سرشناسه : سالمی، محمد، 1359 -
عنوان و نام پدیدآور : روزشمار تاریخ اسلام از آغاز بعثت پیامبر اکرم (ص) تا سال 132 هجری/ نوشته محمد سالمی تبار.
مشخصات نشر : اهواز: انتشارات خوزستان، 1397.
مشخصات ظاهری : [8]، 104 ص.: مصور، نقشه.
شابک : 100000 ریال978-964-6511-77-4 :
وضعیت فهرست نویسی : فاپا
یادداشت : کتابنامه: ص. 104.
موضوع : اسلام -- تاریخ -- از آغاز تا 132ق.
موضوع : Islam -- History -- To 750
رده بندی کنگره : BP14/س2ر9 1397
رده بندی دیویی : 297/912
شماره کتابشناسی ملی : 5189392
ص: 1
روزشمار تاریخ اسلام از آغاز بعثت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)
تا سال 132 هجری
مولّف: محمّد سالمی
ص: 2
انتشارات خوزستان
روز شمار تاریخ اسلام
از آغاز بعثت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) تا سال 132 هجری
مولّف محمّد سالمی
صفحه ارا: طیبه بزرگ نیا
طرح جلد: نسرین یعقوبی
تیراژ: 500جلد
قیمت: 10000 تومان
ویراستار دیجیتالی:محمد منصوری
چاپ اوّل – 1397
لیتوگرافی، چاپ، صحافی: اعتمادی
ص: 3
تاریخ در لغت به معنای تعیین وقت، زمان، زمان گذشته، حال و آینده است. اما در اصطلاح، تاریخ علمی است که به دانش و اطّلاعات درباره گذشته اشاره دارد.
تاریخ، هم دانش گذشتگان است و هم دانشی درباره گذشته. به دلیل اینکه تاریخ بسیار گسترده است، سازمان دهی آن از اهمّیّت ویژه ای برخوردار است. برخی مورّخین تاریخ جامع و کلی نوشته اند و برخی نیز روی گرایش های خاصی مطالعه و تحقیق نموده اند. بر این اساس، چندین روش متفاوت برای طبقه بندی اطّلاعات تاریخ به شرح زیر وجود دارد:
1- طبقه بندی اطّلاعات تاریخ بر اساس نواحی مختلف جغرافیایی (ژئوگرافیک)
2- طبقه بندی اطّلاعات تاریخ برمبنای ملیّت و کشورهای مختلف (ناسیونال)
3- طبقه بندی اطّلاعات تاریخ به صورت موضوعی (موضوع بندی)
4- طبقه بندی اطّلاعات تاریخ به صورت زمان بندی شده یا به عبارتی، طبقه بندی اطّلاعات بر مبنای ترتیب وقوع زمانی رخدادها که همان علم کرنولوژی می باشد
کرنولوژی (گاه شمار، گاه نگار، روزشمار و تقویم تاریخ) به عنوان علمی برای محاسبه زمان یا دوره هایی از زمان و اختصاص رخداد ها در تاریخ های دقیق و وقوع آنها تعریف می شود. کرنولوژی، به عنوان یک علم و یک موضوع مطالعاتی از دوره های قرون وسطی مورد توجه بوده است.
اما مقصود از کرنولوژی، آن دسته از کتبی است که بر اساس زمان، و به ترتیب تاریخ وقایع مهم را به اختصار ثبت کرده باشد. کرنولوژی با ان که نه توصیف کاملی از رخدادهای تاریخ است و نه تحلیلی گویا درباره ی آنها، اما به هر رو، از دیرباز ساختاری مهم در ابعاد نگارشی تاریخ به شمار می آمده است. زیرا
ص: 4
فهرست سال به سال حوادث که چهارچوبی از وقایع تاریخی است، هم درک نزدیکتری از بستر زمانی رویدادها را ممکن می سازد و هم سنجش میان آنها را آسان می نماید. کرنولوژی در حوزه تمدن اسلامی سابقه طولانی دارد. که به برخی از این نوع کرنولوژی ها اشاره می کنیم:
کتاب «تقویم التاریخ» نوشته «مصطفی چلبی» معروف به «حاجی خلیفه» می باشد که رخدادهای مهم را تا سال 1058 هجری قمری گردآوری کرده است.
کتاب «روزشمار تاریخ اسلام» نوشته «سیّد تقی واردی» رخدادهای مهم را به تفکیک ماههای قمری در چندین مجلد گردآوری کرده است. کتاب «روزشمار پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) » که با همکاری جمعی از فضلا و اندیشمندان حوزه علمیه قم گردآوری کرده است. کتاب «روزشمار پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) » که با همکاری جمعی از فضلا و اندیشمندان حوزه علمیه قم گردآوری شده است، وقایع دوران زندگانی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) ، از تولد تا رحلت را در بر می گیرد.
کتاب «روزشمار جامع تاریخ عاشورا» توسط هیأت تحریریه انجمن کادح، به سرپرستی «دکتر مهدی مؤمنی» و زیر نظر «پروفسور صادق آئینه وند» وقایع مهم قیام امام حسین (علیه السلام) ، از ماه رجب سال 60 هجری تا ماه محرّم سال 61 هجری قمری را در چندین مجلد گردآوری کرده است.
گاه شماری که پیش روی خوانندگان ارجمند قراردارد«روزشمار تاریخ اسلام، از آغاز بعثت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) تا سال 132 هجری» نام دارد که رویدادهای تاریخ اسلام، از نخستین سال بعثت خاتم الانبیاء حضرت محمّد مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم) تا سقوط سلسله بنی امیّه را در بردارد که به همراه تصاویر، نقشه ها و شجره نامه ها گردآوری شده است.
محمّد سالمی تبار
اهواز30/10/1396
ص: 5
· مبعوث شدن حضرت ختمی مرتبت محمّد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم) به پیامبری
عکس
غار حراء
· نزول نخستین ایات قرآنی بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· اسلام آوردن حضرت علی (علیه السلام) و حضرت خدیجه (علیها السلام) به عنوان اوّلین ایمان آورندگان
· درگذشت عبدالله فرزند پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· اوّلین برخورد میان مسلمانان با مشرکان به علت تمسخر مسلمانان در هنگام اقامه نماز
· انتقال یافتن کانون دعوت مسلمانان به خانه ارقم در کوه صفا به دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) جهت جلوگیری از درگیری با مشرکان (دارالتبلیغ ارقم)
· اسلام آوردن ابوذر غِفاری، عمّار بن یاسر و صهیب رومی در خانه ارقم
· دعوت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از بنی هاشم برای پذیرش اسلام
ص: 1
· آغاز دعوت علنی به اسلام
· شکنجه شدن مسلمانان توسط مشرکان مکّه
· شهادت یاسر و سمیّه زیر شکنجه (به عنوان نخستین شهدای اسلام)
· تولد حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)
· نخستین مهاجرت مسلمانان به حبشه با 11 مرد و 4 زن به سرپرستی عثمان بن مظعون
· دوّمین مهاجرت مسلمانان به حبشه با 83 مرد و 18 زن به سرپرستی جعفر بن ابیطالب(1)
· عهد نامه بر علیه بنی هاشم و بنی مطّلب مبنی بر ترک معاملات و مراودات اقتصادی و اجتماعی
· انتقال و اقامت اجباری پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ، بنی هاشم و بنی مطّلب در شعب ابیطالب
· در گذشت ابوطالب عموی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و پدر حضرت علی (علیه السلام) در شعب ابیطالب
· د رگذشت حضرت خدیجه (علیها السلام) همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در شعب ابیطالب
ص: 2
عکس
مزار حضرت خدیجه (علیها السلام) - شعب ابیطالب
· پایان محاصره اقتصادی و اجتماعی و بازگشت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ، بنی هاشم و بنی مطّلب به مکّه
· سفر تبلیغی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به طائف و عدم دستیابی به نتایج مطلوب و رانده شدن وی از این شهر(1)
· تلاش نافرجام پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در دعوت بدویان اطراف مکّه به اسلام
· معراج پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از مسجد الحرام به مسجد الاقصی(2)
· ورود گروهی از مردم یثرب (یثربیان خزرجی) به مکّه و ملاقات با پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· عرصه پنهانی اسلام به یثربیان از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و ایمان آوردن 6 نفر از خزرجیان به اسلام بعد از ملاقات در عقبه منی
· گسترش اسلام در یثرب پس از اسلام آوردن سعدبن معاذ و اُسید بن حُضَیر
· بیعت عقبه اوّل معروف به (توسط 12 نفر از یثربیان، ترکیبی از اوس و خزرج و هم پیمانان آنان با پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در مکّه)
· بازگشت سریع یثربیان به یثرب (به جز ذکوان بن عبدقیس که تا زمان هجرت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در مکّه ماند)
· نمایندگی مصعب بن عمیر از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در یثرب
· بیعت عقبه دوّم معروف به بیعه الحرب
· ملاقات دوّم یثربیان در عقبه دوّم (این ملاقات برای نهای کردن و قطعیت بخشیدن به پیشنهاد مهاجرت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به یثرب بود)
· انتخاب 12 نقیب از میان مسلمانان عقبه دوّم از سوی پیامر (صلی الله علیه و آله و سلم) به عنوان نمایندگان خاص خود و سازماندهی برنامه های تبلیغی
· اسلام آوردن بریده بن خصیب اسلمی و 80 خانوار از قوم او (این نخستین گرایش جمعی به اسلام بود که پیش از رسیدن پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به یثرب اتفاق افتاد)
· صدور فرمان هجرت توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از مکّه به یثرب (به جز زنان، مردان ناتوان بیماران و محبوسان)
· تصمیم دارالندوه مبنی بر قتل پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و اتحاد تمام قریش علیه بنی هاشم
· واقعه لیله المبیت (شبی که حضرت علی (علیه السلام) در بستر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خوابید تا نقشه مشرکان در قتل پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را خنثی کند)
· حرکت شبانه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از مکّه به یثرب
ص: 4
· درگذشت براء بن معرور انصاری
عکس
· ورود پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به قبا
· بنای مسجد در قبا (به عنوان نخستین مسجد در اسلام)
ص: 5
عکس
· ورود پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به یثرب با استقبال پرشور مردم این شهر
· تغییر نام یثرب به مدینه الرّسول (مدینه النّبی)
· بنای مسجد در مدینه
· تدوین نخستین قانون اساسی در اسلام
· برقراری پیمان برادری میان مهاجرین و انصار
· عهدنامه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با یهودیان مدینه (یهودیانی که در شمار خاندان انصار بودند)
· عهدنامه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با یهودیان بنی قریظه، بنی نضیر و بنی قینقاع
· عهدنامه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با قبیله بنی مدلج
· سریّه حمزه بن عبدالمطّلب در ساحل دریا در ناحیه عیص(1)
· سریّه عبیده بن حارث بن عبدالمطّلب در پایین تر از ثنیه ذی المروه(سریّه رابغ)(2)
· سریّه سعدبن ابی وقّاص در خرّار
ص: 6
· در گذشت اسعد بن زراره خزرجی
· مقرّر شدن اذان اسلامی و تعیین فصول آن
· ازدواج حضرت علی (علیه السلام) با حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) (1)
· تغییر قبله از بیت المقدّس به مکّه
عکس
· واجب شدن روزه
· واجب شدن نماز عید فطر و عید قربان
· واجب شدن قربانی در عید قربان
· واقعه سدّالابواب (تمام درهایی که به مسجد النّبی باز می گردد به دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بسته شد، به جز در خانه حضرت علی (علیه السلام) )
· غزوه ودّان (غزوه ذی العشیره)
· غزوه بَواط(2)
· غزوه بدر اوّلی (غزوه سفوان)
ص: 7
· غزوه بدر دوّم (غزوه بدر کبری)
عکس
· تغییر مسیر کاروانهای تجاری قریش پس از غزوه بدر از راه شام به عراق
· غزوه بنی سلیم(غزوه قرقره الکدر یا قراره الکدر)
· غزوه بنی قینقاع (اوّلین جنگ با یهود به دنبال پیمان شکنی یهودیان)(1)
· غزوه سُوَیق(2)
· سریّه عبدالله بن جحش در نخله
· سریّه سالم بن عمیر برای کشتن ابوعفک
· سریّه عمبر بن عدی برای کشتن عصما دختر مروان
· سریّه ابوسلمه عبدالله بن عبدالاسد به سرزمین قطن
· سریّه غالب بن عبدالله بر سر بنی سلیم و غَطَفان
ص: 8
· هلاکت ابولهب
· درگذشت رقیّه دختر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· درگذشت حاجب بن زراره
· درگذشت عثمان بن مظعون
· تولد امام حسن مجتبی (علیه السلام) (1)
· غزوه ذی اَمَر (غزوه غَطَفان)
· غزوه بَحران(2)(غزوه فرع)
· غزوه اُحُد
عکس
· شکست مسلمانان در غزوه اُحُد ( به علت نافرمانی از دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مبنی بر ترک نگهبانی از کوه عینین برای جمع آوری غنائم)
· شهادت حمزة بن عبدالمطّلب عموی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در غزوه اُحُد
ص: 9
عکس
مزار حمزه بن عبدالمطلّب
· مثله کردن اجساد شهدای غزوه اُحُد توسط مشرکان
· غزوه حمراء الاسد
· شهادت جمعی از فرستادگان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در رجیع
· سریّه محمّد بن مسلمه برای کشتن کعب بن اشرف
· سریّه زید بن حارثه در قَرَده(سریّه ذات عِرق)(1)
· درگذشت مالک بن عمرو انصاری
· سریه عبدالله بن انیس جُهَنی برای کشتن سفیان بن خالد
· سریّه ابوسلمه بن عبدالاسد به سرزمین قَطَن
· سریّه عمرو بن امیّه ضمری و سلمه بن اسلم بن حریش در مکّه
· در گذشت فاطمه بنت اسد مادر حضرت علی (علیه السلام)
· در گذشت زینب دختر خزیمه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
عکس
· سریّه ابو عبیده جراّح به سیف بحر
· سریّه عبدالرّحمان به عوف در دومه الجندل
· در گذشت سعدبن معاذ
· واجب شدن حجاب(1)
· ساختن خاتم برای مُهر نامه
· مهاجرت زینب دختر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به مدینه
· غزوه بنی لِحیان (غزوه عُسفان )
· غزوه ذی قَرَد (غزوه غابه یا غزوه فَزَع)
· عزیمت مسلمانان به مکّه برای بجا آوردن مناسک حّج و ممانعت مشرکین از ورود مسلمانان به مکه
ص: 12
· بیعت رضوان (بیعت تحت الشجره)
