غدیر درس زندگی

ناشر: معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه

تهیه و تنظیم: مجتمع فرهنگی پژوهشی

مؤلف: رضا اخوی

لیتوگرافی، چاپ و صحافی: سازمان چاپ و انتشارات اوقاف

قطع: پالتویی

نوبت چاپ: پاییز 1393

شمارگان: 500،000 نسخه

قیمت: 5000 تومان

سایت سازمان: WWW. awqaf.ir

سایت معاونت: Www. mfco.ir

سایت مجتمع: www. mfpo.ir

آدرس: تهران، خیابان نوفل لوشاتو، سازمان اوقاف و امور خیریه معاونت فرهنگی و اجتماعی

آدرس مجتمع: قم، خیابان جمهوری، کوچه 16 و 18، پ48،

مجتمع فرهنگی پژوهشی

معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه

تلفن: 32936042-025، نمابر: 32936043 -025

غیرقابل فروش

ص: 2

هیچکس از صراط عبور نمی کند، مگر آنکه با او سندی نسبت به ولایت علی و ولایت اهل بیتش بوده باشد.

اینک ماییم و وظیفه ای که در پیش داریم تا هم خود بدانچه پیامبر صلی لله علیه واله فرموده، عمل نماییم و هم فرزندان و دیگران را نیز بدان فراخوانیم و به سوی چشمه ی تسنیم ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام گام برداریم. ان شاء الله

از این رو معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه در راستای تبلیغ و گسترش فرهنگ غدیر، و در جهت انجام تکالیف خود در امر پیام رسانی، ضمن چاپ، نشر و توزیع کتاب غدیر درس زندگی و تبیین زوایای مختلف این واقعه بسیار مهم با بیان و قلمی رسا، اقدام به برگزاری مسابقه کتابخوانی از کتاب مذکور، نموده که امید است بخشی از وظیفه خود را در قبال این عید بزرگ ادا نماید.

معاونت فرهنگی و اجتماعی

سازمان اوقاف و امور خیریه

ص: 5

1

ص: 6

ص: 8

با پایان یافتن مراسم حج، همگان به امر پیامبر صلی الله علیه واله ، مکه را به سوی غدیر خم ترک کردند. سیل جمعیت به سوی غدیر خم که بناست همه ی راه ها را به یک مقصد و مسیر سعادت بخش هدایت نماید، روانه شدند.

جمع حاجیان رفته رفته تکمیل می شد و مقداد، سلمان و عمار، مشغول آماده سازی جایگاه سخنرانی پیامبر بودند. فضا مملو از جمعیت بود و گرمای فرساینده و عطش بار، بیانگر خطیر بودن دستور پیامبر بود، به ویژه آنکه پیش از این اعلام کرده بود که این سفر، آخرین حج ایشان خواهد بود.

خورشید به وسط آسمان رسیده بود که صدای خوش اذان، ترنم ذکر و دعا را بر لبان حاجیان نشاند. نمازی زیبا و باشکوه با جمعیتی چند ده هزار نفری و به امامت رسول مهربانی ها، اقامه شد

پس از مناجات با پروردگار، رسول خدا صلی الله علیه واله منبر ایستادند و علی علیه السلام را نزد خود فراخواندند تا باز هم در کنار یکدیگر، مرحله ای حساس را آغاز نمایند و پیامبر، مهم ترین وظیفه و رسالت خویش را که مساوی با زحمات طاقت فرسای 23 ساله ی اوست، به مردم ابلاغ نماید.

چشم ها به سمت پیامبر خیره شده بود و همگان مشتاق شنیدن سخنان حضرت بودند. نقطه ی اوج رسالت پیامبر خاتم و تمام پیامبران و انبیاء گذشته فرا رسیده بود و نه فقط آنها که در غدیر حاضرند؛ که افلاکیان نیز به تماشا آمده بودند. این محمد بن عبدالله عبد خالص و برگزیده ی خدا؛ وارث تمام پیامبران پیشین و خاتم انبیاء و رسل بود که از جانب خدا سخن می گوید:

بسم الله الرحمن الرحیم

اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی عَلا فی تَوَحُّدِهِ وَ دَنا فی تَفَرُّدِهِ وَجَلَّ فی سُلْطانِهِ وَعَظُمَ فی اَرْکانِهِ، وَاَحاطَ بِکُلِّ شَیءٍ عِلْماً...

ص: 9

صحبت های حضرت، جذاب و جامع بود و از مبانی و باورها گرفته، تا الطاف الهی بر بندگان، از مسیر روشن پیش رو، از خطرات و آسیب های احتمالی، از مکر و خدعه دشمنان و منافقان، از تقوا و پرهیزکاری، از مرگ و معاد، از نماز و روزه و زکات، از حلال و حرام، از اصول و فروع، همه را یادآوری فرمود تا رسید به شاه بیت سخن خویش که بفرماید همه ی اینها، باید به وسیله ی یک راه بر و راه نما صورت گیرد. کسی که مسیر را به خوبی می شناسد، از پس امتحانات گذشته به خوبی برآمده، شایستگی هایش ورد زبان همه است، فضیلت های علم و دانش، اخلاص و تعهد، شجاعت و صلابت و... همه را در بالاترین سطح دارد و مهم تر از همه، مورد پسند خدا و رسول اوست که وظیفه ابلاغ این انتخاب الهی و برگزیده شدن او به رهبری، به من واگذار شده است.

گویا دیگر همه فهمیده بودند که پیامبر از کدام رهبر و هدایتگر سخن می گوید؛ از علی فرزند ابوطالب، یار و یاور همیشگی نبی ای مردم!

او از طرف خداوند پیشوای شماست؛ و خداوند با پیشوایی او، دین تان را کامل کرد».

« به او گوش دهید تا سلامت بمانید. از او اطاعت کنید تا هدایت شوید، نهی او را بپذیرید تا رشد یابید».

« علی علیه السلام را بر دیگران فضیلت دهید. هیچ علمی نیست مگر آنکه خداوند آن را در من جمع کرده و من آن را به علی آموخته ام».

صراط مستقیم خداوند منم که شما را به پیروی آن امر فرموده و پس از من علی علیه السلام است و آن گاه فرزندانم از نسل او، پیشوایان راه حقند که به حق و درستی راهنمایند و به آن عمل میکنند»...

بعد دستان علی علیه السلام را بالا بردند تا هرکه طالب هدایت و

ص: 10

سعادت است، دست در دست او بگذارد.

ای مردم،

« خداوند ولی، سرپرست و اختیاردار من است و من بر شما و همه ی مؤمنان ولایت دارم. آگاه باشید، هر کسی که من ولی و صاحب اختیار او بودم، علی ابن ابیطالب علیه السلام مولای او خواهد بود».

اگرچه بیشتر مردم حاضر در غدیر، در اندکی زمانی، دست از دست او کشیدند، ولی دست هدایت علوی، هماره بالاست و تا همیشه ی تاریخ و برای تمامی ولایت مداران، محبان و حقیقت جویان، تلألؤ نور آن، رهایی بخش و دعوت کننده به سوی سعادت و خوشبختی است و انسان را به آزادی از زنجیرهای خودساخته فرا می خواند تا در پرتو نور ولایت از قید و بند گناه رهایی یافته به شادی و سرور حقیقی دست یازند.

وین سبب پیغمبر بااجتهاد *** نام خود وان علی مولا نهاد

گفت هرکو را منم مولا و دوست *** ابن عم من علی، مولای اوست

کیست مولا آن که آزادت کند *** بند رقیت (1) از پایت برکند

چون به آزادی نبوت هادی است *** مؤمنان راز انبیا آزادی است

ای گروه مومنان شادی کنید *** همچو سرو و سوسن آزادی کنید (2)

ص: 11

2

ص: 12

ص: 14

علی علیه السلام به ولایت و نزول آیه اکمال دین، پیامبر صلی الله علیه واله فرمودند: « هنئونی هنئونی، أن الله تعالی خصنی بالنبوه و خص اهل بیتی بالامامه؛ به من تبریک بگویید، به من تبریک بگویید، زیرا خداوند مرا به پیامبری و اهل بیتم را به امامت ممتاز ساخته است». (1)

این سنت حسنه، باعث جاودانگی داستان غدیر خم و استواری احیا و یادآوری باورهای مذکور در آن خطبه ی وحیانی و سخنان ملکوتی است که با برپایی جشن برای این روز تاریخی، عامل تجدید عهد و میثاق با ولایت امیرمؤمنان علیه السلام و دیگر پیشوایان خواهد شد. به همین جهت است که تمامی معصومین علیه السلام به پاسداشت و زنده نگه داشتن این عید اهتمام ویژه داشتند و با وجود تمامی فشارها از سوی مخالفان و دشمنان اهل بیت علیهم السلام ، نور چراغ ولایت را روشن نگه داشتند تا این تحفه ی الهی به دست آخرین نور خدا، امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف برسد.

هستم، این علی هم مولای اوست. خدایا! دوست بدار هر کس که او را دوست می دارد و دشمن بدار هر کس که او را دشمن می دارد!» (1) آن حضرت در زمانی دیگر، در مسجد مدینه، چنین فرمود: «مگر رسول خدا صلی الله علیه واله در روز غدیر خم حجت را بر مردم تمام نکرد؟ مگر جای عذری برای مردم باقی مانده است؟». (2)

امام حسین علیه السلام نیز دو سال قبل از مرگ معاویه، آن هنگام که برای زیارت خانه خدا به مکه مشرف شدند، گروه زیادی از مسلمانان را به یک همایش عمومی دعوت کردند و در فرازی از سخنان مبسوط و روشنگرانه ی خود درباره ی شخصیت مولای متقیان علی علیه السلام و اهمیت غدیر خم فرمودند: «شما را به خدا سوگند می دهم، آیا آگاهی دارید که رسول خدا صلی الله علیه واله علی علیه السلام را در روز غدیرخم به رهبری امت و جانشینی خویش منصوب کرد و ولایت او را با جمله ی معروف خود اعلام و تأکید کرد: حاضرین به غائبین اطلاع دهند؟

همه گفتند: بلی، به خدا که ما از این جریان باخبریم» (3)

امام صادق علیه السلام در جمع یاران خودشان بودند که از عید غدیر و هجدهم ذیحجه سال دهم هجری سخن به میان آمد، آن حضرت از جدش پیامبر خدا صلی الله علیه واله چنین نقل کرد: « برترین عیدهای امت من روز غدیر است و آن روزی است که خداوند مرا امر کرد که علی علیه السلام را رهبر امت اسلامی قرار دهم تا مردم بعد از من، به وسیله ی او هدایت شوند و آن روزی است که خداوند [ با اعلام وصایت و امامت علی علیه السلام ]، دین خویش را کامل و نعمتهایش را بر امت تمام کرد و دین اسلام را [به عنوان آیین همیشگی]، برای آنان انتخاب کرد». (4)

ص: 17

«احمد بزنطی» از یاران امام رضا علیه السلام سخنان آن بزرگوار را در احتجاج و اهتمام به ماجرای غدیر چنین نقل کرده است: روزی به همراه گروه بسیاری در منزل حضرت رضا علیه السلام بودم. سخن از غدیر و اهمیت آن به میان آمد. برخی آن را از شعائر اسلامی دانستند و عده ای نیز چنین مناسبتی را انکار کردند.

بعد از گفت وگوی دیگران، حضرت رضا علیه السلام لب به سخن گشود و فرمود: «آسمانیان روز غدیر را بهتر از اهل زمین می شناسند. خداوند در بهشت برین، کاخ با عظمتی را برای خود اختصاص داده است. این قصر بهشتی تمام زیبایی های عالم را در خود دارد. روز غدیر، درب این قصر بزرگ باز می شود و فرشتگان و اهل آسمان ها، تسبیح گویان به آنجا داخل می شوند و در فضای معطر و نورانی اش به نام فاطمه زهراء علیها السلام به یکدیگر هدیه می دهند.

چون روز غدیر به پایان می رسد، به فرشتگان گفته می شود به جایگاه های خویش برگردید! شما تا سال آینده مثل چنین روزی از اشتباه و لغزش در امان خواهید بود و بدانید همه ی این عطایا و موهبت های الهی، به خاطر عظمت پیامبر مامحمد صلی الله علیه واله و وصی او علی بن ابی طالب علیه السلام است.

[ای احمد! تو هم] هر جا که باشی، روز غدیر به سمت مرقد مطهر امیر مؤمنان علی علیه السلام بشتاب؛ چرا که خداوند متعال گناهان شصت ساله زائران با ایمان آن گرامی را می بخشد. در روز غدیر به برادران دینی خود اکرام و احسان کن و مردان و زنان با ایمان را خوشحال و مسرور گردان!» (1)

و در فرازهایی از دعای ندبه می خوانیم: « فَلَمَّا انْقَضَتْ اَیّامُهُ اَقامَ وَلِیَّهُ عَلِیَّ بْنَ اَبی طالِب صَلَواتُکَ عَلَیْهِما وَآلِهِما هادِیاً، اِذْ کانَ هُوَ الْمُنْذِرَ وَلِکُلِّ قَوْم هاد، فَقالَ وَالْمَلأُ اَمامَهُ: مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ اَللّ-هُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَعادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ

ص: 18

وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ، وَقالَ: مَنْ کُنْتُ اَنَا نَبِیَّهُ فَعَلِیٌّ اَمیرُهُ ؛ زمانی که مدت عمر پیامبر صلی الله علیه واله به پایان رسید، [به دستور خداوند] وصی خود علی بن ابی طالب را - که درود خداوند بر آن بزرگواران و خاندانشان باد! - به جانشینی خود و هدایت مردم انتخاب کرد و چون او منذر بود و برای هر قومی هادی هست، پس رسول خدا صلی الله علیه واله در حالی که همه امت در پیش رویش بودند، فرمود: هر کس را من پیشوا بوده ام، پس از من علی او را رهبر خواهد بود. خدایا! دوست بدار، هر کسی که علی را دوست دارد و دشمن دار آنکه با علی دشمنی کند و یاری کن هر کسی که علی را یاری کند و خوار گردان هر کسی که علی را خوار کند! و باز فرمود: هر کس را من ولی او هستم، علی امیر [و فرمانده اوست».

از آنجا که بیان سیره ی تمامی معصومین علیهم السلام باعث طولانی شدن مطلب می گردد، به همین مقدار بسنده می نماییم؛ آنچه مهم است اینکه پیام این پاسداشت ها و اهتمام ویژه ائمه علیهم السلام را درک نماییم و بدانیم که ماجرای غدیر، قصه و داستان تاریخی نیست، بلکه آینه ی ولایت پذیری و بستر تفکیک دوستان و دشمنان دین خداست و پیام ها و درس های غدیر، جاودانه، همیشگی و برای تمامی نسل هاست؛ همانگونه که امام خامنه ای فرمودند: غدیر خم، برای کسانی که اهل معنا و معنویت و درک حقایق اند، درس های فراوان، بینهایت و فوق العاده ای دارد. (1)

اینک ما نیز با گذر از زمان خود را به جمعیت حاضر در غدیر رسانده، پای صحبت های الهی آخرین فرستاده خدا می نشینیم و آموزه هایی برای زندگی امروز توشه می گیریم، به امید آنکه با عمل به این سخنان، جزء شیعیان واقعی مولا قرار گرفته، مورد عنایت و شفاعت آن حضرت قرار گیریم. ان شاءالله

ص: 19

ص: 20

ص: 22

دوستداران اهل بیت علیهم السلام بود، به بدگویی بر علیه امام علی علیه السلام تحریک نماید، لذا به او گفت: «ای غلام دست تو را چه کسی قطع کرد؟!

