته فى الترجيع كرم الله وجهه، ص (12)، در منقبت امیرالمؤمنین خواجور است، مولانا سعیدالدین هروی (ص14)، و ايضاً في منقبت امیرالمؤمنين كرم الله وجهه، (ص 15)، حمزه کوچک فرماید در منقبت، و له في منق_بت امير المؤمنين (علیه السّلام) (ص 16) ، موعظه کمال الدين اسمعيل فرم_اید (ص 17)، خواجه جمال الدین سلمان فرماید (ص19)، نج_یب الدين الجربادقانی فرماید (ص 20)، رفیع الدین اللنبانی فرماید (ص 21)، افضل الشعرا كمال الدين اسمعیل فرماید (ص 22)،مولانا جمال الدين سلمان فرماید (ص23)، سلطان الشعرا ك_مال الدين اسمعیل فرماید (ص24)،امیر الكلام اثیر الدین اومانی (ص 25)، افضل الشعر ارشيد الدين وطواط (ص 26) ، افضل الش_عرا ظهیر الفاریابی فرماید (ص27)، مولانا بدر الدين الجاجرمی فرماید، مولانا شرف الدين التبريزى فرماید (ص29)، حکیم سن_ایی عليه الرحمه فرمايد (ص 30)، مولانا کمال الدین خواجو كرم_انی فرماید (ص32)، ملک الشعرا حكيم انوری فرماید (ص34)، المولانا كمال الدين اسمعيل (ص38) ، لمولانا رفيع الدين لنب_انی (ص 40)، نجیب الدين الجربادقانی (ص 41)، کمال الدین اسمعیل فرماید در بهاریات (ص 42)، حکیم انوری در بهاریات فرماید (ص 43)، فرید احول اندر خزانیات فرماید (ص44)، و له ايضاً فی المعنی، (ص 45)، خواجه جمال الدین سلمان فرماید، مولانا ج_مال الدين سلمان فرماید (ص47)، مولانا شمس طبس فرماید، مولانا سعيدالدين الهروی فرماید (ص 48)، ترجیعات عراقی (ص 49) ،ملک الشعرا کمال الدین خواجو فرماید ( ص 52)، افضل الش_عرا كمال الدين اسمعيل فرمايد فى الترجيع، (ص 54)، مولانا جمال الدین زرکوب فرماید، (ص 55)، سید جمال الدین کاشی فرماید فى الترجيع، (ص 57)، مولانا جمال الدین سلمان فرماید الترجيع، (ص 58)، افضل المتأخرين ناصرالدین بخاری (ص62)، من كلام شيخ فخرالدین عراقی علیه الرحمه فى الترجيع (ص63)، ايضاً له في مدح فخرالملک طاهر طاب ثراه، (ص67)، استاد الشعرا قوامی گنجه فرماید فی ترجمة اسامى الصناعات في حدایق و دقايق الشعر (ص69)، مولانا بدرالدین الجاجرمی فرماید،این قصيده متقاطع است، چون از مصراع آخر آنچه بسرخی نبشته است با مصرع اول جمع کنی دو بیتی شود (ص 71)، ايضاً له این قصیده به سه شکل می توان خواند، مثنوی و مصرع و راست (ص 72)، مختاری الغزنوی فرماید در تقسیم مسلسل (ص 72)، ملک الشعرا قوامی گنجه فرماید در تقسیم مسلسل (ص73)، استاد الشعرا اعسجدی فرماید در تکرر (ص 73) فلكى الشروانی فرماید علیه الرحمه، ادیب طبری فرماید (ص74) ملک الشعر الامعى الجرجانی فرماید ،فرید الدین احول الاسفراینی فرماید (ص 75)، صنعت مسمط عبد الواسع فرماید (ص76)، مسعود سعد سلمان فرماید، رشیدالدین وطواط فرماید در صنعت مرصع ( ص 77)، سید عزالدین فرماید، مولانا فریدالدین احول فرماید اندر تجنيس تام (ص78)، مولانا بدرالدين الجاجرمى فرماید، چون از مصراع آخر آنچه به سرخی نبشته با مصرع اول جمع کنی دو بیتی شود، این قصیده متقاطع است، جمال الدين السمرقندى فرماید، چون از مصراع آخر آنچه به طلا نبشته با اول جمع کنی، (كذا)، رشيد وطواط فرماید (ص 79)، مولانا بدر جاجرمی فرماید، و از یک شکل بر می توان خواند بهفت قافیه، ایضاً از بیست و یک شکل بر می توان خواند به هفت قافیه، در مدح صاحب دیوان طاب مثواه (ص 80) ، حکیم قطران گوید در ذکر تجنیسات و مکررات ص (81)، ملک الشعرا فرخی سجزی گوید در سؤال و جواب (ص 82 )،امیر معزی فرماید در صنعت سؤال و جواب (ص82)، اندر صنعت موقوف طنطری فرماید (ص 83)، شهاب الدین مهمره فرماید محذوف الالف، رشیدالدین وطواط محذوف الالف ( ص 84)، مجیرالدین البیلقانی فرماید محذوف نقط، افضل المتأخرين فضل الله القزوینی فرماید رحمه الله، محذوف نقط، استاد فرخاری فرماید در صنعت مسمط علیه الرحمه (ص 85)، صنعت منقوطه لواحد من الشعرا، و ايضاً لاادري قايله، صنعت مقطع سید حسن راست، نجم الدین محمود خطاط فرماید به پنج نوع می توان خواندن بلکه زیادت، طلا باهم ضم كند (ص86)، این صنعت امیر معزی راست، چون با طلا بخوانی رمل مثمن محذوف باشد، و بی طلا رمل مسدس محذوف، و چون طلاها جدا بخوانی بیتی بود از رجز مسجع (ص 87)، فصیح الدین فرماید و کلمه شهادت ازین بر میخیزد، فخرالدین کندانی فرماید فی المعنى، ازین قطعه، قطعه ای بر سبیل توشیح برمی خیزد، و از قطعه رباعی و از رباعی اسم و القاب ممدوح، و «فخر» لازمست در هر بیتی، در غایت حسن گفته است، قطعه دوم این است که از قطعه اول بر می خیزد، رباعی این است که از قطعه اول بر می خیزد (ص 88)، مولانا كمال الدين اسمعيل فرماید لازم موی (ص89)، مولانا جمال الدين سلمان در لازم موی فرماید (ص90)، افضل الشعرا سعيد الهروى فرماید درین معنی (ص 91)، عزالدین مستملی فرماید در لزوم چشم و لب و بادام و شکر، سوزنی سمرقندی فرماید در لزوم زر، سیفی نیشابوری فرماید، لازم سنگ و سیم [قصیده ای است مصنوع نظیر قصیده سلمان ساوجی که در ستایش شمس الدین حسین وزیر گفته شده و جای عنوان آن نانویس مانده است] (ص93)،

این قصیده ملک الشعرا قوام الدين ذوالفقار است، و این القاب برسبیل توشیح از اول قصیده برمی خیزد: جناب صدر اعظم صاحب معظم قدوه اکابر عرب و عجم مربی افاضل سادات آفاق دستور عراقين كهف البنوى نظام ایران فخرالدنیا و الدين محمد الماسترى ضاعف الله اقباله قبله دولت باد و قصیده

ص: 700

اینست، مفاتيح الكلام فى مدايح الكرام نام نهاده شده (ص97)، من سعدى (ص 102) ،نونویس، 2 -هامش: قسمت الف لمولانا شرف الدين شفروه، لمولانا سراج الدين البلخى، لأثير الدین اخسيكتى، لمولانا مجیر البیلقانی، شیخ سعدی فرماید،من ويسر و رامین (ص 1)، در مذمت دنیا و ترک آن گوید، ظهیرالدین الفاریابی، مسعود سعد، سنایی فرماید (ص 2)، من شاهنامه، وله فردوسی فرماید، در کار آخرت، شاهنامه (ص3)، حکیم انور[ی] گوید در عزلت و قناعت، و له فى القناعة، ايضاً في العزلة (ص4)، ايضاً فى القناعة، الفيا في المعنى، ايضاً فى العزلة، در قناعت گوید (ص 5)، مولانا كمال الدین اسمعیل فرماید در نصایح و مواع_ظ، فى النصيحة (ص6) ،من شاهنامه در نیکویی، هم در نصیحت، هم در پند و نصیحت، در رعایت مردم (ص ٧ )، مولانا ظهیرالدین الفاریابی فرماید در گردش روزگار و حوادث آن، ابن یمین راست (ص8)، مولانا كمال الدين الخجندی فرماید (ص 10)،

3- هامش، قسمت .ب. (کاتب این قسمت تا آخر کتاب غیر از کاتب دو قسمت گذشته است): من خیام ،من جامی، خیام،لاادری (ص 15)، یوسف و زلیخا جامی با سر لوح کوچک و بی عنوان (ص 16-92) ، و (ص 101-102)، نان و حلوای شیخ بهائی، ناق_ص الآخر، با سر لوح کوچک (ص92-100)، ورق آخر كتاب باید بعد از صفحه 88 قرار گیرد که جزو یوسف و زلیخای جامی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: نیمه اول قرن 9؛ متن و هام_ش قسمت (الف) نستعلیق معمول نیمه اول قرن نهم، هامش قسمت (ب) نستعلیق تحریری از اوایل قرن دوازدهم؛ مجدول، گوشه ها گل و بوته زرین، دارای یک سر لوح؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: شکری آهار مهره، جلد: تیماج لاکی، 51گ، هر صفحه به طور متوسط یک صد بیت در شش ستون 24×15، اندازه: /٣٣/٣×21/8سم [ف: 7 - 804]

40.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5226

جنگ اشعار است شامل: 1. گزیده از غزلیات مولانا جلال الد محمدبلخی (1پ-5پ) ،2. گزیده از اشعار شیخ فریدالدین ع_طار نیشابوری (6 پ-11ر) ، 3. گزیده از اشعار احمد، غزلیاتی است با تخلص احمد (احمد جام). آغاز: «دلی کو محرم سر الاهست*** یقین در هر دو عالم پادشاهست» (11پ-12پ)، 4. گزیده غزلیات سعدی شیرازی (13 پ - 40ر)، 5. گزیده غزلیات سلمان ساوجی ( 40 پ -80ر) ،6 .گزیده غزلیات حافظ شیرازی (80پ- 104ر)، 7. گزیده غزلیات کمال خجندی، سپس چند مستزاد و باز غزلیات (104پ-144ر)، 8 .گزیده غزلیات امیر خسرو دهلوی (144پ - 170ر) ،9. گزیده غزلیات حسن دهلوی (170پ -186ر)، 10. گزیده غزلیات خواجه عماد فقیه (186 پ-203ر) ،11. گزیده غزلیات خواجه کرمانی (222ر-203پ)، 12. من کلام جلال- دو غزل است با تخلص جلال (شاید جلال عضد)، آغاز: روزی کزین سراچه سفلی گذر کنم*** آنکه بسوی عالم علوی گذر کنم (222پ -223ر)، 13. گزیده غزلیات آذری (223پ- 226 ر)، 14. اشعار مرشدی و خسرو (228پ)، 15. اشعار امیر شاهی ده غزل و یک قصیده (229 ر - (233ر)، 16. گزیده غزلیات قاسم انوار (233 پ-241ر) ،17. گزیده اشعار خواجه عصمت بخارایی (241پ-258 ر)، 18. گزیده غزلیات آذری و یک قصیده او (258 پ - 275 ر)، 19. از اشعار امیر شاهی، دو غزل (275پ)، 20. از اشعار بساطی سمرقندی (276 ر-276پ)، 21. از اشعار ظهیر فاریابی (174ر-274پ)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ برخی از بخش های بیست گانه این جنگ صورت دیوانی مستقل و یا گزیده ای از دیوان شاعر دارد؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن قهوه ای، 270 گ، 13 سطر، اندازه: 16/3×124/5سم

[ف: 8 - 249]

41. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره /ح

قصائد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: نیمه دوم قرن 9؛ بدون آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، قطع: جیبی [میراث شهاب: س 7 ش 1-2- 39]

42. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 901/6

غزليات نعمة الله مدظله و یک غزل از مغربی و شعری در توحید و سه ص نثر فارسی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج مشکی و مقوایی، 9ص (207-215)، ابعاد متن: 7×11،اندازه: 20×14سم :[سنا: ف: 2 - 88]

43. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8525

غزل ها است به ترتیب تهجی (دیباچه دیوان شمس ج 1 ش 10). آغاز در حرف الف و انجام در حرف ياء افتاده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8 و 9 ؛ افتادگی: آغاز و انجام، مجدول؛ كاغذ: سمرقندی رنگارنگ ،جلد: تیماج عنابی لایی گرد و عطف تریاکی، 181گ، 21 سطر (5/7×15) ، قطع: بیاضی ،وزیری، اندازه: 12×25سم [ف: 17 - 154]

44. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 281/9

شعر و بندی به نثر فارسی است؛ بی کا، تا: قرن 9 ؛کاغذ: سفید، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی نو، 3 ص (289- 291)، ابعاد متن: 6×14، اندازه: 9×19سم [سنا: ف: 1 - 140]

45. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13794/23

آغاز: آورد بمن قاصد فرخنده پیامی *** حق النظرى مختصرى عرض سلامی/ مرقوم در آن حاشیه اعجوبه کلامی*** کز شوق همان میدهمش خط بغلامی

مخمس فارسی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9؛ جلد: گالینگور قهوه ای، 1گ (74-75) [ف: 37 - 338]

46. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7685

آغاز: بسعد اختر میمون مظفر گشت بر اعدا *** قلج طمغاج خان مسعود ركن دين و الدنيا/ قلج طمغاج خان مسعود رکن الدین و الدنيا *** بسعد اختر میمون مظفر گشت اعدا؛ انجام: الا تا بهنگام باد مخالف *** سراپای بحر مقعر بلرزد / تو را آبرو باد کز یاد خشمت *** نهم آسیای مدور بلرزد

ص: 701

جنگی است در قطع بیاضی، منتخب از اشعار شعرای زیر: حکیم سوزنی ،سعدی ،ابوالفرج خاقانی، حکیم انوری، کمال اسماعيل، سلمان ساوجی ،خواجوی کرمانی و خواجه حافظ شیرازی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: ظاهراً قرن 9؛ مجدول مذهب، سر صفحه بعض صفحات کتیبه مذهب مرصع، توسط میرزا مشتری شاعر به تاریخ 1290 بازسازی شده و صفحات به خط او نونویس ؛جلد تیماج قهوه ای مجدول ، 207گ، 14 سطر، اندازه: 9/5× 18سم [ف: 26- 180 ]

47. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2184

آغاز: ای صفت تو بیانها را زبان انداخته *** عزت ذاتت يقين را گمان انداخته؛ انجام: ممتع باشی از بخت و جوانی *** فزون دربادت همیشه کامرانی. تم.

در پایان فردیات رقم کاتب چنین است: «كتبه العبد الضعيف علی سبيل الاستعجال المحتاج الى عفو ربه الرووف معروف احسن الله حاله و الحمد الله رب العالمين. تم»

تقسیمات نسخه عبارت است از: توحيدات، لغوت، مناقب ،ترجیعات ،قصاید ،غزلیات، مقطعات، رباعیات، معمیات و مفردات و مجموعه كنز اللالی (برای مزید استفاده نام شعرائی که آثارشان در هر یک از عناوین ده گانه فوق الذکر آمده است عرضه می شود.) توحیدات از شعرای: ... سلمان، انوری، کمال اصفهانی، ناصر خسرو، سعدی، سراجی، فرید احول، شمس طبس، ج_لال جعفر، شرف الدین شقروه، ادیب صابر، خواجو ،عراقی، خس_رو ،حسن، ناصر نجاری، لغوت از: خاقانی ،کمال اسماعیل، ف_رید احول، حسن غزنوی ،معزی ،خواجو ،سلمان، ناصر نجاری، مناق_ب از: حسن کاشی، نصرت رازی، لطف الله مشهدی، ابوالمفاخر ،سلمان ،خواجو ،حمزه کوچک، کمال فارسی، حیدر بق_ال؛ ترجیعات از: اوحدی ،عراقی ،سلمان، اشرف ،ناصر نجاری؛ قصاید از: انوری، خاقانی ،سلمان ،کمال اسمعیل؛ غزلیات از: مولانا روم، عطار، عراقی ،خسرو ،حسن ،کمال ،ناصر، حافظ، سلمان؛ مقطعات از: ابن یمین؛ رباعیات از: کمال الدین اسمع_یل؛ معمیات و مفردات از: خواجو، عماد ؛نام شعرایی که در مجموعه «کنزاللالی» قسمت دوم این مجموعه آثارشان آمده عبارت اس_ت از: ظهیر فاریابی، عمادی ،فردوسی، کمال اسماعیل، سنائی،اثیر اخسیکتی، محمد بن عبدالرزاق ،عطار ،سعدی، نظامی، انوری، عبدالواسع، اثیر اومانی، احمد بغدادی ،جلایر، نجم دایه، نصیر طوسی ،ازرقی، خاقانی، حسن غزنوی، رشید وطواط، افض_ل کرمانی، سراج قمری ،عراقی ،خواجه، اسدی، شرف الدین مق_بل، شمس طبس ،ابوالفرج ،امامی، ابن همگر، فرید احول، مجیر بیلقالی ،ابوالمعالی، ناصر خسرو ،معزی، حسن شهرویه، سراج بلخی ،عبدالعزیز، مختاری، عمعق بخاری ،منوچهری، رض_ی نیشابوری، صفی نیشابوری، ادیب صابر،نزاری، فخر الدین خالد، ناصر بچه، سعدبها ،طبیبان، نجیب جربادقانی ،همام، رفیع ابهری، رفیع لبنانی، بدیع الدین، سیف اسفرنگی، مسعود سعد، رفیع نسوی، محمد عصار، محمد حافظ، احمد بغداد، کمال خج_ند بهشتی آملی، شاه اسفرنگی، سحر آفرین، سلمان، ابن بنا ،صاحی، امین منور ،ذوالفقار، ادیب کاشی ،امرء القیس ،ابوالفراش، صدر بلخی ،عز شروانی ،اوحدی، فتح مستوفی، جلال عضد، بدر شاشی، بدیع الزمان، كاتب (معروف بغدادی)؛ خط: نستعلیق خفی، کا: معروف بغدادی، تا: قرن 9ق؛ پشت صفحه اول «این نسخه توسط آقا بهرام به تاریخ بیست و چهار شهر محرم قوی ئیل 1301 به کتابخانه سر کاری منتقل شد»، و به سال 1322 مجددا درعرض گذشته است ،مجدول با ده سرلوح مذهب مرصع ممتاز، تاریخ کتابت معلوم نیست ولی از سبک نگارش می توان گمان برد که نویسنده در اوایل قرن نهم هجری قمری این مجموعه بدیع را بوجود آورده است، این نسخه مزیتی که از سایر نسخ مجموعه دارد تقسیمات شعری و نام شاعر مربوطه است جهت آسانی کار مراجعین و پنج مجلس تصویر مینیاتور بسیار ظریف و زیبا؛ مهر: «علی اکبر حسین الحسینی»، «مشیر السلطنه»؛ کاغذ: بغدادی، جلد: تیماج دولایی ابره پارچه گلدار روغنی حاشیه سجاف تیماج گلی مذهب، اندرون: تیماج گلی وسط گل ترنج و یک حاشیه مذهب، 816ص، 23 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 12×26سم [ف: 4 - 1084]

48. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2979

آغاز: من كلام ابن يمين عليه الرحمة والغفران.بر وصالش یک نفس گر دست رس باشد مرا *** حاصل عمر عزیزم آن یک نفس باشد مرا؛ انجام: من كلام مولانا همام الدین تبریزی نور قبره.

منتظر باشند شبها عاشقان ناکرده خواب *** تا براید بامداد از شرق کویت آفتاب ... ز انتظار وعده حسنت بجان آمد همام *** هم نگفتی این سخن گر عمر ننمودی شتاب

شعرهای نزدیک هفتاد سراینده فارسی است و چنین است فهرستی که آقای باستانی برای آنها نوشته است [در فهرست صفحاتی که اشعار هر شاعر آمده مشخص است]: حرف الف 6 نفر ابن يمين، اختیار (اختیار الدین سمرقندی)،شیخ آذری، شرف، امیر کرمانی، امین الدین داد؛ حرف با یک نفر بساطی سمرقندی؛ حرف جیم پنج نفر: جامی، جلال عضد، جلال الدين رومی، جنید شیرازی، جهان (جهان ملک خاتون)؛ حرف حا 5 نفر: حافظ، حافظ سعد خراسانی، حسن دهلوی، حسینی (حسین اردستانی)، حیرانی؛ حرف خا 3 نفر: خسرو دهلوی، خواجوی کرمانی، خیالی؛ حرف را یک نفر: روحی؛ حرف سين 4 نفر: ساجدی، سعدی، سلمان ساوجی، سیف الدین سیفی، حرف شین 5 نفر: امیر شاهی، شرف الدین علی یزدی، شهاب الدین آملی، شهاب الدین حویزه، شیدائی؛ حرف طا 1 نفر: طالب شیرازی؛ حرف ظا 1 نفر: ظریفی، حرف عین 12 نفر: عارف، عبید زاکانی، عراقی، عصمت بخارایی، عصار تبریزی، عتیقی، علی کاغذی، علاء الدوله سمنانی، عماد فقیه، علائی (امیر سید علی همدانی)، عیانی (سعدالله)، عوض کرمانی؛ حرف فا 3 نفر: فتاحی، فتح الله مستوفى فتح تخلص، درویش فرهاد کنگر؛ حرف قاف 3 نفر: قاسم انوار قبایی ،((محمد) قدیمی؛ حرف کاف 6 نفر: کاتبی

ص: 702

(محمد) ،کافی کریم الدین، کمال اسمعیل، کمال غیاث، ك_مال خجند؛ حرف میم 2 نفر: مغربی (محمد شیرین)، محبی هراتی؛ حرف نون 6 نفر: ناصر بخاری، ندیمی (میر تاج الدین حسن بن محمود شاه)، حکیم نزاری، نسیمی (امیر سید عمادالدین)، نص_وح (محمود)، شاه نعمة الله ولی ،حرف واو 2 نفر: وحید تبریزی، وصالى (فخرالدین گیوشاه)؛ حرف ها 2 نفر: هاشم (سید كمال)، همام تبریزی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 8 و 9؛ افتادگی: آغ_از؛ مجدول زرین، پس از نام جامی «طول الله عمره» و «دام بقائه» دارد (ص 44 و 112)؛ جلد: تیماج سبز ضربی زرکوب مقوایی، 167 گ،12 سطر (7/5×11/5) اندازه: 11×17/5سم [ف: 10-1888]

49. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13609

آغاز: آغاز جنگ: علم غیبی کس منی داند بجز پروردگار*** گی کسی گوید که من د انم ازو باور مدار / مصطفی هرگز نگفتی تا نگفتی جبرئیل*** جبرئیلش هم نگفتی تا نگف_تی کردگار ؛انجام: سالکان ره او ز سر صدق يقين *** نور مهرش عوض شمع درفشان آمد/ هر دو عالم ز طفیلش رقم هستی یافت *** خون فطرت بحق جد تو مهمان آمد

جنگی است شامل قصاید و غزلیات فارسی، در توحید موعظ و مدح چهارده معصوم (علیه السّلام) در این جنگ که در قرن نهم تنظیم شده، اشعار شاعران گم نامی درج شده که در جایی معرفی نشده اند، چون شعر آن ها در مدح اهل بیت (علیهم السّلام) است می توان يقین نمود که همه آنها مذهب شیعه امامیه داشته اند. فهرس_ت موضوعات اشعار و نام شاعرانی که شعرشان در این جنگ آمده عبارت است از: 1- فی التوحید، افجنگی (2٫1-پ)، 2- نصیح ابن سراجی ،(3 ر-5ر)، 3- نصیحت، ثنایی (5 ر - 5پ)، 4۔ فی النع_ت از: طوطی که در تبریز سروده است (5پ -9پ)، 5- فی النع_ت جمال آملی (9ر-11ر)، 6- فی النعت؟ (11ر-11پ) 7- فی نعت حضرت مصطفی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) درویش سلطان ابن غیاث (13 ر -14ر) ،8-روایت از جابر انصاری توحیدی (14ر-17ر) در آن می گوید: «مه صومم ز هجرت بود صاد و لام و جیم آندم *** که شد منظوم این درها ز بحر دل چنین غرا» (733ق)، 9- در نصیحت افجنگی (17 ر-18 پ)، 10- فی منقبت شاه مردان، افجنگی، 11۔فی التوحيد، سليمى (20 پ - 24ر) 11- حکایت جرجیس نبی (علیه السّلام)، 13- در شکایت فلک، راهب (25پ)، 14- فى التوحيد (27 پ)، 15- فى المنقبت (28پ)، 16. فی التوحید، ابوالقاسم (29ر) ، 17- ولایت نامه شاه مردان، حسن (30 ر) ، 18 - فى المنقبت (31ر) ،19-منقبت، ادهمی (31ر)، 20 - فی المنقبت (32پ) ، 21 - ولایت نامه؛ ٢٢- فى المنقبت، شمس الدین (34پ)، 23- فى المنقبت سنجری، 24_ في التوحيد، جلال جعفری (36ر) ،25- منقبت، تقی، 26- فی المنقبت (38ر)، 27 معجزات حضرت مصطفی و پنج مسئله اعرابی از شاه ولایت (43)ر)، 28 - وفات نامه حضرت فاطمه خاتون خير النساء (علیها السّلام) (46)، 29- قصه سلطان خراسان و زهر دادن و شهادت آن حضرت (48 ر) ،30- نعت مصطفی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )، برهان

(53 پ)، 31- حکایت برق دیو و بند بر گردن او از دست شاه مردان، ناطق شیرازی، 32- فى المنقب، غياثا (55ر)، 33- منقب شاه مردان، مولانا رومی (56ر) ،34- حکایت قلبان پادشاه که مبغض ولایت بود، کمال فارسی (57پ)، 35- فی منقبت الائمة (علیهم السّلام)، على حجازی، 36- فی التوحید، شمسک (61 پ)، 37- ولایت نامه شاه مردان، حمزه کوچک (64 پ)، 38- ولایت نامه شاه مردان ،عصمت، 39 -منقبت شاه مردان، ابن حسن (68ر)، 40-فی التوحيد، عطار (دو قصيده)، 41- فی توحید باری تعالی، جمال ساوجی (71پ)، 42۔ مناجات، عطار (72ر)، 43- اسامی اجداد حضرت مصطفی (علیه السّلام) عارف، 44- فی نعت مصطفی (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) حافظ (غیر از حافظ شیرازی) (74ر)، 45- منقبت شاه مردان، جوالیقی، 46- فی نعت مصطفی، بدر جاجرمی ،47- فی التوحيد ابن غياث (77ر) ،48- معجزات حضرت مصطفی و مهمانی جابر رفتن و قتل فرزندان ،سلیمی، 49- ولایت نامه شاه مردان و جواب مسئله قیصر گفتن، ثنایی، 50- قصه شیر مست، ثنایی (83ر)، 51- سؤال نامه، 52 -نصحیت ،سلیمان، 53- حکایت پادشاه و دخترش (89پ)، 54- حکایت گلخن مفلس (92پ)،55- حکایت ملک شاه در اصفهان ،مسیب، 56 -حکایت زن جادوگر که در کشمیر بود، ،محمود، 57- نصیحت نامه (96ر)، 58- منقبت شاه مردان، غیاث (98ر) ،59_ فى توحید باری تعالی ،(١٠٠ر)، 60- دیوان جنید (منتخب) بخشی از غزلیات شاعر است با تخلص جنید، 61 - اشعار قاسم (115ر)، 62- مناجات، حسین، 63- اشعار آذری، 64۔ شعر جنید، 65- روایت داود نبی، 66- اشعا رمولای رومی (123ر)، 67۔ شعر ناطقه (123پ)، 68-حکایت بوذر جمهر (123پ)، 69۔ صلوات نامه (124ر)، 70 - فى التوحيد، ثنایی (124ر)، 71- فی التوحید، سعدی (124پ)، 72- فی التوحيد، قوامی (125ر)، 73- بحر طویل در مدح ائمه (علیهم السّلام) ، نقی (126پ)، آغاز: «برو ای عاشق شوریده سر گشته سودایی شیدایی سرمست *** ازین عالم پر فتنه و آشوب بشو دست»، 74- بحر طویل در صف یار، ناظمی، آغاز: «ای صبا یک سحری رو به سر کوی نگار من و برگوز من دلشده آن دلبری بی مهر و وفا را» 75- بحر طویل در وصف یار، احمد سنجی، آغاز: «گوش و هوش دل و جان و خرد و خاطر و فهم و نظر و دانش و بینش همه جمع آر»، 76- بحر طویل در وصف یار، علی سوخته (128پ) ،آغاز: «برو ای باد بگو دلبر سنگین دل بد عهد بلاجوى ستم کار»، 77- بحر طویل در وصف یار، ناظمی ،آغاز: «ای برادر مرواندر پی نفس سگ جفا کار بد آموز خدا را همچو مردان بکن»، 78- بحر طویل در وصف یار، ابن غیاثا، آغاز: «ای اصل اسما فرعت مسما الا و نعما جان و دل ما»، 79- فی المنقبت، 80_ اشعار جنيد (133ر) ، 81_ حکایت (134ر)، 82- مذمت (136ر)، 83- حکایت بنای مشهد مقدس على (علیه السّلام)، جنید، 84- اشعار جنید ،آذری ،عصمت ،قاسم، 85_ في التوحيد سليمي (141ر)، 86- صلوات نامه ،سلیمی، 87_ ولایت نامه امیر المؤمنين و دست بریدن ،مولوی، 88_ اشعار جنید (146ر)، 89_ منقبت اهل

ص: 703

بیت ،احمدی، 90- حکایت مارگیر (150ر)، 91 - حکایت شبلی، 92- اشعار مولای رومی، 93- ولایت نامه شاه مردان، ح_سام (155ر)، 94- اشعار، جنید، 95- اشعاری از: عماد ،ناطق، اوحدی سعدی ،سنائی، مولوی (159ر)، 96 - اشعار جنید (164ر)،97- اشعار کمال فارسی (172ر)، 98 - اشعار شمس تبریزی (178ر)، 99- اشعار حسن کاشی (182ر) 100 - اشعار عیلانی (186ر)، 101- اشعاری از سعدی ،خاقانی ،حافظ، شمس تبریزی، سید علی سنایی ،خواجو ،مغربی، مولوی رومی، (186 پ-328 پ)؛ خط: نستعلیق بی کا، تا: قرن 9ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، سوخت ترنج مذهب با سر با نقش گل و بلبل، مجدول مذهب، 238گ، 21 سطر، اندازه: 16/5×25/5سم [ف: 37 - 124]

50. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 441/26-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش 1819. شعرهای سعدی وافض_ل الدین کرمانی و سعدالدین حکیم و سنائی و سوزنی وکمال الدین اسمعیل و مولانا سید حسن و انوری و عطار؛ کا: بلغرادی، تا: قرن 9؛ 3گ (141 - 144) [فیلمها: 1 - 475]

51. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی شماره نسخه: 174

نخست سه قصیده است، سپس شعر عبدالواسع، ترجیع بند آغاز «كنز الرموز» حسینی و خود آن، قصاید کمال اسماعیل و دیگران از دیوان حافظ، از دیوان عبدالواسع، بازبندی از «کنز الرموز»؛ شعر كمال اسماعیل و عبدالواسع؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10 ؛افتادگی: آغاز و انجام ؛مجدول لاجورد با حاشیه سازی به طلا، نسخه خوبی است ولی ناقص؛ قطع: وزیری [ نشریه: 5 - 623]

52. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 710/26-ف

نسخه اصل: موزه بریتانيا 5321 .Or. منظومه فارسی (این سه بنام «الرسائل المصنوعة» است)؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: با تاریخ 801ق؛ 20 سطر [فيلمها: 1 - 527]

53. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1194/3

آغاز: شکر و سپاس و منت و عزت خدای را *** پروردگار خلق و خداوند كبريا

نسخه اصل: کتابخانه ای در آلمان 3173. اشعار متفرقه ای س_ت مشتمل بر قصائد و غزلیات از شعرایی چون: سعدی، کمال الدین اسماعیل، ناصر خسرو، مفخر الشعراء سوزنی، قدوة العارفین عراقی، خواجو، نظامی خاقانی ،سنایی، ملای رومی، عطار و غیره، خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 816ق؛ 83 ص (185- 268) [ عکسی ف: 3 - 481]

54. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 589

دیوان سلمان و حافظ است در متن و شعرهای سعدی و عماد فقیه وخسرو دهلوی و حسن دهلوی و سید جلال عضد و جلال الدین شاه خوافی و حکیم نزاری و کمال الدین خواجو و روح عطار و کمال الدین خجندی و جهان و عبدالمجید و فخر جهان (معم_ا و غزل) و جعفر جلال خراسانی (مثنوی) و نظامی (مخزن) و خ_یام (رباعی) و ابن یمین (مقطعات) و عراقی (غزل) و خواجو (ترجیعات ساقی نامه) همه اینها در هامش؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1 رجب 821 ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جدول زر و لاجورد [نشریه: 2 - 71]

55. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1612/103-ف

نسخه اصل: نسخه ش 216 کتابخانه تقوی که اکنون در کتابخانه مجلس شورای ملی است 64614- 4559. [این نسخه در فهرست کتابخانه مجلس تفکیک شده است] من الاشعار الفارسية في نعت النساء و النسيب. از اثیر اومانی و مؤلف کتاب و سعدی و همام و ظهیر فاریابی (311پ - 315) و کمال الدین اسماعیل و صدرالدین علی کی (؟) و عطار و مجد همگر و ناصر بچه و نزاری و اوحدی اصفهانی، در اینجا شعرهای بسیاری از غزل و رباعی از مؤلف است؛ کا: عبدالحی، تا: 822ق، جا: ماردین در شمال عراق؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، مختلف السطر [ فیلمها: 1-623]

56. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 208 بخش3

نسخه اصل: اونیورسیته 538(فیلمها 441/1). جنگ شعر است؛بی کا، تا: با تاریخ 826ق؛ در هامش نخستین عنوان مونس العشاق است و بازپسین عنوان آن رحیق التحقیق ؛ 43گ (472-515) [ف - 125]

57. تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 104/9-ف

نسخه اصل: عاطف افندی ش 2241. مثنوی عرفانی در شرح اسماء الهی از نعمة الله ؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: چهارشنبه 4 ذیقعده 828 ق؛ 8گ (547-554)، 23 سطر [ فیلمها: 1 - 409]

58. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 104/16-ف

نسخه اصل عاطف افندی ش 2241. ترجیعات: سلمان ساوجی و اوحد الدین و عراقی و ناصر بخاری ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: چهارشنبه 4 ذیقعده 828ق؛ 14گ (554-567)، 23 سطر [فیلمها: 1- 409]

59 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 710/39-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیا 5321 .Or. بعضی از اشعار مولانا جلال الدین رومی؛خط: نسخ، کا: عمر بن عبدالرحمن، تا: 829ق؛ 20 سطر [فيلمها: 1 - 528]

60.مشهد؛ صحت رضا (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره

جنگ شعر است از عطار جلال الدین رمی ،عراقی، آذری ،عتیقی، امیر حسینی ،نزاری ،سعدی ،خاقانی، جلال الدین عضد، جلال طبيب، جلال خوافی، همام تبریزی، خواجو، سلمان، عماد، امیر خسرو، حسن دهلوی، حافظ شیرازی، بساطی، ناصری، امیر قاسم، حافظ سعد، عصمت که نام همه اینها در ترنج صفحه عنوان آمده است، نام شهاب و شاهی هم در متن دیده می شود؛ خط: نستعلیق، کا: محمود جعفری، تا: 833ق، آراسته ربعی [ نشریه: 7 - 556]

61. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10399

آغاز: یک شور از عین عشق دوش پدیدار شد؛ انجام: دیگر قلم نماند و سیاهی تمام شد ... ثلاث وثلثين وثمانمائه الهجريه النبويه گزیده اشعار شاعران سده 7 و 8 ؛خط: نستعلیق، کا: محمود

ص: 704

جعفری، تا 833ق [الفبائی: 498]

62.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1930/2

آغاز: بجان خدا را بيانگارا *** جهان بیارا بحسن زیبا؛ انج_ام: منشی بچه ای بر كان ماه منظر *** دارد فزونتر امیدواری

پس ازین بیتها است از جدیدی و دو شاعر دیگر؛ مثمن مولانا کمال الدین غیاث و پاسخ منشی بچه به او و شعرهایی از جدیدی ؛خط:نسخ، کا: سید نعمت الله درویش، تا: ربیع الاول 835ق؛ کاغذ:سمرقندی نخودی، جلد: کالینگور سرخ، 3گ (32پ- 34ر) ، 7 سطر (9×16)، اندازه: 14×22سم [ف: 8 - 548]

63. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 590

دارای بوستان سعدی (گ 1 متن و آغاز افتاده)، و غزلیات ح_سن گویا دهلوی( از حرف الف و پس از آن در هامش) قص_ائد سعدی (13 متن)، مراثی سعدی (18 متن)، ترجیعات سعدی (24 متن) طيبات سعدی (32 متن)، دیوان حافظ با دیباچه منثور و طيبات سعدی (95 متن مورخ 836)، بدایع سعدی (96 متن)، خواتيم سعدی (120 متن)، مقطعات گویا صاحبیه (161 متن)، مثنویهای هزل سعدی و غزلهای هزل او (162متن)، مثنوی های (خبيثات) (170 متن)، غزلیات ناصر (172 متن)، غزلیات بساطی( 172 متن)، ریش نامه عبید زاکانی (180 هامش)، ده فصل ع_بید زاکانی (184 هامش)، آغاز دیوان بساطی (188 هامش)، دن_باله ریشنامه زاکانی (190 هامش)، ناسخ و منسوخ زاکانی( 194 هامش)، غزلیات بساطی(201هامش)، دیوان اطعمه بسحاق (212متن) ؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 836ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سمرقندی، 267گ[ نشریه: 2 - 72]

64. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4216/24

آغاز: گرچه مینالد بجان یا مستجار *** دلشکسته سینه خسته تن نزار؛

مثنوی است. در آن آمده: مطلع تاریخ این سودا و سود *** س_ال اندر ششصد و شصت و دو بود؛ بی کا، تا: با تاریخ 841 ق؛افتادگی: آغاز؛ کاغذ: نوعی ترمه رویه کاغذ فرنگی، 1ص (74ر)، 14 سطر، اندازه: 13/1×18/9سم [ف: 7 - 283]

65. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4216/32

آغاز: دیده بیننده بیند دوست را *** چون مشبک کرده باشد پوست را

مثنوی سپس چند رباعی؛ بی کا، تا: با تاریخ 841ق؛ 5گ(213پ-208پ) [ف: 7-283]

66. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3528

شعرهای فارسی است نوشته علی بن احمد که خود او هم قصیده ای دارد مورخ 399 (؟) با عنوان «معجز مصطفا لکاتبه» (135)، نام شعران از این قرار است [در فهرست شماره صفحاتی که اشعاری از این شاعران آمده ذکر شده است] از ابن حسام ،ابن زاهد، ابن سید، ابن عابد، اشرف بغدادی ،افچنگی امین الدین ،شیخ انوری ،اوحدی، بابا حاجی اسمعیل جواليقى ،بلبل بوالقاسم سبزواری، پشنگی ،(ابراهیم) ،توحیدی، ثنائی، جلال جعفری، حجت (ناصر خسرو)، ،حمدی ،حسام حسن، سید حسین شیرازی، حمزه ای کوچک، خواری سبزواری، خواجوی کرمانی، دانیال دولتخانی، میر دیوانه، درویش اقطع، درویش سید، رضی، ملای روم ،رواسی ،سید سلیمی، ملا سلیمی، سعدی شیرازی، سلمان ساوجی، سودایی، سید علی ،شکری، شمسک، شمس تبریزی، طالب ،عبدل، عبید زاکانی، عصار تبریزی، عطار، عزی مروی، علی چاچی، علی بن احمد ،عمادی ،غریبی، فارغی، فردوسی، قاسم انوار ،قطبی ،قیاسا، کاتبی، کاشی (حسن آملی)، کمالی رازی، کمال غیاث، کمال فارسی، میر سید مسکین مرشدی، مرشد الدین، محمود منور، محمود رضائی، مسیب، خواجه مقصود، مشهوری، ناطق شیرازی ،نامور، نجم محتاج، نصرت، نظیری، ندیم ،وحیدی ،هاشمی ،بلال یادگار. شعرها در معجز پیامبر و مقتل علی و ولایت نامه علی و مناقب علی و تواریخ عمر پیغمبر و ولیان و اکابران و خسروان و حکیمان و درویشان و نصیحت و موش و گربه عبید زاکانی و ستایش دوازده امام مولوی رومی و نعت رسول و ولایات، دیونامه مرتضی علی از انوری و مناقب دشت ارژن از فچنکی و قصه مجنون و وفات نامه و مقتل حسین و داستانهای زنگی و استاد و شاگرد و هجو و فرایض روزه و بحر طویل مولانا دانیال دولتخانی و مولانا نامور و معجزنامه موسی و قصیده در آزمون پدر و مادر از احمدی و قربان نامه اسمعیل پیغمبر و فتوت نامه از غری هروی که داستانهای ابراهیم ادهم و سلیمان پیغمبر است و بیشتر آنها در ستایش علی است و نثری به فارسی در (176) ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 22 صفر 844ق؛افتادگی: آغاز؛ مجدول ؛ مهر: «والقيت عليك محبة منى 1231»؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج سبز مقوایی، 161گ، 17 سطر (9×18)، اندازه: 15×25سم [ف 12 - 2546]

67. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه :1307-ف

نسخه اصل: پاریس 795 .P. S (بلوشه (1969). دیوان شعرهای فارسی ظهیر فاریابی و کمال الدین اسماعیل اصفهانی (در متن) و قاسم انوار و خیالی و جلال عضد یزدی و ابن عماد و کاتبی و آذری و عصمت بخاری و سلمان و امیر ناصر بخاری (در هامش) ؛خط: نستعلیق، کا: جلال الدین فتح الله، تا: 847ق؛ 540گ، 21 سطر [فيلمها: 1 - 592]

68. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7097

شعرهای فردوسی، لطف الله نیشابوری ،خواجو کرمانی، کمال فارسی، جلال جعفری، حسن کاشی، امیر نصرت رازی، علی سوگندی، اقطع السان، حمزه کوچک، وحید تبریزی، یوسف بنا، بابا افضل کاشی، کمال الدین قصیده وفایی، شمس بلیانی خواجوی کرمانی، ابن حیدر سبزواری، ابن خواجه کاشی، مولانا ارزی به فارسی، کمال بن غیاث، على بنداری، ناصر خسرو، جعفری یزدی، حیدر علی باری ،کسایی، توحیدی، سعیدالدین سلطانی، نجم الدین کبری، ابن مورخ کاشی، سعید هروی، جنید،

ص: 705

حافظ شیرازی در بردارد. و نیز درباره دزد (یک صفحه و شعر) و رفیع شروانی و پوربنا در آن است [این مجموعه به تصحیح امینه محلاتی، در تهران، انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی، 1390 شمسی، 259ص، با عنوان «تشیع و ولای اهل بی_ت در ادب فارسی (جنگ عبدالکریم مداح) چاپ شده است؛ خ_ط: نسخ، کا: عبدالکریم مداح، تا: 849ق؛ کاغذ: سمرقندی، ج_لد: تيماج سبز مقوایی، 106گ، 15 سطر (11/5×17)، اندازه: 17×25سم [ف: 4 - 91]

69. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 129/7-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4795. قصیده ای در ستایش علی با مناجات عينيه علی (علیه السّلام)؛ خط: نسخ، بی کا ، تا: 855ق؛ اگ (134) 14 سطر [ فیلمها: 1 - 412]

70. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10235/7

آغاز: بسمله سخت بدکارم خدایا عاصیم بر قال قيل *** بر من از رحمت نظر کن از سر لطف جزیل؛ انجام: یاد مولا روز شب کن تا بیابی صد فتوح *** ذکر حق باشد همیشه اهل دل را قوة روح

خط: نسخ، بی کا، تا: 856ق؛ کاغذ: آبی و نخودی ،جلد: تیماج مشکی، 2 ص (122 - 123)، اندازه: 11×18سم [ف: 32 - 272]

71. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 142-ف

نسخه اصل: فاتح ش 4076 .شعرهای کمال ،حافظ، خس_رو، کاتبی، ابن غیاث و جامی؛ خط: نستعلیق، كا: شرف الدين حس_ین سلطانی، تا: 878ق، 52گ، 10 سطر [فیلمها: 1 - 418]

72. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 140-عکسی

نسخه اصل: کتابخانه فاتح ترکیه ش 4076. مجموعه اشعار اس_ت از فاضل الشعراء؛ بی کا، تا: 878ق [ نشریه: 2 - 279]

73. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15775

آغاز: من بیچاره سودا زده سرگردانم *** که باوصف خداوند سخن چون رانم؛ انجام: مطلب جود ز آنکس که همه عمر ز بخل *** دست همکاسه بجز صورت همکاسه ندید.

مجموعه اشعاری است از شاه قاسم انوار ،اوحدی، سعدی، حافظ ،حسن، عصمت، بساطی ،جامی ،شاهی، خیالی، طوسی و ابن یم_ین؛ خط: نستعلیق، کا: غیاث الدین بن ولی قاسمی، تا: 880ق؛ در برگ ظهریه شمسه مذهب، کتیبه و لچک مذهب مرصع، مجدول، یک مینیاتور در برگ 6پ؛کاغذ: دولت آبادی نخودی، ج_لد: تیماج مشکی مقوایی با ترنج و سرترنج و لچک و جدول به رنگ زرد، (283 پ -327)، سطور چلیپا، اندازه:16/5×25/5سم [ رایانه]

74. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14241/1

آغاز: کار بیکاران نباشد خوابگاه آراستن *** مسند درویش خواب آلوده کنج لنگرست / گشت رعنایان بود در زیر بید و پای گل*** بوستان شیر مردان پای ... است؛ انجام: آنکه یک ط_بعم چهارست و برین نبود مزید*** کامهات اربعین آمین ز ... تراست منظومه تائیه ای است در پند و اندرز و مغرور نشدن بر علوم ظاهری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 881ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد:تیماج قهوه ای ضربی با ترنج با سر، لچکی، عطف و حاشیه گالینگور، 2گ(ار-2 ر)، 25 سطر، اندازه: 17×26سم [ف: 38-351]

75. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: عکسی بدون شماره

نسخه اصل: از تو بینگن شماره 3732 .Oct. دواوين اشعار امير خسرو ،حافظ، کمال خجندی ،آذری ،عصمت بخاری، حسن دهلوی، سلمان ساوجی ،کاتبی جامی، سعد (غیر سعدی) ،خیالی ،شاهی ،طوسی ،سهیلی ،سیفی ،اشرف طالعی ،طالب، ابن یمین، خیام؛ بی کا، تا: 892ق [ نشریه: 3 - 101]

76. تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 1318-ف و 1319-ف

نسخه اصل: پاریس 781.s. p (بلوشه ش 1971). به رسم کتابخانه الغ بیک، دارای پنج گنج نظامی: مخزن الاسرار، شیرین و خسرو، لیلی و مجنون، هفت پیکر، سکندر نامه و امامیه آذری و ترجیع بند افشنیگ و ترجیع بند و مثنوی و رباعی اوحدی و ترجیع بند امیر نسیمی و مقطعات شیخ مرتضی قلندر و پاسخ سید نعمة الله و رباعی و مقطعات و و مثنوی امیر سید حسین و غزل و مثنوی و رباعی مولی حسین خوارزمی (متن) و دیوانهای حافظ و کاتبی و عصمت و بساطی سمرقندی و ریاضی و صادقی و خسرو دهلوی و نوایی و فضلی (هامش ج 1) و «خمسه دهلوی» و «زاد المسافرين» امیر حسینی و «نزهة الارواح» و «کنز الرموز» و «روشنایی نامه» ناصر خسرو و «سعادت نامه» همو و «سی نامه» امیر حسینی و «بلبل نامه» عطار و «ده نامه» ابن عماد ساخته ربیع الاول 768 و «پنج گنج» امیر سید حسینی و بوستانی سعدی و منطق الطیر عطار (متن) و کلیات سلمان ساوجی: قصیده و جمشید و خورشید و فراق نامه و مدیحه و مقطعات و ترجیع و ترجیع بند و غزل و رباعی (هامش ج2)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:ربيع الاول 892ق؛ 296گ[ فيلمها: 1 - 593] 77. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3671

شامل اشعار امیر خسرو دهلوی و دیوان جامی و دیوان صادقی و دیوان شاهی؛ خط: نستعلیق پخته و زیبا ،کا: قطب الدین بن محمد ،تا: 896ق ؛کاغذ: سمرقندی ،جلد: چرمی زرنشان، 218گ، متن و حاشیه، 3- 27 سطر (12×21) [ف: 3 - 1234]

78. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 544

از هلالی تا امیرشاهی؛ خط: نستعلیق خوش، کا: میرعماد، تا: قرن 10؛ گویا از میرعماد به نوشته میرزا شفیع شیرازی در پایان هامش چلیپا ،مجدول؛ کاغذ: سفید، جلد: تيماج سبز تیره ضربی مقوایی درون تیماج حنایی، 62گ، 17 سطر (5×7)، اندازه: 11×19سم[سنا: ف: 1 - 346]

79. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13637

علاوه بر رسائلی که به طور کامل آمده و به طور جداگانه معرفی شده است، در بقیه اوراق اشعاری از شعرای زیر به صورت پراکنده آمده است ،نویدی، اهلی ،پناهی، ریاضی، محوی، کاتبی ،حیرتی ،حیدر ،مفلسی ،خلقی ،نثاری، حسامی، کوکبی، مانی، ،صبوحی ،صالح خیالی ،هاتفی ،طاهر سیفی، آذری، حسینی ،

ص: 706

انسی ،عصمت آصفی ،آهی ،خسرو ،سقا، عشقی، هلالی، کمال ،سلمان حسن دهلوی ،واحدی ،ضمیری ،خواجو ،لسانی، غزالی،( غیر از غزالی مشهدی) حافظ، حافظ حلوائی، حافظ تونی، گلخنی، ناصر ،بساطی ،جامی ،نهالی ،شریفی، بنائی، حسینی ،هاشمی ،حرفی ،وفائی ،قبولی ،فکری ،همایون ،همدم، فنائی، احمد ژنده پیل ،نظامی،شهیدی ،میلی محتشم (غیر از محت_شم کاشانی) نیازی ،سعد، سعدی، مسعود سعد ،شریف، شرف ،قدسی ،هاشم، نسیمی ابن یمین ،عزمی ،عراقی ،و اصلی، طوسی، جمال ،مشفقی ،فریدون، سهمی ،صادق ،حریمی ،قیدی، عارف، کاهی، گداعلی، میر مظفر بد خشی ،کامران، وصالی، شیخ جمال ،نرگسی ،تونی، شاه قاسم، یوسفی؛ خط: نستعلیق، چلیپا،کا: عبدالرحمن بن شرف( از معاصران عبدالرحمن جامی و گویا تمامی جنگ به خط وی است)، تا: قرن 10؛ جلد: تیماج سرخ، 186گ، سطور چلیپایی و سه ستونی و هر ستون 20 سطر، اندازه: 18×29سم [ف: 37 - 162]

80.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2147/3

آغاز: ترا وفاست امید از من و من مسكين *** نبینم از تو نگار امراد غیر نقار؛ انجام: پی اتمام تاریخش خرد گفت *** مزین شد زنام نامی شاه

قصیده مصنوع است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا 10گ (24پ-34پ)، 18 س_طر (7×16) ،اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 9 - 844]

81. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8455

اشعاری از: امیر خسرو ،جامی ،ریاضی ،نرگس ،حافظ، شهیدی، میرک، شیخ نجم افغانی ،آصفی، صابری، عصمت، کاتبی، سلطانی، عماد فقیه، حالی، امیر قاسمی ،خواجه سلمان، سعدی، شیخ کمال خجندی، امیر صادقی، امیر شاهی، قاضی زین الدین علی ،فضلی ،طوبی ،مدیحی ،جلال شهپور ،طالب ،ذاتی، خیالی، ابن حسام، ركن الدين صاين، سلطان یعقوب، قاضی یمنی ،میر بایزید ،منطقی ،مایلی ،سیاف ،چرخی ،طفلی ،طوسی گلخنی ،نصیبی، میر همایون ،فانی ،امیری، بنائی، غیاثی، دهکی، سیفی، سمائی،مشکی ،حلوایی ،میرابراهیم ،مقبول، فتاحی، حم_ید، ابوتراب، میرزا ظریفی، دیوانه، خاصی، جزوی، شیخ آذری درویش غیبی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ مجدول زرو لاجورد ؛کاغذ:سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، ربعی، 315گ، 12 سطر (7×14)، اندازه: 12×20سم [ف: 17 - 138]

82. تهران ،بیانی مهدی (دکتر)؛ شماره نسخه: 232

غزل ها به ترتیب تهجی قافیه ها، نخستین غزل از عراقی و باز پسین ازسعدی، چنین است فهرست نام سرایندگان غزل ها ابن حس_ام، ابن نصوح، ابن یمین و اثیر از هر یک یک غزل، امیر کرمانی پنج غزل، اوحدی سه، جلال پانزده، جنید سه، حافظ بیست و پنج، خاقانی دو، خواجو بیست و چهار، سعدی پنج، سلمان پنجاه ونه، شرف یک، شمس مزین نه، شمس الدین یک، صلاح الدین یک، عبدالمجید هشت، عراقی چهارده، عصار ده، عطار نوزده، على قلى يازده، عماد بیست و هفت، کریم دو، کمال بیست و هفت، مجیر یک، مغربی هفت، ناصر شش، ولا یک، صیدی (وحیدی) سی، هاشمی دو، همام هفت، گمنام سی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ با فهرست به ترتیب تهجى [ نشریه 6 - 691]

83. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4308

شامل رباعی شیخ کبیر (51ر) غزل هایی با تخلص مسعود و مسعودی (52ر-55ر)، یازده بند از ابن مسعود، غزل با تخلص احمد گویا از شیخ احمد زنده پیل جام (55)، قصیده سعدی (55پ)؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 9 و 10،مجدول، نسخه بسیار پاکیزه؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج عنابی زرین ترنجی، 57گ، 25 سطر (6×12)، اندازه: 8×16سم [ف: 13 - 3273]

84. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2147/5

آغاز: بسمله، مطلع اشعار صنعت آثار فضلای سخن شناس سپاس وستایش صانعی است .... اما بعد این قصیده مصنوع ... مبنى است از مدح و ثنای عالیجاهی ثنای عالیجاهی ... آصف پناهی حبیب الهی؛ انجام: طاهر است این نبرد اهل وقوف*** که ز مطلع شد است ما موقوف

قصیده مصنوع بنام آصف پناهی حبیب الهى؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: مقوا، 5گ (39پ- 43پ)، 18 سطر (7×16) ، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 9 - 845]

85. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9348/3

جنگ شعر عارفی و محمد قلندر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج تریاکی عطف و گرد حنایی مقوایی، 1گ (110پ)، 16 سطر (9×19)، قطع: ربعی، اندازه: 13×22سم [ف: 17 – 352]

86. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1804/12

غزل به نام شاه تهماسب؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10[ ف: 5 - 368 ]

87. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4044/22

قصیده فارسی در مدح حضرت امیر از مولانا لطف الله غالب؛ خط: نستعلیق، کا: نظام الدین یحیی مازندرانی، تا: قرن 10 [ف: 7- 165]

88. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 667/3

قصیده نونیه، یک صفحه از آن است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 10، قطع: ربعی [نشریه: 7 - 252]

89. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10427

منتخب غزلیات از شاعران سده 10؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 [الفبائی: 557]

90. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1016/4-طباطبائی

اشعار از شاعران مختلف از آن جمله از انوری (در مدح حضرت

ص: 707

امير عليه السلام)، و نیز قصیده ای از شاعریی دیگر در همین موضوع. در این قصیده از حافظ نیز شعری آمده و بالای قص_یده نام ملاحیرتی در یک بیت دیده می شود. مطلع این قصیده: «رسید طائر اقبال نامه ای بر بال*** چه نامه ای از مشک ناب مالامال... سزد که لب نگشایم به شرح محنت هجر *** که این دو مصرع حافظ مراست وصف الحال/ حکایت شب هجران فرو گذاشته به*** به شکر آن که برافکند پرده روز وصال»؛ بی کا، تا: قرن10؛کاغذ: سمرقندی شکری رنگ، جلد: تیماج مشکی،6ص (50-55)، قطع: رقعی، اندازه: 12×18سم[ف: 23 - 297]

91.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9473

آغاز: و لذكره .اعلی وجودم زمانی که پیدا نبود ***بجز مظهر حق تعالى نبود؛ انجام: نجما چون خاک پای سگ کوی شان شدی *** امیدوارم باش کزیشانت بشمرند

منتخبی از اشعار فارسی و ترکی شعرای حروفیه است همچو:نعیمی، عمادالدین نسیمی، نعمت الهل ولى، مرتضى بن ع_ظم، سلطان رضا كيا، قاسم انوار، حافظ شیرازی، سید حسینی، اوحدالدین اصفهانی، محمد شیرین مغربی، مولانا جلال الدین رومی، فخرالدین عراقی، نورالدین عبدالرحمان اسفراینی و ع_لاءالدوله سمنانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10، مجدول، دارای کتیبه مذهب؛ تملک: علی اصغر بن محمد ابراهیم در شع_بان 1294؛ جلد: تیماج زیتونی ،64گ، 25 سطر، اندازه: 8×16 سم [ف: 30 - 159]

92. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5712

در این جنگ شعرهایی از شاعران متاخر گردآوری شده؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ دارای جداول زرین؛ کاغذ: سمرقندی شکری، جلد: روغنی، 208 ص، 13 س_طر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×22سم [ف : 17 - 166]

93. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز: سوده و بوده نگر اشهب میمونش را سوده قضا در رک_اب بوده قدر در غبان؛ انجام: هستی که بود ذات خداوند عزیز اشیا همه در ویند و وی در همه چیز این است بیان آنکه عارف گوید باشد همه چیز مندرج در همه چیز

منتخبی است از اشعار بعضی از شعرای مشهور از جمله کمال الدين اسمعيل، امیر ناصر بخاری ،کاتبی، خاقانی، عطار، امیر خسرو دهلوی، سعدالدین محمد ،جامی ،فردوسی، امیر علیشیر، امیر حسن دهلوی، نظامی ،سنایی ،مولوی، گلشن راز شبستری، رساله تیغ و قلم، رساله گوی و چوگان یا حالنامه، رساله فرسنامه و لوایح جامی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول، بنا به نظر آقای دکتر محمد امین ریاحی نسخه متعلق به قرن 10 می باشد ،بر عطف نسخه عنوان «تذکره ناصر بخاری» چسبانده شده، در حالی که نسخه حاضر تنها مجموعه ای از اشعار است و دخلی به تذکره به معنی خاص آن ندارد؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: مقوایی با روکش کاغذی نقشدار چاپی رنگی، 187 گ، 19 سطر (20×11)، اندازه:17/4×26سم [رایانه]

94. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4991/5

مثنوی عرفانی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 [ف: 8-156]

95. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 298/3

رباعیات است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ مجدول؛ كاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز تیره ضربی مقوایی زرکوب با ترنج، 26ص (110 - 125)، 22 سطر (6×12)، اندازه: 8×16سم [سنا: ف: 1- 150]

96. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 288/3

شعر شاعری در اینکه خواجه محمد چنار از او الاغ درخواست کرده و او نداده است؛ بی کا، تا: قرن 10، جلد: تیماج قهوه ای، قطع: ربعی[ نشریه: 3 - 409]

97. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4208/8

در استسقا و طلب باران و شعری در نصیحت به امیر تیمور (حاشیه)؛ بی کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: ترمه و فرنگی،جلد: عطف و گوشه میشن، 23سطر، اندازه: 13/1×19سم [ف: 7 - 273]

98. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 288/6

اشعار درباره پاره ای از چیزهاست؛ بی کا، تا: قرن 10 ،جلد: تیماج قهوه یی، قطع: ربعی [ نشریه: 3 - 409]

99. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 288/4

شعرهای هزلی است درباره پاره ای از چیزها؛ بی کا، تا: قرن 10؛ جلد: تیماج قهوه یی، قطع: ربعی [نشریه: 3 - 409]

100. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1611

آغاز: یک منکت گوشت داد خواجه به زن *** کش پز زود بهر طعمه من / گوشت را زن کباب کرد و بخورد *** خواجه چون گوشت خواست عذر آورد؛ انجام: جامی از شعر و شاعری باز آی *** با خموشی ز شعر دمساز آی

دیوان شعر است. شاید از سروده های جامی باشد؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ اندازه: 9×18سم [نسخه پژوهی: 2 - 161]

101. شیراز؛ بنیاد فارس شناسی؛ شماره نسخه: 30

آغاز: چون زبانم باز ماند از کلام *** دوستان را این بود مونس تمام /هست از یاران همینم التماس*** کز دل آگاه و جان حق شناس؛ انجام: چون گذشت از هجرت خیر الانام*** هشتصد و پنجاه و دو این شد تمام ... / باطنی کزیاد حق محمود شد *** یاد هر کس کرد او پر نور شد/ ... *** بشنو و در کار بندش والسلام/ ... *** ختم شد والله اعلم بالصواب

تمام شعرها مثنوی و مطالب عرفانی و در یکی از مثنوی ها از امام صادق (علیه السّلام) نام برده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 و 11؛ مجدول؛ جلد: تیماج سرخ، 213گ، 15 سطر (8/5×17)، اندازه: 15/5×24/5سم [ف: 46]

102. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3614/7

آغاز: گر از برج معنی پرد طیر او *** فرشته فروماند از سیر او؛

ص: 708

انجام: خدایا چو هستم بدین در غلام *** درودم بدیشان رسان و السلام

اشعار مختلفی از شاعرانی همچون سعدی، ابوسعید ابوالخیر و مولوی انتخاب، و همراه با اشعاری از مولانا حیرتی در منقبت علی بن ابی طالب (علیه السّلام) و اشعاری از حافظ شیراز در منقبت و مدح علی بن موسى الرضا (علیه السّلام) و مناجات رفيع الدرجات ابن حسام در کت_اب حاضر به رشته تحریر در آمده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ن_یمه دوم قرن 10؛ اشعار در برخی اوراق با خط حمایلی و به سبک مرقعات نوشته شده، در برگ 66 اشعاری از «عارض» و«آقا محمد کاظم شیرازی» همراه با یادداشت تولد فرزند محمد علی به سال 1215 و ادعیه و احادیث مختلف؛ مهر: «الواثق بالله الع_لی عبده محمد علی»( خشتی)؛ کاغذ: اصفهانی نخودی ،جلد: تیماج سیاه ضربی، ترنج و سرترنج با گل و بوته، 8گ (57- 65پ)، 1 20 سطر (8×15) اندازه: 11/5×17/5سم [ف : 16 - 196]

103. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9270/1

جنگ شعر فارسی سید برهان الدین، میرزا صفا ،شجاع كرمانی، جامی، محسن میرزا عبدالقادر ،با قصیده فخریه فیض هندی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: هندی ،جلد: تیماج ضر تریاکی آراسته کار بهاء الدین پیشاوری، 44گ (2پ-45پ)، 23سطر (20×11)، قطع: ربعی، اندازه: 16×24سم [ف : 17 - 335]

104. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13637/6

آغاز: رکاف کفر ما چون بوده اسلام *** پدیدآمد شد آنرا معرفت نام / جمیع معرفت در کاف و لام است *** اگر عاشق شوی حرف تمام است؛ انجام: بیا با ما درین بت خانه يكبار*** ببین آخر تو با این کفر و زنار

قطعه ای از شیخ اوحدی است؛ خط: نستعلیق چلیپا،کا: عبدالرحمن بن شرف (از معاصران عبدالرحمن جامی)، تا:قرن 10 ؛ جلد: تیماج سرخ، 1گ (178 پ-189پ)، سطور چلیپایی و سه ستونی و هر ستون 20 سطر، اندازه: 18×29سم [ف: 37 - 163]

105. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7902-39/282

آغاز: به جز در آیینه جان ما نکرد ظهور *** جمال عشق که اسم وهم مسما شد/ حدیث دوست به بازار کائنات رسید*** قیامتی که نهان بود و شکارا شد ؛ انجام: ما بار کرده درخت و طلبکار روی *** وانگاه تو نهفته در آن بار بوده ای ... / دوش آنچه دزد برد زما در ضمان تست*** یا عهده برتو است که بیدار بوده ای بیاضی است شامل اشعار فارسی از جامی ،خسرو ،کاتبی ،امیر جلال ،حافظ ،آذری، سعدی و دیگران؛ خط: نستعلیق ، کا:سلطانعلی ،تا: قرن 10؛ مجدول محرر مذهب، در اول نس_خه یادداشتی از علی محمد لواسانی نظامی در 19 ربيع الاول 1282 که این بیاض را به حسین قلی خان اهدا نموده ؛جلد: تیماج سرخ، مجدول، 56گ، 8سطر، اندازه: 7×13سم [ف: 3 - 1225]

106 تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5306

جنگ اشعار است شامل: 1. ترجیع بند از عطار، 2. ترجیع بند از امیر حسینی سادات، 3. ترجیع بند از سید نسیمی، 4. ترجیع بند از سید حسین اخلاطی، 5 .ترجیع بند از سید افضل امیر مخدوم، 6. ترجیع بند از اوحدی مراغه ای، 7. ترجیع بند از ناصر بخاری (310 بیت)،8 . ترجیع بند از خواجه شمالی بخاری با تخلص بخاری (حدود 420 بیت)، 9. ترجیع بند از کمال غیاث شیرازی با تخلص كمال غیاث (حدود 540 بیت)، 10. ترجیع بند از ابوالوفاء خوارزمی (حدود 150 بیت + 50 بیت + 35 رباعی)، 11. ترجیع بند از ابوالمظفر با تخلص مظفر (حدود 96 بیت)، 12. ترجیع بند از شیخ عراقی با تخلص عراقی (حدود 170 بیت)،13. ترجیع بند از شیخ مغربی با تخلص مغربی (حدود 260 بیت + 110 + 50 بیت)، 14. ترجیع بند از نزاری با تخلص حکیم (96 بیت)، 15. ترجیع بند دیگر از مغربی (حدود 110 بیت)، 16. ترجیع بند از نعیمی (حدود 170 بیت)، 17. ترجیع بند از شیخ آذری (حدود 150 بیت)، 18. رباعيات ابوالوفا (حدود 491 بیت)، 19. رباعیات شیخ مغربی (حدود 44 بیت)، 20. رباعیات با عنوان «من المشايخ»، 21. رموز العاشقين؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10، مجدول، با یک پیشانی زرین؛ تملک: محمد ولد محمد ربیع الثانی 1163؛ جلد: روغنی گل و بوته ،خراب، 327گ، 9 سطر، اندازه: 17/7×24/6سم [ف: 8 – 280]

107. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5319

جنگ اشعار است، شامل اشعاری از [ در فهرست شماره صفحاتی که اشعار این شعرا در آن آمده ذکر شده است]: سید حسن غزنوی، عطار نیشابوری، فردوسی، امیر معزی، حریری زرگر، ناصر خسرو علوی، خاقانی، حکیم ازرقی، عبدالواسع جبلی، سیف الدین اعرج، مختاری غزنوی، ادیب صابر، سوزنی سمرقندی، حکیم طرطری، مسعود سعد سلمان، تاج الدین بخاری، فرید احول، بدرالدین جاجرمی، فرید الدین کاثی، امیر معزی، عنصری غزنوی، فرخی سیستانی، عمید الدین لویکی، فخری اصفهانی، فخری جرجانی، عبدالقادر نائینی، حکیم قطران، سيف الدين، امیر خاقانی، برهان الدین بزاز، ظهیر فاریابی، کمال الدین اسماعيل، ابن خطیب، فخر الدین بیلقانی، جوهری زرگر، منوچهری، روحانی، فلکی شیروانی، رشیدالدین وطواط، سنائی غزنوی، ادیب صابر، سیف الدین اسفرنگی، مجدالدین (؟) (مجیرالدین) ،بیلقانی، شمس الدین طبسی ،عمادی، نظامی گنجوی، اوحدی مراغی، عبدالرزاق اصفهانی، قاضی نظام الدین اصفهانی، بهاء الدین زنجانی، عمادالدین فارسی، نجیب الدین جرفادقانی، رفیع الدین لنبانی، زین الدین لنبانی، بابا افضل کاشانی، امامی هروی، پوربها جامب، سعدی شیرازی، قاضی عثمان، عماد فضولی، موفق الدين يحيى، فخرالدین کندابی (؟)، ناصر خسرو، اثیرالدین اومانی، جمال الدین ابهری، خواجه عالم سمرقندی، شمس الدين اوحدی کرمانی، نصیر الدین محمد طوسی، حسن غزنوی، شیخ سیف الدین باخرزی، ملک الکلام طلحه، بدیعی طوسی اثیرالدین اخسیکشی، شرف الدین شفروه، انوری، حمید الدین

ص: 709

بلخی ،سعیدی ،هروی، بهاء الدین مجیدی، بوعلی سینا، ناصر ب_جه شیرازی، عماد الدین ،کرم، شمس الدین محمد جوینی صاحب دیوان ،مجدالملک ،رضی نیشابوری، مهستی دبیر، اتابک سلغرشاه، سعید قاضی نظام الدین اصفهانی، مبارکشاه خاتمی، سنائی غزنوی ،عراقی، مجد همگر، همام تبریزی، جمال الدین بن حسام، اوحدی اصفهانی، ابن زنگی شیرازی، سید رضی الدین بابا قزوینی، فخرالدین محمد کرت، شمس الدین محمد جوینی، نطام الدين يحيى، بدرالدین، عزالدین علوی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 10؛ با یک سرلوح زرین، مجدول مذهب، ج_لد: میشن قهوه ای ضربی، 538 گ، 16 سطر، اندازه: 24×35/3سم [ 8- 292]

108. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2147/6

آغاز: يا هو سبحانه. بسمله. اشعار صنعت آثار نغمه سرایان گلزار سخنوری ... اما بعد بعرض خدام اعلى مقام آستان عدالت آشیان ...حافظ على الكاتب در سلك نظام انتظام یافته؛ انجام: هس_ت توشیح قطعه مصراع: محیط عزت سپهر دانش، موقوف ز حرف ضاء است

قصیده مصنوع است از حافظ علی کاتب به اسم سامی نواب درگاه سپهر اقتداری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: مقوا، 10 گ(44ر - 54ر)، 18 سطر (7×16)، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 9 - 845]

109. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 225/12

غزل های پراکنده و ناقص با تخلص های میر شاهی، طوسی ،فیضى ،طالب، سکاک ،آصفی ،قاسمی ،حسن، نسیمی، عطار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: نیمه یکم قرن 10؛ افتادگی: آغاز؛ در «گ 153ب» نویسنده ای که در انتظار ظهور وجنبش امام زمان بوده این شعر را نوشته: «خواجه نصیر طوسی فرماید: در نهصد و پنجاه و یک از ماه رجب*** آن بدر سعادت بدمد در دل شب/ دین دارانرا برهاند ز تعب *** یعنی مهدی خلاصه آن شاه عرب»، مجدول، با سرلوح های ساده؛ مهر: خدیجه که گویند یکی از بانوان فتحعلیشاه قاجار بوده، «العبد غازی بن سليمان الشريف»؛ کاغذ: نخدی رنگ، جلد: تیماج مشکی، 6گ (165-170)، 14سطر (6×12/5)، اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 239]

110. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 142

اشعار گوناگون، و یک منظومه در موسیقی در این جنگ هس_ت. غزل ها از ریاضی ،امیر صالح، سهیلی، شاهی ،هلالی ،اهلی، آه_ی، شهیدی است، سپس بحرطویل از هلالی،بهاریات عبدی، منشآت جامی، بحرطویل از گدائی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن10؛ مجدول، در پایان این مجموعه «موسیقی» (منظومه در ...) دیده می شود؛ کاغذ: رنگارنگ، 88گ [ف: 4 - 48]

111. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 157

اشعاری از سعدی و سلمان ساوجی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن ١٠؛ کاغذ: سمرقندی رنگارنگ، جلد: تیماج مشکی کهن، 333گ، 11 سطر (7/5×11)، اندازه: 11×16سم [ف: 4 - 54]

112. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5249

غزلیات است از سرایندگان به ترتیب تهجی از الف تا یاء. نسخه در یاء افتاده است. از برخی سرایندگان در چند جا غزل آورده است: 1.سعدی ،2. امیر خسرو دهلوی،3 . حافظ شیرازی، 4. مولانا ،عیانی، 5. سلمان ساوجی، 6. کمال خجندی، 7. کاتبی، 8. امیر شاهی، 9. جامی، 10. مولانا عالم بیحقی، 11. سیفی بخارایی، 12. بنایی متخلص به حالی ،13. هلالی، 14. آهی، 15. علی فیضی، 16. اهلی ترشیزی ،17. فخری هروی، 18. علمی قانونی، 19. اصیلی، 20. ابن حسام، 21. اهلی شیرازی، 22. خواجه خبير، 23 .امیر حاج، 24. خواجه آصفی، 25. خواجه میرم، 26. خواجه افضل، 27. حیرتی، 28. کوکبی، 29. صفایی اندجانی، 30. حیدر کلوچ، 31. فخری هروی، 32. سیفی، 33. یادگار بیگ، 34. همایون پادشاه، 35. خواجه آصفی هروی، 36. شاه حسینی، 37. میر خواجه کلان قندهاری، 38. علی فیضی، 39. جمال رفیقی، 40. عراقی، 41. مولانا نادری مروی، 42. شهیدی قمی، 43. عبید زاکانی، 44. امیر شیخم سهیلی، 45. عبیدالله خان، 46. هلالی، 47. آیتی، 48. قبولی قندهاری، 49. صبحی، 50. ولد حافظ میراثی، 51. عصمت بخاری، 52. امیر علیشیر (فانی)، 53. شیخ زاده پورانی، 54. ابو طاهر کاتب، 55.شاه محمد محرومی، 56. حکیم نزاری، 57. امیر منصور قرابوقا، 58. حسيبنا ،59 .کامران پادشاه، 60. داعی، 61. سیفی بخاری، 62. ضیائی استر آبادی، 63. عبیدالله خان، 64. نرگسی هروی، 65. شاه حسین کامی، 66. حیدر کلوچ، 67. حیرتی مروی؛ 68. غیاث نیشابوری، 69. فخری، 70. ریاضی سمرقندی، 71. داعی سمرقندی، 72. خواجه کلان قندهاری، 73. جمال رفیقی، 74. شاه حسین تولدری (؟)، 75. انوری، 76. خواجه طوسی مثل گوی، 77. ملک باخرزی، 78 .سلطان على نقاش، 79. قانعی، 80. شرف الدین علی یزدی، 81. امیر شاهی سبزواری، 82. عبدالله شیبانی، 83. ابو طاهر كاتب، 84. امیر محمد قورچی، 85. شهاب الدین پسیانی ،86. عالم بیحقی، 87. شهیدی قمی، 88. امیر قاسم انوار، 89. آگهی ابهری، 90. خواجوی کرمانی، 91. عصمت بخاری، 92. ضیائی استرآبادی ،93. نادری، 94. حیرتی مروی، 95. میر احمد حاجی سمرقندی، 96. قاسم انوار، 97. شیخم سهیلی، 98. شهاب الدین ،هندی، 99. حیدر کلوچ، 100. گدائی مروی، 101 ،آصفی، 102 ،زمانی، 103. شهیدی قمی، 104. عارفی، 105. شاه جهانگیر، 106. افسری بخاری، 107. ابو طاهر كاتب، ١٠٨. دوستی ،بخاری، 109. شیخم سهیلی، 110. فاتی ،تبریزی، 111. ملک باخرزی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن قهوه ای روشن مجدول ، 15 سطر ، اندازه: 15/5×23/1سم [ف: 8-254]

113. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1883/4

جنگ شعرهای کمال اصفهانی ،انوری، فلکی شروانی، ادیب صابر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: سمرقندی، جلد:

ص: 710

مقوا 12گ (پ108-120پ) [در] متن 21 سطر (12/5×22)، اندازه: 16×25سم [ف: 8 - 489]

114. تهران؛ موزه ملی؛ شماره نسخه: 3598

غزل های بسطامی، جامی ،جلال ،عماد ،عصمت ،کاتبی، شاه_ی،طوسی، خیالی و ابن یمین ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛با سرلوح و سر بیت و تصویر؛ واقف: شاه عباس برای آستانه ش_یخ صفی، 1107؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ ،جلد: تیماج ضربی زرکوب، 180 ص، اندازه: 13×22سم [ نشریه: 2 - 203]

115. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1313-ف

نسخه اصل: پاریس 349 .P (بلوشه 1974). دارای دیوان ه_ای: خسرو دهلوی، جامی، امیر ،شاهی ،آذری ،خیام، حیرانی قزوینی، سایلی با مناظره زمین و آسمان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: دوشنب_ه5 رمضان 902 ق [ فیلمها: 1 - 593]

116. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 142 _ د

در این جنگ غزل های حسن دهلوی و عراقی و مسعود بکی بخارایی است چنین است وصفی که مرحوم قزوینی از این نسخه در یادداشت شش صفحه ای لای همین نسخه کرده است: «جن_گ الشعرا،مورخه سنه نهصد و یازده مشتمل بر غزلیات سه نفراز شعراء قرن هفتم و هشتم هجری یعنی حسن دهلوی و عراق و مسعود بكى. 1- حسن دهلوی (متن کتاب از اول تا به آخر مگر بعضی اوراق پریشان جسته جسته که اشعار مسعود است (مثلاً ورق 135 و 136) از این که بسیار مکرر در اشعار حسن نام سلطان علاء الدین [خلجی] و پسرش خضرخان ممدوح امیر خسرو دهلوی را می برد [از جمله مثلا درورق153b- 171b- 172bوغیره) و از این که نام [امیر] خسرو و [دهلوی] دوست و همکار معروف خود را نیز برده (ورق 153b): خسرو ا از ده کرم بپذیر ( از ره اکرم پذیرا *** آنچه من بنده حسن می گویم / سخنم چ_ون سخن خسرو نیست *** سخن اینست که من می گویم - و بالاخره از این که در تاریخ فرشته 394/2 بیت ذیل را صریحاً بحسن دهلوی نسبت می دهد: ای حسن تو به آنگهی کردی *** که ترا قدرت گناه نماند ومی گوید از جمله غزلی است، و عین این غزل با همین بیت در ورق 154 - 155 در نسخه حاضر موجود است یقین حاصل می شود که مراد از حسن در تخلصات این غزلیات ه_مان حسن دهلوی معروف است بلاشک - دیوانی کامل از کلیه اش_عار این حسن دهلوی از قصیده و غزل و غیرهما در موزه بریطنیه (ریو فهرست ص618) موجود است و بدبختانه فعلا دسترسی بآن نسخه ندارم تا بعین الیقین ظن متاخم به علم خود را که این حسن همان حسن دهلوی است اثبات نمایم - رجوع کنید برای شرح حال حسن دهلوی به تذکره دولتشاه (فهرست آن) و نفح_ات الانس چاپ کلکته ص 712-711 ، تاریخ فیروز شاهی ض_یاء برنی که خود معاصر و دوست جانی این امیر حسن و همکار او امیر خسرو بوده است چاپ کلکته ص 359 360، و تاریخ فرشته طبع نول کشور ج 2 ص 394، و به فهرست نسخ فارسی موزه بریطانیه از ریو 618/2 که در آنجا نقلا از بداونی تاریخ وفات او را سنه 727 به دست می دهد و همین قول به نظر اصبح روایات می نماید، و دو قول دیگر نیز یکی از تقی کاشی که سال وفات او را سنه 745، ذکر کرده و دیگری از «خلاصة الافکار »که 738 نوشته نقل کرده است؛ 2 -عراقی (حاشیه کتاب از اول الی ورق 89) چون دسترسی به دیوان عراقی معروف مؤلف «اشعة اللمعات» متوفی در سنه 688 یعنی فخر الدين ابراهيم بن شهريار صاحب غزل معروف: نخستین باده کاندر جام کردند *** زچشم مست ساقی وام کردند؛ فعلا نمی توانم بطور قطع بگویم که این عراقی صاحب غزلیات نسخه حاضر همان عراقی معروف است یا نه، ولی ظن متاخم به علم دارم که هموست لاغیر چه این جنگ حاوی اشعار شعرائی است که تقریبا در یک عقد و یک مکان یعنی هندوستان می زیسته اند مانند امیر حسن دهلوی مذکور و مسعود بكى آتى الذكر، و عراقی نیز از همان قبیل است یعنی متقارب العصر یا معاصر با امیر حسن دهلوی است و در اوایل عمر خود در هندوستان در خدمت شیخ بهاءالدین زکریاء مولتانی می زیسته است (رجوع بدولتشاه ص 216-215 و نفحات و نفحات ص 701-702) و نیز عراقی دیگری در تذکره ها و کتب تاریخ معروف نیست تا شکی و تردیدی ما بین او و عراقی معروف دست دهد؛ نسخه ای از دیوان او نیز در موزه بریطانیه موجود است(ریو 594/2)؛ 3- مسعود (حاشیه کتاب از ورق 90 الی آخر کتاب ظاهراً، و حسته حسته بعضی وراق پریشان در خود متن نیز از جمله مثلا ورق 135 و 136) قریب به یقین این که مراد از مسود در تخلصات این غزلیات مسعود یکی (از اهالی بک از محال بخارا- ریو 632/2 )باید باشد که معاصر سلطان فیروزشاه خلجی (752 - (790) مخدوم ضیاء برنی صاحب تاریخ معروف فیروزشاهی که باسم همین سلطان است بوده است و به حکم علمای ظاهر در سنه 800 تکفیر شده و او را سوخته اند و در دهلی کهنه مدفون است (ریو 632/2) نسخه ای از دیوان او نیز در موزه بریطانیه موجود است (ریو، همان موضع) و فعلا چون دسترسی به مطالعه آن نسخه و مقایسه با نسخه حاضر با آن ندارم نمی توانم یقین قطعی کنم که این مسعود همان یکی است ولی بهمان قراینی که در خصوص عراقی گفته شد که این نسخه مجموعه ای است از اشعار شعرائی که در حدود قرن هفتم و هشتم در هندوستان شهرتی بهم رسانیده اند و مسعود بکی نیز عیناً از همان قبیل است من تقریباً شکی ندارم در اتحاد مسعودین و اینکه ابن مسعود مذکور در تخلصات غزل های این نسخه همان مسعود بکی نسخه ای است که در موزه بریطانیه موجود و در فهرست ریو 632/2 شرح آن داده شده است؛ خط:

نستعلیق، بی کا، تا: 911 ق؛ بعضی اوراق این نسخه پریشان است و بجای اصلی خود نیست یا آنکه افتاده است، مثلا ما بين ورق 89- 90 ما بين باب شین و میم مبلغی افتاده است (یا آنکه جابجا شده است)، و همچنین ورق 135 و 136 بجای خود نیست در صفحه اخیر کتاب این عبارت با مرکب سفید در زمینه طلایی مسطور

ص: 711

است «تمام شد کتاب جنگ الشعرا به تاريخ رجب الاصب سنه 911» و انا العبد محمد بن عبدالوهاب القزويني مالك هذه النس_خة 23 محرم 1349)، با سرلوح زرین و رنگارنگ و جدول بزر؛ غزل های دهلوی در متن است تا پایان نسخه مگر در چند برگ شعرهای عراقی در هامش است از آغاز نسخه تا برگ89، شعرهای بکی بخارایی در هامش است از برگ 90 تا پایان نس_خه هم و در برخی جاها شعرها در متن نیز هست؛ یادداشت قروینی در 6صفحه در لای نسخه هست مورخ 23 محرم 1349 -(22695) 27IVD؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی، 15 سطر (6/5×14) ،اندازه: 90× 17سم [ف: 1 - 184]

117. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2219

آغاز: بسمله/ شکر و سپاس و منت نعمت خدایرا *** پروردگار خلق و خداوند کبریا؛ انجام: چندانکه رهد از طمع نفس تو خ_لق *** با آنکه رهد نفس تو از خلق جهان / این کتابت که نس_خه ایست بدیع *** بهر فرزند عز الدين محمود/ پانزده روز رفته از رمضان*** (سال 915 هجرت) کتابت من بود.

عبارت است از غزلیات، رباعیات که از اشعار شعرائی چون: سعدی، امیر خسرو دهلوی ،حافظ، حسن دهلوی، کمال خجندی ،جامی، کاتبی انتخاب شده ؛خط: نستعلیق ممتاز، کا: سلطان محمود نور، تا: 915ق مجدول زرین، صفحه اول یک سرل_وح مذهب مرصع ممتاز، اشعار به طریق مورب و چلیپا؛ مهر: ناصر الدین شاه قاجار؛ کاغذ: بخارائی نخودی رنگ متن غبار زرافش_ان ،جلد: مقوای ابره تیماج ماشی رنگ، 134 ص 14/5 سطر (مصرع) غزل و 12/5 سطر رباعی، قطع: ربعی ،اندازه: 12/7×20/7سم [ف: 4- 1097]

118. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 888

از سعدی و خواجه نصیر و امیر خسرو و امیر حسین و شیخ...و امیر قاسم و شاهی و طوسی و کاتبی و میرزا مؤمن و ریاضی و شریف صالح و چندتای دیگر که نام آنها در دائر ص ع روشن نیست؛ خط: نستعلیق، کا: شاید از سلطان محمد نور، تا: 920ق؛با سرلوح مذهب ،مجدول مذهب؛ تملک: «ک و نوقی» در 20/11/14؛ کاغذ: الوان، جلد:سوخت و روغنی ضربی، 37گ،10 سطر (7×12) ،اندازه: 10×16سم [سنا: ف: 2 - 84]

119. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2147/4

آغاز: بسمله. بعد از ادای حمد و ثنا الله الذى خلق اللوح و القلم... اما بعد نموده می شود که این درجی است در وی لآلی منظ_وم ؛انجام: و قلم و زبان فرخنده بیار بایراد کلمه ای تکلم نموده دمی (كتبه العبد عيسى)

قصیده مصنوع که در آن آنچه حروف میان کلمات به سرخی نوشته شده قصیده ای می شود که در پایان در نسخه ما همه آن به سرخی نوشته شده است؛ خط: نستعلیق، کا: عیسی نامی،تا: 922ق؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد:مقوا 5گ (35 پ - 39پ)، 18 س_طر (7×16)، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 9 - 845]

120. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه :عکسی بدون شماره

نسخه اصل: لنینگراد، شماره C850. جنگ اشعار است؛ کا: قبلة الكتاب میرعلی، تا: 925ق؛ ضمیمه «دو اوین اشعار» قسمت سوم [ نشریه: 3 - 101]

121. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 573

مجموعه ای است از «حديقة الحقيقه» حکیم سنائی غزنوی شامل مقدمه منثور که در متن و حاشیه نگاشته شده و مثنوی که تا صفحه 646 در متن نوشته شده است؛ خط: نستعلیق متوسط، کا: پیر حسین کاتب شیرازی، تا: 934 ق ،مجدول، در هر صفحه دو لوح کوچک سه گوش مذهب، به سال 1255 داخل کتابخانه فرهاد میرزا معتمد الدوله گشته، به سال های 1282 و 1322 به ترتیب از عرض کتابخانه مبارکه گذشته است؛ مهر: ناصر الدین شاه قاجار 1274، فرهاد میرزا معتمدالدوله «عن الراجي فرهاد»؛ تملک: محمد رضا بن عبدالرشید بوده به سال 1240 با مهر وی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوای روکش چرم ساغری مشکی وسط ترنج دو سر ترنج 722 ص، 15 سطر در متن و 10 سطر در حاشیه به طرز مورب، قطع: وزیری، اندازه: 16/1×26/9سم [ف: 4-1058 ]

122. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4285-عکس

نسخه اصل: آکادمی لنینگراد 86c. شعرهای فارسی خسرو، حافظ ،شاهی ،جامی ،حسنی ،هلالی ،آهی، اهلی ومحرم از غزل و رباعی و معما با ستایش شاه حسین از نویسنده نسخه میرعلی حسینی کاتب سلطان در بخارا؛ خط: نستعلیق، کا: آراسته میرعلی ،تا: 935 ق ،جا: بخارا؛ مصور یاد شده با عنوان های «نمونه خط میرعلی، جنگ خط میرعلی» در آغاز؛ مهر: «الله محمد على 1020»، 56 برگ با دو تصویر؛ 56گ، [فیلمها: 3 - 231]

123.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/41-ف

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی. جنگ شعر است مربوط به اعضای یار از زلف و قامت و پیشانی و ابرو و چشم و مژگان و بینی و خال و لب و دندان و دهان و زنخ و گوش و گردن و بازو و پشت دست و انگشت ها و ناخن ها و رنگ دست و پستان و سینه و شکم و شکن شکم و ناف و میان و ... و نشسته گاه و ران و زانو و ساق و پای هر یک یک یا چند بیت؛ بی کا، تا: با تاریخ 935ق [ فیلمها: 1 - 639] 124. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3667

دارای اشعار سعدی، امیر خسرو، حسن دهلوی، حافظ، قاسم انوار، جامی، امیر شاهی ،فغانی، همایون ،ریاضی، مانی، خواجه رشید، اوحدی ،کمال ،کاتبی ،خواجو ،آذری ،فدائی ،عراقی ،عصمت ،سلمان ،خیالی ،قاضی ،عیسی ،صبوحی ،صفی هلالی ،طوسی ،عیشی ،حیرانی ،سلامی ،سیفی ،نصیبی، محیی ،ارشد، اهلی ،پرتوی ،وفائی ،عماد ،جلال، شرف الدین علی، شهیدی، نیازی، سید ناصر ،عطائی ،مقبول ،دایمی ،حقیقی ،نبی ،حیرتی، اهلی، خراسانی، آهی، بابر، ،صفائی ،اشرف ،انیسی، قاضی علاء، طبیب، طالب ،فتحی ،بساطی ،روحی ،عطار ابن عماد، عبدی، سهیلی،

ص: 712

صالح ،علوی ،ملیحی ،سنجری ،گلخنی ،صاعدی، بنائی، طالع ،امینی ،روشنی ،علائی ،فدائی ،محیی ،رفیع، صادقی، محمود ،الفتى، عتيقى، حافظ سعد ،فقیری ،کریمی ،رازی ،مالکی، رض_ا ،لسانی ،غلامی، درویش دهکی، کمال اسمعیل، غیاثی (مذه_ب نسخه)، و در آخر رباعایت آمده است که ظاهراً از خود مذه_ب است و مطالع هم آمده است در خوشنویسان بیانی (ش 746و 164) از غیاث الدین مذهب و پیر حسین کاتب شیرازی و در میخانه گلچین معانی (62 و 125 و 128) از جنگ غیاثی مذهب و شعرهای آذری و شهیدی و پرتوی که در آن آمده است یاد ش_ده ؛خط: نستعليق ،کا: پیر حسین کاتب شیرازی، تادهه یکم يكم م_ح_رم 942ق؛ دارای سرلوح مذهب ،مجدول، طلا با شش پیشانی در وسط؛ کاغذ: ترمه ،جلد: معرق، رویه طلا پوش، 212گ، 13 سطر، اندازه: 10/9×18سم [ف: 7 - 16]

125. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16932

مجموعه شعر؛ بی کا، تا: 953ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 60گ، اندازه: 9/5×13/5سم [رایانه ]

126. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/52 معیری

غزلیات میر حسین؛ خط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: 957ق؛ 2 ص (378-377) [ف: 18-4]

127. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/25 معیری

غزلیات شاه صفى الدين؛ خط: نستعليق خفی، بی کا، تا: 957ق؛4 ص (200-203) [ف: 18 - 3]

128. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/41 معیری

غزلیات میر حسن؛ خط: نستعلیق خفی ،بی کا، تا: 957ق؛ 3ص(326-324) [ف: 18 - 3]

129. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/43 معیری

غزلیات ریاضی؛ خط: نستعلیق ،خفی، بی کا، تا: 957ق؛ 2ص(329-1328) [ف: 18-3]

130. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/40 معیری

غزلیات ناصر؛ خط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: 957ق؛ 3 ص (322- 324)[ ف: 18-3 ]

131. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/62 معیری

قصیده نصرت رازی؛ خط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: 957ق؛ 3ص(397-395) [ف: 18-4]

132. تهران؛ مجلس شماره نسخه: 1/54 معیری

قصیده بی نقطه از عینی؛ خط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: 957ق؛ 2 ص( 383-384) [ف: 18 - 4]

133. تهران؛ مجلس شماره نسخه: 1/59 معیری

مدح حضرت محمد (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از عصاری (قصیده در ...)؛ خ_ط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: 957ق؛ 1 ص (386) [ف: 18 - 4]

134. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/68 معیری

قصیده در مدح علی علیه السلام از نظام؛ خط: نستعلیق خف_ی، بی کا، تا: 957ق؛ 3 ص( 418-420) [ف: 18 - 5]

135. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/48 معیری

آغاز: یارم زده عنبرین کمندی *** بر دل بندی و سخت بندی / یکسان شده ام به خاک راهی*** از حسرت جلوه سمندی.... این بیت ترجیع است که تکرار شده: بنشینم و خو کنم به هجران *** یا آید یار یا رود جان؛

ترجیح بند است؛ خط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: 957ق از مجنسی؛ 1ص ( 357) [ف: 18 - 41]

136. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/50 معیری

قطعاتی از اشرف یزدی است؛ خط: نستعلیق خفی، بی کا، تا: 957 ق، 1 ص (375) [ف: 18 - 4]

137. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2663/2

آغاز: بنام آنکه ذات جمله اشیا *** بود چون اسم ذات او مسما؛ انجام: که بر حرف عالم در کشم

در این جنگ از شاعران زیر اشعاری بدین ترتیب آمده است: 1- مولانا شهاب ،2- ساقی نامه از خواجه بصیر، 3- ساقی نامه از میرزا قاسم گنابادی، 4- ساقی نامه از هلالی جغتائی؛ خط: نسخ و نستعلیق خفی، بی کا، تا: 970ق کاغذ: ترمه، جلد: تیماج قهوه ای ترنج و نیم ترنج، کوبیده مقوایی، 11ص (102-113)، 20 سطر (7/5×15)، اندازه: 14×23/5سم [ف: 6 - 230]

138. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 890/6

شعرهای فارسی جامی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 972ق؛ قطع: ربعی[ نشریه: 7 - 262]

139. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16931

مثنوى؛ كا: محمد بن روح، تا: 979ق؛ انتقالی از کتابخانه -پهلوی - مجموعه نوازی؛ 239گ، اندازه: 8/5×15/8سم [رایانه]

140. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10369

مجموعه اشعار فارسی ؛خط: نستعلیق، کا: میر علی هروی، تا: ذیقعده 979ق؛ دارای سرلوح رنگین ،مجدول، عناوين مرصع؛ قطع: جانمازی [ میراث شهاب: س 8ش 4 - 58]

141. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4515/3

آغاز: ای سکندر شکوه کوه وقار *** وی بلند اختر سپهر وقار؛

انجام: از شریعت متاب روتاتو *** نشوی مستحق دوزخ نار

قصیده در «اظهار عزوبت و اناث و ذکور» مورخ 980؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 981ق؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج عنابی،3 گ (67-70) ، 15 سطر (7×11) ،اندازه: 12×16سم [ف: 13-3466]

142. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 804/3

آغاز: في الخمریات مولانا :ایرج بکجا برم بهشتی که درو نه باده باشد ***من و مجلسی که آنجا می و یار ساده باشد؛ انجام: دعای من اینست در هر نمازی*** بخلوت که یا ملجآی یا ملاذی / نگه دار اصحاب ذوق و طرب را *** ز جنگ ملاطی و شعر معادی. تم ابيات فى الخمريات. از ایرج ،سلطان الوزراء، غياث الدين ،محمد امیراحمد افضل، رشید وطواط، ابو علی سینا، شیخ عماد الدین ،سلیمان ،حافظ، ابن یمین، عبید زاکانی، کمال الدین

ص: 713

اصفهانی، ناطقی، کمال و جز آنها؛ خط: نسخ، کا: علی بن ح_سن تنکابنی، تا: 982ق ؛جا: قزوین؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی پارچه قهوه ای، 15گ (19-34)، اندازه: 16/5×23سم [ف: 2 - 677]

143. تهران؛ بیانی مهدی (دکتر)؛ شماره نسخه: 59/2

جنگ شعر است. اشعار این شعرا آمده: آذری (شیخ)، ابوالبر که ،(خواجه)، امیدی طهرانی، امیر همایون عراقی، انسی (میرحاج) ،انوری، بنائی، ثنائی (خواجه حسین) ،جامی حسامی قراکول حقیری ،حیدر ،خاقانی، ذوقی اردستانی ،سعدی ،سلمان شرف الدين بافقي، طاهر انجدانی (شاه) ظهیر فاریابی عارف بدخشی، عصمت بخاری، علی شهاب، قاسم گنابادی، کاتبی، لسانی، مظفرالدین هروی ،مظهری، نظام استر آبادی، نوائی (امیر علیشیر)، واصلي، وافى (محمد هاشم) ،هاشمی، هلالی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 988ق؛ در حواشی فراخ نسخه نوشته شده [نشریه: 1 - 17]

144. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4511

آغاز: هر که نازک بود دل یارش *** گو دل نازنین نگهدارش ؛انجام: به پیش بخشش او محتشم ... اگر تو تا دم صبح جزاگناه کنی

منتخباتی است از غزلیات سعدی شیرازی، محتشم کاشی، اه_لی شیرازی، کاتبی ترشیزی، امیر همایون اسفراینی، کمال خجندی، امیر خسرو دهلوی، حسن سجزی دهلوی، بابا شهیدی قمی،بابا فغانی شیرازی، بین پنجاه تا صدو پنجاه غزل از هر یک؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: 988ق؛ افتادگی: آغاز؛ بعضی اوراق پس و پیش و نسخه ناقص الاول است ،مجدول، مذهب ؛واقف: نایینی؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج عنابی، 122گ، مختلف الس_طر (13/26/4)، اندازه: 11×18سم [ف: 7 - 285]

145 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4511

آغاز: هر که نازک بود دل یارش گودل نازنین نگهدارش؛ انج_ام: به پیش بخشش او محتشم اگر تو دم صبح جزا گناه کنی ثلاث ثماتين وتسعمائه

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده. بسیاری از اشعار ازحافظ و سعدی اند و بقیه بیشتر تک بیت هایی از دیگر شاعران، کاتب به نام همه شاعران اشاره نکرده و اینها شعرایی اند که به نامشان اشاره شده است قطاری ،فطرت ،فنایی ،مشرقی ،نزاری، بیانی ،خواجو، عماد فق_یه، وحشی ،ناصری، همایی، رضی الدین ،شاهدی ،صفی بنایی ،عطار، نظیری ،آصفی ،حیدر ،قتالی، طلحه، خیام؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 988ق ؛افتادگی :آغاز ؛کاغذ" نخودی ،جلد: تیماج [رایانه ]

146. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4029

بیاض اشعار پاره ای از شعرای فارسی زبان؛ بی کا، تا: 993ق [ نش_ریه: 356 - 13]

147. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 545

آغاز :گلستان منت خدايرا عزوجل که طاعتش موجب قربتست و بشکر اندرش مزید نعمت. ... مثنوی: سر نامه بنام آن خداوند *** که دلها را بخوبان داد پیوند ؛انجام :گلستان ما نصیحت بجای خود کردیم*** روزگاری در این بسر بردیم / گر نیاید بگوش رغبت کس*** بر رسولان پیام باشد و .بس. تحريرا في سنه 994 كتبه جعفر الحسينی. مثنوی: نمی خواهم ز تو بخشش ز هر کس *** تو خسرو را همی بخشی همین بس ...

شامل گلستان سعدی شیرازی، مثنوی خضر خانی و دولرانی امیر خسرو دهلوی؛ خط: نستعليق عالى، كا: جعفر بن علی حسینی سبزواری، تا: 994ق؛ مجدول، با یک سرلوح و یک سر فصل مذهب مرصع بسیار خوب؛ مهر: «حسین بن هدایت الله، محمد رضا الحسيني، مشير السلطنة»، ناصر الدین شاه قاجار؛ کاغذ: قطعه سمرقندی متن غبار زرافشان ،جلد: مقوای روکش تیماج ماشی وسط ترنج و دو سر ترنج ضربی منگنه ای، 399ص، 10 سطر در متن و 22/5 سطر در حواشی، قطع: وزیری، اندازه: 15/9×24سم [ف: 4 - 1050]

148. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4959/3

آغاز: بسمله الهی درد عشقی را دوا کن*** ... را بناز آشنا کن / بجانم آتش شوقی بر افروز *** که تا روز قیامت باشدم سوز؛ انجام: ... الهی چون در انجام و در آغاز *** «محبت نامه» ام را کرده ای ساز/ چنان شهرت روا سازش در ایام *** که باشد نقل بزم خاص تا عام / ز هجرت بودالف و خمس و عشرین *** که این بستان سرا را بستم آیین

مثنوی است با ستایش از عشق و یک مناجات آغاز می گردد و سپس حکایت هایی کوتاه که حدود 600 بیت دارد و گویا محبت نامه نامیده شده باشد؛ خط:نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 995ق؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن قهوه ای ضربی، 39گ (108ر-147پ)، 19 سطر، اندازه: 16/6×24/1سم [ف: 8 - 146]

149. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8632/4

سه غزل و هفت رباعی «عارفی» ؛خط: نستعليق، كا: محمد بن سلطان محمد شپرغانی، تا: 2 رمضان 998ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ،لایی 1گ (125پ)، 18 سطر (7×13)، قطع: بغلی [ف: 17 - 183]

150. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4799

آغاز: در مذهب عشاق قراری دگرست*** وین باده ناب را ***خماری دگرست؛ انجام: فرقست میان درد (كذا) کز جان خیزد *** با آنکه بریسمانش برخود بندی

مجموعه کوچکی از رباعیات عشقی و عرفانی ست، از شعرای مختلف، بدون ذکر نام گوینده؛ خط: نستعلیق ،بی کا، تا: اواخر قرن 11؛ مجدول؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: حنایی، 8گ، 21 سطر (10/2×17/5)، اندازه: 15/5×24/6سم [ف: 7 - 551]

151. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9596/26

آغاز: خدا[یا] بر دلم فیضی ز آه صبحگاهی ده*** چه خضرم ده بسوی آب حیوان در سیاهی ده؛ انجام: خداوندا تو مظهر را به بزم

ص: 714

غم جدا منشان *** ... چتر شاهی ده

مخمس. اثر طبع صفیعلی بیک مظهر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 11؛ به شیوه چلیپایی؛ واقف: خان بابا مشار، اردیبهشت 1346؛ کاغذ: نخودی، جلد: میشن ضربی تریاکی، 1ص ،(417)، اندازه: 21 × 30سم [ف: 9 - 297]

152. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15235/6

آغاز: یا رب این ارض مقدس چه مکان است و چه جاست*** کز زمین تا بفلک مظهر انوار خداست

قصیده میرزا داوود در شأن حضرت رضا (علیه السّلام)؛ خط: شک_سته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: حنایی وصالی شده، ج_لد: میشن مشکی، 2گ (59-60) ، اندازه: 9/5×19سم [ ف : 17 - 40 ]

153. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15235/7

آغاز: ایدل سخن زدست و دل بو تراب کن *** آباد ساز کعب_ه و خیبر خراب کن؛ انجام: همچون شفق ز فرقت خورشید روی او *** دلان چرخ پرز عقیق مذاب کن

قصيده ملا کاشی نیشابوری در منقبت ائمه معصومين (علیه السّلام) ؛ خ_ط: شکسته نستعلیق چلیپا ،بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: حنایی، ج_لد: میشن مشکی، 3گ (60-62) ، اندازه: 9/5×19سم [ ف : 17 - 40

154. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4671/64

آغاز: غزل سرایان عشرتگه سرور، و جلوه نمایان غزالان معانی... و بعد، از نقشبندان طرح غزالان غزل

بخش غزلیات «گنج المعانی» با دیباچه ای از قاضی محی الدین به نظم و نثر. در دیباچه از گردآورنده «گنج المعانی» و نه بخش آن یاد می شود. سپس در بخش غزلیات از جامی ،محتشم هلالی ،شاپور ،طالب ،کلیم، میرزا نظام الدین دست غیب، حلوائی و جز آنها هر یک چند غزل آورده می شود؛خط: نستعلیق، بی کا، قرن 11؛ در چهار ستون چلیپا ؛کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن قهوه ای ضربی، 132 ص (367-235پ)، اندازه: 15/2×24/4 سم[ف: 8 - 9]

155. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4932/16

غزلیات است. از میرزا عبدالباقی طبیب، محمد صادق، مشتاق حافظ شیرازی ،محتشم؛ خط: شکسته، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: ترمه، جلد:روغنی محتاج تعمیر، 15 ص( 158 پ -173پ) ، اندازه: 15/6×22/8سم [ف: 8 - 134]

156. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5307/22

آغاز: ای ز خطت منتظم دایره اهل حال *** خال تو در زیر خط نقطه جيم جمال

قصيده لامیه است از هروی در ستایش عبدالعزیز خان ازبک ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ هامش؛ کاغذ: نوعی ترمه، ج_لد: تيماج يشمى سير و ضربی، 2 ص (622-624)، 31 سطر، اندازه: 17×25/6سم [ف: 8 - 289]

157. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛ شماره نسخه: 565/2

آغاز: بسمله. السلام ای سایه خورشيد رب العالمين *** آسم_ان عزو تمکين آفتاب داد و دین؛ انجام: شد وقت که زار زار گریم *** از محنت روزگار گریم / بروز سیاه او بصد روز *** بنشینم و شمع وار گریم

در آن از شاه عباس و مرشد قلی و حاتم بیک و ابوالفیض و میرزا صالح ستایش شده است، ترجیع بند است و رباعی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ در پایان خطبه ای است از کتابی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج سبز مقوایی، 33گ (28پ- 61 پ)، 14) سطر (6×12) ، اندازه: 11×17سم [ف: 330]

158. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 107

از قدسی مشهدی و عبدی جنابدی میرزا فصیحی (ترکیب بند) و عرفی و جامی و خسرو دهلوی و دیگران؛ خط: نستعلیق، چلیپا،بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 57گ، 13 سطر (3×20) ،اندازه: 17×25سم [سنا: ف: 1 - 55]

159. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 243

با سرگذشتی کوتاه از سرایندگان آنها در برخی جاها عنصری، ،منوچهری حسین ثنائی ،امامی هروی ،منصور قاضی شمس الدین طبسی، سراج الدین قمری، فخرالدین مبارک شاه غوری، هوشنگ بن خطیب ،قوامی سعید هروی اقطع الدین بیلقانی، سعد کافی حمزه کوچک عمید لومکی، فخر لومکی، شرف الدین اصفهانی، نجیب الدین جرفادقانی، رفیع الدین نیشابوری، رودکی، ابوالمعالی ،رازی ابوالمفاخر ،رازی ،غضایری، عزالدین شروانی ! مبارکشاه مروزی، کافی ظفر همدانی، جمال الدین از هری رازی، رشیدی ،سمرقندی، بهاء الدین بغدادی، شرف الدین حسام، ،منجیک ،دقیقی ،ارزقی ،قطران، اثیر الدین اخسیتکی، فلکی ،شروانی عمعق بخارایی، سیف الدین اسفرانگی، عثمان مختاری ،غزنوی عبدالواسع جبلی غرجستانی، مجیر بیلقانی، زین العابدين ،سنجری ،شاپوری ،اشهری شمس الدین سجاسی، حسن علی متکلم (قصیده ای منسوب به منوچهری که در مجمع الفصحاء (2: 19) از حسن متکلم دانسته شده و محمد معین درباره آن مقاله ای در مجله مهر دارد (7: 39-402) و می گوید که آن از معزی باید ،باشد از حسن متکلم در نشریه (4: 364 یاد شده است)، قوامی رازی، مجدالدین رشیدی، اوحدی کرمانی، ناصرالدین کاشانی، ابو نصر محمد اسحاق قاینی، بهاءالدین بخاری، شهابی سلطانی، شهاب الدين مؤيد، اثیر اومانی، مجد همگر، ابوحنیفه مروزی، بدرالدین اصفهانی، در فهرست از: نظامی، سراجی بلخی، سراج قمری ،انوری، شمس الدین حداد، سید حسن غزنوی، ذوالفقار شروانی، رضی الدین نیشابوری، حسن اشرفی کاشانی فریدالدین عطار، عمادی غزنوی ،ضیاء الدین فارسی، حکیم ابوالفرج خاقانی، سنائی، ظهیر فاریابی، مصلح الدین شیرازی، لامعی ،گرگانی فرخی مسعود سلمان، امیر معزی، امیر خسرو دهلوی، ادیب صابر هم یاد شده است ؛خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ با چندین سرلوح و پیشانی آراسته و زرین، با فهرست شاعران با اشاره به شماره صفحات با سرگذشت برخی از آنها به خط

ص: 715

عباس قلی فرزند تقى لسان الملک سپهر کاشانی در ربیع الثانی ١٣٠٠؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 297گ، 16 سطر (3×20) ، اندازه: 27×17سم [سنا: ف: 1 - 121]

160. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1474/5

پراکنده شعرهایی از گردآورنده جنگ که برای میر سید مح_مد تقی نوشته؛ بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: زرد و سرخ فام و سف_ید،جلد: تیماج تریاکی یک لایی، بیاضی، 3ص (102-104)،32 سطر [سنا: ف: 2 - 280]

161. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1474/11

قصیده ای از عبدالله بن يحيى الحسينى ؛خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 11؛ کاغذ: زرد و سرخ فام و سفید، جلد: تیماج تریاکی ی_ک لایی ،بیاضی، 2 ص( 142 - 143)، 32 سطر [سنا: ف: 2 - 280]

162. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3364/5

قصیده در مدح شاه صفی. قصیده ای در 40 بیت از ضیاء اوراجه نویس فارس با این مطلع: «گویند پیش لاله رخی یار مبتلاست*** همدرد ماه شده است کنون یار یار ماست» ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی ضخیم شکری، جلد: مقوایی بنف_ش رنگ، 3ص (102-104)، اندازه: 12×24/5سم [ف : 10 - 1197]

163. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5008/17

آغاز: چو بخت تیره من روی نهاد آغاز *** مرا بمحضر ص_در جهان کشید نیاز

از خلاق المعانی؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: علی اشرف، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: رویه تیماج مشکی، اندازه:15/5×25سم [ف: 14 - 312]

164. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5008/26

از: فیضی دکنی، کلیم و مشتاق؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: علی اشرف، تا: قرن 11 :کاغذ: سپاهانی، جلد: رویه تیماج مشکی، 1گ (168 پ -169ر)، اندازه: 15/5×25سم [ف: 14 - 315]

165. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5008/27

از علی اشرف با عنوان المحرر ؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: علی اشرف، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: رویه تیماج مشکی، 1ص (187ر)، اندازه: 15/5×25سم [ف: 14 - 316]

166. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5996/60

آغاز: روایت کرده اند ارباب عرفان*** که موسی کلیم ابن عمران / مگر روزی بکوه طور می شد *** بکوه طور دل پر نور می شد/ به گبری شد دچار آن بحر سر مست *** که از عمرش گذشته شده صد و شصت؛ انجام: عنایت در جهان زنهار زن_هار *** دل زار یتیمان را میازار

مثنوی در اندرز است. داستانی از موسی در کوه طور (به نظم) از عنایت بیک؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛جلد: تیم_اج قهوه ای، 2 ص (245-246) ،قطع: رقعی، اندازه: 12×18/5سم [ ف: 17- 379]

167. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 206/1 طباطبائی

ابو سعید ابوالخیر (رباعیات منسوب به اوست با ذکر خاصیت هایی برای خواندن هر رباعی)، واعظ قزوینی میرزا محمد رفیع، جامی، نظیری؛ بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: اصفهانی شکری رنگ ،جلد: تیماج قهوه ای سیر، 2گ (2-4پ)، قطع: رقعی، اندازه: 13×22سم[ ف: 22 - 73]

168. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 511/14- طباطبائی

انجام: ثاقب از خاک درش دریوزه کردم آبروی *** شکرالله در طریق عشق گشتم رو به راه

غزل های ثاقب. باید بررسی شود این سه غزل از سروده های اسماعيل بنان السلطنه مستوفی عصر ناصری و متخلص به ثاقب است یا نه. مطلع غزل نخست: «خطت به مه رقم زد تحریر آن مبارک *** در حل این معانی علم بیان مبارک». مطلع غزل دیگر: «مطلع خورشید رخشان می کند آیینه را *** گوشه چشمی چه احسان می کند آیینه را». مطلع غزل سوم با عنوان «لراقمه»: «شعله و اخگر شود در دیده و دل اشک و آه*** از غضب چون افکند آن تند خو سویم نگاه»؛ بی کا، تا: 1085 یا 1065؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره نخودی رنگ، جلد: تیماج قهوه ای، 1ص (173ر)، 21 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×19سم [ف : 22 - 212]

169. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13619

در این مجموعه علاوه بر دیوان هایی که به طور مستقل معرفی شده است دارای اشعاری پراکنده است از این افراد: قدسی ( ص 83-87)، مولانا طبعی (87-88)، صائب (ص88)، شاپور غریبی (89-91)، صائب با دعای سلمه الله (92-93)، مولانا شانی (94-93)، رکنای کاشی (95-98)، میر رضی (99)، مولانا اخلاص ،(100) ،نظامی (104-106)، شفایی (107)، میرزا صالح (108) ،ميرو اللهی (108-110)، خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ در اول نسخه یادداشتی از محمد حشسین شعاع الملك شیرازی با مهر وی در مورد این جنگ به تاریخ سه شنبه 17 شوال 1348؛ جلد: تیماج سرخ مجدول، 55گ، مختلف السطر، اندازه: 11×21سم [ف: 37 - 147]

170. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13443/3

رباعی از محمد بدیع فسایی؛ بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول و مذهب؛ جلد: گالینگور سرخ عطف تیماج، 1ص (49)، اندازه: 20×32سم[ف: 36 - 378]

171. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13443/14

دو غزل از غنی کشمیری و صائب. این دو غزل در میان اشعار محمد صالح گیلانی تحریر شده است؛ بی کا، تا: قرن 11؛ صفحات مجدول و مذهب؛ جلد: گالینگور،سرخ عطف تیماج ، 1ص ،(137) اندازه: 20×32سم [ف: 36 - 380]

172. تهران ،بیانی مهدی (دکتر)؛ شماره نسخه: 58/14

قصائد و غزلیات متفرقه؛ خط: نستعلیق بد، بی کا، تا: قرن 11[ نشریه: 1 - 17]

167. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 9072/1

ص: 716

شامل سروده هایی از: آذری ،شیخ، آگهی یزدی، ابن حسام،ابن یمین، ابوتراب بیگ، ابوسعید، شیخ احمد جام، امیدی طهرانی، امیر خسرو دهلوی، بابا طاهر همدانی، بدیعی تبریزی، بنایی ،جامی، حسین ثنائی ،خواجه ،حیرتی، خاقانی شروانی، خوش قدم، خیام، رکن مسعود ،حکیم ،سعدی، شاه طاهر خواندی، شاه قاسم انوار، شفایی ،حکیم، شوریده ،مداح، صايب ميرزا، ... طايری، ظهیر فاریابی، خواجه عراقی، عرفی شیرازی ،عطار، على نق_ی، شیخ، فروغی مداح، قاسم بیگ حالتی ،قطران، حکیم، کاتبی نیشابوری عليه الرحمة، كمال خجند ،کوچک ،محتشم، مولوی معنوی، میلی مشهدی، میرزا قلی ،نظامی ،مولانا نظامی، نظیری، هاتفی؛ خط: نستعلیق ،کا: میرزا بلبل کشمیری (بخش دوم)،تا: بخش اول کتابت شده در قرن 11ق و بخش دوم به خط بلبل کشمیری در ربیع الاول 1010ق؛ در پایان قصیده میرزا صائب در برگ 16 و با خطی مغایر نوشته شده است: فی شهر ربیع الاول 1108 قلمی شد. حرره شریف، در سال های اخیر در چند مورد سروده هایی با خودکار آبی به نسخه اضافه شده است (مانند 24پ- 25 ر، 26پ) در برگ 1ر یک سطر به خط مشجره، دارای یادداشت یادگاری از میرزا محمود،دارای چند یادداشت درباره کارهای روزمره و یادگاری و قهر کردن و آشتی به خط بد، نسخه دو برگ شمار قدیمی دارد که بر اساس آنها می توان فه_مید حجم اولیه نسخه بیش از دو برابر اوراق کنونی بوده است؛ مهر:« عبده الراجي حسین بن محمد» (بیضی)، «خاک راه علی الله» (بیضی) «یا محمود» ((مربع)؛ خریداری از هدایت ارشادی ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: پارچه ابریشمی سبز، 109گ( اپ- 109پ) ، 12 و 15 سطر ،(7×14)، اندازه: 11/9×18سم [ف: 699 - 29/2]

168. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/26

از میرزا ،جلالا ،سلیمان قزوینی، میرزا جلال اسیر و غیاثای حلوایی؛ خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چ_هار لچکی، 1ص (55پ) اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 732]

169. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/80

از میرزا فصیحی، صایب، بابا افضل ،رشیدا، و من صف، مولانا وحشی، و شیخ سعدی؛ خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ كاغذ: الوان آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی، عطف گالینگور، 1ص ،(173ر) ،اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 738]

170. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/87

خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ كاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی، اص (182ر) ،اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 739]

173. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1427/27

غزلیات سیدی؛ خط: نستعلیق، کا: امام قلی ایمانی غلام، تا ن_یمه دوم قرن 11؛ مجدول ؛کاغذ: سپاهانی متن و حاشیه، جلد: تیماج تریاکی ضربی زرکوب مقوایی، 5گ(447ر-451ر)، 20 سطر (14×24)، اندازه: 18×32سم [ف: 8 - 101]

174. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 9087/29

از میرزا محمد امین حسینی، مولانا کمال الدين حسين لاری؛ خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی، 1گ (65ر) ، اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/22 - 732]

175. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/227

از مولانا مولانا مظفر علیشاه (قرن 11)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، 1گ (484) [مختصر: ف: 66]

176 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9480/69

منسوب به سلطان محمود غزنوی ،سلطانعلی مولانا رفیعا قزوینی، ماده تاریخ فوت میرزا ابراهیم به تاریخ 1041؛ خط: نستعلیق ، بی کا، تا: قرن 11، 2 ص (268 - 269) [مختصر: ف: 66]

177. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/237

از یمینی سمنانی، بدرای آملی، شیخ ابوالقاسم کازرونی، حکیم رکنا، مسعود سعد سلمان، کمال الدین اسماعیل؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، 1ص (498) [مختصر: ف: 67]

178. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/1

رباعيات متفرقه سید محمد نجفی، میر عبدالغنی تفریشی ،فضلی، يمنى سمنانی ،مولانا ولی ،مولانا عرفی.«منصور» ؛خط: نستعلیق ،کا: محمد امین گیلانی،تا: قرن 11؛ 1ص (1) [مختصر: ف: - 388]

179. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10399/5

رباعی در تقریظ قبسات؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 1ص (329 - همان) (مختصر: ف: - 389]

180. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8802/2

آغاز: مطلع: اى صدر صفه حرمت بارگاه جان *** بر آستان اشرفت ز شعرش بود عیان؛ انجام: صافی حدیث دلکش تو هر که بشنود *** تاریخ این کتابه ز شعرش بود عیان

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح، با علامت سه نقطه شک در بسیاری از برگ های نسخه مانند ،10ر ،36ر، 41ر، 44ر، 46ر و ... و علامت یک نقطه در کناره بعضی از سطرها مانند صفحات ،34،ر ،38پ ،48پ، در برگ آغازین نسخه حرف الفبای فارسی و نام کتاب اول مجموعه نوشته شده است، در برگ 68ر معرفی کتاب آینه جهان نمای، در برگ 67پ یادداشت یادگاری پاک شده ای مورخ محرم 1273ق، ركابه دار، جزوها 8برگی؛ مهر: «... محمد حسین» (چهارگوش)؛ خریداری از هدایت ارشادی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای دو رو، 2گ (66-67ر)، 17 سطر (17/5×13/5)، اندازه: 11/6×17/9سم [ف:1/ 29- 11]

181. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/264

قصیده نونیه در مدح؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 1ص (539 - - همان) [(مختصر: ف: - 629]

ص: 717

182. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3614/11-ف

نسخه اصل: سنا ش 14778. رباعیات مهستی و امیر احمد و خطیب به نظم و نثر با دیباچه نثر؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: تیماج تریاکی ترن_جی ضربی مقوایی ،قطع:ربعی [ فیلمها: 2 - 198]

183. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7084/1

دو قصیده در ستایش علی نخستین با قافیه راء و سروده 844 و دومی با قافیه الف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ترنجی مقوایی، 8گ (ار - 9پ)، 14 سطر (6/5×12/5)، قطع: ربعی، اندازه: 13×19/5سم [ف : 16 - 447]

184. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 284/12

غزل توحید است. یازده بیت ؛خط: نستعلیق، کا: زین العابدين بن علی رکن، تا: قرن 11، به خواهش میرزا محمد مهدی؛ کا: سپاهانی [نشریه: 2 - 107]

185. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3321/38

غزل است .نویسنده: کاتبی؛ بی کا، تا: قرن 11؛ 1ص (513) [ف: 2/ 10- 995]

186. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3455/249

غزلیات از شفیع ؛ بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ 1 ص (355) [ ف : 10/3 - 1367]

187. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13934/53

غزلیات و رباعیات از شعرای مختلف؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ 2گ (144ر - 145پ) [ف: 37 - 524]

188. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14403/1

قصیده ثنائی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛1ص (1پ) [ف: 38- 539]

189. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 840

رباعیات است. گویا از سلیم، به ترتیب تهجی است از الف تا یاء؛خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن11؛ افتادگی: آغاز؛ قطع: بغ_لی[ نشریه: 7 - 168]

190. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 868/1

آغاز: یاد باران که کنند از دل و جان یاری هم *** بار سر روند از پی غم هم؛

دو غزل است؛ خط ،شکسته ،کا: رضا قلی هدایت، تا: کاغذ: اصفهانی آبی و زرد ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج ونیم ترنج گل و بوته دار و آب طلائی، قطع: نیم خشتی، اندازه: 14×23/5سم [ نشریه: 13 – 241]

191. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7090/11

شعرهای عبدالواسع جبلی، خسرو دهلوی، عماد شهریاری، نظام_ی، ابوالفرج، اسدی و دیگران؛ سپس یک خبر است از صادق(علیه السّلام) (57ر)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی و فرنگ_ی، جلد: تیماج تریاکی لایی، 1گ (56 ر و پ)، قطع: ربعی، اندازه: 12×19سم [ف: 16 - 451]

192. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1122/14

قطعات و رباعیات و برگزیده هایی از غزلیات و مثنویات است از این گویندگان: قدسی ،شریف، محمد قلی سلیم، میر ابوالحسن، قاضی نور ،عرفی، طالب ،ضمیری، رشکی همدانی، ابوتراب بیگ، محمود بیک ،همایون، حیدر کلوج (قصیده ای دارد در پاسخ قصیده( بهاریه سعدی با همان قافیه) يعقوب، مؤمن ميرزا، امیر خسرو ،هلالی، عبدالصمد، ملانویدی، سایری، حیدر، ،بیقیدی، بنائی، میرزا رمزی ،نوری ،بدخشی، آتشی، جامی، کمال، سلطان حسین میرزا ،همایون ،انوری ،حافظ، اهلی، یاری کاتب ،عزتی ،ملک ،خواجه ،عماد ،پارکی،آصفی، همام، کاتبی، ،طلوعی ،شوریده ،یمینی ،وصفی ،حسام، کهر، ساغری، جلالی، امینی ،شهیدی ،هجری ،نزاری ،هجری، کریمی ،طوسی، خالی، عبدی ،خسرو ،ضیائی ،کامی ،جلال ،نالی، خلقی، بدیعی، حسن ،حیرتی ،نثاری ،صابری ،شاهی ،بیانی ،طوطی، دهکی، طالب ،سابری ،طاهری ،قابلی ،راهی ،آگهی، غزالی ،نویدی ،نهالی پاکی ،فخری، کمال خجند ،طایری، عصمت ،بصیری ،حامی ،فریدون ،ریاضی ،بیکسی ،سیفی ،محنتی، قانعی، سید، آذری، ،دیوانه ،هلاکی ،آهی ،اسیری ،غیاث، سلیمی، لطفی، عزلتی ،پیامی ،فیضی میر صبوری ،امینا، انیسی شاملو (محمود و ایاز) نوعی، محمد قلی سلیم (مثنوی وصف لاهیجان و قضا و قدر)، لوائى (مثنوی داستان عرب بدوی)، زلالی (مثنوی)، وحشی (بخشی از مثنوی خلدبرین)؛ بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: شکری نازک آمار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج، 107ص (179-73) [ف: 3 - 568]

193. تهران؛ مجلس؛ شماره :نسخه 901/12- طباطبائی

اشعاری از: نواب خاقان خلد آشیان، میرزا صائب، مهری، وحید الزمان و قدسی؛ خط: نستعلیق خوب، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ ،اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج، گ 100، قطع ،وزیری، اندازه: 15/5×25 سم [ف : 23 - 202]

194 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 511/4 طباطبائی

قطعات و رباعیات و چند فرد است از: مسیحا متخلص به ناطق، شیوا، مجنون عامری، شیخ علی نقی (یا) نقی و میر قیامت؛ بی کا، تا: 1085 یا 1065؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره نخودی رنگ، جلد: تیماج قهوه ای رنگ، 1گ (36پ- 37ر)، 21 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×19سم [ف: 22 – 209]

195. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9004/26

آغاز: الحمد لله الذى انزل القرآن كلاماً مولفاً منظماً و نزله بحسب المصالح منجما و جعله بالتحميد مفتحاً؛ انجام: و ان كان مضجعه بمكة كان له نورا يتلالأ من مضجعه الى البيت المعمور حشو ذلك النور مليئكة تصلون عليه حتى يستيقظ.

با سروده هایی از: آرزوی ،شیخ خواجه آصفی، میرزا ابراهیم، ابن طغرل، ابن یمین، امیر ابوالحسن تفرشی، شیخ ابوالحسن خرقانی، ابوالقاسم کازرونی، میر ابوالقاسم، ابوتراب مشهدی، ابوسعید ابوالخیر، ابوطالب تبریزی، اثیرالدین اخسیکتی، اثیرالدین اومانی،

ص: 718

ادیب صابر ،ازرقی، خواجه افضل الدین ترکه، امامی هروی ،امیدی، امیر خسرو دهلوی، امیر علیشیر، انوری، انیسی تبریزی ،انیسی ،درویش، شیخ اوحدالدین، شیخ اوحدالدین کرمانی، اوحدی، بابا فغانی، میرزا ،باقر داماد، بایزید بسطامی ،بنایی، ش_یخ بهاء الدين محمد سلمه الله، میرزا تراب، تیمور علی منشی فراه_ی، جعقر قزوینی، جلال عضد، سید جمال الدین حسینی، جمال الدین عبدالرزاق ،جنابادی، حافظ کمال، حافظ شیرازی ،حالتی، میرزاحسابی، خواجه حسن، خواجه حسن دهلوی، حسن غزنوی، ح_سن لنكر کنافی ،حکیمی ،مولانا حمد الله، حیدر كلوج، حيرتی قزوینی، خاقانی، مولانا خضری، خواجوی کرمانی، خیالی گیلانی ،خیوقی، داوری عندی، رشید وطواط، رضی الدین خوشاب سمرقندی، رضی الدین نیشابوری ،رکنا، حکیم، رکن الدین مکرانی، رکن صاسن ،رودکی ،ریاضی، زاری شیرازی، زلالی خنساری، شیخ زین الدین خوافی، ساحری، ساکی سمرقندی، سراج الدین علی خوافی ،سعدی ،سلمان، سلمان ساوجی، سنایی، شانی تکلو، شاه شجاع کرمانی، شاهکی اصفهانی، شرف الدین شفروه، میرشعوری، شفایی، استاد شم_س الدین طبسی ،صیرفی، ضمیری اصفهانی، ضیاء الدین فارسی، طالعی، مولانا طوفی، طوقی تبریزی، ظهیر فاریابی، علیشاه سمرقندی، عبدالرحمن جامی -خواجه عبدالرزاق، میر عبدال_غنی قرشی، خواجه عبدالله انصاری، عبدالواسع جیلی، عثمان مختاری ،عراقی، عرشی، عرشی، طهماسب قلی بیگ، عرفی شیرازی، عزالدین شیروانی ،خواجه عصمت ،عطار، على بافقی، شرف الدين، على نقی، علی شیخ نقی، عمادی شهریاری، عمعق بخاری، عنصری، غازی قلندر ،میرزا غازی، سید حسین غزنوی، غروروانی، امیر سید محمد، فارغی تبریزی، فخرالدین خالد ،فردوسی، فصیحی انصاری سلمه الله، فلکی شیروانی، فیضی آگ_ره، فیضی، قاضی نور ،قطران، قلبایا کاکتاش ،کاتبی، کسری کاش_ی، کفری تبریزی، کمال اسمعیل، کمال خندجی ،کوکبی، لسانی ،مافی، مجدالدین عامری ،مجیر السلطان ،مجیر بیلقانی، مح_بی ،محرمی، محسن میر پادشاه ،مولانا، امیر سید محمد جامه باق، محمد صوفی، محمد طاهر بسطامی، مولانا محمد عصار، محمدعلی شفایی، محمد مومن ترکمان، سید محمد نجفی،محمود بی_گ سالم، محمود كاتب، مولانا حاجی، محنتی، مسعود بیگ رتكمان، مسعود سعد سلمان، میر معزی، میر معصوم بکری، ملک معرف اصفهانی، منصور حلاج ،منعمی، مولوی، میرزا میلی، نادری هروی، ناصر خسرو، نثاری، نجیب الدین جربادقانی، سید نسیمی، نظام استرابادی ،نظامی، نظیری نیشابوری، نواب امیر الامرا، نواب کامیاب، نیازی قزوینی، مولانا نیکی، میرزا والهى قمى، وحش_ی، وفایی شیرازی ،میرهاشم، هاشمی، هجری سمرقندی، میرزا هجری ،هما تبریزی، همایون پادشاه، یلقی بیگ انیسی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: نخودی آهار مهر ،جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 8گ (251 ر - 258پ)، چلیپا و معمولی ابعاد متن : 9/5×20، اندازه: 13/2×23/1سم [ف: 29/2 - 602]

196. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/108

خط: نستعلیق، کا: مسیح بن خضر طبيب لاهیجی، تا: قرن 11؛ اص (234) [مختصر: ف: - 61]

197. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/16

از جمله: حاتم کاشی ،رکنای مسیح، عرفی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛2 ص (31-32) [مختصر: ف: - 61]

198. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/32

اشعاری از میرزا محمد جعفر مشهور به آصف خان ،درکی، عبدالله همدانی، میرزا محمد شریف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن11[ مختصر: ف: - 62]

199. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/4

از مولانا نظیری، صیرفی قمی، مولانا ظهوری، نواب سلطانعلی بیگ سلمه الله؛ بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی، اص (11ر)، اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 730]

200 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/16

خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ از میان شاعران این بخش تنها نام شهاب الدین ادیب صابر نوشته شده است؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج، 7گ (33ر-40ر) اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 731]

٢٠١. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/216

از اسماعیل بیک انسی، ملا حیدر خصالی، مرادی یزدی، قائمی مازندرانی، محمد زمان مجرم، مولانا ضیاء الدین کاشی، ابوسعید ابوالخیر، عرفی شیرازی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، 3ص (471-470-468) [مختصر: ف: - 62]

202. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/231

حلوائی ،ملهمی، خاقانی؛ خط: نستعلیق، کا: نظر علی بن اسماعيل رایزی به خواهش شیخ الاسلام نظاما عليا، تا: قرن 11؛ 3ص (488- (491) [مختصر: ف: - 63]

203. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/224

از عرفی، امتی تربتی خراسانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 2 ص (480-481) [مختصر: ف: - 63]

204. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10247/2

از: عقلا، ميرزا نعمة الله، ميرزا صادق، ميرزا ابراهیم ادهم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [مختصر: ف: - 63]

205. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/289

از محمد طالب آملی، حکیم مختاری، زکی همدانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، 1ص (568 - همان) [مختصر: ف: 63]

206 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/202

ار: ملا محمد صوفی، سید حسن غزنوی، مولوی، ملا کابی، غنی ؛خط: نستعلیق، کا: محمود فطنت، تا: قرن 11؛ 2 ص (424-425) [مختصر: ف: - 63]

ص: 719

207. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/156

از مولانا بیاضی ،استر آبادی، ولی دشت بیاضی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 11، 2 ص (335-337) [مختصر: ف: - 63]

208. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/1

از این کسان یاد شده: هجری رازی، خواجه نصیرالدین طوسی، آخوند ملا عبدالرزاق فياض تخلص، غیاثای حلوایی، نورالدین عبدالرحمن جامی (که بیشتر اشعار ازوست)، نواب جنت مكان شاه طهماسب عليه الرحمة، سعدى، مير والهی قمی؛ بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ كاغذ: الوان آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج سر ترنج، 6گ (3 ر -8پ) ، اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 730]

209. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9003/6

از جمله شانی تکلو ،انوری، صائب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 11؛ 5گ (23ر-28پ) [مختصر: ف: - 64]

210. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/168

از: ژنده پیل احمد جام، بابا افضل کاشی، حسن محوی؛ خ_ط:نستعلیق ،بی کا، تا: قرن 11؛ 1ص (355) [مختصر: ف: - 64]

211. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11547/3

سروری کاشانی، محمد قاسم بن حاجی محمد کاشانی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [مختصر: ف: - 64]

212 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9469/71

از سنائی غزنوی، صائب تبریزی، ابیاتی از مثنوی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 2 ص (75-74) [مختصر: ف: - 65]

213. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/183

از طالب، خليل بيك، محمد رفیع، محمد زمان راغب لاهيجی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 1ص (389) [مختصر ف - 65 ]

214. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13633/1

آغاز: آغاز جنگ:

يا من بدا جمالك فى كل ما ابدا*** بادا هزار جان مقدس ترا فدا/ می نالم از جدائی تو دمبدم چو نی *** وین طرفه ترکه از تو نیم يك نفس جدا؛ انجام: انجام جنگ: همه وقتم صفتم گوشه نش_ین بودی *** تا تو بر خواسته ای از طلبت بنشستم / سعدیا با تو نگفتم که مرو در پی دل *** نروم باز اگر این بار که رفتم جستم

جنگ اشعاری است شامل شعرهای منتخب از شعرای گوناگ_ون در لابه لای این جنگ منشآت تونی درج شده، شعرایی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: وحید جامی (1پ-10پ)، خواجه سلیمان ،جامی مولانا احمد سلمه الله تعالى (١٠ ر - ١٠ پ) ،مولانا سوزنی، میرنایب همدانی، بابا فغانی، غزل هایی که محمد خان ازبک هنگامی که در سال 1056 از نهبت رأی هند به بلخ فرار نموده به شاه عباس ثانی ارسال نموده و شاه درجواب وی غزلی را سروده است(11پ)، امام قلی خان اورنگ، فردوسی، قاسم مشهدی خاقانی، خواجه آصفی، منتخبی از دیوان محمد قاسم (١٧ ر -(٢٢ر) ، طالب کلیم ،(22 ر) ،شوکت ،جامی، شیخ بهاء الدین (23پ-27ر)، سعدی، قصاید محمد قلی سلیم (46ر- 54پ)؛خط: شکسته نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول مذهب؛ جلد: تيماج سرخ، 37گ (1ر-27ر) و (46ر-56پ)، اندازه: 18×26/5سم [ف: 37 - 159]

215. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8790

اشعاری از عرفی، نظیری، میر صیدی، معراج الخيال عليرضا تجلى با عنوان دام ظله، قضا قدر محمد قلی سلیم، سلمان ساوجی، سیف اسفرنگ، شانی تکلو؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول؛ سطرها چلیپا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 59گ، مختلف السطر، اندازه: 12/5×21/5سم [ف: 28 - 264]

216. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9003/8

در جای جای جنگ از این شعرا سروده هایی نقل شده است: امینا یزدی ،شیدا، میرزا ابراهیم ادهم، میر صیدی طهرانی، مشرب، میرزا طاهر ،وحشی ،سلیم ،کلیم ،خسرو، شانی، شوکتی، صایب صفی، قلی بیگ، مولانا عرفی ،قیضی، قدسی، کامی، محمدقلی سلیم ،معصوم ،میرزا ناصر خسرو ،وحید، هادی، اشعاری از لا ادری و سه ماده تاریخ برای سلطنت شاه سلطان حسین؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 11، کاغذ: الوان آهار مهردار ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج؛ چلیپا ابعاد متن: 8×15/6، اندازه: 11/9×22/7سم [ف: 29/2 – 596]

217.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9559

آغاز: ملا در کی قمی: بدور حسن تو هر دل که بود پرخون *** ستم تو کردی و تهمت بنام گردون؛ انجام: قیامت می کند روز جدایی ***قیامت شد نمی دانم کجایی

جنگ اشعار فارسی است که به ترتیب الفبایی تخلص شاعران، در نیمه اول قرن 11 تنظیم شده است: چنان که از شیخ بهایی با عنوان «شيخنا بهاء المله دام ظله العالی» یاد می کند و در برخی موارد اشاره به خط شاعر در این نسخه درج شده مثلا «ملکی» در جمادى الاولى 1033 به خط خود اشعاری نوشته است. برگ های نسخه در صحافی جابه جا شده و تنظیم کتاب به هم ریخته است. اسامی شعراء به ترتیب فعلی موجود: ملادر کی قمی، درویش دهکی قزوینی، داعی آنجدانی، محمد زمان زمانی متخلص به مشهدی، زلالی خوانساری، محمد تقی کفاش، ساغری، مولانا محمد علی سالک، سلمان جابری، میر حسین سهوی تبریزی، سخی، اهلی شیرازی، امیری سبزواری، اسیری ،اشرف، اهلی خراسانی، امتی مشهدی، اقدسی، میر الهی همدانی، اختری یزدی، اختری خراسانی، میر محمد باقر دام ظله، انیسی کتابدار شاملو، حسامی مراغی، میر ابوالحسن فراهانی، حشری تبریزی، حیدری تبریزی، حزنی اصفهانی ،حجابی ،حیتری، حسابی نظری، حقیری تبریزی ،ختایی، بابا خندان ترکستانی، حکیم، میر حصوری قمی ،خاتمی، خضری خوانساری، خضری تبریزی، انسی ذوالقدر، مولانا ابن فتوح ساوی، اوحی شیرازی ،اشكى، لشيخنا بهاء الملة، دام ظله تعالی، بکتاش ،پیامی، بنایی، ملامحمود لنگرودی بهتی، تشبیهی کاشی، خواجه حسین ثنایی ،جعفری، جاوید، جنونی

ص: 720

قندهاری، مولانا حاتم کاشی، حامدی شوشتری، خضری ترکمان خضری قزوینی، داعی ولد مولانا ضمیری اصفهانی، ابوتراب بی_کا، میرزا اسمعیل ایما، مولوی معنوی ،ذوقی، حیدر ذهنی، خان خانان تخلص رحیم، خواجه محمد رضا، مولانا رضایی کاشی، قاض_ی ابراهیم داوری زمیر داوری، میرزا داود متولی، شرف الدین رشکی یزدی، رفعتی تبریزی ،روشنی، زکی همدانی، حکیم رشدی قمی، شاه رضی آرتیمانی، رامی اردوبادی، رضایی مشهدی، رسمی لاهیجی، آقا رضی اصفهانی، رشکی همدانی، میر عجیبی،شاه صدر عذری ،دیلمی ،عزتی، عتیقی سمرقندی، عتابی، عجزى تبریزی ،عارضی عایشه مصری ،عارفی، مولانا غض_نفر کاشی، غیوری، قلندر غازی، فارغ، غزالی مشهدی، میر عبدالغ_نی، غیرتی شیرازی، سروری کاشی، محمود بیک سالم، میرزا سخن میر میران، ستیزی جرپادقانی ،طاهری، طبعی مشهدی، میرزا مح_مد زمان وصفی، همام تبریزی، طفیلی لاهیجی، طالب املی، عرفی شیرازی، محمد تقی قزوینی، فهمی کاشی، بابا فغانی، محمد بی_ک فسونی، میرزا فصیحی، قاضی احمد فکاری، فضلی جرفادقانی، فردی اردبیلی، فایضی خوانساری، قیدی شیرازی، حیدرک قان_عی مشهدی، قدسی تفرشی، قدری قزوینی ،قسمی، قاسم انوار، قراری ،گیلانی، محمد اسمعیل قزوینی، قربی دماوندی، کمالی سبزواری، کاکا قزوینی ،گلشنی ،گلخنی، کمال خجند، کامی لاهیجی، کاتبی ،آصفی خواجه یعقوب، ابوتراب بيكا سلمه الله تعال_ی ،شاپور ،مولانا شرمی قزوینی، شعیب جوشقانی، شکیبی اصفهانی، حکیم شفایی اصفهانی، شعوری مشهدی، ضمیری اصفهانی، صفی قلی بیک ،صاحبی، صرفی ساوجی، صادقی بیک افشار نقاش ،مولانا محمد علی تبریزی صابری ،ضیایی، طوقی تبریزی، طاهر قزوینی، قاضی نور اصفهانی، مرشد بروجردی، میر سن_جر کاشی ،مولانا ،سحابی، قاضی نوری ،نصری نیشابوری، نطن_زی مشهدی، شیخ علی نقی کمره ای، بابا نصیبی گیلانی، نصیرا نذری کاشی، ملک قمی، محوی اردبیلی ،میرمنهی ،مروی، ملک يطفور انجدانی ،مقبول، محتشم کاشی، مقصود کاشی، میلی، میرزا قلی میلی، محرم مشهدی، مظهری کشمری ،معانی، موسی رضای نقاش، ملهمی اصفهانی، میر مغیث محوی ،ملکی، مطربی قزوینی، محرمی اردبیلی، حکیم ركنا مسيح، میر محمد مومن سماکی مردمی، میر نیازی ،نجدی، نویدی ،طهرانی ،وحشی، مولانا ولی دشت بیاض، مولانا وحشی کاشی ،وارثی، وقوعی تبریزی والهی قمی ،شانی، لسانی تبریزی ،کرمی ،کسری،کاشی سوزی ،ورامینی،شاپور تهرانی، مسلمی شوشتری، محی، همدمی کاشی، ساحری تونی، اهلی شیرازی، شانی تکلو ،شهیدی، عهدی ساوجی. علاوه بر این فواید دیگری در ق 13 به نسخه اضافه ش_ده از جمله اشعار عربی از متنبی، بحر طویل شاهدا، بحر طویل عبدالعلی، چند تاریخ وفات از جمله وفات نازلو بیگم بنت ملاعبدالوهاب در 1253؛ انشایی از عبدالکریم حسینی و نوشته ای به یادگار از محمد کاظم؛ خط: نستعلیق، کا: جامع جنگ، تا: ق_رن11؛ جلد: تیماج مشکی، 129گ، سطور چلیپایی، اندازه:15×25سم [ف: 30 - 220]

218. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17941

از جمله رباعیات و قطعات از نصیرای امامی، لامع همدانی، شوکتی،زکی، خواجه عبدالرشید مرشد بروجردی، کمال خجندی، نوعی، مسرور قزوینی و غیره؛ بی کا، تا: قرن 11 [د.ث. مجلس ]

219. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11595

مجموعه ای از اشعار و سروده های شاعران پیشین معروف و غیر معروف که در یک دفتر گردآوری شده است. از شاعران غیر معروفی که از اشعارشان استفاده شده: عاشق ،رضی، مشتاق ،رفیق ،هلالی ،فتحی ،مشرب ،ابراهیم ،جنوبی، محزون، میرزا زاهد علی، صفی قلی بیگ، انصاف قلی بیگ، طغرا، عرفی (مخمس و هراس و مماس)، ملا حسن کاشی (مخمس هفت بند) ملا محمد هادی لاری، میرزا علیرضا تجلی شیرازی (معراج خیال)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول زر و قرمز، چلیپا؛ جلد: تیماج زرشکی، 155گ [ف: 33/2 - 190]

220. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8278

آغاز: محمد احمد و محمود نامش؛ انجام: مرا داند جادر کنج عزلت

اشعاری است از هلالی ،محتشم، ملا جامی، ظهیر فاریابی، ساقی نامه، حکیم پرتوی، سوز و گداز نوعی، غزلیات نظیری، صد پند لقمان و غیره؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: احتمالاً قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج مشکی، مجدول، 134گ،مختلف السطر ، اندازه: 13/5×21سم [ف: 27/22 - 48]

221 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 335/2

از سلمان هاشمی،(قصیده شینیه طویله) نظام گرگانی استرآبادی، جامی ،خاقانی ،سعدی، ثنائی ،مظهری، مراد کویاکو که، امیدی تهرانی، مظفرالدین هروی، محمد هاشم وافی، واصلی، هلالی ،نوایی، میرحاج انسی ،علی شهاب ،لسانی، خواجه ابوالبركة اميرزا قاسم گنابادی قاسمی ،شرف الدین بافقی، امیر همایون، عراقی، ظهیر فارابی، شاه طاهر همدانی، حسامی قراگول، عصمت بخاری، حقیری، حیدر، آذر طوسی، شعر محمد مهدی محلاتی تفنگدار ناصر الدین شاه در ستایش اقبال الدوله میرزا محمد خان کاشانی پسر هاشم خان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، در هامش؛ کاغذ:سفید، جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی با ترنج [سنا: ف: 1 - 170]

222.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 712/13

خط: نسخ، بی کا ،تا: قرن 11 ؛کاغذ: زردفام، جلد: تیماج قرمز ضربی و مقوای زرکوب با لولا، 3 ص(308 -310)، 17 سطر (5×11) ،اندازه: 11× 17سم [سنا: ف: 2 - 37]

223. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/82

ابيات متفرقه و یادداشت، از صبحی، شیخ بهائی، امیر خسرو دهلوی،ضمیری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 2 ص( 180- 181) [مختصر: ف: - 16]

ص: 721

224. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 522/4

شعرهای میرزا فصیحی، مسعود سعد سلمان گرگانی حس_ین ثنائی ،انوری، سنجر کاشانی، قاضی نور، محمد صوفی، نصیرای همدانی ،فردوسی، جمال الدین عبدالرزاق ،سعدی، مظفر حس_ین کاشانی، سنائی و اثیر اخسیکتی؛ بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سف_ید، ابعاد متن: 12×15، اندازه: 17× 24سم [سنا: ف: 1 - 322]

225 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5996/62

آغاز: گویند پیش لاله رخی یار مبتلاست *** همدرد ما شده اس_ت کنونیار بار ماست

قصیده از محمد یوسفا درباره اسب ضیاء؛ خط: شکسته، نستعل_یق، بی کا، تا: قرن 11 [ ف : 17 - 379]

226 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/23

آغاز: این قصیده را در وقتی که از جانب نواب کامیاب همی_ون شاه صفی خلعت به والی هرات و امرای خراسان می برده و به تقریب مدد خرجی که نواب اعلی... نوشته بودند وارد ب_لده طهران سبده مسروره نمود. صبح شد باز کزین دایره دور نما *** به سعادت شود آن نقطه زرین پیدا

قصیده در مدح شاه صفی صفوی؛ خط: نسخ کهن معرب، بی تا،تا: قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج سر ترنج ، 2گ (53پ-54ر)، اندازه: 15/1×28/4سم [ ف : 229/2 - 732]

227. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3229/4

قصیده رائیه است در ستایش پیامبر و امامان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 112؛2گ (32 ر - 34 ر) [ف: 6 - 311]

228. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه 528/1

جنگی از قصاید که به ترتیب الفبایی آخر بیتها تنظیم شده؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 11؛ اندازه: 15×20/5سم [نسخه پژوهی 3-103]

229. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8403

آغاز: شکر و سپاس و منت و عزت خدایرا *** پروردگار خلق و خداوند کبریا؛ انجام: آن مه محمل نشین دارد مگر عزم سفر.

قصایدی است از سعدی و جامی و هلالی و دیگران، مغشوش بی سروته؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛افتادگی: آغاز انجام؛ واقف: سردار کل یار محمد خان افشار؛ کاغذ: متن نخودی حاشیه شکری، جلد: تیماج عنابی یک لا، 20گ، 13 سطر تح_ریر سه ستونی (12/3×17/3) ، اندازه: 18×25سم [ف: 7 - 662]

230 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15235/8

آغاز: بر مسافران نو آموز و مترددان شب و روز پوشیده نماند که هرگاه اراده مسافرت در نظر داشته باشند؛ انجام: در سرحد با یزیدند *** در مسکن خویش چون یزیدند/ در بادیه رو بهند و خرگوش *** در کوه پلنگ...

قصاید و نوشته های مختلف از جمله مقدمه مسافرت کردن ساعی شیروانی و سرگذشت او به نظم و نثر؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: حنایی، جلد: میشن مشکی، 2گ (63- 66)، اندازه: 9/5×19سم [ف: 17 - 41]

231. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4959/1

آغاز: حمد بیحد و سپاس بیقياس حضرت واجب الوجودی را سزد که فهم خرده بین خرد در مصنوعات او متحیر

مجمع القصایداست. در دیباچه می نویسد: «بنظر رسید که آنچه از قدماء و متأخرين در هر بحر و قافیه قصیده ای گفته شده و دیگران از او تتبع کرده به ترتیب نوشته شود تا قوت طبع هر یک ظاهر شود و در این کار از قصاید سعدی آغاز میکنم.» در آخر چند ترجیع بند و یک مرثیه و چند مخمس آورده شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن قهوه ای ضربی، 19 سطر، اندازه: 16/6×24/1سم [ف: 8 – 145]

232. تهران؛ مجلس؛ شماره :نسخه 901/11- طباطبائی

آغاز: آغاز قصیده تجلی: پر شد ز عطر خوشدلی از بس که روزگار *** چون عطسه از دماغ زمین جست نو بهار

آغاز : قصیده ظهوری: داغت محکی عیارها را *** کویت چمنی بهارها را؛ انجام: پایان قصیده خصمت چو دانه در دهن آسیا *** بادا محب جاه تو از عیش کامکار. پایان قصائد ظهوری: گلگونی بیخها بنازم ***خون دل ما حنا بر آمد

یک قصیده از علی رضا تجلی و چند قصیده از نورالدین ظهوری؛ خط: نستعلیق ،خوب، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج طلائی، 5 ص (88-92)، قطع :وزیری، اندازه: 15/5 × 25سم [ف : 23 - 202]

233. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1427/11

داستان درویش ابدال است به بحر مثنوی؛ خط: نستعلیق، کا: امام قلی ایمانی غلام، تا: نیمه دوم قرن 11؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی متن و حاشیه، جلد: تیماج تریاکی ضربی زرکوب مقوایی، 2گ (344 پ - 345 ر)، 20 سطر (14×24) ، اندازه: 18×32سم [ف: 1008]

234. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3844/30

آغاز: لک الحمدای بنامت نامه شوق *** بیادت گرمی هنگامه شوق / موفق كن بذكرت نامه ام را *** محلی کن بشکرت خامه ام را؛انجام: مرا شیرین تر از جان کندن آمد*** مرا لعل و ترا کان کندن آمد

مثنوی است حدود 520 بیت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ راسته و چلیپا ؛کاغذ: ترمه ،جلد: رویه میشن قهوه ای روشن، 5گ (184پ - 189ر)، اندازه: 13/3×23/5سم [ف: 7 - 92]

235.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2464/40

آغاز چو شد صیاد صبح از دشت پیدا *** گرفت آن دشت را آهوی صحرا؛ انجام: شد از نظاره غافل مست کردار *** دلش را برد هندوی جگر خوار

مثنوی از شاملو؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی ضربی درون تریاکی، 2ص (348-349)، چلیپا، ابعاد متن: 17/5 × 33 اندازه: 18/5×34سم [ف: 9 - 1207]

236. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6066/1

آغاز: ز بسم الله خوش ابرو هر کتاب است *** که موج آبروی هر

ص: 722

خطاب است / سر هر نامه را تابند کاکل *** بروی صفحه زل_فی چو سنبل؛ انجام: مرا در عشق فایق از همه كن *** وصال من به حسن خاتمه کن

مثنوی است از فایق ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا عطف پارچه، 13گ (1پ-14ر)، 15 سطر (6×12) سطر قطع : جیبی، اندازه10×17سم [ف : 16 - 189]

237. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7194/4

آغاز: بزرگ امید چون گلبرگ بشکفت *** چهل قصه به چ_هل نکته فرو گفت/ نخستین گفت کز خود بر حذر باش *** چو گاو اشتر به زان شیر جماش؛ انجام: پشیمان شد ز بد عهدی و بی داد ***سرابی عدل را نو کرد بنیاد

مثنوی در 41 بیت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی مجدول لایی، 1گ (123پ- 124ر)، 20 سطر ،(6×13)، قطع: ربعی ، اندازه: 11×19/5سم [ف: 16- 483]

238. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 869ض

آغاز: این چند بیت از نخستین ابیات موجود است:چو صبح روی دریا کرد قد راست *** حباب از کوچه ای موج برخاست/ دلم شد جمع از آن غنچه کردار *** به صیادی نهادم رو دگر بار/ مبادا کشتیم گردد تباهی *** مهم در دام و من مشغول ماهی/ سوی او دویدم باز بی تاب *** که ناگه چشم بگشود از ش_کر خواب ... گل طبعم در آمد در شکفتن *** بگفتم آنچه می بایست گفتن؛

مثنوی است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قرمز یک لا، 2گ (44-45) مختل_ف السطر ، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12×21/5سم :[نشریه: 13-263]

239. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4672/2

آغاز: خداوندا دلی ده آشنا روی*** که تابد جز تو از هر آشنا روی؛ انجام: مثال دخل استعداد را خرج *** نوازشهای گوناگ_ون درو درج

مثنوی سام و بهرام است به نام شاه صفی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 11؛ دارای سرلوح مذهب و مجدول به طلا؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: رویه مخمل آبی، 15 سطر، اندازه: 13/9×24/6سم [ف: 8 - 12]

240. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4672/1

آغاز: بحمدالله که این دیباچه راز *** به توفیق هدایت شد سرافراز؛ انجام: منم خسرو مرا شیرین بود یاد *** تو فرهادی ترا حسرت بود کار

مثنوی شکار رفتن محمود غزنوی است ؛خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 11؛ دارای سرلوح مذهب و مجدول به طلا؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: رویه مخمل آبی، 15 سطر، اندازه: 13/9×24/6سم [ف: 8 - 12]

241. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5542/3

آغاز: بهر تصویر عشق سحر بیان ***شد چمن ... سروران / خار ... بیابانش از سر درد*** دل افسرده را گلستان کرد؛ انجام: آن باین این بآن چنان آمیخت که تن و جان بیکدیگر آویخت/ ... *** عشق را کارها بود حاصل

مثنوی عرفانی است، ناشناخته ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: ترمه نازک، جلد: میشن قهوه ای، 42گ (136پ -178ر)، 14 سطر ،اندازه: 11/8×21/8سم [ف: 8 - 417]

242. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4671/71

آغاز: دیباچه ترکیب بند خلقت عالم و ترتیب ده هیئت بنی آدم صانعی تواند بود

بخش ترکیب بند با دیباچه ای به نظم و نثر آغاز می گردد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن قهوه ای ضربی، گوناگون سطر، اندازه: 15/2×24/4سم [ف: 8 - 12]

243. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5765/1

ترکیب بند و اشعار پراکنده ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ به خط کاتب هندی ؛کاغذ: رنگارنگ هندی، جلد: قهوه ای مغزیدار، 17گ( 1پ- 18ر) 13 سطر، اندازه: 12/8×30/9سم [ف: 9 - 29]

244. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4686/2

ترجیع بند؛ خط:شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ف: 8 - 31]

245. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7090/9

دو بند شعر عربی است با نسبت به سراینده آن که نامش بریده شده. پروانه صفت ملایک علیین*** گرد سر شمع روضه خلد برین / مقراض به احتیاط زن ای خادم*** ترسم ببری شهپر جبریل امین؛ پاسخ آن: هر شام و سحر ملایک عرش عظیم *** آیند به طوف شه فردوس حریم/ عمدا پر خود بر سر مقراض نهند *** شاید که بدین وسیله گردند مقیم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی و فرنگی،جلد: تیماج تریاکی لایی، 1ص(54پ)، قطع: ربعی، اندازه: 12×19سم [ف: 16 - 451]

246. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2421/3-ف

نسخه اصل: کتابخانه وزیری جامع یزد، ش 960[ این شماره در فهرست وزیری جز این است] آقا ابوالقاسم حبیب مسکریزدی و ابوالحسن میرزای شیخ الرئيس قاجار و میرزا حسین شوکت یزدی که در هفتاد سالگی نزدیک 1330 در گذشته است و حسین خان آجودان باشی؛ بی کا، تا: قرن 11 [ فیلمها: 1 - 682]

247. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4957/8

شعرهای پراکنده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ف: 8 - 143]

248. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1474/13

گزیده ای از شعرهای صائب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: زرد و سرخ فام و سفید، جلد: تیماج تریاکی یک لایی، ،بیاضی، 11 ص( 145 - 155)، 32سطر [سنا: ف: 2 - 280]

249. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1724/4

آغاز: اوحدی که سر لجاجبت نیست *** ز و نخواهی که خواست

ص: 723

حاجت نیست

مثنوی است و مطالب عرفانی و در پند و اندرز است، مانند: آداب التماس، در ظلم و ظلمت، در ملازمت پادشا و شرایط آن؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اندازه: 9×16/5سم [ نسخه پژوهی: 3 - 173]

250. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1681

آغاز: ای جلال تو زبانها را بیان انداخته *** عزت ذاتت يقين را در کمال انداخته؛

دیوان شعر است در مدح سلطان غیاث الدین محمود یک قص_یده سروده. آغاز آن: خدای داد به ملک زمانه دگر بار *** طراوتی نه به اندازه قیاس و شمار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام ؛اندازه: 14×25سم [نسخه پژوهی: 2 - 161]

251. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4970

آغاز: بی دیده اگر راه روی عین خطاست *** بر دیده اگر ت_کیه کنی تیر بلاست؛ انجام: به لطف شامل خود مرحمت کن دستگیرم شو *** بعفو توست امید من ای امیدگاه من (؟)

مجموعه ای است از رباعیات رباعی سرایان مشهور مانند خیام و ابو سعید و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن قهوه ای لایی، 58 گ، 10 سطر، اندازه: 9/3×15/3سم [ف: 8 - 151]

252. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2485

آغاز: ای زخیال ما برون در تو خیال کی رسد *** باصفت تو عقل را لاف کمال کی رسد ؛انجام: در کوه و دشت بس که کشیدم زمینه آه *** شد خانه ای مردم صحرا نشین سیاه

این مجموعه که به خطی بسیار زیبا تحریر شده از شاعران زیر در آن اشعاری آمده: جامی ،حافظ مولانا نور الدین، خواجه حس_ن، میر محمد صالح، کمال ،ریاضی، سیفی ،اهلی، کاتبی حیدر، خیالی؛ خط: نستعلیق بسیار خوش، بی کا، تا: محتملاً قرن11؛ صفحات به خط حمایلی خط حمایلی و مستقیم، مجدول ،مذهب، با سرلوح؛ كاغذ: متن خطائی حاشیه فیروزی ،جلد: تیماج مشکی، نقاشی کنده کاری، ابعاد متن: 6×13/5، 38گ، اندازه: 18×28/5سم [5- 657]

253. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5067/3

اشعاری از: سعدی، خواجه حسین، محتشم ،هاتفی ،جامی، ش_یخ عطار ،فردوسی، عاشق، صائب ،فغانی ،شوقی ،شاکر ،پیغام، رفی_ق، کافی،مجنون، نظیری ،ذبیحی ،حاجت ،طوفان، سهیل،امیر شاهی، رضی، ابوطالب کلیم،عرفی، سالک، قدسی، مشرب ،طرزی ،شمس، حزین ،مشتاق ،هجری، محروم، سایل، مؤمن حسین یزدی ،طوفان ،وحشی ،صهبا نیازی، حسنی، سلطان ابوسعید، و جز آنها؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فست_قی آبی ،جلد: میشن سبز، 60گ (40 پ -100ر)، هامش و پراکن_ده، 23سطر، اندازه: 19/30×32/2سم [ف: 8 - 183]

254. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5115

اشعاری از صایب تبریزی، عرفی، ترجیع بند سید نعمت الله،بیاضی، غزلیات میر رضی، غزلیات جامی، عراقی، قاسم انوار، نسیمی ،اسیری، شیخ عطار، بابا فغانی ،شمس تبریزی، حافظ شیرازی ،طرازی، بندهایی به نظم و نثر فارسی در پند و اندرز و حکایت؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن11؛ افتادگی: آغاز انجام؛ مجدول؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: کاغذ سیاه عطف و گوشه میشن سرخ، 111گ، 12سطر، اندازه: 11/2×20سم [ف: 8-214]

255. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 720

برگزیده هایی است از اشعار: عنصری ،عسجدی ،عبدالواسع ،فرخی، حکیم بخاری، مسعود سد سلمان، فصیحی گرگانی، ابوالفرج رونی، عمادی غزنوی، عمادی شهریاری، ادیب صابر، سنائی غزنوی، مولانا جمال الدین عبدالرزاق، خاقانی، مجیر بیلقانی، افضل الدین کرمانی، سیف اسفرنگی، اثیرالدین اخسیکتی، اثیر اومانی، سیفی نیشابوری، بدیع سیفی، جوهری زرگر، نظامی، قوامی مطرزی (در عنوان: برادر نظامی)، بدرالدین چاپی (شاشی) رشید وطواط، ناصر بخارائی، رفیع ابهری، فرخاری (یک مسمط از او)، شمس طبس، سعید هروی (منتخب دیوان اوست)، لامعی گرگانی سوزنی، مجدهمگر، اتابک و امامی هروی و سعدی (اشعار این هرسه در ضمن اشعار مجد آمده است)، شمس جاسبی ،قطران، فرید احوال، تاج الدین بخاری، سراج الدين بلخی، بدر جاجرمی، جمال الدین اشهری (شاپور از اولاد خیام، مفتی و ساکن تبریز)، ابوالمعالی رازی جندی، مولانا علی فتحی ،مولانا مغیث هانوی ،مولانا شمس جندی، ابوالمعالی نحاس، عبدالقادر نایینی، تاج الدین پوربها جامی، کلامی، مولانا حسن على متكلم، حسن على جلاير، عبدالرافع، مولانا مظفر خوافی، صائن الدین شیرازی، مولانا ضیاء نخشبی، خواجه عمیدالدین لویکی، خواجه عبید کرمانی، حکیم طرطری، ادیب نظیری، ابونصر رافعی، شمالی دهستانی، ادیب ششدری، در حواشی جنگ نیز اشعاری است از این شاعران: عنصری، قطره، فرخار ،نوار، مهدی بیک، ،شقاقی ،نشاط، اثیری، صبا، هاتف، بساطی، کمره ای ،مولوی ،نیری ،باعث، نثاری، میرزا فتح الله عرب متخلص، ذوقی، رابعة بنت كعتب (قزداری) آزاد خراسانی (برگ 88پ -90ر)، قطران (انتخابی است از بهترین اشعار قطران بدون عنوان در حاشیه (110 پ -115پ) نوید (151پ-152ر) قضایی یزدی ،معتمد ،سحاب،حریف، طوفان ،خاوری، عالی، خرم شیرازی (رباعیات) مخلص، خادم قیری، منعم، طرب، طبیب، کوکب، محروم، طایر، حاجب شیرازی (گردآورنده از شاعران اخیر بیشتر رباعی و یک بیتی می آورد). بر پشت برگ آخر نیز اشعاری است (به خط نزدیک به زمان نسخه) از عثمان مختاری، عبدالسلام پیامی (مشهور به پیامی جبل عاملی یا پیامی لاری) ،بقائی ،مغیث ،مولوی، آصف خان ،عرفی، خواجه نصیر و امامی هروی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: وسط؛ کاغذ:

ص: 724

آهار مهره شکری ،جلد: تیماج مشکی، 19گ، 21 سطر، قطع:وزیری، اندازه: 21× 13سم [ نشریه: 13- 98]

256. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4864/136

ساقی نامهترجیع بند وحشی و ابوتراب بیک؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: روغنی با گل و بوته، 473گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 13/5×23/5 ، اندازه: 17×28سم [ ف : 14 - 3890]

257. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 390/35

نظمی در بحر تقارب ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج تریاکی ضربی، درون تیماج مشکی یک لایی ،بیاضی، اندازه: 12×21سم [سنا: ف: 1 - 232]

258. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1425

دارای محمود و ایاز زلالی، بلبل نامه، تعریف کوکنار فای_ض نهاوندی، ترجیع عصمت بخاری، ترجیع کمال الدين غياث، ترجیع و دوازده امام از رازی، ترجیعات در مدح علی از خاکی و کنی و عطفی و سید نعمت و کشوری و خواجوی کرمانی، مدح دوازده امام حقیری اردبیلی، غزلیات شیدای هندی، قصیده عرفی شیرازی، ترجمة العشق حيدر كلوج متتبع، ترجمة الشوق عرفی شیرازی، چرخیات ملا نظام استرابادی، قصاید سالم مداح و عرفی شیرازی و میرزا سنجر کاشی، دو هفت بند حسن کاشی و عزلتی، قصاید نظام استرآبادی و غباری و صائب تبریزی، در تعریف آبی که شاه به نجف آورده از صائب تبریزی قصايد بحر الابرار سید نسیمی و شیخ عطار و خسرو دهلوی، قصاید صفا و شانی تکلو(5 ق، قصاید عرفی شیرازی، قصیده ولایت نامه میررازی، قص_یده ترکی ملا فضولی، با پراکنده های دیگر ؛خط: نستعلیق، بی کا، قرن 11؛ مجدول؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج مشکی ضربی ومقوایی ،125گ، 16 سطر، مختلف السطر، اندازه: 14×25سم [ف: 2- 252]

259.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9464/8

رباعی در القاب اسطرلاب؛ خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا : قرن11، 1ص (142 - همان) [مختصر: ف: - 388]

260.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4602/9

شامل شعرهای فارسی: مهجور مشهدی (مورخ محرم 1128 در سپاهان)، میرزا محمد معصوما، میر سیف الدین جلواتی، میر سید شریف شیرازی، میرزا عبداللطیف شهرستانی، کلیم ،ادهم، ،میر رضی، میرزا ابراهیم، میرزا داود، غیرت (غیرتا) ،همدانی، شوکت، تجلى ،واعظ، میرزا مقیم کتابدار ،تابعای قمی، حیدر، میرزا ،جلال، میرزا عبدالله عشق، میر عطا، حكيم، عبدالعزيز خ_ان، معصومی(عموی نویسنده نسخه)، صارمای ذوالقدر، نظیری ،ولی، صايبا، ملاحسن علی تفرشی، صفی قلی بیك، میر نجات، میرزا ملک مشرقی ،اشرف ،آقاحسین، میرزاعبدالله، طالع گیلانی ،سیدی ،جامی، صیرفی ،خیالی ،صافی ،وحید ،فغانی، عبدالمولی، قصاب کاشی ،برهمن ،فیضی ،اثر ،نجات، شاه عباس، طفیلی، طالب، خسرو، ملاحاجی محمد، نواب میرزا حسین، میرزا، می_رزا اسمعیل علاقه بند، میرزا حسن غیور ،عالی، نظیری، تسلیم قمی، ملاحاجی محمد گیلانی (مورخ ذیحجه 1129 نوشته محمد على

بن محمد امین حسینی «در محله صابونخانه قریه افوشته در کلبه خیرات» در ص 321)، میرزا حسین کرمانی، سلمان ساوجی، جمال الدین عبدالرزاق، امیر شاهی، محوی، آقا ربیع بزاز صبور، سعیدای خوش نویس، زینب النسا بیگم مخفی (330)، مجد همگر، میرزا قوام الدین محمدا در تاریخ مرگ آقا خلیل در 1136، ملا علی سرهنگی در مرگ محمد شفیع (نوشته شده از روی «مجموعه» میرزا محمد تقی در آغاز جمادی الثانی 1138 در هنگام برگشت او از تهران) حلاج به عربی و ابن سینا (ارجوزه طبی عربی در نه بیت با قافیه میم)، تاریخ تولد نویسنده نسخه «جناب مجد و سیادت چنین نهال ندارد 1081) درص392 هست ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا :قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج سبز 69 ص (261-294) و (301-331) و(394-390) ،

سطور چلیپا ،ابعاد متن: 6×13، قطع: بیاضی، اندازه: 9×18سم [ف: 14- 3531]

261 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13282/1

آغاز: یا دودمان یا شیخ عبدالقادر را *** یا خاندان با صفا یا شیخ عبد القادر؛ انجام: بنگر زهجرت چون شدم *** سر گشته و مجنون شدم /چون لاله پرخون شدم *** از من چرا رنجیده ای

مجموعه اشعاری است به فارسی و اردو، شامل قصیده ای در مدح شیخ عبدالقادر در گیلانی، اشعاری عرفانی به اردو، مناجات نامه ای به فارسی و اردو، اشعار عرفانی فارسی و اردو و غزلی از شعرای فارسی زبان می باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، مجدول؛ کاغذ: شرقی، 8گ (4ر- 11پ)، سطور چلیپا، اندازه: 11×21سم [ف: 33 - 504]

262. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 762/7

اشعار پراکنده از شعرای مختلف است و آغاز آن با یوسف و زلیخای نظامی است این اشعار با قصیده ای در مدح علی بن ابیطالب که گویا به زمان شاه طهماسب سروده شده ختم می گردد؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً قرن 11؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قهوه ای ترنج و نیم ترنج مقوایی لولادار، 30ص (459-430)، 17 سطر ،(9×13) ،اندازه: 12×17/5سم [ف: 2 - 286]

263. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 868/14

در حواشی اشعاری است از: مولانا فتحی، وحشی، خواجه شاپور ،فصیحی ،سلیم تهرانی، میر والهی قمی، خواجه شعیب، شیخ علی نقی، میر سنجر، حکیم شفائی، غیاثا، طالب آملی، حاجی، بابا فغانی ،همایون ،صائب ،سعدی ،میرک معین، میر محمدد مومن، مولانای روم، عارف دهلوی، نواب آصفخان، حسن، میر مغيث محوی ،انیسی، عبدالواسع جبلی، قاسم بیک حالتی، عرشی، حالی، قلی میلی ،حسابی ،شکیبی ،طبعی، صالح، نراقی، عرفی،شعری منقول از خط شیخ بهایی، حکیم رکن الدین مسعود، اهلی، خسرو ،هجری، نظیری، خواجه نصیر طوسی، خاقانی، و محتشم؛

ص: 725

خط: نستعليق، كا: حیدر بن علی بن اسماعیل کرکی، تا: قرن11؛ در برگ 21پ و 22ر اشعار در متن است نه در حاشیه؛ کاغذ: اصفهانی آبی و زرد، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج گل بوته دار و آب طلایی، 7گ (15-22 حاشیه)، قطع: نیم خشتی،اندازه: 14×23/5سم [ نشریه: 13 - 248]

264. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4686/5

اشعار ناصحی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ]ف: 8- 31]

265. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3103

آغاز: شنیدم روزی از خونابه نوشی *** چوگل از پاره تن خ_رقه پوشی؛ انجام: بدرد طلب گرچه من دردمندی *** زسلطان همت نوایی طلب کن

اشعاری از: حکیم ركنا (قضا و قدر)، محمد قلی سلیم رازی (ق_ضا و قدر)، حکیم شفایی، آخوند ملانادم، محمدقلی سلیم، مولانا آفتابی ساوجی (قصیده بی نقطه)، سلمان ساوجی، صائب تبریزی ،ملاعرفی ،ملاسالک، میرزا ملک مشرقی، میرزا خصمی، ص_فی قلی بیک، ملانادم لاهیجی، شیدای هندی، ابن یمین، طال_ب ،ملاطبعی، شیخ سعدی، میرزا فصیح، میرزا صالح منشی،ملامحتشم، میرزا رستم، خواجه حافظ میررخی، بابا فغانی،بابا مطلعی، میرکبیر، طرزی رشتی، میرزا جلال پیر، طالب آملی، محمدجان قدسی ،ملاروم، ولی دشت بیاضی ،حاجب، میرزا ن_ظام دستغیب، ظهیر فاریابی، میرابوالفتح لاهیجی، میرزا ابراهیم ادهم، میر منصور رشتی ،لاظهوری، میرزا طاهر واقعه نویس وحید حیدرخان، میرزا خلیل مسیح، رشیدای زرگر، میرزا صادق، میرعلی نقی کمره ،ملاسبحانی، میرزا جانی ،منتخب، شیخ فیض،ملااعجاز، میرزا جلال اسیر، میر عقیل همدانی، والهی قم_ی، ملا خالص، ادیب صابرا، شانی تکلو، ملافهی لنگرودی، میرزا معصوم،رحیما ،میراجری، سلطانعلی بیک ،آصفی، کمال خجندی، طاهر، مشرقی ساوجی، جعفرا، ملاوحشی، مربع ،سعدی، میرزا ابوالحسن، عبید زاکانی ،ضیاء ،فردوسی، انوری، غياثا، مولانا جامی، محمودا، شیا، تائب، ملاحبیب ابهری، منصورا، میرزا موسی، سید نسیمی، ملا عرفی، شاه طاهر، مولانا مقص_ود ،کاشی، میرزا قلی میلی، مولانا فرسی، میراز سجز کاشی، قاض_ی نور، مولانا امیدی، امیرخسرو دهلوی ،آذری ،سلیم، فضلی، نصیرای همدانی ،ابن یمین، شیخ ابوسعید، شکوهی همدانی، ش_یخ صدرالدین محمد، خواجه شاهپور فرهی، میرزا عبدالله، میرزا ملک اشرفی، شاه شجاع، حکیم نظام الدین، زکى همدانی، میرعطای حکیم، ملک قمر ،مولانا املی، حکیم پرتوی، شاه نعمت الله، مولانا شاهدا بهاء الدين عاملی، مرشد قلی بیگ، مولانا واه_ب، میر محمد حسین، حاج محمد حسین ولد محمدجان، مجدای شیرازی، میراز فصحیحی، مولانا ملانوعی، حکیم رکنا، ابوتراب بیگ، ملاملک قمی ،ملامحمود صوفی، مرشد یزدجردی، اقدسی، بابا طاهر، میر محمد، شیخ الاسلام، تبریز، شیخ فیضی اگره ای؛ خط: نستعليق، كا: عبد القادر بن عبد الواحد، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ اشعار در سه ستون به صورت چلیپا، کاتب با این که خوش خط بوده ولی بیسواد بوده و غلط املایی دارد مثلا مثنوی را به صورت مسنوی و محتشم را به صورت مهتشم نوشته؛جلد: تیماج قهوه ای با طبله رو ،104گ، مختلف السطر، اندازه: 16×29سم [ف مخ: 2 - 600]

266 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8366

آغاز: یا من بدا جمالك فى كل ما بدا*** بادا هزار جان مقدس ترا فدا؛ انجام: زاهدان از کجا و ما از کجا *** ما و دردی کشان بی سر و پا

منتخباتی است از بوستان سعدی و دیوان جامی و دیوان خواجه آصفی و مثنوی ناتمامی از کاظمای زرگر و غزلیاتی از نظیری ،حافظ ،اهلی ،یوسف ،صیدی ،هلالی، بنایی، مسدس ترکیب فهمی طهرانی شاعر قرن دهم معاصر شاه طهماسب صفوی، قصیده ای از شاه قاسم انوار، دو ترجیع بند از جامی، یک ترجیع بند از سلمان ساوجی و ابیاتی از فیاض لاهیجی، علی نقی کمره ای ،ملاحاجتی، میرزا جانی عزتی، شاهدای نیشابوری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول؛ واقف: سردار کل یار محمد افشار؛ کاغذ: نخودی ،جلد: تیماج مشکی، 71گ، مختلف السطر، اندازه: 14/3×٢٠/٣سم [ف : 7 - 291]

267. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 482

اشعاری از: شهیدی ،آصفی ،ریاضی، طایف، سنجر کاشی، عبدالواسع جبلی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مصحح،سطور چلیپا و راسته و بسیاری از اشعار در حاشیه؛ جلد: مقوایی مشکی ،63گ، مختلف السطر، اندازه: 15/5×24/5سم [ف: 2 - 176]

268. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4957/1

از سرایندگان گوناگون و نامرتب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11[ ف: 8 - 143]

269. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 534

اشعار از: اوحدی مراغه ای، حکیم نظامی، شیخ عطار،شیخ محمود شبستری، ابن یمین، مولانا جلال الدين، حاوی مثنویات ،مخمس ،رباعیات، غزلیات، مقطعات؛ خط: نسخ خفی، کا: محمد غنی، تا: 1082 - 1083؛ مجدول، با دو سر لوح و یک سرفصل مذهب مزدوج مرصع بسیار خوب؛ تملک: آقا لر خان گرجی با مهر «عبده الراجی آقا لر گرجی 1200»؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار؛ کاغذ: بغدادی، جلد: مقوای ابره تیماج مشکی وسط ترنج و دو سر ترنج ،662 ص، 15 سطر در متن و 26/5 سطر در حاشیه؛ قطع: وزیری، اندازه: 13/4×24/8سم [ف: 4 - 1131]

270. تبریز؛ ثقة الاسلام؛ شماره نسخه: بدون شماره

جنگ اشعار است؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 11، قطع: بیاضی [ نشریه: 7 - 533]

271. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1445

ص: 726

اشعار خسرو و شیرین، میر محمد زمان سبزواری، دیباچه نورس ظهوری، دیباچه گلزار ابراهیم ظهوری، وامق و عذراء حکیم سوزنی و ...؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 11؛ 335 گ، اندازه 23×13سم [ نسخه پژوهی: 2 - 141]

272. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1751

آغاز: شرح مجموعه صنع تو ندارد پایان *** دگر باغیست ز ترکیب عناصر انسان؛

از اشعار: اثر محمد قلی سلیم ،کلیم، میرزا صادق دستغیب و مثنوی در یتیم از محمد جعفر نظر ؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 11؛ با سرلوح مذهب. مجدول، سطور چلیپا؛ 200 گ، اندازه: 22×12سم [ نسخه پژوهی: 2 - 141]

273. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 762/13

غزلیات و قطعاتی از: حافظ امیر همایون، محتشم، هلالی، ،بابا فغانی ، ریاضی ،عشقی ،سلیمان، مربع ترکیب «لسانی»،فضولی بغدادی ،جامی، مرضعی، هفت بند جامی (این ترکیب بند در ای_نجا بسال 975 ه_.ق. به وسیله مرشد قلی نامی کتابت شده)، محت_شم ،نسیمی ،سعدی، اشعاری از یوسف و زلیخای جامی، مانی شکیبی، اوحدی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً قرن11؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج قهوه ای ترنج و نیم ترنج مقوایی لولادار، 85 ص (655-740، 17 سطر (9×13)، اندازه: 12×17/5سم [ف: 2 - 290]

274. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15876

اشعاری از: حکیم نورای گیلانی ،باقرای درجزینی ،قاری، س_یار قرمانلو، قیدی، قاضی زاده، قاری تادوانی، شیعی، قاری، حیرتی،میر محمد جعفر بن ابی الصلاح اردستانی ،محبتی، جنونی، غواص، محمد باقر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ مختصر: ف: - 727]

275. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4951/12

انجام: مرا از آن چه که سیمین بریست در کشمیر *** مرا از آن چه که نوشین لبی است در نوشاد

در متن اشعاری :از محمد حسین یزدی، امیر خسرو دهلوی، ش_یخ فیضی، خواجه آصفی، میر والهی قمی، اهلی شیرازی، رشیدای تبریزی، میر عقیل همدانی، شاپور طهرانی، درکی قمی، مله_می تبریزی، زکی همدانی، ضمیری اصفهانی، صوفی هروی، وحشی بافقی، وقوعی تبریزی، طوفی تبریزی، حاتم کاشی، غضنفر ،کلجاری، اهلی خراسانی، غازی قلندر، نورالدین قراری گیلانی، قدری شیرازی، حاجی محمد جان قدسی، میرفزونی استرابادی، نظیری مشهدی، یولقلی بیگ انیسی شاملو، میر سنجر کاشی، قاضی نوراصفهانی، حیدر کلوچه پز، عبدی بی_گ، شراری همدانی، میر مشتری خاوری، اوحدی اصفهانی، نورس قزوینی، رشکی همدانی، محمد طالب کلیمی، میرزا ج_عفر آصفخان قزوینی، محمد شریف خان آملی، محمود بیگ فسونی، شکوهی همدانی ،میرعبدالغنی تفرشی، فضلی گلپایگانی، حکیم عارف ایگی، قاضی احمد فگاری ،رضای کاشی، نصیرای همدانی، سیدمحمد عتابی نجفی، امتی تربتی، خانخانان عبدالرحیم خان، میر محمد مؤمن استرابادی، میرزا حسابی نطنزی، رستم میرزای فدائی صفوی، باقر خرده کاشی، کمال خجندی، شهیدی قمی، سهیلی جغتایی، طهماسب قلی بیگ عرشی یزدی، شیخ علینقی کمره ای، محتشم کاشی، عبدالرحمن جامی، ابوتراب بیگ فرقتی، نادم گیلانی، در هامش آمده از: سلمان ساوجی، میرزا قلی میلی، سیف اسفرنگی، شانی تکلو ،عرفی، خواجه حسین ثنایی، امیر معزی، امیدی، حکیم خاقانی، حکیم انوری، ظهیر فاریابی ( ص 509-602)؛ خط: نستعلیق خوش، کا: شکر الله ایموری، تا: نیمه دوم قرن 11؛ آغاز نسخه دارای فهرست شطرنجى مذهب بوده و فقط صفحه آخر آن بجا مانده است که بدین عبارت شروع می شود: «انتخاب بابا نصیبی گیلانی»؛ کاغذ: آبی، جلد: چرمی روغنی زمینه مشکی با ترنج زرد و نقش اسلیمی، 80ص (148- 213 و 602-590)، مختلف السطر (13×26/5) اندازه: 16/5×28سم [ف: 7 - 802]

276. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15710

آغاز: این طرفه بیاض کز سواد است ترتیب از نقص منزه و مبراست ز عیب. الحق که سفینه ایست در بحر کمال هر نوع هر نوع گهر که خواهیش هست؛ انجام: کرد این غزل دگر بار وی را اسیر خوبان *** در چار موج شوقم زین بحر چار پاره حسب الفرموده صاحب.

مجموعه اشعاری است از میرزا صائب، محمد صادق صامت ،ممتاز، رمزی کاشانی، حبیب الله ظهور، عبدالله، میرزا قاسم زاهد، داود الحسینی، محمدرضا رابط مشهدی، عبدالله حسینی کربلایی، حاجی محمد گیلانی ،فرزدق، سید اسماعیل و محمد هاشم که به درخواست صاحب کتاب میرزا محمد مهدی متخلص به ایمان در سال های 1086ق و 1087ق توسط صدرالدین محمد الحسینی، محمد صادق، ابوالفتح خان بابا خان، یحیى بن حسن طالقانی، محمد امین الوقاری و محمد رشید تحریر و دیباچه آن توسط محمد مختار بروجردی نوشته شده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مهر: «عبده محمد حسین بن محمدرضا» (بیضی)؛ کاغذ: فرنگی الوان فالدار، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 54گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 8/3×17/3، اندازه: 12/8×22/2سم [رایانه ]

277. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1182/57

نسخه اصل: فرهنگستان علوم آذربایجان، باكو ش (8201) M 140ابیات فارسی است از محوی، ابوسعید ابوالخیر، سلمان ساوجی و میرداماد؛ بی کا، تا :قرن 11؛ 2 ص (167-168) [عکسی ف: 3 - 426]

278 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1182/83

نسخه اصل: فرهنگستان علوم آذربایجان، باكو ش (8201) M.140 اشعاری فارسی از ولی دشت بیاضی، منطقی، ابوسعید ابوالخیر ،آصفخان، وحشی، ساقی نامه شیخ بهایی، ادیب صابر، میرداماد، ظهوری، مولوی؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛

ص: 727

3 ص (269-271)[ عکسی ف: 3 - 431]

279.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2464/25

از شاهد؛ خط:نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی درون تریاکی، 2 ص (531-532 دو حاشیه)، سطور چلیپا، ابعاد متن: 17/5 × 33، اندازه: 18/5 × 34سم [ ف: 9 - 1205 ]

280. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 21427/1

بیت هایی از عظیمای نیشابوری و ملاسحابی؛ خط: نستعلیق،کا: امام قلی ایمانی غلام، تا: نیمه دوم قرن 11؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی متن و حاشیه، جلد: تیماج تریاکی ضربی زرکوب مقوایی، 1ص ،(423 پ)، 20 سطر (24×14)، اندازه: 32×18 سم[ ف: 8 - 101]

281. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1122/8

ترجیع بند است. قسمتی از برگ اول ترجیع بند وصالی شده وعنوان آن از بین رفته است بیت ترجیع این است: «ما خشک ل_بان تشنه دیدار شرابیم*** چون کاسه ما گشت تهی خانه خرابیم»، نخستین بندی که آغاز آن دیده می شود (و گویا بندسوم است) چنین شروع می شود: «ساقی بده آن باده که خون دل کان اس_ت *** آن می که چوجان در بدن شیشه روان است / آن شعله که در دیده گم گشته راهش *** چون آتش طور از شجر تاک عیان است؛ بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: شکری نازک آمار مهره، ج_لد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج، 7 ص (28-34) [ف: 3 - 567]

282. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1122/13

غزلی است فکاهی در نه بیت با این مطلع: محبوبه ای مرا صفاهان دچار شد *** گشته نهان به چادر زراق پر بها؛ بی کا، قرن 11؛ کاغذ: شکری نازک آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج حاشیه و عطف، 1ص (73) [ف: 3 - 568]

283. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8823/2

شعرهای: صایب ،شعیب جوشقانی، ملا غضنفر کله جاری ،وحشی ،محتشم، خواجه ابوالوفاء، طالبای کلیم، میر نجات تا می رسد به ملا محمد کاظم، اهل ،محمد باقی کاشانی، مظفر کاشانی (چندین صفحه)، ویس بیک فطرت، پاره های نثر فارسی، شعر: شیخ علی نقی کمره ای و محتشم، سواد رقعه، شعر: شیدای هندی و میر معصوم و پدرش میر حیدر معمائی کاشانی و ش_یخ الزمانی و فردوسی و بابا افضل و سحابی و میر علی شیر؛ خ_ط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ جدول زر و لاجورد؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا، 22 سطر (11×21)، قطع: رحلی کوچک [ف: 17- 228]

284. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1130

آغاز: بسمله سیراب ترین شکوفه گلشن سخندانی....هزار گلشن رویت به دهر حسن نما *** غبار بر زن کویت به مهر داده ضيا؛

چند قصیده مصنوع و چند بدیعیه است که به ترتیب: 1 -قص_یده مصنوع حافظ علی بن نور که در مدح شاه اسماعیل اول صف_وی است، مقدمه نثری و قطعه هایی که از توشیح و حشو مضارع اولی و آخری و حشو مضارع مستخرجات این قصیده حاصل می گردد و در مدح این پادشاه می باشد پیش از قصیده گذارده شده (گ 18-1)، 2- قصيده حافظ علی بن نور در صنایع بدیعیه که آن را به نام «ممتاز البدایع» نامیده و نیز مقدمه ای به نثر دارد( گ 18- 31).

وی این بدیعیه را به نام حسین میرزا گورکان در 180 بیت و در مدت یک سال (908-909 به انجام رسانیده. «ای زدادت نموده جور فرار ***بی مرادت نبوده دور به کار »،3- قطعه ای است مصنوع دارای مقدمه نثری و 15 بیت که ظاهراً در وصف شیخ مجد الدین نام انشاء شده و نام شاعر آن در مقدمه و خود قطعه نیست و شاید که از صاحب قصیده پیشین باشد (گ 32- 33).

آغاز: «بعد از ادای ثناى واجب الوجود... حمیده خلق ایانیک سیرتی کامروز *** به حشمت تو کسی نیست در جمیع دیار»، 4- قصيده مصنوع دیگری است که حافظ علی بن نور در مدح سلطان حسین گورکان انشا نموده و مقدمه ای به نثر در آغاز آن نوشته و نیز قطعات مستخرجه از قصیده را خود شاعر پس از مقدمه و پیش از قصیده گذارده است (برگ334- 50)؛ 5- قصیده مصنوعه سلمان ساوجی است که در وصف غياث الدين محمد وزیر انشا نموده و دارای مقدمه مختصری به نثر می باشد و قطعات مستخرجه از قصیده در آخر است (گ 51- 62)، 6- قصیده مصنوع فصیح الدین رویی (در عنوان قصیده مؤلف بدین نسبت معرفی شده ظاهراً مراد مراد فصیح الدین خوافی است) و قطعه های مستخرجه از قصیده در آخر است (گ 63- 74)، 7- قصیده «بدیع الاسحار فى صنايع الاشعار» جمال الدین قوامی مطرزی (گ 75- 82)،8 - قصيده مصنوع تیمور حسینی از شعرای قرن یازدهم که در مدح شاه صفی صفوی (1038-1052) انشا نموده ومقدمه ای به نثر نیز بر آن نگاشته نویسنده ای به غلط نام سراینده قصیده را در میان سرلوح آملی شیرازی نوشته است؛ خط: نستعلیق خوب، بی کا، تا: اوایل نیمه دوم قرن 11؛ قطعات و رباعیات و غزلی که از قصیده به دست آمده در آخر گذارده شده است (گ 83- 104)، فقط در آغاز قصیده سلمان ساوجی و قصیده تیمور حسینی هر یک با سرلوح می باشد و برگ 1 و 4 و 18 و 34 و 37 دارای سرسوره هایی است که بر آنها نام قصیده و شاعر نگارش یافته و این عناوین به خط نویسنده اصل نسخه نیست و نویسنده چنانکه تذکر داده شد بعضی را به غلط نگاشته است. برگ 58 و 59 جابجا گذارده شده و بنابر شماره ای که بر برگ ها پیش از این گذارده شده میان برگ 74 و 75 کنونی دو برگ بوده و اینک نیست و نسخه هم یا همین نقص وارد این کتابخانه گردیده، مجدول مذهب؛ کاغذ: بخارائی، جلد: تیماج ضربی، 104گ، 15 سطر يا بيت سطر، قطع: وزیری، اندازه:16/5×26/5سم[ف:3-382]

285. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 858/6

شعرهای امینای یزدی و میرزا شاه تقی و طالب آملی و شیخ بهائی و محمد معصوم مشهدی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛

ص: 728

افتادگی: انجام؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 135]

286. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1182/81

نسخه اصل: فرهنگستان علوم آذربایجان، باکو ش (8201) M 140 اشعار فارسی از شیخ فیضی و میرداماد؛ خط: نستعلیق، چلیپا، بی کا، تا: قرن ،11، 2 ص (267-268) [ عکسی ف: 3 - 431]

287. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8823/1

غزل های همایون؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: مقوا، 22سطر (11×21)، قطع: رحلی کوچک [ف: 17 – 227]

288. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1122/17

آغاز: بساط آرای ایوان حکایت*** نشاط افزای بستان روایت/ خروس نطق را زینت گری کرد *** زهی زینت که سحر سامری کرد ... که عادل پادشاهی بود در چین *** بفرمانش سراسر چین و ماچین ؛انجام: بزرگ و خرد و مردوزن به صدجان *** همه گشتند پیش شه مسلمان / به دولت سر فراز شه مسلمان / به دولت سر فراز آمد شه چین *** به سوی مکه باز آمد شه آمد شه چین / خوشا فارغ که از مولی نظر یافت*** دلش از سر مهر او خبر یافت

از وحشی و نظمی و فارغ (مثنوی فارغ نامه یا ولایت نامه) شامل داستان پادشاه چین و اسلام جمعی مردم چین و کرامتی امير المؤمنين على (علیه السّلام)؛ بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: شکری نازک آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم ترنج ،23 ص (193- 215) [ف: 3 - 570]

289. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5138/75

آغاز: آفرین بر روان فردوسی*** آن همایون نهاد فرخنده / او یه استاد بود و ماشاگرد د *** او خداوند بود و ما بنده؛ انجام: تاطبع ترا نماند پروای سخن *** نامد گهری برون ز دریای سخن / زانگ_ونه که بدرسول ما ختم رسل *** بر طبع توختم گشت انشای سخن

اشعاری از شاعران قدیم در ستایش از فردوسی طوسی، سرایندگان شناخته نشدند مگر یکی را که امامی سروده اس_ت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ 1گ (227) [ف : 15 - 165]

290 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4727/1

جنگ شعرهای [در فهرست شماره صفحاتی که در آنها شعرهایی از آن شعرا آمده ذکر شده است]: نورا، مهدیخان بیک، مح_مد قاسم مشهدی و آقاحسین وحدت، سلمان و میرزا معز، بیگانه به خط خود او و میرزا رفیع منشی و عشق راقم و غنی کشمیری و میرزا جانی و میر مجیبی و خصالی و باقیای نایینی، فیضی، ميرغياث الدين منصور شیرازی هندی متخلص به فکرت سلمه تعالى، وحشی کرمانی، حاج محمد جان قدسی، محمد باقر بی_ک جهرمی، مؤمن حسين يزدى، عين القضات و ملک قمی، ملامحمد امین مستغنی، طالب آملی ،صائب، فغانی ،عرفی، میرزا عرب ناصح واثق نیشابوری، وحی به خط خود او، میر سنجر، قاضی نوری، قاسمخان، ظفرخان، باقرخان نجم ثانی ،معتمدخان، نطقی، میرزا رضی دانش به خط خود او، نوعی (ساقی نامه مورخ 1021=باده و باغ)، افسر کاشی به خط خود او و سالک قزوینی به خط او، ابوسعید ابوالخیر، آقاشاپور طهرانی به خط خود او، محمد قاسم، محمدقلی سلیم ،فائض ،لمحرره، ملا آشوب استرابادی و خواجگی، وحشی جوشقانی، میرزا رفیع دستور، ستار به خط خود او، حکیم حاذق، همایون، نصیرای همدانی، سحابی نجفی، ملاحیاتی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول، اندازه: بیاضی؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج زرد ضربی، سطور چلیپا ابعاد متن: 6 ×16 ،اندازه: 9× 18سم [ف: 14 - 3675]

291. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/275

سه بیت با ردیف (همه) قاسم خان نواب( قرن 11 ق)؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، 1ص (553) [مختصر: ف: - 459]

292 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4185/8

سیزده بیت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ اگ (110ر- 110پ) [ف: 7 - 233]

293 یزد؛ سعیدی، سید ابوالفضل؛ شماره نسخه: 21/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، قطع: ربعی[ نشریه: 4 - 462]

294.یزد؛ سعیدی، سید ابوالفضل؛ شماره نسخه: 21/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ قطع: ربعی [نشریه: 4 - 462]

295. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 14

على الظاهر از دواوین شعرای قرون ششم و هفتم هجری است؛ بی کا، تا: قرن 11؛ تکمیل شده سعید نفیسی [ نشریه: 7 - 686]

296. شیراز؛ بنیاد فارس شناسی؛ شماره نسخه: 41/2

آغا:ز هست الله بسم الله الرحمن الرحيم *** مصحف آیات اسرار قدیم / افتتاح نامها از نام اوست*** هر دو عالم جرعه نوش جام اوست؛ ؛ انجام: عقل گوید چند رنجانی مرا *** عشق گفتا تو نمی دانی چرا. انجامه: تمام شد اسرار نامه بحر الحقايق تصنيف حضرت شیخ فریدالدین عطار قدس الله سره به دستخط فقیر حقیر سراپا تقصیر امیدوار لطف خدا غلام مرتضى بحسب فرموده حافظ غلام محمد خان سلمه الرحمان بتاريخ بیست و یکم رجب المرجب روز یکشنبه وقت زوال سنه احمد عالمگیر ثانی پادشاه غازی خلد الله ملکه و سلطانه مکتوب گردید. الهی عاقبت محمود گردان*** بلای بود را نابود گردان

با اسرارنامه عطار نیشابوری تفاوت دارد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ روی برگ اول: «قد انتقل الى بالبيع الشرعي و انا العبد الجانى معصوم بن الحاج محمد حسن قزوینی سنه 1237. قد وهبته لولدی و قرة عينى محمد باقر اسعده الله تعالى و اطال عزه اللهم بارك له بحق محمد و آله فى شهر جمادى الاول سنه ،1245» ،رباعی: «مصدر بمثل هستی مطلق باشد *** عالم همه اسم و فعل مشتق باشند/ چون هیچ مثالی خالی از مصدر نیست *** پس چه در او نظر کنی حق باشد / با آنکه هزار جلد کاغذ خوانی *** تا در تو خودی بود خدا کی دانی / گر از حد خویش را برون بنشانی *** دانی به یقین هر آنچه جوئی آنی»؛ جلد: تیماج مشکی

ص: 729

بی لایه و آستر 3گ (117پ-120ر)، 17 سطر،اندازه: 14/5×22/5سم [ف: 64]

297 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2868

آغاز: آن بسردی با پدر میرفت و می گفتند خلق *** خون ما چون شیر مادر باد فرزند ترا؛ انجام: سراسر قامتش جان قبا شد*** قیامت را شباهت چون بها شد

اشعاری از: مکتبی، میرزا نظام وصاف ،ارشد ،فیاض، طالب ،طوفان، شیخ نجم الدین کبری ،فرخی ،مشرقی، جمال الدین عبدالرزاق ،مشفقی، عزتی ،نوعی ،یمینی، سنائی، حسینی سادات، وحشی، خاقانی، صبوری، فصیحی، سعدی، عهدی، یعقوبی و...؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول؛ جلد: مقوایی، عطف تیماج مشکی، 49گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×17 سم[ محدث ارموی مخ: 1 - 515]

298. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 890

شعرها با نام سرایندگان؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول، با سرلوح، با یادداشت فضل الله و بخشش او به آقا میرزا جوادخان در5 ذح / 1302؛ کاغذ: سفید، جلد روغنی با گل و بوته قرمز، 124گ، 12-11 سطر (4×10)، اندازه: 7×16سم [سنا: ف: 2 - 84]

299. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 156 حکمت

گزیده ای از دیوان های: 1- مسعود سعد سلمان، 2- جمال الدین عبدالرزاق نوشته ذق 1007 در روستای ریواری و مقابله شده از ابو حيان بن علی، 3 -امیر معزی نوشته روز دوشنبه 4 ذح 1007 که نویسنده نسخه از خدمت حسن بیک در خدمت آخوند ملای محمد صوفی روانه گجرات می شده است با مقابله همان ابو حی_ان، 4- مولانای روم (غزل ها) نوشته روز دوشنبه 10محرم1007 در خدمت آخوند مولانا صفوی در شهرک جودپور با مقابله همان یکی، 5-سنائی نوشته 1 ربیع الاول 1008 در خانه علم خان در شهر احمدآباد با مقابله همان یکی در 1027، 6 - عطار (غزل ها) نوشته روز سه شنبه 6 ع 2 / 1007 در بالا سرای علم خان در ش_هر گجرات و مقابله و تصحیح شده در 1027 از ابو حیان بن علی نظام متخلص به بمالی (میانه دیوان عطار)،7 - ابوالفرج رونی نوشته روز چهارشنبه 8 ع 2/ گویا سال 1007 در بالاخانه علم خان در شهر احمدآباد در حضرت آخوند با مقابله همان ابوحیان (م_یان دیوان ابوالفرج)،8 - ازرقی هروی، 9- رضی الدین نیشابور، 10 - مجد همگر، 11- اثیر اخسیکشی، 12- عثمان مختاری، 13- در میان جنگی است در برخی از برگ ها دارای شعرهای خواجه حسین ثنایی و انیسی شاملو و شانی تکلو و حکیم رکنا و خاقانی؛ خط: شکسته نستعلیق هندی، بی کا، تا: قرن 11؛ عنوان سرایندگان دیوان ها در هامش در بیشتر جاها هست ؛جلد: تیماج مش_کی مقوایی، قطع: وزیری [ف: 2 - 11]

300. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 91 - ج

اشعاری از: محوی، صادق تفرشی ،خواجو، اوجی، اقدسی،عبدالرزاق (برای حکیم کوچک)، شیخ علینقی، محمد قاسم، بابا فغانی، میرزا رضا ارتمونی، عرفی، نوعی (سوز و گداز)، محمد قلى سليم (قضا و قدر)، طالب آملی (قضا و قدر)، حكيم ركنا (قضا و قدر)، عرفی (فرهاد و شیرین)، میرزا ابوالحسن یگانه، میرزا ابوالحسن نیشابوری، (شمع و پروانه)، عرفی (شیرین و فرهاد)، طالعا، ظهوری (ساقینامه) ،نسیمی ،افضل مالک قمی، صايبا، ثنائی، حسن خان شاملو، ظهیر فارابی ،الهی، شیخ عبدالرزاق نادم گیلانی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،تا: قرن 11؛ مجدول؛ در میانه نسخه یادداشت 14 محرم (117(=1107) دارد؛ کاغذ: سپاهانی زرپاشی شده، جلد: روغنی، 134گ، 16 سطر (9/5×17)، اندازه: 14/5×22سم [ف: 1 - 164]

301.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3133

شعرهای رودکی (ص 1-42) عنصری (ص43-104)، امیر معزی ( ص 105 - 222 ) است با دیباچه ای به نثر در سر گذشت آنها؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ با سرلوح زرین آراسته، مجدول؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 112گ 14 سطر (6×14/5)،اندازه: 11×19/5سم [ف : 11 - 2082]

302. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3158/3

شعرهای فارسی این سرایندگان [در فهرست شماره صفحاتی که آن شعری از آن شعرا آمده ذکر شده است]: ابراهیم خان لاری، ابن یمین، ابوسعید ابوالخیر ،احمد ،احمدی ،آذری، آصفی، آگهی زبان بریده، امیدی، انوری، آیتی مرقندی، اسکافی ابوجعفر، اهلی، بابر ،بنایی ،بیچاره ،جامی جاهی، حاتم، حاجتی، حالتی، حالی، حسامی دیوانه، حسرتی، سید حسین کاتب، حزنی، خواجوی کرمانی، خواجه جهان مؤلف مناظر الانشاء، خسرو دهلوی، ذکری ،رضائی ،سائل ،سامی، سعدی، سلمان، شایق، شجاع، شرف، شریف ،شکیبی، شمس تبریزی، شهرتی، شیدا، صبوحی ،صحیفی ،صفی، شاه صفی ،صغیری ،صغیر ،صلاحی، ضمیری، ظهیر فاریابی، عادلی ،عارفی ،عاشقی، عبید خان ،عراقی، عماد فقیه ،غزالی ،فارغ، فتوحی نخجوانی، فصیحی، فغانی، ،فکری، فقر، قاضی لاغر سیستانی ،کافی ،گوهر ،گلشنی ،کمال ،لسانی ،مایلی، محتشم ،محمود ،محنتی، جهدی، میر جامه، میلی، ،نرگس ،نزاری ،نصیبی نعمة الله ،نقدی، نظام، نگاهی، نویدی، ،نیازی ،نیکی ،وحشی ،وصفی ،ولی ،ملاولی ،هاشمی ،همایون ،هلاکی یمینی؛ خط: نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج مشکی گرد قهوه ای ضربی مقوایی، 45گ( 120-75)، 15 سطر (8×15/5)، اندازه: 15×23/5سم [ف: 11-2121]

303. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3318/2

شعرهای مایلی، محمد قلی سلیم، میرزا ابراهیم ادهم، صیدی، مولوی رومی، سنایی، نظام استر آبادی، صفی، طالب آملی، صایب ،روحی ،حیرتی، ابو سعید ابوالخیر، ناصر خسرو، سلطانعلی ،بیک، بابا فغانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ در هامش؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 15 سطر

ص: 730

(7×14) ،اندازه: 12/5×19/5سم [ف : 11 - 2303]

304. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3041

قصاید چندین شاعر است بدین گونه [در فهرست شماره صفحاتی که در آنها شعرهای این شعرا آمده ذکر شده است ]:خاقانی شروانی، رشید وطواط، ابن حسام ملا محمد، اهلی خراسانی،میر حاج، حسام، افجنگی، شوریده در نظم مورخ 884، علی نقد حجازی، حسن کاشی ،جامی ،میر ،محمود محمودی، سلیمی، کمال غیاث، شیخ ابوالقاشم متخلص به ابوالقاسم، نظام استرابادی ،رازی ،مسلمی ،خاکی ،سید علی، بیدلی ،آذری، شمس تبریزی، سلمان ساوجی، سالم، زلالی، وحشی، طالب آملی، غزالی مشهدی، ظهیر فاریابی، ابن یمین، ولی دشت بیاضی، شیخ فیضی، ناصر، خواجوی کرمانی، شیخ آذری، ناصر خسرو، قدسی، امری در قصیده مورخ 990 به نام محیط المعانی، میرزا قلی میلی، نظ_ام ،امیدی ،انوری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ منظومه قاضی محمد زمان که برای خان احمدگیلانی فرستاده و از او خواسته که بدربار شاه عباس بیاید و گفته که شاه سوگند خورده است و سرانجام خان احمد خان به روم می گریزد و باید به نوشته آقای باستانی در آغاز نسخه در دو جا در ص253- 257 باشد اکنون در نسخه در اینجا نیست ،کاغذ: سپاهانی، ج_لد: نیماج تریاکی قهوه ای، 133گ، 15 سطر (9/5×16/5)، اندازه: 15×23/5سم [ف : 10 - 1987]

305. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 256

شعرهای پراکنده فارسی است؛ خط: شکسته ،کا: محمد ابراهیم گویای قمی، تا: قرن 11؛ کاغذ: ترمه [ نشریه: 2 - 70]

306. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6509

غزل است و قصیده های چندین شاعر به ترتیب تهجی از باء تا یاءو نام آنان در آغاز هر بندی آمده است، نسخه ازنام وطواط بلخی است تا جلال الدین در کانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: گالینگور، عطف تیماج سبز، 116گ، 15 سطر (9×16)، قطع: ربعی، اندازه: 14×20سم [ف : 16 - 280]

307. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7768

دارای: گزیده مثنوی مولوی (1-208) غزل و ترجیع افغ_انی (208)، غزل سعدی ،(266)، غزل های عرفی (276)، رباعی سح_ابی شیخ ابوسعید (300)، قصیده میرزا محمد صادق که در زمان پادشاه عالم گیر بوده به محصلی صلابت خان (303)، دو بیت از محمد تقی بن محمد قاسم شیرازی با عنوان «المحرره» که به فرموده مولانا محمد باقر جيود را یا چیپو در 25 ربیع الاول 1010 نوشته و قصيده«محمد صادق» هم به خط اوست؛ خ_ط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ سه ستونی چلیپا ،مجدول، با سرلوح زرین و آراسته؛ کاغذ: هندی سرخ و کبود، جلد: گالینگور ،نو 174گ، 14 سطر (8/5×17) ،قطع: ربعی، اندازه: 13×21سم [ف: 16 - 693]

308. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2446

نزدیک به 15000 بیت از 657 شاعر از قرن 4 تا 11،فهرست نام های شاعران [ در فهرست شماره صفحاتی که اشعار این شاعران آن آمده ذکر شده است]: استاد ابو حنیفه اسکافی، ابو حفص هنجير، ابوجعفر بن اسحق القايني، شيخ ابوالحسن خرقانی، ابوالحسن بهرامی سرخسی ،ابوالحسن شهید، میر ابوالحسن فراهانی، شیخ ابوسعید ابى الخير، ابوسعد سعادتيار بن مسعود سعد سلمان، شیخ ابوسعید بزغش، استاد ابوسلیک گرگانی، ابوشکور ،بلخی، ابوشعیب هروی، اوجی، ابوطاهر خاتونی، ابو عبدالله بنجیریانی، ابو عبدالله بن عبیدالله خجندی، شیخ ابوعلی دفاق، ابوعلی سرخسی، سید ابو علی بن حسن المروى، ابوعلی سینا، ابوالفتح بستی، ابوالفتح ناصرالدین عیاضی، استاد ابوالفرج رونی، ابوعلی سیمجور، ابوالفرج بلخی، ابوالقاسم بن حسن وزیر، شیخ ابوالقاسم کازرونی، مجدالدین ابوالبرکات خراسانی، ابوالمعالی رازی، ابوالمعالی نحاس، استاد ابوالعلی گنجه ای، حکیم ابی رجاء الغزنوی، حكيم ابي نصر محمد بن اسحق القايني، خواجه ابوالوفاء خوارزمی، ابی طبیب سرخسی، ابوالمفاخر رازی، ابوذراعه جرجانی، ابن رشيد الغزنوی، ابن یمین فریومدی، اثیرالدین اومانی، اثیرالدین اخسیکثی، اثیرالدین بخاری، اثیر الدین البهرى (ابهری)،شیخ احمد کهتر، شیخ احمد غزالی، احمد جامی، فرید الدین احمد ایزدبار کافی، قاضی احمد گیلانی امیر ملک، فلک الدین ابراهیمی سامانی، شهاب الدین احمد مؤید، ادیب تستری، ادیب صابر ترمدی، شیخ آذری، حکیم ازرقی، حکیم ازهری مروی، اسدی طوسی ،اسد بیک قزوینی، اشرفی سمرقندی، اشرفی سید حسن، حکیم اشهری، اصدق همدانی، خواجه اصفی، حکیم افتخار ،خواجه افضل الدین، اقدسی مشهدی، مسیح الزمان متخلص به الهی، امیر الهی همدانی، امام الدین اوزجند، امامی هروی، میرزا امان الله، امین الدین دادار، امینی بخاری، امیدی رازی، شیخ امین الدین عبدالله بلیانی، انسی ذوالقدر حسن بیک، انیسی شاملو، انوری ابیوردی ،مولانا اوجی، شیخ اوحد الدين کرمانی، شیخ اوحدی، اهلی شیرازی، اهلی خراسانی، بابا فغانی شیرازی، بایزید بسطامی، باقر نیشابوری، امیر بدخشی، بدرالدین شاشی، بدرالدین جاجرمی، بدرالدین هروی، بدرالدین محیی المشاطه حاشیه، برهان الدين محمد عبدالعزیز کوفی حاشیه، برهان الدین ادلانی، برهان الدين نسفی، بديع الزمان سيفى، بدیع الدين جوینی، بدیع ترگو، بدیعی ترسا، بساطی سمرقند، معصوم خان بکری، حکیم بکرانی، بندار رازی، بهاء الدين محمد الاوشي، بهاء الدین زنگانی، بهاء الدين مرغینانی، بهاء الدين محمد جبل عاملی، بهاء الدين یزدی، بیخودی، ملک بیغو، ملک چینی المشهور به پیاله، عبدالسلام پیامی، مولانا پناهی، بی بی پرتوی، حکیم پرتوی شیرازی، پوربهای جامی، پور خطیب، بهاء الدين بغدادی، تاج الدين عمر بن مسعود، تاج الدین اسمعیل باخرزی، تاج الدین سمرقندی، تاج الدین ابی سرخسی، تاج الدين ريزه، تاج الدين جاجرمی، تاج الدین تمرانشاه، تجلی کاشی، میر تشبیهی کاشی،

ص: 731

مولانا تسلی، آقا تقی معرف، شاه تقى الدين محمد اوحدی البلیانی، حکیم تقی کاشی، سلطان تكش، خواجه حسين ثنائی، مولانا جامی، جاهی سلطان ابراهیم میرزا، مولانا جسمی همدانی، میرزا جعفر آصفخان، میرزا جعفر مشهدی، جلال طبیب،سید جلال عضد، شریفای جم تخلص مشهدی، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، خواجه جمال الدین منشی، جمال الدین دهستانی، جمال الدين بن صدر الدین خجندی، جمال الدين محمود نص_یر، شيخ ابوالقاسم جنید بغدادی، حکیم ابواسحق جویباری، جوه_ری زرگر، میر جمیل ارتیمانی، جمیل بیک علوی، چلبی بیک علامه تبریزی، حمید الدین بلخی (گویا جز حمید الدین بلخی است در صفحه 207 یاد شده است)، مولانا حاتم کاشی، قاسم بی_ک حالتی، حالتی تبریزی، شیخ حارثی ،حجابی، حزنی اصفهانی، میرزا حسابی، حسام الدین نسفی، سید حسن غزنوی، سید ح_سن اشرفی تخلص، سید حسن متکلم، حسن بیک شکر اوغلی مقیمی، حسن بیک شاملو، رئیس حسن صلاح بیرجندی، حسن بن علی شهابی، میر سید حسینی سادادت، میر حضوری قمی، خواجه حافظ شیرازی، حمیدالدین بن مسعود سیالکوتی، میرزا حم_زه حمیدالدین تاکوری، حمیدالدین جوهر مستوفی، حمیدالدین دهستانی، حمیدالدین اختیاری، حمیدالدین عمر بن محمود بلخی صاحب مقامات، حمیدالدین قنذری، خاقانی شیروانی، خواجو کرمانی، امیر خسرو دهلوی، ابو مشاهد شیخ جمال الدین خسروی ،خیالی، خیامی نیشابوری، خطیر الدین عبدالمل_ک جرجانی، خسروانی حکیم ابو طاهر، انیس الدین دادا، شمس الدین داعی نسفی، شاه داعی شیرازی، شمس الدين الدقاق، ابومنص_ور محمد بن احمد الدقيقی، شمس الدین محمد الدقايق مروی، در کی قمی درویش دهلی، دیلمی، حکیم دیوکی، سید ذوالف_قار شیروانی، محمد امین ذوقی، ذوقی اردستانی، رابعه بنت کعب امام رافعی قزوینی، حکیم رافعی، شیخ رباعی، رثيق القطنی، رجای اصفهانی، رستم کیا ،رشکی همدانی، خواجه رشید همدانی، رشیدالدین محمد بن مسعود، استاد رشید سمرقندی، رشید وطواط، رضای کیا کلائی (گیلانی)، رضای مشهدی، رضائی کاشی، آقا رضی اصفهانی، رضی الدین خوشاب، رض_ی الدین نیشابوری، رضى الدين على لالا، رضی الدین آرتیمانی، رفیع الدین سیاف، رفیع الدین مسعود لنبانی، رفیع الدین عبدالع_زیز لنبانی، رفیع الدين الابهرى، رفيع الدين نسوى، رفيع الدین کرمانی،رفیع المروزى، ركن الدين الابهرى، ركن الدين دعوی دار، رکن الدین محمود گلستانه، رکن الدین صاين، روحی شارستانی، حکیم رکنا، رکنا، استاد رودکی، شیخ روزبهان البقلی، حکیم روحانی سمرقندی، مولانا رونقی همدانی، مولانا زکی همدانی، زکی مراغه ای مشهور به کاشغری، زلالی خوانساری شیخ زنگی پسگردی ،زیانی، زین الدین سجزی سیستانی، زین الدین ساعد خبوشانی، زینتی علوی، سپاهی ارغون، سحابی، سخائی، سدید بن سديد، سراج الدین بلخی، سراج الدین قمری،سید سراج الدین سکزی، جمال الدین محمد بن علی سراجی، سروری کاشی، سعد كل، سعدالدین حموئی، شیخ سعدی شیرازی، حکیم سعید طائی، سعید ضراب دامغانی، سعد وراق، سعد پوستین دوز، سلمان سويدق، سمائى المروی، سنائی غزنوی، شاه سنجان، شمس الدین سنجانی، میر سنجر کاشی، حکیم سوزنی سمرقندی ،سهیلی، سیف الدین اسفرنگ، سیف الدین باخرزی ،سیفی نیشابوری، سیف الدین دبیر، سری جرپادقانی، جمال الدين محمد بن علی سراجی حاشیه، شاه شجاع، شاهنظر بیگ قمشه ای، شاهفور نیشابوری، شاپور طهرانی، مولانا شاعری، شانی تکلو، مولانا شراری همدانی، حکیم شفایی اصفهانی، مولانا شکیبی اصفهانی، شکوهی همدانی، امیر شاهی سبزواری،شرف الدين شفروه، شرف الدین قلندر، شرف الدین مقبل، شرف الدین طوسی، شرف محمد بن محمد الفراهی، میرزا شرفجهان قزوینی، شیخ شرف منیری، شریف تبریزی صاحب سهو اللسان، شریفی تبریزی معین الدین سید محمد، شمس الدین حداد، شمس الدین بلخی، شمس الدین طاهر سنجانی، شمس الدین عجیبی جورجانی، شمس الدین کرت، شمس شهاب روحانی، شمس الدين مولد السوی، امام شمس الدین محمد، امیر شمس الدين صاحب نفایس الفنون، قاضی شمس الدین بلخی، استاد شمایلی، حکیم شمالی، شمس الدین طبسی، شهاب الدين طلحه، شهاب الدین نسفی، شهاب الدین خالد، وهاب الدین ساوجی، شهاب سهروردی، سلطان شهریار، شهیدی قمی، صادق بیک نقاش، صالحی خراسانی، شیخ صدر الدین قونیوی، صدرالدین خجندی، صفی الدین یزدی، شیخ صفی الدین اسحق، صفى الدين اصفهانی صیدی بواناتی، ضمیری اصفهانی، ضیاء الدین احمد، ضیاء الدین پارسی، ضیاء الدین همدانی، ضیاء الدین کاشی، ضیاء الدین محمد بسطامی، ضياء الدين عمر بن محمود جرپادقانی، ضياء الدين دبير ضياء الدين علاء ابوبکر، طالبای آملی، سلطان ملک طغرل شاه، عزالدین طغرل ،طغانشاه، طوفی تبریزی، حکیم طيان بمی، ظهوری ترشیزی، ظهیرالدین فاریابی، ظهیرالدین عبد الله شفروه، ظهیرالدین ولی النسوی، امیر ظهیرالدین بن نصير سیموری، ظهیرالدین محمد السمرقندی، ظهیرالدین عیسی بن احمد جامی، بی بی عایشه مقریه، کیم عارف گیلانی، عبدالرشید احمد هروی، عبدالله خان اوزبک، عبدالعزیز کاشی، شیخ عبدالله بلیانی ،عبدالمجید، عبدالواسع جبلی، عبید زاکانی، عتیقی تبریزی، استاد عجیبی سمرقندی، حسن بیک عجزی تبریزی، حکیم عثمان مختاری غزنوی، فخرالدین عراقی، عرفی شیرازی، عزالدین شیروانی، عسجدی المروی، خواجه عصمت بخارائی، جلال عضد، شیخ عطار نیشابوری، شیخ رکن الدین علاء الدوله سمنانی، علاء الدین ایتاق، میرسید علی همدانی، علی بن حسن باخرزی، امیر علی اسد طبرستانی، امیر علیشیر، عمادی شهریاری، عمادالدین اکرام ،عماد فقیه کرمانی، عمادالدین فضولی لر، عمادالدین زوزنی، عمعق بخارائی، عمید کمال، فخرالدوله عميد،

ص: 732

حکیم عنصری، خواجه عين القضاة همدانی، عبهر شیرازی، غازی قلندر، میر عبدالغنی تفریشی تخلص، غزالی مروزی، غضائ_ری الرازى، غضنفر كلجاری، غنی بیک همدانی، غیرتی شیرازی، فتوحی اثیر الدین، فاطمه خراسانی، حکیم فتحی غزنوی، فخرالدین گرگانی، فخرالدین خطاط الهروی ، امام فخر رازی، فخر الدین خالد تخلص، فخرالدین محمود نیشابوری، فدائی (قاضی زاده لاهیجی)، فردی اردبیلی، فردوسی طوسی، حکیم فرخی سیستانی، فغفور گیلانی، ابوتراب بیگ انجدانی فریبی، فصیحی محمد جامه باف معروف به فکری، فضلی جرپادقانی، فضل الله وصاف، فهمی کرباس باف کاشی، شیخ فیضی دهلوی، استاد فلکی شیروانی، محمد رضای فکری، قسی قاسم بیک افشار، شاه قاسم انوار، ابوالقاسم جرجانی، قابوس وشمگیر، قدری شیرازی، محمد جان قدسی مشهدی ،قراری گیلانی، قریبی شیرازی، مولانا قسمتی استرابادی، حكيم قطان بلخی، قطب الدین علامه شیرازی، قطب محیی شیرازی، قطب الدين بختيار، حكیم قطران اهلی، قطران تبریزی، استاد قوامی مطرزی، مولانا قیدی شیرازی، شیخ قیری بغدادی، امیرکیکاوس بن سكندر قابوس، كل خسرو، کافی ظفر همدانی، شاه حسین کامی بخاری، کامی، کافرک غزنوی، مولانا کامل، شاه کبود جامه، شیخ کجج تبریزی، استاد کفشکر کازرونی، بهاءالدین کرسی سمرقندی، اوحدالدین گرگانی متخلص به گرگانی، کلانی مشهدی، میر حسین کفری، حکیم کسایی مروزی، قباد کوکبی، کمال الدین زنجانی، کمال الدین خجندی، کمال کوته پای، کمال اسمعیل اصفهانی، کمال الدین مختار، کمال الدین دامغانی، کمال الدین ندیم، کمال الدین زیاد اصفهانی، کلیم کاشی، لاله خاتون کرمانی، حکیم لامعی گرگانی، استاد لبیبی، مولانا لسانی شیرازی، مولانا لطفی شیرازی، لذتی همدانی، لوکری، حکیم لؤلؤای فخرالدین مبارکشاه غوری، قاضی مجدالدین نسوی، مجدالدین عيوق، مجد همگر، مجرم (قلیخان بیک)، مجیر بلیقانی، محت_شم کاشانی، شیخ محمد مغربی، میر محمد مومن سماكی، مولانا محمد صوفی محمد تخلص، محمد شریف اصفهانی، محی الدین يحی بن محمد یحیی، سلطان محمود سبکتگین ،محمود بن علی مروی، پهلوان محمود پوریای ولی، شیخ محمود شبستری، محمود گیسودراز ،حکیم رکن الدین محمود اصفهانی، شیخ عزالدین محمود کاشی، میر مغیث محوی، پهلوان مذاقی عراقی میرزا مراد قندهاری ،مولانا مرشد خان بروجردی، مولانا مرشدی زواره ای، حکیم مرزبان فارسی مرزبان تخلص حاشیه، مسعود س_عد سلمان، سعدالدین مسعود نوکی، مسعود نیکی، امام مسعود رازی، ابوالفضل مسرور بن محمد طالقانی، مسعود بهمن کرمانی، مشربی، سلطان مصطفی میرزا، مظفر پنجده، سید مطهر، امیر معزی، معین صفار، مولانا معین جوبنی، خواجه معین الدین چشتی، میر معص_وم کاشی، مکتوبخان شیرازی، مولانا ملک قمی، میرزا ملک مشرقی خراسانی، سلطان ملکشاه، استاد ابوالحسن منجيك، حکیم منصور منطقی، استاد منوچهری شصت کله، مولوی معنوی، موجی افشار، مولانا مومن حسین یزدی مومن تخلص، بی بی مهستی، میرزا قلی میلی ،میرم سیاه، میر علی نادری، ترشیزی، نادم گیلانی، ناصر خسرو علوی، ناصر بخاری، ناصر بچه شیرازی، نجیب الدین جرپادقانی، نجیب الدین علی بزغش شیرازی، نجم الدین احمد ابن نظامی عروضی، نجم الدین حسن شهرویه، نجم الدين زركوب، نجم الدين كبرى، شيخ نجم الدين بغدادی، شیخ نجم الدین دایه، نزاری قهستانی حکیم نسوانی (نسوی)، نصرالله عبدالحمید، نصربن احمد سامانی، بابا نصیبی گیلانی، خواجه نصیر الدین طوسی، قاضی نصیرای همدانی ،نصیر ادیب، خواجه نصیرالدین محمد همدانی نصیر تخلص، نظام الدین محمد بخاری، مولانا نظام رازی، شیخ نظام اولیاء دهلوی، نظام الدين خوافی، نظام الدین اعرج، نظام الملک نصیرالدین بویه، شیخ نظامی گنجه ای، نظام الدین محمود اصفهانی، خواجه نظام الملك، نظام الدین یحیی، نظام دست غیب، نظیر مشهدی، نظیری نیشابوری، نوعی خبوشانی، خواجه نورالدین منشی، حکیم نورالدین صندوقی (؟)، قاضی نوری اصفهانی نوری تخلص، نقی کمره، نثاری حاشیه، مولانا نیکی اصفهانی، نیکروز غلام ،میرو الهى قمی ،وجدی، وجهی کرد، وحشتی کاشی، وحشی بافقی،وقوعی تبریزی، آقا طاهر وصلی رازی، مولانا وهم الدین حسن متخلص به وهمی، ولد شاه کبود جامه، وفای کور ،اصفهانی، هاتفی جامی، میرهادی استرابادی، خواجه هارون ولد صاحب دیوان ،هاشمی، هجری رازی (خواجه محمد شريف)، هبة الله فارسی، مولانا هلالی ،مولانا هلال قاینی ،مولانا هلاکی همدانی، همام الدین تبریزی، قاضی همام الدین محمود صاين، خواجه همام الدین یزدی ،هندوخان ،میر همایون، عزالدين يحيى، يمين بن عثمان، امیر یوسف دربندی، یوسف بن نصر كاتب، شيخ ابویوسف همدانی، یوسف غازی، یوسف سلمی، یوسف بن الیاس. تمام شد فهرست اسامی شعرا و شماره مجموع 557 شاعر و شماره جزء به ترتیبی که فهرست شده بدین قرار است حرف الف 59 شاعر، حرف زا حرف با 34 شاعر، حرف سین 28، حرف تا و تا 15 نفر، حرف شین 38، حرف جيم 19 نفر، حرف صاد ٩، حرف حا 25 نفر، حرف ضاد 9 ،حرف خا 7، حرف طا 4، حرف دال 10 نفر، حرف ظا 7، حرف ذال3 ، حرف عین 368 حرف را 38، حرف غین 7 ، حرف ف 21 ، حرف نون 44، حرف قاف 18، حرف واو 8، حرف كاف ،23، حرف ها 14، حرف لام 8حرف یا 7 حرف میم 57 ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ در پشت صفحه اول یک رساله خطی که به سال 1239 نوشته شده رباعی زير تحت عنوان لمحرره که معلوم می دارد بخط خود شاعر است و تخلص او هم «مرحمت» است دیده شده: ما فروماندگان راه تو ایم *** ما که افتادگان چاه تو ایم / لطفی از مرحمت دریغ مدار *** زانکه ما جمله در پناه تو ایم (اسدالله بن فتح الله) خلاصة الاشعار، این شعر نیز به خط خود شاعر در پشت تذکره عرفات

ص: 733

العاشقين تقى الدين کاشی دیده شد که بعینه با عبارت آن نقل می شود: «در پشت کتابت همه کس نام نویسند *** من گم ش_ده عشق توام نام ندارم. حقیر فقیر خلق الله اسدالله بن مرحوم فتح الله تاریخ 3 شنبه 14 جمادی الثانی توشقان ئیل 1321 که شرح زیر حاکی از زمان حیوة گوینده آن می باشد و هر دو نسخه که حاوی آثار این دو شاعر گمنام است فعلا جزو کتابخانه اینجانب می باشد (حرره حسینعلی باستانی در دیماه 1328)»، در ص171و172و 257 و جاهای دیگر تصحیح بهار و اقبال دیده می شود؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 415گ 17 س_طر (6×16/5)، اندازه: 14×25سم[ف: 9 - 1132]

309. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2620

فهرست صد و سی شاعر و اشعار آنها است [در فهرست شم_اره صفحاتی که اشعار این شعران در آن آمده ذکر شده]: ابن حس_ام میر ابوالحسن ،ادهم ،آذری ،اسمعیل، اسیر، اسیری، الهامی دماوندی، امانی ،امری ،انوری، بابا قاسم، بقائی، میرزا بقم، حکیم پرتوی، جامی، جمالا ،جنتی، حافظ شیرازی، حسین، حکیمی ،خاکی ،خازن، خداداد، خسرو دهلوی ،خیالی ،خیام، ذه_نی ،رازی ،رافع ،رجب ،رشید، میر رضی، رضایی، میرزا رفیعا، رفیقی ،زائر ،سعدی، سلیم محمد قلی، میر سنجر، میر سید علی، شاپور طهرانی، شانی تکلو، شاهی سبزواری ،شریف، شریفا، کیم شفائی ،شکوهی، شمس تبریزی، ،شمسی، شیدای هندی، صائب تبریزی، صابر، صاحب، صبوحی خوانساری، میر صیدی طهرانی، طالب آملی، میرزا طاهر واقعه نویس ،طاهر، احمد طاهر بسطامی، طایر ،ظفر، ظهیرا ظهیر فاریابی ،عاجزی ،عبدالله ،عرفی ،عزت، عص_ت بخارائی، عطری ابرقویی، عظیما نیشابوری ،عندلیب، عنایت عبدالمحسن ،غازی، غباری ،غروری، غوصی، غیاث کمال، فارغ، فقری ،فقیری ،فردی ،فنائی ،فوری ،فیاض، فیض کاشی، فیضی ،قاسمی ،قانع، قدسی، قرینی، قصاب (سعید)، کاشی (مولانا حسن)، کاشفی ،کاظم ،کلبی ،کمال ،گنجی ،کیفی، لسانی، مادحی، مانی، محبی ،محتشم ،مخمور ،مقصدی، میرزا مق_یم، منصور، ناطق ،ناظم ،نثاری ،نجف ،ندیمی ،نصرتی نظام استرابادی، نظام دست غیب ،نظامی، نظمی ،نظیری، نعیمی ،شاه نعمة الله، نقی نیشابوری، قاضی نور، نیازی، میر والهی قم_ی، وحشی بافقی، وحید میرزا طاهر ،ولی هاشمی، هلالی؛ خط: نس_خ، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوای_ی، 155گ، سطور چلیپا ابعاد متن (16×11)، اندازه: 14×20سم [ ف: 9- 1491]

310. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3008

شامل: 1 -گزیده ای از حدیقه سنایی (1- 60)، 2- گزیده ای ازپنج گنج نظامی (61-71) ،3- گزیده ای از جام جم اوحدی (73- 81) ، 4- گزیده ای از مثنوی مولوی (113-83)، نیز شعرهای: عطار، خسرو، عماد شهریاری، سعد کل، بسطامی، امیر معزی، نظیری، حافظ، ناصر خسرو، و از روشنایی نامه او، شاه داعی، مح_مد غزالی (به عربی ص 116)، جلال جعفری، شاه کبود جامه، سید محمد جامه باف، همدمی جهرمی ،خواجوی کرمانی، امامی هروی، شیخ آذری ،سنایی سلمان ساوجی، کامی لاهیجی، اوحدالدین کرمانی، سعدالدین حموی، ظهیر فاریابی، نجم الدین زرکوب، خواجه انصاری ،ذواللسانین، ملای روم، امام احمد غزالی به فارسی (131)، امرء القيس، ابوطاهر بن یحیی، نظامی، عبدالواسع پور حسینی متخلص به واسع به خط خود او (ص 187)، رشید وطواط، محیی الدین اعرابی، میر حسینی سادات، امیر خسرو، پرتوی، ابو سعید ،نجم الدین کبری، از فوایح الجمال او به فارسی (ص 150)، مجیر بیلقانی، شاه نعمة الله، عراقی، میر عبدالغنى (بلغه الله الى متمناه) (ص 157)، نظام استرآبادی، سحابی، شرف شفروه، ملا مؤمن حسین یزدی (ادام الله بركاته) (1066)، سید حسینی ،فردوسی، مجدهمگر، شیخ ابو سعید بزغش شیرازی، کمال اسماعیل، ادیب صابر، اوحدی سپاهانی، مسعود سعد، شیخ روزبهان، ابو شرف کرمانی، پهلوان احمد گوهران، عایشه سمرقندی، عایشه مصری هر دو به فارسی (ص 206)، آصف، علامه ،دوانی ،فغانی، اهلی ،انوری، عصمت بخارایی، رودکی ،ابو سعید رستمی، از «ده نامه شیخ» هم شعری آمده (ص 81)، از مكاتيب قطبيه (ص 138)، از ویس ورامین (173)؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، در ص 136 آمده «در روز پانزده ماه شوال سنه اربع و الف» و سپس دو بیتی است به فارسی، نیز در ص 166 آمده «در شب سه شنبه چهارم جمادى الآخر سنه اربع و الف» پس از این یک بیت فارسی است ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز ضربی ،مقوایی، 106گ، 19 سطر (9×15)، اندازه:11/5×19سم [ف: 10 – 1937]

311. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2989

اشعاری از دیوان سحاب (13 -59) با دیباچه ای به نثر به نام عروه الوثقی در چهار فصل (1- 13)، صائب (60-61 و 139-141)، شوکت (62-69)، ابوطالب کلیم (70-115)، نظیری (115-119)، عرفی( 120-139 و 156-170)، اثر (142-155)، میر صیدی (171-182) ،میر نجات (183 -187)، حاجی محمد متخلص به حاجی (189-200)، مخلصای کاشی (201-218)؛ خط ،نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، مهر لطفعلی دارد در پایان و او باید همان لطفعلی جهانشاهی باشد که خط او مورخ 1324 در ص دیده می شود،یادداشت 1151 و 1154 و 1156 و 1158 و 1161 و 1163 و 1165 در پایان هست ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: روغنی، 110گ، مختلف السطر (10/5×19/5)، اندازه: 15/5×25سم [ف: 10- 1914]

312. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 714

شعرهای فارسی: طاهر علائی ،عصمت، سوخته، امیر خسرو، جامی، محمدی فغانی، خاکی، تا می رسد به کمال؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 و 11؛ افتادگی: انجام؛ قطع: ربعی [نشریه: 7 - 132]

313. کاشان؛ عاطفی، حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره

ص: 734

از ،:حافظ ،هلالی ،اهلی ،جامی ،خسرو ،آذری، طهر، صائ_ب، حیدر، شریف، آصفی ،حیرتی ،شاهی ،فخری ،سلمان، صالح،کاتبی، طوفان ،همام ،درویش ،طوطی ،قباهی قبابی؟ پناهی ؟ ) عارف، نجار، همایون ،آگهی، مانی، پناهی، خان احمد، عصمت ، محتشم ،بهرام، میرزا ،غزالی، جمال الدین سیستانی، فغانی، محمد، سعید، کوکبی، سعدی،بیکسی ،کمال، شاه عباس، عرفی ،سفیری ،نظیری ،نرگسی ،انیسی، ریاضی ،شرقی ،نظامی خ_ط: نستعلیق ،هندی، بی کا، تا: قرن 11؛ مهر: جمشید بن مهربان به س_ال 1093؛ بدون جلد؛ کاغذ: فرنگی، اندازه: 12× 13سم [ نشریه: 7- 748]

314 .شیراز خانقاه احمدیه؛ شماره نسخه: 132/2

جنگ شعرهای ظهوری و علی نقی کمره ای و اوجی و حزنی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، در ص 91 آن اشعاری به خط حسين بن عبدالصمد عاملی مورخ 18 صفر 1037 است که نباید پدر شیخ در گذشته 984 باشد (یغما 205 ص 254) [ نشریه: 5- 224]

315. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3467/4

آغاز: بگوش دل رسیدم این ندا از عالم بالا *** که نفست بند هستی مانده غافل گشته از عقبا؛ انجام: ... اگر اقبال یاور شد ترا با طالع مسعود *** به عملش چون رسی جانا دعای خیر کن ما را

قصیده کیمیاوی در تدبیر حجر، از مولانا کوکبی نزدیک به نود بیت؛ خط: نستعلیق چلیپا ،بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: ترمه،جلد: رویه میشن یک لائی قرمز، 2گ (15پ-16پ)، اندازه: 15/6×23/2سم [ف: 6 - 443]

316. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8869/17

آغاز: حمد بیان آرا و درود هدد پیما سلطانی را که به فرمان انا جعلناك خليفه فى الارض پیمبر و دود حضرت داود را تشریف خلافت پوشانیده... بر ضمیر دانش تدبیر ارباب استعداد مس_تنیر باشد که این مثنوی هشتاد و دو مصرع است. هر مصرع تاریخ هزار و پنجاه و پنج و به صنعت فنی از فنون توشیح از اول و آخر ده بین اول که هزار و چهار و شصت و یک است لفظ تاریخ الورزاه بارز می شود و موشح ده بیت به همین دستور با مدح نواب خليفه سلطان معادل می گردد؛ انجام: که مدار سپهر کمالست و مرکز دایره اعمال مرآت صور معالم است و سرچشمه انهار مک_ارم و چنانچه آینه را از بخار.