· صلح حدیبیه
· سریّه عبدالله بن عتیک برای کشتن ابورافع سلاّم بن ابی الحقیق
· سریّه محمّد بن مسلمه حارثی در مرطاع
· سریّه محمّد بن مسلمه حارثی در قرطاء
· سریّه محمّد بن در ذی قصّه
· سریّه زیدبن حارثه در وادی القربی بر سرام القرنه
· سریّه ابو عبیده جرّاح در کوه اجا و سلمی
· سریّه هلال بن حارث بر سر بنی کنانه
· سریّه بشر بن سوید جُهنی بر سر بنی حارث
· سریّه هلال بن حارث بر سر بنی مالک بن فِهر
· سریّه سعد بن عباده در غمیم
· سریّه عکاشه بن مِحصَن اسدی در غَمره
· سریه ابو عبیده جرّاح در ذی قصّه در راه عراق
· سریّه زید بن حارثه در جَموم(جموح)
· سریّه حضرت علی (علیه السلام) به منطقه همج
بین فدک و خبیر
· سریه زید بن حارثه به مدین
· سریّه عبدالرّحمان بن عوف در دومه الجندل
· سریّه ابو عبیده جرّاح بر سر بنی ثعلبه و بنی عُوال
· سریّه زید بن حارثه به طرف
· سریّه کرز بن جابر فِهری به عرنیین
· سریّه عبدالله بن رواحه در خبیر بر سر یسیربن رزام
ص: 13
· سریّه کرزبن فِهری در ذی الجرد
· توسعه مسجدالنّبی
· وقف حوائط سبعه (باغهای هفتگانه ) توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به دخترش فاطمه (علیها السلام) (1)
· نامه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به پادشاهان و امرا برای دعوت به دین اسلام
· غزوه خیبر
· فتح قلعه های خیبر
· غزوه وادی القری
· اعطا فدک به حضرت فاطمه (علیها السلام) توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· بازگشت مهاجران از حبشه
· غزوه ذات الرقّاع (غزوه نجد)
· غزوه وادی القری(2)
· غزوه القضیّه معروف به عمره القضاء (برای بجا آوردن عمره)
· سریّه عمر بن خطّاب در تربه
· سریّه ابوبکر در نجد
· سریّه بشیر بن سعد در فدک
· سریّه زبیر به عوام در فدک
· سریّه غالب بن عبدالله لیثی
· سریّه بشیر بن سعد در یُمن و جُبار در ناحیه خیبر
· سریّه ابن ابی العوجا بر سر بنی سلیم
ص: 14
· سریّه محیصه بن مسعود در فدک
· سریّه عبدالله بن ابی حَدَر در راضم
· سریّه خالد بن ولید دومه الجندل
· در گذشت بشر بن براء(1)
· اسلام آوردن منذر بن پادشاه بحرین
· انتصاب علاء بن عبدالله حضرمی بر ولایت بحرین توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· تولد ابراهیم پسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· شهادت جعفربن ابیطالب، زیدبن حارثه و عبدالله بن رواحه در سریّه موته
· نقص عهدنامه صلح حدیبیه توسط مشرکان
· غزوه فتح مکّه (غزوه عام الفتح)
· فتح مکّه و از بین بردن بتها
· انتصاب عتاب بن اسید به ولایت مکّه
توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· غزوه حنین(هوازن)
· غزوه طائف
· بجا آوردن عمره توسط پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) پس از غزوه طائف
· تقسیم غنائم طائف به تازه مسلمانان (مولفه القُلوبهم )
ص: 15
عکس
· غزوه حنین (غزوه هوازن)
· سریّه ذات السّلاسل در منطقه تبوک
· سریّه غالب بن عبدالله لیثی در کدید
· سریّه غالب بن عبدالله لیثی در فدک
· سریّه کعب بن عمیر غفاری در ذات اَطلاح
ص: 16
· سریّه شجاع بن و هب اسدی (آبگاهی در ذات عِرق)
· سریّه هشام بن عاص در یلهلم
· سریّه طفیل بن عمر و دوسی برای خراب کردن بتکده ذی الکفین
· سریّه غالب بن عبدالله بر سر بنی مدلج
· سریّه عمر و بن امیّه بر سر بنی الهذیل
· سریّه عبدالله بن سهیل بن عمر و با طایفه بنی معیص و محارب بن فهِر
· سریّه خالد بن ولید با طایفه بنی جذیمه
· سریّه خالد بن ولید به عرفه
· سریّه ابو عامر اشعری در اوطاس
· سریّه سعد بن زید اشهلی به مشلل برای خراب کردن بتکده مناه
· سریّه خالد بن سعید بن عاص به عرنه
· سریّه خالد بن ولید برای ویران کردن بتکده غری
· سریّه ابو عبیده جرّاح (سریّه خَبَط) بر سر جهینه
· سریّه ابو قتاده رِبعی انصاری به خضره درسرزمین نجد
· سریّه ابو قتاده ربِعی انصاری در بطن اِضم
· سریّه عبدالله بن ابی حدرد در غابه
· سریّه عینه بن حصن فزاری در بنی العنبر(عتیر)
· سریّه عمرو بن عاص (سریّه ذات السّلاسل )
· سریّه سعد بن زید اشهلی به مشلل برای ویران کردن بتکده مناه
· سریّه عمرو بن عاص به رهاط برای ویران کردن بتکده سواع
· در گذشت زینب دختر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
ص: 17
· عام الوفود (ورود قبایل عرب به مدینه و اعلان اسلام آوردن آنها)(1)
· غزوه تبوک (جیش العسره)
· مسلمان شدن قبایل بنی تمیم و ثقیف
· اسلام آوردن عدی بن حاتم طائی بزرگ قبیله طّی(2)
· اعلان پادشاهان حُمَیر بر تشرف به اسلام
· هلاکت عبدالله بن اُبیّ سر کرده منافقان در مدینه
· اعزام حضرت علی (علیه السلام) به یمن از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و اسلام آوردن باذان بن ساسان عامل
ایرانی یمن (به دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
باذان اداره یمن را عهده دار شد)
· واجب شدن زکات و گماشتن کارگزارانی برای دریافت زکات از مسلمانان به دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· سریّه قطبه بن عامر در ناحیه ثباله
· سریّه ضحّاک بن سفیان با طایفه بنی کلاب
· سریّه که به اسارات ثمامه بن اثال حنفی انجامید
· سریّه علقمه بن محرز در شعیبه
· سریّه عکاشه بن محسن در سرزمین عذره
· سریّه حضرت علی (علیه السلام) برای ویران سازی بتکده فلس
· سریّه خالد بن ولید به دومه الجندل
· در گذشت سهیل بن بیضاء
· اعزام معاذ بن جبل و ابوموسی اشعری بعنوان قاضی و امیر یمن به دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
ص: 18
· عزل علاء بن عبدالله حضرمی از ولایت یمن و جایگزینی ابان بن سعید توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· حَجّه الوداع (آخرین حجّ پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) )
· نزول آیه تبلیغ بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
عکس
· واقعه غدیر خُم (پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ، حضرت علی (علیه السلام) را به جانشینی خویش معرفی کردند)
· نزول آیه اکمال دین بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· واقعه مباهله (مباهله پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با مسیحیان نجران)
ص: 19
· پیدایش پیامبران دروغین (ادعای پیامبری اسودعنسی، مسیلمه کذّاب، طلیحه بن خویلد و زنی بنام سجّاح)
· سریّه خالد بن ولید با طایفه بنی حارث بن کعب
· سریّه اسامه بن زید در اَبنی واقع در ناحیه بلقاء
· سریّه خالد بن ولید در یمن
· سریّه خالد بن ولید در نجران
· سریّه حضرت علی (علیه السلام) در یمن
· در گذشت باذان بن ساسان(1)
· درگذشت سعد بن خوله عامری
· در گذشت ابراهیم فرزند پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· کشته شدن اسود عنسی در یمن
· ورود نمایندگان طایفه نخع به مدینه و پذیرش اسلام
· دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بر لشکر کشی به شام
به فرماندهی اسامه بن زید
· بیماری پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· به تاخیر افتادن حرکت سپاه اسامه به دلیل کار شکنی و سر پیچی از دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· در خواست دوات و قلم برای نوشتن نامه توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مبنی بر عدم گمراهی و ممانعت عده ای برای کار ( معروف به یوم الخمیس)
· ارتحال جانسوز پیامبر اکرم حضرت محمّد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم)
ص: 20
عکس
مسجد النّبی- آرامگاه رسول خدا حضرت محمّد مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم)
· آغاز امامت حضرت علی (علیه السلام)
· گردهمایی مهاجرین و انصار در سقیفه بنی ساعده
· انتخاب ابوبکر بعنوان خلیفه و بیعت با وی در سقیفه بنی ساعده
· آغاز خلافت ابوبکر بن ابی قحافه
· خودداری گروهی از مهاجرین و انصار از بیعت با ابوبکر از جمله سلمان فارسی، سعد بن عباده ابوذر غِفاری، مقداد و بِلال
حبشی
· جمع آوری قرآن توسط امام علی (علیه السلام)
· ممنوعیت حدیث نویسی از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· غصب فدک حضرت فاطمه (علیها السلام)
· استنصار های شبانه حضرت فاطمه (علیها السلام)
· ایراد خطبه حضرت فاطمه (علیها السلام) معروف به خطبه فدکیه
ص: 21
· ساختن بیت الاحزان برای حضرت فاطمه (علیها السلام) توسط حضرت علی (علیه السلام)
· هجوم به خانه حضرت علی (علیه السلام) و حضرت فاطمه (علیها السلام) و آتش زدن درِ خانه
· ضرب و جرح حضرت فاطمه (علیها السلام)
· شهادت جانگداز حضرت فاطمه (علیها السلام)
· خاکسپاری شبانه حضرت فاطمه (علیها السلام)
· کناره گیری ابان بن سعید از ولایت
بحرین به علت نا مشروع
دانستن خلافت
· عدم پرداخت زکات توسط برخی از قبایل
به علت نا مشروع دانستن خلافت
· انتصاب علاء بن عبدالله حضرمی به ولایت بحرین توسط ابوبکر
· قتل شهر بن باذان بدنبال جنگ با مسیله کذّاب و تسلط مسیلمه بر یمن
· درگذشت منذر بن ساوی
· نبرد خالد بن ولید با هرمز حاکم اُبُلّه در واقعه ذات السّلاسل
· حمله مسلمانان به سر حدّات ایران و روم بدستور ابوبکر
· قتل مالک بن نویره بدست خالد بن ولید
· شکست ایرانیان به فرماندهی هرمز در نبرد مذار
· نبرد خالد بن ولید با مهران سردار ایرانی در واقعه عین التمر
· کشته شدن بشیر بن سعد در نبرد عین التمر
· جنگ یمامه (جنگ بین مسلمانان و پیامبران دروغین)(1)
· کشته شدن مسیلمه کذاّب در جنگ یمامه
· سرکوب کلیه پیامبران دروغین
ص: 22
· درگیری مسلمانان با رومیان در منطقه وادی العربه
· شکست رومیان در جنگ وادی العربه از اعراب مسلمانان
· فتح حیره با مصالحه
· لشکرکشی ابوعبیده جرّاح ،یزید بن ابی سفیان و شرحبیل بن حسنه به سمت شام
· جنگ میان خالد بن ولید و مسیحیان کلب و غسّان در واقعه دومه الجندل
· در گذشت ابو العاص بن ربیع
· در گذشت مهاجر بن ابو امیّه
· در گذشت ابو مَرئَد کنّازبن حُصَین غَنَوی
· در گذشت ابوبکر بن ابی قحافه
· آغاز خلافت عمر بن خطّاب
· عزل خالد بن ولید از فرماندهی نیروهای مسلمان در شام و جایگزینی ابو عبیده جرّاح توسط عمر
· شکست رومیان از مسلمانان در جنگ اجنادین
· شهادت خالدین سعیدبن عاص در جنگ اَجنادَین(1)
· شکست رومیان در نبرد فُحل و فتح این شهر بدست مسلمانان
· درگیری مسلمانان و رومیان در داثن
· جنگ یغوث بین مسلمانان و رومیان نزدیک شهر تییریه دمشق
· شکست مسلمانان از ایرانیان در جنگ یوم الجسر
· فتح الانبار
· فتح عَینُ التَّمر
· در گذشت ابوکبشه غلام پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
ص: 23
· در گذشت عتاب بن اسید
· فتح دمشق
· فتح اُبُلّه(1)
· شکست ایرانیان از مسلمانان در منطقه بُوَیب
· درگیری مسلمانان با رومیان در مَرج الصَّفر(2)
· قتل سعدبن عباده در شام(3)
· بنای شهر بصره(4)
· انتصاب عتبه بن غزوان به ولایت بصره توسط عمر
· در گذشت ابوقحافه پدر ابوبکر
· در گذشت نمیرین تو لب بن زهیر
· فتح صورو صیدا
· فتح بیروت و جبیل
· فتح قنسیرین
· فتح غزه
· فتح حلب و حماه
· فتح بلعبک و حمص با مصالحه
· سرکوب شورش اهالی دمشق توسط ابوعبیده جرّاح
ص: 24
· پیروزی مسلمانان در جنگ یرموک
· پیروزی مسلمانان در جنگ قادسیه و فتح آن
· کشته شدن رستم فرخزاد سردار ایرانی توسط هلال بن علقه تیمی
· ورود عمر به جابیه در شام و انعقاد صلح با اهالی ایلیاء (بیت المقدّس)
· درگذشت هشام بن حکیم اسد
· در گذشت حجاّج بن عُلاط
· در گذشت نوفل بن حارث بن عبدالمطلّب
· فتح مدائن و استیلای مسلمانان و ایوان کسری و خزائن آن
· فتح تکریت
· فتح موصل
· فتح ماسَبَذان
· فتح قَرقیسیا با مصالحه
· فتح حمص با مصالحه
· پیروزی مسلمانان در جنگ جلولا در نزدیکی حُلوان بر سپاه ساسانیان
· عزل عتبه بن غزوان از ولایت بصره و جایگزینی مغیره بن شعبه توسط عمر
· بنای شهر عَمَواس
· بنای شهر جبرین
· در گذشت ماریه قبطیه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) (1)
· در گذشت عبدالله(2) بن امّ مکتوم(3)
ص: 25
· فتح جزیره(بخشهای شمالی عراق واقع در میان دجله و فرات)
· فتح مناذر و نهرتیری(1)
· فتح رامهر مز و شوش(2)
· فتح کرمان
· فتح جندی شاپور با مصالحه
· بنای شهر کوفه(3)
· انتصاب سعد بن ابی وقّاص بر ولایت کوفه توسط عمر
· عزل علاءبن عبدالله حضرمی از ولایت بحرین و جایگزینی قدامه بن مظعون توسط عمر
· عزل مغیره بن شعبه از ولایت بصره و جایگزینی ابوموسی اشعری توسط عمر
· وقوع سیل در مکّه(معروف به سیل امّ نشهل)
· جابجا کردن مقام ابراهیم (علیه السلام) در مسجد الحرام به دستور عمر
· توسعه مسجدالحرام به دستور عمر
· در گذشت عتبه بن غزوان
· معاهده عمر با اهل ذمه معروف به عهود عمریه
· شیوع طاعون در شام به طاعون عَمَواس (1)
· سال رماده(سال قحطی و خشکسالی)
· جابه جا کردن مقام ابراهیم در مسجد الحرام به دستور عمر
· انتصاب عیاض بن غنم بر ولایت جزیره توسط عمر
· اتحاد دو ولایت دمشق و اردن توسط عمر و واگذاری آن به معاویه بن ابی سفیان
· تقسیم سرزمین شام به چهار منطقه نظامی برای اسکان سپاهیانی که آنها را اجناد می نامیدند(جند دمشق،جند حمص،جند اردن، جند قنّسرین)
· در گذشت معاذ بن جبل
· در گذشت یزید بن ابی سفیان
· در گذشت شرحبیل بن حسنه
· در گذشت عاص بن سهیل بن عمر و
· در گذشت فضل بن عبّاس(2)
· در گذشت ابو عبیده جّراح(3)