او پاسخ داد: «دست راستم را کسی برید که پیشوای متقیان و پسر عمو، برادر پیامبر صلی الله علیه واله ، شیر روی زمین، باران بیابان های کوبنده ی دشمنان و چراغ فروزان در تاریکی هاست. دست راستم را پیشوایی قطع کرد که قهرمان نبردهای بدر و احد بود. او سرور مکه و مدینه و ابطح است و از دودمان هاشم و قریش است».

بعد از این مدح و ثنای زیبا، بلیغ و طولانی، راه خودش را گرفت و رفت. ابن کوا با شگفتی تمام خود را به محضر علی علیه السلام رسانده و گفت: ای پدر حسن و حسین تو دست آن غلام سیاه را قطع کردی و او در کوچه و بازار با زیباترین عبارات و بهترین کلمات تو را مدح و ثنا می گوید.

امام دستور داد غلام را حاضر کنند. سپس از او پرسید: «ای غلام! من دست تو را بریدم و تو مرا مدح و ثنا می گویی؟!» او پاسخ داد: یا امیرالمؤمنین! تو دست مرا به حکم خداوند و رسول او بریدی و به حق بریده ای و به واجب خدا و رسول عمل کرده ای! چگونه تو را نستایم؟

امیرمؤمنان علیه السلام دست بریده ی او را گرفته و با عبای خود پوشانید و دو رکعت نماز خوانده و دعا کرد و بعد آن را بر جای خود قرار داد. آنگاه عبا را برداشت، دست غلام را به اذن الهی سالم یافتند.

آنگاه به «ابن کوا» روی کرده و فرمود: «ما دوستانی داریم که اگر ایشان را قطعه قطعه کنیم، جز بر دوستی و محبت آنان نسبت به ما نیفزاید و دشمنانی داریم که اگر عسل خالص در گلوی آنها بریزیم، جز بر دشمنی نسبت به ما نخواهد افزود.» (1)

ص: 24

به ارمغان می آورند.

پیامبر اعظم صلی الله علیه واله فرمودند: «هر کس بر من یک بار درود فرستد، خداوند بر او ده بار درود خواهد فرستاد و ده خطا را از او برطرف خواهد ساخت و ده درجه را برایش بالا خواهد برد». (1) و فرمودند: «هر کس در هر روز سه بار و در هر شب سه بار از روی محبت و اشتیاق بر من درود فرستد، بر خدای عزوجل حق است که گناهان آن شب و روز را برایش بیامرزد». (2)

و امام صادق علیه السلام می فرمایند: «هر کسی10 مرتبه بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد، خداوند متعال و ملائکه او، بر آن شخص، صد مرتبه درود و رحمت می فرستند و هر کس بر محمد و آل محمد 100 مرتبه صلوات بفرستد، خداوند و ملائکه اش بر او هزار مرتبه صلوات می فرستند». (3)

یا مثلا درباره ی ذکر «لا اله الا الله» ثواب های بسیاری ذکر شده است که ترنم زبان و دل به این ذکر نورانی، باعث و تقویت ارتباط انسان با خداوند می گردد و انسان را از پاداش های د فراوانی بهره مند می سازد، به گونه ای که امام باقر علیه السلام فرمود: « هیچ چیز نیست که ثوابش بیشتر باشد از گواهی به اینکه بگوید: لا اله الا الله یعنی گواهی دهد به یگانگی خدا». (4)

و امام صادق علیه السلام فرمود: «عمل کسی که صد بار لا اله الا الله بگوید، برتر از اعمال سایر مردم در آن روز است، مگر عمل کسی که بیش از این گفته باشد». (5)

یا در مورد ذکر استغفار، پیامبر اعظم صلی الله علیه واله می فرمایند: «آیا شما را از بیماری و درمان آن آگاه نکنم؟ آگاه باشید که همانا بیماری شما، انجام گناه و دارو و درمان و راه نجات از آن هم، استغفار

ص: 26

است». (1)

مهم آن است که انسان مراقبت نماید با ارتکاب گناه، این داشته ها را از بین نبرد و در صورتی که گناهی مرتکب شد، با استغفار و توبه فوری و حقیقی، آثار سوء گناهان گذشته را از درون و برون وجود خویش بر چیند و جلوی هدر رفتن سرمایه را بگیرد.

آیا دسیسه ها و ترفندهای رنگارنگ مخالفان دینداری و پاکدامنی را احساس نمی کنید؟

آیا کید و مکر آنان در پوشش خیرخواهی، آزادی، روشنفکری و به روز بودن را نمی بینید؟

مراقب باشید. مراقب دغل کاری و فریب دشمنان دینداری و دزدان ناموس و شرافت خود و خانواده ی خویش باشید. مراقب شخصیت دینی و باورها و داشته های معنوی خود باشید و بدانید که دشمنان با مکر و فریب خود درصددند سرمایه های شما را به تاراج ببرند.

آنان با انواع دام ها و برنامه های جذاب، با شبهه افکنی و دروغ پردازی، با شایعه پراکنی و هجمه های تبلیغاتی، با فیلم و سریال، با موسیقی و طنز... شخصیت دینی شما را تضعیف و اندک اندک و گام به گام، شما را به شک و تردید و پس از آن دوری از دین می کشانند و به همین سادگی، شما را از خدا و اهلبیت علیهم السلام جدا می کنند؛ همان کاری که امروزه در برنامه های ماهواره ای به وضوح مشاهده می شود و با ژست خیرخواهانه، همانند سارقان حرفه ای و آموزش دیده، به ایمان و شرافت فردی و خانوادگی مخاطبان خود دستبرد می زنند.

دوستداران علی علیه السلام ! این ندای خاتم رسولان است که هنوز بر تارک تاریخ می درخشد و پیام هشدار گونه اش، برای امروز ما هم بیدارگر و هشیار کننده است که ای دوستان علی وای شیعیان و محبان امیر المؤمنین، من از « اِدغَالِ اللائِمیِن وَ حِیَلِ المُستَهزِئیِن» بر شما بیمناکم. مراقب باشید. بدخواهان شما ،جام زهر را با لبخند ملیح و در ظرفی زیبا و بلورین به شما تعارف می کنند، چندانکه که هرگز گمان نمی برید که او بزرگترین دشمن و سارق ایمان و آرامش شما و خانواده تان است.

راهکار رهایی از این ترفندها و در امان ماندن از سرقت نیز همان است که رسول خدا صلی الله علیه واله در خطبه ی غدیر به دوستداران

ص: 28

علی علیه السلام آموختند و فرمودند: « اِتَّقُوا اَللهَ حَقَّ تُقاتِهِ؛ خودنگه دار باشید و تقوا پیشه کنید، همان گونه که بایسته است». و « صِیرُوا إِلَی مُرَادِهِ، وَ لاَ تَتَفَرَّقُ بِکُمْ اَلسُّبُلُ عَنْ سَبِیلِهِ؛ به سوی هدف و راهی که علی علیه السلام نشان داده، حرکت کنید و راههای گوناگون، شما را از راه او باز ندارد».

ص: 29

آن باخبرند، ولی با توجیه شوخی بودن و قصد تمسخر و تخریب نداشتن، از زیر بار مسئولیت آن شانه خالی می کنند.

مهم تر از این گونه شوخی و تمسخرها، به سخره گرفتن و شوخی با مسائل دینی و معارف و آموزه های الهی است که به بهانه های مختلفی آن را ترویج داده و از طریق پیامک، بلوتوث و مانند آن به صورت گسترده پخش می نمایند.

امروزه برای هر جریانی، حتما چند جوک و شوخی که به معارف، اعتقادات و فرهنگ اسلامی طعنه دارد، تولید و در سطح گستردهای توزیع می شود و تأسف بارتر آنکه بسیاری از افراد متدین و معتقد هم ناخواسته و ندانسته در دام این گونه مباحث افتاده، نقش مهمی در توزیع این سموم ضد دینی که با هدف تخریب مبانی دین و قداست زدایی از معارف دینی تولید می شوند، ایفا می نمایند.

بنابراین افراد معتقد و پایبند به ضوابط شرعی باید بصیرت و دقت لازم در این زمینه داشته باشند تا خدای ناکرده در زمره مروجان و سربازان این گونه استراتژیها و تاکتیک های دشمن قرار نگیرند؛ زیرا خداوند در این گونه مسائل با کسی شوخی ندارد و بنا به تصریح قرآن کریم، حتی کوچکترین ذره از رفتار و گفتار انسان نیز مورد مؤاخذه قرار خواهد گرفت و همه چیز در دفتر اعمال انسان ضبط و ثبت شده، باید در پیشگاه الهی پاسخگو باشد. (1)

می گویند فردی خیلی اهل شوخی و مزاح بود. او را پس از مرگش در خواب دیدند که خیلی گرفتار بود. وقتی علت را از او پرسیدند، گفت: ما هرچی به شوخی گفتیم، اینجا جدی گرفته اند .

از این رو خداوند متعال به کسانی که به او و آخرت ایمان آورده اند می فرماید که نه تنها خودتان مشتری حرف مفت نباشید، بلکه اساسا مسخره کنندگان دین تان را دوست خود نگیرید، چرا

ص: 32

که عاقبت بسیار بد و هولناک آنان، متوجه شما نیز خواهد شد، آنجا که می فرماید: « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَکُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَالْکُفَّارَ أَوْلِیَاءَ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! کسانی را که دین شما را به بازیچه گرفته اند- چه از کسانی که پیش از شما کتاب داده شده اند و چه از کافران - دوستان خود مگیرید، و از خدا بترسید اگر واقعا مؤمن هستید». (1)

یعنی نحوهی برخورد ما با هر گونه شوخی، طنز، جوک و مسخره ی دینمان، خود ملاک و امتحانی برای تقوا و ایمان ماست.

خدا بزرگ است». (1)

و آیه ی: « وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَن سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِینٌ ؛ و برخی از مردم کسانی اند که سخن بیهوده را می خرند تا مردم را بی هیچ دانشی از راه خدا گمراه کنند و آیات الهی را به ریشخند گیرند، برای آنان عذابی خوار کننده خواهد بود». (2)

صبورانه پاسخ داد: «هرآنچه گفتم از جانب خداست و من از خود هیچ نمی گویم».

او سخن خدا و پیامبر را نمی پذیرد و مغرضانه از خدا طلب عذاب می کند و آنچنان که مردم بشنوند می گوید: «خدایا اگر آنچه محمد میگوید حق و از جانب توست، سنگی از آسمان بر ما ببار یا عذاب دردناکی بر ما بفرست».

سخنانش تمام نشده بود که سنگی از آسمان فرود آمد و او را به جهنم فرستاد تا همگان بدانند که شوخی و انکار آموزه های دینی، به تقابل و ایستادگی در برابر آیات الهی خواهد انجامید که سرنوشتی جز هلاکت و ذلت در پی نخواهد داشت. (1)

ص: 35

دوم: گاهی دلیل تمسخر، علم و تخصص و مدرک است. قرآن می فرماید: «فَرِحُوا بِمَا عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ وَحَاقَ بِهِمْ مَا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ » (1) سواد دارد و بی سواد را مسخره می کند که تو که سواد نداری حرف نزن. بیچاره حالا که مدرکی گرفته ، فکر می کند شخصیت و ارزش اش با همین یک ورق کاغذ دگرگون شده است؛ لذا دیگران را مورد تمسخر و اهانت قرار داده، خود را برتر و بالاتر می پندارد.

سوم: گاهی به خاطر قدرت بدنی یا پست و مقامی است که در اختیار او قرار دارد.

چهارم: شکل و قیافه؛ یعنی خوشگل، زشت را مسخره می کند، چون خودش زیباست.

پنجم: گاهی دلیل تمسخر، کینه و بغض است؛ مثلا کسی خطش خوب است و او می گوید: چرا کفش هایت پاره است، چون نمی تواند خط خوب او را تحمل کند. (2) یا مانند بسیاری از عیب جویی ها که ریشه در حقارت و ضعف فرد عیب جو دارد : و این گونه رفتار، نوعی فرار به جلو برای سرپوش گذاشتن بر عیوب خود آنهاست.

ششم: گاهی به خاطر تفریح و خوش بودن است؛ مانند بسیاری از جوک ها و لطیفه های بلوتوث ها و کلماتی که درباره ی اقوام مختلف گفته می شود.

هفتم: گاهی مؤمنان را به متحجر بودن و عقب افتادگی متهم می کنند و خودشان را روشنفکر، به روز و با کلاس تصور می کنند؛ لذا به خودشان حق می دهند آنها را مسخره کرده، رفتارشان را تحقیر کنند. خداوند می فرماید: « وَ إِذَا رَأَوْهُمْ قالُوا إِنَّ هؤُلاءِ لَضالُّونَ ؛ و چون به مؤمنین برمیخورند، به یکدیگر

ص: 38

می گویند اینها گمراهانند». (1)

هشتم: گاهی هم به خاطر حسادت و بدخواهی است. خداوند می فرماید: « وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِی صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ؛ آنها خواستار رنج و مشقت شمایند و کینه توزی از گفتارشان آشکار است و آن کینه که در دل دارند، بیشتر است». (2)

بدون شک هیچ یک از دلایل مذکور درباره ی خداوند قابل بیان و انطباق نیست؛ از این رو باید گفت که چرایی این استهزاء در واقع بازتاب و واکنش آن جهانی این صفت است که بر اساس قاعده ی: «جَزاءُ سَیئَهٍ سَیئَهٌ مِثلُهَا؛ انتقام بدی، مانند آن بدی است» (3) در قیامت بروز می نماید. یعنی چون بدخواهان، منافقان و کافران، دینداران را به خاطر دینداری و خداخواهی، سرزنش و ملامت می کنند و با چشم و زبان، با تهدید مالی، با هجمه های روانی و تخریب شخصیت مؤمنان، با پوزخند و دگر ترفندها به تمسخر مؤمنان پرداختند (4) تا با بهره جستن از این حربه های روانی، آنان را از راهی که برگزیده اند، منصرف و پشیمان نمایند، در قیامت به جبران این رفتارشان، واکنشی متناسب با آنان صورت خواهد گرفت، بدین صورت که این بار افراد متدین و استقامت کنندگان بر باورهای دینی، نمازگزاران، افراد با غیرت، زنان و بانوان باحجاب و باعفت و ... بر بی دینان، گناهکاران، بدحجابان و می خندند، همانطور که خداوند به صراحت می فرماید: «فالیوم الذین قاموا من الکفار یضحکون علی الأرائک ینظرون - هل ثوب الکفار ما کانوا یفعلون؛ امروز مؤمنین به کفار میخندند و بر تخت های خود تکیه زده، تماشا می کنند، ببینند آیا کفار در برابر

ص: 39

کرده هایشان چه جزایی می بیند». (1)

در تفسیر مجمع البیان درباره ی معنای استهزاء خداوند و اینکه مؤمنان چطور به کافران می خندند، آمده است: «وقتی مؤمنین داخل بهشت و کافرین داخل جهنم شدند، دری از بهشت به روی کفار باز می شود و آنان از آتش، شتابان به سوی آن می روند، وقتی رسیدند، درب به روی آنان بسته می شود و از جای دیگر، دری از بهشت باز می شود. باز به سرعت به طرف آن می روند و وقتی رسیدند، مجددا درب بسته می شود، سپس مؤمنان بر آنان می خندند».

آنان شرکت می کنند و نمونه های فراوان دیگری از این قبیل.

