پیک افتخار 25 - نام تو با عشق پرآوازه باد : خاطراتی از زندگی سردار شهید دکتر مجید بقایی

اشاره

«پیک افتخار» عنوانی است برای خاطراتی از بزرگ مردان و شیر زنان این مرز و بوم در زمانه ای که تاریکی و ظلمت می رفت تا آسمان آبی اش را دلگیر کند؛ مردانی که شرف و غیرت ایرانی مسلمان را برای همیشه معنی کردند. بی شک آنان کسانی هستند که فرزندان این آب و خاک، همواره به بالای بلندشان خواهند بالید!کیست که نام آنان را با افتخار و غرور بر زبان نراند!

«پیک افتخار» تجدید خاطره است برای آنان که بودند و دیدند؛ و آیینه ای است برای آنان که نبودند اما تشنه رؤیت خورشید وجودشان هستند.

ستاد آیه های ایثار و تلاش

ص: 5

نوجوانی

روزهای تلخ و شیرین همیشه وجود دارند. شیرین ترین روز برای خانواده بقایی تولد مجید بود. در بهمن سال 1337 در شهر بهبهان به دنیا آمد.

هر دوست و آشنایی که کودکی او را به یاد دارد، می داند که مجید حتی در همان سنین 12- 10 سالگی هم با هم سالانش متفاوت بود آن چه بیشتر، دیگران را تحت تأثیر قرار می داد، رفتار اسلامی و ادب او بود.(1)

اسوه تقوا

از جمله فضایل خوب و زیبای شهید بقایی این بود که حتی اگر در بین راه وقت نماز می شد از ماشین پیاده و نماز را به موقع می خواند.

نمازهای شب و دعاهای خاص ایشان و آن اخلاق و حجب و حیای خاصی که در قیافه اش نهفته بود از او یک اسوه تقوا به وجود آورده بود و هنوز هم که هنوز است از شهدای اسوه ما مجید بقایی است.(1)

انس با قرآن

آن قدر به فکر قیامت بود که هرگاه در جلسات سخنرانی، از عقوبت خدا سخن گفته می شد، اشک می ریخت. شهید بقایی تاکید و اصرار خاصی بر خواندن دعای عهد در هر روز داشت و مستحبات و واجبات خود را به دقت انجام می داد.

با قرآن انس عجیبی داشت. همواره یک جلد قرآن کوچک با خود داشت و در هر فرصتی به تلاوت آیات آن می پرداخت و سعی در حفظ آیات الهی داشت.(1)

فعالیت های یک دانشجو

در سال های 54-53 برای مبارزه با ظلم و ستم های شاه وارد میدان شد و رهبری مبارزات دانشجویی را بر عهده گرفت. او از جمله کسانی بود که در سال56-55 یک رشته تظاهرات بر علیه رژیم شاه را هدایت کرد. فعالیت های این دانشجوی مبارز دامنه گسترده ای داشت.

او حتی در روزهایی که رژیم شاه به شدت، مردم انقلابی ایران را سرکوب می کرد، توانسته بود

ص: 12

پیرمرد!

یک روز به آیینه که نگاه می کردم، چند تار موی سفید را در صورتم دیدم. احساس کردم که دیگر پیر شده ام. بعد با ناخن گیر شروع کردم به چیدن آن ها. ناگهان صدایی شنیدم که کسی گفت: «استاد! داری چه کار می کنی؟»

دیدم آقا مجید است. گفتم: «می بینی که موی سفید در صورتم روییده؛ دارم آن ها را می کَنم .»

گفت: «استاد! این موی سفید از هر چیزی خوشگل تر است. »

گفتم: «آخه پیرمرد شدم.»

گفت: «پیرمرد یعنی شیخ؛ یعنی بزرگ و

ص: 13

زیارت کربلا

بعد از عملیات رمضان بچه ها آماده رفتن به زیارت حضرت زینب(س) در سوریه شدند. مجید نیز تمام وسایلش را جمع کرد؛ اما زمان حرکت به علت برنامه های شناسایی و طرح عملیات محرم و والفجر مقدماتی، نتوانست همراه ما بیاید.

