بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ اَلْرَحیمْ

ص: 2

ص: 3

ص: 4

مجموعه شعر

سرود روح القدس

مدائح، مراثی

سرودها ونوحه ها

استاد محمد علی صاعد اصفهانی

به کوشش: علیرضا مهرپرور

ص: 5

شماره کتابخانه ملی : 1142615

مجموعه سرود روح القدس

سراینده: استاد محمد علی صاعد اصفهانی

به کوشش علیرضا مهرپرور

ناشر: کانون پژوهش

نوبت چاپ: اول 1386

شمارگان: 1400 نسخه

لیتوگرافی: پویا / چاپ : اصفهان / صحافی : بابک

شابک: 2-38-6017-964-978

مرکز پخش: 8-4426 577 - 0311

کلیه حقوق محفوظ است.

قیمت : 32000 ریال

ص: 6

قال رسول الله «صلی الله علیه و آله»

ان الحسین مصباح الهدی و سفينة النجاة

ای حسین فاطمه ای نور و مصباح هدا

سبط احمد ای مزارت کعبه ی اهل ولا

ان حسین ابن علی کشتی و باب نجات

هر که در ماند به درگاه تو آرد التجا

ص: 7

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلى الله على رسوله و آله المعصومين و لعنة الله على اعدائهم اجمعين

خدای را سپاس که ما را به راه راست هدایت و توفیق دلباختگی به خاندان نبوت را به ما عطا فرمود.

این جان نثار که سالهاست عتبه بوس درگاه و ذاکر و خدمتگزار مجالس سوگواری و اعیاد اهل بیت عصمت و طهارت می باشم و در سالهای اخیر هر ساله این توفیق الهی شامل حالم گردیده است که کتاب یا جزوه ای در مناقب و مصائب اهل بیت فراهم و به دست نشر بسپارم:- خزان در بهاران، پیمانه ای از غدیر، نوای بهشت، سوگنامه فاطميه، غروب ماه حجاز، عدل ناب را کشتند، و قبر بطوس، شمع محفل طه، در سال جاری نیز از طرف مجمع النور (واحد فرهنگی امام زاده جعفر بن الرضا - معروف به شاه کرم) تدارک و تنظیم اشعار: مدائح، سرودها، مراثی، نوحه ها از شاعر معاصر اهل بیت در اصفهان که به نحو پراکنده در کتاب تجلی در منی و دیگر کتابها و جزوه ها که فعلا کمیاب و موردنیاز ذاکران اهل بیت عصمت و طهارت سلام الله عليهم، بود به اضافه دیگر آثار از این دست که از ایشان تاکنون منتشر نشده است را برای چاپ در یک مجلد تا پایان چاپ به عهده این حقیر نهاده شد، لذا این مجموعه نتیجه ی کوششی است که برای جمع آوری و چاپ آماده شد و تقديم ذاکران، مخلصان و دوستداران ائمه طاهرین »علیهم السلام» میگردد.

ص: 9

شاعر نامبرده آقای محمد علی صاعد متولد 1304 شمسی در اصفهان که مشهور همگان می باشند و اخیر، اول شعرای اصفهان در یک محفل گرم و صمیمی بزرگداشت، هر کدام به سهم خود با سروده ای به نام ایشان اظهار محبت کردند، و واحد فرهنگی شهرداری اصفهان یک خیابان اصلی شهر را به نام (محمد على صاعد اصفهانی) مزین کرد، و نیز در سال 1385 به مناسبت اصفهان پایتخت فرهنگی جهان اسلام و سال پیامبر اعظم، ایشان را به نام شاعر هنرمند ماندگار اصفهان انتخاب و تجلیل به عمل آورد، و همچنین دانشگاه اصفهان در همین سال مجلس باشکوهی جهت نکوداشت ایشان برگزار کرد، و نیز در شب جشن چهلمین سال انجمن ادبی صائب اصفهان که 34 سال اخیر آن به مدیریت استاد صاعد بوده است و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان در باغ آرامگاه صائب آن را دایر کرد شاعران اصفهان با سروده های خود به شرح ویژگیهای انجمن صائب، و شعر صائب و ذکر خیر ایشان پرداختند.

در همین جهت بود که واحد فرهنگی امام زاده جعفر ابن الرضا (علیه السلام) - مجمع النور - نیز بر این شد که در این راستا کاری اساسی که به واقع هم موجب ماندگاری در دنیا و هم رستگاری و سرافرازی در آخرت برای مشار اليه باشد، و نیز ذاکران و مداحان و دوستداران خاندان نبوت را هم به کار آید به انجام رساند، و اینک این مجموعه را به پیشگاه حضرت ولی عصر ارواحنا و ارواح العالمين لمقدمه الفدا و آبا و امهات و اجداد طاهرینشان خاصه حضرت امام علی بن موسی الرضا (عليهم السلام) و فرزندان آن بزرگوار به ویژه امام زاده جعفربن الرضا (علیه السلام) تقدیم می داریم و چشم قبولی و ذره پروری از درگاه آن بزرگواران را داریم.

اصفهان - علی رضا مهرپرور 1389 خورشیدی

ص: 10

صمد سرمد

حمد و ثنا هست خاص خالق یکتا

آن که ز هر عیب ذات اوست مبرا

آن که گل آرد برون ز گل شمر از نخل

آن که کند خون بدل به شیر مصفا

گر چه نهان باشد او ز دیده و لیکن

و هست عیان جلوه اش ز جمله ی اشیا

ای ملک لایزال و قادر مطلق

ای صمد سرمد و علیم توانا

حکم تو آرد برون ز خاک به گلشن

یاسمن و ارغوان و لاله ی حمرا

مهر تو بخشد به گل صفا و طراوت

ذکر تو گوید به باغ بلبل شیدا

از امر تو روینده اند جمله نباتات

هم ز تو زاینده آب دجله و دریا

در طلب وصل تو تمام خلائق

هم به حرم هم به دیر هم به کلیسا

عقل ندارد به کنه ذات تو راهی

عشق مگر آورد به سوی تو ما را

این هم از الطاف تست کز سر رغبت

هست زبان برثنا و حمد تو گویا

نعمت تو بی شمار و لایتناهی

لطف تو بی حد و حصر و مقطع و مبدا

می طلبد «صاعد» از تو مغفرت امروز

تا نکشد سختی عذاب به فردا

ص: 11

فیض حضور

چون مؤذن سحر دهد آواز *** سر دهد نغمه از برای نماز

گرکشی پای همت از بستر *** بگذری گر ز چار بالش ناز

گر بشوئی دل از علایقها *** گر نهی سر بر آستان نیاز

رو کنی جانب حقیقت محض *** چشم پوشی ز هر چه هست مجاز

اشک رنگین کنی ز خون جگر *** ناله را سر دهی ز سوز و گداز

روزنی از نمازخانه ی دل *** برکنی سوی آسمانها باز

با طمأنینه گام برداری *** سفر عشق را کنی آغاز چون

حضور دلت شود کامل *** لطف غیبی شود تو را انباز

در فضای عوالم ملکوت *** مرغ تسبیح را دهی پرواز

ره بری بر سرادق لاهوت *** شوی آنجا مشار و محرم راز

رسدت از مقام قرب به گوش *** رسد از شش جهت تو را آواز

کی بریده دل از علایقها *** به حقیقت رسانده خود ز مجاز

آمدی خوش بیا بیا که بود *** درگه فیض حق به رویت باز

ارجعي ارجعي إلى ربک *** این تو و این در بهشت فراز

فادخلی فی عبادی ای زائر *** این تو و این خدای بنده نواز

مقصد از خلق تو عبادت تست *** زین عبادت شوی به حق دمساز

«صاعد» آسان مگیر فیض حضور

همه را وانه و به او پرداز

ص: 12

مناجات به درگاه قاضی الحاجات

روان افسرده تن بیمار و رنجور *** رهي پر خوف و بیم و تمام دیجور

غریبم، خسته ام، گم كرده راهم *** به دشت نامرادی بی پناهم

همه عمرم هدر شد در تباهی *** به ره وامانده ام در روسیاهی

عبث دادم ز کف نقد جوانی *** نمودم صرف دنیا زندگانی

به خورد و خواب خوش کردم دلم را *** رها کردم زمین قابلم را

هوس آتش گداز سینه ام شد *** هوا زنگاری آیینه ام شد

عنانم را به دست نفس دادم *** ندانسته به هر ره پانهادم

خدا را خواندم اما بهر دنيا *** عبادت کردم اما بهر عقبا

نکردم بندگی حق را سزاوار *** به دام نفس خود ماندم گرفتار

بدینسان فرصتم بیرون شد از دست *** ز غفلت کشتی ام در لای بنشست

بگویم با که این شرمندگی را *** که نسپردم طريق بندگی را

کنون شرمنده ی کردار خویشم *** پشیمانم پشیمانم پریشم

الهی ای پناه بی پناهان *** خطاپوش خطای روسیاهان

الهی ای که احسان تو عام است *** به مخلوقات خود لطفت تمام است

توئی آگه ز حال دردمندان *** تو هستی دادخواه مستمندان

بود از لطف تو ما هر چه داریم *** هم از لطفت سخنها با تو داریم

بجز بر درگهت رو بر که آریم *** پناهی غیر درگاهت نداریم

ص: 13

چه هست از ما که آن از آن تو نیست *** رهین منت و احسان تو نیست

اگر رانی بجز بهر ادب نیست *** وگر خوانی ز عفو تو عجب نیست

اگر سوزی به قهر و گر نوازی *** تو را باشد ز روی بی نیازی

ولی ما را به احسانت نیاز است *** عطایت هر چه باشد دلنواز است

تو خود دانی که جز راه تو هر راه *** پر است از غول و مالامال از چاه

الهی خود طریق خویش بنمای *** به روی ما در توفيق بگشای

تو خود شمعی به راه ما برافروز *** شب ما را ز نور عشق کن روز

الهی ما اگر غرق گناهیم *** به درگاهت اگر ما روسیاهیم

به قدر و آبروی حق مداران *** به نیکو پیشگان روزگاران

به آن بشکسته دندان محمد *** به فرق حیدر آن مولاي سرمد

به اشک چشم خون پالای زهرا *** به مظلومیت و غمهای زهرا

به خونابی که از حلق حسن ریخت *** به آن رگها که تیغ شمر بگسیخت

به شان و رتبه ی دیگر امامان *** به حق هر که دارد بر تو ایمان

که از تقصیر ما از لطف، بگذر *** بفرما مغفرت بر ما مقرر

منم «صاعد» نمک پرورد جودت *** اگرچه ذره ام هستم نمودت

ص: 14

حریم حشمت کبریا

گذری اگر که ز ماسوی به خدا قسم به خدا رسی

تو به یک گذشت به جای دل نگر از کجا به کجا رسی

به جلای شبنم چشم جان به صفای سینه ی صبح دل

که توان ز طاعت و بندگی به مقام قرب خدا رسی

چه شود که ناله ی دل شبی به طراز مرغ سحر کنی

که به آنچه دست کس نرسد تو به آن ز دست دعا رسی

دم اگر زنی سحری بزن به هوای عالم روشنی

که دمد ز مشرق جان جلا که به صبح پر ز صفا رسی

از چه در کدورت زندگی همه متکی به سکندری

چو شود به یاری خضر دل به کنار آب بقا رسی

نه عجب بود که رسد کسی به حریم حشمت کبریا

و به کمال وحدت اگر رسی به جلال هرچه سزا رسی

زحضیض بند هوس روی به فراز رفرف اصطفا

ز طریق سعی و صفا اگر به مقام صبر و رضا رسی

چه تلاش بیهده میکنی که به دست کوته عقل خود

گره واکنی ز قدر مگر که مگر به کنه قضا رسی

به زمان قد خدنگ اگر به قدی شکسته عصا شوی

دگری عصا شودت يقين چو تو خود به قد دوتا رسی

به رسان ز «صاعد» خسته جان همه را سلام و دعا اگر

به حریم خلوت اهل دل به حضور اهل ولا رسی

ص: 15

گل سرسبد

ای بشر ای مقصد از ممکنات *** ای همه هستی به جمال تو مات

دیده گشا تا نگری کیستی *** کیستی و در طلب چیستی

حق که تو را صبح ازل آفرید *** مصلحت و خیر تو را در چه دید

از چه تو را آینه ی ذات ساخت *** از چه تو را از همه عالم نواخت

جمله ى اسما به تو آموخت او *** مشعله ی بینشت افروخت او

غیرخداوند به بزم شهود *** در خور مسجود وجودی نبود

بر تو ملک سجده به امرش نمود *** شأن تو از شأن ملائک فزود

کرد به بر رخت خلافت تو را *** از همه افزود شرافت تو را

داد بر آفاق زعامت به تو *** کرد عطا تاج کرامت به تو

عقل چراغ سر راه تو کرد *** عشق مددکار و پناه تو کرد

از همه مخلوق تو را برگزید *** روح خدائی به وجودت دمید

وه که چه زیبنده بیاراستت *** ساخت بدان گونه که می خواستت

دیده گشا شوکت خود را ببین *** جز تو در این بزم که مسندنشین

گلشن هستی که بسی دلگشاست *** باغ جهان كان همه لطف و صفاست

نوگل آن گلشن زیبا توئی *** میوه ی این باغ مصفا توئی

حال ببین کیستی و چیستی *** از چه دمی در غم خود نیستی

هان که گل سرسبد عالمی *** نیک نظر کن خلف آدمی

هست جهان جمله مسخر تو را *** هر چه بود هست میسر تو را

گر تو بدانی که تو خود کیستی *** می رهی از رنج و غم نیستی

مسئله این است، قدم پیش نه *** پیش قدم در طلب خویش نه

خویشتن خویش فرامش مكن *** مشعله ی عقل تو خامش مكن

ص: 16

عقل چراغی است فرا راه دین *** روشن از آن دیده ی اهل یقین

حبل متین است بر آن چنگ زن *** وسوسه شیطان و بر آن سنگ زن

در شب ظلمت زده ی زندگی *** عقل چراغی است به تابندگی

عقل چراغ شب تاریک عمر *** عقل دلیل ره باریک عمر

نور خرد بر دل هر کس که تافت *** بافت نجات و به خدا راه یافت

خاصه گرش عشق مددکار شد *** در ره مقصود به او یار شد

عقل بود دیده و عشق است جان *** این بودت هادی و آن دیده بان

زین دو توان زیستن با خدا *** بال گشا تا به روی تاخدا

این دو جناحند مکمل به هم *** لفظ کن از این دو رقم زد قلم

حال ببین کیست تو را راهبر *** بازنگر حال درون را نگر

سود بود در گرو آگهی *** نیک نظر کن که کجای رهی

نفس تو تا سرکش و اماره است *** تا پی ات این خيره ی پتیاره است

بیم بود تا که در افتی به چاه *** نیست تو را ایمنی از دزد راه

در طلب علم رسول امین *** گفت به امت برو حتی به چین

نکته ای این جاست که غفلت از آن *** امت ما راست فراوان زیان

مقصد احمد نبود علم دین *** زان که چنین علم نبودی به چین

بلکه غرض دانش مطلق بود *** آنچه تو را مایه ی رونق بود

علم بیاموز که این کسب نور *** فرض زگهواره بود تا به گور

آدم بی دانش عور از سواد *** هست چراغی به فرا راه باد

گر لحظاتی دو، سه سو سو زند *** از پی آن فاخته اش کو زند

خیز و به هر فرصت بسیار و کم *** تا شود آموز و بیاموز هم

تاکه نگیری به کف خود قلم *** هست وجود تو یکی باعدم

سینه زند موج و مجال است تنگ *** فرصت رفتن نه و جای درنگ

گرچه در این چامه سخن شد دراز *** «صاعد» از این است فزونتر نیاز

ص: 17

به مناسبت مولود نبی اکرم «صلی الله علیه و آله»

