دلمون قدّ یه دریا شده بود چشم و گوش بسته مون وا شده بود کویر دلارو بارون می دادیم اون روزا برای هم جون می دادیم

چه روزهای خوبی بود!

روزهای عشق و حماسه، روزهای «یا زیارت یا شهادت»

روزهایی که قمقمه های آب، بوی مشک می داد و دست ها، خا طرات غیرت «عباس» را مرور می کردند.

روزهایی که پدربزرگ های ما «حبیب بن مظاهر» بودند

روزهایی که حتی «سیزده» ساله های ما، کربلا را «فهمیدند»

روزهایی که همه وصیت نامه ها شبیه هم بودند و یکصدا فریاد می زدند:

«ما می رویم تا راه امام بماند»

... و حالا ما ماندیم و قبیله ای که مردان سفر کرده قوم، دغدغه پایداری اش را دارند.

ما ماندیم و میراث سبزی که به ما سپردند.

مبادا وصیت نامه مردان قبیله عشق بر زمین بماند!

سردبیر

ص:2

تو خدایی و خدایی جز تو نیست! از آن هنگام بودی که نه آسمان ساخته ای بود و نه زمین همواری و نه خورشید تابان و شب تار و روز درخشان و دریای خروشان و کوه استوار و ستاره گردان و ماه تابان، و نه بادی که بوزد و نه ابری که به سرشاری فرو ریزد و نه برقی که بدرخشد و نه رعدی که تسبیح گوید و نه جانی که نفس کشد و نه پرنده ای که پرواز کند و نه آتشی که شعله کشد و نه آبی که روان شود.

تویی آن خدای، که خدایی جز تو نیست؛ آن اَبَر

آفریدگار دانا. فرمانت پیروز و دانشت کارگر [و اثرگذار] و تدبیرت نزدیک و وعده ات راست و گفتارت نغز و فرمانت [از روی] داد و گفتارت، راهبر و وحی تو روشنی و [سرزمین] مهرت پهناور و گذشتت بس بزرگ و بخششت بسیار و دِهِش ات شایگان و رشته ات استوار و ساز و برگت ساخته و پرداخته و هم پیمانت گرامی و دست بُرد تو گران و تدبیرت زیرکانه است.

تو - ای پروردگار من - ! بار گشتگاه هر شکایت، آگاه به هر نجوا [و سخن رازگونه]، حاضر به هر انجمن، فرجام هر خواهش، [مایه] گشایش هر اندوهگین، برگ و نوای هر مستمند بی نوا، دژ هر گریزان، ایمنی بخش هر ترسان، پناه ناتوانان، گنج تهی دستان، غم گشای غمزدگان و یاور نیکانی و این است خدایْ پروردگار جهانیان؛ پروردگار ما که خدایی جز او نیست.

بندگان را کفایت کنی و یار آن کسی [هستی] که بر تو تکیه کند و هم پیمان آن که به تو پناه آورد و به درگاه تو زاری کند. مایه ایمنی بندگانی هستی که از تو، نگهداری و ایمنی خواهند؛ یار آنی که از تو یاری جوید: گناهان کسی که از تو آمرزش خواهد، بیامرزی. سرِ گردنکشان و سالار سروران و بزرگ بزرگان و آقای آقایان و مهتر مهتران و فریادرس فریادخواهان و گشایش دهِ فروبستگان و پاسخ گوی ندای درماندگان و شنواترین شنوایان و بیناترین بینایان و دادگسترین داوران و سبکْ دست ترینِ شمارگران و مهربان ترین مهرورزان و بهترینِ آمرزندگان و روا کننده خواهش مؤمنان و فریادرس شایستگانی، تو خدایی و خدایی جز تو نیست و پروردگار جهانیانی.

تویی آفریدگار و منم آفریده؛ تویی سالار و منم چاکر؛ تویی پروردگار و منم بنده؛ تویی روزی ده و منم روزی خوار؛ تویی دهنده و منم خواستار؛ تویی بخشنده و منم آزمند؛ تویی

نیرومند و منم ناتوان؛ تویی ارجمند و منم زبون؛ تویی توانگر و منم مستمند؛ تویی آقا و منم فرودست؛ تویی آمرزنده و منم گنه کار؛ تویی دانا و منم نادان؛ تویی بردبار و منم

ص:4

شتابکار؛ تویی مهرورز و منم مهرجو؛ تویی عافیت بخش و منم گرفتار، و تویی فریادرس و منم گرفتار. و من گواهی می دهم که تویی آن خدایی که خدایی جز تو نیست؛ آن یگانه طاق، و بازگشت همه به سوی توست.

درود خدا بر [محمد صلی الله علیه و آله وسلم و] خاندان پاکش و [دیگر آن که] گناهانم را بیامرز و عیب هایم در پوش و از نزد خویش برایم دری از رحمت و روزیِ فراخ بگشای. ای مهربان ترین مهربانان! و ستایش ویژه خدای، پروردگار جهانیان است و خدای، ما را بس و نیکو وکیلی است! و توش و توانی نیست، جز با [مددِ ]خدای والای بزرگ.

کدامین بلاغت بیان، به بی کرانه های وصفت، دست خواهد یافت؟!

چه کسی می تواند نعمت های بی شمارت را به حساب بنشیند؟!

کِی، فراوانیِ ستایشت از عهده بیانِ کسان برآید؟!

چگونه ذهن کوچک ما قادر به درک عظیم صفات تو خواهد بود؟!

چگونه می توان «الفبای» نامت را آموخت، که تنها «الف» آموختگانش گفته اند:

«کتاب وصف تو را، آب بحر، کافی نیست!

که تر کنند سر انگشت و صفحه بشمارند»

خدای من! ای هستی ام همه از تو!

خود ناپیداتر از آنم که در حضورت نام هستی ببرم؛ امّا تو را قسم به هستِ هستی ات که در همه حال رهایم نکنی به حالِ خود!

به حرمت دست هایی که با آسمانِ تو پیوندی ناگُسستنی دارند و از عنایات تو سرشارند!

الهی! من همان ستاره خاموشم، که اگر تابش انوار آسمانی ات نباشد، به گورستانی شبیه هستم که جز صدای سیاه جغد، مَحرمی نخواهد داشت!

الهی! بازگردانم به اصل خویشتن!

بازگردان به جایی که حضرت موسی علیه السلام را

برهنه پا، پذیرفتی!

بازگردان به جایی که یوسف علیه السلام را از زندان بازگرداندی!

بازگرداندن به جایی که خلیل علیه السلام را از آتش نمرود بازگرداندی!

بازگردان به جایی که یونس علیه السلام را از دل ماهی بازگرداندی!

بازگردان به جایی، که از ازل به اراده ات: «لَبّیکْ» گفته و به تقدیرت: تسلیم گشته ام! بازگردان مرا به اصل خویشتن!

که دنیا مرا، «بَرده» ای برای خود می خواهد و اهریمن نفس، به هم پیالگیِ خویش می خواندَم!

الهی!

آیینه ای را که تو در سینه ام نهاده ای، هنوز به تمامی زنگار نگرفته است!

الهی، مولای من!

یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ قَوِّ عَلی خِدْمَتِکَ جَوارِحی؛ وَ اشْدُدْ عَلی الْعَزیمَةِ جَوانِحی...

ص:6

«اِنَّهُ لا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللّه ِ اِلاَّ الْقُوْمُ الْکافِرُونَ

الهی! ای آن که هیچ سائلی، از سلطنت بلند تو، آرزو کُشته و امید فروهشته بازنگشت!

ای آن که عطای تو از خزانه بی کرانه ات، نکاهد! در چنته خویش، صالحی ندارم تا در کفه ترازوی عدالت که نه! در ترازوی رحمتت گذارم و با تکیه بر آن، به دامن آسمانت بیاویزم و احسان تو را برانگیزم؛ امّا آن چه مرا به جرأت مقدس «التماس» دچار کرد و به سود این تجارت

امیدوار ساخت، سرمایه «شرم» بود و رهتوشه «اعتراف»

«گر زیانمندم به عمری از گنه کاری

در کفم سرمایه شرمندگی دارم»

الهی! ای شنوای بینا! بشنو؛ اینک، اعتراف بنده آلوده دامان را. اقرار دارم که حجت مهرت را بر من تمام کردی و عذری برایم نگذاشتی. اعتراف می کنم، این منِ در زنجیر هوس اسیر و در اسارت نفْس بی تدبیر، بر خویش بسیار بدی روا داشتم و پیوسته، بدی ها را نیک پنداشتم؛ اما هر چه بفرمایی، ای آن که کهکشان مهرش بی حدّ و بخشیدگان گذشتش بی عدد! اکنون آمده ام؛ امیدوار به بخشایشِ بی حصارت، آرزومند و چشم دار.