بنا بر نوشته ملی تهران [شماره 2414/ جلد 12، ص 203- 204] منظومه در مدح خلیفه سلطان (1064ق) و نواب خلیفه سلط_ان است. این نسخه تنها مقدمه منظومه را دارد. سراینده در این مقدمه ویژگیهای منظومه اش را توضیح داده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای، 3ص (364-366) اندازه: 13/1×24/3سم [ف: 1/ 29- 186]

317. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 111/1ط

دو قطعه است از کرامی؛ خط: نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا قرن 11 [ف: 22 - 25]

318 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8908/26

شامل رباعیات و تک بیتی هایی از: سلیم، محمد صالح اکمل میر مشرب ،منصف ،حاجب ،کاتبی ،لاادری، اهلی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی با ترنج هشت ضلعی، درون ترنج به نقش: «الهی بحق نبی و ولی / نظر کن سوى محمد علی 1171» در هر دو طرف جلد، 2 ص (261-260) ،سطور چلیپا، ابعاد متن: 6×20، قطع: بیاضی، اندازه: 9×24/5سم [ف: 29/1 - (289]

319.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8908/41

آغاز: مطلع: محیط عشق که ما مرکزیم و غم پرگار *** درین میانه ز عالم گرفته ایم کنار/ جنون عشق بر آراست خوش به سامانم *** کجاست عقل که گلی چیند اندرین گلزار؛ انجام: به عزتی که به یوسف رسید در ته چاه*** که شد به پله معراج در شرف طیار/ به حسرتی که زلیخا بهار کرد خزان*** به رحمتی که خزانش گرفت بوی بهار

قصيده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 14 ص (421-434)، سطور چلیپا، ابعاد متن: 6×20 ،قطع: بیاضی، اندازه: 9×24/5سم [ف: 1/ 29- 301]

320. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8869/31

آغاز: از آلایش مصون است به مقصد آزادگی می رساند سیروسلوک در مشرب صوفیان بارگاه احدیث معانی به خود فرورفتن و از خود بر آمدن تواند بود.... ای خرد مرحله پیمای فکر *** قدرت بازوی توانای فکر/ مردمک دیده روشن ضمیر *** در فن بینایی هر کار پیر؛ انجام: بوقلون نیست به سیماب رنگ *** باره خیالم ز شباب و درنگ / عر نفس از جنبش و ارام من *** شحنگی ناله گلخام من

منظومه ای است که به اقتفای «مخزن الاسرار» نظامی سروده شده: خاک نظامی زر این مخزن است *** یا گل خسرو گل این گلشن است / چهره گشا باده جامیست این*** آلت سوزیده جامیت این/ یا دهد از مرکز ادوار فیض ***نشاه [نشئه] دور خم سرکار فیض/ ختم سخن گر به سخنور بود *** شش جهت از خانه شش در بود (ص 407)، با دیباچه ای منثور در آغاز. این عناوین در نسخه دیده می شود: مبدا پیچیدگی زلف شاهد دلفریب سخن، چهره گشایی تصویر معنای توحید از پرده رنگارنگ خیال، زمزمه پردازی تار نفس به آهنگ دلنواز مناجات درگاه حضرت وجود ،مطلق، بالیدگی نهال مطالب ارجمند در گلشن آرایی تمت و دور و سرمایه وجود رنگامیزی ... ((پارگی) آفرینش، صافگیری کیفیت باده تاب منقلب که شورش افزای خیره نگاهان دیده تحقیق و انجمن آرای دقیقه شناسی بینش بینان عالم توفیق است، توصیه و تمهید ... مدحتسرایی پادشاه مملکت آگاهی فنون سخن طرازی خلد الله ملکه و سلطانه، اسباب تألیف قلوب افراد انواع سخن پیرایگی، شاخ و برگ شناسای حضرت سخن که نودمیده چمن آرای میان و نورس گشته بار شکوفه بوستان دل دوستان اوست؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ:

ص: 735

نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با جدول های ساده گرهدار، عطف: چرم، 22 ص( 405-426)، اندازه: 13/1×24/3 [ ف: 1/ 29 - 188]

321. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8869/33

با اشعاری از [در فهرست شماره صفحاتی که اشعار این شعرا آن آمده ذکر شده]: آصفی خراسانی، ابو طالب ولد مرح_وم غلامحسین املشی (به خط خودش) امامی هروی، مولانا امیدی، امیر شاهی سبزواری، امیر محمد زرگر، اهلی شیرازی، بابا افضل کاشی ،باباطاهر، بابافغانی شیخ بهاءالدین، جامی، جنید بغدادی ،حافظ، حزنی اصفهانی، حسین ثنایی، ملا حسین، میر حسب خاقانی (از تحفه العرافين)، میرزا راضی (؟)، میرزا (به خط م ح مد دیارجانی در 3 صفر 1327ق)، راقم ،رکنا ،مسیحی، سرباز ،سروش ،سعدی، سلمان ساوجی، شیخ شبلی، شیخ جام، می_رزا صادق، صایب تبریزی ،ضمیری، طالب آملی ،طوفان، مولانا ظهوری ،مولانا عبدالله (به خط خودش)، عرفی، علی نقی کمره ای، عنایت الله اصفهانی، میرزا (به خط محمد دیارجانی در 20 صفر 1323ق)، ملا غریب حسین، فردوسی، قاضی نور ،کاتبی نیشابوری، کمال، گلشن (در 6 ربيع الثانى 1303ق)، لس_انی شیرازی (غزلیات و رباعیات شهر آشوب او)، لطفعلی بیگ آذر، محتشم کاشانی، محمد امین بیگا، محمد جان قدسی، محمدحسین (به خط خودش)، محمد مؤمن نصیری (به خط خودش)، مظفر جنابدی، معروف کرخی، معزی کاشی ،مولوی(از مثنوی به خط عبدالحسین در جمعه 22 جمادى الاول 1285ق لوى ئيل تركيه)، نادم جیلانی، ناصر خسرو دهلوی ،نظیری وحشی( از فرهاد و شیرین)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهارمهره، جلد: تیماج قهوه ای با جدول های ساده و گرهدار، عطف : چرم ، مختلف السطر ، اندازه: 24/313/1سم [ف:1/ 29 - 189]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/22

خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ با تاریخ 1163ق؛ كاغذ: الوان آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج سر ترنج و چهار لچکی با چند ردیف جدول ساده و گرهی عطف گالینگور، 1ص ،(53ر) ،اندازه: 15/1×28/4سم [ ف : 2/ 29- 733]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/32

از شیخ الرئیس ابو علی سینا، شیخ نظامی، من مثنوی ملا عبدالله مروارید؛ خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی عطف گالینگور، 1 ص ،(69 پ) ، اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 2/ 29- 733]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/60

از امینا مولانا محمدخان قدسی، مشفقی، محمود بیگ فسونی و دو نفر دیگر؛ خط: نسخ کهن معرب، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چ_هار لچکی عطف گالینگور، 1ص (125ر)، اندازه: 15/1×28/4سم[ ف: 29/2 - 736]

322. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8960/36

از شیخ نجم الدین کبری و خواجه افضل؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 11؛ 37. گفته ای از تاریخ وصاف از زبان ابوبکر خوارزمی (ص146)؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با نقوش فرنگی، 1ص (145)، اندازه: 11/3×21/7سم [ف: 29/1 - 478]

323. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8864/17

از همایی و صایب و فضولی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره ،جلد: میشن عنابی مجدول یک لا، 2گ( 44پ -45 ر)، مختلف السطر (8/6×17/3)، اندازه: 15/6×27/9سم [ف: 29/1 - 169]

324. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8867/28

از یوسفا خوانساری و کوثری خوانساری؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 ؛کاغذ: نباتی و نخودی آهار مهره، جلد: گالینکور سبز، عطف و گوشه ها میشن عنابی ،1گ (50پ)، اندازه: 12/4×18/8سم [ف: 29/1 – 176]

325. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4529

شعرهای فارسی گرد آورده شاه وردی که رقم او در ص116 دیده می شود و چنین است نام سرایندگان شعرها: سعدی، جلال، اوحدی ،عراقی ،عطار ،عبدالمجید ،امیر، رکن، سلمان، عماد ،ارانی ،حافظ ،سعدی، فتحی طاوسی، عراقی، حسن، جمالی، مولانا، خواجو، احمد جام، مانی بخط شاهوردی، جامی، طالب؛ خط: نستعلیق ،کا: شاه وردی، تا: قرن 10 و 11؛ مجدول؛ کاغذ:سمرقندی، جلد: تیماج عنابی ضربی، 67گ، سطور چلیپا ابعاد متن: 4×11، قطع: بیاضی، اندازه: 5×14سم [ف: 13 - 3478]

326. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8914/34

شامل یک رباعی از ابن یمین در تفاوت دال و ذال در فارسی و رباعی دیگری درباره انواع شش گانه ترکیب؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن زیتونی ضربی با ترنج و سرترنج 1ص ،(235) اندازه: 12/3×23/6سم [ف: 29/1 - 315]

327. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8914/38

از میرزا محمد عالی و سعدی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فرنگی نخودی، آهار مهره، جلد: میشن زیتونی ضربی با ترنج و سر ترنج 1ص (250)، اندازه: 12/3×23/6سم [ف: 29/1 - 316]

328. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2487/4

گزیده ای از دیوان های عسجدی و عنصری و رودکی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج قهوه ای درون مقوایی، 21 سطر (10/5×25) اندازه: 23/5×37/5سم [ف: 9 - 1256]

329 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8914/10

اشعار و لغز، از بین سرایندگان آنها فقط نام نظامی برده شده؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: فرنگی نخودی، آهار

ص: 736

مهره، جلد: میشن زیتونی ضربی با ترنج و سرترنج، 2ص (74- 75)، اندازه: 12/3×23/6سم [ف: 29/1 - 312]

330 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24881

آغاز: بسمله، رباعی در توحید مهر تو بس است نقدگنجینه ما ؛انجام: توبه کرد استغفر الله مست بد هشیار شد

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یاد داشت شده است. بسیاری از اشعار از حافظ و سعدی اند و بیشتر تک بیت هایی از دیگر شاعران. کاتب به نام همه شاع_ران اشاره نکرده، به اینها اشاره شده است: قطاری ،فطرت، فنایی، مشرقی ،نزاری ،بیانی ،خواجو، عماد فقیه ،وحشی، ناصری ،همایی، رضی الدین ،شاهدی ،صفی ،بنایی، عطار، نظیری ،آصفی، حیدر ،قتالی ،طلحه، خیام؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن

11؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج [رایانه]

331. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8982/27

از این شعرا: خواجه حسین ثنایی، خسرو، حکیم شفایی، ظهیر فاریابی، میر سید علی صیدی طهرانی، میرزا عبدالله، ملانظام سلمان، مخدومی آقا رضی، محمد رضوی کاشی ،صایب، میرزا محمد قاسما متخلص به گرامی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره نازک، جلد: تیماج دو رو، (223 پ - 247پ) ، اندازه: 13×22/2سم [ف: 29/1 - 552]

332. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 724/3

سه قصیده است در مناجات از واعظ قزوینی و جامی و دوغزل است از غیاث در ستایش حضرت رسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و خداوند. از غ_زل اوست: محنت خافقين عشرت اوست*** هر که در سایه مح_بت اوست / میکنم شکر قادری که دو کون *** نمی از یک حباب قدرت اوست ... به خدایش حواله کرد غیاث *** هر که اندر م_قام ذلت اوست؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: خدای ویردی، تا: 1002 ق :؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا با روکش پارچه سبز و عطف تیماج قرمز، اگ (47ر- 48پ)، 14- 22 سطر، قطع: خشتی، اندازه:14/5×19/5سم [نشریه : 13 - 105]

333. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5474

جنگی است از اشعار از ملا محمد جان قدسی، ملا علیرضا، محمد محیی شکوه بهبهانی (کاتب جنگ)، نگاهی بهبهانی، میرزا صايب ،وقاری، نجفقلی بیک والی، ضمیری، دیباچه تفسیر فی من كلام فیضی (به نثر)، میر نظام، نان و حلوای شیخ بهایی، طالب، کلیم، غنی کشمیری، عزتی، میر والی، میرزا ابراهیم طاهر، ميرزا رفیع واعظ و جز آنها؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، کا: محمد محيى بهبهانی، تا 6 ربیع الاول 1009ق؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول، چهارستونی و سه ستونی ؛جلد: میشن قهوه ای ضربی زرین ،41گ، مختلف السطر، اندازه: 16/3×24/7سم [ف:8- 398]

334. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5301

شامل: 1- اشعار ظهیرالدین محمد فاریابی (1پ-4پ)،2- گزیده ای از قصاید خاقانی (5پ -13ر)، 3- اشعاری از عبدالواسع جبلی (14ر) ،4- مقاله سوم مخزن الاسرار نظامی (20پ-14پ)، 5- شعرهایی با عنوان های تعریف حج، تعريف سازها، تعریف عيد (21 ر - 43 ر)، 6- اشعاری از عبدالرزاق اصفهانی (43پ- 44ر)، 7- شعرهایی از رشید الدین وطواط ،(44ر)، 8- شعرهایی از عرفی شیرازی، 9- شعرهایی از عصمت بخاری، 10- شعرهایی از شرف الدين على یزدی، 11- شعرهایی از حکیم ناصر خسرو، با دیباچه ای در سرگذشت سراینده، 12- شعرهایی از رشید الدین وطواط، ١٣ - خلاصة الخمسة ؛خط: نستعليق، کا: شاه حسین صدرالدین محمد، تا: با تاریخ های 1000 و 1008 و 1009، سطرها راسته چلیپا ؛کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن قهوه ای ضربی، 266گ، اندازه: 9/8×26سم [ف: 8 - 278]

335. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 907/5

خسرو و شیرین (مثنوی)؛ خط: نستعلیق هندی، کا: بلبل کشمیری،تا: ربیع الاول 1010ق؛ 43گ (110ر -153پ) [مختصر: ف: - 329]

336. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1150/22-ف

نسخه اصل: بادلیان 2827 وينفيلد 8. قصيده فارسی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1012ق، جا: لاهور؛ [فيلمها: 1 - 571]

337. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1150/3-ف

نسخه اصل: بادلیان 2827 وینفیلد 8. شعرهای خاقان است؛ خط: نستعلیق بی کا، تا: 1012ق، جا لاهور [فيلمها: 1 - 570]

338 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4676/2

رباعیات است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1013ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 35 ص ،(74- 109)، 17 سطر (5×17)، اندازه: 9×18سم [ف: 14 - 3627]

339. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2589/4

شعرهای: ظهوری ،ضمیری ،شانی، کمال خجندی، اهلی شیرازی، ولی دشت بیاضی، میر حضوری، میر صبری، بابا نفیسی گیلانی، امیر خسرو دهلوی، حکیم شفایی، امیر شجاع الدین محمود (ص 157)، ادیب صابر، صفی الدین نیشابوری، احمد جام، ژنده پیل، حاتم کاشی، نگاری، همدم حلوائی، فسونی، حکیم ابوطالب، جنونی ،قندهاری، احمد بیک صوفی، محتشم کاشی، رضا کاشی، بابا فغانی (ص 158)، میرزا شرف ثنائی، نظیری ( (ص 159)، میرزا محمد مؤمن، غزالی مشهدی، میرزا قلی ( ص 292) ،محمد رضا فکری، سوزی ساوجی، نظامی، سنجر کاشی ،خاقانی میروالهی، انوری (ص 293)، جمال الدین عبدالرزاق، فخر گورکان، میرزا صادق، شیخ روز بهان، میر عبدالغنی (ص 293)، بابا طاهر (ص 116)، ملا ولی، امیر خسرو، سعدی، حكيم سنائی (ص292)؛ خط: نستعليق، كا: محمد صالح کاشی، تا: مورخ جمادی الاول 1015ق؛ کاغذ: سپاهانی رنگارنگ، جلد: تیماج مشکی ضربی، 17 سطر (5/5×13)، اندازه: 10×19سم [ف: 9 - 1394 ]

340. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3800/1-ف

خط: نستعلیق ،کا: نورالدین محمد لاهیجی، تا: ذیقعده 1020ق،

ص: 737

برای میرزا مسعود [ فیلمها: 2 - 250]

341. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 533

آغاز: دوست میدارد دلم جور و جفای دوست را *** دوستر از جان و را؛ دل درد و بلای دوست را؛ مثنوی مهر: نگاه خیره عاشق تماشا *** نمک پرورده چشم تمنا؛ انجام: چنین که برزده چابه دامن ناز *** سوی کدام سیه روزگار می گذری؛ پایان مثنوی مهر: از این رخسار گل سیراب می شد *** ز من زلف سخن پرت_اب می شد / پی تاریخ فکر آلود گشتم *** خیال آسا بهر سوز زود گشتم / سخن را می گشودم پرده از چهر *** که ناگه

رو نمود این نسخه مهر/ نهال فکر باطل کندم از بیخ *** که هم این نسخه مهرست تاریخ / الهی این گل باغ محبت *** که بوئی دارد از داغ محبت / نشان تا باشد از گلزار باری*** زنندش بر سر دستار باری/ مبادا هرگز از خاطر فراموش *** بود آرایش دوش و بر دوش/ کند هر کس در این گلشن صبائی *** گل تحسین فشاند بر شفائی

شامل غزلیات، فردیات و مثنویات از: کمال الدین اسمعیل اصفهانی، سعدی ،محتشم ،وحشی ،امینی ،ناصح، رضائی، کاشانی، امیر خسرو ،میلی ،خاقانی، حکیم شفائی؛ خط: نستع_لیق خفى، كا: علی رضا، تا: 1024ق؛ افتادگی: آغاز؛ دو قسمت کاملاً مجزا است و از لحاظ جنس کاغذ ورسم الخط و تزئین و تذه_یب یکنواخت نیست قسمت اول كاغذ الوان بدون نام راقم و تاریخ، قسمت دوم کاغذ اصفهانی ساده و دارای رقم و تاریخ است،از آغاز مثنوی نسخه مهر حکیم شفائی حداقل یک ورق افتادگی دارد و مجموعه قسمت اول هم ناتمام است و تاریخ کتابت س_ال 1024 مربوط به تحریر مثنوی است، مجدول مذهب، یک سرلوح مذهب مرصع مزدوج ممتاز، دارای چهار لچکی مذهب مرصع ممتاز؛ مهر: مشير السلطنه 1322، ناصر الدین شاه قاجار 1274، «عبدالنبی 1233»؛ کاغذ: اصفهانی الوان ،جلد: تیماج یک لا لاکی رنگ، اندرون کاغذ قهوه ای سوخته، 238 ص، 7- 12 سطر،قطع: رقعی، اندازه: 8/30×15/2سم [ف: 4 - 1139]

342. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4953/6

آغاز: چو زلف عنبر افشانش براطراف ذقن پیچد *** بشاخ سنبلی ماند که برگرد سمن پیچد؛ انجام: از ز هر چشم آب دهند این سیه دلان *** هر نشتری که بررگ جانم فرو کنند

غزلیات، منتخبی است از اشعار: شیخ علینقی کمره ای، سعدی، خسرو دهلوی، حسن سجزی ،اشکی ،سنایی، خسرو دهلوی ،عجزی ،مولانای روم، سعدی ،نظیری، حسن سجزی، مجلسی، باقر خرده حیدر ،کلوچ ،ذوقی، روح الله ،آصفی ،لسانی، قدسی، مشهدی ،نیازی ،فیضی ،عصمت ،قانعی، همایون ،سلمان، عزتی ،عاشقی ،ابدال ،نثاری ،آصفی، کمال خجندی ،حیرتی، همایون جامی ،اهلی ،خیالی ،عزتی ،صنعی غزالی ،لسانی، ضمیری، نیکی، شرف، عزتی ،جامی ،شوقی، فراقی ،لسانی ،گلخنی، صفی ،لسانی ،خواجو ،جامی ،نیکی ،احمد ،شفایی ،وحشی، قسمی ،خاقانی ،شوقی، ابن یمین ،وحشی ،جامی ،اقدسی ،محتشم، نقی، ،وحشی ،شجاع، حیرتی، سعدی، جامی، محتشم، فصیحه، خسرو، ،آصفی ،فگاری ،سلمان ،آصفی ،وحشی ،فغانی ،صلحی ،آصفی،شهیدی ،شریف نصیبی ،ولی ،صفایی، انیسی، صفایی، محتشم ،خاقانی ،وحشی ،عرفی ،عراقی ،اوحدی ،خسرو، نقی، سعدی، شریف، شاهی، طفیلی، فرعی، قلی، صالح، وحشی، سعدی، ،جامی ،قسمی، ابوتراب بیگ ،عبید، طفیلی، ملای روم،امیدی، عرفی، سعدی، نقی، اهلی، فغانی، مسعود، مجدهمگر، احمدجام، حسن سجزی ،حیرتی ،صالح ،عرفی، فتاح، سليم، اوحدی،وحشی، صانعی، محتشم، فیضی، جامی، شفایی، ظهوری، عجزی، ،نقی کمال اسمعیل، وحشی ،والهی ،شاهی، قاضی نور، محوی، شفایی، كمال اسمعيل ،اهلی ،مانی ،فغانی، محتشم،شاه عباس ،ماضی ،نقی ،کمال شرف شفروه، شمس تبریزی ،شوقی ،والهی ،اقدسی ،صالح ،عباسی، حسن سجزی ،غزالی، حیدر ،کلوچ، نقی، حیرانی ،حزنی ،میلی، خیالی ،شفایی ،فیضی، جلال عضد، کمال اسمعيل، مؤمن حسين یزدی ،نقی ،سعدی ،انوری، حاتم ،نظامی ،ویسی ،وحشی ،سعدی، شهیدی ،فقیری حافظ، حیدر ،فدایی، جامی ،نقی ،مانی، نقی، اقدسی، جعفریزدی، محتشم، جامی، ،اقدسی ،فیضی ،کلبی ،حسین شرف بن میرزا ابراهیم ،شریف تبریزی ،خاقانی، کمال اسمعیل، مجدهمگر، اوحدی، اقدسی (ناقص الاخر) ؛خط: نستعلیق، کا: امام ویردی، تا: 20ربیع الثانی ،1027ق، جا: اصفهان؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: شکری آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 92 ص (284-376)، 19 سطر (5/18×5/8)، اندازه: 12/5×25/2سم [ف: 7 - 775]

343. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 229/ 9466

زلالی خوانساری ،فطن، بابا نصیبی ؛خط: نستعلیق، کا: محمد حسن ،تا: 5 رجب 1030ق؛ 2 ص (485 - 486) [مختصر: ف: 64]

344. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8836/2

سروده هایی از مثنویات شفایی، حسین ثنایی، ظهیر فاریابی، نزاری قهستانی، کمال اسمعیل محوی، عرفی فاریابی، نزاری ،قهستانی، کمال اسمعیل، محوی، عرفی شیرازی، انوی، غزلیات قبولی، يحيا، نجيب الدين جر بادقانی ،مولانا ولی، آملی، شیخ فیضی، مثنوی اهلی شیرازی، شیخ نظامی گنجه وی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1033ق؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره، جلد: مقوا، با رویه کاغذ ابر پر طاووسی، 28 ص (147-174)، اندازه: 11×32/5سم [ف: 29/1 - 78]

345. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8836/4

اشعاری از ،عسجدی، فلکی شروانی، شاه طاهر دکنی، ظهیر فاریابی (ص ،225-262) ،انوری، عرفی شیرازی، تموزیه مولانا ،بنایی، مختاری غزنوی، سیف الدین اعرجی، عرفی، کمال اسمعیل ،امیدی ،نظام ،جامی، خواجوی کحرمانی، عبدالواسع جبلی، صاین الدین شیرازی، سراج الدین قمری، ازرقی، نجیب جربادقانی، رفیع الدین لنبانی، بدرالدین جاجرمی، سید حسن غزنوی ،فرخی ،عنصری میر معزی، لامعی جرجانی، فرید الدین

ص: 738

احول، ابوالفرج رونی ،عمادی، اثیر اخستکی ،مولانا ولی، امامی هروی، اوحد مراغی، خواجه عماد فقیه، جمال الدین عبدالرزاق، منوچهری، خاقانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1033ق؛کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره، جلد: مقوا، 106 ص (223- 328)، اندازه: 11×32/5سم [ف: 29/1 - 79]

346. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2593

گرد آورده نورای خوشنویس (ص177 و چندین جای دیگر)، خط: عزتی (30 ،196)، امینای نجفی (77)، علی خوشنویس اردبیلی (57)، عوض تبریزی (96) در آن دیده می شود، شاعران این جنگ [در فهرست شماره صفحاتی که اشعاری از این شعرا در آن آمده ذکر شده است]: میرزا ابراهیم همدانی، ابوترات بیگ، شاه ابوالقاسم کازرونی، ابواسحق شیرازی، ابوسعید ابوالخیر، ابوالحسین حسینیه، ابوالحسن فراهانی، ابن یمین فریومدی، اثیر اخسیکشی، احمد جام، ادائی مومن حسین یزدی، خان احمد گیلانی، ادیب صابر ترمدی، شیخ آذری، حکیم ارسطو، حکیم ازرقی، حکیم اسدی، اسیر میرزا جلال، اس_عد عمیدالدین، میر اصلی، میرا افضل خواب بین، افضل ترکه، اقدس اقدسی، اکبر شاه هندی، امامی هروی، امیر حسینی ،سادات، امینای نجفی ،انوری، انیسی شاطو، ملا اوجی، اوحدی مراغه ای، او حدی تقی الدین کاشی، اوحدی کرمانی، اهلی شیرازی، ایزدی مح_مدشریف، میرزا بابر، بایندرخان، میر ابولحسن، بدخشی، میربره_ان ، بكرات گرجی، بکری میر محمد معصوم، بندار رازی، شیخ بهائی، بهشتی محمود لنگرودی، پرتوی، تایبادی، ملا تسلی، تشبیهی کاشی، ماه تی تی خواهر کامران کهدمی، ثنائی خواجه حس_ین مشهدی، جامی، میرزا جانی، جامه باف سید محمد، جاهی ابراهیم میرزا ،میر جعفر کاشی، جعفر خان ولد بهزاد بیگ، جعفری، جلال دوانی، جلال عضد، لابر سلطان احمد، جمالا، جمال الدین عبدالرزاق، جوهری زرگر، جلال عتیقی، حاتم کاشی، حافظ شیرازی، حافظ کمال، حزنی صفاهانی، میرزا حسابی، حس دهلوی، سید حسن غزنوی، حسن قطب سارى، كمال الدین حسین حکیم، سلطان حسین میرزا، درویش حسین یزدی، معزالدین حسین موسوی ،حکیم حیدر گازر سرداری، قاضی میر حسین یزدی ،خاقانی، خسرو دهلوی، خلیلا کاشی، بابا خندان، خیام نیشابوری، ذوقی ملا داعی، میر داماد، دوایی هندی، دوایی لاهیجی، راجی شیرازی، راغب نظری، راهب اردستانی، رض_ائی لشتستانی، رضی ،رضایی، رفیع خراسانی، حکیم رکنا، رودکی، روزبه شیرازی ،زکی ،زمان ،زمانا، زلالی خونساری ،زینا علیا، ش_یخ زین الدین ابابکر، سارو خواجه ،سالک ،سالکا ،سامان، س_الم محمود بیک، سادات امیر حسینی، سحابی، سدید اعور ،سراج قمری، میرزا محمد سعید، سعدی شیرازی، سعد کل، س_عدا اردستانی، سلطان علی بیگ داروغه رشت ،سلطان محمد، سلطان ولد، سلطان محمد قمی، سلطان علی خوشنویس، سلطان حسین میرزا، سلمان ساوجی، شاه سلیم ،سلیما، سلیمی، محمد قلی سل_یم،سلیمان، سنجر کاشی، سنایی، سوزنی سمرقندی، سیف اسفرنگ، سیری جرپادقانی، سیمی نیشابوری ،شانی، شاپور طهرانی، شاهی سبزواری ،شجاع، شرف شفروه، قاضی شریف، شریف، شرف تبریزی، خواجه شعیب، شفائی، حکیم شفائی، شفیق بلخی، ملا شکوهی، شکوهی همدانی ،شگونی ،شکیبی، شمس تبریزی، ملا شهاب، شهید به خط خود شاعر، شیخ زاده لاهیجی، شیخ شاه نظر قمشه ای ،صائبا ،صابر ،صالح ،صبری صبوری، صبوری ماسوله ای، صوفی ملا محمد ،ضمیری، یا محمد يوسف، طالب آملی، طالب محمد سمرقندی، بابا طاهر، ملا طبعی، طرزی گیلانی، سلطان طغرل، طغرل تکین، طفیلی، ظریفی ساوجی،ظهوری، ظهیر فاریابی، عاقل ملا محمد، عایشه بنت مقری، عبدی جنابدی ،عبدالباقی، میرزا عبدالله، عبدالواسع جبلی، عبدالحسین به خط خود شاعر، عتیقی جلال، عجزی حسن بیگ، میرزا عرب تبریزی، عزتی میرزا خان به خط خود شاعر، عرفی، عراقی، عصار، عصمت بخاری ،عطار، عطری تبریزی، میر سید علی همدانی، علینقی کمره ای، علی اردبیلی، میر علیشیر، عماد فقيه، عمعق ،بخارى، عليا، عين القضاة همدانی ،غزالی، احمد غزالی، غیاث حلوایی، غیاث منصور شیرازی، غیاث هروی، غیاثا سراری، غنی عبدالغنی تفرشی، غیرتی، فارغ چلبی، درویش فارغ رودسری، فخر رازی، فدوی محمد رضا، فراقی تبریزی، فردوسی طوسی، فریبی آقا شاپور، فسونی امامقلی ،فصیحی ،فضولی، ملک فطرت ،قمی، فغانی شراری، فکری گیلانی، فنائی لاهیجی، فنائی میر علی شیر، فیضی دکنی، میر قاری لاهیجی، قاسم انوار، قاسم اردستانی، قاسم گنابادی ،قاسمی، قدسی مشهدی، قدس، قدسی تفرشی، قراری گیلانی ،قسمتی ،قسمی، قطب ساری حسن، قطران تبریزی، آقا قوام الدین ،کاتبی، کامی ،گیلانی کاهنا درویش، کریم میر محمد کاظم تفرشی ،کلیم ،کمال اسماعیل اصفهانی، کمالی سبزواری، کمال خجند، حرف لام: لسانی تبریزی لطفای تبریزی، محمد حسین بیگ، محمد حسین ابهری، خواجه محمد حسین مشهدی، محمد حسین تبریزی، میرزا محمد سعید، محمد معصوم، میر محمد معصوم بن میر حیدر، میرزا محمد صالح وزیر، سید محمد نجفی، سید محمد جامه باف ،محوی، محیطی، محمود میر شجاع الدین، محمود میر عماد الدین حکیم، محمود، مرشد، محمود بهشتی لنگرودی، مسعود سعد سلمان، مسیحی، مسیب خان، میر مشتری، مشفقی مروزی، مظفر حسین کاشی، مطربی قزوینی ،معجزی ،معین، امیر معزی ،معزالدین حسین موسوی،مغربی، میر مقصود سبزواری، مقیمای شیرازی، مومن حسین یزدی، میرزا ملک مشرقی، ملک قمی، ملک حمزه سیستانی، ملهمی هندی، منشی میرزا عبدالحسین منشى الممالک، میلی میرزا قلی، میر محمد باقر داماد، میر جمله، میرزا میرانشاه، نادم، نام لاهیجی، نثابوری تبریزی، نجم زرکوب، نجم کبری، نزاری، نذری اردبیلی، نذری کاشی، نصیبی گیلانی، بابا نصیبی، خواجه نصیر طوسی، نصیرای همدانی، نظام دست غیب، ناصر بن محمد

ص: 739

الخطیبی، نظامی گنجوی، میرزا نظام نظیر مشهدی، نظی_ری نیشابوری، نوعی خبوشانی، نورای خوشنویس، نور قاضی نور اصفهانی، ارثی اردبیلی، واقف خلخالی ،والهی، میر والهی قمی،وحشی بافقى، وحشى کاشی، وصلی جر پادقانی، وقاری ملاخ_لیل لاهیجی، ولی دشت بیاضی، ولی ملا نور الله، هاشمی استرابادی، همام تبریزی، هلالی، یحیی لاهیجی، یحیی قاینی، یحیی نوربخش؛ خط: نستعلیق ،کا: نورا و دیگران؛ تا: 1014- 1033ق؛ فهرست به خط باستانی راد، در ص 77 مینای نجفی غزلی آورده و در دنبال آن نوشته: «حسب الفرموده عالی مقام فرشته احترام استادی نور الانامى فى سابع و عشرين شهر شوال ثلث وثلثين و الف سمت تحریر یافت حرره قائله»؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج عنابی ضربی زرکوب،مقوایی، 151گ، سطور چلیپا، ابعاد م_تن: 9×16/5، اندازه: 12×19/5سم [ف: 9 - 1423]

347. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/236

از جمله: ماده تاریخ فتح قندهار از میرزا جانی، تاریخ فتح بغداد از امیر منصور، تاریخ جلوس شاه عباس از میر حیدر معمائی؛ خ_ط: نستعلیق تحریری، کا: محمد باقر چگنی، به خواهش صاحب مجموعه نظاما احمد، تا: 7 شعبان ،1035ق 1ص (249) [ مختصر: ف: 64]

348. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8836/6

از : قطران، قسمیات (سوگند نامه) از این چند نفر سوزنی سمرقندی، بدیعی سیفی ،روحانی، مجیر الدین بیلقانی، ادیب صابر، سید حسن غزنوی، جمال الدین عبدالرزاق (ص 665-74)، ازرقی ،خاقانی، امامی هروی، رفیع الدین لنبانی، سید ح_سن غزنوی، ابوالحسن رودکی، خواجه عصمت بخاری، خواجویط کرمانی، کمال اسمعیل، ملک قمی، ابوالفرج، اثير الدین اخستکی، عبدالواسع جبلی، مجير الدین بیلقانی، شهاب الدین مهره(؟)، رشيد وطواط، حکیم سنایی، عمعق بخاری، انوری، مولانا ولی، سید ذوالفقار شروانی، قاضی نور اصفهانی، فرید الدين احول، اثیر الدین اومانی، بدرالدین جاجرمی؛ امیدی،میر معزی سمرقندی، حشری، خواجه حسین ثنایی، حکیم شفایی ،زکی ،نظامی ،عرفی ،شهیدی ،حضوری، احمد جام، ادیب ص_ابر سيد اشرف، اثیر الدین اومانی، سیف اسفرنگی، فردوسی طوسی، مولانا شرف الدين تبریزی، خیام؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: با تاریخ 1035ق؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره، جلد: مقوا، 105 ص( 663-768) ،مختلف السطر ،اندازه: 11×32/5سم [ ف: 1/ 29- 79]

349.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8836/8

شامل مثنویات شفایی، شرف الدین شفروه، مسعود سعد سلمان، سید حسن غزنوی ،انوری، بدر الدین جاجرمی، امیر مجدالدین، نجیب الدین جربادقانی، امامی هروی، اثیر الدین اخستكى، فرید الدين احول، مولانا لطيف الدين ،معزى، ركن الدين دعوى دار، ابن خطيب، هلالی، خواجه حسیی ثنایی، خاقانی، حکیم سنایی، کمال اسمعیل ،سراجی، جمال الدین عبدالرزاق، فخرالدین لوبکی، رشید وطواط، فلکی شروانی، مجد همگر، عبدالواسع جبلی، طالب، سیف ،اسفرنگی، نجم الدین سمنانی، ابوالفرج، عثمان مختاری ،غزنوی، قوامی گنجه ای، حسن متكلم، سعدی، عطار ،اوحدی ،حضری شمس الدین صاحی دیوان، مولانا رکنی، نزاری قهستانی ،سیف الدین مراغی، جلال عضد، عرفی شیرازی ،امیدی، شکیبی ،خیام، رضی الدین، بهاء خجندی، ظهیر ،فاریابی سی هاشمی، خواجه افضل، سعید هروی، اثیر الدین، مجير بیلقانی، مولانا شهیدی، قاضی لاهیجی، وقوعی، خواجه عماد فقیه، سوزنی، عنصری ،رودکی، مولانا ساقی، ابن یمین؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1035ق؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره، جلد: مقوا ،با رویه کاغذ ابر پر طاووسی، 120ص (821 - 940) ، مختلف السطر، اندازه: 11×32/5سم [ف: 29/1 - 80]

350. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15232/44

اشعاری از: سحابی، نواب باقرخان ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1035ق، 1گ (213پ- 214پ) [مختصر: ف: - 729]

351. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8836/10

خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1035ق؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره، جلد: مقوا، با رویه کاغذ ابر پر طاووسی، 5ص (947- 948) و (954-956)، اندازه: 11×32/5سم [ف:29/1 - 80]

352. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13548/7

مراثی ؛خط:نسخ، كا: احد بن يوسف بن عبد على بن فياض بن عبد على بن مفضل الخفاجي اصلا الغناقوى مسكنا، تا: سلخ شعبان 1038ق؛ جلد: تیماج مشکی ترنج با سر لچکی مجدول، 3گ (159پ-156پ)، 5-15 سطر، اندازه: 12×19/5سم [ف: 37 - 46]

353. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2501/1

آغاز: الا یا ایها الساقی ادر کاسا و ناولها *** که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها / ای دوست دست حافظ تعویذ چشم زخمست *** یا رب ببینم آنرا در گردنت حمائل

درحاشیه به خط حمایلی آمده: غزلیاتی از حافظ، سعدی، بابا فغانی شیرازی، مولانا اهلی شیرازی ،عرفی ،امیر خسرو دهلوی ،شانی ،شهیدی، سید جلال عضد، نوعی خبوشانی، قاضی نور، مولانا حیرانی، امیر هیمون خراسانی، حاجی محمدخان قدسی ،مشهدی، صایبا، مولا شیخ علی نقی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: 1040ق؛ کاغذ: هندی ،جلد: تیماج قرمز، کوبیده، ترنج و نیم ترنج، مقوایی، سجاف و عطف تیماج مشکی، 564ص (حاشیه 1- 564)، 21 سطر (6×18)، اندازه: 15×26/5سم [ف: 6 - 1]

354. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16471

آغاز: بیا که ترک فلک خان روزه غارت؛ انجام: چنانکه هر که به سید برجور بگریزد

سفینه اشعار شامل غزلیات و رباعیات و قطعات و فردیات و مثنویات است، هر صفحه نسخه دارای سه ستون است که در هر برگ آن یک غزل از حافظ و بقیه ستونها بطرز چلیپائی اشعاری

ص: 740

از شعرای مختلف نوشته شده و در بعضی فقط به نام شاعر اکتفا شده و شعری از آن ذکر نشده است. شاعران این سفینه به ترت_یب حروف تهجی عبارتند از: انوری، ابوالحسن جرپادقانی، اقدس_ی، ابو سعید، ابوتراب بیک، امیر سنجر معما، آصف خان (مثنوی)، الفتی اصفهانی، بابا فغانی، تقی بلیانی اوحدی، تجلی کاشی، جم_ال گیلانی ،جفایی ،جوری، جلال زرکش، جلال عضدی، ح_سن بیک رفیع، حسين مؤمن، حسنى لاهیجی، حکیم سنایی، ح_سن بیک انسی، حیرانی خراسانی، حاتم کاشی، حاجب مشهدی، حكيم ركنا، حاجی فخار مشهدی، حسامی، خاقانی، خان اح_مد پادشاه گیلانی، خواجه شعیب، خواجه نصیر، خان خانان، خرمی اصفهانی، در کی قمی، داعی سبزواری، درویش محمد و لنجانی، درویش دهکی، ذوقی اصفهانی، رونقی همدانی، رشیداء کازرونی، روزبهان شیرازی، رضایی کاشی ،ریاضی، رزمی، راغب ،سیری جرپادقانی ،سبحانی، سیف الدین، سعدی، سلطان حسین میرزا، سلمان ساوجی، سلطان ابراهیم میرزا، سید اشرف سمرقندی، شفایی، شاه قاسم انوار، شجاع کاشی ،شهیدی، شک_یبی اصفهانی، شکوهی همدانی، شمسای صلحی، شأنی، شعوری کاشی، شهرت، شاکریف شیخ بهاء الدین، صایب، صیرفی، ص_الح کاشی، صبوحی، صلحی، صوفی همدانی، ظهوری ترشیزی، عرفی شیرازی، عزی فیروزآبادی، عرشی یزدی، عماد ف_قیه کرمانی، علی نقی کمره ،عزتی ،عجزی، عبدالرزاق گیلانی،

عشرتی اصفهانی، عبدالمؤمن خان، فتحی اردستانی ،قدسی، کامی سبزواری، لطفی شیرازی، میر الهی همدانی ،محوی، میر س_عید کاشی، محمود بیک سالم، میرزا فصیحی، میرزا جعفر همدانی، مقیما همدانی، مسعود سعد سلمان، میرزا صادق دست غی_ب، محمد شریف طالقانی، میر عطا، محتشم، مجیر بیلقانی، میر عارف قمی ،مطیع، میر سنجر کاشی، میر شوقی ساوجی، ملا محب علی، ميرزا محمد حکیم ،میر حضوری قمی، میر رضی دانش، مرشد قلی سلطان جلایر، مشربی قمی، ملا حاجی تبسی (طبسی)، مح_مد امین حسینی قائینی، ملا مرشد بروجردی، ناظم هروی ،نظ_ام ،وحشى، يحيى لاهیجی. ضمایم عبارتند از: اشعاری از شاعری با تخلص «شهرت» در چند صفحه با امضای «لراقمه، شهرت»، «افکنده تا بطره عنبر فشان گره *** عشاق را فتاده برگ های جان گره / از دیدن تو گریه گره شد بدل چرا *** زد معجز رخ تو ب_اب روان گره» (در 173ر) اشعاری به خط «محمد امین الحسینی القائینی» در سال 1040 نوشته شده است در یک صفحه «خورشید ز رای من محلا گردد *** آینیه راه من مصفا گردد»، (در 189پ) مثنوی «خسرو و شیرین» در بحر هزج از آصف خ_ان، ميرزا قوام الدین جعفر بن بديع الزمان قزوینی متخلص به «جع_فر» و «جعفری» (- 1021 ه_.ق). در هند می زیسته و به قولی وزیر جهانگیر پادشاه (1014- 1037ق) بوده است، نام مثنوی وی «خسرو و شیرین» و قسمتی «فرهادو «شیرین» نامیده شده و قبل از سال 995 ق به پایان رسیده است ابیاتی از مثنوی وی: «خداوندا که اکنون چند گاهست*** که اقلیم سخن بی پادشاهست / درم بی سکه و بی خطبه منبر *** اگر نوبت زنی وقتست جعفر / دختر که شیرین بود نامش*** هزاران یوسف مصری غلامش / سخن را از اثر زان گونه آراست*** که از جا کوهکن بیخواست برخواست / ز پرسشهای گرمش گشت فرهاد *** سراپا آتش و در کوه افتاد / بیا مگذار شیرین را بفرهاد*** که کوه از عشقشان آمد بفرياد / شکر شیرین و خسرو گشت فرهاد *** ملک آمد بیزم خویشتن شاد / چو خسرو را از فیض صبح امید *** شبستان گشت آبستن بخورشید / ز اقبال مساعد هم مدد یافت *** صنم را دل نهاد وصل دریافت». آغاز: «خداوندا رهی از غیب بنمای *** زغیبم چشم دل بر عیب بگشای»، انجام: «چو موج بحر دایم در تک ودو *** چو کشتی با کران باری سبکرو» (ص379-442)،مثنوی «محمود ایاز» از انیسی شاملو ،علیقلی بیگ (یولقلی)، متوفی در سال 1013 یا 1014ق، ندیم ابراهیم میرزا پسر شاه اسمعیل صفوی ،آغاز: چو گردد صیدگاه عشق بنیاد *** نه صید انجا امان یابد نه صیاد» انجام: «بخود هر دم نوایی ساز میکرد *** حدیثش هر زمان آغاز می کرد».( ص 449-467)، «دیباچه» فخر الامامی فخرای اصفهانی»، فخرالدین محمد الاصفهانی به نثری زیبا که چند سطری برای نمونه ذکر می شود: «اما بعد چنین گوید، معتکف زاویه نادانی فخرالدین بن محمد الاصفهانی که درین روزگار فرحت آثار که زمان حله جوانی پوشیده و زمین آب زندگانی نوشیده نسیم ربیعی بانفاس عیسوی دم اعجاز زده و نو رسیدگان خلوت ابداع جلوه جمال آغاز نهاده»، آغاز: «بسمله، لطایف حمدی که چون نسایم ربیعی دهان گل را بخنداند و زبان بلبل را بمنطق دلگشا گویا گرداند»، انجام: «بگشادم و از بوادی منام بوادى يقظه افتادم جوانی دیدم» (ص 467-476)، مثنوی «شکست دست» از طالبای کلیم (ابوطالب کلیم کاشانی) (-1061 یا ،1062ق)، آغاز: «کلیم من داغداری از زمانه *** زهر داغی خدنگی را نشانه»، انجام: «چون شد تقدیر کس می افتد از بام *** اگر گیرد درون چاه آرام» (ص 481-484)، مثنوی نظیر «ناز و نیاز» ناقص می باشد، آغاز: «ولی از رشک آن پیکان چون روح ***که خورد آن صید و شد درویش مجروح / بلی رشک آتش جانسوز عشقست *** تأسف مرغ دست آموز عشقست»، انجام: «که ای دل گر چه باغم بایدت زیست *** بزی خویش هیچ میدانی غم کیست» (ص 487-492)، «ساقی نامه» مولانا مرشد بروجردی ملقب به «مرشد خان» از شاعران پارسی گوی قرن 11ق در یک صفحه آغاز:« دلم سوخت بر حال دیوانه *** که می گشت بر گرد «ویرانه» (ص 492-493)، «ساقی نامه» ملا ظهوری ترشیزی (تعریف اسب، تعریف بازار)، آغاز: «ثنا می کنم ایزد پاک را *** ثریا ده طارم تارک را»، قصیده ای از جمالای کازرونی با این مطلع: «دردی که ز هجر تست بر جانم *** جز وصل تواش دوا نمیدانم»، قصیده از شأنی تکلو وجیه الدین آقای تکلو متخلص به «شانی» در نیمه دوم سده دهم زندگی می کرد، با این مطلع: «هرگز بسوی ما

ص: 741

نگذاری زعار پای *** ما را بخواب بخت و ترا در نگار پای»(ص 522-519)، قصیده ای از عرفی شیرازی در مدح حکیم ابوالفتح، آغاز: «چهره پرداز جهان رخت کشد چون بجمل *** شب ش_ود نیم رخ و روز شود مستقبل»( ص 522-526) قصیده ای از مولانا ولی: با این مطلع: «بگاه دوختن چاک دل ز صعف بدن *** بج_ای رشته توانم گذشتن از سوزن» (ص 526-527) ، قصایدی از انوری (4 قصیده) در مدح ناصرالدین قتلغ شاه، با این مطلع: «شب و ش_مع و شکر و بوی گل وباد بهار *** می و معشوق و دف و رود نی و بوس و کنار»، (ص 527-529)، قصیده ای از میر عارف قمی،با این مطلع: «بی تو هر ناله که گیرد زلبم اوج تو است *** هم_چو طنبور سراپرده دل نغمه سراست»، قصیده از میرزا قلی، قصیده از اقدسی، با این مطلع: «دوش من بودم و کنج غم و صد ناله زار***دل پر از غم جگر آغشته بخون سینه فكار» (ص 532- 534)،قصیده ای از طالبای کلیم، با این مطلع: «شرطست بی تو در دل شبها گریستن*** کردن بیان شوق و در اثنا گریستن» (ص 538- 540)، قصیده «شکایت از رنج سفر» از جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، با این مطلع: «اگر شکایت گویم ز چرخ نیست صواب ***و گر عتاب کنم با فلک چسود عتاب»، و قصایدی از قطران تبریزی، فیضی، قاضی نوری، امیر معزی، عنصری، حاجی مح_مد خان قدسی، ساقی نامه ابوتراب بیک (قسمتی از آن در صفحات اولیه نسخه آورده شده است.)، با این مطلع: «افتم بخیال خط سبز و لب ساغر *** از سبزه جو آراسته بيتم لب جویی» (ص 557- 559)؛ و قصیده ای از میر عارف، با این مطلع: «دلا مدار ز خوبان دهر چشم وفا *** که مهر سیمبران تو است با عنقا» (ص 561- 564)؛ مثنوی از فردوسی: «تو گویی یکی بزم بد چون بهشت*** در و باده ناب عنبر سرشت» (ص 578 )؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا:ربیع الاول 1040ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ سه ستونه بع_ضاً چلیپایی، در دو صفحه این سفینه دو شعر یکی از شاعری تخلص شهرت نوشته شده و دیگر از محمد امین الحسینی قائینی که هر دو نوشته اند به دستور میرزا محمد مقیما، و تاریخ یکی از آنها ربیع الاول 1040 می باشد، مجدول؛ واگذاری بنیادمستضع_فان در شهریور ماه 1367؛ کاغذ: الوان ،جلد: تیماج سرمه ا ی

291گ، مختلف السطر، اندازه: 9/5× 18سم [ف : 17 - 288]

355. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17694 ض

قصیده در قرائت؛ بی کا، تا: با تاریخ 1041ق [د.ث. مجلس]

356. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 1008/2

از اشعارشعرای مختلف که بدون ترتیب جمع آوری شده؛ خ_ط: نستعلیق، کا: اسماعیل همدانی، تا: 1042ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول، 44گ (20ر-63ر)، 11 سطر، اندازه: 8×16سم[ ف: 2 - 267]

357. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4600/2

آغاز: ای گشته نور ذات ز روی تو آشکار *** وی نسخه وجود تو فهرست روزگار؛ انجام: بر رسول و انبیای او سلام *** باد از من شد برین خت کلام گویا در این مجموعه چنانکه در واژه نامه گرگانی (ص 280) آمده باید اشارت نامه و بشارت نامه و نامه نامی و توحید نامه وکرسی نامه باشد ولی آشفته است. دیوان اشعار حروفی است در ابتدا دو قصیده است و بعد مثنویات با عناوین و له ايضاً؛ خط: نستعلیق، بی کا ،تا: 1047ق ؛کاغذ: پسته ای و ترمه، جلد: میشن آلبالوئی لبه دار ،11 سطر، اندازه: 10/5×14/4سم [ف: 7 - 439]

358. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9500/7

لفاطمة عليها السلام فى مفارقة النبي (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نسخ، کا: فضل الله بن مسعود، تا: 1047ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 1گ (8پ)، 21سطر [ف: 30 - 172]

359. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9500/20

آغاز: لراقمه. در پای جان خلیده دگر خار آبله ***درهم شده است کار دل از کار ابله

اشعاری از فضیلی، در رثای فرزندش حیدر در 1052؛ خط: نسخ، كا: فضل الله بن مسعود، تا: 1047ق، جلد: تیماج قهوه ای، 21 سطر [ف: 30 - 173]

360. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9500/50

اشعاری از خاقانی شیروانی و صفی الدین اردبیلی؛ خط:نسخ، کا: فضل الله بن مسعود، تا: 1047ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 1گ (225 ر)، 21 سطر، اندازه: 11 × 20سم [ف: 30 - 176]

361. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13934/54

از محمد اکبر؛ خط: نستعلیق چلیپا،کاتب = مؤلف، تا: 1048ق؛ 8گ (146پ-153پ) [ف: 37 - 524]

362. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 91

اشعاری از: ابن یمین، معمیات امیر حسین نیشابوری، مقطعات جامی، مقطعات حافظ سعد، رباعیات عمر خیام، رباعیات فدائی نوربخشی، مجموعة المطالع قاضی عیسی، شهیدی شیخ نجم، درویش دهکی، امیر همایون ،فغانی ،نصیبی، قدائی نوربخشی، یقینی نوربخشی ،نوایی ،آصفی ،سهیلی، گلخنی، بنایی، شریفی ،اهلی ،ریاضی ،امیرمقبول ،حیرانی ،صبوحی ،رشیدی ،مانی ،نکویی ،مکتبی ،همایی ،ارشد، غباری، مسعود، محیی، طالبی، آتشی ،وفائی ،صفائی ،لسانی ،فانی، کاتبی، بلخی، طوسی، سعدی ؛خط: نستعلیق، بی کا،تا: غره جمادی الثانی 1049ق) (پایان رباعیات خیام)؛ جلد: تیماج قهوه ای روشن، (169گ)، 14 سطر، اندازه: 9/5×16/5سم [ف: 1 - 93]

363. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2595

غزل است .نویسنده: فیاض؛ خط: نستعلیق هندی، بی کا، تا: 1050ق؛ 2ص (344-346) [ف: 8 - 331]

364. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2621/1

جنگ اشعار: عتاب بن ورق، وحشی، هجران (ص 1)، قاسم، ،صایب ،قدسی، امیر محمد طاهر طباطبائی، سنایی (2) ابن الرومی (11)، رباعی قطب شیرازی برای خواجه طوسی و پاسخ او

ص: 742

هنگامی که میان ایندو نقاری بوده است (20)، میر محمد حسینای نجفی (27)، شرف الدين على يزدى، تجلی(155)، سيد يح_یی (156)، ادیب ابوالحسن حازم بن محمد انصاری (161)، خیام، ارازی (162)، در 1- 34 نثر هست؛ خط: نسخ، کا: محمد بن عبدالحسین آل حسینی نجفی، تا: 1050ق؛ کاغذ: سپاهانی، ج_لد: تیماج زرد درون قهوه ای، 19 سطر (6×12/5)، اندازه: 13×20 سم[ف: 9 - 1496]

365. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8948/49

از میرشاهی و طالب کلیم؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: خ_لیل ذو القدر، تا: 1054ق، جا: احمد آباد گجرات؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج، 1گ (285پ)، اندازه جدول : 10/5×23/5 سطر، اندازه: 14/4×26/4سم[ف: 1/ 29 - 443]

366. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7782

آغاز: دگر زلاله نو رسته کوه فصل بهار *** چو مادریست که فرزند پرورد یکبار؛ انجام: پژمردگیم ز نو بهارم پیداست *** از اول کار آخرم کارم پیداست

قصاید ابوتراب بیک، چند بیت دیگر، مثنوی میر رضی آرتیمانی و غزلیات او، ساقی نامه گویا از همو، رباعیات نیز گویا از ه_مو؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: پایان ذیقعده 1056ق، به فرموده نصیر اصفهانی؛ با سرلوح، مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی زرکوب، 95گ، 20 سطر (5×12)، قطع: بغلی، اندازه: 10×16 سم[ف: 16 - 697]

367. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2786

نسخه اصل: کتابخانه مینوی -تهران. مجموعه اشعار فارسی پراکنده ای است، بیشتر در قالب دوبیتی از شاعرانی چون: آذری اسفراینی، اسدی طوسی، اثیر اومانی، امیر خسرو، اثیر اخسیکتی، انوری، اوحدی، افتخار شیرازی، ابوالفتح، ابوسعید ترغش، اردوبادی = میرزا صادق، اوحد الدین کرمانی، ابوالحسن فرم_ان ابوالوفای خوارزمی، افضل کاشی، ابراهیم ادهم، امام قلی، ادیب صابر، ابن یمین، ابوالحسن طلحه، الهی همدانی، ابوسعید ابوالخ_یر،

ابوالحسن فراهانی، انیسی = حسن بیگ، الهی، اسیری=محمد قاسم، ابوالفرج رونی، ابو علی دقاق، بديع بلخى = أبو محمد، بدیع الدين طبيب (طيب)، بابا افضل کاشانی، بهاء الدين محمد عاملی،بجه = ناصر الدین، بابا فغانی، بابا طالب اصفهانی، پیامی = عبدالسلام، پوریای ولی، تقیای شوشتری، جعفر اصفهانی، جامی، جمال الدین عبدالرزاق، جامه باف= میر سید محمد، ج_عفر کاشی، جلا لای نائینی، میر جمیل، جمال الدين، حكيم دوایی، حسام الدین نبیره، حنظله، حکیم عماره، حسن اشرفی، حاتم اص_م، حسین کفری ،حیاتی ،حسن ،دهلوی، حسن غزنوی، ح_الی تبریزی، حسن علی یزدی ،خاقانی، خبازی نیشابوری، خان عالم، خلاق المعانى، خسروا لسانی، خواجه ناصر، خیام، دهقان علی شطرنجی ،داعی، دهدار = خواجه محمد، ده ده مغربی، رکنا رضی الدین نیشابوری، رفیع الدین لنبانی، رودکی، رضی عسکری ،روزبهان، رفیع رشتی، رای منوهر، رفیع مرزبان، روحی، رکن الدین رازی، زمانا مشهور، زلالی، زین الدین خوافی، زمانای اردستانی، سنائی، سعدی سراج الدین قمری، سوزنی، سیف الدین باخرزی ،سوادی ،سهیلی ،سلمان، سنجری = فریدالدین، سلطان بایزید فرزند سلطان مظفر، سالک کاشانی، سیفا زرکش یزدی، سحابی، شمس الدین، شاه صفی، شرف الدین شفروه، شیخ مهنه، شانی تکلو، شاه سنجان خانی، شجاع الدین محمود خلیفه، شیخ زاد لاهیجی، صوفی = ملا محمد، صابر اصفهانی، صیدی، صفای شوشتری، صوفی کرمانی، ضیاء الدین محمد کاشی، طالب کلیم،طالب آملی ظهوری، ظهیر فاریابی ،عطار، عراقی، عارف، عقیقی، عصار = ملا محمد، عبید زاکانی، عثمان مختاری، عبدالواسع جبلی، عین القضاة، عبدالغنی، عنصری، عبدالغنی تفرشی، عمادالدین فضل الله، عتیق، علی نقی کمره ای، عبدالحق خوانساری ،میر عبدالله ،عرفی، عبدالرحیم خان خانان، علی نقی جرفادقانی، عارف ایجی، عین علی جرفادقانی، علی لالای قزوینی، علی وافر، علاء الدوله سمنانی، عبدی ابرقویی، عسجدی، عایشه ،مقريه، عماد فقیه ،غضایری، غزالی = محمد، غازی ترخان، غیرتی = میرزا جان ،فخر الاسلام ،فردوسی، فرخی، فرید احوال، ،فصیحی، فسونی = محمود بیگ، فضولی بغدادی، فرید الدین شیرازی، فلکی شیروانی، فدایی نوربخش، فکری = محمدرضا، فغفور لاهیجی، قاسم انوار ،قطران ،قدسی، قاسم کازرونی، قایلی لاهیجی، کمال اسماعیل ،کمال، کاظم کریم، کامی سبزواری، کسری کاشی، لامعی گرگانی ،مولوی، مؤمن يزدى، محب على تته ای، مجد همگر، مجیر سلچقانی،مغربی، ملاجمی، ملک قمی، محمد مقیم کاشی، ملک مشرقی، محمد يحيى ممدوح خاقانی، معز الدین محمد یزدی، منوچهر شصت کلمه، مسیح الزمان، مرغابی = محمد زمان، میر مؤمن ادایی، محمد مؤمن سفره، میر معما، محمد معصوم کاشی، مظفر حسین کاشی، ملک سعید خلخالی ،محوی، نظامی نظام استرآبادی، نصیرالدین طوسی، نظیری نیشابوری، ناجی = محمد تقی، نور صفاهانی، نظام دست غیب، نثاری تبریزی، نصیرای همدانی، نطقی نیشابوری، ناظم جوهری، نجم الدین دایه ناصرالدین لجه ای، وارسته، وجهی هریوی، وحشی بافقی، وحشی کاشانی، و الهی قمی، ولی نسوی، هلالی، یحیی شیرازی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: شعبان 1057ق، برای حاجی محمد علی؛ نسخه به چندین خط است، سطرها چلیپا و راسته؛ مهر: «لا اله الا الله الملك الحق المبين عبده محمد شریف» (بیضی)، «يا اشرف من كل شريف» (مربع)، «المتوكل الله عبده محمد شریف»(مربع)؛ 342ص، [عکسی ف: 7- 379]

368. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12981/12

اشعاری (غزلیات فردیات) از ملا ،اظهری، میر عبدالواسع، میر محمد باقر داماد (در تاریخ گرفتن بغداد)، خواجه حسین ثنایی، حكيم ركنا، ملاعرفی، نواب خانخانان، رودکی، سعدی، میر

ص: 743

غروری کاشی، ملاجامی محمد قاسم، اثيرا خسيكيتى (كذ) ، مي_رزا فصیحی ،قاسمخان، فیضی ،حیرتی ،سنایی، امیر خسرو دهلوی، خواجه محمدرضا فکری، آقا شاپور، مولانا سخاوتی، عطار، ،بابا فغان، میر سنجر میر خسرو ونواب مهابت خان؛ خط: نستع_لیق خوش ،کا: خلیفه صادق ،تا: جمادی الثانی 1058ق؛ مجدول؛ کاغذ: حنایی ،جلد: تیماج قهوه ای، 13 ص( 63-75)، اندازه: 13/8× 21/7سم [ف : 17 - 404]

369. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2665/34

اشعار پراکنده از: آصفی ،ابوالحسن، اهلی ،ابوالقاسم، ابو تراب بیک، ازرقی امتی ،اوجی ،اقدس ،اسدی ،انیسی ،اسمی، واحدی ،اختری، آصف خان ،آقا رضی، ابن حسام ،آفتی، اخلاص، ابراهيم، الله وردی اردکلو، ابراهیم ساوجی، بابا فغانی، برجی بیک، بهاری قمی ،بابا نصیبی ،بقایی ،بنایی، بهاءالدین محمد ،برهان ،بدیع ،باقر ،باقرا ،تشبیهی ،ثنایی ،جامی ،جلال، جلال عضد، جسمی، جلال الدین، جعفر، حسابی، حکیم عطا، حافظ، حیدرخان، حسن دهلوی، حیدر، حکم شفایی، حریفی، حزین، حمزه خان ،حکاک، خلاق المعانی ،خسرو ،خضری، خواجه شعیب ،خلیل، خواجه محمد، خواجه نصیر طوسی، خلقی تبریزی ،دانش ،در کی ،داعی ،ذهنی ،ذوقی، روزبه ،ریاضی، رونقی ،رشکی ،رمزی ،رکنا ،رضی ،رکنا ،قمی ،رضایی ،رشیدا، رضا ،کاشی ،رسوایی، زکی ،زمانا ،زلالی ،زمانی، سلطان ابراه_یم، سیری ،سعدی ،سالک ،سنجر ،سلیم ،سحابی ،سلمان، سایلا، سنایی ،سلطانعلی ،سابق ،سروری ،سعیدا، سامری ،سراجا، شراری ،شوکتی ،شاهی ،شریف ،شاپور، شاه نظر قمشه ای، شکوه_ی، شانی ،شفایی، شعیب، صایب، صايبا ،صالح ،صبری صادق ،ضمیری، طالبا، طالب آملی، طوقی ،طبعی ،طفیلی، طاهرا، ظهوری،عنایت ،عرفی ،عزتی، عبید زاکانی، عبدالله ،عطار ،عصری، علی نقی، عهدی عصمت بخاری، عرشی، عتابی، عبدی، غیاثا، غازی ،غضنفر ،غافل ،غنی غیرتی فصیحی ،فصیح ،فرصتی فهمی ،فغانی ،فیض ،فیضی، فرقتی ،فردوسی، فریبی تهرانی، فتحی ،فردی ،فنایی ،قاسم، قاضی نور ،قاسمی ،قدسی ،قیصر ،قاضی زاده، کلیم کمال اسمعیل ،کامی، کاتبی، کلب حسین، کردی ،کریمی ،کامل ،کاهی، گرگین بیک، گنجی ،لسانی، لطفا تبریزی ،محرم ،مانی میر آلهی ،منصف، میر همایون ،مغربی، موج_ی، محسنا ،منصور، میر محمد باقر، ملا جلال، میر سنجر، محم_ود بیک، محب علی ،مکتبی، ملا ملک، ملک قمی ،میلی مح_مد مؤمن، ميرزا جلال ،مداری، میر عطا، ملا عبدالله، مشفق ،میر معصوم، ملا بنایی، میرزا بدیع، میر محیی، میرزا نظام،محتشم، محمد سعید ،مولوی ،مرشد، ملا عبدی ،مجذوب، تبریزی،میر اوحدی، محمد امینی، میر برهان، میرزا کردی، میرزا عنایت، مرتضی قلی بیک، محمد بیک، میرزا جعفر، میر تشبیهی، محمد صوفی، محمد جان قدسی، میر والهی قمی، ملک مفید ،ملا ولی ،نظامی ،نظیری ،نصیبی ،نوعی ،نادم، نصيرا، نظام عروضی، نظام، نادری، نوعی، ناظم، واجب، والهي، وحشی، ولی، همایون، هاتفى؛ كا: محمد معصوم ، تا: 1060ق؛ کاغذ: سمرقندی الوان، جلد: میشن سیاه، ابعاد متن: 11×22، اندازه: 16×26/5سم [ف: 8- 421]

370. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6955

آغاز: «حمد و بقره ال عمران و نساء و مائده *** بعد از آن انعام و پس اعراف و پس انفال دان»؛ منظومه دوم: شمار سوره بترتيب گویم از قرآن *** چون فاتحه بقره خواندی آل عمران خوان»؛ منظومه سوم: «پس از حمد بقره است پس آل عمران *** نساء مائده آنکه انعام بر خوان»؛ انجام: منظومه اول: «نصر و تبت آنکه اخلاص و فلق بر خوان و ناس *** ختم شد قرآن به ترتیب سور ای نکته دان»؛ منظومه دوم: «ز کافرون گذری نصر و ثبت و اخلاق *** فلق بناس رسید و تمام شد قرآن»؛ منظومه سوم: «دگر کافرون است و نصر است و تبت *** ز اخلاص آنکه فلق ناس بر خوان»

سه منظومه است با اوزانی متفاوت که در هر یک بطور جداگانه نام تمام سوره های قرآن را برشمرده است. در منابع موجود نشانی از این اثر نیافتیم به جز الذریعه (76: 23) که از منظومه ای به فارسی تحت عنوان «منظومه فى الاسماء سور القرآن» نام برده که از مؤلف دیگری به نام علیرضا تبیان الملک بن ميرزا داود وقایع نگار تبریزی متولد 1287ق می باشد وآغاز و انجام آن را نیز نیاورده؛ خط: نستعلیق متوسط، بی کا، تا: 1061ق؛ کاتب شاگرد مؤلف بوده و در زمان حيات مؤلف كتابت شده؛ خریداری از مشیری؛ کاغذ: اصفهانی نخودی، جلد: مقوایی با روکش پارچه ای مشکی برجسته، 2گ (7پ-8پ) ،17- 19 سطر (5×12/5- 13)، اندازه: 10/22×18/5سم [ رایانه ]

371. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8392

اشعاری از: محبی، میرزا فصیحی ،سالک ،نظیری، میرزا کافی، میرزا جلال ،شوری، صائب، عرفی، شرف الدین، میر برهان، هلالی، طالب، میر رضی آرتمانی، کمال اسماعیل، قاضی نور، فردوسی، سعدی ،مولوی ،گنجی، آذری، امیدی، ملا نظام، شفائی، ابن یمین ،صابر، میرزا صادق دست غیب؛ خط: نستعلیق خوش، کا: شفیع، تا: 1064ق( پایان صفحه 73)؛ با سرلوح زرین، نیمه دوم صفحه ها مجدول، سطور چلیپا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 52گ، مختلف السطر، اندازه: 11 × 23سم [ف: 21 -360]

372. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1228/8-ف

نسخه اصل: بادلیان 378 اوزلی ش (263). جنگ اشعار فارسی است و چند بند منثور گردآوری سهراب بیک؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا :1067ق [فيلمها: 1 - 581]

373. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 41

جنگ اشعار است؛ بی کا، تا: 1068ق [نشریه: 7 - 688]

374. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1/ 896/ 186/ 5

آغاز: برتر از کار این جهانی تو *** حاش لله نه این نه آنی تو / چون شود مغز معرفت *** همه دانند کین قفاست نه روست؛

ص: 744

انجام: حسن و قبح جهان بود عقلی*** لیک مکشوف ... شرعی/ لیکن آنجا که طور آگاهی است *** خوب اگر غور می کنی شاهی است.

اشعاری است در قالب چند قصیده و مثنوی از جمله در مدح و منقبت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) که قضیه رد شمس را به شعر کشی_ده؛ تخلصی در شعرها به چشم نمی خورد؛ خط: نستعلیق، کا: مح_مد طاهر حسینی، تا: 15 ذیحجه 1069ق؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول مشکی و مذهب ؛جلد: تیماج قهوه ای، 37گ، 11 سطر، اندازه: 10/5×18سم [ف: 6 - 3200]

375. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8904/17

یک بیت از شاه عباس صفوی (3ر)، از شیخ فریدالدین عطار، ظهیر فاریابی و ابوالعینا؛ خط: نسخ و نستعلیق وتحریری، کا: کلب على بن جواد کاظمی، تا: با تاریخ 1072ق، 1گ (3ر)، اندازه: 14/9×25/3سم [ف: 29/1 - 281]

376. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 10374/1

آغاز: آغاز غزل اول: تا کرد تا شاه عشق به ملک دلم نزول... آغاز غزل دوم ... روشن ز ماه روی تو شد منزل دلم..؛

دو غزل؛ خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 12 جما الاول 1072ق؛ جلد: تیماج 21 سطر ،اندازه: 13/5×22/5سم [ف: 32- 319]

377. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10374/4

آغاز: جهان را به نیست ماوا بود*** که جانم از می عشق تو مست و شیدا بود؛ انجام: دولت وصل تو چون جان اسیری دریافت*** دل که فارغ ز غم منصب و مال جاهست

غزلیات؛ خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 12 جمادی الاول 1072ق؛ جلد: تیماج، 21سطر، اندازه: 13/5×22/5سم [ف: 32- 349]

378. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2/ 69- 69/ 1

آغاز: بسمله ای دفتر حسن تو را مجموعه خط و فالها xx تفص_یلها پنهان شدهدر پرده اجمالها / پیشانی عفو تو را پرچین نسازد جرم ما*** آیینه کی برهم خورد از زشتی تمثالها ؛انجام: ادب مجموعه حسن جمال است*** به یاری در کمال اعتدال است/ سخن با مجرمان باید چنان گفت*** که با اغیار در مجلس توان گفت

جنگ اشعار است، در حاشیه دیوان عرفی، اشعار بسیاری از شعرای مختلف همچون صائب تبریزی و خواجوی کرمانی و دیگران هست؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1073ق؛ 292گ، 16سطر، اندازه: 13×23/5سم [ف: 3 - 1228]

379. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 778/4

خط: نستعليق، كا: عبد الكريم بن محمد حسین ازغندی، تا ص_فر 1074ق؛ جلد: تیماج مشکی، 4گ، اندازه: 10×24سم [ف: 1 - 456]

380 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13424/9

آغاز: شکر و سپاس صامعی را سزاست؛ انجام: تمت انتخ_اب خمسه حکیم ... نظامی گنجه ئی ... فی شهر شوال سنه 01071

منتخب اشعار، شاعرانی چون: قصایدی از مولانا محمد جان قدسی (ص113-121)، قصاید و قطعات و مثنوی و رباعیات و غزلیاتی از: شیخ فیضی، بابا طاهر، نظیری، آقا شاپور، عزت، مولانا، محتشم، خواجه حسین ثنایی، مولانا عرفی، نواب باقر خان نجم ثانى (ص122- 135)، مجملی از تصنیفات و کلام ملا معنی به نثر (136-138)، رباعیات و فردیات و غزلو قصیده از طالب و کلیم و صائب و نظام و معینا (قصیده ای در تاریخ جلوس شاه صفى بن عباس ثانی سال 1077ق)، همچنین رباعیاتی از مولانا اهلی و سحابی نجفی؛ خط: نستعلیق و شکسته و نسخ و تعلیق، بی کا، تا: 1071- 1077ق؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج مشکی،13 ص( 113-138)، اندازه: 15×27/6سم [ف : 17 - 408]

381. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 897- 187/ 5

آغاز: بدین معنی کسی را بر تو دق نیست*** که صاحب مذهب اینجا جز که حق نیست/ ولی تا با خودی زنهار زنهار *** عبارات شریعت را نگهدار؛ انجام: غرض زینجمله آن تا گر کند یاد *** عزیز می گویدم رحمت بر اوباد / به نام خویش کردم ختم پایان *** الهى عاقبت محمود گردان تمت

در متن و حاشیه اشعاری از: ابن حسام ملا ،عرفی، حکیم انوری، ملا نوعی خبوشانی، سلمان ساوجی ،خاقانی ،مولانا مشکی، میر فندرسکی،میر محمد باقر داماد ،نظامی گنجوی، شاه طاهر دلنی، حکیم شفائی، ملا جامی، ملا نظیری نیشابوری، زین الدین سنجری، شرف الدین شفروه، شمس الدین محمود طبسی، فخر رازی، حکیم عثمان مختاری و کاتبی قزوینی، شیخ محمود شبستری ،امیدی، علی نقی کمره ای ،شریف تبریزی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 18 رجب 1077ق؛ افتادگی: آغاز ووسط؛ جلد: تیماج ،مشکی، عطف و حاشیه گالینگور، 103گ، 12 سطر، اندازه: 12×18سم [ف: 3 – 1232]

382. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8834/4

آغاز: کارم زغمت به جان رسیده*** وین کارد به استخوان رسیده/ از حسرت آن میان چون موی*** سیل مژه تا میان رسیده؛

انجام: دنبال تو همچو باد تا کی *** گشته و بی قرار گردم / چون دست نمی دهد وصالت*** دست من و دامن خیالت

ترجیع بند؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: محمد شفیع تبریزی، تا: 1079ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: نخودی نازک آهار مهره، جلد: تیماج عنابی با ترنج و چهار سر ترنج در چهار طرف و لچکی و جدول زرین، 4 ص (83- 86 حاشیه)، سطور چلیپا، ابعاد متن: (9×18)، اندازه: 12/2×21/9سم [ف: 29/1 - 75]

383. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 115/10- فیروز

چند قطعه مثنوی و رباعی از حکیم رکنا مسیح، مولوی رومی، جامی، خاقانی، حسینی سادات، سحابی، محمد باقر داماد، شیخ ابوسعید، سعدی، میرزا ابراهیم و نیز رباعیاتیاز کاتب (که نام خویش را نمی آورد) ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1080ق؛ مذهب ،کاغذ: دولت آبادی شکری ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و نیم

ص: 745

ترنج سوخته، 18 ص (147-165)، 15 سطر، قطع: نیم خشتی،اندازه: 12×21سم [ف: 21 - 243]

384. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8945/476

با سروده هایی از در [فهرست شماره صفحاتی که اشعاری از این شعرا در آن آمده ذکر شده]: ابراهیم ادهم، ابن یمین، ابو تراب، خواجه افضل، امیر خسرو (با انجامه: «راقمه محمد حسین جنابدی»)، بابا فغانی، جامی، جانی ،صابری ،مولانا جلال اس_یر، میرزا (ص178: بتاريخ 17 شهر ذيحجة الحرام سنه 1100 در قریه ... به قلم آمد»)، حسن خان، مولا حسن، ميرزا (ص 80: «بتاریخ 14 شهر شعبان 111») ،حکیم خالصا، خواجه نصیر، رضی،آقا رضی دانش، میرزا رضی ،سجستانی، میرزا، رفیع، ساقی نامه تهی، سحابی، سعد الدین محمد ،سعدی ،شاپور ،شریف ،شوکت، میرزا (ص 131-129) با این انجامه: «بتاریخ شوال سنه1090 در مش_هد مقدس امام الجن و الانس قلمی شد»)، 132-133، در بالای اکثر آنها نوشته شده «لمحرره شوکت»)، شیخ الاسلام مهر، شیخ به_ایی (ص 126، 135- 136 از نان حلوای او)، صایب، میر صیدی، طالب آملی (ص 322-318: شهر رجب المرجب 1080 قلمی شد»)، طالب ،طفیلی ،ظهوری، میرزا عبدالقادر، عرفی شیرازی، عصم_ت بخارایی، میر عقیل، علیرضای تجلی، میر سید علی مهری، غزالی مشهدی، فردوسی (ص 365: «او دو کلمه حسب الفرموده اع_زی نور العین ذوالفقار بیگ قلمی شده حرره العبد الاقل محمد مهدی الحسينى الجنابدى»)، فصیحی ،میرزا، میر قاسم تونی، قانع هروی ،کلیم، کمال اسمعیل ،لسانی ،لطفی، محمد امین وقاری، مح_مد باقر، محمد سعيد حكيم، مولانا محمد صوفی، محمد طاهر قدسی، محمد قلی سلیم، محمد ... میرزا، محمد یوسف حسینی، محم_ود شبستری (ص 225 از گلشن راز)، مرتضی قلی بیگ، مسیحا، میرزا مظفر علی، میرزا، میرزا ملک مشرقی، مومنا، مهدی، شیخ الاس_لام میرزا ،ناظما، میر نجات سلمه الله، میرزا نظام، نظیری نیشابوری، نواب سلطان العلمایی،نوعی ،مولانا واثقی، واعظ هروی، والی مولانا همتی؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1080ق؛ این چند انجامه هم در پایان بعضی از یادداشت ه_ای کوتاه نسخه دیده می شود: «بتاریخ شهر شهر ذيحجه الحرام سنه 1101 به امر دستور قواعد خلت و محبت ذوالفقار بیگ مرقوم قلم داعی محمد رفیع شد» (ص3)، در تاریخ شهر شعبان المعظم سنه 1118 صورت تحریر پذیرت» (ص12 حاشیه)، «چون نسخه که... شعار مولانا محمد فاضل فرستاده مغشوش و غلط بسیار داشت به همین چند بیت ختم نمود اگر سهوی شده باشد کاتب را حرجی نیست و چون ... را ربط به شعر و قصیده نمی باشد حاصل آن نسخه را ... لازم دارد و چون مناجات شب در تفحص هست که گاه نسخه صحیح معتبر به همین ... و به اتمام رساند در تاریخ 15 شهر جمادى الاول سنه 1113 در دفتر خانه سر کار مواهب آثار صورت تحریر پذیرفت. هر کس از یاران در افتد مطالعه نماید و ... نخواهد شد» (ص 22حاشیه)، در کتاب موعظه تقوی شعار ملا محمد فاضل که در مدرسه جعفریه به تحصیل مشغول است. در خدمت بندگان صاحب کمالات معنوی خواجه محمد حسینای ... نوشته جمادی الاول سنه (1113» (ص 47 حاشیه؛ در پایان یک حکایت منظوم)، بتاريخ يوم جمعه 26 شهر جمادی الثانى من شهور سنه 1101 در خدمت عزیز اخوى ذوالفقار بيكا با کمال تفرقه حواس ... فکر و قلمی شد» (ص370). بتاریخ شهر ذى الحجه الحرام 1103 در مشهد مقدس صورت تحریر پذیرفت العبد الاقل محمد یوسف» (ص 371)؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: گالینگور بنفش،

مختلف السطر، اندازه: 15/6×27/8سم [ف: 29/18 - 428]

385. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 575

شامل دیوان شمس ، حديقة الحقيقه سنائی، جام جم اوحدی است؛ خط: نستعلیق متوسط ،کا: محمد رضا رستمداری، تا: 1083ق؛ كاتب متن محمد رضا رستمداری و کاتب حواشی کار دیگری است که حسب الفرموده میرزا خلیل الله المفضل الخادم الحسينى در تاریخ شهر صفر سنه 1073 به انجام رسیده، زوج مجدول، دارای یک سرلوح مذهب؛ مهر: ناصر الدین شاه قاجار 1274؛ کاغذ: کشمیری، جلد: مقوای روکش تیماج لاکی وسط ترنج چهار گل ترنج و چهار گوشه لچکی منگنه ای مطلا، اندرون كاغذ سبز ساقه چناری، قطع: رحلی، اندازه: 17/12×35/9سم [ف: 4 - 1065]

386. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13679

شامل اشعاری از نظیری، صالحی، علی نقی، بسملی و ملک قمی و علی نقی (گ1-5)، بدیع بلخی (6پ)، نظام، شافعی، قاضی ،ارجانی، امام علی (علیه السّلام) (7ر)، رباعیات محمد صوفی (7پ- 10ر)، اشعار یوسف در وصف آمدن مظفرالدین شاه به رشت درسال 1320ق (22پ) اشعاری از: شاه طاهر دکنی، اقدسی، ملا محمود صوفی، ولی دشت بیاضی، میر عقیل کوثوی، سلیم تهرانی؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: با تاریخ 1083ق، جا: قلعه قمانچه؛ 3 جمادی الثانی 1083؛ جلد: تیماج سرخ مجدول، 37گ، مختلف السطر، اندازه: 11×19/5سم [ف: 37 - 205]

387. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8904/59

از سحابی رحمه الله و میرزا خلیل بیگ رحمه الله؛ خط: نسخ و نستعلیق و تحریری، کا: محمد مومن مازندرانی، تا: 20 جمادی الثانى 1084ق؛ كاغذ: نخودی نازک آهار مهره، جلد: تیماج ، قهوه ای مجدول، 1ص، (20 پ حاشیه)، اندازه: 14/9×25/3سم[ ف: 29/1 - 283]

388. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 369/6

قصیده در ستایش شاه سلیمان؛ خط: نستعلیق، کا: عین علی، تا: 1085ق؛ مجدول؛ کاغذ: سفید و آبی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، نو، 5ص (280-284)، 25 سطر (9×19) سطر، اندازه: 15×26سم [سنا: ف: 1 - 202]

389. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8904/58

آغاز: شد چراغ مهر روشن از در کان نجف *** ماه رابخشد ضیا

ص: 746

شمع شبستان نجف؛ انجام: گر شود مقرون دعایم با اجابت دور نیست *** زانکه دارم در کف امید دامان نجف / ای که آتش بر خلیل خود گلستان ساختی *** بر دل من ساز گلشن داغ حرمان نجف

قصيده؛ خط: نسخ و نستعلیق و تحریری، کا: شاهرضا، تا: ربیع الثانی 1085ق، جا: مکه معظمه؛ کاغذ: نخودی نازک آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول ،2گ (20پ-21ر)، اندازه: 14/9×25/3سم [ف: 29/1 - 283]

390. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 603/2-ف

آغاز: ای بنام تو ابتدای کلام*** نیست بی نام تو کلام تمام؛

انجام: سخنی پوست کنده گویم فاش *** فکر هیچ آفریده مباش مثنوی در سلوک راه خدا؛ در آن از پیر شیخ محمد حاجی یاد شده؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: ربیع الاول 1087ق؛ 12گ( 167 ر -179پ) [فیلمها: 1 - 509]

391. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 603/5-ف

نسخه اصل: نافذ پاشا ش 1059. شعر فارسی ملایوسف کوسه است ؛خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا:ربیع الاول 1087ق؛ 1گ (182 پ-) [- فیلمها: 1 - 509]

392 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8823/16

غزل های امیر همایون؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: 8ربیع الاول 1088ق، در خانه میر ابوالمعانی هنگامی که شهریارری میرزا شهاب الدین علیا در آنجا بودند در خدمت ایشان؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا، 6 ص (251-257)، 22 سطر (11×21)، قطع: رحلی کوچک [ف: 17 - 227]

393. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10928

جنگ اشعار عربی و .... شامل بخشی از دیوان اشعار جمال الدین محمد بن یوسف بن سالم معروف به تلعفری، و بخشی دیگر از اشعار حسام الدين عيسى بن سجز بن بهرام اربلی حاجری؛ خ_ط: نسخ خوش، بی کا، تا: 1089ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح، مقابله شده؛ قطع: جانمازی [میراث شهاب:س 9 ش 2 - 11]

394. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5008

آغاز: بودی و سیلاب بیداد دگرگونی این بوقلمون طور بنیاد هستی صاحب دلان را بآب رسانیده

در این جنگ یا تذکره شاعران شعرها به ترتیب حروف ته_جی نام های سرایندگان است از الف تا یاء با دیباچه ای به نثر. ولی از سرایندگان تنها به ذکر نام آنها اکتفا شده است. شاعران درآغاز بدین ترتیب یاد شده اند: الهی از سادات اسدآباد، اسدی جرفادقانی، آقا مير جلال الدین اسد آبادی، امیدی طهرانی،آقا حسین خوانساری، امیر خسرو دهلوی، ابوتراب بیک کاش_ی، احمد بیک همدانی، اسنقای (؟) امامی، امینای کلیددار پسر ملا محمود نجفی، امینای فراهانی مشهور به نجفی، ابوالعرفی(؟) رومی، آقا شاپور طهرانی، ادهم همدانی، آصف خان قزوینی، افسری همدانی، اهلی شیرازی، اوجی نطنزی، اقدسی مشهدی،احسان مشهدی (مقیما)، آقا حسین داراق آبادی، الفت ولد میرزا جان، الفت ابدال ملحی (؟) ،اسر (میرزا جلال)، ازرقی، آقا میر همدانی ،انوری، آصفی خراسانی، ابن یمین،اسد بیک قزوینی، احمد خان بیک برادر مجذوب تبریزی، اثر گیلانی، اسیر شاملو، اسد همدانی، امینای کاتب، ادهم ولد میر رضی آرتیمانی، آشوب مازندرانی، ارسلان ایلچی هند، امانی همدانی، ابو تراب مشهدی، انوار همدانی، آقا علی کاشی، آقا باقی نهاوندی، آقا رضی قزوینی، امینای بروجردی، امینای ،سبزواری، امیر تربتی، آقا مراد نهاوندی، افندی دماوندی، امیر هاشم شریف مختار بیک (؟)، انیس تونی مشهور به شاه، اسدی، احمد خراسانی، افصح قمی، ادائی یزدی، امیر حسین همدانی، ادهم واعظ تبریزی، آقا بیک نهاوندی پدر دانش، اجری یزدی، آهی اصفهانی، اعجاز هراتی، الفت سپاهانی (ملا دوست)، امیر مازندرانی، طرزی نائینی، اجنی (؟) لاهیجی. سپس به همین گونه تا حرف یاء آورده می شود؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1090ق، جا: همدان؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول به زر و مشکی؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن قهوه ای لایی، 147گ، 12 سطر، اندازه: 12/5×18سم [ف: 8 - 162]

395. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13610/39

اشعاری از: زلالی، کوثری، واعظ قزوینی، صائب تبریزی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1091ق؛ جلد: مقوا عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 10گ (32 ر-41ر) اندازه: 17×27/5سم [ف: 37 - 137]

396. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13610/51

اشعاری از: ملا سحری تهرانی، مولای رومی، عبدالواسع جبلی، اشراق، چند رباعی به خط ناظم آن ها، حافظ، خواجه اصفی، خیام، سه رباعی به خط ناظم آن ها؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1091ق؛ جلد: مقوا عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 2گ (84ر- 85پ) ،اندازه: 17×27/5سم [ف: 37 - 137]

397. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13610/40

اشعاری از: سحابی، مولا محمد علی شیرازی مشهور به صوفی،کمال اسماعيل خلاق المعانی، میر مغیث محوی، عارف رومی، مجذوب تبریزی، بابا افضل کاشی، میرزا اسماعیل متخلص به غفلت، مرحوم ملا محسن یزدی، میر صوتی، حکیم عمر خیام، میرزا ابوتراب متخلص به فطرت، الله قلی بیک، میرزا جعفر وزیر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1091ق؛ جلد: مقوا عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 16گ (41-57) ،اندازه: 17×27/5سم[ف: 37 - 137] 398. تهران ،فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 25

شعری درباره علی (علیه السّلام) است؛ خط: نستعلیق، کا: مجيد الوزارة، تا: 1091ق؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، 1ص (76ر)، قطع: ربعی [نشریه: 7 - 552]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3743/25-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلمها: 2 - 239]

399. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/44

اشعاری از: مسیح ،رضی، محى الدين العربي؛ خط: نسخ، كا: علی

ص: 747

اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای 2گ (101ر- 102 پ حاشیه)، اندازه: 10×17سم [میراث اسلامی: دفتر نهم - 102]

400. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/33

اشعاری از جامی حضرت علی (علیه السّلام)، محقق طوسی، مولوی ،عمر بن قمئه؛ خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092؛ مجدول ؛جلد: تیماج قهوه ای، 2گ (67پ-69پ حاشیه)، اندازه: 10×17سم [ میراث اسلامی: دفتر نهم - 101]

401. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/11

اشعاری به فارسی در ترصیح و تجنیس؛ خط: نسخ، کا: علی اك_بر، تا: 1091 تا 1092ق، مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای 1ص (97پ)، اندازه: 10×17سم [ میراث اسلامی: دفتر نهم - 98]

402. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13165/15

اشعار و ابیات عربی و فارسی متفرقه بدین ترتیب: ابیاتی از خس_رو فیروز و سید شریف رضی، مطالبی منقول از «ربیع الابرار» زمخشری ابیات مالک بن حارث بن اشتر نخعی که گفته ش_ده آن ها را ابو تمام در حماسه خود نقل کرده است، چند بیت به فارسی، رباعی از صائب و چند مطالب متفرقه، ابیاتی به فارسی، ابیاتی از میرزا قلی و میرزا قاسم به فارسی، بخشی از وصیت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) به ابن مسعود مطلبی در مورد صوفیه به نقل از کشکول شیخ بهائی، سه بیت از ابوفراس به عربی، سه بیت از عمر خیام به عربی و شعری از ابو تمام ؛خط: نسخ، كا: احمد بن محمد علی جزایری صیمری، تا: 1092ق؛ با حواشی ؛جلد: تیماج قهوه ای، ترنج با سر با نقش گل و پرنده مجدول، 4گ (280 پ-283 پ)، 23 سطر [ف: 36 - 256]

403. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/17

اشعاری از : عرفی، مسیحای ،خوده، مجد همگر ،جامی، شیدای هندی ؛خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛مجدول ؛جلد: تیماج قهوه ای، 3گ (112ر-115)، اندازه: 10×17 سم[ میراث اسلامی: دفتر نهم - ٩٩]

404. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/47

سه رباعی از سحابی و چند بیت از ظهوری؛ خط: نسخ ،کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 1ص (110ر حاشیه)، اندازه: 10×17سم [میراث اسلامی: دفتر نهم – 102]

405. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/49

مثنوی در مدح اصل بیت گویا از بهبودی؛ خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ (112ر- 113 پ حاشیه)، اندازه: 10× 17سم [میراث اسلامی: دفتر نهم - ١٠٢]

406.خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/36

اشعاری از: خاقانی، سبحانی، ابن یمین، سید نعمت الله؛ خط: نس_خ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092؛ مجدول؛ جلد: تيماج قهوه ای، 2گ (73پ - 75ر حاشیه)، اندازه: 10×17سم [میراث اسلامی:دفتر نهم - ١٠١]

407. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/39

آغاز: آغاز عزل اول شیخ بهایی: یک گل ز باغ دوست کسی بو نمی کند*** تا هر چه غیر اوست به یکسو نمی کند. آغاز غزل سوم: من آینه طلعت معشوق وجودم*** وز نور رخش مظهر انوار شهودم؛

شهاب الدین مقتول ،مغربی ،جامی ،ابو سعید ،مولوی، عطار، رضی و دو غزل از شیخ بهایی؛ خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق ،مجدول؛ 7گ (79ر -86پ حاشیه)، اندازه: 10× 17 سم[ میراث اسلامی: دفتر نهم - 101]

408. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/7

اشعاری از خواجه نصیر، اوحدین ،کرمانی، محمد کاشانی، رشید و طواط، حکیم ارزقی، جدائی؛ خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ (73ر-74پ)، اندازه: 10×17سم [میراث اسلامی: دفتر نهم - 98]

409. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/23

اشعاری به فارسی از:مولانا ،حلاج ،ابو سعید؛ خط: نسخ، كا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 1ص (131ر)، اندازه: 10× 17سم [میراث اسلامی: دفتر نهم – 99]

410. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/27

اشعاری به فارسی از: عرفی، نقی، غزلیات محمد صالح مشهور به مشتری، جامی؛ خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 9گ (137ر-146پ)، اندازه: 10×17سم [میراث اسلامی: دفتر نهم – 100]

411. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/30

چند رباعی از ابوسعید ابوالخیر، اشعاری از رضی و مولای رومی؛ خط: نسخ، کا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج؛ جلد:قهوه ای ،اندازه: 17×10سم [میراث اسلامی: دفتر نهم - 100]

412. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 847/19

سه بیت در اسم اعظم؛ خط: نسخ، كا: علی اکبر، تا: 1091 تا 1092ق؛ مجدول ؛جلد: تیماج قهوه ای، 1ص (120ر) ،اندازه: 10×17سم [ ميراث اسلامی: دفتر نهم - ٩٩]

413 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 6123/9

مثنوى يفسحاق در باب چنگالی؛ خط: مختلف، بی کا، تا: 1094ق، جا: اصفهان؛ضمیمه نسخه شماره 6123؛ کاغذ: الوان، جلد: میشن [رایانه]

414 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3743/50-ف

نسخه اصل: نسخه آقای دکتر حافظ فرمان فرمائیان. شعر فارسی با یادداشت برای تیمور خان بیگ یوزباشی آجرلو در ملازمت محمد خان سلطان در بازگشت از اصفهان به سنندج در روز چهارشنبه 25 جمادی الاول 1095؛ بی کا، تا: با تاریخ 1095ق؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، اگ (285ر)، قطع: ربعی [ فیلمها: 2 - 240]

415. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8880/61

ص: 748

خط: نسخ و نستعلیق و شکسته ،کا: محمد مهدی بن محمد ص_الح رضوی، تا: با تاریخ 1096ق؛ کاغذ: الوان آهار مهره نازک، ج_لد: میشن تریاکی ضربی با ترنج و سرترنج، اندازه: 13/9×23/7سم [ف: 1/ 29 - 222]

416. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4124

آغاز: این سفینه شعر فارسی از رباعیات و ساقی نامه و ترجیعات و جز اینها، «رباعیات مومن حسین یزدی» است، در پایان آن آمده: «به مضمون صدق مشحون المامور معذور حسب الاطاعه صاح_ب سفینه بی قرینه و این محب دیرینه یعنی مورد مواهب واهب ذو المنن مركز دائره فکر و سخن اعز المخاديم ميرزا ابوالح_سن حفظه الله تعالی به تاریخ شهر جمادى الاول 1096 بتض_ییع صفحات پرداخت العفو عند كرام الناس مامول 12». چنین اس_ت نام سرایندگان: مومن حسین یزدی (رباعیات)، محوی، سحابی، سلیم، اقدسی، نوعی، صادقی بیک، ضياء (ص 10) ، ميرزا فصيحی ،شفائی ،طالب، نظامی ،فیضی، غیاثای اصیل لاهیجی، ابوتراب بیک، ملا حزنی (ص27)، محمد جان قدسی مشهدی، مرشد بروجردی، نقی، شانی ،تکلو، فردوسی (ص 37)، خاقانی، خصم_ی ،جامی، حسن دهلوی ،اسدی، میرزا ملک مشرقی (ص 39)، شری_ف بیک، آقا رضی صفاهانی، میر محمد معصوم، زمانای زرکش ،سنجر ،عرفی ،فغانی ،آصفی ،ظهوری، طالب (ص 45)، کاتبی، شاپور ،طبعی ،انیسی، اعلی قمی، قاسم بیگ حالتی، ملک قمی،لطفا، میر ظریفی، نحیفی، محبی، بیاتی قزوینی، سائلای اردوبادی، آفتی، ولی دشتی بیاضی (ص 47)، غیاثا، میرزا نظام ملا كرمی، عزیز بیک ناظر، شیخ بهائی، شیخ سلمان ساوجی، فردوسی، هاتفی ،جعفری ،انوری،فضولی، میر ابوالحسن فراهانی (ص50). نجاتی استر آبادی، ،لسانی، میر رضی الدین محمد (ساقی نامه)،ملا ابو القاسم امری (ساقی نامه)، نظیری نیشابوری (ترجیع) (ص 66)، میر حضوری قمی، مغربی، وحشی (ص 80) ،پرتوی، ش_یخ ابوالقاسم، میر ظریفی، میر والهی قعی (ص 130)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمادی الاول 1096ق؛ كاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی زرکوب، 96گ، 16 سطر (11 ×22)، اندازه: 24×15 سم [ف: 13 - 3104]

417. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2125/21

شعرهایی از خاقانی ظهیر فاریابی ،شاهی، محمد حسن دهدشتی به خط خود او، مخلص کاشانی ،فیاض، سید علی همدانی ،میر صدری، صفی قلی بیک قزاق خانی، صائب، فوجی میرزا مح_مد سعيد حكيم، قدسی ،کلیم، واهب، میرزا عبدالقادر؛ خط: شکسته نستعلیق، كا: محمد حسینی قاینی، تا: با تاریخ 1097ق :[ف5- 426]

418. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8852/33

شامل سه عزل و رباعی از محمد حسین بن عبد الحميد بن مح_مد يوسف به خط خودش در 1190ق؛ خط: نستعلیق و شکسته،کا: محمد زمان تبریزی، تا: 10 رمضان 1098ق، جا: ییلاق خروانق از محال قراجه داغ؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و جدول، 1ص (240)، اندازه: 16/1×27/8سم [ف: 29/1 - 127]

419. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4711/2

رباعيات من المتأخرین. از مولانا سحابی، باب دوم در نعت سید المرسلين لكمال اسماعیل و دیگران، باب سوم در منقبت امير المؤمنين و اولاده المعصومین، باب چهارم در مواعظ و نصایح از حکیم سنائی و دیگران، باب پنجم در مکارم اخلاق از انوری، باب ششم در مدایح و منشعب می شود به هشت شعبه، باب هفتم در عزلت و قناعت از حکیم خاقانی، باب هشتم در شکایت زمان و اخوان از حکیم انوری ... باب سی و نهم در صفت حرب دلیران از کمال اسماعیل، پس از هر عنوان از سرایندگانی چند، شعرهایی در همان موضوع می آورد. از گرد آورنده در برگ 44 چنین یاد شده است: «غزل لمرتبه غفور الطالقانی: فزون ز غمزه او کس نکرده خونریزی *** مگر که درکف داماد مصطفی شمشیر»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن سیاه، 21 سطر، اندازه: 14/3×26/1سم [ف: 8 - 62]

420. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6472

شعرهای فارسی: ثاقب ،شوکت ،بینش، موسوی، خالص، آفرین، نجف، کلیم، ساقی، عرفی، میرزا قاسم، خواجه صايب، مخلص، ظریف، اسیر ،آهی، هندی، لایح، بلبل، کاتبی، بیخود، مانی، هلالی، علی ،نظیری ،حافظ، ظهير؛ خط: نستعليق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: گالینگور عطف گرداگرد سبز مقوایی، 68گ، 11 سطر (7×13)، قطع: ربعی، اندازه: 9× 17سم [ف : 16 - 273]

421. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4330

در پایان تاریخ «شب 19 رجب 41» آمده و نیز در آن دارد که این جنگ که خیلی خوب نوشته شده به نور چشمی آقا محمد ابراهیم داده می شود به خط رکن الممالک و مورخ ربیع الاول 1345 وشعرهای سعدی و طوفان و عاشق؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول، کاغذ: سپاهانی، جلد: پارچه سرخ گرد و عطف تیماج قهوه ای ،81گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 5×9، اندازه: 8×14سم [ف : 13 - 3289]

422 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7536

شعرهای فارسی از [ شماره صفحات در فهرست موجود است]: اثر، ادا، ابو الحسن انجوى، مير ابوالقاسم، ايمر ميرزا جلال، ،اشرف آشوب، مازندری ،آصفی ،اعظم اکسیر ،اهلی،ایما، میرزا باقر وزیر قورچی، میر برهان ،بهجت ،بیان، بیزری ،تابعا ،تاثیر، تجلى، ملا حاجی محمد گیلانی ،حزنی، حسرت، آقا حسن خوانساری، آقا حکیم، خسرو، میرزا داود متولی، درکی، ذوقی، رضی الدین نیشابوری ،رضا ،رکنا ،زکی سامی، سخا، سراجای ،نقاش، سلطان على بیک، سلیم محمد قلی، آقا سليما، سنجر ،کاشی ،شاکر، محمد شریف ،شفائی، میرزا شفیع مستوفی موقوفات ،شعیب، شوکتی، شهابی میرزا خان شهیدی، صائب،

749

صامت صادقا، صادق دستغیب، میرزا صالح شيخ الاسلام،میر سیدی، طائف گلپایگانی، طاقت میزا انورا، طالب اهلی، طایرا منشی ،ظفر ،میر ظلی ،عالی ،عبدالمولى، عزت باقرا، عشق می_رزا عبدالله، میرزا علی خان شيخ الاسلام، علی نقی کمره ای، غ_نی، فائضا، فروغی، میرزا فصیحی، فکاری ،کلیم، کمال اسماعیل ،مالی ،مایلی، مجذوب، میر مبارک خان، محتشم کاشانی،میر محمد زمان، مخلصای کاشی ،مسیحا، مشرفی، مشتاق تویسرکانی، منهى مير عطا ،منصف، مسرور قزوینی، ملهم، میرزا قلی میلی، میرزا مهدی ،مهری، میر معصوم کاشی، میر معز مشهدی، ن_ادم گیلانی ،میرنجات، نجیبای کاشی ،نصیرای همدانی، نظیری،قاضی نور ،نورس، واهب ،واعظ ،وحید، میرزا همت، وحشی، ملا قلی، میرزا هادی، میر همایون، قاضی يحيى لاهیجی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی لایی، 35گ، ابعاد متن: 6×13، قطع:بغلی، اندازه: 9×15سم [ف: 16 - 617]

423. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3489

علاوه بر دیوان هایی که در این مجموعه هست و جداگانه معرفی شده است، در هامش و متن دو نامه ادیبانه در ص3-1 هست و شعرهای این شاعران [در فهرست صفحات ذکر شده است]: حافظ ،جامی، میر مشتاق ،(غزلیات) آقا محمد عاشق، سعدی، آذر، محتشم، صافی ،غیرت، درویش مجید، نیازی، مشهور، رامی، وحشی بافقی ،شفائی ،عرفی، رفیق، هاتف غزل و ترجیع بند ،حاجت، میرزا نصیر طبیب (بیمار و طبیب)، طوفان ه_زار جریبی، قابل ،وحشی، شیخ بهائی ،آذر ،عارض، احمد ج_ام، حزين، فتح علی خان صبای کاشانی مثنوی فراق نامه، سامی مثنوی ،نشاط، مثنوی پیر و جوان میرزا نصیر طبیب، انیسی شاملو محمود و ایاز، میرزا صادق تفرشی هجری مثنوی و صبانامه ،غزالی، محمد قلی سلیم طهرانی قضا و قدر مجذوب غزل و ترکیب بند ، مجمر بعضی از حکایات و قطعات متفرقه به س_یاق گلستان و غزلیات او، یغمای جندقی غزل و رباعی، مولوی رومی غزل ،نظامی ،نظیر ،فضولی بغدادی ساقی نامه، مایل هزل و ه_جو، سند حکایت و هزل به وزن مثنوی، خواجوی کرمانی فراق نامه، امیدی طهرانی، جوهری ساقی نامه در منقبت، اثر مطایبه، مه_ری بحر طویل در مطایبه، نیاز ترکیب بند و غزل، وصال شیرازی، احمدی ،قاآنی، انشای فارسی، پروانه در هجو رونق شاعر؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ مجدول، سه سر لوح زرین، مجلس تصویر؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تيماج عنابی ضربی ترنجی زرکوب، 433گ، 15 سطر (7×11) ،اندازه: 13×21سم [ف: 11 - 2493]

424. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6247/11

آغاز: جهان بگشتم و دردا به هیچ شهر و دیار *** ندیده ام که فرونشد بخت در بازار

قصیده عرفی در 97 بیت؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،تا: ق_رن 12 ؛کاغذ: ترمه، جلد: میشن لایی تریاکی، 14 سطر، قطع: بياض رقعی :[ف: 9 - 295]

425. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1318/2

رباعیات سحابی است؛ خط: نستعلیق، کا: ملا محمد، تا: قرن 12؛ مجدول؛ کاغذ: سفیی ،جلد: تیماج آلبالویی ضربی، 871ص (30- 901)، 17 سطر [سنا: ف: 2 - 221]

426. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/48

رباعیات بیان است؛ کاتب = مؤلف، تا: قرن 12؛ 4 ص (67-64) 4ص [ف: 38 – 255]

427. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 58/ 14190

با سروده هایی از این شعرا [در فهرست شماره صفحات هست]: آزار بلخی، شیخ آزری ،آشوب ،آصفی، ابراهیم ادهم، ابراهیم سیستانی، میرزا ابراهیم، ابن یمین، ابوالحسن جامی، ابوالحسن فراهانی، میرزا ابوالحسن، ابوالفضل دکنی، ابوالقاسم جامی، ابوالقاسم قندزی، ابوتراب بیگ، ابوسعید ابوالخير، ابوطالب حكيم (انتخاب تعریف قحطی دکن که ابو طالب حکیم گفته)، میر اجری یزدی ،اختر، خواجه اسد همدانی ،اسیر ،اسیری ،اشرف میرزا، میر اطهری ،اعجاز ،اغبار، ملا امری، امیر خسرو، امیر شاهی، امینای یزدی ،انیسی، اوجی، اوحدی (از جام جم)، اهلی شیرازی، بابا احمد منتهی (؟) ،باباقغانی، بابا نصیبی، باقرا مشهدی، میرزا باقر، میرزا باقر وزیر قورچی ،میرزا ،باقیا، باقی افندی، بدیع بلخی، بدیع، میر برهان، برهمن هندو، میرزا بسطام دست غیب، بنایی، بهارن بیگ ساوه ای ،پنهان، تجلس شیرازی، ترسیم، تمکین ،جامی، جعفر مرندی (؟)، میرزا جلال اسیر، میرزا جلال، چلبی بیگ، حاتم کاشی، حافی، حامی، حسن بیگ رفیع، حسن بیگ قلى، حسن خان، حسن دهلوی، خواجه حسن شاه، حسن یزدی، خواجه حسین سیستانی، میرزا حسین واهب، حسین یزدی، میرحسینی ،حمزه خان، حیدر ،حیرتی، خاقانی، خان احمد ،خضر بیگ، خلف قزوینی، خواجه نصیر طوسی، خیام، نواب داراشکوه، دانا، دانش، داوود الفت، در کی قمی، درویش دهکی، راهب، رشيدا میناکار، رضی قزوینی، میر رضی ،رفیع ،حکیم رکنا ،روشنی همدانی ،زکی، زکی همدانی ،زلالی ،سالک ،سحابی، سراجا نقاش، سروی، سعدالدین وزیر خراسان، سعدی، سعيدا، سلطان حسین میرزا، سلطان علی بیگ، سلمان، سلمان ساوجی، سلیم، میر سلیم طهرانی، سمندر، سنایی(81پ، با تاریخ رمضان 1072 قدر پایان آن از حدیقه )؛سنجر، میر سیدی، ،شاپور ،شانی، شانی تکلویی، شاه بوداق بیگ یاروجلو، شاه طاهر دکنی، میرزا شجاع، میر شریف مشهدی، شریف منشور، شفایی، میرزا شکیب اصفهانی، شوکت بخاری، شوکتی، شهیدی، شیدا، شیدای هندی ،صابر، صانع ترکمان، صایب، میر صبحی، صفی قلی بیگ ناظر، صنعت ،صوفی، میر صیدی طهرانی، ضمیری، طالب ،آملی ،طالب، طالب کلیم، میرزا طاهر، ميرزا طاهر وحيد، طبيب ،طوسی ،ظفرخان ،ظلی ،ظهوری ظهیر فاریابی(139ر، با

ص: 750

تاریخ 1272ق در حاشیه صفحه)، عاقلا قزوینی ،عاملا، عبدالباقی نهاوندی، ملا عبد الصمد، میرزا عبدالقادر، خواجه عبدالله مروارید، میرزا عبدالله منشی، عرفان غوری ،عرفی ،عزتی ،میرزا، میر عطا اصفهانی، عطاء حكيم، عطاء مير، مير عطاء منهى، ميرزا على خان بن میرزا موسی خان، آقا علی کاشی، عین علی جرپادقانی ،غنی کشمیری، غیاثا، غیاثاء حلوایی، فاضل کاشی، فاضل لاهجی، فایض بیدگل، فایق، میرزا فتوی، فخر رازی ،فرصت، فصیحی سبزواری، میرزا ،فصیحی،شیخ فضل نعیم (144 پ از افاق انفس)، فضولی (114پ انتخاب لیلی و مجنون)، فضیل بخاری ،فغانی ،فهمی ،فیضی، قاسماء خویش نویس، قاسم، قاسم کلیمی، ملا قاسم، قاضی تونک، قاضی ناصر، قدسی، قصیرا، قلی میلی،میرزا ،قوللراقاسی به نواب حسن خان، قیصرا ترکمان، کاتبی ،کاهی، کلیم، کمال اسمعیل، ملا گنجی، لطف الله نیشابوری ،مجنون، محمد بیگ فرصت، محمد حسین اصفهانی، حاف_ظ، محمد حسین کاشفی، حکیم محمد زمان اثرا، میر محمد ش_فیع اوبهی، محمدصادق، ملا محمد صادق، حکیم محمد طاهر غوریانی، ملا محمد قاسم، محمدقلی سلیم، محوی، مختار بی_گ ،اسیری، مرتضی قلی خان ،مرشد، مرشد قلی بیگ، مسعود ،مشفقی ،مشهور، میر معزالدین غوری، میر معصوم، میرزا معص_وم، میر معنی ،مفید، مقتدا مقید بلخی، مقیماء مقصود، ميرزامقیم کتابدار ،مکتبی، ملک قمی، میرزا ملک مشرقی، ملک نصر...؛ شیخ منصور، میرزا منصور، مولوی رومی ،مومن، مومن حس_ین یزدی، مهدی بیگ، میرقل... ،(؟) میرلوحی، میلی، نادم ،ناصر خسرو ،ناظم، میر نجات ،نسیم ،نسیمی ،نصیبی، نصیراء همدانی ،نطقی، میرزا نظام دست غیب، شیخ نظامی، نظی_ری نیشابوری، سید نعمت الله، نواب حسن خان به قللر آقاسی، نواب سلطان اعظم ،نوابی نوروزعلی بیگ، واقف ،واله واه_ب ،وحشى ،وحید ،ولی ،هاتفی، میرزا هادی وزیر شیراز ،هلالی یمین ،کمره، میرزا یوسف فزوینی؛ کاتب = مؤلف، تا: قرن 12، 1ص (78 پ) [ف: 38 - 256]

428. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/101

از جواد حسینی. از این کسان نیز سروده هایی در این سفینه نوشته شده[ شماره صفحات در فهرست هست]: ابن سینا، ابوس_عید ابوالخير، امير المؤمنین (علیه السّلام)، بابافغانی ،بابانصیبی، جامی، جلال میرزا، آقا حسین سلمه الله ،ملا درکی، حکیم ركنا، سعدی ، شاه طهماسب انار الله برهانه، میرزا صادق دست غیب، میر صفی اصفهانی ،ضمیری، طالب نصیب ،غزالی ،فیاض، قدسی قدس سره ،ملا گنجعلی، مجنون ،عامری ،میرزا محمد سعيد حك_یم، محمدعلی شوقی، میرسید شریف، شیخ نظامی ،نظیری، وح_ید؛ كاتب = مؤلف، تا: قرن 12؛ 1گ (128 ر -128 پ) [ف: 38 - 259]

429. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/51

از میرزا محمد تقی نواده اعتماد الدوله؛ كاتب = مؤلف، تا: قرن 12، 2گ( 69پ-68 پ) [ف: 38 - 255]

430. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/93

کاتب = مؤلف، تا: قرن 12؛ 1ص (120ر) [ف: 38 - 2587]

431. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/14

كاتب = مؤلف، تا: قرن 12؛ 1ص (28 ر ) [ف: 38 - 258]

432. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/44

كاتب = مؤلف، تا: قرن 12؛ 1ص (62 ر) [ف: 38 - 255]

433. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1419078

كاتب = مؤلف، تا: قرن 12 1ص (109ر- 109پ) [ف: 38 - 257]

434 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1419039

كاتب = مؤلف، تا: قرن 12؛ 2گ (58 پ - 59ر) [ف: 38 - 254]

435. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 14190/40

غزل از محمد سعید مشعل دار باشی؛ کاتب = مؤلف، تا قرن 12؛ 2گ( 59پ - 60ر) [ف: 38 - 255]

436. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/41

غزل از عرفان؛ کاتب= مؤلف، تا: قرن 12؛ 1 ص( 60 پ) [ف: 38 - 255]

437. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 38/ 14190

غزل از رضا؛ کاتب= مؤلف، تا: قرن 12؛ 1ص (58ر) [ف: 38-254]

438. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9480/68

در رثاء میرزا ابراهیم سلطان العلماء شاید از میرزا ابراهیم همان پسر سلطان العلماء معروف به سلطان باشد؛ خط: نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا: قرن 12؛ 1ص (267) [مختصر: ف: - 60]

439. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1318/5

رباعیات امیر صابر؛ خط: نستعلیق، کا: ملا محمد، تا: قرن 12؛ سطور چلیپا ،مجدول؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج آلبالوئی ضربی و مقوایی با ترنج و گوشه، 6ص (974-979)، 17 سطر [سنا: ف: 2 - 222]

440. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1162/11-طباطبائی

آغاز: یا رب این وادی ایمن از کدامین موسی است*** کزچراغ حرمش صدید و بیضا بر پاست / این فلک مرتبه در گزر کدامین شاهست ***کاندر آن پرتو خورشید کم از نور سهاست

قصیده ای است در 40 بیت در مدح کاظمین (علیه السّلام) از آقا یحیی خادم؛ خط: شکسته نستعلیق خوب، کا: آقا نور ابن حاج نقد علی، تا: قرن 12 ؛2گ (11-12) [ف: 23 - 649]

441. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9480/68

از ابوتراب رضوی، و جز آن؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ 1ص (266) [مختصر: ف: - 63]

442. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9469/1

اشعار از سلطان علی بیک، وحید، محمد طاهر اراسنجی، میرزا جعفر آصف خان قزوینی ،رکنا کاشانی، ملا حاجی محمد گیلانی ،فضولی، صامت، ملا محمد قاسم کاشانی، مشهدی، میرزا علی خان شيخ الاسلام گلپایگان؛ خط: نستعليق، كا: محمد طاهراراسنجی، تا: قرن 11 و 12؛ 2ص (3-1) [مختصر: ف: - 64]

443.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/24

اشعاری از سعدی و ابن سینا ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛

ص: 751

کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن مشکی، اگ ( 51ر-51 پ حاشیه )،23 سطر (9/5×18/5)، اندازه: 16/2×26/1سم [1/ 29- 504]

444. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/2

در نسخه با نام:«نکاة شعری از هر قسم» از این کسان: قص_یده ترسائیه خاقانی و قصاید دیگری از او ،حالتی، حکیم رکنا، خواجه حسن ثنائی ،فیضی ،عرفی، مولانا طفیلی لاهجى سلمه الله، طال_ب، قصه طوطی از مقالات مولوی معنوی و اقدسی؛ خط: نسخ نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره ،جلد: میشن مشکی، 9گ( 1پ-9پ) 23 سطر (9/5×18/5)،اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1 - 502]

445. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2473/19

غزليات فيض لاهوری است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی، 1ص (196) ،اندازه: 17×29سم [ف: 9 - 1242]

446. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8376/1

رباعیات است به ترتیب تهجی (در متن و هامش)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج سبز تیره ضربی ،مقوایی، بغلی، 9 سطر (9/5×15) [ ف : 17 - 125]

447. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14148/7

غزلیات؛ بی کا، تا: قرن 12؛ 4 ص (37-40) [ف: 38 - 183]

448. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14148/5

از مقصد (گویا مقصدی ساوجی)؛ بی کا، تا: قرن 12؛ 1ص (30ر) [ف: 38 - 183]

449. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4709/10

رباعیات؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12[ ف: 8 - 50]

450. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4137/4

رباعیات قمی؛ خط: نستعلیق، کا: محمد شریف، تا: قرن 11 و12[ف: 7 - 213]

451. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4137/26

قصیده پازهر شریف؛ خط: نستعلیق، کا: محمد شریف،تا: قرن 11و 12 [ف: 7 - 213]

452. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4137/27

از معزی ،خاقانی ،انوری، کمال اسماعیل ،فیضی؛ خط: نستعلیق، كا: محمد شریف، تا: قرن 11 و 12 [ف: 7 - 213]

453. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5666/11

غزلیات و مثنوی از: موسوی ،فروغی، میرزا ابوالفتح، ناصر علی، کاشی جلال اسیر؛ بی کا، تا: قرن 12؛ 48 ص (322-370) [ف: 17- 118]

454. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی شماره نسخه: 75

آغاز: سوگند گند می خورم برسولی که شرع او *** توفیق امر و ن_هی زحكم حکم برفت. میانه سپیده دم چو دمیدن گرفت روی چ_من *** هوا ز ژاله گهر بست بر عذار چمن؛ انجام: آن دانه زکم شد ازین چشم خود را (؟) *** آن در ثمین را به عدن باز رسانید

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ مجدول؛ قطع: بغلی [ نشریه : 5- 625]

455. تهران؛ مجلس شماره :نسخه 1162/18- طباطبائی

اشعاری از: عصمت صائب ،رابط ،معجز، شاکر، قصاب کاشی، مخلص کاشی ،صامت، میرزا علی اکبر ضابط، رفیع، کلیم، مجذوب، صائب ،فغانی ،رضا ،واعظ، طائفی، قصاب کاشی، مخلص، شوکت بخارائی، وحید سلیم، وحيد، مرتضى قلى سلطان، میر نجات، دختر اورنگ زیب ،فضولی، اهلی، عارف، نان و حلوای شیخ بهائی؛ خط: شکسته نستعلیق خوب، کا: آقا نور ابن حاج نقد علی؛ تا: قرن 12؛ 11گ (31-41) [ف: 23 - 651]

456. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/4

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره ،جلد: میشن مشکی، 3گ (14ر-16 پ)، 23 سطر (9/5×9/5)، اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1 - 502]

457. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/6

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن مشکی، 1ص (18پ)، 23 سطر (9/5×18/5)، اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1 - 502]

458. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/10

از: ملامؤمن حسین یزدی، شیخ اوحدی، شيخ عطار عليه الرحمة، شیخ ابوسعید بوالخیر، مولوی معنوی، عبدالواسع جبلی، نیشابوری، تبریزی، شیخ فیضی، اهلی شیرازی ،خاقانی، عرفی، از ظلی، نوشته شده در غره ماه رجب در دارالسلطنه طهران؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا: تا: قرن 12 ؛جا: طهران کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن مشکی، 1ص (21 پ)، 23 سطر (9/5×18/5)، اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1 - 502]

459. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9480/28

در مدح وزیر وقت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ 1ص (136) [مختصر: ف: - 68]

460. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 754

به ترتیب تهجی قافیه، سپس نام شاعر جمال الدين عبدالرزاق، حرف الباء انوری ابیوردی، مشتاق، امیدی رازی، کمال اسمعیل و دیگران با عنوان «مقطعات، حرف الف - حكيم سنائی غزنوی» در میانه؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12، متن و هامش؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز و مقوایی نو، 157گ، 16-12 سطر (8×11)، اندازه: 14×21سم [سنا: ف: 2 - 52]

461. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 425

از امیر قاسم، جامی، سعدی، عطار، هما، میرزا قلی میلی، بیاضی، ،ضمیری ،عبدالحق، خواجه نصیر ،حیرتی ،فنایی، ناطقی، موجی،بیخودی ،صنعتی امیر حسینی و دیگران ... و در آخر قطعاتی از سعدی ؛خط: نستعلیق ،چلیپا، بی کا ،تا: قرن 12؛ نستعلیق چلیپا

ص: 752

هندی ،مجدول، مذهب، با ده مجلس تصویر، نسخه را گویا نص_ف کرده اند؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز ضربی، بیاضی، 53گ، 8 سطر (هر ص 2 ستون) (6×10)، اندازه: 8×14سم [سنا: ف: 1 - 254]

462. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15130

از شاعرانی چون میرزا علیرضا، میرزا صادق تفرشی، عرفی، حاجی لطفعلی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12[ مختصر: ف: 235]

463. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 310

از شعرایی چون: از میر صفی نیشابوری، محمد میرک، قبلان کله پز، میرخان سبزواری، میرحاج جنابذی، فهمی کرمانی، شیخی کرمانی، جامع کرمانی، نصرت کرمانی، نویدی کرمانی، شاه محمود نیشابوری، حیرتی تونی، نجومی خراسانی، تا: میرسد به عهدی قزوینی، با نام شاعران در آغاز بندها؛خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج تریاکی یک لا، 83گ، 25-17 سطر (3×11) اندازه: 7×14سم [سنا: ف: 1 – 154]

464. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16540

از شعراء مختلف؛ بی کا، تا: قرن 12[ د. ث. مجلس ]

465. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 798

نخست مجمع البحور صدر شریعتی سپس شعرهای عمادالدین غزنوی و خاقانی و نظامی و مسعود کاتب و تاج الدین بخاری و شهاب الدین سراجی و سعد کافی و خاقان و سید حسن غزنوی، می رسد به میر جلالی مصور و شریف و نیکی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج قهوه ای و مقوایی نو،242گ، 15 سطر 4 ستونی (15×12)، اندازه: 20×30سم [سنا:ف: 2- 62]

466. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9469/2

به نقل از رساله تحقيق الروح فخر رازی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و قرن 12؛ 1ص (2) [مختصر: ف: - 386]

467. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1318/3

دو مثنوی ؛خط: نستعلیق، کا: ملا محمد، تا: قرن 12، مجدول؛1- با عنوان حکایت، آغاز: در جهانند مشت خام طمع *** كيد خود را نهاده نام ورع .... این مثل زان زدم که راه روند *** یعنی از خ_لق دراله روند؛ 2- با عنوان فصل، آغاز: حرکت گرچه شخص ما دارد *** حول و قوت در او خدا دارد. انجام:... او منزه سوای او همه چیز *** هالک اینجا چه میکنید تمیز؛ کاغذ: سفید، ج_لد: تیماج آلبالوئی ضربی و مقوایی با ترنج و گوشه، 22 ص (902-923) ،17 سطر [سنا: ف: 2 - 221]

468. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5996/13

قصیده در اندرز از مولی مجتبی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، 1100ق؛ 1ص (47-48) [ف: 17-371]

469. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14183/34

قصیده در تاریخ جلوس شاه سلیمان؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [ف: 38 - 245]

470. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4719/63

آغاز: بسمله. اگر تو فارغی از حال دوستان یارا ***فراغت از تومیسر نمی شود ما را

قصيده رائیه در 23 بیت ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: رویه میشن سیاه ضربی، 1گ(160پ- 161ر) ، مختلف السطر ، اندازه: 17/2×28/2سم [ف: 8 - 75]

471. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5537

از الهامی، در ستایش حسام السلطنه با چند قصیده دارای ستایش پیامبر و مولود او و درباره عید غدیر و عید اضحی و عید فطر و مولود علی (علیه السّلام) و در پایان ستایش حسام السلطنه است، مانند مدايح حسامیه؛ خط: شکسته چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن سبز لایی ، 26گ، اندازه: 12×21/7سم[ف:3-595]

472. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 304/5

قصاید میرحاج است؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: رنگارنگ، جلد: تیماج مشکی مقوایی گرد تریاکی، 21ص (86-65)، 16 سطر (4ستونی) (3×20)، اندازه: 13×25سم [سنا: ف: 1- 153]

473. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1162/19-طباطبائی

چند قصیده و مثنوی تمثیلی است از گویندگان مختلف و نام چند تن از آنان در پایان اشعار مثنویات به چشم می خورد: الف- مثنوی دارای 34 بیت با این مطلع: عربی در میان مکه و شام *** کسب اسباب می نمود تمام ... از کمر باز کرد انبانی *** که در او بود سفره و نانی / چون به خوردن نشست آن سر مرد *** عربی در رسید بادیه گرد؛ ب - مثنوی ساده دل خریدار خر از محمد قلی سلیم تهرانی، محمد قلی (75بیت)، این مثنوی در بیشتر نسخه ها با قضاء و قدر او پیوسته و گاه نیز بخشی از آن است. آغاز: ساده دلی را زپی راه دور *** گشت خری چون خر عیسی ضرور / جانب بازار چو شد جلوه گر *** دید فضائی چو جهان پر زخر ... /کیست زمن این خر مصری خرد *** خر نه یکی آهو صحرا نورد .پایان: هست در این وادی پر گیرو دار *** هر کسی آخر به خر خود سوار؛ ج- قصیده ای است از عرفی شیرازی، جمال الدین محمد که در این نسخه 62 بیت آن نقل شده است و چنین پیداست که تمام قصیده در مدح حضرت مولی علی (علیه السّلام) است.

آغاز: جهان بگشتم و دردا که هیچ شهر و دیار *** نیافتم که فروشنده بخت در بازار ... ز منجنیق فلک سنگ فتنه می بارد *** من ابلهانه گریزم بر آبگینه حصار ... اگر کرشمه یارم کشد اگر غک عشق *** نه آفرین زلبم بشنوند و نه زنهار، آخرین بیت موجود: شه سریر ولايت على عالى قدر *** محیط عالم دانش جهان حلم و وقار؛ د -ساقی نامه، شاعر در آغاز از عبد النبی فخر الزمانی یاد کند و داستان را از زبان او می آورد این مثنوی دارای 238 بیت است: آغاز: چنین گفت یک مومن خوش کلام *** جوان بخت پیری به معنی تمام/ که وقتی مرا بود همسایه ای *** زجنس حکایت قوی مایه ای/ پدر کرد عبد النبى نام او *** همه شهد افشاند در کام او/ بسی روز در هند شب کرده بود *** به فخر

ص: 753

الزمانی لقب کرده بود/ به خاطر بسی داشت وصف جهان*** عجائب بسی دیده بود از کسان ... /چو آمد به قزوین از اقص_ای هند *** به لب داشت دائم سخنها زهند/ شنیدم که میکرد نقلی قریب *** که در عهد شاهی اورنگ زیب / فقیری ز مردان راه خدا *** خداجوی و صاحب دل و با صفا، پایان: بیا ساقیا ای نوشخند *** که مشتاق دیدارم و دردمند/ شرابی که کیف رس_ائی دهد *** به من صبر مرد آزمائی دهد؛ ه_ - مثنوی = ساقی نامه غلام شاکرد دارای 3 تمثیل: خرما، انگشتری و خریدار ماست 283 بست (44-46)، آغاز: شنیدم که گردید در اصفهان*** غلامی به آقای خود هم زبان/ بگفتا به آقا ز روی نشاط *** که داریم ما جنسها در بساط/ ولیکن ز خرما ندارم خبر *** که یک من به چند است ای نامور/ به وی گفت آقا زلطف از نخست*** چرا نرخ خرما نداری خبر/ بدان قیمت و نرخ خرمای ما *** که یک من دو سنگ است آن را بها ،پایان: تن خویش امروز اهل اساس*** گذارند از بهر حفظ لباس .../ در این دور امروز هر بی خبر *** غم کفش دارد ز پا بیشتر؛ و مثنوی روباهی که همرا شتری برگزید از شفا (42 بیت): شنیدم که روباهی از طرف کشت *** گذر کرد بر شهری از بهر گشت، پایان: نظر کن به آثار پروردگار *** مشو غافل از فیض این نوبهار؛ ز - مثنوی حلاج نامه دارای 195 بیت (46-47) از احمدی در شرح گفتگوی چوب و کمان و پنبه و زه حلاجی است با یکدیگر. در این گفتگو هر ی_ک از آنها سرگذشت خویش را بیان می دارد، نام مثنوی در این بیت آمده است: رمز این حلاج نامه یاد گیر *** نکته ای در باب آن ارشاد گیر، آغاز: دوش در بازارصبحم شد گذر*** کردم از حیرت زجانبها نظر/ ناگهان آمد مرا زار و خروش *** از دکان یا رحلاجم به گوش/ ساعتی چون کردم آنجا استماع *** پنبه دیدم با کمان اندر سماع/ نغمه ای دارد کمان بس دردناک *** پنبه درپایش همی غلطد به خاک ... / پنبه و موم و زه و چوب و دوال *** میکنند از حال همدیگر سوال ... زه زبان بگشاد و گفت جان ای من ** بشنو اکنون ناله و افغان من/ گوسفندی بودم اندر مرغدار *** خورد و خوابی کرده بودم اختیار، پایان: رمز این حلاج نامه یاد گیر *** نکته ای در باب آن ارشاد گیر/ از کمان و پنبه افغان بر نخواست*** گفتگوی ما اشارتهای ماست .../ گفتهای احمدی ضایع مهل *** بایدت کردن حذر در گوش و دل؛ ح - مثنوی داستان بقال شهر بلخ (8 بیت)، آغاز: بود در ش_هر بلخ بقالی*** بیکران داشت در دکان مالی/ ابلهی رفت تا ش_کر بخرد *** از غم و رنج و درد دل برهد، پایان: مردمان جهانه زین سان *** گشته از بهر سود جفت زیان؛ ط - مثنوی قضا وقدر از طاهر (دارای 170 بیت) (47-48)، آغاز - شنیدم روزی از فرخنده فالی *** چو گل آشفته ای صاحب کمالی/ فصاحت گستر و رنگین ترانه*** فسون سازی و لیکن در فسانه. پایان : که او در آب و من در خاک میرم *** ز ساحل این چنین بی

باک میرم؛ ی - مثنوی قضاء و قدر سلیم، از سلیم طهرانی، محمد ق_لی.

پیش از این، مثنوی ساده دل که شاید بخشی از این مثنوی سلیم است، آورده شد، آغاز موجود: خم آن زلف رو در میانه *** چراغی بود اندر سجده خانه، پایان موجود: در این دریای پرشور آسیا نیست *** خدا دست تو گیرد ناخدا کیست. یا – مثنوی ده و شهر با تضمین بیتی از سیلم طهرانی (72 بیت) (49-50) آغاز: شبی چون بخت عشاق از سیاهی به معنی صورت قهر الهی... چنان بود آن شب احوالم پریشان*** که سود اگر به کشتی روز

طوفان .... دلم را از وطن شوق جدائی*** ملول از شهر هم چون روستائی ... . جنونم عاقبت کرد از غم آزاد *** نوید عشرتم از سیر ده داد/ به گوشم از سلیم این تازه در سفت *** که آن روشن بیان در مدح ده گفت/ ز کنج ده فضای شهر به نیست *** برای عيش جایی همچو ده نیست، پایان: ندارم سوی ده من بعد خواهش *** ترم چون چشم خود از آب گردش؛ یب – سوز و گداز نوعی خبوشانی (49-50). آغاز: الهی خنده ام را نالکی ده***سر شکم را جکر پرکالکی ده، پایان: گلی بخش از گلستان خلیلم*** در این ره ساز آتش را دلیلم؛ خط: شکسته نستعلیق خوب، کا: آقا نور ابن حاج نقد علی، تا: قرن12؛ افتادگی: آغاز؛ 10گ (41-50) [ف : 23 - 651]

474. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 19-ط /1162ط

مثنوی قضاء و قدر از طاهر؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: آقا نورا بن حاج نقد علی، تا: 1127-1134؛ 1گ (47-48پ)[ف: 23/2 - 654]

475. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5611/5

آغاز: بسمله ای کرده مرا بگلشن راز *** طاوس صفت ... نظر باز/ عشق تو دلم تمام بگداخت*** مرآت جمال خویشتن ساخت؛

انجام: .... ز مصرعی شود دور کسی دور ... . منظور

مثنوی است گویا از فخری است. با این عنوانها: نعت و صفت معراج، منقبت امیرالمؤمنین، ستایش سخن، تمهید نظم این مثنوی، آغاز: داستان، چند غزل و داستان ،خط: نستعليق، كا: محمد على خان، تا: قرن 12 ؛جا: هند ؛کاغذ: نوعی ترمه، جلد: بیاضی، 8گ (95 ر-103ر)، 16 سطر، اندازه: 14/5× 27سم [ف: 8 - 439]

476. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5611/15

آغاز: بسم الله الرحمان الرحيم *** هست کلید در گنج حکیم/ شکر انعام قادر علام*** که ز قدرت بیافرید كلام / بهر نظم لئالى مكنون *** داد ما را طبایع موزون

مثنوی است؛ خط: نستعلیق، کا: محمد علی خان، تا: قرن 12، جا: هند؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: بیاضی، 16 سطر، اندازه:14/5×27سم [ف: 8 - 441]

477. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7982/1

آغاز: این نام بنام کار سازی؛

مثنوی است گویا از نظامی یا خسرو دهلوی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: مقوای پارچه، اگ (1پ- 2پ)، 17 سطر ،(7/5×14) ،قطع: ربعی، اندازه: 13/5×21/5سم [ ف 16 - 755]

ص: 754

478. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5014/17

آغاز: حرام است بر پادشه خواب خوش – چه باشد ضيف از وی بارکش ؟

مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغازو انجام [ف: 8 - 168]

479. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 192 - ج

آغاز: بی غمی شعبه یی ز بی نفسی است *** بطر و خرمی زنا حفصی است؛ انجام: سیم و درهم خورد که ای قرض است*** خود بگوید که از کجا فرض است

مثنوی اخلاقی است. چنین است فهرست عنوان ها در نسخه تربیت منزل، خلق منع اشراف، تناكح، زنان بد، نصیحت زنان بد،حکایت، کم راندن شهوت، تاثیر و عاقبت خودرویی، مذمت بخل و بخیلان، بی رونقی شر، شرط دوستی، صفت فتوت؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی ،78گ، 7 س_طر (7×16)،اندازه: 12×12سم [ف: 1 - 410]

480. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8537/7

مثنوی اردوست در چهار باب ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛کاغذ:سپاهانی، جلد: تیماج حنایی مقوایی ،وزیری، 8گ (179ر- 185پ)، 19 سطر (8×14) [ف: 17 - 157]

481. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5109/4

مثنوی است در تب کردن حضرت حسین؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [ف 8 - 207]

482. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8749

مثنوی عرفانی است ناظم خود را مجذوب شیدا می خواند، در آن آمده است: «گفته است در مثنوی سلطان ما *** چون خدا شود جوینده لا»، نیز: «مرشد ما این چنین فرموده است» آیات و احادیث در آن تفسیر می شود و مناجات دارد. نمونه عنوان ها:در بیان معنی تصوف و صفت فقر، دربیان سماع و اقسام او، در ب_یان قدمت عشق مجازی و توصیف عشق حقیقی، در بیان انذار نف_س خود ناظم این کتاب در بیان تجلی اسما و صفات و تج_لی ربوبیت و تجلى الوهیت، در بیان شیخ و اقسام او، در بیان ذکر و اقسام او. در بیان ده چیز که طلب وی لازم است و آن منقسم به ده«فصل»: 1. بیان ترک دنیا، 2. مخالفت نفس و ترک هوا،3. بیان ترک مصاحبت ناجنس و فوائد خلوت و عزلت، 4. ترک سخن، ... 10. ترک شهرت، در بیان معنی اتحاد عاشق و معشوق و یک رنگ شدن در کارخانه صبغة الله، در بیان خوف از حق تع_الی و بیان توبه و انابت؛ خط: نسخ، کا: بخارایی، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ مقوایی، رح_لی کوچک، 112گ، 19 سطر (8×16)، اندازه: 12×22سم [ف: 17- 212]

483 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9728

آغاز: هم درین معنی حکایت بس شریف جلوه فرموده بر این عبد ضعیف مثنوی عرفانی است در آن از گروه نقش بندی و قادری و از بایزید و احمد غزالی و شیخ بهاءالدین نقش بند یاد شده است و از شیخ نوری و شاه همدانی و شیخ احمد گنج بخش مغربی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ با تصویر مولوی؛ کاغذ: هندی، جلد: تازه رحلی، 12گ، 25 سطر (12×24)، اندازه : 17/5×30سم [ف : 17 - 467]

484 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5014/12

مثنوی کوتاهی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [ف: 8 - 168]

485. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2639

آغاز: بلبل ار می بود صاحب اختیار *** کی کشیدی بھر گل صد جور خار/ چون بکامت نیست چرخ نیل فام *** زان جهت در پیچ و در تابی مدام؛ انجام :گر نبودی لطف رب العالمين *** نفس کشتی رهزنم در راه دین / گه شدم در خوان وصلش میهمان *** گه ربودم از سگ نفس.

مثنوی عرفانی بی آغاز و پایان بر وزن مثنوی مولوی از شاعری محبی تخلص که از مثنوی های عطار و مولوی مثال آورده است. این مثنوی از داستان های عرفانی و شرح احادیث و اخبار ترکیب یافته است و داستان های آن عبارت است از:حکایت ابراهیم ادهم و طوطی و عنقا و هدهد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و وسط و انجام؛ برگ 50 از مثنوی دیگری است بروزن خسرو شیرین نظامی؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: تيماج سياه ، 118ص ، 13 سطر (11/5×17/5)، اندازه: 73×12/5سم [ف: 8 - 382]

486. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5996/65

مثنوی در هجو از خواجه محمد رضا؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1098 یا 1100ق؛ 2 ص (263-264) [ف: 17 - 380]

487. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2866

آغاز: باز آ باز آ هر آنچه هستی باز آ *** گر کافر و گبر و بت پرستی باز آ؛ انجام: در چشمه حیوان اگر آید اجلت *** مهلت ندهد که آب در کوزه کنی

در این نسخه 890 رباعی از 188 شاعر است از این قرار: ابوسعید ابوالخیر، امیر خسرو دهلوی، ابوطالب حکیم تبریزی، آقا حسن وحدت، افضل الدین کرمانی، آقا مقیم سمنانی. امینای نجفی آقا مومن اصفهانی، آگاه اوزبک، آقا حسین خوانساری، اسدی طوسی، آقا جعفر سارو بهادر، بابا افضل کاشی، باعث همدانی، بابا فغانی شیرازی، حکیم ظهوری خراسانی، حاجی محمد رضا راضی، حسن خان شاملو، حاجی محمد جان قدس، حکیم سنائی، حكيم محمد سعید حکیم، حکیم رکنای مسیح، حکیم انوری، حسن بیک رفیع، حاجی اسد بیک، حکیم خواجه حسین سنائی، حاجی طالب نصیب ،خیام، خاقانی، خواجه حافظ شیرازی، خلیل بیک، فایق گیلانی، خالصای استر آبادی، خواجه نصیرالدین طوسی، خلیفه سلطان، سایر اردو باری، سارجای نقاش، سید محمد جامه باف، شیخ بهاء الدين محمد ،شاه عباس ثانی، شیخ

ص: 755

اوحدی، شفیعای اثر اصفهانی، شیخ شاه نظر قمشه، شیخ سعدی، شاه شجاع، شاه میرزا شاهدا ،شوکت، شیخ زاده لاهیجی، شیخ الله قلی، شیخ علی حسینی همدانی، طالب آملی، زایرای شوشتری ،عراقی، عبداله سلطان محكى منصف، عجم قلی بیک ذوالقدر، عنایت اله خان آشنا ،عظیمای نیشابوری، عارف کاشی، ظهیر الدین محمد، غیاثای حلوائی، غنی کشمیری، فردوسی طوسی، قربان محمد اوزبک، مقیمای مقصود، کلبعلی نادر، کمال اسماعیل، کفری یزدی، میرزا محمد صالح رضوی، ملا خواجه علی پیشنماز نعیم، میرزین الدین جنتی اصفهانی، میر علی جرفادقانی، ملا عرفی شیرازی، ملا سبحانی نجفی، میرزا ص_در رضوی، ملا مومن حسین یزدی، میرزا جعفر منشی، ملا ناظم هروی، میرزا عبداله منشی، میرزا فصیح برادر وحید، ملا ج_لال الدین مولوی، میرزا ملک قومی، ملا صادق شیخ الاسلام خواف، میرزا نصیر عشقی نصرت، میرزا محمد حسین نورس، میرزا رفیع واعظ، میرزا محمد مجذوب تبریزی، میر حیدر معمائی، مغربی، محمد امین خان بیات مجرم ،ملاجانی، میرزا محمد تقی نصیری، منشی دیوان، محمد ابراهیم فارغ، ملارشدی رستمداری، میر مغیب محوی، میر رضی دانش، ملا محمد علی، میر معصوم مقلی، ملا محمد صوتی، میرزا کمال قمی، میرزا حسن خان الفت،ملا رجبعلی تبریزی، ملا عبدالرزاق فیاض، میر شریف حافظ، میرزا قواما خلف ابراهیم، میرزا داود متولی، میرزا ابراهیم متولی، ملا مظفر حسین، میر رضی ارتیمانی، میر نجات عبدالعالی، مرشد بروجردی، میرزا نمازی داوری، میرزا طاهر قمشه ای، می_رزا ابوالحسن یگانه، ملاشانی تکلو، ملا مجدالدین شوشتری، میرزا قاسم خلوت نشین، ملا ولی، محمد ابراهیم قلی شیرازی، میر سید علی، میرزا ابوالحسن جامه، میرزا فصیحی هروی، میر محمد باقر داماد، ملا لطفعلی شاپور، ملاشکوهی، میرزا رحیم عتیقی، میرزا مهدی، میرزا عرب ناصح تبریزی، میرزا رحيم فراش، ملا عبدالله انصار، میرزا جمال الدین اسد آبادی، میرزا شفیع نازی، مست_فید اوزبک، میرزا نوری فتوی هروی، میرزا نصرت عتیقی، میرزا عباس خان صدق، ملا علیرضا تجلی، ملا محمد طاهری، میر معزالدین محمد یزدی، محمد زمان بیک همت، ملا شیخ فایز، میرزا عبدالمناف قمی، ملا نظیری مشهدی، ملا محمد امین استرآبادی، میرزا صایبا تبریزی، میرزا ابوالحسن فراهانی، میرزا محمد ت_قی نصیب، میرزا مهدی حجت پیشنماز، میرزا نظام دستغیب، میرزا احسن الله احسن مشهور بظفرخان، ملا عامی مشهدی، محت_شم کاشانی، میرزا عرب نظام الملکی، ملا رحيم شیخ الاسلام، ملا قاسم مشهدی، ملا موالی تونی، میر فاضلای یزدی، میر شهنشاهر شکیب، ملا هاشم همدانی، میر ابو طالب تبریزی، میرابوطالب حافظ، میر عرفان طهرانی، ملا محمد سعید اشرف، میر معص_وم کاشی، ملهم، میرزا رفیع دستور، میرزا لطف الله مشهور به مطالع، ملا عبدالرحمن جامی، میر زینت، میرزا طاهر اعتمادالدوله، مسیحای کاشی، ملا حاج محمد گیلانی، میرزا سیدعلی سبزواری، ملک حمزه خان غافل، میر نجات، ملا حسنعلی معتقد، میر مهدی قلی خان، ملا کرامی، محمد قلی سلیم، مرتضی قلی خان شاملو، نظیری نیشابوری، نوروز بیک ،نادرای زرگر، نظیری روحی، نور جهان بیگم، یحیی نیشابوری. جامع این رباعیات را در هفده «فصل» آورده: ١. فضل و لطف و عطا و رحمت الهی، 2 . مذمت دولت دنیا،3 . نصیحت و پند، 4. ،بینی، 5 .خال، 6.لب و تبسم،7.ابرو، 8 .چشم، 9. مژگان، 10. نگاه، 11. ابرو و چشم و مژگان و نگاه و خال و لب و دهن، 12. ائمه و شیعه اثنی عشری، 13. زلف و گیسو، 14. تعریف معشوق و روی و چهره و عکس معشوق، 15. شأن زاهد، 16. می و پیاله و شراب و ساقی، 17. رباعیاتی در احوال مختلفه خود و شکوه از روزگار گفته؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً قرن 12؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی، رویه کالینگور تریاکی، عطف تیماج ماشی، نوسازی، 25گ، 14 سطر (12/2×17)، اندازه: 18×25سم [ف: 6 - 521]

488. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 275/1

ترجيع بندهایی است از فخرالدین عراقی، سعدی، ناصر بخاری ،سلمان، اوحدی مراغی اصفهانی، شیخ جنید، کمال الدین فارسی، خواجو؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ در متن و حاشیه، مجدول، دارای سرلوح زرین؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز ضربی زرکوب مقوایی، 25گ( 2 پ-27ر) ، 20 سطر، اندازه: 16×22سم [ف: 3 - 430]

489. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8375/2

اشعار فارسی با نام آنها به ترتیب تهجی (در متن و هامش)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز تیره ضربی مقوایی ،بغلی، 9 سطر (5/9×15) [ف : 17 - 125]

490 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4137/7

شعر «گر نباشد جامه اطلس ترا...»؛ خط: نستعليق، كا: محمد شریف، تا: قرن 11 و 12[ ف: 7 - 213]

491. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 312/3

شعرهای پراکنده؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 12[ نشریه: 11- 940]

492. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4137/6

شعری از واعظ در ستایش پیامبر ؛خط: نستعلیق، کا: محمد شریف، تا: قرن 11 و 12 [ف: 7 - 213]

493. مشهد؛ مرتضوی؛ شماره نسخه: بدون شماره

مجموعه ای از قصائد همگی در مراثی اهل بیت (علیهم السّلام) و احتمالاً از آن یکی از خطباست که برای منبر جمع آوری کرده؛ بی کا، تا: قرن 12؛ خط: زیبا و مجدول [ف مخ: - 30]

494. مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 456

قصاید و مثنویات و رباعیات و لغزها، بدون تنظیم و ترتیب مخصوص از: مولانا شانی، امیدی طهرانی، خواجه سلمان، حکیم خاقانی، امیر خسرو دهلوی، نظام استرابادی، هاشمی، فتیلی، کشوری خراسانی، فیضی هندی ،گنجوی، کمال الدين اسماعيل

ص: 756

اصفهانی ،آذری،حکیم شقاقی اصفهانی، محمود بن زنگی ،انوری، علی نقی کمره ای، سنجر کرمانی، مظهر هروی، مح_مد یوسف گلپایگانی، خواجه حسین ثنائی، محمد قلی سلیم، حکیم رکنا، ابوتراب بیک انجدانی، ظهیر فاریابی، شاپور طهرانی، محمدخان قدسی، عبدالواسع جبلی، ولی دشت بیاضی، کاتبی، بنائی، نظامی ،جامی، حکیم شفائی ،رومی، قاسم انوار، و الهی، زلالی، خوانساری، وحشی ،شاهی ،عرفی، ابدال ظهوری، الف_تی،

زلالی، نوعی خبوشانی، اوحدی، عراقی، حسن کاشی، میر نجات،صائب ،عبدالمولی، مهدی وصفی قلی بیک، سعدی شیرازی، محیی، ملا احمد، سوزی، زکی همدانی ،میلی ،نظیری، مجد کاشف، میرزا جلال جامی ،حرمتی، صائب، واثق، خليفه سلطان، سبحانی، گرامی ،فصیحی ،طالب، غیرتی، نادم، فایض حسینی، محمدرضا بیک آجرلو، ابو علی سینا ،مشرقی، قاضی نور الله ،همایون ،غزالی ،مختار ،بیک ،فهمی، فصیحی ،غیاث، فردوسی، طوفی ،امری، محلی، ابن یمین، طالب کلیم، سهیلی ... در این مجموعه منشئاتی نیز آمده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن12؛ سطرها چلیپا، برگ های آخر به تاریخ نهم رمضان 1085؛ م_هر: «عبده الراجی ابوالقاسم»(بیضی)، «العبد الراجي ابوالحس_ن» (بیضی)؛ جلد: روغنی مشکی ضربی زرین، ،205گ مختل_ف السطر، اندازه: 23×35سم [ف: 2 - 136]

495. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 225/21

اشعار این جنگ در ابتدای هر صفحه، در دو سطر و هر سطر حاوی دو بیت، از ابتدای مجموعه تا انتهای آن و شعرای آن عبارت اند: ابو سعید، ملا سحابی ،عبد الرزاق ،اوحدی، محمد ت_قی نصری منشی، محمد حسین نورس، ظهوری، ملا محمد خان قدسی ،مولوی، سید رضوی الموسوی، ملا حشوی، میرزا ابو الحسن، ملا محمد سعید اشرف، ملا رحيم شيخ الاسلام، ملا مؤمن حسین یزدی، باقرای خلیل، شاه عباس، ملا خواجه علی، حاج اسمعیل زایر، ابو علی سینا، میر دوست محمد کتابدار، میرزا نوری هراتی، کلبعلی نادر ، ملا جامی، حکیم عبدالله وحدت،بابا افضل کاشی، محمد بیک زنگنه، شیخ عراقی، میرزا مهدی عالی، ضیاء الدین کاشی، میرزا ابوالحسن وجی، میرزا نصر صیفی، میرزا رفيع واعظ، حكيم مؤمن دارالشفاء، میرزا صالح رضوی، خواجه علی پیشنماز، میرزا ابوالحسن حامد، ميرزا وحيد رضوی عرفی شیرازی، مولانا ناظم هروی، میرزا ابراهیم ادهم، مقیمای مقصود، ملا مظفر حسین حسام، میرزا حسن خان الفت، مغربی، عمر خیام، حکیم سنائی، عبدالله سلطان منصف، ملا رجبعلى حکیم انوری، محمد زمان بیک همت، مرشد بروجردی، میر محمد باقر داماد، آقا مقیم سمنانی، ملا شیخ علی قمی فائز ،ابوطالب، میرزا عبد مناف قمی ،شاهدا، نادرای زرگر، ملا محمد علی، میرزا جلال اسیر، طالب آملی، خالصای استرآبادی، شیخ بهاء الدین زائرای شوشتری، نظیری اوجی، شاه شجاع، شاه میرزا، میر حی_در معمای، میرزا شفیع قاری، ملا عبدالرزاق فیاض، مستفید ازبک،میرزا نوری قنوی هروی، ملا محمد صادق شیخ الاسلام، میرزا حیدر رضوی، میرزا ابوالحسن حامد، میرزا زین الدین حسینی اصفهانی، تایب کرمانی، میر علی جرفادقانی، شیخ الله قلی، میرزا عبدالله منشی، میرزا فصیح برادر وحید، امامقلی بیگ چگنی، میر مؤمن ادانی ،یزدی ،سراجای نقاش ،نافلی، ملا محمد صادق پیشنماز، قاضی میر اسماعیل همدانی، ملا خواجه علی، میرزا ملک قمی، ملا مؤمن حسین، ملک سعید خلخالی، سید حسن زینتی، ملا مانده، ملا امین استر آبادی خادم، میرزا نصیر نصرت، میرزا محمد مجذوب، میرزا ابوطالب ترشیزی، ملا مؤمن قمشه ای، میر علی بیک مستوفی شیروان، میر عبدالحق قمی، ملا ناظم هروی، سید ماجد قاضی، ملا علیرضا تجلی، ملا رحمی، عبرت همدانی، حاجی اسد بیک، مجذوب تبریزی ،اظهری، حسین خان شاملو، قاضی میر اسمعیل، میرزا حسین یورش، حاجی شاہ قبر کاشی، میر عبدالوحید گیلانی، میرزا قاسم خلوت نشین زاهد ،میرزا نصیر علینقی نصرت، فضولی بغدادی، میرزا معز فطرت، میرزا صادق میرزا رفیع منشی، ملا محمد طاهر منشی، میر فاضلای یزدی، میرزا معین الدین علی ،باعث، محمد داود تویسرکانی، ملا معصوم فراش، ابو تراب حافظ، خسرو بیک الله، خلیل بیک فیاض، محمد طاهر غنی کشمیری، میرزا بدیع نصر آبادی، محمد تقی بیک نویسنده، میرزا داود قمی، ملا ذوالفقار، میر سید علی محمدی، امیر شهنشاه شکیب، میرزا ابوالحسن بیگانه، جمال الدین اسد آبادی، حاجی محمد رضای راضی، حسام محمد امین خان بیات، خاقانی، محمد ابراهیم فارغ، میرزا تقی نصیری، ملا نظیری مشهدی، حاجی محمد خان قدسی، یحیی نیشابوری، میر عرفان طهرانی، میرزا قاسم تونی، میر نجات، عبدالله سلطان، میرزا محمد سعيد تنها، ملامظفر حسین، میرزا عرب ناصح تبریزی، کفری یزدی، ملا عبدالله انصار، افضل الدین کرمانی، سعدی، ملا صادق شيخ الاسلام خاف (=خواف)، حاجی رضای راضی، ملا رشدی رستمداری، ملا حسنعلی یزدی، امیر خسرو دهلوی، حاجی محمد زمان قدسی، میر معصوم قلی، ملا محمد قاسم مشهدی، نظامی گنجه، کوثری خوانساری، ملا باقر سبزواری، بابا ناطق، ملا ملک قمی، میر مغیث محوی، آقا رضی فروتنی مبرور، ملا محمد علی، میرزا رضی، قربان محمد ایلچی ازبک، اهلی، میرزا عبدالله محتسب یزد، میر نجات شیخ بهاء الدين محمد، میرزا نصير عتیقی، میرزا تقی، پیر زاده، سعیدای نقشبند، آقا جعفر ظهیرا، رشدای زرگر، شاه میرزا، فضلی جرفادقانی، میرزا اسحق رضوی، قیصر ترکمان، میر عبدالباقی، میرزا رفیع دستور، ملا محمد صوفی، خلیفه سلطان، محمد قلی سلیم، میرزا جواد مرتاض، ملا نظیری، ملا نطقی نیشابوری، میرزا رضی دانش، قدسی، ملا وحشى يزدى، محمد صالح شیرازی، میرزا جعفر مرتاض، ميرزا نوری قنوی، والی، شیخ شاه نظر قمشه ای، میرزا قاسم تونی، میرزا مهدی عالی، ملا حسن گیلانی، حسن خان الفت، سلمان ساوجی، محمد قاسم بیک قاپوچی، میرزا ابو محمد خادم، محمد قلی

ص: 757

سلیم، میرزا قاضی، آقا باقر قمی نافع، ملا محمد الدین شوشتری، عجم قلى بيكاذوالقدر، محمد ابراهیم تسلی، میر شریف حاف_ظ، حسن وحدت، شفیعای، ملا رجبعلی واحد، میرزا ابوالح_سن فراهانی، عالی ملا شاه محمد بخارائی، شیخ ابو حیان مالی، ملا طاهر عریان، میرزا حسین خان جرفادقانی، ملا محمد امین استر آبادی، آقا حسن وحدت، نوروز بیک، میرزا محمد تق_ی، کمال الدین اسمعیل، بیانی خراسانی، آقا رضی فروتنی، میرزا الغ موسوی غافل، میرزا سعد الدین وزیر خراسان، کلیم، عباس بن احنف، چلبی بیک فارغ مشهور بعلامه ترشیزی، مهدی قلی خان قرچقای خانی، خواجه نصیر طوسی، معلم ثانی، میر س_الم کشمیری، ملا حسن اردبیلی، میرزا ضیاء الدین کاشی، ملاوی بیک بروجردی، حاجی اسمعیل خان؛ خط: نستعلیق شکس_ته، بی کا، تا: قرن 12، جا: قزوین؛ کاغذ: اصفهانی زرد و سفید، ج_لد: تیماج مقوایی ،قرمز، 28 سطر (11×20/5) اندازه: 16×26/5 سم

[ف: 1 - 230]

496. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5101/1

اشعاری از : عاشق، فتح، علیشیر، مجمر و جز اینها؛ خط: شکس_ته، بی کا، تا: قرن 12 [ف: 8 - 204]

497. شیراز؛ بنیاد فارس شناسی؛ شماره نسخه: 16/2

شعرهایی از میرظلی مشهدی، شیخ اوحدالدین هلالی، یوس_ف بیک، شیخ علی نقی، رباعیات بابا طاهر عریان، نصیرا همدانی، میرزا صبحی، حکیم خاقانی و شیخ عطار؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 12، 24گ (1ر - 25پ) ، اندازه: 15/5×28/5سم [ف: 32]

498. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 11529

اشعاری از: وقاری، باقی افندی، وفائی مصطفی دده بکری، به_ائی افندی، ندیمی جیبی افندی اخگری افندی، ادیبی زاده، طبع_ی، محبی و محمدرضا ،(تاصفحه 18) سپس شروع به التقاط از کت_اب «تذکره صادقی» شده که متضمن اشعاری از شاه عباس ،شاه اسمعیل، سلطان محمد خدابنده لو و غیره می باشد و در آخر به شیخ فیضی خاتمه می بابد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 157 ص، 14 سطر ،(10×15)، اندازه: 20x14سم [ف: 1 - 87]

499 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8913/2

جنگ شعر از: سعدی ،مشتاق ،رفیق، نظامی، جامی، نور علی شاه و حافظ و ناشناخته مانند موجی و واعظ و دیگران (از پایان نس_خه آغاز می شود)؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی لایی، ابعاد متن: 18×21 ق_طع: بیاضی ربعی [ف: 17 - 249]

500. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8757

جنگ شعر است با نام سرایندگان از شناختگان و گم نامان؛ خ_ط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ م_هر: احمد؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی لایی، 95گ، قطع: بیاضی ربعی، اندازه: 12×24سم [ف : 17 - 214]

501. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 934

آغاز: بیاضی که مشام خرد از شمیم سواد مشکین رقم او است

جنگ شعر است از انوری تا ظهوری، در پایان «معراج الخيال» تجلی است و در هامش گل کشتی میرنجات و منشات طغرا است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ جلد: روغنی با گل و بوته برجسته بسیار زیبا [نشریه: 7 - 136]

502. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 7

آغاز: دیباچه: بیاضی که تقویت مشام خرد از شمیم سواد مشکین رقم اوست و سواد خاطر روشن ضمیران از مشاهده صفات آیینه آیین او؛

منتخباتی است از بهترین شعر شعرای معروف فارسی زبان که بدون ترتیب و تنظیم مخصوص گرد آورده شده با دیباچه ای کوتاه به نثر. به نام این شاعران تصریح شده است: انوری، میر نجات ،عرفی ،توفیق، میرزا معزالدین فطرت، صائب تبریزی ،فغانی ،محتشم ،الهی ،نظیری ،جامی، مشتاق، عاشق، فروغی، انسی، آسفی، حیدر، کوچک، شوکت، باقی، خسرو، حافظ شیرازی، محمد قلی بیک سلیم، استاد، سعدی شیرازی، عماد، ،کاتبی ،آذری ،حالی ،هلالی ،آهی ،فیضی، اهلی، ظهوری، سلمان ساوجی ،کمالی ،اصیلی ،سخا ،ساقی، شاه بدخشان، مشفقی ،نرگسی ،خضر ،احسن ،قبول ،واقف، حزین، امانی، وحشی ،طالب ،همام ،فخری ،بیدل ،خواجو ،تایبی، میرزا صادق تفریشی، عارف ،هوائی ،عراقی ،اوحدی ،علمی ،مهری عرب، بساطی، یوسفی، حقیری ،قاسم، کامران خیالی، سهیلی،بابر، قاسمی، معالی، عنایت، شاهی ،نامی ،خیری ،صفی، مجرم، نوید، کمال ،خجندی ،کامی ،گلشنی ،فارغی، ابن حسام، سیفی، عطا، فانی، ،مقبول ،جرمی ،اشرف، اسیری ،مخلص، واحدی، بنائی، حیرتی ،بینش ،تجلی ،عصمت ،ریاضی ،صالح، بسطامی، نحوی، نادری، همایون، نسیمی، ضیا ،کاهلی، فراقی ،کلیم، بیخود، غزالی، نوشی، ،عشقی ،سابق ،صرفی، علوی ،روشن ،جلال واهب، مرتضى، خاشع ،بزرگ، جویا ،مغربی، فغفور، ناصر علی، منصف، غنیمت، عظیم ،ظریف، آفرین ،ذوقی ،شهادت، معجز، نادم، ملهم، نزاری، ،ندیم ،حضوری ،قدسی ،عیار ،عادلی ،دیوانه، صامت، جمشید ،ربیع ،طوفان ،عابدی، هجری ،راهب، ضمیری، سائل، باقر، ،سعدالدین ،سرخوش ،فایح ،شریف ،شهیدی، خالص، اوجی، منير، ابوسعید ابوالخیر، خیام، تجلی، در حواشی این جنگ چند منظومه و بحر طویل و ترجیع بند و منشئات نثری نیز نوشته شده که این آثار را ذکر می کنیم: کل کشتی میر نجات، نان و حلوا شیخ بهائی، قضا و قدر محمد قلی بیک سليم، قضا و قدر اشرف، مثنوی میرزا صادق، قضا و قدر نوعی، بزمیه ارجمند بیک مجنون، نگارستان چین، قسمیات ظهوری، هزلیات سعدی، هزلیات نعمت خان عالی، حسن و عشق نعمت خان؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول در دو ردیف، سطرها چلیپا در متن و حاشیه، دارای سه سرلوح زرین زیبا و دقیق؛ کاغذ: ترمه، جلد: دورو

ص: 758

روغنی بسیار نفیس، 599گ، مختلف السطر، اندازه: 12×19/5 سم [ف: 1 - 17]

503 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 339

غزلیات و رباعیات و قصائدی است از: جامی، ابوسعیدابوالخ_یر ،طوفان، عاشق ،سعدی، میرزا ابوالقاسم تفریشی هجری، بابا طاهر عریان، کلیم؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول، برگ ها حاشیه سازی شده، نسخه بیاضی است؛ جلد: تیماج قهوه ای، 48گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×22سم [ف: 1- 446]

504 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2473/6

قصاید مشرقی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی، 1ص (64)، اندازه: 17×29سم [ف: 9 - 1242]

505 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12635/8

آغاز: کشیدم صفحه فکر و خیالم را از تو م سطر *** قلم را بس_تم از برگ گل و از بال بلبل پر؛ انجام: سر و پا تن و گردن به وقت حمله بر دشمن *** سهیل آسا زمین فرسا جهان پیما همایون فر

قصیده ای است رائیه بسیار زیباحدود 66 بیت (البته این نس_خه ظاهراً افتادگی دارد) در مدح امیر مؤمنان حضرت على بن ابی طالب و از اشعار اوست: ابوبکر گفت اقیلونی عمر لولا على گفت *** تو فرمودی سلونی بر فراز خطه منبر ؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ رکابه دار؛ تملک: حسین بن حسن رضوی طباطبائی به سال 1325ق با مهر «حسین الرضوى» (بيضى)؛ كاغذ: شرقی، 2گ (29-30)، اندازه: 11 × 20سم [ف: 32 - 115]

506. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12635/5

آغاز: من کیستم ستم کش هجران روزگار *** زار و نزار و بیکس و حیران روزگار؛ انجام: اکبر اسیر محنت و رو کرده سوی تو*** ای در گهت پناه اسیران روزگار

قصیده ای است زیبا در 5 مطلع حدود 190 بیت درمدح حضرت علی بن ابی طالب و امامان شیعه. ناظم در بیت پایانی (اکبر اسیر محنت و رو کرده سوی تو) به نام خود اشاره کرده، متأسفانه اطلاعات بیشتری از این سراینده و قصیده او به دست نیامد؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ تملک: حسین بن ح_سن رضوی طباطبائی به سال 1335ق با مهر «حسين الرضوى» (بيضى) ؛کاغذ: شرقی، 6گ (20-25) اندازه: 10 × 20سم [ف: 32 - 113 ]

507 قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12677/26

آغاز: در خرابات مجانین کن گذر *** تا ببینی رسم و آئین دگر ؛

انجام: گم شد اند وادی شوقت *** رضی نه خبر یابد از اوکس نه اثر

قصیده ای است رائیه و بسیار زیبا حدود 72 بيت ( البته ممكن اس_ت این نسخه از نیمه افتادگی داشته باشد) در مدح امیر مؤم_نان حضرت علی بن ابی طالب ازشاعری متخلص به رضی، و آغاز نسخه نوشته شده «میر رضی»، با توجه به این نسخه که بخ_شی یا تمامی آن به خط نوادگان و خاندان میر سید رضی الدین مح_مد حسینی آرتیمانی تویسرکانی (-1037ق) است و از سوی دی_گر چون نامبرده صاحب دیوان اشعار نیز می باشد، این قصیده نیز بایستی از او باشد ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: وسط؛ 4 برگ احادیثی در فضائل اهل بیت پیغمبر اسلام منقول از کتابهای اهل سنت از جمله «الصواعق» ابن حجر، «جامع الاصول»، «صحيح» ،ترمذی ،مسلم ،بخاری، نسائی و غیر آنها در انجام نسخه؛ کاغذ: شرقی 2گ (168-169)، 21 سطر، اندازه: 7×19سم [ف: 32 - 214]

508. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 304/14

قصاید و غزلیات شاه طاهر دکنی و ابن غیاث وصايبا؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: رنگارنگ، جلد: تیماج مشکی مقوایی گرد تریاکی، 16 ص (384-399)، 16 سطر (4 ستونی) (3×20)، اندازه: 13×25سم [سنا: ف: 1 - 153]

509. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5996/14

قصیده در مدح علی (علیه السّلام) از ابن حسام؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1098 یا 1100ق؛ 3 ص (48-51) [ف : 17 - 371]

510. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 16

جنگ اشعار است؛ بی کا، تا: قرن 12 [ نشریه: 7 – 686]

511. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی؛ شماره نسخه: 109/5

قصاید و اشعار نظامی و خاقانی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 12؛ کاغذ: کبود، قطع: ربعی[نشریه: 5 - 642]

512. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13063

آغاز: قلندر پاک ذات الله های فقر صوفی قبله کونین *** دل و جان دین و ایمان عقل و هوش من نثار تو؛ انجام: یا رب بشهود حضرت مولانا*** با دید و نمود حضرت مولانا.

مجموعه اشعاری است به فارسی و اردو، شامل قصیده ای در مدح شیخ عبدالقادر گیلانی، اشعاری عرفانی به اردو، مناجات نامه ای فارسی و اردو؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 12؛ دارای سرلوح مرصع زیبا، کار هنرمندان هندی با زمینه طلا و زمینه رنگارنگ در متن وحاشیه، برگ ها مجدول به طلا با کمربند طلایی؛ کاغذ:فرنگی،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج گل و بوته. ابعاد متن: 29×18، 232گ،6- 8 سطر، اندازه: 18×29سم [ ف: 33 - 122]

513. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 265/5

اشعار مختلف اعتقادی و کلامی است با استفاده از روایات و آیات؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج قرمز مجدول، اندازه: 8/5×15سم [ف: 1 - 244]

514. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8759

دارای: 1- دیباچه، 2. مثنوی،3 - مثنوی غنیمت پنجامی، 4- معراج الخيال، تجلى شیرازی، 5-مثنوی همت، 6-محمود و ایاز، 7- نثر میرزای بیدل، 8- تعریف حسن و نزاکت و تمکن و شوخی و جلوه و حجاب و اقدام معشوق تا آه و ناله و شوق و عزلت، 9- پند امام رضا به مامون، به فارسی، 10- شعر غلام علی آزاد

ص: 759

بلگرامی ؛خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ در متن و هام_ش. آراسته به زر؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 137گ، 10 سطر (6×15)، قطع: ربعی، اندازه: 12×22سم [ ف : 17 - 214]

515. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1162/13- طباطبائی

آغاز: درد بینی و گوش و درد زبان *** درد پستان و معده و دندان ... ریک و جرم مثانه عرق نساء *** سوزش بول و رنج استسقاء/ این همه درد را دوا باشد *** مردم دیده را ضیا باشد؛ انجام: مردم پیر را جوان سازد بر جوانان طرب بیفزاید

شامل غزلیات از عرفی سالک، قطعاتی به ترکی،منظومیه ترکیب حکیم ارسطو که جهت اسکندر ساخته مزیل همه امراض دارای 23 بیت( گ 14 پ)؛ خط: شکسته نستعلیق خوب، کا: آقا نورابن حاج نقد علی، تا: قرن 12؛ این منظومه با قلمی دیگر (به جز قلم بقیه جنگ) نوشته شده و کاتب در پایان آن نوشته «این چند ک_لمه در تاریخ دهم شوال 1133 قلمی شد کتبه العبد حاجی نورا»، درکنار آن قطعه ای دیگر است با همین خط که همه ابیات و مصراع های آنها دارای یک ردیف و قافیه است، قضاء و ق_در محمد قلی سلیم، آغاز: «شنیدم روزی از خونابه نوشی *** چو گل از پاره تن خرقه پوشی»، فردها( از شاعران مختلف)، غزلیات از وحشی و بابا فغانی، تعدادی رباعی و مسدس که پی در پی مرتباً یادداشت شده است، نسخه هایی برای پاره ای از معالجات و دس_تور نوشتن طلسمات؛ مثنوی؛ 13گ، [ف : 23 - 649]

516 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4746/2

اشعاری از شیخ علی نقی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12[ ف: 8-77]

517. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4816

آغاز: بزرگوار خدایا به کردگاری تو *** بحق ذات و صفات بزرگواری تو؛ انجام: خطاب من بشماای متابعان یزید *** ز قتل زینب دلخسته دست بردارید

اشعار در تعزیه است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: اواخر قرن 12؛افتادگی: آغاز؛ مهر:تملک شعاع الملك؛ كاغذ: كاغذ فست_قی آبی، جلد: رویه کاغذ آبی فرنگی، 319گ، 27 سطر، اندازه:22/6×34/4سم [ف: 2 - 155]

518. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه:1715- 25/ 10

آغاز: قصائد من كلام عبدالرحمن جامى عليه الرحمه في مدح امیرمؤمنان. اصبحت زائراً لك يا شحثه النجف ***بهر نثار مرقد تو نقد جان به کف / تو قبله دعایی و اهل نیاز را *** روی امید سوی تو باشد زهر طرف؛ انجام: آنچه قدم نمودی در خانه فقیران*** گشتیم شاد و خرم چون فصل نوبهاران جنگ شعری است از قرن 12 که از شاه سلیمان صفوی با تج_لیل یاد می کند، شامل قصاید جامی، میرزا حسین رفیق، سعدی ،عرفی، دشت بیاضی، نظیر نیشابوری ،فراق نامه میرزا ابوالقاسم هجری، قصاید ابوطالب کلیم، میرزا طوفان، محمدعلی دانش، رباعیات و معمیات جامی، احمد میرزای نیازی، میرزا قلی حیلی، اشعار فیض ،شوقی، رباعیات ابوسعید ابوالخیر، خیام، مؤمن حسین ،ظهوری ،ملای، شیخ بهایی، سحابی، بابا افضل، محمد باقر مجلسی، سید محمد جاف باف میرزا صایب، لطفعلی بیک آذر، غزلیات جامی، صاحبیه سعدی، غزلیات حافظ، قطعات تاریخی از شعرای مختلف، در هامش نسخه نیز اشعاری دارد از جمله مخمس میرزا هاشم بر غزل کلیم، مخمس باقر کاشی بر غزل ضابط، مخمس بندگان ظل الهی شاه سلیمان صفوی، مخمس رافع، مخمس وحشی، مخمس لاادری بر غزل ملاجامی، مخمس وحشی بر غزل سعدی، مخمس میرزا طوفان در مدح امام علی(علیه السّلام)مخمس سنایی بر غزل حافظ، از جمله اشعار هاتف در باب زلزله کاشان و مدح قم، مخمس مخفی در مدح امام علی(علیه السّلام) ، مثنوی

سوز و گداز ملا علی خبوشانی، مناظره بیمار و طبیب قاضی شریف لاری، مثنوی لاری، مثنوی تنبیه الخسیسان و مثنوی تنبیه الكریمان از رابط، آتش پاره میرزا طوفان، فراق نامه میرزا ابو القاسم هجری؛ خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 12؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 246گ، سطور چلیپا، اندازه: 20/5×32/5سم [ف: 3- 1225]

519. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4714

آغاز: خداوندا همه گیتی ترا مأمور شد یکسان *** که باشد درهمه عالم که بیرون آید از فرمان؛ انجام: از ترازو وزدو کفه قیاسی میکن (؟) *** کانکه زر دارد زیرا آنکه ندارد زیر است

جنگ اشعار از سرایندگان گوناگون و بیشتر قصاید است، در آغاز اشعار ادیب صابر سرگذشت او را در چهار برگ آورده است؛ در پایان سی لحن باربدی را کوتاه یاد کرده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ کاغذ: نوعی ترمه، 151گ، 14 سطر، اندازه: 17×38/3سم [ف: 8 - 63]

520. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 101/20

شامل: 1. مثنوی هجری (ص 160-162) مثنوی آذر (ص 163 -166)، ساقی نامه میرزا رضی (167-171)، مثنوی میرزا طوفان (173-172)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ ابیات به شکل حمایلی؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج قرمز،ابعاد متن: 14×22/5 ، 14 ص( 160-173) اندازه: 20/5×30 سم [ف: 1 – 95]

521. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 101/22

اشعار مندرج در این جنگ بدین قرار است: 1. قطعه ای درباره ملاقات خسرو و فرهاد (ص186)، 2. مثنوی هجری و یک قطعه و غزلی به نام رفیق (رفيق ظاهراً نام شخصی بوده است) (ص187- 189)، قطعه ای در تاریخ وفات درویش مجید از رفیق؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج قرمز غیر مقوایی ،دولایی، ابعاد متن: 14×22/5، 4ص( 186 -189)، اندازه: 20/5×30سم [ف: 1 - 96]

522. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 109

آغاز: دودی که از مطبخ جود تو بر آرد *** آماده تر از ابر بود زادن نم را؛ انجام: گویند که از سر و قدان سر و قدی*** از چشم

ص: 760

بد زمانه دارد رمدی

جنگی است شامل: قصاید (ص 1-204)، مقطعات (205-50)، غزلیات (251-456) و رباعیات (457-539)؛ خط: شک_سته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول ؛کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج ترنج و نیم ترنج دار، ابعاد م_تن: 10/5×21، 270گ، 15 سطر، اندازه: 17×39/5 سم [ف: 1 - 105 ]

523. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6355

آغاز: ستارگان سپاه و حشمت *** دوران ملک زبون تیغ و قلمست

جنگ اشعار نامرتب و غالباً بدون نام گوینده؛ بی کا، تا: قرن12؛ خطوط گوناگون، نستعلیق و شکسته از چند کاتب بی نام، راست_ه و چلیپا، مجدول، یک سرلوح بد؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن لایی سبز تازه، 128گ، مختلف السطر، اندازه: 9/5×20سم [ف: 9- 353]

524. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 859

جنگ اشعار شامل: بهارنامه میرزا طوفان، معراج خیال میرزا علیرضا، قصیده میرزا طوفان در مدح یزدان و اشعار پراکنده دیگر ؛خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 12؛ 41گ، اندازه: 9×18/5سم [ف: 3 - 27]

525. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3039- 49/ 16

آغاز: آنکس که چشم شوخ تو را خواب داده است *** خواب مرا به غارت سیلاب داده است / خورشید را فشرده به صد دست روزگار *** تا گلشن جمال تو را آب داده است؛ انجام:نسیم صبح دگر بویی از گلاب رساند *** مگر که دست بر آن گوشه نقاب رساند/ ترحمی بکن ای گل که کاوش مژهات *** بنای خانه خشم مرا بر آب رساند

جنگی است که در آن اشعاری از این شاعران جمع شده است فضلی جرپادقانی، ترکیب بند شوکتی، ساقی نامه اقدس با این سرآغاز: الاصبح شد خیر و بشکن خمار *** چو نرگس سر از خواب مستی برآر، رباعیات بحار نجفی، امیرشوقی، نظی_ری نیشابوری، خواجه عبدالله انصاری، محمد علی؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 12، جلد: گالینگور نارنجی، 8گ، 17 چهارستونی ،17 سطر، اندازه:13×24سم [ف: 3 - 1247]

526. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3425-17/205

آغاز: بدمرا شب دوشین بزمکی به پنهانی *** از درم در در آمدیا با جمال نورانی / ساقیا بده جامی زان شراب جسمانی *** تادمی بیاسایم زان حجاب جسمانی؛ انجام: که بهر پرستیدن آن صنم*** به ملک وجود آمدم از عدم/ وگرنه مرا میل هستی نبود *** سرو برگ یزدان پرستی نبود

جنگ شامل اشعار و غزلیاتی از شاعران زیر: محتشم، جامی، سعدی، میر مشتاق، رفیق اصفهانی، حسن، مثنوی، صادق تفرشی، (آتش می بینم ای یاران زدور گرم می آید به چشم نخل طور)، قاصد صبای میرزا طوفان، حزین لاهیجی، بابا طاهر ،جامی، طف_یلی و حافظ؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ ج_لد : تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و جدول گرهی، 93گ، 8 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 8×17سم [ف: 3 - 1251]

527. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1200

جنگی از اشعار: محمد طالب آملی، نصیر الدین امامی، میرزا نظام دست غیب، حکیم زلالی خانیار، حکیم شفائی، اهلی شیرازی، ولی دشت بیاضی، ضمیری اصفهانی و .... :خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ به صورت چلیپا؛ 123گ، اندازه: 14×27سم [نسخه پژوهی: 2 - 141]

528. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1750

جنگی از اشعار عرفی، قاآنی ،حافظ، كليم، وحشی، محتشم، ،جامی ،کمالی ،هلالی، رفیق و صائب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ 291گ، اندازه: 10×21/5سم [نسخه پژوهی: 2 - 141]

529. قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1649/1

جنگ اشعار انوری، سلمان ساوجی، سراج الدین قمری، فخری اصفهانی، ترجیع بند هاتف ،مؤذن، منوچهری، عرفی، عراقی، ،عاشق ،جامی، بابا طاهر، ملای رومی، عراقی مشهدی، طالب آملی، میرشهابی، سحابی، میرصیدی، سنایی، امینی، تربتی، علی نقی کمره ای، امینا نجفی، شاه شجاع، حکیم طفیلی، میرزانظام، میرزا فصیحی، شیخ بهائی، فیض، ابوسعید ابوالخیر، صالحی، مجد، سید جلال الدین. و نیز صورت رقعه ای که نصیرای همدانی به وزارت سپاه میر ... وزیر اصفهان نوشته است و ...؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ 76گ (1-77)، اندازه: 12×19سم [ف: 3 - 110]

530. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3408- 188/ 17

آغاز: چو درنورد دید فراش امر کن فسيكون*** سرای پرده سیماب رنگ آئینه گون / مخدرات سماوی تتق بر اندازد *** بجای ماند این هفت غرفه ی مرهون؛ انجام: خبر از رفتن آن سرو روانم مدهید*** بیخودم من خبر از رفتن جانم مدهید/ یا مجویید نشان از من گم گشته فکر *** با به آن سوی که او رفته نشانم مدهید

جنگی است شامل اشعار شاعران پارسی این جنگ در اواخر عهد صفوی تنظیم شده و شامل اشعاری از: آذر، آذری، انوری، ابوالعباس ،بخاری، ابوالفرج سنایی، اوحدی مراغه ای ،اهلی، اثیر اومانی ،ابوالعلاء ،گنجه، ابن سینا، ابن یمین، ادهم، با یزید، بهایی، پوربها جامی ،بیخودی ،جامی ،جعفری، جلال الدین بلخی، جمال الدین عبدالرزاق، حیرتی ،حیدری ،خضر بیگ شاملو، خبازی نیشابوری، ذبیحی یزدی ،رشید وطواط، رودکی، زمانی نقاش، سرور، سعدی، سامی، سعد حمدی،سلمان ساوجی، سیف الدین باخزری ،سنایی ،شوکت شافی، شریف، قاضی شمس الدین، شرف شفروه، شاپور طهرانی ،صفا ،صادقی، صدقی استرآبادی، صربی، صفی ،طوفان، طاهر نصر آبادی، ظهیر فاریابی، عبدالواسع جبلی ،عاشق، عنصری عتیقی، سمرقندی، فرخی سیستانی، فسونی، فانی، شیخ قیصی ،قسمی، کمال حجندی، کمال اسماعیل ،کلیم ،لسانی ،مانی، مجیر بیلغانی، مجد همگر، مشتاق، محتشم،

ص: 761

منوچهری ،نظیری میرزا نصر، ناصر خسرو شیخ نجم الدین ،نثاری ،وحشی ،ولی ،وصالی ،واعظ ،هاتف ،هلالی ،همایون، احمد عالمزاده بروجردی؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 12؛ جلد: تیماج قهوه ای 96گ ،10 سطر، قطع: بياض رقعی ،اندازه: 4×8سم [ف: 3 - 1259]

531. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 265/1

آغاز: مصطفی پرسیده است از جبرئیل *** حضرت حق را بگو تو دیده ای؛ انجام: ور نیاید این دو تن بر یکدگر *** تو خدا را می طلب در جمله جا

ناظم این اشعار، روایاتی اعتقادی در باب معراج و توحیدو ... بعضی از آیات قرآن را به شعر آورده و در این مجموعه گرد آورده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز ؛جلد: تیماج قرمز مجدول، اندازه: 8/5×15سم [ف: 1 - 243]

532. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5074

گزیده ای از غزلیات حافظ ،جامی، ساقی نامه ظهوری ترشیزی، غزلیات سعدی و محتشم؛ کا: خواجه درویش عبد المجید، تا: ق_رن12؛ شكل كتاب ذوذنقه و روی آن هلالی اندازه بغلی، برگ ها به صورت جام بریده شده و جدول بندی به همان اندازه با لاجورد و مشکی و سبز و شنگرف و زر، در هر صفحه هفت بیت شعر در کادرهای مستطیل و زر افشان نوشته به شکل های هندسی و در هر صفحه قرار داده شده؛ جلد: مقوایی به همان شکل جام غلاف درون و برون مخمل با لولا و جفت برنزی؛ مهر: «افوض امری الی الله عبده زين العابدین 1250» (چهارگوش)؛ کاغذ: سپاهانی، ج_لد: مقوایی ضخیم اندازه جلد به شکل جام، 72گ [ف: 15 - 33]

533. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 564/1

شامل: اشعار مختلف (ص1-14)، ترجمة الشوق از عرفی (15- 20)، ترجمة العشق حيدر كلوخ متتبع ترجمه الشوق عرفى (20-24)، دو قصیده از عرفی (24-27)، قصیده سنجر کاشی (27- 28)، قصیده عرفی (28-29)، قصیده ای از شانی تکلو در مدح حضرت امیر (29-31)، قصیده ای از حسن باستقبال سالم مداح (31- 34)، قصیده ای از شانی تکلو (34-35)، قصیده ای از صفای اصفه_انی (37-35)، قصیده ای از مولانا حسن (37-40 )،قصیده از مولانا اسدی (40-41)، قصیده ای از غباری (41-46)، ترکیب بند ابوتراب بیک (47-49)، ترجیح بند مولانا نظمی (49-51)، اش_عار گوناگون از شعرای متعدد بدون ذکر نام (53-74)، اشعاری مولانا استرآبادی (74-78)، قصیده عرفی (78-79) ،قصیده ای از محمدخان قدسی (79-80)، قصیده ای از طفیل گیلانی (80- 85) ،قصیده ای از فضولی (86)، شعری از مرتضی قلی خان هرات و واعظ قزوینی و محمد قاسم مشهدی (88)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز مقوایی، 89ص، 23 سطر (7×19)، اندازه: 13×23/5سم [ف: 2 - 52]

534. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12635/7

آغاز: الهی به سر جوش خم الست*** که دارد به لب زوکفی را که هست؛ انجام: اگر چشم زاهد نمی بود شور ×× به میخانه می بردم او را به زور

مثنوی است عرفانی و زیبا حدود 90 بیت، نام ساقی نامه را ما برای این مثنوی برگزیدیم (ساقی نامه نوعی از اشعار عرفانی است در وصف مجالس انس و شرب و ساقی و مطرب و مغنی و می و... و شاعران بسیاری بر این سبک شعر سروده اند، در الذریعة 102/12 افزون بر 135 ساقی نامه معرفی شده است.) در این مثنوی، بیتی نیز در مدح حضرت امير المؤمنين على بن ابی طالب آمده است. (به شاه نجف ساقی سلسبیل *** که کرده است خمهای گوهر سبیل)، متاسفانه نام دقیق این مثنوی و سراینده آن به دست نیامد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ رکابه دار ؛تملک: حسین بن حسن رضوی طباطبائی به سال 1335ق و مهر «حسين الرضوى» (بیضی)؛ کاغذ: شرقی، 3گ (27-29)، مورب، 14 سطر، اندازه: 10×20سم [ف: 32 - 114]

535. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1146

جنگی است از اشعار شاعران [در فهرست شماره صفحات آمده است]: آذری، ابرار «شاه رکن الدین» ابن یمین، اسحن، اسیر ،اسیری، اشرف «سید»، ،اعتبار ،امید ،باذل، بابامیر، بدیعی، بیدل، بینوا، بیسیم ،هندی ،تحسین ،تکلمی، محمد توفيق، ثنائی، احمد جام، عبدالرحمن جامی، عبدالواسع جبلی، جامی، حنفی طوسی، ،خازن ،خالصا، خسرو دهلوی ،رسولی ،رفیع، سرمد، سقا، سعدی، سلمان ساوجی، راجه سوکهون ،شهید ،صائب، صرفی، صیدی، طفیلی ،ظهوری، ظهیر، عاشق، عالم، عراقی، عرفی، عطار، ناصر، علی، غنی، غیرت ،غیور ،فکرت ،قاسم، قصاب، کاتبی، کامل، کشفی، کمال چراری ،لسانی، محتشم ،مخفی، مسکین، مشتاق، ،مغربی ،مفتون، منصور شیرازی ،منظور، مولوی، مهری جبل عاملی ،میلی، محیی الدین ناجی، نظیری، نعیمی، هلالی، هندی ،ابراهیم، یکرنگ .فهرست مطالب ترجيع ها: ترجیع شاه رکن الدین (1-14)، ترجیع و قسمیه مخفی (1-60)، ترجیع عالم (61 -67)، ترجیع کشفی موسوم به مجموعه راز به حروف تهجی و در 28 بند مورخ 1030 (67-87)، ترجیع سعدی (87-95)، ترجیع مفتون (245) سراپاها: سراپای معشوق: سراپای محمد توفیق (48-17)، سراپای مهری عرب سيد على جبل عاملی (50-58)، واسوخت ها: واسوخت وفا (95-100)، واسوخت ملا وحشی (111-100)، واسوخت مولانا غيرت (111-119). مستزادها: مستزاد عطار (193-195)، مستزاد مولوی مستزاد جامی ،(199-203)، مستزاد ناصر خسرو (203-204)، قضا و قدرها: قضا و قدر میرزا مشتاق (205-220)، قضا و قدر (؟) هندی سروده در 1068 (313)، استقبال شعرا از یکدیگر: هلالی، جامی، سلمان در صفت صبح دم، شرف الدین منیری در جواب سلمان با 3 مضمون، آذر در صنعت تجنیس، جبلی ،سپاهانی، منصور شیرازی در جواب سلمان، در صنعت ترخیم، در تربیت چشم، تربیعات از بینوا،در صفت حرف از کواکب، در

ص: 762

صفت حرف تهجی از سقا (467-485)، مخمس ها و مسمطات:اعتبار ،خازن ،جامی ،اسیری ،منظور ،امید ،کامل ،سعدی، خالص، رسولی (165-181)، مثلث از صرفی (248-251)، مثمن: حنفی طوسی (252-256)، تجنیسات لفظی و صنایع شعری: ال_ف- ترخیم اشاره بسوی مصرع اول ،(473)، ب- کلمات از هر طرف خوانده می شود (476)، ج- التزام كلمات (475)، د- اش_عار سروی (که درخت مانند نوشته می شود) (477)، ه__- اشعار در جدول مربع نوشته می شود (478)، اشعار مدور که برگرد نوشته و خوانده می شود (479)، ز- از هر مصرع حرفی گرفته با حرف وسط ترکیب و خوانده می شود (478) ، ح-مث_من از هر طرف خوانده می شود (480)، ط- صنعت حروف ته_جی (481)، ی- یک حرف و دو معنی (484)، ك- بحر طویل (485) ، ل - تکرار حروف و كلمات (481). مثنویات وحکایتها (452-313): 1 - حکایت معشوقی که از ترس دزدی که نیمه ش_ب به

آن خانه رفت و زن به آغوش مرد پناه برد و عاشق پس از سالها به کام دل رسید، 2- حکایت فرد مسافر و پیشنماز آلوده دامن و عذر بدتر از گناه امام جماعت ،3-حکایت مرد طرار و روستایی ساده و مهمانی و بردن خر و کالای روستایی،4- حکایت جوان نادان و سفر هندوستان، 5- حکایت خواجه سوداگر و عارف، 6- حکایت شاه روح و عاشق مفلس، 6- حکایت قاضی و مفتی و خضاب ریش، 8- حکایت زاهد و خواب دیدن روز محشر، 9- حکایت عابد که سحرگاه شاگرد عسس رادر مسجد دید بحال راز و نیاز و حاجت خواستن، 10- حکایت دو نوشته که یکی سوی شرق و دیگری سوی مغرب میرفت و عجایب، 11- حکایت پادشاه و نخبیرگاه، 12- حکایت روزه داشتن مرد تریاکی، 13- حکایت به حج رفتن مرد سفید و خدا را در خانه خود نیافتن و آزرده شدن، 14- حکایت بازرگان و سفر دریا و کالای او، 15- حکایت مسافرت درویش و همراه شدن او با مار سیاه، 16- حکایت سبک روحی آزادگان و مجل_س عروسی و تأثیر بیتی که مطرب سرود ،17- حکایت دور افتادن پادشاه غزنین در شکارگاه از همراهان، 18- حکایت رگ

زدن زلیخا که از خودش نام نقش یوسف و حلاج که از خونش کلمه الله نقش بست و تفصیل آنها، 19- حکایت ماجرای عج_یب عاشقانه که در حضور شاعر به سال 1068 روی داده، 20- حکایت مناجات کردن مردی در نیمه شب و آزردن مردم و همسایگان ،21- حکایت انگور خوردن شخصی با کوری، 22- حکایت سنگ پشت و بط از بیستم هندی، 23 - حکایت صيا و آموختن خنثی از دو طالب علم و بهره بردن از همان یک ک_لمه که به شوخی به او گفته بودند، 24-حکایت مفصل دختر پادشا و زرگر طماع و نجار و پایان کار آنان، 25- حکایت شهادت کبک به بیگناهی مسافر، 26- حکایت فرار سلطان زاده و رفاقت سواد گران، 27- حکایت ذونواس شاه و سپردن فرزند خود به پیر جادوگر برای تربیت، 28- حکایت موسی و پیر کافر و قهر او از خدا و نوازش از او، 29- حکایت بیمار پرخور و گله از کمی اشتها، 30- حکایت دزدی که نیمه شب برای دستبرد به خانه زنی آبستن رفته و روبرو شدن با فرشته و آگاه شدن از سرنوشت کودک، 31- حکایت چهار نفر کور و کل و خصی و بنگی و یار شدن این نابکاران و سرانجام به سزای رسیدن، 32- حکایت زن صاحب جمال و زاهد ریاکار؛ خط: نستعليق هندی، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ کاغذ: سفید و الوان، جلد: تیماج تریاکی، 244گ، 19 سطر، اندازه: 13×22سم [سنا: ف: 2-135]

536. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12635/4

آغاز: ما تولی به مرتضی کردیم*** جان و دل در رهش فدا کردیم؛ انجام: ما کجا وصف قدر تو به کجا *** این کجا بود ما کجا کردیم

قصیده ای است حدود 100 بیت در مدح حضرت علی بن ابی طالب و گزارش سفری است به عتبات عالیات و زیارت امامان معصوم در سرزمین عراق، متأسفانه نامی از این مثنوی و سراینده آن نیافتیم؛ خط: شکسته نستعلیق،بی کا، تا: قرن 12؛ همراه با احادیث و اشعاری فارسی به سال 1174ق و 1186 و 1187 در انجام؛ مهر: حسین بن حسن رضوی طباطبائی با نشان «حسین الرضوى 1320» (بیضی) ؛کاغذ: شرقی، 3گ (17-19)، (13) سطر مورب، اندازه: 10×20سم [ف: 32 - 112]

537. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4709/9

ترجیعات با دیباچه ای به نثر :خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [ف: 8- 60]

538. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1151/4

ترجیعات و ترکیبات: سعدی ،جامی، میر مشتاق، میر نظام، مثمن میرزا مفتون، نورالعین واقف؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ كاغذ: سفید، جلد: تیماج قهوه ای ضربی یک لایی با نقش ترنج، 88ص (542-629)، 10 سطر دو ستونی [سنا: ف: 2 - 142]

539. اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه:1054

آغاز: شدم سیار چون آب روان در جوی مشربها؛ انجام: صبر و آرام کجا گرد من گردد *** اشنایی نتوان کرد به هر بیگانه

اشعاری از: وقاری، باقی افندی، وفائی مصطفی دده بکری، بھائی افندی، ندیمی حبیبی افندی، اخگری افندی، ادیبی زاده، طبعی، محبی و محمد رضا، تا صفحه 18، سپس شروع به التقاط از کتاب «تذكره صادقی» شده که متضمن اشعاری از شاه عباس، شاه اسماعيل، سلطان محمد خدابنده لو و غیره می باشد و در آخر به شیخ فیضی خاتمه می یابد ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: مقوایی، با روکش کاغذ الوان، 157ص، 14 سطر، اندازه: 14×20سم [ف - 154]

540. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1162/12-طباطبائی

مثنوی ماده تاریخ بنای عمارت شاهی است. از منشات میرزا بدیع الزمان پسر میرزا طاهر نصر آبادی در مدح سلطان حسین صفوی و

ص: 763

تاریخ پایان عمارت شاهی این مثنوی 32 بیت است از میرزا بدیع نصر آبادی که هر مصراع آن با عدد 1116 که تاریخ پایان عمارت شاه سلطان حسین صفوی است مطابقت دارد و کنار اشعار نوشته است. شاعر در برخی از ابیات نام خویش (بدیع) را آورده اس_ت، در صدر قصیده آمده است: «تاریخ عمارت شاه سلطان حسین از گفته میرزا بدیع نصر آبادی. ز امر باقی رسم عدالت *** بهار جنت آثار ولایت ... / بدیع اینجا گمان درک یقین است *** که اقدس کعبه ایران زمین است»؛ خط: شکسته نستعلیق خوب، کا: آقا نور ابن حاج نقد علی، تا: قرن 12؛ 2گ (11-12) [ف: 23 - 649]

541 .تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 895/35

اشعاری از: میرزا رستم قندهاری، سرمد، خسرو، شفائی، تقیای لاهیجی، قاضی نور، میرغروی، میر عطاء حكيم، مجتهدی، بنائی ،گیلانی ،عبدالحی، مفیدای ،گیلانی، شاه طاهر دکنی، فکاری، قاسم کاهی ،کلبی ،محوی، وحشی گیلانی، ولی دشت بیاضی، ممتاز شولستانی، محمد قلی بیک سلیم، میرزا جانی غربی ،امیرشاهی ،جامع ،فضیلی ،فتوی، شیخ علی نقی کمره ای، فغانی، نظام دست غیب، باقرای خورده، ملک مشرقی، عرفی، نزاری، حسن بیک رفیع ،اوجی، بدیع تربتی، بدرای مازندرانی، مشفقی، شیدای هندی، الفتی، ملک حیدر صبحی، میرزا سلیمان غیرت کاشانی، طالبای کلیم،خیام، حاجی ابوسعید تروانی، نصیرای همدانی و قاضی نور؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11 و12؛ مجدول [نشریه: 7 – 136]

542. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 722/2

جنگ شعر است گردآورنده آن باید از مردم هند باشد و از ق_رن 12 و 13، از ظفر خان، ملا ملک قمی ،وحید ،محتشم، مير يح_یی کاشی، میرزا نظام دست غیب ،مولانا فهمی کاشی، میر معصوم واعظ ، رضای کاشی، سید امتیاز خان شهید، عارف بلخی ،میر تشبیهی، سحابی نجفی، کامی سبزواری، جامی، آخوند شفیعا، ملا در کی قمی، مانی شیرازی، میر رضی، بازرگان ،ملالی، مخل_ص خان، معزز خان جیو، کمال خجند، جعفر تبریزی، بابا فغانی، آصفی، شاه معصوم مشرب، نیازی تبریزی، وقوعی تبریزی، محمود بیک، ملاحاجی محمد، لا اعلم، حكيم فغفورى لاهيجی، طوقی تبریزی، ملانادم لاهیجی، شرف جهان ،شوکت، عبدالع_لی محوی ،اردبیلی ،قاضی یحیی لاهیجی، بندی شیرازی، میرنجات، میرزا علی خان، مسیحای فانی ،تجلی، منصف تهرانی، شانی تک_لو، قدسی، ملا محراب تهرانی ،رشکی، محمد قلی سلیم، نوازش خان رومی، سید امتیاز خان شهید، آخوند شفیعا، میرزا جلال ناصر علی، مولانا سعيد اشرف ،میرزا کاظم، بایا سجایی، بیدی مجنون (87) ، صهبا، حكيم الملك حفظه الله جهت مولانا اح_مد (88) مولانا عابد، میرزا علی نقی صاحب، مولانا حاجی محمد، موسوی خان، میرزا محمد حسین قزوینی ،مولانا احمد،مولانا وحشی، از مخزن الاسرار ،بیانی، میر مجتبی، میرزا محمد حسین سیرتی، سالک یزدی، حکیم رکنا، نوعی خبوشانی، میرزا هادی طبيب، ميرزا محمد باقر داماد، شیخ بهاءالدین محمد عاملی، امیر خسرو، میرزا صائب، شیخ ابوسعید ابوالخير، حكيم محمد تقى صاحب ،نظیری ،خیام ،ملانظیری، مولانا محمد قاسم، حكيم زلالی، خالص، میرزا محمد رفیع واعظ، مير سيد على، سعدی، آخوند مسیحای فسایی، مطلع (98) مولانا حاجی محمد، مومن، آهی (99)، میرزا ابراهیم ادهم، حسن خان شاملو (100)، میرزا عبدالقادر تونی، مکتوبی (108) ،سحابی، میرزا سعدالدین محمد ،عطار ،ظهوری ،غافل، آقا حسین خوانساری ،آذری ،شوکت، ملاحاجی محمد گیلانی، طالب آملی،آخوند نصیرای همدانی( رقعه به میر معین)، آخوند ملا محمد علی شکیب، محمد مرمن عزی، نظیر مشهدی (115) داعی انجدانی (115)، فضلی جرپادقانی (115) حاجی محمد صادق حلو (116)، يوسف خواجه، ملکی ،سرکانی، میرزا صابیا (116) عریای (؟) شكر لب (116)، میرزا ملک مشرقی، یحیی خان، میر صیدی، شیخ حبیب الله (1209) غنی ،ملاوی، نواب ظفرخان، میرزا محمد باقر پدر شریف امتیاز خان، امیر وصال، علی رضای تجلی، آخوند کاظما ،(128) غمزه، میرزا کاظم، حسن قلی بیک، ملامحمد باقر سروش، زیب النساء بیگم ،حافظ، ملک قمی، اوجی (133)، نظیری، محمد مقیم آزاد (134) رشکی همدانی، میرزا فصیحی، آخوند ملا محمد علی شکیب ،هلالی، اقدس، جسمی همدانی ،(136) میرزا نظام میرالهی همدانی، میرزا على نقى صاحب حیرتی، میرزا جانی عزتی، شوکت بخاری، سید امتیاز خان ،ایما، قیدی شیرازی، میرزا ابوالحسن ،فراهانی، میرزا محمد شفیع حاجب ،اشرف، میرزا رضی دانش ،شیخ (148)، محمد قلی سلیم، فضولی بغدادی، میرزا عابد جابری، میرزا غريب عرب (150) میرزا، ناصح تبریزی (150) فوجی نیشابوری (151)، مولانا عبد الرحيم ، محرره (152) ،زمانا، شفیعای اثر، زماای مشهور، میرزا جلال اسیر، سلطان ابوسعید ابوالخیر، عاملا، شجاع کاشی، نظام استرابادی، میرزا ابراهیم ادهم ،مهجور، نجف قلی بیک، ناظم هروی ،مسیحای خواجه، سید عبدالله خانی، شاه محمد، محمد علی بیک افسر، محمد سعید اشرف ،باقیا، از بیاض خان صاحب مهربان مقتدی سخن سنجان میرزا معز فطرت، عرفی، مخلصا (163) سعید حکیم ،آخوند یحیای کاشی، احمد یارخان، سرید، میرزا اسماعیل، میرزا محمد حسین در تعریف نامه، میرزا رضی دانش، سلطان علی بیک، حسن خان شاملو، بهجت، حکیم محمد تقی عاملای بلخی (173)، مرتضی قلی سلطان، حكيم ميرزا محمد، رشیدی تبریزی ،نجبیا، مسیح الزمان الهی ،بابافغانی، میرزا شريف تجريد (179) بهبودی قاسم بیک حالتی، حکیم شفائی، ملاوارسته، محمد مؤمن خان اعتماد الدوله، ابوالفتح يعقوب کشمیری، ناظم هروی، ملاجلال سپهری، ملافیضی،قاسمی کاشی، میر حسن قدسی، میر عبدالوهاب معهودی، ملاقدری، قانعی خیوه ای ،ملا مبارک خان مدهشو، و قاری یزدی، میرهامشی، ملا عبدالله نكهت، ملا محمد صور، حكيم حاذق،

ص: 764

خاقانی، میر نصیبی نوربخشی، میرزا جعفر آصف خان تبریزی، میر سید حسین شهید، نورالدین محمد قراری براردر حکیم ابوالفتح، ملا غزالی، میرزا قاسم خلوت نشین، غیرتی شیرازی، موسوی خان، مرتضی قلی خان، میر سید علی مهری، سعد کل (419)، شيخ علاء الدوله سمنانی، حكیم رکنای مسیح، آخوند شفیعای اثر، شیخ فیضی، قاسمی اردستانی، شیخ علی نقی کمره ای، و دشت بیاضی (48) غضنفر کلبادی (48) ؛ خط:نستعلیق، بی کا،تا: قرن 12؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 253]

543. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9661/1

آغاز: ای خداوند ایزد دانا *** روح بخشای آدم و حوا / ای ز فیض تو عقلها مدرک*** وی به نور تو دیده ها بینا قصاید نورس؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انج_ام؛ کاغذ: استانبولی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 22گ (2پ- 24 پ)، 15 سطر (7×14)، اندازه: 13/5×20سم [ف : 17 - 446]

544. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5996/41

قصیده در مدح علی (علیه السّلام) از مولانا امیدی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1098 یا 1100ق؛ 5 ص (142 - 147) [ف: 17-375]

545 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9816

از الف تا هاء. املاء آخوند ملا محمد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: بخارایی، جلد: گالینگور، 24گ، 13 سطر (9×18) قطع: ربعی، اندازه: 13×22سم [ف : 17 - 488 ]

546. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 754

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ قطع: بغلی [ نشریه:7- 167]

547. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 716

غزل است به ترتیب تهجی؛ خط: نستعلیق هندی، بی کا، تا: قرن11 و 12؛ مجدول، با سرلوح انجام در «یاء» افتاده؛ 217گ، ق_طع: ربعی [نشریه: 7 - 167]

548. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 488/3

با عنوان «مخمس وحدت». درباره علی ابی طالب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ ،سفید ،جلد: مقوایی 8 ص (45-52)، 12سطر (5×11) اندازه: 9×18سم [سنا: ف: 1 - 286]

549. قم؛ زنجانی( آیة الله)؛ شماره نسخه: 518/2

آغاز: خداوندا به فقر راه بنمای

منظومه فارسی گویا از باقی شاید سوز و گداز یا قمری و عندلیب او، گویا هم شیرین و خسرو میر جمله؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 [نشریه: 8 - 235]

550. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4877

آغاز : سر بياض صبح ای از خط مهرت يكسواد (؟) *** مص_رع حمدت بچشم صفحه میل سرمه داد / نگهت معنی بریحان رقم بخشیده؛

بیاض شعری است از شاعران گوناگون با یک دیباچه به نثر و در آن آمده: قطعه تاریخ بیاض: تو صاحب فتانت چو بود این بیاض *** نیاز پری رنگ ناز پری/ نسیمای دیوانه تاریخ او *** رقم زد «بیاض نیاز پری»؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن -12-11؛ این جنگ در دو بخش و از دو کاتب است، بخش یکم نسخه ای است هنری با دو صفحه تمام زرین با دیباچه زرافشان و تمام آن راسته و چلیپا جدول بندی شده، هر بیت شعر در یک جدول هندسی، دو نسخه ای است ساده که به آن الحاق شده؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن ضربی یشمی، مختلف السطر، اندازه: 10/20×18/9سم [ف: 8 - 111]

551.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2330

آغاز: زنهار عرضه ده بر جانان پیام ما *** گونام ما زیاد بعمدا چه میبری ؛ انجام: برای نعمت دنیا که خاک بر سر آن *** منه ز منت هر سفله بار بر گردن

شامل منتخبی از غزلیات حافظ ( ص 1- 80) ، و جامی (81-174)؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول، بعضی صفحه ها چلیپا؛ کاغذ: فرنگی ، جلد : تيماج قهوه ای ترنج و نیم ترنج منگنه ،174ص، 9 سطر متن و یک سطر حاشیه، اندازه: 4/5×9سم [ف: 8 - 37]

552. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2331

آغاز: باز برخاست نسیم از شکن زلف یار *** نو عروسان چمن را شده برگ آینه دار؛ انجام: ما آینه ایم و هر که در ما نگرد *** هر نیک و بدی که بیند از خود بیند

شامل:پنج قصیده در وصف بهار و طبیعت و دستار و چندین قطعه و غزل و رباعی در 750 بیت که اغلب از شعرای قرن 11 و 12 است (1-62)، دیباچه دیوان نصیر، 8 قصیده، دو ترجیع بند، وچندین قطعه و غزل و رباعی از نصیر در حدود 600 بیت (65- 118)، 11 قصیده، دو ترجیع بند، دو ساقی نامه و چندین قطعه و غزل و ربعی از سلیم در 1200 بیت (263-369)، دو قصیده و یک ترجیع بند و یک مثنوی از ابو تراب بیک جوشقانی در 340 بیت ( 393-370)؛ 370 رباعی از مؤمن یزدی (394-468)، 278 رباعی از میر مغیث محوی همدانی (469-525)، 150 رباعی از عارف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مجدول، مذهب، با سرلوح مذهب مرصع کارهند؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج سیاه ضربی، 556 ص، 15 سطر (7/5×16)، اندازه: 13× 23سم [ف: 8 - 38]

553. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 143 حکمت

شعرهای عطار، سعدی، و قاسم انوار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12، مجدول؛ جلد: مقوا عطف تیماج یشمی، قطع: ربعی [ف: 2-11]

554. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 78 _ ب

آغاز: عاشق اصفهانی: تاجر عشقم بكف *** مايه وسودم وفا/ تا که شود مشتری *** تا چه دهد دربها؛ انجام: در عاشقی خویش مرا شهره شهر *** دانستی و ای کاش نمیدانستی

نخست غزل ها و سپس رباعی های: امیر خسرو دهلوی، حافظ، ،رفیع، آذر بیگدلی شاملو، آقا حسین و معصوم کاشی، صهبای قمی، مقتصدی و بسیاری از شاعران قرن 11؛ خط: نستعلیق، بی کا،

ص: 765

تا: قرن 12؛ در متن و هامش؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج قهوه ای،164گ، 16 سطر (27×15)، اندازه: 20×30سم [ف: 1 - 158]

555. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 34 _ د

شعرهای شیخ رجب حریری ،منقاری، ابوبکر عمری، صفی حلی، محمد عبدالوهاب اندلسی و سموئل بن عاديا؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 12؛ تاریخ 1249 در بالای صفحه یکم؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: مقوا، 52گ، 13 سطر (8/5×13) ، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 172]

556. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4218

آغاز: فصل اول در استغنا: دری که هست بدست رقیب مفتاح*** روا بود که نباشد بروی ما مفتوح

فهرست موضوعات در آغاز نسخه هست و تا عنوان «فصل هش_تاد و چهارم در وفا» را دارد، شعرهای شعرای فارسی زبان است 90 فصل به ترتیب تهجی، موضوعات از «استغنا» تا «یغما و غارت»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ در متن و هامش، مجدول،با سرلوح؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ضربی، 81گ، سطر (7×12)، قطع: بیاضی، اندازه: 10× 17سم [ف : 13 - 3193]

557. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4068

شعرهای سرایندگان فارسی است به ترتیب تهجی مانند: ابو الفرج، نظیری، طبیب ،سپاهانی ،عرفی، عصمت بخارایی ،انوری، سنایی، ابو العلی گنجه ای، عبدالواسع جبلی، جمال الدین عبدالرزاق سپاهانی، ظهیر فاریابی، حسن دهلوی، مشتاق سپاهانی، طوفان هزار جریبی مازندرانی، عاشق سپاهانی، فدایی کرمانی، بدخ_شی بدخشانی، قاضی شمس الدین طبیب، آذر بیگدلی، سلمان ساوجی ،میلی ترک ،امید، بنائی هروی، شعله سپاهانی، عمعق بخارایی، ادیب صابر ترمذی بدخشانی ،قطران تبریزی، سوزنی سمرقندی، مجد الدین شیرازی، معزی سمرقندی، اشرفی سمرقندی، طفیلی جلایر، سیف الدین اسفرنگ، شاپور تهرانی، اثیرالدین اخسیکشی، خبازی نیشابوری، مجیر الدین بیلقانی، اثیر الدین اومانی همدانی، مجدالدین همگر شیرازی، فریدالدین احول سپاهانی، عارف تهرانی، وطواط بلخی، کمال اسماعیل سپاهانی، جلال الدین درکانی، سید حسن غزنوی، اثیر الدین فاریابی، فلکی شیروانی، اوحدی مراغه ای انسی جنابدی، شرف الدین سپاهانی، محتشم کاشانی، سعدی شیرازی، جنانی کرمانی، عمادی شهریاری، نجم الدین رازی، طالب آملی، اغاجی بخارایی، قاضی نور سپاهانی، مختاری غزنوی، اشهری نیشابوری، رودکی بخارایی، سیفی نیشابوری، نسخه از نیمه های حرف ال_ف است تا نیمه های حرف راء و غزل است و قطعه و قصیده و برای سنجیدن سبک شاعران بسیار سودمند؛ خط:نستعلیق، بی کا، قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سپاهانی متن نخودی حاشیه سفید، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 32گ، 12 س_طر (7×12)، اندازه: 14×21سم [ف : 13 - 3051]

558. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3345/2

اشعاری از [در فهرست شمار صفحات موجود است]: آه_ی، اسحاقی ،امری ،امیدی ،بدیعی ،بهشتی ،ثانی ،جلالی، جمالی به خط خود او با عنوان «المحرره»، حیرتی، خاوری ،خیالی ،ذاتی ،رمزی ،روانی، ... سری، سلیمی ،سیرتی ،شعیبا ،شمسی، صادق، عبیدی ،عذاری ،علوی ،عمروی ،فغانی کاتبی، کریمی، مهری ،نجاتی ،نوعی ،نهانی، یوسف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: استنبولی، جلد: تیماج تریاکی، 85گ (9/8-18/3)، 15 سطر ،(7×12) ،اندازه: 12/5×18سم [ف: 11 - 2339]

559. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2925

آغاز: دودی که از مطبخ جود تو برآرد *** آماده تر از ابر بود زادن نم را؛ انجام: هرگز نرسد از تو دل من بنوازش *** یا عادت خوبان نبود بنده نوازی

شعرهایی است از سرایندگان فارسی به یک قافیه از الف تا یا و نام شاعران در دو طرف صفحه آمده است و بسیار جنگ سودمندی است؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛مجدول؛ کاغذ: سپاهانی آهار مهره، جلد: تیماج تریاکی تیره مقوایی عطف مشکی، 100گ، 19 سطر (7/5×16)، اندازه: 16×26سم [ف: 10 - 1784]

560. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5414

شعرهای فارسی: على رضا تجلى (معراج الخيال)، لمحرره، خليفه سلطان، میر نجات، قصاب ،محتشم ،مولوی، عرفی، اهلی، فغانی، شوکت میرزا ناصر علی ،صایب ،خسرو ،واعظ، اسیر، ساجد، اشرف خان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی، 70گ، 11 سطر چلیپای دوستونی، قطع: بیاضی، اندازه: 9×18سم [ف: 16 – 4]

561. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3831

آغاز: ترجمه قصیده حمیری: بسمله. شرح قصیده سید اسماعیل حمیری در شان حضرت امیرالمؤمنين. بسمله. حمدله ... این رساله در بیان دو حدیث که دلالت می کند بر فضیلت سید اسمعیل حمیری و حفظ کردن قصیده او که مترجم آن .... محمد رضا بن میرزا محمد بن محمد رضا بن اسماعيل القمى الاصل المشهد مولدا و مسكنا ... لام عمر باللوى مربع *** طامسة اعلامه بلقع / داشت جایی ام عمر اندرلوی *** مانده آثار کهن از... (پاره شده)؛ انجام: الحميرى ماد حكم لم يزل *** ولو تقطع اصبعا اصبع / حمیری مدح شما گوید مدام ***گر کنند انگشت از انگشتش جدا

شعرهای فارسی این سرایندگان است طوفان هزار جریبی 5،میر حاج 17، محمد رضای قمی مشهدی در ترجمه منظوم قصیده حمیری 18، میرزا داود متولی 28، محتشم کاشی 29، حیرتی33، شانی تکلو 48، کمال اسمعیل 51، ابن حسام 58، نظام استرابادی 61، جامی 63، میر نورالدین محمد کاشی نجیب تخلص 70، شیخ بهایی 73، مولانا جفاکش 78، امتی 79، عرفی 83، مولانا ناسخ شیرازی 90، مولانا والی 117، مولانا وحدت به خط محمد حسین بن عبدالحمید حاجی مورخ سنه 119 ،میرزا محمد حسین صاحب

ص: 766

رقم متخلص به حسن 177 تا 194 و 133، مفلوک تبریزی 146، مولانا لسانی 147، ملا وارسته، حشری 158 ، جوهری 160 ، قدسی 194، میرزا طاهر وحید 203، راقم مشهدی سعدالدین محمد 202، زاهد تبریزی میرزا قاسم 203، نقی کمره ای 207، میر فتاح مراغه (قیامت نامه به ترکی) 210؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن ١٢؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 110گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: (8×13)، اندازه: 11× 17سم [ف : 12 - 2816]

562. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8376

شامل: 1- رباعیات است به ترتیب تهجی (در متن و هامش)،2- اشعار شعرای فارسی با نام آنها به ترتیب تهجی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ در متن و هامش، مجدول ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج سبز تیره ضربی مقوای ،بغلی ،89گ، 9 سطر ،(9/5×15) ، اندازه: 10×15سم [ف: 17 - 125]

563. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6527

ترجیع بندهای از: قاسم انوار ،اوحدی ،عراقی، محمد بن حکیم ترمذی ،عطار، میر حسینی، نعمة الله ولی ،مولوی ،مقربی نعیم الدين، فضل الله یا سید نعیمی، تاج عراقی، ناصر بخاری، ،میرمخدوم، سید مظفر کمال الدین ابوالرضا، حسین خوارزمی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سپاهانی، ج_لد: تیماج تریاکی لایی، 95گ، 13 سطر (9×13)، قطع: ربعی، اندازه: 14×21سم [ف: 16 - 285]

564. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7438

اشعاری از: میرزا زاهد علی شابندر سخا، آقا حسین خوانساری، محمد کاظم تبریزی، مخلصای کاشانی ،صایب ،مولوی، میرزا محسن، خواجه نصیر طوسی ،وحید، آصف خان، طالب آملی، سلمان ساوجی ،جامی ،وحشی ،زلالی، ابوسعید ابوالخیر، ش_یخ بهائی، صفی قلی بیک، شعف ،نصیرا، سحاب، محتشم کاشانی، مراثی محمد شیخای مقبل به خط محمد صادق بن محمد امین گلوادی در 1 محرم 1147به دستور آقا محمدا در ص1- 35

نوشته شده، همچنین منظومه شهادت علی و امامان از مقبل محمد شیخا در ص 99-36؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 12قرن ،افتادگی: آغاز و انجام؛ با تاریخ 1147 و 1165، دو رباعی خوبی از شیخ بهائی و آقا حسین خوانساری در هامش ص 52 آمد؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی لایی، 59گ، 19 س_طر (4×12/5)، قطع: بیاضی، اندازه: 7/5×15/5سم [ف : 16 - 570]

565. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7470/7

شعرهای خودروی شیرازی امی (127-128)، مخفی (5) غیرت همدانی ،(27) کمال اسماعیل (5) وحید (14)، میرزا بدیع اصفهانی نصر آبادی ،(14) شوکت (14)، میرزا محمد مومنا (5) میرزا سعيد ،(15)، صبا؛ بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ ،سپاهانی، ج_لد: اندازه: تیماج قهوه ای مقوایی، 11سطر (6×14)، قطع: ربعی، اندازه:15×17/5سم [ف 16 - 581]

566. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7508

شعرهای فارسی در شش بخش: 1- انتخاب غزلیات ص 2،1- انتخاب قصاید ص 55، 3- انتخاب قطعات ص 111، 4- انتخاب مثنوی ص 183، 5- انتخاب رباعیات ص 239، 6- انتخاب معمیات و مفردات ص 302 ،در ص 19 انشاء میرزا مهدی خان است در تعریف بیاض. فهرست نام های 129 شاعر که در این جنگ دیده می شود :جامی 6 ،علی نقی کمره ای، میرزا حبیب الله 16، فرخی سیستانی، فردوسی 18، سید محمد جامه باف 21، مشرقی ،نسبتی، عماد فقیه، وحشی بافقی 22، عطار 28 ،نظری، آصفی پسر خواجه نعمة الله ،38 ،بنائی، حیدری هراتی، صباحی، مخفی رشتی 41، حاجی کوچصفهانی، درویش مقصود، بابا نصیبی، طالب آملی ،شرف الدین، ضمیری اصفهانی 44، میرزا ابوالقاسم، سعدی، عرفی 58 ،ابو علی سینا 63، سیف اسفرنگ، عمعق بخارایی 69، میرزا فتح الله اصفهانی 78 ،داعی خادم 80، صافی 82، طبیب اصفهانی، طوفان هزار جریبی، مشتاق 92، انوری 96، عبدالواسع جبلی 102، حکیم سنایی 118، وحشی 121، ابوالفرج سیستانی، رجائی، میرزا اشرف جان، سعد همدانی، قمری، ضیایی، 47-خسرو دهلوی 127، عمادی، فاخری، شیخ نجم الدین ،رافعی، میر حضوری ،133 ،نوایی، بابا طاهر 137، حافظ ،139 خاقانی ،189 ، هاتفى ،194 اسدی طوسی، ضیاء 203، عشرتی، جلال جعفری ،209، حکیم سعید خان، انسی، میلی، هاتف اصفهانی ،226 ،هلالی ملا عبدالباقی، انوار 240، شریف، ،شوقی، ظهوری ،291، رشید وطواط سيف اعرج 293، عصمت بخارایی، شمس الدین محمد غوری، ابو النصر 247، سید حسن غزنوی ،253، مختاری 257 ،شیونی، باقی ،259، سلطان ابوسعید ،خیام، مجدالدین ،291، لطف الله ،208، امامی هروی 173، کمال اسماعیل 272، شیخ رباعی، بازاری 274، مسعود سعد، راضی، شیخ شاه نظر، حکیم شفائی ،شکیبی، ناصر خسرو278، میرزا نظام الدین 291، امیدی ،279 ،سائل، بابا افضل ،284، فیض286 ، مسیح ،زکی، عراقی پور فریدون ،288، شیخ ابوالحسن اخرقانی 291، مسعود، اشرافی 297، سوزنی، خواجه حسن، شيخ فريد الدين شکر گنج ،مهری، مهستی ،303، حاجت 308، رفیق، آقا محمد صادق 309 ،خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج آلبالویی، 155گ، 10 سطر (7×19)، قطع: بیاضی، اندازه: 10×15سم [ف: 16 - 601]

567. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7945

غزل ها است به ترتیب تهجی از: جرآت، متین، صایب، معلوم تبریزی، میرزا ظهیر، توفیق کشمیری، حیا، هلالی، جامی، آصفی شیرازی ،فغانی، جلالی ،آشنا ،مشتاق ،نظیری ،مزین، وفائی، هجری، مشفقی یحیی کاشی، حیدر کلوچ، مجرم، فردی، شفائی، سعدی، عرفی ،سرمد، چاکر گدا ،شیدا، آهی، خجندی، ملهم، حزین، شاه شرف ،قلند، امیر خسرو ،محتشم، لایح، شاپور، میلی ،صرفی ،وصالی ،کلیم ،عظیم ،ملهم ،حافظ، ناصر علی، حافظ، ،قادری ،انسی ،بیدل عالی ،خان شمس الدین تبریزی ،خورشید،

ص: 767

کمال خجندی ،ولی ،ملا حسن ،عشرتی، شاه محمود، قاس_م ،مسکین ،مردانه، میرزا احمد خان ،عاشق ،شوکت، حیدر، حبیبی، فارغ ،رضی ،تنهایی ،لایق، خاقانی، صرفی، لا اعلم، یوسف، فانی ،ثابت ،میرزا ،غنی ،مشتاق ،ناجی ،استاد ،ضیابخش، ساطع، اقدس،خالص، مرب (؟) ،واقف ،گاهی ،وفائی ،قصاب، میرزا؛ سپ_س رباعیات سحابی است و مخمس آملی بر غزل حافظ و مخمس بر غزل کمال و مخمس جامی و کمال و مخمس: وزیری بر غزل حافظ، مومن بر غزل خسرو، توفیق و هما بر جامی، رسوا بر صایب، مخمس قصاب، مخمس توفیق بر غزل جامی، مخم_س کلیم و توفیق کشمیری و قصاب و توفیق، مخمس رضا بر غ_زل خسرو، جدید بر حسامی، مخمس یکتا و شاه معصوم و مشرب و هلالی، مخمس: خالص بر غزل خسرو، اهلی بر حافظ، جامی بر خسرو، مخمس جامی و مومن و صایب و امیر خسرو و است_اد، مخمس میر عنایت بر غزل جامی (از اینجا نسخه افتاده است)؛سپس غزل ها از: قادری ،حافظ ،فارغ، غنی ،تقی ،طالب، اسیری ،آشنا، لایح ،عظیم ،ظریف، حمید، بیکس، مغربی، مضمون، اثر

نظیری ،قدسی ،بیخود ،سیادت ،استغنا، غنیمت، نادم قاسم، نقی ،احسن ،شهادت ،سالمی ،متین ،جرمی ،فغانی، حیرت ،آفرین، راسخ، ،سرخوش ،فایز ،بیخود ،اسد ،منصف، سلمان، سهمی ،خالص ،مولی، رسا، برهمن، بینش ،مفید ،بنائی، صیدی ،افسر ،فیض ،قتیل ،جرمی ،وحید ،نظیری ،مخفی ،شریف، نظام_ی ،باذل ،صفی ،علوی، جویا ،همت ،عرفی ،حصاری، فصیحی ،فغانی ،عیدی ،شیدا، میرزا شكر الله ،ملا حسن، ابن یمین، شاه_ی، فغانی، مسکین ،محروم ،عطائی ،فخری ،ناظم، فیروز، علوی، فایق، اشرف ،مرتضی ،راهی ،حضرت، خلیق. این بخش به ترت_یب تهجی است؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول،خطی از محمد امین در آدینه 5 جمادی، نسخه آشفته می ماند؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ ضربی ،مقوایی، 131گ، 9 س_طر(8×13/5)، اندازه: 11×18/5سم [ف: 16 – 746]

568. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7987

غزل های فارسی حرف «د، ر ،ز » با تعیین بحر در برخی جاها از: احمد جام، خواجو ،شاهی ،طوسی، حسن ،عصمت، جامی، آه_ی، ،قاسم، حافظ، اویسی، کمال،محرم،سلمان،فارغی، خسرو، بساطی ،سهیلی ،حقیری ،کاتبی ،هلالی ،آصفی ،عراقی، جلال، عارف، همام ،حسن، فدائی ،مایلی، اهلی، نرگسی و حیدر، ع_مار و یتیمی، عصمت ،محرم ،بنائی ،عطار، اصیلی ،شهیدی، اوحدی ،عارف ،موسوی ،ملک ،عماد ،فخری، محمد حاج، عارفی، قایلی، عاشق ،ریاضی، سعدی ،همام، غیاث الدین، صالح، مير حاج،مسیحی، ملا عالم ،نزاری ،طاهر، شوقی، سایلی، حریمی،نامی، شیخی ،نثاری ،حیرتی ،صوفی ،سیفی ،عبید ،کامران، حس_ام، نوری ،سید ظهیر ،خاکی ،شریف، مجنون ،محرم ،علمی، فخری ،عیسی ،گلشنی، شاه طاهر ،فریدون، سهيلى، نعمة الله، يعقوب، حیرانی، فراقی ،عبدالواسع ،سوزنی، این طیان، ابن یمین،شاه طاهر، میر افضل ،فیضی ،همایون ،مانی، هلاکی ،ملا میر، ابن مظهر، میر کرمانی، ابن حسام ،مغربی، جتابی، حسن، کامی، مسكين؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12، برای میر غلام بیک؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا گرد تیماج سرخ، 121گ، 15 سطر (9×16)، قطع: وزیری، اندازه: 15×25سم [ف : 16 - 757]

569. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 42

شعرهای مولوی و حافظ و سعدی و ترجیع بند؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول؛ جلد: تیماج عنابی لایی، قطع: بیاضی [ نشریه 6 - 642]

570. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4476

در ص 148 شعری است به خط محمد مومن بن محمد صالح مورخ روز سه شنبه ربيع الاول 1118، و در ص 152 شعر صفی است به خط محمد اسماعیل سپاهانی که به دستور میرزا علی اصغر پسر میرزا محمد مومن صاحب نسق آستانه مقدسه 1172 درقم نوشته، این جنگ که به خطوط گوناگون است باید به دستور پدر او و خود او گویا در قم گردآوری شده باشد، یکی از دارندگان آن گویا میرزا جعفرقلی بوده است (ص ع) در ص 60 تاریخ تولد لطف الله نامی است در روز سه شنبه 8 شوال 1238 به خط پدرش؛ چنین است فهرست نام های سرایندگانی که شعر آنها در این جنگ دیده می شود. قصاب در ص ع، ظهوری (ساقی نامه و قصیده) 1-24، طالب 25، نوعی خبوشانی (سوز و گداز) 25-42، شاملو (محمود و ایاز) 47-59، میرزا داود متولی (سراپا) 61-63، محمد قلى سليم (قضا و قدر) ،65-75، مولوی و بابا فغانی و ملا امیدی و آقا شاپور تهرانی و صائبا و نظامی و اقدسی و قدسی و ملهمی ورشکی و شفائی و ملا اوجی و عرفی 76-107، میرزا كاظم تاجر 107-108، محمد قلی سلیم 109-113، حکیم رکنا (قضا و قدر) ،115 - 117، میرزا فصیحی و نصیرای همدانی 118 -120، نظیری و ملازکی و واعظ و میرمحمد على مجذوب و محمد قلی سلیم ،136-123، غزالی مشهدی (نقش بدیع) 136- 147 ،محرم و میرزا سنجر و نوعی وصفی (بخط محمد اسماعيل سپاهانی در 1173) 147 - 152، آذر و برهمن هند و میرزا محمد ربیع 153-158، مجید و میرزا فصیحی و نظیری و مشتاق 159-166؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول، با سر لوح؛ کاغذ: سپاهانی رنگارنگ زرپاشی، جلد: تیماج سرخ ضربی، 86گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 8×15، اندازه: 10×18سم [ف : 13 - 3426]

571. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 570

شعرهای سنایی ،جمال ،کمال ،معزی، مجد همگر، اثیر الدین ،بدخشانی ،رودکی ،قطران ،عمعق، لامعی، رفیع الدین، شرف شفروه، شهاب الدین مؤید سمرقندی، فرخی شارستانی، ضیاء الدین فارسی، رضی الدین در ستایش سیف الدین باخرزی، اسدی طوسی، ابن یمین، فخرالدین خلد، ابوسلیک گرگانی، بدیع بلخی، طیان بمی ،عطائی، خسروی -سرخسی، فلکی شروانی، ابوالفرج سجزی، جلال جعفری، بهاء الدين بغدادی، بهاءالدين

ص: 768

مرغینانی، ناصرالدین کاشانی، ذوالفقار شروانی شاه کبود جامه، حکیم نورالدین صندوقی، کمال الدین زنجانی در ستایش خواجه طوسی، حسن هروی، بدیعی سیفی، ابو العلاء گنجه، رشیدالدین عمادالدین شهریاری، سعدالدین هروی، علی بن حسن باخرزی، ناصر بخاری، نزاری ،قهستانی، همام تبریزی، بدرالدین شاشی، عمادالدین دلاحلى العباسی، امام شهابی سلطانی، فخرالدین هندو شاه، شمس الدين طاهر نحاسی، محمد رافعی، خسروانی، قاضی نظام الدین، ابوسعید بزغش شیرازی، امامی هروی، قطب الدین عتیقی ،تبریزی، جلال طبیب، خطیب گنجه ،خواجو، ه_مام الدین صاین، کاتبی، عبدالحمید، همام الدین بخشی، خواجه نص_یر طوسی درباره نظام الملک نظام بی نظام ارکافرم خواند*** چ_راغ کذب را نبود فروغی/ مسلمان خوانمش زان رو که نبود/*** مکافات دروغی جز دروغی؛ رافعی قزوینی ،ناصر بجه، ابوعبدالله محمد جندی، عبید زاکانی، شمس طبسی ،نظامی، مرشدی، ابوالفرج بلخی، مسعود ترکمان، علوی تربتی، شاه داعی، مبارک شاه غوری، نظام استرابادی ،اشهری، شاه قلی، مسعود سعد سلمان، امین الدین کازرونی، اوحدی کرمانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ در متن و هامش، دو جدولی؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 129]

572. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 602

شعرهای فارسی به ترتیب تهجی از انوری آغاز تا کمال الدین اسمعیل و تاسلمان ساوجی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 12، در متن و هامش؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 130]

573. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1108

شعرهای محتشم و عاشق و سعدی و مناجات خواجه عبدالله انصاری؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا ،بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول [ نشریه: 7 - 137]

574. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1217

شعرهای فارسی از عاشق تا سعدی؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ قطع: بغلی بیاضی [نشریه: 7 - 138]

575. تهران؛ فیاض؛ شماره نسخه: 21

اشعار قرن دوازدهم؛ بی کا، تا: قرن 12 [ نشریه: 7- 696]

576. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4351

آغاز: بیا ای ساقی عشق آفرینم *** خط جدم تو سرلوح جبينم...

الهی ذره عشقی کرم کن *** چو خورشیدم بسرگرمی علم کن؛

انجام: جهان خرم شد از آب زلالش *** ز چرخ آمد لقب چاه وصالش

چاه وصال ذره است (2 پ - 15پ)، هفت بند ملا حسن کاشی، و شعرهای هلالی ،صفی ،برهمن، بابا طاهر ،طوفان، علی نقی، خس_رو شوکت ،رفیق، مشتاق ،عاشق، درویش مجید و دیگران؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج قهوه ای درون پارچه سرخ، 59گ، چلیپا ابعاد م_تن :7×14 ،اندازه: 9×19سم [ف: 13 - 3306]

577. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 115

شامل اشعاری از فیض ،کلیم، صائب، شوکت، حافظ، عرفی نظیر و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ مجدول به طلا و مشکی؛ کاغذ: ترمه، جلد: تیماج مشکی، 349گ، اندازه: 15×23/5سم [ف: 1 - 75]

578. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22690

شامل اشعاری از فضولی بغدادی در نعت رسول الله (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بحر طویل، مجیر بیلغانی، شاه دلشاد، مولانا سلمان در حق چشم خود فرمود، رازی شیرازی ،سحابی،سید محمد عارف ،مجدالدین همگر، مولانا عرفی شیرازی، ساقی نامه فضولی با نشاء هفت جام و مناظره آن، ساقی نامه ملا محمد صوفی، زمانی یزدی، زلالی خوانساری، حکیم سنائی، ابن یمین، ملا نظام ،ولی ،عرفی ،نظیری، قاضی نور ،آصفی، طالب، میرزا فصیحی، قسمی، سهوی، ،سنجر ،فکاری، ابوتراب بیک، علی نقی، اقدسی، مشهدی، عرسی، محتشم کاشی، زکی همدانی، حکیم سنائی، حکیم ازرقی، سیف اسفرنگ، استاد ابوالفرج، مسعود سعد سلمانف خلاق المعاني، كمال الدين، حكيم خاقانی، میر شمس الدين محمد ملک قمر ،فردوسی، مظفر حسین کاشی ،محوی، ملا محمد حايه باب، حسین یزدی ،نعمتی ،زمانی، قاضی نور ،امتی ،جامی، امیر خسرو، عبدالرحمن جامی، ساقی نامه مولانا ملک قمر، خواجه سلطان ساوجی، میر سنجر ولد میر حیدر معمائی ،مولانا عینی کشمیری، از دیوان خواجه حسین ثنائی ابن غیاث الدین محمد مشهدی مورخ 967ق، مجدهمگر در حبس قلعه نای گفته، امیر شاه خسرو دهلوی، شیخ عطار، استعفانامه حکیم سنائی به قوام الدین صدرالوزراء ابو القاسم ناصر بن علی به نثر و نظم مولانا بدیعی، میرزا قلی میلی در مدح حضرت رضا(علیه السّلام)، ملا ولی دشت بیاضی، ناصر خسرو ،انوری، کمال الدین اسماعیل اصفهانی، وحشی یزدی، ملک قمی، حکیم خاقانی در ایام حبس شروانشاه، هلالی، کاتبی، شیخ عطار، صرفی ساوجی، فخریه سید حسن غزنوی، بابا فغانی، ،وحشی ،حیرتی نظام استرآبادی ،رازی، کاتبی، رساله گرهر شاهوار از عبدی رکن آبادی، اثیر الدین اخستکی، محمد عبدالرزاق اصفهانی؛ خط: نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اوراق آشفته صحافی شده؛ کاغذ: هندی؛ جلد: گالینگور سرخ، 220گ، 17 سطر (13/5×21)، اندازه: 16×24سم [ف 3 - 837]

579. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 324/3ط

اشعار از شاعرانی مانند: طرزی ،اوحدی، جامی، فرخی، ابوبکربن محمد واعظ بلخی، سید عبدالله حالی، آقا رضا، حمیدی همدانی ،حافظ، در ص 103 این عبارت تحریر شده: «متفرقات شعرایی که اشعار ایشان را کمتر از پنج شعر نوشته بودند در بیاض اصل» و سپس نام این شعرا و اشعارشان به چلیپا تحریر شده (ص103- 127)؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ جلد: تیماج قهوه ای، 52ص (76-127)، اندازه: 11/5×18سم [ف: 24/3 – 15]

ص: 769

580. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1269/4ط

انجام: طوطی کلک نیاز از هوس قند لبت *** روز و شب ش_هد شکر می چکد از منقارش

غزل؛ خط: نسخ و نستعلیق ،بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج مشك_ی، یک لا، 1ص ،(8)، قطع: بیاضی، اندازه: 7×15سم [ف: 24/3 - 46 ]

581. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1269/18ط

آغاز: آرزو دارم که باشم خاک راه*** تا که روزی سر نهم در پای او؛ انجام: نرم تر اندام او از اطلس است *** سخت تر زاهن دل خارای او

غزلیات؛ بر برخی از ابیات و واژه ها خط کشیده شده واصلاح شده؛ خط: نسخ و نستعلیق ،بی کا، تا: قرن 12، جلد: تیماج مشکی، یک لا، 4 ص (206-209) قطع: بیاضی اندازه :7×15سم [ ف: 24/3- 47]

582. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1269/22ط

از جمله رباعی از طراز یزدی در وصف علی (علیه السّلام) و بیتی ازطوفان و اشعاری که نام سرایندگان آنها برده نشده؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج مشکی یک لا، 5ص (258-62) ، قطع: بیاضی ،اندازه: 7×15سم [ف: 24/3 - 48]

583. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1346/34ط

آغاز: جناب میر محمد حسین آنکه چون ذاتش *** نتافت اختر سعدی ز آسمان فضیلت؛ انجام: رقم زد از پی تاریخ فوت خ_امه خادم *** فتاد نخل گل اما ز گلستان فضیلت

قصیده ای در وفات میر محمد حسین به تاریخ 1151ق در حاشیه نسخه آمده: «وفات مرحوم والد ماجد قدس سره شهر ذيحجه الحرام 1152 ، وفات مرحوم حسین محرم سنه 1156»؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: ابراهيم بن رحمت الله حسینی نجفی، تا: قرن 11و 12؛ جلد: تیماج سرخ، مجدول، 1ص (301)، اندازه: 17×30 سم[ ف: 24/3 - 81]

584. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8942/7

آغاز :گره شد همچو کو نطفه در پشت *** به لب چسبیده آت_ش را سرانگشت / درون خلوتی شد هوش غزنی *** که بودید دسته گل ساغر می؛ انجام: ز بس جوشی که خون از چشم تر زد*** گل اشک از سر تابوت سر زد/ گران می رفت تابوت جهانبان*** زبر دستان به زیرش پای کوبان

منظومه ای که از آغاز و انجام ناقص است و بدین دلیل شناخته نشد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز انجام؛ کاغذ: نیلی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنع وسرترنج زرین، 16 ص (3-18 حاشیه)، سطور چلیپا، اندازه: 16/4×28/3سم [ف: 29/1 - 405]

585. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8946/19

با سروده هایی از این شعرا: ابن یمین (ص 473)، ابوالمؤید خطیب خارزمی (163)، انوری (473)، جامی (473) خواجه نصیرالدین طوسی (97)، شیخ بهایی (23)، فضولی (473) مجنون عام_ری (473)؛ خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی، اندازه: 18/2×29/1سم [ف: 29/1 – 435]

586. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/14

آغاز: عارفی طوف کنان رفت به باغ *** دید در باغ حمامی با زاغ دو مثنوی کوتاه. شامل حکایت زاغ و کبوتر و حکایت پیرزن که از حضرت سؤال کرد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره ،جلد: میشن مشکی، اگ (40ر- 40پ)، 23 سطر(9/5×18/5)،اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1-503]

587. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/15

آغاز: بغداد زیب انجمن هفت کشور است *** زان رو که تخت سلطنت هفت سرور است؛ انجام: وز هفت کشورند به این هفت بی نیاز *** شکر بر وی فضول شده است باز *** این خاک هر دری که فلک خاک این در است

ترجیع بند در مدح هفت امام مدفون در عراق؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن مشکی، 2گ، (40-41پ)، 23 سطر (9/5×18/5)، اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1 – 503]

588. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/26

اشعار ثنایی و فضولی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره ،جلد: میشن مشکی، 1گ (56پ)، 23 سطر (18/59/5) اندازه: 16/20×26/1سم [ف: 29/1 - 504]

589. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8971/39

رباعی. شامل دو رباعی از میر مغیث و ملا سروری کاشی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: میشن مشکی، 4گ (86پ-89پ)، 23 سطر (9/5×18/5) اندازه: 16/2×26/1سم [ف: 29/1 - 505]

590. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15178

اشعار و قطعات ادبی. از شاعرانی چون خاقانی، عرفی، طالب آملی، صائب؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11-12 [ مختصر: ف: - 236]

591. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2454/17

اشعاری از: نظیری، آقا عبدالوالی ،ذخیری ،عطار ،مولوی، میرزا محمد محقق جانشین قاضی اسدالله، سلطان ابوسعید، نظامی، شیخ محمد على مؤذن، افضل کاشی، قاضی اسد کاشی، شاه قاسم الانوار ،سید شمس، سلطان بایزید در ص172-156 شعری است از سنائی مورخ 27 ذیحجه 1108 در شیراز؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: تحسین، تا: 24 جمادی الاول 1101ق، جا: دارابگرد شیراز؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج تریاکی ضربی گرد مشکی درون سرخ، 38 ص (151-188) ،25 سطر (10/5×21/5)، اندازه: 14×24/5سم [ف: 9 - 1189]

592. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 157/3

آغاز: چند نصیحت کنم تا تو شوی هوشیار *** بر عمل حق ترا

ص: 770

صدق شود آشکار؛ انجام: یک جو ازین ارض سرخ، بر سر ال_ف از جسد*** چون فکنی زر شود، تازه زری نامدار

قصیدهای است رائیه در 30 بیت و نام سراینده را ندارد، جز آنکه در آن آمده است: لشکر هندوستان، چونکه در آید به روم*** رومیه روم را زود بدیشان سپار. نسخه ای دیگر از این قصیده در کتابخانه شماره 2 مجلس شورای اسلامی نگاهداری می شود که در فهرست آن از «مولوی رومی» دانسته شده است (سنا 33/2). در نسخه ها (634/1) از كيميا اثر «مولانا محمد رومی» نشانی داده شده؛ خط: نسخ پخته، بی کا، تا: 1104ق؛ اص (51ر) [ف: 1 - 210]

593.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10931/15

آغاز: دگر از باده تحقیق مستم تا چه پیش آید *** زرنج و م_حنت ایام رستم تا چه پیش آید

چند غزل و یک رباعی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: شعبان 1104ق؛ انجامه: به تاریخ شهر شعبان المعظم سنه 1104 موافق تخاقوی ئیل در قریه سرو (؟) قلمی شد العبد الراجی محمد» ،نوشته محمد قریه سرو؟؛ جلد: تیماج قهوه ای یک لادو رو، اگ (81پ)، سطور چلیپا ابعاد متن: 10/5×19/5، اندازه: 12/5×21/5سم [ف: 20- 514]

594. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10838

اشعاری بدون نظم خاص از: ادهم محمد قلی سلیم، بابا افض_ل، ميرزا حسن خان الفت و امام ویردی خان، ملا محمد امین استر آبادی، میر غیاث الدین محمد انور، حکیم انوری، اوحدی، اهلی شیرازی، میرزا طاهر وحید، میر عبدالوحيد، ملا ولی، می_رزا هادی، ملا هاشم، محمد زمان همت، ملا هجری، میرزا شجاع همت، میر فاضل همام، میرزا مقیم همت، زین العابدین هم_ت، سلطان یعقوب ،میر یحیی، محمد صالح رافع، ملا رحمی، می_رزا سعد الدين راقم، رحیم عتیقی، رضا هراتی ،رسوا، ملا رض_ی ،آرتیمانی، محمد هادی رمزی، میرزا قاسم زاهد، زایر شوشتری، زایر دامغانی، سید حسن زینتی، میر سالم، فریدون بیک سابق، ملا صحابی نجفی، شیخ ابوسعید ابوالخیر، سعدی شیرازی، میرزا سعید خشتی، خواجه سلیمان، شاه شجاع، سید علی حسینی همدانی، ملاشانی، میر محمد حسین شوقی، شوکت بخارایی، شیخ زاده لاهیجی، ملا محمد صادق نیشابوری، میرزا معصوم صابر، میرزا صادق دستغیب، محمد صالح شیرازی، محمد صالح رضوی، میرزا محمد علی صائب، حاجی صادق صامت، ملا محمد صوفی، صبحى، ملا صدر الدین محمد ،ضمیری ،میر ابوطالب، ملا مح_مد طاهر قمی، بابا طاهر عریان، میرزا طاهر قمشه ای ،ظهوری، ظهیرا بروجردی، میرزا عابد شیرازی، عارف رومی، میرزا مهدی عالی، مير منصور عاشق، عجم قلى ذو القدر، شاه عباس ثانی، میرزا عبد الله منشی، عرفی شیرازی، میر عطاء الله، عظیما پیشنماز، فرید الدين عطار، مير عين على؛ خط: نستعلیق خوش، کا: علی حسینی ،تا: 7 ربیع الاول 1107ق، برای میرزا محمد جعفر اصفهانی، مجدول؛ جلد: روغنی گل و بوته دار ،44گ، مختلف السطر، اندازه: 10×18سم [ف: 27 - 254]

595. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9469/30

محمد طاهر راسنجی قزوینی و عبید زاکانی؛ خط: نستعلیق، کا: محمد طاهر راسنجی، تا: 1108ق؛ اص (39) [مختصر: ف: 59]

596. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/1

شامل سروده هایی از: علینقی مظهری کشمیری، محمد قاسم رازی ،آصفی، رفیع مشهدی، میرزا غیاث بیگ، نیشابوری، سلمان ،ساوجی ،ناطق ،خیام ،نصیرا، تاریخ جلوس شاه صفی، تاریخ جلوس شاه اسمعیل از میر حیدر معما، تاریخ فوت شيخ بهاء الدين محمد که مرزا حکیم یزدی گفته، آقا طاهر، عرفی شیرازی، میر عبدالرشید ،مونسی، محمد هادی ،سحابی، نواب ابوالخیر میرزا،میر مهری، ابدال پیر سلطان (به ترکی) ،میرادات یزدی، در کی

قمی، مولانا حسن وهمی، طالب آملی، میرزا نوری فتوت، صایب، میرزا ملک مشرقی، میرزا نظام دست غیب، لازم، طالب کلیم، تاریخ عزل روزبهان، نظیری؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق ،جا: مشهد؛ افتادگی: آغاز؛ نوشته های این جنگ بسیار ریز و درهم کتابت شده از این جهت در بعضی از بخش ها خط نسخه بسیار سخت خوان می شود، مطالب در متن و حاشیه،نوشته های متن و حاشیه از هم جداست و نسخه تا برگ 307 در حاشیه کتابت دارد. در متن بیشتر بخش ها به صورت سه ستون چلیپا و سه ستون تک سطری (بین سطور چلیپا) از پایین به بالا نوشته شده به صورتی که از آغاز سمت راست هر صفحه متن آغاز و پایین سمت چپ مطلب پایان می یابد، کاتب سعی می کرده با این طرز کتاب پردازی و ریز نوشتن کلمات و حروف مطالب بیشتری را در فضایی کم جای دهد، در وسط حاشیه های نسخه از گردش 90 درجه ای قلم و زاویه کتابت مثلث تو خالی کوچکی در همه صفحات شکل گرفته است، در برگ آخر نسخه تاریخ جواب گرفتن در 27 صفر 1158 ق و چند یادداشت معاملاتی به سیاق، پایان هر برگ دو رکابه نوشته شده: یکی مربوط به متن و دیگری حاشیه، رکابه ها معمولا چند کلمه ای است و هر دو عبارت رکابه در کنار هم نوشته شده اند، در حاشیه آخرین سطر بخش روی برگ ها اولین کلمات سطر آغازین صفحه بعدی به مثابه رکابه تکرار شده است، جزوها 8 برگی؛ مهر: «محمد اشرف است 1174»(مربع)؛ خریداری از باقر ترقی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 6گ (1ر-6پ) [ف: 29/1-131]

597. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/9

از این سرایندگان ملا نظام استر آبادی، عماد شهریاری، خواجه حافظ شیرازی، شیخ نظامی گنجه ای، ملا وحشی، آصفی، اهلی، ابن غیاث ،آزری ،معزی ،شاپور ،نزاری ملا طبعی قزوینی، ملا عبدالرحمن مهنه ای، شیخ ندالی ،قدسی، هلالی، جامی، بحر ،طویل ،فغانی، حکیم سنایی ،صایب، قانعی، محمدقلی سلیم، فارغا، ملاعرفی، ملاحاجی بیگ مشهور به حقیری، ملاعلی نقیف حكيم ركنا؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق،

ص: 771

جا: مشهد؛ پس از برگ 93 افتادگی دارد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 17گ (76 ر-92 پ) [ف: 29/1 - 135]

598. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/11

اشعاری از: ابوالمفاخز رازی ،خاقانی، رشید و طواط، از ت_حفة العراقين، انوری، مجد همگر، مولانا حسن کاشی و خواجوی کرمانی؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بدیع،تا: 1109ق، جا:مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج عنابی، 4گ (120ر-123پ) [ف: 29/1 - 135]

599. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/59

انجام: انجامه: «بتاریخ 25 شهر شوال سنه 1108 سمت ات_مام یافت».

از این سرایندگان :ناظم ،نامی، محمد قی سلیم، طالب آملی، صانع بالا مرغابی (؟)، ابن یمین، میرزا رفیع منشی، صایب، میرزا س_عد الدین ،طفیلی، میرزا بدیع الزمان، محمد سعيد، خلاق المعانی ،فیضی، ملا مؤمن بن حسین یزدی ؛خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مه_ره ،جلد: تيماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 1گ (205ر- 205پ) [ف: 29/1 - 140]

600. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/61

از :تجلی ،صایب، سحابی ،اعجاز ،در کی ،نظیری ،زمانا، اس_یر ،شانی ،فرصت ،میرصیدی ،وحید، سلطانعلی، بیگ، سلی_ما ، محمدصالح محمد صالح صوفی، مجذوب، مرزا رضی، آقا رضی، حکیم محمد سعيد قمی، حکیم سنایی، مرزا سید علی، شیخ علينقی، ملاوارسته، شیدا، طالب کلیم، خط: نستعليق، كا: جعفر بن مح_مد، بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج ،عنابی، 2گ (223ر- 224 ر)[ف: 29/1 - 140]

601. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/62

اشعاری از: فردوسی، امیر خسرو دهلوی ،کمال ،حقیری ،آصف_ی،صبحی ،میلی، فصیحی ،وحدتی ،گیلانی، واعظی همدانی، عرفی ،شمعی ،طیفی، شاه طاهر دکنی ،نرگشی ،امتی ،سایلی، کاتبی ،سیفی ،رستمی، شیخ روزبهان ،هلاکی ،صبوری ،هلالی ، ازمثنوی ،امیدی، شاپور، میرزا حسین طالبی آملی، نظیری، جرات،از اوجی، از قضا و قدر میرزا معصوم، سلیم مهدی، ابوتراب بیگ، صفی قلی بیگ، سبحانی، خلدی(؟)، شیخ شهاب الدین، سعدی، جامی، عماد، شیخ حکیم، حافظ، سوزنی، ریاضی، ناصرخسرو، صوفی ،انوری ،اسدی ،اوحدی ،شوقی ،ساغری ،شاهی، س_ید ،عبدالواسع ،آذری ،والهی ،عبدالواحد ،حمید، ژنده پیل، آه_ی، شهیدی، خالص، سید کاظمی، مجد همگر، مولوی روم ،یوسف ،میر قاسم ،عاشقی ،شیخی ،فغانی ،خاقانی ،همایون ،خلیل، اس_یر ،ظهوری ،در کی، فضولی، نظامی ؛خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره،جلد: تيماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 16گ (278پ-293 پ) [ف: 29/1 - 141]

602. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/64

انجام: بتاریخ شهر محرم الحرام صورت اتمام یافت الهی عاقبت به خیر و ... بوده باشد.

شامل ترکیب بند رونقی ،ظهوری ،صافی، اوحدی، بنایی ،خالصی ،ریاضی ،وفایی ،جامی ،سهیلی ،جلال، يوسف، سعدی، ،حمید ،اسیر ،اهلی ،سیفی ،انیسی ،شهیدی، سهیلی ،شاهی، وصالی ،خیالی، میر علیشیر ،کمال، کاتبی؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق؛ جا: مشهد؛ 65. من كلام ملا واثق (295 ر -295پ) ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، (2گ (294 ر-295پ) [ف: 29/1- 141]

603. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/84

آغاز: قصاید ادیب صابر. لب تو طعنه زند گوهر بدخشان را *** رخ تو تیره کند آفتاب تابان را؛ انجام: در کفر میاویز و در ایمان منگر *** تا عزت بار و افتقارم بینی

شامل اشعار ادیب صابر، میر سید علی واعظ از متقدمین، شیخ عارف نورالدین، خواجه حافظ شیرازی، رکن صابر، اهلی شیرازی، شیخ الاسلام احمد جامی، بابا فغانی، مولانا محمد شیرین مغربی، سید قاسم انوار، امیر نورالدین نعمت الله اصفهانی، از گلشن راز، از سعادت نامه ف میر مختوم، مولوی رومی؛ خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 3 گ (37ر- 39پ حاشیه) [ف: 29/1 - 145]

604. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/86

از مولوی معنوی ،نورس ،واهب، مرتضی قلی خان، حیدر قلی خان، میرزا ملک مشرقی، معینی جوینی، معینی کرمانی،خواجه همام ،صایب ظهوری (با این انجامه: «بتاریخ 15 شهر شوال نوشته گردید سنه 1108 الهی عاقبت به خیر «باد»، 47پ)، فیضی، ارشدای صفاهانی، سلطان ابوسعید ابوالخير، ابوالقسم حسینی عرفی ،خواجه امام فخر، ادهم ترکمان، مؤمن حسینی یزدی، میر محبوب، محمد قيل سلیم ،طالب، شانی تکلو، ملا محمد شرفی، وحشی، قاضی نورا، اثیر، صفی قلی بیگ، میرزا فصیحی ،قاسم، میرزا ابوسعید سبزواری ،سعدی ،حضوری، تایب تبریزی، جامی، طالب کلیم ،اقدسی، خواجه حسین ثنایی، خان خانان، میرزا ابراهیم ادهم، میرزا ابوالقاسم جامی، شاپور طهرانی، ملک قمی، اهلی شیرازی، میر محمد معصوم، میرزا رفیع منشی، نزهت، شیخ فریدالدین عطار، قاضی سنجر تونی ،نظیری، میر محمدباقر داماد، شمس تبریزی، میرزا ابوتراب بيضا، میرزا محمد سمیع قاصد، نلا صوفی ،فردوسی ،نوعی ،منصف ،رضایی، زلالی خونساری، خواجه افضل ترکه، ناظم هروی، امتی(؟)، مولانا ابوطالب، كمال اسمعیل ،نوعی ،محوی صانعی، جنال الدین عبدالرازقف طالب

ص: 772

آملی، خاقانی، قدسی، آشوب هروی، میرزا سنجر، شیخ علی نقی کمره، میرزا غیاث بیگ، شیخ ابوالحسن فراهانی؛ خط: نستعلیق ،كا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 15 گ ( 45 ر - 59پ) [ف: 29/1 - 145]

605. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/89

از مرتضی قی خان شاملو، ملا محمد قاسم مشهدی، حیدر قلی خان،صایب و عرفی؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بديع،تا: 1109ق، جا: مشهد ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، اگ (106ر حاشیه) [ف: 29/1- 146]

606. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/91

شامل معماها و تک بیت هایی از کاتبی ،صبری ،قدسی، عاشقی ،عبداللطيف ،مدام، عبدالواسع؛ خط: نستعليق، كا: جعفر بن مح_مد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج ،عنابی اگ (107ر حاشیه) [ف: 29/1 - 146]

607. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/93

اشعاری از: خواجوی کرمانی، سلمان ساوجی ،ظهیر، انوری، کاتبی، مولانا لطف الله نیشابوری، امیرشاهی ،سبزواری، ش_یخ اوحدی، امیر يمين، ابن یمین پسر امیر يمينف امير حاج حسینی جنابدی، مولانا محمد بن حسام، فضولی بغدادی، خواجه همام ،مولوی ،حیرتی، جامی، ثنایی غزنوی، حافظ، ادیب صابر، صای_ب ،عزیز ،والهی ،آصفی، طالب آملی، اعظم ،نظیری ،عرفی، شم_س تبریزی، از شیر و شکر شیخ بهاءالدین ،مغربی، حسین خان شاملو، ناظم هروی، رفعت، صفی قلی بیگ، مرتضی قلی خان، آذری، میرزا رضی آرتیمانی، میرزا رفیع منشی، سحابی، مشرقی،میر ظلی، حسن خان شاملو، اشرف، رضا قلی بیگ ،راقم ،رافع، جع_فر ،فغانی ،محتشم، میر محمد مقیم ،امینا ،لامع، ابوتراب، بلبل، والی هندوستان، سعدی ،هلالی ،صبری ،عظیم ،آرام ،نادم، میرزا م_قیم کتابدار، میرزا عبدالله، شفیعا، امیر خسرو ،ملا قزوینی، عشرات ،جلالی ،حیدر، مولاناشانی ؛خط: نستعلیق، كا: جعفر بن مح_مد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 32گ (116پ- 147 پ حاشیه) [ف: 29/1 - 146]

608. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/96

از جفایی مشهدی، خواجه حسین ثنایی ،جامی ،حاتم، رباعیات خیام، مولانا امیدی ،حافظ، خاقانی، حکیم انوری ،شانی، ح_الی سبزواری، ابن یمین؛ خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد بديع،تا: 1109ق، جا: مشهد؛ سخنی از لقمان حکیم (187 ر حاشیه)؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 4گ (184 ر - 187 پ حاشیه) [ف: 29/1 - 147]

609. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/102

از صایب، محمد کریم اردبیلی ،مفلوک، سلطان حسین میرزا ،فردوسی، میر صیدی، طالب آملی ،ظهوری، طالب کلیم، فغانی، محمد طاهر، امیر خسرو، مجذوب، میرزا ابراهیم ادهم، میرزا رضی، ملا صالح صوفی؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بديع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 4گ (233ر-236رحاشیه) [ف: 29/1 - 148]

610. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/104

از: میرزا بدیع، محمد قاسم قمی ،بزمی، صایب، محمد قلی سلیم، منصف، اهلی، ملک قمی ،شاهدا، امیر خسرو، ظهوری، شفایی، اثیری، خاقانی، ملای روم ،رضایی ،عرفی، شاپور، یوسف بیگ، طفيلی، مير ضياء الحق، شيخ عطار، ابوتراب بیگ، طفیلی، میر ضياء الحق، شیخ عطار، ابوتراب بیگ، شریفا، سنجری، قصیده ترکی خواجه، مثنوی سید هاشمی، میرزا مهدی اعتماد الدولة، سلطان ابوسعید ابوالخیر، حکیم ركنا، قدسی، وحشی، شرف، میرزا معصوم، میرزا رضی ،آرتیمانی ،قطب، باب فغانی، سنایی، طالب، قاضی نور اصفهانی ،عطایی ،واصلی، شاه قاسم، عنصری، حسن خان، شاه سلیمان، میرزا صادق دست غیب، میرزا اشکی، میرزا اشرف، میرسید محمد، خواجه افضل، صادق، قصاب، نزهت، ولی، فصیحی ،محتشم ،ملک، خواجوی کرمانی، نصیرای همدانی، سوری، شیخ مغربی ،صبحی، طایری، حسن بیگ رفیع، شیخ اوحدی، اثیر الدین اخستکی، فردوسی، انوری، ابن نصوح، شمس تبریز، میرزا سنجر، طالب آملی، امام قلی خان، لسانی، حسن خان ،پادشاهنامه، حاجی محمد خان قدسی، سلطانعلی بیگ، تاریخ عراق آمدن فخر سادات میرزا ابوطالب رضوی، ساقی نامه قدسی، ملا نظام استرآبادی، نواب میرزا معصوم، میرزا ملک مشرقی، امیدی؛ خط: نستعلیق، کا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 28گ (236پ- 263پ حاشیه) [ف: 29/1 - 148]

611. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/111

از: رجایی ،صایب، نویدی، ملای رومی ،شیخ سعدی شیرازی، مولوی جامی ،نقیب ،معزی، فرهاد و شیرین وحشی، شاه ضیای بدخشی، افجنگی، امیر خسرو دهلوی، از شاه و گدا، ملا صالح، عمر خیام ،طوسی ،شیخ ،عطار ،سعدی، خلقی، وقوعی، انوری، کمال ،اسمعیل، خواجه افضل، ملا حیرتی، میر محمد باقر داماد، مهدی ،آصفی ،جعفری ،عرفی ؛خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تيماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 25گ (265 پ - 289 پ حاشیه) [ف: 29/1 - 149]

612 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/113

از: اوحدی، شیخ آذری ،عبدالرزاق ،اسیر، میرزا صادق، سعدی، حسن؛ خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا:

ص: 773

مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، 2گ (289پ- 290پ حاشیه) [ف: 29/1- 149]

613. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/117

انجام: انجامه: «بتاريخ 25 شهر محرم الحرام سنه 1109سمت اتمام یافت. الهی جمله عاقبت به خوبی بوده باشد».

بیشتر تک بیت است. از مؤمن ،مسعود، حمید، سید، جامی، ،ابن عماد ،دهکی، یوسف ،حافظ، خسرو، کاتبی، میر علیشیر، حیدر ،حسن ،کمال ،جلال ،هلالی، خالصی؛ خط: نستعليق، كا: جعفر محمد بديع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مه_ره ،جلد: تيماج قهوه ای ضربی با ترنج وسرترنج عنابی، 1گ (295ر- 295 پ حاشیه) [ف: 29/1 - 149]

614. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/118

آغاز: روزی بنما که جهان ظلمت زنگار گرفت *** صیقلی زن که مرا آینه زنگار گرفت

از: شاه طاهر دکنی ،فردوسی، از جام جم شیخ اوحدی، کمال اسعمیل، ظهیر فاریابی، غزالی و بیشتر اشعار بدون نام سراین_ده؛ خط: نستعليق، كا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مش_هد ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج سر ترنج عنابی، 3گ (296ر - 298 پ حاشیه) [ف: 29/1 - 149]

615. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/123

از: میرزا طاهر واقعه نویس، صایب تبریزی، میر صیدی، س_عید قصاب، عبدالعظیم سمنانی، عظیماء نیشابوری؛ خط:نستعلیق،کا: جعفر بن محمد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ 124. نسخه مف_رح یاقوتی که به جهت طپش دل عشاق نافع است (306 پ حاشیه) ،125. دیباچه وکالت نامچه جهت نکاح (307 ر - 307 پ حاشی_ه) ؛کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج سر ترنج عنابی، 2گ (306ر- 307ر حاشیه) [ف: 29/1 - 150]

616. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8853/126

انجام: انجامه: «تمت بتاریخ 27 شهر ربیع الثانی 1109 امید که پیوسته زندگانی بوده باشد. بمحمد و آله الامجاد».

غزل از مولوی جامی و صایب؛ خط: نستعليق، كا: جعفر بن مح_مد بدیع، تا: 1109ق، جا: مشهد؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، ج_لد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج عنابی، اگ (307پ- حاشیه) (ف: 29/1 - 150]

617. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/45

كاتب = مؤلف، تا: 1110ق، 2گ (62پ-63ر) [ف: 38 - 255]

618. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/91

از طالع گیلانی؛ کاتب = مؤلف، تا: 1110ق؛ 2گ (117ر- 118پ) [ف: 38 - 258]

619. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/56

كاتب = مؤلف، تا: 1111ق؛ 1ص (77پ [ف: 38 - 255]

620. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/68

از اسماعیل ذبیح؛ کاتب = مؤلف، تا: 1111ق؛ 2گ (98ر- 99ر)[ف: 38 - 257]

621. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14190/42

غزل است :نویسنده: سید علی حسینی متخلص به مهری؛ کاتب= مؤلف، تا: 1111ق، جا: اصفهان؛ 1ص (61ر) [ف: 38 - 255]

622. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2398/1-ف

نسخه اصل: نسخه آقای سید جواد مدرسی یزدی. شعر رجوعا و صایب و سلمان و برهان و ذبیحی؛ بی کا، برهان و ذبیحی؛ بی کا، تا: 1112ق؛ از نویسنده آن با عنوان «المحرره». مورخ 1112 و 1111 (در آغاز و میانه و انجام نسخه) [فیلمها: 1 – 678]

623. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8841/79

شامل: غزلیات سعدی، حضرت زنده فیل احمد جام، حضرت ملا روم، خواجه حافظ شیرازی ،خاقانی ،عرفی، خان خانان عبدالحیم، حکیم شفائی عاقلخان؛ خط: نسخ و نستعليق، كا: جمال الدين محمد حسنی، تا: شنبه 12 ربیع الاول1117ق، جا: مشهد مقدس ؛کاغذ: شرقی نخودی آهار مهره ،جلد: میشین مشکی ساده عطف چرم مشکی، اص (500) اندازه: 22/3×34/9سم [ف: 29/1 - 100]

624 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8841/94

اشعاری از: حضرت اقدسی ،شیدا ،شاهپور ،شیخ فیضی، عشرتی ،عرفی، مولوی جامی ،برهمن ،صفی، قلی بیگ میلی، نو الله، طغرای هندی (نوشته شده از نسخه فیاض میان شیخ محمد پیر در فراه در 17 ربیع الاول، ص 541 )، فهرست شاه سلیمان صفوی ،آصفی، مسافر، طوطیانوس، از مثنوی فتوح الحرمين تصنيف محیی، مثنوی مولوی، شاه قاسم انوار، نظامی، ابوسعید ابوالخیر، بستان، میر حسینی سادات، مجذوب ،خسرو کاتبی، سنایی، ظهیر، از مظهر آثارهاشمی ،مولانا محمد غفار، نظام، ابوالفرج، نوید، ،سعدی، مثنویات سعیدا هندی، از شاهنامه فردوسی طوسی، محمد جان قدسی، مدرس خواجه حافظ شیرازی، در منقبت امام ضامن (علیه السّلام) و چند قصیده منسوب به او ،نسیمی، امیر خسرو دهلوی، محمد قلى سليم، قصه پیر العلم و جنگ جنیان باامیر المؤمنین(علیه السّلام) از گفتار آتشی ،رازی، رباعیات سعدی (با این انجامه: 16 جمادی الاول سنه 111٨ روز پنج شنبه در شهر مقدس بقلم آمد» ص 563) فرید الدین عطار (با رقم: «10 جمادى الاول سنه 1108 در قندهار نوشته شد از میر باقر» ص545) محمد باقر الهیجانی، شاه شرف بو علی قلندر پانی پتھی، محمد شفیع منشی کشمیری، میرزا شرف، رباعیات خیام حکیم فخر رازی، شیخ شهاب الدین سهروردی، سلطان ابراهیم میرزا ،سلمان، امیر نصیبی، میر عبدالباقی ،فغانی، کمال اسماعیل، سید محمد جامه باف، حضرت شاه میر لاهوری قدس سره، محمد داراشکوه قادری، انوری، سایلی ،عراقی ،مغربی، محمد تقی دهدار، غنوری، سایلی، عراقی، مغربی، محمد تقی دهدار، خواجه ابوالوفاء خوارزمی، سحابی، شیخ روز بهان بقلی ،استاد شیخ ابوالفضل بن حسن سرخسی، شیخ ابولا حسن بستی، جلال الدین رومی، شیخ سیف الدین باخرزی، شیخ رضی الدین عى لالا غزنوی، گهواره، شیخ فیضی

ص: 774

فیاضی هندی، حلاج حکیم آذری، حضرت احمد جام زنده ف_یل، امیر قاسم، عطار ،شفایی، سلیمان شکوه ولد دارا شکوه ابن شاه جهان پادشاه، نصرتی، فدایی (نوشته شده به خطی مغایر با خط صاحب مجموعه: «این قصیده ... بدست خط بنده درگاه فی_ض (؟) الله در شهر دارالسلام بغداد سنه 1125 تحریر یافت» ص 577) ،حسنی، صبری مهری ،پناهی، اوحدی؛ خط: نسخ و نستعلیق، جمال الدین محمد حسنی، تا: پنج شنبه 16 جمادی الاول 1118ق؛ جا: مشهد؛ افتادگی: وسط ؛کاغذ: شرقی نخودی آهار م_هره نازک ،جلد: میشن مشکی، 50 ص (536-585) اندازه: 22/3×34/9سم [ف: 29/1 - 101]

625. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8841/100

آغاز: الا ای دنیا شده جسم پرور *** چه شد گر بود طعمه مور لاغر

قصیده جنگ خیبر و فتح کردن هفت قلعه خیبر به دست امیر المؤمنين (علیه السّلام)؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: جمال الدین محمد حسنی،تا: یک شنبه 12 جمادی الاول 1118ق؛ کاغذ: شرقی نخودی آهار مهره ،جلد: میشن مشکی، اص (584) ،اندازه: 22/3× 34/9 سم[ ف: 29/1 - 12]

626. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8841/101

آغاز: ضیافت می کنم یاران عزیزی چند مهمانست *** که جمع آوردن اسباب آن بسیار آسانست

شامل مطایبات و هزلیات به صورت ضیافتی که باباغوری به جه_ت مهمانی ترتیب داده؛ خط: نسخ و نستعليق، كا: جمال الدين مح_مد حسنی، تا: یک شنبه 12 جمادی الاول 1118ق؛ كاغذ: شرقی نخودی آهار مهره نازک، جلد: میشن مشکی، اص (585) ، اندازه: 22/3×34/9سم [ف: 29/1 - 102]

627. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3093/2

از شوکت، طالع رشتی میرزا طاهر، حافظ ملا حاجی محمد و برهمن؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1119ق؛ 2گ (57پ-56ر) [ف: 6 - 210]

628. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14399/1

آغاز: حبذا شاه سواری و خوشا عرش شکاری بفدای شب قدری که چنین مرتبه داری از حضیض کره خاک بدین طارم افلاک بامر ملک قادر باری چودو ثلث از شب تاری بگذشت آمد ازین غرفه مینا بدر حجره آن سید سالار صدای پر جبریل و بیک دس_ت سر مرکب صرصر ؛انجام: چه شد نیمه سیبی که برای من از مائده برداشتی ای سید ابرار رسول عربی دید در انگشت علی خاتم خود را که در آنجا با ... داده و بازید علی دست یدالله بجیب و بدر آورد همان نیمه سیبی که نهان گشت درون پرده و گردید بآن نیم دگر ملحق و بگرفت روان راه هوا را - تمام شد در وصف معراج حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نسخ، بی کا، تا: شعبان 1125ق؛ جلد: مشکی، سوخت، ترنج با سر با نقش گل و بلبل با زمینه مذهب، 1گ (ار-1پ)، 20 سطر، اندازه:17×23/5سم [ف: 38 - 533]

629.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8465/1

شعرهای فارسی که به دستور خدایگانی الله ويردى بي كا؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: 12 صفر 1125ق؛ راسته و چلیپا؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج آبی ضربی مقوایی، 5ص (1-5)، 27 سطر (12×25)، قطع: وزیری باریک [ف: 17 - 140]

630. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 973

قصیده در مدح حضرت علی (علیه السّلام) از محمد تقی (محمد تقی مازندرانی معاصر نصر آبادی) ؛خط: شکسته نستعلیق، کاتب= مؤلف ، تا: 1128ق؛ 8 ص (56-59 و 62-63 و 72-73) [ف: 3-220]

631. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/56

خط: نستعلیق، کا: عبدالعلی بن علی خان طالقانی، تا: شعبان 1129ق؛انجامه:«چون راقم قضا و قدر بر صفحه وجود این احقر خط بطلان کشد و به انقطاع روح ریحانی فرمان دهد یادگاری غیر خط غبار و از نام و نشان بر صفحه روزگار اثری جز بر لوح مزار نماند امید چنان است که جناب معلی القاب اعنى صاحب مجموعه زیدت مفاخره از فقیر حقیر یادآوری نموده به انفاس عیسوی زنده جاوید سازند. به تاریخ شهر شعبان المعظم مرقوم قلم صدق مقال گردید فى سنة 1129 هرزه گرد وادی بطالت و بی حاصلی عبدالعلی بن علی خان طالقانی»؛ جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی با ترنج و سرترنج، 2گ (107پ-108ر)، مختلف السطر (9×20)، قطع: بیاضی، اندازه: 12×24/5سم [ف: 20 – 396]

632. تهران ،فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/7

کا: کا: محمد علی، تا: 1130ق، جا: قزوین؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، 1ص ،(173ر) قطع: ربعی [نشریه: 7 - 551]

633. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10314/4

آغاز: بعض از کلمات اجله مشایخ و فرمایشات بعضی از شعراء متقدمین و متأخرين ؛انجام: کو هم نفسی تا بر سلطان برساند *** سطری چون حسین ارمن درویش نویسم

منتخباتی است از مثنویات فریدالدین عطار نیشابوری، و قصاید سنائی غزنوی و از سرودههای فارسی ابن سینا، و رباعیات جامی و غزليات مشتاق و مغربی و فروغی و ظهیر الدوله؛ نیز قطعه ای منثور درباره اجماع علمای عصر بر فتوی قتل ميرزا ابوالقاسم سکوت آمده ؛خط: نستعليق ،كا: على اكبر بن میرزا اسماعیل سمنانی، تا: ذيحجة 1130ق، جا: تهران؛ كاغذ: آبی فرنگی، جلد: تیماج مشکی، اندازه: 12×18/5سم [ف: 9 - 322]

634. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13707

آغاز: مرا داغی چنان بر دل نهادند؛ انجام: پاک است در قلب و سره چشم از خطا صراف را.

