ص: 2

ص: 3

ص: 4

3. درد ناحیه مچ و ساعد و انگشتان .......................35

4. کمردرد ..........................................................35

5.چاقی ...........................................................36

6. منزوی شدن ..................................................36

راههای پیشگیری از آسیبهای جسمی رایانه و اینترنت...............................................................37

فصل چهارم: کارکردهای مثبت و منفی رایانه و اینترنت ......................................................................41

الف: کارکردهای مفید رایانه و اینترنت......................41

ب: کارکردهای مضر رایانه و اینترنت.........................42

رایانه و اینترنت از دیدگاه رهبری ...........................43

بخش دوم: رایانه در آیینه آداب و احکام

فصل اول: کپی رایت ..........................................47

قوانین کپی رایت ..............................................48 سوالات فقهی ..................................................49 شکستن قفل نرم افزار.........................................49

رایت و تکثیر سی دی.........................................51

رایت محصولات مذهبی ......................................54

رایت سی دی های مستهجن.............................55

کپی و رایت فیلمهای خارجی .............................56

الف) با زیرنویس فارسی ....................................56

ب)دوبله شده ...................................................56 ج) رایت فیلم های خارجی ..................................57

محصولات مشترک ............................................57

ص: 6

کپی فیلم و صوت روی کامپیوتر ،......................... 58 فصل دوم: بازی های رایانه ای ............................61

اهداف بازی های رایانه ای..................................62

1. تخریب چهره مقدس اسلام .............................63

2. القاء ناجی بودن آمریکا....................................64

3.ترویج سبک زندگی غربی .......... ......................64

4. تحریک شهوات و مسائل جنسی ......................65

بازی های نامناسب ..........................................66

کانتر .............................................................66

سیمز ...........................................................67

توهین به مقدسات در بازی ها ...........................70ضرر بازی های رایانه ای ....................................73

1.مشکلات جسمانی ......................................73

2. چاقی ......................................................74

3. بلوغ زودرس ..............................................74

4. متزلزل شدن روابط خانواده ..........................74

5. منزوی شدن ..............................................75

6. خشونت طلبی ...........................................75

7. افت تحصیلی .............................................77

توصیه هایی درباره بازی های رایانه ای..............78 قانون بازی های رایانه ای ................................79

سوالات فقهی .............................................80

فصل سوم: موسیقی ...................................85

تعریف موسیقی حرام......................................86

ص: 7

آسیبهای موسیقی .........................................86

الف غفلت از یاد خدا ......................................86

ب: تشویق به فساد اخلاق ..............................87

ج: آثار زیانبار براعصاب .....................................88

د: یکی از ابزار کار استعمار...............................90

سوالات فقهی ..............................................90

فصل چهارم: مسائل متفرقه ...........................93

فروش رایانه ................................................93

رایانه و کودکان و نوجوانان ..............................94

بررسی فلش قبل از رایت ..............................95

علم به حرام بودن محتویات فلش بعد از رایت .....95

میکس فیلم های عروسی..............................96

خمس نرم افزار ............................................96

بخش سوم؛ اینترنت در آیینه آداب و احکام

فصل اول: خانواده و اینترنت................................101

پیشنهادهایی به والدین.....................................103

سوالات فقهی ................................................105

فصل دوم: روابط زن و مرد در محیط مجازی .............107

نگاه به نامحرم ..............................................107

1. راه ورودی قلب................................................108

2. بذر شهوت ...................................................108

3.حسرت دائمی ...............................................109

ص: 8

4. سلب آسایش ................................................109

تصاویر اینترنتی...................................................110

چند مسئله......................................................113

فیلم های اینترنتی.............................................114

گفتگوهای اینترنتی.............................................117

سوالات فقهی ................................................118

شبکه های اجتماعی ......................................121

آسیبهای فیسبوک ..........................................123

1. دارای محتوای غیر مجاز و انحرافی ...................123 2. یکی از عوامل طلاق ......................................125 3. قماربازی اعضاء ...........................................126

4.سرقت اطلاعات کاربران ..................................126 سوالات فقهی ...................................................127

همسریابی ......................................................130 آسیبهای همسریابی اینترنتی ..........................131 قوانین سایت های همسریابی...............................133

سوالات فقهی ................................................133

فصل سوم: جرائم رایانه ای................................135

تعریف جرایم رایانه ای ........................................135

تاریخچه جرائم رایانه ای .....................................136

تقسیم بندی جرائم رایانه ای .............................136مهمترین جرم های اینترنتی در جهان......................138

1. عبور از فیلترینگ .............................................139

علل و زمینه پیدایش فیلترینگ..............................139

پاسخ به یک شبهه ...........................................140

ص: 9

فیلترینگ در آمریکا ............................................140 آسیب های استفاده از ابزار عبور از فیلترینگ............145

مجازات عبور از فیلترینگ ....................................149

سوالات فقهی ...............................................151

2.جاسوسی رایانه ای.......................................153

قوانین ............................................................154

سوال فقهی .................................................155

3.سرقت رایانه ای ...........................................156

قوانین سرقت رایانه ای .....................................158

سوالات فقهی ...............................................159 4. لینک دادن به سایت فیلتر شده .......................160 5.هک کردن ...................................................161

سوالات فقهی هک کردن ...................................163

6.تولید و توزیع محتویات مستهجن ......................164

قوانین تولید و توزیع محتویات مستهجن .................166 73 تشویق به دیدن سایت های مستهجن...............167

مرحله اول: وابستگی اولیه ...................................169

مرحله دوم: وابستگی بیشتر ................................170

مرحله سوم: حساسیت زدایی...........................171

مرحله چهارم: انحراف جنسی ..........................171

قوانین تشویق به دیدن سایت های مستهجن .......172

8.تغییر چهره دیگران ........................................173

9. نشر اکاذیب .........................................174

10.قمار بازی اینترنتی...................................175

الف. پیش بینی مسابقات ورزشی ......................177

ص: 10

ب. مسابقات پیامکی .........................................178

ج. مسابقات قرعه ای (بخت آزمایی ).....................179

قوانین قماربازی اینترنتی ..................................180

نظر فقهاء درباره قماربازی اینترنتی .....................181

11. کلیک دزدی ............................................181

12.کرک کردن ................................................183 13.نرم افزارهای مورد استفاده در جرم .................184

14. اخاذی اینترنتی ..........................................184

قوانین اخاذی ..................................................185

15. ترساندن کاربران .......................................186

16. ایمیل .......................................................186توصیه های امنیتی درباره ایمیل ...........................186 فصل چهارم: احکام و نگات متفرقه.........................189

طهارت در تایپ کردن .....................................189قرائت قرآن ..................................................189

شنیدن آیه سجده دار...................................190

نگهداری سی دی حرام ..................................190

نگهداری عکس مستهجن ................................191

فروش اینترنت .................................................192

کافی نت ....................................................192

قانون کافی نت ............................................193

دانلود کردن .................................................194

پیشنهادهایی برای مسئولین .........................195

خمس ترافیک اینترنت ....................................196

حذف ترافیک باقیمانده......................................197

ص: 11

نقل مطالب سایت ها .........................................197

استفاده از اینترنت بی سیم دیگران ......................198

خرید و فروش اینترنتی.......................................198

بازدید از سایتهای تبلیغاتی ................................199

فایلهای متنی اینترنتی ...................................200

دیدن ماهواره از طریق اینترنت ..........................200

فروش فیلم های زبان اصلی ............................201

اعتیاد به اینترنت .........................................201

پنجره های کلیدی ........................................204

آدرس دفاتر مراجع تقلید ...................................206

دفتر مقام معظم رهبری ...................................206 دفتر آیت الله سیستانی ..................................206 دفتر آیت الله شبیری زنجانی ............................206

دفتر آیت الله مکارم شیرازی ...........................207

دفتر آیت الله وحید خراسانی..........................207

دفتر آیت الله نوری همدانی ........................207

دفتر آیت الله صافی گلپایگانی .........................207

فهرست منابع ...............................................208

1. کتابها .......................................................208

2. مجلات و نشریات .....................................212.سایتها.........................................................213

ص: 12

خداوند متعال را مورد توجه قرار داده است.

گام دوم یعنی شناخت معروف و منکر در روابط اجتماعی و معاملات اقتصادی، کاری است که با وجود برخی از آثار علمی و پژوهش های ارزشمند با نگاه تخصصی به هر صنف مورد توجه رار نگرفته است. سلسله کتاب های »فقه و زندگی« به پژوهش و نگارش در حوزه اصناف خاص توجه دارد و بایدها و نبادیهای فقهی و اخلاقی و آداب اسلامی هر اتحادیه صنفی و دست اندرکاران مشاغل مختلف تولیدی، توزیعی، و خدماتی را محور پژوهش و نگارش و اطلاع رسانی خویش می داند.

گام سوم در شناخت معروف و منکر به روابط مردم و حکومت ها اختصاص دارد، اسلامی شدن روابط دولت و ملّت بالاترین گام به سوی رضای خداوند متعال محسوب می شود و در سایه پیروی از رهبری الهی و تسلیم دولت و ملت در برابر قوانین قرآن و عترت امکان پذیر است.

در حدود سال های 1372ش با آغاز فعالیت های ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر طرح پژوهشی »فقه و زندگی« توسط جناب حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ محمدحسین فلاح زاده، در پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام قم، پی ریزی شد. هدف طرح، تألیف و تدوین مجموعه کتاب هایی در زمینه آداب و احکام اسلامی

ص: 14

برای اصناف و مشاغل گوناگون اقتصادی و بازاریان کشور بود. با هماهنگی این دو نهاد فرهنگی تألیف حدود بیست جلد از این مجموعه در سال های آغاز کمک خوبی به بازاریان متدین در زمینه شناخت احکام شرعی و حلال و حرام مشاغل به شمار می رفت. اما مثل بسیاری دیگر از طرح ها این کار هم به دلایل مختلف ناتمام ماند و در زمینه احکام فقهی بسیاری اصناف اثری فراهم نیامد.

ضرورت اسلامی شدن بازار، علاقه بسیاری از کسبه محترم در بخش های تولید و توزیع و خدمات و پیگیری ریاست محترم ستاد احیاء حجةالاسلام و المسلمین زرگر دام عزه العالی سبب احیای مجدّد این طرح پژوهش کاربردی در سال 1393ش شد و تألیف و تدوین کتبی دیگر در زمینه فقه اصناف در دستور کار پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر قرار گرفت.

در سال های آغازین، این پژوهش ها با هدایت و حمایت ستاد و نظارت علمی و فقهی برادران گرامی حجج اسلام محمدحسین فلاح زاده و محمود مهدی پور شکل گرفت و بیست و چند دفتر از آن فراهم آمد. اینک بار دیگر پس از حدود چهارده سال، این کار ناتمام و بر زمین مانده به توفیق الهی و همکاری گروهی از فضلای حوزه علمیه قم در پژوهشکده امر به معروف پیگیری می شود.

ص: 15

همیشه اصناف محترم و صاحبان مشاغل در انجام وظیفه خود نیاز به احکام و قوانین الهی دارند و لازم است معروف و منکرات صنفی را بشناسند. تحوّلات صنفی و دگرگونی ها در حوزه کسب وکار سبب می شود که احکام براساس نیازهای روز مورد بازنگری فقهی و علمی قرار گیرد و تفقه و اجتهاد جدید ضرورت یابد. ازاین رو باردیگر با استفاده از فتاوی مراجع بزرگوار تقلید و قوانین مصوب شورای نگهبان موضوعات کار نشده در برنامه پژوهشی قرار گرفت و بیست اثر جدید تحقیق و تولید شد. عناوین پژوهش های سال 1393ش بدین شرح است:

1. احکام صنف طلا و جواهر

2. احکام تلفن همراه

3. احکام بازی های رایانه ای

4. احکام صنف اتوبوس رانی

5. احکام صنف فرش و تابلوفرش

6. احکام صنف کیف و کفش (سراجان)

7. احکام صنف ماهی فروشان

8. احکام صنف ناشران

9. احکام صنف پوشاک

10. احکام صنف نانوایان

11. احکام رایانه و اینترنت

ص: 16

12. احکام صنف پرندگان و پرنده فروشان

13. احکام صنف اغذیه فروشان

14. احکام صنف پارک ها

15. احکام عمومی کسب وکار

16. احکام صنف قهوه خانه ها

17. احکام صنف الکتریکی

18. احکام صنف داروخانه ها

19. احکام صنف صوتی و تصویری

20. احکام بیمه ها

این دفتر از فقه و زندگی که باتلاش برادر گرامی حجت الاسلام محمود صادقی پدید آمده به احکام صنف رایانه و اینترنت اختصاص یافته است و امیدواریم محققان و بازاریان محترم با ارائه تجارب و مسائل شرعی خویش ما را در تکمیل این اثر یاری کنند.

با درخواست توفیق از خداوند دانا و توانا و یاری محققان حوزوی و همراهی اصناف کشور، بسیج اصناف و مسؤلان ستادهای امر به معروف، می توان به سوی اسلامی شدن بازار، آرامش روانی جامعه، کاهش جرم و تخلفات اقتصادی و کسب رضای حضرت حق گام هایی بلندتر برداشت.

ص: 17

امیدواریم با شناخت احکام الهی در تمام بخش ها و اجرای آن در زندگی فردی و اجتماعی و در سایه فقه ناب اسلامی و با هدایت حضرت بقیةاللَّه عجل اللَّه تعالی فرجه الشریف، توحید و عدالت در سراسر عالم حاکم گردد. ان شاءاللَّه.

قم پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر

تلفن: 37734430 (025)

قم، خیابان سمیه، کوچه 12، پلاک 355

Al-adl.ir

infoal-adl.ir

ص: 18

کاربران محترم را در یک مجموعه جمع آوری کنم.

برخی از نویسندگان محترم درباره احکام رایانه و اینترنت به صورت مختصر یا پراکنده مطالبی را نوشته اند، لذا نگارنده سعی کرده است مطالب را جمع بندی کرده و یک مجموعه خوبی را برای کاربران امور رایانه ای تهیه کند تا آنها با آگاهی از مسائل و احکام شرعی استفاده از این ابزار بتوانند بهترین بهره را از آنها ببرند.