الهی! سرشار از ترانه و یکریزتر از باران، به سوی تو می آیم، تا بگویم که تو را بیشتر دوست خواهم داشت.

پر از خود کن مرا لبریز از خویش

که راهی سخت خواهم داشت در پیش

الهی! از این که نمی فهمم، سر در گریبانم و سرافکنده.

الهی!

می خواهم از خواب برخیزم و خود را به پنجره ها بیاویزم، تا در نسیم نیایش و نور، بال در بال، به دورترین نقطه ندیده و نرسیده اوج گیرم.

الهی! به قلب من بنگر! این هماهنگ های ناگسستنی و این اکنون های شکستنی که از تو می گویند و از تو می شنوند.

الهی! نشانی و نام مرا فقط ننگ ها می دانند و بس؛ نشانی و نام تو را از هر که بپرسم «نه» نخواهد گفت و «جز آری» نخواهد شنفت.

الهی! آن قدر خود را سر کشیده ام که سرکش شده ام، زلالی آرام بخش خویش را در من بریز که مرداب وار، با هر نفسی، در تاریکی خویش ته نشین می شوم و با هر لغزشی، در رفتار خویش فرو می روم.

پروردگارا! انوار تابناک لطف بی پایانت را بر وجودم بیفشان تا گرمای زندگی را احساس کنم و غم های دیرپای روزگار را به فراموشی بسپارم.

پروردگار! دلی که با تو مأنوس است، بر مرکب مراد سوار است و از حیله شیطان در امان.

پروردگارا! بهره مرا از رحمتِ بی کران خود قرار ده و از عقوبتم درگذر؛ هرچند رضای تو را بر خواهش خود مقدّم می دارم و راضی ام بر آن چه که خود می پسندی، که صلاح کار به دست تو دادن و زمام امور به تو سپردن، نیکوترین طلب است، زیرا تو بزرگ ترین بخشنده و مهربان ترین و داناترین دانایانی.

پروردگارا! چه لذت بخش و دلنشین است گذر نسیمِ یاد تو بر دل ها و چه زیباست پرواز پرنده خاطر تو بر قلب ها و چه شیرین است مهربانی های تو! چه روح بخش است پیمودن جاده های معرفت تو و چه جان می دهد ایمان بر غیب تو!

پروردگارا! چه خوش است آن لحظه هایی که بوی خوش یادت، در کوچه باغ های دل می پیچد و شمیمِ اجابتت، روح خسته ام را می نوازد.

چه شوق آفرین است نگاه عاشقانه تو! چه گیرا است توجه مهرآمیز تو و چه شیرین است زندگی در کنار تو و در زیر سایه لطف تو!

چه لذت بخش است گرمای دست نوازش تو!

پروردگارا! چه بی قراری آرامی است، بر در خانه محبت تو نشستن و چشم به کرامت تو دوختن!

محبوبم!

ای مهربانِ بی همتا! تو را سوگند به رحمت و نعمت بی منتهایت! نه تنها مرا از خوش مران که در کنارم گیر و دامان پر مهرت را پناه جاودانه من ساز.

ای هستی آفرین! ای آن که خاک و افلاک را بنا نهادی! تو را می خوانم و تمام وجود من سرشار از مهر توست.

من رهنوردی ام. به اشارت توست که این راه را پیموده ام و عاشقانه به سویت ره گشودم. من همان دُرنای بیهوده پروازم، امّا این بار، بی هدف به سوی تو پر نگشوده ام؛ این بار، از سمت طراوت عشق تو پرواز کرده ام و تمام راه ها را، دشت ها را، بادیه ها را و... را به شوق رسیدن به تو پیموده ام. برای تو نغمه سروده ام.

خدایا! به امید وصل آمده ام و شرمنده ام که همه عمر را غافل بوده ام! شرمنده ام که از عشق، چیزی جز هوس نیاموختم و لحظه هایم را در شعله بی خبری سوختم.

خدایا! این حسرت ها تمام وجودم را می سوزاند و به ریشه هایم تیشه می زند. به یاد دارم لحظه هایی را که وقت نماز بود و من غرق در نماز، نه! لحظه سبز حضورِ مهربانی چون تو بود و در من شور نیاز، نه! اکنون آمده ام به درگاهت، شرمنده و خجلت زده. باز هم درهای رحمتت را بر من بگشا.

بارالها! در این لحظات، دستان سردم را به سوی تو دراز کرده ام؛ نخواه که همچنان سرد و خالی از سویت بازگردد. خدایا! نخواه که ناامیدی بر من چیره شود و ناهمواری های زندگی، پُشتم را بشکند.

معبودا! یاری کن، پیشانی ام، بر درِ سرایِ غیر تو سجده نکند.

یا رب! مرا دریاب که هنوز به بزرگی تو امیدوارم!

ص:12

مولاجان! این چه دردی است که ما تو را در عالم خاک جستجو می کنیم؛ در حالی که تمام

افلاکیان می دانند: نادَ عَلیّا مَظْهَرُ الْعَجَائِبْ... ، کدامین افق را بنگرم که از یاد تو خالی ست؟! به روزهایی می اندیشم، که می فرمودی: «الرَّحیلُ وَ شیکٌ»(1) و غرق در لحظات عارفانه وصل می شدی! لحظاتی که نه زمانش، زمانِ طبیعت بود، نه مکانش، مکان طبیعت! شهود بود و شهود و ذوق رسیدن به شهادت، آرزوی دیرینه ات!

آه ای نهایت پاکی ها و ای مولود حرم!

ای صداقت جاری در شریان هستی! ای در هم شکننده غرور کافران! چه زیبا فرموده ای:

اَللَّهُمَّ بَلی! لا تَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ قائِمٍ لِلّهِ بِحُجَّةٍ... ،(2)

آری، ای حجت اعظم خداوند! از عنایات مدام حضرتت و فرزند برومندت «حضرتِ صاحب الزمان(عج)» است که در نگاه ما، تماشاها سبز، آسمان ها آبی، افق ها روشن، پنجره ها باز و دل ها آکنده از رنگ مهربانی است!

تو به تنهایی، جهانی از عطوفتی! که «عطر لافتی» از نام مبارک تو می تراود و کودکان خردسال، به راحتی نام تو را یاد می گیرند و به آن اُنس گرفته و فراموش نمی کنند!

آه، چه غوغایی که از نام مبارک و دلپسند تو، در جهان برپاست!

تبارک اللّه از این همه عشق و شور که در نام تو نهفته است! مولاجان، یا امیرالمؤمنین، یا علی! چه افتخاری بالاتر از این که ما حتی به سخت تر از: «مَن اَحَبَّنا أَهْلَ الْبَیْتِ فَلْیَستَعِّدَ لِلْفَقرِ جِلْبَابا»(3) هم می نازیم!

اصلاً با داشتن مولا، فقر کدام است؟ فقیر آن کس است که سایه ساری از عنایت ائمه علیه السلام

ندارد! تا باشد، آرزو، آرزویِ محبت شما باشد!

تا باشد، رنج، رنجِ پیروی از راه شما باشد!

تا باشد، هر چه بلا، از ابتلا به عشق شما باشد!

ص:14

مولاجان!

ما چو دادیم دل و دیده، به توفان بلا

گو، بیا سیل غم و خانه، ز بنیاد بِبر!

مولاجان!

به روزهایی می اندیشم، که چه زیبا، در سایه عنایتت سپری شد و خواهد شد؛ تا لحظه ای که نگاهم به صفای نگاه گره بخورد!

خدا کند که هیچ گاه شرمنده گناهی نباشم که به خاطرش، از زیارت و دیدار تو محروم مانم! که افسوسی بالاتر از آن، هرگز وجود ندارد.

و عقیل که عطش آتش، به پیکر خویش را فهمید، چون زخم خوردگان، از هُرم التهاب آن فریاد برآورد و در حیرتی سیّال از عدالت برادر، شناور ماند و می رفت که از حرارت آن آهن بسوزد و تو فرمودی:

«ثَکَلَتْکَ الثَّواکِلُ یَا عَقیلُ! ... اَتَئِنُّ مِنَ الْاَذَی وَ لا اَئِنُّ مِنْ لَظَی؟!»(1) گریه کنندگان و مصیبت زدگان، بر تو بگریند، ای عقیل!