این گونه رفتارها که نشانه ی ضعف ایمان و باورهای دینی است، در واقع نوعی تمسخر به دین و مسائل دینی است. قرآن می فرماید: «یُخادِعُونَ اللهَ» (1) یعنی با خدا خدعه می کنند و به خدا کلک می زنند. «قُلْ أَبِاللَّهِ وَآیَاتِهِ وَرَسُولِهِ کُنْتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ » (2) به آنها بگو آیا خدا را مسخره می کنید؟ آیا مسائل شرعی و احکام شرعی را مسخره می کنید؟

موقع رفتن به مسجد و هیأت، جمکران و زیارتگاه، همه ی مسائل و از جمله حجاب خودتان را رعایت می کنید، ولی موقع عروسی و جشن که شد، همه چیز را فراموش می کنید؟ «اتَّخَذْتُمْ آیَاتِ اللَّهِ هُزُوًا؛ یعنی شما آیات خدا را به مسخره گرفته اید». (3)

خود را مقدس و متدین می نامید، ولی در رابطه با نامحرم بی پروا بوده و به محض ایجاد کوچکترین فرصتی، از خدا دل کنده، به گناه روی می اورید؟ آیا به زبان می گویید استغفرالله و در دل شوق گناه دارید؟

سبحه (4) بر کف، توبه بر لب، دل پر از شوق گناه

معصیت را خنده می آید ز استغفار ما!(5)

و علی علیه السلام و همراهی، ملازمت و پذیرش علی علیه السلام از من، آنان مرا گوش (یعنی زودباور و حرف شنو) نامیدند».

آری! بدخواهان دینداری همواره هستند و حتی پیامبر صلی الله علیه واله را نیز با نیش و کنایه می آزردند، پس ما نیز به طور طبیعی باید خود را برای دیدن چنین رفتارهایی آماده ساخته، از هجمه ها و تیرهای مسموم آنان نهراسیم و با به جان خریدن مشکلات احتمالی، مایه ی مباهات خدا و رسولش گردیم. ان شاءالله.

ص: 42

طاقتش تمام شده بود، پیش عموی خود رفت و گفت: مدت ها بود مایل به اسلام آوردن بودم، انتظار داشتم شما هم اسلام قبول کنید. اکنون که از شما خبری نشد، من تصمیم گرفته ام به مسلمین پیوسته و ایمان بیاورم.

عمویش گفت: اگر چنین کاری کنی، آنچه به تو داده ام، پس میگیرم، حتی لباس و تمام زندگی ات را خواهم گرفت؛ برهنه ات میکنم. ولی او که تصمیم خود را گرفته بود، با شجاعت تمام گفت: اسلام آوردن را بر تمام ثروت دنیا ترجیح می دهم. عمویش گفت: پس حالا که مصمم هستی، دست از تمام اموال من بردار.

او به اندازه ای به او سخت گرفت که لباسهایش را نیز از تنش خارج کرد.

عبدالعزی پیش مادرش رفت. جریان اسلام آوردن خود را به مادر گفت و تقاضای لباسی کرد تا پوشیده خدمت پیغمبر صلی الله علیه واله شرفیاب شود. مادر مهربان چون لباسی نداشت که به فرزند دلبند خود دهد، به ناچار گلیمی راه راه به او داد. عبدالعزی، گلیم را از وسط پاره کرد. نیمی را بر شانه انداخت و نیم دیگر را همانند ازار (لنگ) به کمر بست و با صدق و صفا به طرف مدینه آمد.

هنگام سحر به مدینه رسید. داخل مسجد شد. پیغمبر اکرم صلی الله علیه واله همیشه صبحگاه پس از نماز در مسجد جست وجو می کرد و از حال اصحاب صفه (کسانی که در مدینه غریب بودند و از خود خانه ای نداشتند) خبر می گرفت. آن روز چشم پیغمبر به تازه واردی افتاد که با وضع مخصوصی خود را پوشانیده بود جلو آمد، پرسید: تو کیستی؟ گفت: نام من عبدالعزی است و از فلان قبیله ام.

فرمود: تو را «عبدالله» نام میگذارم. میهمان من باش.

از آن پس، عبدالله در جمله میهمانان آن جناب به سر می برد و به تعلیم قرآن اشتغال داشت، تا آن هنگام که مردم آماده جنگ تبوک بودند، عبدالله خدمت پیغمبر آمد و در این جنگ شرکت

ص: 44

کرد و به مقام شهادت نایل شد. (1)

دینی و ارتباط با مراکز دینی بازداشته، به جای تشویق به حضور در کلاس های دینی، قرآنی و اخلاقی، به کلاس های موسیقی و زبان و مانند آن می فرستند تا حال و هوای او را با درخواست های درونی خود همراه سازند و از تبدیل او به یک فرد مذهبی جلوگیری نمایند!

چنین پدران و مادرانی به خوبی می دانند که کلاس هایی مثل زبان و رایانه و... منافاتی با مسائل دینی ندارد و به راحتی می توانند زمان دیگری را برای این آموزش ها در نظر بگیرند، ولی گویی خطری را احساس می کنند که وظیفه دارند از همین امروز و به هر قیمتی که شده، در مقابل آن بایستند و مقاومت نمایند.

این همان پیش بینی رسول خداست که در مورد بسیاری از والدین امروزی مصداق پیدا کرده است. آن هنگام که فرمود: وای بر احوال فرزندان آخرالزمان از دست پدرانشان». اصحابی که حضور داشتند از پیامبر پرسیدند: یا رسول الله پدرانشان مشرک اند؟ پیامبر صلی الله علیه واله فرمودند: « نه بلکه پدران مؤمن و مسلمان دارند.» اصحاب پرسیدند: پس علت تأسف شما چیست؟

پیامبر فرمودند: پدران و مادران آخرالزمان بیشتر توجه خود را صرف برآوردن نیازهای مادی فرزندان خود نموده و از تربیت دینی آنها غافلند. برخی از آنها چیزی از واجبات و فرائض را به فرزندانشان نمی آموزند و اگر فرزندی شخصا برای یادگرفتن احکام اقدام نمود، او را از این کار باز می دارند و به بهره ی بسیار اندکی از دنیا برای آنها راضی میشوند.

آنگاه پیامبر فرمودند: «من از آنها بیزارم و آنها نیز از من بیزارند» (1)

در هر حال، استقامت فکری و تقویت باورهای دینی از طریق مطالعه آثار دینی، ذکر و یاد مداوم خدا، انس با نماز و قرآن، توکل

ص: 46

به خدا و... باعث استقامت و افزایش توان جسمی و روحی در مقابل تخریب ها و هجمه های شیاطین جنی و انسی خواهد شد و انسان مؤمن را در مقابل شبهه افکنی ها، تخریب ها و ضربه های فکری اطرافیان واکسینه خواهد نمود.

می گویند شخصی از قاهره شتری را اجاره کرد تا به منطقه عباسیه برود. او بر شتر سوار شد و صاحب شتر افسار را گرفته و مسافر را می برد. در مسیر راه، شتربان زیر لب و گاهی هم بلند مسافر را مسخره میکرد و چون او را مردی غریب و تنها و محتاج یافته بود، همگام با حرکت شتر به جسارتهای خود ادامه میداد. در مسیر راه شخصی این صحنه را دید و به مسافر گفت: آیا میدانی و می شنوی که شتربان چه می گوید؟ گفت: بلی پرسید: پس چرا از خود عکس العملی نشان نمیدهی؟ گفت: اگر او مرا به عباسیه می رساند و مسیر راه درست است، این حرف ها مهم نیست، هرچه میخواهد بگوید.

بدین روی، انسان مؤمن اگر به خودباوری و پذیرش منطقی و باورمند به خواسته های الهی نائل گردد، روح او با منبع لایزال و قدرت بی نهایتی پیوند خواهد خورد که پس از آن، نه تنها از هیچ چیزی هراس و بیم نخواهد داشت، بلکه در پرتو قدرت ایمان، خداوند چنان ابهت و شوکتی به او خواهد داد که همه به دیده ی احترام به او خواهند نگریست. رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمودند: «مَا أقبَلَ عَبدٌ إِلَی اللهِ إِلاَّ أقبَلَ اللهُ بِقُلُوبِ المُؤمِنِینَ إِلَیهِ حَتَّی یَرزُقَهُم مَوَدَّتَهُم وَرَحمَتَهُم وَمَحَبَّتُهُم؛ هیچ بنده ای قلب و دلش متوجه خدا نمی شود؛ مگر اینکه خدا دل های مؤمنان را متوجه او می کند تا دوستی، رحمت و محبت آنها را روزی او کند». (1)

های اطرافیان و دوستان بدخواه، گاه نوعی اعتراف به ابهت دینداران است، همانطور که یکی از روان شناسان می گوید: «اگر می خواهید از انتقاد بی جا نگران نشوید، به خاطر داشته باشید که انتقاد بی جا و ظالمانه، خود یک نوع تعریف و تحسین در لباس مبدل است». (1)

یعنی کسی که خود از بی حیایی و بدحجابی خسته است، کسی که از تلون و رنگ به رنگ بودن، از بی اختیاری و بازیچه ی دست دیگران شدن، فرسوده و کلافه است؛ کسی که برنامه های ماهواره، کانون خانواده اش را در معرض فنا و نابودی قرار داده، کسی که شعله های مهارناشدنی مال حرام، آرامش و خوشی، الفت و محبت بین اعضای خانواده، احترام به بزرگترها و حفظ حریم ها و حرمت ها را به فراموشی سپرده، باید هم برای آرامش روان رنجور و بیمار خود چنین ادعاهایی نماید تا شاید مرهمی بر زخم های بی شمار جسم و روح باشد .

نکوهش نکوهش گران او را از کار باز ندارد».

شیعیان امیرمؤمنان علیه السلام و بندگان حقیقی خداوند نیز باید به این باور عمیق برسند که خداخواهی و عمل به دستورات الهی، باعث موفقیت و آرامش در دنیا شده، سعادت اخروی نیز به دنبال خواهد آورد، به شرط آنکه همانند مولای خود، مغلوب سخنان دیگران نشوند، روحیه ی خود را نبازند و با حرف آنان، ایمان و باورهای خود را به حراج نگذارند. همانگونه که امام صادق علیه السلام می فرمود: «مؤمن از کوه محکم تر و پر صلابت تر است، چرا که بخشی از کوه ممکن است با کلنگ ها کمی تراشیده شود، ولی هرگز چیزی از دین مؤمن کنده نمیشود». (1)

ص: 49

آن شخص با شنیدن این سخن، مجذوب پیامبر اسلام شد و مسلمان گردید و در راه اسلام استوار بود تا اینکه در یکی از جنگ ها در رکاب پیامبر صلی الله علیه واله به شهادت رسید .(1)

علی علیه السلام از بی عدالتی رنج می کشید؛ از اینکه عده ای از سیری خواب به چشمشان نیاید و عده ای دیگر از گرسنگی !

از اینکه دستان چپاولگر و رانت خواران بر بیت المال تسلط یابند و با انواع رابطه ها و دوستی ها، حق مظلومان و پابرهنگان را غارت کنند.

از اینکه دارایی و ثروت برخی به شماره نیاید و برخی دیگر به نان خشکی شب را به صبح برسانند.

علی علیه السلام از حرام خواری رنج می برد. از بی تفاوتی نسبت به دین خدا و ترک امر به معروف و نهی از منکر نگران بود.

علی علیه السلام از بی غیرتی مردان رنج می کشید، لذا وقتی در عصر حکومت آن حضرت گزارش رسید که در راه ها بعضی از مردان و زنان، حریم عفت را رعایت نمی کنند، آن حضرت مردم کوفه را جمع کردند و در سخنرانی خویش خطاب به آنان فرمودند: را به من خبر رسیده است که زنان شما در راه ها به مردان تنه

میزنند، آیا حیا نمی کنید؟ خداوند لعنت کند کسی را که غیرت نمیورزد! (1) همچنین در روایت دیگری فرمودند: «أَمَا تَسْتَحْیُونَ وَ لاَ تَغَارُونَ نِسَاؤُکُمْ یَخْرُجْنَ إِلَی اَلْأَسْوَاقِ وَ یُزَاحِمْنَ اَلْعُلُوجَ.؛ آیا خجالت نمی کشید و غیرت نشان نمیدهید! زنان شما در بازارها رفت و آمد می کنند و با مردان بیگانه رخ به رخ شده، با بی بند و بارها اختلاط پیدا می کنند؟!» (2)

آن حضرت از بدحجابی و کاسته شدن شخصیت و شرافت دختران و زنان نگران بود و به خوبی می دانست که بدحجابی زنان، آنان را به بازیچه ای در دست مردان و عروسک خیمه شب بازی شبیه خواهد ساخت، در حالی که زنان با مردان از جهات مختلف نه تنها مساوی، بلکه در بسیاری موارد جلوتر هستند؛

ص: 52

از این رو تربیت یافتگان مکتب علی علیه السلام و زهرا علیها السلام یعنی زینب و ام کلثوم، بر حجاب و عفاف خود تأکید ویژه داشتند، تا آنجا که یحیای مازنی یکی از اهالی مدینه می گوید: مدت ها در مدینه، در همسایگی علی علیه السلام در یک محله زندگی می کردم. منزل من در کنار منزلی بود که «زینب» دختر علی علیه السلام در آنجا سکونت داشت. به خدا سوگند! هیچگاه کسی، قد و قامت او را ندید و صدای او را هم نشنید. او هرگاه می خواست به زیارت جد بزرگوارش پیامبر خدا صلی الله علیه واله برود، در دل شب و به همراه پدرش امیرمؤمنان علیه السلام و برادرانش حسن و حسین علیهم السلام می رفت. علی علیه السلام درباره ی تشرف این گونه زینب علیها السلام به امام حسن علیه السلام می فرمود: «أخشَی اَن یَنظُرَ أحَدٌ إِلَی شَخصِ أختِکَ زَینَبُ؛ بیم دارم که کسی به اندام خواهرت زینب نگاه کند». (1)

روشن است که معنای این سخن و سیره ی آن حضرت علیه السلام ، آموزش پیروان و دوستداران به لزوم حفظ حریم ها، مراقبت از خانواده و غیرت ورزی بجا و شایسته است، نه به معنای مخفی کردن زنان و دختران در پستوی خانه و جلوگیری از پیشرفت علمی و اجتماعی آنان؛ همانگونه که روش حضرت زهرا علیها السلام و زینب علیها السلام نیز چنین بود که علاوه بر تدریس زنان و بانوان، در عرصه های اجتماعی و دفاع از حق و حقیقت نیز حضور فعال داشته اند. سخنرانی حضرت زهرا علیها السلام در دفاع از ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام در مسجد و در جمع مردم مشهور است و همگان، یاد و خاطره ی کربلا و پیام رسانی این واقعه عظیم را مدیون زحمات و حضور فعال حضرت زینب علیها السلام در عرصه می دانند و پیش از آن نیز، ایشان در مدینه، برای بانوان، جلسات قرآنی و مانند آن داشت.

فراموش نکنیم که آنچه اهل بیت علیه السلام و شخص امیرمؤمنان علیه السلام بر آن اصرار می ورزیدند، حفظ جایگاه و

ص: 53

شخصیت بانوان از یک سو و غیرت ورزی و حفظ عفت خانواده توسط مردان است که باید از همان دوران کودکی و در نهاد خانواده، مفاهیمی مانند حیا و پاکدامنی را به فرزندان خود بیاموزند تا حضور اجتماعی آنان نیز، حضوری عفیفانه و همراه با حیا و آزرم زنانه و خدایی باشد.