آن روز گفت: «جاده فکه، نزدیک ترین راه به کربلاست»... سرانجام فکه میعادگاه او برای دیدن معبود شد.(2)

ص: 14

ازدواج

یک روز از مجید پرسیدم: «چرا ازدواج نمی کنی؟» پاسخ داد: «من چیزهایی را می دانم که شما در نظر نمی گیرید. شما ازدواج کنید، تا نسل انقلاب و جنگ زیاد شود. مسأله ای که ناراحتم می کند، این است که اگر حالا شهید شوم یک خانواده را داغدار می کنم، اما اگر متأهل باشم چند خانواده را.»(1)

موقعیت گل

در سال 1354 نظر مربیان و اداره تربیت بدنی را جلب و به اتفاق هم برای تیم منتخب جوانان شهر برگزیده شدیم .او در میدان ورزش همانند دیگر عرصه ها درخشش خوبی داشت. استعداد فوق العاده، قدرت بدنی همراه با هوش، خلاقیت و منش جوان مردانه، بازی های ورزشی او را جذاب می کرد.

یکی از درس هایی که از او یاد گرفتم، هنگامی بود که برای بازی با منتخب جوانان آبادان به آن شهر رفته بودیم .توپی را که با ظرافت و زیرکی خاصی روی دروازه حریف برده بود و در موقعیت صد در صد گل قرار داشت، به من که در موقعیت هشتاد درصد گل بودم واگذار کرد تا امتیاز و

ص: 16

اهدای خون

به منزل آمد، اما بر خلاف همیشه بی حال و رنگ پریده بود. همان روزی که در بهبهان تظاهرات خونینی به پا شده بود و عده ای توسط مزدوران رژیم پهلوی مورد اصابت گلوله قرار گرفتند .حال و قیافه اش نگرانم کرد.

حساس شدم و گفتم : «مجید! مادر چه شده؟»

گفت: «چیزی نیست.»

دوباره پرسیدم: «نه! حتماً چیزی هست. چرا گرفته ای؟ رنگت چرا زرد شده؟»

گفت : «مادر! جریان را می گویم ولی کسی از اهل منزل متوجه نشود.» گفتم: «باشد، بگو!»

گفت: «یکی از بچه ها به نام «محمد عدالت»(2)

ص: 17

جهادگر روزه دار

آقا مجید که از بنیان گذاران جهاد سازندگی بهبهان بود و در جمع آوری امکانات و تقویت و سازمان دهی جهاد نقش فعال و مؤثری داشت، خالصانه و فروتنانه و به صورت جهادگری گمنام و ساده در کار سازندگی شرکت می کرد.

روزی از روزهای مردادماه سال 1358 که برابر با ماه مبارک رمضان بود، جهت ساختن مدرسه ای در دهستان «تشان» مقداری سیمان را به شکل فلّه به آن جا می بردم که آقا مجید هم با من

ص: 18

اسم

در نخستین روزهایی که در سپاه شوش با چهره پرجاذبۀ آن آسمان مرد، آشنا شدم، اسم کوچک یک یک بچه ها و از جمله بنده را پرسید.

گفتم: «اسمم در شناسنامه اردشیر است، ولی فریدون صدایم می کنند.» گفت: «باید نامی مذهبی برایت انتخاب کنیم.» قرآن را به دست گرفت و چند بار آن را گشود، سپس نام «رحیم» را برگزید و من هم با کمال افتخار پذیرفتم.(2)

ص: 19

نیاز

هنگامی که به آقا مجید می گفتیم: «چرا از سپاه حقوق نمی گیری؟»

پاسخ می داد که «وقتی نیاز ندارم چرا بگیرم.»(1)

شستن ظرف ها

تقریباً یک ماه از مسئولیت فرماندهی مجید در سپاه شوش می گذشت. براساس برنامه های برادرانه و صمیمانه ای که از سوی او پی ریزی شده بود، نوبت ظرف شستن فرا رسیده بود. با تواضع و اشتیاقی مثال زدنی به این کار مشغول بود.

روزی فرمانده تیپ2 لشکر 21 حمزه به سپاه آمد و گفت: «من با فرمانده سپاه شوش کار دارم.»

گفتم: «بفرمایید !اگر امری باشد در خدمتیم.»

گفت: «نه من با خودش کار دارم. »

گفتم: «خُب بفرمایید تا ایشان بیایند. »

گفت: «کجاست؟»

گفتم: «در حیاط نشسته و مشغول شستن ظرف هاست.»