عجبا! از هُرم آهنی که آدمی به سرگرمی خویش آن را گداخته، گریزانی، اما مرا به آتش دوزخی که خداوند آن را به خشم خویش نواخته، فرا می خوانی؟!

شگفتا! تو خود از حرارتی اندک، فریاد بر می آوری و می خواهی که من از حرارت آتش الهی ننالم؟!

ص:16

وقتی پایی جرأت گام برداشتن نداشته باشد

وقتی لبی پلاک بی تاب را نبوسد

وقتی پلاکی بر گردنی بی تابی نکند،

چگونه می شود همسفر اهالی ملکوت شد؟!

چگونه می شود برای ضیافت خدا، دعوتنامه گرفت؟!

چگونه می شود به بزم «عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ» راه یافت؟!

مرا ببخش، همسفر روزهای شیرینم!

مرا ببخش، اگر این درد دل هم بوی آسمان نمی دهد! مگر می شود با این واژه های زمینی و دل زمینی، حرف آسمانی زد؟!

همسفر روزهای سنگر و باروت!

دیروز، مگر پیشانی من و تو، باهم، آواز «با زیارت یا شهادت» نمی خواندند؟ پس چگونه است که تو، به هر دو عشقت رسیدی، اما من، حسرت به دل هر دو، ماندم؟

می دانم!

اگر امروز، حسرت شهادت بر دل دارم، از این است که دیروز، مثل شما عاشق نبودم، مثل شما دلم را کربلایی نکرده بودم.

در روزهای عطش جبهه، قمقمه پر آبم، مرا به یاد «ماه فرات» نیانداخت

شب های عملیات، دلم را عاشورایی نکرد.

اگر هم پایم در ملکوت جبهه گام بر می داشت، دلم بند تعلقات زمینی ام بود و بزم شما، دلی آسمانی می خواهد.

همسفر دیروز و عرش نشین امروز!

آیا راضی می شوی، در گور عادت های بی ارزش ناسوتی مان، مدفون بمانیم؟!

راضی می شوی دستمان را که از آسمان کوتاه است، نگیری و ما را از مرداب این زمین، بیرون نکشی؟!

راضی می شوی از خدا نخواهی تا کربلا را میهمان دل زنگ زده مان کند؟!

ص:18

شهید!

تو را به شب های خیس عملیات!

به جذبه «حلالم کن»های وداع آخرت!

به بی ریایی التماس آخرم: - شفاعتم کن - !

به «دیدار به قیامت»های تو!

فراموشم نکن

نگذار فراموشت کنم.

در مجنون

که دنبال فانوسی می گشتی؛

برای دخترت لیلا

همه گفتند:

تو را دیده اند

در قلاویزان

که چشم هایت را دانه دانه

تسبیح کردی

و رو به آتش گرفتی

گر گرفتی و

گل شدی

همه گفتند: تو را دیده اند

که مرگ را به زانو درآوردی

دیروز ققنوسی می گفت:

که با تو متولد شده است

می گفت: تو را در تپه اللّه اکبر دیده است

که در گوش بادها اذان می گفتی

خطی از آشوب دردانگیز خنجر

در گلویت کاشته اند

و تو مانند توفان، در موج آتش

غوطه ور شدی

این را همان ققنوس می گفت

می گفت و شعله می گرفت

تو چقدر خوشبختی؟

ص:20

که سهم چشمانت را به کوچه ها بخشیدی

تا هیچ دستی، گلی از باغچه هامان نکند

به حال پرسی ات آمده اند

قاصدک هایی که پیشانی ات را به عزا نشستند

و از آوازهای ابری باران خیز نگاهت

بال هاشان روشن است

به حال پرسی ات آمده اند

با اسفند و آینه و آب

گل هایی که در شب تقسیم لبخند

پیشانی ات را بوئیده بودند

آه!

چه قیامتی می شود اگر اتقاق بیفتد

لبخندی که از خون تو به شکوفه نشسته است

چه قیامتی می شود اگر گوشه ای از چشم های نگرانت را بر کوچه هامان بگیری!

از دو روز پیش

نام همه کوچه هایی که تو را می شناختند

و نام همه خیابان هایی که هر روز صبح، به یاد تو طلوع می کنند را ققنوس گذاشتیم

ققنوس یک:

کوچه پدر «مصطفی خلیلی» است که چند روز پیش آسمانی شد

ققنوس دو:

کوچه پدر «زهرا کربلایی» است که چند ماه است دیگر چشم هایش را باز نمی کند

ققنوس سه:

نام کوچه ای که سه پرنده شهید دارد

ققنوس چهار:

نام کوچه ای که قرار است چهارمین پرنده آن پر بگیرد به سمت آبی ها

ص:21

ققنوسِ...

و ققنوس دوازده:

کوچه ای است که سال ها، مادری چشم به راه است تا آواز آخرین پرنده اش را بشنود

چقدر نگاهت جسور بود!

سرفه هایت چقدر بوی تکان بال فرشته داشت!

دست هایت چقدر رنگ آسمان نگاه حرم داشت!

گریه هایت چقدر به باران و پونه شبیه بود!

تو از کدام آسمان آمده بودی، که زمین نتوانست تو را در آغوش بگیرد؟

شنیده ام:

تو را از همان نخست

شهید صدا زدند

که نامت سرخ بود

که نامت حسین بود

که بال هایت در فوران آتش و ترکش

سرخ ایستادند

با ما بگو:

وسعت کدام دریا در نگاهت آتشفشان کرد که آوازهایت را تمام پرنده های دور زمزمه کردند؟

از جنس کدام سپیده بودی که ناگاه، عمودتر از آفتاب

باران گرفتی بر سر شهر؟

و شانه های بلندت

هنوز

در فواره های خون

آشیانه گرفته اند!

ص:22

من یقین دارم که صدای دلنواز خدا را شنیدی؛ پرواز کن، پرنده! که هنگام رفتن است و تو، آبی تنان به رقص نشسته را دیدی که به آسمان می خوانندت و در میان آتش و دود و باروت، نگاهت به آسمان بود که کسی بهانه دیدار بر قلبت نهاد؛ آیا کسی دیده است، آتش و دود و باروت را بهانه دیدار؟ تنها عاشقان خدایند که پیمان خویش، با خون می نویسند.

و من همچنان نگاهم خیره به مسیر پرواز تو مانده که با ردّی سرخ، بر نقشه جهان نقش بسته است.

و هنوز در حیرت آن لحظه ام که لبخند، بر لبان تو جاودانه شد و هیچ کس جز تو و همسفرانت، ندانست چه گذشت میان عاشق و معشوق.

و آن لحظه که روحت بر دوش زمین سنگینی کرد، قطره های خون تو بر زمین می چکید تا به یادگار، نزد ما بماند.

من ردّ خون تو را تا همیشه دنبال می کنم.

ای بزرگ! هر لحظه زیستن من و نفس های من وامدار قطره قطره خون سرخ توست؛ سلام بر تو و بر پرواز؛ پروازی که به خاطر می سپارمش!

صدایش را هنوز هم در ذهن دارم؛ از جنس پونه بود که می گفت: مگر نشنیدی که مردان آسمان، تنها نمی مانند؟ و باز خندید، امّا از گفته خودش.

چشم هایش بارانی شد؛ هق هق صدایش، دلم را آتش زد؛ همراهش گریستم، از سؤالی که پرسیدم، پشیمان شدم، آرام شد و گفت: من کجا و مردان خدا کجا؟! مردان آسمان رفتند و ما ماندیم، همیشه وام دار آن ها.

می گفت: همیشه غریب بوده و هنوز هم غریب است؛ اگر نه، چرا هنوز هم در زمین مانده است؟ می گفت: ترکش های بدنش، تمامش یادگار جنگ و جبهه است. اظهار شرمندگی می کرد که سوغاتی جز ویلچر و ترکش ندارد؛ تمام تنش سوراخ بود. می گفت: نوازش های سیم خاردار است و...

پُر از سخاوت بو؛ پُر از قشنگی، مهربانی.

