مشخصات نشر: مشخصات ظاهری شایک

سرشناسه

فهرستنویسی پیش از انتشار کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

لطیفی نیا، مهشید گردآورنده

عنوان و نام پدیدار روابط ایران و یونسکو سازمان جهانی یونسکو) (1324-1357ش.) / به

کوشش مهشید لطیفی نیا

تهران : سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران 1385 -

دوره : - 177-446-964؛ 72000 ریال: ج. 1: 6-174-446-964-978؛ 38000 ریال: ج. 2: 5 - 174 - 446 - 964 ؛ ج. 3: 2-353-446-964-978

وضعیت فهرستنویسی

فسا

یادداشت

پشت جلد به انگلیسی Mahshid Latifi Nia. Some Documents of

Iran Unesci relations (1978-1945).

یادداشت

یادداشت

ج. 2 (چاپ اول: 1385 ج 30 چاپ اول (1392) (فیپا)

مندرجات: ج.

2. روابط ایران و یونسکو کمیسیون ملی یونسکو در ایران - ج 30.

روابط ایران و یونسکو (سازمان جهانی (یونسکو) (1387) - 1357)

موضوع: .ایران کمیسیون ملی یونسکو ارتباط میان فرهنگی

موضوع: ایران -- روابط فرهنگی

شناسه افزوده

رده بندی کنگره

سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

1385 6ل 93 4 AS

رده بندی دیویی

353/7211

شماره کتابشناسی ملی

39270-84م

سازمان اسناد و کتابخانه ملی

جمهوری اسلامی ایران

روابط ایران و یونسکو

به کوشش مهشید لطیفی نیا محمد رضا سعید آبادی :ناشر سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

شمارگان: 500 نسخه / چاپ اول 1392

چاپ و صحافی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

مهدی ادیبی، سید آصف آصفی

ناظر فنی نصرت اله امیر آبادی

بها: 20000 تومان

نشانی تهران بزرگراه شهید حقانی غرب به شرق بعد از ایستگاه مترو، بلوار کتابخانه ملی تلفن :فروشگاه 81623301- 81623315- 88941946 دورنگار: 88947496

وب گاه : www.nlai.ir

پست الکترونیک انتشارات: Publication@nlai.ir

ص: 2

افتتاح میزگرد دانشمندان کشورهای اسلامی با عنوان «اسلام امروز» در حاشیه اجلاس بیست و یکم 1359/7/21، شماره سند 11 ... 54

قسمت سوم خلاصه گزارش جلسات بیست و یکمین دوره کنفرانس یونسکو 1359/8/5، شماره سند 12 ... 54

قسمت چهارم خلاصه گزارش جلسات بیست و یکمین اجلاس یونسکو 1359/8/16، شماره سند 13 ... 60

دعوت کشورهای عضو یونسکو به چهارمین اجلاس فوق العاده کنفرانس عمومی شماره سند 14 ... 65

نكات مورد توجه مدير كل يونسکو مصوب اجلاس بیست و یکم 1361/11/26، شماره سند 15 ... 66

نکات مورد نظر ایران جهت پیشنهاد به کنفرانس عمومی یونسکو 1362/4/28، شماره سند 16 ... 70

استعلام یونسکو در مورد پروژه های ملی کشور در ارتباط با طرحهای عمده علوم و تکنولوژی 1362/5/16، شماره سند 17 ... 71

گزارش نماینده ایران از بیست و دومین اجلاس عمومی یونسکو آذر 1362، شماره سند 18 ... 71

گزارش کمیسیون شماره 2 بیست و دومین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو، شماره سند 19 ... 75

گزارش عمومی هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در بیست و دومین اجلاس عمومي يونسكو 62/10/7، شماره سند 20 ... 87

سخنرانی نماینده ایران در کنفرانس عمومی یونسکو ، شماره سند 21 ... 94

فهرستی از فعالیتهای انجام شده در ارتباط با بیست و چهارمین اجلاس عمومی یونسکو 1987 آبان 1365، شماره سند 22 ... 104

گزارش بیست و چهارمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو 1366، شماره سند 23 ... 106

گزارش هیئت اعزامی ایران در بیست و چهارمین کنفرانس عمومی یونسکو 1366، شماره سند 24 ... 111

گزارش کمیته انتخابات بیست و چهارمین اجلاس عمومی 1366/11/15، شماره سند 25 ... 115

گزارش کمیته انتخابات بیست و چهارمین کنفرانس عمومی یونسکو و انتخابات دیگر 1366، شماره سند 26 ... 116

قطعنامه ها و اصلاحیه های پیشنهادی ج.ا.ایران در مورد برنامه های 14 گانه به اجلاس عمومی - یونسکو 1366، شماره سند 27 ... 125

اهداف يونسکو، شماره سند 28 ... 129

خلاصه نامه فدریکو مایور در موضوع مشورت با کشورهای عضو در مورد آماده سازی پیش نویس برنامه میان مدت 200-1996 1373، شماره سند 29 ... 135

ص: 4

مشورت درباره پیش نویس برنامه میان مدت 2001-1996 و برنامه و بودجه 97 - 1996 1373/1994، شماره سند 30 ... 136

میزان حق عضویت ایران به یونسکو، شماره سند 31 ... 143

پرداخت حق عضویت به ارز ملی شماره سند 32 ... 143

دولتی شدن کمیته تخصصی آموزش در آسیا و اقیانوسیه 1373، شماره سند 33 ... 144

برنامه ریزی تشکیل گروه کاری ویژه جهت بررسی ساختار و عملکرد و کنفرانس عمومی 1374، شماره سند 34 ... 144

نقش محوری آموزش در راهبرد میان مدت یونسکو 1374، شماره سند 35 ... 146

بیست و هشتمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو 1374، شماره سند 36 ... 156

اعلام برگزاری کنفرانس بیست و نهم یونسکو 1376، شماره سند 37 ... 160

اعلام برگزاری سی امین کنفرانس عمومی یونسکو 1378، شماره سند 38 ... 163

بیان مواردی چند در ارتباط با علوم زمین 1378، شماره سند 39 ... 164

گزارش فشرده فعالیتهای دفتر همایشهای علمی و بین المللی از بدو تاسیس تا مرداد 1378، شماره سند 40 ... 165

یادداشت تفاهم منعقده میان وزارت فرهنگ و آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران و مركز بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام، شماره سند 41 ... 166

آیین نامه ایجاد دفتر همایشهای علمی بین المللی 1378، شماره سند 42 ... 167

معرفی اجمالی ساختار کنفرانسهای عمومی یونسکو، شماره سند 43 ... 169

قطعنامه های مصوب ایران در سی و یکمین کنفرانس عمومی یونسکو، شماره سند 44 ... 178

راهبرد میان مدت يونسكو 2007 - 2002، شماره سند 45 ... 181

طرح پیش نویس برنامه و بودجه (2005-2006) یونسکو، شماره سند 46 ... 182

پیشنهادهای اصلاحی برای گنجاندن در متن پیش نویس برنامه و بودجه یونسکو برای سالهای 2007 - 2002 سال 1380، شماره سند 47 ... 189

طرحهای ارائه شده به بخش برنامه مشارکت یونسکو برای سالهای 2007-2006 شماره سند 48 ... 190

اولویت بخشی برنامه ها و هدفهای یونسکو بر اساس برنامه اصلی چهارم، شماره سند 49 ... 191

برگزاری سمینار جاده ابریشم، شماره سند 50 ... 195

عضویت ایران در کمیته های یونسکو، شماره سند 51 ...

گزارش اجمالی سی و چهارمین کنفرانس عمومی یونسکو پاریس 24 مهر لغایت 12 آبان 1386، شماره سند 52 ... 196

بیانیه وزرای علوم در مورد علم و فناوری برای توسعه پایدار و نقش یونسکو در پایان سی و چهارمین کنفرانس عمومی یونسکو 1386، شماره سند 53 ... 197

قطعنامه های تصویب شده ج.ا.ایران در سی و چهارمین کنفرانس عمومی یونسکو 1386، شماره سند 54 ... 202

ص: 5

شوراها و کمیته های بین المللی و بین الدولى يونسكو مصوب سی و چهارمین کنفرانس عمومی آبان 1386، شماره سند 55 ... 204

معرفی کمیته های بین المللی و بین الدولى يونسكو 1386/11/15، شماره سند 56 ... 205

بخش دوم

شورای اجرایی یونسکو

گزارش یکصدونهمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو 1359/3/23، شماره سند 1 ... 209

گزارش یکصد و چهاردهمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو 1361/2/23، شماره سند 2 ... 209

متن سخنرانی دکتر فیض نمایندگی ثابت ایران در یونسکو در یکصدوچهاردهمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو 1361/2/23، شماره سند 3 ... 212

معرفی دکتر داوری جهت عضویت در شورای اجرایی یونسکو 1362/3/8، شماره سند 4 ... 215

برگزاری مراسم بزرگداشت حافظ در دستور کار یکصد و بیست و هفتمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو ، شماره سند 5 ... 216

اطلاعیه شورای اجرایی یونسکو پیرامون وقایع هولناک بیت المقدس 66/6/3، شماره سند 6 ... 217

گزارش یکصد و سی و هشتمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو، شماره سند 7 ... 217

گزارش صدوچهل و ششمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو پاریس 3 مه 1995، شماره سند 8 ... 222

بخش سوم

ایکوم ، ایکوموس ایکروم و اقدامات یونسکو

اساسنامه ،ایکوم مصوب یازدهمین مجمع عمومی کپنهاک، شماره سند 1 ... 229

« دعوت احمد مختار امبو » مدیر کل یونسکو برای بازگشت میراث فرهنگی به کشورهای مبداء، شماره سند 2 ... 240

گزارش جلسه مجمع کارشناسان تدوین تاریخ تمدنهای آسیای مرکزی، شماره سند 3 ... 243

عضویت ایران در شورای بین المللی محوطه ها ایکوموس)، شماره سند 4 ... 244

حق عضویت ایران در مرکز بین المللی مطالعات برای حفاظت اموال و آثار باستانی ایکروم، شماره سند 5 ... 245

اطلاعاتی درباره شورای بین المللی ابنیه و آثار تاریخی و اساسنامه آن، شماره سند 6 ... 245

گزارش مختصر اولین اجلاس کمیته بین الدول به منظور بررسی نحوه بازگرداندن مالکیتهای فرهنگی به کشور مبداء 1359/2/24، شماره سند 7 ... 248

چگونگی عضویت ایران در کمیته بین الدول استرداد اموال فرهنگی 1359/4/19، شماره سند 8 ... 251

استعلام در مورد داوطلبی ایران برای انتخاب شدن به عضویت کمیته اموال فرهنگی و شورای بین المللی تعلیم و تربیت 1359/4/28، شماره سند 9 ... 252

ص: 6

موافقت کمیسیون ملی ایران با عضویت ایران در کمیته اموال فرهنگی و شورای بین المللی تعلیم و تربیت 1359/5/20، شماره سند 10 ... 253

اعزام هیئتی از سوی یونسکو جهت بازدید آثار فرهنگی ایران ،1360/11/21، شماره سند 11 ... 253

گزارش هیئت اعزامی ایران به رم از اجلاس عمومی ایکروم 1361/1/20، شماره سند 12 ... 254

لزوم انجام مطالعات پیرامون سرقت ادبی و هنری طبق موافقتنامه و متن برنامه و بودجه سال 83 - 1981 62/8/29، شماره سند 13 ... 260

عضویت ایران در کمیته بین الدول استرداد اموال فرهنگی و انفورماتیک، شماره سند 14 ... 261

گزارش تعداد انجمنهای حفظ و حراست آثار باستانی 63/11/28، شماره سند 15 ... 262

گزارش پنجمین اجلاس کمیته استرداد اموال فرهنگی 66/2/28، شماره سند 16 ... 262

نامه فدریکو مایور در موضوع تأکید بر اجرای کنوانسیونهای مصوب یونسکو در رابطه با حفظ میراث فرهنگی 1991/1370، شماره سند 17 ... 263

برگزاری ششمین سمینار بین المللی سیاستگذاری و راههای حفاظت از شهرهای تاریخی در صنعا 1370، شماره سند 18 ... 264

پیشنهاد اعزام هیئتهای تحقیق یونسکو جهت بررسی خسارات وارده ناشی از بازسازی میراث فرهنگی - معنوی شهر بیت المقدس 70/9/1، شماره سند 19 ... 265

بخش چهارم

برنامه های اقیانوس شناسی آب شناسی (هیدرولوژی) یونسکو، کنفرانسها و اقدامات

درخواست کمیسیون بین الدول اقیانوس شناسی از کشورها مبتنی بر اعلام متون قانونی در مورد تحقیقات علمی دریایی 1362/7/20، شماره سند 1 ... 269

فراهم نمودن پژوهش تازه کمیسیون بین الدول اقیانوس شناسی در زمینه آلودگی محیطهای دریایی 62/8/10، شماره سند 2 ... 270

اعلام برگزاری هفدهمین اجلاسیه شورای اجرایی کمیسیون بین الدول اقیانوس شناسی در پاریس 62/9/30، شماره سند 3 ... 270

انتخاب ایران به عضویت کمیته انتقال دانش و تکنولوژی شورای بین الدول برنامه بین المللی هیدرولوژی (70/11/18، شماره سند 4 ... 271

پیشنهاد شرکت نماینده ایران در نشست منطقه ای کمیته های ملی آی اچ پی در دهلی نو به تاریخ 6 تا 8 آوریل 1992 70/11/16، شماره سند 5 ... 271

گزارش دومین کنفرانس بین المللی اقیانوس شناسی برای استفاده پایدار از اقیانوسها در مناطق ساحلی 1373، شماره سند 6 ... 272

ص: 7

بخش پنجم

سمینارها برآورد منابع مالی انسانی، توسعه جهانی و یونسکو

تشکیل کنفرانس بین المللی در زمینه پخش برنامه از طریق ماهواره ها و دعوت از ایران 1357/12/22، شماره سند 1 ... 285

مقدمات کنفرانس جهانی درباره سیاست فرهنگی مکزیکوسیتی 1361، شماره سند 2 ... 285

مطالعات اولیه برای کنفرانس جهانی سیاستهای فرهنگی، شماره سند 3 ... 300

گزارش سمینار مجمع مشترک یونسکو «جمعیت الدعوه الاسلامیه لیبی » در مقر یونسکو 1361، شماره سند 4 ... 306

متن سخنرانی دکتر فیض در سمینار جهانی رویای اخلاقی و سیاسی اسلامی 1361 شماره سند 5 ... 308

نتایج کلی انتخابات کمیته های بین الدول یونسکو 1362/9/8، شماره سند 6 ... 311

گزارشی از برآورد منابع مالی و انسانی تخصیص یافته به تحقیقات و توسعه کشورهای جهان، شماره سند 7 ... 312

بخش ششم

تعلیم و تربیت و یونسکو

مجمع منطقه ای در تشخیص مطالعات دیپلمها و درجات آموزش عالی در آسیا و اقیانوسیه، شماره سند 1 ... 319

برنامه آموزش و پرورش در یونسکو، شماره سند 2 ... 27

تقاضای همکاری دول عضو یونسکو در امر مبارزه با بیسوادی جمهوری عربی یمن ، شماره سند 3 ... 337

بخش هفتم

کنفرانس کشورهای آسیایی سیاستهای فرهنگی حفظ و نگهداری ابنیه باستانی و يونسكو

گزارش خلاصه ای از دفتر منطقه ای علم و تکنولوژی یونسکو، شماره سند 1 ... 341

طرح تحقیق درباره ابنیه آسیای مرکزی، شماره سند 2 ... 342

گزارش خلاصه سمینار ملی پاکستان درباره کاربرد علوم و تکنولوژی در خدمت توسعه ... 346

شماره سند 3 ... 355

درخواست کمک و همکاری کشورها جهت نجات معبد بوروبودور اندونزی 1357/6/2، شماره سند 4 ... 356

تلاش برای نجات اکروویل، شماره سند 5 ... 361

گزارش مجمع تدوین تاریخ تمدنهای آسیای مرکزی 1357/7، شماره سند 6 ... 368

پیام دکتر فرهادی به مدیر کل یونسکو در مورد قتل عام مردم فلسطین 1366، شماره سند 7 ... 368

ص: 8

بیان شمه ای از نتایج غیرانسانی جنگ تحمیلی از سوی ریاست کمیسیون ملی به مدیر کل یونسکو، شماره سند 8 ... 368

محکومیت رژیم اشغالگر قدس به جهت کشتار کارگران فلسطینی از سوی گروه آسیا و اقیانوسیه یونسکو 69/4/9، شماره سند 9 ... 370

تصميم يونسكو مبتنی بر تدوین مجموعه ای تحت عنوان وجوه مختلف فرهنگ اسلامی 69/10/22، شماره سند 10 ... 370

گزارش سفرج.هیلیگ نماینده مدیر کل یونسکو به ایران و عقد قرارداد تأسیس دفتر یونسکو در ایران 1374، شماره سند 11 ... 372

بخش هشتم

غیر متعهدها آمریکای لاتین و یونسکو

گزارش سمینار غیر متعهدها و عصر انفورماتیک، شماره سند 1 ... 377

اعلام موارد مورد توجه در گزارش گروه کشورهای غیر متعهد 1359، شماره سند2 ... 380

گزارش اهم مطالب اجلاسیه گروه کار مقامات عالیرتبه 45 کشور غیر متعهد در هاوانا، شماره سند 3 ... 381

خلاصه گزارش سمینار توسعه رسانه ها و دمکراسی در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب 1373، شماره سند 4 ... 394

هماهنگی فعالیت کشورهای غیر متعهد با توجه به کنفرانس جهانی سیاست فرهنگی، شماره سند 5 ... 402

بخش نهم

جوایز یونسکو

جایزه کالینگای یونسکو و درخواست داوطلب 1357، شماره سند 1 ... 413

جایزه مبارزه با بیسوادی 1358، شماره سند 2 ... 414

جایزه پروفسور عبدالسلام برنده نوبل فیزیک به جوانان جویای علم 1358، شماره سند 3 ... 414

موارد اعطای جایزه کالینگا 1359، شماره سند 4 ... 415

جایزه شورای بین المللی علوم اجتماعی ، شماره سند 5 ... 416

درخواست معرفی داوطلب جهت دریافت جایزه روکان 1359، شماره سند 6 ... 416

آیین نامه جایزه یونسکو در زمینه آموزش و پرورش در راه صلح 1359/11/15، شماره سند7 ... 417

پیشنهاد معرفی نماینده جهت دریافت جایزه آموزش صلح» 1363، شماره سند 8 ... 419

پیشنهاد معرفی داوطلب واجد شرایط دریافت جایزه سواد آموزی بزرگسالان در مناطق روستایی 69/2/12، شماره سند 9 ... 420

پیشنهاد معرفی نماینده واجد شرایط جهت دریافت جایزه را جاروی سینگ 1369/7/24، شماره سند 10 ... 420

نمایه ها ... 421

اسناد ضمیمه ... 435

ص: 9

جهانی در شش ماده و دو تبصره در 1385/6/15 تدوین گردید.

در حال حاضر التفهیم بیرونی مسالک ،الممالک مجموعه خمسه نظامی سفینه تبریز، شاهنامه بایسنقری مجموعه اسناد تشکیلات اداری آستان قدس مجموعه قرآنهای نگاشته شده روی پوست آهو و وقفنامه ربع رشیدی جزو آثار ثبت شده در حافظه جهانی یونسکو هستند.

با توجه به اعلامیه جهانی آرشیوها مبنی بر ضرورت حیاتی آرشیوها به عنوان شاهدانی معتبر و منابع موثق از فعالیتهای فکری و نیز حمایت از آرشیوها و انتخاب و معرفی و در دسترس قرار دادن برای

اعتلای هر چه بیشتر جوامع جهانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران همواره در معرفی تحقیق و پژوهش و انتشار مجموعه اسناد ملی پیشگام بوده است.

، کتاب حاضر جلد سوم از مجموعه اسناد روابط ایران و یونسکو در ادامه دو جلد پیشین برگزیده

مجموعه اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به همراه اسناد مرکز اسناد کمیسیون ملی یونسکو در ایران میباشد که توسط مهشید لطیفی نیا پژوهشگر اسناد و استاد فرهیخته آقای دکتر محمدرضا سعید آبادی دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران تدوین گردیده است و گوشه ای از اقدامات و فعالیتهای علمی و فرهنگی ایران را پس از انقلاب اسلامی بیان مینماید و در عین حال بطور تطبیقی فعالیت و اقدامات سازمان جهانی یونسکو و دیگر کشورها را بررسی می کند.

امید که در آینده نیز همچنان انتشار اسناد پیشینیان مشعل راه آیندگان قرار گیرد.

اسحق صلاحی

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

ص: 11

شناسایی عوامل فرهنگی به منزله اصل جدایی ناپذیر راهبردهای توسعه و توجه به زمینه های ،تاریخی اجتماعی و فرهنگی هر جامعه

ترویج بینشی نوین از کار و فعالیت که به تقویت همبستگی ،اجتماعی، ارتقاء مفهوم شهروندی و پیشبرد جامعه مسئول می انجامد .

توسعه تدابیر لازم برای توانا ساختن کشورها برای نظارت بر اجرای فعالیتهای مربوط به توسعه اجتماعی

از دیگر موارد مورد توجه یونسکو تنوع فرهنگی و تقارب فرهنگهاست. فرهنگ ها ساختارهایی ثابت یا خود محصور نیستند. هر فرهنگی تحت تاثیر فرهنگیهای دیگر است و به نوبه خود بر آنها تاثیر میگذارد همه فرهنگ ها پیوسته در تغییرند تاریخ بالنده مختص آن شیوه از حیات فرهنگهایی است که توان همراهی با دیگر فرهنگ ها را دارند و یک راهبرد مشترک را دنبال کرده اند اما این به معنای همانند و یکسان شدن با دیگران نیست نمی توان و نباید با ذهن و فهم دیگری همانند و یکسان شد که در این صورت مانع خلاقیت هر دو فرهنگ خواهد شد. قرنهاست که تبادلات مختلف فرهنگی عامل ترجمه فرهنگ ها بوده است. تداخل فرهنگها در طول زمان به صورت اشکال متنوع و مختلف فرهنگی نمود یافته که برخی از آنها در فهرست میراث فرهنگی معنوی یونسکو به ثبت رسیده است این فهرست مخزن سنتهای شفاهی عملکردهای اجتماعی هنرهای نمایشی و دانش و صنایع دستی است که نسل به نسل و سینه به سینه منتقل شده و مایه حیات و تداوم جوامع است و به آنها هویت می بخشد.

کمیسیون ملی یونسکو در ایران پس از پذیرش عضویت ایران در یونسکو با تصویب مجلس

شورای ملی وقت در سال 1327 تشکیل شد و برای تعیین اهداف شرح وظایف و ارکان خود اساسنامه ای را در سیزده ماده تنظیم کرد که در 14 اردیبهشت 1328 به تصویب هیات وزیران رسید. این اساسنامه پس از پیروزی انقلاب اسلامی مورد تجدید نظر قرار گرفت و اساسنامه اصلاحی در هفده ماده و چهار تبصره از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی به هیات دولت تقدیم شد و در بیست و نه شهریور 1366 به تصویب رسید. با گذشت بیش از نیم قرن از تاسیس کمیسیون ملی

یونسکو در ایران عملکرد کمیسیون ملی در این زمینه با موفقیتهای بسیار روبرو بوده است. کمیسیون ملی یونسکو تلاش نموده است با تجمیع و هم افزایی همه ظرفیتهای ملی و با اندوخته فرهنگ و تمدن ایران و با تکیه بر عالمان و دانشمندان دیرین این سرزمین و بهره مندی از دانشمندان و

ص: 13

هنرمندان امروزین ایران در جهت دستیابی ایران به جایگاه شایسته و بایسته در یونسکو گامهای موثری را بردارد.

تاسیس مراکز علمی - منطقه ای و بینالمللی وابسته به یونسکو همچون مرکز ملی اقیانوس شناسی مرکز منطقه ای مدیریت آب شهری مرکز مهندسی زلزله مرکز بین المللی قنات و سازه های آبی

،تاریخی مرکز منطقه ای پژوهشهای میراث معنوی و مرکز منطقه ای توسعه پارک های علم و فناوری نمونه هایی از بالفعل نمودن ظرفیتهای علمی آموزشی و فرهنگی ایران در چارچوب برنامه های یونسکو در سالهای اخیر بوده است.

ثبت آثار میراث طبیعی و فرهنگی ایران در لیست میراث جهانی یونسکو از جمله تخت جمشید، چغازنبیل تخت سلیمان ،بم ،پاسارگاد سلطانیه بیستون مجموعه قره کلیسای آذربایجان، سازه های تاریخی آبی شوشتر بازار تبریز بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی و 9 باغ ایرانی از دیگر دستاوردهاست.

همچنین ثبت نوروز به عنوان اولین میراث معنوی و مشترک 10 کشور حوزه نوروز با ابتکار جمهوی اسلامی ثبت ذخیره گاههای زیست کره در چارچوب برنامههای علوم یونسکو همچون ارسباران ارجان ،گنو گلستان حرا ،کویر دریاچه ارومیه میانکاله توران دنا و تنگ صیاد با

همکاری و همیاری سازمانها و نهادهای ذیربط ثبت میراث مکتوب از جمله شاهنامه بایسنقری

وقفنامه ربع رشیدی مجموعه اسناد اداری دوره صفویه آستان قدس رضوی، التفهیم بیرونی و خمسه نظامی در لیست حافظه جهانی یونسکو از دیگر اقدامات است. تاسیس کرسیهای دانشگاهی یونسکو در جمهوری اسلامی ایران ثبت مشاهیر بزرگان و مفاخر ایرانی به عنوان شخصیتهای یونسکو ایجاد جایزه بین المللی ابن سینا در زمینه اخلاق در علم و همکاری و مشارکت در بزرگداشت مشاهیر ایرانی چاپ بیش از 90 جلد کتاب در حوزه های مختلف و برگزاری کنفرانسها و کارگاههای آموزشی در حوزه های علوم، آموزش و فرهنگ و علوم اجتماعی و ارتباطات از دیگر موفقیتها و دستاوردهاست. بنا به تصریح سازمان جهانی یونسکو، کمیسیون ملی یونسکوی ایران در مقایسه با دیگر کشورهای عضو از لحاظ کار کرد، پوشش برنامه ها و گستره فعالیتها یکی از کارآمدترین کمیسیونهاست که از ویژگیهای آن تشکیل و فعالیت 13 کمیته ملی وابسته به کمیسیون از جمله کمیته های ملی آموزش و توسعه پایدار آموزش عالی میراث فرهنگی و طبیعی ،آب ،شناسی انسان و کره ،مسکون اقیانوس شناسی برنامه بین المللی علوم زمین اخلاق ،زیستی مدیریت دگرگونیهای اجتماعی توسعه ارتباطات اطلاعات برای همه و حافظه

جهانی است.

ص: 14

کمیسیون ملی یونسکو به عنوان نهادی رابط مشورتی و اطلاع رسانی طراحی، اجراء و ارزیابی برنامه ها با همکاری و تلاش نهادها سازمانها و افراد ذیربط در ایران تلاشهای گسترده ای را برای دستیابی به جایگاه واقعی ایران در عرصه بین المللی داشته است.

مجموعه حاضر حاصل پژوهش مشترک با خانم مهشید لطیفی نیا در راستای در دسترس گذاشتن اسناد و اطلاعات یونسکو طی سالهای 87-57 برای استفاده و بهره مندی اساتید، پژوهشگران و دانشجویان علاقمند در این زمینه است. همچنین این کتاب با هدف بیان گوشه ای از فعالیتهای ،آموزشی علمی و فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی و با بررسی و پژوهش اسناد و مدارک موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی و مرکز اسناد کمیسیون ملی یونسکو در ایران در فاصله زمانی

سالهای 1387 - 1357 تهیه و تدوین شده است. 1387-1357

در پایان ذکر این نکته ضروری است که فعالیتهای انجام شده و دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران از سال 1387 به بعد از جمله ثبت جهانی آثار و میراث فرهنگی ،ایران، بزرگداشت مشاهیر تأسیس کرسیهای دانشگاهی تاسیس مراکز منطقه ای یونسکو در ایران و معرفی ذخیره گاه های زیست کره و برگزاری کارگاهها و سمینارها و کلیه اقدامات انجام شده از سوی کمیسیون ملی يونسکو با همکاری نهادها و سازمانهای ایرانی و نیز سازمان جهانی یونسکو به زودی در پژوهشی مشترک در قالبی بدیع و نو به زیور طبع آراسته خواهد شد.

دکتر محمدرضا سعید آبادی

استادیار دانشگاه تهران و

دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو - ایران

فروردین 1392

ص: 15

یادداشت سازمان آموزشی علمی و فرهنگی ملل متحد (UNESCO) یکی از سازمانهای تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد است که در سال 1945 تشکیل شد. هدف این سازمان کمک به صلح و امنیت در جهان از راه همکاری بین المللی در زمینه های آموزشی علمی و فرهنگی به منظور احترام به عدالت و قانون و حقوق بشر برپایه منشور ملل متحد است.

195 کشور عضو آن هستند و مقر آن در پاریس است و دفترهایی در کشورهای مختلف عضو دارد .

فعالیتهای یونسکو در زمینه

-ایجاد مؤسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی

-حفاظت از بیوسفر طی برنامه MAB برنامه انسان و بیوسفر) در سال 1971 مدیریت برنامه آب

طی برنامه برنامه بینالمللی آب شناسی از سال 1965

-پروژه های مربوط به تنوع زبان و زبانهای در حال انقراض

-شاهکارهای میراث نامکتوب و نامحسوس بشر

-ثبت بین المللی حافظه جهانی از سال 1997

-مکانهای میراث جهانی

-ترویج جریان آزاد اندیشه بر اساس کلام و تصویر توسط ارتقای آزادی بیان، آزادی مطبوعات

و دسترسی آسان به اطلاعات

-ارتقاء تکثرگرایی و تنوع فرهنگی در رسانه ها و برگزاری رویدادهای مهم مانند دهه دهه بین المللی ارتقاء فرهنگ صلح و فاقد خشونت برای کودکان سراسر جهان در سال 2001 تا 2010 و نیز

ص: 16

سرمایه گذاری بر روی پروژه هایی مانند شورای بین المللی ،علم نمایندگان حسن نیت یونسکو و جوایز و مدالهای یونسکو و غیره میباشد دستور کار و اولویتها در موارد آموزشی علوم طبیعی از جمله آب و بوم ساز سازگان ،وابسته اقیانوسها ظرفیت سازی در علوم پایه و مهندسی ارتقاء کاربرد علوم ،مهندسی علوم انسانی و اجتماعی ،فرهنگ ارتباطات و اطلاعات و شبکههای تخصصی است که از

وظایف آن ایجاد نوعی همکاری و هماهنگی بین نهادها و شبکه های متفاوت اجتماعی است. کمیسیون ملی یونسکو 5 نقش مشخص برعهده دارد که عبارتند از نقش رابط بین دولت نهادهای دولتی و غیر دولتی و افراد با یونسکو مراکز و دفاتر زیر منطقه ای و بین منطقه ای سازمان و همچنین با کمیسیون ملی دیگر کشورها و نهادهای نظام ملل متحد، نقش مشورتی، نقش اطلاع رسانی نقش هماهنگ کننده نقش ،طراحی، اجرا و ارزیابی برنامه های یونسکو در کشور و از اهداف آن مشارکت در فعالیتهای یونسکو به منظور استقرار صلح و ایجاد تفاهم متقابل میان ملتها از طریق اشاعه دانش و معرفت و اهتمام در امر نشر فرهنگ و آموزش تلاش برای برقراری حفظ و گسترش عدالت آزادی و حقوق اساسی افراد انسانی با الهام از اصول اسلامی و اهداف یونسکو از راه همکاری با سازمان مرکزی یونسکو و موسسات تابعه آن تلاش برای اعتلای فرهنگ و

ارزشهای انسانی و مبارزه با مفاسد اخلاقی از راه تبادل فکری با صاحبنظران در قلمرو ادیان و

مذاهب تعلیم و تربیت و علم اخلاق کوشش در غنی کردن اندیشه بشری از راه نشر و توسعه دانش به منظور ارتقای فضیلتهای انسانی شناخت فرهنگهای گوناگون جوامع و معرفی فرهنگ اسلامی و میراث فرهنگی ایران تعمیم آموزش و نیز مبارزه با بیسوادی به عنوان مانع اصلی تعالی فکری و توسعه فرهنگی از طریق همکاری با یونسکو و موسسات ،همسو همکاری و همگامی در ایجاد سامانه نوین ارتباطات برای مبادله گسترده اطلاعات در مقیاس جهانی و مقابله با انحصار طلبی قدرت های

سلطه جوی جهانی در این زمینه و رسالت اصلی کمیسیون ملی در کشور تعیین خلاءها تمرکز نیروها

بر حوزه های اولویت دار و بحران زای ملی و جهانی و اجتناب از تلاش حاشیه ای است. کانون اصلی

فعالیتها مطالعه و بررسی اندیشه ها و تبادل اطلاعات و توسعه توان و ظرفیت کشور در زمینه ،آموزش علوم فرهنگ و ارتباطات با توجه به معیارهای بین المللی است راهبرد اصلی در هدایت اقدامات تقویت ارتباط بین تحقیقات و سیاست گذاریها شناسایی و تعیین خط مشی های موفق توسعه ظرفیتهای نهادی و انسانی کشور و حساس نمودن دولت و جامعه نسبت به موضوع های مهم و روزآمد جهانی است.

ص: 17

سازمان جهانی یونسکو در حال حاضر به مدیر کلی خانم ایرینا بو کووا به فعالیت خود ادامه میدهد. پژوهش حاضر گوشه ای از فعالیتهای سازمان جهانی یونسکو و نیز کنفرانسها، سمینارها و سخنرانیها و بیان اقدامات نمایندگان ایرانی بین سالهای 1357 تا 1387 را در برمی گیرد که در ادامه دو جلد پیشین روابط ایران و یونسکو (1327) - 1324 در قالب پژوهشی مشترک با آقای دکتر محمدرضا سعید آبادی استادیار روابط بین المللی دانشگاه تهران و دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران انجام شده و هدف از آن بیان گوشه ای از اقدامات علمی و فرهنگی ایران در عرصه داخلی و

بین المللی پس از انقلاب اسلامی سال 1357 است که با بهره مندی از اسناد موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی و کمیسیون ملی یونسکو در ایران تحقق یافته است و بطور بسیار مختصر شامل اسنادی

است در موضوعات .

گزارشهای اجلاسهای عمومی یونسکو اجلاس شورای اجرایی یونسکو، ایکوم، ایکروم و اقدامات یونسکو در این زمینه برنامه هیدرولوژی یونسکو ،کنفرانسها ،اقدامات، سمینارهای جهانی و یونسکو، کنفرانس جهانی تعلیم و تربیت یونسکو کشورهای غیر متعهد امریکای لاتین و یونسکو و جوایز یونسکو لازم به ذکر است که در نگارش اسامی و نام ها تلاش بر این بود که همان گونه که در اسناد بکار رفته اند و حتی الامکان بصورت صحیح آورده شود.

در پایان وظیفه خود میدانم از جناب آقای دکتر محمدرضا سعید آبادی که با همکاری پژوهشی مشترک ایشان این تحقیق انجام گرفت همچنین سرکار خانم فریده پورهادی مدیر انتشارات کمیسیون ملی یونسکو و نیز جناب آقای عباسی مسوول وقت کتابخانه و مرکز اسناد یونسکو، جناب

آقای سیاری مسوول دبیرخانه یونسکو که اسناد را در اختیار قرار دادند تشکر نمایم. همچنین از ریاست محترم سازمان اسناد و کتابخانه ملی جناب آقای دکتر صلاحی جناب آقای

عزیزی معاونت محترم آرشیو ملی جناب آقای امیرخانی و جناب آقای نوری پور فرزانگان وارسته جناب آقای دهقان و همچنین جناب آقای حسن زاده همکار محترم در اداره فراهم آوری اسناد که روزهای بسیار علاوه بر انجام وظایف اداری مجموعه اسناد مربوط به یونسکو را در اختیار قرار دادهاند و مدیریت محترم پژوهش و آموزش جناب آقای حمیدرضا منصوری و همچنین جناب آقای امیر آبادی سرکار خانم آمنه هزارخانی جهت اهتمام در حروفچینی مجموعه حاضر و همه کسانی که به نحوی در پژوهش اخیر سهمی و نقشی داشته اند سپاسگزار هستم.

مهشید لطیفی نیا

ص: 18

از ایران 5 نفر به کنفرانس اعزام شدند و بقیه به سبب عضویت در نمایندگی ثابت ایران در

یونسکو یا به دلیل اقامت در پاریس در کنفرانس شرکت جستند.

2 - انتخاب رئیس بیستمین اجلاس - کمیته داوطلبی با حضور هیئتهای نمایندگی کشورها

طی دو جلسه هیئت رئیسه خود را انتخاب ورای تمایل خویش را نیز نسبت به هیئت رئیسه کنفرانس عمومی اعلام کرد نمایندگان ولتای علیا گیزربو) عنوان رئیس و نماینده ایران فریدون (اردلان و نمایندگان پرتغال و کوبا به عنوان نایب رئیس کمیته داوطلبیها انتخاب شدند.

شورای اجرایی یونسکو نماینده کانادا ناپلئون بوبلال را برای ریاست بیستمین اجلاس

کنفرانس عمومی نامزد کرده بود و کشورهای عربی نماینده اردن عبد السلام) مجالی را برای این

سمت معرفی کردند. پس از اخذ رأی مخفی نماینده کانادا با 60 رای انتخاب شد نماینده اردن 56 رای داشت. مجمع عمومی در جلسه ای نماینده کانادا را به اتفاق آراء به سمت ریاست کنفرانس برگزید و نواب رئیس و همچنین روسای کمیسیونها را انتخاب کرد به علاوه مجمع عمومی در جلسه مورخ 26 اکتبر 25 تن اعضای کمیته سازش و نگارش را تعیین نمود.

3 - خطابه مدیر کل یونسکو - آماد و مهتار امبو مدیر کل یونسکو در جلسه مورخ 26 اکتبر1978 مجمع عمومی پیرامون فعالیتهای گذشته و افق برنامه های آینده سازمان سخنرانی مفصلی ایراد کرد. وی نظام جدید بین المللی اقتصادی را یکی از قالبهای عمده فعالیتهای یونسکو توصیف کرد که جنبه های اجتماعی و فرهنگی بدان ابعاد تازه ای می بخشد. او مفهوم عمیق نظام جدید را در چهارچوب ضرورتهای عدالت و همبستگی مجسم کرد که به حقوق بشر می انجامد. مدیر کل یونسکو یکی از ویژگیهای عمل یونسکو را در زمینه حقوق بشر در رابطه با مسائل صلح جهان و خلع سلاح و موضوع توسعه توجیه و معرفی نمود.

او مساعی سازمان را در خدمت به کشورهای عضو از طریق اجرای برنامه های علمی بین المللی

مانند هیدرولوژی محیط زیست زمین شناسی اقیانوس شناسی شبکه اطلاعات علمی رواج سیاست علمی و فنی تشکیل کنفرانس وزیران علوم و تکنولوژی مناطق جهان تدارک کنفرانس ملل متحد

برای کاربرد علم و فن در خدمت (توسعه بیان کرد و اثرهای چند جانبی وسایل ارتباطات را در جامعه معاصر مورد بحث قرار داد و با یادآوری مصوبات اجلاسهای گذشته کنفرانس عمومی سخن

را تا اعلامیه مربوط به نقش رکنهای خبری در تقویت صلح و حسن تفاهم بین المللی و مبارزه با تبلیغات ستیزه جویانه نژادگرایی و آپارتاید ادامه داد آنگاه او پیرامون هویت فرهنگی و رابطه آن با تجددطلبی و تحولات علمی و فنی حفظ میراث فرهنگی و طبیعی سخن گفت و در مورد آموزش و

ص: 2

پرورش اهمیت آموزش فنی و حرفه ای آموزش محیط زیست و جمعیت رابطه آموزش با کار و

ضرورت نوآوری را در آموزش و پرورش خاطر نشان ساخت.

سخنان مدير كل يونسكو مبداء تقسيم مباحث کنفرانس در مجمع عمومی و کمیسیونهای گانه آن تلقی شد. توضیح آنکه جلسات مجمع عمومی به ایراد خطابه های روسای هیئت های نمایندگی اختصاص یافت و در کمیسیونهای کنفرانس موضوع ها و فصل های مختلف برنامه و بودجه مطرح گردید.

4- بحث درباره سیاست عمومی سازمان

الف خط مشی هیئتهای نمایندگی ایران اصولاً بر پایه مطالعات کمیسیون ملی یونسکو در

ایران در اطراف دستور مذاکرات کنفرانس نظرها و عقاید شورای اجرایی یونسکو و با کسب نظر و

همفکری وزارتخانه ها و سازمانهای ذیصلاح و علاقمند تنظیم شده است. به این ترتیب اینجانب به عنوان رئیس هیئت نمایندگی ایران در تاریخ 30 اکتبر 1978 در مجمع عمومی سخنرانی ایراد کرده ام که ضمن آن با توجه به برنامه های آموزشی و فرهنگی و علمی و اجتماعی کشور نسبت به برنامه های

آینده یونسکو در زمینه های معین اظهار نظر شده است. (متنهای فارسی و فرانسوی سخنرانی ضمیمه است).

ب - خطابه رئیس جمهوری فرانسه ژیسکار دستن رئیس جمهوری فرانسه بنا به دعوت یونسکو ساعت پنج بعد از ظهر 27 اکتبر 1978 به دعوت مدیر کل یونسکو در جلسه عمومی حضور یافت و سخنرانی مهمی درباره نقش مدرسه در تکوین جامعه امروز و فردا و اهمیت مقام معلم در تحول نظام آموزشی و اجتماعی ایراد کرد.

رئیس جمهوری مدرسه را محور تمدن آینده جهان تلقی نمود.

در تاریخ 30 اکتبر وزیر آموزش و پرورش فرانسه نیز ضمن خطابه جامعی نظرگاه های خود را

در برنامه های آتی یونسکو بیان کرد.

بحث درباره سیاست عمومی سازمان تا 8 نوامبر ادامه خواهد یافت در پایان مدیر کل یونسکو

خطابه مبسوط دیگری ایراد و توصیه ها و اصول مذاکرات را استنتاج خواهد کرد.

5 - کمیسیونها و کمیته های کنفرانس - غیر از شرکت در کمیته انتصاب ها و داوطلبی ها هیئت نمایندگی ایران بر اساس بررسیهای مقدماتی در کمیسیون آموزش و پرورش کمیسیون شماره

(1) کمیسیون موضوع های عمومی (شماره 5)، کمیسیون علوم (شماره (2) شرکت دارد. هیئت نمایندگی ایران نظرهای اصولی خود را در زمینه های سیاستهای آموزشی و علمی اظهار کرده،

ص: 3

درباره سیاستهای انتشارات یونسکو دقیقاً به اظهار نظر پرداخت و در خصوص گردآوری و تحلیل و

کاربرد اطلاعات علمی و فنی پیشنهادهای مشخصی ارائه کرده است مطالب این کمیسیونها و تفسیرها و پیشنهادهای اعضای هیئتهای نمایندگی ایران درباره آنها طی گزارشهایی که پس از خاتمه کار آنها تهیه و ارسال خواهد گردید منعکس خواهد شد تا مورد توجه و استفاده همه وزارتخانه ها و سازمانهای ذیربط و کمیسیون ملی یونسکو در ایران به هنگام تنظیم روابط همکاری ایران و یونسکو در سالهای آینده واقع شود.

6 -دیدار با مدیر کل یونسکو - اینجانب در تاریخ 31 اکتبر به اتفاق جناب آقای احمد هوشنگ شریفی و آقای فریدون ،اردلان آقای امبو مدیر کل یونسکو را در دفترش ملاقات کردم. مدير كل یونسکو از توجه دولت ایران نسبت به یونسکو که در سخنرانی رئیس هیئت نمایندگی ایران

اظهار شده بود قدردانی کرد و به خاطر نظرها و پیشنهادهایی که ضمن آن آمده بود تشکر نمود. وی با ذکر مذاکراتی که با مقامات کشور طی سفر گذشته خود به ایران درباره اهمیت هویت فرهنگی

ملی و رابطه آن با آموزش و پرورش و پاسداری آن در برابر تحولات علمی و فنی به عمل آورده بود، آمادگی یونسکو را برای همکاری در اجرای طرحهای مربوط تجدید کرد و در قبال پیشنهاد اینجانب مبنی بر استفاده از وجود داوطلبان واجد شرایط ایرانی برای احراز پستهای یونسکو در سطح مديريت وعده اقدام مساعد داد. همچنین درباب توسعه همکاری یونسکو با کشورهای عضو برای تقویت جنبه بین المللی مؤسسه روشهای سواد آموزی بزرگسالان (تهران) مذاکرات مطلوب انجام گرفت.

با فرصت تفکری که در این کنفرانس عمومی برای هیئت نمایندگی ایران و مقامات یونسکو

بدست خواهد آمد، کوشش خواهد شد بیش از پیش از شرکت ایران در این سازمان مهم فکری نتایج محسوس به نفع پیشرفتهای آموزشی فرهنگی علمی و اجتماعی کشور به بار آید.

7 - اعطای مدال به رئیس کمیسیون ملی یونسکو در ایران - بر پایه ضوابط مقرر به وسیله شورای اجرایی یونسکو مدیر کل آن سازمان به 12 تن از شخصیتها که سالیان متمادی برای پیشبرد مقاصد و آرمانهای یونسکو اهتمام و کوشش کردهاند طی مراسم خاص مدال سازمان را اعطا کرد. در عداد این شخصیت ها مدال سازمان به خاطر سی سال خدمات علمی و فرهنگی جناب آقای علی اصغر حکمت رئیس کمیسیون ملی یونسکو در ایران تعلق گرفت چون ایشان به علت کسالت نتوانستند به دعوت مدیر کل یونسکو به پاریس عزیمت کنند، مدال ایشان را دبیر کل کمیسیون ملی

یونسکو دریافت نمود.

ص: 4

- ضیافت هیئت نمایندگی ایران - نظر به اینکه از جانب هیئتهای نمایندگی کشورهای عضو ضیافتهایی به هنگام کنفرانس عمومی ترتیب داده میشود از طرف رئیس هیئت نمایندگی

ایران ضیافتی در تاریخ 12 آبان در محل یونسکو داده شد که در آن مدیر كل يونسكو، معاونان او و رؤسای هیئتهای نمایندگی و عده ای از شخصیتهای علمی و فرهنگی حضور یافتند.

پس از بازگشت اینجانب ریاست هیئت نمایندگی ایران را جناب آقای احمد هوشنگ شریفی

عهده دار خواهند بود و امور کنفرانس و کمیسیونهای آن را ایشان به موقع به استحضار خواهند رسانید.

شایسته نشان داده است زیرا یونسکو زمینه گسترده ای است که رشته های صلاحیت یونسکو را به

معنای اخص در نظر می گیرد. این فرآیند کلی چند بعدی شامل کلیه جامعه ها اعم از پیشرفته و رو به توسعه هست.

اما اگر این فرآیند چند بعدی و کلی از نقطه نظر عوامل ایجاد کننده آن بررسی شود، لزوماً از آن الگویی بدست نخواهد آمد که بر همه جوامع انطباق پذیر باشد.

توسعه وقتی اصیل و درون زا است که بتواند دقیقاً مجموع عناصری را که رخساره ویژه ه-ر جامعه را تشکیل میدهند به حساب آورد اظهار این مطلب آسان است لیکن اشکال تحقق این مقصود مساله اساسی کشورهای روبه توسعه به شمار میرود. از سوی دیگر گوناگونی و جهانگرایی توسعه یعنی فرایندی که همه جا ممکن است باشد ولی برای آن مرکزی وجود ندارد. بناچار نظام

بین المللی را که صریحاً يا ضمناً بر تفوق و برتری بعضی مراکز قدرت اقتصادی همچنین بر روابط بین المللی خاص آن نظام استوار است مورد تردید قرار میدهد.

از اینرو تأکیدی که مدیر کل یونسکو ضمن برنامه های سازمان برای نیل به هدفهای اعلامیه

مربوط به برقراری نظام جدید بین المللی کرده است مورد تایید است این اجلاس کنفرانس عمومی گذشته از آنکه محل گفتگو و تبادل اطلاعات است وسیله ای برای تحول و تغییر شکل مقاصد گوناگون هیئتهای نمایندگی کشورها به یک اداره مشترک نیز شمرده می شود.

برای نیل به این مقاصد میباید از یک دید سازنده انتقادی برخوردار بود و مسائل اساسی را

تجزیه و تحلیل کرد. و درباره هدفها و وسایل تحقق آنها با روح همیستگی به توافق رسید. چشم اندازهای مسائل جهان - ما در جهانی به سر میبریم که در آن بحرانها و جدایی های

متعدد و عمیقی وجود دارد هنوز آثار تجاوز به تمامیت ارضی بعضی کشورها باقی است.

نقض حقوق بشر که ناشی از بعضی مفاهیم قدرت و اشکال ناهنجارگرایی است ادامه دارد. از نظر اقتصادی، نابرابری ابعاد گسترده ای به خود گرفته است. این واقعیت که امروز بالغ بر 800 میلیون بیسواد در جهان وجود دارند اینکه حق تعلیم و تربیت حتی در دوره ابتدایی چه از نظر کمی و چه در سطح جهانی هنوز به مرحله عمل نرسیده است اینکه تولید و مصرف وسایل اطلاعات در چند

کشور پیشرفته صنعتی متمرکز شده اند همه اینها وسعت و شدت مسائل بین المللی را در رابطه مستقیم با صلاحیت یونسکو نشان میدهند ولی مسائل دیگری از قبیل تورم بیکاری، افزایش جمعیت،

مسابقه تسلیحاتی تباهی محیط زیست نیز هر یک به نحوی با کار یونسکو مربوط است و مسائل

موجود را تشدید می.کنند آنچه مورد بحث و علاقه ماست آن است که انسانها بر سرنوشت خود

ص: 6

حاکم باشند و در ساختن جهانی متعادل و پرثمر و برقراری روابط خلاق با انسانهای دیگر شرکت جویند.

صلح و امنیت جهان - وقتی از مسائل مهم جهان سخن به میان می آید، می باید به دو موضوع

توجه کرد: صلح و حقوق بشر.

موقع آن رسیده است که یونسکو به تجزیه و تحلیل نقش حقوق بشر بپردازد و بررسیهای آن به یک برداشت کلی به منظور حمایت انسان در زمان و مکان بیانجامد.

صلح جهان نیز مانند حقوق بشر تجزیه ناپذیر است. صلح را فقط در عدالت میتوان یافت؛ در رعایت حقوق بشر و حق حاکمیت ملتها اگر اراده نیرومند ملل جهان برای ایجاد دنیایی عادلانه وجود نداشته باشد، به صلح نمی توان

دست یافت.

مسابقه تسلیحاتی نشانه عدم اعتمادی است که در جهان سایه افکنده است. این رقابت هولناک بخش عظیمی از منابع انسانی را به هدر میدهد اگر این منابع رها شوند و در راه توسعه دانش و فرهنگ و تربیت انسانها بکار روند بیشک بسیاری از مسائل کنونی جهان رخت برخواهند بست. در

واقع خلع سلاح در مفهوم نظام جدید بین المللی اقتصادی مستتر است نظر یونسکو در اینمورد مبارزه ای بی وقفه برای آماده ساختن ملل جهان به خطرات مسابقه تسلیحاتی و انجام تحقیقات درباره

اثرات مثبت خلع سلاح در توسعه همه جوامع است.

نژادگرایی و استعمار در رابطه با این دو موضوع یونسکو باید کوششهای خود را در امحای شکلهای مختلف ،استعمار نژادگرایی آپارتاید ادامه میدهد. موجب خوشوقتی است که « کنفرانس جهانی » مبارزه با نژاد پرستی و تبعیض نژادی مورخ اوت 1978 اراده بین المللی را برای از میان بردن شکلهای مختلف نژادگرایی بطور صریح تأکید کرد. امیدوارم که اعلامیه راجع به نژاد و پیشداوریهای نژادی که طرح نهایی آن اینک در دستور کار این کنفرانس قرار دارد. به عنوان ابزار جدیدی برای ریشه کن ساختن پندارهای بیهوده نژادی در اختیار ملتها و دولتهای جهان گذارده شود.

عدم تمرکز در فعالیتها و پیوندی استوارتر با جامعه های بین المللی پیش از آنکه به فصول برنامه ها وارد شوم مایلم دو نکته اساسی را خاطر نشان سازم خوشوقتم که سازمان به اصل عدم تمرکز در فعالیتهای خود به عنوان ضرورتی مهم می.نگرد این امر بویژه در قلمرو آموزش پیشرفت زیاد کرده .است یعنی 40 درصد کادر ارگانیک یونسکو اکنون در رشته های فعالیت در خارج از مقر یونسکو مشغولند کامیابی دفتر منطقه ای یونسکو برای آموزش و پرورش در آسیا و اقیانوسیه (بانکوک) در هماهنگ کردن فعالیتهای آموزشی منطقه نشانه موفقیت یونسکو در زمینه

ص: 7

عدم تمرکز است. این تجربه میتواند در سایر مناطق جهان مورد توجه قرار گیرد. همچنین مناسب است که عدم تمرکز کارکنان و برنامه ها بطور مؤثر در هر منطقه رعایت شود و اینان به دفاتر منطقه ای

سوق داده شوند. یونسکو میباید پیوندهای خود را با جامعه های فکری بین المللی در زمینه های علم، ،ادب و هنر تحکیم کند و در اجرای برنامه های خویش از کسانی که در زندگی فکری و هنری منشأ آثار معتبر و اصیل هستند مدد گیرد و بنابراین نقش سازمانهای بین المللی غیر دولتی و کمیسیونهای

ملى يونسكو واجد اهمیت اساسی است.

نیروی دانش و تکنولوژی - در پرتو نیروهایی که علم و فن به انسان ارزانی داشته اند، بسیاری جوامع طی قرنهای اخیر به گونه ای تحول یافته اند و ما اینک شاهد کامیابی های پی در پی و جدید آنها .هستیم میتوان چنین انگاشت که علوم در توسعه ویژه خود جز از منطق درونی و حرکت مستقل خویش متابعت نمی کنند. انجام پژوهشهای علمی به دانشمندان یک نوع سیرت و اخلاقی را القاء میکند که در حیطه ارزشها جای میگیرد و بر حسب آن ادامه گسترش معلومات دور از هر گونه

ملاحظه ای هدف منطقی بشمار میرود. معهذا علوم به سبب آثاری که بوجود می آورند بی طرف

نمیشوند و کار دانشمند مطالعات علمی و حفظ و انتقال علوم به عنوان یک واقعیت

اجتماعی است و از این نظرگاه دانش یکی از عناصر مربوط به فرآیند اجتماعی است و برحم مورد خصلت سازنده یا ویرانگر به خود میگیرد و در این میان مسؤولیت اجتماعی و اخلاقی

دانشمندان تجلی می کند.

جهانگرایی علم که به موازات خصلت عینی و بی تفاوت سیر میکند، می باید مجموعه معلومات انسان را همچون میراث مشترک بداند و آنچه را که ممکن است به عنوان تعلق انحصاری

معلومات علمی ظاهر شود مورد تأمل قرار دهد. بدین ترتیب منصفانه است که معلومات علمی بی هیچ شرط و مانعی در اختیار همگان قرار گیرد. از طرفی دیگر رابطه ارگانیک که بین اثر علم و محیط اجتماعی و فرهنگی حاکم بر آن وجود دارد این ضرورت را به میان میآورد که علم وقتی می تواند در جامعه ریشه بدواند که خود را با آن محیط سازگار کند و به نحوی مطلوب نیازها و آرزوهای آن

جامعه را برآورد. از این رو به توسعه درون زای علمی و فنی و کاربرد ترقیات علمی و تکنولوژیک برای رفع نیازهای توسعه فرهنگی اجتماعی و اقتصادی همه کشورها و بویژه کشورهای روبه توسعه در برنامه سازمان تاکید بیشتری باید کرد و مخصوصاً یک برداشت چند رشته ای در تمام برنامه ها و

سهم علوم در این زمینه میباید تقویت شود.

ص: 8

همچنین مایلم در این دوره تدارک کنفرانس سازمان ملل متحد برای کاربرد علم و فن در خدمت توسعه از مساعی مدیر کل یونسکو در بررسی مسائل علم و فن جهان تشکر کنم بی تردید یونسکو به لحاظ صلاحیتی که در این زمینه دارد در برگزاری این کنفرانسها نقش مهمی ایفاء خواهد کرد. و نتایج آن را مورد توجه و پیگیری قرار خواهد داد و به موضوع سیاستهای علمی و فنی کشورها که مستلزم ایجاد زیربنای لازم برای افزایش ظرفیت علمی و فنی آنها و جلب مشارکت

جامعه های علمی و فنی کشورها است که بیش از پیش توجه خواهد کرد.

لازم میدانم برنامه های علمی بین الدول را به عنوان یکی از جنبه های مثبت برنامه علمی یونسکو تأیید کنم. امیدوارم این کنفرانس امکان برنامه های علمی را در زمینه های مهمی مانند انرژی و انفورماتیک مورد توجه قرار دهد کمک ایران به مبلغ یک میلیون دلار به دانشگاه ملل متحد برای مطالعه در زمینه انرژی حاکی از اهمیتی است که کشورم در طریق توسعه همکاریهای بین المللی در

زمینه های مهم علمی قائل است

فرهنگ و ارتباطات - فرهنگ در عین حال هم جهانی است هم متنوع هویت فرهنگی عامل اساسی توسعه جامعه هاست. در جریان توسعه فرهنگی هم میباید به ضرورت تکامل شخص و تقویت ابتکار

فردی توجه کرد و هم به مسوولیت های اجتماعی پرداخت. همچنین در آن می باید به برنامه ریزی توسعه فرهنگی و آفرینش آزاد و خود بخود عنایت نمود.

شناخت و احترام هویت فرهنگ ها که با تبادل غنی کردن و تأثیر متقابل فرهنگ ها ملازمه ،دارد از هدف های مهم یونسکو به شمار میرود در این زمینه ما به تحقیقات مربوط به تمدن اسلامی با علاقه می نگریم و بزرگداشت هزارمین سال ولادت بوعلی سینا را که بموقع مشارکت یونسکو را خواستار شده ،ایم اقدامی از این طریق میدانیم و امکان تجدید نظر در تاریخ تمدن علمی و فرهنگی بشر را از سوی یونسکو با خوشنودی تلقی میکنیم و نیز ضرورت تاليف تاريخ عمومی آسیا را از جانب یونسکو همانند سایر منطقه ها هیئت نمایندگی ایران تشکیل دومین کنفرانس جهانی را درباره سیاست های فرهنگی طی سالهای 1980 - 1982 با خوشنودی تلقی میکند و امیدوار است یونسکو بتواند رابطه گفت و شنود فرهنگها و تبادل نویسندگان و هنرمندان را توسعه دهد. ما در ایران بن-ا ب-ه تصویب نوزدهمین اجلاس کنفرانس عمومی مرکز مطالعات فرهنگی را تشکیل داده ایم.

ایجاد صندوق بین المللی اشاعه فرهنگ نقش یونسکو را در توسعه فرهنگی تسهیل خواهد کرد و به این منظور دولت ایران معادل یک میلیون دلار به این صندوق کمک کرده است. حفظ میراث فرهنگی و

طبیعی جهان که نقش کمیته میراث جهانی را در چهارچوب کنوانسیون مربوط تشکیل میدهند از

ص: 9

کامیابیهای سازمان ما محسوب میشود ما به نوبه خود فعالیتهای مرکز اسناد فرهنگی یونسکو را برای آسیا (تهران ) توسعه داده ایم و با همکاری یونسکو مساعدتهای مالی و فنی خود را برای پیشبرد آن ادامه خواهیم داد ارتباطات نباید به عنوان یک فرآیند رسمی و فنی انگاشته شود، بلکه باید با درک معنای هر پیام و اثراتی که وسایل ارتباط جمعی بر جای میگذارد در نظر آید. متاسفانه در وضع کنونی پخش اطلاعات به دست چند مرکز که بویژه در کشورهای صنعتی مستقر هستند بصورت یک جانبی انجام میگیرد بدین ترتیب الگوهای فرهنگی کشورهای تهیه کننده ه وسایل ارتباط جمعی و پیامهای آنها به کشورهای وارد کننده تحمیل میشود و مطالعاتی که یونسکو برای حل این مساله آغاز کرده و تشکیل یک کمیسیون بین المللی بررسی مسائل ارتباطات و انتشار گزارش نهایی آن میباید زمینه را برای برقراری یک نظام جدید « بین المللی اطلاعات » مساعد کند.

آموزش و پرورش - هم هویت فرهنگی و هم تحولات علمی و فنی امروز بیش از هر وقت دیگر بر سیاستهای آموزشی اثر دارند تحت تأثیر این دو عامل میتوان کارایی بیشتر درونی و

بیرونی نظام آموزش را تضمین کرد طی چند سال اخیر یونسکو به مفهوم آموزش مداوم بیش از پیش توجه کرده است. بدین ترتیب نظام مدرسهای جزئی از نظام کلی آموزشی است که فعالیتهای تولیدی جامعه منبع اساسی و لایزال آن بشمار میرود. هر سیاست و عمل آموزشی باید هدفهای ویژه آموزشی را بر بنیان نیازها و آرمانهای اجتماعی اقتصادی و فرهنگی جامعه در نظر بگیرد. به

علاوه سیاست و عمل آموزشی در قالب نظامهای اجتماعی موجود باید به عدالت متکی باشد. از این رو یونسکو به دسترسی همگانی و برابر به آموزش و پرورش توجه دارد. خوشبختانه آگاهی به این موضوع به هنگام چهارمین کنفرانس وزیران آموزش و پرورش و مسوولان برنامه ریزی اقتصادی کشورهای آسیایی و اقیانوسیه که در ژوئیه سال جاری در کلمبو برگزار شد مشهود بود و نتایج سودمندی از مذاکرات کنفرانس در راه توسعه همکاریهای منطقه آموزشی به بار آمد که امیدوارم مورد توجه و تأیید کنفرانس عمومی واقع شود.

در ایران ما در زمینه دسترسی عمومی و یکسان به آموزش بویژه در نواحی دور افتاده روستایی

و در مناطق ایلنشین تجربه هایی اندوخته ایم و در زمینههای روشها و فنون آموزشی و کاربردهای تکنولوژیهای آموزشی اقداماتی کرده ایم که درباره آنها با مرکز نوآوری آموزشی آسیا (بانکوک)

در تماس هستیم

ص: 10

طی پنجسال اخیر (1) تعداد کودکان 6 تا 10 ساله از 46 درصد به 80 درصد افزایش یافته و اینک در حدود 10 میلیون نفر در سطوح مختلف تحصیلی اشتغال دارند آموزش ابتدایی رایگان است.

دسترسی به آموزش متوسطه و آموزش عالی تقریباً مجانی است. ما در زمینه تربیت معلم و تحکیم منزلت و موقع استخدامی او اقدامات متعددی انجام داده ایم به سواد آموزی به منزله مساله بسیار دشواری که بشر با آن مواجه است باید نگریست بی تردید این مساله را میباید با اهمیت کافی در

سومین دهه توسعه ملل متحد مدنظر قرار داد در ایران ما جهاد ملی با بیسوادی را اعلام داشته ایم با کمک یونسکو مرکز ملی آموزش بزرگسالان را بوجود آورده ایم و همکاری خود را با یونسکو ادامه خواهیم داد تا موسسه بین المللی روشهای سواد آموزی بزرگسالان فعالیتهای ثمر بخش خود را در

زمینه های تبادل اطلاعات تحقیقات و تربیت کادر با مشارکت بیشتر کشورهای عضو يونسكو وسعت دهد هیئت نمایندگی ایران امیدوار است تدابیر و مساعی یونسکو در زمینه رابطه آموزش با کار تولید و تقویت پیوندهای آموزشی مدرسه ای و خارج از مدرسه گسترش آموزش فنی و حرفه ای، تفکر عمیق درباره توسعه ،آینده آموزش و نگرش در خصوص تحول محتوای آن توجه به تحول فعالیتهای راجع به تربیت بدنی و ورزش و نقش آموزش عالی در دموکراتیزاسیون آموزش و نیز گسترش ،اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جامعه توجه به آموزش محیط زیست و مساله جمعیت به تحول مثبت نظامهای آموزشی کشورها کمک کند و آموزش را همراه تکوین جوامع به پیش براند. علوم اجتماعی - خوشوقتم که مدیر کل یونسکو در برنامه های سازمان بطور بی سابقه به نقش علوم اجتماعی در توسعه ملی و بین المللی توجه کرده است بویژه آنکه این رشته علمی می تواند در

تشخیص و حل مسائل جهان و جستجوی راههای متناسب ارزشها و خواسته های ویژه هر ملت کاربرد مستقیمی داشته باشد بدین ترتیب یونسکو میباید از ترقیات علوم اجتماعی در بررسی زمینههایی مانند خلع سلاح صلح حقوق بشر، جوانان ،زنان جمعیت محیط زیست شرکتهای چند ملیتی، بهره مند گردد و همچنین در تعریف هدفها و در تنظیم فعالیتها و روابط چندرشته ای و چند جانبی یونسکو و مکانیزمهای ارگان آن بطور پیوسته آن را بکار برد آقای رئیس، سخنان خود را با آرزوی توفیق همه شرکت کنندگان این کنفرانس در خدمت به توسعه جامعه بین المللی و برای نیل به هدفها و آرمانهای سازمان و محصول وحدت نظر درباره برنامه های سازنده آتی یونسکو پایان

می دهم.

ص: 11

گردهمایی ها و به کمک نقشه های توسعه ملی شرایط اجرایی پروژه های عملی و پروژه هایی که برای آینده در نظر گرفته شدهاند و نیز تدابیری جهت تقویت هر چه بیشتر همکاری میان سازمان و دولت های عضو مورد مطالعه قرار گرفتند. در این گردهماییها متونی که به دنبال سفرهای مدیر کل به کشورهای عضو به امضا رسیده بودند نیز مورد مطالعه قرار گرفتند. این گونه گردهمایی ها باید در آینده نیز تشکیل شوند و بهتر است آنها را با دقت هر چه بیشتر حتی قبل از ورود نمایندگی ها به

پاریس تدارک ببینیم

نتایج صدو ششمین اجلاسیه شورای اجرایی - دبیر کل صدو ششمین اجلاسیه شورای اجرایی را که قبل از اختتام کنفرانس عمومی در روزهای 29 و 30 نوامبر تشکیل شده بود یادآوری می.کند شورا در ابتدا دفتر خود را به ترتیب زیر تشکیل داد آقای ال وکیل از مصر) به ریاست و

آقایان ماتیو (از (ایتالیا) سوگانوما از ژاپن و اوسلای پیتری از ونزوئلا را به شش پست معاونت آقای آباد گریجالوا از) (اکوادر به ریاست کمیسیون برنامه و روابط خارجی آقای هومل از

سوئیس به ریاست کمیسیون اداری و مالی و بالاخره آقای پورتر از سیرالئون به ریاست کمیته مخصوص برگزیده شدند غیر از کمیته مخصوصی که به جای 29 عضو در گذشته این دفعه از 30 عضو تشکیل ،شده شورای اجرایی کمیته ای مربوط به کنوانسیونها و توصیه ها متشکل از 20 عضو به جای (16 و به ریاست آقای اوسلای پیتری از ونزوئلا و نیز کمیته دیگری مربوط به سازمانهای بین المللی غیر دولتی (با) 14) عضو) به ریاست آقای بورک از ترکیه تشکیل داد. مدیر کل خاطر نشان

میسازد که مسوولیت ،کمیته مخصوص مطالعه مسائلی است که شورای اجرایی به او محول کرده

است. این مسائل در خصوص سازماندهی فعالیتهای کنفرانس عمومی و شورای اجرایی و گزارش دبیر کل در مورد فعالیت سازمان که به دنبال آن اعضای کمیته موظف میشوند برخی از مسائل را عمیقاً مورد مطالعه قرار دهند و بالاخره در مورد روابط عضو مشترک بازرسی ملل متحد که اساسنامه آن به تازگی مورد قبول کنفرانس عمومی قرار گرفته؛ میشوند.