آن زمان کز نفاق و جهل و نکال *** شد زمین جایگاه جنگ و جدال

آن زمانی که قتل و خونریزی *** کار اعراب بود در همه سال

قتل نفس اندر آن زمان می بود *** نزد مردم نکوترین اعمال

در دل خ لق جای آسایش *** جای بگرفته بود رنج و ملال

آن زمان رحم و شفقت و احسان *** کس نمی یافت ذرة المثقال

قلبهای همه ز مهر تهی *** همه دلها ز كينه مالامال

از کسی داشتن توقع مهر *** بود آن روزگار فکرمحال

محو گشت از جهان صفات نکو *** نادر و شاد بود نیک خصال

بت پرستی به هر کجا رائج *** حق پرستی گرفته راه زوال

زندگی بود ناگوار بسی *** سخت می بود بر همه احوال

خواست یزدان که از عنایت و لطف *** بنماید پیمبری ارسال

پسر ارجمندی از مامی *** که بر او کرده بود رو اقبال

شد به ماه ربیع در مکه *** متولد به صد شکوه و جلال

****

خسروی کش بر آستان جبريل *** هست خدمتگزار چون میکال

گشت مأمور کاهل عالم را *** به رهاند ز درد و رنج و ملال

گمرهان را کند ز مهر ارشاد *** باز گرداند از طريق ضلال

نیک و بد را ز هم جدا سازد *** بنماید بیان حرام و حلال

در فضای عوالم ملکوت *** مرغ اندیشه را دهد پروبال

مکتبی در جهان کند تأسیس *** که حوادث نسازدش پامال

مکتبی کاندر آن بیاموزد *** به بشر درس علم و فضل و کمال

آنچنان خلق را دهد تعلیم *** که شود جمله را نکو افعال

رستگار آن کسی شود «صاعد»

که بود پیرو محمد و آل

ص: 18

گل رخسار احمد شد شکوفا *** به روی آمنه زد خنده طاها

دو چشم آمنه زد جوش شبنم *** دلش از فرط شادی گشت خرم

سراسر خانه اش شد لمعه ی نور *** تجلی در تجلی طور در طور

ترانی بود، جای لن ترانی *** به لب نوزاد را، سبع المثانی

دو چشمش نکته گوی و لعل خندان *** به بحر سینه اش مواج قرآن

فسبح گوی لعل جانفزایش *** امین وحی خادم در سرایش

بزرگی از جبین او پدیدار *** دو صد یوسف جمالش را خریدار

مخمر باولایش خاک آدم *** در انگشت رسالت مهر خاتم

بنای خلقت از آب و گل اوست *** تمام راز خلقت در دل اوست

گذرگاه جلالش عرش اعلا *** حریف صحبت او ذات یکتا

لعمرک تاج تکریم جنابش *** به اوادنی رسیده آفتابش

وجودش پای تا سر لی مع الله *** دو عالم هدیه اش ناچیز و مزجاه

به عليين در آهنگ هزاری *** سرود نغمه ی لولاک جاری

فلک گرم طواف خانه ی اوست *** که او شمع و جهان پروانه ی اوست

فسبحان الذي شرح جلالش *** حبیب الله وصفی از کمالش

بود این جشن میلاد همایون *** به جمع مسلمین مسعود و میمون

به زر برگیر «صاعد» خامه ات را *** پذیرد گر محمد چامه ات را

ص: 20

نور حقى و حبیب حق و حق را مصطفی

گه به یس گه به طه آیدت از حق ندا

قم فانذر را مخاطب جان پاکت از خدا

هم دلت مقصود الرحمن على العرش استوا

یا محمد ای به قربان وجودت ماسوا

ماسوا باشد رهين لطف عامت دمبدم

ای مقامت ما سوالله را ورای هر مقام

ای بشأنت لایق و شایسته انسان تمام

گر نبودی نور رویت بود خلقت در ظلام

هست از نور تو روشن ساحت هستی مدام

بهره مند از فيض خاصت هم خواص و هم عوام

کامیاب از جود عامت هم گدا هم محتشم

ای کف مشکل گشای تو کلید مشکلات

و مهر فياض وجودت فیض بخش کائنات

مصدری بر کائنات و مشتق از تو ممکنات

گرچه نتواند کسی پی برد یزدان را به ذات

ذات تو آیینه حق است در ذات و صفات

گیرم اندر جهل خود ثابت بماند بوالحكم

ص: 22

پر زند شهباز فکرت هر چه در ملک وجود

ور بود هر لحظه اش صد ره نزول و صد صعود

همچنان حیران و سرگردان و پابست عقود

تا به خاک آستان تونیارد سرفرود

نیست ممکن ره برد بر عالم غیب و شهود

چون تو هستی آگه از بود و نبود و بیش و کم

ای سپهر آفرینش را ژخت مهر منیر

وی به گرد عارضت گردنده این چرخ اثیر

ای چو ذات حق وجودت بی بدیل و بی نظیر

وی تو بر اسرار خلقت همچو ذات حق خبير

ای به خلق از قهر و لطف حق نذیر و هم بشیر

وی شفیع المذنبین از روی احسان و کرم

هم خدا محض وجودت آدمی را برگزید

هم به یمنت لطف کرمنا بر انسان شد مزید

در بهار خلقت اول چون تو را حق آفرید

وز طفیل نور تو اشیاء عالم شد پدید

در ربيع از این جهت نوبت به میلادت رسید

نوگل رویت به باغ زندگانی زد قدم

ص: 23

ای خدائی طینت و ای ایزدی خلق و خصال

وی خرد عاجز ز درک آن وجود بی مثال

در جمال تو مصور حسن یزدان را جمال

در وجود تو مجسم ذات حق جل جلال

چون شدی مبعوث هستی یافت ره سوی کمال

خرم این امت که داند مبعثت را مغتنم

ای به رب العالمين ذات تو همراز و معین

وز ثبات عزم و رایت ثابت اسلام مبین

وی به گاه بندگی سر حلقهی اهل یقین

وی فراتر قدر تو از پایه ی عرش برین

وی به عزت در مقام قرب او ادنی مکین

وی ز حشمت جبرئیل اندرگهت کمتر خدم

ای تو را در پیش حق بیش از تصور منزلت

وی تو را بر مسلمین پیوسته چشم مکرمت

از برای مسلمین بنمای از حق مسئلت

سربلندی، عزت و دولت، کمال ومعرفت

هم بفرما طبع «صاعد» را رهین تربیت

تا کند در مدیحت را به از این منتظم

ص: 24

نعت نبی اکرم و صلوات بر آن حضرت

نه همین زما و زما سوا *** که ز قرب حضرت کبریا

به تو برگزیده و مقتدا *** به تو ای محمد مصطفی

صلوات بی حد و بی عدد

ز سر صفا ز ره کرم *** زنهان زدی به عیان قدم

قدمت به دیده و مغتنم *** به نثار مقدم تو شها

صلوات بی حد و بی عدد

تو حبیب حضرت داوری تو به اولیا همه رهبری

تو به اصفیا همه سروری *** به جنابت از همه اصفیا

صلوات بی حد و بی عدد

تو به سر حق همه محرمی *** تو یگانه از همه عالمی

تو به انبيا همه خاتمی *** به جمالت از همه انبيا

صلوات بی حد و بی عدد

تو به انس و جان همه پیشوا *** ملکوت را به تو اقتدا

تو ز اصفیا همه مصطفی *** به تو ای سفینه ی اهتدا

صلوات بی حد و بی عدد

من و عشق رویت و های و هو *** من و از ثنای تو گفتگو

من و این ترانه ی مشکبو *** به جمال خاتم انبیا

صلوات بی حد و بی عدد

به عنایتی نظری نما *** به هر آن که خسته و مبتلا

بنگر به «صاعد» بی نوا *** که فرستد او به تو بی ریا

صلوات بی حد و بی عدد

ص: 25

صفا آمد صفا آمد

دلیل و رهنما آمد

به هر دردی دوا آمد

به گوش جان محمد را صلای آشنا آمد

بخوان احمد بخوان احمد، محمد را ندا آمد

بده ساقی می وحدت که عالم شد نشاط آور

چه جای غم که یار آمد به هر دردی دوا آمد

گل گلزار کر منا شکوفا شد شکوفا شد

ریاض آفرینش را صفا آمد صفا آمد

فكنده نغمه ی شادی طنین در عالم هستی

که از کوه حرا احمد سوى ام القرا آمد

رسول حق پیام آرد که لامعبود الاالله

حرم آغوش خود واکن که اینک مصطفی آمد

از خلوتگاه اوادنی انیس بزم عليين

از رأفت بهر دلجویی ز جمع اتقیا آمد

مبارک باد «صاعد» این همایون عید فرخنده

که بهر طالبان حق دليل و رهنما آمد

ص: 26

مرو احمد

همه ذرات عالم بی قرارند

تمام ک هکشانها سوگوارند

غم از دیوار و در می بارد امشب

که احمد عزم رحلت دارد امشب

محمد رو به وصل یار دارد

گریز از صحبت اغیار دارد

بلند است از حرا آواز قرآن

محمد رفت و ماند اعجاز قرآن

غریو از عرشه ی منبر بلند است

در و دیوار مسجد دردمند است

سیه پوش ابد گردید زهرا (سلام الله علیها)

علی باچاه ماند و رنج و غمها

ص: 27

محمد (صلی الله علیه و آله) ای محمد (صلی الله علیه و آله) شفقتی کن

به حال خسته ما رقتی کن

بهار ما مکن پاییز مارا

از دلتنگی مکن لبریز ما را

مرو احمد که بستان می شود زرد

برآرد نخل دین شیرابه ی درد

مرو ما را به حال خویش مگذار

مرو این قوم در تشویش مگذار

مرو زهرا ندارد تاب هجران

مکن ذریه ی خود را پریشان

مرو احمد که دین در نیمه راه است

مسلمانی یتیم و بی پناه است

عداوتها شود بعد از تو ظاهر

ولایت ماند و عمار و یاسر

علی می ماند و سلمان و مقداد

ابوذر را نبخشد سود، فریاد

به ذالقربی تعدی گردد آغاز

شود دست ستم بر رویشان باز

منافقها، محمد (صلی الله علیه و آله) در کمین اند

پی تضعیف احکام مبين اند

ص: 28

فرومگذار احمد همدلی را

مرو این جا منه تنها علی را

محمد (صلی الله علیه و آله) اهل يثرب سخت عام اند

مسلمانان سست ناتمام اند

مرو این قوم اسیر دست جهل اند

هنوز افسونی و پابست جهل اند

به خود مگذار این قوم دغل را

که جوید میلشان لات و هبل را

****

علی جان گشت واصل همرکابت

افقها ماند و تنها آفتابت

توئی در خانه و صد آه ای آه

تو و جسم رسول الله ای آه

کفن کن غسل ده با اشک دیده

که هنگام عزاداری رسیده

پس از احمد توئی و رنج جانکاه

توئی و محنت و تنهائی و چاه

ص: 29

گاه ملال و هجوم فتنهی کفار

و مایه ی آرامش و قرار محمد (صلی الله علیه و آله)

ثروت بی حد آن فهیمه ی ابرار

بهر رسالت رواج کار محمد (صلی الله علیه و آله)

گلبن سرسبز بوستان رسالت

سرو دل آرا و نوبهار محمد (صلی الله علیه و آله)

هم ز دم گرم، گرم محفل انسش

و هم زگل چهره لاله زار محمد (صلی الله علیه و آله)

همقدم رأی حق صلابت رأیش

همنفس فكر استوار محمد (صلی الله علیه و آله)

قدر و مقامش کجا و حد تصور

این است آن قول جان شکار محمد (صلی الله علیه و آله)

مثل خدیجه، زنی دگر نتوان یافت(1)

گوش کن این در شاهوار محمد (صلی الله علیه و آله)

«صاعد» از این چامه شور و شوق تراود

اجرتو با آفریدگار محمد (صلی الله علیه و آله)

ص: 31

کنار آیینه ی فضائلت

و دوست

بر ساحل بحر کرامت تو

متحیر

و غالی ات

- به نام تو -

خود را در آتش افکند

تا سرخ رو و سرفراز

بر حقانیت خود

گواه آورد

.........

ایزد تعالی

که هستی آفرید

همه ی خوبیها را

در تو

خلاصه کرد

...........

ای شکوه آفرینش

هیچ آفریده

بر چکاد رفيع تو

نتواند دست یافت

ص: 33

زد قدم بر دامن من گوهر گنجور غیب

گوهری کو پرورش داده است کان آفتاب

آن که می باشد خراب حسن رویش جان عشق

آن که باشد محو ذات پاک او لب لباب

آفتاب چرخ هستی آن که باشد آفتاب

بر براق عرش سیر رفعتش زرین رکاب

فرش از یمنش زند باعرش کوس همسری

عرش می گوید به خود يا ليتني كنت تراب

حضرت مولی الموالي شاه مردان آن که خفت

در شب هجرت به جای حضرت ختمی مآب

انبیا را او نصیر و اولیا را او ظهیر

مصطفی را او وصی و سهر و هم نایب مناب

از علی جستند یاری و علی شان بود یار

هم خليل الله در آتش هم کلیم الله در آب

ملتجی یونس بر او گردید در کام نهنگ

تا نجاتش داد حق زان محنت و زان اضطراب

عروة الوثقی علی سرحلقه اهل یقین

آن که حکمش حق و باطل را بود فصل و الخطاب

آن که باشد بهره ور عالم ز فیض رحمتش

آن که ذرات جهان از آفتابش کامیاب

آن که شد در بزم اوادنی به احمد همنشین

آن که چون معراج در هر غزوه با او همرکاب

ص: 35

آن که بی رأیش نتابد گوهری اندر صدف

آن که بی حکمش نبارد قطرهای باران سحاب

آن که گردد گرد خوان لطف او گردون پیر

آن که گیرد پرتو از مهرش جمال آفتاب

آن ولي الله اعظم آن امام المتقين

آن که هست از دفتر ایجاد فرد انتخاب

آن که در وصفش همه حیران و سرگردان عقول

آن که در نزد خرد همچون خرد شیئی عجاب

آن که دل در سینه ی عالم ز مهرش در تپش

آن که زلف هستی از شوقش قرین پیچ و تاب

آن که قرآن سر بسر توصيف حب و بغض اوست

آیه آیه، سوره سوره، فصل فصل و باب باب

حب او بی گفتگو مصداق جنات النعيم

بغض او بی هیچ شک معنی است بر سوء العذاب

هم شود ذیل ولايش طاعت ازهر کس قبول

هم به یمن نام پاکش هر دعائی مستجاب

سر مپیچ از طاعتش خواهی اگر حسن قبول

رخ متاب از درگهش خواهی اگر حسن المآب

چنگ زن «صاعد» به دامان ولایش از عمل

تا نگردی منفعل در نزد حق يوم الحساب

ص: 36

به مناسبت عید غدیر خم و خلافت مولی الموالی علی علیه السلام

تبارک الله از این شور و جذب روحانی

که عشق خوانده محبان خود به مهمانی

چه محفلی است خدایا که می زند پهلو

به عرش رحمت تو از بلند ایوانی

قدح قدح همه لبریز از شراب طهور

سبو سبو همه پر از زلال عرفانی

به جام دل همه سرجوش باده ی وحدت

سبوی ناطقه لبریز فیض رحمانی

چمن چمن گل معنی دمد زگلبن لفظ

همه به غایت موزون چو سرو بستانی

تمام مجلسیان هم کلام و هم نفسند

چنانچه معنی و لفظ اند جفت و وحدانی

ز برگ برگ شنو ذکر هو علی، که کنند

در این چمن همه کار هزار دستانی

درآ به بزم که آیند بهر استقبال

زگل شمیم و ز بلبل دم خوش الحانی

در آر از تن خود خرقه ی تعلقها

که بزم روحانی را سزاست عریانی

دلی چو مهر فروزان تو را نمی بخشند

اگر چو صبح نداری گشاده پیشانی

ص: 38

به حق گرای در امروز چون تو را فردا

دگر چه سود گزیدن لب پشیمانی

به راه باطل خود تا به چند سرگردان

چرا به محور حق روی خود نگردانی

زهر قبیله و هر قوم هر تبار ونژاد

تو را که هست سرو داعی مسلمانی

به هر کجا که توئی با توام برادر من

دمی نشین به خرد تا خلاف بنشانی

خدای را دل اهل ولا بود تاکی

اسیر و خسته ی این رنج و درد سوهانی

که بهر غصب خلافت ز قبل و بعد غدير

چه حیله ها که نمودند و جمله شیطانی

چها که بر سر اسلام زین خطا آمد

پیامدش همه شر بود و نابسامانی

ولیک در همه اصناف ملت اسلامی

مروجان محقق به حکم وجدانی

در این مقام به نحو کنایت و تصریح

نموده اند همه اعتراف اذعانی

که در غدیر خم احمد پیمبر اسلام

پس از خطابه ی غرا و نغز و طولانی

به قصد نصب خلافت برای بعد از خویش

بلند کرد علی را به امر سبحانی

عجب که سخت فراموش گشت حق علی

به عمد غصب نمودند، باز نادانی؟!