مشتمل بر غزلیات و قصاید و مثنویات و مخمس و اشعار متفرقه از شاعران متقدم و متأخر مانند: سعدی، حافظ، عرفی، ملا ندیم، فطرت، ملا علی رضا تجلی، حیدری، سید علی مهری، ادهم، افجنگی، در مدح علی بن ابی طالب و دیگر ائمه علیهم السلام،

ص: 775

قصيده حافظ در مدح شاه منصور مظفری و مطالبی منقول از کشکول شیخ بهایی؛ خط: نستعلیق مخلوط به شکسته ، کا: اسمعیل، تا: 15 ذیحجه 1131ق؛ سطور چلیپا ؛کاغذ: نخودی، جلد: تيماج یک لا، 73گ، مختلف السطر، اندازه: 8×17سم [ ف: 17- 41]

635. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8908/42

اشعار مختلف و پراکنده ای از این سرایندگان است: میر صیدی ،فیاض، عظيما نیشابوری ،وحید ،سعدی، ابوذرجمهر، صاي_ب، کلیم؛ خط: نستعلیق، کا: محمد علی شریف همدانی، تا: شوال 1135ق، جا: اردبیل در گوشه مسجد؛ نوشته شده با این انجامه: «این دو لکه به تاریخ شهر شوال المکرم سنه 1135کمترین خلق الله محمد على شریف همدانی در گوشی غریبی بیکس مهجور دور از وطن افتاده در دار ارشاد اردبیل در گوشه سجده ؟ به خدمت فضیلت و کمالت ... (پارگی) نوشته گردید .هر که خ_اند دوعا طمع دارم زانکه من بنده گنه کارم»، 43.دستورالعمل برای حاصل شدن حوایج (ص 442-443) ؛ کاغذ: نخودی آهار مه_ره ،جلد: تیماج مشکی با ترنج هشت ضلعی، 7 ص( 435- 441) ،سطور چلیپا، ابعادمتن: 6×20، قطع: بیاضی، اندازه: 9×24/5 سم[ ف: 29/1 - 301]

636. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2619/9

آغاز: ششمش ترک خواب باید گفت *** جز بشب اندکی نب_اید خفت؛ انجام: ای حسینی زبان عذر بیار *** دست حاجت ز روی عجز بیار... چو نیند از تو کافران نومید*** چون ندارم برحم_تی امید

مثنوی حسینی است، پند است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 8 جما الاول 1140ق، جا: دولت خانه میرزا عیسی خان؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی درون عنابی، 2گ (473ر-474ر)، 20سطر (7×17)، اندازه: 13×24سم [ف: 9 - 1490]

637. شیراز ،خلیلی، میرزا محمد؛ شماره نسخه: بدون شماره

جنگ اشعار مرشد قلی خان شاملو، میرزا جلال، فصیحی انصاری، اقدسی، خاقانی، عرفی، میرسید محمد پسر شاه قاسم ،رشتی، نجم الدین مسعود، محمد بیک فوقی ،تذروی، محمود اردبیلی، کمال الدین اسماعیل ،قاسم گونابادی (خسرو شیرین) ،ملاعبدی، جلال یزدی ،اسدی ،فردوسی، خالص بختیاری، سید حسن...جامی، مورخ 1140، نوشته ای به مستوفی خراج به تاریخ 1140، سپس شعر حافظ که در باغچه میرزا آقا علی رضای حسینی شیرازی در روز شنبه 12 شوال 1323 نوشته شده است. در ص ع تاریخ 1212 و 1302 دیده می شود؛ بی کا، تا: با تاریخ 1140ق [ نشریه: 5 - 266]

638. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2619/10

آغاز: دو معشوق سراسر عشوه و ناز *** بفن دلبری بودند ممتاز ؛انجام: ز نفس شوم خود دارم شکایت *** خداوندا هدایت کن هدایت

مثنوی روشن ضمیر، داستان دو عاشق و دو معشوق است؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: 8 جمادی الاول 1140ق، جا: دولت خانه میرزا عیسی خان؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی درون عنابی، 3گ (474ر-477پ)، 20 سطر (7×17)، اندازه: 13×24سم [ف: 9 - 1490]

639. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2619/1

شعرهای آقا حسن، میرزا کاظم کاشی، محمد امین، همت، میر سید علی، انصاف ،تابع ،محتشم ،نظری، وحید، زلالی، قدسی (257 ر) میرزا صائب (317پ) و زندیقی قزوینی در دو بیت (401 ر)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 8 جمادی الاول 1140ق، جا: دولت خانه میرزا عیسی خان؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی درون عنابی، 20 سطر (7×17)، اندازه: 13×24سم [ف: 9- 1486]

640. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3455/108

قطعات و رباعیات از وحید ،ناطق ،جوهری، محمد مؤمن، محمد جعفر، حسین منشی و واعظ. این قطعه اول که از وحید و بخط او است که در بالای آن نوشته: «لراقمه وحید: رنگ خجلت را نقاب چهره گلپوش کرد *** قصه بی باکی خود را چو از من گوش کرد /گردش این ساغر خالی که گردون نام اوست *** اهل دولت را نمیدانم چرا بیهوش کرد؛ از واعظ: تا خیال رخ او شمع شب افروز منست *** مهر تابان عرق ناصیه روز منست / بسکه در خانه غیرش نتوانم دیدن» از ناطق: جنون افزا نگاهی کرده از دل غارت هوشم *** که از شوق خدنگش چون کمان بارست آغوشم، از جوهری: چو بر فروخته رخ از شراب می آید *** بسر شبنم من آفتاب می آید، رباعیاتی از محمد مقیم که آغاز آن چنین است: بيدما غم کرد درد او که تنها گرد باش *** سر عشم سر بصحرا داد یعنی فرد باش، از مرد خراسانی که به جهت پادشاه جلال الدین اکبر هند گفته: قتلم آنشوخ خورد کک مکنه *** جان فدایش که خوش نکک مکنه/ چشمکی میزنه دلم مبره *** چشمکی دیگرش کمک مکنه؛ بی کا، تا: بین 1063 تا 1141ق؛ جلد: تیماج یک لا قرمز، 5 ص (94-98) ، قطع: بیاضی، اندازه: 15/5×33سم [ف: 10 – 1346]

641 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2324

آغاز: سازی هزار دستان خوش داستان ز هزار دستانش آهنگی..؛ انجام: قسم هر ناکسی سبک فربه *** قسم من لاغر و كران برخاست

گردآورنده محمد حسین نام دارد و محمد مؤمن فیروزآبادی بنا بخواهش او یک مقدمه نثر در شش صفحه بر این جنگ نوشته است و این جنگ شامل منتخبی از شعرای ایران است تا قرن 12 که در متن و حاشیه نوشته شده است آنچه در حاشیه نوشته شده است عبارت است از: 1- منتخب حدیقه سنایی (2-12)، 2- منتخب لیلی و مجنون مکتبی (13-28 و 117-120)، 3- از سوز و گداز نوعی خبوشانی (28-51) 4- از محمود و ایاز انیسی شاملو (82-51) 5- انتخاب تمرنامه هاتفی (8783، 6- چند قطعه مثنوی از حکیم رکنا کاشی ،(87-120)، 7- از خسرو شیرین نظامی (121-149) ،8 ساقی نامه ظهوری (150- 170و 197-

ص: 776

200)، 9- انتخاب خضر خانی و دولرانی امیر خسرو (200 - 250)،شعرایی که اشعار آنها در متن آمده عبارت اند از[ در فهرست شماره صفحات آمده است]: قصاید انوری، شیخ فیضی اکره، ولی دشت بیاضی، وحشی بافقی، ابوطالب- حكيم ركنا، علينقى كم_ره، محمد يوسف جرفادقانی ،ظهیر، نظیری نیشابوری، طالب آملی ،ابوالعلاء گنجوی ،فرخی ،عنصری، اشرف سمرقندی، معزی ناصر خسرو، ازرقی، عمعق ،قطران ،مختاری، امیر خسرو، جمال اصفهانی ،آذری ،فیضی هندی ،سعدی، کمال اسمعیل، سل_مان ساوجی، رفيع لنبانی، رضی نیشابوری ،خاقانی، قاضی شرف جهان، محمد عتابی ،ملک ابوالبقاء تفریشی، ابوالحسن فراهانی، کاتبی، رودکی (از قطران 98 )، عبدالواسع ،سوزنی ،عمادی،امیر ذوالفقار شروانی، جوهری زرگر، ابن حسام، اثیر اومانی، شمس طبسی، کافی سبزواری، قصیده قاضی نور، سنجرکاشی، قص_یده عطار ،قصیده شاپور، لسانی شیرازی، مجد همگر، اوحدی ، حسن غزنوی، محمد صوفی ،ثنایی، ابوالفرج رونی، محمود بیک، نظام استرآبادی ،سنجری ،امیدی تهرانی، رشید وطواط، قصید و تركيب بند جمال الدین عبدالرزاق، غضایری ،عراقی، عبید، مسمط منوچهری، قصاید کاتبی نیشابوری، قصاید عرفی؛ خ_ط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: 1141ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ تاریخ تحرير 141 (ظاهراً 1141 که در حاشیه صفحه 28 و 200رقم کرده است)، مجدول، مذهب، صفحه اول ؛کاغذ: متن و حاشیه ترمه اصفهانی ،جلد: میشن قهوه ای ترنج و سر ترنج ضربی، 252 ص، 20 سطر هر ستون در متن و 44/5 سطر در حاشیه (13×25)، اندازه: 17×26/5سم [ف: 8 - 9]

642.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3455/23

اشعار از دوانی، صفی قلی بیک؛ بی کا، تا: بین 1063 تا 1141؛ 1ص (30) [ف: 10 – 1337]

643 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3040

آغاز: این صدر ایوان رسل ای شمع جمع انبیاء *** خورشید چ_رخ سلطنت جمشید تخت کبریا ؛انجام: گلی بخش از گلستان خل_یلم *** درین ره ساز آتش را دلیلم

اشعاری از جامی، نظامی، مولانا غور، فاضل، ناصر علی، اشرف هلالی، مشتاق قاسم دیوانه، محمد سام بیک، مقصود بیک خشتی، میرزا صائب، شوکت بخاری، ناصح، خواجه والی قندهار، خلیفه صادق کاملی، امیر شاهی، ملا وصلی چهار کاری، سالم، کشفی، اهلی شیرازی، امیر همایون، امیر خسرو ،آشنا، تجلی ،خواجه کمال، شرف یزدی، وحید بیک، شاه شرف قلندر ،عشرانی ،کلیم، بیخود ،احسن ،صیدی، اسدالله ،خالص، بلیغ، عالی، طالع ،آصفی ،وحید ،فغانی، بیدل، معالی، کابلی، برید ،اسیر ،طالب ،طغرا ،طوسی ،نظری، مدهوش ،ساقی ،فکار، نعمت الله خان، رحمت، ملا واصل، فائز، فغفور، ملامعين، غنی، ملا بخشی کابلی ،علوی ،زائر، قاسم، حافظ، نورس، میر غلامحسین، محمد عطا ،عرفی ،زاهد، امان الله، عبدالله خ_ان،

آفرین، شاه حسن میرزا ،ماهر ،بساطی ،فخری، میر امان کابلی، شادمان کهگر، برهمن، صابر بیک، علی دانشمند متخلص ياهو، ميرزا ثاقب کابلی، خواجه ادهم، محمد صادق، حيرت، يكتا دانش، فائق، شیخ عطار ولی، اشرف، صیرفی، لسانی، خوشحال، رونق ظریف ،معانی ،عنایت ،لوحی، مستانه، راسخ، اصلی، خالص ،شهید ،عیشی ،هندی ،خسرو، سیوک، حیدر ،نقی، میر معالی ،راضی ،حسین ،امامی ،فارغ ،مظهر، سلطان حسن پیشاوری ،ثنائی ،حسن شهیدی شاپور، صابر تخلص مستانه، میرزا جولی بیک ،قدرت،وفا، صفا، هاشم ،فاضل، عارف، عبداللطیف خان، ،عاقل، میرزا سلطان شاکری کابلی ،آغرخان، نعیمی، ابن یمین، ملارضا، شاه حسین، یوسفی، روش ارابیگم، جویا، تمنا، مفید، ،میرموسی، شاه بلاق ،مانی، شیخ نزاری ،نعیما سعدی، کاتبی ،محتشم ،خلیل، شمس ،آهی ،خادم ،بهلول، قدسی، ملانظام کابلی، فصیحی، سلیم، صانع ، ظریف ،قبیح، آشنا، حمید، آصفی، حاجی نائب، خواجه محمد صدیق بدخشی، علی، فطرت، حیدر، خواجه ،کمال ،جمالی محقی، عصمت ،پناهی، سیادت، عنایت الله شاه شرق، معجز پشاوری، وحشی ،عاجز ،غریب، بینش، حسینی ،عاشق ،زیوری ،شهیدان ،ناصحی، شمس تبریز ،باعث، سحابی ،خاقانی ،اسماعیل، ملا علی حکیم ركنا؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1152ق؛ مجدول ؛کاغذ: بخارائی ،جلد: مقوایی رویه مخمل آبی، ابعاد متن: (10×18)، 289گ، 10 سطر، اندازه: 16×18/5سم [ ف: 6 - 837]

644. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24660

آغاز: بعد از فهرست. بسمله ... از عدم بیرون شد؛ انجام: در حق درد کند آن محبت ساز را ... کردن دل باد بحرمه ... الامجاد

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 1161ق [رایانه ]

645. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 611

شعرهای فارسی محتشم و ملاحسن کاشی و مقبل همه در مرثیه؛ خط: نستعليق،كا: محمد علی بن محمد حسین، تا: 1178ق، جا: کشمیر؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ قطع: بیاضی وزیری [ نشریه: 7 - 130]

646 .مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14826/1

قصیده ای که میرزا محمد حسین در خصوص دریاچه فرح آباد اصفهان حسب الامر حسنعلی خان بیگلر بیگی سروده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1179ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی لایه ای ،4ص، اندازه: 14×18/5سم [ف: 2 -129]

647. کاشان ؛عاطفی ،افشین؛ شماره نسخه: 13

مشتمل بر برخی از ادعیه و اشعاری فارسی از ابوسعید ابوالخیر، شیخ علی، عطار، نعیما، حافظ، سعدی، محتشم، جامی، ابن یمین، ،تستری، آقا محمد عاشق، لطفعلی بیگ آذر، حاجی آقای شیرازی، آقا تقی صهبا، بابا طاهر، سید احمد هاتفی، مشتاق میرزا جعفر ساقی، وحشی، ملای روم، ولی دشت بیاضی، عرفی، روزبهان ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1179ق؛ برخی از اشعار به خط

ص: 777

زین العابدین به سال 1179، خطوط چلیپا یا راسته ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 34گ، مختلف السطر، اندازه: 7/5×16 سم[ف: 18]

648. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4214/4

آغاز: وقتی که شکل دایره کن فکان نبود *** جز نقطه حقيقت حق در میان نبود؛ انجام: جاء یزید و قوم یزیدش مراد نیست*** حب علی و آل علی باد بر مزید

ترجیع بند در سرگذشت دوازده امام از نظیری؛ کا: ناظر کازرونی، تا: 1183ق؛ مقابله شده؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج سرخ ضربی، 4گ(54پ-54پ)، 15 سطر (8×17)، قطع: بیاضی، اندازه: 11× 24سم [ف : 13 - 3190]

649 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15929

اشعاری از هجری، محمد قلی بیک درباره مهمانی حاتم طی، مولانا وحشی و محمد مومن می باشد؛ خط: نستعليق، كا: مح_مد على بن ميرزا.. [جوادی؟]، تا: 1188ق؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای، 23گ (59- 37پ)، 14 سطر چلیپا (8×15/5) ، ق_طع: بیاضی ،اندازه: 11/5×22سم [رایانه ]

650. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14181/4

آغاز: ای سرو سهی بر سمندی *** اینت دو جهان بگو به چندی

ترجیع بند میر رضی است. بند ترجیع: بنشینم و خو کنم به هج_ران ***ورجان برود فدای جانان؛ خط: نستعليق، كا: زين العابدين بن محمد، تا: 14 صفر 1192ق، جا: آستانه شاهچراغ شیراز؛ ج_لد: تیماج، قهوه ای 2گ(6پ -7پ)، قطع: بیاضی، اندازه 10×20 سم [ف: 38 - 233]

651. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14181/51

نویسنده :وفا ؛خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1192ق،جا: آستانه شاهچراغ شیراز [ف: 38 - 239]

652. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13472

خط: شکسته نستعلیق چلیپا ،کا: احمد لاریجانی حسینی شهرستانی (جامع جنگ)، تا: 1194ق؛ در اول نسخه نوشته ای از سید علی طاهری (شیوا) در معرفی این جنگ و فهرست مندرجات آن و نام شعرا که در پنجم تیر 1325 نوشته است ؛جلد: تیماج، مشک_ی، لولادار، 246گ، 14 سطر، اندازه: 14/5×25/5سم [ف: 36 - 428]

653. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13472/27

آغاز: ای حسن تو برتر از چه و چون *** سبحان الله زحسن بیچون

ترجیع بند عرفی و ترجیع بندی دیگر؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، کا: احمد لاریجانی حسینی شهرستانی، تا: 1194ق؛ جلد: تیماج مشکی لولادار، 1ص (237ر)، 14 سطر، اندازه: 14/5×25/5 سم[ ف: 36 - 433]

654. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 124/16

ده بیت فارسی. در ترکیب یک معجون دارو، به بوعلی سینا نسبت داده شده است؛ خط: نسخ، کا: سلیمان قاضی پسر محمد مکری، تا:ربیع یکم و دوم 1195ق؛ کاغذ: فرنگی سفید و نخودی رنگ، جلد: تیماج حنائی دولا بی مقوا، 1ص (137)، 9-13- سطر، اندازه: 6/7×12/5سم [ف: 2 - 234]

655. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2070/1

ابیاتی از شعرای تازی و فارسی، از جمله سلمان فارسی، شهاب الدين محمد النواجي، باخرزی، ابوالحسن علی بن محمد التهامي، صاحب بن عباد، ابوالفتح بستی، ابن خطیب، ابن مشرف المارديني است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 24 شوال 1181 و 1195ق؛ واقف: غیاثی، بهمن 1337؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج یک لا مشکی، اندازه: 11×16/5سم [ف: 5 - 459]

656. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2926- 266/ 29

آغاز: چون ابن سعد پای ستم در رکاب کرد *** بهر قتل سبط پیغمبر شتاب کرد ... پلید نخستین زراه ظلم *** برروی عترت شه دین قطع آب کرد؛ انجام: برسر ... پرورده آغوش حسین *** گوئیا برافق چرخ درخشان قمر است / لوحش الله که دو گیسوی خم اندر خم او *** شام یلداست ویانافه... بیاضی است که در آن یکی از مداحان اهل بیت (علیهم السّلام)، مراثی فارسی را برای استفاده خود به صورت نامنظم تحریر نموده است؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول گرهی، 68گ، مختلف السطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×16سم [ف: 7 - 4266]

657. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5878/ 218/ 29

آغاز: گفت در راه خدا من از وفا*** خورده ام جام بلا در کربلا / گفت این و کرد از روی وفا*** روی جان را سوی عرش کبریا؛ :انجام: اول از نعت رسولی که بود شافع دین ***دویم از مدح علی شیر خدا بسم الله / به حسن بن علی سروردین دردوجهان *** به حسین شاه شهید شهدا بسم الله

بیاضی است شامل مراثی از چند شاعر، که مداحی آنها را جهت استفاده خود در این بیاض به صورت پراکنده تحریر نموده و در آن اشعاری از کفاش و سحاب آمده است؛ خط: تحریری ،بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: مقوا با عطف گالینگور قهوه ای، 39گ، مختلف السطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 11×19سم [ف: 7- 4266]

658. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5118- 208/ 25

آغاز: بسمله ایدل غافل دمی هشیار شو *** خواب غفلت تابکی بیدار شو / نیست فکرت غير خواب و خردنت *** غافلی از خواب وقت رفتنت؛ انجام: هر یک نفس که می رود از عمر گوهریست*** كانرا خراج ملک دو عالم بود بها / مپسند کاین خرانه نهی رایگان زدست *** وانگه که رو بخاک نهی دست بینوا

بیاضی است شامل مراثی منظوم ائمه (علیهم السّلام) خصوصاً امام حسین (علیه السّلام) این بیاض به صورت پراکنده تحریر شده و در لابه لای آن برخی حسابها ومطالبات صاحب بیاض به حساب سیاق گردیده؛

ص: 778

خط: تحریری، بی کا، تا :قرن 13؛ 92گ، مختلف السطر، بیاض رقعی، اندازه: 10×17سم [ف: 7 - 4264]

659. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3389- 169/ 17

آغاز: السلام ای سایه ات خورشید رب العالمين *** آس_مان عزو تمکین افتاب داد و دین / مفتی هر چار دفتر خواجه هر هش_ت خلد *** داور هر شش جهت اعظم امیرالمومنین؛ انجام: شفق مگوی که بر سقف کبریا باشد *** که عکس موجه طوفان کر باشد / خوشا کسی که دلش باغم آشنا گردد *** خوشا کسی تنش خاک کربلا گردد

بیاض مراثی است در مراثی حضرت سيد الشهداء (علیه السّلام) و يارانش، در آن اشعاری از دوازده بند ملا حسن کاشی، دوازده بند محت_شم، مقبل اصفهانی، ذبیحی، ندیم و دیگر شاعران؛ خط:خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ 125گ، 12 -16 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×18سم [ف: 7 - 4263]

660. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3193-16/203

آغاز: ترویح روح جميع انبیا و اولیا و اتقیا و اصفیا و ش_هدا خصوصا روح مقدس مطهر خواجه کونین و فخر عالمین رس_ول ثقلین پیشوای قبلتین و سید فریقین صاحب قاب و قوسين مسند نشین؛ انجام: عامى مشو خموش بكن لعن بریزید *** كين ب_یتها برای تو اینجا صواب شد/ تا شد جهان به پا احدی این خطا نک_رد *** جز زاده زنا به امامان جفا نکرد

بیاضی است که در آن اشعاری از شعرای مختلف درمراثی حضرت سیدالشهداء جمع آوری شده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن13؛ جلد: تیماج قهوه ای 183گ، 15 سطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 11×22سم [ف: 7 - 4262]

661. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 717

آغاز: بلب رسیده مرا جان ز حسرت *** خوشاکی که دهانش ب_لب رسیده تست؛ انجام: به اختیار خویشتن دواندم بهر طرف ***چه دست دست او بود زهی سعادت شرف

بیاض شامل اشعار و قصاید در مراثی و عزای امام حسین (علیه السّلام) است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ جلد: پارچه ای، 18گ، مختلف السطر، اندازه: 7×15سم [ف مخ: 1- 81]

662. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1485/3

غزلیاتی است از جامی هلالی کوکبی و عصمت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: صیقلی ،جلد: تیماج مشکی، 14 سطر (9×15/5)، اندازه: 15/5×21سم [ف: 4-2055]

663 .مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 22755/2

آغاز: بجهت تسخیر قلوب ... رباعی. ای دل بر ما مباش بی دلبر *** یک دلبر ما به که دو صد دل بر ما

رباعیات است. در ادعیه و خواص گویا از ابو سعید ابوالخیر باش_د و باید با اشعار او مقایسه شود؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 13؛افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی لایه ای، 4گ (92-89) اندازه: 12/5×18/5سم [ف: 3 - 886]

664. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه:9015- 235/ 59

آغاز: ای بسا معصیت آلوده بنا فرمانی *** شرم بادت از خدا تا کی از این نادانی

بیاضی است حاوی اشعاری در مراثی و نوحه سرایی و سینه زنی و روضه خوانی در مجالس سوگواری امام حسین و شهدای کربلا؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ 46گ، مختلف السطر، اندازه: 10×16سم [ف:7 - 4259]

665. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9018-59/238

آغاز: بند ششم ترسم جزای قاتل او چون رقم زنند *** یکباره بر جریده رحمت قلم زنند

بیاضی است حاوی اشعاری برای نوحه سرایی و سینه زنی و روضه خوانی در مجالس سوگواری امام حسین و شهدای کربلا، در اول آن دوازده بند محتشم کاشانی تحریر شده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ 170گ، مختلف السطر، اندازه 10×16سم [ف: 7 - 4259]

666 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10373/5

آغاز: در ره عشق بتان بسی خطرها بود *** تنت نه گر بردبار بمهرشان دل مبند ؛انجام: گشوده است شام را ز زلف بتاب تاب *** هوا گشته قیرگون شده از آفتاب تاب

چند غزل و قصیده از شاعران قرن سیزدهم مانند میرزا آقاخان پرتو اصفهانی (خوش نویس) و آقا کوچک ولد آقا سید صادق شریعتمدار؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق،بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: نخودی آهار مهره ،جلد: مقوایی، اندازه: 10×17سم [ف: 9 - 315]

667. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12704

آغاز: از فهم خرد بعقل باید نگریست *** تا باز نیاید ز پس خنده گریست ؛انجام: نسخه: شکرانه انکه زنده خوش می باش ***کاین عالم بیوفا نماند بکسی

شامل رباعیاتی است از شاعران مختلف از جمله خیام (در وصف بابا افضل)، بابا افضل کاشانی در مناجات و پند و اندرز، مخمسی ناقص با این مطلع: «ای دل نماند حشمت محمود غزنوی *** این گیر و دار نکهت آئین خسروی»، مثنوی هایی از فردوسی و هاتفی خرجردی که کاتب و جامع با عناوین غلط یاد کرده است و قطعه ای با این مطلع: «روزی شه دین علی عمران *** برداست چه ذالفقار بران»؛ :خط: نسخ، بی کا، تا: اوایل قرن 13؛ واقف: حسين کی استوان، آبان 1348؛ کاغذ ،نخودی، جلد: مقوا با عطف و گوشه تیماج مشکی 45گ، 11 سطر، اندازه: 10/7×16/7سم [ف:17- 266]

668. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12966/1

آغاز: مطلع قصیده: تا برآمد برنگ احمر گل *** دم زد از آل حب حيدر كل

قصیده لامیه است. شامل 47 بین در نعت ائمه اثنى عشر (علیه السّلام) اثر طبع شاعر متخلص به عتیقی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: نخودی ،اندازه: 14×20/8سم [ف: 18 - 145]

ص: 779

669. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16311

آغاز: بسمله اگر تو فارقی از حال دوستان یارا *** فراغت از تو میسر نمی شود ما را؛ انجام: جانی که ز تن رفته اگر رای کنی*** از نیم رهش بیک سخن باز آری

زبده و برگزیده غزلیات و قطعاتی است به ترتیب حروف ته_جی از شاعران مختلف همچون ،عرفی ،نظیری، حزین لاهیجی، جامی، ... که اکثر تضمین غزلیات حافظ و سعدی و مولوی و ... می باش_د، آغاز: «بسمله اگر تو فارقی از حال دوستان یارا *** فراغت از تو میسر نمی شود ما را»، انجام: «تا بکی چشم بره بر سر راه تو نشینم *** بامیدی که ز راهی تو بیایی و نیایی» (ص 1- 178) ،گزیده رباعیات به ترتیب حروف تهجی از خیام، باباطاهر،...صادق تفرشی و .... آغاز: «بسمله ای عشق تو کشته عارف و عامی را*** سودای تو کم کرده نکو نامی را»، انجام: «جانی که زتن رفته اگر رای کنی *** از نیم رهش بیک سخن باز آری» (ص 178- 250) ؛خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ (در انتها 235ق آمده و در حاشیه یکی از صفحات نوشته ای به تاریخ دوشنبه 29جمادی الاول 1298 با امضای میرزا حسین سررشته دار آشتیانی در حاشیه صفحه دیگر تاریخ 1280 نوشته شده است)؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور ماه 1367 ؛کاغذ: شکری آهاری فرنگی، جلد: تیماج مشکی، 125ص (1-250)، 14-16 س_طر ،اندازه: 13/50×20/5سم [ف : 17 - 301]

670. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 672

جنگی است که در آن غزلیات، رباعیات و قطعات، ادبی عرفانی و اخلاقی را از شعرای مختلف جمع آوری شده و شعر را که مؤلف نام برده و از آنها اشعاری آورده عبارتند از: رباعیات بابا طاهر عریان، خواجه حافظ شیرازی، غزلیات شیخ عبد الرح_من جامی، غزلیات مولانا محتشم کاشی، غزلیات ملا حسین اصفه_انی متخلص به رفیق، غزلیات آقا سید احمد کاشانی متخلص به هاتف، غزلیات آقا محمد اصفهانی متخلص به عاشق، غزلیات مشتاق، غزلیات محمد حسین بیک تفریشی متخلص به ساقی و غزلیات مولانا هلالی هندی؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن13؛ سطور چلیپا، مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 112گ، 10 س_طر (7×11)، اندازه: 10 × 20سم [ف: 2 - 309]

671. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2282/7

آغاز: ای ز ذوق نظم و نثرت شهد را صد اضطراب *** لاف غیرت از دغل کاندر خجلت در حجاب؛ انجام: یار خاصیت شمس و طه تاج عصمت بی غرض *** ذوالمنن بادت حفيظ از حادثات انقلاب

قصيده جامع الحروف، به نظم هر بیت دارای حروف ته_جی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن لایی قهوه ای، 1گ (74 پ - 75ر) ، 17 س_طر[ ف: 5 - 458]

672. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1151/1

غزلیات است.با استقبال یکدیگر به ترتیب تهجی از 572 شاعر؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تيماج قهوه ای ضربی یک لا با نقش ترنج، 448ص (1-448)، 10 سطر دو ستونی [سنا: ف: 2 - 142]

673. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1168/6

غزلیات درویش حسرت؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد:تیماج قهوه ای ضربی و مقوایی با ترنج، 29 ص (479-507)، 17 سطر [سنا: ف: 2 - 155]

674 شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1426

رباعيات حكيم خیام به همراه منتخبی از اشعار مانند: ترجیع بندهای ناصر خسرو ، شیخ عراقی، نعمت الله، خواجو، هاتف، شمس تبریزی، فقیر نور علی شاه، اشعار میرزا سراج، میرزا علی اكبر طهرانی؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ 130گ ،اندازه: 10/5×17سم [ نسخه پژوهی: 2 - 167]

675. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4829/3

آغاز: مولوی رومی فرماید؛ انجام: خوش است باده بی غش ز دست ساقی مهوش *** خصوص فصل زمستان بر بخاری آتش

غزلیات است از مولوی، خواجه حافظ، همان شیرازی، وصال شیرازی، محتشم و محمد مهدی خان و بعضی ماده تاریخ ها؛ خط: شکسته چلیپا، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج زرد، مختلف السطر، اندازه: 17× 23سم :[ف 13 - 246]

676. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4831/1

آغاز: جبرئیلا ساز راه خویش کن*** سینه را زین سوی بی تشویش کن / هان مرا هر دم فنا اندر فنا است *** این مقام خاصگان اولیاست / جبرئیلا با توأم نبود مجال *** که توئی مستغرق بحر خیال؛ انجام: گاه رنجم گاه راحت راحت گاه بند ***که فراقم که وثاقم که کمند / گاه موجم گاه دریا گه حباب ***گه بوم پیمانه و گاهی شراب

مثنوی جبرئیل نامه است، مثنوی عرفانی در 516 بیت؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13-14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی یک لا، 18 ص (1-18)، اندازه: 13×20/5سم [ ف : 13 - 249]

677. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1202/26- طباطبائی

از میرزا ابراهیم (گویا همدانی). ما در عرفات معرفت جاکردیم *** قربان گه قرب را تماشا کردیم/ قربانی دوست چون هیم خود بودیم *** در عید وصال خود کشیها کردیم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 35گ [ف : 23 - 723]

678. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 239/12-طباطبائی

آغاز: حکایت پادشاه شیران با سایر حیوانات که کدام یک از بنی نوع بشر اهل حق می باشند. بود شیران را شهی شارقه نام *** همچو شیر چرخ در صولت تمام/ پای تختش بیشه ای جنب شکوه *** مملکت او را ولی هر دشت و کوه / شاه روزی با اساس سلطنت *** محفلی آراست بهر مشورت / بارقه شهزاده و الاتبار *** جای کرده در کنار شهریار؛ انجام: جذبه حق هر که را قسمت شود ***

ص: 780

ز الفت این قوم را رفعت شود

مثنوی در اندرز است. بررسی اوصاف اصناف و طبقات بشر اس_ت در مجلس حیوانات در حضور «شارقه» شاه شیران برای انتخ_اب مربی برای فرزندش «بارقه» با طعن بر اهل صورتان عاری از معنی از متشرع و صوفی؛ خط: نسخ و نستعلیق، كا: عبد الخالق خراسانی، تا: قرن 13، جا: مدرسه چهار باغ اصفهان؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تیماج قرمز روشن، 20 گ (131-151 حاشی_ه)، 18 سطر، قطع: رقعی بزرگ، اندازه: 15×22سم [ف : 22 - 81]

679. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1202/98- طباطبائی

آغاز: شد چو حسین کشته، دل مصطفى *** از ستم لشکر اعدا شکست

قطعه و رباعی و اشعاری چند در نوحه سرایی ؛خط:نستعل_یق، بی کا، تا: قرن 13؛ 10گ ( 90ر - 99پ) [ف: 23 - 742]

680 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1202/100-طباطبائی

آغاز: بسکه شو کوروه و ره یار من چل مکنم *** کوچهانه همه از اشک چشم گل مکنم

غزل به زبان نهاوندی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 1ص (97پ) [ف : 23 - 743]

681. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13399/17

اشعاری از عین القضاة به نقل از مجالس العشاق (75ر) ، قاآنی، شیخ اوحدی کرمانی، صائب (75پ-79ر)، ملا على نقى كم_ره، آصفیه (84پ- 89ر)، مولوی ،(89- 96ر) سلمان ساوجی، عاشق اصفهانی ،ضمیری، حیاتی لاهیجی، حسن قمی، رفیق قمی، عاش_ق، میرزا اشرف جهان، نصیری گیلانی،قراری گیلانی، هلالی جغتایی، عماد فقیه کرمانی ،مشتاق، امامی همدانی، رضا کاشی ،عباس، داوری کاشی ،محتشم، طیب اصفهانی، شجاع کاشی، میر صالح جغتایی (96ر-104پ)، صبوحی بیدگلی (105ر)، مولوی، سعدی، نظامی، میرزا حبیب الله قاآنی (107ر-112پ)؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جلد: تیماج قهوه ای [ ف 36 - 335]

682. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 15144/3

(مثنوی و غزل) از شرار (؟)؛ خط: نستعلیق ،كا: محمد حس_ین حسینی اعرجی، تا: قرن 13 ، 4گ (87پ-91پ) [مختصر: ف: 58]

683. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2354/7-ف

نسخه اصل: یوگسلاوی. غزلهای قاسم؛ بی کا، تا: با تاریخ 200ق [ فیلمها: 1 - 675]

684. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15436

آغاز: غزلیاتی که بر حسب فرمایش فرمان قدر توأمان نواب مالک رقاب اجل امجد اشرف والا اظل السلطان؛ انجام: شاه مسعود که از فیض زمین بوسش چرخ *** بر سرش هست ز خورشید کلاه عجیبی

مسعود ميرزا ظل السلطان حاکم اصفهان به شعرای «انجمن شعرای دار السلطنه اصفهان» دستور داده جواب این بیت شعر که از یکی از شاعران متقدم سروده است بنویسند: «دی گذشت از بر من چشم سیاه عجبی *** او نگاه عجبی کرد و من آه عجبی»، و آنان نیز هر یک غزلی سروده اند که در این مجموعه جمع آوری شده است، اسامی شاعران انجمن که شعرشان درج شده به ترتیب: آقا میرزا آقا جان خوشنویس متخلص به پرتو، سید محمد خوشنویس اصفهانی متخلص به بقا، میرزا حسینعلی اصفهانی متخلص به آشفته، میرزا محمد متخلص به سها فرزند میرزای هما، عباسعلی بیک اهل اصفهان متخلص به خرم، دهقان سامانی (از قریه سامان از توابع اصفهان) غلامرضا متخلص به جوزا از اهل اصفهان، ملا محمد حسین از طلاب علوم دینیه متخلص به صفا، میرزا محمد علی آسوده از طلابعلوم دینیه، آقا سید عبد الکریم از سادات اصفهان متخلص به جلا؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ جلد: چرم قهوه ای ، 9گ، 9 سطر، اندازه: 10/7×16/2سم [ ف: 43 - 89 ]

685. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9464/24

رباعی گفتگوی بط و ماهی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ اص (279) [مختصر: ف: - 386]

686. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9224

رباعیات است از: مولانا مرتب به ردیف تهجی قافیه، ابوسعید ابی الخیر ،عبدالله انصاری ،جامی، فیضی هندی ناگوری، سلمان ساوجی، عمر خیام، عرفی شیرازی (از روی نسخه 996)، چندین سراینده از سلطان سلیم تا نفعی و طالب، رباعیات ترکی سلطان مرادخان و نفعی و ضیا باشی تا می رسد به غالب دده و محرر خود نسخه؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا عطف سرخ، 290گ، 17 سطر (10×21)، قطع: رحلی، اندازه: 21×25سم [ف 17 - 325]

687. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7698/14

غزل سلطان العلماء است با قافیه دال در 14 بیت در معنی خبر «لاجبر و لا تفويض بل امر بین الامرین» بدین گونه: آنچه از نقد عمل قلب مرا حاصل بود*** چون شمردم همگی سکه آن باطل بود/ غرض از کن مکن اظهار لياقتها بود *** زانکه بیننده اسرار نهان عاقل بود؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تيماج مشکی ضربی، 19 سطر (8×13)، قطع: ربعی، اندازه: 10×15سم [ف : 16 - 675]

688. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8885/33

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: میشن زیتونی ساده، مختلف السطر، اندازه: 15/6×25/8سم [ف: 29/1 - 233]

689. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4676/7

چند غزل و مثنوی شاید جزو «سراپا» باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 19]

690. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4676/18

غزليات بدون ترتیب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8- 20]

691. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4676/19

ص: 781

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 20]

692. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5005/10

چند غزل عرفانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف 8 - 162 ]

693. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5085/29

غزلیات از سعدی و جامی و دیگران به ترتیب تهجی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13 [ ف : 8 - 195] 94. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4057/46

از شیخ بهائی، حسن غزنوی، کمال اسماعیل، و شیخ رضی الدین علی و دیگران ؛خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد زمان بن کلبعلی متطبب خراسانی، تا: قرن 13 [ف: 7 - 186]

695. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4057/143

از نعمة الله ولی و سنائی و امیر قاسم انوار؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد زمان بن كلبعلی متطبب خراسانی، تا: قرن 13؛ 1ص (265 پ) [ف: 7 - 194]

696. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3512/3

غزل است. نویسنده: شیخ عراقی، طبیب اصفهانی؛ بی کا، تا: 1261 - 1283؛ 1ص (26-27) [ف: 103 - 1464]

697. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 1202/100ط

غزل از شیدا به زبان نهاوندی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ اگ (97پ) [ف: 23/2 - 743]

698 .تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبد العظيم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 134/8

قصیده در ستایش سلطان الواعظین؛ بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: ربعی [نشریه: 5 - 644]

699. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 658/1

رباعیات است؛ درست مانند رباعیات خیام است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [نشریه: 7 - 251]

700. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 658/2

رباعیات است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ ق_طع: ربعی[ نشریه: 7 - 251]

701. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 763/1

غزل است با تخلص« ...» (که در نسخه سفید گذارده شده است).

الهی بلبل گلزار حمدت کن زبانم را ***چو گل لبریز رنگ وبوی خود گردان دهانم را ... دل ... را گنجینه مهر و محبت کن کمین نام خود گردان زان در فشانم را؛ خط: نستعلیق، بی کا، قرن 13[ نشریه: 7 - 256]

702. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4341/31

از طوفان ،فیضی، هلالی، ملا طغرای مشهدی، نقد علی خان ایجاد و شمس مداح؛ خط: نستعلیق، کا: میر علی اکبر ولد مير مح_مد محسن زکی حسینی، تا: قرن 13 ،جا: محمد آباد بیدر؛ 33گ ( 137 ر-170 ر) [ف: 7 - 361]

703. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/10

رباعیات از قمری؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13[ ف:8- 209]

704.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/12

رباعیات مشرب؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 209]

705. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/13

رباعیات فدائی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8-209]

706. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/16

رباعيات ابوالفرج؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8-209]

707. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/19

رباعیات آذر؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 209]

708. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/20

رباعیات صهبا؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 209]

709. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/21

رباعیات راهب؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 210]

710. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/23

رباعیات و جهی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 210] [

711. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/24

رباعیات جمال؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 13[ ف: 8 - 210]

712. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/25

رباعیات بزمی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: ٨ - ٢١٠ ]

713. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/26

رباعیات اشرفی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن13[ف: 8 - 210]

714. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/27

رباعیات خواجه علی ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ ف: 8 - 210]

715. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/30

رباعیات عاشق؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 210]

716. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/31

رباعیات رفیق است ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8- 210]

717. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/32

رباعیات سید محمد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13[ف: 8- 210]

718. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/35

رباعیات عزالدین؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 210]

719. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/37

رباعیات حاجت است ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13[ ف: 8 - 210]

720. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه 5112/40

رباعیات هجری؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13[ ف: 8 - 210]

721. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/42

رباعیات خسرو است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13

ص: 782

[ف: 8 - 210]

722. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/43

رباعیات حسن قمی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ ف: 8- 210]

723.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/47

رباعیات صالح؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ ف 8 - 210]

724. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2776/1

آغاز: در مدح مرحوم نصیر الدوله در وزن و قافیه مطابق قص_یده خود ایشان که در مدح مرحوم میرزا آقاخان صدر اعظم گفته اند و یزدانی تخلص دارند چنانکه در گنج شایگان مرقوم و مطلع آن قصیده این است: از رای تو ای صدر فلک قدر ملک خو ***شد ملک شه آراسته چون روضه مینو. و عمده غرض در این قص_یده تظلم و دادخواهی از غم اندیشه جفا پیشه ستم تیشه حاجی علی نقی بوده است بسمله. ای ماه من ای مهر و مهت همچو دو ه_ندو *** ای شاه من ای چون دو غلامت کی و منکو؛ انجام: طوبی بدعادست بر آورد و همان به*** کز لطف خطاهاش کنی یکسره معفو / برمسند عزت بودت جای هماره*** هان تا اثری هست از این طارم نه تو

قصیده طوبی در پاسخ قصیده نصیر الدوله در ذریعه از چهار ش_اعر طوبی نام یاد شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 10ص (1-10) [ف : 10 - 1630]

725. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18352

مقتل و نوحه است؛ بی کا، تا: قرن 13 [د.ث. مجلس ]

726. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10475/3

از مولوی، نوری (شاید ملا علی) ،جامی ،نظیری، خط:نستعلیق، بی کا، تا :قرن 13 [مختصر: ف: - 66]

727. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9506

آغاز: گفت بیرونست از حد شمار*** کار من اینست در لیل و نهار ؛انجام: بنشینم و پاکشم بدامان*** تار کار وفا شود بسامان

اشعاری از: سعدی، عطار، هاتف ،کاشی، حافظ، عاشق، جامی، مشت_اق، رفیق و نظیری؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ رکابه دار، در آخر نسخه یادداشتی به تاریخ 1209؛ ج_لد: پارچه آبی، 84گ، سطور چلیپا، اندازه: 6/5 ×13سم [ف: 30 - 179]

728. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 96/2-فیروز

شامل: مثنوی از طوفان هزار جریبی (ص 229-230)، آغاز: موجود «بهار آمد و گل ز گلبن دمید *** دگر تا به بلبل چه خواهد رسید» پایان: «چه طوفان فرو ریخت بال و پرم *** پریدم ز بس در هوای تو من مثنوی قاصد صبا از طوفان (ص232-237) .آغاز: «چند از این طول سخن در مثنوی *** گوش کن طوفان کلام مولوی/ شرح این هجران و این خون جگر *** این زمان بگذار تا وقت دگر»، مثنوی صفات العاشقين هلالى (ص 237 -240) ،آغاز: «فلک یک قطره از دریای عشق است ***جهان یک خیمه از صحرای عشق است»، قطعه در حكایت اصمعی (ص 241 -242) دارای 22 بیت، آغاز: «عارف اسرار شیخ المعی *** سالک راه طریقت اصمعی» ،قطعه ای چند از چند مثنوی در عشق (یوسف و زلیخا، لیلی و مجنون و شیرین و فرهاد) از نظامی و اهلی شیرازی (242-252)، پیر و جوان میرزا نصیر اصفهانی (252 -260)، مثنوی آذر بیگدلی (260-271)، قطعه ها و غزلهایی از سعدی ،نظامی، امیر خسرو دهلوی، عاشق، محتشم، ازل، احمد میرزا نیازی، مانی نقاش، ملا حسین رفیق ،هلالی، بابا طاهر (رباعیات ص 317-326 )،فضولی ،ثنائی ،خیام، آقا حسین مشهور تخلص، آقا حسین الهام، میرزا جعفر راهب، میرزا حیران، فيروز، غیرت، مشتاق ،صافی، خیام (پراکنده) فضل علی بیک، طوفان، هاتف (272-336)؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا مهدی فراهانی، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: روغنی (بیرون و اندرون)، 107 ص (229-336)، قطع : خشتی ،اندازه: 12/5×20سم [ف: 21 - 231]

729. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13695

آغاز: آغاز غزلیات و آغاز جنگ: ترا گر دوستی با ما هیمن بود *** وفاى ما عهد ما همان است / زهی اینک وفای اوست پنهان *** که آن سنگی دل و نامهربانست

غزلیات و اشعاری از شاعران: طوفان، محتشم با امضاء «غفرله»، رفیق با امضاء «غفرله»، میرزا صادق نامی، مکتبی، حاجی لطفعلی بیگ آذر ،سعدی، حافظ و جامی (1ر - 90ر ) و ( 130پ-154پ)؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ صفحات مجدول مذهب محرر، خط: چلیپایی؛ جلد: تیماج سرخ مجدول، 155گ، 10 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 7×14/5سم [ف: 37 - 219]

730. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13427

آغاز: قصيده صباحی در منقبت جناب پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ): شباهنگام چون بنهفت رخ این لاله حمرا *** شگفت از چشم انجم صد هزاران نرگس شهلا؛ انجام: نخست آغاز هر دفتر ستایش پاک یزدان را *** به هیچ و پوچ هستی داد این ...امکان را / همی از فر ... اسب ارواح مکرم زد *** رقم منشور سالاری این ... انسان را

اشعاری از: حاج سلیمان صباحی، قصایدی از فتحعلی خان صبا همراه با منظومه تحفة العراقین وی ،سنایی خاقانی، منتخباتی از گنجینه معتمدالدوله نشاط اصفهانی و قصایدی از وی، غزلی از سلطان یوسف میرزا فرزند شاهزاده منوچهر؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول مذهب مرصع محرر، در آخر نسخه غزلی به تاریخ 7 شوال 1284 ؛جلد: تیماج دورو ،زیتونی، 215گ ، مختلف السطر، اندازه: 17/5×29سم [ف: 36 - 361] 731.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9335/1

مشتمل بر اشعاری از حافظ ،سعدی ،جامی، ضیاء، رفيق، درویش مجید ،مولانا، میرزا صادق تفرشی ،صافی، عاشق اصفهانی و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 199 ص (1-48) و (78-229) [ مختصر: ف: 234]

732. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14891/3

ص: 783

خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ 17گ (108پ- 125ر) [ مختصر: ف: - 234]

733. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14994

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [مختصر: ف: - 234]

734. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8177

سفینه ای است که اگر بتوانیم آن را دسته بندی کنیم در سه ق_سم تدوین شده :الف: غزلیات ،ب: مخمس، مسدس و غیره،ج- رباعیات و مفردات. احتمالاً از «دبیری» تخلصی که شعرش در مدخل 77 معرفی شده است. این سفینه باید در مناطق ماوراء ال_نهر مثل بخارا یا حوالی آن تدوین شده باشد و برخی شاعران آن را اگر در منابع دیگر یافت نشود، باید به این مناطق متعلق دانست.

نوع خط و کتاب آرایی نسخه نیز این مدعا را ثابت می کند. زبان غالب فارسی و سپس ترکی خاص ماوراء النهر (جغتایی) اس_ت؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ فهرستی تفصیلی در هجده برگ به آغاز نسخه روی کاغذی متفاوت الصاق شده که البته خط و آرایش آن شبیه اصل نسخه است ،مجدول، اوراق دارای رکابه، سرلوح هایی به سبک همان مناطق (که بسیار ساده و بدون قرینه های دقیق است)، روی برگ عنوان نام «ارشادی» با خودکار هست که شاید هدایت ارشادی، کتابفروش سالهای اخیر در تهران باشد، در محل اضافه برگ 102ر، تاریخ جلوس جنابخانی با ماده تاریخ «نصر من الله و فتح قریب»، 1303 آمده است، یادداشت غلام رضا میر آخور، صاحب آن مهر بزرگ هم در برگ 203 جداگانه هست به تاریخ 1327؛ کاغذ: بسیار نازک کدر، جلد: مقوایی با روکش تیماج، 234گ، 11 سطر (راسته) و10 سطر (چلیپا) ،اندازه: 12/9×19/8سم [ف: 27/1 - 402]

735. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15862

آغاز: شبلی آن پیر طریق ارشاد *** رفت روزی از قضا در بغداد.

ترکیب بند در اقتفای ترکیب بند محتشم در مرثیه، از حاج علی فانوس شیرای متخلص به مجنون در شعبان 1263ه_ باز این غ_ریو چیست که در خلق عالمست *** باز این فغان ز چیست که گردون پر از غمست؛ انجام: مجنون خموش باش که دست عقاب حق *** از بهر انتقام شد از آستین برون

بیاضی است شامل اشعاری از سعدی ،جامی ،حافظ،طبیب، واله ،محزون ،محتشم، سید محمود در 1291ق و مجنون، مثنوی حکایت شبلی( در اینجا به عنوان بیمارو طبیب) از سامی؛ خ_ط: نستعليق ،كا:كاتبان مختلف از جمله: سید محمود در 1291ق و مجنون شیرازی در شعبان 1263ق، تا: قرن 13؛ مجدول دوستونی؛ جلد: تیماج مشکی ،95گ، سطور چلیپایی، اندازه: 9/5×17/5 سم[ ف: 44 - 103]

736. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11591

آغاز: شادی هر دو جهان نیست جز این پیش طراز *** که ش_بی روز کند در غم جان پرور تو

جامع ظاهرا از شاهزادگان قجری است. اشعاری از طراز، شه_اب الدین، شاهزاده غلامحسین میرزا قاجار، مجموعه اشعار پراکنده و متفرق از اشعار شاعران پیشین که توسط عده ای از شاهزادگان و دربارنشینان جوان و البته نه چندان خوش خط و بدون ذکر نام کتابت شده؛ خط: نستعلیق نازیبا ،کا: افراد مختلف، تا: قرن 13 ؛جلد: تيماج قهوه ای، 35گ، مختلف السطر، اندازه: 14× 22سم [ ف: 33/2 - 189]

737. تهران؛ مجلس شماره نسخه: 44

از جوهری در وصف شراب، فخرالدین منوچهر در وصف لاخشه، جمال الدین عبدالرزاق و خواجوی کرمانی در وصف حمام، امامی هروی و جمال الدین سمرقندی و شاعری در رد العجز على الصدر و سید ذوالفقار شروانی در طرد و عکس و بدر جاجرمی و قصیده متشابک موشح مصرع و قصیده و متشابك مصرع مسجع، قصاید دیگر که سه گونه می توان خواند و تقسيمات عبدالواسع جبلی صاین الدین شیرازی، عميد الدين ،لومکی ،عنصری ،فرخی ،معزی ،عسجدی، فلکی شروانی، ادیب طبری ،فرخاری، نصیر ادیب، سیفی نیشابوری، عزالدین مستملی، كمال اسمعیل، سعید هروی، شرف الدین فضل الله قزوینی در ستایش شمس الدين (نزهة الابصار في معرفة بحور الاشعار - محذوف الف)، ركن الدين قمی، ابن خطیب فوشنک خاجابی(؟)،پسر بدر جاجرمی، سوگند نامه های کمال اسمعیل سپاهانی،نجیب الدین گلپایگانی، فلکی شروانی، مجیر بیلقانی، ادیب صابر، سوزنی سمرقندی، بدیعی سیفی «درهزل»، شعرهای صدرالدین على فخر شوشتری، شمس الدین شرفشاه، نجم الدین سمنانی، نجیب گلپایگانی، رفیع الدین لبنانی، منشوری، منصور، منطقی، غضایری، یشکر ،مرغزی ،بدیهی، صدر الدین همدانی، ناصر جعفری ،عبهری، برهانی قادری ،رافعی، ابوالمعالی رازی، جمال الدین اشهری، عمعق بخاری، حکیم ولوالجی (نسخه ولولی) شمالی دهستانی، رضی الدین بابای قزوینی، حسن متکلم، سراج الدین قمری، منوچهری، امامی هروی ،عمادی، مسعود سعد سلمانی ،نظامی ،ارزقی ،اثنراومانی، حکیم طرطری، سعید هروی، خواجه نصیرالدین طوسی، بهاء الدين خجندی، رکن الدین محمود انصاری، عماد الدین حروفی، محمود منور کرمانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ افتادگی: انجام؛ در ص ع یادداشت میرزا حسین خان اصفهانی در 1337؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سرخ و مقوایی، 226گ، 15 سطر (9×15)، اندازه: 14×21سم [سنا: ف: 1- 24]

738. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه :794

آغاز: فبارك اللهم. عید صیام آمد با فر و شادمانی *** در عیش و خرمی کوش امروز تا توانی؛ انجام: چو محرم از خودی بگذر که گفته است*** بدین شه پرستان خود پرستی

از: محتملاً محرم، شامل قصیده ای است در تمجید مهد علیا مادر ناصرالدین شاه که در آن شهزاده اعتضادالسلطنه نیز ستوده شده؛ خط: نسخ، كاتب = مؤلف، تا: قرن 13، جا: محتملاً طهران؛ هر

ص: 784

مصرع در یک سطر؛ کاغذ: فرنگی آبی، جلد: تیماج قرمز، اندرون و دور تیماج سیاه دولایی، 7گ، 8 سطر (6×12)، اندازه: 13×19/5سم [ف: 2 - 320]

739. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13569/28

كاتب = مؤلف، تا: قرن 13 1ص (164) [ف: 37 - 77]

740. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13568/23

غزل از رفعت کاتب = مؤلف، تا: قرن 13؛ 2 ص( 154 - 155) [ ف: 77 - 37]

741. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13568/30

غزل از رفعت؛ کاتب = مؤلف، تا: قرن 113 ص (177) [ف: 37 - 77]

742.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 809

آغاز: بسمله بنام خداوند بالا و پست *** کز و هست شدغیر او هر چه هست؛ انجام: جهان داورا ظل يزدان تویی*** جهان سراسر جهانبان تویی

در این دیوان شاعر پس از حمد خدا و ستایش پیامبر اسلام به مدح فتحعلی شاه می پردازد و سپس در سبب تألیف و نظم کت_اب شعری چند می آورد و در آخر با نصیحتی کتاب را به پایان می آورد؛خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: قرن13، جا: محت_ملاً تهران؛ با سرلوح مذهب؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز ،مقوایی 7گ، 9 سطر (7/5×12/5)، اندازه: 13×20 سم [ ف :2- 345]

743. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1427

آغاز: هزار شکرکه شاه زمانه دیگر بار *** بمستقر خلافت زنو گرفت قرار؛ انجام: دعای خسته دلان همره تو با دو رفیق*** خدای عزوجل ناصر تو بو دو معین.

شامل چهار قصیده است: 1- قصیده ای به قافیه «راء» از آن وقار از (ص 1- 6)، 2- قصیده ای با قافیه (هاء) از آن فرهنگ (7- 11)،3- قصیده ای با قافیه «دال» از وقار ،(13-16)، 4- قصیده ای با ق_افیه (نون) از فرهنگ (17-21) همه این قصائد در نعت ناصر الدین شاه است؛ خط: نستعلیق خوش جلی، کاتب = مؤلف، تا: قرن 13؛ مذهب؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: کاغذی، گل و بوته دار طلائی، اندرون و دور تیماج قرمز، 11گ، 9 سطر (7×11)، اندازه: 11×16/5سم [ف: 3 - 487]

744. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1516

آغاز: منتخب تغزلات استاد فرخی: دوستدارم کودک سیمین بر بیجاده لب *** هر کجا ز ایشان یکی بینی مرا آنجا طلب؛ انج_ام: تو عاشقان مسلم ندیده ای سعدی که از محبت دوست دش_من خویشند

شامل: منتخبی از غزلیات فرخی (1-23)، منتخبی از غزلی_ات سعدی (24-33)؛ خط: شکسته نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا: 13؛ با سرلوح مذهب، مجدول؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، قید، دور تيماج سیاه، 17گ، 14 سطر (9/4×16)، اندازه: 15/5×24سم [ف: 4-12]

745. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3068

فهرست اشعار و نام شاعرانی که ابیاتی از ایشان در این جنگ آمده: طبیب اصفهانی، میرزا صادق اصفهانی، میرزا ابراهیم صفا ،صفا، میرزا عبدالله مازندرانی ،طوفان، مصطفی بیک شامل متخلص به آذر ،موجی ،عطار ،جامی، ملا حسین متخلص به رفیق اصفهانی، وحشی ،کلیم، عاشق اصفهانی، مشتاق، حافظ، جامی، شیخ سعدی ،خیام، بابا طاهر، محتشم کاشانی، طبیب اصفهانی، رباعی از دوریش مجید، میرزا ابوالقاسم تفرشی، رباعی از مخفی، پروانه، رباعی متضاد (از ناشناس)؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ چلیپا، مجدول، مذهب؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره دار، جلد: تیماج قهوه ای، 293 ص، 16 سطر، قطع : جیبی، اندازه: 8×16سم[ ف: 10 - 613]

746. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2982/2

از شعرای ذیل در این جنگ اشعاری آمده [شماره صفحات در فهرست آمده است]: هاتف، صباحی، حکیم خاقانی، حکیم انوری، حكيم قطران، حکیم ازرقی،اشرف الدین حسن غزنوی، امیر معزی، عبدالواسع جبلی، رشیدالدین وطواط، عبدالرزاق اصفهانی، ادیب صابر، کمال الدین اسمعیل خلاق المعانى، عثمان بن مختار غزنوی، حکیم سنائی، حکیم سوزنی، ظهیر الدین فارابی، فخرالدین رازی، نعمة الله قهستانی، شیخ فرید الدین عطار، ،فرخی، عمعق بخارائی، حکیم عمر خیام، حكيم ناصر خسرو، نظامی گنجه، شیخ سعدی، جامی، صادق تفرشی، حاجی لطفعلی بیک (آذر) ،هاتف، نعمت الله ولی، محتشم خراسانی، سعدی ،حسرت، نظامی گنجه، ملک زاده آذر، طبيب، میرزا سید محمد سحاب ،يغما ،هاتف، عاشق اصفهانی ،مجمر، رودکی، ادیب صابر، جامی، مشتاق، رفیق، برای اکثر شعرای مذکور شرح حال مختصری نوشته شده است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج آلبالوئی پر رنگ، 410ص (423-13)، 15 سطر، قطع: خشتی ،اندازه: 14×21سم [ف: 10-430]

747. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8553

آغاز: شبی با نوجوانی گفت پیری

مشتمل بر اشعار پراکنده ای است با این عناوین: مواد التواريخ محتشم (1پ-39پ)، مثنوی میرزا محمد نصیر اصفهانی و رباعیات وی (41 پ -51ر)، اشعاری از سید احمد هاتف، میرزا صاحب، مایل رشتی، کمال اصفهانی، شرف الدين شفروه، عرفی شیرازی، اثیر اخسیکتی، لوحی مداح، سیف اسفرنگ، مسعود سعد، میر معزی، خلاق المعانی ،مختاری، جهان خواتون، اوحدی، غیاثی، تجلی، فغانی، شیخ علی نقی، ادیب صابر، سید حسن، صادقی بیگ افشار، طالب آملی، حیاتی گیلانی، غزالی، آقا ولایت جرپادقانی، عماد فقیه، رودکی، سلطان حسین میرزا، ابن يمين، سلمان ساوجی، نجیب جرفادقانی، عطار، هاتف، محتشم، مجد همگر،فیضی دکنی، اثیر اومانی، مجیر بیلقانی، سلمان، سنائی، جمال الدین عبدالرزاق ،خاقانی، قاضی مظهر هندی، عبدالواسع جبلی، حسن غزنوی، جسمی همدانی، جامی، عزیز

ص: 785

کو که خان اعظم، عارف ایجی، حکیم نزاری، حسن دهلوی، شمس الدین طبسی، رضی نیشابوری، ناصر خسرو، ظهیر فاریابی، افضل الدین کرمانی، بهاءالدین بغدادی، ابوالعلاء ،گنجوی، عارف شبانکاره، روحانی سمرقندی، بدیع سیفی، حمیدی اختیاری، خواجو کرمانی، شمالی دهستانی، عزالدین شروانی، فریدالدین فارسی، جلال عضد، ابوالفرج، حكيم قطران، میرزا قلی، مولوی، هجری تفرشی، مخلص کاشی، جوهری زرگرف عظیمت دختر، قاضی سمرقند، میرزا ابراهیم صفا، روحانی ،سوزنی، حاجت شیرازی ،شرعی، میرزا محمد حسین وفا فراهانی، محمد نصیر طبیب اصفهانی ،رضائی، سحابی گوهر، اهلی شیرازی، مانی، اسدالله داعی ،مشرب، داعی دزفولی ،ندیم، دهی یزدی،ص_هبا قمی ،آذر، اثر ملا صادق نصیب ،سعدی، میر محمد صادق، ش_یخ ابوالقاسم کازرانی، نظام دست غیب، میرزا جانی شیرازی، لطفی شیرازی، محمد مؤمن فیروز آبادی، رجائی کاشانی، فهمی کاشی، شهیدی قمی، ابن الکرخی، طاهر نائینی، حاجی عابد، صفی قمی، عبدالخالق کاشانی، علی شیر خواجه منصور، سید شرف الدین سبزواری طرزی افشار، شیخ بهائی، رهبان، امامی هروی، غزلیات طوفان، حزین لاهیجی، شریف تبریزی، خسرو دهلوی، امیر معزی ،آذری، هاتف، قطعاتی از مثنوى عقد الجواهر اسي_ری اصفهانی، رشید وطواط، خاقانی شیروانی، سراج الدین قمری، جدایی عراقی، عبدالباقی طبیب ،عارف ،خادم، هجری تفرشی، حافظ شیرازی، میرزا محمد باقر، سعدی آذربیگدلی، شوکت بخارائی، ولی دشت بیاضی ،خاقانی، وحشی، مینای افشار، نعمت الله ولی، همایون، میرزا حسین، صباحی، منتخب غزلی_ات میرزا محمد جعفر صافی، قطعات تواریخ میر مشتاق، ترجیع بند میر مشتاق اصفهانی و رباعیات او، ملامحمد صوفی، ملاحسین مشهور به خلص هلالی جغتائی ،رفیق اصفهانی، صباحی، مشرب عامری ،ناصر، صهبا قمی، سحاب اصفهانی، غزلیات آخر تذکره آتشکده آذر و رباعیات؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛مصحح، برگ 184 یادداشت یادگاری از محمد اسماعیل بن محمدرضا آشتیانی به سال 1326ق؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 236گ، مختلف السطر ،اندازه: 10×15سم [ف: 28 - 110 ]

748. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 31

اشعاری از: مولوی و عصمت بخاری با نامه حاجی میرزا آقاسی به آخوند ملا یوسف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ یادگار آقای میرزا حسین خان نجار زاده کاوسی به آقای مینوی در 1330 در بروجرد؛ قطع: بیاضی [نشریه: 6 - 642]

749. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11288

از شاعرانی با تخلص درویش، تاراج و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ مختصر: ف: - 239]

750. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15864

آغاز: بسمله. حمدله والصلوة على خير خلقه محمد و آله الطاهرین. از نام خوشت ادا کنم بسم الله *** هستی تو علی و نیست مثلث الله؛ انجام: دوشم بسر آمد و همی گفت *** عمرت بسر آمده است برخیز

غزلیات شیخ سعدی، غزلیات ملا جامی، ترجیع بند سعدی، غزلیات ،مشتاق ،طبیب، ازل، رباعیات دانش غفر له، شیخ علی نقی، نظیری؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ تملک: صدر الافاضل لطفعلی خان دانش با مهر وی در 1317ق؛ جلد: گالینگور آبی عطف تیماج قهوه ای، 53گ، سطور چلیپا، اندازه: 8×15سم [ف: 44 - 104]

751. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8455

گلچینی از اشعار سعدی ،حافظ، و غیره؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [مختصر: ف: 240]

752. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16377

اشعار از حافظ، جامی، محتشم، پیر و جوان نصیر طبیب اصفهانی؛ بی کا، تا: قرن 13 [د.ث. مجلس]

753. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 508/5- طباطبائی

قطعات وقصائدی است که برخی از آنها در هجو و یا طنز است.

برخی از گویندگان از جمله شاعران غیر معروفند و نام برخی نیز یاد نشده. اسامی شاعرانی که در این بخش شعری یا اشعاری از آنان آورده شده است: مبارک خان ،عاشق، احمد میرزا نیازی، شفائی، بهاء الدين برندق خجندی، مصاحب (در هجو و طنز است) ،آذر، طرزی افشار، صبا (در کنار شعر صبا یک فرمان طنز آلود نیز به نثر نقل شده است)، عصمت بخارائی، لطفعلی آذر، ناصر خسرو، ملا حسین رفیق اصفهانی، عبد الواسع جبلى، واهب، میر ابوالقاسم فندرسکی، کمال اسماعیل، خالصی، مخلص، میر نجات، سید محمد نوریگری کرمانی، فیض، آذر، شاملو، اشرفی سمرقندی، ضیاء الدین خجندی، سید اسرجی مسکری، خاقانی (چند قصیده )،خواجه حافظ ،هلالی ،نظیری، یغما ،خاتون ،عفتی، عظمت، دختر قاضی سمرقند( = عصمت سمرقندی)، مهری، یغما، نیاز، رفیق ،(ملاحسین)، طالع مازندرانی، جامی (چند بیت عربی از دیوان مجنون و غیره بدون ماخذ)، سید غریب، معتمد الدوله، بحر طویل (دو قطعه)؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی سفید،جلد: تیماج قرمز یک لا، 59گ (72- 131)، قطع: رقعی، اندازه: 8×16سم [ف: 22-204]

754. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14995

اشعاری از جامی ،سعدی ،هاتفی، میرزا طوفان، و نیز مثنوی نان و حلوا از شیخ بهائی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [مختصر: ف: 238]

755. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14996

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [مختصر: ف: 239]

756. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17767

شامل قصیده ،قطعه، غزل؛ بی کا، تا: قرن 13 [د.ث. مجلس ]

757. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1109/10

از مولانا جلال الدین و خیام؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛

ص: 786

کاغذ: فرنگی سفید، جلد: گالینگور مشکی عطف تیماج قهوه ای، 21 ص (106-126) ،13 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 11× 16سم [ف: 3- 559]

758. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15930

انجام: بیدل بکجا رود فدایت*** هر جا که رود غم تو آنجاست

شامل غزلیاتی از حافظ ،سعدی ،شوکت ،صحبت ،تراب، كلیم، جامی ،محتشم، مسکین، بخشی از یوسف و زلیخای جامی، خادم ،بیدل ،مخمس، ملا مشفق گله داری ،بخشی از لیلی و مجن_ون نظامی، قطعه جامی، مثنوی میرزا صادق می باشد که کاتب انتخ_اب کرده است؛ خط: نستعلیق، کا: ابوالحسن بن محمد کاظم قير،تا: قرن 13؛ کمند اندازی ،مجدول، سطر (چلیپا)، انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی؛ کاغذ: فرنگی نخودی، ج_لد: تیماج قهوه ای، 113گ، ابعاد متن: 6/3×15، قطع: بیاضی، اندازه:10×20/5سم [رایانه]

759. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7106

آغاز: ای در دریای نجف شیر یزدانی بنگر دمی بر یوسف؛

انجام: مدینه سر بسر قربان شدی فلک داد

مجموعه ای است از اشعار نوحه خوانی و مرثیه سرایی در رثاء اهل بیت امام حسین(علیه السّلام) با عناوین نوحه سکینه از مدهوش تخل_ص استر آبادی الاصل، نوحه ،زینب نوحه مادر علی اکبر، نوحه قاسم، علی اکبر و ... به تاریخ های 1235ق، 1236ق، 1244ق، 1245ق، اولین نوحه به کتابت ملاقاسم ابن حاج آقا موردی حسب خواهش محمد صادق ولد آقا میرزا محمد به تاریخ 244ق می باشد ؛خط: شکسته نستعلیق و نسخ، کا: محمد قاسم ابن موردی، تا: قرن 13؛ خرید از صفرپور ؛کاغذ:فرنگی حمایلی،جلد: تيماج مشکی یک لائی ترنج و سرترنج، 64گ، مختلف السطر، اندازه: 7/2×18سم [رایانه]

760. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1049/2 طباطبائی

از شیخ بهائی، شیخ سیف الدین، شیخ ابوسعید؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 13؛ در ضمن جنگ آمده است [ف: 23 - 351]

761. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4906

مجموعه ای است از چند قصیده فارسی با مضامین مختلف از جمله مدح امیرالمؤمنین (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق خوش، کا: آقا منجم باشی، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 7گ (57- 64پ )، 15 سطر (8/5×16)، اندازه: 13/5×21سم [رایانه ]

762. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 3- 6285

ابیاتی به خط ناظم آن (همان مهدی) در 1319. (در منع صرف و لغت و مطالب دیگر)؛ خط: نسخ، بی کا، تا:قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا، عطف پارچه، 22 سطر، قطع: ربعی [ آستانه قم: - 228 ]

763. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2354/5-ف

نسخه اصل: یوگسلاوی. مثنوی مولانا شمس، هر دو مذهبی اس_ت؛

بی کا، تا: با تاریخ 1200ق [فیلمها: 1 - 675]

764. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1151/2

رباعیات: 1-بدون رعایت قافیه نزدیک 79 رباعی (463-448)،2-جواب در جواب به ترتیب تهجی نزدیک 156 رباعی (464- 495)؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13 [سنا: ف: 2 - 142]

765. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1308/4

قصیده ای از عطار و شعرهای دیگر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، قطع: بیاضی وزیری [نشریه: 7 - 277]

765. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 715/4

آغاز: پس از بسمله ... نو بهار است بیا تا طرب از سرگیریم*** سال نو با رغم کهنه ز دل بر گیریم/ چون ربیع و رمضان هر دو بیک بار آیند *** روزه گیریم ولی در مه دیگر گیریم؛ انجام: تازه کردیم من و یار بهم عهد و وفا *** ليك من عهد به دل بستم و آن مه به زبان / سخت سودای من و یار گره خورده شریف *** من گران جانم و ابروی کجش سخت کمان

قصاید جلایر است؛ بی کا، تا: قرن 13؛ محشی؛ کاغذ: سفید و آبی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی یک لا، 50ص (84-133)، اندازه: 14×20سم :[سنا: ف: 2 - 40]

767. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7157

قصاید در رثاء و ستایش، حاج شیخ مرتضی از محمد سعید بن شیخ محمود سعيد، حسين بن شيخ احمد قفطان، علی همدانی، شیخ عباس نجل شیخ حسن، میرزا علی و موسی بن جعفر طالقانی، سید صالح رشتی، احمد بن صالح بحرانی، سید محمد على نجل ابوالحسن، مهدی قفطان، «بعض المشتغلين»، محرر نسخه، شیخ جواد محیی الدین، حاج آقای ترک، شیخ حسین کرکی، شیخ محسن بن علی منصوری، شیخ احمد قفطان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی لایی، 68گ، 12 سطر (5×9) ، قطع : بغلی ، اندازه:11×15/5سم [ف: 16-468]

768. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16222/5

آغاز: جان هر کسی بیاد تو ایجان ستان دهد *** من جان برای آنکه بیاد تو جان دهد / طوفان ترا بخفریه گفتن چه احتیاج *** خورشید از آن گذشت که خود را نشان دهد

قصاید و مخمس و ترجیع بند، در مدح حضرت علی (علیه السّلام)، حکایت کشتی گرفتن حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) با امیرالمؤمنین (علیه السّلام)، قصيده در مدح حضرت حجة صاحب الزمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، قصايد مختلف در مدح حضرت علی (علیه السّلام) و پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )، از صادق، عرفی شیرازی( قصیده هراس و مماس) ،نشاطی، نظامی، خواجوی کرمانی و شاعران مختلف در مدح حضرت فاطمه زهرا (علیها السّلام) و نیز قصایدی در مدح امام رضا (علیه السّلام) ، قصاید و هفت بند در مدح حضرت صاحب الزمان (علیه السّلام) در عروسی دختر رسول الله حضرت فاطمه زهرا (علیها السّلام) در مدح امام حسین (علیه السّلام) از نصیری طوفان هزار جریبی (-1190ق) ابن حسام ،فدایی، قاآنی؛ خط: نستعلیق، کا: واصف، تا: قرن 13؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: شکری و حنایی آهاری ،جلد: تیماج ضربی ماشی، 93ص

ص: 787

(144 - 329)، 20 سطر، اندازه: 21/2×34/6سم [ف: 17 - 473]

769. تهران؛ لغت نامه دهخدا؛ شماره نسخه: 91/6

قصایدی از قاآنی و ناصر خسرو است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جلد: گالینگورعطف تیماج سبز خشتی [ نشریه: 3- 43]

770. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1109/19

قصائد منتخباتی است از حافظ با عنوان «من مقالاته»؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی سفید، جلد: گالینگور مشکی عطف تیماج قهوه ای، 24ص (294-317)، 13 سطر، ق_طع: رقعی، اندازه: 11×16سم [ف: 3 - 562]

771. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7423/2

قصاید است در ستایش علی و امام دیگر از کاشی آملی و عرفی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج حنایی مقوایی، 45 ص (21-66)، 12 سطر (6×11/5)، قطع : بغلی،اندازه: 11×17/5سم [ف : 16 - 556]

772. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1344

آغاز: مبنددل بسرائی که گور تو بکند *** کفن بپوش که پوسید جامه (یک کلمه پاک شده است)؛ انجام: ختم سخن برده ایم دفتر اول *** مدح شهنشاه دین جلد مهین را.

از: حشمت، در این نسخه قصاید حشمت بدون مراعات ترت_یب حروف آخر قوافی آمده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 13؛ افتادگی: آغاز ؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ، ماشی، مقوا ، 88گ، 17 سطر (8×17/5)، اندازه: 15×25سم [ف: 3 - 406]

773. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5851/1

آغاز: که این طریق از اجساد هفتگانه بود *** بوقت طرح درخ_ت امیدوار ثمر؛ انجام: خواهیش دان یقین و خواه مدان

قصائد و منظوماتی است در کیمیا از: ابن ولید، ابن اسمعیل طغرائی ،مولوی رومی، شاه نعمة الله، بدیهی، ابن عمویه، شمس ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: شکری و سفید رن_گ فرنگی مارک دار (با نقش امیر کبیر) ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 40 ص (2-42) ،قطع: رقعی، اندازه: 7/5×11سم [ف: 17 - 258]

774. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4615

آغاز: قمر اول. ماه اول نعل بر آتش نهاد *** بار ما بر خنگکی سرکش نهاد / صرعیا بگریز که ماه نوشت *** ماه نو پیغمبر از کیخسروست؛ انجام: این سخن سرست و رمزی من کلان*** گوش فرما تا کنم بهرت بیان / دیدی ار از سمع حکمت گر کسی *** دان که وی از نطق حق است اخرسی به وزن مثنوی چنانکه در مقدمه آن که به عربی است آمده اس_ت، در پنج قمر است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛افتادگی: انجام؛ كاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: باسمه ای روغنی، 348 گ،9سطر، اندازه: 11/8×17/7سم [ف: 3 - 590]

775. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 658/3

داستان خواجه عزیز و خواجه خسرو همدانی است به وزن مثنوی؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: ربعی [نشریه: 7-251]

776. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 853/1

آغاز: پس از بسمله. حمد مران قادری را کز کرم *** با دو حرف آورد هستی از عدم/ پس ثنا و پس سپاس آن را سزاست *** که ورا نه ابتدا نه انتهاست؛ انجام: چون بدانستم که صاحب شد بکام *** بسته لب کردم بر آن ختم کلام / شکر ایزد را که شد دفتر تمام *** اندران مطلب که بد عین مرام

مثنوی گلخن فقراء؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج مشکی مقوایی، عطف و دور و دورن تیماج زرد، 12 سطر (6×10)، اندازه: 11×17سم [سنا: ف: 2 - 76]

777. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15841

آغاز: بیا و پهلی سنگ من اندر *** بنه تو سنگ خود ای یار مهتر؛

انجام: ز دنیای مزن لاف کذا فی *** پس از دنیا عفافی کفافی شرح احادیثی است از حضرت رسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) که ناظم آن را در قالب مثنوى توأم با حکایات بیان کرده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: نخودی، 35گ، 13 سطر، اندازه :10/5×17سم [ف : 17 - 388]

778. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16780/1

آغاز: بگفتا بصالح به تند و غضب *** چرا مانده [ای] اینچنین عقب؛انجام: بدیدار هم شاد و خرم شدند *** دل از غم ستردند بی غم شدند ... بر اهل بیتش هزار آفرین *** که هم طیبین اند و هم طاهرين

مثنوی است در بحر متقارب درباره معجزات پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و حضرت علی (علیه السّلام) ، ماجرای مبارزه طال كافر شاه مغرب زمین با صالح و حضرت علی (علیه السّلام) و ....؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ تاریخ وقف: اسفند 1367؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج قهوه ای، 15 سطر، اندازه: 11×16سم [ف: 17 – 467]

779. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4818/2

آغاز: الهی بمستان میخانه است *** بعقل آفرینان دیوانه ات / بدریا کش لجه كبريا *** که آمد بشأنش فرود انما؛ انجام: شراب شهادت بكامش رسان ***بجد عليه السلامش رسان

مثنوی عرفانی است؛ خط: شکسته نستعلیق ، بی کا، تا: قرن 13؛کاغذ: آهار مهره فرنگی، جلد: میشن قرمز ضربی،3گ (156پ- 159)، 16 سطر، اندازه: 14/2×21/6سم [ف: 8 - 102]

780. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5395/3

آغاز:( و سه برگ سفید گذارده اند) دل چه باشد قطره دریای قدم *** در شکسته عقل را آنجا قدم؛ انجام: بیش از این با خلق گفتن روی نیست *** بحر را گنجایی اندرجوی نیست / در نیابد حال پخته هیچ خام *** پس سخن گوتاه باید والسلام

مثنوی عرفانی پیرامن 1900 بیت. در آن شعرهایی از مثنوی معنوی گواه آورده است. و در آن آمده: چون ز قهر حق نترسی ای سلیم*** گشته ای تو هیزم نار حجیم. جای دیگر حرف حکمت زبان آن لئيم *** حله های عاریت دان ای سلیم؛ خط: نستعلیق،

ص: 788

بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، 108گ (96ر- 204)، 11 سطر، اندازه:12/2×18/8سم [ف:8- 326]

781. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9883

آغاز: نمایم نمایم به نام خدا ابتدا خدایی که نبود و را انتها؛ انج_ام: دلبر خود را یگانه دیده اند*** این چنین معشوق را بگزیده اند

مثنوی گویا از خود حیرانی با تخلص «حیران»؛ خط: نستعلیق،کا: حیرانی کرمانی، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 153گ، 17 سطر (6×11/5) ، قطع: بغلی، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 17- 500]

782. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7975/2

مثنوی است با عنوان حکایت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛کاغذ: فرنگی کبود ،جلد: تیماج آلبالویی ضربی ،13 س_طر(6×11)، قطع: ربعی، اندازه: 11×17سم [ف: 16 - 753]

783. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9335/7

مثنویات متفرقه است. از جمله منتخب فرهاد و شیرین وحشی و حکایات بوستان و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13،53 ص (297-302 و 313- 361) [ مختصر: ف: - 712]

784. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6135

آغاز: بسمله، خامه رطب اللسان معنی طرازی می کند ***وصف شمشیر محمد شاه غازی می کند / زهی تیغ شاهنشه روزگار *** به قتل عدو همسر ذوالفقار/ به صیقل چو ماه نو آسمان *** سیه تاب چون ابروی دلبران؛ انجام: جهان زیر حکم شه کامکار *** بم_اناد از فضل پروردگار

مثنوی تعریف شمشیر محمد شاه غازی است. اثر،تعریف لعل و ياقوت سرخ و زرد و الماس و زمرد و نیلم و گوهر و مرجان و فیروزه هم در آن هست؛ خط: نستعلیق هندی، بی کا، تا: قرن 13 ،مجدول، با سرلوح؛ مهر: «فدوی پادشاه غازی محمد شاه علی مظفر خان (1073»؛ کاغذ: هندی، جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 7 سطر (8×15/5)، قطع: ربعی، اندازه: 13 × 23سم [ف : 16 - 203]

785. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8755

جنگ شعر از مخمس از قول شعراء متاخرین که از خزانه خ_یال برآورده» قطعه محمود و ایاز، و از: عطار و حافظ وسعدی ،کلیم ،وحید، شفیعا ،کمال ،عراقی، دیباچه بیاض: «این نسخه آراستگی چون چمن است*** چون صحن چمن پر از گل یاسمن است» ،مولوی، محسن تاثیر، جامی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ سطور چلیپا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: پارچه ای، اگ ،(244)، 10 سطر (6×14)، ق_طع: ربعی بیاضی، اندازه: 8×18سم [ف : 17 - 213]

786. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9009

شعر از عاشق خسرو ،شاهین، حیرت و فرقت؛ خط: نستع_لیق چلیپا ،کا ،بخارایی، تا: قرن 13ق؛ جلد: تیماج سبز تیره ضربی عطف سرخ درون آراسته، 68گ، قطع: ربعی، اندازه: 12×20 سم[ ف: 17 - 273]

787. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4568- 88/ 23

آغاز: به بسم الله اول گشایم زبان *** به تن تامرا هست تاب و توان / کنم حمد خلاق جان آفرین*** کزو هست برپا زمان وزمین؛ انجام: چو سازد شهنشاه با او عتاب *** چنین گوید او پادشه را جواب / که در اصفهان بود غوغا بسی*** نداده است عالیه برمی کسی

مثنوی مفصلی است در داستان سپهدار که در سال 1265 از سوی ناصرالدین شاه قاجار والی اصفهان گردیده، در این مثنوی که از انجام ناتمام مانده، شاعر از ظلم و ستم وی و جور و جفایش با مردم اصفهان گله می کند؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ افتادگی: انجام ؛جلد: مقوای کرم، 14گ، 12 سطر، اندازه:16×21سم [ف: 6 - 3506]

788. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 101/2

آغاز: به نام خدایی که جان آفرید *** زبان سخن در دهان آفرید؛

انجام: بکن خیر بر هر که افتد ز پای (کذا) *** که دست تو گیرد خدا در جزا

این مثنوی شامل مدایحی است درباره فتحعلیشاه و یکی از فرزندانش محمد ولی میرزا که حاکم خراسان و خوارزم و بلخ بوده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: اواخر قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی روشن لبه منگنه، 58ص (49-106)، 14 سطر (9×14) ،اندازه: 15×21/5سم [ف: 140]

689.تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 175/13

مثنوی در مذمت بخل و بخیل است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 2 ص (109-111)، 14سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ نشریه: 3- 328]

790. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5005/5

آغاز: مرا در گلشن جان گلعذاریست *** که از عشقش بجانم خار خاریست / ز رنگ آمیزی گلهای خارش *** فضای سینه ام خوش لاله زاریست؛ انجام: رخ از هر چه جز حق بود تاختند *** رهی پس ز دلها به دل یافتند

مثنوی عرفانی است؛ خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 13 ؛کاغذ: ترمه ختایی، جلد: میشن قهوه ای ،10 گ (166پ-176ر)، 15 سطر، اندازه: 8/22×14/7سم [ف: 8 - 160]

791. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 128/3

مثنوی عرفانی است؛ بی کا، تا: قرن 13 [ف 3 - 29]

792. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9351

آغاز: غیر آبی نیست اندر این جهان*** تا دهم رخسار آن را من نشان / هر چه می بینید خود آب است و بس *** دور نبود نفس آب از هیچ کس؛ انجام: چون بچشم مال سویش بنگرید *** حس ظن فقر در قلبش پرید

مثنوی عرفانی است است به سبک طاقدیس ملا احمد نراقی شامل حکایت ها، شاعر از شخصی به نام «کاظم» بسیار تجلیل می کند: بود کاظم نام آن بحر محیط *** کو فرا بگرفته این ارض بسیط/ بود کاظم نام آن عين الحيات *** كز وجودش ماهیان را بدنجات/ اى ضياء الدين امين الحق راد*** كاظم بن قاسم ای شیخ

ص: 789

جواد/ نیست امیدم بجز الطاف تو *** تکیه گاه من بود اوصاف تو؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ رکابه دار ؛مهر: کتابخانه جعفر سلطان القرایی؛ جلد: تیماج فرنگی قهوه ای، 74گ، 12 سطر، اندازه: 12×18/5سم [ف: 30 - 84]

793. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 357/11

مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف 3 - 58]

794. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 612/8

مثنوی فارسی است با شعر عرفی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ قطع: بیاضی ربعی [نشریه: 7 - 249] 795. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13156/2

آغاز: آغاز سخن بنام آن یار ***کز دیده نمی رسد بدیدار/ موجود بهر کجاست موجود *** معدوم به غیر او است معبود ؛انجام: در کار زمانه لا ابالی *** دل داده به یا لا یزالی.... اسلام برای خوش ... *** در دولت شاه ناصر الدین

منظومه ای است در حکایت دختر و پسری به نام «فرخ و گل رخ» که از خردسالی در همسایگی یکدیگر می کردند، سپس دلداه یکدیگر شده و به علت عشق و علاقه بسیار، مورد ملامت مردم قرار گرفته اند، این منظومه در عهد ناصر الدین شاه قاجار سروده شده است، در منابع موجود نامی از سراینده آن نیافتیم؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مشمع قهوه ای عطف تیماج قهوه ای (19گ (15پ -33پ)، 12 سطر (7×14)، اندازه: 15×21سم [ف: 33 - 306]

796. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3165/3

مثنوی مقالات است درباره داستان مامون با امام جواد و یحیی بن اكثم و ام الفضل؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 20گ (68-88)، 10 سطر (6×105)، اندازه: 10/5×15سم [ف: 11 - 2129]

797. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6163/3

آغاز: بنام خداوند دادار فرد *** که از خاک آدم؛ پدیدار کرد؛

انجام :ناتمام: تو خود هر زمان سرفرازی به خشم*** همی آب شرمت نیاید به چشم

مثنوی «منتخبات غزوات حضرت امیر (علیه السّلام) است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ترنجی مقوایی، 207 ص، 15 سطر (8×14)، قطع: ربعی ،اندازه: 21×14 سم [ف: 16 - 209]

798. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 806/9

آغاز: ای مه رخ، سرو قامت من ***ای قامت تو، قیامت من؛

انجام: زنهار بکش عنان خود را*** یک بنده تو هم، ببخش او را مثنوی ناشناخته ای است در گله گزاری از دلدار، در 72 بیت؛ خ_ط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: 1234 - 1237ق؛ سطور چلیپا؛ 2گ (41ر- 42پ) [ف: 2 - 222]

799.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 177/3- طباطبائی

آغاز: فی بیان علم ادوار الموسيقى بالنظم. بنام خالق ارض و سماوات *** کنم تعداد اسماء مقامات / زمن بشنو دمی ای مرد باهوش *** چو بشنیدی مکن دیگر فراموش / نخستین میکنم از راس بنیاد *** که مرد از راستی شد از غم آزاد گ؛ انجام: مطرب بر شه چو نغمه را ساز کند *** نوروز و گذشت و سلمک آغاز /کند گفتا صنما نمای گردانیه را*** پس مایه بگرداند و شه ناز کند

رساله ای است منظوم در علم ادوار موسیقی در چهل بیت، با این عنوان ها: در بیان آن که هر مقامی دو شعبه دارد ،در بیان بیت و چهار شعبه دوازده مقام اصل، در بیانآنکه هر آواز را به چه طریق از دو مقام توان یافتن از قول حکما، فصل در نظم بحور اصول، اسامی دوازده مقام اصل، شش آوازه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج یک لا نیلی، 2گ (41-43)، قطع: رقعی، اندازه: 14×21سم [ف: 22 - 40]

800 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3442- 222/ 17

آغاز: حاجت موری به علم غیب بداند *** دربن چاهی به زیر صخره صما / جانور از نطفه می کند شکر از نی *** برگ تر از چوب خشک و چشمه زخارا؛ انجام: پاک وصافی شو و از چاه طبیعت بدر آی*** که صفایی ندهد آب تراب آلوده / گفتم ای جان جهان دفتر کل باکی نیست*** که شود فصل بهار از می ناب آلوده

در این بیاض اشعار و غزلیاتی اغلب از سعدی شیرازی و در چند مورد از حافظ تحریر شده؛ خط: نستعلیق شکسته زیبا، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 115گ، 6 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×16سم [ف: 3 - 1235]

801.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 389

آغاز: بسمله. الا یا ایها الساقی ادر کاسا و ناولها *** که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها؛ انجام: بنال مطرب مجلس بكوى گفته سعدی ***شراب انس بیاور که من نه مرد نبیذم

منتخبی از غزلیات حافظ و سعدی است. سعی گردآورنده آن بیشتر بر این بوده که بهترین غزلیات را برگزیند؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: محتملاً قرن،13، جا: شاید تهران؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز یک لا، 65گ، 11 سطر (9×14/5) اندازه: 16/5×22سم [ف: 1 - 375]

802 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10273

آغاز: عنوان و بسمله. اول دفتر بنام ایزد دانا *** صانع پروردگار حى توانا ؛انجام: سینه مالامال درد است ای دریغا مرهمی ***جان ز تنهایی بجان آمد خدایا محرمی

منتخبات [اشعار] سعدی و حافظ. جامع این نسخه میرزا مهدی نامی است که بر حسب ذوق و سلیقه خود یکصد و چهل و چهار غزل از سعدی به ترتیب قوافی از طیبات و بدایع و خواتیم و غزلیات قدیم انتخاب کرده است، و علت گزینش این عدد را برای درج ،غزلیات معادل عددی حروف «سعدی» دانسته است. از اشعار دیگری که در آن می توان جست: 1- قطعات منتخبه از

ص: 790

گلستان چهارصد بیت، 2- اشعار منتخبه از کتاب بوستان هزار و چهار صد و چهل و چهار بیت،3 - اشعار منتخبه خواجه حافظ هفتصد بیت شامل پنجاه غزل (چهارصد و چهل بیت)، و ابی_ات متفرقه دویست و شصت بیت؛ خط: شکسته نستعلیق، تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ این نسخه مصدر به فهرست کامل با ذکر تع_داد ابیات هر غزل به عدد سیاق می باشد، همچنین روی صفحه اول مقدمه ای با خط و انشای گزینشگر درباره علت انتخاب اش_عار نوشته شده، متن و هامش؛کاغذ: حنایی آهار مهره ،جلد: میشن خرمایی ضربی با ترنج و سر ترنج زرین، 115گ، 16 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 9 - 347]

803. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10369/5

آغاز: در عرصه زمانه دگر این چه ماتم است *** کاشوب ازان افتاده باركان عالم است؛ انجام:آخر نه ما سلاله پاک پیمبریم*** کافاق بر طهارت دامان ما گواست.

ترکیب بندی به پیروی از ترکیب بند محتشم کاشانی در سوگ امام حسین (علیه السّلام) و شهدای کربلا که ده بند از ترکیب بند در ای_نجا آورده شده است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، دارای کمند؛ کاغذ: شکری فرنگی ،جلد ،روغنی 8 ص(487- 494) 16 سطر، اندازه: 15×21سم [ف : 17 - 465]

804. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10369/3

ترکیب بندی در چهارده بند با عناوین «در صفت اکلیل شاهی»، «در صفت دارالخلافه»، «صفت بارگاه و جلوس شاه»، «در صف_ت بزم عیش و صفت آتشبازی»، «دعا برای ظهیر السلطنه شاهزاده»، «قصیده طولانی در مدح فتحعلی شاه و محمد شاه قاجار»، تعریف شهر یزد و مدح یکی از بزرگان، ماده تاریخ، قصیده در بحر رجز و به پیروی از قصیده لامیه امیر معزی (ای ساربان منزل مکن جز در دیار با من)، آغاز: «لما نزلنا فى الغرى زرنا حبيبا فيه حل*** نادى مناد دوننا من حل فيه ما ارتحل / محمل مبندای ای ساربان امروز دیگر زین محل*** کز آب چشم عاشقان دل را بود پا در و حل»، انجام: «مپسند کز پی یاوری*** خصمی کند با خاوری/ ان کن که تشریف آوری *** وی را بشر پیش از اجل»؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، دارای کمند؛ کاغذ: شك_ری فرنگی، جلد: روغنی، 188 ص( 278-465)، 16 سطر، اندازه: 15×21سم [ف : 17 - 465]

805.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4676/16

ترکیب بند است از لسانی ،نوعی ،ظهوری ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 20]

806. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4313/7

ترکیب بند ضیا در پند و اندرز با مردان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی مقوایی، 8گ (159- 167)، 10 سطر (6×11)، اندازه: 17×11سم [ف: 13 - 3276]

807. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4676/17

ترجیع بند مفتون، ملا مغربی ،عرفی ،نوعی ،جامی حاف_ظ، واقف، سعدى، نيكو، وحشی، عطار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 8 - 20]

808. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5112/51

آغاز: بنشینم و زار زار گریم *** بر حال دل فکار گریم

ترجیع بند است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 2118]

809. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 811/1م

آغاز: غیر حق را میدهی ره در حریم دل چرا *** می کشی بر صفحه هستی خط باطل چرا

بندی شعر فارسی است؛ بی کا، تا: قرن 13، قطع: ربعی [رشت و همدان: ف: 1231]

810. اصفهان؛ علامه فانی (ضیاء الدین)؛ شماره نسخه: 76

بیاضی شامل اشعاری در مرثیه و موعظه و ...؛ خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ روی برگ آخر یادداشت یادگاری به تاریخ 3 محرم 1344؛ جلد: تیماج قهوه ای، 85گ، مختلف السطر [سه کتابخانه اصفهان: ف: 154]

811. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2831

آغاز: سیری وار کرد علماهی اوجالدیم ولدن *** اشک گلرنگ تو کوپ خلقه بیله جار قیلوم؛ انجام: وی صید حرم کباب از تو این بیاض که از شعر شاعران بسیار فراهم آمده شامل بسیاری از اشعار سعدی است، در بین اشعار شعرهای ترکی نیز وجود دارد؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: محتملاً قرن 13؛ مجدول، خطوط پاره ای از صفحات چلیپا و پاره ای دیگر حمایلی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: بياض، عطف و سجاف تیماج مشکی، رویه چیت اق بانو، قرمز و بنفش، 46گ، 8 سطر (5×14)، اندازه: 9×18سم [ف: 6-475]

812 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2824

آغاز: برند از فاقه نزد هر حبیبی*** کنون اهل خرد دست گدائی؛

انجام: باشنده قوش فتادی ترک

این بیاض مرکب از دو قسمت است: قسمت اول آن کتابی چاپی است و اشعار آن در میان جدولی بصورت حمایلی آمده، قسمت دوم خطی است و اکثر بدون ذکر نام شاعر، اشعار تحریر یافته؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: محتملاً قرن 13؛ کاغذ: فرنگی (الوان) جلد: مقوایی رویه کاغذی رنگی عطف پارچه، 35گ (102-67)، اندازه: 7/5×16سم [ف: 6 - 464]

813. تهران؛ مدارک فرهنگی؛ شماره نسخه: 31

آغاز: خامه دیری خوش بر آسودی نیاز *** کم خرامیدی بنزهتگاه راز؛ انجام: پای کوبان دست افشان طی کنید *** زان سپس آهنگ ملک ری کنید

مضامین اشعار در جواب غلامی زشت رو عیب جوی خود را،در زمین بوسی و گرایش به شکر و سپاس شهریاری، در معاتبت نفس سبب بی آرامی نفس، حکایات لقمان و ارزن کاشتن او بجای کنجد، از نکوهش بخل و مذمت بخیل، بازگشت به اصل مقصود ،حکایت درویشانی که از بسیار خواری به خذلان افتادند، حکایت منعم درویشان و خذلان ایشان، در نکوهش نفس و ... در

ص: 791

ستایش ادب و نکوهش بی ادبان، حکایت سلیمان پیغمبر (علیه السّلام) و ملامت گفتن زن او در تهنیت ورود موکب همایون به داراخلافه تهران ؛خط: شکسته نستعلیق ممتاز، بی کا، تا: قرن 13؛ مذه_ب ؛کاغذ: فرنگی مایل به حنایی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ زرشک، 20گ، 17 سطر ،(5/5×5/13) اندازه: 11×18سم [ف:28]

814. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5085/13

شعر اشرف در ستایش حضرت علی (علیه السّلام) است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13[ ف: 8 - 195]

815. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 802/1

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: خشتی [ نشریه: 7 - 257]

816. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1223/2

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: كبود، ق_طع: بیاضی ربعی [نشریه: 7 -271]

817. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 866/1

شعرهای فارسی سعدی ،حافظ ،جامی ،خیام، محتشم (غزل و قصیده و ترجیع و قطعه و رباعی)، (رباعیات)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جدول زر و لاجورد؛ قطع: بیاضی ربعی [ نشریه: 7- 135]

818. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1202/77-طباطبائی

شعری در بحر ناقوس. ابیاتی است که در صدر آن این نوشته دیده می شود: قطر الميزاب، بحر خبخب و بحر ناقوص گفته میرزا قوم الدين صوت الناقوس اسمع دقا *** حقا حقا حقا / فعلن فعلن فع_لن فعلن *** بحر عذب درا القا؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 1 ص (66ر) [ف: 23 - 736]

819. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1728

آغاز: بسمله ای سران ملک رامش سر کنید*** ملک را آرای_ش و زیور کنید؛ انجام: جای آتشخانه محراب آورند *** هندوانرا سینه در تاب آورند

این دیوان که نام سراینده اش به دست نیامد دیوانی است حاوی اشعار به بحر تقارب در نعت پادشاه وقت (که نام او هم مع_لوم نگشت و به قرینه می توان فتحعلی شاهقاجار را حدس زد ) با کنایات عرفانی می باشد ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛مجدول، مذهب؛ مهر: ناصرالدین شاه؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز مقوایی، ابعاد متن: 11/5×21/5، 9گ، 15 سطر، اندازه: 20×32/5سم [ف: 4 - 192]

820. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 762

آغاز: چو پادشاه جهان گیر عالم بالا *** بفرو خانه سرو وزیر شد تنها

دیوان شعر است در تعدادی از ابیات نام «شاه محمد» آمده اس_ت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 8گ، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 41]

821. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4889

اشعار ادیب صابر، عنصری ،سوزنی، امیر معزی ،ازرقی، ظهیر فاریابی، رشید وطواط ،منوچهری، محمد فلکی شیروانی از مردم شماخی، مختاری غزنوی، سید حسن غزنوی، رودکی، امامی هروی، سلمان ساوجی، مجد همگر، عمادی شهریاری، مسعود سعد سلمان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: آهار مهره فرنگی، جلد: میشن قهوه ای روشن، 159گ، 15 سطر، اندازه: 12/8×20سم [ف: 8 - 113]

822. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 968

آغاز: السلام ای سایه ات خورشید رب العالمين *** آسمان عز و تمکین آفتاب داد و دین ؛انجام: کل هم و غم سینجلی *** بولایتک یا علی یا علی یا علی

از: کاشی.این مجموعه شامل چند غزل است و به صورت مرقع کتابت شده و مجموع آن ها 21 مرقع است، غزل ها اکثر در مدح و فضایل علی (علیه السّلام) می باشد و در پاره ای از غزلیات شاعر از حافظ در وزن و قافیه تبعیت کرده؛ خط: نستعلیق، کا: کاشی، تا: محتملاً قرن 13، جا: آمل؛ حاوی 21 مرقع بر روی 21 صفحه مقوایی به رنگ های سفید و زرد و بنفش، در هر موقع طلااندازی، هر مصرع بروی یک سطر نوشته شده، حاشیه هر موقع دارای یک نوار کاغذ قرمز است؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، مقوایی، ابعاد متن: 7×14، 11گ، 9 سطر (7×14)، اندازه: 20×31/5سم [ف: 2 - 517]

823. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 30/2

منتخب اشعار حافظ عصمت بخارائی و عاشق و مجمور و دیگران؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13[ نشریه: 7 - 4]

824. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5108

جنگ شعر است از بهرامی ،دقیقی ،رودکی، مختاری، مسعود ،سعد ،منوچهری سوزنی سمرقندی، ناصر خسرو ،منطقی، شمالی، رضی بابای قزوینی، میرزا محمد تقی سپهر مستوفی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی، جلد: رویه میشن یشمی، 84گ، 12 سطر، اندازه: 11/1×18سم [ف: 8 - 206]

825. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 200

جنگی است حاوی قصاید و غزلیات و اشعار متفرق از: آملی، بابا فغانی، بهلول، جنید بغدادی، حکیم ابوالفتح دوانی، حکیم رکنا، ،خواری ،خسرو ،سنجر ،سنائی، شیخ تقی، شافی، شیخ ابو سعید، شاه طاهر رکنی ،شبلی ،شوکتی، شیخ قطب، صائب، طالب حکیم، قدوسی، ملا سبحانی، ملا احسنی، میرزا ملک مشرقی، ملا حاجی، ملا طهوری، میرزا جانی عزتی، معروف کرخی، محمد حسین سو آب، مولانا عرفی، ملا ناد، محمد سليم، مير صیدی طهرانی ،نظیری ،نثاری، یوسف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاتبان متعدد در صفحه 98 نام یکی از کتاب خواجه علی آمده، صفحات مجدول؛ مهر: ناصرالدین شاه؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج ماشی یک لا، 108گ، 12 سطر (11×19)، اندازه: 15×24/5سم [ف: 1 - 198]

826. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2390

آغاز: که جهان پرتوئی است از رخ دوست *** جمله کاینات سایه دوست؛ انجام: روی چون برداور دادگر *** بدرگاه او نام گردون

ص: 792

مبر

شامل: اشعاری از هاتف به خط حمایلی، دیوان غزلیات طراز ( ص 29- 45)، غزلیات نیاز از الف تا یاء (45-122) ، قصايد و مثنوی که در آن مرثيه حسين بن علی (علیه السّلام) آمده (122-62)، ظاهراً این قصاید باید از نیاز باشد؛ خط: شکسته نستعلیق ،بی کا،تا: محتملاً قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،الوان ،جلد: تیماج ماشی یک لا، 82گ، 13 سطر ،(8×14) ،اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 5 - 507]

827. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2097/2

از لطف الله، لطفی ،نظامی ،فرخی ،اسمعیل ،کمال ،سلیمی، عرفی ،حاجی، مولانا حسن، ملای رومی ،مولاقاسم، شیخ بهائی و چند رباعی فارسی، شعر سعدی و شفائی، جامی و دیگران؛ بی کا،تا: قرن 13؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: عطف و گوشه میشن رویه کاغذی، 2گ (6ر -8پ) ، اندازه: 18×22سم [ف: 5- 421]

828. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2344/5

جنگ شعر از ابن سینا (پند) ،نظیری ،انوری ،فردوسی، میرزا عمران ،افغانی ،هاتفی، درباره درخواست موسی که عدل خدا را ببیند و سعدی و میرزا ابراهیم؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، قرن 13 ؛کاغذ: پسته آبی ،جلد: میشن لایی سیاه، 3گ (73ر- 76 پ)، 15 سطر اندازه: 17×21سم [ف: 5 - 470]

829. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 19

آغاز: جزع نمایش شد از شبه گهر آمود *** دیده نم آرد چو گشت خانه پر از دود؛ انجام: ماه خود داد بر تو فرخ باد *** و آفرین باد بر مه خور داد

اشعاری به خط حمایلی از این شعرا آمده: يغما (ص 1) ، عبدالواسع جبلی (2-3)، هاتف اصفهانی (4-11)، رودکی (12-21)، عمعق بخاری (22-27) امیر معزی ،(28-32) فرخی سیستانی (32- 34) خیام و لامعی جرجانی (34-38) سنایی (38-39) حکیم اسدی (43-40) شیخ نظامی و بابا افضل کاشی و ناصر خسرو علوی (44-43) مسعود سعد سلمان ،(44-46) سنایی (46-51) ک_مال اسماعیل (51-57) ابوالعلاء گنجی (57-58) اوحدی گنجی (58) حکیم سنایی (58-60)؛ ادیب صابر و میرزا محمد سبزواری ،(60) فرخی سیستانی (60-63) شاه علاء الدوله صوفی (63) شیخ ابوالعباس (64) عبدالواسع جبلی (64-65) ادیب ص_ابر (66-73) لامعی جرجانی (74-116) (در بین اشعار او ابیاتی شاعران دیگر بدون ذکر نام آنها آمده است)، فرخی سیستانی (126-116) حکیم سنایی (127-152)، قاآنی (152-63) فرخی (163 -226)؛ خط: نستعلیق شکسته ،خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی یک لا، ابعاد متن: 8×13،226 ص ،اندازه: 12×15سم [ف: 47]

830. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 44

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم *** هست کلید در گنج حک_یم؛

انجام: بردیم بسر چشمه این بادیه پی را *** از لعل مذابی / در نظم کشی سلسله رشته وی را *** از در خوشابی

اشعاری از : نظامی، سعدی، خاقانی، ابن حسام، یغما، زرگر، ،جامی، ثاقب...؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: محتملاً قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج یک لا مشکی، 108ص، اندازه: 11×22 سم [ف: 75]

831. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 653/2

غزليات و مثنویاتی از عبدالوهاب نشاط، میرزا پرتو ،اسرار، آقا محمد عاشق، میرزا فتح علی خان صبا؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ این بخش ناقص است و اوراقی از آن افتاده؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 11گ (42ر-53پ)، 10سطر، قطع: رقعی، اندازه: 11×17سم [ نشریه: 13 – 41]

832. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 716

مشتمل بر قصاید در مدح 14 معصوم به ترتیب در معصومین؛ اسامی سرایندگان سید میرحاج (قصیده)، سعدی، شیخ آذری، حسن کاشی، افجنگی ،یوسف، حمزه کوچک، ناصر خسرو، لطف الله نیشابوری، ابن حسام (چند قصیده و مسمط)، حیدرباری ،درویش، حسامی، ابن واله، ساغر (مسمط بهاریه در مدح شاه ولایت)، نظام استرآبادی، حسن سلیمی، شوریده مداح، فطره (چندین قصیده از و) ،حیرتی، ابن حیدر، صافی، بهایی کاشی (قصیده بی نقطه)، کمال غیاث ،موالی، عبدالعلی، شمسک مسکین ،صدقی، صافی اصفهانی ،زاری، اسیر، میرزا شهاب، مشتاق علی شاه، میرزا محمد جعفر آصفی، میرزا حبیب الله دستان ،چارمحالی، شاهین، عابد (قصیده حيدريه)، میرزا سعيد اردستانی ،روشن حیاتی ،وحشی ،طوفان، بابا شجاع الدين، فتح علی خان صبا، محزون، میرزا سرور، تأثیر میرزا عبدالرحیم مسکین افسر تخلص، ملاصادق روشن نقاش، اوحدی، حاج سلیمان صباحی، سپهر؛خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 337گ، 14 سطر، قطع: خشتی اندازه: 17×21/5سم [ نشریه: 13 - 90]

833. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 801

شامل اشعاری است از هاتف ،جامی، خیام (در نسخه خیوم) بابا طاهر، ابوسعید ابوالخير، وحشی بافقی، مینا (در نسخه: خان مینا) غرا، شهید نقاش هدایت ،وصال ،شهرت، صائب، صابر، صباحی ،مصاحب ،هما ،خاقانی ،سعدی ،حافظ، صادق شیرازی، خرم ،قاآنی ،شاهین، بلند اقبال، یغما در حاشیه نیز (از برگ 25ر) اشعاری است با قلم متن (غالبا بدون ذکر نام شاعر) از فروغی، هما ،سائل ،محرم ،ناصر ،مغربی ،شوکت، عصمت، شمسا، شیدا، رضائی، راغب، شاه نعمة الله، حافظ و سعدی و فروغی؛ خط: شکسته نستعلیق متوسط، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آبی رنگ، جلد: تیماج قرمز، ،185گ، 20 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 14/5×20سم [نشریه: 13 – 176]

834. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 812

اشعاری از: سعدی ،طبیب ،خسرو، سلمان ساوجی، صائب ،سحاب ،هاتف ،عطار، خسرو دهلوی، محمد قلی سلیم، حافظ،

ص: 793

جامی ،وصلی ،عاشق ،صبور ،سائل، افضل شمس الدین، يمين، بابا طاهر عریان ،مشتاق ،حریف ،محتشم، حسن، فضو لی،صباحی ،ضیاء ،کاشی، حاجی سلیمان ،طوفان، بسحاق اطع_مه ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ مجدول، در برخی از صفحات اشعاری به قلم تازه شیخ محمد حسن در تاریخ 1304ق اضافه شده؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره شکری، ج_لد: تیماج قرمز یک لا، 58گ، 12 سطر در دو ستون به چلیپا، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×20سم [ نشریه: 13 - 187]

835. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 838

مجموعه ای است از اشعار: عطار، سعدی، نعیما ،وحشی، ملامحمد باقر فخار ،هاتف ،عاشق ،طوفان ،ضیاء ،مولوی، ابن یمین، می_رزا گلشن ،فضولی ،طبیبی ،شوکت ،مخفی، خانم، واقف (قصیده ای بلند در مدح امیرالمومنین علی با التزام آفتاب) ،عرفی، قص_اب (مثنوی زن زشت صفاهانی او را آورده و نام شاعر را یاد ن_می کند)، سلمان ساوجی، شیخ بهائی، انوری، ابن حسام،میرزا ذبیح، جامی، میرفندرسکی ،محتشم، میرزا محمد تقى، حكيم صفا ،خرد ،نیازی ،فردوسی، میرحاج، نظام، ملامحمد مهرساز متخل_ص به مداح، خرم سحبانی و یغما جندقی. در این جنگ اشعاری از محرر است که نام او را نمی دانیم و نیز شعرهایی بدون نام سراینده مانند مثنوی در قحط هندوستان؛ خط: شکسته نستعل_یق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی سف_ید ،جلد: مقوا آبی ،74گ، سطور چلیپا، قطع: خشتی، اندازه: 20×15 سم [ نشریه: 13 - 205]

836. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8918/2

جنگ شعر ازبیضا (5ص نوشته 1324 به خط دیگری)، نیس_تی (4)، علی اسکر اصفهانی (2) ،حافظ ،جامی ،سعدی ،سعدی، حزین ،مایل، فریدون؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی لایی، قطع : بغلی بیاضی [ ف : 17 - 250]

837. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8928

اشعاری از: سعدی ،جامی ،محتشم ،کلیم ،عصمت، اسدی، فردوسی، صایب ،هلالی ،نظیری، آذری، محمد قلی سلیم، ض_یاء کفرانی ،انوری ،هاتف ،حافظ ،نظامی، عرفی ،مقبل ،نیازی، کمال ،خجند ،وحشی، رفیق ،عاشق ،شایق، ملاحسن کاشفی،با سرایندگان گمنامی مانند: غرقی، ابراهیم قصاب رهی، ملانع_یم، معتبر، جالب اصفهانی ،فتح ،حمزه ،شکوه، طفیلی، مح_مد باقرجان، حيدر نقاش، ذبیحی سلاخ، واضح تهرانی، معرف، ،نبی ولی، سپس پراکنده ها ؛خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی لایی، 105گ، قطع: بیاضی ربعی ،اندازه: 11×20سم [ف: 17 - 252]

838. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9852

جنگ شعر است با قافیه الف گویا گزیده ای است از چند دیوان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تازه، 8گ، 13 سطر (9×14)، قطع: ربعی، اندازه: 15×22سم [ف : 17 - 495]

839. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10026

شامل: ١-دو غزل، 2- سرداریه، یغما، رحيم بن ابراهيم قلی، 3- شعر بیدل، 4- شعرهای قطران، 5- جلارنامه، قائم مقام، ابوالقاسم بن عيسى؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تازه بغلی، 56گ، 8 سطر(7×12)، قطع: بغلی، اندازه: 10×18سم [ف: 17 - 527]

840. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 62

جنگ شعر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: بیاضی [نشریه: 11 - 889]

841.اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 457

جنگ شعر از ظهیری، شهید، ربیع ،نایب، بهائی و دیگران؛ خط: نستعلیق راسته و چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ در متن و هامش؛ کاغذ: اصفهانی [ نشریه: 11 - 890]

842. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 527

جنگ شعر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، قطع: بیاضی [ نشریه: 11 – 890]

843.اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 528

جنگ شعر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با مجلس تصویر، با جدول؛ کاغذ: سپاهانی، قطع: بیاضی [نشریه: 11 – 890]

844. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 529

جنگ شعر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با جدول؛ کاغذ: رنگارنگ [ نشریه: 11 - 890]

845. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10025

جنگ شعر است در تعزیه و مقتل و دعا؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تازه بغلی، 76گ، 10 سطر (9×15)، قطع: بغلی، اندازه: 10×18سم [ف : 17 - 527]

846. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7552

جنگ شعرهای سخنوری است سروده چاکری به همین تخلص، در آن از کاروان سالاری و چاوشی و از خبازی و اصطلاحات مربوط بآنها گفتگو می شود؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: تیماج مشکی لایی، 32گ، 10 سطر (8×14)، قطع: بیاضی، اندازه: 10/5×17/5سم [ف: 16-625]

847. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 317

جنگ شعر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 3 - 14]

848. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 317

جنگ شعر ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 3 - 14]

849. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8943

در این جنگ اشعاری نامرتب از این شاعران آمده است :مشتاق، صباحی، محمد قلی ،سلیم، موسوی خان، فایض بروجردی، لطفعلی بیک آذر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ روی برگ اول نشانی التفاتی آقا حسن خان حاکم همدان به نجف علی شاه قطب الفقرا، در صفحه آخر دو یادگار از اسدالله بن ابوالقاسم

ص: 794

آشتیانی به تاریخ 1285 و محمد رحیم قاجار به تاریخ 1285 در تبریز، سطرها چلیپا ؛جلد: دورو تیماج رو سبز پشت قهوه ای 91 گ، مختلف السطر ، اندازه: 18/5×19/5سم [ف : 23 - 114]

850. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10992

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم *** هست کلید در گنج حکیم؛

در این مجموعه تک بیتی هائی انتخاب شده است به ترتیب حروف قوافی و در هر حرف به ترتیب بحرهای عروضی با ذکر نام شاعران ابیات جنب آنها و در آغاز چند بیت در قافیه میم وتاء در توحید و نعت پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) افزوده شده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: وسط و انجام؛ جلد: مقوایی عطف گالینگور قهوه ای، 80گ، 24 سطر، اندازه: 30×20سم [ف: 27 - 401]

851. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 734

تک بیتی هایی است گرد آورده شده به ترتیب حروف قوافی آنها و دارنده نسخه آن را «سفينة الاشعار» نامیده است چون آغاز و انجام آن افتاده و نامی بخصوص در نسخه دیده نمی شود.نام شاعران این مجموعه: آذری ،عذری، بنائی، صهبا قمی، طوفان، درویش مجید، هاتف ،آهی ،حالتی ،مولوی ،عرفی جم_ال، ضمیری، میرزا شریف ،عبدالله خان ،جامی، سعدی شیرازی، امیر خسرو، شیخ علی نقی ،عاشق، صباحی ،اشرف ، سمیع، حاجی اردبیلی، کلیم ،کاشی، امیر صالح، مشتاق، قاضی قلندر، حافط شیرازی، بدیع الزمان ،راهب، میرزا اسد الله ،فرصتی، نذیری، خیال ،رفیق ،شاپور، صیدی طهرانی، رفیع کاشانی، بابا فغانی، سراحی، صافی، قدسی، محتشم، ذوقی، غیرت، زکی،شجاع، آصف، امیر شاهی ،قراری ،حسامی، جلالی ،هلالی، همایون، ظهوری، حسین دهلوی ،صادق ،گرامی ،خاقانی، میر نجات،و شاعران دیگر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ تملک: سید مصلح الدین مهدوی اصفهانی به تاریخ صفر 1364 در اصفهان؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 97 برگ، 15 سطر، اندازه: 14/5×19سم [ف: 2 - 392]

852 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1615

اشعار مختلفی است از شعر شاعران بزرگ بدون ذکر نام آن ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ روی برگ اول نشانی بخشی_دن بیاض به مشهدی رضا به تاریخ 1285 و در برگ آخر رضا فرزند محمد کاظم در همان تاریخ می نویسد که بیاض را آقا می_رزا محمد ولد میرزا علی رضا بدو بخشیده است با مهر «العبد المذنب رضا بن كاظم»( بیضی) ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 335گ، 10 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×21سم [ف: 5 - 21]

853. یزد؛ صدوقی یزدی؛ شماره نسخه: 153

در این مجموعه قطعه ای از دفتر اول مثنوی معنوی و چند قص_یده از عنصری بیشتر آنها در مدح سلطان محمود غزنوی می باش_د؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: اواخر قرن 13؛ جلد: تيماج مشك_ی، 74گ، مختلف السطر، اندازه: 16×26سم [ف: 122]

854. کاشان؛ فرهنگ و ارشاد؛ شماره نسخه: 101

بیشتر این جنگ به ترتیب بحرهای عروضی است، و نام بعضی از شاعران چنین است: نظیری، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، رفیع الدین سیستانی و صدری اصفهانی، فسونی تبریزی، ضمیری اصفهانی، فتحی اردستانی، نوری اصفهانی، میرنصیر رازی، سلمان ساوجی، سوزنی ساوجی، قاضی مسیح الدین ساوجی، حسن قمی، حكيم سعيد، سلطان قمی، شهید قمی ،علائی آشتیانی، صائب تبریزی، لسانی، میر مقبول قمی، ملک قمی، هاشمی قمی، حضوری قمی، شرف قزوینی، وحید ادهم کاشی، سلیمی کاشی، رضائی کاشی، رفیق اصفهانی، طهماسب کاشی، واهب اصفهانی ،آذر ،عاشق ،طوقی حاتمی ،عرفی ،جوزی ،هلالی، وحشی، کاکای قزوینی، فارعی قزوینی، شعیب اصفهانی، میلی، محتشم، شفائی، نصیر طهرانی، شیخ علی نقی، روحی اصفهانی، حافظ شیرازی، اهلی شیرازی، عالمی ،دارا بجردی ،شرف جهان، والهی قمی، مسیح کاشی، ولی قمی، جامی، صهبا، سالک یزدی، صاحب استرابادی، ذوقی ترکمان ،طوفی، خیوقی تبریزی، زلالی شیرازی، طالب لاهیجی، طالب آملی، دانش طوسی، کامی سبزواری، ناصر نخعی ،اوحدی، مسعود ترک، فغانی، وحید قزوینی ،حالتی، رشکی همدانی، یوسف قزوینی، یعقوب ساوجی، شجاع کاشی ،مولوی، خسرو، حیرانی قمی، همایون، عجری تبریزی ،شاهی ،ثنائی ،شباب ورامینی، طوفان، انوار همدانی ،عذری ،هجری، صافی، مصلح اصفهانی، رشیدی تبریزی، سنجر کاشی، درویش محمود، حیائی کاشی، درویش مجید، عاری قلندر، صالحی طوسی، فراری گیلانی، عرشی شیرازی ،درکی، فصیحی هروی، فرج الله شوشتری، فوری اصفهانی، نیکی اصفهانی ،برهان، صبوری تبریزی،مانی شیرازی، رحیمی خان خانان، جعفری تبریزی، وردی افشار، فصیحی تبریزی، اوحدی مراغی، فکاری سبزواری، غزالی طوسی، اقدس مشهدی، حیرتی تونی، شعف قمی، صباحی کاشی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج مشکی، 185گ، 15 سطر، اندازه: 15×21/5سم [ف: 93]

855. بیدگل؛ مجتهد الزمان بیدگلی؛ شماره نسخه: 38

آغاز: ای نوجوان همین زن *** کاندر شتر سوار است / این عمه يتيمان *** کلثوم دل فکار است

اشعار متفرقه ای است که در مصائب خامس آل عبا سيد الشهداء (علیه السّلام) و اصحاب آن حضرت جهت مراسم سوگواری نگاشته شده است؛ خط: نسخ چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ راسته و چلیپا؛ جلد: مقوایی، 16گ، مختلف السطر، اندازه: 17×11سم [ف: 55]

856. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19001

مثنوی در تاریخ اسلام؛ کا: محمد محرم بن میرزا، تا:1200ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 200گ، اندازه: 20/5× 30/3سم [رایانه ]

857. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 588/4

بندی از مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: ربعی

ص: 795

[ نشریه: 7 - 248]

858. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1045/7-طباطبائی

آغاز: بیار آن که قرین را سوی قرین کشدا *** فرشته را از فل_ک جانب زمین کشدا؛ انجام: یار لاحول گوی را چکنم*** شیرین عذار بایستی

غزل ها و قطعه هایی است در عشق و عرفان. بالای غزل اول نام مولانا... دیده می شود که به درستی خوانده نمی شود؛ کا: محمد بن صادق طباطبائی (سنگلجی) ،تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: تیماج قرمز، 9 ص ،(15-23)، قطع: رقعی، اندازه: 17×11 سم [ف: 23 - 345]

859. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 43/11

بلبل، حیدر طوفان، هلالی ،حسرت ،سعدی ،عاشق ،عشرت، شی_دا، صائب، جامی، فتح علی خان صبا ،انوری ؛خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 13؛ مجدول ؛کاغذ: سفید و زرد و آبی و صورتی، ج_لد: تیماج قهوه ای گرد تیماج زرد، 15 ص (225-440)، 20-10 س_طر(9×4) ،اندازه: 7×15سم [سنا: ف: 1- 24]

860. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 512/6-طباطبائی

آغاز: میکنم باز بیان حمد خداوند جهان داور و دادار کرم گستر و غفار عطا بخش و خطا پوش که از قدرت خود خلق نموده اس_ت همه عالم افلاک؛ انجام: که شد منکر اعجاز رسول و علی وآل علی ... زهی مرتبه و جاه و جلالی که خداوند جهان داده به ایش_ان ز ره فضل و عطا و کرم و رحمت و احسان

قصیده، نخست در خداشناسی و توحید و سپس تا پایان جلوه ه_ایی از تولی و تبری است؛ بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی نخودی رنگ، جلد: تیماج مشکی، 4گ( 262پ- 266ر)، قطع: رقعی، اندازه: 10/5×16سم [ف : 22 - 225]

861. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1703/1

آغاز: اگر چه هست گلت را چون من هزار هزار *** مرا بدس_ت نیاید چو تو نگار نگار؛ انجام: روز و شب جز سخا مبادت ش_غل *** سال و مه جز طرب مبادت کار

در این نسخه تعدادی از قصاید و اشعار آمده که واجد ص_نایع بدیعی و عروضی خاص اند. مهمترین این ها قصیده قوام الدین گنجه ای است در قافیه راء، در این نسخه هر صنعت شعری موجود در هر بیت در فوق آن بیت با مرکب قرمز آمده؛ کا: ابوالفضل بن مهدی بن حاجی، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی رویه كاغذ قرمز عطف پارچه ای (25 ص ،(1-25) 21 سطر (6/5×13) ، اندازه: 20×10سم [ف: 10 - 292]

862. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 134/6

مثنوی است؛ بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: ربعی [نشریه: 5 - 644]

863. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7082/4

آغاز: ای منزه پرده دار پرده در*** وی برون از پرده ای در پرده در؛ انجام: حق بود در نزد قلب منکسر *** منکسر بایدکه گردد منجبر

مثنوی عرفانی است؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ترنجی مقوایی، 22-27 سطر (7×12/5)، قطع: ربعی، اندازه: 10×17/5سم [ف : 16 - 446]

864. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2345/4

آغاز: اکوس تلالات بمدم ***ام شموس تهلک بغمام / از جفای می و لطافت جام*** می شده جام و جام گشته مدام/ که همه اوست هر چه هست یقین *** جان و جانان و دلیر و دل و دین؛

انجام: می رسد این صدا به گوش جهان*** از پس پرده ... نهان

ترجیع بند است در توحید در 28 بند؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: ترمه ،جلد: میشن قهوه ای لایی، 13 سطر [ف: 5 - 471]

865. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10447/3

آغاز: پیر مهنه آن کز ارباب شهود *** در شهود حق کسی زان به نبود؛ انجام: نیش ما زاغ یافت نرگس حق بین او *** چونکه بدیده کشید کحل صفاهان عشق

منتخباتی از اشعار نورعلیشاه و غزلیاتی از جامی و جلال الدین مولوی و عطار نیشابوری و شاه نعمة الله ولی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: شکری فرنگی ،جلد: میشن، 11سطر ،اندازه: 11× 17سم [ف: 9 - 323]

866. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10296

آغاز: بسمله بزرگوار خدایا هستی تو؛ انجام: اختری برج خسروی و معتمدی جهان آمده ... مژده که سرکار خوا و الارسید

قصاید در مدح فرهاد میرزا معتمد الدوله؛ خط: نستعلیق ،بی کا، تا: قرن 13 [الفبائی: 445]

867. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 29

جنگ اشعار است؛ بی کا، تا: قرن 13 [ نشریه: 7 - 687]

868. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11273/1

آغاز: ای کبریای ذاتت فارغ از جسم و جوهر *** خلاق ما سوى الله رزاق بنده پرور؛ انجام: زاهد بگشا زبان، ز ساقی پیش ار *** کی غم به ترانه ام به سر باید برد

مجموعه مختصری است از دو شاعر: 1. ابن حسام، شمس الدین محمد جوسقى (- 875 ق)، 2. ثنائی (احتمالاً ثنائى مشهدى) (- 996 ق)، قصیده ای که از ابن حسام نقل شده، در برگیرنده داستان تعذيب ابن ملجم به وسیله مرغی است که از قول یک راهب نقل شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، 5ص (1- 5)، 15 سطر، اندازه: 7×12/5سم [ف: 28 - 406]

869. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4583/7

اشعار متفرقه در سخنوری است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ ف: 7 - 435]

870. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3683/2

اشعار در مدح سنجر و احمد بن فضل؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 13؛ 4گ [ف: 7 - 24]

871. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7618- 238/ 38

ص: 796

آغاز: ای آنکه تویی در نجف از بهر شفاعت *** یک رو بمن آر و بکن از بهر خداوند / ماها همه مسکین و فقیریم در این شهر*** یک دیده بگردان و بکن بهر خداوند؛ انجام: ای حی قدیم خ_الق بی همتا*** کس را نبود بقدرتت چون و چرا / با بار گنه بدرگهت آمده ایم *** بنگر بگذشت خویش ما را بخشای

اشعار پراکنده ای است در مدایح و مراثی و مجالس نوحه خوانی برای ائمه اطهار خصوصاً حضرت سيد الشهداء (علیه السّلام) و اصح_اب باوفای آن حضرت، این بیاض در عصر قاجاریه نوشته شده و برخی از ابیات از ناصرالدین شاه قاجار نامی به میان آمده اس_ت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 93 گ، سطور چلیپا اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 646]

872. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 1

بیاض اشعار است حاوی اشعار و یک صفحه مربوط به دوازده مقام موسیقی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ق_طع: بیاضی [نشریه: 7 - 1]

873. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 2

بیاض اشعار است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ ق_طع: بیاضی [نشریه: 7-1]

874. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6144

آغاز: مکن ایدوست که صاحب نظرانند بیگانه و خ و ش ازپس و ... نگرانند کس نیست که پنهان نظری با تو بدارد من بر سرانم که همه خلق برانند؛ انجام: حسن در خانه زین جلوه دیگر دارد در رنگین خانه نگین جلوه دیگر دارد

مجموعه ای است احتمالاً از دو نسخه که به نظر می آید اوراق آن در هم صحافی شده است، بخش عمده کتاب اول دیوان رفیق اصفهانی است و با افتادگی های بسیار و جابه جایی اوراق در وس_ط آخر کتاب در صحافی، ترتیب قوافی در آن هم از سوی کاتب و هم از سوی صحاف جابه جا شده است، اشعار با عنوان «له» و «له سلمه» از یکدیگر جدا شده است، همچنین شامل اشعاری از سعدی نفرین نامه ای در گ 85، و الهی نامه ای در گ 67، نامه کوتاهی در گ 66، کتاب دوم در کاغذی اصفهانی و با خ_طی دیگر نوشته شده است و اوراق آن در میان برگ های کتاب جابجا صحافی شده است و در بخش عمده آن اشعار صائب تبریزی نوشته شده، همچنین شامل اشعار دیگری از جامی(گ 62)، محتشم (گ 62 و 63 و 82)، کلیم (63 پ)، شوکتی (78پ- و 89)، حکیم رکنا (83 پ و 103) میرزا هادی (113)، سعدی (گ 87 )،میرزا جعفر (گ 94)، مخمس غزل نواب میرزایی (سلمه الله) (90 پ)، مطالبی به نقل از افلاطون و اشعاری از ش_یخ الرئيس منقول از خط شرف الدین حسن متخلص به شفاهی و وصيتى منقول از خط میرزا رفیع الدین محمد موسوی و مطالبی در درجات عرفان منقول از خط میرداماد و مطالبی منقول از خ_ط شیخ بهایی و روایتی از امالی صدوق از خط میر رضی الدین محمد حسینی در گ 79 و 79پ، اشعاری با عنوان لراقمه (63 پ) و لراقمه خیال (111 پ) ( به خط شاعر) و لمحررها (گ 113)؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: عبدالعلی، تا: قرن 13ق؛ بیشتر خطوط حمایلی و چلیپا، صدر گ 80 تاریخ 1040ق دارد بنابراین احتمالاً اشعار در زمان حیات صائب تحریر شده؛ مهر: عبدالعلی بن سید محمد حسین عبدالعلی مورخ 1345؟ ق» (اشکی)، «لا الله الاالله الملك الحق المبين عبده محمد جعفر» (خشتی) با تاریخ 1229 ق، «عبده محمد علی ابن حسین ابوالشريف» (بیضی)، «مهر محمد کریم» (خشتی)، «فاطمه... بنت روح الله الموسوى الحسيني»، «عبده محمد ابراهیم» (بیضی؛ کاغذ: فرنگی شکری الوان و اصفهانی نخودی؛ افتادگی: وسط و انجام ،جلد: تیماج تریاکی یک لا ضربی دارای ترنج و نیم ترنج با نقش گل و بوته، 129گ، مختلف السطر ،اندازه: 9×19سم [رایانه]

875. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16516

آغاز: بسمله ز رخ برداشت امشب ماه من آنزلف شب آسا *** تو اندر پرده شب باش ایمهر جهان آرا؛ انجام: که جز او نیست در سرای وجود *** به حقیقت کس دگر موجود

بیاض اشعار است. مشتمل است بر قصاید زیادی از میرزا سعید ارجستانی متخلص به فدا، ادیب صابر، میرزا حبیب قاآنی ،انوری، مثنوی سراپا از ناظمی ناشناخته با این مطلع: «ای نسیم سحر جلوه گری *** ناز پرورده فیض سحری» قصاید و غزلیات و مثنویاتی از سعدی، سرباز در مدح حضرت علی (علیه السّلام)، میرزا رضی، هجران، نصرت، میرزا طوفان، صحبت، فردوسی، فتحعلی خان صبا، فرخی سیستانی، سید حسن نیاز ،ساغر ،جامی ،شوقی ،سعید ،عاشق اصفهانی ،ضابط ،رونق ،شهرت ،رضایی ،نقی، نعیم، صفی، ملت ،واقعی ،نظام، طالب ،نظیری ،پرتو ،مجمر ،طلعت ،نشاط ،صافی ،محتشم طبيب، رهی ،آذر، هلالی جغتایی، مشتاق، نوعی، وحشی، ،بوعلی ،نظامی مجذوب ،عرفی ،قاسم، شاپور، فایض، صفی، ،سیف، صیدی ،رفعت ،تابع ،وحشت ،هادی، مشتاق علی شاه، نور على شاه (ص 260-310) و (ص (404-411) ،سید جلال، ابن یمین، خواجه عماد فقیه ،کافی ،اوحدی ،کاتبی ،رضا، سلمان، شیخ جنید، اختیار، کمال، خسرو، علائی، شهاب، قبائی، نسیمی، خواجو، عبید، قاسمی، ناصر، هما، پریشان، اثيم، سند، عباس، پیمان، والهی، اکسیر، سالم، ساری، سلیم، كليم، واله، وصال، مغربی (ص381-403) ترجیع بند و ترکیب بندهایی از شاعران مختلف مانند: حیاتی، فیضی و مغربی، محتشم، وحشی بافقی، میرزا محمد صالح کشفی، ترجیع بندی با بیت الترجیع: «که علی را کس ار ندارد دوست*** درکات جحیم مسکن اوست» از ناظمی نامعلوم؛ همچنین مثنوی طولانی درباره منصور حلاج که بعد از هر سی و پنج تا چهل بیت این بیت را تکرار کرده است، «کس از کمان و موم و زه چیزی نخواست *** اینهمه افغان را بهر شماست» که کاتب آن را ترجیع بند از حلاج نام نهاده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: اواخر قرن 13؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: نباتی، جلد: تیماج ضربی قهوه ای، 240گ،

ص: 797

25 سطر ،اندازه: 11/4×21/9سم [ف: 17 - 50]

876 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1416

در این رساله از صفحه 1 تا 105 نام ممدوحان زیر مندرج اس_ت: ناصر الدین شاه، خان خانان، محمد شاه غازی ،وليعهد، مهد ع_لیا، صاحب الزمان حسین بن علی (علیه السّلام)، علی بن محمد، شاه مردان، شاه رسل، شاه ولایت، شاه دین، حسن العسکری، شاه غریبان،شاه شجاع. از صفحه 105 به بعد نام شعرای زیر آمده: انوری، تسلیمی کاشی، ثابت بدخشی، بر نداق بخارائی، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، خواجه حافظ، خاقانی، امیر خسرو دهلوی، شاهفور بن محمد شاپوری (از اولاد حكيم خيام)، دقیقى سمر قندی، اس_تاد رودکی، روحانی سمرقندی، رشید وطواط، سيد ذوالفقارشیروانی، سراج الدین بلخی، سعدی، خواجه سلمان،سرور قزوینی، شهاب الدین سهروردی ،شهیدی قمی، صائب تبریزی، صباحی کاشی، ضیاء الدین خجندی، میرزا عبدالرزاق، طيب اصفهانی، طبال بمی، ظهیر فاریابی، آقا محمد عاشق اصفهانی، عبید زاکائی، عراقی همدانی، عرفی شیرازی، عماد، عمعق بخاری ،عنصری، غزالی طوسی، غیاثی استر آبادی، غیرت اصفهانی، فردوسی، فرید کاتب، فلکی شروانی، قابوس و شمگ_یر ،قطران، حكيم همدانی (؟) لامعی جرجانی، مجدالدین همگر شیرازی، مختاری غزنوی، امیر معزی سمر قندی، مسعود سلمان، منوچهری، مهری (مصاحب گوهر شاد بیگم وزن خواجه عبدالعزيز طبيب میرزا شاهرخ) ،مهستی، ناصر بخاری، ادیب ص_ابر ،ترمذی، جوهری زرگر بخاری شاگرد ادیب صابر، عالیه س_مر قندی، عفتی اسفراینی ،عسجدی مروزی، فرخی سیستانی، خیام حسین کاشفی، فخر الدین علی، جلال دوانی، فخر الدين فتح الله قزوینی، خواند میر، میر محمد باقر داماد، علاء الدوله سمنانی، عبدالله انصاری، شیخ عطار، عبدالرزاق جیلانی، احمد غزالی،میر عماد خوشنویس، على الخطاط، مير فتاح مراغه، ملا مهدی نراق_ی، فخر الدين محمد رازی، ملای رومی، نجم الدیه دایه، نجم الدین كبرى، نصير الدين اصفهانی، بندار رازی؛ نظامی ؛خط: شک_سته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای با گل و بوته کوبیده مقوایی، ابعاد متن: 12×19/5، 61گ ،[ف: 3 - 471]

877. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 13

جنگ اشعار است؛ بی کا، تا: قرن 13 [ نشریه: 7 - 686]

878. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2335

آغاز اول دفتر بنام ایزد دانا؛ انجام: این بگفت آن ماه و دست از جان فشاند *** نیم حانی داشت بر جانان فشاند

مشتمل است بر: فهرست اسامی شعرا و تعداد ابیات (1 و2)، غزلیات سعدی (3-47) غزلیات حافظ (48-63) غزلیات نش_اط (66-64) غزلیات مجمر (72-66) غزلیات عاشق اصفهانی (72-74) غزل محتشم (75)، غزل مشتاق و رفیق (76)، غزلیات مح_رم (78-76) غزلیات وصال ،(78-85) بوستان سعدی (86- 93)مثنوی میرزا نصیر (94-109)، فرهاد و شیرین وحشی (109 -125) ترجیع بند هاتف (125-133)، باغ رفتن شیرین از عرفی (138-133)، ترکیب بند ضیاء اصفهانی (13-142)، رباعیات خیام (147-142) دوبیتی های بابا طاهر ،(147-152)، میر مرشد همدانی و مطایبه مصاحب نائینی (152-156) تغزل نوری اصفهانی (157) ،قصیده ،مقطعات مطایبات سعدی (157-175)، غزل طبیب اصفهانی (176)، ساقی نامه حافظ (176-181) حکایت شیخ صنعان عطار (182-212)؛ خط: شکسته نستعلیق خفی خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، مذهب، سرلوح مذهب مرصع کار شیراز صفحه اول؛ مهر: «یا امام حسین»؛ ابعاد متن: 7×13/5؛ کاغذ: ترمه، جلد: روغنی بوم یشمی زرک درون تیماج قرمز، گل و پرنده، اندازه: 10/6×18سم [ف: 8 - 43]

879. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3157-16/167

آغاز: اول دفتر بنام ایزد دانا *** صانع وپروردگار وحی وتوانا/ اعظم واكبر خدای عالم و آدم*** صورت خوب آفريد وسيرت زیبا؛ انجام: قطعه. روز عیدی به تماشا سوی بستان رفتم***چه شود کز دل ناشاد غم آید بیرون

جنگی فراهم آمده از اشعار: سعدی، جامی، ملاحسین رفیق، رباعیات، ابوسعید ابوالخیر، خواجه محمد نصیر دهدشتی، مخمسی درویشی ،آزاد ،حافظ، نور علی شاه ،همام، بدر، خسرو، پورحسن مقصود ،عماد ،سلمان ،ناصر ،نشاطی ،سید ،عارفی ،شاهی ،طاهر، طوسی ،محتشم ،ازل ،مشتاق ،زهیری، شیر و شکر شیخ بهایی، میرزا امین شیرازی ،فیاض، نظامی، ترجیع عرفی، بدر جاجرمی، قصیده موسوی خان ،شرر، نجات و طوفان؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سر ترنج ضربی، 105گ، 15 سطر، اندازه: 10×15سم [ف:3-1257]

880. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7207-36/207

آغاز: بسمله رونق عهد شباب است دگر بستان را *** می رسد مژده گل بلبل خوش الحان را / ای صبا گربه جوانان چمن بازرسی *** خدمت از ما برسان سرو گل و ریحان را؛ انجام: کام یزید داده ای از کشتن حسین *** بنگر که را به قتل که دلشاد کرده ای / ای زاده ،زیاد نکردست هیچ یک *** نمرود این عمل که تو شداد کرده ای

بیاضی است شامل منتخب اشعار فارسی از حافظ و سعدی و ...؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ،جلد: تیماج قهوه ای،مجدول گرهی، 69گ، سطور چلیپا ،اندازه: 9×20سم [ف: 3 - 1230]

881. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3435-17/215

آغاز: تا دامن آن تازه گل از دست برون شد *** چون غنچه دلم به سه آغشته به خون شد / گفتم نکنم مثل جوانان چو شوم پیر*** فریاد که چون پیر شدم حرص فزون شد؛ انجام: کامی به صد حسرت نهان آرام جان گیتی / آدم زشوقت درجهان *** رضوان به یادت در جنان

اشعاری از: جامی ،حافظ، محتشم ،مشتاق و چند شاعر دیگر؛

ص: 798

خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جلد: گالینگور نارنجی، 70گ ، 6 - 8سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×16سم [ف 3 - 1230]

882. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3472/2

آغاز: هر دو با سلطان شود او همنشین ***بر درش شستن بود حيف وغمين / دست بوسش چون رسید از پادشاه ***گر گزیند بوس پا باشد گناه؛ انجام: گر سر ببری به تیغ تیزم *** از کوی وفات بر نخیزم/ ور زانکه کنند زیر ریزم *** من مهره مهرتو نریزم

مجموعه اشعار که از دواوين شعرا انتخاب و بدون نام ش_عرا به دنبال هم آورده شده؛ خط: نستعلیق ،بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 52گ، 10 سطر، اندازه: 13×21سم [ف مخ: 2- 601]

883. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2570/5

آغاز: ای نرم از نسیم وصالت بهارها *** گلچین بوستان رخت گلعذارها؛ انجام: عاشقی چیست دمبدم مردن *** تیغ معشوق بر جگر خوردن

مجموعه اشعار و سرودهای شاعران بزرگ و معروف است که به شکل چلیپا کتابت شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ 103گ، اندازه: 10×15سم [ف مخ: 2 - 597]

884 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3095

آغاز: هستم زفراق دوست گریان همه شب *** ماننده زلف پریشان همه شب / تنها و غریب و دست در گردن خود *** لب بر لب غم نهاد سوزان همه شب؛ انجام: دیده برداشتن از روی تو مستحسن نیست*** که به تصدیق نظر صاحب [...]

مجموعه ای از اشعار و غزلیات و رباعیات شعرای معروف؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ سطور چلیپا ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 149گ، 4-5 ،سطر، اندازه: 3×8سم [ف مخ: 2 - 599]

885. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22558

اشعاری است در مدایح و مصایب امامان شامل مخمس از جن_تی، مخمسی از کاشی آملی معاصر علامه ،ترجیع بند در مدح رس_ول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از ابن حسام، قطعه ای از خواجو، 14 معصوم کاشی،قطعه ای از ابن حسام ،خواجو، نظام استرآبادی، موالی ابن حس_ام، شاه نعمت الله مرتضائی ،ناصر قصیده شتر حجره ،کاتبی، سنائی، در مدح حضرت صاحب (علیه السّلام) از آذری صدقی ،غازی، کمال پارسی ،اشرف ،میرزا ،ضعیفی ،رهی ،سلیمی ،شریف، قاسم ،کاهی ،برهان، حافظ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ:الوان، جلد: تیماج عنابی، 145گ، 14 سطر (8/5×16)، اندازه: 13×20سم [ف: 3 - 744]

886 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9042-59/262

آغاز: جهد کردیم تا نیالاید *** به خرابات جامه پرهیز/ دست بالای عشق زور آورد *** معرفت را نماند جای ستیز

جنگی است شامل اشعاری از شاعران پارسی سرا اغلب، اش_عار سعدی است و اشعاری از چند شاعر دیگر که نامشان ذکر نش_ده ؛خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ 62گ،8 سطر ،چپلیپایی، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×14سم [ف: 3- 1223]

887. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10921

آغاز: زلیخا آن ز پا افتاده عشق *** زلیخا آن خراب باده عشق؛

انجام: گر جان خشکم بدو تر شود *** که نگار گوهر بگوهرشود

اشعاری از: آذر ،نظامی میرزا نصیر، عثمان مختاری، ظهوری، مولانا امیدی، سلمان ساوجی، نظامی گنجوی؛خط: نستعلیق، کا: تا: قرن 13؛ مجدول، واقف: محمد ایرانی مجرد؛ جلد: روغنی دو روی با گل و بوته و عطف چرمی، 35گ، 12 سطر، اندازه: 8×12سم [ف: 9 - 106]

888. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4513

آغاز: بستگی دل بغیر دوست زیانست *** بستن با دوست سودهر دو جهانست؛ انجام: شیخم از میکده سرمست بمسجد آورد *** در ثواب عجبی کرد نگاه عجبی

غزلیاتی است از قائم مقام، ناصح ،عاشق، نیاز، مجمر، زرگر، پرتو، يغما ،محرم، جامی ،وامق ،نظامی ،کیا، افسر؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: نیمه دوم قرن 13، واقف: نایینی؛ کاغذ: فرنگی آبی آسمانی ،جلد: پارچه ای، 87گ، 12 سطر (6/2×11)، اندازه: 10/7×17/3سم [ف: 7 - 286]

889. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9378

آغاز: ما ظاهر و پنهانیم از علم علی عالی؛ انجام: آشکار از لب خوشبوی جلال الدین است.

جنگ اشعار عرفانی از شعرای سلسله ذهبی است در منقبت مولای متقیان و جلال الدین مجد الاشراف قطب سلسله مزبور و قسمت اعظم آن از میرزا ابوالقاسم راز شیرازی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ واقف: حاج شمس الدین پرویزی، در 1344؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی یک لا، 111گ، 14 سطر (7/5×15/3) اندازه: 10/20×17/3سم [ف: 7 - 295]

890. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3704/3

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ کاغذ: پسته ای، جلد: قهوه ای، اندازه: 15/5×21/7سم [ف: 7 - 32]

891. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4717

آغاز: از قصاید است من حروف الالف. عاشق اصفهانی: بسمله. تاجر عشقم بكف ما یه سودم وفا؛ انجام: آنی تو که حال دل نالان دانی *** احوال دل شکسته نالان دانی (؟)

شامل: 1- قصاید به ترتیب حروف تهجی قافیه ها ،2- غزلیات، 3- مقطعات، 4- رباعیات به ترتیب تهجی چند مورد از تذکره لطفعلی بیگ آذر نقل کرده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با یادداشتی از محمد رحیم الموسوی که به عنوان مشایعت خدمت مقرب الخاقان خواجه عبدالله خان رسیده بود به تاریخ 1258، در متن و هامش، با یادداشتی به تاریخ 1258 مبنی بر این که این جنگ مسمی به «شعله» است؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: رویه میشن ضربی سیاه ،186گ، مختلف السطر، اندازه: 17/2×28/2سم [ف: 8 - 64]

ص: 799

892. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2507

آغاز: ای بند بلا دیده و از بند بجسته*** مردانه شده آمده برصدر نشیته ؛انجام: هر کجا پای نهی زود بران یابی دست ***هر چاه دست زنی زود فرا آری چنگ.

جنگی شامل: اشعار رودکی (ص 1-20)، لیلی و مجنون نامی( قسمتی از آن) (29-33) قصاید حکیم قطران (33-(44) ، اشعاری (قصائد و ترکیب بند و رباعی) از عثمان مختاری (45- 70) اشعاری از فتح الله خان کاشانی متخلص به ابونصر شیبانی (71- 74) اشعاری از لامعی گرگانی (75-99)، اشعاری از شوریده شیرازی فصیح الملک (101-193)؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛جا: طهران ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 97 گ، 21 سطر (8×16/5)، اندازه: 17×22سم [ف: 6 - 7]

893. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2222/5

جنگی شامل: قصاید نظام و مرتب بر حسب ترتيب حروف الفب_ایی آخر قوافی از الف تا نون و بیشتر در حمد خدا و نعت اولیاء دین (ص 263-302)، قصیده ای به قافیه میم از حاجی بنان السلطنه دعوای اکراد (302-304) سه قطعه شعر یکی به ردیف «کشی_ده و دیگری به ردیف «را» و سومی به قافیه «شین» (305-306)؛دو قطعه شعر به خط حمایلی یکی به قافیه «ئیم» و دیگری به ردی «این)) (307-308)؛ سه ترجیع بند یکی از ناصر خسرو و دیگری عراقی و سومی از شاه نعمت الله ولی (311 - 325)؛ مناجات شيرین از نظامی گنجوی (327-330) چند قطعه مثنوی که بعضی از آن از جامی است (339-345) اشعاری از قاآنی (345-93 )،اشعاری که بیشتر مثنوی استظاهراً از «یوسف» نامی (396- 412) دوبیتی هایی از بابا طاهر عریان (438-441)؛ قصایدی انوری ابیوردی (441-449) اشعاری از خاقانی (449-462)؛ قصیده از لشکر نویس باشی (462-470)؛ مثنوی از «سامی» (471- 475 )،مثنوی عرفانی در حمد خدا و ناتمام (476-511)، مثنوی مولانا ملا احمد نراقی (513-522) مثنوی درباره مناجات موسی(علیه السّلام) قصیده ای در مدح علی (علیه السّلام) (524 - 522) مخمسی در منقبت علی (علیه السّلام) (525-527) ، قصیده ای به قافیه «نون» از شریف ،(528-634) نصیحت صبای اصفهانی (534- 540) غزلیات و اشعاری از سید السند المهدى النواب (540- 545) اشعاری از دشت بیاضی (546-547) غزلیاتی از طرزی افشار (556-548)، منظومه ای ظاهراً از حسینقلی بهادر (566-568)، قصیده ای به قافیه «راء» در مدح علی (علیه السّلام)(566-568)، قصیده ای عربی از تقی طباطبائی بن ابوالقاسم شیخ الاسلام آذربایگان (588-569)، مثنوی به زبان عربی و فکاهی (589-599)، اشعار عربی از مقامات حریری (مقاله سوم) (591-592) ، اشعاری عربی از قائم مقام فراهانی (591-594) چند نثر و چند قطعه خط خوش (603-594)، قطعه ای از محمد حسن لشکر نویس باشی ملقب به مؤيد نظام تفرشی و متخلص به عشقی در مدح علی (علیه السّلام) (590-600 )،یک مثنوی عرفانی در عشق الهی (619-621)؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی (الوان)،جلد: تیماج قرمز، 363 ص، 15 سطر (6/5×14)، اندازه:13×20/5سم [ف: 5 - 326]

894. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5172

جنگ شعرهای پراکنده فارسی که نامی از سرایندگان آنها در آن برده نشده است؛ خط: شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،رنگارنگ، جلد: میشن لایی قهوه ای، 35گ، 13 سطر، اندازه: 13×20/2سم [ف: 8 - 234]

895. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2579/1

آغاز: آیا خلاصه تقدیر در ظهور قدر *** دمی زعالم تحقیق ذات خود بنگر؛ انجام: یا عظیم فرحاً ان نلت مصبها *** بحسن فهم وتدبیر و تنبیه

در این جنگ از شاعران زیر شعری و یا قطعه و یا قصیده ای آمده است: بدیعی طوسی، عارف رومی، هر قل هندی، ابن عمویه، حضرت سلطان ولد، مولانا امامی هروی،ابو علی سینا، شاه نعمت الله ولی، فخر رازی، زاهد گیلانی، ذوالنون مصری، حکیم سنائی، خالد بن يزيد؛ خط: نسخ، بی کا، تا: محتملاً قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 45 ص (1-45)، 20 سطر (8×14) ،اندازه: 15×21/5سم [ف: 6 - 100]

896. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2457/15

جنگی شامل ترجیع بند ناصر خسرو به مطلع: «ای رخت آفتاب کشور دل *** تاب زلفت مه منور دل» (773-776)، ترجیع بند شیخ عراقی به مطلع: «اكوس تلئلات بمدام *** ام شموس تهللت بغمام (777-781) ترجیع بند شاه نعمت الله ولی به مطلع: «ای ز مهرت دل خراب آباد*** و زغمت جان مستمندان شاد (781 -785)، ترجیع بند ،خواجو به مطلع: «ای غمت مرغ آشیانه دل ***خال و زلف تو دام و دانه دل» (790-785)، ترجیع بند هاتف به مطلع: «ای فدای تو همدل و هم جان *** وی نثار رهت همین و همان (790-797)، اشعاری از شیخ بهاء الدین و قطعه ای در عشق قطعه ای در قناعت (797 - 810)؛ خط:نستعلیق، بی کا، تا: محتملا قرن 13؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 37 ص (773-810)، 21 سطر (5/5×12)، اندازه: 10/5×18سم [ف: 5 - 610]

897. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5481

جنگی شامل اشعاری از احمد بن یوسف المنازى، شيخ محمد البلادى، عمر بن أبي ربيعة ،متنبی، سید رضی، اصمعی، تقی الدین بن حجة محمودى، علاقة بن بناته، ابوجعفر المهلبي، ابوجعفر مسعود بن الحسن العباسی، عمر بن ابی ربیعه، احمد بن يحيى النحوى و جز آنها ؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13، بی تاریخ؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، 20گ، 14 سطر، اندازه: 16/8×22سم [ف: 8 - 401]

898. تهران؛ ملک شماره نسخه: 5556

شامل گزیده اشعاری از: امیر معزی، کمال الدین اسمعیل، ازرقی هروی؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ خطوط

ص: 800

مختلف راسته و چلیپا ؛جلد: میشن قهوه ای لائی بیاضی، 147گ، اندازه: 7×15/5سم [ف: 8 - 417]

899.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5557

گزیده اشعار و بندهایی است از: عرفی شیرازی ،صائب، جامی، یوسف و زلیخای جامی، تاریخ عمارت جهان نمای هرات، بوستان سعدی ،نظامی، پند و اندرز (به نثر)، گلستان سعدی، آذری، صفی قلی خان، رضی الدین نیشابوری، کلیم کاشانی؛خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: ت_رمه اصفهانی، جلد: میشن قهوه ای لائی، 95گ، مختلف السطر ، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 9/1× 17سم [ف: 8 - 417]

900. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1608/4

جنگ اشعار نورعلی شاه ،فروغی، صدر الممالك ،وصال، ش_یخ زاده، فدایی لاهیجی، عبدالرزاق فیاض لاهیجی، سید معین الدین ،قاسم الانوار تبریزی، ابوطالب کلیم کاشانی، آذی طوسی، امیدی تهرانی، شیخ بهایی ،جامی ،حافظ، فیض کاشانی، شهیدی قمی،شاپور تهرانی، صایب تبریزی، عرفی شیرازی، غزالی مشهدی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: سپاهانی و نخودی و فرنگی کبود، جلد: تیماج مشکی، 51ص (13-64)، اندازه:

13×21سم [ف: 8 - 201]

901 . شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 2052

جنگ اشعار است؛ خط: نستعلیق شکسته زیبا، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول ؛اندازه: 6/5× 14سم [ف: 3 - 26]

902 . شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 1022

جنگ اشعار است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 24گ،اندازه: 10/5×14/5سم [ف: 3 - 27]

903. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3704/1

جنگ اشعار است. پراکنده یک بیتی و گزیده از غزلیات و منظومه ها؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [ف: 7 - 32]

904 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3415-17/195

آغاز: دی اسب مرا گفت در اینت چه شک است*** که اصطبل تو از زاویه های فلک است / نه آب در او نه سبزه نه کاه نه جو*** این جای ستور نیست جای ملک است؛ انجام: چون بیفزاید می توفیق را *** قوت می بشکند ابریق را / آب گردد ساقی وهم مست آب *** ختم شد والله اعلم بالصواب

شامل اشعاری از: سعدی ،حافظ، ملای روم ،آذر ،عاشق، سحاب، جامی، هاتف، میرزا صادق تفرشی، نظیری و ابوالحسن یغما؛ خ_ط: نستعلیق ،شکسته بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول ؛جلد: تیماج قهوه ای، 86گ، 10-12 سطر،قطع: بیاض رقعی، اندازه: 8×18سم [ف: 3- 1234]

905. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4818/1

اشعاری است عرفانی و نامرتب با تخلص شمس تبریز، خموش، مغربی، سپس گزیده هایی از آن شاعران؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی،جلد: میشن ق_رمز ضربی، 16 سطر، اندازه: 14/2×21/6سم [ف: 8 - 102]

906 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2020-11/120

آغاز: زلف او دام دل دیوانه است*** طره طرار او مشک تر است / خال دار دلبری را دانه است *** چین... سواد عنبر است؛ انجام: چون از این منزل فانی رستند *** در ته خاک بهم پیوستند / این جهان خانه اسرار قدیم*** این بود شرط وفا و تسلیم

جنگی است فراهم آمده از اشعار شاعران پارسی گوی بدون ذکر نام شاعر اغلب این اشعار عاشقانه و در روابط بین عاشق و معشوق است؛ خط ،شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: تيماج قهوه ای مجدول با ترنج و سرترنج ضربی، 65گ ،13 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 3 - 1239]

907. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2352-13/32

آغاز: نه همین بر سر ما شور تو شیرین بسو است *** هر که دید آن لب شیرین تواینش بسر است ؛انجام: هست در قرب همه بینم زوال *** نیست در بعد جز امید وصال

جنگی شامل اشعاری از:همای شیرازی، زرگر اصفهانی، مایل، فروغی ،سروش ،مجمر ،طوطی، نشاط میرزا آقاسی، حکایت من کلام الله خان افشار قزوین؛ خط: نسخ و نستعلیق، شکسته، بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: گالینگور ،22گ، 15 دوستونی سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 1245]

908 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2440-13/120

آغاز: این دهر که بود مدتی منزل ما *** نامد بجز از بلا وغم حاصل ما / افسوس که حل نگشت یک مشکل ما *** رفتیم و هزار حسرت اندر دل ما؛ انجام: تن سیمین خود را کرده پنهان زیر پیراهن *** خدایا چشمه خور زیر ابری من چسان بینم / اگر روزی شوی پنهان و خود از خلق پوشانی*** به جستجوی روی تو امیری را دوران بینم

شامل: رباعیات عمر خیام نیشابوری(گ 1-93)، ترجیع بند هاتف، ترجیع بند مصطفی بیک باباخان، داستانی به نظم از عطار نیشابوری، ترجیع بند مرشد علی محمد همدانی، مطایبه به نظم از مصاحب نائینی و مناجاتی به نظم؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول گرهی، 117 برگ، 7 سطر، اندازه: 12×19سم [ف: 3 - 1252]

909 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2867-15/107

آغاز: ای مرغ چمن بخروش کامد به چمن غنچه *** شد غنچه گل و گل نیز بردند به دامنها / گویند مگو سعدی چندان سخن از عشقش *** می گویم و بعد از من گویند به دستانها؛ انجام: فلاطون عاجز از داغ دل سوز الم افتاد *** به دل صد شعله وبرهان زغم جانانم افتاد/ که گویم ناعلاج اندر پی درمانم افتاد *** زهجران همچو وحشی آتش اندر جانم افتاد

این جنگ در دو بخش (غزلیات و رباعیات) وهر دو بخش به ترتیب حروف تهجی تنظیم شده؛ خط: شکسته، نستعلیق، کا: وهاب ساوجی، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ بعد از پایان جنگ در 9برگ، تفسیر کوتاه سوره یاسین به فارسی در 5 صفحه و تفسیر

ص: 801

سوره غاشیه به فارسی در دو صفحه و اشعاری از اسیدی تح_ریر شده؛ جلد: تیماج سرخ عطف تیماج قهوه ای، 143گ، 14 - 15 سطر ،اندازه: 16×22سم [ف: 3 - 1239]

910 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5285/1-26/165

آغاز: یا علی مدد. ایزد از جور و جفا گر نسرشته گل تو *** پ_س چرا مهر و وفا هیچ ندارد دل تو؛ انجام: تا شده ای نگار من من م_دح توشد شعار من*** گرچه هماره عار من بوده زشعر وشاعری / من که زشرح حال خود نزد عیال عاجزم*** پیش سخنوران سان دم زنم از سخنوری

شامل اشعاری از: مسمط مسدی، ترجیع بند ناصر خسرو، ترجیح بند شمس تبریزی، مخمس طغرا، قصیده شتر حجره از ابن حس_ام، رباعیات شیخ عطار، مقطعاتی از: سنایی، حیدری و تبریزی ابوالعلای گنجوی، میری جرقادقانی، مشرفی طوسی، سعدی وحشی یزدی ،خاقانی، صادقای کاو، جعفری تبریزی، فاخری تهرانی ،انوری، فرخی ،آذری، برندق بخاری، ابن یمین، شم_س الدین قمی، مخفی رشتی، صفای شیرازی و شعرای دیگر،این مقطعات به ترتیب حروف تهجی تنظیم شده است و چند قص_یده از وفایی شوشتری در مدح ائمه (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن، 13، جلد: مقوای لایی، عطف تیماج، 56گ، اندازه:11×17 سم[ ف: 3 - 1248]

911. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4402

شامل چند قطعه و رباعی (1-8) قطعه ای از ابراهیم خان انور (8- 10) ترجیع بند سعدی و غزل سعدی، قضا و قدر محمد قلی سل_یم،غزل جامی (90- 107) ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول، با شش مجلس تصویر؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز ضربی، 67گ، 7 سطر (6×10)، ق_طع:بیاضی، اندازه: 8×14سم [ف : 13 - 3363]

912. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4430

اشعاری از :کاتبی ،ظهیر ،شاهی ،مشتاق ،خسرو ،سایل هلالی ،آصفی، شرار (ص(9) قصاب عرفان (11) محتشم ،جامی ساغر، حاجی لطفعلی بیک ،(مثنوی) ،طوفان (قاصد صبا) وحش_ی ،((مربع) میرزا ابوالقاسم هجری ،((مثنوی) صایب ،((مخمس)، عرفی (مخمس)، نظیری (مخمس) عنوان (مخمس)، حافظ (مخمس) میرزا جانی حکیم (قطعه) آقا لر بیگ برهان (مخمس 42 و 52و 55) تقی( مخمس ص 57) جامی (مخمس)، قصاب (مخمس) نثاری ،(مخمس)، سلیمان خان قاجار عزت (57)، وحشی (مسدس) ميرزا ابو القاسم كاتب انجدانی (69)، معتبر(81) ،سعدی ،جامی، مخلص ،(90) مهری (سراپا ص 118)، في_ض (137)، مقبول (138) ،آذری حیدر ،(139)، ابدال (142)، نج_ات (143)، طبیب ،(144) مجید (145)، رفیق (147) ، خیام (رباعي_ات 151-162) بابا طاهر عریان (رباعیات 169-174)، قاضی شری_ف (بیمار طبیب 202-206)؛ شعرها غزل و مثنوی و مربع و مخمس و مسدس و فردیات (162-169) و رباعیات 151 - 162 و 169 - 174 و قطعیات 175- 202 است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ مجدول؛ کاغذ: ،فرنگی، جلد: تیماج مشکی عطف ،عنابی ،108گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 6×15، قطع: بیاضی، اندازه: 9×20سم [ف : 13 - 3390]

913 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4331

اشعاری از بابا طاهر و محتشم و سعدی و دیگران؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تيماج سبز درون،پارچه، 210گ، 10 سطر (3×9)، قطع: بیاضی، اندازه:7×14سم [ف: 13 - 3289]

914. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4380

آغاز: گفتمش یار بتو نزدیگ است *** یا چو شب روزت از دیار کیست / گفت در خانه اویم همه عمر *** شمع کاشانه او همه عمر؛ انجام: که آن می چاره افسردگانست *** روان بخش دل آزردگانست.

مثنوی های فارسی ملا نظری ،قنوتی ،محمود، و غزل جامی ،سعدی، حافظ و سوز و گداز میرزا صادق، یک مثنوی با عنوان محمود و ایاز، و معما و رباعی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ افتادگی: آغاز ؛کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج قهوه ای، 98گ، سطور چلیپا، ابعاد متن:5×10، قطع: بیاضی اندازه: 7×14سم [ف: 13 - 3344]

915. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5101- 191/ 25

آغاز: من كلام محتشم علیه الرحمه- ای نثار شام گیسویت خراج مصر و شام *** باشدی خال ترا صد یوسف مصری غلام؛ انجام: که ناگه سحر گاه نقش دگر زد *** که گشت این صور محو زين لوح خضرا / زمیری بشاهی که لشکر کشیدی *** ب___ه تسخیری ملک

شامل اشعاری از: محتشم، محمد علی مذهب، نیاز، اسودی، ،فغانی ،سلمان، ابن حسام بیدل وفتحعلی خان کاشی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، 85گ، مختلف السطر، اندازه: 9×11سم [ف: 3 - 1255]

916 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3391-17/171

آغاز: دور از تو چگویم بچه حال است هلالی *** درمانده بدرد دل خونین جگر خود / وه چه واقع شد که ما با خاطر خبرم نماند *** پیش از این گاهی نگاهی داشتی آن هم نماند؛ انجام: تو ای مادر چرا از اوی چنین پور *** که گشتی در فراقش زار ومهجور/ تو ای مادر چرا در محنت وغم *** مرازادی و سر دادی به عالم

اشعاری از: زایر ،حاجی ،طوفان، حافظ، شفیعی، دو فراق نامه به نظم، مخمس طغرا در مدح حضرت علی (علیه السّلام)، مخمس صیدی در مدح علی (علیه السّلام) مخمس ذاکری که شعر خاقانی را تخمیس نموده است ،قصاب ،طایب، نان و حلوای شیخ بهایی، جامی صفا، وحشی ،صایب ،صنعی ،عاکف ،هلالی، اهلی، مرتضی، جنید ،رضی ،ساقی ،رباعیات، مخمس صایب مخمس بهایی، مخمس کاتبی، مخمس ،طباخ ،عاشق ،محتشم، نجات، مخمس تمكين،

ص: 802

شاهی ،آصفی، هلالی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 62گ، 12-14 سطر، قطع: بياض رقعی، اندازه:10×18سم [ف: 3 - 1256]

917. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3423-17/203

آغاز: ایها اللاهى عن العهد القديم *** ايها الساهي عن النهج القويم؛ انجام: اگر دادیم تویی با من وفادار *** که باشی مثل من نه یار اغیار/ مشامم گررسد از باد بویت ***... جان فدا سازم به کویت

شامل اشعاری از این شاعران: شیخ بهایی (نان وحلوا وشیر شكر)، سعدی ؛خط: شکسته ،نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، گالینگور نارنجی، 60گ، 10 سطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 8×18سم [ف: 3 - 1249]

918. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5919-29/259

آغاز: سخن خویش به بیگانه نیارم گفتن *** گله از دوست به دشمن نه طریق ادب است؛ انجام: چو میندیدمت از شوق بی خبر بودم*** کنون که با تو نشستم زذوق بی خبرم

در آن اشعاری از سعدی، حافظ و مولانا به چشم می خورد؛ خ_ط: شکسته ،نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ صفحات جدول مذهب دوستونی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 169گ، 6 سطر ،چلیپایی، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×14سم [ف: 3 - 1242]

919. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5909-29/249

آغاز: بس فتنه که در زمین بپاشد *** از روی چو ماه آسمانت /من در تورسم به جهد هیهات*** کز باد سبق برد عیانت؛ انجام :ای ساقی گلچهره زیبای همه*** ای سرو سهی قامت رعنای هم_ه / پرکن قدحی که راست خواهی دیدن*** خالی به کنار این چ_من جای همه

بیاضی است شامل اشعاری از: غزلیات سعدی، غزلیات جامی، رباعیات بابا طاهر، غزلیات حافظ و غزلیات عاشق؛ خط: شكس_ته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز وانجام؛ مجدول، دوستونی ،جلد: تیماج قهوه ای، فاقد طبله دوم، 138گ، 8 س_طر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 8×14سم [ف: 3 - 1244]

920 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5904-29/244

آغاز: شهی کو به امرش همه ثبت گشته *** عهود ازل عهد در چار دفتر/ تزلزل بر افتد بخیل ملائک *** کشد از میان گرج_سام دو پیکر؛ انجام: سر ز پیکر جدا حسینم *** کشته اشقیا حسینم*** ای به غم مبتلا حسینم

جنگ اشعار است بیاضی است. که اغلب برگ های آن س_فید مانده و در چهارده برگ آن اشعاری به فارسی تحریر شده اس_ت در این چهارده برگ اشعاری از عارف و دیگران تحریرشده است؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج عنابی ضربی مجدول بدون طبله اول، 61گ، مختلف السطر ، قطع: بياض رقعی، اندازه: 9× 17سم [ف: 3 - 1243]

921 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5471/2-27/141

آغاز: بسمله بشنو از نی چون حکایت می کند *** از جدائیها شکایت می کند / کز نیستان تا مرا ببریده اند *** از نفیرم مرد وزن نالیده اند؛ انجام: خرقه است پاره است او بکراست *** زانکه نساج او ابوبکر است / پیر نساج شیخ ابوالقاسم *** مرشد عصر ذکر او دایم

جنگی است شامل این مطالب: منتخبی از مثنوی مولوی به نقل از لب اللباب کاشفی، مثنوی از حزین لاهیجی اشعاری از فارق، نظر علی، نان و حلوای شیخ بهایی، دو ترجیع بند و مثنوی در مدح معصوم علیشاه و اساتید وی در یک برگ؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام ؛جلد: مقوا، 43گ، 15-17 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 3 - 1252]

922 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3182-16/192

آغاز: شنیدم از خردمندان ناصح*** که در بغداد مردی بود صالح / ز نزدیکان درگاه خدا بود *** ز خود بیگانه با حق آشنا بود؛ انجام: یا رب زکرم دری برویم بگشا*** راهی که ره نجات باشد بنما / مستغنیم از هر دو جهان می گردان *** از لطف و کرم تو مشکل ما بگشا

جنگی شامل: هفت بند مقبل شعری از لامع، غزلیات و رباعیات شیخ بهایی، علاج الامراض، يوسفى هروی (رباعیاتی در پزشکی) لعنيیه یا تبرانامه شیخ حسن، چند نسخه پزشکی به نثر، اشعاری از سعدی؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول با ترنج با سر، 42گ، 10-15 سطر سه ستونی ،چلیپایی، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 11×16سم [ف:3-1243]

923. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3456-17/236

آغاز: اول دفتر به نام ایزد دانا *** صانع پرودگار حی توانا / اکبر و اعظم خدای عالم و آدم*** صورت خوب آفرید و سیرت زیبا؛

انجام: زصنم چهره گلنار خوش است نی حرفی کنار دجله م م م م ...بعجایب تو بخوان سعر مرا

اشعاری از: سعدی، نظامی ،حافظ ،عاشق، شریف، جامی، محتشم، خاقانی ،رفعت ،نظیری، صایب ،طوفان، هلالی، عاشق، مهری، مخفی ،مخلص ،عرفی ،مکتبی، صیدی تهرانی، مثنوی آذر، صبوری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ دارای سرلوح و کتیبه مذهب مرصع؛ جلد: تیماج سرخ، 165گ، 8 سطر چلیپایی، قطع: بياض ،رقعی، اندازه: 7×13سم [ف: 3 - 1249]

924. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3458-17/238

آغاز: شبی با نوجوانی گفت پیری *** کهن دردی کشی صافی ضمیری / چو خم صاحبدلی روشن روانی *** در این دیر کهن پیر مغانی؛ انجام: عمر و دولت عالی جاه معظم اليه برقرار و بنیان عزت و شوکت آن دیوان احسان و عنایت محکم و استوار باد سلخ شهر جمادی...

بیاضی است که در آن سه مثنوی فارسی تحریر شده بدین اسامی: پیر و جوان نصیرای اصفهانی، محمود و ایازامامقلی میرزا ،فرهاد و شیرین وحشی؛ خط: نستعلیق شکسته ریز نویس، كا: علی محمد،

ص: 803

تا: سلخ جمادی الثانی قرن 13، جا: تهران، برای میرزا محمد باقر ؛جلد: گالینگور سرمه ای، 61گ، 6-9 سطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 7×14سم [ف: 3 - 1239]

925. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3417-17/197

آغاز: چون تک ابلق به تمامی رسید *** غاشیه داری به نظامی رسید / شیر و شکر شیخ بهایی ره ای مرکز دایره امکان؛ انج_ام: نیاید خوش خداوند جهان را *** که تو از من به این زودی رمیدی/ در این دوران بگو دلبر توبا من *** چرا اندر جهان از من رهیدی

شامل اشعاری از: شیر و شکر شیخ بهایی ،منور ،جامی سعدی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: طبله پشت تیماج قهوه ای دورو طبله رو مقوای مشک_ی، 101گ، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 8×18سم [ف: 3 - 1250]

926 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3416-17/196

آغاز: از من آن رندان صاحب دید را عشق است عشق *** مفردان وادی تجرید را عشق است عشق- بر جمال شیخ استاد نقیب پیشوا؛ انجام: ز حرف ابن سعد از چار جانب لشکر کوفی ***ز کین با حربه هر یک در بر شاه جهان /آمد یکی شمشیر می زد دیگری شمشیر برن دستش *** به جسمش تیر پیاپی در میان...

بیاضی است شامل اشعار فارسی (اغلب مخمسات) از: مخم_س محرم، سعدی، حافظ شیرازی و شاعران دیگر که نامشان ذکر نشده است؛ خط: شکسته نستعلیق، تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 62گ، مختلف السطر ، قطع: بياض رقعی، اندازه: 5×16سم [ف: 3 - 1244]

927. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبد العظيم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 28

جنگ اشعار فارسی از عنصری تا حسن کاشی آملی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ قطع: خشتی [نشریه: 5 – 622]

928. قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3439-17/219

آغاز: وینه طاغیان گمراهم نکرد *** ساقی چه خدمت کوتاهم نکرد / توم سبحاكم وهم بی سجده تو ***قامتم خم کرد چ_ون چوگان چو؛ انجام: کدامین به چشم تو آمد نکو *** زفعل بدو نیک خود بازگو / چو بشنید شیطان زسایل سخن *** به پاسخ گشود آن جفا جودهن

شامل اشعاری از: کلیم ،صایب ،عیسی، مخمس هلالی، مخمس ،حاتمی ،مفتون، فغانی، فانی و شیخ شهاب الدین؛ خط: شكس_ته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: گالینگور قهوه ای با عطف پار چه ای، 110گ، 10 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×17سم [ف: 3- 1258]

929. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3090/2-16/100

آغاز: قصیده سرخای خان لکربی - ما للدموع لها في العين طوفان *** وللقلوب لها فى الصدر نيران؛ انجام: فرصت غنیمت اس_ت عزیزان در این چمن ***فردا خزان شود همچو گل هم بر باد رفتیم

حاوی این مطالب قصیده سوی خان لکزی، قصیده نونیه بستی، مناجات عرفی، شعری از: سعدی، قصیده برده با ترجمه منظوم فارسی، قصیده احمد بن لطفعلی تبریزی در مدح علی (علیه السّلام)، قصیده منسوب به حضرت حجت (علیه السّلام) اشعاری از: صائب، سعدی، جامی، مخفی، عرفی، ساقی نامه ،خاقانی، رحیم، قصيده ملامحمد علی خویی و قصیده ای که وی در مدح میرزا ابوالقاسم قائم مقام گفته است؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 54گ، 16 سطر، اندازه: 15×20سم [ف: 3 - 1260]

930. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3258

آغاز: (اولین بیت قصیده ای از ناصر خسرو): ای قبه گردنده بی روزن خضرا *** ياقوت فرتوتی و یاقوت برنا - آغاز رباعیات متفرقه: گویند مرو از پی آن سرو بلند *** انگشت نمای خلق بودن تا چند / بیفایده پندم مدهای دانشمند*** من چون نروم چو میبرندم بکمند؛ انجام: (اشعار بابا فغانی): صد مرده زنده کرده فغانی طبیب شهر *** من از دعای کیست که رنجور مانده ام. پایان جنگ: اگر چشم گشایم به جمال تو خوش است *** ور دیده ببندم بجمال تو خوش است / هیچ از تو بجز فراق تو ناخوش هست *** آن نیز به امید وصال تو خوش است

گزیده هایی است از اشعار شعرای متقدم و متأخر. انتخاب کننده اشعار (که نام خود را یاد نکرده) بر روی یک برگ اضافی آغاز جنگ، فهرست اسامی شاعرانی که گزیده اشعارشان در این جنگ آمده یاد کرده و بالای آن چنین نوشته: «از آنچه دیوان آنها مطبوع و موجود و معروف است کمتر ذکر شده که انتخاب آن را خلاف ادب دانسته و از بعضی آنچه یافته نوشته است و انتخاب نکرده و دیوان ایشان را ندیده» گویا منظور از معاریف سعدی و حافظ است که نامشان را نیاورده، در آغاز ذکر منتخبات اشعار عنصری، شرح حال او را در 5 صفحه و نیم (294-289 دفتر) نوشته است و برای دیگر شاعران شرح حال نیاورده است، برخی از شاعران را به تکرار یاد کرده و از ابن سینا یک قصیده آورده اینک اسامی شعراء یاد شده در این جنگ مطابق آغاز دفتر (شماره صفحات در فهرست آمده است): ناصر خسرو، مسعود سعد سلمان، حکیم سنائی، امیر معزی، انوری، حکیم رودکی، حکیم عنصری، منوچهری شصت کلمه در نسخه منوچهری، مختاری غزنوی، سید حسن غزنوی، فرخی خراسانی، عبدالواسع جبلی، غضائری رازی، عنصری در پاسخ عضایری، مسعود سعد در پاسخ غضائری، جمال الدین اصفهانی، رشید الدین وطواط، ادیب صابر، حکیم قطران تبریزی، لامعی گرگانی، فلکی شیروانی ،اسدی طوسی، رکن الدین دعوی دار، سراج الدین قمری، عسجدی غزنوی، غیاث شیروانی، فریدالدین احول، فلکی شیروانی ،عمعق بخارائی، کمال الدین اصفهانی، مجد همگر، شیخ ابوعلی سینا، حکیم سوزنی، رضی الدین نیشابوری، بیانی هروی، خواجوی کرمانی، جمال کازرونی، مولانا شمس تبریزی ،نظامی، امیدی ،تهرانی، عمادی غزنوی، عماد شهریاری،

ص: 804

عماد فقیه کرمانی، شاه طاهر، شاپور تهرانی، شریف تبریزی،عبید زاکانی، میلی ترک، محتشم کاشانی، ارشد کازرونی، بابا فغانی، از ص 581 تا پایان دفتر رباعیات متفرقه است، شعری که از بوعلی سینا آورده یک قصیده است بدین مطلع: «غذای روح بود م_اده رحيق الحق ***که رنگ و بوش کند رنگ و بوی گل رادق/ عقیق پیکر و یاقوت فام و لعل مثال *** همای گردد اگر قطره ای بنده شدبق» ، شعری را که به نام شمس تبریزی آوردی غزلی است از دیوان شمس مولوی رومی که مطلعش این است: «روزها ف_کر من این است و همه شب سخنم *** که چرا غافل از احوال دل حویشتنم»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، سف_ید،جلد: تیماج قرمز، 587 ص، 21 سطر، قطع: خشتی [ف: 10-849]

931. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 927

آغاز: ای زلف نگارای حبشی زاده شبرنگ *** ای اصل تو از نوبه و ای نسل تو از زنگ؛ انجام: یاد ده ما را سخنهای رقیق*** که ترا رحم آورد هان ای رفیق

دیوان شعریست بدون نام شاعر حاوی چند قصیده با قافیه ه_ای کاف و قاف؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً قرن13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، یک لا، 27گ 10 سطر (8/5×15)، اندازه: 13/5×21سم [ف: 2 - 459]

932 . اصفهان؛ مهدوی، مصلح الدین؛ شماره نسخه: 147

آغاز: نداند به میدان هم آورد خود *** دو صد مرد چون عمر[و] بن عبدود؛ انجام: بحمد الله از الطاف خداوند *** به پایان آمد این ابيات دلبند / دلم می خواست ز اول تا به آخر *** کن بر دوستان این جمله ظاهر / در اینجا که چه نظمش ناتمام است *** بش_هر چین مصر این قصه عام است

خط: نسخ تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ج_لد: تیماج قهوه ای، 231گ، 12 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 147]

933. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 321/4

آغاز: بسمله عزیزان دوستان مهر آفرنيان *** شهیدان کشتگان محنت قرینان؛ انجام: در دهر هر آنکه دل بمهر تو نهد *** اینس_ت جزاش احسن الله جزاك

سفینه اشعار است شامل: یک مثنوی و یک قصیده (84-99)،بحر طويل ،(99-102) چند قطعه شعر (103-108)؛ خط: نسخ نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، فستقی ،جلد: تیماج مشکی، 15 سطر (8×15)، اندازه: 15×21/5سم [ف: 1 - 317]

934. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4057/114

گلچینی از اشعار عرفانی است؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: مح_مد زمان بن کلبعلی متطبب خراسانی، تا: قرن 13؛ اگ (213 ر و پ[ف: 7 - 192]

935. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2981

مشتمل است بر منتخبی از قصاید، مقطعات، ترجیع بند، س_جرحلال، قصيده مصنوع از لامعی جرجانی ،هاتف، اهلی شیرازی، سلمان ساوجی؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا ابراهیم (می_رزا آقا)، تا: 1277-1278؛ پشت صفحه اول: این نسخه در سال 1306 توسط محمد حسن میرزا میر آخور به ناصر الدین شاه هدیه شده، مجدول کمند کشی زرین، سه سرلوح و سه کتیبه مذهب مرصع؛ کاغذ: ترمه آهار مهره ،جلد: مقوای روغنی بوم لیموئی رنگ، 139 ص، 12 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 12×19/8سم [ف: 4- 1094]

936. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12857/3

آغاز: تبارک خالق بیچون تعالى ربنا الاعلى *** حكيم و عالم قدیم و فرد بی همتا / سخن از واجبات آمد به نام حق ادا کردم *** که نام ذات پاکست اوست مقصود همه اشیاء؛ انجام: هجری از پر گفتنت مقصود چیست *** زین شکایتها که کردی سود چیست / لب ببند از این حکایت لب ببند *** گوش کن قول حکیم هوشمند / شرح این هجران و این خون جگر *** این زمان بگذار تا وقت دگر

از: هجری اشعاری عرفانی در حقیقت عشق است، به گونه ای که در مقدمه آمده از عارفی است که در باب عشق حقیقت به رشته نظم در آورده است، نام سراینده یافت نشد لیکن در چند مورد خود را «هجری» خوانده است، و این تخلص افراد بسیاری است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی، مجدول؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج سوخت ضربی مجدول و مذهب با ترنج زمینه ،طلا، 4گ (259ر -262ر)، 18 سطر (23×14)، اندازه: 21 × 30سم[ف: 32 - 626]

937. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4818/6

آغاز: مکن در جسم و جان منزل که این دون است و آن والا *** قدم زین هر دو بیرون نه نه اینجا باش و نه آنجا؛ انجام: ... تا مگر یک نفسم بوی تو آرد دم صبح *** همه شب منتظر مرغ سحر خوان بودم / سعدی از جور فراغت همه روز این گوید***عهد بشکستی و من بر سر پیمان بودم

منتخبات اشعار عرفانی است قصیده و غزلیاتی از سنائی، حافظ شیرازی، سید نعمت الله کرمانی، سعدی شیرازی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی، جلد: میشن قرمز ضربی، 15گ، (209 پ - 224 پ)، 16 سطر، اندازه:14/2×21/6سم [ف: 8 - 103]

938. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4500

آغاز: ای بلبلان جان چونی اندر قفس تن ها *** تا چند درین تن ها مانی تو تن تنها؛ انجام: براهل نظر حسن رخش کرد تجلی ***خورشید سراپرده اسرار بر آمد

منتخبات مفصل غزلیات است به ترتیب حرف آخر از الف تا یاء، از شمس مغربی، عطار نیشابوری ،مولانای روم، شاه نعمة الله کرمانی، شاه قاسم انوار تبریزی، حافظ شیرازی، عبدالرحمن جامی، ملامحسن فیض کاشی، حزین لاهیجی، به دنبال غزلیات یک مثنوی از شاه نعمة الله است چهار ترجیع بند از شاه قاسم انوار و حافظ و جامی و در آخر غزلی مستزاد از مولانای روم؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ واقف نایینی؛

ص: 805

كاغذ: سفید فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج یشمی، 354گ،16 سطر (10×16/5) ، اندازه: 16×21/7سم [ف: 7 - 582]

939. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 4666/17

شامل اشعاری از آذر (225)، میرزا ابراهیم صفا (مثنوی)، خ_رم، جوهری، صافی (قصیده هفده مرغ) (236-263)، هاتف، صباحی، وامق، کمال فارسی، فتحعلی خان صبا (287-297)، خال_ص (ترجیع بند بترتيب تهجی در ستایش علی)، شاه نعمة الله (313)؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 11 و 13؛ راسته و چلیپا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز ضربی ترنجی، 89ص (225-313)، 21سطر (8×20) ،اندازه: 10×22سم [ف: 14 - 3614]

940. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13092

آغاز: شکر و سپاس و منت و عزت خدایرا *** پرودگار خلق و خداوند كبريا / دادار غیب دان و نگهدار آسمان*** رزاق ب_نده پرود خلاق رهنما؛ انجام: بی پا و سران دشت خون آشامی*** مردند بحسرت غم ناکامی / محنت زدگان وادی عشق ترا*** هجران کشد و اجل کشد بدنامی

مجموعه اشعار نغزی است که از سروده های شاعران گوناگ_ون انتخاب شده و در چهار بخش جداگانه تنظیم شده است: 1.قصاید عده ای از شاعران که از لحاظ عروضی گروه بندی شده و به ترتیب الفبائی آمده است، 2. اشعار و غزلیاتی از شاعران گوناگون به ترتیب حروف تهجی، 3. تک بیتی هائی از هر ش_اعر به ترتیب حروف تهجی، 4. رباعیات مختلف از شاعران گوناگ_ون حروف تهجی. اسامی برخی از شاعرانی که اشعار آنان آمده بدین

شرح است :سعدی، لاادری، عاشق اصفهانی، ابوالفرج، مسعود سعد سلمان، رشیدالدین وطواط، نظام استرآبادی، ابوالع_لاء گنجه ای، عنصری بلخی، جمال الدین اصفهانی خاقانی شروانی، آذر بیگدلی، نظیری نیشابوری، طبیب اصفهانی، عرفی شیرازی، ظهیر قاریابی ،انوری، طوفان هزار جریبی، می مشتاق، عاش_ق، زلالی کرمانی، شمس الدین طبی، سلمان ساوجی، میلی ترک، امیدی تهرانی، بنائی هروی، سید ذوالفقار ،شیروانی، دقیقی س_مر قندی، فرخی سیستانی، عبدالواسع جبلی، هروی، کمال اسماعیل ،بخارائی، قطران تبریزی، سوزنی اسماعیل، اهلی شیرزای، طف_یلی جلایر، اثیرالدین، مایلی ،شاملو، فرید احول اصفهانی، اشرقی سمر قندی، مجد همگر شیرزای، مجير الدين بیلقانی، صدقی استر آبادی، محتشم کاشانی، رفیع الدین اصفهانی، ملا عرفی، ابوالعباس، مختار غزنوی، طالب آملی، شهاب الدین غزنوی، ع_ماد شهریاری، شرف الدین اصفهانی، سنائی، آغاجی بخارا ئی عنصری ،بلخی، سید حسین غزنوی ،سیفی نیشابوری،ش_عله اصفهانی، داعی تفرشی ،فریدی شیرازی، امیدی تهرانی، امیر خسرو دهلوی ،مولانا، فطری طوسی، ابوسعید ابوالخیر، مصاح_ب، ادیب صابر طوسی ،رودگی سیف الدین اسفراینی، حاجی سلیمان صاحب، ناصر خسرو، فلکی شیروانی، اسیر اصفهانی، هاتف اصفهانی، شجاع کاشی، بابافغانی، غرقی طوسی، وحیدی،آفرین اصفهانی ،حافظ، شرف جهان، صهبای قمی، حزنی نادم گیلانی، درویش مجید، شهیدی قمی، دبیری استر آبادی، مسیح ساوجی، میر نصیر راضی و ...؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح، محشی ،مجدول؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی، 284گ، 19 سطر (8×18/5)، اندازه: 16×227/5 سم[ ف: 33 - 163]

941. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12857/2

آغاز: یا من بدأ جمالك فى كل ما بدا*** بادا هزار جان مقدس ترا فدا ... ای مهر سپهر بی وفائی *** بر هم زن رسم آشنایی؛

انجام: عقابت بر زیر خاک است جای ما *** نیست جز زیر زمین مأوای ما / چند پیچی چند بر طول کلام *** مدعا را ختم کردن و السلام

دارای چندین غزل و مثنوی عرفانی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ محشی، مجدول ؛ کاغذ: فرنگی، 5گ (255 ر - 259 ر)، 18 سطر، اندازه: 14 × 23سم [ف: 32 - 625]

942. قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 324

آغاز: مگر این بحر بی پایان حریف درد دل گرد که دارد در جگر دریای آتش ... دارد ز راه فیض نتوان دیده امید پوشیدن که باشد کاروان مصر بوی پیرهن دارد؛ انجام: چه بزمبیکران است این که نه چرخ *** حبابی چند از دریای عشق است / برون از شهر بند عشق شهری است*** که در هر کوچه اش غوغای عشق است

جنگی است شامل اشعاری از این شاعران: الفت، انجم، جامی، حاجی سلیمان، حزین ،رفیق ،سعدی، شیخ بهایی، طبیب، عاشق، ،محتشم ،مشتاق، مهجور ،نظیری ،نوری میرزا حسین وفا و هاتف؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت ترنج با سر ترنج 139گ، 13 سطر، اندازه: 10×14سم [ف: - 141]

943 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره

همای شیرازی و حاج ملا حسین قاینی واعظ؛ بی کا، تا: قرن 13؛ این نسخه را سعید نفیسی در 24 اردیبهشت سال 1315، در اصفهان برای خود خریده است [میراث شهاب: س 6ش 1 - 111]

944 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره/3

مختلف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: نیمه نخست قرن 13؛ قطع: جیبی[ میراث شهاب: س 7ش 1 - 2 - 31]

945. قم؛ مرعشی شماره نسخه: 10798/3

اشعار منتخب از شعراء، مجهول؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: جیبی [میراث شهاب: س 9ش 2 - 28]

946. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 379/3- طباطبائی

آغاز: نعمت شه کونین رسول عربی مدح علی گو که بود شیر خدا و ولی حضرت یکتا بود روز غزا همچو غضنفر بزند گردن کافر به کرم نیز دهد اشتر پر زر به گدا؛ انجام: دگر از حرمت آن شافع فردای قیامت که گناهان همه شیعه یک رنگ علی را به سر لطف

ص: 806

ببخشا بتمامی ز سفید و ز سیه پیر و جوان و زن و مرد و غنی و مفلس و هم شاه و گدا را

در مدح حضرت مولی علی؛ خط: نستعلیق متوسط، بی کا، تا: ق_رن 13؛ کاغذ: فرنگی آبی رنگ ، جلد: تیماج قرمز یک لا، ق_طع: رقعی، اندازه: 10/5×16/8سم [ف: 22 - 360]

947. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10392/19

متفرقات نظم و نثر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: اوایل قرن 13؛ قطع:_ رقعی بزرگ [میراث شهاب: س 8ش 4 - 61]

948 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16209

آغاز: مبارکتر شب و خرم ترین روز *** باستقبالم آمد بخ_ت پیروز؛ انجام: از لطف حق مصقود در کف *** اوقاتم اوقاتم اشرف الحمد لله

مجموعه ای است مفصل مشتمل بر قصاید و غزلیات و مثنویات و قطعات و رباعیات از شاعرانی مانند: فردوسی ،خیام، ناصر خس_رو ،حافظ، جامی، وحشی بافقی، محتشم کاشانی، میرزا طبیب، طوفان هزار جریبی ،شوکت، طبیب اصفهانی، مشتاق، رفیق اصفهانی، کوکبی، زلالی خوانساری، خواجه شاهمراد ،فضولی، و منظومه معروف نان و حلوای شیخ بهایی و ابیاتی به ترکی و کردی که در انتهای نسخه ضمیمه می باشد؛ خط: شکسته نستعلیق خوش،بی کا، تا: قرن 13؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: حنایی و شکری ،جلد: دو رویه، تیماج و میشن مشکی و خرمایی، 102گ، 10 سطر چلیپا، اندازه: 10×21/5سم [ف: 17-46]

949. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13197

آغاز: مه نیسان شبیخود کرد گوی بر مه کانون *** که گردون گشت ذره پر گرد و صحرا گشت رود خون؛ انجام: سخن حکمتی ای حجت زر خرد است *** زاتش فکرت جز زر خرد مگذار

منتخبی است نسبتاً مفصل از قصاید و غزلیات شاعران نامی، مانند: رودکی، ناصر خسرو قبادیانی، حکیم سنائی، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی و پسرش کمال الدین اسماعیل ؛خط: شک_سته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13، واقف: کاظم مدیر شانه چ_ی، 1362/8/4؛ کاغذ: شکری فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای، 107 گ،24 سطر، اندازه: 6/6×15/4 سم [ف : 17 - 47]

950 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16665

آغاز: موسا شبی به وادی سینا روانه بود؛ انجام: شد رخ آفتاب چون زرنیخ*** تیغ افتاد از کف مریخ

حاوی قصاید، مثنویات و قطعات و رباعیات، ترکیب بند و مخمس است از میرزا احمد شهاب، جامی، میرزا کاظم مهج_ور همدانی (مثنوی گل و بلبل)، شیخ بهایی (منتخب نان و حلوا) ،شفیعا ،محتشم، فیاض، وحشی بافقی (ترکیب بند دوستان ش_رح پریشانی من گوش کنید)، ملا حسن کاشی (هفت بند) عرفی شیرازی (هراس و مماس)، ابو سعید ابوالخیر (رباعیات) هاشم (مخمس)، بابا طاهر عریان (غزلیات و رباعیات) و مثنوی ه_ای دیگر از جمله: مکر زن قاضی، مکر زن محتسب، دعوای هبوما، سنگ تراش، دختری از قبیله عاد، قصه جناب علی بن ابی طالب (علیه السّلام) و در انتها، حکایت قاضی بغداد و دزد خونخوار به نثر در پانزده صفحه و مقداری اشعار متفرقه ضمیمه می باشد؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ سطور چلیپا؛ کاغذ: شکری چرکین، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 149گ، مختلف السطر،اندازه: 9/8×20/5سم [ف: 17 – 47]

951. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16219

آغاز: بسمله، مگر چون من هوای آن بت نامهربان دارد؛ انجام: خزانه دل حافظ بزلف و خال مده*** که کارهای چنین حد هر سیاهی نیست.

گزیده ای است از غزلیات وصال شیرازی و سعدی و حافظ؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: وسط؛ مجدول؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور ماه 1367؛ کاغذ: نباتی، جلد: تیماج ماشی، 21گ، 8 سطر چلیپایی، اندازه:7/4×13/4سم [ف : 17 - 48]

952. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16217

آغاز: گفتی بتو آن مهر فروزنده چها کرد؛ انجام:بجان مضایقه با دوستان مکن سعدی*** که دوستی نبود هر چه ناتمام کنند

مشتمل است بر قصاید و غزلیات و مثنویات و ترجیع بند و مخمس و قطعات و رباعیات از شاعران متقدم و متأخر مانند: سعدی، امیر خسرو دهلوی، سلمان ساوجی ،حافظ، هلالی جغتائی، وحشی بافقی، جامی، محتشم کاشانی، مشتاق، طبیب، آقا محمد عاشق اصفهانی ،رفیق، نعمت الله وفا، قصاب، شوکت، میرزا صادق تفرشی، میرزا ابراهیم صفا، نظیری، جواد؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13، چلیپایی؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ جلد: ترمه، 134گ، مختلف السطر،اندازه: 7/82×14/8سم [ف : 17 - 49]

953 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12921

آغاز: بسمله، اللهم انى اسئلك برحمتك التي وسعت كل شي؛

انجام: همچو اسمعیل بسیاری فدائی

مشتمل است بر قصاید و غزلیات و مثنوی و قطعات و مخمس و ترکیب بند از مولانا، جامی، حکیم سنایی ،کفاش، عرب، مغربی، مثنوی در مدح حضرت مهدی (علیه السّلام) در نیمه شعبان (روز ولادتش) و در مدح حضرت علی (علیه السّلام) و قصیده ای در 69 بیت به این مطلع: «بقاف باختر پر زد این سیمرغ زرین پر نمایان گشت زاین سیمین حصار ابروی زال زر»؛ خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13، سطور چلیپا؛ واقف: حسین کی استوان، آبان 1348 ؛کاغذ: حنایی، جلد: تیماج قهوه ای، 52گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×21/5سم [ف : 17 - 49]

954. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه : 15032

آغاز: من كلام شیخ شیوخ سعدی ... *** اگر تو فارغی از حال دوستان یارا؛ انجام: پیچیده بروی آب دود سیهی *** آتش بمیان

ص: 807

آب افتاده مگر.

مشتمل است بر منتخباتی از غزلیات و قطعات و رباعیات و ترجیح بند و مثنوی از شاعران متقدم و متأخر مانند: سعدی، جامی، حاجی لطفعلی بیگ آذر، آقاتقی قمی متخلص به صهبا، می_رزا طوفان ،خاقانی، آقا محمد عاشق ،مشتاق ،وحشی، شیخ ابو س_عید ابوالخیر ،مولوی، میرزا عنایت الله، عزت و مثنوی پیر و جوان میرزا محمد نصیرمیرزائی و نیز اشعاری از مشهدی حسین مداح متخلص به اعمی که در انتهای نسخه با خطی مغایر نوشته ش_ده؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: اواخر قرن 13؛ دوستونه، مجدول؛ واقف: محمد تقی فروزان، مهر 1364؛ کاغذ: حنایی کمرنگ، جلد: اسقاطی ، 125گ، اندازه: 6/2×13/8سم [ف: 17 - 53]

955. کاشان ،عاطفی ،افشین؛ شماره نسخه: 115

مشتمل بر اشعاری در واقعه کربلا، مثنوی در حکایت مرد زن_بیل باف از عنایت، مثنوی میرزا مؤمن تفرشی در مدح امیرالمؤم_نین (علیه السّلام)، مناجاتی از سعدی، اشعاری از واله و اشعاری در داستان لیلی و مجنون؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ برخی از اشعار جه_ت حسن علی فیض آبادی به سال 1213 نگاشته شده است، سطرها چلیپا یا راسته؛ 37گ، مختلف السطر ،اندازه: 11×20/5سم [ف: 100]

956. کاشان؛ عاطفی، افشین؛ شماره نسخه: 120

مشتمل بر اشعاری از :کشوری ،قادر ،الفت ،رضا، طاهر، صباحی، حکاک، ملا حسن کاشی ،فیض، شاه نعمة الله ولی،لطف الله نیشابوری، شمس تبریزی، دعاهای پراکنده و مطالب تفسیری متفرقه؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح؛ ج_لد: تيماج مشکی بدون مقوا، رو مقوایی، 100گ، مختلف السطر ،اندازه: 7×16/5سم [ف: 105]

957. کاشان؛عاطفی، افشین؛ شماره نسخه :134

مشتمل بر اشعاری در وقایع جانگداز کربلا و شهادت دیگر ائمه علیهم السلام با اشاره مختصری به نثر درباره آن واقعه و چنانچه در برگ اول اشاره شده اشعار از سودایی ازواری کاش_انی می باشد: «بنده سودایی و از واری و سرگردانم *** در فراق گل رویت همه شب نالانم»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ 36گ، مختلف السطر، اندازه: 11×15/5سم [ف: 113]

958. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 279

مشتمل بر اشعاری از شعرای ذیل: صائب، هادی ،شهیدی، قصاب ،سعدی، نقی ،حیرتی ،آزر ،هلالی ،قدسی ،عاشق جامی،سوزی، مولوی و ....؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول ؛مهر: «عبدالجبار بن اشک آقا» (بیضی)؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا ،126گ، سطور چلیپا، اندازه: 8×15سم [ف: 1 - 207]

959. کاشان ؛عاطفی ،افشین؛ شماره نسخه: 94

مشتمل بر اشعاری از: صائب ،نثاری، زلالی، کمال خجندی، نجیب جربادقانی ،نظامی ،رباعیات ،هویدا، ترجیع بند کلیمی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ سطرها چلیپا یا راسته؛ 18گ، مختلف السطر، اندازه: 9/5×20/5سم [ف: 79]

960. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 6

مجموعه چند قصیده از همای شیرازی و اشعار حاجی ملا حسین قاینی معروف به واعظ؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13[ نشریه: 7- 685]

961. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 653/1

ترجیع بندهایی است از ناصر خسرو و با تکرار این بیت: «که جهان پرتوی است از رخ دوست*** جمله کائنات سایه اوست»، از فخرالدین عراقی با تکرار این بیت: «که همه اوست هر چه هست یقین *** جان و جانان و دلبر و دل و دین»، از شاه نعمت الله ولی با تکرار این بیت: «که سراسر جهان و هر چه در اوست *** عکس یک پرتو است از رخ دوست»، از خواجوی کرمانی با این بیت: «که جهان صورت است و معنی دوست *** ور بمعنی نظر کنی همه اوست» از هاتف اصفهانی (ترجیعات معروف او)، شمس الدین مغربی با تکرار این بیت: «که جز او نیست در سرای وجود *** به حقیقت کسی دگر موجود»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی، 41گ (1-42 ر)، 10 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 17×11سم[ نشریه: 13 - 41]

962. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9967/4

مثنوی است، تاریخی و عرفانی و مذهبی «تاریخ حب الوطن» با عنوان های بلند و کوتاه به نثر، با ستایش از سید جمال الدین افغانی در 1314 و یاد از کشته شدن ناصرالدین شاه و به تخت نشستن مظفرالدین شاه در 1313) (156ص) با برگ های جداگانه ای که هم مثنوی تاریخی است گویا مربوط به همان تاریخ حب الوطن با یک سال شمار تاریخی وقایع شیراز در و یک یادداشت و خود نامه اسماعیل مرآت به اسفندیاری رئیس مجلس درباره تعمیر تکیه علوی تهران در 1320/3/11 و عکس نامه محمد کاظم خراسانی به رجال ایران در 9 ع 1327/2 در اینکه از اتباع بیگانه باید نگه داری نمود با گواهی لفت کرنل قونسل جنرال انگلیس در بغداد به فارسی که اصل آن نزد من است، حاج ذوالریاستین که در دو جا از او یاد شده است شاید ذوالریاستین مونس على شاه حاج میرزا عبدالحسین پسر حاج علی وفا على شاه شیرازی مؤلف جبر و تفویض (1290ق- 1332خ) زنده در1311و 1315ش باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 156ص، ابعاد متن: 8×15، قطع: خشتی، اندازه: 16×21سم [ف: 17 - 516]

963. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 674/1

آغاز: الهی بهرندان دردی کشت*** که مستند از باده می غشت؛

انجام: رهد تا تن من ز درماندگی *** به درخواندگی یا ز در راندگی

مثنوی است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 9 ص در متن و هامش [نشریه: 7 - 252]

964 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 21/18 معیری

ص: 808

آغاز: آن حور که خط مشکبارش پیداست *** اندر لب چو بنفشه زارش پیداست؛ انجام: از جانب معشوقه بود سوز و گداز ***تا در نگرفت شمع پروانه نسوخت

109 رباعی از شعرای مختلف؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،تا:قرن 13؛ مهر: اسد الله بن محمد حسین؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای، 16 ص (293-308)، 11 سطر (6/2×10)، اندازه: 9/8×15سم [ف: 18 - 30]

965. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1152/9

اشعاری از نعیم، صائب، هاتفی، «نان و حلوا» بهایی، حکیم شفائ، میرزا فصیحی، میرعین علی، ملک شجاع و دیگران؛ 57ص( 203 - 219) و از (226-265)؛ بی کا، تا: قرن 13 [ سنا: ف: 2- 143]

966. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 868/1

آغاز: زان قبل هم محمد مداح *** ورد جان ساخت در مس_ا و صباح؛

مثنوی در معجزات حضرت علی (علیه السّلام) ؛ خط: نسخ معرب، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ قطع: خشتی [نشریه: 7 - 260]

967. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9787/3

مثنوی است بدین گونه: «بنام آنکه دارای جهان است *** به دل حاضر و از چشمم نهان است»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ: هندی، جلد: کاغذی، 5گ (45پ-50ر)، 27 س_طر (11×19)، قطع: ربعی، اندازه: 14×20سم [ف : 17 - 483]

968. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1223/7

شعر سعدى و افضل الدین کاشانی و خاقانی و ملک شمس الدین است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: كبود، ق_طع: بیاضی ربعی [نشریه: 7- 271]

969. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 853/2

آغاز: پس از بسمله. حمد آن خالق وحی و دود کین همه آثار صنع خود نمود کس نشد آگاه از یک صنع او *** زان چه باشد چیست ز آن مقصود هو؛ انجام: یا رب بحق ثوابت و سیاره*** افکن نظری بسوی این آواره *** افکن را تو خود بکن یک چاوه

جنگل مولا (مثنوی)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج مشکی مقوایی، عطف و دور و درون تیماج زرد، 12 سطر (6×10)، اندازه: 11×17سم [سنا: ف: 2 - 76]

970. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبد العظيم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 137/4

جنگ اشعار است. شعرهای مشتاق و حافظ مغربی و نوربخش و سعدی و جامی و عطار و درویش و خاقانی و قصاب و ذبیحی و رضائی و فریدون و صائب و شفائی و عرفی و وحشی و فانی و صابر و دیگران؛ بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: ربعی [نشریه: 5 - 645]

971. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10416/3

دوازده بند ازشاعری به نام آثم که بر وزن و قافیه 12 بند محت_شم کاشانی به فارسی سروده است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا :اواخر قرن 13؛ قطع: رحلی [ [میراث شهاب: س8ش 4 - 61]

972. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 188/2

جنگی شامل: قسمتی از پریشان نامه قا آنی (ص 30-40)، منشآت متعددی از نویسندگان مختلف ،(126-147) نامه هایی به سلاطین خارجی و امیران و رؤسای ایران و نامه دیگر که اغلب آنهابه انشای میرزا عبدالوهاب نشاط است (221-191)، نام هفت دریایی که در ربع مسكون قرار دارند با نام خلیج آن دریاها (مآخذ از كتب «عجائب المخلوقات» و «زبدة التواريخ»، «نزهة القلوب» و «صور الاقاليم» و «جامع الحکایات») (221-234) داستانی مربوط به یک نفر کبوترباز و سنگ پرانی او (454-456)، انتخابی از لغت نوائی، حدیثی از کتاب «کلام الملوک» (475-476 در متن و حاشیه)، داستانی (493) نامه هایی به اشخاص مختلف: چون میرزا ابو القاسم قائم مقام (575-605)، رمل و ادعیه (611) نامه هایی از ميرزا ابوالقاسم قائم مقام (612-622)، مطالبی در عروض (623- 651)، منتخبی از کتاب «بدایع الصنایع» سید عطاءالله مشهدی محمود الحسینی (705-718)؛ خط: نستعلیق، کا: عباسقلی والد آقا کریم، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: تیماج سیاه،مقوایی، 20 سطر (7/5×16)، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 189]

973. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3512/13

در این صفحات اشعاری است از سنائی، محمد مهدی رضوی شاعر (گرد آورنده جنگ)، شیخ بهائی، وصاف، میرزا علی پرتو، عاشق و مشتاق؛ کا: سید محمد رضوی قمی، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج یشمی، 4 ص (73-76)، قطع: خشتی، اندازه: 15×21/5سم [ف : 10 -1467]

974. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3512/7

از بابا طاهر و ملارحیم طای جوزی؛ کا: سید محمد رضوی قمی، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد، تیماج یشمی، 5ص (43-39)،قطع: خشتی، اندازه: 15×21/5سم [ف : 10 - 1466]

975. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11030/1

ناشناخته؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13، قطع: جیبی [میراث شهاب: س 9 ش 2 - 41] 976. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4891

شامل اشعاری از: سعدی ،خیام، وصال، جامی، مجرم، عاشق، کامل، حکیم قاآنی ،حافظ ،ناظری ،عارف، معتمد، سرباز و جز آنان؛ خط:شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با یک سرلوح و جدول اکلیلی؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی، 221گ، مختلف السطر، اندازه: 14/2×21سم [ف: 8 - 114]

977. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی؛ شماره نسخه: 134/4

مثنوی است در مناجات؛ بی کا، تا: قرن 13؛ قطع : ربعی [ نشریه: 5 - 644]

978. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10128/9

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ در آخر یادداشتی از سید محمد جزائری به تاریخ 5 2 /ع2/ 1377 ق در نجف اشرف در معرفی این مجموعه؛ کاغذ: ،آبی ،جلد: مقوایی قرمز، 7 ص (100-106)،

ص: 809

اندازه: 12×21/5سم [ف: 32 - 162]

979. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 811

آغاز: ای صانع سماک و فرازنده سما *** زیبنده ثنا و فروزنده سنا؛

از زمان قاجار، قصاید است و یکی از آنها در کرمان و تهران هر دو سروده شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 154]

980. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1151/9

مخمسات:حسینی، قاسم، بینا، عیشی ،رافع، هلالی، امیدی ،امیر خسرو، سید متین، عطاء الله هما، توفيق، شيدا، محرم، عاشق،اوجی ،صایب ،ارشد ؛خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی یک لا، 50 ص (762- 811)، 10 سطر دوستونی [سنا: ف: 2 - 143]

981. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3476

آغاز: سرتاسر این کتاب که چون مهر و مه جلیست *** توحید و نعت و منقبت مرتضی علیست؛ انجام: زمرده کم نه ای زنده ج_هر کن خود را *** ز موج خیز حوادث بیک کنار انداز

اشعاری است در مدح مولی امیرالمؤمنین علیه السلام از شعرای ذیل: سلیمی ،خواجوی کرمانی، نظام استرآبادی، ابن حس_ام ،عطار، میر خسرو، ،غواصی ،میررازی ،صادق، وصالی اشرف، كمال بن غیاث، میر حاج، نثاری؛ خط: نسخ، بی کا،تا: قرن13؛ كاغذ: الوان، جلد: مقوایی، عطف تیماج مشکی، 62گ، مختل_ف السطر، اندازه: 16/5×21/5 سم [محدث ارموی مخ: 3 -1415]

982. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3345/2

مدایح و مراثی منظوم. قطعات مختلف با وزن های گوناگون اس_ت در مدح و مرثیه و روضه خوانی و اولین بیت این است: چرا به بستن خود کعبه اعتراف نکرد*** چرا مطاف خلایق بر او طواف نکرد؛ بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: گالینگور قهوه ای با عطف و گوشه از تیماج قهوه ای، 35 ص (137-172)، 16 س_طر، قطع: خشتی، اندازه: 15×21سم [ف: 10 - 1144]

983. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 436

آغاز: ای آب فرات خاک عالم به سرت *** از بهر حسین چرا نسوزد جگرت؛ انجام: اندر غم من مشو با مدعی هم صحبت اما*** معجب نیست با عرفی دل نامهربانش راست

دارای مدیحه، مرثیه و نوحه، غزل و منظومه ،نامرتب، از سنایی، قاآنی و کفاش. بیاض نوحه خوانان، پر غلط؛ خط: نستعلیق پخ_ته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی یک لا، 106گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×13/5سم [ف: 1 - 37]

984 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3419-17/199

آغاز: حضرت یوسف چو به چاه شد اسیر *** دور شد از دیده یعقوب پیر/ دید همین نقش به لوح ضمیر *** خواند همین نقش سراسر دلیر؛ انجام: ز خلاق جهان قادر سبحان رخصت *** س زسر حلقه مردان سخی دان رخصت / ش زشاه نجف آن سرور مردان رخصت *** ص از صدق صدیق ثناخان رخصت

بیاضی است که در آن اشعاری در مراثی و مدایح چهارده معصوم و در توحید باری تعالی بدون ذکر نام شاعران تحریر شده؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: طبله رو افتاده، طبله پشت تیماج مشکی، 54گ، 8-10 سطر، اندازه: 8×17 سم [ف: 7 - 4270]

985. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1516/3

بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج مشکی یک لایی،٧ ص (٩١-٩٧) [سنا: ف: 2 - 311]

986. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2725/2

منظومه نصاب مانند؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، 3ص [ف:6- 103]

987. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 137/3

از ظهیری منقبت علی (علیه السّلام)؛ بی کا، تا: قرن 13، قطع: ربعی [نشریه:5- 645]

988. تهران؛ علوم پزشکی ؛شماره نسخه: 258/6

فتاح خان پدر نویسنده نسخه. نوحه سید الشهداء؛ كا: شير على کردبچه برای شیر محمد خان، تا: قرن 13،3 ص (525-522)[ نشریه: 3 - 342]

989 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2409

آغاز: شیرین سخنی بود مرا مونس شبها *** می شست زلوح دل من رنگ تعبها / تا بود بهمراه من آن لعبت شیرین *** بنموده فرار از من بی دل همه غمها ؛انجام: قابل خواندن نیست

مجموعه برخی اشعار و ابیات متفرقه که در میان آنها برخی اشعار شاهزاده راجی خانم و صهبای اصفهانی آمده؛ خط: نستعلیق کا: انیس، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج سبز مجدول گرهی، 75گ، 20 سطر، اندازه: 14×21سم [ف مخ: 2- 578]

990 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2499

آغاز: زپیش خویش برافکن نقاب دعوی را *** ببینی بکسوت صورت جمال معنی را؛ انجام: تب را بغلط در تبت افتاده گذر *** مشتی عرق شده چکید از ...

دفتری مفصل در اشعار و سرودهای شعرا که بدون ترتیب و ذکر نامی از شعرا گرد آورده شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ،349گ، مختلف السطر، اندازه: 13×20سم [ف مخ: 2 - 579]

991. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1527

اشعاری از: قاآنی، سرخوش ،قدسی، اوحدی مراغه ای، استاد حسن متكلم، فلکی شروانی، مجیرالدین بیلقانی، مختاری غزنوی، سنائی، سیف الدین اعرج، نجيب الدين، سید ذوالفقار شروانی، عبدالواسع جبلی، فریدالدین احول، بدرالدین جاجرمی، سعید هروی، کمال الدین اسماعيل، حكيم فرخاری، شهاب الدین،رشیدالدین وطواط، ابوالمعالی، در آخر کتاب قصاید و اشعار قائم قام فراهانی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ:

ص: 810

فرنگی، جلد: تیماج سیاه با ترنج و نیم ترنج کوبیده مقوایی، 235گ، 15 سطر (9/5×15) ، اندازه: 15×21سم [ف: 4-21]

992. یزد؛ وزیری شماره نسخه: 2545

اشعاری از: جامی ،سعدی ،محتشم، حافظ، فروغی، محمد خان جندقی، امیر خسرو نظیری، اوحدی، باباطاهر و جلال الدین بلخی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ اهدایی: شیخ محمد ج_واد علمیه؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج تریاکی، 100گ، سطرو اندازه مختلف السطر ، اندازه: 10×20/5سم [ف: 4 - 1336]

993. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4833/5

گزیده ای است از شعرهای جامی ،مشتاق ،محتشم ،رفيق، عاشق اصفهانی، زکی همدانی، هاتف اصفهانی، غزالی طوسی، نصیری نیشابوری، قاسمی بخارایی، مهستی گنجوی، صباحی بیدگلی، ظهوری ترشیزی، آذر بیگدلی و جز اینها؛ شعرها و سرایندگان نامرتب آورده شده است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن زرد سیر، 76گ (157ر-233ر) ، اندازه: 13/2×20/7 سم [ف: 8 - 105]

994. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5005/1

گزیده ای از مثنوی مولوی بلخی، از عطار ،جامی، مغربی، نور علی ،شمس ،شاه ،علیشاه ،نشاط ،نسیمی، سعدی، حافظ،بابا طاهر ،عراقی، مشتاق؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: ترمه ختائی ،جلد: میشن قهوه ای، 15سطر، اندازه: 8/2×14/7سم [ف: 8 - 159]

995. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2222/4

جنگی شامل: دو قطعه شعر یکی از قاضی فتاح ساوجبلاغی محبس به اتابک میرزا علی اصغرخان، و دیگری از میرزا ع_لی اصغر خان اتابک جواب او، در شعر اول قاضی فتاح شکوه زندان و زنجیر کشیدن خود می کند در دومی اتابک جواب او را مبنی بر این که سزاوار عمل بدچنین است می دهد (ص 240-41 )،یک رباعی از بابا طاهر و ابیاتی چند از شاعران دیگر (241)،یک قطعه از سعدی (242) یک قطعه شعر (244) دو قطعه شعر به ترکی (246-250) قطعاتی از شعرای متعدد (251-252)، غزلی از دیوان شمس (253 - 254)؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی (الوان)، جلد: تیماج قرمز یک لا، 14ص، 15 سطر (13×20/5)، اندازه: 14×65سم [ف: 5 - 325]

996. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 779/2

آغاز: زن آقا دهد بمهمان دوغ *** چکند نیستش جز این در مشک ؛انجام: بی وعده باز از تو بهر سو *** بشام و سحر خ_ود تک و تاز دارد

در این جنگ قسمتی از هزلیات شاعران زیردرج شده اس_ت: سوزنی ،انوری ،شرر ،شهاب، میرزا یغما، سحابی کاشی، منشی الممالک و گروهی دیگر که کاتب نامی از آنان نبرده است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی (الوان)، جلد: مقوایی نقاشی ریخته ساده، 6 ص (203-209)، 8 کامل (8/5×15)، اندازه: 11/5×19سم [ف: 2 - 304]

997. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛ شماره نسخه: 464

شعرهای فارسی به وزن مثنوی و ترجیع بند و قطعه و غزل و برخی از آن ها از سنایی (یکجا) و فروغی (سه جا)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ ضربی، 95گ، 15 سطر ،(7×13/5)، اندازه: 13×21/5سم [ف: 43]

998. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛ شماره نسخه: 579

آغاز: حبذا. بياض دلارایی که تذرو رنگین بالیست که از جلد نگارین سپهر پر نقش و نگار گشود ... در وصفش همین بس که حضرت والا منزلت شاه بیت سفینه آفرینش و منتخب مجموعه دانش و بینش شیرازه بند اوراق اهلیت و قابلیت و قدر دانی، دیباچه طراز دولت و جهانبانی شاهزاده آزاده دل بنده پرور بسر پنجه طبع بدایع نگار به تزیین آن پرداخته اند

اشعار فارسی: در سه بخش: 1. غزل هایی منسوب به شعرا، 2. تک بیت از غزل های شعرا با نوشتن نام سراینده در برابر هر بیت، 3. قصاید منسوب به شعرا ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با سرلوح با گل و بوته های رنگین، مجدول، در 2ر تا 7پ نام سرایندگان به ترتیب حروف تهجی یادداشت شده؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز زرکوب مقوایی، 310گ، 11 سطر (5/6×10)، اندازه: 10×14/5سم [ف: 43]

999. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2819/7

جنگی شامل:نصاب گونه ای به قصیده ای در قافیه نون و ناظم آن بعد یعی است (176-181) قصیده ای به قافیه یاء ترکی (181 -183)، از 184 تا 188 اشعاری از شاعران زیر: حاجی شاه باقر کاشانی، شیخ ابوسعید ابوالخیر، میرزا ابوالحسن حامد، میرزا محمد صالح رضوی، عجم قلی بیک ذوالقدر، ملاسجاد بنی نجفی، اهلی ترشیزی، میرزا طاهر تبریزی، از 188 به بعد اشعار این شاعران آمده: میرزا زین العابدین قراچه داغی، کمال اسماعیل، ميرزا محمد على تمكين تخلص، عمر خیام، میر علی، خاموش، میرزا محمد مجذوب تبریزی، ملا محسن فیض، غيور، سلمان ساوجی، حاجی میرزا اسماعیل همدانی ناظر، قمری قزوینی، آقا رضی قزوینی، ملامومن یزدی، مولوی معنوی، عرفی شیرازی، میرزا صادق نوری، میرزا نصیر، شیخ ابوالقاسم، حكيم ركنا، آقا حسن وحدت، نجفی بیک ،والی، سالک یزدی، میرزا جعفر منشی، ملاضمیر اصفهانی ،مشهور، میرزا جعفر رونق، بابا افضل کاشانی، میرزا ابو طالب تبریزی، میرزا مهدی مستوفی، ملامیر جعفر کاشانی،ملامومن حسین یزدی، بابا طاهر عریان، خواجه حافظ، ،سعدی، حمزه طوسی، خواجه علی شهابی، ابوالقاسم عنصری، شیخ عطار، امیر مومن، مشتری ،ملامظفر، خواجه علی، شیخ اللقلى، ميرزا هادی، جان بیکم، عبدالمولى، حاجی محمد خان قدسی، ابن یمین، عارف لاهوری، خواجه حسن ثنائی، میرنجات عبد الباقی، حاجی محمدرضا راضی، میرزا طاهر وحيد، اعتماد الدوله، میرزا ابوالحسن وحی، ملامحمد حسین، میرزا ابراهیم

ص: 811

قومی، شیخ صفی، بابا فغانی ،میر عطاء الله ،خاور، ملامحمد، س_عید اشراف، غیاثای حلوای، میرسید محمد جامه باف، خالصای استر آبادی، میرزا شاه تقی شیخ، الاسلام مشهد مقدس، رش_ید وطواط، نعمت الله خان عالی ،ازرقی ،مهستی، عقربی، طالب آملی، دانش، میرسید علی مهدی جبل عاملی، حکیم انوری، خواجه نصیر طوسی، رفعت نیشابوری ،سامی، دوده مغربی، سلطان حسین میرزا بایقرای، ملامحمد صادق، میرزا نصیر حکیم اصفهانی، میرزا لطفعلی، معزالدین محمد یزدی، میرزا ابوالح_سن کلانتر نیشابور، میر جعفر مکتب دار، ملاهجری قمی، میرزا اشراق مشعله دار باشی، میر کرمانی، میرزا نظام دست غیب، مجدالدین همگر ،جامی ،میرزا عبدالمجید همشیره زاده غیور، صحیفی شیرازی، ملا معصوم داغی، لطف الله نیشابوری، شاه شجاع،باقر کاشانی خورده تخلص، ادهم کاشانی ،ملاضمیری ملانطقی نیشابوری، حکیم خاقانی، میرزا رفیع واعظ قزوینی، کمال خج_ند، خالص استر آبادی، میر مغیب محوی، امیر خسرو دهلوی، اسدی طوسی، شکیب ،مستوفی، شیخ مغربی، شیخ بهائی، خواجوی کرمانی، عذری تبریزی، یغما؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ:فرنگی ،جلد: تیماج ماشی یک لا داخل تیماج قرمز، 63ص (238-176)، 11 سطر (6×10) ،اندازه: 10×14/5سم [ف: 6 - 453]

1000 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 3055

آغاز: رو دیده دل بازگشا تا که به بینی *** دل بیت حرم آمد و جان مسجد اقصی؛ انجام: دلم در آتش فکندی و من از غ_صه میسوزم *** مبادا بشنود نامحرمی بوی کبابش را

جنگی شامل: قسمتی از غزلیات شاه قاسم انوار که برحسب ترت_یب الفبائی پایان نرفته (گ 1 -126) غزلیات شوکت بخاری آن هم غزلیات به قافیه الف (127 - 150) اشعاری از شاعران زیر (153-169): صائب طرزی واقف ،جامی، ظهوری ،نظیری ،فروغی،نور على، ظهير، جويا قدسی ،عندلیب ،بیدل ،حزین ،قصاب، حافط ،سعدی، حیدر ،کمال ،هلالی ،خسرو،کلیم، علی؛ خط: نستعليق، بی کا، تا: محتملاً قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی (الوان)، جلد:مقوایی، گالینگور خاکستری، 169گ، 11 س_طر (8×12/5)، اندازه: 130×20سم [ف: 6 - 854]

1001. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه:2332

آغاز: ای دفتر حسن ترا فهرست و خدو خالها *** تفصيل ها پن_هان شده در پرده اجمالها؛ انجام: در زمستان باغ اگر از برگ عریان میشود *** برگ عیش خلق افزون در زمستان میشود

شامل غزلیات فارسی و ترکی و مخمس و رباعیات و مفردات است کاتب گاهی نام شاعر را ننوشته و گاهی بخطا نوشته است و اسامی شعرا بدین قرار است: صائب (ص 1- 39) ،طالب جام_ی، عرفی (56) کاتبی (76) فهیم، ترکی (80)، شوکت (112 )،خسرو (124)، حافظ ،(146)، حسن دهلوی، المعى (172) غزالی ،آصفی ،محتشم ،هلالی ،اقدس ،نظیری، تجلی (179) داعی، ثابت ،مظفر ،محوی، منصور ،رسمی، همایون (185) ،سقا، فيضی،

شامی ،بزمی ،نسیمی جمال ،(190) ،زمان عشرتی، ملک قمی، غباری ،سلمان، تقی، صبوری (195) شمس الدین ،مولوی ،بهاءالدین ،دری ،شفایی ،واعظ، حیرانی (204)، نظامی، شوقی، مخفی، امانی (211) یعقوب، مخمس فیضی، تقی (216)، هاشم، ،حشم ،مؤمن ،ابراهیم مظهر ،(226) رباعیات بدون عنوان (227- 233)، افراد بدون عنوان (234 -242) فضولی، ترکی (246- 256) اشعار ترکی بدون عنوان (300-305) قدر، ترکی (306) ترکی بدون عنوان (308-313)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ابری الوان ،جلد: تیماج زرشکی ترنج منگنه، 315 ص، 10 سطر (9×15/5)، اندازه: 14/5×21 سم [ف: 8 - 39]

1002. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2334

آغاز: شبا هنگام چون بنهفت رخ این لاله حمرا *** شکفت از چشم انجم صد هزاران نرگس شهلا؛ انجام: من ننالم ز احمد محمود *** هر که بکنه بمو فلک نکنه

شامل منتخبی از اشعار فارسی و ترکی که مشوش صحافی شده بدین قرار: قصاید صباحی (1) قصاید انوری (4) سعدی (18) عرفی شیرازی، سلمان ساوجی (28) نامی اصفهانی (47) ، عاشق اصفهانی (73) مؤمن یزدی (77) رباعیات محوی، بابا طاهر (88) فايض (95) ، حکایتهای بدون عنوان، مضحكات (101) مهدی بیک شقاقی (109) هجویات فایض، انوری، عالم اصفهانی (119) مثنوی درویش، نظیر سیاه (126)، فضولی (139)، مخمس حسامی، مخمس صادق (146)، مخمس محب، مخمس عالم، مخمس حاجت (149)، مخمس مؤمن، مخمس خاقانی، مخمس فتح الله (153)، مخمس آزاد، حافظ، مخمس اهلی، مخمس کمال الدين (178)، مخمس انور سقا، مخمس وزیری، مخمس حسینی، مخمس توفیق و ناصح مخمس عنایت الله (184)، مخمس رضایی، مخمس جامع، مخمس جامی، مخمس خسرو، مخمس استاد و لطفی (190)، مخمس باقر و شعاعی، مخمس عاشق، مخمس نامی، مخمس وحشی ،(199) غزلیات فايض افشار (209)، محمد مهری (241) سید حسین رفیق (269) محتشم ،وفا، سایل، آقا حسن (281) قصاب، نظیری، جامی خراسانی، اوحدالدین کرمانی، حاجی فتوی مقدم (291)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ یادداشت های مختلف در صفحه 87 دارد که قدیمترین تاریخ آن 1278 است؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ،قهوه ای 298 ص، مختلف السطر ،(9/5×18) ،اندازه: 14×20/5سم

[ف: 8 - 42]

1003 . رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 803م

شعرهای فارسی عرفی و سلمان و سعدی و سنائی، به نام منتخبات الاشعار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 [رشت و همدان: ف: 1108]

1004 . رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 806م

شعرهای فارسی محتشم و هلالی و عراقی و وحشی، به نام منتخبات اشعار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، با جدول [رشت و همدان :ف - 1108]

ص: 812

1005. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 810م

شعرهای فارسی درویش توحیدی و کاظم و ابن حسام و جامی و ناظم و حافظ و سعدی و دیگران، به نام منتخب الاشعار؛ خ_ط: نسخ و نستعلیق و شکسته، بی کا،تا: قرن 13، قطع: بياض رق_عی[ رشت و همدان :ف - 1108]

1006. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 1095م

شعرهای فارسی ضیاء و دیگران با یک مرتبه، به نام منتخب اشعار ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: آبی و گلی و نخودی و سبز و بنفش، قطع: ربعی بیاضی [رشت و همدان: ف: - 1108]

1007 . رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 1595م

شعرهای فارسی کلیم کاشانی و امیر محمد زرگر و عمر خیام و سعدی و دیگران ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول و ستون بندی رنگین؛ قطع: بیاض رقعی [ رشت و همدان: ف: - 1108]

1008. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 284

مجموعه سروده هایی است بیشتر از متقدمان که به نوشته سلطانی: «ظاهراً به خط حکیم قاآنی شیرازی یا منشی او» است، بیشتر نام کسان نانویس مانده است، سروده هایی که به ترتیب الفبایی گرد آمده است عبارت است: رفیق اصفهانی، ملا محتشم، ما فی ابراهیم، سلمان ساوجی، اثیر اومانی، ادیب صابر، ظهیر فاریابی، رضی الدین نیشابوری، ازرقی هروی، جمال الدین عبدالرزاق، عنصری بلخی، عبدالواسع جبلی، رودکی، شعله اصفهانی، امیر معزی سمرقندی، داعی تفرشی، انوری ابیوردی، فرخی سیستانی، سيد حسن غزنوی، شرر شیرازی، عرفی شیرازی، نویدی شیرازی، خسرو دهلوی، رشید وطواط، طیان بمی، عماری شهریاری، مصاحب نایینی، احوال اصفهانی، رکن الدین دعوی دار، سوزنی، داعی تفرشی، حکیم قطران، قاضی نور، فراغی استرآبادی، فصیحی تبریزی، فاخری رازی، حالی اسفراینی، بدیعی تبریزی، خط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: نخودی فرنگی، 150گ، 19 سطر (7/5×14/5)، اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 75]

1009. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4313

خط: نستعلیق،بی کا، تا: قرن 13؛ نسخه در قزوین در 1300 از آن محمد بن عباس قاجار بوده و به ده تومان هم خریده شده؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی مقوایی، 129گ، 10 سطر (6×11) ،اندازه: 11× 17سم [ف: 13 - 3276]

1010. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2217

گزیده ای است از شعرهای سعدی و حافظ؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول زر و لاجورد، با سرلوح زرین و لاجوردی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی زرکوب، 106گ، 10سطر (5/8×16)، اندازه: 12× 23سم [ف: 9 - 892]

1011. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3104

آغاز: بسمله. دیباچه کتاب، توحید باری. بنام خداوند خورشید و ماه *** که او داد بر نیک و بد دستگاه؛ انجام: ای سنگدل صیاد من تا چند بر یاد قفص *** سر زیر بال خود کشم در گوشه گلزارها

جنگ یا مجموعه ابیات اساتید که در آن شعرهای فارسی سرایندگان فارسی از فردوسی و نظامی و سنایی و اسدی و سعدی و سحاب و مجمر و وحید و دیگران آمده با عنوان های: توحید باری، نامه به پادشاه و سرهنگان و تادیب سرکشان و پند به سرهنگان، فتح نامه و رزمگاه، پند به شاهان، بی وفایی دنیا، ،رباعی فخر و نیاز عاشق به معشوق و گله از نرسیدن نامه و رسیدن نامه و نامه به مسافر، شکایت دوری و انتظار و ناامیدی و عهد و گله از دوستان و وداع و هجران و آمدن دوست، آرزوی وصل وشکایت از معشوق و از دوست و اثر آه سوختگان و دیدار بیمار جفای دوست و معشوق و نامه به ناسزاگوینده و نامه به معشوق عاشق پیشه و پیری و ناتوانی و شکایت از دل و دمیدن خط معشوق و گرفتاری خود؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول زرین و لاجورد، شکر الله کاشانی قریشی نسخه را در بازار تهران در 11 جمادی الاول 1345 به چهار تومان خریده، لطفعلی بن مويد الدوله قاجار در تبریز در رمضان 1291 نسخه را داشته؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی زرکوب مقوایی، 128 گ، 15 سطر (9×15)، اندازه: 13×21سم [ ف : 11 - 2057]

1012. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3165/4

شعرهایی از [شماره صفحات در فهرست آمده است]: آصفی، میرزا ابوالقاسم تفرشی، امیر خسرو ،جامی ،حافظ، میرزا داود متولی ،رضایی ،سعدی ،شوکت ،صایب، صادق هجری، طبیب ،طوفان، حاجی عابد سپاهانی، عارض سپاهانی، عاشق، عرفی ،عریان ،قصاب، لمعه خراسانی ،محتشم ،مجید، محترم میرزا رحیم شیرازی ،مشتاق ،مصاحب، هلالی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 10 سطر (6×10/5)، اندازه: 10/5×15سم [ف: 11 - 2129]

1013 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3523/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی، جلد: مخمل سبز مقوایی، 30 ص( 54-83)، 11 سطر ،(6×12)، اندازه: 11×18سم [ ف: 12 - 2539]

1014. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه:2/ 4996

شعرهای طوفان و آقا جواد و جامی و میرزا نظام استرابادی و سعدی؛ بی کا، تا: قرن 13؛ با سرلوح گل و بوته دار ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ترنجی مقوایی، 20گ (83پ- 103ر)، 12 سطر چلیپا، قطع: خشتی، اندازه: 14×20سم [ف: 15 – 4081]

1015. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2577/1

شعرهایی از [شماره صفحات در فهرست آمده است]: آگهی، اهلی ،ادهم ،بهمن، پروانه ،حافظ حامی، حسن، حقانی، حمید، ،حیدر ،حیرتی ،خاقانی ،خسرو ،خسروی، خطایی، خواجو، خواجه ،رستمی ،رقیب، زاهد ،زیرک ،سپاسی، سعدی، سلمان ،شرف ،شفایی ،شهیدی، شوکت ،صادق، صبری، صوفی، طایر، طوفان ،عادل ،عادلی ،عزمی، غوث القطب، فراق ،فخری ،فیضی،

ص: 813

قدسی ،کمال، لسانی ،مانی ،محتشم، مدامی، مشرقی، مقرب ،مقری، مومن؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 189 ص (1-189)، 15 س_طر (8/5×14)، اندازه: 12×20/5سم [ف: 9 - 1377]

1016 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5086

آغاز: معشر العشاق من اهل الجوى *** اننی آنست نارا بالطوی؛

انجام: نیست در عالم کسی ای دوستان *** قدر خود دانید دیگر در جهان سپس شعر میرزا

شامل شعرهای فارسی شیخ فیضی دکنی، هاتف، فتح على خان صبا ،انوری ،خاقانی ،شهاب ،عرفی، انوری ،وطواط، فردوسی،عبدالواسع جبلی، ظهیر فاریابی، صباحی ،مجمر، امیر خسرو،با سوز و گداز میرزا محمد صادق تفرشی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ با یک سرلوح با گل و ب_وته زرین، ربعی ؛تملک: محمد جعفر در 1 جمادی الاول 1239؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی، 115گ، 12سطر (10×18)، اندازه: 12× 13سم [ف: 15 - 4109]

1017. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2604

اشعاری از: حاجی محمد ابراهیم نقش که بیشتر غزل است نزدیک 770 بیت به ترتیب تهجی(ص 1-28) میرزا سنجر، می_رزا محمد علی بیک جم؛ مولوی ،(29)، میرزا طاهر واقعه نویس ،نظیری، میرزا ،کاظم عرفی(30) میرزا محمد سعید (41) سید آملی (57) یغمای جندقی (63) خواجوی کرمانی، هاتف، وحشی بافقی (76) ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای درون سرخ، 39گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 5/10×19، اندازه: 12×22سم [ف: 9 - 1458]

1018. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3776

آغاز: سو با هم سوز می اول ابتدا*** اوندن اوز که ایدرم حقدور خدا / تنکری اوندن و اخی یکرک نوار *** اول آخر اولدور پروردگار. پس ازین دوازده امام است بدینگونه: الهی با عزاز آن چند تن *** که هستند فخر زمین و زمن / بحق تو ای داور آب و خاک*** بدان چارده نام معصوم پاک؛ انجام: بزالوزر ج_مله قالوو مالمز *** یا الهی روز قیل ایمایمز. در یوم الثلثا هجدهم شهر رجب المرجب مسوده گردید 1238. هر آن کس که آمین بگوید بجان *** خدایا تو او را بجنت رسان / هزاران درود و هزاران سلام ***ز ما بر محمد محمد علیه السلام / هزاران درود و هزاران هزار ***ز ما باد بر صاحب ذوالفقار

ستایش خاندان پیامبر است و سوگواری آنها به نظم فارسی، شامل: ستایش علی در پنج قصیده که دومین آن را وفائی است، درباره حدیث کسا است آن هم از وفائی، ستایش فاطمه (علیها السّلام) از ه_مو، ستایش قاسم بن حسن و اینها همه باید از وفائی باشد، داس_تان حیدر که در آن از قزلباش و قزلباشان یاد شده است، ستای_ش پیامبر، ستایش علی، کشته شدن حسین (علیه السّلام)، منظومه ای به ترکی که در آن عنوان شعر گفتن رسول و شعر گفتن ابراهیم دیده می شود؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی، 53گ، 12 سطر (7×13)، اندازه: 10×16سم [ف:14-3776]

1019. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3799

شعرهای وصال، فارغ، میرزا صادق تفرشی، نظری، محتشم، اوحدی، غرغی (ریشنامه)، آقا محمد جعفر ،عاشق ،ذبیحی، شوقیا ،قصاب ،جامی ،آذر ،نظر ،زره رفیق، قمری. در پایان داستان شیرین و فرهاد است به نظم؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جا :تبریز ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 170گ، 14 سطر ،(8×15) اندازه: 22×14سم [ف: 12 - 2783]

1020. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5443

آغاز: بسمه، باب کاکل: نازم به کاکل تو که چون طره ات کنون *** سر رشته ستم همه چشمت بآن دهد؛ انجام: زمن سؤال نمودی که خوب تری یا من *** قسم بابرویت ای نازنین تو خوبتری

قصاید است در موضوعات گل و بلبل، زلف و ابرو، کاکل، لب، خط و خال، چشم و مژگان، جمال، دست و پا، انگشت، زیور، قد و خرام ،کمر، دهن ،زنخدان، هجران و وصل، انتظار، خواجگی و بندگی، دام و دانه، بند و کمند، غم و شادی، خار و گل و بلبل، عقل و عشق، میکده و میخانه و فروش، خانقاه، نظایر، عاشق و معشوق به اسم و جنون و سواری معشوق، خواب و بیداری، ،سگ ،گریبان ،طرب ،مشی ،هوس، ضعف و ناتوانی، آه و ناله، سپاه و لشکر، دل و قفس، اول سفر و وداع، درد بیماری و فرار، عناصر، قاصد و نامه و مکتوب، خانه و بتکده، بیگانه و آشنا، کفن و تابوت، آینه و شکن، شکایت و پیمان، یادگار پشیمانی وندامت، آمدن و رفتن، وفا و جفا، جور و ستم، با عنوان های «باب»، نام شاعران در آغاز نسخه در هامش است؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: قرن 13؛ مهر: فرخ سیر، نیر الدوله 1206، کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی لایی گرداگرد و عطف مشکی، 147گ، 15سطر (8×14)، قطع: ربعی، اندازه: 13×20سم [ف: 16 – 9]

1021. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5496

اشعاری از: رشید وطواط، لامعی، عمعق بخارایی، ابو حنیفه اسکافی، مروزی، ابوالعلاء گنجوی، ابوالحسن نحاس، منجیک؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ گویا از دو نویسنده؛ یادداشت فتح علی بن لسان الملک با آوردن شعرهایی از پدرش در تنگوزئیل 1317 در ص ع؛ مهر تملک: «محمد 1335»؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی ضربی مقوایی، 159گ، 21 سطر (9/5×20/5)، قطع: وزیری، اندازه: 15×27سم [ف: 16 - 21]

1022. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5500

آغاز: کنی از تقویت لطف عرض را جوهر *** کنی از تربیت قهر شفا را بیمار؛ انجام: در سخن سنجی و لطایف شعر *** کاتبی بود افضل الشعراء / هشت صد بیست و چهار هجرت بود ***کز جهان رفت سوی دار بقا

شعرهای انوری ،خاقانی ،عرفی ،شیرازی، اسیر، ثنائی، کمال فارسی ،جامی، نسیمی ،رفیع صائب شاه طاهر، هاشم، غبار،

ص: 814

کلیم ،عزت، حسن، طالب آملی ،بیدل ،قدسی ،فغانی، موسوی ،قاسم، سابق، واصلی ،عفتی، صبا، عصمت ،نوعی ،حیران، سمیع، واثق ،خازن ،اهلی ،محوی، طاهر کاتبی ،لطیفی ،مجد، فانی، رکنی، محمد قلی سلیم ،مولوی، سعدی، ناصر خسرو، فردوسی ،استاد ،سبحانی، نظامی، ابن یمین ؛خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، قرن 13 ،مجدول، پس از کتاب در پنج صفحه آخر رباعی ها در معما؛ کاغذ: فرنگی آب دهده ،جلد: تیماج بنفش ن_رم، 213گ، ابعاد متن: 5/8×16، قطع: بیاضی ربعی،اندازه: 11/5×20سم [ف: 16 - 22]

1023. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6055

شعرهای فارسی: فصیح ،قاسم، اسیر ،یوسف ،فغانی، شاپور،دانش ،وحید ،صاحب ،مفید ،سلیم، صائب و عرفی؛ خط: نستع_لیق هندی، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: هندی، جلد: گالینگور فرنگ_ی، 260گ، 15 سطر (7×16)، قطع: ربعی، اندازه: 15×23سم [ف: 16- 187]

1024. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7481/1

شعرهای فارسی مانند: ترجیع بند هاتف (5)، ترجیع بند نور علی شاه (17)، مثنوی میرزا ابراهیم صفا (32) مثنوی میرزا صادق تفرشی (39) سوز و گداز آذر (47) مثنوی طوفان هزار جریبی. (57) ،91 تخمیس باقرا از غزل شوکت (62) تخمیس مهدی از غزل طلب آملی، تخمیس صبری از غزل جامی (65)، قص_یده فردوسی، قصیده مدح طوفان (70)، قصیده سعدی (74، 113)، قصیده مهمانی کردن علی شاعر ،(85) میراثیه وحشی، قص_یده شیخ رضای کردستانی، نیز غزل های انوری (85) ، مخفی (97) ،محتشم کاشانی، نور علی شاه و کاکلی (118) ، طاهرا که به غ_لط به قرة العين نسبت داده اند، وحشت زواره ای (103) جامی و عراقی، یغما و طالب ،طبیب، سعدی و خالد (107) آذر، رفیق (111)، کمال غیاث ابن یمین (118)؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 13؛ كاغذ: فرنگی، 15 سطر (9×16) ،قطع :خشتی، اندازه: 15×22سم [ف: 16 - 586]

1025 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7899

شعرهای جامی و آصفی و قاآنی و نظامی و قائم مقام و نصرتی و محسن ایروانی به خط خود و فخر الادباء ميرزا محمد علی طهرانی؛ خط: نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی، 9 10 سطر (7×16)، قطع: بياضی ،اندازه: 12/5×22/5سم [ف: 16 - 727]

1026. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1250/5

غزلیات جامی و خاکی و حافظ بدین شرح آمده است: غزلیات جامی (ص141-156) غزلیات خاکی (157-162)، غزلی_ات جامى (ايضاً) (163-188)، غزلیات حافظ (189-208)، غزلي_ات جامی ،(208-215) غزلیات حافظ (216 -222)، یک مخم_س (224-222) چند رباعی (225-227) چند شعر (228-32) ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای، گل و بوته کوبیده ،مقوایی، 11 سطر (6×11)، اندازه:11×15سم [ف: 3 - 309 ]

1027. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4239

علاوه بر آثاری که مستقلاً معرفی شده است، شامل: قصیده های داود (32-37)، مخفی (38)، حافظ ،(19-23)، جامی (24 و 42 - ،45)، با یک مثنوی (40-41) دو قصیده هاتف (45-50)؛ خط: شکسته نستعلیق ،کا: مرتضی قلی کرد (39) تا: قرن 13؛ مجدول زر و لاجورد؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ زرکوب مقوایی، 46گ، چلیپا ابعاد متن: 7×14، اندازه: 12×19سم [ف : 13 - 3210]

1028. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 43946

اشعاری از: سعدی ،صبوحی ،سحاب، نادم لاهیجانی، فیاض لاهیجانی، بابا نصیبی لاهیجانی ،شاطری ،امیر خسرو دهلوی، مقصود کاشی، غریب سپاهانی، مالک سپاهانی، رحمی بهارلو، ارشاد کازرانی ،هلالی ،مصاحب، بنائی هروی، شوقی طوسی، عجزی تبریزی، امیر همایون، ذوقی ارستانی، سراج حکاک، اهلی شیرازی، عماد کرمانی، اوحدی، راغب اردبیلی شیخ علی قلی، هاتف ،مونس ،جامی ،سردار ،وصال، نظری همدانی ،طبیب

،مسیح کاشی، اوجی سپاهانی، قاضی یحیی، ضمیری، شوقی یزدی، شاملی کرمانی، میر صیدی تهرانی، کاظم قمی، جانی ،ترکمان ،ناصر ،نجفی، شباب ورامینی، سلیم شاملو، عاشق سپاهانی، امید تهرانی ،مخلص ،محتشم ،خان احمد خان، میلی (؟) ترگ، شرف تبریزی ،ملالی ،منصور ،بیکی، حالتی،ترکمان، قدسی، عاشق، قمی افشار، ضمیری ،عاصمی، مهشور (؟)، آذری، ناجی شیرازی، جعفر تبریزی، قدسی سیستانی ،شهیدی قمی ،خواجو، حسن، خسرو ،اوحدی ،یغما ،هلالی ،ظهوری، فکاری سبزواری ،غیرت، شاهی تبریزی ،آصفی ،هروی، قراری گیلانی، شرف جهان، صفی بخاری ،آهی ،غیرت ،زکی، شجاع کاشی، مسیح ساوجی، محمد صالح سنجر کاشی، شرف جهان قزوینی، قدسی تهرانی، صافی سپاهانی، فغانی شیرازی ،نظری، قمی کاشی، منظر نیشابوری ،سراجی ،فصیحی ،راهب، میرزا اسدالله تبریزی، سپهری زواره ای، قلندر سپاهانی، بدیع الزمانی، جامی، درویش قزوینی، عبدالله خان، مجید طالقانی، شریف تبریزی، عرفی شیرازی، میر حسینی، مولوی سنجی ،راهب سپاهانی، کمال شیرازی، خیالی طوسی، مجید سپاهانی، آذر بیگدلی ،میلی، آهی، قدسی طوسی، صبای قمی ،طوفان، مجید طالقانی ،عتابی ،طری، تقی افشار، عذرا بیک شاملو ،مشتاق، کلیم کاشی، میرزا حاتم، صبوحی، امیر همایون، احمد میرزای نیازی، شیخ علی نقی کمره ای، امیر صالح، نشاط قمی ،عذرا، صالحا ،صبایی، اشرف، صایب تبریزی، اخضر؛ شعرها ،رباعی و قصیده و فرد استو در یکجا آمده «حرره مجنون» یادداشت تاریخ ربیع الثانی 1292 دارد که نزد میرزا سید نصر الله نوشته شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ:فرنگی، جلد: تیماج عنابی ضربی ،195گ، چلیپا ابعاد متن: 7×11،قطع: بیاضی؛ اندازه: 8×14سم [ف: 13 - 3358]

ص: 815

1029 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9967/3

دارای: ترکیب بند یا مولود نامه (10گ)، مولودیه امام دوازدهم از احمد پژوه منشی همایون سروده شب سه شنبه 15 شع_بان اردیبهشت 1230/10/31 (1ص) ، قصیده نونیه حاج فصیح المل_ک شوریده، قصیده شعاع الملک در ستایش همان امام، قصیده میلاد امام حسین، و همان امام، قصیده احمد ناظر زاده کرمانی در 15شعبان 1357 در خانقاه حاج ذوالریاستین در جشن آنجا، قص_یده میرزا ابوالحسن خرم صدر الشعراء شیرازی، قصیده وفائی شوشتری که جواد محمدرضا در روز آدینه 4 ع 1344/2 ،نوشته، قصیده ابو القاسم ظهور عماد زاده سروده 1350 (27 شهریور 1319) در خانه حاج ذوالریاستین (11 گ)، قصيده میمیه ستایش امام دوازدهم از میرزا ابوالحسن خرم شیرازی و از اسدالله ص_ابر همدانی؛ قصیدهای تائیه (5ص)، یک قصیده رائیه و ترجیعات ستایش امام دوازدهم از رفعت اصفهانی، قصیده میرزا ابوالح_سن خرم صدر الشعراء شیرازی، قصیده آقا میرزا احمد قدسی (5 ص)، ترکیب بند طبیب خیاط سروده شب چهارشنبه 15 شعبان 1359 (1ص)، قصيده دیگر (2ص)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی مقوایی، ابعاد متن: 8 ×15،قطع: خشتی، اندازه: 16×21سم [ف: 17 - 516]

1030. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7849

دارای قصیده ای که در آن آمده که سراینده آن در 1297 از تبریز به گرگان رفته است، مسمط تهنیت، قصیده تهنیت نوروز درگرگان رود ،قصیده رخصت انصارف به تبریز در 1198، در پایان عنوان «قصيده تهنیت نوروز» در 1307 که ممدوح آن از استرآباد به تهران آمده بود ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ:فرنگی ،جلد: مقوا، 14گ، 11 سطر (5/6×13) سطر، قطع: ربع_ی، اندازه: 11×18سم [ف: 16 - 719]

1031. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 662

شعرهای شمس تبریزی و مغربی و سعدی و فیض و حافظ و سنائی و شاه نعمة الله ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز: قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 131]

1032. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 748

دارای فرد و غزل و رباعی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ قطع: بیاضی [ نشریه: 7 - 132]

1033. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1229

شعرهای: شایق، مقصود ،زایر، زاهر و محرم؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 13، قطع: بیاضی ربعی [نشریه: 7 - 138]

1034. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه 1810/2

شعرهای: بهائی ،عطار ،شمس تبریزی ،خیام ،مولوی، نان و حلوا و شیر و شکر؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 13؛ 19 سطر، ق_طع: بیاضی جیبی [چهار کتابخانه مشهد -ف: - 104]

1035 .مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1810/4

شعرهای حافظ و سعدی و عطار و بابا طاهر و دیگران؛خط:شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13، قطع: بیاضی جیبی [چهارکتابخانه مشهد -ف: - 105]

1036. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 703

شعرهای فارسی مفلوک و قاسم تا میرسد به طوفان؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 13، قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 132]

1037. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3248/2

آغاز: ای فلک کجرو ... پسند *** ... خورچند / چشم خورچند / چشم گشا درنگر ای سرنگون *** چشم مرا .... پرزخون؛ انجام: اندام تواز نرمی

دیبای لطیف است*** وان موی میان تو از آن ... است

اشعاری از: میرزا فتحعلی خان صبا، محجوب ترشیزی، شهاب ترشیزی، میرزا معصوم محیط، محمد تقی سپهر کاشانی،فضل الله خاوری، فاضل خان راوی، محمد رضا مونس بارفروشی، میرزا محمد تقی نوایی، میرزا عباس بساطی هزارجریبی، میرزا محمد تقی علی آبادی صاحب، محمود خان خاور، رضا قلیخان هدایت، میرزا ابوالقاسم قایم مقام، میرزا طاهر سبزواری، وصال شیرازی، میرزا صادق هما مروزی، سلمان ساوجی (قصیده بی نقطه)، قطران تبریزی، امیر معزی سمرقندی، عبدالواسع جبلی، جمال الدين اصفهانی، رشید الدین وطواط، حکیم سنایی، اسدی طوسی، عمادی غزنوی، هدایت دامغانی، رودکی سمرقندی، محمد مکنون کازرونی، یغما جندقی، سحاب نشاط اصفهانی، انیس اصفهانی، حسن قمی ،منصف ،صهباقمی، آذر بیگدلی ،شقایی ،بحر، راوی گروسی، میرزا رحیم بیدل، محیط، طایر شیرازی، مسکین، نصرت طالشی، فکرت لاهیجی، ملامجد ساوری، ذوقی، مجمر، قابل ایروانی، هلالی جغتایی، سید محمد ضیایی کازرونی ،عسجدی، عنصری ،بخارایی، مکنون کازورنی، رونقی بخارایی، لسانی شیرازی، مشرف الدین، اهلی شیرازی، صاحب مازندرانی، میرزا ابوالقاسم همدانی،میرزا محمد حیرت؛ خط: نستعلیق،شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ مهر: «شعاع» (بیضی)؛ سطور چلیپا چهار سطری؛ 22گ، 8 سطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 2 - 584]

1038 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3388-17/168

آغاز: یار توام ای پسر پیش تو ام ای پسر *** جان تو ام ای پسر پای تو بر چشم من - من به تو جور و جفا از چه جهت می کنم؛ انجام: من به فدایت شوم باز فدایت شوم *** جان به فدایت شوم

قربان خاک پایت شوم- این همه جور وستم بر من مسکین مکن

بیاضی است شامل مدایح ائمه ((علیهم السّلام) از شعرای مختلف؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ 80گ، 10-12 سطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 7×11 سم [ف: 3 - 1277]

1039. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4763

آغاز: ز تشریف حسام سلطنت شبل مظفر را *** همان فال است و فر کزیال و برجنگی عضنفر را؛ انجام: لقد شهدت ائمة كل فضل *** بانك بينها العلم العليم

حاوی اشعار متفرق در مدح حسینقلی خان نظام السلطنه از شهاب اصفهانی و شعرای دیگر عصر ممدوح؛ خط: نستعلیق خوش،

ص: 816

بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: کاغذ آهار مهره ،جلد: میشن قرمز نو، 142گ، 15 سطر، اندازه: 19×27/1سم [ف: 2 - 190]

1040. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6260/1

آغاز: نزد ارباب دولت و حشمت *** شصت چیز است مایه نکبت؛ انجام: نقل از شیخ بوعلی سیناست*** که روایات او همه زیباست / این نصایح که راحت جانست *** زندگی بخش روح انسانست

منظومه ای در آنچه نکبت بار است به نقل از ابن سینا، در پنجا پنج بیت؛ بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: رنگارنگ، جلد: میشن مش_کی[ ف: 9 - 297]

1041. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8006

علاوه بر رساله هایی که مستقل معرفی شده است، شامل شعره_ای وحشی ،مایل، ترکیب بند درنه بند، غزل و شعر صائب،غزل محمد قلی سلیم، شعر خلیفه ابراهیم وصال و میرزا وحيدا و طالب آملی؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 11 و 12 و 13؛ برگ های پراکنده ای بود که حاشیه کرده و به همدیگر چسباندند؛ کاغذ: هندی، جلد: گالینگور عطف تیماج سرخ نو، 77گ، 10سطر (5×15)، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×21/5سم [ف : 17 - 5]

1042. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9799/4

اشعاری از سید ماجد بن هاشم بحرانی و ابن المعلم؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج قهوه ای اگ (86پ- 87ر)، 15 سطر، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 31 - 94]

1043. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 432/16 کر

آغاز: شبی بوقت خوشی گفت با زنی مردی *** ای ز آت_ش تو دیگ شهوتم روشن؛ انجام: که برای صواب باید خورم*** آنچه آید ز رافضی در دست

مقطعات هزلی، 7 قطعه از هزلیات برخی شعرا، همچون مص_لح الدین عبدالله سعدی شیرازی و اوحدالدین علی بن محمد انوری ابیوردی خراسانی است که با این مطلع ها آمده است: 1. ش_بی بوقت خوشی گفت با زنی، مردی *** که ای ز آتش تو دی_گ شهوتم ،روشن ،2. روزی از بهر تماشای سوی دشت *** چند زن بیرون شدند از مهتران،3 . دوش در بزم چند دخترکی *** از... ذکر درمان آمد، 4. دوستان و معاشران مرا *** همه را کار دلپذیر افتاد، 5. بدیدم یکی ترکمان بچه ***ببغداد روزی من گفت قم، 6.دوش گفتم با زن خواجه فلان*** کی ...حاجتی خلقی رو،7. امرد طرف دو چارم شد *** در شبی کز شراب بودم مست؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، با کمند کشی؛ کاغذ: ترمه نازک سبز مغز پسته ای، 3گ (91پ -193ر) 12 س_طر ،اندازه: 8×13/5سم [ف: 40/2 - 134]

1044. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8012/5

اشعاری پراکنده که در ذیل مدخل خاص قرار نمی گرفت بدون عنوان شاعر در این برگ ها (هامش): 28ر، 28پ، 40پ، 56پ- 57ر - 58پ، 76ر - 77ر، 80ر - 80 ر؛ خط: شکسته نستعلیق بدخ_ط، کا، تا: قرن 13؛ مجدول، دارای رکابه؛ مهر: «کتابخانه باقر ترقی»؛ اندازه: 19/9×301سم [ف: 27/1 - 35]

1045. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14582/9

از عصمت بخارائی ،محتشم کاشانی، ملا عبدالله بیگ و والی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ 14 ص( 69-82) ،اندازه: 10×20سم [ف: 41 - 60]

1046. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8177/1

اشعار افتتاح سفینه شماره 8177 است چند بیت از مثنوی های مختلف است که مصرع نخست همه «بسم الله الرحمن الرحيم» است مانند: بسم الله الرحمن الرحيم ***هست صلای سر خوان كريم / بسم الله الرحمن الرحيم*** هست کلید در گنج حکیم؛ خط: نستعلیق تحریری ماوراء النهری، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، دارای رکابه ،کاغذ: بسیار نازک کدر ،جلد: مقوایی با روکش تیماج ساده 1گ (19پ) ، اندازه: 12/9×19/8سم [ف: 27/1- 402]

1047 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8177/55

آغاز: ز آستین بندم بلورین دست بیرون کرده ای *** وز حنا رنگ خجالت بر دل خون کرده ای؛ انجام: حق نگه دارد ترا در پرده عصمت قرین ***سرمه در حکم حیا ز انگشت حیرت کرده ای

غزلی با عنوان «بیت آستین» که مشخص نیست از همان شاعر قبلی است یا نه، شعر تخلص ندارد؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13 ،مجدول، دارای رکابه؛ کاغذ:بسیار نازک کدر، جلد: مقوایی با روکش تیماج، اگ (98پ)، اندازه: 12/9×19/8سم [ ف: 27/1 - 415]

1048. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8177/106

آغاز: الهی صاحب این بر کمال است*** فلاطون خاطر نازک خیال است / که زیب زینت حسن جمال است *** عجب روپاکچه چیده خیال است - بدست دلبر شکر مقال است

مخمسی است با عنوان روپا کچه که گویا منظور از آن نوعی پارچه است که در مناطق شرقی (مانند افغانستان) استفاده می شود؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول، دارای رکابه؛ کاغذ: بسیار نازک کدر، جلد: مقوایی با روکش تیماج، اگ (201ر-200ر)، اندازه: 12/9×19/8سم [ف: 27/1 - 427]

1049. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8177/107

آغاز: چهار باغ دهر دیدم یک یک ایام بهار *** جز قدش سروی ندیدم کاورد زین گونه بار

مخمسی بدون نام شاعر که معلوم نشد از کیست و طبق بند آخر، شاید گروهی سروده شده باشد؛ خط: نستعلیق تحریری ماوراء النهرى، بی کا، تا: قرن 13 ،مجدول، دارای ركابه؛ کاغذ: بسیار نازک کدر، جلد: مقوایی با روکش تیماج ساده، اگ (206ر- 206پ)، اندازه: 12/9×19/8سم [ف: 27/1 - 427]

1050 . مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 281

اشعار فارسی است با تخلص حیران، و بیشتر اشعار در ستایش امامان معصوم (علیه السّلام) احتمالاً به خط سرایشگر؛ تا: قرن 13 [اوراق

ص: 817

عتیق: 1 - 245]

1051. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 153444

آغاز: در آب دو دیده از تو غرقم *** امید لب کنار دارم؛ انج_ام: گر چشم بروی دگری باز کنم *** حق نمک چشم تو کورم سازد

بیشتر در مدایح و مراثی اهل بیت (علیه السّلام) است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ چند شعر به خط دیگر، مجدول؛ کاغذ: الوان، ج_لد: تیماج تریاکی ضربی گرده دار، 101گ، 8 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 7/2×15/2سم [ف: 43 - 35]

1052 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15078/3

آغاز: ای مقیدهای دام این وجود *** تاکیید اندر قیام و در قعود/ حق شناسی از نماز و روزه نیست *** آب حیوانست و درهر کوزه نیست؛ انجام: هر که این اسرار خواند يكورق *** رسم احس_انرا بیاموزد ز حق.