طبق اعتبار نامه شورا در تصمیمات 3/3 صد و چهارمین اجلاسیه کمیته مربوط به کنوانسیون ها و

توصیه ها ماموریت اداری مطالبی را که در چارچوب زمینه فعالیت یونسکو در مورد تجاوز به حقوق

بشر به او ارائه داده میشود مورد مطالعه قرار میدهد. و بالاخره کمیته مربوط به سازمانهای

بین المللی غیر دولتی موظف است تقاضاهای شرکت در اساسنامه مشورتی بعدی A و B از روابط با

يونسکو و تقاضاهای مربوط به تعویض بعدی را مورد بررسی قرار دهد از طرف دیگر شورای اجرایی تقویم اجلاسیه ها و گردهمایی های ارگانهای کمکی را برای سالهای 80-1979 و نیز تقویم

ص: 13

تهیه اسناد 2/25 و 2/24 را تصدیق .کرد صدوهفتمین اجلاسیه شورای اجرایی از 28 تا 30 مه 1979 تشکیل خواهد شد ولی بعضی از ارگانهای کمکی این شورا از 23 آوریل گردهم خواهند آمد. در صد و هشتمین اجلاسیه خود که در ماههای سپتامبر اکتبر 1979 برگزار می،شود، شورا باید پیشنهادات

اولیه دبیر کل را در مورد برنامه و بودجه 1973 - 1981 مورد بررسی قرار دهد و تعیین کند آیا این

پیشنهادات مطابق با خط مشی کنفرانس عمومی و رأی و عقیده دبیر کل است یا نه و بالاخره دبیر کل

توجه نمایندههای دائم را به این موضوع جلب میکند که تاریخ کنفرانس عمومی آینده جلو خواهد افتاد و در تاریخ 23 سپتامبر تا 28 اکتبر 1980 در بلگراد برگزار میشود تغییر تاریخ کنفرانس به علت تحولات جوی است و باید مجدداً به وسیله شورای اجرایی کشور میهمان تایید شود؛ پس از هم

اکنون آن را اعلام میداریم تا دبیرخانه و دولتهای عضو تسهیلات بیشتری برای تهیه اجلاسیه داشته باشند.

سند / یعنی سند (6/C و سازماندهی فعالیتهای کمیسیون به پیروی از همین عقاید دبیر کل فکر می کند شاید بتوان در اجلاسیه بعدی کنفرانس عمومی برای تشکیل میزگردهایی بحث و گفتگو

درباره مسائل معین استفاده کرد نتایجی که متخصصین شرکت کننده در این میزگردها بدست

می آورند ممکن است برای استفاده بین المللی منتشر شوند و بالاخره دبیر کل مساله متون قطعنامه را که نمایندگی ها تقدیم کردند خاطر نشان می سازد به علت ضیق بودجه کنفرانس عمومی نمی توان آنها را پیگیری کرد تصویب پروژه جدیدی که با مشکلات بودجه ای مواجه است مستلزم حذف یکی از فعالیتهایی است که برای آن اعتبارات مشابه در نظر گرفته شده .باشد. البته اگر نظریات پیشنهاد شده پیگیری نشوند و به نتیجه نرسند باید منتظر بود که بعضی دولتهای عضو شست شده و دیگر پیشنهاداتی ارائه ندهند برای رفع این مشکل شاید بهتر باشد اعتباراتی در نظر گرفته شوند تا از

انعطاف ناپذیری فعلی نیز کاسته شود.

تکمیلی بین صلح، استقلال بینالمللی و احترام به حقوق بشر .است اساس این متمم در اساسنامه سازمان آمده است که بیان میکند صلح بر اساس موازین سیاسی و اقتصادی دولت ها نمی تواند صلح پایداری برای مردم جهان باشد؛ از این رو اگر با توجه به وحدت فکری و اخلاقی بشر به شکست منجر نشود، باید در جستجوی صلح بود ماده 1 بیان میکند که هدف اصلی سازمان کمک به صلح و امنیت از طریق ارتقاء همکاری میان ملتها از طریق ،آموزش علوم و فرهنگ برای توجه بیشتر جهان

به عدالت به خاطر نقشی که ،قانون حقوق بشر و آزادیهای بنیادی که با کمک جدول سازمان

بین الملل است.

13004

در حالیکه حقوق و آزادیهای مردم گاهی مورد تهدید واقع شده و اغلب مورد اهانت قرار می گیرند، همیشه در اخطار جامعه بین المللی در راس امور قرار دارد در دهه های اخیر که به صورت

مسئله حاد صلح و حقوق بشر در آمده توجه و اهمیت بیشتری یافته است.

13005

کنفرانس عمومی در هر جلسه به راه حل مربوطه پرداخته تا صلحی پایدار و عادلانه و پیشرفتی در حقوق بشر بوجود آورد و مرتباً به برقراری روابط بین آنها به عنوان دو جنبه مکمل حوائج انسان

اشاره کرده است.

13006

در حالیکه حقوق اولیه بشر متزلزل ،است یا تا زمانی که بی عدالتی وجود دارد صلح واقعی نمی تواند برقرار ،شود برعکس تا زمانی که جنگ شعله ور است حقوق بشر نمیتواند ریشه دار رشد

کامل کند این اصل کار اجرائی یونسکوست که در تایید و تشریح بسیاری از نظرات و مطالعات قرار

گرفته است.

13007

برقراری صلحی عادلانه و پایدار مورد شناخت همه مردم به عنوان مایحتاج مبین اندیشه های حیاتی است. علی رغم تلاشهایی که به خصوص از طریق یونسکو و جامعه ملل متحد تاکنون شده تا

عدالت و وحدت جهانی بیشتری فراهم آورد تبعیض و عدم اعتماد مانع روابط بین ملل شده و سبب گرایشهایی میشود که هنوز در مواردی به جنگ مسلحانه تبدیل می.شود هم زمان با آن آگاهی

بین المللی از مسایل غامض بین توسعه و صلح و حقوق بشر روابط نزدیکی که آنها را بهم مربوط

میسازد تشدید کرده و آشکار میکند

ص: 16

13008

کنفرانس عمومی در هجدهمین نشست خود قطعنامه (11/1 را که صلح نمی تواند به تنهایی و بدون جنگ مسلحانه باشد ولی عدالت و احترام متقابل میان ملتها را برای امنیت جامعه بین المللی که در آن هر کس می تواند در موضع خود قرار گرفته و از منابع مادی و معنوی برخوردار شود، مورد

بحث قرار داد.

13009

مسابقات تسلیحاتی بدون شک صلح را تهدید میکند منابع مادی و انسانی زیادی را تلف می.کند هر دقیقه یک میلیون دلار صرف اسلحه میشود و حدود 500.000 نفر دانشمند در کار تحقیقات نظامی جاری جهان مشغولند. از زمان توسعه افزار مهلک و مجرب فشار و خطر برخورد در جهان افزایش یافته و در رابطه با نابرابریها سوء تفاهم به ناسازگاری کمک کرده و با عدم توافق ملتها به جای ارائه راه حلها از طریق مذاکرات استفاده از منابع تشویق گردیده است.

13010

بدون شک مسابقات تسلیحاتی برعدم اعتماد و کینه توزی که امروز روابط بین الملل را تشکیل میدهد اثر می گذارد، همچنین احساس افسردگی عدم امنیت ناشی از عدم تشویق به امنیت است. در حالیکه امنیت یک نیاز مبرم برای بشر شناخته شده است و جزئی از صلح میباشد و در حالیکه منابع نظامی برای پاره ای کشورها و ملتهاست که برای از بین بردن استضعاف و دفاع از خود به کار

می برند و نیز باید میزان ذخیره سازی اسلحه خاصه سلاحهای هسته ای که تهدید بیشتری از وسایل محافظت آینده ملتها و بطور کلی بشر است مورد بررسی قرار گیرد

13011

همان طور که در دهمین جلسه اختصاصی مجمع عمومی ملل متحد خلع سلاح مورد بحث

واقع شد، امنیت نیز از اهم اصول است. آخرین بیانیه جلسه مبین پایان دادن به وضع کنونی عدم کاربرد زور در روابط بین المللی و دسترسی به امنیت از طریق خلع سلاح به این معنا که با کاهش تدریجی و موثر میزان مهمات است. با وجود ،اینها کار جلسه که بوسیله مجمع عمومی به منظور دستیابی به هدف مزبور اختصاص یافته بود با مشکل انجام کار برگزار شد.

13012

فوری ترین مسئله شناخت مسابقه تسلیحاتی برای به خدمت گرفتن منابع مادی و انسانی فراوان است و در همه کشورها سرمایه گذاری و هزینه نسبت به میزان رشد اقتصادی و رفاه و عدالت

اجتماعی بدون توجه به نیاز اساسی انجام شده است.

ص: 17

این موضوع در تضاد با مسائل اقتصادی که یقیناً به تقویت فشار و رقابت که سیاست های تسلیحاتی سعی بر آن دارند کمک میکند در جستجوی فرصتی است که اگر انسان به انجام آن قادر باشد به فعالیتهای سودمندی در آینده منجر میشود

13013

اگر نظریه های علمی و تکنولوژیکی، منابع مالی مواد خام و وسایل تولید که امروز بوسیله مسابقه تسلیحاتی برانگیخته و جذب میشوند می توانست مورد استفاده قرار گیرد، حتی در توسعه

اقتصادی و اجتماعی کشورهای فقیر برای کار سواد آموزی و پیشرفت بهداشت و غذا تبدیل آنها به چنان مصارفی فوائد موثری بر شرایط زندگی مردم خواهد داشت.

13014

علاوه بر آن، مسابقه تسلیحاتی به مقدار زیادی به روابط سلطه جویانه سیستمهای افزاری شکل

می.دهد کشورهای فروش اسلحه نیز فوائد اقتصادی کمتری به لحاظ هزینه دفاعی فراوان کسب

می کنند.

13015

این کشورها تکنولوژی خود را از طریق آزمایشگاههای واسطه ای که در مناطق جنگی است

بهبود میبخشند مسابقه تسلیحاتی کم و بیش در سلاح هسته ای شیمیایی زیستی و در برابر قراردادها ادامه دارد. عدم تحمل کمبود و کاهش مطلق منابع مختص به نیازهای توسعه ای و توسعه اجتماعی از دیگر مسائل است.

13016

تسریع مسابقات تسلیحاتی بین قدرت های دارای سلاح هسته ای هماهنگ با مسابقات علمی و تکنولوژیکی در جهت اعتلای آن پیش میرود که انبار مهمات هسته ای تهدید وحشتناکی برای نژاد انسانی است.

برآورد شده است که نیمی از دانشمندان و مهندسین در برخی کشورهای صنعتی صرفاً به تحقیقات لوازم نظامی مشغولند.

صلح قابل رقابت با سوء تغذیه فقر زیاد و پایمال شدن حقوق مردم نیست. بدون توجه به حقوق افراد و لزوم پایداری نابرابری ساخت اقتصاد بین المللی در امور داخلی دیگر کشورها اثر می گذارد، اشغال بیگانه و آپارتاید همیشه منابع و عوامل قوی و واقعی جنگ مسلحانه و بحران

بین المللی است تنها صلح پایدار صلح عادلانه ایست که بر اساس احترام به حقوق بشر باشد. علاوه بر

ص: 18

آن یک صلح عادلانه به ایجاد انتظام برابر بین المللی که نسلهای آینده را از بلای جنگ حفظ کند

نیازمند است.

13018

تجزیه و تحلیل عمیق از علل جنگ بیش از همیشه ضروری است به خصوص کاربرد علوم

اجتماعی و انسانی و تفکر فلسفی برای صلح و مطالعات فرهنگی از لوازم اولیه است.

13019

یکی از مهمترین اهداف یونسکو که در اساسنامه آن ،آمده اطمینان بخشیدن احترام به حقوق بشر است و نیز اصل تساوی حقوق و استقلال مردم در تصمیم گیری اموری است که در ماده 1 منشور

ملل متحد درج شده است.

13020

شیوه هایی که حامی حقوق افراد است دستخوش تغییر شده است. نمونه های آن مواردی است

که در آن قدرت سیاسی از سطح اجتماعی محلی به قدرت مرکزی تبدیل شده یا جائی که حقوق افراد قبیله به مالکیت شخصی در آمده اند و یا آنجا که روابط اجتماعی به روابط فامیلی و یا خانواده

هسته ای بدل شده است.

13021

پیچیدگی های ساختار اقتصادی برخی کشورها تواتر قبول اقتصاد پولی سازماندهی کشورهای مدرن و تقاضاهای صنعتی و کشاورزی مدرن کمکی به فرمول بندی دوباره و نیازهای مربوط به حقوق بشر می.کند مساعی علیه تسلط استعماری و کمک به تفاهم روابط نزدیک بین حقوق افراد و

حقوق و وظایف اجتماعات است.

13022

اعلامیه جهانی حقوق بشر در رابطه با حقوقهایی میباشد که مدعی آنهاست، تبیین سیستماتیک حقوق اولیه بشر که باید سالم بماند بوسیله جوامع مختلف بشری تعاریف متفاوتی شده است قبل از آنکه کشوری بوجود آید. شناخت چندگانگی فرهنگ ها به سنت ها و اعمال جوامعی

که مردمانشان را از لحاظ حقوق اولیه بشر تضمین میکنند؛ تمایز میبخشد.

13023

علی رغم این موضوع.... و زمانی که مردم همه نقاط دنیا خواهان حق تعیین سرنوشت خود هستند، دسترسی واقعی به آموزش علوم و بیان جنبه های مختلف ،فرهنگی، اطلاعات از منابع و اشکال

ص: 19

گوناگون کنترل ،اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آینده... ندارند مردم باید بدانند که حقوق بشر و حقوق

ملتها همواره مورد تجاوز قرار میگیرد بدتر از همه معمولترین شکل تجاوز حقوق بشر شکنجه

است که بسیار متداول بوده و نقض آشکاری به شخصیت انسانی است.

13024

احترام واقعی به حقوق بشر یکی از امور اصلی سازمان است. با توجه به اینکه اسناد و ارتباط

بین حقوق فردی و حقوق ملتها برای یونسکو بسیار حائز اهمیت است. احترام به شخصیت انسان

احترام به تساوی و آزادیهای مردم و ملتها تنها زمانی بطور واقعی کسب میشود که افراد به حقوق

خود آشنا باشند احترام به حقوق افراد که شامل حقوق اجتماعی و اقتصادی است لازمه دولت برای

قبول این مهم است

13025

کار تجزیه و تحلیل جنبههای مختلف حقوق ،فرهنگی روابط بین فرهنگ و زبان و روابط درونی بین حقوق ،سیاسی فرهنگی و اقتصادی هم در داخل یک کشور و هم در میان کشورها باید ادامه یابد.

افکار حقوق تعیین سرنوشت افکار سایر حقوق بشر و آزادیهای اولیه انسان را بدنبال دارد.

13026

حق استقلال و حق تعیین سرنوشت مردم مفاهیم تازه ای نیستند گسستن یوغ استعماری و کسب حق حاکميت کليه ملتها علائم محض کاربرد جهانی آن نوع حقوق است. لکن روابط نزدیک و

روزافزونی که بین دولتها توسعه یافته با نابرابری منابع و نابرابری تجهیزات زمینه مذاکرات و

همکاری را ملزم به مقدماتی کرده است که نه فقط در موارد قانونی و سیاسی، بلکه در موارد اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی است و برای برخورداری واقعی همه مردم از استقلال واقعی به

عبارت دیگر حق تعیین آینده و سرنوشت خود مطابق میل و خواسته خودشان است.

13027

بیان نظریه حق صلح برای ملتها اقوام و افراد نه فقط نیازهای اولیه حیات و امنیت را

بر می انگیزد، بلکه خواسته های قانونی هر جامعه را در شرکت کامل و آزاد در برابر کشورها و نظام

رضایتبخش جهانی را نیز به همراه دارد این به معنی قبول اصل دو طرفه و مستقلی است که به عنوان

اساس حق هر ملتی برای قبول خود و نیروی مستقل و محدودیت حقوق خود در رابطه با حقوق سایر

ملل میباشد

ص: 20

13028

علاوه بر این پیچیدگی روابط اجتماعی و مجموعه راههای طبیعی غیرقابل اجتناب توسعه و لوازم آن بهره وری از منابع طبیعی حفاظت از محیط و امور مربوط به آن توجه به افراد را به عنوان موضوع و استفاده نهایی از این حقوق میداند که در گروههای اجتماعی شخص به آن وابسته است و در آن حق بیان دارد. این بدان معنا نیست که در جهت منافع مردم یک جامعه باشد، بلکه رد

استضعاف حقوقی و آزادی افراد است.

13029

هر چند روند شناخت حق توسعه امروز معمول است که در تجزیه و تحلیل نهایی به نفع بشر می باشد فقط در سطح اجتماعات و به ویژه اجتماعات ملی که اثر این اصل تحقق می یابد میباشد.

13030

در نهایت شناخت حقوق هر ملتی در حراست و رشد کامل شخصیت آن و حق تعیین سرنوشت با انتخاب آزاد مردم به آگاهی همگانی از اهمیت حیاتی هویت جمعی ابعاد فرهنگی و کاملاً روشن نیاز به حفظ ارزشهای اولیه هر فرهنگ کمک شایانی کرده است. در این زمینه مانند دیگر زمینه ها، یونسکو پیشگام بوده است. بدون هیچگونه سئوالی حق فرد به آزادی و شرکت بلامانع در انتخاب ،فرهنگش این ایده ناشی از حق مردم در نگهداری ارزیابی و توسعه فرهنگ خود است، که به عنوان پویایی و توسعه فرهنگ که در حقوق بشر و شرایط آن برای صلح دارای جایگاه

با ارزشی است.

به هر حال، همانطور که معلوم شد احتمالاً برای اولین بار بدون حفظ مبداء عصر ما ارزشهای فرهنگهای مختلف ذخیره ای را تشکیل میدهند که متعلق به همه انسانها، و رهنمودهایی برای هدایت آینده نوع بشر است. این اصل مدتها قبل توسط یونسکو شناخته شده بود و در کمال وضوح در اعلامیه 1966 از اصول همکاری فرهنگی بین المللی بیان شده است.

13032

اصل تفاهم بین المللی که بر اساس توسعه بلامانع ارتباطات بین افراد و خلقهاست، دامنه تمام فعالیتها و نهایت ترقی را بر مبنای دانش هماهنگ و ارزیابی ارزشهای فرهنگی، بیش از همیشه به عنوان اساس ضروری حق تعیین سرنوشت و در صلح زندگی کردن همه ملت ها و نمایاندن عوامل

ص: 21

تهديد انشعاب و سوء تفاهم برای برقراری روابط مناسب در جهت اعتماد و همکاری همه ملت هایی

که به تایید و توسعه شخصیتهای مربوط به خود پای بندند.

13033

وضع پناهندگی در بعد مسئله بین المللی و مسائلی که ناشی از کثرت پناهندگان است که این میزان به 10 میلیون در سال 1980 برآورد شده حل آن بسیار مشکل است، امروزه این مشکل بیشتر به کشورهایی که کمبود سازمان دارند مربوط می شود. علی رغم مساعی جداگانه ای که از طریق دبیر خانه کمیسیون عالی ملل متحد برای پناهندگان و دیگر آژانسهای دولتی و غیر دولتی بین المللی میشود کثرت پناهندگان آن سبب مشکلات مادی و انسانی بزرگی برای کشور میزبان میشود.

13034

مسائل دوره ای اقتصادی امروز رشد بیکاری در اغلب کشورها وضع روبه زوال اقتصاد جهان و تفاوت در حال افزایش مناطق بین کشورها و در داخل آن به تجسس متحدی برای اقدامات برابر و

متناسب با این تلاش سیاسی و انسانی رهنمون نیست.

13035

اجتماع بین المللی اهمیت عملی را به عمل واقعی و موثر حقوق برخی گروه ها که از لحاظ اجتماعی محروم و به زمان خاص طبقه بندی تعلق دارد میدهد حق کودک، تنها دسترسی به آموزش، بهداشت و خدمات اجتماعی نبوده بلکه عدم استثمار در هر شکل می باشد. جوانها، به ویژه آنها که متعلق به طبقه محروم و گروههای قومی محکوم به تبعیض اند با بحران اقتصادی چه به شکل بیکاری و چه از لحاظ اختلاف خدمات اجتماعی دست و پنجه نرم می کنند. این مطلب برای بزرگترها که بیشتر در معرض این مسائل قرار می گیرند مصداق می یابد که این در کشورهای غیر صنعتی، با تکامل آن جوامع به خصوص تاثیری که در ساخت جمعیتی (طبقه بندی سنی افراد) و خانوادگی خانواده هسته ای جغرافیایی و نقش کاذب اجتماعی و اقتصادی میگذارد به مراتب

بیشتر است.

13036

معلولین جسمی و فکری که در سال 1979 450 میلیون نفر تخمین زده شد، گروه دیگری را تشکیل میدهند که از حقوق اولیه خود برخوردار نمیشوند بسیج قابل ملاحظه معلولین اجتماع بین المللی را بر آن داشته است که نسبت به رعایت حقوق آنان نظر عمومی مردم جهان را متوجه

سازد.

ص: 22

ملاحظه حقوق بشر در معیار خاص از قبیل روستایی یا شهری ممکن است مسائلی را به بار آورد. مثلاً، حقوق بشر در مناطق روستایی ممکن است نوعاً تحت تاثیر اشکال مالکیت زمین و وسایل

نقلیه و یا کاربرد وسایل صنعتی کشاورزی باشد.

13038

براساس تبعيض جنس آگاهی اجتماع بین المللی از وضع زنان و کوششهایی که با برنامه جهانی کار برای ملل متحد در یک دهه برای زنان در نظر گرفته شده، کمترین ترقی در وضع اکثر زنان جهان به خصوص در مناطق روستایی داده نشده است ،بیسوادی بیکاری و فقر بیشتر روی دوش زنان سنگینی می.کند یک مشکل اساسی مبارزه با تبعیض بین زنان پیچیدگی عواملی است که به این تبعیضها کمک می.کنند حتی موقعی که تغییر شکل ساختاری و نهادی انجام میشود لزوماً به تغییر

روابط بین مردان و زنان رهنمون نمیشوند.

13039

استراتژی عمل

ارتقاء صلح و تفاهم بین المللی کسب آزادی بوسیله مردم و واقعیت بخشیدن به حقوق بشر وظایف یک استراتژی است که باید ایجاد شود تا یک ارتباط همگانی برای تشویق اهداف و تفاهم دو جانبه فراهم گردد. تلاش برای صلح و حقوق بشر باید در همه سطح و در پاسخ به انواع خاص

مبارزه طلبی باشد مسائل خاص باید با لوازم و تجزیه و تحلیل عناصر مربوطه و کلیه منابعی که در این رابطه قرار میگیرند روشن شود. به این ترتیب با درک مشکل و اهداف آن قدمهایی بیشتر در جهت حل و پیشرفت آنها ارائه خواهد شد. در این ،موقع سه برنامه ممکن است شناسایی شود: اول برای پژوهش و مطالعه در زمینه علوم اجتماعی و فلسفه دوم برای استاندارد کردن و سوم برای آموزش و

اطلاعات.

13040

نظام علوم اجتماعی و انسانی باید با قدرت در حال افزایش برای درک و روشن کردن علل شرایط و نتایج جنگ و تجاوز به حقوق بشر باشد. با توجه به صلح توسعه پژوهش انتظامی برای درک هر اصل از پدیده های اصلی و اعمالی که در این جریان قرار می گیرند، وقتی لازم واقع میشوند که جنگهای نظامی و سیاسی در عرصه جهان از بین رفته باشد خواه مسئلۀ صلح باشد خواه حقوق بشر، تاكید باید بر تفکر و تحقیق در سطح جهانی و جنبه تاریخی و مطرح کردن نقش

ص: 23

آموزش علم، فرهنگ و ارتباطات در گذشته و حال باشد؛ روشن کردن روابط بین ارزشهای سیستمهای مختلف و مقتضیات صلح و احترام به حقوق بشر است.

13041

اطمینان بخشیدن به استاندارد کردن افزار که مورد تصویب کنفرانس عمومی قرار گرفته ضرورت دارد که طی آن کشورهای عضو گزارشاتی درباره مسائل مربوط به آن با صلاحدید یونسکو تهیه کرده اند. علاوه بر این در طی انجام این مهم یونسکو خواهد کوشید تا با اهلیت خود مسائل مربوط به حقوق بشر را که از طریق ارتباطات دریافت میکند حل کند. تحقیقاتی که در زمینه

علوم اجتماعی و انسانی انجام شده است باید بوسیله مقامات دولتی با هیئت ژوری در رابطه با استانداردها و مشی اساسی یا روش و اصول جدید باشد.

13042

غفلت از حقوق بشر هنوز در بسیاری از نقاط دنیا دیده میشود. بنا به خاصیت وظیفه ای که حقوق بشر داراست یونسکو باید با تمام امکانات ماموریت آموزشی آن را همواره تشویق کند. آموزش وظیفه اش فقط بالا بردن سطح آگاهی افراد نیست بلکه باید مردم را با حقوقی که مدعی آن

هستند آشنا سازد.

13043

تحقیق، عامل اساسی تجدید دانش و تغییر آن است. دانشی که به صلح و حقوق بشر مربوط است باید با استفاده از روشهای جدید در تمام سطوح آموزشی رسمی و غیر رسمی ضمن به کارگیری منابع و روشهای مناسب به کار رود.

13044

برای دستیابی دانش مزبور يونسكو موسسات منطقه ای یا ملی برای آموزش صلح و حقوق بشر ایجاد خواهد کرد و نیز به داده ها اسناد منابع و کارهای آموزشی مربوطه بهبود می بخشد. نتیجتاً

میزان تحقیقات ملی در زمینه صلح و حقوق بشر باید تقویت شود و این موضوع خاصه در کشورهای در حال توسعه باید هر چه بیشتر انجام گیرد و دسترسی به نتایج تحقیقات باید سهل الوصول تر باشد.

13045

به علاوه رسانه های مختلف باید به تراز اشاعه نتایج تحقیق در این زمینه در نقاط مختلف جهان تشویق شوند و امکان دسترسی به دانش مربوط به صلح و حقوق بشر را برای درک بین المللی فراهم

آورند.

ص: 24

13046

عمل يونسكو بايد با تفاهم گسترده تر دانش از طریق صاحبنظران آموزش ارتباطات و فعالیت هایی که توسط محققان و متخصصان آموزشی و ارتباطاتی انجام میشود، هم برای توسعه دانش مربوط به صلح و حقوق بشر و هم برای تفهیم آن به عموم جهانیان انجام پذیرد.

13047

در نهایت همکاری آژانسهای سازمان ملل متحد و سازمان دولتی و غیر دولتی بین المللی که با جهت های مختلف در کار تحقیق و فعالیتهای مربوط به ارتقاء صلح و حقوق بشر مشغولند همچنین همکاریهایی که در زمینه تهیه و تدارک برپایی مراسم سال بین المللی جوانان با اجرای

برنامه های تصویب شده دهه ملل متحد برای زنان بهمراه سال جهانی معلولین و سال جهانی کهولت انجام میشود، باید مورد تأکید قرار گیرد.

13048

علاوه بر این یونسکو همکاری خود را با دیگر نمایندگیهای سازمان ملل متحد و سازمانهای غیر دولتی صلاحیتدار برای توسعه و مبادله اطلاعات بین محققان و نمایندگیهای مربوطه ادامه خواهد داد.

13049

سرانجام اگر تفهیم نتایج تحقیق و اطلاعات مؤثر گردد یونسکو باید حامی کمیسیون های ،ملی سازمانهای غیر دولتی و هر سازمان صلاحیتدار باشد. در نتیجه مساعی باید در جهت تفهیم اطلاعات به زبانی که برای همه قابل فهم واقع شود باشد و خود نیز مبتکر افکار و عمل بیشتر در سطح

،ملی منطقه ای و بین المللی باشد.

مورد تصدیق رهبران سیاسی و مذهبی میباشد روبرو است نهضتهای صلح در بسیاری کشورها، در حال توسعه و بسیج جوانان هنرمندان و دانشمندان است.

رد کردن جنگ و آنچه که موجب بروز جنگ میشود برای برقراری روابط منصفانه عادلانه انسانی مضاعف شده و امروزه یکی از مهمترین عوامل آن است نیاز توسعه وضع بین المللی احساس شده بوسیله مردم خطرات جنگ و مصیبت ناشی از آن را دفع کرده و خواستن مراوده

بین المللی مطلوب این برنامه را حائز اهمیت میکند

13052

اهداف و اصول عمل

موضوع این برنامه تجزیه و تحلیل عواملی است که ممکن است به نگهداری و تقویت صلح در جهان کمک کند. مطالبه روابط به ویژه روابط بین صلح و محو ساختار سلطه، وابستگی و استثمار و درک این مسائل توسط گروههای مختلف اجتماعی مطلوب خواهد بود.

13053

هدف دیگر این برنامه مطالعه علل و نتایج مسابقه تسلیحاتی و روشن کردن روابط درونی بین

خلع سلاح و توسعه است.

13054

این برنامه خواهان انتظامات علوم اجتماعی و انسانی نیز میباشد سازمان سعی خود را در جهت ایجاد و توسعه مؤسسات تحقیقی و تدریس مختص به مطالعه در قلمرو صلح، جنگ، مسابقه

تسلیحاتی و خلع سلاح به کار خواهد برد.

13055

برنامه های فرعی

نخستین برنامه فرعی درباره تفکر عوامل کمک به صلح خواهد بود. هدف این برنامه روشنگری جنبه تاریخی روابط درونی علل ،جنگ و مطالعه عمیقتر درباره ارتباط بین ساختارهای تسلط ،سیاسی ،اجتماعی اقتصادی و فرهنگی و جنگهای مسلحانه و روشن ساختن عوامل کمک به صلح است. تشویق به تجزیه و تحلیل روابط بین المللی تسلط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و بکارگیری روش تاریخی و توسعه قانون بینالمللی عمومی خواهد بود.

ص: 26

13056

دومین برنامه فرعی تحقیق در زمینه مسابقه تسلیحاتی و خلع سلاح خواهد بود. هدف این برنامه ادامه مطالعه مسائل مهمات به ویژه به عنوان مانعی در توسعه و همکاری منطقه ای و بین المللی و بررسی مساعی مربوط به مسابقه تسلیحاتی آموزشی ،علوم تکنولوژی ،فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات است. کار بیشتر درباره شرایط خلع سلاح است و یونسکو با اهلیتی که در این زمینه دارد؛ شرایط آنچنانی را فراهم آورده و با مراجعه به نتایج دومین جلسه اختصاصی مجمع عمومی ملل متحد مختص به خلع سلاح فعالیتها در جهت همکاری با سازمان مرکزی خلع سلاح ملل متحد خواهد بود.

برنامه 132 احترام به حقوق بشر

13057

همانطور که در قطعنامه شماره 32/130 مجمع عمومی ملل متحد اشاره شده کلیه حقوق بشر و آزادیهای اولیه دارای ارتباط درونی هستند این بدان معناست که تلاش یکسانی باید به واقعیت بخشیدن حقوق ،سیاسی اقتصادی اجتماعی و فرهنگی انجام شود در دهه گذشته افزار مهم فراوانی در زمینه حقوق بشر برای اجرای عملیاتی که بخصوص برای واقعیت کامل آن حقوقها فراهم شده فراهم گردیده است بعد از کنوانسیون اروپایی حقوق بشر کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر که در ژوئیه 1979 عملی شد، اعضای کمیسیون و دادگاهش شروع به کار نمود. بعلاوه منشور افریقایی حقوق بشر و ملت ها در هجدهمین جلسه سران سازمانهای اتحادیه افریقایی در نایروبی (کنیا) در

ژوئن 1981 تصویب شد به موازات توسعه تاسیساتی و استانداردها تفکر درباره حقوق بشر و به ویژه درباره سنتهای مختلف فرهنگی و سیاسی کاربرد اجتماعی و اقتصادی آنها و تعابير جديد حقوق

بشر افزایش یافته است.

13058

علی رغم پیشرفتی که در استاندارد کردن روابط حقوق بشر و افکار و شناخت مربوط به آن در نقاط مختلف جهان ،شده اصول بسیار ابتدایی که مدعی آن هستند به طور روز افزونی مورد تجاوز قرار می گیرد. اعضای ملل متحد و سازمانهای غیر دولتی که مدافع حقوق بشرند مرتباً از بیانیه های بیشماری در این زمینه گزارش میدهند. علاوه بر آن لوازم شخصیت انسانی که از اصول اولیه حقوق بشر است خواهان مبارزه با نابرابری بین ملتها و درون ملتهاست به عبارت دیگر مبارزه علیه فقر سوءتغذیه و بیکاری، بیسوادی و عدم دسترسی یکسان به فرهنگ و مبارزه برای عدالت اجتماعی

ص: 27

.است. این مطلب مربوط به مسائلی در رابطه با واقعیت بخشیدن حقوق بشر در اوضاع خاصی اعم از

شهری و روستائیست

13059

کنار آزادیها و حقوق فردی امروزه مشخص شده که ملتها باید از حقوق و آزادیهای متناسب خود برخودار شوند از این رو ما شاهد بروز حقوق ملتها و مردمی هستیم که حقوق آنها یا

بوسیله آپارتاید و یا اشغال مرزی سلب شده است.

13060

اهداف و اصول عمل

سازمان با اهلیتی که در زمینه تحقیقات علمی ،فرهنگی آموزشی و اطلاعاتی دارد باید تلاش برای مبارزه علیه تجاوز به حقوق بشر و موانع احترام کامل به آن را فراهم سازد.

13061

موضوع این برنامه سه بعدی است ریشه یابی عمیق علل تجاوز به حقوق بشر آزادیهای اولیه و حقوق ملتها؛ به کارگیری شیوه بین انتظام درونی و لیست برداری همکاریهای مختلف اجتماعی

و انسانی ارتقاء واقعیت بخشیدن حقوق فرهنگی حق آموزش و حق برقراری ارتباط تقویت حمایت از

حقوق بشر در زمینه صلاحیت سازمان.

13062

برای اجرای این برنامه سازمان یونسکو با مؤسسات علمی سازمانهای بین دولتی و غیردولتی و

سیستم ملل متحد همکاری خواهد کرد.

13063

برنامه های فرعی

نخستین برنامه فرعی به تفکر درباره حقوق بشر اختصاص می یابد، تمدن های بزرگ و

سنتهای فرهنگی و مذهبی جهان و تحولات عظیم امروزی مد نظر قرار می گیرند و توجه خاصی

اصل برابری حقوق بشر و ملتها خواهد شد.

ص: 28

13064

دومین برنامه فرعی حقوق بشر در شرایط اجتماعی و اقتصادی خاص مطلوبیت و دسترسی

تطبیق حقوق بشر به مفاد اجتماعی - اقتصادی خاص و نیازهای ویژه طبقات اجتماعی را مطرح می کند.

13065

سومین برنامه فرعی ارتقاء و حمایت از حقوق بشر به تقویت کمک سازمان یونسکو در کاربرد استانداردهای بینالمللی برای حمایت از حقوق بشر که توسط آژانسهای تخصصی و ملل متحد فراهم آمده و به ویژه در اعلامیه حقوق بشر و انجمن بینالمللی آن و کاربرد وسایل استاندارد يونسکو است آمده است چگونگی انجام کار تصویب شده بوسیله هیات اجرایی برای مسائل و آزمایش امور که مربوط به حقوق بشر مورد صلاحیت است تسلیم سازمان خواهد شد تا آن را

حمایت و تقویت کند.

برنامه 133- آموزش برای احترام به حقوق بشر و حقوق ملتها

13066

پیشرفت وضع بین المللی و دادن نظم دوباره به آن نیازی ضروری که توسط ملت ها احساس شده است، وضع تهدید جنگ ها و مصیبت هسته ای با پایان دادن مسابقه تسلیحاتی و شروع کاهش و محو نابرابری و همزمان با آن خلع سلاح بین ملتها و برقراری نظم اقتصادی بین المللی و تجمع سران بین المللی و اهمیت دادن به این برنامه صورت میگیرد که مستقیماً از اهداف سازمان يونسكو مطابق اساسنامه اش ناشی میشود. یونسکو برنامه کار دراز مدت آموزش برای بهبودی صلح و حقوق را ادامه داده تشدید خواهد کرد آموزش تفاهم همکاری و صلح بین المللی و آموزش مربوط به حقوق بشر و آزادیهای اولیه را که توسط مجمع عمومی در هجدهمین جلسه در سال 1974 تصویب شده تقویت خواهد نمود. برای این منظور نتایجی که کنفرانس بین دولتی راجع به آموزش درباره تفاهم صلح و همکاری بین المللی و آموزش مربوط به حقوق بشر و آزادیهای اولیه بشر را در سال 1983

تصویب خواهد کرد، در جهت خلع سلاح و ایمنی نیز خواهد بود.

یونسکو به ارزیابی و عمومیت دادن تجارب مدارس منتخب ادامه داده و پیشنهاداتی که در سال 1983توسط کنفرانس بین المللی در مورد استراتژی میان دوره ای ارائه خواهد شد و هدفش که قرار

دادن موسسات به عنوان افزار مؤثر برای انجام نظریات است مدنظر قرار می دهد. تشویق فعالیت ها

ص: 29

برای پیشرفت مواد آموزشی و درسی به عنوان بخشی از مبارزه علیه تغییر روبنایی محتوا، روش و مواد آموزشی دولتهای عضو از دیگر اهداف این برنامه است سازمان از هر گونه اقدام دولتهای عضو

و کمیسیونهای ملی درباره آزمایش و تجدید نظر کتابهای درسی حمایت میکند

توصیه نامه پیشنهاد سال 1974 در همه مراحل مختلف و اشکال آموزش به کار میرود که شامل آموزش بزرگسالان و کودکان و جوانان و آموزش خارج مدرسه مدرسه ای و پیش مدرسه است وظیفه یونسکو ارتقاء آموزش برای صلح و احترام به حقوق بشر و حقوق ملت ها و نیز آموزش برای خلع سلاح باید شامل قلمرو آن باشد برای درک تأثیر این برنامه و برای شرکت فعال تر و متمرکز در آن سازمان سعی میکند نخست دانشمندان برجسته و متخصصین علوم اجتماعی را در کار ارتقاء آموزش صلح و احترام به حقوق بشر بکار گیرد؛ به ویژه به خاطر درک تدریجی از خطر جنگ هسته ای

و مسابقه تسلیحاتی و تهدیدهایی که در برداشت و کاربرد انجام علوم فردی و گروهی دارد.

13068

ثانياً وظیفه یونسکو به منظور تشویق همکاری بین موسسات آموزشی و دیگر مؤسسات اجتماعی به ویژه رسانه های گروهی است. با در نظر گرفتن اقدامات آموزشی برای بهبود و صلح و احترام به حقوق بشر مطابق توصیه نامه پیشنهاد سال 1974 و اعلامیه اصول بنیادی کمک به رسانه های گروهی برای تقویت صلح و تفاهم بین المللی ارتقاء حقوق بشر و مبارزه با تبعیض نژادی، آپارتاید و اغواکردن جنگ است. در این رابطه باید در نظر داشت که ماده شماره 4 اعلامیه اینست که رسانه های گروهی نقش بسیار مهمی در آموزش جوانان و روحیه به صلح، عدالت، آزادی، احترام و

تفاهم متقابل برای بهبود وضع حقوق بشر، تساوی حقوق بین همه انسانها و همه ملت ها و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی دارا است در حالیکه ماده شماره 3 در بند 1 بیان میکند: «رسانه های گروهی کمک فراوانی به تقویت صلح و تفاهم بین المللی و در مبارزه با تبعیض نژادی آپارتاید و اغوای به

جنگ مینماید

13069

اهداف و اصول عقاید

وظيفه يونسکو اطمینان بخشیدن به کار آموزش در همه سطوح و شکل در ابلاغ دانشی است که به شخص توانایی میدهد و خردسالان و بزرگسالان باید از مسائل حفظ و تقویت صلح، مسائل

مربوط به احترام به حقوق بشر و ملت،ها خاصه حقوق خودرایی استقلال و آزادی ملت ها و محو آثار استعماری، نژاد پرستی و آپارتاید و مسائل توسعه به طور یکسان مطلع شوند. و سازمان نیز سعی خواهد کرد تا گرایشات مناسب و تشویق به شرکت فعال در حل مسائل را فراهم آورد.

ص: 30

13070

محتوای شناختی چنان آموزشی که جنبه اخلاقی هم دارد نه فقط برای تفهیم بهتر نیاز به حفظ و تقویت صلح به عنوان لازمه ای برای بقای انسانهاست بلکه روشنگر عوامل دیگر از قبیل: خطراتی که جنگ و تولید سلاحهای هسته ای شیمیایی و زیستی برای محیط زندگی انسان بوجود می آورد، هزینه های مسابقه تسلیحاتی و استفاده منابعی که به منظور صلح اختصاص یافته اند، روابط درونی بین مسائل صلح، توسعه و حقوق بشر و نیاز به تحقیق علل جنگها و فشارها و وسایل جلوگیری از آنهاست. این عمل نه فقط بوسیله توصیه نامه پیشنهاد سال 1974 رهنمون میشود، بلکه بوسیله نتایج و قطعنامه های کنگره بین المللی مربوط به آموزش حقوق بشر وین (1978) برنامه هفت ساله توسعه آموزش حقوق بشر، نتایج و توصیه های کنگره بین المللی مربوط به آموزش خلع سلاح که توسط یونسکو در سال 1980 بیان شد و نتایج مربوط به خلع سلاح در ژوئن (1982) و دومین جلسه مجمع عمومی ملل متحد اختصاص یافته هدایت می.شود

13071

فعالیتهای مختص به ادامه و توسعه آموزش در گذشته اعمال جدیدی در سه مسیر انجام خواهد داد ،نخست در سطح فارغ التحصیلی به دانشجو و طبقات مخصوص مثل محققان آینده علوم طبیعی و اجتماعی که در کل متمرکز شده و یا آموزش جوانان برای اشتغال که به مسئولیت ها آگاهی دارد دومین رشته مربوط به آموزش بزرگسالان متعلق به طبقات اجتماعی و شغلی مختلف و در همکاری سازمانها و انجمنها متمرکز است سوم تقویت همکاری نزدیک تر در قلمرو آموزش

برای صلح و احترام به حقوق بشر و حقوق ملتها بین سیستمهای اداری مسئول آموزش و متخصصین رسانه های گروهی است.

13072

کارهای پیشنهاد شده برای ارتقاء تجدید نظر محتوای آموزشی و پیشرفت روشهای آموزشی بازدید کلی مواد و کتابهای درسی آموزش اولیه و حین خدمت دست اندرکاران آموزش در همه سطوح و اشکال آن تشدید مبادلات اطلاعاتی و مقایسۀ آزمایشات بین آموزش اداری و متخصصین آموزشی و مشاوره ژرف نگر آموزش دهندگان و متخصصین ارتباطاتی و اطلاعاتی است. این کار به چهار برنامه فرعی تقسیم میشود انجام برنامه بر اساس ماهیت نتایج بدست آمده و مرحله ای که کارکردها مطابق آن طرح شده اند با در نظر گرفتن فعالیتهای انجام شده در این زمینه میباشد.

ص: 31

13073

برنامه های فرعی

نخستین برنامه فرعی (اجرای توصیه نامه پیشنهاد سال 1974 و پیگیری کنفرانس بی الدول

مربوط به آموزش برای تفاهم بین المللی آموزش همکاری و صلح درباره حقوق بشر و آزادیهای ،اولیه با در نظر گرفتن توسعه تقویت ایمنی و خلع سلاح شامل اعمالی برای اطمینان بخشیدن به اجرای توصیه نامه پیشنهادی سال 1974 در کشورهای عضو و با تأثیر بیشتر با حمایت از سمینارهایی

که در سطح ملی و زیر منطقه ای جهت مواد درسی مناسب و تهیه مواد آموزشی مناسب از طریق تجزیه و تحلیل کار روشهای توسعه به کار گرفته بوسیله دولتهای عضو برای کاربرد توصیه نامه

پیشنهاد از طریق مبادله اطلاعات و تجربه و تقویت سیستم مدارس منتخب کارهای بیشتری برای تأثیر فراوانتر نتایج کنفرانس بین الدول با برقراری ملاقاتهای بین المللی و منطقه ای، و مطالعه و بررسی و اجرای برنامه هایی که با همکاری سیستم مدارس منتخب فراهم میشود.

13074

دومین برنامه فرعی تقویت عمل آموزش رسمی و گسترش آموزش عالی اقدامات در زمینه نوآوری مربوط به تجدید نظر مواد درسی و مرور کتابهای درسی و تهیه مواد و کتاب درسی جدید

می باشد و نیز خواهان ارتقاء آن چنان گسترش و پیشرفتی برای آموزش عالی است. به این منظور، ،سازمان شناخت محتوای آموزشی را به خاطر مجهز کردن همه دانشجویان به دانش مورد نیاز مسائل

مربوط به حفظ و تقویت صلح در رابطه با حقوق بشر و حقوق ملتها در خودرایی و استقلال ملت ها و محو نژاد پرستی و آپارتاید و توسعه و آماده سازی گرایشات و رهنمونهای حل مسائل تأکید مینماید دانش مربوط به حقوق بشر مطابق اصول تصویب شده توسط کنگره آموزش حقوق بشر وین) (1978 که با برنامه هفت ساله فراهم شده در سال 1979 تسلیم کنفرانس عمومی در بیستمین جلسه اش ،شده توسعه می یابد. هدف دیگر برنامه طبقه بندی مخصوص دانشجویان همانند محققان و همچنین مسئولین آینده و آگاه کردن نقش صحیح آنها در دفاع از جنگ و جلوگیری از کاربرد خطرناک علوم و تکنولوژی به ویژه تولید سلاح های هسته ای شیمیایی و زیستی و محکوم کردن نژاد پرستی و آپارتاید است. در این رابطه به برنامه اصلی علوم تکنولوژی و جامعه و محو تبعیض،

ناتوانی نژاد پرستی و آپارتاید رجوع کنید که توجه خاص به فعالیتهای مربوط به آماده سازی آموزش دهندگان و انجام وظایف مکاتباتی دارد

ص: 32

13075

سومین برنامه فرعی گسترش آموزش خارج مدرسه و بزرگسالان شامل فعالیت هایی برای گسترش کارهای آموزش رسمی به آموزش غیر رسمی و بزرگسالان به ویژه از طریق آزمایشات در تهیه و کاربرد محتوا و مواد آموزشی با برپایی سمینار آموزش دهندگان است.

13076

چهارمین برنامه فرعی آگاه کردن اذهان عمومی و بسیج جوانان شامل برقراری گروه های به منظور تشویق افكار الحاقی و همکاری مساعی بین افراد مسئول آموزش و سایر موسسات اجتماعی به ویژه رسانه های گروهی است. در کنار هدف اصلی این برنامه تلاش برای رسیدگی به جمعیت روستایی و فعالیتهای آگاه کننده در میان گروه ها و سازمانهای اجتماع است. تلاش بیشتر تشویق جوانان به تفکر و عمل مطلوب برای صلح خلع سلاح و امنیت بین المللی به ویژه برپایی جشن

پیگیری برنامه های سال جوانان (1985) که یکی از موضوع های آن صلح است میباشد.

برنامه 134- محو تبعیض براساس جنس

13077

تلاش قابل توجهی هم در سطح مملکتی و هم بین المللی برای کسب اهداف که در برنامه کار جهان برای ملل متحد دهۀ زن (1985) - (1975) که بوسیله کنفرانس جهانی مکزیکوسیتی سال 1985 تصویب شده انجام گرفته است. ولی تلاش همین جا ختم نشده و با توجه به گام هایی که در جهت

تصویب اقدامات قانونی برداشته شده خواسته های زنان و جمعیتی که بوسیله دولت ها بیان شده تغییرات اساسی در وضع زنان بوجود نیاورده است. در حالیکه برابری در قانون که به عنوان افزارهای بین المللی بسیار شناخته شده آمده کمتر در عمل مورد اجرا قرار گرفته است. مسائل بیسوادی و ع-دم دسترسی به علوم دانش و تکنولوژی نوین بر دوش زنان بیش از مردان سنگینی می کند.

13078

اگرچه زنان معدودی در جهان دارای مقام برجسته در سیاست و اقتصاد شده اند، لکن اکثر زنان به

ویژه آنها که در طبقات غیر پیشرفته اجتماعی قرار دارند وضع خود را در موارد بسیاری مخدوش دیده اند.

13079

مطالعات نشان داده است که تبعیض علیه زنان نه تنها مربوط به تبعیض جنس میشود، بلکه به

ساختارهای اجتماعی و اقتصادی مربوط می.گردد صنعتی شدن و تحولات در بخش کشاورزی نقش

ص: 33

اقتصادی زنان و مردان را نشان میدهد. در بعضی کشورها دستمزدها مردان را مجبور به مهاجرت به شهرها کرده اند. پرورش احشام و اغنام و تولید کشاورزی جزئی مواد خام به زنان واگذار شده که نقش مهم و فزاینده ای در تولید کشاورزی ،دارند این امر بیشتر در کشورهای در حال توسعه است

که زیربنای ناکافی داشته و تکنولوژی شدت بیشتری دارد.

گرچه زنان نیروی عمده کارگری بعضی مناطق را تشکیل میدهند، تولید و مزد آنها خیلی پایین است. این پدیده نه فقط درباره وضع زنان بلکه در مورد تولید مواد غذایی هر کشور و بطور کلی در سطح جهانی منعکس است.

13080

در مناطقی تکنولوژی کشاورزی بکار رفته تغییراتی در سیستمها و ساختارهای زمین کشاورزی بوجود آورده، که اغلب مانع تولید کشاورزی و مالکیت آن توسط زنان شده و منجر به وابسته شدن به مزد مردان و مهاجرت آنها به شهرها شده است.

13081

در جوامع صنعتی شده که شرایط استخدام و ساختارهای مالکیت باید اوضاع برابر برای زنان را تضمین کند مسائلی که زنان خواهان راه حلی برای اشتغال خود و سازماندهی دوباره ساعات کار و

روابط بین دستمزدها، کار در خانه و ساعات بیکاری اند موانع زیاد و مختلفی در پیش رو آورده .است کم رضایتی از راه حلهای مربوط به این مسائل اغلب زنان را از کار برکنار و یا بصورت کار نیمه وقت برای حفظ اصالت خانوادگی در می آورد

13082

تقسیم کار و ساختار قدرت در بین خانواده باید مورد نظر باشد حتی در جائیکه جنسها از نظر تئوری برابرند، آداب و رسم اجدادی ارثی و تصمیم گیری در خانواده هنوز تمایل به مخالفت منافع زنان دارد. در جوامع سنتی، حقوق زنان در برخی موارد دچار دستخوش شده که این موضوع خاصه

برای زنان مسن صدق میکند

13083

علوم اجتماعی و انسانی نقش مهمی را در تجزیه و تحلیل وضع زنان در جامعه ایفا می کند. این علوم روابط درونی بین تبعیض و طبقه بندی اجتماعی را که برپایه ،جنسیت ارتباط بین تبعیض و

غرض ورزی و بحث هایی که برای اغماض و ادامۀ نابرابری زنان است روشن مینماید. علوم اجتماعی

ص: 34

همچنین میتواند نقش مهمی در تشکل سیاستهایی که تغییر اجتماعی را منعکس کند و به ویژه در روابط با سنتها ،اعتقادات روندهای جمعیتی و ساختارهای خانوادگی نقش ارزنده ای دارا میباشد.

13084

اهداف و اصول عمل

هدف این برنامه افزایش مطالعات و تحقیقات در زمینه عمل و نتایج اقسام مختلف تبعیضی

است که هنوز در همه مناطق دنیا معمول است. یونسکو با صلاحیتی که دارد کمک شایانی برای

برقراری اصل ،برابری، توسعه وصلح... موضوعات اصلی دهه ملل متحد برای زنان کرده است.

13085

روشهای درون نظمی و درون بخشی در افزایش مطالعات تحقیق و پروژه ها با توجه وضع زنان در متون مختلف اجتماعی - فرهنگی مورد تصویب قرار خواهد گرفت. این مورد به ویژه برای

ایجاد سازمان اجتماعی که در آن نقش مردان و زنان تعریف شده و شناسایی گرایشات و

ارزشهاست و توجه خاص به زنان در روستا خواهد شد.

13086

این برنامه که خدمات شاخه های علوم اجتماعی و انسانی را از طریق مقایسه ای و چند رشته ای صورت برداری میکند توجه خاصی به اجرای توصیه نامه پیشنهاد کنگره بین المللی وین درباره

تدریس حقوق بشر خواهد داشت.

13087

در اجرای برنامه مزبور سازمان (یونسکو) به ویژه با سازمانهای دولتی و غیر دولتی زنان و با

موسسات زنان در سطح ملی منطقه ای و بین المللی همکاری خواهد داشت.

13088

برنامه های فرعی

نخستین برنامه فرعی مطالعات و تحقیقات بر روی حقوق اولیه زنان و محو تبعیض براساس جنس به جنبه ها و مراحل اجرای استاندارد کردن وسایل بین المللی و امکان قبول تساوی قانونی جدید با دیدگاه نوآور میپردازد. این برنامه روندهایی را که تبعیض جنسی بر اساس آن جریان دارد

مشخص کرده نیز توجه خاصی به شناسایی عوامل بوجود آورنده تبعیض در استخدام و افراد غير استخدام خواهد کرد بعلاوه، وضع زنان در زمان جنگهای مسلحانه به خصوص دشمنی های غير بين المللی برای تعیین اقدامات حفاظتی خاص که آیا باید بر آن توصیه شود و بالاتر از آن برای

ص: 35

چه فراهم شده است مورد مطالعه قرار خواهد گرفت و نیز به تاثیر وضع زنان در اثر تجاوزات آشکار به حقوق آنان توجه خواهد شد.

13089

دومین برنامه فرعی مسائل زنان در ،تحقیق تدریس آموزش و اطلاعات دارای اهداف الف. مطالعه بیشتر روی زنان بخصوص در سطح دانشگاه با نظر مساعد برای کسب آگاهی بهتر از وضع زنان در مناطق فرهنگی مختلف به انضمام بررسی کمکهای واقعی آنان به زندگی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ای که به آن تعلق دارند؛ تدریس چند رشته ای و برنامه های تحقیقی میتواند در سطح ملی و منطقه ای مورد ارزیابی قرار گیرد.

ب. تشویق به تفکر نقش زنان و مردان در جامعه، با توجه به پیدایش ارزشها و اثرات احتمالی

آنها بر روابط اجتماعی سازمان.

ج. ایجاد امکانات اطلاعاتی و اسنادی در مورد شرایط زنان

د. یکسان کردن موضوع جنسیت در آموزش برنامه های ارتباطاتی و به سخن کلی تر، در

توسعه پروژه های مختلف ارتباطات

13090

سومین برنامه فرعی به مشارکت زنان در زندگی ،سیاسی ،اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته و نیز درباره توسعه نقش زنان در این زمینه ها به خصوص معرفی آنان در قسمتهای سیاست

،داخلی ،قانونی اجرایی و قضایی فعالیت خواهد کرد لیستی از اقدامات عملی با نظریات مناسب حق تقدمها را تهیه می.کند تحقیق درباره نقش حیاتی زنان در زمینههایی که ثبت نمی شود. به خصوص در مورد افراد کم درآمد با توجه به برنامه های آموزش تخصصی و اطلاعاتی است. آگاهی از

دستیافته های تحقیق برنامه ریزان در این زمینه و همچنین مطالعات درباره نقش زنان بعنوان روسای خانواده ها و مسائلی که با آن روبرو هستند می پردازد.

-تجدید نظر در تعیین ضوابط مربوط به آمار آموزشی

-تجدید نظر در تعیین ضوابط بین المللی آمار در زمینه علوم و تکنولوژی

مدير كل يونسكو متذكر شده است که بموجب مقررات مربوطه کشورهای عضو باید

گزارشات مورد نظر را جهت بررسی در بیست و یکمین کنفرانس عمومی حداقل دو ماه قبل از گشایش اولین اجلاس عادی کنفرانس به آن سازمان تسلیم نمایند عین نامه مدير كل يونسكو تلويحاً ارسال میگردد رئیس اداره سازمانهای بین المللی مهدی احساسی [امضا]

از مشورت با کمیسیون ملی یونسکو در آن کشور انتخاب خواهد شد. به علاوه هیئت نمایندگی می تواند دارای 5 عضو علی البدل و به حد لازم مشاور و کارشناس باشد. اختیارات نمایندگان و

اعضای علی البدل ناشی از رئیس دولت و وزیر امور خارجه .است معهذا سازمان يونسكو اعتبارنامه های امضا شده بوسیله وزیر صلاحیت دارد دیگری را که به موجب اعلام کتبی رئیس دولت

و با وزیر خارجه خطاب به مدیر کل یونسکو دارای چنین حقی است نیز معتبر می شناسد. اسامی

رئیس و اعضای اصلی و علی البدل و کارشناسان باید حداکثر یک هفته قبل از انعقاد کنفرانس عمومی مدیر کل یونسکو اعلام گردد.

اعضای هیئت نمایندگی ایران در صورت موافقت آن جناب مرکب از 5 عضو اصلی به ریاست وزیر فرهنگ و آموزش عالی (وزیر مسوول در امور یونسکو) و با شرکت نمایندگان وزارتخانه های ارشاد ،ملی آموزش و پرورش فرهنگ و آموزش عالی و دبیرخانه کمیسیون ملی یونسکو در ایران

خواهد بود. نماینده اعزامی وزارت امور خارجه و یا یکی از اعضای سفارت جمهوری اسلامی ایران در یوگسلاوی با هیئت همکاری خواهد کرد. پس از سخنرانی جناب آقای وزیر فرهنگ و آموزش عالی در صورت مراجعت ایشان به کشور شخص دیگری که به عنوان نایب رئیس به مدیر کل

معرفی میشود باید در تمام مدت کنفرانس حضور داشته باشد.

نکاتی که باید مورد توجه قرار گیرد. اعضای هیئت نمایندگی ایران باید توجه داشته باشند که بر خلاف اکثر کنفرانسهای گذشته که در مقر یونسکو در پاریس تشکیل می گردید و نمایندگی سابق ایران در یونسکو در موارد مختلف می توانست کمک های لازم را به عمل آورد. چون بیست و یکمین کنفرانس در بلگراد تشکیل میشود انتظار همکاری سابق را از لحاظ مراجعه به پرونده ها و دسترسی داشتن به اسناد و مدارک نباید داشته باشند در صورتی که هیئت نمایندگی

ایران مایل به توزیع مدارک یا اسنادی در کنفرانس باشد ارجح است که این اسناد قبلاً در تهران با همکاری وزارت فرهنگ و آموزش عالی و دبیرخانه کمیسیون ملی یونسکو در ایران تهیه گردد.

جهت ترجمه و ماشین نویسی اسناد و مدارک در صورتی که سفارت جمهوری اسلامی ایران در بلگراد امکان همکاری نداشته باشد باید ترتیبی جهت استخدام موقت ماشین نویس، محلی و اعزام مترجمی که سابقه شرکت در چنین مجامعی را داشته باشد داده شود. از آنجا که شرکت کنندگان در کشورهای مختلف باید با مسائلی که مطرح خواهد شد آشنایی و بصیرت کافی داشته باشند، برای بحث در هر یک از زمینه های فرهنگ علوم آموزش و پرورش و ارتباطات، اعضای هیئت نمایندگی ایران با شرکت کارشناسان آن موضوع تشکیل گردد و اسناد و مدارک لازم در هر یک از زمینه های

ص: 38

مزبور را همراه داشته باشد و در هر حال تعداد اعضای هیئت نمایندگی هیچوقت از 5 نفر تجاوز

نخواهد کرد.

پیشنهاد می شود که اعضای هیئت نمایندگی پس از انتخاب، مرتباً جلساتی در دبیرخانه کمیسیون ملی یونسکو داشته باشند تا اسناد و اصل درباره موضوعات مطروح در کنفرانس و برنامه و بودجه را مطالعه و نظرات جمهوری اسلامی ایران را که باید در کنفرانس مطرح گردد، مشخص و معلوم سازند و پیش نویس قطعنامه هایی که از طرف هیئت نمایندگی ایران به کنفرانس ارائه می شود

تهیه نمایند.

ج 2 . علوم اجتماعی - مطالعه و برنامه ریزی درباره توسعه محیط زیست انسان جمعیت حقوق بشر و صلح، وضع زنان و مشارکت آنان در اثر توسعه نقش جوانان، دفتر منطقه ای علوم اجتماعی. د. فرهنگ احترام حقوق بشر، تقدیر و احترام به هویت فرهنگی، مشارکت در زندگی فرهنگی آفرینش هنری و مصون توسعه ارشاد ملی حفظ و معرفی میراث فرهنگی و طبیعی دفتر منطقه ای فرهنگی یونسکو در آسیا

ه . اطلاعات - نقش ارتباطات تربیت کار فنی در امر ارتباط خدمات و سیستم اطلاعاتی، حق مؤلف خلاصه بخش علوم اجتماعی (قسمت سوم) شامل سه قسمت زیر میباشد.

. فلسفه .2 دفاتر منطقه ای برای علوم اجتماعی . هزینههای پرسنلی و هزینه برنامه های مستقیم .1. فلسفه - 3286 - برنامه فلسفه برای سالهای 83 1981 از موضوعات مندرج در بندهای 11 و 1-2 و 1-3 و 2-3 و 3-3 و 1-4 و 6 و 5-7 سرچشمه میگیرد هدف از خلاصه زیر روشن ساختن پیوستگی و ارتباط منطقی بین فعالیتهای پیشنهاد شده که مستقیماً با تعدادی از موضوع های مختلف

فعالیت و ارتباط دارند

3287 - برنامه های فلسفه بطور خاص به تعدادی از مفاهیم اصلی که در زیر عملیات سازمان و اجرای برنامه میان مدت ظاهر میشود اختصاص خواهد یافت این برنامه مبتنی بر نتایج فعالیت هایی است که در بودجه دوره های قبل تعهد شده است و همچنین در برگیرنده (به حساب آورنده ) روندهای معاصر همزمان در بررسی مسائل و مشکلات فلسفی است. در عین حال این برنامه ها ادامه تشدید مطالعه بنیادهای جهانی را که در حال حاضر متنوع اند تدارک میبیند و همچنین ارتقای کیفی آموزش و تحقیق در فلسفه و توسعه تجزیه و تحلیل دیدگاههای مختلف در این رشته را بخصوص با توجه به نتایج حاصل از کنفرانس نایروبی در آموزش فلسفه که در ژوئن 1980 تشکیل شده بود پی گیری می کند.

3288 - در اجرای بند 3/02 قطعنامه های C/20 هدف برخی از فعالیت ها برای سازمان در زمینه

فعالیت های علوم اجتماعی بوجود آوردن مفاهیم بنیادی که در آن اعتبارات تحقیقات در زمینه علوم اجتماعی را متضمن خواهد بود اما در حفظ پایگاه جهانی فلسفه دامنه فعالیت های فلسفی به طرف تحقیقات درباره اثرات تاریخ و فرهنگ علوم طبیعی و توضیح و تشریح ارزش های جهانی و عملکرد در متغیرهای مختلف فرهنگی - اجتماعی که حیات بشر را در بر میگیرد ادامه می یابد.

ص: 40

توسعه علوم اجتماعی هدف 3-3 و 101

3289 - منطق دانش و بنیادهای اساسی آن برای اقدام و عمل در علوم اجتماعی جهت بررسی ها در حین مواجه با کار و روشها و سلسله جریانات اداری که در علوم اجتماعی و شرایط کاربردی آن

جهت درک کلیه ابعاد حمایت انسان میباشد ( 24500) ( دلار ) بودجه منظور شده است.

3290 - مساله تدریس و پژوهش در فلسفه در سراسر جهان جهات انتشارات در مطالعات درباره تدریس و پژوهش فلسفه در افریقا و تشکیل کنفرانسهای کارشناسان در این زمینه مبلغ

98900) دلار بودجه منظور شده است.

3291 - بررسیهای فلسفی و فعالیت دول عضو - کمک های فکری و مالی نیز جهت موسسات ملی با نظر تقویت و توسعه پژوهشها در مسائل معاصر انسان منظور شده است.

3292 - طبیعت و نقش اقدامات مربوط به رشتههای مختلف علمی برای اثرات رشته های مختلف علمی در تدریس فلسفه مبلغ (20000 دلار) منظور شده است.

3293 - همکاری با سازمانهای غیر دولتی - گسترش همکاری با شورای بررسی فلسفه و

مطالعات انسانی (ICHS) (1) و دیگر سازمان ها بویژه جهت اطلاع تحقیقات و نظامهای جنبی و کمک در استقرار برنامه در مراکز بین المللی برای رشته های انسان شناسی Humanities و توسعه Byblos (2) ( 345/800 دلار) منظور شده است.

3294 - تحول فرهنگ ها جهت مطالعه عواملی در زنده بودن فرهنگ ها و دینامیسم (تحرک) آنها مبلغ (49300) دلار در نظر گرفته است.

3295 - فرهنگ جهانی مشترک (کلاسیک) برای تشکیل سمپوزیوم ها به منظور آماده سازی ارزشهای فلسفی که با تنوع فرهنگها تطبیق مینماید مبلغ( 44800 دلار) منظور شده است. 3296 - جهت مشارکت در فعالیت فلسفی در کشورهای عضو - جهت مشارکت در برنامه های

فلسفی و سایر رشته های مختلف علمی مربوط به علوم فلسفی و به منظور تأسیس و یا تقویت انجمنها و مراکز فلسفی و یا مطالعات علمی و برای تشکیل کنگره ها سمپوزیومها و یا اجلاسها مبلغ 83100)

دلار بودجه در نظر گرفته شده است.

ص: 41

3297 - بررسی و برنامه ریزی توسعه - هدف شماره 8 - 16-3

هدف شماره 4-3 2-3 1-4 مسائل اساسی توسعه درونزا گردآوری بررسی ها با ماهیت درون زایی و درک توسعه که از آن مشتق می.شود تشکیل گردهمایی ها در زمینه های توسعه که با

نیازمندی ها و ادغام و توسعه موضوعات اصلی و معتبر ملل سازش داشته باشد.

3298 - تعبیر ارتباط بین علم و اجتماع - آماده سازی بررسی ها و تشکیل کنفرانس کارشناسان

در مورد نیازمندی های کلی مربوط به ارتباط بین علم و اجتماع مبلغ 109000 دلار( بودجه منظور )

شده است.

3299 - محیط زیست و اسکان انسان - هدف شماره (7/5) محیط زنده و اندیشه محیط زیست جهت انتشار مطالعاتی که در 1980 درباره روابط بین انسان و محیط زیست به عمل آمده است مبلغ

28000 دلار بودجه در نظر گرفته شده است.

33000 - حقوق بشر و صلح - هدف شماره 1-1 و 5-1 و 2-2 و 1-2 و 3-2. بنیادهای حقوق بشر در جهت انتشارات و مطالعات درباره بنیادهای حقوق بشر مبلغ (23800)

دلار بودجه در نظر گرفته شده است.

3301 - پژوهشهای مربوط به صلح جهت انتشار آثار و فعالیتهای مربوط به تقویت روح (مبلغ 19200) (دلار بودجه در نظر گرفته شده است. 3320 - مطالعات مربوط به بردباری در مقابل عقاید - انتشارات و آثار بزرگ درباره عقل (مبلغ )

47600 دلار

3203 - نقش فرهنگی و فکری زنان - هدف B - 33 جهت بررسیهای مساله زنان در

فرضیه های فلسفی و اثر انسان مبلغ 28000دلار بودجه در نظر گرفته شده است. دفاتر منطقه ای برای علوم اجتماعی

3304 - برطبق سیاست عدم تمرکز مشاوره منطقه ای در قسمت علوم اجتماعی برای خدمت در منطقه آسیا و اقیانوسیه ادامه خواهد یافت و یک چنین راهنمای دومی در افریقا شروع بکار خواهد

.نمود این ماموران بطور خاص مسوول رایزنی دولتهای عضو و مشارکت در انجام برنامه علوم اجتماعی در حوزه مناطق مربوط به خود خواهند بود.