ص: 39

گذشت آنچه شد از سوی مردمی بی حد

و اسیر خواهش و امیال شوم نفسانی

ولیک صاف بود آسمان و گر ابری

بود طبیعت خورشید پرتو افشانی

کنون به قول بزرگان عالم اسلام

ان على خليفه ی بعد از نبی است برهانی

چنان بود به تواتر حدیث یوم غدیر

که شک در آن نتواند یهود و نصرانی

اگر بر آیه ى اليوم اتفاق شود

رود ز بین بشر اختلاف ادیانی

گر اتفاق دهد دست در تمام جهان

شود مسلم، اسلام را جهانبانی

اگر به خویش بیایند عالمان فرق

به حق، به حق بگرایند عالی ودانی

خلاف را بزدائید و عالم اسلام

رها کنید از این حالت پریشانی

مگر رسول امین در نهار يوم الدار

چوبر عشيره خود کرد گوهر افشانی

نگفت هر که به من اول آورد ایمان

به او خلافت، بعد از من است ارزانی

مگر نه اعلم و اقضای امت است علی

مگر نه اقدم خلق است در مسلمانی

مگر نه اینکه رسیده است تا به اوج کمال

زفیض مرتبت او کمال انسانی

ص: 40

براین نصوص مسلم به اتفاق فرق

بدین دلائل محکم به حکم وجدانی

پس از رسول علی بود و بس خلیفه او

به هر کسی نرسد این مقام سبحانی

به جز علی که توان بر جهان خلافت کرد

مگر که دیو تواند کند سلیمانی

على تجسم حق و نبی و قرآن است

گرفتم این که نمی بود نص قرآنی

گزافه گشت سخن، او بود تجرد محض

که روح اوست مصفا ز ثقل جسمانی

ابوالعجائب ای بنده ی خدای صفات

کشانده ای همه آفاق را به حیرانی

من و مدیح تو ای بحر حق بدان ماند

که موجه ای زند از خیره کوس عمانی

زبان الكن و فکر قصير من چه بود

که از خلاصه ی خلقت کند ثنا خوانی

چه حد که ذره کند وصف، شوکت خورشید

شناسد او چه، ز اوصاف مهر نورانی

بر آستان تو عرض ادب کند «صاعد»

نبود مقصد او عرضه ی سخندانی

مراست عقده گره گیر در گلو مولا

چو استخوان به گلو آنچنان که میدانی

ص: 41

امروز حکم حضرت حق ای رسول حق

با مسلمين اگر نگذاری تو در میان

فردا چو شد، تلاطم امیال می برد

کشتی دین به ورطه ی گرداب بی گمان

خیرالانام از پی اجرای امر حق

بنهاد هفت کرسی ایجاد زیر ران

از بعد یک خطابه ی غرا به حمد حق

فرمود: ای مهاجر و انصار این زمان

آورده است امر الهی، امین وحی

اینک منم که حکم خدا میکنم بیان

اینک وظیفه است سپید و سیاه را

هر یک شود پذیره این حکم و ترجمان

آیانه من ولی شمایم به امر حق

بانک بلی، بلند شد و شد ز فرقدان

فرمود هر که را منم اولی به نفس او

حکم علی بر اوست چنان حكم من روان

از مسلمین به رتبه کسی همچنان علی

در زیر آسمان نبود در علوشان

آن گه نمود عزم که در پیش چشم خلق

حجت مگر تمام کند بر منافقان

بازوی حق به دست یدالهی اش گرفت

او را گرفت بر سر و گفت این علی است هان

گردید چون علی سر دست نبی بلند

گردید مهر و ماه چو با یکدگر قران

ص: 43

شوق و شعف دوید در اعضاء کاینات

از حيرت ایستاد به جا لحظه ای زمان

در حیطه ی خرد به تصور نمی رسید

بر دست مهرماه برآید به کهکشان

دیدند کائنات که در منظر غدیر

می بود ماه، بر سر خورشید زرفشان

می سوخت احمد از حرارت تبلیغ زان جهت

آن ماه را گرفت به سر بهر سایبان

خورشید عشق سر چو زد از مشرق رسول

افشاند بوسه بر قدمش مهر خاوران

برخاست از سراسر هستی غریو شوق

پیچید این ترانه دلكش در آسمان

امروز شد به رتبه أكملت دین قرین

دین یافت با کریمه ی أتممت اقتران

حجت تمام گشت ز خلاق ذوالمنن

هان ای منافقان شده هنگام امتحان

هان! این علی است بر سر دست نبی بلند

هان! این علی است سرزده از اوج لامكان

آری علی است مایه ی پیدایش وجود

آری علی است علت ایجاد این جهان

آری علی است مقصد از ایجاد کائنات

آری علی است در بدن ممکنات جان

غیر از علی که را، رسد از جمله ممکنات

غیر از علی که را، بود این رتبه ی گران

ص: 44

کز مرتبت به شانه ی احمد نهد قدم

وز منزلت شود سر دست نبي عیان

شاها می محبت تو حوض کوثر است

هر کس که جرعه ای زد از آن گشت جاودان

حبل الله است حصن حصین ولایتت

ما را بخوان به چشم عنایت بر آستان

«صاعد» فشاند در معانی به مدح تو

بر او ببخش لفظ اگر گشت شایگان

شود ز هر چه به غیر از خداست بیگانه

هر آن کسی که شد از صدق آشنای علی

سزد که سایه به خورشید محشر اندازد

به هر سری که فتد سایه ی لوای علی

شنیده ای که قیامت لقای حق بینند

مسلم است که هست آن لقا لقای علی

اگر رضای خدا را طلب کنی هشدار

رضای حق نبود جز که در رضای علی

بود محال که محروم گردی از فیضش

بکوبی ار به گدائی در سرای علی

رسانده ای به یقین دست خود به حبل الله

به چنگ آری اگر دامن ولای علی

رسی به رتبه سلمان، تو در مسلمانی

اگر قدم بگذاری به جای پای علی

عجب مدار که بر حشمت سلیمانی

نظر به چشم حقارت کند گدای علی

دو کون را چو هما سایه افکند بر سر

دلی که پر کشد از شوق در هوای علی

برای گفتن مدحش زبان گویائی

همیشه می طلبد «صاعد» از خدای علی

ص: 47

بود این چو روز روشن که ولایت و خلافت

به علی بود مسلم چو به ذات حق خدائی

که ز عهده ی خلافت بجز از علی برآید

نبود عبث نشستن به سریر مصطفائی

گرت آرزوست در تو نکند فساد رخنه

ز محبت علی کن دل خویش مومیائی

به علی گرای و خود را به ره علی فدا کن

به علی اگر گرائی به علی بحق گرائی

ز علی سزد اطاعت کنی از طریق اخلاص

اگر از هوا نداری سر طاعت ریائی

بگشای چشم حق بین بنگر ز راه بینش

که علی بود سراپا جبروت کبریائی

به علی گذار کارت که از اوست حل مشاكل

به علی بجو توسل، دهدت ز غم رهائی

بگشا به مدح او لب که گشائی عقده ی دل

که زنام او برآید هنر گره گشائی

بخدا قسم که هرگه فکنم نظر به هر سو

نگرم علی در آن جا شده گرم حق نمائی

تو و مدح صهر احمد تو و این مقام «صاعد»

به مثل به پشه مانی که زند دم از همائی

ص: 51

ای که هستی مظهر و مرآت سرمد *** ای خدائی خصلت ای میر مؤيد

ای امام و مقتدا از بعد احمد *** روشن از میلاد تو چشم محمد

ای نبی را جانشین عیدت مبارک

یا امیر المؤمنین عیدت مبارک

ای وصی احمد ای شاه ولایت *** ای فروزان اختر برج هدایت

ای عنایات تو بی حد و نهایت *** یک نظر بر ما کن از چشم عنایت

ای ولی مؤمنین عیدت مبارک

یا امیر المؤمنین عیدت مبارک

ای وجودت مصحف ناطق على جان *** پیشوائی را توئی لائق علی جان

این منم در عشق تو صادق علی جان *** گوشه ی چشمی براین عاشق علی جان

ای حبیب عاشقين عیدت مبارک

یا امیر المؤمنين عیدت مبارک

ای که از شمشیر تو دین زنده گردید *** دین حق از سعی تو پاینده گردید

نور دین از دین تو تابنده گردید *** آشنای تو خدا را بنده گردید

حامی قرآن و دین عیدت مبارک

یا امیرالمؤمنین عیدت مبارک

ص: 55

به شور افکن که ما اهل نوائیم

از همه دلدادگان نینوائیم

بنال ای دل که وقت آہ و زاری است

ز دیده سیل خون و اشک جاری است

عزاخانه است امشب سینه هامان

پر از تصویر غم آیینه هامان

بنال ای دل بهار زاری تست

بهار گریه و بیداری تست

که بر مغز عدالت بس جفا شد

که فرق مرتضی امشب دو تا شد

خزان زد بر بهار دین شبیخون

امیر المؤمنین شد غرقه در خون

على شد کشته ذکر امشب ماست

به سوی عرش يارب يارب ماست

بگو «صاعد» زبان حال ما باش

چو اشک آیینه ی احوال ماباش

غم مولا اگر چه سینه سوز است

چو گوهر اشک دیده جان فروزاست

مگر نخلی پی فردا نشانیم

شب قدر است قدر خود بدانیم

ص: 58

عرض ارادت به پدر بزرگوار امام همام مولی الموالي على «علیه السلام» و جد شریف دیگر امامان حضرت ابوطالب علیه و علیهم السلام

مرا ریخت ساقی از آن می به ساغر

که وصل است خمخانه ی آن به کوثر

می کوثری نشأه ی آن بهشتی است

که از آن شود جوهر جان معطر

از این باده گردد سر هر کسی سبز

دماغ هر آن کس از این می شود تر

اگر خار بن ناز و سنبل برآرد

اگر بیدبن لوز و خرما دهد بر

اگر معنی آرد بود شیره ی جان

اگر لفظ سازد شود مشک اذفر(1)

محبت سرشت ای دل من که حق ساخت

به آب ولایت گلت را مخمر

مبادا نشینی حزین و پریشان

مبادا که عمرت شود طی مکدر

غنیمت شمر فرصت و لطف ساقی

که داری می جاودانی به ساغر

که گر لطف بهتر که باشد دو بالا

که گر می از این دست بهتر مکرر

ص: 64

سخن سنج ای طبع شیرین تكلم

ه ما دولت ای طبع طاووس پیکر

تو را بخت یار است و اقبال همراه

که داری زبانی چو قمری نواگر

چو بلبل به گلشن درا نغمه پرداز

چو طوطی به محفل فرو ریز شگر

کلامت کن از لفظ شیرین مزین

بیانت کن از نور معنی منور

بگو مدحت باب و جد امامان

شجاع شجاعان عموی پیمبر

ابوطالب آن سرور و شيخ بطحا

که بود از عرب از نژادی مطهر

هم او بود در قوم خود فرد و ممتاز

به عالم قریش از عرب بود اگر سر

نه چون او کسی در بزرگی سرآمد

نه مانند او کس شجاع و دلاور

زرتبت خداوند و سالار مکه

ز دولت زبانزد چنان سکه برزر

کلید حرم از درایت به دستش

سقایت بر او از کفایت مقرر

ز بیمش به چشم عدو خواب هیهات

که شمشیر او بود مرگی مصور

همین منزلت بس مر او را که او بود

بزرگ عشیره، کفیل پیمبر

ص: 65

زبان آوری بی قرین چشم بد دور

سخن آوری فرد الله اکبر

ز مدح محمد کلامش شکرریز

دلاويز لفظش چوقند مکرر

نبی در پناهش به ترویج دین گرم

که او بود حصنی چو سد سکندر

اگر او نمی کرد شب پاسداری

نمی خفت راحت پیمبر به بستر

ابوطالب از صدق ایمان نبی را

برافراشت چتر حمایت چو بر سر

پیمبر توانست بانور تبلیغ

کند دین خود بر جهان سایه گستر

ابوطالب از موضع عز و جاهش

کمک کرد بر دین پور برادر

به عونش نبی کرد عرض رسالت

نگر منزلت را ببین شوکت و فر

هم او بود بهر نبی بهترین عم

هم او بود درکار او یار و یاور

به یمن مددهای او شد که احمد

ز انوارش ام القرا شد منور

بجز او در آن روزهای رسالت

چه کس داشت تاب دفاع از پیمبر

نکرد او ز احمد مگر سرپرستی

چنین رتبه جز او که را شد میسر

ص: 66

ز دیوان او فضل او جستجو کن

ز اشعار او پی به ایمان او بر

ببین تا چه از خویش بنهاده بر جا

نگر تا چه بر دین خود کرده محضر

که هر مصرعش دوست را تنگ شکر(1)

که هر بیت آن خصم را نیش نشتر

بليغ و شجاعی چو او می تواند

که فرزندی آرد همانند حیدر

بنه(2) دشمنان رسول و وصی اش

به جانشان ز حقد(3) و حسد افتد آذر

گرفتم که از جهل و غفلت معاند

گرفتم که خصم بداندیش کافر

نخواهد که داند چه حق و چه باطل

نیارد تمیز خزف را ز گوهر

ندارد اگر تاب خورشید خفاش

چه باکی است بر شوکت مهر خاور

گریزد گر از بوی خوش مغز کناس

چه بر نافه ی چین چه بر مشک اذفر

ابوطالب ای حامی و یار احمد

دلیر مجاهد، ادیب سخنور

ص: 67

به صبح بلاغت توئی مهر رخشان

به شام جهالت تو ماهی منور

دعا کرد احمد به حقت، دگر من

چه گویم که می باشم از ذره کمتر

غرض شکر باری تعالی است کوساخت

گل ما به آب ولایت مخمر

قسیم عدویت همان غبن(1) دائم

نصیب محبت همان حظ اوفر(2)

