فارسی اول دبستان-1399

مشخصات کتاب

سرشناسه:درویشی الموتی، اعظم، ‫1360 -

عنوان و نام پدیدآور:فارسی اول دبستان [کتاب]/مولف اعظم درویشی الموتی.

مشخصات نشر:تهران: روانشناسی و هنر، ‫1392.

مشخصات ظاهری: ‫148ص. : مصور، جدول.؛ ‫22 × 29 س م.

فروست:مجموعه کتابهای آموزشی تلاش طلایی.

شابک: ‫100000 ریال : ‫ 978-600-7063-23-1

وضعیت فهرست نویسی:فاپا

یادداشت:عنوان روی جلد: ارزشیابی فارسی اول دبستان.

عنوان روی جلد:ارزشیابی فارسی اول دبستان.

موضوع:فارسی -- ‫راهنمای آموزشی (ابتدایی)

موضوع:فارسی -- ‫پرسش ها و پاسخ ها (ابتدایی)

رده بندی کنگره: ‫ LB3060/22 ‫ /د486ف2 1392

رده بندی دیویی: ‫ 372/076

شماره کتابشناسی ملی:3252450

ص: 1

اشاره

مقدمه

خدای مهربان را سپاس می گوییم که در پی جهش به سوی تحول بنیادین و تغییر نگرشها در قلمرو آموزش و پرورش، توانستیم با تکیه بر مبانی تعلیم وتربیت اسلامی و نیز توجه به چهار چوب برنامه ی درسی ملی، به بازنگری برنامه ی درسی فارسی و باز تولید محتوای درس فارسی بپردازیم و کار تهیه، سازماندهی و طراحی ساختار و محتوای کتاب درسی و دیگر مواد بسته ی آموزشی را به فرجام برسانیم. امیدواریم آموزش این برنامه، سبب شکوفایی استعدادهای نوآموزان و رشد و بهبود فرایند آموزش عمومی میهن اسلامی گردد.

برنامه ی زبان آموزی دوره ی دبستان و به طور خاص، کتاب فارسی «بخوانیم و بنویسیم پایه ی اول، که حدود یک دهه در چرخه ی آموزش رسمی کشور حضور داشت؛ اینک بر بنیاد یافته ها و اندوخته های کارشناسان و تجربه های علمی و آموزشی همکاران و صاحبنظران تعلیم وتربیت سراسر ایران عزیز، فرصت تولد دوباره یافت؛ به همین سبب از فرصت فرخنده ی فراهم آمده، استقبال کردیم و کوشیده ایم با بهره گیری از دیدگاه های مختلف و کاربست نیکوترین آنها، در همه ی عناصر ساختاری و محتوایی برنامه، بازنگری و اصلاحات و تغییرات بایسته؛ صورت گیرد.

توجه به نیازهای کودکان عزیز و رعایت واژگان پایه ی زبان آموزان، متناسب با میزان درک و دریافت آنان، و نیز درخواست های آموزگاران گرامی، در تمام فراز و فرودهای این تغییرات، پیش روی ما بوده است.

برای کمک به فرایند یاددهی- یادگیری و بهبود آموزش و بهره وری نیکوتر، توجه شما همکاران ارجمند را به نکات زیر، جلب می کنیم:

١- محتوای برنامه ی زبان آموزی دوره ی دبستان، با توجه به مهارتهای زبان، در دو پهنه سازماندهی شده است:

الف) کتاب فارسی (مهارت خواندن)ب) کتاب نگارش فارسی (مهارت نوشتن کتاب مهارت خواندن در آموزش بر روش کلی و کتاب مهارت نوشتن، بر روش جزئی تأکید دارد اما با توجه به نگاه تلفیقی، در مراحلی از آموزش به فراخور محتوا، به هر دو روش توجه شده است.