گفت: «فرمانده سپاه شوش همین شخصی است که ظرف ها را می شوید؟»

گفتم: «بله ! آخه امروز نوبت اوست.»

ص: 21

اعزام نیرو

برای رفتن به مرخصی به همراه آقا مجید از قرارگاه کربلا به سمت بهبهان در حرکت بودیم. آن روزها )زمستان1361 ( مجید، فرمانده قوای یکم کربلا را به عهده داشت. نرسیده به پل نادری اهواز، بسیجی ها را دیدیم که عازم جبهه های نبرد بودند. شهید بقایی با دیدن آن صحنه، اشک از دیدگانش جاری شد و با احساس خاصی که تا آن وقت ندیده بودم، گفت: «آقا جعفر! تو را به خدا این ها به جبهه بروند و من به خانه برگردم؟ ... برگرد! برویم منطقه»(2)

ص: 22

مرد جنگ

روزی آقا مجید با پدرش درباره چگونگی شرکتش در جنگ و نیز وضعیت درسش گفت و گو می کرد.

گفت: پدر! شما می خواهید که من درس پزشکی بخوانم و در آینده به پست و مقام و... برسم؟ اما من اهل این ها نیستم.

پدرش گفت: نه! من چنین منظوری ندارم

مجید سخنش را ادامه داد و گفت: پدر! بگذارید راحت تان کنم! من تا جنگ هست، اهل جبهه و جنگم.(1)

سوریه

بعد از عملیات رمضان سال 1361 هنگامی که نیروهای سپاه پاسداران به سوریه رفتند تا مزار اسوۀ صبر و بردباری یعنی زینب کبری(س) را زیارت نمایند، مجید که در اشتیاق این سفر سر از پا نمی شناخت، مقدمات کار را فراهم آورد و مقداری نبات و چیزهای دیگر تهیه کرد تا آن ها را متبرک کند. اما به دلیل زمینه سازی عملیات محرم و والفجر مقدماتی، از این شوق وصف ناپذیر گذشت و به این آرزو دست نیافت!

بعد از شهادتش آن مقدار نبات را در کوله پشتی اش دیدم و خار حسرت تا ابد در دلم نشست.(1)

ص: 25

نگهبان

بارها دیدم که نیمه های شب بیدار می شد و به نگهبان سپاه یا تدارکات می گفت :« برو بخواب و استراحت کن!»

نگهبان از شدت شرم نمی پذیرفت که چنین شخصیتی، با آن مسئولیت مهم به کار نگهبانی بپردازد . شاید هم این طور گمان می کرده که چون فرمانده است، پای امتحان در میان بوده و وی می خواهد آنان را فریب داده و بیازماید!

اما او آن قدر اصرار می کرد تا اسلحه را تحویلش می داد و می رفت و آقا مجید هم ساده و بی آلایش به جای آنان انجام وظیفه می کرد تا نوبت نگهبان بعدی فرا برسد.(1)

ص: 26

شمع بیت المال

وقتی که آقا مجید فرمانده قرارگاه کربلا شد، بارها در این اندیشه به سر می برد که آیا درست است از خودرو استیشن آن جا برای رفتن به مرخصی و انجام کارهای شخصی استفاده کند یا نه؟ حال آن که چنین موردی برای فرماندهی در آن سطح، چیز پیش و پا افتاده ای بود.

اما او در این باره قانع نشد و خودم چندین بار دیدم که استیشن را گذاشت و با اتوبوس و خودروهای شخصی عبوری، به بهبهان رفت.(1)

بسیجی نمونه

اصلاً مجید خودش یک بسیجی بود. اگر می خواهید، بدانید بسیجی به مفهوم واقعی چه کسی است، باید سراغ او می رفتید. ایشان از جمله کسانی بود که هیچ گاه خود را در میان عناوین و مقام ها گم نکرد و شخصیت والای الهی اش را به این مسائل نفروخت.

او با تمام امکاناتی که می توانست در اختیار داشته باشد، فردی بسیار قانع، متواضع، با وقار، منصف و کم توقع بود.(1)

لیاقت فرماندهی

در زمانی که فرماندهی سپاه شوش را بر عهده داشت، استعداد او به حدی بود که احساس کردیم او باید بالاتر بیاید و مسئولیت های بیشتری بر عهده بگیرد. لذا ابتدا مسئول لشگر فجر شد و در سمت فرماندهی این لشگر در عملیات فتح المبین و در محور سایت شرکت کرد.