در تاریخ می خوانیم که وقتی بانوان اهل بیت علیهم السلام را وارد شهر کوفه کردند. زینب علیها السلام مصمم بود تا دل های کوفیان را منقلب کند. تصمیم گرفت در جمع آنان خطبه بخواند؛ خطبه ای آتشین که دل ها را به آتش کشد و جان ها را سوزاند، اما مهم نحوه ی سخن گفتن اوست. شهید مطهری رحمه الله اوج عفاف و منزلت حضرت زینب علیها السلام را در این هنگامه به خوبی به تصویر می کشد: ... زینب شاید از روز تاسوعا اصلا خواب به چشمش نرفته. سرهای مقدس را قبلا برده بودند... وضع عجیبی است، غیر قابل توصیف. دم دروازه ی کوفه، دختر علی، دختر فاطمه، اینجا تجلی می کند. این زن با شخصیت که در عین حال زن باقی ماند و گران بها، خطابه ای می خواند.

راویان چنین نقل کرده اند که در یک موقع خاصی، زینب موقعیت را تشخیص داد و «قَد اَومَات» دختر علی یک اشاره کرد. گویی نفس ها در سینه حبس شد و صدای زنگ ها و هیاهوها خاموش شد... راوی گفت: «وَ لَمْ أَرَ خَفِرَهً قَطُّ أَنْطَقَ مِنْهَا» این «خفره» خیلی ارزش دارد. خفره یعنی، زن با حیاء، این زن نیامد مثل یک زن بی حیا حرف بزند. زینب آن خطابه را در نهایت عظمت القا کرد... این است نقش زن به شکلی که اسلام می خواهد. شخصیت در عین حیا، عفاف، عفت، پاکی و حریم .(1)

امیرالمؤمنین علیه السلام هشدار دادند، تحذیر و هشداری جاودان و همیشگی است و هر زمان این گونه اتفاق ها و حوادث تکرار شوند، همان روزی خواهد بود که بار دیگر علم مخالفت با مولای متقیان برافراشته شده و در مقابل او ایستاده اند. نتیجه و پیامد آن نیز به فرموده ی پیامبر صلی الله علیه واله در خطبه غدیر: «وَ اِتَّقُوا اَللّهَ أَنْ تُخَالِفُوهُ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها ؛ از مخالفت با علی علیه السلام بپرهیزید، مبادا که گام هایتان پس از استواری بلغزد».

یعنی زمانی که به باورهای علی علیه السلام ، به خواسته های علی علیه السلام، به سفارشات علی علیه السلام گوش ندهید و رفتارتان مخالف سیره و روش او باشد، وقتی نامتان شیعه و دوستدار علی علیه السلام باشد و رفتارتان مخالفت با او، نتیجه اش این خواهد شد که رفته رفته از مسیر زندگی علوی و فاطمی دور شده، پایانش انحراف از دین، بدعاقبتی و جهنمی شدن است، همانگونه که پیامبر صلی الله علیه واله در فرازی دیگر از این خطبه، سرانجام مخالفت با سیره ی حضرتش را چنین اعلام می کند: « فَاحْذَرُوا أَنْ تُخَالِفُوا فَتَصِلُوا نَاراً وَقُودُهَا اَلنّاسُ وَ اَلْحِجارَهُ أُعِدَّتْ لِلْکافِرِینَ ؛ از مخالفت او بهراسید، وگرنه در آتشی وارد خواهید شد که هیزم آن [بدن های] مردم [گنه کار] و سنگ ها [بتها] است و برای حق ستیزان و کافران آماده شده است».

راه نجات نیز تنها و تنها همان است که پیامبر فرمود: واتقوا الله؛ از گناه فرار کنید و به دامان خدا پناه ببرید.

در کوی حیدر، در «مهر باران» *** شرط است پاکی، بر جمله یاران

راهی ندارد آلوده دامن *** تنها و تنها، پرهیزکاران

ص: 55

و بار پنجم فرمود: برو آن را در راه خدا خرج کن ! (1)

که اگر هنگام نماز، کار یا خریدی را که شروع کرده اند، ادامه ندهند، بعد مجبور می شوند وقت بیشتری صرف آن کنند، یا زنان خانه دار فکر می کنند که مثلا ابتدا فلان کار خانه را انجام و سپس به نماز بپردازند، تا تنظیم کارها به هم نخورد و دهها مثال از این قبیل که همگی آنها، اولویت دادن به چیزهایی است که در آنها منفعت دنیوی یا آسان شدن کارها است، در حالی که امیرمؤمنان علیه اسلام می فرماید: «مردم چیزی از کار دینشان [چون نماز] را برای به دست آوردن سود دنیا از دست نمی دهند، مگر آنکه خدا به روی آنها چیزی را می گشاید که زیانش بیشتر است از آن سودی که به دست آورده اند». (1) یعنی اگر کسی برای به دست آوردن مال دنیا، نمازهای واجب، پرداخت قرض و بدهی، دیدار اقوام، کمک به نیازمندان و .... کنار بگذارد و اولویت را به چیزهای دیگر بدهد، نه تنها به مقصود خود نمی رسد، بلکه چه بسا ضرر بیشتری را هم متحمل گردد.

مشابه این رفتارها در زندگی، فراوان به چشم می خورد، هنگام زیارت و تفریح، انفاق به اقوام نیازمند یا دیگران، بخشش پنهانی یا علنی، نماز فرادا یا شرکت در نماز جماعت مسجد، تفریح با دوستان یا سر زدن به پدر و مادر و شاد کردن دل آنها و در این موارد، اولویت به کدام گزینه داده می شود؟

از مجموع این انتخاب ها، هرکس می تواند با اولویت های خود در زندگی آشنا شود و دریابد که آیا سبک زندگی او به دینداری نزدیک تر است یا دنیا خواهی؟ آیا حرف اول زندگی او، مسائل دینی و باورهای مذهبی است، یا چیزهای دیگر؟

خلاصه آنکه، اگر دین و باورهای دینی برای انسان اولویت داشته باشد، آهنگ زندگی را بر مبنای خواست الهی بنا خواهد گذارد. رفتارها، گفتارها، دید و بازدیدها، خوشی ها و تفریحات و همه را با معیار رضایت الهی و با اولویت دادن به فرمان الهی

ص: 58

انجام خواهد داد.

هماهنگ سازیم.

پیام غدیر برای امروز ما این است که ای شیعیان و محبان علی علیه السلام اولویت زندگی انسان با ایمان، رضایت الهی و ترجیح دادن امور شرعی بر دیگر موارد است و هرگاه خواست های او با مسائل شرعی منافات داشت، دستور الهی را مقدم خواهد شمرد.

ص: 60

یک روز تصمیم گرفت برای سرکشی و کسب اطلاع از کمبودهای انبار، از آنجا دیدن کند. مسئول انبار (حاج امرالله) پیرمردی با محاسنی سفید و چهره ای گشاده بود.

وقتی شهید باکری به آن قسمت می رسد، حاج امر الله به همراه هشت بسیجی جوان در حال خالی کردن بار کامیونی بودند که تازه از راه رسیده بود و آذوقه آورده بود .

حاج امرالله که شهید باکری را از روی قیافه نمیشناخت، وقتی می بیند ایشان کناری ایستاده و آنها را تماشا می کند، داد میزند: آی جوان! چرا همین طور ایستادی و ما رو نگاه میکنی؟ تا حالا ندیدی از کامیون بار خالی کنند؟ بیا بابا! بیا این گونی ها را تا انبار ببریم! آمده ای جبهه که کار کنی، یادت باشه از حالا تا وقتی که لازم باشه باید پا به پای این هشت نفر این بارها را خالی کنی ! فهمیدی یا نه؟

این سرباز مخلص با معصومیتی صمیمی پاسخ میدهد: بله، چشم !

با آنکه حمل گونی های به آن سنگینی روی کتف مجروح، بسیار مشکل است، ولی شهید باکری بدون اینکه اظهار ناراحتی یا سختی کند، تمام گونی ها را خالی کرد.

نزدیکی ها ظهر، آقای طیب برای دادن آمار به حاج امر الله به آنجا می آید. بعد از سلام و احوالپرسی حاج امرالله به او می گوید: یک بسیجی پرکار امروز به ما کمک خوبی کرده است، نمیدانم از کدام قسمت است، می خواهم بروم و از بصیرتی بخواهم او را به قسمت ما منتقل کند.

طیب می پرسد: حاج امرالله! کدوم بسیجی رو میگی؟

او آقا مهدی را نشان می دهد، طیب با حالت تعجب به سرعت به طرف او می رود و گونی را از روی شانه های او بر می دارد و بعد با ناراحتی به حاج امرالله می گوید: هیچ میدونی این آقا کیه؟ این آقا مهدیه، آقا مهدی باکری، فرماندمون !

ص: 62

حاج امرالله و هشت بسیجی دیگر تعجب می کنند و جلو می آیند. شهید باکری بدون اینکه بگذارد آنها حرفی بزنند، صورت شان را می بوسد و می گوید: حاج امرالله! من هم یک بسیجی ام . (1)

هیچ ناراحتی نداریم و شکست معنا ندارد. (1)

در زندگی معصومین علیهم الان به عنوان بندگان خالص و حقیقی خداوند، این گونه رفتارها کاملا ملموس است و همه از جانفشانی ها و اخلاص امام حسین علیه السلام باخبرند که چگونه تمام زندگی و هستی خودش را برای رضای الهی داد و از همه ی خواسته ها و خوشی ها، برای رضای خداوند گذشت و در آخرین لحظات عمر شریفش، در قتلگاه فرمود: «رِضاً بِقَضَائِکَ وَ تَسلِیمَاً لاَمرِکَ وَ لاَمَعبُودَ سِوَاکَ یَا غِیَاثَ المُستَغِیثِین، خشنود به قضای تو و تسلیم امر و فرمانت هستم و معبودی غیر تو نیست، ای فریادرس فریاد جویان».

در تربیت فرزند، چگونگی شرکت در محافل و مجالس، اشتغال و کسب در آمد، کنترل زبان و گفتار، رابطه با خویشاوندان و موارد فراوانی از این گونه رفتارها که بی شک بسیاری از آنها نیازمند بازنگری و اصلاح است.

من در مسیر طاعت خداست». (1)

و خود آن حضرت در سخنی که شاید برای بسیاری از زندگی های امروزی، بیشتر به یک آرزو شبیه باشد تا واقعیت، فرمودند: « وَاللهُ مَا اغضَبَتنِی؛ به خدا قسم، حتی یک بار هم فاطمه مرا عصبانی و خشمناک نکرد». (2)

واقعیت این است که وقتی همه چیز زندگی بر محور رضایت الهی باشد و زن و شوهر پا را از محدوده ی قوانین الهی فراتر نگذارند، محیط خانه، آرام و پر از محبت و دلدادگی و لحظات کنار هم بودن، زیباترین و شادترین لحظات زندگی آنان خواهد بود و همدم موافق و مهربان یکدیگر و برطرف کننده ی غمها و غصه های یکدیگر خواهند بود؛ همانگونه که حضرت علی علیه السلام می فرماید: «وَ لَقَدْ کُنْتُ أَنْظُرُ إِلَیْهَا فَتَنْکَشِفُ عَنِّی اَلْهُمُومُ وَ اَلْأَحْزَانُ بِنَظَرِی إِلَیهَا؛ و هر گاه به زهرا علیها السلام نگاه می کردم، نگرانی ها و غم هایم از بین می رفت». (3)

ولی آیا در خانه های شیعیان علی علیه السلامی چنین فضای صمیمی و عاشقانه ای برقرار است؟ آیا مراسم های مختلف عقد و عروسی، عاری از گناه و معصیت است؟ آیا سخت گیری های بیجاء جهیزیه های آن چنانی و مخارج کمرشکن، موافق روش اهل بیت علیهم السلام است؟ آیا ...

بنابراین، وقتی نه تنها مثل آنان عمل نمی کنیم، بلکه بیشتر رفتار ما مخالف شیوه ی زندگی آنان و در بسیاری از موارد گناه آلود و برخلاف رضایت الهی است، پس چگونه زندگی آرام و شاد و کم دغدغه را انتظار می کشیم؟

عمل برای خدا و کسب رضایت الهی جریان دارد، از خوابیدن در بستر پیامبر در لیله المبیت و خطر حمله ی دشمن را به جان خریدن گرفته (1) تا کشتن قهرمان عرب (عمرو بن عبدود) در جنگ خندق، جانفشانی و دفاع جانانه از پیامبر در جنگ احد و دریافت مدال جوانمردی توسط فرشته وحی (2) تا سکوت 25 ساله به خاطر بقای دین و حفظ منافع کلان اسلام، (3) و دهها فداکاری و ایثار و اخلاص دیگر که زینت بخش صفحات تاریخ اسلام شده است.

«ابن عباس» جمله ی زیبایی دارد. وی می گوید: علی علیه السلام در تمامی کارهای خود همواره در پی رضایت الهی بود و به همین جهت «مرتضی» نامیده شد. (4)

آنکه در شأن اوست. و خداوند مؤمنان را مخاطب قرار نداده، مگر آنکه به او آغاز کرده و او اولین شخص مورد نظر خدای متعال بوده است و آیه مدح و ستایشی نازل نگشته، مگر درباره ی او. و گواهی نداده خداوند به بهشت در سوره ی «هَل أتَی عَلَی الإِنسَان»، مگر برای او، و این سوره را در حق غیر او نازل نکرده و با آن جز او را نستوده است.

در فرازی دیگر، آن گاه که دستان ولایت را بلند کردند، دیگر باز خطاب به حاضران فرمودند: مَعَاشِرَ اَلنَّاسِ هَذَا عَلِیٌّ أَخِی وَ وَصِیِّی وَ وَاعِی عِلْمِی وَ خَلِیفَتِی عَلَی أُمَّتِی وَ عَلَی تَفْسِیرِ کِتَابِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ اَلدَّاعِی إِلَیْهِ وَ اَلْعَامِلُ بِمَا یَرْضَاهُ وَ اَلْمُحَارِبُ لِأَعْدَائِهِ وَ اَلْمُوَالِی عَلَی طَاعَتِهِ وَ اَلنَّاهِی عَنْ مَعْصِیَتِهِ ؛ هان مردمان ! این علی است برادر و وصی و نگاهبان دانش من. و هموست جانشین من در میان امت و بر گروندگان به من و بر تفسیر کتاب خدا که مردمان را به سوی او بخواند و به آنچه موجب خشنودی اوست عمل کند و با دشمنانش ستیز نماید. او پشتیبان شما در : مسیر اطاعت خداوند و بازدارنده از نافرمانی اوست.

بنابراین، وقتی علی علیه السلام ، مرتضی شد و به امامت و رهبری منصوب گردید، آن گاه است که خداوند نیز راضی و خشنود می شود و به چنین دینی رضایت می دهد و می فرماید: «اَلْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ اَلْإِسْلامَ دِیناً ؛ امروز آیین شما را به کمال، و نعمت خود را بر شما به اتمام رساندم، و اسلام را به عنوان دین شما پسندیدم».

ان شاءالله همه ما بتوانیم زندگی را بر مبنای زندگی علوی بنا کنیم و در همه شئون زندگی، رضایت الهی را بر دیگر درخواست ها مقدم نماییم.

ص: 68

انگاری اشتباهات خود، باعث تنزل معنوی و ایجاد گره در زندگی خواهد شد. به ویژه آنکه اگر این روند بی تفاوتی تداوم داشته، پیوسته اشتباهی روی اشتباهات پیشین انباشته گردد و انسان به تصور اینکه خطا و اشتباهی ندارد، یا اشتباهش آن قدر ناچیز است که ارزش توجه کردن را ندارد، خود را در سراشیبی سقوط و لبه ی پرتگاه قرار می دهند و آن هنگام است که شیطان با اشاره ای کوچک، هلاکت معنوی و سقوط از مقام ایمان و تقوا را برای آنان رقم می زند.

