سن حضرت خدیجه علیها السلام هنگام ازدواج با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
پدیدآورنده: واحد تحقیقات مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان
نوع: مقاله
تعداد صفحات: 8
منبع: دانشنامه حضرت خدیجه و سایت حوزه نت
ص:1
ام المؤمنين خديجه كبري، اولين همسر فداكار رسول خدا صلي الله عليه و آله و نخستين بانوي مسلمان و مادر مهربان حضرت زهرا سلام الله عليها است.
ايشان به اعتقاد بسيار از مورخان، 68 سال پيش از هجرت در شهر مكه ولادت يافته است.(1) ولي گروهي ديگر بر اين باورند كه آن بانو 56 سال پيش از هجرت به دنيا آمده است.(2)
خديجه 65 سال پيش از هجرت پيامبر در خانداني بزرگ و بزرگوار ديده به جهان گشود و با اخلاق پسنيده و با صفات برجسته تربيت يافت و به انديشمندي و تيزهوشي و پاكدامني و درستكاري آراسته گرديد؛ تا آنجا كه در روزگار تير و تار جاهليت از آن بانوي كمال در ميان قبيله و جامعه مردم شهرش به عنوان طاهره يا دخت پاك منش و پاك روش ياد مي شد.(3)
خديجه دختر خويلد بن اسدبن عبدالعزي بن قصي قرشي اسدي، همسر پيامبر صلي الله عليه و آله و مادر فرزندان آن حضرت بود كه در سال 68 قبل از هجرت (15 سال قبل از عام الفيل) به دنيا آمد.(4)
عده اي مي گويند كه ميلاد رسول اكرم در همان واقعه «عام الفيل» اتفاق افتاده مي توان پي برد كه خديجه پانزده سال بزرگتر از پيامبر بوده است.
محمد بن عمر واقدي مي گويد ما و همه اهل علم كه پيش ما هستند معتقديم كه خديجه پانزده سال پيش از سال فيل زاده شده و او هنگامي كه پيامبر با او ازدواج فرموده است
ص: 1
چهل ساله بوده است.(1) انشاء الله در ادامه مبحث ازدواج خواهيم آورد كه سن حضرت خديجه عليها السلام با پيامبر صلي الله عليه و آله هنگام ازدواج 25 سال الي 27 سال بوده است.
يكي ديگر از موارد تحريف در زندگي حضرت ام المؤمنين خديجه كبري سلام الله عليها مساله سن ازدواج ايشان با رسول خدا صلي الله عليه و آله مي باشد.
سن حضرت خديجه سلام الله عليها هنگام ازدواج با رسول خدا صلي الله عليه و آله 25 سال بوده است.(2) و عده اي هم قائل به 28 سالگي هستند.(3)
ابن عباس و جمعي از دانشمندان بر آن اند كه حضرت خديجه صلي الله عليه و آله هنگام ازدواج با رسول اكرم صلي الله عليه و آله فقط 28 سال داشته است.(4)
منافقان تحمل اين همه فضائل و مناقب براي ام المؤمنين خديجه كبري سلام الله عليها را نداشتند؛ مخصوصاً اينكه در طرف مقابل ايشان، مي بايست عايشه اي را علم مي كردند كه نه تنها داراي هيچ كدام از اين امتيازات نبود، بلكه بر عكس، مطاعن بسياري هم داشت. پس از يك طرف مي بايست فضائل ام المؤمنين خديجه سلام الله عليها را حذف مي كردند و از طرف ديگر با جعل روايت و تحريف تاريخ، ايشان را به گونه اي معرفي مي نمودند كه عايشه بتواند در مقابل ايشان قد علم كرده و سرفرازي كند.
قبلاً نيز براي جا انداختن خلافت خلفاي سه گانه و توجيه انتساب آنان به رسول خدا صلي الله عليه و آله به عنوان خليفه الرسول در نزد مردم و بستن دهان عوام در برابر اشتباهات و اعمال خلاف
ص: 2
دين و شرع فاحش آنان، دست به جعل روايات و حكايات تاريخي زدند كه به واسطه آن رسول اكرم اسلام صلي الله عليه و آله را نعوذبالله – به عنوان مسلماني بي قيد و بند و متمايل به لهو و لعب معرفي كردند تا اگر فردي به خلفا خرده گرفت كه چرا نبيذ مي نوشد و يا چرا آشنا به احكام دين نيستند و يا چرا هر روز حكمي از احكام الهي را عوض مي كنند و يا حكم تازه اي جعل مي كنند و يا چرا دستوري به قتل بي گناهان مي دهند و يا منافقان طرد شده در زمان رسول خدا صلي الله عليه و آله را به نزد خود راه مي دهند و به آنان منصب و مقام مي دهند و در عوض، ياران و صحابه واقعي ايشان را طرد وتبعيد مي كنند و يا دستور قتل ايشان را صادر مي كنند، در جواب، پيامبري را معرفي كنند كه به مراتب از خلفايش پر اشتباه تر و به دنيا متمايل تر است؛ پيامبري كه نه تنها مصداق «لا ينطق عن الهوي» نيست، بلكه دائماً در تصميم گيري ها غلط عمل مي كند و براي موضعگيري ها و برخوردهاي خود در برابر افراد، اعتباري قائل نيست و دائماً مي گويد من به فردي مانند شما هستم كه ممكن است در جذب و يا طرد افراد و قضاوت درباره آنان اشتباه كرده باشم.