در واقع سایت، یکی از محور های اساسی و حساس و پر خطری بود که به عهده لشکر فجر گذاشته شد و با لیاقت و فرماندهی او به نحو احسن به اهداف خود دست یافت.(2)

ص: 30

شب زنده داری

نماز شب برای آقا مجید خیلی عادی بود و هر کس با او نشست و برخاست داشت، حتماً یکی دو بار او را در حال نماز شب دیده یا از حالات او بوی نماز و شب زنده داری را درک کرده است.

انسانی معنوی بود و در عمل نشان می داد که سخت پای بند به مسائل اخلاقی و شرعی است .(1)

محاصره

مجید در عملیات طریق القدس (فتح بستان) سه روز در محاصره کامل دشمن بود؛ اما با زیرکی خاصی خود را به نیروهای خودی رساند؛ با این که در این محاصره، نیروهای عراقی به او خیلی نزدیک شده بودند. با این همه، هنگامی که به خانه بازگشت، با هیچ کس موضوع محاصره خود را مطرح نکرد و ما بعد از مدت ها به واسطه نوار مصاحبه ای که از تبلیغات جبهه و جنگ به دستمان رسید، از موضوع مطلع شدیم. جریان را که جویا شدم گفت: در عملیات فتح بستان، حدود 60 نفر بودیم. نزدیک امام زاده زین العابدین(ع) در محاصره تنگ دشمن قرار داشتیم. در گودالی موضع گرفته بودیم و عراقی ها برای اسارت ما هر

ص: 32

مناجات

یک بار در قرارگاه خاتم، بعد از جلسات طولانی که با برادران ارتشی داشتیم از شدت خستگی به خواب رفته بودیم. اواسط شب حدود ساعت دو و نیم بود که احساس کردم سر و صدایی می آید. برخاستم و قامت بلند مجید را دیدم که دست هایش را به سوی خداوند بالا برده بود و با خدا مناجات می کرد.

با دیدن این منظره خیلی به حال او غبطه

ص: 33

کلاهت را بده!

روزی در یکی از محورها با برادر بقایی در حال حرکت به طرف خط بودیم که بسیجی کم سن و سالی را در کنار جاده دیدیم که نشسته بود. معلوم بود منتظر ماشینی است که با آن به خط برود. مجید با وجودی که خیلی عجله داشت، گفت: «نگه دار!»

بعد هم از ماشین پیاده شد و با آن برادر بسیجی متواضعانه صحبت کرد و در آخر به او گفت: «چیزی از من نمی خواهی؟»

بسیجی نوجوان که از مهربانی مجید به وجد آمده بود، گفت: «کلاهت را بده.»

بقایی کلاهش را با شوق به او تقدیم کرد و به من گفت: «یکی از رموز موفقیت ما در جنگ،

ص: 34

حقوق ناچیز

با حقوق مجردی ناچیزی که از سپاه می گرفت، زندگی خود را می گذراند. وقتی هم که به شهادت رسید، خیلی از حقوق های عقب مانده اش را از سپاه نگرفته بود. او می گفت: وقتی به این حقوق احتیاج ندارم، چرا آن را بگیرم؟ بیشترین حقوقش را صرف خرید کتاب می کرد و معتقد بود که باید به اندازه نیاز از بیت المال مصرف کند.(2)

عشق به بسییجی ها

مجید عشق عجیبی به نیروهای بسیج و مردمی داشت و دائماً هرجا مشکلی پیش می آمد از آن ها دفاع می کرد. رفتار او با نیروهای بسیجی آمیخته با ملاطفت و مهربانی بسیار بود. با آن ها نشست و برخاست می کرد... غذا می خورد و برایشان هدیه می برد. خیلی علاقه داشت همراه این بسیجی ها جلو برود و بجنگد و می گفت: «اخلاقی که این بسیجی ها دارند انسان را علاقه مند می کند که با آن ها باشد.» گاهی اوقات غیر منتظره بلند می شد و فرماندهان را صدا می کرد و می گفت: «بلند شوید تا با هم برویم خط مقدم.»