... و سرانجام، روزی ساز سفر را کوک کرد، جام شیرین وصل را نوشید و رفت؛ همان جا که جایش بود، همان جایی که برای رسیدن به آن، ثانیه ها را شمارش می کرد؛ و من می دانستم که او اهل افلاک بود، نه خاک.

حالیا

که آب نیز

نشان خویش را به تو بخشیده است

من خود را

به دیدن خواب مرداب

دل خوش کرده ام

شهادت را

به انتظار ایستاده ای

و من هنوز

ایستادن را

به انتظار نشسته ام

ص:26

آه، ای زمین خداوند، قبله گاه نخست، لیله اِسرای محمّد صلی الله علیه و آله وسلم! کی رها خواهی شد از چنگال ستم؟

این لکه ننگ و نحس، اسرائیل نامشروع، از پیکر شریفت، کدامین وقت پاک می شود و این اهریمن آلودگی، کی پالوده خواهد شد؟

خدایا! شتاب کن و فریادرسی مهیّا فرما که زالوی صهیونیسم، بر پیکر فلسطین، سنگین نشسته است. خدایا! شتاب کن؛ که درخت سیب سرخ فلسطین، به مرگ پاییز پژمردگی وفات نکند.

... و به سنگ قسم!

و به زیتون!

و به مسجدالاقصی!

که تا پاره سنگی بر روی زمین است

من هنوز هم یک فلسطینی ام

من به صداقت سنگ ایمان دارم

و به استواری درخت های زیتونمان

و به دست های پینه بسته پدران و برادرانمان

و به نفرت مادرانمان

و به آتشفشان خشمِ در گلو مانده.

بگذار که خانه های سنگی ما را ویران کنند

و جغدها را بر فراز ویرانی ها بنشانند

که من...

- به تاول دست هایم قسم!

که افسانه ماندگاری شوم را برای همیشه، باطل خواهم کرد.

شهادت، برادرِ تنیِ من است

برادر گمشده هر فلسطینی

ما برادرانمان را با سنگ می جوییم

حتی اگر در لوله های آتشبار دژخیم باشد

من شهادت را - چونان مادری که طفل خود را در آغوش بفشارد - در آغوش می کشم

که جسد بی حرکت من

تن عصیانگران را در گورشان، خواهد لرزاند

من پا گرفته ام از چشم های مظلوم قدس

ص:29

من پا گرفته ام از گوشت و پوست و خون فلسطین

و رسالت من، تبر به دوش بودن است

رسالت من، بت شکنی ست

شهرم، شهر خلیل اللّه؛

مقتدایم ابراهیم علیه السلام

تبر من، سنگ من است

... و من

فردا را در مشت های گره خورده برادرم می بینم

در پرچم «لا إِلهَ إلاّ اللّه»

که بر فراز هر مسجدی در خروش است

من فردا را در چشم های به خون نشسته سرزمین مظلومم می بینم

من فردا را در همین امشب می بینم

من فردا را در...

چون رسولی برای خاک

و بادبانی در آب

شاید غایبان بشنوند

شاید دزدان با معرفت دریا

نخل را دلتنگ شوند

و به سوی مرواریدهای به غارت رفته بیایند

ای زمین

نه! برای گریه پنجره مگشا

آتش چشمانت را به سوی غارتگرن بگشا

برای آوارگان، راه نجاتی بگشا

بگشا و آماده باش

برای اندوه این غمزده

در دریاهای دور

شعله ای فراهم کن

و هودجی استوار

و شام محبت را

به همراه روغن زیتون و نخل

در روشنای سینه ات بگشا

زیرا این در به در

این کشته زیبا

انتخاب آینه هاست

آه،

ای نخل خدا!

در افق چه می بینی؟

ص:31

که می گیرد از من و می بخشد به من

و مرا شادمانه، سرشار از اشتیاق می سازد

رنگ های دستانم را توان می بخشد

و چهره ام را می گشاید

بر افق دیگران

بامدادان، موانع را می زداید

و هر صبح، سرم را فراز می گیرم

و هر چه را می پذیرم

می پذیرند با من

میوه های باغ

سنگ ها آبستن ابرند

باران کم نخواهد شد

هر شهید ابری است

جمعه ها در سجده خون

از شهیدان کم نخواهد شد

بار دیگر نیز می گویم

سیدی زخمی است اینک قدس

و خبرها همچنان خونین

دردها سنگین

سنگ ها برّان تر از تیغ صلاح الدین

ص:34

- پدیده ای جاودانی! طلوع کرده از شرق «خرمَیثن»!(1) حتّی دستار و ردایش نشانه ای برای علم هستند و نام تابناکش، درخشان ترین ستاره بی اُفولِ دانش است.

- مسیحای نیرو گرفته از «قانون» عشق! که «شفای» خویش را در دعای دیگران می بیند!

- مثل موم در دست عاشقانگی های علم و مثل سنگ، در مقابل زورمداری ظالمان!

- شوریده دلی در سِلک حکیم و عاقل مَنِشی در لباس عارف!

- «عارف» به ادراک و «حکیم» به اعمال!؛ «طبیب» به جسم و «لطیف» به روح!

- طبعش لطیف، مثل سحرگاهان اولین روز بهار. قلمش، تواناتر از کلمات در آفریدن مضمون!

- نگاهش، فراتر از زمان و حضورش، چون بانگ اذانی بی وقت، ناشناس!

«کفر چو منی گزاف و آسان نبود

محکم تر از ایمان من، ایمان نبود

در دهر چو من یکی و آن هم، کافر!

پس در همه دهر، یک مسلمان نبود»(2)

«شیخ الرییسِ» دقایق فناناپذیرِ عرفان و «سلطان الاطبای» ثانیه تب دارِ حکمت! نوجوان ترین پزشکی که در سن 9 سالگی طبابت کرد؛ پدیده شگفت تاریخ! چنان با عظمت، که تنها «صفت های عالی» برازنده شهرت افلاکی اوست!

«حسین، بوعلی سینا» یعنی: چندین قرن عظمت ایران در علم پزشکی

یعنی: حضوری مقتدر در ایوان بلند تاریخ؛ جایی که حتی «سلیمان ها» با تمام قدرت، قرار نگرفتند!

یعنی: نامی فراموش نشدنی در «جهان اسلامی»؛ نامی که هماره، تمام دانش آموختگان «غرب» را به تحسین وا می دارد! نامی که عظمت همدان، مدیون آوازه اوست!

از شفا تا قانون، از اشارات تا مقامات، از خرمَثین تا همدان، از ایران تا قلب اروپا و آمریکا، «بوعلی» یعنی: یک معجزه در جهان اسلام

افسوس! که ما چشم به آیینه کم رنگ روزگار دوخته ایم تا بار دیگر مردانی همچون: فارابی، خیّام، بوعلی سینا، ذکریای رازی، شمس الدین محمد حافظ و... ، عرصه علوم طبیعی - اسلامی را به

ص:36

خود اختصاص دهند، امّا افسوس! که دیگر آن خودباوری ها حتی رؤیاهای ما را هم رنگین نمی کند؛ چه بماند به حقیقت!

آنها، خویشتن را برای دیگران می خواستند و امروز تنها عظمت نامشان به پاس مردم داری، در کتیبه های تاریخ ثبت است و بوعلی سینا، کاخ نشینِ کوخ پسند بود و هیچ گاه عظمت خود را، ارزان به ایوان های بلند تکبّر نفروخت!

نگاه متین و مهربانش، عظمت ایمان را مثل پرتو آیینه به دیگران انتقال می داد.

تجلّی عشق، در نگاهش رنگی دیگر داشت؛ او به ذره ذره آفرینش، به چشم یک «پدیده علمی» می نگریست، نه توده ای متشکل از خاک و سنگ و گیاه!

با هر قلمی، پرتو خورشید کشید

در عمق دلش، هزار آیینه دمید

گو اینکه اسیر حسرت بادیه شد!

هر ذره که بشکافت، به پیوند رسید

شکوه نامش، فراموش ناشدنی باد!

ص: 37

صدای شلیک گلوله ها، فضای سکوت زده دل ها را، بی هیچ اعتراض می شکست و او تنها به جویبار خون می نگریست! با زبان خشک و عطشناک قادر به سخن نبود؛ گویی در دلش زمزمه ای جان گرفته است.

شاید شکر از موهبت شهادت! شاید بیان آخرین شهادتین! شاید زیارت عاشورا و آخرین روضه جدش حضرت اباعبداللّه علیه السلام زخم های بی شمارش را می دید، امّا هیچ ناله و شکوه ای نداشت!