· درگذشت سهیل بن عمرو(4)
· فتح رأس العین
· فتح نصیبین بن غنم از ولایت جزیره و جایگزینی حبیب بن مسلمه فِهری توسط عمر
· توسعه مسجدالنبی به دستور عمر
· در گذشت ابیّ بن کعب(1)
· در گذشت سعید بن عامر بن حذیم(2)
· فتح مصر(3)
· فتح اسکندریه(4)
· فتح تستر(شوشتر)(5)
· فتح نهاوند(فتح الفتوح)(6)
· شهادت نعمان به مقّرن مزنی در فتح المفتوح
· بنای شهر فسطاط
· کوچاندن یهودیان خیبر به کوفه به دستور عمر
· تدوین نخستسن دیوان حکومتی به دستور عمر
· عزل قدامه بن مظعون از ولایت بحرین و جایگزینی ابو هریره دوسی توسط عمر
· عزل سعدبن ابی و قّاص از ولایت کوفه و جایگزینی عمّار بن یاسر توسط عمر
· عزل حبیب بن مسلمه فهری از ولایت
جزیره و جایگزینی عُمَیره بن سعید انصاری توسط عمر
· در گذشت حباب بن منذر
ص: 28
· در گذشت صفیّه عمّه پیامبر
· در گذشت زینب دختر جحش همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
· در گذشت اُسَید بن حُضَیر
· در گذشت انیس بن مرثدبن ابی مرثد عَنوی
· در گذشت عیاض بن غنم
· در گذشت بِلال حبشی(1)
عکس
· در گذشت ابو سفیان بن حارث
· درگذشت مغیره بن حارث بن عبدالمطّلب
· درگذشت قیس بن عاصم تمیمی
· فتح زویله و دینور با مصالحه
· فتح صمیره و شیروان با مصالحه
· انتصاب عمر و بن عاص به ولایت مصر توسط عمر
· عزل ابو هریره دوسی از ولایت بحرین و جایگزینی عیاش بن عبدالله توسط عمر
ص: 29
· در گذشت خالد بن ولید
· در گذشت طلیحه بن خویلد انصاری
· در گذشت علاء بن عبدالله حضرمی
· فتح زنجان و قزوین
· فتح جرجان و قومس
· فتح آذربایجان
· فتح طرابلس و برقه
· فتح موقان
· فتح مامغان
· فتح باب(دربند)
· عزل عمّار بن یاسر از ولایت کوفه و جایگزینی مغیره به شعبه توسط عمر
· درگذشت سراقه بن عمرو
· در گذشت نعیم بن مقرَن مزنی
· فتح کازرون
· فتح مکران
· فتح سیستان
· فتح توَّج (توز) در نزدیکی کازرون
ص: 30
· فتح اصطخر(1)
· فتح فسا و دارابگرد
· فتح قم و کاشان
· فتح عسقلان با مصالحه
· فتح همدان
· فتح کرمان
· فتح جی(اصفهان)
· عزل عیاش بن عبدالله از ولایت بحرین و جایگزینی عثمان بن ابی العاص ثقفی توسط عمر
· قتل عمر بن خطاّب به دست فیروز(ابولوء لوء)
· تشکیل شورای خلافت
· انتخاب عثمان بن عفّان در شورا به عنوان خلیفه
· آغاز خلافت عثمان بن عفّان
· قتل هرمزان،همسر و دختر ابولوءلوء به دست عبیدالله بن عمر
· در گذشت قتاده بن نعمان انصاری
· در گذشت ربیعه بن حارث بن عبدالمطّلب
· در گذشت عتاب بن اُسیَد(2)
· در گذشت عتبه بن مسعود
· در گذشت منذر بن جموح
· در گذشت واقد بن عبدالله تمیمی
ص: 31
· فتح ری(1)
· فتح ارمینیه
· انتصاب عتبه بن فرقد سلمی به ولایت آذربایجان توسط عثمان
· در گذشت عبدالرّحمان بن کعب انصاری
· در گذشت سراقه بن مالک مدلجی کنانی
· در گذشت عمیر بن وهب جمحی
· نقص معاهده بابلیون توسط رومیان و قتل و اسارات اهالی اسکندریه به علت عهد شکنی
· جنگ ولید بن ولید بن عقبه با اهالی آذربایجان و ارمینه پس از نقص عهد آنان
· انتصاب ولیدبن عقبه به ولایت آذر بایجان توسط عثمان
· جنگ معاویه بن ابی سفیان با رومیان و انهدام دژهای بین انطاکیه و طرسوس
· سرکوب شورش اهالی ری توسط ابوموسی اشعری
· عزل سعدبن ابی وقاّص از ولایت کوفه وجایگزینی
ولیدبن عقبه توسط عثمان
· عزل عمر و بن عاص از ولایت مصر و جایگزینی عبدالله بن سعد بن ابی سرح توسط عثمان
· در گذشت صعب بن جنامه
· در گذشت عتبه بن فرقد سلّمی
· در گذشت وحشی بن حرب
· درگذشت معاذ بن عمرو انصاری
· توسعه مسجدالحرام توسط عثمان
ص: 32
· حمله معاویه بن ابی سفیان به جزیره قبرس
· استرداد اسکندریه از قوای رومیان
· تولد حضرت ابوالفضل عبّاس (علیه السلام)
· در گذشت کعب بن زهیر مزنی
· فتح سُبَیطله
· ارسال سپاهی از شام به دستور معاویه بن ابی سفیان به رهبری معاویه بن حدیج به شمال آفریقا و فتح آن(1)
· حمله دریایی به سواحل اندلس به فرماندهی عبدالله بن نافع
· مصالحه مردم و حکومت افریقیه با عبدالله بن سعد بن ابی سرح
· در گذشت ابوذویب خویلد بن خالد هذلی
· در گذشت ابور مثه بلوی
· درگذشت ابان بن سعید بن عاص(2)
· فتح جزیره قبرس(3)
· لشکر کشی مسلمانان به سواحل جنوبی دریای خزر و عدم توفیق آنان در فتح دیار
· حمله حبیب بن مسلمه فِهری به مرزهای جزیره و استیلای وی بر سمیساط و ملطیه
· در گذشت عبدالله بن حذافه
ص: 33
· فتح خراسان
· فتح جزیره اوراد
· سرکوب شورش اهالی اصطخر توسط عبدالله بن عامر
· توسعه مسجدالنّبی به دستور عثمان
· عزل ابوموسی اشعری از ولایت بصره و جایگزینی عبدالله بن عامر توسط عثمان
· فتح دامغان
· پیشروی سپاهیان سفیان بن عوف در مرزهای جزیره و مرعش
· جنگ یزدگرد سوّم پادشاه ساسانی با مسلمانان در خراسان
· آغاز اعتراض و نارضایتی مردم نسبت به عملکرد عثمان
· شکایت مردم کوفه از ولیدبن عقبه به عثمان به علت خواندن نماز صبح در حال مستی در مسجد
· عزل ولیدبن عقبه از ولایت کوفه و جایگزینی سعیدبن عاص توسط عثمان
· درگذشت عبدالله بن کعب انصاری
· درگذشت حاطب بن ابی بلتعه لخمی
· درگذشت نعیم بن مسعود اشجعی
· درگذشت عروﺓ بن حزام ضبی
· درگذشت عبدالله بن مظعون
· درگذشت ساریه بن زنیم کنانی
· فتح طخارستان و هرات
ص: 34
· فتح فاریاب و ابیورد
· فتح طالقان و سرخس
· فتح نیشابور و طوس
· فتح درب (ناحیه ای بین انطاکیه و طرسوس)
· فتح کامل ارمینیه
· فتح مرو با مصالحه
· سرکوب شورش اهالی خراسان توسط عبدالله بن عامر و سعیدبن عاص
· انقراض سلسله ساسانیان و قتل یزدگرد سوّم آخرین پادشاه ساسانی
· نبرد دریایی مسلمانان با رومیان در اسکندریه
· تبعید ابوذر غِفاری به رَبَذه به دستور عثمان
· درگذشت ابوسفیان بن حرب(1)
· درگذشت حکم بن ابی العاص(2)
· فتح جوزجان
· شکست رومیان در جنگ با معاویه بن ابی سفیان در قسطنطنیه
· سرکوب شورش اهالی قهستان توسط عبدالله بن حازم
· درگذشت ابوذر غِفاری
· درگذشت عبّاس بن عبدالمطّلب
· درگذشت عبدالرّحمان بن عوف(3)
ص: 35
· درگذشت کعب الاحبار(1)
· درگذشت عبدالله بن مسعود
· درگذشت ابوالدرداء انصاری
· حمله مجدد معاویه بن ابی سفیان به جزیره قبرس و فتح آن
· جنگ معاویه بن ابی سفیان در جزیره مالت
· شکست قارون خاقان ترک در ماوراءالنهر
· تبعید اهالی بصره به شام و مصر به دلیل مخالفت با سیاستهای عثمان به دستور مستقیم وی
· مخالفت اهالی کوفه با سعیدبن عاص و اخراج وی از این شهر
· تبعید اهالی کوفه به شام و بازگرداندن سعیدبن عاص به این شهر به دستور عثمان
· درگذشت مقداد بن عمرو
· درگذشت طفیل بن حارث بن عبدالمطّلب(2)
· درگذشت حُصَین بن حارث بن عبدالمطّلب(3)
· حمله معاویه بن ابی سفیان به قیساریه
· جنگ ذات الصواری(ذوالصواری) در مدیترانه میان مسلمانان و کنستانتین دوّم امپراطور روم
· تسلط مسلمانان بر جزیره رودوس
· اخراج مجدد سعید بن عاص توسط مردم و تعیین ابوموسی اشعری بعنوان والی این شهر توسط مردم کوفه(معروف به یوم الجرعه)
ص: 36
· درگذشت عبدالرّحمان بن جبر انصاری
· درگذشت عبادﺓ بن صامت
· درگذشت ابوطلحه زید بن سهل انصاری
· درگذشت عاقل بن بکیر
· درگذشت ابوعیس بن جابر(جبر)
· فتح سیراف از توابع فارس
· مخالفت مردم مصر با عبدالله بن سعد بن ابی سرح و اخراج وی و تعیین محمّدبن ابی حذیفه بعنوان والی توسط مردم مصر
· محاصره خانه عثمان
· بستن آب به روی عثمان
· اعزام سپاهی توسط معاویه به فرماندهی حبیب بن مسلمه فِهری برای نجات عثمان
· هجوم به خانه عثمان و کشتن وی و قطع انگشتان نائله همسر عثمان
· بیعت مردم با حضرت علی (علیه السلام)
· آغاز خلافت حضرت علی (علیه السلام)
· تلاش کنستانتین دوّم برای حمله وسیع به سرزمینهای اسلامی پس از تشنجات سیاسی بوجود آماده از قتل عثمان
· درگذشت عامربن ربیعه
· درگذشت علاء بن وهب
· درگذشت اوس بن خولی انصاری
· درگذشت نُسَیر بن نور
ص: 37
· درگذشت قحطبه بن عامر انصاری
· درگذشت جلاس بن سوید انصاری
· درگذشت ابیّ بن کعب
عکس
● انتصاب ابو قتاده ربِعی انصاری به ولایت مکّه توسط حضرت علی (علیه السلام)
● انتصاب تمیم بن عمرو انصاری به ولایت مدینه توسط حضرت علی (علیه السلام)
● انتصاب عثمان بن حنیف به ولایت بصره توسط حضرت علی (علیه السلام)
● انتصاب قیس بن سعد بن عباده به ولایت مصر توسط حضرت علی (علیه السلام)
● انتصاب عبیدالله بن عباس به ولایت یمن توسط حضرت علی (علیه السلام)
● انتصاب عبدالرّحمان بن ابزی به ولایت خراسان توسط حضرت علی (علیه السلام)
● انتصاب عون بن جعده بن هبیره مخزومی به ولایت سیستان توسط حضرت علی (علیه السلام)
● قتل عون بن جعده بن هبیره مخزومی توسط مخالفان حضرت علی (علیه السلام)
● انتصاب مالک اشتر به ولایت جزیره توسط حضرت علی (علیه السلام)
● حمله مالک اشتر به جزیره برای خلع نماینده امویان از آن دیار
● پیمان شکنی طلحه و زبیر با حضرت علی (علیه السلام)
ص: 38
● حمله سپاهیان عایشه به بصره و شکنجه دادن عثمان بن حنیف والی این شهر
● حرکت سپاهیان حضرت علی (علیه السلام) به عراق برای مقابله با پیمان شکنان
● جنگ جمل (نبرد با ناکثین )
● شکست سپاهیان عایشه در جنگ جمل و به اسارت در آمدن عایشه
● عزیمت عایشه به مدینه به دستور حضرت علی (علیه السلام)
● عزل ابوموسی اشعری از ولایت کوفه و جایگزینی قرظه بن کعب انصاری توسط حضرت علی (علیه السلام)
● بیعت مردم بصره با حضرت علی (علیه السلام) پس از جنگ با جمل
● جابجائی مرکز خلافت از مدینه به کوفه
● عزل ابوقتاده انصاری از ولایت مکّه و جایگزینی قثم بن عبّاس توسط حضرت علی (علیه السلام)
● عزل تمیم بن عمرو انصاری از ولایت مدینه و جایگزینی سهل بن حنیف توسط حضرت علی (علیه السلام)
● حرکت سپاهیان حضرت علی (علیه السلام) به سوی صفّین برای جنگ با معاویه
● درگذشت سلمان فارسی (1)
عکس
ص: 39
● در گذشت حذیفه بن یمان (1)
● در گذشت خّباب بن اَرَتّ
● در گذشت قدامه بن مظعون جمحی
● پیوستن گروهی ازمردم موصل به فرماندهی معقل بن قیس به سپاهیان حضرت علی (علیه السلام) جهت عزیمت به صفّین
● جنگ صفّین (نبرد با قاسطین )
● حیله جنگی عمرو بن عاص مبنی بر بالا بردن قرآن ها بر نیزه ها و فریب خوردن عده ای از سپاهیان حضرت علی (علیه السلام)
● توقف جنگ و عهدنامه صلح به مدت یک سال
● حکم قرار دادن عبدالله بن عبّاس توسط حضرت علی (علیه السلام) و مخالفت عده ای از سپاهیان حضرت علی (علیه السلام)
● حکم قرار داد ابوموسی اشعری توسط حضرت علی (علیه السلام) از روی ناچاری
● حکم قرار دادن عمروبن عاص توسط معاویه
● فریب خوردن ابوموسی اشعری از عمروبن عاص در ماجرای حکمیّت
● اعتراض گروهی از سپاهیان حضرت علی (علیه السلام) به حکمیّت و خروج آنها بر وی در منطقه ای به نام حروراء با شعار لا حکم اِلاّ لِلّه
● بیعت خوارج با عبدالله بن وهب الراسبی
● درگیری نیروهای مدائن با خوارج به فرماندهی سعدبن مسعود ثقفی
● سرکوب شورش اهالی نیشابور توسط خلیده بن قرّه
● در گذشت مسطح بن اثانه (2)
ص: 40
● در گذشت عبدالله بن سعد بی ابی سرح
● درگذشت یعلی بن امیّه (1)
● شهادت عبدالله بن خّباب بن اَرَتّ و همسرش توسط خوارج
● حرکت سپاهیان حضرت علی (علیه السلام) به سوی نهروان برای جنگ با خوارج
● جنگ نهروان (نبرد با مارقین )
● شکست خوارج در جنگ نهروان
● خروج اشرس بن عوف شیبانی علیه حضرت علی (علیه السلام) پس از جنگ نهروان
● سرکوب شورش اشرس بن عوف شیبانی توسط ابرش بن حسّان و قتل وی
● شهادت جمع کثیری از اصحاب حضرت علی (علیه السلام) توسط خوارج در ناحیه جَرجَرایا در حدود جبّل و کسکر
● سرکوب خوارج در اطراف مدائن توسط سعد بن مسعود ثقفی
● سرکوب شورش خُرَّیت بن راشد توسط معقل بن قیس ریاحی و قتل وی
● سرکوب شورش عبدالله بن عامر حضرمی توسط جاریه بن قدامه
● سرکوب شورش هلال بن علقمه(2) توسط معقل بن قیس ریاحی
● سرکوب شورش اشهب بن بشیر(3) توسط جاریه بن قدامه (4)و
قتل وی
● شکست شریح بن هانی از ابو مریم سعدی از خوارج
● سرکوب شورش ابو مریم سعدی توسط جاریه بن قدامه
● اعزام سپاهی به فرماندهی عبدالله بن حضرمی برای تصرف بصره به دستور معاویه
ص: 41
● اعزام جاریه بن قدامه به بصره توسط حضرت علی (علیه السلام) و شکست عبدالله بن حضرمی از جاریه
● شهادت محمّد بن ابوبکر در مصر و سوزاندن جسد وی
● قتل محمّد بن حذیفه به دستور معاویه
● انتصاب مالک اشتر به ولایت مصر توسط حضرت علی (علیه السلام)
● مسموم کردن مالک اشتر توسط عمّال معاویه در مصر
عکس
● شهادت مالک اشتر
● تسلط عمرو بن عاص بر مصر
● انتصاب تمّام بن عبّاس به ولایت مدینه توسط حضرت علی (علیه السلام)
ص: 42
● تولد امام زین العابدین (علیه السلام) (1)
● در گذشت سهل بن حنیف انصاری
● در گذشت صهیب بن سنان رومی(2)
● درگذشت صفوان بن بیضاء
● اعزام سپاهی به فرماندهی معقل بن قیس ریاحی توسط حضرت علی (علیه السلام) به مکّه برای مقابله با سپاهیان شام
● فرار سپاهیان شام از مکّه با دادن چند کشته واسیر
● شهادت مدرک بن بِشر غنوی و عبدالله بن قیسی قاسبی از اصحاب حضرت علی (علیه السلام) دراثر شبیخون امویان به منطقه جزیزه فراتیه
● اعزام سپاهی به دستورمعاویه و به فرماندهی مسلم بن عقبه به دومه الجندل برای اطاعت کردن مردم آن دیار بامعاویه
● اعزام سپاهی به فرماندهی مالک بن کعب همدانی توسط حضرت علی (علیه السلام) به دومه الجندل و فرار مسلم بن عقبه
● فتح نواحی سند توسط حارث بن مرّه عبدی
● سرکوب شورش اهالی اصطخر توسط زیاد بن ابیه