کتاب دارای سه بخش می باشد که هر بخش، چهار فصل دارد که به صورت مختصر بیان می شود:

بخش اول: کلیات (تعریف و تاریخچه، شرایط استافده از ابزار رایانه ای، خطرات استفاده زیاد از ابزار رایانه ای و معروفات و منکرات).

بخش دوم: آداب و احکام رایانه (کپی رایت، بازی های رایانه ای، موسیقی و متفرقات).

بخش سوم: آداب و احکام اینترنت (خانواده و اینترنت، روابط زن و مرد، جرائم رایانه ای و متفرقات).

در پایان، نکات اصلی و کلیدی کتاب باعنوان »پنجره های کلیدی« آورده شده است که از خوانندگان محترم درخواست می شود حتماً آن قسمت را مطالعه بفرمایند.

در این مجموعه سعی شده علاوه بر احکام شعری هر

ص: 20

موضوع به قوانین و مقررات آن هم اشراه ای شود تا بهتر از امکانات رایانه و اینترنت استفاده کرده و مرتکب کارهای حرام و غیرقانونی نشویم.

نکته مهم: در این نوشته، سؤالات شرعی مشهور را ذکر کرده ایم لذا اگر نظر برخی از مراجع تقلید ذکر نشده است یا به آن دست نیافته ایم یا مخالف مشهور است؛ پس خوانندگان محترم باید به رساله مراجع تقلید خودشان رجوع کنند تا ازنظر آنها آگاه شوند.

در آخر از تمام کسانی که بنده را در تهیه این اثر یاری کرده اند تشکر می کنم و از خدای متعال موفقیت آنها را خواستارم.

ص: 21

ص: 22

ص: 24

کرده (1)و یا در صورت ایجاد بستر مناسب اطلاعات را در حالت اشتراک(2) قرار دهند. در همان دوران سیستم هایی به وجود آمده بودند

که امکان ارتباط بین کامپیوترهای یک سازمان را از طریق مختص همان سازمان فراهم می نمودند به طوری که مامپیوترهای موجود در بخش ها یا طبقات مختلف با یکدیگر تبادل اطلاعات نموده و امکان ارسال نامه بین بخش های مختلف سازمان را فراهم می کردند که اکنون به این سیستم ارسال نامه «پست الکترونیک» (3)می گویند. در سال (1984م) نام «اینترنت»(4) روی{ . Email؛ در سال (1971م) اولین برنامه برای ارسال ایمیل برروی یک شبکه توزیع توسعه داده شد

این شبکه بزرگ گذاشته شد. «وب»(5) که مخفف «WorldWideWeb » (6)

می باشد توسط آزمایشگاه اروپایی فیزیک ذرات »Cern« به خاطر نیاز آنها به دسترسی مرتب تر و آسان تر به اطلاعات موجود روی اینترنت ابداع گشت. در این روش اطلاعات به صورت مستنداتی صفحه ای »Page« برروی شبکه اینترنت قرار می گیرند و به وسیله یک مرورگروب »WebBrowsr« قابل مشاهده

ص: 27

هستند و هم اکنون کارکردهای بسیاری دارند.(1) در سال (1988م) گفتگوی اینترنتی مورد استفاده قرار گرفت. (2)

براین اساس در هر فعالیتی، اگر شخصی اطلاعات و آگاهی لازم و کافی از فوائد و آسیب های آن را نداشته باشد به طور قطع با مشکلاتی مواجه می شود.

امروزه علم و تکنولوژی روزبه روز در حال پیشرفت است؛ بنابراین والدین باید اطلاعات لازم را نسبت به این ابزار جدید داشته باشند تا بتوانند راهنمای خوبی برای فرزندان خود باشند و آنها را از آسیب های آن حفظ کنند.

اگر به سایت پلیس فتا مراجعه کنیم متوجه می شویم که بسیاری از افراد به خاطر ناآگاهی از دنیای مجازی آسیب دیده اند و غالباً هم فکر کرده اند که این خطرات برای آنها وجود ندارد.

نیست بلکه باید همیشه منتظر آسیب ها و خطرات باشد.

کارشناسان پلیس فتا نکاتی را ذکر کرده اند که کاربران با به کارگیری آنها، از آسیب های اینترنتی حفظ می شوند:

اینترنت با توجه به اینکه کاملاً مجازی بوده هرکس می تواند با هر شکلی ظاهر شود در نتیجه به کسی در فضای مجازی اعتماد نکنید.

اطلاعات و تصاویر شخصی خود و دوستان و بستگان را به منظرو جلوگیری از افشاء، از سیستم و ایمیل خود حذف نمایید.

با توجه به گستردگی فضای مجازی احتمال آن است که با قراردادن تصاویر خود در اینترنت در زمان کمی در هزاران سایت و با شبکه های اجتماعی منتشر شود.

همیشه در کنار فرزندانمان باشیم و به آنها توصیه کنیم که هر اطلاعاتی را در اینترنت منتشر نکنند که باعث نقض حریم خصوصی خود و دیگران شوند.

همیشه از گذرواژه های(1) قوی و مناسب استفاده نمایید تا کسی نتواند به راحتی وارد سیستم و یا حساب کاربری شما شود.

در شبکه های اجتماعی دوستان، خانواده و افراد ناشناس را ازهم تفکیک نمایید و سطح دسترسی هر

ص: 31

کدام را مشخص نماییم.

هنگام خروج از حساب های کاربری آنلاین خود حتماً کلید »Our Sign« را بزنیم. این کار باعث می شود از دسترسی افراد غریبه که ممکن است بعدها پشت سیستم ما نشسته و به کنجکاوی بپردازید جلوگیری کند. به ویژه هنگام استفاده از کامپیوتر دیگران با کامپیوترهای موجود در اماکن عمومی مانند کافی نت ها، فراموش کردن این نکته ساده نتایج بدی به همراه خواهد داشت.(1)

ص: 32

چشم، تاری دید، قرمزی و تورم چشم نیز می شود».(1) توصیه ما به کاربران اینترنتی این است که هر نیم ساعت از پای رایانه خود بلند شوند و به چشم خود استراحت دهند و همچنین مانیتور یا نمایشگر را در مقابل چشمان خود قرار ندهند و از تماشای مداوم مانیتور خودداری کنند. پلک زدن مداوم به چشم کمک می کند تا خشکی ماهیچه ای چشمی نیز کمتر شود.(2)

نظم خواب و خوراک (که در مبتلایان به میگرن رعایتش بسیار مهم است)، تحریکات مفرط بینایی و خستگی، می تواند باعث شعله ورشدن سردردهای میگرنی نیز بشود. نوع دیگری از سردرد موسوم به سردرد تنشی نیز در کار با کامپیوتر دیده می شود که دوطرفه و طولانی تر از میگرن است. (1)

نمود آن، گرفتگی و درد عضلات کمر و پا دردهای سوزشی و تیره کشنده در ستون مهره ها و در مسیر دنده ها به جلو است. رعایت وضعیت استقرار ستون مهره ها در هنگام استفاده، به خصوص در کودکان و نوجوانان، بسیار مهم است.(1)

آسانی ارتباطهای اینترنتی، چه بسا افراد را وادار کند تا زمان بیشتری را به تنهایی بگذرانند؛ به صورت آن لاین با غریبه ها صحبت کنند و ارتباط سطحی برقرار سازند و این کارها را به قیمت ازدست دادن گفت وگوهای رودررو و ارتباطهای فامیلی و دوستانه انجام دهند. (1)

پس بهتر است سر شما مختصری بالاتر از صفحه کامپیوتر باشد (صفحه مانیتور 20-15درجه پایین تر از امتداد افقی نگاه شما قرار گیرد) فاصله صفحه تا چشم تان حدود 50تا70سانتی متر باشد. (1)

5. خواندنی های ضمن کار با کامپیوتر، بین مانیتور و صفحه کلید قرار گیرد (به طوری که نیاز به چرخش مکرر یا خم شدن سر نباشد). (2)

6. نور محیط (از پنجره و لامپ) آن قدر زیاد نباشد که چشم تان را دچار خیرگی کند. اگر چنین است از پرده ضخیم و لامپ های ضعیف تر استفاده کنید. به علاوه در تاریکی کامل هم با کامپیوتر کار نکنید تا ناچار نشوید دائم به صفحه خیره شوید. می توانید از فیلترهای ضدخیرگی چشم، که انعکاس های اضافی نور را جذب می کنند، استفاده کنید. (3)

7. پلک زدن را فراموش نکنید تا دچار خشکی و قرمزی چشم نشوید. هر نیم ساعت یک بار، ده بار پشت سرهم پلک بزنید و یا چشمان تان را برای مدتی ببندید. اگر هوای اتاق خشک است به طریقی رطوبت آن را زیاد کنید. (4)

ص: 38

8. برای جلوگیری از خستگی چشم، 15دقیقه در هر 2ساعت به چشمان تان استراحت دهید. به علاوه هر 20دقیقه به مدت 20ثانیه به منظره ای دور از کامپیوتر نگاه کنید تا عضلات چشم تان استراحت کند.(1)

9. اگر زیاد تایپ می کنید، قبل و ضمن کار با کامپیوتر از نرمش های مچ دست استفاده کنید. مچ دست را ضمن تایپ به عقب خم نکنید. (2)

10. در صورت بروز گزگز و کرختی، دزد و سوزش در انگشتان و مچ و ساعدت، تایپ کردن را قطع کنید و به مچ تان استراحت دهید. (3)

11. از صندلی های باقابلیت تنظیم ارتفاع استفاده کنید، به طوری که کف پای تان کاملاً روی زمین قرار گیرد. اگر صندلی دسته دارد، بهتر است موقع کار با صفحه کلید (تایپ) دسته های صندلی زیر ساعدها قرار بگیرد تا تحمل وزن دست ها برعهده شانه و کتف نیفتد. (4)

12. کف صندلی سفت باشد تا ستون مهره ها دچار انحراف جانبی نشود. (5)

ص: 39

ص: 40

سرعت بیشتر.

4. صله رحم از راه دور با گفتگوهای اینترنتی.

5. صرفه جویی در وقت برای انجام کارهایی مانند پرداخت قبوض، کارهای بانکی،....

6. پرکردن اوقات فراغت با برنامه های مفید، جذاب و آموزنده برای اقشار مختلف.

7. تهیه برنامه های صوتی و تصویری مانند »قرآن، دعا، سخنرانی و...« که انسان را به یاد خدای متعال می اندازند.

8. ضبط صدا و تصویر بزرگان و اندیشمندان جهان برای استفاده در آینده.

9. تبادل اطلاعات.

10. باخبرشدن از اخبار و اطلاعات روز دنیا.

انحرافی.

6. نشر و اشاعه اکاذیب و شایعات بی پایه و اساس در جامعه.

7. پخش فیلم ها و صداهای مستهجن و مبتذل و حرام.

8. ضبط صدا و تصویر اشخاص حقیقی و حقوقی برای سوءاستفاده از آنان.

9. تنبل کردن افراد به خاطر دوری از فعالیت های جسمی.

10. هک کردن و جاسوسی از سایت ها.

وجود دارد و حرف، آسان به همه جای دنیا می رسد. (1)

2. شیطان امروز که از راه اینترنت و ماهواره و روش های ارتباطی مدرن و فوق مدرن سراغ شما می آید، حرف های مدرنی هم دارد؛ سخت افزارش را مدرن کرده، نرم افزار مردن هم دارد. شبهه آفرینی دارد، اخلال در عقیده دارد، ایجاد تشویش در ذهن دارد، تزریق ناامیدی دارد، ایجاد اختلاف دارد.(2)

ص: 44

ص: 46

فرموده اند:

«حق صاحب اثر باید محترم شمرده شود» یعنی بدون اجازه صاحبان اصلی از آن استفاده نشود و در صورت استفاده بدون اجازه، ضامن خسارتی است که به تولیدکننده وارد کرده است مگر از کفار حربی باشد که در این صورت اشکال ندارد و ضامن نیست. (1)

صفحه یا نوار یا هر وسیله دیگر ضبط شده است بدون اجازه صاحبان حق با تولیدکنندگان انحصاری یا قائم مقام قانونی آن برای فروش ممنوع است.(1)

3. کسانی که اشیاء مذکور در ماده دوم (2)را که به طور غیرمجاز در خارج تهیه

شده به کشور وارد یا صادر کنند علاوه بر تأدیه خسارات شاکی خصوصی به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم خواهند شد.(3)

برای این که زوایای مسئله معلوم شود سؤالات و استفتائات درباره این موضوع را مطرح می کنیم و از خوانندگان محترم تقاضا داریم، این مسائل را فراگرفته و به آنها عمل کنند.

اصلی، جایز نیست. (1)

س: آیا خرید و فروش و استفاده از نرم افزارهایی که قفل آنها توسط افراد دیگری قبلاً شکسته شده است جایز است؟

ج: بدون اجازه صاحبان اصلی نرم افزار جایز نیست. (2)

س: نرم افزارهایی که مدل به روز شده آنها به بازار آمده و شرکت سازنده از مدل های گذشته پشتیبانی فنی نمی کند (یعنی از اعتبار ساقط شده و وقت آن گذشته است) آیا شکستن قفل آنها اشکال دارد؟

ص: 50

ج: فقط یا اجازه سازنده آنها اشکال ندارد.(1)

س: اگر صاحب اصلی اثر را نشناسیم یعنی نمی دانیم از افراد محترم المال است یا نیست، رایت آن اثر جایز است؟

ج: جایز نیست چون حکم کسی را دارد که مالش محترم است. (1)

س: سی دی هایی که تکثیر و رایت آنها جایز نیست، اگر برای استفاده شخصی و حفظ سی دی اصلی آن را رایت کنیم جایز است؟

ج: با اجازه صاحب آن جایز است.(2)

س: یکی از دوستان بنده از مرجعی تقلید می کند که رایت CD را جایز می داند ولی طبق نظر مرجع بنده رایت جایز نیست. اگر ایشان به بنده CD هدیه کنند استفاده از آن جایز است؟

ج: بدون اجازه صاحب اصلی استفاده از آن جایز

ص: 52

نیست. (1)

س: آیا صاحب نرم افزار می تواند شرط کند خریدار فقط حق استفاده از نرم افزار را دارد؟

ج: در صورتی که ضمن قرارداد فروش چنین شرطی کنند باید خریدار به آن عمل کند، در غیر این صورت مجاز است به دیگران هم بدهد و استفاده کنند. (2)

س: کپی کردن بخش هایی از یک سی دی (مثلاً نصف آن) چه حکمی دارد؟

ج: با اجازه صاحب آن اشکال ندارد(3) ولی اگر مقدار کمی باشد عیبی ندارد. (4)

س: آیا رایت و تکثیر نرم افزارهایی که هیچ گونه تذکری برای »اجازه تکثیر یا عدم اجازه« در آنها وجود ندارد جایز است یا باید از رضایت صاحب اثر مطمئن بود و در این

ص: 53

مورد تحقیق کرد؟

ج: استفاده اشکال ندارد و تحقیق لازم نیست.(1)

و نه به خاطر پول، تکلیف من چیست؟ نچون در شروع برنامه این سی دی ذکر شده است که کپی غیرمجاز این سی دی شرعاً حرام است؟ آیا باید من این سی دی ها را دو بیاندازم؟ آیا می توان پول آن را به صندوق صدقات ریخت تا حلال شود؟.