3305 - امید می رود که آنها به منظور نیل به همه هدفهای علوم اجتماعی شرکت نمایند.

ص: 42

3306 - هزینه های پرسنل و هزینه های نگاهداری دفاتر منطقه ای به قرار ذیل خواهد بود

جدول

3207 - دلیل اصلی افزایش هزینه به علت پیشنهاد ایجاد یک پست راهنمای منطقه ای و تقویت

علوم اجتماعی در افریقا میباشد.

هزینه های پرسنل و هزینه های غیر مستقیم

3208 - برای تأمین اعتبار لازم که شامل هزینه هایی به شرح زیر است:

حقوق پرسنل و هزینه های غیر مستقیم برنامه که سهم و میزان آن براساس تقویم زمانی است که کارمندان بخش هدف مربوطه در برنامه غیر مستقیم نیاز خواهند داشت و اجرای این هدفها از طرف مدیر کل دفاتر منطقهای حمایت خواهد شد.

جزئیات تأمین بودجه در ذیل مشخص شده است خلاصه ای که در پی آن ذکر شده جزئیات

و هزینه های موضوعات را مشخص مینماید.

دفتر حمایت مدیر کل غیر از هزینه های کارمندان جمع تعداد کارمندان و بخش اسناد در این قلمرو (شامل پستهایی ) که قبلاً ذکر شد با ارتباط با دفاتر منطقه ای 3300 - دفتر کمک های مدیر کل برای نظارت و هماهنگ کردن و ارزشیابی فعالیت ها و

کمک به ادارات مرتبط با انتشارات و مدیریت در واحدهای بخش و ستاد در قلمرو تأمین اعتبار تحت برنامه عادی برای هر یک از هدف ها و عملیات ذیل بودجه ای به این شرح منظور گردیده است. دفتر کمک های مدیر کل و رفت و آمد کارکنان 84700 ،دلار کمکهای موقت 34300

دلار، اضافه کار 9800 دلار متفرقه 11300 دلار کمیته پذیرش برای کلیه بخشها 20000 دلار فوق العاده نمایندگی 9300 دلار جمع کل 169400 دلار

ص: 43

3310 - کارمندان - جهت تعیین برنامههای این فصل کارمندان ذیل برای 1983-1981

با مقایسه 80-1979 به طریق ذیل تعیین شده اند.

جدول

بخش فلسطین در زمینه های مربوط به یونسکو، به مرحله اجرا در آوردن تصمیمات کمیسیون و تصمیمات شورای اجرایی در زمینه تأسیسات آموزشی و فرهنگی سرزمینهای اشغال شده عربی

همکاری با اداره امداد سازمان ملل در زمینه برنامه آموزش به پناهندگان فلسطین در خاورمیانه در زمینه نقش تعلیم و تربیت و اطلاعات وسیعتری در زمینه حقوق بشر، گسترش برنامه های آموزش عالی و همچنین اطلاعاتی که بتواند صلح را در جهان برقرار سازد ترتیب دادن کنفرانس در

میان دول به همین منظور، شرکت در تدارک و اجرای سیاستها و بهبود برنامه ریزی در زمینه تعلیم و ،تربیت تشکیل کنفرانس بین المللی تعلیم و تربیت در 1981 همچنین کنفرانس منطقه ای وزیران تعلیم و تربیت و مدیران برنامه ریزی اقتصاد یکی در افریقا 1982 و یکی در کشورهای عربی 1983، توجه

به پیشرفت تحقیقات اطلاعاتی در زمینه برنامه ریزی آموزشی ادامه همکاری با بانک بین المللی بانکهای منطقه ای برای بهبود و پیشرفت امور مالی تعلیم و تربیت شرکت در به مرحله اجرا در آوردن ساختهای آموزشی کامل متفاوت و انعطاف پذیر اهمیت به نوآوری های نظام های

آموزشی پیشرفت روابط بین نظام های آموزشی و جهان کار پیشرفت محتوا، روشها، فنون آموزشی، مشارکت در تربیت پرسنل آموزشی اهمیت دادن به نقش آموزش عالی در جامعه. سئوال شد که ارتباط آموزش و پرورش با یونسکو در چه حدی است و چگونه باید باشد. آقای مهربان توضیح دادند که تمام این سازمانهای بین المللی میخواهند فرهنگ غالب را رواج دهند. راه حل اینست که ما آگاهانه با مسائل برخورد کنیم نمیتوانیم ارتباط نداشته باشیم، چون از دنیا جدا نیستیم نباید چشم بسته مصرف کننده آنها باشيم. يونسكو متعهد است که در مورد نوآوری ها و نظامهای آموزشی کشورهای دنیا آخرین اطلاعات را در اختیار وزارت آموزش و

پرورش ایران قرار دهد تعهد کرده است که هر وقت کارشناس خواستیم برای ما بفرستد و بورسهایی نیز در اختیارمان میگذارد در مورد اخذ اطلاعات و مدارک باید آگاهانه آنهایی را بخواهیم که به درد کشورمان میخورد. طبق تصمیم اتخاذ شده در جلسه ای با حضور مقام عالی وزارت فعلاً کارشناس از آنها نمیخواهیم و در مورد بورسها نیز کمیسیون بررسی بورسها اگر تشخیص داد که شرکت در بورس به نفع آموزش و پرورش اسلامی است شرکت میکنیم و الا نه و تازه اجباری در دادن گزارش نیست ولی اگر فلسفه و پرورش اسلامی و کارهایی که بعد از انقلاب

اسلامی صورت گرفته عنوان شده و با نظام قبلی نیز مقایسه ،شود فکر میکنم ارزنده خواهد بود. دفتر هماهنگی طرحها و برنامه ریزیهای توسعه طرحهای در دست انجام آن دفتر، از جمله طرح استقرار مدارس، ایجاد مدارس جدید در روستاهای فاقد مدرسه، استانی کردن آمارو

برنامه ریزی آموزشی را توضیح دادند.

ص: 45

عمل ،آمد ولی پس از توضیحات چند نفر از نمایندگان دایر بر اینکه قبول این اعتبار نامه ها هیچ دلیلی بر تغییر سیستم سازمان ملل متحد و یونسکو درباره موقعیت شهر بیت المقدس نخواهد بود

موضوع به رای گذاشته شد و به تصویب رسید.

در اجلاس بعد از ظهر رئیس کمیته داوطلبی ها اعلام کرد که آقای IVO Margan نایب رئیس شورای اجرایی فدرال جمهوری یوگسلاوی که از طرف شورای اجرایی یونسکو به عنوان ریاست بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی پیشنهاد گردیده به اتفاق آراء انتخاب شده است و مورد تایید کنفرانس قرار گرفت.

سپس به دنبال تغییر در ماده 25 آیین نامه داخلی کنفرانس عمومی دایر بر افزایش عده معاونان

ریاست کنفرانس عمومی از 25 نفر به 32 نفر رؤسای نمایندگی های مشروحه در زیر به اتفاق آراء به این سمت انتخاب گردیدند. آنگولا، عربستان سعودی، بنگلادش برید، بوتساوانا، برزیل، چین، کوبا، ،امریکا فرانسه گابن ،هندوستان ،عراق ،ایتالیا ،ژاپن ،کنیا ،لبنان ماداگاسکار، مراکش، نیجریه زلاند جدید ،پاکستان ،هلند ،پاناما ،رومانی سیرالئون سوئیس شوروی اوروگوئه، یمن دمکراتیک

زامبيا .

آنگاه طبق پیشنهاد کمیته داوطلبیها روسای شش کمیسیون به شرح زیر انتخاب شدند.

کمیسیون شماره 1 (آموزش و پرورش) از مجارستان

کمیسیون شماره 2 علوم و علوم طبیعی از ترکیه

کمیسیون شماره 3 علوم اجتماعی از سودان

کمیسیون شماره 4 فرهنگ و ارتباطات از سنگال

کمیسیون شماره 5 مسائل عمومی درباره برنامه از اکواتر

کمیسیون شماره 6 مسائل اداری از سوئیس

25 سپتامبر - درخواست عضویت کشور «تونگا» به وسیله رئیس کنفرانس عمومی مطرح و به اتفاق آرا تصویب شد و با این ترتیب عده کشورهای عضو سازمان یونسکو به 152 کشور رسید. علاوه بر کشورهای عضو شرکت کننده در کنفرانس با شرکت نمایندگان هفت موسسه بین الملل نیز به عنوان ناظر در بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی به شرح زیر موافقت به عمل آمد.

انجمن دوستداران Miguel Astrians شاعر و نویسنده (گواتمالایی )دفتر افریقایی علوم تعلیم و تربیت کمیته جهانی برای آزادی مطبوعات

ص: 47

فدراسیون لاتین و امریکایی روزنامه نگاران فدراسیون لاتین و آمریکایی کارگران مطبوعات،

انستیتو بین المللی ،مطبوعات انجمن مورخان امریکای لاتین و کارائیب کنگره جهانی اسلامی 26 سپتامبر - چون دوره شش ساله آقای احمد مختارامبو مدیر کل یونسکو در این سمت در

پایان کنفرانس اخیر منقضی میشود با توجه به فعالیتهای بی سابقه ای که ایشان در این مدت به

منظور پیشرفت برنامههای سازمان یونسکو مبذول داشته و بخصوص کوششها و مبارزات خستگی ناپذیر وی در راه کمک به اعتلای فرهنگ کشورهای در حال رشد و آزاد شده و تازه

استقلال یافته، زمینه تجدید انتخاب او از مدتی قبل فراهم شده بود و ضمن طرح این مساله در گروه های جغرافیایی یونسکو پشتیبانی اکثریت قریب به اتفاق کشورها در این باره اعلام گردیده بود

و وزارت امور خارجه دولت ج.ا.ایران نیز در فروردین ماه سال جاری موافقت خود را در این خصوص اطلاع داده بودند احمد مختار امبو تبعه کشور سنگال مسلمان و پای بند به کلیه شعائر

اسلامی است.

در کشور سنگال تصدی پستهای دانشگاهی، وزارت آموزش و پرورش و فرهنگ و جوانان را داشته و از سال 1962 تا 1970 به عضویت شورای اجرایی در یونسکو انتخاب شده است. اولین

سمت رسمی وی در سازمان یونسکو با معاونت مدیر کل یونسکو در قسمت آموزش و پرورش در سال 1970 شروع میشود و از طرف کنفرانس عمومی یونسکو در نوامبر 1974 به عنوان مدیر کل يونسكو انتخاب می.گردد آقای امبو در مدت شش ساله تصدی خود در این پست برنامه های مؤثری در جهت گیری از اعمال تجاوزکارانه اسرائیل در سرزمینهای اشغالی مبارزه با تبعیض نژادی و نژادگرایی آموزش حقوق ،بشر مبارزه با بیسوادی کمک به اطفال و نوجوانان مناطق مصیبت زده جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی به کار گرفتن وسایل ارتباط جمعی در خدمت بشریت و تحکیم مبانی صلح و تفاهم بین المللی و دهها برنامه مفید دیگر ارائه داده که در نتیجه موفق شده است اعتماد و اطمینان کلیه کشورهای عضو را به نحوه مدیریت خود جلب کند امروز به منظور رسیدگی به اظهار

نظر کشورهای عضو و همچنین پیشنهاد شورای اجرایی یونسکو درباره تجدید نظر انتخاب آقای امبو

جلسه حضوری کنفرانس تشکیل گردید.

27 سپتامبر - طبق پیشنهاد رئیس کنفرانس عمومی آقای دکتر شمس الدين الوكيل رئيس شورای اجرایی پشت تریبون قرار گرفت و انتخاب مجدد آقای احمد مختارامبو مدیر کل فعلی یونسکو را که بوسیله شورای اجرایی پیشنهاد شده بود برای مدت هفت سال دیگر اعلام داشت. ضمناً رئیس کنفرانس اطلاع داد که چون نمایندگان کشورهای گینه، ایران، نامیبیا، پاراگوئه و

ص: 48

سنگاپور تاکنون اعتبار نامه های خود را ارائه نداده اند نمیتوانند در رای شرکت کنند و با این ترتیب شرکت کنندگان در رأی 147 کشور خواهند بود و چون از این عده نمایندگان پنج کشور غایب بودند اخذ رای با حضور نمایندگان 142 کشور به عمل آمد و بدین ترتیب پیشنهاد شورای اجرایی یونسکو دائر بر انتخاب مجدد آقای احمد مختار امبو برای مدت هفت سال دیگر به اتفاق آراء مورد تصویب قرار گرفت.

28 سپتامبر - رئیس کنفرانس عمومی ضمن اعلام رسمی انتخاب مجدد مدیر کل یونسکو از

وى دعوت کرد که برای تشریفات ادای سوگند پشت تریبون قرار گیرد مدير كل يونسكو ضمن سپاسگزاری از اینکه مجدداً چنین مسوولیت مهم و با افتخاری برعهده اش محول شده است، ضمن

اظهارات خود دورنمایی از موقعیت فعلی دنیا در مقایسه شش سال دوره تصدی اداره این سازمان

ترسیم نمود و اضافه کرد در مسافرتهایی که در این مدت به اغلب کشورهای عضو نموده به این نتیجه رسیده است که سازمان یونسکو در تخفیف و حل مسائل بغرنج جهان امروز می تواند رل بسیار داشته باشد پس از بیانات مدیر کل ،یونسکو، نمایندگان گروههای مختلف جغرافیایی و

همى همچنین روسای نمایندگیهای ،گینه بلژیک ،پرو نپال ،سودان ،عراق ترینیداد توباگو، فیلیپین بلغارستان یوگسلاوی آمریکا و فرانسه ضمن تجلیل از خدمات برجسته و بی سابقه وی در شش ساله اخير تجديد انتخاب او را تبریک گفتند حسین ،فاضل، نمایندگی ثابت ایران در یونسکو

پیشنهادی مدیر کل یونسکو در این خصوص که طی سند شماره 38/21C ارائه شده بود پس از اصلاح مختصری که از طرف نماینده شوروی پیشنهاد گردید به تصویب رسید.

اول اکتبر (9) مهر ماه - به منظور رعایت تقویم کنفرانس عمومی و صرفه جویی در وقت

تصمیم گرفته شد روسای نمایندگیها هنگام ایراد نطق خود درباره موضوعات کلی از ذکر جزئیات

مسائل در خصوص کشورشان صرف نظر کنند و مطالبی را تذکر دهند که در یکی از موضوعات مربوط به برنامه های یونسکو جنبه ابتکاری داشته و به دنبال یک تجربه مثبت بتواند برای سایر کشورها مفید واقع شود. در عین حال به روسای نمایندگیها توصیه شد در صورتی که میل داشته باشند نطق کامل آنان در صورت جلسات درج شود میتوانند ضمن اعلام این مطلب به رئیس کنفرانس متن نطق خود را مشروط بر اینکه از 2500 کلمه تجاوز نکند و به ترتیبی تنظیم شود که قسمتهای ایراد شده در جلسه عمومی با قسمتهایی که در نظر است در صورت جلسه آورده شود کاملاً مشخص باشد در اختیار وی قرار دهند. ضمناً تأکید شد که رئیس کنفرانس مراقبت نماید مطالبی که بدین ترتیب علاوه بر نطق رئیس هر نمایندگی به صورت جلسات اضافه میشود طوری باشد که ضرورتی برای استفاده از حق جواب پاره ای از نمایندگان ایجاب نکند.

3 اکتبر (11) (مهرماه - چون چند سازمان بین المللی غیر دولتی از ریاست کنفرانس درخواست

کرده بودند که در زمینه فعالیتهای مربوط به سازمان خود که در ارتباط نزدیک با مسوولیت های يونسکو میباشد مطالبی در جلسه عمومی ایراد ،نمایند با توجه به گزارش دفتر کنفرانس و اشاره به همکاری بسیار مؤثری که این سازمانها با یونسکو ،دارند با این درخواست موافقت شد؛ مشروط بر

اينكه نطقها حتی الامکان کوتاه باشد.

رئیس کمیته رسیدگی به اعتبار نامه ها ضمن چهارمین گزارش خود به کنفرانس اعلام داشت که اعتبارنامه های کشورهای گینه بیسائو و تونگا بطور کامل و منطبق با ضوابط مندرج در آیین نامه تسلیم کمیته شده است و با این ترتیب میتوانند در جلسات کار کنفرانس شرکت نمایند. ضمناً اعتبار نامه کشورهای ،بولیوی ایالات متحده ،امریکا ،مالت ،پاناما ،پرو پرتغال و سیرالئون که به علت نقص مدارک بطور موقت پذیرفته شده بود تکمیل گردیده است. گزارش رئیس کمیته اعتبارنامه ها به

اتفاق آراء به تصویب رسید.

4 اکتبر (12) مهرماه - رئیس کمیته حقوقی طی سومین گزارش خود به کنفرانس با اشاره به ماده پنج اساسنامه یونسکو طرح پیشنهادی بوسیله گابن ،عراق ،جامائیک، مالزی، مکزیک، پرو سنگال سری لانکا ،تونس یمن دمکراتیک و زامبیا را مبنی بر افزایش اعضای شورای اجرایی از 45 نفر به 51 نفر اعلام داشت و پس از اصلاحاتی که در طرح به عمل آمد و هم چنین توضیحات رئیس

ص: 50

کمیته حقوقی به رای گذاشته شد که در نتیجه با 96 رای موافق 27 رای مخالف و 4 رای ممتنع به تصویب رسید و ضمناً نمایندگان 20 کشور هنگام رأی گیری غایب بودند.

( 6 اکتبر 14) مهر ماه - به علت حضور و شرکت آقای احمد سکوتوره رئیس جمهوری گینه در جلسه عمومی کنفرانس کمیسیونها کار خود را موقتاً تعطیل کردند که کلیه اعضا بتوانند هنگام معرفی به رئیس جمهوری گینه و ایراد نطق وی در جلسه عمومی کنفرانس شرکت داشته باشند. مدیر کل یونسکو هنگام خیر مقدم به مهمان بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی از آقای احمد سكوتوره به عنوان پیشگام در استقلال و آزادی مردم افریقا و همچنین دوست صمیمی سازمان یونسکو تجلیل به عمل آورد و اضافه کرد که نام وی با روزهای تاریخی استقلال و آزادی افریقا تداعی می.شود مدیر کل یونسکو خاطر نشان ساخت که احمد سکوتوره از سال 1958 که کشور خود را به استقلال کامل رسانده است در تمام مدت در صف اول مبارزه با هر گونه تحمیل خارجی بر افکار مردم افریقا قرار داشته و به طرق مختلف در جلوگیری از مبارزه قدرتها به منظور تقسیم دنیا به دو منطقه متخاصم کوشش نموده است. سپس آقای سکوتوره در پاسخ مدیر کل یونسکو، ابتدا از خدمات ارزنده مارشال تیتو به عنوان بانی و مبتکر جنبش بین المللی در کشورهای غیر متعهد تجلیل به عمل آورد و به احترام وی درخواست یک دقیقه سکوت کرد. آنگاه با اشاره به خدمات بسیار ارزنده سازمان یونسکو در مسؤولیتی که از نظر تعلیم و تربیت در سطح بین المللی برعهده دارد، فعالیت های کاملاً مؤثر و مفید این سازمان را در سالهای اخیر بخصوص در زمینه های فرهنگ و ارتباطات ستود و از نمایندگان کشورهای عضو خواست ضمن قدردانی از این فعالیتها و اهداف عالی انسانی آن که بهبود جامعه بشری امروز است حداکثر پشتیبانی و همکاری را با این سازمان داشته باشند.( 7 اکتبر 15) (مهرماه - کمیته داوطلبی) در سومین اجلاس خود نحوه توزیع کشورهای

جدید عضو سازمان یونسکو را بین گروههای جغرافیایی به شرح زیر تصویب نمود.

1 کشور Botswana در گروه 5 (کشورهای آفریقایی و عرب)

2. کشور Dominique در گروه 3 (کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب)

کشور Guinee Equatoréale ( در گروه 5 (کشورهای آفریقایی و عرب)

4. کشور Maldives در گروه 4 (کشورهای آسیا و اقیانوسیه)

5. کشور Sainte - lucie در گروه 3 (کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب)

6. کشور Sao Tomé et principe در گروه 5 (کشورهای آفریقایی و عرب )

7. کشور Tonga در گروه 4 (کشورهای آسیا و اقیانوسیه)

8. کشور Zimbawé در گروه 5 (کشورهای آفریقایی و عرب )

ص: 51

در پایان بیستمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو بیست و یک کشور به شرح زیر به

عضویت کمیته میراث جهانی انتخاب شده بودند ،ایران ،الجزایر ،آرژانتین استرالیا، بلغارستان، مصر، اکواتر ایالات متحده آمریکا ،فرانسه ،غنا ،عراق ،ایتالیا ،نپال ،نیجریا ،پاکستان، پاناما، سنگال، سودان، سوئیس تونس یوگسلاوی

چون در پایان بیست و یکمین اجلاس کنفرانس یونسکو مدت عضویت ایران در این کمیته منقضی میشود، طی نامه شماره 1-4-3106/119/4 مورخ 59/4/19 این نمایندگی به عنوان اداره

سازمانهای بین المللی وزارت امور خارجه پیشنهاد شد در صورتی که مصلحت بدانند برای تجدید انتخاب اقدامات لازم به عمل آید ضمناً چون به موجب بند 5 ماده 16 کنوانسیون میراث جهانی تجدید انتخاب منوط بر این بود که مبلغ 11616 دلار بدهی از بابت حق عضویت سالهای 1979 1980 به موقع پرداخت شود مراتب طی نامه شماره 3148/11939 مورخ 59/6/5 و تلکس شماره 837 مورخ 59/7/12 به استحضار وزارت امور خارجه رسید ولی چون تا تاریخ 7 اکتبر (15 مهرماه جاری که سومین مجمع عمومی میراث جهانی تشکیل میشد دستورالعملی داده نشد، تجدید انتخاب بدون حضور نماینده ج.ا.ایران برگذار شد و کشورهای فدرال آلمان برزیل، قبرس، گینه، لیبی، اردن و زئیر به جای هفت کشور که به عضویت آنان در پایان این کنفرانس منقضی خواهد شد، انتخاب

شدند

8 اکتبر (16) مهرماه) - بیست و ششمین اجلاس عمومی کنفرانس با ریاست آقای والری سفیر و رئیس هیئت نمایندگی فرانسه در یونسکو به انتخاب 25 عضو جدید شورای اجرایی که قبلاً داوطلبی آنان مورد تایید گروههای جغرافیایی مربوط و کمیته داوطلبیها واقع شده بود، اختصاص یافت و نتیجه آراء در هر گروه جغرافیایی به شرح زیر اعلام گردید:

گروه 1 بلژیک اسپانیا جمهوری فدرال آلمان ایتالیا

گروه :2 چک اسلواکی جمهوری سوسیالیستی اوکراین

گروه : کولومبی ،برزیل ،کوبا جامائیک هائیتی کاستاریکا

گروه 4: چین، هند، تایلند

گروه :5 گینه بیسائو نیجریا ،گینه غنا، جمهوری متحده تانزانی، جمهور متحده كامرون، زئير.

کشورهای عرب ،تونس الجزایر امارات متحده عربی

19 اکتبر 17( مهرماه) - مدیر کل یونسکو با توجه به پیام رئیس کمیته اختصاصی علیه تبعیض نژادی که به وسیله سازمان ملل متحد ایجاد شده و روز 11 اکتبر را به عنوان روز همبستگی با

ص: 52

زندانیان سیاسی افریقای جنوبی اعلام داشته است پیامی برای رئیس سازمان مزبور فرستاد که متن آن بوسیله منشی کنفرانس در جلسه عمومی قرائت شد. مدیر کل یونسکو در پیام خود ضمن تقبیح شدید رژیم تبعیض نژادی خاطر نشان ساخت که این رژیم به عنوان آخرین اثر دوران نژادگرایی و نژاد پرستی بطور روزافزون در برابر اعتراض افکار عمومی دنیا قرار گرفته و نظیر رژیم نژاد پرست رودزیا باید نابود گردد.

اگر دیروز ملت زیمباوه توانست به دنبال مبارزات پیگیر به آزادی برسد و امروز مردم افریقای جنوبی تصمیم دارند سرنوشت خود را بدون دخالت و فشار بیگانگان در دست بگیرند فقط به این سبب است که مردم این مناطق اعم از زن و مرد کودک برای این مبارزه بپاخاسته اند تا برای همیشه به نژادگرایی پایان دهند و به حقوق مسلم انسانی خود دست یابند و برای رسیدن به این هدف از بذل جان خود نیز دریغ نخواهد داشت. در مبارزه مردم محروم و تحت شکنجه آفریقای جنوبی علیه رژیم نژاد پرست کنونی، وظیفه کلیه مجامع بین المللی است که با تمام امکانات و وسایل خود از این مبارزه پشتیبانی و حمایت کنند و قبل از هر چیز به طرق مختلف برعمال این رژیم فشار وارد آورند و عرصه را بر آنان تنگ کنند.

سازمان یونسکو نیز که رسالت تعمیم صلح و محو هر نوع فکر تبعیض نژادی را دارد مصمم تر از همیشه و با حداکثر تلاش در این راه کوشش خواهد کرد و امیدوار است که این روز همبستگی

با زندانیان سیاسی افریقای جنوبی برای هر یک از ما به منزله دعوتی باشد که تلاش خود را برای آزادی این زندانیان و تشدید مبارزات آنان تا مرحله پیروی افزایش دهیم.

در اجلاس بعد از ظهر طرح پیشنهادی مدیر کل یونسکو درباره بودجه سالهای 1981-1983

طی سندهای 111/21C و 110/21C و 21C/110dd بوسیله رئیس شورای اجرایی و رئیس کمیسیون اداری به مجمع عمومی ارائه شد و طبق پیشنهاد نمایندگان کشورهای اردن و عراق مقرر گردید با اعلام نام هر نمایندگی به رای گذاشته شود که در نتیجه بودجه موقت سال 1981-1983 به مبلغ 625.374.000 دلار با 115 رای موافق، 5 رای مخالف 14 رای ممتنع به تصویب رسید و نمایندگان

.1 در سال 1990 دولت حزب ملی اولین گام برای مذاکره کنارگیری از قدرت را با لغو ممنوعیت کنگره ملی افریقا و دیگر موسسات سیاسی چپگرا برداشت و نلسون ماندلا نخستین رئیس جمهور افریقای جنوبی پس از سقوط رژیم نژاد پرست در (1994 )را پس از 27 سال از زندان آزاد کرد قوانین آپارتاید بتدریج از کتابهای قانون حذف شدند و اولین انتخابات چند نژادی در سال 1994 برگزار شد کنگره ملی افریقا ANC با اکثریت آراء پیروز شد و از آن تاریخ

تاکنون قدرت را در دست داشته است.

ص: 53

16 کشور نیز در جلسه حضور نداشتند. ضمناً در تاریخ یونسکو این اولین باری است که بودجه این

سازمان برای مدت سه سال تهیه شده و به تصویب میرسد چون تاکنون با توجه به دوره تشکیل .

کنفرانسهای عمومی بودجه این سازمان برای یک دوره دو ساله پیشنهاد و تصویب می شده است.

حسین ،فاضل، نمایندگی ثابت ایران در یونسکو [امضا] 59/7/18

11

سهمی که سازمان یونسکو میتواند در ایجاد یک نظام جدید «اقتصادی بین المللی» داشته باشد، معاون مدیر کل یونسکو در بخش علوم اجتماعی به تفصیل در این خصوص توضیحاتی داد و اشاره کرد که چند ماه پس از تصویب این طرح که در جلسه مورخ اول مه 1974 در سازمان ملل به تصویب رسید؛ کنفرانس عمومی یونسکو در هجدهمین اجلاس خود در نوامبر 1974 طرحی در این زمینه تصویب کرد که نحوه فعالیت سازمان یونسکو را درباره نظام جدید اقتصادی بین المللی تعیین نمود. در این

طرح تصریح شده است که با توجه به اصول مندرج در اعلامیه مربوط به «نظام جدید اقتصادی بین المللی» که در زمینه تفویض حقوق مساوی به تمام ملل بنیانگذاری شده است، سازمان یونسکو نیز با اعتقاد راسخ به این اصول در به ثمر رساندن این طرح سهم بزرگتری را عهده دار خواهد بود.

مجمع دانشمندان اسلام شناس به مناسبت پانزدهمین قرن هجری

با توجه به بند آخر گزارش شماره 1-4-4-2932/119 ن ث مورخ 16-58/12 که به استحضار

اداره سازمانهای بین المللی رسیده است به مناسبت آغاز پانزدهمین قرن هجری و به موازات جلسات کار بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو در تاریخ (دهم اکتبر 18 مهرماه جاری) مجمعی از محققان و دانشمندان اسلام شناس به ریاست آقای حبیب شطی دبیر کل کنفرانس اسلامی در بلگراد تشکیل شد و مدیر کل یونسکو، قبل از شروع دستور کار جلسه اظهار داشت که این مجمع به دنبال توصیه بیستمین اجلاس کنفرانس عمومی و با همکاری بسیار نزدیک سازمان یونسکو ترتیب داده شده است تا بدین ترتیب مرحله جدیدی در همکاری یونسکو با کنفرانس اسلامی پیش آید.

مدير كل يونسكو، ضمن توضیح درباره کلمه هجرت که بوجود آورنده تحولی عظیم در تاریخ بشریت است خاطر نشان ساخت که در چهارده قرن پیش چگونه گروهی کوچک فقط به نیروی ایمان توانست نهضتی عظیم در جهان ایجاد کند که در مدتی کوتاه ملتهای متعدد با ادیان و آداب و رسوم مختلف تحت لوای اسلام در آیند.

پیامبر اسلام جامعه ای را به کلی متفاوت از جوامع آن روز به کیفیتی پایه ریزی کرد که صحابه

وی توانستند پیام او را به اقصی نقاط عالم ببرند و تعالیم اسلامی که شامل ساده ترین آداب زندگی معیشت تا پیچیده ترین اصول اجتماعی و حکومت بود، سرنوشت ساز جوامع متعددی شود ک-ه چ-ون جامعه ای واحد تحت نظام ،برابری ،تعاون عدالت و آزادگی قرار گرفتند.

ضمن تاکید بر ضرورت تشکیل چنین مجامعی از دانشمندان واقف و معتقد به فرهنگ اسلامی مدیر کل یونسکو اظهار امیدواری کرد که از این طریق بتوان مفاهیم اسلام حقیقی و مسائل آن را به ترتیبی در جهان پرآشوب امروز تشریح کرد که در بهبود سرنوشت ملل مسلمان موثر واقع شود. آقای

ص: 55

حبيب شطی نیز ضمن تجلیل از همکاری بسیار نزدیک و صمیمانه یونسکو در این زمینه اظهار داشت

در دنیایی که در ظواهر مادی غرق شده و از معنویات به دور افتاده است ضرورت دارد که از سرچشمه غنی و فیاض اسلام مدد گرفته شود و در حل مشکلاتی که جهان امروز را در بر گرفته از این

طریق چاره جویی به عمل آید.

11 اکتبر (19) مهرماه) - رئیس کمیسیون علوم اجتماعی قبل از شروع جلسه به مناسبت فاجعه غم انگیز زلزله اخیر الجزایر درخواست یک دقیقه سکوت کرد و به دنبال آن به منظور همدردی با زندانیان سیاسی افربقایی جنوبی پیشنهاد یک دقیقه تفکر در این زمینه شد معاون مدير كل يونسكو در بخش علوم اجتماعی و همچنین مشاور حقوقی به سوالات نمایندگان در زمینه طرح پیشنهادی مدير كل يونسكو درباره مددگیری از علوم اجتماعی به منظور حل مشکلات متعدد جوامع کنونی پاسخ گفته و در نتیجه طرح شماره 3002 از سند 5/21C به ترتیبی که پیشنهاد شده بود به تصویب رسید.

گزارش کمیسیون بینالمللی بررسی مسائل ارتباطات مدیر کل یونسکو در کمیسیون فرهنگ و ارتباطات حضور یافت و درباره سند شماره 85/21C موضوع مأموريت كمیسیون بین الملل بررسی مسائل ارتباطات توضیحاتی به اعضای کمیسیون داد. ضمناً رئیس و اعضای کمیسیون مزبور نیز در این اجلاس حضور داشتند.

کمیسیون بین المللی بررسی مسائل ارتباطات مدیر کل یونسکو در کمیسیون فرهنگ و ارتباطات حضور یافت و درباره سند شماره 21/85 موضوع مأموریت کمیسیون بین المللی بررسی مسائل ارتباطات توضیحاتی به اعضای کمیسیون داد. ضمناً رئیس و اعضای کمیسیون مزبور نیز در

این اجلاس حضور داشتند کمیسیون بین المللی بررسی مسائل ارتباطات به دنبال پیشنهاد مدیر کل یونسکو و تصویب و توصیه نوزدهمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو از کارشناسان و متخصصان در امور ارتباطات به ریاست آقای Mac Bride حقوقدان سیاستمدار و روزنامه نگار تبعه ایرلند تشکیل گردیده است. مک براید رئیس دفتر بین المللی صلح و وزیر خارجه پیشین ایرلند یکی از بنیانگذاران و روسای کمیته عفو بین المللی و دارنده جوائز صلح نوبل و صلح لنین میباشد. اعضای کمیسیون مزبور از نمایندگان 16 کشور به شرح زیر تعیین شده اند ،ایرلند آمریکا، فرانسه، زئیر، کولومبی، ،روسیه، اندونزی ،تونس ،ژاپن نیجریا یوگسلاوی ،مصر ،هلند، شیلی، هند و کانادا.

آنگاه رئیس کمیسیون ضمن تجزیه و تحلیلی که از رئوس مطالب مطرح شده در کمیسیون به عمل آورد، یک گروه از نمایندگان کشورهای امریکا ،انگلستان شوروی، یوگسلاوی، ونزوئلا، اوروگوئه، یمن دمکراتیک ،تونس ،کامرون ،گابن، ژاپن و سری لانکا مامور تنظیم و تحریر این مطالب نمود که متعاقباً به کمیسیون تسلیم نمایند.

ص: 56

برنامه میان مدت یونسکو (1984-1989)

گزارش مقدماتی مدیر کل یونسکو درباره برنامه میان مدت یونسکو برای سالهای 1984 تا

1989 بوسیله وی مطرح و در هر مورد توضیحاتی داده شد. سپس معاون مدیر کل یونسکو در بخش مطالعات و برنامه ها به سوالات نمایندگان در این مورد پاسخ داد و طرح پیشنهادی پس از اصلاحاتی که بوسیله نمایندگان در آن به عمل آمد با 33 رای موافق در برابر 13 رای مخالف و 26 رای ممتنع به

تصویب رسید.

15 اکتبر (23) (مهرماه - دفتر) کنفرانس عمومی به دنبال پیشنهاد تشکیل یک جلسه فوق العاده به منظور رسیدگی و اخذ تصمیم درباره کمک به آسیب دیدگان زلزله اخیر الجزایر، اعلام داشت که با توجه به تراکم کار کنفرانس و کمی وقت در اجلاس فوق العاده فقط نمایندگان گروه های جغرافیایی صحبت کنند و طرح مربوط به نحوه کمک سازمان یونسکو نیز یک روز قبل از شروع اجلاس بین نمایندگیها توزیع گردد تا فرصت مطالعه و تصمیم گیری داشته باشند.

ارزشیابی فعالیت های یونسکو - مدیر کل یونسکو گزارش مربوط به ارزشیابی از برنامه های یونسکو را در خصوص مطالعات انجام شده و هم چنین نتایج حاصله در هر مورد ضمن اشاره به مشکلاتی که در طول برنامه 1979 - 1980 با آن مواجه بوده است به اطلاع اعضای کمیسیون برنامه رساند. سپس نمایندگان نوزده کشور مطالبی درباره موفقیت ها و کمبودهای طرح ارزشیابی ایراد داشتند که معاون مدیر کل یونسکو در بخش مطالعات و برنامه ها پاسخ گفت. کمیسیون برنامه، ضمن اظهار رضایت از اقداماتی که در زمینه ارزشیابی برنامه ها به عمل آمده است تعمیم آن را درباره کلیه فعالیت های یونسکو توصیه کرد.

يونسكو -16 اکتبر (24) مهرماه) - تصویب طرح کمک به آسیب دیدگان زلزله الجزایر - در جلسه

فوق العاده کنفرانس عمومی که به منظور اتخاذ تصمیم نهایی درباره نحوه کمک های فوری در آینده آسیب دیدگان الجزایر تشکیل شد مدیر کل ،یونسکو، کلیه اقداماتی که تاکنون از طرف سازمان و همچنین کنفرانس عمومی در این خصوص انجام شده است به اطلاع نمایندگان رساند. سپس کنفرانس عمومی طرحی را که در این مورد به وسیله دفتر کنفرانس تهیه شده بود به اتفاق آراء تصویب کرد و روسای نمایندگیهای بلژیک از طرف گروه اروپایی هند از طرف گروه آسیایی عراق از طرف گروه عرب پرو از طرف گروه کشورهای امریکای لاتین و توگو از طرف کشورهای

افریقا مطالبی درباره همدردی با دولت و مردم الجزایر اظهار داشتند.

ص: 57

آقای عبداللطیف ،رحال سفير و رئیس هیئت نمایندگی ثابت الجزاير در یونسکو ضمن

سپاسگزاری کشور خود از اقدام کنفرانس عمومی اعلام داشت که دولت الجزایر برای پذیرفتن دو

نفر زلزله شناس سه نفر کارشناس متخصص در مقاومت بناها و سدها که از طرف مدیر کل یونسکو

به منظور اعزام به محل زلزله تعیین شدهاند آمادگی دارد. ضمناً این گروه چند ساعت پس از تصویب

طرح کمک به مناطق آسیب زده به محل عزیمت نمودند و قرار شد بقیه کمکهای پیش بینی شده ه-ر

چه زودتر ارسال گردد.

بهبود وضع زنان - با توجه به توصیه کنفرانس عمومی در اجلاس های نوزدهم و بیستم

مدير كل يونسكو اقداماتی در زمینه بهبود وضع زن در ارتباط با برنامه های یونسکو به عمل آورده بود

که گزارش طی سند شماره 116/21C در کمیسیون مطرح شد.

نماینده لبنان ضمن تایید طرح پیشنهادی اظهار داشت که متأسفانه اغلب مطالبی که در کنفرانسها و یا نوشته ها در خصوص تساوی زن و مرد به آن اشاره میشود بیشتر جنبه عوام فریبی

،دارد چون در عمل خلاف آن مشاهده میشود.

نماینده آمریکا با اشاره به کیفیت برنامه های یونسکو پیشنهاد کرد که این سازمان بعنوان مدل و

الگو برای سایر سازمانها باید در گرایش تعداد زنان در بخشهای مختلف پیشقدم باشد و در بهبود

وضع زنان در مقر یونسکو و بخشهای منطقه ای اقدامات موثری به عمل آورد. سپس نمایندگان

کشورهای لهستان بلغارستان و چک اسلواکی، ضمن پشتیبانی کامل از طرح پیشنهادی به کیفیت

وضع زنان در کشورهای سوسیالیستی اشاره کردند و نمایندگان کشورهای کانادا، ترکیه، آنگولا

،هلند موزامبیک جمهوری فدرال ،آلمان ،یمن ،مغولستان کنیا ونزوئلا دانمارک جمهوری کره

برزیل، بنن و كوبا ضمن اشاره به وضع زنان در کشور خود مطالبی در تایید طرح پیشنهادی اظهار

داشتند.

17 اکتبر (25) مهرماه - اعتراض به اعمال خلاف اسرائیل در سرزمین های اشغالی طی هجدهمین کنفرانس عمومی یونسکو به مدیر کل یونسکو توصیه شده بود که نظارت و دقت کامل به عمل آید تا آید تا موسسات فرهنگی و آموزشی سرزمین اشغالی به وسیله اسرائیل، آزادانه بتوانند هویت ملی و فرهنگی خود را حفظ نمایند و در این خصوص با کشورهای عرب ذینفع در منطقه و سازمان

ص: 58

آزادیبخش فلسطین حداکثر همکاری معمول گردد. هم چنین بطور صریح به دولت اسرائیل هشدار داده شده است تا از هر گونه عملی که مانع از ادامه فعالیتهای فرهنگی و آموزشی مردم

سرزمینهای اشغالی باشد خودداری کند و طی دو اجلاس نوزدهمین و بیستمین کنفرانس عمومی

نیز در این باره بطور مؤکد یادآوری و تصمیم نامههایی به تصویب رسیده است. با وجود اینکه رئیس هیئت نمایندگی اسرائیل در یونسکو طی نامههای متعدد به مدیر کل یونسکو اطمینان داده بود که دولت متبوع وی توصیه های کنفرانس عمومی را اجرا خواهد کرد؛ متأسفانه در تمام این مدت گزارشهای مختلف بوسیله مقامات فرهنگی سرزمین های اشغالی و همچنین نمایندگان اعزامی از

طرف يونسكو نشان میداد که اعمال خلاف رویه اسرائیل همچنان ادامه دارد و حتی در چند مورد به نمایندگان سازمان یونسکو که طبق توافقهای رسمی حق دارند از مراکز آموزشی و فرهنگی

زمینهای اشغالی بازدید کنند این اجازه داده نشده و مدیر کل یونسکو بطور مرتب و طى

گزارشهای متعدد تجاوزات دولت اسرائیل را در این خصوص به اطلاع اعضای شورای اجرایی کنفرانس عمومی رسانده است.

اعمال خودسرانه دولت اسرائیل به ترتیبی افزایش یافت که گذشته از تعطیل تعدادی از مدارس

ابتدایی و متوسطه در مناطق اشغالی در فوریه 1979 قوای نظامی اسرائیل یک مدرسه ابتدایی و

متوسطه با 800 دانش آموز را که تحت نظر سازمان یونسکو اداره میشد تعطیل کردند. متعاقب آن مرتباً گزارش هایی از سازمانهای مختلف مقاومت فلسطین و مردم تحت اشغال اسرائیل به دبیرخانه يونسكو رسیده بود که از فشارهای مختلف و روزافزون اشغالگران اسرائیل شکایت داشتند و مدیر

کل یونسکو در هر نوبت با منعکس کردن شکایات در جلسات شورای اجرایی اعتراض شدید سازمان یونسکو را به مقامات اسرائیل اعلام داشته است شورای اجرایی در آخرین اجلاس خود ضمن تحسین و تأیید اقدامات مدیر کل یونسکو در این زمینه توصیه کرد به منظور اجرای کامل تصمیم نامه های کنفرانس عمومی در خصوص نظارت دائم سازمان یونسکو بر موسسات فرهنگی و آموزشی سرزمین های اشغالی و هم چنین بیت المقدس، این مطلب مجدداً در بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی مطرح شود تا ضمن تقبیح و محکوم کردن اعمال اسرائیل تصمیم لازم و مقتضی اتخاذ گردد. پس از طرح گزارش مشروح مدیر کل یونسکو در کمیسیون برنامه در خصوص نقض

تصمیمات کنفرانس عمومی از طرف دولت ،اسرائیل نماینده اردن اظهار داشت که در این مدت عده زیادی از دانش آموزان دانشجویان و روزنامه نگاران بوسیله عمال اسرائیلی کشته شده اند که برای هر مورد و موارد دیگری که به تعطیل اجباری مدارس و مؤسسات فرهنگی منطقه منج-ر ش-ده اس-ت

ص: 59

آن مدارکی آماده .داریم نماینده اردن اضافه کرد که دولت اسرائیل قانون اردن را در خصوص تعلیم و تربیت در دوره متوسطه به وسیله دستور نظامی شماره 855 مورخ 7 ژوئیه 1980 تغییر داده که گزارش برای مدیر کل یونسکو فرستاده شده و همچنین به استقلال دانشگاهی منطقه تجاوز کرده و با دستورات نظامی آن را تغییر داده است. سپس نمایندگان کشورهای لهستان، زامبیا، جمهوری دمکراتیک خلق ،کره ،چین ،رومانی ،شوروی فیلیپین ،گابن موزامبیک، سازمان آزادیبخش ،فلسطین مطالبی در تأیید گزارش مدیر کل یونسکو اظهار داشتند و تصمیم نامه ای که در این خصوص بوسیله نماینده اردن مطرح شده بود به رأی با نام گذاشته شد و در نتیجه با 82 رای موافق در برابر 18 رای مخالف و 10 رای ممتنع به تصویب رسید. ضمناً نمایندگان 32 کشور در این رای گیری

شرکت نداشتند.

حسین ،فاضل نمایندگی ثابت ایران در یونسکو

13

د - کشورهای La Guiné Equatoriale و LeBotwana و Saotome-et-principé و Lezimbawe

در گروه کشورهای آفریقایی عضویت دارند.

تغییرات و گسترش در ساختمانهای مقر یونسکو - هنگام اجلاس بیستمین کنفرانس عمومی در پاریس عدم گنجایش سالنهای کنفرانس و دفاتر کنونی مقر یونسکو کاملاً مشهود بود و تصمیم گرفته شد با توجه به افزایش تعداد کشورهای عضو در سالن کنفرانس عمومی تغییراتی داده شود و دفاتر مورد احتیاج در ساختمانهای فعلی ایجاد گردد این پیشنهاد در دو سال گذشته در جلسات متعدد کمیته مقر یونسکو با حضور اعضای کمیته مزبور که ایران نیز در آن عضویت داشت و مهندسان مشاور یونسکو مورد بررسی قرار گرفت و در نتیجه گزارش مدیر کل در این خصوص در مجمع عمومی مطرح و با 74 رأی موافق در برابر 10 رای مخالف و 14 رای ممتنع به تصویب رسید.

مساله بیت المقدس - چون علیرغم تصمیم مصوبه در بیستمین کنفرانس عمومی یونسکو و همچنین تصمیم نامه شماره 446 مورخ 23 مارس 1979 شورای امنیت که از دولت اسرائیل خواسته شده است از هر گونه تغییری در وضع کلی شهر بیت المقدس خودداری کند و متاسفانه طبق گزارشهای رسیده هنوز به حفاریهای غیر مجاز در مناطق تاریخی و فرهنگی بیت المقدس ادامه می دهد؛ مجدداً تصمیم نامه ای در این خصوص مطرح گردید که پس از توضیحات نماینده سازمان آزادی بخش فلسطین با پیشنهاد نماینده اردن و تأیید نماینده عراق به رأی با نام گذاشته و در نتیجه ب-ا 78 رای موافق در برابر 3 رای مخالف و 28 رای ممتنع به تصویب رسید. ضمناً در این رای گیری نمایندگان 41 کشور حضور نداشتند.

21 اکتبر (29) مهرماه - تصویب طرحهای بهبود وضع زن آموزش و پرورش ارتباطات - رح پیشنهادی مدیر کل یونسکو در خصوص بهبود وضع زن و شرکت دادن زنان در فعالیت های

مربوط به امور اقتصادی اجتماعی و فرهنگی به تصویب رسید.

بودجه مربوط به اجرای برنامه آموزش و پرورش برای سالهای 1981–1983 موضوع فصل اول سند شماره 5/21C که از طرف مدیر کل یونسکو پیشنهاد شده بود به مبلغ 87.890.000 دلار مورد تصویب قرار گرفت.

طرح مربوط به توسعه شبکه های ارتباطی در جهت تسهیل استفاده از برنامه های آموزشی و خبری که به منظور تحکیم مبانی صلح و حسن تفاهم بین المللی و همچنین آموزش حقوق بشر و مبارزه علیه نژادگرایی و تبعیض نژادی به کار گرفته خواهند شد به تصویب رسید.

ص: 61

22 اکتبر (30) مهر (ماه - )تغییر در آیین نامه داخلی کنفرانس عمومی - با توجه به اینکه در بیست سال گذشته تعداد کشورهای عضو یونسکو رو به افزایش بوده است به همین تناسب معاونان رئیس کمیسیون عمومی که در سال 1960 پانزده نفر پیش بینی گردیده بود به 32 نفر افزایش داده شد.

همکاری فرهنگی و علمی بین ملتها - در بیستمین کنفرانس عمومی یونسکو با پیشنهاد

نماینده شوروی طرحی به تصویب رسید که طی آن به مدیر کل یونسکو توصیه شده بود در زمینه همکاری فرهنگی و علمی بر پایه برابری و رعایت منافع مشترک ملل جهان به منظور تحکیم مبانی صلح و حسن تفاهم بین ملتها اقداماتی به عمل آید و در خصوص اعمال طرح مزبور پیشنهادی به منظور ارائه به بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی تهیه شود.

مدير كل يونسکو ضمن گزارش فعالیتهایی که در این مورد به عمل آمده است، طرح جامعی که بتواند در سطح ملی و بین المللی قابل اجرا باشد ارائه داد که بخصوص گسترش فعالیتهایی در این زمینه به کمک سه نشریه یونسکو بنامهای Perspectives و Culture و Impact پیش بینی شده است.

23 اکتبر (اول) (آبان) - محل تشکیل بیست و دومین اجلاس کنفرانس عمومی - آقای

شمس الدین ،وکیل رئیس شورای اجرایی محل تشکیل بیست و دومین اجلاس کنفرانس عمومی را

در مقر یونسکو اعلام داشت. ضمناً قرار شد از تاریخ 11 تا 20 اکتبر 1982 چهارمین جلسه فوق العاده کنفرانس عمومی در مقر یونسکو تشکیل گردد و نمایندگان کشورهای آمریکا، سودان، سنگال و

تانزانی در این زمینه توضیحاتی دادند

تصویب اعضای کمیته ها و شوراها - به دعوت رئیس کنفرانس، رئیس کمیته داوطلبیها گزارش خود را در خصوص اعضای کمیته ها و شوراها به اطلاع مجمع عمومی رساند و به اتفاق آراء

به شرح زیر به تصویب رسید

1 .کمیته بین الدول تربیت بدنی و ورزش - کشورهای دموکراتیک آلمان، چکوسلواکی شوروی، کوبا، هندوراس مکزیک ،اوروگوئه، ژاپن، مالزی ،نپال ماداگاسکار، کامرون، لیبی، و اردن

2. کمیته بینالدول استرداد اموال فرهنگی به کشورهای مبدأ - کشورهای یونان روسیه اکواتر، هندوراس مکزیک ،پاکستان جمهوری سوسیالیستی ،ویتنام آنگولا، غنا و یمن. ضمناً ب-ا توجه به گزارش شماره 62-30380/119 مورخ 59/2/24 این نمایندگی به کمیسیون ملی یونسکو در ایران و همچنین وزارت امور خارجه دستورالعملی که داده شده بود چند ماه قبل از شروع اقدامات لازم در جهت عضویت جمهوری اسلامی ایران در کمیته مزبور به عمل آمد و موافقت روسای

ص: 62

نمایندگی تعدادی از کشورها در خصوص پشتیبانی از این داوطلبی جلب شده بود، ولی متاسفانه با عدم شرکت هیئت نمایندگی ایران در کنفرانس از این موقعیت مناسب استفاده نشد. . کمیته بین الدول برنامه عمومی اطلاعات - کشورهای آلمان فدرال فنلاند فرانسه

بلغارستان ،لهستان ،شوروی ،آرژانتین ونزوئلا، اندونزی ،فیلیپین ،نیجر نیجریا، توگو و موریتانی.

4. شورای دفتر بینالملل تعلیم و تربیت - کشورهای دانمارک اسپانیا، امریکا، فرانسه، ،لهستان ،اکواتر ،پاناما ،پرو ،بنگلادش، گینه کنیا، رواندا، مصر و قطر.

5.شورای بینالمللی برنامه انسان و کره مسکون - کشورهای آلمان فدرال، اسپانیا، سوئد، بلغارستان ،بیلوروس ،شیلی ،کوبا ،چین ،ژاپن ،بنن بوروندی ساحل عاج ،لبنان، مراکش و سوریه جمهوری اسلامی ایران طبق تصمیم بیستمین اجلاس کنفرانس عمومی تا سال 1983 در

ضمناً عضویت این شورا باقی خواهد ماند.

6. شورای بینالدول برنامه آبشناسی بینالمللی - کشورهای آلمان فدرال، اتریش، آمریکا، ،هلند مجارستان ،آرژانتین ،شیلی ،چین ،نپال ،پاکستان جمهوری سوسیالیست ویتنام ساحل عاج

نیجر اردن و سودان جمهوری اسلامی ایران در این شورا نیز تا پایان بیست و دومین اجلاس کنفرانس عمومی عضویت خواهد داشت.

7. کمیسیون سازش و میانجیگری - کشورهای مراکش آرژانتین و ماداگاسکار

8. کمیته حقوقی - کشورهای جمهوری اسلامی ،ایران ،کانادا ،آمریکا هلند، سوئد، سوئیس،

چک اسلواکی ،شوروی آرژانتین ،شیلی ،السالوادر ،اوروگوئه، ونزوئلا، نپال، مصر، غنا، لیبی نیجریا، توگو، تونس، جمهوری یمن برای توضیح علاوه مینماید که چون امکان تجدید و انتخاب ج.ا.ایران در کمیته بین الدول برنامه عمومی اطلاعات و کمیته مقر بعید بنظر میرسد، به وسیله تلفن به آقای ابوسعیدی توصیه شد داوطلبی ایران را در کمیته حقوقی اعلام نمایند.

9. کمیته مقر - کشورهای استرالیا ،آمریکا ،فرانسه لوگزامبورگ، انگلستان، سوئد، سوئیس، رومانی، کاستاریکا ،پاناما فیلیپین تایلند ساحل عاج بنن جمهوری آفریقای مرکزی، نیجریا، ،سنگال توگو، الجزایر و تونس

24 اکتبر 2) آبان - هفته خلع سلاح - رئیس کنفرانس یادآوری کرد که در سال 1978 مجمع عمومی سازمان ملل متحد یک هفته را به عنوان خلع سلاح اعلام داشت و اظهار امیدواری کرد که همه ساله روزهای بین 24 و 30 اکتبر بنام این هفته اختصاص داده شود رئیس کنفرانس آرزو کرد که این یاد بود سبب شود که در روحیه کلیه مردم جهان این تمایل بوجود آید که خود را در برقراری یک صلح مبتنی بر برادری و معاضدت سهیم بدانند سپس به دعوت رئیس کنفرانس آقای

ص: 63

«کارنرو» رئیس کمیته تحریر و مذاکره مدارک مربوط به دو قسمت از فعالیتهای مهم یونسکو را

بدین شرح

- سهم یونسکو در برقراری صلح و کوششی که این سازمان در زمینه حقوق و مبارزه با استعمار

و تبعیض نژادی باید به عهده داشته باشد.

تلاش سازمان یونسکو در جهت آماده کردن افکار عمومی دنیا برای متوقف ساختن مسابقه تسلیحاتی و رسیدن به مرحله خلع سلاح مطرح ساخت و طرح مربوط به 76 رای موافق و 3 رای

ممتنع به تصویب رسید.

25 اکتبر (3) آبان - اظهارات رئیس نمایندگی افغانستان - یکی از مسائل بسیار جالب در بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی ابتکار رئیس هیئت نمایندگی افغانستان بود که با استفاده از این موقعیت کاملاً استثنایی موفق شد به تفصیل از دخالتهای ناروای حکومت شوروی در امور کشورش سخن بگوید و از پشت تریبون کنفرانس عمومی صدای ملت ستمدیده افغانستان را به گوش 2500 نفر از برگزیدگان مردم 153 کشور برساند که اثر آن از تمام مطالبی که تاکنون درباره اشغال افغانستان گفته و نوشته شده است بیشتر میتواند باشد.

مقدمات تشکیل دو موزه از طرف یونسکو در مصر - دفتر کنفرانس عمومی به اتفاق آرا تصمیم گرفت که دو مطلب دیگر در دستور کار بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی منظور

گردد:

1.انتخاب اعضای شورای بین الدول مامور هم آهنگ کردن برنامه بین المللی توسعه ارتباطات

2 انتخاب اعضای کمیته اجرایی فعالیت بینالمللی به منظور ایجاد موزه «نوبی» در آسوان و

موزه ملی آثار عتیقه مصر در قاهره

رئیس کنفرانس عمومی به اطلاع اعضای دفتر کنفرانس رساند که با رعایت مقررات کنفرانس عمومی با شرکت آقای یاسر عرفات رئیس سازمان آزادی بخش فلسطین در آخرین اجلاس مجمع عمومی کنفرانس موافقت کرده است و ضمناً از طرف نمایندگان کشورهای آمریکا و اسرائیل دو اعتراض نامه در این خصوص دریافت داشته است. در حالیکه این موافقت منطبق با بند 6 ماده 67 آیین نامه داخلی کنفرانس عمومی میباشد.

27 اکتبر 5) آبان - قرائت تلگرام معاون نخست وزیر افغانستان - با موافقت رئیس ،کنفرانس تلگرام واصله از طرف معاون نخست وزیر افغانستان در خصوص بیانات رئیس هیئت نمایندگی این کشور در اجلاس روز 25 اکتبر بوسیله نماینده افغانستان قرائت شد و نمایندگان کشورهای ،امریکا شوروی پاکستان و آلمان فدرال مطالبی درباره اظهارات رئیس نمایندگی

ص: 64

افغانستان بیان داشتند. سپس رئیس کنفرانس به اطلاع نمایندگان رسانید که طبق ماده 67 آیین نامه داخلی با شرکت آقای یاسر عرفات در اجلاس عمومی کنفرانس موافقت کرده است که نماینده

اسرائیل مخالفت خود را در این مورد اعلام داشت.

28 اکتبر 6) آبان) - پایان کنفرانس - مدیر كل يونسكو ضمن نطق خود در پایان اجلاس بیست و یکمین دوره کنفرانس عمومی با تشکر مجدد از رأی اعتماد کنفرانس عمومی برای تمدید دوره ماموریت خطیر وی در این سازمان اظهار داشت؛ بزرگترین رسالت سازمان یونسکو ایجاد وحدت بین جامعه بشریت است و برای به ثمر رساندن این وظیفه باید همکاری بسیار نزدیک و صمیمانه ای بین جوامعی بوجود آورد که از نظر سوابق و سنتهای تاریخی و مسائل و مشکلات

روزمره اختلافات فاحشی بین آنان وجود دارد این وحدت لازم است به ترتیبی ایجاد شود ک-ه ب-ه ریشه های فرهنگی مذهبی و فلسفی ملتها خللی وارد نسازد.

مدير كل يونسكو اضافه کرد تصمیماتی که در مدت این پنج هفته با حسن نیت و همکاری کامل کلیه نمایندگان در جهت کمک به اجرای برنامه های پیشنهادی اتخاذ گردید بعد تازه ای به فعالیتهای یونسکو بخصوص در قسمتهای علوم و تکنولوژی و ارتباطات خواهد داد. آنگاه مدیر كل يونسكو ضمن تأكید بر ضرورت همگانی کردن آموزش و پرورش و با استفاده برابر و یکسان از امتیازات علوم تکنولوژی برای هر یک از قسمتهای مربوط به فعالیتهای یونسکو در زمینه تعلیم و تربیت علوم و تکنولوژی، فرهنگ و ارتباطات آموزش حقوق بشر و مبارزه با نژادگرایی و تبعیض نژادی و خلع سلاح توضیحاتی داد و ضمن اشاره به مسوولیت هر یک از اعضای این سازمان اظهار امیدواری نمود که با مددگیری از قدرت اراده و فکر ،سلیم انجام مسوولیت خطیری که در قبال جامعه بشریت برعهده سازمان یونسکو و اعضای آن محول شده است با پیروزی توام باشد. در پایان این گزارش مختصر ناگزیر است علاوه نماید که حضور هیئت نمایندگی ج.ا.ایران در این کنفرانس موقعیتی بسیار مناسب و استثنایی بود که با کمال تاسف از آن استفاده نشد و هیئتی اعزام نگردید. حسين فاضل نمایندگی ثابت ایران در یونسکو

14

نمایندگان سازمان ملل متحد و ادارات مربوط به آن و همچنین ناظران 8 کشور غیر عضو و نهضتهای آزادیبخش ،افریقا فلسطین و سازمانهای غیر دولتی و بین الدول بین المللی به این اجلاس دعوت داشتند. آقای ایوا مارگان از یوگسلاوی مسوول افتتاح این اجلاس فوق العاده بود. این کنفرانس اساساً بررسی و تصویب پیش نویس برنامه میان مدت برای سالهای 1983 الی 1989 را به عهده داشته که توسط آقای امبو مدیر کل یونسکو گزارش گردید کنفرانس برحسب مقرر به بررسی اسناد مربوط به دومین برنامه میان مدت یونسکو پرداخت این اسناد به مثابه راهنمای خطوط کلی پیاده کردن مفاهیم ،اصولی اهداف و استراتژی سازمان برای مدت 6 سال آینده است. پیش نویس

برنامه توسط هیئت اجرایی از قبل بررسی شده که شامل تجزیه و تحلیل مسائل جهان امروز و رئوس مطالب 13 برنامه اصلی اجرایی علاوه بر تأکید در پیشبرد وضع زنان توسط سازمان یونسکو بود. ج.ا.ایران هیاتی را به سرپرستی برادر دکتر مکنون معاون پژوهشی وزارت فرهنگ و آموزش عالی به این کنفرانس [ اعزام نمود] که فعالانه شرکت مؤثر داشتند و به نتایج درخشانی نایل آمد. ضمناً این اجلاس دارای دو کمیسیون بود که در کمیسیون اول برنامه مهم از 13 برنامه اجلاس مورد رسیدگی قرار گرفت مخبر این کمیسیون سرپرست موقت کمیسیون ملی یونسکو در ایران تعیین شد که زیر نظر ایشان گزارش از تمام مباحث کمیسیون تهیه و به کمیسیون و اجلاس عمومی فوق العاده گزارش شد که مورد تایید و تشکر هیاتهای نمایندگی حاضر در کنفرانس مذکور واقع گردید.

15

توصيه مصوب 27 اکتبر 1980 در مورد استاندارد نمودن آمار کمکهای مادی دولت نسبت

به فعالیت های فرهنگی در سطح بین المللی

متن توصیه نامه برابر با مقررات مندرج در پاراگراف 4 بند 4 اساسنامه یونسکو به مقامات صلاحیتدار ارسال شده است. (1)

بخشنامه 2782/CL مورخ 25 ماه مه 1360/1981

تذکاریه درباره اجبار به ارائه نمودن قراردادها و توصیه نامههای مصوبه کنفرانس عمومی جهت مقامات صلاحیتدار و تسلیم گزارشهای ویژه در زمینه فعالیتهای مربوط به معاهدات و توصیه نامه ها در زمینه کارهایی که در خصوص این قراردادها و توصیه نامه ها انجام گرفته است.

:مقدمه ماده 4 و VIII

اساسنامه یونسکو اشعار می:دارد

بند 4 کنفرانس عمومی در مورد چگونگی تصویب پیشنهادات خود جهت تسلیم به دول

عضو میان تصویب نامه ها و کنوانسیونهای بینالمللی تمیز داده است که تصویب توصیه نامه ها اکثریتی قاطع لازم داشته و برای تصویب کنوانسیونهای بین المللی 2/3 آراء ضروری است و کلیه دول عضو

قراردادها و مصوبات ذکر شده را یکسال پس از تصویب در کنفرانس عمومی به مقامات کشور

خویش تسلیم خواهد کرد.

دول عضو باید بر حسب زمان و وضعی که از جانب کنفرانس عمومی تعیین شده است گزارش های خود را درباره قوانین و مقررات و آمارهای مربوط به نهادهای علمی، آموزشی، فرهنگی

و فعالیت های آنها و اقداماتی که در زمینه توصیه نامه ها و کنوانسیونها با توجه به ماده و بند 4 انجام داده اند به یونسکو مرکزی ارسال دارند.

بند 1-2 ماده 16 - مقررات مربوط به توصیه نامه ها و کنوانسیونهای بین المللی برطبق ماده IF بند 4 اساسنامه یونسکو مقرر میدارد

1. دول عضو می باید گزارش ویژه ای درباره اقداماتی که در مورد کنوانسیونها و توصیه نامه ها انجام دادهاند به کنفرانس عمومی ارائه نمایند.

ص: 67

.2 گزارش های ویژه مربوط به توصیه نامه ها و کنوانسیونهای مصوب باید حداقل دو ماه قبل از

افتتاح اولین اجلاس عادی کنفرانس عمومی که در متعاقب کنفرانس قبلی است ارسال گردد. . به منظور سهولت کار دولتهای عضو در زمینه تهیه گزارشهای ویژه در سیزدهمین .

اجلاس کنفرانس ،عمومی اجلاس به مدیر کل یونسکو دستور داد که سندی شامل پیش بینی های اساسنامه و مقررات اجرایی آن جهت استفاده دول عضو به همراه سایر پیشنهادهای خود تهیه و به

کنفرانس عمومی ارائه دهد.

چهاردهمین اجلاس کنفرانس عمومی مدیر کل را مامور گردانید که این اسناد را آماده نگاهدارد و هرگاه که گزارشهای ویژه جهت هر کنوانسیونی تقاضا شود اسناد را ضمیمه نماید تا دول عضو بر طبق این اسناد گزارش های ویژه خود را تهیه نمایند.

.4 اهمیت پیش بینی اساسنامه - کنفرانس برای وظیفه دوگانه ای که دولت ها برحسب اساسنامه نسبت به کنوانسیون ها و توصیه نامه های مصوب کنفرانس عمومی دارند اهمیت فراوانی قائل است. وظیفه اول - تعهدات دولت ها بر اینکه طی یکسال بعد از خاتمه اجلاس کنفرانس عمومی

معاهدات و قطعنامه ها را به مقامات صلاحیتدار کشور خود تسلیم نمایند. وظيفه دوم - تعهد دول عضو بر اینکه گزارشهای اداری لازم در مورد عملیات انجام شده

درباره توصیه نامه ها و کنوانسیون ها را به یونسکو ارسال دارند.

این امر از طرفی کنفرانس عمومی و از سوی دیگر دول عضو آماده می سازد که میزان اثر بخشی مصوبات یونسکو را در آینده ارزیابی نمایند

5 ماهیت مقامات صلاحیتدار - مقامات صلاحیتدار طبق بند 4 اساسنامه یونسکو در هر کشور

براساس قانون اساسی و قوانین آن کشور به مقاماتی اطلاق میشود که میتوانستند قوانین و مقررات را به اجرا در آورند و هر نوع اقدام لازم را که برای اجرای کنوانسیون و توصیه نامه ها صلاحیت دارند

معرفی نمایند.

6 در مورد فوق باید میان مقاماتی که صلاحیت اجرای قوانین و مقررات را دارند از یکسو و دستگاه های دولتی که مسوول مطالعه و تهیه قوانین یا مقررات هستند از سوی دیگر تفاوت گذاشته شود.

برحسب رای مصوبه کنفرانس عمومی مقامات صلاحیتدار مقامات اجرایی هر کشور هستند نه

مقامات قانونگذار.

حدود وظیفه تسلیم کنوانسیون ها و توصیه نامه ها به مقامات صلاحیتدار و محدودیت زمانی کنفرانس عمومی میان اجبار در تسلیم سندهای بین المللی به مقامات صلاحیتدار از یکسو و امضا و الحاق و پذیرش توصیه نامه ها و قوانین فرق می.گذارد تسلیم این توصیه نامه ها و کنوانسیون ها

ص: 68

مقامات صلاحیتدار به معنای امضا و یا قبول کامل آن ها نمیباشد و وظیفه هر دولت است که توصیه نامه ها و کنوانسیون ها را بدون استناد به مقامات صلاحیتدار تسلیم نماید؛ اگر چه نظراتی راجع به امضا

یا پذیرش آنها داشته باشند.