داستان «برصیصای عابد» نمونه ی خوبی برای این سخن است که پس از آنکه با وسوسه ی شیطان، لغزشی از او سر زد و محکوم به اعدام شد، لحظه ی اعدام، شیطان بار دیگر خود را حاضر ساخت تا بلکه تیر خلاص را بر ایمان کم رمق و کر نحیف شده ی او شلیک نماید. او به بهانه ی نجات، از عابد نادان در خواست که بر او سجده نماید، او نیز در همان حالت با بر هم نهادن پلک ها، سقوط در دره ی کفر و هلاکت معنوی خویش را امضا نمود.

امام کاظم علیه السلام به یکی از شاگردان برجسته ی خود به نام «هشام» توصیه هایی بس زیبا و هشداردهنده دارند و در فرازی از این توصیه نامه می فرماید: «یَا هِشَامَ بنَ الحَکَمِ... إِنَّ صِغَارَ اَلذُّنُوبِ وَ مُحَقَّرَاتِهَا مِنْ مَکَایِدِ إِبْلِیسَ ؛ هشام! بدان که گناهان کوچک که چندان به چشم مردم نمی آیند، از ترفندهای شیطان است و او با همین نوع از گناهان، مردم را فریب داده و آنها را در دام خود سخت می فشارد و اسیر خود می کند».

آن گاه امام کاظم علیه السلام شگرد آن دشمن دیرین در این دغل بازی را هم تشریح کرده و می فرمایند: «یُحَقِّرُهَا لَکُمْ وَ یُصَغِّرُهَا فِی أَعْیُنِکُمْ ؛ کاری که شیطان می کند این است که ابتدا گناه را در نظر ما خوار و بی ارزش نشان میدهد».

ص: 70

شیطان وسوسه ای به آنها برسد، خدا را یاد می کنند، زیرا مردمی صاحب بصیرتند». (1)

رهبر معظم انقلاب دام ظله ، پیرامون لزوم هوشیاری انسان متقی در برابر شیطان می فرماید: در اصطلاحات قرآنی، آن چیزی که نقطه ی مقابل غفلت است، تقواست. تقوا، یعنی بهوش بودن و دائم مراقب خود بودن. (2) تقوا، یعنی مواظب باشید هر عملی که از شما سر می زند، منطبق بر مصلحتی باشد که خدای متعال برای شما در نظر گرفته است. تقوا چیزی نیست که کسی بتواند یک لحظه آن را رها کند. اگر رها کردیم، جاده لغزنده است، دره عمیق است؛ خواهیم لغزید و سقوط خواهیم کرد، تا باز جایی دستمان به مستمسکی، سنگی، درختی و بوته ای گیر کند و بتوانیم خودمان را بالا بکشیم. «إِنَّ اَلَّذِینَ اِتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ اَلشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ » وقتی که آدم با تقوا، مست شیطان را احساس کرد، فورا به خود می آید و حواسش جمع میشود. شیطان که از ما دور نمیشود! (3)

اگر از آدم غافل دهها گناه سر می زند و اصلا حس نمی کند که گناه کرده است؛ آدم متقی، درست نقطه ی مقابل اوست. اندک گناهی هم که می کند، فورا متذکر می شود که گناه کرده است و به فکر جبران می افتد. به مجرد اینکه شیطان از کنارش عبور می کند و باد شیطان به او می خورد، فورا حس می کند که شیطان زده شده و دچار اشتباه و غفلت گردیده است؛ «تَذَکّرُوا»: به یاد می افتد. «فَاِذَا هُمُ مُبصِرُونَ» چنین آدمی، چشمش باز است. (4)

دوری از گناه تأکید کردند و هشدار دادند که هیچ کس حق ندارد گناهان و لغزش های خود را ناچیز بشمارد، زیرا کوچک شمردن گناه، باعث سقوط انسان از مقام تقوا و دینداری می گردد، وقتی که یک لغزش و ترک اولی از سوی پدر این امت [حضرت آدم عله السلام] ، باعث هبوط او گردید، دیگر تکلیف دیگران روشن خواهد بود.

امروزه به عینه شاهدیم که بسیاری از رابطه های گناه آلود با یک نگاه، با یک پیامک و مانند آن شروع شده به قتل و خودکشی بی آبرویی، فروپاشی خانواده و برجای ماندن فرزندان طلاق و مانند آن ختم شده است.

پیام غدیر برای امروز ما این است که هیچ لغزش و گناهی را کوچک نشمارید و اگر مرتکب لغزش و گناهی شدید، فورا استغفار نمایید و با عزم و اراده ی قوی، از مسیر گناه آلود جدا و به جاده دینداری و تقوا بازگردید، وگرنه آفات و پیامدهایی گریبانگیر انسان خواهد شد که دیگر پشیمانی سودی به حالشان نخواهد داشت.

ص: 73

کردن؛ جمعه: تمام نکردن صلوات های مخصوص جمعه و رضایت دادن به هفتصد تا». اسمش حسینی بود. تازه رفته بود دبیرستان . (1)

و منت گذاری بر همسر و فرزندان، عمل صالح و مورد پسند خداوند است؟

اینکه با کوچکترین بهانه ای با خانواده و خویشان نزدیک، به ویژه پدر و مادر خود قطع رحم و آنان را ترک نماید و تمایلات شخصی و دلخوری های همسر را بر دستور الهی مبنی بر احترام و تواضع نسبت به والدین - ترجیح دادن، (1) آیا عمل صالح است؟

اینکه جنس یا مالی را به امانت می گیرد و پس نمی دهد؛ اینکه بدهکار است و با وجود دارایی، طلب دیگران را نمی پردازد، آیا عملی است که خداوند از آن راضی باشد؟

تمسخر و شوخی با آبروی دوستان و همکاران به بهانه های مختلف، تهمت و غیبت و... آیا موافق خواست الهی است؟

زخم زبان و شکستن دل دیگران برای تسلی خاطر، تشقی قلب و التیام زخم روحی، آیا عمل صالح است؟

مخلوط کردن مال حلال و حرام، نپرداختن واجبات مالی مانند خمس و زکات با توجیه و دلیل تراشی، رفتاری دینی است؟

تلف کردن وقت اداری، انجام کارهای شخصی در اداره و کار ارباب رجوع را عمدا به تأخیر انداختن یا انجام کار آنان با منت و غرور، عمل شایسته و کسب حلال است؟

گوش دادن به موسیقی مبتذل، ساعت ها نشستن پای ماهواره به بهانه خوش بودن و تفریح، و دهها نمونه از این گونه رفتارها و اشتباهات ریز و درشت، آیا باز هم می توانیم به خود جرأت بدهیم و بگوییم بال عمل صالح ما صحیح و سلامت بوده، آماده پرواز است؟

این چه ایمانی است که انسان نماز نمی خواند، روزه نمی گیرد و سال ها می گذرد و پایش به مسجد و هیأت و مزار امامان و امامزادگان و دیگر بقاع متبرکه باز نمی شود؟

ص: 76

این چه ایمانی است که بیش از آنکه به خدا اعتماد داشته باشد، به فلان دوست بانفوذ، به وعده ی فلان مسئول و... تکیه می نماید؟

اجازه دادن به همسر و دختر برای آرایش و پوشش نامناسب در کوچه و خیابان و در حضور افراد نامحرم، آیا رفتاری دینی و عملی پسندیده است؟ قطعا نه! چرا که اگر مورد تأیید بود، پیامبر بر چنین رفتاری وعده ی آتش جهنم نمی داد، آن گاه که فرمود: « هر کس از زنش اطاعت کند، خداوند او را به صورت در جهنم می اندازد». پرسیدند: منظور شما چه نوع اطاعتی است؟ حضرت فرمودند: «اینکه به همسرش برای رفتن به جاهای نامناسب، عروسی ها، پوشیدن لباس های نازک و اجازه دهد». (1)

بنابراین اینکه کمیت معنویت ما می لنگد و در بسیاری از امور زندگی با گره و مشکلات مواجه می شویم، به خاطر کم کاری و جداسازی ایمان از عمل صالح و فاصله انداختن بین دو بال حرکت به سوی معنویات و کمال انسانی است. وگرنه بسیارند کسانی که با تمسک و همراهی این دو، مراتب والای معنوی را پیمودند و به سر منزل مقصود رسیدند.

سه: اصل سفارش یکدیگر به حق گرایی

چهار: اصل سفارش یکدیگر به صبر

ندارد، خطی بر اسمش می کشید.

یک روز همانطور که بر در خانه خود نشسته بود و به لیست دفتر خود نگاه می کرد، یک نفر ناصبی(دشمن اهل بیت)، به مسخره و طعنه و شماتت به او گفت: بدهکار بزرگ تو، علی بن ابیطالب، با تو چه کرد؟

ابوجعفر از سخن ناروای او سخت آزرده شد، برخاست و به خانه رفت. شب هنگام رسول خدا صلی الله علیه واله را در خواب دید که حسن و حسین علیه السلام همراه ایشان بود.

حضرت فرمود: کجاست پدر شما امیرالمؤمنین، ناگاه آن حضرت حاضر شد و گفت: یا رسول الله! حاضرم.

رسول خدا صلی الله علیه واله فرمود: چرا حق این مرد را نمی دهی؟

امیرالمؤمنین عرض کرد: یا رسول الله! این حق اوست دنیایی اوست که آورده ام. بعد به آن مرد کیسه ای از پشم سفید داد و فرمود: این حق توست.

رسول خدا صلی الله علیه واله فرمود: بگیر این را و هرکس از فرزندان علی علیه السلام نزد تو آمد و چیزی خواسته او را رد نکن. بدانکه بعد از این برای تو فقری نخواهد بود.

ابوجعفر گفت: بیدار شدم در حالی که کیسه در دستم بود همسرم را بیدار کردم و گفتم: چراغ را روشن کن. چون نگاه کردم، هزار اشرفی در آن بود. وقتی به دفتر خود مراجعه کردم، دیدم تمام دین آن حضرت، همین مبلغ بود؛ نه کمتر، نه زیادتر. (1)

عید سادات

یکی از ویژگی های شیعیان و دوستداران اهل بیت علیهم السلام احترام و جایگاه ممتازی است که برای منتسبین به پیامبر و اهل بیت علیهم السلام قائل هستند و همواره در تجلیل، احترام و اکرام آنان می کوشند.

شیعیان با فطرت پاک و خدایی خویش، ندایی درونی آنان را

ص: 80

به احترام و ارادت نسبت به وابستگان پیامبر و اهل بیت علیهم السلام فرا می خواند و از اعماق وجود خود، احترام و ارادتی ناخواسته احساس می نمایند که با سرشت نورانی آنان عجین گشته است؛ از این رو در زمان هایی مانند عید غدیر، به زیارت و دیدار سادات رفته، تجدید عهدی با ذریه و خاندان پیامبر می نمایند؛ همانگونه که رسول خدا صلی الله علیه واله سفارش می فرمود: « عِیَادَهُ بَنِی هَاشِمٍ فَرِیضَهٌ وَ زِیَارَتُهُمْ سُنَّهٌ ؛ عیادت بنی هاشم (سادات) واجب و زیارت آنان مستحب است». (1)

البته در عرف همه جوامع، انتساب به رهبران و شخصیت ها نوعی امتیاز محسوب می شود و مردم نیز به همین سبب به بستگان آنان نیز احترام می گذارند، ولی رفتار شیعیان، ریشه در باورهای قرآنی، روایات و تجربه هایی دارد که بیانگر عظمت مقام ذریه ی پیامبر و تأثیرات شگرف مادی و معنوی تکریم سادات به دنبال خود آورده است.

خداوند در آیه مودت می فرماید: «بگو من بر ابلاغ رسالتم که شما را به چنین جایگاهی می رساند، هیچ مزدی جز دوستی با خویشانم از شما نمی خواهم». (2) هنگامی که این آیه نازل شد از پیامبر پرسیدند: ای رسول خدا! آنان که خدا به مودتشان فرمان داده، چه کسانی اند؟ فرمود: «علی علیه السلام و فاطمه علیها السلام و فرزندان آن دو» . (3)

جالب اینکه درباره ی شأن نزول آیه شریفه مودت، امام صادق علیه السلام می فرمایند: « هنگامی که رسول خدا صلی الله علیه واله از حجه الوداع به مدینه باز می گشت، مردم شهر مدینه به حضور ایشان شرفیاب شدند و عرض کردند: ای رسول خدا! هجرت شما به مدینه منوره شرف و فضیلتی بزرگ بود که خداوند بزرگ به ما ارزانی داشت، خداوند دوستان ما را با حضور شما در مدینه خشنود

ص: 81

ساخت و دشمنان ما را ذلیل و خوار گردانید.

ای پیامبر برای ما سخت است گروه هایی برای رفع مشکلات خود نزد شما می آیند و شما مالی ندارید تا به آنان بپردازید و چه بسا دشمن، ما را شماتت و سرزنش می کند. ما دوست داریم یک سوم دارایی خود را در اختیار شما قرار دهیم تا هرگاه هیئتی به مدینه آمد، شما چیزی داشته باشید تا به آنان بدهید.

پیامبر صلی الله علیه واله پاسخی به آنان نداد و منتظر شد تا از سوی پروردگار فرمانی در این باره صادر شود و آیه ای نازل گردد. جبرئیل نازل شد و گفت: ای پیامبر! بگو: من هیچ پاداشی از شما بر رسالت و پیامبری ام درخواست نمی کنم، جز دوست داشتن نزدیکانم.

امام صادق علیه السلام در پایان این روایت فرمودند: «منافقان با شنیدن این آیه شریفه بر آشفتند و گفتند: خدا این آیه را نازل نکرد مگر آنکه پسر عموی پیامبر علی علیه السلام را تقویت نماید و اهل بیت او را به ما تحمیل کند. پیامبر دیروز گفت: «من کن د مولاه فعلی مولاه؛ آن کس که من پیشوای اویم بعد از من علی

پیشوای اوست». امروز هم می گوید: «لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ اَلْمَوَدَّهَ فِی اَلْقُرْبی » (1)

در روایات نیز بر ضرورت و بایستگی رعایت حرمت و شأنیت سادات تأکید و بر آثار مثبت و دستاوردهای فراوان آن اشاره شده است. رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمود: «حَقَّتْ شَفَاعَتِی لِمَنْ أَعَانَ ذُرِّیَّتِی بِیَدِهِ وَ لِسَانِهِ وَ مَالِهِ ؛ شفاعت من برای کسی که با دست و زبان و مال خود به فرزندان من کمک کند، لازم گردیده است». (2)

و فرمود: «چهار کس هستند که من در روز قیامت شفیع ایشانم، اگر چه آورده باشند گناهان اهل دنیا را: بزرگوار دارنده ذریه ی من، و برآورنده ی حاجت های ایشان، و سعی کننده از

ص: 82

برای ایشان در وقت اضطرارشان، و دوست دارنده ی ایشان به دل و زبان خود» . (1)

همو فرمود: «هر کس یکی از اولاد مرا ببیند و به احترام او از جای برنخیزد، هر آینه به من جفا کرده است».

و در کلام دیگری فرمود: «هر که اولاد مرا ببیند و تمام قامت به پیش پایش برنخیزد، خداوند او را به درد بی درمانی گرفتار سازد». (2)

را به طرف شما دراز کنم. (1)

و در حالات «آیت الله سیبویه» نقل شده که هرگاه در منبر مینشست و سیدی وارد مجلس می شد، از منبر پایین می آمد و دست سید را می بوسید و مجددا بر منبر مینشست. احترام ایشان به سادات تا جایی بود که هرگاه سیدی را ملاقات می کرد، به احترامش تمام قد می ایستاد و دست ایشان را می بوسید و برای او ذکر صلوات میداد.