ج: این کار جایز نبوده و شما باید به شکلی رضایت آن شرکت را به دست آورید و پرداختن پول آن سی دی ها به فقراء کفایت نمی کند. (1)

س: بعضی از قاریان معروف آیاتی از قرآن مجید را با صوت زیبا تلاوت می کنند و آن را بر روی نوار کاست و یا ویدئو ضبط می کنند، آیا می توانند امتیاز آن را خرید و فروش کنند و آیا باید دیگران در موقع تکثیر از آنها اجازه بگیرند؟

ج: در صورتی که در عرف عقلا به عنوان حقّی برای قاری شمرده شود، کسی که می خواهد تکثیر کند باید با موافقت او باشد. (2)

ج: رایت کردن سی دی های غیراخلاقی جایز نیست. (1)

مردم دارد جایز نیست و حق مالکیت ایجاد نمی کند. تکثیر و پخش این نوع فیلم ها هرچند با اجازه دوبله کننده باشد جایز نیست. (1)

س: اگر شخصی اثر را بدون اجزاه صاحبش به دست بیاورد و آن را ترجمه یا دوبله کند، با این ترجمه و دوبله کردن برای او حق و مالکیت ایجاد می شود؟

ج: اگر مالک اصلی از افراد محترم املال باشد باید با اجازه او ترجمه یا دوبله شود و یا ترجمه یا دوبله، مالکیت ایجاد نمی شود مگر از کفار حربی باشد.(2)

ج: رایت کردن فقط با اجازه صاحب اصلی اثر جایز است مگر این که صاحب آن از کفار حربی(1) باشد که در این صورت اشکال ندارد. (2)

س: آیا روزی درآوردن با نرم افزار ویندوز یا ورد که متعلق به کشورهای خارجی است اشکال دارد؟

ج: استفاده از آنچه مربوط به کفار حربی(3) است اشکالی ندارد. (4)

ج: اگر معلوم است که این کار مورد رضایت صاحب اصلی فیلم نیست، جایز نمی باشد. (1)

در پایان این فصل یادآوری این نکته لازم است؛ همان گونه که دوست داریم به مالکیت و حقوق ما تجاوز نشود به مالکیت دیگران تجاوز نکنیم و از آثار و تألیفات دیگران بدون اجازه آنها استفاده نکنیم. باید سعی شود فرهنگ احترام گذاشتن به حقوق دیگران را در جامعه مستحکم کنیم.

امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) به فرزندش امام حسن علیه السلام فرمودند:

«پسرم! نفس خود را میزان بین خود و دیگران قرار بده، بنابراین آنچه برای خود دوست داری برای دیگران هم دوست بدار، و هرچه برای خود نمی خواهی برای دیگران هم مخواه، به کسی ستم مکن چنانکه دوست داری به تو ستم نشود، و نیکی کن چنانکه علاقه داری به تو نیکی شود». (2)

ص: 59

ص: 60

که در بعض از موارد قابل جبران نیست.

نگارنده در این فصل درصدد بیان نکاتی درباره بازی های رایانه ای است که غالباً مورد غفلت والدین و کاربران قرار می گیرد.

در کشور ما کاربران بازی های رایانه ای حدوداً 20میلیون نفر هستند که روزی دوساعت پای این بازی ها وقت می گذارند.(1) این آمار ما را متوجه می کند که بازی های رایانه ای در ایران جایگاه خاصی پیدا کرده است؛ لذا به اختصار(2) برخی از اهداف، آسیب ها و احکام این موضوع مطرح می شود.

آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته جاسوسی آمریکا (Iarpa) که یکی از قوی ترین بازوهای اجراکننده طرح کنترل ذهن موسوم به پروژه »مونارش« است اخیراً تحت عنوان پروژه »سیریوس«، برای کاهش خطاهای تحلیل و حل مشکلات اطلاعاتی خود، اقدام به ساخت بازی رایانه ای با اهداف واقعی می کند. این آژانس با این عنوان که »بدون بازی های رایانه ای ما نابودیم« اعلام کرد: بازی های جدّی (که برای اهداف آموزشی، درمانی و یا دیگر اهداف واقعی »کنترل فکر« ساخته شده اند) می توانند برای بیان و کاهش جهت گیری های شناختی، سازوکاری مناسب ارائه دهند. (1)

بعضی از اهدافی که سازندگان بازی های رایانه ای در جنگ نرم دنبال می کنند، عبارتند از:

در این بازی ها، از نمادها و تصاویر اسلامی مخصوصاً نمادهای مذهب شیعه زیاد استفاده می شود. طراحان این بازی ها با ظرافت و زیرکی زیاد این تصاویر را در لابه لای بازی قرار می دهند.(1)

کامل سبک زندگی غربی را ترویج و آن را برای بشریت زندگی ایده آل معرفی می کنند.

در بازی های سبک زندگی، فرهنگ مصرف گرایی، آزادی های جنسی، روابط خارج از اخلاق و... را ترویج می کنند. کاربر بعد از مدتی ناخواسته آنها را پذیرفته و آن را در زندگی شخصی خود اجرا می کند.(1)

است که ما از لحظه شهادت رزمندگان دیده ایم، جالب تر اینکه شما می توانید به عنوان پلیس ضدّ ترور از کشورهای مختلفی، ازجمله رژیم صهیونیستی وارد عمل شوید. در تمام بازی هایی که مسلمانان را تروریست نشان می دهند، نوک پیکان به سمت ایران نشانه رفته است [یعنی، ایران] یا تروریست و یا حامی تروریست جهانی معرفی می شود. (1)

کسب درآمدی داشته باشد. سپس با توجه به درآمد خود خانه و لوازم مورد نیاز زندگی خود را تهیه نماید.

در مراحل بعدی بازی شما باید با جنس مخالف خود ارتباط دوستی برقرار نموده که پس از این ارتباط باید رابطه جنسی با دوست خود داشته باشید. اما سازنده بازی تنها به این گونه رابطه اکتفا نکرده و پسا از گذراندن مراحل بازی از شما می خواهد که با چندین جنس مخالف خود رابطه جنسی برقرار نمایید.

این بازی آن می خواهند لذت های زودگذر و مادی را یکی پس از دیگری در مراحل مختلف بازی به بازیکن معرفی نمایند. پس از ساعت ها بازی و گذراندن مراحل بازی، شخص می تواند به هم جنس گرایی روی آورده و با هم جنس خود ارتباط جنسی برقرار کند.

سازندگان این بازی می خواهند به بازیکن بگویند که یکی از بهترین لذت های (مادی) موجود در دنیا همجنس گرایی می باشد. در این بازی انواع روابط به سبک غربی شکل می گیرد که برخلاف عقاید و فرهنگ کشور اسلامی ما می باشد و روابط افسارگسیخته غربی تروجی داده می شود و شخص به راحتی می تواند در دنیای مجازی که براساس معیارهای غربی ساخته شده است،

ص: 68

زندگی کند.

یکی از این اهداف مشروعیت همجنس گرایی است. این مشروعیت به نحوی است که دو هم جنس علاوه بر این که می توانند باهم ارتباط داشته و هم خانه شوند، قادرند به طور رسمی باهم ازدواج کنند که مشروعیت بخشیدن به همجنس گرایی به دلیل طبیعی نمایاندن همجنس گرایی، دری به سوی انحراف های جنسی دیگر و عمومی ترشدن آن در جامعه است و موجب ازهم پاشیدگی هرچه بیش تر نظام خانواده سنتی و شکل گیری هرچه بیش تر خانواده های همجنس خواهد شد.

در این بازی، هیچ نوع عبادتگاهی در سطح شهر و نیز هیچ گونه عملی مبنی بر انام عبادت و دعا وجود ندارد، بلکه موضوعاتی که دین به آن اهتمام دارد هم چون مرگ، روح و زندگی پس از مرگ در بازی به شوخی گرفته شده و جنبه دنیوی پیدا کرده اند. به عنوان مثال در شرایطی خاص شخصیت مجازی می تواند به صورت روح، سهل تر از قبل به زندگی خود در فضای سیمز ادامه دهد و یا فرشته مرگ می تواند در شرایطی خاص با شخصیت مجازی ارتباط جنسی داشته باشد و پدر شود.

سازندگان بازی برای شخصیت اصلی نقش و هدفی را ازقبل طراحی نموده اند و بازیکن بدون آگاهی از این

ص: 69

اهداف در قالب این نقش ها بازی را شروع می کند. هدف، تنها آخر کار و آخر بازی نیست؛ بلکه هدف در حین بازی به بازیکن القا می شود و خشونت، ترس، وحشت، مسائل جنسی و هرزگی در زمان بازی بر ناخودآگاه انسان که به شدت فعال است، تأثیر مستقیم می گذارد و بازیکن را به طرف مطلوب سازندگان غربی سوق می دهد، به گفته روان شناسان در این بازی ها خشونت و مسائل جنسی از قالب فردی خارج شده، تبدیل به یک هنجار گروهی می شود و در ذهن بازیکنان آهسته آهسته به یک خورده فرهنگ تبیدل می شود و چون این نگاه با نگاه اجتماعی واقعی در تعارض می باشد، فرد دچار اصطکاکات فرهنگی اجتماعی می شود.(1)

جای می گذارد.

در اینجا به اختصار به برخی از توهین هایی که در بازی های رایانه ای وجود دارد اشاره می شود:

جسم داشتن خدای متعال و ناتوانی او در اداره امور،(1) هم درجه بودن شیطان با فرشتگان،(2) مسخره کردن بهشت و جهنم،(3) بی احترامی به مکان های مقدس و

ص: 71

متبرک، بی احترامی به قرآن(1) و اهل بیت(علیهم السلام)(2) و تروریسم

ص: 72

و خشن نشان دادن مسلمانان مخصوصاً شیعیان(1) و....

طولانی مدت با رایانه است. پوست فرد در معرض مداوم اشعه هایی قرار می گیرد که از صفحه رایانه پخش می شود. ایجاد تهوع و سرگیجه خصوصاً در کودکان و نوجوانانی که زمینه صرع دارند، از دیگر عوارض بازی های رایانه ای است. (1)

خاطر مشغول بودن به تماشای تلویزیون یا درگیربودن با رایانه و اینترنت و بازی های رایانه ای، کمتر وقت یم کنند با یکدیگر بنشینند و صحبت کنند در نتیجه منجر به سردشدن روابط بین والدین و فرزندان می شود، به گونه ای که آنان کمتر حوصله یکدیگر را دارند.(1)

اکثر آنهاست و این که فرد باید برای رسیدن به مرحله بعدی بازی با نیروهای به اصطلاح دشمن بجنگد، استمرار چنین بازی هایی کودک را پرخاشگر و ستیزه جو بارمی آورد.

»خشونت« مهمترین محرکه ای است که در طراحی جدیدترین و جذابترین بازی های کامپیوتری به حد افراط از آن استفاده می شود، چهره های معروف هالیوود که در فرهنگ ما انسان های ضدارزش و غیراخلاقی هستند، در این بازی ها به صورت قهرمان های شکست ناپذیر جلوه نمایی می کنند.(1)

مشاهده حوادث خشونت آمیز از تلویزیون (و بازی ها) سطح هیجان کودک را نیز بالا می برد و در نتیجه موجب بروز افکار و احساسات پرخاشگرانه بی اساسی نسبت به اطرافاین خود می شود. تماشای خشونت ممکن است بر باورها و ارزش های کودک هم تأثیر گذارد. برای مثال کودک این باور را پیدا کند که در تعارضات با دیگران، خشونت روش مناسبی برای حل این اختلافات می باشد و به ذهنیتی می رسد که خشونت را در این تعارضات پذیرفتی دانسته و در تعامل با همسالان خود به پرخاشگری دست

ص: 76

می زند. (1)

کارشناسان پلیس فتا معتقدند: [چون] بیشتر بازی های رایانه ای توسط بیگانگان تولید و به سراسر جهان فرستاده می شود، همواره قشر جوان و نوجوان را به سمت خشونت موجود در بازی ها سوق داده که البته این خشونت ها، خون را در دنیای واقعی نیز نشان می دهد. تأثیر این بازی ها تا جایی است که قاتل نروژی که با عمل خیانت آمیز خود دست به قتل عام در این کشور زد، از همین بازی های خشن رایانه ای الگو گرفته بود. (2)

بنا به اعلام رسانه های آمریکایی، جوان (3)بیست ساله ای که بیست وشش نفر را در مدرسه ابتدایی سندی هوک نیوتاون به رگبار بست، غالبا به بازی های رایانه ای خشن می پرداخت.(4)

بعضی از کودکان صبح، زودتر از وقت معمول بیدار می شوند تا قبل از مدرسه کمی بازی کنند و وقت های تلف شده را هم بدین صورت جبران می کنند.