هم این یک مؤبد به جنت مخلد

هم آن یک به في الدرک اسفل مقرر

زهی «صاعد» این چامه این فیض عظمی

زهی گرقبول افتد از این ثناگر

که ماناد بردفتر دهر جاوید

که سازد مرا سرخ رو روز محشر

****

آنگاه که جهل و بت پرستی قریش *** بر کل جزيرة العرب غالب بود

آنکس که مدافع حریم اسلام *** می بود همان حضرت بوطالب بود

ص: 68

برگیر جام عشق که میلاد کوثر است

نوشان و خود بنوش بدانسان که تشنه آب

روز خجسته ایست که در قلزم وجود

بگذاشت پا برون ز صدف گوهری خوشاب

میلاد فاطمه است، به جانش زما درود

بر مقدمش نثار دو عالم چو زرناب

مقصود حق ز لیله ی قدر است این عزیز

معنای فى الزجاجه بود وصف این جناب

مصداق صدق حضرت صدیقه نور حق

کز او کنند شمس و قمر نور اکتساب

نور هدا و مظهر مجموعه ی صفات

دخت رسول همسر و همتای بوتراب

خیرالنسا بتول مطهر که از جلال

شد هل اتی به شأن شریفش ز حق خطاب

حبش به حكم متن بی معنی بهشت

بغضش بنا به قول نبی معنی عذاب

وصفش عیان ز لحمک لحمی است در حدیث

شأنش به شرح آیه ی قرب است در کتاب

ای بضعه ی رسول حق، ای نور سرمدی

کز بحر جود تو مه و مهراند چون حباب

بر ممکنات دست عطای تو فیض بخش

ذرات از شمول سخای توفیض یاب

ص: 70

ای فیض یاب سفره ی عام تو کائنات

ای ریزه خوار خوان عطای تو آفتاب

رأیت برای وصل به حق راه مستقیم

حبت برای قرب خدا، حسن انتخاب

هر کس که شد جدا ز تو غلطید در خطا

هر کس گرفت راه تو افتاد در صواب

پیوسته باد دشمن تو خسته ی سخط

هر روزه باد شیعه ی تو شاد و کامیاب

این عید بر تمام محبان حضرتت

فرخنده و مبارک و میمون و مستطاب

نا قابل است چامه ی «صاعد» ولی از او

بپذیر چون به درگه تو دارد انتساب

ای گوهر بی بدیل و یکتا زهرا *** وى افضل از همه نعمها زهرا

بر اهل جهان ملک جهان ارزانی *** مائیم و ولایت تو زهرا زهرا

ص: 71

آن که احمد از فضیلت خواند او را ام آب

آن که از رتبت بود همتا و کفو بوتراب

آن که بی مهرش نروید از زمین هرگز گیاه

آن که بی رأیش نبارد بر زمین هرگز سحاب

آن که نازل شد به وصفش سوره ی کوثر ز حق

آن که از حق هل اتی در شان او آمد خطاب

فاطمه آیینه ی ذات و جمال کبریا

فاطمه جان علی اصل محبت عشق ناب

آفتاب چرخ عصمت الزكيه، طاهره

حضرت صدیقه دخت حضرت ختمی ماب

فاطمه ام الحسن ، ام الحسین و ام اب

در بحر علم داور، معنی ام الکتاب

هر چه هست از عالم امکان ز جودش بهره ور

هر چه غیر از ذات واجب از وجودش فیض یاب

از صفای لطف او بهری به جان دارد نسیم

از شمیم مهر او بوئی به دل دارد گلاب

عصمت حق کز هراس عصمتش روح القدس

گر برد نامش برد در پرده ی چنگ و رباب

نور او بر عالم امکان ز ارکان رکین

ذات او از دفتر ایجاد فرد انتخاب

در پی احقاق حق هر گفته اش حق اليقين

در پی الزام منکر هر سئوال بی جواب

ص: 73

در نمود راه حق نطقش صراط المستقيم

در میان حق وباطل رأي او فصل الخطاب

در مصاف کفر و ایمان خطبه اش فتح المبين

در مقام حفظ دین صبر و ثباتش فتح باب

شیونش دشمن گداز و ناله اش ظالم ستیز

مهر او اصل صواب و قهر او عین عذاب

هرکه مهرش برگزیند دور از او گردد گناه

هر که بغضش را به دل گیرد شود دور از صواب

هر عبادت بی ولای او نخواهد شد قبول

هر دعائی بی رضای او نگردد مستجاب

وصف او عین کمال و یاد او ذکر جمیل

مدح او حسن الصواب و حب او حسن الماب

کویر زندگی حبش بسی دلچسب تر

در مذاق جان ما، تا در مذاق تشنه آب

خیر مقدم می رسد بر گوش دل از کائنات

احسن احسن، می زند بر تار جان شیخ و شاب

یا محمد بر تو این مولود، این میلاد نور

شاد و مسعود و مبارک باد تا يوم الحساب

دشمن زهرا همیشه خسته و خوار و خفيف

دوستش «صاعد»، مؤید کامجوی و کامیاب

ص: 74

در منقبت سیده ی کائنات صديقه ی کبری عصمت خالق

کیست وجودش ز بعد خالق اکبر

فوق وجود و ز حد وصف فراتر

کیست که باشد وجود ذیل وجودش

هست عرض هر چه هست و اوست چو جوهر

هست فضای وجود از که مصفا

مغز جهان از شمیم کیست معطر

روشنیش از کجاست ظلمت هستی

دیده ی عالم به نور کیست منور

دور به مهر چه کس همی زند افلاک

دست که باشد مدار چرخ مدور

نخل وجود از ولای کیست خورد آب

و آن گل آدم به مهر کیست مخمر

درج کمال از کمال کیست پراز در

چرخ وقار از وقار کیست پراختر

از که برآورد بار نخل نبوت

باغ امامت ز یمن کیست مشجر

ص: 78

کیست که پیوند زد به نخل نبوت

شاخ ولایت، که شد رساو تناور

آن که گشایم دهان چو بهر مدیحش

ریزد خرمن خرمن ز لب در و گوهر

نافه ی تر می دمد به جای مرکب

خامه نهم چون به مدح او سردفتر

آن که وجودش زعیب و نقص مبرا

و فاطمه ی طاهره صديقه ی اطهر

آن که بود هستی را قوام به ذاتش

آن که بود گیتی را به تارک افسر

نور دل مصطفی زکیه ی عذرا

بضعه ی خیرالوری بتول مطهر

آن که در آئینه اش خدا متجلی

آن که علی راست کفو و همدم و همسر

آن که به شأن نزول آیه ی تطهير

آن که به وصفش ورود سوره ی کوثر

معنی مشکاة او در آیه ی نور است

نور على نور او و نفس پیمبر

کنیه اش ام الحسین و ام ابیها

زهره ی زهرا لقب شفیعه ی محشر

ص: 79

عفت او ماورای مرز تصور

عصمتش از رخنه ي عقول فراتر

عفت او بین که قبر خویش نهان خواست

تا که بجز محرمش ننشیند بر سر

عصمت خالق بود سزاست که باشد

مرقد پاکش ز چشم خلق مستر

عاجزم از این که آورم به تصور

آنچه ز وصفش بود به سینه مصور

فوق تصور بود ثنای جمیلش

کز ملک العرش سوزد این جا شهپر

محرم اوادنی است او چه توان گفت

جز که ولایش ملهم شود به سخنور

عرض ارادت به خاندان نبوت

نیست میسر جز از عنایت داور

«صاعد» از این چامه مصرعی ندهم من

گر همه عالم بر آن نهند برابر

ص: 80

فاطمه ای مصدر فضل و کرامت *** ای ز یمنت بارور نخل امامت

نخل امامت نخل امامت

گلبن باغ ولا عیدت مبارک

نور چشم مصطفی عیدت مبارک

در تن هستی توئی جان مسلم *** جمله عالم جسم و تو روح مجسم

ای ز حد وصف، اوصافت فراتر *** ای علی را بر خلافت یار و یاور

ای علی را همدم و همدست و انباز *** راز حق را جز تو نبود محرم راز

محرم راز محرم راز

زوج و کفو مرتضی عیدت مبارک

نور چشم مصطفی عیدت مبارک

تربتت از چشم مردم گر نهان است *** مرقد تو در قلوب شیعیان است

ای شفیع المذنبین در روز محشر *** «صاعد» از گرداب محنتها برآور

شافع روز جزا ملجأ حاجات ما

مقتدای اصفیا شیعیان را مقتدا

نور چشم مصطفی

عیدت مبارک

عیدت مبارک

عیدت مبارک

ص: 82

ای اختر برج وقار ای چرخ را دائر مدار

ای عصمت از تو استوار ای عفت از تو پایدار

هستی ز عشقت برقرار افلاکیان پروانه وار

در خدمتت خدمتگزار ای در کفت حکم قضا

فرما نظر بر شیعیان یاحضرت خير النساء

ای حب تو با جان عجین ای مهر تو حصن حصین

ای در دو عالم بی قرین ای مقتدای راستین

ای دردمندان را معین امروز و روز واپسین

ای وجه رب العالمین آیینه ی ایزد نما

فرما نظر بر شیعیان یاحضرت خیر النساء

ای درگهت عرش عظیم ای پرتو مهرت عمیم

قهرت عذابی بس اليم با وصف قرآن کریم

حب تو جنات نعیم بغض تو مصداق جحيم

هستی زیمن تو قویم ای از دو عالم مدعا

فرما نظر بر شیعیان یاحضرت خير النساء

ای مهر چرخ اهتدا ای رهنمای اتقيا

روح روان اصفیا در ملک دین فرمان روا

ما را چه حد گفتن ثنا «صاعد» کجا این ادعا

مدح تو گوید مصطفی ای مام پاک اوصيا

فرما نظر بر شیعیان یا حضرت خير النساء

ص: 84

فقال عز وجل

هم اهل بیت النبوة و معدن الرسالة

هم فاطمة و ابوها و بعلها و بنوها

ای عقل به حیرت از مقامت زهرا *** آگاه خدای، ز احترامت زهرا

بیهوده نه در حدیث پرفیض کسا *** صدر همه نامهاست نامت زهرا

بنت الرسول، جوهرة العز و الجلال

البرة الشفيقه و ذوالفضل والعطا

ای بنده ی کنیز تو میکال و جبرئیل

ای گوشه ی کلاه گدای تو عرش سا

مشکوة نور و آن مثل فى الزجاجه ای

یعنی بر آسمان و زمینی تو روشنا

حب نبی بود به توكالشمس في الضحى

قدر تو بین خلق چنان بدر في الدجى

خیاط لايزال به صبح ازل برید

بر قامت مقام تو تشريف انما

خود کوثری و سوره کوثر به شأن تست

یک شمه از صفات تو تنزيل هل اتن

ای فاطمه شفیعه ی محشر عنایتی

کز درگهت ولای تو، ما راست مدعا

از مهر تست، خانه ی خورشید جان ما

و از حب تست خلوت دل باغ دلگشا

بیگانه خود، ز لطف خدا کرد در دوکون

هر کس نشد به مهر و ولای تو آشنا

حبل الله است حب تو و آل اطهرت

ای همدم و انیس دل شاه اولیا

ای یاد تو تداوم ابر بهار اشک

ای نام تو ز عقده ی دلها گره گشا

قرن چهارده، شد و داغت نشد ز دل

سوکت هماره هست غم افزا و جانگزا

ص: 86

زین غم چگونه اشک نباریم کز ستم

آتش زدند خانه ات ای منتهى الرجا

آید هنوز از در و دیوار بوی خون

ای فاطمه چه دیدی از آن قوم بی حیا

گوئی هنوز دست به پهلو گرفته ای

گوئی هنوز فضه ی خود می کنی صدا

طی گشت قرنها و رساتر رسد به گوش

از پشت در به ناله صدای خدا خدا

کو مهدیت که مرقد پاکت نشان دهد

ای خاک آستان تو بر چشم توتیا

غیر از خدا، که حق مدیحت ادا کند

مدحت کجا و «صاعد» و این طبع نارسا

به مناسبت یکهزار و چهار صدمین سال شهادت حضرت فاطمه «علیه السلام»

سینه و میخ، یا اولی الابصار؟ *** وای از آن زخم کاری مسمار!

چارده قرن برگذشت و هنوز *** بوی خون آید از در و دیوار

بین دیوار و در ز ضربه ی در *** داد زهرا ز دست صبر و قرار

آتش و باب خانه ی زهرا *** وای از آن آتش و از آن اشرار

کرد این داغ با دل شیعه *** می کند آنچه با کباب شرار

چارده قرن رفت و شیعه ز غم *** جای اشک است دیده اش خونبار

کس به آن قوم بد شعار نگفت

شرمی آخر، ز احمد مختار

ص: 87

در مصیبت بی بی عالم انسیه ی حورا فاطمه زهرا «علیهاالسلام»

دل از غصه خون شد بگو چون نگرید

به فصل عزا شیعه جز خون نگرید

ز داغ مهین یادگار پیمبر (صلی الله علیه و آله)

چرا دیده مانند جیحون نگرید

ز دیوار و در بارد اندوه و ماتم

چرا چشمه در دشت و هامون نگرید

عجب جانگداز است اندوه زهرا

عجب گر که این چرخ وارون نگرید

به بازی گرفتند دین نبی را

از این غصه زهرا بگو چون نگرید

نشد بعد احمد (صلی الله علیه و آله) که یک لحظه زهرا

ز بیداد آن فرقه ى دون نگرید

به ناحق ربودند حق علی را

چسان فاطمه زار و محزون نگرید

ز جوری که بعد از نبی شد به زهرا

بگو شیعه چون روز و شب خون نگرید

ص: 94

حق کشی آورد بر لب جان زهرا (سلام الله علیها)

فتنه ی غوغائیان در کوی زهرا

زد بهم آسایش مشکوی زهرا

سر ز خاک تیره یا احمد برآور

بر سرای فاطمه آشوب بنگر

قوم باز آورده آن دأب عرب را

زیر پا بگذاشته شرط ادب را

چشمشان را میل دنیا کور کرده است

حب نفس و جاهشان مغرور کرده است

بار دیگر جاهلیت باز گردید

رسمهای کهنه باز آغاز گردید

در سقیفه حق حیدر غصب کردند

دیگری بر جای مولی نصب کردند

آیه ی الاالمودة رفته از یاد

دینشان را حب دنیا داده بر باد

گوش اینان آشنا نبود به قرآن

هیچ در اینان نشان نبود ز ایمان

کرده بیرون زاستین دست ستم را

می زنند آتش در بیت الحرم را

ص: 95

يا محمد پشت در تنهاست زهرا

يا محمد در غم مولاست زهرا

بر سرای فاطمه اشرار بنگر

بار دیگر به قدم بالای منبر

حق ذالقربی دگر ره یاد آور

آخر اینان را بر این حق نیست باور

بار دیگر حق زهرا را عیان کن

لحمک لحمی سر منبر بیان کن

يا رسول الله آتش شعله ور شد

یارسول الله زهرا در خطر شد

فاطمه بین در و دیوار بنگر

و سینه اش را طعمه ی مسمار بنگر

یک طرف رجاله یک سو عصمت حق

آن سوی در کفر و این سو حجت حق

فاطمه بود و غم و در بود و دیوار

سینه ی سر الهی بود و مسمار

ضربه ی قنفذ اگر چه بود کاری

داشت جای ضربه گرچه بی قراری

گرچه بر رخسار زهرا جای سیلی

بود از بس آتشین گردید نیلی

فاطمه از رنج بازو گرچه می سوخت

فاطمه از درد پهلو گرچه می سوخت

ص: 96

لیک درد فاطمه اینها نمی بود

رنج زهرا از غم اعضا نمی بود

فاطمه می سوخت بهر دین احمد

در خطر افتاده بود آئین احمد

راه مردم از مسیر حق جدا شد

در خلافت بر علی بی حد جفا شد

کوشش زهرا برای اصل دین بود

غصه ی زهرا و درد او همین بود

خصم کرد آزرده از کین جان زهرا

برد، حق شوی و فرزندان زهرا

گرچه سوی چهره اش دست از ستم برد

ضرب سیلی جان زهرا را بیازرد

ضربه ی در گرچه بر پهلو نشسته است

نیک بنگر قلب زهرا را شکسته است

خون، دل زهرا از این بیداد گردید

زانوی زهرا از این بیداد لرزید

جسم زهرا داشت تب از شدت درد

لیک زهرا از غم بیداد دق کرد

حق کشی آورد بر لب جان زهرا

ای همه عالم شود قربان زهرا

گرچه، صاعد مخفی است از ما مزارش

هر چه داری اشک خونین کن نثارش

ص: 97

در سوگ بانوی عالم دخت پیغمبر خاتم فاطمه ی زهرا «علیهاالسلام»