● انتصاب زیاد بن ابیه به ولایت فارس و کرمان توسط حضرت عهلی (علیه السلام)
● عزل قثم بن عبّاس از ولایت مکّه و جایگزینی معبد بن عبّاس توسط حضرت علی (علیه السلام)
● عزل تمّام بن عبّاس از ولایت مدینه و جایگزینی ابو ایّوب انصاری توسط حضرت علی (علیه السلام)
● شهادت ابوکرب از اصحاب حضرت علی (علیه السلام) در اَرحَب به دست بسربن ارطاه
● شهادت عبدالله بن ثوابه از اصحاب حضرت علی (علیه السلام) در حَضرموت به دست بسربن ارطاه
● بریدن سر طفلان عبیدالله بن عباس والی مدینه به دست بسر بن ارطاه
● گریختن ابوایّوب انصاری والی مدینه به کوفه
● بازپس گیری حجاز و یمن از شامیان توسط سپاه حضرت علی (علیه السلام)
● عزل معبد بن عبّاس از ولایت مکّه و جایگزینی جاریه بن قدامه توسط حضرت علی (علیه السلام)
● ضربت خوردن حضرت علی (علیه السلام) بدست عبدالرّحمان بن عمرو بن ملجم مرادی از خوارج در مسجد کوفه
عکس
ص: 44
● شهادت جانگذار حضرت علی (علیه السلام)
عکس
حرم مطهر حضرت علی (علیه السلام) در شهر نجف
● آغاز امامت حضرت امام حسن مجتبی (علیه السلام)
● خاکسپاری شبانه حضرت علی (علیه السلام)
● بیعت مردم با امام حسن مجتبی (علیه السلام)
● آغاز خلافت امام حسن مجتبی (علیه السلام)
● هلاکت عبدالرّحمان بن عمرو بن ملجم مرادی به دست امام حسن مجتبی (علیه السلام)
● خلیفه خواندن معاویه در شام توسط خودش
● بیعت مردم با معاویه در بیت المقدّس به عنوان خلیفه و نامیدن وی به نام امیرالمومنین
● دعوت امام حسن مجتبی (علیه السلام) از مردم کوفه برای جهاد با معاویه
● اعدام جاسوسان معاویه در کوفه به دست امام حسن مجتبی (علیه السلام)
● انتصاب عبیدالله بی عبّاس به فرماندهی سپاه توسط امام حسن مجتبی (علیه السلام)
ص: 45
● در گذشت قرظه بن کعب انصاری
● در گذشت ابو رافع غلام پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
● در گذشت ابو لباله بن عبدالمنذر انصاری
● درگذشت ابوقتاده انصاری
● در گذشت تمیم بن اوس انصاری
● در گذشت اشعث بن قیس کندی(1)
● درگذشت خوّات بن جبیر انصاری
● نامه معاویه به امام حسن مجتبی (علیه السلام) برای در خواست صلح
● پیوستن عبیدالله بن عبّاس و هشت هزار تن از سپاهیان به معاویه
● سوء قصد نافرجام به امام حسن مجتبی (علیه السلام) در ساباط مدائن توسط جرّاح بن قبیصه از خوارج و قتل وی
● صلح امام حسن مجتبی (علیه السلام) با معاویه در مَسکِن به دلیل بی وفایی کوفیان
● کناره گیری امام حسن مجتبی (علیه السلام) از خلافت
● عزیمت امام حسن مجتبی (علیه السلام) از کوفه به مدینه
● آغاز خلافت معاویه بن ابی سفیان
● تاسیس سلسه بنی امیّه توسط معاویه
● انتخاب دمشق به عنوان مرکز خلافت توسط معاویه
● صلح معاویه با کنستانتین دوّم در ازای پرداخت صد هزار دینار
● سبّ حضرت علی (علیه السلام) بر فراز منابر بدستور معاویه
ص: 46
● انتصاب خالد بن عاص بن هشام (1)برولایت
مکّه توسط معاویه
● انتصاب مروان بن حکم بر ولایت مدینه توسط معاویه
● انتصاب عبدالله بن عمرو بن عاص بر ولایت کوفه توسط معاویه
● انتصاب بسر بن ارطاه بر ولایت بصره توسط معاویه
● انتصاب خالد بن معمر بر ولایت خراسان توسط معاویه
● سرکوب شورش خوارج به رهبری ابن ابی حوساء و قتل وی
● سرکوب شورش قروه بن نوفل و قتل وی
● سرکوب شورش معین بن عبدالله و قتل وی
● سرکوب شورش ابن مریم و قتل وی
● عزل عبدالله بن عمرو بن عاص از ولایت کوفه و جایگزینی مغیره بن شعبه توسط معاویه
● در گذشت عثمان بن حنیف
● در گذشت صفوان بن امیّه(2)
● درگذشت لبید بن ربیعه انصاری
● درگذشت صبره بن شیمان ازدی
● فتح زنج (زرنج )
● فتح غدامس
● سرکوب شورش ابولیلی و قتل وی
● سرکوب شورش اهالی سیستان
● انتقال گروهی از ساکنین بعلبک و حمص به سواحل اردن ، صورو انطاکیه به دستور معاویه
● انتقال گروهی از ساکنین ایرانی بصره و کوفه به انطاکیه به دستور معاویه
ص: 47
● عزل بسر بن ارطاه از ولایت بصره و جایگزینی عبدالله بن عامر توسط معاویه
● در گذشت عثمان بن طلحه عبدی
● در گذشت حذیقه بن اُسید غِفاری
● در گذشت رفاعه بن رافع انصاری(1)
● در گذشت عقبه بن عمرو انصاری(2)
● در گذشت ابوموسی اشعری(3)
● در گذشت عقبه بن رفاعه انصاری
● در گذشت لبید بن ربیعه انصاری
● درگذشت حبیب بن مسلمه فهری
● فتح رخج و غزنه
● انتصاب عبدالله بن عمرو بن عاص بر ولایت مصر توسط معاویه
● سرکوبی شورش خوارج به رهبری مستورد بن علفه تیمی و قتل وی
● عزل عبدالله بن عمرو بن عاص از ولایت مصر و جایگزینی عقبه بن ابی سفیان توسط معاویه
● در گذشت عمرو بن عاص(4)
● انتصاب عقبه بن عامر به ولایت مصر توسط معاویه
● در گذشت محمّد بن مسلمه حارثی(5)
● در گذشت عبدالله بن سلّام
● در گذشت عبدالرّحمان بن حارث مخزومی
ص: 48
● فتح کابل
● پیشروی مسلمانان تا پنجاب هند
● سرکوب شورش قریب ازدی و زَحّاف طایی و قتل وی
● استلحاق معاویه از زیاد بن ابیه (نسبت دادن فرزندی به ابوسفیان)
● عزل عبدالله بن عامر از ولایت بصره و جایگزینی حارث بن عبدالله ازدی توسط معاویه
● اقدام مروان بن حکم برای ساختن قصر ( او اوّلین کسی بود که در مدینه قصر ساخت)
● انتصاب عقبه بن عامر جهنی به ولایت مصر توسط معاویه
● در گذشت عتبه بن ابی سفیان(1)
● در گذشت امّ حبیبه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
● سرکوب شورش خوارج به رهبری سهم بن غالب و قتل وی
● انتصلب معاویه بن حدیج کندی بر ولایت افریقیه توسط معاویه
● حملات سپاه معاویه بن حدیج کندی به جزیره ی سیسیل به فرماندهی عبذالله بن قیس
● عزل حارث بن عبدالله ازدی از ولایت بصره و جایگزینی زیاد بن ابیه توسط معاویه
● انتصاب حکومت خراسان ، بحرین و عمان به قلمرو زیاد بن ابیه توسط معاویه
● در گذشت دحیه بن خلیفه معروف به دحیه کلبی
● درگذشت عاصم بن عدی انصاری
● در گذشت سلمه بن سلاله انصاری
● در گذشت حفصه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) (2)
● درگذشت هانی بن نیار(3)
ص: 49
● درگذشت زید بن ثابت
● درگذشت ابوعیاش زبرقان بن بدر تمیمی بهدلی
● شکست ترکان در جنگ ترکان با ربیع بن زیاد سیستانی
● سرکوب شورش خوارج به رهبری یزید بن مالک باهلی معروف به خطیم
● قتل یزید بن مالک باهلی به دستور زیاد بن ابیه
● در گذشت عبدالرّحمان بن خالد بن ولید(1)
● در گذشت مالک بن حارث مخزومی
● در گذشت هرم بن حیّان عبدی
● فتح جزیره جربه
● حمله مسلمانان به جزیره سیسیل
● حمله مسلمانان به جزیره رودرس
● عزل عقبه بن عامر جهنی از ولایت مصر و جایگزینی مسلمه بن مخلّده توسط معاویه
● کشته شدن عبدالله بن سوار عبدی فرمانده اموی در جنگ ترکان قیفان در سرزمین هند
● محاصره قسطنطنیه توسط مسلمانان
● جنگ دریایی مسلمانان با رومیان
● انتصاب غالبه بن فضاله به ولایت خراسان توسط زیاد بن ابیه
● در گذشت عبدالله بن عیاش بن ربیعه مخزومی
● در گذشت حارث بن قیس جحفی(2)
ص: 50
● شیوع طاعون در کوفه
● عزل معاویه بن حدیج کندی از ولایت افریقیه و جایگزینی عقبه بن نافع توسط معاویه
● عزل مروان بن حکم از ولایت مدینه و جایگزینی سعید بن عاص توسط معاویه
● ساختن کشتی در عکا توسط صنعتگران به دستور معاویه
● حمله اوّل سپاهیان به قسطنطنیه (این حمله باکمک سپاه فضاله بن عبید انصاری صورت گرفت )
● ممانعت عمّال اموی مبنی بر خاکسپاری امام حسن مجتبی (علیه السلام) در کنار مرقد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
● خاکسپاری امام حسن مجتبی (علیه السلام) در قبرستان بقیع
● بنای شهر قیروان
● سرکوب شورش خوارج توسط زیاد بن ابیه
● گردن زدن عمرو بن حَمِق خزاعی از شیعیان حضرت علی (علیه السلام) به دستور معاویه
● گرداندن سر عمرو بن حَمِق خزاعی در شهر ها (این اوّلین سری بود که در شهرها گردانده شد)
● انتصاب زیاد بن ابیه به ولایت کوفه توسط معاویه
● انتصاب سمره بن جندب به جانشینی خود در بصره توسط ابن زیاد بن ابیه
● انتصاب عبیدالله بن ابی بکر به ولایت سیستان توسط زیاد بن ابیه
● در گذشت حکم بن عمرو غفاری
● در گذشت عبدالرّحمان بن سمره
● در گذشت مدلاج بن عمرو
● در گذشت مدلاج بن عمرو
● در گذشت صفیّه دختر حُییّ همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) (1)
● در گذشت مغیره بن شعبه(2)
● درگذشت جاریه بن قدامه
● فتح قهستان
● فتح بلخ با مصالحه
● کشتار جمع کثیری از شیعیان عراق توسط سمره بن جندب
● شهادت حجر بن عدی و شش تن از یارانش در مَرج عَذار به دستور معاویه(3)
ص: 52
● انتقال پنجاه هزار تن از اهالی بصره و کوفه به خراسان توسط زیاد بن ابیه
● در گذشت جریربن عبدالله بجلی(1)
● ابوبکره ثقفی
● در گذشت میمونه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
● در گذشت عثمان بن ابی العاص(2)
● سرکوب شورش خوارج به رهبری زیاد بن خراش عِجلی و قتل وی
● محاصره قسطنطنیه توسط یزید بن معاویه و سفیان بن عوف ازدی به مدت پنج سال
● در گذشت معاویه بن حدیج کندی
● در گذشت عمران بن حُصَین خزاعی
● در گذست کعب بن عجره(3)
● فتح جزیره رودرس(رودس)
● هلاکت زیاد بن ابیه (با مرگ او شیعیان اندکی آسوده شد و به کوفه باز گشتند )
● انتصاب ضحّاک بن قیس فِهری بر ولایت کوفه توسط معاویه
● انتصاب سمره بن جندب بر ولایت بصره توسط معاویه
● انتصاب عبدالله بن زیاد به ولایت خراسان توسط معاویه
● انتصاب عباد بن یزید به ولایت سیستان توسط معاویه
● غلبه مسلمانان بر سرزمین ترکستان
● در گذشت ربیع بن زیاد حارثی
ص: 53
● در گذشت فیروز دیلمی
● در گذشت فضاله بن عبید اوسی انصاری
● در گذشت عمرو بن جزم انصاری(1)
● در گذشت عبدالرّحمان بن ابی بکر(2)
● درگذشت کعب بن مالک انصاری
● فتح سرزمین اوراد
● فتح بیکند و نخشب
● فتح جزیره کرت
● حمله دوّم سپاهیان شام به قسطنطنیه (این دوره جنگ ها هفت سال طول کشید )
● عزل سعید بن عاص از ولایت مدینه و جایگزینی مروان بن حکم توسط معاویه
● عزل سمره بن جندب از ولایت بصره و جایگزینی عبدالله بن عمرو بن غیلان ثقفی توسط معاویه
● در گذشت ثوبان غلام پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
● درگذشت حکیم بن حزام
● در گذشت ابوقتاده ربِعی انصاری(3)
● در گذشت مخرمه بن نوفل
● در گذشت عبدالله بن اُنیس جهنی انصاری
● در گذشت ابو ایّوب انصاری(4)
ص: 54
عکس
● در گذشت اسامه بن زید بن حارثه(1)
● درگذشت زید بن شجره رهاوی
● در گذشت حویطب بن عبدالعزی
● در گذشت سعید بن یربوع بن عنکثه
● در گذشت سوده همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) (2)
● عزل عقبه بن نافع از ولایت افریقیه و جایگزینی ابو مهاجر دینار توسط مسلمه بن مخلده
● عزل عبدالله بن عمرو بن غیلان از ولایت بصره و جایگزینی عبیدالله بن زیاد توسط معاویه
● در گذشت ارقم بن ابی ارقم
● در گذشت عامر بن عبد قیس
● در گذشت سعد بن ابی و قّاس(3)
ص: 55
● فتح تِرمذ با مصالحه
● حمله سعید بن عثمان بن عفّان به سمر قند و سغد
● بیعت گرفتن معاویه برای پسرش یزید و انتصاب او به ولیعهد خویش
● عزل عبدالله بن زیاد از ولایت خراسان و جایگزینی سعید بن عثمان بن عفّان توسط معاویه
● در گذشت رویفع بن ثابت انصاری
● در گذشت جویریه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
● در گذشت قثم بن عبّاس بن عبدالمطّلب(1)
● عزل مروان بن حکم از ولایت مدینه و جایگزینی ولید بن ابی سفیان توسط معاویه
● در گذشت عثمان بن شیبه بن ابی طلحه
● در گذشت جبیر بن مطعم
● در گذشت عبدالله بن قدامه
● در گذشت عبدالله بن مغَفّل(2)
● عزل ضحّاک بن قیس فِهری از ولایت کوفه و جایگزینی عبدالرّحمان بن عبدالله ثقفی توسط معاویه
● سرکوب شورش خوارج به رهبری طواف بن غلاق و قتل وی
● سرکوب شورش خوارج به رهبری عروه بن ادیه و قتل وی
● اسلام آوردن یکی از رهبران بربر در شمال آفریقا بنام کُسَیله بن لمزم (او سپس با ابو مهاجر دینار هم پیمان شد و با کمک یک دیگر مغرب الاوسط را فتح کردند )
● هلاکت سمرة بن جندب(3)
ص: 56
● در گذشت عایشه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) (1)
● در گذشت مالک بن عباده غافقی
● در گذشت عقبه بن عامر جهنی
● در گذشت شدّاد بن اوس انصاری
● در گذشت صفوان بن معطّل
● درگذشت سعید بن زید
● رسیدن اسلام به مغرب الاقصی
● عزل عبدالرّحمان بن عبدالله ثقفی از ولایت کوفه و جایگزینی نعمان بن بشیر توسط معاویه
● عزل سعید بن عثمان بن عفّان از ولایت خراسان و جایگزینی عبدالرّحمان بن زیاد بن ابیه توسط معاویه
● انعقاد قرارداد صلح با رومیان توسط معاویه
● درگذشت ابو محذور جمحی موذّن پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
● در گذشت مرّه بن کعب
● در گذشت سعید بن عاص
● در گذشت ابوهریره الدوسی
● در گذشت قیس بن سعد بن عباده(2)
● در گذشت عبدالله بن عامر بن کریز(3)
● هلاکت معاویه بن ابی سفیان
ص: 57
● آغاز خلافت یزید بن معاویه
● عزل ولید بن عتبه از ولایت مدینه و جایگزینی عمرو بن سعید بن عاص معروف به اشدق توسط یزید
● حرکت امام حسین (علیه السلام) به همراه اهل بیت و یارانش از مدینه به مکّه
عکس
● ارسال چندهزار نامه توسط مردم کوفه به امام حسین (علیه السلام) مبنی بر دعوت از وی برای قیام علیه یزید
● فرستادن مسلم بن عقیل به کوفه برای بررسی اوضاع شهر توسط امام حسین (علیه السلام)
● ارسال نامه به امام حسین (علیه السلام) توسط مسلم بن عقیل مبنی بر مساعد بودن اوضاع کوفه برای قیام
● حرکت امام حسین (علیه السلام) به همراه اهل بیت و یارانش از مکّه به کوفه