یکی از والدین می گوید: در سال گذشته پسرم بهترین نمرات را داشته اما از وقتی که برایش رایانه خریده ایم روزی 2 الی 3ساعت وقت خود را صرف بازی می کند و از لحاظ تحصیلی افت پیدا کرده است.(1)

بیش از یک ساعت در روز نباشد). (1)

4. لازم است والدین به همان اندازه که درخصوص (تماشای) تلویزین آگاهی و هشدار می دهند، در مورد بازی های ویدئویی نیز این هشدار را اعمال نمایند. (2)

5. اگر چنانچه قرار است از بازی های کامپیوتری استفاده کنید، بهتر است بازی های تصویری خلاق که کودکان باید به وسیله آنها، معماهایی را حل کنند، بیش از بازی های دیگر مورد توجه قرار دهید.(3)

6. بازی های ایرانی را به فرزندانتان معرفی کرده و آنها را مطابق و متناسب با سن فرزندتان انتخاب کنید و حتماً فرهنگ صحیح استفاده از آن را به آنها گوشزد کنید. (4)

س: بنده مغازه بازی های رایانه ای دارم. بعضی از افراد با همدیگر بازی می کنند و طبق قرار خودشان فرد بازنده هزینه بازی را پرداخت می نماید، گرفتن این پول برای من اشکال دارد؟ و اگر این پول دارای اشکال است، مبلغی را که طی این مدت با جهل به مسئله دریافت کرده ام و با دیگر درآمدها مخلوط شده است، حکم شرعی آن چگونه است؟

ج: پول گرفتن حرام است (1)و باید به مقداری که یقین دارید به صاحبانش برسانید و اگر آنها را نمی شناسید از طرف آنها در راه خدا صدقه دهید و چنان چه نه مقدار و نه صاحبش معلوم است، با دادن خمس آن اموال پاک می شود. (2)

س: اگر صاحب مغازه بازی های رایانه ای (3)بازی هایی که در آنها به مقدسات مسلمانان (مخصوصاً شیعیان) توهین می شود را در اختیار افراد قرار بدهد، پول دریافتی برای آنها حلال است؟

ج: درآمد به دست آمده حلال نیست.(4)

ص: 81

س: آیا خرید و فروش بازی های رایانه ای که در آنها به مقدسات مسلمانان (مخصوصاً شیعیان) توهین می کنند، جایز است؟

ج: جایز نیست. (1)

س: اگر شخصی علم داشته باشد که در بازی های رایانه ای به مقدسات مسلمانان (مخصوصاً شیعیان) توهین و بی احترامی می شود، آیا جایز است در آن بازی ها شرکت کند؟

ج: بازی کردن جایز نیست(2) و باید از انتشار آن خودداری شده و فوراً ازروی سیستم پاک شوند. به دیگران هم اطلاع رسانی کنید که بازی نکنند و علاوه بر حرام بودن و گناه، تأثیرات نامطلوب و مخربی بر افکار و عقائد و روح انسان دارند. (3)

س: آیا نگهداری بازی های رایانه ای که در آن به مقدسات مسلمانان (مخصوصاً شیعیان) توهین می شود در رایانه یا مغازه جایز است؟

ص: 82

ج: جایز نیست و باید آنها را ازبین برد.(1)

س: آیا افرادی که مشغول بازی های رایانه ای که در آن به مقدسات مسلمانان توهین و جسارت می شود را باید نهی از منکر کنیم یا لازم نیست؟

ج: در صورتی که شرایط نهی از منکر وجود داشته باشد واجب است که نهی از منکر انجام شود. (2)

ص: 83

ص: 84

و از انجام کارهای مهم بازمی دارد.

او شنوندگان بی هوش می شدند در سن 27سالگی هنگام خواندن موسیقی ناگهان بی هوش شد و با سکته قلبی در مقابل چشمان تماشاچیان جان داد.(1)

3. »موریس راول« از دوران کودکی علاقه زیادی به موسیقی داشت در سال (1933م) به اختلالات عصبی گرفتار شد و سرانجام در سال (1937م) با وضع دلخراش از دنیا رفت. (2)

4. »ریشارد واگنر«، »شوپن«، »نیچه«، »شومان«، »یوهان«، »بتهون«، »مندلس«، »باخ« و... جزو آن دسته از موسیقیدانانی هستند که با عمر کوتاه و براثر ابتلا به بیماری های عصبی، روانی و... از دنیا رفته اند. (3)

پزشکان درباره تئثیرات موسیقی بر روح و روان و جسم می گویند: موسیقی باعث خسته شدن اعصاب، خواب شدن پوست،(4) سردردهای عصبی(5)، زیادشدن ضربان قلب طفل در رحم،(6) سکته قلبی (7)و... می شود.(8)

ص: 89

س: آیا موسیقی هایی که از صدا و سیما پخش می شود جایز است؟

ج: موسیقی مطرب و مناسب با مجلس گناه، حرام است (اگرچه از صدا و سیما پخش شود). (1)

س: اگر برای شخصی هیچ نوع آهنگ و موسیقی ای تحریک کننده نباشد و در او تأثیر منفی نگذارد، آیا گوش دادن او جایز است؟

ج: ملاک حرام بودن موسیقی این است که در غالب افراد تأثیر منفی داشته باشد (خواه این شخص تحریک شود و در او اثر منفی داشته باشد یا نداشته باشد). (2)

س: آیا گوش دادن به موسیقی هایی که برای درمان بعضی از بیماری ها یا آرامش اعصاب می باشد، جایز است؟

ج: اگر احراز شود که نظر پزشک متخصص امین این

ص: 91

است که بیماری، فقط با استفاده از موسیقی درمان می شود، به کارگیری آن به مقداری که معالجه بیمار اقتضا می کند اشکال ندارد. (1)

ص: 92

نکته: محتویان فلش از امور خصوصی فرد است و نگاه کردن به آن بدون اجازه حرام است، خدای متعال می فرماید:

«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا... لا تَجَسَّسُوا...»؛ «ای کسانی که ایمان آوردید... تجسس نکنید...».(1)

ج: اگر CD در معرض استفاده (1)باشد به آن خمس تعلق نمی گیرد. (2)

ص: 97

ص: 98

ص: 100

به راحتی از مسیر کمال به جاده گمراهی و نابودی کشیده می شوند.

والدین باید نسبت به فعالیت های اینترنتی فرزندان خود آگاهی کامل و دقیقی را داشته باشند (البته از تجسس و کنجکاوی های بی مورد اجتناب بورزند). (1)

والدین باید حتماً برای فرزندان خود زمانی را اختصاص دهند تا با همدیگر صحبت کنند و نیازهای روحی و روانی آنها را تأمین کنند. اما اگر چنین نشود، فرزندان وقت خود را با دیگران با اینترنت پرمی کنند که صدالبته جایگزین خوب و مطمئنی نیست.

در دنیای مجازی خوب و بد، زشت و زیبا باهم مخلوط شده است لذا ممکن است با مسائل و موضوعایت برخورد کنند که توان تحلیل آن را ندارند.

روانشناسان معتقدند، دیدن تصاویر مستهجن توسط جوانان و نوجوانان گذشته از آسیب های عاطفی و روانی، خطرات و اسیب های جسمانی ای را برای آنها رغم می زند؛ حتی در بعضی از موارد نوجوانان را ترغیب کرده تا دست به انجام چنین عمل قبیح و زننده ای بزنند. (2)

ص: 102

باشد. (1)

6. به فرزندان خود پیاموزید افراد آن لاین، غریبه هستند و نباید به آنان اعتماد کرد و قرار ملاقات حضوری با آنها نگذارند. (2)

7. اگر از فرزندانتان در محیط مجازی خطابی سرزد از اصل «تغافل»(3)

استفاده کنید و در زمانی مناسب با مهربانی و صمیمیت آن آسیب را برطرف کنید.

8. برای استفاده فرزندتان از رایانه و اینترنت برنامه ریزی، زمانبندی و هدف گذاری داشته باشید.(4)

9. آسیب های اینترنت و بازی های رایانه ای را برای آنها با زیانی نرم و مهربان بیان کنید.

10. حتما در دوره های آموزشی رایانه و اینترنت شرکت کنید.

ص: 104

کار باشد اشکال ندارد(1) ولی نباید به واسطه این کار در امور دیگرِ فرزندان تجسس شود. (2)

ص: 106

نگاه کردن زیاد است، لذا کاربران باید مراقب بیشتری داشته باشند تا از آسیب های آن درامان باشند و بتوانند به بهترین صورت از این نعمت الهی استفاده بکنند.

در اینجا به اختصار، برخی از آثار زیانبار نگاه به نامحرم مطرح می شود:

دارند... این برای آنان پاک تر است». (1)

سزاوار است کاربران محترم، چشم خود را از نامحرم بپوشانند چراکه برای خود آنها بهتر است و باعث راحتی قلب(2) می شود، به مقاماتی می رسد که کمترکسی به آن می رسد(3) و از عبادت، لذتی وصف نشدنی می برد. (4)

در فضای مجازی کاربر خواه ناخواه با تصاویر و صحنه هایی روبه رو شده یا ممکن است با افراد نامحرم ارتباط تصویری برقرار کند؛ لذا در این قسمت به اختصار، احکام نگاه کردن در اینترنت را بیان می کنیم تا خوانندگان محترم با این موضوع آشنایی پیدا کنند و خود را از آفات و ضررهای آن حفظ کنند.

ج: نگاه کردن عمدی و ازروی شهوت جایز نیست. (1)

توجه: فرد مؤمن نباید به سایت هایی که احتمال دارد در آنها با چنین تصاویری برخورد کند وارد شود.

س: آیا نگاه کردن به عکس زن های مبتذل که خودشان راضی هستند دیگران عکس های آنها را ببینند و در صورتی که فرد از خودش مطمن باشد که در حرام نمی افتد اشکال دارد؟

ج: نگاه برای لذت بردن جایز نیست و همچنین اگر برای لذت بردن هم نباشد بنابر احتیاط واجب جایز نیست. (2)

س: آیا نگاه کردن به عکس زنان نامحرم جایز است؟

ج: اگر حجاب خود را کاملاً رعایت کرده است، نگاه کردن بدون قصد لذت و ریبه اشکال ندارد (خواه او را

ص: 111

بشناسد یا نشناسد). (1)

س: آیا نگاه کردن به تصاویر زنان در اینترنت که پوشش لازم را ندارند، جایز است؟

ج: اگر او را می شناسد، جایز نیست(2) ولی اگر او را نمی شناسد، بدون قصد لذت و ریبه، اشکال ندارد.(3)

س: آیا نگاه کردن به عکس هایی که دست و ناخن های بلند رنگ آمیزی شده خانم ها را نشان می دهد، جایز است؟

ج: اگر همراه با قصد لذّت و ریبه باشد جایز نیست.(4)

ص: 112

پشت شیشه یا در آینه و یا آب صاف و یا هر چیز دیگری که عکس او را منعکس می کند نیز جایز نیست. (1)

و انگشتان دست تا مچ زنان نگاه کنند (البته بدون قصد و ریبه) و زنان هم فقط به جاهایی که مردان معمولا نمی پوشند می توانند بدون قصد لذت و ریبه، نگاه کنند.(1)

س: حکم نگاه کردن به فیلم هایی که به صورت غیرمستقیم پخش می شود، چیست؟

ج: طبق نظر برخی از مراجع تقلید حکم نگاه به عکس را دارد. (2)

س: آیا نگاه کردن به فیلم زنان از طریق اینترنت به صورت مستقیم جایز است؟

ج: نباید به تصویر زن نامحرم که به طور مستقیم پخش می شود، نگاه کرد. (3)

ص: 115

س: آیا نگاه کردن به فیلم زنان از طریق اینترنت به صورت غیرمستقیم جایز است؟

ج: اگر ریبه و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاه کردن اشکال ندارد. (1)

س: آیا زنان می توانند به فیلم مردان نامحرم نگاه کنند؟

ج: اگر با قصد لذت باشد یا او را بشناسد، جایز نیست. (2)

س: آیا نگاه کردن به فیلم های مبتذل اینترنتی جایز است؟

ج: حرام است. (3)

ص: 116

کاربران مورد سوءاستفاده قرار می گیرند؛ مثلاً هنگام چت کردن، از آنها فیلمبرداری می شود یا صدای (1)آنها ضبط می شود که مورد تهیدد یا اخاذی قرار می گیرند.

اطلاع هستیم چیست؟

ج: اگر خوف وقوع در حرام باشد جایز نیست. (1)

س: گفتگوهای اینترنتی بین زنان و مردان یا دختران و پسران نامحرم برای آشنانمودن طرف مقابل با اسلام و قرآن یا برای رفع شبهات(2) باشد چه حکمی دارد؟

ج: اگر ترس وقوع در حرام نباشد جائز است. (3)

س: من به دخترم اجازه می دهم از طریق اینترنت با پسری چت بکند. البته اطمینان دارم خطری برایش وجود ندارد، آیا این کار جایز است؟

ج: جایز نیست ممکن است فعلاً خطری نداشته باشد ولی تجربه نشان داده که خالی از گناه نیست. (4)

آیت اللَّه سیستانی در کلامی حکیمانه و دلسوزانه فرمودند: ارتباط زن و مرد نامحرم از راه ارسال پیام های نوشتاری و یا گفتاری جایز نیست مگر به همان مقدار که به طور مستقیم جایز است. و شایسته نیست زن و فرزندان طوری رفتار کنند که شک و شبهه شوهر و والدین

ص: 119

را برانگیزد بلکه در بعضسی از موارد این کار حرام است مانند این که رفتار زن به طوری شبهه انگیز باشد که از نظر عقلاً با رعایت حقوق شوهر منافات داشته باشد یا رفتار فرزند موجب اذیت [و آزار] پدر و یا مادر باشد. و اگر برای جلوگیری و برطرف کردن این مشکل، لازم باشد والدین یا شوهر از محتوای پیام های ارسالی و دریافتی آگاهی پیدا کنند در صورتی که محذور و [مفسده ای] درپی نداشته باشد اشکال ندارد بلکه باید انجام شود. به طور کلی باید توجه داشت که شوهر و پدر در مقابل همسر و فرزند مسئولیت شرعی دارند، خداوند می فرماید:

«یا أَیُّهَا الّزذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً وَ قُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَیْها مَلائِکَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُون»؛ ای کسانی که ایمان آورده اید خود و خانواده خود را از آتشی که سوخت آن مردم و سنگ ها هستند حفظ کنید، فرشتگانی درشت گفتار و سخت گیر بر آن آتش موکلند هرچه خدا بگوید نافرمانی نمی کنند و همان می کنند که به آن مأمور شده اند». (1)

بنابراین زن و فرزند باید شوهر و پدر را در انجام این وظیفه کمک کنند و [الّا] بر والدین و شوهر لازم است که به وظیفه امر به معروف و نهی از منکر طبق ضوابط آن عمل

ص: 120

نمایند. (1)

و خطراتی که آنها را تهدید می کند آشنا کرده و گوشزد کنیم برای استفاده از اینترنت مخصوصاً شبکه های اجتماعی باید اطلاعات و آگاهی های لازم را داشته باشد والا با خطراتی مانند سرقت اطلاعات، نشر تصاویر خصوصی آنها به صورت گسترده در فضای مجازی، اخاذی و... مواجه می شوند.