صورت زهرا ز سیلی نیلگون شد

سینه اش از ضربه ی در غرق خون شد

ناله ی یا فضای زهرا بلند است

این نوای آن شهید دردمند است

فاطمه رفت از جهان پهلو شکسته

با دلی از جور امت زار و خسته

در شب تاریک زهرا رفت در خاک

در عزایش جامه نیلی کرد افلاک

ک ودکان فاطمه زار و پریشان

ای خدا مولا چه سازد با یتیمان

گر چه زینب خود بود طفل و عزادار

با دلی پرغصه و با چشم خونبار

گه دهد از گریه آرامش حسن را

می نوازد گه حسین گل بدن را

با علی ای شیعیان امشب بگریید

همره زینب ز جان امشب بگریید

فاطمه ای جمله ی عالم فدایت

شیعه ی تنها نگرید در عزایت

گر زد آتش خصم بی دین بر سرایت

تا ابد گرید همه عالم برایت

ص: 98

بی تو چو صید بسته ام به دام مرگ و زندگی

بعد تو زهر غم بود شربت خوشگوار من

ای چونبی مرا معين بعد تو چون کند على

دگر چه کس توان شود مونس و غمگسار من

تسلی خاطر من تو بودی از بعد نبی

بهر تو بود در طپش قلب امیدوار من

بگو برای مصطفی قصه ی جانگداز ما

ز بازوی خسته ی خود از دل سوگوار من

نزد نبی دو شاهدند از ستم امت دون

صورت نیلی تو و سینه ی داغدار من

نشان مصطفی دهی چو پهلوی شکسته ات

بادکن ای عزیز جان از رخ شرمسار من

مگو به او ز محسن و شهادت و تخته ی در

آتش اندوه و الم مزن به پود و تار من

زدی به زخم دل نمک «صاعد» از این سرود غم

گریه ی بی امان ربود از کفم اختيار من

ص: 101

چون پیش مصطفی روی از حال ما بگو

برگو که دیده ایم ز امت جفا بگو

برگو به او زما بگرفتند حق ما

غصب خلافت و فدک و شرح ماجرا

گو ای پدر که خانه نشین شد علی به کین

برگو چه رفت بر سر ما و چه شد به دین

خود جای تازیانه نشان پدر بده

از آتش و در و رسن و من خبر بده

با مصطفی بگو که از آن دست نابکار

سیلی چه کرد با رخ محبوب کردگار

نی نی که مصطفی همه اش را شنیده است

یعنی تو را میانه ی در و دیوار دیده است

داند که محسنت به شهادت چرا رسید

بشنید ناله ات که به عرش علا رسید

یافضه ات رسید چو بر گوش ممکنات

افکند ناله در دل خونین کائنات

تنها نه خون ز دیدهی «صاعد» بود روان

خونست در مصیبت زهرا دل جهان

ص: 103

چو گل وا شد لب زهرای اطهر

و به روی تازه مولود مطهر

سرای فاطمه شد نورباران

زمانه شد به کام حق مداران

علی اینک ز سر تا پا سرور است

همه ذکرش به لب الله و نور است

مهین مولودش از حسن دلاویز

دلش را از محبت کرده لبریز

نه تنها یثرب امشب شادمان است

که امشب فصل عیش عرشیان است

جهان خرم شد و اوقات شیرین

نه افلاک از کواکب بست آذین

هوای دشت هستی شد بهاران

زمین و آسمان شدنورباران

به سوی عرش نور از فرش جاریست

نشاط خاکیان تاعرش جاریست

امین وحی احمد را خبر داد

سراپای نبی شد، زین خبر شاد

که از الطاف خود خلاق علام

نهاده این حسن رو را حسن نام

ص: 105

پیمبر شد، همان دم، شادمانه

را به سوی خانه ی زهرا روانه

فضای خانه ی زهرای اطهر

زیمن مقدم او شد معطر

گرفت از فاطمه خوشحال و خرسند

عزیز جان خود، فرزند دلبند

دلش خرم لبش چون غنچه خندان

به روی آن گل شیرین تر از جان

به روی دست احمد (صلی الله علیه و آله) آیت طور

تجلی در تجلی نور در نور

دو چشم دلربایش در تکلم

لب شیرین ادایش در تبسم

خدا را، بود بس شیرین تر از قند

به روی مصطفی می زد چو لبخند

تبسم زد حسن بر روی احمد

گلش از گل شکوفا شد محمد (صلی الله علیه و آله)

به «صاعد» نیز از این فرخنده میلاد

نوید صحت و خط شفا داد

ص: 106

در مدح مظلوم معصوم، حلیم کریم، وصی علی مرتضی مولا حسن مجتبی «علیه السلام»

آن که دلم خانه ی مهر فروزان اوست

مهر فریبای چرخ شمع شبستان اوست

ماه دل افروز محسن حلقه ی درگاه وی

شمس جهانتاب عشق شمسه ی ایوان اوست

بر قد و لعلش مثل کوثر و طوبی بود

لؤلؤ مکنون عدن گوهر عمان اوست

قطره ی ایجاد هست تازه نمی از سخاش

گوهر هفت آسمان ریزش نیسان اوست

گوی ستبر زمین گرد پی باره اش

اخگری این کهکشان از سم یکران اوست

انجمن قدسیان گرم به تجلیل وی

آتشدان سپهر مجمره گردان اوست

ز آتش عشقش بود گرم دل کائنات

در سر هر ذره ای شور نمکدان اوست

عشق جنیبت کش خیل هواخواه او

عقل به صد افتخار طفل دبستان اوست

آن که نبی اش ستود با لقب سیدی

آن که نبی گفت او نوگل و ریحان اوست

ص: 107

زاده زهرا حسن مظهر جود و سخا

آن که جهان وجود ریزه خور خوان اوست

نور دل مصطفی قوت جان علی

فاطمه را بی گمان راحت جان جان اوست

مشکوی زهرا بود رشک بهشت برین

زان که تجلیگه طلعت تابان اوست

سید و سرور بود او به جوانان خلد

قول رسول امین آمده در شان اوست

بارگه حسن را سرور و مسند نشین

یوسف جان را غم چاه زنخدان اوست

آب بقا کم بود کوثر نابش شمار

هر سخنی کز لب لعل سخندان اوست

کشتی او ایمن است از غم موج بلا

شامل هر ناخدا لجه ی احسان اوست

گرچه حسین علی است قافله سالار عشق

لیک حسن در نخست سلسله جنبان اوست

گشت ز صلح حسن دین نبی استوار

ژرف نگر هر که هست خیره به امعان اوست

چه جای حیرت بود صبوری مجتبی

وسعت حلم خدای عرصه ی جولان اوست

گلشن مدح حسن خرم و سرسبز باد

«صاعد» اگر خوش نواست مرغ خوش الحان اوست

ص: 108

سبزپوش باغ ایمان میوه ی نخل مدارا

آن که طرح افكند با خون پایه های کربلا را

آن که صلحش کرد ثابت وارثان انما را

مرتضی را راحت جان مصطفی را پاره ی تن

فاطمه عیدت مبارک یا علی چشم تو روشن

سرور و سر خیل خوبان مقتدای شیخ و شابی

پیشوای هر دو عالم شافع يوم الحسابی

نور حق قرآن ناطق معنى ام الکتابی

هست شیرین راز خلقت از لب لعلت شنیدن

فاطمه عیدت مبارک

یا علی چشم تو روشن

ای که باشد چشم حق بین محو و حیران جمالت

عقل و عشق و محسن مطلق واله ی حسن و جمالت

بزم عشاق تو باشد روز و شب گرم از مقالت

صاعد از لطف تو دارد این سرود گرم و متقن

فاطمه عیدت مبارک

یا علی چشم تو روشن

ص: 110

آب

پیش از تو

به جستجوی تو می دوید

و بعد از تو

از خود فرار می کند

از هر روزنی

که از حصار زمان

به روی او گشاده شود

آب دیگر آب نیست

عرق شرمندگی است

که به مخفیگاه می خزد

چتر کرامت شگفت تو

نام فرات را

در سایه ی حمایت گرفته است

چون دلسوخته شد

این نام

در بهار گریه سبز می شود

و هر جا دمید

ابر رحمت

مزارع محبت را

آبیاری خواهد کرد

ص: 113

واجب نبود لیک بود علت غائی

ایجاد شد از خلقت او عالم امکان

کان خرد و منبع فضل و یم دانش

دریای کرم بحر عطا قلزم احسان

در مکتب آزادگی آموخت به مردم

رسم و ره انسانیت و معنی ایمان

آموخت که اندر پی اعلام حقایق

باید نهراسد کسی از باختن جان

از کرده نشان داد که در راه خداوند

از کشته شدن مرد خدا نیست هراسان

ای نوگل گلزار نبی زاده زهرا

ای دست توانای حق ای مظهر یزدان

ای سرور دین پادشه ملک امامت

ای در فلک صدق و صفا اختر تابان

ای پادشه مملکت عشق که باشد

در برج ولایت مه روی تو فروزان

تنها نه منم مات جلالت که جهانی

بر حشمت وجاه تو شده واله و حیران

«صاعد» چه تواند که ثنای تو سراید

جائی که خدا گفته ثنای تو به قرآن

این مدح که بالفور سروده است ببخشا

گر قافیه در چامه نگردید به سامان

ص: 115

حسین مظهر ذات خدای حی و ودود

حسین سبط نبی آن ز ماسوا برتر

شهی که دوش نبی را از او بود زینت

شهی که عرش خدا را از او بود زیور

شهی که جد کبارش رسول عالميان

مهی که باب گرامش ولی دین حیدر

گلی شکفته بد امان پاک دخت نبی

نگر شرافت فرزند و حرمت مادر

حسن برادر و زین العباد فرزندش

به بین به چشم حقیقت جلال و شوکت و فر

نگر به صحنه ی دشت بلا چه کرد حسین

جز او کراست چنین خلعت بقا در بر

اگر نبود وجودش نبود از خلقت

نتیجه ای بجز از ظلم و جور و فتنه و شر

مگر نه این که خداوند تاج کرمنا

بسر نهاد بشر را ز لطف بی حد و مر

ز يمن ذات حسین است این شرافت و مجد

که او به تارک هستی بود سر و افسر

غرض ز خلقت عالم شنو ز احببت

که او شناخت بحق ذات حضرت داور

حسین عارف حق بود و حق شناخت بحق

حسین عاشق حق بود و درگذشت ز سر

صفات نیک یکایک از او بود صادر

که بر صفات پسندیده او بود مصدر

رساند تا به خدا عشق و پاک بازی را

به راه دوست نترسید از بلا و خطر

ص: 117

به حکم آن که نبی گفت لحمک لحمی

محمد است حسین و حسین پیغمبر

عبادتی که بود بی ولای حضرت او

مسلم است که هم ناقص است و هم ابتر

لبی که تر نشد از ساغر محبت او

بر آتشش نزند آب چشمه ی کوثر

شها به رتبه و مجد تو عقل حیرانست

که از معانی خود سخت غافلند صور

طفیل خلقت ذات تو است هر دو جهان

فلک به گردش خود از تو است فرمان بر

وجود تست محيط سخا و منبع فیض

توئی عنایت و لطف خدای را مظهر

توئی که صدر نشینی به بزم عشق و وفا

توئی به جمله ی آزادگان سرو سرور

عنایتی که به لطف تو است دیده ما

به خاکپای تو شاها که هست كحل بصر

عنایتی که محبان تو به صد امید

بر آستان تو دارند در دو کون نظر

هم از عنایت و لطف تو است «صاعد» را

کلام نغز و بیان لطیف و جان پرور

ص: 118

سرود میلاد ماه بنی هاشم

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

افق شد روشن از میلاد عباس *** جهان شد گلشن از میلاد عباس

على جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

تبارک گو ملایک جمله در عرش *** مبارک گو خلایق جمله در فرش

على جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

زهی این عید و این مولود مسعود *** درود حق به این فرخنده مولود

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

که درس عشق بر خلق جهان داد *** ره و رسم وفاداری نشان داد

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

ص: 122

یگانه در دریای مروت *** یگانه گوهر کان فتوت

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

که هم عشق است و هم جانانه ی عشق *** که هم شمع است و هم پروانه ی عشق

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

همه عالم فدای مقدمش باد *** که باغ هستی از او گشت آباد

على جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

رخ امید این جا، نه به درگاه *** ابا الفضل است هر حاجت از او خواه

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

اگر مهرش درون سینه داری *** به گنج سینه ات گنجینه داری

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

به حبل الله چسبیدی مریزاد *** به میلادش لبت خندان دلت شاد

علی جان این مهین فرخنده میلاد

مبارک بر تو و ام البنين باد

ص: 123

وراست کنیه ابوالفضل، بین فضیلت را

که در فضیلت او نیست جای لاونعم

شها مقام بلند تو و این مدیح قصير

بود که طبع من از لطف تو شود ملهم

زبان برای ثنای تو کرد حق گویا

هم از برای مدیح تو آفرید قلم

قلم سزای چنان مجد و رتبه است اگر

کند ثنای جمیل تو بر صحیفه رقم

حیات بخش توئی ای دم تو آب حیات

که زنده است به نام تو عیسی مریم

به تو چه نسبت موسی و آن ید بیضا

که او عصا به کفش بود و در کف تو علم

توئی مقرب درگاه حضرت ذوالمن

توئی به خلوت و جلوت به کبریا محرم

ز پایداری تو شرع مصطفى ستوار

ز استقامت تو پایه های دین محکم

شجاعت تو مثل در زبان قوم عرب

شهامت تو زبانزد میان خلق عجم

وجود توگه تعریف از سخن آجلی

مقام توپی تعظیم از همه اعظم

توئی که از تو مباهات میکند هستی

توئی که از تو كند فخر دوده ی آدم

توئی که شهره به باب الحوائجی آری

توئی که هست مسلم تو را شمول کرم

تو آگهی چه به دل حاجت است «صاعد» را

چه احتیاج که بر درگهت برآرد دم

ص: 126

عرض ارادت به پرچمدار امام حسین «علیه السلام» قمر بنی هاشم «علیه السلام»