می گفتند: «برای چه؟»

می گفت: «برویم، ببینیم بسیجی ها چه می کنند.» می رفت و وسایل آن ها و تدارکاتشان را از نزدیک می دید و اگر کمبودی در آن جا می یافت همان جا فرمانده منطقه را صدا می کرد و از آن ها

ص: 37

شعری با خط خوش

همیشه قطعه شعری ورد زبانش بود. آن زمانی بود که قرارگاه فجر را فرماندهی می کرد ، با خط خوش و دل انگیزش نوشته و در محل کارش نصب کرده بود:

بیا بیا که سوختم ز هجر روی ماه تو

بهشت را فروختم به نیمی از نگاه تو

بدان امید زنده ام که گردم از سپاه تو

اگر نداری باورت بیا که رو به رو کنم(2)

ص: 38

نقش مجید

قبل از این که عملیات بیت المقدس آغاز شود، از منطقة آزاد شده در عملیات فتح المبین، عملیاتی انحرافی را جهت فریب دشمن انجام داد که نتیجه آن گرفتن تعدادی اسیر و غنائم جنگی، به دست نیروهای سپاه اسلام بود. سپس با شناسایی هایی که شد؛ او و شهید حسن باقری طرح عملیات بعدی و مهم بیت المقدس را ریختند.

نقش شهید مجید بقایی در این عملیات نیز همچون دیگر عملیات ها سازنده و سرنوشت ساز بود و با برنامه ریزی دقیق و هماهنگ توانست نیروهای تحت فرمان خود را به همیاری برادران جان برکف هوانیروز از شمال فکه به جنوب انتقال داده و به علت شایستگی بی حدش در فرماندهی لشکر، او را مسئول شکستن حصار دفاعی و ورود به شهر خرمشهر که بسیار هم حیاتی بود، قرار دادند.(1)

ص: 39

آخرین دیدار

در آخرین ماموریت شناسایی که با ایشان همراه بودیم، طبق معمول با قرآنی که در ماشین همیشه به همراه خود داشت، سوره والفجر را حفظ می کرد و از من می خواست که آیا سوره را درست حفظ کرده است یا نه؟

آن گاه پیوسته زیرلب زمزمه می کرد: «یا ایتها النفس المطمئنه ...»

چند لحظه بعد در دیدگاهی که از آن به مواضع دشمن نگاه می کرد، و پس از قطع شدن دو پایش، جاودانه شد. 1

زندگی نامه

مجید بقایی فرمانده قرارگاه یکم کربلا (سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) در بهمن ماه سال 1337 ه . ش در خانواده ای معتقد و مذهبی در شهر«بهبهان» چشم به جهان گشود.

از همان ابتدا با رفتار متینش در خانواده و علاقه اش به مسائل مذهبی و رعایت آن ها در سنین 10-12 سالگی، رشد فکری و فرهنگی او مشخص گردید. از تکبیر گفتن در مسجد محل آغاز کرد و تا آخر عمر از مسیر اسلام و پیروی از روحانیت متعهد خارج نشد. هوش سرشار و استعداد بالای وی باعث شد تا تحصیلات کلاس پنجم و ششم (نظام قدیم) را در عرض یک سال در یکی از مدارس«بهبهان» بگذارند و سپس رشته ریاضی را برای ادامه تحصیل در دبیرستان انتخاب کند.

پس از سپری کردن تحصیلات دبیرستان و گذراندن کنکور، در رشته مهندسی شیمی دانشگاه«اهواز» پذیرفته شد، اما این رشته نظرش را تامین نکرد. به همین دلیل سال آخر دبیرستان را مجدد طی کرد و دیپلم رشته طبیعی را اخذ نمود و این بار پس از شرکت درکنکور، در رشته فیزیوتراپی

ص: 42

منابع

1. تا چشمه بقا ، سالاری عزیزالله، نشر نیلوفران، 1387

2. ستارگان آسمان گمنامی، صمدی، محمد علی، نشر فرهنگسرای اندیشه، تهران 1378

3. صنوبرهای سرخ ، غلامعلی رجایی. انتشارات سوره مهر. چاپ دوم 1378.

4. پرونده شهید در سازمان بنیاد شهید وامور ایثارگران اهواز و مصاحبه با خانواده و دوستان شهید

ص: 46