محققان مرکز تحقیقات فناوری جورجیا در آمریکا 30شبکه اجتماعی را بررسی کرده اند. این محققان با بررسی بیش از 100هزار کلمه از متن های حقوقی پیچیده قوانین در شبکه های اجتماعی آنها را به زبان انگلیسی امتیازبندی کردند. این امتیازبندی به این صورت بود که امتیاز کمتر نشان دهنده سخت تر و نامفهوم تربودن متن قوانین است. دریافت متن قوانین کمتر از 30 نشان دهنده این است که برای فهم کامل و بهترین درک ممکن، نیازمند به یک فرد با دانشی معادل فارغ التحصیلی از دانشگاه است. هم چنین امتیاز صد نیز برای سن 11سال نیز قابل فهم است. این تحقیق نشان دهنده این است که تمامی 30 شبکه اجتماعی مورد بررسی امتیاز کمتر از 30 را دریافت کردند.

براساس این تحقیق، قوانین ارایه شده در شبکه های اجتماعی در برخی

ص: 122

مواقع کاملاً منطقی است اما در برخی مواقع این قوانین مملو از اصطلاحات پیچیده یا فنی یا سردرگم است که فهم آن بسیار سخت و یا حتی ناممکن خواهد شد. شبکه اجتماعی »گوگل پلاس« با کسب امتیاز 11/5 در بین دیگر شبکه های اجتماعی، سخت ترین و غیرقابل فهم ترین شیوه را برای بیان قوانین خود انتخاب کرده ست. فیس بوک، لینکداین، هریک به ترتیب امتیازهایی (9ù12دهم)، (15وسه دهم) را کسب کرده اند.(1)

دختر کوچکترش که 12سال بیشتر ندارد به اندازه کافی بزرگ نشده که بتواند از فیس بوک استفاده کند».

میشل اوباما (1) فیس بوک برای جوانان ندارم، به ویژه برای [دخترانم] زیرا آنها در معرض دید عموم هستند. برخی از [مطالب این شبکه] چرندیاتی هستند که آنها نباید [آن را] ببینند و بخشی از آن باشند، بنابراین ما تلاش می کنیم تا آنها را در مقابل اظهارنظر بیش از اندازه عموم، محافظت کنیم.(2) به گزارش فارس نیوز به نقل از روزنامه صهیونیستی بدیعوت آحارانوت، مدیر دبیرستان دخترانه »بیس ریوکا« با بی شرمانه خواندن عضویت در فیس بوک، دانش آموزان خود را مجوبربه ترک این شبکه اجتماعی کرده و هریک را به مبلغ 100دلار جریمه کرد. این تصمیم پس از آن گرفته شد که مسئولین مدرسه متوجه شدند دانش آموزان این مدرسه از طریق این سایت باهم گفت وگوهای غیراخلاقی دارند. (3)

توجه: از خواننده محترم این سؤال را می پرسم: «چرا

ص: 124

طراحان و حامیان اصلی فیس بوک، دختران و دانش آموزان خود را از عضویت در این شبکه منع می کنند؟ آیا جز این است که فیس بوک داریا مطالب انحرافی و ویران کننده ای است که مخاطب را به گمراهی می کشاند»؟

این میزان در حال افزایش است. (1)

کارشناسان پلیس فتا(2) معتقدند، »فیس بوک« عامل یک سوم طلاق ها در ایران شناخته می شود.(3)

می گوید: »اگر توانایی های فیس بوک محدود نشود، تمام مردم جهان آزادی های خود را کاملاً ازدست خواهند داد. شایان ذکر است که این مامور ارشد »اف اس بی« پیش تر نیز از مقامات رسویه خواسته بود که استفاده از اسکایپ، جی میل و هات میل را به عنوان مهم ترین تهدیدات امنیت ملی ممنوع کنند. (1)

کارشناسان پلیس فتا معتقدند، فیس بوک تنفرآمیزترین ابزار جاسوسی دنیا است. (2)

پوشش کامل گرفته شده است در شبکه های اجتماعی قرار دهند. آیا این کار جایز است؟

ج: اگر با پوشش مناسب و کامل باشد و مفسده ای نداشته باشد اشکال ندارد.(1)

س: آیا قراردادن عکس های خصوصی که دارای پوشش لازم نیستند (خواه توسط خود شخص باشد یا دیگری) در شبکه های اجتماعی جایز است؟

ج: جایز نیست. (2)

س: اگر کسی تصاویر خصوصی افراد که با پوشش لازم گرفته شده است را در شبکه های اجتماعی قرار دهد اشکال دارد؟

ج: اگر بدون اجازه باشد و باعث ریختن آبروی شخص شود یا مفسده داشته باشد، حرام است. (3)

آیت اللَّه مکارم شیرازی در کلامی پدرانه و دلسوزانه درباره علت حرمت عضویت در فیس بوک فرمودند: عزیزان من! دلیل [حرمت] همان نشر گسترده فساد و انواع گناهان از این طریق می باشد. زیرا فیس بوک مانند شهر

ص: 128

بی درودروازه ای است که همه کس از دانشمندان و افراد نخبه گرفته تا دزدان و شیّادان و کلاهبرداران و کسانی که به انواع فساد آلوده اند؛ هرکدام در این شهر مغازه ای دارند و در این مغازه ها گاه وسائل ضروری زندگی و در بسیاری از موارد ابزار گناه و مفاسد و انحراف های اخلاقی فراگیر و ایجاد اختلاف در میان ملّت ها با برچسب های زیبا و پوشش های فریبنده در اختیار همگان قرار می گیرد. حال اگر ورود در این شهر برای همه (از جوانان کم سن وسال گرفته تا بزرگ سالان ناآگاه) ممکن شود آیا هیچ فرد آگاهی می تواند ورود به چنین شهری را برای همه آزاد بگذارد؟ حتی جاسوسان و مفسدان فی الارض می توانند در این شهر بی دروپیکر مبادله اطلاعات کنند و با رموز و اشاراتی بذر توطئه بپاشند.

ما می گوییم باید بر مطبوعات و رسانه ها به طور عام نظارتی باشد تا افراد فاسد و مفسد نتوانند از این طریق جامعه را آلوده کنند. با این حال چگونه فیس بوک باید از هر قید و شرطی آزاد باشد، آیا آزادی بی قید و شرط در دنیا داریم؟ پاره ای از محدودیّت های غربی به هیچ وجه مشکلی را حل نمی کند. آری اگر ورود در این شهر مخصوص افراد دانشمند و فرهیخته که خوب و بد را کاملاً می شناسند و سِره از ناسِره را تشخیص می دهند آن هم

ص: 129

برای تحقیقات اجتماعی [، علمی و...] آزاد بود، مانعی نداشت؛ درست مانند کتب گمراه کننده که [طبق نظر] فقها مطالعه آن برای عموم حرام است ولی برای محققان مذهبی آزاد شمرده می شود.(1)

مهدویت می کند. در بحث ازدواج نیز متأسفانه با توجه به رسانه های موجود و اینترنت و سایت های همسریابی، این اتفاق افتاده است. اسلام با توجه به این که ازدواج بحثی مهم برای انسان محسوب می شود که تا آخر عمر با آن سروکار دارد، فرمولی را معرفی می کند و آن آشنایی دختر و پسر از طریق خانواده ها است. ازدواج حق جوان ها است، اما تاریخ و تجربه نشان داده، این راهی که اخیراً برخی جوان ها از طریق اینترنت و سایت های همسریابی پیش گرفته اند، [غالباً] به ازدواج صحیح منتهی نمی شود». (1)

جوانان عزیز بهتر است برای انتخاب همسر و شریک زندگی خویش از کانال خانواده اقدام بکنند و از مشورت با مشاوران دلسوز مذهبی کمال استفاده را ببرند تا با یاری خدای متعال زندگی سالم و سرتاسر معنوی را شروع کنند.

راحت شکل می گیرد، خیلی زود هم ازهم می پاشد زیرا خود آنها که پیش از ازدواج مرتکب حرام شده اند، پس از ازدواج به یکدیگر مشکوک می شوند که شاید همسرشان با اشخاص دیگر رابطه نامشروع داشته باشد، لذا چیزی که اساس و پایه اش از حرام باشد مداومت و برکت ندارد.(1)

2. در حقیقت امکان فریب افراد در فضاهای مجازی و اتاق های گفت وگو بیش از زمانی است که افراد رودرروی هم قرار گرفته و در مورد اطلاعات شخصی خود سخن می گویند. (2)

3. محیطهای مجازی و اینترنتی به گونه ای است که به راحتی می توان از احساسات دروغین سخن گفت، اما امکان آنالیز رفتارهای احساسی وجود ندارد و در نتیجه این نوع رفتار را می توان در دنیای مجازی پنهان کرد. (3)

4. با توجه به اینکه مدیران سایت ها به تمامی اطلاعات واردشده توسط کاربر (نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس و...) دسترسی دارند. می توانند از کاربران سوءاستفاده نمایند. این سایت ها می توانند اطلاعات وارده را در اختیار افراد غیرمجاز قرار دهند.(4)

ص: 132

5. در این سایت ها اعضاء می توانند با جلب اعتماد سایرین اقدام به سوءاستفاده از تصاویر و اطلاعات خصوصی و اخاذی(1) از آنها نمایند. (2)

6. باتوجه به اینکه برای عضویت ویژه در این سایت ها نیاز به واریز پول به حساب مدیران سایت ها می باشد در بیشتر مواقع مدیران به تعهدات خود در قبال کاربران عمل نکرده و پول واریزشده آنان را به سرقت می برند. (3)

کار زیرنظر افارد مطمئن و با رعایت تمام شؤونات اسلامی، و اخذ مجوز از مقامات ذی صلاح صورت یگرد کار خوبی است و ممکن است جلوی بسیاری از مشکلات ازدواج ها را بگیرد اما با توجه به ظرافت و حساسیت های مسأله، نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد. (1)

س: برخی از افراد، اطلاعات دروغی را از خود در سایت های همسریابی قرار می دهند که سبب فریب خوردن دیگران می شود، این کار حکمش چیست؟

ج: حرام است (2)و اگر یکی از دو طرف فریب خورده باشد می تواند، عقد ازدواج را فسخ کند.(3)

س: برخی از خانم ها برای به دست آوردن شوهر، تصاویر خود را که با پوشش نامناسب گرفته شده است را در سایت های همسریابی قرار می دهند. آیا این کار اشکال دارد؟

ج: جایز نیست. (4)

ص: 134

اشکال و اقسام مختلفی است که در یک تقسم بندی به پنج گروه تقسیم می شوند که تقریباً همه جرم ها زیرمجموعه این گروه ها قرار می گیرند:

1. تجاوز اینترنتی:(1) عبور از مرزها و محدودیت ها، ورود به حریم مردم و یا واردکردن آسیب های گوناگون به مالکیت مردم مانند: هک کردن، واردکردن ویروس به رایانه و یا شبکه ای از رایانه ها.

2. سرقت اینترنتی:(2) این اعمال عموما در حوزه اقتصادی و نقض مالکیت

معنوی افراد صورت می گیرد. مانند: تقلب های بانکی و سرقت اطلاعات کارت اعتباری افراد.

3. هرزه نگاری اینترنتی:(3) نقض اصول اخلاقی و فطری برای اشاعه بی حیایی در جامعه.

4. خشونت اینترنتی: بروز آسیب های روانی و یا تحریک دیگران برای انجام خشونت های فیزیکی علیه دیگران که

ص: 137

نتیجه نقض قوانین حقوقی حفاظت فردی است.

5. البته گروه دیگری از جرایم وجود دارند که علیه دولت ها صورت می گیرند و چنین تعریف می شوند: «شکستن قوانینی که برای حفظ و تامین تمامیت کشور و زیرساخت های آن تصویب شده اند، مانند: تروریسم، جاسوسی و افشای اسرار رسمی». (1)

باج خواهی از افراد،طراحی برنامه های مخرب، جنایت و سایر موارد از طریق «Email« و «chat» را هم اضافه کرد. (1)

با توجه به مطالب بالا، به صورت مختصر و مفید به جرم های رایانه ای یا سایبری می پردازیم و مسائل آن را در حوزه فقه و قانونی دنبال می کنیم.

ابزاری استفاده کنند تا مردم و جامعه خود را حفظ کنند.

وسیله و ابزاری که در فضای مجازی، جامعه را تا حدودی از خطرات و آسیب های اعتقادی، اخلاقی، سیاسی و... حفظ می کند به »فیلترینگ« معروف است.

می توان حوزه فیلترینگ را به موضوعات »اعتقادی، اخلاقی، امنیتی و سیاسی« تقسیم کرد. پس می توان علت اصلی ایجاد »فیلترینگ« را حفظ مردم یک جامعه از آسیب های فضای مجازی دانست که البته عقل و شریعت هم آن را تأیید و امضا می کند.

در ایالات متحده آمریکا از نظام قانونی ویژه ای برخوردار است ولی به روش های کاملاً حرفه ای و نامحسوس صورت می گیرد.

در آغاز دوران رشد چشمگیر اینترنت در دهه90 و افزایش تصاعدی محتوا در آن، والدین آمریکایی تحت تأثیر چند مورد منتشر شده از اینترنت در رسانه های بزرگ، از دسترسی فرزندانشان به اینترنت به هراس افتادند و فشاری را آغاز کردند که منجر به تصویب »قانون نزاکت ارتباطات« (1)در کنگره آمریکا شد. این قانون، فیلتر و مسدود ساختن محتویات »غیراخلاقی« را مجاز دانسته است. به دنبال تصویب این قانون، شرکت های سازنده نرم افزارهای امنیتی برای رایانه ها و شبکه ها، برنامه های فیلترینگی را عرضه کردند که یا در مبدأ خدمات اینترنتی یعنی شرکت های «رسا»(2) و یا به صورت مجزا توسط شرکت ها یا کاربران عادی برروی رایانه ها نصب می شوند.