ای به تو مختوم سر و سروری *** بر سر آفاق، تو را افسری

زیر لوایت علم کائنات *** جمله ی ذرات، تو را لشکری

مهر جهانتاب زند سر زخاک *** ذره ی آن کس که تواش پروری

فتح کند، قله ی ایثار را *** هر که کند لطف تواش رهبری

باده کشان را به خرابات عشق *** خود تو کنی باده گی و ساغری

کرده عیان همت والای تو *** آنچه کند، معجز پیغمبری

پرده گيان حرم مصطفى *** يوسف رخسار تو را مشتری

بوسه زند بر قدمت شط که آب *** غافل از اینت که توئی کوثری

کنیه ابوالفضل تو را هست و هست *** از همه از فضل تو را برتری

در دو جهان ثبت به نام تو شد *** همت و ایثار و وفا صابری

خاتم والای شهادت، تو را *** هست در انگشت چو انگشتری

تیغ به دست تو همان ذوالفقار *** قوت بازوت همان حیدری

ماه بنی هاشمی و باشدت *** شمس، تو را ذره به روشنگری

کشتی طوفانزدهی عشق را *** شد ز تو در کرببلا لنگری

از بدن افتاد دو دستت از آن *** داد به دست تو خدا داوری

خدمت تو شد چو قبول حسین *** عالم هستی کندت چاکری

کرد به بر در غم مظلومیت *** رخت عزا گنبد نیلوفری

سر به فلک ساید، «صاعد» ز فخر

از سر لطفش تو اگر بنگری

ص: 127

تقدیم به ساحت مقدس ساقی لب تشنگان فرزند رشید ساقی کوثر

گوارایت شود شهد شهادت

گلوگرتر کنی از کوثر عشق

دهندت رتبه ی عین الیقین را

اگر در سینه داری باور عشق

کسی نومید از این درگه نگردد

ندارد برگ باطل دفتر عشق

به دست عشق هر کس جان سپارد

سرش گردد سزای افسر عشق

به راه عشق جانبازی بیاموز

از سردار و امیر لشگر عشق

ابوالفضل آن گل بستان حیدر

که در دشت بلا شد پرپر عشق

در آن هنگامه هر زخمی که برداشت

دمید از جای آن صد اختر عشق

فتاد از تن دو دست نازنین اش

برای دین حق در معبر عشق

چنان زد خصم دون بر چشم او تیر

که خون جاری شد از چشم تر عشق

چو ضربت خورد بر فرق شریفش

نمیدانم چه آمد بر سر عشق

ص: 129

شد از زین سرنگون خورشید و گردید

به خون عشق غلطان پیکر عشق

چو زهرا گفت ای فرزند عباس

چه حالی داشت یارب مادر عشق

ندای یا اخا سر داد و گفتا

کجائی ای خدیو کشور عشق

بیا تا این دم آخر به بینم

جمال انورت در بستر عشق

برآمد ناله از هستی چو آمد

سر نعش برادر رهبر عشق

بسوز ای دل که از غم ناله سر داد

به بالین برادر سرور عشق

از بس بر جسم پاکش بد گل زخم

گلستان دید یکسر منظر عشق

بداد این جا دو دست و داد در حشر

به دستش داوری را داور عشق

عجب «صاعد» نوایت جانگداز است

دمت پیوسته گرم از آذر عشق

ص: 130

بغض دارم نوحه ای انشا کنید

راه را بر گریه ی من وا کنید

سینه ای دارم زغم آتش فشان

داغدارم داغداری جاودان

چیست در من این خروش و همهمه

موج زن مانند نهر علقمه

نائی دل می نوازد در نوا

در نوا دارد نوای نینوا

مرغ دل این هدهد غم آشنا

می زند پر در هوای کربلا

الصلا ای عاشقان کربلا

زائران کوی جانان الصلا

صحنه را با دیده ی دل بنگرید

حق و باطل را مقابل بنگرید

دیده بگشائید عباس است این

اسوه ی اخلاص و احساس است این

در شریعه خسته، عطشان بی امان

آب را آورده نزدیک دهان

می زند شط بوسه او را بر رکاب

کای فدای لعل خشکت باد آب

ای عطش مست از لب عطشان تو

جرعه نوشی از می عرفان تو

ص: 132

آب، شد از بهر لعل تو کباب

نوش ای روح عطش یک جرعه آب

کرد سقا یک نگه بر آب و سفت

گوهر اشک و چنین با خویش گفت

من بنوشم آب و طفلان خیام

جان دهند از تشنه کامی تشنه کام

من خورم آب و به خیمه از عطش

کرده باشد اصغر بی شیر غش

گرچه دارم از عطش آتش به لب

من کجا و ترک انصاف و ادب

ریخت عطشان آب را بر روی آب

باتنی لبریز شور و التهاب

شد برون از شط علمدار رشید

مشک پر از آب و دل پر از امید

خصم کز حق رشته اش بگسسته بود

ره به آل الله از کین بسته بود

با خود اندیشید آن ضیغم شکار

چون تواند رستن از این کار زار

تا رساند آب را بر خیمه گاه

بایدش رفتن برون از این سپاه

یاد اطفالش سراپا می گداخت

بر مشيت دل نهاد و پیش تاخت

ص: 133

هیچ کس مرد نبرد او نبود

کس حریف شیر مرد او نبود

بود نخلستان و ناهمگون زمین

دشمن از هر سو به راهش در کمین

حیله کاران را به وقت کارزار

ناجوانمردانگی آید به کار

کینه جو آن قوم بی اصل و شرير

ریخت از هر سو بر او باران تیر

از کمینگه ناکسی از جای جست

تیغ او بر بازوی سقا نشست

تاکسی دیگر از آنان از قفا

کرد دیگر دست او از تن جدا

دست دادن بهر آب آسان گرفت

مشک را عباس بر دندان گرفت

نیست غم گر دستش از تن شد جدا

آب می باید رسد بر خیمه ها

آه تیری هم به مشک آب خورد

کز دل آن کوه صبر آرام برد

اشک حسرت مشک بر پایش فشاند

توسنش از کوشش و رفتار ماند

تیرآتش زد چو بر بنیان مشک

مشک چون ابر بهاران ریخت اشک

ص: 134

چشم گریان مشک بر عباس داشت

کز تاسف بر جگر الماس داشت

در غمش تنها نمی گریید مشک

دیده ی افلاکیان می ریخت اشک

چون که شد از آب خالی مشک آب

شد دل عباس پر از اضطراب

آه عباس علی را غم گرفت

عالم ایجاد را ماتم گرفت

نه به تن تابش که سوى شط رود

نه به کف آبش که در خیمه برد

چون رود بی آب سوی خیمه گاه

دیده ی اهل حرم باشد به راه

بر سکینه داده است او قول آب

منتظر بنشسته در راهش رباب

کز عطش اصغر بود در حال غش

از جمله طفلان راست بر لب العطش

یاد طفلانش به جان می زد شرار

شد ز فرط ناامیدی بی قرار

اینک این سردار چون افتد ز زین

با کدامین دست آید بر زمین

یا حسین ای جور آشام الست

رشته ی امیدها از هم گسست

ص: 135

ای مدد کار شهیدان بی امان

خویش را بالین سقایت رسان

نا امید از آب شد امید عشق

غوطه زد در خون خود خورشید عشق

داد عباست به راهت هر دو دست

کشتی طوفانی اش در خون نشست

بحر غم مواج شد طوفان گرفت

راه را برنوح کشتيبان گرفت

شد نگون از زین و غلطان شد به خون

کرد دشت عاشقی را لاله گون

یا ابالفضل ای وجودت نور ناب

پرتوی از فیض عامت آفتاب

ای روان شط عطش در جوی تو

تشنگی سودانشین کوی تو

هم شهادت خاتم انگشت تو

هم مروت گوهری در مشت تو

معرفت سرفصلی از عرفان تست

نور عنوان جلای جان تست

ای جوانمردی فرودین شان تو را

وی مروت بذر دست افشان تو را

ای ملاذ و ملجاء حاجات ما

جز تو ای کان کرم بحر سخا

ص: 136

از خلایق كیست سازد شادکام

گبر و ترسا و یهود از فیض عام

ای حریمت قبله ی اهل وفا

بارگاهت خم سرجوش دعا

هر کجا سوک تو آن جا نینواست

هر کجا نام تو آن جا کربلاست

هر توسل بر تو مقرون حصول

هر دعا در ذیل نام تو قبول

هرثنا با رفعت شأنت حقير

هرقبا بر قامت مدحت قصير

ای مدیحت گوی توزین العباد

بارگاه اقدست باب المراد

کیست «صاعد» تاتو را گوید ثنا

یا چه غیر از اشک دارد در رثاء

جز که خود بخشیده ای از فیض عام

شور و حالی طبع او را در کلام

ص: 137

ای حرم پاک تو یکتاپرست *** قبله ی حاجات هر آن کس که هست

دست تو در راه خدا چون فتاد *** کار جهان داد، خدایت به دست

****

خامه ی قدرت چو جهان می نگاشت *** در کف عباس علم را گذاشت

پرچم حق را چو برافراشت او *** حق علمش تا به ابد برفراشت

****

ای حرمت خلق را مامن و باب نجات *** ماه بنی هاشم ای ذات خدائی صفات

دست شریفت ز تن در ره حق چون فتاد *** داد به دستت خدا حل همه مشکلات

****

ماه بنی هاشم ای قبله ی حاجات ما *** ای که ز درگاه تو حاجت هر کس روا

دست به راه خدا، تو دادی و از کرم *** کار همه خلق را داد به دستت خدا

****

سرو سرسبز گلستان وفا عباس است *** گل سرخ حرم آل عبا عباس است

تشنه جان داد مگر آب رساند به حرم *** آبیار چمن کربلا عباس است

ص: 138

توتیا

دوباره دل هوای کربلا کرد *** عنان گریه از دستم رها کرد

به خاطر یاد گلبو تربتش رفت *** ز اشک دیده دل را باصفا کرد

خرد مفتون و حيران حسین است *** از این شوری که در عالم به پا کرد

نبودی پیش از این از عشق نامی *** بنای عاشقی را او بنا کرد

مرا بیگانه کرد از هر دو عالم *** چو با مهرش مرا عشق آشنا کرد

ثناخوانش وفاکیشان عالم *** که او تصنيف ديوان وفا کرد

فدای جان پاکش جان عالم *** که جان را در ره جانان فدا کرد

ز خون خویش خاک کربلا را *** به چشم اهل بینش توتیا کرد

از او درمان طلب گر دردمندی *** که او هر درد بی درمان دوا کرد

اگر مؤمن اگر کافر به اخلاص *** چو حاجت برد پیش او روا کرد

بجز زینب که غم پرورد هستی است *** که می داند غمش با ما چها کرد

مس جان شد طلای ناب «صاعد»

غمش نازم که کار کیمیا کرد

ص: 139

کاروان عشق را اول قتیل

شد بهار و شاخ طبعم گل نکرد

یادی از ما ناله ی بلبل نکرد

مدتی شد نای جانم بی نواست

کوه طورم بی تجلی بی صداست

شوری افکن ای دل اینک بانوا

توشه ات آهنگ راه نینوا

صرف کردی عمر چندی در سکوت

خویش را دریاب اینک با قنوت

وقت شد بگشای بال ربنا

پر نما از استجب دست دعا

حظ دیدار از گل اوقات بر

موسی جان را سوی میقات بر

خیز و وانه خانمان و خانه را

نه به مرغان حرص آب و دانه را

بار عام اوست چون لطفش عمیم

هر که آید، هست در این جا کلیم

وحی پیچیده است در شولای طور

هر که میخواهد بیاید در حضور

ص: 140

ای دل از خود، رو، که شد هنگام کوچ

پشت پائی زن براین دنیای پوچ

هر چه از جنس تعلق واگذار

کفش هر دلبستگی از پا درآر

همرکاب راهیان با پای عشق

لب به چاووشی گشا با نای عشق

***

ای گهر پرداز طبع نکته سنج

چند خسبی همچو ماران روی گنج

گوش بگشا نغمه پرداز سروش

می زند در پرده راه عقل و هوش

در نوا، آرام غم سر داده باز

شور افکند است در راه حجاز

همرکابی کن اثر در آه تست

عرصه ی تاریخ جولانگاه تست

ناله ات را نینوائی ساز کن

پیک عشقی چاوشی آغاز کن

باز کن از پای جان زنجیر را

از نیام لب بکش شمشیر را

از حصار تنگ و تاریک زمان

پای نه بیرون برو تا بی کران

ص: 141

****

هر طرف با چشم عبرت کن نظر

کوفه را از دیده ی حیرت نگر

آی آن جا کوفه شهر فتنه هاست

آی آن جا ، دام و تزویر و بلاست

آی آن جا خسته ای وامانده است

رهروی در راه تنها مانده است

مسلم آن شوریده ی رؤیای دوست

مسلم آن سرگشته ی جویای دوست

کاروان عاشقان را پیش رو

آن که بود از اردوی یاران جلو

رهبر راه شهادت را سفیر

بر رموز حق مداریها خبير

آن که امر استقم در گوش داشت

پرچم توحیدیان بر دوش داشت

همرکابش اختر امید بود

پرتوافکن بر سر خورشید بود

جام پر می کرد از دریای نور

آب می نوشید از شط شعور

سفره می انداخت نانش آفتاب

لقمه بر می داشت از ادراک ناب

ص: 142

چارفصل باغ عشقش نوبهار

چارسوی دشت وصلش لاله زار

گلعذاران بهارش دیدنی

غنچه خسبان گلابش چیدنی

گلشن اسلام را سبزینه زار

مظهر توحید را آیینه دار

موج میزد از صفا آیینه اش

و در تجلی حق زطور سینه اش

زینت از خون داده روی زرد را

کرده پنهان زیرغمها درد را

کاروان عشق را اول قتيل

مسلم آزاده فرزند عقیل

این زمان در کوفه او تنها شده است

لاله ای در دشت غربت وا شده است

شهر پر از دشمن، او تنها، غریب

همزبانش نیست جز (امن یجیب)

بس که جنگیده است جسمش خسته است

حیله راه چاره اش را بسته است

اهل کوفه بیوفائی کرده اند

آشنایان هم جدائی کرده اند

ص: 143

کوفیان این بومیان قیل و قال

بی خبر از کوچ و از ییلاق حال

بندگان سفره و بوی طعام

پای بست سیم و دلبندان نام

مردم فرسنگها دور از بلوغ

تاگلو رفته به گنداب دروغ

در میان این گروه نابکار

باتنی مجروح و قلبی پر شرار

دل به سودای مشیت داده بود

پشت بر کوه همیت داده بود

در نگاهش موج میزد خشم او

اشک حرمان غوطه ور در چشم او

اشک چشمش بود از رنج درون

موج میزد در دلش دریای خون

دید سیر چرخ بر دلخواه نیست

یک نفر زین کوفیان همراه نیست

خاطرش از هر که میگیرد سراغ

می فزاید بر دل او درد و داغ

کیست پیغامش برد سوی حسین

جای او بوسد سر و روی حسین

ص: 144

گوید ای جان پسرعم بازگرد

نیست در این ره بجز غم باز گرد

اهل کوفه مردمی آلوده اند

زآفت آز وطمع فرسوده اند

باصدای سکه های سیم و زر

رفته اند از راه عقل و دین بدر

دل ببر زین مردم دنیا پرست

مردمی بر خواهش دل پای بست

گل نخواهد رست در مردابها

کشتی ایمن نیست در گردابها

این گروه از حق به دور افتاده اند

روی در روی خدا استاده اند

ای دل ای دل کوفیان لاطائلند

اهل دنیایند و از حق غافلند

بر خدا از شر اینان برپناه

در ره مسلم ببین کندند چاه

روبهان با حیله می آیند پیش

چون فرو مانند اندر کار خویش

اینک آن دام است و این شیر ژیان

وای مسلم شد اسیر کوفیان

ص: 145

وامصیبت کاین یگانه مرد راد

چون رود در مجلس ابن زیاد

این سفیر حق به شیطانش چه کار

ای دو صدنفرین بر اهل آن دیار

وای از این مردم چه می پنداشتند

عهد بشکستند و حق بگذاشتند

لحظه ای دیگر به امر آن پلید

می شود این اسوه ی ایمان شهید

****

ای نواسنجان مرا همدم شوید

محرم اشکم به من محرم شوید

اشک در چشمم تلاطم کرده است

آه راه سینه ام گم کرده است

درد و غم از طاقت من شد فزون

دل درون سینه ام گردیده خون

بغض بی حد می فشارد نای من

رفته است از کار دست و پای من

ای دل ای دل نیست این جا جای زیست

همرهی کن سخت می باید گریست

ص: 146

اهل کوفه صاحب و مولای قصر

زیرافکندند از بالای قصر

دست ناحق ریخت از بس خون حق

تا ابد خون روید از دشت شفق

****

مسلم ای دیباچه ی دیوان عشق

ای سفیر و محرم سلطان عشق

ای ز رفتارت عیان اعجازها

کارهایت سر به مهر رازها

سرفرازی خلعت بالای تست

توسن توفیق زیر پای تست

ای گذرگاه شهادت را چراغ

دشت جان از لاله ات پردرد و داغ

معنی آزردگی روح تو است

عشق داغ جسم مجروح تواست

چشم هستی خون برای غربتت

سرمه ی چشم ملائک تربتت

ای گل عرفان مدال سینه ات

روشن از الله ونور آیینه ات

ص: 147

مطلع صبح سعادت نام تو

پر ز سرجوش شهادت جام تو

اسوه ی آزادگی رفتارتست

حق گذاری پیروی از کار تست

ای امین ک اروان عاشقی

آفتاب کهکشان عاشقی

رو گریز از حیله در هر گیر و دار

کوفیان گر حیله بردنت به کار

عاقبت فتح نهائی باتو شد

حق مداری جاودانی با تو شد

فیض وصل قرب جانان یافتی

مهر گشتی و به عالم تافتی

نام تو اینک به هر دردی شفاست

نام تو در کارها مشکل گشاست

نام تو اینک بود همزاد عشق

تو تداعی می کنی با یاد عشق

در غمت «صاعد» کنار زنده رود(1)

چون فرات و دجله دارد رود رود

گر پذیرای تو گردد چامه اش

روسفید آید قیامت نامه اش

ص: 148

علی اکبر نگر کان سرو آزاد

زعرش زین به فرش خاک افتاد

ببین فرقش ز تیغ کین دو تا شد

عجب بر اکبر و لیلا جفا شد

زند بر سینه غم پیوسته الماس

چو بینی پیکر صد چاک عباس

فتاده یک طرف پرچم نگونسار

به یک سو دست عباس علمدار

به یک سو از عطش اصغر کباب است

به یک سو غرق یم چشم رباب است

به اصغر گرندادند از ستم آب

ز تیر حرمله گردید سیراب

غم شاه شهیدان گفتنی نیست

اگر چه داغ او بنهفتنی نیست

چو از زمین بر زمین آن شاه افتاد

که داند باتنش چون کرد بیداد

چه گویم شمر دون با او چها کرد

سرش را از قفا از تن جدا کرد

سپس جسمش که بد همسنگ قرآن

بیازردند از سم ستوران

ص: 150

خروشیدند از این غم جمله ذرات

بنالیدند سکان سماوات

حسین آئینه ذات الهی است

تجلی در تجلى را گواهی است

دلی دارد به گنجای دو عالم

چه سازد با دل نورانی اش غم

چه گویم از غم رنجیده زینب

که رنج از جمله افزون دیده زینب

جگر خون، سینه پرخون، چشم پرخون

که می باشد غمش از جمله افزون

سوای داغ اکبر داغ اصغر

بلاکش دیده داغ شش برادر

به دشت کربلا و کوفه و شام

زنی و آن همه اندوه و آلام

زنی و این توان و شوکت و فر

بنازم همتش، الله و اکبر

که با نطق دل انگیز و جهانگیر

قیام کربلا را کرد تقریر

ز حق «صاعد» به روحش آفرین باد

که رسم حق مداری خوش نشان داد

ص: 151

و اداره ی هر جلسه قسمتی از این مثنوی را انتخاب کند. واگر قسمتهای پی در پی آن را در حافظه داشته باشد، می تواند در یک محفل، شبهای متوالی یا در جلسه های مختلف از قسمت های متوالی بهره گیرد، و اتفاق افتاده است که چند مداح و ذاکر هر یک بخشی از آن را پس از دیگری قرائت کرده و پیوستگی مطلب به شور و گرمی محفل افزوده است.