8.کنفرانس عمومی درک مینماید که دولت ها اجبار به تسلیم اسناد بین المللی مصوب کنفرانس عمومی به مقامات صلاحیتدار را دارند حتی هنگامی که توجهی (علاقه ای) به قبول و یا

امضای اسناد رسمی نباشد.

9. تسلیم اسناد بین المللی به مقامات صلاحیتدار به معنای امضا یا قبول آن کنوانسیون نیست و دولت ها در این زمینه کاملاً آزاد میباشند

10. کنفرانس عمومی مایل است توجه را به این نکته معطوف دارد که در همان حال که دولت ها اجبار به تسلیم توصیه نامه ها و کنوانسیون ها به مقامات صلاحیتدار دارند، به همان نسبت نیز دولت ها اجباری در اجرای آن قوانین و مقررات نخواهند داشت.

IV محتوای گزارش های ویژه - کنفرانس عمومی از دول عضو دعوت مینماید که به هنگام تسلیم گزارش های ویژه مربوط به کنوانسیون ها و توصیه نامه های مصوب کنفرانس عمومی تا حدامکان اطلاعات ذیل گنجانیده شود.

A - آیا کنوانسیونها یا توصیه نامه ها به مقامات صلاحیتدار ملی و یا مقاماتی که بر طبق ماده IV بند 4 اساسنامه ماده یک مقررات مربوط به توصیه نامه ها و کنوانسیونها تعیین نگردیده اند تسلیم شده

است.

B - اسامی مقامات صلاحیتدار یا سایر مقامات در گزارشهای دولتها داده شده است؟

C - چه نوع اقداماتی در این زمینه ها به عمل آورده اند.

D - آیا مقام یا مقاماتی اقداماتی در اجرای کنوانسیونها و یا توصیه نامه ها به عمل آورده اند؟

12. کنفرانس عمومی تمایل به تأکید بر سوالات فوق دارد و حتی هنگامی که معاهده امضا

شده است و این عمل در مورد برخی از دولتها قبل از تهیه گزارش اتفاق افتاده بود.

مسلماً گزارش خط مشی که برای امضای این کنوانسیون به عمل آمده مهم است و بخصوص باید تذکر داده شود که آیا کنوانسیون پس از مشورت با مقامات قانونگذاری و سایر مقامات مربوط

امضا شده است یا خیر؟

برخی از دول عضو با اینکه به سودمندی این توصیه نامه ها و کنوانسیونها اذعان دارند هنوز

گزارش خود را نفرستاده اند.

ص: 69

V - تکثیر گزارش های ویژه - کنفرانس عمومی متوجه گردیده است که به تعداد زیادی از اطلاعاتی که از سوی دبیرخانه برابر با تصمیم شماره (50) تقاضا گردیده بود پاسخ داده نشده است، گردید که مدیر کل را مامور نماید که در آینده فقط اطلاعاتی را تکثیر نماید که مطابق با

لذا مصمم

مواد بند D.C.B.A شماره (50) باشد.

16

17

بودن مدت کنفرانس به دو گروه تقسیم گردید و قرار شد گروه اول به ریاست برادر دکتر نجفی وزیر فرهنگ و آموزش عالی آغاز و گروه دوم به ریاست دکتر شریعتمداری عضو ستاد انقلاب فرهنگی در دو هفته آخر در اجلاس شرکت نمایند. اینجانب در گروه دوم از نیمه تا پایان اجلاس

عمومی شرکت نمودم نیمه دوم به ادامه بحث ها در کمیسیونهای مختلف تخصصی و همچنین در جلسه عمومی و نیز طرح وابسته به سازمان ملل میپردازد بنظر میرسد یونسکو بطور نسبی از استقلال بیشتری در قبال نفوذ ابر قدرت ها برخوردار باشد تصمیم بر این شد که هیئت ج.ا.ایران قطعنامه ای را مطرح نماید که ضمن آن حملات نظامی به سکوهای نفتی دریایی را محکوم و خواستار حفاظت از محیط زیست دریایی و نیز برگزاری یک کنفرانس عمومی به منظور طرح و تدوین قوانین حفاظتی مربوط به محیط زیست به نحوی که دوران جنگ را نیز شامل ،گردد .بشود لهذا قطعنامه ای به همین اساس تهیه گردید که در مقدمه ضمن رجوع به کنوانسیون های مختلف به نقض و عدم کارایی مقررات موجود در مورد حفظ محیط زیست در زمان جنگ اشاره شد و در قسمت اجرایی ضمن

محکوم نمودن حملات نظامی به سکوهای نفتی دریایی از مدیر کل یونسکو خواسته شده بود که با همکاری سایر سازمانهای بین المللی مربوطه برای تشکیل یک کنفرانس بین المللی جهت تدوین قوانین مربوط اقدام نماید. قطعنامه مزبور سپس جهت تکثیر و توزیع بین نمایندگان به دبیرخانه تحویل و طی نطقی درباره لزوم حفظ محیط زیست دریایی و نتایج و آثار زیانبار نشت نفت اخیر در خلیج فارس در کمیسیون سوم مربوط به علوم معرفی گردید نماینده عراق به محض اطلاع از قطعنامه مخالفت جدی خود را با طرح آن آغاز و کشورهای بسیاری را برای جلوگیری از تصویب آن تحت فشار قرار داد طرح قطعنامه به اطلاع مدیر کل رسید و نامبرده طبق روال معمول در مورد پاراگرافهای اجرایی قطعنامه اظهار نظر نموده بود قبل از اعلام نظر مربوطه دبیرخانه کل بطور

غیر مستقیم نظر ما را راجع به اظهار نظر وی استفسار نمود تصمیمات لازم پیشنهاد شد. دبیر کل تصمیمات را پذیرفت و در نتیجه قطعنامه ها همراه با اظهار نظر مثبت مدیر کل در ذیل آن منتشر

گردید. بالاخره در اثر مخالفت های شدید عراق و همدستانش نماینده دبیر کل در کمیسیون علوم با هیئت نمایندگی ج.ا.ایران تماس و اظهار داشت، قطعنامه مذکور مورد مخالفت قرار گرفته و بعید است که بتواند رای بیاورد. وی افزود دو راه موجود است. صرفنظر شما از قطعنامه و یا احاله آن به

کمیته کار قطعنامه ها در حالت دوم قطعنامه در کمیته مزبور طرح و بر مبنای آن متنی که اجماع آراء را ممکن سازد تهیه میگردد. از آنجا که متن اولیه به دلیل محکوم نمودن ضمنی حمله عراق عليه تأسیسات نفتی خلیج فارس نمی توانست اکثریت آراء را جلب نماید راه دوم پیشنهادی [مورد]

ص: 72

موافقت و نتیجتاً قطعنامه به کمیته مزبور احاله گردید متعاقباً رئیس کمیته اعلام داشت کمیته ویژه نمایندگان آمریکا و شوروی حتی با پرداختن به این قطعنامه مخالفت جدی دارند و حاضر به بررسی آن نمیباشند. بنابراین یا ناچارید قطعنامه را پس بگیرید و یا تقاضای رای گیری در مجمع عمومی نمایید که در صورت اخیر مسلماً رأی نخواهید آورد. معلوم بود که قطعنامه پیشنهادی طرفداران عراق را در صحنه قرار دهد؛ زیرا به نحوی تهیه شده که کاملاً صلح طلبانه است و بنابراین کوچکترین

بهانه ای جهت مخالفت به کسی نداده و در عین حال طبعاً محکومیت تلویحی عراق را در بردارد. به

لحاظ کمیته حاضر نشد متن قطعنامه را بررسی نماید به رئیس کمیته مزبور پاسخ داده شد که هیئت ج.ا.ایران هر پیشنهادی را میپذیرد مشروط بر اینکه اصل مسأله قربانی نشود. مسأله عام است و نباید به مساله جنگ ارتباط داده شود و مخالفت با آن مخالفت با مساله لزوم زیست دریایی است و اگر هم ما قطعنامه را در مجمع عمومی به رأی بگذاریم و رای نیاورد به ضرر یونسکو تمام خواهد شد. کشمکش های دیپلماتیک بدین نحو چند بار تکرار گردید. کمیته قطعنامه ها که کوچکترین

بهانه ای جهت رد کلی قطعنامه بدست نیاورده بود ناچار و پیرو بحثهای طولانی متنی را تهیه نمود

که هر چند با متن اصلی پیشنهادی هیئت ج.ا.ایران تفاوت بسیار داشت ولی به هر حال مورد مخالفت شدید عراق واقع گردید. ضمناً اطلاع حاصل شد که بین سفیر عراق و رئیس کمیته مزبور در گیری لفظی شدید پیش آمده و رئیس کمیته بشدت از عراق رنجیده شده است. در عین حال که شخص

اخیر در واقع چاره ای جز دنبال نمودن مطلب نداشت از جانب نماینده عراق به جانبداری از ایران گردید. بالاخره قرار شد که متن پیشنهادی کمیته مربوطه جایگزین پیش نویس اولیه گردیده و به اتفاق آرا و تصویب گردد مخالفت های بعدی عراق راه به جایی نبرد مدیر کل نیز به طور خصوصی

پیام داد که بهتر است از تصویب قطعنامه ما صحبتی نکنیم تا مسأله پیش برود. در واقع نظر هیئت نیز همین بود. قرار بود که بعد از تصویب قطعنامه طی یک سخنرانی در توضیح اینکه چرا متن جدید را پذیرفته،ایم جنایات عراق افشا گردد. بدین وسیله هدف که رسوا ساختن جنايات عراق بود، بطور

کامل حاصل میگردید مسائل درست طبق پیش بینی پیش رفت قطعنامه به اتفاق آرا تصویب گردید. در حالی که عراق هیچ چاره ای نداشت که بتواند حتی رای ممتنع دهد، زیرا این خود یک

نوع جنگ طلبی و عدم احترام به حفظ محیط زیست تلقی میگردید بلافاصله اجازه صحبت گرفته شد و نسبت به حرکتهایی که باعث تغییر متن اصلی گردیده بود به شدت انتقاد گردید. متن

سخنرانی پیوست است در این صحبت بدون اینکه نام عراق برده ،شود مطالبی نیز در مورد کاربرد سلاحهای شیمیایی در کشورمان به میان آمد.

ص: 73

عراق ناچار از عکس العمل بود و به همین نحو اقدام نمود و اظهار داشت نماینده ج.ا.ایران مقاصد سیاسی خود را در پوشش یک قطعنامه علمی پنهان داشته است. سپس به ذکر همان عبارات کلیشه ای همیشگی پرداخت که به نحو مقتضی به آن پاسخ داده شد.

تصویب قطعنامه فوق الذكر ثابت نمود که در عین حال که ج.ا.ایران از نظر سیاسی به لحاظ مقابله با شرق و غرب در مجامع بین المللی یگانه است به خوبی میتواند از ابزارهای موجود در ای--ن مجامع در جهت اهداف خود استفاده نماید و از آنجا که در ابراز حق و جانبداری از اصول اسلامی و

انسانی هیچ ملاحظه ای نمیشناسد به راحتی قادر است این مجامع را در مواضعی قرار دهد که برای حفظ ظاهر هم که شده ناچار به همکاری بشوند.

روی هم رفته شرکت ج.ا.ایران در اجلاس اخیر یونسکو به نسبت آمادگی هیئت با توفیق انجام پذیر نیست. آنچه به عنوان تجربه ای جهت غنی ساختن کارایی هیئتهای شرکت کننده قابل طرح است به شرح زیر خلاصه می گردد:

چند نفر به عنوان اعضای ثابت هیئتهای اعزامی ج. ا. ایران جهت شرکت در جلسات عمومی يونسكو توسط وزارت علوم تعیین گردند تا بدین وسیله تجربیات گذشته بتواند در فعالیت های آینده منعکس و کارساز گردد. تغییر مکرر ترکیب هیئتهای اعزامی این عیب را دارد که هر بار مدت قابل توجهی از کوشش افراد صرف آشناییهای اولیه میگردد و به تعبیر دیگر تازه واردین تا بیایند قوانین بازی را یاد بگیرند فرصت تمام میگردد و کار به آخر میرسد. جلوگیری از این اشکال بوسیله تعیین افراد ثابت با این امر منافاتی ندارد که هربار تعدادی هم افراد جدید جهت کسب تجربه به اعضای هیئت افزوده گردند.

به علاوه حسن دیگری که این کار دارد این است که افراد شرکت کننده در اجلاس قبلی به

دلیل برخورد با مشکلات و نقاط ضعف سعی مینمایند که قبل از شرکت مجدد این ها را برطرف .سازند به علاوه از آنجا که به مسائل احاطه کامل پیدا میکنند میتوانند قبل از شرکت مجدد طرحهایی را تهیه و به مورد اجرا بگذارند مثلاً توفیق اخیر در مورد قطعنامه فوق الذکر این فکر را پیش آورده که در بسیاری از زمینههای مشابه میتوان اقدام نموده و توفیق یافت و بنابراین امید

میرود که بنابر این تجربه هیئت شرکت کننده در اجلاس بعدی تعداد قابل توجهی قطعنامه مربوط به

زمینه های متنوع کار با خود داشته و معرفی نماید. طبیعی است کار به طرح قطعنامه خلاصه نمی شود. آمادگی جهت طرح نظریات جدید و پیشنهادات سازنده و مطالعه سوابق جهت ورود و احاطه به مسائل دستور کار نیز از جمله اقداماتی است که باید با حساسیت فراوان دنبال گردد انشاء اله

مدیر کل امور بین الملل محمد جعفر محلاتی

ص: 74

19

بررسی قرار گرفت و تصمیم گیری درباره برخی از آنها به رای گیری بعدی مؤکول شد و بعضی از آن ها مورد تصویب قرار گرفت.

به دنبال تصویب قطعنامه های فوق رئیس هیئت اجرایی دستور جلسه و برنامه کار کنفرانس را که به صورت پیشنهادی تنظیم گردیده بود جهت تصویب به کنفرانس عرضه کرد که بدون مذاکره

تصویب شد.

در خلال این نوع مذاکرات کمیته داوطلبی Nomination committee در ساعت 4/5 بعد از ظهر در خارج از محل کار مجمع عمومی تشکیل جلسه داد در این جلسه نماینده کشور کنگو به عنوان رئیس کمیته انتخاب شد. در خلال این جلسه توصیه های هیئت اجرایی در ارتباط با اساسنامه

کمیته عمومی کنفرانس به تصویب رسید. در همین جلسه نامزدی آقای سیدتل از کشور اردن به عنوان رئیس کنفرانس عمومی تأیید گردید آنگاه به اتفاق آرا تصمیم گرفته شد که نمایندگانی از کشورهای عضو به عنوان معاونان رئیس کنفرانس انتخاب گردند که خوشبختانه نامزدی رئیس هیئت نمایندگی ج.ا.ایران به عنوان یکی از معاونین رئیس کنفرانس تایید شد کمیته داوطلبی علاوه بر

تعیین نامزدی رئیس اجلاس کنفرانس و معاونان ،او روسای سایر کمیسیونها و کمیته ها را نیز به شرح

زیر کاندید کرد

- کمیسیون شماره 1 (فرهنگ): آقای آلبرتو اگنرینا از کشور پرو

کمیسیون شماره 2 آموزش و پرورش آقای چادوار کورانف از کشور بلغارستان

کمیسیون شماره 3 ارتباطات پروفسور اردال اینونو از کشور ترکیه - کمیسیون شماره 4 علوم و تکنولوژی خانمهاناسوند زگارو از کشور دانمارک

کمیسیون شماره 5 مسائل زنان آقای تیام از کشور سنگال

کمیسیون شماره 6 (اداری) آقای عزالدین قولوز از کشور تونس

کمیسیون شماره 7 :((حقوقی آقای کارولز سانتیلیان از کشور آرژانتین

چهارشنبه 4 آبان ماه 62 روز چهارشنبه چهارم آبان ماه 1362 مجمع عمومی کنفرانس کار : خود را دنبال کرد. در این جلسه رئیس کمیته داوطلبی آقای ابا از کشور (کنگو) گزارش نخستین جلسه کمیته داوطلبی را به کنفرانس ارائه داد و گفت شورای اجرایی مرا به عنوان رئیس کمیته پیشنهاد کرده بود که پس از انتخاب کارم را شروع کردم و پیشنهادات شورای اجرایی را در زمینه

انتخاب رئیس کنفرانس معاونان او و روسای سایر کمیسیون ها و کمیته ها مورد بررسی قرار دادیم و آقای سیدتل از کشور اردن را به عنوان رئیس کنفرانس کاندید کرده ایم در این موقع

ص: 76

شرکت کنندگان در کنفرانس انتخاب رئیس را تایید نمودند. پس از اتمام گزارش رئیس کمیته داوطلبی، رئیس موقت کنفرانس از آقای مختار احمد امبو مدیر کل یونسکو یک قطعه مدال به خاطر خدماتش به سازمان ،علمی فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) دریافت داشت بدنبال آن رئیس موقت و رئیس جدید کنفرانس سخنانی ایراد نمودند. آنگاه انتخاب 36 معاون رئیس کنفرانس نیز مورد تایید اعضای شرکت کنندگان در کنفرانس قرار گرفت.

در آغاز کار رئیس جدید کنفرانس نماینده کوبا به مناسبت حمله آمریکا به کشور (1) گرانادا این

کشور را مورد انتقاد قرار داد و پس از سخنان وی رئیس کنفرانس به نماینده آمریکا اجازه داد تا در پاسخ نماینده کوبا مطالبی بیان کند آنگاه نماینده شوروی نیز در ارتباط با حمله آمریکا به گرانادا

مطالبی اظهار نمود.

پس از پایان سخنان نماینده شوروی کنفرانس کمیسیونهای پنجگانه خود را تشکیل داد و کمیته نامزدی روسای پنجگانه این کمیسیون ها را به کنفرانس معرفی کرد و انتخاب آنها مورد تایید قرار گرفت.

از آنجا که هدف این گزارش تشریح فعالیت های کمیسیون شماره 2 میباشد؛ لذا، از این پس از ذکر فعالیت های مجمع عمومی صرفنظر میشود و صرفاً مسائل و مباحث مطرح شده در کمیسیون شماره 2 مورد بررسی قرار می گیرد.

گزارش کار کمیسیون شماره 2 پنجشنبه 5 آبان تا دوشنبه 19 آبان

کمیسیون شماره 2 کار خود را بطور مستقل از روز پنجشنبه پنجم آبان ماه 1362 شروع کرد. ریاست کمیسیون پروفسور چادوار کورانف از کشور بلغارستان بود. ضمناً کمیته داوطلبی، نمایندگان کشورهای عربستان ،سعودی ،باربادوز ،فیلیپین زیمبابوه را به عنوان معاون رئیس کمیسیون

و نماینده ای از فرانسه را به عنوان گزارشگر کمیسیون پیشنهاد کرده بود که انتخاب آنها مورد تا تایید

کمیسیون قرار گرفت پس از انتخاب معاونان و گزارشگر کمیسیون دستور کار جلسات و نیز برنامه زمانی کمیسیون که قبلاً تنظیم گردیده بود به کمیسیون پیشنهاد گردید که هر دو به تصویب رسیدند. آنگاه آقای تانگیان معاون مدیر کل یونسکو در آموزش و پرورش به معرفی برنامه های عمده 2 و 4 و

ص: 77

5 بویژه زیر برنامه های 21 و 22 پرداخت. پس از آن نمایندگان برخی از کشورها سخنانی در

ارتباط با زیر برنامه های 21 و 22 ایراد نمودند کمیسیون بعد از ظهر روز پنجشنبه کار خود را دنبال نمود و مجدداً تعدادی از نمایندگان کشورهای مختلف برنامه عمده شماره 2 بویژه ریز برنامه های شماره 1-2 و 2-2 را مورد بررسی قرار دادند روزهای جمعه ششم آبان شنبه هفتم آبانماه و دوشنبه

نهم آبان همچنان به بحث درباره برنامه عمده شماره 2 آموزش برای همه اختصاص داشت. علاوه بر اینکه نمایندگان اکثر کشورها درباره این برنامه اظهار نظر نمودند قطعنامه ها و طرح های اصلاحی نیز که در ارتباط با این برنامه تنظیم شده بود در کمیسیون مورد بحث و بررسی قرار گرفت. برای اینکه تصویر گویاتری از بحث ها و مذاکرات جلسات چهار روز فوق را بدست بدهیم علاوه بر ضمیمه کردن ترجمه کامل برنامه عمده ،2 گوشه ای از سخنان نمایندگان دول را در ارتباط با این برنامه و همچنین گزارش های ویژه ای که در این مدت به کمیسیون عرضه شد مورد بحث قرار

می دهیم

-1 کمکهای یونسکو برای اصلاح وضع آموزش و پرورش پناهندگان فلسطینی همانگونه که در بند (11) f برنامه عمده شماره 2 آمده است یونسکو برنامه های ویژه ای برای اصلاح آموزش و پرورش فلسطینی ها در نظر گرفته است که در خلال چهار روز فوق درباره آن

اظهار نظر شد. از جمله نماینده اسرائیل فلسطین اشغالی اظهار داشت که سازمان آزادی بخش

فلسطین نماینده واقعی مردم فلسطین نیست و باید در مورد اعتباراتی که به فلسطینی ها اختصاص داده شده است رای گیری شود نماینده آمریکا نیز تقاضا نمود که عبارات متن برنامه که در آن به سازمان آزادی بخش فلسطین اشاره شده بود اصلاح گردد و در این مورد تقاضای رای گیری کرد که در نتیجه نظر نماینده آمریکا با 55 رای مخالف در مقابل 2 رای موافق و 21 رای ممتنع رد شد.

-2- حمایت هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران از برنامه های کمک به فلسطین

در ضمن بحث ها و سخنرانیهایی که در خلال چهار روز فوق به عمل آمد، اعضای هیئت نمایندگی ج.ا.ایران در کمیسیون شماره 2 ضمن تایید و حمایت از برنامه های یونسکو برای کمک به

فلسطینی ها درخواست نمود که یونسکو باید میزان کمک هایش را به مردم فلسطین افزایش دهد.

.2 برنامه های جنبی علاوه بر بررسی برنامه عمده شماره 2 برنامه های دیگری نیز در ارتباط با آموزش و پرورش در خلال چهار روز فوق مورد بحث و بررسی قرار گرفت که اهم آنها به این

شرح است:

ص: 78

الف - موقعیت آموزش و پرورش در آمریکای لاتين - معاون مدير کل یونسکو در زمینه فعالیت های گذشته و برنامه آینده یونسکو برای اصلاح و بهبود وضع آموزش و پرورش در امریکای لاتین و دریای کارائیب و نیز تشکیل یک کمیته بین الدول برای رسیدگی به وضع آموزش و پرورش در این منطقه توضیحاتی داد متن انگلیسی گزارش سند شماره( 103/22C) ضمیمه میباشد.

ب - معاون مدير كل همچنان در ارتباط با برنامه منطقه ای مبارزه با بیسوادی در آفریقا گزارش مختصر به کمیسیون ارائه نمود که بعدها نمایندگان کشورهای ذیربط در این زمینه مطالبی ایراد نمودند متن انگلیسی گزارش سند شماره( 106/ 22) ضمیمه میباشد.

ج - قطعنامه ها : در خلال چهار روز فوق، تعداد 26 قطعنامه در ارتباط با برنامه عمده شماره 2 به وسیله کشورهای عضو به کمیسیون عرضه گردید که تعدادی از آنها تصویب شد برخی از کشورها

از طرح شدن قطعنامه هایشان در کمیسیون صرفنظر نمودند.

4 شنبه 11 آبان تا 14 آبان برنامه عمده شماره 4 تدوین و کاربرد خط مشی های آموزشی نخست آقای تانگیان معاون مدیر کل یونسکو در آموزش و پرورش برنامه عمده شماره 4 را تشریح و اضافه نمود که این برنامه شامل فعالیت موسسات تابعه یونسکو .است یعنی این موسسات که عبارتند

از موسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی دفتر بین المللی تعلیم و تربیت و موسسه آموزشی یونسکو در هامبور رگ، فعالیت های خود را در چهارچوب برنامه عمده شماره 4 تنظیم نموده اند که پس از

تصویب به اجرا درخواهند آمد.

وی گفت که دفتر بین المللی تعلیم و تربیت در سال 1984 سی و نهمین کنفرانس بین المللی آموزش و پرورش را در ژنو برگزار خواهد کرد که در این کنفرانس مسائل آموزش ابتدایی و توسعه

آن مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. او همچنین اضافه کرد که پنجمین کنفرانس وزرای

آموزش و پرورش و مسوولان برنامه ریزی اقتصادی (الف) کشورهای آسیا و اقیانوسیه،

ب) کشورهای افریقایی و

ج) کشورهای اروپایی در سطح منطقه ای برگزار خواهد گردید. همچنین یک سمینار بین المللی در زمینه برنامه ریزی آموزشی و مدیریت در کشورهای که توسعه یافته تشکیل خواهد شد که همه اقدامات فوق در جهت اصلاح روشهای برنامه ریزی و مدیریت آموزشی کشورهای عضو می باشد و غرض اینست که کشورهای عضو بتوانند در سطح ملی توان خود را در زمینه برنامه ریزی آموزشی مدیریت و مسائل اقتصادی آموزش و پرورش افزایش دهند.

ص: 79

1. گزارش رئیس دفتر بین المللی تعلیم و تربیت (IBE) - پس از سخنان آقای تانگیان، رئیس دفتر بین المللی تعلیم و تربیت (1) گزارشی از فعالیت های این دفتر را که در گذشته صورت گرفته بود به کمیسیون عرضه ( کرد ) متن کامل گزارش به زبان انگلیسی ضمیمه است (سند شماره) (20/22C) و گفت دفتر سی و هشتمین کنفرانس را با موفقیت برگزار کرد و تاکید خود را روی چگونگی تلفیق

کار تولیدی و آموزش قرار داده بود که مساله با علاقه و استقبال فراوان کشورهای عضو روبرو گشت و ما اینک در نظر داریم با استفاده از تجربیات گذشته سی و نهمین کنفرانس را در سال 1982

برگزار کنیم.

.2 گزارش رئیس موسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی (ILE.P) رئیس موسسه بین المللی

برنامه ریزی آموزشی آقای مالکوم ادیسه شیا که گزارش مشروحی پیرامون فعالیت های این موسسه به

کمیسیون ارائه نمود گفت که این موسسه علیرغم تنگناهای مالی و کاهش مستمر بودجه سالانه اش

سعی دارد که به کشورهای عضو کمک کند تا توان برنامه ریزی خود را در سطح ملی افزایش دهد.

رسمی

ص: 80

او گفت این موسسه در خلال سال های 82-1981 فعالیت زیادی در زمینه تربیت برنامه ریزان انجام داده است و روشهای تربیت کارشناسان این رشته تغییرات چشمگیری حاصل کرده است و در

خلال برنامه میان مدت آینده (89-1984) دو نوع سمینار برگزار خواهد کرد و علاوه بر ادامه

فعالیت هایش در زمینه تربیت کارشناس چند برنامه تحقیقاتی نیز اجراء خواهد نمود متن کامل گزارش فعالیتهای مؤسسه ضمیمه میباشد (سند شماره (72/22C)

.گفت. پس از گزارش رؤسای مؤسسات فوق بحث و تبادل نظر پیرامون برنامه شماره 4 آغاز گردید

که معاون مدير كل يونسكو بنوبه خود به پرسشها و اظهار نظرهای نمایندگان پاسخ می

3. ارائه گزارش موسسه آموزش یونسکو در هامبورگ (1) (ULE ) در سومین جلسه کار کمیسیون پیرامون بررسی برنامه عمده شماره 4، معاون مدیر کل یونسکو گزارش موسسه آموزشی يونسكو در هامبورگ را به کمیسیون عرضه کرد و گفت بنا به تشخیص مدیر کل یونسکو از

کمیسیون میخواهد تا به دفتر اجازه داده شود که فعالیت های خود را در سطح بین المللی گسترش دهد. متن کامل گزارش به زبان انگلیسی ضمیمه است سند شماره 22/73)

4. ارائه گزارش کمیته مشترک یونسکو و سازمان جهانی کار

الف) معاون مدير کل یونسکو در آغاز جلسه به تشریح برنامههای فرعی 2-4، 3-4 و 6-4 پرداخت و گفت هدف این برنامهها عمدتاً متوجه کاربرد علوم در آموزش آموزش مسائل جمعیتی،

تغذیه و جلوگیری از مصرف مواد مخدر به کمک آموزش است. پس از آن متن سومین گزارش کمیته مشترک سازمان جهانی کار و یونسکو در موقعیت معلمان را به کمیسیون عرضه کرد و بطور

خلاصه به پاره ای از فعالیت های کمیته اشاره نمود و گفت این کمیته در زمینه بکار بستن توصیه های یونسکو در مورد موقعیت معلمان اقداماتی انجام داده است که دوبار گزارش این اقدامات به

ص: 81

کنفرانسهای یونسکو عرضه شد و اینک نماینده این کمیته سومین گزارش خود را در مورد موقعیت

معلمان به کمیسیون ارائه خواهد داد. (1)

ب - گزارش نماینده کمیته مشترک - نماینده کمیته مشترک در سخنان خود چنین بدنبال تهیه مفاد توصیه نامه در پاییز 1967 هیئت اجرایی یونسکو و مسؤولان سازمان جهانی کار

تصمیم گرفتند که کمیته مشترکی با 12 عضو تشکیل دهند و در مورد بکار بستن مفاد توصیه نامه

ص: 82

اقدامات لازم به عمل آورند تصمیم کمیته که علاوه بر منعکس کردن مفاد توصیه نامه به کشورهای

عضو، پرسشنامه ای نیز تهیه کند و از این طریق اطلاعات لازم در زمینه بکار بستن و اعمال توصیه نامه،

کسب کند کمیته مشترک اطلاعات لازم را از طریق پرسشنامه از 77 کشور در سال 1970 دریافت

نمود و اقدام به تجزیه و تحلیل آن ها کرد و سپس بر اساس اطلاعات بدست آمده گزارش تهیه نمود

و آن را به پانزدهمین اجلاس کنفرانس عمومی اکتبر (1970 )عرضه کرد و کار خود را با ارائه چند

توصیه و نتیجه گیری پایان داد و اعلام کرد که هنوز برخی از توصیه های مذکور در برخی از کشورها

اعمال نشده است. مقامات تصمیم گیرنده در دو سازمان مقرر داشتند که بار دیگر گزارش های مربوط

اعمال توصیه نامه را در سال 1976 مورد بررسی قرار دهند مجدداً مقامات مسوول در دو سازمان

بر اساس پرسشنامه قبلی پرسشنامه دیگری تهیه کردند تا از موقعیت معلمان و نحوه اعمال و اجرای

توصیه ها اطلاعات لازم بدست آورند. این پرسشنامه در 23 آوریل 1974 به کشورهای عضو ارسال

شد و از آنها خواسته شد تا پرسشنامه ها را قبل از پانزده ژانویه 1975 عودت دهند. 72 کشور به

پرسشنامه جواب دادند و آنها را ارسال داشتند اطلاعاتی که از این پرسشنامه بدست آمد باز بصورت

گزارشی به نوزدهمین اجلاس کنفرانس عمومی (1976) عرضه گردید یکبار دیگر کمیته مشترک

در نوامبر 1982 در ژنو تشکیل جلسه داد و اطلاعات رسیده از کشورهای عضو را مورد بررسی قرار

داد و براساس اطلاعات بدست آمده سومین گزارش خود را تهیه نمود سند شماره ( 77/22C).

نماینده کمیته مشترک ضمن اظهار رضایت از مدیر کل یونسکو گفت خوشبختانه در برنامه و بودجه

دو ساله 85-1984 برنامه هایی برای بهبود کیفیت تربیت معلمان و نیز بهبود شرایط کار آنها در نظر

گرفته شده است. وی از کشورهای عضو درخواست نمود که توصیه ها را اجرا و اعمال نمایند و به

پرسشنامه هایی که بعداً برای آن ها ارسال خواهد شد پاسخ بگویند و در سال 1987 براساس

پرسشنامه ای که ارسال خواهد شد اطلاعات کاملی از وضع معلمان به کمیته مشترک عرضه کنند تا این کمیته بتواند گزارش دیگری به بیست و پنجمین اجلاس کنفرانس عمومی ارسال 1989 ارائه

نماید. او همچنین گفت که کمیته در نظر دارد تجدید نظر و اصلاحاتی در زمینه توصیه نامه به عمل آورد.

قطعنامه ها و تصمیمات - کمیسیون علاوه بر تصویب برنامههای فرعی شماره 4 و بودجه

پیشنهادی آن تعدادی قطعنامه از میان 21 قطعنامه ای که بوسیله کشورهای عضو پیشنهاد شده بود مورد

ص: 83

تصویب قرار داد. همچنین کمیسیون با پیشنهاد توسعه مؤسسه آموزشی یونسکو در هامبورگ موافقت

نمود.

16 آبان تا 3 آذرماه - برنامه عمده شماره 5 آموزش و پرورش فرهنگ و ارتباطات معاون

مدیر کل یونسکو در آغاز جلسه به معرفی برنامه عمده شماره 5 پرداخت و گفت خط مشی های

اجرایی و برنامه های فرعی این برنامه عمده نشان دهنده نقش کمکی آموزش و پرورش در توسعه

جامعه میباشد و یونسکو در نظر دارد تا از طریق این برنامه ها به رشد جامعه و فرد کمک کند و

مقدمات سازگاری و ورود افراد را به جامعه فراهم سازد. وی همچنین افزود که برخی از برنامه های

فرعی برای اولین بار در قالب برنامه عمده شماره 5 آمده است. مثلاً هدف بعضی از برنامه ها آنست که از مواریث فرهنگی در آموزش و پرورش استفاده شود رسانه های مهمی به نحو مطلوب بکار

گرفته شوند و زبان مادری در همان آغاز تحصیل آموزش داده شود پس از معرفی برنامه عمده

شماره 5 شرکت کنندگان در جلسه به بحث و اظهار نظر درباره برنامه پرداختند. اعضای هیئت نمایندگی ج.ا.ایران در کمیسیون شماره 2 پس از بحث و تبادل نظر مطالبی در ارتباط با برنامه عمده

شماره 5 تهیه و در کمیسیون مطرح نمود. مثلاً در زمینه آموزش زبان مادری عنوان شد که زبان

مادری باید در کنار زبان ملی آموزش داده شود و آموزش آن نباید زبان ملی را تهدید کند در زمینه

استفاده از مواریث فرهنگی اظهار شد که کشورهای جهان سوم ضمن توجه خاص به فرهنگشان باید

نسبت به آموزش اخلاقی بیش از پیش کوشش کنند. در ارتباط با آموزش زنان گفته شد که تعلیم و تربیت زنان باید به گونه ای باشد که زن را برای مسوولیت و وظایفی که برای آنها خلق شده است

تربیت کند. در زمینه استفاده از رسانه های گروهی در آموزش پیشنهاد شد که کشورهای جهان سوم

خود اقدام به تهیه فیلمهای سینمایی و تلویزیونی کنند که خوشبختانه این مطالب در گزارش نهایی

کمیسیون ثبت گردید.

ارائه گزارشها - در ادامه جلسات کمیسیون آقای تانگیان 2 سند را به کمیسیون عرضه کرد.

سند اول مربوط به گزارش کمیته بین الدول برای تربیت بدنی و ورزش بود سند شماره ( 68/ 22C) و

سند دوم مربوط به گزارش فعالیت های صندوق بین المللی پول در زمینه گسترش ورزش و تربیت

بدنی بود سند شماره (22/69 ) وی در این رابطه گفت در قالب برنامه عمده شماره 5 برنامه هایی در جهت تعمیم ورزش برای همه گنجانده شده است. آنگاه معاون مدیر کل یونسکو سند دیگری به

ص: 84

کمیسیون عرضه کرد. این سند در ارتباط با امکان تشکیل یک نشست بین المللی در زمینه آموزش

فنی و حرفه ای بود. (1)

1 همراه با این سند توصیه نامه اصلاح شده آموزش فنی و حرفه ای در بین نمایندگان توزیع شد.

متن نامه توصیه نامه و سند شماره 222/75 ضمیمه است.

قطعنامه ها و تصمیمات - پس از بحث ها و مذاکرات پیرامون برنامه عمده شماره 5 تعداد 25

قطعنامه بوسیله بعضی از کشورهای عضو در زمینه برنامه عمده شماره 5 به کمیسیون تسلیم گردید که تعدادی از آنها تصویب گردید. ضمناً بودجه برنامه عمده نیز مورد تصویب قرار گرفت. رئیس کمیسیون در خلال مذاکرات گفت که مبلغ یک میلیون دلار برای اجرای قطعنامه های کنفرانس در نظر گرفته شده است که از این رقم مبلغ دویست هزار دلار به کمیسیون شماره 2 اختصاص یافته است

و چون کشور نروژ در نظر دارد که برنامه وسیعی برای ریشه کن ساختن بیسوادی به اجرا در آورد و

طبق قطعنامه شماره 9 از یونسکو تقاضای کمک نموده است و کشور آرژانتین نیز طبق قطعنامه شماره

4 تقاضا نموده است که یونسکو نشریه مربوط به نوآوریهای علوم و تکنولوژی را به زبان اسپانیایی

چاپ نماید؛ بنابراین پیشنهاد میگردد که از مبلغ فوق الذکر 190.000 دلار به طرح کشور نروژ و 10.000 دلار به طرح کشور آرژانتین کمک شود. این پیشنهاد با موافقت اکثر اعضای کمیسیون به

تصویب رسید.

پایان کار کمیسیون - پس از تصویب کلیه برنامه های عمده شماره 2 ، 4 و 5 و تصویب و قطعنامه ها کمیسیون بطور موقت تعطیل گردید تا گزارش کار خود را تسلیم کنفرانس کرد

که به تصویب رسید.

ص: 85

مجدداً در تاریخ 24 نوامبر سوم آذرماه (62 ) گزارش نهایی کمیسیون شماره 2 در مجمع عمومی کنفرانس مطرح گردید که مورد تصویب قرار گرفت و بدینسان کار کمیسیون شماره 2 در ساعت 12/5 بعد از ظهر روز 24 نوامبر سوم ( آذرماه) خاتمه یافت.

نتیجه گیری و پیشنهاد - بطور کلی حضور هیئت نمایندگی ج.ا.ایران در کنفرانس مفید بود. بویژه در کمیسیون شماره 2 تجربیات جدیدی کسب گردید که از این تجربیات در جهت بهبود

وضع آموزش و پرورش ج.ا.ایران میتوان استفاده نمود که در اینجا بطور مختصر به چند نمونه اشاره

می شود.

1.تربیت کارشناس برنامه ریزی آموزشی - مؤسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی همه ساله

تعدادی کارشناس برنامه ریز بنا به تقاضای کشورهای عضو تربیت مینماید. از آنجا که کار

برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش در شورای برنامه ریزی بخشی صورت می گیرد و

کارشناسانی که با این شورا همکاری میکنند در زمینه بودجه برنامه ریزی آمارهای آموزش جمعیت شناسی، ارزشیابی نظام آموزش و پرورش و.... باید صاحب تخصص و اطلاعات کافی باشند،

لذا میتوان همه ساله تعدادی از کارشناسان وزارت آموزش و پرورش را در این زمینه تأمین نمود.

2. استفاده از برنامه مشارکت - برنامه های عمده شماره 2 و 4 و 5 یونسکو که در سال های 1984 - 1985 به اجرا در میآیند حاوی یک سلسله کمک های مالی تربیت کارشناس کمک مشورتی و فنی و ... هستند که از این برنامه ها هم به نحوی میتوان استفاده کرد. مثلاً در زمینه تربیت

کارشناس برنامه ریزی تقاضایی از جانب سازمان پژوهش و برنامه ریزی به کمیسیون ملی یونسکو

تسلیم گردیده است تا در آینده بتوان فرد واجد شرایطی برای گذرانیدن این دوره اعزام نمود. . استفاده از همکاریهای یونسکو در زمینه پذیرش دانشگاهی - یونسکو به تقاضای کشورهای عضو همه ساله از دانشگاه های معتبر در رشته های مختلف اقدام به گرفتن پذیرش تحصیلی میکند و تسهیلات قابل توجهی برای دانشجویانی که بخواهند در دانشگاه های معتبر دنیا تحصیل کنند فراهم می آورد در تماس هایی که با مقامات مسؤول یونسکو در این زمینه داشته ایم. اطلاعات نسبتاً مفیدی کسب شده که بموقع مطرح خواهد شد.

4. استفاده از امکانات دفتر بینالمللی تعلیم و تربیت - دفتر بین الملی تعلیم و تربیت واقع در ژنو که یکی از موسسات وابسته به یونسکو است مرکزی برای جمع آوری اطلاعات و تجربیات آموزش دارد که از این اطلاعات میتوان بموقع استفاده کرد به علاوه چون این دفتر هر دو سال یکبار یک کنفرانس بین المللی در زمینه آموزش و پرورش برگزار میکند و هر کنفرانس چند مساله

ص: 86

مهم آموزش و پرورش را مورد بررسی و مطالعه قرار میدهد و کشورهای عضو هم نتایج تجربیات خود را به این کنفرانس عرضه میکنند لذا میتوان از طریق این کنفرانس ها به راحتی به تجربیات کشورهای دیگر دسترسی پیدا کرد. مثلاً طرح (کاد) کار و آموزش که اخیراً در دبیرستانهای ایران به اجرا در آمده است طرح جدیدی است که اجرای صحیح آن نیاز به تحقیق و مطالعه و کسب اطلاع از تجربیات دیگر کشورها دارد و چون سی و هشتمین کنفرانس بین المللی آموزش و پرورش که در دو سال گذشته برگزار گردید بررسی مساله تلفیق کار تولیدی و آموزش را در دستور کار

خود قرار داد و کشورهایی که در این زمینه تجربیات موفقیت آمیزی داشتند نتایج تجربیات خود را جهت اطلاع و استفاده احتمالی کشورهای دیگر کشورها به کنفرانس عرضه کردند، لذا به نظر میرسد که مطالعه گزارش هایی که به این کنفرانس ارائه شده است برای مسؤولان اجرایی طرح کاد

مفید و موثر باشد.

5. اجرای توصیه نامه های یونسکو - یونسکو در زمینه های مختلف آموزش با کمک گروه های متخصص در مسائل آموزش و پرورش توصیه هایی در جهت بهبود وضع آموزش و پرورش تدوین و پس از به تصویب رساندن آنها در کنفرانس های عمومی آن ها را به کشورهای عضو ابلاغ می کند. مثلاً توصیه نامه های مربوط به بهبود وضع ،معلمان توصیه نامه مربوط به آموزش فنی حرفه ای، توصیه نامه مربوط به تعمیم ورزش و تربیت بدنی که اخیراً در کنفرانس عمومی مطرح

شدند، حاوی رهنمودها و خط مشی های اجرایی مناسبی هستند که بکار بستن آن ها میتواند مفید باشد. البته برای بررسی چگونگی بکار بستن و اجرای این نوع توصیه نامه ها لازم است که با دفاتر ستادی ذیربط وزارت آموزش و پرورش تماس حاصل شود و ضمن در اختیار گذاشتن این نوع توصیه نامه ها از آنها خواست تا اقدام مقتضی در این مورد به عمل آورند.

20

مسؤولان، 8. کمیته مذاکره و طرح پیشنهادها هر کمیته یا واحد سازمانی طبق توصیه شورای

اجرایی موضوعات خاص را مورد بررسی قرار داد.

شرکت اعضای هیأت نمایندگی ج.ا.ایران در کمیته ها و .کمیسیون ها

هیئت ایرانی با توجه به محدود بودن تعداد اعضای هیئت و کوتاه بودن توقف بعضی از اعضا نتوانست بطور فعال در تمام کمیته ها شرکت کند اینک شرکت اعضای هیئت را در کمیته ها و کمیسیون ها به شرح زیر گزارش مینماید.

1. آقای دکتر فیض نماینده ثابت ایران در یونسکو در کمیته تعیین داوطلبان کمیته رسیدگی به اعتبارنامه ها و در گروه مذاکره و طرح پیشنهادها شرکت می نمودند. آقای محمدجعفر محلاتی نیز در مدت توقف خود در پاریس در گروه مذاکره و طرح پیشنهادها و

جلسات کمیته عمومی کنفرانس شرکت می کردند

2. آقای دکتر امامی از وزارت امور خارجه در کمیته امور اداری و کمیته حقوقی شرکت می کردند و امور عمومی هیات را انجام میدادند آقای دکتر امامی از ابتدای کنفرانس سوم آبانماه 62 تا پایان کنفرانس 5 آذر ماه 52 در کنفرانس حضور داشتند. آقای دکتر محسن پور از سوی وزارت آموزش و پرورش در هیئت نمایندگی ایران عضویت داشتند و از تاریخ 62/8/3 تا 62/9/4 در کنفرانس شرکت کردند. آقای دکتر محسن پور به عنوان عضو ثابت هیئت نمایندگی ایران در کمیسیون دو کمیسیون آموزش و پرورش کنفرانس انتخاب شدند این کمیسیون درباره آموزش و پرورش بحث می کرد و

جلسات آن از آغاز تا پایان کنفرانس ادامه داشت.

4. آقای حداد عادل معاون وزارت آموزش و پرورش که برای یک هفته در کنفرانس یونسکو شرکت کردند (62/8/5 تا 62/8/12) در مدت اقامت با آقای دکتر محسن پور همکاری می کردند.

5. خانم دکتر حکمی نیز از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی در کنفرانس شرکت کردند. خانم دکتر حکمی روز 62/8/1 همراه هیأت وارد پاریس شدند و از تاریخ 62/8/3 تا

62/8/11 در کمیسیون یک کنفرانس که درباره مسائل کنونی دنیا و تحقیقات مربوط به آینده

و اصول روشها و استراتژی اقدامات در زمینه توسعه بحث می کرد، شرکت کردند.

ص: 88

مشارالیها در تاریخ 62/8/12 به ایران مراجعت نمودند در این کمیسیون درباره مقام زن بحث

شد و خانم بختیار مقاله ای ارائه داد.

. آقای محمد علی نجفی وزیر فرهنگ و آموزش عالی در 62/8/5 در کنفرانس

شرکت و در تاریخ 62/8/12 به تهران مراجعت نمودند آقای نجفی در مدت توقف در جلسات عمومی کنفرانس شرکت کردند و سخنرانی هیئت نمایندگی ایران به وسیله مشارالیه در جلسات عمومی ایراد شد آقای نجفی در مدت توقف خود در پاریس در جلسات کمیته عمومی کنفرانس شرکت نمودند و در یک مهمانی که برای آشنایی با هیئت رئیسه کنفرانس

و تبادل نظر غیر رسمی با مسؤولان برپا شد در مورد نظر ایران درباره یونسکو به اختصار

سخنرانی کردند.

. آقای دکتر بازاری از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی برای شرکت در

کمیسیون 3 به هیأت ایرانی پیوستند

در این کمیسیون درباره علم و تکنولوژی در ارتباط با توسعه بحث می شد. مشارالیه از

62/8/15 در کنفرانس حضور یافتند و در جلسات کمیسیون 2 شرکت کردند. آقای دکتر

بازاری در این کمیسیون مقاله ای ارائه دادند در همین کمیسیون پیشنهادی از سوی هیئت نمایندگی ایران مبنی بر محکومیت کشورهایی که منابع طبیعی را مورد حمله قرار دهند و محیط زیست را آلوده کنند، مطرح گردید و علیرغم مخالفتهای عراق این پیشنهاد م-ورد تأیید مدیر کل یونسکو قرار گرفت و جزو پیشنهادهای تأیید شده در گزارش کنفرانس ضبط

شد این کمیسیون در 62/9/2 به کار خود پایان داد.

. آقای دکتر جواد لاریجانی نیز در تاریخ 62/8/16 به هیئت پیوستند. مشارالیه در کمیسیون 4 که از 62/8/18 تا 62/9/2 تشکیل شد شرکت کردند این کمیسیون درباره

ارتباطات به بحث پرداخت در این کمیسیون آقای میهن دوست و آقای دکتر معتمدنژاد از سوی خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز شرکت کردند. آقای دکتر لاریجانی نیز در این

کمیسیون صحبت نمودند.

9.خانم بختیار هم به عنوان مترجم و هم بصورت عضو فعال از تاریخ 62/8/5 به هیئت .

پیوستند و در کمیسیون 5 شرکت کردند. در این کمیسیون درباره صلح تفاهم بین المللی

ص: 89

نژاد ،گرایی تفکیک نژادی ،تعصب حفظ میراث فرهنگی خلاقیت در فرهنگ بحث شد. در

این کمیسیون 6 مقاله کوتاه ایراد شد و بیشتر مقالات پس از تبادل نظر به وسیله خانم بختیار به زبان انگلیسی تهیه میشد و به کمیسیون ارائه می.گردید مقاله کوتاهی نیز درباره خلاقیت در فرهنگ به وسیله اینجانب تهیه و ارائه شد.

این کمیسیون از 62/8/12 تا 62/9/2 جریان داشت و هیئت ایرانی درباره مسائل فوق

نظریات خود را ابراز داشت.

10. آقای دکتر برنجی دبیر یونسکو در تاریخ 62/8/22 به هیئت پیوستند. در مدت ،اقامت ضمن شرکت در کمیسیون یک و جلسات عمومی کنفرانس و کمیته عمومی کنفرانس و ملاقات هایی با مسؤولین یونسکو طرح هایی را که قبلاً از ایران برای یونسکو فرستاده بودند تکمیل کرده و به تصویب نهایی مسوولان یونسکو رساندند. مشارالیه در تاریخ

62/9/4 به ایران مراجعت کردند.

11. آقای محمد جعفر محلاتی به نمایندگی از سوی وزارت امور خارجه در تاریخ

62/8/22 به هیئت پیوستند مشارالیه در طول اقامت خود در پاریس در کمیته عمومی کنفرانس، در جلسات عمومی در کمیسیون 3 و گروه مذاکره و طرح پیشنهادها شرکت کردند و پیشنهاد هیات نمایندگی ج.ا.ایران در مورد حفظ محیط زیست و منابع طبیعی عرضه

داشتند.

.12 آقای محلاتی از 62/9/5 آخرین جلسه کنفرانس حضور داشتند و در همین تاریخ

به ایران مراجعت نمودند آقای محلاتی در مدت اقامت خود با مدیر کل يونسكو نيز ملاقا کردند اینجانب در جلسه عمومی پس از جلب تاييد انتخاب رئیس کنفرانس که نماینده کشور اردن بود و معاونین و منشیان و گزارشگران وقت این جلسات به ایراد سخنرانی ها از سوی روسای هیئت های نمایندگی کشورها نمایندگان سازمان های غیر دولتی و روسای چند

کشور(فرانسه، اسپانیا، کشور مشترک المنافع دمینیک و ولیعهد اردن) صرف شد. در ابتدا، مدیر کل یونسکو رئیس قبلی بیست و یکمین اجلاس عمومی یونسکو و رئیس شورای اجرایی گزارش مبسوطی از اقدامات یونسکو در زمینه تهیه برنامه ها و تدارک

ص: 90

مقدمات تشکیل بیست و دومین اجلاس عمومی یونسکو دادند گزارشهای ارائه شده همه در

نشریه بیست و دومین اجلاس عمومی یونسکو چاپ و منتشر میشود.

سخنرانی های هیئتهای نمایندگی که در حدود 160 هیئت در این اجلاس شرکت

داشتند مشتمل بر قسمتهای زیر بود

الف - بحثی درباره کل برنامه ارائه شده در بیست و دومین اجلاس و تایید آن برنامه و

تقدیر از مسوولان یونسکو

ب - پیشنهاد برنامه های جانبی با تاکید روی قسمت هایی از برنامه ها در زمینه آموزش و

پرورش با علم و تکنولوژی و یا میراث فرهنگی

ج - گزارشی از آنچه در زمینه فرهنگی یا تربیتی در کشور خودشان می گذرد.

د - معمولاً نمایندگان کشورهای کمونیستی از صلح دفاع می کنند و به امپریالیسم حمله مینمایند و نمایندگان کشورهای غربی از حقوق و آزادیهای ضروری بحث می کنند.

طرفداران این دو بلوک نیز همین رویه را دنبال میکنند ه - بحثی درباره پاره ای از مسائل روز دنیا و نمایندگان کشورهای جهان سوم

مشکلات اقتصادی و تربیتی خود را مطرح می کردند.

نکته های اساسی مورد بحث هیئتهای نمایندگی ناحيه

1. تاسيس مراكز تحقیق ناحیه ای برای بررسی مسائل دنیا و استفاده از متخصصان هر

2. تاكيد روی مساله صلح، منع تولید سلاح اتمی جلوگیری از تضییع امکانات انسانی و غیرانسانی به وسیله امپریالیست ها

دنیایی حل مسائل از طریق مسالمت آمیز و استفاده از علم و تکنولوژی در زمینه حل مسائل

4. کاهش هزینه های تشریفاتی تحقیق و حل مسائل بازدید علمی و فلسفی

5. لزوم تبادل نظر

6. مورد تهدید واقع شدن حیات و تمدن بشر

7. توجه به فرهنگهای متنوع و متعدد

ص: 91

8. تاكيد روی عدالت اجتماعی

9. تضاد میان هدف ها و وسایل

10. بررسی مسائل در ارتباط با هم

11. محدودیت قدرت یونسکو در برخورد به مسائل

12. اینکه گاهی یونسکو سیاست انتظار پیشه میکند

13. بررسی مسائل اقتصادی در ضمن بررسی مسائل فرهنگی

14. امریکا پیشنهاد میکرد که یونسکو بیشتر به مسائل فرهنگی بپردازد تا مسائل سیاسی

15. نقش یونسکو به عنوان عامل تسریع کننده

16. از میان بردن علل ،جنگ رفع استعمار، توجه به مسائل انسانی

17. استفاده صحیح تر از منابع دنیا

18. احترام به حقوق انسان ها

19. ضرورت انجام مطالعات عمیق و در سطحی عالی

20. همزیستی مسالمت آمیز

21. تأمین حقوق و آزادیهای فردی همراه با حفظ منافع جامعه

22. خودداری از تحمیل ایدئدلوژی و جدی گرفتن ارزشهای انسانی

کمیته عمومی کنفرانس هفته ای سه روز جلسه کمیته عمومی کنفرانس از ساعت 9 به

بعد تشکیل میشد.

34 کشور از جمله نماینده ج.ا.ایران عضو این کمیته بودند این کمیته در جلسات خود

در امور زیر بحث می:کرد

الف - پیشرفت کار کنفرانس و استماع گزارش کمیسیون ها و کمیته های مختلف.

ب بررسی مسائل پیشنهادی کمیته ها که لاینحل مانده بود.

ج - بررسی مسائلی که اعضای کمیته پیشنهادی می کردند. د - رسیدگی به مسئله بودجه سالیانه یونسکو

ه - تغییر اوقات کار کمیسیون ها در صورت لزوم.

ص: 92

تشکیل جلسات - به منظور بررسی پیشرفت کار و حضور اعضای هیات نمایندگی با درخواست خود یونسکو تشکیل میشد و تصمیمات لازم اخذ می گردید. در این جلسات مقرر شد گزارش عمومی به وسیله آقای دکتر امامی و گزارش کمیسیونها به ترتیب به وسیله

خانم دکتر حکمی، دکتر محسن پور، دکتر ،بازاری دکتر لاریجانی، خانم بختیار تهیه و در اختیار آقای دکتر برنجی قرار گیرد تا پس از بررسی به صورت مجموعه ای تدوین گردد. ملاقات با مسوولان یونسکو - به منظور آشنایی بیشتر با مسوولان یونسکو و استفاده از

امکاناتی که یونسکو در اختیار ایران قرار میدهد جلساتی با حضور بعضی از اعضای هیئت ج.ا.ایران و مسوولان بخشهای مختلف یونسکو تشکیل گردید.

طرح هایی که از دفتر یونسکو از ایران ارسال شده بود مورد بحث قرار گرفت. این طرح ها توسط آقای دکتر برنجی تکمیل و به مسوولان یونسکو داده شد و مقرر شد، بودجه طرحهای مذکور از طرف یونسکو تامین گردد.

ارزیابی کار کنفرانس و هیئت نمایندگی ج.ا.ایران - بطور کلی شرکت اعضای هیئت نمایندگی ج.ا.ایران و آشنایی با هیاتهای نمایندگی و حضور در جلسات عمومی کنفرانس و شرکت در کمیسیون ها و استماع گزارش ها و ایراد سخنرانی ها از سوی بعضی اعضای هیئت نمایندگی دولت ج.ا.ایران و همچنین تبادل نظر و بحث درباره انقلاب اسلامی ایران با بعضی از اعضای هیاتهای نمایندگی کشورهای جهان مفید و لازم بود حضور نمایندگان دولت ج.ا.ایران در کمیسیون ها مشهود بود و سخنان آن ها با دقت از سوی نمایندگان سایر کشورها

استماع میشد.

نواقص کار هیئت نمایندگی ج.ا.ایران

1. محدود بودن تعداد اعضای هیئت نمایندگی و نبودن اعضای ثابت در بعضی از کمیته ها و کمیسیونها ایران

2. عدم مطالعه کامل برنامه پیشنهادی یونسکو و ناآگاهی از نظر مسوولان دولتی نبودن کمیته های لازم در ارتباط با مسائل مورد بحث در کنفرانس های یونسکو در

ص: 93

عدم تشکیل کمیسیون ملی یونسکو برای تشکیل کمیته های لازم و بررسی برنامه

تبادل نظر با مسوولان در رابطه با توسعه و مسائل تربیتی

پیشنهادها

تقویت دفتر نمایندگی دولت ج.ا.ایران در یونسکو و تثبیت مقام مسؤولان ایرانی به عنوان سفیر و معاون در نمایندگی ایران و تکمیل کادر مورد نیاز آن نمایندگی تشکیل کمیسیون ملی و تاسیس کمیته ها برای بررسی امور مربوط به یونسکو و برنامه های پیشنهادی آن موسسه

فراهم نمودن مقدمات شرکت در کنفرانسهای یونسکو از طریق تبادل نظر، کسب نظر

مسوولان دولتی و تهیه گزارشها و سخنرانیهایی که باید در کنفرانس ها ارائه شود.

یونسکو از جمله سازمان های بینالمللی است که مورد توجه ملل غیر متعهد و مستضعف

جهان است و تا حدی در بعضی از مسائل استقلال رای دارد و روی همین زمینه مورد حمله آمریکا قرار گرفته است و احتمال دارد ایالات متحده آمریکا از این موسسه کناره گیری کند

بنابراین دولت ج. ا. ایران باید بیش از پیش به بررسی وضع این موسسه و نقش ایران در آن بپردازد. گزارش تفصیلی که شرح فعالیت اعضا در کمیسیون ها را در بر می گیرد، بعداً ارسال

با احترام علی شریعتمداری [امضا] خواهد شد.

21

جهان آگاهی و خودآگاهی راهبری مینماید و به نگریستن و اندیشیدن و انتخاب کردن و پیش رفتن فرامی خواند و اطاعت از حق را ملازم با طغیانگری در برابر طاغوت میشناسد.

خداوندی که آدم و ابراهیم و موسی و عیسی و محمد بن عبدالله ( صلی الله علیه و آله ) را در میان مردم رانگیخته است تا همگی یک حقیقت ناب را بیان دارند و آیات الهی را بر مردم فرو خوانند و ایشان

را به تزکیه و تربیت خویشتن فرا خوانند و بدانها کتاب و حکمت بیاموزند.

آقای رئیس، در این فرصت کوتاه نخست بنام کشور متبوع خود جمهوری اسلامی ایران انتخاب جنابعالی را به ریاست این اجلاس تبریک میگویم و صمیمانه از جناب آقای امبو به مناسبت فعالیت های خالصانه و مدیریت موفقشان تشکر میکنم در واقع آقای امبو در تحکیم استقلال و

تحقق ارزش های والای انسانی بیشترین کوشش ها را به کار برده و در مقابل فشارها شجاعانه ایستادگی کرده و موفق گردیده است درهای یونسکو را به عنوان یک مرکز فرهنگی به روی مردم جهان سوم بگشاید و دست رد به سینه انحصار طلبی ها بزند امیدواریم که یونسکو همچنان در این مسیر گام بردارد و بار دیگر عدم وابستگی نسبی خود را به وابستگی مبدل نسازد و راهی را که آقای امبو ترسیم کرده است ادامه دهد اینجانب بنا دارم که به نکته ای چند حاوی نظرات مردم انقلابی کشور خویش اشارت کنم اطمینان دارم که آنچه باز میگویم بیش و کم هماهنگ و همساز با نکاتی است که در ذهن متکی به فطرت پاک انسانی حضار این مجلس نیز می گذرد و بدین اعتبار

آرمان های انقلاب اسلامی ایران آرمانهای بشریتی است که خواهان رهایی از قید و بند و

سلطه گری ها و انحصار طلبی هاست.

آقای رئیس حضار گرامی انقلاب اسلامی ایران با اتکا به اندیشه و عمل اسلامی و به رهبری مردی حکیم و خردمندی دلیر برای ساختن جامعه ای فارغ از جهل و فقر و ترس و بیماری های جسمی و روانی در تلاش است و آرزومند است که جهان نیز در همین راه گام بردارد و کارشکنی ها

و ستیزه جویی ها مانع تحقق آرمانهای مقدس انقلاب ما نباشد.

در اندیشه ای که مبنا و منشاء انقلاب اسلامی و نظر و عمل دولت و ملت ماست انسان مقامی

والا .دارد خلیفه خداوند و حامل امانت او بر روی زمین است؛ بنابراین شخصیت انسانی وی باید بطور کامل و جامع محترم شمرده شود و انکار تمامیت و جامعیت یکی از افراد انسانی به منزله انکار تمامیت و جامعیت انسان بطور عام تلقی گردد.

ص: 95

در اندیشه اسلامی ما تبعیض میان افراد انسانی و عدم تساوی آنان از هر نژاد و قوم و رنگ و زبان که باشند معارض با مشیت الهی است که نژادها و قبایل را تنها وسیله شناسایی آنها دانسته پرهیزگارترین مردم را گرامی ترین آنها اعلام کرده است.

سلسله انبیاء برای آن انگیخته شده اند که مردم را به حق و حقیقت دعوت کنند و علم و

حکمت بیاموزند و تربیت و تزکیه نمایند. بنابراین تساوی در تربیت و تعلیم و تزکیه باید به عنوان یک حق الهی و اصل اساسی و بدیهی مورد احترام باشد تا هنگامی که اخلاق و ارزشهای اصیل انسانی در جهان مسند نشین نگردد و دروغ و نیرنگ و فزون خواهی و برتری جویی و انحصارطلبی مستکبرین جهان را به خود مشغول داشته باشد و مردم جهان را تبلیغات ناروا در همین راهها؛ اخلاق و

تعلیمات انبیا که برای برقراری قسط و عدل ماموریت یافته اند تبعیت از دستورهای اخلاقیون بزرگ که بیان همین حقایق ،است تنها راه حل مسائل و مشکلات جهان امروز است

آقای رئیس، حضار گرامی دولت ج.ا.ایران به جد میخواهد که در کار برنامه ریزی های آینده، نقشی فعال داشته باشد و آمادگی خود را در این زمینه اعلام میدارد. بخشی از نظرات ما را در مقام اجرای برنامههای فعلی میتوان مورد توجه قرار داد و بخش دیگر پیشنهادهای اصلاحی ما نسبت

به برنامه های کنونی است.

آقای رئیس حضار محترم، راست است که ما به آرمان یونسکو با نظر مساعد می نگریم و در آن گوشه ای از خواسته های خود را متجلی میبینیم؛ اما هنگامی که به کارنامه چهل ساله سازمانهای بین المللی و از جمله یونسکو نظر می،افکنیم همه آنچه را که سازمانی چون یونسکو پی آن بوده و در

راه تحصیلش تلاش کرده است در دستاوردهایش باز نمی یابیم چرا؟

در واقع عدم توفیق نه از آن روست که مسؤولان و مدیران یونسکو نخواسته اند برای حل مسائل و مشکلات تربیتی و علمی و فرهنگی جهان چاره جویی کنند و یا ملل جهان از آرمان یونسکو غافل مانده اند؛ بل بیشتر از آن حیث است که استکبار و سرکردگان آن با برتری جویی ها و طرفداری از

تبعیض و عدم تساوی یعنی درست همان شیوه رفتار و طرز تفکری که یونسکو با آن سرستیز دارد، موانع و مشکلات فراوان در راه انجام وظایف یونسکو ایجاد می کنند.

موانعی که بر سر راه مدیر کل کنونی یونسکو و فعالیتهای وی از سالها پیش فراهم آمده و تضییقات مالی که برای یونسکو که به سرکردگی و تحریک و تشویق آمریکا انجام یافته گواه این امر است. آری وقتی آمریکا و متحدانش احساس میکنند ممکن است یونسکو آزاد از امر و نهی آنها به

ص: 96

راه خود ادامه دهد نه تنها آن را رها میکنند که البته این امر برای آرمان یونسکو بی فایده نیست بلکه ادامه فعالیتش را با کارشکنی های خود دچار مخاطره مینمایند.

آقای رئیس، حضار محترم نخستین برنامه عمده یونسکو در کمیسیون اول و دوم مخصوص مسائل و مشکلات جهانی است. نه تنها حق آنست که یونسکو با این مسائل و مشکلات به گونه ای فعال برخورد کند و پیش از آنکه بحران سراسر عالم و یا حداقل مناطق متعددی از جهان را فرا گیرد به فکر چاره جویی بیفتد، بلکه باید آنچنان مراقب و مواظب باشد که به محض بروز برخی از علائم بتواند با آن مقابله نماید. انسان و جوامع انسانی بدون تکیه گاه معنوی و در غربت عالم مادی و به کمک وسایل و ابزاری مادی، هرچند پیشرفته، روی خوشی و سعادت مادی پایدار را نخواهد دید و

در حل مشکلات خود توفیقی بدست نخواهد آورد یونسکو و لو به خاطر حل مشکلات و مسائل جهان و پیشگیری از بروز دشواری های دیگر باید مساله دین و ایمان و اخلاق و معنویت را جدی

تلقی کند

مضافاً اینکه اگر یونسکو بخواهد به آرمان خود وفادار بماند باید امکان حضور فرهنگ های

متنوع را در ضمن خود فراهم نماید و بدین اعتبار نیز باید به طرز تفکر مذهبی و الهی و اعتقاد به ارزشهای متعالی میدانی وسیع واگذارد. مگر نه اینست که تمامی برخی از فرهنگ ها و تمدنها را مذهب ساخته و مبانی مذهبی در بسیاری از فرهنگها سهم و اثری اساسی دارند؟ چگونه می توان در یونسکو به دین و مذهبی این چنین بی اعتنا بود و در عین حال گمان داشت که همه فرهنگ ها و تمدنها در صحن يونسکو حضور دارند؟

بدین ترتیب برخورد علمی و صحیح با مسائل و مشکلات جهان و راهیابی برای آنها در گرو این طرز تلقی است که یونسکو علم و ایمان و تربیت و اخلاق و فرهنگ مادی و معنوی را به گونه ای جامع الاطراف و به عنوان یک پدیدار تام و جامع مورد توجه قرار دهد و با در نظر گرفتن این کلیت دشواری های کنونی را از دیدگاه بشریت و مجموعه مردم سراسر جهان و نه از دیدگاه قدرت ها و مشکلات خاص جوامع (آن ها ) بررسی کند. در برنامه هایی که هر چه سریع تر باید تدوین شود مطلوب آنست که یونسکو آشفتگی کنونی اخلاقی را که هیچ کس منکر آن نیست، نگران کننده بیابد و به فکر چاره جویی باشد. بن بست های کنونی که قدرتهای بزرگ در نظام اجتماعی و فرهنگ جهان بوجود آورده و مادیت مطلقی که بر جهان حکمفرما نموده اند، جوانان را به آینده انسانیت ناامید و از زندگی کنونی هم بیمناک ساخته است جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد کند یونسکو دفتری جهت تحقیق در خصوص احیاء ارزشهای مشترک اخلاقی و استقرار نظمی

ص: 97

نوین در این زمینه تاسیس نماید جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای پشتیبانی های فکری و

مالی در این بخش اعلام میدارد

آنکه

اعتیاد به مواد مخدر به گونه ای ویرانگر سراسر جهان را زیر سیطره خود قرار داده است. برخی از کشورها تنها با اعتیاد در جوانان و میانه سالان و حتی پیران خود مواجه هستند. برخی دیگر به علت

بر سر راه قاچاق این مواد قرار دارند آسیب پذیری مضاعفی دارند و دسته سوم نظیر ایران با وضعی پیچیده تر روبرو هستند. در واقع به علت آنکه استکبار و عوامل آن با ایران سرستیز دارند، از اعتیاد به مواد مخدر به صورت یک سلاح تخریبی و مبارزه با نظام انقلابی ایران نیز استفاده می کنند. هر چند یونسکو در گذشته به امر اعتیاد توجه کرده است اما به نظر میرسد که توجهی همه

جانبه به این مساله و ایجاد یک شبکه فعال مطالعاتی و تحقیقاتی به منظور بررسی عوامل و شرایط فرهنگی و تربیتی زمینه ساز اعتیاد به مواد مخدر و نظارت فعال یونسکو به این امر و بهره گیری از نتایج تحقیقات، حداقل کمک خواهد کرد که جوانان از این آسیب بیش و کم در امان بمانند.