گویا از شاعری متخلص به شاهد؛ مثنوی عرفانی نیکویی اس_ت پیرامون 150 بیت، در این مثنوی به مقام حضرت امام حسین بن على (علیه السّلام) و مصائب آن حضرت نیز در چند مورد اشاره شده؛ برگ 29 ب گوید: «مرشدی نبود بغیر از هشت و چهار *** ق_صه کوته شد ز شاهد یاد دار»، از این بیت ظاهراً می توان پنداشت که تخلص وی «شاهد» بوده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛کاغذ: فرنگی، 6گ (25-30)، 10-12 (مورب) سطر، اندازه: 7×11سم [ف: 38 - 193]

1053. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1809/2

آغاز: نوح و آدم را زیارت کرده اند از روی نیاز *** در نماز ودر دعا بودیم هر صبح و مسا؛ انجام: رفت بایدتا بکام دل رسی*** شب نشینش باز آید آفتاب

اشعار و غزل هایی از وحشی بافقی، سعدی ،حافظ، محتشم و برخی دیگر از ابیات در رثای امام حسین (علیه السّلام)؛ خط: نسخ نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ واقف: سيد سعيد طباطبایی، 1332؛ کاغذ: بیاضی شکری ،جلد: تیماج یک لای قهوه ای، اندازه: 7×14سم [ف: 5 - 225]

1054. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8891/10

از میرزا عبدالحميد ،عطار و سعدی؛ خط: نستعلیق و شکس_ته، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی نخودی و شکری آهار مهر ،جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و جدول، 5ص (504، 505، 534، 537 ،538)، 17-15 سطر (9×16)، اندازه: 14×22/4سم [ف: 29/1- 248]

1055. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8862/20

اشعارمختلفی که در متن و حاشیه جنگ نوشته شده [ شم_اره صفحات در فهرست آمده است]: آصفی، ابن یمین، ابوالقاسم دماوندی، میرزا ادهم، اسیر، امیر خسرو، امیر شاهی، اوحدی، اهلی خراسانی ،بصیری، بنای خراسانی، شیخ بهاءالدین محمد ،بیگانه، شیخ ثنایی ،جامی، میر جعفر کاشی، حافظ، خواجه ح_سن ثنایی ،خواجه، حسن خان شاملو، حسن کاشفی، سید حس_ین خالص، حسین لاهیجی، حیرتی کاشی، خان خانان، دانش، حکیم رکنا ،سعدی، امیر سنجر کاشی ،شاپور، صایب، صفی قلی بیک، طالب آملی ،طالع، ظهوری، عرشی یزدی، عرفی، عطار، عظیمای نیشابوری، علی رضا تجلی، علی نقی کمره ای ،غزالی، غنی کشمیری ،فردوسی، فرید شیرازی، فضولی غدادی، فغانی، فهمی کاشی ،قدسی،کمال، محتشم کاشی، محمد حسین زرویی، به خط خودش در رجب 1133ق (ص15)، محمد سميع، ، به خط خودش، ملا محمد مازندرانی، مرتضی فی سلطان شاملو، مسكين،

مومن حسین یزدی، ناطق ،نسیمی، نصیرا همدانی، نظام الملک ،نظامی ،نظیری، میرزا نورس ،نوعی ،والهی، وحشی، ولی دشت بیاضی ،هاتفی؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ سطور چلیپا و معمولی ،مجدول، در حاشیه ص 169 حکایتی از شبلی به خط محمدعلی حسینی؛ مهر: «عبده الراجي عباس قلى الحسینی» (چهارگوش)، «العبد محمد طاهر (؟)) (بیضی)، «محمد رحيم بن ابوطالب الرضوى» (بيضى)، كاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج بزرگ در وسط، اندازه: 13/3×25/8سم [ف: 29/1 - 165]

1056 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8868/16

آغاز: از قول مربای سیب مجلس مرحوم ميرزا محمد علی خان کاشانی وزیر دارالخلافه طهران فرمایند؛ انجام: من که پرورده طعم آیم*** از چه با همت شهد نایم. / دستها سجده به سویم آرند/ به مثالی که مگر محرابم

غزل؛ خط: نستعلیق و شکسته ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: صنعتی نخودی و نیلی آهار مهره، با ته نقش شیر و خورش، جلد: مقوای سفید، عطف میشن زیتونی، 1ص (74ر)، اندازه: 11×21/4سم [ف: 29/1- 181]

1057. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8868/22

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: صنعتی نخودی و نیلی آهار مهره، با ته نقش شیر و خورش ،جلد: مقوای سفید، عطف میشن زیتونی، ٣گ (77ر-79ر)، اندازه: 11×21/4سم [ف: 29/1 - 181]

1058. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8868/24

آغاز: این قصیده را مرحوم آقای میرزا تقی در مرثیه مرحوم میرزا معصوم پسر کوچک مرحوم میرزا بزرگ قایم مقام که وکیل نایب السلطنه مبرور بودند گفته اند و به آذربایجان فرستادند.باد سحر ای شب هجران*** تیره تر از آه من ز هجر حسبیبان؛ انجام: هم تو گویم که خاطرات بپذیرد*** خاطر ویران نگوید الا ویران قصیده؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: صنعتی نخودی و نیلی آهار مهره، با ته نقش شیر و خورش، جلد: مقوای سفید، عطف میشن ،زیتونی 2گ (83ر -84)، اندازه: 11×21/4سم [ف: 29/1- 181]

1059. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8868/25

آغاز: قصیده از مرحوم آقای میرزا تقی رحمة الله عليه است. وزید

ص: 818

باد بهاری به اعتدال مزاج ***که باغ سخت علیل است و راغ صعب علاج؛ انجام: بجمله رسته گیتی بگشتم و دیدم *** سخن فساد متاع و هنر کساد رواج

قصیده؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: صنعتی نخودی و نیلی آهار مهره، با ته نقش شیر و خورش ،جلد: مقوای سفید، عطف میشن زیتونی، 2گ (84 پ-85پ) ،اندازه: 11×21/4 سم [ف: 29/1 - 182]

1060. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1123/1

ابیاتی است گزین شده از سعدی، نظیری نیشابوری، نشاط اصفهانی، آصفی هروی، جمال الدین، میرصدر طهرانی، ضمیری اصفهانی، فتحی اردستانی، نوائی اصفهانی، علینقی کمره فهی_می طوسی، سلمان ساوجی، قاضی شیخ الدین ساوجی، حسن قمی، حکیم سعیدخان قمی، سلطان قمی، صائب، میر مقبول قمی، شرف قزوینی، هلالی جغتائی ،عاشق ،حافظ ،عبرت، رفیعی کاش_ی، داعی اصفهانی،مولوی، وحشی بافقی و ....؛ خط: شکسته نستع_لیق خوش، بی کا ،تا: قرن 13؛ بدون خطبه و خاتمه؛ کاغذ: هندی ،جلد: تيماج لایه ای قهوه ای، 15گ (1-15)، 13 سطر (6×12) ،اندازه: 11×17/5سم [ف: 3 - 1562]

1061. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10103/10

آغاز: آغاز غزل: ذاتی که نه پنهان نه پدیدار بر آمد *** مدرک نه به چشم و نه به پندار بر آمد / بی نام و نشان شد ***نی جسم نه جان شد؛ انجام: در حاشیه ... فسواه من تباكى او بكى عنده_ا اذ وصلها من جاذبة

اشعاری در رد اشعار شیخ عطار. در نسخه حاضر آمده: غزلی که جناب استادی آقا میرزا حسین ... (ناخواناست) سلمه الله تعالى در رد عزل شیخ عطار فرموده بنابر استدعای حاجی صادق خیالی که از مشاهیر جهله صوفیه بود؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، 4ص (28-25)، اندازه: 14/5×21سم [ف: 32 - 126]

1062 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3784

آغاز: چون در بیان کار تکلم کنی دلا *** اول بنام حضرت بیچ_ون كن ابتدا / آن خالقی که هر دو جهان را نثار کرد*** برخاک پای سيد كونين مصطفى؛ انجام: حشر ما کن اندر آن عالی مقام*** بارسول و آل پاکش و السلام

دارای اشعاری که بیشتر در مدح ائمه (علیهم السّلام) سروده شده است از شاعرانی بنام: ثنائی آتشی ،شوقی، ولایت نامه ،نسیمی، حافظ، رضا ،انوری ،سلیمی ،نعمتی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12و 13ق؛ 47گ، 16 سطر، اندازه: 13/5×21/5سم [محدث ارموی مخ: 1- 516]

1063 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 25867

آغاز: چوشام حجر صبحم گشته است؛ انجام: مغز بادام به می غلطیده

ناظم: تفرشی (مولوی)، صادق و دیگران؛ خط: نستعلیق شکس_ته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: نخودی؛ سرخی ،جلد: تیماج یکلا [رایانه]

1064. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16216

آغاز: هو الله سبحانه و تعالی، پس بگردید و بگردد روزگار؛

انجام: تا جفا با عاشقان کمتر کنند ،با وفا کیشان بهتر سر کنند.

نسخه ای است بی سر و ته مشتمل بر مثنوی و غزلیات و قطعه و رباعی و مراثی در سوگ شهدای عاشورا،از سعدی، جامی، محتشم ،ساکت، میرزا صادقی و شوقی؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور ماه 1367 ،45گ مختلف السطر، اندازه: 8/5×16سم [ف: 17 - 45]

1065 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23079

آغاز: برندارم دل ز مهرت دلبرا تا زنده ام؛ انجام: نظری از لطف سوی ما باید کرد

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده است. بسیاری از اشعار از حافظ و سعدی اند و بقیه بیشتر تک بیت هایی از دیگر شاعران. کاتب به نام همه شاعران اشاره نکرده و به نام این شعراء اشاره شده است: قطاری،فطرت ،فنایی ،مشرقی، نزاری ،بیانی ،خواجو، عماد فقيه، وحشی ،ناصری ،همایی، رضی الدین ،شاهدی، صفی، بنایی، عطار، ،نظیری ،آصفی، حیدر ،قتالی ،طلحه ،خیام؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ كاغذ: الوان، جلد: کالینگور [رایانه ]

1066 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10698

اشعار مختلفی در قالب های مثنوی و قطعه و غزل و قصیده و رباعیات و فرد ... و از شاعران متفاوتی است که نام آنها در پی خواهد آمد. از آن جا که در بخشی از این جنگ شاعران به ترتیب شهرها مرتب شده اند احتمال دارد تذکره ای باشد اما به خاطر افتادگی های فراوان نسخه با وجود جستجو و مقابله فراوان به نتیجه ای نرسید. اشعار متن: بخشی از فرهاد و شیرین وحشی بافقی (3 ر - 14پ) ،آغاز: «بیا ای کوهکن با تیشه تیز *** که دارد کار شیرین شکرریز / چه شیرینی ترا شد کارفرمای *** بیاخوش پای کوبان پیش نه پای/ چه میلی کز درش سیلی درآمد *** از آن نامش به جان میلی در آمد/ از آن سیلش که در رفت از ره گوش*** نگون شد سقف طاق خانه موش»، بیرام خان، سلطان ابویزید (15ر)، انیسی (مثنوی ،15 ر-16پ) ،سلیم، شاه شجاع، شانی ابويماق، محمد مؤمن ميرزا خلف بدیع الزمان (17پ-18ر متن و حاشیه)، قسمت نامه میراث پدر با همشیره به عنوان مطایبه از میلی (18 پ -19ر)، آغاز: «همشیره خرج ماتم بابا از آن تو *** صبر از من و تردد و غوقا از آن»،تو هجو از وحشی (19ر-19پ) خاقانی (26 ر -27ر ) هجویات انوری، اشعار جامی شامل ابیات مختلف او به همراه گزیده ای از مثنوی های سبحة الابرار، جام جم، يوسف و زلیخا، سلسلة الذهب، تحفة الابرار، سلامان و ابسال، خردنامه اسکندری (19پ - 25پ و 29پ-75ر)، مثنوی در هزل از اثر شیرازی (75 ر - 76 پ)، ابن نصوح، مولانا اهلی، پرتوی،

ص: 819

بسحق، پور فریدون ،بیکسی ،تجلی ،زمانی، اشعار سعدی (78پ -101پ)، شامل: اشعار پراکنده، قطعات گلستان، از غزلیات و قطعات سعدی، منتخب از بوستان، طرزی افشار (104ر - 106ر)، عرفی، بیگدلی ،افشار، قدسی طوسی ،کلیم، حافظ، خاقانی، امیر صالح،ملک جامی ،بیگلدلی ،اصفهانی ،شفای، فیضی دکنی، صاحب شیرازی ،آزر، دامی اصفهانی (107ر) ،حافظ، صیقلی، شاه شجاع، کلیم، نظم و نثر از کلام میرزا فصیحی (111ر- 113ر)، حاشیه: خطائی، اکبر شاه (15ر)، امیر صالح ،عرشی، فنایی (16ر)، ملا وارسته چکنی ،جلالی، خواری تبریزی ،شریف تبریزی (18ر) ،صایب ،طوفی، صبوری، بیرام خان ،جاهی، آه_ی، انیسی ابن یمین، عماد لر ،میلی ،وفایی ،هلالی، راغب، قاسم انوار، ملاعبدالباقی (20پ) ،کاظما ،مغربی ،فنایی ،مقیمی، همایی ،عاشق ،کلیم، کمال اسمعیل، مشتاق (22 پ -24 پ)، مشرب ،محتشم ،سعدی ،میرداماد ،وحشی ،شوقی، فردوسی، خاقان، سلطان یا یزید، شیخ ابوالحسن (27 ر) ، وصالی ،ظهوری، بیخودی ،بدرالدین، کاتبی ابوالفرج سجزی (40 پ)، رکن الدین، شاه ع_لاء الدوله ،یمینی، میرزا محمد سبزواری ،کمالی ،فگاری، حیدری ،شاهی، میرزا بدیع الزمان، میرزا حیرت الله، عمادالدین فق_یه، قاسمی، فلک، سیف الدین ،نوعی تاج الدین، شاه سنجاق، مولانا هاتفی، شیخ آذری ،حالی ،عاشقی، فردوسی، فرخی، عنصری، عسجدی، انوری، نظامی، سعدی، فردوسی، قصاید اسدی در مدح حضرت امیر ،فنایی، قدسی (48)ر)، رباعیات سید محمد جامه باف، میر محمدمحسن، مشرقی، سید حسن ،(49 ر) سنایی، شیونی از قاین، ولی از قاین، از منتخبات مولانا اوحدی از غزل و رباعی و فرد و قصیده، مثنوی مصباح الارواح، ابوبکر (52 پ)، ش_یخ ابو حامد ،باقی بیانی، خاجو (خواجو) ،رشدی، رفیع الدین ، سید شاه نعمت الله، مولانا شرف الدين طيان ،(54ر)، عماد فقیه، مظفر، مولانا وحشی کرمانی، مثنوی خلد برین، هاشمی از مثنوی مظهر الآثار ،عسجدی، طلحه؛ رباعیات ابوسعید ابوالخیر (58ر) ، ابوالف_رج رونی، ناصری خیام (59ر) ،حیدر کلیچه ،پز ،خالدی، زلالی ،(68ر) ،صبوحی ،طاهری ،غزالی ،مظفر ،نادی، کمال اسمعيل، درویش مقصود تیرگر مشهور به شیخ الرباعی ،ناظم، وصفی، بزمی ،حزینی ،روغنی ،سیری ،سبحانی ،صدقی ،میر عبدالحق مروی، غیاثی، میرابوالقاسم فندرسکی، میرمحمد مؤمن، میرمرادی ،نظام، فخرالدین اسعد، لامعی (71ر)، پسر لامعی، یوسف، شهودی لاهیجانی، طالب لاهیجانی، فخرالدوله عمیدالدین، فدائی لاهیجانی، میر فغفور لاهیجانی، فیاض لاهیجانی، قراری گیلانی، قامتی گیلانی، مفخی رشتی، نادم لاهیجان، بابا نصیبی گیلانی، قاضی یحیی، ابویزید محمد الغضایری، طبعی قزوینی (74 پ)، ملا پیر جمال اردستانی، تأثیر اصفهانی، امیرتقی شهیر به میرشاه اصفهانی، امینای نجفی، شمس الدین محمد، فضولی، سید مح_مد نجفی، شیخ محمد جبل عامل (75ر)، آن چه از شعرای اصفهان نوشته می شود و شعرای آن جا هفتاد و هفت نفر می باشند: ابدال، آیتی، اسیر، امیر بک ماربین، فوجی اصفهانی، میرزا باقر از سادات اصفهان، ملاپیر جمال الدین اردستانی (75پ) ،خواجه جلال ورکانی، خواجه حبیب الله حزنی، حسابی (؟)، حلمی، خاتمی ،داعی، ذوقی اردستانی ،راضی نقاش، رجایی از سلسله کمال اسمعیل ،(78ر)، رضی، میرزا سیدرضا، محمدرضا پاشاه، رفیع الدین لنبانی، ساقی ،یزدی ،سالک، سپهری اردستانی ،سراج، حکاک، سعدای اردستانی، میرزا سلمان (79ر)، آن چه از شعرای فارس نوشته می شود ان شاء الله تعالى و تقدس (77ر)، آن چه افراد متفرقه نوشته می شود ان شاء الله از شیراز و ولایت های دیگر (79 پ)، آقا شاهکی از قریه در زنان، شاه نظر قمشه ای متولی روضه شاه رضا، شجاع الدین محمود، قیدی شیرازی، لسانی شیرازی، شرف الدین فضل الله (79 پ)، شعیب میمه ای از قری جوشقان، شفایی، مجدالدین همگر ،الهی، انوار، میر عقیل بزمی، محسن بک رشکی، برندق بخارایی، عمعق بخارایی ،شکیبی، شوکتی، صادقا، صبری زواره ای ،اردستانی، میر صبر، ملا محمد صوفی، ضمیری ،(83ر) ،میرزا نور الله ضیاء از قریه کفران روی دشتين من بلوكات اصفهان، طاهر از ناین (85پ)، ظهیرالدین، عشرتی ماربین، قاضی قلندر اصفهانی، فتحی اردستانی، فریدالدین احوال اصفهانی، محمدرضا بیگ فکری، قاسمی اردستانی، میر شاه قوام الدین، میرزا ابوالقاسم کامی از سادات گلستانه، کلامی، کمال الدین اسماعیل ،شرمی، ملا عبدالله شهابی، شیخ شهاب سهروردی، صغیری ولد مولانا ملک دیلمی، میرزا یوسف ضیاء، طبعی (91پ)، عزیزی تبریزی، عبید زاکانی ،فروغی، کاکا ،نرگسی، مالک اصلش از دیلمان ،ملامراد، واعظ ميرزا رفیع الدین محمد، میرزا محمد طاهر وحید، پارک، میرزا محمد یوسف برادر ميرزا طاهر وحید (93پ)، دارالمؤمنین [کاشان] از اقلیم چهارم آنچه از شعرای آن جا نوشته می شود چهل و سه نفر می باشد: ادهم، قاضی اسد، بابا افضل، خواجه نصیر (94ر)، خواجه محمد امین کوسج، باقر مشهور به باقر خواجه، باقی کاشانی، تجلی کاشانی، تسلیمی، میرزا علی تشبیهی، حاتم میر حسینی طباطبایی، ملا مقيم حلمی ،حیاتی، حیدر طهماسبی، خصالی، میر هادی رمزی، میر محمد علی سالک، عبدالغفار سالم، مير محمد هاشم سنجر، شجاع (97پ)، مصاحب نایینی (99پ)، نیکی زین الدین خلف على حلاج اصفهانی (101ر) ، واحد ميرزا شاه نقى، واهب میرزا حسن ،شریف ،شعوری، ضیاء الدین محمد، عز الدين محمود ،عشقی ،عروزی ،فخری ،فهمی، ملا محسن فیض کاشانی، ابوطالب کلیم کاشانی، مایلی کاشانی، محتشم کاشانی، عتابی، نجیب الدین جربادقانی، تصنیفی خوانساری، آقا حسین خوانساری، خضری خوانساری، زلالی خوانساری، شوخی، حسین صبوحی، شیخ علی نقی کمره ای کاشانی (105ر) آن چه از شعرای ری نوشته می شود ان شاء الله تعالى به شرط حیات: امیدی طهرانی (106پ)، ابوالمفاخر فاخری، امام فخر رازی، فکری ،فهمی ،قربی، کمال الدین بندار، لطفی طهرانی، میر نصیر، شیخ

ص: 820

نجم الدین دايه، محمد شریف هجری (108ر)، آن چه از شعرای ساوه می شود، شعرای آن جا چهارده نفر می باشند: آفتابی، جدایی ،حریفی ،جعفری، امیر زنده دل، سلمان ساوجی، سوزی، میر مستوفی، صلاح الدین صرفی، ظریفی، عهدی، قاضی مس_یح الدین ،مقصدی، شیخ نجم الدين يعقوب (111 پ)، دارالمؤمنین قم. شعرای آن جا شش (؟) نفرند: میر محمود اصلی، انصاری ،ثابت تفرشی، جلال جعفر فراهانی ،(112ر)، میر حضوری، حیرانی قمی، حسن، میرزا ابوالحسن فراهانی، حکیم سعید خان، داعی انجدانی، در کی، قاضی رکن الدین، سلطان محمد قمی، شاه میرتقی، بابا شهیدی، شمس الدین (115ر) ،شمسای صفیر،شاه ط_اهر انجدانی، علائی آشتیانی ،غضنفر، میر عبدالغنی تفرشی، ابوتراب انجدانی فرقتی، کاظم قمی، گلخنی قمی، لوائی مشهور به بابا سلطان (117ر)، خلقی میر محمد یوسف، شاه رضا خلف شاه ب_هاء الدوله ،سایل، شاه پور از اولاد مولانا امیدی (119پ)، میر وال_ی ،وکیل ،هاشمی هجری (121ر)، آن چه از شعرای قزوین نوشته می شود آن چهل نفر می باشند: ابو عمر ابهری، میرزا محمد، قاض_ی احمد، ادهم بیگ ولد خواجه بیگ، میرزا اسد بیگ، اسی_ری اسمش قاضی خلف قاضی مسعود (121پ)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و وسط و انجام؛ به خط چندین نفر، در متن و حاشیه نوشته شده، در برگ آغاز و برگ 92ر و 122ر چند نقاشی با مداد، دو برگ اول چند داستان و حکایت که یکی از آنها به خط میرزا ابراهیم است، متن برگ های 90پ-97پ را بعد از حاشیه های نسخه نوشته اند، در حاشیه بعضی از برگ ها مانند 28 پ و 68 پ نظرات انتقادی جالبی از کاتب نسخه نوشته ش_ده است؛ جلد: مقوای آبی، عطف مشکی، گوشه ها سرخ،122گ، مختلف السطر (8×12/5)، اندازه: 10/5×16سم [ف: 20 - 208]

1067. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 432/7 کر

آغاز: گر دهدم داور دادار دم*** در رسد عطر عطا و کرم / گر مدام احمد مرسل دهد *** او دهدم مدح امام امم؛ انجام: مادح ار اصل و حور طهور ***حاسد او همدم درد و الم / دهم او را در عدد سال او*** کرده که ده صد دو ده و سه سه كم

قصیده میمیه بی نقطه ای در مدح و مولی الموحدین حضر اميرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه السّلام) است که در 24 بیت، بر اساس ماده تاریخ: «وهم ادا در عدد سال او *** کرده، که ده صد دو ده و سه سه کم» در سال 1011ق از سوی شاعر گمنام ع_صر حکومت شاه عباس صفوی سروده شده است؛ خط: شک_سته نستعلیق، بی کا، تا: نیمه ی قرن 13؛ مجدول؛ کاغذ: ترمه نازک سبز مغز پسته ای، 2گ (14ر - 15ر)، 12 سطر، اندازه: 8×13/5 سم(ف: 40/2 - 126]

1068. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 432/6 کر

آغاز: که داردچون تو یاری نازنین و مهوش و دلبر گل اندام دل آرام و می آشام و پری پیکر لب و دیدار و قر و زلف و لفظ خوب گفتارت شراب و شاهر و شمع و شب و شیرینی و شکر؛ انجام:الا تا بگذرد سال و مه و روز و شب هفته *** بکام و خواهش و طبع و مراد و آرزو یکسر/ ترا هر سال و ماه و روز و شام و هفته با *** بقاء دولت و اقبال و ملک آرائی و کشور

قصیده ای رائیه در مدح مولی الموحدین حضرت امیرالمؤمنين علی بن ابی طالب ((علیه السّلام) است که در 29 بیت سروده شده است. شاعر در بخشی از قصیده خود آورده است: «همیشه یاورت بادا همیشه رهبرت بادا ***شه اژدر در صفدر امیرالمؤمنین حیدر/ شهی کز آدم و نوح و خلیل و عیسی و موسی *** ز قدر و رفعت و جاه و ز عز و شأن بود برتر»؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: نیمه قرن 13؛ مجدول به طلا ؛کاغذ: ترمه نازک سبز مغز پسته ای ،3گ (12 پ -14ر) ،12 سطر، اندازه: 8×13/5سم [ف: 40/2 - 126]

1069. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 546

در این جنگ اشعاری از شعرای بزرگ آمده بدین عناوین: فروغی ،هادی ،مغربی ،عطار ،عراقی، قاسمی، فیض، مولوی، شمس تبریزی ،مسکین ،قاسم ،محمود، اسد، نعیمی، نجات، بھائی، نسیمی، جعفر، طالب، محقق، بابا کوهی، سعدی، ابوسعید ابوالخیر، حافظ، سید، رضی آرتیمانی ،فقیر؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ خطوط مختلف، سطور چلیپا و راسته، نیمه دوم کتاب مجدول؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 111گ مختلف السطر، اندازه 12×20سم [ف: 2 - 227]

1070 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 15108/2

آغاز: ای سید مشکل گشا فریاد رس یا مصطفی*** ای خواجه هر دوسرا فریاد رس یا مصطفی؛ انجام: بیچاره و عاصی که افتاده در خوف و رجا ***دارم همیشه التجا فريادرس يا مصطفى.

قصیده ای است در 25 بیت در استغاثه و التجا به پیشگاه پیامبر اسلام (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ). ناظم این قصیده از اهل سنت بوده است: «مهر ابوبکر و عمر عثمان على المرتضى دارم *** من از صدق (و) صفا فریادرس یا مصطفی». طبق بیت پایانی ممکن است، تخلص سراینده «عاصی» باشد، در آغاز نسخه به عنوان «مناجات حضرت رسالت پناه» آمده ؛خط: نستعلیق، کا: ملانور، تا: قرن 13؛ کاغذ: شرقی، 2گ (1-2) 10 سطر مورب، اندازه: 8×17سم [ف: 38 - 276]

1071. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8990/26

با سروده هایی از این شعرا: جامی، ذره ناکام، سعدی، سلمانعلی بیگ شاملو متخلص به تایپ که در عصر مرحوم لطفعلی خان آمده در اقلید متوطن شده یکه و تنها بود، در اینجا وفات یافت، زیاده ازین از حالش خبردار نیستم، شاه اسمعیل صفوی، فرخ خلیخالی (ص 8، به خط خودش در شب یک شنبه اول چله بزرگ چهار ساعت از شب رفته 28 ربيع الثانى [137[1307])، فصیحی انصاری ،مجنون، محمد علی میرزا شاهزاده، مشتاق، وفا؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: مخملی بنفش با نقوش فرنگی و جدول درون کاغذ ابرو باد، سطور چلیپا، ابعاد متن: 11/5×19 ، اندازه: 13/9×21/5سم [ف: 29/1 - 572]

ص: 821

1072. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 692

آغاز: شیخ سعدی رحمه الله تعالی: اگر تو فارغی از حال دوستان يارا *** فراغت از تو میسر نمی شود ما را؛ انجام: می ریزد خاک بر سر و می گوید *** خاکم بر سر که بی توام زنده هنوز. هج_ری تفرشی: بجهت سرکار بندگان ... جعفر قلی خان ادام الله ... بتاریخ شهر شوال المكرم سنه 1203 تحریر و شرف اتمام یافت حرره العبد میرزا کوچک عفى الله عنه

مجموعه ای است از منتخب اشعار شعرای متقدمین تا زمان کاتب و حاوی مثنوی، غزل، رباعی و قطعات می باشد که به خط زیبای میرزا کوچک اصفهانی شاگرد عبدالمجيد درويش كتابت ش_ده است. نام شعرا عبارت است از: شیخ سعدی شیرازی، خواجه حافظ شیرازی ،مشتاق، مولانا جامی - عاشق اصفهانی، شیخ محمد علی حزين، ملاحسین رفیق، محتشم کاشی، احمد میرزا نیازی ، آذر بیکدلی، افرین اصفهانی، بابا افضل کاشی ،اهلی، امیر همایون، آمیری اصفهانی، امیر فخرالدین مسعود، امیدی اصفهانی، بایزید بسطامی ،بیاضی ،بزمی ،بومی، تاثیر اصفهانی ،تمنائی، حاجت شیرازی، حاجبی گیلانی ،میروالهی قمی، زکی همدانی، ابوسعید ،صابر طوسی ،واهب ،وحشی ،عبدالعلی، عرشی تكلو، هلالی، طوفان، يحيى لاهیجی ،نظیری، مسیح کاشانی، فیض دکنی، س_یلی ترک، فصیحی تبریزی ،غزالی، صهبا قمی، صابر طوسی، فدائی گیلانی، شریف کاشی، عبید زاکانی ،صادقی ،صبری، صافی، هاتف، مقصود، عرفی، نشاط، وصاف ،بیاضی، میرمومن استرآبادی، عمادی شهریاری، فهمی قائتی، کمال الدين اسمعي_ل، حسین دهلوی، هجری تفرشی، مجد همگر، غضنفر، عمادی شهریاری ،مقصود ،میرحمیدی، میر فغفور لاهیجی، عذری بیکدلی، عصمت الله ،واهب، درویش عبدالمجید، حسابی، دردری سمرقندی ،خیام، سوزی ساوجی ،سهیلی ،ملاطبری، ضیاء قم_ی، هجری تفرشی؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا کوچک اصفهانی، تا: 1203ق؛ این نسخه در ربیع الاول سال 1232 از عرض کتابخانه فتعلیشاه قاجار گذشته؛ صفحات مجدول و کمندکشی زرین، مذهب، یک سرلوح مذهب مرصع مزدوج بسیار عالی؛ کاغذ: ترمه ،جلد: پارچه قلمکار روغنی بوته گل ماشی رنگ مذهب، اندرون تیماج تریاکی حاشیه کمند دندان موشی طلائی، 168ص، 24 مصرع کتابت دارد ،قطع: بياضی، اندازه: 8/5×17/5سم [ف: 3 - 364]

1073.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 44/8 سرود

قصائد و غزلیات منصور؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1204ق؛ حاشیه [نشریه: 13 - 419]

1074. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1236/48-ف

نسخه اصل: بادلیان 69 Add اوزلی (ش 1241). مثنوی در ق_یافه است با عنوان نسخه سمندر کهه samudrak بی کا، تا: 24 رجب ،1204ق، جا: بنارس [ فیلمها: 1 - 587]

1075. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9944

شعرهای سعدی و حافظ و خیام و مشتاق، محمد مومن کاشی خراسانی آن را به درخواست سید محمد ظهیر بیک در دیوان خانه معتمدالدوله منوچهرخان در ع1205/1 (116پ) نوشته با تاریخ شب یک شنبه 5 ج 1323/1 و شب دوشنبه 14 شوال 1323 (90 پ و 93پ)؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: 1205ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی ،157گ، قطع: بیاضی ربعی، اندازه: 9×21سم [ف: 17 - 508]

1076 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 684

آغاز: الهی در این بساط پیاده مانده ایم رخ بهر که می نهیم اسب تغلب بر ما میراند بعلت اینکه فرزین طاعت ما کج می رود؛ انجام: بآبروی قناعت بذلت خواهش *** بکامرانی فرصت بدولت دیدار/ بداغ پهلوی بیمار ممتنع حرکت *** بدرد زانوی جویای ممتنع رفتار

غزلیات و رباعیات و قطعات گوناگونی از شعرای مختلف جمع آوری شده است، و در آغاز دو صفحه از مناجات خواجه عبدالله انصاری ذکر شده است، شعرایی که اشعار آنها در این جنگ آمده عبارتند از :از ابوتراب بیک ،اوجی، حسن دهلوی، امین،حافظ ، خسرو ،سالک یزدی، طالب آملی، ظهوری، عباسعلی بیک ،فغانی، مرتضی قلی سلطانی، میر معصوم، گنجی سعید، اهلی ،اقدس ،آصفی، امیر اخستکی، بهاری، شاپور، صایب،

ضمیری عزتی ،عنصری ،عاشق، غیاثای حلوالی ،غزالی ،فصیحی ،لسانی ،نظیری ،نظام ،نادم، شیخ علینقی کمره، جامی، خواجه شعیب، کمال اسماعیل، خواجه حسنعلی، خرد، سنجر، شفائی، خواجه شعیب، عرفی ،قدسی ،کلیم، وحشی، حسنعلی یزدی، حیرتی، ذوقی، امیر شاهی ،عرفی،فیضی، قاضی، صفی، حکیم ابوالقاسم، مير عطار حکیم رکنا، شکوهی، مستی، میر مشرب، ،شاپور ،حاکان ،قنائی، میر و الهی، میر محمد باقر، خلیلا، ارزقی ،اشرفی، رشید الدین، سلمان ساوجی ،قاضی، مولوی، نعمت الله، شیخ محمود میر خسرو، صفی قلی، کمال اسماعیل، خاقانی ،ولی ،ابولا فرج ،سپهری، امیر خسرو ،جدائی، ناصر خسرو، نظامی، مانی کاسه گر، حاجی شریف، میرزا رضی، میرزا حریف، طوفان ،مشتاق، رودکی، دقیق، نقی کرمانی، خضری ،دانشی، زکی، شعیب، شمس الدین محمد ،تولیت، ملا عبدالله، سیف الدین ،عاشق، محسنا، شیخ بهائی ،شانی ،صباحی، مهستی، مشرب، مولی، بابا نصیبی،عطا ،سنجر، میرزا ،همایون، میرزا جعفر ،رسوائی، سالک، سلیم، عنائی، رونقی، منصف، صفا، صافی، کلامی، مولانا نوری ،نشاط ،آذر، عمعق بخارائی، ملا جلال ،سفیدی، ساحری ،شرقی ،ولی، مشکی تبریزی ،اوحدی، قاتلی شیرازری ،عفتی، کلامی، زمانی همدانی، هاتف، سنائی، غیرتی شیرازی، شجاع، قاضی اسد کاشی، ابن حسام، ولی دشت بیاضی، مانی کرمانی، عماد الدین قزوینی، مسیح کاشی ،عالم، من كلام خاقان مغفور فتحعلی شاه، صهبا، آقا محمد عاشق، صباحی وحشی؛ خط: نستعليق، كا: علی اكبر موسوی تبریزی، تا: 1210ق؛ جلد: تیماج

ص: 822

مشکی، 92گ، مختلف ،(9×15) اندازه: 21×15سم [ف: 2 - 323]

1077. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1708

آغاز: به هر چیز دارد خرد دسترس *** دلیل خداوندی تست و بس / نخوانم ترا آسمان و زمین*** تویی جمله اما نه آنی نه این؛ انجام: بحمدالله این نامه دلفریب *** ز تحریر و عنوان پذیریف زیب ... الهی چو این نقش فرخ نهاد *** به آخر رسید آخرش خیرباد

دیوان شعر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 13 ذیح_جه 1211ق؛ جا: شهر لار ؛اندازه: 11/5×18سم [ نسخه پژوهی 2 - 161]

1078. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 130

در این مجموعه نان و حلوای شیخ بهایی و لیلی و مجنون آم_ده است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: سلخ ربیع الاول 1211ق؛ مجدول به زر و مشکی، حاشیه صفحات نقش گل و بوته در زمینه ای با نقطه های قرمز، در برگ آخر یادداشتی «سید اح_مد حسنی بهان آبادی» به سال 1303 (یا 1330) آمده است؛ 23 گ، سطور چلیپا، اندازه: 10/5×22/5سم [ف: 1 - 119]

1079. تبریز؛ تربیت؛ شماره نسخه: 45ض/ 3

تضمین قصیده میر ابوالقاسم فندرسکی از تجرید که آن قص_یده مشهور و اول آن (چرخ با این اختران نغزخوش زیباستی) می باشد؛ بی کا، تا: 1212ق [ف: 174]

1080 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24764

آغاز: اوم ذاتی که عیان است و نهان؛ انجام: نام این نامه بود محیط .... و تحریر با تمام رسید

مثنوی بحر محیط؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 1212ق؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ضربی [رایانه]

1081 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2432/3

خط: نستعلیق، کا: محمد علی هراتی، تا: 12 شوال 1212ق، کا: عریضه نویس صحن مشهد مقدس رضوی به دستور آقا محمدرضا بن استاد بخشی طباخ؛ واقف: محمد عاملی، شهر 1376؛ کاغذ: نخودی بیاضی، جلد: تیماج یک لای مشکی، اغ_لب 17 سطری، اندازه: 7×14/7سم [ف: 5 - 755]

1082 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2708/8

آغاز: بسمله مرحبا ای بلبل باغ کهن *** از گل رعنا بگو با سخن؛ انجام: روز محشر دار با آل رسول *** وز طفیل مقتلان گردان قبول

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1213ق؛ اهدایی نواب؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: مقوایی با تیماج مشکی، 10گ (114-124)، اندازه: 10/5×14سم [ف: 4 - 1399]

1083. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 777/18

شعر فیض کاشانی و میهنی و خاقانی و هلاکی همدانی و سلمان ساوجی، مرهمای درمانی، دعای صنمی قریشی، شب پیامبر تا آدم؛ خط: نستعلیق، کا: عبدالعظیم ابن محمد محسن رشتی،تا: دوشنبه پایان رجب 1213ق؛ با دو سرلوح رنگارنگ، به سفیداب در کاغذ کبود نوشته عبدالعظیم ابن محمد محسن رشتی در دوشنبه پایان رجب 1213 ؛کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن قرمزضربی، 13گ (187-174ر)، 16 سطر [ف: 5 - 175]

1084. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 535

آغاز: هو المنة الله که ز هستی رستم *** با نقد بقا ز تنگدستی رستم / یعنی که غنی شدم بمعشوق ازل *** از ننگ خودی و خود پرستی رستم؛ انجام: بضاعت نیاوردم الى اميد *** خدایا ز عفوم مکن ناامید. حسب الاشاره مستلزم البشاره عالیجاه رفيع جایگاه ... قبله گاهی فتحعلی خان ... در دار السلطنه اصفهان...بتاریخ یوم الجمعه شهر شوال المكرم 1214 سمت تحریر یافت امید که منظور نظر فیض نظر بندگان ...برسم پیشکش قبول فرماید. نمقه العبد الاقل الاحقر الجانى على اصغر الهمدانی سنه 1214، در ذیل صفحه آخر چنین رقم رفته است (هو الله سبحانه تعالی. از آنجا که هر چیزی را نصیبی و بهره ایست و هیچکس را قدرت در بهره کسی نمی باشد مهدیعلی خان بهادر خراسانی که از جانب وزیر پادشاه فرنگ به ایلچی گری ایران آمده بود خواهشمند این مجموعه گردید کمترین بیاض را بنام او رقم نموده چون قابلیت شرط بوده و مشار و الیه بهیچ گونه نداشت نام او را محمود نموده بنام نامی بندگان ذی شوکت و شان مخلصان امیدگاه زید الله تعالى عزه العالی نمود. علی اصغر الهمداني.

مجموعه از: محمد نصیر اصفهانی، بابا فغانی، قاضی نور، ظهوری، میرزا فصیحی، میرزا حسابی، نظام، حافظ، میر جعفر، روزبه، بهشتی، میر سنجر، شیخ سعدی، مظفر حسین، مومن حسین، ،سبحانی ،میر ظلی ،عرفی ،خلیل، صالح قلندر، روحانی، شانی تكلو، صائب ،رونق ،عوجی ،زلالی، سلیم، میر عطا، سالک قزوینی ،آصفی، غیابا حلوائی، شاه محمود اهلی، شریف تبریزی، عبد الرزاق عرفی، عصمت نجاری، علی اصغر همدانی، علی قلی بیک ،غیاثا آوجی، نسیم شاملو، ملا ملک قمی، میر شاهمیر، نادمن، مولانا جلال الدين، هلالی جغتائی، مسعود سعد سلمان، مشتاق، عماد لر، مشرفی ،ممتاز ،منصور مهستی ،نظیری ،نگاری، محمد صادق بیک، امیر علیشیر نوائی، شاه طهماسب، فصیحی ،فضولی، میرزا طاهر وحید واقع نویس، نور جهان بیگم، نوعی، وارث ،واهب ،همایونشاه، قیصر ترکمن ،فهمی، درکی، کامران بیک، مجد همگر ،محتشم، درویش عبدالمجيد، مكتبى، حكيم سنائی، اوحدی ،مخفی، خان خانان خسرو، جامی قریبی، در این مجموعه منتخبی از اشعار شعرای نامبرده و شرح مختصری از احوال بعضی از شعرای گمنام و نیز معدودی از برگزیده آثار منثور را در ضمن اشعار نقل کرده اند؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: على اصغر همدانی، تا: 1214ق، جا: دار السلطنه اصفهان، به دستور فتحعلی خان؛ پشت صفحه اول «این نسخه در سال 1282 و 1322 از عرض کتابخانه مبارکه گذشته»، مجدول زرین، با یک سرلوح مذهب مرصع عالی؛ مهر: ناصر الدین شاه قاجار 1274، میرزا محمود وزیر «عسى ان يبعثك ربك مقاما محموددا 1236»؛

ص: 823

کاغذ: فرنگی الوان غبار زرافشان، جلد: تیماج دو لائی ابره لاکی سجاف ماشی ساده جدول منگنه مذهب اندرون تیماج ماشی رنگ ،138ص، بین 16 - 12 – 24 سطر چلیپا [ف: 4 - 1118]

1085 . قم گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7599/1-38/219

آغاز: تشریف هر چه کردی انعام هر چه دادی *** خازن نداد آنرا حاکم نداد این را؛ انجام: بیار باده بخور آنکه پیر میکده دوش*** بسی حدیث عفور و رحیم و رحمان گفت

منتخبی است از اشعار حبیب الله قاآنی و گزیده ای از «ت_نبیه الغافلين» عطار، و اشعاری در نصایح و مواعظ و مناجات نامه غزلیاتی از حافظ؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1215ق؛ افتادگی: آغاز ؛جلد: مقوا عطف گالینگور، 43گ، 14 س_طر ،اندازه: 11×15سم [گلپایگانی ف: 3 - 1226]

1086. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5913-29/253

آغاز: ... و هم باز خون بهای فراق البته تا هنگام دریافت ملاقات كثير البركات همه روزه ... بسمله به عرض مقدس عالی میرساند به خدمت با رفعت سراسر سعادت؛ انجام: فراق را به فراق تو م_بتلا سازم *** چنانکه خون بچکانم زدیده های فراق

بیاضی است که است که در آن اشعاری از شاعران پارسی گوی، اغلب از سعدی شیرازی تحریر شده و نام دیگر شاعران ذکر نشده اس_ت؛

خط: تحریری، بی کا، تا: 1219ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 46گ، مختلف السطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7× 12سم [ف: 3 - 1248]

1087. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3655

شعرهایی از سعدی شیرازی ،(8ر) ، جامی (13ر) ، وحشی (20ر) مهدی بیک شقاقی، محتشم کاشانی، ابراهیم خان، میر سید مح_مد مشتاق (26پ) میرزا محمد تقی حسرت همدانی، آقا مح_مد عاشق رفیق (31پ) شرف الدین علی یزدی، ملا محمد حس_ین مشهور، محمد قلی سلیم شاملوی ترکمان، شرف (35 ر) ، ص_فی قلی بیک دیوانه، نوری، علیخان بیک کوکب، میرزا عبدالحم_ید قربی (39پ) طرزی افشار، ابو طالب کلیم همدانی (43ر) ، حاف_ظ؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: دوشنبه و سه شنبه جمادی الاول 1219ق؛ افتادگی: وسط ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: پارچه مقوایی عطف و گوشه ها تیماج سرخ، 44گ، 25 سطر (11×19)، اندازه: 22 ×29 سم [ف: 12 - 2666]

1088. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3639/4-ف

دو بند شعر فارسی؛ کا: محمد قاسم، تا: 1220ق به خواه_ش ملا ابو طالب در قاسم آباد [فیلمها: 2 - 208]

1089. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 855/3

شعرهای سرایندگان دیرینه و نو؛ کا: عبدالرحيم بن كريم ق_می ،کهکی، تا: 1220ق، جا: شیراز و مشهد [نشریه: 7 - 134]

1090 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10061

آغاز: اول دفتر بنام خالق یکتا *** صانع پروردگار حی توانا ؛

انجام: شرح این هجران و این خون جگر *** این زمان بگذار تا وقت دگر

جنگی است بیاضی شامل مقداری از اشعار بابا طاهر عریان، عمر خیام ،سعدی، سلمان ساوجی ،حافظ، جلال الدین محمد مولوی، وحشی بافقی، نورالدین عبدالرحمن جامی، عاشق اصفهانی، محتشم کاشانی، نظیری، کلیم و حیدر؛ خط: نستعلیق ممتاز، بی کا، تا: 1220ق؛ سطور چلیپا، مجدول به زر؛ واقف: جلال بقائی نائینی ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج، 226گ، قطع: بیاضی، اندازه: 8×18سم [ف: 9 - 108]

1091. تهران؛ مفتاح شماره نسخه: 855/18

خط: نستعلیق، کا: عبدالرحیم بن کریم قمی کهکی، تا: 1221ق،جا: مدرسه نواب [نشریه: 7 - 134]

1092 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13752

آغاز: سجود خاک درت بردنم تمنا بود *** به خاک می برم امروز این تمنا را / یار اگر طعن فراموش کاریم زد دور نیست *** زانکه با یادش فراموش کرده ام اغیار را؛ انجام: بود دایم آئینه اش در نظر *** که از چشم من دیده خود را مگر/ خبر دل داد از چهره زرد من*** که در عشق خوش است هم درد من

علاوه بر رساله هایی که به طور مستقل معرفی شده است، شامل: در ذکر اشعار پادشاهان و خوانین و سایر اشعار ازمتقربين سلطان حسین میرزا (ص 323-337) اشعار و رباعیات و تک بیتی هایی از: حافظ ،عاشق، میرزا صادق نامی بابا طاهر (ص 361-368 )،بیتی از قصیده ای که میرزا حریف در مدح جعفر قلی خان دنبلی سروده و پنجاه تومان صله گرفته است (ص369) اشعاری از هاتف، محتشم ،وحشی، خواجه نصیر، میرزا عبدالغنی، هلالی، میرحیدر ملک طیفور، قدسی مشهدی ،نظامی، فردوسی، سعدی، مقدم، حاجی لطفعلی بیک، ابن یمین، امیر خسرو، مهدی بیک، طوفان، امیر معزی، آقا محمد اشرف شیرازی، چند بیت از قصیده ای در مدح علی نقی خان زند ،مغربی ،خواجو، راجی (396-406) اشعاری از شاهنامه فردوسی (ص 429-434 و 438-440)؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا ،کا: عبدالله دنبلی خویی بن کبیر، تا: چهارشنبه 12 رجب 1222ق، جا: مسجد پدرش آقا کبیر (ص 1) و26 ربيع الاول 1225 ،در خانه آقا کبیر سلمه الله (ص 322)؛ مهر: «قال انى عبدالله» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای، 224گ، مختلف

السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 12×20سم [ف: 37 – 286]

1093. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3800/7-ف

خط: نستعلیق، کا: ابوالقاسم انجوی شیرازی، تا: 1222ق [ فیلمها: 2 - 250]

1094. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی؛ شماره نسخه: 88/9

مثنوی میرزا جعفر عذب؛ بی کا، تا: 24 ذیحجه 1223ق؛ کاغذ: کبود، قطع: بغلی بیاضی [ نشریه: 5 - 622]

1095. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4421

شعرهای فارسی :محتشم ،فیض،عاشق، سعدی، حافظ و سها به خط خود او (ص 24) هاتف (ترجیع بند)، شایق، شیخ بهائی

ص: 824

(نان و حلوا)، سعدی اصفهانی ،حالتی، مشتاق، طوبی، قمی،میر صیدی، میرمفتون، عاشق ،کمال ،میلی، جعفر لاهیجی، میر مردان استرآبادی، عرب اصفهانی ،نظری ،آذر، ضیاء الدین، خس_رو، خواجه امیر کاشی، هلالی، جدایی قمی ،عذری ،نوری، نصیب اصفهانی ،رفیق ،عرفی، مرتضی قلی بیک، همایون و زاری اس_ت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: شب شنبه جمادی الثانی 1224ق، (ص48) ، و 1 رمضان 1238 (ص137)؛ مجدول، چند تصویر ساده؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج عنابی عطف زرد، 137گ، سطور، چ_لیپا ابعاد متن: 7×15، قطع: بیاضی، اندازه: 10×19سم [ف: 13 - 3384]

1096 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2065/5

جنگی شامل اشعاری از: 1- مولانا حاجی سلیمان (در منقبت امیرالمومنين علی (علیه السّلام)، 2- آذر بیگدلی یک قصیده به قافیه نون،3- فاخزى ابو المفاخر یک قصیده به قافیه نون، 4- حکیم انوری ی_ک قصیده به قافیه تاء، 5- فتحعلی خان ملک الشعرای صبا ي_ک قصیده به قافیه نون، 6- قصیده ای از صباحی به قافیه یاء،7- محتشم کاشانی یک قصیده به قافیه دال و به آخر یک مثنوی؛ خط: نستعلیق، کا: علینقی رازی، تا: 1225ق؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تيماج سياه، ترنج و نیم ترنج ،کوبیده ،مقوایی، 25 ص 15 س_طر (8×18)، اندازه: 17×29/5سم [ف: 5 - 74]

1097 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2065/8

جنگی شامل اشعاری از: سید احمد هاتف، حاجی سلیمان صباحی ،فیضی، میرزا صادق تفرشی، مولانا ميرزا طوفان (مثنوی صبانامه)، مولانا میر سید علی مهری ،مولانا وحشی، شریفای طبیب اصفهانی، محتشم ((مرثیه) ،مولانا امیدی، سلمان، ساوجی، عبدالرحمن جامی، ظهیر الدین فاریابی، میرزا نصیر طب_یب اصفهانی، مولانا موجی، مولانا انیس شاملو، مولانا مصاحب اصفهانی، نشاط اصفهانی (حاوی غزلیات، قطعات،رباعيات) ؛خط: نستعلیق، کا: علینقی رازی، تا: 1225ق؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج سیاه با ترنج و نیم ترنج کوبیده مقوایی، 13ص (192-503 حاشیه)، 15 سطر (8×18)، اندازه: 17×29/5سم [ف: 5 - 75]

1098. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7106

شعر فارسی است در دو بخش به ترتیب حروف تهجی درقافیه اشعار. هر بند که وزن و قافیه ویژه دارد مشتمل بر اشعار شاعرانی چند می باشد، و در پایان رباعیات شعرای مختلف است؛ خ_ط: نستعلیق، کا: محمد مسیح بن محمد صالح ساوجی، تا: 1225ق، جا: مدرسه جانی خان قم؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: مقوایی، 110گ، 20 سطر (20×14)، اندازه: 9×15/5سم [ف: 4 - 94]

1099. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18813

مجموعه شعر؛ کا: ملا علی رضا، تا: 1226ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی؛ اندازه: 17×20/7سم [رایانه]

1100. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2466/24

شعرهای علی اصغر بن حاجی کاظم است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1226ق؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی زرکوب مقوایی با لولا، 1ص (819)، ابعاد متن: 24×14، اندازه: 19×32سم[ف: 9 - 1235]

1101 . خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 231/2

مجموعه غزلیات عرفانی جمع آوری شده از شعرای مختلف؛ خط: نستعلیق، کا: علیقلی بن رضا، تا: 1227ق، جا: لورجان؛ جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج باسر،15 سطر، اندازه: 17/5×28سم [ ف: 118]

1102 . شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 771/3

آغاز: سزاوار ستایش نیست جز حق *** چه حق آمد به حق فیاض مطلق / احب اكبر و ارکان دینست *** سخن كان حمد رب العالمین است؛

مثنوی در اصول دین؛ خط: نسخ، کا: ابوالقاسم بن محمد حسین قزوینی، تا: شنبه 24 محرم 1227ق؛ 18گ (57-75ر)، اندازه: 15×20/5سم [ف: 3 – 115]

1103 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5901-29/241

آغاز: نامش چه آرم به زبان همه اعضاء من چه قلم گردد غزل.

زدوری تو لب خشک دو دیده تر دارم *** هزار شعله جان سوز در جگر دارم؛ انجام: شده از خلقت چون تو صنمی *** وصف بینی زنخستین قلمی/ لب لعلت که عقیق ناز است ***بی غلط برگ گل شادانست

بیاضی است شامل اشعاری فارسی از این شاعران: مخمس فتح الله، غزل بیست و نه حروف ،جامی ،حافظ، سعدی، نیازی، رفیق زشت وزیبا ،عرفی، نوائی و رباعیات و قطعاتی از شعرایی که نامشان ذکر نشده؛ خط: نستعلیق شکسته ،کا: محمد نبی مشهور به آقا بزرگ فرزند محمد کریم، تا: برای سید عبدالله بن سید معصوم 1228ق؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: تیماج مشکی، 129 گ، 6 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 9×16سم [ف: 3 - 1256]

1104 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13697

آغاز: علی محمد و آله اجمعین، مخترع اینحکایت که در یونان زمین پادشاهی .... و او از هیچ مراد در دل بندی نداشت؛ انجام: گر بگردانند او را آن نه اوست ذره ایست از چشمه رخسار دوست

گزیده ای است از مثنویات و قصاید و غزلیات، قطعات، رباعیات و ترجیع بند و ساقی نامه. از شاعران مختلف، از جمله: شمس تبریزی، خاقانی ،حافظ، جامی، صائب، محتشم کاشانی، آقا محمد عاشق اصفهانی، میرزا جعفر غیرت. قصاب، وحشی بافقی، نظیری، میر محمد معصوم کاشی، میرزا طاهر واقعه نویس، ملا عبد الرزاق فیاض و نظامی و نیز داستانی به نثر از حاجی [فتاحی] نیشابوری و ترجیع بند معروف هاتف اصفهانی، مرآت الجمال صائب تبریزی، ترکیب بندهای مشهور وحشی بافقی، مثنویهای پیر و جوان میرزا نصیر و قضا و قدر محمد قلی سلیم و فرهاد و شیرین، مناجات نامه و مطالع ابرو و چشم و چین ابرو؛ خط: نستعلیق مخلوط به شکسته ،کا: علی اکبر زنجانی، تا: 1229ق؛

ص: 825

سطور چلیپا، که در انتهای داستان ضبط شده است ؛کاغذ: آبی ،جلد: تیماج یک لا دارچینی، 150گ، مختلف السطر، اندازه:10×20سم [ف: 17 - 45]

1105. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7576/19

قصيده مدحیه بهاریه است. اثر طبع عباس متخلص به آصفی درباره دوست علی خان معیرالممالک مورخ به 1332؛ خ_ط: نستعلیق، کا: محمد کاظم بن ابن هاشم، تا: 1232ق؛ کاغذ: فرنگی ،اندازه: 26/5×44سم [ف : 16 - 636]

1106. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18363

بی کا، تا: 1232ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 58گ، اندازه: 10×16/4سم [رایانه]

1107. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5091/1

جنگ شعر از جامی ،حافظ، وفای خوارزمی، امیر شاهی، می_رزا محمد ،جرأت، میرزا اعجاز، میرزا محمد نوید، میرزا آفرین ،میرزا محمد توفیق کشمیری، میرزا هجری، میرزا محمد حزین، میرزا نظیری، هلالی سبزواری، میرزا محمد متین، مشتاق صفاهانی ،ملامشفقی ،ملا فوجی، نورالعین واقف، میرزا سخا، میرزاصائب صفاهانی، امیر همایون، ملا ظهوری ،مولانا قاسم، میرزا مح_مد در کی، کلیم صفاهانی، میرزا حضوری، میرزا آشنا، میرزا حس_ن، میرزا محمد معدوم، میرزا یحیی کاشی، میرزا محمد مشفقی ،وحشی، جامی، قاسم انوار، هلالی سبزواری، سلمان ساوجی، اه_لی شیرازی، امیر خسرو دهلوی، کمال خجندی، ملا محتشم کاشی، میرزا محمد فغانی، میرزا شریف، میرزا فایز، میر الهی، عاشق صفاهانی، میرزا محمد فردی، حکیم شفایی، میرزا نافع، مولانا سقا، یکتای ،کشمیری، میرزا قلندر، میرزا محمد فانی، می_رزا محرمی، میرزا محمد عاجز، میرزا محمد صفی، میرزا سهمی، میرزا سهیلی، قدسی مشهدی، امیر همایون، ابن یمین، میرزا مح_مد لسانی، استاد لا أعلم، میر نجات، میرزا محمد طوسی، شیخ یعقوب، میرزا محمد جرمی، میرزا حسین معلوم، ضمیری صفاهانی، میرزا محمد امید، میرزا محمد وحید ،کاتبی، احمد ش_اه، امانی مازندرانی ،مولوی طاهری، خواجه همام، نعمت خان ، سید صلابت خان، طاهر سخنور، میرزا محمد آهی، خواجه عصمت بخاری، میرزا محمد صافی، میرزا محب، میرزا محمد مقبول، میرزا محمد مفتون، میرزا محمد واضح،میرزا بینوا، میرزا نخستین، میرزا ،رابط ،سعدالدین، میرزا عطایی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمادى الثانى 1233ق؛ کاغذ: نوعی ترمه، جلد: روغنی گل بوته درون گل نرگس، 8 سطر ،اندازه: 13/6×20/8سم[ف:8- 201]

1108. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 204/5

اشعار فارسی در جستن اعضاء و اختلاجات به نقل از ذو القرنين؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: رجب 1233ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: آهار مهره؛ جلد: تیماج مشکی ضربی عطف تیماج مشکی، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 154]

1109. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 204/4

جنگ اشعار از عارف؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: رجب 1233ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: آهار مهره؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، عطف تیماج مشکی، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 154]

1110. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه 204/8

جنگ اشعار مختلفی است در موضوعات مختلف از شعرائی همچون: طالب آملی، قاضی اسدالله کاشانی و میرزا همت؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: رجب 1233ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: آهار مهره؛ جلد: تيماج مشکی ضربی عطف تیماج مشکی، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 154]

1111. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 204/14

جنگ اشعار مختلفی در موضوعات مختلف از شعرائی چون: شیخ آذری، میرزا همت ،قطب، سعدی افرنکی، میر صیدی همدانی و ملا عرفی، ملا لطف الله لاهیجی طالب آملی، کمال اسمعیل و .... ؛خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: رجب 1233ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی ضربی عطف تیماج مشکی ،اندازه: 15×21سم [ف: 1- 155]

1112. خوانسار؛ فاضل شماره نسخه: 204/20

جنگ اشعاری است از: هلالی ،نظری ،بوذرجمهر و ..... ؛خط: نسخ و نستعلیق، بی کا ،تا: رجب 1233ق، جا: اصفهان؛ کاغذ: آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی، عطف تیماج مشکی، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 156]

1113. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2723

مجموعه اشعار منتخب است ؛خط: تعلیق، کا: سید احمد مازندرانی نامی، تا: 1233ق؛ جلد: چرمی سیاه،122گ، 14 سطر [ ف: 1 - 342]

1114. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2931/1

جنگ شعر است از وحشی ،(1متن) حسین ثنایی (6)، مجیر بیلقانی (11)، ظهیر فاریابی، قاضی نور اصفهانی (14)، ملک قمی، نفیس (17) ، عصمت بخارایی، بنایی هروی (17 و 20)، شیخ نظامی ،(22) تموزیه میرزا قلی هیلی، غیرتی شیرازی، عرفی و نثاری (25)، سلمان ساوجی عرفی شیرازی، محتشم کاشی، فتحعلیخان صبا (32) سید محمد شعله ،خرد ،جامی، میرزا رضی دانش (36) شیخ بهایی خادم (2 سر صفحه) هاتف، كمال (7)، مجمر(14) با بافغانی شیرازی، لسانی (17) و 47) مسیح کاشی، شهید ،قاضی احمد فگاری (18) امیر ،خسرو ،عنصری، اشهری نیشابوری (21)، ابن سينا (28) مغربی عربی و فارسی (32) مشتاق (43) کل سیستانی ،شکیبی، رضی همدانی (48) ادهم، امیر معصوم، میر محسن سیستانی، اوجی نطنزی، آقا رضی اصفهانی، بهشتی هراتی (50)، میر برهان ابرقویی، رونقی همدانی (56)، اسمعیل بیک انسی، محوی اردبیلی، لطیفای اردبیلی، اوحدی اصفهانی، کلیم، ،نصرت، ابوالفرج ،((60) کمال خجندی، مشفقی بخاری، شریف تبریز، خان احمد گیلانی، سلطان حسین میرزا، تکش خان (64) مجدالدین ابوسنجر ،فخرالدین، ظهیرالدین اصفهانی و شیخ

ص: 826

ابوسعید ابوالخیر، حافظ مجیب علی درباره عشق باقی خان اوزبک، احمد جامی، مسعود سعد (67) فتحعلیخان صبا در پاسخ لغزی به نام خربزه، خیام (127-128)، شعرهای دیگر هم درآن هست نیز سه بند به نثر ؛خط: نستعلیق، کا: محمود بن میرزا ابوالقاسم خویی، تا: رجب 1234ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا،28 سطر و چلیپا (11/5×25)، اندازه: 17×38سم [ف : 10 - 1792]

1115. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 620/2

چند ترجیع بند؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: شوال 1234ق؛ در متن و هامش، با تاریخ 16 رمضان 1223 از رجب علی سمسار کرمانی پسر علی اکبر سلطان خراسانی، در میانه تاریخ رمضان 1332؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 250]

1116. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6492/5

قطعه منسوب به ناصر خسرو؛ خط: نستعلیق، کا: رضا قلی، تا: ربیع الاول 1234ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی ضربی مقوایی، 15 سطر (8×15) قطع: ربعی، اندازه: 12×16سم [ف: 16 - 278]

1117. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 541

آغاز: آن روی بین که حسن بپوشیده ماه را *** وان دام زلف و دانه و خال سیاه را ؛انجام: سر خوش از غفلت این بی خبران اس_ت نشاط *** ورنه با زحمت نادان نزید دانائی / سنگ طفلان بردش جانب شهر ار به کجا *** دل دیوانه کشد جز بسوی صحرائی

اشعار از: شیخ سعدی شیرازی ،حافظ، نشاط، که دارای یک ق_افیه و به استقبال از یکدیگر سروده شده است به ترتیب قوافی ج_مع آوری شده است؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: زین العابدین،تا: 1234ق؛ مجدول ،مذهب، کمند کشی، با یک سرلوح در پیش_انی صفحه اول که مذهب مرصع مزدوج و بسیار پر کار است؛ م_هر: ناصر الدین شاه قاجار 1274؛ کاغذ: ترمه ضخیم آهار مهره، ج_لد: مقوای روغنی بوم گلی رنگ نقده نشان منقش به انواع گل برگ های تزئینی، اندرون بوم ماشی رنگ وسط یک شاخه نرگس و دو شاخه گل مینا و دو پروانه، 94ص، 11سطر، قطع: وزیری، اندازه: 16/6×26/5سم [ف: 4 - 1038]

1118. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18641 ض

قصیده بی نقطه ای است ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1235ق [د.ث.مجلس ]

1119. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17378

جنگ اشعار؛ بی کا، تا: 1235ق، خریداری از مصطفی حسینی؛ 26گ، اندازه: 15/7×22/5سم [رایانه]

1120. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2750/3

قصاید فارسی در ستایش شاه محمود افغان و نکوهش اسمعیل مستوفی، و عبدالشکور خان و حاجی الله وردی خباز و می_رزا صالح انباردار و هجوهای کسان دیگر مانند میرزا الله بخش کلانتر غوریان و میرزا جمعه اوکلی و آقا یوسف و جانی خان غلجائی و جانی دواتگر، آقا یوسف، آقا رضا غوغائی، عثمان خان بارکزائی و سلیمان خان چنگیزی و حسن خان برادر قلیچ خان، ستایش شاه محمود، شعرها از یکی از شعرای افغانی است؛ خط: نستعلیق، کا: احمد بیات نیشابوری، تا: 1235ق؛ کاغذ: ترمه، جلد: میشن سیاه لبه دار، 16 سطر، اندازه: 18×30سم [ف: 6 - 104]

1121. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13158/16

آغاز: چند گویی چو فاخته کوکو *** عاشقان لا اله الا هو

ترجیع بند ملا رفیع است؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، کا: محمد ولی، تا: 1235ق؛ مجدول مذهب مرصع؛ جلد: تیماج قرمز، 6گ( 128 ر - 134پ) [ف: 36 - 239]

1122. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 13939/2

آغاز: در روز جوانی چه کنی یاد شب او *** شب رفت دگر آمد شد عمر یکی کو / کو آن بط سیمین بر و شکر لب مه رو *** کو سبز و بستان ریاحین و لب جو؛ انجام: تا چشم بهم میزنی ای خواجه تباهیم *** ما جمله در این بادیه سوزان گناهیم / کوکو همه این گفته و ما نیز گواهیم *** آن رفت که دیدی حالا کوکو حالا كوكو

ترکیب بندی است موسوم به «کوکو»، ترجیع بند دیگری از ملا رفیع در شماره [قبلی] با قافیه «کوکو» با عنوان «ترجیع بند ملا رفیع» معرفی گردید و گویا ترکیب بند حاضر نیز از اوست؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا :جلد: تیماج مشکی مجدول گرهی، اگ (25ر - 26پ) [ف: 37 - 529]

1123 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8344

مشتمل است بر چند مثنوی کوتاه و چندین قصیده و غزل و قطعه و رباعی از شعرای مختلف: 1- آتشکده، 2- مثنوی آذر، 3- بهاریه= پیر و جوان، 4- مثنوی طوفان، 5- مثنوی صفا، 6- متفرقات؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1235ق؛ واقف: سردار کل یار محمد خان افشار، 25 خرداد 1332ق؛ مجدول، چلیپا و دو ستونی؛ کاغذ: فرنگی الوان و آهار مهره، جلد: تیماج یک لا، 96گ، 8 سطر (5×8/9) ، اندازه: 7/8×14م [ف: 7 - 222]

1124 . قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 801

آغاز: سميع است و علیم است و قدیر است *** ... حی مرید است واحد است؛ انجام: الغرض يا رسول حق بتول *** بنما التجاى بنده قبول/ هزاران درود و هزاران سلام *** زما بر محمد علیه السلام

مجموعه ای است از اشعار فارسی، از جمله منظومه ای در بیان اصول عقاید و فروع شیعی ساخته برای تعلیم بچه های مکتب خانه از شاعری با تخلص (واحد) به عرض دوستان غيب شاهد *** مر این را می رساند بنده واحد/ که آنچه در این منظومه گفتم ... / تمامی هست در تفسیر قرآن *** دیگر قول نبی و هم امامان/ بود لازم که این منظومه ام را *** بگویند و بخوانندش بهر جا، پس از آن منظومه ای است به نام «معراج نامه» با مطلع: «ای خدا نطق بسته ام واکن *** در ثنای رسول گویا کن/ دل شوریده را صفایی ده *** سینه را صیقل جلائی ده»، تخلص شاعر «صالح» است صالحت را

از عطا دریاب *** تا نباشد خفیف در هر باب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 4 ذیقعده 1236ق؛ جلد: تیماج مشکی،

ص: 827

140گ 10 سطر، اندازه: 10/5×17سم [ف مخ: 1 - 161]

1125. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 31/5

در مدح حضرت ختمی مرتبت و حضرت علی (علیه السّلام) و ذم عثمان و ... خط: نستعلیق تحریری، کا: علی محمد ابن میرزا مح_مد سنجانی، تا: پنج شنبه 19 جمادی الاول 1236ق؛ كاغذ: شكری ،جلد: مقوا با کاغذ الگو، ص 37، قطع: وزیری، اندازه: 15×21 سم [ف: 1 - 48]

1126. شیراز ،بغایری، عبد الرزاق؛ شماره نسخه: بدون شماره /3

از شاه نعمة الله؛ بی کا، تا: 1237ق[ میراث اسلامی 5 - 575]

1127. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 135/27

آغاز: بیدلی شاعرم، مادح آل علی *** طبع مرا در سخن کذب نباشد شعار

در مدح و منقبت حضرت علی (علیه السّلام) و حضرت فاطمه زهرا (علیها السّلام)، 70 بيت حاشیه؛ خط: نستعلیق، کا: محمد باقر، تا: محرم 1237ق، اشعار سه ستونی؛ کاغذ: نخودی آسمانی بعضی از رساله ها آهار مهره، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 6گ (644پ-649ر)، ق_طع: وزیری، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 161]

1128. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1953

آغاز: بسمله. رحمی بده خدایا آنسنگدل جوان را *** یا طاقتی و صبری این پیر ناتوان را؛ انجام: این باده برای بزم ایام ***دل کشت صراحی و فلک جام

شامل منتخبی از غزلیات جامی ،سعدی، عاشق و لیلی و مجن_ون مکتبی است ؛خط: نستعلیق جلی و خفی، کا: زین العابدین ابن علی همدانی، تا: 1237ق؛ دارای بیست و پنج مجلس کوچک و بزرگ نقاشی آب و رنگ ،مجدول، با سرلوح مذهب؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار ،مشیر السلطنه، کتابداران وقت؛ کاغذ:فستقی، جلد: مقوای روکش تیماج لاکی وسط ترنج منگنه ای، اندرون كاغذ سفید، 654 ص، 15 سطر در متن و 30 نیم سطر در حاشیه متصل به متن و 1 سطر ،قطع: وزیری ،اندازه: 20/5×30 سم[ ف: 3 - 369]

1129. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2305

جنگ شعر از انوری تا مهستی، قصاید و متقطعات و رباعیات است هر یک به ترتیب تهجی قافیه ها؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: جمادی الثانی 1238ق؛ مجدول ؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن لاجوردی، 160گ، 15 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 5 – 462]

1130 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14025/2

آغاز: یا اخی قد جمعت فى هذا الكتاب ما هو لب الحكمة واس اساس المعرفة... بشنوید ایطالبان ایصادقان *** این مناجات از کلام عاشقان؛ انجام: بشنو این تحقیق از آن بحر علوم *** قدوه عشاق مولانای روم .... عشق آن شعله است کان چون برفروخت *** هر چه جز معشوق باقی جمله سوخت. مجموعه ای است مشتمل بر 129 بیت شعر عرفانی که برخی از آنها به طور قطع از مثنوی معنوی ملای رومی است و این که همه آنها از مثنوی معنوی ملای رومی است محرز نگردید؛ خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: 1238ق؛ ابیات در چهار ستون مجزی به طلا، برگ ها مجدول؛ کاغذ: شرقی، نوع جلد: تیماج قهوه ای با ترنج ، 2گ، اندازه: 18×29 [ف: 35 - 495]

1131. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10535/4

رباعی خیام و جواب میرزا عبدالرسول از میرزا عبدالرسول (قرن 13)؟؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 13 رجب 1239ق؛ اگ (24پ همان) (مختصر: ف: - 388]

1132. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2672/3

قصه مطایبه مثنوی. داستان سه لر است در 10 بیت؛ خط: نسخ کتابتی، بی کا، تا: 1239ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: روغنی بوم قهوه ای، ترنج و سر ترنج و لچکیگل کوکب، 1گ (343- 344)، 13 سطر (7×13/5) ، اندازه 15×20سم [ف: 8 - 434]

1133. کاشان ،عاطفی ،افشین، شماره نسخه :133

آغاز: هست مروی که شهنشاه عرب ***گشت چون وارد میدان ز غضب ؛انجام: گشت رضوانی از این غم شب و روز *** در شبستان عزا شمع فروز.

مشتمل بر اشعاری در وقایع کربلا تا تخلص «رضوانی»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1239ق؛ ظاهراً توسط ناظم تصحیح شده؛ 7گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×21سم [ف: 112]

1134. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 123/6

آغاز: بسمله. بدان خود که گفتی سپاس و درود *** که در فن طب است این قطعها... بشنو از یوسفی بسمع رضا *** حفظ صحت یکی از آن باشد ... شد سفیدی علامت بلغم *** تیرگی هم علامت سودا ... الى آخر؛ انجام: ... طریقه خوردن شیر شتر روز اول نیم دفعه و دویم یکدفعه و چهارم یک چارک تازه دوشیده با نبات سفید پنج مثقال بیاشامند و چند قدمی حرکت نمایند بتانی و غذا ظهر تر حلوا دارچینی یا گز انگبین یا شربت گلاب و شب تر پلو است با گوشت بره پخته و از حبوبات و بقولات و لبنيات

قصيده طب یوسفی فوائد متفرقه در علم طب. ایکه خواهی تندرستی از در حکمت آ در *** تا بعلتهای گوناگون نگردی مبتلا؛ خط: نستعلیق، کا: ابوالخیر حسنی، تا: 1240ق؛ در حاشیه، محمد اسمعيل الموسوى العريضي اليزدى به سال 1250ق؛ کاغذ: فستقی آهار مهره، جلد: مقوای روکش تیماج گلی رنگ وسط و حواشی گل ترنج سازی ضربی طلائی و گل و برگ برجسته نیلی اندرون کاغذ نیلی، قطع: ربعی، اندازه: 13×21سم [ف: 7 - 193]

1135. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13858

علاوه بر رساله هایی که مستقلاً معرفی شده است، شامل چهار بیت از میر یحیی کاشانی شیرازی و چهار بیت از شاعری دیگر که در آن کاشانی و قمی بودن میر یحیی را نفی نموده و وی را شیرازی دانسته است(430پ)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1240ق؛جلد: گالینگور قهوه ای، 430گ 16 سطر، اندازه: 14×23سم [ف: 37 - 421]

ص: 828

1136. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2049/3

پراکنده هایی از اشعار مذهبی؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: رجب 1240ق؛ متن تحریر ساده و چلیپا؛ جلد: تیماج مقوایی، 32گ (83- 115). 13 سطر (10×14)، اندازه: 14×21سم [ف: 4 - 1140]

1137 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5922-29/262

آغاز: رنگ حناست بر کف پای مبارکت *** یا خون عاش_قی است که پامال کرده ای؛ انجام: هان ای دل عبرت بین از دیده نگه کن هان*** ایوان مداین را آیینه عبرت دان / یک ره زره دجله منزل به مداین کن *** و زدیده دویم دجله برخاک مداین ران

بیاضی است که در آن اشعاری از شاعران مشهور خصوصاً حافظ و سعدی در موارد متعدد جمع شده، نام شاعران چنین است: حافظ ،عرفی ،رفیق ،سعدی ،کشفی ،کلیم، سراپای مهری عاملی، مجموعه راز از میر محمد صالح متخلص به کشفی ،نیازی، جام_ی ،سعدی ،شانی ،سایل ،کلیم ،محتشم، وحشی، مثنوی ابراهیم ص_فا: «ای مهر سپهر بیوفائی *** به هم زن رسم آشنایی»، مثنوی نظیر زنگنه: «ای زرسم و راه یاری بی خبر *** داد از دست تو ای بیدادگر»، مثنوی میرزا صادق تفرشی: «آتشی می بینم از یاران زدور *** گرم می آید زچشمم نخل طور»، مثنوی میرزا طوفان: «بهار آمد و گل زگلبن دمید *** دگر تا به بلبل چه خواهد رسید».

غزلیات شیخ سعدی (منتخب به ترتیب حروف تهجی)، اشعاری ازجامی، غزلیات هاتف، غزلیات مشتاق، عاشق،احمد؛ خط: نس_خ، بی کا، تا: 1240ق، جلد: تیماج عنابی، 237گ، 6 سطر، ق_طع: بیاض رقعی، اندازه: 7×15سم [ف: 3 - 1246]

1138. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1058

شعرهای سعدی و محتشم و عاشق و جامی و اختر؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا محمد ناظم تبریزی، تا: 1240ق، برای شاه زاده کیخسرو میرزا؛ سطور چلیپا در متن و راسته در هامش، با سرلوح، مجدول زر، کمند زنگار؛ با تاریخ تولد کلثوم دختر همین شاه زاده درع 1246/1 در برگ یکم؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 137]

1139. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 416/1

آغاز: ايها اللاهى عن العهد القديم *** ايها الساهى عن الن_هج القويم؛ انجام: هر چند بیکسی بسی نیست مرا *** بیکس نبود هر آنکه او را تو بسی

چند قصیده متفرق است در پند و اندرز و مناجاة ومدح حضر پیغمبر(صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از شیخ بهائی و ابوسعید و قرشی و خاقانی و قطب الدین بختیار کاکی و شاه شرف بو علی قلندر؛ خط: نسخ،کا: احمد علیخان بن انور علیخان بهادر، تا: سه شنبه 20 ذیقعده 1241ق؛ جلد: تیماج قرمز، 8گ (2ر-9پ) ، اندازه:13/5×22سم[ ف: 2 - 16]

1140. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9467/122

غزلیاتی از ملا عبدالرحیم مراغی، میرزا حسن فانی خوئی، حاجی سلیمان صباحی، حکیم شفائی، شیخ بهائی، یاری، میر سید علی عرب ،نظیری ،عاشق، حسینی، میر سید علی مشتاق، جامی؛ خط: نستعليق، كا: محمد بن جمشسید مراغی، تا: 1241ق؛ 3گ (251ر - 254ر) [مختصر : ف: - 572]

1141. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9646/1

رباعیات مرتب از الف تا یاء است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 7 رجب 1241ق، برای پسرش فتح محمد؛ کاغذ: هندی کبود، جلد: تیماج مشکی لایی، 41گ (2پ- 43پ)، 10 سطر (6×13)، قطع: ربعی، اندازه: 10×19سم [ف : 17 - 443]

1142. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16843

مثنوی؛ بی کا، تا: 1241ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 318گ، اندازه: 19/5×30/4سم [رایانه]

1143. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16666/3

آغاز: از آنچه دادی [و] بخوردی *** بگو غیر از کفن دیگر چه انداخت خانمان ها را *** گوش کن تا بگویم آنها را؛ انجام: مرا هم فرح باشد هم ذکر ای شاه اژدر در. در خاتمه می گوید: بعرض دوستان غیب شاهد *** مراین را میرساند عید واحد/ که آنچه اندر این منظومه گفتم***یکی را پیش خود اصلا نگفتم / تمامی هست از نص قرآن *** دیگر قول نبی و هم امامان.

مثنوی است از غریب لاری، در بحر هزج (مفاعیلن ...) در بیان مطالب اخلاقی از جمله: سلوک با خلق، عیب پوشیدن، در سلوک با عیال؛ اشعار آن از استحکام برخوردار نیست؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق کتابتی، بی کا، تا: جمادی الاول تا جمادی الثانی 1241ق؛ افتادگی: آغاز؛ در انتهای نسخه منظومه ای چاپی و مصور از بابا غیبی به نام «فردوسی مشروطه»ضمیمه است؛ کاغذ: نخودی و مشقی خط دار 17 ص (93-126)، اندازه: 10/5×17/5سم [ف : 17 - 437]

1144 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9467/101

ترجیع بند مقطع شیخ عراقی در مدح امیرالمؤمنين (علیه السّلام)؛ خط: نستعليق، كا: محمد بن جمشید نراغی، تا: 1241ق؛ 2گ 176 ر- 177ر) (مختصر: ف: - 174]

1145 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1573/2

آغاز: هر سحر که بوی جان آید همی***بوی جان امر[...]آید[همی] جان فزا دلکش نسیمی از بهشت *** سوی اصفاهان نهان آید همی؛ انجام: ارمس پاره مولود رضوان علام *** سراس بهتر است حرم [...] - محمدرضا ام [...] کیست حسن کرد لطف ازل اقتضا*** طلب کردم از رسحه یا ریح گفت *** بگو جان فدای محمدرضا

مجموعه ای است از اشعار فارسی که گویا «رشحه» تخلص شاعر آن باشد ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا :1242ق؛ در میان اشعار سطوری چند به نثر که در عشق است؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 6گ اندازه: 11×20سم [ف مخ: 2 - 610]

1146 . اراک دهگان؛ شماره نسخه: 136/10

آغاز صدف دار کردم ز فرخندگی *** بکوش سخن گوهر

ص: 829

بندگی؛ انجام: ز یاقوت عمرش گرانمایه کن *** بحفظ خودش نیز همسایه کن

منظومه ای است حدود 153 بیت در حاشیه و متن، در زمان شاه سلطان حسین سروده شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: سه شنبه 22صفر 1242ق؛ کاغذ: لیمویی ،جلد: مقوای ساده، 1ص (93) ، ق_طع: وزیری، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 167]

1147. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 317/4

قصيده ابوالفتح لاهجی است در 25 بیت مدت عمر هر یک از ائمه دوازده گانه را با حروف ابجد از نام مبارک امیرالمؤم_نین «علی کرار» (علیه السّلام) استخراج کرده است. مطلع قصیده: از علی گردد جلی تاریخ جمله اولیا ***هم ولادت هم زمان عمر و هم فوت وفنا؛ خط: نسخ، كا: اسماعیل بن محمد حسن حسینی زنوی خویی، تا: 1243ق ،واقف: شهید ،جلد: تیماج ضربی با ترنج با سر لچکی مجدول، اندازه: 15×21سم [ف: 157]

1148. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16830

اشعار بیاض شعر؛ بی کا، تا: 1243ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 160گ، اندازه: 14/1×17/1سم [رایانه]

1149. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5287

در آغاز قصاید است به ترتیب تهجی، سپس قطعات و مضحکات، سپس رباعیات بدنبال هم در صفحه های جدول بندی شده به زر و در کنار برگ ها نام شاعران آمده: عاشق اصفهانی، شاپور طهران، خاقانی، آذر بیگدلی ،انوری، ابوالفرج رونی، نظیری، نیشابوری، طبیب اصفهانی، عرفی شیرازی، عصمت بخارایی ،نهایی، مس_عود سعد سلمان ،وطواط ،ابوالعلاءگنجه ای، عبدالواسع جبلی جبلی،جمال الدین اصفهانی، میر سید علی مشتاق اصفهانی ،طوفان، آقا مح_مد عاشق، زلالی کرمانی، وحشی بافقی، شمس الدین طوسی، آذر شاملو و جز آنها؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 12جمادى الاول 1243ق؛ کمند و جدول بندی شده به زر و رنگ ها، با یادداشتی مبنی بر این که علی کاتب تذکره رباعی را از این مجموعه سرقت کرده است؛ کاغذ: فستقی ،جلد: میشن قرمز ،مجدول، 170 گ، 17 سطر، اندازه: 14/2×20/6سم [ف: 8 - 256 ]

1150. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1461/5

فهرست مفصل جنگ اشعار در برگ های اول نسخه؛ خ_ط: نستعليق، كا: حسين بن گنجعلی، تا: ذیقعده 1243ق؛ 69گ (95-164)، اندازه: 17×31سم [نسخه پژوهی: 3 - 148]

1151. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 1723/1-عکسی

آغاز: ماهی که از وفور غم او را مثال نیست *** شادی در او ش_عار به جز بدسکال نیست؛ انجام: هرگز به پا به دهر عزایی چنین نکرد***تا چرخ سفله بود، خطایی این چنین نکرد *** با هیچ آفریده جفایی چنین نکرد

تضمین دوازده بند محتشم، کاشانی، تخمیس، گویا از «خرم» که در پایان آن آمده: چون نظم یافت ماتم سبط شه، حسین *** افکند شور و غلغله در خلق عالمین/ «خرم» خروش برکش و بر گو بشور و شین *** خاموش «محتشم» که ز ذکر غم حسین؛ خط: نستعليق خوش، بی کا، تا: 1243ق؛ افتادگی: آغاز؛ 18 ص (ص 1-18) [عکسی ف: 1- 74]

1152 . کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 139

آغاز: هوا شد تیره و گریان بسان دیده وامق *** زمین شده تازه و خندان بسان چهره عذرا؛ انجام: چون نیک ببانک دف و نی کردم گوش *** نقل غم من بود و حدیث رخ وی

شامل انتخاب اشعار شعرای متقدم و متأخر به تفکیک و ترتیب: «قصاید، قطعات، غزلیات و رباعیات» جامع به ترتیب حروف قافیه ابيات منتخب شاعران را منظم کرده است. مثلاً در قافیه الف در بخش غزلیات 5 بیت از سعدی، یک بیت از حافظ، از فیضی دکنی، مظهری کشمیری ... الخ آورده است الخ آورده است سپس قافیه ب به همان سبک و شیوه، نسخه باید «تذكرة اسحق» تألیفی اسحق بیگ عذری بیگدلی (قرن (12) برادر آذر بیگدلی صاحب «آتشکده آذر» باشد که بایدمطابقت شود؛ خط: نستعليق مخلوط شکسته، بی کا، تا: پنج شنبه 10ربیع الاول 1243ق؛ کاغذ: شکری آهار

مهره فرنگی ،جلد: مقوا، عطف تیماج خرمایی 114گ، 18 سطر،اندازه: 14/5×24/5سم [ف: 71]

1153. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18295

از بیدل ،جامی، هلالی؛ بی کا، تا: 1244ق [د.ث. مجلس]

1154. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3437

شعرهای فارسی: بهائی در نان و حلوا ،مطبوع، مجرم، مهری جبل عاملی، وحشی، سعدی ،دری ،نظیری، غیرت، محتشم ،سایل، شوکت، صحبت لاری ،رفیق ،عاشق، جامی، فارغ، طوفان، میرزا صادق هجری، بیدل ،پریشان ،مایلی ،منشی، مشفق گله داری، ابن عماد در روضة المحبين، مشتاق ،رفعت ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 2 ذیقعده 1242 و 23 شعبان1244؛ مهر: «شعاع»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی، 97گ، 10 سطر (5×11) ،اندازه: 10×15سم [ ف : 11 - 2449]

1155. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 171/1

آغاز: هذا دیوان استاد رودکی ابوالحسن علیه الرحمه. بسمله و به نستعين واليه (= عليه التكلان. ای بنده بلا دیده و از بند بجسته *** مردانه شده آمده بر شهر نشسته؛ انجام: نخواستم ز تمنا مگر که دستوری*** نیافتم ز عطاها مگر پشیمانی

از ص 1 تا ص 50 اصل مجموعه است و مشتمل بر اشعار رودکی و قطران می باشد، در ضبط قصاید نیز رعایت ترتیب حروف الفبائی قوافی نشده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: جمادی الاول 1245ق، جا: دارالسلطنه تبریز ؛کاغذ: فرنگی فستقی، جلد: تیماج قرمز با ترنج و نیم ترنج ضربی مقوایی، 50 ص (1-50)، 21 سطر (7×17/5)، اندازه: 17×25سم [ف: 1 – 175]

1156 . یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 445

مشتمل بر منشآتی در موضوعات مختلف بعضاً از صادق بن فضل الله علوی به سال 1244 و 1254 در طوس، رباعیات ابوسعید

ص: 830

ابوالخیر، اشعاری به فارسی از داعی، طرازی ،مؤمن، آقا سید صادق، فرسنامه منظوم، مثنوی میرزا ابوالقاسم هجری و دی_گر متفرقات؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 13 شعبان 1245ق؛ در دو بر آخر چند یادداشت تاریخی به سال 1246 و 1248 و 1249و متفرقاتی دیگر؛ کاغذ: الوان ،جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا، 156گ،سطور چلیپا و راسته، اندازه: 11×21سم [ف: 2 - 133]

1157. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛ شماره نسخه: 372/3

چند قصیده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 1 شع_بان 1246ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 3گ (58ر- 60 پ)، 14) سطر (7×11) ، اندازه: 11/5×16/5سم [ف: 288]

1158. شیراز ،بغایری، عبد الرزاق؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 4

بی کا، تا: 1246ق[ میراث اسلامی: 5 - 571]

1159. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5076/4

قصیده در جواب انوری؛ خط: نستعلیق، کا: ابو القاسم بن عبدالرضا قزوینی شیرازی، تا: 1247ق [ف: 8 - 187]

1160. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4343/9

آغاز: افتتاح دیوان سخن ذکر عظمت پادشاهی/؛ انجام: کشتی ز نگاهی و جهانی دادی*** لا حول ولا قوة الا بالله.

از حیاتی. شاید همان نقطوی مذکور در ذریعه 9/268-269 باش_د؛ خط: نستعلیق، کا: محمد تقی طبیب بن عليرضا متطبب،تا: یک شنبه 3 ربیع الثانی 1247ق، یادداشتی در برگ ماقبل آخر کتاب به نام محمد کاظم آمده؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشک_ی، 32گ (211-243) ،17 سطر (7/5×14)، اندازه: 14×21/5سم [ف: 12- 51]

1161. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5076/6

قصاید است از محمد رموزی، علی نویدی ،بیرم خان، مرشدی، میرزا قلی میلی، محمد هاشم مردمی، و جز آنها؛ خط: نستعلیق، كا: ابو القاسم بن عبدالرضا قزوینی شیرازی، تا: 1247ق [ف: 8 - 187]

1162. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13429

آغاز: رخ سرخش شده ماننده کاه *** کشیدی دمبدم آه از جگرگاه/ دهانش خشک هر دو دیده اش تر *** مناجات کرد گفت الله اکبر؛ انجام: نوشتم خط بدین دیوارخانه *** بماند بر من مسکین نشانه / اگر گویند این مسکین کجا رفت *** ب_گو بگریخت از جور زمانه

مثنوی ابراهیم است. مثنوی کوتاهی است که در آن شاعر چند قصه را به نظم کشیده است، از جمله قصه شیخ حداد و حضرت موسی، ، سنگ تراش، قصه صالح بغدادی. شاعر نام خود را در اشعارش ابراهیم ذکر می کند؛ خط: نستعلیق نازیبا، کا: ملاگ_لنار بن ملا صالح کوربی، تا: 1247ق، برای ملا عزیز الله؛ جلد: میش_ین ،آبی، 22گ، 12 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 36 - 362]

1163. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5076/1

حاوی رباعی و مفردات و مثنوی. مفردات به ترتیب حروف قافیه است از الف تا یاء بدون یادی از سرایندگان، سپس مثنوی ها در بحر مثنوی معنوی و بحر مخزن الاسرار، آنگاه رباعی ها: سحابی، مثنوی از مؤمن حسین یزدی، غزلیات از مسیحی، رفیعی، نعمتی ،مداح ،گلشنی ،مولانا شجاع ،عبدالغفار، مولانا مقصود، مولانا محمد قاسم رازی ،شکیبی ،غازی،صرفی، عهدی، سلطان محمد فروغی، وحشی، قاسم بیک، میر مجدی ،قیدی، یادگار بیگ، هلاکی ،شمسی، ولی دشت بیاضی، خواجه محمد حسین، قاضی احمد فکاری، خواجه احمد میرک ،عبدی، محمد امین، چنبک، ادهم، نورالدین محمد، خواجه محمد ترکه، میر جلال الدین حسن، فکر، حشمتی، ناطقی ،فایضی، شیخ بهایی؛ خط: نستعلیق، كا: ابوالقاسم بن عبدالرضا قزوینی شیرازی ،تا: 1247ق؛ کاغذ: فستقی ،جلد: میشن سیاه ضربی، 14 سطر ،اندازه: 21×31/2سم [ ف: 8 - 186]

1164. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3403-17/183

آغاز: هر ملک يک طبق زنور دگر *** همه گردند نثار پيغمبر/ تو زموی سرش کنون بشمار*** که دوازده هزار و سیصد تار؛

انجام: بسمله الحمد لله رب العالمين يا حي يا قيوم اجب یا رو قيائيل سميعا مطيعاً بحق الحمد لله رب العالمين ... بقائمة العرش طيكل بود الاربعا ایاک نعبد و ایاک نستعین یا سریع یا قریب یا مکائیل یا جبرئیل

جنگی است پراکنده شامل اشعاری از شاعران زیر: دوازده بند محتشم، هاتف در مدح علی (علیه السّلام) دوازده امام به ترتیب حروف تهجی، سرباز ،سعدی، هفت بند ملا حسن، اشعاری در مدح علی (علیه السّلام)، نشاط و اشعاری از شعرای دیگر؛ بی کا، تا: 1247ق، جا: قریه حصار همایون از دهات شمیرانات؛ 73گ، 6-12 سطر، قطع: بیاض رقعی،اندازه: 6×9سم [ف: 3 - 1257]

1165. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18380

شامل اشعار حافظ، سعدی، مثنوی میرزا صادق تفرشی، بخش هایی از گنجینه نشاط، شهنشاهنامه صبا؛ بی کا، تا: 1247ق [د.ث. مجلس]

1166. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5079/2

گزیده هایی از مثنوی معنوی و بوستان؛ خط: نستعلیق، کا: ابو القاسم بن عبدالرضا قزوینی شیرازی، تا: 1247ق [ف: 8 - 187]

1167. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 613/1

به طرز نصاب که اشعار آن بالتزام تجنیس و تصنعات لفظی سروده شده چنان که وزن شعر مصر شهر: و شهر ماه و ماه آب و خوف سهم*** سهیم تر و اجنحه چون بال باشد بال جان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1247ق؛ 14 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15×20/5سم [ف: 2 - 366]

1168. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7312

آغاز: بنام خدا تا جهانرا بقاست *** همه فیض جاری بنام خداست/ حکیمی که نقش دو عالم کشید*** کریمی کز و کس نشد نا امید؛ انجام: سرآغاز هر کار از خیر و شر ***ببار از سرانجام دارد ثمر / شود اول هر چه ز آخر دید*** کسی آخر آخر ز اول ندید.

ص:831

انجامه: تم فى يوم الثبت من وجه نسخه الى كتب من حفظ الناظم ابقاه الرساله احدى و عشرين من شهر جمادی الاولی 1249و محررها الحقير والاحقر ابن محمد مهدى الثقفى عفى .... كرمه.

مشتمل بر اشعاری در ستایش خداوند، نبوت و نعت رسول الله، و خلافت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) در 4 منقبت، توسل به دوازده امام (علیه السّلام)، منقبت خاص امام زمان صلوات الله عليه مناج_ات و توسلات، نصیحت، مقدمه خطبه فدک در احتجاج، اش_عار مذهبی؛ خط: نسخ خوش، بی کا، مهدی بن محمد ثقفی،تا: 1249ق؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره ،جلد: مقوایی با روکش تیماج تریاکی سوخته، ترنج و سرترنج با نقش گل و بوته مجدول با حاشیه بند ریس های ضربی، 42گ (221 پ -263ر)، 17 س_طر (8/2×13/6)، اندازه: 14/5×21سم [رایانه]

1169. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6097/3

اشعار پراکنده چند رباعی، شعر سعدی و حسینی و جامی و عاشق و وحشی و ناظم و اختر و حاجب و حافظ و محتشم و درویش مجید و طوفان و مسعود سعد سلمان؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: 1249ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سبز تیره ضربی لایی، 13گ (73پ-60 پ)، 14 سطر (7×15) ، قطع: ربعی، اندازه: 13×21سم [ف: 16 - 197]

1170 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3413-17/193

آغاز: طبل رحیلش چه زد این اوستاد *** نوبت اورنگ به جم_شید داد / کوه سرافکنده تمکین کند ***... [پاک شده]؛ انجام: مخدوم مهربان من. ایام جوانی که هنگام کامرانی بود در کار گذشتن است و قبل ان يرتد طرفک پیری و عنا می رسد و نوبت فنا خواهد رسید.

جنگی است به قطع بیاضی شامل: مناجات خواجه عبدالله انصاری، مثنوی معراج خیال تجلی شیرازی، مثنوی سومنات (یک صفح_ه با این سرآغاز: آن میکده کز صفا تمامش کردم *** و زآتش باده به جامش کردم)، اشعاری از صائب ،حافظ، سعدی و باباطاهر، شاهنامه منظوم در تاریخ سلاطین ایران قبل از اسلام و پس از اسلام تا حجاج؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 1247- 1249؛ جلد: تیماج قهوه ای، 162گ، ابعاد متن: 5×8، قطع: بياض رقعی ،اندازه: 10×12سم [ف: 3 - 1253]

1171. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15703

آغاز: سوی ویرانه ام سحری جلوه کنان *** بهر پرسیدن بی_مار خود آن سرو روان؛ انجام: از زلف و رخ دوست عجب صبحی و شامی

بیاضی است که در آن گزیده ای از اشعار جمعی از شعرای فارسی سرا درج شده، ازجمله: منظومه بیمار و طبیب، قاض_ی شریف، مكتوب جناب مقصدی، اشعار عاشق، چند غزل ازحافط شیرازی، قصیده از حاجی سلمان صباحی کاشانی، اشعار باباطاهر عریان، ابیاتی از مثنوی مولوی، قصیده در نعت نبی، قصیده در بهشت، اشعاری از میرزا رضی تبریزی، اشعاری ازمیرزا عبدالوهاب معتمدالدوله ،(نشاط) اشعار میرزا محمد متخلص به سحاب، اشعار سید حسن متخلص به مجمر، اشعار میرزا صادق متخلص به ناطق، اشعار میرزا ابراهیم متخلص به اخگر، از رباعیات خيام، طريقه صیغه ،متعه، قصه مجعوله، قصایدی بدون نام شاعر، اشعار عاشق اصفهانی، اشعار کمال اسمعیل، اشعار عصمت بخارایی، اشعار انوری، اشعار مولانا وحشی، ترکیب بند ضیاء، اشعار حضوری، اشعار ظهیر الدین فارابی، اشعار رجایی، قضا و قدر، میرزا محمد قلی سلیم، قطعاتی از میرزا محمد علی شیرین کلام؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1249ق؛ مجدول، در ابتدای نسخه یادداشتی از مالک آن (گویا باستانی راد) درباره اهمیت نسخه؛ جلد: تیماج قهوه ای، 71گ، سطور چلیپایی، اندازه: 10×17/5سم[ ف: 44 - 10]

1172. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5114

اشعاری از: جامی، کمال الدین اسماعیل، سوزنی، نظام استر آبادی ،سنایی،نظامی ،قمی ،سعدی، ادیب صابر، شیخ عطار، مثنوی «سرتاپای» از مهری عرب، اشعاری از انوری؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1250ق؛ کاغذ: فستقی، جلد: میشن قهوه ای یک لائی مجدول، 183گ، اندازه: 13/9×21/4سم [ف: 8 - 211]

1173 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16415/3

آغاز: بسمله، ای که ذاتت در دو گیتی مظهر اسماستی *** جوهری دهر را تو لؤلؤ لالاستی؛ انجام: دست او امداد دست سید داناستی

مخمس قصیده پائیه میرفندرسکی است؛ خط: شکسته نستعلیق، كا: احمد بن علی محمد رشتی، تا: 1250ق؛ اشعار عربی به خط نسخ؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور ماه 1367؛ کاغذ:شکری آهاری ،جلد: تیماج ،مشکی 4ص (91-99)، اندازه: 13/7×21/5سم [ف : 17 - 382]

1174. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4724/10

آغاز: کوکبه خسرو و نوشیروان *** شد چه جهان گیر کران تا کران؛ انجام: شاه ازان کورزن آیین گرفت *** ترک هوس کرده ره دین گرفت

مثنوی خلیل زرگر. داستان شیفته شدن انوشیروان به زن زیبایی و کور کردن او چشمان خود را؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1251ق؛ :کاغذ: فرنگی ،جلد: شميز قهوه ای عطف پارچه سبز، 4 ص (50- 53)، 15 سطر (9×15)، اندازه: 15×22سم [ف: 14 – 3671]

1175. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4724/13

آغاز: روزی از روزها نکومردی*** بی نظیری یگانه فردی؛

انجام: بسیار از چنین بلا مشهور *** خویشتن را بکردگار غفور

مثنوی است /داستان زن گرفتن مسافری است و دچار شدن او بازنی زشت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1251ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: شمیز قهوه ای عطف پارچه سبز، 3 ص (79-81) ، 15 سطر (9×15) ،اندازه: 15×22سم [ف: 14 – 3672]

1176. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 806

ص: 832

آغاز: ايها المفتون فى عمر القصير *** ايها النائى على المولی الكبير؛ انجام: چون کلامم سربسر ماتم بود *** سال تاریخش ب_هار غم بود 1251 ... تابنام من السلوا نظم کرد این ... *** مؤمنین را زاد راه و منزل عقبا رسید

اشعاری است در مواعظ و پند و اندرز به جوانان و نیز بیان فض_ائل و مصائب ائمه اطهار (علیهم السّلام) در اول نسخه با عنوان «نجات الع_باد» معرفی شده و در پایان اشعار تاریخ نظم آن 1251ق آمده، تخلصی در اشعار دیده نشده، گویا جمع آوری اشعار شعرای مختلف اس_ت؛ خط: تحریری ناخوانا، بی کا، تا: 1251ق؛ جلد: مقوا عطف وگوشه تیماج سرخ، 90گ، 11 سطر، اندازه: 12/5×17سم [مخ: 1 - 60 ]

1177. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7967

آغاز: که غراس آنها آه در ریاض پرورید شکوفه غیر از داغ و باری جز اشک نداشت حاصل کلام آنکه چون روز عاش_ورا خورشید جگر سوزی از مشرق غم؛ انجام: همین زمان که بود ظهر عاشورا *** به حکم ابن زیاد و یزید بی پروا

بیاضی است شامل اشعاری در مرثیه امام حسین (علیه السّلام)؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: 6 صفر 1251ق؛ جلد: مقوا قهوه ای، عطف تیماج، 126گ، مختلف السطر ، قطع: بیاضی، اندازه: 10/5×21 سم[ف: 26 - 446]

1178. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14690/2

اشعار گوناگون بدون ترتیب از شاعران مختلف نظیر میر طغرا، کاتبی نیشابوری در مدح و منقبت حضرات معصومین (علیه السّلام) و غی_ره، و نیز اشعاری که به صورت ذکر جهت بر آورده شدن حاج_ات پیشنهاد شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1251ق؛ سطور راستا و چلیپا یا عمودی ؛جلد: تیماج تریاکی ضربی ساده عطف چرم قهوه ای، 44گ (111پ-154پ)، 14 سطر، اندازه: 15×20/7سم[ ف: 41 - 161]

1179. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 16/4

جنگی شامل: اشعار محتشم (ص176-177)، غزلیات منتخب از جامی (177-184) غزلیاتی از سعدی (184-197)، مخم_س ندیمی با تضمین غزل حافظ (غزلی به مطلع: «بلبل به شاخ سرو گلبانگ پهلوی» (198)، مخمس عرفی با تضمین غزل حافظ (غزلی به مطلع: «یوسف گم گشته باز آید به کنعان غم مخو») (201-200)، مخمسی از عرفی است با تضمين غزل حافظ (غزلی به مطلع: «دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند») (201- 202) سه مخمس از جامی (203-206)، مخمسی از «کلام رضا» (206- 208) مخمسی از صائب (208-209)، مخمسی «با تضمین غ_زل محتشم» از علوی (209-210)، مخمسی از عرفی (210- 211)، مخمسی که شاعر آن خود را معرفی نکرده است (211- 212) ،مخمسی از حسرتی (212-213)، مخمس جامی (213)، مخم_س سعدی (214)، مخمس مداح (215)، مخمسی از عراقی (216- 218)؛ بی کا، تا: 1252ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مقوایی تریاکی با ترنج و سرترنج، حواشی منگنه، 46ص (176-218)، 14 سطر (6/5×13/5)، اندازه: 11/5×19/5سم [ف: 44]

1180. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2420

بياض اشعار است. در این بیاض اشعاری است از: آذری، شاه عباس الحسینی ،کمال، سعدی، جامی، شوکت، حافظ، صایب، مقصدی ،مشتاق ،هلالی ،عاشق ،شاپور، قدسی ،وفائی ،هاتف، اهلی شیرازی، عرفی شیرازی، جامی اردبیلی، نشاط قمی، امیر همایون، علی نقی ،شهری ،آذر، میر صیدی، شجاع کاشی، ،نظیری ،صافی ،محتشم، حکیم سعید، محمد صالح، نادم گیلانی، سنجر کاشی وقوعی تبریزی ،غیرت، کلیم کاشی، امیر شاهی، شرف جهان، امیر زنده دل، سیفی بخاری، شرف جهان، صافی، طبيب ،فکاری، کمال خجندی ،حالتی، حسن دهلوی ،مینائی، میرزا احمد ،حیدر ،فصیحی، انوری ،حسن نورعلی شاه، آقا سید باقر طباطبائی ؛خط: نستعلیق شکسته ،کا: محمد موسی، تا: 1252ق؛ مجدول، بعضی از صفحات خطوط حمایلی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج، قرمز، یک لا، 118گ 10 سطر (6/5×11/5)، اندازه: 90×16/5سم [ف: 5 - 562]

1181. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 264/5

قصائدی متفرقه است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 25 شوال 1253ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای فرسوده، بدون مقوا، اندازه: 10/5×15سم [ف: 1 - 241]

1182. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3513

آغاز: باز این چه فتنه بود که از سر گرفت جنگ *** شد آشنا بشیشه دلها دوباره سنگ؛ انجام: بگریه گفت که در خاک آستانه ما *** بسان خاکی خونبار صد هزار نگر

مرثیه است و سوگواری خاندان پیغمبر (ترجیع بند و نوحه و رباعیات و مناجات و منقبت و حدیث منظوم و مخمس در غصب خلافت) و نامه ای به نظم در پاسخ سید محمد در بندی به طریق تغزل و ترجیع بند مورخ 1253 و قصیده در ستایش امام رضا و تخمیس مرثیه صباحی در چهارده بند و تخمیس دوازده بند محتشم؛ خط: نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: پایان جمادی الاول 1254ق به خواهش جعفر بیکا پسر علی خاص بیک؛ در پایان شعر میرزا حسین فرزند خاکی است در 47 بیت در مرثیه به خط پدر که از خواننده می خواهد که برای پسرش دعا کنند مورخ 1260؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 76گ، 15 سطر ،(7×13)، اندازه: 12×19سم [ف: 12 - 2520]

1183.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16794

اشعاری از میرزا ابراهیم ،ادهم ،ظهوری، مير عين على و ...؛ كا: علی بن ...کاظم، تا: 1254ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 71گ، اندازه: 12/2×21/6سم [رایانه]

1184. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16800

مجموعه شعر به مثنوی؛ کا: محمد ربیع، تا: 1254ق؛ 100گ، اندازه: 7×11/2سم [رایانه]

1185. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 165/4

ص: 833

آغاز: زد علم بر قبه عرش عظم *** نام بسم الله الرحمن الرح_یم؛

انجام: در طریقت بعد ازین از امتحان ***شیر یزدان را دیگر کودک مخوان

مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1254ق؛ 6 ص [ نشریه: 7 - 225]

1186. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14185/4

شامل اشعاری از شاعران زیر: سعدی، شمس تبریزی، انوری، نشاط، محرم، یغما، نور علی، قاسم انوار ،حسن، عاشق، خاقانی، شیخ بهائی ،عرفی ،شفائی ،سالک، حریف، محتشم، جامی، ملا حسین رفیق، محجوب، سرو، حافظ، خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 11 شوال 1255ق؛ مجدول زرین و لاجوردی؛ مهر: «عبده آقا خان» (بیضی)؛ جلد: تیماج ،سرخ، مجدول، 43گ (80پ- 122ر)، 6 سطر ،چلیپایی، قطع: بیاضی، اندازه: 7×14سم [ف: 38- 246]

1187. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18665

جنگ (بیاض) شعر ؛ كا: عباس بن محمد، تا: 1255ق؛ . انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 11×21سم [رایانه]

1188 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 574/24

اشعاری از سعدی حافظ، سلمان ساوجی، میرزا محمد علی خوئی ،خاقانی ،فضولی، نوائی، شبستری در حق زلف، خال، روی ف قامت ف چشم و ابرو؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1255ق؛ ج_لد: تیماج عنابی ،9ص ،21 سطر (10/5×21/5) اندازه: 14/5×25 سم[ ف: 1 - 523]

1189 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7904-39/284

آغاز: تو بحال من مسکین بجفا می نگری*** من بحال کف پایت بوفا می نگرم / آفتابی تو و من ذره مسكين وحقير *** تو کجا و من سر گشته کجا می نگرم؛ انجام :ببین مشتاق چون آخر هلاکم*** زشوق مقدم جانانه کردند / زکویش مژده و مسلم رساندند ***مرا در خواب از آن افسانه کردند

بیاضی است شامل اشعار فارسی از شعرای مختلف از ج_مله محتشم، ندیم شیرازی، یغما، سعدی و ...؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: جمادی الاول 1255ق، جلد: مقوا عطف گالینگور قهوه ای، 125گ، سطور چلیپایی، اندازه: 9×19 سم [ف: 3 - 1230]

1190.تهران؛ لغت نامه دهخدا ؛شماره نسخه: 39/2

آغاز: در جویبارها که نوشت این نگارها *** کایدون پر از نگار شد این جویبارها - میانه: بندم عماری برهیون آیم ازین ویران برون گیرد بویران اندرون کس جای هر گزچون جعل؛ انجام:تا بامداد سوی رز آمد خزان خزان *** شد مثال دشت بریشم از ان وزان / از بهر خدمت تو شب و روز بر زمین *** گردون نهاده کردن و بوسه دهان دهان

شعری است که به فرموده فرج الله خان نوشته شده؛ خط: نستع_لیق ریز، کا: جعفر قلی ،تا: دوشنبه 13 محرم 1256ق، جلد: تیماج سبز با ترنج سر ترنج مقوایی درون قهوه ای ربعی [ نشریه: 3 - 35]

1191. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7816/2

قصاید نوائی. سه قصیده است که در آخر نسخه آمده و شاعر در آخر قصاید تخلص خود را «نوائی» ذکر نموده است. عنوان قصائید چنین است: قصیده فریده در شکایت از روزگار و توسل به پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و اولاد اطهار (علیهم السّلام) مطلع: «ای چرخ چند رنجد ز تو جانم*** زین بیش شرم دار و مرنجانم/ قصیده خزانیه در مدح محمد شاه قاجار *** قصیده بهاریه در مدح محمد شاه قاجار»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1256ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 103گ، 17 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 26 - 298]

1192 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 196

شامل اشعاری از مختاری غزنوی، قصائد رودکی و قصاید مسعود سعد سلمان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1256ق؛ مجدول و کمند قرمز ؛ جلد: تیماج مشکی، 156گ، 20-21 سطر (9×19)، اندازه: 16×25سم [ف: 1 - 69]

1193. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6113/3

مثنوی شکار فیلان و جز آنها از نواب آصف الدوله؛ خط: نستعليق هندی، کا: سیدمحمد عسکری، تا: 19 ربیع الثانی 1257ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: پارچه مقوایی، 9 سطر (7×12)، قطع: جیبی، اندازه:11×18سم [ف: 16- 199]

1194 . ساری؛ عمومی؛ شماره نسخه: 154/3

قطعه در مذمت دنیاست با مطلع: «مکش زال جهان را تنگ در بر»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: ربیع الثانی 1257ق؛ کاغذ: آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 12 سطر (4×5/8)، اندازه: 8/5×12سم [ عمومی ساری و تنکابن: ف: - 120]

1195 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3389

آغاز: جان من رنجور و بیمار توام *** عاشق دلخسته زار توام / دارم از درد فراقت روز و شب *** درد بیتابی و بی خوابی و تب؛ :انجام: سر بی یار کی آید به بالین *** از آن ساعت که دیدم گوشوارش

مجموعه اشعار و سرودهایی از شعرای معروف و غیره است که در یک دفتر جمع آوری شده، شاعران عبارتند از: شیخ باخرزی رئيس العارفين، نور علیشاه (ترجیع بند)، حافظ، سعدی، جامی، ظهیر الدین فاریابی ،مولانا محشتم ،خلیل، ضیایی، وحشی، یغما، شاه نعمة الله ولی، مولانا رفعت ،هلالی، عاشق اصفهانی، شمس تبریزی ،باباطاهر، مشتاق، شیخ بهایی ،خواجه عبدالله انصاری ،صفی، شعله اصفهانی ،پریشان، ابن حسام، جوشقی؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: 1257ق؛ مهر: «یوسفعلی 1262»( بیضی)؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 103گ، سطور چلیپا، اندازه: 10×18سم [ف مخ: 2 -600]

1196. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13475/1

آغاز: قد تو سرو چمن عارض تو یاسمنست *** عارضت یاسمن و قد تو سرو چمنست / نه عیان قاتل و نه تیغ هويدا اما *** هر کجا می نگری کشته خونین کفن است

غزلیات فارسی بهترتیب حروف آخر قوافی؛ خط: نستعلیق، کا: محمد تقی بن شیخ محمد بحرینی، تا: جمادی الاول 1257ق، جا:

ص: 834

زنجان؛ جلد: تیماج سبز ، 185گ (1پ-185ر)، 15 سطر [ف: 36- 435]

1197 . اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 786

مشتمل بر اشعاری از نظامی ،سعدی، عاشق ،محزون، سالک، حسن خان شاملو و اشعاری پراکنده و منشآتی بدون نام؛ خ_ط: نستعلیق، کا: ملا نعمت، تا: 1257ق، بعد از مراجعت از نهاوند؛ كاغذ: الوان ،جلد: تیماج مشکی مجدول ضربى بدون مقوا، 62گ، مختلف السطر، اندازه: 8×15سم [ف: 2 - 599]

1198. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1149/3- طباطبائی

انجام: منم عارف ثناگوی تو شاها کاندرین گلشن *** به رن_گ برگهای غنچه دارم صد زبان با هم/ مرا باشد زفیض آبروی گوهر مدحت *** نهان در قطره دل بحرهای بیکران با هم / دری غیر از درت نشناسم و زین در طمع دارم *** حصول مدعای این جهان و آن جهان با هم / مصفی باد دل از گرد کلفت دوستانت را *** و مهرند تا آئینه پرواز جهان با هم

قصیده در مدح امیر المومنین (علیه السّلام)، از شاعری است با تخلص عارف دارای قدرت طبع و ذوق و دانش. در مقدمه قصیده سخن درباره توحید و قدرت طبع شاعر و نیز اشارات فلسفی - اخلاقی دارد و پس از بیت سی ام به مدح مولی می پردازد. اینک نم_ونه اشعار از آغاز قصیده و دیگر ابیات: «من و دل فارغ از کلفت نشستیم آن زمان با هم*** که بر خیزند و ننشینند دیگر جسم و جان با هم/ بود نور ظهور او حجاب طلعت خوبان *** که نتوان دید خورشید و کواکب راعیان با هم/ جهان دریا و تن کشتی و دانش خوبان *** دل و جان در حقیقت لنگراند و بادبان با هم/... به درگاه شهی آریم رو کانجا سرافرازان *** بسان بندگان دارند آستان با هم / علی مرتضی کز بندگان بر استان او فرو آرند بهر سجده سر، گردن کشان با هم / غلط کر گویمش ممکن خطا گر گویمش واجب ***کز او باشد صفات ممكن و واجب عيال با هم»؛ خط: نستعليق، كا: محمد علی بن رضا حسینی، تا: 1258ق، 3گ (43-45)، قطع : خشتی، اندازه: 16/5×21/5سم [ف:23- 623]

1199 . آشتیان؛ حوزه علمیه؛ شماره نسخه: 1 بخش دوم

آغاز: غیر از این ندارم چاره*** تا چند گریان و زاریم / تا کی چشم بد خوازیم *** ادخوای واد خوازیم؛ انجام: دیده چو مجن_ون خویشتنم *** عاشق چو مجنون خویشتنم / بخت برگشته خویشتنم*** کشتی نشسته خویشتنم

بیاضی است حاوی غزلیات به گویش محلی آشتیان و 67 دوب_یتی باباطاهر و هشت مثنوی و اشعاری از سروده های شاعری به نام امین، نسخه موجود دارای عناوین ذیل است: جواب از جانب استاد حسین کفشدوز، در فراق شریفه، از جانب بلبل به مادر،از جانب مادر به بلبل، نامه استاد حسین کفشدوز، با چندین سوزو گداز و غزل های شماره ،5، 6، 10، 11، 12، 14 و چندین ناخوانا ؛خط: نستعلیق شکسته ،کا: محمد جعفر آهویی نخعی، تا: جمعه 20 صفر 1258ق، جا: روستای آهو؛ در پایان دعای چله بندی زنان و منقولاتی از امیرمؤمنان حضرت علی (علیه السّلام) در این که چه روزی شخص بیمار شود با طریقه اعمال و لوح محفوظ، کاتب در چند موضع نسخه یادداشت نوشته، از جمله: «تمت الشعر آشتیان من كلام متخلص به بلبل، 12 ربیع الثانی 1226» و «تمت البياض ... پنجم محرم الحرام 1226»، و یادداشت: «فى يوم الجمعه بیستم شهر صفر المظفر در تکیه حزن و اندوه آهو حسب الخواهش نور چشم عزیز آقا بزرگ که دائم الانات در فکر غزلیات عاشقی می بود که بنویسد و دماغی داشت، قلمی مسوده گردید، حرره العبد... محمد جعفر اهویی نخعی 1258ق»؛ مهر: «عين محمد حسین» (بیضی) و «قلمی شد در نهایت پریشانی، ربیع الثانی 1226؛ کاغذ: نخودی، جلد: چرم قهوه ای سیر ، ضربی، 139گ، مختلف السطر، قطع: جانمازی، اندازه: 5×13سم [ف: 145]

1200 . قم؛ مدرسه رضویه؛ شماره نسخه: 85/4

قصاید است از شیخ ابی عاتم مقدسی در رثاء امام حسین، و از شيخ عثمان بن شيخ يوسف، و شیخ محمد وبری در ستایش پیامبر و مناجات، و غزلیاتی از سرایندهای با تخلص «دولت» به فارسی، قطعه ای از مغربی به عربی، و قصیده ای چند در ستایش امام هشتم، و قصیده ای از حمیری در ستایش امیر مومنان و قصیده ای به عربی در ستایش پیشوایان دوازده گانه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمادى الثانی ،1258ق؛ کاغذ: آبی 16گ (57ر-73ر)، 17

سطر، قطع: بیاض رقعی [چند نسخه- ف: - 54]

1201. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1149/5- طباطبائی

آغاز: گنج اسرار الهی حرف است*** گوهر مخزن شاهی حرف است / الف و یک نام که دارد جبار *** هر یکی فایده ای را در کار / لیک از آن داشت یکی پیغمبر *** پدر مادر موسی از بر / مادر حضرت موسی چون زاد *** پدر آن اسم به دختر بنهاد.../ داد او را پسری رب جلیل*** که زد او جامه فرعون به نیل ... / یوخابد خواند حق اندر توراة *** در صحف خواند خدابش عورات / دیلمی کرد رقم کافلنا *** باز جمع دگرش شد خلنا ... / سال عمرم به صدو یک چو رسید *** فکر من پرده از این رمز کشید / من در این اسم بسی بردم رنج *** که طلسمات گشودم زین گنج / ای بهایی توچه این کشف کنوز *** کردی و یافتی این قدر رموز / بیش از این کاشف اسرار مباش *** دم مزن دیگر و غماز مباش / باید ارباب طلب را این فن *** چون بیاید به طریق روشن / بر بهایی ز سر و صدق و صفا *** بکند از سر اخلاص دعا حل رمز نام مادر موسی در این مثنوی درباره وصف نام مادر موسی و خواص آن بگونه خلاصه چنین آمده است: پدر مادر موسی یکی از نام های الهی را بر دختر خویش نهاد که چهارده خاصیت دارد: این نام در تورات: یوخابد، در صحف: عورات، در انجیل: جنه و در قرآن رمز دیگر است به این گونه: عددش با سور قرآنی *** متساویست اگر میدانی/ طی بود آخر شش حرف دروا***نکته سنجی که بفهمد نيكو / عدد بینه اش هفتاد است *** این همه قاعده از استاد است ... / هشت حرف است به ترتیب نظام***

ص: 835

بسط حرفش به چهل گشت تمام / دومش میم و چهارم لام اس_ت *** سیمش شهر در این ایام است / از سه جا مصدر اسمش دال است***در سر آیه ای از انفال است/ اولش هفده و آخر سین است *** متصل در وسط پس است / که در زبان اهل اسرار و کارشناسان علم حروف واعداد و اصحاب کیمیا اهمیت شگرف دارد. نام گوینده این مثنوی در بالای نسخه و نیز در ابیات آخر مثنوی شیخ بهائی است اما در ابیات پیش از آن گوینده خود را دیلمی می خواند و می گوید سال عمرم چون به صد و یک رسید «فکر من پرده از این رمز کشید»؛ خط: نستعليق، كا: محمد على بن رضا حسینی، تا: 1258ق، 2گ (56-57)، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×21/5سم [ف : 23 - 624]

1202. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9289/7

قصایدی در مدح اهل بیت از سید مهدی طباطبائی و دیگران؛ بی کا، تا: 1258ق، جلد: تیماج مشکی، 4گ (66ر - 70ر)، اندازه: 16/5×21سم [ف: 30 - 55]

1203 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18825

مجموعه شعر؛ بی کا ،تا: 1259ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 177گ، اندازه: 11/5×19سم [رایانه]

1204. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5159/4

آغاز: ای پر هنر خجسته کردار *** یک لحظه تو گوش سوی من دار / تا من من سر داستان گشایم *** شیرین سخنی بیان نمایم؛ انج_ام: این نکته زمن بیادگاری *** باید که بگوش خویش داری/ ... اگز ز عاقلانی *** از وی بگریز تا توانی

مثنوی گرگ و روباه است در 163 بیت؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: چهارشنبه 5 ذیحجه 1259ق، جا: مشهد؛ چهارستونی به صورت چلیپا؛ 4گ (92پ- 95پ) [ف: 15 - 242]

1205. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16245

آغاز: بدان داد پانصد سوار عرب *** بگفتا که نه روز بین و نه شب؛ انجام: چه زد نعره املاق بیداد شد *** دوان تا برون سپه_دار شد

مجموعه ای است از اشعار حماسی دینی، از ناظمی ناشناس و مشتمل است بر: 1- مثنوی در بحر تقارب، داستان اسارت حضرت امام حسن و امام حسین (علیه السّلام) در کودکی به دست مالک گبر و جنگ حضرت علی (علیه السّلام) با مالک و حارث و سهیل مسلمان شدن آنها، 2 -مثنوی داستان انتقام خون امام حسین (علیه السّلام) به وسیله ضریر خزاعی از یزید علیه اللعنه و جنگ محمدحنفیه و ابراهیم مالک با یزید و عمر بن علی با فضل جعفر با ابن زیاد،3- مثنوی در بحر خفیف مخبون محذوف، داستان فتح قلعه خیبر به دست حضرت علی (علیه السّلام)، 4- مثنوی در بحر خفیف مخون، داستان حضرت علی (علیه السّلام) با عمرو بن عبدود، 5- قصایدی در معراج حضرت علی (علیه السّلام) ، رفتن حضرت علی (علیه السّلام) به چاه جنیان و جنگ با آنها و مسلمان شدن آنها، 6. مثنوی در بحر تقارب، داستان جنگ محمد حنفیه با قطران بن منذر که ناتمام مانده اس_ت

[در شناسنامه نسخه به نام «دیوان معین» ضبط شده که اشتباه است و نام ناظم با بررسی و تحقیقی که به عمل آمد بدست نیامد.]؛ خط: نسخ تحریری، کا: ملا آزار قناة غسانی (ثمانی)، تا: صفر 1259ق، جا: قریه محیاباد؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 75گ ، 17-24 سطر مغلوط، اندازه: 18×29سم [ف: 17-192]

1206. تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 388

آغاز: شب فراق که داند که تا سحر چند است *** مگر کسی که بزنجیر عشق در بند است / قسم بجان تو خوردن طريق عزت نیست *** بخاک پای تو سوگند که آنهم عظیم سوگند است؛

انجام: این گفت و بسوی خانه برگشت *** وان مرغ به آشیانه برگشت

بیاضی است شامل اشعار مختلف از شعرای پارسی سرای، همچون: غزلیات سعدی، مثنوی آذر با مطلع: «بشنوید ای مشعر آزادگان*** این حکایت از دل کف دادگان»، مثنوی ساده دل یا حمار نامه از سلیم تهرانی با مطلع: «ساده دلی را ز پی راه دور *** گشت خری چون خر عیسی ضرور»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 10 شوال 1259ق، حسب الامر ميرزا علی محمد بن میرزا اسماعیل مستوفی؛ بهای نسخه در ابتدای آن 250 ریال ثبت شده ؛جلد: تیماج قهوه ای با روکش پارچه ترمه، 117گ، 10 سطر ،چلیپایی، اندازه: 7/5×14/5سم [ف: 1 - 180]

1207. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7822

شعرهای اثیر اخسیکتی و ابوالفرج رونی و امیر معزی؛ خط:نستعلیق، بی کا، تا: 1259ق؛ با یادداشت «خطائی» از سادات تفرشی در حسب حال خود او به خط شکسته در آغاز، از کتاب های اهدایی آقای حسن علی غفاری معاون الدوله کاشانی است؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی لایی [ف: 16 – 715]

1208. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 184/3-طباطبائی

اشعاری از: صفی حلی، شریف رضی، ابن خفاجة، ابن المعلم الواسطى، جمال الدين جریر، امام علی بن ابی طالب (علیه السّلام) و علی بن الحسين (كاتب در صدر اشعار او می نویسد: للوالد العلامه في ولده يحيى يرثيه)، شیخ عبدالله بن محمد الشبراوى المصرى (قصيدة في الاستغاثه بالامام الحسين عليه السلام)، بعض الصالحين متعزلا بالکعبه. در پایان مجموعه صفحه اول دیوان مجنون عامری است( به روایت ابو بکر والبی) که دنباله آن افتاده و قسمتی از این برگ نیز پاره است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1260ق؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز با ترنج و نیم ترنج، 14گ (144پ- 158)، 17 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15×20سم[ف: 22 – 67]

1209. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16870

جنگ شعر؛ بی کا، تا: 1260ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 81گ، اندازه: 8/5×13/5سم [رایانه]

1210. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10338

در این مجموعه اشعار مختلفی بدون تنظيم مخصوص آمده و

ص: 836

اكثراً نام شاعران ذکر نشده است. به نام این شاعران تصریح شده است: لاله خواتون، سعدی شیرازی ،محتشم، مشتاق؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: 1260ق؛ مجدول، صفحه اول با سرلوح، سطرها راسته و چلیپا؛ جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 216گ،مختلف السطر، اندازه: 8×15سم [ف: 26 - 280]

1211 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 892/3

گزینه ای است از غزلیات میرزا ابوالحسن يغما جندقی و ح_اج محمد ابراهیم؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد ابراهيم بن ح_اج محمد علی اصفهانی، تا: ذیقعده 1260 و 26 صفر 1270 ،مجدول، دارای کمند؛ مهر: حاج سید سعید؛ كاغذ: الوان، ج_لد: تیماج قهوه ئی، 23گ (67-80)، 19 سطر (9×16)، اندازه: 12/5×20سم [ف: 3 - 1211]

1212. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2333

آغاز: تا کی وری دریغ زبر نایی *** زین چاه آرزو ز چه بر نایی ؛

انجام: هر چه از این طورها بینی چو نیکو بنگری تو ***بر م_راد چاکران خسرو قاجار دارد

کاتب به دستور میرزا علی اکبر پسر حاج میرزا حسن گردآورده است و منتخبی است از اشعارشعرای ایران بدین قرار: ناصر خسر 1555 بیت ،(1-89) امیر معزی (89-129 )،688 ،بیت رودکی و قطران (129-155) 440 بیت، قطران بلخی (155-164) 149 بی_ت، ابوالقاسم همدانی (166-164) 49 بیت، جمال الدین عبدالرزاق (168-166) 22 بیت، سؤال فاضل کاشان در ترجیع انوری و ظهیر (168) 5 بیت، جواب مجد (168 و 169) 21 بیت، عثمان مختاری (169 تا 172) 49 بیت، منوچهر شصت کله (172) 17 بيت، عم_عق (173) 31 بیت، قاآنی (175) 70 بیت، ظهیر (179-205) 444 بیت، ادیب صابر (205 - 219) 254 بیت، سوزنی (220-235) 266بیت، سنایی (235-241) 102 بیت، عنصری (241) 42 بیت انوری (244-264) 344 بیت، مسعود سعد سلمان (264- 293) 508 بیت، عبدالواسع جبلی (293) 10 بیت، ایرج میرزا (294) 2بيت، على حسین در مدح میرزا سنگلاخ (296)، عثمان مختاری(299) 44 بیت، قاآنی (299) 9 بیت، میرزا تقی کرمانی (301) 29 بیت، مثنوی پیر و جوان نصیر خراسانی (301-313) 220 بیت، قصاید سعدی (314) 211 بیت، لامعی (326 - 343) 301 بی_ت، قایم مقام (369-343) 49 بیت؛ خط: نستعلیق خوش، کا: مح_مد کاظم، تا: 1260ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج آلبالوئی، 369 ص، 18 سطر (8/5×16)، اندازه: 14×20 سم [ف: 8 - 40]

1213. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19623

کا: مهدی، تا: 1261ق؛ خریداری از محمد حسین علوی [ رایانه]

1214. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1622/4

جنگ شعر است. این جنگ بدین شرح تدوین یافته اس_ت: اشعاری از محمد باقر متخلص به فاضل فرزند فتح اله تبری_زی درنعت علی (علیه السّلام) و مسائل دیگر (ص 111-118)، قصیده ای به ق_افیه همزه به این مطلع: «من يبلغن حمامات ببطحاء *** ممتعات بسلس_ال و خضراء»، منسوب به صاحب بن عباد با شرح آن (120-158)، قصیده ای اهداء شده به حضرت امیر (علیه السّلام) به فارسی، قصیده ای به عربی باز اهداء شده به وی در روز تاسوعا به عربی و دو قصیده اهداء شده به امام حسین (علیه السّلام) به عربی و قصیده ای به فارسی در مدح حضرت امام رضا (159-165)، دو قصیده از هفت قصیده عزالدين عبدالحميد بن ابی الحدیدی که نخستین آنها در فتح خیبر در هفتاد بیت و دومین در فتح مکه در پنجاه و دو بیت به قافیه الف مقصوره (166-188)؛ بی کا، تا: 1261ق ،کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج ،77 ص (111-188)، 22 سطر (10/5×15/5)، اندازه: 16×21سم [ف: ف: 10- 177]

1215 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14259

آغاز: ای فدای تو هم دل و هم جان*** وی نثار توست همین و همان؛ انجام: کس نیست که سوزد دلش از بهر دلم *** سوزد دل من مگر برای دل مشتمل است بر ترجیع بندهای هاتف و نور علی شاه با مطلع زیر: «بزم ما بزم عاشقان باشد *** نقل ما نقل عارفان باشد/ ای آنکه طلب کنی خدا را*** آئینه حق شناس ما را» شاه نعمت الله با مطلع زیر: «ای ز مهرت دل خراب آباد *** و زعمت جان مستمندان شاد»، جامی با مطالع: «ای روی تو ماه عالم آرا *** چون ماه زپرده روی بنمای، ای بروی تو چشم جان روشن *** وز فروغ رخت جهان روشن، صبحدم باده شبانه زدیم *** ساغر عيش جاودانه زدیم»، و قدسی، و همچنین مثنویات و قطعات و غزلیات و رباعیاتی از نور علی شاه، حاجی لطفعلی بیگ آذر (مثنوی گل و بلبل)، سید حسین تجلی ،جامی ،سعدی ،شرر، باباطاهر، رفیق ،ذبیحی ،فروغی ،سرباز، مشتاق، قاضی شریف (بیمار وطبيب)، بیدل (قطعه ای در خصوص طلبیدن شواهد قریش جناب خير النساء زهرا عليها السلام را به عروسی را به عروسی ...)، میر ابوالفتح متخلص به اشراق (در تسلی دل) ،کامی، هلالی، خرم، سروری، فايض، كليم، و غیره؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: فتح الله، تا: 1261ق، کاتب و جامع فتح الله مجدول، دوستونه؛ واقف: سيد محمد باقر مولوی عربشاهی سبزواری،محرم 1405؛ کاغذ:شکری، جلد: تیماج ضربی قهوه ای، 130گ، 8 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 17 - 86]

1216 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15236

آغاز:گر کسی سرو شنید است برفتست این است (کذا)؛ انجام: گفتا بده اندکی بیاید کز وی در عیش میگشاید.

گزیده ای است از غزلیات سعدی ،حافظ، نور علی شاه، جامی و اشعار متفرقه؛ خط: شکسته نستعلیق بدخط، بی کا، تا: 62- 1261ق؛ کاغذ: حنایی و نخودی، جلد: تیماج قهوه ای، 69گ، اندازه: 10×15/7سم [ف : 17 - 46]

1217. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4899/1

ترجیع بند و قصیده و ترکیب بند و مثنوی از: هاتف، محتشم، شاه نعمت الله ولی ،وحشی ،ضیا ،عرفی، جامی، صباحی، میرزا ابراهیم

ص: 837

صفا، گوهری، میرزا محمد سعید حکیم ،شوکت ،صباحی، کلیم، خاقانی، عصمت، عبدالواسع جبلی، شافی، قاآنی، فروغی، قائم مقام، فريدون. طوفان؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1262ق، جا: یزد ؛کاغذ: ترمه اصفهانی ،جلد: میشن آلبالویی، 12 س_طر، اندازه: 11/9×19/2سم [ف: 8 - 114]

1218. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4899/3

آغاز: بسمله. حمد و سپاسی که رخسار عروس صفحه را به نیکوترین صورتی؛ انجام: تمت بعون الله في عاشر شهر شعبان فی محروسة دار العبادة يزد و بعد ... پاک کرده اند) ... فی 1262 من الهجرة النبوية.

غزلیات از: صبا ،سعدی، علی نقی کمره ای، حافظ، هاتف، حسین یزدجردی ،جامی، عامل اصفهانی ،مهری، جلالی ،مجنون، صحبت لاری، وامق اصفهانی، رشحه ،عزلتی، آقا مح_مد کرمانی متخلص به شمس، عبدالرحیم قضایی یزدی، میرزا مح_مد صادق آرام، درویش محمد ،شایق، میرزا محمد علی ساقی فدائی کرمانی، امیر خسرو دهلوی، طراز یزدی، احمد سحاب، رياحی، میرزا عبدالوهاب نشاط ،نیازی ،محجوب، اهلی شیراز، میر عم_اد، عاشق اصفهانی، شاه عباس ،یغما، حسینعلی بیگ شرر، یغ_ما ،دولت، فوقی یزدی ،مؤمن، ابوالفرج یزدی، سروش، سلطان ابوسعید ،مجمر ،راهب، وصال شیرازی، صهبائی قمی، حیران رشتی، خواجه علی استرآبادی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1262ق، جا: یزد ،کاغذ:ترمه اصفهانی ،جلد: میشن آلبالویی، 12 س_طر ،اندازه: 11/9×19/2سم [ف: 8 - 115]

1219 . شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1601

جنگی از اشعار میرزا بیدل ،جامی، حافظ، مخمس ميرزا صادق نواهی ،صائب، فضولی و جلالی؛ خط: نستعلیق دو ستونی، بی کا، تا: جمادی الثانی 1262ق؛ مجدول؛ 106گ، اندازه: 11/5×19 سم[نسخه پژوهی: 2 - 141]

1220. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4899/2

مخمسات :از: طوفان ،رضوان، عبید زاکانی ،مخزون، ص_هبا، سعدی ،سحاب ،فیض، فتحعلیشاه ،جامی، حسینی یزدی، مشت_اق، مقیمی ،خلقی ،نظیری ،عاشق ،رفیق ،جامی، محمد حسینی، شیدا، لطفعلی آذر ،ندیمی، قصاب؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،تا: 1262ق، جا: یزد ؛کاغذ: ترمه اصفهانی، جلد: میشن آلبالویی ،12سطر ،اندازه: 11/9×19/2 سم [ف: 8 - 115]

1221. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 4806/3

آغاز:کنم نعت معبود حی قدیم *** که باشد رئوف و رح_یم و كريم / بدوران ندارد کسی آن گمان *** که گوید ترا نعت ذو الجلال... حمد بيحد کریمی را سزا است که جهان و جهانیان از پرتو صنع او اثری است؛ انجام: که بی خور و خواب از فض_ل خالق رئوف وهاب مستانه نظما و نثرا بتالیف این مختصر کت_اب پرداخت... عذرخواهی نموده و بچشم عنایت نظر نموده عفو فرمایند و بنقص این حقیره حمال نموده و بچشم عنایت نظر نموده

عفو فرمایند و بنقص این حقیره حمل نموده در اصلاح آن کوشند (بسیاری از قصائد و غزلیات آشفته و جابجا صحافی شده است)

رساله منظوم و منثور در مدائح و مراثی و غزلیات وقصیده. از خانمی ناشناخته؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1263ق؛ قطع: بیاض رقعی[ رشت و همدان: ف: - 1564]

1222. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 677/4

انجام: حیرت دگر ز نوحه بگیتی خموش باش *** با قدسیان بیزم فلک در خروش باش...

چند قطعه که آخرین آنها دوازده بندی است از حیرت با مطلع: «ای آسمان چه شد که چنین قد خمیده ای *** بر گو بدوش بارچه محنت کشیده ای»، در میان این اشعار،چهار صفحه شامل قصه مسجد ضرار و ابوعامر و در آخر هم هفت برگ در احوال انسان و شهادت طفلان مسلم و شفاعت روز قیامت و جبر و تفویض که گویا از روضه خوانی بوده است؛ خط: نسخ، كا: احمد بن حاج شيخ محمد حسن واعظ، تا: 1263ق؛ مهر: حاج سيد سعيد؛ کاغذ: آهار مهره، جلد: تیماج مشکی لایه ای، 22 سطر(5/9×15) [ف: 2 - 787]

1223 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 677/3

آغاز: بجنگ کرد شه دین چه سخت بازو را *** شکست پشت عدو چون ز شیر آهو را

ده بند است به وزن دوازده بند محتشم کاشانی که کاتب آن را گذاشته؛ خط: نسخ، کا: احمد بن حاج شيخ محمد حسن واعظ، تا: 1263ق؛ مهر: حاج سيد سعيد؛ کاغذ: آهار مهره، جلد: تیماج مشکی لایه ای، 22 سطر (5/9×15) سطر [ف: 2 - 787]

1224. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9882/1

خط: نستعليق، كا: لطف علی پسر خواجه صدر، تا: شنبه 21 محرم 1263ق، به خواهش حسین قمی؛ در 68 - 74ر چند رباعی است و ملمعات شاید از سنجر نوشته همان لطف علی در روز شنبه 21محرم 1263؛کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج سیاه مقوایی، 67گ (1ر-67 پ)، 12 سطر (6×10/5)، قطع: بغلی، اندازه: 9×14/5سم [ ف: 17- 500]

1225 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 75/10 فرخ

اشعاری به وزن نان و حلوا و شش غزل از پرتو؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 14 محرم 1264ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج سبز، 17 سطر (13×7) ،قطع: پستی ،اندازه: 20/5×13سم [ف: 199]

1226. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 331/5

قصیده ربیعی؛ کا: محمد علی بن آخوند ملا احمد، تا: چهارشنبه 29 رمضان 1264ق، جا: قم؛ [نشریه: 2 - 112]

1227 . یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 450/3

مشتمل بر اشعار: قصیده ای در مدح امیرالمؤمنین (علیه السّلام) (38 پ -47پ)، با سرآغاز: «ای شاه جسم و جان علی مستان سلامت می کنند*** ای ظاهر و پنهان علی مستان سلامت می کنند»، جنگ

ص: 838

نامه امیرالمؤمنین (علیه السّلام) از فارغ (47پ -53ر) با سر آغاز: «صد هزاران هزار شکر خدا *** که شدم در ازل به صدق و ص_فا»، دوازده بند محتشم کاشانی (53پ - 57پ)، هفت بند ملاح_سن کاشی (57پ-62 پ) حکایت نامه تسکین که به سال 1381 آمده (62پ -66پ) سر آغاز: «هدایت نامی از اهل خراس *** رفیقم گشت روزی از دل و جان» قربان نامه اسماعیل (66پ- 72ر) با سر آغاز: «بنام پادشاه فرد اعظم *** کریم و خالق و دانای عالم»، حکایت سلطان جمجمه و معجزه حضرت عیسی(علیه السّلام) (72 پ- 76ر) با سر آغاز: «ناگهان روزی به تقدیر خدا *** کار ساز و صانع و عرض و سرا» اشعاری در وقایع کربلا و مراثی اهل بیت (علیهم السّلام) ظاهراً از عمان سامانی (76پ-89پ) با سرآغاز: «چون شد جهان به عزم جهان آفرین پدید*** بر حجتش نخست بلائی آفرید»، ضامن آهو از حسن (90ر-192ر) معراج نامه پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) (92 ر - 106ر) با سر آغاز: «بیا بشنو ای مؤمن با ادب *** ز معراج آن افتخار عرب، اشعاری در مصائب امام حسین (علیه السّلام) با تخلص مح_رم (106ر-121(پ)، سروده شده به سال 1188؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: ربیع الاول 1264ق؛ افتادگی: آغاز؛جلد: مقوایی، عطف وگوشه ها پارچه ای، 17گ (138 پ - 121پ)، سطور چلیپا و راس_ته، اندازه: 10/5×18سم [ف: 2 - 136]

1228. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4979

آغاز: مناسب طبل جنگ زدن، زدند آنچنان چوب بر طبل جن_گ***که رم کرد در بحر عمان نهنگ؛ انجام: حجت الله عق_لت هوش دار *** تانیاری هیچ عذر روزگار

مجموعه ای است از انواع شعر در موضوعات مختلف، و در آن از جامع و صاحبان اشعار ذکری نرفته است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 4 ربيع الاول 1264ق؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 117گ، 17 س_طر (6×12/5) ،اندازه: 13×21سم [ف : 7 - 850]

1229. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1614/3

آغاز: مکن در جسم و جان منزل *** که این دونست و آن والا/ قدم زین هر دو بیرون نه *** نه اینجا باش و نه آنجا؛

اشعاری از حکیم سنایی و گلشن راز؛ خط: نستعلیق، کا: مح_مد كاظم بن حاج میرزا احمد نوری، تا: ربیع الثانی 1265ق، دارالخلافه طهران؛ 41گ (14-55)، اندازه: 10/5×17سم [نس_خه پژوهی: 3 - 153]

1230. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5477

جنگی شامل اشعاری از: ابو تمام ،ابو العلاء معری، سید رض_ی، ابو محمد خازن، بحتری ،ابوفراس، على بن جهم، ابوسعيد به ترتیب تهجی از الف تا یاء، قصیده ستایش پیامبر از ملا کاظم ازری ،خط: نسخ، بی کا، تا: 22 رجب 1265ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن سبز، 112گ، 23 سطر، اندازه: 14/2× 22/3سم [ف: 8 - 400]

1231. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9238/4

ترجیع بند است. بیت ترجیع بند: «بلغ العلى بكماله كشف الدجى بجماله»؛ خط: تحریری، بی کا، تا: ربیع الثانی 1266ق؛ جلد: تیماج سرخ، 6گ (46 ر - 52ر) ، 13 سطر، اندازه: 10/5×16سم [ف: 30-29]

1232. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 1764/3

آغاز: کس را بحقیقتش گذر نیست ***وز رفتی و آمدن خبر نیست / ما هیچ کسان هیچ کاریم *** وز هیچ کمیم اگر شماریم / چون هیچ نه ایم پس بدین هیچ *** این واقعه چیست پیچ در پیچ ... موسی ز می فراق مخمور *** مستانه دوید بر سر طور / گفت ای ز تو بوده هر چه بوده *** ما را بتو هم ره نموده ... صاحبنظری مگر سفر کرد *** بر خلوت راهبی گذر کرد / دید از دو جهان بریده مردی*** بر چهره او نشان وردی ؛انجام: ای سایه نشین هر درختی*** بر خور ز نهال خویش لختی / ای خسته درون تو نها لیست*** کز میوه او ترا کمالیست / تخمی که ز خوشه توریزد *** از قوت این هوا نخیزد / این دسته گل که مینمایی *** از باغ طبیعت ... ... هوایی

مثنوی اخلاقی و عرفانی است؛ خط: نستعليق، كا: فتح الله بن ملا عبد الكريم، تا: 1266ق، برای سید عبدالغفور؛ قطع: ربعی[ رشت و همدان: ف: - 1493]

1233. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 90/3

آغاز: ای امان حق حسام الدین دل*** ای معرا ذات تو زین آب و گل / چونکه تو از خویش خالی گشته ای *** آب گل پست و تو عالی گشته ای؛ انجام: دل به دلدار بند و دلبر شو *** سر به پایش گذار و سرور شو

مثنوی است در میان و در پایان آن نام و تخلص «نصرت شه» و «نصرت شاه» آمده؛ خط: نستعلیق، کا: محمد نصیر، تا: 1267ق؛ کاغذ: ایرانی، جلد: تیماج مشکی،63 ص (263-326)، 12 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 1 - 115]

1234. شیراز؛ بنیاد فارس شناسی؛ شماره نسخه: 65/7

انجام: انجامه: حسب الخواهش دوست عزيز الوجود آقا محمد ابراهیم سمت اختتام پذیرفت على يد الحقير الفقير كثير التقصير تراب اقدام الفقراء السالكين و المساكين ابن محمد محمد كاظم المتخلص بناظم غفر الله لهما سنه 1267. مهر بيضى «الكاظمين الغيظ»

جنگ اشعار شامل: غزل معزی، قطعه از ادهم، غزل شیخ عطار، شیخ هائی، ساقی نامه میر رضی، قصیده و غزل از میر رضی، ترجیع بند هاتف، شیخ نوربخش سید میر حسینی؛ خط: نستعلیق زیبا، کا: محمد كاظم بن محمد متخلص به ناظم، تا: 1267ق؛ مجدول؛ 18گ (123-141)، اندازه: 14×20سم [ف: 88]

1235. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1261/4

شعر مولوی و مغربی است ؛خط: نستعلیق، کا: علی بن احمد بن حسین موسوی همدانی، تا: چهارشنبه 6 شعبان 1268ق، جا: خانه خود؛ در دو ماه و پنج روز از بهار که نزدیک به یک سال و نیم از فرمان روایی شاهزاده سیف الله میرزا گذشته [نشریه: 7 - 274]

ص: 839

1236. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 185/4فرخ

مثنوی در معجزات حضرت علی (علیه السّلام) ؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا:ربیع الاول 1268ق؛ مجدول ؛ کاغذ: نخودی رنگ ،جلد: تیماج قهوه ای، 21 ص (120-141)، 15-20 سطر (13/5)، قطع: جيبی،اندازه: 10×19/5سم [ف: 185]

1237. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 185/5 فرخ

مثنوی در معجزات حضرت علی (علیه السّلام) ؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: ربیع الاول 1268ق؛ مجدول؛ کاغذ: نخودی رنگ؛ کاغذ: نخودی رنگ، جلد: تیماج قهوه ای، 38ص (141-179)، 15-20 س_طر (13/5) ،قطع: جیبی، اندازه: 10×19/5سم [ف: 185]

1238. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1085/5

قطعه ای از یغماست؛ بی کا، تا: 1268ق؛ اص (301) [ ف : 3 - 330]

1239. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16-فیروز

در این جنگ اشعاری است (قطعات و غزلیات و رباعیاتی) از: خيام (ص 1-100 و 127-169)، بابا طاهر، فیض کاشی، امیر مغيث الدين محوی( رباعیات ص 126-114 و175-170 )، رضا قلی هدایت (مسمط) میرزا محمد علی مطلق تخلص (مطایبه منظوم) و شیرین و فرهاد وحشی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،تا: رمضان 1268ق، (کاتب، تاریخ کتابت را در برگ آخر 1228و در برگ ما قبل آخر 1268 نگاشته)؛ کاغذ: فرنگی شکری، ج_لد: تیماج قهوه ای سیر، 306 ص، 10 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 10/5×15سم [ف: 21 - 181]

1240 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27354

آغاز: و به نستعین محرم نامه ... قطب الدین راوندی درکت_اب قصص الانبياء روايت کرده است؛ انجام: کوچک به رنگ بزرگ بعرض می رساند بخدمت صاحب ... دولت

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده، بسیاری از اشعار از حافظ و سعدی اند و بقیه بیشتر تک بیت هایی از دیگر شاعران؛ کاتب به نام همه شاعران اشاره نکرده و اینها شعرایی اند که به نامشان اشاره ش_ده: قطاری ،فطرت ،فنایی ،مشرقی ،نزاری ،بیانی ،خواجو، عماد فق_یه، وحشی ،ناصری ،همایی، رضی الدین، شاهدی ،صفی، بنایی ،عطار ،نظیری ،آصفی ،حیدر ،قتالی، طلحه، خیام؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: 1268ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: حنایی، ج_لد: میشن [رایانه ]

1241. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4243/8

از ابن غیاث و در ستایش پیامبر ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1269ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 3گ (97-100)، 11 س_طر (6×13) ،اندازه: 12×18سم [ف : 13 - 3214]

1242. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4243/17

آغاز: هامسران نسب *** محبوبیم هس شاه عالی نسب / اسمش محمد قرشی و عرب *** اداش آینه کنا چه دهب / تمام عمرش شصت و سه سالن *** بابو بابیرش بی طرز و حالن؛ انجام: سابای تشریف ای برگزیدم *** چه روی مردمی جا گزیدم (تمت شد یا الله یا محمد یا پیر)

مثنوی است بزبان بومی در سرگذشت پیامبر؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1269ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 1گ (193- 194)، 11 سطر (6×13)، اندازه: 12×18سم [ف : 13 - 3215]

1243. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4243/16

قصیده یائی فارسی مولانا خالد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1269ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی، 5گ (188-193)، 11 سطر (6×13)، اندازه: 12×18سم [ف: 13 - 3215]

1244. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4243/22

ترجیع بند است از سید احمد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1269ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی، 5گ (202-207)، 11 سطر (6×13)، اندازه: 12×18سم [ف: 13 – 3215]

1245. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2963

بیاضی شامل: دوبیتی های بابا طاهر عریان (9-31)، ترجیع بند ملاطاهر (31-40) مثنوی میرزا صادق ... شی ( 40-54)، مثنوی میرزا ابوالقاسم تفرشی متخلص به هجری (54-68)، مثنوی نظیری (87-81) مثنوی هجری تفرشی (87-94) مثنوی هدیه الاحباب (این مثنوی درین بیاض بیشتر از چند بیت ندارد) (94-100)، غزلیات طرزی (109-110) یک مثنوی که ابتدای آن افتاده (111 -122) مثنوی طوفان (122-127)، مثنوی میرزا محمد ابراهیم متخلص به صفا (127-135)، یک مثنوی که نام نویسنده آن لا یقرء است (136 -145) مثنوی محمد ابراهيم متخلص بصفا (145 - 200) (این شماره گذاری اشتباه است و چون آن از سابق بوده تصحیح نشد چه بین 145 تا 200 فقط شش 145 تا 200 فقط شش صفحه در جنگ است و شماره به غلط تا 200 خورده)، مخمس تسلیم (200 -202) دو قطعه شعر مسدس وحشی (204-210)، مربع وحشى (214-211)، غزلیات حافظ (215-219)، کلام مجلسی (220 -223) ترجیع بند میر مشتاق (223-228)،ترجیع بند سعدی (228- 230)، غزلیات محتشم کاشانی (231-251)، غزلیات جامی (268-266) غزلیات حافظ غزلیات ،فیض، از 272 نام شاعران زیر با قطعه ای از آنها آمده طفیلی ،عاشق، طوفان، حمیدی، نظیر ،جاهل ،سعدی ،حافظ ،فیضی ،مغربی ،عطار، ناصح، نظامی، شاه قاسم انوار، شمس تبریزی، ابن یمین ،عابد؛ خط: نستعلیق، کا: حسین بن میرزا مهدی، تا: 1269ق، جا: طهران؛ افتادگی: آغاز؛ اغلب صفحات خطوط حمایلی و چلیپا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ،یک لا، 372گ، 12 سطر (5/5×11)، اندازه: 8/5×17/5سم [ف: 6 - 714]

1246. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3082/1-16/92

آغاز: شبا هنگام چون بنهفت رخ این لاله حمرا *** شگفت از چشم انجم صد هزاران نرگس شهلا / نهان شد زیر دامان زمین این سدین مجمر *** هوا پر مشک اذفر شد زمین پر عنبر سارا؛

انجام: جان داده ام که گشته میسر وصال دوست *** بی درد را

ص: 840

خیال که آسان برآمده/ از هر چمن که گفت فغانی سرود ع_شق *** افغان ز بلبلان خوش الحان برآمده

اشعاری از: حاجی سلیمان صباحی ،طوفان ،انوری ،هاتف، سل_مان ساوجی، سعدی ،محتشم، کلیم و جامی؛ خط: نستعلیق، کا: لوکک بن مشهدی حسن کلافی باف، تا: چهارشنبه 7 صفر 1269ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ،روکش کاغذ سرخ، 73گ، 14- 16 سطر، اندازه: 17×21سم [ف: 3 - 1246]

1247. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5400

اشعار از: سراینده ای با تخلص هاشم، شمس تبریزی (ملای روم)، نظام استرآبادی، حمزه کوچک ،انوری ،عرفی ،طالب، کمال اصفهانی ،همت، شوقی ،صبا ،قاآنی، سلمان ساوجی، حس_ام ،طوسی ،ثنایی ،زاهد، بداق خان، میر حاج ،مجیب، خموش، سعدی ،نورعلیشاه، جامی ،باباطاهر، خاقانی ،عاشق ،مجذوب، حشمت، جوهری؛ خط: نستعليق، كا: محمد على ولد محمد تقی شماعی، تا: چهارشنبه 25 رجب 1269ق؛ کاغذ: فستقی ،جلد: میشن قهوه ای، 238گ، 18 سطر، اندازه: 15/5×21/6سم [ف: 8 -330]

1248. تهران؛ مؤسسه مطالعات اسلامی؛ شماره نسخه: 108

آغاز: ذات او نقش تحسین است در كلك وجود *** او چون بیرنک است بر وی رنگها را شد قرار؛ انجام: بر من منکر که باده بر دست منست *** بر آنکه دهد باده بدستم بخشا

اشعار مدیحه از گویندگان مختلف قصاید و اشعاری است از شاعرانی چون میرزا زین العابدین نجم، میرزا محمد علی متخل_ص به مسکین، میرزا شهاب الدین ملقب به تاج الشعرا، میرزا فرج الله منشی متخلص به طرفه و دیگران در مدح سرکار عظمت مدار؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1269ق؛ در یک صفحه در پایان در 21 ذیحجه 1274 در عهد پادشاهی ناصرالدین شاه و وزارت سپهسالار اعظم میرزا محمد خان «محمود» یادداشتی به نام سپه_دار تحریر کرده؛کاغذ: الوان ،جلد: میشن سبز نرم جدا شده، 50گ، 13 سطر (7×14)، اندازه: 13×20/5سم [ف: 86]

1249 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11064/6

آغاز: ای یگانه چند ازین نفس دویی *** طالب خود شو که این جمله توئی؛ انجام: چون بدانستم که حسرت در ره است*** پ_س یقینم شد که خواموشی به است.

مثنوی عرفانی است بر وزن مثنوی مولوی (بحر رمل مسدس مقصور یا محذوف) با حکایاتی پند آموز و مضامین بیان نفس ،روح، عقل ،تصوف ،عشق، مقام ،توبه ،ورع، رضا و تسل_یم، ،توکل، صحبت بیان انس، قبض و بسط، فنا و بقا، جمع و تفرقه، تجرید و تفرید، سهو و سکر»، که با توجه به این خصوصیات احتمالاً مثنوى «کنز الرموز» بوده که از سید رکن الدین حسین بن عالم بن حسن حسینی غوری هروی معروف به امیر حسینی یا سادات حسینی از بزرگان عرفای سده هفتم و هشتم و از ج_مله شاعران و نویسندگان معروف پارسی گوی با تخلص شع_ری «حسینی» می باشد؛ خط: نسخ و نستعلیق، كا: محمد حسن، تا:1270ق، عناوین به سرخی؛ کاغذ: نباتی، جلد: تیماج یک لا خرمایی، 44ص (102-145)، اندازه: 10/5×17سم [ف: 17 – 449]

1250 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11763

آغاز: بکدامین طرفای سیل روانی تو که دیگر *** خانه ای نیست که بنیاد وی از بیخ نکندی؛ انجام: فرداست رهی گشته در آن شارع و اکفاه*** این قصه در افواه خواص است و عوام است گزیده ای است از اشعار شاعران پیشین و متأخر مانند ابوعلی سینا،بابا طاهر عریان ،سعدی، حافظ ،هاتف ،مجمر، مشتاق اصفهانی، ميرزا ابوالحسن یغما، میرزا محمد سعید، پرتو و قاآنی. جامع – که کاتب نسخه نیز هست- آنگاه که شعر قاآنی را نقل می کند جمله دعائيه «طول الله عمره» را می آورد، لذا انتخاب اشعار بیاض مزبور را در زمان حیات قاآنی یعنی نیمه اول قرن سیزدهم صورت پذیرفته است؛ خط: نستعلیق ،شکسته، بی کا، تا: 1270ق؛ افتادگی: آغاز؛ سطور چلیپا، سال کتابت ظاهراً قبل از سال 1270 هجری که سال وفات قاآنی است؛ واقف: باقر کتابچی؛ کاغذ: نباتی آهار مهره ،جلد: تیماج، 141گ، اندازه: 6×13سم [ف: 9 - 95]

1251. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2072/1

آغاز: ای آنکه فوق عرش قدمگاه پست تست *** بر مسند دنی فتدلی نشست تست؛ انجام: چند برین غمکده باشم مكين *** صحبت ازین حجره بر آویین

اشعاری از میرزا رضی ارتیمانی، میرزا محمد على محرم، ملک الشعراء، جوهری، حکیم الممالک کشمیری، صباحی، میرزا معز فطرت و خموش؛ خط: نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: 29 ربيع الثاني 1270ق؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج سبز با ترنج سرخ و مقوایی، 20 گ (1ر-20 ر) ، اندازه: 15 × 25سم [ف: 8 - 698]

1252. همدان؛ همراه رضا؛ شماره نسخه: 46

آغاز: بر آشفت از و مرد جنگ آزما *** بحسب اسب اندر آورد پا *** وزان پس به پاسخ بدو کرد رو؛ انجام: الهی چنان کن سر انجام کار *** تو خشنود باشی و ما رستگار

خط: نستعلیق، بی کا :تا: سه شنبه 1 جمادی الاول 1271ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی، اندازه: 22×30سم [رشت و همدان: ف 1700]

1253 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2263

نسخه اصل: کتابخانه گنج بخش - پاکستان 459. جنگ اشعار است. از ندیم؟ مشتمل بر اشعاری از شعرای ذیل: ندیم، جامی ،عمر ،نادر، بیدل، ضیای نخشبی ،خیام ،پهلوان ،فایز ،نظیری، میرزا عبد الله مسکین، جلال اسیر ،آصفی ،مشتاق، واقف، بيضا، يغما، ،عرفی ،رفیعی ،تایب، عراقی (که کاتب او را استاد خود خوانده است)، سالم (که او را نیز به استادی خوانده است)، فیضی، انتخابی از دیوان محمد طاهر غنی کشمیری (406-425)، مشتمل بر غزلیات به ترتیب الف تا یاء و رباعی و قطعه، و در پایان رساله ای مشتمل بر 15 باب هر یک در فصولی چند در موضوعات مختلف که بیشتر در منشئات و نامه نگاری ها به کار

ص: 841

آید آمده است که در آن اشعاری از شاعران در هر موضوع گرد آمده است (312-405)؛ خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 18 شعبان 1271ق؛ مصحح، مجدول، در برخی از صفحات یادداشت هایی به نثر و نظم فارسی و اشعار پراکنده به خط نگارنده ای با تخلص ادا آمده در حاشیه ص 347 - 349 قصيده ای در تعلیم خط دیده می شود؛ 430 ص [عکسی ف: 6 - 307]

1254. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12681/5

اشعاری منتخب از مولوی و جامی؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، كا: محمد بن حاج رجبعلی یزدی اردکانی، تا: 1271ق،جا: اصفهان؛ کاغذ ،نخودی، جلد: تیماج اسقاطی، 6 ص (128-33)، 16-15 سطر چلیپایی، اندازه: 10/5×17/2سم [ف : 17 - 452]

1255. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 122 _ د

آغاز: از گردشروزگار و دور گردون *** دیوان من از ردیف گردید برون / آشفته تر از شکنج زلف لیلا *** ژولیده تر از م_قال حال مجنون؛ انجام: عصیان مرا دو حصه کن در عرصات*** نصفش به حسن ببخش و نصفش به حسین

شعرهای نایی و منصور و حکیم و لامعی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 2 ذیحجه 1271ق ،مجدول؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ ،جلد: تيماج عنابی ضربی، 73گ، 12 سطر (6/5×13)، اندازه: 12×18سم [ف: 1 - 183]

1256. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8919/22

از امیر المؤمنین، عبدالباقی بغدادی، قلندر شاه، حکیم خویی و شیخ عزیز؛ خط: نستعلیق و شکسته، كا: محمود بن جلال الدین محمد نصیر قلندرشاه خویی، تا: طلوع فجر ربیع الثانی 1272ق، جا:دارالخلافه طهران؛ کاغذ: فرنگی نازک، جلد: میشن قهوه ای ضربی، با ترنج و سرترنج و جدول، پشت هر دو دفه جلد اشعاری، از قاآنی و مولوی نوشته شده، اگ (64ر-64 پ)، اندازه: 12/8×21/5سم [ف: 29/1 - 332]

1257 ،کاشان؛ عاطفی حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 4

مثنوی است به بحر متقارب - در تاریخ پیغمبر در حدود7000 بیت ؛خط: نستعلیق بد ،کا: ملا حسن بن علی، تا: 6 شع_بان 1272ق؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: چرم قهوه ای نرم، اندازه: 12/5×18سم [ نشریه: 7 - 749]

1258. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16764

اشعاری از خواجوی کرمانی انوری و ...؛ بی کا، تا: 1273ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 286گ، اندازه: 13/4×21/6سم [رایانه]

1259. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 520/7

آغاز .بسمله. ای منزه پرده دار پرده در *** وی بهر پرده در و از پرده در / چون سرایم من سپاست کان سپاس *** در قیاس است و تو بیرون از قیاس؛ انجام: مجملا هر چت که باشد غیر حق*** پرده است و هست بر چشمت طبق / تا نسازی هتک این استاد را *** کی توانی دید آن اسرار را

مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: یک شنبه 23 محرم 1273ق؛کاغذ: آهار مهره فرنگی ،جلد: میشن مشکی ضربی، 152 ص (556-404) 14 سطر، اندازه: 18/3x11سم [ف: 5 - 55]

1260. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3/9 معیری

قطعه ملا پشم الدین است؛ کا: سید محمد، تا: 1273ق [ف: 18- 9]

1261 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2777

آغاز: بگفت ای مرامایه زندگی ***گرامی تر از جان بفرخندگی /کسی کو به هستی برارد نفس *** بناچار باید شدن باز پس؛ انجام: از باد یکی پشه بخاشاک بجنبد ***وز زلزله یک خشت زویرانه نیفتاد

مجموعه اشعار ،قصاید، غزلیات، رباعيات متفرقه و پراکنده که سراینده برخی مشخص وعده ای نامشخص مانده است، این جنگ شامل قطعه ای از شاهنامه، داستان منثور و منظوم ابولؤلؤ و کشتن عمر، نان و حلوا شیخ بهایی، مناجات عبدالله انصاری است، و اشعاری از نورحسن سغرایی، ملاعلی اصغر بروجردی، عرفی، سعدی، هاتف ،اصفهانی جلالی ،هراتی، میرزا صادق، راهب ،نجات ،فرخی، شیخ بهایی جوهری آمده است؛ خط: نستعلیق بی کا، تا :24ربیع الثانى 1273ق؛ جلد: تيماج سیاه، کناره و عطف قهوه ای، 131گ، 17 سطر، اندازه: 11× 17سم [ف مخ: 2 - 598]

1262. قوچان؛ سلطان ابراهیم؛ شماره نسخه: 48/1

آغاز: قرآن که مهین کلام خوانند او را *** که کاه [...] برد وام خوانند او را / در خط پیاله آیتی روشنی است *** کاندر همه جا مدام خواهند او را ؛انجام: تا کی بهوای نفس دون بشتابی *** هرچه آن که خلاف عقل و دین درمانی / آخر نفسی بکش مگسهات بران *** معلوم شود که مرده یا در خوابی

مؤلف رباعیات از خیام و عطار و بابا طاهر را به دلخواه خود گردآوری نموده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1274ق؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول شنگرف؛ جلد: تیماج قهوه ای، ضربی، ترنج با سر، مجدول، 69گ (1ر-69ر)، 14 سطر، اندازه: 10×17سم [ف مخ]

1263 . قوچان؛ سلطان ابراهیم؛ شماره نسخه: 48/2

آغاز: محرمی کو که راز خود آرم*** پرده از روی کار بردارم / ذره وا نمایم از خورشید *** ذره در حجاب نگذارم؛ انجام: باده نوشان درآمدند بجوش *** در و دیوار بر کشیدندی / که جهان پرتویست از رخ دوست*** جمله کاینات سایه اوست.

ترجیع بند مولانا شمس تبریزی است؛ خط: نستعليق، كا: نواب شاهزاده سنجر میرزا، تا: 1274ق؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج با سر، مجدول، 9گ (69پ-78پ)، 11 سطر ،اندازه: 10×17سم [ف مخ]

1264 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10749/2

آغاز: یادم آمد قصه ای ... بوالفضول *** در زمان دولت زوج بتول ؛انجام: هر دو با هم در نزاع و در قتال *** قصد هم کردند و در عین جدال».

مثنوی اخلاقی احتمالاً از ملا عبدالرحمن جامی؛ خط: نستعلیق،

ص: 842

بی کا، تا: 1274ق؛ کاغذ: نخودی آهاری، جلد: تیماج خرمایی یک لا، 21 ص (100-120)، 11 سطر، اندازه: 10/4×17سم [ف: 17 - 455]

1265. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 520/8

اشعار نورعلیشاه و مولوی است نور علیشاه: «تا دلم گشت مخ_زن اسرار *** پر زیار است خالی از اغیار ...» مولوی: «محرمی کو که راز بگزارم *** پرده از روی کار بردارم»؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: پنج شنبه 9 محرم 1274ق؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی ،جلد: میشن مشکی ضربی، 12 ص (557-569)، 14سطر، اندازه: 11× 18/3سم [ف: 5 - 55]

1266. شیراز ،بغایری عبد الرزاق؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 1

از ساقی است؛ بی کا، تا: 1274ق [ میراث اسلامی: 5 - 573]

1267. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2573

آغاز: ما راز ره کرم ببخشای؛

مشتمل بر اشعار: از زرگر ،یغما ،ضیاء، سقا ،انوری، بهجت و شمس تبریزی؛ خط: نستعلیق تحریری، کا: غلامرضا ولد ملا عبد الرحيم، تا: جمادی الثانی 1275ق؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ اهدایی: ورثه حاج میرزا نصر الله رشتی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز، 116گ، 6 سطر (5×8)، اندازه: 6/5×12سم [ف: 4-1348]

1268 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2 معیری

آغاز: چون صبح برکشد علم ساده پرنیان *** باید کشید رایت عشرت بر آسمان؛ انجام: بر لوح مدح تو قلمی را ندم که عقل*** هرگز ندیده است و نبیند چنان قلم

مجمع الاشعار قصایدی از شعرای ایران. این نسخه آغاز ندارد و مشتمل است بر قصایدی از شعرای ایران که گرد آورنده برحسب صنایع شعری و اقسام شعر، آنها را به شانزده «باب» تقس_یم کرده است. نسخه از اواسط باب پنجم شروع می شود و باب ه_ای هشتم و دهم و پانزدهم را ندارد فهرست ابواب و اسامی ش_عرا به قرار زیر است: 1- قسمتی از باب پنجم شامل (1-43): قص_یده جوهری زرگر در وصف شراب، منوچهری، جمال الدین عبد الرزاق در وصف حمام، خواجوی کرمانی در وصف حمام، امامی هروی، قصیده ذوبجرین، جمال الدین سمرقندی، قصیده متقاطع، سيد ذو الفقار شروانی در صفت تردد عکس، قوامی گنجه ای در اسامى الصناعات فى حدايق السحر، بدرالدین جاجرمی، قص_یده متقاطع، 2- باب ششم در تقسیمات (44-60) عبد الواسع جبلی، فریدالدین احول، بدرالدین جاجرمی، عبد الواسع جبلی، ص_این الدین شیرازی، 3- باب هفتم در ذکرسؤال و جواب (60-74):بدرالدین جاجرمی، 4- باب نهم در ذکر مسمطات (74- 100): حکیم فرخاری، نصیر ادیب، بدر الدین جاجرمی ،سیفی، لازم وسنگ و سيم عزالدین مشتملی، لازم چشم و لب بادام و ش_کر، كمال الدين اسمعیل، سعید هروی، لازم موی، 5- باب یازدهم در ذکر توشیحات و محذوفات (100-133): بدر الدین جاجرم_ی، شرف الدين فضل الله قزوینی از نزهت الابصار ، فصيح الدين، سید عز الدين - فخر الدين کندانی، دختر کعب، مجير الدين بيلقانی،شرف الدين فضل الله قزوینی، شهاب الدين مهم، رشيد الدين وطواط، محذوف الالف، 6- باب دوازدهم در مربعات (134- 160): رکن الدین قمی، فریدالدین احول اسفراینی، ابن خطیب، اوحدی، خاقانی، بدرالدین جاجرمی، 7 - باب سیزدهم در سوگند (197-160) کمال الدين اسمعيل، نجیب الدین جرپادقانی، فلکی شروانی، مجیر الدین بیلقانی ،سوزنی، ملک بدیعی سیفی، 8- باب چهاردهم در تشبیهات (198-307): عنصری، مختاری غزنوی ،سنایی، سیف الدین اعرج ،صدر الدین علی فخر شوشتری، شمس الدین شرفشاه، نجم الدین سمنانی، نجیب الدین جرپادقانی، رفیع الدین لنبانی، نجیب الدین جرپادقانی، منشوری، منصور منطقی، غضایری، بشکر مرغزی ،بدیهی، صدر الدین همدانی، ناصر جعفری، عبهری ،قادری ،رافعی، ابوالمعالی رازی، جمال الدین اشهری، عمعق بخاری، حکیم ولولی، شمال دهستانی، صاحب سعيد رضى الدين قزوینی، حسن متكلم، سراج الدين قمرى، مجیرالدین بیلقانی، منوچهری، کمال الدین اسمعیل، عمادی، مسعود سعد سلمان؛ 9- باب شانزدهم اشعار معروف (307-351): كمال الدين اسمعيل، حکیم طرطری، نجیب الدین جرپادقانی، رفیع الدین لنبانی، سعید مروی؛ خط: شکسته نستعلیق خفی خوش،بی کا، تا: 1275ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن عنابی، ترنج و سرترنج سوخت مطلا، 351 ص، 12 سطر (7×13)، اندازه: 12/5×20/5سم [ف : 18 - 6]

1269. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2329

این نسخه برای عبد الكريم سلطان بن محمد زمان سلطان متخلص به کریمی حکمران بانه گردآوری شده و اشعار خود او نیز به خط او در این جنگ هست این جنگ مشتمل بر منتخبی از اشعار و منظومه های شعرای ایران تا قرن 13 است، و علاوه بر 76 رساله ای که مستقلاً معرفی شده است، شامل است بر اشعار پراکنده از [شماره صفحات در فهرست آمده است]: عاشق، يغما، قصاب،سنایی، مولوی، صالح، الفت، سلمان ساوجی، فردوسی، عطار، خسرو، حسن دهلوی، اسیر ،صایب ،صفر، شیدا، فانی، طالب آملی، عنصری، شاهی ،عزت ،بیدل، حیرت، خادم، قصاب، ظهیر، عرفی ،فغانی ،سوزنی، مجد همگر ،بهایی، میر الهی، نشاط، قاضی نوری سپاهانی، سراپا ،عطار ،عبدالسلام، آصفی، شاپور، تهرانی، شفایی (رباعیات)، اوحدالدین کرمانی، انیسی شاملو، طالب آملی، شیخ امان الله، میرزا امام الله ،خانه زادخان، ملک قزوینی، پهلوان محمود (قتالی خوارزمی)، زین العابدین حمزه میرزا، خان خانان، عبد الله یزدی ،شهیدی ،جامعی، داخل قمر، محسنی شاملو صالح، شجاع کاشی، نجف گنجه ای ،مجرم، محمد امین کشمیری، نجم الدین کبری، سحابی نجفی، محمد بیک، فیض، بابا افضل، خیام، محمود حسینی همدانی، نصیر همدانی، خان احمد گیلانی، شاه طهماسب، شوریده مداح، باقر خان، حکیم عارف، جعفر اصفهانی، محمد اشرف توپی، عبدالغنی تفریشی، میلی مشهدی،حسابی، نظیری نیشابوری، میر حضوری قمی ،امیدی ،شیرین، ملا

ص:843

نسبتی، ولی دشت بیاضی، قزلاش خان، بدیع قزوینی، میر برهان محمد حسین سری ،عارف ،میرزا ابراهیم، سلیم تهرانی، مح_مد مؤمن یزدی میرزا غازی،عرشی، کمال اسمعیل ،ابوالبقاء می_رزا مظفر میرزا عسکری، محمد امین مستغنی ،شهابی، زکی همدانی، عبدالله وصفی مشگین قلم، اهلی ،نظر ،مظهوری، مشربی، ابراهیم، سوکی اصفهانی، رضا شوشتری، اوجی اصفهانی، مستور خ_ان، فصیح هراتی، وحشی، عبید زاکانی، اوحدی، بوعلی سینا، نوایی، جلال جعفر فراهانی، جعفر غیرت ،رفیق سلیم اردلانی، طوفان، محمد شریف مغربی، بلا کش ،امیدی، تقی صهبا هلالی، عصمت دختر قاضی سمرقند ،خاتون، عفتی اسفرائینی، عایشه خاتون سمرقندی، مهری بیگم زوجه خواجه عبدالعزیز، مهستی د خترميرزا عبدالصمد، نور جهان بیگم زوجه جهانگیر شاه، مطربه خاتون کنیز طغانشاه، لاله خاتون، عصمت الدین شاه دختر سلط_ان جلال الدین، فتحعلیشاه، زینب نسابیگم مخفی، محتشم، نظیری، خاقانی، شیخ عبدالله مردوخه ،فردوسی، شمس تبریزی، انوری، سنجری ،عرفی، ملا میرزا ،نظامی، درویش اظهر، مدح کتاب و خاتمه؛خط: نستعلیق، کا: محمود و عبدالکریم سلطان بانه،تا: 1274 و 1275ق؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: میشن قهوه ای ترنج و نیم ترنج و سر ترنج ضربی، 985 ص، 16 سطر (7×14) ،اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 8 - 22]

1270. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 148/4

رباعیات است. منسوب به خواجه طوسی؛ خط: نستعلیق،کا: ثریای کاشانی سید حسن پسر احمد حسینی، تا: 1276ق،جا: تهران؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج سرخ ضربی، 8گ (45-37) [ف: 5 - 1]

1271. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13218/8

غزلی از قانع؛ خط: نستعليق، كا: علی اکبر، تا: 1276ق،جا: کرمان؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 1ص (144ر) [ف: 36 - 286]

1272.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5633/4

از میرزای داوری؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: نعیم الدین. ،آقا محمد، تا: 1276ق؛ 2 ص( 8-9) [ف: 17-82]

1273. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13214/8

غزلی از قانع؛ خط: نستعليق، كا: علی اکبر، تا: 1276ق،جا: کرمان، برای فرزندش آقا شیخ محمد؛ در برگ 15 یادداشتی از عمیدالدین قاجار که شب دوشنبه 12 ربیع الاول 1324 در طه_ران نوشته؛ مهر: «نصیبه 1277» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای، مجدول، اگ (144ر)، اندازه: 14×21/5سم [ف: 36 - 285]

1274 . شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 151/7

آغاز: اشعار عرفانی .بسمله حمد پاک از جان پاک آن پاک را ***کو خلافت داد مشتی خاک را؛ انجام: اشعار عرفانی: شوخی و بی شرمی ما در گذار *** شوخی ما پیش چشم ما میار

در ابتدای این قسمت قصیده ابوالمفاخر رازی که در مدح امام حسین (علیه السّلام) است نوشته شده، سپس اشعار مفصلی است در توحید و عرفان که احمد ادیب در پایان آن نوشته است که: «این را از خط محمود بن سلطان نامی که در تاریخ هشتصد و نود و هشت نوشته بود .نوشتم. در تاریخ ... هزار و دویست و هفتاد و شش... انا العبد احمد الاديب و حال که سن من از هشتاد تجاوز دارد ... سنه ،1276»، بعد از این اشعار از مصیب نامه «عطار» نقل شده است؛ خط: نستعليق، كا: احمد ادیب، تا: 1276ق؛ کاغذ: سفید ، جلد: مقوا با کاغذ سبز، 17ص، اندازه: 22×11 [ ف : 2 - 391]

1275. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1424/3

آغاز: این قصیده ای است از ابواشرف ناصح بن ظفر بن سعد منشی جرفادقانی؛ انجام: صلى الا له عليكم مار تحت *** ريح الصبا غصناً وغرد بلبل.

چهار قصیده: 1. قصیده ای از ابو شرف ناصر بن ظفر بن سعد منشی جر فادقانی در تهنیت ابو القاسم بن على بن حسن بن ابوالقاسم بن ابی حنیفه به قافیه الف از (ص191-194)، 2. قصیده ای از ابوبکر محمد بن عباس ملقب به خوارزمی به قافیه راء (ص 194-196)، . قصیده ای از ابوالفضل همدانی ملقب به بدیع المزمان به قافیه الف (196-198) 4. قصیده ای به قافیه لام از عبدالباقی افندی (201-198)؛ خط: نسخ، کا: حبیب الدین ابی یعقوب محمد بن علی اصغر بحر پادقانی، تا: 1277ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج، قرمز ،یک لا، 10 ص 27 سطر (6×11) در بعضی از صفحات، اندازه: 11×17سم [ف: 3 - 483]

1276. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5045/2

شاعر می گوید: «این چند غزل را هنگامی که در میان تراکمه گرفتار بند و به درد مهاجرت و مفارقت احباب گرفتار، سروده بودم». در اینجا از لطفعلی خان ولد مصطفی قلی خان بخوبی یاد می کند؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: ربیع الثانی 1277ق [ف: 8-177]

1277 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14838/4

سرودهای در زلف ،لب، خال و ...؛ خط: شکسته، نستعلیق، کا: عبدالوهاب بن میرزا اشرف، تا: ذیحجه 1277ق؛ با سه سرلوح زمینه طلا ،مجدول؛ کاغذ: الوان، جلد: روغنی در قسمت داخلی جلد در زمینه لاکی یک شاخه گل، 11 سطر (8/5×15/5)، اندازه: 13×21سم [ف: 2 - 141]

1278. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3693/9

جنگ اشعار است به صورت نامرتب از نشاط، عنصری، معزی، مایل؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1277ق [ف: 7 - 27]

1279. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5045/4

بحر طویل؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: حدود 1277ق [ف: 8- 177]

1280. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5045/3

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: حدود 1277ق [ف: 8 - 177]

1281. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3672

شعرهای: سعدی و حافظ و مجرم همدانی و فروغی بسطامی و

ص: 844

جلال الدين ميرزا متخلص به جلال و پریشان و قاآنی و رفیق سپاهانی و سامانی و صباحی است و بیشتر آن شعرهای قاآنی و حافظ است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 15 جمادی الاول 1277ق، جا: روستای مهاجران ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 118گ، 12 سطر (7×12) ،اندازه: 17×11سم [ ف: 12- 2679]

1282. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 863

آغاز: بسمله، یا علی سردفتر امکان توئی ***آنچه در امکان نگنجد آن تویی؛ انجام: عذر خواه این گناهان پیر ماست*** چاکر تدبیر او تدبیر ماست. پایان نسخه: تمام شد کتاب بامر مل_ک وهاب در روز شنبه نوزدهم شوال المکرم سنه 1278.

این دیوان ابتداء با مدح علی بن ابیطالب آغاز می شود و در ض_من آن مباحث عرفانی زیبائی طرح می گردد و سپس به مدح حسین بن علی می پردازد و از ماجرای کربلا سخن می گوید. شاعر همه این گفتارها خود به شیوه شاعران صوفی از کلمات عارفان و عشق و سوز و گلدازصوفیان ناله ها سر می دهد ولی متأسفانه نام او نه از این اشعار و نه از مواضع دیگر به دست نیامد؛ خ_ط: نستعليق، كاتب = مؤلف ،تا: شنبه 19 شوال 1278ق، جا: محت_ملاً طهران؛ کاغذ: فرنگی، الوان، جلد: تیماج قرمز یک لا، 28گ، 11سطر (8/5×14) اندازه: 13×20سم [ف: 2 - 397]

1283. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13610/1

اشعاری است از زرگر اصفهانی به خط عبدالمطلب کنی تحریر شده در 8 جمادی الثانی 1279؛ خط: نستعليق، كاتب = مؤلف،تا: 1091ق؛ جلد: مقوا، عطف و گوشه ها تیماج قهوه ای، 2گ (1ر- 2پ)، اندازه: 17×28/5سم [ف : 37 - 131]

1284. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2951

مشتمل است بر اشعاری از: سعدی ،مشتاق ،حافظ، قاآنی، محتش_م، فيض، ملا علی بمان کرمانی، جامی، جوهری ،یغما ،طوفان، كل_یم، غواص، كريم ،نظیری ،طراز ،مصاحب، فردوسی، ملای روم ،هلالی ،واعظ، آشفته ،وحشی ،هاتفی، بابا طاهر ،آصفی، رودکی ،انوری ،تائب ،قضائی، رفیق اصفهانی، طفرا ،مهدی، شریف ،سنائی ،خلیل، شاه نعمت الله ،نظامی، شیخ عطار، نور علیشاه، هاتف، رشحه، عاشق اصفهانی، وصال شیرازی، همای شیرازی ،ادهم ،کامی، بابا رحمت ،اخلاص ،قاسم، امامی ،حمزه، افسری ،معانی ،کمالی ،دوانی ،میرصدر ،تاج، صالح ،مظفر، محمد، نظر ،صدر ،ادریس ،شاه ،امین ،کامران ،نظری ،صادق ،مومن، دلاور ،صابر، عجائب، شاه یوسف ،توکل، میر اسد ،نقی ،ملا شاه، میرزا رفیع، ملا محمد خطاب، مکتبی، صباحی؛ خط:نستعلیق، بی کا،تا:محرم 1279ق؛ نام های شعراء در برگ اول و دوم فهرست ش_ده ؛اهدایی: حاج میرزا تقی رسولیان؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی، 394گ، مختلف السطر، اندازه: 16/5×21/5 سم[ ف: 4 - 1483]

1285. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7602-38/222

آغاز: بسمله حمد له ... بهترین همدمی که عارفان معارف ربانی را انیس تواند بود نیکوترین انیسی که سالکان مسالک روحانی را جلیس تواند آمد ... یک دهان خواهم به پهنای فلک *** تا بگویم آن رشک ملک؛ انجام: تا کامل نشوی روزی از خدای تعالی میدان تا کافر نشوی تمت مقالات خواجه عبدالله انصاری.

جنگ شعری است شامل اشعاری از خطایی قاآنی، محتشم کاشانی، و رباعیات خیام نیشابوری، بابا طاهر عریان، ابو سعید ابو الخير و نیز اشعار فروغی، جمال الدین بروجردی و در پایان مناجات منظوم و مثنوی خواجه عبدالله انصاری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1279ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 324گ، 13 سطر، اندازه: 10×15سم [ف: 3 - 1227]

1286. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 818/2

آغاز: ای امیر منتظرای مقتدا*** ای میان از روی تو نور خدا

مثنوی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 14 شوال 1279ق، به فرمایش میرزا محمد علی؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 258]

1287. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3245/2

آغاز: می کنم حمد خدایی که مرا داده تولا و تبرا که کنم لعن ز بیداد؛ انجام: لیک کهنه حریفی بود او هم عزب های جهان را.

بحر طويل. لعن بر خلفا و بنی امیه است؛ خط: نستعلیق چلیپا،بی کا، تا: 11 ربیع الاول 1280ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ،ضربی، 2گ (106-108)، 13 سطر (8×15/5)، اندازه: 11×17/5سم [ف : 11 - 2203]

1288 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9311/15

دو قصیده از ادیب صابر ترمذی و غزلیاتی از نشاط اصفهانی و همای شیرازی و یغمای جندقی و وصال شیرازی و چند قصیده و قطعه از منوچهری و انوری و ظهیر فاریابی و غزلیات و رباعیات از قائم مقام و يغما و قاآنی، و ابیاتی از فردوسی و نور علیشاه اصفهانی؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، کا: محمد رضا افشار، تا: 1280ق؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: مقوایی، عطف و گوشه چرمی، 12 ص (62-74)، اندازه: 15×25/5سم [ف: 7 - 791]

1289. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2900

آغاز: بزم ما بزم عاشقان باشد *** نقل ما نقل عارفان باشد ... که همه فانیند و باقی یار *** ليس في الدار غيره دیار؛ انجام: هر چه غیر از یار دارم در درون*** خون کن و از دیدگانم کن برون / کن عنایت دیده کامل عیار *** تا به بینم یار را با چشم یار / می بکن شان پرده پندار را ***آشکارا کن حجاب یار را

این جنگ مجموعه منتخبی از آثار نور علیشاه، رحمت علیشاه، بابا طاهر، ابوسعید ابوالخیر ،خواجه عبدالله انصاری، شیخ بهائی و شاه قاسم انوار می باشد دیوان نور علیشاه تقریباً کامل و بیشتر از نسخه چاپی کتابفروشی میر کمالی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1280ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: بدون جلد 5/22×18، 49گ، 26 سطر متن و حاشیه ،اندازه: 18×22/5سم [ف: 1 - 364]

1290 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2792/2

ص: 845

آغاز: آغاز وصیت نامه: وصیت میکنم روح دو گمرا *** پ_س آنگه زوجه مادر سگم را. آغاز رباعیات: الاله کوهساران هفته بی ***بنفشه جو کناران هفته بی؛ انجام: انجام وصیت نامه: بجز گر طعام آنجا بنوشی *** لباس عافیت هرگز نپوشی. انجام رباعیات: از آن ترسم که غافل پانهی تو *** نشیند خار مژگ_انم بپایت

نخست وصیت نامه ای است از مردی به همسر خود و پس از آن پاره ای از رباعیات بابا طاهر است؛ خط:نستعلیق، بی کا، تا: نوروز 1281ق، جا ،تهران منزل میرزا سید ابوطالب؛ كاغذ: سفيد فرنگی، بدون آهار، جلد: تیماج زرد ،5 ص (257-261)، 16 سطر، ق_طع: وزیری ،کوچک، اندازه: 14×22سم [ف: 10 - 47]

1291 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3209-16/219

آغاز: من كلام طبيب. قسمتم کاش بدان کوی کشد دیگر بار*** که از آن مرحله من دل نگران بستم بار؛ انجام: من كجا ونصيحت کنان بيهده گوی*** کلیم را نرسد که خدایی بهلول / حدیث عشق به گفتن نمی توان آموخت *** مگر کسی که بود درر طبیعتش مجبول

جنگ اشعار طیب، رباعیات بابا طاهر عریان، حافظ نواب محسن میرزا ،نشاط، عاشق حزنی ،سعدی، نورعلی شاه، هادی خان بروجردی، مستور، سلطان محمد میرزا فروغی، قاآنی، انجم، نواب ميرزا، من منشآت میرزا شوکت ،ناصر، حسینعلی دنبلی متخلص به مضطر، میرزا خرم، حکیم ریاضی، میرزا خلیل اردبیلی، لامعی، طبيب، رباعیات زینت گنجوی متخلص به جهتی، مشتاق، طوفان قصاب، قادر، بنایی ،عادلی ،معروف، گوهر نظام؛ خط: نستع_لیق ،شکسته، بی کا، تا: 1277-1281، جا: دولت آباد ؛جلد: تیماج قرمز، 92گ، مختلف السطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 11×18سم[ف: 3 - 1244]

1292. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2792/4

آغاز: ایدل خلقی بر روی تو شیدا *** آفت دلها شدی بر دلارا؛ انجام: بر کاغذ سحاب که منشور خرمن است *** قوس و قزح علامت طغرا همی کشد

اشعاری است از: میرزا وصال شیرازی، ملا محمد صادق روشن، رشیدا اسفزاری جمال الدین عبدالرزاق و همام تبریزی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: 1281ق؛ کاغذ: سفید فرنگی بدون آهار، ج_لد: تیماج زرد، 16گ (314-329)، 16 سطر، قطع: وزیری کوچک ،اندازه: 14×22سم [ف: 10 - 48]

1293. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 7843

آغاز: بسمله الحمد الله لمن عرشه الحمد *** ان الله غفور رحیم (دیباچه عربی) بسمله. ای سراج المله يا روح الوجود *** دفترسیوم بیاور زود زود؛ انجام: هفت دیگر دید چون هفت انج_من *** هفت مردم از برای مردمند

مثنوی است از فخرالدین محمد که بنام ناصر الدین شاه در1281 سروده است؛خط: نسخ، بی کا، تا: 1281ق؛ افتادگی: انج_ام؛ مجدول، با سرلوح، از کتاب های اهدایی آقای حسن علی غفاری معاون الدوله کاشانی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج يشمى ضربی، 168گ، 19 سطر (8×13/5)، اندازه: 13×22سم [ف : 16 - 718]

1294. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5214/1

ترکیب بند وصال است؛ کا: حسینعلی بن محمد شریف خان مافی، تا: 1281ق؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی، 1ص (1) ابعاد متن: 7×14، اندازه: 14×21سم [ف:15- 4154]

1295. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4716/9

ترجیع بند هاتف است ؛خط: نستعلیق، کا: صادق شیرازی، تا: 1281ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی ضربی، 12ص (196-185)، 9 سطر (5×9) ، اندازه: 10×16سم [ف: 14 – 3664]

1296 . تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5015

جنگ اشعار از: ملا محمد صوفی، طرازی ،رفیق، نعیمای اصفهانی، عاشق اصفهانی، ذکر خلافت ابوبکر، پورحسن اسفراینی ،بوعلی سینا ،سوزنی، قائم مقام، ناصر خسرو، هاتف کاشی ،خاقانی، ابوالعلاء گنجه ای ،سنائی ،وحشی، بنائی، سرائی، سلمان ساوجی، جلال جعفر فراهانی، وحشی کرمانی، مولوی رومی ،خیام ،ابوسعید ابوالخیر ،عطار، هاتفی خراسانی، با دیباچه ای در سر گذشت ابن یمین، رشیدالدین وطواط، بدرالدین

جامی، شاه طاهر قمی، غضنفر قمی ،عصمت ،نورعلیشاه، میرزا تقی نوری، لعن نامه منسوب به خواجه نصیر، مناظره گل و مل ،حکایت، سرگذشت مولوی، سر گذشت عطار، شاهنامه؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1281ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای لایی، 153گ، 10 سطر، اندازه 14×21/4سم [ف: 8 - 168]

1297. تهران؛ موزه آستان حضرت عبدالعظیم؛ شماره نسخه: 36/4

از قاسم انوار و شیخ بهایی؛ خط: نستعلیق، كا: على موركانی ،لنجانی ،تا: با تاریخ 1282ق؛ جلد: تیماج روغنی دورو، روی جلد زمینه قهوه ای با جدول زر و نقش گل و بوته و پرنده مذهب و رنگین، داخل جلد زمینه سرخ با نقش گل نرگس، 3گ (48پ-50)، 15 سطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 138]

1298. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه :7120

آغاز: چرا بدون سبب با منت سروکین است... انجام: داده جابر گرد عارض***جای خطشان مورمار

اشعار مختلفی را در موضوعات گوناگون از سعدی ،مولوی یغما و قاآنی جمع آوری نموده؛ خط: نستعلیق، چلیپا، بی کا، تا: 26 ربیع الثانی 1282ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ جلد: تيماج قهوه ای، 134گ 6 سطر، اندازه: 10/5×16سم [ف: 25 - 132]

1299. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2469/7

جنگی شامل: ساقی نامه از والیه، چند غزل از والیه، قصیده ای به قافیه میم از جامی، مثنوی در بیان گفتگوی کنیزک چینی با اسکندر رومی، قطعات و رباعیاتی از یغما، قاآنی ،عبید، شهاب،

ص: 846

شرر، انوری؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: ابراهیم کرمانی،تا: 1283ق؛ کاغذ: فرنگی (آبی) ،جلد: تیماج مشکی با ترنج نیم ترنج کوبیده مقوایی، 11ص (178-189)، 15سطر (6/5×11/5)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 5 - 644]

1300. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2469/5

آغاز: ای ز مهرت دل خراب آباد*** وزغمت جان مستمندان شاد ؛انجام: همین وعده گری امروز فردا *** نمیدونم که فردای تو کی بی

شامل: 1- ترجیع بند شاه نعمت اله ولی، 2- ترجیع بند از نور علی شاه که ترجیع آن این بیت است: «آن گه همه فانی اند و باقی یار ***ليس فى الدار غيره دیار»،3 - ظهیر فاریابی، 4- مثنوی سامی، 5- قصیده ای از انوری با قافیه لام، 6- رباعيات بابا طاهر عریان ؛خط: شکسته نستعلیق، کا: ابراهیم کرمانی، تا: 1283ق؛ کاغذ: فرنگی (آبی)، جلد: تیماج مشکی با ترنج و نیم ترنج کوبیده مقوایی، 24 ص (122 -146)، 15 سطر (6/5×11/5)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 5 - 643]

1301. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4978/10

قصیده خاوری است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1284ق، جا: تفلیس [ف: 8 - 153]

1302. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4978/7

قصیده ناصری؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1284ق،جا: تفلیس [ف: 8 - 152]

1303. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4978/1

قصاید است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1284ق، جا: تفلیس [ف: 8- 152]

1304. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5178

آغاز: بسمله. آغاز قصه مرتشی. قصه ای گویم به سبک مثنوی*** گوش دل را بازکن تا بشنوی / شه وظیفت داد نه تن را ز لطف *** دیگری تنصیف کرد آن را به عنف؛ انجام: در مدیحت داد معنی دادمی *** غیر از این منطق لبی نگشادمی

مثنوی مرتشی، اخلاقی است در نکوهش از رشوه خواری، آغاز و انجام آن از ناصرالدین شاه ستایش شده و نزدیک به 95بیت دارد؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: یک شنبه 9 رمض_ان 1284ق؛ کاغذ: فستقی، جلد:رویه کاغذ فرنگی زرشکی، 6گ، 10 سطر، اندازه: 12/7×20سم [ف: 4 - 722]

1305. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4978/2

ترجیع بند است ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1284ق، جا: تفلیس [ف: 8 - 152]

1306. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4978/6

از امير الشعراء؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1284ق، جا: تفلیس [ف: 8 - 152]

1307. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4978/11

اشعار از بهمن است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1284ق،جا:تفلیس [ف: 8 - 153]

1308. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4978/5

اشعار از محمد حسین است ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1284ق، جا: تفلیس؛ [ف: 8 - 152]

1309 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 732/2

آغاز: آن که به کیهان عقل را میراست*** هر تصور بدش تصویر است / جان دوستش عالم نور است*** اگه از علت است و تغییر است ؛انجام: همیشه تا که ز آقام هست نام گیتی *** مدام تا که به دوران بود رود سخن زلیالی / همش چنان شب دیجور باد صبح مخالف *** همش چو صبحدم عبد باد شام مولی

جنگ شعر است مشتمل بر اشعاری از صبا ونير ومثنوی درمدح رجال دولت و وصف قمر خورشید شاه و تاریخ بنای برج الله یارخان اراک؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 17 جمادی الثانی 1285ق؛ جلد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی، 173گ، مختلف السطر، اندازه: 16×22سم [ف مخ: 2 - 608]

1310. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5464

شامل: اشعاری از فتحعلی خان صبا و هاتف دوازده بند وصال شیرازی، رباعیات سعدی، اشعاری از میرزا محمد حسین یاری؛ خط: نستعلیق، کا: محمد علی، تا: 1285ق؛ سطور راسته و چلیپا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: کاغذ ابری عطف و گوشه میشن، 26گ، مختلف السطر، اندازه 17/3×22/3سم [ ف : 18 - 393]

1311. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1872/19

آغاز: بسمله، در کمال حسن رویش چون جمال آمد جبین*** از صباح روى او فى الحى نادوا مصبحين؛ انجام: گر تو خواهی تا بهشت خلد بینی های به بین ***هذه جنات عدن فادخلوها خالدین قصیده خولیه است. این قصیده نونیه فارسی که پس از حمد خدا در مسائل کیمیا و عمل اکسیر است بنا بر قول سراینده آن: «بیت آخر از آن داعی نیست حکایت این بیت عجب بود روزی بر سر تربت شیخ سعد الدین در ولیان کوه در شهر تبریز ... نشسته بودم و این قصیده را درین بیت ختم کرده بودم: ملک توران ملک شد کیخسرو آمد بر سریر*** کین خلف آمد زمن در کشور ایران زمین. شخصی را نشسته دیدم چنانکه می فرماید رب اشعث اغبر . ... سر از گریبان برآورده گفت چون این قصیده را شرحی خواهد بود برین بیت ختم آن: گر تو خواهی تا بهشت خلد بینی هان ببین *** هذه جنات عدن فادخلواها خالدین. اکنون من نمیدانم این بیت از آن وی بود یا وی را در حفظ بود و در این حیرتم که مرا با وی سابقه سخنی نبود و با وی معرفتی نداشتم وی چه دانست که من قصيده گفته ام یا شوخی خواهم کرد که چنین بیتی که لایق این وضع باشد بگوید یا بگوید که درشرح شروع می باید کردن و در این امریست که میفرماید هذه جنات عدن فادخلوها خالدین زیرا که بهشت مطلق این سخن شرح ویست قصیده چندانی نیست که این بیت را سزاوار باشد، خالدین در پایان این بیت امریست در مطالعه کردن شرح»؛ خط: نستعليق، كا: محمد

ص: 847

جعفر بن محمد علی سواد کوه را مکوهی، تا: دوشنبه 6 ذیقع_ده 1286ق؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوایی، تیماج تریاکی ترنج و نیم ترنج دار، 5 ص ،(201 - 206)، 15 سطر ،(8×15)، اندازه: 14×21/5سم [ف: 10 - 504]

1312. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1134/8

انتخابی است از چند مثنوی منسوب به عطار (جواهر الذات، ل_سان الغیب و بی سرنامه)، بدون تصریح به دو عنوان اخیر در نسخه؛ کا:میرزا اسماعیل فرزند میرزا معصوم تفرشی، تا: 1286ق؛ غالب صفحات آخر این بخش به خط محمد حسن میرزا پسر شاهزاده ملک آراست و او در ذیل منتخبات لسان الغیب چنین رقم داده:« بر حسب خواهش سرور مکرم میرزادائی آقا میرزا اسماعیل نوشته شد کتاب جوهر ذات شيخ عطار عليه الرحمة در آخرماه شعبان المعظم في سنه 1279 راقم الحروف محمد حسن شاهزاده ملک آراحاجی کیومرث میرزا ابوالملوک بن فتحعلی شاه مرحوم»؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای،360 ص (134-493)، اندازه: 10/5×17/5سم [ف: 3 - 574]

1313. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8919/48

آغاز: ای مبارک جنبش کلک وجود*** ای همیون موچه دریای جود / ای یگانه گوهر بحر قدم *** در تو پیدا معنی نون و الق_لم ؛انجام: رنجها را از وجودش دور دار *** گنجها از بذل جودش عور دار/ تا جهان باشد جهان را شاه باد *** دست غیر از ملک او کوتاه باد. انجامه: «بتاریخ چهارم شهر رجب 1286 در آستانه مطهره امامزاده علی اکبر در قریه چیذر شمیران واقعست عالم وحدت و تنهایی با تمام رسید».

شاعر از بدی زنش شکوه می کند و ظاهراً این مثنوی را در این باره سروده و شاید مرادش از هفت سال در زندان بودن، هف_ت سال زندگی زناشویی اش است: «هفت سال است این که در زندان درم*** زیر پتک چرخ چون سندان درم» (400پ)، وی چند حکایت در همین موضوع آورده است، در اواسط منظومه نشاط (401ر) و در پایان از محمد شاه غازی (1250-1264ق) یاد کرده و او را ستوده است (403 پ)؛ خط: نستعلیق و شکسته،کا: محمود بن جلال الدین محمد نصیر قلندرشاه خویی، تا: 4 رج_ب 1286ق ،جا: آستانه مطهره امامزاده علی اکبر در قریه چی_ذر شمیران؛ در نسخه با نام «مثنوی مرحوم میرزا مهدی اعلی الله مقامه»؛ کاغذ: فرنگی نازک الوان ،جلد: میشن قهوه ای ضربی،با ترنج و سرترنج و جدول، پشت هر دو دفه جلد اشعاری از قاآنی و مولوی نوشته شده، 5گ (399ر-403 پ)، اندازه: 12/8×21/5 سم[ ف: 29/18 - 336]

1314. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8919/49

آغاز: تاجری بود از گروه راستان*** کرد عزم خطه هندوستان/ خواجه صاحب مال و ثروت بد بسی *** در فتوت هم نبد چون او کسی؛ انجام: گریه است و آن خدائی مشتری است*** که ز هر نقصی وجود او بری است/ با خدا سودا کن و گنجی بیاب***گفتمت و الله يجزيك الثواب

به تقلید از مقنوی مولوی سروده شده است ؛خط: نستعلیق و شکسته ،کا: محمود بن جلال الدین محمد نصیر قلندرشاه خویی، تا: با تاریخ 1286ق، جا: آستانه مطهره جناب امامزاده علی اکبر در قریه چیذر شمیران ؛کاغذ: فرنگی نازک، جلد: میشن قهوه ای ضربی، با ترنج و سرترنج و جدول، 6گ (404ر-409پ)، اندازه: 12/8×21/5سم [ف: 29/1 - 337]

1315. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8919/50

آغاز: ای خداوندی که مانندیت نیست *** شرکتی اندر خداوندیت نیست / در خداوندی ترا انباز نیست *** مر ترا انجام چون آغاز نیست؛ انجام: گنج اندر خانه داری ای پسر *** تو روانی از پی آن در بدر / همچو آن ماهی که آبش در کنار ***وان پی ابست دایم بی قرار

خط: نستعلیق و شکسته ،كا: محمود بن جلال الدين محمد نصیر قلندرشاه خویی، تا: با تاریخ 1286ق؛ کاغذ: فرنگی نازک، جلد: میشن قهوه ای ضربی، با ترنج و سرترنج و جدول، 5گ (410پ- 414ر)، اندازه: 12/8×21/5سم [ف: 29/1 - 337]

1316. همدان؛ دانشگاه؛ بوعلی؛ شماره نسخه: 336/8

مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 7 رمضان 1287ق؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 2گ (58 - 60ر)، 16 سطر [ف: 181]

1317. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 37/2

آغاز: بسمله – من كلام خواجه عليه الرحمه: دانی که چنگ و عود چه تقریر می کنند؛ انجام: پیش تو سجود آرد و بر خاک نهد سر *** هر سنگدلی سیمبری گشته مسخر

اشعاری از: حافظ عصمت بخارایی، عاشق اصفهانی، مولوی، ،جامی، یغما، قاآنی ،محتشم ،انوری ،مجمر، هلالی، سعدی، ثنایی،( شاید سنائی ؟)، هاتف عراقی ؛کا: محمد جعفر قزوینی بن محمد باقر خان، تا: 1287ق؛ در بعضی از صفحات اشعار به صورت حمایلی؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج مقوایی تریاکی، 118ص (265-147)، 12) سطر (7×12)، اندازه: 11×17/5سم [ف: 70]

1318. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10379/1

آغاز: گاه در طور لن ترانی گفت *** یعنی اندر حجاب عزت شد؛ انجام: که چون گل تازه میدارد نسیم وصل جانانت

اشعار سنائی سوستانی و حیرت مشتمل بر دو ترجیع بند وچند غزل عارفانه؛ خط: نستعلیق، بی کا ،تا: جمادی الثانی 1287ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: الوان فرنگی، جلد: مقوایی با روکش مشمایی، اندازه: 13×20سم [ف: 9 - 309]

1319. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10379/3

آغاز: بسکه از جور فلک خونین دل و آشفته حالم *** بوی خون اندر مشامت آید ارخوانی مقالم ؛انجام: همیشه منزل احباب تو بود جنت *** مدام منزل اعدای تو بود سکران

شامل غزلیات حیرت یزدی، مثنوی عبرت نامه ملك الشعراء صبا، مثنوى تحفة العراقین در هجو محمد حسین خان صدر اصفهانی،

ص: 848

چند لغز از ملک الشعراء صبا، لغز عبدالوهاب طراز یزدی،لغز عبدالرحيم قضائى، هجویه ملک الشعراء صبا درباره مردم قم،مثنوی کوتاه میرزا سید محمد سحاب، مثنوی کوتاه مهدی، قصیده بیمار و طبیب شریف، مخمسی در مورد پیشه ها خواهشهای اهل حرف (نظیر شهر آشوبهای منظوم است)، ترجیع بند میرزا احمد تقی کرمانی و غزلیات و قصایدی از سوزنی سمرقندی، لطف الله نیشابوری، امیدی طهرانی، امیر خس_رو دهلوی، عبدالواسع جبلی، حمید قلندر، میرزا رفیع خان واعظ قزوینی، کمال الدین اصفهانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمادی الثانى 1287ق؛ کاغذ: الوان فرنگی ،جلد: مقوایی با روکش مشمایی، مختلف السطر، اندازه: 13×20سم [ف: 9 - 310]

1320. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9541/2

آغاز: تویی چو یوسف معنی جهان اعمی را *** زمصر برده برون آو دیده ده ما را؛ انجام: ناصرش بر جمله اعدا باد لطف ذوالجلال *** حافظ ملکش پیمبر باد سلطان نجف

اشعاری است بیشتر در مدح سلطان محمد قطب شاه و عبدالله قطب شاه از شاعری با تخلص «عاملی»؛ خط: نستعل_یق، بی کا، تا: 1287ق، جلد: تیماج قهوه ای، 7گ (22پ-29پ)، 21سطر، اندازه: 22×35سم [ف: 30 - 206]

1321. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4788

آغاز: فدایت جسمی... و جميع جوارحى بالتمام .... این شکنی و آن شکنی. بسمله

اول دفتر بنام خالق دانا *** صانع پروردگار حی توانا؛ انج_ام: نظری گر بمن آن گلرخ مه پاره کند *** گر بجباره بود درد دلم چاره کند

در میانه نسخه شعرهایی است با تخلص «مرصع» و گویا نام ش_اعر «حسینعلی خان» باشد و درباره معشوقه خویش «زهرا» سروده است، آغاز دفتر دیباچه ایست منثور در مغازله همو با او و سپ_س شعرهای: صفا است (هجونامه صفا [ درباره] مطلوب خود) و اث_رو صیدی و منظر (مثنوی) و مستور (مثنوی) و رفیق و مشتاق و طب_یب و منصف و تاریخ شب چهارشنبه 27شعبان 1287 دارد؛ خ_ط: نستعليق بد، کاتب = مؤلف، تا: 1287ق؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج قهوه ای ضربی، 140گ، چلیپا، قطع: بیاضی، اندازه: 11×19سم [ف: 14 - 3829]

1322. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9541/34

اشعاری از مخزن الاسرار نظامی و دیگران ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1287ق، جلد: تیماج قهوه ای، 25گ (605ر-630پ)،21 سطر، اندازه: 22×35سم [ف: 30 - 211]

1323 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14591

آغاز: کجاست در همه ملک جهان سلیمانی*** که مهردل نسپارد بدست شیطانی / به امر ناقد چون باد را دهد فرمان *** چرا نه دیو هوارا دهد بزندانی؛ انجام: در خواب شبی هم نفس شدم *** او را نفسی محرم اسرار شدم / روئی که بر آن روی نه_ادم به طرب *** بر روی زمین بود چو بیدار شدم.

مجموعه اشعاری است از چند شاعر که بخشی از دیوان شعر آنها را مؤلف در این مجموعه گردآوری نموده، محتویات جنگ چنین است: 1. بخشی از دیوان مجدالدین همگو، 2. بخشی از دیوان لامعی جرجانی، 3. بخشی از اشعار عمیق بخارائی، 4. بخشی از اشعار شهاب اصفهانی، 5. بخشی از اشعار اثیرالدین فرغانی؛ خط: نستعلیق ،ممتاز، کا: فتح الله، تا:1287ق، جا: دارالسلطنه تبریز؛ افزودگی هایی از ناصر خسرو قبادیانی علوی و قصیده ای بی نقطه پس از پایان از پایان نگاشته شده، دستخط فرزند کاتب به سال 1291ه_ در پایان نسخه؛ مهر: «یا ابوالقاسم» (بیضی)، «عبده فتح الله 1286» (مربع) کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 147 برگ، 12 سطر (11×18)، اندازه: 6/5×12/5سم [ف:36- 658]

1324 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11052/2

مثنوی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1288ق؛ قطع: جانمازی [ میراث شهاب: س 9 ش 2 - 29]

1325. تهران؛ فرمانفرمائیان، (حافظ دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 32

شعری به خط است؛ کا: محمد بن عبدالکریم اصفهانی، تا: 1289ق؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، 1ص (216ر)، قطع: ربعی [نشریه: 7- 552]

1326 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9049-59/269

آغاز: ز دو هزار فزون دل ربود از کف ماهی *** ربود از کف من بولهوس چسان به نگاهی / منم گدای تو ای پادشه بگو که دهد ره *** گدای همچو منی را به بزم همچو تو شاهی

بیاضی است شامل اشعاری در غزل و مدح و مراثی که اغلب نام شاعران درج نشده است، اسامی شاعران که نوشته شده عبارتند از: ،سعدی ،مولوی ،شورش، بهاراصفهانی ،پیغام، سنایی ،نظری، شوم و رضای گرگانی ؛خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: 1289ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 93گ، مختلف السطر، اندازه: 7×13سم [ ف: 3 - 1224]

1327. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6458

شامل: شش قصیده از دیوان ابن حسام، اشعاری از شعرای گمنام و وصال شیرازی، چند بند از چهارده بند از صباحی، تضمین غزل سعدی: از وصال شیرازی؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، کا: محمد ابراهيم متخلص به گوهری، تا: پنج شنبه 16 صفر 1289؛ کاغذ: فرنگی، جلد: میشن قرمز لائی، 83گ، اندازه: 13×21سم[ف: 9 - 413]

1328. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8919/29

بدون نام سراینده به همراه گفته ای از امام فخر الدین رازی؛ خط: نستعلیق و شکسته ،کا: محمود بن جلال الدین محمد نصیر قلندرشاه خویی، تا: صفر 1289ق؛ کاغذ: فرنگی نازک، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و جدول، 2گ (218پ-

ص: 849

219 ر) ،اندازه: 12/8×21/5سم [ف: 29/1 - 333]

1329 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 875/1

چند قطعه شعر اخلاقی؛ خط: نسخ، کا: محمد بن سید اسماعیل موصلی قاضی، تا: 1291ق ،جا: کردستان؛ جلد: گالینگور سبز ضربی مجدول، 7گ (1پ -8پ) ، اندازه: 12×18سم [ف: 2- 131]

1330. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9017-59/237

آغاز: دوندی اوره کیم قانه غمینکدن یا نه یا نه ***یوخده س_سن او یانه شهید اغلم کفن سنه

مراثی امام حسین (علیه السّلام)؛ خط: تحریری، بی کا، تا: 1292ق، 70گ، مختلف السطر، اندازه: 10×17سم [ف: 7 - 4261]

1331 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13207

آغاز: تکیه اول بصبر کن ایدل *** صبر را گیر و زاضطراب گس_ل ؛انجام: گر بخود ره نمی توانی رفت ***گیر دامان عارفی استاد

ترجیع بندی است از میرزا آقا، با بیت الترجيع: «کانچه اندر تص_ور آید لاست*** بعد لا هر چه باقی است الاست»؛ خط: نستع_لیق خوش، کا: محمودبن میرزا بابای مستوفی الکرکانی، تا: چهارشنبه 9 صفر 1292ق؛ این نسخه مصدر است به جغرافیای جهان ترجمه شده از فرانسه به فارسی می باشد که شامل هفتاد فصل؛ کاغذ: آبی، جلد: تیماج ماشی، 77 ص (124-137)، اندازه: 10/2×15/7سم [ف: 17 - 73]

1332 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10921/7

آغاز: گرنه نور علی در آدم بود *** مشت خاکی کجا شدی مسجود ؛انجام: ای مدیح تو ذات بی همتا*** ای عدیل تو اح_مد محمود

قطعه در مدح جناب امیرالمؤمنین است؛ خط: نستعلیق،ریز متوسط، کا: فرج الله، تا: 1292ق؛ کاغذ: شکری آهار مهره، ج_لد: دو رویه، رو گل و بوته رنگ و روغنی، داخل گل و برگ ه_ای اسلیمی بر روی زمینه لاکی، 12سطر،اندازه:8×12سم [ف: 9 - 259]

1333. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11758

آغاز: وقت رکوع شه دین خاتم خود؛ انجام: خداوند بیامرزد پدر و مادر کسی را که این بیاض را که میخواند، او هم بگوید خدا بیامرزد پدر و مادر نویسنده را

شعر شاعرانی چون جوهری، کلیم کاشانی و محتشم کاشی، همراه با مقدمه ای ناتمام از گردآورنده نامعلوم؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1292ق، ظاهراً بخط جامع؛ واقف:باقر کتابچی؛ کاغذ: نخودی و قرمز و آبی آهار مهره ،جلد: میشن ضربی،130گ، مختلف السطر، اندازه: 7×17سم [ف: 9 - 96]

1334. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13840/1

آغاز: المد لله الاحد الصمد لم يلد ولم يولد و لم يكن له ك_فوا احمد والصلوة والسلام على رسوله وحبيبه الامجد فى الس_ماء احمد و في الارض محمد ... آغاز نظم: ترانه سخن من چو اندرمن شنید *** به وجد آمده چون بسملان به خاک طپید / مهیس وار کفی بر سر و کفی بسرین *** ز غایت طرب و انبساط دل رقصید

از عبید الله. قصایدی در تعریف اندر من و بیان عقاید هنود نو و كهن. قصایدی است در بیان اعتراضات الندمن و بیان جواب آنها به شعر فارسی و اردو، در آغاز این قصاید مقدمه نثری در دو صفحه درباره کتاب اندر من هندی و جواب مولا بت شكن بخاری آمده؛ خط: نستعلیق، کا: احمد علی، تا: 1292ق؛ جلد: مقوایی، عطف و گوشه پارچه ای، 48ص (1-48)، 19 سطر [ف:37- 401]

1335. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2338

آغاز: ساز آباد خدایا دل ویرانی را *** یا مده مهر بتان هیچ مسلمانی را؛ انجام: ای شعله آه خانه روشن کردی *** ای غم تو خوش آمدی صفا آوردی شامل منتخبی از اشعار شعرای ایران تا قرن 11 که برای شیخ علی عرب نوشته شده است، شامل اشعاری از: آصفی خراسانی (1)، امیر همایون خراسانی، میرزا قلی میلی ،(7) فصیحی هروی (10) نظر مشهدی، اهلی خراسانی (14) هلالی خراسانی (16) حیدر كلوج (20) حیرانی خراسانی، بنایی خراسانی، ولی دشت بیاضی (25) محمد جان قدسی (29) اقدس مشهدی (32)، محمد میرک، صالحی خراسانی، کمال خجندی، نظیری نیشابوری (35)، كاتب نیشابوری (44) محمد صوفی ،(53) طالب آملی (62)، زکی همدانی (71) رشکی همدانی، رونقی همدانی، نصیرا همدانی (79) شکوهی همدانی (85) مسیحی همدانی، علینقی کمره (91)، اوحدی محتشم (99) امیر روزبهان، صبری صفاهانی (105)، عزمی صفاهانی، بیکس صفاهانی (111) شفایی صفاهانی، وحشتی کاشی (121) باقر خورده، آذری (129)، نصیر ،(134) امتی تربتی ،(227) مستعد خان، کامی سبزواری (235) ،شاپور فریبی تهرانی ،(239) خیام ،(262) غزل سعدی (265)، غياثا، حلوایی (275) نصیرا همدانی (286) حافظ (304)، صادق دست غیب ،(337) فدایی ،نوربخش محمد میرک اصفهانی (343) رضی اصفهانی، حزنی اصفهانی، ضمیری اصفهانی (350) رباعیات سحابی (((370) ؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، کا: محمد رضا نوری ،تا: 1292ق؛ در سه ستون (صفحه 265 با خط تازه تر از خطوط دیگر نسخه) ؛کاغذ: متن اصفهانی الوان حاشیه فرنگی ،جلد: تیماج سیاه زرکوب، 381ص، 10 سطر (9×18)، اندازه: 16×26/5سم [ف: 8 - 47]

1336. تبریز؛ قاضی طباطبائی؛ شماره نسخه: بدون شماره

آغاز: نخست آفرین مر خداوند پاک*** که افراشت و بگذاشت خاک

منظومه به نام مظفرالدین شاه در تبریز در 1292 سروده شده و شاعر داستان شکار رفتن او را به نظم درآورده است؛ شاعر گویا تیمور بن غلام حسین میرزا صدر الشعراء باشد و گویا نسخه اصل؛ كاتب = مؤلف، تا: 1292ق ؛جا: تبریز [ نشریه: 7 - 518]

1337. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 584/4

ص: 850

آغاز: اگر معلم توفیق گرددم دم ساز *** شود معنی کلکم دگر نوا پرداز؛ انجام: به روح او که امام زمان خود نشناخت *** و گر شناخت مطیعش نشد به عجز و نیاز

قصیده است؛ خط: نستعلیق، کا: محمد باقر، تا: در ربیع الاول 1293ق، جا: تهران؛ مجدول؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 10 سطر (6×12) ،اندازه: 14×19سم [سنا: ف: 1 - 375]

1338. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 584/5

آغاز: عمر آن عامر دیر خطاب *** که از و کعبه دین کشته خراب؛ انجام: که از قبح عمل خود غافل *** طعنه زن گشت به آن صاحب دل

مثنوی ؛خط: نستعلیق، کا: محمد باقر، تا: ربیع الاول 1293ق ،جا: تهران؛ مجدول؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 10 سطر (6×12) ،اندازه: 14×19سم [سنا: ف: 1 - 375]

1339. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 584/6

آغاز: امت از حسرت رویت به دو صد فکر و خیال *** دل ز غم لب به لب و دیده ز خون مالا مال؛ انجام: یار اگر لطف کند جانب دری نگرد *** به ازین طالع و فیروزی و این جاه و جلال

قصيدة؛ خط: نستعلیق ،کا: محمد باقر، تا: ربیع الاول 1293ق، تهران؛ مجدول؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 10سطر (6×12)، اندازه: 14×19سم [سنا: ف: 1 – 375]

1340 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1815-10/125

آغاز: بسمله چون شاه روم رو به سوی قیروان کنند *** پش_ت هزیمت از طرف هندوان کنند/ چشمه آفتاب که گردان سر اوست *** بر اوج چونش تاج مرصع نهان کنند؛ انجام: چشم مرا تا بخواب دید جمالش *** خواب نگیرد مگر خیال محمد / سعدی اگر عاشقی کنی وجوانی ***عشق محمد بس است و آل محمد

منتخبی از اشعار شاعران است شامل: قصیده در مدح امیرالمؤم_نین (علیه السّلام) از ابن حسام قصیده دیگری در مدح حضرت از همو، ،دیگر غزلیاتی از سعدی، شعر در مدح امام حسین (علیه السّلام) ، غزلیاتی از حافظ، قصیده در مدح علی (علیه السّلام) از ابن حسام، قصیده ای از سعدی، دو مخمس و شعری در منقبت پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) ؛ خ_ط: نستعلیق ،کا: عبدالباقی بن میرزا یوسف حسینی همدانی،تا: دوشنبه 22 صفر 1293ق؛ تملک: ابراهیم همدانی؛ جلد: تیماج زیتونی،36گ، 11 سطر، اندازه: 13/5×21سم [ف: 3 - 1234]

1341. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2300/2-12/190

آغاز: فردا است: زیبا پسر عجب به ضمیرم نشسته ای ***گر غایبی به دیده به دل نقش بسته ای؛ انجام: آب گرم لؤلؤتر س_نبل گل یا گلاب *** یا عرق از موج شرم عارضش عذر است این/ غنچه باغ بیان گل دسته گلزار فکر *** شعر صادق یا بهای ل_ؤ لؤ لالاست این

اشعاری از: قائم مقام فراهانی ،سعدی، جامی، طالب، ظهوری ،اوجی ،وصال، هاتف میرزا، حافظ و مذنب ؛خط: شکس_ته، نستعلیق، بی کا، تا: 1293ق، جلد: تیماج قهوه ای، 46گ، مختل_ف السطر، اندازه: 17×11سم [ف: 3 - 1240]

1342. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4697

شعر فارسی در ستایش محمدشاه مورخ 1250 و شعر قاآنی و بابا طاهر و سید احمد و تاریخ ذیحجه 1293 با نامه دوستانه مسجع فارسی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1293ق؛ کاغذ: فرنگی سفید و آبی، جلد: تیماج سبز تیره، 73گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 8×9، اندازه: 9×11سم [ف: 14 – 3643]

1343. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 8

شعرهای نشاط و وحشی و محتشم؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1293ق؛ کاغذ: رنگارنگ، قطع: ربعی [نشریه: 6 - 42]

1344. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2992/3

آغاز: شیخ ابوالپشم مرد ملایی*** داشت در کنج مدرسه جایی / روز در فکر طالب مجهول *** شب بتكرار فاعل و مفعول؛انجام: با چنین علم و فضل و جوش و کمال *** قوت و جانه نیافتم یکسال

مثنوی مطایبه. قطعه مطالعه ای است بر این و ظاهراً از یکی از شعراء متاخر به زبان هزل در بیهوده دانش و هنر سروده؛ کا: میرزا ابراهیم مشتری (شاعر عصر ناصری)، تا: 1294ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تيماج قرمز کتایونی بدون مقوا، 4 ص (151-154)، قطع : رقعی، اندازه: 10/5×17سم [ف : 10 - 439]

1345. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2667

از: سنائی، بیان الملک، میرزا مهدی خان نثار، نشاط، نور على شاه،وصال شیرازی، عباسعلی خان مظهر، صهبا، درویش خاکی، مظهری کشمیری، صحبت کرمانی، درویش مجید، طیری زرگر ، میرزا حسن فانی، صهبای قمی ،قدسی ،کمال ،هلالی ،عذری ،صادق ،کلیم، جامی، صافی، نادم گیلانی ،آصفی، ملا جلال ،عاشق ،وحشی ،لسانی، خواجه زاده ،غیاثی ،ساغر، عرفی، حریف ،مولوی ،غضنفر ،صافی، خاقانی، خواجوی کرمانی، رشید، وحید، طبیب اصفهانی، روضة الاسرار سروش در وقایع کربلا، میرزا کوچک، خانخان شاملو، حاج میرزا اسماعیل تاجر همدانی و ....؛ خط: نستعلیق، کا: ابو القاسم بن کربلایی محمد رضا خویی، تا: 15 رمضان 1294ق؛ از روی نسخه میرزا محمد علی تبریزی جهت آقا رضا دائی در دارالسلطنه تبریز (ص137)، همو در 25 شوال 1294 (ص203)، مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: چرمی ضربی، خطوط راسته و چلیپا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: چرمی ضربی، 66گ، 8-7 سطر، اندازه: 14×27سم [ف: 1 - 341]

61346 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2364

آغاز: الحمد لله الذي خلق الوجود من العدم *** فبدت على صفحاته انوار اسرار القدم

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ف: 6 - 463]

1347. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13492/2

آغاز: دیباچه به اردو: بهیه کلام کس پادشاه کاتحصین کس امیر کاتحصين كس شيخ بنیاد کاتحصين ... اشعار: قسمت من لقمه ای

ص: 851

زین هفت خوان کرد آسمان*** تا رسد در کام آن هم استخوان کرد آسمان / غالباً بودش نظر بر رنج روزافزون من ***گر نصیب من حيات جاودان کرد آسمان ؛انجام: گویند اطبا بمساس و به فشار ***كز تختم ترنج زر پرویز است آن

شامل قصاید ،قطعات، غزلیات و رباعیات شاعر است؛ خ_ط: نستعلیق ناخوانا، بی کا، تا: 15 رمضان 1294ق؛ جلد: مقوایی، عطف و گوشه پارچه، 3گ (98پ-46پ)، 11 سطر [ف: 449]

1348. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه :298/6-فیروز

اشعار در سلوک و عرفان، چند غزل از شیخ بهائی، رباعیات، بابا طاهر و شاه نعمة الله و صفی علیشاه؛ خط: شکسته نستعلیق،کا: محمد ابراهیم بن زین العابدین اصفهانی، تا: 1294ق؛ کاغذ: فرنگی خط دار ،جلد: مخمل بنفش با ترنج و حاشیه درون ابری، 16ص (حاشیه ص258-292و متن ص 292 - 307) ، 12 س_طر ، قطع: خشتی، اندازه: 13/5×21سم [ف: 21 - 285]

1349. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3674/4

شعرهای میرزا محمد سعید اردستانی و قاآنی و بسمل شهر بابکی( از روی کتاب و رساله معتمدیه نوشته شب 1 محرم 1295) و ش_عر فارسی نوشته علی رضا بن مهدی در 1294؛ خط: شکسته نستعلیق، كا: على رضا بن مهدی شریف شهر بابکی، تا: 1294ق؛ کا: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی زرکوب، 5گ (147-151)، 10سطر از چپ به راست (9×14)، اندازه: 17 × 22سم [ف : 12 -2683]

1350. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2258/3

جنگ اشعار متفرقه از خاطی، قضائی یزدی، هاتف اصفهانی ،مجرم، مجذوب، جمیل و غیره؛ خط: نسخ، کا: اسد بن مح_مد صادق الصفار یزدی ،تا: شعبان 1295ق؛ کاغذ: سمرقندی، ج_لد:مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تیماج قرمز، 60 ص (106- 166)، 17 سطر (7×14) ، اندازه: 12 ×17سم [ف: 4 - 1221]

1351. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10880

آغاز: حمد و سپاس کریمی را که حله خلقتش زیوریست زیبن_ده ؛

انجام: معشوقه بعاریت نداده بکسی

مجموعه ای است از غزلیات و قصاید و رباعیات شاعرانی چ_ون میرزا شریف اصفهانی ،عرفی، جلال الدین بلخی، سعدی شیرازی، مغربی، وحشی بافقی، حزین لاهیجی، میرزا عبدالرزاق نشاء و نشاط اصفهانی، نسخه ما حاوی مقدمه ای است از جامع که بخ_شی از آن افتاده است؛ خط: نستعلیق وشکسته، بی کا، تا: 1295ق؛ واقف: محمد ایرانی مجرد ؛کاغذ: نباتی آهار مهره ،جلد: میش_ن، 253گ، مختلف السطر ، اندازه: 13/5×20سم [ف: 9 - 105]

1352 .تهران؛ موزه آستان حضرت عبدالعظیم؛ شماره نسخه: 37/8

آغاز: ای که دوش از مهر خوابت دیده ام *** نیمه شب چون آفتاب دیده ام

چهار غزل از میرزا حبیب الله محلاتی خاقانی، شاعر این غزلیات را بخاک پای ملا محمد حسن عرضه کرده است؛ خط: نستعلیق ،کا: سید شكر الله بن محمد باقر طباطبایی بیدگلی، تا: 1295ق؛جلد: تیماج روغنی دورو، روی جلد زمینه زرین مجدول با نقش گل و بوته و پرنده مذهب و رنگین، داخل جلد زمینه سرخ با نقش گل نرگس، 2گ (322 پ -323پ)، اندازه: 16/5×21سم [ف: 139]

1353. دامغان؛ قمر بنی هاشم (علیه السّلام)؛ شماره نسخه: 223

آغاز: در پای نیره ناله افغان ز آن من*** بر روی نیزه خواندن قرآن از آن تو؛ انجام: این تعزیت به کعبه بگوییم یا حطیم*** زین داوری به رکن بنالیم یا مقام

اشعاری است در مدایح و مراثی و بعضاً از یغمایی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 7 صفر 1296ق، جا: مدرسه آخوند صفر علی؛ بعضی اوراق را ملا ابراهیم روضه خان شاهرودی در سال 1310 جهت عندليب الذاکرین آقا شیخ علی کتابت نموده؛ جلد: تیماج مشکی فرسوده، 80گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×17سم [ف: 26]

1354. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4497/5

غزل و قصیده و رباعی و قطعه است از شعرای: سید جلال عضد یزدی، بابا طاهر همدانی، فردوسی طوسی ،آذربیگدلی، سحاب اصفهانی، شانی تكلو، جلال الدین طالقانی، رزمی رومی، ثنائى مشهدی، جلال الدین آذربایجانی، میرزا تقی صاحب على آبادی، مؤمن حسین یزدی، عبدالرحمن جامی، صافی اصفهانی، شیخ محمود شبستری، قاآنی شیرازی، یغمای جندقی، محمد شیرین مغربی، سوزنی سمرقندی، خیام نیشابوری، شیخ بهائی، سعدی شیرازی و سید ابوالقاسم قزوینی متخلص به «سید» و «مجرد» بامقداری ادعیه و طلسمات و متفرقاتی به خطوط مختلف، در متن و حواشی؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، کا: سید قزوینی، تا: اواخر 1296ق؛ کاغذ: آبی فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی قهوه ای، اندازه: 17×21/5سم [ف: 7 - 730]

1355 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4497/4

آغاز: بسمله، در توحید ذات واجب الوجود که ذاب انسانی کلی است از کل؛ انجام: قدحی نه به و داعش که روان خواهد شد

ترجیعات: از شعرای: ناصر خسرو علوی (ص 252)، شیخ فخرالدین عراقی (ص258) شاه نعمة الله ولی (ص264)، خواجوی کرمانی (ص 270)، هاتف اصفهانی (ص (278)؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، کا: سید قزوینی، تا: اواخر 1296ق؛ کاغذ: آبی فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی قهوه ای، اندازه: 17×21/5سم [ف: 7 - 729]

1356. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2713

آغاز: چشم از پی آن باید تا چیز عجب بیند*** جان ازپی آن باید تا عیش و طرب بیند؛ انجام: نه تنها شد پرشان در عزای او مصیب گر

اشعاری از :مولانا در وصف شمس، مولانا نور علی شاه، قصیده در مدح میزرا ابوالحسن خان حاکم شیروان، قصیده در مولود جناب صاحب امر، قصیده در مولود جناب رسول الله، قصیده در مدح جناب مولا (علیه السّلام)، قصیده در مدح غریب طوس، قصیده در مدح محمد حاجی محمد باقرخان عمادالملک حاکم طبس،

ص: 852

قصیده در مدح محمد حسین پسر عمادالملک، غزلی چند ، درمناجات ،رباعی، قصیده در مدح محمد خان والی، در مدح مح_مد رضا خان، در مدح مرتضی قلی خان ؛خط: شکسته نستعلیق،بی کا، تا: 1296ق؛ کاغذ: فرنگی، 43گ، 11 سطر (7×13/5)، اندازه: 14×21سم [ف: 6 - 322]

1357. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1086/3

غزل است. نویسنده: محمد علی میرزا؛ خط: شکسته نستعلیق،کا: محمد علی قزوینی، تا: 1297ق؛ 2 ص (65-66) [ف: 3 - 332]

1358. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1148/2

آغاز: لقد نسيت المشوق ذهلاً *** که هست هر شب ز درد نالان ؛

انجام: براری امید مرا در جهان*** که نزهت بگلزار ایمان دهد»

قصیده های صوفیه از شعرای مختلف، چند قصیده است که قص_یده اول مرکبی است از فارسی و عربی و اردو؛ خط: نستعلیق،کا: عبدالرحیم خان، تا: 16 ربیع الاول 1297ق؛ 6گ (87ر-83ر)،18سطر، اندازه: 13/5×20/5سم [مؤيد: 3 - 130]

1359. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3323/17

آغاز: بار دیگر ز هوش رفتم باز *** نه بسر هوش نه بلب آواز/ چون بهوش آمدم ز بیهوشی *** کوش زو شد نوای خاموشی؛

انجام:گفت منم نامم علی ابی طالب*** در همه چیز بر همه غالب/ منم آن آفتاب عالم تاب *** که ندید است روی پوش سحاب/ پرده سوز است پرتو چهرم *** نیست یکذره خالی از مهرم / چ_ون بگوشم رسید نام علی *** مهر او گشت در دلم ازلی

بخشی از یک مثنوی است در مدح علی (علیه السّلام)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 1297ق؛ کاغذ: فرنگی مارک دار سفید و کرمی رنگ، ج_لد: تیماج نارنجی دور منگنه، 2 ص (365-366) اندازه: 17/5×32سم [ف: 10 - 1096]

1360. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3323/18

آغاز: بسم الله الرحمن الرحیم *** پیش نهالی است ز باغ حکیم/نخل سرافراز گلستان قدس *** مصرع برجسته دیوان قدس ؛

انجام: لیک نه در خورد تمنای این *** سود بهم بر زن و س_ود است این / گوهر مقصود که زین بحر بود *** بر سر این چشمه سیراب مرد

بخش اول یک مثنوی است در تفسیر بسمله؛ خط: نسخ، بی کا،تا: 1297ق؛ كاغذ: فرنگی مارک دار سفید و کرمی رنگ، ج_لد: تیماج نارنجی دور منگنه، 1ص (367)، اندازه: 17/5×32سم [ف: 10- 1096]

1361. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7353/6

اشعار نورعلیشاه است؛ خط: نستعليق، كا: حاجی ملا محمد نعمت اللهی، تا: 1297ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 7گ (273-280 ر)، اندازه: 14/5×25سم [ف: 25 - 332]

1362 .تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 199

اشعار پراکنده در مراثی و مدایح و جز آن؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1297ق [ چند نسخه- ف: - 345]

1363. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4734/35

رباعیات بدیهیه دانش، گرد آورده میرزا آقای زنجانی پسر بابا بیک در 1318 برای میرزا عبدالغفار؛ بی کا، تا: 1298ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: روغنی زمینه سبز با گل و بوته و زرد و زرین و عطف تیماج سرخ، 8ص (682-689)، 11 سطر (6×11)، اندازه: 11×17سم [ف: 14 - 3691]

1364. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2637

شامل: قطعه ای از قصیده «لمعات و جهک اشرقت»، ترجیع بند معروف هاتف (97-115)، قصیده ای از قاآنی با مطلع: «خیمه زر به بفت زد بر چرخ نیلی آفتاب *** از پرده نیلگون آویخت بس زرین طناب» (126-116) پاره ای از اشعار شعرای دوره قاجار به خط حمایلی و نیز مطالب نثری چند (127-136)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1279 و 1298؛ از صفحه 2 تا 91 رساله چاپی؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا ،68گ، 14 سطر، اندازه: 7×12 سم [ف: 6 - 196]

1365. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 602/9

آغاز: ای ولی مهیمن غفار*** ای وصی محمد مختار؛ انجام: ختم شد شد و الله الله اعلم بالصواب.

اشعار متفرقه است از: شاه نعمت الله کرمانی و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 3 شعبان 1298ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج زرد، ،مقوایی، 119 ص (338-457) ،اندازه: 13/5×22سم [ف: 2 - 247]

1366. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1184

دارای غزل محمد (نوشته شعبان 1298)، و رباعیات خیام (بهمین خط)، و در پایان چند فرد است، و یک مثنوی در وصف طایفه «اناس» (نوشته پسر میرزا تقی جهرمی در 1298)، پس از آن غزل ناصرالدین شاه است ؛خط: شکسته نستعلیق، کا: همان جهرمی،تا: 1298ق؛ در پایان کتاب رباعیات نامیده شده است؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 137]

1367 . قم؛ حافظیان ابوالفضل؛ شماره نسخه: 16

آغاز: بسمله من كلام شیخ سعدی: ماه فروماند از جمال محمد *** سرو نروید باعتدال محمد؛ انجام: گفتا می خور که همچو ما بسیاری*** رفتند و کسی باز نیامد باری

اشعاری از سعدی شیرازی در این بیاض گردآوری شده است؛ خط: نستعلیق شکسته ،کا: علی، تا: 18 جمادی الثانی 1299ق، جا: قریه حیدر آباد؛ جلد: تیماج مشکی مجدول، 70گ، 10 چلیپایی سطر، اندازه: 8/5×16سم [ف]

1368 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16398

مجموعه ای است مشتمل بر: 1- رباعیات بابا طاهر عریان در دو برگ، آغاز: «ز کشت خاطرم جز غم نروئی *** زباغم جز گل ماتم نروئی»، انجام: «اگر چشمان نکردی دیده نانی *** چه دانستی دلم خوبان کجائی»، 2- ترجیع بند منتسب به ناصر خسرو قبادیانی در نه بند، در مقدمه دیوان چاپی تصحیح نصرالله تقوی و نیز ژوکوفسکی هفت بند را به ناصر خسرو نسبت داده است. با بیت

ص: 853

الترجيع : «که جهان پرتویست از رخ دوست *** جمله کاینات سایه اوست»،3 - رباعیات ایرج میرزا بن فتحعلی شاه قاجار متخلص به انصاف (و. 1222 ق.) در دو برگ، آغاز: «بسمله از نافه مشک تن خرابست مرا»، انجام: «معلوم شود که مرده ای یا در خوابی»، 4- رباعیات شیخ عطار نیشابوری در 2 برگ در دیوان چاپی وی مشاهده نشد، آغاز: «بسمله، ای عین بقا در چه بقائی که نه *** ارجای نه و کدام جائی که نه»، انجام: «چون روح تو مطهر حق حق پوشید *** انداز ترا بجامه جسمانی»، 5- پند لقمان حکیم ،آغاز: «بسمله، اما بعد ای فرزند خدای عزو وجل را بشناس هر چه گوئی از پند و نصیحت نخست آن کار کن»، انجام: «در خانه اگر کس است یک حرف بس است و السلام»، خط: نستعليق خوب، بی کا، تا: شوال 1299ق، به دستور یکی از شاهزادگان قاجار؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: آبی فرنگی ،جلد: تیماج، 12گ، 13 سطر، اندازه:

12/8×19/6سم [ف : 17 - 264]

1369. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16534

از لامعی جرجانی، هاتف ضياء و .... ؛كا: عبدالعلی بن مرح_وم حاجی میرزا حسین نائینی الاصل، تا: 1299ق [د.ث. مجلس ]

1370. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 1041/2

قصائد الاعياد است ،ناقص؛ بی کا، تا: 1299ق؛ 15گ، قطع: رق_عی[ ف: 334]

1371. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه :33

آغاز: هر که که بینم عاشق رخسار تو است ***گر چه خود محجوب از دیدار توست؛ انجام: مجملا هر چت که باشد غیر حق *** پرده است و هست بر حشمت طبق. باز هم هشت صفحه ایست به وزن شعری: از خدا خواهم بس آه دردناک*** سینه یی از خنجرغم چاک چاک ... هر که خواهد سوی مصر جان شدن *** گو برون نه پا ز کنعان بدن

مثنوی عرفانی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1299ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج تریاکی ،قطع: بغلی [نشریه: 6 - 659]

1372. شیراز؛ علامه طباطبائی؛ شماره نسخه: 1629

جنگ اشعار است؛ خط: نستعلیق شکسته زیبا ،کا: سید نصرالله حسینی ابن میرزا محمد رفیع شکار و تحویلدار حسینی نائینی،تا:محرم 1299ق، اندازه: 12/5×20سم [نسخه پژوهی: 2 - 141]

1373. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3414-17/194

آغاز: بسکه خوردیم غم و غصه زجان سیر شدیم *** بجوانی زغم لاله رخان پیر شدیم / هیچ پیری نشد ایام جوانی دلگیر *** زیربار غم زلف تو صنم پیرشدیم ؛انجام: کرده ای تا در بر اغیار ج_ا از دست اشک ***جامه صبر مرا صد چاک در بر کرده ای / پ_س گرفتی سیم و زر اندر بهای بوسه ای *** زرگر بیچاره را بی سی_م بی زر کرده ای

بیاض مفصلی است در اشعار شاعران فارسی اغلب در مدایح و مراثی، از این شاعران: قاآنی، میرزا افسر قزوینی، مولوی روم_ی، سحاب، میرزا محمد علیخان شمس الشعراء و شاعران دیگر؛ خط: تحریری، بی کا، تا: 1299ق؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 190گ، مختلف السطر ، قطع: بياض رقعی، اندازه: 8×17سم [ف: 3- 1258]

1374. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14683

اشعاری است که بیشتر بکار مداحان می آید تا در مجالس سوگواری ائمه اطهار خصوصاً سيد الشهداء عليهم السلام و شهدای کربلا بخوانند. علاوه بر آن مدایح زیادی از آل عبا (علیه السّلام) را نیز نقل کرده از جمله اشعار مخمسی است از غمناک بدین مطلع: «بشنوید ای شیعیان پاکزاد از خاص و عام *** این حدیث گریه خیز از من بگوش جان تمام»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 18 صفر 1299ق؛ صلح نامه ای از میرزا محمد جواد کاشی درباره ارث پدری مورخ 26 ذیقعده 1326؛ جلد: تیماج مشکی ضربی بدون مقوا، 77گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×17سم [ف: 41 - 156]

1375. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5887-29/227

آغاز: ام لیلا گفت با علی اکبر *** ترک میدان کن یک دم ای مادر / می روی جانا سوی قربانگاه ه *** غافلی گویا از دل مادر؛

انجام: دیگر چه حاصل زين قدوقامت *** زادی مرا تو بهر شهادت / بر تربت من مادر تو بنشین *** رویم نبینی جز در قیامت بیاضی است از آن یکی از نوحه خوانان و مداحان اهل بیت (علیه السّلام) که در آن اشعاری را در مراثی به صورت پراکنده تحریر نموده است؛ خط: نسخ و تحریری، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: مقوا با عطف گالینگور قهوه ای، 82گ، 11 سطر، اندازه: 18×19سم [ف:7- 4263]

1376. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5874-29/214

آغاز: کسی که گریه کند از برای همچون کس*** زدیده آب بر آید بقدر پرمگس / دهد خدای دو عالم در او برات نجات *** بدست گیری او بگذر به پل صراط؛ انجام: آه واويلا وامصیبتا آن هنگام بود که همگی شربت شهادت چشیده وبدن پاره پاره ... به خون خود غلطیده بودند پس حضرت امام حسین (علیه السّلام) بعد ازمطالعه نامه بر سر نعش هر یک

بیاضی است از آن یکی از مرثیه سرایان شیعی سده چهاردهم، که در آن اشعاری را در مرثیه امام حسین (علیه السّلام) و یارانش، برای استفاده خود، تحریر نموده است؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 14، جلد: مقوا با عطف گالینگور قهوه ای، 51گ، مختلف السطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 12×21سم [ف: 7 - 4263]

1377. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10824

شامل: 1. قصيده عربی در موضوع آتش گرفتن دختر مرحوم نصیر الدوله از مرحوم وقار طاب ثراه [2پ] مطلع: «اجمعوا أن فرقة الاولاد *** قد تؤدى بحرقة الاكباد»، 2. قصیده عربی [3پ]: آغاز: «اليوم حق يقصر جسم المفخر *** اذ عاد فيه الجم و الاسكندر»،3 . قصیده فارسی [5ر] :مطلع: «تا به کی فارغ ز جان اندیشه تن داشتن*** ساز خورن کردن و پروای خفتن داشتن»، 4.

ص: 854

قصیده از مرحوم ابوالقاسم فرهنگ چهارمین اولاد مرحوم وصال [6پ]: مطلع: «لقد اكثروا فى ملامى العواذل *** أما للعواذل فی الحب عاذل»، 5.اشعار از مرحوم فرهنگ است که به بحر شاهنامه در تعزیت فوت مرحوم حسام السلطنه و تسلیت به مرحوم حاج معتمدالدوله سروده اند [10ر] 6. مسمط از مرحوم ابوالقاسم فرهنگ [12ر] :مطلع :«صد شکر کهتابستان زین شهر به در شد *** یک باره از این شهر سوی شهر دگر شد»، 7. دو رباعی مظفر ،[15پ]، 8. مخمس ذیل که غزل خواجه حافظ تضمین شده از مرحوم اورنگ وقار السلطنه است [16ر]. مط_لع:«اگر چه از روش چرخ جای فریاد است *** تنم ز رنج سفر خ_سته خاطرم شاد است»، 9. و له ايضاً [17ر]. مطلع: «گر چه هر روز عدو بذل و نثاری بکند*** خائنی را طلبد مصدر كار بكند»، 10. از آقای عشرت وصال است .[18پ]، مطلع: «ای خوش از روزی که من مالی و جاهی داشتم *** بر تن قبایی داشتم بر سر کلاهی داشتم»، 11. قطعه ای است که در موضوع تقاضای پوستین از مرحوم عباسقلی خان نواب سروده اند [19ر]. مطلع: «شد موسم سرما و بشد فصل زمستان *** باید که کشم رخت خود اکنون به شبستان»، 12. قطعه ای است که در شب جشن رفع حجاب که کارمندان اداره طرق در بنده منزل بودند سروده شده [19پ]. مطلع: «كون اندر ترقی است امروز *** هست امشب بسی ش_بی فیروز»، 13. 4 رباعی در موضوع رفع حجاب که به جهت آق_ای ابوالقاسم آزاد رئیس دفتر طرق فارس سروده شده [20ر]،14. قطعه در وصف حال قورباغه گفته شده [20پ]، 15. غزل (از حافظ) [20 پ]. مطلع: «مدتی گشت که از جور فلک خاموشیم *** باور خلق چنین گشته که بس بیهوشیم»؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ برگ آخر نسخه حکایت کوتاهی از حسین خان نظام الدوله درباره قصیده ای کهمرحوم داوری سرود و مطلع آن این است: «آن ترک خارکش ز چه دارد زخار بار»؛از مجموعه اهدایی علی اصغر حکمت به دانشکده ادبیات در 1340ش، شماره 81 ؛جلد: مقوای سرمه ای، عطف تیماج مشکی، 22گ، 12 سطر (7×13)، اندازه: 13×20سم [ف : 20 - 352]

1378. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 644

آغاز: بسمله، بتی دارم که بر مه طعنه دارد چهر تابانش *** ه_مانا تافته خورشید از چاک گریبانش؛ انجام: هواخواه تو در هر فصل چون ایام فروردین*** بود خوش حال و میمون فال از باد بهارانش اشعار از: رفیقی، هجویات مطربا ،سعدی ،محتشم ،جامی، مشتاق ،واعظ ،هلالی ،مجرم ،صائب ،بیدل، رباعیات در مرثیه، میرزا شهاب. در این قصیده ابتدا شاعر به مدح حسین بن علی (علیه السّلام) پرداخته و سپس مظفرالدین شاه را مدح کرده است؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، کا: محتملاً سراینده شعر، تا: اوایل قرن 14، تهران؛ در هر سطر یک بیت ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مخمل آبی مقوایی، 2گ، 15 سطر (8×15/5)، اندازه: 12/5×21سم [ف: 2 - 150]

1379. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5566/1

آغاز: اول دفتر عنبر شمیم *** هست بسم الله الرحمن الرحيم / شاه دین مولای مردان شیر حق*** سر به چه بنمود از بهر نطق؛ انجام: ... (ناقص است) عمرت ارمن بعد اینسان بگذرد *** خاک تیره بر سرت می آورد

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،جلد: میشن سیاه، 58گ (1پ -59ر)،14 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 8 – 422]

1380. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 57/7-فیروز

آغاز: خواست تا شیشه عمرش زند ایام به سنگ ***ریخت در ساغر عيشش عوض شهد شرنگ

قصیده در هجو فارس در عنوان قصیده آمده: «در هجو فارس گفته اند». این قصیده 16 بیت دارد و به نوشته کاتب (در ذیل قصیده) آن را از کتاب میرزا افلاطون لشکر نویس در ماموریت ملایر و نهاوند رونویسی کرده ؛کا: میر سید علی تفرشی لشكر نویس ملقب به موثق لشکر، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز، 1ص (120-121)، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12/5×20/5سم [ ف: 21 - 204]

1381.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 57/16-فیروز

غزلی است با تخلص ناصح در هفت بیت با این مطلع: «ما به میخانه ندیدیم بجز ساقی کس *** ما بقی هر چه سخن رفت هوا بود و هوس»؛ کا: میر سید علی تفرشی لشکر نویس ملقب به موثق لشکر، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز، 1ص (137)، قطع: نیم خشتی، اندازه 12/5×20/5سم [ف: 21 - 206]

1382. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 57/20-فیروز

این مخمس (که چهار بند آن در این دفتر است) به خط پسر سید على تفرشی موثق لشکر (کاتب و گردآورنده مجموعه حاضر) است و او در حاشیه صفحه نوشته: «در یوم سه شنبه 15 ذیقعده 1345 سال پنجم فوت مرحوم مغفور ابوی که در دکان سقط فروشی بازار گلوبندک در عین گرمای تابستان نشسته بودم و انتظار آتیه را می کشیدم این اشعار به فرموده آقا سید اسماعیل قمی دوست صمیمی تقیید شد ... ابن مرحوم موثق لشکر» اینک بند

نخستین مخمس: «خوش بود از استخوان خويش بتراشم قلم *** کاغذی از پرده دل گیرم از بهر رقم / نامه بنویسم ز اشک چشم *** آخر ای آرام جان تا کی جفا تا کی ستم *** من که مردم مردم از غمت تا چند سازم حوصله»؛ کا:میر سید علی تفرشی لشکر نویس ملقب به موثق لشکر، تا: قرن 14؛ کاغذ : فرنگی، جلد: تيماج قرمز، ص 142، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12/5×20/5سم [ف: 21 - 207]

1383. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 57/21 -فیروز

چند بیت است به خط نصر الله قاییلو افشار تبریزی پسر اسدالله خان صندوق دار همایونی و در همان تاریخ مخمس نوشته؛ کا: میر سید علی تفرشی لشکر نویس ملقب به موثق لشکر، تا: قرن 14 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 1ص (142)، قطع: نیم خشتی،

ص: 855

اندازه: 12/5×20/5سم [ف: 21 - 207]

1384. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 89/3-فیروز

قصیده در مدح مولی علی (علیه السّلام) با این مطلع: «ای شاه جسم و جان علی مستان سلامت می کنند*** ای ظاهر و پنهان علی مستان کنند»؛ خط: نستعليق، كا: لطف الله بن محمود، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی چند رنگ ،جلد: تیماج قرمز، 4ص (74-78)؛15سطر، قطع: نیم خشتی، اندازه: 13×20/5سم [ف: 21 - 226]

1385. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 221/1 فیروز

قصائدی از ابوحنیفه اسکافی ،خاقانی، میرزا ابو الحسن جلوه (در رثاء آصف الدوله) ادیب الممالک فراهانی ؛خط: شک_سته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: تیماج زرد، قطع: رحلی، اندازه: 21×39سم [ف: 21 - 267]

1386. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15791/4

دو قطعه شعر با تخلص فتوحی و شیدا؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 14، 2گ (142پ- 143ر) [مختصر: ف: - 57]

1387. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8783/7

منتخبی از غزلیات راجی تبریزی و نیز چند غزل از حافظ؛ خ_ط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ 92 ص( 104 - 196) [ مختصر: ف: - 572]

1388. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9451/9

قصیده در هجو وزیر نظام وزیر طهران بر وزن موش و گربه؛ خ_ط: تحریری، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ 12 ص (1116-1128) [ مختص_ر:ف - 625 ]

1389. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 548

آغاز: در اقصای عالم بکشتم بسی *** هوادار سلطان ندیدم کسی ؛

انجام: بهار است باران بوجه الحسن*** بگلزار شد بارد اندر چ_من شعر فارسی زمان قاجار است و در آن از وضع زمان یاد ش_ده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14[ نشریه: 2 - 75]

1390. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2530/2

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 [ف: 6 - 34]

1391. همدان؛ برنا ،قاسم؛ شماره نسخه: 40/4

قصیده در ستایش علی (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن14 [نشریه: 5 - 377]

1392. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 614/4

غزل جامی و مجلس؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ با یادداشت 1347؛ قطع: ربعی [نشریه: 7 - 249]

1393. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 57/24-فیروز

غزل از ناصح الممالک، غزلی دیگر با عنوان «ادبیات» از جن_ت، چند قطعه از صادق بروجردی، غزل 13 بیتی از ایرج میرزا ؛میر سید علی تفرشی لشکر نویس ملقب به موثق لشکر، تا: ق_رن 14؛ اشعار پراکنده ای است به قلم موثق لشکر و فرزندش در ذیل غزل ایرج می نویسد:« در صبح سه شنبه 1346 صبح خیلی زود دکان را باز کرده بودم از روی روزنامه زنان آزاد شماره 29 مورخه پنج شنبه 1335 نوشتم»، چند قطعه و غزل از ملک الشعراء بهار، غزل از سید ..... پسر میرزا سید علی خان موثق لشکر و یادداشت او حاک از این که غزل را در 23 سالگی و پس از پنج سال از درگذشت پدرش (موثق لشکر صاحب جنگ) در شکایت از ستمکاری های میرزا محمد علی خان مستوفی سروده و مدیر لشکر پس از خواندن این غزل تخلص «صفا» به او داده است، قصيده «تاریخ افتتاح پارلمان» از محمد علی عبرت، قصیده از ابوالقاسم فرهی در ستایش خداوند و مدح پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) با این مطلع: «ای بال و پر از سپهر بر کرده*** اختر همه را به زیر پر کرده»، قصیده وطنی که در عنوانش نوشته:« در خصوص ایران وطن شریف ما که به باد رفته» با این مطلع: «وطن ای مرا روح بخشای تن *** فدای تو بادا هزاران چو من»، قصیده از فوزی درباره ایران که اصطلاحات و لغات خارجی و نام پاره ای ازکشورهایی اروپایی در آن آمده، با این مطلع: «نوروز شد و عید و بهار این چه بهار است *** کاغشته به گل هر گل و خونین دل و خوار است»، قصیده مستزاد از رضوان با تکرار «دیدی که چطور شد با مصراع دوم هر بیت. مطلع قصیده این است: «افسوس که عمر تو چو کشت تو درو شد*** دیدی که چطور شد / خسبیدی و آخر به چه سان روز تو شو شد *** دیدی که چطور شد»؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 25 ص (167-192)، قطع: نیم خشتی ،اندازه: 12/5×20/5سم [ف: 21 - 209]

1394. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 57/22-فیروز

اشعاری برگزیده است (به قلم موثق لشکر تفرشی) در موضوع ها و وزن های مختلف و از آن جمله است: غزلی از شوکت با این مطلع: «گرفتارم به دام چین زلف عنبرین مویی *** فرنگی زاده خوبی کافری زنار گیسویی»، قصیده فکاهی که در عنوان آن آمده: «قصیده ایست که جناب سیادت احمد خان خلف آقا میرزا سید رضا تفرشی از تهران در زمان ماموریت لشکر نویسی این بنده ... موثق لشکر به استرآباد برای میرزا هادی خان سر رشته دار پسر مرحوم میرزا علی محمد و وثوق السلطنه پسر مرحوم میرزا موسى وزير لشكر، لشکر نویس سنه ماضيه استرآباد نوشته بود در تاریخ 1326 در حضور ... سر رشته دار و لشکر نویس سنه ماضيه» این قصیده پانزده بیت است و چنین آغاز می گردد: «حضرت سر رشته دارای که در دیوان مهر *** هر کجا حرفی ز نسیان است امضا می کنی»، شعری از شاعری شیرازی، رباعی از علامه، قصیده در هجو سید عبدالله بهبهانی با التزام «احسنت ای جناب» سراینده در آغاز قصیده سخنی نیز به نثر دارد که کاتب نقل می کند، قصیده از کمالی که مفصل است با مضامین وطنی تمام صفحه 159 را فرا گرفته، دنباله آن چند بیت در صفحه 158 و تتمه آن در 157 است، مطلع قصیده این است: «به چهره یار نظر تا به چند وطره آن *** یکی بباش به روز سیاه خود نگران»؛ کا: میر سید علی تفرشی لشکر نویس ملقب به موثق لشکر، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 1ص (148-149)، قطع: نیم خشتی،

ص: 856

اندازه: 12/5×20/5سم [ف: 21 - 208]

1395. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 89/4-فیروز

دو غزل است یکی از شیخ محمد رشتی متخلص به دانش و دیگری از قدسی در مدح جلال الدين مجد الاشراف (گویا از مجموعه جلالیه)؛ خط: نستعليق، كا: لطف الله بن محمود،تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی چند رنگ، جلد: تیماج قرمز، ٢ ص (78- 80)، 15 سطر، قطع: نیم خشتی، اندازه: 13×20/5سم ف: 21-6

1396. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15878

آغاز: ... به پنهانی ***کز درم در آید یار با جمال نورانی / گ_فتم این سخن هر دم نزد دلبر جانی *** ساقیا بده جامی زان شراب روحانی؛ انجام: امام اول من شه جوان مردان*** علی عالی اغلا وصی پیغمبر

بیاضی است شامل اشعار عرفانی و مدایح ائمه و مدح ناصرالدین شاه قاجار و از شعرای مختلف همچون: شیخ بهایی، محتش_م، سعدی ،نظامی ،جامی ،قاصر ،اهلی ،صفی، سلمان ساوجی، طب_یب اصفهانی ،هاتف ،چاپار، میرزا محمد علی روضه خوان بن ملا محمد قاینی روضه خوان و ... از جمله مندرجات این جنگ اس_ت: ترجيع بند ما مریدان سلمان ساوجی؛ مثنوی پیر و جوان مح_مد نصیر طبیب اصفهانی؛ زشت و زیبا از قاصر؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 13 و 14؛ جلد: تیماج یک لا، 127گ، سطور چلیپایی، اندازه: 11/5×21/5سم [ف: 44 - 113]

1397. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16617

از شریعتمدار استرآبادی و غیره؛ بی کا، تا: قرن 13 و 14 [د.ث. مجلس ]

1398. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8149

در قسمت اصلی بیاض برگ های 43 تا 99 اشعاری از این سرایندگان به ترتیب آمده است: سعدی، سلمان (ای چین سر زلفت مأواى دل سلمان ...) سعدی، چند بیت فرد ،کلیم، سعدی، بابا طاهر (چند دوبیتی)، احمد میرزا (یک تک بیت: به ی_ک کرشمه زلیخاوشی دل ما را*** چنان ربود که یوسف دل زل_یخا را)، درویش مجید (غزلی به مطلع: چه جلوه است و خرام آن جوان رعنا را ***«که دل ربود جوانان سرو بالا را)، یک رباعی بدون نام سراینده: «ای ز آتش عشقت بدلم سوز امروز *** وی ... جان غم افروز امروز/ گفتی که مدام روز خونت ریزم *** گر مصلحت من است امروز امروز»، و چند رباعی بدون عنوان دیگر ،حافظ، قطعه ای گویا از «خاوی» با سرآغاز: «لوحش الله زین بلند ایوان که هست*** بارگاه عشرت و مأوای عیش»، با تاریخ 1195 که شاید ماده تاریخ بیت پایانی باشد و ربطی به رقم کاتب ندارد، دو بیت در مدح علی (علیه السّلام) محتشم، یک تک بیت، طوفان، سعدی، چند رباعی بدون نام سراینده، غزلی از حافظ، یک رباعی که در منابع به خیام منسوب است (چون می گذرد عمر چه بغ_داد و چه بلخ)، چند بیت پراکنده که یکی از آنها چنین است: «آق_ای حکیم دوش در خدمت تو *** حب خودم و فارغ شدم از صحبت تو»، محتشم، میرزا عنایت الله اصفهانی (غزلی به مطلع): «دیشب من ناامید از زاریها *** یاد آمدم از عهد وفاداریها»، رباعی (هنگام سفیده دم خروس سحری ...)، محتشم (چندین غزل)، آذر (چند رباعی)، محتشم (چندین غزل و فرد)، رباعی از خود کاتب با عنوان «المحرره»: «هجران تو بر ... آتش افروز شود *** فزون این غم جان سوز شود / هر روز بناله ام که کی گردد شب *** هر شب بفغان که کی دگر روز شود»، محتشم (دو غزل)، قطعه ای دوبیتی بدون نام شاعر، سعدی (چهار بیت که از بوستان است) ،حافظ ،بوستان هلاکی [همدانی] (تک بیت): «تو درد من همه دانی و بگذری ز هلاکی *** هلاک نام تو گردد هلاکی همدانی»، یک رباعی (دشمن ز تو نا امیدی من می خواست ...)، تک بیت یک ناله مستانه ز جایی نشنیدیم *** ویران شود آن شهر که میخانه ندارد»، قطعه (در واقع مثنوی است): «در میان باغ در طرف چمن *** بلبلی می گفت با جفت این سخن ...»، محتشم (یک قصیده و یک غزل)، سعدی (هشت غزل)، چند رباعی و فرد، یک رباعی «آراسته آمد و چه آراستنی *** می خواست بعشوه ای و چه خواستنی»، سعدی (غزل و چند بیت از بوستان)، چند بیت فرد و رباعی، غزلی از خاقانی (ای صبحدم ببین بکجا می فرستمت.. )،یک رباعی: «دوشینه سحر دلبر تبریزی من / آمد بس راه بخونریزی من / عریان زلباس عاریت ساخت مرا / این بود نتیجه سحر خیزی من». رباعی ای دیگر، یک غزل به مطلع: «رفتی تو و رفت تا ماهی و ماه *** از دیده ام اشک از سینه ام آه»، حافظ، محتشم، سعدی، چند رباعی و فرد و قطعه، سعدی (چند غزل)، چند رباعی و فرد، غزلی از سعدی، چندین مورد فرد و برگزیده غزل و غیره، رباعی و فرد، لآقا تقی صهبا (قطعه ای سه بیتی): «شنیدم که دوشینه در بزم غیر *** می لعل از جام زر خورده ای / ندانم در آن بزم پر شور و شر *** دو پیمانه یا بیشتر خورده ای / غرض آنکه در شهر آوازه ای است *** بجز باده چیز دگر خورده ای»، چند رباعی و فرد بدون نام سراینده، سعدی (چند غزل و مطلع غزل و فرد)، چند رباعی و فرد بدون نام شاعر، چند بیت مثنوی، چند بیت مثنوی، با آغاز: «الهی روز خوش گردون نبیند *** بلب جز ساغر پر خون نبیند، ابیات متفرقه و فرد بدون نام شاعر»، جامی (یک غزل)، قطعه ای دوبیتی از خود کاتب با عنوان «المحرره»: «هر کسی مشغول کار خویشتن *** ما و دردعشق یار خویشتن / گریه از ناسازگاریهای دهر *** میکنم بر روزگار خویشتن»، چند بیت متفرقه، کلیم و چند بیت متفرقه، در ادامه (برگ های 100ر و 108ر)، اوراقی مجدول الحاقی شده با اشعاری به خط شکسته متوسط شامل این موارد : غزلیاتی از سعدی، غزلیاتی از حافظ، غزلی از فرخی، غزلی از مظهر به مطلع: «کشت از یک نگهی دیده خونبار مرا *** زنده کرد از سخنی نقل شکر بار مرا»، چند شعر از خاقان مغفور (با تخلص «خاقان» که گویا فتحعلی شاه باشد)، غزلیات حافظ و قطعه ای سه بیتی بدون نام شاعر به این صورت: «بگوش هوش شبی ... ندا در داد *** ز

ص: 857

حضرت احدى لا اله الا الله / که ای عزیز کسی را که خاریس نصيب *** يقين بدان که نیابد بروز منصب و جاه / بآب کوثر و زمزم سفید نتوان کرد*** گلیم بخت کسی را که بافتند سیاه»، آغاز نسخه و در پایان آن به خط تحریری عامیانه ای اشعار نوشته شده است، به نظر می رسد کاتب این برگ ها را به نس_خه الحاق کرده و یا آنها را در اوراق سفیدی که در آن موجود به نگاشته است، در آغاز نسخه یادداشت مهمی در مورد نگارنده بخش دیده می شود: «یا حافظ - این بیاز (صحیح آن: بیاض) از... (؟) مقرب الحضرت العلیه آقا میرزا غلامحسین سرایدار باشی و پیشخدمت حضرت اقدس والا وليعهد روحنا [فداه] می باشد. کس طمع کند یا پیدا کند، ندهد بلعنت خدا و نفرین رس_ول گرفتار شود. بتاريخ يوم 2 شنبه 20 شهر ذیقعده سنه 132[ =132]»، مطالب این قسمت اشعاری است از این شاعران: حافظ، سعدى،وحشى، محتشم و متفرقاتی به خط بد بدون نام سراین_ده، چند شعر از «عشقی» و گویا به خط «مرتضی» باشد. مطلع اش_عار عشقی چنین است: «خلقت من در جهان یک وصله ناجور بود*** از طبیعت خلقتی اینگونه حقا دور بود / من که خندم نه بر اوضاع کنون می خندم *** من باین گنبد بی سقف و ستون می خندم»،در برگ های پایانی نسخه نیز مطالبی به همین خط هست که باید آن همین فرد باشد شامل این موارد: رباعیات (بدون نام شاعر)، ابیات فرد و منتخاب غزلیات و غیره وصال، عارف (شوریده دلی دارم دیوانه چنین باید ...)، جامی و چندین شعر از سعدی ،اشعاری بخط شکسته خوش «مرتضی»، این بخش چهار صفحه بیش نیس_ت و شامل این موارد است: منوچهری (ای باد فدای تو همه جان و تن من ...)، لامعی جرجانی (هر روز دلبرم سخن دلبر آورد... )، قاآنی (یار کی هست مرا بلطافت ملكو ***حلاوت شكر بملاحت نمكو ...) و دو بیت فرد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،تا: قرن 13 و 14؛ افتادگی: آغاز؛ بیاضی که احتمالاًدر عهد ولایت عهدی مظفرالدین شاه به سال 1302ق از آن میرزا غلامحسین خان سرایدار باشی و پیشخدمت ولیعهد بوده است، در چهار صفحه از اوراق سفید نسخه شخصی به نام «مرتضی» که خود پیشخدمت سرکاری» خوانده به سال 1306 اشعاری به خط شکسته خوش در تهران نوشته، همچنین یکی از نزدیکان میرزا غلامحسین خان در دوشنبه 20 ذیقعده 1302ق مطلبی در آغاز نسخه نوشته که نشانگر نام مالک (غلامحسین خان) است، مطالبی به خط عامیانه و مغلوط این فرد در برگ های آغاز و انجام نس_خه هست، اشعار به صورت چلیپا به خط شکسته خوش. رقم ه_ای موجود در این بخش که قسمت اصلی بیاض است چنین اس_ت: برگ 48ر:« کمترین حقیر یعنی اقل الطلبه لطفعلی در روزگار تمثل (؟) این بیاض کاغذ بر (؟) قلمی ترتیب داد»، برگ 48پ: «حرره محمد مهدی ابن آقا محمد تقی تاجر .... کاشان» (که پس از دو بیت شعر به خط ریزتری نوشته شده)، برگ 70ر: «حقیر اقل الطلاب میر سید علی در دارالسلطنه تبریز تحریر پذیرفت مستعجلا» در آغاز و انجام نسخه برگ هایی اختصاص یافته به نوشته های بد خط شخصی که خود را مقرب آقا میرزا غلامحسین خان خوانده است، در برگ 15پ تا 17ر نیز شخصی موسوم به مرتضی، به درخواست میرزا غلامحسین چنین اشعاری نوشته و در پایان رقم زده است: «جهة بخواهش [کذا] دوست و مخدوم مکرم خان سرایدار باشی نوشته شد در دارالخلافه طهران شب جمعه هزار و سیصد و شش سنه 136 [=1306] حرره مرتضی پیشخدمت سرکاری»، پشت برگ بدرقه انتهای نسخه سه بیت شعر با امضای «رضا شیرازی» به چشم می خورد که شاید همان شخص مقرب غلامحسین خان باشد، نام «ارشادی» هم در محل آستر پشت جلد دیده می شود که شاید منظور «هدایت ارشادی» نسخه بازو کتابفروش تهرانی باشد؛ جلد: تیماج قهوه ای دارای جدول ساده و علامت ضربدری در وسط، 154گ، مختلف السطر، اندازه:

10×18/8سم [مختصر: ف: 113]

1399. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 57/13-فیروز

چند رباعی به خط سید علی تفرشی موثق لشكر (كاتب)؛ كا: مير سید علی تفرشی لشکر نویس ملقب به موثق لشکر، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 1ص (133)، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12/5×20/5سم [ف: 21 - 206]

1400. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8783/6

تقریبا هشتاد رباعی از شعرا بدون نام شاعر ؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ 25 ص (79-104) [مختصر: ف: 386]

1401. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15928

آغاز: ضرب غبار نقد جهانرا تونى عرض *** ... خلق كون مكانرا تونی ... عرض...؛ انجام: رسید قاصدی و آورد نامه از بریار *** ز دیدنش دل غم دیده گشت برخوردار

مجموعه ای از اشعار منتخب از محمد تقی کلاهدوز، باقی گلچین جامع الحسنات ملا عباس شوشتری متخلص به شباب، حکیم قاآنی (خلاق المعانی)، کلیم گلچین انوری، مخمس مستزاد، در تعریف،عمارتی، صائب، مخمس دوازده بند محتشم از شباب، خسروی صبا، ترجیع بند هاتف، گلچین دیوان حکیم عنصری، گلچین سلیمانیه (1323 در عهد مظفر شاه) گلچین صادق ملا رجب می باشد؛ بی کا ،تا: قرن 14؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی؛ جلد: تیماج مشکی، یک لا، اندرون جلد آستر تیماج نخودی، 133گ، سطور متغیر چلیپا (10×19)، قطع:

بیاضی ،اندازه: 10×21سم [رایانه]

1402. تهران؛ فیاض؛ شماره نسخه: 45

قصاید شعرای ارض اقدس در مدح مستشار الملک؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 [نشریه: 7 - 698]

1403. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 642

مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی:انجام؛ قطع [ربعی نشریه: 7 - 217] [

1404. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8921

ص: 858

مثنوی عرفانی مانند مثنوی معنوی مولوی ؛خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: کبود فرنگی ،جلد: مقوا ،بغلی، 67گ، 11 سطر (7×13)، اندازه 10×14سم [ف: 17 - 250]

1405. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 372ت

آغاز: ای پسر این قدر به خویش مناز *** با من آن قدر نرد کینه مباز / من که با حالت تو ساخته ام *** تو هم آخر به من ز مهر بساز / آن قدر جان من به هجر مسوز *** بیش از اینم پدر به غم مگذار .../ تندی و سر کشی ز سر بگذار *** بدی و بد سری کنار انداز /ملتفت شو که ریش میاید *** میرود نوش و نیش می آید ؛انجام: بارها گفتمت که این گردون *** این چنین کار و بارها دارد / نشنیدی بکار افتادی*** تا بدین روزگار افتادی

ترجیع بند در باره ریش؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ قطع: خشتی باریک [رشت و همدان :ف - 1101]

1406.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8783/5

مشتمل بر چند ترجیع بند از جمله ترجیع بند هاتف اصفهانی(م 1198)؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 13 وقرن14 [مختصر: ف: - 171]

1407. کاشان ،عاطفی ،افشین؛ شماره نسخه: 93

بیاضی مشتمل بر اشعاری بیشتری بیشتر در مدایح ائمه (علیهم السّلام) با تخلص «هادی»؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14، جلد: آبی رنگ، 8گ، مختلف السطر ،اندازه: 11×18/5سم [ف: 79]

1408. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 614/8

شعر مجلسی و ضیاء اصفهانی و دیگران ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 250]

1409. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 615/5

شعرهای فارسی مجلسی و ضیاء اصفهانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 250]

1410. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 615/6

شعرهای فارسی ناصر خسرو خاقانی و عرفی و هاتف است؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14، قطع: ربعی [نشریه: 7 - 250]

1411. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3669/10

شعرهای معما و لغز؛ بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد:مق_وا، 2 ص (92- 93) ،15 سطر ،(8×15) ، اندازه: 13×21سم [ ف: 7- 2678]

1412. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 376/1

شعرهای ملامحمد مهدی اشرفی در ستایش سردار مجد السلطنه ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 [ نشریه: 11 - 943]

1413. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3669/9

شعری از پسر آقا رضاخان فراهان در شکایت از مستوفی عراق؛ بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 1ص (91) ، 15 س_طر (8×15)، اندازه: 13×21سم [ف: 12 - (2678]

1414 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2939

آغاز: درخواب من مجنون*** مانند یار بی چون؛ انجام: زندگی یاردگر جز تو نگیرم *** زیرا که من درغم عشقت اسیرم مجموعه برخی اشعار سست و ضعیف که شخصی تهرانی برای محبوب خیالی خود سروده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: گالینگور سرخ مجدول، 25گ، اندازه: 10×15سم [ف مخ: 4 - 1568]

1415. شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 784

مجموعه اشعاری که در وصف و تمجید مجد الاشراف سروده شده؛ خط: نسخ ریز، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ :308گ، اندازه: 7/5×11سم [ف: 3 - 36]

1416. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9450

جنگ شعر است از صایب تا وحدت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی، 112گ، ابعاد متن: 9×20،قطع: ربعی بیاضی، اندازه: 9/5×21سم[ ف: 17 - 371 ]

1417. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8642

جنگ شعر امامی با مسمطی از او با قطعات و با حساب های شخصی و یادداشت 1 1 محرم 1332؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای لایی، بیاضی کوچک حبیبی، 29گ، 22 سطر (5/7×12)، اندازه: 7/5×15سم [ف : 17 - 186]

1418. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 865

آغاز: نماز شام گرفتم چو راه لشکر گاه *** نگار سرو قد من گرفت برمن راه

بیشتر این جنگ اشعار شمس الشعرا محمد علی بن قنبر على سروش اصفهانی است در مدح ناصرالدین شاه قاجار، شاعران دیگر این مجموعه: خلیفه صادق ،قدسی، شمس تبریزی، صائب، واقف لاهوری ،جامی، امیر خسرو،نظیری، نصرتی، اهلی شفائی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: دو رو تیماج رو قهوه ای پشت مشکی و عطف و حواشی مشکی، 47گ، 11 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 3 - 82]

1419. کرمانشاه؛ مدرسه آیة الله بروجردی؛ شماره نسخه: 106

در این مجموعه که گویا از یکی از منبریان باشد، اشعار مربوط به واقعه کربلا و شهادت امام حسین علیه السلام گرد آورده شده؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز وانجام؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 154گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 7×15سم [ف: 79]

1420 . مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 154

بیشتر این جنگ درمدایح و مراثی اهل بیت (علیهم السّلام) و گاهی اشعاری اخلاقی با عرفانی و غزلیات می باشد. شاعرانی که نام آنها را یافتیم: رجائی ،صاعد ،نظامی، فانی قصری، مضطر کرمانشاهی، ناصر الدین شاه قاجار، بابا ذاکر کرمانشاهی، جودی، یحیی ،اصفهانی، اعمی بهبهانی ،مقبل، سعدی شیرازی ،مؤمن، جوهری ،هاتف ،خلیل کرمانشاهی، ناصر خسرو، صائب، صدقی، شایق کرمانشاهی، پروین مهرانی، حیران کرمانشاهی، دره، وفائی شوشتری ،عامی ،جامی ،مفلوک ظهیر اصفهانی، سالم میرزا

ص: 859

گلچین؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: گالینگور مشک_ی، 101گ، 19 سطر، اندازه: 23×18سم [ف: 1 -127]

1421. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8642

جنگ شعر از امامی با مسمطی از او و با قطعات و با حساب ه_ای شخصی و یادداشت 1 محرم 1332؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای لایی، 29گ، 22 س_طر (5/7×12)، قطع: بیاضی کوچک جیبی، اندازه: 7/5×15سم [ف: 17- 186]

1422. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 724

آغاز: یزید را هر آن ای خدا عذابش کن *** چه مس گداخته ساز دوباره آبش کن؛ انجام: ای ملجأ جن وبشر ادركنى ***بر اهل بیت خود نگر ادرکنی اشعاری در مصایب سيد الشهداء (علیه السّلام) و حضرت ابوالفضل (علیه السّلام) و نوحه های سینه زنی و پیش خوانی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_،رن14؛ جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی ،مجدول، 111گ، مختلف السطر، اندازه: 10×18سم [ف مخ: 1- 81]

1423. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1491/6

آغاز: گر تو دانا دلی و گر بینا *** بشنو پتند مردم دانا / بشنو مفتیان عالم شرع *** سخن احمد از کلام خدا؛ انجام: قرص اسکندریش میخوانند*** خوانده اندش بلقمه حکما/ پیرزن پیش تو نماید شب *** بهتر از دلبران چین و خطا

ترکیب اسکندری به قصیده ای طبی و فارسی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ متن و هامش؛ کاغذ: سفيد، جلد: تيماج ضربی و مقوایی با ترنج رنگین، 2ص (151-152) [سنا: ف:2- 299]

1424 . قم گلپایگانی؛ شماره :نسخه: 5086/2-25/176

آغاز:بسمله ای که از هستت بپاشد هست و نیست *** غیر هس_تت در حقیقت هست نیست/ با وجود تواست هستیها وجود *** ورنه اعدامند یکسر در شهود؛ انجام: دردمندان را دواها زو بود *** بی نوایان را نواها زو بود / بارالها با چنین جاه وجلال *** هر یکی را بود صد رنج و ملال

مثنوی است از یکی از شعرای سده چهاردهم (گویا اهل اصفهان)، او در آن مطالبی در اخلاق و موعظه و چند حدیث جمله حدیث کسا را به نظم کشیده و در یکی از ابیات گوید که 48 سال دارد این مثنوی از انجام ناتمام مانده است؛ خط: نس_خ، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: مقوا، 30گ، 12 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 12×15سم [ف: 6 - 3506]

1425 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16085

آغاز: برخاست به آئین کهن مرغ شب آویز *** ای ترک خطا خیز و به طبع طرب انگیز؛ انجام: آسمان کرد سیه روز و پریشان ما را *** که چرا در خم گیسوی بتان دست زدیم.