حقیر بارها این مثنوی را برای انتخاب مرور کردم، اما یک بار که در آن عمیق شدم و گوئی در لحظه وداع حضور یافتم، حالتی برایم دست داد که از شرح آن عاجزم.

دلباختگان اهل بیت به خصوص ذاکران که در دهه عاشورا شور عزاداری جان آنها را لبریز عشق و ارادت و شیفته ی قهرمانان کربلا می سازد، چون به پایان عزاداری نزدیک می شوند و می خواهد التهاب درونی آنها فرو نشیند به طور حتم درک می کنند چگونه برای آنها این دل کندن دشوار و ناگوار است، همانسان که وداع با حرم حضرت سیدالشهدا عليه الاف التحية و الثناء در پایان دورهی تشرف به آستان مقدس آن بزرگوار به نحو بارزی برای مشتاقان درگاهش سخت گریه آور است، من هم در پایان خواندن این سوک سروده شور و حالی که در درونم شعله ور گردیده بود نمی گذاشت از این جذبه و حال دل برکنم و گوئی پیوسته میخواستم آن را از سرگیرم.

قصد شرح حال خود را نداشتم اما شور مثنوی قلم را به اینجا کشاند. امیدوارم خوانندگان و ذاکرین اهل بیت با دقت در خواندن این مثنوی پرشور و حال در نشر اشعار فخيم عاشورائی سهیم شوند و اجر جزیل دریابند.