انگار غرق خطبه های حضرت زینب شده بود! آن چه می دید، مثل تبسمش زیبا بود! اصلاً برای عاشق، چه زیبایی بالاتر از شهادت و رسیدن به آرزوی دیرینه وصال! درست مثل حضرت مسلم علیه السلام تنهایش گذاشتند!

حتی یک نفر از آن مزدورها نپرسید که «سیّد» گناهش چه بود؟!

سیدی که موعظه اهالی ظلم را، تنها از راه «سلاح» می دانست تا به «اصلاح» خویش بیندیشند! سیدی که هیچ مرزی جلودار هدف شکوهمندش نبود و خویشتن را وقف مبارزه با طاغوت کرده بود! سیدی که با اقتدا به جدش، تنها به وظیفه و تکلیف خویش می اندیشید و مصالح دین را به مطامع شخصیت ترجیح داده بود.

روزی که زبان ها را قدرت اعتراض و گلوها را توان فریاد نبود، غریو فریادش همراهِ «گلوله ها» و «اعلامیه ها»، خواب اهریمن را می آشفت!

او پایان خویش را حدس زده بود؛ پایانی که بهترین، زیباترین و خوش گوارترین قصه ها را همراه خواهد داشت!

پایانی که با اذان صبح نیّت شده بود تا افطاری را مهمان سفره عاشوراییان بشود! گویی برای همیشه، نسیم یادش، در حال وزیدن است و روح متهورش در زمان و مکان جاری شده است!

وجودش برای همیشه در بهاران آکنده از آزادی، خالی است؛ امّا یادش گرامی ترین فصلِ به یادگار مانده از کتاب انقلاب اسلامی است که عطر سیب می دهد! «شهید سیدعلی اندرزگو» شهادت را به ستم پذیری و تسلیم مقابل دژخیمان طاغوت ترجیح داد و با پروازی سرخ، به بی کران رحمت الهی پیوست.

روحش قرین رحمت ابدی و شفاعتش دستگیرمان در روز جزا باد!

ص:39

آری! عشق؛ اکسیری که هیچ گاه با «الحاوی» نتوانست به آن برسد، امّا با کشف «الکل»، به کمال درک آن رسید!

با کشف الکل، «ابوبکر محمد، زکریّای رازی» در سال 313 پایان نیافت؛ بلکه به تولّد جاودانی رسید؛ جاودانِ جاودان در دل تاریخ!

زنده در دل هزاران هزار زخمی و بیمار در تمام کوچه پس کوچه های روزگار.

از «ری» تا «بغداد»، از «کیمیا» تا «طبّ»، از «دوا» تا «شفا»، از «کتاب الاکسیر» تا «کتاب التدبیر» و در نهایت، همه زحماتش، «الحاوی»، او را از تلاش هایش راضی نکرد؛ صبح و شب برایش یکی شده بود و عظمت نامش در گرو «نابینایی»اش قرار داشت!

افسوس! که همیشه باید شمعی باشد، تا با سوختن و شعله افروختن، روشنایی فرا راه دیگران باشد و این بار، شمع وجود «رازی»، شعله زاری به وسعت جهان پدید آورده بود. هر چند الکل، بوی تلخ روزگار او را، می تراود، امّا هر جا عطر اکسیری اش می پیچد، نوید بهداشت و سلامتی و پیک بهبودی و راحتی است!

هر چند الکل، به قیمت چشم های «رازی» تمام شد، امّا جاودانگی نامش در صحنه تاریخ و محافل علمی قرون گذشته و حال و آینده، دست یابی او را به «اکسیر اعظم» - عشق - نشان می دهد!

که اگر عشق نباشد، هیچ نامی، نامی نمی شود و هیچ اندیشه ای به جاودانگی نمی پیوندد! عشق نگذاشت که تاریخ، رازی را به ری یا بغداد، محدود کند!

عشق، از رازی، تندیسی آسمانی ساخت که لایقش بود!

امروز، باید به نام رازی، لحظه ای چشم ها را

بر هم گذاشت و در زوایای تاریک زمان، به دنبال روشنایی نامش گشت؛ چرا که او، سوی چشم هایش را در راه خدمت به بشریّت و علوم ایرانی - اسلامی، از دست داد!

نامی که فراموش روزگاران نخواهد شد و عظمت روز افزونش، به عظمت ایران اسلامی خواهد افزود.

خوشا چنین سرزمینی که مردانی چون: فارابی، رازی، بوعلی و... را به دامان پرورده است!

یاد تمام فرهیختگانِ علم و دانش، ادب و معرفت و فقه و قرآن، ستوده باد!

ص:41

شام پای کوبی ستارگان بود و آواز ماه

به جشن طلوعِ خورشید پنجمین، «ابوجعفر محمد باقر علیه السلام».

خوش آمدید!

که آمدنتان طعم مهر دارد و شور عشق.

چقدر کربلا به حضور روشن شما نیاز داشت! باید می آمدید تا با چشم های خود، معصومیّت و مظلومیّت اهل بیت علیهم السلام را به نظاره بنشیند.

باید می آمدید تا عظیم ترین مصیبت عالم را به تفسیر بنشینید!

ای پشتوانه اسلام!

حضورت باعث دلگرمی کربلا بود.

ای آئینه تمام نمای محمد صلی الله علیه و آله وسلم!

باید می آمدید، تا دوباره خدا را، عاشقانه به تماشا بنشیند، این جهان فراموشکار.

و اسلام را به نظاره؛ در روش تو، رفتار تو، گفتار تو و...

ای وحیِ دوباره انسان در کالبد تاریخ!

آیه آیه خدا را تلاوت کن در گوش سنگین این روزگار همیشه پیمان شکن! و مظلومیّت اسلام را به نمایش بگذار در صحرای عرفات!

ای حقیقت وعده داده شده! پیش از این ها منتظرت بودیم! تا جهل و نادانیِ بشر را مچاله کنی در پنجه علم، و گره از کور فهمی تاریخ بگشایی، با سر انگشت دانش! که تو سرچشمه علم و معرفت خداوندی

ببار بر کویر دل هایمان و لحظه ای ما را میهمان مهربانی ات کن!

وعده آمدنش را خداوند به حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم، بشارت ظهورش را به یاران رسانده بودند؛ بشارتِ مولودی که «باقرَ الْعِلْمِ بَعْدَ النَّبی صلی الله علیه و آله وسلم» خواهد بود.

بشارت مولودی که هم به نام و هم به سیرت، به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم شباهت بسیار داشت.

چه بشارتی نیکو و چه حضوری آسمانی! آن هم سر نهادن در آغوش کسی که عشق، به وجودش، همیشه می نازد! کسی که خون خداوند در شریان هستی بوده و هست؛ امام حسین علیه السلام! امامی که چلچراغ هدایت و کشتی نجات است! امامی که آسمان از شنیدن نامش، تواضع می کند! بشارتت باد یا اباعبداللّه علیه السلام! میلاد خورشیدی که شاهد جانبازی ات در کربلا خواهد بود و عطر کربلایی تو را به تاریخ امامت پیوند خواهد زد!

تبارک اللّه از این ظهور نورانی، که خانه امامت را غرق نور خواهد کرد!

تبارک اللّه از این شادمانی که خانه های بنی هاشم را غرق ترنّم و صلوات کرده است!

تبارک اللّه از این نگاه زیبا که طراوت مصطفوی صلی الله علیه و آله وسلماش، آسمان را به تسبیح وا می دارد.

تبارک اللّه از این عطری که سراسر مدینه را مست خویش کرده است!

تبارک اللّه از نجابت چشم هایش که اصالت علوی را نشان می دهند!

«أَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا باقِرَ عِلْمِ النّبیّین!

السلام علیک یا اباجعفر یا محمد بن علی علیه السلام!

سلام بر تو ای وارث انبیا و رسولان الهی!

سلام بر تو ای امام المؤمنین!

سلام بر تو ای حجت خداوند جهانیان!

سلام بر تو ای شکافنده علوم الهی!»

درود بر قلم توانایت که شعور انسانی را به ناباوران مردّد، آموخت!

درود بر صداقت بیانت که دوست و دشمن را شیفته خود کرده بود!

درود بر حلقه ای که خاتم گوهرینش تو بودی و گنجینه دل ها، آکنده از حضور نورانی تو بود. درود بر قنوت های سرشار از مهربانی ات که شفای دل های دردمند بود و امروز هم زائران بقیع را بی نصیب از شفا نمی گذارد.