● عزل نعمان بن بشیر از ولایت کوفه و جایگزینی عبیدالله بن زیاد توسط یزید
● ورود عبیدالله بن زیاد به کوفه و ایجاد رعب و وحشت در این شهر
ص: 58
● دستگیری مسلم بن عقیل و هانی بن عروه توسط عمّال عبیدالله بن زیاد
● شهادت مسلم بن عقیل و هانی بن عروه به دستور عبیدالله بن زیاد
عکس
● شهادت قیس بن مسهّر الصیداوی به دستور عبیدالله بن زیاد
● مسدود شدن تمامی راههای منتهی به کوفه برای جلوگیری از وورود امام حسین (علیه السلام) به این شهر به دستور عبیدالله بن زیاد
● شهادت میثم بن یحیی اسدی معروف به میثم تمّار به دستور عبیدالله بن زیاد
ص: 59
عکس
● در گذشت حارثه بن نعمان
● در گذشت شریک بن اعور سلمی نخعی
● درگذشت عتبان بن مالک انصاری
● در گذشت عثمان بن ابی العاص ثقفی
● در گذشت رفاعه بن مالک انصاری
● در گذشت بِلال بن حارث
● در گذشت بکر بن شداخ
● در گذشت عقیل بن ابی طالب(1)
● درگذشت مالک بن ربیعه انصاری
● درگذشت ابوثعلبه خشنی
● درگذشت صعصعه بن صوحان عبدی
ص: 60
عکس
● ورود امام حسین (علیه السلام) به همراه اهل بیت و یارانش به کربلا
● پیوستن حرّ بن یزید ریاحی به امام حسین (علیه السلام)
● بستن آب بر روی سپاهیان امام حسین (علیه السلام) بدستور عمر بن سعد
● شهادت حضرت ابوالفضل العّباس (علیه السلام)
ص: 61
عکس
● شهادت جانگذار امام حسین (علیه السلام) و یارانش
● آغاز امامت امام زین العابدین (علیه السلام)
● جدا کردن سر امام حسین (علیه السلام) و دیگر شهدای کربلا توسط سپاهیان یزید
ص: 62
● غارتگری و آتش زدن خیمه ها توسط سپاهیان یزید
● اسب تاختن بر پیکر مطّهر امام حسین (علیه السلام) توسط سپاهیان یزید
● به اسارت در آمدن اهل بیت
● انتقال اسرا از کربلا به کوفه
● خاکسپاری شهدای کربلا توسط قبیله بنی اسد
● شهادت عبدالله بن عفیف ازدی به دستور عبیدالله بن زیاد
● انتقال اسرا از کوفه به دمشق
● خطبه افشاگرایانه امام زین العابدین (علیه السلام) و حضرت زینب کبری (علیها السلام) در دمشق
● بازگشت اهل بیت به مدینه
● عزل عمرو بن سعید بن عاص از ولایت مدینه و جایگزینی عثمان بن محّمد توسط یزید
● قیام نجده بن عامر در یمامه
● تشکیل گروه توّابین به رهبری سلیمان بن صردخزاعی به خونخواهی امام حسین (علیه السلام) در کوفه
● قیام عبدالله بن زبیر در مکّه علیه بنی امیّه و خلیفه خواندن خودش توسط وی
● عزل عباد بن یزید از ولایت سیستان و عبدالرّحمان بن زیاد بن ابیه از ولایت خراسان و جایگزینی سلم بن زیاد بن ابیه به ولایت خراسان و سیستان توسط یزید
● در گذشت جابر بن عتیک
● درگذشت خالد بن عرفه عذری
ص: 63
عکس
● در گذشت حمزه بن عمرو اسلمی
● انتصاب سعید (سعد)بن یزید بن علقمه به ولایت مصر توسط یزید
● پیشروی عقبه بن نافع در شمال آفریقا
● شورش کُسَیله بن لمزم در افریقیه
● در گذشت حضرت زینب کبری (علیها السلام) (1)
● در گذشت ابو مسلم عبدالله بن ثوب خو لانی
● در گذشت مسلمه بن مخلّده انصاری
ص: 64
● در گذشت علقمه بن قیس نخعی(1)
● در گذشت عبدالمطّلب بن ربیعه بن حارث
● در گذشت امّ سلمه همسر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) (2)
● درگذشت منذر بن جارود
عکس
● قتل عقبه بن نافع به دست مسیحیان(3)
● قیام مردم مدینه به رهبری عبدالله بن حنظله
● بیرون راندن عثمان بن محمّد والی مدینه توسط مردم این شهر
● واقعه حّره الواقم (کشتار جمع کثیری از مردم مدینه توسط سپاهیان شام به فرماندهی مسلم بن عقبه )
ص: 65
عکس
● هتک حرمت مسجدالنبی توسط سپاهیان شام
● در گذشت بُرَیدَه بن حُصَیب اسلمی
● در گذشت ربیع بن خثیم ثوری
● هلاکت مسلم بن عقبه ( در مسیرحرکت به مکّه برای سرکوب عبدالّله بن زبیر )
● محاصره مکّه توسط سپاهیان شام به فرماندهی حُصَین بن نُمیر
● منجنیق بستن خانه کعبه توسط سپاهیان شام
● هلاکت یزید بن معاویه
● آغاز خلافت معاویه بن یزید (معاویه دوّم)
● پایان محاصره مکّه در پی رسیدن خبر مرگ یزید
● حکمرانی عبدالرّحمان بن عقبه بن جَحدَم بر مصر از جانب عبدالله بن زبیر
● بیعت اهالی کوفه ،بصره ،حجاز ، اردن و قنسیرین با عبدالله زبیر
● واگذاری حکومت بصره به مصعب بن زبیر از سوی برادرش عبدالله
● کناره گیری معاویه بن یزید از خلافت
● آغاز خلافت مروان بن حکم با بیعت مردم پس از کنگره جابیه (انتقال خلافت بنی امیّه از آل سفیان به آل مروان )
ص: 66
● کشته شدن ضحّاک بن قیس فِهری درجنگ مرج راهط بامروان بن حکم(1)
● ائتلاف کسیله بن لمزم با رومیان و حمله آنها به نیروهای ابو مهاجر دینار در نزدیکی جال اوراس در مغرب الاوسط
● اشغال قیروان توسط کسیله بن لمزم و رومیان
● شورش خوارج به سرکردگی نافع بن ازرق در اهواز
● در گذشت ولید بن عتبه بن ابی سفیان
● در گذشت معاویه بن یزید(2)
· در گذشت ابو خثیمه
· در گذشت نضله بن عبیدالله سلمی
· در گذشت شقیق بن ثور سدوسی یکری
· در گذشت امّ البنین مادر حضرت ابوالفضل العبّاس (علیه السلام)
عکس
· شیوع طاعون در بصره
ص: 67
· گردهم آمدن توّابین به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی در نخیله برای خونخواهی امام حسین (علیه السلام)
· جنگ عَینُ الوَردَه (میان توّابین و سپاهیان شام و شکست توّابین )
· شهادت سلیمان بن صرد خزاعی رهبر قیام در جنگ عَینُ الوَردَه
· اخراج عبدالرّحمان بن عتبه بن جحدم عامل عبدالله بن زبیر از مصر توسط مروان بن حکم و گما شتن پسرش عبدالعزیز به جای او
· قتل مروان بن حکم توسط همسرش(1)
· آغاز خلافت عبدالملک بن مروان
· قتل نعمان بن بشیر والی حمص توسط مردم این شهر
· حکمرانی مصعب بن زبیر بر مدینه از سوی برادرش عبداللّه بن زبیر
· پیروزی فرقه ازارقه خارجی بر سپاهیان ابن زبیر در خراسان سرکوب شورش خوارج بدست مهلّب بن ابی صفره و قتل نافع بن ازرق رهبر خوارج در نزدیکی اهواز
· حکمرانی عبداللّه بن مطیع بر کوفه از جانب عبداللّه بن زبیر
· ظهور فرقه ای از خوارج بنام نجدات در یمامه و بحرین
· در گذشت عبداللّه بن عمرو بن عاص(2)
· درگذشت حارث بن عبدالله همدانی
· درگذشت حبیش بن دلجه قیتی
· شیوع و با در مصر
· آغاز بنای قبَهّ الصخره در بیت المقدّس به دستور عبدالملک بن مروان
· آغاز قیام مختار بن ابی عبید ثقفی
ص: 68
· غلبه مختار بر زبیریان در کوفه
· سرکوب شورش اشراف کوفه ( معروف به یوم جَبّانه السّبیع )
· هلاکت عمر بن سعد، شمر بن ذی الجوشن، خولی بن یزید و حرمله توسط سپاهیان مختار
· عزیمت ابراهیم بن مالک اشتر به موصل برای جنگ با عبیداللّه بن زیاد
· انعقاد قراداد صلح پنج ساله با رومیان توسط عبدالملک بن مروان
· در گذشت زید بن ارقم(1)
· جنگ خازَر ( میان شامیان و سپاهیان ابراهیم بن مالک اشتر و شکست شامیان )(2)
· هلاکت عبیداللّه بن زیاد، حُصیَن بن نُمَیر و شَر حبیل بن ذی الکلاع در جنگ خازَر
· خروج عبیداللّه بن حرّ جعفی علیه مختار
· پیوستن عبیداللّه بن حرّ جعفی به مصعب بن زبیر
· جنگ مذار ( بین مصعب بن زبیر و احمر بن شمیط احمسی فرمانده سپاه مختار )
· شکست سپاهیان مختار از مصعب بن زبیر و شهادت احمر بن شمیط احمسی
· تسلط مصعب بن زیبر بر کوفه
· شهادت مختار توسط سپاهیان ابن زبیر
ص: 69
عکس
آرامگاه مختار در کوفه
· شهادت عبدالرّحمان و عبدالربّ فرزندان حجر بن عدی، عمران بن حذیفه بن یمان و سائب بن مالک اشعری توسط سپاهیان ابن زبیر
· در گذشت احنف بن قیس
· در گذشت جناده بن ابی امیّه(1)
· استیلای خوارج نجدات بر طاتف و قسمتی از بحرین و یمامه
· جنگ مصعب بن زبیر با خوارج در مدائن
· محاصره چند ماهه جی (اصفهان) توسط خوارج و شکست آنها و کشته شدن رهبر آنها بنام ابن ماحوز
ص: 70
· دعوت مصعب بن زبیر و عبدالملک بن مروان از ابراهیم بن مالک اشتر مبنی بر ملحق شدن به آنها و پذیرش دعوت مصعب از سوی ابراهیم
· قحطی در سزمین شام
· خروج عبیداللّه بن حرَ جعفی علیه مصعب بن زبیر
· کشته شدن عبیداللّه بن حرَ جعفی توسط سپاهیان مصعب بن زبیر(1)
· درگذشت عبید بن عمیر مکّی
· در گذشت عبداللّه بن عبّاس(2)
· در گذشت عدی بن حاتم طانی
· در گذشت عبدالرّحمان بن خاطب بن ابی بلتعه
· در گذشت اسماء بن خارجه فزاری(3)
· انتصاب زهیر بن قیس بلوی بر ولایت افریقیه توسط عبدالملک بن مروان
· کشته شدن زهیر بن قیس بلوی توسط رومیان در افریقیه
· شیوع طاعون در بصره
· سرکوب شورشیان جراجمه و نبطیها توسط عبدالملک بن مروان
· در گذست ابوالاسود دوئلی
· در گذشت قبیصهّ بن جابر اسدی کوفی
· عزیمت عبدالملک بن مروان به سوی عراق برای جنگ با مصعب بن زبیر
ص: 71
· جنگ جَفره بین سپاهیان ابن زبیر و شامیان
· حمله رومیان به سرزمینهای اسلامی و مصالحه عبدالملک بن مروان با آنها( به علت درگیر بودن او با سپاهیان ابن زبیر )
· حمله عمروبن سعید بن عاص در غیاب عبدالملک بن مروان و مراجعت عبدالملک به دمشق و مصالحه او با عمرو ( اما پس اطمینان از او، وی را کشت )(1)
· شیوع وبا در مصر
· در گذشت صلد بن زفر عبسی(2)
· در گذشت عاصم بن عمر بن خطّاب
· در گذشت زفر بن حارث کلابی
· در گذشت شبث بن رِبعی تمیمی(3)
· در گذشت عبداللّه بن حارث اعور همدانی(4)
· استیلای خوارج بر صنعا
· سرکوب شورش زنگیان(ساکن حاشیه رود فرات نزدیک بصره)تئسط خالد بن عبدالله
· در گذشت براء بن عازب
· در گذشت شُتَیر بن شَکُل قیسی کوفی
● کشته شدن ابراهیم بن مالک اشتر در جنگ با عبدالملک بن مروان در نزدیکی مسکن
● جنگ دیرجاثلیق(بین سپاهیان ابن زبیر و شامیان)
● شکست سپاهیان ابن زبیر از شامیان و کشته شدن مصعب بن عمیر
ص: 72
● تسلط عبدالملک بن مروان بر عراق
● تسلط حجّاج بن یوسف بر مدینه
· شورش خوارج در جزیره فراتیه، اهواز و جنوب عراق
· شکست سپاهیان خالد بن عبداللّه از خوارج
· تسلط خوارج بر بحرین به رهبری ابی فدیک حروری
· اتمام بنای قبَهّ الصخره در بیت المقدّس
عکس
قبَهّ الصخره در بیت المقدس
· انتصاب بکیر بن و شاح به ولایت خراسان توسط عبدالملک بن مروان
· در گذشت طارق بن عمرو مکی
· در گذشت عبیدة بن قیس بن عمرو سلمانی(1)
· در گذشت وهب بن عبداللّه(2)
· محاصره مکّه توسط حجّاج بن یوسف ثقفی
· منجنیق بستن خانه کعبه توسط سپاهیان حجّاج
· تصرف مکّه و کشته شدن عبداللّه بن زبیر
ص: 73
· انتصاب حجّاج بن یوسف به ولایت مکّه و مدینه توسط عبدالملک بن مروان
· بازسازی خانه کعبه به دستور حجّاج بن یوسف بعد از تخریب آن
· انتصاب حسَان بن نعمان غسَانی بر ولایت افریقیه توسط عبدالملک بن مروان
· بازسازی خانه کعبه به دستور حجّاج بن یوسف بعد از تخریب آن
· انتصاب حسَان بن نعمان غسَانی بر ولایت افریقیه توسط عبدالملک بن مروان
· سرکوب شورش خوارج و کشته شدن ابی فدیک حروری سرکرده خوارج
· در گذشت عوف بن مالک اشجعی
· در گذشت معبد بن خالد جهنی
· درگذشت سلمه بن زیاد
· درگذشت مالک بن مسمع بکری ربیعی
· جنگ محمّد بن مروان با رومیان در مرعش و شکست رومیان
· عزل بکیربن و شاح از ولایت خراسان و جایگزینی امیّه بن عبداللّه توسط عبدالملک بن مروان
· انتصاب عبداللّه بن امیّه به ولایت سیستان توسط عبدالملک بن مروان
· جنگ عبداللّه بن امیّه و الی سیستان با رتبیل پادشاه مناطق شرق سیستان و مصالحه با وی
· در گذشت عبداللّه بن عمر بن خطّاب(1)
· در گذشت عاصم بن ضمره سلولی
· در گذشت رافع بن حدیج
· در گذشت ابو سعید خُدری(2)
· در گذشت سلمه بن اکوع(3)
ص: 74
· درگذشت جابر بن سمره بن عمرو
· درگذشت ابوعبدالرّحمان سلمی
· درگذشت اوس بن ضمعج
· درگذشت رافع بن خدیج اوسی انصاری
· انتصاب حجّاج بن یوسف به ولایت عراق توسط عبدالملک بن مروان
· شکست خوارج در رامهرمز
· انتصاب حارث بن خالد مخزومی به ولایت مکّه توسط عبدالملک بن مروان
· انتصاب ابان بن عثمان بن عفّان به ولایت مدینه توسط عبدالملک بن مروان
· عزل عبداللّه بن امیّه از ولایت سیستان و جایگزینی موسی بن طلحه توسط عبدالملک بن مروان
· شکست حسَان بن نعمان غسَانی در منطقه اوراس از بربرها و عقب نشینی وی به بَزقه
· شورش صالح بن مسرح تمیمی خارجی ارزقی در جزیره
· قتل سعید بن اسلم در سند
· در گذشت عرباض بن ساریه
· در گذشت اسود بن یزید نخعی ثقفی(1)
· درگذشت حمران بن ابان
· در گذشت عطیهّ بن اسود
· در گذشت بشر بن مروان بن حکم
· سرکوب شورش خوارج به رهبری صالح بن مسرح تمیمی و قتل وی
ص: 75
· پناه جستن شبیب بن یزید شیبانی (قصد ترور عبدالملک بن مروان را در حجّ داشت) و یارانش به مدائن
· جانشینی شبیب بن یزید شیبانی به رهبری خوارج و پیروزی او بر امویان
· سرکوب شورش عبداللّه بن جارود و قتل وی توسط حجّاج
· در گذشت سُلَیم بن قیس هلالی(1)
· در گذشت مجَاعهّ بن سعر تمیمی
· در گذشت حَبَهّ بن جوین عرنی
· درگذشت شراحیل بن مرّه
● قیام مطرّف بن مغیره بن شعبه علیه امویان
● سرکوب قیام مطرّف توسط سپاهیان حجّاج بن یوسف در نزدیکی جی(اصفهان) و کشته شدن مطرّف
· کشته شدن شبیب بن یزید شیبانی رهبر خوارج ازارقه در جنگ با حجّاج بن یوسف به علت سقوط در رودخانه دجله
· جانشینی قطر می بن فجاده به رهبری خوارج ازارقه
· دو دستگی در فرقه ازراقه به علت اختلاف بر سر رهبری
· جنگ مهلّب بن ابی صفره با خوارج ازرقی در کرمان و طبرستان و کشته شدن رهبران آنها مانند قطر می بن فجاده و عبداللّه بن ربَه الکبیر
· جنگ امیَه بن عبداللّه با مردم بخارا و مصالحه نهایی با آنها
· قتل بکیر بن و سَاج به دستور امیَه بن عبداللّه
ص: 76
· عزل امیَه بن عبداللّه از ولایت خراسان و جایگزینی حجَاج بن یوسف توسط عبدالملک بن مروان