منتخب اشعار است شامل شش غزل و یک مسمط نسبتاً طولانی در نعت صدیقه کبری فاطمه زهرا (علیها السّلام) از صفای اصفه_انی (1322-1269ق) و دو غزل از میرزا ابوالحسن جلوه( 1238-1314ق) و عاشق اصفهانی (1111- 1181ق) و یک غزل از حاج ملاهادی سبزواری ،خواجوی کرمانی، شیخ بهایی، نشاط اصفهانی، صائب تبریزی، فخرالدین طلوعی عراقی؛ خط: نستعلیق ،كا: عبدالحسین بیات، تا: قرن 14، برای آقای عندلیب؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور ماه 1367؛ کاغذ: حنایی، 6گ، 21 سطر ،اندازه: 13/22×21سم [ف : 17 - 513]

1426. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 211

آغاز: شورش محشر به پا سرو علن *** روز و شب نالان و گریان مرد و زن / اول آن شه را بسی تعجیل بود *** دیده ها گریان چو رود نیل بود؛ انجام: فاشربوا في الحب اكواب البلا *** شرب غفار البها روح الولا

اشعار بهائیت است. مسافرت حسینعلی بهاء الله از بغداد و نزول در فریجان و نیز مثنوی نبیل در مسافرت بهاء از بلاد نور و مسافرتش به ترکیه و ادرنه به سال 1285 و دیگر شرح گرفتارهای او؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوایی، عطف گوشه هاپارچه ای قرمز، 30گ، مختلف السطر، اندازه: 16×20سم[ ف: 1 - 184]

1427. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3205-16/215

آغاز: مرغ صید توام افتاده ام در دام عشق *** یا بکش با دانه ای یا از قفس آزاد کن / ای لعل لبت پسته خندان کسی *** وی نخل قدت سرو خرامان کسی؛ انجام: قدح پرکن که من از دولت عشق *** جوانبخت جهانم گرچه پیرم/ مبادا جز حساب مطرب و می*** که ذکر غیر گم شد از ضمیرم بیاضی است که برگ های آن به دوستون جدول کشی و هر ستون به سطرهایی به صورت چلیپایی تقسیم شده ولی اغلب برگ های جنگ بعد از جدول کشی سفید مانده و فقط چند برگ آغاز و انجام آن تحریر تحریر شده است در آن سؤال و جواب لیلی، مخمس شیخ بهایی و اشعاری از چند شاعر دیگر که نامشان ذکر نشده؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول با حاشیه و عطف مجدول گرهی ضربی، 24گ، 12-9 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 10×16سم [ف: 3 - 1250]

1428. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3471-17/251

آغاز: بس رنجها به یاد کشیدم خدا دلم *** آخر به کام دل نرسیدم خدا دلم / بس رنجها به پای خریدم خدا دلم *** یک گل زعارض تو نچیدم خدا دلم؛ انجام: من از تو سیر نگردم اگر ترش کنی ابرو*** جواب تلخ زشیرین مقابل شکر آید

بیاضی است شامل اشعار و غزلیاتی از شاعران پارسی گوی که نامشان ذکر نشده است ؛خط:شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج آلبالویی جدول دار ضربی عطف تيماج مشكى فاقد طبله ی اول 93گ 10 سطر چلیپایی و ساده، قطع: بیاض ،رقعی، اندازه: 5×10سم [ف: 3 - 1253]

1429 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3470-17/250

آغاز: آن شود یارب به دیدارت رسانم دیده را *** شادمان سازم

ص: 860

زمانی این دل غمدیده را؛ انجام: گرمسلمانی از این است حافظ دارد *** آه اگر از پس امروز بود فردایی / ناگهان پرده برانداخته ای یعنی چه *** مست از خانه برون تاخته ای یعنی چه

بیاضی است شامل اشعار و غزلیاتی از: حافظ ،جامی ،هما، سعدی ،عامی، میرزا شهاب ،مخلص ،تاراج، عاشق و انوری؛ خط: نسح تحریری، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی ،مجدول، 135گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 6×10سم [ف: 3 - 1243]

1430. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4679-23/199

آغاز: زبان گردش کند اندر دهانم*** برم نام خداوند جهانم / خداوندی که حی و هم قدیر است *** به هر چیز توانی بی نظیر است؛ انجام: راز از همه ناکسان نهان باید داشت *** اسرار نهان را پنهان باید داشت / بنگر که به جای مردمان می چه کنی *** چشم از همه مردمان نهان باید داشت جنگی است متفرقه که در آن اشعاری از مثنوی و سعدی و حافظ و چند شاعر دیگر جمع آوری شده؛ خط: شکسته، تحریری،بی کا، تا: قرن 14، جلد: تیماج و عطف تیماج مشکی، 24گ،16 سطر ،اندازه: 11×16سم [ف: 3 - 1251]

1431. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 675

آغاز: قصيده في مدح النبي وفاطمه - آفتاب وجود اهل صفا*** وان امام مبين والی خدا / آن امامین که قایم است بحق *** در زمین و زمان ارض و سماء؛ انجام: ز آتش کر امان خواهی و ع_مر جاودان خواهی *** بهشت و حوریان خواهی بکو صلوات پیغمبر

بیاضی است شامل اشعار مدایح و مراثی ائمه اطهار و حضر زهرا (علیها السّلام) و پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) خصوصاً درباره حضرت امام حسین (علیه السّلام) برگرفته از شعرای مختلف؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج مجدول گرهی، 175گ، 17 سطر، اندازه 10 × 20سم [مخ: 1 - 83] ،

1432. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6449/9

اشعار منسوب به امیرالمؤمنین از گوهری منظوم: حسن الی من شئت تكن امیره ... ؛خط: نستعلیق، کا: محمد ابراهیم گوهری،تا: قرن 14؛ جدول شنگرف ،کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن قرمز ضربی [ ف: 9 - 397]

1433. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 483

در این مجموعه اشعار مختلفی از شعرای قدیم نظیر سنائی و شمس و شعرای جدید نظیر آمیرزا یحیی ،کاتب، صامت، عبرت، نور علی شاه، شاه طاهر و ... گرد آمده است؛ خط: نستعلیق، کا: رجبعلی، تا: قرن 14؛ بعضی از اشعار تصحیح شده، در برگ اول چند تاریخ تولد به سال های 1310، 1317، 1332 و غیره دیده می شود؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 89گ، مختلف السطر ،اندازه: 17× 22سم [ف: 2 - 133]

1434. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2072-11/172

آغاز: بنام خداوند جان آفرین *** حکیم سخن در زبان آفرین؛

انجام: دوستی از دشمن معنی مجوی *** آب حیات ازدم افعی مجوی

جنگی است فراهم آمده از اشعار شاعران پارسی گوی، از جمله: فردوسی، سعدی، فتحعلی خان صبا، جلال الدین فراهانی، شیخ عطار، امیر خسرو دهلوی، اسدی طوسی، افضل کاشی و نظامی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ 26گ، 11 سطر، اندازه: 11×18سم [ف: ٣ - ١٢٣١]

1435. قم گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2275-12/165

آغاز: ای ز مهرت دل خراب آباد *** وزغمت جان مستمندان شاد /طاق ابروت قبله خسرو *** چشم جادوت فتنه فرهاد؛ انجام: گوی وفا بمالک اشتر نمیدهم *** در بندگی خراج بقنبر نمیدهم *** هستم امیدوار که یاور کند علی.

جنگی است که در قرن 14 تنظیم شده شامل این مطالب: ترجیع بند شاه نعمت الله ولی، منقبت من كلام ابن حسام، مخمس مولد من کلام ابن حسام در مدح علی (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای، 23گ، 11 سطر، اندازه: 13×20سم [ف:3- 1226]

1436 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7734-39/114

آغاز: چون بلبل مست راه در بستان یافت *** روی گل و جام باده را خندان یافت؛ انجام: گر توای قارون گدای درگه اونیستی *** از کجا این گنجهای شایگان آورده ای / بود چون قاصر زبان در مدحت اوزان سبب *** زرگرا ذکر دعایش در زبان آورده ای

جنگی است شامل رباعیات باباطاهر و خیام و دیگران و یادداشت های پراکنده تاریخی، نظم و ترتیب خاصی ندارد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: مقوا عطف گالینگور، 50گ، 24 سطر ،اندازه: 13×21سم [ف: 3 - 1232]

1437 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4514

آغاز: این کتابچه ایست که در او از شعرهای خوب و ابیات مرغوب نوشته می شود ؛انجام: نه طاقت هجران و نه امید وصال *** نه فایده ازناله نه... منتخباتی است از شعرای مختلف و قسمتی از آن اشعاری است از میرزا رضا خان نایینی متخلص به رضوان به خط خود او؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: سفید فرنگی ،جلد: پارچه ای، 80گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×16/5سم [ف: 7 - 286]

1438. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4900

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوة والسلام على محمد؛ انجام: تامرا یکباره چون مجنون کند*** خورد و خواب از خاطرم بیرون کند.

مشتمل بر سه قطعه از رفعت و دو قصیده و یک مثنوی که به تقلید نان و حلوای شیخ بهائی گفته شده و موسوم به سوانح ایام فراق از صبا و هفت بیت مثنوی و یک غزل از رفعت، صبای مزبور غیر از صبای کاشی و رفعت نیز غیر از رفعت سمنانی است، آغاز: «تا

ص: 861

رخی عروسی بندگان خدایگان مقرب الخاقانی آصفجاهی می_رزا محمد يوسف دام اقباله العالی. بشارت باد ایدل کاندرین دیرکهن از نو ***کنون صاحب شکوهی شد بساط خرمی گستر»، انج_ام: «اسیر ناوک ناز تو قدسیان به ازل *** قتیل غمزه قهر تو عاشقان به الست»؛ خط: نسخ و شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 14؛ مجدول؛ واقف: نایینی ،کاغذ: نوعی ترمه، جلد: پارچه ای، 23گ، 15 سطر (7/6×8/13) ، اندازه: 13/6×20سم [ف: 7 - 288]

1439 . شیراز؛ شاهچراغ؛ شماره نسخه: 266

اشعاری درمدح و مصائب اهل بیت (علیه السّلام) از: اختر طوسی، جیحون، سامعی ،شکوهی، راقب (راغب) ،مظهر، فدائی، طالع_ی، عرفی، شایق، خاکسار و پروین؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن14؛ 40گ، اندازه: 17×21سم [ف: 3 - 27]

1440 . مشهد؛ مدیر شانه چی؛ شماره نسخه: 8

جنگ شعرهای فارسی صفاعلی شاه و صاحب ؛خط: نستعليق، بی کا، تا: قرن 14؛ نستعلیق مانند نسخ؛ قطع: ربعی[ نشریه: 5 - 585]

1441. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2977-15/217

آغاز: به کوی یار مرا بار به گل افتاده *** فتاده بار من ام_ا به منزل افتاده / گمان مدار خلاصی دل از آن سرزلف *** ك_ه با هزار جنون در سلاسل افتاده؛ انجام: صفحه دیگری را با قلم نارسای خود بیارایم و بیت این است: دور دستان را به احس_ان یاد کردن همت است *** ورنه هر نخلی به پای خود ثمر می افکند

جنگی است در دو بخش ،بخش اول آن قطعات و غزل هایی اس_ت که جمع آورنده جنگ از اشعار شاعران انتخاب و بدون ذکر نام پشت سرهم، تحریر نموده است، بخش دوم اشعاری است که تعدادی از شخصیت های عصر نیمه اول قرن 14 هجری به درخواست صاحب جنگ به خط خود نوشته اند، اسامی کسانی که یادداشت در این بخش نوشته اند عبارتند از: فقیر معتمد، شم_س الملوک 1334ق، حسن صدرائی، حجة الاسلام ،ميرزا علی عنقایی 1337ق، هاشم حیدری ملقب به اعتضاد، سید فضل الله واعظ شیرازی، عبدالکریم شمسا و چند نام ناخوانا؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای، 78گ، 15 - 16 سطر، اندازه 10×17سم [ف: 3 - 1254]

1442 . دامغان؛ قمر بنی هاشم (علیه السّلام)؛ شماره نسخه: 222

آغاز: هر لحظه با قلب فکار چشم خون بار *** دو جانب بطحا با آه غم افزا؛ انجام: شایق برای فاطم این نوحه جانسوز *** کردی بیان بچشم ترحال پریشان

مشتمل بر اشعاری از مخلص ،تاراج، يغما، جودی و ...در موضوعات مختلف و اکثر در مدایح و مراثی ائمه (علیهم السّلام) ؛ خط: ن_سخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا، 75گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×17/5سم [ف: 25]

1443. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13198

آغاز: ایدل ار خواهی که حق بنده ز نیکان؛ انجام: کمین زیر خاک کرده کمند.

مشتمل است بر اشعاری در مصائب اهل بیت (علیهم السّلام)، غزلیات و قصیده ای از صفا علی شاه در مدح مولای متقیان امیر مؤمنان علی (علیه السّلام) و نیز قصیده ای در مولود خامس آل عبا، مناجات نامه و ترکیب بندی در مصیبت امام حسین(علیه السّلام) و در انتها غزلیاتی از صاحب و مثنوی حکایت حسن بصری و غیره ذکر شده است؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج قهوه ای ،یک لا ،91گ، 8 سطر اندازه: 8/4×13/6سم [ف:17- 55]

1444 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14646

آغاز: دوام و صحت جسم تو پایدار بود؛ انجام: جمله چون شیر ژیانی و نکردند خلاف.

نسخه ای است بی سر و ته و در هم مشتمل بر قصاید و غزل و مثنوی، از یکی از شعرای قرن چهاردهم که تخلصش پریشان باشد. (فاضل هاشمی)؛ خط: نسخ چلیپا، بی کا، تا: قرن 14؛ كاتب احتمالاً ناظم؛ واقف: سيد محمد باقر مولوی عربشاهی سبزواری، محرم 1405 ؛کاغذ: فرنگی نباتی، 59گ، مختلف السطر، اندازه: 9/8×21/5سم [ف: 17 - 56]

1445. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15128

آغاز: قضا و قدر حکیم رکنا، شنیدم روزی از پاکیزه رای؛ انجام: بر مهر جهانتاب فلک دام دهد نور.

مشتمل است بر مثنوی های قضا و قدر حکیم رکنا و محمد قلی سلیم و میرزا عبدالرزاق و معراج الخيال میرزا علی رضا تجلی و مثنوی میرزا ابراهیم صفا و نگارستان چین ناصر علی هندی، قصیده هراس و مماس در مدح امیرالمؤمنین (علیه السّلام) از عرفی، مثنوی حکایت عرب بادیه گرد از قبول، مثنوی یوسف و زلیخای حاجی لطفعلی بیگ آذر، غزلیات میر مشتاق، طوفان، رفیق، کلیم ،محتشم ،ناطق ،هلالی ،صائب، میرزا نصیر مظهر مراغه ای و رباعیات بابا طاهر عریان؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 14، واقف: مكتبة الامام اميرالمؤمنين (علیه السّلام)، اردیبهشت 1365؛ کاغذ: حنایی کمرنگ ،جلد: تیماج قهوه ای یک لا ضربی، 105گ، چلیپائی سطر، اندازه: 10×20سم [ف : 17 - 58]

1446 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16205

آغاز: مکن قصاص که آن جسم پاک رنجور است؛ انجام: فدای چشم تو گردم مگر بخوابی تو.

مشتمل است بر مثنوی طولانی در سوگ حضرت رسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و ائمه اطهار (علیهم السّلام) و وقایع روز عاشورا از ملا علی نقی و همچنین اشعاری توأم با نثر در مورد وقایع بعد از شهادت حضرت امام حسین (علیه السّلام)، سرنوشت ذوالجناح تا مجلس بازخواستیزید از اهل بیت (علیه السّلام) که گویا مخصوص مراسم شبیه خوانی بوده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: آبی و نخودی، جلد: تیماج یک لا ،100گ، مختلف السطر ، اندازه: 10/7×19/6سم [ف: 17 – 59]

1447 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15185

ص: 862

آغاز: در سینه گلبنت چه بنشست *** باری مدهش بشاخ گل دست؛ انجام: مهر مه و مریخ زحل آدم حوا *** نه هفت سما بود و نه سدره طوبی

مجموعه ای است از مثنوی و غزلیات و قطعات و رباعيات مخمس و ترجیع بند از شیدا ،حافظ ،سعدی ،جامی، محتشم ،مطرب شمس تبریزی، ،مهجور،مشتاق، عاشق، میرزا طوفان،و همچنین مخمس غزل عراقی و دوازده بند محتشم، ترجیع بندی از غفار، رباعيات باباطاهر، لیلی و مجنون مکتبی شیرازی، چند نوحه در سوگ امام حسین (علیه السّلام) و حضرت زهرا (علیها السّلام) و امام حسن مج_تبی (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 14؛ واقف: میر سید حسین مدنی مترجم نظام، آذر ماه 1365؛ کاغذ: نباتی، جلد: مشمع آبی، 122گ، اندازه: 9/8×19سم [ف: 17 – 61]

1448. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 67

اشعاری است درنوحه و مراثی امام حسین (علیه السّلام) و فرزندان گرامی و اصحاب ایشان که به انتخاب کاتب جمع آوری شده است؛ خ_ط: نستعلیق نازیبا، بی کا، تا: قرن 14، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 133گ، مختلف السطر و چلیپا، اندازه: 9/5×16/5سم [ف: 1 -73]

1449. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 270

مشتمل بر اشعاری در مدایح و مراثی ائمه عليهم السلام خصوصاً وقایع کربلا با تخلص سراج ،ذاکر ، معلم ،عاصی، شکوهی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخته بدون مق_وا، 204گ ، مختلف السطر و چلیپا، اندازه: 10/5×21سم [ف: 1 - 232]

مشتمل بر اشعاری از سعدی، میرزا حسین یزدی ،جامی، حافظ: شانی ،مشتاق، ترجیع بند هاتف، فتحعلی شاه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ خطوط چلیپا ،مجدول، دارای مینیاتور ضعیف؛ ج_لد: تيماج مشکی ضربی بدون مقوا، دور و عطفتیماج قهوه ای، 35گ، مختلف السطر، اندازه: 9×19سم [ف: 2 - 9]

1451. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 548

مشتمل بر اشعاری در مدایح و مراثی ائمه (علیهم السّلام) و اشعاری متفرقه از شعرائی چون: میرزا جعفر ساغر ، معتمد الدوله نشاط، محقر، عط_ار، عاشق، سرباز، عالی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن14؛ خطوط چلیپا و راسته ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 88 گ، چلیپا سطر، اندازه: 11×20/5سم [ف: 2 - (234]

1452 . ساری؛ عمومی؛ شماره نسخه: 180

بیاضی است شامل اشعار مصیبت و مجالس روضه خوانی،با گفتارهایی سست و ضعیف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج مشکی لایه ای، 101گ، مختلف السطر، قطع: بغلی ،اندازه: 11×20سم [عمومی ساری و تنکابن: ف: - 139]

1453 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14988

آغاز: هر کجا طفلی که مادر زایدش؛ انجام: فقام دعبل الشاع_ر و انشد *** اصبح وجه الزمان قد ضحكا *** برد مامون هاشم فدكا.

مشتمل است اشعار متفرقه، غزلیات مثنوی در مبدأ و معاد

انسان، ترجیع بند معروف هاتف اصفهانی و احادیث و اخباری چند منقول از بحار الانوار؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ واقف: حاج میرزا علی اصغر طوسی، اردیبهشت 1364؛ کاغذ: شکری ،جلد: میشن عنابی، 96گ، مختلف السطر، اندازه: 16/4×10سم [ف : 17 - 58]

1454. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6231

آغاز: و حمل الزاد اقبح كل شيء *** اذا كان الوفود على الکریمی/ ز بر گل تنگ دل ای غنچه رعنا چونی *** بی تو ما قرغه [غرقه] بخونیم و تو بی ما چونی؛ انجام: چوب و شلاق بایدش خوردن *** که رخ او زگریه تر گردد / هر چه زحمت کشد بمكتب او *** زحمتش نخل بی ثمر گردد.

نوحه ها و مراثی و مدایح و اشعاری است و بیشتر در بیان وقایع عاشورا از شعرایی با تخلص فیاض (گ 7-8)، مهدی (8پ- 10پ)، خادم (11-11پ)، عاجز ،(12-18)، ذاکر (25پ -26)، شایق (24 و 24پ)، شوقی (29 - 30پ) و شعرایی بدون تخلص؛ به دفتر واعظان و نوحه خوانان می ماند در اندرون جلد آمده: «کتاب اشعار دیوان خزائن الاشعار من افكار سید عباس از برای روضه خوانی خوب است»، در مقابله با کتاب «خزائن الاشعار» سید عباس حسینی ملقب به جوهری و متخلص به ذاکر این نسخه تنها چند قطعه شعر از این دیوان را داراست، در الذریعه (9 :662) به شعرایی با تخلص خادم و (9 :852) به شعرایی با تخلص فیاض و (9: 337) به شعرایی با تخلص ذاکر (9: 548- 550) و به شعرایی با تخلص شوقی اشاره شده است و بعضی از این شاعران اشعاری در مدایح و مراثی دارند، در برگ 31 نسخه عاجز خود را مداح خطاب می کند (این عاجز مداح) بیشتر اشعار این دفتر از همین عاجز است، گردآورنده از این اشعار با عنوان (پاسنگی) یاد می کند؛ خط: تحریری، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی خط دار ،جلد: مقوایی روکش کاغذی، عطف پارچه قهوه ای، 59گ 14 - 24 سطر، (8/5×14/5) و (9/7×15/6) ، اندازه: 10/2×16/5سم[ رایانه ]

1455. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8494

تعزیه خوانی 72 تن در کربلا به نظم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: ربعی ،بیاضی، فرنگی، جلد: تازه، 26، 18 سطر (10×15)، اندازه: 11×17سم [ف: 17 - 147]

1456. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 818

آغاز: مه شعبان شد ای ماه بدایع تمثال *** آمد آن مه که بود فخر تمام مه و سال؛ انجام: که صلت ها برم از شاه شه از شاه شهان *** شکر الله که نکوتر بود امسال بفال

مخمسی در مدح مظفرالدین شاه در این مخمس پس از تجلیل از ماه شعبان و بزرگداشت ائمه اطهار و مدح مظفرالدین شاه گوینده از او تقاضای صله و پاداش می کند؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: شاید گوینده، تا: قرن 14، جا: طهران؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مخمل قرمز حاشیه ضربی مقوایی، 3گ، 15 سطر (8×15/5) اندازه:

ص: 863

12×20سم [ف: 2 - 354]

1457 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22748/4

اشعاری است از «ممکن» در مرثیه حضرت سید الشهداء و حضرت علی اکبر؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: اواخر قرن 13 و یا اوایل قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 14گ (180- 193)، 17- 22 سطر (6/5×12/5)، اندازه: 10/5× 17سم [ف: 3 - 881]

1458 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3184-16/194

آغاز: باز جاری گشت یاران بر زبانم نام آب *** دامنم شد رشک جیحون از سرشک بی حساب / شد سکینه نزد عمو گفت کای جان عمو *** جرعه آبی که شد از تشنگی جانم کباب؛ انج_ام: منزل خاصان بود دل مسکن اغیار یار *** فرصتی خواهم که این بیگانه را بیرون کنم / چون نهان شد پسته خندان لعلش زیرزلف *** سنگ بر سر می زنم کز پرده اش بیرون کنم

بیاضی است بهنظم که در آن مداحی، مراثی امام حسین و وق_ایع کربلا را جمع آوری شده؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 14؛ جلد: تیماج مشکی 71گ، 10-14 سطر، اندازه: 11×21 سم[ ف: 7 - 4262]

1459. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4927/1

آغاز: بنام آنکه جان فکرت اندیش *** بود کمتر عطای او به درویش / بداد او ملک دل ما را مسلم *** که گم شد اندر و صد عرش اعظم؛ انجام: علی مرتضی نیست *** جز او کس لایق مدح و ثنا نیست

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: رویه میشن سیاه 5ص (1-5)، اندازه: 11×17/9سم [ف: 8 - 126]

1460 . اصفهان؛ مدرسه صدر بازار؛ شماره نسخه: 131

آغاز: چگویم شها من ز قدرت دریغ *** که از خاک چون خور نهفتی به میغ؛ انجام: بگفتا تو دیدی که امروز کار *** چه آمد ما در صف کارزار وقایع منظوم کربلا ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 یا 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 178گ، مختلف السطر، اندازه: 16×22سم [ف: 1 - 98]

1461. مشهد؛ گوهرشاد؛ شماره نسخه: 1055

آغاز :مکن در جسم و جان منزل*** که این دون است و آن والا ؛

انجام: کشور دل تا دگر آباد کی خواهد شدن *** گر لگد کوب سپاه غم مراتب دیدمی

شامل قطعاتی از سنائی ،عطار ،سعدی، شبستری و ....؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فستقی و سفید، ج_لد: تیماج لایه ای عنابی، 15 سطر ،5/6×13،اندازه: 11/5×18سم [ ف: 3- 1445]

1462 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4507

آغاز: ز آنچه اوهم نوست و هم کهنست *** سخنست و درین سخن سخنست؛ انجام: در جادوی معلم پیران بابلی*** در نیکو مقدم ترکان خلخی

منتخباتی است از اشعار نظامی گنجوی، ظهیر فاریابی، منوچهری دامغانی ،غضایری رازی، عنصری بلخی، فرخی سیستانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ واقف نایینی؛ کاغذ: شکری فرنگی ،جلد: مقوایی، 81گ، 13 سطر (9/5×16)، اندازه: 14/8×20/8سم[ ف: 7 - 282]

1463. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4431

اشعاری از: پیروی، حاجی بهرام بنیش، محمد باقر تابع، تسلى شیرازی، حکیم سعید، محمد ثبات، سید جلال الدین، قاضی روح الله ،رجالی، حسین زینتی، سلمان ساوجی، میرزا قلی میلی ،سابق، كليم، تقى الدين، علی نقی کمره ای، شهید قمی، حزین، میر هاشم، فصیحی انصاری، قاسم اردستانی، کمال اسماعیل، قاسم کاهی کابلی، لسانی شیرازی، مولا جلال، ملا مجلسی، مفید بلخی، هلالی سبزواری، مولوی سیستانی، نامی، نیکی، نعیم خیاط قزوینی، علی قلیخان واله، ولی قلندر قریشی (؟) هروی، وحشی یزدی ،واصفی، شمسای صغیر ،آهی ،فیاض، سحابی نجفی، پیر دهقان، صایب ،ملک مشرقی، رجایی، سید احمد خان، عشق الله، حشمت، حاتم، جامی، حکیم الله، فخر رازی، ناصح، مولوی روم، شیخ بهائی ،اوجی ،حافظ، ظهوری ترشیزی، بابا افضل کاشی، غزالی، شاه تهماسب، شیخ نجم الدین کبری، نجم الدین رازی، ،رابط، احمد یار خان یکتا ،عرفی، شاه عباس، نظیری،سید آقای اعظم پسر شیخ الاسلام، شاه درویش، زاهد على سخا، شوکت، ابو سعید ابو الخیر ،اهلی، آقا حسین خوانساری، سلطان المشايخ ،عماد اکرم، شاه نعمت الله ولی، قاضی رکن الدین، ابوتراب بیگ، عبدالباقی نهاوندی ،خیام، خسرو دهلوی، حاجی محمد خان قدسی ،طغرا، قاسم مشهدی، نعمت خان عالی، شاه طاهر دکنی، واله اردبیلی ،کاتبی، میرزا قلی میلی، میرزا ملک قمی، نادم گیلانی ،غنی، مهدی قلی سلیم، نسبتی، باذل، شهرت، ،ضمیری ،شایق، صیدی تهرانی، حامی سبزواری ،غزالی، شانی تكلو ،سعدی، خواجوی کرمانی، لسانی شیرازی، زکی همدانی، غياثا، ذوقی اردستانی، خایر مانی امانی (؟)، قزلباش خان امید، میر تشبیهی، حکیمی شفایی، میرزا جعفر واهب، حسن بيك رفيع، رضای کاشی ،شاکر تهرانی، حکیم سعید تنها، اقدسی، ایمنی نجفی، علی رضای تجلی، راقم، تقى الدين حربی، شمسای صفیر، آصفی، باقر، عهدی ساوجی، الله قلی، اوحدی مراغه ای، میر حاج انسی، فاطمه قواله، شاه رضی ،مظهر، نجف قلی بیک زنگنه، اغورلوخان زهرا اغلی، شادمان بیک ،کهکر، وحشی جوشقانی، آذری، عاری قلندر، ،ادانی، امدبیک قزوینی، طارکیان لاری ،حاکم، رشیدای قزوینی، میر ری شیرازی،اسمی هروی، اسماعیل میرزا انسی (؟) ،باندربیک، میرنجات، شرف الدین قلی نیام (؟)، ،مولانا کاشی ،فریبی، اعجاز ماندرانی ،اغورلوجان زیاداغلی، صهبا، حكيم، والهی قزوینی ،نظامی، اوحدی کرمانی، مظفر کرمانی ،نظری ضیایی ،اصفهانی ،صباحی، مهری ،(سراپا) میرزا ابوالقاسم اصفهانی ،نظیری، عنوان «من جامع هم دارد؛ خط:

ص: 864

نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی ، جلد: تیماج مشکی، 105گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 4×11، قطع: بياضی، اندازه: 7×15سم [ف: 13 - 3391]

1464. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3590

ترجیع بند ساقی نامه خطایی که در آن از حاجی ستایش ش_ده است و «لب مثنوی ملای روم به دست رنج عبد خاطی خطایی» است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14 ؛کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 97گ، 12 سطر (5×10)، اندازه: 9×14 سم[ ف: 12 - 2602]

1465 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3400

شعرهای نزدیک به نود سراینده فارسی که نام آنها عبارت است: بیدل 4 ،نشاط، عاشق اصفهانی 9، جامی 11 ،هلالی، سیفی15، فنائی، حیرتی، هدایت، یغما، عرفی، زرگر 19، مجمر26،پرویز، قاآنی 35 ،انوری، شهاب 40 ،ساغر ،کمال، رشید 46، حافظ،بابا طاهر، عزیز 69، حسینی 76، طوفان، اختر 84 ،نظیری 89، میرزا نصیر طبی ،صفائی ،خادم، مولانا رومی 99 ،قاضی یحیی لاهي_جی 111 ،وحشی، حسرت 150، مظهر، شرف قزوینی 163، بهجت شیرازی 201 ،نیکی ،آهی ،مانی، حیدر، صفی، ریاضی 209 ،فدائی ،صالح، شهیدی 260 ،آصفی، نرگسی، مشتاق 212، محت_شم 227، قصاب ،کلیم ،وصال، هاتف 232، آذر، صایب، داوری، شقاقی 240، ناصر خسرو ،واهب ،سایل ،نظامی، هاشمی 263، ادهم، عصمت بخارایی، صابر اسکندر 269، مسرور، پناهی 287 ،نامی، رفیق اصفهانی، 300، هجری ،صفائی، سعدی 329، میرزا محمد کسگنی، خسرو 348 ،ازل،مصور، کامل 361 ،شاه_ی،

اهلی ،سنگین، قربی 373 ،میرزا تقی، واليه، نصرت، هما، ملا بمانعلی 396، خسروی، میرزا گلچین صراف 400؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ مجدول، با سرلوح آراسته؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی، 204گ، 10 سطر (7×12) ،اندازه: 13×21سم [ف: 11 - 2401]

1466. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4715

اشعاری از: خسرو ،انوری ،خاقانی وطواط ،عنصری، امیدی ،معزی، شمس طبسی ،شرف، لطف الله نوری، نظام معمایی، ظهیر، رمزی همدانی، حسینی ،ظهوری ،سلطان محمد استرآبادی کاتبی، محمد همگر، رفیع شیرازی ،میر منجم ،بهشتی، کامران میرزا، حیدر سرج ،فانی،فریدون، شاه بدخشان ،انسی، عبدالواسع جبلی، اثیراومانی ،سلمان ،لسانی، غریبی خواجه ملا، شاه حس_ین ،جلال، شیخ نجم ،ذهنی ،هجری ،ساقی، حیائی طبسی، علائی ،عاشقی ،نادری، شیرم شغال، معینی شیرازی، غیاث الدین فانی، شاه غریب میرزا ،هلالی ،ویسی، میر کوفته گر ،لقائی، میرعلی شیر ،مانی، قاضی میرک، حشمت فایقی ،خاکی، رستم علی، آزاد، میرزا علی حسینی ،سلمی ،فتاحی ،شهیدی، وحید تبریزی ،حیرانی ،مهری ،میرزا اصغر، شراری استرابادی، هاشم سمرقندی ،نرگسی، میر محمد یوسف ،مقیمی، ایوب ابوالبرکه ،یقینی، فانی، امیر نیازی، سلیمان فایضی سپاهانی، میرزا علی بخشی، مدامی، هاشمی ،بخارایی، حاجی سمرقندی، شیخ زاده لاهیجی، اهلی، مجروحی ،قربی، زلالی تبریزی ،بهشتی، واحدی مشهدی، محرمی ،مسعود ،عمادزاده ،قدیمی ،وصلی، عبدالوهاب، خواجه عماد ،قوامی، واقعی سپاهانی ،سعد ،بقائی، امیر صادقی، طالب ،مولاخواجكا، محمد بدخشی ،میرک خلقی، قاضی نور الله انسی ،بهاری ،موحدی ،ادابی، رضایی، قاضی یحیی، شرقی، میرزاسحا (؟) ،تبریزی، میر محمد حلمی رازی ،مقبول، مولانا اسعد پسر پسر مولانا جلال الدین دوانی ،شهیدی، رندی خراسانی، رندی قزوینی ،رهایی ،مایلی ،جفائی، ثنائی استرآبادی، ثنائی هروی، شیخ ابوالمجد، میر قاسم پسر شیخ اویس، ناظری، میر مفلسی، میرزا احمد دیلمی ،ابدال، ولی مازندرانی، ثانی کاهی، عصمت ،فارغی ،رمزی ،امیرشاهی، خواجه محتسب، سایل سمرقندی، ،صابر، عزالدین یوسف قزوینی ،باطنی، جزوی گلخنی، امیرحسین، و الهی، میر عزیز مشهدی، سید علی هاشمی، سید حیدر شریفی، میر منشی، سید اسدالله مشهدی، امیر زین العابدين، مير فتاح ،جامی، محمد پسر شیخ نظامی، حیدر قلندر حاضری، هاشمی ،طوسی ،کامی ،ناظر ،محمود خان، صدر کاتب،مشهدی، دهکی ،صافی، سیفی یادگار بیک، جمشید کاتب ،نادری ،مجلد ،سنائی، امیر فرامرز قزوینی، میر محمد واقعی، محب علی، خواجه ملک احمد کهپایی، ابوطاهر جلال دوانی، دهکی، نرگسی، محسن لاری ،نصفی ،فیاض، افضل ناجی ،صالح، محیی، نظری، امیر حاج، فکری، میرزا حسین سیفی ،مقبول، همایی، مدامی، فغانی، نظام، قدسی ،نورالله، خواجه یحیی، مجروحی، سیری، سلطان حسن استرابادی، ناصر الحق نوربخشی ،داعی، نصیبی نوربخشی،سید میر احمد داعی، فتحی ،فروغی، کمال اسماعیل، سوزنی، حافظی، میرزا شرف جهان ،ریاضی، فدائی لاهیجی ،وفائی، موسوی ،سامی، ابوالبرکات استرابادی، امیر همایون ،عبید زاکانی، قاضی عیسی، فیضی شاه معزالدین محمد صدر، شیبک شیبانی، مرعبدالباقی ،مراد حسامی ،امیدی ،خواجو، ازرقى صاحب الفيه و شلفیه ، میرزا شاه حسین ،رحمی، میلی کاشی، ادیب صابر ترمذی ،لسانی، کاتبی ،مجد، حسن، طالعی، میراحمد ذاتی، خیالی، دیوانه، بیکی سپاهانی، سید ذاتی ،خواجه ملک سپاهانی، ملک محمود خان ،میرعبدالباقی ،سلامی ،اسیری، نصیبی، حاصلی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ پس از این مهر و مشتری محمد عصار (88-105)، مجالس سعدی (164-166)، نصیحت ملوک او (167-170) گلستان او (170-173)، قصص الانبيا (256- 261)، تاریخ طبری به فارسی (262) تفسیر کاشفی (264-266)، کتاب صيادنه ابوریحان (268-313) و کفایه منصوری (314 -327)؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای زرکوب مقوایی آراسته کرد و عطف تریاکی 167گ، 21 سطر (5×12)، اندازه: 10×15سم [ف: 14 - 3659]

1467. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5196

ص: 865

اشعاری از: انوری ،محتشم ،معزی، غضایری رازی ،امیدی، ادیب ،ازرقی، رشید وطواط، نظامی قمی، کمال الدين اسماعيل، سل_مان ساوجی، مصاحب نایینی، عبدالواسع جبلی ،عنصری، ابوالقاسم بلخی، جمال الدین عبدالرزاق، خاقانی، ناصر خسرو علوی و عم_عق بخارایی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ در آغاز نس_خه آمده: «بیاض میرزا عبدالله تفرشی در بیست و دو جزو هفت ورق و هر جزوی ده ورق (227 گ)؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 178گ، 19 سطر ،(5×11)، قطع: بیاضی ربعی، اندازه:6/5×14سم [ف: 15 - 4146]

1468. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4942

شعرهای: سعدی ،حافظ ،محتشم، یغما، بابا طاهر و غزل و ترجیع بند و رباعی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13و 14؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج تریاکی، 96گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 6/5×15/5، قطع: بیاضی، اندازه: 10×22سم [ف: 14 - 4053]

1469. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7853

اشعاری از: عمعق بخارایی ،معری، ادیب صابر ،سوزنی، ظهیر، عثمان مختاری، ظهیر فارسی، فتح علی خان ملک الشعراء، رودکی، ابوالفرج رونی، اثیرالدین اومانی، فرید الدین احول، لامعی در متن؛ و منوچهری در هامش 19 برگ نخستین؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ در ص ع نام دیوان ازرقی هس_ت ولی خود آن اکنون در نسخه نیست، با یادگاری اسماعیل برای آقا میرزا ناصر در محرم 1299 و دیگری در 1304 دراطاق کاغذی آقای حکیم باشی، با یادداشت مرگ میرزا احمد خان مساعد الملك پسر میرزا تقی خان امیر در روز جمعه 19 شوال 1284 در تهران ؛کاغذ: فرنگی، جلد: گالینگور، 45گ، 13 س_طر (7×14)، قطع: ربعی، اندازه: 13×21سم [ف : 16 - 719]

1470. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4515

آغاز: از آتش هجر سوخت چون پیکر ما *** مایل بوفا و مهرشد دلبر ما؛ انجام: و انگاه بگویش که بغفلت پی بر *** مغز سر کیقباد و چشم پرویز رباعیاتی است از شعرای مختلف به ترتیب قوافی که از حرف ال_ف تا زاء نوشته شده و باقی آن نانویس مانده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: سفید فرنگی، ج_لد: پارچه ای ،72گ، اوراق مکتوب 20، 11 سطر (6/5×11) ، اندازه: 11×17/7سم [ف: 7 - 287]

1471 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12693

آغاز: زرفشان سوی کمال آید ز عقرب آفتاب *** باده باقی بنوش و طره ساقی بتاب؛ انجام: تمام شد کتاب انشاء بتاريخ شب یک شنبه ... بماند سالها این نظم و ترتیب زما هر ذره خاک افتاده جائى الحقير و الفقير ... يونس

مشتمل است بر غزلیات و قصایدی از شهاب ،بیدل، خاقانی،با مطلع: «صبح دم، چون کله بندد آه دود آسای من *** چون ش_فق در خون نشیند چشم شب پیمای من»، و مطلع: «در کام صبح از ناف شب مشکست عمدا ریخته*** زرین هزاران نرگسه بر سقف مینا ریخته»، سلمان ساوجی، ادیب صابر، آقا حسن استرآبادی، قاآنی؛ و در انتها 1 -مقداری از ترجمه الفيه ابن مالک، 2- انموذجی از علم انشاء از ابوالقاسم بن آقا میرزا مهدی غلام یونس که در یک «مقدمه» و چهار «فصل» و یک «خاتمه» نوشته است؛ خط: نستعلیق و شکسته ،کا: ابوالقاسم بن آقا میرزا مهدی غلام یونس، تا: قرن 14 ؛واقف: حسین کی استوان، آبان ماه 1348؛ کاغذ: شکری و حنایی، جلد: مقوایی مستعمل، 71گ، مختلف السطر، اندازه: 11×16/3سم [ف: 17 – 88]

1472 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12936

آغاز: اکبر میا بهر خدا با کفن نزد مادر *** منما مشوشم دیگر چون طره معتبر؛ انجام: حال آنکه خواجه با آن ادراک را کسی بنایست اشعارش را رد نماید و او را بد اعتقاد بخواند و السلام

مشتمل است بر نوحه ای از زبان حال ام لیلا، و مثنوی مفصلی از «آمدن حضرت حسین علیه السلام از حرم محترم به جانب عراق و شرح حال ملال» تا «مراجعت فرنگی در صف کفاره ومناظره با ابن سعد نابکار و شهادت آن بزرگوار»، آغاز: مثنوی: «بسمله، دارم از ناسازگاری زمان*** داستانی از جفای آسمان»، انجام مثنوی: «نیستم حالت که آرم بر ملا *** بیش از این از داستان کربلا»، و ترکیب بندی از مضطر در سوگ امام حسین و اهل بیت (علیه السّلام) ، و شرح نسبتا مفصلی از غزل حافظ «دوش دیدم که ملایک در میخانه زدند»، و مختصری از عروض در تشخیص بحور در یازده صفحه، و در انتها صفحاتی در باب اصطلاحات عرفا و اهل محبت و شرح بعضی ابیات غزل های حافظ ضمیمه می باشد؛ خط: نستعلیق مخلوط به شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ در پشت صفحه کتاب خط حیدر قلی کابلی مشهور به سردار کابلی و پسرش نور محمد دیده می شود؛ واقف: حسین کی استوان، آبان ماه 1348؛ کاغذ: نخودی ،جلد: مقوا با عطف و گوشه تیماج، 148گ، 17 سطر، اندازه : 10/5×18/3سم [ف 17 - 90]

1473. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4314

شعرهای فارسی از: سراج (4)، عریان سقا، ثابت (10)، قطور ،(12) فردی ،چاوش مضطر ،(19) ، عبید (30) ، صغیر، ناطقا، بلهی، يحيا صامت (39) ابن حسام شاطر ،(53) اعمی ،ملا تقی (62)، كفاش (80) ، جوزا، شایق (98) ،کهتر، نوایی (113) خالص (126) ،آزاد، بیدل ،(138) فارسی، شیدا (143) ،زمرد ،ویران، حقیقی، فقیری (168)؛ بیشتر شعرها در ستایش و سوگواری مذهبی است و سست؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 94گ، 15 سطر (7×14) سطر، اندازه: 19×11سم [ف : 13 - 3277]

1474. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4356

شعر فارسی است در مناجات، ستایش مذهبی ،مرثیه، آغاز سی و شش غزل، سپس شعر فارسی در توحید، ترک دنیا از سنایی، و

ص: 866

شعر مولوی و قاسم و بهایی و نسیمی و حاجی رضا و سحابی دیگران؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی، تیماج مشکی ضربی، 224گ، 20 سطر (7×14) سطر، اندازه: 8×16سم [ف: 13 - 3313]

1475. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4363

شعرهای فارسی از حاجی عباس، قاسمخان، مایل سپاهانی، کلانتر، جلال، کمال غیاث، کاظم گروسی. بندهای منثور فارسی هم دارد یکی بعنوان «شکایت از روزگار غدار و زمانه ستمکار جفا کار»؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 کا تا قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی کبود ،جلد: مقوا، 11گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 10× 19، اندازه: 12×12سم [ف 13 - 3333]

1476. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4367

آغاز: که ازهجران چوبینی خسته را*** در افغان یاد کن ما را؛ انجام: من که بودم از وفا یار شما ***یاری از یاران وفادار شما نیمه دوم تعزیه و سوگواری است به نظم و نثر فارسی و به کار تعزیه خوانها می ماند و باید ساخته سده 13 و 14 باشد؛ ن_یمه نخستین آن مثنوی است عاشقانه و در میانه آن آمده: «ای ز تو جان منور پر ز درد *** و ز غمت چهر منور کشته زرد»؛ خط: نسخ نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی ،76گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 7×18 ، ق_طع: بیاضی ،اندازه 10×21سم [ف 13 - 3336 ]

1477. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4372

دوازده بند محتشم، پیش واقعه روضه و روضه ظهوری، دواه بند «عباس»، مثنوی های نصرت و مقبول و مخلص و صالح و لطفی و نوحی و نسیم و زاهد علی و طالع و الفتی و خموش و شرف همه اینها در سوگواری و تعزیت است و نسخه مانند فردی است برای تعزیه خوانان؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13و 14؛ در دوستون،مجدول زر و لاجورد ؛کاغذ: فرنگی آهار مه_ره ،جلد: تيماج مشکی ضربی ،226گ، 16 سطر (8×16)، ق_طع: بیاضی، اندازه: 12×21سم [ف: 13 - 3339]

1478. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4365

اشعاری از: حافظ ،فروغ، قاآنی، میرزا ابوالقاسم قایم مقام، می_رزا نعیم سپاهانی (بهاریه)، شهاب الدین محمد بن رشید غزنوی معاصر سنایی، طیان کرمانی، خیام نیشابوری، فرید الدین مح_مد عطار، لطف الله معاصر تیمور، ابوبکر ازرقی ،بنایی، فخرالدین ستایشگر سنجر، کمال اسمعیل، امیر حسینی، طفیلی، ملالی ترک، جغتایی، نظامی قمی، میر سید یوسف راغب اردبیلی، مجیر بیلقانی ،خاقانی، عزالدین معاصر ،ابوالعلا ،خاقانی، ستایشگر شی_ر وانشاه، فلکی شاگرد ابوالعلی و همدرس خاقانی و ستایشگر منوچهر شاه، ابوالعلای گنجوی ستایشگر شر و انشاه، جلال الدين، اوحدی مراغه ای ستایشگر ارغونشاه ،انوری، بایزید بسطامی در گذشته 279، ضیایی آذربایجانی، حیدری از فرزندان لسان شیرازی، فردوسی، وحشی کرمانی، عسجدی، قطران، عنصری در پاسخ غضایری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13و 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سرخ، ،65گ، 21 سطر (10×18) ،قطع: بیاضی، اندازه: 12×21سم [ف:13- 3334]

1479. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4378

گرد آورده موسوی و روی هم با شعرهای خود او نزدیک 1100 بیت می شود، شامل شعرهای فارسی موسوی گردآوردنده جنگ نزدیک به 160 بیت ،میرزا شهاب سمیرمی نزدیک 78 بیت، میرزا قلزم سپاهانی نزدیک 550 بیت، میرزا عبدالحمید شکوه نزدیک 173 بیت، عمعق بخارایی نزدیک به 114 بیت، مسعود سعد در 10 بیت؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا ،26گ، چلیپا ابعاد متن: 9×17، قطع: بیاضی ،اندازه 20×11 سم [ف 13 - 3343]

1480. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4392

شعرهای فارسی: محبی، طالب، صبوحی، طبيب، فياض، وحدت، ذره، فغانی، صائب ،مجنون ،عاشق ،اسد، میر صیدی تهرانی، میرزا علی رضای تجلی، (معراج الخيال ص 69)، ملا نادم، ظهوری، سالک (ساقینامه)، حاجی یحیی استرآبادی در ستایش هند و اورنگ آباد، عرفی، با شعر فرصت در تعریف شاه جهان شاه عباس و چهل ستون مورخ 1053 (= مسكن عيش شاه دين عباس)، عنوان «ضیافت نامه» هم دارد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره کبود و سفید، جلد: تیماج عنابی ،64گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 8×14، اندازه: 10×17سم [ف : 13 - 3357]

1481. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4396

شعرهای فارسی از ،سعدی ،عاشق ،خیام، حافظ، رودکی، میرزا نصر الله صدرالممالک، هلالی، میرزا ابوالحسن، یغما، آذر بیگدلی، ،مشتاق ،مجمر ،عطار، میرزا عباس فروغی، فخری هروی ،نظیری، وحشی طبیب سپاهانی ،محتشم، امیدی تهرانی، ادیب صابر، نشاط «حکایت در مذمت قیاس» و قصه صدر جهان؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14 ؛ از راست و چپ؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی، 91گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 6×16، ،قطع: بیاضی، اندازه: 8×21سم [ف : 13 - 3360]

1482. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4397

شعرهای فارسی از سعدی ،صبا ،جامی، طبیب، صافی ،عاشق ،مجمر ،سحاب، خاقان (فتحعلیشاه) ،نشاط، غزل و رباعی؛خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ مذهب، با سرلوح مجدول؛ كاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز ضربی، 65گ، سطور چلیپا، 6 بیت، ابعاد متن: 4×8 ،اندازه: 6×11سم [ف: 13 – 3360]

1483. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4398

شعرهای فارسی سعدی ،رشکی، آذر و دیگران، و بیت های پراکنده ای است هر دسته ای درباره یک موضوع مانند: تسلیم و اطاعت اوامر و میل معشوق و شکایت از دوست و بی اثر بودن

ص: 867

شکایت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی، 73گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 5×9 قطع: بیاضی، اندازه: 7×15سم [ف : 13 - 3361]

1484. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4405

غزل های فارسی[ از شماره صفحات در فهرست آمده اس_ت]: آصفی ،اختر ،احمد ،انوری ،اهلی، بیانی ،پرتوی ،جامی، جلالی ،حافظ، حزین، حسینی ،حیرانی ،خسرو ،درویش ،دوایی، ذبیحی، ملا حسین رفیق، سائلی ،سعدی ،سلمان ،سید ،سیفی، شوکت، شراری ،صائب ،صفی، صهبای قمی، صیدی، ضیائی، طالب،بابا طاهر ، طاهری ،طبیب ،طغرا ،طوفان، عادلی ،عاشق، عبیدی،عرفی ،عزیز ،عصمت ،عهدی ،غمگین ،فانی ،فخری، فدا یی،فریدون ،قصبا، قضائی ،کلیم ،کمال ،مانی، محتشم، محرمی، مخلص ،مشتاق ،مشفق ،نجات ،نثاری ،نظری ،نیازی، وحش_ی ،وفایی ،هاتف ،هلالی ،همایون؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13و 14؛ کاغذ: فرنگی ، جلد:تیماج مشکی ضربی، 106گ ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 7×16 قطع: بیاضی، اندازه: 10 × 20 سم [ف : 13 - 3366]

1485 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 14986

آغاز: بسمله، سر دفتر کارها بود نام خدا؛ انجام: تشنه آخر داد و جان کربلا رویت سفید

مشتمل است بر مثنوی و قصیده و مسمط و ترجیع بند و رباعیاتی در مرثیه و نوحه و مصیبت و مدح ائمه اطهار (علیهم السّلام) از صامت، راقم، شمس تبریزی ،دهقان، فانی مقدس، میرزا يحيى، حاجب، طاهر؛ خط: نستعلیق بد و مغلوط، بی کا، تا: قرن 14، واقف: حاج میرزا علی اصغر طوسی، اردیبهشت ماه 1364 ؛کاغذ: خط دار فرنگ_ی ،جلد: مقوایی اسقاطی، 60گ، مختلف السطر، اندازه: 15/5×19/3سم [ف: 17 – 94]

1486. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16655

آغاز: خبر کن آن طبیب عاشقان را *** که تا شربت دهد بیمار ما را؛ انجام:نسخه ظاهرش چون کور کافر پر خلل *** باطنش قهر خدای عزوجل، السلام على من اتبع الهدى.

مجموعه ای بی سر و ته، مشتمل است بر غزلیات و مثنویات (ساقی نامه) رباعیات و فردیاتی از جلال الدین محمد مولوی بلخی، فقیر دهلوی، حقیری گیلانی، فضل الله مشهدی، فیض_ی دکنی، فغانی شیرازی، قاسم تبریزی، قطایی خوارزمی، قادری هندوستانی، قیری بغدادی، قطب جامی، کمال خجندی، کوهی شیرازی، لطف الله نیشابوری، مجدالدین بغدادی، محمد غزالی، معین چشتی، مسعود بخارائی ،مؤمن یزدی، مشقی دهلوی، مرشدی زواره ،مغربی تبریزی، بیدل دهلوی، بینوای بدخشانی، بهائی عاملی، تشبیهی ،کاشانی، مولانا جمالی دهلوی، جم_الی اردستانی، حمیدالدین ناگوری، حسینی هروی، حزین لاهیجی، خسرو دهلوی، خواجوی کرمانی، خلیل طالقانی، خیالی هروی، خاطری کاشانی، ذوقی اردستانی، رضی الدین نیشابوری، رفی_عی نیشابوری، رضی غزنوی، روزبهان شیرازی، ارتیمای تویسرکان،رامح هندوستانی، رفیقای یزدی، زرکوب تبريزيف زين الدين تایبادی، سعدالدین حموی، سیف الدین باخرزی، سحابی استرابادی، سرمد کاشی، صباحی بیدگلی کاشانی، خاوری کوزه کنانی، خاکی شیرازی، راز شیرازی، رحمت کوزه کنانی، رضا علی شاه دکنی، رونق کرمانی، زاهد گیلانی، ساغر شیرازی، شهاب ترشیزی، شحنه خراسانی، صایبی کاشانی، صفایی نراقی، طبیب شیرازی، ظفر کرمانی، میانی جهرمی، علی کرمانی، عارف اصفهانی، غالب طهرانی، فخری ایروانی، فانی اصفهانی، قانع شیرازی، کامل خراسانی، کوثر همدانی، کوثر هندوستانی، محوی استرآبادی، مظفر کرمانی، مجذوب همدانی، منور رازی، محجوب ترشیزی، معطر کرمانی، مجمر اصفهانی،نشاط اصفهانی، منظور شیرازی، نادری کازرونی، نغمه خراسانی، نوری مازندرانی، نور علی شاه، وصال شیرازی، وحدت هندوستانی، بایزید بسطامی، شیخ ابوالحسن خرقانی، ابو سعید ابوالخیر، انصاری هروی، احمد جامی، اسیری لاهیجی، ابوالوفای خوارزمی، اسیری اصفهانی، ایزدی یزدی، ابراهیم اردوبادی، بوحفض خوزی، برهان کرمانی، بابا شاه عراقی، میرزا علی محمد تویسرکانی متخلص به عشرت، دوست خان عمادالدین حسینی، قاسمی، بدیع الزمان، میرزا الله حبیب الله حیدری، جامی، هاتفی خرجردی، ابن حسام، تاج الدين اسماعیل ،رهایی، علاءالدوله ،یمینی، فرخی، اقدسی، ثنائی ،حزینی ،دانش ،سایر، صالحی ،غزالی، ناطق اصفهانی، مدعی، صافی ،امید ،ثابت، ثبات ،حزین ،بیلقانی، فردوسی، حقیری، هلالی، وفایی، میرزا احمد اسلامی، آقا حسين، جاوید، ميرزا احمد امامی تویسرکانی، لاهوتی، پسر اسلامی، محوی (از یکی از غزلیات حافظ استقبال کرده است) ،انوری ،طالب، قمری، امیر همایون [اسفراینی] خاقانی ،شروانی، میرزا نصر الله اصفهانی متخلص به رضوان شاه، مجمر ،مازندرانی، مختوم نیشابوری، نجم الدین خوارزمی، ناظر کازرونی، وحشت بختیاری، واله داغستانی، وصفی کرمانی،هاشمی کرمانی، هندوی ترکستانی، یحیی نیشابوری، ابو علی سینای بلخی، افضل کاشی، ابو سعید رقیق شیرازی، دوایی یزدی، انوری ابیوردی، بندار رازی، باقی تبریزی، بدیهی سجاوندی، جمال اصفهانی، حسین یزدی، حارثی مروی، حسن ،غزنونی، حسامی خوارزمی، حسین خوانساری، حسن دهلوی، حکیم طبسی ،خیام، خلیفه سلطان مازندرانی، دوائی کازرونی، ذوقی کاشانی، رفیع الدین کرمانی، روحی سمرقندی، رضایی شیرازی، زکی شیرازی، زین الدین فسوی، شهاب الدین سهروردی، شرف یزدی، شریف جرجانی ،شمس شیرازی، شرف اصفهانی، شفایی اصفهانی، صدر شیرازی، صفی اصفهانی، طالب جاجرمی، ظهیر فاریابی، غالب خوزی، فارسی خجندی، ملا محسن فیض کاشانی، فدایی لاهیجانی، فکری خراسانی، فیاض لاهيجى، فتح الله شیرازی، فخرالدین رازی، فتحی ترمذی، فانی دهدار، فیضی تربتی ،قوامی ،خافی کمال اصفهانی، کافری شیرازی، کامل خلخالی، لطفی شیرازی، معینی جامی، نصیرالدین

ص: 868

طوسی نوری شوشتری، نسیمی شیرازی، نظیری نیشابوری، واله بروجردی، واعظ قزوینی، واحد تبریزی، وقوعی سمنانی، ه_مام تبریزی، هلالی جغتائی، یحیی لاهیجی، اگه شیرازی، اس_رار سبزواری، اخگر کرمانی، آزاد کشمیری، ایاز عاشق، بس_مل شیرازی، بهار دارایی، بهجت شیرازی، تمکین شیرازی، حسرت همدانی، حسن نهاوندی، خاکی خراسانی، و در انتهای نسخه ،نامه دوستانه ای از شخص ناشناس با نثر زیبایی، ضمیمه می باشد؛ خط: نستعلیق تحریری و شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: الوان، ج_لد: پارچه ای مستعمل، 137گ، مختلف السطر ، اندازه: 12×19/3سم[ ف: 17- 98]

1487. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2339/3

آغاز: شبها از سوز ناله زارم عجب مدار *** بر گوش پنبه گرنهد از صبح روزگار؛ انجام: زد بعالم در ظلال خضر جوش *** دین و ایمان و جان و دل کردم نثار

شامل منتخبی از اشعار شعرای زیر: سلطان ابو سعید (39) عصمت بخاری (65) محمود بهشتی ،عرفی ،مولوی، خیام (74) ،مخلص، بهاءالدین صفی قلی بیک، ناصر علی، صائب صام_ت، جامی (76)، میرنجات، ملا قاسم (80) ، وحيد الزمانى، عبدالمولی ،اسر، نورس ،(86) ،سابق ،خیالی ،کلیم ،خالصی (96)، حسن خ_ان ،رفیع، سعدی (103)، زلالی (107)؛ خط: شکسته نستعلیق، خوش، بی کا، تا: قرن 14؛ سطور چلیپا، مجدول زر؛ کاغذ: اصفه_انی زرفشان ،جلد: تیماج قهوه ای، 133 ص 12 سطر (9×6/5) ،اندازه: 11/5×21سم [ف: 8 - 49]

1488. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2341

آغاز:ای در دل مشتاقان از یاد تو بستانها*** بر حجت بیچونی از وضع تو برهانها؛ انجام: استوارم بدار اگر گویم *** مدعی است_وار بایستی

مشتمل بر منتخب اشعار از: سنایی (1-34) 492 بیت، رودکی و قطران (34-61)، مسعود سعد (61-98) 548 بیت، عضایری رازی (98 و 99) ، ادیب صابر ( 100 - 115) 230 بیت، ناصر خسرو علوی (148-115) 77 بیت، جمال الدین اصفهانی (148-159) 164 بیت، کمال اسمعیل (159- 172) 114 بیت، مختاری غزنوی (175-173)، عمادی غزنوی (175-178)، 42 بیت؛ خط: شک_سته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی عطف و سجاف تیماج سیاه، 178ص، 15 سطر (6×12) ، اندازه: 10×17سم [ف: 8 - 53]

1489. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4353

شعرهای فارسی :مهر ،قاآنی ،کمال ،صدری ،مولوی، فات_ح،مجرم،بهار در ستایش شاه عباس ،حشمت ،رفیق، بابا طاهر،محتشم ،شریف، سعدی ،امین ،احمد، منشی، مخزن، حافظ،نیز قسمت نامه میراث (3) بحر طویل در بیست بند (129- 138)؛ بندی به نثر فارسی (188)؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 14؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج سرخ، 161گ، 13 سطر (5×12)، قطع: بیاضی، اندازه: 6× 14سم [ف: 13 - 3308]

1490. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4386

شعرهای فارسی است به وزن مثنوی؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 14؛ مجدول زر و لاجورد؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تيماج مقوا، 8گ، 11 سطر (4×10)، قطع: بیاضی، اندازه: 9×14سم [ف: 13 - 3348]

1491. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4420

شامل: 1- مثنوی ترکی میر فتاح در سوگواری و تعزیه حسین (علیه السّلام) به ترکی، 2- مخمس ملا رفیع از دوازده بند ملا محتشم، 3- چهارده بند حاجی سلیمان صباحی، 4 -مرثیه و تعزیه مقبل؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی نقره کوب، 157گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 6×16، قطع: بیاضی ، اندازه: 11×22سم [ف: 13 - 3384]

1492. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4429

شعرهای سعدی و هلالی و قاآنی در آن هست؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مجدول زر و لاجورد؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 49گ، سطور چلیپا، ابعاد متن: 6×14، قطع:بیاضی، اندازه: 8×18سم [ف: 13 - 3390]

1493. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4432

غزل از: تشنه ،بیکس ،عیانی، قاضی شریف، نیاز، محتشم، هدایت (رضا قلیخان) ،سعدی، نظیری، خاقان و عرفی است و عنوان «بیمار و طبیب» هم در آن هست؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی با رویه پارچه ای، 73گ، سطور چلیپا، ابعاد متن ،5×11، قطع: بیاضی، اندازه: 7×14سم [ف: 13 – 3393]

1494. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2563

اشعاری از [شماره صفحات در فهرست آمده است ]:نشاطی خان ،مسکین ،قاآنی، درویش محفلی ،عارف ،هما، ادیب جرپادقانی، فتحعلی خان صبا، مجمر ،فردوسی، عبدالواسع جبلی، وصال، دلشاد،وحشی ،نظامی، میرزا سعید فدا،میر فندرسکی ،هاتف، خرم آقا عبد المجيد، يغما جندقی، سلمان ساوجی، بیزی میرزا محمد علی، دارا عبد الله ،میرزا عصمت بخاری ،سوزنی، نشاط، ملا حسین کوچک، غارت، ملک قاسم نقاش، ملا محمد على ولد ملا سبز علی اصفهانی؛ خط: نستعليق، كا: على متخلص به راقم، تا: قرن 14؛ تملک: احمد یزدی پسر آقا محمد یزدی دلال در 7 ربیع1338؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی ضربی مقوایی درون سبز، 160 گ، 15 سطر (5/8×15)، اندازه: 15×22/5سم [ف: 9 - 1353]

1495. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3377

قصیده و غزل و ترجیع خانواده وصال است و ستایش حسن دریابیگی هم در آن هست (ص 123 و 126 و ص 129)، و شامل قصاید و ترکیب بند وصال (1-73)، وقار (74-89 و 122)طوبی ( 90 - 105 و 124)، صبور (106 - 120 و 125)، ضياء زنبور (120) (این چهار پسر وصال هستند) صابر (123-124) حجاب (126)،

ص: 869

خلیل (127-128) (این سه برادر زاده وصال هستند)، میرزا علی اکبر ندیم پسر گلشن (128-131)، و حزین برادرزاده وصال (133 -136)؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 69گ، 14 س_طر (5/5×10) ، اندازه: 10×16/5سم [ف : 11 - 2376]

1496. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4786

شعرهای خواجواست و وحشی کرمانی و عاشق و خرم و طالب (قضا و قدر)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: فرنگ_ی ،جلد: تیماج عنابی ضربی مقوایی، 93 گ، 15 سطر (8×13)، اندازه: 11×18سم [ف: 14 - 3828]

1497. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4808

غزل ها و رباعی و مسمط و ترجیع بند و قصیده سعدی، محت_شم ،جامی ،شمس ،زرگر ،هجری ،هاتف ،واقف، طوفان، وحدت، کمال نیازی (نثاری)، عاشق ،رفیق ،يغما ،كليم، فيض، وحش_ی، مشرب، شمس تبریزی ،ارفع ،قاآنی، خواجه (حافظ)، بابا قاسم خادم باشی مسجدجامع عباسی، مخلصای کاشی( در ستایش علی (علیه السّلام) و به نام شاه سلطان حسین)، شیخ علی نقی کمره ای، ملاء رضای تجلی ،ملا محمد علی شیرازی، رستم میرزا ،وح_ید ،ابوسعید ،شوکت، میرزا اسمعیل ،آفرین ،صایب، مهدیقلی خان متولی قم، قاضی شریف، لطفعلی بیک سامی، میرزا ملک مشرقی، ناصر، سحابی ،آقاحسین خوانساری، میرزا قاسم، عباس بی_ک نشاط، میرزا باقر قاضی زاده ،تاثیر ،امیدی ،ذبیحی، میر نجات ،فایض ،ضیا ،غنی، میرداماد ،(اشراق)، سلیم ،نجیب ،شاکر احس_ان، میرزا ابراهیم ادهم، بهاء الدین، سلطان حسین، میرزا جلال، طال_ب ،رغبت ،عصمت ،فایقا ،نورعلی ،عرفی، صفی قلی بیک، آصف_ی ،نظیری، امیر خسرو، افکار و مذاقی، و نیز شعرهای وصال شیرازی، شیخ جعفر شوشتری، صبوحی تهرانی، امام قلی خان، اقبال الدوله، فایق و دیگران با ماده تاریخ ایوان حر ریاحی که به دستور شجاع السلطان همدانی در 1330 ساخته شده است در یک جزوه پیوست این جنگ که به خط دیگر و تازه تر است نیز منظومه ای در احکام نجوم، قصيده مصنوع در ستایش علی (علیه السّلام) از ندیم (مورخ روز سه شنبه 8 رجب 1295 در بردین ص 299)، و «جواب مدیح_ه و کلاه مذاقی»، و نصایح پیامبر به فارسی، و تفسیر رموز ادبی مانند هل درست حلم دارم، هل بار: هلاکم، و مانند اینها (نوشته7 رمضان 1275 در مراغه) و منشآت فارسی در میانه هست؛ همه جنگ شاید به خط جعفر غریب باشد که برای مهدیقلی خان در استرآباد نوشته است (ص 77) به جز آن جزوه؛ خط: نستعل_یق، بی کا، تا: قرن 14؛ سطور راسته و چلیپا ؛کاغذ: رنگارنگ، ج_لد: تیماج ضربی عطف سرخ، 198گ، 11 سطر (7×14)، اندازه: 13×22سم [ف: 14 - 3845]

1498. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4809

بیت های پراکنده ای است از غزل های پراکنده و در یکی تخل_ص سعدی دیده می شود ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی:آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، 67گ، 12 سطر ،(8×15) ،اندازه: 15×21سم [ف: 14 - 3846 ]

1499. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5386/1

جنگ شعرهای فارسی بهایی (نان و حلوا) و نشاط (غزلیات) و «المحرره» و طوفان (آتش پاره) و خواجه حافظ و شمس تبریزی و فیض کاشانی و مولوی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن14؛ سطور چلیپا، اندازه: 11×16سم [ف : 15 - 4232 ]

1500. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3770/3

شعرهای پرویز بختیاری و دو شاعر دیگر گویا کفاش و بی باک و دیگری و بهایی و دو بند نثر فارسی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی، 10گ (92پ- 102 پ)، 14 سطر (6×14)، اندازه: 12×18سم [ف: 12 - 2760]

1501. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7471

اشعاری از [شماره صفحات در فهرست هست]: ابن یمین فریومدی، ابوسعید ابوالخیر ،ابو اسماعیل، میرزا ابوالقاسم فندرسکی، میرزا ابوالقاسم خوشنویس شیرازی، احمدی، امری شیرازی، اوحدی، انیسی، اهلی، الفت (حاج شيخ محمد باقر نجفی) افشار، بابا طاهر، شیخ بهائی، پورفریدون، تاراج قمشه ای ،جامی ،جاهد ،جمالی، حیرت میرزا محمد، خواجو، خیام، خواجه عبدالله انصاری دهقان سامانی ،رسوا ،روشن رضی ،ارتیمانی سرباز ،سعدی سنا (میرزا جلال)، سنائی غزنوی ،شوقی، شریف (عبدالعلی)، ملک شمس الدین کرت، شيخ الرئيس (ابن سينا)، شاه نعمة الله صائب شاه صفی ،صفی، طرب ابن هما، عایشه سمرقندی، عارق قزوینی ،عتایی ،عشقی، عمادلر ،عمان سامانی، فاخری شیرازی، فخرالدین مسعود، فروغی بسطامی، قاآنی، قابوس وشمگیر، میر (سید محمد جوادی مجردی)، میلی، مینا، مسعود ترک ،مولوی، محتشم کاشانی، مفتون قمشه ای، محرم یزدی،

آقا محمد الله باشی شیرازی ،مسکین، منصور شیرازی، منوچهری، ناصر بخاراکی، ناصرالدین شاه قاجار، ناظم، نشاط، نظیری ،نظامی، میرزا نصیر،نراقی ،نزاری وحشی، واله بروجردی، وجدی میرزا محمد علی، هاتف، هدایت رضا قلی خان، هدایت قمشه ای ،هلالی، هما شیرازی، یغما جندقی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی ضربی ،مقوایی، 186گ، 17 سطر (7×14/5)، قطع: بغلی، اندازه: 11×16/5سم [ف: 16-581]

1502. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 931

آغاز: این طره مشکین سمن سای بران رو *** شامی است که بر صبح فروزان زده پهلو؛ انجام: از فر ولای ده و دو حجت حق باد *** فرمان قدرشان که بگذشته ز شش سو

این قصیده با قافیه «واو» سروده شده و در مدح امام حسین می باشد و شامل 59 بیت است؛ خط: نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: اوایل قرن 14، جا: محتملاً طهران؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی، آبی، جلد: مخمل بنفش گل و بوته ،ضربی، مقوایی، 3گ، 14 سطر

ص: 870

(8×16)، اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 2 - 470]

1503 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1334

منتخباتی است بدون تنظیم و ترتیب مخصوص از شاعران فارسی سرا، چون: حافظ شیرازی، سعدی شیرازی ،شرف ،وصال، كم_ال ،واقف، شاه نعمت الله ،قاءانی ،هلالی ،اسد،شوکت، عیشی ،خسرو ،گوهری ،مغربی ،جامی، صائب ،بیدل ،افغان باق_ی ،اسیری، فتحعلی شاہ ،آصفی ،جلالی ،فخری ،نظیری محتض_م ،حزین ،سلمان، ساوجی ،سیفی ،نرگس ،ضیائی ،عبیدی، آگهی، بینوا ،یحیی ،امیر، صرفی ،مشتاق ،شکیبا ،عاشق ،يغما، شاه عباس، وحشی ،حالی ،بیانی ،فیضی ،ازل ،ظهیر؛ خط: نستعلیق خوش، كاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 87گ ،سطور چلیپا ،اندازه: 12/5×19/5سم [ف: 4 - 162]

1504. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 271

از: ذاکر؛ مشتمل بر اشعاری در نوحه خوانی و مراثی ائمه علیهم السلام خصوصا وقایع کربلا و بدون ترتیب خاص؛ خط: نستع_لیق نازیبا، كاتب = مؤلف، تا: قرن 14 ؛جلد: تیماج قهوه ای سوخته بدون مقوا ،74گ، مختلف السطر ، اندازه: 10/5×20/5سم [ف: 1 - 233]

1505. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 954

آغاز: ادبیات عارف قزوینی. پیام دوشم از پیر می فروش آمد*** بنوش باده، که یک ملتی به هوش آمد

مجموعه سروده ها و تصنیف ها است. تصنیف هایی از عارف قزوینی با سربندهای: تصنیف افشار، تصنیف بیات ترک، تصني_ف دشتی، ابوعطا؛ سروده هایی از آقا میرزا محمد تقى حجة الاس_لام متخلص به نیر تبریزی، سروده هایی از قاآنی شیرازی، حبیب الله ازسراینده ای با تخلص «مخلص» به ترکی، سرودهای درباره مشروطیت به ترکی گویا از همو، و تصنیف های دیگر؛ خ_ط: نستعلیق پخته، بی کا، تا: قرن 14 ؛کاغذ: فرنگی،آبی ،جلد: کاغذ: قهوه ای تند، 28 ص، 14 سطر (8/5×18) ، اندازه: 12/5 × 20سم [ف: 2- 67]

1506. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4341

حسرت نامه میرزا ابراهیم صفا و مثنوی میرزا ابو القاسم در پاسخ آن و شعر فارسی هجری و سعدی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ جدول مشکی؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ، ج_لد: تیماج عنابی ضربی، 105گ، 8 سطر (4×9)، اندازه: 7×13سم [ف: 13- 3298]

1507. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5623

آغاز: تاجر عشقمبكف مايه سودم وفا *** تا که شود مشتری تا چه دهد در بها

اشعار از: نور علیشاه ،مشتاقعلی ،حافظ،عطار، قصيده مديحه ل_سان الحال و جز اینها؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13-14؛ سطور راسته چلیپا؛ کاغذ: مختلف السطر ، اندازه 14×20/7سم [ف: 8 - 444]

1508 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3086

آغاز: پیکرم نیلی شد از کعب سنان تازيانه *** فرق من بشکسته از سنگ زنان مشرکین؛ انجام: تازه گلان چمن زینبی *** قوت جان میوه باغ نبی مجموعه اشعار متفرقه جمع آورنده جنگ که در بیان مصائب اهل بیت (علیه السّلام)سروده و تحریر شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13- 14؛ جلد: مقوا، 51گ، مختلف السطر، اندازه: 10×12سم [ف مخ: 2- 599]

1509. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4510

آغاز: ای دوست صفا شد عشقت؛ انجام: یک منبری آنجا عیان كز عرش اعظم برده سر.

مدایح و مراثی بی سر و تهی است نوشته چند کاتب؛ خط: نسخ و نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ واقف: عماد فهرستی، تیرماه 1310؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوایی، 93گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 10/2×19/5سم [ف: 7 - 284]

1510. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4747

غزل های یغما است و سپس یک دیباچه و غزل های سردار؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ صفحات مجدول؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی گرد و عطف و درون سبز، 41گ،11 سطر (6×10)، اندازه: 10×15سم [ف: 14 - 3704]

1511. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3955/1

شعر فارسی سلطان بایزید بسطامی و شیخ جنید؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14، مجدول لاجورد؛ کاغذ: فرنگی، جلد: پارچه سبز مقوایی گرد تیماج مشکی عطف تیماج تریاکی اگ (1ر)، 17 سطر ،(8×15) اندازه: 11×22سم [ف: 12 - 2954]

1512. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 635

شعرهای فارسی از جامی در آغاز تا عاشق در پایان؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ قطع: ربعی [نشریه: 7- 131]

1513. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 654

شعرهای فارسی صافی، وجودی ،درویش، شایق ،ذاکر، حیران ،فصاد ،مرشد ،عشرت ،صائب ،حافظ، هلاک، شیخ بهائی ،خیام ،عطار، غضنفر کلجاری ،مخلص نراقی، جامی، قرة العين، ابن یمین، شمس تبریزی ،سیری؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ در متن و هامش، قطع: ربعی [نشریه: 7 – 131]

1514. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/16

قطعه مثنوی ای است با عنوان مجهول القائله که بعدها زیر آن نوشته شده است: «بعضی این اشعار را از وحشی می دانند». برون جست از کمین ناگه غزالی*** چه رخسار بتان پر خط و خالی / منقش پیکری طاوس زیبی ***چه چشم دلبران مردم فریبی»؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده، جلد: تیماج قهوه ای 1 ص (36-37)، اندازه: 13/4×21سم [ف: 27/1 - 322]

1515 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/20

مثنوی ای استبا عنوان «مجهول القائله» با ابیات آغازین زیر:

ص: 871

«آتشی می بینم ای یاران ز دور *** گرم می آید بچشمم نخل طور/ شعله جویی خودنمایی می کند *** فاش دعوی خدایی میکند/ فتنه دلهای آگاه است این*** دعوی انی انا الله است این»؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، کا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، آغاز: قرن 14؛ راسته و چلیپا، دارای رکابه؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده، جلد: تیماج قهوه ای با آستر کاغذی، 2 ص (39-40)،اندازه: 13/4×21سم [ف: 27/1 - 323]

1516. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/34

ابیاتی متفرقه در قالب فرد، مثنوی و غیره با عنوان «لا ادری» نام شاعرش را ندانسته است؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ دارای رکابه؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده، جلد: تیماج قهوه ای با استر کاغذی فرسوده، اص (91-92)، اندازه: 13/4×21سم [ف: 27/1 - 328]

1517. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/35

آغاز: در میان باغ و در طرف چمن *** بلبلی با جفت خود گفت این سخن / ما ز سرمای زمستان رسته ایم *** دل بامید گلستان بسته ایم؛ انجام: کی روا باشد که من دربند سخت *** گه گاهی بر سبزه گاهی بر درخت

قطعه مثنوی ای است با عنوان «لا ادری» که حکایت بلبلی است با جفت خود؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ دارای رکابه؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده، جلد: تیماج قهوه ای با آستر کاغذی، 1ص (92)، اندازه: 13/4×21سم [ف: 27/1 - 328]

1518 . مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 462

در این جنگ اشعار شعرای قدیم و جدید بدون ترتیب و تنظیم مخصوص فراهم آمده است. نام شاعران: آسیابان ،آگهی، اشرف، نور علیشاه ،افسرده، خواجه عبدالله انصاری ،بنده ،بهری، جام_ی، حافظ شیرازی ،داور، دلبند ترکمن ،رسا ،رضائی ،ساعد، ساعی، میرزا محمد باقر سر ،سرباز ،سرمست، سعدی شیرازی ،شاهدی، شکوهی، صابر کرمانی ،صباغ، صحبت لاری، صفی علیشاه،قرة العين، طيب، فقير ،قاءانی ،مجلسی، مطیعی، مظلوم کرمانشاهی،مغربی، وحدت کرمانشاهی، وحشی بافقی ،هاتف، هاتفى؛ خ_ط: نسخ نازیبا، بی کا، تا: از اوایل قرن 14 ؛جلد: تیماج قرمز بدون مقوا، 135گ، 10 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×18سم [ شخص_ی میبدی: ف: 2 - 142]

1519. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11715

اشعار ترکی و فارسی است از شاعران مختلف از جمله: شاه اسماعیل خطایی ،مولوی ،رومی ،نسیمی ،راجی، آقا محمد حس_ن، شمس تبریزی. با تاریخ های 1319ق؛ خط: تحریری، بی کا،تا: قرن 14؛ رکابه دار ؛جلد: مقوا با عطف پارچه ای الوان، 106گ، 10 سطر (8/5×15)، اندازه: 11×18سم [ف: 34 - 54]

1520. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9033

جنگ شعر است. قصاید است و سروده های مولوی و گمنام و،رودکی و یغما و عنصری و ازرقی و سعد سلمان، با یک مثنوی در پایان؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تازه، 95 گ، 15 سطر (6×12)، قطع: بغلی، اندازه: 11×18سم [ف: 17 - 279]

1521. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/67

آغاز: زلفته چینه کنی هی خوته زنکینه کنی *** خوته زنکینی کنی وردمه سنکینه کنی؛ انجام: تو که هشتی خوهلم کشتی و کندت به نعم *** تو چه پروانه که هر ساعته صد خوبنه کنی

شعر به لهجه شوشتری معلوم نیست این شعر لهجه ای چهار بیتی، از وفایی شوشتری هست یا نه؛ خط: شکسته نستعلیق، كا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ دارای رکابه؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده ،جلد: تیماج قهوه ای با آستر کاغذی ،اص ،(234) اندازه: 13/4×18سم [ف: 27/1 - 337]

1522. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/84

اشعاری درقالب قطعه و فرد با عنوان «و لبعض شعراء مجهول القائله» ؛خط: شکسته نستعليق ،كا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ دارای رکابه؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده ،جلد: تیماج قهوه ای با آستر کاغذی، 1ص (253)، اندازه: 13/4×21سم [ف: 27/1 - 341]

1523. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/114

آغاز: برگ بی برگی نداری لاف یکرنگی مزن *** رخ چه عیاران میارا جان چه نامردان مکن؛ انجام: بگشا تو بند خویش به من کن اشارتی *** تا من ز پشت سر بکنم از تنت قبا

دو شعر است با عنوان «مجهول القائله» که می دانیم اولی از سنایی است؛ شعر دوم نیز قطعه ای است به سرآغاز زیر: «خواهم که خم شوی صنما تا که تر کنم *** من از کلاف زلف تو ای شوخ کج كلا»؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز سده قرن 14؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده، جلد، تیماج قهوه ای باآستر کاغذی 1ص (507)، اندازه: 13/4×21سم [ ف: 27/1 - 350]

1524. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/145

آغاز: باغ یکی چمن یکی یار یکی سخن یکی *** سرو یکی سمن یکی یار یکی سخن یکی / مرهم داغ من يكى لاله باغ من یکی *** چشم و چراغ من یکی، یار یکی سخن یکی...؛

در عنوان این شعر سست آمده: «مجهول القائله. اگر چه شعریت ندارد اما با لذتست»؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده ،جلد: تیماج قهوه ای با آستر کاغذی، اص (562)،اندازه: 13/4×21سم [ف: 27/1 - 358]

1525. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 14902/4

بندی است در مناجات با مطلع خداوند باسماء عظیمت به بسم الله الرحمن الرحيم رحمیت .... و ادعیه ای چند؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13 یا اوایل قرن 14ق؛ جلد: مقوا عطف میشن سرخ، اندازه:

ص: 872

15/5×21/5سم [ف: 2 - 217]

1526. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/163

در عنوان این مثنوی مختصر نوشته: «در ضم [کذا] ملایان مجه_ول القائله»؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ کاغذ: نازک کاهی ،جلد: تیماج قهوه ای با آستر کاغذی، 1ص ،(593) اندازه: 13/4×21سم [27/1- 364]

1527. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8173/164

پنج بیت شعر ترکی (غزل گویا) غزلی فارسی با عنوان «مجه_ول القائله» غزلی حکایت دار: «خواست مردی زنی وعقدش بست *** زن بد مهر عقد را بشکست»، و حکایتی مفصل در قالب مثنوی با درون مایه هزلی: «در کشور شام پیر زالی *** از قامت خم ش_ده هلالی» آمده که معلوم نشد از کیست؛ خط: شکسته نستعلیق، صحبت الله خان ملقب به دبیر همایون، تا: آغاز قرن 14؛ کاغذ: نازک کاهی شکننده ،جلد: تیماج قهوه ای با آستر کاغذی، 2ص (595-593) اندازه: 13/4×21سم [ف: 27/1 - 364]

1528. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14642

بیاض اشعاری است بدون ترتیب خاص به نقل از شاعران مختلف نظیر: انوری ،هلالی، حکیم سوزنی، میرزا تقی، ملای رومی، سعدی، امیر حسینی سادات و غیره؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: اوایل قرن 14؛ دو ستون به چلیپا ؛جلد: قهوه ای ضربی ترنج دار، 105گ، مختلف السطر ، اندازه: 11×22سم [ف: 41- 140]

1529. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14643

اشعار گوناگونی را غالباً بدون نام شاعر گردآمده است نیز چند سند مانند طلب نامچه ای مورخ سال 1316، خواص بعضی از آیات، اجناس گمرکی، طلسم جهت کسی که در زندان باشد؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ 97گ، قطع: بیاضی، اندازه: 11/2×22سم [ف: 41 - 140]

1530. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14658

آغاز: شد کشته بشمشیر ستم شاه شهیدان *** زین واقعه ماتم کده شد عالم امکان

مجموعه اشعاری است بیشتر از شاعران معروف بدون ترتیب خاص؛ نام بسیاری از شاعران را ذکر نکرده و فقط شعرشان را نقل کرده است و بعضاً اشاراتی به شاعر دارد مانند جامی و حافظ. تقریباً نیمی از کتاب نیز در مراثی است؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 14؛ خطوط راسته و چلیپا؛ کاغذ: کاهی، جلد: چرم قهوه ای ترنج دار، 46گ، مختلف السطر، اندازه: 12/5×19/3سم [ف: 41 - 146]

1531. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10940/1

اشعاری از: وحشی ،جامی ،مشتاقعلی، مولوی ،معنوی، طاهر عریان، اصمعی، مدح حضرت ارفع اتابک از یکی از محبوسین زندان با مطلع: کمان ابرو گمان کردی که من سام نریمانم *** کشیدی زیر زنجیر و مکان دادی به زندانم، شیخ نظامی ،میرداماد، قاآنی و بسیاری دیگر بدون نام سراینده؛ خط:نستعلیق، بی کا، تا: قرن14؛ سطور معمولی و چلیپا؛ 11گ (1ر-6ر و 15ر-11پ و 21پ- 65پ و 67ر - 100 پ [ف: 20 - 527]

1532. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10948/7

آغاز: مژده ای دل غم ایام به پایان آمد*** گاه عیش و طرب و شادی دوران آمد

خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: انجام؛ برگ های 33 و 35 نسخه های پزشکی پراکنده؛ جلد: تیماج سرمه ای مجدول یک لا، 2گ (29ر- 30پ)، اندازه: 15/5×27سم[ف: 20 - 535]

1533. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11594

آغاز: پایت را بگذار تا ببوسم***دستم که نمیرسد باغوش؛

انجام بگدایی نواز خواجه (؟) باشد ننگ *** بغلامی نواز خسرو بم باشد لار

مجموعه ای از اشعار و سروده های شعرای مختلف شامل قصائد، تضمینات، رباعیات و بیت های فرد، بدون ذکر نام سراینده که در یک دفتر گردآوری شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13- قرن 14 ؛جلد: گالینگور قهوه ای ،65گ سطور چلیپا، اندازه: 11×20 سم [ف: 33/2 - 190]

1534. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15768

آغاز: یک حکایت گویمت بگشای گوش *** گوش بگشای از تو داری عقل و هوش؛ انجام :گر نسازد شاه مردم را خلاص *** ز این جلب جز حق نباشدشان مناص

از :کاشانی (ق 14ه_). منظومه ای است در قالب مثنوی در شرح زندگی شاعر که در قرن 13 و 14ق در کاشان می زیسته و نسبت به تصرفات در املاک وقفی آن شهر به خصوص توسط «عبد الصاحب» نامی که ادعای فقاهت داشته به ناصرالدین شاه شکایت می کند: «آنچه بر من رفته از دور زمان *** بر تو خوانم کازمون یابی از آن / گویمت شرحی از حال خود براز *** که فراموش آیدت از خویش باز / ... یکهزار و سیصد و اند از سنین *** رفته زان دور ختم مرسلین / ... من فقیه و نایب پیغمبرم *** عبد صاحب خاکروب آن درم/ هر چه حق صاحب و پیغمبر است ***مر مرا بایسته است و در خور است / ... این بگفت و پاک آن املاک وقف *** در حساب خود گرفت از بوم و سقف»؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ به دست شاعر تصحیح شده؛ جلد: تیماج فرنگی، 72گ ، 17 سطر ، اندازه: 11×18سم [ف: 44 - 54]

1535 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24991

آغاز: روزها درس اصول و فقه خواند؛ انجام: استر و اسب و شتر مثنوی؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: نخودی، جلد: اسقاطی [رایانه]

1536. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8968/20

آغاز: آن زنی را که پشت شد چو کمان *** نفسش راست همچو تیر شود

اشعاری درباره زن؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: اوایل قرن

ص: 873

14؛ کاغذ: فرنگی نخودی و فستقی، از انواع مختلف، جلد:چرم قهوه ای ضربی با ترنج منقش به گل و مرغ، 2ص (182-83) ، اندازه:12/62×21/8سم [ف: 29/1 - 494]

1537 تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10627

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده است. بسیاری از اشعار از حافظ و سعدی اند و بقیه بیشتر تک بیت هایی از دیگر شاعران؛ کاتب به نام همه شاعران اشاره نکرده و اینها شعرایی اند که به نامشان اشاره ش_ده است ،قطاری ،فطرت ،فنایی،مشرقی ،نزاری ،بیانی ،خواجو ع_ماد ،فقیه ،وحشی ،ناصری ،همایی، رضی الدین ،شاهدی ،صفی، بنایی ،عطار ،نظیری ،آصفی ،حیدر ،قتالی، طلحه، خیام؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ سطور معمولی و چلیپا؛ از کتاب های ف_رخ غفاری انتقال یافته به دانشگاه در مهر 1370؛ کاغذ: خط دار فرنگی جدید، جلد: مقوایی مشکی، 30گ، مختلف الس_طر (10×15)، اندازه: 10×15سم [ف : 20 - 91]

1538. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10948/4

آغاز: تکیه کن بر فضل حق ای دل ز هجران غم مخور *** وص_ل یار آید شوی زان خرم ای جان غم مخور؛ انجام: صورت و نقش جهان کل است و معنی گوهرش *** چون تویی گوهرشناس گوهر كان غم مخور

قصیده؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ مجدول زرين بين سطور و در کناره صفحات؛ جلد: تیماج سرمه ای مجدول ،یک لا، اگ (27 ر -27پ)، 14 ،سطر اندازه:15/5×27سم[ ف: 20 - 534]

1539. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10955/3

آغاز: ثلاثة تشرق الدنيا ببهجتها *** شمس الضحى و ابوالسحق و القمر

قصیده؛ خط : نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ 1گ [ف: 20- 543]

1540. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10956/2

آغاز: بر عسکر زمین و زمان سروری کنم *** در یک زمان ثنای شه عسکری کنم / فرمان دهم به عرصه عالم چو آسمان ***گر همچو آسمانش فرمانبری کنم؛ انجام: بگلربگی چه گفت که من مال و جان جاه *** بر درگهت نثار به نام آوری کنم

قصیده. «از زبان عجز فرمانفرمای آذربایجان در حین تعمیر گنبد عسکریین و مسجد صاحب الامر» احتمالاً از صبا؛ خط: نسخ نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ مجدول؛ 2گ (16 پ- 17پ)، مختلف السطر (5/8×14)، اندازه: 11/5×18سم [ف : 20 - 545]

1541. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 10955/5

آغاز: برصدر اجل مهین اتابک*** نوروز عجم خوش و مبارک؛ قصیده در مدح اتابک

خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ به چندین خط: مختلف؛ اگ [ف: 20 - 543]

1542. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10948/5

آغاز: حیدر از رشته ایجاد ز چنگ افکندا *** هستی اندر عدمش رخت و درنگ افکندا

قصیده در مدح اهل بیت و امیرالمؤمنين؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و وسط و انجام؛ جلد: تیماج سرمه ای مجدول یک لا، اگ (28ر- 28پ)، اندازه: 15/5× 27سم [ف 20 - 535]

1543. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 65/6-فیروز

دو بند غزل است در مدح پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) با ترجیح این بیت سعدی:«بلغ العلى بكماله كشف الدجى بجماله حسنت جميع خصاله صلو عليه و اله»، مطلع غزل اول: «چو ارادت شه ذو الكرم به ظهور داشت تعلقی به کمال هست شه قدم به جمال خویش تعشقی»، مطلع غزل دوم: «صنما به قامت معتدل چو تو سرو گلشن فاستقم چو نهار روی تو منجلی جولیال بوی تو مدلهم»؛ خط: شکسته نستعليق، كا: میر حسین ذهبی پسر حاج مير هاشم افشار، تا: 1301ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز درون مقوا، 1ص (377- 378)، 15 سطر، قطع: نیم خشتی، اندازه: 13×20/5سم [ف: 21 - 222]

1544. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 7505/3

چند ترجیع بند: 1- از ناصر خسرو: ای رخت آفتاب کشور دل *** تاب زلفت مه منور دل، 2- از فخر عراقی، که به تاریخ آدینه 3 ربیع الثانی 1301ق نوشته شده است، 3- از شاه نعمة الله، که به تاریخ 6 ربیع الثانی 1301ق نوشته شده، 4- از هاتف اصفهانی. به تاریخ 9 ذیحجه 1301ق، 5- دو غزل از شاه نعمة الله به تاریخ 9 ذیحجه 1301ق؛ بی کا، تا: با تاریخ 1301ق؛ کاغذ: فرنگی کبود و سفید، 53ص (1-53)، 15 سطر، اندازه: 7/5×10سم [ف: 3 – 431]

1545. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5156

آغاز: جنبش زلفت از کفم برده توان و تاب را *** از پی بستنم دگر تاب مده طناب را

شامل اشعای از: کاتب نسخه، عطار، عراقی، مولوی و دیگران؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1285-1301؛ کاغذ: فرنگی آهار ،مهره ،جلد: میشن لیمویی لائی، 56 گ، 6 سطر، اندازه:10/8×17سم [ف: 8 - 227]

1546. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6754

آغاز: سلامت باد ای چشم و چراغم...سلامت باد ای روح گرامی؛ انجام: بر تو گر از خیر نگشاید دری از سگ گرگین گبران کمتری

مجموعه حکایت هایی عرفانی است در قالب مثنوی که تخلص چند شاعر با عنوان های «پناهی» «عطار» و «بهایی» در آن قید شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1301ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی نخودی، 10گ (1- 10پ)، 12-14 سطر (8×14/5) ،اندازه: 12×17/5سم [رایانه]

1547. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 262

اشعاری از :سبحانی ،عطار، خیام، شیخ ابو سعيد، عرفى، واعظ،

ص: 874

فیاض، بابا افضل، جامی، شیخ ابو علی سینا ،مولوی، امیر خس_رو دهلوی، ملا محمد صوفی، ملا وارسته، صايبا، اوحدی، فیاض، نجیبای کاشی، میر نجات، خواجه نصیر طوسی، شیخ ابو الوفا، میرزا عبدالله شهود، محمد باقر تاجر، میر داماد ،شعوری، ظهوری، شکیبای شیرازی، حسن دهلوی، حکیم سنائی، انوری هروی، حسین گیلانی ،واحد ،وحشت، ملا حسنعلی شیرازی، معز الدین ملا یزدی ،حامد ،صابر، حكيم فغفور، يحيى بیک، سعدى، شيخ بهاء الدين محمد، نظامی ،فیض، میر نجات ،سید محمد نجفی، مستفید اورنگ، میرزا مقیم کتابدار، صايب، ملاملک قمی، میرزا قاسم سلیم، امیر خسرو، میر رفیع قزوینی، ملا مؤمن چنجاری، ملا محمد سعید اشرف، حکیم ظهوری، ش_یخ علی نقی ،نظیری، امینای نجفی، آقا رصاص، ميرزا سعيد حك_یم، ملا مؤمن حسین یزدی، خلیفه سلطان، میرزا علی رضای تجل_ی، شیخ مغربی، ظهیر تفریشی، ملا موالی تونی، میرزا صالح باطن، محقق طوسی، میرزا قوام الدین قزوینی، ملا رشیدی، مجذوب، شیخ شانی، کمال الدین اصفهانی، غز کشمیری، ملا ناظم هروی، ملا ذوالفقار، ناصر علی هندی، محمود شیرازی، شیخ بهائی ،میراسمعیل همدانی ،عبدالمولی، شیخ علی نقی، میرزا ابراهیم اده_م، سامی، وحید، ملا مؤمن قمشه، میر عبدالحق قمی، فطرت، ابوالطيب عاصی، فضولی بغدادی، ملا هاشم همدانی، ملا مح_مد طاهر قمی، باعث همدانی، ملا محمد کاظم اردبیلی ،محوی، میرزا اسمعیل تاجر اصفهانی ،کشمیری، مضیف طهرانی، مرتضی قلی بیک، میرزا داود ،واعظ کشمیری ،شیخ شهابی، شیخ نجم الدین کبری، میرزا غیاث، امیری. در این جنگ بیشتر اشعار از سبح_انی است و اشعار محتوی در آن نیز بیشتر رباعی است ؛خط: نسخ خوش ،کا: علی ،اکبر، تا: 12 ذیقعده 1302ق، جا: تهران؛ آخر نسخه: «قد هذا الكتاب فى 12 شهر ذى قعدة الحرام على ید احقر العباد على اكبر سنه 1302»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ق_رمز با ترنج و نیم ترنج سبز ضربی مقوایی، 144گ ، 17 سطر (8×16) ، اندازه: 17×26/5سم [ف: 1 - 259]

1548. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 761/6

اشعاری است از دیوان شمس تبریزی و غزل هایی از صائب و حریف و کلیم. در آغاز این بخش قطعه ای است فکاهی؛ خط:نستعلیق ،کا: غلامعلی پسر ملاجعفر بن محمدحاجی افشار،تا: 1303ق؛ کاغذ: فرنگی آبی و سفید آهار مهره، جلد: تیماج قرمز، 2گ (78 پ-180ر)، 14-15 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 22×20 سم [ نشریه: 13 - 147]

1549. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5482

شامل اشعاری از: منوچهری دامغانی، ابواسحاق شهرزوری، ش_یخ شهاب الدین سهروردی، فخر رازی، کمال الدین شهرزوری وجز آنها؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 15 جمادى الاول 1303ق، جا: شيراز؛ کاغذ: رنگارنگ فرنگی ،جلد: میشن سیاه یک لایی، جدول بندی شده، 120گ، 12 سطر، اندازه: 13/6×20/6سم [ف:8- 401]

1550 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1030/8

قطعاتی است از جامی ،سعدی ،عطار ،محتشم، وحشی، قصاب، شیخ بهائی ،نصرتی ،عرفی، فغانی، صائب، قدسی، هلالی، اوحدی، الهی و قطعه ای در مدح و منقبت امیرمؤمنان (علیه السّلام) در سنه 1298ق، در نجف اشرف در ایام طاعون با مطلع: «المنت لله که بكوى تو مقيمم»؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1303ق؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی لایه ای، 64گ، 10-7 سطر راسته و چلیپا، اندازه: 11×18سم [ف: 3 - 1410]

1551. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 144/3 حکمت

رباعیات از: خیام و عطار و شاهزاده ایرج میرزای انصاف؛ خط: نستعلیق، کا: میرزا محمد رضا شهیر به میرزا بزرگ حمزوی پسر حاج میرزا علی اکبر، تا:شنبه 2صفر 1304ق؛ قطع:ربعی [ف: 2 - 43]

1552. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19026

جنگ اشعار؛ کا: میرزا علیرضا عباس، تا: 1304ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 15/3×27/5سم [رایانه]

1553. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 384

آغاز: بسمله. ديوان قصائدی که در تبریک و تهنیت عید سعید مولود بندگان اعلیحضرت قدر قدرت همیون شاهنشاهی اروحنا فداه؛ انجام: یا رب بحق شاه ولایت امام عصر *** شه را ز چشم زخم زمانه نگاهدار

قصائدی است که در تهنیت عید سال 1305 ق برای ناصرالدین شاه سروده شده است از: آقا رضا متخلص به حضور، اعتضاد السلطنه، پروانه تویسرکانی، پسر شمس الادباء، جناب میرزا محمد رفيع نظام العلماء، سید آقا محمد اصفهانی ملقب به اشرف الكتاب، سید روضه خوان قمی، سام ميرزا شمس الشعراء، عبدالعلی میرزا احتشام الملک، عارف خان افندی سرتیپ رومی مترجم دارالطباعه، عباسقلی خان سپهر، ککوی بختیاری،لسان الملک میرزا هدایت الله مستوفی، میرزا حبیب الله افشار ارومیه متخلص به نظام ،میرزا حسن متخلص به شوکت، میرزا محمد حسین متخلص به ریاضی، میرزا محمد متخلص به نثار شیرازی الاصل و هندی المسکن، میرزا گلچین، میرزا ابراهیم نیشابوری متخلص به مشتری، محمد حسین میرزای میر آخور، میرزا حسن روشن، میرزا ابوالقاسم متخلص به عنقاء، میرزا محمد کردستانی متخلص به مجد،میرزا نظام افشار ارومیه ای، میرزا ابوالفضل قزوینی، میرزا اروشن شاعر ،میرزا صبور خراسانی، میرزا عبدالرحیم درس، میرزا علی اکبر، نواب عليه فخر الملوک؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: 1305ق، جا: طهران؛ اهداء به ناصرالدین شاه، مجدول، در صفحات اول و دوم سرلوح مذهب؛ کاغذ: فلفل نمکی، جلد: ابره سبز، تیماج قرمز، 58گ، 14 سطر (7/5×15) اندازه: 13×21سم [ف: 1 - 371]

1554 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 770/1

غزلیات و قصائد و مقطعات و تک بیتی هایی از شعرا و سرایندگان

ص: 875

معروف: خواجه عصمت بخارائی، رشیدی سمرقندی، دردی سمرقندی، حزین اصفهانی، ربانی اصفهانی، عنایت اصفهانی، رفیق اصفهانی، واعظ سهروردی، آگهی یزدی، سید جلال عرضه یزدی، میر حسینی یزدی، شیخ بهائی، ابو علی سینا، ابوسعید ابوالخیر، مثنوی مولوی، شمس تبریزی و الف ليلا ... و در تاریخ ولادت و وفات برخی اقطاب صوفیه و فرزندان کاتب نوشته شده؛ خط: نستعليق ،كا: مهدى على ولد کربلائی جواد، 1305ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول گرهی، 12گ (1ر- 13ر)، اندازه: 12×19/5سم [ف: 2 - 48]

1555 مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1169/2

جنگ شعر است است در آن قصائد مختلفی از عرفی و قاآنی و نور علی شاه و غیره جمع آوری کرده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، 26 شوال 1305ق؛ 72گ (81پ - 152 پ)، اندازه: 12×20/5 سم[ مؤید: 3 - 146]

1556. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9408

آغاز: بتی است داده زکف تیر چشم جادو را *** بصید شیر برد بامداد آهو را؛ انجام: هر چند نمی رسم بکویت *** شب نیست که از فراق رویت زاری بفلک نمی رسانم

مجموعه ای است از اشعار منتخب از چند شاعر فارسی سرا،از جمله غزلیات و رباعیات مظهر، غزلی از شیخ محمد نیشابوری، ابیاتی از حکیم فرخی، قصیده مسعود سعد سلطان (سلمان) از شعرای ترکستان، قصیده میرزا سروش، قصیده مرحوم گلچین، اشعار سعدی، اشعار عاشق و اشعار عباس (عباسقلی خان عموزاده معیر الممالک)؛ در ابتدای نسخه یادداشتی دیده می شود مبنی این که اشعار شیخ مهدی در این مجموعه به نام «عاشق» درج ش_ده؛ خط: نستعلیق، کا: قنبر علی، تا: 1305ق، جا: دار النشاط در ارومیه؛ رکا به نویسی شده؛ جلد: تیماج زیتونی، 308گ، 15 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 30 - 113]

1557. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 615/7

اشعاری است از: کربلائی یوسف (یوسف علی)، ثابت، آقا مح_مد هاشم شیرازی ،راز، محمد علی خان، کربلایی حسن، سیدآقا زمان،سید افشار (متخلص به عاصی)؛ خط: نستعليق ،كا: كربلایی علی، تا: 1305ق؛ کاغذ: فرنگی چند رنگ، جلد: تیماج ق_رمز روشن، 32 گ (186-218)، 12 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 12×20/5سم [ نشریه: 13 - 14]

1558. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9546/8

آغاز: روز مولود عاقبت محمود *** هفدهم از ربیع اول بود

منظومه ای از شیخ عبدی ،بر فراز صفحه آغاز آمده است: من کلام مولانا شیخ عبدی علیه الرحمه از کتاب سبعه شیخ مزب_ور ؛خط: نستعلیق، کا: میرزا نصر الله بن میرزا محمد شفیع خوشنویس اصفهانی، تا: جمادی الثانی 1305ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 2گ (156 پ -158پ)، 13 سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 30 - 214]

1559. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16895

مثنوی (لیلی و مجنون، عارفانه) ؛کا: حسن بن محمد، تا: 1306ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 182گ، اندازه: 7/8×13/1سم [رایانه]

1560. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 42

شامل: اشعاری به خط حمایلی به زبان ترکی (ص 1-15) مثنوی پیر و جوان میرزا نصیر شیرازی (15-56) مثنوی از شاعری (اسم لا يقرأ) ابتدا با بیت زیر: «بیا ای ساقی سحر آفرینم *** خط جام تو سرلوح جبینم» (57-67) مثنوی به احتمال از «مهری» ابتدا آن با بيت زیر: «ای بت چابک شیرین حرکات *** جلوه ناز تو چون آب حیات» (67-76) اشعاری از معتمر: «معتمر چون بدید صورت حال *** بر ضمیرش نشست گرد هلال» (76) اشعاری که بیت اول آن این است:«تاجری میگذشت در بغداد *** رهگذارش به خان برده فتاد» (88- 109) اشعاری در مناقب ائمه اطهار (109 -112) اشعار متفرقه (115 - 184) چند داستان (185-187)، اشعار متفرقه (188- پایان)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً 1306ق؛ کاغذ: فرنگی الوان، خطوط حمایلی ،جلد: بیاض، تیماج یک لا مشکی کهنه ،19 سطر ،اندازه: 9/5×21سم [ف: - 74]

1561. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 761/9

اشعار پراکنده از فرهاد و قطعه هایی است از خواجه عبدالله انصاری، میرداماد، آقا جمال، و دیگران (بدون نام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1306ق ؛کاغذ: فرنگی آبی و سفید آهار مهره، جلد: تیماج قرمز، اگ (118-119)، 14-15) سطر، قطع: رقعی، اندازه: 22×20سم [نشریه : 13 - 148]

1562. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5359

شامل اشعاری از رشید الدین وطواط ،ازرقی ،انوری، اثیرالدین اخسیکشی ،منوچهری، سلمان ساوجی، ناصر خسرو علوی، ظهیر فاریابی ،رودکی، امیر معزی ،عنصری، خاقانی شروانی؛ خط: نستعلیق، کا: احمد بن ابراهیم حسینی، تا: 1306ق، برای صاحب جمع نامی؛ با یک سرلوح زرین؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: قهوه ای و مغزی سبز، 30گ، 10 سطر، اندازه: 14/4×20/8سم [ف: 8 - 309]

1563. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 685

آغاز: باز این چه آتش است که ما را بجان فتاد *** باز این چه آتش است که در انس و جان فتاد؛ انجام: تا بود ناصواب خطا کرد آسمان ***زین ظلم بیحساب کجا کرد آسمان

شامل قصایدی است که در رثاء امام حسین و ذکر واقعه کربلا سروده شده، اشعار آن بدون رعایت ترتیب حروف آخر قوافی تنظیم شده؛ خط: نستعلیق خوش، کا: نصر الله ابن محمد شفیع، تا: 1307ق؛ كاغذ: ترمه ،جلد: تیماج قرمز یک لا، 15گ، 12 سطر (7×12)، اندازه: 10/50×16/5سم [ف: 2 - 187]

1564. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 540

آغاز: هر کس بزبانی صفت حمد تو گوید *** مطرب بغزل خوانی و قمری به ترانه. پس از حمد حضرت معبود و درود بر پیغمبر محمود و آل طاهرین او عليهم صلوات الله الملك الودود

ص: 876

... وجود مبارک خصر و بیهمال این عصر ... ناصر الدین شاه... لهذا این ذره بی مقدار در این اوان که عطف عنان فیروزی نشان از سفر فرنگستان بسمت ایران و مقر سلطنت خویش می فرمایند برسم تهنیت بر وجه مناسب چند غزل از واردات خاطر حضرت لسان الغیب خواجه شمس الدين محمد حافظ و افصح المتكلمین شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی علیهما الرحمه و الرضوان در این اوراق بر می نگارد که بدین وسیله خویش را در سل_ک مادحين ذات اقدس همایونی در قلم آرد. حافظ آن روز طربنامه عشق تو نوشت *** که قلم بر سر اسباب دل خرم زد؛ انجام: گر او نظر فكند سعدیا بچشم نواخت *** بدست سعی تو با دست ت_ا نه پیمائی

شامل 6 غزل از حافظ، 5 غزل از شیخ سعدی شیرازی و ی_ک مقدمه منثور شرح تقدیمی این مجموعه به پادشاه وقت است؛ خط: نستعليق عالى، كا: محمود بن مصطفی موسوی مستوفی،تا: 1307ق؛ مجدول، با دو سرلوح مذهب مرصع؛ كاغذ: فرنگی شکری رنگ، جلد: تیماج یک لائی روکش مخمل سبز چمنی سجاف تيماج لاکی، 14ص، 10 سطر، قطع: ربعی، اندازه: 14×21/11سم [ف: 4 - 1099]

1565 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9345/4؛

آغاز: مباش ایمن زکید چرخ ریمن *** که از کیدش نشاید بود ایمن ؛انجام: چنین گفتست خاقانی بدین وزن *** ضمان داد سلامت شد دل من

قصیده ای از ایرج میرزا جلال الممالک؛ خط: نستعلیق و نسخ شکسته نستعلیق، کا: ایرج میرزا، تا: صفر 1308ق؛ كاغذ: مختلف ،جلد: مقوایی عطف و گوشه پارچه ای، 10ص (28-38)، اندازه: 15/3×23سم [ف: 7 - 821]

1566. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3624/6

دو قصیده ازامیرالشعرا؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: ذیقع_ده 1308ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 5گ (82ر- 87پ)، 12 س_طر (8×14) [ف: 12 - 2630]

1567. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 858

اشعاری از: شیبانی کاشانی، غازی مازندرانی، عندلیب کاشانی، قاآنی شیرازی،وقار شیرازی، آرام یزدی، اقبال مازندرانی، امید کرمانشاهی، معدل کرمانشاهی، هدایت طبرستانی، ثنائی فراهانی، سامی هزار جریبی، سروش اصفهانی ،سرور خوانساری، گلشن گلپایگانی، مظفر کرمانی، مظفر اصفهانی، مهدی بیک شقاقی، منصف قاجار، نوائی نورائی، وصالی شیرازی، وصالی مازندرانی، وصال شیرازی، میرزا مهدی خوئی ،منشی، مجدالدین ساوجی (دنباله اشعار ساوجی از نسخه افتاده و در صفحه بعد بقیه اش هدایت است که اوائل آن ساقط شده)، همای مروزی، هاتف اصفهانی، نشاط اصفهانی ،مجمر، کوکب خراسانی، فرهن_گ شیرازی، شهید بختیاری، شهاب اصفهانی، شمس ادبا ميرزا سید محمد صباحی کاشی،شباهنگ رازی، سالک اصفهانی، سام_انی شیرازی، سائل فارسی (زیر عنوان «قصائد سائل فارسی» تنها دو بیت آمده و آشکار است که دنباله آن از این مجموعه ساقط

گردیده»، سید خموش طهرانی ؛خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، تا: 1308ق؛ افتادگی: وسط و انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز، 75گ، 23 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 12×21/5سم [ نشریه : 13 - 224]

1568 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12665

آغاز: بسمله شکر حق زیب ربان کن ای دل دانای من؛ انجام: مهر روز افروز شد

قصیده در تهنیت مولود محمد قادری ؛خط: نستعلیق، کا: سردار کابلی، حیدر قلی، تا: 1308ق؛ کاغذ: الوان، جلد: مقوا [رایانه ]

1569. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 806

از هشتاد و نه سراینده فارسی از سعدی تا شاه صفی، قصاید و غزلیات و قطعات و رباعیات و هزلیات و معمیات است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا ،تا: 1309ق، با یادداشت روز شنبه 28محرم 1309 در میان؛ مهر: عبده فيض؛ كاغذ: سفيد، جلد: تيماج قهوه ای و مقوایی، 286گ، 13 سطر (8×13) ،اندازه: 18×22سم[سنا: ف: 2 - 64]

1570. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5749/2

رباعیات و اشعار مختلف از شاهزاده ملک ایرج میرزا متخلص به انصاف، شمس تبریزی (ترجیعات مولانا جلال الدین مولوی) و ترجیعات ناصر خسرو؛ خط: شکسته نستعليق، كا: حبيب الله همدانی، تا: 1309ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مخمل سبز عطف و حاشیه تیماج 34 ص (36-70)، 18 سطر (سه ستونی)، قطع: نیم خشتی، اندازه: 13×20/5سم [ ف : 17 - 190]

1571. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 589

شعرهای فارسی هشتاد هشتاد و نه سراینده مانند سعدی و حافظ و زرگر و قاآنی تا می رسد به ملا محمد صوفی و شاه صفی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1309ق [ نشریه: 7 - 130]

1572. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6158

آغاز: مو از قالو بلی تشویش دیرم *** گناه از برگ دارون بیش دیرم / چو فردا نوبه خونان نوبه خونند *** مو در کف نوبه سر در پیش دیرم

رباعیات بابا طاهر عریان، رباعیات ابو سعید ابو الخیر که برای هر رباعی از رباعیات دوم فایده ای مانند گفته های دعا نویسان ساخته، و در پایان چند مثنوی از ساخته های شیخ بهاءالدین عاملی گزیده کرده ؛خط: نستعلیق زیبا، کا: فتحعلی بن محمد حسن بن محمد حسین ابن صاحب دیوان خان بابا خان، تا: 20 ربيع الثاني 1310ق؛ تقدیم شده به امیر نظام والی کردستان و کرمانشاهان، مجدول، دارای سرلوح رنگین دقیق؛ جلد: مخمل ضربی عطف تیماج قهوه ای پشت تیماج سبز، 16گ، 9 سطر، اندازه: 12/5×20سم [ف: 16 - 156]

1573 تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4858/3

ص: 877

مثنوی عرفانی است. گویا بخشی از شماره یک این مجموعه اس_ت از همان سراینده؛ خط: نستعلیق، کا: آمحیی، تا: با تاریخ 1310ق [ف: 8- 110]

1574. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6581

آغاز: الا باد صباکوچه ... بجو تختخواب فنر و لحاف ارا بجو؛ انجام: ای طرز طرزی صلح بازی می: نی تاء وضاء و یاء و نون منگیدن چرا.

مشتمل بر یک مخمس و یک قطعه که نامی از سراینده اش نیامده، قطعه قالب مادر و مثنوی زهره و منوچهر اثر ایرج میرزا و ی_ک قطعه از دوست صمیمی گرد آورنده به نام میرزا حسین خان خدادوست؛ خط: نستعلیق تحریری، کا: کرمان: كاتب: ع. ح،مجیدی، تا: 1310ق؛ افتادگی: آغاز؛ در برگ های 53-65پ متن تحت عنوان «خواب نامه» در تعبیر خواب به ترتیب حروف الفبا که تا اوایل حرف ب را دارد و ناتمام مانه و نامی از مؤلف آن نیامده است؛ کاغذ: کاغذ دفتری خط دار افتادگی: آغاز ،ج_لد: مقوایی با روکش کاغذی نقشدار سبز و آبی تیره و روشن، عطف و گوشه ها پارچه قهوه ای، اندرون جلد روکش کاغذی نخودی، 34گ (34- 1پ) ،16 سطر (9×14)، اندازه: 11×17سم [رایانه ]

1575. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5390

شامل اشعاری از: امیر والهی قمی، ملا زکی قمی، ضمی_ری اصفهانی، شهوقی حسینی، امیدی، ملا شانی، طرزی افشار، غ_لام بیگ، میر سنجر کاشی، سلیم تهرانی، بابا فغانی ،خرم، عرفی، طالب آملی و جز آنها؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا،تا:جمعه1 ربيع الاول 1311-1310ق؛ راسته و چلیپا، مجدول به اکلیل؛ کاغذ: فرنگی الوان ،جلد: میشن قهوه ای، 91گ مختلف السطر ، اندازه : 11×18/3سم [ف: 8 - 324]

1576. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5402

شامل اشعاری از ناصر خسرو علوی و امیر معزی، بندی از مقام_ات حمیدی، شعر از فرخی سیستانی، قمری آملی، کافی ظفر همدانی، کاتب خراسانی، ظهیر الدین فاریابی، عبدالخالق، علاء الدوله منانی ،عسجدی عمعق بخارایی ،عنصری، فرقد خراسانی، قاآنی شیرازی و جز آنها، با یک دیباچه از گردآورنده: تیمور بن غلامحسین میرزا ملقب به صدر الشعراء و تاریخ پایان 2 جمادی الاول 1310 ق ؛ خط: نستعلیق ،کا: تیمور بن غلامحسین صدر الشعراء، تا: 2 جمادى الثانى 1310ق؛ کاغذ: فرنگی آهار م_هره رنگارنگ، جلد: میشن قهوه ای ،مجدول، 262گ، 9 سطر، اندازه: 16/8×21سم [ف: 8 - 334]

1- کاشان ،عاطفی افشین شماره نسخه: 75

جنگی مشتمل بر اشعاری در وقایع کربلا، اشعاری از محمد بن محمد مهدی بن محمد جعفر بن حاج محمد حسین تاجر متخل_ص به «ناظم» در سال 1310 و 1311 که به مناسبت های مختل سروده است؛ خط: نستعلیق، کا: ناظم، تا: 1310 و 1311ق؛ روی جلد اشعار به ملامحمد جعفر ادیب نسبت داده شده ؛جلد: عطف پارچه ای، 32گ، مختلف السطر، اندازه: 11×18سم [ف: 65]

1577. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 770/3

چند قصیده و غزل از رشیدالدین وطواط و خاقانی؛ خط: نستعلیق، كا: مهدی محمد علی بن کربلائی جواد، تا: 1311ق؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول گرهی، 8گ (110 پ-118 پ) ،اندازه: 12×19/5سم [ف: 2 - 48]

1578. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3179-16/189

آغاز: بسمله من کلام میرزا صادق تفرشی : آتشی می بینم ای یاران زدور ***گرم می آید بچشمم نخل طور / شعله رویی خود نمایی می کند *** فاش دعوی خدایی می کند؛ انجام: فاطمه چون این شنیده آه زدل برکشید *** اشک چو سیلاب ریخت همچو گل نوبهار / گفت زنان عرب دشمن جان منند *** غیبت ما می کنند جمله به ليل ونهار

شامل اشعاری از: مثنوی هجری تفرشی (آتشی می بینم ای یاران زدور) ،جامی ،سعدی، طبیب اصفهانی ،میررضی ،هاتف، صباحی، محتشم هلالی شیرازی ،خسرو نظیری، رفیق اصفهانی، ،مشتاق ،شاپور، سید شریف ،سلمان ساوجی، رباعیات بابا طاهر، حسن نياز، تحفة العارفین ملک الشعرا (اى طایر قدس آفرینش چون طایر عیسوی به بینش)، مرثیه محتشم در رثاء برادرش، تعریف اسب از انوری، اشعاری از انوری آذری، کمال اسماعیل، شهودی ،سرشار، قصیده عاشق، جامی خاقانی، مثنوی فخریه صادق تفرشی (رب بماجدت وانعمتني *** شکرک الهمت واكرمتنی)، قصه سنگ تراش، تاریخ اسماعیل خان در 1311؛ خط: نستعلیق ،شکسته، بی کا، تا: 1311ق،جلد: تیماج قرمز، 125گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 12×23سم [ف:3- 1242]

1579. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15835

آغاز: نه هر کس پنجه افرازد تواند ماه شق سازد؛ انجام: در گوش جوانان ساز پند پیر دانا را.

اوراقی است در هم و نامرتب، مشتمل بر مثنویات و قصایدی در مدح و مرثیه حضرت فاطمه زهرا و امام حسن مجتبی و امام حسین و حضرت ابوالفضل العباس و على بن موسى الرضا عليهم السلام از وفائی و جودی؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: 4 ربیع الاول 1311ق؛ افتادگی: آغاز: اکثر قصاید حسب الفرموده (كذا) مخدوم کرام آقا ملا صفر علی خیاط نوشته شده؛ کاغذ: نخودی، 25گ، مختلف السطر ، اندازه: 11/2×21/7سم [ف: 17 - 54]

1580. تهران؛ دانشکده الهیات تهران شماره نسخه: 542/10

رباعیات در خصوص بی معنی بودن شعر خواجه، از چند شاعر: میر محسن قمی، محمد رضای اصفهانی فکری، میرزا شریف، شفیع شیرازی، شاکر طهرانی، بدر لاهیجانی، محمد باقر بیلدار، میرکمال قمی، میرزا هادی، محمد جعفر بیک، غنی کشمیری، محمد قلی سلیم، میرزا کریم اصفهانی، خط: نستعلیق، كا: حاج سید احمد لاهیجانی، تا: سه شنبه 27 صفر 1312ق، جا:همدان؛

ص: 878

کاغذ: فرنگی سفید و کبود و نخودی، جلد: تیماج کرمی زرکوب مقوایی، 3گ (82ر- 84ر)، 17 سطر (5/6×13)، اندازه: 10/5×17/5سم [ف: 322]

1581. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛شماره نسخه: 542/11

رباعیات، مطایبه و مضاحکه از چند شاعر به فارسی؛ خ_ط: نستعليق، كا: حاج سید احمد لاهیجانی، تا: سه شنبه 27 صفر 1312ق، جا: همدان ؛کاغذ: فرنگی سفید و کبود و نخودی، ج_لد: تیماج کرمی زرکوب مقوایی، 4گ (84پ-88پ)، 17 س_طر (5/6×13)، اندازه: 10/5×17/5سم [ف: 322]

1582 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 3 فرخ

آغاز: بیار ساقی مهرخ شراب دهقانرا *** که محو کرد در افواه آب حیوان را

مجموعه اشعاری است از قوام و چند شاعر دیگر که در مدح ساعد السلطنه رئيس كل قشون؛ خط: نستعلیق، کا: سید یوسف بن نورالدین حسین تبریزی و میرزا علی اکبر شیرازی، تا: 1312ق؛ مجدول؛ 88گ، 12 سطر (7/5×16/5)، قطع: رقعی، اندازه: 15×22/5سم [ف: 133]

1583 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 259

اشعاری فارسی و گاهی چند شعر عربی بدون تنظیم مخصوص از شاعران متقدم و متاخر: فردوسی، شیخ الرئیس قاجار، پریشان، سعدی، خواجوی کرمانی ،مقبل، ناصر خسرو، انوری، فانی، فياض لاهیجی، ظفر کرمانی، صبا کاشانی، فدائی لاهیجی، کمال اصفهانی، اسرار سبزواری، نجم الدین رازی، حافظ شیرازی، جامی، ظهیر فاریابی، مجمر اصفهانی ،خیام ،قائمقام، فروغی، صباحی، شیخ عبدالرزاق، عطار طهرانی ،مخفی، علویه اصفهانی،

نظامی، صفی علیشاه، همامی شیرازی، نعيما، عصمت، وحدت گیلانی، صحبت لاری، عطائی، وحشی، رودکی، خیالی، عنصری، امرى القيس، حقایق نگار شیرازی، رضوانی شیرازی، محمد کاظم شیرازی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1312ق؛ مجدول، جلد: تيماج قهوه ای، 125گ، مختلف السطر، اندازه: 13×21سم[ ف: 1 - 357]

1584. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1247/6

اشعاری از ابوتراب بیک ،مذنب، نظیری، سالک اصفهانی، ،هاتف ،مولانا جامی، میرزا قوام، ید مهدی عرب ،وحشی، سعدی شیرازی، عرفی ،رضایی ،فیاض ،حکیم، نظامی، میرزا شاه تقی، خواجه خليل، محمد صوفی، لامع، قانع. از صفحه 578 تا آخر جنگ، اشعار مندرج در مقامات حریری آمده و پاره ای از آنها نیز به فارسی بر گردانده شده؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: علی حسینی متخلص ثاقب، تا 1312ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز با ترنج و نیم ترنج کوبیده مقوایی، 311گ 10 س_طر (7/5×13)، اندازه: 11×18سم [ف : 3 - 303]

1585. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 59/2329012

آغاز: امشب حسین با عابدین*** گردد وصی و جانشین واویلا / امشب غمری کوکو زنان *** در شاخها افغان نشین واویلا؛

مراثی امام حسین (علیه السّلام)؛ خط: تحریری، بی کا، تا: 1313ق، 87گ، مختلف السطر ، اندازه 10×17سم [ف: 7 - 4260]

1586 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9021-59/241

آغاز: عهدها که بر بستی امت تو بشکستند *** شد فروتن حسین تو وا محمدا فریاد

مراثی امام حسین (علیه السّلام) ؛خط: تحریری، بی کا، تا: صفر 1313ق، 168گ، مختلف السطر، اندازه 10×17سم [ف: 7 - 4261]

1587. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18114

مثنوی سلیمان و بلقیس؛ بی کا، تا: 1313ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی ؛اندازه: 12/5×21/1سم [رایانه]

1588. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16827

جنگ (مجموعه ترسل و رباعی و ...) محمد کریم و ...؛ بی کا، تا: 1313ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 75گ،اندازه: 14/8×20/8سم [رایانه]

1589. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18027

بی کا، تا: 1314ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛129گ، اندازه: 13/9×21/5سم [رایانه]

1590. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16162/3

اشعاری در منقبت حضرت خاتم النبيين (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) از مظفر علی شاه، غزلیات از میرزا صادق حیرت، میرزا ابو محمد، منشی حکومت سراب در تاریخ وفات حاجی میر ابراهیم (1316 ه_.ق.) ، مولانا آقا میرزا عبدالحمید سرابی، میرزا اسد سرابی، عبدالعلی خلخالی؛ خط: نستعليق مخلوط بشکسته و نسخ، بی کا، تا: 1303-1314؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور ماه 1367؛ کاغذ: نخودی جلد: تیماج اسقاطی، 21ص (123-164)، اندازه: 10/7×17/5سم [ ف: 17 - 477]

1591 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3445-17/225

آغاز: کتاب درس توای ماه با گلستان است *** شود ورق گل و گردد بهر چمن کاغذ / فضای خاطر خسرو که قصر شیرین است *** به بیستون نرسد کو به کو بکن کاغذ؛ انجام: کردند بهشت را همه حوریان کبود *** زهرا نمود معجز خود زین فغان کبود *** باقر مگر به عالم دیگر شود سفید

اشعاری از: سعدی ،شهرت ،ندیم ،سلیمی، جامی، شاه نعمة الله و شاعران دیگر؛ خط: شکسته، نستعلیق، کا: بخشی از بیاض به خط میرزا ابوالقاسم برخوردار و غزلی به خط ملا محمد رحیم و اسدالله بن محمد رضا خان، تا: 1315ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج قهوه ای، 93 گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه:7×15سم [ف: 3 - 1245]

1592. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 543

آغاز: بسم الله الرحمن الرحیم و به ثقتی و رجائی. اسرار محرم حاجی ملا هادی سبزواری. بر خویش گشت عاشق و آئینه خانه ساخت *** تا بنگرد در آئینه دیدار خویش؛ انجام: گفت شعر تو

ص: 879

ریاضی بود از بس شیرین *** گوئی از گفته لعل لب شیرین من است

در این نسخه تقریبا نام و آثار 819 شاعر و 13 شاعره ذکر ش_ده است و در پایان صفحه 55 که آغاز اشعار مؤلف مجموعه اس_ت چنین رقم رفته است: «لمحرره هذا الاوراق ومؤلف هذه الاف_کار الابكار العبد الغافر محمد حسین ابن محمد باقر الرياضى المتخل_ص باشراق»، منتخباتی از اشعار شعرای متاخر در زمان قاجاریه از جمله اشعار خود را جمع آوری و تدوین و به محمد علی میرزا ولیعهد هدیه کرده است: حاج ملا هادی سبزواری، میرزا ج_عفر اسیر، میرزا صادق آرام یزدی، احمد بیک اختر، میرزا عبدالوهاب افسر یزدی، آتش ،میرزا محمد علی ادیب طهرانی ،آزاد، انیس اصفهانی ،بیدل، اشراق قزوینی، میرزا احمد شیرازی، بهار شیروانی،آقا زین العابدین بیدل ،پرتو، تاراج، بقاء الله مح_مد کاظم ،انجم نواب ،بسملی ،بقا ،تمنا ،شرف بافقی ،ثابت، ج_لوه یزدی ،حالی، جامد شیرازی ،حجاب، جركس ،حامد، حشم_ت همایون میرزا، حکیم، حیران یزدی، خاموش، دانا، خجسته یزدی، خالص یزدی، رئیس اصفهانی، رشحه اصفهانی ،ذبیحی، دانشی ،روشن، رایج، میرزا جعفر ریاض، ایمن کرمانی ،زیور، سودئی رکنی، حسنعلی بیک شرر ،زرگر سالک، سرور، پرتو، حبیب شیرازی، مرحوم قائم مقام، شهلا ،شیخی نوائی، شیدا، صادق شیرازی، صاحب علی آبادی، فتحعلی خان صبا، محمود خان صبا، صحبت لاری، صفی الدین، صفائی، صفى على بيك، ضعیفی، میرزا حسینخان طایر، طراز یزدی، میرزا محمد ط_غرا، ظفر هندی، علی آقا، عطارد تبریزی، علی یزدی ،عيش ،غبار، غریبی ،فروغی، عالی، فتح الله خان، فدائی، عبدالغفار قری_ب ،فصیح، سید شاهد، محمد سعيد فيرا، آقا سید ابوالقاسم، قض_ائی یزدی، آشنا، حسنعلی میرزا شکسته ،کافی، صحبت لاری، کامل ،مایل، مجذوب، مجد الدوله، مجمر، مجنون شاه هندی، مخزن، مخلص ،کافی، صفر الدین ،صفائی، صفر علی بیک، ضعیفی ،مخلص ،مدرس، حبيب ،مسکر، میرزا احمد شفق، ميرزا مح_مد ادیب ،منعم، منیر، مجذوب، نائب الصدر ،مجروح ،نثار، مدهوش، محمود خان ملک الشعرا ،مومن ،ناطق، نجار اصفهانی، نشاطی ،نوا، سام میرزا رضوان، نور علی شاه، نیاز، واسق ،وصال، وصاف ،وقار، یغمای جندقی، همای اصفهانی و چند تن دیگر ...و چند تن شاعره از جمله: آمنه ،جمیله، رایحه ،زیبا ،زینب، گلچهره، محبوبه ،محزونه ،مستوره ،والیه ،وجیهه، مرشده ... ؛ خط: شکسته نستعليق، كا: حکیم محمد حسین ریاضی متخلص به اشراق،تا: 1315ق؛ پشت صفحه اول: به خط محمد علی شاه قاجار « هو المالک پنج شنبه 11 شهر محرم الحرام 1315 تخافوى ئيل این کتاب را در طهران حکیم ریاضی بمن تقدیم کرد. محمد على و لیعهد دولت علیه ایران.»، همچنین در ظهر صفحه آخر به خطر محمد علی میرزا اشعاری یادداشت شده: «مراد از باده گرم_ستی است چشم یار هم دارد *** ز گل گر مدعا رنگ است آن رخ_سار هم دارد/ نمی دانم چرا گردون نمی گردد بکام من *** اگر جرمم پریشانی است زلف یار هم دارد / نمی جویم پرستاری نمی گویم به غمخواری*** به بیماری خوشم آری دو چشم یار هم دارد... روا باشد انا الحق از درختی *** چرا نبود روا از نیکبختی» ،مجدول، یک سرلوح مذهب مرصع مزدوج؛ كاغذ: ترمه، جلد: تیماج دولائی لاکی رنگ سجاف تیماج سورمه ای ،منگنه ای، اندرون تیماج سورمه ای ،62 ص، 16-24 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 13×23/7سم [ف: 4 - 1044]

1593. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 813

اشعاری از: اعجوبه صبیه حکیم ذوقی، امامقلی خان، میرزا محمد خان، صفا ،مولوی، پرتو اصفهانی، ابو علی سینا، اسماعیل، میر عبد الوهاب معمودی، شمس طبسی، امیر خسرو دهلوی، قصیده ای نیز در تهنیت مولود حضرت حجة بن الحسن (علیه السّلام) که به تاریخ شب سوم ربیع الثانی 1316 سروده شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: شب چهارشنبه 9 ذیحجه 1316ق؛ سطور راستا و چلیپا ؛جلد: مقوایی عطف پارچه، 16گ، مختلف السطر، اندازه: 13×20سم [ف: 3 - 22]

1594. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2207/2

شعرهای حکیم الهی و میرزا حسین جندقی و نصاب میرزا نظام؛ خط: نستعليق ،كا: شجاع الدین حسینی محلاتی، تا: ربيع الثاني 1316ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج با روپوش زری، 5گ (17پ-12پ)، 13 س (7/5×14)، اندازه: 14×22سم [ف: 9- 887]

1595 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18667

نسخه ای به شعر؛ بی کا، تا: 1317ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 11/1×17/6سم [رایانه ]

1596. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18381

خط: نستعلیق خوب، بی کا، تا: 1317ق [د.ث. مجلس ]

1597. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1081

آغاز: در گپ عشق هر آن نامه که دلخواه زینتش نام خوش حضرت الله بود؛ انجام: آفرین نیز به رندی که بخواهد گاهی ***آورد یاد از این گفته غم جانکاهی

خط: نستعليق، كا: يوسف بن خلیل الله موسوی، تا: رجب1317ق؛ ،مجدول، با سرلوح و حاشیه سازی، پس از این قصیده ای است در ستایش مظفرالدین شاه و موفق الملك؛ جلد: روغنی با گل و بوته مشکی درون سرخ با گل و بوته نقره ای، بغلی [نشریه: 7 – 154]

1598 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 87/3-6015

ترجیع است در مرثیه، سپس شعر حاج صفی علی شاه و در پایان شعرهای عطار و خاقانی است ؛خط: نستعليق، كا: حسين على بیکدلی شاملو، تا: 1317ق؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ،مشکی، 54گ (107 ص)، 12 سطر، قطع: ربعی [آستانه :قم - 101]

1599 . اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 277

اشعاری از: قاآنی، شاه نعمت الله ولی ،عشاق، وحشی، سعدی؛ خط: نستعلیق ،کا: نصر الله، تا: غره رجب 1318ق؛ مجدول؛ جلد:

ص: 880

تيماج دورو، رو قهوه ای، اندرون و دور تیماج مشکی، 49گ،11سطر، اندازه: 8×13سم [ف: 1 - 206]

1600. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛ شماره نسخه: 312/3

قصیده در ستایش فیروز میرزا؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1320ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ ضربی مقوایی، 3گ (244پ- 246ر)، 14 سطر (8×15)، اندازه: 14×22سم [ف: 214]

1601. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18768

اج؛ کا: حسین صندوقدار، تا: 1320ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی، اندازه: 12/5×20سم [ رایانه ]

1602 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 456/1

گزینه اشعاری از: شمس تبریزی ،هما ،يغما، خطا،راجى، عرفی، شعف ،کفاش، زرگر، نظیری جامی ،محتشم، سرباز، قصاب، فروغی، هاتف، مجمر، ،رفیق ،هلالی ،خسرو ،مظهر ،نیازی، مخ_فی ،عاشق، صائب ،مفتون ،مهجور ،زایر ،مونس ،ازل، فریدون، طوطی، پریشان، جیحون، حکیم قاآنی، مجنون، صفائی ملامحمد سبز علی ،تاراج، میرزا دهقان سامانی ،مخلص ،صبوری، نیاز ،شیدا ،آذر ؛خط: نستعلیق، بی کا ،تا: یکشنبه 27 جمادی الاول 1320ق؛ مهر: حاج سید سعید؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا و عطف پارچه مشکی، 13 سطر (5/12×17)، اندازه: 18× 22سم [ف: 2 - 560]

1603 . قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9019-59/239

آغاز: داشت عبدالله عامر دختری*** وه چه دختر آفتاب انوری *** مراثی امام حسین (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 5 شوال 1321ق؛ در برگ آخر مهر بیضی به تاریخ 1312 آمده؛ 82 گ، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 10× 17سم [ف : 7 - 4260]

1604. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5606/9

آغاز: حسن را بر عشق مفتون می کند *** حال دلها را دگرگ_ون کند / عاشقان را دیده جیحون میکند *** تا حدیث راه پر خ_ون می کند *** قصه های عشق مجنون میکند؛ انجام: گرنه بدنی... اطلاقی که دید *** گر نه بدنی... آفاقی که دید چون افلاطون و اشراقی که دید *** ... زهری و تریاقی که دید*** همچونی دمساز و مشتاقی که دید

سی بند مخمس است؛ خط: نستعليق ،كا: محمود بن محمد عل_ی، تا: 1321ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن سیاه ضربی، 4گ (105 پ - 109 پ)، 11 سطر، اندازه: 18×22/5سم [ف: 8 - 436]

1605 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1544/4

آغاز: لمعات وجهك اشرقت و شعاع طلعتك اعتلا؛ انجام: آرزوی جرعه می جانم سوخت *** از سر تا پا تمام ارکانم سوخ_ت ... تمت.

قطعات و رباعیاتی است از: صحبت لاری، حاجی حسینعلی عرب دیوانه. شیخ عطار طبیب اصفهانی، میر مشتاق ،قصاب، حافظ، رحمت علیشاه ،وفائی؛ خط: نستعلیق، کا: ابوالفتح حسینی،تا: 1321ق؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای، 10 سطر چلیپا (10×5/16)، اندازه: 12/5×20سم [ف: 4- - 2101]

1606 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3194-16/204

آغاز:مناجات ... فرد ذوالجلال *** قادر وقيوم فرد ذوالجلال /لاشریک له بی شبه ومثال *** كار كن فيكون محول الحال؛ انجام: باز آمدی ز معراج *** با نور حلیه وتاج / عالم به توست محتاج *** صلوات بر محمد

جنگی است شامل: صلواتیه منظوم به فارسی، شعری از ملالطف الله به فارسی و منظومه دیگری از وی، منظومه ای در اصول دین از شیخ محمد، منظومه ای در اعتقادات از ملاحامد نقشبندی به فارسی، منظومه در مناجات باری تعالی به فارسی رباعیات ابوسعید ابوالخیر؛ خط: شکسته ،نستعلیق، بی کا، تا: 1298-1321، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول گرهی، 56گ، مختلف السطر،اندازه: 11×17سم [ف: 3 - 1240]

1607 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27316

آغاز: بوصل یوسف گم گشته چشم ... روشن *** که آمد بر شام پیرکنعان بوی پیراهن؛ انجام: دیده زغم شام سحر را *** تا حشر از این واقعه او هست مکدر

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده، بسیاری از اشعار از حافظ و سعدی اند و بقیه تک بیت هایی از دیگر شاعران. کاتب به نام همه شاعران اشاره نکرده، جز اینها: قطاری ،فطرت، فنایی، مشرقی، نزاری ،بیانی ،خواجو، عماد فقیه ،وحشی ،ناصری، همایی، رضی الدین، شاهدی، صفی، بنایی ،عطار، نظیری ،آصفی، حیدر، قتالی، طلحه، خیام؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 1321ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج [رایانه]

1608 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23879

آغاز: بسمله، شوری عجب پدید ازین چرخ اخضرست *** نه کاخ هفت مشعله را حال دیگر است؛ انجام: شخص ثوى بسنابادمرموس

مجموعه اشعاری است مشتمل بر ترکیب بند و قصیده و مثنوی در سوگ و مراثی اباعبدالله الحسین و یاران با وفایش در روز عاشورا و نیز در مدح امام هشتم و حضرت فاطمه زهراء (علیها السّلام) از یغمای جندقی، میرزا علی اصغر قمری المکلائی، مطهر، سنایی، محمد ... که تضمینی از شعر وصال شیرازی است، ترکیب بندی از شاعری با تخلص «تاراج»، اشعاری از محمد بن ابوالحسن روضه خوان (کاتب نسخه)، ترکیب بندی در 60 بند از میرزا محمد علی خان سروش اصفهانی؛ خط: نستعلیق تحریری، کا: محمد علی بن ابوالحسن روضه خوان اشرفی، تا: 1318 - 1322؛ وقف کتابخانه رضوی توسط آقای الهی خراسانی؛ کاغذ: نخودی روسی، جلد: تیماج، 128گ، مختلف السطر، اندازه: 10/7×17سم [ف: 17-101]

1609. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16269

آغاز: بسمله، شاهی که پناه ملک و دین است*** درخور، دهزار آفرین است؛ انجام: سلطان زمان مظفرالدین *** شد معتصم و بعز و تمكين

ص: 881

ترکیب بندی است در 5 بند، از شاعری ناشناخته، در مدح مظفرالدین شاه قاجار؛ خط: نستعلیق، کا: ناصرالدین میرزا، تا:4 محرم 1322ق؛ دارای سرلوح منقش با اکلیل و الوان مجدول؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: حنایی، ج_لد: مخمل قرمز ضربی، 7گ، 7 سطر، اندازه: 13 × 21/3سم [ف : 17 - 74]

1610 . یزد؛ جامع کبیر؛ شماره نسخه: 59

خط: نستعلیق، کا: عباس جراح باشی، تا: 1322ق؛ قطع: خشتی[ نشریه: 4 - 383]

1611. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 295 حکمت

غزل های زرگر اصفهانی، و حجاب شیرازی و مضطرب و رس_اله شعشعه محمد حسین شعاع شیرازی؛ خط: نستعليق، كا: مح_مد حسین شعاع شیرازی؛ تا: شعبان 1322ق؛ جلد: تيماج مش_کی یک لا، قطع: خشتی [ف: 2 - 12]

1612. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5986

مرثیه های میرزا وقار و میرزای داوری و میرزا فرهنگ و میرزای وصال؛ کا: میرزا ابراهیم یزدانی، تا: 5 صفر 1322ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا، عطف تیماج سرخ، 32، 23 سطر (7×14) ، قطع: ربعی، اندازه: 15×23سم [ف: 16 - 174]

1613. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 664

شامل مثنویاتی (با وزن های مختلف) از دهقان ،الفت، ملاح_سن حافی و یکی از مثنویات او بدون نقطه است؛ خط: نستعلیق،کا: حسین موسوی، تا: 1323ق؛ کاتب در پایان آورده: «به جه_ت سلامتی وجود مبارک عارف ربانی ... آقای حاج میرزا نصیر تحریر گردید»؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره ،جلد: مخ_مل بنفش، 10 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 11× 17سم [ نشریه: 13 - 53 ]

1614. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11316/2

آغاز: آمد چو هما بری ز شیراز *** شد حجره میر محدم راز؛

انجام: اول پدر هما بسوزد *** بعدش پدر شما بسوزد

اشعار فکاهی با قافیه های «زاء» «میم» و «یاء» بوده و دارای ی_ک ترجیع بند که گویا در هجو همای شیرازی است؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: 22 جمادى الاول 1323ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج و سر ترنج عطف و مغزی تیماج سوخ_ته، 22گ، 22 تا 43، 21 سطر ،(6/5×15) ،اندازه: 13×22/5سم [ف: 28- 496]

1615. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1329

آغاز: سروش غیب بگوشم سرود این گفتار *** گرفت شاه مظفر بدار خلد قرار / بیست رخت ازین عاریت سرا شاهی *** که از غمش دل خلقی فسرده گشت و فکار؛ انجام: از فرط اقبال و بحث بحكم روز است *** سمی خاتم گرفت خاتم شاهی بدست

قصیده در مدح مظفرالدین شاه، از شمس در 16بیت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1324ق؛ مجدول، با کمند و شنگرف؛ کاغذ: سفید، جلد: مخمل مشکی و مقوایی، 4گ، 8 سطر (10×16) ،اندازه: 16×21سم [سنا: ف: 2- 224]

1616. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره :نسخه 8م

آغاز: بسمله ... بحمد الله قائما بالذات *** مالک الملک محیی الاموات / مثبت الحق ما حى الباطل *** مهبط الوحى جامع الاشتات / منزل الانبياء و السفراء / منزل البينات و الایات؛ انجام: گنه جمله را به لطف بپوش*** حاجت جمله را به فضل برار / انك انت ربنا الوهاب *** العزيز المهيمن التواب

ترکیب بند است؛ خط: نسخ خوش، کا: میرزا آقای نیریزی «مهاجر ارض»، تا: 1325ق؛ 151ص، قطع: نیم خشتی باریک [ رشت و همدان: ف: - 1102]

1617. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1228/3

در چند صفحه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1325ق؛ قطع: بغلی [ نشریه: 7 - 271]

1618. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8834/1

جنگ شعر فارسی سعدی و جمال الدین و حافظ و عاشق و فروغی و غبار و جامی و وحشی و محتشم؛ خط: نستعلیق ریز، بی کا، تا: شنبه 12 ربیع الثانی 1325ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا، 25گ،( 1 پ - 25 ر)، 13 سطر (7×13)، قطع: بیاضی ربعی [ف: 17 - 232]

1619. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1864-10/174

آغاز: بفرموده سلطان اسلامیان *** امیر عدو بند گیتی ستان /که چادر زهوشنگ بر پا کنند*** همان دشت را طور سینا کنند؛ انجام: ملک را زعیب نخجیر برخواست *** زطالع تهمت تقصير برداشت / بفالی چون رخ شیرین همایون *** شهنشه سوی صحرا رفت بیرون

منتخبی است از اشعار شعرای فارسی زبان شامل غزل، مخمسات، مثنوی و رباعی، برخی از اشعار در موضوعات خاصی جمع آوری شده مثلاً اشعاری درباره اسب ،غزال ،بیابان، بادگاه، شب، صبح، کمند، مرکب، کوه ،تیغ ،صورت ،شراب، خلعت، اشعاری از عراقی ،حافظ، ملا صادق و ...؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 14 صفر 1326ق؛ جلد: تیماج سرخ 107گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×18سم [ف: 3 - 1228]

1620 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12752/8

آغاز: مداد عالم افضل بود ز خون شهید *** درست گفته پیغمبر است بی تردید؛ انجام: اثر گذارد در روزگار اینسان آنک *** ز دل بر آرد از و بحق شود تسلیم.

دو قصیده کوتاه است جمعاً در 18 بیت در مدح شهید ثانی و تقریظ بر کتاب های او در نیمه ربیع الثانی سال 1327ق سروده شده؛ خط: نسخ و نستعلیق زیبا، کا: مجدالدین، تا: نیمه ربیع الثانى 1327ق؛ کاغذ: شرقی، جلد: تیماج زرشکی،عطف و لبه ها تیماج يشمى ،مجدول، 2گ (138-139)، 10 سطر، اندازه: 14×18سم[ ف: 32 - 413]

1621 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2077

آغاز: فرمود دی اتابک اعظم زتلگراف *** برهان ترا رهاند شه از ظلم و اعتساف ؛انجام: کی گذارد آن پسر با او که [...] کنم***

ص: 882

دق دلهایی که دارم در دلش خالی کنم.

جنگ اشعار مختلف و پراکنده برخی سرایندگان است که به طور نامنظم جمع آوری شده است و تعدادی از آنها به خط خود ش_اعر آمده است. شعرا عبارت است از: رشید خان شعبده باز، اتاب_ک اعظم، برهان السلطنه ابراهیم میرزا، میرزا حسن کاشی، مح_مد علیخان (وفا) تحویلدار پستخانه مبارکه، میرزا حسین خان پیشخدمت ملقب به حضوری، احمد خان، مخفی (دختر اورنک زیب)، میرزا بزرگخان مقبل ،کامکار، صفایی نراقی، میرزا مهدی اصفهانی، سید مهدی قائم مقامی، ابوالفضل زنجانی گروی، ابوالفضل (جامع جنگ)، عطارد قائم مقامی، نعمت شاهزاده ابراهیم میرزا، مهری شقاقی، رکن الملك، نظام العلماء تبریزی، فرصت شیرازی، میرزا ابراهیم مشتری خراسانی، میرزا صبوری خراسانی، هبة الله مجتهد خلخالی، علی محمد خان نظام الدین اصفهانی؛ خط: نستعلیق، کا: شاهزاده ابوالفضل، تا: 1319- 1327 ق، جا: طهران؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول اسلیمی،115گ، مختلف السطر ، اندازه: 21×12سم [ف مخ: 2 - 597]

1622. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17138

فقیر خاموش؛ کا: ابن محمد کریم، تا: 1328ق، خریداری از امرالله صفری در تاریخ 29/11/84؛ اندازه: 10/9×17/9سم [ رایانه]

1623. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16978

مثنوی به تقلید مخزن الاسرار نظامی؛ کا: سید محمد جلال الدین، تا: 1329ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 92گ،اندازه:13/2×20/8سم [رایانه ]

1624. تهران؛ علوم پزشکی؛ شماره نسخه: 259/4

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم بعد از حمد اللهى و نعت حضرت رسالت پناهی چنین گوید بنده حقیر و کمینه فقیر یوسف بن محمد الطبيب المشهور بيوسفى؛ انجام: دفع آتشک .... زاج سفید ،شوره کوبیده بقرع و انبیق تیزاب آنرا بگیرند

ابیات حکمت و نصیحت است به نظم در پزشکی؛ خط: تحریری، کا: محمد علی کاتب، تا: ذیحجه 1329ق؛ 9 ص (196-187)، 21 سطر ،اندازه: 17×21/5سم [ نشریه: 3 - 342]

1625. کاشان ،عاطفی، افشین؛ شماره نسخه: 87

مشتمل بر اشعاری از گلچین، محیط و مقداری از دیوان حافظ با مقدمه محمد گل اندام؛ خط: نستعلیق، کا: محمد جعفر بن مح_مد مهدی کاشانی نجفی، تا: یک شنبه 9 ربیع الثانی 1329ق، (پایان اشعار محیط)، اشعار حافظ به خط دیگر و قدیمی تر اس_ت؛ 29گ، مختلف السطر، اندازه: 11×18سم [ف: 76]

1626. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4067

آغاز: باز این چه جوانی و جمال است جهان را ***وین حال که گشت زمین را و زمان را؛ انجام: ناصر تو منم را ز سر خویش بدر کن*** دیدی عقابی که منم کرد چها خواست / روزی ز سر سنگ عقابی بهوا خواست *** از بهر طمع بال و پر خویش بیار است

منتخب از اشعار ناصر خسرو ،انوری، و حافظ و قسمت اول آن از قصاید انوری می باشد و گویا به خط شیدای اصفهانی باشد، و اشعاری از کمال الدین محمود قاضی، رکن الدين، امير قطب الدين، سلطان طوطی، فیروز شاه، بدیع منشى، جلال الدين ابو الفضل، بوطالب نعمه و در میانه قصیده ای از زبان اهل خراسان بخاقان ؛خط: نستعلیق زیبا، بی کا،تا: 6 جمادی الاول 1331ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ، اندازه بیاضی حاشیه زر،

173 گ، 8 سطر (8×4)، اندازه: 6/5×12/5سم [ف : 11 - 65]

1627. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 280

اشعاری از: سعدی مغربی ،مولوی، شاه نعمت الله ولی، جامی، شیخ بهائی، اهلی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 19 ربیع الثانى 1331ق ،مجدول دارای 13 مجلس نقاشی آبرنگ؛ جلد: بدون جلد، 107گ، سطور چلیپا، اندازه: 6×14سم [ف: 1 - 207]

1628. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17035/4

انجام: انجامه: تمت شد در حال ناخوشی زکام که از شدت آن ندانسته ام چه نوشته ام، مخصوصا قلم شکسته و دل خود از قلم شکسته تر و بمرکب خیلی بد ،بر حسب امر جناب ملا احمد زید فضله قلمی گردید الحقير محمد رحيم، تحریرا فی پنج شنبه 23 شهر محرم الحرام ١٣٣٢.

قصیده ای است منسوب به شاه نعمت الله ولی، شبیه به قصیده معروف شاه نعمت الله ولی در پیشگویی وقایع آتی، ولی ساخته و پرداخته دیگری با دست برده وی با نام بردن از پادشاهان زند و افشار و قاجار و اشاره به وقایع تاریخی و زمان کشته شدن برخی از ایشان (204 -205)؛ خط: نسخ و نستعلیق، كا: محمد بن عبدالله، محمد بن عبدالرحیم، تا: پنج شنبه 23 محرم 1332ق، جا: قریه ژان از توابع درود لرستان به سفارش ملا احمد؛ جلد: مقوایی با روکش کاغذی حنایی رنگ و عطف چرمی، 22 ص (206 -227) اندازه:11×18سم [ف: 47 ]

1629. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8889

آغاز: مرغ روحش جانب عرش برین پرواز کرد *** بر چراغ عیش این محنت سرا زد آستین

در جنگ شعری اشعاری در مصیبت حضرت امام حسین (علیه السّلام) و واقعه کربلا بدون تنظیم و ترتیب انتخاب شده است؛ خط: نستعليق ،كا: محمد بن حسن مرشد تنکابنی، تا: 1333ق، جلد: مقوایی عطف تیماج مشکی، 97گ، مختلف السطر، اندازه: 13×20سم [ف: 23 - 78]

1630 . دامغان؛ قمر بنی هاشم (علیه السّلام)؛ شماره نسخه: 229

آغاز: غم زدگان بلا ماه محرم رسید *** نوبت شادی گذشت موسم ماتم رسید؛ انجام: فلک به آل علی ظلم کن ولی به حساب *** نه آنکه خانه ایمان کنی ز ظلم خراب

مشتمل بر اشعاری در مدایح و مراثی ائمه (علیهم السّلام) از شعرای مختلف و بعضاً از ابوطالب کردی دامغانی؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: طالب کردی دامغانی، تا: 1333ق؛ وقفنامه کتاب از طالب کردی به سال

ص: 883

1389؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 275گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×18سم [ف: 26]

1631 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3199-16/209

آغاز: شیعیان شوری دیگر اندر جهان آورده ام *** ماتم جان س_وز شاه انس و جان آورده ام / امشب از قتل حسین ای شیعیان خاکم سر ***خاک ودرد و غم برفرق فرقه تان آورده ام؛ انجام: اندر وادی تنت مجروح و دل در اضطراب*** از پی یک قطره آب/ مرغ روحم از عطش آمد بدن در احتراق*** زینبا داد از فراق خواهرا داد از فراق

جنگی است از آن ابوالفضل حسینی که از اشعار شاعران ج_مع آوری نموده است، در آن اشعاری از آقا بزرگ، محتشم، قص_اید ترکی شیرازی هندی، منتخب گنجينة الاسرار عمان سامانى و دیگران؛ خط: تحریری، کا: ابولفضل حسینی بن سید محمد بن سید محمد تقی، تا: 1334ق؛ افتادگی: آغاز؛ 163گ، مختلف السطر ، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 11×17سم [ف: 7 - 4265]

1632. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 725

آغاز: هو المستعان در عزای حضرت مسلم علیه السلام: بازازج_ور فلک دیده گریان دارم *** باز دل از ستم چرخ در افغان دارم؛ انجام: نظر کنی که خداوند قادر قهار *** زظالمین بستاند جز فاطمه را

بیاضی است شامل اشعار در مراثی سید الشهداء (علیه السّلام) و اصحاب و یاران آن حضرت و نیز اشعاری در مراثی پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و امام حسن (علیه السّلام) و ....؛ خط: نستعليق، كا: علی اکبر لاریجانی و غلامرضا لاریجانی ،تا: 1334ق ؛جلد: تیماج قهوه ای ،ضربی، مجدول، 132گ، مختلف السطر، اندازه: 11× 17سم [ف مخ: 1 - 82]

1633. خوانسار؛ فاضل؛ شماره نسخه: 470

آغاز: وصل جانان چیست جان قربان جانان داشتن *** وانگه از شادی لبی چون غنچه خندان داشتن؛ انجام: روز اعدایش ز حسرت همچو شامم کور باد *** شام احبابش از باغ رضوی داشتن

Xقصیده ای است در 61 بیت در مدح امیر مؤمنان (علیه السّلام) که در س_ال 1325 به نظم در آمده است؛ خط: نستعليق زيبا ،كا: محمد فهیم، تا دی 1335ق؛ در برگ اول یادداشتی است از کاتب که این اشعار را در بین اوراق پدرش پیدا کرده و اشعار نظم اوست که پاکنویس کرده است، و در برگ آخر نیز یادداشت دیگری اس_ت از کاتب که در آخر عمر فاقد بینایی چشم شده است؛ مصحح ؛جلد: تیماج زرشکی مجدول، 5 برگ، 9 سطر، اندازه: 13×20/5سم [ف: 2 - 124]

1634. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16840

مجموعه (شهزاده فلک ناز .... ورقه و گلشاه و ...)؛ کا: محمد ملا، تا: 1335ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی، 185گ، اندازه: 16/7×26/8سم [رایانه ]

1635. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4397/4

آغاز: ابتدای سخن به نام خداست *** زان که بی مثل و شبه و بی همتاست؛ انجام: ختم این نظم بر سعادت باد *** زونفس دم به دم زیادت باد

برگزیده اشعار سنایی است؛ خط: نسخ، کا: محمد علی زاهدی، تا: 7 مهر 1336ق، جا: یزد؛ 17گ (13-30) اندازه: 17×11سم [نشریه : 13 - 396]

1636. دامغان؛ قمر بنی هاشم (علیه السّلام)؛ شماره نسخه: 224

آغاز: نو عروسم شده وقت رفتن *** داده ام دل به حسرت مردن؛ انجام: لب خشک و جان پر غمش عطشان ببین بر خاتمش ***از زندگی آخر دمش خنجر بکش خنجر بکش

مشتمل بر مراثی و مدایح ائمه ((علیه السّلام)؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: میرزا محمد قلی بن شیر علی، تا: 1336ق؛ بعضی قسمت های کتاب را محمد باقر در 1336 و بعضاً توسط عبدالحسين بن منتجب السادات خوری در 4 ربیع الثانی 1336 کتابت شده؛ 45گ، مختلف السطر، اندازه: 11×18سم [ف: 26]

1637. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18073

اشعاری از:بیدل ،واقف ،غنی ،ولی ،مخفی، یغما، صیرفی، کمال، سامی و غیره؛ بی کا، تا: 1337ق [د.ث. مجلس ]

1638. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18252

قصيده جهان نما (رساله رفاهی)؛ بی کا ،تا: 1337ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی، از رفاهی معتضد الدوله، میرزا حسنخان؛ 39ص، اندازه: 10/5×16/5سم [رایانه]

1639 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 617/2

اشعار پراکنده ای است شامل: ترکیب بند عبدالعلی خان ادیب، قطعه ای در جواب نایب الصدر جهت دعوت منزل علو الدوله مورخ 1337، رباعی حکیم بهنام، صفا و ... رباعيات صفا علیشاه کرمانی به استقبال رباعيات بابا طاهر؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،تا: 1337ق؛ مهر: حاج سيد سعيد؛ جلد: تیماج عنابی لایه ای، 18گ (61-78)، 18 سطر متن و حاشیه (12×18/5)، اندازه: 13/5×21سم [ف: 2 - 732]

1640 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9016-59/236

آغاز: نوحه علی اصغر، اصغرم چون دسته گل آمده بمیدان *** حیف از آن دسته گل کو نباشد خندان

اشعاری در مراثی و نوحه سرایی و سینه زنی مجالس سوگواری امام حسین و شهدای کربلا، که اغلب نام شاعران ذکر نشده است؛ خط: تحریری، کا: مسیح، تا: 14 ذیحجه 1338ق؛ 85گ، مختلف السطر ، اندازه: 9×16سم [ف: 7 - 4261]

1641. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3213

آغاز: مصیبت اول محرم: عزیزان بار دیگر موسم ماه محرم شد؛ انجام: چه الکن از غمم سازد همی از دیده خون جاری *** که تا در روز و انفسا و را از لطف دستگیرم

اشعاری از: سماک ،خائف، قانع ،فخری، سید شوقی، ناظم، ،صادق، سائل، الكن، و مذنب ؛خط: نستعليق ،كا: حاج ابراهيم

ص: 884

اسمعیل زاده، تا: 29 ربیع الثانی 1338ق؛ اهدایی غلامحسین شهبازی ؛کاغذ: جدید کاهی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ رنگین عطف و گوشه ها تیماج مشکی، 185گ، مختلف السطر [ف: 5 - 1574]

1642. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17637

منتخباتی از دیوان های برخی شعرا، منتخبی از دیوان ظهیر فاریابی و ...؛ كا: محمد وثوق، تا: 1339ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 202گ، اندازه: 14/1×21/1سم [رایانه]

1643. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 5786

آغاز: نحمد الله قائماً بالذات *** مالک الملک محيى الاموات/ مثبت الحق ما حى الباطل *** مهبط الوحى جامع الاشتات؛ انج_ام: گنه جمله را بلطف بپوش*** حاجت جمله را بفضل برار / ان_ک انت ربنا الوهاب *** العزيز المهيمن التواب

در این ترکیب بند که در یکصد و پنجاه بند می باشد، بشارت به آمدن علی محمد باب و حسینعلی بهاء داده شده و اثبات حقانیت بهائیان را می خواهد بنماید البته اشعار سست و ابیات عربی آن غلط است؛ خط: نسخ، کا: ابوالحسن نیریزی، تا: ربیع الثانی 1340ق؛ در پایان قصیده ای به سال 1345 افزوده شده ؛جلد: مقوایی عطف پارچه ،86گ، 10 سطر،اندازه: 10× 17سم [ف: 15 – 171]

1644. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16897

مجموعه شعر (رباعی)؛ بی کا، تا: 1341ق؛ انتقالی از کتابه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 50گ، اندازه: 10/3×16/3سم [ رایانه]

1645. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3778/2

شعرهای کیمیایی فارسی: میر حسین اخلاطی، میرفندرسکی، همتی ، آقا محمد بیدآبادی ،امانی، شیخ بهایی، مولوی، طاهری،شاه نعمة الله ولى، ابن عمو، طغرایی، شیخ ولی الله، شیخ عبدالله، بدیع طوسی ،شرف، ابن ولد؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: ملا مح_مد کفش دار آستانه عبدالعظیم، تا: 1341ق؛ کاغذ:فرنگی، ج_لد: تيماج مشكى مقوایی، 35 ص ،(1-35)، 15 سطر (8×12)، اندازه: 11×18سم [ف: 12 - 2768]

1646. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 106/1-فیروز

قصيده عيد شعبان. مسمطی متدارک است سروده میرزا سلی_مان خان معتمد السلطان نائب الحكومه اصفهان به مناسبت حلول عید پانزدهم شعبان و تشبیب آغاز آن به نام نوروز و بهار است. اینک ابیاتی از قصیده: «ساقی اندر قدح آتش تر فکن *** تیشه از می بساز ریشه غم بكن / مطرب اندوه خار کن تو از خار کن*** در حجاز از عراق شو نوائی بزن/ تا که شیرین کند شور آن کام من *** روز نوروز شد طرحی از نو بریز *** از شراب کهن جام مملو بریز» ؛خط: نستعلیق ،كا: محمد علی، تا: 1342ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره تیره ،جلد: تیماج قرمز یک لا، 8 ص (2-٩) دفتر، 12سطر، قطع: نیم ،خشتی، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 21 - 234 ]

1647. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4263-21/183

آغاز: صائب زخار و زار تعلق کشیده دامان باش *** زهر چه می کشدت دل از او گریزان باش / قد نهال خم از بار منت ث_مر است *** ثمر قبول مکن سرو آن گلستان باش؛ انجام: در کوی تو گرد فتنه انگیختنی است*** در روی تو آبروی ما ریختنی است / چون ما سر پیوند تو داریم نخست *** پیوند دل از غیر تو بگسیختنی است

جنگ اشعاری است که در قرن 14 تدوین شده و شاعر در آن اشعار شاعران پارسی گوی و نیز شاعران معاصر خود را جمع آوری نموده (که از این جهت اهمیت دارد). اشعاری از: صادق ملا رجب، مجلس شهادت هارون ولایت، حسین نوقانی، یغمای جندقی، رضا نوغانی ،سنایی، همای شیرازی، ترجیع بند نوربخش، ترجیع بند هاتف، ترجیع بند ناصر خسرو و نعمت الله، نظامی، شیخ بهایی، مولوی، رباعيات ابوسعید ابوالخير، ترجیع بند صفی علیشاه و شاه صفی ،نورعلیشاه، وحشى، قرة العين، قصیده ای از منصور در مدح شاه، در مدح مصطفی خان، صادق ملارجب، عباس شیخ الاسلام زاده متخلص به مونس، دهقان محمدحسین خان بختیاری متخلص به ،پژمان ،اثیری ،طوفان ،جامی، کوکب خراسانی منشی باشی ،طبرستانی، مایل: وحید دستگردی ،هجری تفرشی، میرزا نصیر خیام، مغربی، ،قاآنی ،مشتاق،سائل رفیقی، شاطر عباس، دهقان جودی ،شوقی ،طبیب ،عاشق ،محتشم، شیخ بهایی، رضی الدین نیشابوری صافی اصفهانی، شاهی سبزواری، راغب اردبیلی، ذوقی اردستانی عریانی همدانی، ملک الشعراء، رباعيات بابا طاهر ،عریان ،فرمانفرما، غزل آقا میر سید علی شیرازی اوحدی، آقا مجتهد، حبيب اللهى در نصب شیخ الاسلام به ریاست بلدیه ،اصفهان، تصنیف های عارف، ابوعطا منقلیه میراز ابوالقاسم خان، یغمای جندقی و غزلی که جوای موقع توپ بستن مسجد شاه زمان حکومت اقبال الدوله به اصفهان ؛خط: شکسته نستعلیق، کا: غلامحسین، تا: 1343ق، جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 118گ، 5-3 ستونی، اندازه: 10×16سم [ف: 3 - 1254]

1648 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2096/3

آغاز: ز شست ناوک اندازی نگاهت خسته ام این دم *** به تاب کاکلت از رشته جان بسته ام این دم

نسخه اصل: کتابخانه گنج بخش - پاکستان 407. مشتمل بر انواع شعر در قالب دو بیتی ،رباعی ،مخمس ،فرد، غزل، قطعه، قصیده ،معما، مناجات نامه و ... . در حدود 2000 بیت از شاعرانی همچون: میر محمد محتشم ،جامی ،عصمت، عمر خان ،مولوی ،مشفقی ،امیری ،حافظ ،قادری، میرزا عبدالقيوم كیشی، حاجى مير عبد الله قاضی مهاجر بخاری نژاد و میرزا احمد مهاجر؛ خط: نستعليق، كا: عبدالله بیک کابلی بخاری نژاد، تا: سلخ رجب 1345ق؛ 161 ص (145-306) [ عکسی ف: 6 - 121]

1649 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4006

بی کا، تا: 1346ق [ نشریه: 13 - 354]

1650. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 8580

قصاید عنصری و گزیده ای از شعرهای منوچهری،فرخی، لامعی گرگانی ؛خط: نستعلیق، کا: احمد کردستانی، تا: سه شنبه 24

ص: 885

ذیقعده 1347ق؛ کاتب پیرو طریق عثمانی؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج حنایی ضربی مقوایی ،126گ، 13 سطر (8×14)، ق_طع: ربعی ،اندازه: 15×20سم [ف : 17 - 165]

1651. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 11795

آغاز: صاحب تذکره هفت اقلیم در توصیف او شرحی نگاشته است؛ انجام: زبده اشعار مرحوم قطران تا اینجا خاتمه پیدا کرد.

اشعاری از: قوامی رازی، قابوس وشمگیر ،کافی ظهیرالدین همدانی، کافی بخارائی، کسائی مروزی، ناصر خسرو کمال بخارائی، کمال الدین مراغی، کوهی شیرازی، کوشککی قاینی، کاووس دیلمی، لامعی جرجانی، احمد خان گیلانی، شاه شج_اع، سلطان احمد، اکبر شاه بابری گورگانی، امیر ابو اسحق، القاص میرزا صفوی، انور شیرازی، ابو سعید بهادر چنگیزی، افسر قاج_ار، انصاف قاجار، آگاه قاجار، خاقانی شروانی و قطران تبریزی،که سید مهدی امیر جوانبخت از خوشنویسان معاصر اشعار شع_راء مزبور را از روی تذکره های «مجمع الفصحاء» هدايت و «ه_فت اقلیم» امین احمد رازی استنساخ کرده است؛ خط: نستعلیق، کاتب= مؤلف، تا:1349ق؛ واقف: جامع؛ کاغذ: کاغذ شکری فرنگی ،جلد: مقوایی، 216گ، 13 سطر، اندازه: 22×16سم [ف: 9 - 106]

1652. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7094

آغاز: بسمله. دلا اگر آرزو داری که بخشد امیر داور گناهان ترا یکسر نهی چون پای در محشر؛ انجام: یا حسین مشهور دارد دوستداران را تمام آتش دوزخ کند بر دوستان شه حرام

را مجموعه اشعار در مدح و منقبت با عناوین منقبت، قصه بهارییه، در وصف بهار در مدح علی شیر خدا، تزویج حضرت فاطمه سلام الله عليها به علی مرتضی (علیها السّلام) در مدح منقبت مولاء متقی_ان فاطمه زهرا قصه شب عاشورا، در شهادت طفلان مس_لم، قصه حر و...؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: حمید، تا: 1351ق؛ خرید از رستاخیز ؛کاغذ: دفترچه ای، 45گ، مختلف السطر، اندازه: 15/8×19/8سم [رایانه ]

1653 .قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 383

آغاز: ای به درگاه تو درویش و توانگر محتاج *** بسکه دریای کرمهای تو باشد مواج / گرد و صد معصیت از خلق به بینی دم*** هیچکس را، زدر خویش نسازی اخراج؛ انجام: در عالم مظاهر شیخ شریعتم *** در کشور حقایق پیر طریقتم / در شرع شیخ ش_هر شدیم اور گمرهان (چنین) *** در شاه عشق راهل هدایتم چنین

شعرهائی در موضوع ،اخلاق ،عرفان، سوگواری و جز آنها به صورت غزل، مخمس رباعی و دیگر گونه از: واعظ قزوینی، خواجه عبدالله انصاری، و دیگران فراهم آورده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: حدود 1354ق؛ جلد: تیماج مشکی، بی مقوا، 171گ،مختلف السطر ، اندازه: 11×17/5سم [ف: 1 - 363]

1654. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13239

آغاز: در صنع تو کامد از عدم پیش؛ انجام: سال 1361 نوشته شد منتخب اشعار است. جامع کاظم مدیر شانه چی؛ خط: مختلف،

کا: مدیر شانه چی، تا: 1361ق؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا [الفبائی: -556 ]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13196

آغاز: بسمله حمدله ... الحمد سزاوار خدای احد است *** کو لم یلد و يولد و فرد و صمد است؛ انجام: کردند از این ندا خلایق بد و نیم *** نیمی در خلد و نیمی اندر نیران

رباعيات فى بيان خير الديانات. مجموعه از رباعیات در عقاید شیعی در نبوت، در معنی کنت کنزا مخفیا، در عدل، در حکمت تشریع شرع ،در تعیین مذهب اثنا عشری برای سالک راه داوری، در ذکر بعضی از مختصات مذهب اثنا عشری رباعی در ذکر فروع دین و .... از شاعری به نام حبیب الله [رضی یا سهی] (غیر مقروء) که در انتها کتاب نامش آمده است و این رباعی شاید دلیلی باشد:ایشاه حبیب خود میفکن از نظر *** کر چه بودش گنه زاندازه بدر/ هر چند بدم لطیف شما هست کثیر *** این بنده هم از سگان کویت بشمر؛ خط: نسخ، بی کا، تا: رمضان 1366ق؛ کاتب احتمالاً ناظم؛ کاغذ: نخودی ،جلد: میشن یک لا قهوه ای، 58گ، 10 سطر، اندازه: 8/22×13/5سم [ف : 17 - 268]

1655. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 251

اشعاری از شاه نعمة الله ولی (گ 171ر)، ساقی نامه میرفتاح مراغه ای (17ر-24پ)، ریاض الفتوح میرفتاح (24پ- 37ر)، غزلیات عطار (38 ر - 47ر) غزلیات شاه نعمة الله ولی (47ر-49پ) منظومات سنایی (49 پ -51 پ) غزلیات و ترجیع مغربی (51 پ -78ر) منتخب غزلیات ملای روم (78-214پ)، رباعیات ملای روم (215 ر - 219 پ) غزلیات فیض کاشی (320ر-233ر)؛ خط: نستعلیق، کا: اسماعیل بن حاجی مقیم سمنانی سرخه ای، تا: 1378 ق ؛جا :مدرسه صدر تهران؛ مالک: اعتضادالسلطنه در 1294ق؛ واقف: سپهسالار 1297ق؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره ،سفید ،جلد: تیماج سرخ ضربی ،مقوایی، 233گ، 16 سطر (10×15) ،اندازه: 16×21سم [ف: 4 - 55]

1656 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28492

آغاز: بسمله بنام شاهد تارک خیالان عزیز خاطر آشفته حالان...؛ انجام: سراب ده درین غارب بنویس چکیدن کن گناهم را فراموش

مثنوی غنیمت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1822ق؛ ضمیمه نسخه ش 28491؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج زرکوب مزین به حاشیه زنجیره ای زرکوب [رایانه ]

1657 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 993/4-6/83

آغاز: ضیاء اصفهانی عليه الرحمة والغفران ای بت هرزه گرد هر جایی*** ای بر آسوده سر به رسوایی / هرزه گردی و باده پیمایی *** عاقبت می کشد به رسوایی؛ انجام: چون بهینه مایه ات زدست برفت *** هر چه سود آیدت زیان پندار

اشعاری است از شعرای مختلف همچون ضیاء اصفهانی، ترجیع بند هاتف اصفهانی:« ای فدای تو هم دل و هم جان ...»، و خاقانی؛

ص: 886

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا: 20گ، 18 سطر، اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 1 - 371]

1658 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3810-19/140

آغاز: بسمله بده ساغی آن ساغر لاله گون *** که آید زرنگ میش بوی خون / دمی زان میم بررک و پی بدم*** که خواهم به کوه احد زد قدم؛ انجام: به فردوس گسترده رضوان بساط*** در افتاد حوران به رقص از نشاط / ملایک همه چهره افروختند*** شیاطین پرها زغم سوختند

دیوان مختصری است در وصف جنگ های و فضایل امیرالمؤم_نین (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوایی، 28 گ، 15 س_طر،

اندازه: 15×20 سم [ف: 4 - 1854]

1659 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3188-16/198

آغاز: بسمله تعبیه روز عاشورا اول تعبیه کنیزک با پسران مس_لم هو. شما چو در در گرانمایه اید از چو صدف *** نجابت نصب و خویش دهید شرف؛ انجام: چو او برای شفاعت زجای برخ_یزد*** گناهکار به سوی گناه بگریزد / چنان ز صولت او معصیت ش_ود بی تاب ***که دست شاه بیفتد گناه همچو ثواب

بیاضی است مشتمل بر مراثی امام حسین و وقایع کربلا به نظم،در آن اشعاری از مقبل نیز نقل شده است؛ خط: شکسته، نستعلیق، محمد بن محمد ربیع خواجه نوری، تا: 1090- محرم 1201،جا: قريه كرات كن و مشهد سر؛ جلد: تیماج قهوه ای، 78گ، 13-14 سطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 11×21سم [ف: 7 - 4267]

1660 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7905-39/285

آغاز: ای دوست در عزای تو دشمن گریسته *** نصرانی و مجوس و برهمن گریسته / هر کس که دید واقعه کربلا گریست *** هر کس ندید محض شنیدن گریسته؛ انجام: نفحات صبح دانی ز چه روی دوست دارم*** که بردی دوست ماند چه بر افکند نقابی

بیاضی است شامل اشعاری در مراثی ائمه اطهار و سيد الشه_داء (علیهم السّلام) و برخی از اشعار دیگر از جمله از شاعری با تخلص «پیمان»، دوازده بند آقا باقر، مخمس سعدی، مخمس فیض، دوازده بند ملا رفیعا، مناجات، هفت بند ملا حسن فيض کاشانی، و چند غزل سعدی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 و 14 ؛جلد: مقوا، عطف گالینگور قهوه ای، 70گ، چلیپایی، اندازه: 8/5×16سم [ف: 2- 647]

1661. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 767

آغاز: ... جانا چه کنم مهر تو بر جان دارم *** مشتاق توام از تو چه پنهان دارم ... زد علم بر قبه عرش عظیم*** نام بسم الله الرح_من الرحيم؛ انجام: شد مسلمان زدست آن سرور *** طابع دین شد آنچنان کافر / هر که شک آورد درین والا *** كافر ومرتد اس_ت بذت الله

اشعاری است در مدح و منقبت ائمه اطهار (علیهم السّلام) ، از جمله حدیثی را که سلمان پیرامون معجزه امام علی (علیه السّلام) نقل نموده را به ن_ظم

کشیده، همچنین واقعه پناه جستن آهو به امام رضا (علیه السّلام) را به نظم درآورده، شاعر از خود با عنوان «احمد» نام می برد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوای آبی، 25گ، 15 سطر، اندازه: 11×20سم [ف مخ: 1 - 80]

1662 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 681

آغاز: کنون بشنو از من یکی داستان *** که تا بگویم از گفته راستان / نیاری درین داستان شک وریب *** نجوی درین نظم نقصان وعیب؛ انجام: بیامد پیرزن نزدیک دختر *** بسی بوسه زدش بر چشم و بر سر / بیامد اسب حیدر پیک زد زین *** باد تن پوش شد گفت ای نگارین

مثنوی است درباره وقایع کربلا و بعضی از حوادث تاریخ اسلام؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج سیاه بدون مقوا، 85گ، مختلف السطر، اندازه: 17×11سم [ف مخ: 1 - 156]

1663 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 715/3

سه قصیده است در مدح شاه نعمت الله ولی که مطلع هریک بترتیب عبارتند از: الف: شب کزین بارگاه فرخ فر *** خیمه بر کند خسرو خاور» ب: «سرو قدا اگر جهان یکسر *** گردد از ظلم و جور زیر و زبر»، ج: «باز طرف گلشن از فیض بهار *** افسر سلطان گل شد آشکار»، خط: نستعلیق، کا: ابوالقاسم اصفهانی ابن آقا بزرگ ولد حاجی محمد مهدی، بی تا؛ کاغذ: آبی رنگ، جلد: تیماج قهوه ای ضربی دار، 12 سطر (7/5×15/5) [ف: 2 - 820]

1664. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 502/4

آغاز: دزدیست زهر از دهن مار بدزدد

غزل کتاب بهار دانش؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ به شیوه هندی؛ کاغذ: هندی ،مجدول، کمند دار ،جلد: تیماج عنابی ضربی، 13 سطر (9×15)، اندازه: 14×22سم [ف: 1 - 462]

1665. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 65/13

چند قصیده از کربلا زاده: نبیند دیده جز وحدت مگر چشمی که هست احول، و چند قصیده دیگر در مدح محمد شاه قاجار، در تعریف دارالسلطنه تبریز، و مدح محبوبه و مرشدش و مدح نائب السلطنه عباس ميرزا و یک قصیده به عربی و دیگری به ترکی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ در صفحه عنوان یادداشتی به خط و مهر محمد مهدی تفنگدار محلاتی متخلص به فدائی مورخه 1314 می باشد؛ جلد: تیماج مشکی، اندازه: 17×22/5سم [ف: 1-494]

1666 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 552/8

آغاز: امروز جهان یافت شرافت ز جهاندار

قصیده ای از ملک الشعرای صبوری در بعثت پیغمبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) امروز جهان یافت شرافت ز جهاندار؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای، 2 ص ،15 سطر (5/5×12)، قطع: ربعی، اندازه: 10×17/5سم [ف: 1 - 501]

1667. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 552/13

آغاز ای صبا برید فرخ پی *** از خراسان برو بخطه ری؛ انجام: آنچه معلوم شد بر اهل عقول *** آصف الدوله بود شد معزول

ص: 887

قصیده ای در هجو آصف الدوله؛ خط: نستعلیق، بی کا، کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای، 1گ، 15 سطر (5/5×12)، قطع: ربعی، اندازه: 10×17/5سم [ف: 1 - 503]

1668. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 14873/5

آغاز: بسمله ای فدای تو هم دل و همه جان *** وی نثار رهت هم این و هم آن

شامل ترکیب بندی از جیران و اشعاری از محتشم؛ خط: نستعلیق، کا: سید علی نواب شهرستانی، بی تا؛ 14 سطر (7×12/5) ، اندازه: 10/5×17/5سم [ف: 2 - 182]

1669 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 487/6

آغاز: کسی کو در زمان و در مکان نیست *** و جودش بسته قد جهان نیست / برش پنجه هزاران سال یکحال*** که نبود بسته روز و و مه و سال؛ انجام: ترا ناچار باید رفت از این دار *** چه خواهی کرد با این بند بسیار / تعلق هر یکی چون ریسمانیست *** که بر پای روان بند گرانی است

چند غزل عرفانی است در مسائل توحید و معاد؛ خط: تحریری، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، 15گ (321-336)، 19 س_طر (9×16/5)، اندازه: 13×20سم [ف: 2 - 99]

1670. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2686

آغاز: هر کار بود کلید آن کلید آن بسم الله *** چون نیست گشاینده ب_غیر الله؛ انجام: که کمترا مگو این دهر خوان عبرت نیست *** ز بی حیایی این فرقه جای ماندن نیست

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ اهدایی: رضایی ؛کاغذ: جدید خط دار ،جلد: مقوایی آبی نرم، مختلف السطر، اندازه: 16×20/5سم [ف:4- 1390]

1671 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1341/4

قصیده تائیه صغری است؛ بی کا، بی تا؛ 19 سطر، اندازه: 16×21 سم[ ف: 3 - 82]

1672. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5686/3

آغاز: سر هر کسی نهاد ببالين عيش من *** سر را ندید جز سر زانوی خود مکان. (پس از چهار برگ) ایضاً قصیده دیگر در م_دح شهزاده والاگهر: از جور دور چرخ دور رنگ شیم ... *** طه_ران کشیده بود بسی خواری و ستم؛ انجام: آن شترهای آبستن آمد*** که بگذشت ده ماه از حمل ایشان

در ترجمه لغات و واژه های قرآن به سبک نصاب الصبیان ابون_صر فراهی در بحرهای مختلف و به نام حسنعلی میرزا شاهزاده قاجار ساخته شده است تا سوره تکویر؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: ترمه و فستقی آبی ،جلد: میشن تریاکی لایی، 37گ (43ر - 80پ)، اندازه: 13/8×20/5سم [ف: 8- 464]

1673. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6453/4

قصيده تاریخ وفات سید جمال علی از سیدرحیم رسول متخل_ص به بالا، به فارسی منظوم که از هر مصرع تاریخ 1210و از منقوطه و غیر منقوطه هر یک جدا جدا تاریخ استخراج می شود و ....؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جدول به لاجورد؛ کاغذ: ترمه، جلد: کاغذ: ضربی مقوایی، 1گ (263ر-264ر)، 17 سطر، اندازه: 15×26/5سم [ف: 9 - 3999]

1674. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 520/6

آغاز: بسمله ای روی مهوش تو ربوده زما قرار *** وی موی دلکش تو نموده روان فکار؛ انجام: تا روشنی و تیرگی روز و شب بود *** روشن شب محب تو روز عدوت تار

قصیده در منقبت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) میرزا کاظم، مؤلف در این قصیده صنایع شعری از قبیل ترصیع و اقتباس و مراعات النظير و ملمع ورد العجز علی الصدر و امثال آن را به کار برده و در حاشیه این نکات توضیح داده شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ حواشی با نشانه وحیدی؛ کاغذ: آهار مهره فرنگی، جلد: میشن مشکی ضربی، 14 ص (1377-391)، 14 سطر، اندازه: 11×18/3سم[ ف: 5 - 55]

1675. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 450/2

سوزنی، مسعود سعد سلمان ،معزی ،رودکی، عثمان مختاری، انوری، فرخی؛ بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی ، اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 265]

1676. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 258

آغاز: مرا پیام فرستاد بخت من شبگیر *** که خیز و بوسه زن امروز پیش تخت امیر / امیر مشرق فرخ حسام سلطنت آن *** که روزگار جوان می کند برایش پیر

قصیده در مدح حسام السلطنه سلطان مراد میرزا؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 8گ [چند نسخه -ف: - 363]

1677. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 260

آغاز: منت ایزد را که باز آمد به فیروزی زراه *** از پی سی روز روزه غره شوال ماه

قصیده ای است در 29 بیت که برای جشن عید فطر گویا برای شاه سروده شده؛ بی کا، بی تا؛ با سرلوح و جدول زرین؛ 4گ [چند نسخه -ف: 363]

1678. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 618/4

آغاز: شیخ اوحدی گوید: در خرابات عاشقان کویی است *** کاندرو نخانه پری روئی است؛ انجام: مفتاح رموز كنت كنزا ** مجموعه سر کن فکانی

اشعار و رباعیات. از شیخ اوحدی و مغربی و سنائی وعراقی و سید قاسم؛ بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی[ رشت و همدان :ف: - 1418]

1679. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1474/8

غزلی از محمد باقر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: زرد و سرخ فام و سفید، جلد: تیماج تریاکی یک لایی، 3 ص (132- 134)، 32 سطر، قطع : بیاضی [سنا: ف: 2 - 280]

1680. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5077/10

شعرهایی در توحید و صفات خدا و ستایش از او؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 5گ (50 پ -54ر) [ف : 15 - 40]

ص: 888

1681. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3321/46

قطعاتی از غزل مثنوی به خط های مختلف از این شاعران که به ترتیب یاد می شوند. از شیخ بهائی. آغاز: «از کتان و سمور بیزارم ***باز میل قلندی دارم»، از واعظ (غزل): آغاز: «الهی نفرت از ماده بنوعی اهل دنیا را *** که ره ندهد کسی در دل غبار کینه ما را ،پایان: واعظ بفکر دوست زبان از سخن ببند *** جایی که دل نشسته زبان هیچ کاره است»، میر نجاة، آغاز: «الهی در دیار مح_نتم حشمت پناهی ده *** ز درد و داغ عشقم تخت و تاج پادشاهی ده، پایان: نمیدانم چه باید خواست تا من از تو در خواهم ***بهرچیزی که دانی لایقم خواهی نخواهی ده»، از حسن خان شاملو: آغاز: «یا رب این مخمور غفلت رامی اسرار ده *** همچو آهم بر در دلهای روشن بارده» پایان: «چون حسن میترسم از مخموری روز جزا *** باده آمرزشم از جام استغفا رده»، از مولوی (از دیوان شمس تبریزی)، در صدر این غزل نوشته «به تاریخ شهرربیع الاخر 1085 معادل صاحبی مهرزای آمده»: آغاز: «منگر بهر گدائی که تو خاص از آن مایی *** مفروش خویش ارزان که تو به گرانبهایی» ،پایان: «شکری شکرفشان کن که تو قند نوش قندی *** بنواز نای دولت که عظیم خوش نوایی»، از میرزا هم_ت رودسری (رباعی) از شیخ فیض رکنی، آغاز: «یا ازلی الظهور یا ابدى الخفا ***نورک فوق النظر حسنک فوق الثنا» ،پایان: «ع_شق تو فرزانه كیش ناز تو بیگانه جو *** زخم توی مرهم فکن درد مرد آزما / ظلك نور العیون قربک اولى النعم ***همک ام الهمم وصلك اصل المنی»، از علی پاشا حاکم بصره (دو بیت عربی)،از ميرزا طاهر وحيد (تتمه یک قصیده)، از مقرب الحضره لطف علی بیکا؛ از الهی (غزل) بی کا، بی تا ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج سبز، ٩ ص (530-539) قطع: بیاض رقعی، اندازه: 8/5×18 [ف: 10998]

1682. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/4

آغاز: دارم ای یاران حدیث تازه ای *** دارد اما گریه بی اندازه ای؛ انجام: شاه دین شد زان سخن بی اختیار *** همچو جان بگرفت او را در کنار

بی کا ،بی تا [ف: 15 - 294]

1683. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/6

آغاز: نبی گیسو بخون او بمالید *** امير المومنين حيدر بنال_ید؛

انجام: شهید کربلا گشتی تو آخر *** بغربت مبتلائی جان مادر

بی کا، بی تا [ف: 15 - 294]

1684. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/17

آغاز: منم که پنج وجودند یار و یاور من *** بدوستی محبان بکوری دشمن؛ انجام: به پنج تن که بدین تن رسانم تن *** مح_مد است و علی و فاطمه و حسین وحسن

مخمس در ستایش پنج تن؛ بی کا، بی تا؛ 2ص [ف: 15 - 298]

1685. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 291/21-فیروز

آغاز: شد مو به رخسارت سفیدای خواجه میدانی چرا *** یع_نی که باید رو نهی زین جاده تا شهر فنا / از بی نشانی چون بوداین راه را سنگ نشان *** باشد دلیل رفتن از افتادن دندان ترا / هر مو بود بر اندامت بود خاشاک بحر نیستی *** هر چین زرخسارت بود موجی زدریای فنا / رمزیست قد خم گشتنت بر روی خوان زندگی * **یعنی که باید ته نمود این سفره از قد دو تا

قصيده آلانقو قصیده ای است بلند با قافیه الف از میرزا داود دارای 196 بیت در پند و اندرز؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: مختلف آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 6ص (497-503-حاشیه)، قطع: رحلی ،اندازه: 22×35سم [ف: 21 - 277]

1686. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 291/40-فیروز

اشعاری از: مرتضی قلی شاملو، میرالهی همدانی، عاملای اوزبک، میرزا رضی مستوفی خاصه ،وحید ،میرزا عبد العالى نجات، میرزا جعفر آصف خان، میرزا محمد جعفر خراسانی وزیر سابق لاهیجان، طالنجان اعتماد الدوله شاه صفی (قطعه ای است از او به مناسبت یافت شدن شمشیر امیر تیمور گورکانی از خاک)، شاه اسماعیل، سام میرزا پسر شاه اسماعیل، خان احمد، ابوالقاسم امری، درویش محمد فقیه، ابوالفتح گیلانی اکبر شاه (رباعی که به عبدالله اوزبک نوشت)، جهان خاتون (محبوبه یکی از فرزندان امیر تیمور)، میرزا احمد رانی، نکهتی همدانی، صفی قلی بیک قزاقخانی، حکیم الهی، میرزا غیاث مین باشی، میرزا ملک مشرقی، میرزا نهالی ،شوکتی، میران سید محمد شاه عالم، کمال اسماعیل، داعی انجدانی، سلطان خسرو بن جهانگیر شاه، میرزا طاهر وحید، فکری اگره ای، فکری خودتا، شیخ فیضی، محتشم، وحشی، میر عبد الغنی، (در مدح میر عماد خوش نویس)، فضایلی بادکوبی، ضمیری اصفهانی ،آصفی، میرزا فصیحی، طالبا آملی، صبحی تویسرکانی، میرزا احمد رازی، رکنا مسیح، ملا محب علی، فتحی اردستانی، ملا محمد جان، ملک بیک اوجی، عاملا اورزبک، کمال سبزواری، محمد قاسم کاهی، قاضی احمد مکاری، امیر على مازندرانی ،سراجا مهرکن، رازی شوشتری، محمد خان (بیگلر بیگی سابق استرآباد)، شیخ ابوالقاسم کازرونی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا، تا: ص 1161 در متن و حاشیه و بقیه آن در حاشیه است جز در ص1145 - 1150 که در حاشیه مکتوبی ترکی است [ف: 21 - 281]

61687. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 328/3-فیروز

غزلیاتی است از:امید میرزا جلال اسیر و میرزا ابراهیم ادهم، محمد قلی سلیم، فدوی خان صاحب؛ کا: سید علی، بی تا؛ جلد: تیماج سیاه یک لا، اگ (15ر -16پ) قطع: بیاض رقعی، اندازه: 12×24سم [ف: 21 - 295]

1688. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 328/9-فیروز

(غزلیات و رباعیات ومثنوی) از مکتوبی، طاهر و وقار. از جمله اشعار طاهر یک مثنوی است که در پایان آن سوگندنامه ای است که با این دو بیت پایان می یابد: «به گوش تشنه آوازهایی *** به آمد آمد بانگ درایی / که یارب مهربان با طاهرش کن *** الهى

ص: 889

باطنش چون ظاهرش کن»؛ کا: سید علی، بی تا ؛جلد: تیماج سیاه یک لا، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 12×24سم [ف: 21 - 296]

1689. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12504/9

خط: تحریری، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، 17 ص (418- 434)، 12 سطر [ف: 36 - 8]

1690. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7999/1

آغاز: عم شاهنشاه عالم آن نواب مستطاب *** باد یا رب عدل و نظمش تا ابد بر ما حجاب / راست آمد کار عالم چونکه عم شه گذاشت*** تا به امر حکمرانی پای چپ اندر رکاب

قصيده مدح نواب معتمدالدوله و شرح کتاب معتمدنامه؛ خ_ط: نستعلیق، کا: جلال الدین، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای مجدول،1گ (ار-اپ) 12 سطر، اندازه: 11/5×19/5سم [ف: 26 - 486]

1691. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7999/3

آغاز: گر جهانیان و جهان هر دو بگردد فانی *** مجدد امر شود طرف یزدانی / ز آب گل خلق کند آدم اندر ثانی *** به جهان جنت آید به عیادت خوانی؛ انجام: دشمنش دل بسته بود جمله زنجیر و غلش *** حل شود از حل کنی اشكال حل مشكلش/ مطلبش جمله بدست باد چو کیدسته گلش*** سر حدی تا ک_ه ز وی بهره ستاند هر دم

قصیده مسمط، که شاعر در مدح معتمد الدوله فرهاد میرزا سروده است ؛خط: نستعلیق، کا: جلال الدین، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول 3گ (106ر - 109ر)، 12 سطر، اندازه: 11/5×19/5سم[ف: 26 - 487]

1692. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه :14053/2

نام شاعرانی که رباعیاتشان و اشعارشان در برگ های 4 تا 146 ذکر شده عبارتند از: ملا مؤمن حسین یزدی، نظام الملك،ملا سحابی ،خیام، بابا افضل کاشی، ابراهیم ادهم، کمال اسماعیل، ملا حسین رفيق، ابو سعید، نظیری مشهدی، ملا محمد صوفی،میر عبدالوحید گیلانی، فدایی نوربخشی، میر رضی آرتیمانی، ظهوری خراسانی، زین الدین خوافی، میرزا رفیع دستور ،میر صابر ،سامی ،مغربی، میرزا ابوالحسن، میر محمد باقر داماد ،غنی کشمیری ،واعظ، میرزا محمد تقی نقیب کلانتر نیشابور، میر سید محمد جامه باف متخلص به فکری، محمد سعید، طالب آملی، ملا جلال الدین مولوی خاموش، تقنای شوشتری، سراجا نقاش، ملا حسنعلی یزدی، ملا محمد نصیر مدرس قم، ميرزا نصير عتيقی نصرت، ملا عرفی، کلبعلی نادر ،اطهری، نجفقلی مپ والی، محمد هادی اصفهانی تسنیم، میرزا جعفرمنشی، میرزا حي_در رضوی، ملا محمد علی کرباسی ،مولوی ،راچی، مجدوب ،میرمشتاق، شاه محمد شیرازی عارف، شیخ عبدالهادی، میرزا محم_ود اوراقه نویس، شیخ نجم الدین کبری، اوحدی، سالک یزدی، ملا عبدالله امانی، امینا نجفی، میرزا خلیل، مولا عبدالله بیانی، اهلی، ملا حسنعلی سبزواری معتقد، عجم قلی بیک، مخلص خان، سلمان ساوجی، محمود لاری ،فریدالدین عطار، شانی تكلو، حاجی محمد خان فندی مشهور، غنی کشمیری، جامی، سعیدا لاهجى، ملا غیاثای لاری، عبدالرزاق فياض لاهیجی، میر دوست محمد کتابدار، میر زیتی ،ثنائی، ملا ناظم هروی، ملا خواجه علی پیشنماز، جلالای نائینی، میرزا طوفان مازندرانی، میرزا مهدی عالی، دولت یار سلطان ایلچی، میرزا تراب فطرت، میر ابوطالب ترشیزی، ملا نطقی نیشابوری، فاضل میر اسماعیل همدانی ناظر، میرزا محمد سعيد حكيم تنها، میرزا فصيح برادر وحید، میرزا رضی دانش، ملا محمد علی مهابادی ،کلیم، نجیبا، خواجه نصیر طوسی، مير على جرفادقانی، میرزا رفیع واعظ قزوینی،مرتضى قلیخان شاملوا، میرزا مقیم کتابدار، فخرالدین عراقی، عمادالدین فضل الله، محسنای قلندر، میر عین علی، ناصح تبریزی، خلیفه سلطان، میرزا شرف، شکوهی، فلکی شیروانی، آقا محمد باقر قمی نافع، میرزا محمد تقی نصیری منشی دیوان، میر ابو تراب خادم ف میرزا جعفر گلستانه، میر نجات، نصرت، میرزا جلال اسیر، محمد طاهر قمی، ده ده مغربی، بابا طاهر عریان؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت ترنج با سر، مجدول گرهی،

8گ (138 ر - 146پ)، اندازه: 15/5×22سم [ف: 38 - 75]

1693. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13679/6

اشعار یوسف در وصف آمدن مظفرالدین شاه به رشت در سال 1320ق؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ مجدول، 1گ (22 پ) [ف: 37 - 206]

1694. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13437/1

آغاز: زهی طغرای نامت سربلندی بخش عنوان ها *** ز یادت آب و رنگ لاله صد برگ دیوان ها / نه موران راست تنها دیده بر فیضت که می باشد *** به دستت همچو خاتم چشم امید سلیمان ها؛ انجام: دهان ها از و یافت کام از زبان *** زبان ها از و یافت رطب اللسان / عطا کرد صنعش در این سیر گاه *** بهر دیده ور دوربین نگاه

غزلیات از: هادی. به ترتیب حروف تهجی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ ،93 ص (1-93)، 16 سطر [ف: 36 - 370]

1695. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13801/1

آغاز: آغاز غزلیات: نفحات وصلک اوقدت جمرات شوقك في الحشا*** زغمت بسینه کم آتشی که نزد بسينه كما تشا / تو چه مظهری که ز جلوه تو صدای صیحه صوفیان *** گذرد ز ذروه لامکان که خوشا جمال ازل خوشا؛ انجام: چو رسی بکلبه محتشم چه کشم به پیش تو ما حضر *** که تو نور دیده جهان نه دگر نظر بما حضرى کن / من و دل فتاده جدا نشدی دلا سوی کعبه نکن نظر *** به وصال کعبه گهی رسی که ز خود جدا سفر کنی / چو بلای جان تو جانیا نبود بغیر بتان کسی *** چه بود خرد آن بود که از آن بلا حذری کنی

در این تذکره غزلیاتی از شعرای مختلف جمع آوری و به ترتیب حروف تهجی تنظیم شده اند؛ شاعرانی که اشعار و غزلیاتشان در این بخش و در حواشی جنگ آمده عبارتند از: میرزا صادق

ص: 890

همایی با تخلص مروی، محمد علی بختیاری ،عاشق، شهاب،سلمان، بسمل، فردوسی، محتشم، سحاب، جامی، سعدی، ظهیر، ازل ،انوری ،وحشی، محمد علی قصه خوان، حافظ، خاقانی ،ملا حسن نوا (صاحب جنگ) ،وحید، طوفان ،رفیق ،مهری، ملا نظام،ملا عظیم ،نورعلی، میرزا نصیر، آقا شاپور، نشاط، غلامرضا ،خوشنویس ،باباطاهر، نیازی بخارایی، سعد اسحق، صابری، صمدی، حسین نوری، حجابی برزو بیگی، مهدی شیرازی، مح_مد حسن اردبیلی، اسعدی طباطبایی میر مدهوش ،مخلص، ملا بدیع سمرقندی، میر مخدوم، محمد حیران، حیرانی قزوینی، حرفی اصفهانی، مسعود بن محمد نزاری، خواجه معین هروی، معالی، میر مقبول، میر معز نسابه ،مشرقی ،متونی ،همام ،کاتبی، ناصر ،انسی ،فخری ،حالی ،عمیر ،مؤذن ،آنی ،آهی ،عیانی، خس_رو، ظهوری ،عطار ،آذری ،شاهی،پریشان ،معین ،هلالی، قیضی، نیازی، مشتاق ،رفیق ،آگاه، صیدی، صبا، محمد قلی سلیم، سامی، نوعی خبوشانی، فریدون ،ساقی ،فروغ ،غنی ،حیاتی ،ثنایی شرف تبریزی ،آصفی ،صفی ،حزین ،عرفی، بی کس، مفتاح، تجلی،خواجو ،ضمیر ،عارف ،مادح ،عاصی ،ریاضی، صبوری، ناج_ی، صائب، جواد( زاهد) ،نظیری ،عنوان ،فهمی ،مصحف، صراف ،مخفی ،طبیب ،ازل ،نصیر ،آسوده ،نور ،نوری ،فغانی، اوحدی ،روغنی، بینا ،آگهی ،خالص ،عصمت، صبور، کلیم، حقیر، فنا، دوستی ،نورعلی، فروغی، بوعلی نیا، مرتاض ،رازی، نقی کمره ای ،فیاض ،قاآنی ،اهلی ،مغربی، قاسمی، خاقان، خاوری،میر محمد، ملا مفید بلخی، مهدی قلی بیک، قانع بخاری، مشربی خوانساری، ولی دشت بیاضی، عبدالله مولی اصفهانی، عال_می دارالمرزی، ملا غیرت، قاضی عیسی، عیسی اردبیلی، میر عرشی، شاه عیان، ملا عضدی تبریزی، محمد هما، میر عبدالحسین، مح_مد مؤمن عربی ،عنایت، عظیما نیشابوری، عبدالله ایوانی، میر غفاری، میر عزیز قلندر، شاه علی، عبدالغنی همدانی، امیر عبد الباقی، ع_زیز تبریزی، عنایت تبریزی، علی منجم، عاشقی خراسانی، عزیز الله شهری، میر علی نقی نهاوندی، درویش عارف، میر علیخان،میر خسرو، باباعلی شاه ،ملاخلاصی، نظر علی بیک خادم، خضر قزوینی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: روغنی مشکی ترنج سر با نقش گل مجدول مذهب، 301 ص (1-301)، 16 سطر [ ف: 37- 346]

1696. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14304/10

اشعاری در اوصاف قلم، چند غزل از حافظ و غزل هایی دیگران ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج دو رو مشکی، عطف و حاشیه تیماج قهوه ای، مجدول ،گرهی 5گ (89پ -94) قطع: بیاضی، اندازه: 7×15سم [ف: 38 - 430]

1697. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14307/18

اشعاری از: اسدی طوسی، منوچهر شصت کله، فرخی، دوازده بند عاصی در لعن یزید ،قطران، رشید وطواط، سوزنی سمرقندی، مجیر بیلغانی، جوهری زرگر بخارائی، اثیر الدین ،اخسیکتی، اس_یر لغت، جرعه ،شوقی واعظ قزوینی، سلیمی؛ خط: نستعلیق زیبا ،25گ (140ر- 165پ)،بی کا،بی تا ،جلد: مقوایی، عطف تیماج سرخ (165 پ-140ر)، 16 سطر، اندازه: 17/5×25سم [ف: 38 - 437]

1698. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14309/12

اشعاری از: سعدی، مطایبه مصاحب نائینی، مثنوی ضیا اصفهانی ،انوری، عرفی، عنصری ،فردوسی، عبدالواسع جبلی، خاقانی شیروانی ،فرخی، ادیب صابر، عثمان ،مختاری، سنایی غزنوی، سوزنی سمرقندی، ظهیر فاریابی ،نظامی، تفرشی ،گنجوی، جمال الدین عبدالرزاق، رفیع الدین، عبدالوهاب نشاط؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج، قهوه ای، 78گ (56ر- 134ر)، 15 سطر، اندازه: 13×21سم [ف: 38 - 440]

1699. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14387/3

سعدی ،مولوی ،مشتاق، عطار، عرفی، شیخ بهایی، احمد فیض رکنی، جامی، طغرا، شیخ احمد، شاه قاسم، حسان بن ثابت انصاری، نظامی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول، 45گ( حاشیه ار-46ر)، 17 سطر، اندازه: 11 × 20سم [ف: 38 - 517]

1700. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 225/12

در این بخش23 غزل درست و چند غزل ناقص از شاعران پراکنده دیده می شود: 1 ) یک غزل ناقص با قافیه «ی» از شاهی که انجامش این است: «چو او روی تو را می بیند از خود میرود شاهی ***تو حال او همی دانی ولی با خود نمی آری»، 2 ) یک غزل از طوسی که پایانش چنین است: «شنیدی درد و آه و ناله زار از پی تیرش*** هنوز ای طوسی دلخسته تا در دل چهاداری»، 3) یک غزل بی تخلص و ناشناخته، 4) یک غزل از فیضی، گویا وی همان فیضی برادر ابوالفیض پسر شیخ مبارک (م-1104) باشد که وزیر اکبر پادشاه هندی بوده است پایان این غزل چنین است: «گریبان میدرد فیضی از آن سودا که تا روزی *** بگیرد دامن وصلش ... دهد یاری»، 5 و 6) دو غزل از طالب شیرای که پایان هر دو این است: «هر چه از خوبی شیراز بگوید طالب*** اهل معنی همه دانند که صد چندانست / طالبا بی غرض از لفظ اصیلی بشنو *** شهر شیراز تو یک گوشه اصفهانست»، 7 تا 11) پنج غزل از سکاک: شاید همان بابا فغانی باشد که در (ص 61-63) یاد شد، انجام سه غزل آن این است که یکی از آنها بی تخلص است: «گر رود سکاکرا سر در سر کار بتان*** ترک ندهد دوستی بین تا چه سان خود دشمنست/ گفته ئی سکاک آخر صید ما خواهد شدن *** این سخن دیرست گویا خود معین کرده است/ صد بار بیش کشت و دگر ساخت زنده ام *** کوی علیست یار و حکیمی نصیر او»، 12 و 13) دو غزل از آصفی که گویا همان آصفی هروی (م-٩٢٣ق) باشد، پایان نخستین آنها این است: «ز جان آصفی ای جان نماند جز رمقی*** بیاد می بسر او که آخرین نفس است»، 14) یک غزل از قاسمی که پایانش چنین است: «قاسمی باز از تو در تو گریخت *** که مفرهم توئی و ملجا تو»،

ص: 891

15) غزلی از محیی با این پایان: «تا هست و بود و باشد از این روز تا ابد *** محیی بجان محبست همه اولیای تو»، 16 و 17) دو غزل بی تخلص؛ 18 تا 20) سه غزل از حسن، که گویا همان ح_سن دهلوی باشد که در (ص 52-54) یاد او گذشت، غزل یکم ناق_ص و غزل دوم بدین شعر پایان یابد:« از بهر وصل او حسن وجه زا دارد ولی *** شد وصل او چون کیمیا و از کیمیا نایاب تر»، 21تا24 ) چهار غزل ناشناس، میان آنها نیز افتاده است، 25) غزلی از نسیمی که بدین شعر پایان یافته: «ای نسیمی پاک می بازی نظر*** آفرین بر دیده بینای تو»، 26) غزلی از عطار بدین پایان (تخلص): «قصه» عطار از هر سو گذشت *** عرضه خواهد داشت او بر رای تو»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10ق؛ افتادگی: آغاز و وسط و انجام؛ کاغذ: نخودی رنگ، جلد: تیماج مشکی، 14 سطر (6×12/5)، اندازه: 11×18سم [ف: 2 - 249]

1701. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1236/42 -ف و 1338/42 -ف

نسخه اصل: بادلیان 69 Add اوزلی (ش 1241). شعرها اس_ت: قصیده بدر صاعدی در گذشته پس از 746 پس در ستایش سلطان محمد بن تغلق و منظومه در اختلاج از بدر جاجرمی درگذشته 686 ساخته 675؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 1- 585]

1702. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1524/4-ف

نسخه اصل: آکادمی علوم شوروی 1655.2C 7 - 90 قصیده جب_ریه است در ستایش عبدالمومن خان یا جواب ابن غیاث به مولانا مشفقی مورخ بی کا، بی تا: با تاریخ 980ق [فیلمها: 1-614]

1703. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9451/12

از جمله اشعاری در عزلت و چند ماده تاریخ؛ خط: نسخ نستعلیق، کا: شیخ محمد مهدی شمس العلماء عبدالرب آبادی، بی تا، 1ص (1140) [مختصر: ف: – 62]

1704. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/286

رباعیات خیام، اشعاری از نعمة الله ولی؛ بی کا، بی تا؛ 1ص (563) [مختصر: ف: 64]

1705. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9420/6

شامل هفت بند ملاحسن کاشی، اشعاری از ملانظام استرآبادی و شاه طایر دکنی و حکیم فردوسی، قصیده غیر منقوط آفتابی ساوجی و شعری از عارف آذری، ترجمة الشوق عرفى شيرازى و تتمه دیوان حافظ، اشعاری از طبعی قزوینی و ملاامیدی، مسبع فضولی بغدادی، الف تا پای سید نسیمی، اشعاری از مقص_ود کاشی، قصیده مذنب، سوز و گداز نوعی خبوشانی، قضا و قدر سلیم تهرانی، قضا و قدر حکیم رعنا، عنبریه کاتبی نیشابوری، قصیده ادهم آرتیمانی، اشعاری از شیخ الرئیس و شیخ کمال خجندی و ... بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی 100گ (316 پ-413 پ)، 17 سطر، اندازه: 19/5×25سم [ف: 30 - 122]

1706. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23407

آغاز: اگر عمری بیارایم سخن را؛ انجام: فریضه من الله واجبه على كل مسلم

شامل: فهرست اسامی شعرا و تعداد ابیات (ص 1 و 2) غزلیات سعدی (3-47) غزلیات حافظ ،(48-63) غزلیات نشاط (64- 66) غزلیات مجمر (66-72) غزلیات عاشق اصفهانی (72-74) غزل محتشم (75) ، غزل مشتاق و رفیق (76) غزلیات محرم (76 -78)، غزلیات وصال (78-85) بوستان سعدی (86-93) مثنوی میرزا نصیر ،(94-109) فرهاد و شیرین وحشی (109-125)، ترجیع بند هاتف (125 - 133)، باغ رفتن شیرین از عرفی (133- (138 ترکیب بند ضیاء اصفهانی (138 -142) رباعیات خیام (147-142)، دوبیتی های بابا طاهر (147-152)، میر مرشد همدانی و مطایبه مصاحب نائینی (152-156)، تغزل نوری اصفهانی (157)، قصیده مقطعات، مطایبات سعدی (157-175)، غزل طبیب اصفهانی (176)، ساقی نامه حافظ (176-181) حکایت شیخ صنعان عطار (182-212)؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ :کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج [رایانه]

1707 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16204

آغاز: بسمله، من قال سبحان الله غرس الله له بها شجرة في الجنة و من قال الحمد الله غرض الله له شجرة فى الجنة؛ انجام: امضى الى الغير يكون نافذا مفضلا و المنع في...

جنگی و مجاميع؛ خط: مختلف، بی کا، بی تا؛ نسخه کالنصاب به ترکی ضمیمه است؛ کاغذ: شکری، جلد: تیماج برون تیماج [رایانه]

1708. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8915/16

از امیر المؤمنين و مولوى؛ بی کا ، بی تا؛ اگ (49پ-50ر) [ف:29/1- 339]

1709. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2603/9-ف

نسخه اصل: نسخه آقای افشار شیرازی. ترجیع بند و مخمس و غزلیات از: حیرتی، شعرهای عبید خان اوزبک، سیفی، وصفی، سراج زاده آقسرای (به ترکی)، شافعی (به عربی)، حافظ، نجم الدین کبری، سنایی، اهلی،سعدی، ابن حسام (مستزاد)، درویش دهکی، لطفی هروی، رفیقی یزدی، خیام، شاه عادل، عصمت، میر عبدالباقی، سلطان يعقوب، ادهم، همایون، ریاضی، نیکی، شرف، ،باقی، یعقوب بیک،کمال خجندی ،بنایی مقامی (مخمس)، حسن وادایی ،شهیدی، شیخ زاده لاهیجی، سلمان، حیرانی ،بقایی ،نامی ،عبید زاکانی، مانی (ترجیع بند)، نظمی، فوری (مثمن)، ،جامی ،اوری ،امری ،ذاتی، کمال پاشازاده( به ترکی)، رحمی چلبی (به ترکی)، خداوندگار، نجاتیو آهی، حنایی، سلطان سلیم (به فارسی)، شیخ آذری، ملاحسام دیوانه، قاسم، ابن عربی( به عربی) ،نسیمی، طهماسب، نظامی، بایسنغر جغتایی و عضد؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 1 - 718]

1710. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4628/1

قصیده فارسی با قافیه نون؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج آبی ترنجی عطف و درون قهوه ای، 5 ص (1-5) 14) سطر ،(7×18)، اندازه: 10×21سم[ ف: 14 – 3564]

ص: 892

1711. قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 9416

آغاز: هر گوشه از خرام تو نازد هزار جان *** صد بارا گربه پای توریزند جایز است؟

در این جنگ نمونه ای از اشعار این شاعران بدون تنظیم گرد آورده است: صائب تبریزی، میر همایون ،هلالی، ابو تراب بیک، میرزا صادق دست غیب، محمد مقیم، بابا فغانی، رکنا طالب کلیم، ملا محمدحسن شوقی، یوسف بیک شاملو، مولانا شانی، ب_اب افضل ،سحابی، میرزا ابراهیم ادهم ،شیخ ابو سعید، محمد قلی بیک سلیم، غیاثا حلوائی، صفی قلی بیک. در پایان مجموعه چند رقعه به نثر نیز افزوده شده و در برگی به خط گرد آورنده تاریخ جمادى الاول 105 ؟ در مشهد مقدس معلی دیده می شود؛ خ_ط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا؛ سطرها چلیپا ؛جلد: تیماج س_بز، 83گ، مختلف السطر، اندازه: 15×24سم [ف: 24 - 188]

1712. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 633

بعضی ابیات مفرده و رباعیات پراکنده ای است که از آتشکده آذر به سال 1310 انتخاب شده با ذکر نام شاعران و در پایان چند ب_یت «مجمع الفصحاء» که انیس مؤلف قرار گرفته بود به سال 1347 افزوده است ؛خط: نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا با تاریخ 1310ق؛ جلد: تیماج قرمز بدون مقوا ،49گ مختلف السطر، اندازه: 8/5×13/5سم [ف: 2 - 290]

1713. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه:2ر3209

آغاز: هو الابهى اى حیات العرش خورشید و داد *** که جهان امکان چو تو نوری نزاد / گر نبودی خلق محجوب از لق *** ی_ک دو حرفی گفتم از سر بقا / تا که جانها جمله مرهونت شوند *** تا که دلها جمله مفتونت شوند؛ انجام: چون کلیم اندر م_یان قبطیان *** یا چو روح الله میان سبطیان / همچو یوسف اندر افتاده به چاه *** آن که نبودش پایان و راه / بلبلت شد مبتلا اندر قفس *** بسته شد هم زین قفس راه نفس. در حالت تنگی سین_ه و دردسر و سلفه بسیار تحریر شده [ انشاء الله قصوره باقمايز]، يع_نی عفو خواهید فرمود

فصل و بابی ندارد مثنوی عرفانی است در مدح و شرح حالات بهاء الله؛ خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا ؛کاغذ: فرنگی، ج_لد: قار نقور ،22×14، 10گ، 18 سطر [ف: 2 - 504]

1714. کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 320

آغاز: ابروان زد صحبت تر یا چرخ یا چاچی کمان *** تیر تو دلدوز تر یا نالهای زار من؛ انجام: کرد بدریای.. چون نظر *** دید بهر گونه نهنگ دگر جامع و کاتب: احتمالاً ابوالقاسم خان در 1327، نسخه شامل رباعیات و غزلیات سعدی شیرازی، وحشی بافقی، سید مح_مد ماست بند، حافظ شیرازی، هاتف اصفهانی ،مشتاق ؛خط: نستع_لیق مخلوط بشکسته کم اعجام، كاتب = مؤلف، بی تا؛ مجدول، کاغذ: نخودی ضخیم، جلد: تیماج ،تریاکی، 46گ، 8 سطر، اندازه: 10/5×16/5سم [ف: 72]

1715. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5109/4

غزل و رباعی تاج جیلانی؛ خط: نستعلیق، كا: لاد محمد قرشی هاشمی خطیب نوساری، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی زرد متن و حاشیه ،جلد: مقوا ابره پارچه مشکی، ص (153پ) سطور چلیپا در هفت ستون (12×22/5)، قطع: وزیری، اندازه: 16/5×26/5سم [ف: 15 - 4115]

1716.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 577/7-ف

نسخه اصل: نافذ پاشا .399. غزل های ابراهیم و کمال؛ بی کا، بی تا؛ هامش 51پ تا آخر [فیلمها: 2- 2]

1717. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/32-ف

قصیده در معنی فقر و دعای خواجه به فارسی؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3- 212]

1718. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/45-ف

قصیده های فارسی است از ... و کاتبی، ظهیر فاریابی، سلمان ساوجی، جامی، کمال خجند، امیر خسرو، سلمان، شیخ سعدی، جامی، خواجه عصمت، سید حسین با شعری که هر بیت آن ماده تاریخ 929 است و قصیده بی نقطه و ماده تاریخ و گفته تاجوری به ترکی (به نسخ) و قطعه های تاریخ سلاطین عثمانی از عثمان غازی تا سلطان سلیمان (926) به فارسی؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3- 212]

1719. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/100-ف

قصیده است با تاریخ 645 در 96 سالگی و جامی نیز خاقانی و خسرو دهلوی؛ بی کا، بی تا [فیلمها : 3 - 212]

1720. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 44-6225/42-ف-درهامش

قصيده «ما مظهر ذات كبريائيم ما جام جم خدا نمائیم»؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 213]

1721. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2628/2

قصیده و غزل و قطعه و رباعی از سید حسن غزنوی، مجد همگر، اثیر اخسيتكى، جمال الدین اصفهانی، کمال الدین، عمق بخاری، فلکی، شیروانی، ابوالفتح ،بستی، شیخ ابوالحسن شهید بلخی، ابو العباس بخاری، عمادی شهریاری، سید جمال کاشانی، خواجه جلال، جلال الدین ملکشاه، سلجوقی، روزبهان شیرازی، شمس الدین صاحب دیوان، مجد الملک یزدی، عضایری، علی بن احمد قتالی پهلوان محمود بهاء الدین کریمی، حكيم لؤلؤ، منجيك ترمذی، محمود صاین، محمد بن عمر، نضام الملک طوسی، میرزا عبد الله خان شهاب؛ بی کا، بی تا؛ 80ص (81-160) [ف: 8 - 450]

1722. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3463/8 عکس و 3464/8-عکس

نسخه اصل: توبینگن 3784 Or oct غزل هایی گویا از مولوی؛ بی کا، بی تا؛ 13گ (170ر-183پ) [فیلمها: 3 - 224]

1723. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3910/5

قصیده فارسی است، در ستایش حاج محمد کریم خان کرمانی؛ خط: نستعلیق، کا: عبدالجبار بن حاج قاضی محمد قراباغی، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج ضربی زرکوب، 2ص (31-32)، 12 سطر (8×14)، اندازه: 11× 17سم [ف: 12 - 2900]

ص: 893

1724. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6058/4-عکس

آغاز: یا خاتم الرسالة يا اشرف الورى

نسخه اصل: پاریس 1948 .S. P. قصیده در ستایش پیامبر؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 238]

1725. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8519/13

آغاز: سرنامه بنام آن خداوند*** که خوبان را به دلها داد پیوند؛

انجام: نوازش چون زرد ارسوی شه این ساز *** برون داد از س_وی زهره آواز

مثنوی است؛ بی کا ،تا: جمادی الاول هزار و اندی؛ کاغذ:سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 22گ( 56 پ-78ر)20 سطر (7×9) [ف : 17 - 152]

1726. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6511/3

قصیده فارسی سید نسیمی با قافیه تاء؛ خط: نستعلیق، کا: عبد الله بن کربلایی محمد تقی سیستانی، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ لایی، 9ص، 13 سطر (10×14) قطع: خشتی، اندازه: 16×26سم [ف: 16- 281]

1727. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9661/7

مثنوی با عنوان «از ملالت در انحراف مزاج جهان بانی و طلب شفای عاجل از حضرت سبحانی»، تا می رسد به عنوان «حكایت آن جوان عاشق که به محض دیدن معشوق خود فدا ساخت جان در باخت»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: استانبولی، ج_د: تيماج مشکی مقوایی، از یک سوی، 8گ (95پ-113پ)، 15سطر (7×14)، قطع: ربعی، اندازه: 13/5×20سم [ ف : 17 - 447]

1728. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 593/4

رباعی؛ خط: نسخ،بی کا، بی تا [ نشریه: 2 - 127]

1729. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1232/7

رباعیات از سحابی استرآبادی، ابوسعید ابوالخیر، شیخ صف_ی ،فضولی، زایر نقاش، محمد قلی سلیم، خیام و تهماسب صفوی ؛خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 5 - 247]

1730. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1232/32

قصیده میر محمد باقر؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 5 - 249]

1731. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1232/35

قصیده قلندر کوچک بابا سلطان؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 5 - 249]

1732. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7591/3

آغاز: بسمله الله خير الاسماء قصيده بديعه که در توصیف و تمدیح قليان تریاک مسمی به وافور نو ظهور گفته شده وهی هذه .مژده که دیگر جهان تازه و معمور شد *** جان و دل مردمان خرم و مسرور شد / طرح نو انداخت دهر رسم کهن دورشد*** معروف آمد رواج منکر محذور شد / تا که ز مظلوم این بد منشور شد *** نوبت می درگذشت دولت واپور شد؛ انجام : بند آخر: خوشا کسی کز جهان کفاف دارد معاش *** چهار دیواری و دلی زغم بی خراش / همدم دانا دلی کم سخن و خواجه تاش *** سماور و قند و چای شاهد رندی قلاش / چو نیست مظلوم را این چه خروشد به فاش *** نوبت می درگذشت دولت واپور شد

قصیده بدیعه است با ترجیع بند درباره وافور، منظوم، در 21 بند؛ خط: نسخ، کا: محسن بن عبدالکریم، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج حنایی ضربی لایی، 3گ (133-136)، 20 سطر (6×16/5)، قطع: ربعی، اندازه: 14×21/5سم [ف: 16 – 644]

1733. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14053/11

از سعدی جامی محتشم ،محرم؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 3گ (175 ر - 177ر) [ف: 38 - 78]

1734. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 214199/1

از میرزا بیک؛ بی کا، بی تا؛ 1ص (125پ) [ف: 38 – 275]

1735. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13691/3

از نظام؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا 10گ (88ر - 98پ) [ف: 37 - 216]

1736. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14145/35

از سعیدا؛ خط: نستعلیق چلیپا ،بی کا، بی تا؛ 2گ (74پ- 75پ)[ف: 38- 179]

1737. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3112/6

اشعاری از قائم مقام و بابا طاهر و دیگران؛ خط:شکسته نستعلیق،بی کا، بی تا؛ 3گ (82پ-84پ) [ف: 6 - 223]

1738. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7914/6

رباعی امیر کلال، که هر کس یک نفس سه بار بخواند مشکل او گشوده شود: «یا رب بگشا بر دلم از توبه دری ***بی منت مخلوق رسان ما حضری / این باقی عمر چنین دار مرا *** از من نرسد بهیچ کس دردسری»؛ خط: نستعلیق راسته و چلیپا، کا: غلام حیدر، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: گالینگور مشکی مقوایی عطف و گوشه تیماج سرخ، اص (140ر)، 14 سطر (6/5×12)، قطع: ربعی، اندازه: 12/5×19سم [ف: 16 - 735]

1739. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3781/12

رباعیات از زبان نظام الدین اسحق قاضی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [ف: 7-38]

1740. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1741

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم. ای ملک خلیفه الهی *** قائم بتو ... / اى ما شطر غدار دولت*** ای بر تو مدار کار دولت؛ انجام: در فهم دقیقه های مشکل شرمنده منطقش افاضل

در این جزوه هفت قصیده در مدیح علیشاه ظل السلطان سروده و کتابت شده ؛خط: نستعلیق خوب، بی کا، بی تا؛ پشت صفحه اول این جزوه به سال های 1274 و 1282 از عرض گذشته»، مجدول؛ مهر: ناصر الدین شاه قاجار؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج یک لا لاکی رنگ، 14ص، 15 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 13×21سم [ف: 4 - 953]

1741. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1811

آغاز: بیا که غره شعبان شده دمیده هلال *** هلال جام طلب كن که گشت باده حلال؛ انجام: هلال زندگی دشمنت نگردد بدر *** خمیده ماند و اصفر قرین ضعف و هزال

ص: 894

قصيده (عريضه منظوم) است؛ ناظم قصیده و کاتب این نسخه مشخص نیست ولی سراینده پس از تبریک مولود حضرت الشهداء (علیه السّلام) به مظفر الدین شاه قاجار خدمات گذشته خود یادآوری و استدعای برقراری مستمری کافی از آستان فارس کرده است ؛خط: نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛ پشت صفحه اول: از کتب انتقالی از انبار خوضحانه است؛ مهر: کتابخانه دولت علیه ایران 1329 ؛کاغذ: فرنگی کبود رنگ، جلد: مقوای روکش مخمل زنگاری حاشیه گل منگنه ای، اندرون کاغذ ابری نیلی، 7ص، 14 سطر، قطع: ربعی، اندازه: 13×20سم [ف: 4 - 987]

1742. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1842

آغاز: الا ای ساربان بر بند محمل*** که بر بستند محملها قوافل/ شتربانا جلاجل بر جمل بند *** که نسپارد جمل ره بی جلاجل ؛انجام: ثنا گستر یکی را صد چو اخطل *** مدیحت گر یکی صد چو دعبل / یکی شخصش جهان را باد حافظ *** یکی کف_ش مهان را باد کافل

در این جزوه قصیده ای است در مدح ولیعهد مظفر الدین و پادشاه وقت ناصر الدین شاه قاجار؛ خط: شکسته نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛ مهر: کتابخانه دولت علیه ایران 1329 ؛کاغذ: فرنگی کبود رنگ، جلد: تیماج روکش ترمه محرمات لاکی حاشیه سجاف تیماج لاکی، اندرون تیماج لاکی، 16ص، 10 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 13/5×20سم [ف: 4 - 990]

1743. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1843

آغاز: بسمله. نوبت عیش رسید ای مه خورشید مثال *** روزی آمد که دو صد بار به از شام وصال / محفلی نغز بیارای به از مجلس بال *** عید مسعود جلوس است و بلوغ آما ... این چ_نین فال زدم وه چه نکو آمد فال؛ انجام: ظلمی آمد بمن آنسان که به انسان مرساد ***که همه پارسی و تازی من رفت زیاد *** داد من ده که جزای تو دهد احمد و آل

قصيده مدحیه است، قصیده ای است به صورت مخمس که در هنگام اعلام ولیعهدی احمد شاه قاجار سروده شده؛ خط: نستعلیق خوب، بی کا، بی تا؛ پشت صفحه اول: «انتقالی از قصر بلور»؛ م_هر: کتابخانه دولت علیه ایران 1329؛ کاغذ: فرنگی نباتی رنگ، ج_لد: مقوای ابره مخمل نیلی رنگ گل منگنه، اندرون کاغذ ابری نیلی، 5ص ،15 سطر، قطع: ربعی، اندازه: 14/5×22سم [ف: 4 - 991]

1744. یزد؛ جامع کبیر؛ شماره نسخه: 55

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ قطع: وزیری [نشریه: 4 -382]

1745. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 152/4

مخمس؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی سفید و کبود، جلد: تیماج مشکی، 17 سطر ،(7/5×15) اندازه: 14×18سم [ نشریه: 3- 230]

1746. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13569/13

غزل از تشنه قزوینی؛ بی کا، بی تا؛ 1ص (82) [ف: 37 - 74]

1747. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13759/4

غزل از موجی؛ بی کا، بی تا؛ 1ص (19پ) [ف: 37 - 294]

1748. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14436/2

غزل از منصور؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 1 ص (72 پ) [ف: 38 - 575]

1749. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 213463/1

غزلیات، رباعیات و قطعات از شعرای گوناگون؛ خط: نستعلیق،بی کا، بی تا [ف: 36 - 410]

1750. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13569/53

قصیده نور علی شاه؛ بی کا، بی تا؛ 1ص (242) [ف: 37 - 81]

1751 . اصفهان؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 28/4

قصیده هایی در ستایش علی (علیه السّلام) است به فارسی از توحید و ذوقی؛ بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی [نشریه: 4 - 478]

1752. اصفهان؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 28/5

رباعیات و یک قصیده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع:ربعی[ نشریه: 4 - 478]

1753. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1163/1

مثنوی است، که در پایان آن از حیدر بیک و از قزلباشان یاد شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا[ نشریه: 7 - 137]

1754. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2127/511/3

قصیده به مناسبت عید قربان در 21 بیت (دلا خواهی اگر قربانی آری عید قربان را )؛ بی کا،بی تا؛ کاغذ: آبی فرنگی [ف: 15 - 111]

1755. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2127/511/9

آغاز: باد بهار بادم عنبر فشان رسید *** فرمانروای (معتمد) الملک کز شرف/ ... شاها (ادیب) را بهمه دورروزگار *** سر سبزی از تو بروضات جنان رسید

قصیده در مدح فرمانفرمای مملکت فارس از گفته های محمد هاشم حسینی متخلص به ادیب قصیده در 40 بیت است؛ بی کا،بی تا؛ قصیده در چهار ستون؛ اندازه: 18×29سم [ف: 15 – 113]

1756. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 88/19

غزل های سعدی و جامی و عاشق؛ بی کا، بی تا؛ در میانه و به رنگ زعفرانی؛ کاغذ: کبود، قطع: بغلی بیاضی [ نشریه: 5 – 622]

1757. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 757/3

قصیده فارسی؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 256]

1758. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 925/2

مثنوی است گویا از اوحدی؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ [نشریه: 7- 263]

1759. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1118/4

قصیده غوثیه است: سقانى الحب كاسات الوصول؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول، با دو سرلوح [نشریه: 7 - 268]

1760 . تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره /28

اشعاری از: حاجی محمد گیلانی، متین، صایبا، ذوقی اردستانی، ناظما، «تاریخ تالار آیینه» میر صیدی، محمد جعفر بيك، عالم

ص: 895

بیک، میرزا بدیع سبزوار ،فغانی ،نجات، سعدی و وارسته؛ بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، ربعی، 22گ( 136ر- 158پ)، قطع: ربعی [نشریه: 7 - 552]

1761. تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ( دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 33

شعر قدسی مشهدی و عرفی و میرزا صالح؛ بی کا، بی تا؛ ج_لد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، 1ص (216پ)، قطع: ربعی [نش_ریه:7- 552]

1762.یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3804/8

آغاز: بسمله، چنین گفتند ... استاد - بروح پاک ایشان نور حق باد / پس آن را نظم کرده ابن عباس*** که او در علم بوده افضل ناس؛ انجام: تبارک من تعالی فوق عرش - تقول العبد فاطل_بنی تجدنی

قصيده ربوبية؛ خط: نسخ مایل به نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف و گوشه ها تیماج قرمز،4گ (76-80) ابعاد متن: 10 × 15، اندازه: 17×21سم [ف: 5 - 1802]

1763. کاشان؛ عاطفی، حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 1

دو قصیده از سلیمی درباره علی علیه السلام؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 7- 748]

1764 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1974/6

آغاز: با کمال فیض رحمت در هوای نوبهار*** بی زلال وصل او خشکم چو طبع روزگار

قصیده در مدح امام هشتم، سروده سال 1011، گویا از فخرالدین 210 بیت؛ خط: نستعلیق بی کا، بی تا؛ اندازه: 11×18سم [ف: 3 - 158]

1765 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1974/2

رباعیات از عرفی، مؤمن، خیام و سنائی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 54گ، اندازه: 11×18سم [ف: 3 - 158]

1766. آشتیان؛ حوزه علمیه؛ شماره نسخه: 6/7

هفتاد بیت از رباعيات متفرقه اهل تصوف و یک رباعی در حاشیه: «ای جنبش این طارم نه طاق از تو*** وی غلغله در جمله آفاق از تو / دردیست نهان در دل عشاق از تو *** سوزیست درون جان مشتاق از تو / عشق ارچه بسوی هر کسش آهنگ است *** با ه_یچ کسش نه آشتی نه جنگ است / بس بی نگست باده عشق و دارو *** این رنگ ...»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نخودی، ج_لد: چرم قهوه ای، ضربی (با ترنج بزرگ و نقش گل و بوته)، عطف چرمین، 2گ (87پ-86ر)، 15 سطر، قطع ،وزیری، اندازه: 17×25سم [ف: 25]

1767. چالوس؛ امام صادق؛ شماره نسخه: 203

آغاز: چو گل زد جامهای خسروی چاک *** فکند افسر رسر چون لاله بر خاک / شدند ارکان دولت یک بیک جمع ***چو شمع از پای تا سر غرفه در دمع؛ انجام: فتاد آوازه این مژده در شهر *** تو گفتی شد جوان بار دگر ...

اشعاری تاریخی و خیالی که با عناوین چون «رسیدن بدر و مشتری به ری و رسیدن مهراب به ایشان»، «خطاب مشتری با صبا»، «آغاز داستان مهر و مشتری» ... سروده شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ عناوین لاجوردی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 145گ، 12 سطر، اندازه: 14×18سم [ف: 86]

1768. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17346

اشعاری از سعدی ،حافظ، وصال و صابر؛ کا: صابر بی تا [د.ث.مجلس ]

1769. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17627

اشعار اسلم، صباغ، بهجت و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

1770. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17662

قصیده یافعی؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

1771. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17866

از شاعرانی با تخلص حیرت ،غیرت، طبیب موسوی؛ بی کا، بی تا[د.ث. مجلس]

1772. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12626/11

غزل فارسی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول مذهب مرصع محرر؛ جلد: تیماج ،مشکی ،مجدول، ترنج زرین با نقش گل و بوته و پرنده، 2گ (80پ-81پ) [ف: 36-192]

1773. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13436/3

غزل است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول محرر؛ جلد: تیماج قهوه ای سوخت با ترنج با سر مجدول، 5گ (124ر-128پ)، 6 سطر، اندازه: 8×13سم [ف: 36 - 368]

1774. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1026/3-طباطبائی

انجام: بس خون ز پرند شه دادار فرو ریخت *** چون قطره باران چکد از ابر بهاری

چند غزل و تغزل است در شیوه ای شبیه به شیوه اشعار وزیر نظام و در برخی از آن ها تخلص مشتاق دیده می شود اما سبک اشعار مسلم می دارد از منشآت سید علی مشتاق اصفهانی و یا از دیوان مشتاقیه مظفر علی شاه کرمانی نیست و همان گونه که اشارت رفت به شیوه متوسط و سبک اشعار وزیر نظام بسیار شبیه است. اینک نمونه های از این اشعار: مطلع نخستین تغزل: «مدیح و زیور مدحت نثار خالق يكتا *** که از آب و گلی آرد برون بس صورت زیبا / خداوندی که هر شام و سحر بر درگه فضلش *** سجود آرند بر خاک جلالش جمله اشیاء»، از غزلی دیگر: «چو صوفیان صفا پیشه سربنه بر دوست *** که کار مردم صافی محبت است و صفاست ... / قناعت است و توکل مقام درویشان *** فرو از این چه نشینی محل فقر کجاست / محبت است وارادت نظر به عین رضا *** نه این مجاهده با نفس من همین تنهاست / کس این عمل نتواند به جز شه مشتاق *** که در مفارقتش صد هزار جامه قباست / طبیب شافی نفس است غیر او نبود *** جو او طبیب بود در مرض امید شفاست»، از غزل دیگر: «افسوس بر آن دیده که حق هیچ ندیده است*** پیچیده از حق روی و بغیری نگریده است / آوازه رحمت به سماوات و به ارضین *** بر گشته و از سمع رضا

ص: 896

کس نشنیده است / ... گردیده کند باز تو گویی ز تکبر ***این خلق ز آباء و ز اجداد خریده است / خود را چو سبع ساخته از کلبه درآید ***یعن منم آنی که ز من خلق رمیده است /با روی ترش کرده و ابروی گرده دار *** مانا که یکی قطره ز زقوم چشیده است / مشتاق چرا دست نگیرد ز من امروز *** کز دس_ت لئيمان به لبم جان برسیده است»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی شکری رنگ، جلد: تیماج یک لا قرمز ، 18 ص( 120-37)، 11 سطر، قطع: وزیری کوچک ،اندازه: 14×21سم [ف: 23- 315]

1775. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17973

با شعرائی که وفائی تخلص می کنند تطبیق نمی کند. با تخل_ص وفائی؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

1776. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3064/2

آغاز: چکامه پارسی: فه سام ؛انجام: كانه لم يلج روح علی جسده.