ص:45

مولاجان، یا اباجعفر علیه السلام!

چه زیبا روزی است امروز، که دل، شوق آمدنت را جشن گرفته است و به لحظه های سبز یادت درود می فرستد!

مولاجان! تو را قسم به لحظه های شادی آفرین خانه ای که برای اولین بار، صدایت در آن طنین انداز شد، دل هایمان را از عشقت مالامال و زیارتمان را قبول کن! هرچند دست هایمان از زیارت بقیع کوتاه است، اما اینک این تو و این دلِ عاشقانت!

خوش آمدی!

اما حیف که انسانِ فرش نشین، تو را نفهمیدند و قدر شریف تو، همچون قبر شریفت غریب ماند.

به راستی، کجای عالم را سراغ دارید که نورسیده ای، روی به قبله نیاز، قدم به فرش نهاده باشد، مگر در خاندان رسالت؟ درودت باد، ای ستاره قبیله! که روی به قبله، از عرش به فرش قدم نهادی؛ پاکیزه و خوش بوی. و نوری فرح بخش و نشاط انگیز، از بلور دستان و آیینه رخسارت می تراوید و دل اطرافیان را به مهرت دچار می ساخت.

دور نبود، از تو که نورافشانی خویش را از هنگام فرا رسیدنت آغاز کنی؛ آخر پدرت، زاده حسین علیه السلام بود که بر خوانِ خداوند، نان نماز و سجده می خورد و مادرت، شاهزاده موقّره امام حسن مجتبی علیه السلام بود که بر سفره آن بزرگ مهر، شراب طهور معرفت نوشیده بود و بر بساط زین العباد علیه السلام روز و شب از چشمه فیض ربانی، بلور تقرب در می کشید و نور می شد.

ای قبله پنجم! درود و سلام خدا بر تو باد، که دین رسول رحمت صلی الله علیه و آله وسلم، رونق خویش را از تو و فرزندِ شریف تو، امام جعفر صادق علیه السلام به خاطر دارد که خورشیدهای علم و فقاهت شیعه، همه از اُفُق شما طلوع کردند و شیخ مفیدها و

شیخ طوسی ها و شیخ انصاری ها و سیدمرتضی_'feها و علامه حلّی ها و بوعلی سیناها و ابوریحان بیرونی ها و خوارزمی ها و رازی ها، همه و همه که بیرون از شماره اند، از مشرق اعجاز شما تکثیر شدند.

درود بی پایان ایزد منّان بر تو و بر شیعیان و رهروان پاک و نیک نهاد تو باد!

درودت باد!

درودت باد که آمیزش علمت به حلم خداوندی، کافرانی چند را لباس عافیت اسلام پوشانید.

سلامت باد، ای فرزند مکّه و منا!

سلامت باد، ای سلاله بطحا!

سلامت باد، ای ذریّه پیامبر دانش و بینش!

سلامت باد، که خود، چه خوش به جابر انصاری فرمودی:

«وَ اللّه ِ یا جابِرُ لَقَدْ اَعْطانِیَ اللّه ُ عِلْمَ ما کانَ وَ ما هُوَ کائِنٌ اِلی یَوْمِ القِیامَةِ»

ای جابر! به خداوندی خدا سوگند! پروردگار علیم و عظیم، علمِ هر آن چه بوده و هر آن چه تا روز قیامت خواهد بود را به من عطا فرموده.

ای ستاره پنجم، معصوم هفتم، شکافنده علوم، امام باقر علیه السلام!

سلام بر تو، روزی که دیده به جهان گشودی و روزی که شهید، دیده از جهان فرو بستی و روزی که برانگیخته خواهی شد.

وَ السَّلامُ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَ یَوْمَ اسْتُشْهِدَ وَ یَوْمَ یُبْعَثُ حَیّا.

ص: 48

مرهم نهادن بر زخم تهی دستان بود؟

جز نگاه مهربان تو، کدامین نگاه می توانست غربتِ آوارگانِ بی هم نفس را بنوازد؟

اگر بلندای نظر شُکوهمندت نبود، چه کسی حریم تربتت را - که قدسیان بدان تبرّک می جویند، به درگاهیِ کتابخانه می سپرد؟

تو کیستی؟ آه ای شکوهمندترین جلوه معرفت! تو کیستی؟

این تویی که آسمان به بارگاه نورانی ات رشک می برد و ستارگان، بزرگی و عزّت نفس تو را می ستایند.

این تویی که حوزه های اندیشه اسلامی، به نامت افتخار می کنند و فانوس یادت را فرا راه آیندگان، روشن نگه می دارند.

تویی آن قله دست نایافتنیِ فقه، که گفتار و رفتار زندگی ات، آیینه تمام نمای اندیشه هایت بود و شیفتگان حضرتت، صداقت انبیا و اولیای الهی را در قامت تو می دیدند! ای رفته تا بی نهایت جاودانگی!

سکوت و شیونِ در هم آمیخته آن روز «قم» را که مصداق تمام معنای غم شده بود، کی می توانیم فراموش کنیم، که تمام نگاهمان را در سوگت گریستیم و عروج آسمانی ات را که نهایت پروازهای عارفانه بود، مشایعت کنان به تماشا ایستادیم؟

با تمام غربتی که در دل هایمان انباشته شده بود، با تو وداع می کردیم؛ وداعی بسیار تلخ! ای عظمت جاری در نگاه زمان!

چنان از یادت سرشاریم که مثل غروب های جمعه، می خواهیم زمزمه کنیم:

مگر به یاد تو اشکم صفا کند، ورنه

دلم گرفته در این روزهای بارانی

درود خداوند و اولیای الهی بر مجاهدت های صادقانه ات باد، که فراموش ناشدنی اند! ان شاء اللّه که در سایه شفاعت کوثر و عنایات زهرایی اش علیهاالسلام، دستگیرمان در روز جزا خواهی بود؛ ان

ص: 50

شااللّه!

کتابخانه او، فرهنگستان بزرگ و غنی علمی است که گنجینه نسخه های خطی آن، با بیش از پنجاه هزار عنوان نسخه خطّی نفیس و بی همتا، مایه مباهات و نشانه عطش شعله ور آن بزرگ مرد، به پیشینیان علم و فضیلت و آثار ارزنده آن ها است که برگ های زرّینی، از جمله: دستخط مبارک بزرگانی چون شیخ طوسی و محقق حلّی و علامه حلّی و صاحب جواهر و محقق کرکی و شیخ انصاری و شیخ بهایی و فیض کاشانی و... و فیلسوفان بزرگ اسلام، ملاصدرای شیرازی و میرداماد، بر تارَک آن می درخشد.

و عاقبت پس از عمری درخشش، به غروب ناگزیر تن سپرد و در شامگاه هفتم شهریور نود و ششمین تابستان نورافشانی و ثمر رسانی اش، دیده بر هم نهاد، اما مَردِ نکونامی بود که هرگز نمُرده و نخواهد مُرد؛ چه، «مرده آن است که نامش به نکویی نبرند»

حق هم این بود که مهر سپهرنشینی که سیّارگانِ مدارش را برای دستیابی به چشمه زلال دانش و بینش، به تحمل رنج ها و در کشیدن مرارت ها تشویق می فرمود، خود نیز چنین باشد که زحمات طاقت فرسا را به آغوش کشد و با روزه های استیجاری و پیشه های تن گداز، انبوهی کتاب عشق، اَنبان کند، تا خانه ای بس عظیم از نگاشته های معرفت و کمال فراهم آورد و سرانجام، در راهرو ورودی کتابخانه خویش، زیر پایِ محققان علوم آل محمد صلی الله علیه و آله وسلم، جاودانه شود؛ که فرمود:

«مرا در کتابخانه عمومی، زیرا پای محققان علوم آل محمد صلی الله علیه و آله وسلم دفن کنید.»

روحش شاد و راهش پر رهرو باد!

کسی که خود سال ها در کنار نخلستان اساتید، نشسته بود و از رطب معرفت و دانش آنان کام روان خود را شیرین کرده بود، هم او که میوه های رنگارنگ دانش را در بزم علمی خود، به دوستان علم و آگاهی عرضه می داشت.

مردی که داستان عشق او به اهل بیت، داستان برگزیده عرش و فرش گشت و بازار عشق مجنون را بی رونق کرد.