آنان اين گونه پيامبري را به اتباع خودشان معرفي كرده اند، اما حاشا وكلا اگر نبود آيات قرآن و اگر نبود روايات وارده از ائمه اطهار در تبيين مقام و شخصيت
ص: 3
رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و براي شناخت ايشان فقط به تعاريف دشمنان درجه يك ايشان، يعني كفار قريش و يهوديان ساكن در مدينه و مسيحيان نجران و ديگر دشمنان ايشان اكتفاء مي شد، در شناخت عظمت وجودي ايشان و مبرا بودن ساحت مقدسشان از بافته هاي منافقان كفايت مي كرد.
پس ملاحظه مي كنيد كه اين روش، يعني پايين آوردن مقام بزرگان دين در انظار مردم براي رسيدن به اهداف شوم و پليدي كه در دستور كار خود داشتند، شگرد آنان بود؛ شگردي كه به واسطه آن فقط خدا مي داند چقدر مردم را از وصول به حقيقت دور و به سمت آنان جذب نمود.
ص: 4
از آنجایی که حق هیچگاه مخفی نمانده و نخواهد ماند، در لابلای کلمات مورخین و علما اعترافاتی موجود است، که احتمال تحریف واقعیت خارجی را تقویت می نماید.
پس از گذشت بیش از نه قرن از منع نقل احادیث، بسیاری از احادیث و حتی اتفاقات تاریخی دچار تحریف و یا تغییر شد و از طرفی چون پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) چندین زن داشتند، و به اقرار برخی از این زن ها در حسادت نسبت به حضرت خدیجه(علیها السلام)، آنها یا برخی جاعلان، نقل های تاریخی جعلی برای سن حضرت خدیجه(علیها السلام) روانه بازار تاریخ و روایات کردند.
و چون بازار جعل و تحریف حدیث، داغ بود، باعث شد سن حضرت(علیها السلام) در هنگام ازدواج در هاله ای از حق و باطل پوشانده شود.
ص: 5
اما به هر حال درباره سن حضرت خدیجه(علیها السلام) در هنگام ازدواج با پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) دونقل است：
1- نقل اول：25 ساله：
برخی مانند بیهقی (از علمای بزرگ اهل سنت) ایشان را 25 ساله می دانند.
بیهقی می گوید：
«... بلغت خدیجةُ خَمساً وستِّین سنة، و یقال: خمسین سنة، وهو أصح!»
سن حضرت خدیجه (در هنگام وفات) 65ساله بود و برخی دیگر گفته اند:
در آن وقت ایشان 50 ساله بوده است که قول صحیح هم همین است.(1)
بیهقی در جای دیگر آورده است:
«أن النبی(صلی الله علیه و آله) زوَّج بها وهو ابن خمسَ وعشرین سنة قبلَ أن یبعثه الله نبیاً بخَمس عَشرة سَنَةَ»
ازدواج رسول خدا(صلی الله علیه و آله) با حضرت خدیجه(علیها السلام) 15 سال قبل از بعثت بوده است.(2)
بنابراین طبق قول بیهقی وقتی ایشان در زمان وفات یعنی سال دهم بعثت، 50 ساله باشند و 15سال قبل از بعثت هم ازدواج نموده باشند، با این حساب سن حضرت خدیجه(علیها السلام)، در زمان ازدواج با پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) 25 سال بوده است.
ص: 6
و حلبی هم همین قول را آورده است：
«تزوَّجها رسول الله(صلی الله علیه و آله) وهی یومئذ..وقیل خمس وعشرین»
یامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) با حضرت خدیجه(علیها السلام) ازدواج نمود، و در آن هنگام قولی وجود دارد که خدیجه در سن بیست وپنج سالگی بوده است.(1)
2- نقل دوم：28 ساله：
قول دیگر که قول اکثر محققین و مورخین است این است که سن ایشان را در زمان ازدواج 28 سال بوده است.
ابن عماد حنبلی از علمای اهل سنت در شذرات الذهب می گوید：
«ورجَّح کثیرون أنَّها ابنة ثمان وعشرین»
بسیاری از مورخین قول 28 سال را برای حضرت خدیجه(علیها السلام) در زمان ازدواج با پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) ترجیح داده اند.(2)
حاکم نیشابوری نیز فقط همین قول را برای ابن اسحاق(سیره نویس مشهور) نقل می کند：
«کان لها یوم تزوجها ثمان وعشرون سنة»
ص: 7
* خدیجه(علیها السلام)در زمان ازدواجش با پیامبر، بیست و هشت ساله بود.(1)
و قول هشام بن عروه که قول 40 سالگی حضرت خدیجه(علیها السلام)را شاذ می داند و می گوید：
«توفیت خدیجة بنت خویلد(علیها السلام) وهی ابنة خمس وستین سنة، هذا قول شاذ»
خدیجه(علیها السلام) در سن 65 سالگی وفات نمود، که این قول شاذ می باشد.(2)
بلاذری هم به عنوان یک قول، 28 سال را ذکر نموده است.(3)
ابن سعد، ذهبی، إربلی، ابن عساکر به نقل از ابن عباس می گویند：
«و روی عن ابن عباس قال：
کانت خدیجة(علیها السلام)یوم تزوجها رسول الله(صلی الله علیه و آله) ابنة ثمان وعشرین سنة»
خدیجه(علیها السلام) در زمان ازدواج با آن حضرت 28 ساله بود.(4)
با این حساب روشن شد که بسیاری از مورخین و محدثین سن آن بزرگوار را حدود 25 تا 28 سال دانسته اند.
و در آن زمان پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)، نیز 25 ساله بودند، بنابراین تفاوت سنی بین پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و حضرت خدیجه(علیها السلام) نبوده و یا حدود سه سال بوده است.(5)
ص: 8