· واگذاری ولایت خراسان به مهلّب بن ابی صفره و ولایت سیستان به عبیداللّه بن ابی بکره توسط حجَاج
· در گذشت جابر بن عبداللّه انصاری
· در گذشت عبدالرَحمان بن عبداللّه
· در گذشت زید بن خالد جهنی
· درگذشت منذر بن مسعود
· شیوع طاعون در شام
· جنگ عبیداللّه بن ابی بکره ثقفی والی سیستان با رتبیل پادشاه مناطق شرق سیستان و چیرگی رتبیل بر وی
· در گذشت عبدالرَحمان بن مسعود بن عبداللّه بن مسعود
· در گذشت محمود بن ربیع
· در گذشت عبداللّه بن حارثه بن نعمان(1)
· درگذشت اوسط بن اسماعیل بجلی
● وقوع سیل عظیم در مکّه (معروف به سیل حجاف )
· شیوع طاعون در بصره
· حمله مهلّب بن ابی صفره به ماوراء النهر و فتح کش َ
· قتل معبد جهنی توسط عبدالملک به علت طرفداری از عقیده قدریه
· جنگ عبدالرَحمان بن محمّد بن اشعث کندی با رتبیل پادشاه مناطق شرق سیستان و پیروزی وی
ص: 77
· پیروزی حسَان بن نعمان غسَانی در شهر قابس بر بربرهای که پنج سال قبل در منطقه اوراس از آنها شکست خورده بود
· در گذشت ابو ادریس خولانی
· در گذشت عبداللّه بن جعفر بن ابی طالب(1)
· در گذشت سفیان بن هانی
· در گذشت شریح بن حارث کندی ( شریح قاضی )(2)
· در گذشت مخنف بن سلیم ازدی(3)
· درگذشت حسّان بن ثابت
· درگذشت سائب بن یزید کندی
· حمله عبیداللّه بن عبدالملک بن مروان به قلقبیله ( قالیقلا ) از نواحی آسیایی صغیر
· شورش عبدالرَحمان بن محمّد بن اشعث علیه حجَاج در سیستان و تسلط وی بر شهرهایی چون کرمان و بصره
· هجوم دیلمیان به قزوین و تصرف این شهر
· بیرون راندن دیلمیان از قزوین توسط محمّد بن ابی سبره
· برگرداندن دیوانها از رومی به عربی به دستور عبدالملک بن مروان
· در گذشت محمّد حنفیه
· بنای شهر تونس
ص: 78
· جنگ دیِراُلجَماجِم ( میان حجَاج بن یوسف و عبدالرَحمان بن محمَد و شکست عبدالرَحمان )
· فرار عبدالرَحمان بن محمَد به مَسکِن
· انتصاب یزید بن مهلّب به ولایت خراسان توسط حجَاج بن یوسف
· عزل ابان بن عثمان بن عفَان از ولایت مدینه و جایگزینی هشام بن اسماعیل مخزومی توسط عبدالملک بن مروان
· پناهدگی عبدالرَحمان بن محمّد به رتبیل پادشاه مناطق شرق سیستان
· شهادت کمیل بن زیاد نخعی از شیعیان حضرت علی (علیه السلام) به دستور حجَاج بن یوسف
عکس
· در گذشت مهلّب بن ابی صفره (1)
· در گذشت سوید بن غفله جعنی(2)
· درگذشت اسماء بن خارجه فزاری
· بنای شهر واسط
ص: 79
· تولد امام جعفر صادق (علیه السلام) (1)
· در گذشت محمّد بن سعد بن ابی وقَاص
· در گذشت ابوالجوزا اوسی
· در گذشت سفیان بن وهب
· در گذشت شقیق بن سلمه ازدی
· درگذشت ابوسلمه بن عبدالاسد مخزومی
· درگذشت عبدالرّحمان بن ابی لیلی(2)
· فتح قلعه نیزک در ماوراء النهر
· وقوع سیل در مکّه(معروف به مخبل)
· لشکر کشی عبداللّه بن عبدالملک بن مروان به سرزمین روم و فتح مصیحه
· حمله محمّد بن مروان به ارمینیه
· قتل ایّوب بن یزید زراره هلالی توسط حجّاج بن یوسف بعلت همکاری با عبدالرّحمان بن محمّد
· در گذشت روَح بن زنباغ سلاله جذامی
· در گذشت طارق بن شهاب احسمی(3)
· درگذشت عبدالله حارث بن نوفل بن حارث بن عبدالمطّلب(4)
· درگذشت عبدالله بن ابی طلحه
· بنای شهر اربیل
ص: 80
· فتح باد غیس
· شیوع وبا در مصر
· عزل حسّان بن نعمان غسّانی از ولایت افریقیه و جایگزینی موسی بن نصیر توسط عبدالملک
· عزل یزید بن مهلّب از ولایت خراسان و جایگزینی قتیبه بن مسلم باهلی توسط حجّاج بن یوسف
· جنگ مفّضل بن مهلّب با موسی بن عبداللّه بن حازم به علت استقلال خواهی در ترمذ ( در این جنگ موسی بن عبداللّه کشته شد )
· انتصاب عبدالله بن عبدالملک بن مروان به ولایت مصر توسط عبدالملک بن مروان
· ترجمه دیوانهای فارسی به عربی به دستور حجّاج بن یوسف
· خودکشی عبدالرّحمان بن محمّد ( رتبیل قصد تحویل او به حجّاج را داشت که وقتی عبدالرّحمان متوجه این موضوع شده خود را از بالای قصر رتبیل به زمین انداخت )
· در گذشت عبداللّه بن عامر بن ربیعه
· در گذشت عمرو بن حریث بن مخزومی(1)
· درگذشت عمر بن ابی سلمه مخزومی
· درگذشت واثله بن اسقع
· درگذشت عبدالعزیز بن مروان
· آغاز بنای مسجد جامع اموی در دمشق
ص: 81
عکس
· شیوع طاعون در شام و عراق
· حمله دریایی موسی بن نصیر به جزیره سیسیل به فرماندهی فرزندش عبداللّه
· حمله قتیبه بن مسلم باهلی به ماوراء النهر و فتح مناطقی از مرو
· در گذشت عبدالملک بن مروان
· آغاز خلافت ولید بن عبدالملک ( ولید اوّل )
· هلاکت بسر بن ارطاه(1)
· درگذشت عبدالله بن اوفی اسلمی
· درگذشت ابوامامه صدی بن عجلان باهلی
· در گذشت اُسَید بن ظهیر انصاری
· در گذشت ولید بن عباده انصاری
· در گذشت عبدالعزیز بن مروان
· در گذشت حسّان بن نعمان ازدی غسّانی(2)
ص: 82
· درگذشت فبیصه بن ذویب خزاعی
· شیوع طاعون در بصره
· پیشروی قتیبه بن مسلم باهلی در ماوراء النهر و فتح بیکند
· لشکرکشی موسی بن نصیر در مغرب الاقصی و فتح طنجه
· عزل هشام بن اسماعیل مخزومی از ولایت مدینه و جایگزینی عمر بن عبدالعزیز توسط ولید بن عبدالملک
· در گذشت عبیداللّه بن عبّاس(1)
· در گذشت امیّه بن عبداللّه بن اُسَید
· در گذشت مطرف بن عبداللّه
· درگذشت مقدام بن معدی کرب کندی
· فتح حُلوان
· جنگ مسلمه بن عبداللّه بن عبدالملک و عبّاس بن ولید با رومیان در ارمینیه
· جنگهای قتیبه بن مسلم باهلی با ترکها در سرزمینهای سغد و فرغانه و پیروزی بر آنها در این جنگها
· اتمام بنای مسجد جامع اموی در دمشق
· تجدید بنای مسجدالنّبی در مدینه و گسترش آن به دستور عمر بن عبدالعزیز
· ضمیمه شدن حجره های همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به مسجدالنّبی به دستور عمر بن عبدالعزیز
· ساختن بیمارستانهای متعدد برای بیماران و اختصاص مستمری برای نابینایان و مستمندان
· گرد آوری جذامیان و تعیین مستمری برای آنها
ص: 83
· در گذشت عبداللّه بن بسر مازنی
· فتح بخارا(1)
· فتح عموریه از بلاد روم
· حمله محمّد بن قاسم ثقفی به سرزمینهای شرقی هند و فتح دیبل پایتخت سند
· جنگ مسلمه بن عبدالملک با ترکان در آذربایجان
· حمله دریایی عبداللّه بن موسی بن نصیر به دستور پدرش به جزیره مَیورِقه
· در گذشت عبداللّه بن ثعلبه زهری
· استیلای موسی بن نصیر بر مغرب الاقصی و تسلیم شدن بربرها در برابر مسلمین
· قتل عام اهالی طالقان به دستور قتیبه بن مسلم باهلی
· شورش نیزک ترک در طخارستان و پیمان امیران غیر مسلمان بلخ، مرو، فاریاب ، طالقان و کابل علیه قتیبه بن مسلم
· فرار یزید بن مهلّب و برادرانش از زندان حجّاج بن یوسف
· عزل عبداللّه بن عبدالملک بن مروان از ولایت مصر و جایگزینی قرّه بن شریک عبسی توسط ولید بن عبدالملک
· در گذشت نصر بن عاصم لیثی
· در گذشت یزید بن امیّه دوئلی انصاری(2)
· در گذشت انس بن مالک انصاری(3)
ص: 84
· در گذشت ابوالعالیه رفیع بن مهران ریاحی بصری
· در گذشت ربیعه بن عامر دارمی
· درگذشت حصین بن جندب کوفی
· فتح شومان و نسف (نخشب)
· حمله موسی بن نصیر به سواحل جنوبی اندلس
· پیروزی مسلمه بن عبدالملک در جنگ با ترکان در آذربایجان و گشودن تعدادی از قلاع
· قتل نیزک در ماوراء النهر به دست قتیبه بن مسلم باهلی
· طلا کاری درب خانه کعبه ، پایه ها ، دیوارها و ناودانها به دستور ولید بن عبدالملک
· در گذشت محمّد بن یوسف ثقفی
· درگذشت سهل بن سعد ساعدی انصاری(1)
· فتح اندلس
· فتح جزیره سردانیه
· فتح قرطبه و غرناطله
· قتل لو دریگ پادشاه گوتی اندلس به دست سپاهیان طارق بن زیاد
· احداث قصر المنیه در طبریه در شرق عَمان (اردن) توسط ولید
· درگذشت مالک بن اوس بن حدثان بصری
· فتح سبسطیه و طرسوس
ص: 85
· فتح سمرقند و خوارزم
· فتح طلطلیه ( تولدو ) پایتخت گوتها در اندلس و سقوط دولت گوتها
· ورود موسی بن نصیر به همراه گروه زیادی از مسلمین به اندلس
· عزل عمر بن عبدالعزیز از ولایت مدینه و جایگزینی عثمان بن حیّان توسط ولید بن عبدالملک
· در گذشت عروه بن زبیر بن عوام
· در گذشت زاره بن اوفی
· در گذشت عمر بن ابی ربیعه مخزومی
· درگذشت عمر بن زید ازدی
· فتح انطاکیه
· فتح فرغانه
· واگذاری ولایت اندلس ( افزون بر ولایت افریقیه ) به موسی بن نصیر توسط ولید بن عبدالملک
· استیلای موسی بن نصیر بر اشبیله ، قرمونه و مارده
· وقوع زلزله عظیم در شام و تخریب شهرهای از جمله انطاکیه به خاطر شدت زلزله
· شهادت محمّد بن سائب به دستور حجّاج بن یوسف
· شهادت سعید بن جبیر به دستور حجّاج بن یوسف
ص: 86
عکس
· در گذشت سعید بن مسیّب مخزومی
· در گذشت ابوبکر بن عبدالرّحمان مخزومی
· در گذشت مسیّب بن مخزن
· در گذشت عبدالرّحمان بن عائد تمانی کندی
· در گذشت طلق بن حبیب عنزی
· فتح هرقله
· فتح مالقه و تدمیر
· فتح صول و شیروان
· فتح مولتان در نواحی سند
· فتح باب الابواب در ارمینیه
· فتح قسمتی از نواحی ماوراء النهر از جمله چاچ
· حمله طارق بن زیاد به ناحیه بشکنس (باسک) وتسخیر دژها و قلعه های آنها
ص: 87
· مسموم کردن امام زین العابدین (علیه السلام) به دستور ولید بن عبدالملک و بدست هشام بن عبدالملک(1)
· شهادت جانگداز امام زین العابدین (علیه السلام) (2)
عکس
· آغاز امامت امام محمّد باقر (علیه السلام)
· خاکسپاری امام زین العابدین (علیه السلام) در قبرستان بقیع در کنارعموی بزرگوارش امام حسن مجتبی (علیه السلام)
· هلاکت حجّاج بن یوسف ثقفی
· انتصاب سلیمان بن یزید بن ابی مسلم به ولایت عراق توسط ولید بن عبدالملک
· در گذشت یعفر بن عمرو بن امیّه ضمری
· انتصاب عبدالعزیز بن موسی بن نصیر به ولایت اندلس توسط موسی بن نصیر
· درگذشت تمیم بن طرفه طلائی(3)
ص: 88
· درگذشت یعفر بن عمرو بن امیّه ضمری
· فتح کاشغر
· در گذشت ولید بن عبدالملک
· آغاز خلافت سلیمان بن عبدالملک
· قتل قتیبه بن مسلم باهلی والی خراسان به دست و کیع بن حسّان رئیس قبیله تمیم
· انتصاب عبدالملک بن رفاعه بر ولایت مصر توسط سلیمان بن عبدالملک
· انتصاب و کیع بن اسود به ولایت خراسان توسط سلیمان بن عبدالملک
· عزل سلیمان بن یزید از ولایت عراق توسط سلیمان بن عبدالملک
· عزل و کیع بن اسود از ولایت خراسان توسط سلیمان بن عبدالملک
· انتصاب یزید بن مهلّب به ولایت عراق ( افزون بر ولایت خراستان) توسط سلیمان بن عبدالملک
· عزل عثمان بن حیّان از ولایت مدینه و جایگزینی محمّد بن حزم توسط سلیمان بن عبدالملک
· عزل خالد بن عبداللّه قسری از ولایت مکّه و جایگزینی طلحه بن داود حضرمی توسط سلیمان بن عبدالملک
· عزل موسی بن نصیر از ولایت افریقیه و جایگزینی محمّد بن یزید توسط سلیمان بن عبدالملک
· در گذشت قرهّ بن شریک عبسی(1)
· در گذشت عبداللّه بن عمرو بن عثمان بن عفّان
· درگذشت ابراهیم بن یزید نخعی(2)
· در گذشت زید بن وهب جهنی
· درگذشت هبیره بن مشمرج
ص: 89
· فتح حصن المراه در سزمین روم
· بنای شهر رمله
· شهادت ابو محمّد حسن بن حسن علیّ بن ابیطالب معروف به حسن مثنی به دستور سلیمان بن عبدالملک
· قتل عبدالعزیز بن موسی بن نصیر توسط شورشیان اندلس
· انتصاب ایّوب بن حبیب لخمی به ولایت اندلس توسط محمّد بن یزید
· عزل و کیع بن اسود از ولایت خراسان و جایگزینی یزید بن مهلّب توسط سلیمان بن عبدالملک
· عزل طلحه بن داود حضرمی از ولایت مکّه و جایگزینی عبدالعزیز بن عبداللّه بن خالد توسط سلیمان بن عبدالملک
· در گذشت عطاء بن یسار(1)
· در گذشت موسی بن نصیر لخمی
· فتح صقّالِبه (اسلاوان)
· حمله یزید بن مهلّب به قهستان
· سرکوب شورش اهالی جرجان توسط جهم بن زحر جعفی
· محاصره قسطنطنیه توسط مسلمه بن عبدالملک
· عزل ایّوب بن حبیب لخمی از ولایت اندلس و جایگزینی حرّ بن عبداللّه بن عبدالرّحمان ثقفی توسط محمّد بن یزید
· در گذشت عبدالرّحمان بن زید بن حارثه
· در گذشت عبیداللّه بن عبداللّه بن عتبه بن مسعود هذلی
ص: 90
· در گذشت عبداللّه بن محمّد حنفیه
· در گذشت قیس بن ابی حازم
· در گذشت سعید بن مرجانه
· در گذشت عبداللّه بن سُریج
· در گذشت سعد بن ایاس شیبانی(1)
· در گذشت سلیمان بن عبدالملک
· آغاز خلافت عمر بن عبدالعزیز
· ممنوعیت بر سبّ حضرت علی (علیه السلام) به دستور عمر بن عبدالعزیز
· لغو ممنوعیت حدیث نویسی از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به دستور عمر بن عبدالعزیز
· بازگرداندن فدک به اهل بیت توسط عمر بن عبدالعزیز
· عزل عبدالملک بن رفاعه از ولایت مصر و جایگزینی ایّوب بن شر حبیل توسط عمر بن عبدالعزیز
· حمله و شبیخون ترکها به آذربایجان
· تشکیل سپاهی به فرماندهی حاتم بن نعمان باهلی برای مقابله با ترکها
· عزل یزید بن مهلّب از ولایت خراسان و عراق و جایگزینی جرّاح بن عبداللّه توسط عمر بن عبدالعزیز
· عزل حرّ بن عبداللّه بن عبدالرّحمان ثقفی از ولایت اندلس و جایگزینی سمح بن مالک خولانی توسط اسماعیل بن عبداللّه بن ابی مهاجر
· شکست ترکها از سپاه حاتم بن نعمان باهلی
· انتصاب جرّاح بن عبداللّه به ولایت خراسان توسط عمر بن عبدالعزیز
· انتصاب عبدالحمید بن عبدالرّحمان بن یزید به ولایت عراق توسط عمر بن عبدالعزیز
· در گذشت عبدالرّحمان بن کعب بن مالک
ص: 91
· در گذشت شقیق بن سلمه
· در گذشت خارجه بن زید بن ثابت
· درگذشت نافع بن جبیر بن مطعم
· در گذشت محمود بن ربیع
· در گذشت حُضَین بن مَنذِر رَقاشی(1)
· عزل محمّد بن یزید از ولایت افریقیه و جایگزینی اسماعیل بن عبیداللّه بن ابی مهاجرتوسط عمر بن عبدالعزیز
· عزل حرّ بن عبداللّه بن عبدالرّحمان ثقفی از ولایت اندلس و جایگزینی سمح بن مالک خولانی توسط اسماعیل بن عبدالله بن ابی مهاجر