آیه اللّه مرعشی نجفی، در مدت عمر شریفش، اولین کسی بود که دکه های راز و نیاز خود را پیش از اذان صبح، در حرم و حریم حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام می گشود. حساب های پس انداز ثواب اعمالش سر به فلک کشید و بستان های مدارس علمیه و باغستان های کتابخانه های بی نظیرش، او را از جمله ملاّکین آخرت و بهشت قرار داد. کسی که عکس حمایت های بی دریغش از انقلاب اسلامی و تصاویر هم نوایی اش با امام خمینی رحمه الله و تابلوهای باقیات صالحاتش در تالار جهان اسلام، همچنان ماندگار است. اگر چه گل وجودش در بوستان انقلاب خالی است، اما فروغ علمی «شهاب الدین» هنوز هم در آسمان تشیع درخشان است.

تا در آیند از پی هم صبح و شام

بر تو و بر تربت پاکت سلام

ص: 53

و عشق، شمعی است نورانی و داغ، که تنها واله ترین پروانگان، تابِ این عشقبازی را دارند.

و عشق این است... آری! این است...

و مگر شما چه کرده بودید؟ به کدامین گناه؟ مگر جز این بود که قوم خویش را راهی به سوی شمع منور گشوده بودید؟ گفته بودید که با بال های بسته نمی توان پروانه بود؛ پس یوغ از بال خویش گشودید؛ از قوم پروانگان نیز.

و این گناه شماست. و این همان جرم نابخشودنی ست در مکتب شیطان پرستان ظلمت نشین

که چشمانشان، تحمل نور هیچ شمعی را ندارند و چشم دیدن آنانی را نیز که می خواهند روزی در شمعستانِ منور، بال بزنند.

چگونه می شود نوشت؟ آن لحظه را اگر بنگارم که بال های وسیع شما در حال سوختن بود، قلم به یکباره در دستم آتش می گیرد. لحظه انفجار، دفترم را تکه تکه می کند. جسمِ پروانه وارِ سوخته شما را در خاک که می نهند، نفسم بند می آید. بیش از این اگر ادامه دهم، خود نیز خواهم سوخت. چگونه می شود نوشت؟ واژه «رجایی» را که تکرار می کنم، مرا با خویش، به سرزمین وسیعی می برد که در آن، بوستان های منوّری است سرشار از شمع های روشنی که هرگز تمام نمی شوند. کلمه «باهنر» را که می نویسم، حسّی غریب، دستانم را در خویش می فشارد و مرا عمود می کشاند به سمتِ ابرهایی که بر آن ها قصرهایی بنا شده است؛ که بر دروازه هر کدام، یک جفت بال سوخته آویزان شده است.

آری! این طریقت پروانگان است.

و اینک، تمام شمع ها و پروانگان، چشم دوخته اند به مسیر پرواز یک جفت پروانه شهید دیگر که با بال های نیمه سوخته ای که هنوز شعله می کشد، به سمت خورشید، بال گشوده اند.

ص:55

وجود «امامت» در زمین که همان «حجّت» الهی است، مثل بارش باران است؛ هر کس به کمال ذاتی خود، فیض می برد! هرکس به قدر معرفت، خوشه چین رحمتش می شود!...

... آن روز، غمی سنگین بر دل «سامرّا» نشسته بود و غربت و تنهایی خانه، از حادثه ای تلخ خبر می داد؛ انگار تمام ثانیه ها را اندوهی ژرف فراگرفته است.

با تأثیر لحظه به لحظه «سمّ» بر تن مولا علیه السلام، آثار غریبانه ترین عروج زودرس، از چهره نورانی اش می تراوید؛ غریبانه تر از تنهایی «بقیع»! غریبانه تر از غربتِ «توس»!

تنها دست های مهربان فرزندش - امام حسن عسگری علیه السلام - بود و تنی تب دار، که مثل شمعی

نیمه جان، در حال پیوستن به آسمانی از نور و تجلّی بود.

گویی دلش هوای دیدار پدر داشت؛ عطر «کاظمین» از نگاه محزونش می تراوید و به لحظه های شهادت او می اندیشید! و اینک، غربتش شبیه پدر، شهادتش شبیه شهادت پدر و تنهایی و دوری اش از مدینه، درست مثل لحظه های شهادت پدر بود.

آه که چقدر جانکاه است، اندیشیدن به زندگی و شهادت تو؛ مولاجان! با آن مراقبت های شدید و دون طبعی های «متوکل و معتزّ»!

مولاجان!

یا علی بن محمّد النقی علیه السلام؛ اَشْهَدُ اَنّکَ کَلِمَةُ التَّقوی وَ بابُ الهُدی وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقی وَ الْحُجَّةُ عَلی مَنْ فَوْقَ الْاَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّری»(1)

سلام بر لحظه های غریبانه ات که سرشار از هدایت و رحمت بود!

سلام بر وسعت اندیشه هایت که مثل کهکشان قبله نما، هادی گم کردگان راه است!

سلام بر صداقت نگاهت که دوست و دشمن را مجذوب خویش می کرد!

سلام بر لحظه لحظه زندگی ات؛ تا شهادت!

و سلام بر شهادتت! که لحظه ای تلخ در تاریخ و داغی همیشگی بر دل های مؤمن است! امید که دست مولایی ات، در همه حال، دستگیرمان در دنیا و شفاعتت، روسپیدمان در روز جزا گرداند. ان شاءاللّه

ص:57

به طراوت غزل های «حافظ» سخن می گفت و باوقار حکیمانه های «سعدی» رفتار می کرد.

تواضعش به ملایمت مینیاتورهای صفاهان و پشتکارش به صلابتِ «دماوند» بود.

آری! دماوند، درست مثل دماوند! حتی روبه روی دانشمند سترگی همچون «انیشتین»! درست مثل دماوند، با پشتوانه ای به طول تاریخ!

وارثی شایسته برای تمام «رازی»ها و «بوعلی»ها، «فارابی»ها و «خیّام»ها!...

وارثی شایسته، از آن همه شایستگی های بی نظیر در تاریخ علوم!

آشنا با نام و آثارش حتی تمام گستره های فراتر از جوّ!

آشنا با نام و آثارش، تمام کسانی که در آن سوی آب ها، به علم و فن آوری خویش می بالند! «پدری» شایسته برای علم نوین ایران و استادی فراتر از علم! که علم حقیقی را «ایمان» به آرمان هایش می دانست و هیچ گاه تن به سایه ذلّت بار بیگانگان نسپرد و منّت پذیر سفره آنان نشد.

دلش تنها برای «وطن» تپید و تا جایی که توانست، ایمانش را به «حُب الوطن...» ثابت کرد! وطنی که در نظر بیگانگان - مثل کودکی یتیم - نیاز به توجّه و سرپرستی داشت! و آن بزرگمرد، آستین همّت بالا زد و در آن آشفته بازار «منیّت»ها، با تمام توان ساخت؛ آن فضایی را که دیگر دانش پژوهشی، نگران روشناییِ فرا راهش نباشد!

ساخت؛ آن بنایی را که نسل های آینده، بهتر درباره اش قضاوت خواهند کرد!

کاشت؛ آن درختی را که بار علمش، اکسیر عشق همراه دارد!

کاشت؛ آن بذری را که از تکثیرش، کویرهای غفلت را به بهشت های اندیشه تبدیل خواهد کرد!

... و امّا آن هجرت کرده جاودانه که امروز، با یادآوری نام و یاد و خاطره اش، دل اندیشمندان به مرثیه سوگش می نشیند، یک «ایرانی» دانشمند و یک «دانشمند ایرانی» بود که نام ایران را در آفاق «علوم نوین» زنده کرد و سفیر پیشرفت و فن آوری شد.

«مرحوم دکتر محمود حسابی» دانشمندی از تبار دانشمندان فاخر ایرانی بود که نامشان در طول تاریخ پرافتخار این کشور اسلامی زنده و ماندگار است و هرگز از اذهان مردم فراموش نخواهد شد.

روح سترگ و آسمانی اش شاد و یاد و آثار جاودانه اش، یادگار ارزنده ای برای اهالی علوم و فن آوری باد!