علی رضا مهرپرور

ص: 153

دیده ام را دولت شبگیر بخش

ناله ام را در نوا تاثیر بخش

****

نائی ام پرشور نالد در نوا

چشم دارد سوی دشت کربلا

ابر دردم س خت طوفان میکند

سیل اشکم کار عمان میکند

ساقیا پیوسته کن جام مرا

ثبت کن در لوح غم نام مرا

بغض راه گفتگویم بسته است

چاره ی آن باده ی پیوسته است

عاشقان من هم دلم از دست شد

جانم از صهبای کوثر مست شد

کربلائی گشته ام محمل کجاست

رهروان عشق را منزل کجاست

گلستان کربلا هوشم ربود

عندلیبم در نوا، دارد سرود

جسم محدود است در بعد مکان

بعد منزل نیست با روحانیان

کربلا شد نقش در آئینه ام

عطرافشان شد هوای سینه ام

من ز خود رفتم به بوی کربلا

گر تو هم اهل دلی با من بیا

هست عاشورا مرا پیش نظر

دارم از یک لحظه اش صدها خبر

ص: 155

کوبیانی صاف و طبعی دلنشین

معنی پرشور و لفظی آتشین

تا کنم تقریر با شور و نوا

گوشه ای از گوشه های نینوا

گرچه پویم ره به ظاهر در خیال

لیک باشد در حقیقت وصف حال

****

ای به سوز عاشقانه کرده خو

باتو از این سوز دارم گفتگو

هم دلم در آتش است و هم زبان

شمع من از سوز دل دارد بیان

ساز دل دمساز کن این سوز را

گوش کن این وصف جان افروز را

وصف حال اسوه ی آزادگی

مطلبی از دفتر دلدادگی

چشمه ای از معجز جادوی عشق

شمه ای از وصف شهبانوی عشق

لمعه ای از آتش جوال طور

جلوه ای از مشرق الله ونور

رهبری از زمره ی پیغمبران

رهروی از تیره ی حق باوران

در حریم لی مع الله، پردگی

معتکف در قرب خاص بندگی

زینت و روشنگر بزم شهود

روشنی بخش شبستان وجود

ص: 156

دست پرورد ندامی لاتخف

تربیت گردیده ی بیت الشرف

دخت زهرا بضعه ی خیرالورا

بنت حیدر مقتدای اصفيا

آن که مرغ عشق را پر داده است

نغمه ثم استقم سر داده است

آن که با غیر خدا بیگانه است

نور حق هر جا بود پروانه است

خون ثار الله با خونش عجین

رهبر و ره پوی راه راستین

جلوه و جاه و جلال سرمدی

اسوه ی صبر و ثبات احمدی

در رسالت همتش پیغمبری

در ولایت بازتاب حیدری

افتخار مادر و زین آب است

هم على، هم فاطمه، این زینب است

جور نوش باده ی بزم بلی

پاسدار نهضت کرببلا

چشم بینش باز کن بر او ببين

وصف حالش در وداع آخرین

****

شاه خوبان کرد چون عزم رحيل

سوی قرب حضرت رب جلیل

شوق دیدارش دمادم می فزود

وصل جانانش ز کف طاقت ربود

ص: 157

دست رد بر هر چه جز جانان فشاند

ذوالجناح عشق سوی خیمه راند

گفت با زینب که ای فرخنده فال

قتلگه می خواندم سوی وصال

زینب من فرصت من شد تمام

این تو هستی بعد از این و این قیام

داغدیده آن زن خونین جگر

رنجهایش شد مجسم در نظر

دید زینب یک طرف آل رسول

از هجوم رنج و غم زار و ملول

دید لبریز است ساغرها ز غم

هست مافوق توان رنج و الم

از جگر سر داد آه دردناک

اشک خونین ریخت از چشمش به خاک

سیل آلام از دلش آرام برد

بر جگر از فرط غم دندان فشرد

گوهر اشک مذاب از دیده سفت

کف به کف سائید و از اندوه گفت

کی توان کردن دل خود را رضا

کز حسین خود شود زینب جدا

زینب آشفته دل آن لحظه ها

داشت در خود شور و غوغائی بپا

هیچ کس را نیست در حد توان

تا کند احوال زینب را بیان

صحنه های جانگداز کربلا

هر یکی می سوخت زینب را جدا

ص: 158

****

یک نظر افکند بر گلگشت عشق

دید گلگون از شقایق دشت عشق

پیکر صد چاک آن جانهای پاک

در کنار هم، فتاده روی خاک

دید آن گلشن شقایق پوش بود

در منای عاشقان گلجوش بود

بیش از انجم زخم براندامشان

در طواف حق زخون احرامشان

شعله ی اندوه در جانش گرفت

اشک و خون عمان چشمانش گرفت

بس که می غلطید در هم موج اشک

گشت سیلی بی محابا فوج اشک

رشته ی صبر و سکون او گسیخت

اشک او بی اختیار از چشم ریخت

وقت آن شد تا بگرید های های

از فشار درد و غم افتد ز پای

سینه اش از خنجر غم چاک داشت

ناله اش در هر رگی پژواک داشت

بس که از غم داشت طوفان در درون

میزد از چشمش برون امواج خون

ماهش از غم صد سپهر هاله داشت

یک جهان اندوه و صد دل ناله داشت

در درون خمخانه اش در جوش شد

لحظه ای بی خود شد و مدهوش شد

****

ص: 159

چشم خود بگشود در آن حال زار

شد بر احوال برادر غمگسار

شاه دین را دید مشتاق وصال

گرد او بگرفته اند اهل و عیال

همچنان پروانه در پیرامنش

جمله دست دل زده بر دامنش

جسم او این جا و دل در پیش دوست

جان که شد عاشق کجا گنجد به پوست

برد زینب پی بر احوال حسین

پای تا سر سوخت بر حال حسین

خواست سازد سوی جانانش روان

پای مهر خواهری آمد میان

عشق در زینب هوانگیز شد

از محبت ساغرش لبریز شد

بر حسین از شش جهت آغوش گشت

خم مهرش یکجهت سرجوش گشت

گفت با خود زینب ای شوریده حال

مغتنم دان لحظه های این مجال

زینبا ترک برادر مشکل است

رفتن او رفتن جان و دل است

زینبا دست از برادر برمدار

این بود تنها زیاران یادگار

این حسین از جمله عالم برتر است

یادگار جد و باب و مادر است

دل گرفتن از حسین آسان نبود

بود اگر جان مشکلی چندان نبود

ص: 160

دامنش را چون دهد آسان ز دست

پای او لرزید و برجایش نشست

طاقتش را رفتن جانان ربود

چشمه ی اشکش ره جیحون گشود

سر ز غم برد آنچنان در جیب خویش

کز الم شد جمله ی هستی پریش

شد دل دریائی زینب دژم

در تلاطم قلبش از طوفان غم

لحظه ای سنگین بر این عالم گذشت

سیل اندوه از سر آدم گذشت

بغض حلق ماسوا را می فشرد

عشق بودن را ز عالم می سترد

شد لبالب جام غیض آسمان

خشک شد پستان شیرکهکشان

طاقت از دیوان عالم رخت بست

صبر هم در حلقه ی ماتم نشست

معنی تسکین زعالم رفته شد

نظم در افلاکیان آشفته شد

دامن آرام رفت از دست عقل

جست تیر بیخودی از شست عقل

رفت بیرون از کف حیرت عنان

کوه طاقت شد ز غم آتش فشان

گشت وارون کاسه ی صبر فلک

با پری همکاسه ی غم شد ملک

می وزید از شرق فطرت اضطراب

می پرید از چشم غیرت آفتاب

ص: 161

چشمه ی خورشید شد آویز اشک

منظر آفاق شد لبریز اشک

قلزم امکان زغم آمد به جوش

شد بلند از جمله ی هستی خروش

جمله ی ذرات شیون میزدند

بر شرار درد دامن می زدند

بود هر جا ذره ای در ناله بود

عالم امکان سراسر ناله بود

غم بساط زندگی را درنوشت

وامصیبت از سر عالم گذشت

بود ذکر جمله ی کروبیان

وامصیبت وامصیبت الامان

نبض گیتی از کشاکش ایستاد

لرزه بر سكان عليين فتاد

فطرت هر ذره ای بیدار بود

در طبیعت هر رگی هشیار بود

در غم زینب چو ابر نوبهار

زد به گریه های های و زار زار

هر چه در هر جا و هر حالی که بود

وای زینب وای زینب می نمود

بس که بر زینب گران شد بار غم

شد فزون از طاقت عالم الم

بود زینب در کشاکش در درون

در دلش از غصه میزد موج خون

رعشه بر اندامش از حرمان فتاد

سر به پای خسرو خوبان نهاد

ص: 162

طاقت آن کوه طاقت طاقی شد

خیره چشم انفس و آفاق شد

شد بلند از قدسیان دست دعا

ورد و ذكر جمله، فرج ربنا

حبس شد در سینه عالم نفس

منتظر بر رحمت فریاد رس

****

شعله زد برق تجلی ناگهان

در میان بگرفت او را همچو جان

لطف حق چتر حمایت برفراشت

دست خود بر شانه ی زینب گذاشت

با نگاه ناز آن مشهور عشق

دستگیری کرد از منظور عشق

****

شد نگاه شاه دین خوش کارساز

زینب خود را به خود آورد باز

****

چون ز رأفت در تجلیگاه عشق

کرد بر زینب تجلی شاه عشق

دید زینب آید از هر سو ندا

زان ندا پیچید در جانش صدا

کربلا شد از برایش کوه طور

دید می باشد ز هر سو در حضور

دیده ی او پر ز اشک ناب شد

بر دلش از غیب فتح الباب شد

ص: 163

ماسوا را همچو جان شفاف دید

راه سوي حق ز هر سو صاف دید

کرد طی در لحظه ای راهی دراز

یک نفس شد از برایش کشف راز

یافت جانی در ره جانان صبور

دید کز هر سو دمد گلهای نور

هر طرف رو کرد آنجا طور بود

نور بود و نور بود و نور بود

دید زینب جمله هستی را به عين

هست محو و واله ی کار حسین

چشم عالم خیره بر چشمان او

تاچه بیند دیده ی حیران او

چشم حق بر چشم خواهر چشم دوخت

از نگاهی شمع جانش برفروخت

****

هستی افروز است آن شمس هدئ

چون نتابد بر دل زینب بجا

با نگاهش کرد خواهر را خطاب

کای یگانه یادگار بو تراب

خواهرا این عاشقی افسانه نیست

هیچ کس را تاب این پیمانه نیست

ساقی روز الست از لطف عام

ریخت چون از باده ی عشقش به جام

هر کسی را تر لب از آن جام شد

گشت بیخود از خود و بی تاب شد

ص: 164

بر من و تو چون ز لطفش گشت دور

کرد از می جام را تا خط جور

در حضور او در آن بزم شراب

چون من و تو کس نشد مست و خراب

سکه ی اقبال زد برنام ما

کرد شیرین عاشقی در کام ما

حال در اوج است دور عاشقی

اوج احسان است جور عاشقی

ما وتو مخمور یک میخانه ایم

شمع حق را هر دو یک پروانه ایم

سینه ی من گر نشان تیرهاست

رگ رگم گر تشنه ی شمشیرهاست

پیش چشمم کشته گر یاران شدند

جمله گر در خاک و خون غلطان شدند

دوست می خواهد، چه خواهی به از این

هر چه خواهد دوست باشد بهترین

ای عزیز جان مرا همدم توئی

زخم جانسوز مرا مرهم توئی

بانگاه خود مکن حالم پریش

از تو می خواهم مدد در کار خویش

راه وصل دوست بر من باز کن

همت خود را به من انباز کن

سهم من زان بزم حق، خون و قیام

سهم تو زان جام می صبر و پیام

زینب من إستقم در گوش گیر

پرچم اسلام را بر دوش گیر

ص: 165

رفتن من لحظه ی آغاز تست

گوش هستی جمله بر آواز تست

چشم همت از تو دارد این قیام

بر جهان باید رسانی این پیام

قرب جانان را توئی شمع حضور

بعد هجران را توئی جان صبور

قلب امکان دل تپیدنهای تست

شور هستی غم کشیدنهای تست

در رسالت عشق حق همگام تو

این شهیدان مایه ی الهام تو

ظهر من چون رفت ظهر عصر تست

مقصد از والعصر، زینب عصر تست

ساز محنت ساز کن در نینوا

انفس و آفاق افکن در نوا

بعد از این، نهضت به تصمیم تو است

طی این ره باتعالیم تو است

ناخدای کشتی دین نوح تست

جان به جسم دین از این پس روح تست

حاليا منشور، منشور تو است

خوان هستی را نمک شور تو است

گوش دلها بعد از این دمساز تست

عالم هستی پر از آواز تست

اشک و خون گر حلقه در چشم تو است

کاخ ظلم آوار از خشم تو است

****

ص: 166

گر چه زینب بود بیش از حد پریش

دستگیر عشق آوردش به خویش

عشق او را این زمان هی زد که هان

کن برادر را سوی جانان روان

آخر این جانانه مشتاق خداست

این حسابش از همه عالم جداست

خواهری چون شد نگردی سنگ راه

خواهرا! از او مكن فرصت تباه

بنگر او را چون بود مدهوش عشق

کرده استقبال از او آغوش عشق

سد توفيقش مگردان آه را

باز کن ای همسفر این راه را

این که دل بسته است بر پیمان دوست

لحظه ای دیگر شود مهمان دوست

هان نیاری مشکلی در کار او

هان نگردی مانع دیدار او

عشق جانان شعله زد بر جان وی

برق غیرت جست از چشمان وی

زینب دلداده خود شد مست عشق

جام هشیاری گرفت از دست عشق

****

دوخت زینب چشم بر چشم حسین

دید حق بی پرده در چشم حسین

گفتگوی زینب و آن پادشاه

شد ز صد دفتر فزون در یک نگاه

ص: 167

با برادر گفت این می نوش تو

شاهد توفيق هم آغوش تو

جانب معشوق جان آهنگ کن

سبزه زار عشق را گلرنگ کن

ای نگاهت دلنواز و دلپذیر

ای نگاهت زینبت را دستگیر

در حریم بزم حق جایم بده

از زلال عشق صهبایم بده

علم الاسماء می الهام تست

نور بینش پرتوی از جام تست

از نگاهت می تراود شور عشق

دستگیری کن از این مخمور عشق

باده نوشانم! که مخمور توام

من خراب نشأ و شور توام

ای زتو آیینه داری آفتاب

ای فروغ عشق بر جانم بتاب

ای فدای چشم تو بود و نبود

عقده ی کار مرا چشمت گشود

زد به جانم آتشی از اشتیاق

کز برایم شد یکی وصل و فراق

ای نگاهت نخل طور سینه ام

جلوه ات روشنگر آیینه ام

ای فروغ ایزدی در مهد خاک

ای زتو مهر ولایت تابناک

ای خدائی جلوه هشیار توام

من مددگیر و مددکار توام

ص: 168

تو چراغ عشق من افروختی

پاک بازی را به من آموختی

همصدا شد با غمت آوای من

جز نوایت نشنوی از نای من

ای حسین ای نوربخش کائنات

ای فروغ عشق و ای عین حیات

ای همه عالم فدای موی تو

قبله ی اهل ولا ابروی تو

نشاه ی صهبا ز چشم مست تست

ساغری، در بست اینک دست تست

از غمت ای تشنه کام وصل ناب

آب می گردد به چشم آفتاب

ای طریق توصراط المستقيم

و از قیام تو قوام دین قویم

ای رهین عشق پاکت هوش من

پرچم تو، بعد از این، بر دوش من

من قيامت را زعامت میکنم

باقیام تو قیامت میکنم

آن چنان کوشم که ماند سرفراز

تاقیامت پرچمت در اهتزاز

ما به شمشیر زبان و تیغ خون

میکنیم اهریمنان را سرنگون

این اسیری این من و این راه شام

تا کنم خود کامگان را تلخ کام

ای زسروناز تو طوبی خجل

رو سوی جانان خود آسوده دل

ص: 169

زینبت بار و هواخواه تو است

دادخواه خون و همراه تو است

ای دلت در پیش جانان در گرو

راه جانان است جانا، پیش رو

ای حسینم جانب مقتل شتاب

در حضورت بیش از اینم نیست تاب

خون تو کامروز می ریزد به خاک

تا ابدتابد به عالم تابناک

****

گفتگوی آن دو نور سرمدی

مهر و ماه آسمان احمدی

لمحه ای طی گشت و تا دنیا به پاست

گفتگو زان لحظه ی پرماجراست

وه چه غوغا بود در آن یک نگاه

یک جهان آیینه اما زیر آه

در نگنجد شرح این غم در بیان

یدرک و لايوصف است این داستان

من سخن در حد فهمم گفته ام

دری از کان معانی سفته ام

تابیان سازم چه دارم در ضمیر

طبع من قاصر بود، عذرم پذیر

****

ای حسین ای بهترین روزگار

شاهکار خلقت پروردگار

ای بلی گوی و بلا جوى الست

ای ز جام سرمدی مخمور و مست

ص: 170

ای حسین ای ملک عشق و شاه عشق

ای دلیل و رهنورد راه عشق

عشق شیرین کاری جولان تست

عشق میدان داری میدان تست

عشق تسلیم تو در راه خداست

عشق تعلیم تو بر اهل وفاست

عشق یعنی قامت و بالای تو

عشق یعنی همت والای تو

عشق یعنی شیوه ات، دلدادگی

عشق یعنی سیره ات آزادگی

عشق یعنی پاکبازیهای تو

عشق یعنی سرفرازیهای تو

عشق یعنی مستی ات از یاد حق

عشق یعنی از لبت فریاد حق

عشق یعنی شور تو در راه دوست

عشق یعنی هر چه خواهی عشق اوست

عشق یعنی آن شکوه بی مثال

عشق یعنی کار تو جل جلال

عشق، آن در راه حق جان باختن

عشق جان از تشنگی بگداختن

آن تجلی کردنت در طور عشق

هست مصداق تمام نور عشق

****

ای حسین ای بهترین ماسوا

ای حسین ای خوب و محبوب خدا

ص: 171

ای مسخر کرده ملک عشق را

ناخدائی کرده فلک عشق را

زینبت باتو به جولانگاه عشق

کوس همت زد به قربانگاه عشق

عشق یعنی با تو بودن هم قیام

وز تو بردن بر همه عالم پیام

زیور عشق است اسم زینبت

شیوه ی عشق است رسم زینبت

نطقهای زینبت تفسیر عشق

گریه هایش آیت تاثیر عشق

عشق از زینب توان آموختن

عشق یعنی از فراقت سوختن

عشق یعنی زینب، آن روح بزرگ

آن شکوه همت، آن عزم سترک

عشق کامل، معنی اش در یک کلام

زینب استی زینب استي والسلام

السلام ای زینب ای معنای عشق

السلام ای رتبه ی والای عشق

السلام ای اسوه ی صبر وثبات

السلام ای روشنی بخش حیات

السلام ای قرة عين الرسول

السلام ای بهجة قلب البتول

السلام ای عزم و رأي استوار

السلام ای مرتضی را یادگار

السلام ای صولت دشمن شکن

ای قیامت پیرو صلح حسن

ص: 172

السلام ای رهرو راه حسین

السلام ای جان آگاه حسین

السلام ای زینب ای جان صبور

السلام ای در همه غمها شکور

ای بلند آوازه ی عزت مدار

ای مهین بانوی ملک افتخار

ای حماسه آفرین جاودان

کاخ قدرت سر زده از لامکان

ای روان در کوی نامت شط اشک

وی به یاد تو موشح خط اشک

ای که نام اقدست باشد قرین

با بهار گریه ی شورآفرین

هر کجا نام تو آید بر زبان

اشک می جوشد به استقبال آن

****

کیست زینب جان محزون حسین

خواهر همعهد و همخون حسین

خلقتی از اصل عشق و اصل نور

طینتی ممزوج از عقل و شعور

گلبنی مسند نشین باغ عشق

لاله ای مرسوله بند داغ عشق

پرتواش، آئینه و، آب و، بلور

شبنمش دریای عشق و شط نور

صبح خلقت لحظه ی میلاد اوست

صور محشر تندر فریاد اوست

ص: 173

پر طراوت باغ خلد از شبنمش

دجله ها جاری است از چشم غمش

باغ دین آباد از آب چشم او

کاخ کفر آوار سیل خشم او

ریخت از چشمش در این جا هر شهاب

در سپهر عشق گردید آفتاب

نور ریزد از جبین نام او

مهر تابد از طنین نام او

باغ دین سر سبز نام زینب است

تاک عرفان مست جام زینب است

ليلة القدری که دانی شام اوست

والضحی یک لحظه از ایام اوست

گر نبودی عزم زینب دین نبود

یا اگر بود احمدی آیین نبود

اوست، آن بنیان مرصوص مبین

اوست عین و وجه رب العالمين

کیست این برهم زن معیارها

برتر از اندیشه ها، پندارها

عقل حیران است آیا این زن است

یا تجلیگاه طور ایمن است

عاجزاند الفاظ، از توصیف او

باز ماند معنی از تعریف او

حد زینب برتر از تعریفهاست

حد این تعریف در حد خداست

****

ص: 174

زینب ای محبوب و مفتون حسین

زینب ای اشک تو همخون حسین

زینبا ای اسوه ی صبر وثبات

زینبا ای اشک تو آب حیات

زینبا ای برتو عقل و عشق مات

ای به حیرت بسته چشم کائنات

ای محمد را تداوم، در پیام

ای علی را وارث ملک کلام

ای نگهدارنده ی دین رسول

ای تجسم بخش فریاد بتول

ای گل گلزار ناب بو تراب

ای کلامت معنى فصل الخطاب

ای زبان تو زبان ذوالفقار

در بیان نطقت علی را یادگار

زینب ای جان امیرالمؤمنین

دستیار و یار زین العابدین

ای کلامت دلنشین معنای عشق

ای بیانت، معنی شیوای عشق

راه حق بقا خطبه ی تو باز شد

این تداوم هم ز تو آغاز شد

در دل خلق از کلام دلنشین

پایه افکندی برای کاخ دین

ریختی هر اشک مروارید شد

نی، که، هر اشک تو، یک خورشید شد

سر زد از هر قطره اشکت صدبهار

تا به کوثر وصل شد این جویبار

ص: 175

دشت عشق اینک بهارستان تست

این ابد سرسبز، جاویدان تست

شاهباز عزم تو بر اوج عشق

کشتی نوحت سوار موج عشق

خانه ی عشق ابد در بست تست

این کلید پربها در دست تست

عشق حیران و گریبان چاک تست

عقل هم وامانده ی ادراک تست

عشق شمع بزم دل افروز تست

چشمه ی خورشید داغ از سوز تست

باغ هستی خرم از باغ تواست

هست هر جا لاله ای داغ تواست

****

ای دو جان ایزدی در مهد خاک

ای حسین، آی زینب ای جانهای پاک

تافروغ سرمدی تابنده است

کار کارستانتان پاینده است

تا ابد سرسبز باغ کربلاست

خاک آن بر چشم عالم توتیاست

روشن است از مهرتان بزم شهود

در تپش با یادتان قلب وجود

بوسه ی خورشیدها بر پایتان

و سینه ی آیینه کیشان جایتان

طبع «صاعد» از شما شد نکته یاب

ذره روشنگر شود از آفتاب

ص: 176

شما جاودانه اید

ای خاتون روزگاران! ای زینب !

اگرچه آن روزها، چشمها تو را دیدند،

که سر برادرت در جلو محملت در حرکت است

و گوشها، هلهله ی شادی در شهادت برادرت و اسیری تو را شنیدند،

و کسی، اشکی نریخت و دریغی نخورد.

اما !

اما سربریده ی برادرت، و اسیری تو،

چشمهای خواب آلوده را بیدار

و گوشهای کر را، شنوا کرد

ص: 177

ای حسین !

ای زینب !

ای دو اسوه ی آزادگی و حریت !

خاکی که سنگ نبشته ی مرقد شما را در برگرفته است،

بر تارک زمین

از گوی خورشید، در خشنده تر

و از هر گوهر تابناکی، خیره کننده تر است.

کدام گوشی است؟

که مصیبت شما را بشنود، و به ضجه و ناله نیفتد

و

کدام چشمی است؟

که در سوگ شما به جای اشک خون نگرید

نهال حیات معنوی و حقیقی خود را که در آن روزها

با خون و اسیری آبیاری کردید

چهارده قرن بر آن می گذرد،

و هر روز، برومندتر و دلرباتر از روز پیش

جلوه می کند

هیچ کس

حتی آنها که بعد الهی آفرینش را منکرند،

شک ندارند

شما جاودانه اید

شما جاودانه اید

ص: 178

بلی چو عشق شود در ره خدای دلیل

مصیبت آنچه بود سخت سهل و آسانست

بخوان خطابه ی غرای او به کاخ یزید

که بس شگفت بر کافر و مسلمانست

نبود نطق که سحر حلال باید گفت

نبود نطق که اعجاز و برتر از آنست

مصائبش نرود تا ابد ز خاطرها

که در مصیبت او چشم دهر گریانست

درود ما به روانش که روح هستی اوست

سلام باد به جانش که جان یزدانست

به یک کلام که او قهرمان کرببلاست

به جای مانده از او داستان کرببلاست

****

اسطوره ی صبر و استقامت زینب

مصداق شهامت و کرامت زینب

در کرببلا زهمت و عزم بلند

شد واسطه ی خلق و امامت زینب

ص: 181

با آب دیده شوی غبار ضریح او

بر دیدگان اهل دل این گرد توتیاست

آه این رقیه تازه گل باغ حیدر است

این گلبن خزان شده از صرصر جفاست

بنگر به دیده اش که زند موج سیل اشک

بنگر که او به هجر پدر سخت مبتلاست

بازوش خسته از اثر تازیانه است

نیلی رخش ز سیلی بیداد اشقیاست

پایش همان زخار مغیلان پرآبله

قلبش همان ز داغ پدر همدم نواست

بشنو که از خرابه رسد ناله اش به گوش

باگوش شیعه نغمه ی این ناله آشناست

پرسد به اشک و آه که بابای من کجاست

آه این جهان همیشه از این ناله پرصد است

ای نو شکفته غنچه ی باغ نبی دوکون

ما را بر آستان شریف تو التجاست

«صاعد» از او بخواه شود حق ز تو رضا

آری که او حبیبه و مرضیه ی خداست

ص: 184

همه درد و همه رنج دمادم

مصیبت در مصیبت غم پی غم

اگر اندوه زینب را بدانی

به جوی چشم خود سیلاب رانی

چهل روز است زینب داغدار است

دلش خون و دو چشمش اشکبار است

بخوان ای دل که وقت روضه خوانیست

ببار ای چشم گاه درفشانیست

بلاکش، خونجگر، غمدیده زینب

به خون غلطان برادر دیده زینب

ببار ای اشک کاید زینب از شام

قدش خم سینه اش مجروح آلام

دلش از کوفه و از شام پرخون

زانده دیده هایش رود جیحون

غم و اندوه بارد از نگاهش

به دل آتش فتد از سوز آهش

به روز اربعین چون آل یاسین

فرود آمد در آن صحرای خونین

سرخاک حسین آمد چو زینب

رسیدش جان ز فرط غصه بر لب

ص: 187

سکینه بر دل از غم داشت الماس

چو آمد خونجگر بالین عباس

چهل روز است اصغر کرده لالا

به روی سینه ی مجروح بابا

رباب خسته دل باور ندارد

که دارد شیر لیک اصغر ندارد

چو بالین پدر سجاد آمد

تمام رنجهایش یاد آمد

همآوای نوایش جمله ذرات

بنالیدند سکان سماوات

زمین کربلا چشم جهان است

زیارتگاه و کوی عاشقان است

در این صحرا تجلیگاه طور است

زمین و آسمان لبریز نور است

تجلی کرده اینجا طور در طور

تجلی در تجلی نور در نور

قلم «صاعد» در این غم چون نگرید

عجب گردیده ی تو خون نگرید

ص: 188