· مغلوب شدن مسلمین در نبرد با قیصر لئوی سوّم در قسطنطنیه
· محاصره و تصرف شهر ناربوئه پایتخت منطقه سپتمانیا در شبه جزیره ایبری توسط سمح بن مالک خولانی
· آغاز دعوت بنی عبّاس و اعزام داعیان عبّاسی به شرق از سوی محمّد بن علی بن عبداللّه بن عبّاس
· شورش خوارج به رهبری بسطام شوذب در عراق
· عزل جرّاح بن عبدالله از ولایت خراسان و جایگزینی عبدالرّحمان بن نُعَیم غامدی توسط عمر بن عبدالعزیز
· در گذشت ابوطفیل عامر بن واثله کنانی ( بعنوان آخرین صحابه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) )(2)
· در گذشت سالم بن ابی جعد رافع
· در گذشت ابوامامه اسعد بن سهل بن حنیف
ص: 92
· در گذشت عیسی بن طلحه بن عبدالله
· در گذشت حنش بن عبدالله
· در گذشت محمّد بن جبیر بن مطعم
· در گذشت ابو حرب عباد بن زیاد بن ابیه
· در گذشت ربعی بن خراش عبسی
· درگذشت شهر بن حوشب
· استیلای مسلمین بر کوههای پیرنه و فتح شهرهای اربوته، طرطوشه و تولوز
· بیعت جمعی از شیعیان با محمّد بن علی بن عبدالله بن عبّاس
· کشته شدن بسطام شوذب خارجی در کوفه
· عزل ایّوب بن شرحبیل از ولایت مصر و جایگزینی بشر بن صفوان توسط عمر بن عبدالعزیز
· عزل ابوبکر بن حزم از ولایت مدینه و جایگزینی عبدالرّحمان بن ضحّاک بن قیس فِهری توسط عمر بن عبدالعزیز
· عزل اسماعیل بن عبیدالله بن ابی مهاجر از ولایت افریقیه و جایگزینی یزید بن ابی مسلم ثقفی توسط عمر بن عبدالعزیز
· فرار یزید بن مهلّب از زندان
· تسلط یزید بن مهلّب بر بصره
· درگذشت عمر بن عبدالعزیز(1)
· آغاز خلاقت یزید بن عبدالملک( یزید دوّم )
· انتصاب مسلمه بن عبدالملک به ولایت عراق
· در گذشت محمّد بن مروان
ص: 93
· در گذشت ابو صالح ذکوان
· در گذشت مجاهد بن جَبر(1)
· درگذشت سعید بن ایاس شیبانی
· در گذشت عبیده بن ابی لباله
· درگذشت قاسم بن محمّد بن ابوبکر
· عزل بشر بن صفوان از ولایت مصر و جایگزینی حنظله بن صفوان توسط یزید بن عبدالملک
· سرکوب شورش یزید بن مهلّب توسط مسلمه بن عبدالملک و قتل وی و فرار خاندان آل مهلّب به سند
· عزل عبدالرّحمان بن نُعَیم غامدی از ولایت خراسان توسط یزید بن عبدالملک
· انتصاب مسلمه بن عبدالملک به ولایت عراق ( افزون بر ولایت خراسان ) توسط یزید
· کشته شدن سمح بن مالک خولانی در جنگ با سپاهیان مسیحی در شبه جزیره ایبری
· گسترش فعالیت داعیان بنی عبّاس
· فرستادن هلال بن احور به سند به دستور مسلمه بن عبدالملک برای دستگیری فراریان آل مهلّب
· دستگیری و بازگرداندن فراریان آل مهلّب به عراق و کشته شدن تعدادی از آنها توسط مسلمه بن عبدالملک
· قتل یزید بن ابی مسلم ثقفی توسط اهالی افریقیه و تعیین محمّد بن یزید بعنوان والی توسط اهالی افریقیه
· انتصاب سعید بن عبدالعزیز بن حارث به ولایت خراسان توسط مسلمه بن عبدالملک
· عزل مسلمه بن عبدالملک از ولایات خراسان و عراق و جایگزینی عمر بن هبیره فزاری توسط مسلمه بن عبدالملک
· در گذشت حیّان نبطی
ص: 94
· فتح دلسه
· حمله جراد حکمی به ترکستان و فتح بلنجر و دژهای پیرامون آن
· جنگ جرّاح بن عبدالله حکمی با خاقان ترک در ارمینیه و شکست خاقان ترک
· عزل محمّد بن یزید از ولایت افریقیه و جایگزینی بشر بن بن صفوان کلبی توسط یزید بن عبدالملک
· عزل مسلمه بن عبدالملک از ولایت عراق و جایگزینی عمر بن یزید بن هبیره فزاری توسط یزید بن عبدالملک
· عزل یزید بن عبد العزیز بن حارث از ولایت خراسان و جایگزینی سعید بن عمر حرشی توسط عمر بن هبیره
· واگذاری ولایت مکّه ( افزون بر ولایت مدینه ) به عبدالرّحمان بن ضحّاک بن فِهری توسط یزید بن عبدالملک
· در گذشت ابوبُرَدَهِ بن ابو موسی اشعری
· در گذشت یزید بن اَصَم(1)
· در گذشت یزید بن حُصَین بن نَمَیر سکونی
· درگذشت عبدالعزیز بن حاتم بن نعمان باهلی
· در گذشت مصعب بن سعد بن ابی و قّاص
· عزل عبدالرّحمان بن ضحّاک فِهری از ولایت مکّه و مدینه و جایگزینی عبدالواحدبن عبدالله توسط یزید بن عبدالملک
· عزل سعید بن عمرو حرشی از ولایت خراسان و جایگزینی مسلم بن سعید کلابی توسط عمر بن هبیره
· حمله عمرو بن قانک کلبی به جزیره ساردینی
ص: 95
· حمله سعید بن عمرو حرشی به سغد
· گماردن عمر بن هبیره به مامور مسّاحی ( تعیین حدود) توسط یزید بن عبدالملک
· انتصاب جرّاح بن عبدالله حکمی به ولایت آذربایجان و ارمینیه توسط یزید بن عبدالملک
· حمله قوم خزر به ارمینیه و پاسخگویی و پیروزی جرّاح بن عبدالله حکمی برآنان
· در گذشت ابان بن عثمان بن عفّان
· در گذشت عامره بن سعد بن ابی وقّاص
· در گذشت موسی بن طلحه بن عبیدالله
· در گذشت یحیی بن عبدالرّحمان بن حاطب
· درگذشت ابوقلامه جرمی
· عزل حنظله بن صفوان از ولایت مصر و جایگزینی و محمّد بن عبدالملک بن مروان توسط هشام بن عبدالملک
· سرکوب شورش مسعود بن ابی زینب عبدی از خوارج در بحرین توسط سفیان بن عمرو عقیلی و قتل وی
· جنگ تابستانی مروان بن محمّد با رومیان و فتح شهرهای کمخ و قونیه
· در گذشت یزید بن عبدالملک ( یزید دوّم )
· آغاز خلافت هشام بن عبدالملک
· عزل عمر بن یزید بن هبیره از ولایت عراق و جایگزینی خالد بن عبدالله قسری توسط هشام بن عبدالملک
· عزل مسلم بن سعید کلابی از ولایت خراسان و جایگزینی اسد بن عبدالله قسری توسط خالد بن عبدالله قسری
ص: 96
· عزل عبدالواحد بن عبدالله از ولایات مکّه و مدینه و جایگزینی ابراهیم بن هشام مخزومی توسط هشام بن عبدالملک
· عزل محمّد بن عبدالملک بن مروان از ولایت مصر و جایگزینی حرّبن یوسف توسط هشام بن عبدالملک
· عزل عبدالرّحمان غافقی از ولایت اندلس و جایگزینی عنبسه بن سحیم توسط بشر بن صفوان
· پیوستن بکیر بن ماهان به دعوت بنی عبّاس و به دست گرفتن رهبری حرکت در کوفه
· در گذشت حُمَید بن عبدالرّحمان بن عوف(1)
· در گذشت عبدالله بن عبیدالله بن عمربن خطاب
· در گذشت کُثَیر بن عبدالرّحمان خزاعی
· در گذشت عمّاره بن خَزیمه بن ثابت انصاری
· در گذشت ضحّاک بن مزاحم
· در گذشت مغیره بن عبدالرّحمان بن حارث بن هشام مخزومی
· درگذشت عبدالله بن محمّد اوسی انصاری
· درگذشت یزید بن حکم ثقفی
· احضار امام محمّد باقر و امام جعفرصادق (علیه السلام) به شام به دستور هشام بن عبدالملک
· جنگ مسلمه بن عبدالملک با ترکان در فرغانه و کشتار آن
· دستگیری تعدادی از داعیان بنی عبّاس در خراسان و کشتار آنان توسط اسدبن عبدالله قسری
· حمله جرّاح بن عبدالله حکمی به سرزمین خزرها و مصالحه با آنان با دریافت جزیه
· جنگ میان مضریان (قیسی ها) و یمانیان در برقان نزدیک بلخ
· جنگ مسلم بن سعید کلابی با ترکان در فرغانه و وشکست آنان
· حمله حسّان بن محمّد بن ابوبکر به دو جزیره ساردینی و کُرس
ص: 97
· درگذشت ابوعبدالرّحمان طاوس بن کیسان خولانی همدانی
· درگذشت حرّ بن عبدالرّحمان ثقفی
· در گذشت سالم بن عبدالله بن عمر
· شیوع طاعون در شام
· شورش کشاورزان قطبی مصر به سبب افزایش مالیات
· چیرگی اسد بن عبدالله قسری بر طالقان و بلخ
· شکست عنبسه بن سُحَیم کلبی و قتل وی در گردنه کوههای پیرنه و جانشینی عذرة بن عبدالله فِهری به ولایت اندلس
· عزل جرّاح بن عبدالله حکمی از ولایات ارمینیه و آذربایجان و جایگزینی مسلمه بن عبدالملک توسط هشام بن عبدالملک
· اعزام بکیر بن ماهان، ابو عکرمه، ابومحمّد صادق، محمّد بن خنیس و عمّار عبادی به عنوان داعیان عبّاسی به خراسان
· درگذشت سلیمان بن یسار هلالی
· درگذشت عطاء بن یزید لیثی(1)
· در گذشت قاسم بن محمّد بن ابوبکر(2)
· دستگیری و قتل تعدادی از داعیان عبّاسی توسط اسد بن عبدالله قسری
· عزل حرّ بن یوسف از ولایت مصر و جایگزینی حفص بن ولید بن یوسف حارثی توسط هشام بن عبدالملک
ص: 98
· کشته شدن حارث بن عمر در حمله خاقان ترک به اذربایجان
· شکست اسد بن عبدالله قسری در جنگ با غوریان
· شورش عَبّاد بن رُعَین در یمن
· درگذشت محمّد بن کعب(1)
· درگذشت منذر بن مالک
· درگذشت موسی بن محمّد بن علی
· درگذشت محارب بن دِثار کوفی
· عزل حفص بن ولید از ولایت مصر و جایگزینی عبدالملک بن رفاعه توسط هشام بن عبدالملک
· حمله بشر بن صفوان به جزیره سیسیل
· حمله دریایی عبدالله بن عقبه بن نافع فِهری با کمک معاویه بن هشام و گشودن قلعه طیبه
· انتصاب عبیدة بن عبدالرّحمن سلمی به ولایت افریقیه توسط هشام بن عبدالملک
· عزل عبدالملک بن رفاعه از ولایت مصر و جایگزینی ولید بن رفاعه توسط هشام
· جنگ اسد بن عبدالله قسری با خاقان ترک و شکست آنها
· گسترش فعالیت داعیان بنی عبّاس در خراسان
· عزل اسد بن عبدالله قسری از ولایات عراق و خراسان و جایگزینی اشرس بن عبدالله سلمی توسط هشام بن عبدالملک
· جنگ بین داعیان عبّاسی و داعیان علوی بر سر دعوت خاندان علوی یا عبّاسی در خراسان
· درگذشت بشر بن صفوان کلبی
· درگذشت ابوعمرو عامر بن شراحیل حِمیَری کوفی(2)
ص: 99
· تداوم فتوح مسلمین در سرزمین خزرها
· محاصره اکثر شهرهای خراسان از سوی خاقان ترک و هم پیمانان ترک او مانند خاقان فرغانه و نسف و طوایفی از بخاری و سپس معاهده آنان با مسلمانان
· عزل اشرش بن عبدالله سلّمی از ولایات خراسان و عراق و جایگزینی جنید بن عبدالرّحمان مرّی توسط هشام بن عبدالملک
· در گذشت حسن بصری
· درگذشت همّام بن غالب بن صعصعه تمیمی دارمی معروف به فرزدق
· درگذشت عمر بن هبیره(1)
· درگذشت ثابت بن کعب ازدی
· درگذشت معاویه بن عبدالله بن ابی طالب
· درگذشت فاطمه دختر امام حسین (علیه السلام) (2)
· درگذشت عبدالله بن سعید بن جبیر
· ابوبداح بن عاصم بن عدی بلوی
· عزل مسلمه بن عبدالملک از ولایات ارمینیه و آذربایجان و جایگزینی جرّاح بن عبدالله حکمی توسط هشام بن عبدالملک
· بنای قصر حیر در تدمر توسط هشام بن عبدالملک
· حمله جرّاح بن عبدالله حکمی به تفلیس و سایر مناطق خزر
· حمله اشرس بن عبدالله سلّمی به سغد و بخارا با معاونت جنید بن عبدالرّحمان و پیروزی آن دو
ص: 100
· حمله ترکان به آذربایجان و مقابله حارث بن عمرو با آنان و شکست ترکان
· عزل ولیدبن رفاعه از ولایت مصر و جایگزینی عبدالله بن حبحاب توسط هشام بن عبدالملک
· درگذشت عطیه بن سعد بن جناده عوفی
· درگذشت شهر بن حوشب
· فتح خرشنه
· عزل اشرس بن عبدالله حکمی در جنگ با ترکان و چیرگی ترکان بر اردبیل
· انتصاب مجدد مسلمه بن عبدالملک به ولایت ارمینیه و آذربایجان توسط هشام بن عبدالملک
· جنگ جنید بن عبدالرّحمان مرّی با ترکان در طخارستان
· عزل سمح بن مالک خولانی از ولایت اندلس و جایگزینی عبدالرّحمن بن عبدالله غافقی توسط عبیدة بن عبدالرّحمان سلّمی
· درگذشت رجاء بن حیوه
· درگذشت عبدالجبّار بن وایل بن حجر
· درگذشت مکحول ابی مسلم شامی
· درگذشت طلحه بن مصرف بن عمرو کوفی
· دستگیری و قتل تعدادی از داعیان بنی عبّاس توسط جنید بن عبدالرّحمان مرّی
· حمله عبدالرّحمان بن غافقی به فرانسه و به دست آوردن غنایم فراوان در جنگ با شارلمانی
· چیرگی مروان بن محمّد بر سرزمین ماوراءالنهر
· کشته شدن سورة بن حرّ دارمی در جنگ با ترکان در ماوراءالنهر
· پیروزی مسلمه بن عبدالملک در جنگ با ترکان و کشته شدن پسر خاقان ترک
ص: 101
· درگذشت عبدالرّحمان بن ابی سعید خُدری
· درگذشت معاویه بن قرّه بن ایاس
· جنگ بین شا مارتل و عبدالرّحمان بن عبدالله غافقی معروف به بلاط الشهدا و قتل عبدالرّحمان (این آخرین پیشروی مسلمین به داخل اروپا بود)
· انتصاب عبدالملک بن قطن به ولایت اندلس توسط عبیده بن عبدالرّحمان سلمی
· انتصاب عبدالرّحمان بن حبحاب به ولایت افریقیه توسط هشام بن عبدالملک
· شیوع وبا در جنوب عراق
· مسموم کردن امام محمّد باقر (علیه السلام) بدست ابراهیم بن ولید(1)
· شهادت جانگداز امام محمّد باقر (علیه السلام) (2)
عکس
ص: 102
· آغاز امامت امام جعفر صادق (علیه السلام)
· حمله عبدالملک بن قطن به جزیره سیسیل
· حمله عبدالله بن زیاد به جزیره ساردین
· عزل ابراهیم بن هشام از ولایات مکّه و مدینه توسط هشام بن عبدالملک
· انتصاب محمّد بن هشام مخزومی به ولایت مکّه توسط هشام بن عبدالملک
· انتصاب خالد بن عبدالملک بن حارث به ولایت مدینه توسط هشام بن عبدالملک
· درگذشت حرّ بن یوسف
· درگذشت وهب بن منبّه
· درگذشت عبدالله بن بریده
· درگذشت عطاء بن ابی ریاح(1)
· درگذشت عبیدة بن عبدالرّحمان سلمی
· شیوع طاعون در شام و عراق
· قحطی شدید در خراسان
· حمله معاویه بن هشام به سرزمین روم
· لشکرکشی عبدالملک از پیرنه به باسک در شمال اندلس برای باز پس گیری مناطق از دست رفته
· درگذشت حکم بن عتیبه کوفی
· درگذشت عبدالحمید بن عبدالرّحمان بن یزید(2)
· درگذشت عبدالله بن بریده بن حصیب
ص: 103
· شیوع طاعون در عراق و شام و نواحی غرب ایران
· وقوع زلزله در سیستان و اختلال در زندگی مردم (این واقعه رمینه ای برای گسترش دعوت خوارج در سیستان شد)
· سرکوب شورش حارث بن سریج از خوارج در ماوراءالنهر توسط عاصم بن عبدالله هلالی و قتل وی
· سرکوب شورش بربرهای سوس توسط عبیدالله بن حبحاب
· عزل عبدالملک بن قطن از ولایت اندلس و جایگزینی عقبه بن حجّاج توسط عبیدالله بن حبحاب
· انتصاب عاصم بن عبدالله هلالی به ولایت خراسان
· شهادت علی بن محمّد فرزند امام باقر (علیه السلام) توسط عمّال اموی
· درگشت جنید بن عبدالرّحمان مرّی
· جنگ اسد بن عبدالله قسری با ترکان در مرو
· عزل عاصم بن عبدالله از ولایت خراسان و جایگزینی خالد بن عبدالله قسری (افزون بر ولایت عراق) توسط هشام بن عبدالملک