مرحوم سیبویه می فرمود: هرچه خداوند به ایشان داده، از برکت احترامی است که نسبت به سادات داشت؛ به طوری که تا به آن سن که نزدیک 90 سال داشت، سوزن را نخ می کرد، بدون اینکه احتیاجی به عینک داشته باشد.

فرمود: آیا حارث هستی؟

عرض کردم: آری. فرمود: بدان که گناهان نابخردان شماء وبال گردن شما دانشمندان خواهد شد. امام این جمله را فرمود و به راه خود ادامه داد.

این جمله فکر و ذهن مرا مشغول کرده بود، به خانه ی امام رفتم و به حضرت عرض کردم: شما چنین جمله ای فرمودید و مرا پریشان کردید.

حضرت فرمود: چرا وقتی گناهی مشاهده می کنید، ارشاد نمی کنید و شخص را متوجه اشتباهش نمی کنید.

عرض کردم: آقا، آنها حرف ما را گوش نمی دهند. امام فرمود: «اُهْجُرُوهُمْ وَ اِجْتَنِبُوا مَجَالِسَهُمْ ؛ در این صورت از آنها دوری کنید و در مجالس آنها شرکت نکنید ». (1)

سال بیشتر باقی نمانده، ولی به واسطه ی انجام صله رحم عمرشان سی سال زیاد می شود، و در نقطه ی مقابل، برخی افراد از عمرشان سی و سه سال باقی مانده، ولی به خاطر قطع رحم عمرشان به سه سال بلکه کمتر از آن کاهش می یابد. (1)

به رغم تمامی آثار و برکاتی که در معاشرت و تعامل با دوستان و آشنایان، به خصوص خویشاوندان نزدیک، نصیب انسان می گردد، امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی، گرفتاری های خودساخته و توقعات زیاد، این خصلت دینی با بی مهری مواجه شده است.

یکی از عوامل کاهش دید و بازدیدها و باخبر بودن از اقوام و خویشان، توجه نکردن و بی مبالاتی آنان به قواعد و معیارهای اخلاقی و دینی و فراهم آوردن زمینه ی گناه و معصیت است که چالش های فرساینده و آزاردهنده ای را در فرآیند تعامل و معاشرت به وجود می آورند که چه بسا شیرینی و حلاوت معاشرت را، به تلخی و تنش مبدل می سازد.

کم نیستند افرادی که ماهها و بلکه سال ها با برادر، خواهر و حتی والدین خود قطع رابطه کرده و توجیه شان این است که روابط ما با آنان جز ناراحتی و اوقات تلخی، استرس و اضطراب و گناه حاصلی نداشته و ندارد.

و باز کم نیستند افرادی که برعکس گروه مذکور، بدون توجه به قواعد معاشرت و مراودات دینی، با اهل معصیت به راحتی آمد و شد داشته و اصل و اساس در ارتباط با خویشان را، هم خونی و علاقه به دور هم جمع شدن و با هم بودن و گفتن و خندیدن و خوش بودن می دانند .

بدون شک هر دو گروه یاد شده، بر لبه ی افراط و تفریط گام بر می دارند و رفتارشان از منظر دین، محکوم و ناپسند است. آنچه از آموزه های دینی به دست می آید این است که محور و

ص: 88

مدار اصلی در معاشرت، انجام واجبات و ترک محرمات است و ارتباط با خویشان، بدون قاعده و ضابطه نیست.

در ارتباط با دوستان و افراد غیر فامیل، تکلیف روشن است و انسان به هیچ عنوان حق ندارد به رابطه هایی که در آنها حریم های شرعی زیرپا گذارده می شوند و انواع گناهان از قبیل غیبت، تهمت، اختلاط با نامحرم، تماس بدنی، بدپوششی حاضران، موسیقی حرام، شبهه پراکنی، توهین به مقدسات و.... در آنها رواج دارد، انسان نباید به بهانه های واهی، دچار خودفریبی شده، ایمان و تقوای خود را در معرض آلودگی به ویروس گناه قرار دهد.

اما در قبال خویشاوندان نزدیک همانند والدین، برادر و خواهر، عمو، عمه، دایی، خاله و کسانی که در دایره ی فامیل نزدیک قابل تعریف هستند، انسان نباید برای راحتی و آسایش خویش، در انجام وظیفه ی شرعی خود کوتاهی نماید و در صورت امکان باید با توصیه و خیرخواهی، آنان را امر به معروف نهی از منکر نماید، ولی اگر این شیوه مؤثر نیفتاد و احساس نماید که ممکن است حضور در جمع آنان، باعث تضعیف باورهای دینی و سستی پایه های ایمان آنان خود او می گردد، در این صورت برای انجام صله رحم، می توان از راهکارهای جایگزین مانند تماس تلفنی یا ارسال پیامک عاطفی و مؤدبانه، حضور کوتاه مدت و دیگر شیوه ها بهره برد تا هم به گناه قطع رحم مبتلا نشد و هم از برکات و آثار صله رحم بهره مند گردید، همانطور که پیامبر صلی الله علیه واله فرمود: «صِلُوا أَرْحَامَکُمْ وَ لَوْ بِسَلاَمٍ ؛ صله رحم کنید ولو به سلام گفتن» (1) که کنایه از برقراری ارتباط با خویشان به کمترین حد ممکن است.

تقویت روابط خانوادگی و استحکام رابطه های اخلاقی و عاطفی بین افراد خانواده و نزدیکان می گردد، ولی این بدین معنا نیست که انسان نسبت به بدی و گناه آنان بی تفاوت بماند و چشم خود را بر زشت کاری و رفتارهای ناهنجار و خلاف دین آنان ببندد و این بخش از زندگی آنان را، بی ارتباط با خود بنامد. قرآن نیز به صراحت می فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا، ای کسانی که ایمان آورده اید، خود و خانواده خود را از آتش نگه دارید». (1)

یعنی انسان نسبت به خویشان خود مسئول است، ولی اگر توصیه ها و رفتارهای او بی تأثیر بوده و آنان اصرار بر انحراف از جاده ی تقوا و دینداری داشته باشند و باز روشنفکری بخواهند به نمادها و معیارهای دینی اهانت و دهن کجی نمایند، در این در صورت انسان وظیفه دارد از آنان فاصله گرفته و به رابطه ی حداقلی اکتفا نماید.

آخرین فرستاده ی خداوند نیز در خطابه ی غدیر، با استناد به : قرآن کریم، یکی از نشانه های مؤمنان و دوستان اهلبیت علیهم السلام را بنیان نهادن حب و بغض و دوستی و محبت، بر اساس وظایف شرعی و پایبندی به قواعد دینی دانسته، می فرمایند که افراد با ایمان، از دوستی و ارتباط با شبهه افکنان، بی دینان و دشمنان خدا رویگردان هستند؛ اگرچه این افراد از نزدیک ترین افراد به آنها باشند، ولی وجود علقه های عاطفی، باعث دنباله روی از گمراهی و غفلت آنان نخواهد گردید.

ص: 90

نماید». (1) پرواضح است که این گونه ارتباط استوار و صمیمی، جز در پرتو مهر و محبت زن و شوهر به یکدیگر امکان پذیر نیست. پیوندهای عاطفی است که زن و شوهر را به وحدت و یگانگی سوق داده هر دو یکی می شوند و دوگانگی و اختلاف و درگیری از میان برداشته می شود، وگرنه در زندگی مشترک اگر تنها بر حقوق قانونی و شرعی تکیه شود و هر کدام از زوجین بخواهند خود را ملزم به انجام آن مقدار که قانون و شرع معین کرده، نمایند، بی شک تلخی آن زندگی، به مراتب بیشتر از لذت ها و خوشی های آن خواهد بود.

و اینکه در برخی از روایات از همسر با عنوان «انیس موافق» تعبیر شده است، بدین معناست که زن و مرد در محیط خانوادگی، باید با یکدیگر دوست صمیمی و مونس و همدم یکدیگر باشند. ناگفته پیداست که رسیدن به این هدف، جز در پرتو دوستی و صمیمیت خالصانه امکان پذیر نیست. (2)

بنابراین، محبت، بنیان و اساس خانواده است و همانگونه که اگر عشق و محبت نباشد، گرایش به ازدواج نیز معنا نمی یافت، تداوم زندگی نیز نیازمند انرژی پیوسته از سرچشمه ی مهر و محبت است.

زندگی خانوادگی ائمه علیهم السلام و بزرگان ما نیز سرشار از عطوفت و مهربانی و عشق و محبت نسبت به اعضای خانواده بود و در عمل و گفتار، پیروان خود را نیز به چنین رفتاری تشویق می کردند. حضرت محمد صلی الله علیه واله می فرمود: «بهترین زنان شما، زنهایی هستند که دارای عشق و محبت باشند» (3) در مورد مردها می فرمود:

« هر کس از دوستان ما باشد، به همسرش بیشتر اظهار

ص: 93

محبت می کند و نیز هرچه ایمان انسان کامل تر باشد، محبت به همسرش را بیشتر می کند». (1) و در مورد مهرورزی به کودکان می فرمود: «آنکه نسبت به کوچک (کودکان) ما رحمت نداشته باشد و بزرگ ما را گرامی ندارد، از ما نیست ». (2)

همو فرمود: «قَوْلُ اَلرَّجُلِ لِلْمَرْأَهِ «إِنِّی أُحِبُّکِ» لاَ یَذْهَبُ مِنْ قَلْبِهَا أَبَداً؛ مردی که به زنش بگوید: من تو را دوست دارم، [اثر این سخن] هرگز از دل زن بیرون نمی رود» (3) و خطاب به مردان هشدار می داد که نباید فریفته ی زور و بازوی خود گردند و به بهانه های واهی، بر زنان ستم روا دارند. آنجا که فرمود: «هر مردی که یک سیلی به صورت همسرش بزند، خدای عز و جل به «مالک» که مأمور دوزخ است، دستور می دهد در آتش جهنم، هفتاد سیلی به گونه او بزند». (4)

و ندانسته، گره به زندگی انداخته، زلال زندگی را متلاطم ساخته ایم.

ظلم شوهر نسبت به زیردستان و به ویژه ظلم به زن و بچه با تقسیم محبت در محل کار، کوچه و خیابان و دوستان، (1) حضور کمرنگ و بی رمق در خانه، (2) رعایت نکردن ادب گفتاری و رفتاری، (3) در مضیقه قرار دادن عمدی خانواده با وجود دارایی و ثروت، (4) شکستن حرمت و جایگاه مادر خانه (5) و... آیا ظلم نیست؟

درخواست های نابجا مثل پوشش نامناسب یا چیزهایی که در توان شوهر نیست و باعث سلب آسایش و آرامش شوهر و به تبع آن خانواده می گردد، آیا ظلم و بی انصافی زن در حق شوهر نیست؟ چه ستمی از این بالاتر که برای کم نیاوردن پیش خویشان، دوستان و همسایگان، شوهر را از صبح تا شب سراغ شغل های متعدد بفرستد و خانه ای که باید محل امن و آسایش باشد، به خوابگاه و میدان نبرد مسلحانه بین زن و شوهر و والدین و فرزندان تبدیل نمایند؟

آیا کلافگی و بی حوصلگی و محبت نورزیدن به فرزندان، جمع آوری مال از راه حرام و تغذیه کودک معصوم و بی گناه از آن، که بستر بزهکاری و خلاف را در او مهیا می نماید، آیا ستم به کودکان نیست؟ آیا با توجیه خسته بودن و نداشتن حوصله، قرار دادن موبایل و تبلت و انواع بازیها در اختیار کودکی که نیاز اصلی او محبت دیدن و بازی کودکانه با والدین خود است، آیا ستم به کودک نیست؟ و آیا...

ص: 95

تا غروب؟»

«شیخ علی» آبی به صورتش زد. چشمان روشن و نافذی داشت. شانه چوبی کوچکی را از جیب جلیقه اش درآورد. ریش جو گندمی اش را مرتب کرد. صورتش خنک شد. سرش را بالا گرفت. نگاهش در راه پله ای که به پشت بام میرفت، ایستاد. کسی را دید. او را شناخت. قلبش هری ریخت. اشکهایش جاری شد. در همان حال که اشک می ریخت، لبخندی روی لبش بود. رو به جمعیت کرد و گفت: «آقا آمد.» و با دست پشت بام را نشان داد. سرها بالا رفت. سر و صدا شد. میان جمعیت رفت. از آنان خواست آرام باشند. مرد قصاب کنار شیخ بود و اشک می ریخت. سر و صدای جمعیت کم شد. صدایی از پشت بام آمد. همه ساکت شدند. صدا را همه شنیدند. مرد قصاب را به اسم خواند و از او خواست، به پشت بام برود. مرد قصاب حرکت کرد و رفت. طولی نکشید خون از ناودان بام جاری شد. نگاه ها در هم در گره خورد. نفس ها در سینه حبس شد. همه هاج و واج به هم نگاه می کردند. ترس در چشم همه خانه کرده بود.

دوباره همان صدا آمد. هنوز خون از ناودان می چکید. این بار شیخ را خواست. نوبت شیخ علی بود. چشمان شیخ علی درخشید. دستش را روی سرش گذاشت. دندان هایش آشکار شد. از میان جمعیت گذشت. در چند لحظه خودش را به پشت بام خانه رساند.

گویا زمان ایستاده بود. چشم ها دوباره به سوی ناودان رفت. این بار نیز در برابر نگاه ناباورانه ی آنان، ناودان پر از خون شد. خون گرم از ناودان خانه می آمد. سنگفرش حیاط رنگین شده بود. هول و هراس به تن همه راه یافته بود.

آیا شیخ علی به دست امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف کشته شد؟ هیچکس از جمعیت نمی دانست روی پشت بام چه خبر است. هر کس فکر می کرد الان است که اسم او خوانده شود. شخصی که رنگش پریده بود، خودش را جابه جا کرد و بلند گفت: «نکند او امام

ص: 98

نباشد.» و به سوی در حیاط دوید. قیل و قال جمعیت فضا را پر کرد. همه به سوی در حیاط هجوم بردند. گویا اژدها به دنبال آنهاست. همه زور می زدند و تقلا می کردند تا از در و دیوار بالا روند و فرار کنند.

شیخ علی تا نزدیک امام شد، خودش را روی پاهای امام انداخت. با اشاره امام بلند شد. ابوصالح قصاب لاشه ی گوسفندی را که سر بریده بود، از کنار ناودان می کشید. شیخ علی به کمک او رفت. لاشه را پیش لاشه گوسفند اول گذاشتند. امام به شیخ علی گفت: «برو نزد مهمان هایت و از آنان بخواه تا نزد من آیند».

شیخ علی خوشحال شد. به حیاط برگشت. هنوز به حیاط خانه نرسیده بود که بلند بلند گفت: «بشارت.» و سرش را بالا گرفت. حرفش ناتمام ماند. چشمان او گشاد و پاهایش سست شد. چه می دید؟ حیاط خانه خالی و ساکت بود. هیچکس را ندید. در حیاط باز بود. گرد و خاک زیادی در حیاط و کوچه به هوا برخاسته بود. باورش نمی شد. صورتش گر گرفت. به یاد آن روز و حرف هایش افتاد. در آن روز امام به شکل عربی رهگذر از او پرسیده بود: «شیخ علی چرا این قدر ناراحتی؟ می بینم مدت هاست به اینجا می آیی و در این گوشه خلوت می کنی و ناله و گریه سر می دهی. مشکلت چیست؟» شیخ علی در جواب امام که فکر کرده بود از عرب های چادرنشین اطراف است، گفته بود گناه همه جا را گرفته است، ظلم بیداد می کند، چرا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ظهور نمی کند؟ در حدیث خوانده ام وقتی یاران واقعی امام به تعداد جنگجویان و یاران رسول خدا صلی الله علیه واله در جنگ بدر برسد، امام زمان ظهور خواهد کرد. در صورتی که فقط در شهر حله، امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بیش از هزار نفر جنگجو دارد. آنان همه پا به رکاب و آماده جانفشانی اند.