نماینده جمهوری اسلامی ایران در کمیسیون مربوط این پیشنهاد را طرح و پیگیری خواهد نمود. يونسكو برنامه چهارم را به وضع و موقع زن اختصاص داده است. در این مطلب نباید بحث و گفتگویی باشد که نیمی از بشریت را نمیتوان به عنوان مرد یا زن بودن کنار نهاد. اما ما که در زمره قدرتهای سلطه گر نیستیم و فرهنگی غیر از فرهنگ غربی داریم همواره این احساس آزارمان

می دهد که وقتی صحبت از زن و وضع و مقام و موقع وی میشود مقصود وضع و مقام زنان جهان سوم است و هر آنچه غرب فرهنگی در خصوص زنان میاندیشد شایسته آنهاست و باید در دیگر نقاط جهان نیز از آن پیروی .شود حال آنکه طرح مساله بدین صورت نارواست. مساله زن را نباید از

وضع و موقع انسانی در سراسر جهان جدا دانست حتی این جداسازی با فکری مردانه و نظری توهین آمیز نسبت به زن همراه است زنان گرفتار همان مشکلی هستند که مردان نیز گرفتار آنند کوشش یونسکو خصوصاً باید بر این مبنا استوار گردد که انسان از قید نفع جویی و سلطه های سیاسی و اقتصادی آزاد گردد و با وی به عنوان ابزار و ماشین رفتار نشود در آن صورت زن نیز نه وسیله

براى التذاذ و نه شیء خواهد بود؛ بل به عنوان عالم سیاستمدار ،مدیر شخصیت برجسته و برتر از همه همسر و مادر در جهان عرض وجود خواهد نمود. زن دیگر عامل اقتصادی ارزان نخواهد بود که عمر و جوانی خود را در مشاغل کوچک و وقت گیر و توان فرسا صرف کند و در عین حال بازیگری های تبلیغاتی سرمایه داری یا غیر آن مطلب را به گون های جلوه دهد که زن این استعمار شدن

ص: 98

همه جانبه را موهبت و حق خود تلقی کند و فریفته آن .گردد تجربه انقلاب اسلامی ایران نشان میدهد که آزادی زن در گرو استقلال و آزادی نظام سیاسی و اقتصادی و فرهنگی است. از این رو است که جمهوری اسلامی ایران توانسته است بر تعداد مدارس دخترانه به نحو چشمگیری بیفزاید و در دانشگاه ها امکانات بیشتری را برای دختران و زنان فراهم آورد و حتی با برخی پیشداوریهای دانشگاهی - ارمغان غرب در زمینه ناتوانی زنان در پرداختن به برخی از رشته های تخصصی و فوق

تخصصی - بستیزد و نیز در سواد آموزی زنان بزرگسال توفیق بیشتری بدست آورد و حضور زن را به

عنوان انسان و نیمی از جامعه و نه بصورت شيء و وسیله التذاذ تضمین نماید و بدینسان برابری واقعی زن و مرد را در جامعه تحقق بخشد یونسکو باید در زمینه باز گرداندن ارزش والای خانواده کوشش نماید. در این مورد جمهوری اسلامی ایران برای اختصاص برنامه های فرهنگی و تربیتی سال جهانی خانواده آرزوی موفقیت می نماید.

يونسكو تحت تاثیر نظریه پردازیهای کشورهای عمده پایه گذاری خود که در زمینه علم و فرهنگ و تعلیم و تربیت دارای برداشتهایی بیش و کم مادی بوده اند و به توسعه کمی - خصوصاً پس از ویرانی های ناشی از جنگ جهانی دوم - میاندیشیده اند نظام برنامه ریزی و محتوای برنامه های

خود را بیشتر در جهت توسعه های مادی استوار ساخته و به مسائل مبنایی توجهی کمتر نموده است. از توسعه مادی علوم و فنون و فرهنگ و تعلیم و تربیت نیز آنچه نصیب کشورهای فقیر شده غالباً بقایایی غیر قابل استفاده برای کشورهای بزرگ بوده است. بدین ترتیب در عین آنکه آرمان یونسکو از دسترسی کامل و متساوی عموم به تربیت سخن میگوید در گوشه ای از جهان دسترسی به کرات دیگر آسانتر از یافتن لقمه ای نان برای بخش مهمی از کودکان لازم التعلیم در بسیاری از کشورهاست. و در همان زمان که در گوشه ای در این دنیا همه ساله مبالغ فراوان برای تولید مثل

انسانی خارج از رحم هم در زمینههای تحقیقاتی و هم در زمینه اجرایی هزینه میشود، در قسمت های دیگر این جهان در برابر دیدگان مسوولان سازمانهای بین المللی و از جمله یونسکو، کودکان در سنین اول زندگی از فقر غذایی هزار هزار جان میسپارند و یا نظیر ایران در مدارس و

سر کلاس درس با بمبارانهای وحشیانه رژیم عراق شهید میگردند بسیاری از مدارس و دانشگاه های ما مورد بمباران هوایی قرار گرفته اند تنها در بمباران شهرها در سال گذشته علاوه بر دانشگاه های

متعددی که در تهران و تبریز و باختران بمباران شدهاند و در بمباران هوایی شهر بروجرد و شهر میانه

و شهر زنجان [ تعداد زیادی] دانش آموز به شهادت رسیده اند و اخیراً نیز هواپیماهای عراقی یک

مدرسه را در شهر خرم آباد بمباران کردند در زمینه تعلیم و تربیت تحلیلهای مادی و مکانیستی باید

ص: 99

رها شود و مشترکات اخلاقی جاودانه ای که بدان اشارت گردید به عنوان مرجع پذیرفته شود و فرهنگ و تمدن های متنوع مورد توجه قرار گیرد و اصل قبول تنوع فرهنگها که جزئی از اساسنامه یونسکو است به واقع مورد عمل واقع شود. از آن زمان که کشورهای بسیار از قید و بند استعمار مستقیم بدر آمدند و برای خود در یونسکو جایی یافتند؛ حق آن بود و هست که نحوه برخورد و رفتار با فرهنگ ها ،یکسر دگرگون شود و آرمان تساوی و مبارزه با تبعیض در این زمینه عرض وجود نماید. خلاصه آنکه اگر یونسکو در صدد است که با آموزش و پرورش صلح را در اذهان حاصل نماید تا استقرار عملی آن میسر ،گردد باید ترتیبی اتخاذ کند که فرهنگ های دیگر غیر از فرهنگ های مسلط غربی نیز در تعلیم و تربیت جایی را که سهم آنهاست اشغال نمایند و احیاء گردند.

تحلیل روش های استاندارد غربی به آرمان تنوع فرهنگ ها که مورد قبول یونسکو است لطمه می زند و یونسکو را نا آگاه از هدف اصلی اش بدور میسازد تجربه انقلاب اسلامی ایران نشان میدهد که این بعد از مساله در تعلیم و تربیت جنبه ای اساسی دارد ما با بازگشت به برخی سنت های فرهنگی توانستیم با وجود گرفتاری های فراوان ناشی از جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران به سرعت در سواد آموزی بزرگسالان توفیق های فراوان بدست آوریم و در تعمیم آموزش کودکان لازم التعليم

موفقتیمان چشمگیر باشد. خصوصاً توجه به فرهنگ اسلامی و عنایت به اعتقادات دینی مردم شد که درصد آموزش دختران به سرعت و حتی در دورترین نقاط کشور افزایش یابد و خانواده هایی

که از فرستادن دختران خود به مدرسه به دلیل مخالفت با تعلیم و تربیت ،دختران از ترس بد آموزی های محیط مدرسه خودداری می کردند و یا مانع از تحصیلات متوسطه و دانشگاهی آن ها

می شدند در این تعلیم تجدید نظر کنند و بدون دغدغه خاطر فرزندان خود را به مدارس دخترانه و دانشگاه ها بفرستند و حتی در این امر اصرار بورزند.

آقای رئیس، حضار محترم کارشناسان علاقمند به طبیعت و محیط زیست باید مرتباً بازگو نمایند که سیاست توسعه علوم و تکنولوژی نباید هماهنگی های طبیعت را در معرض خطر قرار دهد. به باور ما نیز این فکر که طبیعت معنی دار و یکی از آیات و نشانه های قدرت متعال است، همواره باید مدنظر باشد و بدین اعتبار یونسکو باید تمامی قدرت خود را به کارگیرد تا محیط زیست را برای نسل های آینده محفوظ نگه دارد. در این خصوص قابل ذکر است که قانون اساسی ج.ا.ایران در اصل

پنجاهم مقرر میدارد

در جمهوری اسلامی حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید در آن حیات

اجتماعی روبه رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی می.گردد از این رو فعالیتهای اقتصادی و

ص: 100

غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع يونسكو باید محیط زیست را در خلیج فارس از وضع ناهنجار کنونی نجات بخشد. کوچکترین تاخیر در این زمینه و سکوت در برابر حملات عراق و آمریکا و متحدان آن ها به کشتی ها و نیز بی اعتنایی نسبت به حملات عراق به تاسیسات نفتی در خلیج فارس آلودگی هر چه بیشتر این منطقه را سبب

می شود و خلیج فارس را تقریباً برای همیشه محیطی غیر قابل زیست می نماید و از لحاظ زیستی

خساراتی غیر قابل جبران به بشریت وارد میسازد

برنامه عمده ارتباطات در خدمت انسان از قلمروهای ممتاز و نوین یونسکو به شمار می آید. مگر نه اینست که تصویر جهان سوم و واقعیت های نهضتهای آزادی بخش و هر آنچه مربوط به

ستیزه جویی با نظام سلطه است به طور دائم وارونه جلوه داده میشود؟ برنامه یونسکو درخصوص

تحقق نظام نوین ارتباطات از پشتیبانی دولت ج.ا.ایران برخوردار خواهد بود و در این زمینه باید به انتقال اطلاعات علمی و توزیع علمی و توزیع عادلانه فرکانسهای انتشار امواج رادیو تلویزیونی و نقش رسانه های آموزشی اهمیت بیشتری داده شود.

اگر استفاده از ماهواره ها نظم و سامان نیابد، حریم فرهنگی ملتها مورد تهدید قرار می گیرد و احترام مورد نظر یونسکو به فرهنگ های متنوع بی معنی میشود ایجاد کمیته ای مشترک از سازمان ملل متحد، يونسكو و اتحادیه جهانی ارتباطات به منظور ایجاد هماهنگی در مورد جنبه های اخلاقی و تربیتی و فرهنگی استفاده از فضا را میتوان قدمی اساسی دانست همچنین تاسیس خبرگزاری های مستقل نیز گامی مثبت برای شکستن انحصارات خبری بشمار میرود برنامه دیگر مورد بحث در کمیسیون چهار فرهنگ و آینده است. ج.ا.ایران خرسندی خود را از اعلام دهه آخر قرن بیستم به عنوان دهه جهانی فرهنگ اعلام و پشتیبانی خود را از این ابتکار ابراز می دارد. در همین جا فرصت را مغتنم شمرده و نقش به سزای زبان و ادبیات فارسی را در ساختار بخش مهمی از فرهنگ بشری یادآور شده و در همین راستا پیشنهاد مینماید که مجمع آسیایی زبان و ادبیات فارسی با همکاری کشورهای فارسی زبان و نیز کشورهایی که گروهی از ساکنان آن به زبان فارسی تکلم می کنند با پشتیبانی یونسکو تاسیس گردد.

میراث فرهنگی همه کشورها باید از حمایت یونسکو برخوردار باشند ما مصراً خواهان اجرای کنوانسیون لاهه هستیم و نیز میخواهیم که رژیم اشغالگر اسرائیل تخریب کنندگان میراث فرهنگی در بیت المقدس و نیز ویرانگر میراث فرهنگی ما در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به نحو مقتضی و

C به گونه ای محکوم گردند که درس عبرت برای همه کسانی باشد که چنین سوداها را در

ص: 101

می.پرورند ما نیز همانند بسیاری از ملتهای مسلمان آثاری را که در حرمین شریفین وجود داشته و

حکومت سعودی آن ها را نابود کرده است متعلق به همه مسلمانان و تاریخ تمدن بشری میدانیم و خواستار آن هستیم که از ادامه این سیاست ویرانگر ضد فرهنگی و ضد اسلامی جلوگیری به عمل آید حفاظت از آثار فرهنگی و نیز استرداد آثاری که به ناحق به کشورهای دیگر انتقال یافته است مستلزم آن است که فهرستی کامل از کلیه آثار فرهنگی موجود در موزه های جهان تهیه شود. ج.ا.ایران آمادگی دارد که در این طرح از لحاظ فنی و مالی همکاری نماید. با توجه به وظیفه یونسکو در زمینه کمک به آشنایی ملت ها با یکدیگر و شناسایی سوابق علمی و فرهنگی و تاریخی ،آنها، ج.ا.ایران پیشنهاد می کند که در چهارچوب برنامه های یونسکو مجموعه ای کامل درباره تاریخ معارف و علم اسلامی با در نظر گرفتن اطلاعات اساسی مربوط به این موضوع در تمامی مناطق اسلامی تدوین شود. ج.ا.ایران آمادگی همکاری مالی و علمی در این زمینه را دارد.

آقای رئیس، حضار محترم تعریف مفهوم همکاری و پیشداوری و صلح و تعیین مرجع برای بیان این تعریف از اهمیتی اساسی برخوردار است تا هنگامی که کرامت انسان و حیثیت انسانی مسندنشین نشود تا زمانی که تنوع فرهنگی به واقع مورد توجه قرار نگیرد و تا آن هنگام که بعد اصیل و ناب فرهنگ ،انسانی یعنی ارزش های متعالی و اخلاق و معنویت که همواره وجه تمایز زندگی بشری و مشخصه اصلی اوج شکوفایی حمایت فرهنگی انسانی بوده است مورد غفلت و

بی مهری باشد، پیشداوریها، همچنان پابرجا خواهند ماند. نظام های اطلاعاتی و ارتباطی وابس-ته ب-ه قدرتهای بزرگ چون در مقابل «من» خود «دیگری» را پذیرا نیستند و «دیگری» را دون انسان می،دانند حقایق مربوط به ارزشها و اعتقادات و زندگی آنها را بدون ناراحتی وجدان، قلب میکنند.

پیشداوری در مورد انقلاب اسلامی در ایران و تلاش در جهت مخدوش ساختن آن توسط استعمار و

استکبار و رسانه های خبری وابسته به آمریکا و متحدانش بخشی از مقدمات جنگ روانی حمله عراق

ایران را فراهم آورد.

اگر یونسکو تحقیق درباره حقایق قلب شده نسبت به مذهب و اعتقادات مذهبی و رسوم و شعائر مبتنی بر آنها را در کتابهای درسی کتابها و قصه های کودکان و جهه همت قرار دهد، همگان را با گوشه ای از ظلم و ستم چند قرنه و تمام عیاری آگاه خواهند کرد که فرهنگهای سلطه گر نسبت به فرهنگها و تمدنهای دیگر خصوصاً فرهنگ و تمدن اسلامی و دین اسلام روا داشته اند. یونسکو به موجب اساسنامه خود و نیز اخلاقاً موظف است که مساله صلح پایدار را به عنوان یک مساله عمده جهانی مورد توجه جدی تر قرار دهد. سکوت در برابر وحشی گری ها و ویرانگری ها،

ص: 102

موقعیت اخلاقی و اجتماعی و فرهنگی یونسکو را به خطر می اندازد. یونسکو باید کاربرد سلاح های شیمیایی را که حقوقدانان بین المللی آن را به عنوان یکی از مصادیق جنایت علیه بشریت توصیف می کنند به صراحت محکوم نماید و به عنوان یک سازمان علمی و تربیتی و فرهنگی تهیه این گونه

سلاح ها را مردود بشمارد تردید و تزلزل در معرفی محکوم کردن متجاوز و تعلل در تقاضای جدی تنبیه متجاوز وی را جسورتر میسازد این اشتباه در چند دهه قبل رخ داد و نتیجه آن شد که مردم فلسطین آواره و خانه به دوش شوند و کشور آنها توسط گروهی اشغالگر تصرف شود که به این سرزمین نام اسرائیل گذاشته اند. نخستین حالت پرخاشگری رژیم اشغالگر اسرائیل در همین زمان ظهور و بروز یافت و تا هر زمان که تنها در شعار اسرائیل غاصب شمرده شود و عملاً این شیوه رفتار تحمل گردد، اسرائیل همچنان به تجاوز خود ادامه خواهد داد. حال آنکه ما خواهان اخراج وی از سازمان های بین المللی از جمله یونسکو هستیم. اگر با روشهای تجاوز کارانه مقابله نشود، این روش ها روشهای همانند خود را بوجود میآورند و روحیه تجاوز طلبی رشد می یابد. اگر یونسکو بنا

دارد که به استقرار صلح یاری کند؛ باید در ابتدا در جهت شناساندن متجاوز و محکوم ساختن اخلاقی وی گام بردارد و به مقتضای آرمانهای خود فریاد کشور مورد تجاوز را بگوش جهانیان

برساند. یونسکو به موجب اساسنامه خود میخواهد کرامت و حیثیت انسانی و صلح و آزادی را به کرسی بنشاند و به خاطر این امر تلاش مینماید آیا یونسکو که یکی از آرمان های خود را تحقق صلح قرار داده است نمیتواند پیشقدم شود و با معرفی متجاوز تشکیل دادگاهی را تقاضا نماید که در آن متجاوز در جنگ تحمیلی عراق بر علیه ایران محاکمه شود به معرفی طرفی که کلیه کنوانسیون های مربوط به جنگ و امنیت بینالمللی و محیط زیست و میراث فرهنگی و رفتار با اسرا و

بیماران و مجرومان و حمله به مناطق غیر نظامی و در واقع کلیه مقررات انسان دوستانه را نقض کرده است [ بپردازد] و نیز تقاضای محاکمه وی امری دشوار نیست این اقدام یونسکو به عنوان اقدامی شجاعانه در زمینه گسترش صلح در تاریخ ثبت خواهد شد.

آقای رئیس آخرین سخن من درباره مسائلی است که صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی را که حمایت از آن از اهداف یونسکو (است ) به خطر افکنده است در واقع حضور نیروی دریایی امریکا در خلیج فارس شیوه جدیدی از تروریسم و تجاوز نظامی در شرایط حساس کنونی جهان است که هدف آن اعمال زور برای دخالت مستقیم در مسائل داخلی کشورهای خلیج فارس و به بحران کشاندن این منطقه و نهایتاً به مخاطره افکندن امنیت بین المللی است.

ص: 103

ج.ا.ایران اولین بار نیست که با زورگویی و دخالت نظامی مستقیم آمریکا مواجه می شود. ما امروز شاهد هفتمین سال جنگ تحمیلی بر علیه ایران اسلامی هستیم که با تشویق و همکاری های ماجراجویانه امریکا فجیع ترین جرائم و ویرانگری و کشتار مردم غیر نظامی و صدها جنایت جنگی را بوجود آورده است که در تاریخ بی سابقه بوده است.

دشمن متجاوز با زیر پا گذاردن مقررات و تعهدات بین المللی و گسترش دادن جنگ، تمامی ارزشهایی را که یونسکو با چهل سال تلاش مستمر بدست آورده است به باد تمسخر گرفته است که به کارگیری وسیع سلاح های شیمیایی در شهرها علیرغم محکومیتی که رژیم عراق توسط مجامع بین المللی در رابطه با این خیانت داشته و بمباران مدارس و مراکز و آثار فرهنگی گوشه ای از این

رفتار وحشیانه ضدانسانی .است

به اعتقاد ما قتل عام وحشیانه حجاج در حرم امن الهی توسط مامورین امنیتی و پلیس و دولت سعودی نشانگر این حقیقت آشکار است که آمریکا و ایادی آن ما را حتی در اماکن مقدسه و محل

عبادتمان نیز از امنیت محروم کرده است و برای ما راهی جز مبارزه و دفاع از موجودیت اسلامی و شرافت انسانی خود باقی نگذاشته است تمامی میثاق ها و اسناد بین المللی گواه بر این واقعیت است که تا ریشه های تجاوز با تنبیه متجاوز کنده نشود هرگز نمیتوان به برقراری صلح و امنیت پایدار و

حقیقی امیدوار بود.

22

- تخصیص بودجه بیشتر برای مبارزه با کویرزدایی و تأسیس مؤسسه بین المللی کویرشناسی و

بیابان زدایی در ایران

تخصیص بودجه برای کشورهای حوزه خلیج فارس به منظور مطالعه آلودگی آب و رگ و میر موجودات دریایی بر اثر نشت نفت و مواد شیمیایی از کشتیهایی که بر اثر حمله جنگی

غرق میشوند می باشد.

فهرست کامل اصلاحیه های فوق که همگی در موعد مقرر به پاریس ارسال شده اند پیوست لازم به توضیح است که این 21 قطعنامه و اصلاحیه همگی بار مالی داشته و باعث تغییر

بودجه ای در پیش نویس در صورت تصویب در اجلاس عمومی خواهند شد.

همچنین اصلاحیه هایی در خصوص برنامه زنان برنامه ارتباطات و برنامه های علوم تنظیم شده که بار مالی ندارند و تعداد آنها به 15 فقره میرسد که متعاقباً به یونسکو مرکزی ارائه خواهد شد. از جمله انتشار اطلاعات در خصوص موقعیت زن در اسلام

در نظر داشتن ابعاد ایدئولوژیکی - فلسفی در مطالعه علمی موقعیت خانواده

در خصوص ایراد سخنرانی در اجلاس عمومی و کمیسیونهای کار نکات زیر قابل ذکر است. یونسکو براساس یک تقسیم کلی کار خود را در قالب 14 برنامه عمده تنظیم کرده است که هر یک

دارای تعدادی برنامه وزیر برنامه.اند این چهارده برنامه در 5 کمیسیون اصلی به ترتیب زیر گنجانده شده اند که برای هر برنامه عمده یک سخنرانی 10 دقیقه ای تهیه و به انگلیسی ترجمه شده است تا

همگان برسد.

توسط اعضای هیئت در کمیسیونهای مربوطه به سمع

کمیسیون اول - شامل برنامه های عمده

بررسی مسائل جهانی و تفکر درباره آینده (I) - یک

- مقام و موقعیت زن (XIV) - چهارده

کمیسیون دوم - شامل برنامه های عمده :

تعمیم آموزش (II) - دو

اجرای سیاستهای آموزشی (IV) - چهارشنبه

آموزش کارآموزی و جامعه (V) - پنج

کمیسیون سوم - شامل برنامه های عمده

ص: 105

علوم- و انطباق آن بر توسعه (VI) - شش

علم تكنولوژی و جامعه (IX) - نه

- محیط زیست انسانی و منابع زیرزمینی و دریایی (X) - ده

کمیسیون چهارم - شامل برنامه های عمده :

ارتباطات در خدمت آدمی (III) - سه

سیستم های اطلاعاتی و دسترسی به دانش (VII) - هفت

فرهنگ و آینده (XI) - یازده

کمیسیون پنجم - شامل برنامه های عمده :

اصول و روش ها و استراتژی های توسعه (VII) - هشت

مبارزه با پیشداوری عدم تسامح نژادگرایی و آپارتاید (XII) - دوازده

صلح و تفاهم بین المللی حقوق بشر و حقوق مردم (XIII) - سیزده

لازم به توضیح است که برای تنظیم قطعنامه ها اقدامات زیر قبلاً صورت گرفته بود:

تکثیر و توزیع متن پیش نویس برنامه و بودجه و ارسال آن برای اعضای کمیته های کمیسیون

ملی یونسکو در ایران و دانشگاه ها و مراکز علمی و تحقیقی و گردآوری و جمع بندی نظرات آنان و

محفوظ داشتن در تهیه قطعنامه

جمع آوری مطالعه و بررسی اصلاحیه های ارائه شده توسط سایر کشورها از جمله هند، ژاپن،

آلمان غربی و.... در خصوص پیش نویس برنامه و بودجه

23

این سازمان برای وصول به اهداف کوتاه یا بلند مدت خود با نظرخواهی از کشورهای عضو و

صاحبنظران جهان برنامه هایی را تهیه و تدارک میبیند و سپس با برپایی اجلاس هایی برنامه ها را

جهت تصویب به کنفرانس های عمومی ارائه می دهد.

در سال 1978 میلادی برنامه ای شش ساله تحت عنوان نخستین برنامه میان مدت يونسكو تهيه و تدارک دیده شد که در فاصله سالهای 83-1978 به اجرا در آمد دومین برنامه میان مدت که برای

سال های 89-1984 تهیه شده بود دارای چهارده برنامه عمده (Major Programe ) در خصوص مسائل جهانی تفکر درباره آینده آموزش و پرورش علوم و تکنولوژی ارتباطات در خدمت انسان،

توسعه مقام و موقعیت زن محیط زیست و منابع زمینی و دریایی صلح و تفاهم بین المللی مبارزه با پیشداوری، نژادگرایی و آپارتاید بود که در چهارمین اجلاس فوق العاده این سازمان در سال 1984 مورد تصویب قرار گرفت و مقرر شد که جزئیات برنامه اجرایی و نیز بودجه آن دو سال به دو سال تنظیم شود و در اجلاس کنفرانس های عمومی که هر دو سال یکبار تشکیل می گردد مورد تصویب قرار گیرد بنابراین برنامه دو سال اول (85-1984) در بیست و دومین اجلاس برنامه دو ساله دوم (87- (1986) در بیست و سومین و بیست و سومین و بالاخره برنامه دو سال سوم (89-1988) یا هر سال آخر دومین

برنامه میان مدت در بیست و چهارمین اجلاس یعنی اجلاس اخیر که در اواخر مهرماه سال 1366 برگزار شد به تصویب رسید چهارچوب کلی سومین برنامه میان مدت شش ساله سوم برای سال های 95 - 1990 تهیه گردیده و جزئیات آن در دست بررسی است.

در اواخر مهرماه امسال نخستین گروه از هیئت نمایندگی ج.ا.ایران به سرپرستی وزیر فرهنگ و آموزش عالی و با عضویت وزیر دادگستری معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش چند تن از اساتید دانشگاه ها و نیز تعدادی از مدیران کل و کارشناسان وزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی

آموزش و پرورش و امور خارجه جهت شرکت در بیست و چهارمین اجلاس کنفرانس عمومی يونسكو عازم کشور فرانسه شدند.

نخستین جلسه مجمع عمومی کنفرانس ساعت 10 صبح روز سه شنبه 28 مهرماه 1366 برابر با 30 اکتبر 1987 در ساختمان اداره مرکزی یونسکو در پاریس و با شرکت نمایندگان 158 کشور عضو

چند سازمان بینالمللی و چند سازمان غیر دولتی از جمله سازمان آزادیبخش فلسطین، نهضت آزادی افریقا برگزار شد.

بیست و چهارمین اجلاس با سخنان رئیس موقت یعنی رئیس کنفرانس قبلی آقای تودورف (Todorov) از کشور بلغارستان کار خود را آغاز کرد وی از شرکت کنندگان خواست تا به مدت

ص: 107

یک دقیقه به احترام شخصیت هایی که در فاصله بیست و سومین و بیست و چهارمین اجلاس فوت شده اند سکوت کنند. پس از سخنرانی مختصر رئیس موقت کنفرانس، رئیس شورای اجرایی یونسکو

و آقای احمد مختار اومبو مدير كل يونسکو مطالبی ایراد نمودند.

پس از آن رئیس موقت کنفرانس پیشنهاد کرد که کمیته اعتبار نامه متشکل از نمایندگان کشورهای ،چین کلمبیا جمهوری فدرال ،آلمان گینه ،اردن ،فیلیپین لهستان زئير و سیرالئون اعتبارنامه کشورهای شرکت کننده در کنفرانس را مورد رسیدگی قرار دهد.

همچنین بنا به پیشنهاد رئیس موقت ،کنفرانس کمیته نامزدی متشکل از نمایندگان چند کشور تشکیل شد تا نسبت به انتخاب رئیس بیست و چهارمین اجلاس کنفرانس و نواب رئیس و نیز رؤسای کمیسیون های پنجگانه اقدام نماید. در جلسه بعد از ظهر کنفرانس پس از تصویب دستور کار کنفرانس رئیس کمیته نامزدی اعلام نمود که کمیته نامزدی آقای الوارس سفیر و نماینده دائمی کشور گواتمالا در یونسکو را به عنوان رئیس بیست و چهارمین اجلاس و نیز نمایندگی سی و شش کشور از جمله ج ا ایران را به عنوان نواب رئیس کنفرانس پیشنهاد نموده است. به دنبال اختتام گزارش رئیس کمیته نامزدی ، رئیس موقت کنفرانس نظر شرکت کنندگان در خصوص نامزدهای

پیشنهادی کمیته مذکور را خواستار شد چون با انتخاب نامزدها مخالفتی ،نشد بنابراین رئیس و نواب رئیس کنفرانس انتخاب شدند و پس از آن رئیس جدید اداره کنفرانس را به عهده گرفت. آنگاه رئیس جدید کنفرانس از رئیس کمیته اعتبار نامه خواست تا گزارش نهایی کمیته مذکور

را به کنفرانس ارائه دهد. رئیس کمیته مذکور اعلام نمود که کلیه اعتبارنامه های کشورهای شرکت کننده قانونی است و به موقع تسلیم یونسکو شده است. پس از پایان گزارش وی، نمایندگان چند کشور به حضور نمایندگان برخی از کشورهای دیگر در کنفرانس اعتراض نمودند به عنوان

مثال چین به حضور نماینده دولت افغانستان اعتراض نمود و اظهار داشت که نماینده دولت افغانستان

نماینده واقعی مردم این کشور نیست هیئت نمایندگی ج.ا.ایران نیز به حضور نماینده رژیم اشغالگر قدس در کنفرانس اعتراض کرد و اظهار نمود که رژیم اشغالگر قدس باید از یونسکو اخراج گردد. به علت پایان وقت دنباله بحث های مجمع عمومی به روز چهارشنبه 29 مهر ماه مؤکول گردید. چون طبق دستور کار کنفرانس رسیدگی به برنامه های چهارده گانه یونسکو به پنج کمیسیون مختلف واگذار شده بود رئیس کمیته نامزدی در گزارش مجدد خود اسامی نمایندگان پنج کشور را به عنوان رؤسای کمیسیونهای پنجگانه اعلام کرد چون با انتخاب روسای پیشنهادی مخالفتی به عمل

ص: 108

نیامد، روسای کمیسیون ها از جمله نماینده کشور چکسلواکی به عنوان رئیس کمیسیون 2 تعیین گردیدند. پس از اتمام انتخابات نوبت به سخنرانی روسای هیئتهای نمایندگی در جلسات این مجمع رسید و کمیسیون ها بتدریج کار خود را مستقل از مجمع عمومی آغاز نمودند.

گزارش کار کمیسیون شماره 2 (آموزش و پرورش) 29 مهر تا 12 آبانماه

بعد از ظهر روز چهارشنبه 29 مهر ماه کمیسیون 2 به ریاست نماینده چکسلواکی کار خود را

با انتخاب معاونان رئیس و مخبر کمیسیون آغاز نمود. بعد از انتخاب معاونان و مخبر برنامه و جدول زمانی کار کمیسیون مورد تصویب قرار گرفت و سپس رئیس کمیسیون از آقای تانگیان معاون مدیر

کل یونسکو خواست تا برنامه های عمده مربوط به کمیسیون 2 را شروع کند. (از چهار برنامه عمده )

یونسکو سه برنامه عمده یعنی آموزش و پرورش برای همه Education for All تدوین و کاربرد

سیاست های آموزشی و تعلیم و تربیت کارآموزی و جامعه و کمیسیون 2 مورد بحث قرار گرفت. در هر کمیسیون کشورهای مختلف نقطه نظرات خود را نسبت به برنامههای موضوع آن کمیسیون ارائه نموده و در مورد قطعنامه ها و یا اصلاحات پیشنهادی خود توضیح میدادند. نمایندگان ج.ا.ایران شرکت کننده در کمیسیونها جمعاً 11 سخنرانی ارائه نمودند که در بسیاری موارد مورد توجه دیگر کشورها قرار گرفت. جالب توجه اینکه در کمیسیون 4 نماینده مصر چند بار با نام بردن ج.ا.ایران از قطعنامه های پیشنهادی ما در مورد فرهنگ پشتیبانی نمود.

جمهوری اسلامی ایران نیز از احیاء کتابخانه اسکندریه بدون ذکر نام مصر با آرزوی اقدام مشابه یونسکو برای رصدخانه مراغه حمایت نمود قابل ذکر است که پشتیبانی از احیاء کتابخانه

اسکندریه را مدیر کل قبلی آقای اومبو در یک دعوتنامه عام خواستار شده بود. از میان قطعنامه ها و اصلاحیههای پیشنهادی .ج. ا ایران موارد ذیل تصویب و یا مورد توجه خاص قرار گرفت.

درخواست چاره اندیشی برای کنوانسیون 1954 لاهه معطوف به حفظ آثار فرهنگ بهنگام جنگ های مسلحانه

درخواست مراسم بزرگداشت ششصدمین سال وفات حافظ قطعنامه شماره 200 تصویب مدیر کل

استعمار زدایی از نظام ارتباطات در قالبی نوین قطعنامه شماره 220 مورد توجه

استرداد قسمتهای منتقل شده گنجینه های فرهنگی به کشور اصلی 221 با تغییر تصویب

اشاره به توسعه نرم افزار و بانکهای اطلاعاتی در کارهای آموزشی 223 تصویب

ص: 109

ایجاد شبکه زلزله شناسی در خاورمیانه و آسیای میانه برای مبارزه با قطعنامه شماره 224 تصویب زمین لرزه

- چاپ نشریه تأثیر علم بر جامعه به زبان فارسی 226 مشارکت

- اعطای جایزه به استادان دانشگاه که متدهای نوین تدریس مهندسی 227 را ابلاغ می کنند

- تاسيس مجمع آسیایی زبان و ادبیات فارسی 248

- چاپ نشریه «طبیعت و منابع آن» 275

- حفاظت از محیط زیست دریایی در مقابل آلودگی های نشت نفت 291

- مردود شمردن استفاده از گازهای سمی و باکتریولوژیکی و استفاده از سلاح شیمیایی 292

موضع برخی از کشورها در کمیسیون 2 در مورد قطعنامه شماره 292 که جمهوری اسلامی در مورد مردود شمردن استفاده از گازهای سمی باکتریولوژیک و سلاح های شیمیایی ارائه داده

بود.

[ اظهار نظر نمایندگان کشورها ]

فرانسه: مربوط به یونسکو

مصر: شیمیایی باید حذف شود.

آلمان : با فرانسه موافقم

کویت: همه نوع جنگ بد است چه شیمیایی و چه غیر شیمیایی

ایتالیا : با آلمان و فرانسه موافقم

عراق : من نمیدانم ایران چرا امسال این قدر قطعنامه آورده است. ما هیچ یک از قطعنامه های

این کشور را تا به حال رد نکرده ایم ولی این چیز دیگری است. ما صلح میخواهیم.

ایران : صلح به کمیسیون 5 مربوط می شود ما پیشنهاد میکنیم برای رفع بن بست قطعنامه ها به

گروه کار برود.

اسپانیا : موافقم

ژاپن : موافقم

رئیس : تصویب شد

ص: 110

نتیجه : قطعنامه به گروه کار رفت و با مذاکرات زیاد رمق آن را گرفتند و با مفهومی بسیار کلی به تصویب رسید. این قطعنامه تجدید نظر شده با اشاره به کنوانسیون 1954 لاهه از کشورهای عضو به نحوی است که اقدامات مناسبی را جهت حفظ میراث فرهنگی و میراث طبیعی به هنگام جنگ های مسلحانه معمول نمایند و یونسکو را به مطالعاتی در مورد اثرات جنگ بر روی محیط زیست ترغیب

می نماید.

بعد از تصویب نماینده وزارت امور خارجه به کشورهای مخالف متن اولیه قطعنامه که عمدتاً اروپایی بودند، یادآور شد که قطعنامه 1925 ژنو بر منع کاربرد سلاحهای شیمیایی را خود امضا کرده بودند و چگونه است که از یادآوری آن گریزانند؟

عضویت ایران در کمیته ها

بنابر تصمیم کاندیداتوری یونسکو جا ایران به عضویت کمیته های زیر انتخاب گردید.

1 .کمیته استرداد اموال فرهنگی

2 .کمیته انسان و کره مسكون

3.کمیته دهه جهانی فرهنگ

4. کمیته مقر یونسکو

عراق تنها در کمیته انفورماتیک به عضویت درآمد.

در آغاز کنفرانس نیز ج.ا.ایران به عنوان یکی از 36 نواب کنفرانس عمومی انتخاب گردید.

علاوه بر این نیابت کمیسیون 4 نیز به کشور ما احاله گردید.

نکته های در خور توجه

فرازهایی از سخنان رئیس هیئت عراقی در اجلاس عمومی

در ده سال گذشته در عراق رنسانسی بوجود آمده است.

دانشجویان عراقی به 4 میلیون نفر یعنی 28 جمعیت افزایش یافته اند.

جهان امروز در وضعیت ظریفی به سر میبرد.

جهان باید به دنبال صلح باشد. جنگ برنامه های عمرانی را راکد می نماید. ما در جهانی

مضطرب زندگی میکنیم منابع به تخریب کشیده میشوند.

24

قلمروهای فعالیتی یونسکو از مقامات و کارشناسان وزارتخانه های آموزش عالی آموزش و پرورش

نيرو، وزارت امور خارجه سازمان صدا و سیما و کمیسیون ملی یونسکو در ایران به سرپرستی وزیر فرهنگ و آموزش عالی در اجلاس حضور یافتند.

در هفته اول کار اجلاس روسای هیئت های شرکت کننده سخنرانی عمومی داشتند. رئیس

هیئت ایرانی در سخنرانی خود ضمن بیان نقطه نظرات جمهوری اسلامی پیرامون مسائل مطروحه در

کمیسیون ها بر حفظ جهت گیریهای نسبتاً مستقل یونسکو تاکید نمود. وی همچنین توجه یونسکو را

در انجام رسالت خود در پایه ریزی تفاهم بین المللی به محکوم نمودن متجاوز در جنگ تحمیلی جلب نمود. بخشی از سخنرانی دکتر فرهادی به وظیفه یونسکو در حفاظت میراث فرهنگی مسلمین در حرمین شریفین نیز جلب شده بود. پس از پایان سخنرانی نمایندگان عراق و عربستان سعودی

درخواست پاسخ نمودند که در آخر وقت آن روز هر کدام به مدت 5 دقیقه در مقام پاسخ برآمدند.

متقابلاً جمهوری اسلامی از حق جواب خود استفاده نمود. زمان سخنرانی وزیر عراقی روز بعد از سخنرانی ج.ا.ایران پیش بینی شده بود که با لحنی ملایم به مساله جنگ پرداخت و سعی نموده بود به اصطلاح آن را در قالب سایر مسائل و بحرانهای جهانی مورد بحث قرار دهد. ضمناً از یونسکو خواسته بود از قطعنامه 598 پشتیبانی نماید پس از سخنرانی

وی نماینده وزارت خارجه با تکیه بر شرارت های رژیم عراق در جهت توسعه جنگ و کشتار

غیرنظامیان در بمباران شهرها به وی پاسخ داد. قابل ذکر است که به هنگام سخنرانی رئیس هیئت ایرانی و همچنین به هنگام ادای پاسخ به نمایندگان عراق و سعودی اجلاس عمومی حال و هوای دیگری یافته بود و حتی نگهبانان محوطه سازمان مرکزی یونسکو به داخل سالن شماره 1 (سالن اجلاس )عمومی آمده بودند ریاست جلسه آقای الوارس اهل گواتمالا دائماً طرفین را به حفظ

آرامش فرامی خواند. لازم به ذکر است که لحن بسیار ملایم عراق خاص وی نبوده و این روشی بود که تمامی کشورهای عربی برای سخنرانی خود برگزیده بودند.

یکی از نشستهای اجلاس عمومی در هفته اول به یادی از جان کافمن خبرنگار فرانسوی در

بیروت اختصاص یافته بود در این جلسه که هیئت ایرانی نیز شرکت نمود بسیاری از آژانسهای خبرنگاری مقیم پاریس شرکت کرده بودند همسر گروگان یاد شده در یک سخنرانی چند دقیقه ای احساسات بشر دوستانه حضار را برانگیخت و بدون ذکر نام گروه یا کشوری به عنوان متهم با

همسران و مادران همه اسرا احساس همدردی نمود.

ص: 112

برخی از خبرنگاران حاضر ابراز تمایل به مصاحبه با اعضایی از هیئت ج.ا.ایران نمودند که

چنین فرصتی برای ایشان پیش نیامد

کمیسیون ها

برنامه اصلی 14 گانه یونسکو به تناسب موضوعات خود در 5 کمیسیون مورد بررسی قرار گرفت.

کمیسیون یک شامل برنامههای یک و چهارده گرفت :

1 .اندیشه بر مشکلات جهانی و مطالعه آینده گرایانه

14. نام و موقعیت زن

کمیسیون دو شامل برنامه های دو چهار و پنج :

2 . آموزش برای همه

4. سیاستهای آموزشی

5. آموزش کار و جامعه

کمیسیون سه شامل برنامه های شش نه و ده :

6. علوم و کاربرد آن در توسعه

9. علم - تکنولوژی و جامعه

10. محیط زیست و منابع دریایی و خاکی

کمیسیون چهار شامل برنامههای هفت یازده و دوازده :

7. سیستمهای اطلاعاتی و دستیابی به اطلاعات

11. فرهنگ و آینده

12 .مبارزه با پیشداوری - تسامح، نژاد پرستی و آپارتاید

محکومیت رژیم صهیونیستی در خصوص بیعدالتیهای فرهنگی آموزشی و علمی در سرزمین های اشغالی و ظلم و ستم حاکم بر دانش آموزان و دانشجویان فلسطین این قطعنامه که با اکثریت آراء در کمیسیون 4 تایید و برای تصویب نهایی به اجلاس

عمومی ارائه شده بود با اعتراض شدید و مظلوم نمایی نماینده رژیم صهیونیستی مواجه گردید وی از ریاست کنفرانس خواست که آراء تک تک کشورها را در اینمورد خواستار شود که با پیشنهاد وی موافقت شد. نتیجه اینکه تمام کشورهای عضو بدان رأی موافق دارند و تنها مخالف

ص: 113

خود نماینده رژیم صهیونیستی بود پس از تصویب نماینده رژیم صهیونیستی درخواست توضیح رای نمود و اظهار داشت امروز کشور مظلوم من مورد ظلم و فحاشی تعدادی از کشورها قرار گرفته. راه درست و صلح جویانه همانست که سادات فقید در ده سال پیش رفت ما امروز ده سال است که با مصر در صلح و آشتی به سر میبریم کشورهای دیگر عرب باید همان راه را بروند اجلاس عمان راه درستی در پیش گرفت. در تمام این مدت نمایندگان رژیم های عربی و بخصوص نماینده مصر شاید هم با احساس شرم سکوت کرده بودند تنها نماینده سوریه وقت جواب گرفت و اظهار داشت که آنچه آن «نماینده» گفت خارج از مساله بود هیئت جمهوری اسلامی ایران علاوه بر رای مثبت به قطعنامه از مواضع مثبت سوریه نیز دفاع نمود. در کمیسیون 1 سخنرانی مربوط به مسائل زنان (برنامه ) 14 ارائه شد این سخنرانی با استقبال نمایندگان تعداد زیادی از کشورها روبرو شد که از جمله کشورهای ،پاکستان ،آلمان ،لیبی بوتسوانا و اروپا نسخه ای از آن را خواستار شدند. مسؤول بخش اسناد اظهار نمود که نمایندگان زیادی این نطق را از وی خواستار شده بودند.

فرازهایی از سخنرانی نماینده عراق در کمیسیون 3 در مورد برنامه 9 علم - تکنولوژی جامعه ما به همکاری با دیگر کشورهای عرب برای توسعه تکنولوژی فوق العاده اهمیت میدهیم.

- عراق تنها کشور جهان سوم است که برای سواد آموزی جایزه قرار داده است.

آموزش ابتدایی در عراق اجباری ست.

زنان عراق در کشور ما رل مهمی دارند و به خاطر وضع ویژه ما باید نقش فعال داشته باشند. ما فدراسیون زنان دانشمند را در عراق تشکیل داده ایم

در عراق کوشیده ایم علم و تکنولوژی را همگانی ،کنیم علیرغم جنگ با حذف بیسوادی در این جهت کوشیده ایم.

تلویزیون، رادیو و مجلات عراق در سال های گذشته برای همگانی کردن علم بسیار کوشیده اند.

برای توسعه فرهنگی که سازمان یونسکو و سازمان ملل ترتیب داده بسیار اهمیت میدهیم و

آنرا یک مساله سیاسی میدانیم .

نماینده فدراسیون بین المللی بزرگسالان

باید سکوت را در اطراف موضوع خود فروشی و فاحشه گری فرو ریزیم که بدترین نوع برده داری و فساد در قرن بیستم است با موضوع خود فروشی کودکان نیز باید مبارزه کرد. نماینده

ص: 114

آلمان فدرال يونسكو مانند کیک بزرگی است که ما میخواهیم بزرگترین و بهترین سهم را از آن

خود کنیم.

نماینده کنیا در کمیسیون 2 از یونسکو و آلمان فدرال به خاطر مشارکت در احیای مناطق

کویری آن کشور سپاسگزاری نمود.

پیشنهادات

1 . مهمترین نکته در تصویب هر قطعنامه نظریه مدیر کل است که در انتهای آن درج می شود. بنابراین لازم است که قطعنامه ها و اصلاحیه های پیشنهادی حداقل دو ماه قبل از شروع کار کنفرانس

به پاریس ارسال شده باشد تا پس از اعلام نظر مدیر کل برای نظرخواهی به کشورهای عضو ارسال

شود. رعایت این نکته فرصت جرح و تعدیل بعدی را در اختیار کشور پیشنهاد دهنده قرار می دهد.

2. لازم است برای هر کمیسیون یک نفر بطور ثابت از اول تا پایان جلسات حضور داشته باشد زیرا این احتمال وجود دارد که در گزارش مصوب نهایی عمداً یا سهو آ نکات مهم مورد اشاره نماینده ای را حذف .نمایند به ویژه اینکه در گزارشی که برای تصویب از کمیسیون ها به اجلاس عمومی ارائه میشود اسامی کشورهای پیشنهاد دهنده حذف میشود و مثلاً گفته میشود یک

نماینده چنین گفت...

3. با گزارشگر کمیسیونها باید از همان ابتدا آشنا و رابطه ای مستمر برقرار نمود.

4 .در مواقع ارائه نطق یا پیشنهاد از جملاتی نظیر توجه مدیر یا رئیس را به این نکته جلب

می کنم» استفاده نمود. این جلب توجه سبب می شود نقطه نظر مورد اشاره وی را یادداشت و در

گزارش درج نماید.

5. از آنجا که گزارشگرها و رؤسای کمیسیونها معمولاً از نمایندگان ثابت و برجسته کشورها

در یونسکو انتخاب میشوند، نمایندگی ثابت میتواند از قبل با آنها مراودت نماید.

25

لازم به یادآوری است که گزارش های یاد شده آن قسمتی را در برمی گیرد که به نوعی این نمایندگی در آن شرکت و یا مسوولیتی داشته است. در کمیته حقوقی که یکی از فعالترین و

پر مساله ترین مجالس کنفرانس اخیر بود اینجانب و آقای مجدالدین و یک نفر کارشناس حقوقی بنام آقای اکبرزاده شرکت نموده بود که با عدم امکان شرکت اینجانب کارشناس مزبور با هماهنگی با

اینجانب در آن شرکت و گزارش را نیز وی تهیه نموده است. گزارش کمیته انتخابات نیز توسط آقای امامی با همکاری این نمایندگی تهیه شده است. با درخواست توفیق و تأیید پروردگار

سیدرضا فیض نمایندگی ثابت در یونسکو [امضا]

26

مطرح میسازند و پس از مباحثات طولانی و جرح و تعدیل ها و در پاره ای موارد بده بستان های سیاسی و بین المللی گروه نتیجه تصمیمات خود را به کمیته انتخابات عمومی ارائه می.کند کمیته انتخابات در صورتی که گروه ها در تخصیص عضویت ارگان های مختلف به وحدت نظر و اجماع

نرسیده باشند از میان نامزدهای متعدد تعدادی را با رأی مخفی برای عضویت در کمیته با کمیسیون یا شورای مورد نظر برمی گزیند و برای تصویب نهایی به کنفرانس عمومی پیشنهاد می کند. معمولاً

کنفرانس عمومی پیشنهادهایی را که کمیته انتخابات ارائه نموده است با وحدت نظر به اصطلاح اجماع تصویب مینماید و عضویت کشور یا فرد مورد نظر از آن تابع جنبه رسمی و قانونی پیدا

می کند .

موقعیت جمهوری اسلامی ایران در انتخابات بیست و چهارمین کنفرانس عمومی یونسکو

کشور ما در دوره اخیر در 6 کمیته و شورا و کمیسیون به شرح زیر عضویت دارد:

1 . کمیته مقر یونسکو

این کمیته یکی از ارگان های مهم اداری یونسکو است که اعضای آن کلیه مسائل مربوط

سازمان مرکزی را از لحاظ جا و مکان و امنیت و تدارات و غیره زیر نظر دارند و به عبارت دیگر نقش قابل اهمیتی را در کمک به اداره سازمان از این لحاظ برعهده دارند.

.2 کمیته بینالدول دهه جهانی توسعه فرهنگی

کنفرانس جهانی سیاست های فرهنگی که در سال 1982 میلادی از سوی یونسکو در مکزیک برگزار شد توصیه نمود دوره هایی از حیات فرهنگی ملتها تحت عنوان دهه جهانی توسعه فرهنگی

شناخته شده طی آن دولت ها سازمانهای جهانی و بین المللی و افراد علاقمند اقداماتی را به منظور گسترش فعالیت های فرهنگی به عمل آورند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد طی قطعنامه شماره

41/187 که در چهل و یکمین اجلاس عمومی خود در 8 دسامبر 1986 به تصویب رساند بنا به توصیه کنفرانس جهانی سیاست های فرهنگی سال های 1988 - 1997 را به عنوان دهه جهانی « توسعه فرهنگی»

تعیین نمود و از کلیه کشورها سازمانهای دولتی و غیر دولتی و افراد علاقمند درخواست نمود برای حصول هدفهای مزبور با یکدیگر تشریک مساعی به عمل آورند و هم خود را مصروف تحقق این

امر سازند در سال جاری برای نخستین بار کمیته بین المللی دهه توسعه فرهنگی در یونسکو برگزار شد و کشور ما توانست با تمهیداتی که از پیش به عمل آورده ،بود عضویت کمیته مزبور را که دارای

36 عضو است به دست آورد. عضویت در کمیته مورد بحث واجد اهمیت بسیار است و ضرورت

ص: 117

دارد کشور ما فعالانه در برنامه های آن مشارکت و نقش مهمی را در حصول و تحقق اهداف آن به

عهده بگیرد.

3. شورای بینالمللی هماهنگی انسان و کره مسکون «ماب»

این شورا یکی از ارگانهای مهم علمی یونسکو است که خصوصاً مسائل مربوط به میراث طبیعی بشریت، محیط زیست و خطراتی را که متوجه آن است را مورد بررسی قرار میدهد کشور ما یکی از سی کشور عضو این کمیته .است در بیشتر کشورهای عضو یونسکو از جمله کشور ما کمیته های ملی ماب تشکیل شده و با شورا همکاری میکنند از جمله این همکاری ها می توان به ثبت نُه منطقه طبیعی کشور که مجموعاً 2/569/731 هکتار از مناطق طبیعی میهن ما را در بر می گیرد در فهرست مناطق طبیعی حفاظت شده محیط زیست یونسکو اشاره کرد.

4 .کمیته بینالدول برای تشویق استرداد اموال فرهنگی به کشور مبدأ کمیته مزبور یکی از کمیته های مهم فرهنگی یونسکو است که دارای 20 عضو می باشد و کشور ما از دوره قبل و دوره جاری یکی از اعضای آن محسوب میشود انتخاب مجدد کشور ما در کمیته مورد بحث ناشی از اهمیتی است که یونسکو برای میراث فرهنگی ایران قائل است. جمهوری اسلامی ایران خصوصاً عضویت در این کمیته را از این لحاظ مهم می شمارد که مقداری از اشیاء فرهنگی ایران خصوصاً اشیاء فرهنگی «خوروین» آمده است که دفاعیات جمهوری اسلامی ایران نیز بر محور مالکیت ایران به میراث فرهنگی خود و تعلق میراث فرهنگی کشورمان به تمامی ایرانیان و لزوم برگشت بی قید و شرط آنها کماکان ادامه دارد.

مرجع خبر خبرگزاری ایسکانیوز، خبرنامه خوروین (1) که بطور غیر قانونی خارج شده است، هنوز مسترد

ص: 118

نشده است. موضوع استرداد اشیاء عتیقه اخیر در دادگاه های بلژیک تحت رسیدگی است و نمایندگان یونسکو تاکنون در حمایت از حق جمهوری اسلامی ایران در محاکم مورد بحث حضور یافته و در کمیته یاد شده نیز به نفع کشورمان شهادت داده اند این کمیته حداقل هر دو سال یکبار با شرکت اعضای خود جلساتی را ترتیب می دهد و گزارش کار خود را برای ارائه به کنفرانس عمومی

تدوین مینماید.

5 .شورای بینالدول برنامه عمومی اطلاعات

یکی از شوراهای علمی یونسکو است که مسائل مربوط به ارتباطات علمی و اسناد را در جهان امروزی مورد بحث قرار میدهد. کشور ما که در بیست و سومین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو در

صوفیه به عضویت این شورا انتخاب شد تا سال 1989 عضویت خود را در آن شورا حفظ می نماید.

6. کمیته هماهنگی برنامه بین الدول انفورماتیک

مسأله مهمی به کارگیری انفورماتیک در جهان معاصر جهت دسترسی به اطلاعات و تجزیه و تحلیل داده ها است که یونسکو آن را مورد توجه قرار داده مایل است بهره گیری از آن را تعمیم بخشد. کشور ما که بعد از کنفرانس صوفیه تاکنون عضویت این کمیته را به عهده دارد میباید نقش فعالی در آن ایفا کند. برای اطلاع از سوابق کار این کمیته و فعالیت هایی که در آن شده است توجه علاقمندان را به گزارش شماره 4 - 670/180 مورخ 65/8/19 این نمایندگی جلب مینماید. عضویت جموری اسلامی ایران در کمیته ها هماهنگی برنامه بین الدول انفورماتیک تا سال 1989 میلادی ادامه خواهد داشت و امید است مجدداً بتواند در دوره آینده عضویت آنرا مجدداً

احراز نماید.

گزارش انتخابات کمیته های مختلف در «کمیته انتخابات» بیست و چهارمین اجلاس

کنفرانس عمومی

اولین جلسه کمیته به ریاست آقای الخطیب از مصر تشکیل شد و بحث درباره نامزدی کشورهای مختلف در کمیته ها و کمیسیونهای وابسته به یونسکو آغاز گردید. کمیته هایی که انتخاب

اعضای جدید آن در این جلسه و جلسات بعدی برای دوره آینده تعیین شدند بدین شرح است:

1. کمیته حقوقی

کمیته حقوقی دارای 21 کرسی خالی بود که اعضای جدید آن به شرح زیر با اجماع انتخاب شدند.

ص: 119

از گروه انتخاباتی 1 :اروپا کشورهای فرانسه ،هلند سوئیس، سوئد و پرتغال

از گروه انتخاباتی 2 اروپای شرقی چکسلواکی و اتحاد جماهیر شوروی

از گروه انتخاباتی 3 آمریکای جنوبی آنتی گوا و باربودا - آرژانتین، شیلی، السالوادر، ونزوئلا

از گروه انتخاباتی 4 آسیا و اقیانوسیه افغانستان و استرالیا

لازم به یادآوری است که استرالیا از پایان بیست و سومین کنفرانس عمومی از گروه انتخاباتی

1 جدا و به گروه انتخاباتی 4 آسیا ملحق شد.

کشور ما نیز در دوره گذشته عضو کمیته حقوقی بود که در این دوره براساس توافق در گروه

و لزوم چرخش دوره ای Rotation به اتفاق هند از کمیته خارج شد.

از گروه انتخاباتی 5 - A کشورهای :افریقایی: بنن کامرون - توگو

از گروه انتخاباتی B5 کشورهای عربی الجزایر ،مصر ،اردن تونس

یادآوری میشود که عراق در این دوره از عضویت کمیته حقوقی خارج شد ولی الجزاير و

تونس از گروه عرب مجدداً به عضویت کمیته انتخاب شدند.

2- کمیته مقر یونسکو

اعضای کمیته مقر به شرح زیر برگزیده شدند (25 کشور)

گروه 1 - فنلاند ،فرانسه اسرائیل، سوئیس

گروه 2 - اوکراین، چکسلواکی

گروه 3 - کاستاریکا جمهوری دومینیکن، سورینام، اروگوئه

* گروه 4 - استرالیا ،ایران ،هند فیلیپین سری لانکا

گروه 5 - A - بنن، بورکینافاسو ،اتیوپی غنا، نیجریه سوازیلند توگو

گروه 5 - B - عمان، تونس، يمن

3- کمیته بینالدول دهه جهانی توسعه فرهنگی ( 36 کشور )

گروه 1 - آلمان غربی اتریش ،فنلاند ،فرانسه ایتالیا، لوکزامبورگ، پرتغال

گروه 2 - مجارستان ،لهستان اتحاد جماهیر شوروی

گروه 3 - آنتی گوا و باربودا آرژانتین کلمبیا، گواتمالا و ونزوئلا

گروه 4 - هند ایران ،ژاپن ،نپال ،فیلیپین، جمهوری خلق کره

گروه 5 - A - آنگولا ،بنن ،کامرون ،کنگو کنیا موریس افریقای مرکزی، تانزانیا، زامبیا

گروه 5 - B - مصر، لیبی، کویت، سوریه، یمن

ص: 120

-4 شورای بین الدول برای توسعه ارتباطات تعداد اعضای منتخب( 17 نفر)

در مورد انتخاب اعضای گروه امریکای جنوبی این شورا چون وحدت نظر وجود نداشت؛

انتخاب با رأی مخفی صورت گرفت که در نتیجه دو کشور کلمبیا و كوبا انتخاب شدند. به علاوه

گروه 4 کاندیدایی معرفی نکرده بود.

از گروه 1 - ،آلمان ،اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، سوئد

از گروه 2 - یوگسلاوی

از گروه 3 - کلمبیا و کوبا از گروه 4

از گروه 5 - A ،کامرون کنگو ،گینه گینه بیسائو ماداگاسکار، تانزانیا، زیمبابوه

از گروه 5 - B - الجزاير، يمن

5 - شورای بین المللی آموزش و پرورش (اعضای منتخب 10 نفر)

اعضای این شورا در گروه های 1-3 و 5 بصورت اجماع و در گروههای 2 و 4 با رأی مخفی به

شرح زیر انتخاب شدند.

از گروه 1 - سوئیس، از گروه 2 - یوگسلاوی از گروه 3 - پرو از گروه 4 - چین، هند و ژاپن

از گروه 5 - A - آنگولا غنا و اوگاندا از گروه 5 - B، مصر

6 - شورای بینالدول برنامه آبشناسی بین المللی اعضای منتخب 16 نفر اعضای این شورا در گروه 5 - A به علت عدم وحدت با رای مخفی و در سایر گروه ها با

اجماع به شرح زیر انتخاب شدند.

از گروه 1 - بلژیک پرتغال، سوئد، سوئیس

از گروه 2 - چکسلواکی اتحاد جماهیر شوروی

از گروه 3 - برزیل، شیلی، پرو

از گروه 4 - هند از گروه -5 - کامرون، غنا، نیجریه

از گروه 5 - مراکش، قطر، تونس

7 - شورای بینالمللی هماهنگی برنامه انسان و کره مسکون اعضای منتخب 14 نفر اعضای این شورا بصورت اجماع به شرح زیر انتخاب شدند تنها به علت عدم توافق در

گروه 1 اروپا - اعضای آن گروه با رأی مخفی انتخاب شدند.

گروه 2 - اتحاد جماهیر شوروی

گروه 3 - آنتیگوا و باربودا، کلمبیا، مکزیک

*گروه 4 - ،ایران ،مالزی، جمهوری خلق کره

ص: 121

گروه 5 - A - بنن، اتیوپی، نیجریه، توگو

گروه 5 - B - فاقد کرسی

8 - شورای بینالدول برنامه عمومی اطلاعات اعضای منتخب 14 نفر

اعضای این شورا بصورت اجماع و به ترتیب زیر برگزیده شدند:

از گروه 1 - بلژیک و ایتالیا از گروه 2 - هیچ کس از گروه 3 - جامائیکا، پرو، اروگوئه،

* از گروه 5 - A - بوركينا فاسو كنيا، موریس ،زیمبابوه از گروه 5 - B - اردن و کویت

یادآوری میکند که کشور ما تا سال 1989 در این کمیته عضویت خواهد داشت.

9- کمیته اجرایی همکاری بینالمللی برای تأسیس موزه NUBIA در اسوان مصر و موزه

ملی تمدن مصر در قاهره

اعضای این گروه بنا به تمایل خود به شرح زیر انتخاب شدند به عبارت دیگر توزیع جغرافیایی

در این کمیته دخالت نداشت.

از گروه 1 - آلمان ،غربی ،بلژیک ،فرانسه، یونان، ایتالیا هلند

سوئد.

از گروه 2 - چکسلواکی از گروه - آنتی گواو باربودا آرژانتین

از گروه 4 - ژاپن از گروه 5 - A - ساحل عاج سنگال از گروه 5 - B مصر و سودان

10 - کمیته بینالدول تربیت بدنی و ورزش اعضای منتخب ( 14 نفر )

اعضای این کمیته با اجماع به شرح زیر انتخاب شدند.

از گروه 1 - کشورهای ،کانادا ،اسپانیا ،اسرائیل ،نروژ ترکیه

از گروه 2 - داوطلبی معرفی نشد.

از گروه 3 - شیلی

از گروه 4 - هند و نپال و تایلند

از گروه 5 - A - بنن گابن گینه نیجریه

از گروه 5 - B - عمان

-11 کمیته بین الدول برای استرداد اموال فرهنگی اعضای منتخب 10 نفر

اعضای این کمیته به شرح زیر انتخاب شدند

از گروه 1 - کانادا، یونان و ترکیه

از گروه 2 - آلمان شرقی

از گروه 3 - دومینیکن

از گروه 4 - جمهوری اسلامی ایران

ص: 122

از گروه 5 - A - گابن، نیجریه، زامبیا

از گروه 5 - B - لبنان

یادآوری میکند که کشور ما از دوره گذشته عضویت این کمیته را برعهده داشته و گزارش

اقداماتی را که در ارتباط با این مسؤولیت انجام داده مرتباً به مرکز گزارش کرده است.

12 - کمیسیون رفع اختلاف در مورد کنوانسیون ناظر بر مبارزه علیه تبعیض در زمینه

آموزش و پرورش

اعضای منتخب 4 نفر

اعضای این کمیسیون براساس توافق عمومی به شرح زیر برگزیده شدند:

11 - آقای محمد بن بشیر از مراکش 2 - خانم ماتیلدا اش-ن آپوئی از کاستاریکا، 3 - آقای

ریکاردو آلبرتو بورگ از آرژانتین 4 - آقای اکسان فداوا از سنگال

13 – کمیته هماهنگی برنامه بینالدول انفورماتیک اعضای منتخب ( 16 نفر )

اعضای جدید کمیته به ترتیب زیر برگزیده شدند

از گروه 1 - کشورهای آلمان غربی ایتالیا، پرتغال از گروه 2 - کشور بلغارستان

از گروه 3 - کشورهای شیلی پاراگوئه اروگوئه

از گروه 4 - کشورهای افغانستان استرالیا، چین، پاکستان

از گروه 5 - A - گابن، نیجریه، زامبیا

از گروه 1 - B - کشورهای عراق و اردن

یادآور میشود که کشور ما تا سال 1989 در این کمیته عضویت خواهد داشت.

اینک که از انتخابات کمیسیونها و کمیته ها در این گزارش سخن به میان آمد، بی مناسبت نیست به پاره ای دیگر از تصمیمات بیست و چهارمین کنفرانس عمومی یونسکو در انتخاب اعضای

تازه اشاره شود.

1. انتخاب مدیر کل جدید یونسکو

کنفرانس عمومی یونسکو در جلسه مورخ 7 نوامبر خود مدیر کل جدید یونسکو آقای فدریکومایور تبعه اسپانیا را با رای مخفی برای مدت 6 سال آینده به عنوان مدیر کل برگزید. نتیجه

آرای ریخته شده به صندوق برای انتخاب مدیر کل به شرح زیر بود:

2. تعداد کشورهای عضو که از حق رأی برخوردار بودند 154 کشور

کشورهای غایب 3 کشور

ص: 123

آرای ممتنع 2 رای

آرای به صندوق ریخته شده 149 رای

تعداد آرای مثبت (موافق) 142 رای

تعداد آرای منفی (مخالف) 7 راى

2. انتخاب اعضای جدید شورای اجرایی یونسکو (25 کرسی خالی)

بیست و چهارمین کنفرانس عموی یونسکو در بیستمین نشست خود که در تاریخ شنبه 31 اکتبر

1987 برگزار شد 25 نفر اعضای جدید شورای اجرایی یونسکو را برای چهار سال آینده براساس توزیع جغرافیایی برگزید. نام کشورهای منتخب و تعداد آرایی که در جریان رای گیری مخفی

بدست آوردند به شرح زیر است.

جدول

ص: 124

در گروه آسیایی قبلاً افغانستان نیز نامزدی خود را اعلام داشته بود اما در جریان رأی گیری ب-ه

لائوس کنار رفت. اگرچه آن کشور هم آراء لازم را بدست نیاورد.

جدول

3. انتخاب ناظر مالی

بیست و چهارمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو در جلسه مورخ 16 نوامبر 1987 خود ناظر جديد مالی یونسکو را از میان سه نفر افراد داوطلب که دارای ملیتهای بلژیکی کانادایی و مراکشی بودند برگزید. هیچیک از داوطلبان در دور نخست رای گیری آراء لازم را تحصیل نکردند. در دور دوم از میان دو نفر نامزدهایی که بیشترین آراء را در دور نخست بدست آورده بودند آقای JEROON VAN DE VALED را با 73 رای مثبت در مقابل رقیب او از کانادا با 41 رای انتخاب کرد. ج. اسلامی ایران در این رای گیری از فرد بلژیکی حمایت کرد. در این گزارش عضویت ج. اسلامی ایران در کمیسیون ها و کمیته های یونسکو با علامت *

ستاره مشخص شده است.