· انتصاب اسد بن عبدالله قسری به ولایت خراسان توسط خالد بن عبدالله قسری
· دستگیری تعدادی از داعیان بنی عبّاس توسط اسد بن عبدالله قسری
· عزل عبدالله بن حبحاب ازولایت مصر و جایگزینی عبدالرّحمان بن خالد توسط هشام بن عبدالملک
· درگذشت قتادة بن دِعامه بصری
· درگذشت غیلان بن عقبه
· درگذشت میمون بن مهران
· درگذشت سکینه دختر امام حسین (علیه السلام) (1)
ص: 104
· عزل خالد بن عبدالملک بن حارث از ولایت مدینه و جایگزینی محمّد بن هشام توسط هشام بن عبدالملک
· فرستادن عمّار بن یزید به خراسان به سرپرستی داعیان عبّاسی توسط بکیر بن ماهان
· قتل عمّار بن یزید مبلّغ عبّاسی توسط اسد بن عبدالله قسری
· جنگ جُدیع بن علی کرمانی با حارث بن سریج از خوارج به دستور اسد بن عبدالله قسری
· حمله محمّد بن مروان به ارمینیه و فرار رهبر شورشیان به سرزمین خزرها و کشته شدن وی در راه
· درگذشت عمرو بن شعیب
· درگذشت عبدالله بن عامر یحصبی
· درگذشت علی بن عبدالله بن عبّاس(1)
· حمله اسد بن عبدالله قسری به ختّل
· جنگ اسد بن عبدالله قسری با حارث بن سریج در جوزجان و پیروزی اسد بن عبدالله قسری بروی
· شورش بهلول بن بشر شیبانی از خوارج در جزیره
· شورش صحاری بن شبیب از خوارج در اهواز
· عزل عبدالرّحمان بن خالد از ولایت مصر و جایگزینی حنظله بن صفوان توسط هشام بن عبدالملک
· حمله مروان بن محمّد به سرزمین خزر
· درگذشت ایاس بن مسلمه بن اَکوَح
· درگذشت حبیب بن ابی ثابت(2)
· انتصاب جدیع بن علی کرمانی به ولایتدخراسان توسط یوسف بن عمر ثقفی
ص: 105
· درگذشت معاویه بن هشام
· درگذشت مغیرة بن سعید بجلی کوفی
· درگذشت عبدالرّحمان بن سعید بن یُربوع مخزومی
· درگذشت اسد بن عبدالله قسری
● وقوع سیل در مکّه (معروف به سیل ابن شاکر)
· حمله سلیمان بن هشام بن عبدالملک به سرزمین روم
· عزل خالد بن عبدالله قسری از ولایت عراق و خراسان و جایگزینی یوسف بن عمر ثقفی توسط هشام بن عبدالملک
· ملاقات سلیمان بن کثیر رهبر شیعیان بنی عبّاس با محمّد بن علی امام بنی عبّاس در حمیمه
· عزل جدیع بن علی کرمانی از ولایت خراسان و جایگزینی نصر بن سیّار تغلبی به ولایت خراسان توسط یوسف بن عمر ثقفی
· در گذشت مسلمه بن عبدالملک بن مروان(1)
· درگذشت قاسم بن عبدالرّحمان بن عبدالله بن مسعود
· درگذشت عبدالله بن عمر بن عمرو بن عثمان بن غفّان
· درگذشت محمّد بن عمرو بن حزم
· درگذشت حماد بن ابی سلیمان اشعری
· درگذشت محمّد بن ابراهیم بن حارث تمیمی
· درگذشت زید بن حسن بن علی
· فتح مطامیر
ص: 106
· قیام کشاورزان قبطی در مصر
· پیشروی مروان بن محمّد در سواحل دریای خزر از ارمینیه تا طبرستان
· سرکوب قیام مردم سُغد در ماوراءالنهر توسط نصر بن سیّار
· قیام زید بن علی فرزند امام زین العابدین (علیه السلام) در کوفه
· شهادت زید بن علی توسط یوسف بن عمر ثقفی(1)
· درگذشت سلمه بن سهیل(2)
· درگذشت عامر بن عبدالله بن زبیر(3)
· درگذشت محمّد بن یحیی
· گریختن یحیی بن زید به خراسان و پنهان شدن در نزد شیعیان
· شورش خوارج در قیروان به رهبری میسره مدغری
· قتل میسره مدغری و جانشینی خالد بن حمید زناتی
· شورش خوارج در مغرب در نواحی طنجه
· جنگ امیر افریقیه و اشراف عرب با خوارج و شکست آنان از خوارج(معروف به غزوة الاشراف)
· عزل عقبه بن حجّاج از ولایت اندلس و جایگزینی عبدالملک بن قطن توسط عبدالله بن حبحاب
· عزل عبیدالله بن حبحاب از ولایت افریقیه و جایگزینی کلثوم بن عیاض توسط هشام بن عبدالملک
· درگذشت ایاس بن معاویه مزنی
· درگذشت یعقوب بن عبدالله
ص: 107
· درگذشت یزید بن عبدالله
· کشته شدن ابو یوسف ازدی رهبر خوارج صُفریه
· قیام اندلسیان علیه عقبه بن حجّاج سلّولی
· قتل کلثوم بن عیاض در جنگ با بربرها (این جنگ به انتقام جنگ اشراف که در سال قبل رخ داده بود شکل گرفت)
· انتصاب حنظله بن صفوان کلبی به ولایت افریقیه توسط هشام بن عبدالملک
· درگذشت عبیدالله بن حبحاب
· درگذشت محمّد بن واسع ازدی(1)
· درگذشت سعید ابن ابی سعید کیسان(2)
· درگذشت عقبه بن حجّاج سلولی
· سرکوب شورش خوارج توسط حنظله بن صفوان کلبی در نزدیکی قیروان در دو جنگ اصنام و قرن(3)
· سرکوب شورش عبدالرّحمان بن قطن توسط بلج بن بشر
· عزل حنظله بن صفوان از ولایت مصر و جایگزینی حفص بن ولید توسط هشام بن عبدالملک
· ورود ابومسلم خراسانی به جرگه دعوتگران عبّاسی در خراسان
· درگذشت سالم بن وابصه اسدی
· درگذشت یعقوب بن ابی سلمه
· درگذشت محمّد بن مسلم بن عبیدالله بن عبدالله بن شهاب زهری
ص: 108
· قیام یحیی بن زید در خراسان
· شهادت یحیی بن زید در جوزجان
· حمله عمر بن یزید بن عبدالملک به قبرس و کچاندن اجباری اهالی آن دیار به روم و شام
· درگذشت هشام بن عبدالملک
· آغاز خلافت ولید بن یزید (ولید دوّم)
· عزل محمّد بن هشام مخزومی از ولایات مکّه و مدینه و جایگزینی یوسف بن محمّد یوسف توسط ولید بن یزید
· عزل ثعلبه بن سلامه عاملی از ولایت اندلس و جایگزینی حسام بن ضرار کلبی توسط حنظله بن صفوان کلبی
· درگذشت طرمّاح بن حکیم
· درگذشت سمّاک بن حرب
· درگذشت حبّان بن ابی جبله قرشی
· قیام عبدالرّحمان بن حبیب بن ابی عبیده در افریقیه و بیعت مردم تونس با وی
· فرار حنظله بن صفوان کلبی از افریقیه در پی قیام عبدالرّحمان بن حبیب
· قتل خالد بن عبدالله قسری به دستور ولیدبن یزید
· قتل ولید بن یزید توسط پسر عمویش عبدالعزیز بن حجّاج بن عبدالملک
· آغاز خلافت یزید بن ولید بن عبدالملک (یزید سوّم) معروف به یزید ناقص
· شهادت کمیت بن زید اسدی توسط یوسف بن عمر ثقفی
· عزل یوسف بن محمّد بن یوسف از ولایت مکّه و مدینه و جایگزینی عبدالعزیز بن عمرو بن عثمان توسط یزید بن ولید
ص: 109
· قیام مردم حمص و شکست آنان در شمال شام
· قیام مردم فلسطین و شکست آنان در طبریه
· عزل یوسف بن عمر ثقفی از ولایت عراق و خراسان و جایگزینی منصور بن جمهور توسط یزید بن ولید
· مأموریت بکیر بن ماهان از سوی ابراهیم امام برای گسترش دعوت عبّاسیان در خراسان
· عزل منصور بن جمهور از ولایت عراق و خراسان و جایگزینی عبدالله بن عمر بن عبدالعزیز توسط یزید بن ولید
· شورش نصر بن سیّار در خراسان
· درگذشت یزید بن ولید
· آغاز خلافت ابراهیم بن ولید
· درگذشت سعد بن ابراهیم بن عبدالرّحمان بن عوف(1)
· درگذشت معبد بن وهب
· درگذشت سعید بن ابی السعید
· درگذشت عبدالرّحمان بن قاسم بن محمّد بن ابوبکر(2)
· درگذشت مالک بن دینار بصری
· برکناری ابراهیم بن ولید از خلافت توسط مروان بن محمّد
· آغاز خلافت مروان بن محمّد (مروان دوّم) معروف به مروان حِمار
· انتقال پایتخت امویان از دمشق به حرّان توسط مروان حِمار
· قیام عبدالله بن معاویه بن عبدالله بن جعفر در کوفه
ص: 110
· شورش سلیمان بن هشام بن عبدالملک علیه مروان حِمار
· شورش خوارج به رهبری ضحّاک بن قیس شیبانی در شمال عراق
· قیام اهالی دمشق، حمص، تدمر و فلسطین علیه مروان حِمار
· جانشینی ابو سلمه خلّال در دعوت عبّاسیان پس از درگذشت بکیر بن ماهان
· عزل حفص بن ولید از ولایت مصر و جایگزینی حسّان بن عتاهیه توسط مروان حِمار
· شیوع طاعون در شام
· عزل حسّان بن عتاهیه از ولایت مصر و جایگزینی حفص بن ولید توسط مروان حِمار
· قتل یوسف بن عمر ثقفی به دستور یزید بن خالد قسری
· شکست سلیمان بن هاشم بن عبدالملک در نبرد با مروان حِمار در روستای خصاف نزدیک قنّسرین
· عزل عبدالعزیز بن عمرو بن عثمان از ولایات مکّه و مدینه و جایگزینی عبدالواحد بن سلیمان بن عبدالملک
· درگذشت سوید بن غفله(1)
· درگذشت عبدالله بن دینار(2)
· درگذشت عاصم بن ابی النجود کوفی
· درگذشت اسماعیل بن عبدالرّحمان بن ابی کریمه قرشی
· درگذشت عمرو بن عبدالله سبیعی همدانی
·
· عزل عبدالله بن عمر بن عبدالعزیز از ولایت عراق و جایگزینی یزید بن عمر توسط مروان حِمار
· انتصاب ابومسلم خراسانی به رهبری قیام ضد اموی توسط ابراهیم امام
· شورش عبدالله بن یحیی کندی معروف به طالب الحق از خوارج در حضرموت به همراه ابوحمزه خارجی
· کشته شدن ضحّاک بن قیس شیبانی خارجی در جنگ با مروان حِمار در نصیبین
· عزل حفص بن ولید از ولایت مصر و جایگزینی حوثره بن سهیل توسط مروان حِمار
· قتل حفص بن ولید و شمار دیگر از اشراف مصر توسط حوثره بن سهیل
· درگذشت عثمان بن عاصم بن حُصین
· درگذشت جابر بن زید بن حارث جعفی
· درگذشت اسماعیل بن عبدالرّحمان
· درگذشت حارث بن سریج
· آشکار شدن دعوت ابومسلم خراسانی در مرو و تلاش قبایل عرب برای مقاومت علیه دعوت عبّاسیان
· تسلط عبدالله بن معاویه بر شهرهای حلوان، جی (اصفهان) و ری
· شهادت عبدالله بن معاویه به دستور ابومسلم خراسانی
· شکست نیروی دریایی امویان در شمال قبرس
· اشغال مکّه توسط ابوحمزه از خوارج و فرار عبدالواحد بن سلیمان بن عبدالملک
· بیرون راندن حمزه خارجی از مکّه توسط عبدالعزیز بن عمرو بن عثمان فرمانده سپاه مروان حِمار
· تصرف صنعا توسط عبدالله بن یحیی کندی
· اشغال کاخ قرطبه توسط یمانیان
· درگذشت یحیی بن یَعمَر عَدوی
ص: 112
· درگذشت وهب بن کیسان
· درگذشت ثعلبه بن سلامه
· درگذشت علی بن زید بن جدعان بصری
· شیوع طاعون در بصره و نواحی غربی فارس
· استیلای ابومسلم خراسانی بر مرو و فرار نصر بن سیّار به نیشابور
· وقوع زلزله شدید در بیت المقدّس
· حمله قحطبه بن شبیب طائی به جرجان
· آمدن قحطبه بن شبیب طائی نزد ابومسلم خراسانی از طرف ابراهیم امام و فرستادن قحطبه به طوس و کشتار مردم این شهر توسط قحطبه
· اشغال مدینه توسط ابوحمزه از خوارج
· بیرون راندن ابوحمزه از مدینه توسط عبدالملک بن محمّد فرمانده سپاه مروان حِمار و قت وی
· انتصاب محمّد بن عبدالملک بر ولایات مکّه و مدینه توسط مروان حِمار
· قتل شیبان بن عبدالعزیز یشکری خارجی در سیستان و پایان شورش وی
· بیرون راندن عبدالله بن یحیی کندی از صنعا توسط عبدالملک بن محمّد و قتل وی
· درگذشت ایّوب بن ابی تمیمه(1)
· درگذشت اسحاق بن عبدالله بن ابی طلحه انصاری(2)
· درگذشت حنظله بن صفوان کلبی
· درگذشت عروة بن اذینه لیثی
ص: 113
· دستگیری ابراهیم امام به دستور مروان حِمار
· تسلط حسن بن قحطبه به شهرهای ری، جی(اصفهان) و نهاوند
· جنگ قحطبه بن شبیب طائی با یزید بن هبیره در عراق
· جنگ قحطبه بن شبیب طائی با مردم نهاوند
· عزل حوثرة بن سهیل از ولایت مصر و جایگزینی مغیرة بن عبدالله توسط مروان حِمار
· استیلای مالک بن هیثم در سیستان
· درگذشت نصر بن سیّار کنانی
· درگذشت واصل بن عطاء
· درگذشت منصور بن معمر سلمی
· درگذشت عبّاس بن ولید بن عبدالملک
· درگذشت مالک بن دینار بصری
· درگذشت محمّد بن منکدر بن عبدالله تیمی
· درگذشت عبدالله بن ابی نجیح ثقفی کوفی
عکس
ص: 114
· قحطی در اندلس و هجرت عده ای از مردم در آن دیار به شمال آفریقا
· عزل مغیره بن عبدالله از ولایت مصر و جایگزینی عبدالملک بن مروان بن موسی بن نصیر توسط مروان حِمار
· قتل سلیمان بن کثیر داعی عبّاسیان در خراسان به دستور ابومسلم خراسانی
· مرگ ابراهیم امام در زندان(1)
· سرکوب شورش شریک بن شیخ مهری در بخارا توسط ابومسلم خراسانی
· کشته شدن قحطبه بن شبیب طائی در عراق(2)
· استیلای محمّد بن خالد بن عبدالله قسری در کوفه
· سوزاندن نامه ابو سلمه خلّال توسط امام جعفر صادق (علیه السلام) (او در این نامه پذیرش خلافت توسط امام را تقاضا کرده بود و امام این توطئه بنی عبّاس را با سوزاندن نامه خنثی کرد)
· تأسیس سلسله بنی عبّاس توسط عبدالله بن محمّد
· آغاز خلافت عبدالله بن محمّد بن علی بن عبدالله بن عبّاس معروف به سفّاح
· جنگ زاب نزدیک موصل بین مروان حِمار و عبدالله بن علی عبّاسی و شکست مروان حِمار و فرار او به مصر و قتل وی
· انقراض سلسله بنی امیّه
· در گذشت یزید بن عمر بن هبیره
· درگذشت اسماعیل بن ابی مهاجردرگذشت همّام بن منّبه
· درگذشت صفوان سلیم زهری
· درگذشت یزید بن قعقاع قاری
ص: 115
ص: 116
عکس
ص: 117
عکس
ص: 118
عکس
ص: 119
خوارج در تاریخ / یعقوب جعفری
الصحیح من سیره النّبی اعظم (علیه السلام) /سیّد جعفر مرتضی عاملی
نقش عایشه در تاریخ اسلام /سیّد مرتضی عسکری
بررسی صلحهای تاریخی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) /حامد منتظری مقدم
دایره المعارف صحابه پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) / پژهشکده باقر العلوم (علیه السلام)
سیمای کارگزاران امیرالمؤمنین امام علی (علیه السلام) /علی اکبرذاکری
اصحاب امام علی (علیه السلام) /سیّد اصغر ناظم زاده
گاهشمار تاریخ اسلام ایران /عبدالله ناصری طاهری
ازمنه التاریخ الاسلامی / عبدالسّلام ترمانینی
تاریخ ابن خلدون /عبدالرّحمان بن محمّد
تاریخ زندگانی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) / محمّد ابراهیم آیتی
تاریخ طبری /محمّد بن جریر
تاریخ ابن اثیر/ عز الدین بن اثیر
تاریخ یعقوبی/ احمد بن ابی یعقوب
تاریخ تحلیلی اسلام / سیّد جعفر شهیدی
فتوح البلدان/ احمد بن یحیی بلاذری
تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ) / رسول جعفریان
ص: 120
تاریخ سیاسی اسلام (تاریخ خلفا) / رسول جعفریان
تهذیب التهذیب /ابن حجر عسقلانی
الاصابه فی تمییز الصحابه/ابن حجر عسقلانی
انساب الاشرف/احمد بن یحیی البلاذری
فرهنگ اعلام تاریخ اسلام/سیّد غلامرضا تهامی
المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک/ابوالفرج عبدالرّحمان بن علی بن محمّد بن جوزه
معجم البلدان/شهاب الدین ابوعبدالله یاقوت بن عبدالله حموی
ص: 121