بسیاری از شرکت های تولیدکننده برنامه های امنیتی تمایل ندارند برنامه هایشان را تحت عنوان «سانسورافزار»(3) معرفی کنند. با توجه به جنبه منفی این عنوان، آنها عناوینی چون فیلترینگ را ترجیح می دهند. سانسور

ص: 141

افزارها می توانند با یافتن کلماتی خاص در یک آدرس اینترنتی دسترسی به آن تارنما را مسدود کنند یا حتی در نمونه های پیشرفته تر، محتوای تارنماها را نیز برای یافتن کلیدواژه ها و تصاویر تعیین شده کاوش نمایند. البته هم اکنون برخی نرم افزارها باعنوان »detection porn« در بازار وجود دارد که ضمن تشخیص محتوای مستهجن به فیلترنمودن آنها اقدام می نماید.

پس از حوادث یازدهم سپتامبر2001 نیز، پای دولت ها و حکومت های فراوانی به حبطه فیلترینگ باز شد و در این میان نقش کشورهای اروپایی و به ویژه ایالات متحده پررنگ تر از سایرین بود. ایالات متحده به عنوان پیشروترین کشور دنیا هم در زمینه به کارگیری و توسعه تجهیزات اینترنت و هم در زمینه تولید محتوای اینترنتی، پس از حملات 11سپتامبر، با چالشی جدی در مواجهه با اینترنت روبه رو شد و دولت این کشور، قوانین محکمی را در این مورد وضع کرد تا جایی که حامیان حریم شخصی و آزادی های مدنی به اعتراضات گسترده ای علیه دولت بوش دست زدند. آمریکا در تاریخ 24 اکتبر 2001، قانونی تحت عنوان «لایحه میهن پرستی» (1)را تصویب کرد که{ .

به موجب آن، کنترل و نظارت بر تبادل داده های «online»

ص: 142

کاربران، رنگ قانونی به خود می گرفت؛ این قانون که در قالب مبارزه با تروریسم به تصویب رسیده بود، موجی از مخالفت و اعتراض را هم در میان جمهوری خواهان و هم در بین دموکرات ها برانگیخت. پیاده سازی لایحه میهن پرستی که به شدت ازسوی دادستانی امریکا دنبال می شد، در نوامبر 2003 رئیس جمهور با اعطای اختیارات بیشتر به پلیس آمریکا(1) از این رو خواست تا کلیه اطلاعات مربوط به کاربران اینترنتی را، حتی برای تحقیقات غیررسمی، جمع آوری کند. ازسوی دیگر، برخی ایالت های امریکا مثل پنسیلوانیا قوانین مخصوص به خود را برای فیلترکردن محتوای اینترنتی دارند.

«لایحه محافظت کودکان از اینترنت»(2) نیز یکی از مجموعه قوانینی است که کنگره آمریکا برای جلوگیری از دسترسی کودکان به محتوای غیراخلاقی تصویب کرده است. براساس این قانون که در 21دسامبر سال2000 به امضای بیل کلینتون، رییس جمهور وقت آمریکا رسید، مدارس و کتابخانه های عمومی موظف شدند تا برای انجام فعالیت های اینترنتی، فیلترهای مربوط به تارنماهای غیراخلاقی، تارنماهای گپ اینترنتی،(3)}

ص: 143

تارنماهای »social networking« و انجمن های گفت وگو را برروی کامپیوترهای خود نصب کنند.

با تمام این اوصاف این قانون در سال2003 میلادی توسط دیوان عالی ایالات متحده آمریکا به تصویب رسید. کنگره آمریکا، قوانین گوناگون دیگری را نیز برای کنترل دسترسی کودکان و نوجوانان به اینترنت به تصویب رسانده بود که نخستین آنها به سال1934 میلادی برمی گردد.

در آمریکا هم چنین درپی شکایات فراوان مهمانداران و مسافران خطوط هواپیمایی آمریکا از برخی کاربران در استفاده از تارنماهای غیراخلاقی با محتویات مستهجن، صاحبان شرکت های هواپیمایی به فکر فیلترکردن این تارنماها افتاده اند. »امریکن ایرلاینز« به عنوان نخستین شرکت در میان شرکت های فعال در خطوط هوایی آمریکا اقدام به مسدودکردن چنین تارنماهایی و برخورد با استفاده کنندگان از آنها کرده است. به این ترتیب کاربران اینترنتی ازاین پس امکان ورود به تارنماهای غیراخلاقی را در هواپیما نخواهند داشت. این اقدام در حالی صورت می گیرد که برخی مسافران در مدت پرواز خود با ورود به اینترنت از تارنماهای غیراخلاقی استفاده می کردند که این موضوع مورد اعتراض دیگرمسافران و مهمانداران هواپیما قرار گرفته و این رفتار را موجب صدمه دیدن

ص: 144

سلامت اجتماع می دانستند. بر این اساس نخستین فیلترینگ در هواپیمای بوئینگ مدل 767-200 به اجرا درآمده است.(1)

با توجه به مطالب ارائه شده می توان ادعا کرد که »فیلترینگ« در همه کشورها اجرا می شود و فقط مربوط به ایران نیست. ولی دشمنان اسلام و ایران این شبهه را در ذهن جوانان ما القاء می کنند تا نسبت به جمهوری اسلامی بدبین شوند در حالی که نظام اسلامی فقط به خاطر حفظ سلامت اخلاقی و دینی مردم این کار را انجام می دهد.

کاربران دسترسی دارند و اموال آنها را سرقت می کنند. در این نمونه از کلاهبرداری ها شخص فروشنده از طریق ارسال ایمیل یا از طریق تارنما کاربر یا خریدار را به درگاه جعلی جهت انجام خرید اینترنتی انتقال و دست به سرقت اطلاعات وارد شده توسط وی می زند. سپس موجودی حساب را به طریقی که قابل شناسایی نباشد به حساب اشخاص دیگری جهت خرید تجهیزات یا ارتقاء رتبه سایت خود، انتقال می دهند که پس از شکایت شخص شاکی مشخص می گردد که این مبلغ به حساب شخصی وارد شده که متهم اصلی نیست و فقط حق الزحمه یا دستمزد خود را از یک کاربر اینترنتی دریافت کرده است. (1)

کاربر با استفاده از VPN و همچنین نرم افزار فیلترشکن با اتصال به یک سرور در خارج از کشور (عمدتاً در انگلیس و آمریکا) متصل شده و همین امر موجب اختصاص یک IP خارجی به رایانه کاربر داخلی می شود که در ادامه این کار، همه داده ها و اطلاعات از رایانه کاربر به سرور خارجی انتقال پیدا کرده و از آنجا وارد دنیای مجازی اینترنت می شود و به این وسیله از فیلترینگ داخلی کشور عبور می کند. اما این عبور از فیلتر با تهدیدهایی روبه رو

ص: 146

می شود؛ به این ترتیب که کاربر نمی داند، بیشتر و اغلب سرورهایی که اشتراک VPN را در اختیار کاربران قرار می دهند، نه تنها تمامی اطلاعات ردوبدل شده را بررسی و کنترل می کنند، بلکه به همین وسیله با پورت های باز رایانه کاربر به اطلاعات درون رایانه وی دسترسی پیدا کرده و امکان کپی برداری و یا دیدن اطلاعات داخلی رایانه کاربر برای سرورهای خارجی میسّر می شود. این در حالی است که اگر کاربر برای مثال در شبکه محل کارش، این نوع ارتباط را برقرار کند، سرور می تواند از طریق رایانه کاربر به اطلاعات شبکه داخلی آن اداره نیز دسترسی پیدا کند و نیز با نرم افزارهای پیشرفته بدون آگاهی کاربر، اطلاعات موجود در رایانه یا شبکه داخلی کاربر را برای خود کپی کند. همین مسئله در نرم فازارهای فیلترشکن مانند »فری گیت« و »اولترا سورف« نیز در حال انجام است. (1)

به صورت کلی می توان خطرات و آسیب های استفاده از نرم افزارهای فیلترشکن و VPN را چنین بیان کرد:

1. زمینه برداشت کلیه اطلاعات شما از کامپیوترتان را فراهم می سازد.

2. آنتی ویروس و فایروالتان(2) را خنثی می کند.

ص: 147

3. زمینه انتقال بدافزارها به کامپیوتر شما را فراهم می کند.

4. امکان ضبط تمامی فعالیت های شما در اینترنت را فراهم می سازد.

5. یوزر و پسورد سایت، وبلاک، کامپیوتر، ایمیل و تمامی قسمت های فضای مجازی که نیاز به تایپ رمز دارد را افشا می کند.

6. زمینه نفوذ دیگر هکرها به کامپیوتر شما را فراهم می سازد.

7. آمار و مشخصات شما را در تمامی سایت های مدِّ نظر هکر ثبت می کند.

8. اعتبار اطلاعاتی شما را در رده های جهانی پایین می آورد.

9. مشخصات کامل شما به عنوان یک متخلف در تمامی سایت های معتبر علمی و اجتماعی جهان ثبت می شود.

10. الگوی اصلی اتصال شما به اینترنت کلاً مختل می شود.

11. کدهای صفریک اصلی شما به صفحه باز تبدیل

ص: 148

می شود در نتیجه در صورتی که از فیلترشکن هم استفاده نکنید، باز هکر می تواند وارد سیستم شما شود. به خاطر داشته باشید: استفاده از پروکسی(1) نیز همین بلا را به سر شما می آورد.(2)

داده ها یا سیستم های رایانه ای و مخابراتی. (1)

تبصره: چنانچه مرتکب، اعمال یادشده را حرفه خود قرار داده باشد، به حداکثر هردو مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهد شد. طبق این ماده{P . همان. P}

قانونی، »انتشار، خرید و فروش فیلترشکن ها« جرم است. (2)

دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، (3)در یکی ازمصاحبه های خود صرف استفاده از فیلترشکن را جرم تلقی نمی کند اما استفاده از فیلترشکن برای انجام عمل مجرمانه، جرم محسوب می شود.(4)

مدیر دفتر مطالعات فناوری های نوین مرکز پژوهش های مجلس(5)

گفت: «VPN» (6)غیرقانونی نیست و در قانون

ص: 150

جرایم رایانه ای هیچ ماده ای مبنی بر اینکه پروتکل VPN غیرقانونی است وجود ندارد. وی ادامه داد: همچنین بند الف ماده25 قانون جرایم رایانه ای تأکید دارد که توزیع و انتشار و تولید و یا انجام معامله یا نرم افزار یا هر نوع ابزار الکترونیکی که »صرفاً« برای ارتکاب جرایم رایانه ای به کار می رود مجازات دارد اما VPN و یا ابزارهای دیگر مصداق این واژه »صرفاً« نیستند و به طور مثال بانک ها و مؤسسات مالی از این پروتکل برای تبادل اطلاعاتشان استفاده می کنند چراکه از امنیت بالاتری برخوردار است اما براساس ماده32 قانون، مشمول نگهداری اطلاعات کاربران و »داده ترافیک« هستند. اگرچه در صورتی که سایتی اقدام به ارائه یا فروش ابزار دورزدن فیلترینگ کند یا اطلاعات کاربران و داده ترافیک خدمات VPN را نگهداری نکند می توان با همین قانون آن را مشمول مجازات دانست این مهم در اکثر کشورهای جهان به عنوان رویه وجود دارد که البته بررسی نحوه فروش این ابزار در اینترنت نکات دیگری را نشان می دهد.(1)

ج: اگر برخلاف قوانین جمهوری اسلامی ایران نبوده(1) و برای استفاده از سایت های غیراخلاقی، مستهجن و منحرف نباشد و از دیدن صحنه های عریان درامان باشد برای استفاده شخصی اشکال ندارد.(2)

س: یکی از امکاناتی که در اینترنت به صورت غیرمجاز وجود دارد VPN است. به این وسیله بعضی از سایت ها که فیلتر هستند نمایش داده خواهند شد و می توان فایل های صوتی تصویری را دانلود کرد. من برای سمینار دانشگاه به فیلم های علمی احتیاج دارم ولی با وجود فیلتربودن سایت ها نمی توانم چیزی دانلود کنم. آیا می توانم از فیلترشکن برای کارهای غیرحرام استفاده کنم؟

ج: این کار در صورتی که مخالف قوانین و مقررات حکومت اسلامی باشد جایز نیست ولی بر مراکز علمی لازم است امکا ناستفاده از منابع علمی سالم را برای دانشجویان فراهم کنند. (3)

س: من مدتی است که از طریق اینترنت فیلترشکن و VPN می فروشم. آیا وقتی نمی دانیم کاربر از آن چه استفاده ای می کند، فروش آنها جایز است؟

ص: 152

ج: در صورتی که مخالف قوانین و مقررات حکومت اسلامی باشد، جایز نیست. (1)

دوسال یا جزای نقدی از ده تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. (1)

البته در شرایط خاصی حکم و مجازات جاسوسی، اعدام است که در قانون مدنظر گرفته شده است.

مقیاس وسیعی گردد به طوری که عنوان مفسد فی الارض به معنای قطعی اش بر او صادق شود، نیز محکوم به اعدام است، ولی اگر در موضوعات کوچکتری باشد که هیچ یک از مسائل فوق در آن نیست، مثل این که اطلاعات غیرمهم و خالی از خطر عمده را در اختیار بیگانگان بگذارد در این صورت مشمول قانون تعزیرات است و مقدار تعزیر تناسب با میزان ضرر جاسوسی او خواهد داشت. (1)

س: آیا جاسوسی کردن از دشمنان اسلام برای حفظ نظام اسلام و انقلاب جایز است؟

ج: اشکال ندارد و گاهی هم واجب می شود. (2)البته باید قانون مراعات شود. (3)

آن استفاده کند. (1)

اگر کاربران رایانه ای نسبت به تدابیر امنیتی بی توجه باشند یا نسبت به آموزش های لازم برای استفاده از دنیای منجازی و رایانه ای بی اطلاع باشند ممکن است مورد هدف سارقان اینترنتی قرار بگیرند.