27

تخصیص بودجه بیشتر برای بررسی مشکل تورم شهری و مسأله «شهرنشینی »

- تخصیص بودجه بیشتر برای کمک به کمیته های ملی انسان و کره مسکون تخصیص بودجه بیشتر مبارزه با کویرزایی و تأسیس مؤسسه بین المللی کویرشناسی و بیابان زدایی در ایران

-کمک مالی به کشورهای حوزه خلیج فارس جهت مطالعه بر روی آلودگی آب و مرگ و میر موجودات دریایی

- افزایش بودجه تهیه نقشه کف اقیانوس هند و تعمیم آن به تهیه نقشه کف دریای عمان و خلیج فارس (غرب اقیانوس هند)

- تاسیس یک دوره آبشناسی در یکی از دانشگاه های ایران

- تاسیس شبکه پیشرفته زلزله شناسی در ایران

- تاسیس دوره فوق لیسانس و دکترای زلزله شناسی و زمین شناسی در یکی از دانشگاه های ایران چاپ فصلنامه تأثیر علم بر جامعه به زبان فارسی

- تخصیص بودجه جهت تشویق استادان دانشگاه به ابداع شیوه های نوین آموزش در رشته های مهندسی

- جابجایی بودجه های پیش بینی شده مربوط به تاثیر انفورماتیک بر جامعه و فرهنگ تخصیص بودجه برای اعطای جایزه « الخوارزمی » به مبتکران در زمینه علوم کامپیوتری

- مستقل ساختن و تخصیص بودجه بیشتر جهت اجرای طرح « بومی کردن کاراکترهای

کامپیوتری »

- تخصیص بودجه به منظور چاپ کتاب فرهنگ و انفورماتیک

فرهنگ

-تاسیس دفتری جهت چاپ آثار فرهنگی موجود در موزه های جهان که به کشور موزه دار

تعلق ندارد

- تاسیس مجمع آسیایی زبان و ادبیات فارسی تاسیس دفتری جهت تحقیق در مورد شناسایی و احیاء ارزش های مشترک اخلاقی و استقرار

نظم نوین اخلاقی

- ایجاد دفتر تحقیق و همکاری به منظور مطالعه راههای عملی انتقال تکنولوژی و وسایل چاپ

از کشورهای صنعتی به کشورهای نیازمند

ص: 126

-ایجاد شبکه مطالعات و تحقیقات به منظور بررسی عوامل و شرایط فرهنگی و تربیتی زمینه ساز

اعتیاد به مواد مخدر

- تهیه و تدوین مجموعه ای از چند مجله درباره علوم در جهان اسلام

در مورد قطعنامه های فوق پیشبینی تأمین بودجه از طریق تنخواه گردان ذکر شده به عمل آمده است.

موضوع خلاصه ای از مبحث جریان آزاد اطلاعات و ارتباطات

بطور خلاصه این مطلب به دو قسمت تقسیم شده است:

1. دفاتر منطقه ای برای فرهنگ و ارتباطات

2. هزینه و مخارج کارمندان و هزینه غیر مستقیم برنامه ها

دفاتر منطقه ای و مشاوران محلی در زمینه فرهنگ و ارتباطات به کار خود ادامه خواهند داد و تقویت خواهند شد به طریق زیر

آفریقا : مشاور محلی در زمینه فرهنگ در افریقا (داکار)

مشاور منطقه ای برای ارتباطات در افریقا (نایروبی)

کشورهای عربی مشاور محلی در زمینه ارتباطات در کشورهای عربی (قاهره)

آسیا و اقیانوسیه دفتر منطقه ای برای فرهنگ و توسعه کتاب در آسیا (کراچی) دفتر منطقه ای برای فرهنگ و آسیای جنوب شرقی (بانکوک)

مشاور محلی در زمینه ارتباطات در آسیا (کوالالامپور)

آمریکای لاتین و کارائیب

دفتر منطقه ای در زمینه فرهنگ در امریکای لاتین و کارائیب (هاوانا)

مشاور محلی در زمینه حفظ و نگهداری میراث فرهنگی امریکای لاتین (گواتمالا)

مشاور محلی در زمینه ارتباطات در امریکای لاتین و کارائیب (كنيا)

مشاور محلی در توسعه کتاب در امریکای لاتین و کارائیب (بوگوتا)

در به اجرا در آوردن برنامه های فرهنگی و ارتباطی بطور کلی دفاتر منطقه ای و مشاوران موظف

هستند که مسؤولیت و موقعیت هدفها و موارد برنامه ها مثل ماده 706 در زمینه حفظ و ارائه میراث

فرهنگی و طبیعی و ماده 315 شرکت در زندگی فرهنگی و ماده 904 یکپارچگی سیاستها و آموزش دادن در رشته ارتباطات را تقبل .نمایند در هماهنگی با اصل عدم تمرکز مشاوران محلی در

برنامه ریزی ها و فعالیتهای رشته خود مشارکت خواهند داشت. بطور مثال مشارکت در مطالعات و

ص: 127

تحقیقات و خدمات مشاورتی و حمایت از پیاده کردن برنامه ها و دفاتر منطقه ای بصورت فعال در اجرای برنامه های ارتباطی و فرهنگی که خاص منطقه طرح ریزی شده باشند، فعالیت خواهند داشت.

کارمندان و هزینه ها

برای اینکه دفاتر منطقه ای و مشاوران محلی قادر باشند فعالیت های هر مجمعی را که به آن ها محول شده است به عمل درآورند هزینه هایی برای آنها منظور گردیده است و این هزینه ها تحت یک برنامه منظم جهت عملی کردن طرح هایی که به نحوی با این دفاتر ارتباط پیدا می کنند، منظور گردیده است مخارجی که برای دفاتر منطقه ای و مشاوران محلی اختصاص داده شده، بطور خلاصه در زیر آمده است. مخارجی شامل هزینه تنظیم کردن اولویت ها مسافرت کارمندان، تجهیزات و تهیه وسایل ارتباطات و تهیه و تدارکات بودجه برای فعالیت های دفاتر و مشاوران جهت حفظ و نگهداری و میراث فرهنگی (رباط) مراکش

- مخارج کارمندان و مخارج فعالیت های دفاتر منطقه ای و مشاوران محلی بصورت زیر تقسیم بندی شده است. برای اینکه حضور یونسکو در امریکای لاتین و کارائیب گسترش پیدا کند قرار شد پستی تحت عنوان مشاور منطقه ای در زمینه ارتباطات و فرهنگ با یک پست محلی دیگری در دفتر یونسکو و یک پست دیگر به عنوان متخصص برنامه ریزی کتاب در دفتر منطقه ای بوگوتو (کلمبیا) جهت توسعه کتاب در آمریکای لاتین و کارائیب ایجاد نمایند همچنین یک پست دیگر در دفتر منطقه ای در زمینه فرهنگ در آمریکای لاتین و کارائیب (هاوانا) ایجاد گردد.

:موضوع هزینه های کارمندان و مخارج برنامه های غیر مستقیم

تهیه بودجه برای اجرای هدف ها در برگیرنده هزینه کارمندان و هزینه برنامه های غیر مستقیم خواهد بود. این مخارج بر مبنای زمانی که کارمندان صرف به اجرا در آوردن هدفی می نمایند تخصیص داده شده است و همچنین هزینه تخمینی برنامه های غیر مستقیم که برای اجرا و تکمیل هدف ها مورد نیاز خواهد بود خلاصه ای که اکنون از نظر شما میگذرد نمایانگر جزئیات بودجه ای

است که به قسمت های زیر اختصاص داده شده است. واحد برنامه های عملیاتی به غیر از مخارج کارمندان دفتر معاون مدیر کل (به غیر از مخارج کارمندان)

کلیه پست های تثبیت شده چه در مرکز یونسکو چه در سایر نقاط که آن نیز شامل پستهایی

که در دفاتر منطقه ای هست میباشد. هزینه های واحد برنامه های عملیاتی برای اینکه هر یک از آرمان ها و اهداف يونسكو بصورت موثری پیاده و اجرا گردد کمک هایی تحت عنوان برنامه های منظم در سطح کشور و

ص: 128

برنامه ریزی های منظم در سطح منطقه و مدیریت ارزیابی طرح ها و دفاتر منطقه ای و مشاوران آن تنظیم گردیده است و برای این منظور بودجه ای در نظر گرفته شد که برای مخارج زیر تخصیص داده

شده است [و] به قرار زیر است

برای مسافرت کارمندان مبلغ 20.000 کمک به قسمت مربوطه مبلغ (128.000) که مجموعاً

(145.000) خواهد شد.

مخارج و هزینه های معاون مدیر کل

برای مدیریت هماهنگ ساختن فعالیتهای واحدهای قسمتهای مربوطه چه در اداره مرکزی

و چه در سایر نقاط و جهت حمایت از دبیرخانه و مدیریت آن هزینه های پیش بینی شده برای هر یک

از عناوین مذکور بصورت زیر تقسیم بندی شده است.

مسافرت کارمندان مبلغ (126.000) کمک های فنی (29.000) اضافه کاری (6/500) تجدید چاپ آثار 27.000، مخارج مهمانیها 18000 مخارج نمایش 9.000 که مجموعاً 216.000 خواهد

شد.

هزینه پستهای تثبیت شده در اداره مرکزی و سایر نقاط

جهت [به] اجرا در آوردن برنامه هایی که در این فصل توجیه شد به کارمندان زیر برای

سال های 1983 - 1981 نیازمند خواهیم بود.

کمیسیون ملی ،تربیتی علمی و فرهنگی ملل متحد یونسکو در ایران

[از اهداف یونسکو]

هدف 306 خلاقیت هنری و فکری تقویت نیروی خلاقه فکری و هنری

ضمیمه 4201

جدول

4202 - تقویت و تعیین مشخصات نیروی خلاقه هنری و فکری در جهات مختلف نمودار

ساختن خلاقیت هنری روز در جوامع مختلف و کسانی که رشد و توسعه هنری را ایجاد می کنند.

ص: 129

گسترش روابط بین رشته های مختلف هنری و ارتباط آنها با تکنولوژی جدید وسایل ارتباط جمعی، تحولات مربوط به علم زیبایی یا مشارکت و افزایش تعداد علاقمندان و تماشاگران هنر.

2. تامین کلیه وسایل لازم جهت توسعه همکاریهای بین المللی در زمینه هنر

. تقویت و تحکیم همکاری با سازمان های غیر دولتی ذیربط جهت اجرای مشترک و جنبی فعالیت های پیش بینی شده ارتقاء و اعطای کمک های مالی و فکری گسترش جغرافیایی این قبیل

سازمان ها مستعد ساختن هر چه بیشتر کشورهای عضو جهت پذیرش و توسعه فعالیت های مصوب

سازمان در زمینه های برنامه های هنری

.4 پیگیری و بررسی و ارتقای مقام و منزلت هنرمند

5. تشویق برنامه های عملی در رشته های مختلف هنر و بالابردن سطح فعالیت ها و تجارب در

خلاقیت هنری

4203 - بررسی ها پژوهش ها آزمایشها در زمینه ابداع هنری

نتایج مورد انتظار شناخت بهتر عوامل میتواند نقش مهمی در ابداع هنری ایفا نماید. پیشرفت و شناسایی کیفیت و تطابق قالبهای سنتی ،هنر فرهنگ جدید وسایل و لوازم موجود و تکنولوژی جدید در گسترش خلاقیت هنری وقوف به نقش میراثهای فرهنگی نهضت ها و جمعیت های

علاقمند اماتور) و همچنین رشته های نقادی در تقویت خلاقیت هنری مورد توجه میباشد.

عملیات پیشنهادی

1. بررسیها و پژوهشها

4205 - بررسیها با کمک کمیسیون های ملی و سازمانهای غیر دولتی در مورد امکانات استفاده از میراث های فرهنگی و هنری با هدفهای آموزشی به منظور توسعه هنر خلاق (رجوع شود به هدف 7/6 و 5/4 برای کمک به سمینارهای منطقه ای پیش بینی شده در فصل یک آموزش و پرورش - پاراگراف (1231 )به عمل می آید و نقش نهضت ها و جمعیت های آماتور در تقویت

خلاقیت هنری بویژه در چهارچوب آموزش دائم رجوع به هدف (504 ) و کاربرد این نیروی خلاق در اوقات فراغت و نقش نقد هنری در هنر خلاق هنرمند و آثار نوظهوری نیز مورد توجه و بررسی قرار خواهد گرفت.

2 کارگاه های آزمایشی

4206 - تشکیل کارگاههای آزمایشی با همکاری کمیسیونهای ملی و سازمان های غیر دولتی

ذیصلاح برای انجام اقدامات ذیل خواهد بود.

ص: 130

4210 - در مورد کارشناسان رشته های مختلف هنری که از طرف سازمانهای غیر دولتی تامین

میشوند و برای تامین نیازمندی های جمعیت هنری که در فعالیت های یونسکو منعکس است تماس ها و همکاری ها ادامه خواهد یافت و ضمن ادامه مشاوره با سازمان های غیر دولتی کمک به

طريق ذیل منظور خواهد شد :

1. انستیتوی بینالمللی تئاتر 217.500 دلار

2. شورای بین المللی موسیقی 217.500 دلار

3. جمعیت بین المللی هنر 217.500 دلار

4. اتحادیه انجمن قلم 75.000 دلار

5. جمعیت بین المللی نقادان هنر 54.000 دلار

6. جمعیت بین المللی نقادان ادبی 16.000 دلار

7. انجمن بین المللی ارتباط سمعی و بصری و توسعه فرهنگی 10.500 دلار

_________________________________________________

جمع 808.0001 دلار (1)

در مورد تصمیمات مربوط به کمک های دولت به فصل 7 بخش 7/3 رجوع شود.

4211 - 2- مقام هنرمند - در صورتی که کنفرانس عمومی توصیه نامه مربوط به مقام هنرمند را تصویب نماید با توجه به گزارش کشورهای عضو در زمینه پیگیری و بررسی آنها اقدام خواهد شد.

4212 - با همکاری سازمانهای غیر دولتی ذیصلاح مشاوره جهت بررسی مقام هنرمند به عمل خواهد آمد و این امر جهت مطالعه و شناسایی مقام هنرمند و پیشنهاد اقدامات محلی به منظور بهبود

بخشیدن به این مقام خواهد بود.

به منظور تشویق و آگاهی در مورد رشتههای فرعی هنر و ابراز خلاقیت و انتخاب طرق اجرایی کارها، توصیه نامه هایی جهت توسعه نیروی خلاق هنر به کمک وسایل ارتباط جمعی و خدماتی که

این وسایل برای رشته های فرعی هنر و اعتلای مقام هنرمندی می توانند انجام (دهند) تدوین خواهد شد.

4213 - توسعه مبادلات و دیدارها در خدمت خلاقیت هنری

4214 - نتایج مورد انتظار - بهبود ارتباطات و پیوستگی بین هنرمندان و متخصصین ملیت های مختلف و فرهنگ ها - روشن کردن مسائلی که مختصات خلاقیت هنری را با تکنیک های جدید

سمعی و بصری منطبق میسازد

تشدید عملیات برای حفظ و ارتقای سنتهای هنری درون زا و همکاری نزدیکتر منطقه ای

و بین المللی در زمینه هنر

ص: 131

عملیات پیشنهادی

4215 - حفظ و ارتقای هنر و موسیقی برنامه عادی 69.100 دلار در چهارچوب برنامه 5 ساله و برای حفظ و بالابردن مقام هنرهای نمایشی و موسیقی در افریقا

و آسیا کمک ها برای حفظ و ضبط تجلیات و قالب های سنتی که در معرض خطر میباشند به عمل می آید و همچنین فعالیت بررسی و مطالعه در زمینه های ذیل به عمل می آید.

با همکاری کمیسیون های ملی ذیعلاقه و مراکز ملی یا منطقه ای ذیصلاح مسائل فضای صحنه با نیازهای اتلس (ATLAS) موسیقی برای تشریح قالب های موسیقی اصیل هر منطقه موسیقی « روز اجراکنندگان » جوان برای معرفی و شناساندن موسیقی نویسان و اجراکنندگان

جوان موسیقی پاراگراف (4287 )

مقدمات کار از طرف یونسکو و با همکاری شورای بینالمللی موسیقی برای اعطای جوایز

فراهم میشود (پاراگراف (4127 )

3 - سینما

4221 - برای تدوین تاریخ جهانی سینما که پاسخگوی جزئیات سوابق و اسناد بوده و شامل آثار اجرایی کشورهای در حال رشد (باشد کمک های فکری و مادی ) به سازمان های غیر دولتی و کمیسیون های ملی داده خواهد شد. به منظور حمایت از سینمای افریقا به خصوص تربیت کارگردان و مولف سینما و تقویت زیربنای موجود و ادامه همکاری با موسسات فیلم برداری منطقه تحت عنوان « برنامه مشارکت » در حدود امکانات و به کمک منابع موجود بودجه فوق العاده به این امر یونسکو تاسیس شده کمک هایی دریافت خواهد نمود تا فعالیت های خود را به سایر کشورهای منطقه گسترش داده و جهت برگزاری جشنواره پان افریقایی اوگادوگو آمادگی داشته باشند به این منظور با متخصصین موسسات صنعت سینمای افریقایی مشاوره به عمل خواهد آمد و امکانات انستیتوی افریقایی آموزش صنعت سینما برای استفاده دانشجویان و متخصصین دیگر کشورهای افریقایی در نظر گرفته می شود.

5. مشخصات خلاقیت هنری برای افرادی که نقص جسمانی دارند ( معلولین ) به منظور تشویق و مشارکت این نوع افراد در حیات فرهنگی اجتماعی و بالابردن نیروی خلاقه هنری آنان در زمینه تأتر، رقص و موسیقی با همکاری کمیسیون های ملی علاقمند و سازمان های غیر دولتی ذیصلاح کارگاه هایی تشکیل میشود و این کارگاه ها موظف به تربیت متخصصین و مجلس آرایان رشته های

مختلف هنری خواهد بود.

ص: 132

نُت نویسی اصول ترتیب ،رقص به وسیله ضبط با نوار صوتی و حرکتی در یک زمان مورد نظر

است (Synchronization ) (1) برنامه های تلویزیونی و رادیویی در خدمت هنرهای نمایشی و موسیقی قرار گیرد. ترتیب هنرپیشگان و گروه های فصلی تاتر در سطح ملی و منطقه ای به عمل می آید و ترفیع

مقام و تهیه فهرست پیشه وران هنرهای دستی از جمله در هنرهای نمایشی به خصوص نفع اجرای زمینه های مختلف هنرهای دستی و مشارکت مردم در توسعه هنرهای انجام خواهد شد.

4216 - 2 - ادبیات برنامه عادی (46.500 دلار )

برای تشکیل جشنواره ها و بازدید شعرا و ضبط آثار آنها کمک هایی منظور شده همچنین

جهت ترفیع و توسعه سنت های شفاهی به عنوان منبع مشخصه خلاقیت هنری و ادبیات روز بخصوص در کشورهای در حال رشد برنامه مطالعاتی ترتیب داده می.شود. پاراگراف (4285 )

4 موسیقی

برای تهیه تاریخ عمومی موسیقی که بتواند مقام شامخی به کلیه سنتهای موسیقی بدهد به سازمان های غیردولتی و کمیسیون های ملی علاقمند کمک های فکری و لوازم مورد نیاز داده خواهد شد . پاراگراف (4288 )

به کمک شورای بین المللی موسیقی (C.IM همکاری ها همچنان جهت تشکیل کرسی موسیقی نویسان (Composer) کرسی اجراکنندگان جوان و کرسیهای منطقه ای افریقا، آمریکای ،لاتین، کارائیب و آسیا ادامه خواهد یافت احتمالاً از طرف شورای بین المللی موسیقی، ایجاد کرسی موسیقی غرب مورد بررسی قرار خواهد گرفت. (پاراگراف (4276)

تولید صفحه در مجموعه های یونسکو به ترتیب زیر تشویق خواهد شد:

منابع موسیقی برای تشریح جریانات فرهنگی و دستگاههای مختلف موسیقی (نوا)

در اجرای مفاد اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی (2001 )توجه به موارد زیر و لحاظ آنها در بودجه 200 - 2005 پیشنهاد میشود

1. در بند استراتژی [0411] بر برنامه اجرایی اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی (2001) تأکید شده است. خاطر نشان می سازد که یکی از دغدغه های جوامع چند ملیتی و چند فرهنگی ای-ن اس-ت ک-ه چگونه میتوان در مقام عمل سیاستهای ناظر بر کثرت گرایی و تنوع فرهنگی را دنبال کرد، بدون آنکه وحدت و انسجام ملی به خطر افتد. با توجه به ظرافت و حساسیت مساله به نظر میرسد بهتر

ص: 133

است یونسکو برنامه ویژه ای برای کمک به این دسته از کشورها بویژه در حوزه های سیاستگذاری و قانونگذاری ملی تدوین کند و در صورت امکان نشریه خاصی به این کار اختصاص یابد. در بند استراتژی [0411] بر همکاری با دولتهای عضو و نیز NGOها تاکید شده است با

توجه به اهمیت NGOها ضرورت دارد مرکزی در یونسکو تأسیس شود که ضمن تعیین مولفه هایی

برای مشخص کردن ،NGOها راه های تماس مستمر و ضابطه مند با آن دسته از NGOهایی که فعالیت های آنها به نحوی با تنوع و کثرت گرایی فرهنگی ارتباط پیدا میکند را نیز برقرار نماید. البته در صورتی که تاکنون اقدامی از جانب یونسکو صورت نگرفته باشد.

3. در بند استراتژی [04112] ناظر بر گفتگوی میان فرهنگی و کثرت گرایی پیشنهاد میشود مسئوولیت بیشتری به کشورهایی که وارث تمدن های کهن چند فرهنگی بوده اند واگذار شود. بدین

منظور دفاتر یونسکو در کشورهایی نظیر ایران، هند و مصر می توانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند. توضیح اینکه تجربه ایران در خصوص مطالعات مربوط به گفتگوی تمدن ها می تواند راهگشای طرح گفتگوی میان فرهنگی مندرج در اعلامیه جهانی تنوع (فرهنگی) باشد. در قسمت D بند استراتژی نیز بر اولویت ظرفیت سازی در سطوح ملی محلی و منطقه ای تاکید شده است قطعنامه

مجمع عمومی 21 نوامبر (2001)

56/6

Programme IV.1.2

سیاستگذاریهای فرهنگی در جهت برنامه ریزیهای توسعه آموزش علمی، ارتباطات بهداشت و جهانگردی مورد تأکید کنفرانس عمومی است و دبیر کل یونسکو اختیار یافته است که برای پیشبرد سیاستگذاریهای فرهنگی در زمینه های یاد شده برنامه های عملی و اجرایی لازم را تنظیم کند و به مرحله اجرا درآورد. با توجه به اهمیت بخش سیاستگذاری فرهنگی بویژه در شرایط کنونی

که جوامع در حال توسعه باید به سرعت خود با فضای رقابتی ناشی از جهانی شدن وفق دهند، به نظر می رسد بودجه اختصاص یافته و این بخش از فعالیتهای یونسکو (جمعاً 1.345.200 دلار) نابسنده

است.

امروزه بیش از پیش بر رابطه بین فقر و فرهنگ تأکید می شود. بدین معنا که بسیاری از عوامل گسترش فقر (میزان) بالای نرخ زاد و ولد بیماریهای واگیردار نیروی کار غیر متخصص و جز ( این ها) را میتوان با تغییر فرهنگ و شیوه زندگی از میان برداشت تغییر فرهنگی نیازمند برنامه ریزی ها و سیاستگذاری های دقیق و موثر فرهنگی است که متاسفانه در کشورهای در حال توسعه کمتر بر آن توجه می.شود اینجاست که اهمیت نقش یونسکو در یاری رساندن به این کشورها در پیشبرد

ص: 134

برنامه های تحول فرهنگی در جهت کاهش فقر آشکارتر میشود و توفیق یونسکو در این امر در گرو همکاری نزدیک و دائمی با مسئوولان سیاستگذاری فرهنگی در کشورهای در حال توسعه است. بنابراین برای دستیابی به هدف کلی مندرج در بند [04120] یعنی مبارزه با فقر، ضرورت دارد يونسكو بودجه و امکانات وسیع تری را بکار گیرد.

در بند [04222] بر ضرورت حراست از میراث فرهنگی نامحسوس به عنوان ذخایر و منابع فرهنگی بشری تأکید شده است. به نظر میرسد در این بخش دو حوزه عمده میراث نامحسوس مورد توجه قرار نگرفته است.

1) بازشناسی و ارج گذاری به شخصیتهای بزرگ ،عملی ،ادبی، مذهبی و فرهنگی جوامع در حال توسعه که سهم بسزایی در پدید آوردن و انتقال و ارتقاء میراث نامحسوس در طی تاريخ

داشته اند.

2) ترجمه و نشر آثار فرهنگی این جوامع به زبانهای بین المللی که می تواند به معرفی کانون های غنی میراث نامحسوس به جهانیان و جلب حمایت بینالمللی برای حفظ این آثار کمک

کند.

29

4. اکتبر 1994 - ارائه سند تکمیل شده به صدوچهل و پنجمین اجلاس شورای اجرایی مبتنی بر گزارش مشورت های انجام شده در نیمه اول 1994 به همراه پیشنهادات درباره محتوا و شکل دو سند

پیش نویس برنامه میان مدت و پیش نویس برنامه و بودجه 97-1996 که بر اساس رهنمودهای شورای

اجرایی تهیه خواهد شد و در بیست و هشتمین اجلاس کنفرانس عمومی در اکتبر 1995 به تصویب

خواهد رسید.

فدریکو مایور 3 مارس 1994

30

این سیاستی است که یونسکو، سازمان فکری - روشنفکری نظام ملل متحد، می بایست اشاعه دهد. تا از بازگشت به وضعیت عدم اطمینان یا رویارویی که صلح و توسعه و آینده نسل های بعدی را به خطر می اندازد جلوگیری شود.

I رسالت های یونسکو - به خاطر اصلاح نظام ملل متحد که در دستور کار قرار گرفته است، سایر سازمان های متبوع نیز باید خود را اصلاح نمایند و کل نظام اولویت های اهداف خود را بازبینی کنند. اجلاس 27 کنفرانس عمومی دو هدف مشترک نظام ملل متحد را مورد تاکید قرار داد استحکام صلح و ترویج توسعه پایدار همراه با نقش روشنفکری یونسکو که شاخص تعیین کننده چهره سازمان ما است و سرمایه اصلی آن را در عرصه همکاری بین المللی تشکیل می دهد. این

اجلاس بر روی نقش تعیین کننده دانش در احراز صلح بین المللی و رفاه مشترک انسان ها و نقش جریان آزاد عقاید در مبارزه با جهل و نادانی نسبت به سنن یکدیگر و مبارزه با بطلان اصول دمکراتیک و حفظ حرمت مساوات و احترام متقابل انسان ها از طریق ،حفظ، افزایش و اشاعه دانش تاکید کرد رسالت بنیانی یونسکو در توسعه دستیابی به دانش و انتقال و اشتراک در آن مورد تایید مجدد قرار گرفته است و اکنون باید در رویارویی با مسائل قرن بیست و یکم موثرترین راه های نیل به این اهداف را مشخص کنیم

یونسکو می باید در رشته های تخصصی ،خود همانند شریک کشورهای عضو و جوامع روشنفکری و حرفه ای درون کشورها عمل کند و عنداللزوم در سیاست گذاری در این رشته ها به دولت ها و تصمیم گیرندگان رهنمودها و توصیه ها و ارزیابی های لازم را ارائه کند. بنابراین تقویت

رشته فعالیت های زیر ضروری است

1.پیش بینی و تهیه استراتژی های نوآورانه - مانند فعالیت های کمیسیون بین المللی آموزش

برای قرن بیست و یکم کمیسیون جهانی فرهنگ و توسعه و کمیته بین المللی اخلاق زیست شناسی.

2.گردآوری و توزیع اطلاعات موثق - قابل استفاده برای تصمیم گیرندگان درباره وضعیت موجود و روندهای آتی در رشته های تخصصی یونسکو و گزارش جهانی ارتباطات (1990)، گزارش جهانی آموزش (1991 (1993) و گزارش جهانی علوم (1993).

3. تشویق رهبران در سطوح بالا به قبول تعهد - مانند کنفرانس جهانی جامتین (1) درباره آموزش برای همه و اجلاس سران 9 کشور پرجمعیت ترین کشور جهان در دهلی نو درباره آموزش برای همه و سهم یونسکو در کنفرانس های بین الدول عمده اخیر در سازمان ملل.

ص: 137

اکنون باید به سراغ بهره گیرندگان اصلی از برنامه های سازمان ملل و یونسکو یعنی مردم جهان رفت. به عبارت دیگر نمایندگان پارلمانها شوراهای شهری انجمنهای محلی، سازمانهای غیر دولتی، انجمنها، اتحادیه ها، شرکت ها و رسانه ها، به عبارت دیگر تمامی بافت جامعه، با تاکید بر روی نسل جوان نقش یونسکو در بسیج عمومی برای ایجاد تغییرات لازم تحت شرایط جدیدی صورت می پذیرد که در آن نقش دولت ها در همه جا جای خود را به نقش بازیگران جدیدی میدهد و در جوامعی که افکار عمومی کمتر و کمتر تحت تاثیر نهادهای سنتی شکل می گیرند و سیاست های ملی کوتاه مدت تحت تاثیر افکار و حرکت های عمومی شکل می گیرند.

بنابراین پیام یونسکو باید نه تنها به سران دولت ها بلکه به اتباع دولت ها ابلاغ شود که فقط با همکاری کشورهای عضو و در یک زمینه دمکراتیک عملی است و با احترام تام برای آزادی افراد

مطابقت دارد

II . یونسکو و شرکای آن - در وهله اول یونسکو باید همکاری با نهادها و سازمان های نظام

ملل متحد و سایر سازمان های بین الدول را تقویت کند و با مشارکت فعال در ایجاد یک « جبهه واحد » و کمک چند جانبه و با فعالیت خستگی ناپذیر در راه بالفعل ساختن اهداف و استراتژی های مشترک

مانند « جامتین » درباره آموزش و تعقیب اهداف UNCED کنفرانس محیط زیست در (ریودوژانیرو) و

اتخاذ تصمیمات جدید و پیدایش زمینههای جدید مشارکت در سطوح بین المللی، منطقه ای و ملی

اقدام کند همچنین مشارکت بین المللی روشنفکران میبایست از طریق بهبود بخشیدن و توسعه

ارتباطات یونسکو با جوامع روشنفکری و علمی تقویت شود.

ص: 138

استراتژی و روش های انجام فعالیت ها باید با شرایط اجتماعی اقتصادی و فرهنگی منطبق باشد. این امر با همکاری کشورهای عضو عملی .است آنها (1) باید کمیسیون های ملی خود را قادر سازند تا بتوانند نماینده جامعه روشنفکری و علمی کشورها باشند و 2) بتوانند آگاهی و تعهد نسبت به اجرای فعالیت های یونسکو و مشارکت در آنها را تقویت کنند.

دفاتر منطقه ای یونسکو را میبایست توسعه داد و تقویت کرد - آنها باید با شرایط محلی منطبق باشند و اولویت های آنها را مد نظر قرار دهند و با کلیه نهادها و نمایندگان جوامع روشنفکری

و علمی در تماس باشند.

شرایط کنونی جهان طراحی یک نظام ارتباطی جهانی همزمان را ممکن می سازد و کمک

میکند تا از متخصصین محلی به جای متخصصین خارجی استفاده نمود.

III . فعالیتهای یونسکو - فعالیت های یونسکو طی برنامه میان مدت آینده براساس اجلاس های مشورتی در گذشته یا در طی دو سال 95-1994 تعیین خواهد شد. هدف اصلی برنامه میان مدت دست یافتن به یک دید وسیع و کلی نسبت به فعالیت های سازماندهی یونسکو در سال های آینده بوده و براساس سه اصل بنا خواهد شد.

پیش بینی، سازش و تمرکز

الف پیش بینی سازمان یونسکو باید بتواند فعالیتهای خود را بر اساس واقعیت ها در میان

مدت و دراز مدت پیش بینی و از روشهای نوین استفاده کند.

به عنوان مثال، آیا نبایستی آموزش و پرورش از حالت رسمی خارج شود و از اشکال جدید انتقال دانش استفاده کرد تا آموزش در تمام طول عمر افراد انجام شود به روشهای جدید آموزش و مفهوم جدید از دانشگاه اجزای این دید نوین را تشکیل میدهند.

در رشته ارتباطات فعالیتهای یونسکو در دو رشته کلیدی متمرکز شده اند:

1) آزادی بیان و اطلاعات

2 ) توسعه فعالیت های ارتباطات معهذا روند ادغام تکنولوژی سمعی - بصری، ارتباطات از راه دور و کامپیوتر امکانات و روشهای و روشهای جدید را فراهم میکنند در زمینه فرهنگ آیا ما نباید همان اهمیتی را که به حافظه گذشته میدهیم به حافظه آینده بدهیم؟ بایستی تقاطع ميراث فرهنگ و میراث طبیعی را مورد توجه قرار دهیم و حافظه جهان و فرهنگ روزمره را حفظ کنیم و با فعالیت های توسعه مرتبط سازیم توریسم فرهنگی و صنایع دستی دو رشته حائز اهمیت در آینده می باشند. آشنا ساختن نسل جوان با شرایط زندگی در جوامع چند فرهنگی و چند قومی یکی دیگر از ضروریات است حفظ حقوق نسل های آینده نیز جزئی دیگر از حافظه آینده است.

ص: 139

ب ) سازش - از آنجا که مشکلات دنیای امروز پیچیده تر شده است لازم است راه حل های

بین رشته ای و فرارشته ای در پیش گرفته شود. به عنوان مثال:

در ،علوم آیا نباید به جای ادامه فعالیت های درون رشته های سنتی به موضوعات واحد پرداخت

که از چندین رشته بهره مند باشند در عین حال که رشته های سنتی علوم نیز باید مورد پشتیبانی یونسکو قرار گیرند؟ علوم طبیعی اجتماعی و انسانی بایستی جایگاه ویژه خود را در قالب برنامه سازمان یونسکو در کنار تکنولوژی های کاربردی آن علوم اشغال کنند. معهذا نیاز بسیار روشنی برای

مرتبط ساختن دانش و پژوهش در دو رشته عمده علوم یعنی رشته های مربوط به محیط های طبیعی و محیط های دست پرورده انسان ها منجمله سکونت گاه های انسانی وجود دارد. طرح بین رشته ای

آموزش و اطلاعات درباره مسائل محیط زیست و جمعیت برای توسعه انسانی نمونه ارزنده ای از

یک راه حل بین رشته ای و بین بخشی است. است.

بطور کلی فعالیت یونسکو برای پیشبرد یک فرهنگ صلح نیازمند راه حلهای بین رشته ای

ج) تمركز - تاکنون پیشرفت قابل توجهی در متمرکز ساختن برنامه و منابع سازمان یونسکو در چند رشته معدود حائز اولویت بالا صورت گرفته است؛ لیکن باز هم لازم است که فعالیت های خود

را در چند رشته معدود حائز اهمیت متمرکز سازیم این مراکز فعالیت کدامند؟

1. رشته های فعالیت - براساس ملاحظات فوق و نتایج کنفرانس عمومی در بیست و هفتمین اجلاس؛ رشته فعالیت های زیر حائز اولویت بالائی میباشند و سایر فعالیت ها از طریق برنامه

مشارکت یا منابع فرابودجه ای قابل طرح میباشند

اصلاح ریشه ای نظام های آموزش و پرورش با تأکید بر روی عمومی سازی و غیر رسمی

ساختن آموزش و پرورش

- پیشبرد آموزش برای همه بخصوص دختران و زنان از طریق بسیج کلیه امکانات (رسانه ها،)

واحدهای تولیدی و اداری مراکز محلی و انجمن های حرفه ای اصلاح محتوا و برنامه های آموزشی با تاکید بر آموزش عمومی و سواد علمی و ارزش ها و

مهارت های لازم برای حل مسائل محیط در حال تغییر.

توسعه آموزش فنی و حرفه ای و آموزش مستمر با همکاری نزدیک محافل حرفه ای و از

طريق انواع وسایل رسانه ها آموزش از راه دور آموزش حین خدمت و (غیره).

ص: 140

تغییرات بنیادی در آموزش عالی و غیررسمی ساختن آن و آموزش عالی و پژوهش در علوم

، طبیعی و اجتماعی و انسانی کرسی های ،یونسکو دانشگاه های همزاد و ایجاد( شبکه ها). تقویت نقش علوم در توسعه انسانی در رشته های زیر پیگیری توصیه های UNCED (مناطق خشک و نیمه خشک) بیابان زدایی زیست محیط های حاره ای فرسایش جنگل ها، تنوع زیستی مناطق ساحلی شرایط اقلیمی و اقیانوس ها مدیریت تغییرات اجتماعی با تأکید بر نیازهای توسعه اجتماعی و توسعه سیاست ها و شبکه های تبادل داده ها و اطلاعات علمی

انسانی طرح بین رشته ای آموزش و اطلاعات درباره مسائل محیط زیست و جمعیت برای توسعه

- حفاظت و بهسازی میراث طبیعی و فرهنگی منجمله ( آرشیوها ) به عنوان یک جزء مهم توسعه اجتماعی، اقتصاد و فرهنگی جوامع معاصر در رابطه با توریسم فرهنگی و احیاء هنرها و صنایع دستی

سنتی.

تقویت نقش صنایع فرهنگی (کتاب، فیلم رادیو تلویزیون و (غیره) در پیشبرد توسعه فرهنگی

بویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته

- پیشبرد آزادی ،میان جریان آزاد اطلاعات و چند مرکز گرایی رسانه ای به عنوان شالوده

توسعه دمکراتیک.

- توسعه منابع انسانی و زیر ساخت ها در رشته های اطلاعات و ارتباطات با استفاده از تکنولوژی های جدید اطلاعات و ارتباطات منجمله اطلاع رسانی و یا بسیج رسانه ها در پیشبرد آگاهی

عمومی درباره مسائل توسعه و راه حل های پایدار

- پیشبرد دیالوگ بین فرهنگی درون و برون مرزی به منظور جلب اطمینان متقابل، تدوین سیاست های آموزشی اجتماعی و فرهنگی به منظور تسهیل در ایجاد وحدت در جوامع چند فرهنگی و چند قدمی و پیشبرد فعالیت های آموزشی و فرهنگی به منظور برآوردن نیازها و آرزوهای اقلیت ها و

اقوام بومی

پیشبرد ،صلح حقوق بشر و دمکراسی از طریق ،آموزش اطلاعات پژوهش و فعالیت های

معیار سازی

2.کارکردها - همکاری روشنفکری که دلیل وجودی یونسکو است اشکال گوناگون به خود

می گیرد که بصورت کارکردهای زیر میباشند:

ص: 141

تسهیل در پیشرفت های نظری و کمک به تدوین راه حل های استراتژیک آینده نگر اجلاس های بین المللی و مطالعات آینده نگر کنفرانس های بین الدول به منظور تدوین هدف ها و

برنامه های فعالیت ها برای جامعه بین المللی

کمک در تهیه ابزارهای معیارساز و مراقبت در کاربردهای آنها و پیشبرد آگاهی عمومی

نسبت به آنها.

- جمع آوری و توزیع اطلاعات در رشته های تخصصی یونسکو.

ایجاد تسهیلات در انتقال دانش فعالیت های آموزشی دانشگاه های همزاد و مراکز( پژوهشی ) پاسخگویی به درخواست های کشورهای عضو برای کمک های تخصصی

مشارکت در همکاری برای توسعه.

کدامیک از کارکردهای فوق حائز اهمیت میباشند؟

گروه های مورد هدف - در فعالیت های یونسکو سه گروه عمدتاً مورد نظر بوده اند:

کشورهای دارای کمترین توسعه یافتگی کشورهای عضو از قاره افریقا و زنان. آیا نباید فعالیتهای ما شامل حال سایر گروه های مستضعف در جامعه نیز بشود و در برنامه

میان مدت بعدی مورد نظر قرار گیرد؟

.IV ساختار پیش نویس برنامه میان مدت و برنامه و بودجه - در گذشته برنامه میان مدت به

جزئیات برنامه 6 ساله میپرداخت لیکن مذاکرات بیست و هفتمین اجلاس کنفرانس عمومی به این نتیجه رسید که سندی عمومی درباره وظایف اولویت ها و استراتژی های کلی تهیه شود بدون اینکه به

فعالیت های مشخصی اشاره شود.

دو روش در رابطه با نحوه ارائه و ساختار برنامه میان مدت موجود :است روش اول رشته های

تخصصی یونسکو را مشخص میسازد ( آموزش و پرورش، علوم، فرهنگ، ارتباطات).

روش دوم مسائل مبتلا به جهان امروز را منعکس می سازد مانند آموزش و پرورش کارآموزی محیط زیست و توسعه و فرهنگ صلح روش دوم از این مزیت برخوردار است که هر

یک از مسائل عمده جهان را در مجموع مورد مطالعه قرار میدهد و راه حل های پیشنهادی

یونسکو را ارائه میدهد.

در هر دو حالت برنامه میان مدت میبایست به تبیین مسائل مطروحه و نتایج بدست آمده در برنامه میان مدت 95 - 1990 و سپس به تبیین اهداف و استراتژیهای عمده دوره

1996-2001 بپردازد. در اینصورت پیش نویس برنامه و بودجه 19961997 می بایست به جزئیات

مسائل بپردازد.

ص: 142

آیا سطوح فعلی برنامه یعنی برنامه های عمده برنامه ها زیر برنامه ها باید حفظ شود یا اینکه

باید به موضوعات بین رشته ای پرداخت؟

در صورت حفظ ساختار حاضر تعداد برنامه های عمده مورد سوال قرار میگیرد تا بتوان به

بهترین نحوی وظایف حائز اولويت يونسکو و راه حلهای عملی آنها را روشن ساخت.

محل و نقش خدمات پشتیبانی و اداری چیست؟

آیا نمیتوان موضوعات عرضی را درون برنامه های عمده پنجگانه ادغام نمود؟

یک ساختار ترکیبی نیز ممکن میباشد به عبارت دیگر حفظ برنامه های عمده به اضافه دو یا

سه موضوع عرضی عمده به صورت طرح.

در زمینه همکاری های روشنفکری چه اشکال جدید فعالیت (مانند) برنامه دانشگاه های همزاد

و کرسی های یونسکو قابل تصور میباشد که نقش کاتالیزوری یونسکو را تقویت کند؟

- استراتژی های منطقه ای و زیر منطقه ای چه باید باشد تا بتوان به راه حل های سریع تر برای نیازها

و مسائل محلی دست یافت؟ در این رابطه تمرکززدایی حائز اهمیت میگردد. ظرفیت های کمیسیون ملی چگونه است؟ حاشیه تهیه کننده دکتر سیروس یگانه معاون مطالعاتی کمیسیون ملی یونسکو در ایران نوروز 73

31

این برنامه در دو سال بعد است. همچنین کشورها میتوانند کوپن های یونسکو را به ارز کشور خود ابتیاع نمایند؛ اما چنانچه حق عضویت خود را به ارز ملی بپردازند ممکنست امکان خرید کوپن به ارز ملی را کاملاً یا تا حدودی از دست بدهند.

33

کنفرانس عمومی همچنین توصیه کرده است که رئیس بیست و هشتمین اجلاس کنفرانس عمومی هیجده عضو گروه کاری ویژه را از میان کارشناسان کشورهای عضو با در نظر گرفتن لزوم رعایت تقسیم بندی عادلانه جغرافیایی برگزیند.

بر این اساس پس از پایان بیست و هشتمین اجلاس کنفرانس عمومی به تبادل نظر اساسی با مدیر کل رئیس شورای اجرایی و تعداد زیادی از نمایندگان دول عضو و کمیسیون های ملی آن ها پرداختم. بدیهی است تشکیل گروه کاری ویژه به نظر میرسید، زیرا برای دستیابی به ترکیبی متوازن و متعادل عوامل گوناگونی را میبایست در نظر گرفت. از طرفی پس از پایان بیست و هشتمین اجلاس کنفرانس عمومی برخی دول عضو و افراد شخصاً پیشنهاد کردند که در گروه مزبور شرکت جویند. قطعاً این امر گواهی است دلگرم کننده بر اهمیت این موضوع در ضمن مرا در عقیده خ-ود مبنی بر اینکه این گروه کاری همانگونه که در قطعنامه تصریح شده است، تقسیم بندی عادلانه جغرافیایی می بایست صورت پذیرد. در نتیجه سه کارشناس از کشورهای مختلف برای هر یک از شش گروه انتخاباتی تعیین شدند. به علاوه در قطعنامه آمده است

که هیجده عضو گروه کاری می بایست در امور مورد بررسی کارشناس .باشند عملکرد و ساختار کنفرانس عمومی شامل مسائل بسیار متنوعی میشود. پس اعضای گروه کاری باید دارای تجربه متنوع و اهل کشورهای گوناگون باشند. گروه کاری ملزم است که کارشناسانی را گرد آورد که لااقل واجد معیارهای گوناگون ذیل باشند: تبعه کشورهای عضو بزرگ یا کوچک باشند به این ترتیب هیئت های نمایندگی بزرگ یا

کوچکی در کنفرانس عمومی داشته باشند. دارای تجربه ای به عنوان نماینده دائم در یونسکو عضو شورای اجرایی یا رئیس دبیر کل یک

کمیسیون ملی باشند.

آشنایی خاصی با مسائل برنامه ریزی یا امور مالی اداری یا حقوقی داشته باشند.

دارای تجربه متنوعی از نحوه عمل کنفرانس عمومی باشند.

به علاوه لازم است که نسبت زنان و مردان مساوی باشد و نوعی توازن در داخل هر یک از

شش گروه انتخاباتی رعایت شود.

با توجه به معیارهای مذکور گروه کاری ویژه به ریاست من و با عضویت هیجده کارشناس

تشکیل شد.

مدیر کل به من اطمینان داده است که به مسائل مطروحه در آخرین پاراگراف قطعنامه در مورد

حمایت فنی و تأمین هزینه های کارهای گروه کاملاً جامه عمل بپوشاند.

ص: 145

در مرحله بعد تصمیم دارم که تمامی افراد علاقمند را دعوت به همکاری کتبی با کارهای گروه نمایم. تصور میکنم این همکاریها میبایست بنیانی ،باشد برای گردهمایی وسیع تر بین گروه و تمام افراد علاقمند به مسائلی که به گروه محول شده است.

بطور کلی در نظر دارم که کارهای گروه شفافیت زیادی داشته باشد و این نامه نخستین گواه

این مدعاست.

با تقدیم احترامات فائقه Torben Krogh

35

ایجاد سازمان جهانی تجارت و بین المللی شدن اقتصاد اشکال جدیدی از همکاری فرهنگی و آموزشی، تبادل آراء و نشر دانش را ایجاب میکند تا تفاهم و روحیه تسامح (1) و احترام به تفاوت ها هر چه بیشتر در میان مردم حاکم گردد؛ باشد که نابرابری های تحمل ناپذیر از میان برود و صلح بر پایه

توسعه منبعث از ،برابری عدالت و آزادی برقرار شود در تحقق این مهم یونسکو خود را صاحب

رسالتی سرنوشت ساز میداند؛ چرا که اساسنامه سازمان وظیفه ترویج تشریک مساعی ملت ها را از طریق آموزش علوم و فرهنگ برعهده او گذاشته تا در حاکم نمودن روحیه رعایت عدالت، قانون،

حقوق بشر و آزادیهای اساسی در جهان مشارکت کند.

یونسکو در راستای رسالت خود در این دوران بحران ارزشها وظیفه ای اخلاقی را بر خویش

فرض دانسته و پاسخ به سؤالات زیر را جستجو می کند

چه آموزشی برای چگونه جامعه ای و برای پرورش چگونه شهروندی؟

اولویت تحقیقات علمی بر پایه کدام اهداف اجتماعی قرار گیرد و در کجا تعیین شود؟ نیازهای فرهنگی تحولات ناشی از پیشرفت فن آوری اطلاعات و ارتباطات کدام است؟

محدوده مجاز پژوهش های زیست شناسی و ژنتیک انسانی را چگونه باید تعیین کرد؟ میزان توقع از افراد و گروههای نسل حاضر و نسل آینده در زمینه مسؤولیت و اتحاد در چه

سطحی باید باشد؟

یونسکو در اجرای وظیفه اخلاقی خود تلاش میکند بنیان ارزشی مشترکی را بنا نهد، تا همزیستی ماندگار جهانی به لحاظ زیست محیطی اجتماعی و فرهنگی ممکن شود. در نیل به این مهم يونسکو نقش خویش را به عنوان یک پایگاه و تبادل آن را از طریق ایجاد کمیسیون بین المللی

آموزش برای قرن بیست و یکم کمیسیون بین المللی فرهنگ و توسعه، کمیته بین المللی اخلاق

زیستی (2) و مجمع فلسفه Philosophy forum (3) تقویت نموده است.

یونسکو علاوه بر این که خانه مشترک متفکرین و متخصصان جهان است در میدان عمل نیز

شریک اجرایی رهبران سیاسی و بالاترین سطوح حکومت هاست و زمینه را برای تصمیم گیری و

تعهدات در مقیاس جهانی آماده می.کند به عنوان مثال میتوان از کنفرانس جهانی آموزش برای همه

ص: 147

جامتین ،تایلند (1991 و کنفرانس سران 9 کشور پرجمعیت که سه چهارم بی سوادان جهان را در خود جای داده اند (دهلی نو - (1993) نام برد.

ب - راهبردهای یونسکو - مجموعه نظام سازمان ملل و از آن جمله یونسکو دو هدف را تعقیب میکند توسعه و صلح که در این خصوص دبیر کل سازمان ملل دو رساله تدوین کرده است:

دستور کار صلح و دستور کار توسعه در تعیین راهبرد و شیوه عمل برای نیل به این دو هدف توسعه و صلح، مسأله اصلی صیانت از شرافت انسانی است و وظیفه عمده مجموعه سازمان ملل همانا توسعه برای صلح در بستر عدالت و برابری است. در این میان اولویتهای نیز وجود دارند که مشخصاً به يونسکو مربوط میشوند این اولویت ها عبارتند از:

توسعه منابع انسانی بازسازی ظرفیتهای بومی یا خودی سرمایه گذاری برای خلاقیت انسان. فراگیری، انتقال و به اشتراک گذاشتن دانش، ترویج فرهنگ صلح

بر این اساس دو محور راهبردی یونسکو که در مقدمه به آن اشاره شد به شرح زیر به

راهبردهای فرعی تقسیم شده اند

I . مشارکت یونسکو در توسعه

1.اشاعه آموزش گهواره تا گور برای همگان 2 کمک به پیشرفت، انتقال و به اشتراک گذاشتن دانش، 3 بهبود میراث فرهنگی و طبیعی و ترویج خلاقیت 4 ترویج جریان آزاد اطلاعات

و توسعه ارتباطات.

راهبردهای میان مدت یونسکو

II. مشارکت یونسکو در ایجاد صلح

1. تشویق آموزش برای صلح حقوق بشر دمکراسی تسامح و تفاهم بین المللی؛ 2. تبلیغ حقوق بشر و مبارزه با تبعیض؛ 3 . پشتیبانی از تحکیم فرآیندهای دمکراتیک؛ 4 . تشویق چند گرایی فرهنگی و گفت و شنود میان فرهنگ ها 5 . کمک به پیشگیری از منازعات و تحکیم صلح بعد از منازعه

راهبردهای فرعی 1 . از محور راهبردی اول و راهبرد فرعی 1 . از محور راهبردی دوم مستقيماً

برنامه های یونسکو در بخش آموزش را هدایت میکنند. اما آموزش در همه برنامه های یونسکو حضوری قوی دارد و مطالعه دقیق و مشروح هر یک از دیگر راهبردهای فرعی آموزش مداری فعالیت های یونسکو را آشکار می سازد. در ادامه سهم آموزش را در راهبرد میان مدت یونسکو در 3 بخش بررسی میکنیم آموزش در راهبرد فرعی 1 ؛ از محور راهبرد اول، آموزش در

ص: 148

راهبرد فرعی 1 ، از محور راهبرد دوم و آموزش در سایر راهبردهای میان مدت. در این بین سعی می شود سهم آموزش عالی بطور اخص نشان داده شود.

ج . اشاعه آموزش گهواره تا گور برای همگان - یونسکو همواره آموزش را به عنوان یکی از اساسی ترین اصول حقوق بشر و کلید توسعه معرفی کرده است. بنابراین بی جهت نیست که « آموزش » برای همه شامل تمام افراد نوع بشر است که به دلایل نژادی و جنسی و یا فقر مورد تبعیض واقع شده اند. آموزش در نگاه یونسکو باید پاسخگوی نیازهای گوناگون و متغیر جامعه باشد و بر توانا کردن افراد جامعه در تمام طول زندگی تاکید داشته باشد باشد که از این توانایی دل پیران برنا شود و هر فرد با آموزش مستمر از گهواره تا گور بتواند در فرآیند توسعه جامعه خود مشارکت داشته باشد. از این روست که آموزش گهواره تا گور در راهبرد میان مدت یونسکو برای سال های 1996 2001 از بالاترین اولویت برخوردار است. با توجه به این که پوشش همگانی نظام آموزش افزایش

شدید هزینه آموزش را به دنبال دارد یونسکو شیوه های آموزش از راه دور و آزاد را تشویق و از ایده یادگیری بدون مرز Learning Without Frontiers پشتیبانی می.کند به عنوان یکی از لوازم آموزش گهواره تا گور یونسکو شیوه تعلیم و تعلم همزمان را با بیان هر دانش آموز در عین حال باید آموزگار باشد بازشناسی و ایده جامعه یادگیرنده Learning Society را مطرح می کند که در آن هر فرد باید در هر زمان امکان فراگیری آنچه را که میخواهد داشته باشد. به کارگیری فن آوریهای نو در نظام آموزشی باید در سایه واقع گرایی و توام با احتیاط باشد؛ زیرا فن آوری همیشه چاره ساز و جبران کننده کاستی های نظام آموزشی نیست یونسکو با تکیه به این اعتقاد تاکید می کند که برنامه های آموزشی باید بر نیازها و شرایط اختصاصی هر جامع منطبق باشد و از ادامه یک الگوی واحد برای تمام جوامع خودداری میکند. فعالیت های یونسکو در اجرای راهبرد آموزش گهواره تا گور برای همگان به دو بخش عمده تقسیم میشود.

1. پایه گذاری نظام یادگیری - کسب توانایی خواندن نوشتن و انجام عملیات ساده ریاضی سرفصل هر نوع تلاش آموزش است. آموزش پایه در سازماندهی ارزش های انسانی و اجتماعی هر فرد نقش اساسی را به عهده دارد. بنابراین تقویت آموزش پایه برای «همه» به عنوان پیش نیاز آموزش گهواره تا گور برای همه جایگاه اول در راهبرد میان مدت یونسکو را به خود اختصاص داده است.

در این میان زنان و دختران بخصوص در مناطق روستایی دارای بالاترین اولویت اند. با توجه به وجود قریب به یک میلیارد بیسواد بزرگسال و یکصد و سی میلیون کودک واجب التعليم خارج از دبستان در جهان یونسکو دولت ها را به یک عزم برای تحقق آموزش برای همه دعوت می کند. مخاطبین

اصلی این دعوت 9 کشور پرجمعیت جهان هستند که 72 درصد از کل جمعیت بیسواد دنیا و 50

ص: 149

درصد از کودکان واجب التعليم خارج از دبستان را دارا هستند این کشورها عبارتند از: بنگلادش، ،برزیل، چین ،مصر، اندونزی، هند، مکزیک، نیجریه و پاکستان با توجه به اینکه در بعضی کشورهای

در حال توسعه هزینه تامین آموزش پایه با کیفیت برای همه شهروندان ممکن است از بودجه کل کشور بیشتر شود یونسکو در راستای راهبرد خط سوم منبعث از کنفرانس جهانی آموزش برای همه جامتین (1990) به طراحی نظام های آموزش کم هزینه همت خواهد گماشت و برای عدم تمرکز آموزشی و تشویق مقامات و جوامع محلی در سطح شهرها و نواحی هر کشور در زمینه فعالیت های برنامه ریزی محلی آموزش و نوآوریهایشان ارزش بیشتری قائل خواهد شد. با توجه به تحولات اجتماعی و تغییرات سریع یافته های علوم و فن آوری یونسکو تلاش میکند تا انعکاس از آن ها را در برنامه ریزی های آموزشی منظور کند به طوری که آموزش پایه بتواند به نیازهای روزافزون در مورد لزوم کسب مهارت ها سواد علمی و ارزشهای انسانی و اجتماعی پاسخگو باشد.

2. نوسازی نظام های آموزشی - پس از تقویت آموزش پایه برای همه که در اولویت قرار

دارد یونسکو توجه خود را به نوسازی نظام های آموزشی معطوف خواهد داشت. در این میان ایجاد تنوع توسعه ساختار و ارتباط بهتر بین آموزش عمومی و فنی - حرفه ای اهمیت ویژه ای دارد. نوسازی آموزش بعد از دبستان از دیدگاه پیش نویس راهبرد میان مدت يونسكو بايد بطور اخص در جهت کسب ارزشها و رفتارهایی اجرا شود که دانش آموز را برای شهروندی دمکراتیک و زندگی در یک جامعه چند فرهنگی آماده کند.

از طرف دیگر برنامه های درسی باید در زمینه علوم و فن آوری پاسخگوی نیازهای توسعه اجتماعی باشند و یونسکو در این زمینه مرکز تبادل اطلاعات و تجارب و مهارتها خواهد بود همیاری آموزش و پرورش و صنایع لازمه آموزش فنی و حرفه ای کارآمد .است یونسکو تلاش میکند تا با گسترش فعالیت های پروژه بین المللی آموزش فنی - حرفه ای یونیوک (UNEVOC) در آماده کردن جوانان برای دنیای کار و در کم کردن شکاف های اقتصادی جامعه سهیم باشد. آموزش گهواره تا گور و آموزش در همه زمانها و مکانهای گذران عمر (Life Long and “Life-wide” education ) ایجاب می کند تا علاوه بر آموزش رسمی فنی - حرفه ای، کارخانه ها، مزارع و کارگاهها نیز به صحنه آموزش مستمر گهواره تا گور بدل شوند و این آموزشها رسماً ارزیابی شده و در ارتقای شغلی افراد تأثیر داشته باشد. تشویق ایجاد چنین

آموزشهایی نیز جزو فعالیت های یونسکو منظور شده است.

با توجه به تغییر فضای آموزشی و حضور انواع و اقسام وسایل کمک آموزش از قبیل نظامهای چندرسانه ای و شبکه های کامپیوتری آموزگاران بتدریج جای خود را به راهنماهای «خودآموزی» میدهند و آموزگار از دخالت تنها منبع اطلاعات خارج میشود. یونسکو در زمینه تلفیق این نقش

ص: 150

جدید و ارتقاء وضعیت معلمین با دیگر سازمانهای بین المللی ذیربط همکاری نزدیک خواهد داشت. در مورد آموزش عالی سه معیار اصلی ،تناسب کیفیت و بین المللی کردن جایگاه ویژه ای دارند و يونسكو تلاش می کند تا آنها را با سه هدف گسترش دامنه آموزش عالی در جامعه، بهبود مدیریت آموزش عالی و تقویت ارتباط آموزش عالی با دنیای کار مستحکم کند.

برنامه «دانشگاه های » همزاد (UNI TWIN Universty Twining) - يونسكو به منظور ایجاب

مساوات بیشتر در به اشتراک گذاشتن بینالمللی دانش ها و فنون ایجاد شده است.

ایجاد کرسی های یونسكو ( Unesco Chairs) نیز دسترسی دانشجویان به آخرین یافته های علمی و پژوهشی را در همان محل تحصیل خودشان تسهیل می.کند آموزش عالی باید پاسخگوی بسیاری از نیازهای توسعه باشد؛ بدین منظور یونسکو در تلاش است تا با همکاری کشورهای عضو

برداشت جدیدی از آموزش عالی را عرضه کند در این برداشت تقویت روابط جدید بین آموزش عالی دولت و جامعه و بخصوص دنیای کار مدنظر خواهد بود شیوه های جدید آموزش مانند

آموزش از راه دور تقویت خواهد شد و موسسات آموزش عالی تشویق میشوند تا با گشودن درهای خود بر روی علوم مردم به مراکزی برای آموزش گهواره تا گور برای همه" تبدیل شوند. یونسکو با پیگیری ایجاد نظام بین المللی شناخت مدارک علمی ایجاد مراکز عالی علمی کرسی های (یونسکو ) در کشورهای در حال توسعه و ایجاد تحرک آکادمیک این کشورها را در جلوگیری از

فرار مغزها یاری خواهد کرد.

3. تشویق آموزش برای صلح حقوق بشر دمکراسی تسامح و تفاهم بینالمللی آموزش هسته مرکزی یا قلب هر راهبرد ایجاد صلح را تشکیل میدهد. ارزشها، مهارت ها و دانشی که مبنای رعایت حقوق بشر و اصول دمکراتیک هستند و منجر به طرد خشونت و موجد روحیه تسامح و تفاهم بین افراد گروه ها و ملت ها میشوند و به طور کلی قدر یکدیگر دانستن را اشاعه می دهند به بهترین وجه از طریق آموزش فراگیر خواهند شد کنفرانس عمومی یونسکو در سال 1974 توصیه نامه ای را برای آموزش تفاهم بین المللی همکاری، صلح، حقوق بشر و آزادی های اساسی تصویب کرد که در بیست سال گذشته مورد استفاده ملت ها و دولت ها بوده است پیرو

کنفرانس جهانی حقوق بشر وین (1993) و کنفرانس بین المللی آموزش (ژنو (1994) د چارچوب جامع اقدام برای آموزش صلح حقوق بشر و دمکراسی برای ارائه به بیست و هشتمین کنفرانس عمومی یونسکو آبان ماه (1374) تهیه شده است. مجمع

عمومی سازمان ملل در چهل و نهمین اجلاس خود در سال 1994 برنامه اقدام برای دهه سازمان ملل در مورد آموزش حقوق بشر -205 - (1995 ) را تصویب کرد که در اجرای آن نقشی اساسی برعهده

ص: 151

یونسکو گذاشته شده است ایجاد یک نظام جامع آموزش و پرورش برای صلح، حقوق بشر و دمکراسی از اهداف در از مدت یونسکو است آموزش برای همه بخصوص برای زنان کودکان معلولین و سالمندان اقلیت ها و بومیان پناهندگان مهاجرین و کسانی که در فقر مطلق به سر می برند. در این خصوص یونسکو برای اصلاح مواد و کتب درسی و تربیت معلمین با دولت ها همکاری خواهد کرد. آموزش درس تاریخ بسیار حساس است و کتاب های مربوط به آن باید از نو نوشته شوند تا هرگونه تعصب و تحجر نسبت به ملتهای دیگر یا در مورد گروههای خاص از آنان زدوده شوند.

طرح این فراز در راهبرد میان مدت جای تامل بسیار دارد. امید است که مقصود زدودن خاطره وقایعی چون مظالم صهیونیسم انفجار اتمی هیروشیما و ناکازاکی جنایات برده داری و.... از اذهان جهان نباشد.

زبان دوم پنجره ای دیگر به روی دنیا می گشاید و آشنایی با زبان دوم اولین قدم در دیگر شناسی است از این رو راهبرد میان مدت یونسکو بر آموزش زبانهای خارجی تاکید دارد. در طول 40 سال گذشته حدود 3000 مدرسه وابسته به یونسکو در 126 کشور عضو، نقش مهمی در ترویج ایدآل های یونسکو داشته اند. این مدارس و شبکه دانشگاه های مرتبط با یونسکو و برنامه کرسیهای یونسکو در خدمت آموزش برای صلح حقوق بشر و دمکراسی بوده و موجب تقویت روحيه عدم خشونت و تسامح خواهند شد. در این میان لازم است در مورد کنترل آموزش خشونت از طريق سينما، تلویزیون ویدئو و بازی های الکترونیک تدبیری اساسی به عمل آید.

ه . عنصر آموزش در سایر راهبردهای میان مدت یونسکو - اولین راهبرد از محور راهبردی « مشارکت » یونسکو در توسعه تحت عنوان اشاعه آموزش گهواره تا گور برای همگان در بخش «ج» تشریح شد همچنین اولین راهبرد از محور راهبردی مشارکت یونسکو در ایجاد صلح اختصاص به آموزش دارد که در بخش «د» با عنوان تشویق آموزش برای صلح حقوق بشر، دمکراسی، تسامح و تفاهم بين المللی بررسی شد. اینکه به بررسی عنصر آموزش در هفت راهبرد دیگر می پردازیم.

.1 آموزش در راهبرد کمک به پیشرفت انتقال و به « اشتراک گذاشتن دانش» راهبرد کمک به پیشرفت انتقال و به اشتراک گذاشتن دانش بطور کلی با دو عنوان اصلی

بررسی شده است - آموزش، پژوهش و همکاری برای پیشرفت دانش علمی و فنی - محیط زیست، جمعیت و توسعه اجتماعی ذیل هر دو عنوان اشارات متعددی به عنصر آموزش شده است که برخی

از آنها عبارتند از:

ایجاد و تقویت ارتباط بین بخش تولید و خدمات از یک طرف و آموزش عالی و موسسات

پژوهشی از طرفی دیگر

ص: 152

در علوم پایه و علوم اجتماعی و انسانی هدف نخست برنامه میان مدت، توسعه نیروی انسانی خواهد بود.

-به منظور کاهش فاصله علمی بین کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه به تقویت

آموزش دانشگاهی و پژوهش های اساسی در کشورهای کمتر توسعه یافته توجهی خاص مبذول می گردد.

- نسل جدید مهندسین باید بر فن آوریهای مفید برای محیط زیست تکیه کنند؛ بنابراین برنامه های آموزش مهندسی شیوه های آموزش ضمن خدمت مهندسین و رابطه آموزش و مهندسی و

صنعت باید از نو ارزیابی و بازسازی شوند.

در زمینه انتقال یافته های پژوهشی به صنایع و همکاری بین دانشگاهی، توسعه بسترهای آموزشی چندرسانه ای بسیار مهم است و اهداف تازه ای برای آموزش مهندسی مطرح می کند.

-با توجه به رسالت یونسکو در تعیین نقش فلسفه در تحلیل مسائل عمده امروز مثل صلح ،برابری اخلاق ،اعتقاد جهانشمولی و غیره راهبرد میان مدت از طریق ایجاد کرسی های یونسکو از گسترش یک رهیافت آزاد و نقادانه در آموزش فلسفه پشتیبانی می کند .

دستور کار 21 (حاصل) کار کنفرانس جهانی محیط زیست ریودوژانیرو (1992) به یونسکو ماموریت داده است تا در تقویت آموزش جمعیت و محیط زیست کوشا باشد در این رابطه یونسکو

پروژه بین رشت های اطلاعات و آموزش جمعیت و محیط زیست در جهت «توسعه» را طراحی و اجرا می کند در زمینه آموزش بهداشت نیز که ارتباط تنگاتنگ با محیط زیست و جمعیت دارد یونسکو

فعالیت خواهد داشت.

2.آموزش در راهبرد بهبود میراث فرهنگی و طبیعی و ترویج خلاقیت میل به اهداف این راهبرد نیز چون دیگر راهبردها آموزش نقشی عمده ایفا می کند. فرازهایی از متن راهبرد میان مدت یونسکو در زمینه میراث فرهنگی و طبیعی و ترویج خلاقیت که موید نقش محوری آموزش است عبارتست از:

با توجه به نقش موزه ها در حفظ میراث فرهنگی و طبیعی و استفاده روبه گسترش از آنها در

آموزش گهواره تا گور یونسکو از ایجاد برنامه های آموزشی در این زمینه پشتیبانی میکند. مردم و بخصوص جوانان باید به ارزش میراث فرهنگی و طبیعی و لزوم صیانت از آن ببرند برای نیل به این مهم ابزار آموزش رسمی و غیر رسمی در زمینه آموزش اصیل «میراث» باید به کار گرفته شوند.