2- این برنامه بر پایه ی مهارتهای گفتاری (گوش دادن، سخن گفتن، خواندن، تفکر و استدلال) و مهارتهای نوشتاری (دست ورزی، رونویسی، کلمه نویسی، جمله نویسی، بندنویسی و املا و ...) سازماندهی شده است.

٣- کتاب فارسی (مهارت خواندن) با نگاره آغاز شده است؛ این بدان معناست که گام نخست در آموزش زبان پرورش سواد بصری به همراه رشد سواد شنیداری است که با دست ورزی هایی همراه شده است. در پی تقویت چشم و گوش و ماهیچه های دست و رشد توانایی های فراگیران، آموزش نشانه های خطی زبان آغاز می شود. دانش آموزان پس از آشنایی با شکل نوشتاری نشانه ها و کلمه ها، در کتاب نگارش از نمونه ی تحریری آنها، بازنویسی و نمونه برداری می کنند. برای پویاتر کردن آموزش و ژرفابخشی و ماندگارسازی آموخته ها، توصیه میشود از روشهای فعال، مشارکتی و همیاری استفاده شود تا دانش آموزان، برای شکوفایی تفکر و پرورش استعدادهای خود در جریان یاددهی- یادگیری، نقش اثربخش تری داشته باشند.

4- برای تقویت توانایی املا و خوانانویسی دانش آموزان، در سازماندهی محتوا، سه نوع خط به کار گرفته شده است:

الف) خط خوانداری که سرمشق خواندن شاگردان است و همان خطی است که معمولا همه ی کتاب های کودکان به آن خط نوشته و چاپ میشود.

ب) خط نوشتاری که سرمشق نوشتن دانش آموزان است و خطی است که متن درسها با آن نوشته شده است.

ص: 5

پ) خط تحریری که شعرهای کتاب با آن نوشته شده است.

5- لازم به یادآوری است آنچه در ارزشیابی اما باید مورد توجه باشد، درست نویسی شکل املایی کلمات است، نه نوع خط آنها.

6- یکی از درسهای کتاب، «درس آزاد» است. تهیه ی محتوای مناسب برای این درس، به عهده ی معلمان محترم و دانش آموزان عزیز گذاشته شده است تا با توجه به نیازهای منطقه ای، ضرورت های فرهنگی و آداب و رسوم محلی، به تولید آن اقدام نمایند. رعایت عناصر ساختاری درس و هماهنگی با دیگر درس ها، لازم است.

7- در پایان بخش دوم و سوم، «روانخوانی» آمده است. در تهیه و تدوین و گزینش واژگان این متن ها به میزان پیشرفت زبان آموزی دانش آموزان، با دقت فراوان، توجه شده است؛ از این رو، تکرار و تمرین در خوانش این متنها، به رشد مهارت خواندن و پرورش توانایی درک آنان کمک خواهد کرد.

8- برای ایجاد هماهنگی بیشتر در زمینه ی خوانش صحیح اشعار و متن های کتاب به زبان فارسی معیار، لوح فشرده ی کتاب گویا، آماده شده است، بهره گیری از این ابزار، سبب تقویت قوه ی شنیداری و پرورش ذوق و ایجاد تنوع و نشاط در فراگیران خواهد شد.

9- ارزشیابی توصیفی، فرصت مناسبی را برای شناسایی دقیق توانایی و استعدادهای فراگیران فراهم می آورد. برای بهره گیری کاراتر از این شیوه، لازم است از آغاز سال ابزارهای مناسب، همچون آزمون های عملکردی، کارپوشه ها و سیاهه ی رفتار تهیه گردد تا بازخوردهای توصیفی، به هنگام و بجا ثبت و ارائه گردد.

10- با توجه به اینکه سازماندهی محتوایی و برنامه ریزی آموزش زبان، بر بنیاد نیازهای دانش آموزان و قابلیت ذهنی و توانایی زبانی آنان و با تکیه بر مبنای علمی و تجربه های کارشناسانه، صورت پذیرفته است، لازم است آموزگاران گرامی و اولیای محترم مدارس به کتاب درسی و رعایت برنامه های آموزشی آن، پایبند باشند و از تحمیل کتاب های کمک درسی به فرزندان عزیز، خودداری فرمایند.