شامل یک قصیده پارسی دساتیری و یک قصیده و یک قطعه شعر به تازی از هداية الله، كاتب نسخه که گوینده این اشعارست در پایان نسخه رقم کرده:« بر حسب فرمان مجرای قبله گاهی جن_اب میرزا محمد حسین لازال مخصوصا بالطاف الالهی تحریر این چند قصیده عربی و پارسی تضییع صفحات نمود امید از تو مخصوص معظم اليه (!) مدظله العالی این که در ظلال عطوفته نوعی قابل شود که از عهده خدمات شایسته تر از آنها برآید به درگاه هداية الله غفر الله ذنوبه في شهر ربيع الاول من سنه 1294»؛ در آغاز قصیده پارسی (ص19) این جمله ساخته شده از لغ_ات جعلی دساتیری «فه سام شالش پارلیم مزدام» دیده می شود که زیر آن ترجمه آن را چنین نوشته اند: «بنام دانش آفرین یزدان»،و به خط دیگری در حاشیه نوشته شده«: این فقره بزبان اصل دس_اتیر است که باعتقاد پارسیان زبان آسمانی است و لهجه یزدانی لی_کن این ترکیب را ناظم خود انشاء نموده است و لفظ شالش که بمع_نی دانش است با تخلص ناظم مناسب است و خالی از لطفی نیست»؛ ازین قرار سراینده این اشعار هداية الله نام داشته و دانش تخل_ص می کرده و از شعرای اواخر قرن سیزدهم بوده است، قصیده پارسی قصیده مصنوع پر تکلفی است که سراینده خواسته است به فارسی سره بسراید و کلمات مجعول کتاب دساتیر را که فارسی اصل پنداشته در آن به کار برده، مطلع آن این است: «پس از نیایش کیهان خدیو پاک خدا *** همی سرایش خواهم بش_یوه شیوا»، و آن را به مدح وکیل الملک نامی سروده که ظاهراً مرتضی قلیخان وکیل الملک پسر محمد اسماعیل خان وکیل الملک نوری حکمران کرمان باشد و در ص 28 در مدح او گوید: «ستوده درگه کان دهش وکیل الملک *** که می ندیدش گردون بجز دی همتا»، این قصیده شامل 93 بیت و کاتب در پایان آن رقم کرده است: «بروزرش از مرداد ماه سال یکهزار و دویست و نود و چهار یزدگردی نگارش یافت امید که نگرنده بر نگار نگیرد و پوزش او را بپذیرد سپاس خدای رادر آغاز و انجام»،در زیر سطر اول به خط ریزتر نوشته شده:« در روز 18 شهر مرداد ماه سنه 1245»، کاتب در زیر اغلب ابیات به خط ریزتر معانی و مفاهیم آنها را به زبان معمولی نوشته است، قصیده تازی شامل 17 بیت که در صدر آن نوشته: «و له ايضا بالعربيه في هجو صاحبه»، و مطلع آن این است: لی صاحب اکزم کاله*** لم يدر بالتقوى ولد اکبر؛ پس از آن سه بیت در ذم طبیبی به نام مسیح؛ خط: شکسته نستعلیق تحریری خوش، كا: هداية الله متخلص بدانش، بی تا؛ مجدول کشی؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن سبز خط کشی کرده بدون مقوا، 30 ص ،(18-48)، قطع: نیم خشتی، اندازه: 22×14سم[ف 10 - 580]

1777. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 56/4-فیروز

اشعاری از گویندگان مختلف (بدون ذکر نام گوینده)؛ بی کا، بی تا؛ این اشعار از حاشیه صفحه 134 شروع شده و با قلم دیگر و چلیپاست؛ جلد: تیماج قرمز یک لا، 5ص (134-139)، قطع : نیم خشتی ،اندازه: 12/5×20سم [ف: 21 - 199]

1778. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4948/5

گزیده ای است از غزلیات و رباعیات شعرایی چون: میرزا ابوالقاسم کاشی ،ابوالقاسم میرفندرسکی، شمس الدین، انوار ،فروغی ،قاآنی، نظیری ،فکری ،ولی، فردوسی، مولانا اوحدی، عماد فقيه، مظفر، وحشی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج کبود مقوایی، 5گ (33پ-38پ)، اندازه: 14×21سم [ف: 14 - 204]

1779 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13569/51

در رثای امام حسین (علیه السّلام) دوبیتی هایی است از کوثر با درج یک مصراع عربی، درهر دو بیتی به این صورت که مصراع چهارم هر یک از دو بیتی ها این مصراع است: «حسین يدعو هل مغيث يا لثارات الحسین»، در دو بیتی آخر تخلص كوثر دیده می شود، دوبیتی نخست تمام عربی است؛ بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای عطف تیماج، 1ص ،(288)، اندازه: 15×20/5سم [ف: 37 - 80]

1780. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13467/8

از محمد تقی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ بی کاتب؛ جلد: تیماج قهوه ای ،مجدول 1ص ،(161ر) اندازه: 14/5×21سم [ف: 36- 421]

1781. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2127/511/2

آغاز: دلبرا رویت به از بهشت برین است *** بلکه گلی کز بهشت زاده همین است؛ انجام: بنده در گه بود حسین بن ایلخان *** بنگر کز فقر و فاقه کرم بست چنین

قصیده در ستایش فرمانفرما از گفته های حسین بن ایلخان است در 27 بیت؛ بی کا، بی تا [ف: 15 - 111]

1782. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2127/511/10

آغاز: ثنا و مدح و ستایش سپاس و مهر و درود

قصیده در ستایش ناصر الدین شاه گوینده آن معلوم نشد، در 38 بیت؛ بی کا، بی تا؛ در چهار ستون، سطور چلیپا، مجدول؛ اندازه:

ص: 897

20×32سم [ف: 113]

1783. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 621/1

چهار ورق اول نسخه متضمن خلاصه خمسه نظامی ناتمام؛ اش_عار هاتف، کلیم، حاجی محمد خان قدسی، صائب، شکوهی، نظیری، ظهوری، دو قطعه نثر میرزا صایبا در باب تنباکو و شراب، دیباچه فیضی، معراج خیال علیرضای تجلی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ قطع: رحلی، اندازه: 19×31سم [ف: 2 - 374]

1784. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5121/128

شامل: 1- چهار قطعه غزل، 2- نامه و بشارت به امام جمعه جواب آن به نظم، 3- قطعه به خط طغری روی کاغذ روغنی تریاکی به نام محمد منشی ساوجبلاغی به تاریخ 1275؛ بی کا، بی تا[ ف: 15 - 114]

1785. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5121/130

قطعه شعری است که هر یک جداگانه نوشته شده است، بعضی از این اشعار قصایدی است از گفته های سرایندگان روزگار ناصر الدین شاه که در مدح وی گفته شده است، دو قطعه از آنها تاریخ های 1291 و 1223 را داراست 26 قطعه غزل و قصیده، دوقصیده یکی از وقار و دیگر از میرزانقی متخلص به عبقری؛ خ_ط: نسخ و نستعلیق و شکسته چلیپا؛ بی کا، بی تا [ف: 15 – 114]

1786 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5333/4

اشعاری از سرایندگان گوناگون و به نام؛ خط: نستعلیق، کا: اح_مد رشتی، بی تا؛ کاغذ: فرنگی آبی ،جلد: تیماج مشکی یک لا، 1گ (15 ر - 15پ)، 20 سطر [ف: 16 - 242]

1787. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 57

قصاید و غزلیات و رباعیات است از: دشت بیاضی ،عرفی، ثنائی با سرگذشت آنها و شعرهای از ظهوری و نظیری و میلی است.؛ خط: نستعلیق، بی کا؛ تا: قرن 11 و 12؛ جدول ؛کاغذ: زرد و سف_ید ،جلد: تیماج تریاکی ضربی یک لا، 165 گ، 15 سطر (7×6) ، اندازه: 13×22سم [سنا: ف: 1 - 29]

1788. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 680

مثنویات ،قصاید، غزلیات و رباعیات است از کمال الدین اسماعیل ،نظامی، سعدی ،مولوی ،سلمان، حسن دهلوی، سلیمی، ابن يمين، ابو سعید ابوالخیر ،خیام ،آذری، حسن کاشی، سنایی،خاقانی... تا خواجه عبدالله، خسرو، اوحدی، جامی، انوری، ازرقی، محتشم، عماد، و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10و 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مهر: کتابخانه سید ابوجعفر تعلقه سردار پور سنه 1313 ؛کاغذ: سفید، جلد: مقوایی، عطف تیم_اج

قهوه ای ،228 گ، 17 سطر (6/9×17)، اندازه: 20×30سم [سنا:ف:2- 27]

1789. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1445

خط: نستعلیق هندی، کا: موسوی بابا صائب، بی تا؛ جدول، سرلوح زرین و تذهیب هندی؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج قهوه ای ضربی و مقوایی با ترنج و گوشه رنگین درون تیماج مشک_ی،207گ، 9-12 سطر ، مختلف السطر ، اندازه: 14×24سم [سنا: ف: 2- 257]

1790.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7078

آغاز: بعد از صحایف انشای محمدت الحمد لله الذي انزل على عبده الكتاب؛ انجام: ای دم بدم بخون هلالی کشیده تیغ *** مسکین چه کرد موجب چندین ملال

شامل اشعار گوناگون در حکایات و قصص و پندیات از شعرای گوناگون است. مؤلف در اول کتاب و همچنین در حواشی برخی صفحات چندنامه خود را آورده و یکی از این نامه ها را به نام «نورالدین حاج محمد» نگاشته است. اسامی شعرائی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند :از ،جامی مولوی، حافظ، سعدی، ،سهیلی ،اصلی ،هلالی ،آصفی ،مؤمن خسرو دهلوی، امینی، ،بنایی ،صالح، امیر شاهی، مسیح آزری، کاتبی، امیری، آهی، صبوری ،معزی ،شفایی، خواجه شهاب الدین بن عماد، خواجه عصمت بخاری ،حیرتی، یقینی هروی، کاکلی عرب، محمد مؤمن میرزا، شرف یزدی، عماد کرمانی ،خیالی، جمال، عبدالله انصاری، على شهاب ،موسوی، فراقی ،غریبی، خواجه اشرف، خواجوی کرمانی، خواجه کمال ،مفلیسی ،اویسی ،نثاری، ابن یمین، رقیب، حامی، امیر حسین، حسن قندهاری، مشهدی، انیسی، میر هشام، ،نادری ،صبحی، بایسنقر میرزا ،اسیری ،ریاضی ،صنیعی صانعی، فصیح الدین، شیخ نجم ،هاتفی، حسن میرک، نرگس، غاری، سلطان قلیخان، ابن حسام، قاضی سبحان، مغری خردوی، خواجه ظهير، جمال الدین سلمان، حکیم انوری؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج زرد، 206گ، 15 سطر، اندازه: 11×19سم [ف: 25 - 87]

1791. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7798/2

آغاز: سحر از کوه خاور تیغ اسکندر چو شد پیدا *** عیان شد رشحه خون از شکاف جوشن دارا / دم روح القدس زد چاک درپیراهن مریم ***

نمایان شد میان مهد زرین طلعت عیسی؛ انجام: که بهر پرستیدن آن صنم*** به ملک وجود آمدم از عدم / و گرنه مرامیل هستی نبود*** سر برگ یزدن پرستی نبود

جنگ اشعاری است که مؤلف در آن بیت یا ابیاتی را از شعرای گوناگون جمع آوری و به ترتیب حروف الفبائي آخر قوافی مرتب نموده است. نام شاعرانی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: هاتف اصفهانی، مشتاق اصفهانی، سعدی شیرازی، عطار تبریزی، نثار تبریزی، طالب ترشیزی، واعظ قزوینی، حیران قاجار، طوبی تبریزی، مکارم سبزواری، عاشق اصفهانی، حافظ شیرازی، سهیلی جغتایی، آهی جغتایی، محتشم کاشانی، حکیم خاقانی شیرازی، آذر بیگدلی، سهیلی ترک، اهلی ترشیزی، صباحی بیدگلی، اشرف مازندرانی، عذری بیدگلی، حاجی اردبیلی ،کلیم کاشی، نیکی اصفهانی، اسیر اصفهانی، شفایی اصفهانی ،عالمی، فیاض لاهیجی، علی نقی کمره ای، سپهری زواره ای، میلی خجندی، حالی ترکمان، سید حسین، قاضی قلندر

ص: 898

اصفهانی، ظهوری شیروانی، ضمیری اصفهانی، عبدالله خ_ان طالقانی ،نیازی ،شریف تبریزی، امیر خسرو دهلوی، حزین لاهیجی، صافی اصفهانی، فیض دکنی، رفیق اصفهانی، ملا نخ_لی بخارایی، غیری اصفهانی، هاذم گیلانی، کمال الدین خجندی، زکی همدانی، شرف قزوینی، لطیف نیشابوری، ذوقی عرجستانی، جامی، راهب اصفهانی، نظیری نیشابوری، نشاط تبریزی، فه_می کاشی، فصیحی تبریزی، میرزا اسدالله تبریزی، صادق افش_ار، خیالی کاشی، خواجه زاده کابلی، میر حضوری قمی، سوزی س_اده ای، سلمان ساوجی، مسیح الدین ساوجی، بابا شهیدی قمی، در کی قمی، حسن قمی، میرزا احمد قزوینی، رونقی همدانی، کاتب یزدی، دانش طوسی ،طبسی ،شاهی ،سبزواری، وح_شی کرمانی، ولی قاینی، جرجانی، قراری گیلانی، شمس هراتی، غزالی طوسی، انوری ابیوردی ،فریدون، قاآنی شیرازی، بابا نصیر گیلانی، طلوعی اسکویی، یغمای جندقی، رفیع الدین لبنانی، میر صیدی طهرانی، زینت اصفهانی، فرید الدین نیشابوری، قاض_ی یحیی لاهیجی، میر صبری اصفهانی، دقیقی سمرقندی، راض_ی اصفهانی، جاوید گیلانی،طالب گیلانی، کاتبی اصفهانی ، نقی اصفهانی، حضوری خوانساری، آصفی هراتی، رشید کارزانی، کابلی، مرتضی قلیخان شاملو، آذر سیستانی، شاه عباس صفوی، فاضل شیدا، معلوم تبریزی، مختاری غزنینی، جبلی غرجستانی، مجنون عامری، رهایی خوافی، قره چه داغی ،نوایی، خ_یام نیشابوری، فضولی بغدادی، نوری اصفهانی، ابو سعید مهندس خاوران، ناصری مهندس خاوران، نظام استرآبادی، عرفی شیرازی، قاضی اسد کاشی، میر محمد محسن طوسی، حزبی، کامی سبزواری، بدیع الزمان سبزواری، اصلی مشهدی، روغنی استر آبادی، روغنی طهرانی ،سرباز، زلالی هراتی، میرزا ابوالقاسم قائم مقام مرحوم، موسوی طوسی، پور حسن طوسی طبسی، رشکی سبزواری، شاه سبحان خوافی، قطبی خامنه ای، علای آشتیانی، میر مقبول قمی، داعی قمی، میر حضوری قمی، خض_ری قزوینی، غضنفر قمی، گلخن قمی، تسلیمی کاشانی، حاتم کاشی، میر رضی همدانی، محوی همدانی، سایر طوسی، فکری مشهدی، میر مرادی طوسی، صائب تبریزی، ابو نصر جامی ،قاسمی، ذوقی ترکمان، نسبتی مشهدی،نوعی خبوشانی، کمالی سبزواری، ص_ابر خراسانی، میرزا هادی اصفهانی ،عامری، فنای مرندی، آشوب، فروغی تهرانی، مخفی گیلانی، نور علی شاه همدانی، قره چه داغی، صالحی خراسانی، میرزا حسین خان تبریزی، قاضی مجد الدین نسائی ،عجزی، تاجر الدین اسمعیل خوافی، شاه علاء الدین سیستانی، کمال اسماعیل اصفهانی، دانش طوسی، سید جلال یزدی، بابا فغانی شیرازی، غیرتی شیرازی، شیخ قیصر دکنی، احمد جامی، نادم لاهیجی، طاهر خراسانی، سائل قهستانی، عاجز عسجدی مروی، مولوی بلخی، سیف الدين ماوراء النهری، مشهدی ولی تبریزی، حیدری سبزواری، خلقی قهستانی، امیر همایون طبسی، بابا طاهر همدانی، ناصر خسرو علوی، سید مرشد بروجردی ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 78گ، مختلف السطر ،اندازه :9×16سم [ف: 26 - 280]

1792. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7435

آغاز: ای باد اگر به اهل بخارا گذر کنی *** زنهار عرضه ده برایشان پیام ما؛ انجام: هشت بستان را کجا هرگز توانی یافتن *** جز به حب حیدر و شبیر و شبر داشتن

شامل شعرهایی از شعرای مختلف است. این جنگ به چند خط و توسط چند شخص نوشته شده و قسمتی از آن (ص 4-27 و 117 145) به خط قاآنی است. در صفحه 145 آن آمده: «اعتقاد بنده که قاآنیم این است» در این بخش قاآنی از شعرای متقدم، نام شاعران را به صورت الفبائی تخلص آنها آورده و بعد شرح حال کوتاهی ذکر می کند و سپس اشعاری را از شاعر می آورد در باقی صفحات که به خط دیگران است، عبدالوهاب معتمدالدوله نشاط به دستخط خود اشعاری را نوشته است، در این بخش اشعار زیادی از قاآنی نقل شده است. شعرایی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: حکیم سنائی، رابعه قزداری بلخی، رشید وطواط، ،عنصری، رضی الدین نیشابوری، رشیدالدین محمد بن محمود اسفرازی، رفیع الدین نیشابوری، رفیع الدین لبناني، رفیع الدين ابهری، رضی الدین خشاب، رکن الدین دعوی دار قمی، رودکی بخارائی ،خاقانی ،انوری ،عطارد ،وصال، آقا عبدالله هراتی، طراز یزدی ،قاآنی، شیخ طاهر، اختر تبریزی، قائم مقام، عبدالواسع جبلی، دوالفقار شیروانی، قوام الدین حسین بن صدرالدين على معاصر خاقانی، حمیدی اختیاری، خسرو دهلوی، دقیقی خراسانی و دقیقی مروزی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ با دستخطی از قاآنی در برگ 64 که در شب دوشنبه بیست و هشتم شوال 1264نوشته؛ جلد: تيماج قهوه ای ،126گ، مختلف السطر، اندازه: 20×11سم [ ف: 25 - 414]

1793. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7961

آغاز: تو چون شهید شوی من فکار می گردم *** یتیم و بی پدر و خوار و زار می گردم/ بمن کسی ز تو دلگرمتر نخواهد بود *** هزار دوست یکی چون پدر نخواهد بود؛ انجام: زبانک غلغله مریخ در گمان افتاد ***که شد قیامت بنیاد آسمان افتاد/ کشید ناله جانسوز از دل غم کیش ***بسان مرغ سمندر بسوخت از آتش خویش

مجموعه اشعاری است در رثاء سید الشهدا امام حسین (علیه السّلام) که در آن اشعار سه شاعر «خلیلا، مقبل و نسیم کرمانی» جمع آوری شده

است؛ خط: نسخ ،بی کا، بی تا؛ جلد: میشن مشکی، 144گ، 16 سطر، اندازه: 11×20/5سم [ف: 26 - 440]

1794. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13678

شامل شعری از کلیم (9 ر -9 پ) و اشعار ترکی (10ر-11پ)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ چلیپایی ؛جلد: تیماج سرخ ،مجدول، 3گ، مختلف السطر، اندازه: 11×20سم [ف: 37 - 204]

1795. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13691

ص: 899

آغاز: آغاز جنگ: شنیدم روزی از خونابه نوشی *** چو گل از پاره تن خرقه پوشی / نه فکر زندگی او را نه مرگی *** چو س_رو آزاده ای با شاخ و برگی؛ انجام: انجام جنگ: شاها نظام از ی_من مدحتت *** زیر نگین طبع نگین سخنوری

شامل: 1- دیوان محمد قلی سلیم تهرانی (1پ -79 پ)، 2- منتخ_ب دیوان ثنایی (79پ -87ر) 3- اشعار نظام (88ر-98پ)، 4- ت_ک بیتی هایی از شعرای مختلف (99ر)، 5- غزلی از حافظ و یک غزل دیگر و یک رباعی و تک بیتی به خط یوسف تبریزی که در 16 ربیع الثانی 1319 نوشته است (99پ)، 6- منتخب دیوان سنجر کاشانی (در حاشیه برگ های 2پ -93ر) ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ در برگ 2 کتیبه مذهب، مجدول، دیوان سلیم از روی نسخه ای که به خط شفیعی افندی بوده و در سال 1078 نوشته شده بود، مقابله شده؛ جلد: تیماج سرخ مجدول، 99گ، مختل_ف السطر، اندازه: 11×20سم [ف: 37 - 216]

1796. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13711

شامل:معجزه امام حسین (علیه السّلام) به نظم از سالک (1ر-1پ) دیوان چاکر خوانساری (بخشی از مراثی) (2ر -17ر) دیوان نایب گلپایگانی (بخشی از مراثی) (17پ-19پ)، قصه قبولی پلو (31 ر-34ر) ،7- مثنوی مکنت (34پ-35پ)، 8- مثنوی ثمر (36پ-35پ)، خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مجدول، 17 - 25 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 10/5×19/5سم [ف: 37- 237]

1797. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13950

شامل: غزلی از حافظ (141ر)، ترجیع بند (141ر- 147پ)، اشعاری از: هلالی، محتشم ،مشتاق، رفیق ،امیدی ،دامی، حاف_ظ ،وحشى، صهبا، ترجیع بند میر مشتاق (148 ر-174پ)؛ خ_ط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج دورو، قهوه ای، ترنج با سر، مجدول گرهی، 10-12 سطر، قطع: بیاضی ،اندازه:11×18/5سم [ف: 37 - 547]

1798. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17260

جنگی شامل از جمله اشعاری از فاخر، فاضل خراسانی، جاهد و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

1799. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17521 ض

از شاعران ناشناس چون: نادم ،طوفان، میرزا احمد هندوستانی، خاکسار جلالی (فقیر) و ...؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

1800. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17522

از مشاهیر و غیر مشاهیر چون: هلالی ،فروغی ،مسیحا، میرزا خلیل، احمدجامی ،هجری ،دلشاد، اطهری ،کرمانی، صابر کرمانی، صفای نطنزی، صفی قلی و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

1801. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17523

از مشاهیر و غیر مشاهیر چون: کلیم ،حافظ، مخمس ارزشی، مخمس از نجیب، اشعاری از غمگین، شاطر، ساعی و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

1802. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17585

به نام منعم (به جز شاعر معروف)؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

1803. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17608

از مشاهیر و غیر مشاهیر از جمله: جامی، شایق، صدر کشمیری ،فرحت، عالی قدسی، ناصر علی، هلالی و غیره؛ بی کا بی تا[ د.ث. مجلس ]

1804. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13479/7

شامل اشعاری از: جامی ،اثیرالدین، ععمق بخارائی، رودکی، خاقانی؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد باقر لواسانی، بی تا، جا: کرمان، برای محمد اسماعیل خان؛ جلد: تیماج قهوه ای، عطف و حاشیه مشکی، مجدول، 3گ (90 ر -92پ)، اندازه: 21×13سم [ ف: 36 - 438]

1805. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14038

آغاز: از سعدی: ندیدمت که بکردی وفا بدانچه بگفتی *** طریق وصل گشادی من آمدم تو برفتی؛ انجام: یکی خال سیه جا کرده بر کنج لب لعلش ***تو گویی بر لب آب بقا بنشسته هندوئی / دو پستانش ز چاک پیرهن دیدم بدل گفتم *** تماشا کن که سرو ناز بار آورده لیموئی

اشعاری از: حافظ ،سعدی ،نظامی ،جامی، امیر خسرو، ابو علی سینا، لطف علی بیک شاملو ،(آذر) ،محتشم، میر سید علی مشتاق، محمد صادق خان بیگدلی ،ذوقی، حکیم عمر خيام، باب طاهر عریان ، میرزا محمد علی مجرم، میرزا عبدالحمید شکوه،حکیم قاآنی، سید احمد هاتف، اسماعیل خان سرباز بروجردی، میرزا ابوالحسن يغما، طوفان مازندرانی، محمد كاظم واله، غلامعلی پروین همدانی، نوعی، محمد هاشم میرزا، سلمان ساوجی، میرزا عبد الوهاب نشاط اصفهانی، محمد تقی تشنه، عطار نیشابوری، میرزا حبیب فارسی ،هما، میرزا نصر الله ،پریشان، عاشق اصفهانی، تاراج شیرازی، صفایی ؛خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا (دو ستونی)؛ در آغاز نسخه یادداشتی از عبدالقادر دبیری که شاملو که در اصفهان 12 فروردین 1308 نوشته است؛ در داخل جنگ نام سید علی همدانی که قطعه ای از اشعار وی در سال 1275 ق در رشت در این جنگ تحریر شده، همچنین نام حسینعلی سائل که در سال 1319یادداشتی در این جنگ نوشته است؛ جلد: گالینگور سبز، 91گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 7/5×16سم [ف:38- 59]

1806. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14039

آغاز: نظیری. چه خوش است پیش زلفش سر شکوه باز کردن *** گله های روز هجران به شب دراز کردن / غم تو گرفته باری به میان جان شیرین*** که توان تو را و جان را ز هم امتیاز کردن؛

انجام: خواهم اندر تو کنم ای بیت پاکیزه خیال*** نظر از منظر خوبی شب و روز و مه و سال / خواطرت رفت که در کودکیت می کردم *** آن نصیحت که نکرده است کسی از اهل کمال

جنگی است شامل 2690 بیت، جمع آوری شده از اشعار شاعران

ص: 900

پارسی گوی، بدین اسامی: نظیری نیشابوری، عبدالرحمن جامی، خواجه قوام الدین ،حاذق ،خضری، سمندر ،بنیاد، طوفان ، محمد نجفی، خسرو هلالی جغتایی ،محتشم ،ریاضی، عارف، مشتاق ،حافظ، کمال خجندی ،محبی ،مهری، نصیر طوسی، عصمت ،نیازی، وصال شیرازی، صاحب دیوان، ،کاتبی خالصی، بابا فغانی شیرازی؛ خط: شکسته چلیپا، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، مجدول گرهی، 152گ، مختلف السطر، قطع: بياضی،

اندازه: 7/5×15سم [ف: 38 - 60]

1807. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14104

آغاز: ز آن آیتی به مکتب عشق تو خوانده ایم *** معنی آن به محکم و میرم نمی دهیم/ یک جرعه ز جام تو در کام رسید*** ز آن قطره ای به کوثر و زمزم نمی دهیم؛ انجام: بگیر این نکته ها را سربسر یاد*** که زیرا این همه پند است و ارشاد / از برای عارفانست *** کسی کاین گنج دارد عارف آنست

اسامی شاعرانی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: زکی همدانی، حکیم شفایی، رکنا، مؤمن حسین، میرزا فصيح، محوی، نصیر مولوی، میرزا ابراهیم ،گوهری، شاهی، امیر خسرو، ملک قمی، عصمت، رسمی لاهیجی، هاتفی، فضولی، اقدسی ،میر شرف، طالب آملی، حاتم، مولی نصر الله ولی، امیر محمد زرگر، معنوی بغدادی ،کاسبی ،مولانا شکیبی ،احسن، خواجه حسین ثنائی، شیخ علی نقی، ابن حسام، خواجه کمال، مولانا رومی، ن_اظر سمرقندی ،وحيد، نجم الدین کبری، ملا حسین واعظ کاشف_ی، رکن زرگر، خواجه عصمت بخاری، قدسی مشهدی، شافعی،میر اسیری ،خاقانی ،کاتبی، نظام استر آبادی، خواجه سلمان، طفیلی، ضیای دسپولی، عبدالواسع جبلی، سیف اسفرنک، میر حضوری، قياس، شاه طاهر دکنی ،مسیحی، حکیم آذری ،شرف، عبدی گنابادی، شرفی ساوجی، میر هاشمی، خواجه حسن دهلوی ،غضنفر، امام فخر رازی، بابا فغانی، منوچهر شصت کله، غزالی مشهدی ،کشوری، ولی دشت بیاضی، عمیدالملک شمس الدین، عثمان مختاری، جمال الدین خطیب، خواجه مجیر، خلیل ، ده نامه ابن عماد ،تقی، اسیری ،بزمی، قندی سمرقندی، قصیده شیخ نظام، رودکی، حکیم بو علی، منظومه هدایت آب حیات، ساقی نامه قدسی، محمد یوسف جرپادقانی، خواجه غیاث نقشبندی، حش_ری تبریزی ،مشکی، اثیر الدین ،آصفی ،مهستی، همایون پادشاه نعیمی، ملیح طوسی، بیرام خان، گنج العارفین ،ماهانی رباعیات فردوسی، ابن یمین؛ خط: نستعليق، كا: حاج محمد سندی، بی تا؛ ج_لد: تیماج ،مشکی ،ضربی ترنج با سر، مجدول گرهی، 224گ،12 سطر (چلیپایی)، اندازه: 16×21سم [ف: 38 - 135]

1808. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14178

جنگ اشعاری است از شاعران مختلف در آغاز این جنگ ش_ش برگ به خط نونویس اضافه شده شامل این مطلب :الف: قصیده از سعدی (ار-4 ر)، ب: قصیده دشت ارجن در وص_ف امیرالمؤمنین گویا از جامی (5ر-6پ) مطالب موجود در این جنگ عبارت اند از: اشعاری از جامی، سعدی، و شعرای دیگر (1ر-34ر) ترجیع بند سید علی مشتاق (34پ-39پ)، قصیده مربع در شکایت از فراق یار، اشعاری از مشتاق، میرزا جعفر غیرت، عبدالواسع جامی (47پ-164ر) دیوان ابن یمین(مقطعات) (75پ-64ر)، قطعه ای از میرزا ابراهیم ادهم (75پ)، حکایت های منظوم سعدی شیرازی (128 پ -152پ)؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا،بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، سطور چلیپایی، قطع: بیاضی، اندازه: 11 × 20سم [ف: 38 - 222]

1809. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14253

شامل: حکایت شبلی و آن دو عاشق و معشوق (6پ-8ر) ،سامی، حکایت های منظوم از عطار نیشابوری (22پ-44پ)، عاشق و معشوق (44پ-50ر) 7- ناز و نیاز (50 پ-95 پ) اشعاری از: نشاط، سعدی ،سالک ،جامی حافظ، طبیب، شاکر، ،مجرم ،جمال ،رفیق ،غمین ،کامل ،حریف، طوفان، محمود، نساج ،هجری ،سرافراز رباعیات بابا طاهر (95ر - 152پ)، چند قطعه به نثر و نظم با عنوان فراق نامه و مهرنامه (154پ-155ر)، حکایت منظوم از شعله (158ر - 170ر)حکایت دختر پیر زال به نظم (170 پ-171پ)، زشت و زیبا (دو غزل) (171پ)، دو غزل در مطایبه (171 پ -172پ) ترکیب بند مسمی به مجموعه حسن و عشق، مراسلات نظم و نثر، چند فراق نامه (172پ-178پ)، قاصد صبا (180ر-181پ) آغاز: «رسان ای پیک مهجوران مشتاق *** سلام من به آن خورشید آفاق»، سراپا (184پ-185ر)، قطعاتی به نظم از شعرای مختلف (195پ-202پ)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول، محرر؛ جلد: تیماج، مشکی، 202گ، 14 سطر، اندازه: 18×31سم [ف: 38 - 365]

1810. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13936

آغاز: ماه فروماند از جمال محمد*** سرو نروید باعتدال محمد؛ انجام: گر شعر من و حسن تو از سینه بخوانند *** بر معجز غیبی نبود دست قضا را

جنگی است شامل غزلیات و رباعیات جمع آوریشده از اشعار شاعران و اغلب از اشعار سعدی، نام شاعرانی که شعرشان در این جنگ آمده چنین است: سعدی، حافظ، جامی، اختر، شوریده (حوادث سیاسی و هجویات) ،خیام ،چاکر، ساکت، ابن حسام؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ جلد: گالینگور دورو، قهوه ای ضربی ترنج مجدول، 209گ، سطور چلیپایی، اندازه: 11/5×17/5سم [ف: 37 - 526]

1811. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 424/3-طباطبائی

اشعاری از: غزلیاتی با تخلص طرزی (77-76) رباعیاتی از اوحدی (78) اشعاری از جامی (79)، از حکیم فرخی (80-88)، از حمیدی همدانی (101) غزلیاتی از حافظ (102) بندی با این عنوان: متفرقات شعرایی که اشعار ایشان را کمتر از پنج شعر نوشته بودند در بیاض اصل شاه اسماعیل افضل الدین کرمانی، ابو العلاء گنجه، ابو المويد بخاری، ابو جعفر ،اسکافی، ابو شکور

ص: 901

بلخی، ابن همگر، ابو حنیفه اسکافی ،افضل الدین کاشی، ع_ماد اكرم، نجيب الدین اتابک خولی ،امامی یزدی، قاضی اسیری رازی، میر اسیری رازی، قاضی معین الدین، محمد امین کوسه، خلیفه اسدالله اصفهانی، میر ابوالبقاء تفریشی، ايوب ابو البركة،میر ابو الفتح جنابذی، سید اشرف، اسماعیل بیگ انسی، اختری گونابادی، میرزا اصغر رضوی، میرزا احمد قزوینی، ابراهیم حسین نصیری، ادهم پسر محمد ترکمان ،اصدق، احمد میرک صرفی، اسیری قاینی ،افلاکی، انصاری قمی، امینیای نجفی، احمد خان بیگ کابلی، آدمی سمرقندی، ملا انور همدانی، اسلام بلخی، خواجه ابو القاسم خوارزمی، آصف قمی، اختراعی هند و میرزا اكبر والد میرزا نصیر ضابطه، ملا فضل بافقی، امینیای دقاق، ابدال اصفهانی، بهاء الدین زنجانی، بهاء قزوینی، بابا طاهر، بیاض استر آبادی، بدیع ترکو سنجر (ی)، از بهمن نامه، بهاء الدین بغدادی، برهان الدین اردلانی، مولانا بهاری اصفهانی، بکتاش بیک ترکمان، میر برهان ابرقوهی، بنایی استرآبادی، محمد باقر تبریزی، بیکسی سبزواری ،پیر دهقان، یپرام خان، شیخ بهاء الدین عاملی، بیخودی فراهی که به اسم خواری نیز نوشته، میرزا بدیع سبزواری، باعث همدانی، میر بدیعی تونی، بابا علیشاه احبه، بابا طالب اصفهانی، پناهی دارا بجری، ثابت کاشی، حسین ثنایی، حکیم پیر جمال اردستانی، سید جلال، میرزا مقیم جواهری، حاجی جعفر خان تبریزی، سید علی جلالی، ملا علی جاوید مازندرانی، ملا جربوع (؟) شوشتری، جهانگیر نیک، میرزا جلال اردستانی، میرزا جعفر وزیر یزد، حارثی مروزی، حسن بن کمال مروزی، حکیم حنظله باد غیسی، حسين بن على الاصم الكاتب، ملا حلمی، میر حسینی سادات، حاتم همدانی، حسام نیشابوری، میر حاج جنابدی، میر حسین فندرسکی، ملا حیدر دهلوی، حاجی سبزواری ،حاتمی هروی، حاجی بیک قزوینی، ملا حیرتی قزوینی، حجابی جر پادقانی، خامدی بهبهانی، خواجه حسین رومی، ملا حيدر طهماسبی، ملا حیدر تبریزی، حکمت قم_ی، حاجی حسینخان الفت، حیاتی کاشی، حسین اصفهانی، ملا حی_ران یزدی، حقیری، حیدر کلبچه «خ »خالدی هروی، خراسان خان مازندرانی، خان میرزای صفری، خضر خوانساری، میر خس_رو قاینی، سید محمد خیر،خلیل بیک گیلانی، امینای خازن(در اصفهان) خواجه کلان (در اصفهان)، ملا خواجه علی (در مشهد دیده شده )«د» داعی ولد ضمیری، ملا درویش هروی؛ «ر» می_رزا رفیع دستوری، شاه رضا دو ری طهرانی، درونی، شاه داعی شیرازی «ذ» ذوقی تونی (محمدامین)، ذهنی نقاش، ذخایری، سيف الدين محمود رجایی، رضای جر پادقانی، رفیع الدین ابهری، رای منوهر، روشنی همدانی، شاه رضای نورخش، رون_قی مشهدی، راغب تبریزی، قاضی محمد رازی، رونقی همدانی، میرزا رحیم تبریزی، راضی تبریزی ،شیخ رماهی (؟) (ز) زکی کاشغری، زین الدین سنجری، محمد قاسم زاری، اصفهانی، میر زمانی، زایرای طهرانی، زلالی هروی، (س) سیف الدین باخرزی، سيف اسفرنک، استاد سدید الدین، ساحری گونابادی،سلیمی قلندر، سعد بها، سعیدای نقشبندی، میرنجم سهیلی( از تذکره)، حسین بیک سراجی، سراجی بلخی، سلطان اتسز، خواجه سلطان محمد قمی، ملک سعید خلخالی، صالحای ستار، (در اینجا افتادگی دارد) ،منوچهری ،کلیم ،صائب، سید حسین اشرفی، ،عطار، شیخ فیضی، نظامی، رشید وطواط (193-119)؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: اصفهانی و فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، 23گ (38- 61 ر)، قطع: رقعی، اندازه: 11/5×18سم [ف : 22 - 107]

1812. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 770/27- طباطبائی

آغاز: هر آن دل کاندر او اندوه نبود *** چو کلخن آتشی پر دود نبود؛ انجام: لبعض الشعراء. شکر که این نامه به عنوان رسید *** پیشتر از عمر به پایان رسید

اشعاری از: انوری ،بهجت ،ثنائی، میرزا رفیعا، امیر حسینی سادات و ساقی نامه اشعار عربی از زهیر و دیگران؛ بی کا،بی تا؛ کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره، جلد: تیماج مشکی رنگ، 35ص (62- 97)،27-20-19سطر، قطع: رقعی، اندازه: 10×21سم [ف : 23 - 66]

1813. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 111/1-طباطبائی

آغاز: قطعه عزیزی در وصف گناباد فرموده: ای خوشا سرزمین قصبه جنابذ که تا در ارکان اربعه اقالیم سبعه عالم كون و فساد بسائط عناصر هيئت تکاسر پذیرفته به این استقامت صورت نبسته آبش از عزیزی آب حیوان؛ انجام: ما احسن هذه الارض و ما احسن كنيها بلدة طيبه و رب غفور

بخش نخستین این مجموعه اشعاری است غالباً از شاعران قرن 11 و اوائل 12 با قلم های مختلف عرفان متطبب: و جد او (گرد آورندگان (جنگ). اینک نام شاعران: کلیم و صائب (این اشعار درصفحه اول مجموعه به خط شکسته نستعلیق استادانه نصیر بن خداویردی اردبیلی است با تاریخ 1098)، ظهیر فاریابی، سید علی خوارزمی (قصیده ای است بلند از او در مدح امیرالمؤمنين على (علیه السّلام))، حافظ، طبیب، عطائی (قطعه ای است به خط او)، وحشی، (بخشی از خلد برین اوست به قلم نستعلیق)، عامی بروجردی (چند قصیده از او در مدح حضرت علی (علیه السّلام) و قصیده «بابای غریب» در مدح امام على الرضا (علیه السّلام) ، فائض، ميرزا ارشد، شوکتا، انوری، محوی، میرزا محمد کاظم موسوی، کاظمی مشهدی، ظهیر شیرازی، (قسمتی از قصیده او، در مدح آصف که بیت آخر آن ماده تاریخ انتصاب اوست به این منصب به سال 1098)؛ در چند برگ بعد (ص 29) آمده است فائض هروی هداه الله (قصیده ای است از او در منقبت با التزام «از سنگ» در آخر هر بیت)، قطعه ای در مدح میرزا محمد اخلف میرزا هاشما و ماده تاریخ انتصاب او به وزارت هرات (در 1098 ) گویا از همان ظهیر شیرازی، نظیری (قطعه ای است از شاعری که در بیت پایان از خویشتن چنین یاد می کند: آخر ترحمی کن بر زاری نظیری *** شهرت شفای دلها مهرت طبیب حاذق)، میرزا تقی دولت آبادی (با همان نستعلیق استادانه صفحه نخست)، عرفان گنابادی (که این دفتر را

ص: 902

از جد خویشتن به ارث برده و نیز به خط نستعلیق آمیخته به شکسته چیزهایی از خویش و دیگران بر آن افزوده)، و در ای_نجا (ص 38- 39) قطعه ای در تاریخ در گذشت پدرش کتاب الله و نیز قطعه ای در تاریخ فوت حاج شرف الدین (هر دو به سال 1097) آورده، و در ذیل قطعه تاریخ فوت پدر می گوید «در اول پنج شنبه 6 شهر ذى الحجه ... 1097 فجأة داغ مفارقت بر دل اهل مصیبت گذاشت و در 15 محرم این خبر جانسوز به گوش غریبان به اصفهان رسیده و این تاریخ گفته شد و 3 شهر ذى الحجه خ_انه اخوى ام ملا معروفا فوت شد ...»)، در آغاز قطعه اول آم_ده: «تاريخ وفات والد ... كتاب الله طاب ثراه لمحرره عرفان»، و عنوان قطعه دوم چنین است: «تاریخ وفات مرحوم حاج شرف الدین لمحرره عرفان الجنابذی»، و در ذیل این قطعه آمده: «بعد از ساختن آب انبار در بیکند درگذشت»، سید علی مهری عاملی(دو غزل ملمع مرکب از عربی و فارسی)، در ذیل اشعار مه_ری چنین نوشته: «اشعار سید علی متخلص به مهری است و وجه تخلص این که بر مهر علی بیک مشهور عاشق شده بود»، انوری، بیخودی (مثنوی است که در عنوان آن آمده: من اقوال جدی بیخودی رحمه الله تعالی)، میر صیدی، طالب آملی، محمد ق_لی سلیم، میرزا باقر وزیر قورچی، میرزا طاهر و نصر آبادی (این اشعار اخیر نیز در ص 46-47 به خط استادانه شکسته نستع_لیق نصیر بن خداویردی اردبیلی با رقم او و تاریخ 1098) ، مولانا ج_انی گنابادی (قصیده ای است در مذمت ده)، کرامی (دو قطعه است به خط نستعلیق خود او با این عنوان: «المحرره کرامی به مطالعه نواب سیاست و نجابت دستگاه میرزائی صاحبی معز الانامی خواهد رسید»، میرزا طاهر وحید (از او دو قطعه است درباره بناء بقعه آقا امان وزیر «نواب علیه والده نواب کامیاب اشرف ارفع»، و یکی آن دو قطعه ماده تاریخ بناء را (به سال 1093) دارد و در عنوان آن چنین آمده است که: «بر کتیبه مسجد و ایوانهای مدرسه نق_ش است» بنابراین میرزا طاهر وحید آقا امان را به مناسبت بناء مدرسه ای مدح گفته است و از برخی از این اشعار استفاده می ش_ود وزارت آقا امان در زما ن شاه سلیمان بوده است)، در صفحه 43 قطعه ادبی است به نثر متکلفانه در وصف گناباد؛ بی کا، بی تا؛کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج قرمز، 26گ (1- 26ر)، قطع: رقعی،اندازه: 12×19سم [ف: 22 - 24]

1814. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14149/8

شامل اشعاری از میرزا شرف جهان، میرزا مخدوم ،شیخ بهایی، خواجه افضل ترکه، میر شمس الدین محمد، پادشاه عالم شاه عباس، محمد میرک صالحی، میر علی اکبر مشهدی، ش_ یخ ابوالفیضی، میر معصوم خان، حکیم ركن الدين، خواجه غي_اث نقشبند، میرزا عرب مقلد، محمد هاشم، مولانا کامی، مولانا مح_مد شرفی، احمد بیک شرف، طهماسب قلی بیک، میرزا صفر، قاسم بیک قمی، خان میرزا سلطان محمود خان، علیخان میرزا، مح_مد موسی بیک، مراد بیک، محمد صالح میرزا ترکی، میرزا نظام الملک، امیر نورالله شوشتری، میر حضوری، عباس بیک، محمد بیک خلیفه ،میر صفی، میر سدید رازی،میر ابوتراب علوی، میر محمد مؤمن استر آبادی، میر اشکی، میر والهی قمی، قاضی اسیری رازی ،سید محمد نجفی، میر منهی، میر جزمی، میر ابو تراب محروم رازی، میر بزمی همدانی، میرزا صادق، مولانا میر علی، میر مغیث، میر ابراهیم، میرزا خلیل، میر معز الدین، میر سید علی منصور، میر جعفری، میر یعقوبی خیاط، میر فریبی، میر امینی، فضولی، میر تشبیهی، میر صدرالدین محمد، میر نجدی، میرزا قلی ميلی، يوسف قلی بیک شاملو، قاسم بیک حالتی، حسن بیک شكراد على، مولانا شافی، امام فخر رازی، میر خسرو، نرگسی، فسونی، امیر خان بیک، مقصود علی بیک شکیبی، مشربی تکلو، میرزا محمد ایواعلی، لسانی، میر قلی بیک، امیر بیک، ضمیری، غزالی مشهدى، وحشی مینوی، شریف تبریزی، محتشم، خواجه حسین ثنایی، ولی دشت بیاضی، قاضی نور، نثاری ،صبری، میرزا حسابی نظیری، مولانا شجاع، شيخ على نقى كمره، اختر تونی، مولانا طوفی،محمد قاسم زاری، حیدر کلیچ، مولانا هلاکی همدانی، قاضی احمد فکاری، فکری اردوبادی، ملکی سرکانی ،مولانا ،نیکی، سایل عدانی، عبدی جنابذی، یمینی سمنانی، مولانا شرف الدين على، مولانا خانم کاشی ،مولانا ملک قمی، مولانا کمال سبزواری، مولانا وقوعی، غازی قلندر، مالک دیلمی، ظهوری شیرازی، غضنفر کله خاری، زکی همدانی، نذری کاشی ،مولانا سروری، خواجه نصیر، مولانا خرمنی، سیری استرآبادی، قالعی دماوندی، غباری، شراری همدانی، زلالی گیلانی، ذوقی، مردمی کاشی، میرزا محمد امین، مولانا وجهی، حریفی ساوجی، مولانا ظریفی، رضای کاشی، عارضی قمی، حامدی، مجدی، ابو العرفاء قلندر، نازکی نهاوندی، قاضی دانی، جسمی همدانی، مظفر رنگرز، مولانا شهودی، غفرانی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج، قهوه ای ،ضربی، ترنج با سر لچکی مجدول ،گرهی 19گ (166ر-185پ)، مختلف السطر و چلیپایی، اندازه: 15×24سم [ف: 38 - 190]

1815. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17743

اشعاری از جمله: حیرانی ،عیشی ،عاطفی، میرکی، طایری، نویدی و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

1816. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 770/17-طباطبائی

در این بخش اشعاری است از: رفیق ،سعدی، میرزا شرف، میر معصوم ،مولوی، شیخ بهائی، میرزا طوفان (یک مثنوی از طوفان است که در پایان آن این بیت مولوی آمده: شرح این هجران و این خون جگر *** این زمان بگذار تا وقت دگر)، صائب، ترمذی، ضياء الدين ،فکری ،صادقی ،شفائی ،قاضی، هاتف، ساقی نامه (که نام گوینده آن نیامده، با این مطلع: یکی مشت زن بخت و روزی نداشت *** نه اسباب شامش مهیا نه چاشت) ، ثنائی ،فصیحی استاد عطاء الله، بابا طاهری (كذا)، فردوسی، کاظم، جامی، انوری (در مدح جناب اسدالله الغالب)، شیخ(= سعدی)،

ص: 903

حافظ، نشاط، مشتاق و سلمان ساوجی؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی سفید آهار مهره ،جلد: تیماج مشکی، 20 ص (66-85) ، 19- 20، 27 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 10×21سم [ف : 23 - 63]

1817. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17833

اشعاری از جمله از کلیم ،محتشم، منصف، مهری، وحدت، سرشار، رضا ساعی ،ربیع ،ابدال، طوفان، غمگین، پیامی و غی_ره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

1818. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14053/1

آغاز: خورشید وجود روبرو نیست ترا *** تا پشت بکام و آرزو نیست ترا / همچون مه چارده نه در حد کمال *** زانی که تمام رو به او نیست ترا؛ انجام: گر بر شب تیره تابیم روز شوی *** ور در دم مردن آییم سور شوی / از دیده من اگر ببینی رخ خویش*** ترسم که بحسن خویش مغرور شوی رباعیاتی است از شاعران مختلف به ترتیب حروف تهجی قوافی ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: الوان ،جلد: تیماج قهوه ای، سوخت، ترنج با سر، مجدول گرهی، 133گ (4ر- 137پ)،اندازه: 15/5×22سم [ف: 38 - 75]

1819. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1494/3

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سفید، جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 86 ص (171-256) [ف: 2 - 301 ]

1820. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6812

آغاز: ای برادر گر همی خواهی ز شمع راه فقر نشان؛ انجام:زار او خسته او کشته او زنده اوست

مجموعه ای از اشعار است در قالب غزل و بدون قید نام شاعر؛ خط: نستعلیق ناخوانا، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی آبی، ج_لد: گالینگور زرشکی، عطف تیماج قهوه ای، اندرون جلد روکش کاغذی شکری 12گ (1پ-12) ابعاد متن: 7/58×15، اندازه: 10/7×17/6سم [رایانه ]

1821. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6751

آغاز: چو جانبازان قدم نه در طریقت اگر داری سه تاج حقیق_ت ؛

انجام: چون نقش روح پرورش دای تا ... که گوش داری

مجموعه ای است از اشعار شعرای معروف از قبیل جامی، خاقانی سعدی، امیر خسرو دهلوی و .... ؛خط: نستعليق ناخوانا،بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی نخودی، 57گ، مت_غیر و به صورت چلیپا، ابعاد متن: 13/5×23/5 ، اندازه: 17×24/7 سم[ [رایانه ]

1822. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6754

پس از شهادت امام حسین (علیه السّلام) در کربلا قیام هایی علیه بنی امیه در گرفت که از آن جمله قیام ضریر خزاعی می باشد که در این اثر در قالب مثنوی به نظم درآمده است این مثنوی در زمان سلطان حسین صفوی سروده شده و به علت افتادگی از آغاز و انجام آن، مؤلف و عنوان آن به دست نیامد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی نخودی، 299گ (11- 310 پ)، 14 سطر ،(7/5×14)، اندازه: 12×17/5سم [رایانه]

1823. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15926

آغاز: بسمله. باز در جلوه در انغمه سرا رقص درا زنگ زدا روح فدا عقد گشا طوطی فکرت بنوا ؛انجام: بر دست تو امید کند لطف اقتضا بخشی بخون اکبر و اصغر که عاصیم

مجموعه ای از اشعار مذهبی در مدح و منقبت حضرت علی (علیه السّلام) و اهل بیت (علیهم السّلام) و تعزیه امام حسین و واقعه کربلا که شامل ترجیع بند، ترکیب بند ،قصیده ،مخمس، مسدس، اشعار بدون نقطه،بحر طویل در معراج از شاعرانی با نام های حمزه، کاشی، سلیمی، ناصبی، غیاث، انوری، طاهر نساج و محتشم که بیشتر آنها در مجالس عزاداری و تعزیه مورد استفاده قرار می گیرد؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: میشن مشکی، یک لا، بدون آستر، 232گ، 10 سطر چلیپا (8×17)، قطع: بیاضی، اندازه: 10×21سم [رایانه]

1824. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15932

آغاز: مرا تو غایت مقصودی از جهان ایدوست *** هزار جان عزیزت فدای جان ایدوست؛ انجام: در طریق عاشقی استاد میباید گرفت *** عشق بازی را ز مجنون یاد میباید گرفت

این جنگ شامل تعداد زیادی از غزلیات سعدی و اشعاری از احمد خراسانی ،بابا طاهر ،عاشق ،جامی، زرگر، سروش، شیخ اوحدی، میر احمد، جاروبی ،نوری ،خواجو، و همچنین چند نامه عاشقانه و نامه ای در بی تابی و جواب مولود نامه در آخر؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی اسلامی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ سطور چلیپا؛ مهر: «گل گلزار خلیل ابراهیم» (چهارگوش)؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای یک لا مجدول بدون آستر، 80گ، مختلف السطر ، قطع: بیاضی، اندازه: 9×16سم [رایانه]

1825. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15933

آغاز: آنها که نشان عشق جویند *** جز راه مزار من نپویند؛

انجام: هر جا کشید خنجر کین کرد یاد من *** یادش بخیر اینکه مرا یاد بود کرد

شامل اشعاری از حافظ ،سعدی ،هلالی ،جامی، ابن یمین، نوری، عرفی، شیخ علی نقی کمره و محتشم به صورت غزل، رباعی، فرد، مخمس و ترجیع بند؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: ترمه، جلد: تیماج قهوه ای با روکش پارچه ای عطف تیماج قهوه ای، 102گ ، 8 سطر (5×12/5)، قطع: بیاضی، اندازه: 7×15سم [رایانه ]

1826. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18043

مجموعه شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی ،44گ، اندازه: 15/3×18/8سم [رایانه]

1827. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18046

بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه:

ص: 904

8×15/1سم [رایانه]

1828. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18048

یک مثنوی به عربی و فارسی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی [رایانه]

1829. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18049

بیاض (جنگ شعر)؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی ؛اندازه: 9/7×21سم [رایانه]

1830. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18063

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ اندازه: 8/5×11/7سم [رایانه]

1831. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18066

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا ؛ 71گ؛ انتقالی ازکتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 10/8×17/6سم [رایانه ]

1832. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18067

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 14/4/×18/5سم [ رایانه]

1833. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18073

مجموعه ای در شعر و نثر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 11/9×15/9سم [ رایانه]

1834. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19627

جنگ (مجموعه شعر)؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد حسین علوی [ رایانه]

1835. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6575

آغاز: پر بزن پروانه فیروز عشق خود رسان بر مشعل جانسوز ع_شق پر بزن پروانه مهجور او تا رسانی خویش رادر کوی او؛ انجام:تا کنم بینا ترا از مشرکین تا میشود اظهار رب العالمین ورقه پیش او این مقام ندارد این مقامات کو کلام ندارد الله الحمد رب العالمي_ن.

مجموعه اشعاری است در قالب مثنوی و قصیده در مدح حسینعلی بهاء مؤسس فرقه بهائیه و در بیان عقاید وی، در برگ اول نس_خه این اثر به قرة العین شاعره معذوف بابی نسبت داده شده ولی محتوای اشعار را قسمت هایی از آن مدح خود قرة العين نیز هست، غیر از این را ثابت می کند؛خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ در میان این نسخه برگه ای قرار دارد که اشعار منسوب به قرة العین روی آن نوشته شده ؛کاغذ: فرنگی نخودی و شکری، 51 گ، 18-12 سطر (95×170 - 190)، اندازه: 14×21/5سم [ رایانه]

1836. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18091

اشعار از سعدی و حافظ؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 3421/4سم [رایانه]

1837. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6582

آغاز: بسمله، آشوب زهر طرف عیان است سیل فتن و محن روان است افغان ز زمین بر آسمان است این غلغله چیست در ج_هان است؛ انجام: این فتنه آخر الزمان است کافتاده میان انس وجان است. ترکیب بندی است با بند برگردان «این فتنه آخر الزمان است کافتاده میان انس و جان است» که در دوره مشروطه سروده شده؛ خط: نستعلیق شکسته تحریری، بی کا، بی تا؛ کاغذ: کاغذی دفتری خطدار ،جلد: مقوایی با روکش کاغذی نقشدار صورتی و سفید، عطف پارچه سبز اندرون جلد روکش کاغذی نخودی، 6گ، 14 سطر ،(9×16) ،اندازه: 11/2×18سم [رایانه]

1838. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18142

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 10/3×19 سم [رایانه ]

1839. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18146

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 12/5×19/9سم [رایانه]

1840. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25205

بی کا، بی تا؛ خریداری از امرالله صفری [رایانه]

1841. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18160

بياض اشعار متفرقه؛ کا: غلامحسین خوانساری، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 184گ، اندازه: 9/3×13/8سم [ رایانه ]

1842. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19782

بی کا، بی تا؛ خریداری از عبدالله ناصری [رایانه]

1843. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19789

بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد حسین علوی [رایانه]

1844. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8247

آغاز: بسمله، حمد حد سزد آن واحد فرد صمدی را که ردای عظمت در بر از رافت رحمت بی مر به ید قدرت خود خلقت؛

انجام: عیان کرد ز یک سنگ چهل اشتر بختی دوکوهان خرید از سر الطاف از جبرئیل یکی ناقه بفروخت بميكال.

بحر طویل در حدیث کساء و معراج پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: شکسته نستعلیق، متوسط، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ خریداری از صبح روان؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: کاغذ فرنگی نخودی، 2گ (43پ- 45 پ)، 20 سطر (15/5×20)، اندازه: 17/5×22/2سم [رایانه]

1845. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19844

بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی [رایانه]

1846. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18212

بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 8/4×16/5سم [رایانه ]

1847. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19860

بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی در تاریخ 16/2/85 [ رایانه ]

1848. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26276

جنگ اشعار گوناگون است. مجموعه آقا رفیع قزوینی استاد اخلاق و فلسفه امام خمینی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از منصوره تالهی معین الدین [رایانه]

ص: 905

1849.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19954

مجموعه اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از غلامرضا یزدی محمدی[ رایانه ]

1850. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25773

بی کا، بی تا؛ خریداری از امرالله صفری [ رایانه]

1851. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15605

آغاز: بسا کرد شیر افکن و پیل زور *** که سر رفتنش آخر بیاد غرور ؛ انجام: گر کنه کاینات بر سر دیگر نهند مهر تو سنگین کند پله میزان او.

این جنگ شامل اشعاری در نصیحت ،فرد ،رباعی ،غزل، حکایت، مخمس، منقبت، شکوه نامه، مدح، مناجات ،نوحه، اشعاری از هاشمى حكیم ثنایی، شیخ علینقی، بیدل، مناجات، اشعاری در حکمت حق تعالی، در باب توکل، اشعاری از سعدی و غزل ه_ای از حافظ، جامی و محتشم، مرثیه حاجی سلیمان کاشی ها در چهارده بند، مخمس ملا رفیعا، دوازده بند محتشم، مرثیه میرزا تقی در پانزده بند، منقبت حضرت علی، منقبت شاه من کلام خاقانی، منقبت از نعمت خان علی، معصوم، حسین، مجذوب، کاشی، سعدی، مدح امام هشتم، مخمس دوازده امام، اشعاری از نظام ،خاقانی ،رضایی ،کمال، اهلی و شیر علی می باشد؛ خط: نستعليق، كا: حاج عبدالرزاق، بی تا؛ مهر: «محمدرضا» (بيضى) ؛کاغذ: فرنگی نخودی، 84گ (1- 49پ)، (122 پ -157) (قه_قرا) 177 - 232( قهقرا)، اندازه: 10/5×20/5سم [رایانه]

1852. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18329

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 203 گ،اندازه: 9/7×17/3سم [رایانه ]

1853. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1243/7

از دیوان حافظ و رباعیات؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج سرخ زرکوب ترنجی با جدول وزیری [ نشریه: 7 - 273]

1854. تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 18

غزل است. با عنوان «الراقمه» از شاعری «مهدی تخلص»؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی ،ربعی، 5گ (41ر- 45 ر)[ نشریه: 7 - 552]

1855. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 535/3

اشعار در وحدت وجود: 1- هر لحظه بشکلی بت عیار در آید،2- آب در بحر بیکران آبست ....؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی لایه ای، 2 ص 13-17 سطر، ق_طع: خشتی، اندازه: 16×21/5سم [ف: 1 - 447]

1856. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25791

بی کا، بی تا؛ خریداری از امرالله صفری [رایانه]

1857. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16789

اشعاری از سعدی شیرازی، علی بن احمد محتشم کاشانی و...؛

کا: میرزا محمد ناظم، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 76گ، اندازه: 11/2×18سم [رایانه ]

1858. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18357

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 63گ، اندازه: 10/3×14/5سم [رایانه ]

1859. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18365

بیاض شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 36گ، اندازه: 11×20سم [رایانه]

1860. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7071

مثنوی است ناشناخته؛ در انتها مطالبی پراکنده و متفرقه همچون مسائل پزشکی، دینی و اشعار متفرقه از برگ 74پ-76پ آمده؛ خط: نستعلیق، بی کا ،بی تا؛ خرید از قدبیگی ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی، روکش کاغذ زرشکی، عطف و لچکی پارچه قهوه ای، 3گ (74پ-71 پ)، 15 سطر (7×12/5) اندازه: 10/5×17/2سم [ رایانه ]

1861. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18381

نسخه ای به شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی،6گ، اندازه: 15/4×22/7سم [رایانه]

1862. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18389

گزیده هایی از محرق القلوب و رثای کربلا و ...؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 54گ، اندازه: 15/7×21سم [رایانه ]

1863. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6253

آغاز: مسجود و جهک فرض علی فی الصلواتی *** تو را پرستم اگر فی المثل که لات و مناتی / حیات من نه زجان و ممات من نه زمرگ است *** من الوصال حياتى من الفراق مماتی؛ انجام: اول فکر آخر در عمل *** خاصه فکری که بود وصف ازل / گرچه میوه آخر آید در وجود *** اول است او زانکه او مقصود بود

برگزیده اشعار شعرایی، همچون عرفی، صباحی، محتشم، سعدی و دیگران به اختصار؛ خط: تحریری، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،نخودی، جلد: مقوایی روکش گالینگور مشکی، 12گ، 14-16 سطر(85×132) و (88×143)، اندازه: 16×23/6سم [رایانه]

1864. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16831

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 92گ، اندازه: 8/1×16/4سم [رایانه]

1865. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16834

تاریخ کسائی (به نظم) و جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 42گ، اندازه: 10/5×17 [ رایانه ]

1866. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16836

بیاض شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛53گ، اندازه: 10×23/7سم [رایانه]

1867. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16851

ص: 906

اشعاری از شوکت، علی، صائب و ... ؛بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 232گ، اندازه: 14/6×25 [رایانه ]

1868. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16853

مثنوی دشتی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 162گ ،اندازه: 20/2×32/7سم [رایانه]

1869. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16858

منظومه گل و رعنا و شیخ صنعان و....؛ بی كا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 116گ، اندازه: 7/8×11/3[رایانه]

1870. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16865

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 107گ، اندازه: 11/1×19/3سم [رایانه]

1871. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16883

بیاض شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 106گ اندازه: 10/5×20/5سم [رایانه ]

1872. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16893

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 135گ، اندازه: 14/5×20/1سم [رایانه]

1873. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18471

مثنوی در پند و نصیحت؛ بی كا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 17/5×24/2سم [رایانه]

1874. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16922

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 83گ، اندازه: 11/5×18/8سم [رایانه]

1875. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18527

مجموعه اشعار در مدح پیغمبر و ...؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 17/5×25/4سم [رایانه]

1876 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18529

مجموعه اشعار در مدح علی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی، اندازه: 19/7×28/6سم [رایانه ]

1877. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16930

بیاض شعر؛ بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 106گ، قطع: بیاضی، اندازه: 9×15سم [رایانه]

1878. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18604

کا: عماد الحسنی، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی ؛اندازه: 11/3×19سم [رایانه]

1879. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15690

این جنگ شامل منظومه در بیان اصول دین از شاعری با تخل_ص حسنا، حکایت شکار رفتن مامون الرشید، رساله شاخ نبات در بی_ان اصول دین از محمد جعفر استرآبادی، مثنوی من کلام آذر، ق_صه من كلام محمد تقى المتخلص بمشترى ؛خط: شکسته نستعلیق،بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج یشمی یک لا، بدون آستر، 20 ص (1-20)، مختلف السطر، اندازه: 16×21سم [ رایانه ]

1880. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16972

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 45گ، اندازه: 9/8×13/8سم [رایانه]

1881. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16973

مجموعه رباعیات؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 236گ، اندازه: 10/5×19سم [رایانه]

1882. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18673

یک مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی-مجموعه نوازی ؛اندازه: 11×18/5سم [رایانه]

1883. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18687

بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 36گ، اندازه: 14/2×22/7سم [رایانه]

1884. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18697

نسخه ای به شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 91گ، اندازه: 13/18×20/1سم [رایانه]

1885. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18698

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ 103گ، اندازه: 14/2×21/9سم [رایانه]

1886. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18709

خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و ...؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 130 گ، اندازه: 18/3×28/3سم [رایانه]

1887. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18725

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی، اندازه: 10/5×21/5سم [رایانه]

1888. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18726

دیوان شعر؛ کا: میر حسین خواجه، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 14/5×21/5سم [رایانه ]

1889. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16989

مثنوی. انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ بی کا،بی تا؛ 16گ، اندازه: 18/1×21/8سم [رایانه]

1890. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16991

منتخبی از یک مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 10گ، اندازه: 14/5×24/2سم [رایانه]

1891. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17021

شعر متفرقه؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از بیژن پاینده آزاد؛ اندازه: 12/3×21/6سم [رایانه]

1892. تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 2603/7-ف

نسخه اصل: نسخه آقای افشار شیرازی؛ اشعاری از: نباتی، سعدی ،امیدی ،شریفی، احمد جلایر ،سعدی ،حافظ، محمد اصفهانی ،استرآبادی، بیانی استرابادی، نیکی اصفهانی، شاه معزالدین محمد

ص: 907

اصفهانی ،عیانی ،حیرانی، شیخ طفیلی اصفهانی، کمال اصفهانی، مانی تبریزی، مفیدی، شیخ الهامی، امیدی (قصیده، ساقی نامه ،غزل) ،لسانی، شیرازی، (غزلیات به ترتیب تهجی) ،حیرتی، کمال خجندی، صالح بیک جغتای، وجیهی اصفهانی، حیرانی، ابن غیاثا، شهیدی، سلطان علی مشهدی، فغانی، جزوی، همای، ناظری ،بابا نصیبی کمال بن غیاث فارسی (قصیده، بحر طويل ،غزل)، سل_مان ساوجی (مراثی) حیرتی (غزل ترتیب به حروف تهجی)، قدیمی ،ناصر ،عطار، فخر الدین عراقی، نیکی اصفهانی (هر چهار تا ترجیع بند)، ابوسعید ابوالخیر ،خیام، خواجه کلان بازاری، ندیمی ،نجیبی ،صفائی، عطائی، واصف، درویش دهکی ،قیمتی، طفیلی، محمد مومن میرزا (هر نه تا مخمس)، بی کا، بی تا[ فیلمها: 1 - 17 [

1893. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18771

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 126گ، اندازه: 13/5×18سم [رایانه]

1894. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18800

مثنوی بدری. بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 14/5×20/9سم [رایانه ]

1895. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26090

بی کا، بی تا؛ خریداری از عباس محسنی [ رایانه]

1896. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18827

مجموعه شعر؛ بی كا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 75گ، اندازه: 10/7×18سم [رایانه]

1897. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 2603/3-ف

نسخه اصل: نسخه آقای افشار شیرازی؛ ابن حسام، ابیات مدح فی مهدى حق الحجة (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 1 - 717]

1898. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18843

بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 256 گ،اندازه: 14/1×22/9سم [رایانه]

1899. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18849

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی نوازی ،اندازه: 13/8×20سم [رایانه ]

1900. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18865

بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 155گ، اندازه: 16/8×22/4سم رایانه ]

1901. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18868

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 189گ، اندازه: 13×23/3سم [رایانه]

1902. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18875

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی،90گ، اندازه: 14/1×22/7سم [رایانه]

1903. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18889

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی، 141گ، اندازه: 20/5×26/8سم [رایانه]

1904. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18895

مثنوی؛ بی کا، بی تا ؛انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 293گ،اندازه: 10/5×19سم [رایانه ]

1905. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18896

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 186گ،اندازه: 13/18×22/1سم [رایانه ]

1906. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18905

بی کا ، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 76گ،اندازه: 7/6×13/1سم [رایانه]

1907. تهران؛ مدارک فرهنگی؛ شماره نسخه: 105

آغاز: ساز در بحر رمل بار دیگر سیر مقام *** فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات؛ انجام: سطر است وزیر در قم خط و سفر چه کنار *** تفتيش ... يحصل مسئله

شعر مذهبی است در مورد ماه محرم، امام حسین (علیه السّلام)، حضرت فاطمه و ....؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و وسط و انجام؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: مقوایی روکش پارچه ای منقش سبز رنگ، 22گ، 9 سطر، اندازه: 15/5×21/5س_م[ ف: 97]

1908. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9568/4

منظومه فارسی مذهبی شیعی؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سپاهانی، ربعی، 5 گ ( 160 پ - 165پ) [ف: 17 - 408]

1909. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18911

دیوان شعر داراب؛ بی تا، بی کا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 82گ، اندازه: 12/9×19/4سم [رایانه]

1910. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18914

مثنوی؛ بی کا ، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 146گ، اندازه: 10/5×16/2سم [رایانه ]

1911. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18916

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی-مجموعه نوازی؛ 239گ، اندازه: 12/7×21/1سم [رایانه]

1912. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18920

منظومه ای عرفانی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 45گ، اندازه: 15/8×22/1سم [رایانه]

1913. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18935

دیوان چند شاعر؛ بی کا، بی تا، انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 217گ، اندازه: 18/9×24/8سم [رایانه]

1914. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18939

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 135گ، اندازه: 15/2×26/3سم [رایانه ]

1915. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18943

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی ؛اندازه: 14×23/6سم [رایانه]

1916. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18954

ص: 908

بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 338 گ،اندازه: 10/5×19/8سم [رایانه ]

1917. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18959

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی ؛اندازه: 12×19/5سم [رایانه ]

1918. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18963

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 11×17سم رایانه ]

1919. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 22951

مجموعه اشعار پراکنده؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از نادر طاهایی [ رایانه ]

1920. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1151/4

ترجیعات و ترکیبات سعدی ،جامی، میر مشتاق، میر نظام، مث_من میرزا مفتون، نورالعین واقف 542-629؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا [سنا: ف: 2 - 142]

1921. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26882

بیاض جنگ اشعار گوناگون؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از عباس محسنی [رایانه]

1922. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26887

مجموعه اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از عباس محسنی [رایانه]

1923. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25531

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از میر دادخان [رایانه]

1924. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26927

جنگ اشعار گوناگون؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از عباس محس_نی[ رایانه ]

1925. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27071

جزو شعر؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از پوراندخت اربابی [رایانه]

1926. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18998

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی-مجموعه نوازی؛ 56گ، اندازه: 7/6×17/5سم [رایانه]

1927 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27213

مثنوی ناشناس؛ بی کا، بی تا [رایانه ]

1928. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1342/3

سه ترجیع بند عراقی؛ خط: نستعلیق، کا: سلطان محمد بن نورالله، بی تا؛ متن و هامش؛ کاغذ: سفید، جلد: سوخت زرین، عطف و دور تیماج مشکی و زرکوب، درون تیماج تریاکی، با جلد پارچه ای زربفت گلدار، در هامش 28 ص (71-98) [سنا: ف: 2-228]

1929. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27392

اشعار منظوم در اخلاق؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا غ_یبی [ رایانه ]

1930. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27430

مجموعه سید مصطفی آقازاده. اوراقی چند از اشعار و ....؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از احمد بیگدلی [رایانه]

1931.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20100

مجموعه قصاید؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی [رایانه ]

1932. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20109

مجموعه قصاید بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی [ رایانه ]

1933. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20118

منتخبی از دو دیوان؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی[ رایانه ]

1934. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20124

قصیده و رباعی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی [رایانه]

1935. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20126

اشعار شعرای اصفهان؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی[ رایانه ]

1936. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20144

تذکره یا مجموعه اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی [رایانه]

1937. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20168

بیاض اشعار گوناگون؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی[ رایانه ]

1938. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20169

بخشی از اشعار عنقا (عمودی استاد همایی)؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مهردخت همایی[رایانه]

1939. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20692

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی [رایانه]

1940. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20806

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از غلامرضا محمدی [رایانه]

1941. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20807

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از غلامرضا محمدی [ رایانه ]

1942. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20823

مجموعه شعر؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از هادی معرفت [ رایانه ]

1943. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20868

مثنوی بر اساس مثنوی مولوی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از علی اکبر سلطانی [رایانه]

1944. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 20889

شعر مذهبی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از علی اکبر سلطانی [رایانه]

1945. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8301

آغاز: دل بی تو به جان آمد وقتست که باز آیی؛ انجام: زد بسر منزل ملامت گام راند بر خویشتن بدزدی نام

مجموعه ناقصی است از چند مخمس و مثنوی که بدون ذکر نام شاعر آورده شده است، دو قطعه از این مخمسات حاوی تضمین دو غزل حافظ با مطلع های «ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی ...»،و «مست از خانه برون تاخته ای یعنی چه ...» می باشد؛ خط:

ص: 909

نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛ در برگ اول متن وقف نامه ای به تاریخ 1111ق؛ یک برگ آغاز رساله «خلاصه الحساب» ش_یخ بهایی؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: لت رو تیماج قهوه ای مقوایی مجدول ضربی، اندرون جلد تیماج زرشکی، اندرون جلد روکش کاغذی صورتی، 10 ص (53-62)، 10 سطر ،(8×14)، اندازه: 12×18/5سم [رایانه ]

1946. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4345/15-ف

نسخه اصل: دانشگاه پرینستن، ش 3559. چهارده بیتی درباره ن_رد؛ بی کا، بی تا؛ در ص ع آمده است: «فيها خط الطوسى»؛ 1گ (294)[ فیلمها: 3 - 48]

1947. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21037

مثنوی؛ بی کا؛ بی تا؛ خریداری از علی شهیدی [ رایانه]

1948. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21058

جنگ اشعار گوناگون؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از عبدالله ناص_ری[ رایانه ]

1949. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21069

مجموعه اشعار (دو دیوان)؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا شیخان [ رایانه ]

1950. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7344

آغاز: ما را به پیش حضرت؟ عرضه ان*** كانرا بدست خاصه محرم سپرده ام؛ انجام: طبق حکم محکم بعمل آید؟ از جن_اب عالمان؟ ... محمد شاه در بلده؟ تحریر نمود

مجموعه اشعار مشتمل بر قصیده ،غزل، قصیده ،مخمس، رباعی، قطعه از شاعران مختلف فارسی از جمله حافظ، صائب، بوعلی سینا ،انوری، فردوسی، مولوی و ....؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ مجدول، در برگ 5ر کاتب نوشته: «راقمه حروف بنده احقر صاحب رای شهر ادی محمد شاه؟ شاهی»؛ کاغذ: هندی نخودی و فرنگی ،جلد: الحاقی مقوایی با روکش تیماج قهوه ای مجدول دارای نیم ترنج با نقش گل و بوته ،ضربی، عطف پارچه ای طوسی، 17گ، مختلف السطر ، اندازه: 12/5×21/5سم [رایانه]

1951. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21110

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا شیخان [رایانه]

1952. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21151

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا شیخان [رایانه]

1953. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 21154

دیوان شعر فارسی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از رضا شیخان [رایانه]

1954. تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 204/4

از صائب و عارف لاهیجانی؛ بی کا، بی تا؛ قطع: رحلی [ف: 277]

1955. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25348

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از امرالله صفری [رایانه]

1956. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19021

كا: محمد صادق، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 8/2×12/5سم [رایانه]

1957. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19029

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی ،اندازه: 11×18/5سم [رایانه]

1958. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19043

جنگ شعر؛ بی تا، بی کا ؛انتقالی از کتابخانه پهلوی- نوازی اندازه: 9/8×17/2سم [رایانه]

1959. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19045

بی کا،بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی مجموعه نوازی؛ اندازه: 8/4×15/3سم [رایانه ]

1960. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19061

بی کا،بی تا ؛جنگ شعر. انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی، اندازه: 9×16/8سم [رایانه]

1961. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19065

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی ،اندازه: 12×25/6سم [رایانه]

1962. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19068

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 6/5×18/2سم [رایانه]

1963. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19084

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 20/4×32/3سم [ رایانه ]

1964. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19106

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 15/5×24/7سم [ رایانه ]

1965. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19113

چند بیت شعر و چند عکس؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی ،اندازه: 23×30/5سم [رایانه]

1966. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17312

اشعار اردو؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد مهدی ابراهیمی؛ اندازه: 13/2×19/9سم [رایانه ]

1967. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25541

جنگ اشعار؛ بی کا،بی تا؛ اهدایی از دکتر سید منوچهر طباطبایی[رایانه]

1968. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19136

یک مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی-مجموعه نوازی ؛اندازه: 11/5×19/8سم [رایانه ]

1969. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 25416

حکایات و اشعار مذهبی - اجتماعی؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از عبدالله ناصری [رایانه]

1970. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17380

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی؛ 41گ،اندازه: 13/5×24/1سم [رایانه ]

1971. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17390

ص: 910

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی؛ 113گ، اندازه: 10/6×17/9سم [رایانه ]

1972. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17392

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی؛ 177گ، اندازه: 12×20/6سم [ رایانه ]

1973. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17406

دیوانی به ترکی ؛کا: محمد جوره بای، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی؛ 36گ، اندازه: 13/1×20/3سم [رایانه ]

1974. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17408

جنگ اشعار گوناگون؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی؛ 178گ ،اندازه: 15/2×22/8سم [رایانه]

1975. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17450

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی؛ اندازه: 11/4×16/7سم [رایانه ]

1976. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1045/5

آغاز: ای شه کربلا سلام علیک*** ای بغم مبتلا سلام عليک؛

انجام: ...گهش بدیده حسرت نظاره می کردند ***بحاض_ران شفاعت اشاره می کردند.

جنگ شعری مجموعه شعری در مصیبت و سلام بر امام حس_ین (علیه السّلام) است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 24گ (112 پ- 135 پ)، 24گ اندازه: 15×21سم [مؤید: 3 - 57]

1977. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17501

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی ،76گ، اندازه: 11/6×19سم [رایانه]

1978. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17502

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی؛ 422گ ،اندازه: 10/9×17/8سم[رایانه]

1979. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17506

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی؛ 76گ ،اندازه: 11/6×19/1سم [رایانه]

1980 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17507

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی، 422گ ،اندازه: 10/9×17/8سم [رایانه]

1981. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17510

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 255گ، اندازه: 16/7×27/8سم [رایانه ]

1982. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1191/6

آغاز: چون آسمان کمر کینه استوار *** کشتی نوح شکند از موجه بحار؛ انجام: صائب بس است این همه اشعار دلفکار*** لنگر فکن تو کشتی غم را بکش کنار

قصیده در مصیبت امام حسین (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تيماج قهوه ای، 2گ( 92پ - 93پ)، اندازه: 12×20/5 سم[مؤيد: 3 - 165]

1983 . مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1394/1

آغاز: بخندان از لب آن غنچه باغم*** وزان گل عطر پرور کن دماغم؛ انجام: و ربما دجواد عمر از سیر *** ختم الله لى بما هو خير

مثنویات است از توحید و مدح پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و حکایات اخلاقی؛ این دیوان به نام سلطان حسین انشاء شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: معمولی، 50گ (1پ - 50ر)، 19 سطر، اندازه: 15×22سم [مؤيد: 3 - 321]

1984 . مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1457/1

آغاز: تا بتوانی ز خلق ای یار عزیز*** دوری کن و در دامن عزلت آویز؛ انجام: ای سالک راه حق کجائی *** از پیر چنین مجو جدائی

دیوان اشعاری است عرفانی که بر مذاق صوفیه سروده شده و شامل هشت مقاله است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، 47 گ (1پ-47ر) ، اندازه: 9/5×14/5سم [مؤید: 3 - 369]

1985. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17563

دیوان شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی؛ 228گ، اندازه: 15/4×22/5سم [رایانه]

1986. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1306/3 -ف

نسخه اصل: پاریس 368 فارسی. قصیده الفیه امیر سید ابو العلاء؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 14 سطر [ فیلمها: 1 - 592]

1987 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1944/1

بی کا، بی تا؛ 25گ (1- 26) ،اندازه: 11× 17سم [ف: 3 - 155]

1988. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6125/5

آغاز: لا يحصل الرزق بالحيلات و الطلب *** و لا بكد و لا حرص و لا تعب / بل بالحظوظ التى تعلو بصاحبها *** لا بالخطوط التى في سائر الكتب؛ انجام: ثم الصلوة على المختار من مضر *** محمد خیر مبعوث و منتخب

این قصیده در مدح سفر است و پیرو شیوه قصيده طغرائی اصفهانی ؛کا: محمد علی بن جعفر مکی طایفی، بی تا؛ کاغذ: ترکی و فرنگی ،جلد: تیماج مشکی یک لا، 3ص (237-239)، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×22/5سم [ف : 19 - 122]

1989. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 955/5

قصیده دالیه. در ستایش پیامبر به عربی «سمعنا حديثا عن محمد مسندا *** برونی و اصل الاصل افدى محمدا»؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا ،کاغذ: پسته ای، جلد: میشن لایی سورمه ای، 16 سطر [ف: 5- 220]

1990 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17604

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 136گ، اندازه: 10×15/4سم [رایانه]

1991. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1758

آغاز: مقدمه: بسمله. الحمد الله الهادى الى الرشاد و الصلوة و السلام على خير العباد. سيدنا محمد و آله و صحبه الجياد و اشهد

ص: 911

ان لا اله الا الله وحده لا شريك له ... اما بعد فهداينل المراد فی تخمیس بانت سعاد ضمنته مديح الشفيع يوم المعاد...قصیده: بسمله. قل للعواذل بهما شيئتموا قولوا *** فليس لي بعد من اه_واه معقوك؛ انجام: لا يقع الطعن الا في نحورهم و ما لهم

قصيده «بانت سعادة» که کعب بن زهیر از شعرای مشهور عرب در مدیح حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله وسلم) سروده است و موسوم به «نیل المراد في شرح بانت سعادة» است، به اضافه یک مقدمه منثور به زبان عربی؛ خط: نسخ و ثلث، کا: سید مصطفی، بی تا؛ پش_ت صفحه اول:« این نسخه به سال های 1282 و 1322 به ترتیب از عرض گذشته»؛ مهر: ناصر الدین شاه قاجار مشیر السلطنه، مح_مد رضا الحسينی، حسين بن هدایت الله؛ کاغذ: فستقی ،جلد: تیم_اج یک لا ماشی رنگ، 28ص، 3 سطر قلم ثلث و 6/5 سطر نس_خ،قطع: وزیری، اندازه: 19/7×28/5سم [ف: 4 - 954]

1992 . اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 387/2

گزیده قصیده طغرائی در کیمیاست؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی [ نشریه: 11 - 945]

1993. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17642

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی، 194گ ،اندازه: 13/2×20/6سم [رایانه ]

1994. تهران؛ فرهاد معتمد؛ شماره نسخه: 152/5

دیوان قصاید است، درباره شاه طهماسب و درباریان او با تاریخ؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی سفید و کبود، جلد: تیماج مشکی، 17 سطر (5/7×15) ،اندازه: 14×18سم [ نشریه: 3 - 230]

1995. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13437/2

آغاز: سحر که زد صبح آتش عنان *** شبیخون به فوج بلند اختران / نسیم سحر کرد هر سو هجوم *** فشاند آستین بر چراغ نجوم؛ انجام: ناز گل های کواکب نقش بند روزگار *** می کند گل دوزی این خرگه نیلوفری / خیمه دین حنیف احمدی مح_کم چوارس *** خانه اعدا خراب از قهر باد صرصری

قصاید است از هادی ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج سرخ،40 ص (94-134)، 16 سطر [ف: 36 - 370]

1996 . اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 576/4

قصاید است در ستایش علی (علیه السّلام) به فارسی؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی [نشریه: 11 - 950]

1997. تهران مدارک فرهنگی؛ شماره نسخه: 200/1

آغاز: السلام ای عقل اول را تو حرف اولین *** ممکن و واج_ب نما محبوب رب العالمین ؛انجام: نسخه سود لب تشنه آب حی_اتی *** کتاب آتش کرم اختلاطی

قصاید خطا شوشتری نام دقیق شاعر علیرغم مراجعه به فهارس مختلف مشخص نشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ در برگ8ر یادداشتی در مورد انتقال کتاب به سید محمد جزایری با تاریخ 26/ 11/ 46؛ مهر تملک: «محمد موسوی جزایری»؛ کاغذ: اصفهانی و فرنگی حنایی و شکری ،جلد: گالینگور زرشکی،گوشه ها پارچه طوسی، عطف تیماج تریاکی، آستر کاغذ سبز،65(8پ -73ر) ،اندازه: 20/5×34/5سم [ف: 181]

1998. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 875/4

قصاید فارسی گویا از زمان قاجار؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 260]

1999. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2521/4-ف

نسخه اصل: دانشکده ادبیات اصفهان ش 5136. قصاید فارسی است؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 1 - 710]

2000 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8827/1

آغاز: رسید موسم عید و وزید باد صبا *** صبا به سبزه بیار است ساحت غبرا

قصاید و ترجیع بند است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تازه، 31گ، 15 سطر (7×14)، قطع: ربعی [ف: 17 - 231]

2001. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14307/12

قصاید و قطعات است شامل: مخمس سالم در مدح امیرالمؤمنین علیه السلام، قطعه ای از مخلص کاشی، قصه سؤال سلیمان از امیر مؤمنان ،فراقی ،سلیمی ،سید طاهر دکنی، ملا حسن کاشانی، چهاره پاره ابن حسام، عرفی، رفیقی، مخمس، طفیلی، آتشی، نظام کاشی ،صابر ،کشفی، هفت بند مفتی احسن در منقبت اسدالله الغالب، واعظ قزوینی؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی، قهوه ای، عطف تیماج سرخ، 19گ (106 پ -125ر)، 16 سطر، اندازه: 17/5×25سم [ف: 38 - 437]

2002. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4589/3

منتخبات از قصایدهاتف اصفهانی و مونس، میرزا محمد رضا فرزند میرزا بابای مازندرانی بارفروشی در سده 13؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13ق ؛کاغذ: فستقی، جلد: میشن کبود لائی، 4گ، 13 سطر، اندازه: 10/6×16/6سم [ف: 7 - 437]

2003. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13424/17

منتخبی از قصاید عرفی شیرازی، جمال الدین محمد بن زين الدین علوی (-999 ق.) در توحید و نعت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله وسلم)، قصيده ترجمة الشوق در ستایش حضرت على عليه السلام و غيره و رباعیاتی از مولانا مؤمن حسین یزدی؛ خط: نستعلیق و شکسته و نسخ و تعلیق، بی کا، تا: 1071-1077؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج مشکی، 9 ص (218-236)، اندازه: 15×27/6سم [ف: 17 - 410]

2004. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14149/3

قصایدی از: خاقانی ،انوری ،سنایی، سعدی شیرازی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با ترنج با سر، لچکی مجدول گرهی ،150گ (1پ-151پ)، اندازه: 15×24سم [ف: 38 - 187]

2005. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 472/3

قصاید از حسن واعظ کاشی و کاتبی و ناصر خسرو؛ خط: نستعليق، كا: حسن واعظ اثنی عشری، بی تا؛ کاغذ: سفید، 22ص

ص: 912

(275-254)، 21 سطر (9×15)، اندازه: 12×19سم [سنا: ف: 1- 272]

2006 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18064

قصاید در مدح حضرت علی (علیه السّلام) است؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

2007. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 153/7

شامل: 1- قصیده ای از نظام استرآبادی در فصل آفتاب به برج حمل، 2- قصيده حمل از گفته مولانا عرفی، 3- قصیده ای که به تبع عرفی گفته اند، 4-قصیده نعیما، 5- ... ، 6- قصیده ابن حس_ام، 7 و 8 و 9 و10- چهار قصیده از نعیما؛ بی کا، تا؛ قطع: بياض رقعی[ رشت و همدان :ف - 1391]

2008 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 441/3

آغاز: دلم طفل است و پیر عشق استاد سخندانش

قصاید و مقطعات و ترجیعات. شعراء متقدمين و متأخرين از حاشیه آخرین صفحه رساله زند و زاهد شروع می شود؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ 31 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 16×26/5سم [ف: 2 - 258]

2009. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 890/9

انتخاب مثنوی در هفت اصل؛ بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7- 262]

2010 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7968/2

داستان حضرت موسی (علیه السّلام) (مثنوی)؛ خط: نسخ،بی کا، بی تا ؛افتادگی: آغاز و وسط؛ جلد: مقوا عطف تیماج، 15 ص( 31- 46) ، 10-7 سطر، اندازه: 17×11سم [ف: 26 - 447]

2011. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 326/16

آغاز: در آن آمده: چه خوش گفتست شیخ دین نظامی *** که استاد آمده در خوش کلامی. آغاز یکمی: بمعنی همنف_س خورشید دارم *** طلوع عالم جاويد دارم. آغاز دومی: ای که هستی گوهر مقصود من *** صيقب آیینه بهبود من؛ انجام: انجام یکمی: کتاب نظم و نثرم در نظر دار*** بهر لفظش زمعنی پر بردار / خدایت در همه جا یار تو باد *** سر انجام خوشی در کار تو باد. انجام دومی: خدمت خلق خدا بهر خدا *** می شود در ملک معنی رهنما

دو مثنوی عرفانی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ قطع: ربعی [ف: 3 - 55]

2012.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 442/7

آغاز: یار آئینه خانه میخواست*** التفاتش بهانه میخواست

راه نجات (مثنوی)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: الوان، قطع: وزیری، اندازه: 14/5×24سم [ف: 2 - 260]

2013. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17685

دیوان شعر؛ کا: محمد رضا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ اندازه: 13/5×20/8سم [رایانه ]

2014. . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1208/3

آغاز: حمد بی حد خدای بیچون را *** که بما داد طبع موزون را

قصه فارغ به وزن مثنوی؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 270]

2015 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض10993

مثنوی در کیمیا از اسماعیل کوفی؛ خط: مختلف، بی کا، بی تا[الفبائی: - 475]

2016 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17793

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ اندازه: 18/3×30/5سم [ رایانه ]

2017. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17826

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 23×٣٠/٣ سم [رایانه ]

2018 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 4135/2

آغاز: آتش از شوق جمالت در تب است *** روز خاک از درد هجرانت شب است / سوز عشق توست اندر جان برق *** آتش شوقت بود در غرب و شرق؛ انجام: پرده ناموس وشهوات غضب *** پرده آلات و اسباب سبب / مجملا هر چت که باشد غیر حق *** پرده است و هست بر چشمت طبق مثنوی هایی است به سبک و روش مولوی در حکایات و مواعظ.

احتمالاً سراینده شیعه است (با توجه به برخی ابیات) در برخی ابیات نیز از شخصی به عنوان «کاظم بن قاسم» یاد و ستایش کرده است، مصراع معروف مولوی در ابتدای دفتر دوم «مدتی این مثنوی تاخیر شد» با اندکی تغییر استفاده شده؛ خط: نستعلیق،بی کا، بی تا؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 161گ، (39ر - 199پ)، 6 سطر، اندازه: 9×15سم [ف مخ: 4 - 1684]

2019 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2794/2

آغاز: ای خوشا آغاز غم پرداز عشق*** ای خوشا انجام به زاغاز عشق ؛ انجام: ای طفیل بود تو بود همه *** بود در سودای تو سود همه

12 بیت از یک مثنوی است در ستون عشق؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: گوناگون ،جلد: کالینگور یشمی باعطف و گوشه تیماج مشکی، 22ص، 10-18 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15×21سم [ف : 10 - 52]

2020. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13394/2

آغاز: زد علم بر قبه عرش عظیم *** نام بسم الله الرحمن الرحيم

مثنوی است در بیان معجزات امیرالمؤمنين على (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: مقوا، عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 2گ (152 ر -153پ)، 20 سطر، اندازه: 18×28سم[ ف: 36 - 329]

2021. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 881/1-ف

نسخه اصل: بادلیان 250 الیوت. مثنوی است در 78 باب؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 118گ (1-118) ، 15 سطر [فیلمها: 1 - 546]

2022. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3527/2

آغاز: مدتی در خانه آن دلنواز *** مینهادم روی بر مینهادم روی بر خاک نیاز؛

انجام: رحمی آخر بر من ای صیاد کن*** یا مرا بفروش یا آزاد کن

ص: 913

در ص 24 - 25 شعر سنبل و در ص 26 - 35 شعر نقیب و ت_قی است، مثنوی است که از شیراز نوشته شده؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ با سرلوح، مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی،6ص (23-18) 8 سطر (6×10) ،اندازه: 11×15سم :[ ف :12- 2542]

2023. کاشان ،عاطفی حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره /3

آغاز: بنام خداوند یزدان پاک ** نگارنده صورت از آب و خاک

مثنوی است به بحر متقارب، شرح زندگی پیغمبر ((صلی الله علیه و آله وسلم) در حدود 900 بیت؛ بی کا، ، بی تا [نشریه: 7 - 748]

2024. آشتیان؛ حوزه علمیه؛ شماره نسخه: 10 بخش دوم

آغاز: به جنت نیست جای بی نمازان *** بود دوزخ سرای بی نمازان؛ انجام: در سجود افتاد عیسی در زمان *** گفت ای پروردگار غیب دان.

مثنوی دارای 280 بیت شعر در قالب مثنوی در آداب و س_نن مسلمین، به شیوه ساده و عامیانه و مشتمل بر مثنوی های :بی نمازان، شصت و یک چیز آورد نکبت، عاق والدين و حكایت پیرزن می باشد. برای نمونه چند بیت از مثنوی اول: «سر بهر آستانه خواب مكن ***اخ و تف در میان آب مکن/ شب در آئینه را روی خویش مبین *** بر سر پای بی سبب منشین/ مگذر هیچ در م_یان دو زن *** شانه زن به موی خویش مزن/ بر سر پای ایستاده مشاش *** در سه شنبه تو نیز سر متراش / چهارشنبه نگیر تو ناخن *** روز آدینه را تو نوره مکن/ شب جمعه پیاز خام مخور *** روز بد رخت نو مپوش و مبر/ بول هرگز مکن به خاکستر *** که از او نیست هیچ چیز بتر/ در جنابت مکن تو... *** دست به پس گرفته راه مرو»؛ خط: تحریری نازیبا، بی کا، بی تا؛ بدون جلد. قطع: رقعی؛ کاغذ: نخودی، 11گ، مختلف السطر، اندازه: 10×18سم[ ف: 159]

2025 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17855

در صنایع شعر؛ بی تا، بی کا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 9گ، اندازه: 13/3×20/9سم [رایانه ]

2026. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17856

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 10/5×18سم [رایانه ]

2027 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18328

مثنوی است؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 20گ، اندازه: 9/5×15سم [رایانه ]

2028. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17672

مثنوی است؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 159گ، اندازه: 12/7×18/3سم [رایانه]

2029. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17847

مثنوی است؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی ؛اندازه: 15/6×20/6سم [ رایانه ]

2030 . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1163/4

مثنوی آتشی است در داستان پنج کشتی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [نشریه: 7- 137]

2031. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 12439/2

آغاز: ای مقیدهای دام این وجود *** تا کی آید اندر قیام و در قعود / حق شناسی از نماز و روزه چیست *** آب حیوانست در هر کوزه نیست؛ انجام: هر که زین اسرار خواهد یک ورق *** رسم احسان را بیاموزد ز حق

مثنوی احسان است؛ بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج زیتونی، 14 سطر، اندازه: 12/5×21سم [ف 35 - 391]

2032. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3527/8

آغاز: عصمت از جمله اخلاق خوش است *** عصمت آن را که بود ز اهل هش است؛ انجام: لب ز بیهوده طرب باز ببند *** که خموشی است

بسی فایده مند

مثنوی اخلاقی از طرب شاعر (الذریعه 646/9) در فواید عصمت و تقوى؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ با سرلوح آراسته به رنگ ها، مجدول؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی، 37ص (159-196)، 8 سطر (6×10)، اندازه: 11×15سم [ف: 12 - 2544]

2033. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17866

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی -مجموعه نوازی ،106گ، اندازه: 12/1×21/1سم [رایانه]

2034. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17873

جنگ شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه:16/2×20/3سم [رایانه]

2035. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17874

مجموعه شعر؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 11/1×17/1سم [رایانه]

2036. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 925/4

آغاز: باء بسم الله الرحمن الرحيم رحيم *** آدم خاك است ای ديو رجیم/ آدم خاکی که جان عالم است *** پیش ذات وی اسم اعظم است

مثنوی است با بندهای نثر؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 263]

2037. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره :نسخه 795/1م

آغاز: صفحه یکم ناخوانا: علی چون بدیدش بدو خیره ماند *** برویش همی نام یزدان بخواند / علی گفت پیک خداوندگار *** تو کردی چنین صورت زرنگار / بپرسید او را که اصلت کدام *** بگفتا که شهزاده ام ای امام / علی گفت بر گو که ایزد یکی است *** محمد رسول عليش ولی است؛ انجام: شنیدم ز تاریخ اهل عجم*** که آمد سلیمان زخیل و حشم /بشد عازم ملک ایران زمین *** به خسرو نمودند از راه کین

مثنوی است به بحر متقارب؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ جلد: مقوایی عطف و گوشه ها پارچه، ابعاد متن: 9/5×14/5، اندازه: 14/5×19/5سم [رشت و همدان: ف: - 1230]

2038. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13711/8

ص: 914

آغاز: قاصد بهار وعده وصل آورد زیار *** هجرم هزار مرتبه ب_هتر ز انتظار

مثنوی ثمر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ مجدول، 2گ( 35پ - 36پ) [ف: 37 - 238]

2039. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13711/7

آغاز: بشنوید ای دوستان این داستان *** نقل دارم از حدیث راستان / کاندر ایام کلیم حق پرست *** زاهدی بود از شراب شوق مست ؛انجام: یا الها مكنت درمانده را *** بیکس زار و ز درها رانده را / ... واعف عنت زلاتنا يا ذا الكرم *** يا نبی الهاشمى المحترم

مثنوی حکمت است مثنوی کوتاهی است در سؤال زاهدی از موسای کلیم در حکمت خلقت دوزخ و بهشت و جواب آن حضرت به وسیله نشان دادن وقایع دردناک دشت کربلا به زادهد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج سرخ مجدول، 1 گ( (34پ- 35پ) [ف: 37 - 237]

2040 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16722

ناقص. مثنوی داستان است؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

2041. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2329/46

آغاز: كيم من مستمند درد پرورد *** چمن پیرای گلزار غم و درد؛ انجام: نمی آرم با شکرت سلامت *** اگر الحمد خوانم تا قیامت

مثنوی داهیا در 133 بیت؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی الوان ،جلد: میشن قهوه ای ترنج و نیم ترنج و سرترنج ضربی، 9گ (455-464)، 16 سطر (7×14)، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 8 - 29]

2042. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1338/48-ف

نسخه اصل: بادلیان 69 Add اوزلی (ش 1241). مثنوی در ق_یافه است با عنوان نسخه سمندر که samudrak؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 1- 587]

2043. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8224

آغاز: منم ازفیض حضرت یزدان *** صاحب اختیار هر دو ج_هان / تو که از جهل کودکم خوانی*** قدر جاه مرا چه می دانی ...؛

انجام: یا علی تا بود مدار فلک ***بود مدحت تو کار ملک/ دوستان تو را مباد زوال*** از دم حیدر محمد ال / بشنو این ق_صه تا بفیضش رسی ... منظومه ای است در قالب مثنوی و در مدح حضرت علی (علیه السّلام) ؛خط: نستعليق متوسط، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انج_ام؛ خریداری از قدبیگی؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای، یک لا، 97گ، 13 سطر، اندازه: 15/5×19/2سم [رایانه]

2044. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1220/1

آغاز: حمد وسپاس فزون از عداد و قیاس خداوندی است که از قدرت بی چند و چون نه طارم بی سكون ... بنام آنکه حرزش عقد جانهاست ***کلامش راحت افزای روانهاست؛ انجام: مشو غره بر حشمت و ملک و مال *** که باشد سرانجام هریک زوال

مثنوی است حدود دوهزار بیت در معجزات و مسائل اخلاقی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا، عطف تیماج قهوه ای، 135گ، 16 سطر، اندازه: 17×22سم [ف مخ: 4 - 1685]

2045. تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 137- 6225/136-ف-درهامش

مثنوی در مناجات است؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 213]

2046 . همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 618/5

آغاز: عشق بود از گنج پنهان فی المثل *** نقد خود را فاش کرده است از ازل / وحدت خود را ظهوری داده است *** باب رحمت بر جهان بگشاده است ... حکایت طالبی سر گشته آواره ***بی نوائی بی دلی بیچاره / بود در رخسارش داغ از آب چشم *** رفته از دست خیالش خواب چشم؛ انجام: بشنو این پند ای برادر هوش دار *** وز نظاره دیده خود گوش دار / ور نه مدتها بلای دلکشی *** می نبینی باز روی دلخوشی

مثنوی عرفانی است؛ بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [رشت و همدان: ف : 1418]

2047. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 898-ف

نسخه اصل: بادلیان 1296. دو مثنوی عرفانی: دومی ساخته در 1055 با ماده تاریخ «هر که دارد خیال تاریخش *** ختمیه هست سال تاریخش» در کشمیر در 5890 بیت. در دو بخش نخستین اپ- 39 پ، دومی 4پ-278؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 287گ، 13 سطر [فيلمها: 1 – 179]

2048. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5206/1

آغاز: تحقیق تو چیست بی تو بودن*** زین پیش نمی توان نمودن؛ انجام: این تحفه بهر طرف که تابد *** معنی ز قبول هر دو باید

مثنوی عرفانی گویا «تحفه» نام دارد در نسخه عنوان «مقالت پنجم در بیان عاشق و مراتب آن»، و «مقالت ششم در معرفت نفس و اوصاف آن»، و «مقالت هفتم در بیان معرفت و تحقیق آن»، و «مقالت هشتم در بیان حال پیر و مرید و شرایط صحبت سه» هست و هر مقالتی حکایتی دارد؛ بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز ضربی مقوایی، 14گ (2ر-16ر)،13سطر چلیپا، قطع: وزیری، اندازه: 7/5×14سم [ف: 15 – 4150]

2049. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6115/6

مثنوی عرفانی است در هامش؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: کبود سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 12 سطر (6×13)، قطع : جیبی، اندازه: 11×18سم [ف: 16 - 200]

2050. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3777/2-ف

نسخه اصل: پاریس 1650. s. p ... (بلوشه 204/4 ش 2255). مثنوی عشق الهی است؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 2 - 247]

2051 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3777/3-ف

نسخه اصل: پاریس 1650 .s . p (بلوشه 204/4 ش 2255) مثنوی عشقی است جوان پسر خشت مال با دختری؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 2

ص: 915

-247]

2052. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14148/25

آغاز: زیاد از حد گلاب پاشید *** گلستان ها از برگ گل تراشید؛انجام: به آن رسوائی عصمت فروشی *** به قربانی ماه ج_امه پوشی

مثنوی است؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج سرخ، 6گ (85ر-91ر)، قطع: بیاضی، اندازه: 11×20سم [ف: 38 - 185]

2053. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/7-ف

آغاز: بسمله. ابتدا اول بنام کردگار *** صانع هفت و پنج و چهار/ آن خداوندی که آدم را زخاک*** آفرید و داد او را جان پاک؛

انجام: بت شکن در راه حق ای مرد کار *** تا نباشی در قیامت شرمسار/ گر بخود نتوانی این بت را شکست *** همتی جوی از مردان مست

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی؛ مثنوی است؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 1- 635]

2054. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/35-ف

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی؛ مثنوی است؛ بی کا؛ بی تا [فیلمها: 1 - 638]

2055. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 188 -6225/186-ف-درهامش

مثنوی است؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 213]

2056. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی؛ شماره نسخه: 88/5

مثنوی منور خانم است؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: کبود، قطع: بغلی بیاضی [نشریه: 5 - 622]

2057. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 664/3

مثنوی است در محبت و ادب؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: سفید، ج_لد: تیماج آلبالویی ضربی و مقوایی با ترنج، 7گ (202-208) [ ف: 2 - 11]

2058. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض10993

مثنوی در کیمیا از اسماعیل کوفی؛ خط: مختلف، بی کا ، بی تا[الفبائی: 475]

2059. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17926

مثنوی و جنگ شعر؛ کا: حاجی محمد، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 6/7×13/2سم [ایزد پناه: - 1015]

2060. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17929

بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ مثنوی؛اندازه: 13/8×19/6سم [رایانه]

2061. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17930

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 11/6×18/8سم [ رایانه ]

2062. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14133/2

دوبیتی هایی از: جامی، آهی ،مسیحی، شاه شجاع، انوری، شیخ سعدالدین، شیخ ابوالحسن ،بدرالدین، ملهمی، شمس الدین محمد ،شاهی ،فردوسی، رازی، شیخ ابو حامد، سلطان ابو سعید، ،ابوالفرج، حسام، رضی الدین ،نظیری ،فریدالدین عطار ،آصفی، حکیم ازرقی ،فیاض ،قمری ،اشراق، پیر جمال، جمال الدین، خواجه حبيب الله ،راضی، حکیم شفایی، ظهیرالدین، کمال الدین اسماعیل ،امیدی، شیخ مجدالدین، امام فخر، عبید زاکانی، وحید، ،داعی ،شاهر ،طاهر، بابا فاضل ،هجری ،محوی، خواجه حافظ، ،فارغی ،عرفی ،عنصری ،منوچهری، شیخ ابوالغره، سيف الدين، اثير الدين، كمال الدين مسعود، ابو على الشطرنجي، حكيم سوزنی ،عشقی ،مطربه، سراج الدین ،مهری ،صباحی، صهبا، صفا، غنی، ،غیرت ،مایل ،صاحب، مشرب ،منت هجری، آذر؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ بی کا، بی تا؛ جلد: روغنی قهوه ای با نقش گل و بوته مجدول مذهب، پشت جلد تیماج قهوه ای، 3گ (3ر- 56ر)، 10 سطر چلیپایی، اندازه: 7/5×12سم [ف: 38 - 167]

2063 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1410/7

آغاز:عارفی این نغمه دیدم می سرود *** گریه ها بر گریه خود می فزود ؛انجام: که معصومند و مخصوصند اندر آیه قلنا *** تو نیز اندرصف محشر زخود خوان و یکی رسوا

دوبیتی است؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا، 5 گ، 20 سطر، اندازه: 11× 17سم [ف مخ: 2 - 902]

2064 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1287

آغاز: همچو زمین خواهد آسمان که بیفتد *** تابدهد بوسه برنعال محمد؛ انجام: کز زهد ندیده ام فتوحی *** تا کی زنم آب دیده برسنگ.

اشعاری است منتخب از دو شاعر شیرازی، حافظ و سعدی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول و کمند اندازی؛ جلد: تیماج مشکی، ترنج و سرمذهب و مرضع، ضربی، 62گ، 12 سطر، اندازه: 13/5×22/5سم [ف مخ: 5 - 2133]

2065 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23942

آغاز: بسمله و به نستعین، به جل و جلاله دیرست تا بحكم وجوب اداء حق؛ انجام: انا مضى الذين لا يقع ... انا باب خطبتهم م م م

در رایانه آستان قدس به نام غزلیات سعدی و حافظ آمده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا [رایانه]

2066. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6217/7

چند بیتی از فایزای بیدگلی؛ خط: نستعليق، كا: عبدالواسع بن علامی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا، عطف پارچه، اص (19پ) 18 سطر (8×13)، قطع: ربعی، اندازه: 13×20سم [ف: 16 – 219]

2067 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2665/22

آغاز: یارم زده عنبرین کمندی*** بر دل بندی و سخت بندی / یکسان شده ام به خاک راهی*** از حسرت جلوه سمندی ...

بیت زیر ترجیع است که تکرار شده است: بنشینم و خو کنم به هجران *** یا آید یار یا رود جان

ترجیع ساقی نامه و ترکیب بند است؛ خط: شکسته نستعلیق، کا:

ص: 916

محمد معصوم، بی تا؛ از قدسی؛ (671-674) [ف: 8 - 420]

2068. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14307/11

آغاز: بیا ساقی که نوروز است نوروز*** بده جامی که نوروز است نوروز

تركيب بند حکیم ثنایی در منقبت ائمه اطهار (علیه السّلام)؛ خط: نستع_لیق زیبا، بی کا، بی تا؛جلد: مقوایی قهوه ای عطف تیماج سرخ، 2گ (106پ-104پ)، 16 سطر، اندازه: 17/5×25سم [ ف: 38 - 436 ]

2069. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2665/23

ترکیب بند هفت رنگ از ابن حسام؛ کا: محمد معصوم، بی تا؛ 2 ص (675-676) [ف: 8 - 420]

2070. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6752

آغاز: باسمه سبحانه، در همه قرآن چو ثنای علی است کس بر ایزد نه بجای علی است؛ انجام: تا شود از فضل تو عالمی م_قام یک نظری کن ز کرم و السلام تمته بالخير

ترکیب بندی است مشتمل بر پنج بند که در مدح حضرت (علیه السّلام) سروده شده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی نخودی، اگ (15-16)، 18 سطر (8×16/5)، اندازه: 13/5×21/5سم [رایانه]

2071. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2913/34

دوترجیع بند است از وحشی بافقی، یکی مخمس و دیگ_ری مسدس؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سرخ، 6ص (548-542)، 19 سطر، اندازه: 14/5×26سم [ف: 3 - 430]

2072. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 737/2

آغاز: ای کرده کرشمه را بلندی *** بر هر نگهت ز نارمندی/ روزی که شدم اسیر دامت *** یک صید نبود در کمندی ... بنشینم و سر کشم سوی حبیب*** تا صبر دری گشاید از غیب / سودا بسرم قرارها داشت *** آخر ز سر قرار برگشت / از طالع من ب_هار امید*** از گلشن انتظار برگشت ..../ بنشینم و سر کشم سوی حبيب *** تا صبر دری گشاید از غیب؛ انجام: ای زهد فروش از بازار دکان را *** برچین که متاع تو خریدار ندارد / عم_ری است که در پای خم افتاده خرابیم*** همسایه دیوار بدیوار شرابیم ... در کوی خرابات تكبر نتوان کرد *** گردون گذرد از میخانه خمیده / از میکده هرگز به بهشتم نکشد دل *** در پای خمم دایه مگر ناف بریده / عمری است که در پای خم افت_اده خرابیم *** همسایه دیوار بدیوار شرابیم

ترجیع بند است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی [ رشت و همدان :ف - 1442]

2073. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2764/8

آغاز: بر کنار سفره صاحب دلی*** چون نشست افتاد او را مشکلی / قوت خواران دید پیرامان او *** مرغ و ماقوت مزعفر در میان؛ انجام: نام گرمت شهوت نفتانیست *** آب سردت حکمت انسانی است / شر انسان در لباس نان و آب*** گفته شد و الله اع_لم بالصواب

ترجیع بند در اندرز در لباس فکاهت و بیت مکررش این است: چنگ چنگالی مرا دارد بدست *** گوشمالم میدهد هر جا که هست؛ خط: گوناگون، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ،منکنه، اص (93-94)، 28-30 سطر، قطع: رحلی، اندازه 20×30سم [ف: 9 - 171]

2074. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13950/10

آغاز: یارم زده عنبرین کمندی *** بر دل بندی و سخت بندی / یکسان شده ام به خاک راهی*** از حسرت جلوه سمندی

ترجیع بند است، بیت ترجیع که تکرار شده: «بنشینم و خو کنم به هجران*** یا آید یار یا رود جان»؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا،بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج دورو قهوه ای ترنج با سر مجدول گرهی، 6گ (141ر-147پ) [ف: 37 - 549]

2075. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/112-ف

ترجیع بند است؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 212]

2076. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6225/186-ف

ترجیع بند است؛ بی کا، بی تا [ فیلمها: 3 - 213]

2077 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 2291/3

آغاز: در همه قرآن چون ثنای علی است*** کس بر ایزد نه بجای علی است؛ انجام: تا شود از فضل تو عالی مقام *** یک نظری کن زکرم و السلام

ترجیع بندی است در پنج مقطع در مدح حضرت امیرالمؤمنين (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 2گ (17 ر -19پ) ، اندازه: 13×20/5سم [ف: 6 - 276]

2078. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2323/8

ترجیع بندی از سید جمال الدین کاشی؛ خط: نسخ قدیم خوش، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: تیماج زرشکی، 1ص (118) ، 25 سطر ،اندازه: 8×16سم [ف: 8-8]

2079. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 104 - 6225/100-ف-درهامش

ترجیع بند شیخ عراقی است؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 3 - 213]

2080. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4013/10

ترجیع بند است؛ ترجیع: «که همه اوست هر چه هست یقین *** جان جانان و دلبر و دل و دین»؛ بی کا، بی تا؛ خط: کهن و بسیار شیرین [ف: 11 - 17]

2081 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2673/4

ترجیع بندها و اشعار از شعرای متصوف، در وحدت وجود شامل ترجیع بندهای شمس مغربی (393-399)، شيخ الرئيس (399- 404)، مشتاق (405-415)، هاتف (415-420)، شاه نعمة الله(420- 425و 429- 433)، حسین بینا (426-429 و 457-463 و 475-467 )،نورعلیشاه که به نام عابد نوشته شده است(433 -440)، عطار (467-463)، عراقی (476-489)، هدایت (490- 499 )،کا: سید محمد صادق، بی تا؛ کاغذ:فرنگی ،جلد: مقوا عطف و سجاف تیماج قهوه ای، اندازه: 13×22سم [ف: 8 - 436]

2082 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 882/1

ص: 917

آغاز: نوجوانی ز سرحد ایران*** رفت سالی سوی فرنگستان/ بضرورت برفت و باز آمد *** بعد جندی بسوی این سامان

نسخه اصلی: کتابخانه انجمن آثار ملی - تهران 335. ترجیع بندی درباره فرنگی مآبان، ترجیع بندی است در یازده بند در اشارت به کسانی که به فرنگ رفته و به خیال خود تمام علوم را فرا گرفته و از همه داناترند؛ خط: نستعلیق زیبا ،کا: جلالی، بی تا؛ مجدول؛ 20 ص [ عکسی ف: 3 - 75]

2083. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 618/6

آغاز: آنجا که نه نام و نه نشان هست *** جز عشق چه چیز ترج_ماه هست / عشق است که می دهد خبر باز *** در عالم عشق اگر زبان هست؛ انجام: بعقل خویش همچون فلسفی تو *** مشو مغرور از تصدیق مگریز / که دیگر در رکاب مصطفی باز *** بمولانا رس_ی و شمس تبریز... تو گویی هر چه خواهم دل مترسان ***که خواهد بود دائم با تو الله / اگر دانی و گر هرگز ندانی *** ت_و با حق تا ابد باقی بمانی

هشت ترجیع بند است که در آخر ترجیع بندها این اشعار تکرار شده آخر ترجیع بند اول: «ما آینه صفات ذاتیم *** جام جم و چشمه حیاتیم آخر»، ترجیع بنددوم: «هرچه خواهی بگوی ه_ا یا هو *** ليس ما فى الوجود الا هو»، آخر ترجیع بند سوم: «دیده ام من جلوه های روی یار*** اول و آخر نهان و آشکار»، آخر ترجیع بند چهارم: «بجز ذات تو هستی جمله اسمی است *** تویی گنج وهمه اشیا طلسمی است»، آخر ترجیع بند پنجم: «چه جویی خدا را ز هر گفتگو *** خدا را ز مرد خدا را باز جو آخر»،آخر ترجیع بند ششم: «ز ما فاش این سخن اندر جهان است ***که آن عالم در این ع_الم نهان است»، آخر ترجیع بند هفتم: «در کوی نیستی را هستی گذر نباشد *** بالاتر از سیاهی رنگ دگر نباشد»، آخر ترجیع بند هشتم: «اگر دانی اگر هرگز ندانی *** تو با حق تا ابد باقی بمانی؛ بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [رشت و همدان: ف: - 1419]

2084 . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1181/3

چند بیت شعر ؛ خط: نستعليق ،كا: على غریب، بی تا؛ 7 ص، ق_طع: ربعی [نشریه: 7 - 269]

2085 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3844/3

آغاز: مسلم است تو را ای یگانه گوهر راد *** مقام مردمی ورتبه نکو بنیاد / یکی عطارد اگر [] تو در گردون *** یقین زنقطه خ_امه برونت از تعداد؛ انجام: نمی جنبد به سال و ماه و هفته *** تمرگیده به خواب مرگ رفته / نجنبد بلکه غلطد درگه حمل *** شک_سته بسته هم چون مهره رمل

مسمطی است در ذکر وقایع ملی و جهانی در دوره پس از جن_گ جهانی اول؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ فائده در بخشی از لغ_ات فرانسوی کتاب «شارل دوازدهم» و معنی فارسی آنها؛ جلد: مقوا، 6گ، اندازه: 18×21سم [ف مخ: 3 - 1287]

2086. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 428/4

سه بند شعر در مرثیه رکن الدین مسعود و پنج تن دیگر؛ خ_ط: نسخ، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سمرقندی[ نشریه 11 - 948]

2087. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3743/55-ف

نسخه اصل: نسخه آقای دکتر حافظ فرمان فرمائیان.شعر عبدالعزیز خان در ستایش شاه سلیمان و پاسخ او؛ بی کا، بی تا ؛جلد: تيماج مشکی زرکوب مقوایی، اگ (282ر)، قطع: ربعی [فیلمها: 2 - 241]

2088 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 1522/2

ابیاتی از لسانی ،شریفا ،آصفی ،ریاضی، هلالی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ كاغذ: الوان، جلد: تيماج قهوه ای لایه ای، 14 سطر، اندازه: 14/5×20/5سم [ف: 4 - 2082]

2089 . تهران؛ مروی؛ شماره نسخه: 1041/1

آغاز: ای حبیبان جملگی اگه شويد *** جملگی ناظر سوی الله شوید / جمله مجذوب جمال الله شوید*** جمله خدامان این درگه شوید؛

ناقص؛ بی کا، بی تا؛ 15گ، قطع: رقعی [ف: 334]

2090 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7331/4

شعرهای جامی و قطب الدین و عبدی و دیگران بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: نو، 12گ (64پ-76پ)، 16 سطر (8×15) ،قطع ،بغلی، اندازه: 12×19سم [ف: 16 - 514]

2091. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1232/44

از نظیری و محمد شریف عارف خنجی و صائب؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 5 - 249]

2092. تهران؛ مدارک فرهنگی؛ شماره نسخه: 72

آغاز: بسمله حمد حامد بر خدای عالم انسی و جان پس درود مصطفی و هم بر اهل خاندان؛ انجام: پس قدم مردانه در راه خدا باید زدن عاشقانه آن بلد را مرحبا، باید زدن ؟

شعری است در لغت از فنا، بديعي و نيز قنية الفتيان از صدر بدر، اشعار متفرقه از سبزواری، خضری قزوینی، باباافضل کاشی، حکیم سنائی و ...؛ خط: شکسته نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛کاغذ: فرنگی مایل به حنایی و حنایی، جلد: مقوایی روکشی کاغذ آبی عطف تیماج قهوه ای، 23گ، مختلف السطر (17×11)، اندازه: 15/5×20/5سم [ف: 65]

2093. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2571/35

آغاز: بسمله. پیاله اول قدرت، درون قدرت حق گشت ظاهر *** گران شد معرفت از آب ظاهر. القدرة الله تعالى و تقدس

شعری چند فارسی با عنوان پیاله در شرح بعضی اخبار و آیات؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا [ف: 6 - 53]

2094. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2571/34

آغاز: گوش دار این سخن زمن لا شاد؟ *** تا بیابی طریق راه نجات

شعر در تصوف است، ثبوت دیگجوش فقیر خاکسار پاک طینت که فرموده شاه سید جلال است مشهور به چهار تکبیر؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا [ف: 6 - 53]

ص: 918

2095. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1997/36

آغاز: زهی باز فرخنده شهریار *** که سیمرغ صیداست و نسرین شکار ؛انجام: بگردش بود تا در آفاق مهر *** بفرمان او باد باز سپهر

شعر سرور رشتی است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: مقوا عطف میشن، اص (119ر)، 15 س_طر (9/5×17)، اندازه: 15×24/5سم [ف: 8 - 615]

2096. تهران؛ فرمانفرمائیان، حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 35

شعر شاه عباس دوم و رفیعا است؛ بی کا، بی تا 1ص (272ر) [نشریه: 7 - 553]

2097. تهران ،فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/3

شعر صفی قلی بیک است؛ بی کا، بی تا؛ پس از این دنباله رساله او تاجی است (178 ر و پ)؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، اص ،(173 پ) قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 550]

2098. رشت؛ شاد قزوینی؛ شماره نسخه: 11/10

شعر صیداوی است؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 5 - 396]

2099. تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 55

شعر عبدالعزیزخان در ستایش شاه سلمان و پاسخ او؛ بی کا، بی تا؛ اص (282 ر) [نشریه: 7 - 554]

2100. تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره /8

شعر علی خان با عنوان «المحرره»؛ بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج مش_کی زرکوب مقوایی ،ربعی، 1ص (173پ) [نشریه: 7 - 551]

2101. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 278/2-ف

نسخه اصل: اسمعیل صائبش 205؛ خط: نستعلیق، کا: گ_ویا عبدالله شریف الدین حسینی، بی تا، 1گ (34-35) [فیلمها: 1- 449]

2102. تهران دانشگاه؛ شماره نسخه: 438/17-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4853. شعر است در ص ع از اثبات الن_بوة یاد شده که در نسخه نیست؛ بی کا، بی تا؛ 2گ (155 - 157) [ فیلمها: 1 - 473]

2103. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3648/5-ف

نسخه اصل: کوپرولو ش 902. 5 بیت از عماد اصفهانی؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 2 - 210]

2104. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3800/4-ف

خط: نستعلیق، کا: عبدالرشید، بی تا [فیلمها: 2 - 250]

2105. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3800/6-ف

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [فیلمها: 2 - 250]

2106. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7624/2

شعر وخواص اشیاء و طلسمات؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج مشکی، 16گ (3پ-19ر)، 16 سطر (6/5×12)، ق_طع: بغلی، اندازه: 11×17سم [ف 16 - 658]

2107 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9440/17

شعر فارسی کاتبی و نسیمی و سنائی و جامی و دیباچه دفتر پنجم مثنوی مولوی و شعر ترکی ساعتی؛ خط: نستعلیق ترک، بی کا، بی تا؛ کاغذ: استانبولی،جلد: مقوا عطف تیماج تریاکی به ربعی، 21 ص (313-293)، 18 سطر (12/5×18) ، اندازه: 11×16/5سم [ ف: 17 - 369]

2108. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2764/9

آغاز: مردی در عرب نامش حمام *** او سه دختر داشت محروم از مرام/ هر سه در باغ جوانی جلوه گر *** نار پستان سروقد سنبل *** ابر؛ انجام: این بگفت آن دختر و بگریخت زود *** از درون حجره در بست و غنود

یک قطعه شعر فکاهی است؛ خط: گوناگون، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی منگنه، 94ص، ابعاد متن: 20×30،قطع: رحلی ،اندازه: 28×30سم [ف: 9 - 172]

2109 . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 560/6

شعر کمال ضعیفه جندقی است؛ خط: نستعلیق، کا: میرزا اسماعیل ،مشرف، بی تا [نشریه: 7 - 247]

2110. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18087

اشعاری از دردی سمرقندی ،طوفان ،آذر، مشهور،ابراهیم صف، گلخنی قمی، قمی افشار و ... در پایان قسمتی از جلاء العیون؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

2111. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18206

اشعار قاسم انوار، صیدی، و معراجیه علیرضا تجلی؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

2112. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5206/6

شعرهای آصفی است؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج سبز ضربی ،مقوایی، 5گ (229ر-234پ)، 13 سطر و چلیپا، قطع : وزیری، اندازه: 13×24سم [ف: 15 - 4151]

2113. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 825/12

اشعار پراکنده است در 6 ص از آغاز و ص 348 و 349 و 8 ص در پایان، در هامش ص 6 گلچین معانی آورده است که متن و بعضی از حواشی به خط على بن محمد حسن المشهدى ملقب به امين الشعراء و دیگر حواشی به خط سیف الاطباء است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سفید، جلد: تیماج تریاکی یک لایی ضربی، ابعاد متن: 10×14، اندازه: 22×15سم [سنا: ف: ٢ - ٧٠]

2114. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 802/10

شعرهای پراکنده در متن و هامش؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: خشتی [نشریه: 7 - 258]

2115. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6196/22

تک بیت هایی است که به ترتیب حروف آغاز آنها مرتب شده و گویا برای مشاعره گرد آمده؛ خط: شکسته نستعلیق، كا: فضل الله بن آخوند ملازین العابدين بروجردی ملقب به شمس العلماء، بی تا ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: قهوه ای لایی، 14گ (114پ-128ر)، 25 سطر، اندازه: 10/8×17/7سم [ف: 9 - 250]

ص: 919

2116 . تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 22

شعرهایی در هامش است؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج بیتا مش_کی زرکوب مقوایی، ربعی [نشریه: 7 - 552]

2117. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8817/5

شعرهای زکریای منطقی (هامش) و یغما و مجمر و دیگران؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: گالینگور عطف میشن مشکی، 8گ (136ر-144پ)، 17 سطر (8×16)، ق_طع: ربعی [ف: 17 - 227]

2118. رشت؛ شاد قزوینی؛ شماره نسخه: 11/7

شعرهای سلمان بن يوسف الكاسى العيحاوی؛ بی کا، تا: رج_ب[ نشریه: 5 - 395]

2119. تهران ،فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره /5

شعرهای طالب آملی و میرزا صایبا و علی خان با عنوان «لمحرره»؛

بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی ربعی، 1 ص(173 ر) ،قطع: ربعی [ نشریه: 7 - 551]

2120. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1459/2-ف

نسخه اصل: موزه بریتانيا ش 23570 Add شعرهای لغز و معما؛

بی کا، بی تا؛ اگ (8) [فیلمها: 1 - 603]

2121. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1243/11

اشعاری از: محتشم عارف تهرانی، فیضی دکنی،مصباح، هاتف کاشانی، سراجی آفتابی، نظام و آذر؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ مجدول ؛جلد: تیماج سرخ زرکوب ترنجی با جدول وزیری [نشریه: 7 - 273]

2122. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5886/14

شعرهای میرزا رفیعاست؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ضربی لایی، 2گ (56پ-58پ)، 18سطر (11× 16)، قطع: بغلی، اندازه: 11×17سم [ف : 16 - 131]

2123 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8519/5

شعرهای فارسی عرفی و میرابوالقاسم فندرسکی و طالب و ندیم الحكماء شفائی؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 9گ (16پ - 25پ)، 20 سطر (7×9) [ف : 17 -152]

2124. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14392/2

آغاز: ز برگلاله ای آرام گردم *** چو نیلوفر کبود اندام گردم

قطعه شعری به فارسی است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 1 ص (3ر)، 14 سطر ، اندازه: 11 × 20سم [ف: 38 - 523]

2125. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3669/8

شعری در هجو و هزل؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مق_وا، 2 ص (89-90)، 15 سطر (8×15) ، اندازه: 13×21سم [ ف : 7- 2678]

2126 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1329/6

آغاز: بسی خوشتر زنوروز بهاری *** خوشی می یافت مهت_ابی مزاری؛ انجام: ناخواناست

دیوان شعر است؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ کلمات بدون نقطه؛ واقف: حاج محمد رمضانی ،79گ، مختلف السطر، اندازه: 13×19سم [ف مخ: 2 - 928]

2127 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 577/4-ف

نسخه اصل: نافذ پاشا 399. دیوان شعر است؛بی کا، بی تا؛ در هامش سومی [فیلمها: 2 - 2]

2128 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9621

آغاز: از ساکنان گردون زینسان فغان چو آمد؛ انجام:با تیغ جفا بکش مرا بسمل كن ** القصه بيا فكر من بيدل كن

مجموعه ای است از اشعار شعرای متقدم و متوسط و متأخر که هم از اول و هم از پایان کسر دارد و ناقص می باشد و ببه همین جهت جامع آن شناخته نشده است. اسامی شعرایی که در متن و حاشیه غزلیات و قطعات و مثنوی و تک بیت و یا رباعیات و ترجیعاتی از آنها نقل شده است عبارت است از: آملی، آقا محمد عاشق ،آذر ،آصفی ،آهی ،ابدال ،انوری ،انسی ،اهلی ،امیدی ،بوعلی، بروجردی (ملا محمد تقی)، بنایی، ترکی، ترشیزی (میرزا عبدالله خان) ،ثاقب ،جامی، حافظ، حسینی، حاجت، حشری، حیدری (میرزا) ،حریف ،حسرت، حکیمی ،خاقان ،خسرو ،خطایی ،خیالی ،دولت ،دهکی، رجا ،رفیق راهب، ریاضی ،رازی ،زمانی سحاب (میرزا محمد کاشی)، سعدی، سلیمان خان قاجار متخلص به عزت ،سهیلی ،سلمان ،سیفی، شهاب (میرزا عبدالله خان ترشیزی)، شاملو (قطعه محمود و ایاز)، شیخ بهائی، شهیدی ،شاهی، شینجی، شیخ نجم، صابر، صالح، صبا، صبور ،صفایی، صیفی ،طاهری ،روسی، طوفان، عاشق ،(آقا محمد) ،عاشقی، عامی ،عرفی، عزت (سلیمان خان قاجار)،عظیم ،غریبی فتاحی ،فراقی، فردی زند قصاب، کاتبی، کاظمی ،كمال، كمال الدين ،مانی ،مایل ،مبارک، محتشم، حرمی، مختصر، مذنب (ملا عبدالله شیرازی)، مزاری، مسکینی، مشتاق، ،مطرب ،معزی ،موجی مؤمن (محمد) ،مونس ،مینا ،نامی ،ناصری ،نرگسی ،نصیر، نضیری، نوایی (وزیر سلطان میرزا رضاقلی)، نظامی (بخشی از لیلی و مجنون وی آورده شده است)، وامق (محمود خان شیرازی)، والهي، وفا (میرزا حسین فراوانی)، هاتف، هلالی ،هوایی ،همایون، یعقوب میرزا، در این مجموعه چند قطعه عاشقانه به نثر نیز آورده شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ واقف: خان بابا مشار، اردیبهشت 1346؛ کاغذ: ،الوان ،جلد: تيماج قهوه ای یک لا، 254گ، 11 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 9 - 245]

2129. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 101/26

آغاز: روباه بدم برفته جایش ***سنجاب فکنده زیر پایش؛ انجام: بجای من تو را در چاه جویند *** خدا ناکرده تهمتها بگویند

مجموعه شعری، شامل: داستان لیلی و مجنون مکتبی شیرازی (ص 268- 281)، مثنوی دیگری که سراینده اش شناخته نشده و داستان آن نیز داستان لیلی و مجنون است (281-284)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی فستقی، جلد:

ص: 920

تیماج قرمز غیر مقوایی دولایی، اندازه متن: 14×22/5، 16ص، اندازه: 20/5 × 30سم [ف: 1 - 98]

2130. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 621/6

هفت ورق مشتمل بر اشعار نشاط، نظیری ،کلیم، ملاوارسته، هاتف، حكیم شفائی، انوری و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ قطع: رحلی، اندازه: 13×19سم [ف: 2 - 375]

2131. مشهد مرتضوی؛ شماره نسخه: بدون شماره

اشعاری از سعدی، محتشم کاشانی ،مولوی، هاتف و نیازی؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ بیاض با خط زیبا؛ قطع: بیاضی [ف: مخ - ٣٠]

2132.کرمانشاه؛ نجومی؛ شماره نسخه: بدون شماره

قصاید و اشعار فارسی متفرقه که بدون نظم و ترتیب جمع شده است؛ بی تا، بی کا؛ در این مجموعه خطوط علاء الدین و میرزا آقا جانی به تاریخ 1257 و محمد طاهر گلهر کرمانشاهی و محمد رضا بن محمد حسین به تاریخ ربیع الاول 1259 و 1271 و یادداش_ت به تاریخ 1264 در خرم آباد و خط عباس ... به تاریخ جمادی الاول 1263 در طلب از میرزا محمد ابراهیم و خط میرزا محمد ابراهیم النوری به تاریخ جمادی الاول 1263 در طلب از میرزا محمد ت_قی دیده می شود؛ بی کا، بی تا[ دلیل المخطوطات: 1 - 285]

2133. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1169/4

مجموعه اشعاری است از شیخ ابوسعید، خواجه عبدالله ناصرالدین شاه و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 76گ (168ر - 243پ)، اندازه: 12×20/5سم [مؤید: 3 - 147]

2134. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4310

جنگ شعر است؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 13 – 386]

2135 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3623-18/143

آغاز: شبی با نوجوانی گفت پیری *** کهن دردی که صادق ضمیری / چو خم صاحب دلی روشن روانی *** دراین یر کهن پیر مغانی؛ انجام: همه در وصل ندانم به که گویم غم هجر *** همه سرمست ندانم به که گویم زخمار/ عجب این نیست از این سینه سوزان طبیب *** که پس از مرگ...

در این مجموعه اشعار و قصاید و غزلیاتی از میرزا نصیر اصفهانی، میرزا صادق انوری، میرزا طوفان، سعدی شیرازی ،محتشم، قاض_ی شریف، حافظ شیرازی ،صفرخان، عارض و جز اینها گردآورده شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ،مهر: «لا اله الا الله المل_ک الحق المبين محمدرضا 1056» (بیضی)؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 83گ، 12 سطر، اندازه: 15×20/5سم [ف: 3 - 1270]

2136 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1258

آغاز: هو العلم الخبير. اى حيات العرش خورشيد وداد ***که جهان و امکان چو تو نوری نزاد؛ انجام: حالیا باید کنم رفع صداع *** می کنم، با چشم خون بارت و داه

اشعاری در دفاع از فرقه ضاله بهائیت؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا، 23گ، مختلف السطر، اندازه: 14×21سم[ف مخ: 2 - 609 ]

2137 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1201

آغاز: غلام روی تو گشتم تو نیز می دانی *** گدای کوی توام احتیاج گفتار نیست / توچشم روشن مایی وروشن است این هم *** که در جهان گهری به زچشم روشن نیست؛ انجام: وقت است اگر زلطف به فریاد من رسی *** چون نیست غیر لطف تو فریاد رس مرا / بی مهریتای عهد شکن می دانم *** اینها گنه تو نیست من می دانم

اشعاری است از سعدی، حافظ لسان الغیب، هلالی، محتشم، جامی، حزین و غیر ایشان به همراه یک مثنوی در ذکر ائمه (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، با عطف مشکی، 93گ، مختلف السطر، اندازه: 16×20سم [ف مخ: 2- 609]

2138. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3903

آغاز: نشد زبوسهء او لنشئه سیراب جاودان *** هر خط خاشاک که در چاه زنخدان / یک بوسه توبه صد جان رسیده است *** گوهر گراست زخوبش خریدار می شود؛ انجام: همچو مفلسم که فتد ز آه [..] ناگاه *** بوسه را ز آه به گنج دهن یار افتاد / در هیچ بوسه نیست این لعل روح بخش *** جانی نمی ستاند وجانی نمی دهد

بخشی از غزلیات صائب تبریزی و مثنوی و غزل های دیگری که شناخته نشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 40گ، 15 سطر، اندازه: 12×18سم [ف مخ: 2 - 612]

2139 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3703

آغاز: زد علم برقبه عرش عظيم*** نام بسم الله الرحمن الرحيم/ لاشريك له له سبحانه *** شأنه عزت التعالى شأنه؛ انجام: شمع وگل و پروانه و بلبل همه جمعند ***ای دوست پس رحم به تنهائی ماکن / چگونه خواب به چشم من خراب در آید *** مگر خیال تو بیرون رود که خواب در آید

اشعاری از: غزلیات سعدی، غزل و رباعی معتمد الدوله، عاشق، سید حسن، شیخ مغربی مولوی، کیوان؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: وسط؛ مجدول؛ جلد: تیماج سبز دورو بدون مقوا، عطف تیماج قهوه ای، 127گ، مختلف السطر، اندازه: 15×20سم [ف مخ: 2 - 611 ]

2140 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3660

آغاز: از الف اول زبسم الله باشد ابتدا *** ت توکل می کنم به ایزد پاک کبریا / پ بگویم حمدحق را من به هر صبح و مسا *** ث ثنای مدح می کرد کرار مصطفی؛ انجام: مسکنش به شهر کوفه خواهد شد *** دولتش پای دار می بینم / رتبت شرع دین ملت اسلام *** محکم و استوار می بینم اشعاری است برگزیده از حافظ، شاه نعمت الله ولی، قاآنی، قدسی حسینی شیرازی، شیخ مفید عارف و شاعران گمنام که اشعاری گفته اند ولی نامی از خود باقی نگذاشته اند؛ خط: نستعلیق، بی کا،

ص: 921

بی تا؛ مجدول به خطوط؛ جلد: گالینگور ،مشکی، عطف پارچه، 104گ، مختلف السطر ، اندازه: 32×18سم [ف مخ: 2 - 611]

2141 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1547/4

آغاز: ساقی دریا دل تویی مولام امیرالمؤمنین *** دریای بی ساحل تویی مولام امير المؤمنين / شیر خدا شد نام تو شیر فلک رام تو***تو باده عالم جام تو مولام امیرالمؤمنين عليه السلام؛ انجام: ف_ردا بازاری قیامتت خیر ولای تو *** متاعی نیست در دستم منم امروز این کالا / نپندارم نپندارم که فردای قیامت تیره گون گردد *** محبان تو را از دور آتش غره غرا

مجموعه ای است از مدایح اهل بیت (علیهم السّلام) و به خصوص مدح امير المؤمنين (علیه السّلام) که به غیر از میرزا محمد تقی که سراینده مشتاقیه است از روحی ،عطار، ملاعلی نوری، حسین علی شاه اصفهانی، والی کردستان می باشد ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ در ابتدای مجموعه فایده ای در ذکر غزلی از سعدی مندرج است، تاریخ رباعیات حسین علی شاه اصفهانی ربیع الثانی 1262و در مدرسه دارالشفاء تهران است؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا، 9گ، اندازه: 10×20سم [ف مخ: 2 - 610]

2142 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1573/13

آغاز:ای وصف تو هم تو کرده زاغاز *** این در زکرم تو کرده ای باز / ای ثنای خویشتن تو برتر زحدثنای سمن تو *** ای ی_افته آدم از شرافت از جود تو منصب خلافت؛ انجام :که هر که در ره عشق یافت وای به وی *** می رود طایر - دلی زهر قدمش چشم ... ربی

مجموعه ای است از اشعار فارسی در مدح پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) وحضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) و اشعار متفرقه دیگر؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع بیاض، در پایان اشعاری از عالیجاه حسن شیرازی با تخلص طاير؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مق_وا، 19گ، اندازه: 11×20سم [ف مخ: 2 - 611]

2143. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 131/12

اشعاری از: زین الدین سنجری، شمس الدين الحدادى، روحی الشارستانی، سیف الدین باخزری، رضى الدين، ضياء الدین فارسی، حکیم قطران، ابن یمین، فخرالدین خالد، فرخی، ابوسلیک گرگانی، بدیع بلخی، شمالی دهستانی، ابوالف_رج سنجری، از مرزبان نامه، جلال جعفری ،عطائی، خسروی سرخسی، فلکی شیروانی، بهاءالدین بغدادی، بهاء الدين مرعبائی، ناصرالدین کاشانی، سید ذوالفقار شیروانی، شاه کبود جامه، حکیم نورالدین صندوقی، کمال الدین ریحانی ،روحانی، عزالدین شیروانی، حسن دهلوی، بدیعی سیفی، ابوالعلاء گنجه، عمادالدین شهریاری، رشید الدین، سعد الدين هروی، علی بن حسن باخزری، ناصر بخاری، نزاری قهستانی، مولانا هندوشاه، ه_مام تبریزی، بدرالدین شاشی، عماد الاملى العباسی، امام شه_ابی سلطانی، شمس الدین طاهر شیخ ابو سعید بر غش شیرازی، مح_مد رافعی، خسروانی، قاضی نظام الدین، امامی هروی، مولانا قطب الدین عشقی تبریزی، خواجو کرمانی، قاضی همام الدین صاين، عتیقی، جلال طبیب، خطیب گنجه، عبدالمجید کاتبی، حسام الدین بخشی، خواجه نصیرالدین طوسی، امام رافعی تبریزی، ابو عبد محمد، عبید زاکانی، شمس طبسی ،ناصر بچه، شیخ نظامی، مرشدی، ابوالفرج بلخی، مسعود ترکمان، علوی تربتی، شاه داعی، مبارکشاه غوری، نظام استر آبادی ،اشهری، شاه علی، مسعود سعد سلمان، شیخ امین الدین کازرونی، از هر شاعری یک یا دو شعر نقل شده و اسامی شعراء در وسط سطر آمده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مقوایی ترنج دار، 44ص (253-209)، 17 سطر (8×20) اندازه: 16/5×28سم [ف: 1 - 126]

2144. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 573/15-ف

لالا اسماعیل ش 487ر. جنگ شعر است شامل شعرهای: شرف شفروه ،مهستی ،خیام، جلال الدین محمود شاه، رکن الدین بکرانی، غیاث الدین وزیر، سراج قمری، سید غوری، رکن الدین ابهری، قطب الدین عتیقی، نصیر الدین ابو جعفر طوسی برای صدرالدین قونوی و پاسخ او بدو( رویهم چهار بیت عربی)، علی بن ابی طالب (دو بیت عربی)، سیف الدین باخرزی، مسعود سعد سلمان، محیی الدین ابن العربی (عربی) بندی از ذوالنون (نثر عربی)، شعرهای: مجدالدین همگر در رثای زنش، سعید هری (شعری در هامش 195ر آمده که در اواخر جمادی الاول 829 در حضور میرزا چلبی گفته شده)، ابو علی محمد بن عمر بلخی (عربی) عمادالدین اسماعیل بنرضی الدین بابای قزوینی، عطار، شافعی (عربی) حسین بن نعلی (به عربی)، کمال اسماعیل ازرقی، ابو اسماعيل كاتب منشی سلطان محمد بن ملکشاه (به عربی) ،انوری ،سنائی، اثیر اومانی، و اواء دمشقی (به عربی) (تاریخ تولد مولوی در 6 ربیع الاول 604 و مرگ او در روز یکشنبه 5 جمادی الثانی 672- 141ر) کمال اسماعیل، همام الدين؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 1 - 501]

2145. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1232/34

اشعاری از: دیوان فیضی، وحشی یزدی، محتشم کاشانی، ظهوری که از آنهاست ساقی نامه او، میرزا ابراهیم و غزالی مشهدی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 5 - 249]

2146. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1715/4

اشعاری از: کلیله و دمنه، شیرین و فرهاد وحشی، رعنا وزیبا، جامی، مهدی نراقی ،مشتاق ،عرفی، ابوالقاسم انجدانی شکیب،فتح الله خان ابرقوئی شایق در پاسخ آقا محمود، شعر سعدی و احمد نراقی، بندهایی از ادب و تاریخ و تصوف؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ 178گ، 54پ – 232پ [ف: 5 - 346]

2147 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 770/5

شامل مخمسات، ترجیع بند، مطایبات و چند قصیده در مدح و منقبت امير المومنين (علیه السّلام) و خاتم الانبياء محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله وسلم) از قا آنی ،عرفی، صائب و دیگران می باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول گرهی، 25گ (192ر-

ص: 922

217ر)، اندازه: 12×19/5سم [ف: 2 - 49]

2148 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 887/3

جنگ شعر از: آذری ،صایب، شیخ على نقى، حكيم خاقانی، ابوسعید ابوالخیر، ... سحابی، حکیم فردوسی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 4گ (27 پ -31 ر)، 17 سطر، اندازه: 12×18سم [ف: 2 - 149]

2149. یزد؛ جامع کبیر؛ شماره نسخه: 141/3

جنگ شعرهای مولانا ایرج، غیاث الدین محمد رشید، امیر اح_مد افضل، رشید وطواط، ابو علی سینا، عمادالدین، جمال الدین سلمان، امیر محمود بن یمین، عبید زاکانی و کمال الدین اصفه_انی (همه اینها بیک خط)؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 4 - 395]

2150. اصفهان؛ عمومی اصفهان (فرهنگ سابق)؛ شماره نسخه: 1504

شعرهای اثیرالدین اخسیکتی و سعدی وعراقی و مختاری و موسوی و عبدالواسع جبلی و دیگران؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 5 - 316]

2151. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 55/1

آغاز: صاحبا در حالتی کاین بنده غم بسیار داشت؛ انجام: بس نامه که از وی به شب تار بر آمد، در آه و فغان شد.

و اشعار جنگ از: ذوالریاستین ،نوربخش ،عباسخان ،ثاقب، فرات، قدسی، سرابی و روحانی و غیره است؛ بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگ_ی،جلد: مقوایی، 78 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 1- 81]

2152. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4312

جنگ شعر است؛ بی کا، بی تا[ نشریه: 13 – 386] [

2153 . مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1189

منتخباتی است از بوستان سعدی، غزلیات جامی ،هلالی، وحشی ،بیدل، حافظ و غیره ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مهر: «مح_مد حسن» (بیضوی)؛ جلد: تیماج قهوه ای، 170گ، 15 سطر، اندازه: 11/5×20/5سم [مؤيد: 3 - 162]

2154. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 493/2-3/113

آغاز: لیک اهل نفاقش بهم از روی تمسخر *** گویند که این بیت بلندیست فلان را / یک مصرع آن چون شب هجران بد رازی *** بندیست گلوی خرد و گردن جانرا؛ انجام: گویند نسیم روضه اش عنبر ساست*** آری بخدا هر آنچه گویند بجاست

جنگ شعری است با انتخاب از اشعار شعرای مشهور، وقافیه اشعار به ترتیب حروف الفباست سپس رباعیات می آید شعرایی چون سعدی، فرخی سیستانی، عبدالرزاق اصفهانی، انوری، عنصری، سنایی، عماد فقیه کرمانی، سلمان ساوجی، مسعود سعد سلمان ،حافظ، مخفی رشتی، ظهیر الدین فارابی، کمال خجندی، حیاتی کاشانی ،خاقانی، رشیدالدین وطواط، محمد قلی سل_یم، کمال اسماعیل، اخیستکی، لامعی جرجانی، رفیعی کاتبی ،علی نقی کمره ای، شهاب تبریزی، عاشق اصفهانی، خاطر مازندارنی، طوفان هزار جریبی، راهب اصفهانی؛ خط: نستعليق، كا: على اکبر [حسینی]، بی تا؛ افتادگی: آغاز ؛ 105گ، 13 سطر [ف: 3 - 1270]

2155. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8917

جنگ شعر حافظ و یغما و دو ترجیع نورعلی شاه؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ نستعلیق چلیپا و راسته؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی ضربی لایی، بیاضی ربعی، 24گ، اندازه: 9×20سم [ ف: 17 - 249 [

2156. تهران؛ دانشگاه شماره نسخه: 4103/1-ف

نسخه اصل: لنینگراد dio جنگ شعر از سرایندگان ایرانی و هندی سده 10 و 11؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 15]

2157. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6190/1-ف

نسخه اصل: کتابخانه گنج بخش، ش 366. جنگ شعر است؛

بی کا، بی تا[ فیلمها: 3 - 208]

2158 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6827-عکس

جنگ شعر نسیمی ،بساطی اوحدی و امیر خسرو؛ خط: نستعلیق چلیپا، کا: اویغوری، بی تا؛ با پیکره؛ 6ص، [فیلمها: 3 - 262]

2159. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8926

جنگ شعر با آوردن نام سرایندگان از سعدی و ابدال اصفهان و مرشد بیک پسر عباس قلی خان و قلی سلیم و قاضی اسد کوپایی، در پایان حبسیه نظام استرابادی است؛ خط: نستعلیق چلیپا ،بی کا، بی تا؛ در متن درسه ستون و هامش از سده 12؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی، رحلی کوچک، 131گ، 18 سطر، اندازه: 15×27سم [ف :17 - 251]

2160. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 131/12

حاوی اشعاری است از: زین الدین سنجری، شمس الدین الحدادی، روحى الشارستانی، سیف الدین باخزری، رضی الدین، ضیاءالدین فارسی، حکیم قطران، ابن یمین، فخرالدین خالد، عین القضات، فرخی، ابوسلیک گرگانی، بدیع بلخی، شمالی دهستانی، ابوالفرج سنجری، از مرزبان نامه، جلال جعفری، عطائی، خسروی، سرخسی، فلکی ،شیروانی، بهاءالدین بغدادی، بهاءالدین مرعبائی، ناصرالدین کاشانی، سید ذوالفقار شیروانی، شاه کبود جامه، حکیم نورالدین ،صندوقی، کمال الدین ریحانی ،روحانی، عزالدین شیروانی، حسن دهلوی، بدیعی سیفی، ابوالعلاء گنجه، عمادالدین شهریاری، ،رشیدالدین، سعدالدین هروی، علی بن حسن باخزری، ناصر بخاری، نزاری قهستانی ،مولانا هندوشاه، همام تبریزی، بدرالدین شاشی، عماد الاملی العباسی، امام شهابی سلطانی، شمس الدین طاهر شیخ ابوسعید برغش شیرازی، محمد رافعی، خسروانی، قاضی نظام الدین، امامی هروی، قطب الدین عشقی، تبریزی، خواجو کرمانی، قاضی همام الدین صاین ،عتیقی، جلال طبیب، خطیب گنجه ،عبدالمجید، کاتبی، حسام الدین بخشی، خواجه نصیرالدین طوسی، امام رافعی تبریزی، ابوعبد محمد، عبید زاکانی ،شمس طبسی، ناصر بچه ،شیخ نظامی، مرشدی، ابوالفرج بلخی، مسعود ترکمان، علوی تربتی، شاه داعی، مبارکشاه غوری، نظام استر آبادی، اشهری، شاه علی، مسعود سعد سلمان، شیخ امین الدین کازرونی. از هر شاعری یک یا دو شعر نقل شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج، مقوایی،

ص: 923

ترنج دار ،قرمز، 44 ص (209-253) 17 سطر (8×20)، اندازه: 16/5×28سم [ف: 1 - 126]

2161 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8984

جنگ شعر است. از مهملات سیاسی شیخ احمد تهرانی که در 1334 در اروپا سروده است سپس رباعی های میرزا مهدی حکیم اصفهانی و شمس طبسی و نظام اصفهانی تا می رسد به فضل الله مشهدی ؛خط: نستعلیق، کا: جوهری سعید نفیسی، بی تا، ج_لد: تازه، 16گ، 14 سطر ،(14×19)، قطع: بیاضی ربعی، اندازه: 18×29سم [ف : 17 - 268]

2162. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10032

جنگ اشعار با عنوان های: عشاق نهاوند ،حجاز ،راست، ش_عر: کمال اصفهانی، مهدی قدسی، میرزا حبیب اصفهانی ،کلیم، ش_عر ترکی، رباعیات باباطاهر مرتب از الف تا هاء، تا برگ 18 سپ_س برگ ها سفید است تا 48، سپس لغات انگلیسی با حروف ایتالی_ک برخی با ترجمه تا برگ 59؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ نسخه از آن مستشار الدوله صادق بوده و آقای ایرج افشار در 1 مهر 1359 به یادگار او و پدرش میرزا جوادخان مستشار الدوله وصدیق الملک به کتابخانه مرکزی بخشیده ؛کاغذ: سفید دارد ،جلد: مق_وا، 60گ، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×21سم [ف: 17 – 530]

2163. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10034

جنگ شعر است بحر طویل، رباعیات بابا طاهر؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 93گ، قطع: بغلی، اندازه: 10×16سم [ف: 17 - 530]

2164. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10035

جنگ شعر است از بابا طاهر و حافظ و فضولی با تعزیه قاس_م؛ خط: نستعلیق اصل، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا، 163گ، قطع: بغلی، اندازه: 10/5×17سم [ف : 17 - 530]

2165. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7566/2

شامل: قصیده نظام استر آبادی (118) ، قصیده فدائی (124)، قص_یده ابن حسام (218-225)، مخمس عاصی (130)؛ خط: نستعليق،بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 15 س_طر (5/8×15)، قطع: بغلی، اندازه: 10/5×18سم [ف : 16 - 631]

2166. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1672-ف

نسخه اصل: موزه ایران باستان ش 3598. جنگ شعر است؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 1 - 625]

2167. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 2016/58-ف

نسخه اصل: نسخه آقای دکتر مهدی بیانی. جنگ شعر اس_ت؛ بی کا، بی تا[ فیلمها 1 - 640]

2168. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4062-ف

جنگ شعر است از اوحدی ،بساطی، شمس الدین محمد حافظ شیرازی، امیر خسرو، سلمان ،شاهی ،طوسی ،عصمت، نسیمی، با عنوان لمحرره؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ راسته و چلیپا با تصویر، بیاضی؛ تملک دکتر سیاسی شاعر اصفهانی [ فیلمها: 3 - 10]

2169. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9811

جنگ شعر است از: نافعا ،صابر ،محشتم، مسکین، میرزا قاسم، جامی، کلیم، غیاثا، سعدی، اشرف، برهمن، حكيم ابوالفتح، على نقی، شوکت، وحید ،سیم ،وحشی، سالم ،حقیقی خالص، ادهم؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ در چهارستون؛ کاغذ: هندی ،جلد: گالینگور، عطف و گوشه ها تیماج تریاکی بغلی، 82گ، 14سطر (8×14)، اندازه: 10×15سم [ف : 17 - 487]

2170. یزد؛ مدرسی یزدی، جواد؛ شماره نسخه: 1/1

جنگ شعر است در آغاز و میانه و انجام؛ بی کا، بی تا؛ قطع: وزیری [ نشریه: 4 - 468]

2171. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2449/11

جنگ شعر است از شعرای گوناگون. گذشته از شعرهای چند شاعر قصیده ای از رودکی (224)، و قصیده بی الف مجیر بیلقانی (301-296) و نامه منظوم او در حبس و بازداشت اتابک محمد بظهیرالدین کرجی مستوفی که به رسالت آمده از اتابک (209)؛ فهرست نام شاعران و کسانی که در این جنگ اثری دارند از نظم و نثر [شماره صفحات در فهرست هست]: ابن الجوزى (شرف الدين بن محيى الدين)، ابن درنوس، شیخ ابوسعید، سید ابونصر، ابی العلاء گنجوی، خواجه ابوالحسن رضائی (رودکی)، اتابیگ قزل، اتابیگ محمد، اثیرالدین اومانی، احمد چنگی، ملک ارغو، اسکندر رومی ،عمیدالدین اسعد بن نصر الفارسي، اشرف الدین حسینی غزنوی، اشنو بهادر،عمادالدین اکرم، امامی هروی، امیر پروانه ،انوری ،اوراتیمور، ایبک چلبی، ابوالقاسم ملک محمود، بایجو نویئن ،بلقا، سیف الدین حاجب، بوسعید، بونواس، تاج الدين مير عمر، تاج الدین نسائی، تاج الدين منشى، تتار، توؤئا، جمال الدین خطیب ری، جمالی موصلی، حاجی نسایی، سید حسن غزنوی، شیخ حسین قطب زاده، حیدری لاژی، شیخ حیدرزاده، خاقانی شیروانی، فخرالدین خالد، خیام، دواتدار، حکیم رافعی، رشیدالدین وطواط، نورالدین رصدی، رضی الدین نیشابوری ،رودکی ،سدید، سعدی شیرازی، سلطانحق، سلیمانشاه سنائی، سونجاق نوئین ،شرف الدین مراغی ،شرف شفروه، قاضی شرف، شرف الملکی ،شمس طبسی، شهاب الدین زنجانی، صاحب دیوان، شمس الدین صفی، عزالدین طاهر فریومدی، طايعا، ظهیرالدین کرجی مستوفی، ظهیر فاریابی، عبدالواسع جبلی، عثمان سرخسی، صاحب علاء الدین عسجدی، علی بن محمد، عمادک لنگ، عماد فضلوی، عمادی غزنوی، عمید، شیخ العميد، عنصری ،فخرالملک، فخر لنبه گدای، فرخی سیستانی، فلک الدین شیروانی، قنلغ ابه ،قراسنقر، سراج الدين قمری، قوام الدين (صاحب اوقاف خواف)، قوامی مطرزی، کافی ظفر همدانی، کمال اسمعیل، کمال زیاد، کمیت بوقا، لامعی گرگانی، خواجه مجدالدین، مجدالدین رومی، مجیر بیلقانی، سلطان محمود سبكتكين، مسعود سعد سلمان ،معزی، منتجب الدین، منجیک ترمدی ،منشوری، منوچهری، مهستی، ناصر خسرو، نصیرالدین

ص: 924

طوسی، نظام الملك، وجيه الدين، ولى الله هرون بن صاحب دیوان، هولاكو، يوغا تیمور. فهرست قصایدی که در این مجموعه هست و نام شعرا: دو قصیده از شمس طبسی، لامعی گرگانی، امیر معزی ،عنصری، حکیم رافعی، عمادی غزنوی، رشید وطواط، کافی ظفر همدانی ،منجیک ترمذی، منشوری، سید اشرف غزنوی، منوچهری دامغانی 6 قصیده، عبدالواسع جبلی، عسجدی، کمال اسمعیل، نصیر الدین طوسی، ناصر خسرو، فرخی سیستانی، سنائی، مجیر بیلقانی، ظهیر فاریابی، شرف شفروه ،انوری، سراج الدین قمری، اثیرالدین اومانی، نورالدین رصدی، مسعود س_عد سلمان، امامی هروی، عمادالدین اکرم، ابی العلاء گنجوی، رودکی، قوامی مطرزی ،سعدی، فلک الدین شروانی، سید ح_سن غزنوی؛ خط: نسخ کهن، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سمرقندی، ج_لد: تیماج مشکی ضربی مقوایی درون سرخ، 16 سطر (10×6/5) ، اندازه: 14/5×22/5سم [ف: 9 - 1172]

2172 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3714-19/44

آغاز: خلاصه خمسه حکیم نظامی، بر اصحاب دولت وارب_اب مكنت واجب و لازم است که بعد از قرائت قرآن کریم و تلاوت فرقان قدیم... در مطالعه کلمات حکمت آمیز؛ انجام: و محل حرارت تحریر می شود ای اسکندر در شهوت حریص.

در این جنگ، اشعار بسیاری بدون ترتیب مخصوص از شاعرانی معروف گردآوری شده است و در آغاز ابیاتی از خمسه نظامی در 37 باب انتخاب شده و شعرهای مناسب موضوعات اعتقادی و اخلاقی را برگزیده و این منتخب را «فهرست ابواب» نامیده اس_ت.

نام شاعران این جنگ چنین است: حکیم نظامی، ملا مح_مد صوفی، ملا ملک قمی ،وحشی، ظهوری، حکیم شفائی، اهلی، شیخ ابوالقاسم، میرزا سنجر، میرزا جلال، بابا فغانی، میررض_ی، قاضی نور، امیر خسرو، طالب آملی، میرزا نظام دست غیب، سلیم، فکاری، ملا محتشم، ملا مکتبی، فغفور لاهیجی، آقا شاپور طهرانی، لسانی، سلطانعلی بیگ، عمر خیام ،فکری، اصفهانی، حزنی، فهمی ،نوعی ،فیضی، نادم گیلانی، مقیما طهرانی؛ خط:

نستعلیق، بی کا،بی تا؛ جلد: تیماج سبز ، مجدول گرهی، 151گ، مختلف چلیپائی سطر، اندازه: 14/5×24سم [ف: 3 - 1271]

2173. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 4351

آغاز: شنیدم روزی از جویانه پوشی*** چو گل از پاره تن خ_رقه پوشی

اشعار متفرقه ای ست از شاعران گوناگون که بدون ترتیب گرد آمده است. نام شاعران چنین است: محمد علی سلیم، میرزا ابراهیم ضحا ،محتشم ،جامی ،طوفان ،مشتاق ،آزر ،میرزا عبدالرزاق جهان شاهی ،ظهیری ،صائب، میرزا صالح، بابا طاهر ،کلیم ،عرفی، حافظ شیرازی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ ج_لد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 52گ، مختلف السطر، اندازه: 11×21/5سم [ف : 11 - 349]

2174 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7363

آغاز: به بسم الله بگشودم زبان مدح را از جان *** که تا شرحی نگارم من ز وصف قادر سبحان

بیشتر این جنگ اشعاری است که میرزا حسنعلی خان شیرازی در مدح ناصر الدین شاه قاجار به سال های 1284 - 1287- سروده و نیز دارای شعر این شاعران می باشد : سالک شیرازی، مجرم، حکیم قاآنی، میرزا عباس فروغی، سعدی، نعمت الله، سرباز، قاسم، يغما، ،نائب ،بیدل، نورالدین آذری؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ روی برگ اول یادداشتی به تاریخ 26 خرداد 1311دیده می شود؛ جلد: تیماج قهوه ای ،67گ مختلف السطر، اندازه: 15×21/5سم [ف: 19- 164]

2175. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10862

مشتمل بر چند قصیده و غزل و مثنوی فارسی و قصیده میمیه فرزدق و نسخه در چهاردهم ذیقعده 1314 برای حفظ از ضیاع اصلاح و ترمیم شده؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ نستعلیق و نسخ به چند خط؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 87گ، مختلف السطر، اندازه: 14/5×19/5سم [ف: 27 – 282]

2176 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1039

دارای اشعاریپراکنده ،از: فروغی، روشن اصفهانی، وصال شیرازی، عبدالله میرزا دارا، سید اسماعیل متخلص به خاوری؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا ؛مهر: کتابخانه سعید نفیسی؛ کاغذ: سفید و آبی، جلد: مقوایی عطف پارچه، 22گ، 11 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 3 - 269]

2177 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1642

در این مجموعه این اشعار آمده است: 1- اشعاری از محمد پوینده همدانی (مجاهد دیمی) با شرح حال سراینده از علی پوینده، 2- ترجیع بند میرزا صادق مكتب دار ابو علی همدانی متخلص به مقری، در سی و چهار بند،3 - اشعاری از میرزا اسماعیل مخزن همدانی؛ خط: نستعليق ،كا: علی پوینده، بی تا؛ به چند خط، بخش اول به خط علی پوینده؛ جلد: تیماج قهوه ای، 40گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×17سم [ف: 5 - 50]

2178 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1973

شاعرانی که در این مجموعه شعرشان آمده است: شمس تبریزی، نور علیشاه، مفتی در مدح ایلخانی حاکم ارومیه، سید میرزا کاظم فرزند سید طالب تفریشی متخلص به بهاء، در این مجموعه نامه ای است تاریخی که میرزا عبدالوهاب خراسانی از بابیان به ایلخانی درباره علی محمد باب نوشته و از وی ستایش می کند، همچنین مصیبت نامه ای است با نظم استوار پیرامون واقعه کربلا و شهادت حضرت امام حسین (علیه السّلام) و خاندان و یاران آن حضرت، متأسفانه پایان این چکامه از نسخه افتاده است؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ جلد: دو رو تیماج رو مشکی حواشی و عطف و اندرون تیماج قهوه ای، 98گ ، مختلف السطر ، اندازه:13×21سم [ف:5-406]

2179. همدان؛ دانشگاه بوعلی؛ شماره نسخه 318

در این مجموعه اشعاری از شاعران معروف فارسی سرا انتخاب

ص: 925

شده است بدون ترتیب مخصوص و با ذکر شاعران در بی_شتر شعرها؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: گالینگور قهوه ا ی،106گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×18سم [ف:170]

2180 . مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1041

آغاز: خری را گر افسارش از زرکنی *** به پشتش سراسر تو زیور کنی ؛انجام: ایکاش شود خشک... *** زین مایه سر حفظ کند نوح پسر را

مجموعه است شعری شامل اشعار مرثیه امام حسین (علیه السّلام) از شعرای مختلف که اکثر اشعار آن فارسی است و گاهی اشعار عربی آورده است؛ بعضی اشعار غیر مرثیه هم دارد؛ خط: نسخ نستعلیق، بی کا، بی تا؛ در برگ اول معامله ای در ذیحجه 1337و تاریخ تولدی در1314 دیده می شود؛ جلد: معمولی، 66گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×21سم [مؤید: 3 - 52]

2181 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 626

در این جنگ اشعاری متفرقه بدون ترتیب گرد آورده شده اس_ت از: محبی، میرزا ،فصیحی ،سالک، نظیری، میرزا کافی، میرزا ،جلال ،شوری ،صائب ،عرفی، شرف الدین، میر برهان، هلالی ،طالب، میر رضی آرتمانی، کمال اسماعیل، قاضی نور ،فردوسی، سعدی، مولوی ،گنجی ،آذری ،امیدی، ملا نظام، شفائی، ابن یمین ،صابر، میرزا صادق دست غیب؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ روی برگی در اول تملک آقا احمد کرمانشاهی ؛جلد: تیماج قهوه ای، 151 گ، مختلف السطر، اندازه: 9×13/5سم [ف: 2- 227]

2182. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18509

جنگ اشعار کهن عربی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی-مجموعه نوازی؛ اندازه: 12/5×17سم [رایانه]

2183 . قم؛ زنجانی (آیة الله)؛ شماره نسخه: 75/6

ابیات و قطعات از: میرزا صائبا، صدر الدین گیلانی (نمقه الح_قیر عبد القادر تولمی) صفی قلی بیک ،کلیم، سید مبارک خان عرب، عارف معارف حاجی محمد گیلانی ،خیام، وحید، سعدی و جز اینان؛ بی کا، بی تا: قطع: ربعی [ چند نسخه- ف: - 219]

2184 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 1341/5

قصیده تائیه؛ بی کا، بی تا؛ 19 سطر ،اندازه: 16×21سم [ف: 3 - 82]

2185. شیراز؛ کاظمی؛ شماره نسخه: 4

دیوان قصاید به عربی که در آن از الازدی نام برده شده اس_ت؛

بی کا، بی تا؛ نسخه آقای کاظمی [ نشریه: 5 - 295]

2186. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9966-9964

مثنوى حب الوطن است که سراینده به انگیزه پدرش «ح_اج ذوالریاستین» سروده و در 1336 بدان می پرداخته و «خائف صدر المتكلمين وقدوة المتالهین» در ساختن و پرداختن آن کوشیده است (دفتر سوم)، در تاریخ مشروطیت است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ نستعلیق اصل؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی و مقوایی، خشتی [ف: 17 - 515]

2187 کاشان ،عاطفی، حسن؛ شماره نسخه: 10/2

آغاز: قصه جبرئیل و ارشادش*** که علی بود پیر استادش؛

انجام: بخششان تو ای شاه چهاندار*** که هستند روسیاه زشت

گفتار مثنوی درباره علی (علیه السّلام) است؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ [نشریه:11- 953]

2188. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 312/7

مثنوى ناصر الدین شاه در نکوهش حکیم باشی است: «ای حکیم الممالک سلطان*** که به شاگردیت سزد لقمان»؛ بی کا، بی تا ؛قطع: بیاض رقعی [رشت و همدان :ف: - 1216]

2189 . تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 88/18

مثنوی های مشکی است؛ بی کا، بی تا؛ در میانه و به رنگ زعفرانی؛

کاغذ: کبود، قطع: بغلی بیاضی [نشریه: 5 – 622]

2190. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9588

جنگ اشعار مولوی و حافظ و دیگران با پراکنده هایی از لغت های فرانسه به فارسی شش دفتر است در یک جلد؛ خط: نستعلیق، کا: خان بابای طباطبائی نایینی، بی تا :کاغذ: فرنگی، جلد: تازه، 215گ، 17 سطر (10×15) قطع ،ربعی، اندازه: 15×19سم [ف: 17- 414]

2191. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 456/4

چند بیتی از ترکیب بندی در کیمیا ؛خط: نستعلیق، کا: محمد فاروق، بی تا؛ قطع: ربعی [نشریه: 7 - 241]

2192 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 25/10 فرخ

ترجیع بند هاتف، شعری از رضی الدین «الهی بمستان میخوانه ات ...» قطعه شعری در نصیحت، اخباری در فضل امامان، قطعه ای از شیرین و فرهاد؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: حسین بن علی اکبر اصفهانی، بی تا، جا: نجف اشرف؛ کاغذ: الوان، جلد: تيماج لایه ای ،مشکی، قطع: خشتی ،اندازه: 15×20سم [ف: 198]

2193. اصفهان؛ ،روضاتی، سید محمد علی؛ شماره نسخه: 2/14

اشعاری است در تاریخ تولد و وفات تیمور خان و شاهرخ میرزا و کارد زدن شاهرخ میرزا و شکست سلطان ابوسعید میرزا و وفات بایسنغر و الغ بیک و کبک میرزا و سلطان حسین میرزا؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، بی تا؛ 2گ (150پ-151ر)، اندازه: 12×17سم [ نشریه: 5 - 138]

2194. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4643/1

شعر ابوطالب عم پیامبر و علی و استخاراتی از قرآن که گویا نویسنده و گرد آوردنده از «الدر المنثور» شیخ علی عاملی (ف 1302) گرفته است؛ خط: نسخ و نستعلیق، كا: عبدالله بن عنایت الله ، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: پارچه سرخ گوشه ها و عطف تیماج مشکی، 14ص (1-14)، سطور چلیپا، ابعاد متن: 8×15، اندازه: 10×19سم [ف: 14 - 3578]

2195. تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 10

ص: 926

شعر صایب است؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، ربعی، 1گ (158ر) [ نشریه: 7 - 551]

2196. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8817/3

شعرهای سعدی و حافظ و مظهر است؛ خط: شکسته نستعل_یق،بی کا، بی تا؛ :کاغذ: فرنگی ،جلد: گالینگور عطف میشن مشک_ی، ربعی، 8گ (95 ر - 103پ)، 17 سطر (8×16) [ف : 17 - 227]

2197. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2466/10

شعرهای طالب است ؛خط: نستعلیق، کا: عبدالصمد بن حاجی ابو طالب، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج قهوه ای ضربی زرکوب مقوایی با لولا اص ،(324) ابعاد متن: 24×14،اندازه: 19×32سم [ف: 9 - 1234]

2198. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8519/5

شعرهای فارسی عرفی و میرابوالقاسم فندرسکی و طالب و ندیم الحكماء شفائی؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج مش_کی ضربی مقوایی، 9گ (16پ-25پ)، 20 سطر (7×9) [ف : 17 - 152]

2199 ،تهران ،فرمانفرمائیان حافظ (دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 9

شعر واعظ است؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب مقوایی، اگ (174ر و پ) قطع: ربعی [نشریه: 7 - 551]

2200. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2927

منتخب اشعار و آثاری است از شعرا و نویسندگان متقدم ومعاصر؛ قسمت آثار معاصر به خصوص آثار گویندگان عهد قیام مشروطیت جالب توجه می باشد و از تاریخ 1317 الی 1319 ه_ ق نوشته شده است؛ بی کا، بی تا؛ 113گ، 14 سطر، اندازه: 11×18سم [ف: 1 -367]

2201 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 23/2 فرخ

از وحشی، بافقی، هاتفی ،شرف ،حامی ،آذر ،خاقانی، صائ_ب، جامی، ابن یمین و مطایبات و فوائدی چند به نثر ؛خط: شکس_ته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ كاغذ: فستقى، جلد: مقوا، عطف و گوشه میشن قهوه ای، 14-16 سطر، قطع: پستی، اندازه: 13×21سم [ف: 166]

2202 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18022

مثنوی و ...؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 34گ ،اندازه: 16/2×23/9سم [رایانه]

2203 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18385

تضمین غزلیاز حافظ؛بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 8گ، اندازه: 13/2×20/4سم [رایانه]

2204 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 471/6

از نظامی و چند بیتی به ترکی از سعدی (؟) و اشعاری بسیار از بهجت گویا این اخیر به خط سراینده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 20گ، 21 سطر، اندازه: 20×29سم [ف: 3 - 12]

2205. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7353/5

خط: نستعليق، كا: حاجی ملامحمد نعمت اللهی، بی تا؛ ج_لد: تیماج قهوه ای، 24گ (25 ر - 273ر)، اندازه: 14/5×25سم [ف:25- 332]

2206 . تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 64

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 689]

2207 . مشهد؛ اصغر زاده، سید علی اصغر؛ شماره نسخه: 10

آغاز: معذور دار اگر بنیوشی زما دروغ *** زیرا که هست شیوه ما اشقيا دروغ؛ انجام: گویند تا که معشر بی شرم شاعران *** ابنای دهر را به ثنا و هجا دروغ / در شهر شیعیان تو ای صدق پیشه شیر *** بادا همیشه هم نفس کیمیا دروغ. سپس مقدمه دیوانی از قاآنی، در هامش آمده: سپهر این نامه چون بنوشت گفت از بهر تاریخش *** براهين العجم تاریخ طبع شاعران آمد

قصیده مدیحه شیخ جابر کاظمی مدیحی از محمود خان مستوفی نظام، شعر مولانا لطف الله نیشابوری، حاج غلامعلی وزیری طایر، هفت بند بنام بهاریه، خمریه،قماریه، شکاریه، مطربیه، شیخیه از نقيب الملک شیرازی . سپس مرثیه از میرزا محمود خان منشی باشی، تاریخ بنا و قطعه برای احمد بن سید سجاد از صبای کاشانی، خلد برین: میرزا مشتری، مدیحه از سرخوش، مرثیه سلمان ساوجی، خلد برین: وحشی (15 گ)، قصیده دروغیه نزدیک به یکصد بیت از سرخوش؛ بی کا، بی تا [نشریه: 5 - 615]

2208 . یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2004/1

آغاز: به بست دیده مجنون ز خویش و بیگانه *** چه آشنا نگهی بود چشم لیلی را؛ انجام: با غیر را ز کوی تو آواره می کنم *** یا کنم دل از تو و یکپاره می کنم

مجموعه اشعار پراکنده بر اوزان معین از: بنائی هروی، صهبای قمی، طوفان هزار جریبی، مجبد طالقانی، سلی ترک، اهل ترک، حالتی ترکمان، مشتاق، میرزا خاتم، صبوحی هروی، قدسی طوسی، میرزا همایون اسفراینی، علائی آشتیانی، صبری اصفهانی، آذر بیگدلی ،عاشق ،عذری ،هاتف، میر حسینی سادات عوری، مولوی بلخی، عرفی شیرازی، راهب اصفهانی، کمال سبزواری، صالحی طوسی، ضمیری اصفهانی، درویش و گل فروش و .....؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی: وزیری موسس؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تيماج قرمز، 49گ (1-50)، 14 سطر (8×15) و 12 سطر (10×14/5)، اندازه: 14×20سم [ف: 4 - 1124]

2209 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9345/3

آغاز: سروش از ورودم بزمین باره سبکبار آمد *** باره آسوده و مرا نوبت رفتار آمد؛ انجام: 3 رجب 14 روز بنوروز سلطانی مانده هوا بسیار خوبست.

منتخبات اشعار است؛ خط: نستعلیق و نسخ و شکسته نستعلیق، کا: صدر الشعرای قاجار پدر ایرج میرزا، بی تا؛ کاغذ: مختلف، جلد: مقوایی عطف و گوشه پارچه ای، 4 ص (19-23)، اندازه: 15/3×23سم [ف: 7 - 821]

2210 .تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2987

آغاز: یکی محتاج حاجتمند نانی*** یکی بر کشوری گسترده

ص: 927

خوانی / یکی پاک و سفید خوب رخسار *** یکی را رو سیاه زشت چونقار؛ انجام: محمد سید سادات عالم ***که هست بهتر از اولاد آدم

اشعاری است در مبداء و معاد تحت عناوین «در بیان سفر ارواح گوید، آوردن برات رزق طفل در شکم مادر گوید، بیرون آم_دن فرزند از شکم مادر گوید پیدا کردن هر کس احوال خود گوید، در صفت اخلاق حمیده و ذمیمه عهد بستن رب العزه گوید،در جسد آوردن روح آدم ... الخ)؛ خط: نسخ تعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی نیلی تند، فاقد جلد، 32 گ، 14 سطر، اندازه: 17×21/5سم [ف: 1 - 82]

2211. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3262

بیاضی است شامل اشعار متفرقه؛ بی کا، بی تا؛ مجدول و بعضی از اوراق مذهب؛ 34 گ [ف: 1 - 138]

2212. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2414/3

آغاز: حمد بیان آراء و درود عدد پیما سلطانی را که بفرمان انا جعلناك خليفة فى الارض؛ انجام: نيابد لفظ پیمان رفته از ش_ین پشیمانی.

مشتمل بر مثنوی 40 بیت و دو غزل که غزل اول آن بدون نقطه غزل دوم بدون الف است و در هر کدام از این اشعار صنایع وبدایع شعرى بترتیب ذیل بکار رفته است: مثنوی در مدح خلیفه سلطان ( - 1064) و نواب وی وزیر اعظم است و هر مصراع از آن به فنی از فنون متصف بوده و مجموع حروف اول هر ده بیت وحروف آخر از مثنوی مطابق با عددی است که آن عدد با تاریخ الوزارت، مدح نواب خلیفه سلطان، وزیر اعظم و خورشید و نور عدالت معادل است. در غزل ها نیز تاریخ در بحر رمل مث_من مقصور و بذال، بحر محتث و دیگر صنایع شعری بکار رفته؛ خ_ط: نسخ، بی کا، بی تا ؛کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تریاکی روشن ضربی، ترنج و سر ترنج ،مذهب دامن دار مقوایی، 6گ(128پ -134)، اندازه: 12/5×25/5سم [ف : 12 - 203]

2213 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10290

آغاز: ما نتوانیم حق حمد تو گفتمن؛ انجام: که گذاشت عمرو نامد خبری از هیچ سویی

منتخب اشعار است از سعدی، حافظ و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: الوان، جلد: تیماج [الفبائی: 556]

2214. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4636/4-ف

نسخه اصل: برلین 199 Or fel (فهرست پرچ ص 75). اشعار فی المواعظ و الامثال و ما يليق فى المحافل للمحاصرة؛ بي كا، ب_ی تا [فيلمها : 3 - 82]

2215. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8684-58/134

آغاز: بسمله ای بی خبر این شکل مجسم هیچ است*** وین دائره سطح مخیم هیچ است / خوش باش که در نشیمن کون و فساد*** وابسته یکدمی و آن هم هیچ است

از دانشمندان قرن چهاردهم هجری جنگ ادبی است که شاعر در آن منتخبی از شاعران گذشته و شاعران معاصر خود را جمع آوری و تحریر نموده است. اسامی شاعرانی که اشعارشان در این جنگ آمده عبارتند از: رودکی ،جامی، نراقی، صفای اصفهانی، حاجی میرزا حبیب رضوی ،سعدی، رشید وطواط، شيخ الرئيس ابوالحسن میرزا ،میرزا محمود رضوی، فقیر خراسانی، فرصة الدوله قائم مقام فراهانی، حسینعلی خان نوری، ادیب نیشابوری، سروش، عطار نیشابوری ،متنبی ،خاقانی، حاجی ساعت ساز، عارف میان آبادی، هاشمی، رونق شیرازی، شاه سبحان، ناصر خسرو، میرزا علی اکبر شیرازی، فرصت شیرازی، امیرالمومنین علیه السلام، مولوی جلال الممالک، حشمت، ابن المعتز، كمال خجندی، میرزا رضاقلی ادیب ،اختر ،هاتف، ملاهادی سبزواری، میرزا باقر حسرت، داور، عبدالحسین ثالث، حجاب، روشن، شهید ،عوفی، فتحعلی خان صبا ،مونس، شیخ محمد سعید قریشی، حكيم فیضعلی، فیاض سبزواری، امیر الشعراء نادری،حسین انوری، حسین توفیق، عارف عتباتی، میرزا نصیر ،منعم، خواجه نصیر طوسی، شیخ بهایی، صبوحی، عقیلی ،کوثری، حاجی عبدالکریم سلطان الواعظين، شاه طاهر، شمس الحق تبریزی، سنایی، ابن یمین، سید علی نقی کیایی لاهیجانی، قصیده مصنوعه میرزا کاظم جاجرمی، میرزا قاسم ترمذی در مدح امیرالمؤمنین، کاوس دیلمی، مسمط بهاریه فرصت شیرازی، عشقی، دقیقی بلخی، خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ 62گ، 15-14 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 3 - 1224]

2216. تهران؛ مدارک فرهنگی؛ شماره نسخه: 111

آغاز: نکوئی با نکو روئی بماناد *** که از لب هاش اندامی بیاسو (؟)؛انجام :نسخه: موئی ز سر زلف توام تار کفن شد *** در حشر همان باعث آمرزش من شد

اشعاری است از قاآنی ،منوچهری، امیر معزی ،انوری، زرگر اصفهانی، میرزا محمد على فخر الادبا و ... نامه ای از قآنی، قباله نوشتن و شروط آن - نکاح کردن و غیره؛ خط: شکسته نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی مایل به حنایی، جلد: تیماج ضربی مجدول با جدول داخلی آستر کاغذ نخودی، 35گ ،اندازه: 17×21/5سم [ف: 105]

2217. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3425/1

آغاز: طلبای عاشقان خوش رفتار *** طرب ای نیکوان شیرین کار؛ انجام: گرچه اندر سقراند ارمست

مشتمل بر اشعاری از سنائی، جمال الدین عبدالرزاق، اصفهانی، عرفی اسیری قاینی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: اصفهانی حنایی، جلد: مقوایی روکش تیماج تریاکی عطف پارچه سفید، 55 ص (55-1)،16 سطر (9/5×17/5)، اندازه: 16×23سم [ف: 5 - 1649]

2218 .یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3637

آغاز: چو افلح این سخن بشنید در دم *** بمسجد برد جابر را شتابان ؛انجام: بحق اشهد ان لا اله الا الله *** بحق ختم رسل مصطفى رسول الله

ص: 928

اشعاری از: آذری ،حمزه ،سلیمی ،آتشی ،افنجکی ،ثنائی، فارغ، عبدالعلی، سلیمی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف و گوشه تیماج قرمز، 82گ، 11 سطر (5/5×10) اندازه: 12×18[ ف: 5 - 1731]

2219. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2665/30

منتخب اشعار کاظم کاشانی؛ خط: نستعلیق، کا: محمد معص_وم، بی تا، 13 ص (756-768) [ف: 8 - 421]

2220 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 610/5

اشعاری در بیان بروج دوازده گانه در تقویم و قطعات متفرقه؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوا ،طوسی، عطف تیم_اج قهوه ای، 6گ (123 پ - 129ر)، اندازه: 17× 22سم [ ف: 1 - 517 ]

2221. تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 32/9

بی کا، بی تا [ نشریه: 7 - 5]

2222 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 502/5

آغاز: آن نه من باشم که روزی جنگ بینی پشت من

قطعه ای از گلستان است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛مجدول، کمنددار مشکی ،کاغذ: هندی ،جلد: تیماج عنابی ضربی ، 1ص، 13 سطر (9×15) ،اندازه: 14×22سم [ف: 1 - 462]

2223. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2329/7

آغاز: ای دل بینوای خانه خراب*** که بنایت رسانده فقر بر آب؛

انجام: این عطار را عبث نکرد بمن *** که خلاصش نمودم از کشتن

قطعه خوش معنی. داستان منظومی است در 130 بیت؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: میشن قهوه ای ترنج و نیم ترنج و سر ترنج ضربی، 22گ (76-98)، 16 سطر (7×14)، اندازه: 13/5×21/5سم[ف: 8-24]

2224. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3693/3

اشعار پراکنده است از مسعود سعد، سنائی، ترجیع بند هاتف، جمال الدین اصفهانی، کمال الدین اصفهانی ،عنصری، ادیب صابر، میرزا نصیر طبیب، ظهیر، امیر معزی، شاه نعمت الله، انوری، ضیا اصفهانی ،عاشق ،مجمر، فرج الله طرفه، عنقا اصفهانی، زرگر اصفهانی، سعید اردستانی، محمد رضا سهیل اصفهانی، وص_ال ارزقی، صادق خان بیگدلی، یغما، هما، میرزا بابا حکیم آشتیانی، میرزا سعید ارجستانی ،سعدی، فروغی طهرانی، انجم طهرانی، هلالی، میرزا عبدالغفار اصفهانی، فتح نامه هرات از محرم، مطرب، حاجی علینقی مقصور، نامی طباطبائی (مهدی)، مهدی نثار، مح_مد رضا وصال مازندرانی، محمد حسین دبیر،عبدالباقی جلال ،مسکین، سام میرزا رضوان، ابوالقاسم آشوب، رضا قلی خان قاجار، مصطفی رفعت، سامانی پسر قاآنی، شاهزاده محسن میرزا امیر آخور ناصرالدین شاه متخلص به سلطان، میرزا حبیب قاآنی، همای شیرازی، ابوالقاسم شیفته، شهاب، محمد حسین سالک ،سروش، یغما، مهدی سنجری، تاراج اصفهانی، مج_مر، معدن، فتح الله ذوقی، صاحب دیوان، میرزا طاهر، مسکین، و جز آنها ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ هامش چلیپا؛ کاغذ: فرنگی رنگارنگ ،جلد: رویه یشمی ضربی، 190گ (32پ -222 پ) ، 12 سطر، اندازه: 13/3×21/2سم [ف: 7 - 26]

2225. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2587/1

اشعار پراکنده ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ اهدایی: وزیری موسس؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج عنابی یکطرفه، 9گ (10 -10)، اندازه: 9/5×16سم [ف: 4 - 1355]

2226 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7777/1-52/117

اشعاری از: چند بیت منسوب به علی علیه السلام، بایندر خان، عراقی ،نظامی ،جامی ،مولوی، رباعیات سحابی، اوحدی مراغی، حافظ ابن جوزی، بابا حامد، قاسم انوار، رباعی از کاتب، سنایی، مشرب کاشی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 10گ، اندازه: 14×19سم [ف: 3 - 1222]

2227. قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8950/1-59/170

آغاز: بسمله، بطرف چمن از اثر نوبهار *** آنچه به دل غنچه داشت کرد همه آشکار

جنگ اشعار: الف: هفت برگ از مقتل منظومی (چاپ سنگی)، ب: چند مدحیه که در مدح میرزا محمد کاظم (گویا آخوند ملامحمد کاظم خراسانىصاحب كفاية الاصول) سروده شده اند سرایندگان مدیحه ها عبارت اند: عازم شیرازی، آزاد کشمیری، محمدحسن قجر متخلص به سها و محمدحسن متخلص به گوهر؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 12گ (1-21)، اندازه: 9×16سم [ف: 3- 1238]

2228 . قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2860/2-15/100

آغاز: ارزقی هروی، پری زحی که ز شرمش نهان شده است پری *** پری مثال نهان گشت و شد زمهر پری؛ انجام: اگرچه هست بدینسان خداش مرگ دهاد که بهتر داماد و مرگ به شوهر

بخشی از جنگ است که به ترتیب حروف تهجی آخر قوافی از اشعار شاعران مختلف جمع گشته و در این نسخه دو برگ از حرف ياء غزلیات و مقطعات از حرف الف تا راء موجود است.

نام شعراء در حواشی تحریر شده و از این شاعران اشعاری در این جنگ آمده است: ارزقی هروی، شرف اصفهانی، ابوالقاسم فندرسکی، عنصری بلخی، منوچهر شصت کله، فرخی سیستانی، قطران رودکی، آذر شاملو، دقیقی سمرقندی، آذر بیگدلی ،سنایی، امیربیگی تبریزی، حیدری تبریزی، ابوالعلاء گنجه، مشرقی طوسی ،سیدی جرپادقانی ،سعدی، وحشی بافقی، زمانا خفاش اصفهانی، سنایی غزنوی ،خاقانی، صادق اصفهانی، سلطان اشنه خارزمشاه به سلطان سنجر نوشته، جعفر تبریزی به جنوبی نوشته، جمال اصفهانی، فاخری تهرانی ،انوری، آذری اسفراینی، مشرق طوسی، شیخ نجم الدین خارزمی،داوری بیگدلی، رفیعی کاشی، ابن یمین، شاه شجاع، سلطان اویسی، شریف تبریزی، عمادالدین فقیه کرمانی، شمس الدین قمی، عبدالیحیی اصفهانی، طبعی

ص: 929

قزوینی، مسعود سعد سلمان، حافظ شیرازی، ظهیر فاریابی، ال_هی یزدی، رشید وطواط، میر صفی نیشابوری بیگی شیرازی، واه_ب اصفهانی، ابراهیم صفاه بساطی سمرقندی، سوزنی، عقیقی، فرخازی ،رشیدی ،مختار غزنوی، حیاتی کاشی، خاقانی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا با روکش آبی، عطف تیماج قهوه ای، 12گ، 17 سطر، اندازه: 23×14[ف: 3 - 1241]

2229. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4724/1-24/24

آغاز: چند روزی می برد بخت بد از سوی توام *** باز قلاب محبت می کشد سوی توام / دور از این در هم منت دعا گویم جان و دل ***هر کجا هستی به جان و دل دعا گوی توام؛

انجام: حیف و صد حيف كز نهيب اجل *** شد ز احباب درو کلعبی / دل گرفتش زخلق عالم و کرد ***میل غلمان و حور کلبعلی

جنگی است شامل اشعاری از شاعران زیر: جامی ،مشتاق، حاف_ظ، نان و حلوای شیخ بهایی، گلشن خیال از شعله، داستان زرگر و دختر پادشاه از شعله، داستان زیبا و رعنا از شعله، داستان روزه گرفتن حسنین از کلام مهجور، داستان نگارستان چین از ک_لام سند، چاه و صال سندی، مخمس کلیم ،نظیم ،میرجعفر ،کلاشی قزوینی عصمت بخارایی، غزلیات عبید زاکانی، و هزلیات او و دیگر اشعار از او، نظامی، مناقب امام از گفته مجروب، دیوان هاتف، تعریف پنج کشتی و اعجاز نمودن امیرالمؤمنين (علیه السّلام) غزلیات عرفی ،حافظ، نظامی، میرزا نظام، طوفان مادامی، باق_ی، سایل، سعدی؛ خط: تحریری، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ ج_لد: گالینگور سبز عطف و گوشه تیماج نارنجی، 124گ، 25 س_طر، اندازه: 20×29سم [ف 3 - 1255]

2230 تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6686

آغاز: خلصوا اعمالكم ان الناقد بصير بصير و اكثروا زادكم ان السفر بعيد بعيد و استحكموا السفينه ان البحر عميق عميق

مشتمل بر اشعاری به فارسی و گاه عربی از شعرا و شخصیت ه_ای معروف ایران تا قرن نهم هجری و مطالبی در تاریخ زندگی بعضی از آنان از جمله ابن سینا، فردوسی، خاقانی، و ... ... که بدون ترتیب خاصی گرد آوری شده است؛ خط: نستعلیق و شک_سته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج مش_کی یک لا ،مجدول، میان جداول بوته هایی ریسه ای ضربی، اندرون جلد روکش کاغذی ،زرد، 58گ (79 پ- 137)، 11 س_طر (7×12) ،اندازه: 11×17/3سم [رایانه]

2231. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15973

بی کا، بی تا؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی؛ اندازه: 14×22/5سم [رایانه]

2232. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15676

آغاز: من كلام تاج الذاکرین نیشابوری نی رفته ز دل که تمنا کنم ترا کی بوده نهفته که پیدا کنم ترا؛ انجام: ز کابلستان تا بزابلستان همه مرزها گشت غل غل ستان

این جنگ که در حاشیه نسخه نوشته شده شامل اشعاری از قاآنی، تاج الذاکرین نیشابوری، قصیده ای از خدیو، قصیده در تضمین اشعار شیخ بهاءالدین محمد، در شرح اشععار خواجه نعمه الله، مخمس عراقی، قصیده قمری ،در طعن منكرين امام عليه السلام، خاقانی، مخمس حافظ، مخمس نظیری، حاجی ملا هادی سبزواری، ساقی نامه ملاهادی سبزواری، سؤال از موتوا قبل از تموتوا و جواب، در موت ذاتی در موتات اربعه، مخمس وفایی، سعدی، ابوالقاسم تاجر طهرانی متخلص به پروین، عطار، شمس تبریزی ،احمد، بابا کوهی، محتشم و فردوسی (شاهنامه) می باشد؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج عنابی مقوایی مجدول منگنه ضربی، اندرون جلد آستر کاغذی ،58گ (1پ -58 پ)، اندازه: 17/5×22/5سم[ رایانه ]

2233. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15719

مجموعه اشعاری است از ابن عماد، امیر خسرو دهلوی، ناصر بخاری، خواجه سلمان، مولانا محمد حافظ، شيخ كمال الدين خجندی، کمال الدین خواجو کرمانی، سید قاسم انوار، سید نسیمی، سید نعمت الله، مولانا شریف الدین یزدی، مولانا محمد کاتبی ،مولانا خیالی، مولانا شاهی و مولانا طوسی که گرد آوری شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول؛ كاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: تیماج قهوه ای یک لا، اندرون جلد آستر کاغذی ،128گ، 13 - 15 سطر (7/4×12/5)، اندازه: 8/3×18سم [ رایانه ]

2234. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15720

آغاز: ساقی آتش پرست و آتش دست ریخت در ساغر آتش سوزان؛ انجام: این نکته که در جام جهان پنهانست در شیشه می اگر بدانی آنست

مجموعه اشعاری است از میرزا نصیر ،عاشق اصفهانی، حکیم بخارایی ،سعدی ،یغما ،مجمر، حافظ و شاعران دیگر شامل رباعی ،فرد، قطعه و ... که گردآوری شده است؛ خط:نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛افتادگی: انجام؛ مجدول؛ مهر: «محمد تقی 1216»( بیضی)؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: تیماج قهوه ای ،یک لا، مجدول، بدون آستر ،148گ، مختلف السطر (8/5×14/5) اندازه: 5×19/5سم [رایانه]

2235. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 890/10

شعر ابوسعيد ابي الخير و حیرتی و حافظ در ستایش امام رضا؛

بی کا، بی تا؛ قطع: ربعی [نشریه: 7- 262]

2236. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7691-39/71

آغاز: اگر نبارد از ابر قطره باکی نیست*** چو قطره بارد دست خدایگان گوهر ؛انجام: جهان پیر چومهر منیرشد بحمل *** ز نو چگونه بپیرایه شباب رسید

اشعار و قصایدی است در مدح شاهان قاجار، همچون ناصر الدین

ص: 930

شاه و محمد شاه و نیز شاهزادگان و امرا مانند مسعود میرزا و محمد خان سپه سالار و حسام السلطنه و میرزا آقاسی در لابه لای اشعار تخلص شاعر به دست نیامد ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ چاپ سنگی است؛ جلد: گالینگور قهوه ای کیفی، 180گ، 27 سطر، اندازه: 18×22سم [ف: 1 - 372]

2237. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2831/6

اشعار در مراثی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛ 2گ (116پ- 117پ) [ف: 6 - 130]

2238. تهران؛ مدارک فرهنگی؛ شماره نسخه: 40

آغاز: بهربانی بهران لطف نخست *** که تو کردی گمره_انرا بازجست؛ انجام: صد هزار احوال آمد اینچنین *** بار سوی غ_یب رفتند ای امین

کتاب اشعاری است با مضامین عرفانی؛ خط: نستعلیق متوس_ط،بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مصحح؛ کاغذ: اصفهانی حنایی، 119گ، 14 سطر (7×14/5) [ف: 39]

2239 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3698

آغاز: ای برده ز سر عقل و خرد طاعت هوشم *** در عشق تو با[..] نتوانم نخروشم

دور از لب میگون شکر ریز توجانا ***جزخون جگر باده گل رنگ ننوشم؛ انجام: یک چشمه و لشکری [معطش] *** ي_ک یوسف و عالمی خریدار / تامست نباشی نکشی بارغم یار *** آری شتر مست کشد بارگران را

مؤلف انواع مختلفی از شعر فارسی در قالب های مثنوی، غزل، رباعی و تصنیف را در این رساله گرد آورده است اما نامی از سرایندگان نبرده است جز از سعدی و فخر؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج زرشکی، مجدول گرهی، 84گ،9 سطر، اندازه: 15×20سم [ف مخ: 1 - 157]

2240 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 40/12 فرخ

شامل ترجیع بند هاتف در 2 برگ، قصیده کاتبی در یک صفحه، قصیده معروف صاحبی نائینی در دو صفحه، مسمط ض_یاء اصفهانی در دو صفحه، قطعه ای از مفلس در دو صفحه، قطعه ای از عرفی و قطعه ای از جامی در بیست صفحه ؛خط: نستعل_یق،بی کا، بی تا ؛کاغذ: الوان، جلد: مقوا روغنی دارای سه ترنج وحاشیه که در داخل گل و بوته اندازی شده، 12ص (1-12) ، ق_طع: پستی، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 206]

2241. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16796

اشعار مذهبی سر حاج. قاآنی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 223گ، اندازه: 13/18×20/7سم [ رایانه]

2242 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1573/5

آغاز: ای خداوندی که اول پایه اجلال تو*** مر مرارنه طارم کردون کردان آمده است

تنمع از در صولت بر دشمن فنطر مرست ***ار مر رماری حرحوت نو رعمران آمده است ؛انجام: توانامی در وصل هم در کمان نه *** رس سسه ام ناتوان ارحدی / خدای کراس[...] ارس قضای *** رامدس داستان از خدایی

منتخبی است از اشعار شاعری از یزد به نام آقا عبدالرحیم که گویا تخلصش «قضایی» بوده است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاتب در استفاده از نقطه در حروف صرفه جویی کرده، در پایان قطعه ای از زین العابدین مرمری متخلص به بیدل ساکن یزد، قطعه برادر میرزا احمد ولد حاجی ملا محمد و ايضا از قضایی؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 3گ، 24 سطر، اندازه: 11×20سم [ف مخ: 1 - 158]

2243. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5886/2

[اشعاری از مولوی] و اوحد الدین کرمانی و شبلی و عبدالله مبارک؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی ضربی ،لایی 3گ (12ر - 15پ)، 18 سطر (11×16)، قطع:بغلی، اندازه: 17×11سم [ف: 16 - 131]

2244. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2535/1

آغاز: زهی فیروز و فرخ باد و میمون *** مبارک باد و مسعود و همایون؛ انجام: آمل اگر چو جانان از ما گزید غیبت *** بهر حضور او نیز مائیم و انتظاری

اشعاری از آمل؛ بی کا، بی تا؛ اهدایی: میر سید علی مدرس یزدی؛ کاغذ: کبود اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری آبی سفید عطف تیماج قرمز، 34گ (3-37)، اندازه: 11/5×17سم[ف: 4-1333]

2245. همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 10194/3

اشعاری از دیوان آذری است؛ بی کا، بی تا؛ اندازه: 12×20سم [رشت و همدان :ف: - 1595]

2246. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3061

آغاز: نهد چون عشق بابر منبر کفر *** رود ایمان بقربان سرکفر / اگر مرد است اگر زن درد باید *** چو مرد آید بمیدان مرد باید / نه کفر است این زبان اصطلاحیست *** می دیگر در این جام و صراحیست. حکایت بمجنون زاهدی گفت ای بد اختر ***گناهی از محبت نیست بدتر / بود کفر طریقت عشق بازی *** خصوص آن عشق كان باشد مجازی؛ انجام: ز نور روی این صاحب سعادت *** همان نور است تاریخ ولادت

مثنوی کوتاهی در عشق و خواب دیدن نرجس خواتون و تولد حضرت قائم آل محمد؛ خط: نسخ تعلیق، بی کا، بی تا ؛افتادگی: آغاز و انجام؛ روی دو برگ که به جای جلد به این اوراق الصاق کرده اند نوشته شده است: «کتاب از منتخبات شعرهای سعد ابن زنگری سنه 1330 = 1912 مسیح»؛ کاغذ: فرنگی، جلد: بدون جلد، 10+ دو گ پاره و خارج از متن، 14 سطر، اندازه: 13×20سم [ف:1- 80]

2247 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 197/3

آغاز: لغز چیست آن صورتی که هیکل آن..؛ انجام: لغز، گفت تا شد ملک عجم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: اصفهانی؛ مهر: «قاسم الارزاق»،

ص: 931

«قربانی کعبه و فا اسمعیل»، «منتقل بسیفی نقشبند شد»؛تملک: «ابن قاضی میرک افضل»؛ جلد: تیماج عنابی، 19 سطر (6×13/5)، قطع: رقعی، اندازه: 12×19/5سم [ف: 1 - 366]

2248. مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 226203

آغاز: بسمله. دو پیکراند در این زیر گنبد دوار *** که هر یکی بدگر ماند از ره کردار / چه هر دو مایه فیض و موائد احسان*** ملاذ و ملجاء خلقند و جای استظهار

چند قصیده و غزل و مثنویست که در ثنای مشتاق علیشاه سروده شده و بالغ بر 230 بیت می باشد و ناتمام است؛ خط: شکس_ته، نستعلیق، کا: عباس نائینی، بی تا ؛کاغذ: فرنگی الوان ،جلد: م_قوا مشکی عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 7گ (15-21)، اندازه: 13/5×20سم [ف: 3 - 790]

2249. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2560

انجام: عاقبت زیر خاک مسکن کرد

مشتمل است بر اشعار: حکیم، میرزا جلال، وحشی، محتشم، قدرت، قاضی گیلانی ،طوفان ،پریشان، عاشق، شمس تبریزی، جلال الدین بلخی ،فراق، احمد فرد، اعظم، قصاب رفیق، سعدی، جهان آرام بگم دختر شاه جهان؛ مهری دختر قاضی و ژاله خاتون کرمانی دختر کعب؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ اهدایی: میرسید علی مدرس؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی عطف تیماج تریاکی روکش کاغذ ابری، 125گ، مختل_ف السطر، اندازه: 9×15سم [ف: 4 - 1343]

2250. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2570

آغاز: این در همه عالم پنهان تو و پیدا تو؛ انجام: کسیکه یاد کند در دیار یار از ما .

مشتمل است بر اشعاری از جامی، سعدی، عاشق اصفهانی، وحشی بافقی و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ صفحات مجدول زنگار؛ اهدایی: سید حسین مظلوم؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج مشکی، 108گ، مختلف السطر، اندازه: 7×16سم [ف: 4 - 1346]

2251. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 46

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 7 - 688]

2252. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 47

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 7 - 688]

2253. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 50

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 688]

2254. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 59

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 689]

2255. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 61

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 689]

2256. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 67

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 689]

2257. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 68

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 689]

2258. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 71

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 689]

2259. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 76

جنگ اشعار است؛ بی کا؛ بی تا [نشریه: 7 - 689]

2260. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 77

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 689]

2261. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1494/2-9/44

آغاز: قطعه بشرین گفت فرهاد وفادار *** که بی کوه فراقت بر دلم بار / ز عشقت می زنم من تیشه سنگ *** تو در آغوش خسرو را کشی تنگ؛ انجام: سیمرغ صفت بعرش پروازی کرد *** در گنج خرابه جهان بوف نشد

مجموعه ای است از اشعار منتخب شعرای فارسی زبان همچون فردوسی، یغما جندقی (غزلیات یغما از الف تا حرف ت را دارد) ،امین سوزنی و ... ؛خط: شکسته، نستعلیق، بی کا،بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 47گ، سطور چلیپایی، اندازه: 19×28سم [ف: 3 - 1231]

2262 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1585-9/135

آغاز: بسمله مولانا عرفی شیرازی: از بعد معرفت کرد کار لم یزلی *** نبی شتاسم و آنگه علی و آل علی... سعدی شیرازی: کسی ز محنت شبهلی من خبر آورد *** که همچو صبح نهان داغ بر جگر دارد؛ انجام: و از او ارشاد به نفس خویش معتبر آرد که لولا المربى ما عرفت ربى والسلام على من اتبع الهدى تمت بعون رب المتعالى.

جنگی است شامل اشعاری از: عرفی شیرازی، سعدی شیرازی، حافظ شیرازی، مثنوی محمود و ایاز انیسی شاملو، مولوی اشکی شیرازی ،حیدر، خلیفه میرک، نرگس عراقی، مولانا ابدال اصفهانی، مولانا شریف، مولا نیکی، حیرتی، سائل، حسامی، تونی ،عراقی، ملک قمی، صایبا، صفی قلی بیک، مرتضی قلی سلطان، دیباچه ای در سلوک معنوی و لزوم استاد به نثر، دریک برگ و اشعار و مطالب عرفانی و متفرقه دیگر در 4 برگ آخر نسخه؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: وسط؛ اشعار در دوستون به صورت چلیپایی ؛مهر: «مهدی 1224» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای عطف و حاشیه تیماج مشکی، 39گ، مختلف السطر چلیپایی، اندازه: 11×17/5سم [ف: 3 - 1233]

2263. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7089/1-36/89

آغاز: ثنا می کنم ایزد پاک را *** مژیا ده طارم تاک را؛ انجام: هیچ می دانی که عالم از کجاست *** یا ظهور نقش آدم از کجاست

جنگی است شامل اشعار فارسی منتخب از شعرای فارسی سرای همچون ساقی نامه ظهوری ترشیزی،اشعاری از آذری درمدح پیامبر و ائمه اطهار (علیه السّلام) و اشعار مغربی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ تملک: محمد علی بن میرزا محمد ابراهیم در 1246؛

ص: 932

جلد: کاغذی، 41گ، 16 سطر ،اندازه: 13×21سم [ف: 3 -1226]

2264 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1323

آغاز: برو کر خیره شد دشمن تو ای شاه تهمتن وش؛ انجام:کی بود مرا شعر شعار از مدر و غم

مجموعه ای است از اشعار فتحعلی خان صبا، سلیمان صباحی کاشی، حسین مجمر اردستانی، میرزا سعيد وفا، ملاحس_ین اصفهانی متخلص به رفیق، هاتف اصفهانی، و قصایدی است در مدح فتحعلی شاه قاجار و تبریک عید فطر و عید نوروز و غیر ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛واقف: حاج محمد رمضانی، ج_لد: تیماج مشکی، عطف تیماج، 138گ، 15 سطر، اندازه: 14×20 [ف مخ: 2 - 594]

2265 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1482

آغاز: ای که هرگز فراموشت نکنم *** هیچت از بنده یاد می آی_د

ای دوستان تدارک راه سفر کنید*** در این سفر خود دیده رمید تر کنید؛ انجام: دلی دارم که از غم به نمی بو *** سری دارم که سامانش نمی بو / بتی دارم من از خوبان عالم *** که یار بی وفا همدم نمی بو

مجموعه غزل و رباعی از سعدی و غیره؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، مجدول ،گرهی ،38گ، مختلف السطر ،اندازه: 7×15سم [ف مخ: 2 - 594]

2266 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1542/1

آغاز: خوب گیرم که قحط است*** کپنک کهنه دگر قحط است / کپنک بود ای خدای جلیل ***مگر از پشم قوچ اسماعيل / عفو فرمای می دهم سندی *** که دگر گر عطا کنی نمدی؛ انجام: در مضجع شاه کربلا نور اله *** پیوسته بود فی_ض زماهی تا ماه/ عفو است در این قبه هوادار گنه *** خوش مظهر رحمتی است ماشاء الله

مجموعه ای است از اشعار قصاید و غزلیات از شاعرانی چ_ون جامی، سعدی و ابوعلی سینا، مرتضی که به ترتیب بعضی از ال_فباء منظم شده است اما در برخی موارد مطابقت با آن ندارد، اش_عار متفرقه ای نیز در آن میاندر مدح امام رضا (علیه السّلام) ، قطعه در نصایح، ترجیع بند نظام استر آبادی: قطعات طنز و غیره که رباعیات میرزا زکی ندیم نادر شاه که در کربلای معلا نقش است قابل ذکر است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ فوائدی چند در میانه کتاب ذکر شده است از قبیل احادیث، حکمت انوشیروان، وجه تسمیه هفت روز منحوسه، حکایت هارون،دعا، مضمون فرمان نادر شاه در خصوص یک منصب؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 73گ، مختلف السطر، اندازه: 8×20سم[ ف مخ: 2 - 596]

2267 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1510

آغاز: ایها الناس جهان جای تن آسایی نیست*** مرد دانا به ج_هان داشتن ارزانی نیست / خفتگان را خبر از زمزمه مرغ سحر*** حیوان را خبر از عالم انسانی نیست؛ انجام: روزی که علی به کعبه آمد به وجود *** مخصوص علی خدا در کعبه گشود / در [] بداد [] به علی*** یعنی که علی است خانه زاد معبود

مجموعه اشعاری است از سعدی، کتاب شمس، بابا طاهر، نورعلی شاه، درويش قاسم علی، شمس تبریزی، شاه نعمت الله، شیخ بهایی، ... و یک هفت تایی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: وسط؛ جلد: تیماج قهوه ای روشن بدون مقوا، مجدول، 85گ ، مختلف السطر، اندازه: 21×11سم [ف مخ: 2 - 595]

2268 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1495

آغاز: [...] مطلب که حاصل عمر غمی است *** هر ذره زخاک کیقبا دی و جمی است / احوال جهان و اصل این عمر که هست *** خوانی و خیالی و فریبی [...] هست؛ انجام: به امید ثمر کشتم نهالی*** چه دانستم که بی حاصل برآید.

مجموعه اشعاری است از رباعیات خیام، جامی، سعدی، انوری، صباحی بیدگلی ،عاشق اصفهانی حافظ؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ افتادگی: انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 142گ، مختلف السطر ، قطع: بیاضی، اندازه: 9/5×19/5سم [ف مخ: 2-594]

2269 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3639

آغاز: تا در این زندان فانی زندگانی بایدت *** کنج عزلت گیر تا گنج معانی باشدت / این جهانی ترک کن تا چون گذشتی زین جهان*** این جهانی کو نباشد آن جهانی باشدت؛ انجام: بی یار بدن عظیم مشگل کاری *** بیچاره ولی که او نداد یاری / این یک دو سه و چرا که به جان نتوان یافت *** گردل داری مدار بی دلداری

مجموعه ای است از اشعار عطار نیشابوری، مستی، مدهوش، جمالی و اهلی شیرازی، و نظامی گنجوی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ شعرهای نظامی از مجله ارمغان استنساخ شده است؛ جلد: گالینگور مشکی، 136گ، مختلف السطر، اندازه: 20×29سم [ف مخ: 2 - 602]

2270. خوی؛ نمازی؛ شماره نسخه: 698

آغاز: قصیده در خصوص امير المؤمنين (علیه السّلام) من طوفان. جرمم آنجا که لنگر اندازد ***گردش چرخ اخضر اندازد / آسمان از گناه ما هر روز ***طرح سد سکندر اندازد؛

مؤلف اشعار شعرای فارسی و معاصر خود را گلچین و در آن مجموعه گرد آورده است، و در اول هر غزل فقط تخلص صاحب شعر را آورده است. شعرایی که از آنها شعر نقل کرده عبارتند از: طوفان ،ادهم ،قبول ،دعایی ،فدوی ،مشربی، آذر، مخلص، عاشق ،اصفهانی ،هاتف ،وفائی، شریف تبریزی، جامی، شعله خوئی، حریف جندقی خوئی ،طبیب، عبدالرحیم خوئی متخلص به ساغر، ،سراج ،مؤمن، ثابت ،عراقی ،فاخر ،انوری، قصاب، حافظ، مولا، نیازی، سلمان ساوجی، مخفی دختر اورنگ زیب پادشاه هند، ،وحشی، سید زکی خوئی ،جامی، شیدای هندی، مونس اصفهانی، سعدی، میرزا حسن خوئی متخلص به فانی، حزم قراجه داغی ،شوکت ،هلالی ،رفیق، عصمت، علی یزدی، اسماعیل اصفهانی

ص: 933

متخلص به مشتاق ،کلیم ،حاجت، محتشم، مثنوی جلاء الروح از عبدالرحمان جامی، خاقانی ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ ج_لد: تیماج مشکی، 15 سطر، اندازه: 14×20سم [ف: 379]

2271. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9055/1-59/275

آغاز: روضه خواجو کند بر سخنم آفرین*** فخر خراسان دهد ملک معانی به من

جنگی است شامل اشعاری از شعرای زیر با مطالبی به نثر که فهرست نام شاعران و مطالب آن چنین است: صائب تبریزی، سید مبارک خان، مثنوی بیمار و طبیب شریف تبریزی، رباعیات ابوسعید ابوالخیر با ذکر خواص بر هر رباعی، نصایح حکما به نثر شامل 16 بند نصیحت هر بند 4 نصیحت، تعبیر خواب به نقل از امام صادق(علیه السّلام)، اختیارات ایام، تک بیت هایی در معما به اسم اشخاص، اشعاری از جامی ،عراقی ،وحشی ،حافظ؛ خط: نستعلیق،بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 52گ، مختلف السطر چلیپایی، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 6×11سم [ف: 3 - 1222]

2272. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9057-59/277

آغاز: دیگر نبات را نخرد مشتری به هیچ *** یکبار اگر تب_سم همچون شکر کنی / من با تو دوستی و وفا کم نمی کنم*** چندانکه دشمنی و جفا بیشتر کنی

شامل اشعاری از شاعران: سعدی، امیر خسرو ،نظیری، مشتاق، حافظ، صحبت ، لاری، سخا؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 36گ، 4-8 سطر ،چلیپایی، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×15سم [ف: 3 - 1223]

2273. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9198/3-60/138

آغاز: من كلام شيخ بهاء الدين عليه الرحمه به هر نیتی شصت و سه مرتبه بخواند انشاء الله روا شود، مرغ دولت بر سرم پر می زند پرواز کن

شامل اشعاری از شیخ بهایی ،کلیم، بابا طاهر عریان، ندیم، شریف ،سعدی، رقعه نصیرا و چند رقعه دیگر و یک حرز برای رفع نوبه؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 16گ (102-117)، اندازه: 6× 13 سم [ف: 3 - 1223]

2274 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10396

آغاز: فقیر آن بلبلی مسکین تذروی*** که اینجا با گلی خو کرد و سروی؛ انجام: مگر نتوان دوباره زندگانی *** که گر عشقت مدد بخشد توانی

این جنگ که به نام «بیاض اشعار متفرقه» ثبت شده، مجموعه است بی سر و ته دارای اشعاری اعم از مثنوی و غزل و رباعی و تک بیت و ترجیع بند از شعرائی مانند حافظ، عایشه سمرقندی، سعدی ،عاشق، فتحعلیشاه ،محتشم ،جامی، وحشی و همچ_نین رساله ای موجز به نثر که عنوان و نام مؤلف آن ذکر نشده اس_ت ولی در باب موضوع آن آورده: «این رساله یی است در بیان ع_شق و محبت حالات و مراتب طایفه که قدم در این طریق نهاده اند و معشوقان»؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، بی تا ؛مجدول؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی تریاکی یک لا، 205گ، مختلف السطر و اغلب 8 سطر، قطع:بیاض رقعی، اندازه: 6/5×14سم [ف: 9 - 107]

2275 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4495

آغاز: ساز آباد خدایا دل ویرانی را ***یامده مهربتان هیچ مسلمانی را؛ انجام: مکن دگر مدد زلف کافرت که قویست *** بعهد شاه جهان باز وی سلیمانی

غزل هایی است از آصفی هروی، عبدالرحمن جامی، مجمر زواره یی، زرگر اصفهانی، نیاز اصفهانی، یغمای جندقی، صافی اصفهانی، فروغی بسطامی، بهار تبریزی ،آذربیگدلی، وحشی بافقی ،ضیاء اصفهانی، میرسید علی مهری جبل عاملی (در متن) و شیخ بهائی همایون اسفراینی، مخفی رشتی، لسانی شیرازی، سیفی بخاری، امیرشاهی سبزواری، آذری طوسی، میر حضوری قمی، حافظ شیرازی، میرزا محمد لشکر نویس متخلص به لشکری، (در حاشیه )؛خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد حسن، تا:مورخ 1287 و 1292 و 1293 و 1294 و میرزا محمد لشکر نویس در 1342 و قسمتی نستعلیق تحریری به طرز چلیپا از کاتبی نامعلوم مورخ 1325ق؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج بنفش، 89گ، مختلف السطر، اندازه: 16/7×25/2سم [ف:7- 276]

2276 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23658

آغاز: سكان صبح نفس را گره تواند زد؛ انجام: مرا دیدار باید ود با روی غیر .

منتخبی است از قصاید، غزلیات، ترجیع بند، رباعیات مسدس، قطعات و ... از شاعران سده پنجم تا سیزده هجری: اوحدی مراغه ای، حکیم سنایی، انوری، سید محمد غزنوی، ابو تراب بیگ، قاضی نور، حکیم ابوطالب، شیخ عطار، بسطامی، حسین بیگ، هلاکی ،همدانی، ادیب صابر ،طالب ،عرفی ،لسانی، مجد همگر ،جامی ،شفاهی، شیخ ابوسعید ابوالخیر ،خیام، والهی ،شوقی، ولی، نوعی، ذوقی، خان احمد ،محوی ،حافظ،خسرو، شیخ آذری، ،فهمی، میرزا حافی، میرزا نظام ،فغانی، رضا و ....؛ خط: نستعليق مخلوط به شکسته،بی كا، بی تا؛ بدون نقطه درون محفظه فلزی،از اوراق بازیافته؛ کاغذ: حنایی آهار مهره [ف: 17 - 102]

2277. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 604

این جنگ که توسط چند نفر جمع آوری شده، حاوی قصاید، ،قطعات، غزلیات و رباعیاتی است در مدایح چهارده معصوم(علیه السّلام)، اخلاقی و عرفانی ،مواعظ ،پندیات و ... . تمامی اشعار به فارسی است. در آن اسم چند نفر که احتمالاً جنگ متعلق به آنها بوده ذکر شده که عبارتند از: ابراهیم حقیقی با تخلص «حقیقی» که قصیده ای در مدح «سید ضیاء طباطبائی» به خط خود با همین تخلص نوشته، ملا حسن شبیه خوان بارفروشی، که چند نفر به حسب فرمایش وی اشعاری را نوشته اند، نور علی شاه گنابادی فرزند ملا سلطانعلی نوه حاج محمد حسن ملقب به صالح علیشاه

ص: 934

گنابادی. این جنگ بین سال های 1302 تا 1342ق جمع آوری شده و افراد مختلفی در آن اشعاری از خود و دیگران یادگاری نوشته اند، کسانی که دستخط یا شعری از آنها در این جنگ وج_ود دارد عبارتند از: میرزا یحیی اصفهانی، سید سمیع، ذاکر ف جيحون، طاهر، حاجی محمد مداح تهرانی، اسیری حاجی رض_ا خان درویش، ابراهيم حقیقی، عباس لكجو،ميرزا ممدى تبريزی و کربلای ملا حسن شبیه خوان؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی

تا؛ بعضی از صفحات چلیپایی؛ جلد تیماج مشکی ،208گ مختل_ف السطر، اندازه: 17×20/5سم [ف: 2 - 234]

2278. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3122/6

مشتمل است بر اشعاری از: رفیق ،وصال ،فغان ،سعد ،عظی، نظ_ام، زرگ، محتشم، وحشی، غزال، مفلس، نظیری، قهری، غافل، جامی ،عراقی ،رافع ،منصور ،شعاع میرزاحسن اختر ،عطارد، ه_ما ،محزون ،مشرف ،غریب ،ضابط ،حافظ، یغما ،سلطان امیرمع_زی سمرقندی ،مسیحا ،دولت، منوچهری رشید، مقلوب استوی، خاقان محمدشاه، حاج میرزا آقاسی، ملای روم ،انوری ، شیرازی، طوقی، سید حسن غزنوی، امیر خسرو ،نزاری، قدسی ،فدایی، امینی،مسیح کاشی، قاضی نور، شیخ علینقی ،سلیمان ،فارغی، فصیحی ،نباتی، محمد صالح ،عاشق ،غضنفر ،آذر، صباحی و غیره؛خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: اصفهانی آهاری ،جلد: تیماج تریاکی عطف تیماج مشکی، 132 ص (157-25) ، اندازه: 16×20/5 سم [ ف: 5 - 1540]

2279. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2193

آغاز: بنشینم و صبر پیش گیرم؛ انجام: و گز روی اقبالم شود یار اشعاری از حافظ، سعدی ،محتشم، وحشی و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی: وزیری موسس ؛کاغذ: کبود اصفهانی، جلد: مقوایی با تیماج مشکی، 170گ، 16سطر (7×14/5)، اندازه: 14/5×19/5سم [ف: 4 - 1198]

2280. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5597

گزیده اشعار و بندهایی است از: عرفی شیرازی ،صائب، جامی، یوسف و زلیخای جامی، تاریخ عمارت جهان نمای هرات بوستان سعدی ،نظامی، پند و اندرز به) ،(نثر) گلستان سعدی، آذری، صفی قلی خان، رضی الدین نیشابوری، کلیم کاشانی، تعداد قصاید در نسخه 264 یاد شده؛ خط: نستعلیق خوش،بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مجدول، مهر: «عبده الراجى محمد»؛ کاغذ: ترمه سمرقندی، جلد: میشن سیاه، 224گ، 19 سطر، اندازه: 17/3×26/2سم [ف: 8 -427]

2281. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6418

اشعاری از: فروغی، فایق، ناصر (گویا ناصرالدین شاه)، محتش_م، ناصرالدین شاه، حکایت شیخ شبلی، صبا (فتحعلی خان)، مح_مد سعید، میر کمال، شاه صادق، عمر خیام، حافظ، استاد، سحابی، ،افضل ،مولوی، میرزای کابلی، شیخ بوعلی، سید میرزا فتون، امیر خسرو، جامی و دیگران؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا،بی تا؛ مجدول، با دو تصویر بی اعتبار ؛کاغذ: ترمه، جلد:میشن قرمز لایی، 70گ، مختلف السطر ،اندازه: 9/5×19سم [ف: 9 - 379]

2282. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 6419

اشعار از: رفیقی، هجویات مطربا ،سعدی، محتشم، جامی، مشتاق، ،واعظ ،هلالی ،مجرم ،صائب ،بیدل، رباعیات در مرثیه ،میرزا شهاب؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فستقی، جلد: تیماج قهوه ای لایی، 75گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 11 × 22سم [ف: 9 - 380]

2283 . تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2701

مجموعه اشعار منتخب و نفیسی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام ؛جلد: چرمی سیاه ضربی، 129گ، 14سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 1 - 342]

2284. کاشان ،عاطفی، افشین؛ شماره نسخه: 76

جنگ اشعار مشتمل بر دوازده بند محتشم، چهارده بند وصال، اشعار سقائی برخی از وقایع کربلا، چند ماده تاریخ، اشعاری از سروش اصفهانی، اشعاری منتخب از جودی، اشعاری از ضیا ،کفاش ،بیدل ،سعدی و رباعیات ابوسعید ابوالخير؛ خط: نستعليق، بی کا، بی تا؛ برخی از اشعار به خط علی بن میرزا محمد جعفر ادیب کاشانی در شب چهارشنبه 14 صفر 1335 و زیارت وارث در اشعاری به فارسی به خط نستعلیق و نسخ درشت کتابت سال 1324 ظاهراً به خط ملا محمد جعفر ادیب؛ جلد: مقوایی، 108گ،مختلف السطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 65]

2285. قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 1004

آغاز: خنگ چوگانی چو بختت رام شد در زیر زین *** شهسوارا چون بمیدان آمدی گویی بزن / مشورت با عقل کردم گفت حافظ می بنوش *** ساقیا می ده بقول مستشار موتمن؛ انجام: با تو آن بی ادب چها که نکرد *** و آنچه می خواست از کجا که نکرد شامل: «غزلیات، مقطعات ،حکایات ،رباعی، مثنوی، مخمس،مسدس و مربع، ساقی نامه، ترجیع بند قصیده» از: خواجه حافظ، سعدی شیرازی، آقا محمد عاشق، اهلی شیرازی ،خیام، میرزا ابراهیم تفرشی ،نوائی، قاضی نور الله، ملا عبدالرحمن جامی، وحشی بافقی، وطواط رشیدی، ناصر خسرو، فردوسی، شیخ بھائی، حکیم انوری، احمد بیک متخلص به اختر، یاری، حسینی یزدی، درویش مجید خوش نویس، ابوالعلاء گنجه، عاشق اصفهانی، مهدی بیک شقاقی، جلالی یزدی ،بیدل، بیدل صافی ،کمال ،ناظم، سحاب، صبوری شیرازی، مشتاق اصفهانی، محتشم، احمد میرزا نبازی ،عاشق ،رفیق، هاتف، ابوطالب کلیم ،انوری، رفیق اصفهانی، حسینی نحوی، ملا ذبیح یزدی، فرد، امرء القيس، بابا طاهر ،ابن یمین، قضائی یزدی، صافی کرمانی، خیالی، شمس تبریزی ،مغربی، ضیاء؛ خط: نستعلیق زیبا، بی کا، بی تا؛ مجدول مذهب و تحریری؛ جلد: تیماج سرخ ضربی مجدول، 163گ، 11 سطر، اندازه: 9×14سم [ف: 2 – 265] 2286. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 572

ص: 935

مجموعه ای است از دیوان مسعود سعد سلمان، نجیب الدین جرفادقانی، دیوان سیف الدین اعرج اسفرنگی، دیوان رضی الدین نیشابوری، دیوان ازرقی هروی ابوبکر بن اسمعيل وراق؛ شامل قصاید، مقطعات ،رباعیات، ترکیبات می باشد؛ خط: نستع_لیق متوسط، بی کا، بی تا؛ مجدول ،زرین با سرلوح مذهب مرصع بس_یار خوب؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: مقوای روکش تیماج ماشی وسط ترنج و دو سر ترنج منگنه ای ،اندرون: کاغذ سرنجی رنگ ساده، 704ص، 12-14-17 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 15/2×25/7سم [ف: 4 - 1055]

2287. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 574

مشتمل است بر دواوین امیر معزی، حسن غزنوی، امامی هروی؛ خط: نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛ صفحات مجدول زرین،با سرلوح و دو ترنج مذهب مرصع بسيار خوب؛ مهر: حسين بن هدایت الله، محمد رضا الحسيني، ناصر الدین شاه قاجار؛ کاغذ: ترمه ،جلد: مقوای روکش چرم ساغری مشكى مجدول طلائی وسط ترنج و دو سر ترنج ضربی زمینه چهره ای گل برجسته طلایی، اندرون تیماج لاکی با کمند زرین، 492 ص، 18 سطر در متن و 14 مصرع در حواشی ،قطع: ربعی ، اندازه: 14×23/5سم [4- 1062]

2288. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 531

آغاز: بسمه سبحانه و تعالی: السلام ای سایه خورشید رب العالمین *** آسمان عز و تمکین آفتاب داد و دین؛ انجام: مرا مذه_ب اینست و گیری تو نیز *** درین ره گرت مردی و مردمی است/که بعد از نبی مقتدای بحق*** علی بن بوطالب هاشمی است

مجموعه حسن کاشانی ،آذری ،صدقی ،مهدی ،سلمان، مقص_ود ،فضلی ،سلیمی، ابن حسام، مولانا فخر سلام، ابن یمین. این نس_خه مجموعه ای است از منتخب اشعار شعرای فوق الذکر که شامل ترکیبات، قصاید، مقطعات، رباعیات که در مدیح و نعت و ذکر فضایل حضرت علی بن ابیطالب (علیه السّلام) و ائمه اطهار سروده ش_ده است؛ خط: نستعلیق جلی، بی کا، بی تا؛ مجدول کمند کشی طلائی ،مذهب، صفحه اول یک سرلوح مذهب مرصع مزدوج کار سمرقند؛ مهر: کتابخانه دولت علیه ایران 1329؛ کاغذ: حاشیه سمرقندی، جلد: مقوای روغنی بوم طلائی منقش به گل بوته و برگ های الوان، اندرون: بوم عنابی مذهب و مزین به پیچک و گل و برگ های زرین، 164ص، بین 8-12 سطر، ق_طع: ربعی، اندازه: 14/8×22/2سم [ف: 4 - 1154]

2289 . مشهد؛ مدیر شانه چی؛ شماره نسخه: 9

جنگ شعرهای فارسی متقدمان و متأخران که برخی از اشعار آنان کمیاب است گردآوری میرزا محمد حسین شاهرودی؛ خ_ط: نستعلیق، کا: محمد حسین شاهرودی،بی کا، بی تا؛ قطع : ربعی [نشریه: 5- 585 ]

2290. مشهد؛ مدیر شانه چی؛ شماره نسخه: 10

جنگ شعرهای: جنتی، کاشی آملی، ابن حسام ،خواجو، نظام گویا استرابادی (ص 62-70) ،موالی، شاه نعمة الله، مرتضایی (79-75)، قصیده «گذشت عمر» ،ناصر ،قصیده شتر (93-97)، سنائی، آذری (112-115) صلاتی کاشی، سایلی حکیم (124- 131) ،غازی، کمال پارسی ،اشرف، میرزا (147)، ضعیفی، رهی، سلیمی مورخ 643 (154-169)، شریف کاهی، حافظ، شریف (193-186)، عارف (202)؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 5 - 585]

2291 یزد؛ وزیری شماره نسخه: 4075

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 13 - 362]

2292 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4246

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 13 - 380]

2293. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4299

2294. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4410

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 13 - 399]

2295 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19612

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد حسین علوی[ رایانه ]

2296. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4410

جنگ اشعار است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 13 - 399]

2297 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5388-27/58

آغاز: بسمله خدایا خدایا ما را بآيات قهرت اشارتها کردی که زتیغ شاه و که زابروی یار و بآثار مهرت بشارتها دادی که زرای شاه و که از روی یا مراث ذات تو بود؛ انجام: الا تا بمضمون الليل حبلى *** تولد کند مهر از صبح كاذب/ عدوی تو بادا چو ابلیس مطعون *** باجماع ادیان وكل مذاهب جنگی است تنظیم شده در سده سیزدهم هجری از اشعار شاعران پارسی گوی خصوصاً سخن سرایان یزد نام شاعرانی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: منشآت ميرزا عبدالوهاب نشاط اصفهانی (12 برگ)، اشعاری از: صباحی کاشی، قصیده هراس ومماس عرفی شیرازی، عبدالرحیم یزدی متخلص به قضائی، هاتف، رشحه اصفهانی، عبدالوهاب یزدی متخلص به طراز، آذر بیدگلی ،اهلی ،طاهر، میرزا محمد علی وامق، انوری ابیوردی اختر، ابوالعلی گنجوی در هجو خاقانی، آگهی یزدی، سنایی، ابن یمین، هلالی جغتایی، بدرالدین حاجی نشاط جمال الدین اصفهانی، محمد جعفر بيك ولد حیدرخان شانی تکلوه؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ، 120گ، 12 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 3 - 1235]

2298 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1987-11/87

آغاز: دوشم ندا رسید از درگاه کبریا *** کای بنده عجز گیر بهتر ازین عجز باریا / خوانی مرا خبیر خلاف تو آشکار *** وافی مرا بصير خطای تو بر ملا؛ انجام: الا و منطقنا قاصر من التفصيل *** لذا اختصرت بذكر الله على الاجمال

جنگی است که مسوده شاعری بوده و او اشعاری را از خود و دیگران در آن تحریر نموده است. شاعر در اسفراین سکونت داشته و در این جنگ اشعاری را از شاعران آن دیار درج نموده

ص: 936

است. اسامی شاعرانی که اشعارشان در این جنگ آمده عبارتند از: حبیب، سالک که در جایی قطعه ای به زبان روین سروده است، شایق درویشی که یکی از غزلیاتش را در سال 1311 تح_ریر شده است، یزدان قلی خان متخلص به عاشق، میرزا آقا جان مستوفی، قصیده گلشنید در مدح گل محمد خان، عارف، رباعیات خیام، اغلب قطعات و قصاید و غزلیات این جنگ از شایق و سالک و عارف است که گویا همه اسفرائنی بوده اند، همچنین در آن تاریخ تعمیر عمارت امام زاده اسحاق در سال 1274 به نظر ذکر گردیده، و قصیده ای در جلوی میرزا عبدالج_واد حسینی به مسند قضاوت و قصیده ای در وصف اسفرائین درج شده است، این جنگ بین سال های 1270 - 1315ق تحریر ش_ده است؛ خط: نستعلیق و تحریری، کا: به خط چند شاعر، تا: 1315- 1270 ق، جلد: مقوا با نقش گل های صورتی عطف پارچه، 206گ، مختلف السطر، اندازه: 18×24سم [ف: 3 - 1235]

2299 . تبریز؛ ثقة الاسلام؛ شماره نسخه: بدون شماره

جنگ اشعار فارسی بیشترش در مرثیه است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7- 533]

2300. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2404

آغاز: ای ز روی انورت نور هدایت آشکار *** وی ز رای روشنت شرع پیمبر پایدار؛ انجام: آن صاحب فطرت و همت آن كان جود و سخاوت انما.

مشتمل بر بعضی اشعار لطف الله نیشابوری غلامعلی یزدی، طاهر، نقيب الممالک شیرازی، صبا کاشانی و میرزا مشتری، سلمان ساوجی وحشی بافقی ،مظهر، سر خوش ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ اهدایی: وزیری موسس؛ کاغذ: فرنگ_ی، جلد: مقوایی با تیماج قرمز، 211گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×18سم [ف: 4 - 1281]

2301. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2860/1-15/100

آغاز: بسمله ای خوشا آغاز غم پرواز عشق *** ای خوشا انجام به ز آغاز عشق؛ انجام: اگر بمیرد باشد بهشت را بان *** وگر بماند باشد مسیح را خواهر این گزیده شامل قصاید شاعر است در توحید و نعت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و امامان که به صورت عرفانی سروده شده است؛ خط: شکس_ته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوا با روکش آبی، عطف تیماج قهوه ای، 12گ، 14 سطر، اندازه: 14× 23سم [ف: 4 - 1859]

2302 . تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26063

بی کا، بی تا؛ خریداری از شهریار علایی معصومه [رایانه]

2303 . مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 14821/3

آغاز: بسمله الحمد الله الأول بلا اولية و الآخر بلا آخرته ... دوست نزدیکتر از من بمن است

دیوان اشعار در روضه خوانی است گمان می رود «اسرار الشهاده» ملا اسماعیل سرباز بروجردی باشد؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا، بی تا؛ متن و حاشیه؛ کاغذ: الوان، جلد: تیماج عنابی لایه ا ی، 9گ، اندازه: 15×21سم [ف: 2 - 120]

2304 . قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 759/3

غزلیاتی: صائب، اشرف، مهدی (کاتب مجموعه)، حافظ و چند غزل دیگر؛ خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی، بی تا؛ حاشیه 20ر- آخر [ف: 2 - 387]

2305 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 434

آغاز: الا یا ایها الساقي ادل كأساً ونا ولها

محتوى غزلیات و مقطعات و مثنویات شعراء، اغلب غزل ها و قطعه ها که در یک وزن بوده متعاقب یکدیگر درج شده. اسامی شعراء این مجموعه: حافظ، معلوم تبریزی، شیخ محمد علی حزین، مقیمای فوجی، ناصر علی پنجابی، ملا هجری، سالک یزدی، وفای خوارزمی، صرفی کشمیری، امیر شاهی، صائب، اعجاز لاهوری، نوید قزوینی، میرزا اظهر پنجابی، طاهری کاشانی، شاه فقیر الله لاهوری، طوسی هروی ،شاپور طهرانی، همایون اسفراینی، زاهد علی خان سخا، حالی شیرازی ،مظهر، مفتون ،غنی، علینقی کمره، کامی ،هلالی ،اهلی، وحید صفاهانی، ضمیری، حضوری دکنی متین کشمیری ،نظیری، قیلان بیک،کله پر هروی، نعمت خان عالی، آهی استرآبادی، یحیی کاشی، میرزا قبولی، هلالی سبزواری، حسن دهلوی، نظیری، احسن صفاهانی، طالبای کلیم، بابا نصیبی گیلانی، وحشی یزدی، شاهی، وصالی بسطامی، روغنی استرآبادی، آصفی، نثاری، محتشم، انیسی ،قزوینی، الهی شیروانی ،فارغی، صالحی، حسامی، حیدر هراتی، طالب آملی ،عابد غجدوانی، ارجمند کشمیری، گویای کشمیری، سلمان سیفی بخاری، فایض گیلانی ،غربت، ملا معنی اصفهانی ،انسی ،فیضی، میر مشتاق صفاهانی، میرزا شاکر دماوندی ،جلالی ،حیرانی، ملا سعیدا، بیگانه نیشابوری، عصمت بخاری ،قزلباش، خان امید، فروغی کابلی، ملا فخری هروی، جرمی ،حضرت ،کاهی ،ساقی، وجهی، امتیاز خان، ریاضی دانش

، کمال خجندی ،انسی ،نزاری، قاسم دیوانه، بابا طاهر علوی، کمال آذری و غیرهم؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ دارای سرلوح، مجدول و مذهب؛ 715گ، 18 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14×23سم [ف: 2 - 253]

2306 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 442/6

اشعار شفائی، امیدی، شافی، سلیم، میر رضی، سحابی، صوفی، میرزا مسعود، ملا نظیری؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ كاغذ: الوان، قطع: وزیری، اندازه: 14/5×24سم [ف: 2 - 259]

2307. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3681

مجموعه اشعار چهار شاعر: کاتبی ،شاهی ،خیالی ،عارفی. هر چهار نفر از شعرای قرن چهارم؛ خط: نستعليق، كا: ظاهرا درويش عبد الله، بی تا؛ مجدول ،مذهب، و دارای سرلوح زیبا و ماهرانه با آب طلا و مینا ؛کاغذ: سمرقندی ،جلد: چرمی سوخته، 126ص، 11-13 سطر، اندازه: 10/5×17/5سم [ف: 3 - 1229]

2308 تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1863

ص: 937

آغاز: اول دفتر بنام ایزد دانا *** صانع و پروردگار حی توانا؛

انجام: مینمایی بمن ابروت که این شمشیر است *** زلف آری به برم کاین زره داود است / سگ احسان سر کوی توام از دل و جان *** که بنعش من پوسیده بدل موجود است. در روز چهارشنبه آخر ماه ذى الحجة الحرام از غزلیات منتخب ش_یخ الكمال حرره عبدالله.