آنگاه امام خودش را معرفی کرده و به او گفته بود: من امام

ص: 99

زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تو هستم. در شهر حله ، من دو یار واقعی بیشتر ندارم که یکی تو ودیگری ابوصالح قصاب است و امام از شیخ علی خواسته بود برای انکه حقیقت برایش اشکارشود ، به شهر حله برود و با مشورت و کمک ابوصالح قصاب از میان آن هزار نفر ف چهل نفر که فکر می کنند از بهترین ها هستند برگزینند و از آنها دعوت کنند تا عصر جمعه در منزل او جمع شوند تا با انان ملاقات کند . امام دستور داده بود قبل از آمدنش دو گوسفند به دور از چشم دیگران به پشت بام خانه اش ببرد و انها را انجا ببندد . شیخ علی حالا به حقیقت حرف های امام پی برده بود . او می دید و از ان چهل نفر حتی یک نفر نمانده بود . (1)

این آیه نازل شد: «وَآخَرِینَ مِنْهُمْ لَمَّا یَلْحَقُوا بِهِمْ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ...؛ و دیگرانی که هنوز به آنان نپیوسته اند و خداوند شکست ناپذیر و داناست». (1)

اصحاب پرسیدند: یا رسول الله! آن مردمی که خداوند درباره ی آنان وعده فرموده که بعدا به اسلام ملحق خواهند شد، چه کسانی هستند؟

حضرت، دست مبارکش را بر پشت سلمان فارسی گذاشت و فرمود: «آنان هموطنان سلمان هستند که اگر اسلام در آسمان و در ستاره ی ثریا باشد، مردمان قوم سلمان به آن ایمان خواهند آورد و بدان خواهند پیوست» . (2)

همچنین وقتی آیه ی « فَإِنْ یَکْفُرْ بِهَا هَٰؤُلَاءِ فَقَدْ وَکَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَیْسُوا بِهَا بِکَافِرِینَ

؛ اگر آنان به اسلام و قرآن کافر شوند، ما آن را به قومی که بدان کافر نیستند واگذار می کنیم» (3) نازل شده اصحاب از رسول خدا(صلی الله علیه واله) پرسیدند: آنها چه کسانی هستند؟

آن حضرت فرمود: «القوم بالشیعه أو أولاد العجم؛ شیعیان و فرزندان عجم ایرانیان» (4)

آن حضرت همچنین خطاب به حضرت علی علیه السلام فرمودند: « آنها قومی هستند که به واسطه ی «روح الله» به یکدیگر محبت میورزند (دلهایشان به هم نزدیک می شود)، بدون آنکه اغراض مادی یا خویشاوندی داشته باشند؛ آنها شیعه تو هستند و تو امامشان هستی». (5)

همچنین روزی رسول خدا صلی الله علیه اله در بین جمعی از اصحاب خود، دو بار فرمودند: «خدایا دیدار برادرانم را نصیبم کن».

اصحابی که دور حضرت بودند، گفتند: ای رسول خدا، آیا ما

ص: 101

برادران شما نیستیم؟ حضرت فرمودند: «خیر، شما یاران من هستید. برادران من قومی هستند که در آخرالزمان به من ایمان می آورند در حالی که مرا ندیده اند ...

آنها کسانی هستند که پایداریشان بر دین خود، از راه رونده ی بر خار مغیلان و از نگهدارنده ی آتش سوزان در دست بیشتر است. آنها در ظلمات، چراغ های هدایت اند و خداوند آنها را از هر فتنه ای در زمین پر از ظلمت نجات می دهد». (1)

از ما چیزی جز بندگی حقیقی خدا و دوری از گناه، احترام نهادن به مقررات شرعی و پایبندی به دستورات الهی نمی خواهند؛ لذا خودشان فرمودند: « فَیَعْمَلُ کُلُّ اِمْرِئٍ مِنْکُمْ مَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ لِیَتَجَنَّبَ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهِیَتِنَا وَ سَخَطِنَا ...، سعی کنید اعمال شما طوری باشد که شما را به ما نزدیک سازد و از گناهان که موجب نارضایتی ما را فراهم می نماید، دوری کنید». (1)

در سخنی دیگر فرمودند: «فَمَا یَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلاَّ مَا یَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَکْرَهُهُ وَ لاَ نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ ؛ علت دوری ما از آنان چیزی نیست جز آنچه از کردار آنان به ما می رسد و ما توقع انجام این کارها را از آنان نداریم». (2)

ان شاءالله همه ی ما در سایه ی تقوا و پرهیزگاری، با بصیرت و روشن بینی و با پیروی از جانشین امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ، رهبر معظم انقلاب اسلامی، بتوانیم به نقش و وظیفه ی خود عمل نماییم و در زمره ی یاران واقعی حضرتش قرار گیریم، همانگونه که امام خامنه ای دام ظله در تبیین وظایف منتظران آن حضرت فرمودند:

بزرگترین وظیفه ی منتظران امام زمان این است که از لحاظ معنوی و اخلاقی و عملی و پیوندهای دینی و اعتقادی و عاطفی با مؤمنین و همچنین برای پنجه درافکندن با زورگویان، خود را آماده کنند. کسانی که در دوران دفاع مقدس، سر از پا نشناخته در صفوف دفاع مقدس شرکت می کردند، منتظران حقیقی بودند.

کسی که وقتی کشور اسلامی مورد تهدید دشمن است آماده ی دفاع از ارزش ها و میهن اسلامی و پرچم برافراشته ی اسلام است، می تواند ادعا کند که اگر امام زمان بیاید، پشت سر آن حضرت در میدان های خطر قدم خواهد گذاشت. اما کسانی که در مقابل خطر، انحراف و چرب و شیرین دنیا خود را می بازند و زانوانشان سست می شود؛ کسانی که برای مطامع شخصی خود حاضر نیستند حرکتی که مطامع آنها را به خطر می اندازد، انجام

ص: 103

دهند؛ اینها چطور می توانند منتظر امام زمان به حساب آیند؟ کسی که در انتظار آن مصلح بزرگ است، باید در خود زمینه های صلاح را آماده سازد و کاری کند که بتواند برای تحقق صلاح بایستد. (1)

ص: 104

عبدالله می گوید: من در این سه روز (آن مردی را که پیامبر او را اهل بهشت معرفی می کرد، خوب امتحان کردم) دیدم یک آدم معمولی است؛ شب برای شب زنده داری بلند نشد و فقط هروقت به این طرف و آن طرف می غلتید، ذکر خدا می گفت. صبح برای نماز صبح برخاست و نمازش را خواند و غیر از سخن نیک، سخن دیگری از او نشنیدم. شب دوم و سوم نیز به طور معمول گذشت.

تصمیم گرفتم عمل او را کوچک بشمارم. به او گفتم: ای بنده خدا! راستش بین من و پدرم کدورتی نیست که سه روز از او فاصله بگیرم، ولی شنیدم پیامبر تو را اهل بهشت معرفی کرده خواستم ببینم عمل تو چیست که تو را اهل بهشت نموده است، ولی اکنون عمل بسیاری از تو ندیدم و تو را یک آدم معمولی یافتم. حال بگو بدانم چه کاری تو را به این مقام رسانده؟

گفت: راز بهشتی بودن من آن نیست که از من دیدی، بلکه جهت و سببش این است که در کنار عمل به واجبات و وظایف و شرعی به احدی از مسلمانان خیانت نمی کنم و به هیچ کس از به افرادی که خداوند به آنها نعمت سرشار داده، حسد نمی برم. (1)

بعضی مسلمان جغرافیایی هستند؛ یعنی فقط در ایران و در کشور اسلامی زندگی می کنند و اسما مسلمان است، ولی در او خبری از عقائد و اعمال اسلامی نیست.

بعضی مسلمان نژادی هستند؛ یعنی پدر و مادرشان مسلمان بوده است و آنها هم بالتبع مسلمان هستند. مانند بعضی که در شناسنامه ها که مذهب را ذکر می کردند، می گفتند مسلمان بنویسید

ولی بعضی مسلمان واقعی هستند و رفتار و گفتار و سبک زندگی آنان به گونه ای است که همه به مسلمانی او گواهی می دهند. (1)

امروزه چند میلیارد مسلمان داریم که همگی منتسب به دین پیامبر و مدعی پیروی از آن حضرت هستند. به راستی آیا اطلاق نام زیبای «مسلمان» بر تمام آنان، جفا به اسلام نیست؟ آنانی که مقهور هواهای نفسانی و غرق در لذات دنیا، مشغول عیش و نوش و شهوترانی، مشغول قتل عام کودکان، زنان و مردان بی گناه و بی دفاع برای جلب رضای الهی، عده ای دیگر تارک نماز و دور از هرگونه آداب عبادی و سبک زندگی دینی، بی توجه به حلال و حرام زندگی و ...

در روایتی زیبا، پیامبر اعظم صلی الله علیه واله راز این تفاوت در دینداری و گونه های مختلف مسلمان را تبیین کرده و فرمودند: «لَیْسَ اَلْإِیمَانُ بِالتَّحَلِّی وَ لاَ بِالتَّمَنِّی وَ لَکِنَّ اَلْإِیمَانَ مَا خَلُصَ فِی اَلْقُلُوبِ وَ صَدَّقَهُ اَلْأَعْمَالُ ؛ ایمان به داشتن ظاهر دینداران یا آرزو کردن آن نیست. ایمان، آن است که در قلب نفوذ کرده و اعمال و رفتار نیز آن را تصدیق می نماید». (2)

یعنی ادعای ایمان تنها در صورتی واقعی خواهد بود که جلوه های آن در رفتار و اعمال انسان بروز کند. آن حضرت به خوبی می دانستند که برخی فقط در زبان مسلمان هستند و تنها آن

ص: 107

قسمت هایی از دین که منافاتی با خوشی و هوا و هوس آنان ندارد را می پذیرند. چنین افرادی حاضر نیستند به تمامی ضوابط و قواعد دین گردن نهند و با بهانه و توجیهات خودساخته، از مسئولیت های شرعی خود فرار می کنند.

امروزه کم نیستند افرادی که ساعات طولانی روزه ماه رمضان را با نشستن پای ماهواره کوتاه می کنند !!

نماز می خواند، ولی از موسیقی حرام، شوخی و ارتباط آزاد با نامحرم، رقص در عروسی و جشن ها هم دل نمی کند؟

با تمسک به جمله ی اشتباه «دل باید پاک باشد»، از سر و ته حجاب خود می زند و بیشتر از آنکه به زنان عفیفه و محجبه شبیه باشد، به بی حجابان و بدحجابان شباهت دارد.

خود را مسلمان می نامد، ولی خیانت در امانت، تهمت و تمسخر دیگران و دروغ های شاخدارش برای مزه پرانی در جمع یا خنداندن دیگران را همه می شناسند.

در هیئت ها و عزای امام حسین علیه السلام شرکت می کند و به عشق حضرت عباس علیه السلام پول زیادی هم خرج می کند، ولی بی مبالاتی در جمع مال، پول های نزول، گرفتن وام های متعدد با رشوه و پارتی بازی او، نقل جلسات است.

عجیب تر آنکه برخی پول نزول می کنند تا وظیفه شرعی خود را بجا آورند و با عمل نمودن به وظیفه شرعی خود به دیدار خانه خدا مشرف شوند !

خداوند این افراد به ظاهر زرنگ و کسانی که همواره تلاش می کنند از راه میانبر به هدف برسند و دین و دنیا که نه، دین و هوس های خود را با هم داشته باشند را در زمره ی کسانی می داند که گویی خدا را قبول ندارند و اصلا مسلمان نیستند. خداوند می فرماید: « إِنَّ اَلَّذِینَ یَکْفُرُونَ بِاللّهِ وَ رُسُلِهِ وَ یُرِیدُونَ أَنْ یُفَرِّقُوا بَیْنَ اَللّهِ وَ رُسُلِهِ وَ یَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَکْفُرُ بِبَعْضٍ وَ یُرِیدُونَ أَنْ یَتَّخِذُوا بَیْنَ ذٰلِکَ سَبِیلاً ؛ کسانی هستند که به خدا و پیامبرانش

ص: 108

کافر می شوند و می خواهند میان خدا و پیامبرانش جدایی افکنند و می گویند که بعضی را می پذیریم و بعضی را نمی پذیریم و می خواهند در این میانه راهی برگزینند». (1)

در راه رسیدن به مقصود آسان مینمود. روان شد. بعد از چند روز به آن شهر رسید .

در آنجا نیز به ریاضت مشغول شد و چله گرفت. روز سی وهفتم یاسی وهشتم به او گفتند: الان حضرت بقیه الله، امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در بازار آهنگران، در دکان پیرمردی قفل ساز نشسته است. هم اکنون برخیز، شرفیاب شو.

با اشتیاق از جا بلند شد و روانه دکان پیرمرد شد. وقتی رسید، دید حضرت ولی عصر آنجا نشسته است و با پیرمرد گرم گرفته و سخنان محبت آمیز می گوید. همین که سلام کرد، حضرت پاسخ فرمود و اشاره به سکوت کرد. در این حال دید پیرزنی ناتوان و قد خمیده عصازنان آمد و با دست لرزان، قفلی را نشان داد و گفت: ممکن است برای رضای خدا این قفل را به مبلغ سه شاهی بخرید که من به سه شاهی پول نیاز دارم.

پیرمرد قفل را گرفت و نگاه کرد، دید بی عیب و سالم است، گفت: خواهرم. این قفل دو عباسی (هشت شاهی) ارزش دارد؛ زیرا پول کلید آن بیش از ده دینار نیست. شما اگر ده دینار (دو شاهی) به من بدهید، من کلید این قفل را میسازم و ده شاهی قیمت آن خواهد بود. پیرزن گفت: نه، به آن نیازی ندارم. شما این قفل را سه شاهی از من بخرید، شما را دعا می کنم.

پیرمرد با کمال سادگی گفت: خواهرم، تو مسلمانی، من هم که مسلمانم؛ دعا میکنم. چرا مال مسلمان را ارزان بخرم و حق کسی را ضایع کنم. این قفل اکنون هشت شاهی ارزش دارد. کم اگر بخواهم منفعت ببرم، به هفت شاهی میخرم؛ زیرا در معامله دو عباسی بیش از یک شاهی منفعت بردن بی انصافی است. اگر میخواهی بفروشی، من هفت شاهی میخرم و باز تکرار می کنم قیمت واقعی آن دو عباسی است. چون من کاسب هستم و باید نفعی ببرم، یک شاهی ارزان تر می خرم. پیرمرد هفت شاهی پول به آن زن داد، قفل را خرید.