11- برای گسترش فرهنگ مطالعه و پرورش روحیه ی کتاب خوانی، به معلمان عزیز، توصیه می شود به گونه ای برنامه ریزی کنند که در هر فعالیت «کتاب خوانی»، یک کتاب مناسب با این گروه سنی، در کلاس خوانده شود.

12- جمله های کوتاه، گویا و پرمایه که در پیشانی بخشها گنجانده شده اند، اگرچه با زبان آموزی پیوندی مستقیم ندارند، از دید محتوایی کاملا با آموزه های فرهنگی تربیتی و اهداف آموزشی کتاب، در آمیخته و آگاهانه انتخاب شده اند؛ بنابراین لازم است آموزگاران محترم با درنگ در پیام آن عبارات، زمینهی گفت وگوی دانش آموزان را نیز فراهم آورند.

13- برنامه ی زمان بندی آموزش این کتاب، فقط برای هماهنگی بیشتر و ایجادهم نوایی در جریان آموزش عمومی کشور، تهیه و تدوین شده است و جنبه ی پیشنهادی دارد، به همین سبب در مناطق مختلف، با توجه به شرایط آب و هوایی و بافت اقلیمی، به تشخیص کارشناسان آموزش ابتدایی استانها و هماهنگی با دفتر تألیف کتابهای درسی قابل انعطاف و تغییرپذیر است.

این کتاب در سال تحصیلی 90-1389 طی چندین جلسه، با حضور کارشناسان، صاحب نظران، آموزگاران و جمعی از مؤلفان گرامی، به سامان فرجامین خود رسید و بدین سان، سازماندهی گردید. از همه ی این بزرگواران که با تعهد و دلسوزی در مباحث آموزشی و محتوایی جلسات کارشناسی، حضوری اثرگذار داشته اند، صمیمانه سپاسگزاریم و نیز چشم به راه دیدگاه های ارزنده ی شما خواننده ی ارجمند هستیم.

ص: 6

فارسی اول دبستان-1399

مشخصات کتاب

اشاره

فهرست

مقدمه

بخش1: نگاره ها

اشاره

1- به خانه ما خوش آمدی

با هم بخوانیم (خدای مهربان)

2- بچه ها آماده!

3- یک و دو و سه ، راه مدرسه

4- به مدرسه رسیدیم

با هم بخوانیم (راه مدرسه)

5- از کلاس ما چه خبر

6- بازی،بازی،تماشا

7- به به چه روستایی!

با هم بخوانیم(سبز و سبز و سبز)

8- چه دنیای قشنگی

9- در مسجد محله

10- نوروز در خانه ی ما

با هم بخوانیم(انار)

بخش2: آموزش نشانه ها (1)

اشاره

درس اول: آ ا - ب_ ب

اَ -َ - د

با هم بخوانیم (مهربانتر از مادر)

درس سوم: م_ م - س_ س

درس چهارم: او-و-ت_ - ت

درس پنجم: ر - ن_ - ن

با هم بخوانیم (زردآلو)

درس ششم: ا ی_ ی_ ی ای - ز

باهم بخوانیم (ای ایران)

اِ -ِ _ه ه -ش_ ش

ی_ ی __ اُ _ُ

ک_ ک __ و

پ_ پ __ گ_ گ

ف_ ف __ خ_ خ

با هم بخوانیم(ما کودکانیم)

ق_ ق __ ل_ ل

ج_ ج __ __ُ_ استثنا

ه_ _ه_ _ه ه __ چ_ چ

با هم بخوانیم(جشن در آسمان)

ژ __ خوا

قرآن

میهن ما

بخش3: آموزش نشانه ها(2)

روان خوانی

درباره مركز

ج_ ج ُ_ استثنا