3. آموزش در راهبرد ترویج جریان آزاد اطلاعات و « توسعه ارتباطات»

این راهبرد در متن پیش نویس راهبرد میان مدت یونسكو تحت دو عنوان بررسی شده است که دومی عبارتست از ظرفیت سازی و گسترش مهارت ها که طبعاً مستلزم بکارگیری گسترده آموزش

ص: 153

است عنصر آموزش در راهبرد ترویج جریان آزاد اطلاعات و توسعه ارتباطات در فرازهای ذیل

مشاهده میشود

بسیاری از موسسات آموزش عالی و سازمان های حرفه ای در تلاش هستند تا اخلاق حرفه ای را در برنامه های آموزشی کارشناسان ارتباطات .بگنجانند یونسکو از این فعالیت پشتیبانی می کند و از طریق ایجاد کرسیهای یونسکو و شبکه مدارس روزنامه نگاری وابسته به یونسکو در آن مشارکت می کند. تربیت کتابداران و کارشناسان نگهداری مدارک و اطلاعات با توجه به فن آوری های نو و نقش مهم اطلاع رسانی در تصمیم گیری از اهمیتی دو چندان برخوردار شده است. یونسکو با تشویق ایجاد شبکه همکاری بین موسسات آموزشی کتابداری و اطلاع رسانی سعی میکند تا کیفیت آموزش در این زمینه ها را ارتقا بخشد.

- در زمینه آموزش انفورماتیک تربیت مدرسین کارآمد اولویت ویژه ای دارد و یونسکو به آموزش جامع فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی تاکید می ورزد.

4. آموزش در راهبرد تبلیغ حقوق بشر و مبارزه با تبعیض

راهبرد اول از محور راهبردی دوم يونسکو «مشارکت - یونسکو» در ایجاد صلح مستقیماً با آموزش ارتباط دارد که در بخش د تشریح شد در راهبرد دوم این محور یعنی تبلیغ حقوق بشر و مبارزه با تبعیض آموزش نقش مهمی را ایفاء مینماید که در فرازهای برگرفته از متن راهبرد مشهود است.

در تعقیب رهنمودهایی که در چهارمین کنفرانس جهانی زنان پکن سپتامبر (95) ارائه خواهد

شد، یونسکو مشوق توسعه «برنامه های آموزش حقوق» برای بانوان خواهد بود که شامل آشنایی زنان

با حقوق خویش است.

در گذشته یونسکو کنوانسیون و توصیه نامه ای بر ضد تبعیض در آموزش تهیه و تصویب کرده است که در آینده پیگیر اجرای دقیق آن خواهد بود.

یونسکو برای دفاع از آموزگاران و استادان در کنار دفاع از روزنامه نگاران، هنرمندان و متفکران ایجاد « دیده بانی حقوق بشر» (Human Rights Observatory) را پیشنهاد می کند و از آزادی آکادمیک به عنوان یک حق فرهنگی پشتیبانی میکند.

5.آموزش در راهبرد پشتیبانی از تحکیم فرآیندهای دمکراتیک

دموکراسی چارچوب طبیعی اجرای حقوق بشر است و ذهن و زندگی مردم باید از دموکراسی رسمی به سوی روندها و شیوه های دمکراتیک گرایش پیدا کند و طبیعی است که در این زمینه توفیق حاصل نمی شود مگر با آموزش؛ لذا عنصر آموزش در راهبرد پشتیبانی از تحکیم فرآیندهای دموکراتیک آن طور که در فرازهای زیر میبینیم جای گرفته است:

ص: 154

- یونسکو آماده برگزاری دوره های آموزش بکارگیری روندهای دمکراتیک برای نمایندگان مجلس و کارکنان دولت هاست

برنامه های آموزشی خاص رأی دهندگان برای ارتقای حضور مردم عادی در روندهای دمکراتیک از سوی یونسکو تهیه شده است.

و . نتیجه

در طول 50 سال فعالیت یونسکو تاکنون سه برنامه میان مدت شش ساله اجرا شده است. اسناد معرفی کننده این سه برنامه بسیار حجیم بوده و به آسانی قادر به انتقال تصویری روشن از چگونگی فعالیت های یونسکو نبوده اند در استقبال از چهارمین برنامه میان یونسکو برای سال های 1996 - 2001

سند ارزنده موجز و روشن راهبرد میان مدت توسط دبیرخانه یونسکو برای ارائه به بیست و هشتمین نشست کنفرانس عمومی این سازمان پاریس - آبان ماه (74 ) تهیه شده است. مقاله حاضر علاوه بر نشان

دادن نقش محوری آموزش در برنامه های ،یونسکو تلخیص و برداشتی است از کل برنامه میان مدت در مقدمه اساسنامه یونسکو آمده است همان طور که اولین نشانه های جنگ در ذهن انسان میروید

به همان ترتیب بذر صلح باید در ذهن انسان کاشته شود.

بدیهی است که آماده سازی ذهن انسان برای این بذر افشانی و سپس آبیاری آن در درجه اول نیازمند آموزش است و به همین منظور عنصر آموزش در جای جای فعالیت هایی پیش بینی شده در

برنامه میان مدت یونسکو مشاهده می شود و مطالعه برنامه و بودجه پیشنهادی یونسکو برای دو ساله

1997-1996

5. نشان میدهد که بیشترین بودجه به آموزش اختصاصی داده شده است. اکنون اجازه دهید این مطلب را با فرازی از مقدمه جزوه اقدام جهانشمول یونسکو در آموزش»

خاتمه دهیم:

آموزش، آگاه باشیم یا نباشیم بیشتر از هر چیز دیگر آینده ساز است. تهیه کننده قاسم جابری پور

مراجع

1 سند 28/4/1 از سری اسناد بیست و هشتمین نشست کنفرانس عمومی یونسکو

(پاریس آبانماه (74) تحت عنوان

Medium - Term Strategy 1996-2001 United Nation Education, S, and C, Organization (UNESCO) 1995

ص: 155

2. راهبرد خط سوم از کنفرانس جامتین

Third Channel Strategy, World Conference on Education for All (Jomtein, March 1990)

3. گزارش چهل و چهارمین اجلاس کنفرانس بین المللی تعلیم و تربیت، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی شماره 7 و 8 پاییز و زمستان (1373 ) نادر قلی قورچیان محمد باقر غفرانی

4. An Agenda for Peace United Nations, 1990

5. Programme and budjet 1996-1997 UNESCO 28C/5

6. UNESCO World Action in Education, 1993

36

تامین تسهیلات برای استفاده از شبکه های اطلاعاتی و اطلاع رسانی برای کشورهای در حال رشد.

3. پیشنهاد برنامه و بودجه 97-1996 برنامه اجرایی دو ساله اول برنامه میان مدت چهارم می باشد و از این نظر جهت گیری جدیدی در آستانه قرن بیست و یکم ارائه می دهد. تفاوت عمده این برنامه با برنامه و بودجه سال های گذشته ادغام برنامه های علوم اجتماعی و انسانی در بخش علوم

می باشد و بدین ترتیب برنامه ها بصورت متمرکز در 4 محور ارائه شده اند.

الف - آموزش مداوم و همگانی؛ ب - علوم در خدمت توسعه؛ ج - توسعه فرهنگی، میراث و

خلاقیت؛ د - ارتباطات و اطلاعات

4. از مهمترین ابعاد برنامه دو ساله 97 - 1996 که از ارکان برنامه استراتژی میان مدت چهارم یونسکو نیز میباشد بعد آموزش همگانی است که به عنوان عامل اصلی در توسعه پایدار تلقی

می گردد. هدف از این حرکت عینیت بخشیدن مفهوم «آموزش بدون مرز» (جغرافیایی و اجتماعی) میباشد به ترتیبی که تمام افراد جوامع در حد نیاز و توانایی خود از موهبت آموزش بهره بگیرند. برای

تحقق این هدف اقشار نیازمندتر مانند جوانان زنان و فقیرترین جوامع در نظر می باشد و با توجه به مصوبات کنفرانس سران در دهلی و کپنهاک این امر در نه کشور پرجمعیت جهان (چین، هندوستان،

،پاکستان ،بنگلادش ،مصر ،مکزیک ،برزیل نیجریه و اندونزی ) از اولویت برخوردار است. در برنامه آموزش مداوم همگانی از کلیه کشورهای عضو تقاضا شده که با امعان نظر به شتاب

فوق العاده تغییرات تکنولوژیکی و رشد اطلاعات علمی در طلیعه هزاره سوم میلادی تجدید نظر لازم در اهداف، محتوا، ساختار و روش های آموزشی بنمایند. بودجه برنامه آموزش پایه همگانی نسبت به

برنامه 5/27C به میزان 200 و 141 و 1 دلار افزایش یافته است تا تنوع زمینه های فعالیتی و گستره آن افزایش یافته بویژه تعداد بیشتری از دختران ،زنان جوانان و افراد بومی را پوشش مناسبتری دهد. برنامه اصلاح سیستم آموزشی از دیگر برنامه های مهم یونسکو میباشد که ناظر بر کلیه سطوح از ابتدایی تا دانشگاهی با تاکید بر اهمیت آموزش فنی و حرفه ای و تربیت معلم میباشد. همچنین این برنامه بر نقش آموزش عالی در توسعه پایدار کشورها و جوامع تاکید دارد و آموزش دانشگاهی را

آموزش پایه برای توسعه تلقی می.کند برای تقویت انتقال دانش و تکنولوژی برنامه های کرسی های يونسكو و ارتباط متقابل دانشگاهی (Unitwin) با قوت بیشتری باید دنبال شوند. بودجه این برنامه ها به 3/826/000 دلار افزایش یافته است. نکته قابل تامل در برنامه آموزش مداوم همگانی، تاکید بر

ص: 157

کارایی آموزش و انطباق آن با نیازهای جوامع میباشد انستیتوی بین المللی برنامه ریزی آموزش، دفتر بین المللی آموزش و انستیتوی یونسکو برای آموزش بدین منظور بسیج خواهند شد.

5. با توجه به نتایج کنفرانس ریوو کپهناک برنامه استراتژی چهارم یونسكو تاکید بر دخالت ابعاد اجتماعی و زیست محیطی در توسعه پایدار جوامع دارد به عبارت دیگر توسعه پایدار باید دارای سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی باشد. در این راستا برنامه های مهم یونسکو مانند مدیریت اقیانوس ها و منابع آبی منابع انرژیهای تجدیدپذیر (مانند) انرژی (خورشیدی) بهبود شرایط زندگی و مسکن در مدنظر هستند.

در برنامه دوم علوم در خدمت توسعه ادغام علوم اجتماعی و انسانی در بخش علوم بیانگر توجه و تاکید بر لزوم نگرش همه جانبه به توسعه میباشد؛ چرا که بدون در نظر گرفتن ابعاد اجتماعی

و انسانی توسعه پایدار میسر نمی.باشد هر چند که هر یک از بخش ها در فعالیت خود مستقل میباشند ولی هماهنگی و دارا بودن هدف مشترک برای کلیه شاخه های علمی مدنظر می باشد. بودجه این برنامه نسبت به برنامه 5/27C به میزان 2.771.900 افزایش یافته است یکی از زمینه های مهم تحقیقاتی این برنامه ارتباط بین دانشگاه تحقیقات و صنعت میباشد.

7. با توجه به تلاشهایی که در جهت تفکیک کمیسیون بین الدولی اقیانوس شناسی از یونسکو و ادغام آن در سازمان جهانی هواشناسی به عمل آمده است؛ مدیر کل یونسکو به منظور حفظ این

کمیسیون در سازمان یونسکو پیشنهاداتی مبنی بر تقویت استقلال اداری و مالی این کمیسیون نموده

است که در شورای اجرایی و کنفرانس عمومی آینده به بحث گذارده خواهد شد.

8. در برنامه سوم توسعه فرهنگی تلاش میشود تا میراث فرهنگی جهانی قربانی اهداف توسعه اقتصادی نگردد. به علاوه بر زمینه هایی مانند صنعت فرهنگی صنایع دستی، صنایع کتاب و سایر تولیدات ( فرهنگی توسط ) صنعت توریسم فرهنگی احیای خلاقیت در صنایع دستی، سنتی و بومی تاکید لازم به عمل آید با توجه به برنامه دهه جهانی توسعه فرهنگی در طول 97-1996 پیش بینی می شود که برنامه های در دست اجرا و تالیف کتب تاریخ عمومی و منطقه ای در این مدت

به پایان رسند.

9. برنامه چهارم ارتباطات و اطلاعات از انقلاب تکنولوژیکی معاصر نشات می گیرد. تلفیق سه محور ارتباطات (Telecommunication)، انفورماتیک و سمعی و بصری، عرصه های جدید و

غیر قابل تصوری از پیشرفت دانش و توسعه همکاری های فکری را در مقابل انسان ها می گشاید. تلاش

ص: 158

یونسکو برای ایجاد امکانات لازم برای کشورهای در حال توسعه به منظور بهره گیری از دستاوردهای

مهم در این زمینه مانند (Internet ) میباشد هدف از این امر انتقال آزاد و سریع اطلاعات و ایده ها توسط كلمات و تصویر در همه نقاط جهان است.

10. تعدادی از موضوعات میان برنامه ای نیز در برنامه و بودجه 97-1996 وجود دارند که از بین آن ها پروژه آموزش و اطلاع رسانی در زمینه محیط زیست و جمعیت در جهت توسعه میباشد که مشتمل بر پخش اطلاعات علمی و جدید و تهیه برنامه ها و روش های آموزشی و تولید وسایل و متون تربیتی به منظور

تفهیم مسائل محیط زیست جمعیت و توسعه و ارتباط تأثیرات متقابل آنهاست از برنامه های دیگر در این زمینه فرهنگ صلح میباشد که در آن از هر پروژه های در جهت تقویت روحیه تسامح، رعایت حقوق بشر و آزادی های اساسی عدالت و همبستگی و دمکراسی استقبال میشود.

11. بودجه در نظر گرفته شده برای فعالیتهایی که در چارچوب چهار برنامه بزرگ و دو

برنامه میان برنامه ای انجام خواهند شد از 282.7 میلیون دلار در دوره دو ساله 95-1994 به بیش از

286.7 میلیون دلار برای سال های 97-1996 بالغ خواهد شد. این افزایش بودجه از محل صرفه جویی های به عمل آمده در امور اداری و پشتیبانی برنامه ها حاصل شده اند.

12. گروه های اجتماعی که در برنامه های یونسکو دارای اولویت میباشند عبارتند از زنان جوانان کشورهای کمتر توسعه یافته و افریقا در هر یک از 4 برنامه بزرگ پروژه هایی وجود دارند که این چهار گروه را مد نظر قرار داده اند.

این تشخیص اولویت در تخصیص بودجه برنامه ها نیز منعکس میباشد به عنوان مثال حدود 10 میلیون دلار افزایش %22/5 نسبت به برنامه (5/27C برای فعالیت ویژه زنان در نظر گرفته شده است.

بودجه پیش بینی شده برای فعالیت جوانان به 904 میلیون دلار بالغ میشوند (53% رشد) بودجه برنامه های ویژه کشورهای با رشد کمتر با رشدی معادل 65/7٪ به 1218 میلیون دلار بالغ می شود و بالاخره بودجه مربوط به فعالیت برنامه های یونسکو در قاره آفریقا بالغ بر 15/2 میلیون دلار است با در نظر گرفتن هزینه دفاتر و مراکز یونسکو در آفریقا و همچنین پروژه هایی که از منابع خارج از بودجه عادی extra bud استفاده می.کنند کل بودجه فعالیت یونسکو در قاره آفریقا به 98/9 میلیون

دلار بالغ میشود .

13. از دیگر خطوط اصلی پیشنهادی در استراتژی برنامه میان مدت چهارم یونسکو که دو سال

اول آن مصادف با سال های 97-1996 میباشد تمرکززدایی در سازمان و تقویت دفاتر منطقه ای

ص: 159

وزیر منطقه ای و کمیسیون های ملی یونسکو در کشورهای عضو میباشد. بدین منظور 34٪ کل بودجه

برنامه های یونسکو در واحدهای تابعه هزینه خواهد شد.

14. از 4/7 میلیون دلار بودجه همکاری برای توسعه مبلغ 2 میلیون دلار در اختیار دفاتر و واحدهای خارج از مقر سازمان گذاشته خواهد شد. همچنین قرار است روند تمرکززدایی در برنامه

مشارکت ادامه یابد.

15 در دوره دو ساله 97-1996، 05٪ از هزینه برنامه ها صرف فعالیت ارزیابی هر برنامه خواهد شد. در این ارزیابی از تشریک مساعی کمیسیون های ملی بهره گیری خواهد شد.

16. بودجه پیشنهادی برای دوره دو ساله 97 - 1996 به مبلغ 518.445.000 دلار بالغ می شود که با در نظر گرفتن نرخ تورم و تغییر کاهش نرخ برابری دلار رشدی برابر با صفر داشته است.

17. در مورد افتتاح دفتر یونسکو در تهران پس از پیگیری نمایندگی دائمی، مسئوول تدوین برنامه و بودجه در دبیرخانه یونسکو اظهار داشت که در ضمیمه و پیش نویس سند برنامه و بودجه و در بخش مربوط به عدم تمرکز یک پست با درجه مدیر (DI) برای ج.ا.ایران پیش بینی شده است.

در صورت تصویب این پست سالانه مبلغی بالغ بر 300.000 دلار تعهد مالی برای یونسکو ایجاد

خواهد کرد.

افتتاح این دفتر میتواند پیش درآمدی بر تشکیل مراکز آموزش عالی منطقه ای یونسکو که

کشورمان به بیست و هفتمین اجلاس کنفرانس عمومی پیشنهاد کرده بود باشد.

37

1 دستور کار کنفرانس که توسط شورای اجرایی یونسکو تهیه و به کنفرانس پیشنهاد خواهد شد شامل موارد زیر میباشد .

- موارد 401 و 402 - وضعیت مؤسسات آموزش فرهنگی سرزمین های اشغالی و میراث

فرهنگی بیت المقدس

- ماده 407 - پنجاهمین سالگرد صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر

- ماده 503 - اصلاح اساسنامه سازمان برای ایجاد تعادل در تعداد اعضای شورای اجرایی که در

هر نشست کنفرانس عمومی انتخاب میشوند

- ماده 602 (1) - تدوین بیانیه ژنوم انسانی

- ماده 604 - ایجاد یک چارچوب حقوقی در ارتباط با فضای رایانه ای

- ماده 606 - بیانیه محافظت از نسلهای آینده

- ماده 10 - انتخاب شورای اجرایی و سایر کمیته ها و شوراها

بحث در مورد چگونگی تهیه برنامه و بودجه دو ساله 2001-2000 متن کامل دستور کار و فهرست اسناد سازمان در سند 291 آمده است. در ضمن یادآوری مینماید در تمام موارد فوق توجه خاصی به جوانان دیده میشود و در طول کنفرانس چند میزگرد در مورد مسائل جوانان برگزار

خواهد شد.

2. در جلسه همگانی یک وقت 8 دقیقه ای برای رئیس هیئت هر کشور پیش بینی شده است و توصیه مدیر کل این است که از این وقت برای اظهار نظر در مورد برنامه و بودجه 2 ساله 1999-

1998 و ارائه پیشنهاد برای برنامه و بودجه دو ساله 2001 - 2000 استفاده شود. در رابطه با تهیه متن سخنرانی رئیس هیئت مطالب پیشنهادی در مورد هر یک از برنامه های یونسکو جمع آوری شده است

که انشاءاله پس از دستور جناب عالی برای تدوین و تنظیم نطق از آنها استفاده خواهد شد.

ص: 161

3. ارائه اصلاحیه و قطعنامه از سوی کشورهای عضو در این دوره مشمول مقررات جدیدی است. بر اساس این مقررات که البته باید به تصویب کنفرانس عمومی برسد توانایی مدیر کل برای رد

یا قبول اصلاحیه قطعنامه افزایش یافته است. در کمیته کاری بییست و نهمین نشست کنفرانس عمومی

که در این کمیسیون تشکیل شد و تاکنون با حضور اعضای ذیربط کمیسیون و نمایندگان وزارت امور خارجه و فرهنگ و ارشاد اسلامی بالغ بر 10 جلسه داشته است مقررات مزبور بررسی شده و

قطعنامه های مربوط به هر یک از برنامه ها مطابق با مقررات تهیه شده است برای اطمینان از قابل قبول بودن اصلاحیه ها به کمک نمایندگان دائم کشورمان در یونسکو به طور غیر رسمی از کارشناسان

مربوط در سازمان یونسکو نظر خواهی شده است تا انشاء اله اصلاحیه هایی که حداکثر تا بیستم شهریورماه باید ارسال ،شود معیارهای پذیرفته شدن را داشته باشد از جمله این معیارها موارد ذیل

جلب توجه می کند .

بین المللی منطقه ای و یا زیر منطقه ای بودن موضوع قطعنامه پیشنهادهایی که صرفاً جنبه ملی دارند از طریق برنامه مشارکت و بعد از نشست کنفرانس عمومی قابل اقدام است.

موضوع قطعنامه باید ناظر بر ،حذف اضافه و یا تغییری کلی از خطوط اصلی اقدام مندرج در سند اصلی برنامه بودجه 5/29C و یا قطعنامه پیشنهادی مربوط به هر برنامه باشد.

هزینه پیش بینی شده برای هر قطعنامه کمتر از 40 هزار دلار نباشد موضوعات مربوط به قطعنامه های تهیه شده را که به یونسکو ارائه خواهد شد به پیوست ملاحظه میفرمایید.

ص: 162

4. برنامه زمانی کار و توزیع موارد دستور کار جلسات همگانی و کمیسیون های پنج گانه برنامه ای، کمیسیون اداری ،مالی کمیته حقوقی و کمیته انتخابات کنفرانس در انتهای سند 2/29C آمده است. خلاصه ای از این برنامه زمانی و شرح مواد دستور کار هر یک از کمیسیون ها و کمیته ها در قالب جزوه راهنمای شرکت در بیست و نهمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو به پیوست

تقدیم می.شود در پایان این راهنما تعدادی از مسئوولین ذیربط برای شرکت در جلسات کمیته ها و کمیسیون ها پیشنهاد شده اند خواهشمند است در صورت موافقت با برنامه تنظیم شده و اعضای پیشنهادی هیئت اعزامی مقرر فرمایید اقدامات لازم برای تمهید شرکت آنان در کنفرانس عمومی انجام گیرد. در ضمن در صورتی که در هر یک از موارد یادآوری شده نیاز به توضیح بیشتر باشد متون و اسناد تهیه شده در این کمیسیون بلافاصله آماده ملاحظه خواهد بود.

اکبر مجدالدین سرپرست کمیسیون ملی یونسکو در ایران

38

39

40

یادداشت تفاهم منعقده میان وزارت فرهنگ و آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران و مرکز بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام - در پی دعوت رسمی آقای .امای ویرازورو، مدیر مرکز

ام.ای.ویرازورو، بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام، آذر ماه 1377 (برابر 10 دسامبر 1998) از مرکز بین المللی فیزیک نظری عبد السلام در شهر تریست ایتالیا بازدید نمودند.

با توجه به نظرات جناب آقای دکتر مصطفی معین، وزیر فرهنگ و آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران در خصوص اهمیتی که ایشان برای ارتباطات عمیق بین مرحوم پروفسور عبدالسلام و جامعه علمی ایران به ویژه در جهت تحقق همکاری بین مرکز بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام و ج.ا.ایران قائل هستند و نظرات پروفسور .امای ویرازورو، مدیر مرکز بین المللی فیزیک نظری عبد السلام مبنی بر اینکه تبادل اطلاعات علمی و همکاری بین مرکز و جوامع علمی تمامی کشورهای در حال توسعه به خصوص جمهوری اسلامی ،ایران از اهداف قطعی مرکز محسوب می شوند؛ با عنایت به شرح وظایف مرکز بین المللی فیزیک نظری عبد السلام که ایجاد تسهیلات پژوهشی در سطح جهانی برای دانشمندان کارشناسان و محققان در کشورهای در حال توسعه جهان

را مد نظر قرار میدهد؛

با اعتقاد بر اینکه ترویج و تقویت تحقیقات علمی پیشرفته به ویژه فیزیک نظری و ریاضیات، همچنین تشکیل گردهمایی های بین المللی برای تبادل اطلاعات علمی از طریق برگزاری دوره های

آموزشی کارگاه ها و سمینارها از اهم اهداف مرکز بین المللی فیزیک نظری عبد السلام است. این یادداشت تفاهم در زمینه همکاریهای علمی دو جانبه مورد تائید قرار گرفته است.

1. برگزاری دوره های آموزشی مشترک منطقه ای و یا بین المللی.

2. تشکیل کارگاه های آموزشی مشترک در سطوح منطقه ای و یا بین المللی.

3. ایجاد تسهیلات لازم به منظور مشارکت فعالانه اندیشمندان و محققان ایرانی در برنامه های مرکز بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام.

4 تبادل تجربیات در برگزاری دوره ها کارگاههای آموزشی و کنفرانسهای منطقه ای و یا بین المللی

این یادداشت تفاهم میان وزارت فرهنگ و آموزش عالی و مرکز بین المللی فیزیک نظری عبد السلام در دو نسخه انگلیسی و فارسی در تاریخ 19 آذرماه 77 برابر با 10 دسامبر( 1998) بین طرفین در شهر تریست ایتالیا به امضا رسید و مبادله گردید.

دکتر مصطفی معین وزیر فرهنگ و آموزش عالی

پروفسور .ام.ای ویر ازورو مدیر مرکز بین المللی فیزیک نظری

ص: 166

40

د- معاون فن آوری وزارت فرهنگ و آموزش عالی و رئیس سازمان پژوهشهای علمی و

صنعتی ایران

سه سال

ه - مشاور وزیر و مدیر کل دفتر همکاریهای علمی و بین المللی وزارت فرهنگ و آموزش عالی

و - معاون پژوهشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

ز - دو نفر از پژوهشگران علوم پایه کشور به انتخاب وزیر فرهنگ و آموزش عالی برای مدت

ح - رئیس دفتر همایش ها به عنوان دبیر شورا و با انتخاب وزیر فرهنگ و آموزش عالی از میان یکی از صاحب نظران متخصص منصوب میشود

2-1. ریاست شورا با وزیر فرهنگ و آموزش عالی است و اعضا با حکم رسمی ایشان منصوب می شوند.

2-2 دبیرخانه شورا دفتر همایش ها است

2-3 جلسات شورا حداقل هر سه ماه یکبار پس از هماهنگی با ریاست شورا با دعوت دبیر شورا تشکیل میشود و تصمیمات آن با رای حداقل 5 نفر قابل اجراست

بند 3 - وظایف رئیس دفتر همایش ها

1. تشکیل و در صورت لزوم گسترش دبیرخانه

2. اجرای مصوبات شورای سیاستگذاری و شورای علمی

3. انجام مکاتبات مربوط به اجرای همایشها و هماهنگی با شورای علمی

4. ایجاد هماهنگی میان مصوبات شورای سیاستگذاری شورای علمی و

ICTP .5 تهیه گزارش سالانه فعالیت های دفتر همایش برای شورای سیاستگذاری . پیش بینی بودجه و ارائه آن به شورای سیاستگذاری

بند 4 - دبیرخانه دفتر همایش ها

دبیر خانه دفتر همایش ها با مسئولیت رئیس دفتر در شروع تاسیس در داخل یکی از مؤسسات آموزشی - پژوهشی کشور ( احتمالاً ) دانشگاه صنعتی شریف مستقر میشود، تا با استفاده از بعضی

امکانات آن موسسه دانشگاه در بودجه آن صرفه جویی شود همکاران دبیرخانه را در سال نخست علاوه بر رئیس دفتر همایش ها و اعضای شورای علمی یک کارشناس مسئول تمام ( وقت)، یک کارشناس (تمام )

وقت یک کارپرداز (نیمه وقت) و یک کارشناس مالی نیمه وقت تشکیل می دهند.

ص: 168

این آئین نامه شامل یک مقدمه در 7 بند تنظیم شد که پس از تصویب از سوی شورای همکاری های علمی بین المللی و تائید وزیر محترم فرهنگ و آموزش عالی از تاریخ 1377/12/24

، قابل اجراست.

43

کمیسیون V. ارتباطات با توجه به اهمیت و پیشرفت و تحول ارتباطات مدتی است که این کمیسیون که موضوع ارتباطات و مسائل جنبی آن را مورد توجه و بحث قرار می دهد به کمیسیونهای مجمع عمومی اضافه شده است.

کمیسیون VI . در... موضوعاتی چون سازماندهی اجلاس ،بودجه سازمان پیش نویس برنامه و بودجه و موارد مشابه مورد بحث و بررسی قرار میگیرد.

3. کمیته های پشتیبانی: کمیته تخصصی پشتیبانی عبارتند از: کمیته فرعی کنفرانس عمومی - اعضای این کمیته شامل رئیس و روسای کمیته ها و کمیسیون ها هستند نقش این ،کمیته کمک و

مساعدت به رئیس کنفرانس برای انجام وظایف و هدایت مجمع است رئیس شورای اجرایی بدون حق رای در جلسات این کمیته شرکت میکند

4. برنامه های فوق العاده و کارهای همزمان با اجلاس معمول است که در حاشیه مجمع عمومی برنامه های خاص و فوق العاده ای در نظر گرفته شده و اجرا می شود. برنامه هایی که در

چارچوب کمیته ها و کمیسیون ها قرار ندارد جزء این برنامه ها خواهد بود. نظیر میز گردها، برنامه جوانان و برنامه های ویژه سازمان های غیر دولتی کمیته اعتبارنامه Credential Com این کمیته دارای 9 عضو است که در اولین جلسه عمومی

از کنفرانس عمومی به پیشنهاد رئیس موقت کنفرانس انتخاب میشوند این کمیته، اسامی و اعضای هیئت ها نمایندگی و ناظرین را بررسی میکند .

کمیته انتخابات Nomination Com. این کمیته که از روسای هئیت های نمایندگی تشکیل می،شود اولین جلسه خود را ساعت 12 روز اول برای پیشنهادهای شورای اجرایی برای انتخاب رئیس مجمع و معاونین تشکیل می دهد کمیته در صورت لزوم جلسات دیگری برای بررسی کلیه کاندیداها تشکیل خواهد داد.

کمیته حقوقی Legal Com این کمیته که دارای 21 عضو است گزارش کار خود را مستقیماً به کنفرانس عمومی یا به سازمان یا واحدی که موضوع از طرف آن برای بررسی ارسال داشته است ارائه می دهد کلیه برنامه ها و پیشنهادهایی که به نوعی جنبه حقوقی مییابد باید قبلاً در این کمیته

بررسی شود.

کمیته ستاد Headquarter Com این کمیته مرکب از 25 عضو است. وظیفه آن تشکیل جلسات در فاصله بین دو کنفرانس عمومی برای توصیه و راهنمایی مدیر کل در تمام مواردی است

که سوالی برای مسئوولین اصلی سازمان مطرح میشود.

ص: 170

کمیته اداری Administrative Com. وظیفه این کمیته در رابطه با مسائل اداری بودجه کارکنان مقررات اداری و کارمندی حقوق کارکنان سیاست های پرسنلی و توزیع جغرافیایی و

نظایر آنهاست.

5. برنامه های فوق العاده و کارهای همزمان با اجلاس. معمول است که در حاشیه مجمع عمومی برنامه های خاص و فوق العاده ای در نظر گرفته شده و اجرا میشود. برنامه هایی که در

چارچوب کمیته ها و کمیسیون ها قرار ندارد جزء این برنامه ها خواهد بود نظیر میزگردها برنامه جوانان و برنامه های ویژه سازمانهای غیردولتی.

عمومی کنفرانس عمومی سی و یکم و رویدادهای آن کنفرانس عمومی سی و یکم، اولین کنفرانس عمومی یونسکو است که پس از انتخاب آقای ماتسورا به مدیر کل یونسکو در سال 2000 (کنفرانس)

(30) و پس از مدیر کلی 12 ساله آقای فدریکو مایور تشکیل میشود. آقای ماتسورا را که با شعار ساماندهی سازمان از لحاظ بودجه و تشکییلات مسوولیت اجرایی یونسکو را برعهده گرفت در مدت دو سالی که از مسوولیت وی می گذرد اقداماتی در زمینه های اداری و مالی انجام داده است که مهمترین آن ها عبارتند از تمرکززدایی Dicentralisation در ساختار و صرفه جویی مالی در رابطه

با تمرکززدایی حذف تعداد قابل توجهی از تشکیلات اداری و کاهش تعداد کارکنان حداقل برابر 170 پست و دفاتر محلی در افریقا بوده است. البته تاسیس دفاتر نیمه منطقه ای در چند مورد نیز وجود داشته است در رابطه با ،بودجه تنها در دبیرخانه سازمان حدود 30 میلیون دلار صرفه جویی

گزارش شده است .

در همین رابطه و برای صرفه جویی در طول دوره برگزاری مجمع عمومی، کاهش روزها از حدود 30 روز به 22 روز و فشردگی برنامه های کمیسیون ها کمیته ها و غیره از جمله این اقدامات

است.

تعداد اعضای یونسکو در سال 2001 به 189 عضو افزایش یافته و لذا تعداد هیات های شرکت کننده که روسای بسیاری از آن ها در سطح وزیر میباشند در مجموع به بیش از 2000 نفر بالغ شده است. از جمله ویژگیهای دیگر مجمع عمومی سی و یکم که در برنامه پیشنهادی دو ساله 2002-2003 (سند (51/31C )نیز منعکس است محدودیت سقف مانور برای پیشنهاد و قطعنامه ها و افزایش بودجه پیشنهادی برای هر مقاله بیش از 40000 دلار است. شاید مهم ترین ویژگی اجلاس عمومی ،31 آنکه این اولین اجلاس بین المللی است که با شرکت بیش از یکصد وزیر و سران کشور پس از حادثه 11 سپتامبر تشکیل میشود و دیگری انتخاب جناب آقای دکتر احمد جلالی سفیر و

ص: 171

نماینده دائم ایران در یونسکو به عنوان رئیس کنفرانس عمومی است این انتخاب به دنبال عضویت ایران در شورای اجرایی که در کنفرانس عمومی 30 اتفاق افتاده برای ایران مهم و برای کشورهای دوست به ویژه کشورهای مسلمان موجب خوشحالی گردید.

طبیعی است که یونسکو که مجمع فرهیختگان و روشنفکران است و کمتر از سایر سازمانهای جهانی تحت تاثیر مسائل سیاسی است، بیشتر تحت تاثیر این تحولات قرار گیرد. بی مورد نیست که پیشنهاد ادامه برنامه گفتگوی تمدن ها در برنامه میان مدت 6 ساله یونسکو به راحتی در جلسات

مربوطه به تصویب میرسد و قطعنامه پیشنهاد کمیسیون ملی یونسکو در ایران در رابطه با دهه گفتگوی تمدن ها نیز با استقبال روبه رو میشود

از جمله خصوصیات دیگر این مجمع سخنرانی دو رئیس جمهور در جلسه افتتاحیه کنفرانس یعنی روسای جمهور نیجریه و فرانسه است یادآوری میشود که تمام سخنرانیها بلااستثنا به حادثه 11 سپتامبر اشاره داشته و در مقابل آن اهمیت توجه جدی به موضوع گفتگوی تمدن ها را عنوان کرده اند. آقای شیراک نظیر تقریباً کلیه سخنرانها به حادثه 11 سپتامبر اشاره داشت و آن را محکوم کرد. وی اظهار داشت که در آستانه قرن بیست و یکم مساله برخورد تمدن ها مورد بحث است.

همانطور که در قرن نوزدهم میلادی بحث برخورد ملیت ها و در قرن بیستم بحث برخورد ایدئولوژی ها مطرح بود. او گفت که ممکن است در آینده شاهد ناهنجاری های بیشتر و نظریه پردازی های جدیدتری باشیم. ما باید از برخورد بین انسان ها و فرهنگ ها و مذاهب به نحو ممکن جلوگیری کنیم. او گفت بالاتر از همه ما باید این را در نظر داشته باشیم که با برداشتی جدید از سیاست عقاید و فرهنگ به واقعیت بیندیشیم. او اظهار امیدواری کرد که این کنفرانس بتواند در راه نزدیکی ،ملل فرهنگ ها و گفتگوی تمدن ها موفق باشد.

برنامه های ویژه در حاشیه کنفرانس عمومی سی و یکم سه برنامه ویژه و با اهمیت به شرح زیر در نظر گرفته شده بود.

1. جلسه جوانان - این جلسات که با شرکت جوانان معرفی شده از طرف کشورها و با رعایت خصوصیاتی که برای آن ها توصیه شده بود صورت گرفت قبل از آغاز جلسات کنفرانس عمومی 12 لغایت 14 اکتبر در محل یونسکو در پاریس تشکیل گردید از جمله خصوصیاتی که برای جوان های معرفی شده در نظر گرفته شده بود تسلط به یک زبان خارجی توانایی های علمی و هنری و سن کمتر از 30 سال بود از ایران آقای الیپس مسیحی که دانشجوی مهندسی صنایع دانشگاه تربیت مدرس

در دوره دکتر است برای این سمت انتخاب شده بود.

ص: 172

2. میزگرد وزرای علوم - موضوع و مضمون این میزگرد اخلاق زیستی اقدامات بین المللی بود که در روزهای 22 و 23 اکتبر مطابق با 30 مهر لغایت اول آبان ماه با شرکت بیش از یکصد و بیست كشور عمدتاً وزیر تشکیل گردید.

پی آمدهای کنفرانس داکار - اولین جلسه در سطح عالی برای بحث پیرامون پی آمدهای کنفرانس داکار در روزهای 29 و 30 اکتبر، مطابق با 7 لغایت 8 آبان و با شرکت مسوولین رده بالای آموزشی کشورها و یا در سطح وزیر تشکیل شد کنفرانس داکار در آوریل سال 2000 در سنگال برگزار شده بود. در این کنفرانس جهانی آموزش چهارچوب اقداماتی که در رابطه با آموزش باید صورت گیرد ترسیم گردید

4. نشست دبیران کل کمیسیون ملی - این نشستها شامل نشست دبیران کمیسیون های کشورهای اروپایی کشورهای عرب، کشورهای آفریقایی کشورهای آسیا و اقیانوسیه می باشد. نشست دبیران کل کمیسیون ملی یونسکو کشورهای آسیا و اقیانوسیه از ساعت 10 صبح لغایت 1/5 بعد از ظهر روز شنبه 20 اکتبر با شرکت دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران تشکیل گردید.

بحث پیرامون وظایف و همکاری های منطقه ای و جهانی با دفاتر منطقه ای و بطور کلی با یونسکو بود.

این جلسه با شرکت و سخنرانی معاون مدیر کل و مسوولین ذیربط در یونسکو تشکیل شد. نشست دیگر روسای کمیسیون های ملی یونسکو کشورها در روز پنج شنبه 18 اکتبر و درباره همین موضوع انجام گردید.

5. نشست های دیگر - ... در حاشیه کنفرانس عمومی نشستهای متعددی برگزار میشود از جمله این نشست ها به موارد ذیل میتوان اشاره کرد

- چهارمین نشست هماهنگی بین روسای هیئتها پنجمین جلسه مجلس عمومی، نشست نمایندگان کمیسیون های ملی و یا هیئتهای مسوول ،آموزش نشست روسای دفاتر نمایندگی های يونسکو در جهان نشست شبکه پروژه مدارس همکار نشست نمایندگان جامعه علمی اروپا سیزدهمین نشست عمومی پیرامون کنوانسیون جهانی میراث فرهنگی

نشست بین الدول برنامه اطلاعات برای ،همه پنجمین جلسه فوق العاده کمیته جهانی میراث ،فرهنگی نشست پارلمانی در مورد پی آمدهای آموزش برای همه

6. جوایز یونسکو - یونسکو هر ساله جوایز متعددی برای افراد و سازمان هایی که در زمینه های مختلف علوم آموزش فرهنگ و غیره انجام میدهند و شایستگی ویژه و شایان توجهی داشته اند اهدا

می.کند این جوایز عبارتند از:

ص: 173

جایزه Carlos, J. Finlary برای میکروبیولوژی

جایزه Javad Hossain Prize for young Scientists

جایزه Kalinga prize for the Popularization of Science

جایزه Sultan Qaboos prize for Environmental presenation

جايزه Institute Pasteur - UNESCO Medal

جایزه UNESCO Science prize

ویژگی های سی و یکمین اجلاس عمومی - کنفرانس عمومی یونسکو به عنوان مجمع عمومی این سازمان هر دو سال یکبار در مقر آن در پاریس تشکیل میگردد در این کنفرانس کلیه

کشورهای عضو و سازمان های وابسته یا ناظر شرکت دارند هیئت های کشورهای عضو را افرادی در سطوح تصمیم گیریهای سیاسی مدیریتی و کارشناسی تشکیل میدهند و در راس هر هیئت رئیس کمیسیون ملی یونسکو از هر کشور و یا نماینده ایشان حضور پیدا می.کنند این اعضا پس از مشورت با کمیسیون ملی یونسکو در آن کشور انتخاب و معرفی میشوند. رئیس کمیسیون ملی یونسکو، دبي-ر کل آن و سفیر و نماینده دائم هر کشور در یونسکو به طور معمول جزء اعضای رسمی هیأت

شرکت کننده از هر کشور میباشند سایر اعضای رسمی و وابسته هیئت از میان مسؤولان و کارشناسان سازمان های ذیربط و شخصیتهای علمی و آموزشی و فرهنگی انتخاب می شوند. کلیه اعضای شرکت کننده اعم از اعضای رسمی و یا همراه طی نام های رسمی به کنفرانس معرفی میشوند معمولاً در کنفرانس عمومی برنامه ها و موضوعاتی مورد تصویب قرار میگیرد که از قبل

در سندی به نام پیش نویس برنامه و بودجه دو ساله معروف به 5/C آمده است این سند در کنفرانس سی و یکم با کد (5/31C) و به نام پیش نویس برنامه و بودجه دو ساله سالهای 2003–2002 و در جلدی آبی رنگ منتشر و در اختیار اعضا قرار گرفته است. لازم به ذکر است که پیشنهادهای ارائه

شده در این سند با توجه به مصوبات و توصیه های کنفرانس های قبلی و نیز نظرات و پیشنهادات کشورهای عضو سازمان یافته است. این سند در دو بخش مجزا و به شرح زیر تهیه شده است.

1) مجموع پیشنهادهای راهبردی که برای تصمیم گیری در کنفرانس عمومی مطرح میشود

2) اطلاع رسانی درباره روشهای ممکن برای انجام پیشنهادهای طرح شده در قسمت اول به هر حال از جمله ویژگیهایی که این سند را از اسناد قبلی متمایز می کند ،اینکه متن

پیشنهادی حاضر در دوره مدیر کلی آقای کوئیچیرو ماتسوئورا تهیه شده با توجه به اینکه راهبرد میان مدت يونسكو (2007-2002) نیز در همین دوران تنظیم گردیده است. در هر دو سند جلوه هایی از

ص: 174

اصلاحات کلی مدیر کل جدید در تشکیلات یونسکو دیده میشود. این اصلاحات در سه بخش:

نحوه ارائه مطالب ساختار و نیز در نتیجه مداری برنامه ها قابل مشاهده شده است. برای مثال، یکی از نکات مطرح شده در این سند تعیین یک اولویت اصلی برای هر برنامه عمده است. این اقدام از يكطرف موجب کاهش تعداد اولویت ها در هر برنامه عمده میشود و از طرف دیگر منابع بیشتری را گاهی تا 50 در جهت آن برنامه سوق میدهد برای مثال برنامه اصلی شماره (آموزش) تا حدود

42% افزایش بودجه داشته است سهم سایر برنامه های اصلی از این افزایش به ترتیب عبارتست از: علوم پایه %30 علوم اجتماعی ،50 فرهنگ 50 و ارتباطات حدود 32

- در مورد ساختار جدید نیز میتوان گفت که عمده ترین تغییر قابل توجه جداسازی برنامه اصلی علوم طبیعی از علوم اجتماعی است. نتیجه - مداری برنامه ها نیز در توجه بیشتر به ارزشیابی و نظارت در اجرای برنامه ها قابل مشاهده است.

برای مثال یکی از نکات مطرح شده در این سند تعیین یک اولویت اصلی برای هر برنامه عمده است. این اقدام از یک طرف موجب کاهش تعداد اولویت ها در هر برنامه عمده می شود و از طرف دیگر منابع بیشتری را گاهی تا 50٪ در جهت آن برنامه سوق میدهد برای مثال برنامه اصلی شماره I آموزش تا حدود %42 افزایش بودجه داشته است. سهم سایر برنامه های اصلی از این افزایش عبارتست از علوم پایه %30 علوم اجتماعی ،50 فرهنگ 50 و ارتباطات حدود 32 در مورد ساختار جدید نیز میتوان گفت که عمده ترین تغییر قابل توجه جداسازی برنامه اصلی علوم طبیعی از

علوم اجتماعی .است نتیجه - مداری برنامه ها نیز در توجه بیشتر به ارزشیابی و نظارت در اجرای برنامه ها قابل مشاهده است.

از دیگر تغییرات ایجاد شده در این سند گنجاندن دو مضون بین رشته ای، فقرزدایی و استفاده از فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی (ICT) است که در راهبرد میان مدت نیز دیده شده است. به استناد این پیش نویس اختصاص 12 میلیون دلار برای اجرای پروژه های مرتبط با این دو مضمون نشان دهنده اهمیتی است که یونسکو به موضوع فقرزدایی و توسعه فن آوری ها داده است. گنجاندن این دو مضمون به صورت بین رشته ای به معنی اینست که کلیه ادارات پنجگانه یونسکو (علوم پایه، علوم ،اجتماعی، آموزش فرهنگ و ارتباطات ) هر یک میتوانند از زاویه دید خود به این مضمون نگاه کرده و در مورد آن ها به ارائه طرح بپردازند.

از دیگر تغییرات ایجاد شده در این سند مشارکت بیشتر با سازمان های بین المللی در اجرای پروژه ها، تقویت توانمندی کارکنان در کشورهای عضو و عدم تمرکز در منابع مالی یونسکو و انتقال

ص: 175

آن ها به دفاتر منطقه ای است به هر حال با توجه به اینکه تغییرات مورد نظر مدیر کل مستلزم زمان به مراتب طولانی تری است؛ میتوان گفت برنامه و بودجه سی و یکمین اجلاس یونسکو یک برنامه و

بودجه در حال انتقال است و در اجلاس های آینده باید شاهد تغییرات به مراتب بیشتری در کلیه شئون یونسکو بود. برنامه هایی که هدف آن ها انطباق یونسکو با شرایط جدید جهانی و پاسخگویی بهتر به نیازهای کشورهای عضو با توجه به این شرایط است.

شرکت فعال هیئت نمایندگی ج.ا.ایران در برنامه های کمیسیون علوم پایه کمیسیون شماره (2) و همکاری موثر آن در برگزاری میزگرد وزرای علوم تعدادی از کشورهای عضو یونسکو درباره اخلاق زیستی و آثار بینالمللی آن که در روزهای 22 و 23 اکتبر و همزمان با برگزاری سی و یکمین

اجلاس کنفرانس عمومی در پاریس تشکیل شد شایان توجه بود در این میزگرد که به صدور بیانیه ای در مورد اخلاق زیستی یک چالش بین المللی منتهی گردید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری

ایران سخنرانی مهمی ایراد کردند و ضمن آن با تکیه بر شعر معروف سعدی:

بنی آدم اعضای یکدیگرند *** که در آفرینش زیک گوهرند

آمادگی دولت ایران را برای برگزاری نخستین کنگره بین المللی ژنوم انسانی و رابطه آن با اخلاق پیش از پایان سال 2002 در تهران اعلام نمودند به کوشش های هیئت نمایندگی ایران در مورد علوم پایه به موفقیت مهم دیگری درباره تاسیس مرکز منطقه ای مدیریت آب شهری منجر گردید و این کار با همکاری یونسکو و وزارت نیرو در تهران صورت گرفت. لازم به ذکر است که ایجاد این مرکز از مدتها پیش براساس پیشنهاد وزارت نیرو به یونسکو و مذاکرات دو جانبه آن ها فراهم شده بود و در اجلاس اخیر کنفرانس عمومی طرح مورد نظر پس از تایید کمیته حقوقی و کمیسیون علوم پایه در یک گردهمایی هیئتهای نمایندگی دولت های عضو سازمان به تصویب

نهایی رسید.

فعالیت های اعضای هیئت نمایندگی ایران در کمیسیون ارتباطات و اطلاعات کنفرانس عمومی، شرکت آن ها در جلسات هیئت مدیره شبکه جهانی اطلاع رسانی برای آموزش حرفه ای روزنامه نگاری و رسانه ها موسوم به «جورنت» (The Global Network for Professional Education in Journalism and Media (Jour Net .بود. این شبکه در سال 1991 با مشارکت تعدادی از مراکز آموزش روزنامه نگاری کشورهای اروپایی و افریقایی و آسیایی تشکیل شده و مقر آن در نایروبی مرکز کنیا قرار دارد. در این جلسات توافق شد که مؤسسات عالی آموزش روزنامه نگاری ایران نیز به عضویت این شبکه در آیند و به کوششهای شبکه مذکور برای هماهنگی پیشرفت و گسترش آموزش تخصصی این رشته در سراسر جهان کمک کنند.

ص: 176

تصویب طرح اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی در اجلاس اخیر یکی از موفقیت های بسیار مهم کشورهای عضو بود این طرح که در دو سال گذشته مورد بررسی طولانی متخصصان و مسوولان يونسكو قرار گرفته بود دارای یک مقدمه متن اصلی شامل 4 بخش و 12 ماده و یک برنامه عمل است. بخش اول اعلامیه به هویت تنوع و کثرت گرایی اختصاص یافته و در بخش دوم تنوع فرهنگی و حقوق بشر مطرح شده است.

در بخش سوم از تنوع فرهنگی و آفرینندگی صحبت شده و در آخرین بخش تنوع فرهنگی و همبستگی بین المللی مورد بحث قرار گرفته است. از میان ماده های مطرح شده، ماده 6 درباره تأمین جریان آزاد اندیشه ها از طریق نوشته و تصویر و نیز ضرورت تحکیم آزادی بیان و کثرت گرایی رسانه ها و دسترسی برابر به معرفت ها و از جمله معرفت دیجیتالی مورد تاکید قرار گرفته است.

بند 1 - وظایف شورای سیاستگذاری

1. تعيين سیاست های کلی برنامه های دفتر همایش ها با توجه به نیاز کشور

2. بررسی و تصویب برنامه های پیشنهادی شورای علمی

3. تعیین سیاست کلی تعیین مکان های برگزاری همایش ها

4.بررسی و تصویب و تامین بودجه سالانه پیشنهادی

5. تعیین اعضای شورای علمی

6. بررسی و ارزیابی عملکرد سالانه دفتر همایش ها

بند 2 - اعضای شورای علمی

الف - رئيس دفتر همایش ها به عنوان رئیس شورای علمی و مسئول دبیرخانه

ب - یک تن از پژوهشگران با توجه به بند 2 ردیف ز این آئین نامه به انتخاب شورای سیاستگذاری

ج - سه پژوهشگر صاحب نظر به انتخاب شورای سیاستگذاری

4-1. حسب مورد و در صورت نیاز مدیر کل دفتر همکاری های علمی بین المللی وزارت فرهنگ و آموزش عالی در جلسات شورای علمی شرکت میکند

4-2 جلسات شورای علمی حداقل هر ماه یکبار به دعوت رئیس شورا تشکیل می شود و تصمیمات آن با رای حداقل 3 نفر قابل اجراست.

بند 3 -وظایف شورای علمی . اجرای برنامه های مصوب شورای سیاستگذاری

2.پیشنهاد برنامه های علمی و همایش ها به شورای سیاستگذاری با توجه به سیاست های کلی

دفتر و برنامه های ICTP

ص: 177

. تعیین محل برگزاری و موضوعات همایش ها و همچنین پیشنهاد سیاست ها و برنامه

زمان بندی شده آن به شورای سیاستگذاری

4. تدوین چارچوبی اجرایی برای همایش ها کارگاه ها و دوره های آموزشی، کنفرانس ها و

سمینارها با در نظر گرفتن روشهای اجرایی ICTP

5. تعیین اعضای شورای علمی هر همایش

6. ایجاد هماهنگی با دفتر همکاری های علمی بین المللی وزارت فرهنگ و آموزش عالی جهت

تسهیل در برگزاری همایش ها

44

است که با برگزاری یک سمینار یا کارگاه از کشورهای منطقه و مشارکت در تجارب آنها می توان با رویه های اجرایی موفق در این حوزه آشنا شد و به طراحی یک نظام ارزشیابی اقدام کرد.

قطعنامه های اداره علوم

1.موضوع اجرای پروژۀ بین رشته ای و بین بخشی مسائل دریای خزر مبلغ اختصاص داده شده به این قطعنامه 500/000 دلار است و هدف از آن، تشکیل یک گروه کاری از متخصصان یونسکو و کشورهای حوزه دریای خزر به منظور شناسایی مسائل این دریا و رفع این مشکلات است این پروژه در چندین مرحله قابل اجراست و در هر مرحله، بخشی از کار صورت خواهد گرفت و مسوولیت آن به روسای پنج برنامه علمی بین المللی یونسکو واگذار شده است.

2.موضوع: تاسیس مرکز منطقه ای مدیریت آب شهری در تهران مبلغ اختصاص داده شده به این قطعنامه در حال حاضر یکصد هزار دلار است و هدف از آن

عبارتست از:

الف) فراهم آوردن اطلاعات فنی و علمی برای اعضاء

ب) پیشبرد تحقیقات مربوط به مضامین مدیریت آب شهری

ج) انجام فعالیت های مرتبط با توانمند کردن کارکنان و

د) پیشبرد همکاری با موسسات بین المللی

این مرکز به عنوان تشکیلاتی مشورتی و هماهنگ کننده وظیفهٔ هدایت فعالیت های مربوطه را با استفاده از دانشگاه ها پژوهشگران و سازمان های دولتی در منطقه به عهده خواهد داشت.

2. موضوع تهیه ملاک هایی برای ارزشیابی و نظارت بر اجرای پروژه های مرتبط با فقرزدایی مبلغ اختصاص داده شده به این قطعنامه 200 هزار دلار است و هدف از آن اطمینان حاصل کردن از تاثیر گذاری پروژه های مربوط به فقرزدایی و نیز تضمین همکاری و هماهنگی با سایر

آژانس های سازمان ملل و مؤسسات مالی به منظور افزایش انسجام و فرایند یادگیری در اجرای پروژه های تصویب شده در این مورد است این قطعنامه به وسیله کشور پرو ارائه شده و مورد حمایت

کشورهای ج.ا.ایران ،فیلیپین ،نیجریه ،چین ،اندونزی مصر و پاکستان قرار گرفته است.

قطعنامه های اداره علوم اجتماعی

اداره علوم اجتماعی با پیشنهاد چهار قطعنامه در مورد اصلاح متن پیش نویس برنامه و بودجه که سه مورد آن به تصویب رسید؛ زمینه مساعدی را برای ارائه پیشنهادهای بعدی در چارچوب مصوبات فراهم ساخت در چارچوب قطعنامۀ شماره 75 اداره علوم اجتماعی کمبود «حقوق سیاسی» و حقوق» «همبستگی در متن و در کنار حقوق اجتماعی اقتصادی و فرهنگی احساس شده و لزوم

ص: 179

توجه به این دو حقوق گوشزد گردیده است چرا که آزادی های سیاسی از ملزومات یک جامعه دموکراتیک بوده و در مصوبات قبلی سازمان ملل به دفعات دیده شده است.

در قطعنامه شماره 76 نیز بی توجهی به توزیع و انتشار اطلاعات در زمینه کلیه حوزه های اخلاق علوم و تکنولوژی گوشزد شده و مشخص گردیده است که بدون انتشار فعالیت های این کمیته ها

و انعکاس آن ها به صورت وضوح متن پیش نویس حاضر ناقص خواهد ماند.

در آخرین قطعنامه شماره (77) در صحبت از پژوهش های بین رشته ای « اولاً تحقیقات تطبیقی » در متن مورد توجه قرار نگرفته بود و ثانیاً مسأله « فقر » به عنوان یکی از موضوعات مطرح در برنامه MOST نیز باید در متن گنجانده می شد

قطعنامه های اداره فرهنگ

1. موضوع طرح بین المللی ویژه زنان، میراث معنوی و توسعه

مبلغ اختصاص داده شده به این قطعنامه 60 هزار دلار از بودجه عادی است و هدف از آن، تبدیل طرح فوق به یک طرح بین المللی برای مدت شش سال است این قطعنامه به اتفاق آرا در اجلاس سی و یکم به تصویب رسید.

2. موضوع آموزش کثرت گرایی و ترویج

آن با توجه به اینکه در هیچ یک از برنامه ها بودجه ای برای تامین منابع مالی اجرای این قطعنامه پیش بینی نشده بود، تصویب آن موکول به تضمین منابع فرابودجه ای گردید. در نهایت، کمیسیون چهار تصویب کرد که موضوع قطعنامه در طول اجرای برنامه دو ساله 2003-2002 مد نظر قرار گرفته و بودجه آن از منابع فرابودجه ای تأمین شود. مبلغ مورد تقاضا برای این قطعنامه 200 هزار دلار است.

3. موضوع اعلام دهه « گفتگوی بین تمدن ها »

مبلغ تقاضا شده برای این قطعنامه 100 هزار دلار است که فعلاً با مشکل تامین بودجه روبرو است. بهرحال، موضوع قطعنامه، یعنی حمایت یونسکو از اعلام دهه جهانی گفتگوی تمدن ها پذیرفته شده و مورد حمایت یازده کشور نیز قرار گرفته است ولی حمایت یونسکو از اعلام این دهه

و مجموعه فعالیت هایی که باید برای این منظور پیشبینی کرد، مشخص نشد.

قطعنامه های اداره ارتباطات

1. موضوع بررسی تطبیقی وضعیت حقوقی انتشار نشریات

ص: 180

مبلغ تقاضا شده برای این ،قطعنامه 50 هزار دلار است و هدف از آن برگزاری یک سمینار از متخصصان کشورهای آسیایی در این حوزه به منظور بررسی نتایج مطالعات تطبیقی در زمینه وضعیت حقوق نشریات و برطرف کردن موانع توسعه مطبوعات مستقل و کثرت گرا است.

بنابراین در مجموع 11 قطعنامه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران در سی و یکمین کنفرانس عمومی به تصویب رسید و شرایط را برای اجرای آن ها در طول دو سال آینده فراهم ساخت. بدون شک، اجرای قطعنامههای فوق میتواند سهم عمده ای در جریان تحول و توسعه کشورمان داشته باشد.

45

فرهنگ

7. تدوین و اجرای اسناد هنجاری در زمینه فرهنگ

8.حفظ تنوع فرهنگی و تشویق گفتگوی فرهنگ ها و تمدن ها

9.تقویت مناسبات میان فرهنگ و توسعه از طریق ظرفیت سازی و سهیم شدن در دانش

ارتباطات و اطلاع رسانی

10. تشویق و تسهیل جریان آزاد عقاید و دسترسی جهانی به اطلاعات

11. گسترش کثرت گرایی و تنوع فرهنگ و در رسانه ها و شبکه های اطلاع رسانی

12. تامین دسترسی همگانی به فن آوری اطلاعاتی و ارتباطی بویژه در عرصه عمومی.

46

-I 2-2 آموزش و جهانی شدن

1. پاسخگویی به فرصت ها و چالش ها

2.استفاده از شبکه های جهانی در حمایت از آموزش برای همه

- موسسات شش گانه یونسکو در آموزش و فعالیت های آن ها

-دفتر بین المللی آموزش موسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی موسسه آموزشی یونسکو،

-موسسه یونسکو در فناوریهای اطلاعاتی در آموزش

-موسسه بین المللی یونسکو در توانمندسازی کارکنان در افریقا

- موسسه بین المللی آموزش عالی در امریکای لاتین و دریای کارائیب

پروژه های مربوط به مضامین بین رشته ای

فقرزدایی و بخصوص فقرزدایی شدید

-افزایش مهارت های اجتماعی - اقتصادی جوانان محروم در کشورهای عربی

-کارآموزی حرفه ای مبتنی بر فناوری برای دختران محروم

-از بین بردن دور باطل فقر ،زنان توانمند کردن دختران جوان به عنوان عامل تغییرات اجتماعی

در جنوب آسیا

-آموزش غیر رسمی و مدیریت محیط زیست برای اجتماعات بومی اندونزی

سهم فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در توسعه آموزش علوم و فرهنگ و ایجاد جامعه اطلاعاتی

-فرصت های جدید برای کودکان و جوانان ناتوان دارای ناتوانی های گوناگون

-روش شناسی کتابخانه های رقمی

-آموزش عالی مبتنی بر یادگیری دانش معرفت از طریق آموزش باز و راه دور

-کاربرد سنجش از راه دور در مدیریت یکپارچه اکوسیستم و منابع آب در افریقا

-استفاده از ICT در پیشبرد سواد آموزی بخصوص در کشورهای پرجمعیت

برنامه II علوم طبیعی

برنامه 1 : علوم محیط زیست و توسعه پایدار

1، 2، I تعاملات :آب چالشهای اجتماعی و سیستم های در معرض خطر

1. آب و تغییرات جهانی گسترش علوم هیدرولوژیک در جهت ارزیابی بهینه

2. آب و نیازهای انسانی

ص: 183

3. ارائه آموزش هایی در زمینه آب و ظرفیت سازی در راستای امنیت و توسعه پایدار

4. تعاملات آب - خاک حرکت به سوی توسعه پایدار

2 ،1 ،II علوم اکولوژیک نظارت مردم بر طبیعت

1. ذخیره گاه های زیست سپهری رویکردهایی در خصوص توسعه پایدار

2. کمک به کاهش از دست رفتن تنوع زیستی علم و ظرفیت سازی در خدمت پایداری

اکولوژیک

3. افزایش ارتباط میان تنوع زیستی و فرهنگی به عنوان اصلی ترین مبنای توسعه پایدار 3، 1 II علوم زمین - افزایش آگاهی در مورد زمین و گسترش راه های پیشگیری از بلایا

1. زمین شناسی در خدمت جامعه تعاملات ،سنگ ،آب حیات

2. مشارکت جهانی برای مشاهده زمین از فضا در جهت نیل به توسعه پایدار . ارتقاء راه های پیشگیری و آمادگی در مقابل بلایا

،4 ،1 ،II حرکت به سوی توسعه پایدار در جزایر کوچک و نواحی ساحلی

1. طرح و پیشبرد یک برنامه کاری بین بخشی و بین منطقه ای در کشورهای جزیره ای کوچک

در حال توسعه

2. طرح اقدامات حکیمانه ظرفیت سازی در مدیریت مناقشات منابع ساحلی در جزایر کوچک

و مناطق قاره ای

،5 ،1 ،II کمیسیون بینالدول اقیانوس شناسی یونسکو

1. بررسی عدم قطعیت های علمی در مدیریت محیط زیست دریایی و تغییرات آب و هوایی.

2. ایجاد توان نظارت و پیش بینی در راستای مدیریت و توسعه پایدار اقیانوس های باز و ساحلی

3. ایجاد و تقویت سازوکاری جهانی برای تضمین دسترسی کامل و آزاد به داده های اقیانوسی

و اطلاعات برای همه

4. طرح مسائل مربوط به مدیریت یکپارچه اقیانوسی و افزایش کارایی نهادهای مدیریتی IOC

5. افزایش ظرفیت و کارایی کشورهای عضو در تحقیقات علمی دریایی و مدیریت و توسعه

پایدار اقیانوس های باز و ساحلی

.2 .II ظرفیت سازی در علم و فن آوری برای توسعه

.1 2. II ظرفیت سازی در علوم پایه و مهندسی

1.مشارکت میان رشته ای در ترویج تحقیقات بنیادین و کاربرد دانش علمی

2.ظرفیت سازی در علوم پایه

ص: 184

3. ظرفیت سازی در فن آوری و علوم مهندسی

4. ترویج آموزش و ظرفیت سازی در علم و فن آوری

2.2.II . سیاست های علمی و فن آوری در راستای توسعه پایدار

پروژه های مربوط به موضوعات میان رشته ای

1. ظرفیت سازی و مدیریت ،علم فن آوری و سیاستهای نوین

فقرزدایی بویژه فقر مفرط

کاربرد علم و فن آوری در طرحهای اقتصاد خرد از زندگی برای امرار معاش تا فعالیت های

اقتصادی در سطوح کوچک.

نقش فن آوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در پیشرفت آموزش علم و فرهنگ و ساخت یک

جامعه علمی

برنامه III علوم اجتماعی و انسانی

برنامه .1 III اخلاق در علوم و تکنولوژی بویژه اخلاق زیستی

1. اخلاق زیستی

2. اخلاق در علوم و تکنولوژی

برنامه 2 III ارتقاء حقوق بشر و مبارزه علیه تبعیض

1. ترويج حقوق بشر

2. برابری زن و مرد و توسعه

3. مبارزه علیه نژاد پرستی و تبعیض

برنامه .3 .III آینده نگری ،فلسفه علوم انسانی و امنیت بشری

1. آینده نگری

2.تفكرات فلسفی و علوم انسانی

3. ارتقاء امنیت بشری و صلح

برنامه 4. III مدیریت و دگرگونی های اجتماعی MOST - مرحله دوم

1. سیاستگذاری همکاری بینالمللی و توزیع دانش علوم اجتماعی

2. مهاجرت های بینالمللی و سیاست های چند فرهنگی

توسعه شهرها

طرح های مرتبط با موضوعهای فرارشته ای

حذف فقر بویژه فقر مفرط

بسیج عمومی برای حذف ،فقر شکستن حلقه فقر در نزد جوانان محروم و حاشیه نشین.

ص: 185

-کاهش فقر توسعه مهارت های ملی پژوهشی و تحلیل سیاست ها تعریف راهبردها و برنامه های عملی بوسیله کشور و پیگیری آن برای اجرا.

- ابعاد اخلاقی و حقوق بشری ،فقر به سوی دورنمای جدیدی از مبارزه علیه فقر

- کاهش فقر در مناطق شهری بویژه در نزد زنان و جوانان مهاجر در چین جمهوری

دمکراتیک مردمی لائوس، کامبوج، مغولستان.

- مبارزه علیه استثمار زنان و کودکان مهاجر در آفریقا

- مشارکت در حذف فقر از طریق تقویت امنیت بشری در بورکینافاسو، مالی، نیجریه و بنین - مشارکت فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه آموزش علوم و فرهنگ و بنای یک جامعه

دانش مدار.

- تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات در خدمت حکومتهای محلی در افریقا، آمریکای لاتین

و كارائيب

- شبکه الکترونیک کرسی های یونسکو در افریقا و شبکه UNITIN پژوهش و مهارت

آموزشی در آفریقا

- پیوستگی اجتماعی اجتماعاتی حاشیه نشین در کارائیب

برنامه IV فرهنگ

.1.IV گنجاندن تنوع فرهنگی در دستور کارهای ملی و بین المللی

1. 1.IV. ترویج بیانیه جهانی تنوع فرهنگی و اجرای اقدام اصلی آن

1. تحلیل و اجرای اصول بیانیه جهانی تنوع فرهنگی در سطح ملی و بین المللی

2. نقش گفتگوی بین فرهنگ ها و کثرت گرایی در محترم شمردن تنوع فرهنگی

12 17 تقویت رابطه میان سیاست های فرهنگی و سیاست های توسعه

.1 کمک به کشورهای عضو برای تدوین و اجرای سیاست های فرهنگی نوآورانه

2. تقويت مناسبات میان تنوع فرهنگی و تنوع زیستی به عنوان شالوده کلیدی توسعه پایدار

.2 IV سهم و نقش یونسکو در حفظ تنوع فرهنگی جهانی از طریق حفظ میراث فرهنگی و طبیعی

201 IV ترویج و اجرای کنوانسیون حفظ میراث فرهنگی و طبیعی جهانی (1972)

1. حمایت از نهادهای میراث جهانی

2. حفظ تنوع فرهنگی جهانی و حمایت از فرآیند توسعه از طریق کنوانسیون 1972 2. 2. IV حفظ تنوع فرهنگی از طریق حفظ کلیه اشکال میراث فرهنگی و اقدامات هنجاری

1. حفظ تنوع زیستی از طریق خلاقیت و توسعه

ص: 186

13.IV. تشویق هنرها و صنایع دستی برای توسعه پایدار

1. هنرهای زنده و نقش آنها در توسعه انسانی و انسجام اجتماعی

2. صنایع دستی و نقش آنها در توسعه اقتصادی و فقرزدایی

.2 3 IV تقویت نقش آفرینی فرهنگی در توسعه اقتصادی و انسانی

1. صنایع دستی و حق مولف: سیاستها و شرکاء

.4 IV طرحهای مرتبط با موضوعهای بین رشته ای

1 4 IV فقرزدایی بخصوص فقر مفرط

1. صنایع دستی به عنوان یک عامل توسعه اقتصادی - اجتاعی و فرهنگی جهانگردی

2. فرهنگی و طبیعی در مناطق کوهستانی آسیای جنوبی و میانه

3. نگرش های ابتکاری و بین رشته ای در مورد ساحل دریای آرال

4.ارتقای جوانان و کاهش فقر از طریق جهانگردی پایدار و اجتماعات محلی

5. راهبرد توسعه پایدار جهانگردی صحرا.

2. 4. IV نقش فن آوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در توسعه آموزش علم فرهنگ و ایجاد جامعه

دانش محور

1. تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی برای حفظ و اشاعه میراث جهانی

2. شبکه دیجیتالی دانش و هنر یونسکو

برنامه پنجم : ارتباطات و اطلاع رسانی

برنامه .1 7 گسترش دسترسی منصفانه به اطلاعات و دانش برای توسعه

.11. 7. تسهیل اتخاذ تدابیر لازم به منظور کاهش شکاف دیجیتال و ارتقاء پیوستگی مشارکت

اجتماعی

1. توسعه تحقیقات اصول و سیاستهای مورد نیاز جامعه اطلاعاتی

2. تقویت ظرفیت نهادها و افراد در زمینه ارتباطات و اطلاع رسانی

3. افزایش و توسعه دسترسی عمومی از طریق مراکز چندرسانه ای کتابخانه ها آرشیوها و سایر

سرویس های تامین کننده اطلاعات.

4.تقویت شبکه های عمومی رادیو - تلویزیونی

12 : بکارگیری فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در امر آموزش

1. توسعه و گسترش آموزش همگانی از طریق رسانه ها و سایر وسایل ارتباطی

2. گسترش استفاده از فن آوری های نوین (ICT) در فرآیند یادگیری

ص: 187

3. تقویت توان و استقلال فردی از طریق فراگیری استفاده از اطلاعات رسانه ها و ICT

2.3 : ارتقاء تنوع فرهنگی و زبانی از طریق ارتباطات و اطلاع رسانی

.2.1 V آزادی ،بیان استقلال و کثرت گرایی رسانه ها

1.توسعه آزادی مطبوعات آزادی بیان و دمکراسی

2.توسعه رسانه های مستقل در مناطق تحت منازعه

.2.2 V حمایت از توسعه و پیشرفت وسایل ارتباطی

1. ارتقاء توسعه و پیشرفت رسانه ها

2. تقویت و تحکیم نقش ارتباطات و اطلاع رسانی در توسعه پایدار

طرح های مرتبط با موضوع های فرارشته ای

مشارکت فن آوری اطلاعاتی و ارتباطی در توسعه ،آموزش ،علوم فرهنگ و ایجاد جامعه

مبتنی بر دانش

فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در خدمت مبارزه با ایدز - اصلاح جوانان از طریق

آموزش های پیشگیرانه

استفاده و بکارگیری فن آوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی در رادیو تلویزیون کشورهای

در حال توسعه

فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در خدمت تنوع فرهنگی و گفتگوی میان فرهنگی

توسعه ظرفیت های ارتباطی جوامع بومی

دانشگاه های مجازی بهبود آموزش باز و از راه دور حفاظت از میراث مستند

استفاده از فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در امر آموزش از راه دور در دبیرستان ها

در آسیا و آفریقا

فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی ابزاری در خدمت مدیریت جامعه و مشارکت

دمکراتیک

تقویت مراکز ارتباطی چند منظوره در امریکای لاتین نرم افزارهای آزاد و رایگان در خدمت

پردازش اطلاعات و آموزش درگاه (سایت) دانش یونسکو.

ص: 188

47

مورد تاکید قرار می دهند در حالی که سه رکن دیگر آموزش بویژه آموختن برای عمل کردن کمتر در کانون توجه قرار میگیرد ضروری است با توجه به تمام ارکان آموزشی و همچنین آموزش

مداوم پیشرفت و توسعه پایدار کشورهای منطقه را تضمین نمود.

طرح های پیشنهادی برای ارائه درسی و یکمین اجلاس عمومی یونسکو - پاریس

1. طرح کارگاه آموزشی مشترک وزارت آموزش و پرورش و سازمان حفاظت از محیط زیست به منظور شناسایی عوامل آلاینده محیط زیست و شیوه های مبارزه با آن برای گنجاندن در برنامه های آموزشی مدارس

2. طرح یک دوره آموزشی در زمینه آموزش ،اخلاق انضباط و صلح برای دانش آموزان مقاطع ،ابتدایی راهنمایی تحصیلی و دبیرستان

3. طرح کارگاه آموزشی آموزش و پرورش در قرن بیست و یکم پیگیری نتایج برگزاری کنفرانس آموزش و پرورش در قرن بیست و یکم ملبورن استرالیا به منظور بهبود کیفی و آموزش هماهنگی چهار رکن اصلی آموزش و پرورش در قرن بیست و یکم، یعنی:

.1 آموختن برای دانستن 2 . آموختن برای عمل کردن 3. آموختن برای با هم زیستن

4. آموختن برای زیستن

4. طرح کارگاه آموزشی بهبود کیفی آموزش در مراکز تربیت معلم

48

- برگزاری کارگاه مقدماتی در زمینه ریاضیات و هنر در چارچوب همایش بین المللی ریاضیات در معماری اسلامی - (ایرانی)

- ایجاد یک بانک اطلاعاتی در زمینه مشکلات اجتماعی کودکان ایرانی کودکان خیابانی کودکان کار سوء استفاده از کودکان...

- تدوین منشور ملی حفاظت و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی

- کمک اضطراری مشارکت در بازسازی مراکز آموزشی استان لرستان که از طریق سه زلزله در تاریخ 31 مارس 2006 تخریب شده است.

طرح های مصوب از مجموعه طرح های ارائه شده 2007-2006

- حمایت از تاسیس مرکز مطالعات علم در ایران

- طرح نوسازی و بهسازی قسمت جنوبی میدان نقش جهان اصفهان در چارچوب طرح

پایداری اجتماعی مکان های تاریخی شهرها

- گردهمایی بین المللی در زمینه تفاهم بین مذهبی و بین فرهنگی در آرا و اندیشه های مولانا طرح ارتقاء درک مفهومی دانش آموزان مدارس ابتدایی

- طرح شبکه ای گردانیدن اطلاعات برای توانمندسازی جوامع محلی

49

افزایش آگاهی عمومی مشارکت و حمایت از فعالیت های مربوط به میراث جهانی به ویژه با گسترش ابزار اطلاع رسانی و توسعه دانش؛

تضمین حفاظت موثر و بازدارنده آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی به وسیله ظرفیت سازی و هماهنگی میان کمیته های هماهنگی بینالمللی (ICC) پس از جنگ و درگیری؛

ترویج کنوانسیون 1954 لاهه و دو پروتکل مربوط به آن و تضمین اجرای آن ها؛ ترویج گردشگری پایدار در محوطه های میراث جهانی به منظور توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع محلی و شرکت فعال آن ها در مدیریت محوطه ها؛

نتایج مورد انتظار در پایان دوره دو ساله

تدوین فهرست میراث جهانی جامع تر، متوازن تر و معتبرتر.

توسعه ابزارهای مدیریت اطلاع رسانی آموزش و دانش مربوط به میراث جهانی و افزایش شبکه همکاران و شرکا.

تقویت ظرفیت های کارشناسی ملی در زمینه حفظ و مدیریت آثار فرهنگی / میراث .فرهنگی

تحکیم همکاری بین المللی برای حفظ میراث در دوران منازعه و پس از آن در کشورها.

ترویج گردشگری پایدار و توانمندسازی جوامع محلی در محوطه های فرهنگی و طبيعي.

ب : افزایش آگاهی کشورهای عضو از اهمیت میراث فرهنگی معنوی و حراست از آن؛ ترویج کنوانسیون حفظ میراث فرهنگی معنوی؛ یاری دادن به کشورهای عضو برای حفظ میراث فرهنگی معنوی؛ حمایت از ارکان قانونی کنوانسیون به منظور اجرای مفاد آن و تاسیس دبیرخانه برای این ارکان؛ تضمین ،معرفی شناسایی و ترویج میراث فرهنگی معنوی کنوانسیون و اقدامات يونسكو در این زمینه ها در کشورها و تقویت ظرفیت های کشورهای عضو برای حفظ میراث فرهنگی معنوی؛

ج : تضمین حفظ اموال فرهنگی از طریق حفاظت از مجموعه ها و اموال فرهنگی منقول در

خطر؛ ترویج رویه های حفاظت از میراث و توسعه سیاست های موزه داری از طریق چاپ «مجله بین المللی موزه؛ هماهنگی نشست های قانونی و کمیته های بین دولتی مربوط به کنوانسیون 1970 در مورد قاچاق، کنوانسیون (UNIDROI) و کنوانسیون میراث فرهنگی زیر آب (2001)

ص: 192

د تضمین حمایت و ترویج تنوع بیان های فرهنگی و توسعه صنایع خلاق از طریق افزایش آگاهی کشورهای عضو درباره اهمیت حمایت و ترویج تنوع بیانهای فرهنگی به منظور تشویق کشورها

افزایش تعداد کشورهای عضو کنوانسیون و اجرای مفاد آن

گسترش همکاری های بین المللی و تقویت ظرفیت کشورهای عضو و جوامع هماهنگ سازی دو کنوانسیون 1972 و 2003

تسریع در اجرای مفاد کنوانسیون یونسکو درباره حفظ اموال فرهنگی منقول در سطح ملی.

تقویت ظرفیت های حقوقی و مادی مربوط به حفظ اموال فرهنگی منقول.

پیشرفت بحث ها مذاکرات بین المللی در مورد استرداد اموال فرهنگی منقول و دسترسی به آن ها.

شناخت بهتر نقش موزه ها به عنوان دروازه جوامع دانش مدار. جمع آوری بهترین رویه های مربوط به حفاظت از میراث در تمامی ابعاد آن و ارائه توصیه هایی برای تدوین چارچوب اخلاقی جدید

اجرای کنوانسیون 2005 به همراه افزایش تعداد اعضا و ایجاد سازو کارهای پیگیری

افزایش دانش در مورد وضعیت واقعی صنایع خلاق در سطوح محلی و منطقه ای الحاق و تصویب کنوانسیون 2005 و ایجاد ارکان آن و پیش بینی سازوکارهای عملی (صندوق بین المللی ترویج فرهنگ و اتحاد جهانی برای تنوع فرهنگی)؛ توسعه صنایع فرهنگی به ویژه با تقویت همکاری میان بخش خصوصی و دولتی؛

انتشار کتاب و ترجمه؛ صنایع دستی و طراحی، به خصوص با توسعه ظرفیت سازی

حرفه ای در این حوزه؛

توسعه سیاست های ملی کتاب

پیشرفت در زمینه تنوع زبان شناختی به وسیله تدوین سیاستهای ترجمه، چاپ و نشر كتاب.

شناسایی بهتر اقدامات ابتکاری برای ترویج صنایع خلاق و نقش رویدادهای فرهنگی در انسجام منطقه ای.

ص: 193

اولویت بخشی دوم؛ ترویج انسجام اجتماعی با تقویت کثرت گرایی و گفت و گوی فرهنگها ح توسعه چارچوب های مفهومی و عملی مناسب برای گفت و گوی فرهنگ ها در همه ابعاد آن، از جمله بعد بین مذهبی و اتخاذ نگرش بین رشته ای و بین بخشی و با در نظر گرفتن توصیه های گزارش جهانی تنوع فرهنگ (2008) و گزارش اتحاد تمدنها (2006)؛ گسترش ابزار و مهارت های لازم جهت تقویت انسجام اجتماعی ضمن احترام به تکثر ،فرهنگی تشویق انعقاد توافق نامه های همکاری با سازمان های دولتی و غیر دولتی و شبکه کرسی های یونسکو و سایر شرکا؛ شناخت بهتر چالش های برخاسته از تعامل میان تنوع فرهنگی و گفت و گوی بین فرهنگی. تقویت مبارزه با تعصبات فرهنگی، قومی و مذهبی

تقویت مهارت های بین فرهنگی سیاست گذاران و سایر دست اندر کاران

و کمک به کشورهای عضو در تدوین بررسی مجدد و روزآمد کردن سیاست های فرهنگی با در نظر گرفتن پیوندهای میان تنوع فرهنگی گفت و گوی بین فرهنگی و توسعه پایدار با اتخاذ رویکردی

منسجم و با توجه ویژه به نیازهای تعیین شده از سوی NEPAD و نیز تقویت ظرفیت های نهادی و سیاستگذاران و متخصصان فرهنگ به منظور توسعه بخش فرهنگ و ادغام فرهنگ در کلیه سیاست های توسعه؛ تضمین توجه به اصول تنوع فرهنگی و گفت و گوی بین فرهنگی در برنامه ریزی های مشترک CCA-UNDAF-One Uniated Nations) و در برنامه های ملی توسعه؛

تدوین اصول بنیادی و ابزارهای روش شناختی در مورد پیوندهای میان تنوع گفت و گو

و توسعه اشاعه آن ها. توجه به اصول تنوع فرهنگی و گفت و گوی بین فرهنگی در سیاستها واقداماتی که به سود بخش فرهنگی است.

گنجانیده شدن اصول تنوع فرهنگی و گفت و گوی بین فرهنگی در کلیه سیاست های توسعه.

مشارکت در فعالیت های مشترک مجموعه نظام سازمان ملل.

2) سناریوهای پیشنهادی

1) سناریو 1 بدون رشد واقعی 648/3 دلار M مبلغ 20374900 دلار برای هزینه فعالیت ها

34187000 دلار برای هزینه کارکنان؛

2) سناریو 2 رشد واقعی 658/3 دلار : مبلغ 20374900 دلار برای هزینه فعالیت ها و 3418700

دلار برای هزینه کارکنان؛

ص: 194

3) سناریو 3 بدون رشد واقعی تطبیقی 623 دلار M مبلغ 1710900 دلار برای هزینه فعالیت ها و

33169400 دلار برای هزینه کارکنان؛

4) سناریو 4 بدون رشد صوری 610 دلار M مبلغ 15125900 دلار برای هزینه فعالیت ها و

33169400 دلار برای هزینه کارکنان؛

50

زمینه زیر حفظ میراث فرهنگی و محیط زیست گردشگری فرهنگی پایدار، حفظ و تقویت تنوع فرهنگی و آشنایی با رویه های مثبت کشورها 2 - چشم انداز تقویت گفتگوی فرهنگی براساس پیشینه تاریخی و فرهنگی و تشویق جوانان به مشارکت در تصمیم گیری های مربوط به زمینه های فوق و بالاخره 3 - ایجاد سازوکار لازم برای تاسیس شبکه جوانان کشورهای مسیر جاده ابریشم در این همایش نمایندگان جوان 25-20 ساله کشورهای افغانستان ،آذربایجان ازبکستان، ارمنستان ایران

،تاجیکستان ،چین قزاقستان و قرقیزستان شرکت داشتند و حاصل آن مجموعه توصیه های ضمیمه است. متعاقب تصویب توصیه های گردهمایی از سوی کمیسیون ملی یونسکو قطعنامه جدیدی به سی و سومین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو تسلیم شد مبنی بر حمایت از تاسیس شبکه جوانان

کشورهای واقع در مسیر جاده ابریشم این قطعنامه با موافقت کنفرانس عمومی روبرو شد اما اعتباری از محل بودجه عادی به آن اختصاص نیافت و قرار شد از محل اعتبارات فرابودجه ای منابع مالی لازم تامین شود. طی سال گذشته با معاون فرهنگی مدیر کل یونسکو بخش جوانان و بخش برنامه ریزی راهبردی یونسکو در خصوص اجرای مفاد قطعنامه فوق مکاتبه و پاسخی دریافت نشده است. بنابراین کمیسیون پیشنهاد میکند که نمایندگی محترم موضوع اجرای مفاد قطعنامه فعلی را به نحوی که مقتضی میدانند پیگیری کنند. لازم به یادآوری است مجموعه نهادهای نیشابور آمادگی خود را برای تاسیس شبکه و ارائه امکانات لازم اعلام کرده اند مستدعی است کمیسیون را از اقداماتی که اتخاذ

میشود مطلع فرمایید.

ومن... التوفیق دکتر محمد توكل [امضا] دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو

51

عضویت ما در کمیته بین الدول اخلاق زیستی خواهد بود مستدعی است تمهیدات لازم در جهت تحقق اهداف فوق به عمل آید و این کمیسیون از نتایج آن مطلع گردد.

ومن ا... التوفیق دکتر محمد توکل دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو

52

- تلاش بیشتر یونسکو برای تحقق اهداف توسعه هزاره (MDG)

- تداوم اصلاحات تمرکززدایی ادغام مطلوب یونسکو در نظام ملل متحد

- ارتقای نقش ،فکری اخلاقی و معنوی یونسکو

اهم نكات مورد تاکید آقای دکتر زاهدی در سخنرانی عبارت بودند از:

- تقدیر از مدیر کل یونسکو برای تدوین راهبرد 2013-2008

- توجه بیشتر یونسکو به آموزش عالی خصوصاً در زمینه ایجاد و تقویت شبکه سازی بویژه در زمینه هایی نظیر سیاستگذاری نظام های علمی و پژوهشی آزادی علمی و استقلال دانشگاه ها، ارزیابی عملکرد نظام های ملی آموزش عالی و حمایت از اصلاحات

- تقویت ایجاد فرصت های برابر جهت دسترسی به دانش علمی و فناوری در کشورهای عضو

- ایجاد ظرفیت های علمی بدون تبعیض در کشورهای در حال توسعه

- آمادگی ج.ا.ایران جهت تقویت اقدامات سازمان در زمینه حفظ میراث فرهنگی

- تقویت تلاش های یونسکو در جهت دسترسی بدون تبعیض تمامی ملتها و اقشار اجتماعی

اطلاعات و ارتباطات

- ارتقای معیارهای اخلاقی و حرفه ای در رسانه ها.

به طور کلی تا تاریخ 29 اکتبر جمعاً 17 جلسه به طور مداوم در صبح و بعد از ظهر تشکیل گردید که در آن ها نمایندگان کشورهای عضو نقطه نظرات دول متبوع خود را در زمینه برنامه های یونسکو اعلام

داشتند .

53

(ب) به نقش حیاتی علم و فناوری به عنوان نیروهای محرک اصلی در ایجاد توسعه پایدار و برابر و همچنین بعنوان ابزارهای مهم در دستیابی به اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحد و دیگر اهداف مهم بین المللی برای توسعه، اعتقاد داریم.

(ج) علم و فناوری را به عنوان ابزاری مهم در رفع نیازهای اولیه بشر، حفظ محیط زیست، مواجهه با مشکلات تغییر اقلیم، ترویج آموزش و کمک به غنی سازی فکری و فرهنگی بشریت به رسمیت

شناخته ایم.

(د) بعلاوه معتقدیم که علم و فناوری با چالش های متعددی به ویژه ،فقر تغییر اقلیم جهانی، تولید و مصرف پایدار انرژی، آلودگی بیابانی شدن نابودن شدن تنوع زیستی خطرات و بلایای طبیعی مدیریت منابع آب انهدام زباله های جامد مراقبت های بهداشتی و پیدایش بیماری های جدید

روبروست.

(ه) به ظهور فناوری های جدید مانند فناوری های نانو و فناوری های زیستی واقفیم از سوالهای مطروحه پیرامون کاربرد فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در حوزه علوم و مهندسی آگاهیم و

میدانیم که همه این ها در پایداری انرژی و محیط زیست موثر هستند.

(و). به حدود و اختیارات خاص یونسکو در چارچوب نظام ملل متحد برای ترویج و توسعه علم

اذعان داریم.

(ز) یافته ها و توصیه های میزگرد وزرای علوم سال 2005 با عنوان علوم پایه اهرم علوم برای توسعه را تایید میکنیم و بار دیگر برای تاکید بیشتر در این سند به آن ها اشاره می کنیم

(ح) قدرشناس فعالیت های کمیته بازبینی همه جانبه برنامه های اصلی II (علوم طبیعی) و III (علوم انسانی و اجتماعی) هستیم .

(ط). اولویت ها و نیازهای متنوع مطرح شده در طول میزگرد را کاملاً قبول داریم و می پذیریم. ما وزرای علوم مشترکاً به نتایج زیر رسیده ایم:

فعالیت هایی که باید در سطوح ،ملی منطقه ای و جهانی تقویت شود.

1.علم و فناوری برای توسعه پایدار چالشهای موجود و در حال ظهور .

(الف) از میان برداشتن شکاف فناوری چالشی بزرگ برای جامعه بین المللی علم در دراز مدت به حساب میآید و چالش دیگر ایجاد نظامی برای دسترسی جهانی به علوم با استفاده از روش های

متعدد موجود است.

ص: 199

(ب). تقویت مشارکت های دولتی - خصوصی حتی در صورت نیاز با مداخله و حضور شرکت های نه

چندان بزرگ.

(ج). استفاده بهینه از رویکردهای مختلف به علم و فناوری و بکارگیری الگوهای بدیع و روشهای مناسب برای محک زدن مشارکت های انجام شده در حوزه علم - صنعت با حضور کلیه ذینفعان

دانشگاه ها بخش خصوصی، دولت نهادهای ملی و پژوهشی و سازمان های غیر دولتی.

(د). ضرورت تامین منابع مالی کافی و مداوم برای پژوهش و مطالعات طولانی مدت.

(ه). تاکید بیشتر بر علوم پایه و مهندسی به عنوان مبنایی برای ایجاد اقتصاد دانش مدار.

(و). شناخت اهمیت آموزش علم و ضرورت ترویج آن در کلیه سطوح و تاکید بیشتر بر آموزش غیر رسمی به منظور فراهم آوردن امکان دسترسی همگان به آموزش.

(ز). توسعه و اتخاذ رویکردهای نوین برای جلب جوانان به مطالعه علوم و ریاضیات و همینطور برای ترویج و تشویق به فعالیت ها و مشاغل پژوهشی.

(ح). تقویت امکانات آموزش پیش از خدمت و ضمن خدمت برای معلمان در حوزه های علوم و ریاضیات با هدف ایجاد شور و شوق برای آموزش علم.

(ط). لزوم انسجام هر چه بیشتر میان آموزش علم پژوهش و تجاری سازی برای ترویج نوآوری در

جوامع دانش مدار.

(ی) .شناخت اهمیت نقش حیاتی ظرفیت سازی انسانی با تاکید خاص بر آموزش در مقاطع کارشناسی کارشناسی ارشد و بالاتر در راستای توسعه ملی از طریق علم و فناوری. بعلاوه، مایه گذاری برای ظرفیت سازی در آموزش عالی به منظور بهبود شناخت پذیرش و کاربرد بهینه

فناوری های نو و توسعه پایدار باید مورد تأکید قرار گیرد.

(آ). تاکید بر تساوی جنسیتی در کلیه سطوح آموزش علم و در کسب مشاغل در حوزه علم و مهندسی

(ر). ترویج و تشریح علوم برای عامه مردم و به ویژه جوانان ضرورت دارد.

(م). دانش علمی باید از طریق دانش سنتی تکمیل شود و امکان استفاده جوامع سنتی دانش مدار از

فواید این تلفیق فراهم شود.

(ن). تعهد به اخلاقیات در علم و فناوری به ویژه در برنامه ریزی و اجرای تحقیقات نشر دانش انتقال

فناوری و اطلاع رسانی به عموم مردم

ص: 200

2. تقویت همکاری های بینالمللی در زمینه سیاست گذاری های جدید در خصوص علم و فناوری

(الف). دریافت مشاوره در حوزه های مختلف سیاستگذاری و ظرفیت سازی به منظور ،تدوین اجرا و ارزیابی نظام ها و سیاست های علم و فناوری از طریق تقویت همکاری های ملی و بین المللی از

ضرورت ویژه ای برخوردار است.

(ب). ایجاد انواع جدیدی از مشارکت در حوزه علم و فناوری و روشهای جدید همکاری با کشورهای در حال توسعه و در میان آنها و تاکید خاص بر همکاری های جنوب - جنوب و شمال -

جنوب - جنوب همکاری مثلث از اهمیت خاصی برخوردار است.

(ج). زمینه های دسترسی به آموزش های علمی و استطاعت مالی برای دریافت این نوع آموزش ها به ویژه در کشورهای در حال توسعه میتواند از طریق فراهم آوردن زمینه های استفاده مجانی از

امکانات کلاسی کتابخانه های دیجیتالی و فناوریهای آموزش از راه دور بهبود داده شود.

(د). فرار مغزها بسیاری از جوامع علمی را در سطح ملی تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین رفع این مشکل نیازمند ایجاد راهکارهایی جدید است راهکارهایی که به نفع کشورهای خسارت دیده باشند و به گردش افکار و ایده ها در سطح جهان کمک کنند.

(ه). ارتقای ظرفیت سازی سازمانی از طریق همکاری های منطقه ای تاسیس مراکز عالی، شبکه سازی در سطح نهادی و به اشتراک گذاشتن منابع و زیربناها.

(و). توجه خاص به حق مالکیت معنوی در حوزه علم و فناوری

(ز) تسهیل همکاری های بین المللی و منطقه ای در حوزه های مهم علم و فناوری در پاسخ به موضوعات دستور کار توسعه

علاوه بر مطالب فوق ما نکات زیر را هم مطرح میکنیم

III . توصیه های مشخص به یونسکو

1. يونسكو باید اصول سیاستگذاری خود را تقویت کند به این ترتیب که باید برای سیاستگذاری های ملی در حوزه پژوهش علم و فناوری، ظرفیت سازی برای پژوهش در علم و فناوری و ایجاد نظام های ملی نوآوری ارائه طریق کرده و تجربیات خود را در اختیار

متقاضیان قرار دهد.

يونسکو باید برای کسب اجماع بین المللی و تعهد بین دولتی برای رفع شکاف موجود فناوری بکوشد.

ص: 201

3. یونسکو باید برای تامین هزینه های مالی پروژه هایی که به منظور توسعه نیازمند درون دادهایی در حوزه علم و فناوری هستند با اعطا کنندگان مالی به مذاکره بنشیند.

4. یونسکو باید برای تسهیل انتقال داده ها و اطلاعات و سهیم شدن در استفاده از آنها، واسطهایجاد بانک های اطلاعاتی شود.

5. یونسکو باید برای ایجاد یک پایگاه قابل دسترسی فناوری برای دستیابی آسان و مقرون به صرفه به فناوری ها اقدام کند

6. یونسکو باید تمام تلاش خود را برای ترویج و تسهیل درک هرچه بهتر تصمیم گیرندگان از نقش مثبتی که علم و فناوری و کاربرد تجاری آن ها در توسعه اقتصادی ملت ها دارند انجام دهد.

7. يونسكو باید برای تعریف شاخص های ملی پایداری در راستای اهداف توسعه، با دیگر سازمان های بین المللی همکاری کند. بعلاوه، یونسکو باید برای ایجاد الگوهای بدیع

محک زنی به منظور سنجش برون دادهای فعالیت های پژوهشی و توسعه نیز تلاش کند.

8. يونسكو بايد توجهی خاص به علم و فناوری در آفریقا مبذول دارد و در جهت افزایش ارتباط برنامه هایش با برنامه های اتحادیه آفریقایی NEPAD و جوامع اقتصادی منطقه ای

بکوشد.

9. یونسکو باید به منظور تبادل بهترین تجارب در آموزش علم و همینطور برای توسعه مواد آموزشی درسی در حوزه علوم مختلف هم در مدارس و هم در دانشگاه ها به برگزاری گردهمایی های بین المللی اقدام کند.

10. بعنوان بخشی از فعالیت های لازم برای افزایش آگاهی ها در حوزه علم و فناوری و همینطور اطلاع رسانی در مورد نقش علم و فناوری در طرح توسعه جهانی یونسکو باید

توجه به علم و فناوری را بعنوان موضوعی مهم به مجمع عمومی سازمان ملل پیشنهاد نماید.

11. یونسکو باید در فواصل زمانی معین و بطور مرتب اقدام به برگزاری اجلاس وزرای علوم نموده و امکان مبادله موثر اطلاعات را در بین ،وزرا در فاصله بین اجلاس های متناوب

فراهم آورد.

54

نظر کمیسیون کمیسیون با توجه به یادداشت مدیر کل قطعنامه را تصویب کرد. مدیر کل ضمن استقبال از قطعنامه که کاملاً در جهت اهداف یونسکو و برنامه علوم زمین و به ویژه IGCP تنظیم شده است حمایت خود را از توسعه تحقیقات بیوشیمی زمین و همکاریهای چند جانبه منطقه ای و

___________

بین المللی در موضوعات مربوط به آب، زمین و علوم محیط زیست برای مطالعه رابطه فاکتورهای زمین شناسی مربوط به مشکلات سلامت اعلام می دارد اما در مورد درخواست بودجه 110 هزار دلاری ایران تاکید میکند که موضوع باید در کمیته علمی IGCP مطرح شود و مورد بررسی و تصویب قرار گیرد ولی برای راه اندازی فعالیت ها میتوان 5 تا 10 هزار دلار بودجه تخصیص داد.

2 . قطعنامه 5.34C/DR - کمیسیون علوم طبیعی

موضوع :طرح تحقیقاتی در زمینهٔ ظرفیت سازی برای مدیریت متناسب ذخیره گاههای زیست کره در چند

کشور در حال توسعه

نظر کمیسیون حمایت از تصویب قطعنامه تأمین اعتبار از منابع فرابودجه ای

__________

3. قطعنامه 6.34C/DR - کمیسیون علوم طبیعی

موضوع: ایجاد شبکه اطلاعاتی در بین موسسات و مراکز مقوله دوم مربوط به آب

نظر کیمسیون : با توجه به اینکه موضوع قطعنامه قبلاً در فاز هفتم برنامه بین المللی آب شناسی در مورد فعالیت های موسسات و مراکز مقوله دوم یونسکو مورد اشاره قرار گرفته بود ولی به طور مشخص عنوان مراکز

و مقولات دسته دوم در دوم در قطعنامه قطعنامه مربوطه ذکر نشده بود همچنین نظر بر اینکه پیشنهاد ایران در جلسه شورای

اجرایی که قبل از کنفرانس عمومی تشکیل شده بود مورد تصویب و تاکید قرار گرفته بود، کمیسیون ضمن

حمایت و استقبال از قطعنامه نظر داد که این طرح میتواند بدون در برداشتن هزینه اضافی برای یونسکو، در قالب برنامه های بین المللی آب شناسی یونسکو اجرا شود.

4.قطعنامه 8.34C/DR - کمیسیون علوم اجتماعی و انسانی

موضوع : طرح تحقیقاتی در زمینه اشکال جدید خشونت در منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی؛ تشکیل یک

کنفرانس منطقه ای در مورد ارتباط بین دولت قانون مدار و احترام به حقوق بشر در زمینه های فعالیت های

يونسكو؛ تضمين مشارکت یونسکو در زمینهٔ تقویت ارتباط بین شهرها در منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی به

منظور احترام به حقوق فردی در شهر و ایجاد یک ائتلاف منطقه ای در این زمینه

نظر کیمسیون تصویب قطعنامه

5 قطعنامه 9.34C/DR - کمیسیون آموزش

موضوع ایجاد شبکه اطلاعاتی در زمینه برنامه آموزش برای «همه» در منطقه غرب آسیا

نظر کمیسیون : حمایت و استقبال کمیسیون از تصویب قطعنامه با توجه به امکاناتی که در حال حاضر در

_________

منطقه آسیا و اقیانوسیه وجود دارد پیشنهاد ایران به برنامه دو ساله بعدی منتقل شود.

ص: 203

6. قطعنامه 10.34C/DR - کمیسیون آموزش

موضوع : طرح تحقیقاتی در زمینه توانمندسازی و به روز کردن دانش معلمان

نظر کمیسیون حمایت کمیسیون از موضوع ،قطعنامه با توجه به محدودیت های بودجه ای یونسکو، بودجه

__________

درخواستی از منابع فرعی و فرابودجه ای یونسکو تامین شود.

قطعنامه 11.34C/DR - کمیسیون فرهنگ

موضوع : پیگیری مصوبات اولین کنفرانس جهانی آموزش هنر پیش از برگزاری دومین کنفرانس و اجرای یک طرح جدید تحقیقاتی در زمینه هنرها در گفتگو

نظر کمیسیون : با توجه به اینکه مدیر کل در یادداشت خود در مورد این قطعنامه مشکل تأمین بودجه را مطرح

__________

کرده است. مقرر شد تامین مالی قطعنامه از محل منابع فرابودجه ای باشد.

8. قطعنامه 12.34C/DR - کمیسیون فرهنگ

موضوع : درخواست حمایت همگرایی های زیر منطقه ای در زمینه میراث معنوی از طریق تاسیس مرکز مطالعات حفظ میراث معنوی در منطقه آسیای مرکزی و جنوب غربی و امکان سنجی تاسیس آن.

نظر کمیسیون : تصویب و اجرای قطعنامه به شرط نداشتن بار مالی برای یونسکو

__________

9. قطعنامه 14.34C/DR - کمیسیون ارتباطات

موضوع : ایجاد شبکه دانشگاه های مجازی در بین کشورهای آسیای غربی با همکاری یونسکو نظر کمیسیون : تصویب قطعنامه و تامین اعتبار از منابع فرابودجه ای

55

56

ص: 206

ص: 208

در بحث و گفتگو درباره فصول مختلف سند /21/5 توجه اعضای شورا بیشتر معطوف به طرح های اساسی منطقه ای درباره علوم و تکنولوژی گردید و در نتیجه اجرای طرح هایی در زمینه محیط زیست انرژی انسان و کره مسکون اقیانوس شناسی و آبشناسی توصیه شد. در زمینه تعلیم و تربیت مجدداً شورا در امر مبارزه با بیسوادی تاکید بسیار داشت و نماینده

ژاپن نیز جایزه سالیانه ای به مبلغ پنج هزار دلار برای این منظور از طرف دولت متبوع خود پیشنهاد .نمود مساله دیگر که در امر آموزش و پرورش مورد توجه خاص شورا قرار گرفت کمک یونسکو به آوارگان و جنبش های آزادی بخش و هم چنین به معلولین و کارگران مهاجر می باشد. اقدامات موثری که در سال های اخیر بوسیله یونسکو در زمینه آموزش حقوق بشر خلع سلاح و صلح به عمل آمده مورد تشویق و تایید شورا قرار گرفت و برای گسترش دامنه این فعالیت ها از طرف اکثر اعضا

بیاناتی ایراد شد

شورا از اقدامات یونسکو درباره حفظ میراث های فرهنگی و طبیعی جهان و همچنین ایجاد کمیته مربوط به استرداد اموال فرهنگی به کشور مبداء تجلیل کرد و توصیه نمود کمیته مزبور هرچه

فعالیت خود را بطور مؤثر آغاز کند.

شورای اجرایی یونسکو برای چندمین بار نگرانی شدید خود را از دخالت های ناروای

اسرائیل در زمینه های فرهنگی و مذهبی در سرزمینه ای اشغالی ابراز داشت و به شدت این

دخالت ها را محکوم کرد

شورا توصیه نمود که انتخاب دولت Tonga به عنوان یکصد و پنجاه و یکمین دولت عضو یونسکو در بیست و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی مطرح شود. گزارش مشروح جلسات با مدارک مصوب متعاقباً فرستاده خواهد شد.

با احترام حسین فاضل نمایندگی ثابت ایران در یونسکو [امضا]

2

آرژانتین در یونسکو و رئیس شورای اجرایی مدیر کل یونسکو گزارش فعالیت های سازمان یونسکو را از یکصد و سیزدهمین اجلاس تاکنون به اطلاع اعضای شورا رسانید. وی در پایان گزارش و ضمن اشاره به جنگ ایران و عراق چنین :گفت آقای رئیس خانم ها و آقایان در این زمان که یکصد و چهاردهمین اجلاسیه شورای اجرایی افتتاح می شود دو کشور عضو این سازمان در جنگ بسیار خطرناک در گیر شده.اند جنگی که تاکنون خرابی های بسیار به جا گذاشته و به قیمت جان

کثیری از نفوس انسانی تمام شده است. مدیر کل سپس با یادآوری سخنانش در آغاز کنفرانس عمومی در بلگراد (27) سپتامبر (80 ) گفت که قبلاً نیز از همه کشورها و از دو کشور در حال جنگ خواسته بودم که از این جنگ دست بردارند ولی افسوس که با گذشت یکسال و نیم از این جنگ هنوز کشتن و ویران کردن ادامه دارد مدیر کل سپس به جنگ میان انگلیس و آرژانتین (1) نیز اشاره نمود و آرزو کرد که با

میانجیگری دبیر کل سازمان ملل این جنگ به پایان برسد. متن فرانسوی

سخنان وی در این رابطه به لحاظ اهمیت موضوع برای اطلاع ضمیمه است. پس از اظهارات مدیر کل، رئیس شورا و عده ای از نمایندگان کشورهای مختلف و سفیر و رئیس هیئت نمایندگی عراق که عضویت و معاونت شورای اجرایی را برعهده دارد مطالبی را درباره بیانات مدیر کل گفتند. نماینده عراق مطالبی در خصوص حسن نیت کشور عراق درباره پایان دادن به جنگ و صلح خواهی عراق بیان کرد پاره ای دیگر از اعضا که قبلاً به دعوت عراق از این کشور دیدار کرده بودند، ضمن اظهار تشکر از این دعوت گاهی نیز اشاره به صلح خواهی عراق نمودند و اینکه عراق برای «مدرنیزه» کردن و پیشرفت کشور نیاز به صلح دارد و از این قبیل.

پس از بیانات همه اعضا با توجه به اینکه ایران عضو شورای اجرایی یونسکو نیست، اجازه صحبت خواستم و بیاناتی ابراز داشتم که با عنایت الهی با توجه به اهمیت انعکاس آن در میان نمایندگان نسخه ای ارسال میشود در اجلاس بعد از ظهر 21 اردیبهشت مدیر کل یونسکو به مدت دو ساعت به مطالبی که از شروع اجلاس تا امروز به وسیله نمایندگان اظهار شده بود پاسخ داد و باز اشاره ای و آرزویی برای صلح پس از اظهارات وی رئیس شورای اجرایی گفت بنا به درخواست عده ای از اعضای شورا و به منظور روشنی بیشتر برای آقای رئیس نمایندگی ایران در ارتباط با

بیانات ایشان بعد از ظهر روز دوشنبه لازم میداند توضیحاتی بدین شرح به اطلاع شورا برسد

ص: 211

1. افرادی که از طرف رئیس نمایندگان عراق به این کشور دعوت شده اند مطلقاً جنبه شخصی

داشته و به عنوان عضو شورای اجرایی یونسکو دعوت نشده اند.

2. مطالبی که همکاران عضو شورا درباره این مسافرت در اجلاس اخیر اظهار نمودند هیچ به منظور طرفداری از یکی از دو کشور نبوده و تنها اظهار نگرانی از جنگ و آرزوی یافتن راه حلی

فوری برای پایان جنگ بوده است

3. تشکر عده ای از اعضای شورا از کشور میزبان طبیعی و مفهوم طرفداری از عراق نداشته است. به همان گونه نیز از دعوت آقای رئیس هیئت نمایندگی ایران نیز سپاسگزاری می کنیم. در پایان باید افزود با اینکه ایران کاملاً غافلگیر شده بود چه برنامه ای از پیش ساخته توسط

نماینده عراق که معاون شورای اجرایی هم هست اجرا شده بود و اعضای شورا طبعاً با تشکر و پاره ای با اظهار صلح خواهی ،عراق فضایی موافق رژیم فعلی عراق ایجاد کرده بودند؛ به لطف الهی این

فضا کاملاً به ضرر دشمن تمام شد چه به ایشان نشان داده شد که به وسیله مهمان نوازی های فریب دهنده دولت عراق همانند مهمان نوازی های شاه از عمق فاجعه ای که در این کشور و این جنگ

میگذرد غافل شده اند خداوند را شکر گذار و از او نصرت و فتح مسالت داریم.

سیدرضا فیض نمایندگی ثابت ایران در یونسکو [امضا]

3

اینمورد، بخصوص خیلی ساده است که بگوئیم عراق اظهار داشته است که مایل است هرچه زودتر قرارداد صلح را امضا کند آقای رئیس چگونه میتوانیم درستی و صداقت یک چنین اظهاراتی را بپذیریم در حالیکه نیروهای زمینی و هوایی و دریایی عراق کشور من را در سطحی بالغ بر 550 کیلومتر مربع بدون کوچکترین اعلان جنگ قبلی مورد حمله و تهاجم قرار دادند؟ و این حمله که از قبل طرح ریزی شده بود،

در زمانی به وقوع پیوست که ملت ایران با مشکلات بعد از انقلاب خود دست به گریبان بود و ارتش نیز فاقد وسایل دفاعی خویش ،بوده همه میدانیم که اگر عراق این زمان خاص را برای حمله به ایران انتخاب کرد به این دلیل بوده که فکر میکرده در مدت کوتاه یک هفته نیروهای ما را شکست میدهد و این جنگ برای او به مثابه یک گردش نظامی تلقی می شد که « پارس » ها و « موبدان » را برانند و فعلاً خوزستان را آزاد کنند ولی عراق با مقاومت سرسختانه ملتی مواجه شد که با افتخار تمام از یک انقلاب نمونه فاتح بیرون آمده بود و کاملاً مصمم بود شجاعانه مبارزه کند و در این جا بهتر است که از مقاومت توده مردم خوزستان در مقابل این تهاجم سخنی نرانیم آقای رئیس موضوعی که در این تحولات جلب توجه میکند آنست که بجز ندای تعداد بسیار معدودی از مردم خوش نیت جهت همدردی هم صدای دیگری در سراسر جهان برای فاش کردن تهاجم عراق علیه ملت ایران برنخاست.

آقای دکتر فیض ضمن اظهار اینکه ایران بیش از عراق مایل است که صلح در منطقه برقرار شود افزودند:

زمانی که موسسات فرهنگی غیر نظامی و آثار تاریخی ما مانند مقبره دانیل نبی در شوش ،مساجد، مدارس و بیمارستان ها مورد تهاجم و بمباران موشکهای عراقی قرار گرفته اند که باعث مرگ هزاران نفر مرد و زن و کودک و پیر شده اند البته بدون اینکه یک میلیون و نیم عراقی را که به خاطر داشتن اجداد ایرانی از عراق رانده شدهاند در نظر بگیریم چطور میتوانیم صداقت ادعای های صلح جویانه طرف مخاصم را بپذیریم و باور داریم؟ آقای رئیس یکی از آقایان اظهار داشتند که در طول اقامت خود در عراق کوچکترین اثر

بمبارانی مشاهده نکردند این یک واقعیت محض است و مادر مقابل یک شاهد عادل هستیم.

زیرا هواپیماهای جنگی ایران هرگز به خود اجازه ندادند که غیر نظامی ها را مورد حمله قرار دهند در حالی که قادر به اینکار .بودند ولی آیا هیچوقت فکر کرده اید که به میزبان خود بگویید اولین شرط برقراری صلح عقب نشینی از سرزمین های اشغالی ایران است؟ ملت ایران مصمم است که

بخاطر شرف حیثیت و اصولی که به آن معتقد است از کوچکترین ذره خاک خود دفاع کند

ص: 213

،آقایان ،خانم ها، وظیفه همه ملت ماست که مانعی باشند در این راه که اشغال سرزمینی شرط اولیه و یا دلیلی برای تحمیل صلح به رقیب شود. در غیر اینصورت اینکار جزو اصول بین المللی غیر قابل قبول و حتی خطرناک پیش خواهد آمد.

آقای رئیس، مطالبی که در مقابل این شورا برای دفاع از رژیم فعلی همسایه ما گفته شد مرا به

یاد یک ضرب المثل عربی می اندازد که میگوید ضربتی فبکی سبقتى واشتكى تاريخ طولانی ملت های ستم کشیده به ما نشان داده است که نباید به اشکهای تمساح اعتماد کرد و اگر رقیب ما واقعاً می خواست که در راه صلح قدم بردارد؛ کافی بود به نصایح رهبران ما گوش کرده و به عنوان اولین شرط ،صلح قوای خود را از سرزمین ما بیرون برد مطمئنم که مقاومت و فداکاری ملت ایران در مقابل غرور و جنون قدرت نمونه ای خواهد بود برای محرومین دنیا و از طرف دیگر درس عبرتی

خواهد بود برای مغرورین

آقای رئیس صحیح است که کشور من در شورای اجرایی نماینده ای ندارد؛ ولی انتظار داشتم که لااقل یکنفر از اعضای محترم شورا به دفاع از ملتی ستم کشیده و مورد تهاجم قرار گرفته برخیزد، ولی با کمال تاسف در مقابل قضاوتی قرار گرفتم که شاید نمیخواهد میان مهاجم و مورد تهاجم قرار گرفته تفاوتی قائل شود.

آقای رئیس مطمئن باشید که ما نیز خواستار صلح هستیم و آماده ایم و از هر کسی که مایل باشد در کشورمان پذیرایی کنیم بدون تردید هر نماینده ای با گرمی بسیار مورد استقبال قرار خواهد گرفت و از نزدیک شاهد دردها و رنج ها و حقایق خواهد بود ما تهاجم را علیه هیچ کشوری تشویق نمی کنیم و فقط پیرو آموزش های قرآن هستیم که میگوید حمله نکنید ولی حمله و تهاجم را نیز تحمل نمی کینم. لاتظلمون ولاتُظلمون» در اینجا گفته شد که نظر به اینکه رژیم عراق مایل است کشور خود را مدرنیزه کند بدنبال صلح است چنین است - کافی است ارتش خود را تا هنوز فرصت

باقی است از ایران فرابخواند شاه نیز در صدد بود کشور را مدرنیزه کند و این خواست را در لوای

اعمال افراطی سلطنتی نظیر جشنهای 2500 ساله که سران کشورهای متعددی نیز در آن شرکت

داشتند انجام میداد ولی به چه قیمتی؛ شما نتیجه این ظاهر سازی ها را مشاهده کردید.

به نظر من باید عمق حقایق خواسته های ملت ها را دریافت؛ زیرا در تحت پوشش

میهمان نوازیهای فریبنده، تلخی ها، رنج ها و دردهای مللی نهفته است که در تحت انقیاد رژیم های

غیر مردمی به سر میبرند

ص: 214

آقای رئيس هدف من استفاده دیپلماتیک از این تریبون نیست؛ زیرا انقلاب ما دکترین ما، زبان

حقیقت را به زبان دیپلماتیک ترجیح میدهد فقط فکر کردم لازم است با صداقت کامل برخی حقایق ناشناخته را در مورد موقعیت فعلی کشورم و نوع خواسته ای ملتم با شما در میان گذارم. ما برای دفاع از اصولی که به آن معتقدیم مبارزه میکنیم بدون اینکه کوچکترین روحیه جنگجویی داشته باشیم و امیدواریم که تمام جهانیان روزی بفهمند که منطق بر خصومت پیش خواهد جست. قبل از اتمام عرایضم مایلم از مرگ دردناک محمد صدیق بن یحیی (1) اظهار تاسف کنم. مردی که زندگیش بطور ناگهانی فدای صلح شد ملت ایران مرگ او را عمیقاً احساس کرد و به ملت و دولت الجزایر تسلیت میگوئیم

ترجمه و تصحیح خانم ها فاطمه ،حجازی فرشته خسروخاور

4

انگلیس به طور غیر مستقیم اطلاع یافته است که در هر مورد باید سیاست ج.ا.ایران به طور هماهنگ روشن گردد.

3. قرار است کشورهای پاکستان ،ژاپن ،مالزی مراکش ،سودان ،عراق، دانمارک، فرانسه، ،امریکا ،انگلستان مجارستان ترکیه ،زلاندنو ،آرژانتین لستو، سنگال و بروندی کرسی های خود را ترک گویند.

4. برای گروه آسیایی 5 کرسی خالی وجود دارد.

بنابراین با توجه به اینکه انتخاب برای عضویت و تصاحب کرسی های شورای اجرایی همزمان با بیست و دومین اجلاس عمومی یونسکو که قرار است در پاریس از تاریخ سوم آبانماه تشکیل گردد

مطرح می شود، شانس برادر دکتر داوری برای عضویت در شورا زیاد میباشد. موید باشید.

محمدرضا ،برنجی سرپرست کمیسیون ملی یونسکو در ایران امضا

5

6

که به یکصدوسی و هفتمین اجلاس شورای اجرایی ارائه شده است. (سند پیوست) این سند تحت عنوان گزارش مدیر کل به شورای مذکور به ترتیب و به اجمال حاوی این موارد است

1. در یکصدوسی و پنجمین اجلاس شورای اجرایی ،یونسکو گزارش مدیر کل در مورد

بيت المقدس و نحوه اجرای قطعنامه 36/25C بررسی و طی تصمیم مندرج در بند 1-3-5 از وی

خواسته شد که

هیئتی برای اجرای تصمیمات و قطعنامه های یونسکو به بیت المقدس اعزام

کند.

جامعه جهانی را دعوت نماید تا کمک های داوطلبانه خود را در اختیار یونسکو قرار دهند و آن را قادر سازند در مورد بازسازی و حفظ میراث فرهنگی شهر نقش خود را با اجرای طرح های ویژه ایفا نماید. ضمناً مقدر گردید که موضوع فوق در دستور کار یکصدوسی و هفتمین اجلاس شورای اجرایی قرار گیرد.

2. وزیر آموزش و پرورش کشور اردن طی نامه ای در تاریخ 3 اکتبر 1990 (11) مهر ماه( 1369)، به مدیر کل یونسکو اطلاع می دهد که عملیات ساختمانی باب السلسله (1) در شهر قدیم، استحکام ابنیه اسلامی محله را به خطر انداخته است نماینده دائم رژیم اشغالگر قدس در یونسکو، طی نامه خود در 23 نوامبر 1990 (2) آذر (1369 )موارد اتمام را رد کرده اشعار می دارد که عملیات

ساختمانی مذکور با همکاری کامل متولیان امور وقف و مهندسین مشاور باستانشناسی آنها صورت می گیرد.

3. در تاریخ 24 مه 1991 (3) خرداد (1370 اطلاعیه نماینده دائم اردن در یونسکو به مدیر کل سازمان حاکی از آنست که یهودیان افراطی توسط گروه پیروان کوه « معبد » در صددند که از طریق

دیوان عالی اسرائیل نظارت بر مسجد الاقصا را از متولیان اوقاف خارج سازند.

4. در تاریخ 13 فوریه 1991 (24) بهمن (1369) بخش خدمات باستانشناسی اوقاف بيت المقدس، نامه ای به دبیرخانه یونسکو ارسال میدارد و طی آن ضمن ارائه طرح عملیات ساختمانی لازم جهت بازسازی کاروانسرای تانکیز تقاضا مینماید که مبلغ 608155 دلار آمریکا از حساب مخصوص حفظ میراث فرهنگی شهر بیت المقدس ویژه ابنیه اسلامی آن جهت انجام عمليات فوق منظور گردد.

ص: 218

5. مدیر کل یونسکو پس از مشورت با صاحبنظران نماینده ویژه خود پروفسور Lemaire را در تاریخ 14 تا 19 ژوئیه 1991 (23-28 تیرماه 1370 ) به بیت المقدس اعزام می دارد تا گزارش از فعالیت های ساختمانی مربوط به ابنیه تاریخی این شهر با توجه به شکایات رسیده از منابع مختلف به

مدیر کل تهیه نماید.

6 در گزارش نماینده ویژه که در تاریخ 4 اوت 1991 (13) مرداد ( 1370) تهیه شده است، حاصل بازدید وی از محلها و گفتگو با شخصیت های اسرائیلی عرب و مسیحی (نام آنها در سند آمده است) به شرح زیر ارائه شده است.

الف - حفاریها - الف -1 حفاری هایی که در داود ده و محله جدید مامیلا در جوار یافا در

سال 1990 (1369) آغاز شده بود فعلاً متوقف شده است.

الف -2 حفاریهای باستانشناسی خارج از شهر و در زمین هایی که برای ساخت مجموعه های مسکونی جدید برای یهودیان در نظر گرفته شده ادامه دارد 2 فقره از این حفاری ها در منطقه اشغالی

میان بیت المقدس و رام الله واقع است.

صرف نظر از مسائل حقوقی و سیاسی مربوط به ساخت محله های مسکونی جدید در سرزمین های اشغالی معماری جدید این اماکن به زیبایی بافت غنی و

قدیمی شهر لطمه زده است.

ب - دهلیز و اطاق های پیوسته آن - برای آنکه اطاقهای زیرزمینی دهلیز و دیوار کمربندی

کوه معبد که دارای ارزش بسیار زیاد و انکارناپذیر باستانشناسی است برای مشتاقان قابل بازدید شود؛ تسهیلات توریستی گوناگونی از طرف دولت اسرائیل در آن صورت گرفته است. این اقدامات نتایج منفی ذیل را به بار آورده است.

برخی نوآوری ها در این قسمت به زیبایی و نیز سبک معماری محل لطمه زده است. (مثال: استقرار سکوی سه متری طلایی رنگی در یکی از بالهای اطاق بزرگ صلیب شکل، این سکو

علاوه بر ایجاد نارسایی های مذکور دید بخش مهمی از محل را نیز کور میکند.

تمامی علائم اطلاعاتی اشیاء تابلوهای نورانی که به شکل ده فرمان درست شده اند،

نورپردازی محل همه و همه به بیننده این احساس را القاء می کند که به یک محراب دین یهود پا گذاشته است به این ترتیب اشیاء مذهبی مذکور که ظاهراً به منظور ایجاد تسهیلات توریستی در

محل نصب شدهاند واقعیت تاریخ محل را تحریف کرده اند.

ص: 219

ج - بازسازی کوچه های شهر قدیمی - این بازسازی عمدتاً محله عرب نشین را شامل میشود. در این محل تمامی طرق و شوارع مثل فاضلاب مجراهای آب آشامیدنی کابل لوله کشی برق و تلفن و غیره از نوساخته شده است و عملیات ساختمانی آنها به اماکن این محل صدمه زده است.

اما تاكنون شکایتی از این آسیب رسانی ارائه نشده است.

د- عملیات ساختمانی حرم الشریف

د - 1- پس از رخدادهای اخیر خاورمیانه فعالیت های بازسازی حرم تقریباً متوقف شده است.

د - 2 - بازسازی مدرسه غدیریه واقع در پشت دیوار کمربندی حرم همچنان ادامه دارد. یکی از

مقاصد بازسازی این محل تقریباً ویران شده بهره برداری از آن به عنوان سالن گردهمایی است.

د - 3 - عملیات بازسازی ابنیه مهم حرم الشریف که از بیست سال پیش به این سو آغاز شده از

دو جهت نگران کننده است.

به نظر میرسد که این بازسازی بیش از حد به درازا کشیده است و همچنان ادامه خواهد داشت.

نظارت علمی شایسته بر این بازسازی وجود ندارد.

نمونه اول این نگرانیها مورد قبه ،السلسله مهمترین بخش از بنای مقدس مسجد الاقصی است. حدود ده سال است که عملیات بازسازی پوشش بیرونی این گنبد آغاز شده است و تمامی کاشی های

مربوط به دوره سلیمان از آن برداشته شده است. بیم آن می رود که به درازا کشیدن بازسازی موجب

میرود .

تخریب و انهدام کاشی ها شود و نیز بازشناسی محل صحیح اولیه آنها را با مشکل روبرو سازد

شایسته است عملیات بازسازی بسیار مهم و ظریفی از این دست هنگامی که تمامی تدارکات لازم برای اجرای عملیات مهیا شد آغاز گردد.

ص: 220

نمونه دوم، مورد قبه الصخره (1)، شاهکار معماری دوران بنی امیه است. فارغ از مسائل مختلف مانند نشت آب از سقف گنبد زنگ زدگی بستهای سنگ مرمر ،آن پوسته شدن رنگ داخل گنبد و غیره، پوشش بیرونی گنبد که بازسازی شده پوشش قدیمی آنست هم ضد آب نیست و هم اندازه زیاده از حد بزرگ قطعات آن عظمت بنای اصلی را تحت الشعاع قرار میدهد توصیه می شود که شخصیت های اسلامی مسؤول قبه الصخره برای بازسازی آن کمیته های علمی خاصی متشکل از

متخصصان طراز اول در زمینه های مختلف از جمله معماری ،اسلامی بازسازی ابنیه متالوژی و

غیره تشکیل دهند هزینه فعالیت های کمیته ها و بررسی های مقدماتی میتواند از حساب مخصوص حفظ میراث فرهنگی شهر بیت المقدس ویژه ابنیه اسلامی آن تامین گردد.

ه. مجموعه قرآن های خطی موزه الاقصی علیرغم اعزام هیئتی از متخصصان آلمانی برای حفظ آثار خطی در حال انهدام است. اکیداً توصیه میشود که فعالیت های هیئت مذکور بطور جدی پیگیری گردد.

و - متولیان امور وقف دو نگرانی عمده خود را در مورد بیت المقدس به شرح زیر به اطلاع

اینجانب پروفسور( لومر) رساندند

عملیات نورپردازی که در بازارچه ها و ابنیه بخصوص در محله بازارچه خواجات انجام شده است، بدون اطلاع مشورت توافق با مالکین آنها صورت گرفته و چنین ادعا شده است که

ساختمان های مذکور میراث عمومی شهر است و در حوزه اختیارات حقوقی شهرداری قرار دارد در حالی که برخی از آن ها از موقوفات عمومی یا خصوصی مذهبی است و از لحاظ حقوقي كاملاً تحت

اختیار سازمان وقف مرکزی میباشد

ص: 221

دخالت ادارات اسرائیلی در نحوه اداره نگهداری و بخصوص عملیات بازسازی حرم الشريف و ابنیه تاریخی تحت اختیار مجامع مذهبی روز به روز افزایش مییابد این امر ناشی از تعبیر جدید مقامات رژیم اشغالگر از مفهوم خود مختاری اداره اموال تحت اختیار مجامع مذهبی است و پس از رویدادهای فجیع (اکتبر 16) مهرماه افزایش یافته است.

ز - عملیات بازسازی کلیسای سن سپولکر Saint - Sépulere بسیار کُند پیش می رود. علاوه میرود.

بر آن کیفیت عملیات انجام شده از لحاظ معماری و اصول زیبایی شناسی بسیار قابل انتقاد است. لذا

لازم است که یک کمیته علمی بینالمللی در این خصوص نیز تشکیل شود و بر آن نظارت علمی

صحیح نماید.

8

منطقه آسیا و پاسیفیک طرح و وضعیت کمیته منطقه ای آموزش در آسیا و اقیانوس آرام را تهیه کند و آن را به صد و چهل و ششمین اجلاس شورای اجرایی ارائه دهد.

5. در پی این تصمیم طرح و وضعیت تهیه و به کمیسیون های ملی کشورهای عضو منطقه ارسال شد ( 30 دسامبر 1994 ) تا نظرات خود را در این مورد ابراز دارند همچنین در 28 دسامبر 1994 به رئیس گروه نمایندگان دائمی منطقه آسیا یا پاسیفیک این طرح ارائه شد تا پس از مشورت با اعضای گروه نظرات خود را در پاسخی جامع به معاون مدیر کل در امور آموزش ارائه دهند. نظرات

داده شده در ضمیمه پیوست است.

6. با توجه به مطالب گفته شده شورای اجرایی تصویب طرح تصمیم زیر را مد نظر دارد

شورای اجرایی

1. پس از بررسی سند 145EX/II

2. طرح وضعیت کمیته منطقه ای آموزش در آسیا و پاسیفیک به پیوست را تصویب می کند. . به کنفرانس عمومی توصیه می کند که این وضعیت را تصویب و کمیته منطقه ای آموزش در

آسیا و پاسیفیک نوع (V) را ایجاد کند که جایگزین کمیته مشورتی فعلی نوع (V) باشد.

ضمیمه طرح وضعیت کمیته منطقه ای آموزش در آسیا و اقیانوس آرام بند I به واسطه متن ،حاضر کمیته منطقه ای آموزش در آسیا و اقیانوس آرام نوع II که از این

پس در متن به عنوان کمیته یاد میشود ایجاد شده است.

بند II وظیفه اصلی کمیته تشدید همکاری منطقه ای در آموزش در آسیا و پاسیفیک است و به این منظور

1. یاری به مدیر کل جهت تدارک و پیگیری برپایی کنفرانسهای منطقه ای وزرای آموزش

و پرورش در آسیا و پاسیفیک

2. شرکت در برنامه ریزی و اجرای برنامه های منطقه ای و چندملیتی در زمینه آموزش و بخصوص برنامه های نوآوری آموزش به منظور توسعه (APEID) و برنامه ریزی آموزش پایه ای برای همه APPEAL.

3. مشارکت تا حدامکان در اجرای برنامه های منطقه ای در سطح زیر منطقه ای و ملی و نیز در

پیگیری اجرا و ارزیابی اثرات ناشی از این برنامه ها و فعالیت های مربوطه.

4. تسهیل همکاری فنی افقی بین کشورها و گروههای کشورهای منطقه، موسسات و نهادهای

نظام ملل متحد، سازمانهای غیر دولتی موسسات و دیگر نهادهای کمک علمی یا مالی

ص: 223

5. ارائه نظرات به مدیر کل یونسکو در مورد برنامه ها و طرحهای مربوط به آموزش در منطقه که میبایست کنفرانس عمومی درباره آنها تصمیم گیری کند و به این ترتیب کشورهای امکان مشارکت فعالتر در کارهای کنفرانس عمومی را می یابند را میبایست در نظر داشت.

بند III

1. کمیته از نمایندگان تمام کشورهای عضو منطقه آسیا - پاسیفیک طبق قطعنامه های 2101/19C و C5002/20 و 48/C/25 و 35/C/26 و 44/C/27 و 4601/18C و دیگر قطعنامه هایی که

کنفرانس عمومی ممکن است بعداً به تصویب برساند تشکیل شده است. . با تایید شورای اجرایی کمیته میتواند سرزمینی را که عضو یونسکو نیست ولی از نظر

آموزشی دارای خودمختاری است برای حضور در جلسات کمیته دعوت کند.

کمیته میتواند از اشخاص زیر بدون داشتن حق رأی برای شرکت در جلسات خود دعوت ..کند کارشناسانی که به دلیل دانش و تجربیات خاص خود میتوانند به کمیته در کارهایش کمک کنند نمایندگان سازمان های غیر دولتی بین المللی موسسات و یا نهادهایی که با یونسکو روابط

رسمی دارند و میتوانند به صورت فنی یا مالی به اجرای فعالیتهای مربوط به برنامه های منطقه ای در زمینه آموزش کمک کنند. شرایط دعوت و مشاوره متخصصین حاذق را کمیته تعیین می کند.

4. سه نهاد یا سازمان نظام ملل متحد که با یونسکو در کنفرانس جهانی آموزش برای همه را تشکیل دادند ژوئن -59 مارس (90) یعنی ،یونیسف، برنامه ملل متحد برای توسعه (PNUD) و

بانک جهانی برای شرکت در جلسات کمیته به عنوان مشاوره دعوت شده اند.

5. مدير كل يونسكو یا نماینده او در تمام کارهای کمیته به عنوان مشاوره حضور خواهند

بند IV - 1- کمیته هر دو سال یکبار اجلاس عادی خواهد داشت تاریخ اجلاس طوری تعیین شده است که در کارهای کنفرانس عمومی که مربوط به فعالیت های برنامه یونسکو است مشارکت مفید داشته باشد مدیر کل یونسکو میتواند پس از مشورت با دفتر کمیته جلسات فوق العاده را فراخواند و این یا به ابتکار خود یا به تقاضای اکثریت اعضای کمیته باشد؛ منوط به اینکه منابع مالی لازم جهت برپایی این جلسات وجود داشته باشد.

2. در جلسات عادی و فوق العاده هر عضو کمیته یک رأی دارد ولی میتواند کارشناسان یا مشاورین به جلسات اعزام دارد.

3. کمیته قوانین داخلی خود را تصویب می کند.

4. در چارچوب قوانین داخلی کمیته میتواند نهادهای کمکی که وجودشان را لازم تشخیص

می دهند ایجاد کند؛ به شرط آنکه هزینه های این نهادها تامین شود.

ص: 224

5. کمیته در هر اجلاس دستور کار را مشخص خواهد کرد.

بند V در هر اجلاس عادی کمیته یک رئیس و سه معاون و یک گزارشگر را به عنوان اعضای

دفتر انتخاب خواهد کرد.

2. دفتر وظایف محوله از سوی کمیته را انجام خواهد داد.

3. مدير كل یونسکو در فاصله اجلاس عادی کمیته میتواند دفتر را چه به رأی خود چه به درخواست رئیس کمیته یا اکثریت اعضای دفتر فراخواند به هر حال فراخوان دفتر فقط با تایید مدیر کل امکان پذیر خواهد بود.

بند VI 1. نمایندگان سازمان ملل متحد و دیگر سازمان های ملل متحد که با یونسکو قرار داد نمایندگی متقابل امضا کردند (غیر از آن هایی که در بند 4 .III ذکر شدند) می توانند به عنوان ناظر در

تمام اجلاس عادی کمیته شرکت نمایند.

2.کمیته شرایط دعوت ناظرین نمایندگان سازمان های نظام ملل متحد که با یونسکو قرارداد نمایندگی متقابل ندارند نمایندگان سازمانها یا نهادهای غیر دولتی و موسسات مذهبی یا اجتماعی و

انجمن های معلمین را تعیین میکند

بند VII. مدير كل یونسکو به دبیرخانه کمیته اطمینان داده است که پرسنل و امکانات لازم

برای کار را در اختیار آن خواهد گذاشت.

.2 دبیرخانه کمیته مسوول آماده کردن اجلاس ها و اجرای تصمیمات کمیته است.

بند VIII 1. اعضا و اعضای مربوط به یونسکو و تمام شرکت کنندگان مخارج شرکت نماینده هایشان در جلسات کمیته و نهادهای کمکی آن را برعهده خواهند گرفت، با این حال یونسکو مخارج شرکت نمایندگان کشورهای عضو منطقه را که قادر به پرداخت این مخارج نیستند برعهده

خواهد گرفت و از بودجه عادی یا کمک های داوطلبانه کشورهای منطقه پرداخت خواهد شد.

2. مخارج عادی کمیته و ارگانهای کمکی آن مثل مخارج (دبیرخانه کمیته) از محل اعتباری

که به همین منظور توسط کنفرانس عمومی گشوده شده تأمین خواهد گردید.

3. کمک های داوطلبانه میتوانند برای تاسیس یک سپرده امانی مطابق قوانين مالي يونسكو پذیرفته شود. این صندوق تحت ریاست مدیر کل یونسکو خواهد بود کمیته به مدیر کل توصیه هایی جهت اختصاص این کمک ها خواهد کرد و بر اجرای آنها نظارت خواهد داشت.

بند IX در هر اجلاس عادی کنفرانس عمومی یونسکو کمیته گزارش از فعالیت های خود و

نتایج کارهای خود را ارائه خواهد کرد.

ص: 225

ص: 226