ص: 110

همین که پیرزن رفت، امام به من فرمود: اقای عزیز! دیدی و این منظره را تماشا کردی، این طور شوید و این جوری شوید تا ما به سراغ شما بیاییم. چله نشینی لازم نیست، عمل سالم داشته باشید و مسلمان باشید تا من بتوانم با شما همکاری کنم. از همه این شهر، من این پیرمرد را انتخاب کردم؛ زیرا این مرد دین دارد و خدا را می شناسد؛ این هم امتحانی که داد. از اول بازار، این پیرزن عرض حاجت کرد و چون او را محتاج و نیازمند دیدند، همه در مقام آن بودند که ارزان بخرند و هیچ کس حتی سه شاهی نیز خریداری نکرد و این پیرمرد به هفت شاهی خرید هفته ای بر او نمی گذرد، مگر آنکه من به سراغ او می آیم و از او دلجویی و احوالپرسی می کنم». (1)

اللهم عجل لولیک الفرج؛

والسلام علیکم و علی عبادالله الصالحین

ص: 111

ص: 112

ص: 114

1.سنت حسنه عید گرفتن روزغدیر، توسط چه کسی بنانهاده شد؟

الف : امام حسن مجتبی علیه السلام

ب : امام باقر علیه السلام

ج: پیامبر اعظم صلی الله علیه واله

د: امام رضا علیه السلام

2.جایگاه سخنرانی پیامبر صلی الله علیه واله در غدیر خم را چه کسانی آماده ساختند؟

الف: سلمان - ابوذر- عمار

ب : ابوذر-سلمان- مقداد

ج : مقداد- ابوذر - مقداد

د :ابن مسعود- ابوذر - عمار

3. کدام گزینه جزء حوادث و اتفاقات پس از انتخاب امیرالمؤمنین علیه السلام به ولایت است؟

الف: بیعت عمومی با زبان

ب :شعرخوانی حسان بن ثابت

ج: به درک واصل شدن اولین مخالف ولایت

د: همه موارد

ص: 115

4.عبارت «هنئونی؛ بهمن تبریک بگویید.» از زبان چه کسی بیان گردید؟

الف: امیر المؤمنین علیه السلام

ب: پیامبر اعظم صلی الله علیه واله

ج: جبرئیل امین

د: گزینه 1 و 2

5.« مگر رسول خدا صلی الله علیه واله در غدیر خم حجت را بر مردم تمام نکرد» سخن چه کسی است؟

الف : حضرت زهرا علیها السلام

ب: حضرت علی علیه السلام

ج : امام حسین علیه السلام

د: امام رضا علیه السلام

6. با توجه به الگوی زندگی علوی وفاطمی در بحث ازدواج، کدام گزینه مخالف رضایت الهی و سبک زندگی آنان است؟

الف: سختگیری های بیجا

ب: جهیزیه های بسیار زیاد

ج: مخارج کمرشکن

د: همه موارد

7.به گفته ی «ابن عباس»، به چه علت امیرالمؤمنین علیه السلام «مرتضی» نامیده شد؟

الف : چون مورد رضایت خدا و رسولش بود

ب: چون از خدا و رسولش راضی بود

ج : چون در تمام کارها دنبال جلب رضایت الهی بود

د: گزینه 1 و 2

ص: 116

8. کدام جمله نادرست است؟

الف : صرف انتساب به دین یا شخصیت های دینی، ضامن سعادت است

ب: بسیاری از افراد افتخار همنشینی با پیامبر صلی الله علیه واله را داشتند

ج: رفتار مسلمانان، به مسلمانی آنان گواهی میدهد

د: گزینه 2 و3

9. جمله ی «برای خدا روزی است که هرزه گویان در آن زیان می بینند» سخن کدام امام است؟

الف : امام علی علیه السلام

ب : امام سجاد علیه السلام

ج : امام صادق علیه السلام

د: امام حسن عسکری علیه السلام

10.به فرموده ی پیامبر اعظم صلی الله علیه واله ، تحقق دینداری واقعی به چیست؟

الف: آرزوی دیندار بودن

ب: ظاهر دینداران داشتن

ج : انجام اعمال عبادی

د: نفوذ در قلب به همراه تصدیق با رفتار

11. کدام گزینه جزء سرمایه های انسان به شمار میرود؟

الف: معنوی-مادی

ب : شخصیتی و روحی روانی

ج : علمی-فکری

د: همه موارد

ص: 117

12. کدام اعمال باعث افزایش اندوخته های معنوی انسان می گردد؟

الف : صله رحم و دستگیری از نیازمندان

ب : ترنم زبان و دل به اذکار و ادعیه

ج : انجام کارهای صالح و خداپسندانه

د: همه موارد

13. به فرموده ی قرآن کریم، مزد زحمات چندین سالهی پیامبر صلی الله علیه واله چیست؟

الف: بهشت برین

ب: مقام شفاعت

ج: دوست داشتن اهل بیت ایشان

د: مقام محمود

14. برای در امان ماندن از سرقت سارقان معنویت، چه باید کرد؟

الف: تقوا و خودنگهداری حقیقی

ب: پیروی از راه علی علیه السلام

ج: تمسک به نماز و قرآن

د: گزینه 1 و 2

15. کدام گزینه از دلایل و انگیزه های تمسخر دیگران به شمار می آید؟

الف: پول و ثروت

ب: شکل و قیافه ظاهری

ج: حسادت و بدخواهی

د: همه موارد

ص: 118

16.کدام آیه به استهزاءو آزارمشرکین مکه نسبت به پیامبر صلی الله علیه واله اشاره دارد؟

الف: سوره بقره، آیه13

ب: سوره جاثیه، آیه 8

ج: سوره فرقان، آیه 41

د: سوره توبه، آیه 65

17. کدام امام علیه السلام پیرامون ترفندهای شیطان در جهت نادیده انگاری گناهان کوچک،هشدار دادند؟

الف: امام کاظم علیه السلام

ب: امام صادق علیه السلام

ج: امام حسن علیه السلام

د: امام رضا علیه السلام

18. به فرموده ی پیامبر صلی الله علیه واله ، خداوند چه کسی را با صورت به

جهنم می اندازد؟

الف:دشمن امیر المؤمنین علیه السلام

ب: تارک نماز

ج: کسی که به زن خود برای انجام گناه و رفتار نامناسب دینی اجازه دهد

د: گزینه 1و2

19.رهبر معظم انقلاب، پیرامون لزوم هوشیاری انسان متقی در برابر شیطان به کدام آیه استناد کردند؟

الف: سوره نور، آیه 15

ب: سوره زلزال، آیه7

ج: سوره اعراف، آیه201

د: سوره بقره، آیه 9

ص: 119

20 شیوه ی ارتباط با فامیل دور از خدا چگونه می تواند باشد؟

الف: تماس تلفنی

ب: پیامک مؤدبانه و عاطفی

ج: حضور کوتاه مدت

د: همه موارد

21. آیه 6 سوره ی تحریم، به کدام مسئولیت انسان با ایمان اشاره دارد؟

الف: مسئولیت نسبت به خویشان

ب: مسئولیت نسبت به اقامه نماز

ج: امر به معروف و نهی از منکر

د:رعایت حجاب و پوشش اسلامی

22. پیامبر اکرم صلی الله علیه واله اسیر جنگی را به خاطر چه ویژگی هایی مورد عفو قرار دادند؟

الف: صبر، سخاوت، غیرت ناموسی، محبت به خانواده

ب: راستگویی، شجاعت، غیرت ناموسی، سخاوت

ج: غیرت ناموسی، سخاوت، حسن خلق، راستگویی، شجاعت

د: شجاعت، محبت به خانواده، حسن خلق، صله رحم

23. محتوای کدام گزینه صحیح است؟

الف: علی علیه السلام المصداق ایمان و عمل صالح است

ب: ایمان و عمل صالح قرین و همراه هم هستند

ج: عمل صالح، بازتاب بیرونی ایمان واقعی است

د: همه موارد

ص: 120

24. با توجه به سخنرانی پیامبر در خطبه غدیر، پس از توحیدو نبوت مهمترین فریضه کدام گزینه است؟

الف: نماز

ب: عدل الهی

ج: معرفت و پذیرش ولایت اهل بیت

د: گزینه 1 و2

25. «خداوند لعنت کند کسی را که غیرت نمی ورزد» معنای این سخن حضرت علی علیه السلام چیست؟

الف: لزوم حفظ حریمها

ب: مراقبت از خانواده

ج: غیرت ورزی بجا و شایسته

د: همه موارد

26. به فرموده ی پیامبر در خطبه غدیر، پیامدمخالفت باسیره و سخن امیرمومنان علیه السلام چیست؟

الف: انحراف از دین

ب: لغزش گامها پس از استواری

ج: بدعاقبتی و جهنمی شدن

د: همه موارد

27. باتوجه به محتوای سوره «عصر» چهار اصل خوشبختی کدامند؟

الف: ایمان، عمل صالح، محبت اهل بیت، اقامه نماز

ب: ایمان، عمل صالح، سفارش به حق گرایی، سفارش به صبر

ج: اقامه نماز، عمل به واجبات، سفارش به حق گرایی، محبت اهل بیت

د: امر به معروف، نهی از منکر، ایمان، سفارش به حق گرایی

ص: 121

28. روایت «در وقت نماز، هیچ کار دنیایی شما را به خود مشغول نسازد» از کیست؟

الف: امام هادی علیه السلام

ب: امام باقر علیه السلام

ج: امام علی علیه السلام

د: امام جواد علیه السلام

29. برای رهایی از هجمه های روانی و تخریب های ضددینی اطرافیان، چه راهکارهایی را میتوان برگزید؟

الف: انس با نماز و قرآن

ب: تقویت باورهای دینی از طریق مطالعه آثار دینی

ج: ذکر و یاد مداوم خداوند

د: همه موارد

30. آیه مودت در کدام سوره و آیه ذکر شده ست؟

الف: سوره بقره، آیه 256

ب: سوره شوری، آیه 23

ج: سوره بینه، آیه6

د: سوره دخان، آیه 18

31.یکی از جلوه های محبت و مودت نسبت به خاندان پیامبر صلی الله علیه واله چیست؟

الف: حضور در مزار امامزادگان و بقاع متبرکه

ب: صدقه دادن برای سلامتی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

ج: امر به معروف و نهی از منکر

د: اهمیت دادن به وظایف دینی

ص: 122

32.در بستر تاریخ...مقدمه ای برای رسیدن به ... وتداوم بخش همان... است»، کلمات جایگزین به ترتیب کدامند؟

الف: انقلاب اسلامی، آرمان الهی، حیات طیبه

ب: حیات طیبه، انقلاب اسلامی، آرمان الهی

ج: انقلاب اسلامی، حیات طیبه، آرمان الهی

د: انقلاب اسلامی، آرمان الهی، حیات طیبه

33. به فرموده ی پیامبر صلی الله علیه واله ، آیه سوم سوره جمعه درباره چه کسانی نازل شده است؟

الف: ایرانیان (هموطنان سلمان)

ب: مردم آخرالزمان

ج: اعراب

د: گزینه 1 و 2

34. گزینه ی صحیح کدام است؟

الف: نیش و کنایه ها، نوعی اعتراف به ابهت دینداران است

ب: انتقادهای بیجا و ظالمانه، نوعی تحسین در لباس مبدل است

ج: در پرتو ایمان، انسان دارای قدرت و احترام نزد دیگران خواهد شد

د: همه موارد

35.اولین پرسش حضرت زهرا(سلام الله علیها) پس از آمدن خواستگار چه بود؟

الف: رضایت خدا به این ازدواج

ب: رضایت داشتن پیامبر صلی الله علیه واله

ج: پول و ثروت خواستگار

د: همه موارد

ص: 123

36. مهمترین جلوه ی بندگی خدا کدام گزینه است؟

الف: نماز

ب: حجاب

ج: پذیرش ولایت

د: پرداخت واجبات مالی

37. شعر «کیست مولا آن که آزادت کند...» از کیست؟

الف: حافظ

ب: سعدی شیرازی

ج: مولوی

د: فردوسی

38. در چه صورتی محیط خانه، آرام و پر از محبت و دلداگی خواهدشد؟

الف: محوریت رضایت الهی در زندگی

ب: رعایت قوانین الهی توسط زن و شوهر

ج: داشتن امکانات مادی فراوان

د: گزینه 1 و2

39. انتظارات امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف از شیعیان چیست؟

الف: دوری از گناه

ب: بندگی حقیقی خدا

ج: پایبندی به دستورات الهی

د: همه موارد

ص: 124

40. به فرموده ی امام خامنه ای دام ظله مهمترین وظایف منتظران ظهور چیست؟

الف: آماده سازی زمینه های صلاح در خود

ب: آمادگی برای دفاع از ارزشها و میهن اسلامی

ج: آمادگی معنوی، اخلاقی و عملی

د: همه موارد

ص: 125

توضیحات شرکت در مسابقه کتابخوانی غدیردرس زندگی

شرکت کننده ی محترم!

ضمن تبریک بمناسبت عید سعید غدیر خم حضور گرم شما را در مسابقه کتابخوانی «غدیر درس زندگی» ارج نهاده و توجه شما را به نکات ذیل جلب می نماییم.

1- شرکت برای عموم علاقه مندان بالای 12 سال آزاد است.

2- رونویسی از پاسخنامه دیگران شرعا جایز نیست.

3- با مطالعه دقیق کتاب، پاسخ پرسشهای مطرح شده را در پاسخنامه درج نمایید.

4- مشخصات خود را بطور کامل در محل کادر مربوطه در پاسخنامه با ذکر نام استان، شهر، آدرس دقیق پستی، کد پستی و شماره تماس ثابت و همراه درج نمایید در غیر این صورت در قرعه کشی شرکت داده نخواهد شد.

5- کپی پاسخنامه در صورت عدم تغییر در اندازه مورد قبول است.

6- مهلت ارسال پاسخنامه حداکثر تا تاریخ 1393/08/30 می باشد.

7- تاریخ اعلام نتایج 1393/09/09 می باشد. برندگان ویژه دو هفته بعد از اعلام نتایج فرصت دارند مشخصات درخواستی را اعلام نمایند، در غیر این صورت از لیست برندگان کنار گذاشته خواهند شد و هیچ مسئولیتی عهده دار برگزار کنندگان مسابقه نمی باشد.

8- شرکت کنندگان می توانند از طریق ارسال پاسخنامه، به آدرس پستی: قم - صندوق پستی 168-37135 در مسابقه شرکت نمایند.

9- قرعه کشی مسابقه همزمان با ولادت امام موسی کاظم (علیه السلام) انجام و از طریق سایت معاونت فرهنگی و اجتماعی به نشانی www.mfso.ir و نیز سایت مجتمع فرهنگی پژوهشی معاونت فرهنگی و اجتماعی به نشانی www.mfpoir اعلام خواهد شد.

ص: 126

جوایز مسابقه کتابخوانی غدیر درس زندگی

کمک هزینه حج عمره

کمک هزینه عتبات عالیات

کمک هزینه مشهد مقدس

قلم گویای قرآنی

و بسته های ارزشمند فرهنگی

ص: 127

فرم پاسخنامه مسابقه کتابخوانی غدیر درس زندگی

*نام : ..............................................

*نام خانوادگی: ..................................

*نام پدر : ......................

*کد ملی : .................

*تاریخ تولد: .................

*تحصیلات :..................

*تلفن ثابت (با کد) و همراه: ...........................

*کد پستی : .............................

*نشانی دقیق پستی: ...........................

تذکر: در صورت عدم تکمیل مواردی که با علامت (*) مشخص شده اند در قرعه کشی شرکت داده نخواهد شد.

ص: 128

غدیر یک مسأله اسلامی است؛ یک مسأله فقط شیعی نیست. ... نمی شود ما بگوییم که از غدیر و حدیث آن، فقط شیعه استفاده کند؛ اما بقیه مسلمانان از محتوای بسیار غنی ای که در این کلام شریف نبوی وجود دارد و مخصوص یک دوره هم نیست، بهره نبرند.

حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی)

ص: 129