برای این که نسبت به این موضوع دقت بیشتری شود توجه شما را به گزارشی که از یک سرقت اینترنتی ارائه شده است جلب می کنیم: اخیراً یک شرکت امنیتی کشف کرده است که باند خلافکار روسی با نام »close-knit« اقدام به دزدیدن حدود 1,2 میلیارد نام کاربری و کلمه عبور اینترنتی کرده است که بزرگترین دزدی تاریخ در این زمینه به حساب می آید.

نکته قابل توجه در رابطه با این موضوع آن است که کار این گروه سرقت اطلاعات حساب های بانکی کاربران نیست، بلکه آنها از طری ارسال اسپم محصولات ساختگی مانند قرص های کاهش وزن و ایمیل های دزدیده شده کسب درآمد می کنند. این شرکت امنیتی در میلواکی با نام »Hold Security«، به دلیل توافقات عدم افشا و جلوگیری از سوءاستفاده گسترده از آسیب پذیری های موجود در آن سایت ها، امکان انتشار وب سایت هایی را که مورد هدف قرار گرفته اند را ندارد.

ص: 157

اطلاعات به دست آمده نشان می دهد که حساب های کاربری از حدود 420هزار سایت جمع آوری شده است، ولی ارائه دهندگان اصلی سرویس های ایمیل در دنیا در این فهرست دیده نمی شوند.

اطلاعات احراز هویت دزدیده شده شامل آدرس ایمیل و کلمه عبور است. کارشناسان این شرکت معتقدند که این باند با هک کردن ایمیل ها و حساب های کاربری شبکه های اجتماعی، ایمیل دوستان و فامیل شما را مورد هدف قرار داده و تبلیغات محصولات ساختگی را برای آنها ارسال می نماید، این بدان معنا است که در صورتی که از ایمیل شما یا حساب های شبکه اجتماعی شما پایم های عجیب و غریب ارسال شده است، ممکن است شما نیز هک شده باشید. (1)

2. هرکس به طور غیرمجاز داده ای متعلق به دیگران را برباید، چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از یک تا بیست میلیون ریال و در غیر این صورت به حبس از نودویک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.(1)

دست در این جا جاری است؟

ج: گرچه مرتکب حرام شده ولی حد سرقت بر او جاری نمی شود. (1)

س: آیا سرقت نرم افزار از طریق اینترنت از سایت های دشمنانی که ما را تحریم کرده اند جایز است؟

ج: بدون اجازه صاحب اصلی جایز نیست مگر از کفار حربی باشند یا با مسلمانان قراردادی در این زمینه نداشته باشند که در این صورت اشکال ندارد. (2)

و منحرف کننده ای داشته باشد منجر به آسیب دیدن و گناه کردن افراد دیگر شویم در گناه این افراد شریک هستیم چون ما سبب گناه کردن این افراد هستیم. علی علیه السلام در این باره فرمودند:

»الرَّاضِی بِفِعْلِ قَوْمٍ کَالدَّاخِلِ فِیهِ مَعَهُمْ وَ عَلَی کُلِّ دَاخِلٍ فِی بَاطِلٍ إِثْمَانِ إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَی بِهِ؛ آن کس که به کار جمعیتی راضی باشد، همچون کسی است که در آن کار دخالت دارد، منتها آن کس که در کار باطل دخالت دارد، دو گناه می کند: گناه عمل و گناه رضایت».(1)

براساس اعلام کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه »درج پیوند (لینک) یا تبلیغ تارنماهای فیلترشده در پایگاه های اینترنتی مانند شبکه های اجتماعی فیس بوک و گوگل پلاس جرم است».(2)

در بعضی از مواقع خود ما کاربران زمینه این آسیب اینترنتی را فارهم می کنیم یعنی براثر نداشتن اطلاعات کافی و لازم در حوزه امور رااینه ای راه را برای هکرها(1) هموار کرده و حتی آنها را برای هک سیستم شخص حریص تر می کنیم؛ مثلاً هنگام خروج از ایمیل فقط صفحه ایمیل را می بندیم در صورتی که باید گزینه »sing out« را انتخاب کرده تا به صورت کامل از صفحه خاجر شویم. یا اطلاعات شخصی خود را در رایانه قرار داده و به راحتی به دنیای مجازی وارد می شویم و یا از نرم افزارهایی مانند فیلترشکن یا... استفاده می کنیم ولی خبر نداریم که ممکن است از ابزار جاسوسی باشند.

در دنیای بی انتهای اینترنت بعضی از افراد ناجوانمرد کارهایی را انجام می دهند که با شنیدن آن به انسانیت این اشخاص شک می کنیم. با کمال تأسف این افراد با استفاده از نرم افزارهایی که توسط دشمنان اسلام ساخته می شوند کارهای خلاف عفتی را انجام می دهند که به یکی از آنها اشاره می شود:

ص: 162

سعید ملک پور(1) می گوید: یکی از روش هایی که برای تولید تصاویر مستهجن و هرزه نگاری استفاده می کردیم، این بود که وب کم افراد را با یک سری نرم افزارهایی که از کاندا یا انگلیس خریداری کرده، هک می کردیم. وقتی ما وب کم را هک می کردیم کاربر فکر می کرد وب کم او خاموش است ولی وب کمش را روشن می کردیم و می توانستیم تصاویر مختلفی که مربوط به حریم خصوصی شخص بود را ضبط کرده و آنها را روی سایت قرار می دادیم. (2)

بوده است. (1)

با بررسی سومین سایت مستهجن غربی مشخص شد حدود 100ترابایت(2) مطالب مستهجن برروی هاست این سایت ذخیره شده است واین مطالب همگی منتشر شده است. (3)

حدود (35%) از کل دانلودهای انجام شده در فضای اینترنت به مستهجن نگاری اختصاص پیدا کرده است.(4)

شرکت های بزرگی مانند »جنرال موتور، برادران وارنر، مایورت« جزء تولیدکنندگان اصلی مطالب مستهجن هستند و با فروش آنها سالانه، میلیاردها دلار درآمدزایی مالی دارند. (5)

چهل میلیون شهروند آمریکایی به صورت منظم از سایت های مستهجن بازدید می کنند. (6)

ص: 165

تقریباً (25%) از جستجوها در موتورهای جستجوی اینترنتی مربوط به موارد مستهجن می شود که در مجموع طبق آمار به شست وپنج میلیون در روز رسیده است. (1)

مدیر سایت(2) گرداب: هم اکنون آمریکا از صنعت سکس، سالانه دو تا ده میلیارد دلار درآمد دارد و برای همین نمی تواند خود را از این صنعت جدا کند و این به عنوان بخشی از درآمد ایالات متحده محسوب می شود. (3)

یاالات متحده آمریکا (13/6)میلیارد دلار از هزینه های خود را صرف صنعت هرزه نگاری می کند.(4)

ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

تبصره1: ارتکاب اعمال فوق درخصوص محتویات مبتذل موجب محکومیت به حداقل یکی از مجازات های فوق می شود. محتویات و آثار مبتذل به آثاری اطلاق می گردد که دارای صحنه ها و صور قبیحه باشد.

تبصره2: هرگاه محتویات مستهجن به کمتر از ده نفر ارسال شود، مرتکب به یک تا پنج میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

تبصره3: چنانچه مرتکب، اعمال مذکور در این ماده را حرفه خود قرار داده باشد یا به طور سازمان یافته مرتکب شود چنانچه مفسد فی الارض شناخته نشود، به حداکثر هر دو مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهد شد.

تبصره4: محتویات مستهجن به تصویر، صوت یا متن واقعی یا غیرواقعی اطلاق می شود که بیانگر برهنگی کامل زن یا مرد با اندام تناسلی یا آمیزش یا عمل جنسی انسان است. (1)

شده اند دیگران را هم منحرف می کند: »قَدْضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَ أَضَلُّوا کَثیراً«: »یقیناً پیش از این گمراه شدند و بسیاری را گمراه کردند»(1). همین امر در دنیای مجازی وجود دارد؛ برخی از افراد با تولید و انتشار مطالب مستهجن و هرزه نگاری و تشوق کاربران به تماشای سایت ها و مطالب منحرف منجر به انحراف تعدادی از کاربران می شوند که در قانون جمهوری اسلامی ایران جرم محسوب می شود و مجازات سنگینی درپی دارد.

هرزه نگاری برروی کاربران تأثیرات مخرّب و خانمان سوزی دارد. تصور برخی از کاربران اینترنتی این است که دیدن تصاویر مستهجن در آنها تأثیری ندارد در حالی که کاملاً در اشتباه هستند چون خدای متعال وسوسه های شیطان را گام به گام معرفی می کند:

»یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ وَ مَنْ یَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّیْطانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَر«: »ای کسانی که ایمان آورده اید! از گام های شیطان پیروی نکنید! هرکس پیرو شیطان شود (گمراهش می سازد، زیرا) او به فحشاء و منکر فرمان می دهد». (2)

یعنی شیطان در ابتدا دیدن تصایور مستهجن را

ص: 168

توصیه نمی کند بلکه چشم را عادت می دهد که تصاویر مختلفی را ببینیم ولی لابه لای آنها برخی تصاویر متبذل را هم جامی دهد و به مرور زمان ما را نسبت به دیدن تصایور مستهجن وسوسه می کند و بعد از مدتی بدون اینکه متوجه تغییر در روحیات و اخلاق خود شویم به تماشای صحنه های محرک و مستهجن عادت کرده ایم.

هرزه نگاری اینترنتی مقدمه یک بیماری فراگیر روان شناختی به نام اعتیاد جنسی است. چندین محقق روان شناس ابعاد مختلف این مشکل را بررسی کرده و مراحل مختلف هرزه نگاری را شرح داده اند. نکته قابل توجه این است که در این تحقیق گام های شیاطن برای انحراف افراد که در بالا ذکر شد به خوبی تبیین شده است.

شاید به خاطر قدرت تصور بالاترشان در مقابل این سایت ها آسیب پذیرترند.(1) خلاصه اینکه یک دفعه فرد به خودش می آید و می بیند که واقعاً به این سایت ها معتاد شده است. دقیقاً مانند مصرف کنندهای مواد، معتادان به این سایت ها هم دیگر با دیدن مثلاً یک عکس یا فیلم در شبانه روز راضی نمی شوند و وقت بیشتری را برای دیدن تصاویر مستهجن و مستهجن تر اختصاص می دهند.

می شود که همسر فرد کم کم از او آزرده شود و کناره گیرتر شود. این کار همچنان ادامه پیدا می کند و زندگی طبیعی فرد را کاملاً مختل می کند.

این رفتارهای انحرافی را انجام دهد. »لاقیدی جنسی« و انجام رفتارهای پرخاشگرانه جنسی دو نمونه از رفتارهایی است که در نتیجه مشاهده این سایت های مستهجن انجام می شود. یکی از بدترین عواقب این مشکل روان شناختی این است که نگرش فرد به اطرافیانش کاملاً جسمی می شود. درواقع بخش عاطفی و انسانی که به طور طبیعی در روابط آدم ها با یکدیگر وجود دارد کم کم از ذهن این افراد محو می شود و او به همه فقط با دیدگاه جنسی نگاه می کند. (1)

جزای نقدی از دو تا پنج میلیون ریال است.

ب. چنانچه افراد را به ارتکاب جرائم منافی عفت یا استعمال مواد مخدر یا روان گردان یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونت آمیز تحریک یا ترغیب یا تهدید یا دعوت کند یا فریب دهد یا شیوه ارتکاب یا استعمال آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از نودویک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات.

تبصره: مفاد این ماده و ماده(14) شامل آن دسته از محتویاتی نخواهد شدکه برای مقاصد علمی یا هر مصلحت عقلایی دیگر تهیه یا تولید یا نگهداری یا ارائه یا توزیع یا انتشار یا معامله می شود.(1)

«حُرْمَةُ الْمُؤْمِنِ أَعْظَمُ مِنْ حُرْمَةِ هَذِهِ الْبَنِیَّة». (1)

براساس قانون جرائم رایانه ای، هرکس به وسیله سیستم های رایانه ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر یا تحریف کند و آن را منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نودویک روز تا دوسال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هردو مجازات محکوم خواهد شد. (2)

تبصره: چنانچه تغییر با تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.(3)

دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت، رأساً یا به عنوان نقل قول، به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام های رسمی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یادشده به نحوی از انحاء، ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت به حبس از نودویک روز تا دوسال یا جزای نقدی از پنج تا چهر میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. (1)

ص: 176

بازی دارد آن را حرام کرده(1)

است و با آن به دشت برخورد کرده است ولی متأسفانه در دنیای مجازی با شکل های جدیدتری پا به عرصه وجود گذاشته و برخی از افراد را به خاک سیاه نشانده است.

به برخی از این روش های جدید قماربازی(2) که در قانون جرم محسوب می شود اشاره می شود:

در لیست قرعه کشی قرار می گیرند.

گردانندگان این سایت ها که عنوان مجرمانه دایرکنندگان قمارخانه های اینترنتی بر آنها اطلاق می شود؛ معمولاً با بیان این مطلب که مقداری از وجوه دریافتی از شرکت کنندگان خرج امور خیریه می شود، قصد توجیه کردن و قانونی جلوه دادن این گونه شرطبندی ها را دارند.

براساس قانون افرادی که در این مسابقات شرکت می کنند و دایرکنندگان این سایت ها جرم می باشند و افرادی که از این راه اموالی را به دست آورده اند باید آن را به صاحبانشان برگردانند.

به نظر می رسد شرکت در این مسابقات مشکل شرعی نداشته باشد؛ اما طبق اخبار و آماری که در دست است. هزینه های جوایز، از محل هزینه پیامک ها تأمین می شود که سبب جایزنبودن شرکت در این مسابقات می شود.

باید اشاره کرد که گردانندگان این مسابقات از محل هزینه هایی که از شرکت کنندگان دریافت می شود سودهای کلانی به دست می آورند و قسمت کمی از این مبالغ را به شرکت کنندگان جایزه می دهند.

بین رفتن حرمت بخت آزمایی و قمار نمی شود. (1)

تمام اسباب و نقود متعلق به قمار حسب مورد معدوم یا به عنوان جریمه ضبط می شود. (1)

جدی بگیرید:

از کلیک روی لینک های مشکوک پرهیز کنید، این گونه صفحات مخرب اغلب کاربر را به کلیک روی لینک هایی ترغیب می کند که توضیحاتی جذاب دارد.