این نسخه شامل دو بخش است: بخش اول مشتمل است بر منتخبی از قصاید، غزلیات، مقطعات شیخ اجل سعدی شیرازی، بخش دوم منتخبی از غزلیات خواجه حافظ شیرازی و چند غزل از میرزا ابوالحسن مشهور به یغما، وصال شیرازی، حسرت همدانی ،نظیری ،سرباز ،قابل ،مجرم، نواب شاهزاده محمود اس_ت که در چهار ستون بطرز مورب کتابت شده؛ خط: شکسته نستع_لیق خوش ،کا: عبدالله، بی تا؛ پشت صفحه اول: «در سنوات 1282و 1322 به ترتیب از عرض کتابخانه مبارکه گذشته»، مجدول، مذهب، با سرلوح کتیبه ای مذهب مرصع؛ مهر:«ناصر الدين شاه قاجار»؛ كاغذ: فرنگی حاشیه گل و برگ منگنه ای ،جلد: مقوای روکش کاغذ سبز گلدار گوشه و عطف تیماج لاکی گل منگنه اکلیلی، اندرون: کاغذ: سبز، 101 ص، 33 بیت در چهار ستون، قطع: رقعی، اندازه: 12×19سم [ف: 4 - 1032]

2309. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 542

آغاز: بسم الله الرحمن الرحيم. قصايد عمادی غزنوی: قد قامت القيامه کجا عشق داد باز*** بی عشق صعب تر ز قیامت هزار بار؛

انجام: مال که خود نیست و گر نیز هست *** غم چه خوری چونکه برفتت ز دست / تا نشوی برزگر آسا جلال *** غم نخوری در طلب ملک و مال مجموعه اشعار عمادی غزنوی، رودکی، امیر معزی، ملک قمی، حکیم سنائی، عمعق بخارائی، قاضی شمس الدین طبسی، عبدالواسع جبلی، صفی قلی بیک، اثیر الدین اخسیکتی، مجیر الدین بیلقانی، شرف الدین شفروه، نجیب الدین جربادقانی، ابوالمفاخر رازی، ابوالمعالی نحاس، حکیم اشهری، مجیر جوهری زرگری، بدیع الدین ترکو، عز الدين، مبارکشاه خوری، رکن الدین ابهری، بهاء الدین بغدادی، قوامی مطرزی گنجوی، محمد غفاری تبریزی، ذوالفقار شیرازی، لطف الله نیشابوری، رضی الدین نیشابوری، بدرالدین ساشی، رشیدالدین وطواط، حکیم سوزنی سمرقندی، ظهیر فاریابی، جمال الدین عبدالرزاق، كمال الدين اسمعیل اصفهانی، افضل الدین کرمانی، سراج الدین قمی، مرشد بروجردی، جمال کازرانی، نظیری مشهدی، مادح_ی، جلال الدین جعفر فراهانی؛شامل قصیده ،غزل ،مثنوی، رباعی، فرد می باشد؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا احمد خوئی، بی تا؛ كاتب این نسخه چنانکه در ظهر صفحه اول یادداشت شده می_رزا احمد خوئی تشخیص داده شده، قبل از شروع مجموع عه 11 صف_حه در جداول مستطیل شکل بند گلی رنگ نام شعرا و بیت اول یک از آثار آنها را کتابت کرده اند مجدول زرین ؛کاغذ: ت_رمه آهار مهره، جلد: تیماج دولائی ابره مشکی سجاف تیماج لاکی منگنه ای ،اندرون تیماج لاکی رنگ، 380ص، 21/5 سطر و 12 مصرع، قطع: بیاضی، اندازه: 14×27/2سم [ف: 4 - 1042]

2310. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 539

آغاز: تاجر عشقم بكف مايه و سودم وفا *** تا که شود مشتری تا چه دهد در بها؛ انجام: آنی که بهیچکس تو چیزی ندهی *** صد چوب مغول خوری مویزی ندهی / سنگی که از آن روغن کنجد گیرند *** که بر شکمت نهند تیزی ندهی

منتخباتی است از مقطعات ،غزلیات، رباعیات بسیار از شعرای متقدم و متاخر که به علت جلوگیری از اطناب کلام از ذکر نام همگی آنها خودداری و برای نمونه نام چند نفر در بخش (اسم کتاب) یادآوری شده: عاشق اصفهانی، خاقانی شیروانی، شاهپور طهرانی، شاه طاهر انجدانی، صیدی طهرانی، حاتم کاشی، میر حضوری قمی، صبوحی، رفیق اصفهانی و چند تن دیگر از شعرای متقدم و متاخر؛ خط: شکسته نستعلیق عالی، بی کا، بی تا؛ پشت صفحه اول یادداشتی است به این شرح «هو با وجود تهیدستی بمبلغ گزافی خریده شد یک دو روزی بعاریت با ماست سلطان حسين تحريرا في رمضان 1268»، سپس به تاریخ محرم الحرام قوی ئیل 1301 به توسط آقا بهرام مقرب الخاقان داخل کتابخانه مبارکه موزه شده است، و در سال 1322 از عرض سجع مهر «مشير السلطنه»، مجدول کمند، مذهب مرصع ممتاز؛ كاغذ: ترمه، جلد: مقوای روغنی بوم زرد رنگ منقش به گل و برگ های الوان حاشيه بوم عناب ریسه گل الوان، 452ص، 17 سطر، قطع: وزیری اندازه: 14/2×24/4 سم [ف: 4 - 1102]

2311. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 538

آغاز: ای قاعده تازه ز دست تو کرم را *** وی مرتبه نو ز بیان تو قلم را / از سحر بیان تو و اعجاز کف تست *** کردست گذاریست قلم را و کرم را؛ انجام: چه با هم نشنیده دارید صحبت *** بجائی که نه نیک و نه بد / ز ما یاد آرید ای وصلتان خوش *** ز ما یاد آرید ای هجرتان بد

اشعاری از: انوری ابیوردی، ابوالفرج ،رونی، نظیری ،عرفی، سیف اسفراینی، عصمت بخارائی ،حکیم سنائی، رشید وطواط، شعله اصفهانی، ابوالعلای گنجه ،عنصری، عبدالواسع جبلی، جمال الدين عبدالرزاق، ظهیر فاریابی، شیخ سعدی، حسن دهلوی، مشتاق اصفهانی ،طوفان، عاشق اصفهانی، بدخش بدخشانی، آذر بیکدلی، شمس الدین طوسی، سلمان ساوجی، میلی ترک، امیدی طهرانی، بنائی هروی، خاقانی شروانی، اثیر اخسیکتی، عشقی سمرقندی، سید ذوالفقار، فرخی سیستانی، کمال اسماعیل، ادیب صابر، عمعق بخارائی، حکیم قطران، حکیم سوزنی، مجد همگر، وحشی بافقی، فردوسی طوسی،شمس الدين قمی، حالتی ترکمان، جمال سبزواری، آذر شاملو، صهبای قمی، هاتف اصفهانی، خواجه حافظ شیرازی، اشرف مازندرانی؛ این مجموعه از قصاید ،مقطعات ،غزلیات، رباعیات انتخاب شده به ترتیب

ص: 938

حروف تهجی در قوافی از شعرای متقدمین تا شعرای قرن دوازدهم که نام معدودی از آنها ذکر شده است؛ خط: نستع_لیق شکسته، بی کا، بی تا؛ نام کاتب نسخه معلوم نیست ولی صدیق الملک در ضمن یادداشتی که به صفحه اول كتاب الصاق ك_رده می نویسد خط از شفیعاست؛ مجدول، دارای سرلوح مذهب مرصع مزدوج بسیار خوب، با دو سرفصل مذهب؛ مهر:کتابخانه دولت علیه ایران 1329؛ کاغذ ،ترمه، جلد: مقوای ابره چرم ساغری مشکی وسط ترنج دو سر ترنج و یک حاشیه منگنه ای مذه_ب، اندرون: تیماج عنابی، 291 ص، 15 سطر، قطع: ربعی، اندازه: 13/2×22/1 سم [ف: 4 - 1104]

2312. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 537

آغاز: دیوان دست غیب: بیتاب دلم گزید پندی *** افتاد چو تاب در کمندی. دیوان ابوتراب: دگر ز لاله نو رسته کوه فصل بهار*** چو مادریست که فرزند پرورد کنار. قطعه صادقی کتابدار: آنکه از چکیده طبع سلیم خویش*** هر لحظه گوش بهر سخن را کران کنی؛ انجام: از بسکه گرفت خاطرت از عاشق آموخت از و گرفتگی سینه تو. عبدالرشید. دیوان ابوتراب بیک فرقتی انجدانی:هر که کرم رابحمایت کشد *** آخر کارش بولایت کشد. قطع: صادقی کتابدار: نسبت باسم لفظ ترابی خوشست لیک *** دانم که از تلاقی شرکت زیان کنی .نسخه: صد آفرین که نخل بنام تو ختم شد *** دون همتی بطاق بلندی نهاده

مجموعه اشعار دست غیب شیرازی، ابوتراب بک فرقتی انجدانی جوشقانی، صادقی بیک افشار، قسمت اول نسخه منتخب دیوان نظام دست غیب شیرازی است، قسمت دوم منتخب دیوان ابوتراب بیک فرقتی انجدانی جوشقانی است و از صفحه 100 اشعار صادقی کتابدار است که در جواب قطعه ابوتراب بیک م_بنی بر انتخاب تخلص گفته است و قطعه صفحه 102 جوابی است که ابوتراب بیک به صادقی بیک فرستاده است؛ خط: نستعلیق عالی، کا: عبدالرشید، بی تا ؛مجدول، دارای سر فصل مذهب مرصع خوب، پشت صفحه اول نوشته شده است: «مطابق ثبت کتاب_چه کتابخانه مبارکه است آوریل 1282»؛ مهر: «حسین بن هدایت الله، محمد رضا الحسيني»، «مشیر السلطنه 1322»، «ناصر الدین شاه قاجار»1274 ؛کاغذ: اصفهانی قطعه متن زر افشان ،جلد: مقوای ابره میشن سورمه ای حاشیه مذهب، اندرون جلد: کاغذ سرنجی رنگ ساده، 112ص، بین 12-11-9 سطر، قطع: وزیری، اندازه: 15/8×26/6سم [ف: 4 - 1107]

2313. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 536

اشعار از: شهیدی، لسانی ،نظامی ،سعدی، امیر خسرو دهلوی، بابا فغانی؛ منتخبی از غزلیات ،مثنویات، رباعیات و قصاید؛ خ_ط: نستعلیق متوسط، بی کا، بی تا؛ دارای غزلیات سعدی و امیر خس_رودهلوی مرتب به حروف قوافی، دارای دو مجلس مینیاتور آب و رنگ از مضمون غزلی از سعدی به مطلع: «خوش می رود آن پسر که برخاست»، دیگری به مضمون غزلی از بابا فغانی به مطلع:«فغانی عشق صيد لاغر و فربه ...»، تصویر شکارگاه که هر دو

نقش بسیار خوب و سبک کار هرات است، پشت صفحه اول: «به سال 1282و 1322 از عرض کتابخانه مبارکه گذشته»، و ،مجدول ،مذهب، با سرلوح مذهب مرصع مزدوج بسیار خوب، چهار سر فصل مذهب؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار 1274؛ کاغذ: بخارائی متن زر افشان، جلد: مقوای روکش تیماج سورمه ای وسط ترنج و دو سرترنج چهار لچک منگنه ای، اندرون: کاغذ: صورتی، 322 ص 12 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 13×21/9سم [ف:4- 1110]

2314.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 26092

بی کا، بی تا؛ خریداری از عباس محسنی [رایانه]

2315. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 521

آغاز: بسمله. الحمد الله الكريم المنعم *** المبدع المفضل (محو شده است)/ من ابدع الانس و قد كرمهم *** و علم الانسان ما لم يعلم؛ انجام: ذوقی چنان ندارد بی دوست زندگانی *** دردم بسر دواند زین آتش نهانی

جامع و مؤلف اشعار در مقدمه نسخه ذکر کرده که این نسخه را در 64 «باب» و موضوع از اشعار شعرای تازی و فارسی زبان مبوب ساخته از قبیل، کمال اسماعیل ،عراقی، عمادی، خواجو، فرید الدین فارسی ،فردوسی ،نظامی حدیقه الحقيقه سنائی، شیخ سعدی، کمال عبدالرزاق ،اخسیکتی ،انوری، سید جلال مجیر الدین بیلقانی، و چند تن دیگر از شعرای فارسی زبان، و منظومه های عربی از حضرت علی (علیه السّلام)، سید سجاد زين العابدين (علیه السّلام) در توحید و مناجات و چند شاعر دیگر که به زبان عربی سروده اند .این 64 باب در خصوص توحید و تسبیح و مناجات و نعت خاتم الانبياء (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) به نام های مختلف از جمله، مواعظ النصايح، فى مكارم الاخلاق و رذايلها، في الامثال و الحكم، في حسن التخلص ،فى اظهار المحبت و الولا، فى بيان الكيفيه حال الكاتب وقت الكتابه ... تحت 5 فایده تنظیم شده است. فایده اول: در مطلع هر بابی از ابواب این کتاب قصاید انتخاب شده از فضلا بفارسی و تازی و سپس مثنویات، رباعیات و مفردات ذکر گردیده، فایده دوم: مکارم اخلاق و کمال ذات و حسن صفات ممدوح بر سبیل اجمال، فایده سوم: باب مراسلات و مکاتبات در خطاب وجواب، فایده چهارم: باب غزلیات و رباعیات، فایده پنجم: در باب ابیات متفرقه لطیف به طریق تهجی برای مشاعره اشخاص و طالبين. مؤلف این مجموعه را به نام ابوالفوارس خدایگان سلاطین عصر شاه شجاع تنظیم نموده است که متأسفانه نام مؤلف و جامع مشخص نیست؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا ،مجدول، یک کتیبه مذهب مختصر به سبک کار ترکیه، در سال 1282 و 1322 به ترتیب از عرض کتابخانه ناصری و مظفری گذشته است؛ مهر: ناصر الدین شاه قاجار 1274؛ تملک: سید مصطفى بن رجب، ابوبکر بن رستم شروانی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوای روکش میشن مشکی ،اندرون: کاغذ زرد ،689ص،

ص: 939

15 سطر، قطع: نیم ربعی، اندازه:9/5×17/1سم [ف: 4 - 1168]

2316. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 93- فیروز

غزلیات از دیوان شمس ،مغربی، فیض کاشانی، عطار، حافظ، نعمة الله ولی، سعدی و رضی الدین آرتیمانی (ساقی نامه= مناجات)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج سبز عطف تیماج قرمز، 239 ص، 17 سطر، قطع: نیم خشتی، اندازه: 12/5×21سم [ف: 21 - 229]

2317. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 544

آغاز: بسمله. ای خداوندان مال الاعتبار الاعتبار*** ای خداوندان جاه الاعتذار الاعتذار؛ انجام: افتاده به پهلو خم می قالب مست_یت *** خالی شده از هستی خود باده پرستیت / یک مرغ نگاهم به پرواز نکرده *** چشمم دگری را به پر و بال رساند

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ مجدول ،مذهب، با سرلوح مذهب مرصع؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد:مقوای ابره تیماج حنایی رنگ وسط ترنج و دو سر ترنج منگنه ای گل و مرغ، 402ص،23 سطر، قطع: نیم ورقی، اندازه: 20/6×32سم [ف: 4 - 1048]

2318. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8243

آغاز: در مدح خواجه احمد بن حسین میمندی *** دل من ه_می داد گفتی گواهی که باشد مرا روزی از تو جدایی؛ انجام: من از تو صد و شصت تیر خدنگ*** بخوردم ننالیدم از نام و ننگ / به یک تیر برگشتی از کار زار *** بخفتی بر این باره نامدار

منتخبی است از اشعار فردوسی، فرخی سیستانی وعنصری بلخی که جهت تدریس در کلاس چهارم علمی دبیرستان دارالفنون نوشته شده است؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ خریداری از صبح روان؛ کاغذ: فرنگی نخودی، جلد: مقوای نازک ارغوانی، 27 گ، 10-21 سطر (10/6×16/6)، اندازه: 13/3×21سم [رایانه ]

2319 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12844/6

آغاز: خدائی که بنیاد هستیت را*** بروز ألست اندر افکند خش_ت / گل پیرکت را جهل بامداد *** بدست خود از راه حکمت سرشت؛ انجام: اگر تو خواهی که نیک نام شوی *** دور باش از بدی ای عزیز پدر

خط: نستعلیق، کا: ابن الیاس، بی تا؛ مجدول، مذهب؛ کاغذ: شرقی ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سر ترنج مذهب با گل و بوته، 36گ (38 پ - 73 پ)، ابعاد متن: 3×16، اندازه: 16×25سم [ف: 32 - 605]

2320 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 765/5

آغاز: ای جلال قدر تو بیرون زحد منتهی *** پایه قدر جلالت کس نداند تا کجا؛ انجام: ای پایه کمال تراعرش زیر دست*** وى مقدم براق تر اسدره پایمال

ارجوزه ای در نعت حضرت رسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )؛ خط: نسخ و نستعل_یق،بی کا، بی تا؛ 3ص، 13 سطر [ف: 1 - 419]

2321. مشهد؛ فرهنگ و هنر؛ شماره نسخه: الف -7

آغاز: زمین شد از دو بنارشک آسمان برین *** یکی بنای خلیل و یکی بنای امین ؛انجام: قضایا مر تو مامور باد در هر فعل *** قدر بحكم تو محکوم باد در هر کار

قصاید در مناقب ائمه اطهار است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ فاقد مطلع و پایان است ؛کاغذ: کاهی صیقلی سفید تیره، جلد:چرمی نازک، 106ص، 13 سطر ،(8×14)، اندازه: 11×17سم [ف: 91]

2322. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5083/8

آغاز: الهی آتش عشقم بجان زن *** شرر در پنبه زار استخوان زن /بسوزان از محبت پیکرم را *** بآتش رنگ ده بال و پرم را؛

انجام: گفتی که کواکب چه درم می بخشم *** خورشید مرا نیز بمن می بخشی

مثنوی عرفانی است و در میانه بندهایی به نثر و حکایت هایی دارد؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا ؛جلد: میشن قهوه ای روشن ضربی، 4گ (47ر-51ر) ،متن و هامش، 14 سطر، اندازه: 18/2×28/3سم [ف: 8 - 190]

2323 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 915/9-ف

نسخه اصل: پاریس 113 P. S بلوشه 149 (99/1) مثنوی در فتوت است؛ بی کا، بی تا؛ 15 سطر [ فیلمها: 1 - 548]

2324. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8922/1-59/142

آغاز: ایخداوندا ای کریم مستجار*** ای پناه بی پناهان نزار / نفحه از بوی جویت روضه ای *** که در آن تنسیم و کوثر فرضه؛

انجام: وارهان ما را ز تقييدات تن ***وان خیالات عنيف صف شکن

مثنوی عرفانی کوتاهی است که در بخش موجود مباحثی است در عشق و تشویق انسان به عروج از عالم ماده به عالم روح و ملکوت؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ 18گ (1- 18) ؛ 6 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 6 - 3507]

2325. قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 380

آغاز: بدل کردم بمستی عاقبت زهد ریائی را *** رسانیدم به آب از یمن می بینا و تقوا را؛ انجام: جانم شده گمراه و بدل مانده خیالی*** زان سرو که می رفت بصد ناز خرامان

شعرهای پراکنده ای است از شاعرانی چون کلیم، سرور، صبوحی ،هلالی ،سحر ،مجید ،رفیق، هجری، هاتف، دامی ،طبیب ،فغانی ،نقی ،طوفان ،مشتاق، محتشم، عاشق، جامی، وحشی ،سعدی ،عرفی ،شاهی ،عراقی ،حافظ، غیرت و دیگران که بیشترین در موضوع عرفان، و به گونه غزل می باشد؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا،بی تا؛پس از پایان یادداشت خرید آن از ساوه به پنج ریال در دهه اول شوال 1350 قمری و هدیه آن به ریحان الله در پنج شنبه 7 ذیقعده 1352 و پایان آن «سید مرتضی شریف عسکری» آمده ؛جلد: تیماج سبز بی مقوا، 159گ، 15بیت سطر، اندازه: 11×21سم [ف: 1 - 360]

2326 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 22792/9

آغاز: من كلام مجذوب رحمه الله *** رمزی ز عجائبات قرآن /

ص: 940

نقلی است صحیح در معانی *** در حفظش دار تا توانی / تاره ب_ری اندکی بقرآن *** دانی چه کسی است عالم آن ؟

منظومه ای است گزین شده از سروده های شاعری که «مجذوب» تخلص داشته در فضائل و مناقب و معجزات امامان شیعه و قرآن کریم که موجودی آن حدود هفتصد بیت است؛ بی کا، بی تا، افتادگی: وسط؛ کاغذ: فرنگی ،جلد:تیماج سرخ ،29گ( 112- 140) ،قطع: بیاضی، اندازه: 10/5×17سم [ف: 3 - 924]

2327. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18915

جنگ شعر و ...؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 142گ، اندازه: 10×16سم [رایانه]

2328 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1220/8

آغاز: بنام پادشاه خرد اکبر، محمد صلى الله عليه واله *** خداوند توانای توانگر، علی مدد / سرنامه بنام حی داور *** که هست وبود باشد او مجاور؛ انجام: مجو از ناخردمندان وفائی *** مخواه از تیره قلبان پارسائی

مثنوی است در مدح اهل بیت (علیهم السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا، عطف تیماج قهوه ای، 18گ، اندازه: 17×22سم[مخ: 5 - 2159]

2329 . اسکندریه؛ احمد شاهد؛ شماره نسخه: بدون شماره

مجموعه اشعار هشت تن از شعرا: از جمله شقایق (جنگ شق_ایق) هم می توان آن را خواند؛ بی کا، بی تا[ میراث اسلامی: 5 - 613]

2330 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11053/1

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ قطع: جیبی [میراث شهاب: س 9ش 2- 29]

2331. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11016/2

مجهول؛ بی کا ، بی تا؛ قطع: وزیری خشتی؛ قطع: وزیری[میراث شهاب: س 9 ش 2 - 30]

2332. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10899/3

کا: آیت الله حاج شیخ محمد باقر بیرجندی، بی تا؛ قطع: جانمازی [ميراث شهاب: س 9 ش 2 - 38]

2333. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14145/26

بحر طویل، از شیخ جلالی؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ 2گ (53پ-54پ) [ف: 38 - 179]

2334. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13609/73

آغاز: بروای عاشق شوریده سر گشته سودائی شیدائی سرمست از ین عالم پر فتنه و آشوب بشو دست

بحر طویل، در مدح ائمه، از نقی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 1 ص (126پ) [ف: 37 - 128]

2335 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10379

مجموعه اشعار فارسی؛ بی کا،بی تا؛ دارای 8 نگاره رنگین زیبا وظریف در قطع بسیار کوچک حدود 8×6 سانتیمتر؛ جلد: لاکی گل و بوته، قطع: عمامه ای [میراث شهاب: س 8ش 4 - 59]

2336. تهران؛ رجائی زفره ای، محمد حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره

در مدح و منقبت و یا مرثیه چهارده معصوم (علیه السّلام) از: وفائی، جودی، مذنب ،طاهر، جاوش ،کفاش شایق (= داستان سبحه: روایت است که یک روز پادشاه حجاز)، پروانه (=در تضمین غزلهای حافظ)؛ بی کا، بی تا؛ هر صفحه حدود 10 بیت؛ 120ص [ میراث اسلامی: 10 - 750]

2337. تهران؛ رجائی زفره ای، محمد حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره

مرثیه، روضه با تاریخ های 1250 - 1253 قمری اشعار از سید ذاکر (سید) ،بیدل ،ناطق، جواد بیشتر آن از سید ذاکر(ظاهر یزدی است)؛ بی کا، بی تا؛ هر صفحه 6-17 بیت؛ 170ص [ میراث اسلامی: 10- 750]

2338. تهران؛ رجائی زفره ای محمد حسن؛ شماره نسخه: بدون شماره

12 بند محتشم، مرثیه های جودی، چند مجلس روضه؛ بی کا، بی تا؛ چند صفحه از آن به خط سید حسن برزانی پسر حاج سید احمد؛ هر صفحه بین 14 تا 20 بیت؛ 140ص [ میراث اسلامی: 10 – 750]

2339. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 40/11 فرخ

بحر طویل دروصف شمایل جوان ترسائی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: الوان، جلد: مقوا روغنی دارای سه ترنج و حاشیه که در داخل گل و بوته اندازی شده، عطف میشن، 12ص (1-12)، قطع:پستی، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 206]

2340 . مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 19258

شامل طریقه آداب نماز شب، طریق نماز جعفر طیار، غزلی با مطلع: طوطی طبع دیگر باره نوائی دارد، و قطعه ای از: قاسم، اشعاری در مدح مولا علی (علیه السّلام)و اشعاری از شیخ بهائی ،جامی، انوری، سعدی. نان و حلوای شیخ بهائی، اشعاری از بابا طاهر؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مهر: «عبده الراجي محمد تقی» (بیضی)؛ جلد: تیماج لایه ای قهوه ای، 111گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×22سم [ف: 2 - 316]

2341. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4483

آغاز: من درین شیوه از وی افزونم *** اگر این راستت ملعونم؛

انجام: پای دل مانده بگل مپسندش ***وز دو عالم بگسل پیوندش نسخه ای است بی سروته شامل مربع ترکیب ضیاء اصفهانی، مثنوی بهاریه یا پیر و جوان از میرزا نصیر اصفهانی، مثنوی آذربیگدلی در احوال آقا صادق تفرشی، منتخباتی از عاشق اصفهانی ،خیام، بایزید بسطامی، میرزا جعفر راهب اصفهانی، حکیم سنایی باباطاهر، نظامی، جامی، بانتخاب حاجی محمد زمان جلایر کلاتی متخلص به ساقی متوفی؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: ساقی کلاتی، بی تا ،تحریر به طرز چلیپا؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: آبی فرنگی آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی یک لا، 91گ، مختلف السطر، اندازه: 9×18/5سم [ف : 7 - 225]

2342 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4516

آغاز: مکن ای زبده اکوان مکان در عالم امکان *** مکان بگذار و بالا رو بسوى مبداء اکوان؛ انجام: غزل خواجه عليه الرحمه

غزل و قصیده و رباعی است از شعرای مختلف که از قرن 13 تا 14 به خط چند کاتب نوشته شده؛ خط: نسخ و نستعلیق و شکسته،

ص: 941

بی کا، بی تا؛ واقف: حاج عماد فهرستی ،کاغذ: فرنگی، ج_لد: مقوایی، 130گ، مختلف السطر، اندازه: 11/2×16سم [ف:7- 227]

2343. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18633

جنگ بیاض به بیاض به نظم و نثر اشعار در شهادت حضرت مسلم وغیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

2344. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3041

اشعار منتخبی است از دواوين شعرا؛ بی کا، بی تا ؛جلد: چرمی سرخ و مجدول، 98گ، 8 سطر، اندازه: 8×17/5سم :[ف 1 - 343]

2345. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3042

اشعاری است از سعدی و حافظ و مدهوش؛ خط: تعلیق، بی کا، بی تا ،مجدول، مذهب، دارای سه سرلوح با خط زیبای تعلیق؛ جلد: چرمی ،157گ، 6 سطر ،اندازه: 7×13سم [ف: 1 - 344]

2346. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2624/2

رباعیات بابا طاهر و ابوسعید ابوالخیر است؛ بی کا، بی تا؛ 8گ (31-34) [ف: 1 - 352]

2347. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 843

قصيده تهنیت و تبریک جشن تاج گذاری احمد شاه از عمدی در1332؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ نسخه اصل، ربعی [ نشریه: 7- 203]

2348. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4345/14-ف

نسخه اصل: دانشگاه پرینستن، ش 3559.من مقالة السنائى (شع_ری از اوست)؛ 4گ (290-294)[ فیلمها: 3 - 49]

2349. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17712

به نظم و نثر، صورت عقدنامه، اشعاری از آقا مؤمن تفرشی متخلص به داعی، اشعار از زین العابدین تفرشی متخلص به عارف ،دری، وفائی ،شوشتری، شهاب اصفهانی و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

2350. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18070

شامل نامه ای به نظم از رشیدخان شاگرد ملکم خان به میرزا علی اصغر اتابک، اشعار میرزا ابوالحسن معتمد الاطباء (صاحب جنگ) و غیر مشاهیر چون: هدایت شمس الادباء،صفائی و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

2351. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3043

منتخب اشعاری از آثار شعرای متفرقه؛ خط: تعلیق ،بی کا، بی تا؛ کاغذ: نیلی، جلد: چرمی سرخ نرم، 90گ، 8 و 9 سطر، اندازه: 8×16سم [ف: 1 - 344]

2352. مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 20626

شامل اشعاری چند، جزو گروه مرقعات آمده؛ خط: شکس_ته، نستعلیق، بی کا، بی تا؛ به طور چلیپا، کاغذ متن و حاشیه؛ ج_لد: تيماج مشکی حاشیه طلا، اندازه: 17×25سم [ف: 158]

2353. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/18

آغاز: اعلم علوم اولین*** دانای رمز آخرین؛ انجام: حلال جمله مشکلی *** بر خلق، شاه عادلی

ترجیح بند؛ بی کا، بی تا [ف: 15 - 298]

2354. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/20

آغاز: اعلم علوم اولین*** دانای رمز آخرین؛ انجام: گلدسته بند باغ دین *** یعنی امیر المومنين

ترجیح بند؛ بی کا، بی تا [ف: 15 - 299]

2355. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4710/5

ترجیعات؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 69-123 هامش 10 سطر (5×9) ،اندازه: 9×14سم [ف:14- 3656]

2356. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3533/2

دوازده ترجیع بند فارسی است بدین گونه: از ملای روم (1- 5)،فضل الله استرابادی، نسیمی (8-11) عراقی (11-29) اوحدی مغربی (43-58) سید نعمة الله کرمانی خواجوی کرمانی (60 -70 )،ناصر بخارایی ،اشرف (76-84)، سلمان ساوجی، قاسم انوار (93-88)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: تیماج تریاکی مقوایی درون زرد، 15 سطر (9×15)، اندازه: 15×21سم[ ف 12 - 2552 ]

2357. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3114/2

اشعاری از: ظهیر، هلالی، شیخ نجم الدین، افضل کاشی، میر علاء الدین کاشی، میر جعفر کاشی، شیخ بهائی، میر ابوالحسن فراهانی، میرملک،خیام، میرزا رضی، میر داماد، کمال اشعری، آقا حسین، خواجه طوسی، رازی، ابن سینا ،طیفور، مسکین، اشراق، سحابی، سعدی ،مولوی، عصمت بخارایی، ،فعالی، حكيم عماد الدين، ،معزی، شیخ علی نقی، سلطان قمی، ابن یمین، عراقی، غیاثای ،حلوایی، ناصر خسرو ،رفیق، میر عیسی، مشتاق، محتشم، امیدی، ملا جلال دوانی به جامی (رقعه ای است به نثر و نظم و در آن از شاه سلیمان بهادر خان صفوی یاد شده است)، خواجه سلیمان، امید، شاکر، مرتضی قلی سلطان، میر قاسم مشهدی، ساقی نامه میرزا رضی (241)، میرزا قوام (دوازده امام)، بهایی (شیر و شکر)، شاه طاهر، آقا رضا ،حکیم، صیدی، وحشی، فردوسی، شیخ علی نقی کمره ای ،قدسی ،زلالی، شاه عباس (ص 281)، میرزا زاهد علی سخا؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد صادق، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای 99گ (190-289)، 8 سطر (7×15/5) اندازه: 10/5×18سم [ف : 11 - 2068]

2358 . اهواز؛ دانشگاه اهواز؛ شماره نسخه: بدون شماره

جنگ شعر ؛کا: سید نورالدین امام شوشتری، بی تا [میراث اسلامی: 5- 589]

2359. خور؛ حکمت یغمایی، عبد الکریم؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 5

به خط حاجی سید احمد لاهیجانی که خود شاعر بود و «بدر» تخلص داشت، برادرش از مشایخ سلسله محمد کریمخانی و مقیم جندق بود در این جنگ که به ده فقره تقسیم شده غزلیات انجمن، قصاید مسمط، قصيده معجز الشوق عرفی ترجمة الشوق فیاض لاهیجانی، ترکیب بند ملاحسن کاشانی و شش شاعری که آن را جواب گفته اند، تخمین ترکیب بند ملاحسن کاشی و گرد

ص: 942

آورنده، قصاید نصایح و پندیات، ترکیب بند محتشم درمرثیه برادر، ترکیب بندهایی در تمجید مؤلف که شعرای نجف سروده اند، ترکیب بند میرزا محمد حسین ادیب اصفهانی و اشعار متف_رقه دیگر؛ کا: سید احمد لاهیجانی، بی تا [میراث اسلامی: 5 - 625]

2360. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9474/9

جنگ شعر فارسی سعدی و مولوی باب الاستعارات به ترکی، جواب مکتوب به فارسی تا می رسد به شعر سعدی از ته به سر نوشته شده است؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: استانبولی ،جلد: گالینگور، ربعی ، 8گ، (93ر-85ر)، 19 سطر (7/5×13)، اندازه: 9/5×12/5سم [ف : 17 - 379]

2361. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 212/6

آغاز: گر پر مرغ خانگی شوری *** پس بسائی وزر برای طلا؛

خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ جلد: چرم چرم قهو ه ا ی، ضربی ،كاغذ: متفاوت، 3ص ،(20-18)، قطع: نیم ربعی، اندازه:11×18سم [ف: 2 - 279]

2362 . قم؛ مدرسه رضویه؛ شماره نسخه: 75/5

آغاز: الا ای مست جام کامکاری*** خبر از کوی خاموشان چه داری

قصیده ای در رثای ملامحمد طاهر در 108 بیت «مهین مسند نش_ین شرح محكم *** محمد طاهر آن جان مجسم؛ »؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 3گ (120 پ -123پ)، قطع : ربعی [چند نسخه -ف: - 51]

2363. تهران؛ وزارت امور خارجه؛ شماره نسخه: 2-21

کتاب هندی مجمع الاشعار است. کتاب تا صفحه 97 متض_من اشعار اردو است و از این صفحه «دیوان فارسی مختصر» شروع می شود و تا آخر کتاب از شعرای گوناگون چون حافظ و نظامی و غیره اشعار در بحور و انواع مختلفه مانند غزل، قصيده مستزاد (از نوع کمال حسام رومی و ...) مسدس، بحر طویل، رباعی و... نقل گردیده است. اشعار اردو که همه از نوع غزل است، به ترت_یب الفبایی حرف آخر قافیه درج شده؛ کا: حیدر علی، بی تا؛ کات_ب، اشعار فارسی انتهای کتاب را از نسخه چاپی کتاب «گلزار ایران» چاپ 1262ق در لکنهو، به تاریخ 1267 هجری قمری استنس_اخ نموده است؛ جلد: مقوایی سبز رنگ با تصاویر گل، 134 گ،اندازه: 18×28سم [ف - 149]

2364. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13437/3

آغاز: مثنوی اولین نقطه پرگار وجود *** مركز دايره غيب شهود / با حدوثش اثر وصف قدم ***ممکن اول و موجود دوم ؛

انجام: مثنوی سعی کن تا که به خوشنودی دوست *** کهنه جان همه در قبضه اوست / چون رخ از عالم فانی تابی ***نشأه لذت باقی یابی

مثنوی عرفانی است. شاعر در آن بعد از حمد باری تعالی و م_دح حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) و اهل بیت (علیهم السّلام) داستان هایی را به نظم کشیده و استفاده های عرفانی نموده است، در آغاز نسخه آمده که این دیوان متعلق به ملا هادی بن محمد صالح مازندرانی (متوفای 1120ق) است، ولی با قرائنی انتساب آن به ملا هادی مازندرانی نمی تواند درست باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج ،سرخ، 80 ص (136-216)، 16 سطر [ف: 36 - 371]

2365. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 97/5 بخش 2

چند قصیده فارسی و غزل ها؛ بی کا، بی تا؛ (ع 252)[ف - 87]

2366 . تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 684/3

چند بیتی از تیمور نامه است، گویا از هاتفی در صفت جنگ؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 252]

2367. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5870/4

ترجیع بند مظفر علی شاه است؛ خط: نستعلیق، کا: محمد حسین انور علی شاه کرمانی که نامش را پاک کرده اند، بی تا؛ کاغذ: فرنگی سفید و کبود، جلد: تیماج تریاکی ضربی ترنجی مقوایی، اگ (57ر-58پ) 17 سطر (5×10)، قطع: جیبی، اندازه: 10×16سم [ف: 16 - 115]

2368. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 312/13ج

شعرهایی چند است «اوراق طبع من آن روضهفیض است که هست *** شجر او همه سحر و ثمر او اعجاز»؛ بی کا، بی تا؛ قطع: بیاض رقعی[ رشت و همدان: ف - 1216]

2369. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3425/3-ف

نسخه اصل: نسخه آقای دکتر محسن صبا. شعری به لهجه محلی با ترجمه فارسی در دو بند دومی به زبان کوه میشی سبزواری؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 2 - 139]

2370. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1243/8

اشعاری از سعدی ،مشتاق، عصمت بخارایی، شاه زاده محمد علی میرزا، قاضی امینای نهاوندی ،ازل ،نصیر ،عاشق، صبوری، نورعلی شاه، صهبا، میر عشاق بروجردی، جامی، عبدالواسع جبلی، ضیا محمد يوسفا ،راهب ،عرفی، طوفان هزار جریبی، مهدی بیک شقاقی و حافظ؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ مجدول زر و لاجورد ؛جلد: تيماج سرخ زرکوب ترنجی با جدول، وزیری [ نشریه: 7 - 273]

2371. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1243/23

شعر هاتف ومخلص شیرازی در ستایش تقی خان بروجردی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ جلد: تیماج سرخ زرکوب ترنجی با جدول وزیری [نشریه: 7 - 273]

2372. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3280/3

اشعار پراکنده ای در علوم غریبه؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا ابوالحسن اخوی، بی تا، 1گ (17پ-18ر) [ف: 6 - 348]

2373. تهران؛ فرمانفرمائیان حافظ( دکتر)؛ شماره نسخه: بدون شماره /50

شعر فارسی با یادداشت برای تیمور خان بیک یوزباشی آجرلو در ملازمت محمدخان سلطان در بازگشت از اصفهان به سنندج در روز 4 شنبه 25 جمادی الاول 1095؛ بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی زرکوب ،مقوایی 1ص ،(285ر) قطع: ربعی [نشریه: 5537]

ص: 943

2374. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 134/19

از آغاز تا انتهای نسخه به تناوب در متن و حاشیه اشعاری در قالب غزل، رباعی، مثنوی، ترجیع بند و قطعه از شاعران چون: اوحدی کرمانی، مجیر بیلقانی، حکیم سنایی، نظامی گنجوی، زلالی، گلشن راز ،شبستری، امیر خسرو دهلوی، فخرالدین عراقی، خوانساری، وحشی بافقی، ترجیع بند فیضی، خاقانی، مولانا جام_ی، عرفی شیرازی، مولانا جلال الدين محمد ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: لیموئی ،جلد: مقوا با رویه نایلون صورتی، 126ص (463-337) ،اندازه: 10×19سم [ف: 1 - 154]

2375. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8344/6

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول، چلیپا و دو ستونی، کاغذ: فرنگی الوان و آهار مهره، جلد: تیماج یک لا، 8 س_طر (5×8/9) ،اندازه: 7/82×14سم [ف: 7 - 225]

2376. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10147/22

شامل قصيده ملا اسماعیل ذبیح یزدی، قصیده محبی شاملو در مذمت دنیا و برخی اشعار دیگر؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 3ص (504-502) اندازه: 18/5×24سم [ف: 32 - 182]

2377. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 248/6

آغاز: ای نصیری مگو خداست علی * **بنده خاص کبریاست علی؛ انجام :گر تو را صد هزار درد بود *** هر چه درد تو ، دواست علی

از: نشاطی اشعاری است قریب 40 بیت در مدح امیرالمؤم_نین حضرت علی (علیه السّلام) با قافیه «علی»؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ کاغذ: آبی ،جلد: چرم عنابی، 3گ (83پ-85پ)، قطع :رقعی، اندازه: 11× 17سم [ف: 2 - 342]

2378. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18456

اشعار از محمود میرزا و بهمن میرزا؛ کا: محمود میرزا فرزند فتحعلی شاه، بی تا [د.ث. مجلس]

2379. یزد؛ وزیری شماره نسخه 4255

بی کا، بی تا [ نشریه: 13- 381]

2380. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6175/3-ف

نسخه اصل: ش 40 دو دیوان غیاثی و املا؛ بی کا، بی تا[ فیلمها:3- 205]

2381. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گر کانی؛ شماره نسخه: 15/2

خط: نستعلیق، کا: محمد مهدی دنبلی، بی تا، قطع: ربعی [نشریه: 5- 638]

2382. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1153/2-ف

نسخه اصل: بادلیانش 17 وینفیلد (ش 2664) اشعاری از: واع_ظ، صائب،بیان، ابوطالب ،همدانی، کمال الدين حسن كاتبى (ه_فت بند)، میرزا بدیع، محمد قلم سلیم، شیخ بهائی، عبدالمولی، سحابی، مومن یزدی ،محبوب، عمر خیام، کمال الدین اسماعیل اصفهانی، عبدالمعالی نجات اصفهانی ،قاسم مشهدی، حسن خان شاملو فرمانروای خراسان، شفیعای اثر شیرازی و وحشی بافقی؛

خط: نستعلیق چلیپا ،بی کا، بی تا [فیلمها: 1 - 573] [

2383. مشهد؛ شیخ علی حیدر؛ شماره نسخه: 1394/2

اشعار و حکایات عرفانی در قالب شعر است ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: معمولی، 7گ (50 پ- 56 پ)، 19 سطر، اندازه: 15×22سم [مؤيد: 3 - 321]

2384 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه :1707/2

آغاز: عشق باشد علت هر معرفت *** عشق باشد غایت هر معرفت؛

بی کا، بی تا ؛70گ، 18 سطر ،اندازه: 17×10سم [ف: 3 - 122]

2385. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13653/6

انجام: از بس که بتان دو رویه در وی گذرند *** هر کوچه او نشان شق القمر است

رباعیات؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی پشت جلد تیماج زرد مجدول با نقش ترنج، 16گ (216- 231ر)، 26 سطر، اندازه: 11×19/5سم [ف: 37 - 182]

2386. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13653/5

آغاز: ای نه فلک ز خوشه صنع تو دانه ای *** وز قصر کبریایی تو عرش آستانه ای

غزلیات ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی، پشت جلد تیماج زرد مجدول با نقش ترنج، 89گ (127پ-216ر)، 26 ،سطر ،اندازه: 11×19/5سم [ف: 37 - 182]

2387. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13653/4

آغاز: ای متاع درد در بازار جان انداخته *** گوهر هر سود در جیب زیان انداخته

قصاید؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی پشت جلد تیماج زرد مجدول با نقش ترنج، 64گ (63پ- 127ر)، 26 سطر، اندازه: 11×19/5سم [ف: 37 - 181]

2388 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11794

قصاید و مدایح؛ خط: نستعلیق ممتاز، بی کا، بی تا؛ میرزا محمدخان اقبال الدوله امير نویان و فرمانروای کرمانشاهان و سرحدات عراقین به سال 1318ق، و نیز تبریک عید مولود مظفرالدین شاه قاجار؛ مهر: «مصباح الشعرا» (بیضی)[ میراث شهاب: س 10ش 1-2-27]

2389. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17880

مثنوی؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ اندازه: 11/1×20/4سم [رایانه]

2390. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1572

آغاز: جانب میدان گفتای شبه پیغمبر مرد (ای علی اکبر مرد) *** رحم کن بر مادرت برجنگ این لشکر مرد(ای علی اکبر مرد)؛ انجام: ای دل بیا که موسم آه و فغان رسید *** یعنی عزای خاتم پیغمبران رسید

مجموعه اشعار در مصیبت ائمه اطهار (علیهم السّلام) و به ویژه فاجعه جانگداز کربلا و شهدای آن و نیز احوال پس از آن در شام و کوفه است؛ خط: تحریری، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی بدون

ص: 944

مقوا، 72گ، مختلف السطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 11×20 سم [ف مخ: 5 - 1981]

2391. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3497

آغاز: بسکه از دست فلک خون دل شوریده حالم *** بوی خ_ون اندر مشامت آید از خونین مقالم؛

مراثی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ اهدایی: رسولیان؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف و گوشه ها تیماج قرمز، 124گ، مختلف السطر، اندازه: 12×19/5سم [ف: 5 - 1674]

2392. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 119/4

مراثی از کفاش؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج قهوه ای، 11ص (47-37) ابعاد متن ،7×12، اندازه: 11×18سم [سنا: ف: 1 - 62]

2393. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3508

مراثی؛ خط: مختلف، بی کا، بی تا؛ اهدایی: وزیری مؤسس؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تیماج قرمز، 51 گ، مختلف السطر ، اندازه 10×20سم [ف: 5 - 1679]

2394. سمنان؛ میراث فرهنگی سمنان؛ شماره نسخه: 10

آغاز: خطاب امام حسین به ساربان. پس گذارش پیغام طا سرگردان *** جزای خیر دهد حق ترا بدان احسان؛ انجام: بس است خانه تو پس شرح را تمام مکن *** زبان به بند با زنده گی حرام مكن تمت

اشعاری است که در مراسم تعزیه و روضه خوانی حضرت ابا عبدالله الحسین(علیه السّلام) خوانده می شود؛ خط: تحریری، بی کا، بی تا؛ 68گ، 12 سطر، اندازه: 11/5×19سم [ف]

2395. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9025-59/245

آغاز: زمین ماریه از پیکرش منور شد ***گلوبریده سوی خود پیمبر شد / به نزد والد خود جرعه نوش کوثر شد *** سوی حضرت عالیجناب مادر شد شامل اشعار و قصاید شاعران که در مراثی امام حسین (علیه السّلام) و شهیدان کربلا سروده اند. نام شاعرانی که شعرشان در این بیاض آمده عبارتند از: مجرم ،خلیل ،قاسم، مقبل، راغب؛ خط: نسخ، بی کا،بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 82گ، مختلف السطر ، قطع: بياض ،رقعی، اندازه: 9×18سم [ف: 7 - 4260]

2396 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3490

آغاز: پریده اند تو گوئی ز آشیان بهشت؛ انجام: به گریه گ_فت که این نور عرصه ایجاد

مراثی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی؛ وزیری مؤسس؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: مقوایی،روکش کاغذ اب_ری عطف تیماج قرمز، 47گ، مختلف السطر، اندازه: 12×22سم [ ف: 5- 1672]

2397 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 1016

مراثی اهل بیت (علیه السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ نمونه خطی از درویش احمد کاشانی والد مرحوم حاجی محمد تقی تاجر کاشانی به تاریخ شنبه 7 ذیحجه 1309 در ضمن کتاب آم_ده؛جلد: گالینگور آبی ضربی، 124گ، سطور چلیپایی، قطع: بیاضی،اندازه: 11× 17سم [ف: 2 - 273]

2398. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7566/6

در چهل و چهار مقام فقر؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 15 سطر (8/5×15)، اندازه: 10/5×18سم [ف : 16 - 631]

2399. تبریز ،نخجوانی، حسین؛ شماره نسخه: 53

منظومه در مناقب ائمه به روش شیعی؛ بی کا، بی تا [نشریه: 4 - 342]

2400 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17725

منظومه رمزی؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

2401. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 313/9ج

آغاز: عنصر آب است ما جامل به روی سطح خاک *** نقطه خاک است ما ساکن درین شکل کری

بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ قطع: بیاض رقعی [رشت و همدان: ف: -1218]

2402. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9615/9

آغاز: بعد حمد خدا و نعت نبی *** مدح اولا دچار یار تقی / علم تصریف چند قاعده است*** علم دین را عظیم فایده است؛

انجام: خواند عنکبوت ختم سخن پاره پاره شود به آب دهن

منظومه فارسی در چهار قاعده؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: هندی، جلد: مقوا، 5گ (142پ- 147ر) 17 سطر (9×11/5)، قطع: ربعی ،اندازه: 16×24سم [ف : 17 - 436]

2403. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10194/7

از: اوحد الدین کرمانی ،داعی، اثیر الدین اخسیکتی، صائب؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج زیتونی، مجدول، ترنج باسر، نقش گل و بوته خاکستری، 284ص، اندازه: 12/5×21/5سم [ ف: 32 - 234]

2404. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 54 بخش 2

شعر هرشاعری برای تمثیل یکی از صنایع شعری در آن هست باید از هند و سند باشد؛ بی کا، بی تا؛ 365گ [ف: - 78]

2405 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 4001/1

آغاز: ای پادشاه حسن تورا چاکر آفتاب *** داری دو رخ یکیش مه و دیگر آفتاب / خطت کشیده دایره عزین به ماه *** خالت نهاده نقطه مشکین بر آفتاب؛ انجام: آن حال که بر گوش تو مأوى دارد *** هندو بچه ای است با تو نجوی دارد/ گوید شه زنگبار با خیل سپاه *** می آید با [ چلپیش] تو دعوی دارد

مجموعه شعر فارسی است از غزلیات و قصاید امیر معزی، ملک الشعرا ،انوری ابیوردی، مصاحب لامعی جرجانی، جمال الدین عبدالرزاق، سنایی غزنوی، بخشی از مثنوی معنوی، مهجور شیرازی و اشعاری در مدح معصومین (علیهم السّلام)؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی، 101گ، مختلف السطر ،اندازه: 18×21سم [ف مخ: 2 - 586]

2406 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 4126

ص: 945

آغاز: بیر پیک صبا از ما سلامی *** به شیرین لب بتی شکر کلامی/ بهار عمر وشاخ کامرانی *** گل صد برگ بستان امانی؛ انج_ام: ز درج درت ای در شب افروز *** صدف در قعر دریا باد دلسوز/ شکر در رشک باد از ناروانت *** شکسته باد پسته با دهانت

مجموعه ای است از اشعار شاعران پارسی گوی، چون خواجه سلمان ،کمال ،حافظ ،کاتبی، ابن غیاث ،محبی، خواجه هم_ام، سعدی و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ با لوح مزدوج مذهب و مرصع؛ جلد: گالینگور سبز عطف تیماج زرشکی، 109 گ، 10 سطر، اندازه: 8×18سم [ف مخ: 2 - 587]

2407 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 4146

آغاز: بیا ای گل به هر خاری میافکن طرح الفت را *** که ترسم دست رشکی بشکند شاخ محبت را / محبت بعد رنجش برقرار خود نمی ماند ***[..] کردم مرنجان خاطر اهل محبت را؛ انج_ام: از این جهت که به خون جگر وضو دارد *** به پیش خالق مخل_وق آبرو دارد / سرشک این غم محنت عزیز دارین است *** چرا که از نجیبای دیار بحرین است

مجموعه ای از غزل و مثنوی است؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ فوائدی در دعا و انشا در ابتدا و انتها و وسط نسخه، ج_لد: گالینگور سبز، عطف تیماج زرشکی، 73گ، مختلف السطر،اندازه: 6×21سم [ف مخ: 2 - 587]

2408 . قوچان؛ سلطان ابراهیم؛ شماره نسخه: 59

آغاز: ز فوج و پیل و کنج پیل بلا *** بملكش رهنمون شد تخ_ت والا / ز روزش رفته نصفی با همین سال *** ز هجرة شصد و پنج بود آن سال؛ انجام: چو باشد بیستونی بر سر بام *** ستون گر هست زیرش گیرد آرام / غمکس هر کسی را در نگیرد *** مهمان زله غم بر نگیرد

دارای چند مثنوی بدون عنوان که دریک مجموعه جمع آوری شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول مشکی و مذهب و لاجورد؛ 50گ، 14 سطر، اندازه: 10×17 [ف مخ]

2409 مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 23740

شامل اشعاری در مناجات ،نوحه، مرثیه و ... بدون خطبه و خاتمه و جامع آن شناخته نشد؛ اشعاری سست و فقط نام معین کرمانی و سروری و تونی در آن هست ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: الوان ،جلد: تیماج قهوه ای لایه ای، 72گ، سطور چلیپا، اندازه: 12/5×18/5سم [ف : 3 - 999]

2410 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 72 فرخ

منتخب اشعاری از چند شاعر: 3128 بیت از امیر خسرو، 832 ب_یت از جامی، 490 بیت از خواجه آصفی، 276 بیت از میرهمایون،456 بیت از مولانا هلالی؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ دارای یک سرلوح زمینه طلا، مجدول؛ مهر:«یا علی ادرکنی» (چهار گوشی) ،کاغذ: ترمه، جلد: تیماج ضربی دار آلبالویی، 327گ، 17 سطر (15×7)، قطع: پستی، اندازه: 13×23سم [ف: 36]

2411 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 79 فرخ

مشتمل بر مثنوی چاه وصال لیلی مجنون، مثنوی تریاکی از رضی اصفهانی، مثنوی محمود و ایاز، یوسف و زلیخا، ساقی نامه ظهوری، قاصد صبای طوفان، فراق نامه هجری، مثنوی محمد عاشق، هادی گیلانی، نظامی، مولوی، شیخ بهایی، عزلت، انوری ،فریدون، محتشم، مشتاق و چند قطعه دیگر و حکایاتی به نثر در هامش؛ خط: نستعلیق شکسته،بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ دارای 12 تصویر، کاغذ: فرنگی؛ جلد: تیماج مشکی، 146گ، مختلف السطر، قطع: پستی، اندازه: 14×20سم [ف: 37]

2412 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 118 فرخ

منتخباتی است از دیوان ظهیر فاریابی، طبسی، ظهیر اصفهانی؛ خط: نستعلیق ،بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی، 113گ، 17 سطر (6/5×15)، قطع: پستی، اندازه: 12×21/5سم [ ف: 37]

2413 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 198

شامل قصائد میرزا مینا ترتبی از آغاز تا حرف «ن» و بخشی از غزلیات سرخوش مشهدی؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ بخش اول به طور متن و حاشیه؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی، 90گ، 14 سطر، قطع: پستی، اندازه: 14×21سم [ف: 38]

2414 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 203 فرخ

منتخبت اشعاری از 28 شاعر: سنایی ،انوری، خاقانی، ناصر خسرو، ابوالفرج ،رونی فرخی ادیب صابر، مسعود سعد، امیر معزی، ظهیر ،فاریابی، امیر خسرو دهلوی ،سعدی ،اوحدی، لامعی، نظامی، عطار، سیدحسن غزنوی، سید حسین اشرفی، کاشانی، ضیاء الدین فارسی، رضی الدین نیشابوری ،عمادی، غزنوی، سید ذوالفقار شیروانی، شمس الدین حداد، کمال اسمعیل، سوزنی، سلمان ساوجی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ دارای 26 پیشانی مرصع، ستون بندی و مجدول با طلا و مشکی ولاجورد؛ كاغذ: الوان ،جلد: تیماج قهوه ای، 297گ، بطور چلیپا ابعاد متن: 20 × 10 ، قطع:وزیری، اندازه: 13/5×23سم [ف: 38]

2415 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 206 فرخ

گزیده ای است از سروده های 58 شاعر که اول آنها ساقی نامه و توصیف کشمیر از شیخ محسن فانی متوفی 1081 و آخرش قصاید حاجی محمد جان قدسی می باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ کاغذ: ترمه ،جلد: تیماج تریاکی عطف رگه دار زرکوب ،317گ، 17 سطر ،(5/5×16/5)، قطع: پستی، اندازه: 11×21سم [ف: 39]

2416 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه 12 فیاض

گمان می رود که جامع آن مرحوم فیاض باشد. این کتاب شامل شرح حال مختصر و گزیده ای از اشعار: حنظله باذغیسی، محمود وراق، فیروز مشرقی ،دقیقی، مسعود رازی، ابوالعباس مروزی، محمد عوفی، مجیر بیلقانی، شیخ بهایی، قاسم انوار، ابوعلی سینا،

ص: 946

ادیب نیشابوری، (معاصر جامع جنگ)، تندری، بهار، عبدالله نوری، میرزا شکور قراباغی، پروین طهرانی (اعتصامی) ،حکیم سوری؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ کاغذ: کاهی، ج_لد: تیماج لایه ای، مختلف السطر، قطع: پستی [ف: 39]

2417 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 41 فیاض

شامل قصائد شعرای ارض اقدس در منقبت حضرت علی (علیه السّلام) و مدح و توصیف مستشار الملک وزیر ملک خراسان از میرزای صبوری ،غوغا ،صبوری ،اختر، شمس الشعراء ،خاوری، سعیدی ،وحدت ،ضیعم، مجمر ،کیوان ،جودی، حقیری، خط: نستع_لیق شکسته، بی کا، بی تا؛ کاغذ: حنایی ،جلد: تیماج لایه ای عنابی، سطر ،(5×11)، اندازه: 10×17سم [ف: 40]

2418 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 105 فیاض

مشتمل بر قطعاتی از امیر خسرو ،سلیم، اشعاری از جامع نس_خه محمد سریر، محمد قلی سلیم ،جامی ،مولوی، بخشی منقول از کشکول شیخ بهایی، ده فصل عبید زاکانی ؛خط: نستعلیق،کا: صفرقلی سبزواری، بی تا؛ مجدول؛جلد: کاغذی، به طور متن چلیپا در سه ستون سطر ،اندازه: 14×25/5سم [ف: 40]

2419 . مشهد؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 153 فیاض

این جنگ دارای هجونامه ای است به عنوان نصیحت نامه که اول آن این است: «پیشه خود مکن ایشوخ جفاكاريرا *** عادت خود منما ظلم و ستمکاریرا»، اشعار عامیانه ای است به شیوه ایرج میرزا با عنوان های «دخترجان بخان گوید» «خان در جواب گوید» «عبدالعلی بخان گوید» «مادر خان به شیطان گوید» ... گ_ویا سراینده اشعار عبدالعلی نام بوده و اهل طبس مزعف نامه، اشعار از قصاب، شیرین و فرهاد با شش مجلس، اشعاری از هلالی ،محتشم، میرزا سالک، شاه نعمت الله؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ در صفحه دهم بحر طویلی تحت عنوان: بیان کردن مریض حالت خود را... جواب و معالجه نمودن طبیب در صفحه یازدهم یادداشتی بدون امضاء آمده و در صفحه مقابل آن مرحوم منجم باشی که شاگرد نویسنده یادداشت اول بود نوشته است که در شب عید غدیر این جنگ را برای مطالعه گرفته و چشمش به خط استاد ،افتاده، و ... در همین صفحه مرحوم على اكبر فياض نوشته که یادداشت بدون امضاء از آقای میرزا عسكرى رئيس العلمای خراسان است که از ادبای متبحر خراسان و دارای نظم ملیح ونثر فصحیح بوده و در خط در نهایت قشنگی ... چندین مرتبه بطرف فرنگ مسافرت کرده ... و پاره ای از السنه خارجه را فرا گرفت_ه اخیرا درضمن یکی از مسافرت های خویش در برلن پایتخت دولت آلمان وفات کرده؛ تملکی با مهر: «الراجي على اکبر الحسيني خادمباشی»؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی، مختلف

السطر، اندازه: 12×17سم [ف: 42]

2420. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3242

آغاز: بسمله خواهم از بوسه زنم لعل لب جانان را *** تا لبش را به لب آرم به لب آرم جان را ؛انجام: خدا کند که جمال منورت بینم *** دو دیده باز کنم در برابر تو بنشینم

مشتمل بر اشعار و غزلیات از: زرگر، سعدی، عطار، صباحی، جواد ،رفیق ،اسیر ،صحبا، شریف قصاب، شوکت، نظامی، مخفی، بیدل، کامل، شمس تبریزی، حیات و غیره؛ خط: مختلف، بی کا، بی تا ؛اهدایی: حاج میرزا تقی رسولیان؛ کاغذ: اصفهانی آهار مهره، جلد: تیماج ماشی، 155گ، سطر و اندازه مختلف، اندازه: 12×20سم [ف: 5 - 1584]

2421 یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2556

مشتمل است بر قصیده یکی از پیشخدمت های فتحعلیشاه قاجار و اشعار از: هاتف ،سعدی ،کسائی ،عاشق، فروغی، طبیب، حیرتی، سالک، حافظ، صائب، جامی ،محتشم، طوفان، ضیائی، ترکی، ،فصولی ،وکیل، محبوب ،بیدل،عراقی ،رضی، نعیمی، ضیائی اصفهانی و غیره؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ اهدایی ملا محمد مهدی کرباسی؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: تیماج تریاکی، 127گ، سطور مختلف، اندازه: 9/5×19سم [ف: 4 - 1341]

2422. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 186/1

جنگ شعرهایی از ظهوری ،طالب، نصیرا، فیاض، عرفی، سنجر و دیگران؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: مرتضی قلی خان شاملو، بی تا؛ مجدول، با سرلوح زرین؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج قهوه ای ضربی یک لا، 25 ص (1- 25)، 21 سطر ،(3×12)، اندازه: 10×18سم [سنا: ف 1 - 91 ]

2423. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2662/1

حاوى فوائد لطيفه ادبیه و حکایات نادره و اخبار و احادیث متفرقه و خطبات عدیده و اشعاری در مدح ائمه که محمد نصیر بن عبدالله طبیب آنها را گردآوری و برای خود نوشته است؛خط: شکسته نستعلیق خفی بد، بی کا، بی تا؛ حاشیه صفحه 3 اشعاری به خط شکسته خوش نوشته شده که تخلص «کاظم» دارد و به خط خود شاعر است به تاریخ 1132 بنابراین قسمت اول از قرن 12 است ؛کاغذ: فرنگی و کشمیری ،جلد: میشن قهوه ای، 435گ (436-1)، 26 سطر، اندازه: 18/5×30سم [ف: 8 - 410]

2424. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 81 حکمت

قصیده ها و قطعه هایی از میرزا احمد وقار شیرازی و میرزا ابوالقاسم فرهنگ شیرازی (1242-1309) پسر چهارم وصال است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا ،بی تا؛ جلد: مقوا، 37ص، قطع: ربعی [ف: 2 - 9]

2425 تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5748

شامل اشعار مختلف و چند مثنوی است بدین ترتیب غزلیات و قطعات از سعدی و جامی ،(2-14) ،حسینی مهدی عرب سرایا، حکایت مثنوی لوای قمی، لیلی و مجنون موحی، سه قطعه لیلی و مجنون شیرین و فرهاد گدا و شاه، لیلی و مجنون، چاه وصال سند، ترجیع بند حافظ، چند قصیده و غزل از عاشق خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ دارای یک سرلوح و جداول مذهب؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج عنابی با ترنج و نیم ترنج سجاف عطف و

ص: 947

حاشیه، 436 ص، 10 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×21/5 [ ف: 17 - 189]

2426. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7683

آغاز: در حدودری یکی دیوانه بود *** روز و شب گشتی بکوه و دشت گشت / در تموز و در بهار و در خزان * **سوی بازار آمدی از طرف دشت؛ انجام: ز روزگار جوانی خبر چه می پرسی ***چو برق آمد و چون ابر نوبهار گذشت

قطعات و غزلیاتی از شعرای مختلف؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ در صفحه آخر نسخه آمده: «بعضی را اعتقاد این است که بیاض شفیعا است و برخی برآنند خط میرزا عبدالباقی حکیم باشی نادرشاه است که جد معتمد الدوله است باری اگر خودش نباشد خط خود معتمدالدوله است که بهتر از خط جد معتمد است»؛مهر: السلطنة اين بياض را به اتابک اعظم پیش کش نموده؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 114گ، 13 سطر، اندازه: 10×22سم [ف: 26 - 179]

2427. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7887

جنگ اشعاری است در مراثی و مدایح اهل بیت بدین ترتیب:1- ترکیب بند سلیمی در احوال امام زمان (علیه السّلام) (1ر -14ر) ، 2 - ه_فت بند ملا حسن کاشی (14ر - 22ر) 3- قصائد نظام دستغیب شیرازی در مدح ائمه (علیهم السّلام) (22 ر - 275ر) 4- قصیده سلیمی در مدح حضرت علی (علیه السّلام) (275 ر -286پ)، 5- قصیده شوقی در مدح حضرت علی (علیه السّلام) (286 ر - 290 ر)، 6 - مثنوی ناصر خسرو در مدح حضرت علی (علیه السّلام) (290 پ - 300 ر) 7- قصیده لطفی در منق_بت حضرت علی (علیه السّلام) (300 پ - 315 پ)؛ خط: نستعلیق، بی کا، جلد: تيماج قهوه ای، 136گ، 15 سطر، اندازه: 15×25سم [ف:26- 366]

2428. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7958

آغاز: حجت حق بر دیار کربلا خونبار داشت *** چشم حق بین را ز داغ کشته ها خونبار داشت؛ انجام: چه اندر روز عاشورا ه_مه اخوان و اولادش *** ز تیغ دشمنان گشتند اندر خاک غلطانش/ زیک سو دید عباس علی افتاده در ... ***ز یکسو دید قاسم را به خون چون ماه کنعانش

شامل مراثی و نوحه هایی برای عزاداری امام حسین (علیه السّلام) ؛ خ_ط: تحریری، بی کا، بی تا؛ سه برگ از اول و دو برگ از آخر به خط سياق؛ جلد: مقوا قهوه ای، 124گ، مختلف السطر، قطع: بياضی، اندازه: 11/5×17/5سم [ف: 26 - 432]

2429. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4019/2

اشعاری از: مولانا سحابی، ابن یمین، شاه نعمة الله، ملا صوفی ،عطار ،میر نصیبی، ناصح تبریزی، واقف خلخالی، ملا روحی ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج عنابی ،7گ (33-26)، 14) سطر (9×16)، اندازه: 12×22سم [ف : 13 - 3011 ]

2430. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 246-ف

نسخه اصل: اونیورسیته ش 738 فارسی شعرهای ابوالفتح بستی (به ترجمه فارسی)، سنائی، کمال اسماعیل (با غزلیات او)،فرخی سیستانی، تاج الدین ابوبکر قیصر یوی، مولانا جلال الدين، قطران و متنبی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 30گ، 10 سطر [ فیلمها: 1 - 444]

2431. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4354/10

شعرهای نوعی، خان احمد پادشاه بزبان گیلانی، زمان طهرانی، امیر به زبان مازندرانی (26)، مولوی فاطمه (علیها السّلام)، علی(علیه السّلام)، جامی، فانی زنوزی ،فضولی، حسام الدین، نفیس عامری، منصوری ،بھائی، ابو سعید، مسعود در مرگ احمد خان در تبریز ،طوفان، محمد محسن، خواجه نصیر (رباعی) ،سعدی، وحشی، صائب، عراقی، خواجه طوسی (اختيارات مسير القمر به نام ارسطو)، طيبا، ،ذاکری ،منصور، میر فندرسکی ،نوایی، میرزا نصر، آزاد، خطایی، قصاب ،مشتاق ،تمکین، میرزا نصیر طبیب، حافظ، میرزا محمد صادق ،حاجی، عصمت بخارایی ،عرفی، بابا طاهر،محرر جنگ

(274) آذر (مثنوی مورخ روز دوشنبه 29 ربیع الاول 1239 در 302-298) خرم (ترجیع بند)، حاجی ابراهیم ارومی، ملا صادر ،صاحبی ،سعدی ،هاتف حسرت، هجری، شیخ عبدالعال، عطار، مومن، (برخی از این شعرها معما و ماده تاریخ (25) و مخمس و مسدس) نیز مقدمه ملا ظهری به نثر و نظم در سوگواری (90-101) بندهایی از «مجالس المومنين»، صلوات منظوم عربی، و پراکنده های دیگر؛ از این جنگ است قصیده مسدس (353-354)، قصیده مخمس، قصیده مخمس (366-367) نظامی؛ بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 22 سطر(9×17)، قطع: بیاضی، اندازه: 11×21سم [ف: 13 – 3311]

2432. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4359/7

شعرهای جامی و هاتف ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره کبود، جلد: تیماج مشکی ضربی، 13گ (245-258)، 14 سطر (17×13) ،اندازه: 17×21سم [ف : 13 - 3316]

2433. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4425

شعرهای جامی، محتشم ،حافظ ،مغربی، بابا طاهر، عرفی، عاشق اصفهانی ،سعدی، شریف (بیمار و طبیب)، سامی، وحشی، مثنوی گل و بلبل حاجی میرزا کاظم مهجور هم در آن هست (209- 236) ؛خط: نستعلیق، کا: میرزا عبدالله همدانی، بی تا؛ مجدول، با شش سرلوح؛ کاغذ: سپاهانی آهار مهره، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی، 228گ ،سطور چلیپا، ابعاد متن: 5×11، قطع: بیاضی، اندازه: 7×14سم [ف: 13 – 3386]

2434. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1221-ف

نسخه اصل: بادلیان 2663، Pers. D95 رباعیات سحابی ،مولوی، محوی، ملامومن حسین یزدی، عبدلانبی قزوینی، محمد مومن استرابادی و شعرهای بابا طالب اصفهانی؛ بی کا، بی تا؛ 347 گ[ فيلمها: 1 - 581]

2435. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2594

آغاز: از نصف غزل از طالب آملی که با بیت ما تیره کوکبان گهر افروز ظلمتیم *** بیشمع پیش پای نه بیند چراغ ما؛ انجام: و با

ص: 948

این بیت از زکی ختم میشود / این نمیدانم که زخمی خورده باشم بر جگر *** لیک میبینم که خون میریزد از مژگان من

مجموعه متفرقه ای از شعرای متعدد در ازمنه مختلفه: منتخب_ات مفصلی است از اشعار: طالب آمالی (ص 1- 152)، كليم (89- 138) زکی (287-558+280-658)، ترجیع بند وفا (280-88) نظیری (290 -416) عرفی (538-558؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ از برگ 139 مجدول و مذهب و در قسمت آغاز شعر یک از شعرا سرلوح های زیبا و کوچکی با آب طلا و مینا؛ ج_لد: چرمی پوسیده، 329 برگ، متفرق 17-41سطر، اندازه: 13/5×25سم [ف: 1 - 350]

2436. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1324-ف

نسخه اصل: پاریس 787. S. P )بلوشه 2011). برگزیده اش_عار فارسی از عبدالواسع جبلی تا ذوالفقار شیروانی؛ بی کا، بی تا؛ 246گ، [فیلمها: 1 - 594]

2437. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1124/1-ف

نسخه اصل: آکادمی علوم شوروی C. 112. شعرهای ،مولوی . سید قاسم، حافظ، حسامی، مسعود، نسیم، کاتبی، خسرو، جامی، نیشابوری، آذری؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 1 - 614] [

2438. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2072/7

ستایش امامان و نکوهش از دشمنان آنها است به نظم بطور قصیده یا هفت بند از چند شاعر که نام برخی از آنها برده نشده است از آنها هفت بند ملاحسن کاشی و پاسخ آن؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی،جلد: تیماج سبز با ترنج سرخ مقوایی، 10گ (156پ -166ر) اندازه: 15×25سم [ف: 8 -701]

2439. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2553/2

شعرهایی به فارسی و شعرهایی در فضیلت سوره فاتحه به روایت حجة الاسلام از علی (علیه السّلام) از کتاب كنز المقربين؛ خط: نس_خ، بی کا، بی تا؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: روغنی در زمینه مشکی با گل بوته و زرپاشی شده درون عنابی گرد جدول زرین، 4 ص (216 -220)، 17 سطر (8/5×15/5) اندازه: 15×21سم [ف: 9 - 1347]

2440. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3579/2

شعرهای هاتف و آقاعلی حکمی و خود نویسنده نسخه به نام محمد علی میرزا آقا پسر نجفعلی همدانی و متخلص به مفلس نزدیک 75 بیت در رشت (52) شعر طاهر شاعر زمان قاجاریان در ستایش محمد شاه قاجار و نزدیک 126 بیت(60) ، قص_یده امیدی تهرانی ؛خط: نستعلیق، کا: محمد علی میرزا آقا نجفعلی ،همدانی، بی تا، جا: رشت؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای مقوایی، 47 ص (44-91) 14 سطر (9×16) ،اندازه: 15×22سم :[ف 12 - 2596]

2441. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2599/2

که در آن شعرهای این شاعران است: میرزا بدیع ،سار و خواجه (22) ملا ظهوری ،(25) شعر هجوی مورخ 14 ربيع الاول 1228 (ص 143)؛ بی کا، بی تا؛ :جلد: تیماج قهوه ایی ،مقوایی، چلیپا ابعاد متن: 8×15/5، اندازه: 11×18سم [ف: 9 - 1449]

2442. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3457/2

شعرهای: جامی قرة العين، (لمعات وجهك اشرقت ...) مسکین، يغما؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛کاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج مشکی، 15گ (64-79)، 11 سطر (6×10)، اندازه: 11×16سم [ف: 11 - 2465]

2443. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3651/5

شعرهای: قاآنی ،جامی، عاشق سپاهانی، اشرف، مصاحب نایینی در پاسخ سوزنی، ،کلیم، ناصح ،نیازی ،خرم، چاکر میرزا مهرعلی، مهدی بیک اسیر، ،دیوانه ،سعدی ،حافظ، عصمت بخارایی ،فضولی ،ناصر خسرو، خیالی ،عرفی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ هامش 1-138 و برخی جاها در متن؛ کاغذ: فرنگی، جلد: ترمه گرد تیماج مشکی، هامش 138 ص (1- 138)، 19 سطر (7×16) [ ف: 12 - 2656]

2444. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4752

اشعاری از: مشتاق ،محتشم ،جامی، نظیری، وحشی و خود درویش در غزلی با عنوان «لراقمه» بدین گونه: «بمن فراق تو ای یار مهربان آن کرد*** که فرقت مه کیوان به پیر کیوان کرد/ مپرس با دل و جانم غمش چه کرد مجید *** که با دل من و جان من آنچه کرد آن کرد»؛ خط: شکسته نستعلیق، کا: استاد عبدالمجید درویش طالقانی، بی تا ،مجدول، با سرلوح؛ کاغذ: سپاهانی رنگارنگ زرپاشی شده ،جلد: تیماج مشکی زرکوب با گل و بوته درون و بیرون، 71گ 14 سطر (5×14)، اندازه: 8×19سم [ف: 14 - 3707]

2445. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3157-ف

نسخه اصل: دانش سرای عالی ش .174 دارای بخشی از: 1 -دیوان عبدالواسع جبلی ،2- کنز الرموز: امیر حسینی، 3- قصاید کمال اسماعیل، 4- دیوان حافظ؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 2 - 86]

2446. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3376-ف

نسخه اصل: سنا ش 101. ترانه ها و تصنیف های قاجاری؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 2 - 132]

2447. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1868

آغاز: بسمله. چو گردد صیدگاه عشق بنیاد *** نه صید آنجا امان یابد نه صیاد؛ انجام: قیمت عشق نداند قدم صدق ندارد *** سست عهدی که تحمل ندارد بار جفا را

منظومه کوتاهی است در وصف شکارگاه سلطان محمود و دیدن ایاز، یک غزل و یک بیت از سعدی شیرازی در خاتمه؛ خط: شکسته نستعلیق عالی، بی کا، بی تا؛ از جمله کتب اکتشافی است ،مجدول ،مذهب، با سرلوح مذهب منقش متوسط؛ مهر: کتابخانه دولت علیه ایران 1329 ؛کاغذ ،ترمه، جلد: تیماج دولائی رویه عنابی حاشیه مجدول زرین ،اندرون، تیماج يشمى، 18ص، 16 مصرع سطر، قطع: جانمازی، اندازه: 6×11سم [ف: 3 - 346]

2448. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه : 880

ص: 949

آغاز: از غم عشقت مرا نی تن به جانی مانده *** آن خیالی گ_شته و زین یک کمانی مانده با کلمه (است) در آخر مصارع؛ انج_ام: جانا بنشین و زان دولت در کوشم *** کو یک سخن و زناله خاموشم / ورنه زخراش دل خود نخروشم *** خود را و ترا بعال_می نفروشم

مجموعه ای است از غزلیات، مقطعات و رباعیات متفرق از: حسینی (سلطان حسين ميرزا بایقرا)، قاسم انوار، حافظ، خواجه کمال، حسن دهلوی، عبدالرحمن جامی، کاتبی، امیر شاهی، علیشیر نوائی، دهلوی، شیخ سعدی، بساطی، مفلسی، رفیق، نس_یم، خواجه عصمت، سلمان ساوجی ،خیالی، رفیقی ،ریاضی، حلوائی، ابن یمین ،آذری ،شاهی ،سبزواری،طغاتیمورخان ،طوسی، عارفی، طالعی، سهیلی امیر شیخ، سیفی یادگار نیک؛ این نسخه برای سلطان حسین میرزا بایقرا کتابت و تزئین شده ؛خط: نستعلیق،بی کا، بی تا؛ این نسخه به سال 1283 هجری در کتابخانه فرهاد بن

فرهاد بن وليعهد موتمن الدوله بوده و سپس در 24 شهر محرم الحرام قوی ئیل 1301 توسط آقا بهرام داخل کتابخانه مبارکه موزه شده و به سال 1322 از عرض کتابخانه مظفری گذشته است، مجدول زرین، دو صفحه اول دارای حواشی و دو کتیبه مذهب مزدوج مرصع ممتاز که در هر صفحه 7 بیت از اشعار فارسی سلطان حسین میرزا بایقرا و شاه قاسم انوار کتابت شده، در میان کتیبه ه_ای این دو صفحه به خط نستعلیق و به سفیداب چنین رقم رفته اس_ت:« این نسخه مجموعه چون آب زلال *** بنگر که چه نیکو بود غایت حال / بحریست پر از جواهر مالامال *** مجموع درو مع_انی اهل کمال»؛ کاغذ: متن سمرقندی الوان ،جلد: تیماج لاكى سوخته وسط ترنج و اطراف نیم ترنج های مختلف الشکل و یک حاشیه کتیبه ای سوخت معرق زمینه لاجوردی، 279ص، 7-13-17 س_طر، قطع: وزیری، اندازه: 20×31سم [ف: 3 - 347]

2449. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 689

آغاز: بحمد الله که این دیباچه راز *** بتوقيع هدایت شد سرافراز ؛

انجام: (سود و زیان) تا رسم سود و زیان در چهار بازار امکان باشد خرمن اخلاص بندگانت از آسیب برق زمان محفوظ باد. گر جان و سربرد غرض ما رضای تست *** حاشا که ما زیان تو خواهیم و سود خویش

جنگی است از اشعار شعرای مقدم و معاصر که کاتب بنا به موضوع اعضای بدن از فرق تا قدم ودیگر مطالب اشعاری مناسب انتخاب و برای اکثر آنها عنوانی به تعریض به رنگ سرخ نگاشته مثلا برای عنوان «زبان» چنین آورده: «تا زبان جان و تن دهان اس_ت *** تن و جانت از حوادث در امان باد»، این نسخه نفیس و ظریف را برای شاه عباس ثانی جمع آوری و تدوین کرده است؛ خ_ط: شکسته نستعلیق، کا: محمد شفیع حسینی، بی تا؛ این نسخه به سال های 1232 و 1282 به ترتیب از عرض کتابخانه فتحعلیشاه و ناصرالدین شاه قاجار گذشته، مجدول و کمندکشی زرین،دو صفحه اول دارای حواشی مذهب مرصع بسیار عالی، با ی_ک سرلوح مذهب مرصع مزدوج؛ مهر: ناصرالدین شاه قاجار در چند موضع؛ کاغذ: ترمه لطيف متن غبار زرافشان، جلد: تیماج دولائی ابره ضربی طلائی منقش به درخت و گل و مرغ حاشیه سجاف تیماج لاکی، 354ص، 12 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 9/2×19سم [ف: 3 - 360]

2450. تهران؛ مهدوی؛ شماره نسخه: 27

منظوماتی است در پند و اندرز؛ خط: نستعلیق، کا: میرعماد، بی تا، به گواهی آقا محمد کاظم واله و عبدالجواد عنقا؛ كاغذ: سمرقندی، جلد: ساغری [نشریه 2 - 70]

2451. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7596

اشعاری از :یغما ،قصاب، عاشق و سعدی؛ خط: شکسته نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ دو ستونی دارای 8 یا 10 بیت؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج تریاکی زرکوب لایی،31گ، 8 سطر (5/5×11/5)، قطع: بغلی ،اندازه: 10×15/5سم [ف: 16 - 646]

2452. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2914

منتخبی است از آثار شعرای متقدم و معاصر؛ خط: تعلیق خوش و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی سفید و نیلی، جلد: چرمی نرم،77گ، اندازه: 14/5×21سم [ف: 1 - 366]

2453. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2793

منتخب اشعار و تذکره مختصر شعرایی است از قرون اول تا اواسط قاجاریه به ترتیب نام شهرها و خاتمه در ذکر شعرای تبریز؛خط: نستعلیق،بی کا، بی تا؛ جلد: چرمی کهنه، اندازه: 14×21سم [ف: 1 - 360]

2454 . تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2877

منتخب اشعاری است از شعرای متقدم و معاصر؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: چرمی، 135گ اندازه:12/5×18سم [ف: 1-361]

2455. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2886

شامل اشعار مظهر و جرعه و ابیات متفرقه از شعرای مختلف؛ بی کا، بی تا؛ جلد: چرمی ،سرخ ،255گ، اندازه: 11×17/5سم [ف:1- 361]

2456. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2912

آغاز: سالار خیل خانه دین نایب رسول*** سر دفتر خدای پرستان بی ریا :انجام: تا بود روشن صباح تیره شام *** تازه روی دوستانت چون سحر / گمشد اندر وادی مدحت رضی *** نه خبر یا بد از و کس نه اثر

این جنگ شامل غزلیات و قسمتی از بوستان سعدی و دیوان حافظ می باشد و بعد از خاتمه دیوان حافظ منتخباتی از دواوین شعرای مختلف گذشته و معاصر نوشته شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نیلی ،جلد: چرمی ضربی، 89گ، 56 -50 سطر، اندازه: 15/5×21سم [ف: 1 – 365]

2457. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3573

منتخب اشعاری است از شعرای متعدد در ازمنه مختلفه؛ خط: شکسته، بی کا، بی تا؛ جلد: چرمی تریاکی، 84گ، اندازه:

ص: 950

11×17/5سم [ف: 1 - 383]

2458. تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2966

آغاز: مجلس چو بستان ارم ساقی چو گل با جام جم / مطرب ببانگ زیر و بم مرغ خوش الحان آمده؛ انجام: فغان که فرصت دیدن بسوی هم ندهند ***غرور حسن ترا شرم دوستی ما را/ بمحفلی که بریدند دیگران کف دست *** چها رسید ز حسرت دل زلیخا را

این جنگ شامل دو قسمت است: 1. اغلب منتخبی از آثار شعرای دوره قاجار از قبیل مجمر، صبا، 2. منتخب آثاری از شعرای متع_دد قدیم و معاصر به ترتیب حروف تهجی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ قسمت دوم مجدول، مذهب، با رساله ای خطی در زهد و تقوی در پنج برگ؛ کاغذ: فرنگی، جلد: چرمی تریاکی، 161گ، 23-16 ،سطر، اندازه: 13/5×21سم [ف: 1- 368]

2459. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2072

آغاز: بسمله... رب بما جدت و انعمتنی *** شكرك الهمت و اکر متنی؛انجام: برد چو حجاج از این جنگ نام *** کوکب او یافت غروبی تمام

مختارنامه منظوم و اشعار پراکنده؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ مجدول؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی با تیماج تریاکی ضربی، 49گ، 14 سطر (7×13)، اندازه: 13×20 [ ف: 4 - 1148]

2460. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3455

مشتمل است بر اشعار در مدایح حضرات ائمه معصومین و غیرهم از: هاتف، صباحی، ابن حسام، نظام استرآبادی، ذره، نسیمی ،ناظم، ابن حیدر ،عرفی ،جامی ،حافظ ،افسری، سید کرمانی ،وفائی ،همایون، فصیحی ،مخبر، ملای روم، شیخ- عطار، قدسی، ملاباقر خدا ،عاشق، شمس تبریزی ،لوائی، صبا ،وفا،شيخ مح_مد تقی عقدایی، همای شیرازی ،خلیل. صياد، وحشی، حسن کاشی، صافی، فاتع ،حشمت ،حکیم ،خسرو ،خالص ،مرتضى، واعظ ،سالم ،آذری، قاسم ،سعدی، فدایی، محتشم ،مغربی، ابن عابد ،حاطی ،مقبل، شاه نعمت الله ولی ،ثنائی، طغرا، میرزا ابوالقاسم ،قمی ،صنعی، سلطان و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ محشی ؛اهدایی: محمد جواد میرزائی، کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج ماش_ی، 245گ، 15 سطر (8/5×15)، اندازه: 150 × 20سم [ف: 5 - 1660]

2461. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3920

آغاز: مرحبا ای پیک فرخ فال من؛ انجام: او روی بما کرده وما روی بخاک

قسمتی از نان و حلوا، شیر و شکر شیخ بهایی و اشعار متفرقه؛

خط: نستعلیق تحریری، کا: مجید درویش، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی: دکتر علی اکبر مسنن؛ کاغذ:اصفهانی آهار مه_ره، جلد: مقوایی روکش کاغذ ابری عطف تیماج قرمز، 33گ، 11سطر (6/5×12) ،اندازه: 11× 17سم [ف: 5 - 1848]

2462. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2567

آغاز: ز چشمت چشم آن دارم که از چشمم نیندازد؛ انجام: یا معشر الاحبة حيوا على الفلاح.

از محتشم، حافظ و دیگران از مشاهیر؛ خط: نستعلیق تحریری چلیپایی، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ اهدایی: وزیری موسس؛ کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: تیماج عنابی ضربی دارای یک ترنج بزرگ و دو کوچک، 30گ، مختلف السطر، اندازه: 7/5×15سم [ف: 4 - 1345]

2463. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 2658

آغاز: و گر نه کشم ذو الفقار از نیام؛ انجام: شهزاده مرکب را از یمین و یسار جولان میداد.

اشعاری از آتشی و فارغ و دیگران، در حاشیه برگ 83 هفده بیت از فرخ بندر آبادی یزدی، آغاز آن: «که گمان داشت که غم یار پیمبر باشد *** فرق پر خون بجهان همدم حیدر باشد، و انجام آن: که گمان داشت که چون بلبل شیدا فرخ *** نوحه خوان بهر حسین بر سر منبر باشد»؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی روکش کاغذ مشکی عطف تیماج قرمز، 221گ، مختلف السطر (12×16)،

اندازه: 17×22/5سم [ف: 4 - 1380]

2464. تهران؛ چهل ستون؛ شماره نسخه: 217

شامل اشعاری از: مشتاق ،جامی ،وحشی، شوکت، راهب، محتشم و دیگران؛ در برخی از برگ های آن تاریخ 1254 دیده می شود؛

بی کا، بی تا؛ قطع: بیاضی [چند نسخه- ف: - 352]

2465. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8126

گزیده ای است از شعرهای: میرزا صائب، ظهوری ،ذهنی ،خسرو ناصر ،عینی ،اسیر ،جامی ،فانی ،میرالهی، غنی، تجلی، (معراج الخيال) ،سعدی جامی (ترجیع) با نثر فارسی در 4 ص، نثر ظهوری، رباعیات خیام، بحر طويل،رباعيات: نجم الدین کبری ،وحشی ،سعید سحابی شعرهای ،چلبی، رباعی بسحق اطعمه، شعرهای طالب: آملی ،سحابی، ابوسعید ابی الخير، سيد على همدانی ،جعفر، محمد قلی منشی انگوری که برای میر کمال الدین فرستاده بود و وی رسید آن را نوشته بود و ابیاتی است با قافیه راء به ،فارسی ،مولوی، کمال الدین کشمیری (ریخته) شاهی (پس از این چهارستونی است)، زیب النساء بیگم، وحشی، ناصر على، صائب، جویا، بیدل ،طالبا ،زکیا ،غنی خیالی بخاری (از این جا رباعی است و یک بیت) ... تفرشی، داعی، ضمیری، محمد قاسم رازی اصفهانی، ملا محمد زمان لاهیجی، زمانای خاصه تراش، میرزا محمد زمان سیستانی زینتی علوی در ستایش سلطان علوی، زین العابدین استرآبادی، سید حسن زینتی، ملاخضری قزوینی، ملا حیدر خصالی خراسانی، خصالی کاشانی،... ،خوانساری سید محمد خیر، خرمی، خواجه ... خراسانی، خلیل تیرگر خلخالی، میرزا خصمی، خضری ،لاری، خواجه کلان، خان میرزای رضوی، میرزا محمد یوسف خلقی، خوفی همدانی، میرزا شریف خازن، امیر خلیل رشدی، خلیل بیک گیلانی، تجلی

ص: 951

لاهیجی خاوری، زین الدین مسعود، کلب حسین راغب اصفهانی، شیخ امانتی، رضائی جرفادقانی، رسمی، رونقی نیشابوری، ملاداعی شیرازی، خواجه سیف الدین محمود جامی، رش_کی همدانی، میرزا حسین محتسب تبریزی، رشیدی سمرقندی ، سید رکن الدین صاین، راهب اصفهانی، رکن الدین رازی، ملا داعی انجدانی، امیر رای اسفراینی، آقا راضی اصفهانی، میرزا رحیم تبریزی... مشهدی، رونقی همدانی، رونقی بافقی، گن_گ عراقی، محمد رضای لاهیجی، شاه رضای نوربخش، روحی همدانی، میر محمد رضا، ملا رضای جولاه اصفهانی، آقا رض_ی ،(؟) میرزا رفیع، رحیمی تبریزی، میر رفیع الدین، وهمى تبریزی، گرگین بیک رزمی؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ در دو ستون، سه نوع ریز سه تكه، مجدول زر و لاجورد؛ کاغذ: هندی، 94گ، 12 سطر (8×17/5)، قطع: ربع_ی،اندازه: 13×22/5سم [ف: 17 – 37]

2466. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7593

شامل شعر تشنه طهرانی (ص 21)، مخمس محقق خوانساری (26و 49) دوازده امام (39)؛ رقعه ای که کسی به مطلوب خود نوشته و او هم مراد کرده (45) به نثر و نظم فارسی، دو صفحه از ی_ک مثنوی که عنوان «صفت معراج حضرت رسالت پناه صلعم»آن دیده می شود و پس از این عنوان نخستین بیت این است: ش_بی همچون سواد چشم پاکان نهفته روز خشم خوابناکان، شعره_ای سعدی، عطار ،نظیری ،محتشم، میرزا صادق، صادقای گاو، ش_یخ بهائی، یغما ،هما ،کلیم ،صائب ابوسعید ابوالخیر؛ منیر، بابا طاهر، میرزا صادق ،خیام ،مسرور ،آذر ،قصاب، مجد همگر و غهس_تی (در سراسر جنگ)؛ خط: نستعلیق ،چلیپا ،کا: حبیب الله طال_ش شاندر منی کسکری، بی تا؛ در متن و هامش، مجدول زر لاجورد، حاشیه سازی شده با گل و بوته، کاغذ زرافشان، با تاریخ شب یکشنبه 7 شوال (22) و 1293 با رقم همان طالشی شاندرمنی (36، 38) ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج آلبالویی مقوایی، 27گ، 11 سطر (7×13)، قطع: ربعی، اندازه: 15×20/5سم [ف : 16 - 645]

2467. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1084

شعرهای فارسی و غزلیات با تخلص «ظفر» ؛خط: شکسته نستع_لیق چلیپا، بی کا،بی تا؛ مجدول زر و لاجورد ؛کاغذ: متن و حاشیه ، جلد: تیماج زرکوب لایی، قطع: بغلی [نشریه: 7 - 137]

2468. تهران؛ مفتاح؛ شماره نسخه: 1096

شعرهای فارسی سعدی از قصیده و غزل و از عاشق ؛خط: نستع_لیق خوش، بی کا، بی تا؛ کاغذ: رنگارنگ، قطع: ربعی [ نشریه 7 - 137]

2469. مشهد؛ اصغر زاده سید علی اصغر؛ شماره نسخه: 11

آغاز: بنشینم و صبر پیش گیرم *** دنباله کار خویش گیرم / که بلب رسید جانم*** آوخ که زدست شد عنانم / کس چنین ضعیف هرگز *** کز هستی خویش در کمال؛ انجام:چو مژگان نماید قصد جانها *** خرابی ره کند در خانمانها

تذکره یا جنگی است که گویا در قرن 12 گردآوری و نوشته شده است از شعرهای حافظ و سعدی و انوری با قطعات و غزلیات، نیز شعرهای: عاشق اصفهانی ،مشتاق، خان احمد خان گیلانی، رضی الدین ،قدسی، مشتاق کرمانی، هجری طبرسی یا طوسی، فرهی طهرانی، مظفر حسین کاشی، امیری طهرانی، رفیق اصفهانی ،صاحب، ولی دشت بیاضی ،عذری، اهلی ختایی، شاه علاء الدین ،هاتفی، محتشم، وحشی؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و

انجام؛ کاغذ: آبی [ نشریه: 5 - 615]

2470. تهران؛ فیاض؛ شماره نسخه: 46

حاوی اشعار درویشیو صوفیانه عامیانه؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 7 - 696]

2471. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 142

آغاز: کسی از روی چنین منع چون کند مارا ***خدا برای چه داد است روی زیبا را / نشان از عالم آوارگی نبود هنوز *** که ساخت عشق تو آواره جهان ما را؛ انجام: تا توانی نیک نیک اندیش باش *** مرهم جان دل درویش باش / شمس تبریزی از آن دارد نشان *** او بود سرخیل جمله مردمان

مجموعه ای از غزل هایی آبدار و نغز از شاعران مختلف همچون محتشم ،فغانی، خسرو ،آصفی جامی و رباعیات گوناگون که در یک دفتر جمع آوری شده است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی مجدول ضربی، 60گ، 13 سطر، اندازه: 17×21/5سم [ف]

2472. کاشان؛ مدرسه سلطانی؛ شماره نسخه: 337

آغاز: بنام خداوند خورشید و ماه *** که دل را بنامش خرد داد راه /خداوند کیهان و گردون سپهر *** فروزنده ماه و ناهید و مهر؛

انجام: رودکی: نخستین شاعر بزرگی که بعد از غلبه عرب بر عجم به فارسی شعر سروده ... و در خدمت امیر سامانی سمت منادمت داشته است و دیوانش مکرر به طبع رسیده است

مجموعه مختصری از اشعار ادبی به همراه زندگی برخی شاعران معروف و آثار منظوم آنها که در یک دفتر جمع آوری شده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوای سفید عطف پارچه ،23گ، 22 سطر، اندازه: 10×17سم [ف]

2473. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 30 بخش 2

اشعار که غزلیات خواجه حافظ هم در آن هست؛ بی کا، بی تا[ف: 68]

2474. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14065

آغاز: چراغ راه هدایت نمود باقر را*** تمام علم نبی را به او فراوان داد/ پی امامت و بهر رواج ملت و دین *** به جعفر بن محمد طریق احسان داد؛ انجام: بپای خویشتن آیند عاشقان به کمندت *** که هر که را تو بگیری ز خویشتن برهانی / مرا مپرس که چونی به هر صفت که تو دانی *** مرا مگوی چه نامی به هر لقب که تو خوانی

شامل مخمسات از شعرای مختلف چون: حاجی، شفایی، فانی ،فغانی، صائب ،حافظ، حسینی ،عصمت، عرفی، قلندر، شیخ، قابل،،سعدی ،محتشم، هلالی و چند شاعر دیگر؛ خط: شکسته نستعلیق

ص: 952

ساده، بی كا، بی تا؛ چلیپایی (دو ستونی)، مجدول زرین؛ درآغاز نسخه تملکی با تاریخ 1254؛ جلد: گالینگور ،مشکی، 106گ، 10- 5 سطر،

اندازه: 9/5×18سم [ف: 38 - 89]

2475. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14077

آغاز: روز پنجم گفت می خواهم اجازه یابنی*** تا روم سوی قبیله چون منم شان پیشوا / دارم از مردان نامی در قبایل صده_زار *** لیک بیگانه ز اسلامند و با کفر آشنا؛ انجام: خواجه از بهر رضای حق به ضرب ذوالفقار *** داد دین و ملت اسلام را احیا علی / هست از روی حقیقت کور بخت هر دو کون *** هر که را نیست نور دیده بینا علی

جنگ اشعاری است شامل مدایحی از شاعران گوناگون که مدح اهل بیت (علیهم السّلام) سروده اند. اسامی شاعران و موضوعات قص_اید عبارتند از: قصیده سنایی در معجزات حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) قصیده شهر بربر از عبدالعلی، قصیده در منقبت حضرت امیر(علیه السّلام) از ابن حسام، بحر طویل در مدح ائمه (علیهم السّلام)، هفت بند کاشی که برابر هفت گنج سروده است ولایت نامه جابر و سر گاو بریده از محمد على؛ ولایت نامه امام الجن و الانس از شوریده مداح، سخن گفتن آفتاب با حضرت امیر (علیه السّلام) از سلیمی، از روایات راوی اخبار، تخمیس قصیده مظهر العجائب، قصيده قصاب، وصف پنج تن از محمد بن حسام قهستانی، مناجات اهلی، داستان در آتش رفتن جابر، معجزه پیغمبر از علی حجازی، قصیده محلب وحجاج؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج با سر، مجدول گرهی، 55گ، 15 سطر،اندازه: 12×18/5

[ف: 38-99 ]

2476 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13501

آغاز: تو از وی عالم و آواز تو جاهل درین صورت *** تو زوعالمتری جوش زبان بگذار تا گوید

چنان ناید که تا نقاش گوید صورتی کلکش *** بیان دان_ش خویش و بعلم او خطا گویدپ؛ انجام: یکی پسر که بود قایم نبی و ولی *** به اسم همچو نبی چون ولی بحرب وجهاد/ بيا بخانه که از یمن قدمت *** دهد خدای تعالی هزار ... و گشاد

مجموعه قصایدی است در مراثی و مدایح چهارده معصوم (علیه السّلام) ،از: نظام استرآبادی، ابن حسام ،حیرتی ،خاقانی، صدقی، هلالی ،جامی، ملا نثاری، ملا رازی، شمس تبریزی ،انیسی ،قسامی، قبطی، خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مهر: «شعاع 1315»( بیضوی)؛ ج_لد: تیماج دورو، مشکی، 347گ، 17 سطر،اندازه: 16/5×26سم [ف: 37- 3]

2477. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/21-ف

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی.

جنگ منظم، مانند مضامين الشعرا به فارسی در 48 باب: نخس_تین در صفت قد و میان و باز پسین در صفت مردن، اشعار شعرا در هر بابی می آید با نام شاعران که بیشتر از زمان صفوی هستند؛ بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام [فیلمها: 1 – 637]

2478 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17682

اشعار نوحه از میرزا احمد رونق، شوقی و غیره؛ بی کا، بی تا[ د.ث.مجلس:- ]

2479. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 495

آغاز: آنم که پدید گشتم از قدرت تو *** صد سال شدم نیاز در نعمت تو؛ انجام: چون حافظ در قناعت کوش و از دنیای دون بگذر، که یک جو منت دونون بصد من زر نمی ارزد

شامل منتخبی از اشعار سعدی، قاآنی دیوان شمس، مثنوی ،مولوی، حافظ؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مقوا عطف پارچه، 140گ، 11 سطر (6×11)، قطع: ربعی اندازه: 17×11سم [ف: 1 - 70]

2480 . مشهد؛ الهیات شماره نسخه: 116

آغاز: نه شیخ می دهدم توبه و نه پیر مغان ***زبسکه توبه نمودم زبسکه توبه شکستم؛ انجام: بیا ساقی بیاور آن شراب ارغوانی را

اشعاری از سعدی، بابا طاهر عریان، شیخ بهائی، شمس مغربی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول به طلا، باسرلوح مرصع؛ كاغذ: الوان ،جلد: پارچه ای ،ترمه، 33گ، مختلف السطر، اندازه: 8×13/5سم [ف: 1 - 76]

2481. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8622/3

مشتمل بر اشعاری از محمد بن حسام، قطبی، ولایت نامه امام رضا (علیه السّلام)، شاپور نوجوان فتوحی، نجم احمد، شمس کرمانی، سلیمی، بنایی ،شوریده ،افجنکی، ملای رومی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج زرشکی جدید، 27گ، (گ 27ر- 54پ)، مختلف السطر ، اندازه: 12×18سم [ف: 28 - 168]

2482. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9335

آغاز: که بیک بیت زغم فرد شوی *** مرهم سینه پردرد شوی؛

انجام: یکی خوب کردار و خوش خوی بود *** که بد سیر تانرا نکوگوی بود

شامل اشعاری از: سعدی ،جامی ،اختر، مشتاق، ضياء، حافظ، ،عاشق، درویش، مجید ،محتشم ،مولانا، میرزا صادق تفریشی، صافی ،هاتف، بابا طاهر، وحشی بافقی، شیخ بهایی، ذبیحی یزدی، حسینی یزدی، نوعی خبوشانی (سوز گداز وی)، شیخ علی نقی کمره ای، قاضی نور الله ،انوری ،زیوری نراقی، صفایی؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ رکابه نویسی شده، در برگ 80 تاریخ تولد اسماعیل بن حاجی ابراهیم در جمادی الثانی 1234؛ جلد: تیماج قهوه ای، 181گ 14 سطر، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 30 – 78]

2483. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8076/2

در این قسمت از شاعران مختلفی ابیاتی بدون نظم خاصی به دنبال آمده است. از این رو جداگانه مدخل گرفت و نام «جنگ - سفینه» یافت. این است محتویات این بخش با سرآغاز شعرها: دو رباعی میرزا ابوالحسن فراهانی: «رفتی رفتی از دل پرخون رفتی *** وز غمکده سینه محزون رفتی / نیکو کردی که در دلم ننشستی

ص: 953

*** این خانه شکسته بود بیرون رفتی». له: «شوخی که بریده بود پیمان از من *** بنشست برم کشیده دامان از من / چون برگ گ_لی که با صبا آمیزد ***هم با من بود و هم گریزان از من» چند بیت فرد از میرزا محمد سعید حکیم: «ما ز شرم عاجزی بر خصم غالب گشته ایم*** سر بزیر افکندن ما تیغ بالا کردنست»، له: «میروم زین شهر اما بسکه رویم قفاست *** می توان هنگام رفتن کردن استقبال من»، له: «با همه حسرت نمی خواهم که آیی در برم*** ترسم از یادم روی بیرون به استقبال خویش»، له: «در انتظارت ای ثمر دل شکوفه وار *** چشمم سفید گشت و تو در دیده بوده ای»، له: «گیرم بریدم بریدم از تو امیدی که داشتم ***این زخم را بگو به چه مرهم نهم علاج»، له: گر درد نداریم پس این چیست که داریم***در سینه شکاف ستم کیست که داریم / تا چند زنی طعنه که در بزم که بودی *** غیر از تو درین شهر بگو کیست که داریم»، جعفر خان بیک: «بهر کس داد چرخ امروز کامی *** کشد ف_ردا از و خوش انتقامی / اگر خط سر زد از رویش عجب نیست*** همیشه در پی صبح است شامی»، چند بیت فرد از میرزا طاهر: «سخت می خواهد دلمای نوبهار آرزو *** با تو ته [=تا] مینای عمر خویش را خالی کنم»، له: «بسان مغز بادامی که از توأم جدا م_اند***

در آغوشم نمایانست خالی بودن جایش؛ له: هلاک دیده احول شوم که روی ترا *** دو بار بیند و با خود یکی حساب کند»، منه: «شبهه را از وحدتش دست تصرف کوتهست ***کی تواند دیده احول دو دیدن روز را»؛ له: «می توانی که بمطلب رسی و ناز کنی *** اگر افشاندن دامان پر پرواز کنی»، ايضا له: « در چشم بد اندیش، هنر عیب نماید *** من بی هنرم عیب ندارم چه توان گفت»، له: «از خرابی می گذشتم منزلم آمد بیاد ***دست و پا گم کرده ای دیدم دلم آمد بیاد / می گذشتم از کنار جر صيد افكنان ***صید در خون کشته ای دیدم دلم آمد بیاد»، [ رقم: ] غلام صاحب سفينه حقا قولا»؛ هو. مولوی معنوی: من نیم دهن دارم آخر چقر خندم ***او همچو درخت گل خنده است زسر تا پا»، محمد قلی سلیم:« جا بهر دل که گرفت او دگر از جا نرود *** عکسش از آینه چون صورت زیبا نرود»، له: «تجلی بر نمی تابی ... بی چه بود اینجا *** که موسی هم تمنا کرد و خود آزمود اینجا / سبکروحان شوق او گرانجانی نمی دانند *** دود بر باد پیش از شعله خاکستر چو دود اینجا»؛ له: «چشم تو ز بیمار خود بر سر نازست*** مژگان تو همچون شب بیمار دراز س_ت»؛ خط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ،مجدول، چلیپا ؛کاغذ: چند رنگ ،جلد: مقوایی با روکش تیماج حنایی سیر، 1گ (5پ-6ر)، اندازه: 9/3×19سم [ف: 27/1 - 134]

2484. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8122/2

بندی در شکار با باز، از: عنایت الله منشی شاه جهان، یک قطعه از متنی گویا تاریخی به همان خط اصلی نسخه در پایان هست با عنوان «من منشآت عنایت الله منشی شاه جهان» که شاید عنایت الله كنبوه لاهوری (1082ق) صاحب كتاب مشهور «بهار دانش»باشد، او را منشی و وابسته به دربار سلطان محمد شاه جهان دوم دانسته اند، آنچه هست این قطعه در شکار شاه با باز است که معلوم نشد از کدام منبع نقل شده و اینک متن قطعه: «بسكه طبع مقدس شاهزاده کیوان جناب بمقتضای منش بلند جهانداری و فطرت ارجمند شهریاری شکار دوست افتاد، روزی بعادت معهود با تنی چند از خواص عنان گلگون صبا رفتار بعزم تسخیر وحشیان دشت و پیما تقييد احراز بجانب صحرا منعطف ساخته جانوران صیدگیر را بهر سو سرداد. شاهین تیز بال بسان شاهدان شنگول و سیماب طبع بسبک آسکی (؟) گیراگیر گردیده کبک و دراج را از هوا بر زمین آورد. باز که هر بالش از خطوط سیاه و سفید بچشم نیکوان ماند مانندی (؟) که سیه چشمان عشوه ساز به پنجه مژگان، دلهای بیدلان بچنگ آرند بپرواز آمد. نظم چو در نالیدن آمد طبلک باز *** در آمد مرغ صید افکن بپرواز / روان شد در هوا با سبک پر ***جهان شد خالی از کبک و کبوتر؛ بی کا، بی تا؛ دارای رکابه، مجدول ؛جلد: مقوایی با روکش تیماج حنایی سیر دارای ترنج ضربی با نقش های هندسی و شبه اسلیمی، 12 سطر، اندازه: 10/5×17/3سم [ف: 27/18 - 230]

2485. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 11629

خط: نستعلیق خوش، کا: ناصر علی، بی تا؛ دارای رکابه، مجدول، بعضی صفحات دارای کتیبه هایی به طلا و لاجورد با عبارت «وله ايضا»؛ جلد: تیماج مشکی، 262گ، 8 سطر دو ستونه(4/5×8)، اندازه: 7/5×12/5سم [ف: 34 - 25]

2486 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14658

آغاز: شد کشته بشمشیر ستم شاه شهیدان *** زین واقعه ماتم کده شد عالم امکان

مجموعه اشعاری است بیشتر از شاعران معروف بدون ترتیب خاص نام بسیاری از شاعران را ذکر نکرده و فقط شعرشان را نقل کرده است و بعضاً اشاراتی به شاعر دارد مانند جامی و حافظ؛ تقریباً نیمی از کتاب نیز در مراثی است؛ خط: نستعلیق نازیبا، بی کا، بی تا؛ راسته و چلیپا؛ جلد: چرم قهوه ای ترنج دار، 46گ، مختلف السطر ، اندازه: 19/3x12/5سم [ف: 41 - 146]

2487. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15367/23

اشعار متفرقه گوناگونی است از شعرای مختلف که برخی از آنها عبارتند از: میرزا مهدی حجت، ملا سحابی ،قدسی، پوریای ولی، بابا افضل ،واعظ، کمال اسماعیل، میرزا سعد الدين محمد، ملاخواجه علی، ظهیر، طالب آملی، نظام الملكي، آقا حسین خوانساری، نورس، شیخ ابوسعید، آقا باقر قمی نافع، مولوی، مرتضی قلی خان شاملو، ملا خواجه علی پیشنماز، میر علی خیام، ميرزا خليل، حكيم، وحدت، ملا مظفر حسین، میر ابوطالب، ملا نطقی، باعث، صحیفی شیرازی، خسرو بیک، خلیل بیک، ملا ناظم هروی، شکیب، ملا هاشم همدانی، ملا مؤمن حسین، انوری، قاضی نور؛ خط: نستعلیق شکسته، کا: محمد طاهر بن حسن (بابا حسن بیک) اراسنجی قزوینی، بی تا؛ کاغذ: الوان، جلد: تيماج

ص: 954

قهوه ای روشن ضربی ترنج و سرترنج دار، 14گ (267- 280 پ)، اندازه: 15/2/2×27/5سم [ف: 43 - 54]

2488. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: بدون شماره

قصاید و غزلیات و قطعات و ترجیعات و رباعیات بفارسی و تازی نزدیک به هفت هزار بیت و در بیشتر جاها «سيد» تخلص ك_رده است مانند: «از آه دل سید سرمست سحرگاه *** عمری است که یک لحظه به بستر نغنودم»، و در برخی «حسین» مانند غزل شوقیه و در ستایش شیخ صفی الدین اردبیلی که مطلع آن این اس_ت:«بسم الله ای عشق قدم مردانه در ره نه قدم ***ای صور اسرافیل دم ای صبح دولت دمبدم» و چنین تخلص نموده است: «آب حسین» از خاک تواند ز ازل نمناک تو *** انگور باغ و تاک تو آبش ده از ابر کرم»، و نیز غزلی در تتبع از سید صدرالدین کاشف دزفولی خلیفه آقا محمد آبادی در طریق ذهبی در ستای_ش دزفول که مطلعش این است: «صدر ولایت چه گفت مدح_ت دزفول *** خام سرینه بپای جنت دزفول / گفت حسین ای نگار کوی مغان آی *** وحدت عشاق بین به کثرت دزفول»، و نیز در غزلی با مطلع:« ای پسر در عشق برگ و ساز باید ساز کو*** جذبه ای از شهپر شهباز باید باز کو» در مقطع می گوید: «ب_نده ارباب دولت من حسین بن رضا *** در پی اصحاب را ز افتاده صاحب راز کو»؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 5 - 737]

2489. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/28

چند تک بیت و رباعی و غزل از: مثنوی ،وحید ،مولوی، صایبا، صفی قلی بیک، میرزا محمد صالح؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ ج_لد: تیماج مشکی یک لا ضربی، با ترنج و سرترنج، عطف قهوه ا ی، درون قهوه ای، اگ (51ر - 51پ)، مختلف السطر (9×20) ، ق_طع: بیاضی، اندازه: 12×24/5سم [ف 20 - 387]

2490. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/30

از میرزا صالح ،مولوی، صایب، تجلی، شیخ عطار، منصور، حلاج، مولانا ،سبحانی، عارف رومی، حکیم غزنوی، شیخ ابوسعيد، وحید، میرزا رضی، خط: نسخ، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی، با ترنج و سرترنج، عطف قهوه ای، درون قهوه ای، 2گ (53 پ - 54ر)، مختلف السطر (9×20)، ق_طع: بیاضی، اندازه: 12×24/5سم [ف : 20 - 387]

2491. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/32

از: مولوی ساقی نامه شیخ بهایی با مطلع: ساقیا بده جامی شراب روحانی *** تا دمی بیاساییم زین حجاب جسمانی، وحشی، کلیم، مولانا سبحانی ملاحاجی محمد گیلانی، وحید؛ خط: نس_خ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی، با ترنج و سرترنج، عطف قهوه ای، درون قهوه ای، 1گ (56پ)، مختلف الس_طر (9×20)، قطع: بیاضی، اندازه: 12×24/5سم [ف : 20 - 388]

2492. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/36

مجموعه رباعیات از: مرحوم سلطانعلی بیگ مهردار ،ادهم ،میرزا داود، وحید، میرزا معز و برخی از آنها بی نام؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی، با ترنج وسرترنج، عطف قهوه ای، درون قهوه ای،1گ ،(67ر)، مختلف السطر (9×20)، قطع: بیاضی، اندازه: 12×24/5سم [ ف : 20 - 390]

2493. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/39

شامل: مثنوی از میرزا قاسم جنابدی در توحید، با مطلع: «خداوند بیچون خدایی تراست *** بر اقلیم جان پادشاهی تراست»، و رباعی و تک بیت از خسرو ، مخلص خان، میر نجات؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی، با ترنج و سرترنج، عطف قهوه ای ،بیاضی، درون قهوه ای، 1گ (97ر-97پ)، مختلف السطر (9×20) ، قطع: بیاضی، اندازه: 12×24/5سم [ ف : 20 - 392]

2494. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/50

از: شیخ بهایی ،جامی ،منصور، مولای رومی، سلمان ساوجی،واعظ، صایب، ملا محمد تقی شیرازی، خواجه حافظ، درویش مهدی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی، با ترنج و سرترنج، عطف قهوه ای، درون قهوه ای، 1گ (105ر- 105پ)، مختلف السطر (9×20)، قطع: بیاضی، اندازه: 12×24/5سم [ف 20 - 396]

2495. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10928/3

شامل قطعه «ابلیس شبی رفت به بالین جوانی» از ایرج میرزا، و قصيده «با کاروان حله برفتم ز سیستان» از فرخی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ ،مجدول ،4گ، سطور چلیپا (7/5×24/5) ، اندازه: 10×29/5سم [ف : 20 - 506]

2496. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10931/11

از: فاضلای کاشی، حیدر کلوج ،حقیری، رکنا؛ خط: نستعلیق،بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای یک لا دو رو، وسط و حاشیه های آن با طرحهای اسلیمی، مجدول ،گرهی 2گ( 78 پ-79ر)، سطور چلیپا (10/5×19/5)، اندازه: 12/5×21/5سم [ف : 20 - 514]

2497 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10954/15

آغاز: بلکه اصل جمله انوار از وست *** معدن و میدای نور و نار ازوست/ حالت خوابت دمی چون رخ دهد ***پس وجودت از عدم پاسخ دهد؛ انجام: این نه آن شیر است بر روی زمین *** بلکه جان شیر چرخ چارمین / دلخوری کار دل لیلی بود *** دل چه داری کار تو والا بود

بخشی از یک مثنوی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ ظاهراً با تخلص قدس؛ 14گ (42ر-55پ)، اندازه: و سطور مختلف [ف: 20 - 541]

2498 . تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10967/8

دفترچه کوچکی است در 27 برگ با اشعاری از: محمدعلی، خسروی (که یادش در بخش اول این مجموعه گذشت)، حافظ قاآنی ،اسیری، عبدالحسین خان شیرازی مشهور به جناب انوری، صفا و اشعاری از بوستان سعدی با تاریخ 15 صفر 132 (1302 یا 1320ق) در برگ 6ر آن؛ خط: نسخ معرب، بی کا، بی تا؛ 32گ (5×27) [ف : 20 - 560]

ص: 955

2499. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15945/6

از مکری، نالی و مصباح؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا،بی تا ج_لد: تیماج قهوه ای، 15 ص (175-189)، اندازه: 13×20سم [ف: 44- 150]

2500. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15945/10

از :مشتاق ،وحشی، ناصر خسرو، شوریده شیرازی و قاآنی؛ خ_ط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 11ص (246 -256)، اندازه: 13×20سم [ف 44 - 150]

2501. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 187/1-عکسی

آغاز: عشق سلطان نشان آمد *** مالک الملک لا مکان آم_د/ غیر یک ذات در دو عالم کو *** ليس فى الكاينات الا هو؛ انج_ام: غير ذات وجود او هستی نیست در دیده اولوالابصار/ غير ي_ک ذات در دو عالم کو *** ليس في الكاينات الا هو

اصل نسخه: گنج بخش، ش 753 (تسبیحی، گنج502/3). ترجیع: «غیر یک ذات در دو عالم کو *** ليس فى الكاينات الا هو»؛ خ_ط: نستعلیق زیبا، کا: عبدالله مشکین قلم حسینی، بی تا، نسخه هنری؛ 8گ (9-2) [ عکسی ف: 2 - 67]

2502. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 320- عکسی

اصل نسخه: گنج بخش، ش 759. در 2 مجلد، جنگ سروده هاست به ترتیب حروف قافیه، سرایندگان از قرن 11ق و پیش از آن؛ از غزل و قطعه و رباعی و جز آن: با سربند«باب پانزدهم در بیان غزلیات» آغاز می شود؛ خط: نستعلیق پخته، بی کا، بی تا؛ جدول بندی زیبا و سرلوح زرین؛ 476( 1- 225)و ( 226- 476) [ عکسی ف: 2 - 85]

2503 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28488

آغاز: بسمله، پادشاهی که از کمال خرد دانش آموز بوعلی سینا است؛ انجام: معصوم پاک آمده از جهل حاسدان علمش ز نور عيب خدا دان رسیده است.

منتخب؛ خط: نستعلیق جلی، بی کا، بی تا ؛کاغذ: نخودی [رایانه]

2504. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8852/40

از: زمانای زرکشی، مرزا حسن واهب، مرزا جلال اسیر، ظاهرا عاملای شیرازی ،قدسی، عرفی شیرازی؛ خط: نستعلیق و شکس_ته،بی کا، بی تا ؛کاغذ: نخودی آهار مهره؛ جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و جدول، عطف و سجاف چرم قهوه ای تیره، 18 ص (381 -398)، مختلف السطر، اندازه: 16/1×27/8سم [ف: 29/1- 129]

2505. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8852/42

از محمد قلی سلیم، شاپور و ملا نادم لاهیجی؛ خط: نستعليق وشکسته، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نخودی آهارمهره ،جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و جدول، عطف و سجاف چرم قهوه ای تیره، 3 ص (404-406) ،مختلف السطر، اندازه: 16/1×27/8سم [ف: 29/1 - 129]

2506. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8852/46

رباعیات از: مولانا مؤمن حسین میبدی، میر مغیث محوی، مولانا سروری یزدی، اوحدالدین کرمانی، سحابی نجفی، قدوه عرفاء عالم حاجی فتوحاى مقدم عليه الرحمه، دو رباعی به خطی جدید از خیام نیشابوری و طراز یزدی؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای ضربی با ترنج و سرترنج و جدول، عطف و سجاف چرم قهوه ای تیره، 30 ص (492-463)، اندازه: 16/1×27/8سم [ف: 29/1 - 130]

2507. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16913/13

بی کا، بی تا؛ به خط مالک نسخه یا فرزندش که در پایان چنین یادداشتی نوشته: «روزی رفتم در کتابدان دیدم این بیاض در آنجا بود. برداشتم دیدم، ... بعضی چیزهایش خوشم آمد. برداشتم و خواندم. باین موضع رسیدم این یادگاری را نوشتم که هر کس این یادگار را بخواند دعا بکند. در تیمچه در عین ظهر در پیش آخند ملا محمد قلمی شد. در یک شنبه 10 شهر رجب المرجب سنه 1225، این یادگار محمد حسین ولد صدق خير الحاج والمعتبرين حاجی محمد تقی آخند، هر که خواند دعا طمع دارم *** زانكه من بنده گنهکارم» [ف: 47 -]

2508. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10330/6

آغاز: در خم این دایره نقش بند *** چند شوی بند بهر نقش بند

در بیان حالات و اقوال خواجه نقش بند*** و نیز ذکر پیامبر و ائمه (علیهم السّلام) و بزرگان تصوف؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول زرین، دو ستونی؛ جلد: تیماج بنفش، 51 ص (33-83)، اندازه: 14/5×22سم [ف: 32 - 328 ]

2509. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10954/5

آغاز: بلبلانه نعره زن در روی گل *** تا کنی مشغولشان از بوی گل / تا به قل مشغول گردد گوششان *** سوی روی گل نپردهوششان؛

مثنوی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 4گ (12پ-14ر و 25 ر و پ) [ف: 20 - 539]

2510. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 699/3

آغاز: ای نور تو در جمله اشیا ظاهر ***وز منظر چشم اهل عرفان ناظر

مثنوی است عرفانی و توصیه های اخلاقی، در 310 بیت؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: پارچه ای گل دار، اندرون تیماج قهوه ای بدون مقوا، 10 گ (87پ-77پ)، اندازه: 8×15سم [ف: 2 -539]

2511 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16913/96

گزیده اشعار صمری صفاهانی ،عادلی ،وحشی، میر والهی، صنمی کاشی، قاضی نور، سلمان ساوجی، زمانای صفاهانی، ناصر خسرو،میر اجری ،طبعی ،خصمی ،عزتی ،نظیری، ملا علی اصغر، شهیدا، میر معزی، مصلح استرآبادی، ملا سحابی، المخصوص الطوسي، قمری، خواجه نصیر، شیخ ابو علی ،مولانا، ملا ملک قمی، حکیم رکنا،، ناصر علی؛ بی کا، بی تا؛ جلد: چرمین ،3گ(225ر-227 پ) ،اندازه: 17×30سم [ف: 47-]

ص: 956

2512. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9002/19

اشعار پراکنده ای از جامی و صایب رضی الله عنه و شوکت؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ محشی؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، ج_لد:تیماج قهوه ای مجدول، 1ص ،(227ر)، اندازه:12/5×19/4سم [ 29/2- 594]

2513. اراک؛ دهگان؛ شماره نسخه: 135/28

ابیاتی است با گزین این دو بیت: باز به طرف چمن از اثر نو بهار *** آنچه بدل غنچه داشت کرده صبا آشکار / هر که را امروز با من در سخن دعوا بود ***مات ماند ور بدانش بوعلی سینا بود؛

خط: نستعلیق، بی كا، بی تا؛ اشعار دوستونی و سه ستونی؛ کاغذ: نخودی آسمانی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، 13گ (650پ-662 پ)، قطع: وزیری، اندازه: 15×22سم [ف: 1 - 162]

2514. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15636

آغاز: بسمله الا یا ایها الساقی ادر کاسا و ناولها؛ انجام: زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست.

منتخبی از سعدی و حافظ؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا؛ واقف: محمد هادی متکلم [رایانه]

2515. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23102

آغاز: بسمله ای وجود تواصل هر موجود؛ انجام: بلبل باغ دین توست هلال

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ ناظم: هلال [رایانه]

2516 . مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 267/3

اشعار و قصاید پراکنده؛ بی کا، بی تا [اوراق عتیق: 1 - 255]

2517. مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 181/6

اشعار و قصاید؛ متفرقه؛ بی کا، بی تا [اوراق عتيق: 1 - 252]

2518. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4285

اشعار و مواعظ؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 13 - 383]

2519. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4286

اشعار و مواعظ؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 13 – 383]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 27500

آغاز: خدایرا بدهم من قسم به صاحب تربت، به مقتضای نوشته ز روز؛ انجام: هر که سخت دلش شود خرم، خصم کو گلان را سوراخ است

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده است. بسیاری از اشعار از حافظ و سعدی اند و بقیه بیشتر تک بیت هایی از دیگر شاعران، کاتب به نام همه شاعران اشاراه نکرده و اینها شعرایی اند که به نامشان اشاره ش_ده است: قطاری ،فطرت ،فنایی ،مشرقی ،نزاری ،بیانی ،خواجو، ع_ماد فقیه ،وحشی ،ناصری ،همایی، رضی الدین ،شاهدی ،صفی، بنایی ،عطار ،نظیری ،آصفی ،حیدر ،قتالی ،طلحه، خیام؛ خط: نستع_لیق تحریری، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: نخود ی،جلد:تیماج [رایانه]

2520 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28721

آغاز: بسمله صبا بهبینی لک آن نگار زیبا را بعرض آن برسان از من این معما را؛ انجام: خیام سوخته اطفل روی در حجره زکین بگردن عابد طناب می بینم

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده است، بسیاری از اشعار از حافظ وسعدی اند و بقیه بیشتر تک بیت هایی از دیگر شاعران. کاتب به نام همه شاعران اشاراه نکرده و اینها شعرایی اند که به نامشان اشاره شده است: قطاری ،فطرت ،فنایی ،مشرقی ،نزاری، بیانی، خواجو، عماد ،فقیه ،وحشی ،ناصری، همایی، رضی الدین، شاهدی، صفی، بنایی ،عطار ،نظیری ،آصفی ،حیدر ،قتالی ،طلحه، خیام؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ضربی [رایانه]

2521. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28722

آغاز: بسمله، سردفتر بنام خالق مخلوق بس همتا که حمدش می کند هرانس جن می برم؛ انجام: نیست چون تقی خیلط گرفتار دگر غیر این خادم رواو کو بیمار دگر

گزیده اشعاری است که ظاهراً برای استفاده شخصی در دفتر یادداشت نوشته شده است؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ کاغذ: نخودی، جلد: تیماج [رایانه]

2522. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28741

آغاز: با زور عرش برین با یک غم وزای شد درخون ؛

انجام: روح الامین نهاده بزالوسر حجاب تاریک شد زدیده او چشم آفتاب

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: الوان، جلد: تیماج ضربی، برون جلد به حواشی زنجیره ای ضربی مزین شده است [رایانه]

2523 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 23095

آغاز: بعزم توبه سحر گفتم استخاره کنم؛ انجام: گویم که دارای کاروانست

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، بی تا ؛کاغذ: نخودی، جلد: تیماج ضربی[ رایانه ]

2524 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 10954

آغاز: ای ز پیدایی خود بس ناپدید جمله عالم نو و کس ما ندید؛

انجام: شومی و بی شرمی ما در گذار شوخ ما پیش چشم مامیار.

تمام

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا با رویه پارچه [رایانه]

2525. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 24836

آغاز: الفصل الاول، الباب الأول من القسم الاول؛ انجام: در تو عیبی نیست گر بود

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: نخودی، جلد: مقوا با عطف و گوشه تیماج [رایانه]

2526. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15911/14

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 4ص (99 -

ص: 957

102) اندازه: 19/520×27/5سم [ف: 44 - 129]

2527. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10954/6

قصیده در شکوه از احوال زمان و ظلم و فساد مملکت با تاریخ غره شوال 1342ق؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 1گ (16ر) [ ف: 20 - 540]

2528. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 11026/2

آغاز: چو میل یار به میل و کباده سنگ و شناست *** کجا به فکر دل دردمند غم خور ماست

قصیده؛ خط: شکسته و سیاق، بی کا، بی تا؛ با تاریخ های متفاوت از 1297ق تا 1338ق؛ جلد: تیماج زیتونی یک لا،3 گ (7پ- 9ر)، قطع: بیاضی، اندازه: 11×21سم [ف : 20 - 584]

2529. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6963/4

آغاز: گرده ات ای که سست آمده است *** گوش کن گوش گفته حکما؛ انجام: نرم سازد شکم و نیک بود *** دفع سم را قوی گردد باه

قصیده ای در طب، شاید از کارهای یوسفی هروی باشد، در74 بیت ؛خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح ؛جلد: تيماج قهوه ای سوخته ضربی ترنج دار، عطف قهوه ای روشن، 2گ (72ر-73) ؛اندازه: 10×17سم [ف: 2٠ - 370]

2530. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16938/6

آغاز: یکی دردی کشی آلوده دامن *** شبی آمد بخوابم بعد مردن؛ انجام: چه یکرنگ امیرالمؤمنینی *** به فردوس برین بالا نشینی.

مثنوی کوتاهی در تجلیل امیرالمؤمنین؛ خط: نسخ و نستعلیق،بی کا، بی تا؛ جلد: چرم قهوه ای، اگ( 92 ر-92پ)، 12 س_طر (12×6) ،اندازه: 12×18سم [ف: 47- ]

2531. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه 16938/8

آغاز: مرا شد دل ز هجرت پاره پاره *** نمیدانم چه باید ساخ_ت چاره؛ انجام: از آن ایام کز تو دور گشتم *** ذلیل و خسته دیجور گشتم.

مثنوی کوتاهی در شرح هجران؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛م؛ جلد: چرم قهوه ای، 1ص (106 پ) 12 سطر (12×6) ، اندازه: 12×18سم [ف: 47 -]

1450. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 282

اشعار / شعر / فارسی و اردواجم

aš‘ār

1. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 304/9

آغاز: الله واحد ذات قديم *** مطلق مخفی گنج مستقیم؛ انج_ام: مهدی بعد از عیسی آیی*** یک روایت دو یک تهایی

مثنوی شرف است معارف چشتیه بحث می کند، سلسله طریقت شاه برهان الدین و شاه میرانچی را آورده و در پایان حضرت مهدی موعود را توصیف می کند؛ خط: مختلف، کا: نصیرالدین محمد، تا: قرن 11 ؛کاغذ: ترکی ،جلد: تیماج سرخ،مقوایی، دارای حاشیه و ترنج، 61 ص ،(326-386)، اندازه: 15×25سم [ف: 2- 48]

2.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 647

هفت جلد است و برخی به زبان اردو است؛ خط: شکسته نستعلیق، چلیپا، بی کا، تا: 1163ق؛ مجدول با سرلوح؛ کاغذ: سفید هندی ،جلد: مقوایی، 10 سطر دو ستونی (8×13)، قطع: بیاضی، اندازه: 12×21سم [سنا: ف: 1 - 410]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 678

قطعات و رباعیات و غزلیاتی است از شعرای پیشین و معاصر مؤلف با مقدمه ای کوتاه برای بعضی از شعرا به زبان اردو از سلطان يعقوب ترکمان تا معین الدین چشتی در مردان و از عایشه سمرقندی تا نورجهان در زنان و از اسیری اصفهانی تا آذر اصفهانی در معاصران، گردآورنده در 1179. (فهرست دیباجه نسخه) شعرای متقدمين: سلطان يعقوب ترکمان (7)، شاه قاسم انوار، بدیعی تبریزی (8) باسم اردبیلی، مغربی، خاقانی (9-11)، اوحدی ،انوری، جانی دوست محمد (14-15)، سلطان بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی، قاضی شمس الدین، ظهوری ترشیزی (18-16)، سعدالدین الحموی جوینی، احمد جام ژنده پیل، شاه سنجان، شاهی سبزواری، فرخی عهد محمود غزنوی (20-22)، آذری طوسی، اسدی طوسی ،فردوسی، جبلی (25-27) نزاری قهستانی، سید حسین غزنوی، سنائی غزنوی (31-41) امیر حسینی سادات قطب هرات (41-43) ولی دشت بیاضی، اوحدی کرمانی، عماد فقیه، وحشی یزدی، کسائی مروزی، عمر خیام نیشابوری (46-47)، لطف الله نیشابوری، ندائی نیشابوری، نظیری نیشابوری، ابو اسمعیل هروی، ازرقی هروی بنائی هروی، سحابی استرآبادی (51-52) نظام استرابادی، مسعود سعد سلمان جرجانی، فخرالدوله عمید الدین گیلانی (59-60)، فدائی لاهیجی، طالب آملی، جمال الدین اصفهانی، زین الدین اصفهانی، حکیم شفائی اصفهانی، فریدالدین احول، كمال الدين اسمعيل (69-64)،ناصر خسرو علوی، نوری اصفهانی، زلالی خوانساری، امیدی طهرانی، عبید زاکانی (74) نظامی گنجوی، بابا افضل کاشی، خیالی کاشی، داوری کاشی ،سرمد (80-81)، فيض، ابوطالب کلیم، محتشم کاشی، عراقی (87-88)، میر مرشد یزدجری ،مفرد، عشرتی یزدی، اهلی شیرازی، حافظ شیرازی، سعدی شیرازی (93-97) عرفی شیرازی ،بابا فغانی، لسانی شیرازی، مجدالدین همگر، مکتبی شیرازی، جلال الدین رومی (106-101) ظهیر فاریابی، رشیدالدین وطواط، عنصری (117 -118) منوچهر شصت کله ،اثیرالدین، ابوالعباس بخاری، ابوالحسن رودکی، عصمة الله بخاری (124-125)، عمعق بخاری، بدخشی، ادیب صابر (131-132) ضیاء الدین فارسی ،اشرفی دقیقی، امیر معزی، نظامی عروضی سمرقندی (138) رکن الدین قبائی، صفیری جونپور، شیخ فیضی، خواجه حسن دهلوی،

ص: 958

امیر خسرو دهلوی، شیخ فریدالدین شکر گنج(143- 144) خواجه معین الدین چشتی، تذکره خاتونان: عایشه سمرقندی ،(145) عفتی اسفرائینی، لاله خاتون، مطربه کاشغری، مهری، مهستی، نورجهان ،(148) شاعران معاصر: اسیری اصفهانی (149)، علی حزین، زمانی اصفهانی، راهب اصفهانی، شعله اصفهانی، شمس الدین فقیر دهلوی (152)، صباحی کاشی، طوفان مازندرانی، طیری اصفهانی، عاشق اصفهانی، غالب اصفهانی، درویش مجید طالقانی، میر مشتاق اصفهانی، هاتف اصفهانی، آذر اصفهانی (157-159) خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1179ق؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: سفید، جلد: مقوایی عطف و گوشه مشمع قرمز، 82گ، 15 سطر (13×25)، اندازه: 21×34 سم [سنا: ف: 2 - 25]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/14

آغاز: یا مرتضی کروتم دو چک مین دستگیری *** عاجز شه_اب الدین گی آب و ماتوقمبری ماهی

قصیده ای است ملمع به فارسی و اردو از شاعری که تخلص خود را شهاب الدین یاد کرده است؛ بی کا، بی تا [ف: 15 – 297]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5163/5

آغاز: دیکهه تو کیسامین در تنابون جواب *** سنگی بهمه عالم نی آنگریون کها :انجام: ای (فصیح) ای مدح کی میدانمین چل *** تنگنای ذم بس هان با هر تفکر

مثنوی ملمع فارسی و اردو از فصیح، شاید فصیح لكنهوی سراینده «نحل ماتم» باشد؛ بی کا، بی تا [ف: 15 – 294]

6. قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 172

آغاز: دوازده هزار کس طيب طيب جم جم *** قسم وردشان بیعت حسین هم/ ناگاهای خبر یا وا ویزیده *** شبی بخامه قین ملوک پلید ؛انجام: تا بیو نخوراک میوه دار بيد*** ليشا ولع_نت بیوپی یزید / قطره قلاخ چون مرغ بوسفيد *** ليشا و لعنت بيوپی یزید

منظومه مفصلی است که داستان حوادث کربلا و نهضت امام حسین (علیه السّلام) را به نظم کشیده و مصایب آن حضرت را به زبان اردو سروده است، تخلصی هم در اشعار دیده نشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 108گ، 12 سطر، اندازه: 17×21سم [ف مخ: 2 - 490]

اشعار / شعر / فارسی و ترکی

aš‘r

غیر همانند:

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15881

آغاز: جان بخش کلامک فرح افزا کلماتک *** اولدک مگر اول چشمه حیوانه مصاحب؛ انجام: دیدی بو مصرعی تعمیر نه تاریخ ایچون هاتف *** جدید اولدی بو درگاه معلا یمن همتله

جنگی است شامل اشعار منتخب ترکی و فارسی از شعرای مختلف همچون: مقالی، اذاقی (جامع جنگ)، فغانی، خلیلی، اسحاق چلبی ،فضولی، روحی بغدادی، کشفی بک، غازی، اقدسی، رسمی نظیره، یمنی، شیخ علی نقی کمره، طبرزی، عرفی شیرازی ،باقی ،رشیدی، امری ،عمری ،وجودی و سعدی؛ خط: نستعلیق، کا: اذاقی (جامع جنگ)، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ جلد: تیماج فرنگی قهوه ای، 99گ، سطور چلیپایی، اندازه: 12/5×19سم [ف: 44 - 114]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5335/2

جنگ شعر ،بهاریات ثنایی و سروده های جعفری، بیشتر با عنوان «لمحرره» با تخلص «مخلص» به ترکی یا فارسی و همه مجموعه باید نوشته او باشد، با بهاریات واقفی و سروده های جنونی و فریدون و چند پند به نثر ؛خط: نستعلیق کا: (گویا) مخلص، تا: قرن 11؛ آنچه در هامش اپ-56ر آمده است هم گویا نیمه نخستین همین جنگ باشد؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا گرد تیماج سرخ، 55گ(56 پ - 111پ)، 15 سطر (11×18/5)، اندازه: 13×19سم [ف: 15 - 4207]

3. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 2972/1- طباطبائی

برگزیده ای است از اشعار ترکی نسیمی، فضولی، جوهری، ضیفی ،آهی ،امری، لامعی، کمال ابن قیاس و اشعار فارسی از شمس مغربی و شمس تبریزی ،جامی، سحابی، شکیبی؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: ترکی، جلد: تیماج مشکی، 4گ (86-82)، قطع: وزیری باریک، اندازه: 14/5×24سم [ف: 22- 64]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 929/6

آغاز: ای مه برج رسالت ماه گردون اقتدار *** اولدی جبهک مطلعندن نور الشمس آشکار؛ انجام: مفید اولمه ای باقی کمند کيد اعدائه *** عنایت حضرت حقدن کرم فیاض مطلقدن

شامل قصیده ترکی است که با قافیه «راء» در ستایش پیامبر سروده شده و یک غزل با قافیه «نون»؛ خط: نستعلیق بد ،بی کا، تا: 1083ق؛ کاغذ: فرنگی الوان ،جلد: تیماج قرمز ترنج و نیم ترنج، حاشیه ضربی ،مقوایی، ابعاد متن: 9×15 ، 2 ص (67-68)، 18 سطر، اندازه: 14/5×20سم [ف: 2 - 464]

5. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3396

آغاز: ملكا ذکر تو گویم که تو پاکیزه خدایی *** نروم بجز آن ره که تو ره نمایی / همه درگاه تو پویم همه از فضل تو جویم *** همه توحید تو گویم که بتوحید سزایی؛ انجام: دوستان شکوه و افغان همی کم سازید*** کین چنین است مرا طالع مادر زادم

مجموعه اشعار فارسی و ترکی که بیشتر به شعرای ماوراء النهر تعلق دارند که در یک دفتر گردآوری شده شامل اشعار: جامی، زمان ،قصاب، سيدا (مخمس)، حاجی ساعی، صائب، ناظم، شوکت، ناصر علی، وحشت ،عمرخان ،وحدت، خواجه عصمت، افضل، حافظ ،(مخمس) رساله منثور در صفات زنان از سعید بن یوسف اصفهانی، محی الدین، مسکین حسین بلخی، بیدل، مشفقی (مخمس)، میرزا شاه کیک ،رموزی ،افقان، علی، عطار

ص: 959

(معراجنامه نبوی 2) ،ظفر، ملهم، میرزا عبدالقادر ،ناظم، صم_یم ،مذهب ،رفیع ،صبوری ،واقفی ،جمشید ،وصفی ،سلمان، خواجو، حسن ،طالب ،کاتبی ،مولوی جامی ،حالی ،اصلی، خرمی، حسینی، باب صائب ،ساعی ،کلیم ،طیب،عاشق، واصل، اشرف، شیدا ،شاپور ،مشرب، میرزا صادق ،(غزل) ، سقا (مخمس)، نوری (مخمس)، مهزاد (مخمس)، جذبی (مخمس)، مشرب (الف نام)، صالحی (مخمس) بیدل (مخمس) بلخی (مخمس)، خاکی (مخمس)، شبنم (مخمس)، نزهت ((مخمس)، طالب مخمس مسند (مخمس)، شوکت (مخمس) کاملی (مخمس)، میر وص_ (مخمس)، اهلی (مخمس) ،فیضی، فایض (مخمس)، هلالی (غزل) ،محیی، عصمت (مخمس)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: ق_رن 12؛ مجدول، با سرلوح های متوسط، سطور چلیپا؛ مهر: «زمح_مد امید شفاعت دارد نوری» (بیضوی)، «محمد حکیم بیگ» 1262 (مدور)، «حاجی سید بن حاج علی 1213»( بیضوی)؛ جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و با سر عالی با سجع «صحاف خواجه الغ» مجدول، کناره تیماج زرشکی، 358گ، 19 سطر، اندازه: 13×19سم [ف مخ: 2 - 601]

6.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9661/6

آغاز: ای که در صنع تو کوتاه بود پیشه ما نرسد در صفت ذات تواند پشه ما

غزل مرتب از الف تا یاء باز غزل های بی ترتیب و شعر ترکی او؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: استانبولی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی، از یک سوی ،40گ (54 پ -94ر)، 15 س_طر (7×14) ، قطع: ربعی، اندازه: 13/5×20سم [ف : 17 - 447]

7.تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 1481/6

جنگ شعر است از مثنوی مولوی نظیری، عبدالله خان اتابکی، سلامان و ابسال و سبحة الابرار جامی، و از مقاله انصاری، و ش_عر آذر ،هاتف، احمد میرزا نیازی، عاشق اصفهانی، از کشاف و جمال العارفين عبدالرزاق کاشانی، و شعر مجد همگر، نظامی ،محتشم، خواجوی کرمانی، عطار، همام تبریزی، زلالی ،میر فندرسکی، میر مشاق و بندی درباره بوییان؛ بی کا، تا: قرن13؛ کاغذ: آهار مهره قورخانه ای ،جلد: میشن یشمی،69گ (158ر-227ر)، اندازه: 21×31سم [ف: 5 - 272]

8 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3448-17/228

آغاز: اگر چنگیز دیدی شوکت و شان*** بخواطر ره ندادی مل_ک ایران / زمشرق تا به مغرب لشگر او *** فکنده عرش سایه برسر او؛

انجام: تا به کی افکار باشد ساغرش *** در ترنم شو که آمد نو بهار / فغان که از حرکات سپهر کج رفتار *** فكنده طرح جدایی ميانه من ويار

در این جنگ سرودهای چند تن از صاحب منصبان عهد قاجار. که اغلب جنبه انتقادی و تاریخی دارند جمع آوری شده است، بدین ترتیب:مثنوی انتقادی از امرای خراسان (گویا بخشی حاتم نامه حاتم خویی است)، اشعاری از میرزا محمد خزانه دار،جنگ شاه شاهان باسر عسکر روم، چند ماده تاریخ در ساختن گنبد شاه نجف از میرزا زکی و عبدالرزاق بیک به ترکی، ماده تاریخ تعمیر ضریح امام حسین از نظر علی بیک شاه زاده رضیه سلطان بيكم ، و شعرا به نام گوهر شاد خانم در تعمیر نجف اشرف؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13 ؛افتادگی: آغاز؛ جلد: گالینگور نارنجی 98گ، 8 سطر قطع: بیاض رقعی، اندازه: 7×15سم [ف: 3- 1250]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8612

مشتمل بر اشعاریدر مراثی از: طالب، مهجور، جوهری، مظلوم، دل ریش ،شکوهی، ساقی، ذکری، سرباز، مادح؛ خط: نستعليق تحریری، بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج قهوه ای، 80گ، مختلف السطر، اندازه: 10/5×20سم [ف: 28 - 160]

10. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 268

مشتمل بر مختصری از وقایع کربلا به نثر و سپس اشعاری به فارسی و ترکی ؛خط: نستعلیق نازیبا، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: الوان، جلد: تیماج قهوه ای، 104گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17سم [ف: 1 - 231]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4340

حدیث و شعر فارسی آزاد و فیضی و سعدی و مصلح و مصنف است و شعر ترکی هم دارد؛ خط: نستعلیق چلیپا، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج مشکی، 66گ، 12 سطر (6×13)، اندازه: 9×18سم [ف : 13 - 3297]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9257

آغاز: واقعه دره الصدق، رقم نگار ستم نامه دیار بلا

بیاضی است از نوع آنچه مداحان و مرثیه خوانان برای مجلس روضه خوانی گرد می آورند شامل مصایب و مراثی سید الشهداء به نظم و نثر فارسی و ترکی. از جمله دوازده بند محتشم کاشانی، اشعار مقبل، بحر طویل ها و .... خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ به چند خط مجدول اشعار فارسی؛ مهر: کتابخانه جعفر سلطان القرایی؛ جلد: تیماج مشکی با ترنج و سرترنج، 170گ، مختلف السطر ، اندازه: 1/5×20/5سم [ ف : 30 - 37]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8177/67

مخمسات متفرقه. چند مخمس بدون نام سراینده اغلب به فارسی و بعضی به ترکی. به همان خط اصل در حاشیه برگ ها؛ خط: نستعلیق ،تحریری، بی کا، تا: قرن 13؛ خط ماوراء النهرى، مجدول، دارای رکابه، راسته و چلیپا ؛کاغذ: بسیار نازک کدر، جلد: مقوایی با روکش تیماج، 5گ (117پ-122ر)، اندازه:9×12×19/8سم [ف: 27/1 - 418]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8990/6

اشعار فرد و تک بیت: بدون نام شاعر ؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13 ؛کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره، جلد: مخملی بنفش با نقوش فرنگی و جدول درون کاغذ ابرو باد، 1ص (24)،چلیپا (11/5×19)، اندازه: 13/9×21/5سم [ف: 29/1 - 570]

ص: 960

15. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5876-29/216

آغاز: نظاره ایلد وی شامیآن بی ناموس *** یا ناردی اهل حرم چون چراغ بی فانوس / بوحاله ایتد مزدی اهل بیت بی کس ت_اب *** دو تارد لوز لفارين يوز ينه نصاب؛ انجام: از هنگام محرومی از فیض خدمت سعادت بنیان پیوسته به این ترانه مترنم می باشد که اگر در خواب می دیدم غم روز جدایی را ***بدل هرگز ن_می کردم خیال آشنایی را

بیاضی است از آن یکی از نوحه خوانان و مرثیه سرایان اهل ب_یت که در آن مراثی منظوم را به ترکی و فارسی برای استفاده خ_ود تحریر نموده است؛ خط: ،تحریری، بی کا، تا: قرن 14 ؛جلد: م_قوا با عطف گالینگور قهوه ای، 34گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 12×21سم [ف: 7 - 4265]

16 . قم؛ مرکز مطالعات؛ شماره نسخه: 973/4

جنگ، اشعار، ،قصاید، غزلیات، مراثی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:20 جمادی الثانی 1300ق؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول گرهی، 42 گ،(149ر-191پ)، اندازه:11×17/5سم [ف 2 -241]

17.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16794

آغاز: کلور محرم آلی شیعه لر اولسون آگاهه کینه تدارک م_اتم كورور رسوا له له؛ انجام: دو توب بود امتی صدقیله صبح شام اولماز.

مجموعه ای است از اشعار در سوگ ائمه اطهار(علیهم السّلام) به زبان ترکی و بعضا به فارسی از شاعران مختلف از شهاب ،صافی ،زایر، تاجر تبریزی و ... با عناوینی به شرح زیر: 1- احوالات غره مح_رم الحرام، 2- احوالات فاطمه صغرا (علیها السّلام) از شهاب،3 - احوالا ورود به کربلا در سوم محرم، 4- احوالات حضرت علی اکبر(علیه السّلام) و شهادت ایشان، احوالات حضرت علی اصغر (علیه السّلام) ، احوالات حضرت ابوالفضل (علیه السّلام)، احوالات پسران جناب مسلم، احوالا حضرت حسین (علیه السّلام)، احوالات غارت خیمگاه، احوالات اسرا و كوفه، من كلام صافی، احوالات تنور به سر حضرت حسین (علیه السّلام)، احوالات راه شام از زبان جناب لیلا، از زبان جناب سکینه، احوالات مجلس يزيد لعنت الله عليه، احوالات خرابه شام، خروج از شام، من کلام زایر، خطبه سجادیه، احوالات اربعین، احوالات ورود به مدینه از کربلا، احوالات مدینه از تاجر تبریزی، احوالات پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )) وفات فاطمه زهرا (علیا السّلام) ، من کلام زایر، چند بیتی به فارسی از محتشم کاشانی در احوالات حضرت صديقة الطاهره (علیه السّلام) با این مطلع: «ای بانوی حریم شهنشاه لافتی ***وی معجر عصمت و وی حجله ات حیا»، دراحوالات حضرت رضا (علیه السّلام) من کلام تاجر تبریزی، در احوالات حضرت موسی بن جعفر (علیه السّلام) من کلام زایر، در احوالات حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام)، نوزدهم ماه رمضان المبارک، احوالات تولد حضرت امام حسین(علیه السّلام) ، عید قربان، من كلام زایر، در نیمه شعبان و احوالات امام حسن (علیه السّلام)؛خط: نستعلیق کتابتی، کا: محمد علی، تا: قرن 14؛ کاغذ: نخود ی،جلد: تیماج قهوه ای، 17 سطر، اندازه: 12×18سم [ف : 17 - 486]

18. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2701

شعرهای فارسی و ترکی است که سلیمان قاضی ترک در ربیع الاول 1195 گرد آورده: 1- به فارسی فردوسی (1)، صائب، فقیه، ثنایی، شمسی (6) ابن عوفی، ملای رومی ،سعدی، صافی، فرشته (به ترتیب تهجی نزدیک 150 بیت)، شوکت (16) جامی، رکن کمال ،(25) خسرو، جنتی، احمد جام ،مانی فاخری (33) عینی، ناصر خسرو، امام فخر رازی ،هلالی اهلی (46)، 2۔ ترکی عزتی (١) ،راغبی ،علوی ،مرادی الهی ،(9) ،بیانی، عینی، صافی (26) ،عالی ،آتشین ،جوری، کریمی،(39) ،سنائی، شرحی (53) نابی ،مانی ،غوثی ،عندلیبی ،روحی ،اسحاق، عشقی، رحمی، اصولی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای، 30گ سطور چلیپا (14×18)، اندازه: 15/5×23سم [ف: 10- 1582]

19. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 26519

آغاز: سکینه سینه داغ چکدی الله له کیمی (کذا)؛ انجام: هم بخوان خویشتن آغشته شد

جامع: نوحه خوان ،حسین، ماتن: هجری تبریزی، محمد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14[ رایانه]

20 . مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 102

جنگی دارای مراثی است که گویا یکی از مرثیه خوانان آن را فراهم آورده. نام این شاعران در این جنگ یاد شده است: ناطق ،دلمقانی، شیدا، سرابی ،ذلیل ،بهار جوهری، حکیم قاآنی، سرباز، ناصر الدین شاه قاجار ،میرزا فرج الله ،افشار، پیر غم، خاکی؛ خط: نستعلیق،بی کا، تا: 1334 - 1360ق، سطرها راسته و چلیپا؛ جلد: تیماج ،مشکی، 34گ، مختلف السطر اندازه: 13×20/5سم [ف: 1 - 96]

21. قم؛ گلپایگانی شماره نسخه: 4891/1-24/191

آغاز: مراثی مولانا محتشم عليه الرحمة. باز این چه شورش است که در خلق عالم است*** باز این چه نوحه وچه عزا وچه ماتم *** است؛ انجام: یادایت فضولی آل عبا حالن ایله آه*** کیم برق آه ایله یا قیلور خرمن گناه

شامل: دوازده بند محتشم، مراثی حاجی سلیمان بیدگلی کاشانی، مراثی فدایی مراثی رضا قلی بیک، دوازده بند ملانقی، مراثی فضولی ترکی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 32گ، 8 سطر دوستونی چلیپایی، اندازه: 9×15سم [ف: 7 - 4264]

22. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17443

از مشاهیر و غیر مشاهیر؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

23 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18007

تخمیس اشعار حافظ، اشعار فضولی، اشعار رضوان علیشاه و غیره؛

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

24. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13469

آغاز: زمانه هر نفسم تازه محنتی راند *** اگر چه وعده همنی شد.... را / مرا بپرور و در کسب نام باقی کوش *** که آن ذخیره بماند است ... و يحيى را؛ انجام: آنکه نابینای مادرزاد اگر حاضر

ص: 961

شود *** در جبین عالم آرایش نیفتد سروری / در پناه سده جاه رعیت پرورش *** بر عقاب آسمان فرمان دهد کبک دری

اشعاری از: عبدالواسع جبلی، حکیم خاقانی شیروانی، صیف الدین اعرجی، حکیم سنایی غزنوی، انوری ابیوردی، خواجو ،سلمان ،اهلی، خواجه لطف الله، میرزا اشرف، خواجه کمال ،جامی، محتشم، شیخ علی نقی ،آذر ،عذری ،عشرت نیازی، عرفی امیر سنجر، غیرت اصفهانی، حافظ رفیق ،نظیری، رهی اصفهانی، میرحضوری قمی ،خسرو ،کلیم، مسعود، وحشی ،ضمیری ،عاشق ،مشتاق نظام استر آبادی ،سعدی ،فغانی، مرتض_ی قلی بیک ،راهب درویش ،مجید ،صالحی ،درکی ،میلی ،موالی، امیر معزی، دیباچه آتشکده آذر ،دیباچه نقل عشاق محتشم، شاپور طهرانی ،امیدی ،انسی ،ثنایی، صباحی ،ابوالمفاخر، مح_مد على وفا، بهاريات میرزا نصیر طبیب، احمد ستمگر، قصیده مل_ک انور در وصف مناسک و مشاعر حج، مخمس میر فتاح مراغه ای، نظامی، هاتف، فردوسی ف عزت ،منعم، میرزا ابوالحسن حريف، ملا حسن کاشی، خرد، رشید وطواط، شفیق بغدادی؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 198گ، مختلف السطر، قطع: بیاضی، اندازه: 11×16سم [ف: 36 - 422]

25. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17852

از فضولی ،بیدل، غیاثی، یاری و غیره؛ بی کا، بی تا [د.ث. مجلس]

26 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16162/1

آغاز: مخدوم بعد از تشریف بردن شما اخوی آخوند ملا آقا علی که زاهد عصر و عابد دهر بوده؛ انجام: اسدالله که آیدبهوا.داری دل ***زهره شیر شود آب ز پاداری دل. از میرزا رحیم غیب گوی تبریزی چنین شنیدم یا علی مدد.

غزلیات، مثنویات و رباعیات به ترکی و فارسی از مولانا زین العابدین حیران، آقا میرزا باقر خلخالی، قاسم انوار، خواجه نص_یر،غیرت، اوحدی کرمانی، سید محمد نجفی، جامی، میرزا باقر حیران، میرزا صادق حیرت، عطار؛ خط: نستعلیق مخلوط بشکسته و نسخ، بی کا، تا: (1303-1314)؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور ماه 1367؛ کاغذ ،نخودی، جلد: تیماج اسقاطی، 26گ (53-2) اندازه: 10/7×17/5سم [ف : 17 - 476]

27. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9440/13

جنگ شعر است از کمال الدین وسیف الملوک، هر دو به فارسی و ساعتی و شیخی هر دو به ترکی؛ خط: نستعلیق ترک،بی کا، بی تا؛ کاغذ: استانبولی ،جلد: مقوا عطف تیماج تریاکی به ربعی، 28 ص (258-286)، 18 سطر (11×16/5)، اندازه: 12/5×18سم [ف: 17 - 369]

28. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9466

جنگ شعر است فارسی فایق افندی و صایب و کلیم با انشائی از اسحاق فندی به ترکی و نثرهای دیگر به ترکی؛ خط: نستع_لیق ترک، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ سطور چلیپا؛ کاغذ ،استانبولی، ج_لد: تيماج مشكى مقوایی یک سویه، وزیری، 113گ 27 س_طر(11×20/5)، اندازه: 12/5×25/5سم [ف : 17 - 375]

29. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3726

آغاز: از نرگس مست بدخمارش *** در سستی و درخمارم امشب / از بهر نثار یار خاقان *** جان دادم و شرمسارم امشب؛

انجام: عرض چه احتیاج که گویم به داستان *** کاین از فلان مجوی وز بهمان مخواه فلان / لب بستن از طلب روشن همت است و بس***گفتم مخواه تن زن و صد داستان مخواه

مجموعه ای است در اشعار فارسی و ترکی از حکیم سوزنی، مولوی، وحشی بافقی، فضولی بغدادی، عراقی حافظ لسان الغيب، عاشق، عرفی و اشعاری که تخلص «خاقان» دارد؛ خط: نستعلیق ،بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، ترنج و سر عطف ،پارچه 100گ، مختلف السطر، اندازه: 14×21سم [ف مخ: 2 - 612]

30. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12790

جنگ اشعار است سروده شاه عباس صفوی، سلطانعلی بیگ، اوحدی و میرزا محمد علی منجم و دیگران؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ تاریخ تحریر نونویسی برگ اول و دو برگ آخر کتاب تجويد: جمادى الثانى 1156؛ واقف: حسین کی استوان، آبان 1348؛ کاغذ: حنایی، جلد: میشن خرمایی، 136گ، 15 سطر، اندازه: 9/5×19/3سم [ف : 23 - 136]

31. همدان همراه، رضا؛ شماره نسخه: 11/2

خط: نستعلیق ،بی کا، بی تا؛ به راستا و چلیپا و یادداشت شرح آنها؛

کاغذ: ترمه اصفهانی، 2ص[ رشت و همدان: ف: - 1689]

32.کاشان ،عاطفی، افشین؛ شماره نسخه: 29

مشتمل بر اشعار مختلفی از سعدی، فردوسی و برخی از اشعار ترکی و نمونه هایی از منشئات و برخی از نسخه های داروئی و اشعاری ظاهراً از جامع کتاب؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: 1240- 1241 جا: اردبیل و شیروان؛ جامع در برگ نهم نگاشته که از بروجرد به کاشان رفته و از آن شهر به قزوین و سپس به رشت و خلخال رفته و به سال 1240 در اردبیل بوده که قصد رفتن به شیروان را داشته است. سطرها چلیپا یا راسته؛ کاغذ: آبی رنگ ،جلد: بدو جلد، 26گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 34]

اشعار / شعر / فارسی و عربی

غیر همانند:

1. تهران؛ مینوی؛ شماره نسخه: 181 بخش

نسخه اصل: یونیورسیته 738. جنگ اشعار است از ابوالفتح حسان بستی (زيادة المرء ...) با ترجمه فارسی، و قصیده عربی متنبی، با شعر فارسی سنائی و دیگران؛ بی کا، تا: قرن 7؛ 30گ [ف: - 122]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 573/17-ف

نسخه اصل: لالا اسماعیل ش487ر. شعرهای: بدرالدین نعال، همام الدين، قطب الدین عتیقی، امام شافعی (به عربی)، اثیر اخسیکثی،

ص: 962

انوری،کمال اسماعیل، اوحدی کرمانی (رباعی) عبدالواسع ،جبلی ،سوزنی، معین الدین کوثری، انوری، مجد همگر، رفیع ابهری، ظهیر فاریابی، عزالدین کیشی ،شرف الدین قزوینی، کمال اسماعیل، صدر اسلام، ابوسعید، مجنون بن عامر (به عربی)؛ بی کا، تا: قرن 8؛ 7گ (149ر - 156پ)[فیلمها: 1 - 502]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 573/22-ف

نسخه اصل: لالا اسماعیلش 487ر. شعرهای: مبارکشاه غوری، فخر قنادی شیرازی، شمس الدین و پاسخ صاحب دیوان به او،نور خطیب گنجه، محمود منصور کرمانی، ابن سینا ،رباعیات: اوحدی کرمانی، مبارکشاه غوری، نظام بخاری، برهان الاسلام، زکی مراغی، جمال اشهری، صفی یزدی، صدر قزوینی ،عمدی، ظهیر فاریابی، مسعود سعد سلمان، سلطان اتسنر، سید اشرف، عبدالرزاق، سید حسن ،رباعیات، خیام و کمال اسماعیل (با ش_أن نزول)، همام الدین، رشید وطواط در مرگ اتسنر خوارزمشاه در 9جمادی الثانی 551، ملک شمس الدین كرت، غیاث الدین مح_مد وزیر، پسر دعویدار، قطب الدین عتیقی، احمد غزالی، افض_ل الدین کاشی (غزل) ،انوری سیف الدین اسپر غمی، اوحدالدین کرمانی، صدر الاسلام عبدالواسع، خاقانی، مجد همگر ،کمال اسماعيل، مجنون بن عامر (به عربی)، سعدی، عزالدین چاوشی، شرف الدین شفروه،امامی، پسر خطیب گنجه؛ بی کا، تا: قرن8؛ 19گ (197ر-216پ) [فیلمها: 1 - 503]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1379

شعرهای عربی است و سپس فارسی از روی مضامین اخلاقی و اجتماعی با این عنوان ها: باب آ. التهادى و الاتحاف، بابآ. الاستتام والاستعاذه و الاستماحة والاستعانة، باب 1. افت_تاح المكاتبة، باب 2. فيما يحتاج اليه في افتتاح المكاتبة و الجواب عنها، باب ٣. الجواب عن المكاتبات، باب 4. التأخير الجواب و ابطائه و الشكاية عن ترك المكاتبة، باب 5. الهجر و الفراق و الاشتياق باب 6. التهانى و ،البشارات، باب ١٣. الاسترحال و الاستعطاف و الاستقاله والاستعفاء، باب14. الهد و الوفاء، ب_اب 15. المعاتبات و الاخوانيات، باب 16. هو خمسة فصول: 1) شك_ایة الايام و الزمان، 2 )الاخوان، 3) شكاية عن سوء الحال و المقاساة، 4) شكاية عن الضعف، 5) شكاية عن الجد و الطابع، باب17 . الاعتذار عن الكتابة على الظهر و ترك الالقاب، باب 18. الاستغناء عن شرح الاحوال، باب 19. الادعيه، باب ٢٠. الوداع، باب21. ورود الخبر و الاستخبار، باب 22. الانتظار والحث على الوصال و النهى عن الفراق، باب 23. الوعد و ما يتعلق به من التأخير و الخلاف، باب 24. الوعيد و ما يتعلق به من قلة المبادلات ،به ب_اب 25. طلب الجواب ،باب 26. انتظار الليل و ابطاء الزمان، باب27. تعذر تحصيل المطلوب و ما يقاربه، باب 28. خيبة الراجى و ما يناسبها وما يقرب عنها، باب 29. التحاشى و التجانب، باب30. فيما يصلح كتابته في العنوان، باب ٣١. النساء و الغزل، باب32. الامثال و ارسالها و ما يتمثل به، الباب الاول: فى الاحاجى و المشكلات، الباب الثانى: فى الخمريات والربيعيات، الباب السابع: فيما يتعلق بالتفقد و الزيارة، الباب الثامن: فيما يتعلق بالعبادة، الباب الثالث: فى المواشى و التعازى، الباب الرابع: في الاوصاف و التشبهات، الباب الخامس: فى الخضاب و الشيب و الشباب، الباب السادس: في التمثيل والتبجيل، الباب السابع: في المتفرقات؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 8؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سفید، جلد: مقوایی، عطف و دور تیماج مشکی، 90گ، 13 سطر (7×10)، اندازه: 12× 17سم [سنا: ف: 2 - 239]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10681

اشعار به عربی و بخشی به فارسی؛ خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن8؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ قطع: جیبی [میراث شهاب: س 9ش 2 – 23]

6.تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 321/6-ف

نسخه اصل: قونیه ش 2546 شعرهای سید سلیمی سوری به ترکی و از دیگری به فارسی؛ خط: نستعلیق، کا: بهاء الدين بن سعید تاج الدین حاجی حسن بن بهاء الدين بن حسن بن عبدالملک (علی) حافظ حکایت قمی ،خطیب، تا: قرن 9ق؛ 4گ (86-90)، 15 سطر [ فیلمها: 1 - 453]

7 .تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 612/18-ف

نسخه اصل: سلیمانیه ش 1208. شعرهای عربی و فارسی امام فخر، عين القضات، صاحب الهداية، جنيد، خسرو دهلوی، اوحدالدین، نجم الدین سنائی، خواجه افضل، ناصر خسرو؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 839ق؛ 3گ (249پ - 252پ)، 19 سطر [فیلمها: 1 - 511]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1238/2ط

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين ... باب الالف الم اك جاءكم و تكون بيني و بينكم المودة والاخاء استفهام انکاری است و این در مقام؛ انجام: بوجه مقسم كان طنبيه تعطوا الى اوراق السلم.

مؤلف در این رساله با ذکر ابیاتی از شعرای عرب به ترتیب الفبائی، به تبیین و توضیح آنها به فارسی پرداخته است. این نسخه از باب الالف آغاز و به باب الفاء خاتمه می یابد؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 962ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 4ص (33-39)، اندازه: 12/5×18سم [ف: 24/3 - 37]

9. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 111/1- طباطبائی

دو غزل ملمع از مهری عاملی، علی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ فهرست رایانهای مجلس [ف: 22 - 25]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 4942/36

آغاز: چرخ با این اختران نغز خوش و زیباستی *** صورتی در زیر دارد پرده در بالاستی؛ انجام: جنید قدس سره فرمود قرآن و جسم انسان تر امانند ... انسان نیز در سلوک هفت مرتبه دارد

خط: شکسته نستعلیق ،چلیپا، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج ،کبود، 2گ (198ر - 99 پ) ، اندازه: 14×24سم [ف: 14 - 188]

11. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5138/25

آغاز: للمحقق الدوانی هستند بهم متفق این دو دغل قلب ***دیریست که گویند القلب مع القلب؛ انجام: از طینت بد چشم

ص: 963

نکوئی نتوان داشت *** از زنگ و حبش زنگ بشستن نشود سلب دارای اشعاری چند از محقق دوانی به قالب رباعی و اشعاری از طغرائی اصفهانی صاحب لامية العجم و ابیاتی از سید رضی و ابوالفتح بستی و عباراتی عربی منثور از صفدی و فاضل چلبی و اشعار عربی از خالدی و باخزری و رباعیاتی از خیام نیشابوری و عباراتی از کتاب اصول الکتاب و شرحی از حالات شیخ ص_فی الدين اردبیلی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ف: 15 – 141]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2453/6

شعرهای عربی است از علی (علیه السّلام) و مجنون عامری و دیگران ( ص (7-1) شعرهای فارسی سعدی (8-25) انوری( 25-2) خاقانی شیروانی (53-86)، مجمع البحرين و تجنیسات و غزلیات ملا کاتبی ،(86-115) قصاید ملا اهلی شیرازی (115 - 135) قصیده امیر خسرو دهلوی (135-144) شعرهای مغربی (145- 153) کمال خجندی (154-161) سلمان ساوجی (162- 169) عصمت بخاری (170-183)، خواجوی کرمانی (184- 205) شعرهای سلمان ساوجی ،آصفی ،امیدی، جمال الدین عبدالرزاق، شاه نعمة الله ،حافظ، جامی، ابن یمین، شاه طاهر دکنی، ملا حس_ین کاشفی، میرزا استخر کاشی، شانی تکلو هم هست ؛خط: نستعل_یق، بی کا، تا: قرن 11؛ مجدول؛ کاغذ: سپاهانی متن و حاشیه، ج_لد:تیماج تریاکی زرکوب مقوایی زرکوب مقوایی، سطور چ_لیپا (9/5×17/5)، اندازه: 19×30سم [ف: 9 - 1187]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8960/22

اشعاری از: محمد قلی سلیم، لراقمه (نامش پاک شده است)، سوزنی، میر صیدی، قاسم بیگ حالتی، فرزدق ،انوری، معما به اسم شهاب ،مولوی ،جامی، لولدی محمد نصير، كمال اسمعيل، قاضی ارجانی ،صائب، اصمعی، متنبی، میر رضی دانش، میرزا شريف الهام، آقا یحیی قمی سحابی، میرزا باقر. به همراه جملات و عباراتی از: افلاطون الهی، جنید بغدادی ،لقمان معاویه به امیرالمؤمنين (علیه السّلام) شیخ بهایی (منقول از کشکول او) و اصعم_ی؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با نقوش فرنگی در وسط وچهار گوشه صفحه، 4 ص (115و 119- 121)، اندازه: 11/3×21/7سم [ف: 29/1 - 476]

14. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8960/55

اشعاری از[ شماره صفحات در فهرست هست]: ابراهیم ادهم قاضی ابن الفضل عیاض، ابن رشیق، ابوالحسن فراهانی، میر، ابو تمام طائی، امیرالمؤمنین (علیه السّلام)، امیر علیشیر، امینا فراهانی، بابا فغانی، جلال الدین محمود دوانی، عالی حضرت مرحومی میرزا، حضرت مولانا حسن علی، رضی الدین علی لالا غزنوی،میر رضی ،مولانا سحابی، سعیدا نقشبند، سلطان العلمایی نور مرقد، سنایی، آقا شاپور، شیخ شاهنظر، میر شجاع الدین محمود، شم_س

الدین محمد حلاج، شیدای هندی، صاحب بن عباد، میرزا صایب سلمه الله، عرفی، علی نقی کمره ای، شیخ فیضی، قاسم انوار،قاضی تنوخی، مولانا قیدی کرمانی، میر سید کاشی، کمال اسماعیل، ملا محبعلی هندی، محقق الطوسی نور مرقده، محمد حسین غفاری، محمد طاهر واقعه نویس، حضرت وحید الزماني، شیخ محمود شبستری، سید مرتضی، مولوى المعنوى، مهلبی؛ خط: نسخ و نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 11؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با نقوش فرنگی در وسط و چهار گوشه ،صفحه اندازه: 11/3×21/7سم [ف: 29/1 - 480]

15. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4379/18

آغاز: الهی یمنینی رجائى سلامة *** و قبح خطياتي على يشنع / امید و آرزوی من بحضرتت يا رب ***بسی است گرچه مرا هست فعلهای شنیع؛ انجام: داده جودش ز فیض سر قدم *** بکفی خاک جان و ایمان هم

ابیاتی از حضرت علی (علیه السّلام) (ترجمه) هر بیت در دو بیت فارسی گزارش شده است شاید دنباله شماره پیش (شرح نهج البلاغه کمال الدین الهی اردبیلی) باشد؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد تقی بن حسین خاتون آبادی اصفهانی، تا: 1056ق، 3گ (44پ- 46ر) در هامش [ف: 7 - 370]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8904/93

از عرفی به فارسی و دو تن دیگر که فرزندان حجام و طباخ بودند به عربی؛ خط: نسخ و نستعلیق و تحریری، کا: مقیم کاشانی، تا: اواخر رجب 1072ق، جا: برهانپور ؛کاغذ: نخودی نازک آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول، عطف و سجاف میشن، 1ص (80ر) اندازه 14/9× 25/3سم [ف: 29/1 - 286]

17. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9466/31

تک بیتی از غیرتی همدانی و یک رباعی عربی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12، 1ص (60-همان) [مختصر: ف: - 62]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9469/8

علی انصاری، نظامی گنجوی، محمد طاهر آراسنجی قزوینی، صادقای صامت، صائب، میرزا طاهر وحید، عبدالنبی، شیخ ابو الفضل، قاضی ابوالحسن، عمرو بن العاص، باقرى خليل، فضولی، طرشتی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 و 12؛ 2ص (16-14) [مختصر: ف: - 65]

19. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1269/16ط

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ جلد: تیماج مشکی یک لا، ٢ ص( 200-201) ،قطع: بیاضی، اندازه: 7×15سم [ف:24/3- 47]

20 . تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8912/8

با سروده هایی از [شماره صفحات در فهرست هست]: ابوالحسن خراز، ابو سعید ابوالخیر ،اشک، امام زین العابدين، امیرالمؤمنين، ،جامی، خواجه نصیرالدین طوسی ،سعدی، سلمان فارسی ،صایبا، طالب کلیم، کلیم، کمال خجند، مجذوب تبریزی، مجنون عامری، ملا مشهور، نظامی، معما به اسم جلال (ص 305)؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ سطور چلیپا و معمولی؛ کاغذ:

ص: 964

نخودی آهار مهره، جلد: زیتونی مقوایی ضربی، با ترنج و سرترنج و جدول بندی ساده و گرهی، عطف چرم قهوه ای. درون کاغذ ابر و باد، اندازه: 8/9×14/3سم [ف: 29/1 - 309]

21. خوانسار؛ فاضل شماره نسخه: 268/8

جنگ اشعار مختلفی است در مدح ائمه (علیهم السّلام) و اخلاقی عرفانی ... از شعرای مختلف؛ خط: نستعلیق، کا: ابوالفضل بن محمد علی طبیب همدانی، تا: 1185ق؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، اندازه:10/5×20سم [ف: 1 - 250]

22. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 124/13

آغاز: لنعم اليوم يوم السبت حقا *** لصيد ان اردت بلا امتراء / خوش روزیست حقا روز شنبه *** برای صید کردن سوی صحرا

هفت بیت تازی برای هر یک از روزهای هفته که آن را نیز از علی دانسته، و هر بیت را بیک بیت فارسی ترجمه کرده؛ خ_ط: نسخ، کا: سلیمان قاضی پسر محمد مکری، تا: ربیع الاول و الث_انی 1195ق؛ کاغذ: فرنگی سفید و نخودی رنگ ،جلد: تیماج حن_ائی دولا بی مقوا، 2گ (118-119)، 9 تا 13 سطر، اندازه: 6/7×12/5سم [ف: 2 - 234]

23. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5898-29/238

آغاز: به گریه گفت خدایا برس به فریادم *** بگیر زود نه دیر از منافقان دادم / به زیر تیغ فتاده برادر زینب *** شود جدا سراو خاک بر سر زینب؛ انجام: دارد امید غمین بر بدن پاره اکبر*** پاره در موقف اکبر شودش نامه عصیان / ... ازالم سطح زمین تا دامن ماهی شکافت *** ... .. خم به پشت چرخ اخضر آمده

بیاضی است به نظم از آن یکی از مداحان اهل بیت (علیهم السّلام) که در آن مراثی و نوحه های فارسی و برخی عربی را برای استفاده خ_ود جمع آوری نموده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: تیماج قهوه ای، 99گ، مختلف السطر، ق_طع: بیاض رقعی، اندازه: 10×21سم [ف: 7 - 4264]

24 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15232/41

قصیده در وصف نهج البلاغه؛ خط: نستعليق ،كا: صدر الافاضل تبریزی، تا: قرن 13 1ص (211 پ) [مختصر: ف: - 625]

25. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4057/76

متفرقاتی از رباعیات فارسی «تا مرد به تیغ عشق بی سر نشود»،از مولوی و دیگران و کلماتی از بزرگان و احادیث به فارسی و غربی؛خط: شکسته نستعلیق ،کا: محمد زمان بن کلبعلی متط_بب خراسانی، تا: قرن 13 [ف: 7 - 189]

26. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1045/26- طباطبائی

آغاز: الاهل من فتی کابی تراب *** و انى مثله فوق التراب / اذ ما مقلتی رمدت فکحلی *** تراب مس نعل ابی تراب

از وحشی و ملول؛ کا: سید محمد بن صادقطباطبائی (سنگلجی)، تا: قرن 13؛ بخشی از این اشعار با قلم دیگر است و شاید از خ_ود مؤلف جنگ. پس از پایان اشعار نسخه محبت و ترکیبات آت_ش بازی نوشته شده و به خط سنگلجی است؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج قرمز، 18 ص (75-92)، قطع: رقعی، اندازه: 11×17سم [ف:23- 348]

27. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15429

آغاز: عشق آمد و شد چه خونم اندر رگ و پوست *** تا کرد مرا تهی و پر کرد ز دوست

اشعاری از محمد نصیر طبیب اصفهانی، دیوان امیرالمؤمنین؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ با خط زیبا و بیشتر جنبه هنری دارد، اشعار عربی به خط نسخ ممتاز بصورت چلیپای دو ستونی و اشعار فارسی غلباً شکسته نستعلیق ممتاز سه ستونی، در آغاز طریقه نوشتن حرز امام جواد (علیه السّلام)؛ جلد: تیماج مشکی، 32گ، 12 سطر، قطع: بیاضی، اندازه: 13/4×20/8سم [ف: 43 - 86]

28. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5077/14

ابیاتی به عربی و فارسی؛ بی کا، تا: قرن 13 ، 1 ص( 69ر) [ف: 15 - 42]

29 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5908/1-29/248

آغاز: هو الله تعالى حافظ راقب. لم انسه لما سرى من يثرب ... یعنی فراموش نمی کنم حسین را در وقتی که بیرون اید به عزم سفر از مدینه در حالتی که گریان بود چشمهای او ؛انجام: هذا مصاب الشهيد المستظلم و من فوق السماوات قد قامت ماتمه این مصیبت آن شهید است و مصیبت کسی که در بالای آسمانها بیان شده است ماتم او

قصیده ای است با قافیه الف و به عربی که شاعر در مراثی امام حسین (علیه السّلام) سروده است، این قصیده در لابه لای سطور به فارسی ترجمه شده؛ خط: نسخ ،بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج عنابی ضربی مجدول، 200گ، مختلف السطر، قطع: بیاض رقعی، اندازه: 8×19سم [ف: 6 - 3219]

30. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1479

آغاز: ثعالبی در تعریف اسبی گفته که ممدوحش از برای او فرستاد: يا واهب الطرف الجواد كانما *** قد أعلموه بالرياح الأربع اشعار پراکنده ای استبیشتر آن حماسی و مربوط به جنگ و شجاعت و تهور و خصوصیات اسب و مرکب و شمشیر و اسباب و آرایش جنگی، گرد آورده شده بدون ترتیب و تنظیم مخصوص؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: اواخر قرن 13، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 116گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17/5سم [ف: 4 - 315]

31 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 2734/1

آغاز: ولا تمنع كتابا مستعارا *** فذاك البخل للانسان عار/ الم تسمع من رواته *** جزاء البخل عند الله نار؛ انجام: و طوبی لطالب العلم يوم القيمة النظر الى وجه العالم خير لك من عتق الف رقبة

مجموعه اشعار و سرودها و مطالب مفید و پراکنده حکمی واخلاقی است از شعرایی همچون: حریری، تفتازانی، سوسی، بحر العلوم ،سید رضی، شیخ علی خلیعی، ابواسحاق صابی، سید علیخان، امام زین العابدین ابن فارض، متنبی، شیخ بهایی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13؛ 156گ، مختلف السطر، اندازه:

ص: 965

11× 17سم [ف مخ: 2 - 598]

32. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3185-16/195

آغاز: من كلام ملامختار قاری اعمی اصفهانی. ای ماه عارضت چو رخ مهر بی کلف *** وی مشرق تو کعبه وای مغربت نجف؛

انجام: کم انادى وهو لا يصغى التناد *** وافؤدای وافؤادى وافؤاد/ یا بهایی اتخذ قلبا سواه *** فهو ما معبوده لاسواه

شامل این اشعار و عنوان ها: ملامختار قاری اعمی اصفهانی (قص_یده فاری از وی)، ابن حسام، تولی و تبرای نسیمی، دوازده امام قاضی، دوازده امام میرزا قوام الدین، خطبه ای ازحضرت علی با ترجمه زیرنویس به فارسی، مناجات منظوم ابراهيم بن علی کفعمی به عربی، قصیده فرزدق و ترجمه منظوم آن به فارسی، حکایت نرجس خاتون به نظم تولد نامه امام علی از حمله حیدری و نان و حلوای شیخ بهایی؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ ج_لد: گالینگور قهوه ای، 37گ، 14-18 سطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 11×21سم [ف: 3 - 1261]

33.قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3195-16/205

آغاز: ای دلبر عیسی نفس ترسایی*** خواهم که به پیش من تو بی ترس آیی/ که چشم ترم به آستین خشک کنی *** که بر من لبی خشک ترسایی؛ انجام: که گر بر چشم عاشق کردی اش جای *** شدی پر آبله زاشکش کف پای / ندانم از زر و زیور چه گویم *** که خواهم بود قاصر هر چه گویم

جنگی است شامل اشعار فارسی از شاعران زیر: سعدی، یغ_ما، میرزا حسین خویی ،حافظ ،یزید ملا صدرا متلخص به بینا، ش_یخ برهان الدین ،عریان، محمد علی وفا، هلالی جغتایی، هاتف، مطایبه مصاحب نائینی ،صبا ،خاقانی، غزلیات يغما، مشتاق، حاجی سلیمان صباحی قصیده حمیری ،انوری ،قصیده ،طنطرانيه، خم_ریه ابن فارص، لغز شیخ بهایی ،جلال، قصیده خمیات شیروانی و مستزاد ابن حسام؛ خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13، ج_لد: تیماج قهوه ای ضربی مجدول گرهی، 94گ، 10 سطر، اندازه: 10×16سم [ف: 3 - 1261]

34. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 13338/19

آغاز: سبحان رب العزة الفرد الصمد، لم يتخذ صاحبة ولا ولدا قد جل عن كل شبيه وانفرد فيما يساويه من الخلق احد؛ انجام: ف_فی الكلام ولا يحيط بوصفكم ايحيط ما يفنى بما لا ينفد

مجموعه اشعار عربی و فارسی است و بدون ترتیب خاص، برخی اشعار در حاشیه، و افزودگی هایی منظوم از «انوری» در دو برگ بعد از انجام آمده؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، 3گ (298 ر - 330پ)، سطور چلیپا، اندازه: 12/5×19سم [ف: 33 - 593]

35. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10248/3

خط: نستعلیق، کا: واعظ، تا: قرن 13؛ در برگ پایان [مختصر:ف:-971]

36. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10121/3

اشعاری با عناوین: نکته کودک ابدالی، پنج منزل، اسباب لنک، آیه سنگ، اسباط خرقه، اسباط نفر، آیه خرقه، اسباط کل، آیه كل و ...؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، 21 ص (11-31)،اندازه: 10× 17سم [ف: 32 - 153]

37. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 52 سرود

از اشعار و جدی داعی و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری رنگ ،جلد: تیماج قهوه ای رنگ ضرب، قطع: خشتی [نشریه: 13 – 421]

38. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5545

شعرهای مانند نصاب عربی بفارسی و فارسی به عربی؛ خط: نسخ،بی کا، تا: قرن 13؛ تملک: فخر الدین محمد بن مهدی شریف در شوال 1315؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا عطف تیماج سرخ، 1315گ، 39 سطر (8×13)، اندازه: 17×22سم [ف : 16 - 32]

39. اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 785

مشتمل بر اشعاری از: حافظ، عرفی، سعدی، صائب، زرگر، ذوقی، ،عاشق ،مشتاق، شمس تبریزی ،وحشی، جامی، طاهر، نقی، ،محتشم ،کلیم ،صفی ،قصاب چندین محبت نامه و فراق نامه منظوم ،شفائی ،پریشان ،نشانی ،قاآنی ،زیارت عاشورا، دعای فراش، دعای جوشن صغیر، دعای قدح، دعای چشم زخم، سوره الرحمن، جمعه و سوره یس؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 182گ، مختلف السطر، اندازه: 7×15سم [ف: 2 - 598]

40. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8855/7

اشعاری از ابن ابى الحديد (9ر) ، امیرالمؤمنین (علیه السّلام)(6پ-8ر)، شیخ بهایی (11پ) سید الساجدین (علیه السّلام) (7پ)، شافعی (8پ)، شیخ شهاب سهرودی (7ر) ، شیخ صالح (7ر)، فخر رازی (7پ) قیس عامری (13ر) امام مرزوقی (6پ) معما به طریق لغز به اسم محمد (12پ)؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: شرقی حنایی و نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای مجدول یک لا. 17 سطر (7×14)، اندازه: 13 ×21/3سم [ ف: 29/1- 153]

41. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9043/36

از سروده های این شعرا ابیاتی نقل شده است [ شماره صفحات در فهرست هست]: آقا خان محلاتی، رباعیات ابوسعید ابوالخیر، امیرالمومنین (علیه السّلام) ، بابا طاهر ،حافظ، حسینعلی خان، سعدی، سلمان ساوجی ،شاهد، شمس تبریزی، طبیب اصفهانی، میرزا طوفان نوشته شده در شوال 1366ق، عالی پاشا، عصمت، فنای خوئی، ميرزا ابوالقاسم فندرسکی، آخوند فیضی، قاآنی، نظامی در کتاب خسرو و شیرین، نوایی، نور علی شاه، در جای جای جنگ این شعرهارا از خود نوشته است: در مدح جناب مثلا، فانی گوید در مخمس قصیده مولوی علیه الرحمه، ماده تاریخ مرحوم حجة الاسلام آخوند ملا محمد اعلی الله مقامه که فانی در زرنق منظم نمود، در مدح جناب مولا، تضمین عزل حافظ در تعزیه، ایضاً در احوال جناب قاسم که خطاب به جناب امام (علیه السّلام) می کند، قصیده

ص: 966

در مدح که به جهت عید نوروز گفته شد، در 7 جمادی الث_انی 1269 ق به سرکار جلالتمدار رضا بیک سفیر دولت علیه در پطرزبورغ نوشتم فی 19 ربیع الثانی 1274ق، به سرکار کمال افندی اعضای مجلس معارف و ناظر عموم مکاتب که سابق س_فیر برلین بودند، اشعار ترکی، در مدح حضرت رشید پاشا صدراعظم در اسلامبول در ماه صفر 1274ق انشاد شد، ماكتبته الى جن_اب جودت افندى من اعضاء مجلس تنظیمات و مجلس المعارف و الوقعه نويس فى 19 ربیع الثانی ،1274ق، به خدمت سرکار... افندی در وقتی که از روم ... آمدند در 20 شعبان 74 تقدیم شد،4 ماده تاریخ در سال 1274ق، چندین معما، ماده تاریخ وفات در سال 1262ق، نام آن شخص خط خورده و خوانده نمی شود، ميرزا هما، يغما؛ خط: نستعلیق شکسته تحریری، کا: جامع، تا 13 ؛کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سر ترنج و جدول گرهی، یک لا، اندازه: 10/6×15/9سم [ ف: 29/2 -660]

42. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 728

آغاز: یا رب تو به عزت پیغمبر *** برجان من کمینه بنگر/ چاره درد دردمندان *** فریاد رس امیدواران؛ انجام: به پاسخ چنین گفت ... که سهی *** نباشد کنم ... یک جوز اعداء / غریبان پناها خداوندگارا *** جز تو نبود

اشعار متفرقه ای است از سعدی، اشعار منسوب به حضرت اميرالمؤمنين (علیه السّلام) ،مریم ،فارابی ،بوعلی، ملایوسف گیلانی «عزیز» که گویا از همراهان خاقان فتحعلی شاه قاجار بوده، بیشتر اش_عار در قالب غزل و مثنوی است؛ خط: نستعلیق، کا: محمد علی نوری - میرزا هدایت الله، تا 1216 - 1229-1208، جلد: مقوا، 47 گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×22سم [ف مخ: 2- 568]

43. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9467/123

مقطعات و رباعیات از شاعرانی چون: میرزا جعفر اصفهانی ،میجری ،عزیزی ،اوحدی ،رزاق ،نذری شیخ شهاب الدین، زین الدين على، صدر سمرقندی، «منصور»؛ خط: نستعليق، كا: مح_مد بن جمشید مراغی، تا: 1241ق، 8گ (257ر-265ر) [مختصر: ف: 791]

44 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8966/13

در دو صفحه اول ترجمه فارسی اشعار بین سطور آمده است. بی_شتر اشعار نام سراینده ندارد و فقط از این کسان یاد شده است: قاض_ ی ارجانی، ابن معتز، عایشه بنت باغبانی، حسین بن مطیه اسدی، اصمعی ابی العتاهيه و در پایان دو بیت به فارسی از صافی اصفهانی؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1251 ق؛کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره با ته نقش IMG ،جلد: تیماج قهوه ای با نقوش و جداول ضربی یک لا، 10گ (125پ 134 پ)، 15 سطر (7×14)، اندازه: 13/2× 19/7سم[ ف: 29/1 - 491]

45. مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 574/21

چند رباعی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1255ق؛ جلد: تیماج عنابی، 2 ص، 21 سطر (10/5×21/5)، اندازه: 14/5×25سم [ف: 1- 522]

46. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4245/2

آغاز : لأم عمرو باللوى مربع *** طامسة اعلامها بلقع؛ انجام: کمال فارسی آن نیک محضر *** بنظم آورد این پاکیزه گوهر

مشتمل بر: قصیده عینیه سیداسماعیل حمیری (117ر-119پ) دوازده امام منظوم حافظ شیرازی، گل و بلبل شمس الدین تبریزی (125پ-128ر)، پندنامه منظوم لقمان حکیم، مناجات نام غزالی (131 پ -136پ) صد پند منظوم لقمان، اسماعیل قربان کمال اسماعیل (142 پ- 150 ر)؛ خط: نسخ، کا: سیدرضی حسینی، تا: شعبان 1257ق؛ مهر: «شعاع» (بیضوی)، کاتب «الراجی سیدرضی الحسيني» ((مربع)؛ تملک: کاتب؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 34 ص (117-150)، 9 سطر، اندازه: 10/5×15سم [محدث ارموی مخ: ٣ - ١١٠٠]

47. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9289/11

از جمله فایده ای در ادعیه هنگام وضو، اشعاری از سرور، ابن راشد، میرزا جان اهری و دیگران؛ بی کا، تا: 1258ق؛ جلد: تیماج مشکی، 11گ (184 ر - 195پ) ، اندازه: 16/5×21سم [ف: 30-55]

48. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14418/10

اشعاری از : امیرالمؤمنين (علیه السّلام)، حافظ شیرازی، جامی، سعدی، ،موجی ،مولوی (مثنوی) ،آذر، میرزا عبدالوهاب نورعی ،شاه امیر خسرو دهلوی؛ خط: نستعلیق، کا: عبدالغفار بن مرحوم حاجى محمد فصیح مراغه ای، تا: 15 شوال 1260ق؛ جلد: تیماج سبز ضربی ،مجدول ،6گ (51ر -57ر) ،اندازه: 15×21/5سم [ف: 38 - 553]

49. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8919/16

از امیرالمؤمنین (علیه السّلام) و مولوی؛ خط: نستعلیق و شکسته، کا:محمود بن جلال الدین، تا: ربیع الثانی 1272ق، جا: طهران؛ کاغذ: فرنگی نازک الوان ،جلد: میشن قهوه ای ضربی، با ترنج و سرترنج و جدول، 2گ (49پ- 50ر)، اندازه: 12/8×21/5سم [ ف : 29/1-331]

50. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13514/4

شکسته کا محمودعربی با ترجمه منظوم فارسی ؛خط: نستعلیق، کا: فرح الله منشی شیرازی خازن الاشعار متخلص به طوفه، تا: ذیقعده 1272، به فرموده عبدالعلی خان ادیب الممالك؛ مجدول مذهب محرر؛ جلد: تیماج قهوه ای، 194گ، 15 سطر، اندازه: 9×13/5سم [ف: 37- 15]

51. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1991/3

آغاز: بسمله شفیع مطاع نبی کریم *** قسیم جسیم نسیم وسیم؛

انجام: اناء يترشح بمافيه

در این رساله اشعار و عبارات عربی گلستان سعدی با ترجمه فارسی آنها آمده: ترجمه اشعار عربی (ص153-161)، ترجمه عبارات عربی (161-167)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1281ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج ماشی مقوایی، 14ص (153-167)، 13 سطر (6/5×12) ،اندازه: 11×17سم [ف: 4 - 488]

52. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 4324

ص: 967

آغاز: سکبت دمع العين بالوجنات *** و تب النفاسى شدة الزفرات / و تبكى على ال النبي محمد *** فقد ضاق منك الص_در بالحسرات؛ انجام: ورنه گلی ز گلشن دیوان مولوی *** بر نغمه ساز کن ای بلبل چمن

قصایدی است از شیخ احمد احسائی، سید معصوم موسوی، عبد المحسن بن سید تقی قوام الحسينى و ... بیشتر در رثاء و مدح امام حسین (علیه السّلام) و گاه در مدح بعضی از ائمه اطهار (علیهم السّلام) که تا برگ 69 قصاید در ذیل ابیات یا در حاشیه به فارسی نیز ترج_مه شده است در پایان برگ 121 چنین قید شده که قصاید از کت_اب «معدن البكاء» تأليف ملاصالح قزوینی گرفته شده که با توجه به نوع کاغذ و خط ظاهرا شامل قصائد برگ 90-121 می باشد، در میان این قصاید روایت هایی در فضائل ائمه اطهار (علیهم السّلام) ونیز قصائدی به فارسی و اشعار کوتاهی به فارسی و عربی در همن زمینه؛ خط: نسخ و نستعلیق و شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1209- 1293؛ افتادگی: آغاز ،مصحح، حاشیه هایی در رابطه با متن دارد که اکثرا ترجمه کلمات یا اشعار به فارسی است، برگ های 80- 89 به جز برگ 81 ،چاپ سنگی است؛ کاغذ: فرنگی الوان، ج_لد: تیماج سبز زنگاری مقوایی مجدول عطف قهوه ای روشن، اندرون جلد روکش کاغذی نقشه دار الوان، 132گ، 12- 19 س_طر، مختلف السطر (9×17) و (8×15) اندازه: 14/7×21/7سم [ف:18- 289]

53. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9467/118

رباعیات در مدح امیرالمؤمنین؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13و 14، 1ص (225 پ-همان) [مختصر: ف: - 387]

54. تهران ،ملک؛ شماره نسخه: 2534/7

از بحتری، یغما، سحاب ،مشتاق، سلمان ساوجی، بابا طاهر، و ش_یخ بهائی در اتحاد اسم و مسمی، یزید بن معاویه ،مظهر،هاتف، غمین، مهدی بیک شقاقی، میرزا مهدی و دیگران؛ تاریخ مرگ بزرگان و اسماء مترادف زلف و موی و گیسو که بلغاء در عبارت می آورند ؛خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ 45 گ (71پ-26 پ) [ف: 6 - 37]

55. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4272-21/192

آغاز: ينظر الى جده ويقول يا جداه لاحاجة لي في الرجوع الی الدنيا فخندی الیک و ادخلنی معك في قبرك فقال له رسول الله لا بدلک ؛انجام: ای خالق ارض و سما ای پادشاه ذوالعطا*** بخشای از روی کرم زین ستارگان تقصيرها/ ما واله وسرمست تو گویی وش در دست تو*** خواهی به خاک تیره کش خوا بكن اعزازها

جنگی است پراکنده در مصایب امام حسين(علیه السّلام) منقول از کتاب های مقتل، اشعار فارسی عرفانی از حافظ و دیگران و خ_طبه غدیریه به عربی؛ خط: نسخ و تحریری، بی کا، تا: قرن14؛افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوای قهوه ای روشن عطف پارچه، 56 گ، 15 سطر، اندازه 10×16سم [ف: 3 - 1279]

56. تهران؛ دانشسرای عالی - کتابخانه میرزا عبدالعظیم خان قریب گرکانی؛ شماره نسخه: 203

جنگ نظم به عربی و فارسی یادداشت مانند؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ قطع: بغلی [نشریه: 5 - 623]

57. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8827

شامل: 1- قصاید و ترجیع بند، 2- منشات معتمدالدوله (12ص)، 3- شعرهای عربی ابوالعلاء و ثعالبی و ابوتمام و دیگران (2ص)؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن13 و 14؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تازه، 38گ ، 15 سطر (7×14) ، قطع: ربعی، اندازه: 13×22سم [ف: 17-231]

58. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16018/4

آغاز: بسمله. بسمه القدوس استختم و به استفتح و برسوله المسدد ... این درر منضده و غرر مرصده که زلال فصاحت از خلال سواد خطش عیان و آب حیوان با همه گوارایی؛ انجام: فانت حصنی و حصن الدهر قاطبة *** و كاشف الكرب مهما الغم يغريني

قصیده نونیه ای است به عربی در مدح شاهزاده معزالدوله (عموی سلطان ...) از شاهزادگان قاجار با دیباچه ای به فارسی؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: ق 13 و 14؛ مجدول مذهب؛ جلد: مقوا رویه کاغذ ابر و باد عطف و گوشه تیماج سبز، 9ص (209-217)، اندازه: 14×22/5سم [ف: 44 - 201]

59. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9381

آغاز: من کلام میرزای وحدت زید عشقه. تا چند دلا بعقل نازی *** و زوی طلبی تو سرفرازی؛ انجام: دل گریان بدست آور دگر بار *** چو گل خواهی بچش نیش دم خار

مشتمل است بر مثنویات و قصاید و غزلیات و رباعیات پراکنده از عرفای سلسله ذهبی و بعضی شعرای قدیم بفارسی و عربی و ترکی که فهرست اسامی ایشان عبارت است است: میرزای وحدت، ابوالقاسم فخار گوهری، آقا میرزا بابای حسینی شریفی شیرازی متخلص به راز،میرزای عشقی، فصیحی، آقا محمد هاشم، رایض الدین اعجوبه زنجانی ،عزلتی، سعدی، آقا سید آقا، جلال الدين مجد الاشراف، حبیب الله خان نظامی تخلص، فضولی بغدادی، بابا طاهر عریان، شیخ نجیب الدین رضا، شاه قاسم انوار، میرزا علیخان سرتیپ، میرزا عبدالرحمن متخلص به بزغاله؛ خط: نستعليق ،كا: محيى الدين حسینی و حسین بن عبدالحمید، تا: 11 صفر 1304 و غره رجب 1304؛ تحریر در متن و هامش؛ واقف: حاج شمس الدین پرویزی، شهریور 1344؛ کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره، جلد: مقوایی عطف و گوشه پارچه ای، 202گ، مختلف السطر، اندازه 17/5×22سم [ف : 7 - 295]

60. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3018

مخزن القصائد است از شعرای مختلف همچون: 1- گزیده ای از حدیقه سنایی (1-60)، 2- گزیده ای از پنج گنج نظامی (61-71)، 3- گزیده ای از جام جم اوحدی (73-81)، 4- گزیده ای از مثنوی مولوی (83-113)؛ نیز شعرهای: عطار، خسرو، عماد شهریاری ،سعد کل، بسطامی، امیر معزی، نظیری، حافظ،

ص: 968

ناصر خسرو و از روشنایی نامه او، شاه داعی، محمد غزالی (به عربی ص 116)، جلال جعفری، شاه کبود جامه، سید محمد ج_امه باف، همدمی جهرمی ،خواجوی کرمانی، امامی هروی، ش_یخ آذری ،سنایی، سلمان ساوجی، کامی لاهیجی، اوحدالدین کرمانی، سعدالدین حموی، ظهیر فاریابی، نجم الدین زرکوب، خواجه انصاری ،ذواللسانین، ملای روم، امام احمد غزالی به فارسی (131)، امرء القيس ابو طاهر بن یحیی ،نظامی، عبدالواسع پور حسینی متخلص به واسع به خط خود او (ص 187) رش_ید وطواط محيى الدين اعرابی، میر حسینی سادات، امیر خس_رو ،پرتوی، ابو سعید، نجم الدین کبری و از فوایح الجمال او به فارسی(ص150)، مجیر بیلقانی، شاه نعمة الله، عراقی، میر عبدالغنى (بلغه الله الى متمناه) (ص 157) ، نظام استرابادی، سحابی، شرف شفروه، ملا مؤمن حسین یزدی (ادام الله بركاته) (1066) سید حسینی ،فردوسی ،مجد همگر، شیخ ابو سعید بزغش شیرازی، کمال اسماعیل، ادیب صابر، اوحدی سپاهانی، مسعود سعد ش_یخ روزبهان، ابوشرف کرمانی، پهلوان احمد گوهران، عایشه سمرقندی، عایشه مصری هر دو به فارسی (ص 206)، آصف، علامه دوانی ،فغانی، اهلی ،انوری، عصمت بخارایی، رودکی، سعید رستمی از «ده نامه شیخ» هم شعری آمده (ص 81)،از مكاتيب قطبيه (ص 138) از ویس ورامین ،(173) ،فتحی فرزوق ،فقیر قاآنی ،قانع ،قمری ،کشوری کفاش ،گلشن کمال فارسی، کیوان، گواهی ،لعلی مداح شوشتری، مدهوش مخلص ،مستکین ،مشتاقی ،مشعوف ،مقرون ،مقیما ،منت، ملا مهر علی، نادم، ناصر خسرو ،ناصرالدین شاه ،نباتی ،ندیمی ،نظام، نور علی شاه، وامق ،وحدت ،هائب ،هاتف ،هجران ،هويدا ،يوسف ،يغما ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 5 جمادی الثانی 1305ق، مهر: کلب علی؛ کاغذ ،فرنگی ،جلد: مقوا، 272گ، 19 سطر (10/5×17) ، اندازه: 17×22سم [ف: 10 - 1958]

61. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 810

در این جنگ قصیده عینیه سید حمیری در مدح حضرت المؤمنين (علیه السّلام) (لأم عمرو باللوى مربع)، و پنجاه و سه بند در مرثیه از سروش شاعر عصر ناصرالدین شاه قاجار، و در دو مسدس میرزا مداح شوشتری در مدح حضرت امیر، و مخمسی در مدح آن حضرت؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 12 جمادی الاول 1306ق، تهران؛ کاغذ: رنگ آبی ،جلد: پارچه قرمز ،35گ، مختلف السطر، اندازه: 13×21سم [ف: 3 - 20]

62. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4008

جنگ اشعار است؛ بی کا، تا: 1312ق [نشریه: 13 – 354]

63 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1247/4

حاوی قطعاتی از اشعار عربی و فارسی است و اشعار عربی آن را از شاعران معروف عرب می باشد در بین اشعار مندرج در جن_گ شعرهایی از حسینعلی متخلص به «سها» و نیز دو نامه یکی به عربی از سها آمده است و باز شعرهایی از علی الحسينى (شايد ثاقب) و سپس اشعاری از میرزا عبدالغفار قزوینی متخلص به صوفی و باز اشعاری محتملاً از ثاقب می باشد، ابیاتی غالباً تک بیتی (ص 274- 291)، چند قصیده و قطعه در مدح صدراعظم ناصرالدین شاه (191 - 300) قطعات و قصاید و رباعی و تک بیتیهایی در مناقب ناصر الدین شاه و وزیر او و چند تن از رجال درباری و نیز ماده تاریخ فوت بعضی از زعماء (300-349)؛ خط: شکسته نستعلیق، كا: على الحسينى متخلص ثاقب، تا: 1312ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز با ترنج و نیم ترنج کوبیده، مقوایی، 311گ، 10 سطر (7/5×13)، اندازه: 11×18سم [ف: 3 - 301 ]

64. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1247/2

این جنگ با اشعار تک بیتی یا دوبیتی عربی بیتی یا دوبیتی عربی آغاز می شود و گهگاه حاوی ابیات فارسی نیز می باشد از صفحه 123 تا به آخر آن قطعاتی از شاعری است که نام او از اشعار به دست نیامد، این اشعار در فنون ادبی و قسمتی در آداب حرب و شمه ای در تاریخ است؛ خط: شکسته نستعلیق ،كا: على حسینی متخلص ثاقب، تا: 1312ق؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز، ترنج و نیم ترنج، کوبیده ،مقوایی ابعاد متن: 7/58×13 311گ، 10 سطر، اندازه: 11×18سم [ف: ٣ - ٣٠٠]

65. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12925

آغاز: دیباچه، شغل نگارنده این سطور یا صاحب این کتابچه مستلزم مسافرت دائمی... انسان لا محاله باید زندگانی کند؛

انجام: در نظام انفرادی و اجتماعی معاش و معاد دین و دنیا نجات يابيد و السلام على من اتبع الهدى .... میرزا على الاصفهاني.

مجموعه ای است از اشعار و مطالب اخلاقی متفرقه به فارسی و عربی بعضاً دستخط رجال علمی ادبی معاصر حسین کی استوان، که ایشان در حین مسافرت و ملاقات هایی که از سال 1315 تا 1362 با آنها داشته تهیه و جمع آوری نموده است. در دیباچه می گوید: «در طول اقامت شهرستانها بزرگان و دانشمندان و شعرا و مردان با تقوایی را ملاقات و از فیض حضورشان بهره مند گردیدم ... بهر حال دریغم آمد که از این مجالستها برای زندگانی خود سرمشق و دستوری نگیرم» بعضی از این افراد که در این دفتر، نوشته و اشعاری به یادگار گذاشته اند عبارتند از: محمد جواد بن محمد تقی متخلص به افسر الشعراء خوانساری (غزلیات، قصیده و مخمس)، كيهان (غزلیات)، غزلیاتی از حجة الاسلام محمد جواد صافی گلپایگانی متخلص به «صافی» منقول از کتاب گنجینه گوهر و ترجمه کلمات عبر و بحر اللئالى و الدرر في مدايح الامام الثانی عشر، غزلیاتی نیز از لطف الله صافی گلپایگانی با تخلص «لطفی» فرزند محمد جواد صافی گلپایگانی، رباعیات و غزلیاتی از علی صافی گلپایگانی متخلص به «صفا»، غزلیاتی از محسن زند وکیلی متخلص به «کاوه» با عناوین «ضحاک دل»، «تاراج آذر» «شاهد قدسی» «خاک پا»، غزلی از اسدالله سهیلی گلپایگانی ؛خط: نستعلیق تحریری، کا: حسین کی استوان، تا: 1361ق، واقف: حسین کی استوان، آبان ماه 1348؛ کاغذ: مشقی،

ص: 969

جلد: مقوایی، 29گ، مختلف السطر، اندازه: 17×21/6سم [ف: 17- 334]

66. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 9178-60/118

آغاز: رمضان قیل انما سمى رمضان لمصادفته ... بعد ازآنکه امام حسن فرستادند عقب نعمان جراح آمد وارد خانه شد؛ انج_ام: لباس کهنه بپوشید زیر پیرهنی مگر که نکند خصم بد منش ز تنش / لباس کهنه چه حاجت که زیر سم ستور *** تنی نماند که پوسد جامه یا کفنش

مراثی است به نظم مناسب سینه زنی و نوحه سرایی در مجالس عزاداری امام حسین؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 32گ، اندازه: 10×17سم [ف: 7 - 4266]

67. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13569/15

چند قطعه از ابوسعید و شهاب سهروردی و چند قصیده از کوثر،چند قطعه دو یا سه بیتی که برخی از آنها در اصفهان 1238به نق_ل از «عرائس التفسير» کتابت شده است؛ بی کا،بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، عطف تیماج، 6 ص (84-90) ، اندازه: 15×20/5سم [ف:37- 74]

68. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2267

آغاز: بسمله. شهر شعبان برسید ای مه خورشید مثال *** ماهی آمد که بود فخر شهور از هر سال؛ انجام: عمر بگذشت ز هفتاد وتن از کار فتاد*** این جهان نام نکو باید و آن عالم زاد / لیک از این مرصله خورسندم زین وادی شاد *** دستگیری کند امروز زمن خسرو راد *** نگذارد شوم از گردش گردون پامال. ايضا خاتمه قصيده بزبان عربی: اعاذ الله من عين تصاب بها *** فكل لمح منالحساد منك عمی

مشتمل است بر یک مخمس و یک قصیده عربی درمدح مظفر الدین شاه قاجار که سراینده آن به مناسبت میلاد حضرت سید الشهداء (علیه السّلام) سروده و در ضمن مراتب خدمتگذاری استدعای عطف توجه کرده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ پش_ت صفحه اول: «از جمله کتب انبار خوضخانه است» ؛کاغذ: فرنگی کبود رنگ، جلد: مقوای روکش مخمل نیلی، 12ص، 14 س_طر ،قطع: ربعی ،اندازه: 13×20سم [ف: 4 - 980]

69. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 1838

آغاز: بسمله ... و بعد فقد قال الله سبحانه و تعالی یا ایها ارسول بلغ ما انزل اليك من ربك في على و ان لم تفعل فما بلغت رسالته... الی آخر. سلام على سلطان ملك الولاية *** سلام على اركان الخلافه / سلام على مرات ذات الهنا *** سلام على كنز الصف_ات الخفیة... و اسئل الله بمولانا على *** ان يجعل الوفى مع سلمان/ حمد خدا را که ذات اوست تعالی*** شکر خدا را که بالصف_ات تجلی ... هر که علی ذکر و فکر اوست دمادم *** یافت بلا ش_بهه خیر دینی و عقبی / ذکر وفی یا علی مدام و دلیلش *** باطن تاويل حكم ناد عليا؛ انجام: هو العلى الاعلى. ولايتي لعلى روح ایمانی *** ولا تفارقنى اذ فات جثمانی / فكيف احرق بالنيران و هی معى *** اتحرق النار من فى بحر عماني

مجموعه ای است از قصاید به فارسی و عربی در حمد و توحید،در جبر و اختیار، در مدیح و مناقب حضرت رسول اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ )، در تایید و تاکید ولایت حضرت امیر المومنين على عليه السلام؛ در مطلع و در مقطع اشعار نام «وفی» مشاهده می شود: «منت خدای را که وفی را شریف کرد *** و ز مهر مرتضی دل پاکش لطیف کرد/ هان ای وفى بحكم فحدث مدام گو *** منت خدای را که وفی را شریف کرد»، مطلع قصیده به زبان عربی در جبر و اختیار:«ايها المغرور جهلا با دعاء الاختيار *** ليس للعبد اختیار و ماله الاغترار / انما المختار ذات الواجب الحي القديم *** اختيار الممكن المحتاج محض الاعتبار / واجب بالذات فالامكان عين الافتقار»؛ خط: نسخ و ثلث، بی کا، تا؛ احتمالاً اواخر قرن 13؛ پشت صفحه اول نوشته شده:« از کتب انبار حوضخانه است»، مجدول مضاعف، دارای کمند زرین و رنگین، دارای دو کتیبه مذهب مرصع بسیار خوب، دارای شصت کتیبه مزین به حل کاری؛ کاغذ: فرنگی دولا آهار مهره، جلد: مقوای روکش تیماج لاکی مجدول و کمند طلایی و سه ترنج مذهب در وسط و چهار گل ترنج در حاشیه 105 ص، 5-12 سطر، قطع: سلطانی، اندازه: 22×35سم [ف: 7 - 598]

70. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 18373

مناجات امیر مومنان به نظم؛ بی کا، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 10گ، اندازه: 13/5×22سم [رایانه]

71. تهران؛ ملک ؛شماره نسخه :2909/12

اشعار و قصائد: از خاقانی ،ابوالعلاء معری، صاحب معالم الدين في الاصول، و دیگران؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا [ف: 6 - 162]

72. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7629/2

شامل: شعرهای عبدالکریم بن محمد تقی و برادرش صالح، رباعیات ومثنوی (فارسی) «قبالا للقائم مقام در ربیع الثانی 1303» قصيده فارسی در 1299، اشعار برای سیف الدوله (به عربی) ،در ستایش حضرت رضا (فارسی) و حضرت امام حسین و علی (علیه السّلام) و شعرهای سید رضی و عمروبن كلثوم ، رثاء حسین (علیه السّلام) (به عربی) اشعار در ستایش سهام الدوله در 1304، نامه صالح به سید احمد بار فروشی در 1308 با اصطلاحات الفاظ اصول، اشعار در ستایش دو برادر به یکدیگر (گ 41) شعر از متنبی، برای علم الهدی، در رثاء و ستایش امام حسین (گ 40) ؛بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی کبود، جلد: تیماج مشکی، 17گ (24-41)، 19 سطر (9×16)، قطع: بغلی، اندازه: 14/5×20سم [ف : 16 - 659]

73.مشهد مرتضوی؛ شماره نسخه :بدون شماره

فوائد و اشعار مختلف فارسی و عربی است بدون نظم خاص؛بی کا، بی تا [ف: مخ - 29]

74 . قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 898/5

آغاز: اخلاء الرجال هم كثير *** ولكن في الشدائد هم قليل / فلا يغررك خله [من تواخی] فمالك عنه نائبة خليل؛ انجام:

ص: 970

وللزنبور والبازى جميعاً ***لدى الطيران اجنحة وخفق / ولكن بین ما يصطاده باز *** وما يصطاده الزنبور فرق

مجموعه ای از اشعار عربی و فارسی از سید رضی ،علامه، ترج_یح بند درویش شیرازی ،قاآنی ،مشتاق ،سنایی، امیر خسرو، سعدی، اشعاری در مدح مولا امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) از جمله با ترجیع بند «بلغ العلى بكماله*** كشف الدجى بجماله» و دیگران؛ خ_ط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: مقوا عطف تیماج قهوه ای، 63 گ، اندازه :13×21سم [ف مخ: 2 - 609]

75. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 267/1-ف

نسخه اصل: کتابخانه پروفسور مکرمین بن خليل بن الالبستانی.

شعرهای فارسی و عربی از جمال الدین عبدالرزاق، امیر خس_رو دهلوی ،خواجو ،نظامی، فردوسی (شاهنامه در هامش)، عط_ار ،انوری ،ابونواس، ملک اخستان، ابن یمین، سیف الدین اعرج، خاقانی، سعدی، رکن گرجی، منوچهری، واواء دمشقی، مجنون، قاضی نظام الدین (به عربی)، سید عضدصراف، قشیری (بعربی)، عماد فقيه، جلال طبیب، مجد همگر، اثیر اخسیکشی، کم_ال اسدی، ابن سکره، اوحدی اصفهانی، کافی همدانی، قاضی نعم_انی

(بعربی) ،خواجه سلمان، شاه خوافی، با حکایتی منثور؛ خط: نس_خ، بی کا، بی تا[فیلمها: 1- 445]

76. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4317

جنگ شعر است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 13 – 386] [

77. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4347

آغاز: نعى النعى مصاب الهاشمينيا *** كان عاشور بالاحزان يعيینا؛

انجام؛ اذا عن ذاكرها لوارد خاطری *** فشان الرزايا المتلفات و شاينا

جنگ شعر است از شیخ احمد (ظاهراً)؛ خط:نسخ، بی کا،بی تا؛ ترجمه بین سطور فارسی؛ 39گ، اندازه:15×25سم [نشریه: 13- 390]

78. شیراز؛ خانقاه احمدیه؛ شماره نسخه: 137/3

بی کا، بی تا؛ با ترجمه فارسی [ نشریه: 5 - 225]

79. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1520

آغاز: قد صرفت العمر في قيل و قال *** یا ندیمی قم فقد ض_اق المجال / واسقنى تلك المدام السلسبيل *** انها تهدى الى خیر السبيل؛ انجام: از هزاران در یکی گیرو سماع *** زانک هر کس محرم پیغام نیست / آشنایان ره بدین معنی نماند*** درسرای خاص بار عام نیست.

مجموعه ای از اشعار شاعران پارسی و تازی همچون سعدی، نظری ،انوری، درویش حسین نوا ،جامی ،جواهر ،عاشق، عشق_ی، محرر این دفتر که محمد رحیم قاجار است و شعر خود راتاریخ هشتم جمادی الثانی 1265ق تحریر کرده است و نیز مولوی، شیخ بهایی، میرزا طوفان صبا مازندرانی و مطلبی منثور از فیض کاشانی ره با عنوان آب زلال؛ خط: نسخ و نستعلیق،کا:محمد رحیم قاجار، تا: قرن 13ق؛ افتادگی: آغاز؛ مهر: «قربان وفایت» (بیضوی)؛ جلد: تیماج دورو مشکی و قهوه ای بدون مقوا،180گ، مختلف السطر، اندازه: 15×21سم [ف مخ: 2 - 596]

80. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 1487

آغاز: مریض بارض الرى اعياد و ... * **وليس له الا عجى طبيب / غریب الفضل والقدر والهوى *** الا كل حال الفاضلين غريب؛

انجام: صاحب كمال را چه غم از نقص مال وجاه *** چون مال پیکری که بر او سرخ وزرد نیست / مردی هیچ جامه ندارد به اتفاق *** بهتر زجامه که در او هیچ مرد نیست.

یک شعر عربی و چند شعر فارسی است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا ،مجدول، 7گ، 8 سطر، اندازه:9×15سم [ف مخ: 2 - 594]

81. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3979

جنگ اشعار ؛بی کا، بی تا [نشریه: 13 – 351]

82 .یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3990

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا [ نشریه: 13 - 352]

83. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 4015

جنگ اشعار؛ بی کا، بی تا [ نشریه 13 - 355]

84. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: بدون شماره/ 14

بی کا، بی تا[ میراث شهاب: س 7ش 1-2 - 40]

85. تهران؛ دانشگاه؛ شماره :نسخه 367/2-ف

آغاز: تبارک ذوالعلى و الكبرياء

نسخه اصل: عاطف افندیش 2207. المخمسات في النصايح و العظات مدار قوافيها على حروف الهجاء و ترتيبها من تذكرة قطب الاولياء زين العابدين محمد بن علی بن حسین بن ابی طالب. با ترجمه فارسی؛ بی کا، بی تا؛ 9گ (56-65) [فیلمها: 1 - 459]

86. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3814/15

شعرهای: فیضی تبریزی به ترکی (151-153)، و شعرهای فارسی فخر الدین عراقی، سلمان ساوجی، فیض کاشانی، میرزا هما ،عاشق سپاهانی ،محتشم، طبیب شیرازی، میرزا هادی بن صدرالممالك، کلیم، زرگر خراسانی ،خادم ،نظیری ،آذر، ملامؤمن، بیان الملک، يغما و سلطان بسطامی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج تریاکی درون آبی، 16ص (151-153)و(222- 235) ،14 سطر (9×17) ، اندازه: 17×22سم [ف: 12 - 2796]

87. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3996/4

شامل اشعار کردی، فارسی و عربی از: عبدالباقی عمر باقی تخلص 65، مصطفی بیک کردی تخلص، فخر العلماء کرد 76، احمد کرد، فتنه شاعر فارسی زبان 86، خالد فارسی زبان، شیخ عبدالرحمن وفا، بولبهای کرد، یحیی نویسنده این نسخه، مفتی زهاوی، شیخ نجم الدین پسر شیخ عمر، شیخ علی قره داخی کرد عالى تخلص 99، مستوره کردستانی بکردی 156، هجری به کردی 165 و به فارسی 173، محوی به کردی 172، حاجی قادر به کردی، فکری به کردی، وفایی به کردی، فوری به کردی، نظام به کردی 192، داخی به کردی 274، بلبل بکردی 283، نیز سرایندگان دیگر مانند مؤمن جوینی، عراقی، مقبل و صایب،

ص: 971

خالص و عصمت ،نظامی، محمود و فریدون و قصاب، حرم فتحعلیشاه و خالد، سالم، ناصر و سعدی و یغما، کلیم و حافظ، محمود غزنوی و امرء القیس و شافعی، نامه شیخ محمد جسیم به فارسی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج مشکی قهوه ای ضربی مقوایی، 12 سطر (6×13)، اندازه: 11×18سم [ف : 12 - 2986]

88. تبریز ؛ملی؛ شماره نسخه: 2791

منتخبی است از اشعار عربی و فارسی و ترکی شعرای متعدد در ازمنه مختلف؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 13گ،اندازه: 17×21سم [ف: 1 - 359]

89. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10190/4

اشعاری از عین القضاة همدانی و دیگران به عربی و فارسی؛ خ_ط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح، محشی؛ تملک: عطاء الله؛جلد: تيماج، 107ص ،اندازه: 9/5×20سم [ف: 32 - 230]

90. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10841/26

اشعاری از: شیخ بهایی، میرزا محمد حسين مستوفی الممالك، صايبا، شیخ عطار ،متنبی، سحابی، شیخ ابوسعید، مولانا سبحانی، مولانا محمد محسن القاسانی؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج مشکی یک لا ضربی، با ترنج و سر ترنج، عطف قهوه ای، درون قهوه ای، 1گ (49ر)، مختلف السطر (9×20)، قطع: بياضی، اندازه: 12×24/5سم [ف : 20 - 386]

اشعار / شعر / فارسی، عربی، ترکی

aš‘ār

1.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 441/39-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش 1819. اشعاری از: ابن یمین و جامی و جلال و سعدی و میرشریف و دیگران (182-183)،با ماده تاریخ برای جلال رومی (6 ربیع الاول 604 در بلخ - شام جمادى الثانى 672) (120 و 185) شعرهای فارسی و ترکی(192-185) نام فرزندان ابوبکر (192)، شعرهای عزالدین کاشی، محیی الدین، سلطان ولد ،اوحدی، سری کاتب، امری مجدی ،نوعی ،سعدی ،انصاری ،جامی ،حیرتی، ابوالوفاء، عطار،قاسم انوار، قاسم کاهی ،مشرقی، خجندی ،آذری ،فرخی، خس_رو ،هلالی ،حیدر ،مختوم ،فقیری ،منصوری ،بنائی ،حمدی ،فردوسی (274-192)؛ بی کا، تا: قرن 9 [ فیلمها: 1 – 475]

2. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/46-ف

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی جنگ شعر است؛ بی کا، تا: با تاریخ 935ق [فیلمها: 1 - 639]

3.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3774/4-ف

نسخه اصل: پاریس 1769.P.S (بلوشه 106/4 ش 2149) قص_یده لمع ابن حناوى زاده؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 986ق [ فیلمها: 2 - 246]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13498

آغاز جنگ: بهم ملات سمائك و هم ائمتنا *** سوى محبتهم لا تكون همتنا/ سما و ارض دو توب چون مظاهر الله *** او وقته ظاهر اولوب لا اله الا الله؛ انجام :جنگ بر شیره حورا و لورا یکی حصه بری حلال*** کبر آتشی او بری حصه لاى اندر حراو / شمر و حسین صورت انسانده بر جولر*** چون حنجرینه حنجر ورا سفله انام

شامل: رباعیات خواجه عبدالله انصاری (47ر-49پ)، رباعیات ابوسعید ابوالخیر ( 50 ر - 51 پ) رباعیات بابا طاهر (52پ-53پ)؛ خط: شکسته نستعلیق ،کا: میرزا علیخان تبریزی، تا: قرن 13؛ کاتب ملقب به شمس الحكماء متخلص به راجی؛ جلد: تیماج مشکی، 7گ، اندازه: 12×21سم [ف: 36 - 454]

5. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9683

شامل: شعر تركى، الاسماء المونثة ابن الحاجب به نظم عربی، شعر ترکی عفیف افندی، شعر فارسی جامی، صائب، شعر ترکی روشنی، شعر فارسی نثاری ،ابوسعید، عبدالواسع، موعظة النفوس سلیمان نحیفی به شعر ترکی، مسدس مدح امامان به ترکی، و خاقانی از لسان ابلیس به شعر فارسی، تاريخ انتقال شیخ عبدالله کاشغری به شعر ترکی، شعر ترکی خطاط راسم افندی، فارسی مولانا، مسدس ترکی عزمی، شعر ترکی رومی بغدادی در ستایش علی، شعر ترکی نحیفی و مستقیم زاده (برای لحیه)، و عثمان زاده، مصطفی زاده، رفعت میر، عزی، موصلى على افندی، حاكم، شکری افندی، صاحيعيا ،(؟)، رشید افندی، عفیف افندی، راغب پاشا، امین افندی، راتب افندی، امام سلطان بیری زاده، واصف افندی، و چند ماده تاریخ ترکی، نعت شریف به ترکی، شعر ترکی کاتب زاده، شریف افندی، حدیث اربعین ملانقط به عربی، غزل عارف، تخمیس توقانی حضرت امین افندی را و سردار امیر بخارا، شعر ترکی حشمت، حصاری عبدالله افندی، نورس افندی، حشمت، ماده های تاریخ ول سان صبیان کانی به شعر ترکی، شعر ترکی نعمت زاده شکر الله افندی، منقبت صاحبمحمد به نثر عربی، معماهای ترکی به نام سید توفیق افندی با تاریخ 1274 و ماده تاریخ در گذشت و زاده شدن در 1124 تا 1220، تاریخ زاده شدن علی رضا از راه جبر و مقابله به عربی؛ خط: نستعلیق ترک، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: استانبولی، جلد: تیماج زرکوب مقوایی با لولا، 75گ، 13 سطر (7×12)، قطع: ربعی، اندازه: 11×18سم[ف: 17 - 450 ]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 66/1

جنگ غزل های فارسی و سپس اشعار عربی و فارسی و ترکی، در ص 1 نسخه نام سراینده گان آمده است؛ بی کا، تا: پایان صفر 1263ق، جا: زنجان مجدول؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 268 ص (1-268) 17 - 13- سطر (7×13)، اندازه: 13×22سم [سنا: ف: 1 - 35]

7 .تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 3264

بياض ترکی و فارسی و عربی، اشعار پراکنده از شاه اسماعیل خطائی و قاسم انوار و شمس تبریزی و مجرم و ... و بایاتی ها (دو

ص: 972

بیتی های ترکی)؛ خط: نسخ تعلیق، کا: نامعلوم، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ 41گ [ف: 1 - 138]

اشعار / شعر / کردی

aš‘ār

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3151/2-ف

مثنوی محمد حنفیه است؛ بی کا، تا: 1173ق [ فیلمها: 2 -85]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 579

آغاز: بنام خدای ... بم اول خالق دانای کردگار *** رسولش اح_مد مصطفی ناز دار / بو رحم بامر ستار عليم *** فضل بسم الله الرح_من الرحيم / از مدد توفیق بن نای کردگار *** در چشم وصف جن_گ خاور زمین

مثنوی است. نام ها کسان و جای ها در آن: ابوالمنحجین، سعد و قاص، شهر ناهید شاه، قطال شاه، حیدر علی سالار، امير المؤمنين، رعد عمادی میرصیاف، ملک اژدر، خاور زمین، سپاه خاوران، میرزنهار خوار ،پیغمبر ،ظلمات ،شاپور، قلعه صیوری، راه مگ_س خمار ،ضیغم، بابای عمر، گنبد آهن ربا، دیو سفید، کوی بلور ،رستم، شهر ساحل زمین، فیروز شاه، گوراب ،سمک شاه، صلصال شاه؛ عنوان ها در آن: 1- رفتن ابوالمحجین و سعد وقاص به ش_هر ناهید شاه، 2- رسیدن خبر ناهید شاه به نزد قطال شاه و سپاه آوردن قطال شاه، 3- آمدن علی (علیه السّلام) از پی سعد وقاص و ابو المحجين، 4 -جنگ کردن معجن با رعد عمادی، 5- جن_گ کردن امیرالمؤمنین با میر صیاف، 6- آمدن مالک اژدر به خ_اور زمین، 7- جنگ کردن امیرالمؤمنین با سپاه خاوران،9- خواب دیدن میر زنهار خوار علی (علیه السّلام) را، 9- خواب دیدن علی(علیه السّلام) حضرت پیغمبر را، 10- رفتن مالک اژدر به ظلمات، 11- رسی_دن علی (علیه السّلام) به لشکر اسلام، 12- خواب دیدن حضرت امیرالمؤم_نین (علیه السّلام) جناب پیغمبر را ،13- خواب دیدن مالک اژدر حضرت پیغمبر را ،14- کشتی گرفتن مالک با شاپور، 15- جنگ کردن مالک با شاپور، 16- رسیدن ابوالمعجین به راه مگس، 17- خواب دیدن معجن حضرت رسول را، 18- سپاه آوردن خمار و ضی_غم بر سر پیغمبر، 19- رفتن بابای عمر به خاور زمین، 20- خراب کردن حضرت علی گنبد آهن ربا را، 21- جنگ کردن مالک با دیو سفید، 22- رفتن جنابش به کوی بلور، 23- دیدن على ج_ای پای رستم، 24- رفتن مالک به شهر به ساحل زمین، 25- رسی_دن فیروز شاه به امداد لشکر اسلام، 26- رفتن گوراب به جنگ علی و مسلمان شدن گوراب، 27- رفتن شاه ولایت به شهر سمک، 28- مسلمان شدن سمك شاه، 29-مناجات سید کاينات، 30-آمدن صلصال شاه به میدان و جنگ مغلوبه شدن؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج تریاکی یک لا،139گ، 14 سطر (7×13) ،اندازه: 11×16سم [ ف: 1 - 366]

3.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3460-17/240

آغاز: جه دختن دلت جه شادی کیلن*** دک لیلاویت بویه وفا و میلن / او چشم و سرمه و خمن کی رشته*** چین کشت پشت پای دشت گشته؛ انجام: حریف اشاره عارف رفتار بو *** مغناطیس دل کیش هوشیار نخاربو / تا معدوم پریش عبدال بربو *** نوشرین روز است اسیرین تربو

بیاضی است که در آن غزلیات و رباعیات شاعری کرد زبان تحریر شده؛ خط: شکسته نستعلیق ،تحریری، بی کا، تا: قرن 13 ؛جلد: گالینگور نارنجی، 51گ، 6 سطر، قطع: بیاض، رقعی، اندازه:7×12سم [ف: 4 - 1925]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 3752/2-ف

شعرهای کردی میرخسرو و مطهر میر احمد لرستانی و پیر بنیامین؛

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14 [فیلمها: 2 - 243]

5. تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 92 - ج

آغاز: و سیر نشانه دیده بق مکرد *** و شمشیر قله خاراشق مکرد؛

انجام: بحق احمد اولادش یکسر *** ژنار دوزخ شیعه خلاص کرد /هزاران در و دو هزاران ...(بریده شده)

مثنوی است با عنوان های: داستان سلیم شاه و دختر او و بدیع الملک، جنگ خاقان با او، اسکندر قاریابی و بدیع الملک، مهناز شاه، جنگ تهماسب و لهراسب باسلیم شاه و بردن بریع الجمال رفتن مهتر نسیم باردوی صلصال ،افریدون، محمد شیرزاد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ تاریخ 1081 دارد ولی خط و کاغذ از قرن 14 است؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 214گ، 16 سطر (10/5×15/5)، اندازه:

18×21/5سم [ف: 1 - 411]

6. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17680

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17769

بی کا، بی تا [د.ث. مجلس ]

8. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 3151-ف

نسخه اصل: دانشسرای عالی ش 191. دارای مثنوی های: 1- حمزه نامه، 2- مثنوی محمد حنیفه،3 - حاتم نامه، 4- محشر نامه، 5- جلندی نامه، 6- شیر افکن؛ بی کا، بی تا[ فیلمها: 2 - 85]

9. مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 236

شعر کردی این شاعران آمده: صفر خان لک، کمرخان سالاری، میرزا نادعلی حزین کرمانشاهی، درویش نور علی بلوارانی، ملا پریشان دینوری، مهجور، غلامرضا ارکرازی، سید نوشاد صارم السادات، درویش نیاز بلورانی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 75گ،مختلف السطر ، اندازه: 18/5×28سم [ف: 1 - 186]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16981/1

انجام: بالله ... رسول سرور *** بخشی گنای امتان یکسر / ... الهی هر آنکس که این را نوشت *** نویسی تو او را ز اهل بهشت.

مثنوی که عنوانش مشخص نیست؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا،

ص: 973

بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: چرم قهوه ای، 16ص (1-16)، 10 س_طر (6×11) ،اندازه: 149سم [ف: 47 ]

اشعار / شعر / کردی و فارسی

aš‘ār

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9791

آغاز: کلام مولانا خالد: این چه خاک است کزو رایح جان آمد *** خس خارش بنظر سنبل و ریحان آمده؛ انجام:بخدنگ مژه ات گشته دلم خون آلود *** طاهرا گرد سرش کرد چه تیرزن است

جنگی است شامل اشعار فارسی و کردی از: خالد، صبوحی، ه_می ،شکری ،هایم ،محوی ،ناری، سید احمد ،وفاى، غريب، يغما ،مانی ،وحشی، ظهیر فاریابی، مخفی دختر شاه ،ضیاءالدین، زیور، عرفی ،خسرو ،نظیری ،مشتاقی ،انور ،راجی، شیخ حسن سورینی، سعدی شیرازی، ،عارف ،بیدل ،یحیی، طالب ،فنای ،قصاب، طاهر ،فکاری ،خاکی، غیاثی، حاجی علی ،خالص، زهاوی زاده ،صدقی، دولت ،آذر ،حریق ،فکری، رمزی ،کیفی ،بیمار، صابری ،محرومی ،غریقی ،فتحی ،کاکه ،روف ،عطار ،ضمیری، عمر خیام، مقصدی ،جامی ،اوحدی ،قدسی، واقفی، همای، صفی ،شاهدی ،غزالی، فصیحی ،خاتمی ،غازی،نوری ،نجات، آفتابی، شوقی، خاکی ،عزت، شیخ رضا، سرباز ،محمود، امین، فدای، حیدر، خادم، صائب؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 9 محرم 1222ق؛ برای مختار بیک؛ مهر: «احمد مختار 1331» (کروی)؛ جلد: گالینگور سرخ، 118گ، مورب سطر، اندازه: 13×20سم [ف: 31 - 90]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5927-29/267

آغاز: بالا کر که میل اولای پستی*** وردیکلائن دروازه هستی/ بیقدومی کردهای بدی هزار طرز *** زانوی امیدت ناورد او ل_رز؛

انجام: از زلف مشکبار بر این روی گلعذار ***گر کوتهست کوتهی از وی عجب مدار/ شب در بهار میل کند سوی کوتهی*** چون شب آمد وزان روی چون بهار

بیاضی است که در آن اشعار کردی از چند شاعر مانند، صالحی ،یوسف، معدوم داخی، ولی دیوانه و اشعار فارسی از چند شاعر، مانند سعدی، ملولی، ابراهیم و وفایی تحریر شده است؛ خط: شکسته، نستعلیق، کا: علی، تا: 1312ق ؛جا: سلمانیه برای ملا فتح الله خطيب؛ 98گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 6×13سم [ف: 3 - 1261]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15324/3

آغاز :آغاز سعدی شیرازی: اگر تو فارقی از یاد دوستان یارا*** فراغت از تو میسر نمی شود ما را /کسی ملامت وامق کند بنادانی *** عزیز من که ندیده است روی عذرا را ... آغاز مقطعات: ما بندگان حضرت شاه ولایتیم *** ثبت است بر جریده عالم دوام ما؛

انجام: رشید و طواط: دلداری و دل همه از عشق فریبی***جانانی و جانرا همه در وعده گذاری / هرگز نرسد از تو دل من بنوازش*** با عادت خوبان نبود بنده نوازی

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1201ق؛ در پایان دو بیت شعر از خواجه نصیر طوسی است به خط دیگری: «نظام بی نظام گر کافرم خواند*** چراغ کذب را نبود فروغی / مسلمان خوانمش زیرا که نبود *** سزاوار دروغی جز دروغی»، اشعار دو ستونی با ستونی به چلیپا پیرامون آن؛ تملک: ابن محمد کاظم صدر الافاضل در 1305؛ مهر: ابن محمد كاظم صدر الافاضل «عبده لطفعلی» (هشت گوش)؛ جلد: تیماج کرم قهوه ای ضربی، 67گ (183-249)، 14 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 43 - 20]

اشعار با ترجمه) / شعر / عربی

(aš‘ār (bā t.)

دیری عبدالرحمن بن نعمت الله

dayrī, ‘abd-or-rahman ebn-e ne'mat-ol-lah

این نسخه جنگ اشعار عربی است که توسط شیخ عبدالرحمن دیری به فارسی ترجمه شده و به دستور وی در 28 جمادی الثانی سال 1303ق به وسیله سعد الدين بن ملا لطف الله برای میرزا حسنعلی خان منشی باشی حکمران آن روز کردستان، یعنی احتشام السلطنه نسخه برداری شده، شامل: معلقات سبعه؛ قصيده نابغه ذبیانی؛ قصايد السبع العلويات به نقل از کتاب ابن ابی الحدید در فتح خیبر و مدح حضرت علی (علیه السّلام)؛ قصيده طيطرانيه از رشیدالدین وطواط؛ خمریه از عمر بن الفارض؛ قصيده مدح النبی از کعب بن زهیر؛ لامية العرب منسوب به شنفرى؛ لامية المعجم از حسین بن علی طغرایی؛ قصيده لامية الكرد از عبدالرحمن دیری فرزند نعمت الله مردوخی سنندجی؛ قصیده لامية الكرد از عبدالرحمن دیری فرزند نعمت الله مردوخی در مدح میرزا محمد خان حاکم کردستان؛ قصیده ای از عمیدالدین اسعد که هنگام حبس در قلعه اشکنوان سروده شده؛ قصیده ای از عمیدالدین اسعد که هنگام حبس در قلعه اشکنوان سروده شده؛ قصیده مشهور به بردیه از شیخ محمد البوسيرى (= بوصيرى،کذا في النسخه) در مدح حضرت رسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ).

تهران؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ شماره نسخه: 94

آغاز:قفانبک من ذکری حبیب و منزل *** بسقط اللوى بين الدخول فحومل؛ انجام: و كل شخص اليه كان منتسبا *** مار نحت عذبات البان ریح صبا *** و أطرب العيس حادى العيس بالنغم

خط: نسخ و نستعلیق شکسته، کا: ملا لطف الله متلخص به سعدالدین، تا: 28 جمادی الثانی 1303ق؛ نسخه ای است مغلوط، محشی، در آغاز نویسنده ای که باید مالک کتاب باشد تاریخ مرگ جلال الدین همایی و محمود و علی اکبر شهابی را آورده؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز یک لا، 229ص، 9 سطر (6×16)،

ص: 974

اندازه: 18×22/5سم [ف: 130]

اشعار ابن سینا (ترجمه) / شعر / فارسی

(aš‘ār-e ebn-e sīnā (t.)

صوفی، حكيم الدين

hakīm-od-dīn, sūfī

ترجمه سه شعر از ابن سینا است به فارسی توسط حکیم الدین صوفی متخلص به عارف معاصر سلطان ابراهیم خان، شامل:1. شعری با مطلع: «توق ذا استطعمت ادخال مطعم *** على مط_عم من قبل فعل الهو اضم» و انجام: «فان بها اوصى الحكيم ثياذق*** لذى القرنين العدل ملك الاعاجم»؛ 2. ارجوزة في الطب که چهارده بیت است، آغاز: «فالحل تبدیل المزاج و عقده *** يش_فی المريض بهاو بالاوهام»؛3 - شعری که دو بیت بیش نیست: «فقلل ان اكلت و بعد اكل *** تجنب فالشفاء في الانهضام/ و لاشيىء و على النفوس اشد باسا *** من ادخال الطعام ع_لی الطعام»

[فهرستواره منزوی 3556/5؛ مصنفات ابن سینا، مهدوی 26؛ مشترک پاکستان 1841/9 (1 نسخه)]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1929/10

آغاز: حمد بیحد هست مخصوص خدای مهربان *** مالم روز جزا داننده غیب و نهان؛ انجام: نیست چیزی بنفس از آن بدتر *** طعامی خورند فوق طعام

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سبز تی_ره، 2گ(121پ- 122ر)، 24 سطر ،(10×16)، اندازه:15×20سم [ف: 8- 547]

اشعار ابی طالب / شعر / عربی

aš‘ār-e abī tāleb

جوهری، احمد بن عبدالعزیز

jowharī, ahmad ebn-e ‘abd-ol-‘azīz

به روایت ابی بکر احمد بن عبدالعزيز جوهری.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7059/4

خط: نسخ، کا: خليفة بن يوسف نجفی، بی تا ؛کاغذ: سپاهانی ،جلد: تیماج مشکی مقوایی درون سرخ، 15گ(67پ-82ر)، 15سطر (7×12) ،قطع: بغلی، اندازه: 12×18سم [ف : 16 - 441]

«اشعار از ملول » ديوان ملول

اشعار اسدی طوسی و فردوسی (منتخب) / شعر / فارسی

(aš‘ār-e asadī tūsī va ferdowsī (mn.)

ثمر انصاری، حسین بن محمد علی، 1284- 1344قمری

(1926-samar-e ansārī, hoseyn ebn-e mohammad 'alā (1868-

به انتخاب حسین انصاری متخلص به «ثمر» ژنرال آجودان ظل السلطان که به امر وی در 1319 انتخاب و نوشته شده است، در دو قسمت: 1. گرشاسب نامه اسدی طوسی با ملحقاتی از ثمر و شرح حال اسدی در آخر کتاب به قلم حسین انصاری، 2. سلطنت گشتاسب و رفتن اسفندیار به رزم رستم داستان از فردوسی طوسی؛ خاتمه: منتخب نامه از اشعار ثمر در مدح ظل السلطان.

اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه: 1046

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: شعبان 1319ق؛ کاغذ: فرنگی صورتی ،جلد: مقوایی با عطف میشن قرمز، 186ص، 15 سطر ،(8×17) ،اندازه: 14×21سم [ف: - 149]

اشعار اسکندرنامه / شعر / فارسی

aš‘ār-e eskandar-nāme

توپچی، محمد حسن، ق14 قمری

(tūpčī, mohammad hasan (- 20c)

اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه: 1040/1

آغاز: فلک تا هست تو مسند نشین باش*** همیشه خسرو روی زمین باش؛ انجام: چون مخبط شد اعتدال مزاج *** نه عزیمت روا بود نه علاج

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف ،تا: از ربیع الثانی تا جمعه جمادى الاول 1322ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز یک لا، 76ص، اندازه: 15×22سم [ف: - 144]

اشعار الحسن بن علی (علیه السّلام) / شعر / عربی

aš‘ār-ul-ḥasan-i-bn-i ‘alī

مدائنی، علی بن محمد، 135 - 225؟ قمری

(madā’enī, ‘alī ebn-e mohammad (753 - 841)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 7059/2

خط: نسخ، ، كا: خليفة بن یوسف نجفی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی،جلد: تیماج مشکی مقوایی درون سرخ، 4گ (52-56پ)، 15 سطر (7×12) ،قطع: بغلی، اندازه: 12×18سم [ف : 16 - 441]

اشعار روحی کرمانی / شعر / فارسی

aš ār-e rūhī-ye kermānī

روحی کرمانی، احمد بن محمد جعفر، - 1314 قمری

rūhī-ye kermānī, ahmad ebn-e mohammad ja far (-

ص: 975

(1897

شامل 116 بیت غزل و مثنوی و ترکیب بند، شاعر در پایان نامه ای کوتاه و بدون تاریخ به خواهرش مطهره نوشته است و این چند بیت را به او تقدیم کرده است: «از مزخرفات و خزعبلات خ_ود در اسابيع سالفه بجهة جناب شيخ ابى القاسم و عليا مقدره طه ارسال داشته اینک چند بیتی نیز به جهت آن مخدره تقدیم داشت مایه استهزایی به جهت جناب آقا یوسف هست چندی مشغول خواهند بود».

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10741/3

آغاز: بنشانید به خاک رهم آن تازه نهال *** سایه وش کرد دلم را به ره خود پامال / بلبل جان مرا چرخ شکسته پرو بال *** طوطی طبع شد از زهر غم هجران لال؛ انجام: بریدم دل از خلق بالج_مله روحی *** شدم بار دیگر بر بردباری

خط: نستعلیق، بی کا،بی تا ؛جلد: گالینگور قهوه ای ،7 ص (21- 27)، اندازه: 12×20/5سم [ف : 20 - 266]

الأشعار الشواهد في التفسير الموضح الحدادي / ادبیات / عربی

al-aš‘ār-uš šawāhid fi-t tafsīr-il mawḍiḥ-il ḥaddādī

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1120/5

آغاز: بسمله. ذالك بمعنى هذا قال القائل اقول له والرمح

نسخه اصل: کتابخانه چستربیتی، ش 3883؛ بی کا، تا: قرن 8؛14 ص (228-241) [عکسی ف: 3 - 251]

الأشعار الشواهد من الطريقة الرضوية / ادبيات / عربي

al-aš‘ār-uš šawāhid min-aṭ ṭarīqat-ir raḍawīya

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1120/6

آغاز: بسمله. التقديم والتأخير جايز في كلام العرب قال الش_اعر انى اذا

نسخه اصل: کتابخانه چستر بیتی، ش 3883؛ بی کا، تا: قرن 8؛ 3ص (244-242) [ عکسی ف: 3 - 251]

الاشعار الغريبة / شعر / عربي

al-aš‘ār-ul ġarība

حمیری نجفی، محمد بن فرج، - 1059 قمری

(hemyarī najafī, mohammad ebn-e faraj (- 1649)

گزیده اشعار است: از امام زین العابدین (علیه السّلام)، ابن ابی الحدید، فی ذم الصوفية، و امیرالمؤمنین (علیه السّلام) ، بیشتر اشعار تک بیت است و سراینده ندارد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8960/2

آغاز: الى هنا و عزمنا على السفر الى النجف الاشرف و ما تم ما اردنا جمعه و لكن صاحب البياض ادام الله ايامه امر ان اجمع له ما فى محفوظاتى من الاشعار الغريبة النافعة الحسنة فانا ممتثل امره العالى بحسب الامكان؛ انجام: بغض الوصى علامة مكتوبة *** تبدوا على جبهات اولاد الزنا / من لم يوالى في البرية حيدراً *** مسیان عند الله صلى اوزنا

خط: نسخ و نستعلیق شکسته، کاتب = مؤلف، تا: قرن 11؛ پس از آن سه بیت دیگر با خطی مغایر اضافه شده؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج عنابی ضربی با نقوش فرنگی، 6ص (27-32)، اندازه: 11/3×21/7سم [ف: 29/1 – 472]

اشعار تذکره شعرا (منتخب) = مشوش نامه / شعر / فارسی

aš ́ār-e tazkere-ye šo‘arā (mn.) = mošavvaš-nāme

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4971-ف

نسخه اصل: دانشگاه 9443؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 3 - 119]

اشعار حضرت ابوطالب (رساله) / شعر / عربی

(aš ār -e hazrat-e abū-tāleb (r.)

تبریز؛ تربیت؛ شماره نسخه: 255

مصنف نامی از خود ذکر نکرده در اول کتاب نوشته شده (قال جامع هذا الكتاب)؛ و در شرح حال حضرت ابوطالب پدر حضرت امیرمؤمنان و اشعاری که منسوب به اوست می باشد و خبرهائی ذکر می کند، و می نویسد نام حضرت ابوطالب عبد مناف بوده است و در تاریخ 1303 نوشته شده؛ بی کا، بی تا [ف: 168

«]اشعار در جواب قصيده ابوالقاسم فندرسکی » دیوان موسوی فندرسکی

اشعار در مدح محمد علوی / شعر / فارسی

aš‘ār dar madh-e mohammad ‘alavī

برقی، هدایت الله،

barqi, hedayat-ol-lah

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10954/11

آغاز :گمگشته دلم در شکن زلف تو ای ماه *** صد آه که دیگر نتوان یافت دو صد آه ؛انجام: آن که برقی ز جان و دل آمد *** مادح وی محمدعلوی است

شامل غزل و قطعه و مثنوی؛ شاعر از مریدان او بوده است؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ 3گ (27پ و 30ر-31ر) [ ف : 20 - 540]

ص: 976

«اشعار در مراثی امام حسین (علیه السّلام)» دیوان راجی

اشعار (دیباچه) / ادبیات / فارسی

(aš‘ār (dībāče)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4709/2

آغاز: حمد و ثنایی که روایح ذکر آن چون هوای صبح بر نکهت دهان گل خندد، و شکر و سپاسی که فوایح نشر آن چون نسیم صبا

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 ؛کاغذ: نوعی ترمه ،جلد: میشن قهوه ای، اندازه: 17/22×26/2سم [ف: 8 - 59]

اشعار «ز منزلات هوس گر برون نهی قدمی» / ش_عر / فارسی

«aš‘ār-e «ze manzelāt havas gar borūn nahy qadamī»

؟ ابن سينا، حسین بن عبدالله 370؟ - 428 قمری

(ebn-e sīnā, hoseyn ebn-e ‘abd-ol-lāh (981 - 1038)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2880/17

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: با تاریخ 1030ق [ف: 6 - 152]

اشعار شعرای اربعه / شعر / عربی

aš‘ār-e šo‘arā-ye arba‘e

ابن طقطقی، محمد بن علی، 660 - 709 قمری

(ebn-e teqtaqī, mohammad ebn-e ‘alī (1262 - 1310)

در مقدمه از قول ابن الطقطقی ذکر شده اشعار این رساله جهت فرزندش جلال الدین ابراهیم که به سن بلوغ نرسیده جمع آوری و سعی شده است که از اشعار ساده و سهل التناول شعرا انتخاب شود. جلال الدين ابو جعفر محمد بن تاج الدین ابوالحسن ع_لی بن الطقطقی از نواده ابراهیم طباطبا و از علویان مشهور شهر بغداد و کوفه بوده است وی یکی از دانشمندان و علمای بنام عصر خویش در نیمه دوم قرن هفتم هجری قمری بوده است. در این رساله اشعاری متفرقه از شعرای اربعه مشهور عرب همچون: ابی نواس حسن ابن هاتی بصری، ابی تمام حبیب بن اوس، عبيدالبحترى، ابى الطيب احمد بن الحسين المبتنى الكوفی جمع آوری شده است.

تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2106

آغاز: بسمله. قال السيد النقيب الحسيب النسيب سيد البقاء وبقیة اهل العباء صفى المله و الدین تاج الاسلام و المسلمین محمد بن على بن على المعروف باب الطقطقى ادام اللهتعالى ايامه ... ك_نت عزمت على اختيار قطعه من شعراى الطيب ... من اشعار الاشي_اخ الاربعه ابي نواس الحسن بن هاتى البصرى - و ابی تمام حبیب بن اوس - و ابي عبادة الوليد بن عبيد البحترى الطائبين - و ابي الطيب احمد بن الحسين المتبنى الكوفى قطعة صالحة يحفظها و يتدبرها ان شاء الله تعالى و هذا ما اردت اثباته فى هذا الدفتر و من الله استمد المعونة و التوفيق لبعض الشعرا؛ انجام: و كتب العبد الفقير الى الله تعالى ياقوت المستعصمى فى ذى قعده سنة احدى وتسعين و ستمائه و الحمد لله رب العالمين.

خط: ثلث جلی، کا: یاقوت مستعصمی، تا: 691ق؛ این کتاب در سال 1290 هجری قمری ضبط کتابخانه عضدالملک علیرضاخان قاجار قوانلو بوده، و قبلا در سال 1144 هجریقمری به بهای شرعی در تملک حسین نایم بوده است، این نسخه از جمله کتب انتقالی در کتابخانه اندرون بوده است، مجدول، مذهب، یک سرلوح مذهب مرصع بسیار خوب در پیشانی صفحه اول؛ کاغذ: دولت آبادی، جلد: تیماج مشکی مجدول کمند دار و یک گل ترنج زرین در وسط، اندرون کاغذد سرنجی رنگ، 39ص، 7 سطر، قطع: ربعی، اندازه: 16×22سم [ف: 7 - 42]

اشعار شکاری - مرثیه های شکاری / مراثی، شعر / فارسی

aš‘ār-e šekārī = marsīye-hā-ye šekārī

سگزآبادی، محمد بن محمد شفیع، ق12 قمری

(segzābādī, mohammad ebn-e mohammad šafī‘ (- 18c)

چند قصیده مرثیه ای است برای شهدای کربلا. شاعر در یک مورد نام کامل خود را نگاشته که مشخص می شود همان کاتب نسخه است. از وی در «فرهنگ سخنوران» خیامپور ذکری نیست. مطلع قصاید وی چنین است: «باز این چه فتنه است در ایوان کربلا *** گریان شده فلک چه سلیمان کربلا» و بیتی که تخلص شاعر را دارد و البته وزن آن مختل است: «دیگر شکاری لعنت حق بريزيد كن *** صد لعنت ازل بلعینان کربلا / در ماتم فرزند خود گریان شده خیر النسا ***بر مونس دلبند خود گریان شده خیرالنسا / ای فلک دیگر چه می پرسی تو احوال مرا *** رو بدشت کربلا معلوم کن حال مرا / امشب از چشم ملایک می چکد خون جبين*** ابر غم، باران ماتم گو ببارد در زمین».

مرثیه علی اکبر: «این چه شور است ای محبان علی در کربلا *** بهر فرزند نبی آن زبده خیرالنسا / باز عاشوراست یاران الوداع *** دیده گریان است یاران الوداع / ای فلک بنگر چها کردی تو بر جان حسین *** رو بدشت کربلا معلوم كن حال [كذا] حسين»؛ ايضا مرثیه [کذا] از گفتار شیخ محمد سکز آبادی تخلص شکاری: «عالم نشسته در غم غوغای کربلا *** از بهر شاه تشنه مظلوم کربلا [کذا] / ای فلک بنگر چها بر خاندان انداختی *** کاخ ایوان رسالت را به پا [کذا] انداختی».

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8168/2

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی بد با روکش تیماج قهوه ای مجدول گرهی، 10گ (162ر-166ر و 375ر-

ص: 977

381پ)، 14 سطر، اندازه: 13/3×19/6سم [ف:27/1 - 309]

اشعار شمسه و قهقهه / شعر / فارسی

aš‘ār-e šamse va qahqahe

مشتری خراسانی، محمد ابراهیم، 1264 - 1305 قمری

(moštarī xorāsānī, mohammad ebrāhīm (1848 - 1888)

وابسته به محبوب القلوب = شمسه و قهقه = محفل آرا = رعن_ا و زیبا؛ فراهی، برخوردار بن محمود (-قرن 11ق)

اشعار کتاب معروف «شمسه و قهقهه» تألیف میرزا برخوردار ترکمان فراهی را میرزا ابراهیم مشتری استخراج کرده و در این مجموعه فراهم آورده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4872/4

آغاز: الهی بزرگی و حشمت تراست ***سرافرازی و ملک شوکت تراست؛ انجام: دریغ داشتن جان زیار مشفق صادق*** خسوف چهره مهر و سعادت از لیست

خط: شکسته نستعلیق، کا: مشتری طوسی، بی تا، با اغلاط املایی بسیار؛ کاغذ: سفید فرنگی ،جلد: پارچه ای ،17گ، اندازه: 17/7× 22/3سم [ف: 7 - 765]

«اشعار شیدای نائینی » دیوان شیدای نائینی

اشعار طغرائی در کیمیا (ترجمه) / کیمیا / فارسی

(aš‘ār-e toqrā’ī dar kīmīyā (t.)

ترجمه اشعاری است به عربی در اوزان و قوافی مختلف منسوب به طغرائی، و گاهی اشعاری از ذوالنون و ابن امیل و دیگران نیز در این بین ترجمه می شود.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 1414/3

آغاز: و اجعلها فى آلة العمياء، فانها تعكس قطر الماء. بدانکه طغرائی صفت تقطیر و تکلیس خاص ایشان بیان میکند؛ انجام: وبدانکه سر این علم اوزان است که هر که دانست گمراه نگردد هرگز و هر که نداند بچیزی نرسد تا دانسته باشی.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1265ق؛ جلد: تیماج قهوه ای،9گ (15ر-24پ)، 23سطر، اندازه: 16/5×26سم [ف: 4 - 197]

اشعار فانی / شعر / فارسی، عربی، ترکی

aš‘ār-e fānī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9043/35

در جای جای جنگ این شعرها را از خود نوشته است: در مدح جناب مئلا، فانی گوید در مخمس قصیده مولوی علیه الرحمه (20 پ -21پ)، ماده تاریخ مرحوم حجة الاسلام آخوند ملا مح_مد اعلی الله مقامه که فانی در زرنق منظم نمود (28ر)، در مدح جناب مولا (28 پ - 29پ)، تضمین عزل حافظ در تعزیه (30پ- 31ر) ایضاً در احوال جناب قاسم که خطاب به جناب امام (علیه السّلام) می کند (30پ)، قصیده در مدح که به جهت عید نوروز گفته شد، در 7جمادی الثانی 1269ق (33 پ- 38 پ)، به سرکار جلالتمدار رضا بیک سفیر دولت علیه در پطرزبورغ نوشتم فی 19 ربیع الثانی 1274ق (46پ-48ر) به سرکار کمال افندی اعضای مجلس معارف و ناظر عموم مکاتب که سابق سفیر برلین بودند (48 پ- 49ر) اشعار ترکی (53پ) در مدح حضرت رشید پاشا صدراعظم در اسلامبول در ماه صفر 1274ق انشاد شد (54ر- 55ر) ما كتبته الى جناب جودت افندی من اعضاء مجلس تنظیمات و مجلس المعارف و الوقعه نويس في 19 ربیع الثانی 1274ق (55ر) به خدمت سر سرکار ... افندی در وقتی که از روم... آمدند در 20 شعبان 74 تقدیم شد 56پ- 57ر) 4 ماده تاریخ در سال 1274ق (71 پ) چندیدن معما (72ر) ماده تاریخ وفات در سال 1262ق) (نام) آن شخص خط خورده و خوانده نمی شود) (77ر)؛ خط: نستعلیق شکسته تحریری، کا: جامع، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری، آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی ضربی با ترنج و سرترنج و جدول گرهی یک لا، اندازه: 10/6×15/9سم [ف29/2- 660]

اشعار فتح الله خان کاشانی / شعر / فارسی

aš‘ār-e fath-ol-lāh xān-e kāšānī

ملكم، 1249 – 1326 قمری

(malkam (1834 - 1908)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2455/18

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1323ق [ف: 6 - 19]

اشعار فیاض / شعر / فارسی

aš ār-e fayyāz

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/13

خط: نسخ کهن معرب، کا: محمد ابراهیم، تا: با تاریخ قرن11؛ افتادگی: آغاز؛ به خط محمد ابراهیم که آخرین آنها تاریخ 10 شعبان 159[1059] دارد؛ کاغذ: الوان آهار مهره ،جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی، عطف گالینگور، اص ،(27ر) اندازه: 15/18×28/4سم [ف: 29/2 - 731]

اشعار فى الرياض و النهار / ادبیات / عربی

aš ār-un fi-r rīyāḍ wa-n nahār

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه :8825/34

ص: 978

از این سرایندگان ابن معتز ،بحتری، دیک الجن، ابن تم_یم، تلعفرى، الواو الدمشقی، ابن رومی، ابن شرف ماردینی، س_عید خالدی، ابن عفیف تلمسانی، مظفر اعمی، ابن طباطبا، ابوالع_لا رونی، ابن ازموی، ابی طالب مامونی ،ارموی، ابوالفتح کشاجم ،تنوخی ،صفوری، شریف الناسخ، محمد اشعری، ابن قزل، ابوسالم معری، ابن حبیب، ابن مکی، محمد بن المغربي، ابن سعيد، الهائم المنصوری، ابن عصار، صفدی؛ خط: نستعلیق، کا: سید مح_مد طباطبایی طبیب یزدی، تا با تاریخ 1285ق ،جا: تهران؛ کاغذ: فرنگی نخودی آهار مهره ،جلد: میشین قهوه ای مجدول، 2 گ (146ر-147پ)، اندازه: 22×35/3سم [ف: 29/1 - 61]

اشعار فى ورود الكتاب من الاحباب / شعر / عربي

aš‘ār-un fī wurūd-il kitāb min-al aḥbāb

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8868/37

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: صنعتی نخودی و نیلی آهار مهره ،جلد: مقوای سفید، عطف میشن زیتونی ،1گ،(97ر)، اندازه: 11×21/4سم [ف: 29/1 - 182]

اشعار کتاب رموز حمزه / شعر / فارسی

aš‘ār-e k.-e romūz-e hamze

منشی خلوت، محمد علی، ق14 قمری

(monšī xalvat, mohammad ‘alī (- 20c)

اصفهان صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان) شماره نسخه :2/ 1040

آغاز: این جعل رؤیتان ! که می بینی *** مگسانند گرد شیرینی؛

انجام: قضا پا در مکافاتت بیفشرد *** شده سیلاب آمد گله را برد/ چگویم که نا گفتنم بهتر است *** زبان در دهان پاسبان سراست

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف ،تا: از 12 شعبان 22 تا اواخر رمضان 1322ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج قرمز یک لا،91ص، اندازه: 18×22سم [ف- 145]

اشعار (گردآوری) / شعر / عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

ابو مخنف، لوط بن یحیی، - 157 قمری

(abū-mexnaf, lūt ebn-e yahyā (- 775)

ابو محنف ابیاتی از منشآت امام حسین (علیه السّلام) را انتخاب کرده اس_ت و در میان آنها چند بیتی نیز از امیرمؤمنان به چشم می خورد.

آغاز: ذهب الذين احبهم و بقيت فيمن لا أحبه *** فيمن اراه يسبني ظهر الغيب و اسبة / يبغى فسادى ما استطاع و امره مما اربه *** حتما يدب الى الضراء و مما ذاك لا أدبه

انجام: عترة البر النبي المصطفى *** و على الوربين الجحفلين. و صلى الله عليه و آله و سلم تم اشعار الامامين الهمامين

[دنا 853/1]

1. فردوس؛ مدرسه حبیبیه؛ شماره نسخه: 20/12

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، كا: معين شیرازی، تا: 909 ق، جا: تبریز؛ جلد: تیماج مشکی مجدول گرهی، 4گ (504پ-508ر)، اندازه: 18×25سم [ف]

2.مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2188/41

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ خوش، کا: معز الدین محمد بن سلطان محمد قاری نیریزی، تا: 1085ق؛ دارای سرلوح مزدوج مذهب مرصع ، دارای كتيبه، مجدول؛ واقف: محمد حسام واعظی، 1397؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: بیرون تیماج ساده، درون تیماج با حاشیه عنابی مزین به شاخه های گل زرین، 24 سطر، اندازه: 17×27سم [ف: 5- 567]

3. تهران؛ دانشگاه ؛شماره نسخه: 7059/3

خط: نسخ، كا: خليفة بن يوسف نجفی، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تيماج مشکی مقوایی درون سرخ، 7گ (60پ-67ر)، 15 سطر (7×12) ،قطع: بغلی، اندازه: 12×18سم [ف : 16 - 441]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 7662/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج قهوه ای، 8 ص (37-45)، اندازه: 15/5×22سم [ف: 26 - 157]

اشعار / شعر / عربی

aš‘ār

ملکان تبریزی، محمد بن مسعود، ق8 قمری

(malekān-e tabrīzī, mohammad ebn-e mas'ud (- 14c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14590/201

از شعرای مختلف عرب چون بحتری، ابوفراس، و ابن نباته (ناقص)؛ خط: نسخ، کا: ابوالمجد تبریزی، تا: 723ق، 2گ (363 ر -364 پ) [مختصر ف :239]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

( aš‘ār (gerdāvarī)

اقشاشی، قطب الدین

eqšāšī, qotb-od-dīn

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/67

aš ār (gerdāvarī)

اشعاری از او و دیگران؛ خط: نسخ، کا: شمس الدین محمد بن على بن حسن جباعی، تا: قرن 9 [ف: 5 - 110]

ص: 979

اشعار / شعر / فارسی و عربی

aš‘ār

ترکه اصفهانی، علی بن محمد، - 835؟ قمری

(torke-ye esfahānī, ‘alī ebn-e mohammad (- 1432)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10196/10

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 9؛ خط: مؤلف و شرف الدين على يزدی و دیگران در برخی صفحات در 841-828ق، مصحح، محشی از مؤلف، على یزدی و نوری ؛جلد:تیماج مشکی، 121ص،23سطر، اندازه: 15 × 23سم [ف: 32 - 237]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

شرف الدين على یزدی، - 858 قمری

(šaraf-od-dīn ‘alī-ye yazdī (- 1454)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1319/6

قصاید و غزلیات و مقطعات و مدایح از شعراء مختلف تا حرف الفباء؛ خط: نستعليق، كا: حاجی حسن مظفر شریف کاتب، بی تا، افتادگی: انجام؛ کاغذ: سفید ،جلد: تیماج مشکی ضربی و مقوایی با ترنج، 71ص (648-718)، 23 سطر [سنا: ف: 2 - 222]

اشعار / شعر / فارسی

aš‘ār

ابن حسام، محمد بن حسام الدین، - 875؟ قمری

(ebn-e hosām, mohammad ebn-e hosām-od-dīn (- 1471)

مشهد؛ مدرسه آیة الله خوئی؛ شماره نسخه: 213/4

بی کا، بی تا [اوراق عتیق: 1 - 256]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

بیاضی، علی بن محمد، 791 - 877 قمری

(bayāzī, ‘alī ebn-e mohammad (1390 - 1473)

تبريز؛ ثقة الاسلام؛ شماره نسخه: بدون شماره

جنگ اشعار فارسی؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 533]

اشعار / شعر / فارسی

aš‘ār

کاشفی، حسین بن علی، - 910 قمری

(kāšefī, hoseyn ebn-e ‘alī (- 1505)

نویسنده به امر ظل السلطان اشعار كتاب انوار سهیلی ملاحس_ین کاشفی را در 2400 بیت بیرون نویس کرده و سپس اشعاری در مدح ظل السلطان و فرزند او اکبر مسعود (صارم الدوله) و تاریخ کتاب تحریر که ظاهراً اثر طبع خود او می باشد در آخر آن اضافه نموده است.

اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه: 1039

آغاز: رموز آموز عقل نکته پیوند *** شناسایی دهد جان خردمند؛

انجام: همه شهزادگان با جلال و دولت و عزت، خصوصا صارم الدوله عزیز حضرت والا

اشعار کتاب انوار سهیلی است ؛خط: شکسته نستعلیق عالی، کا: محمد علی آشتیانی منشی خلوت سرکاری، تا: 15 شعبان 1321ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا قرمز، درون كاغذ الوان، 82ص ، مختلف السطر (15×19) ، اندازه: 17/5×22سم [ف: 144]

اشعار / شعر / فارسی

aš‘ār

الهی، سعد بن ابى بكر

elāhī, sa‘d ebn-e abī bakr

گلچین رباعیات از شعرای مختلف و بیشتر عاشقانه است که مؤلف آنها را از سفاین و دواوین انتخاب کرده و بدون ذکر نام شاعر به صورت موضوعی تقسیم بندی نموده است، با مقدمه ای مصنوع شامل طلیعه ای در توحید و نعت نبی و آل و تعریف رباعی و اهمیت و تاریخچه آن در چهار «قسم» و هر قسم در چند «باب» و هر باب در چند «فصل»: قسم 1. تحقیقات و جذبات؛ قسم 2. غزل و نسیب؛ قسم 3. اخوانيات؛ قسم 4. اوصاف و صفت های شعر و هزل و هجا.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17063

آغاز: اصناف تقدس و تحمید انواع تنريه و تمجید حضرت صمدیت آفریدگاری را سزاست که از عرصه میدان فطرتش رباع مسكون زاویه [ای] است مختصر؛ انجام: صدری که هراه را خطیبی خوبست*** و اندرعلمی که او بدان منسوبست / از نحو همین که مچ زانو فرضست *** وز فقه همین که ابتدا منصوبست.

رباعیات (مجموعه) نسخه نادر؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 10؛ مجدول، تملیکی که به نظر می رسد کتابدار کتابخانه ای سلطنتی آن را نگاشته: «هو مالك الاستحقاق. كيف اقول هذا في ملکی و الله مالك السماوات والارض. قد انتقل هذا الكتاب المسمى بابن يمين الى حضرت العالى الفخار الشامخ النواب»؛ کاغذ: نخودی رنگ آهار مهره، جلد: چرم قهوه ای با نقش جدول و شمسه و چهار لچکی، 319 ص، 13 سطر (17×10)، اندازه: 14×22سم [ف: 47 -]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

ص: 980

(aš‘ār (gerdāvarī)

دوری، سلطان بایزید، ق 11 قمری

(dūrī, soltān bāyazīd (- 17c)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6525

آغاز: و به امیر معزی پایان می یابد

رباعیات به ترتیب تهجی ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 20 رمض_ان 1301ق، به دستور عبدالله میرزا حشمت الدوله پسر عموی ناصرالدین شاه؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج عنابی ضربی مقوایی ،54گ، 25 سطر (9×19)، قطع: ربعی اندازه 12×20 سم[ ف: 16 - 285]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

مشهدی، محمد کمال الدین، ق 11 قمری

(mašhadī, mohammad kamāl-od-dīn (- 17c)

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4956/4-25/46

آغاز: بود سرگرمی سبز این من سود از ده را *** جانب هند ش_دم نی بخراسان رفتم/ چون زکشمیر نیامد زکسی بوی وفا*** جانب خطه گجرات خراسان رفتم؛ انجام: شمع می گفت بمن گریه کنان در محفل*** که مرا نیز به احوال تو می سوزد دل

جنگ مهمی است از اشعار شاعران فارسی که در اغلب موارد نام شاعران نوشته نشده است. نام شاعرانی که تحریر شده عبارتند ااز: جامی ،فارغ ،بزمی، خواجه محمد رضا متخلص به صالبی پدر جمع آورنده جنگ محمد کمال الدین مشهدی، مولانا بخش_ی، بخش الدین، مصلح، سعدی و حافظ؛ خط: نسخ، كاتب = مؤلف، تا: قرن 11؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج مشکی، 16گ، 17 س_طر ،اندازه: 15×24سم [ف: 3 - 1249]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

آقا مؤمن معمار

āqā mo’men-e me‘mār

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4686/7

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 [ف: 8 - 31]

اشعار / شعر / فارسی

aš‘ār

دماوندی، سیف الملوک

damāvandī, sayf-ol-molūk

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9077/88

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11، اگ (182ر) [ مختصر ف: 387]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

محمد علی، قمری

mohammad ‘alī

جنگ مهمی است که در سال های مختلف (قرن های یازده و دوازده) اشعاری درآن تحریر شده،برخی اشعار آن به خط محمد علی است که گویا محمد علی صایب تبریزی است و چند بیت به خط محمد طاهر در سال 1069 تحریر شده که گویا محمد طاهر وحید قزوینی است. در قرن سیزدهم نیز اشعاری به جنگ اضافه شده است. نام شاعرانی که شعرشان در این جنگ آمده عبارت است از: کمال اصفهانی شیخ شاهمنظر قمشه ای، ابراهیم ادهم، قیصر بیک ترکمان، حکیم سعيد تنها، شوكت، ظهوری، میر والهی، میرزا قاسم ،شاپور، طبیعی طبسی، میرشوقی، جامی کلب علی اصفهانی، عرفی، نواب مرحوم، مرتضی قلی شاملو، خیلا کاشی فصیحی، طاهر و حید، نظیری، مراسله منظوم فياض لا هیجی و قاضی سعید قمی، فضلی جرپادقانی، میر عین ،سلیم ،میر صیدی، ادامه مراسله منظوم فیاض، شفیعا، طرزی، نواب قاسم سلطان ماوراء النهرى، اول مراسله منظوم، از جامع جنگ، میرزا منصور شهریاری، تعریف حمام من كلام اعجاز، قدسی، ناظم قرار ،جامی ،کلیم ،صایب، نواب خاقان، رضی آریتمانی، طالب آملی نواب علی قلی خان شاملو، سنجر، محمد علی بیک، نصرت، محمد صادق ،نوعی سلطانعلی بیک شاملو، یوسف بیک شاملو، عطری لاهیجی، نواب ملک حمزه خان شفیعا زره ،آصفی، میرزا فصیحی، طالب آملی، شاپور تهرانی، دستور، اوجی، حیرتی، یحیی لاهجی، میرزا نقی قانع.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3097-16/107

آغاز: کمال اسماعیل اصفهانی: ز آن شب که با تو دست در آغوش کرده ام *** بر چرخ یکباره ترک صبر و دل و هوش کرده ام؛ انجام: گر خورد غوطه به خوناب جگر جا دارد *** غنچه را نیست بلایی چو شکفتن در پیش / از می کام شکفتن گل بی توفیقت ***گر غلامم شود اقبال که آزادم کنم

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: 1068ق؛ جدول مذهب سه ستونه؛ جلد: تیماج مشکی ضربی مجدول، 79گ، 7 سطر سه ستونی،اندازه 10×19سم [ف: 3 - 1247]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

محمد مهدی

mohammad mahdī

ص: 981

قم ؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3211-216/21

آغاز: سالکا ناله سست از دل بی تاب برون آید ***چشم بی گریه به از آب برون می آید / حسرت آن برو رو در دل نظاره شکست *** دزدکی در شب مهتاب برون می آید؛ انجام: تاریکی ز نقش روز و شب کن *** ز خطفش چشمه حیوان طلب كن / خضر وار از مقام بی نشانی*** بخور خون خطش آب زندگانی

جنگ مهمی است که در قرن یازدهم تدوین شده ولی بخ_ش اعظم آن از بین رفته و فقط برگ هایی از آن باقی مانده است.

شاعرانی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: سالکا، قصیده ای از داود در مدح امام رضا (علیه السّلام) و غزلی از وی با عنوان ولد «مدظله» وحيد سلمه الله (گویا همان وحید قزوینی) صایبا، اشعار و رباعیاتی از وحید، همت، وحشی، دیباچه بیاض؛ خ_ط: نستعلیق و شکسته نستعلیق، کا: محمد مهدی، تا: 1093ق؛ مجدول مذهب؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی با تابلوی آهو و بلبل و درخت ضربی، 25گ، مختلف السطر قطع:بیاض رقعی، اندازه: 10×22سم [ف: 3 - 1241]

اشعار (گردآوری) / شعر / ترکی، فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

فيض حلبی طوب قبولی افندی، - 1122 قمری

(feyz-e halabī tūb qapūlī-ye afandī (- 1710)

پس از وی احمد بطور مش زاده اشعار ترکی فیضی را در آخر جنگ الحاق نموده است. همچنین در قرن 12 نیز مطالبی در اوایل جنگ اضافه شده است. اسامی شاعر ان ترکی و فارسی که شعرشان در این جنگ آمده عبارتند از: میر خسرو دهلوی، عصمت، قاسم انوار ،اسیری،مولانا، اخگری، رباعی شفایی درحق عرفی ،فائقی، مثلثات قطرب، اشعاری به ترکی از اس_عد افندی، نجمی افندی، ریاضی. اشعار فارسی از: قدسی، قاض_ی نور، شاه داغی، سلیم، محتشم، صائب، حكيم ركنا، نذری کاشی، خاقانی، بخشی از ساقی نامه شکیبی، سپهری بخاری، سید یوسف طبعی از مرکز الادوار فيض هندی، مومن حسی_ن، محوی، علی نقی که از روی خط عرفی نوشته شده است، ضمیری اصفهانی میرزا سنجر، زکی همدانی، عالم کابلی، یحیی گیلانی، سید شاه لاله، میر محمد باقر ،خانخانان، کمال الدین کوتاه پا، ملاواغی کرمانی ،رکنا ،فصیحی، هلالی،حسین میبدی، مثنوی سلیم ،حزینی، برهمن، حسین ثنائی،انوری، فیض هندی، محمد رضا پاشاه، حیدر عاصی ،ذوقی، چلبی بیک،ملا طرزی، خواجه محمود لنگرودی، حشری، ملا شعیب، عزتی، واقف خلخالی، بهائی افندی، قاضی فکاری، ترجیع بند سلمان ساوجی، فهيم، من مقالات سلطان الطماء، شفائی، زكى همدانی، تاریخ طرزی در وفات حلوی به ترکی در سال 1084، تاریخ جوری چلبی در اتمام مثنوی ،1085، اشعاری از فیض ج_امع جنگ به خط خودش به ترکی و فارسی، جودی، یادداشتی از احمد بطور مش زاد ،درباره جنگ و این که خط فیضی افندی است و اشعاری ازفیض را به ترکی تحریر نموده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5140-26/20

آغاز: الله الحمد اولوب معرکه جنگ تمام *** بولدى عالم يکيندن صلح وصلاحيه نظام / گچدی سرمای ستم گلدی بهار راحت *** اعتدال ایتدی خمبصفه ایام خرام؛ انجام: نوحه عاشق او لورسه نه عجب گرما گرم *** مژه لو مروحه واشک سرا پا آتش / دیر عالمده او هند و منسیز کیم فیضی *** گو دینور مصطبه گوشه تنها آتش

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، تا: 1222ق؛ تملک: سید موسی مشهور به کلیه؛ جلد: تیماج قهوه ای، 81گ،مختلف السطر،اندازه 8×27سم [ف: 3 - 1260]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

حزين محمد علی بن ابی طالب، 1103 - 1180 قمری

(hazīn, mohammad ‘alī ebn-e abī-tāleb (1692 - 1767)

اشعاری از محمد كاظم بن يوسف عبدالوهابی تبریزی (زنده در 140) و محمد علی حزین لاهیجانی گردآورنده جنگ در 1146، محمد صادق ایروانی مورخ 1155، محمد ابراهیم شیروانی عیسی 1155 ، محمد رضا ارومی غلام سرکار خاصه در 1154، مولانامحمد رشیدای رومی 1155، میرزا عبدالرزاق نشاة درباره ماده تاریخ طلاکاری گنبد آستانه نجف به دستور نادرشاه به ترکی، انشای همو در خواستگاری خواهر محمد مؤمن بیک قاسم لو به فارسی، با شعرهای فارسی: میر سید محمد مینا، ملا صدرای رشتی بینا، کمال ذبیح، دعوی دار قمی ،میلی ،میرزا هاشم تبریزی، میرزا صالح تبریزی، صالح میرزا كريم اثیم فروغی زمان صوفیان، طالع رشتی، ظهیر گیلانی، صهبای زمان صفویان، عزیز تبریزی، میرزا غیاث خیال، آقا زین العابدين جوهر، محمد کاظم تبریزی کاظم، صبای زمان صوفیان، میرزا حسن غیور، صفی قلی بیک یوزباشی صفی، صحبت ،مشکی، حسن علی خراسانی، و بندهایی به نثر، شعرها در این جنگ از ناصر علی هندی آغاز می شود تا می رسد به شعر کاظم و از شاعران معروف هم در آن شعرهایی هست.

چاپ: حیدرآباد دکن، سنگی، 1930/1348م، رقعی کوچک، 8+ 102ص

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 155

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: 1140ق؛ با شعرهایی به خط خود او در 1140، مجدول با سرلوح؛ کاغذ: سفید، جلد: تیماج مشکی ضربی مقوایی با ترنج، 159گ، 12 سطر (3×17)،

ص: 982

اندازه: 23×17سم [سنا: ف: 1 - 79]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

احمد بن عبد القادر، ق 12 قمری

(ahmad ebn-e ‘abd-ol-qāder (- 18c)

کرمانشاه؛ جلیلی؛ شماره نسخه: 228

قصایدی از: قصیده خیر البرية، قصیده لامیه در توحید، ذات الش_فاء في سيرة النبى و الخلفاء، تبصرة المحتاج؛ خط: نسخ معرب، کاتب= مؤلف، تا: یک شنبه 18 جمادى الاول 1188ق؛ كاغذ: حن_ایی آهاری ،جلد: تیماج عنابی، 14 سطر، اندازه:10/5×16سم [ف:73]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

لاریجانی، محمد صالح، ق 12 قمری

(lārījānī, mohammad sāleh (- 18c)

اهداء به: بابا خان سردار

زمان فراهم آوردن: 1198 ه.ق

اشعاری از: نظامی ،محتشم، هلالی، صائب، زکی همدانی ،قدسی، وحشی، طبیعی ،ظلی ،مجرم، عرفی، عراقی، سعدی، حاجی، طبیب ،شفائی، محمد قلی سلیم، کمال اسماعیل، فغانی، میرزا نصیر اصفهانی ،کلیم، میرزا قلی میلی ،وافی ،رفیق، هلاکی همدانی ،مشتاق، حافظ ،انوری، نظیری صفی، بهائی، میرزا صادق تفرشی، شوکت، درویش مجید ،نیازی ،شرر، یوسف، حاج لطفعلی بیک ،سنجر ،کافی ،عاشق ،حکیم رکنی، مخلص، شمس تبریزی ،خاقانی ،ملهم، میرزا ابراهیم، میرزا داود، س_ند ،عصمت، زیب النساء بیگم (دختر اورنگ زیب)، گلشن، امیر خسرو و میرزا ضیاء اصفهانی.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1842

آغاز: بسم الله الرحمن الرحیم*** هست کلید در گنج حک_یم؛

انجام: ایشان حرمی درو کشیده*** بر جمله خلق بسته شد راه

خط: نستعلیق، کا: محمد صالح لاریجانی، تا: 20 رمضان 1198ق؛ جا: ساری؛ با سرلوح گل و بوته، در همه صفحات بعضی سطور به خط حمایلی؛ کاغذ: فرنگی،جلد: تیماج سیاه، یک لا، 110گ، 10 سطر (11×19) اندازه: 21×32/5سم [ف: 4 - 296]

اشعار / شعر / فارسی

aš‘ār

اردلانی، عبدالباقی بن محمد حسین، - 1244 قمری

(ardalānī, ‘abd-ol-bāqī ebn-e mohammad hoseyn (-1829

اشعار برخی از شعرای بزرگ را در مجموعه حاضر جهت امان الله خان والی گرد آورده و به سال 1224 از گردآوری آن فارغ شده است. نام شاعران این مجموعه: سعدی، محتشم، سید محمد اصفهانی متخلص به مشتاق ،حافظ ،کمال، شهاب، لطفعلی بیگ، میرزا جلال اسیر، صائب، حاجی سلیمان بیدگلی، جامی، خیام، آقا حسن حاجی عبدالقادر یک رباعی به سال 1289 نگاشته،طرزی ،طوفان ،رفیق عاشق اصفهانی، اشعار گردآورنده با تخلص شیدا ،فیضی، ناطق اصفهانی ،خاقانی، امیر خسرو، صهبا، ميرزا على رضا تجلی، میرزا فتح الله عموی گرد آورنده ،عرفی، ميرزا طاهر وحيد، مهدی بیگ، آقا حسین اصفهانی متخلص به اسیری ،مشرقی ،کلیم، حسرت خواجه صادق، امین، بابا طاهر، میرزا کاظم متخلص به مهجور، مهستی، اهلی.

اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 651

خط: نستعليق، كا = مؤلف، تا: چهارشنبه اواسط صفر 1224ق؛ مصحح ،با اضافات در حاشیه، در دو برگ آغازین اشعار فارسی پراکنده و یادگاری محمد حسین بن محمد باقر بن محمد اسماعیل؛ تملک: حسین بن احمد حسینی با مهر بیضوی؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا ،107گ، سطور چلیپا و راسته، اندازه:14×20سم [ف: 2 - 501]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

(aš ār (gerdāvarī)

موسوی، محمد بن معصوم، - 1296 قمری

(mūsavī, mohammad ebn-e ma'sum (- 1879)

برگزیده اشعار در مدح پیغمبر و اهل بیت (علیهم السّلام)، به ترتیب حروف هجاء شامل: قصيده ام القرى في مدح خير الورى از شرف الدين محمد بن سعيد بوصیری و سه بیت شعری که منسوب به معاویه و یزید و عمرو بن العاص است، و اشعاری از شافعی، شیخ محمد رضا نجفی، منسوب به حضرت سجاد، سید صادق فحام ملا محمد كاظم ازری،سید شریف، خلیعی، برسی، ابی نواس، بعض عامه، سید محمد قطیفی ،مولف، سید محمد صقر، شيخ محمد علی اعسم، سید حمیری، حاجی محمد رضا ازری، ابن ابی الحدید، فرزدق، شیخ هادی نحوی، سید شریف کاظمی، سید مهدی طباطبائی، سید عبدالعزیز، سید علی آل سلمان، مفصل، شیخ حسین نجفی، شیخ بهائی.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1188- طباطبائی

خط: نسخ، کا: سید محمد بن معصوم بن الموسوى قطیفی، تا: قرن 13، با تاریخ 1223 تا 1228؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج یک لا قرمز، 141گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 9/5×14سم [ف : 23 - 685]

2.مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 23715/3

ص: 983

آغاز: بسمله نبذة من رايقات الاشعار فى مدايح النبى و آله الاطهار عليه عليهم صلوات الله الملك الغفار مدى الاوقات و الاعص_ار جمعها السيد الاجل والسند السامى المحل السيد محمد المقتول المظلوم السيد معصوم الموسوى على ترتيب حروف الهجاء. قافية الالف

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 14؛ محشی منقول از تحفة الرضويه ملا نوروز على بسطامی؛ کاغذ: فرنگی؛ جلد: تیماج عنابی لایه ای، 29گ (46-18)، 18 سطر (8/5×16)، اندازه: 16×21سم [ف: 3- 977]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

حسینی، جواد بن وهاب

hoseynī, javād ebn-e vahhāb

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 19014

آغاز: هر که از من بخواهد این دفتر یا بد زدد به عادت منکر؛

انجام: قاصد رسید و نامه رسید و پیام هم در حیرتم که جان به کامش کنم نثار

جنگ اشعار؛ خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 1297ق؛ ج_لد: تیماج [رایانه]

اشعار (گردآوری) / شعر / عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

سید محمد علی بن سید معصوم

seyyed mohammad ‘alī ebn-e seyyed ma‘sūm

تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2618/2

آغاز: الحمد لله رب العالمين والصلوه و السلام على خير خ_لقه محمد وآل الطاهرين و لعنه الله على ظالميهم ... اما بعد: فيقول الفقير الى الله تع الغنى محمد بن المقتول المظلوم السيد معص_وم الموسوی؛ انجام: ما يصنع المرء بعز الغنى و العز كل العز للمتقى

قصایدی در مدح آل بیت نبی که سید محمد علی بن سید معص_وم از شعرای متفرقه جمع آوری نموده است: 1- سه قطعه از حضرت اميرالمومنین علی (علیه السّلام) ،2- از بوصیری، 3- از یزید و عمر عاص ومعويه عليهم اللعنه، 4 -دو قطعه از شافعی، 5- از شیخ محمد رضا نجفی، 6- از سید سجاد، 7-دو قطعه از سید صادق فهام ،8-دو قصیده و ابیاتی از ملامحمد کاظم ازری، 9- از سیدشریف، 10- صفی، 11- دو قطعه ازحضرت باقر (علیه السّلام)، 12- چند تخمیس از برسی و ابن سبع و شیخ محمد رضا، 13- از خلیعی، 14- دو قطعه از قصیفی، 15- دو قطعه از صاحب بن عباد، 16- دو قطعه از سید محمد صفر، 17- از ابونواس، 18- از علی اعجم ،19- از قطبی بابی، 20- دو قطعه از ابي العتاهية، 21 - دو قصیده از حمیری، 22 -از حضرت زهرا و حسین (علیه السّلام) ، 23- از ابن الجوزی، 24- از فرزدوق،25- از محمد بن سید معصوم جامع نسخه، 26-تخمیس سید شریف، 27- از شیخ محمد اعصم دو قطعه، 28- از شیخ محمد رضا نحوی ،29- از زمخشری، 30- از مفصل، 31- از شیخ هادی نحوی، 32- از ابی الفتح، 33- سی و نه قطعه از شعرای بی نام؛

خط: نسخ، كا: زين العابدین بن آخوند ملا محمد علی سروی، تا: 1260ق؛ با شرح سبع علويات ابن الحديد در یک مجلد است؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: چرمی ضربی، 138 ص (2+ 74+ 62)، 17سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 3 - 1033]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

ایاز ،محمد علی، ق 13 قمری

(ayyāz, mohammad ‘alī (- 19c)

زمان جمع آوری: 1256ق

اشعار معروف عربی بدین شرح آمده است: قصيده لامیه امرؤ القيس (قفانبک؛ شرح قصیده ای دیگر از سبعه معلقه؛ مراثی شیخ احمد بحرینی؛ لامیه طغرائي؛ قصيده حسين بن منصور حلاج ؛قصیده طبیب اصفهانی؛ خطبه بی نقطه ای.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2162/4

آغاز: بسمله، حمداً و شكراً لمن اعطى كل شيىء خلقه والصلوة و السلام على محمد نبيه و علی ولیه و آلهم انباء الدين؛ انجام: عم كرمكم وهم حرمكم حمدالله وصلوة لمحمد و اله و السلام

خط: نستعلیق، کا: میرزا محمد علی فاضل ادیب پسر مرحوم ملا صالح مدرس تبریزی، تا: 1256ق ،جا: محتملاً تبریز؛ كاغذ: فرنگی،جلد: تیماج مشکی یک لا، 67 ص (137-203)، 19 سطر (8/5×14/5) اندازه: 15/5×21سم [ف: 5 - 222]

اشعار / شعر / عربی و فارسی

aš‘ār

جاجرمی، نصر الله بن ابوالحسن، ق13 قمری

(jājarmī, nasr-ol-lah ebn-e ab-ol-hasan (- 19c)

گرد آورنده این قصاید که خود کاتب این نسخه نیز هست، در دیباچه آورده که «کمال البلاغه» راحسب امر حسام السلطنه امير سلطان مراد کتابت کرده و در پایان نسخه قصیده شافیه ابوفراس حمدانی، که در پاسخ به عبدالله بن معتز ناصبی عباسی سروده، آورده و نیز قصیده معروف فرزدق در مدح امام زین العابدین و ترجمه فارسی آن از جامی را در اینجا درج کرده است. سپس ابوفراس و شمه ای از شرح احوال او را در اینجا آورده است.

پس از آن مجموعه قصاید و اشعاری است از جمال الدین ابوالحسن علی بن عبدالله بن علی (ص186-192)، قصاید و اشعاری از ابوالقاسم على بن حسين بن ابی الطبیب با خرزی در مدح شمس الكفاة حسين بن على بن اسحق و دیگران (ص192-

ص: 984

222)،اشعاری از قاضی ابوبکر عبدالله بن محمد جعفر لاسك_ی، خسرو فيروز بن ركن الدوله، ابوالقاسم قشیرى، شمس الدین دهستانی، مسعود بن سعد بن سلمان حلاج ابو شرف جرفادقانی مترجم کتاب الیمینی ،متنبی، قاضی ارجانی و دیگران.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 932/2ط

آغاز: بسمله. و لا حول و لا قوة الا بالله... و بعد يقول العبد ...ابن ابى الحسن الجاجرمى نصر الله ... انه وقع الاشارة؛ انجام: تعلق لا محالة بالقياس. خط: نسخ و نستعلیق زیبا ،کا: نصر الله بن ابى الحسن جاجرم، تا:قرن 13؛ مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی، 77 ص( 172- 248)، 18 سطر، اندازه: 14× 23سم [ف: 24/3 - 30]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

تفرشی، هادی، ق13 قمری

(tafrešī, hādī (- 19c)

مجموعه ای است ادبی که اشعار شاعران گوناگون به هم_راه نثرهای ادبی را دربر دارد،آن گونه که بالای برگ نخس_ت آمده، این مجموعه را مؤلف برای دبیر احتشام الدوله ساخته است. عناوین آن عبارت است از: منتخب غزلیات جلالی یزدی بافقی، غزلی از میرزا ابوالحسن یغما، قطعاتی از مشتاق اصفهانی، رباعیات مشتاق، تذکره اسحاق بیگدلی (برادر آذر بیگدلی)، قصیده ای از حکیم سنائی، رباعیات بابا طاهر، غزلیات هزل ميرزا ملا فوق الدین مشهور به فوقی، مثنوی حاج محمد كرمانی متخلص به وفا، فخریه میرزا نصیر اصفهانی (جد فرصت شیرازی)، مثنوی میرزا صادق تفرشی، تحفة العراقين فتحعلی خان صبا کاشانی ملک الشعرا،قطعه ای از ابوالحسن یغما، خلد برین از وحشی بافقی، دوازده بند میرزا نصر الله شهاب ت_اج الشعرا، مدح ابراهیم میرزا از میرزا نصر الله شهاب تاج الشع_را، قصیده ای از جواد نجم همدانی برای احتشام السلطنة، هفت ع_قبه میرزا شكر الله تفرشی، چند قطعه هجو از میرزا شکر الله تفرشی، اشعاری از میرزا محمد جعفر متخلص به اسیر، قطعاتی از شعرای نامی، هجوی درباره صدر، سوز و گداز نوعی، اشعاری از طاهری، گل کشتی میرنجات، دوازده بند مشتاق، مرثیه ملا محتشم جهت برادر خود، قطعه ای از میرزا ابو طالب ،اشعاری از میرزا محسن قمر، اشعاری از ذبیح، اسامی شهرهای هفت اقلیم، فرهاد و شیرین وحشی بافقی، منتخب مثنوی مولوی، مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری، حکایاتی از انوار سهیلی، حکایات از جامع الحکایات، گزیده ای از گلستان و بوستان سعدی، غزلیات حافظ، منتخب غزلیات محتشم کاشانی، چند غزل از شجاع السلطنة متخلص به شکسته، منتخب غزلیات هاتف، منتخب غزلیات میرسید علی مشتاق، مطايبات، كلمات قص_ار،اشعاری از نظامی، قطعاتی از طراز ،رباعیات، تحفة العراقين صبا در هجو میرزا رحیم نامی، ساقی نامه، قطعاتی از هادی تفرشی، قطعه ای از میرزا محمد اشرف عامری، ترکیب بند ضیاء اصفهانی، مخمس وحشی بافقی، هجو نامه، ترجیع بند هاتف و شیر و شکر شیخ بهائی.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14871/1

آغاز: که قصد جان زار من کند از مهربانیها *** خلاص سازد از دست غم این زندگانیها / چه حالیست که هر چند از تو بی مهری فرمن بینم *** فزونتر با تو میل شود در مهربانیها؛ انجام: خطی ز صداقت ایشان ده*** توفیق رفاقت ایشان ده / پیوسته خجسته پایش کن *** مقبول خاص و عامش کن

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: حدود قرن 13؛ تملک: احتشام الدوله با مهر بیضی وی؛ مهر : «مما انعم الله على عبده مرتضى موسوی»؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مشمع قهوه ای، عطف و گوشه ها تیماج قهوه ای، 245گ، سطور چلیپا (22×14) اندازه: 19×28سم[ ف: 37 - 486]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

جیلانی، ابوالقاسم بن عبدالله، ق13 قمری

(jīlānī, ab-ol-qāsem ebn-e 'abd-ol-lah (- 19c)

گزیده ای است از اشعار: جامی، یغمای جندقی، میرزا حب_یب قاآنی شیرازی، احمد بن یعقوب منوچهری دامغانی شصت کله، امیر معزی، سعدی شیرازی، عنصری و ظاهراً دو قصیده از گردآورنده جنگ. این اشعار بین سال های 1274- 1275ق در قزوین لاهیجان و تهران نوشته شده است.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 12789/1

آغاز: جامی تا خم چرخ کهن باشد و جام مه نو *** بهر جامی بودم خرقه بخم خانه گرو؛ انجام: دادمش دو بوسه بر کجا بر لب تر *** لب بود نه چه بد عقیق بود همچه شکر

خط:شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13ق؛ در برگ 32 چنین آمده: «در دولت سرای خداوندگاری عالیجاه...سر کار طهماسبقلی خان در دارالسلطنه قزوین نوشته شد»، مصحح، فهرستی از نام های شاعرانی که در تذکرة الاولیای دولتشاه آمده، در سال 1275ق از سوی کاتب در آغاز نسخه نگاشته شده؛ مهر: كاتب «يا ابا القاسم» (بیضی) ؛کاغذ: فرنگی، 50گ (2-51)، 17 سطر، اندازه: 7×18سم [ف: 32 - 478]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

حسینی نیاسری، محمد حسین، ق 13 قمری

ص: 985

(hoseynī nīyāsarī, mohammad hoseyn (- 19c)

تاريخ تأليف: جمعه ربیع الثانی 1286 و 1289؛ محل تألیف: اتابکه نیاسر.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4498

شامل [شماره صفحات در فهرست هست]: پاسخ شاطریه بیمار طبيب شریف، خود بیمار و طبیب شریف، مخمس زشت و زیبا، مخمس نفرین نامه، چند مخمس دیگر و غزل و رباعی و ف_رد، اشعاری از: آذر ،آگاهی ،انجم، بقا، جابر، جامی، حافظ، خرم، امیر خسرو ،زرگر ،رضائی ،سحاب، سعدی ،شائق ،شاطر، شرف ،شریف، شمس تبریزی ،شوکت ،صافی، صباحی، ضیائی،بابا طاهر، طبيب ،طرفه ،طوفان ،عاشق ،عرب ،فانی ،فیض، قصاب، مجدالدین ،مجمر ،محتشم، محمد رضا، محمد علی (میرزا) مخفی ،مشتاق، شرف همدانی ،مولوی، ناصر خسرو، نظیری ،نیازی ،وامق ،وفائی ،هاتف، هلال (ملا) ،هلالی ،همایون، یغ_ما ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1286-1289؛ مجدول؛ كاغذ: فرنگی رنگارنگ، جلد: تیماج عنابی ضربی، 119گ، سطور چلیپا ،(7×13) ،اندازه: 21×10سم [ف : 13 - 3448]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

)aš‘ār (gerdāvarī)

سلماسی، ابراهیم بن اسماعیل خان، ق13 قمری

(salmāsī, ebrāhīm ebn-e esmā‘īl xān (- 19c)

جنگی است شامل غزلیات، مثنویات قصايد ورباعيات، مؤل_ف هنگامی که در زادگاه خویش در قریه صدیقان از توابع سلماس بوده و گویا پست حکومتی داشته، این جنگ را از اشعارش_عرا جمع آوری و تحریر نموده است. اسامی شاعرانی که شعرشان این جنگ آمده چنین است: قاسم، سعدی، عاشق اصفهانی، حافظ، طوفان عارض اصفهانی ،کلیم، رشحه، نظیری، نیازی، سلیمان صباحی، مجمر ،نشاط ،حسرت ،هاتف ،فانی، بیدل، جامی، همام تبریزی، فخر رازی یا ابو المفاخر رازی، اه_لی شیرازی، خواجوی کرمانی، ناصر خسرو سلمان ساوجی، شاه طاهر رکنی، ظهیر فاریانی، عرفی شیرازی، امیدی تهرانی، حيرتی، فضولی بغدادی ،فردوسی، شانی تکلو، صاحب سلط_ان خانیم دختر شاهبازخان دنبلی ،محتشم، ادیب صابر ترمذی، فتحعلی شاه قاجار متخلص به خاقان، میر فضل الله حسی_نی متخلصی به خاوری، مجیر الدین بیلقانی، فتحعلی خان صبا،شاه نعمت الله ولی، ترجیع بند هاتف، مثنوی میرزا محمدصادق تفرشی (سوزوگداز)، ترجیع بند درویش حسین نوا، مثنوی آذر بیگدلی (بشنوی ای معشر آزادگان...)، سراپای مهری عاملی، پیرو جوان نصیر اصفهانی، مثنوی هجری تفرشی با آغاز: «یا نسيم الصبح يا خبر البريد *** ياغراب الديك يا نعم الوريد»،گل و بلبل هجرى (الا ای عندلیب نغمه پرداز *** الا ای با گرفتاران هم آواز)، سؤال وجواب امیر علی شیر نوائی با سلطان به ترکی، از مثنوی معنوی، قطعه ای که میرزا عبدالطیف اصفهانی به میرزا مهدی قاضی تبریز نوشته، مکتوبی که حسینقلی بیک نواده ذوالفقار خان خمسه ای پیش خدمت عباسی میرزا به مؤلف در هنگامی که در سلماس در سال 1230 متوقف بوده نوشته به ترکی ،عارف نجات بابا ،طاهر ابو علی سینا، حسن، خیام.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2191-12/81

آغاز: بسمله من بیچاره سودا زده سرگردانم *** که به اوصاف خداوند سخن چون رانم / من و توحید توهیهات دلم می لرزد *** این قدر بس که حدیثت به زبان می رانم؛ انجام: به زلف یار اگر اختیار داشتمی *** مدادمی دل اگر صد هزار داشتمی / ای خوش آنروزی که با افسانه میلی داشتی *** در دل می گفتمی افسانه می پنداشتی

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 5 جمادی الاول 1239ق؛ مجدول مذهب؛ جلد: تیماج مشکی با جدول گرهی و ترنج و سر ترنج و لچکی زر ضربی، 175گ، 12 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 3 - 1228]

اشعار (گردآوری) / گوناگون / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

حضر تقلی، جعفر

hazrat-qolī, ja‘far

اشعار مختلف همچون: غزل، مدایح از سعدی، محتشم، جامی و معمی ،مرثیه سفرنامه کربلا و جز آنها را در این بیاض گرد آورده است.

قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 269

آغاز: ای ببالا چون صنوبر ای برخ چون م و ه *** زلف داری همچو عنبر لب چوش و ک و ر؛ انجام: شه سریر غم و ابتلا سلام و علیک *** سرور سینه خیر النساء سلام علیک

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1258ق، تاریخ دستکاری شده؛ جلد: شميز ، 75گ، مختلف السطر ، اندازه: 11×19/5سم [ف: 1-265]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

شریف یزدی، محمد تقی بن محمد باقر، ق13 قمری

sarif yazdi, mohammad taqi-ye-bn-e- mohammad baqer

(- 19c)

منتخباتی است بیشتر از شاعران متأخر و در مدایح و مراثی حضرات معصومین (علیه السّلام) نام شاعران این مجموعه: سید محمد مهدى بحر العلوم نجفی، ابن ابى الحديد معتزلی، ابن حجر، شیخ فرج الله بن محمد خطی احسائی، شیخ محمد رضا النحوى، سيد

ص: 986

جواد حسینی عاملی، شیخ محمد علی اعسم، ابن حاجب، مالک نحوی، شیخ محمد بن عیسی ازدی، یوسف بن خل_یفه المعاوى، شیخ مغامس، ابوالحسن خلیعی، علی مقرى.

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1810

خط: نسخ ، معرب، كاتب = مؤلف، تا: رجب 1267ق (آخرین تاریخ) ؛ در صفحه 21 یادداشتی است به خط محمد حسین موسوی عاملی ترشیزی که به جهت یزدی در دهه دوم ماه رجب 1260 نوشته و یکی از قصاید را علی اکبر بن محمد جعفر طباطبائی به خط خود نوشته؛ جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج قهوه ای، 142گ، مختلف السطر ، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 5 -228]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

عباسقلى والد آقا کریم، ق13 قمری

(abbās-qolī vāled āqā karīm (- 19c)

محتملاً از عباسقلی والد آقا کریم. اشعاری از: ابن حس_ام ابو المفاخر رازی، امیر معزی، امیر عثمان مختاری، جم_ال کازرانی (؟)، خواجو کرمانی، زرگر (آقا میر كمال الدين) ،سروش، سلمان ساوجی، ظهیر الدین فاریابی ،عرفی، عبید، فردوسی، فتحعلی خان صبا ،قاآنی، کمال الدين اسمعيل،ملا حسین کاشفی، میرزا بهرام ،میرزا افسر قزوینی، منوچهری ،مجمر، مجذوب ،محمد تقی (داماد فتحعلی خان صبا)، می_رزا کوچک وصال، میرزا خرم مازندرانی، محوی، مغربی، میرزا ابراهیم شیرازی، میرزا محمد علی طهرانی، میرزا ابوالحسن یغ_ما ،نشاط، نظیری، واهب (میرزا حسن اصفهانی)، هلالی.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 188/1

خط: نستعليق، كا: عباسقلی والد آقا کریم، تا: قرن 13؛ ظاهراً از سال 1256 شروع به ثبت و نقل اشعار شده و در بعضی از صفحات نیز اسم عباسقلی والد آقا کریم به چشم می خورد و این می رساند که گرد آورنده جنگ محتملاً او باشد، این جنگ سال 1316 ق توسط صنیع الدوله عکاس باشی تقدیم دربار ش_ده؛ کاغذ: فرنگی ،شکری ،جلد: تیماج سیاه، مقوایی 20 س_طر (7/5×16)، اندازه: 17×25سم [ف: 1 - 188]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

عراقی، محمد تقی بن محمد، ق 13 قمری

(erāqī, mohammad taqī ebn-e mohammad (- 19c)

اشعاری از: حافظ شیرازی، سعدی شیرازی، میرزا ابراهیم ص_فا شیرازی، میرزا احمد سند، محمد قلی سلیم ،طوفان، محتشم، جامی، نوعی، حکیم نظامی، بهاء الدين ،عاملی ،عرفی، عبدالرزاق دنبلی، مهری عرب، علی رضا تجلی، قاضی شریف اصفهانی، وحشی ،آزاد ،مسرور، خیال بخارائی، امیر خسرو دهلوی، ظهوری، میرزا شفیعا، ابراهیم ادهم، صفی قلی خان دیوانه، ،فایض، ابو طالب کلیم همدانی ،فردوسی، میرزا داود متولی، لسانی، میرزا رضی ارتیمانی، صائب، سنجر کاشی، بابا فغانی، ملا رفيع مجذوب، ساغر ،شعله، منعم شیرازی، پریشان، شفیعای ابرو، زلالی، واعظ قزوینی، قانع قزوینی، آقا حسین رشتی، آقا هادی رشتی، میرزا نعیم سمنانی، میرزا کوچک هجران، طیب اصفهانی ،شیدا، میرزا جعفر خلخالی، رضائی، عظیم، جلال الدین رومی ،مغربی، نور علیشاه، عمر خیام. در این مجموعه نثرهائی نیز آمده است: «صحت و مرض» فضولی، منشئات و صورت وقفنامه های ادبی، حکایات از نوشته های سعدی شيرازی.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1881

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1243ق، به فرموده ملک محمد بیک متمکن به قریه رهنه از محلات تارم؛ مجدول، دارای سرلوح، دارای مجلس آب و رنگ، در صفحه 286 ابیاتی به خط محمد محسن زنجانی به تاریخ ربیع الثانی 1311 افزوده شده؛ جلد: تیماج مشکی، 228گ، 15 سطر، اندازه: 18×28/5سم [ف: 5- 309]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

قاجار، محمد ولی بن فتحعلی ،ق 13 قمری

(qājār, mohammad valī ebn-e fath- alī (- 19c)

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2686

آغاز: نان و حلوای مرحوم شیخ بهائی، بسمله، الحمد لله على افضاله والصلوة و السلام على اشرف؛ انجام: که کاش قا آنیابدی درین روزگار

در این جنگ غزلیات و رباعیات و مثنویات و قطعاتی از شاعران زیر آمده است: «نان و حلوای» شیخ بهائی (ص 1-28)، قطعاتی ایضا از شیخ بهائی (28-62) اشعاری از «سعدی» و «وحشی» و مغربی» و «محتشم» و «نظیری» و «قصاب» و «ریاضی» و «آذر» و «خاقان» و «سالک» و «رفیق» و «طبیب» و «عنوان» و «میرزای طوفان» و «فغانی» و «جامی» و «مونس» و «خیام» و «میرزا رفیع واعظ» و «صائب»، تعدادی عریضه و جواب عرائض، و بعد از آن اشعاری از بابا طاهر عریان ابراهیم خان قاجار متخلص به طغرل، حکیم قاآنی، نشاط، معتمد الملک، ملولی،عنصری، منوچهری،

،حافظ، عاشق اصفهانی، مرحوم فروغی؛ خط: نستعلیق، كاتب= مؤلف، تا: 1300ق، جا: طهران؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ماشی با ترنج و نیم ترنج کوبیده مقوایی، 193گ، 14 سطر (9/5×15)، اندازه: 15×21/5سم [ف: 6 - 255]

ص: 987

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

کاشانی، محمد حسین بن محمد جعفر، ق13 قمری

(kāšānī, mohammad hoseyn ebn-e mohammad ja‘far (-19c

چند جنگ متفاوت از او.

1. یزد؛ کاظمینی؛ شماره نسخه: 540

منتخبی از غزلیات دواوين شعرا را به ترتیب حروف آخر قوافی جمع آوری نموده و به تاریخ دوشنبه سلخ صفر 1282 در یزد از آن فارغ شده است، عناوین شعرای این مجموعه عبارتند از: میرزا ابوالحسن جندقی متخلص به یغما (1پ- 30 پ) ملاهادی سبزواری متخلص به اسرار، عبدالرحمن جامی (49 ر-92پ) سید علی اصفهانی متخلص به مشتاق، محتشم کاشانی (113ر-100ر) میرزا عبدالوهاب معتمدالدوله متخلص به ،نشاط هلالی (120ر- 123ر)، فتحعلی خان ملک الشعراء متخلص به صبا ،سید مح_مد شیرازی متخلص به عرفی (126 پ- 130 پ)، صحبت، محجوب (139پ-135ر)، حیاتی امیر خسرو دهلوی (141 ر - 144ر) ، غ_افل اصفهانی، طبیب (146ر-147ر)، میرزا هما شیرازی، شمس تبریزی (148پ- 149پ) لطفعلی بیگ آذر، میرزا محمد علی متخلص به ساقی، میرزا محمد صاقد متخلص به آرام، ه_لال کاشانی، میرزا محمد جواد مشهور اصفهانی ،نیازی، دختر ابراهیم خان کرمانی متخلص به منظر، صهبا، علی نقی کمره ای، اح_مد بیگ متخلص به اختر، وامق اصفهانی، میرزا محمد جعفر متخل_ص به اسیر ،شایق ،انوری ،فریدون ،عبید حسینی یزدی، امیر عشاق، ووامق ،شرر، شاه نعمت الله ولی ،شافی، درویش مجید ،ملاذبیح الله قصاب، مظهر کشمیری، فدائی کرمانی ،عصمت، عزلتی، حیران رشتی، اهلی شیرازی، صباحی کاشانی ،گوهری، وص_ال شیرازی، شاه عباس صفوی ،مطلب ،کلیم ،فروغی ،مقیمی، عطار ،نظیری ،فیضی ،عزیز ،شوکت ،طوفان، حسن یزدجردی، مهری ،عراقی، عماد، آقا محمد اصفهانی متخلص به عاشق (174پ- 255پ)؛ خط:نستعلیق، كاتب = ،مؤلف، تا: 1282ق، جا: یزد؛ مصحح؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول، 256 گ، 15 سطر، اندازه:12/5×19/5سم [ف 2 - 223]

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2901

از محمد حسین بن حاج محمد جعفر کاشانی در 1283 که قصیده های فتح علیخان صبای کاشانی (1-104) و انوری (105- 128) را در آن آورده است او برخی از اشعار صبا را مانند مثنوی در نصیحت و تنبیه و هجو حاج محمد حسین خان اصفهانی ص_در اعظم خاقان را که نخستین آنها تحفة العراقين و عبرت نامه خوانده می شود نیز آورده است (98-104 و 67-98)؛ خط: نستعل_یق، بی کا، تا: دوشنبه 25 رجب 1283ق، جا: یزد ؛کاغذ: فرنگی، ج_لد: تیماج سرخ ضربی، 92گ 14 سطر (7/5×13/5)، اندازه: 13×19/5سم [ف: 10 - 1748]

3. قم ؛گلپایگانی؛ شماره :نسخه: 5258/2-26/138

آغاز: از فرمایشات مرحوم جنت مكان خلد آشیان حاجی سلیمان بیدگلی این چند قصیده .... چون شد به تخت عاج خرامان خدیو روس *** افتاده شاه زنگ ز اورنگ آبنوس؛ انجام: فی الجمله از اشعار هر یک از شعرا از دیوان ایشان منتخب نموده و در این دفتر ثبت شد تا این که به توفیق و عنایت خداوند مجید در دار العبارة یزد به اتمام و انجام رسید به خط اقل الخليقه

شامل اشعاری از حاج سلیمان صباحی، خاقانی، عمعق بخارایی، بدرالدین سنایی، امیرحسین هروی، میرزا نورالله اصفهانی متخلص به ضیاء، مصاحب اصفهانی، جلال جعفر فراهانی، بابا سلطان اصفهانی متخلص به لوائی ،فاریابی، ادیب صابر ترمذی آذر بیگدلی ،جامی، میرزا محمد ابراهیم متخلص به صفا، میرزا محمد سعيد حكيم، وحشی بافقی، فتحعلی خان صبا، یغما، انوری، ،فردوسی، مثنوی ملا ذبیح الله، مرثیه محتشم در رثاء برادرش و دوازده بند وی؛ خط: نستعلیق شکسته، کاتب = مؤلف، تا: 17 محرم 1382ق، جا: در دارالعبادة يزد؛ جلد: تیماج زیتونی ضربی ،مجدول، 70گ، 15 سطر، اندازه: 12×20سم [ف: 3 - 1252]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

کرمانی بمی، محمد بن حسن، ق13 قمری

(kermānī bamī, mohammad ebn-e hasan (- 19c)

جنگ اشعاری است دارای مقدمه منثور که سبب جمع آوری را می گوید و گردآورنده در عهد سلطنت ناصرالدین شاه می زیسته است اشعار از شعرای معاصر ناصرالدین شاه است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4915

آغاز: چه جادویست ندانم در آن دو چشم کحیل *** که از فسونش خوابم زدیده کرد رحیل؛ انجام: تاج آزادگان وکیل الملك *** ملجاء اهل فضل و اهل ادب

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا:قرن 13، مجدول به طلا و رنگ ؛کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن آلبالوئی، 171گ، 12 سطر، اندازه: 15/5×23/2سم [ف: 8 – 120]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

مریم

maryam

جنگی است که شاعری با تخلص «مریم» از اشعار شاعران پارسی گوی جمع آوری نموده و در لابه لای آن اشعار و غزلیاتی از خودنیز درج نموده است. او در اغلب موارد نام شاعران را متذکر نشده است.

ص: 988

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3313-17/93

آغاز: تا عاقبت کجا بردم باد از این دیار *** اکنون چو گرد بر در این آستان شدم / با او وجود من مثل نور وظلمت است ***او در کنارم آمد و من از میان شدم؛ انجام: محتاج یکدمه دیدارم کو زر وسیمم باد ملکت اسباب *** روی تو خواهم که ملک روی زمین است / در کار گلاب و گل حکم ازلی این بود *** آن شاهد بازاری این پرده نشین باشد

خط: نستعلیق شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی :انجام؛ مجدول؛ جلد: مقوا با روکش اسلیمی عطف و حاشیه تیماج قهوه ای مجدول ضربی گرهی 86گ، 11 سطر، اندازه: 14×20سم [ف 3 -1238]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

موسوی جهدی، حسین بن لطف الله ، ق 13 قمری

(mūsavī jahdī, hoseyn ebn-e lotf-ol-lāh (- 19c)

مؤلف این جنگ را در دو بخش تحریر نموده است: 1. منتخب اشعار قاآنی که برای سید محمدرضای واعظ، گلچین و تحریر نموده؛ 2. منتخب ابیات گلستان که به جهت سید علی نقی ملق_ب به صدر الافاضل انتخاب و تحریر نموده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1943/1-11/43

آغاز: زشت را گوروی خود را نیک کن *** ور نه با آمئنه ات چبود سخن/ زشت اگر آئینه را دور افکند *** زشتی خود درن_هان ظاهر کند؛ انجام: هر که دعوی کند گواه بر اوست *** و آنکه منکر شود بر او سوگند

خط: تحریری، کاتب = مؤلف، تا: 1290ق، جلد: مقوا عطف پارچه، 12گ، مختلف السطر، اندازه: 16×26سم [ف 3 - 1231 ]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

محمد رضا

ār (gerdāvarī)hammad rezā

محمد رضا

mohammad rezā

اشعاری است در مراثی امام حسین (علیه السّلام) که مؤلف گردآورده تا در مجالس استادش آخوند ملا حسین هراتی بخواند.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8732

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 16 رجب 1290ق، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 48گ مختلف السطر، اندازه: 14×21سم [ف: 22- 268]

اشعار (گردآوری) / شعر / عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

مولوی، علی اکبر بن نصر الله، ق 13 قمری

(mowlavi, ‘alī akbar ebn-e nasr-ol-lah (- 19c)

مجموعه ای از 6 قطعه اشعار عربی در مدح و مرثیه اهل بیت (علیهم السّلام) است که 2 قصیده آغاز مجموعه، از مؤلف است: 1. در مرثیه حضرت ابوعبدالله الحسين (علیه السّلام) ، با مطلع: «الا احدث كم عن حادث جلل *** و عضلة اوقعت هزاً على العلل»؛ 2. در مدح حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) ، با مطلع: «عفت الديار و دارك العلياء *** و عرفتها بالرسم یا اسماء»؛ سپس قطعاتی از «سید بحرالعلوم» در مرثیه و از «امام شافعی» در مدح و بالاخره قصيده عينيه «سيد حمیری» با ترجمه آن به نظم فارسی. آغاز و انجام ترجمه منظوم قصیده «سید» چنین است: آغاز: «داشت جائى ام عمرو اندرلوی *** مانده آثاری کهن از وی بجا»، انجام: «رحمت حق بر روان مصطفی *** بعد بر حیدر امام مقتدا».سراینده ترجمه محمد رضا بن ميرزا محمد بن محمد رضا بن اسماعیل قمی است (دانشگاه 2817/12). مؤلف، در آغاز کتاب، خود را «علی اکبر الموسوى المولوی» معرفی نموده و در پایان منظومه نخست، نام پدر خود را ذکر می کند: «المولوی ابن «نصرالله» ماد حكم *** و ان يكن لكناً في المدح ذا اکسل». از مؤلف که از فضلا و ادبای شیراز به شمار می رفته، 2 اثر ارزشمند و نادر به نام های «خلاصة التجويد» و «كنوز المعرفة في شرح دعاء العرفة» موجود است. او خود را در مقدمه «كنوز المعرفة» چنین معرفی می کند: «علی اکبر المتخلص بالمولوى ابن نصر الله الموسوى الحائرى ثم الحويزى اصلاً و موطناً و الشيرازى مولداً و مسكناً».

[ريحانة الأدب 29/6؛ آثار عجم، ص 439]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 11586/2

آغاز: الحمد لله الذى خلق كنوزاً تحت عرشه و جعل مفاتيحها، ألسنة الشعراء و أنزل كتاباً؛ انجام: من فرط شوقی قد نظمت قصائد بعض مدائحكم و بعض رثاء.

خط: نسخ و نستعلیق زیبا، بی کا، تا: 1209ق؛ مجدول، مذهب؛ کاغذ: فرنگی در رنگ های متنوع، 17گ (9-25)، 7 سطر، اندازه: 8×13سم [ف: 29 - 304]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

علاقه بند یزدی، محمد

'alāqe-band yazdī, mohammad

منتخباتی است از اشعار تذکره آتشکده و دیوان عرفی و چند رباعی از میرزا نصیرالدین و غزلی ازشرف و دو غزل و دو رباعی از بهجت پسر شرف.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4512

آغاز: بسمله آنچه رباعیات از حضرات متقدمين كثر الله امثالهم و نورالله قبورهم که بدست این فانی افتاد؛ انجام: دلهای حزین

ص: 989

بزلف مشکین مشکن وز چشم سیه، تاب زمستان مستان

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: 9 مؤلف تا 9 رجب 1292 ؛واقف: نایینی ؛کاغذ: آبی ،فرنگی،جلد: پارچه ای، 162گ، 13سطر (5/5×12)، اندازه:10/5 17/3سم [ف: 7 - 285]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

aš‘ār (gerdāvarī)

یزدی، ابوالقاسم بن جعفر ،ق 13 قمری

(yazdī, ab-ol-qāsem ebn-e ja‘far (- 19c)

شعرهای فارسی همین یزدی لاهیجی است با تخلص «سید)». با شعرهای فارسی: محضری، ابو القاسم، ملا حسن شعبانگردی، وفایی، میرزا مصطفی دارا، شیخ صادق مفتی لاهیجانی (به خ_ط خود او مورخ 1314)، حسن بن شفیع موسوی لنگرودی مورخ روز شنبه 22 ذیقعده 1314، و شعرهای فارسی همین سید، محسن (به خط سید درجمعه 1 رجب 1315) ،ضیائی، اوحدی.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4172/2

آغاز:بسم الله تعالى الحمد الله الذى نظم نظام الوجود و نثر الئالی رحمته على كافة الموجود... چنین گوید نگارنده این کلمات که زاده طبع هر کس در نزد او عزیز ... است ... بخاطر رسید که منظومات شکسته بسته خود را .... از سواد به بیاض آورده باشد (در متن آمده: في المرسية ابي عبدالله - فى المرسية عليا جناب صدیقه صغرا). بندی در آن هست به نام فرهنگ خداپرستی و جز آن محرم یزدی (مشار 1174)، آغاز [همین بند]: بسمله: در موسم عاشورا در تکیه دولت*** بگرفته عزا بهر دعای شه ملت؛ انج_ام:کاشتافت ازین بقعه بسر منزل جاويد *** خوش آنکه شتابد بسوی رحمت یزدان خط: نستعلیق، کاتب = مؤلف، بی تا؛ شعرهای فارسی همین س_ید محسن (به خط سید در شب آدینه 1 رجب 1315)، تاریخ ش_ب سه شنبه 24 جمادی الثانی 1314 و تاریخ روز آدینه 7 ربیع الثانی 1316 و تاریخ روز یکشنبه 25 ذی قعده 1314 در آن هست،بندی به عنوان موعظه و نصیحت در چهار فصل هم در آن هست، کاغذ:فرنگی ،جلد: پارچه گلدار ترمه ای مقوایی، 73گ (207 پ- 280 پ)، 18 سطر (7×11)، اندازه: 11×15سم [ف: 13-3137]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

همدانی، میرزا عباسخان

hamadānī, mīrzā ‘abbās-xān

مشتمل بر قصاید و غزلیات و قطعه و رباعی به ترتیب حروف تهجی که نام شعرا نیز در ابتدای آنها آمده است، در ابتدا تقریظی از شخصی که نام وی مذکور نیست و ماده تاریخی از میرزا سید محمود خان فسائی متخلص به نعمت نگاشته شده است. نام شعرایی که در این مجموعه آمده عبارتند از: سعدی، نیازی صفوی، فیضی دکنی حسن فراهانی، مظهر کشمیری، آذر بیگدلی، عذری بیگدلی، نقی گلپایگانی ،جامی، رهی اصفهانی، زرگر اصفهانی، فیاض لاهیجی، کلیم کاشانی، فروغ الدین اصفهانی، جلال قاجار، مشتاق اصفهانی، عاشق اصفهانی، وفائی تفرشی، مکنون گرجی، صحبت لاری، امیر محمد صالح جغتائی، نشاط قمی، طلعت اصفهانی، میر شمس الدين محمد شاه جهان آبادی، نصرت طالش گیلانی، پرتو اصفهانی، رفیق اصفهانی، ظریف اصفهانی، نظیر زنگنه، اهلی شیرازی، وحشی کرمانی، فکاری سبزواری، کمال الدین مسعود خجندی، صافی اصفهانی، معزی تبریزی، خرسندی شیرازی، فدائی کرمانی، نصیب اصفهانی، حاجت شیرازی، امیر خسرو دهلوی، رفیعی کاشانی، درکی قمی، محجوب ترشیزی،هدایت طبرستانی، منصف قاجار، حرف جندقی، راهب نائینی، طایر شیرازی، دانش اصفهانی، ولی دشت بیاضی، قوسی مشهدی، صهبای قمی، بنائی هروی، طوفان مازندرانی، درویش عبدالمجید، لسانی شیرازی، نظیری نیشابوری، بیدل کرمانشهانی، احمد علی میرزا، ملک قمی، سنجر کاشانی، محتشم کاشانی، میرزا شرف جهان قزوینی، امیر همایون اسفراینی، ظهوری ترشیزی، حکیم سعید خان قمی، ذوقی اصفهانی، فصیحی تبریزی، شریف تبریزی، میرزا اسدالله تبریزی، شجاع کاشانی، نادر لاهیجی، غیرت اصفهانی، اسیری اصفهانی، ثابت دهلوی، جامی اردبیلی، میلی ترک، اهلی ترشیزی، امیر زنده دل ساوه ای، وقوعی تبریزی، میرزا محمد سبزواری، طوفی تبریزی، بیضای قاجار، سپهر اصفهانی، غازی قلندر اصفهانی، نقی کمره ای، افسر قاجار، همای شیرازی، میر حضوری قمی، احمد علی میرزای قاجار، فخری قاجار، حشمت قاجار، قطران تبریزی ،فروغی بسطامی، حافظ شیرازی، نیازی صفوی، میرزا حاتم بیگ، شحنه مازندرانی، علائی آشتیانی، عرفی شیرازی، نشاطی گرجی اصفهانی،صبوحی بدخشی، منت افشار، فریب اصفهانی، آگاه قاجار، قاضی عیسی ساوه ای، امیر محمد صالح جغتائی، مهری عرب، طرزی افشار، صادق ملا رجب، حیدر کاشانی، هاشمی بخارائی ،نیکی اصفهانی، نجات اصفهانی، خواجه مرشد شیرازی، مانی مشهدی، نظامی گنجوی، امیدی تهرانی، کوکب خراسانی، کمال خجندی، همای شیرازی، انوری ابیوردی، حیدری تبریزی، سنائی غزنوی، شبهای ترشیزی، مایل افشار، انصاری هروی، غزالی مشهدی، اثیرالدین اخسیکتی، حالتى تركمان، عنصری بلخی، سوزنی سمرقندی، بابا فغانی شیرازی، بابا نصیبی گیلانی، عتیقی سمرقندی، صهبای قمی ،عبید زاکانی، راضی اصفهانی، فخرالدین فلانسی، قوامی رازی، ازرقی هروی، ندیم مشهدی ،مولوی، مختاری غزنوی، اشراق اصفهانی، قمری آملی، مشرب عرب عاملی، شمیم اصفهانی، صابر مشهدی، انیس اصفهانی، چشمه ایروانی،حیرتی تونی، نوای هندی ،وصالی، اسیری قزوینی، گلخن قمی، روغنی

ص: 990

استر آبادی، بابا شهیدی قمی، سرمد کاشانی، تاثیر اصفهانی، عرشی تکلو، امیر صبری اصفهانی، آگاه قاجار، شایق لرستانی،مردمی مشهدی، صاحب بلخی ،خاقانی، میر نصیبی تهرانی، رفیع الدین لنبانی، حزین لاهیجی، ذوقی ترکمان، حالتی ترکمان، ن_ادم لاهیجی، مقصدی ساوه ای، عادل صفوی، نصرت گیلانی، حس متكلم، حزنی افهانی، جعفری ساوه ای، عوام کردستانی، بهار دارابی، ریاض بروجردی، طراز یزدی، درویش قاینی، نصرالله خان قراگوزلو، طالب جاجرمی، جهانشاه قاجار، وجدی هندوستانی، شاپور تهرانی، رهبان اصفهانی، و ده ها شاعر دیگر. در پایان کتاب اشعاری از طرزی و صادق ملا رجب به ترتی حروف و رساله ای به نثر به نام «دجالیه» در ذم میرزا مهدی خواجه و پسرش میرزا هدایت آمده است.

تبریز؛ ملی؛ شماره نسخه: 2631

آغاز: یکتا خدای توانا نه تنها حقیقت اصلی وجود و بود است بلکه ذات و صفات اقدسش سرچشمه نمایش حسن و کمال نمود اتس .... حرف الالف، فى الغزليات، شيخ سعدى عليه الرحمة . تو فارغی از حال دوستان یارا *** فراغت از تو میسر نمیشود ما را؛

انجام: مصحف هشتی نویسد صادق ملا رجب زاب زر بس_یار خوب از بهر این بازوی تو

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، قرن 13ق؛ آخرین ابیات مذکور از«صادق ملا رجب» است؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 141گ، 18- 17 سطر، اندازه: 13×20/5سم [ف: 2 - 828]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 2369

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 6 - 466]

اشعار (گردآوری) / شعر / عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

شریف حسینی، یوسف بن محمد

šarīf hoseynī, yūsof ebn-e mohammad

جنگ اشعار است در رثاء ائمه (علیهم السّلام) از یوسف بن محمد ارموی شریف حسینی، با یک دیباچه به نثر .برخی از شعرها از خ_ود گرد آورنده است.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5203

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى جعلنا من القوافى اثر سيد الظواهر والخوافي ... اما بعد فيقول العبد... يوسف بن محمد الارموی؛

انجام: رجا فى القيمة ان تومنوا اذا خافت الناس اهوالها

تمت ... الف التحية و السلام.

خط: نسخ، کا: محمد ابراهیم بن محمد نصیر جبل عاملى الاصل و قزوينی المسکن،تا: پنج شنبه 22 صفر 130ق؛ جلد: میشن قهوه ای روشن، 179گ، 11 سطر، اندازه: 15/2×21/8سم [ف: 8 - 247 ]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

مشتری خراسانی، محمد ابراهیم، 1264 - 1305 قمری

(moštarī xorāsānī, mohammad ebrāhīm (1848-1888)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4956

آغاز: باد آمد و آورد خزان لشکر سرما *** بشکست و هزیمت شد از و لشکر گرما؛ انجام: چندی ززبان دشمنان ترسیدم *** امروز زچشم دوستان میترسم

منتخباتی است از قصاید امیر معزی، مسعود سعد، عثمان مختاری و جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی؛ خط: نستعلیق، کا: مشتری طوسی، تا: ربیع الاول 1295ق؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج جگری، 128گ، 15 سطر (10×23/5)، اندازه: 20/22×31/5سم [ف: 7 - 804]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

تبریزی خیابانی، علی بن عبدالعظیم، 1244 - 1326 شمسی

(tabrīzī xīyābānī, ‘alī ebn-e ‘abd-ol-‘azīm (1865 - 1947)

تاریخ تأليف: 1437ق

مشتمل بر اشعاری که در مرثیه امام حسین (علیه السّلام) و اصحاب آن حضرت گفته شده، از شاعران قدیم و معاصر مؤلف، و بدون ترتیب و تنظیم مخصوص. نام شاعران این مجموعه عبارت است از: دعبل الخزاعی، مغامس، صقر البصرى، ابن حماد، الفضل بن العباس، النجاشي، بحر العلوم ،الخليعي، يحيى بن اعقب، شيخ حسن صاحب معالم، عبد الباقی عمری، سعد الدولة، ميرزا عبدالرحمن خراسانی، ملا داود خراسانی ،عبدالصمد خامنه ای، شیخ احمد بحرانی، شیخ صالح الكواز، سيد حيدر حلی، شیخ كاظم الازرى، شیخ عبدالحسین الاعسم، شيخ محمد رضا الازری ،ابوفراس، ابوالحسن التهامی، شیخ محمد على الاعسم، شيخ سالم الطريحی، شریف رضی، سید ماجد البحراني، سيد ابراهيم الطباطبائی، سید داود الحلى، ابن السبع سلاطين، شيخ حسن الدمستانی، ابوذؤيب یوسف، شیخ عبد الحسين شكر.

قم؛ مرعشی ؛شماره نسخه: 4514

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، تا: 1348ق، جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 91گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×22سم [ف : 12 - 92]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

تبریزی خیابانی، علی بن عبدالعظیم، 1244 - 1326 شمسی

ص: 991

(tabrīzī xīyābānī, ‘alī ebn-e ‘abd-ol-‘azīm (1865 - 1947)

اشعاری است انتخاب شده از شاعران گوناگون فارسی زبان، فضایل و مصائب حضرات معصومین (علیه السّلام) این انتخاب برای اهل منبر انجام گرفته، و در آغاز مجموعه چند قصیده است به عربی.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه :4499

آغاز: فى ورود الحسين على ارض كربلا، من قصيدة الشري_ف مكة: ام أنسه لما سرى من يثرب *** بعصابة من رهطه النجباء

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا؛ سطرها چلیپا ؛جلد: تیماج مشکی، 159گ ،مختلف السطر، اندازه: 10×15/5سم [ف: 12 - 75]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

شوشتری، محمد باقر بن علی، - 1327 قمری

(šoštarī, mohammad bāqer ebn-e ‘alī (- 1909)

در این مجموعه اشعاری در مطالب دینی و معمیات و غزلیات و تواریخ و اشعار زنان و اشعاری متفرقه گرد آورده شده است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8774

آغاز: این اشعار هر یک از جهت مناسبت مطلب دین داری نوشته شد. مجنون تو کوه را زصحرا نشناخت *** دیوانه عشق تو سر از پا نشناخت

خط: نسخ، کاتب = مؤلف، بی تا، روی برگ اول یادداشتی از سید محمد موسوی جزائری به تاریخ 16ربیع الاول 1372 دیده می شود؛ جلد: تیماج قرمز 160گ، مختلف السطر، اندازه: 17/5×22سم [ف : 22 - 308]

اشعار (گردآوری) / شعر / عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

مجد الاشراف، محمد بن ابوالقاسم، 1246 - 1331 ؟ قمری

(1913-majd-ol-ašrāf, mohammad ebn-e ab-ol-qāsem (1831 -

جنگی است از قصاید و مخمسات از شعرای قدیم و معاصر گرد آورنده در فضایل و مناقب و مصایب حضرات معصومین (علیه السّلام) و چند قصیده فارسی از صباحی و مسمط آنها از سید تقی قزوینی و رساله «نثر اللالی» طبرسی. احتمالاً گردآورنده از اهل منبر بوده و این قصاید را برای حفظ انتخاب کرده است.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 9604

آغاز: نحمدك يا من يفتتح باسمه الابواب و يذلل بذكره الصع_اب و لا يغلق بابه لراجيه و لا يمنع جنابه لمنا جيه؛ انجام: ان جسماً ترون تصهره الشمس شقيق البتول مهجة طه

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، بی تا؛ در حاشیه لغات توضیح داده شده؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 175گ، مختلف السطر، اندازه: 13/5×21سم [ف: 25 - 5]

اشعار / شعر / فارسی

asar

تجلی دزفولی، عبدالحسین بن محمد طاهر،1247- 1339 ؟ قمری

(tajallī-ye dezfūlī, 'abd-ol-hoseyn ebn-e mohammad taher (1832 - 1921)

مخمسی در مدح و منقبت حضرت صاحب الزمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) و مثنوی از زبان حال حضرت ابی عبدالله (علیه السّلام) ذوالفقار آتش بار و نفس شریف و مکالمات حضرت امام حسین (علیه السّلام) با سکینه (علیها السّلام)، مؤلف ابتدا «بهار» و بعد «تجلی» تخلص کرده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 13547/2

آغاز: جوان شد جهان پیر ز انفاس فروردین؛ انجام: بر شتر بستید چون بار سفر *** من بدنبال شما آیم بسر

خط: نسخ، بی کا، تا: محرم 1286ق؛ کاغذ: نخودی و شکری، جلد: مقوایی با روکش مشمع قرمز، 21ص (50-70)،12 سطر، اندازه: 15×22سم [ف: 17 - 459]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

قوانلو قاجار، حسینقلی خان، - قرن 13ق

(qavānlū qājār, hoseynqolī xān (- 19c)

گویا گردآوری حسینقلی خان قاجار قوانلو، با تاریخ هایی از غره ربیع الاول 1235 و 1230؛ شامل اشعاری از کاتب ملا حاجی، تعریف بازار، تعریف حمام، تعریف دلاک، تعریف تفلیس، شعری از محمود غزنوی، شعر میرزا ابراهیم، شعرهایی از سعدی، جامی و محتشم، قضا و قدر محمد قلی سلیم، مسدس وحشی، قصیده و اشعار از عرفی شیرازی، اشعاری از ملا نظام استرآبادی و میرزا محمد کاظم متخلص به آذر، غزلیات خطائی (ترکی)، اشعاری از فضولی ،پروانه ،حافظ، شیخ بهائی و رفیق اصفهانی، مثنوی پیر و جوان میرزا محمد نصیر، دیباچه نکاح از حسینقلی خان.

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5102

خط: شکسته نستعليق بدخط، كاتب = مؤلف، تا:غره ربیع الاول 1235ق؛ راسته و چلیپا؛ کاغذ: ترمه رنگارنگ، جلد: میشن قهوه ای ،83گ، مختلف السطر، اندازه: 15×20/1سم [ف: 8- 205]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

ص: 992

(aš‘ār (gerdāvarī)

نوری احمد

rī, ahmad

منتخباتی است از اشعاری اخلاقی عرفانی از کلیات سعدی شیرازی و دیوان حافظ شیرازی.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1987

آغاز: باب اول از بوستان: بنام خدائی که جان آفرید *** س_خن گفتن اندر زبان آفرید / خداوند بخشنده دستگیر *** کریم خطا بخش پوزش پذیر

خط: نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: جمعه 26 شعبان 1312ق؛ جلد: تیماج قهوه ای، 136گ، 14 سطر، اندازه: 16×20/5سم [ف: 5 - 419]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

نیل فروش، علی

nīl-forūš, ‘alī

اشعاری است اغلب از رمزی و شعرهای از: رمزی ( آقا علی فروش متخلص به رمزی)، ناصر خسرو، شمس مغربی، قصیده میرزا عبدالله سامانی متخلص به محیط فرزند تاج الشعراء عم_ان، آقا محمد جان میرزا ابوالفتح متخلص به دهقان سامان.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3275-17/55

آغاز: معمار کون کرد ز عشقم بنای دل *** از شش جهت چهار صنوبر نمای دل / نقاش صنع کرده منقش نقوش دهر ***کفر است اگر که نقطه نشانی به جای دل؛ انجام: تا که شد کهنه دمن از اثر باد خزان *** تا شود تازه چمن از اثر باد بهار/ باد اعدای تو را کاسه محنت مملو ***باد احباب تو را ساغر عشرت سربار

خط: تحریری، بی کا، تا: 1318ق، 24گ، 11- 16 سطر، اندازه: 17×22سم [ف: 3 - 1233]

اشعار / شعر / فارسی

aš‘ār

اردبیلی، ابراهیم بن حسین

ardabīlī, ebrāhīm ebn-e hoseyn

چند مجموعه شعر متفاوت از وی.

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17000 ض

آغاز: چو عروس حسن تو شد برون *** ز سرادقات على على/ قبسات عشق تو شد فزون *** بتلألئات علی علی؛ انجام: تو می و تو ساغر می کشان *** بسبو کنی یم و حوت را / تو مراد و مقص_د طالبان *** نكنم رهات على على.

ترکیب بندی در مدح امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) در چهارده بند؛ خ_ط:نسخ و نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا: 1315- 1322ق، جلد: چرم قهوه ای، 2 ص (20 -21) ،اندازه: 13×21سم [ف: 47 ]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17000 ض

آغاز: یار بی پرده در سرای وجود *** از پس هفت خیمه جلوه نمود ؛انجام: که رخ یار از در و دیوار *** در تجلی است یا اولی الابصار.

ترجیع بند در اختفای هاتف اصفهانی. خط: نسخ و نستعلیق، کاتب= مؤلف، تا: 1315 - 1322ق، جلد: چرم قهوه ای، 5ص (50-54)، اندازه: 13×21سم [ف: 47 -]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه :17000 ض

آغاز: مستان خرابات همه جلوه کنانند *** فارغ ز دو کونند و ز خود بیخبرانند؛

تضمين غزل سعدی؛ خط: نسخ و نستعلیق، كاتب = مؤلف،تا: 1315 - 1322ق، جلد: چرم قهوه ای، 2 ص (55-56)، اندازه: 13×21سم [ف: 47- ]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 17000 ض

ترجیع بند در مدح امیرالمؤمنین (56-57) فارسی با بند ترجیع عربی. بند ترجیع: «یا نور مصباح الهدا، مصباح مشكوه التقى، انت المنى انت المنى الغوث يا مولا علی»؛ خط: نسخ و نستعليق، كاتب= مؤلف، تا: 1315 - 1322ق، جلد: چرم قهوه ای، 2ص (56-57)، اندازه: 13×21سم [ف: 47- ]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

دانش تبریزی، لطفعلی بن محمد کاظم،1268 - 1350 قمری

dāneš-e tabrīzī, lotf-'alī ebn-e mohammad kāzem

(1852 - 1932)

اشعار و یادداشت هایی بدون ترتیب و نظم است دارای غزل و تضمینات، معمیات و ماده تاریخ که در پایان پاره ای از غزلیات و قطعات دیده می شود. از جمله عناوین اشعار مندرج در این جنگ: ماده تاریخ حاج سلطان علی شوشتری، ماده تاریخ جنت آباد پونه، در ضمن سرمشق جهت میرزا ابوالقاسم کاشانی، حسب الخواهش درة التاج شاهزاده قمر خانم صبيه نواب والا سیاوش میرزا به جهت اطراف دستمال، تاریخ کتاب لیلی و مجنون، جهت موتمن الوزاره، ماده تاریخ ملحد فال اسیری، تاریخ کتاب، شجاعة الحسینی از تألیفات میرزا ابوالحسن صدر الشعراء شیرازی متخلص به خرم.

تهران؛ نوربخش ؛شماره نسخه: 788

آغاز: تا شد آن سرو روان از من بیگانه جدا *** بی خود از خویش جدا گشتم و دیوانه جدا/ گشته از هجر رخش با من بیدل توام *** غم جدا غصه جدا گوشه ویرانه جدا

ص: 993

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا؛ برخی از اشعار تاریخ 1323- 1331ق دارد، بر پشت برگ نخست یادداشتی است (گویا به خط شعاع) درباره این که نسخه به خط لطف الله دانش شیرازی است و نیز چند یادداشت دیگر، بر برگ آخر ستونی است برای تع_یین زمان دقیق نوروزدر چند سال قمری و ترکی، در داخل جلد راست و چپ نیز یادداشت ها و اشعاری نوشته و از آن جمله اس_ت یک قطعه شعر بدون نقطه، در بسیاری از صفحات خط خوردگی و اصطلاحات دیده می شود؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوای قهوه ای با عطف پارچه ای سفید، 42گ، مختلف السطر، قطع: خشتی، اندازه: 16/5×19سم [نشریه: 13 – 167]

اشعار (گردآوری) / شعر / عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

دشتی، عبدالرضا بن حسن، - 1356 قمری

(daštī, ‘abd-or-rezā ben hasan (- 1937)

در این مجموعه اشعار متفرقه ای بدون تنظیم خاص در سال ه_ای 1304-1303 گرد آورده شده است. بیشتر شعرها ازسید حميرى، شيخ بهاء الدین عاملی، ابن ابى الحديد معتزلی، ابوفراس حمدانی، ابوالفتح بستنی ،طغرائی، امرؤ القيس، شنفری ازدی می باشد.

قم؛ مرکز احیاء ؛شماره نسخه: 1301

خط: نسخ، کاتب = مؤلف، تا: 1303-1304ق، جلد: تیماج ق_رمز بدون مقوا، 80گ، مختلف السطر، اندازه: 12×18/5سم [ف:4- 132]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی، عربی

(aš‘ār (gerdāvarī)

امیرخیزی، اسماعیل بن محمد تقی، 1344 شمسی

(amīr-xīzī, esmā‘īl ebn-e mohammad taqī (1876 - 1965)

مجموعه های مختلف شعری از وی.

1.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9885

آغاز: عجب نبود گر از بیداد خسرو صورت شیرین *** زبان بگشاید و با کوه درد کوهکن گوید

بخشی از این نسخه گزیده موضوعی از اشعار شعرای مختلف است و بخشی دیگر اشعار پراکنده از: خاقانی، بهار، ایرج و بخ_شی دیگر اشعاری از میرزا رستم قندهاری ،سرمد، امیرخسرو ،حکیم شفایی، تقیای لاهیجی، قاضی نور، میر عطای حکیم، رسوی مهتدی، ملابنای گیلانی، ملاعامی نهاوندی، عبدالحی، مفیدای گیلانی، شاه طاهر دکنی ،ملافکاری، اصفی، قاسم ،کاهی، کلبی، میر محوی ،ملاوحشی گیلانی ،ملاولی دشت بیاضی، ممتاز شولستانی، محمد قلی بیگ سلیم، میرزا جانی عزلی، امیر شاهی، جامع، حیدر ملک ،فضلی ،فتوی، شیخ علی نقی کمره ای، بابا فغانی، میرزا نظام دست غیب، میرزا صادق دست غیب، بافزای خورده، میرزا ملک مشرقی، عرفی شیرازی، حسین بیک رفیع، ملااوجی، میرزا ابوالفتح سیستانی، میرزا بدیع تربتی، بدرای مازندرانی ،مشفقی، شیدای هندی ،الفتی، ملک حیدر صبحی، میرزا سلیمان غیرت کاشی، طالبای کلیم، حاجی ابوسعید تروانی، محمدباقرقری و نصیرای همدانی؛ خط: نستعليق، كاتب= مؤلف، تا: 22 دی 1308ق؛ 67گ، 20 سطر، اندازه: 17×21سم[ ف: 31 - 121]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9880

خط: نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا :دی 1309ق؛ جلد: تیماج فرنگی ،مشکی، 70گ، مختلف السطر، اندازه: 17×21سم [ف: 31 – 120]

3.تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9881

آغاز: پا بزنجیر جنون چون من کسی محکم نداشت *** سیر گاهی همچو هامون داشت مجنون غم نداشت.

منتخب غزلیات شیخ علی نقی؛ خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1313/8/24؛ 11گ، 18 سطر، اندازه:13×20سم [ف: 31 - 120]

4. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9879

آغاز: رهنمایی و نیکویی بر بدان. سعدی ره نمودن بخیر ناکس را *** پیش اعمی چراغ داشتن است

دفتری است که در آن اشعار شعرای مختلف به ترتیب موضوعی گردآوری شده، بدین نحو که هر صفحه به یک موضوع اختصاص یافته و ذیل آن ابیات مناسب از شعرای مختلف درج شده است؛ خط: نستعلیق، كاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج فرنگی ،مشکی، 87گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×18سم [ف:31- 119]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9841

آغاز: پیلان ترا رفتن با دست و تن کوه *** دندان نهنگ و دل و اندیشه کندا

گزیده ای از اشعار شعرای مختلف است با یادداشت های پراکنده از امیر خیزی در نیمه دوم؛ خط: نستعلیق، کاتب =مؤلف، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج فرنگی ،مشکی، 72گ، مختلف السطر، اندازه: 18×21سم [ف: 31 - 109]

6 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9892

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف ،تا: قرن 14؛ مجدول دو ستونی؛ جلد: تیماج فرنگی مشکی، 127گ، مختلف السطر، اندازه: 14/5×22/5سم [ف: 31 - 123]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

سديد السلطنه، محمد علی بن احمد، 1291 - 1362قمری

ص: 994

(sadīd-os-sāltane, mohammad ‘alī ebn-e ahmad (1874 -1943

سروده های: پسر علی شاه پسر سید پیر محمد حزب الله شاه هندی، سید تقی شاه قند هاری گوهر نایب، میرزا احمد ع_لی صاحب، مولوی بهاء الدین بھائی، محمد حسین صاحب عاجز، سید پیر محمد حزب الله شاه صاحب دستارمسکین، عاجلی، قاضی ابوالمعالی معالی، عبدالعزیز صاحب عزیز، احمد، غ_لام، محمد شاه گیل، آقا سید علی آقای شوشتری جزایری، سید غ_الم على تحسین، سیدلا، نصر الله خان شیرازی فدایی دولت یار جنگ، غافل سپس ساقی نامه، دیباچه حدیث کساء و سروده ه_ای خاقانی و انوری و خادم و اهملی و جامی، پراکنده های نظم ونثر و قصیده شوریده شیرازی و ستایش نظام السلطنة فرمان فرم_ای فارس و ستایش دیوان حسین منصور حلاج و پراکنده ها، ش_عر ملاحسن محمود در تاریخ مرگ سید صالح محرر که ماده تاریخ است آنگاه احوال بندر لنگه از «پرشن گلف» به انگلیسی با ترجمه فارسی و نیز پراکنده ها.

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9398

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوا، 53گ (121 ص)، 17 سطر (7×14)، قطع:ربعی ،اندازه: 22×13سم [ ف: 17- 363]

اشعار = جنگ شعاع / شعر / فارسی

aš‘ār = jang-e šo‘ā‘

شعاع شیرازی، محمد حسین بن ابوالحسن، 1298 -1364 قمری

(1945-1881)šo‘ā‘-e šīrāzī, mohammad hoseyn ebn-e ab-ol-hasan

جگ شعری است که پس از نگارش تذکره شکرستان پارس مشغول به آن شده، شامل اشعاری از: اهلی شیرازی، عاشق اصفهانی، عرفی شیرازی، اسرار سبزواری، ابوالقاسم فردوسی، نظامی گنجوی ،فضولی ،هاتفی، وحشی کرمانی، ظهیر فاریابی ،مخلص، داعی شیرازی ،صبوری، مجذوب تبریزی،ابوطالب كليم، حكيم شفایی ،حالتی ،وجهی، فرصت شیرازی، سروش، میرزا محمد باقر شیرازی متخلص به غازی ،نظیری، جامی، فدایی کربلایی، طبیب ،رفیق، منعم شیرازی، میر مشتاق، قصاب، نیازی ،آذر ،خالص ،محتشم، تواریخ نقل از کتاب نظم ونثر چاپ اروپا، نقلی از تذكره حديقة الشعراء ميرزا احمد دیوان بیگی و شمع انجمن و شکرستان پارس، بابا کوهی، ده نامه ابن عماد خراسانی شیرازی، فصیح الزمان رضوانی، زرگر اصفهانی.

در این جنگ اشعاری در مدح صاحب منصبان همچ_ون مظفرالدین شاه قاجار و حکمرانان فارس نیز دیده می شود .

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9648

آغاز: بسمله. مکشوف باد من بنده محمد حسين الشريف ابن الحاج ابوالحسن الشيرازى مؤلف تذكره شکرستان پارس که خاص از برای شعرای متقدمین و متوسطین و متاخرین و معاصرین آن بلد نوشته شده؛ انجام: طرفه گفتی که غمش چاره درمان نپذیرد ما خریدیم بجان درد و نخواهیم دوائی خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1312ق، بخشی به خط علی اکبر در 1312؛ رکابه دار؛ مهر: کتابخانه باقر ترقی؛ جلد: تیماج قهوه ای، 223گ، 12 سطر، اندازه: 13/5×20/5سم [ف: 31 - 31]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

(aš ār (gerdāvarī)

بدیع، امیر مهدی، 1294 - 1373 شمسی

(badī‘, amīr mahdī (1915 - 1994)

تعدادی از قصاید و غزلیات و فردیات و ابیات مختلف اشعار معروف عرب جمع آوری شده است. در آغاز هر شعر نام گوینده آن آمده و بیشتر آنها شاعران معروف عرب می باشند. در حاشیه پاره ای از صفحات اشعاری پارسی آمده و سراینده در زیر هر یک از این اشعار فارسی تاریخ سرودن و محل سرودن آنها را ذکر کرده است تاریخ اغلب آنها به سال 1301ق می باشد و محل سرودن آنها نقاط واقع بین سمنان و مشهد است به ظاهر سراینده این اشعار فارسی «بدیع» است و به احتمال اقرب به یقین جمع آوری کننده جنگ نیز هموست.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 778

آغاز: هو الله سبحانه ،بسمله، تبارک و تعالى شانه، لبديع الزمان الهمدانی؛ انجام: او من هذه و ذاك

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: اواخر قرن 13؛ مجدول؛ كاغذ: فرنگی، جلد: تیماج سبز ،دولایی، 129گ، 21 سطر (8×18/5)،اندازه: 16/5×27سم [ف: 8 - 276]

اشعار / شعر / فارسی

aš‘ār

انصاری، حسن، ق14 قمری

(ansārī, hasan (- 20c)

اصفهان؛ جابری انصاری؛ شماره نسخه: 52

منتخبات اشعار در وصف اشیاء و حیوانات؛ بی کا، بی تا [نشریه:6 - 597]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

aš‘ār (gerdāvarī)

بهار، کاظم، ق14 قمری

ص: 995

(bahār, kāzem (- 20c)

این جنگ مجموعه ای است از رباعی هایی که بر حسب ترتیب حروف تهجی آخر قوافی از الف یا یاء مرتب شده اند و نام هر شاعر در بالای آن نوشته شده و علاوه بر آن هر حرف نیز در ابتدای هر رباعی آمده است. اسامی شاعران: حاجی شاه ب_اقر کاشی، میرزا محمد تقی نصیری منشی دیوان، میرزا قاسم خلوت نشین زاهد، میرمومن ادانی یزدی ،سراجای نقاش، محمد خ_ان مجرم بيات، محمد قلی سلیم ،ظهیرا، شیخ ابوسعید ابوالخیر،ملا سبحانی نجفی ،شهود ،میرزا محمد سعيد حكيم تنها، فدائى نور بخشی، میرزا رفیع واعظ قزوینی، افضل کاشی، میر عبدالوحید گیلانی، حكيم مومن دارالشفا، خواجه مجد الدین شیرازی، میر مغيب حوى، ملا محمد صوفی، شیخ نظامی، حکیم ظهوری خراسانی، ارفیع دستور، میرزا محمد صالح رضوی، ملا خواجه علی پیشنماز نعیم، عجم قلی بیک ذوالقدر، ملا محمد مومن حسین یزدی، میرزا ابوالحسن حامد، میرزا محمد شعر باف فکری،میرزا محمد نسابه، شیخ زین الدین خوافی، میر رض_ی ارتیمانی ،ابوسعید، ملا نظر مشهدی، غنی کشمیری، عمر خی_ام، میر نجات، ملا نظیری نیشابوری، ابوطالب همدانی، ملا مظفرحسین، حکیم سنایی، ملا سبحانی نجفی، واعظ غنى كشميری، میرزا ابوالحسن کلانتر نیشابور بیگانه، میرزا محمد سعید حک_یم شهابی، شیخ اوحد الدین کرمانی، حافظ ملا عبدالرزاق فياض لاهیجی، میرزا محمد سعيد حكيم شمسای، میرعبدالباقی، آقا حسین خونساری، ،جامی، میرزا اشرف ،شيخ بهاء الدين، مي_رزا جلال الدین، مطیعای همدانی، ملا سینای بروجردی قاطع، تس_لیم قمی، میرزا جلال اسیر، میر محمد باقر داماد اشراق، کمال اسمعيل، سعیدائی لاهیجی، ملا ملک قمی، راسخ ،میرزا ابوالحسن وحی، رسوائی همدانی، میرزا حیدر رضوی، مولوی، میرزا خلیل، میرزا زین الدین قراجه داغی، ملا علیرضا تجلی، ملا محمد علی، شیخ علی نقی کمره، ملا امامقلی بک چک_نی وارسته، غیور، ميرزا محمد على تمكين تخلص، مولانا عبدالله بیانی، مولانا لطیف نیشابوری مشهور به مطالع، میر علی جرفادقانی ،سامی، عنایت خان آشنا، اوحدی ،آهی، میرزا مح_مد مجذوب تبریزی، میرزا رفیع دستور، میر سید على جبل عاملی ،ناقلی ،شاکرای طهرانی، قاضی میر اسمعیل همدانی ،ناظر، میرزا محمد تقی نصیری منشی دیوان، میرزا عرب نظام الملكي، فاي_ض هروی، میرزا محمد حسین نورس دماوندی، اثیر الدین اومانی،عبدالمولی، میر زین العابدین حبشی اصفهانی، شیخ مغربی ،ملا شکری ،عطار، ملا حسینعلی سبزواری معتقد، میرزا تقی پیرزاده مخلص خان، محمود لاری، قاسم کازرونی، میرزا ابراهیم اده_م، شامی تکلو، شیخ زاده لاهیجی، حاجی محمد جان قدسی مشهدی، محمد امین خان بیات مجرم، فردوسی، طاهرای یزدی، میرزا محمد صالح الرضوی، تایب کرمانی، خاقانی، یقین جرفادقانی، محمد رضای اصفهانی، اسدی، سام میرزا ،می_رزا ابوالحسن فراهانی، قمری قزوینی، میرزا مهدی عالی، میرزا نصیر عتیقی نصرت، میر شریف حافظ، محمد ابراهیم فارغ، میرزا ابوسعید، عارف کاشی، میرزا معصوم صابر، ميرزا حيدر خلف میرزا غیاث پیشنماز،محسنای قلندر، شاهنظر قمشه، میرزا ابراهیم واقعه نویس، حاجی اسد بیک ابن یمین، وحيد ،خليفه سلطان، میرزا عرب ناصح تبریزی، شیخ محمد مازندرانی میرزا مهدی مستوفی موقوفات، سامی، طالب آملی، خالصاء استرآبادی، میرزا انوری هروی فتوی، میرزا عابد شیرازی، میر مومن ادائی یزدی، نجيبا، خواجه نصیر طوسی ،عبدالمولی، حاجی صادق صامت اصفهانی، ملا محمد نصیر مدرس ،قم، شیخ ابوالقاسم، سعدی، حكيم ركنا مسيح، نجفقلی بک والی، کلبعلی نادر، اظهری، میر شاهد، ملا نوعی خبوشانی، محمد علی کرباسی، میرزا محمود اوراجه نویس، حاجی حسینا، ملا محمد سلطان منصف، محمد ابراهیم نسلی شیرازی، میرزا جعفر گلستانه مرتاض، میر محمد رضا قاضی بروجردی، قاسم بک حالتی، میرزا محمد کاظم كريم، شيخ نجم الدین کبری، ملا ضمیری اصفهانی، میرزاحسینخان الفت، ملا شاه محمد شیرازی عارف، حسنخان شاملو، میرزا جعفر رونق، ملک حمزه خان سیستانی غافل، ملا محمد امین استرآبادی خادم، خواجه حسین، میرزا مقیم کتابدار، میردوست محمد کتابدار، آقا حسن وحدت، شفیعای اثر اصفهانی، میر سید علی مهری، ملا لطفی نیشابوری، میرزا فصیح برادر وحید، حلالای نائینی، میر ابو طالب ترشیزی، میرزا تراب فطرت، میرزا رضی دانش، زایرای شوشتری، شیخ فخرالدین عراقی، ظهیرای تفرشی، میرزا هاشم، رستم کیا، میرزا هدایت الله، میرزا حسن الله خان مشهور به صفرخان، حاجی ملا محمد علی، میر سالم حسینی کشمیری، آقا مرتضی قلی خان شاملو، سایر اردوبادی، ملا محمد علی مهابادی، محمد اکبر، خلیل بک گیلانی فیاض، امام قلی خان وحشت بختیاری، امیر خسرو دهلوی، حاجی محمد جان قدسی، میر شوقی محمد حسین، شیخ الله قلی، غیاثایی حلوائی، ملا رجبعلی تبریزی واحد، چلبی بیک فارغ مشهور به علامه تبریزی، محمد باقر بیلدار، كفری یزدی، میر کمال قمی، میرزا طاهر وزیر اعظم وحيد، مهدیقلى خان قرچقای خانی، شاه داعی، باعث همدانی، نوروز بیک، محمد رضای مسگر ،جانابیگم صبیه خان خانان، ملا عبدالله انصار، میر رحیم فراش، میرزا علی نایب، شیخ علی قمی، سیف الدین باخرزی، آقا باقی نهاوندی، میرزا نوری فتوی هروی، مولانا عهدى قراکوئی، ملا رحیم شیخ الاسلام، سعیدای نقشبند، ملا وحشى یزدی، محمد حسین بک معلوم، میرزا سعد الدين محمد راقم وزیر خراسان، ملا واثق نیشابوری، میرزا معنی فطرت مشهور بموسوی خان، ملا محمد سعید اشرف، ملا محمد صادق شيخ الاسلام خواف، شیخ صفی اغور لوبیک شیرازی، ملا باقر سروش، میرزا همت گیلانی کراق یراق، ميرزا عبدالمجيد، دبیری ذوالقدر، میرزا ابراهیم متولی، محمد هادی کاشی رمزی،

ص: 996

مشعله دار باشی مشعله تخلص، آقا جعفر سارو خواجه، آقا میر منصور سمنانی، میر معزالدین ولد میرتونی، محمد باقر بیک وزیر جهرم، میرزا طالب ولد كمال، صحیفی شیرازی شیخ ب_هاء الدين، محمد بیک زنگنه، کوثری خونساری، محمد تقی بیک نویسنده میرزا داود متولی، مستفید اورنگ، ملا عباس فاتح، پیمانی خراسانی، فضلی جرفادقانی، میرزا اسحق رضوی خاص خادم، اولیا باشی، شیخ ابوسعید کرمانی، میرزا قوام ولد میرزا مقیم، میرزا حسن وزیر نواب، آقا حسین بشیر، فریدون بک .

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1940

آغاز: آنرا که خدا بلافتی کرد ثنا *** مخلوق چگونه اش سر بسزا؛ انجام: اگر مجنون دل شوریدهای دانست *** دلیل لیلی از آن شوریده تر بی

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ اشعار در چ_هار ستون ؛کاغذ: فرنگی ،جلد: ابره ،کاغذی، عطف و گوشه تیماج ماشی ،مقوایی، 119گ، 17 سطر (11×15/5)، اندازه:15/5×21سم [ف: 4 - 399]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

حیرت حسینی، محمد بن حسین

heyrat-e hoseynī, mohammad ebn-e hoseyn

فهرست نام برخی از شاعرانی که شعر آنها در این جنگ آم_ده است: مهوی، قدرت قمی، ازل قمی، مخفی، میرزا عبدالرح_یم، جیحون ،فیضی ،جامی ،اقبال، جدای قمی، صبوحی شاطر عباس قمی، شیخ محمد حسین قمی، شیخ محمد علی، وفایی قمی، آقا میرزا سید علی قمی، شرر قمی، آذر قمی، فرهنگ قم_ی، رضوانی قمی ،تمکین ،صفایی ،محیط، طالب، آقا علی مدرس، طرزی افشار ،وصال، بسحق شیرازی، مهدیقلی میرزای س_هام الملک، ضیاء سپاهانی، میرزا عبدالله، شيخ الرئيس ميرزا، راه_ب، میرزا حسین حرامزاده، استاد غلامرضای شیشه گر، آقا مح_مد رضای صهبای قمشه ای، شاه نعمة الله ،میر فندرسکی مشتاق، در دنبال شعر تمكين آمده «حرره محمد علی بن محمد حس الطهراني».

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 4158

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ کاغذ: فرنگی، تیماج قهوه ای ،ضربی، 92گ، سطور چلیپا (9×14) ،اندازه: 11×17سم [ف: 13 - 3129]

اشعار گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

تیمورتاش ،سرر، ق 14 قمری

(teymūrtāš, sorar (- 20c)

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16795

بياض شعر ؛ كاتب = مؤلف، تا: 1329ق؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی - مجموعه نوازی؛ 44گ، اندازه:10/8×20/8سم [رایانه]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

حسینی، احمد بن ابراهیم، ق 14 قمری

(hoseynī, ahmad ebn-e ebrāhīm (- 20c)

اهدا به: امین السلطان

تاریخ تألیف: 1306ق

اشعاری از: انوری، منوچهری، ناصر خسرو، ظهیر فاریابی، ارزقی، امیر معزی، مسعود سعد و رشید وطواط، اثیرالدین اخسیتکی، خاقانی شروانی، رودکی سمرقندی و عنصری.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 116-فیروز

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا، دارای 29 سر سوره و جداول با آب طلا و لاجورد در همه صفحات؛ کاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: تیماج آستر و عطف و حاشیه تیماج سرمه ای، 63 ص، 10 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×21/5سم [ف: 21 - 244]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

حسینی علوی، علی بن محمد علی، ق 14 قمری

(hoseynī ‘alavī, ‘alī ebn-e mohammad ‘alī (- 20c)

تاریخ تألیف: سه شنبه 29 جمادی الثانی 1373ق؛ محل تأليف: مدرسه کاسه گران اصفهان

گزیده ای از اشعار شاعران مختلف است، مؤلف در مقدمه می گوید: «چون در ایام شباب طبع مایل به اشعار می بود و از جمله آنها آنچه در مواعظ و اخلاق و حكم و امثال آمده، از اقسام دیگر مرغوب تر ،فلهذا مصمم گردیدم که از اشعار شعرا شطری و از ابیات ادبا چند سطری در مجموعه ای گرد کرده و چون اختصار در همه جا مطلوبست، على هذا مقطعات و دو بیتی ها و موزون بحر خفيف «فاعلا تن مفاعلن فعلن» انتخاب و اختیار شد و به همین واسطه نامیدم آن را به «قطعات مختصره».

مؤلف از سروده های خود نیز در جای های مختلف آورده است.

تهران؛ عبد العظیم؛ شماره نسخه: 650/1

آغاز: سپاس مرپروردگاری را سزاست که قطعات سبحات فیضش نباتات ریاض آفرینش را سیراب فرموده

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: پنج شنبه 25محرم 1390ق؛نسخه دوم از کتاب است؛ مهر: مؤلف؛ 61گ، 17 سطر، اندازه:11/5×18/5سم [ف: 1 – 437]

ص: 997

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

دبیرخاقان، مهدی، ق 14 قمری

(dabīr xāqān, mahdī (- 20c)

مشتمل است بر غزلیاتی از طلعت، زرگر اصفهانی، طوبی، فروغی ،جامی ،سعدی ،حافظ ،هاتف ،حیدر ،محیط، مج_مر اصفهانی، صفی علیشاه ،سنائی ،سرخوش ،قاآنی ،ثمر، ذکاء الملک، وصال شیرازی، همای شیرازی، نشاط، عاشق اصفهانی، سروش، هلالی ،جغتائی، شمس مغربی، انوری ،شیدا، نظامی، و مثنویات ورباعیاتی که ناظمش معلوم نشده است. در انتها منشأتی در گله از معشوق و جواب احوال پرسی، و عدم ارسال مراسله معشوق، در جواب ملاطفت نامه معشوق ،در فراموشکاری، اظهار اشتیاق، خدمت و دعوت معشوق، در مناجات از شداید عشق، در عرض ارادت خدمت ،معشوق در مراجعت معشوق از سفر ،در اظهار کمال اشتیاق خدمت معش_وق و همچنین غزلیاتی از مهدی منشی متخلص به نیرو ملقب به خاقان ضمیمه می باشد .

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16350

آغاز: هو المحبوب و المطلوب- نمي رود ز سرم گر درآورد غ_مم از پا *** هوای شاهد شیرین و شور لعبت زیبا؛ انجام: اما شما آنچه از راه رسم وفا فرمودید تمام ادعا بود و ادعا بعرف عرفا بيجا و صاحب ادعا هنگام امتحان رو سیاه است قربانت

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف ،تا: رمضان1322ق؛ دارای سرلوح، مجدول و دارای کمند؛ واگذاری بنیاد مستضعفان در شهریور 1367؛ کاغذ: آبی فرنگی ،جلد: تیماج قهوه ای یک لا، 84گ، 12سطر، اندازه 12/5×20/7سم [ف: 17 - 95]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

شاهرودی، محمد حسین، ق 14 قمری

(šāhrūdī, mohammad hoseyn (- 20c)

مشهد؛ مدیر شانه چی؛ شماره نسخه: 7

جنگ اشعار فارسی است؛ خط: نستعلیق خوانا، كاتب =مؤلف، تا: قرن 14 [ نشریه: 5 - 585]

اشعار (گردآوری) / گوناگون / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

طالشی، جناب بن نورالله، ق14 قمری

(tālešī, jenāb ebn-e nūr-ol-lāh (- 20c)

جنگ شعری است شامل غزلیات، رباعیات و فردیات از شعرای مختلف همچون: سعدی ،حافظ ،جامی ،عراقی خسرو دهلوی، صایب، هلالی ،جغتایی، مستوره کردستانی، عنصری، انوری، فرخی، نشاط، احمد شیخ الاسلام، الفت کردستانی، اسیری، والی کردستانی، محتشم، خسروخان والی، مجمر، هجری، حیران کردستانی، خموش تهرانی، بیدل کاشانی، ذوقی بسطامی، رهی اصفهانی، رونق کرمانی، رامش شیرازی، داوری شیرازی، سرهنگ تبریزی، ساغر شیرازی ،شوکت شیرازی، کلیم همدانی، سید محمد علی خاکی، قریب اصفهانی، شباهنگ رازی ،راوی کروسی، شکوه شیرازی، صاحب مازندرانی، صفهانی اصفهانی، صبای کاشانی، صفائی نراقی، آقا محمود کرمانشاهی، مخلص شیرازی، مشتاق اصفهانی، مکنون کرجی، وصال شیرازی، ناطق اصفهانی، وقار شیرازی، واله اصفهانی، منصف قاجار، نصرت اردبیلی ،نوائی، نصرت طالشی، نثار تبریزی، واقف هندی، همای مروزی، همای شیرازی، هدایت طبرستانی، شاه غازی قلندری، قاضی عثمان قزوینی، یوسف خطائی، مجرم همدانی، جیب کاتبی، فغانی، منتخبات دیوان جامی، میرزا محمدتقی بن میرزا كاظم طبيب مظفر کرمانی، نورجهان بیگم، غبار رازی، فروغی اصفهانی، فرخ زند، فدای اردستانی، کوکب خراسانی، گلشن شیرازی، مجید طالقانی، مختم شیرازی، مایل اصفهانی، مطیع مازندرانی، محمد ساوری، میرزا محمد مازندرانی استر آبادی، میرزا محمد کوزه کنانی، منشی باشی طبرستانی، سلطانی مازندرانی، سلیم کردستانی، عاشق اصفهانی، گردآورنده جنگ خود را جناب بن نورالله طالشی معرفی می کند، گویا خود از شاعران بوده است. این جنگ را درشوال 1308 به انجام رسانده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6601-33/151

آغاز: بسمله چه دیدم درلب ساغر لب جانانه خود را *** پر از خوناب حسرت ساختم کاشانه خود را / اگر یکدم نمی بینم رخ جانانه خود را *** ز برق آه آتش می زنم کاشانه خود را؛ انجام: فرد: پادشاها درگهت دارالشفای رحمتست *** درد مندانیم زینجا بهر درمان آمدیم

خط: شکسته، نستعلیق، کا: جناب بن نورالله طالشی (جامع جنگ)، تا: 15 شوال 1308ق؛ جلد: تیماج قهوه ای مجدول با ترنج و سر ترنج، 267گ، 15 سطر، اندازه:9×16سم [ف: 3 - 1229]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš ār (gerdāvarī)

ظریف، احمد بن عبدالکریم، ق 14 قمری

(zarīf, ahmad ebn-e ‘abd-ol-karīm (- 20c)

جنگی در مدایح و مراثی حضرات معصومین (علیه السّلام)، از شعرای مختلف فارسی و بعضی از قصاید به عربی می باشد، و به نام این شاعران تصریح شده است: شریف مرتضی، میرزا محمود رئیس بقا على شاه، شیخ محمد صالح حائری طبری (علامه سمنانی)،

ص: 998

صفائی فرزند یغما (یغمای ثانی)، میرزا محمد صادق اصفهانی متخلص به روشن، یغما جندقی، میرزا عباس خان اعمی معرو به ادیب و متخلص به پریش ساکن ساری، مفتون ساروی ،خاوری، جیحون یزدی، آقا رسول بارفروشی متخلص به قانع، سید ابوالقاسم رشتی متخلص به بی نشان، آقا محمد ابراهیم سبحانی، ابوالعتاهيه، شيخ عبدالوهاب شعرانی، حیدر علی کمالی، حاجی شیخ اسدالله امين الواعظين.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 355

خط: نسخ معرب و نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1326ق؛ چند صفحه اواخر مجموعه به خط علامه سمنانی است با تاریخ 1329 در برگ 244، سطرها چلیپا؛ جلد: تیماج قهوه ای، 266 گ، مختلف السطر، اندازه: 11×18سم [ف: 1 - 464]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

گلستانه، ابوالقاسم، ق14 قمری

(golestāne, ab-ol-qāsem (- 20c)

منتخباتی است از اشعار شعرای قدیم و معاصر که بدون ترتب مخصوص گرد آورده شده، شاعران این مجموعه عبارتند از: هاتف اصفهانی، دودی اصفهانی، ناصر خسرو، میرزا عبدالوهاب، حسینعلی بیگ شرر، میرزا رحیم طبیب، میرزا عبدالحمید، حافظ شیرازی، سعدی شیرازی ،مکتبی، ملای رومی ،کشمیری، ابوالقاسم زیبا حیرت ،فردوسی، امان الله بست_ی، جامی، نعمت الله ولی ،نامی ،عارض، شمس تبریزی، کمال الدین اصفهانی، امیر معزی ،عنصری ،سنائی، میرزا نصیر طبیب، ادیب صابر عاشق، اسدی ،شهدی ،ریاضی ،فنا ،فریدون، حم_زه، مونس، طوفان، دکتر سرور مقبل ،خیام، بینش، افسر خراسانی، بزرگ نیا، پروین اعتصامی ،فراهانی، یغما، جندقی، عارف قزوینی، منوچهر شیبانی، حسین حسینی، خوش بین تربتی، برهان، اسپهی، پهلوان زند ،انوری، قائم مقام ،عشقى، شيدا، س_ینا، والد اصفهانی، مکرم اصفهانی، صفیر، عطار، ابوالفرج رون_ی، زرگر

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3774-19/104

آغاز: ای فدای تو هم دل و هم جان *** وی نثار رهت هم این و هم آن / دل فدای تو چون توئی دلبر*** جان نثار تو چون توئی جانان؛ انجام: جامی دل شده را جام دل آن روز شکست *** که در آمد به سر گوی تواش پای به سنگ

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1316ق؛ جلد: مقوایی عطف پارچه، 74گ، 12- 16 سطر، اندازه: 17×21/5سم [ف: 3 - 1270]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

مداح بروجردی، محمد صالح، ق 14 قمری

(maddāh borūjerdī, mollā-sāleh (- 20c)

بیشتر اشعار این مجموعه از خود گردآورنده و در موضوعات دینی و مدایح و مراثی حضرات معصومین (علیه السّلام)می باشد که در سال های 1291 - 1312 انشا شده است. نام شاعران این مجموعه: جودی، صالحای شوشتری، نصرت خراسانی، اسماعیل خان سرباز، محمد علی روضه خوان بروجردی، کمال الدین اصفهانی، ملا احمد روضه خوان بروجردی، میرزا احمد یزدی، سیاح خراسانی، وفائی شوشتری ،سروش، پروین همدانی، ملا محمد خطا، ملا محمد صالح خرم آبادی، سیدعلی شباهنگ، ساغر اصفهانی، سعدی، وصال شیرازی، ملا علی اصغر بروجردی، عرب کاشی، میرزا عبدالمجید نوائی بروجردی، ملا قربان بیدل قزوینی، حاج محمد بیدل کرمانشاهی، ملا یوسف نهاوندی، میرزا نصر الله شهاب اصفهانی، استاد شریف خیاط طهرانی خموش، قهرمان خان ملایری، سالک، طوطی علی درویش، نظیری نیشابوری، تاراج اصفهانی.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 8684

آغاز: انشاد حقیر صالح مداح است: ای شیعه پس از مدح شه خیبر کن *** از عالم ذر لبا بگشاییم بسخن

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا؛ نسخه بیاضی است؛ جلد:تیماج، 263گ، مختلف السطر، اندازه: 9×16/5سم [ف : 22 - 233]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš'ār (gerdāvarī)

موسوی عنایتی، حسین بن صادق، ق 14 قمری

(mūsavī ‘enāyatī, hoseyn ebn-e sādeq (- 20c)

منتخباتی است نامرتب از شعر: حافظ شیرازی ،سعدی، اهلی شیرازی، فیض کاشانی ،مجذوب علیشاه، سعد الدين حموی، ،روشن، حکیم سنایی، وحشی، شاه قاسم انوار، فضولی بغدادی، حاجری ،فروغی، طلب اصفهانی ،نعیمی، بابا طاهر عریان، عطار نیشابوری.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10825

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 18 جمادی الاول 1322ق، جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا،98گ، مختلف السطر، اندازه:10×17سم [ف: 27 - 247]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

( aš‘ār (gerdāvarī)

قزوینی، محمد مهدی بن محمد تقی

aš ār (gerdāvarī)

qazvīnī, mohammad mahdī ebn-e mohammad taqī

ص: 999

تشطیر سه قصیده است از قزوینی: 1- قصيده رائيه ملا مح_مد کاظم ازری در رثاء بدین سر آغاز: «هى المعالم ابلتها يد الغير*** فقطعت بالمنايا و هي في الغير / داهي الضراوة لم يقنع بضائرة*** و صارم الدهر لاينفك ذا اثر »؛ 2- قصیده لامیه ابوطالب در مدح حضرت پیامبر اکرم (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بدین سر آغاز: «و لما رأيت القوم لاود فيهم *** و للحب بل هم عن حبيب بغافل / و لما رأيت الق_وم لاود فيهم *** و قد قطعوا كل العرى و الوسائل؛ ٣- قصيده مي_میه در مدح حضرت پیامبر (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) بدین سر آغاز: «من لی ببشرای البشر في الحشم *** من لى بتبشيرها من بشير مبتسم / من لی بتذكير بشرى ذكر بشرته *** من لى بذكراى ذكر الحزم فی الهمم».

مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 260

خط: نسخ، بی کا، تا: از قرن 14؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 14گ، 14 سطر، اندازه: 17/5×21سم [ف: 2- 16]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

کرمانشاهی، شاطر رجبعلی

kermānšāhī, šāter rajab-‘alī

بیشتر این مجموعه درباره حضرات معصومین (علیه السّلام) می باشد و چند بحر طویل نیز دارد. اشعار از این شاعران است: گلشن، یحیی ،صغیر ،شکوهی ،اختر ،سلطانی ،صفا ،قانون شباب ذاکر، سنائی ،جواد ،شیدا ،کرکی، صابر، ناظم الشعراء، اعمى، صلصال، ناصر الدین شاه قاجار ،نوائی ،مشکین ،جیحون ،عبرت پروین، چاووش ،راقم ،راهب، صهبا ،شوکت ،وهاج، شاطر، نیر، شارق ،دیوان، مضطر، سید مجنون خسرو.

مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 237

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 14؛ بعضی از اشعار به خط آقا محمد رجعتی است، سطرها راسته و چلیپا،نسخه بیاضی و جلد ندارد؛ 126گ، مختلف السطر، اندازه: 18×26سم [ف: 1 - 186]

اشعار (گردآوری) / مراثی,شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

واعظ زاده، مرتضی بن محمد، ق 14 قمری

(vā‘ez-zāde, morteza ebn-e mohammad (- 20c)

مجموعه اشعاری است در مرثیه امام حسین و واقعه کربلا که مؤلف برای منابر خود در سال 1336 جمع آوری کرده است.

مشهد؛ مرتضوی؛ شماره نسخه: بدون شماره

كاتب = مؤلف، بی تا [ف: مخ - 29]

اشعار / شعر / عربی

aš‘ār

احمد بن السيرجي

ahmad ebn-e seyrajī

مجموعه ای است از سروده های خود او و دیگران.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 125/2 عکسی

آغاز: قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): ان من البيان لسحرا، و ان من الشعر لحكمة ؛ انجام: تقايا فى ... صاحبه يقينا

نسخه اصل: اسكوريال – مادرید، ش 1790؛ خط: نسخ، كاتب= مؤلف، بی تا، 55گ (202-257)، 13) سطر [عکسی ف: 1 - 122]

اشعار / شعر / عربی

aš‘ār

قاضی، جعفر

qāzī, ja‘far

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10183/14

آغاز: باغادة من سكنت باليه*** احيت عظاما رمة باليه؛ انجام: لما رات ثم غرامى بها *** مالت صدودا و انثنت سالیه

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مصحح؛ جلد: تیماج قرمز با عطف وحاشیه مشکی، 95 ص، مختلف السطر، اندازه: 11/5×18/5سم [ف: 32 - 218]

اشعار (گردآوری) / شعر /عربی

(aš ār (gerdāvarī)

جواهری بروجردی، علی بن احمد، - 1415 قمری

( javāherī borūjerdī, ‘alī ebn-e ahmad (- 1995)

تخمیس پانزده قصیده است در مراثی حضرت امام حسین (علیه السّلام) بر قصیده هایی از خود جواهری و سید جعفر حلی و سید محمد حسین قزوینی و شیخ صالح کواز و سید ابراهیم طباطبائی و شیخ عبد الحسین عاملی و سید رضا هندی. پس از این تخمیس ها اشعاری به زبان محلی عراقی افزوده شده است.

1. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 549

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، بی تا ،جلد: گالینگور قرمز، 49گ، مختلف السطر ، اندازه: 18×22/5سم [ف: 2 - 178]

2. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 547

تخمیس قصائد است؛ خط: نسخ ،معرب ،کا: جواهری بروجردی، علی بن احمد، بی تا ،جلد: گالینگور قرمز، 35گ، مختلف السطر، اندازه: 18× 23سم [ف: 2 - 177]

ص: 1000

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

آقا میرزا بیک

āqā mīrzā beyk

جنگی است شامل اشعار مختلف از شعرای گوناگون بدین ترتيب: مقطعات ابن یمین، حکایت جوان عاشق در بغداد، اشعاری از ابوالحسن فراهانی، ظهیرالدین فاریابی و خواجه حس ثنایی؛ کلماتی از ابوتراب نخشبی، ابوالحسن خرقانی، عین القضاة همدانى، على رودباری ،شبلی، بهاء الدین نقشبند، سلطان العارفين، ابوالحسن قوشچی؛ اشعاری از سعدی که آقا میرزا بیک به درخواست خواجه محمد صحاف (صاحب جنگ) نوشته است؛ اشعار میرزا بیک به خط خودش؛ در لابه لای رسائل اشعاری از: مسعود سعد سلمان، شیخ عطار، سید حسن، مولانا ولی، مولا مؤمن حسین، رضی الدین نیشابوری ،انوری، شرف الدین سوده، خواجه حافظ، کمال اسماعیل، امینی، بابا فغانی، شاه نعمت الله ولی، خاقانی ،عرفی، رفیع الدین ابهری، شهاب الدين مؤيد، عين القضاة همدانی ،شرف بافقی، ولی دش_ت بیاضی، شاه غوری ،مولوی، ابو سعید ابوالخیر، عمعق بخاری، عمر خیام، صادقی بروجردی، عبید زاکانی، آقا عیسی یزدی، حكيم ركنا، سعدی، سعید هرمزی، امیر خسرو ،شکیبی، نع_ره، اثیر الدین اخسیکتی ،نظامی ،محتشم ،قاضی نور، وحشی یزدی، اهلی شیرازی ،امیدی، امینی شاملو، ملک قمی، مولانا حميری، میمون، مجیر بیلغانی، حسن دهلوی، مجیب جرفادقانی، غیرت_ی ،عراقی، ملهمی تبریزی، رشید الدین وطواط، عزالدین شروان_ی، ،سنایی، واعظ قزوینی ،ظهوری، طالب آملی ،جامی، فردوسی، ابوالقاسم کازرونی، ملا مشهدی، میرهاشم، محمد امین مستغنی، محمد بیک، میرزا جانی ،ملا نوعی، خواجه خسرو، نصیرای همدانی، امیر کبیر .احسنی.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14199

خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: مقوایی، قهوه ای، عطف پارچه، 131گ، مختلف السطر ، اندازه: 13/5×24سم [ف: 38- 273]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

حسینی ،میبدی، محمد باقر بن جواد،

hoseynī-ye meybodī, mohammad bāqer ebn-e javād

دارای اشعاری است از گرد آورنده یا شاعران دیگر، بیشتر آ نها مربوط به مدایح و مراثی اهل بیت (علیهم السّلام).

مشهد؛ میبدی؛ شماره نسخه: 52

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا؛ به خط گرد آورنده و دیگران، نسخه بیاضی است؛ جلد: تیماج قهوه ای، 100گ، مختلف السطر، اندازه: 11×17سم [ف: 1 - 68]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

زمردیان، احمد

zomorrodīyān, ahmad

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 16871

جنگ شعر؛ کاتب = مؤلف، بی تا؛ انتقالی از کتابخانه پهلوی- مجموعه نوازی؛ 241گ، اندازه: 13/4×20/1سم [رایانه]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

گلچین معانی، احمد، 1295

(-golčīn ma‘ānī, ahmad (1295 -)

در حدود دویست و هشتاد بیت غزل، رباعیات و جز آنها می باشد که از خود و شاعران گذشته و حال به اشاره (صاحب کتاب) دوست خود، عبدالحسین بیات، برگزیده و روز جمعه نهم مرداد 1332 خورشیدی به پایان آورده است و تقدیم وی نموده است. نام برخی از شاعران که شعرشان آمده چنین است: حکیم خاقانی ،مغربی ،سنائی ،لاادری، مصاحب نائینی، آذر بیگدلی، حسین خوانساری، فسونی تبریزی، جلال الدین بلخی، جمال اردستانی، مجدالدین همگر شیرازی، سید محمد نجفی، احمد جام، جامی ،امیرشاهی سبزواری، حکیم انوری، و جز اینان.

قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 399/2

آغاز: چشم بر کار دولت دار چنان*** که غیوران بر اهل پرده خویش؛ انجام: اوفتاد اندر ترازوی قضا *** کاش می گفتند چند ارزید و رفت

خط: نستعلیق خوب، بی کا، بی تا؛ گویا کاتب گرد آورنده باشد؛ جلد: تیماج قهوه ای روشن ضربی،بی مقوا، 19گ (87ر-106پ)، 17 سطر، اندازه: 14×21سم [ف: 1 - 379]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

محمد باقر

mohammad bāqer

جنگی است فراهم آمده از اشعار شعرای مختلف، همچون: صائب ،افصحی، واعظ، شیخ علی نقی کمره، اسعدالدین محمد آصفی، شهرت، میر معصوم کاشی ،اعجاز، ذوقی، میررضی، ،والی ،وصالی، فرصت، محمد حسین بیک، نوایی، نظیری، سعدی، حافظ.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13955

ص: 1001

آغاز: کارم چو زلف دوست پریشان و درهم است*** صد بحر خفته در جگر و دیده بی نم است / یک دیده از برای تماشا کفایت است*** لیک از برای غم هزارار بود کم است؛ انج_ام: چو بر در نهادم ... غرق شد *** مع القصه با ... گشت گم

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف، بی تا؛ بعضی از صفح_ات چلیپایی، 25 برگ اول جدول زرین؛ جلد: تیماج مشکی، 128گ، مختلف السطر، قطع: پالتویی، اندازه: 8×14سم [ف: 37 - 553]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

مستوفی، خواجه میرک حسین

mostawfī, xāje mīrak hoseyn

جنگ اشعاری است که مؤلف از دیوان های شعرای متقدم به ترتیب زمان حیات شاعران جمع آوری نموده است. در آغاز آن مقدمه ای توسط حیدر منشی دار السلطنه قندهار نوشته شده است.

نام بسیاری از شاعران ذکر نشده آنچه از نام شاعران ذکر ش_ده عبارتند از: سیف الدین اسفرنگی، کمال اسمعيل، وحشی بافق_ی، عبدالواسع جبلی، خواجه حسین شاهی، سلمان ساوجی، عبدالرحمن جامی، کاتبی ترشیزی ،مولانا امیدی، ولی دش_ت بیاضی،مجیر بیلغانی، رشید وطوط، ادیب صابر، حکیم سنائ_ی، سید حسن غزنوی و ظهیر فاریابی

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13928

آغاز: مکتب خانه ابداع سر تفکر در پیش انداخته و کافه انبیاء مرسل و کروبیان در سنجیدن نقطه از اوصاف ذات جلالش مستغرق دریای تعجب گشته ... آغاز نظم: سیف الدین اسفرنگی: کیست آن بحر آفتاب عطا ***که از و رو شست آب بقا / خرم آبد عمر از و محکم *** نرگستان دل بدو بینا؛ انجام: گو میر شش گیر و بزن سخت و ببر رخت *** مستی که شبنگاه ز میخانه بر آید /ما گوشه نشينان خرابات الستيم*** تا بوی میی هست درین

میکده مستیم

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای ترنج با سر مجدول گرهی عطف گالینگور، 282گ، 15سطر، اندازه: 14/5×23/5سم [ف: 37 - 513]

اشعار (گردآوری) / شعر / فارسی

(aš‘ār (gerdāvarī)

منشی، عبدالله

monšī, ‘abd-ol-lāh

در این جنگ اشعار و قطعه ها و رباعیاتی است انتخاب شده از شعر شاعران معروف قدیم و متأخر، بدون تنظیم و ترتیب مخصوص با تعزیت نامه ای و اثبات سیادت میرزا حسین و می_رزا حسن فرزند میرزا مؤمن ارباب به نثر .نام شاعران این مجموعه: عبدالله منشی (گرد آورنده مجموعه)، سعدی شیرازی، احسن، ملا محتشم، بهاء الدين محمد عاملی، محمد صوفی، شریفا، ،عاشق ،نظری ،طوفان ،رفیق ،هاتف ،مخفی، ابوسعید ابوالخیر ،جامی ،صائب تبریزی، میر مشتاق، لامعی، مجد هنگر، عطار نیشابوری،کسائی،مجیر الدین بیلقانی ،امیدی، ازرقی، اوحدی،خاقانی، سید حسن اشرف، ابوالفرج، اثیر الدین عبدالرزاق، عسجدی ،عمادی، ادیب صابر، ظهیر فاریابی، سید ذوالفقار، رودکی، مولوی رومی، کلیم.

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 823

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، بی تا؛ راسته و چلیپا؛ مهر: «افوض امرى الى الله عبده ابراهیم» ((مربع) ، «لا اله الا الله الملك الحق المبين» ((مربع) «ابراهیم» (بادامی) یا «امام حسین ادرکنی» (بیضی)؛ جلد: مقوایی عطف و گوشه ها تیماج مشکی، 27گ، مختلف السطر، اندازه: 15×22سم [ف: 3 - 30]

اشعار (گردآوری) / شعر / عربی

aš‘ār (gerdāvarī)

نحوی نجفی، احمد

nahvi najafi, ahmad

قصاید و اشعار بزرگان شعراء عرب را انتخاب نموده و به ترتیب حروف قافیه ها تنظیم نموده است، به اضافه بابی در اشعاری که قافیه آنها ضمیرند و اشعار متفرقه، و در آخر انتخابی است از لطایف ادبی نثری.

آغاز: لشمس الدين النواجي يمدح النبي صلى الله عليه و آله: يارعى الله جيرة الجرعاء *** و قبابا عهدتها بقباء / و سقى وادى العقيق غمام *** من دموع تربو على الانواء

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1772

آغاز: برابر؛ انجام: قال رجل لابي نواس ولاک امیرالمؤمنین علی القردة والخنازير

خط: نسخ معرب زیبا، بی کا ،بی تا؛ افتادگی: وسط و انجام؛ نام مؤلف و نسبت مجموعه بر روی برگ اول آمده است؛ جلد: تیماج مشکی، 223گ، 17 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 5 - 152]

قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 693

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 327]

اشعار لطيفة تناسب المكاتبات ... / شعر / عربي

aš‘ār-un laṭīfa tunāsib al-mukātibāt ...

جرفادقانی، محمد بن علی اصغر، ق 13 قمری

(jorfādeqānī, mohammad ebn-e ‘alī asqar (- 19c)

اشعار لطيفة تناسب المكاتبات و محاورات الاحبة

ص: 1002

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14729/19

خط: نسخ، کا: حبیب الدین محمد، تا: قرن 13 ؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج و گره دار، 2گ (156ر-157ر)، اندازه: 17/7×23سم [ف: 41 - 185]

اشعار مراسم شاهچراغ / گوناگون / فارسی

aš‘ār-e marāsem-e šāhčerāq

بیاضی است که در آن مطالب متفرقه به نظم و نثر جمع آوری شده؛ ولی قسمت عمده آن اشعاری است که شاعران مختلف برای مراسم خانقاه بقعه شاه چراغ شیراز (بقعه حضرت احمد بن موسی(علیه السّلام) سروده اند و در مراسم آن بقعه قرائت می شود. این اشعار به هفت قاپی، دوازده قدم و علامتی نامه، موسوم هستند و نسخه حاضر از جهت تاریخ آستانه شاهچراغ اهمیت دارد. اغلب شاعران این اشعار از پیروان سلسله ذهبیه هستند و در اشعار خ_ود مكرر نام حضرت احمد بن موسی (علیه السّلام) را آورده اند. فهرست مندرجات این جنگ عبارت است از : 1. چند مناجات نامه به ش_عر فارسی از جمله مناجات نامه بارانی؛ 2. دوازده قدم. اثبات هف_ده سلسله از ابن حسام مداح به نظم؛ 3. هفت قاپی چراغ (مراسم داخل کردن چراغ یا شمع به مجلس عارفان)؛ 4 .هفت قدم ن_ظم مولانا سائل بقال؛ 5. علامتی نامه و مخمس آن و بعد از آن دوازده قدم؛ 6. هفت قاپی ملا ذبیح الله، 7. علامتی نامه جه_ت خلوت نمودن و دوازده امام منظوم موسوم به علامتی نامه دواز امام؛ 8. رباعیات مصنوع حاجی مقیم فارسی در مراثی کربلا؛9. دیوان خلیلی؛ 10. احکام اختلاجات اعضا؛ 11. رباعیات فارسی با ذکر خواصی برای هر رباعی؛ 12. دستور عمل دعای ام داوود ؛13. دعای هفت حصار؛ 14. قصیده فارسی هلاکوکو؛ 15.دو برگ از اختیارات ایام علامه مجلسی.

قم؛ دار الحدیث؛ شماره نسخه: 359

آغاز: شنیدستم که موسی در مناجات *** زحق سبحانه در خواست حاجات / که یا رب از فضل الهی*** همی خواهم ز خاصانم نمایی؛ انجام: روز هشتم شایسته است برای هر حاجتی از خرید و فروش و هر که در این روز نزد پادشاهان رود حاجتش بر آورده شود و مکروه است در این روز.

خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام؛ در واقع دو بیاض بوده که بعداً به به هم ضمیمه شده و بیاض اول از برگ 1 تا 125 و بیاض دوم از برگ 126 و 149 در این مجموعه قرار گرفته است و از جهت طول نیز با هم متفاوت هستند، طول بیاض اول 20 و طول بیاض دوم 17 سانتی متر است؛ 149گ، 20سطر ،اندازه: 10×17سم [ف - 216]

اشعار مسعودی (منتخب) / شعر / فارسی

(aš‘ār-e mas‘ūdī (mn.)

طغرل، على محمد، ق 14 قمری

(toqrol, ‘ali mohammad (- 20c)

مجموعه ای که به وسیله علی محمد طغرل به دستور ظل السلطان انتخاب و ترتیب داده شده است، شامل: 1- اشعاری از سعدی؛ 2- اشعاری از حافظ؛ 3 -غزلیات حکیم قاآنی؛ 4- داستان رستم و اسفندیار شاهنامه؛ 5 -حکایاتی از مثنوی؛ 6- شرح حال بهرام گور؛ 7- اشعاری از خمسه نظامی؛ 8- قصیده ای از انوری.

1. اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه: 1045

آغاز: اگر تو فارغی از حال دوستان یارا *** فراغت از تو میسر نمیشود ما را؛ انجام: گر جماع این است کاین خر میکند *** بر ...ما میریند این شوهران

خط: نستعلیق خوش، بی کا، تا: قرن 14؛ دارای دو سرلوح مذهب، مجدول مذهب؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: مقوایی با روکش مخمل سبز ،عطف میشن عنابی ،564 ص 11 سطر (9×15)، اندازه: 14×22سم [ف: - 148]

2. اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ اصفهان)؛ شماره نسخه: 1032

خط: نستعلیق خوش، کا: عبدالجواد حسینی شهشهانی، تا: اواخر ذیقعده 1314ق؛ دارای دو سرلوح مجدول؛ کاغذ: فرنگی سفید،جلد: چرمی کوبیده مذهب مشکی، 367 ص 17 سطر (10×20)، اندازه: 18×27سم [ف - 138]

3.اصفهان؛ صارم الدوله (کتابخانه فرهنگ (اصفهان)؛ شماره نسخه:1044

آغاز: اگر تو فارغی از حال دوستان یارا *** فراغت از تو میسر نمی شود ما را؛ انجام: گر جماع این است کاین خر می کند ***بر کس ما میریند این شوهران

خط: نستعليق، كا: فتحعلی آشتیانی، تا: ربیع الاول 1314ق؛ کاغذ: فرنگی گلدار الوان ،جلد: مخمل سبز، 348ص، 12 سطر (10×16) :اندازه: 14×22سم [ف: - 147]

«اشعار معتمد الدوله » ديوان فرهاد میرزا قاجار

اشعار معمیات / معما، شعر / عربی

aš‘ār-e mo‘ammīyāt

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 10819/1

خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمد بن محمد سلمان، تا: 6رجب، 1104ق؛ مصحح؛ قطع: جانمازی [ میراث شهاب: س 9ش 2 - 40]

اشعار مقتل ابی مخنف / شعر, تاریخ / عربی

ašar-e maqtal-e abi maxnaf

گنجی بیگ، محمد باقر بن حافظ

ganjī beyg, mohammad bāqer ebn-e hāfez

وابسته به مقتل الحسين = مقتل ابی مخنف =مصرع الحسين و

ص: 1003

ماجرى له و لاهل بيته؛ ابو مخنف لوط بن يحيى(-157)

تلخیصی است از مقتل منسوب به ابو مخنف که بیشتر، اش_عار مورد نظرش بوده و از نثر به آن اندازه که ارتباط بین وق_ایع حاصل شود اکتفا کرده است.

قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 80/2

آغاز: هذا ما روى من الابيات فى كتاب مقتل الحسينبن طالب (كذا) (علیه السّلام) مسندا الى ابی مخنف لوط بن يحيى الازدی؛ انجام: و اما على رواية الكافى ( كذا ) ؟ فراس الحسين (رحمه الله) فی النجف الاشرف على مشرفها الف الف صلواة و سلام وصلى الله على الحسين و ...

خط: نسخ و نستعلیق، کا: علی بن مشهدی رضا، تا: 1253ق؛ ج_لد: تیماج مشکی بی مقوا ،9گ اندازه: 19×21/5سم [ف: 1 - 100 ]

اشعار ملا صالحا / شعر / فارسی

aš‘ār-e mollā sālehā

اهواز؛ دانشگاه اهواز؛ شماره نسخه: بدون شماره

به لهجه های خوزی و دزفولی و لری؛ بی کا، بی تا [میراث اسلامی : 5- 588]

اشعار منتخب با ترجمه (منظوم) / شعر / عربی و فارسی

aš‘ār (mn. bā t.-ye manzūm)

محمد رضا بن محمد کاظم، ق13 قمری

(mohammad rezā ben mohammad kāzem (- 19c)

گزیده ای از اشعار منسوب به امام علی (علیه السّلام) در رباعیات و قص_اید ایشان و اشعار دیگر عربی در موعظه و نصیحت انتخاب و ترجمه منظوم هر کدام در ابیات معادل فارسی نگاشته شده است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2821/11

آغاز: حمد و سپاس معرا از لباس حد و قیاس و ثنا و ستایش مبرا از آلایش تشبیه و ... و اد زكوة الجاه و اعلم بانها *** كمثل زکوة المال ثم نصابها / و احسن الى الاحرار تملك قاربها *** ف_خر تجارات الكريم اكتسابها / زكات عزت جاه خود ای عزیز بده*** که دین بر تو جمال است چون رسد بنصاب / به تابعان نکو ذات خود نکویی کن*** که اکتساب نکویی نکوست در هر باب؛

انجام: اعظم المصائب فوت الوقت بلا فائدة ***ان اشد الغص_ص فوت الفرص / دادم اوقات عزیز عمر بر باد فنا *** صعب تر بر آدمی نقصان جنس بی بهاست

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1293ق؛ ضمیمه: در برگ150 دعای آداب وضو بیان شده است. آغاز: ضمیمه: «در بیان دع_ای آداب وضو ساختن، چون به خلا جا رود پای چپ پیش نهد وبگوید الهم انى اعوذ بك من الرجس». انجام: ضمیمه: «لاشري_ک لک و استغفرك و اتوب الیک و اشهد ان محمداً عبدك و رسولک»؛ کاغذ: فرنگی شکری، جلد: رنگ و روغن، بوم سبز زیتونی مجدول با ترنج و سرترنج سوخت با گل و بوته برجسته، عبارت «عمل محمد امین صحاف» در سرترنج مقوایی، 7گ (144-137پ), اندازه: 14×24سم [ف: 13 – 322]

اشعار مولانا ولی دشت بیاضی / شعر / فارسی

aš ār-e mowlānā valī dašt bay āzī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/9

بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی، عطف گالینگور، 2گ(١٩ ر - 20پ) ، اندازه: 15/18×28/4سم [ف: 29/2 - 730]

اشعار نظیری / شعر - فارسی

aš'ār-e nazīrī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9087/8

بی کا، تا: با تاریخ قرن 11؛ کاغذ: الوان آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای با ترنج و سرترنج و چهار لچکی، عطف گالینگور، 2گ (17پ-18پ)، اندازه: 15/1×28/4سم [ف: 29/2 - 730]

اشعار و احادیث / گوناگون / فارسی

aš‘ār va ahādīs

حسینی مؤذن، حسین، ق 14 قمری

(hoseyni mo❜azzen, hoseyn (- 20c)

بیاضی است شامل احادیث مأثوره از ائمه اطهار (علیهم السّلام) و اشعاری در مراثی اهل بیت (علیهم السّلام) و مناجات نامه و توسل به حضرات

معصومين (علیه السّلام).

قم؛ طبسی؛ شماره نسخه: 745

آغاز: از برای حاجت اگر کسی را حاجتی باشد بعد از فریضه صبح هفتاد و یک مرتبه سوره توحید را بخوانند؛ انجام: ظالمان را از زمین از تیغ بران برفكن العجل يابن الحسن

خط:نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1364 و 1367ق؛ جلد: تیماج سرخ ضربی ،مجدول، 129گ، مختلف السطر، اندازه:11/5×18سم [ف مخ: 1- 84]

اشعار و احادیث / شعر، حدیث / عربی

aš‘ār va ahādīs

غیر همانند:

١. مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 582/2

ص: 1004

روایاتی در فضیلت دعا و اشعاری چند در یک برگ به عربی؛

خط: شکسته نستعلیق، کا: محمد بن محمد علی؛ تا: قرن 10؛پست بدون نقطه، در پشت صفحه اول یادداشت بيع محمد تقى بن محمد باقر با مهر او؛ کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوا با کاغذ اب_ری عطف میشن سرخ، 1گ (76) 33 سطر (13/5×19/5)، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 2 - 697]

2. تهران مجلس؛ شماره نسخه: 879/13- طباطبائی

نخست بخشی از سوانح بهائی و چند قطعه درباره خال.چند حدیث شریف و از آن جمله درباره حاجت خواستن از خداوند به نقل از جوامع الكلام والد مؤلف [درباره این که نام کتاب پدر مؤلف، جوامع الكلام و یا جوامع الکلم است در ذریعه بحثی آورده شده و علامه صاحب ذریعه، خود این نظر را که جوامع الكلم است ترجیح می دهند اما ضبط موجود در این نسخه را نیز نمی توان نادیده گرفت]؛ کا: محمد بن میرزا محمد حسینی، تا:قرن11؛ کاغذ: اصفهانی رنگارنگ، جلد: تیماج عنابی دارای ترنج و نیم ترنج ،32گ، قطع: رقعی، اندازه: 12×20/5سم [ ف : 23- 169]

3. رشت؛ جمعیت نشر فرهنگ؛ شماره نسخه: 30/6ر

گزیده ای از اشعار و احادیث؛ بی کا، بی تا؛ اندازه: 11×17/5سم[ رشت و همدان :ف - 1192]

اشعار و احادیث / شعر, حدیث / عربی و فارسی

aš‘ār va ahādīs

غیر همانند:

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 1068-6/158

آغاز: آخر حدیث تحمل لحمی شنید *** وصف بیان موسی و هارون با صفا / ربع كلام خالق و الشمس و القمر *** پانصد حديث صاحب و النجم و الضحا؛ انجام: ولتعلمن اني كنت فی عزلة عنه الا أن تتجنى ما بدالك. والسلام لاهله.

جنگی است کهنه به نظم و نثر که در آن انتخابی از اشعار شعرایی چون سنایی و عطار و جامی و شیخ محمود شبستری و دیگران؛و اشعار عربی و احادیث نبوی و علوی از کتب روایی همچون ن_هج البلاغه، درج شده است. این جنگ ترتیب خاصی ندارد و مطالب به صورت نامنظم در آن یادداشت شده است؛ این جنگ باید توسط عالمی شیعی گردآوری شده باشد؛ بی کا، تا: قرن10؛ افتادگی: آغاز؛ در میان نسخه یادداشتی است با تاریخ 931ق؛

تملک: نظام الدین محمد بنده شاه دین، حبیب بن لطف الله ؛ جلد: تیماج قهوه ای، 110گ، مختلف السطر، اندازه:10/5×17/5سم [ف: 3 - 1262]

2. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 968/7

آغاز: شیخ ابن بابويه عليه الرحمه و غیر او بسند معتبر روایت کرده اند که شخصی از حضرت امام على التقى(علیه السّلام) سؤال نم_ود که؛ انجام: و عاقل در این واقعه چنین خواهد نمود.

احادیث و اشعار متفرقه است ؛خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ واقف: غلامرضا توکلی ؛کاغذ: فرنگی، جلد: مقوایی با تیماج ماشی نرم ضربی، 58گ، 15 سطر(8×14)، اندازه: 21×12سم [ ف: 2 - 796]

3.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه :7659- 39/39

آغاز: ذکر توجه بهرام چوبین بحرب خسرو انهزام پرویز در . ...ذكر سلطنت خسرو پرویز در کامل التواریخ از معنی لفظ پرویز بمظفر تعبیر کرده اند؛ انجام: ذكر حال یعقوب اسرائيل الله على نبينا عليه السلام و حضرت یعقوب (علیه السّلام) از کبار انبیاء مرسل است ... بخواب رقت و در واقعه دید که در فضای هوا

یاد داشت های پراکنده ای است در موضوعات مختلفی چون تاریخ ادب و حدیث، از جمله: داستان های پیامبران و سلاطین و اشعاری از نظیری و چند برگ از ترجمه قطب شاهی که ترجمه اربعین شیخ بهایی است؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: گالینگور قهوه ای، 100گ، 16 سطر، اندازه: 17×27سم [ف: 3 - 1262]

اشعار و ادعیه / متفرقه / فارسی

aš‘ār va ad‘īye

محمد بن حاجی محمود، ق13 قمری

(mohammad ebn-e hājī mahmūd (- 19c)

اشعار، ادعیه و مطالب متفرقه ای است که بیشتر آن در سال های 1241-1240 نگاشته شده و تاریخ های ایاب و ذهابی مربوط بدین تاریخ را نیز ثبت کرده است.

قم؛ ارگانی بهبهانی؛ شماره نسخه: 99

خط: نستعلیق، بی کا ،تا: قرن 13؛ راسته و ،چلیپا، بعضی از مطالب نسخ زیبا و به خطوط دیگر غیر از مؤلف، نسخه بیاضی، در آغاز یادداشتی است بدین مضمون: «مادرسلیمان سبزواری غره ذوالقعد چهل یکقران برده سنه ،1286، سکینه خانم بیست قرآن برده غره شهر مذکور»؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی بدون مقوا، 208گ، مختلف السطر، اندازه: 8/5×17سم [ف: 79]

اشعار و ادعیه / شعر، دعا / عربی – فارسی

aš‘ār va ad‘īye

غیر همانند:

1. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5099-25/189

آغاز: بسی کوه خاور بشد آشکار *** برگردید غالب برآن شام تار / در فتنه شد باز روز دگر*** خبر دار سازم شما را زسر؛

انجام: ای عزیزان چه بسازیم غم دوران با هم*** بدو قسمت بنماییم نه زیاد و نه کم

مجموعه ای است شامل چند دعا و شعر با این عنوان ها: دعای عظیم

ص: 1005

الشأن، نادعلى کبیر، دعای قدح، دعای جمیل، دعای نور، دعای فتح، دعای بزرگوار، وصیت نامه جناب پیغمبر (همان که به اسم شيخ احمد تکثیر شده است)، داستان قاضی بغداد، اشعاری به فارسی بدون ذکر نام شاعر ؛ خط: نسخ تحریری، بی کا،تا: 1269ق، جلد: کاغذی، 44گ، مختلف السطر ، اندازه: 17×11 سم[ ف: 3 - 1222]

2. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7750-39/130

آغاز: همچو من خطاکاری همچو او خطاپوشی *** بنگرد کجا چشمی بشنود کجا گوشی؛ انجام: 30 وفات امام محمد تقی(علیه السّلام) سنه 220 کشف امارت تفویض حضرت امام حسن (علیه السّلام) شد

جنگی است شامل منتخب اشعار شاعران فارسی زبان همچ_ون نظیری نیشابوری ،انوری،امیر خسرو و دیگران و نیز ادعیه ای به نقل از صحیفه علویه با ترجمه فارسی دعاها از جمله دع_ای کمیل و صفحاتی در معرفت موسیقی با دایره ای درباره موسیقات، و در پایان وقایع ایام سال را به ترتیب ماه های قمری آورده است

از محرم تا ذیحجه؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1303ق، جلد: عطف گالینگور قهوه ای، 64گ، 20 ،سطر، اندازه: 17/5×20/5 سم[ ف: 3 - 1263]

3. قم؛گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7906-39/286

آغاز: بک الی الله وقد مناك بين يدى حاجاتنا في الدنيا والاخرة يا وجيهاً عند الله اللهم ان هولاء ائمتى وسادتی؛ انجام: وا اسفاه علیک یابن امیرالمؤمنين والهفاه عليك يابن فاطمة الزهراء الس_لام علیک یا علی بن الحسين الذبيح

بیاضی است شامل ادعیه، زیارات و اشعاری در مراثی و غیر آن، از جمله: صلواتیه، دعای سحر مختصر زیارت سید الشهداء و زیارت ائمه سرمن رای، اعمال مسجد کوفه و سهله، سوره یس، چند نمونه از مراسلات و سند نویسی، فال نامه منظوم کلام الله مجيد، فال نامه منسوب به امیرالمؤمنين(علیه السّلام)، مدخل منظوم که به خواجه نصیر طوسی و خجندی نسبت داده اند و ....؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12 و 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ ج_لد :مقوا، عطف گالینگور قهوه ای 90گ، 16 سطر، اندازه: 7/5×16/5سم [ف: 3 - 1263]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2134

مطالب این جنگ عبارت است از: قطعه ای به شعر فارسی وحشی بافقی (ص (1) خطبه علی بن ابیطالب به وقت ازدواج با فاطمه زهراء، مقدمه و قسمتی از دعای کمیل قطعاتی ازمیرزا رفيع واعظ قزوینی و میرزا علی رضای تجلی و حاجی میرزا محمد مؤمنا (6-28)، شجره نامه اقل السادات سید حسن که به تاریخ 1320ق در تهران کتابت شده (30-31)، یک نس_خه داروئی و یک دعا و چند قطعه شعر و یک یادگاری که در آن خانه ای معرفی شده است (33-39)، یک سلسله ادعیه به نام ه_فت حصار (48-136) مختصری در علم رمل و مطالبی در معاد و چند قطعه شعر (138 -143) تعدادی ادعیه و حرز که مهمترین آنها دعای جوشن کبیر است و تاریخ کتابت آن سال 1078ق (کتابت نسخه در رشت به دست محمد قاسم بن محمد بن محمد

رضا رشتی افتاده است)، از 261 تا 286 تواریخ زیر به نظر می آید :«1146» و «1166» و « 1158» و « 1163» و « 1170» 1171ق وهمگی تاریخ تولد فرزندان نویسنده،اند، در 288 و 289 یک دعا مسطور است؛ خط: نستعلیق و نسخ و شکسته نستعلیق، کا: محمد قاسم، تا قرن های 11 و 12 و 14ق، جا: رشت؛ بعضی صفحات با خطوط حمایلی؛ کاغذ: اصفهانی و فرنگی، جلد: تیماج قرمز مقوایی، 145گ، 11 سطر (4×10) اندازه: 9×16سم [ف: 5- 188]

5. یزد ؛کاظمینی؛ شماره نسخه: 129

در این بیاض مطالب ذیل آمده است: اشعاری در مراثی ائمه معصومین و وقایع کربلا به نظم و نثر، زیارت امین الله، زیارت عاشورا، دعای سحر، سوره یس، زیارت امام حسین (علیه السّلام)، اعمال ماه رمضان، ادعیه روزهای ماه مبارک رمضان؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ جلد: تیماج مشکی بدون مقوا. پشت افتاده، 157گ، مختلف السطر، اندازه: 11/5×22سم[ف: 1 - 119]

6. تهران؛ سعید نفیسی؛ شماره نسخه: 33

بياض اشعار و ادعیه است؛ بی کا، بی تا [نشریه: 7 - 688]

اشعار و اسناد صفویه / شعر ، اسناد / فارسی

aš‘ār va asnād-e safavīye

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15080

جنگ اشعار و اسناد صفویه است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11 - 12 [مختصر: ف: - 234]

اشعار و امثال / ادبیات / عربی

aš‘ār va amsāl

غیر همانند:

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 177

آغاز: عن علی بن ربیعه قال شهدت عليا رضى الله عنه؛ انجام: ان الشربا لشر يلحف و فرالی الله و حب احباه و احذر

این رساله که مجموعه ای از اشعار و امثال عرب است چون مقدمه و موخره آن افتاده نام گردآورنده آن به دست نیامد. در آن هر مثل عربی که آورده می شود با مقدمه ای که حاکی از سلسله راویان آن است به همراه می باشد این ناقلان می گویند که این مثل از چه حکایتی ناشی شده و یا در مجلس چه بزرگی گفته شده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج سبز یک لا، 120گ، 23 سطر (10×15/5)، اندازه: 15×21سم [ف: 7 - 154]

2 .تهران ؛ملک؛ شماره نسخه: 5212

اشعار و امثال جنگ مانندی است. برخی توضیحات به خط کاتب

ص: 1006

بفارسی است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: 1282ق، راست_ه و چلیپا ؛کاغذ: فرنگی آبی ،جلد: میشن لایی مغزی دار مجدول، 80گ، مختلف السطر، اندازه: 9/8×16سم [ف: 8 - 247]

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1696/3

آغاز: الخباء فغلب الاعرابى النوم فلما استثقل و ثب عليه؛ انج_ام: اللهم اجعلنى من المعتبرين القائلين ربنا ما خلقت هذا باطلا ولا تجعلني في الامور الآخرة عاطلا و باطلا ... قد وقع الفراغ من ج_معه بتفرق البال وسوء الحال في ثلاث و عشرین خلت من آخر الربيعين سنه ثلاث و ثمانين و تسعمائة و هو بعيد عام جلوس سلالة السلاطين السلطان المراد

مجموعه ای در اشعار و امثال است. زمان تأليف: 983ق اهداء به: سلطان مرادخان بن سلطان سلیم عثمانی (محتملاً). این رساله که ابتدای آن افتاده جای تعدادی ابیات پند آمیز و امثال و ح_کم عربی است که جامع آنها به شرح لغات و بیان خواص ادبی و صناعی آنها پرداخته است بر اثر افتادگی قسمت اول نسخه نام او به دست نیامد ولی از طرح کتاب به دست می آید که شاید رساله برای پادشاه عثمانی پرداخته شده است؛ بی کا، بی تا:افتادگی: آغاز؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: میشن عنابی، ساده، 69ص (329-260)، 17 سطر (9/5×13)، اندازه 16×21/5سم [ف: 10- 283]

اشعار و تراجم (منتخب) / شعر, تراجم / فارسی

(aš‘ār va tarājem (mn.)

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4971/1

آغاز: خوشا باد سحر گاهی که بر گلبن گذر دارد ***که هر روزی و هر وقتی یکی حالی دگر دارد؛ انجام: بیتو بردامن گلزار نخفتم یکشب *** که نه در بادیه خار مغیلان بودم

منتخبات اشعار و تراجم مختصر بعضی از شعرای متقدم است،از قبیل: عمعق بخاری، رودکی سمرقندی، منجیک ترمدی، ش_هید بلخی، جنیدی تربتی، ابوالفتح بستی، شاه ابوعلی رجای غزنوی، ابوحنیفه اسکافی، عماره مروزی، ابو سراقه بلخی عسجدی، بهرامی سرخسی، قابوس گرگانی، کیکاوس بن قابوس، دقيقی، فخرالدوله مسعود بن نصرت الدین، ابو زراعه گرگانی، کسایی مروزی: امیرابوالحسن علی آغاجی غضایری رازی،بندار رازی، ابو العلاء رازی، ابوالعلاء ششتری، منطقی رازی، علی اسد، قمری؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی شکری آهار مهره ،جلد: تیماج عنابی، 64 ص (1-64)، 14 سطر (8/5×15)، اندازه: 14/5×22/3سم [ف: 7 - 777]

اشعار و حالات / شعر / فارسی

aš‘ār va hālāt

میرزا قهرمان امین لشکر، ق 13 قمری

(mīrzā qahramān amīn laškar (- 19c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9450/28

اشعار میرزا قهرمان امین لشکر و حالات او؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: میرزا محمد حسن طباطبائی خان منشی اسرار دولتی، تا: قرن 13؛ 2 ص( 286-287) [مختصر: ف: - 67]

اشعار و حکایات / شعر، داستان / فارسی

aš ār va hekāyāt

امیرخیزی، اسماعیل بن محمد تقی، 1255 - 1344 شمسی

(amir-xizi, esmail ebn-e mohammad taqi (1876 - 1965)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه :9830

آغاز: در ستایش یزدان بنام خداوند خورشید و ماه *** که دل را بنامش خرد داد راه

مولف بنا داشته اشعار و حکایات از شعرا و کتب مختلف را به صورت موضوعی در این دفتر گرد آورد ولی صورت کنونی آن یادداشت های پراکنده ای است که نظم و ترتیبی ندارد؛ خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: قرن 14؛ جلد: تیماج فرنگی مشکی، 49گ، مختلف السطر ، اندازه: 16/5×21سم [ف: 31 - 106]

اشعار و حکایات / شعر، داستان / عربی

aš‘ār va hekāyāt

غیر همانند:

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 149

این جنگ حاوی اشعار شاعران عرب زبان است که نام پاره ای از آنها مشاهیر آنها بدین قرار است: صلاح الدين صفدی، معمار (شيخ بدر الدين بن الصاحب)، مهرهاذ القيراطي، ابن نباته، عماد الدين بن زیوف، ابن الصامت ،زمخشری، صفی الدین الحلى، امير منجیک، امیر عثمان منفلوطی، شیخ احمد البكرى، شيخ عز الدين موصلی، شمس الدين بن الصانع، ابن مجه، ابن ابیک، ابوزید العبدی، بدرالدین دمامینی ،تنوخی، مازدینی ،زهیر، ابن سنا الملک، شیخ شرف الدین شهیر به راجح الحلى، شيخ ابى اللطيف المقدسی، شهاب الدين المنصوري، جمال الدين يوسف صوفی، شيخ صدر الدين وكيل، ابن خلكان، ابى الحسن محمد التهامي، شمس الدين محمد التلمساني، محیی الدین عراقی، شیخ ابی بکر بن اسماعيل يوسف بن مسعود شیخ یوسف دمشقی، سیف الدین علی، ابن مطروح، امام شافعی، امام علی (علیه السّلام)، ابن الخياط الدمشقی، شیخ علاء الدين بن مليك، عز الدين موصلی، صفی، دارج ركب، على وفا ،اصمعی، نوری. اشعار این جنگ پاره ای حاوی آهنگ ها و دستگاه هایی است که در موسیقی خوانده می شود و حکایات نیز شامل داستان هایی است که ازقول پاره ای از بزرگان نقل شده است؛ خط: نسخ، بی کا، تا :قرن 12؛ مهر: ناصر الدین شاه؛ کاغذ: فرنگی جلد: تیماج مشکی مقوایی،

ص: 1007

82گ، 23) سطر (8×16) ،اندازه: 13×20سم [ف: 7 - 129]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 1293/5

نسخه اصل: کتابخانه واتیکان در رم ایتالیا. حكايات و قصاید متعدد در برگ های پراکنده شبیه به کارهای ابوالحسن بکری است. در جایی نقلی از «مفتاح الفلاح» دارد. برخی حکایت غزوة تبوك للرسول (صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) على الروم، قصة طوق بن الصباح، ق_صة المقداد بن الاسود الكندى مع ابنة عمه، حديث اللص والقاضی.

نام شاعران: شیخ ابراهیم بن عيسى حاریصی، قصیده ابن ابی الشمالى يمدح بها اميرالمؤمنين (علیه السّلام) ، مما قال الشيخ حسن مخم_ساً، الابيات للوعيظى، قصيدة ابى الفراس الحمدانی، شیخ ابراهیم یحیی مخمساً قصيدة الكاتب البغدادى، مما قاله الشيخ ابراهیم یحیی مخمساً قصيدة السيد الرضى؛ خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11و 12؛92 ص (97-188)، 19 سطر [عکسی ف: 3 - 655]

3. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 431/3

قصایدی است عربی با مختصات زیر: 1- قصیده ای به قافیه تاء که به تاریخ 9 ربیع الاول 1280ق سروده شده، 2- قصیده ای از سید علی خان نام در مدح والدش «به قافیه راء» به تاریخ 1280ق،3- قصیده ای از علی بن الجهيم در مدح متوکل عباسی، 4- قصیده که برخی آن را از سموئیل بن عادیا و گروهی از شریح و جمعی از عبدالملک بن عبدالرحیم حارثی و بعضی از جلاح الحارثی می دانند، 5 -قصیده ای از عمر بن حصین عنبری در مرثیه اباحمزه، 6 -قصیده ای از ابن نباته مصری. غیر از این قصائد داستان ه_ای فکاهی چندی از بزرگان عرب در حواشی این کتاب آمده است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا: سال های 1280 و 1281ق،جا: تهران؛ كاغذ: فرنگی الوان ،جلد: تیماج قرمز، مقوایی، رویه ساغری، 13 ص (79-92)، 15 سطر ،(9/5×17)، اندازه: 16/5×21سم [ف: 1 - 412]

اشعار و حکایات / شعر، داستان / فارسی

aš‘ār va hekāyāt

غیر همانند:

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14812

آغاز: زهی خجسته بیاضی که هر که دیده رخش *** بهیچ وجه بدل نگذرانده یاد بهشت / بدین بیاض هر آنکس که دیده بگشاید *** بعینه بودش در نظر سواد بهشت؛ انجام: که تا همکاسه باشد عزيزت *** من همکاسه بهتر چه چیزت

بیاض نظم و نثری است که مؤلف از ابتداء به قصد بیاض نگاشه، و در مقدمه در وصف بیاض و نیکو بودن این گردآوری، مطالبی، منثور و منظوم پرداخته است. از جمله اشعار این مجموعه منقولاتی است از: مقطعات ابن یمین، هلالی، مثنوی ملای رومی، سعدی. از جمله منثورات: بیام بر آمدن شیخ آفاق ابو علی دقاق از آخر روز و خطاب او از روی گریه به آفتاب عالم تاب، حکایت مجنون، حکایت زن صالحه که زوجه اش به حج رفته بود؛ خط: نستعلیق، چلیپا، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای ضربی بدون مقوا، 125گ، 17 سطر، اندازه: 9×18سم [ف: 41 - 226]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16553

بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ [د.ث.مجلس]

3.قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 724-5/14

آغاز: بسمله الحمد لله الذي خلق الانسان فسوى ولم يكن شيئاً مذكوراً وافاض عليه الاحساس فجعله سميعاً بصيراً ... اما بعد چون رقبه مسجونين عالم طبیعت و امكان ... لهذا بتأليف اين مجموعه و تجمیع این مألوفه اقبال اتفاق افتاد که هر کس بوفق سلیقه خود آزا و فیض یاب و بهره مند گردد صورت ترتیب باین کیفیت؛

انجام: مخالف مضطرب از نکبتی نه از طربناکی ***موافق سرخ روی از نعمتی از نگون رایی

جنگی است شامل اشعار و حکایات که به طرز بدیعی نگاشته شده بدین ترتیب که قصاید و غزلیات شعرای مختلف همچون حاجی سلیمان ،عرفی ،آذر محتشم و ... در متن قرار گرفته و در چهار جدول دیگر که در حاشیه هر صفحه است هر جدول به مطلب خاصی اختصاص داده شده: 1- رباعیات از شعرای مختلف همچون حاجی سلیمان صباحی، آقا محمد تقی، عذری، مشتاق، غنی ،طبیب ،عاشق، رجایی، خواجه حبیب الله، خسرو و علوی، شیخ علی نقی و ...، 2- قطعات و مراثی و مثنوی و ترجیعات همچون دوازده بند محتشم کاشانی در حماسه کربلا و یازده بند همو در رثای برادرش و مثنوی از میرزا نصیر و قطعات انوری، 3- لطايف مطایبات و هزلیات، 4- غرایب حكايات؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ مجدول؛ جلد: تیماج قهوه ای، 84گ، 17 سطر، اندازه: 20×29/5 سم [ف: 3 - 1264]

4. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15835

آغاز: حکایت در فضیلت حلم و بردباری آورده اند که چون کار خلافت بسفاح که خلیفه اولی بنی است؛ انجام: فعال لما يريد و اگر از دانش می گویی هو الاول و الاخر

مجموعه ای است از حکایات به نظم و نثر مشتمل بر حکایت در فضیلت حلم و بردباری حکایت خواجه نظام الملک طوسی و وصیت به فرزندش، سقراط حکایت به نقل از سلیمان بن وراق درباره ملک پرویز، الب ارسلان، عبدالله سلام، اسکندر، به نقل از خواجه محمد بن عبدالحمید و شیخ بهائی، حکایت در حقوق (از خواجه نظام الملک طوسی)، حکایت درباره نهر واله، از مطایبات حضرت امیرالمومنین، در باب توبه، در باب نیت های خیر و صحیح، درباره محمد بن مروان، حکایت منظوم در حقیقت فقر، توکل ،نصیحت، اخلاق و درباره اسکندر و اختتام در منقبت حضرت امیرالمومنین به نظم نوشته شده است؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول؛ در برگ 133 تا 134 مطلبی با

ص: 1008

عنوان طريق غالب مغلوب و اشعاری با تاریخ 1216 نوشته؛ کاغذ: فرنگی الوان، جلد: تیماج عنابی یک لا مجدول، اندرون استر کاغذی، 56گ (76پ-132)، مختلف السطر (7/5×15/8) ،اندازه:12×21/3سم [رایانه ]

5 .قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 451/3-3/71

آغاز: بسمه تعالی بیا بشنو این داستان كرای*** از این داستان دل بر آورز جای

جنگی است شامل اشعار از ملا بمان علی در روزه گرفتن پنج تن آل عبا و غدیر خم و داستان جنگ خیبر و اشعاری از جوهری و حکایت سلیمان بن مهران اعمش معجزات حضرت امیر؛ خ_ط: نسخ، بی کا، بی تا؛ 47گ، 19 سطر [ف: 3 - 1264]

اشعار و خاطرات = جنگ یادداشت مانند / گوناگو ن / فارسی

aš‘ār va xāterāt = jong-e yāddāšt mānand

طباطبائی سنگلجی، محمد بن صادق، - 1330 قمری

(tabātabā’ī sangelajī, mohammad ebn-e sādeq (- 1912)

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 9584

در آغاز فهرست کتاب ها است؛ خط: نستعلیق، کا: = مؤلف، بی تا؛ با امضای او در 12ربیع الاول 1238 و 20 جمادی الثانی 1329، تاریخ نظم و نثر هم دارد :کاغذ: فرنگی،جلد: مقوا عطف تیماج، قهوه ای 56گ، 14 سطر (12×22)، قطع: ربعی،اندازه:16×24سم [ف: 17 - 414]

اشعار و شرح آن / ادبیات / عربی

aš‘ār va š.-e ān

عجلی، عبید بن عبدالله ،

ajjalī, ‘obayd ebn-e ‘abd-ol-lāh

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 604/83

خط: نسخ ،کا: شمس الدین محمد بن علی بن حسن جباعی،قرن 9؛ ص 320 [ف: 5 - 110]

اشعار و عبارات عربی گلستان با ترجمه / ادبیات / عربی

(aš‘ār va ‘ebārāt-e ‘arabī-ye golestān (t.)

حاجی گل، محمد عارف بن غلام سرور

hājī gol, mohammad ‘āref ebn-e qolām sarvar

وابسته به: گلستان سعدی؛ سعدی، مصلح بن عبدالله (-691)

در این اثر اشعار و عبارات عربی گلستان سعدی در هم کنار نوشته و در زیرسطور به خطی ریزتر و با مرکبی کم رنگ تر به فارسی ترجمه شده است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 8289

آغاز: بسمله منت مر خدایی را که عز و جل که طاعتش موجب قربت ست و ...؛ انجام: دون العذاب الاكبر (سواء از عذاب بزرگ) كل اناء يترشح بما فيه

حاشیه های اندکی در رابطه با متن دارد؛ خط: نسخ و نستعلیق، کاتب = مؤلف، بی تا؛ تملک: «حاجی عبدالمجید»؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: مقوایی، با روکشی از کاغذ کادو نقشدار الوان، گوشه ها پارچه نقشدار الوان، 10گ (12-3پ)، 13- 15 سطر (14× 33) - (27×16)، اندازه: 21×34/3سم [رایانه]

اشعار و غزلیات سيد الحكماء لاریجانی / شعر / فارسی

aš ār va qazalīyyat-e seyyed-ol-hokamā' lrjīānī

حسینی ،بقائی، یحیی بن علی محمد، ق14 قمری

(hoseynī baqā’ī, yahyā ebn-e ‘alī mohammad (- 20c)

مجموعه ای پراکنده از اشعار و غزلیات سيد الحكماء لاريجاني (كاتب ابن مجموعه) است که به تناوب ایام در باغ خواص (از روستاهای ورامین) احمد آباد، قره آغاج، پاچالک ورامین و همچنین محله سرچشمه طهران و باغ اختصاصی خود شاعر جنب امامزاده قاسم شمیران حدود سال های 1328- 1346ق سروده است. این اشعار به صورت پراکنده میان رسائل و قصاید دیگر شاعران آمده است از شرح احوال تفصیلی شاعر و کاتب این اثر یعنی سید الحكماء يحيى حسينى لاریجانی اطلاعی به دست نیامد جز آن که وی سال ها در اداره مالیه (دارایی) ورامین مشغول به کار بوده و بر اساس یادداشت ها و ابیاتش تا سال 1346ق برابر با 1306 ش نیز در قید حیات بوده است. این اثر منظوم برای کسانی که در زمینه تاریخ اجتماعی و سیاسی شهرهای تهران و ورامین پژوهش و تحقیق می کنند منبعی قابل بررسی و پژوهش است.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه :13805/19

آغاز: در ورامین سه عامل زورمند *** هر یک از جنس آدمی دورند/ صابری و مصدق آن دیگر *** هست پروانه و آن دو معذورند؛ انجام: ترک مستت گر ندارد قصد جان بیدلان *** ای کمان ابرو بگو آن جعبه پر تیر چیست؟

خط: شکسته نستعلیق، کاتب = مؤلف، تا: سال های 1328-1346، جا: ورامین و تهران؛ این ابیات به صورتی کاملاً منفرد و پراکنده در میان رساله ها بین برگ های،1ر ،7ر ،59ر، 69پ، 78ر، 78پ، 82پ، 83پ- 86پ- 87پ، 99ر ، 119ر آمده است در فواصل و لابه لای برگ های مجموعه خطی شماره 7297 همین کتابخانه که به خط همین سیدالحکماء لاریجانی است اشعار و ابیاتی آمده که ممکن است برخی از خود لاریجانی بوده باشند؛ کاغذ ،فرنگی،جلد: تیماج قهوه ای تیره با ،ترنج ،12گ، سطور چلیپا، اندازه: 10/5×17سم [ف: 35 - 53]

ص: 1009

اشعار و مراثی / شعر / فارسی

aš‘ār va marāsī

بروجردی، تقی، ق13 قمری

(borūjerdī, taqī (- 19c)

شامل مراثی و ادعیه: نوحه علی اکبر، رساله در وصیت، دعای عهد و دیگر ادعیه، نوحه های سینه زنی، دوازده بند از می_رزا محمد صادق متخلص به گلچین، نوحه های سینه زنی، مثنوی مذهبی در واقعه کربلا.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16912

آغاز: خانه خاه در امامزاده علی اکبر خمار شمس محمد صادق پسر مرتضی قلی پاز کی؛ انجام: بسر رسید روایت ز راویان امین.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ گویا در زمان کتابت نسخه آقا محمد نقی بروجردی در قید حیات بوده، چرا که در صفحه 169 دعای «سلمه الله تعالی» در حق او دیده می شود؛ ج_لد: چرمی، 218گ، اندازه: 11×22سم [ف: 47 -]

اشعار و مطالب ادبی / ادبیات / فارسی و عربی

aš‘ār va matāleb-e adabī

همدان؛ مدرسه غرب؛ شماره نسخه: 786/6

جنگ اشعار و مطالب ادبی است. دارای اشعار: ابن عینین بسلطان در حال مرض، اشعاری از حکمای دیگر، کلماتی قصار مشتمل برمواعظ، یک رباعی از ابوالفرج علی بن حسین بن هند، رباعی دیگر از ابیوردی، اشعاری از شیخ صفى الدين الحلي في ش_اب وقعت عليه شمعة فاصابت شفتیه، دو رباعی از محقق طوسی، اشعاری از ابو نصر فارابی، بعض متفرقات تاریخی (5 صفحه) ،نبذ من امثال العرب، اشعاری از امیر ابی الفتح الحاتمی و از مجن_ون عامری و از ابوالعلاء المعری و از ابن الرومي، صورة كت_اب يعقوب به یوسف و جواب یوسف به حضرت یعقوب ،اشعاری دیگر از بعض حکما که قائل آنها نوشته شده، اشعاری از قطب الدین شیرازی (علامه) فايدة في تحقيق معنى نفس الامر (نقل از حاشیه سید شریف بر شرح مطالع) و مقالاتی از اشعث و غیره در طمع نفس؛ خط: نستعلیق خوش، بی کا، بی تا؛ 16 ص( 159-75 )،قطع: ربعی[ رشت و همدان: ف: - 1449]

اشعار و مطالب عرفانی / عرفان و تصوف، شعر / فارسی

aš‘ār va matāleb-e ‘erfānī

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7786-39/166

آغاز: نوشته اند بهروغن به چهره حبشی *** که این سیاه زمال مز عفر آزاد است / من آن نیم که ز حلوا عنان بگردانم *** که ترک صحبت شیرین نه کار فرهاد است؛ انجام: ز سخت گیری دوران چه باک قانع را *** ز فرط سال همایی نوا نخواهد شد / دراین زمانه چنان شهد زندگی بشکست*** که حق خنجر قاتل ادا نخواهد شد

جنگی است شامل اشعار و مطالب عرفانی، از جمله اشعار فارسی از شاعرانی با تخلص «بسحاق» و «کلیم» و قطعه ای از «گلشن راز» شیخ محمود شبستری ،و بندی از کتابی در شرح حال عرفا به نظم نثر شامل مجلس های متعدد مباحث موجود از آن: مجلس بیستم شرح حال شیخ صنعان، مجلس بیست و یکم خواجه حسن، مجلس بیست و سوم ابن فارض، مجلس بیست و چهارم محیی الدین عربی؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوا، عطف گالینگور قهوه ای، 37گ، 15 سطر، اندازه: 13×20/5سم [ف: 3 - 1264]

اشعار و منتخبات / گوناگون

aš‘ār va montaxabāt

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1309/4

این مجموعه حاوی اشعار عربی و منتخباتی از کتب بزرگان عرب زبان است بدین شرح: قصیده ای از ابوالفتح على بن محمد كاتب بستی، به مطلع: «زيادة المرء في ديناه نقصان»، نظریه ابومنصور ثعالبی است در یتیمه نسبت به بستی، منتخبی از «درر القلائد و غرر الفوائد» علم الهدی راجع به داستان های معمرین یعنی باب «فى ذكر شيىء من اخبار المعمرين و اشعار هم و مستحسن کلامهم» دو قصیده از عمر بن ابی ربیعه مخزو و یک قصیده از معین الدین طیطرائى؛ خط: نسخ خوش، کا: وصال، تا: قرن 13، جا: شيراز؛ كاغذ: فرنگی ،جلد: تیماج سرخ، مقوایی، 19ص (284-265)، 25 سطر (10×16) اندازه: 15/5×25سم [ف: 3-373]

اشعار و منشآت / ادبیات / عربی

aš‘ār va monšaāt

ابن ملا، ابراهيم بن احمد، ق 10 قمری

(ebn-e mollā, ebrāhīm ebn-e ahmad (- 16c)

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9367/4

خط: نسخ، كاتب = مؤلف، تا: قرن 11؛ 79گ (31 ر-110ر) [مختصر: ف: 68]

اشعار و منشآت / ادبیات / فارسی

aš ār va monšaāt

اوحدی عراقی، میرزا موسی، - 1298 قمری

(awhadī ‘arāqī, mīrzā mūsā (- 1881)

مشتمل است بر دو قسمت از آثار میرزا موسی وزیر لشکر متخلص به اوحدی عراقی بدین شرح: 1- منشآت ومراسلات

ص: 1010

ناقص الاخر با دیباچه ای در احوال نویسنده به اجمال. انجام: «اگر شما از شر این خلق آسوده خاطر هستید باید معدلت و مرحمت سرکار کار و الاروحى فداه»؛2 - ترجیع بند و قصاید ناقص الاخر. آغاز: «هوس کعبه و آن منزل و آن جاست مرا*** آرزوی حرم مکه و بطحاست مرا».

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4997

آغاز: حمد بیحد خداوندی را عظمت قدرته و علت كلمته که زبان را با سخن آشنایی داد؛ انجام: گرم دور از تو یکساعت گذر بر حلقه یی افتد *** مرا در حلقه ها جویی و همچون حلقه بربایی

خط: نسخ و نستعلیق تحریری، بی کا، تا: شوال 1300ق؛ واقف: نایینی؛ کاغذ: شکری فرنگی آهار مهره، جلد: پارچه ای، 64گ، 15 سطر (8/2×14/5) اندازه: 16/3×22سم [ف: 7 - 858]

اشعار و منشآت / نامه نگاری, شعر / فارسی

aš‘ār va monšaāt

محمد باقر بن حاجی عبد الملک، ق 13 قمری عبدالملک،

(mohammad bāqer ebn-e hājī ‘abd-ol-malek (- 19c)

مشتمل بر نامه هایی که مؤلف به دیگران نوشته و اشعاری از وی با تخلص «باقر» که آن را در چهار فصل تنظیم نموده است:1. سواد بعضی از رقعه جات و سواد فالنامه و معمیات مشروحه،2. اشعاری در دوازده مطلع در منقبت امیر مؤمنان (علیه السّلام) ، ٣ .مناجات منظوم و چند غزل و ماده تواریخ 4. مراثی ابی عبدالله ((علیه السّلام).

قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 3445/1

آغاز: سلالت اسالیب نظم و جودت تراکیب نثر دیباچه نویسان سفینه فصاحت منوط به افتتاح نام خجسته فرجام متکلم بی آلتی است؛ انجام: خاطر احباب بی غم در همه عالم که دید *** دیده ابرار بی نم اندرین ماتم که دید

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: قرن 12 یا 13؛ مصحح؛تملک: «شیخ آقا»؛ 12گ (پ-12پ)، 13 سطر، اندازه: 10/5×16/5 سم[ محدث ارموی مخ: 3 - 1560]

اشعار و منشآت / ادبیات / فارسی

aš‘ār va monšaāt

فرهاد میرزا قاجار، 1233 - 1305 قمری

(farhād mīrzā qājār (1818 - 1888)

تعدادی از منشآت فرهاد میرزای معتمدالدوله آمده است که پاره ای از آنها خطاب به شاه وقت است و یا جواب دستخط شاه می باشد و پاره ای دیگر خطاب به بزرگان و برگزیدگان و عالمان و شاهزادگان قاجار است پس از منشآت غزلیات و قصائد و رباعیات و قطعات و مثنوی های اوست که در آنها نعت پیغمبر تا مدح بزرگان یافت می شود.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2179

آغاز: بسمله، ستایش مر خدایی را سزا که از آب و خاک جان پاک آفریده؛ انجام: نه همین بلکه هر چه چونین است *** اینچنینش بود حساب و شمار

خط: نستعلیق خوش، کا: محمود تفرشی، تا: 1302ق، جا: طهران؛ با سرلوح مذهب، مجدول؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج قرمز مقوایی، 182گ، 12 سطر (7/5×15) اندازه: 15×22سم [ف: 5- 257]

اشعار و منشآت / گوناگون / ترکی، فارسی

aš ār va monšaāt

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27490

بی کا ،بی تا [ رایانه ]

اشعار و منشآت / ادبیات / عربی، فارسی

aš'ār va monšaāt

مجموعه اشعار و نامه های عربی و فارسی است. در این مجموعه آثاری به نظم و نثر از پنجاه شاعر و نویسنده آمده است قسمت آن عربی است و در زیر هر نثر ترجمه فارسی آن ذکر شده و اسامی شاعران آن عبارت است از: ابونواس بن هانی، شیخ الوفائى، البهازهير، شهاب الدین العمری به شیخ صلاح صفدی، جواب صفدی، شیخ عبدالهادی سودی، شیخ ابوالفضل بن وفائی مصری، شیخ عمر بن الفارض، عمر بن عبدالعزيز، ابوالفضل احمد بن الحسين بن یحیی بن سعید همدانی، محمد بن علی بن ابى الصغر، ابو الجراير الحسن بن على كاتب، يزيد بن معاويه ،لیلی مجنون عامری (در این قسمت داستان لیلی و مجنون بتفصیل آمده است)، شیخ عطار ،مولوی، فردوسی، سعدی، هاتفى، المعتمد بن عباد، ابوفراس الحرث بن سعيد، عنتر العبسي، شیخ حسن، ابن فضل الله ،زعفراینی، رضا الدين بن حسين، ابوالحسن الشريف طباطبائی، احمد الحلبی، سید مرتضی علم الهدى، شهاب الدین احمد السمنانی الاصل مصرى الدار، فیروز بن ركن الدوله ابن عضدالدوله، ابونواس، كمال الدين اسماعيل، ابن النقيب، شيخ حسن البوريني، ابن سینا، شیخ نورالدین علی بن عراق، شیخ عبدالصمد، ابن المشرق المارديني، احنف عکبری ،ابو جمیل نیشابوری، شیخ بهائی، ابوالعباس عبدالله معتز عباسی، ابن سیرین، ابن المعز العباسي، ابن المشرف المارديني ،ابوبكر اللبانه، ابوظهير، ابو التمام الطائي.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 575

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: 1225ق، جا: محتملاً تهران؛کاغذ: فرنگی، شکری، جلد: تیماج سبز ،دولائی 119گ، 12 سطر (8×14)، اندازه: 14×20/5سم [ف: 2 - 72]

ص: 1011

اشعار و منشآت / ادبیات / فارسی

aš‘ār va monšaāt

غیرهمانند:

1.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 806

اشعار و مکتوبات، شامل: بحث از کلمه «استخر» و «ستخر» و بعضی از امثال عرب و کلمه ارم (ص 3-1) چند قصیده از لام_عی (4-17) چند قصیده و یک مسمط از منوچهری (17-50) قصیده معروف «ای ساربان منزل مکن جز در دیار یار من» از امیر معزی (25-56)، چند غزل از سعدی (58-60)، قصیده ای شوریده (61-64) ایضاً قصاید و مخمساتی از شوریده شیرازی (121-67)؛ خط: شکسته نستعلیق، بی کا، تا:قرن 13؛ جا: محت_ملاً تهران؛ مجدول؛ کاغذ: فرنگی الوان ،جلد: مخمل سبز مقوایی، 61گ، 12 سطر (8×14)، اندازه: 12×19/5سم [ف: 2 - 343]

2. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9407/1

جنگ مراسلات و اشعار است از جمله نامه خواجه نصیرالدین طوسی به صدر الشریعه و جواب وی به نظم، نامه محمد س_عید تاری به حاجی محمد صادق خان نوائی و اشعار متفرقه از جمله از میرداماد ،جامی ،آذر ،عصمت ،وحشی، ملهم تبریری و غیره؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: حدود 1200ق [مختصر: ف: - 242]

3. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 2916-15/156

آغاز: این زرنگار قبه چه کز عکس بام و در *** اندوده است قبه افلاک را به زر/ این مرتفع بنا چه که صف نعل آن *** برصدر آسمان به حقارت کند نظر؛ انجام: حسرت که باش آچوب از اقيل *** كوز يا شله حیدری رضا قیل / تحریر مصائب بلا قيل *** بورتيه ده هیچ سوات ادلار

جمع کننده این جنگ است که شاعر بوده و «سالک» تخلص می کرده، اصالتاً از ایران، ولی جو زمانه او را ساکن هند کرده است. در این جنگ اشعار شعرای فارسی زبان و یک مثنوی وچندنامه از خود که به معاصرینش نوشته جمع آوری نموده است.

فهرست مطالب جنگ چنین است: اشعاری از صباحی، صبا، فریدالدین احول اصفهانی ،عبدالرزاق، اوحدی مراغه ای، سل_مان ساوجی، ترجیع بند حرم، مثنوی از صاحب جنگ در شکایت از روزگار وی (در سه صفحه) در آن می گویند که زمانه وی را به هندوستان کشانید با تلخص «سالک» آنجا که گوید: «فروبند سالک لب از گفتگو *** که این آب هرگز نیاید به جو»، اشعاری از مهدی بیک شقاقی، ترجیع بند هاتف، شیر و شکر شیخ بهایی، اربعون سورة منتخب من تورات، خطبه روز عید غدیر، اشعاری از: لمان و جامی؛ خط:شکسته، نستعلیق، کا: سالک، تا: 1239 ق؛جلد: تيماج قهوه ای، 77گ، مختلف السطر، اندازه: 11×21 سم[ ف: 3 - 1266]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6933

آغاز: شکر و سپاس معبودی را جلت قدرته که آفریننده مخلوقات عالم و بین و بنات بنی آدم است؛ انجام: تا هست چرخ پیر بکام تو سر بسر *** تا هست روزگار مطیع تو شهریار

نیمه اول این جنگ منشاتی است برای آموختن نامه نگاری و نیمه دوم اشعاری از شاعران بزرگ انتخاب شده که در نامه های گوناگون می توان نوشت. در صفحه اول نام «منتخب الاشعار» به این مجموعه داده شده است؛ خط: نستعلیق، كا: محمد كاظم بن محمد حسین ، تا: 1240ق؛ دارای دارای سرلوح، مجدول، مذهب؛ جلد: دو رو تیماج بدون مقوا رو سبز و پشت قهوه ای، 120گ، 12 سطر، اندازه 14×20/5سم [ف: 18 - 121]

5. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 5925-29/265

آغاز: به ناوک غم خسته اند پیوسته از دیار جاه و منزلت و جلال و مزید عمرو اقبال آن ... این سفر مبارک اثر به حضر مسرت ثمر مبدل گردد و ادارک سعادت خدمت و ملازمت که غایت؛

انجام: صلوات الله عليهم هدیه کند ثوابش مضاعف می گردد وصلوات بر محمد وآل او بسیار باید فرستاد ... ايضا از آن حضرت منقول است که بهشت را هر سال از برای داخل شدن ماه رمضان

شامل اشعاری از شاعران پارسی و منشآتی که برای یادگیری مبتدیان جمع شده است، ترتیب مطالب آن نامنظم است، در آن همچنین دو نامه ای که مولانا عبدالکریم و محمد امین وقاری نوشته و از قطع مواجب خود گله کرده اند مندرج است؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا،تا: 27 ربیع الثانی 1247ق؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ جلد: مقوای کرمی، 51گ، مختلف السطر، قطع: بياض رقعی، اندازه: 6×16سم [ف: 3 - 1281]

6. شیراز؛ خانقاه احمدیه؛ شماره نسخه: 145

خط: شکسته نستعلیق، کا: میرزا طغرل بن محمد تقی، تا: 1297ق[ نشریه: 5 - 211]

7. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15985

بی کا، بی تا؛ انتقالی از سازمان مدارک فرهنگی؛ اندازه: 16/3×26سم [رایانه ]

8. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7782-39/162

آغاز: کنون کز بساط هوادر چمن *** طرب ریزد از خنده یاسمن/ کسی را مدد کرد بخت سعید*** که چون سایه افتاد در پای بید؛

انجام: کونگاری که دل تنگ مرا بگشاید *** با ... که از آن قوت روح افزاید

شامل چند قطعه از منشات ادبی و اشعاری از شعرایی چون شعله، مسیحا، ،جنونی ،حافظ ،عاشق، به خط کاتبان مختلف از قرن یازده هجری ؛خط: نستعلیق ،کا: محمد جعفر فراهانی و وجیهی، تا: 1080و 1086و 1079؛ مجدول؛ جلد: مقوای سفید عطف گالینگور قهوه ای، 50گ، مختلف السطر چلیپایی، اندازه: 12×20سم [ف: 3 - 1265]

9. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 3453-337/21

آغاز: ای صبا ای قاصد جانان من*** شوبسک بادا فدایت جان

ص: 1012

من / از من مسکین سلام بی ریا ***بر به سوی یار از روی وفا ؛

انجام: امید که آن قرة العين وثمرة الفواد و فلذة الكبد ازهر حادثه در پناه داور

بیاضی است شامل منشاتی برای یادگیری ادبیان و منشیان اشعاری از: بیمار و طبیب شریف تبریزی ،اختلاجات اعضا، نان و حلوا شیخ بهایی، سعدی ،مجمر،حافظ ،عرفی، یغما، نشاط، خاور، میرزا هلاک، فقیر؛ خط: شکسته، نستعلیق، بی کا،تا: 1258-1257، جا: اصفهان، مدرسه صدر؛ افتادگی: انجام؛ ج_لد: تیماج مشکی مجدول، 156گ، 12-14 سطر، قطع : بیاض رقعی، اندازه: 7×16سم [ف: 3 - 1265]

10. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 8862/5-59/82

آغاز: ای نسیم صبا رجوت اليك *** قل لمحبوبى السلام عليک/ گر چه دورم بظاهر از برتو *** انما القلب و الفؤاد لديك

اشعار و مکاتبات است؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ در چند برگ پایانی چند نامه عاشقانه تحریر شده، در حواشی اغلب برگ ها اشعاری به فارسی تحریر شده؛ 3 گ(72-75) و حواشی برگ ها، مختلف السطر، اندازه: 14×20سم [ف: 1 - 373]

11. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 15846

آغاز: ای خان فلکجاه ملک قدر که نبود اندر همه اصلاب فل_ک چون تو سلاله؛ انجام: آنکه افزون ز وصف صد چو توئی اس_ت شاهد كل ناقص ملعون

مجموعه ای از نامه های مختلف و اشعاری در هجو میراسحاق و تاجر کرمانی و هجویات دیگر ؛خط: نستعلیق تحریری، بی کا، بی تا؛ کاغذ: فرنگی نخودی ،جلد: ساغری قهوه ای یک لا، اندرون جلد و عطف و سجاف میشن مشکی، 23گ (211پ-234)، 15 سطر (7×15)، اندازه: 13×21سم [رایانه]

12. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1236/50 -ف و 1338/50 -ف

نسخه اصل: بادلیان 69 Add اوزلی (ش 1241) فارسی و هندوستانی مانند مخمس های بیضا (بر ضد نسخه طغرا) و مناج_ات یکی از واعظ و قصیده ها یکی در مدح چهار یار و غزل های شاه عالم و مخمس و غزل یکتا و نوید و شاهد مخلص و حزین و امید و میرزا خاکسار و رباعی ها و فردها وغزل های کوتاه و مخمس که یکی از حاتم هندوستانی است و شعرهایی به زبان هندوستانی بکن از رفیع سودا و ترکیب بند حزین به زبان ریخته و واسخت وحشی؛ بی کا، بی تا [فیلمها: 1- 587]

اشعار و مهملات = جنگ / گوناگون / فارسی

aš‘ār va mohmalāt = jong

فرهاد میرزا قاجار، 1233 - 1305 قمری

(farhād mīrzā qājār (1818 - 1888)

همان منشات مشهور فرهاد میرزا است که برخی مطالب اض_افه دارد این عناوین در کتاب حاضر دیده می شود: انشای وی بدون استفاده از لغات تازی تألیف شده در یک منزلی گنبد قابوس به سال 1252ق؛ حکایاتی بدون حرف الف و باء و تاء؛ کاغذی به امام جمعه تهران میرزا ابوالقاسم، نامه ای به فریدون میرزا بعد از فتنه بابی به سال 1269ق؛ نامه به نصرت الدوله فیروز میرزا ؛در پشت کتاب دعائی که همیشه همراه آبدار است نوشته به سال 1276ق؛ نامه به احمد خان بن عبدالحسین خان به سال 1279ق؛ عریضه ای از قول سلیم سیاه به خاکپای مبارک؛ نامه ای به شعاع السلطنه به سال 1281ق؛ نامه ای به اعتضاد السلطنه؛ نامه به محسن میرزای امیر آخور؛ نامه به میرزا سعید خان وزیر امور خارجه؛ به اعتضاد السلطنه به سال 1281ق؛ به ملامحمود ترک ادیب ملاباشی؛ به اعتضاد السلطنه به سال 1282ق؛ رقمی از جانب مهد علیا ؛نامه ای به معاون الملک میرزا عباس خان به سال 1283ق؛ عریضه ای به شکارگاه جاجرود به اعلی حضرت به سال 1283ق؛ عریضه ای به اعلی حضرت به سال 1284ق؛ در جواب عریضه میرزا ابو طالب وزیر لرستان به سال 1284ق؛ نامه ای به مؤید الدوله به سال 1284ق؛ به حسام السلطنه در سال 1284ق؛ به حسنعلی خان وزیر مختار به سال 1284ق به اعتضاد السلطنه به سال 1284ق؛ به علی اکبرخان مباشر جوان رود؛ به اعتضاد السلطنه به سال 1285ق؛ به آقای مستوفی الممالک به سال 1285ق؛ به اعتضاد السلطنه به سال 1285ق؛ به همو در همان سال؛ به مهد علیا به سال 1286ق؛ به حسنعلی خان وزیر مختار به سال 1286ق؛ به میرزا رضای وکیل منشی باشی به سال 1286 ق؛ به حسنعلی خان وزیر مختار؛ به همو در سال 1287ق؛ به اعتضاد السلطنه به سال 1287ق؛ به حسنعلی خان سال 1287ق؛ به یکی از اعیان در مقام نصیحت؛ به حسنعلی خان سال 1288ق؛ به میرزا محمدحسین دبیر الملک؛ به حشمت الدوله به سال 1289ق؛ به دیوان خانه عدلیه؛ به شاهزاده خانم حاجی نگار خانم به سال 1291ق؛ به وزیر مختار از ینبع؛ به وزیر دفتر از مکه به سال 1292ق؛ اشعاری از مؤلف از سال 1251 - 1293. این کتاب در آغاز به خط مؤلف چنان نامیده شده که ذکر کردیم.

[الذریعه 35/23؛ دنا 1026/1]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8635

آغاز: ستایش مر خدائی را سزا که از آب و خاک جان پاک آفریده او را از همه آفریده گان برگزیده بر از جامه دانشش پوشانیده و می از جام بینشش نوشانیده است؛ انجام: به همین بلکه هر چه چوبین است*** این چنینش بود حساب و شمار

خط: نسخ ممتاز، بی کا، تا: قرن 13 و 14؛ مجدول، مذهب، دارای حواشی در معنای برخی از لغات، روی برگ اول نام کتاب به خط مؤلف آمده است، مصحح ،جلد: تیماج قهوه ای مجدول ضربی، 169گ، 14 سطر، اندازه: 15×22/5سم [ف: 28 - 174]

اشعار و یادداشت های پراکنده / ادبیات فارسی

aš ār va yāddāšt-ha-ye parakande

ص: 1013

امیرخیزی، اسماعیل بن محمد تقی، 1255 - 1344 شمسی

(amīr-xīzī, esmā‘īl ebn-e mohammad taqī (1876 - 1965)

گزیده هایی است از کتاب های مختلف همچون تذکره هف_ت اقلیم و اشعار شعرای مختلف همچون خواجو، واله داغستانی و...

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9854

آغاز: تاریخ تذکره هفت اقلیم. این نسخه که هست همچو فردوس نكو

خط: نستعلیق، کا: اسماعیل امیر خیزی، تا: قرن14 ؛جلد: تیماج فرنگی مشکی، 89گ، 19 سطر، اندازه: 18×22سم [ف: 31- 113]

اشعاری از بدخشی / شعر / فارسی

aš‘ārī az badaxšī

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10958/9

آغاز: مشاطه ای که موی تراشانه ساخته *** ارباب عقل را ه_مه دیوانه ساخته / تا آشنا شدم به سگ کوی او مرا *** از خویش و آشنا همه بیگانه ساخته

شامل یک غزل، دو قطعه 12 رباعی و «مطلعیات» اشعارش(12 مطلع)؛ خط: نستعلیق و شکسته، بی کا، تا: قرن 13؛ 2 گ (40ر- 41 ر) [ف 20 - 553]

الاشعة البدرية فى اقتفاء انوار آثار الجعفرية / فقه / عربی

al-aši‘‘at-ul badrīyya fī ’iqtifā’-i anwār-i āṯār-il

fariyya

فدایی کزازی، ابوالشجاع محمد اسماعيل بن محمد هادى، - 1263 قمری

fadā‘ī kazzāzī, ab-oš-šojā‘ mohammad esmā‘īl ebn-e

(mohammad hādī (- 1847)

وابسته به: الجعفرية = واجبات الصلاة؛ محقق کرکی، علی بن حسین (890- 940ق)

شرحی است بر كتاب «الجعفرية» محقق ثانی (940 ق) این ش_رح با عناوین «اقول - اقول» برگزار شده است. مؤلف در دیباچه کتاب از دو کتاب دیگر خود «كفاية الطالب» در اصول فقه و «حاشية مختصر ابن حاجب» یاد کرده است.

آغاز: الحمد لله ذى الجلال والاكرام المنزه في عز جلاله عن مشابهة الاعيان ومشاكلة الاجسام القديم القايم فى قدمه بالق_وام الدائم المنفى فى تمادى ديموميته الدوام الذى [الذريعة ١٠٩/٢]

1. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 3

آغاز: برابر؛ انجام: ولو نطق الزمان مناهجانا وان الذئب ياكل لحم ذنب ويا كل بعضنا بعضا عياناً لبسنا للخداع مسوح ضأن وويل للغريب اذا أتانا

طهارت و صلاة را دارد :خط: نسخ، کا: محمد علی بن علی محمد بیات سرسختی، تا: یکشنبه 26 رمضان 1232ق؛ در پایان نسخه شعری در رثای مؤلف دیده می شود و تاریخ وفات مؤلف را چنین ذکر کرده: «به سال واقعه اش کلک فکر زد شهپر *** نوشت صورت تاریخ:« ذوفنونی عراق»1263»؛ جلد: گالینگور عطف تیماج زرشکی ،مذهب، 353گ، 31 سطر، اندازه: 22×31سم [ف مخ: 1 - 158]

2. قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 593

آغاز: برابر؛ انجام: و يمكن الجمع ايضا بحمل اخبار التحريم على التقيه لموافقتها مذهب العامه و اولوية الحمل على انتفاء الشرطين من الحمل عليه اول الكلام مع ان مخالفة العام ايضا مرجح و من هنا يظهر وجه اولوية فى الحمل الأول ايضا فتامل و الاستدلال بالايه لا يخلوا عن تكلف فليتدبر و ليفهم ولذا تركنا التمسك بها

تا پایان حیض و نفاس از کتاب طهارت؛ خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ :جلد: گالینگور سبز ،عطف تیماج زرشکی، 229گ، 22 سطر، اندازه: 17×21سم [ف مخ: 1 – 158]

3.قم؛ مسجد اعظم؛ شماره نسخه: 289

آغاز: و من الاسباب الموجبة للغسل مس ميت الادمى مع تحقيق شرایطه و قد اشار اليه والى شرايطه المصنف (رحمه الله) فقال ومس الميت انما يوجب الغسل بعد برده بالموت و قیل تطهيره بالغسل على الوجه؛ انجام: و مقتضی الاصل و العمومات الصحة ونحو الكتف خارج بحكاية الاجماع على مامر الاشارة اليه وبه قال الشهيد الثانى (رحمه الله) فى المقاصد وجعل البطلان احتمالا

جلد دوم (مس میت - خلل صلاة)؛ خط: نسخ، کا: فتح علی، بی تا؛ افتادگی: وسط؛ جلد: تیماج مشکی مجدول، 311گ، 22 سطر، اندازه: 16×22سم [ف مخ: 1 - 159]

اشعة الشمس / اصول فقه / عربی

aši‘‘at-uš šams

بهبهانی، شمس الدين بن جمال الدین، - 1248 قمری

(behbahānī, šams-od-dīn ebn-e jamāl-od-dīn (- 1833)

رساله ای است در اصول فقه شامل «مقدمه» و چند «اشعه»، دارای «اشراق)»ها و «خاتمه» مؤلف می گوید فقیهی که اصول فقه را نداند دچار اشتباه می شود لذا در این رساله قانون های اصول را با عبارت موجز آورده است و آن را «اشعة الشمس» نامیده است.

قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 6928/2-35/108

آغاز: بسمله الحمد لله المتكلم من غير حروف واصوات الموفق وقوف عباده على احكام احكامه ... و بعد فان العلم الملقب باصول

ص: 1014

الفقه من حيث انه اساس محاسن الشريعة وكافل باظهار الصواب عند اشتباه موارد الخطاب؛ انجام: عدم الجواز من غير معاوضة نص اخر اياه فلايكون هذا نظير معارضته الدلالة بالمقتضى

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 13؛ مصحح، محشی با «منه دام ظله» ؛جلد: مقواعطف تیماج، 29گ، 17-22 سطر، اندازه:15×21 سم[ ف: 1 - 374]

اشعة اللمعات = شرح لمعات = حقايق لمعات / عرفان و تصوف / فارسی

aši‘‘at-ol loma‘āt = š.-e loma‘āt = haqāyeq-e loma‘āt

جامی، عبدالرحمن بن احمد، 817 - 898 قمری

(jāmī, ‘abd-or-rahmān ebn-e ahmad (1415 - 1493)

وابسته به: لمعات؛ عراقی، ابراهیم بن بزرگمهر (610-688)

اهدا به: میر علیشیر نوایی

تاریخ تأليف: «اتممته» = 889ق؛

شرح مزجی مختصری است بر رساله «لمعات» عراقی، با استف_اده از گفته های بزرگان اهل تصوف و عرفان خصوص ابن العربي صدرالدین قونوی و اصحاب ایشان. نخست دیباچه است، سپ_س «تمهید»ی بلند در نکات و اصطلاحات صوفیان، آن گاه گزارش 28 «لمعه» متن به نثر آمیخته به نظم، به همان ترتیب متن: لمعه1. مبداء عشق و معشوق و عاشق، اشتقاق عاشق و معشوق از عش_ق ؛5. اختلاف مظهر در مراء و تفاوت ظهور ظاهر به حسب اختلا مظهر؛ 10. ظهور دایم صفت محبوب؛ 20. عشق سلطنت واستغناء، به معشوق داد مذلت به عاشق؛ 28. محبوب چ_ون خواهد که محب را بر کشد و به قرب و کمال رساند، لباس او برکشد و بدل آن، خلعت صفات خودش در پوشاند. «لمعات» عراقی چندین بار شرح شده است از آن جمله: شرح صاین الدين على ترکه اصفهانی( -835) (ق) به نام «ضوء اللمعات»؛ شرح شیخ یار علی شیرازی (-816ق) موسوم به «اللمحات فی شرح اللمعات»؛ شرح برهان الدین عبدالله ختلانی شاعر قرن نهم(-893ه_ ) که نسخه از آن در ایران معرفی نشده؛ شرح دروی_ش على بن يوسف کوکدی (قرن نهم)؛ و بالاخره همین شرح جامی است که معروفترین آن است.

آغاز: لو لا لمعات برق نور القدم *** من نحو حمى الجود و حی السکر. پاکا خداوندی کهآینه حقیقت محمدی را مطرح اشعه لمعات ... اما بعد نموده می آید که در آن وقت که شیخ عالم...

انجام: و اذ قال اتممته قد بدا *** بما قال تاریخ اتمامه

چاپ: به کوشش حامد ربانی (تهران، علمیه: بی تا)؛ با حواش_ی مربوطه به همراه مجموعه ای در سال 1303 ق ،تهران، چاپ سنگی

[رک: مقدمه دیوان عراقی تصحیح سعید نفیسی. تهران 1335ش؛ تاریخ ادبیات در ایران 3/1197. و نیز برای اطلاع بیشتر از محتوای عرفانی کتاب، به«جامی» از علی اصغر حکمت ص 181 مراجعه شود؛ کشف الظنون 2/ 1563؛نسخه های منزوی 1032/2 - 1033؛ الذريعه 342/18) «اللمعات» و این شرح آن؛ مشترک پاکستان 1845/3 «اشعة اللمعات؛ شرح اللمعات» نشانی 23 نسخه؛ مشار فارسی 342/1 «اشعة اللمعات» نشانی 2چ؛ مكتبة اميرالمؤمنين 629/2 و 43/1؛ فهرستواره منزوی 7/ 80(33 نسخه داخلی)؛ دنا 1027/1 (44 نسخه)]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 441/1-ف

نسخه اصل: بایزید ولی الدین ش1819؛ بی کا، تا: قرن 9؛ 32گ (33-1) فیلمها: 1 - 473] [

2.تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1159/15-ف

نسخه اصل: دهلی نوش 504 (181)؛ بی کا، تا: با تاریخ 867ق [ فیلمها: 1 - 164]

3. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 96/10-ف

نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4207 ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: پنجشنبه 22 شعبان 877ق؛ جا: بغداد؛ 31گ( 363-332)، 30 سطر [ فیلمها:1- 161]

4. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 970/5-ف

نسخه اصل: نسخه اصل: ایاصوفیا ش 4209؛ خط: نسخ، بی کا، تا: با تاریخ 877ق، 73گ (725-798)، 27سطر [فیلمها: 1 – 161]

5. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 644/7

آغاز: برابر

در فهرست این رساله به نام «الحقایق لمعات» و از فخرالدین عراقی دانسته شده، ولی آغاز نسخه حاکی است که این رساله شرح جامی بر لمعات عراقی است خط، نسخ، بی کا، تا: 886ق؛27 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 20/5×29سم [ف: 2 - 411]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 2314/7-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلمها: 1 – 671]

6.تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2844/2

بی کا، تا: 886ق؛ در 1 جمادى الثانى 1012 در شهر تته هند تصحیح شده؛ کاغذ: سپاهانی نخودی، جلد: تیماج سبزمقوایی، 98 (54 پ -151ر)، 20 ،سطر، اندازه: 13×22سم [ف: 3 - 139]

7. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4795/4

آغاز : برابر

گویا نسخه کامل است؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 895ق کاغذ: نوعی ترمه، جلد: میشن قهوه ای روشن، 32گ (274پ-306پ)، 31 سطر، اندازه: 25/2×34سم [ف: 8 - 92]

8. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 744/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق تحریری، بی کا، تا: 896ق؛ 99گ (گ 1پ-99پ) [دائرة المعارف بزرگ: ف: 2 - 16]

9. یزد کاظمینی؛ شماره نسخه: 100

انجام: همچنان که بر هر جا از کره که انگشت نهی حاق وسط او باشد و نسبت آن به جمیع جوانب متساوی همچنین نظر به هر اسم

می باشد

ص: 1015

تا اواخر شرح لمعه پانزدهم را داراست ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ افتادگی: انجام؛ مصحح، در برگ اول اشعاری به عر از احمد بن علوان آمده، چند برگ آخر بازنویسی شده؛ ج_لد: تیماج مشکی، 56گ، 17 سطر، اندازه: 13×17/5سم [ف:1- 99]

10. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 35

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: احتمالاً قرن 10؛ واقف: ابن خاتون، 1067ق؛ کاغذ: نخودی، جلد: میشن دارچینی، 122گ، 15 سطر، اندازه: 13×19سم [ف: 1 - 42]

11. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2899

خط: نستعلیق ترک، بی کا، تا: قرن 9 و 10؛ کاغذ: سمرقندی ،جلد: مقوای، 93 گ، 15 سطر (8/5×12)، اندازه: 12/5×18 سم[ ف: 10 - 1747]

12. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4795/4

در 29 لمعه ؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10 ؛کاغذ: ترمه، ج_لد: رویه میشن قهوه ای روشن، 132گ (174 پ- 306پ)، 31 س_طر، اندازه: 25/2×34سم [ف: 3 - 631]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6160-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلمها: 3 - 204]

13. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 5997/2

خط: نستعلیق، بی کا، تا:قرن 10 ؛کاغذ: ترمه ،جلد: میشن قهوه ای سیر ضربی پشت معرق، 27 سطر [ف: 3 - 634]

14. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 316/8

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 10؛ کاغذ: بخارائی شکری رنگ ،جلد: مقوای روکش تیماج زیتونی، اندرون: کاغذ: گلی رنگ،25 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 24×36/5سم [ف: 3 - 244]

15. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9637/2

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: چهارشنبه 24 رمضان 908 ق ، جا: قریه خداشاه جوین ؛کاغذ: آهاری نخودی، جلد: مقوا عطف تیماج مشکی، اندازه: 12×18سم [ف : 11 - 304]

16. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 2039

خط: نستعلیق ،کا: محمد بیک یانچی، تا: محرم 909ق، در خدمت حكيم عين الملك؛ مهر: محمد بیک؛ کاغذ: کاغذ ترمه، ج_لد:رویه کاغذ مغزی میشن سیاه، 93 گ، 15 سطر، اندازه: 14/1×20/5سم [ف: 2 - 29]

17. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 8253/15

خط: نسخ، كا: محمد بن حسن معرف هروی، تا: شوال 909ق؛ کاغذ: سمرقندی، 27 سطر (2/5×15)، اندازه: 23/5×33/5سم [ ف: 17- 90]

18. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 5313/2

آغاز: برابر

خط: نستعلیق، کا: آقا جان فرزند سیف، تا: پنج شنبه پایان مح_رم 950 ق؛ 44گ( 47پ-91پ) [ف: 16 - 228]

19. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 2403/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: محتملاً قرن 11؛ کاغذ: بخارائی، جلد: تیماج مشکی ترنج کوبیده مقوایی، 83 ص (1-83)، 14 سطر (7/5×12)، اندازه: 13×18/5سم [ف: 5 - 519]

20 . قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6744/8

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 11؛ دارای لوحه ای است مختصر؛ جلد: مقوایی عطف گالینگور ور سبز، 36گ (455پ-419پ)، 25 سطر ،اندازه: 18×26سم [ ف : 17 - 295]

21. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 21606

آغاز: برابر؛ انجام: الغافرين امين رب العالمين تم بالخير والعافيه و الرشاد

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ اهدایی: رهبری، 1373 [رایانه]

22 .تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 10557

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: روح الله بن خواجه مازندرانی (کاتب دوم)، تا: 14 شوال 1042ق؛ از برگ 66 به بعد توسطکاتب دوم نونویسی شده، قسمت اول در زمان مؤلف کتابت شده و حواشی با امضای «منه مدظله» در برگ های ،1، 13، 18 ، 28 و 42 دیده می شود؛ مهر:«افوض امری الی الله عبده ابوطالب» (مربع)، كاتب دوم «عبده روح الله» (مدور)؛ جلد: تیماج سرخ، 81گ، 19 سطر، اندازه:13×18سم [ف: 33/1 - 96]

23. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 2934/1

خط: نستعليق ،كا: محمد جعفر بن زین العابدین انصاری، تا: یک شنبه سلخ ربیع الثانی 1059ق؛ محشی با حاشیه «منه»؛ تملک: اعتضاد السلطنه، 1285ق؛ واقف: سپهسالار، 1297ق؛ کاغذ: فرنگی سفید، جلد: تیماج مشکی مقوایی، 170گ (2پ-46ر)، 17 سطر ،اندازه: 15/5×25سم [ف: 3 - 139]

24. قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1371

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد تویسرکانی، تا: جمعه 29 صفر 1059ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: تیماج مشکی ضربی، 102گ، 16 سطر،اندازه: 11×20سم [ف: 4 - 198]

25. تهران؛ مجلس شماره نسخه: 511/17- طباطبائی

بی کا، تا: 1085 یا 1065 ؛کاغذ: اصفهانی آهار مهره نخودی،رنگ ،جلد: تیماج قهوه ای، 57گ (198-255پ)، 21 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 14/5×19سم [ف : 22 - 214]

26 .شیراز؛ ملی؛ شماره نسخه: 9 -ر/588/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: حاجی محمد بن محمود، تا: 1066ق، جا: شیرزا، مدرسه منصوریه، کاغذ: دولت آبادی نخودی شکری، جلد: مقوا

ص: 1016

با تیماج قهوه ای بازضربی ،34گ 22 سطر (5×13)، اندازه: 9/5×18/5سم [ف: 2 - 178]

27. قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 4617/1-23/137

آغاز: عالم از آنم پدید نیست زیرا که مثلیت تقاضای مغایرت واثنینیت می کند ... مقدمه در اشارت به موضوع و محمولات مسائل علمی؛ انجام: قطعة فى التاريخ: به آثار هستی است جامی اسیر - محی الله ... بی فایده اعتقاد و انکار مکن. تم

خط: تحریری، کا: محمدصادق خادم حسینی، تا: چهارشنبه21 ذیقعده 1067ق؛ افتادگی: آغاز؛ جلد: مقوای سرخ عطف پارچه، 53 گ، 17 سطر، اندازه: 13×19سم [ف: 1 - 374]

28. تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 51/2

آغاز و انجام: برابر

كا: على بن عبدالغالب، تا: 1079ق؛ در کنار صفحه نخس_تین یادداشتی در باره تفسیر و تاویل نام رساله با نشان «منه قدس س_ره» آمده؛ جلد: تیماج سرخ مقوایی، 125 ص (48- 173)، اندازه:15×23/5سم [ف: 1 - 72]

29. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2114/22

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 6 محرم 1080ق؛ حاشیه غفور دارد ؛کاغذ: سپاهانی، جلد: مقوا، (114پ -124)، 16 سطر (5×12) ،اندازه: 14×20/5سم [ف: 8 - 752]

30.تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 304/1- عکسی

اصل نسخه: گنج بخش ش 8767 (مشترک 1845/3)؛ خط: نسخ پخته ،کا: عزیز الله بن حبیب غوریانی، تا: ذیحجه 1096ق؛ 101گ (1-101) [ عکسی ف: 2 - 25]

31. تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 266/1-عکسی

اصل نسخه: گنج بخش ش 351( گنج 775/2)؛ خط: نستع_لیق تحریری، کا: فقیر محمد پارسا نقشبندی حنفی پیشاوری، تا: رجب 1180ق؛ 94گ (15-108) [ عکسی ف:2 - 25]

32. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 10768/4

آغاز: برابر؛ انجام: باید آن گاه لباس کثرت یعنی محبى و محبوبی از هر دو برکشد و هر دو را به رنگ خود

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 13؛ افتادگی: انجام ؛جلد: تیماج دورو، بیرون قهوه ای یک لا مجدول گرهی، درون ،مشکی، 87گ (71پ- 157 پ)، 17 سطر (7×14)، اندازه: 12×19/5سم [ف: 20- 307]

33 .تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 782/1

آغاز: برابر؛ انجام: پایان نسخه: تمت الكتاب المسمى بالش_عة اللمعات جامى فى الرابع العاشر من شهر جمادى الثانى سنه 121 (كذا)

خط: نسخ، بی کا، تا: 1201ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد:تیماج ق_رمز اندرون و دور تیماج، سیاه دولایی، 204 ص (1-204)، 16 س_طر (5×14/5)، اندازه: 14×19سم [ف: 2 - 307]

34. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 5871/1

خط: نسخ، کا: ملک محمد بن علی کازرونی، تا: 1204ق؛ کاغذ: فرنگی، جلد: تیماج ضربی ترنجی مقوایی، 210گ (1-211)، 17سطر (8/5×14) قطع: ربعی، اندازه: 12×15سم [ف: 16 - 115]

35. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 4614/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق، كا: شكر الله اردلانی سنندجی، تا: 1231ق، برای میرزا معصوم طبيب اصفهانی؛ کاغذ: سفید فرنگی آهار مهره، جلد: چرمی ضربی قهوه ای روشن، ابعاد متن: 11/5×23، اندازه: 21/5×31/2سم [ف: 7 - 671]

36.اصفهان؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 192/2

بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی [نشریه: 11 – 931]

37. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 9288

آغاز :برابر؛ انجام: احراق الیقین است

خط: مختلف، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام [الفبائی: 52]

38 . قم؛ مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 1656/2

آغاز: فمن جملتها هر چیز که در خارج هست از لوازم هستی او آن است که آثار مختصه وی بر وی مترتب گردد

نسخه اصل: کتابخانه سید مرتضی نجومی -کرمانشاه. در نسخه حاضر فقط مقداری از مقدمه کتاب در اصطلاحات صوفیه به انتخاب کاتب آمده است ؛خط: نستعلیق ،کا: ابو طالب بن محمد ابراهیم، بی تا ،مصحح، محشی؛ 22 ص (11-33) [ عکسی ف: 5- 103]

39. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13646/4

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج سرخ، 51گ (75پ - 126ر)، 23 سطر، اندازه: 14/5×24/5سم [ف: 37 – 174]

40.قم؛ معصومیه؛ شماره نسخه: 394

آغاز: و هم نقد گنج خانه وجود و لوای حمد به دست اوست، و مقام محمود جای نشست او؛ انجام :و هر که از حقایق عشق و دقایق جمال به زبان حال یا مقال سخن می گزارد.

خط: نستعلیق زیبا، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول در حاشیه کتاب دیوان منسوب به حضرت علی (علیه السّلام) و ترجمه آنها به نظم فارسی؛ جلد: تیماج سوخته ضربی، 155گ، 12 سطر، اندازه: 12×22/5سم [ف: 1 - 371]

41. تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 314/4

خط: نستعلیق، کا: ظهوری، بی تا ؛کاغذ: بخارائی شکری رنگ ،جلد: مقوای روکش تیماج لاكى وسط ترنج دو سر ترنج و چهار لچک منگنه ای، اندرون کاغذ لیموئی رنگ، قطع: رحلی حجیم،اندازه: 26×36سم [ف: 3 - 248]

42. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1115-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیا 16822 Add؛ خط: نستعلیق، کا: خسرو یعقوبی، بی تا؛ 86گ، 17 سطر [فیلمها: 1 - 13]

43. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 17398

بی کا،بی تا؛ خریداری از مصطفی حسینی؛ 8گ، اندازه:

ص: 1017

14/1×27/7سم [رایانه ]

44. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15982/49

آغاز: برابر؛ انجام: و صفاتی می توان داشت و چون این مقدار از مقدمات و اصطلاحات این طایفه مذکور شد بشرح موعود رج_وع نماییم.

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ جلد: تیماج فرنگی، 23ص(969-947)، اندازه: 11×18سم [ف: 44 - 177]

45. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2016/43-ف

نسخه اصل: آغاز و انجام چند نسخه از کتابخانه های یوگسلاوی؛

بی کا، بی تا [فیلمها: 1 - 639]

46. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 9002/20

آغاز: برابر؛ انجام: در ایماء و الماع به بعضی حقایق و معارف و مصطلحات موقوف بر سماع که محتاج اليه و موقوف عليه ش_رح مذكرست فمن جملتها.

فقط مقدمه کتاب آمده؛ خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انج_ام؛ تا؛ مصحح ؛کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: تیماج قهوه ای مجدول،2 گ (227پ-228ر) اندازه:12/5×19/4سم [ف: 29/2 - 594]

47. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19996

بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد رضا فرید تنکابنی [رایانه]

48. تهران؛ انجمن اسلامی؛ شماره نسخه: 3

بی کا، بی تا [ نشریه: 11 - 1024]

اشعة اللمعات فى شرح المشكاة = شرح مشكاة المصابيح / شرح حدیث / فارسی و عربی

aši‘‘at-ul luma‘āt fī š.-il miškāt = š.-u miškāt-il

masabih

عبدالحق دهلویT عبدالحق بن سیف الدین، 958- 1052 قمری

(1643-1551)abd-ol-haqq-e dehlavī, ‘abd-ol-haqq ebn-e sayf-od-dīn

وابسته به: مشكاة المصابيح ؛ خطيب عمری، محمد بن عبدالله (- 749)

«مصابیح السنه» از حسین بن مسعود فراء بغوی کتابی است در علم حدیث که بر آن شروح فراوانی نوشته شده است یکی از این شروح کتاب «مشكاة المصابيح» خطیب عمری تبریزی است.

این کتاب یکی از شروح کتاب «مشكاة المصابيح» است،در مقدمه شارح توضیح می دهد پس از کسب اجازه روایت از مشایخ حرمین شریفین و بازگشت از آن دیار شروع به شرح کتاب «مشکات المصابیح» به عربی و فارسی نموده است. کتاب با مقدمه ای در بیان بعضی مصطلحات علم حدیث آغاز می ش_ود سپس به بیان احوال جماعتی از ائمه حدیث می پردازد. این کتاب به صورت مزجى ابتدا متن کتاب «مشكاة» را می آورد سپس به ترجمه و شرح آن می پردازد. کتاب در چهار ج_لد نوشته شده است: 1. کتاب الایمان تا كتاب الجنائز؛ 2. كتاب الزكوة تا كتاب المناسك؛3 . كتاب البيع تا كتاب الطب؛ 4. كتاب الآداب تا کتاب الفتن. هر کتاب بر اساساصل به چندین «باب» و هر باب به حداکثر تا سه «فصل» تقسیم شده است. آغاز :بسمله الحمد لله اكمل الحمد على كل حال وفى كل حين ... اما بعد بنده مسكين عبد الحق بن سيف الدين الدهلوى ... بعد از رجوع از حرمین شریفین

[فهرست مشترک پاکستان 354/14؛ هدية العارفين 503/1؛ ايضاح 88/1؛ معجم المطبوعات 627/1؛ کشف الظنون 1699/2؛ دنا 1028/1 (11 نسخه)]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8745

آغاز: برابر؛ انجام: و فی رواية وقل عمرة و حجة مقصود بيان فضیلت نماز است در این بقعه شریفه که حکم عمره و حج دارد رواه البخاري.

از آغاز جلد اول تا پایان کتاب المناسک؛ خط: نستعلیق، بی کا،تا: قرن 11؛ مصحح، مجدول، دارای سرلوح و کتیبه مذهب سبک کشمیر؛ مهر: «امانت خان» (بیضوی)، «خواجه محمود خان» ((مربع) جلد: تیماج جگری مجدول زرین، 693گ، 27 سطر،اندازه: 15×25سم [ف: 28 - 241]

2. خوانسار ،فاضل؛ شماره نسخه :313

خط: نسخ و نستعلیق ،كا: كريم بن احمد، تا: قرن 10 و 11؛ مجدول، جلد: تيماج قهوه ای ضربی ترنج و سرترنج دار مجدول، 463گ، 23 سطر، اندازه: 17/5×27سم [ف: 2 - 26]

3.یزد؛ آصف پور؛ شماره نسخه: بدون شماره

کا: عبدالرشيد بن سعد الله، تا: 1093ق :[ نشریه: 7 - 709]

4. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3701

آغاز: نیست رکن اخوت اسلام را؛ انجام: بحرمت نبی آخر الزمان صلى الله عليه و سلم و علی آله و اصحابه ذوى الفضل و الاحسان

خط: نستعلیق تحریری، کا: عبدالرشيد بن سعدالله، تا: جمادی الثانی 1093ق؛ افتادگی: آغاز ؛کاغذ: اصفهانی، جلد: مقوایی روکش کاغذ قرمز عطف و گوشه ها تیماج تریاکی، 194گ، 25 سطر ،(14×25) اندازه: 21×31سم [ف: 5 - 1754]

5.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8800

آغاز : بسازند صور ترافا صنع شجر و مالا روح فیه پس بساز صورة درختانرا؛ انجام: وحدیث سابق که ان الله تجاوز عن امتى لخطأ ونسیان نیز مناسب است برای اعتذار از آنچه واقع شده باشد. از خطا و سهو و نسیان

از اواخر فصل اول از باب التصاویر تا پایان کتاب؛ خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: آغاز؛ کاغذ: حنایی، جلد: تیماج قهوه ای 585گ 21 سطر، اندازه: 16/5×24/8سم [ف: 14 - 75]

6. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1633

آغاز: برابر؛ انجام: درین بقعه شریفه که حکم عمره و حج را

ص: 1018

دارد رواه البخارى تحت الكتاب المناسك ... توفيقه

خط: نستعليق، كا: احمد بن حسين بن احمد، تا: 1122ق؛ مهر: ناصر الدین شاه؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تیماج قرمز با ترنج نیم ترنج منگنه کوبیده مقوایی، 475گ، 27 سطر (13×22/5) ، اندازه: 23×35سم [ف: 4 - 115]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 14704

آغاز: کتاب البیوع بیع گاهی بمعنی عقد آیه که اثر آن بر آمدن مال است از ملک یکی؛ انجام: در سحرها به بیند که وقت سعادت و اجابت است رواه الترمذى و الدارمى.

حلد: سوم؛خط: نستعلیق، بی کا، تا: پنج شنبه 12 جمادی الثانی 46( احتمالا 1046 یا 1146ق)؛ مجدول، دارای سرلوح متوسط؛جلد: چرم مشکی ضربی ترنج و سرترنج و لچکی دار، 296گ، 29 سطر، اندازه: 21/6×32سم [ف: 41 - 168]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 18282 ض

بی کا، تا: 1316ق [د.ث. مجلس ]

9. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 6075

آغاز: در کتب آمده با اختلاف الفاظ و نز [د] ما چهار رکعتست در وی نیز احادیث آمده از علی و عائشه و ما حبيبه و ترمذی گفته که بر اینست؛ انجام: و عن ابن عباس رضى الله عنهما قال عمر بن الخطاب رضی الله عنه سمعت رسول الله صلى الله علیه سلم گفت ابن عباس کع گفت عمر بن خطاب خط: نستعلیق، بی کا، بی تا؛ افتادگی: آغاز و انجام؛ مجدول، اوراق نسخه آشفته و جابه جا صحافی شده است، تاریخ 1348 ق در حاشیه ص 401 دیده می شود؛ مهر: «بنده لطف محمد شريف»(بیضوی)، «بنده لطف محمد شریف بن مصطفى» ؛کاغذ: دولت آبادی ،جلد: گالینگور قرمز مقوایی مجدول، 228گ، 25 س_طر (9/8×20) ،اندازه: 16/5×27/5سم [رایانه]

10 . قم؛ گلپایگانی؛ شماره نسخه: 7224-37/14

آغاز: برابر؛ انجام: بیان فضیلت نماز است در این بقعه شریفه که حكم عمره و حج دارد، رواه البخاري، تم كتاب ... يتلوه كت_اب البيوع

عبادات؛ خط: نستعلیق، بی کا،بی تا؛ مصحح، دارای علامت بلاغ؛جلد: تیماج قهوه ای، 387گ، 31 سطر، اندازه: 21 ×33سم [ف: 1- 375]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7924

آغاز: کتاب البیوع، بیع گاهی بمعنی عقد آید که اثر آن بر آمدن مال است از ملک یکی و در آمدن در ملک دیگری

در فهرست با عنوان «شرح مشكاة المصابيح» و ناشناس ناشناس آمده.جلد سوم شرح و از کتاب بیوع می باشد؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا:9 رمضان؛ جلد: تیماج قرمز، 329گ، 25 سطر، اندازه: 22×31/5 سم[ ف: 20 - 251]

12. یزد؛ وزیری؛ شماره نسخه: 3700

آغاز: کتاب الآداب. طیبی گفته ادب اسمی است که واقع میش_ود بر هر ریاضت محمود؛ انجام: فی الاسلام در دین مسلمانی یعنی

خط: نستعليق تحریری، بی کا، بی تا؛ افتادگی: انجام؛ کاغذ: سمرقندی، جلد: مقوایی روکش کاغذ قرمز عطف و گوشه ها تیماج تریاکی، 254گ، 23 سطر (14×24/5)، اندازه: 21×31سم[ ف: 5 - 1753]

اشعة اللوايح / عرفان و تصوف / فارسی

aši"at-ol lavāyeh

امان انصاری، عبدالملک بن عبدالغفور، ق 10 قمری

(amān ansārī, ‘abd-ol-malek ebn-e ‘abd-ol-qafūr (- 16c)

وابسته به: لوایح؛ جامی، عبدالرحمن بن احمد (817- 898ق) در شرح «لوایح» ،جامی، به نثر آمیخته به نظم و گسترده، در دیباچه می نویسد: «پس از مرگ استادم ابوحامد محمد بن حسن در 27رجب 931ق و استاد دیگرم شمس الدين محمد مودود لاری در 29 رمضان 937ق، به نگارش این شرح پرداختم». پیش ازآغاز به کار «مقدمه» آورده در مسایل نظری عرفان، در چند «وصل»، بی شماره: وصل یکم در اثبات وحدانيت او، وصل، بدانکه حکما می گویند ....، وصل، بدانکه موجود عبارت از امری است که محقق بود ...، وصل وجود مطلق ليس مقيد ...

آغاز: محامد بی قیاس حضرت پادشاهی را که منزه از تعینات ظلمانی است و نورانی

انجام: فبلغ کل مرام برحمتك ... الطاهرين و الحمد لله رب العالمين

[فهرستواره منزوی (81/7؛ دنا 1028/1 ]

تهران؛ ادبیات؛ شماره نسخه: 318 حکمت

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق، کا: ملا جمال غلام میرزا آقا شاه سکن قنوج، تا: 7 ذیقعده 1017ق؛ مجدول؛ جلد: تیماج سبز مقوایی، 292گ، قطع:وزیری [ف: 2 - 4]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 293 عکسی

اصل نسخه: همان نسخه بالا [ عکسی ف: 2 - 25]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 6097-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلمها: 3 - 198]

اشعة المصابيح / فقه / عربي

aši‘‘at-ul maṣābīh

قمی، ملا عباس، ق13 قمری

(qomī, mollā ‘abbās (- 19c)

رساله فقهی و استدلالی نسبتاً مفصلی است با عناوین «مصباح - مصباح» با نقل اقوال بزرگان فقهاء قدیم و متأخرين.

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3861

آغاز: فی الصلوات المندوبات و قد مر جملة منها مفصلا فيما تقدم

ص: 1019

و لنذكر جملة منها في المقام؛ انجام: و ان كان القول بذلك لا يخلو عن وجه نظراً الى قاعدة الاحتياط، و الله تعالى أعلم بأحكامه این جلد مشتمل بر کتاب صلاة می باشد ؛خط: نستعليق، كاتب= مؤلف، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ مصحح؛ در حاشیه صفحه اول وقف نامه کتاب به تاریخ جمادی الثانی 1316؛ در صفحه آخر اجازه ای است که ملا محمد جعفر شریعتمدار استرآبادی به جه_ت مؤلف به تاریخ رجب 1253 نوشته؛ مهر: «محمد رضا بن على محمد جعفر» (بیضی)؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 165گ، مختلف السطر، اندازه: 15/5×21سم [ف : 10 - 247]

الاشعثيات = جعفريات / حدیث / عربی

al-aš‘aṯīyāt = ja‘farīyāt

ابن اشعث، محمد بن محمد، - 314 ؟ قمری

از کتب حدیثی قدیم و با اهمیت شیعه است که در آن1000 حدیث مسند به اسناد واحد جمع آوری شده که محمد بن مح_مد اشعث کوفی آنها را از موسی بن اسماعيل بن موسى بن جعفر (علیه السّلام) از پدرش اسماعیل بن موسی روایت کرده است و از این رو به «اشعثیات» اشتهار یافته و به احترام امام جعفر صادق (علیه السّلام) به «جعفريات» نیز معروف است. این کتاب به ترتیب کتاب ه_ای فقهی است و دارای این «ابواب»: طهارة، صلاة، زكوة، صوم، حج، جنائز ، نکاح ،طلاق، حدود باب دعاء، سنن و آداب. این کتاب را برخی از معاصران به محمد بن اشعث کوفی نسب داده اند (مانند نسخه چاپی ایران، همراه قرب الإسناد)؛ و برخی بر اساس سند کتاب که به این صورت بیان شده است: «حدیثا موسى بن اسماعیل بن موسی بی جعفر [عليهما السلام] قال حدثنى ابى بكتبه»، مؤلف کتاب را اسماعیل، فرزند حضرت امام موسى الكاظم معرفی نموده اند. در عین حال اگر کسی سؤال نماید که آیا محمد بن محمد بن اشعث، این کتاب را عیناً روایت کرده یا اینکه کتابی است که اساس کتاب ه_ای اسماعیل نهاده شده است، مستمسکی برای پاسخ دقیق وج_ود ندارد. صاحب «جواهر الکلام» در رد وثاقت این کتاب تلاش نموده وآن را از درجه اعتبار ساقط کرده است، اما حاج می_رزا حسین نوری در خاتمه مستدرک، نهایت تلاش خود را تصحیح این کتاب به کار برده و آن را مانند یکی از اص_ول معتبره قلمداد نموده است، ولی حق مطلب در روشن شدن دو امر نهفته است: 1. آیا راویان کتاب اشعثیات که عبارتند از محمد و موسی و اسماعیل همگی مورد وثوق هستند یا خیر؟ 2.آیا می گویید این کتاب به دست شیخ حر عاملی (صاحب وسائل) و علامه مجلسی نرسیده است و بعد از صدها سال اگر نسخه ای یافت شود که بر او نوشته شده است «هذا کتاب الاشعثيات»، مانند کتب اربعه که با تواتر قولی و عملی تا ع_صر حاضر پیوستگی دارد، یکسان است؟ و از کجا مشخص شود که این همان کتاب است و چگونه حجیت پیدا می کند؟ سرانجام گروهی نیز همچون صاحب جواهر اعتقاد دارند که شیخ حر و علامه مجلسی به این کتاب اعتنا نکردند و نه این که دسترسی نداشته اند و حق مطلب چنین است: محدث جليل القدر، شيخ محمد بن حسن حر عاملی، در پایان «وسائل الشیعة» پس از ذکر مأخذ و منابع نقل خود می گوید: «اکنون نسخه های بسیاری یافت می شود؛ لکن یا نسخه صحیح برخی از آنها به دست ما نرسیده، و یا این که ضعف کتاب و مؤلف آن نزد من به اثبات رسیده و برخی دیگر، مورد اعتماد بودن آنها نزد من ثابت نشده است.

فلذا همه اینها را رها کرده ام». شیخ حر سپس نام کتاب هایی را که با واسطه از آنها نقل کرده، نام می برد،ولی نام کتاب اشعثیات در بین آنها دیده نمی شود .نکته قابل توجه در مورد کتاب هایی که به این صورت به دست ما می رسد حجیت یا عدم حجیت آن است از حیث مستند فتوی و عمل، و سرانجام نسخه مرحوم محدث نوری و نوری و دیگران، همه از یک نسخه استکتاب نموده اند که آن نسخه از هند آمده بوده و چنانکه مرحوم محمد باقر بهاری در پایان نسخه (نه به عنوان کاتب بلکه به عنوان صاحب نظر) اظهار نظر نموده، نسخه مغشوش و غیر قابل اعتماد بوده است. محمد بن محمد جزری شافعی، صاحب «أسنى المطالب» و النشر» از کتاب «اشعثیات» استفاده نموده و به واسطه سلسله روایتی که از طریق مشایخ خود، چهل حدیث از این کتاب گرد آوری نموده و نام آن را «الاربعون الزاهرة المنسوب الى الأئمة الطاهرة» نهاده است.

آغاز: بسمله، حمدله [و بعد فان من منن الله المفتاق الى ربه الغنى نصر الله قزويني ... هذه النسخة الشريفة الجليلة ...] اخبرنا القاضى امين القضاة ابو عبد الله محمد بن علی بن محمد قراءة عليه و انا حاضر اسمع ... قال قال رسول الله ((صلّی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) الماء يطهر ولا يطهر

انجام : و قل يا ايها الكافرون و قل هو الله احد

چاپ: برای اولین بار به ضمیمه کتاب «قرب الاسناد» حمیری به دستور حاج آقا حسین طباطبائی بروجردی، 1329ق؛ طهران، سنگی، 1370ق ،وزیری، 9 ص (صص 1- 10)

[الذريعه 109/2 و و 112/5؛ مشار عربی 60؛ فوائد الرجاليه بحر العلوم 117/2؛ وسائل الشیعة 46/20 و 47؛ جواهر الکلام 397/21؛ رجال ممقانی 145؛ دنا 1028/1 (13 نسخه]

1. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 15684/1

آغاز: برابر؛ انجام : و من كل عين لامة ... كلما ذكره الذاكرون و ما غفل عن ذكره الغافلون

خط: نسخ، كا: محمد رفيع بن عبدالله شبستری تبریزی، تا: 29 ذیحجه 1118ق؛ دو برگ پس از کتاب نیز (159ر - 160پ) در دعاء فرج؛ جلد: تیماج کرم قهوه ای ساده بدون مقوا، 155گ (3 پ - 158پ)، 17 سطر، اندازه: 15/2×197سم [ف: 43 - 239]

2 . مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20749

ص: 1020

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: 1279ق؛ مصحح، مقابله شده، ذیل صف_حه آخر دستخط اجازه مرحوم آية الله العظمی سید شهاب الدین نجفی مرعشی برای میرزا محمد علی شریف رازی مورخ 1359ق؛ چهار برگ اول ترجمه الجعفريات و مولف، به قلم مرحوم سید مصطفی حسینی خوانساری در صفر 1400؛اهدایی : رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: نخودی، جلد: میشن عنابی، 165 گ،17 سطر، قطع: خشتی، اندازه: 15/5×21/5سم [اهدائی رهبر: اخبار 1 - 256]

3.قم ؛مرکز احیاء؛ شماره نسخه: 4277

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ، بی کا، تا: سه شنبه 13 ربيع الثانى 1282ق؛ مصح_ح؛ دارای تملکی بدون نام به سال 1294؛ جلد: تیماج قرمز، عطف تیماج قهوه ای، 120گ، 21 سطر، اندازه: 15×21سم [محدث ارموی مخ: 1 - 137]

4. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 8172

آغاز: برابر؛ انجام: ان النبي صلعم كان يعوذ الحسن والحسین عليهما السلام ... من شر كل شيطان و هامه و من شر كل عين لامة.

خط:نسخ، کا: محمد بن زین العابدین موسوی خونساری، تا:چهارشنبه 22محرم 1283ق؛ مصحح، مقابله شده؛ کاغذ: شک_ری آهاری مهره ،جلد: تیماج مشکی ضربی با ترنج و سرترنج، 116گ، 20 سطر، اندازه: 15×21سم [ف: 14 - 210]

5. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12367

آغاز: برابر؛ انجام: و من شر كل عين لامة اخر كتاب السنن و الحمد لله رب العالمين اولاً وآخراً وصلى الله على رسوله النبی كلما ذكره الذاكرون و ما غفل عن ذكره الغافلون

خط: نستعلیق تحریر،کا: محمد باقر بن محمد جعفر بهاری همدانی، تا: شب عید نوروز 1304ق، جا: نجف اشرف؛ کاتب نسخه که از علما و محققان قرن گذشته می باشد، در پایان ابراز داشته: «مورد استنساخ به حدی مغشوش بوده که قابل اعت_ماد نیست، مگر بعد از مقابله با نسخه مصححه»، سپس می افزاید: «این نسخه را نوشتم که اگر نسخه صحیحی به دست رسید،کار تصحیح آسان باشد»، در پایان نسخه قبلی روایتی بوده است که کاتب آن را جدا از نسخه عنوان کرده و قدری از آنها استنس_اخ نموده و بقیه را رها کرده، ولی در نسخه چاپی موجود، یادداشت را جزء کتاب قلمداد کرده اند؛ کاغذ:فرنگی، ج_لد: برون تیماج قرمز درون کاغذی اندازه، 132گ، 18 س_طر (6/5×13)، اندازه: 11×18سم [ف: 31 - 261]

6. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 34874

خط: نسخ، کا: محمدرضا بن حسین حسینی طباطبائی، 1305ق؛تا:مصحح، محشی؛ اهدایی: رهبری، اردیبهشت 1386 ، کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن عنابی با عطف میشن آلبالویی، 119گ، 21 سطر، اندازه: 15×21/5سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 256]

7.تهران؛ نوربخش؛ شماره نسخه: 413/4

آغاز: برابر؛ انجام: فهو للميت اذا جعل ذلك له تمت ... الطاهرين.

خط: نسخ، کا: محمد مهدی، تا: روز مبعث 1308ق؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: مقوایی، 37 ص (284-320)، 21 سطر، اندازه: 18×23/5سم [ف 2 - 120]

8. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 16434

بی کا، تا: 1317ق، قطع : خشتی [د.ث. مجلس]

9.مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 20874

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ،کا: احمد بن محمد رضا حسینی خوانساری، تا: دوشنبه 5 شوال 1328ق؛ مصدر است به ترجمه و تحقیق درباره مؤلف و الجعفریات؛ اهدایی: رهبری، خرداد 1373؛ کاغذ: شکری و حنائی آهار مهره ،جلد: میشن ،مشکی، 82گ، 22 سطر، اندازه: 17×21سم [اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 254]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 13179

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعليق ،كا: عبد الله بن محمد حسن هشترودی تبریزی، تا:9 شوال 1336ق، جا: نجف اشرف؛ جلد: مقوا، عطف و گوشه تیماج قهوه ای 109گ، 22 سطر، اندازه: 13×22سم [ف: 36-269]

11. مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 7550

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: محمد حسين بن زين العابدین ارموی، تا: 27 جمادی الاول 1348ق؛ نسخه مصدر است به یک صفحه درباره کتاب و مؤلف آن و مذیل است به یک حدیث درباره ولایت ائمه اطهار (علیهم السّلام) و استنساخ نسخه؛ کاغذ: مشقی، جلد: تیماج عنابی، 153گ، 17 سطر، اندازه: 16×21سم [ف: 14 - 209]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1259

آغاز: برابر؛ انجام :و من شر کل شیطان و هامه و من شر كل عين لامه.

خط: نسخ، بی کا، بی تا؛ کاغذ: ایرانی، جلد: تیماج قرمز، 247ص، 19 سطر، قطع: وزیری [ف: 4 - 39]

13 . قم؛ فیضیه؛ شماره نسخه: 68/1

آغاز: برابر؛ انجام: تم الكتاب و الحمد لله رب العالمين وصلوته على سيدنا محمد و اله

خط: نسخ، كا: نصر الله قزوینی، بی تا؛ با ده صفحه مقدمه به قلم مرحوم نصرالله قزوینی مبنی بر تصحیح کتاب؛ کاغذ: آهاری خاکستری رنگ، 341 ص، 19 سطر [فهرست عراقی: 1 - 35]

14. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 19788

بی کا، بی تا؛ خریداری از محمد حسین علوی [رایانه]

الاشعثيات = الجعفريات (منتخب) / حدیث / عربی

وابسته به: الاشعثيات = الجعفريات؛ ابن اشعث، محمد بن محمد

ص: 1021

(-314 ق)

[فهرستگان حدیث، ج 3، ص 357-358؛ دنا، ج 1، ص 1028]

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 8932/21

آغاز: من الجعفريات. رويها الشيخ عن رجاله الى النبي عليه ال_سلم من طريق الكاظم عليه السلام عن ابيه عن ابائه عن رسول الله ص_لی الله عليه و اله من تعلم فى شبابه كان بمنزله؛ انجام: وانها كرم علی الله منملك مقرب.

خط: نسخ تحریری، کا: محمد بن علی بن حسن جباعی، تا: ش_نبه 18 شوال 852 ق؛ قبل از آن سخن عبدالملک به خانواده اش بنی امیه (ص 67)؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: میشن بنفش، 1ص ،(68) اندازه: 18/2×28سم [ف: 29/1 - 384]

« اشعه شعاعيه » تذكره شعاعيه

اشعه کواکب / هیئت / فارسی

aša‘‘e-ye kavākeb

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6120/6

دو جدول است که در بالای نخستین آنها چنین نوشته:«مطارح اشعه کواکب به زعم بطلیموس»، و بالای دیگری نوشته: «مطارح اشعه بر طریق احکامیان»؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: حدود 1232 ق؛کاغذ: فرنگی شکری ،جلد: تیماج قرمز، 674ص، 17 سطر، قطع: وزیری کوچک، اندازه: 15 ×23سم [ف: 19 - 109]

الاشقرية / حديث / عربي

al-ašqarīyya

بخارائی اوچی، جلال الدین حسین بن كبيرالدین احمد، 707 - 785 قمری

boxārāīī ūčy ،jalāl-od dīn hoseyn bn-e kabyro-dīn

(ahmad (1308 - 1384)

رساله موجز روایی و اخلاقی است که روایات آن به طرق اهل سنت گردآوری شده و به جد یازدهم خود «سید علی اشقر بن جعفر كذاب بن على النقى (علیه السّلام) اهدا نموده. این رساله در پنج «فصل» تنظیم شده است: 1. الاسلام .٢. القيام؛ ٣. المصافحة؛4. التقبيل ؛ 5. المعانقة.

مشهد ؛ رضوی؛ شماره نسخه: 35173/13

آغاز: بسمله. الحمد لله الذى انزل جبرئيل عليه السلام على مح_مد صلى الله عليه و آله و سلم بالسلام؛ انجام: رواه بخاری و مسلم

خط: نسخ خوش، بی کا، تا: قرن 10؛ اهدایی: رهبری، اردیبهشت 1386؛ کاغذ: نخودی آهار مهره کشمیری، جلد: تیماج فرنگی با حاشیه زرکوب، 3ص (49-51)، 19 سطر، اندازه: 17/5×23/5سم[اهدائی رهبر: 2 اخبار 1 - 324]

«اشكالات على قاعدة... » حاشية على قاعدة من قواعد الشهيد

اشکال اربعة / منطق / فارسی

aškāl-e arba ́e

از برای هر یک از اشکال چهارگانه منطق ضرب هایی با مثال های آنها آورده است. شکل اول چهار دوم چهار ضرب وشكل سوم شش شرب و شکل چهارم هشت ضرب است.

آغاز: بدانکه شکل اول چهار ضرب است ضرب اول موجبیتن كليتين

انجام: مثل لا شيء من الانسان بحجر وبعض الحجر ليس بانسان.

1.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6525/5

آغاز و انجام :برابر

خط: نستعلیق، کا: هاشم، تا: پنج شنبه از ذیحجه 1044ق، جلد: تیماج سبز ،1گ (37پ-38ر)، اندازه: 17×25سم [ف: 17 - 106]

2. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6634/1

آغاز و انجام: برابر

خط:نسخ، کا: عبد الصمد بن حسین محلاتی، بی تا؛ جلد: تیماج قهوه ای بدون مقوا، 7گ (2 پ-9ر)، 15 سطر، اندازه: 12×18سم [ف: 17 - 202]

الأشكال الاربعة / منطق / عربي

al-aškāl-ul arba a

رساله ای مختصر در بیان اشکال چهارده گانه منطقی و شرایط انتاج آنهاست که در هامش برگی نوشته شده است.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 445/7 کر

آغاز: الشكل الأول و شرط انتاجه ايجاب الصغرى و كلية الكبرى و ضروبه؛ انجام: و السابع موجبة كلية صغرى سالبة جزئية كبرى ... ينتج سالبة جزئية

بی کا، بی تا؛ این فایده در هامش فایده پراکنده دیگری آمده است که در بیان موضوع حصر جزئی و کلی و استقرایی می باشد، در حاشیه برگ 138 پ یک فایده در «توقف الشيء على الشيء عند الحكماء» است؛ کاغذ: فرنگی نخودی ضخیم، 1گ (138ر- 138پ) در هامش [ف: 40/2 - 183]

اشکال بر علم تفصیلی ازلی / فلسفه / عربی

eškāl bar ‘elm-e tafsīlī-ye azalī

در این رساله وجوه اشکالی که بر رأی قائلان به علم تفصیلی الهی وجود دارد بیان می شود چه قائلان به علم تفصیلی الهی را

ص: 1022

عقیدت بر آن است که ثابتات عالم به تفصیل در نزد خداوند ثابت و برقرارند ولی در این رساله ملاحظه می شود که چ_نین رائی واجد چه اشکالها و تناقضاتی می باشد.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 1390/14

آغاز: بسمله، اعلم انه يرد على القائلين بكون العلم التفصیل الازلی؛ انجام: من هذه الاقوال الفاسده وجوهاً آخر يخصها و الله الموفق.

بی کا، تا: محتملاً قرن 12 ؛کاغذ: ترمه اصفهانی، جلد: تیماج عنابی، ترنج و نیم ترنج زر، عطف تیماج قهوه ای، حاشیه منگنه زر، 5 ص (249-254) 21 سطر ،(7/5×14) اندازه: 12/5×19/5 سم[ف: 9 - 408]

اشکال بیضی / هندسه / فارسی

aškāl-e beyzī

بیات، حیدر قلی بن حسین قلی، ق 14 قمری

(bayāt, heydar qolī ebn-e hoseyn qolī (- 20c)

تاریخ تأليف: 1301ق

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 154

آغاز: بیضی مسطح سطحی است که احاطه کند آنرا یک خط منحنی چنانچه در آن دو قطر باشد

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1301ق، 70گ، 11 سطر، قطع: ربعی،اندازه: 6/5× 13سم [ف: 2 - 84]

اشكال التأسيس / هندسه / عربي

aškāl-ut-ta’sīs

سمرقندی، محمد بن اشرف، - 600 قمری

(samarqandī, mohammad ebn-e ašraf (- 1204)

سی و پنج شکل از اصول اقلیدس را توضیح داده است. قاضی زاده رومی این کتاب را شرح کرده، دارای یک «مقدمه» و35« شكل».

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمين... و بعد فان جماعة من الفضلاء ... التمسوا منى رساله تكون مقدمه

انجام: الذى هو مربع حب مساويا لح ز الذى هو مربع حء

چاپ:تونس، محقق: محمد سویسی، میبعة القومية للنشر، 984م.

[ هدية العارفين 2/ 106؛ کشف الظنون 1/ 105؛ الاوقاف العامة الموصلى3/ 185؛ دنا 1029/1 (20 نسخه)]

شرح و حواشی: ١- شرح اشكال التأسيس؛ قاضی زاده رومی، موسی بن محمود (- 815)

2- فواید جمالي في اصول الهندسة = شرح اشكال التأسيس؛ قاضی والشتانی، محمود بن محمد (-9)

٣- شرح اشكال التأسيس؛ عماد، مسعود بن معتز (-9)

٤- حاشية شرح اشكال التأسيس؛ تاج السعيدی، محمد بن ابی سعید (- 950)

5- عجاله على شرح اشكال التأسيس ؛ عطار ، حسنبن محمد (1190- 1250)

٦- حاشية اشكال التأسيس؛ محمد

٧- حاشية تحفة الرئيس؛ كردی، حیدر بن احمد

8- شرح اشكال التأسيس؛ ثقفی، احمد بن ابراهيم

٩- اشكال التأسيس (مختصر) = مدعيات اشكال التأسيس

١٠- شرح اشكال التاسيس

١١ - حاشية شرح اشكال التأسيس

1. تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 7004

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 600 ق؛ دارای شروح و توضیحات مربوط به متن در مواردی تصحیحات مربوط به متن دارد؛ کاغذ: فرنگی خنائی، جلد: تیماج یک لا ،قهوه ای رنگ، آستر کاغذی،35گ، 9 سطر (5/5×9)، اندازه: 10/5×16/5سم [رایانه]

2 .قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12461/5

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 774ق با اشکال هندسی کامل در متن و حاشیه و نشان تصحیح؛ کاغذ ،شرقی،7 گ (90-84)، 27 سطر، اندازه: 8×16سم [ف: 31 - 463]

3.تهران؛ فیاض؛ شماره نسخه: بی شماره

خط: نسخ ،کا: احمد بن اسماعیل خرقی، تا: 818ق :[ نشریه: 7-695]

4. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 3353/1

خط: نستعليق ،كا: محمد بن محمد بن مهدی ابوالرضا استرابادی، تا: 10 جمادی الاول 843ق، جا: مشهد مقدس؛ دارای اشکال هندسی؛ مصحح ،جلد: مقوایی عطف پارچه مشکی، 14گ (2 پ -16ر)، 19 سطر، اندازه: 9×17/5سم [ف: 9 - 130]

5.قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 14589/1

آغاز و انجام: برابر

خط: نستعلیق، بی کا، تا: شعبان 888ق؛ مصحح، محشی با نشان «12»؛ دارای اشکال هندسی، همراه یادداشت های متفرقه؛ مهر: «عبده الراجي على بن صادق» (بیضی)؛ کاغذ: شرقی، 13گ (1 پ - 13پ) 17 سطر، اندازه: 6×13سم [ف: 36 - 656]

6. تهران؛ موزه ملی؛ شماره نسخه: 4330/2

خط: نسخ، کا: سمرقندی، تا: 7 محرم 915ق، جا: سلطانیه؛ کاغذ: دولت آبادی ،جلد: تیماج حنایی ضربی مقوایی با لولا، 21ص (62-41)، اندازه: 13/2×17/3سم [ نشریه: 2 - 215]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه 1734/2-ف

نسخه اصل: همان نسخه بالا [ فیلمها: 1 - 627]

7. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 1/ 211

ص: 1023

خط: نسخ کا: حسین بن عبدالصمد عاملی، تا: دوشنبه 19 جمادی الثانى ،943ق، جا: قاهره؛ کاغذ: سفید و زرد ،جلد: تیماج س_رخ ضربی مقوایی، 18ص (1-18)، 19 سطر (9×12) سطر، اندازه: 14×18سم [سنا: ف: 1 - 98]

8 .تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3418/6

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ، کا: احمد بن ابراهيم بن محمد بن محمد بن مبارک معروف به ابی حمید شارح اشكال التأسيس، تا: چهارشنبه13 رمضان 996ق؛ کاغذ: پسته ای ،جلد: میشن لایی سیاه، 8گ (86پ- 93ر)، 32 سطر، اندازه:15/6×21/1سم [ف: 6 - 403]

9. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2094/2

آغاز و انجام: برابر

بی کا، تا: 27 جمادی الاول 1068ق، جا: یزد؛ دارنده نسخه ع_لی بن عبدالفتاح طبسی گیلکی است که این نسخه را در یزد در شبها نوشته؛ کاغذ: سپاهانی، جلد: تیماج قهوه ای ضربی مقوایی، 13ص (19- 31) ،اندازه: 9×13 سم [ف: 8 - 720]

10. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6878/1

فقط چند برگی از آغاز کتاب است؛ خط: نسخ زیبا، بی کا، تا: قرن 11 یا 12؛ مصحح، با اشکال هندسی بسیار دقیق؛ جلد: تیماج مشکی مجدول ضربی، 6گ( 1پ-7پ)، 21 سطر، اندازه: 13/5×21/5سم [ف: 20 - 316]

11. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6110/1

خط: نستعليق ،كا:محمد زکی بن محمد مؤمن یزدی، تا: ربیع الاول 1172ق؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 22گ (1پ- 22ر) ،10 سطر، اندازه: 10/5×19سم [ف: 16 - 113]

12. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 3280/3

آغاز و انجام: برابر

كا: عطاء الله بن محمد زکی اصفهانی، تا: اواسط محرم1173ق؛ نویسنده نسخه فقراتی از شرح قاضی زاده و حاشیه هایی از مولا با نشان «منه» و از خود به فارسی در حواشی نسخه آورده و در پایان شرح شکل 6 که سمرقندی از شکل (زاویه) مامونی یاد می کند، کاتب در حاشیه شعر زیر را از ناصر خسرو نقل کرده است: «اگر دیدی مرا عاجز نگشتی *** در اقلیدس به پنجم شکل مأمون»، در گوشه رقم کاتب نوشته ای دیگر از او درباره مؤلف اشكال التأسيس و شرح قاضی زاده بر آن به چلیپا دیده می شود؛ کاغذ: اصفهانی ،جلد: تیماج مشکی بدون مقوا، 15 ص (87- ١٠١)، قطع: رقعی، اندازه: 11×15/5سم [ف: 10 – 889]

13. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 809/16- طباطبائی

آغاز و انجام :برابر

خط: نسخ ،کا: علی محمد، تا: قرن 13؛ کاغذ: فرنگی ،جلد: م_قوا عطف چرم قرمز، 4ص (95-98)، 30 سطر، قطع: رحلی، اندازه: 24×33/5سم [ف: 23 - 101]

14 . مشهد؛ گوهر شاد؛ شماره نسخه: 2008/3

آغاز و انجام: برابر

خط: نسخ و نستعلیق، كا: میر علی نقی بن میر کریم حسینی استر آبادی، تا: 3 رجب 1285ق؛ واقف: آقای غیاثی، 1337؛ کاغذ: نخودی آهار مهره، جلد: مقوا، رویه گالینگور، عطف و گوشه تیماج قهوه ای، 15 سطر، اندازه: 14/5 × 20سم [ف: 5 - 390]

15.تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 27360

بی کا، تا: 1332ق، خریداری از رضا غیبی [رایانه]

16. تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6746/1

خط: نسخ، کا: محمد بن مرتضى بن محمود مشهور به محسن (فیض کاشانی)، بی تا؛ مصحح، محشی، روی برگ اول وقف نامه کتاب از ابوتراب بن نصير ... علم الهدى بن محمد محسن (نواده فیض کاشانی) آمده ؛جلد: تیماج مشکی، 15گ (1پ-16پ)، 13 سطر، اندازه: 8×13سم [ف : 20 - 233]

17. تهران؛ سپهسالار؛ شماره نسخه: 689/7

آغاز و انجام: برابر

بی کا، بی تا؛ کاغذ: سپاهانی زرد، جلد: تیماج سرخ زرکوب مقوایی،7گ (181 ر - 187پ)، 31 سطر، اندازه: 16×26سم [ف: 3 - 139]

18. تهران؛ دانشکده الهیات تهران؛ شماره نسخه: 555/4

در مقدمه و 35 شکل در هندسه؛ خط: نسخ و نستعلیق، کا: محمود بن علی دیهشکی، بی تا؛ محشی با نشان «س»، در پایان چند سئوال به فارسی در سنجش هوش و بندی است در معرفت حساب جريبات؛ كاغذ: اصفهانی،جلد: تیماج سرخ مقوایی، 12 سطر (5/5×10) ،اندازه: 9/5×16/5سم [ف: (327]

19. تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 3436/1

خط: نسخ، کا: عمر بدلیسی فرزند شیخ محمد خویی، بی تا؛ کاغذ: پسته ای، جلد: رویه میشن قهوه ای مجدول، 50گ (1پ-50ر)، 17 سطر ،اندازه: 16×22/1سم [ف: 6 - 414]

20. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 185/1

آغاز: بهداية الله تعالى نهجنا نهجاً خفيفاً وسلكنا مسلكاً لطيفاً؛

انجام: برابر

خط: نستعلیق، کا: محمد العانی، بی تا؛ افتادگی: آغاز؛ حدود سال 1250 کتاب را ملا مصطفى الهيروانی و سید ياسين الطرابيشي و سيد عمر الطرابیشی نزد شیخ ابوبکر کردی خوانده اند و شیخ عبد اللطیف هلالی نیز بیشتر درس ها را حاضر بوده است؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قرمز، 9گ (2ر- 11ر)،اندازه: 15×20/5سم [ ف: 1 - 200]

21. قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 7301/6

خط: نستعلیق، بی کا، بی تا ؛جلد: تیماج نیلی بدون مقوا، (176پ-187 پ) ،اندازه: 10×18سم [ف : 19 - 93]

22. تبریز؛ ثقة الاسلام؛ شماره نسخه: بدون شماره

بی کا، بی تا [ نشریه: 7-531]

23. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 2798/1

خط: نسخ، کا: جلال بن سلمان محمود، بی تا؛ محشی؛ کاغذ:

ص: 1024

سمرقندی، جلد: تیماج مشکی مقوایی درون گلدار، 12 گ، (2 پ- 12پ) [ف: 10 – 1646]

اشكال التأسيس / رياضيات / عربي

aškāl-ut-ta’sīs

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: ض 11361

آغاز: بسمله الحمد لله رب العالمین؛ انجام: تمت الرسالة الموسومه باشكال التاسيس ... فى مشهد الرضوی سنه 196

خط: نسخ، کا: محمد حویزی، تا: 1096ق، جا: مشهد؛ [الفبائی: - 25]

اشكال التأسيس (مختصر) = مدعیات اشکال التأسيس / هندسه / عربی

aškāl-ut ta’sīs (muxtaṣar) = mudda‘īyat-u aškāl-it ta’sīs

وابسته به: اشكال التأسيس ؛ سمرقندی، محمد بن اشرف(-60)

این رساله گزیده ای است از کتاب اشكال التأسيس در هندسه، که فقط مثل ها حذف شده و در انجام به عنوان «مدعیات اشکال التأسیس» نامیده شده است.

[كشف الظنون 105/1]

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 12615/4

آغاز: اذ قام خط مستقیم علی آخر مستقيم فالزاويتان الحادثتان عن جنبتيهاما قائمتان او مساویتان لقائمتين؛ انجام: فمجموع الخط مع الزيادة في الزيادة و مربع النصف يساوى مربع النصف مع الزيادة.

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 9 ،مصحح، یادداشت ابوالحسن بن احمد در آغاز آمده؛ کاغذ: شرقی، 3گ (35-37)، 19 س_طر، اندازه: 4×11سم [ف: 32 - 34]

اشكال الرمل / ریاضیات / فارسی

aškāl-ur raml

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 15834

آغاز: پس از سه برگرد. قمر، زحل، مشتری، مریخ است بسم الرحمن الرحیم؛ انجام: عرض کردم آقا چرا گریه می کنید

خط: نستعلیق، بی کا، تا: قرن 12؛ افتادگی: انجام [رایانه]

أشكال الرمل = رمل = شرح زبدة الرمل / رمل / فارسی

aškāl-or raml = raml = š.-e zobdat-ul raml

وابسته به: زبدة الرمل = خلاصة البحرين = رمل منظوم؛ خاقانی، محمد بن نصر الله (-قرن 8ق)

کتابی است در علم رمل و در حقیقت، شرحی است بر مثنوی «زبدة الرمل» محمد معین خاقانی با عناوین «نکته، اگر پرسند، اگر سؤال کند»، از ابن سینا، صفی مغربی ،طرطوسی، طمطم هندی، ابوالقاسم بن عبدالصمد رومی، امیر شمس الدين ابراهيم رمال ،ابوالقاسم رمال، زناتی و محمد عثمان بن زناتی، نقل کرده است. حضرت آیة الله مرعشی نجفی معتقد بودند این کتاب «أشكال الرمل» است و در یادداشت آغاز نسخه بدان اشاره فرموده اند.

قم ؛مرعشی؛ شماره نسخه: 15201

آغاز: هر دو زانوش در نهم کن حکم *** همه چون ساقرا زد هم / از ده و یک بدان تو کعب مدام ***وز قدم از ده و دو بگشت تمام ... نکته، اگر سؤال کند که دیو یار شده است و این دیو از کجاست. نکته. و در چه جا یار شده است از خانه چهارم؛ انجام: و بیاض اتصال است و ... شکل انفصال است شكل انفصال است و این در احکام بسیار کار آید، و الله اعلم.

خط: نستعلیق، کا: غلام حسین، تا: چهارشنبه 18ربیع الثانی 1262ق، محشی، در برگ نخست یادداشتی از آیت الله مرعشی نجفى: «كتاب أشكال الرمل اشتريته من استاذي في هذا العلم الشريف العلامة الميرزا ابى الحسن الهندى الاخبارى، حرره العبد شهاب الدين الحسينى المرعشي النجفى 1342»، 2 برگ شامل مطالبی در علم رمل نیز در پایان؛ کاغذ: فرنگی، جلد: مشمع مشکی، عطف: تیماج مشکی، 67گ 16 سطر (10×17)، اندازه: 15/5×21/5سم [ف: 38 - 597]

اشکال صفحه ها از عدد اول الی ششم / متفرقه / فارسی

aškāl-e safhe-ha az ‘adad-e avval elā šešom

مترجم :آنتوان، ق19 میلادی

تاریخ تأليف: 1297ق

در این رساله نویسنده، که مدت ده سال در آموختن علوم آثارقدیمه کوشش کرده است، آثار باستانی که از سال 1862م 1863م توسط باستان شناسان در مملکت ایکاتر نیوسلا و واقع در دست راست لب شاهرود و مینی اپرو در بیست و شش و رستی شهرنی کوپل کشف شده شرح می دهد که پاره ای از اطلاعات آن بسیار خواندنی است.

تهران؛ ملی؛ شماره نسخه: 423

آغاز: در بیان اشکال صفحه ها از عدد اول الى ششم.بسمله.بر حسب حكم شاهنشاهی که مدت ده سال است در آموختن علوم آثار قدیم کوشش می شود؛ انجام: و آنکه نمره شانزدهم است دو تاجوز یافت شده و شکل گردن بند دارد و از نمره پانزدهم پانزده عدد پیدا شده است که سرکا کاسیاهی دارد

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف، تا: 1297ق، جا: تبریز؛ آخر نسخه: «ترجمه کمترین چاکران استان ملایک پاسبان انتوان سنه 1297 در دارالسلطنه تبریز»؛ کاغذ: فرنگی آبی، جلد: تیماج قرمز، یک لا، 32گ، 12 سطر (13×10)، اندازه: 16/4×21سم [ف: 1 - 404]

ص: 1025

اشکال طلسمی / علوم غریبه / فارسی

aškāl-e telesmī

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 607/36

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 16 ربیع الثاني 1312ق؛ كاغذ: س_فید سمرقندی، جلد: تیماج آلبالوئی ضربی مقوایی با ترنج، 28ص (737-710) ، ابعاد متن: 10×14، اندازه: 14 × 20سم [ سنا : ف: 1 - 395]

اشکال العالم (ترجمه) / جغرافیا / فارسی

(aškāl-ol-‘ālam (t.)

كاتب، على بن عبدالسلام، ق 7 قمری

(kāteb, ‘alī ebn-e ‘abd-os-salām (- 13c)

اهدا به: علی خواجه نصیر بن محمد ولی امیرالمومنین افتحار بخارا

ترجمه فارسی است از «اشکال العالم» ابوالقاسم بن اح_مد جیهانی، که خلاصه جغرافیای عالم است در 20 اقلیم، با چندین نقشه. نسخه عربی «اشکال العالم» تاکنون به دست نیامده است.

آغاز: هزاران هزار حمد و ثنا و شکر و سپاس خدای را تبارک و تعالی که ملک الملوک و رب الارباب است و روزی رساننده بندگان

انجام: و اصلاح آن از راه کرم و لطف به جای آرند و تبدیل لفظ سقیم به دیگری مستقیم واجب و لازم شمرند. و الله تعالی في عون العبد مادام العبد في عون اخيه اعلم والسلام.

چاپ: مشهد، به نشر انتشارات آستان قدس رضوی، 1368ش،با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری، 324ص

[ نسخه های منزوی 2932/6 نشانی 1نسخه؛ مشترک 1231/11 برای بیشتر؛ فهرستواره منزوی 169/2 «اشکال العالم، ترجمه»؛ افشار، مقالات 1 73، 570 گفتار نفیسی]

1. تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 1465/1-ف

نسخه اصل: موزه بریتانیا ش 23542 .Or برای بالیوزبیک مسیحی.

در فهرست بدون نام مترجم؛ خط: نستعلیق، بی کا، تا: 14 رمض_ان 1251ق؛ 79گ (1-79)، سپس نقشه های جغرافی تا ص 135 [ فیلمها: 1 - 605]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 122-عکسی و 347/1-عکسی

آغاز و انجام: برابر

اصل نسخه: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 25]

2.تهران دانشگاه؛ شماره نسخه: 10891

آغاز و انجام: برابر؛ انجامه:« فرغ من تحرير هذا الكتاب مترجمه العبد الاصغر على بن عبدالسلام الكاتب العبد الضعيف نحي_ف حاجی خان ابن مرحومی مغفوری حاج محمد حسین قزوینی غفر ذنوبه و ستر عيوبه، تحریراًفی تاریخ شهر جمادی الثانی قلمی شد سنه 18. تمت الكتاب بعون الملك الوهاب. روز جمعه 8 جدی 1329 در شهر نو کابل حین توقف زمستانی سال اول وكالت من در دوره بشمه شورای ملی نقل شد»

خط: نستعلیق، بی کا، تا: جمعه 8 جدی 1329ق، جا: نوکابل؛ از روی نسخه خط حاجی خان بن محمد حسین قزوینی در جمادی الثانی 1008 یا 1018ق، ابتدای کتابت در صفحه اول «شهر نو کابل، اول قرش 1328» با یادداشت هایی در حاشیه، پشت طبله اول جلد و برگ سوم بخش هایی از مطالب کتاب که برای مرحوم نفیسی جالب توجه بوده با شماره صفحات نوشته شده است؛ اهدایی: ایرج افشار در اسفند 1377 با یادداشت او: «مرحوم سعید نفیسی مقاله ای درباره این کتاب نوشت و به من داد که در مجله راهنمای کتاب چاپ کردم و این نسخه را که خود نویسنده بود نیز به من داد که بلکه در مجله فرهنگ ایران زمین به چاپ برسانم و من مترصد آن بودم که در سفری به کابل بتوانم با نسخه آن جا مقابله کنم و از صحت استنساخ كاتب مختار مرحوم نفیسی آگاه شوم ولی هیچ یک ازین مقاصد عملی نشد.

مشخص است نویسنده از وکلای مجلس افغانستان بوده وقطعاً دوست مرحوم نفیسی» و زیر آن: «چون مجموعه ای از کتابهای مرحوم سعید نفیسی در کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه طهران محفوظ است این نسخه را برای نگاه داری بدانجا می سپارم»؛ جلد: گالینگور سبز، 91گ، 18 سطر (13/5×16/5)، اندازه: 16×21سم [ف: 20 - 467]

الاشكال الكرية / رياضيات / عربي

al-aškal-ul-kurīyya

«اکر» نام موضوعی است بر کتاب هایی که درباره شکل هندسی «کره» گفتگو می کند. این رساله در مثلثات و مجهول المولف است. ابن ابی الشکر مغربی، محيى الدين يحيى (د 682ق/1283م) رساله ای درباره «اکر» دارد که بایستی همین باشد.

آغاز: بسمله، الاشكال الكرية يعرف بما يعرف به المستقيمة الخطوط

انجام: ونعيد المثلث مع القسمى المخرجة، و نقول ب ك ايضا اعظم من ه ر

[دبا 2/ 665 واژه ابن ابی شکر «تحریر اکر»؛ زرکلی 166/8]

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 12227/4

آغاز و انجام: برابر

خط : نسخ، کا: اسدالله بن حيدر هزار جریبی دودانگه مشهور به منجم، تا: 1310ق، جا: تهران؛ همراه است با «تسطیح» ابن ابی الشكر مغربی؛ کاغذ: حنایی آهار مهره، جلد: تیماج فرنگی عطف و گوشه چرمی، 8ص (75-83) ، اندازه: 14/3×21سم [ف : 10 - 94]

تهران؛ دائرة المعارف؛ شماره نسخه: 450/4- عکسی

نسخه اصل: همان نسخه بالا [عکسی ف: 2 - 26]

ص: 1026

اشکال ماه و نقصان و زیادت نور آن / هیئت / فارسی

aškāl-e māh va noqsān va zīyādat-e nūr-e ān

رساله مختصری است در سبب اختلاف شکل ظاهری ماه و ع_لل نقصان و زیادت نور آن علت خسوف، نگاشته شده به امر مخدومی که حکم او نافذ بوده و در پایان مؤلف امید آن داشته که کتاب مفصلی جهت کتابخانه او بنویسد.

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6492/10

آغاز: الحمد لله كثيرا ... بحكم آنکه مخدومی بزرگوار که حکم او نافذ است از نویسنده این حرفها التماس بیان سبب اختلاف اشکال ماه و علت نقصان و زیادت نور او فرموده است؛ انج_ام: فما بعد اگر تقدیر مساعدت کند کتابی تمام در علم هیئت یا در دیگر فنون حکمت به رسم کتابخانه همایون تحریر کرده شود.

خط: نستعلیق ،بی کا، بی تا ،مصحح، برخی از برگ ها افتادگی دارد ؛جلد: تیماج قهوه ای ضربی ترنج وسرترنج دار ضربی عطف، 3گ (167ر-170ر)، اندازه: 18×23/5سم [ف : 20 - 72 ]

الاشكال المجسمة التى يحيط بها كرة تنقسم الى قسمين / هیئت / عربی

al-aškal-ul-mujassama allatī yuḥīṭ-u bihā kurat-un

tanqasim ila qismayn

[یادنامه خواجه طوسی ص 1-18]

تهران؛ دانشگاه؛ شماره نسخه: 670/22-ف

نسخه اصل: مانیسا گنل، ش 1706؛ خط: نسخ، بی کا، تا: 699ق؛ جا: تبریز؛ 2گ (267پ-269پ)، 18 سطر [فيلمها: 1 - 523]

اشکال مهر نبوت / متفرقه / فارسی

aškāl-e mohr-e nobovvat

تهران؛ سلطنتی؛ شماره نسخه: 2033

آغاز: اسناد مهر نبوت روایت نموده از حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) السلام از حضرت رسول صلى الله علیه و آله. شخصی که نظر بر مهر نبو بعد از نماز صبح نظر کند چنان باشد که پنجاه حج کرده است؛ انجام: از جمیع آفات و بلیات ایمن گردند. بسیار بود مختصر شد

خط: نسخ و نستعلیق، بی کا، بی تا؛ مجدول، روایاتی راجع به اشکال مهر نبوت از حضرت علی ابن ابیطالب و ائمه اطهار نقل نموده اند؛ مهر:« مشير السلطنه - رضا الحسيني»، ناصر الدين شاه قاجار؛ کاغذ: اصفهانی متن و حاشیه، جلد: مقوای روکش پارچه زری. زمینه بنفش گلدار الوان، حاشیه سجاف چرم عنابی، 18ص، 18 سطر، قطع: رقعی، اندازه: 15/2×21/4سم [ف: 1 - 561]

اشكال الميزان / منطق / فارسی

aškāl-ol-mīzān

فرصت شیرازی، محمد نصیر بن جعفر، 1271 - 1339 قمری

(forsat-e šīrāzī, mohammad nasīr ebn-e ja'far (1855 - 1921)

تاريخ تألیف: 1303ق

مؤلف که از ادبا و شعرای اوایل قرن 14 است، این کتاب را در زمان ناصر الدین شاه قاجار و وزیرش میرزا علی اصغر خان برای یکی از شاگردان نوشته است در حساب، هیئت، منطق، ،اسطرلاب ،هندسه ،نحو، اشتقاق و دیگر علوم ادبی و همچنین فنون نقاشی و صورت گری دستی توانا داشته است او تمام مباحث تصور و تصدیق را با رسم جداول در اشکال اربعه آورده است.

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 28655

آغاز: بسمله، اما بعد در این اوان سعادت نشان که عبارت است از سنه یکهزار و سیصد و سه هجری؛ انجام: ليس اما ان تكون الشمس طالعة و اما ان يكون النهار مو جودا متصلة شخصية.

خط: نستعليق، كاتب = مؤلف (احتمالاً)، بی تا؛ نسخه مذیل به شواهد «شرح قطر» و اشعار باب اول مغنی از حرف لام به بعد است؛ اوراق دارای جدول و کمند؛ واقف: احمد شاهد، آبان 1381 ؛کاغذ: فرنگی خط دار [ف: 24 - 17]

اشکال هیوی و فوائد متنوعه / هیئت / فارسی

aškāl-e hīyavī va favā'ed-e motenavve'e

مشهد؛ الهیات؛ شماره نسخه: 574/33

خط: نستعلیق، بی کا، تا: 1255ق؛ جلد: تیماج عنابی، 21 سطر (10/5×21/5)، اندازه: 14/5×25سم [ف: 1 - 523]

الاشکنوانیه / شعر / عربی

al-iškanvānīyya

جمال ابزری، حسین بن حسن، ق 8 قمری

(jamāl-e abzarī, hoseyn ebn-e hasan (- 14c)

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 847/8

کا: کا: محمد سعید بن میرزا محمد نایینی ،تا: شب غدیر 1269ق، جا: قزوين؛ كاغذ: فرنگی آهار مهره، جلد: میشن قهوه ای لایی، 3گ (89ر-92پ) 13 سطر، اندازه: 11/3×18/1سم [ف: 5 - 209]

اشمام و روم و اسکان (فائده در بیان / فارسی

(išmām va rūm va iskān (fā’ede dar bayān-e)

ص: 1027

مشهد؛ رضوی؛ شماره نسخه: 16172/2

آغاز: تاء تانیثی که موقوفست به هاء روم و اشمام اندران نبود؛

انجام: در حالت سکون صحیح است و دروی نیست بحثی والله اعلم بحقايق الامور

خط: نسخ، بی کا، تا: شنبه منتصف ربیع الثانی 1055ق؛ واگذاری بنیاد جانبازان تهران در 1367 شمسی؛ کاغذ: نباتی و نخودی آهار مهره، جلد: تیماج ضربی خرمایی، 2گ، 16 سطر، اندازه: 11/7×18/4سم [ف : 23 - 123]

الاشهاد في الطلاق / فقه / عربي

al-išhād fi-ṭ-ṭalāq

جزایری، عبدالنبی بن سعد، – 1021 قمری

(jazāyerī, ‘abd-on-nabī-ye-bn-e sa‘d (- 1613)

تحقیقی است استدلالی درباره وجوب شهادت دو شاهد عادل در صحت طلاق، دنباله حاشیه سید محمد عاملی بر این مسئله در مختصر نافع که ابن شدقم در آن گفتگو کرده و جزائری آن بحث ها را جرح و تعدیل می نماید

آغاز: نحمدک محق الحق بكلماته و هو بالحمد حقيق ... وبعد فهذه نبذة في تحقيق بعض مسائل الطلاق

انجام: و لم يتعرض للمطالقة و الامر فى ذلك سهل بعد العلم بالمقصود و الحمدلله وحده

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6662/6

آغاز: نحمدک محق الحق بكلماته و هو بالحمد حقيق...وبعد فهذه نبذة في تحقيق بعض مسائل الطلاق؛ انجام: و لم يتعرض للمطالقة و الامر فى ذلك سهل بعد العلم بالمقصود و الحم_دلله وحده

خط: نسخ، بی کا، تا: قرن 11؛ به خط ابن شدقم تصحيح ش_ده ؛جلد: تيماج قهوه ای، 6گ (177ر-183پ)، 19 سطر، اندازه: 14×21/5سم [ف : 17 - 227]

اشهر اللغات / لغت / فارسی

ašhar-ol-loqāt

صدیقی، غلام الله بهیکهن، ق 11 قمری

(sadīqī, qolām-ol-lāh behīkohan (- 17c)

اهداء به: ابو الظفر محمد اورنگ زیب بهادر

تاریخ تأليف: = عجایب نسخه در ولالی» 1082ق

فرهنگ لغات و اصطلاحاتی است که در شعر و نوشته ها به کار برده می شوند و در کتاب های لغت و شرح دواوین و جز اینها آمده و مؤلف نام آنها را در سر آغاز خود آورده است. ا ین کتاب به ترتیب آغاز لغات در ابواب با ملاحظه پایان آنها تنظیم شده است

آغاز: حمد بیحد و ثناى بيعد مرخالق الخلقى راكه وجود بشر را از جمله موجودات مراتب اعلی

قم؛ مرعشی؛ شماره نسخه: 6808

آغاز: برابر؛ انجام: عهد و میثاق بمقتضاى غراى الكريم اذا وعد وفی

خط: نستعلیق، بی کا، تا: دوشنبه 16 جمادی الثانی 1149ق، مطابق نوزدهمین سال جلوس محمد شاه غازی؛ مجدول، روی برگ اول چند یادداشت به تاریخ 1280 و 1295؛ جلد: مقوایی عطف تیماج قهوه ای، 556گ، 25 سطر، اندازه: 21×32سم [ف : 18 - 8]

« الاشياء » الاصل في الاشياء

«الاشياء التي يحتاج قبل الفسفة كتاب في) » فيما ينبغي ان يقدم قبل تعلم الفلسفة

الاشياء المقوية للشعر / طب / فارسی-عربی

al-ašyā'-ul-muqawwīya li-š-ši'r

تهران؛ ملک؛ شماره نسخه: 4784/5

خط: نسخ، کا: محمد بن شمس الدين بن حسن نجار استرآبادی، تا: 12 صفر 952ق، جا: دولت آباد ؛کاغذ: ترمه ،جلد: میشن قرمز ،ضربی ،3ص، 23 سطر، اندازه: 17/8×28/8سم [ف: 8 - 89]

اشیاء متفرقه (رساله در) / متفرقه / فارسی

(ašyā'-e motefarreqe (r. dar)

رساله مختصری است در برخی از فواید پراکنده در قلع آثار و راندن حيوانات موذی و .....

تهران؛ مجلس؛ شماره نسخه: 6645/29

آغاز: الحمد لله رب العالمین ... اما بعد این رساله ای است که چیزهای متفرقه از هر باب جمع کرده شده و مرتب بر چند فصل گشته؛ انجام: شاهدانه هندی مقشر و در زمین پاشند و آب بروی ریزند و یک ساعت صبر کنند در حال بروید.

خط: نستعلیق زیبا، بی کا، تا: قرن 13 ،مجدول، در حاشیه به چلیپا ؛جلد: تیماج تریاکی ترنج و سر ترنج دار ضربی، 4گ (436-440 حاشیه) 18 سطر، اندازه: 14×21سم [ف : 20 - 175]

ص: 1028

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109