این فایل مخرب اینترنتی ممکن است در قالب یک ایمیل معمولی ارسال شود که لینکی را در خود دارد که به فایل ویدئویی حاوی خبری مهم و یا جالب می رسد؛ اما شما تنها با کلیلک روی دکمه اجرای فایل تصویری به صفحه موردنظر هکر منتقل می شوید.

اگر از مرورگر فایرفاکس استفاده می کنید، پیشنهاد می کنیم حتماً افزونه »No Script« را که برای وبگردی امن در فایرفاکس در نظر گرفته شده است، نصب کنید؛ زیرا این افزونه در مواردی که از اسکریپت های مخرب برای کلیلک دزدی استفاده شده باشد، از حملات ممکن جلوگیری می کند.

پیش از کلیک کردن روی لینکی در هر صفحه به بخش »URL« یا همان آدرس اینترنتی آن که با نگه داشتن ماوس روی لینک پدیدار می شود، دقت کنید؛ این آدرس یا باید با آدرس اصلی وب سایت که در نوار آدرس مرورگر است، همخوانی داشته باشد و

ص: 182

یا با توضیحاتی که برای لینک موردنظر نوشته شده است. توصیه ما این است که حتی اگر درصد کمی هم به آدرس لینک شک داشتید، از کلیلک روی آن پرهیز کنید.(1)

س: آیا خرید و فروش نرم افزار کرک شده جایز است؟

ج: این کار جز با رضایت تولیدکنندگان اصلی جایز نیست مگر در صورتی که از کفار حربی باشند.(1)

خانوادگی و اختصاصی دیگران و تکثیر و توزیع آن. (1)

شخصی را در صفحات اینترنت یا فرم های ایمیلی که برای شما ارسال می شودگاهی افراد کلاهبردار با عناوینی مانند »تاجر ورشکسته«، »شهروند مالباخته« و »وکیل خانوادگی« که بزرگ آن فوت شده سات ممکن است برای افراد ایمیل هایی ارسال کنند که شخص را به حضور در یک شرطبندی یا شراکت در مالی غیرواقعی ترغیب کنند در حالی که سعی دارند آنها را فریب داده و از آنها اخاذی کنند. (1) .

وارد نکنید. (2)

هیچ گاه در یک ایمیل مشکوک برروی لینک های موجود در آن کلیک نکنید. (3)

برای واردکردن اطلاعات حساس مانند »رمز عبور« یا »کلمه عبور« دقت داشته باشید که آدرس اینترنتی شما با ارتباط امن »https« شده باشد. (4)

به صورت مرتب تراکنش های بانکی خود را چک کنید. (5)

اگر شماره حساب فردی را از طریق ایمیل دریافت کردید قبل از هرگونه عملیات بانکی، از صحت شماره حساب طرف مقابل اطمینان پیدا کنید. (6)

به پیشنهادهای وسوسه انگیز مانند »خرید شارژ ارزان، تخفیف های باورنکردنی و...« که از طریق

ص: 187

ایمیل برای شما ارسال می شود توجه نکنید. (1)

به تغییرات جزئی که کلاهبرداران در آدرس فرستند ایمیل ایجاد می کنند دقت داشته باشید. (2)

ص: 188

ج: هردو ثواب دارد ولی ازروی قرآن یا ملاحظه آدابِ لازم آن بهتر است. (1)

شرع لازم است که آنها را جمع آوری کرده و ازبین ببرد، و این کار تعزیر دارد. (1)

اگر اهمیت شغل خودشان را بدانند متوجه می شوند که می توانند چه خدمت بزرگی به رشد و تکامل جامعه بکنند ولی اگر مواظب نباشند ممکن است باعث انحطاط جوانان شده و آنان را به مسیر انحراف بکشانند.

س: اگر کسی کافی نت داشته باشد و بداند که برخی مشتریان برای چت (گفتگو) با افراد نامحرم و همچنین رفتن به سایت های غیراخلاقی به کافی نت می آیند، در این وضعیت تکلیف او به عنوان صاحب کافی نت چیست و کسب درآمد از این راه (با شرایط ذکرشده) چه حکمی دارد؟

ج: با علم به اینکه مشتری از ابزاری که در اختیار او قرار داده می شود استفاده حرام می کند، جایز نیست و کسب درآمد از این طریق نیز اشکال دارد(1) ولی در صورت شک در اینکه مشتری از آن به صورت حرام استفاده می کند، اشکال ندارد.(2)

و خدمات گیرندگان و یا استفاده از هرگونه VPN روی سیستم های رایانه ای دفاتر خدمات اینترنت ممنوع است. (1)

ج: بدون اجازه صاحب نرم افزار جایز نیست مگر از کفار حربی باشد. (1)

س: آیا دانلود فیلم، موسیقی، مقاله و کتاب های مستهجن و مبتذل جایز است؟

ج: دانلود مطالب ذکرشده حرام و از مصادیق اشاعه فحشاء می باشد و باید به صورت جدی از این کار اجتناب شود.(2)

س: باتوجه به اینکه از اینترنت با دادن هزینه لازم، می توان استفاده نمود و بسیاری از نرم افزارها، فیلم ها و... را دانلود کرد، آیا فروش این نرم افزارها یا فیلم ها جایز است؟

ج: این کار جایز نیست.(3)

دیگران قرار بگیرد، همین امر باعث می شود کاربران در صورت دانلودکردن فعل حرام انجام دهند.

برای اینکه کاربران اینترنتی به انجام فعل حرام مبتلا نشوند راهکارهایی را بیان می کنیم که مسئولین محترم با اجرایی کردن آنها می توانند جامعه اسلامی را در مسیر سعادت و رشد اخلاقی قرار دهد.

1. با صاحبان این آثار گفتگو کنند که بعضی از آثار خودشان را برای تعالی جامعه به صورت رایگان در اختیار مسئولین قرار دهند تا با مدیریت، آنها را در اختیار کاربران قرار دهند.

2. سایت هایی را راه اندازی کنند تا کاربران عزیز برای دانلود فایل هایی که صاحبان آنها راضی هستند، به آنها مراجعه کنند و از دانلود حرام درامان باشند.

3. با تبلیغات زیبا و جذاب، اثرات دانلود غیرمجاز و غیرشرعی را بیان کنند و مردم جامعه را نسبت به ضررهایی که با دانلودکردن به صاحبان آثار اینترنتی وارد می شود، آگاه سازند.

باشد، خمس دارد. (1)

س: آیا استفاده از مطالب سایت هایی که در آنها هیچ گونه عنوانی مبنی بر اینکه »استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع اشکال ندارد«، وجود ندارد، جایز است؟

ج: اشکال ندارد.(1)

با توجه به افزایش روزافزون کاربران سایبری، در کنار اعتاید سنتی، با نوع جدیدی از اعتیاد مواجه شده ایم؛ گسترش رایانه های شخصی و افزایش اتصال به اینترنت در خانه و محل کار، منجر به ظهور معضلی به نام »اعتیاد آنلاین« شده است. اعتیاد به اینترنت شامل اعتیاد به اتاق های گپ زنی، هرزه نگاری، قمار آنلاین و خریدهای اینترنتی می شود. همچون دیگر اعتیادها، این نوع اعتیاد نیز فرد معتاد را از خانواده و اطرافیانش منزوی می سازد.(1)

باتوجه به پژوهش های انجام گرفته در مراکز روانشناسی مراکز ترک اعتیاد اینترنتی و فناوری، اعتیاد آنلاین را می توان به پنج دسته تقسیم کرد:

1. اعتیاد به مسائل جنسی:(2) به هر موضوعی که حول محور مسائل جنسی در فضای مجازی باشد، اطلاق می شود.

2. اعتیاد به ارتباطات عاطفی و دوستانه:(3) اعتیاد به شبکه های اجتماعی،

چت روم ها، مستجرها و هر ابزاری که منجر به رابطه عاطفی و دوستی میان کاربران اینترنتی می شود، اطلاق می شود.

ص: 202

3. وسواس به اینترنت:(1) این اعتیاد شامل استفاده بیش از حد و وسواس گونه از اینترنت جهت تجارت های آنلاین، بازی ها و حراجی های آنلاین و قماربازی است.

4. خبرزدگی و اعتیاد به اطلاعات:(2) این قسم از اعتیاد نیز به علت خبرزدگی بسیار، سبب دورشدن از خانواده و محیط اجتماعی و تحت تأثیر قرار گرفتن فرد توسط رسانه ها و اخبارهای منتشرشده در فضای سایبر می شود.

5. اعتیاد به رایانه: (3)این قسم از اعتیاد به استفاده مداوم از رایانه و بازی های و برنامه های آفلاین رایانه اطلاق می شود.

به اعتقاد کارشناسان اگر افراد در ماه بیش از 20ساعت به اینترنت وصل شوند بی آنکه کار خاصی جز پرسه زدن و چت کردن داشته باشند باید از تعداد این ساعت ها کم کنند تا در یک برنامه زمان بندی سه ماهه دست کم به نیمی از این زمان برسند. چراکه صرف این زمان برای پرسه زدن در اینترنت می تواند عواقب خطرناکی را به دنبال داشته باشد.(4)

ص: 203

یا اخاذی قرار گرفتیم سریعاً به »پلیس فتا« مراجعه کنیم تا با راهنمایی های دقیق و فنی، ما را یاری کنند.

9. در خرید و استفاده از بازی های رایانه ای دقت و حساسیت بالایی داشته باشیم تا فرزندان عزیزمان از خطرات و تأثیرات منفی و مخرب بازی های غیرمناسب درامان باشند.

10. فرزندان خود را به انجام بازی های ایرانی (مخصوصاً بازی های فکری و پرتحرک) تشویق بکنیم.

11. در محیط مجازی به افراد و حقوق آنها احترام بگذاریم و با رایت، دانلود و... حقوق و زحمات آنها را ازبین نبریم.

12. مواظب باشیم به این ابزار اعتیاد پیدا نکنیم تا از آسیب های آن محفوظ باشیم.

ص: 205

تلفن: 37740321-3 (025)

استفتاء پیامکی: 50001040

7. استفتائات، سید روح اللَّه موسوی خمینی، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1422ق.

8 . استفتائات، محمدتقی بهجت فومنی گیلانی، دفتر حضرت آیت اللَّه بهجت، چاپ اول، 1428ق.

9 . اصول کافی، محمدبن یعقوب کلینی، انتشارات دارالکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.

10. أمالی، صدوق، ناشر: کتابچی، چاپ ششم، چاپ تهران، 1376ش.

11. تحف العقول، حسن بن علی بن شعبه حرانی، محقق و مصحح: علی اکبر غفاری، جامعه مدرسین، قم، چاپ دوم، 1404ق.

12. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

13. توضیح المسائل محشّی، سید روح اللَّه موسوی خمینی، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ هشتم، 1424ق.

14. توضیح المسائل، آیت اللَّه سبحانی، ناشر: موسسه امام صادق علیه السلام، 1429ه’.ق، چاپ سوم.

15. توضیح المسائل، آیت اللَّه شبیری، انتشارات سلسبیل، 1420ه’.ق، چاپ اول.

16. توضیح المسائل، آیت اللَّه فاضل، تاریخ نشر 1426ه’.ق، چاپ

ص: 209

صدوچهاردهم، وفات 1428ه’.ق.

17. توضیح المسائل، حسین وحید خراسانی، مدرسه امام باقرعلیه السلام، چاپ نهم، 1428ق.

18. توضیح المسائل، سیستانی.

19. توضیح المسائل، محمدتقی بهجت فومنی گیلانی، انتشارات شفق، چاپ92، 1428ق.

20. توضیح المسائل، ناصر مکارم شیرازی، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب علیه السلام، چاپ52، 1429ق.

21. جامع الاحکام، لطف اللَّه صافی گلپایگانی، انتشارات حضرت معصومه علیهاالسلام، چاپ چهارم، 1417ق.

22. جامع الأخبار، شعیری، مطبعة حیدریة، چاپ نجف، چاپ بی تا.

23 . جامع المسائل، محمد فاضل لنکرانی موحدی، انتشارات امیر قلم، چاپ یازدهم.

24. حقوق مدنی، حبیب اللَّه طاهری، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1418ه’.ق، چاپ دوم.

25. دعائم الإسلام، نعمان بن محمد مغربی بن حیون، محقق و مصحح: آصف فیضی، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، چاپ دوم، 1385ق.

26. عیون الحکم و المواعظ، علی بن محمد لیثی واسطی، محقق و مصحح: حسین حسنی بیرجندی، دارالحدیث، چاپ اول،

ص: 210

1376ش.

27. غررالحکم و دررالکلم، تمیمی آمدی، عبدالواحدبن محمد، محقق / مصحح: رجائی، سید مهدی، دارالکتاب الإسلامی، چاپ قم، چاپ دوم، 1410ق.

28. کتاب النکاح، آیت اللَّه مکارم، محقق / مصحح: محمدرضا حامدی - مسعود مکارم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب علیه السلام، 1424ه’.ق، چاپ اول.

29 . مستدرک الوسائل و مستنبطالمسائل، نوری، حسین بن محمدتقی، محقق / مصحح: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، چاپ قم، چاپ اول، 1408ق.

30. مصباح الشریعة، منسوب به جعفربن محمد، امام ششم علیه السلام، انتشارات اعلمی، چاپ اول، 1400ق.

31. منهاج الصالحین، سید علی حسینی سیستانی، دفتر معظّم له، چاپ پنجم، 1417ق.

32. نهج البلاغه (صبحی صالح)، محمدبن حسین شریف رضی، محقق و مصحح: فیض الإسلام، انتشارات هجرت، چاپ اول، 1414ق.

ص: 211

www.old.mouood.org

www.vgpostmortem.blogfa.com

www.shia-news.com

www.jahannews.com

iribtv.ir.www.ejtema.ch1

www.ircg.ir

www.internet.ir

www.merriam-webster.com

www.sakhtafzarmag.com

www.tebyan.net

www.Cyber Police.ir

www.rasekhoon.net

www.gerdab.ir

www.leader.ir

www.sistani.org

www.makarem.ir

www.wahidkhorasani.com

ص: 214