ص:59

قهرمانی که در دادگاه حماسه اش، ختم باند مخوف ساواک را اعلام داشت و مهر بطلان برسند زندگی خوارج زمان - گروه فرقان - زد و تیرهای تهدیدها را با جلیقه ضد گلوله ایمان به تن خرید و در عرصه عرفان، شهد سخنان علی علیه السلام را می نوشید و ذوب در مرام امام خود می گشت و ترنم جملات نهج البلاغه اش نم نم باران اشکش را به همراه داشت.

و سرانجام، او که از تار حماسه و پود عرفان و دیانت، لباس عزّت و طاعت به تن کرده بود و در بیابان دنیا و سیاست، دلیرانه از لابه لای خارهای شبهات و تیغ های کوچک و بزرگ گناه، با عصای احتیاط و بندگی عبور کرده بود، از نردبان شهادت به بام عالم قدس رفت و همنشین افلاکیان گشت.

ص:61

لقمه اول از طعام مهر تو را که فرو دادم، روح عصیان زده ام، در کالبد ادب فرو نشست و آهنگ طغیان در اعماق وجود خاموش گشت! گویی کسی طبع سرکش مرا رام کرده باشد و خوی افسار گسیخته ام را لگام اطاعت زده باشد. شبیه مرکب را هواری شدم که چشم بسته نیز می تواند خانه صاحب را بیابد و او را بشناسد.

تو برای من، به مثابه چشمه محبت زلالی بودی که روح له له زنان من برای قطره ای از آن، سرگشته بیابان های خشن وجود انسان هایی شده بود که در قهر دایمی با خود به سر می بردند.

سر بر دامن عنایتت خم کردم و تو لبریزم کردی از «مهربانی» که مهریه آسمانی مادرت - فاطمه علیهاالسلام- بود!

خسته و ناامید به خانه ات آمدم،

اما عاشقانه از حضورت بازگشتم، با بدرقه ای از نگاه لطف و دعای خیرت که راه های ناامن زندگی را برایم رو به فرج می گشود.

آن چه تقدیر آدمی را برای رستگار شدنِ یا نشدن تغییر می دهد، آشنایی با کسانی است که بر سر راه زندگی تو قرار خواهند گرفت!

اگر تو امام زمانه من نبودی و من به جای خانه تو، به ملک دیگری سر کشیده بودم، اینک مجرمی بودم با سوء سابقه ای از گناه تنهایی خویش که به جبران شکست های پی در پی خویش، حرمانی دیگر را می آفریند، اما تو با حُسن وجود خویش، مرا از قعر جهنم باطنی ام بیرون کشیدی و روزنه امید، به بهشت زندگی ام را نشانم دادی!

خداوند سایه دست بابرکتت را از سر بی سامان دلشکستگانی چون من کوتاه نکند!

بشارتت باد ای «مدینه» عشق!

بشارتت باد ای خطه «توس»!

بشارتت باد ای سلطان خراسان، ای علی بن موسی علیه السلام!

بشارتت باد آمدن فرزند؛ فرزندی که در همه آفاق یگانه است! باعظمتی به وسعت تمام آسمان ها، که هیچ معمّایی برایش غامض و هیچ علمی برایش دشوار نیست.

فرزندی که آسمان، به سخاوت دست هایش غبطه خواهد خورد!

فرزندی که با حضور سبز خود، مسیر امامت را تا رویش اولین سپیده موعود، ادامه خواهد داد!

فرزندی که نخوتِ مستبدّان را با بردباری علم خود، خواهد شکست.

و چرخه آوازه اش، حیرتیان لاهوت و ناسوت را مفتون خویش، خواهد کرد!

... با تمام خردسالی اش، خاک پای «ابن

الرضا» را آسمان، سُرمه خواهد کرد و زمین، شکوفه های گیلاس را به پایش خواهد افشاند!

دست هایش که سخاوتمندترین فصل سبز هستی اند، آسمان را با قنوتش، زمین را با نگاهش، مسکینان را با ملاطفتش و درماندگان را با اجابتش، مثل نسیم بهاری، خواهد نواخت و عشق، در حوالی نگاهش، به اوج هیجان خواهد رسید. صبرِ تمام محافل و مجالس، با نام مبارکش آذین خواهد شد و با وجود خُردسالی، پیران راه را راهنما خواهد بود!

چشم ها به نگاه مهربانش و قلم ها به نجوای آسمانی اش، دوخته خواهد شد!

به قامت آسمانی اش، هستی تواضع خواهد کرد و بر قدوم مبارکش، عرش، حریر عاطفه خواهد گسترد!

می آید، تا ادامه دهنده وقار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، صبر علی علیه السلام، معصومیت زهرا علیهاالسلام، سخاوت حسن علیه السلام، شهامت حسین علیه السلام، عبادت سجاد علیه السلام، علم باقر علیه السلام، حلم صادق علیه السلام، مظلومیت کاظم علیه السلام و کرامت رضا علیه السلام باشد!

می آید، تا شور ولایت را در نگاه تک تکِ ستاره ها بدمد!

می آید، تا شوق سخاوت را در سینه تک تک ابرها بکارد!

می آید، تا نبض دست های خالی را با تبسّم های آکنده از مهربانی، پیوند بزند!

ص:64

می آید، تا تمام نگاه های فقیرانه را با نسیم یادش، بنوازد!

می آید، تا یگانه فرزند روزگار خویش باشد که حتی آینه ها به زیبایی و کمالش رشک می برند! درود بر آمدنش! درود بر لحظه های سبز شادمانی! درود بر لحظه های بلورین تولّد! درود بر آمدنش که سبزترین نهال «امامت» خواهد بود و در سایه سارش، آسمان، خستگی از تن خواهد زدود!

درود بر زیبایی زندگی اش که جاری ترین لحظه های سخاوت را با «یا اَجْوَد الاَجْوَدینْ» تفسیرکرد!

و درود بر آمدنش که ما را به بهاری جاودانه، بشارت می دهد!

مولاجان! خوش آمدید.

ای آیه سخاوت خدا، امام جواد علیه السلام! به زیارت تو که آمدیم، دیدیم که بر بلندای غربت به اهتزاز درآمده ای و همتای جدّ غریبت امام مجتبی علیه السلام، تا اوج ارتفاعات مظلومیت صعود نموده ای. کدامین زخم، ناسورتر از خنجر فتنه و

کینه همسر می تواند باشد؟ آخر حافظه تاریخ، چگونه سوزِ این نیشتر را در خود باور می کند که مردی، بانوی خانه اش را عِماد خویش سازد و او عِناد به پایش بریزد و در اوج خستگی، به انگوری زهرآلوده، عطش از کام او بنشاند؟!

صورت به غبار مقدمت می ساییم و خاک درت را سجده گاه خویش می سازیم و بدین سان، خویشتن را برکت می دهیم که ماه پاره مایی و جگر گوشه ولی نعمتِ اقلیم بلند ایران زمین امام علی ابن موسی الرضا علیه السلام.

خوش آمدی! قدم بر چشم ما بگذار و ما را خجسته کن.

ص:66

شهید، یعنی: راز ماندگاری انسان در دل تاریخ! رازی که تقدیر ازلی انسان های آزاده است؛ انسان هایی که جز ذات مقدس خداوند (جلّ جلاله)، به کسی، قدرتی و مقامی نمی اندیشند و از آن چه دارند، به خواست خدا، دل می بُرند.

و شهادت، یعنی: گذشتن از خاک و پیوستن به افلاک!

گذشتن از رود و پیوستن به دریا! جاری شدن در دقایق نابِ «جاودانگی» ...

آن روز، «میدان ژاله»، در انتظار عروج کسانی بود که در روز ازل، «قالوا بَلی» گفته بودند؛ کسانی که آزادی و آزادگی را زندان و شکنجه و شهادت را به خفت زندگی با طاغوتیان، ترجیح می دادند و از دقایق ناب عاشورایی شدن، با آغوش باز استقبال می کردند.

آن روز هم مثل همیشه، «حق»، خود را در مقابلِ «باطل» می دید؛ باطلی که جز به کشتن نمی اندیشید و حقی که جز به کشته شدن و شهادت!

انگار درهای آسمان باز شده بود و عطر بهشت، از سمت آسمان می وزید!

پلکان هایی آکنده از نور، در میدان ژاله گذاشته شده بود و تن های سرخ گداخته از گلوله ها، در آغوش پرندین فرشتگان، آرام می گرفتند.

گویی میدان، در ازدحام «تصاویر» گم شده

است؛ تصویر دستی که داغ بر پیشانی تاریخ می گذاشت!

تصویر پایی که برهنه، ردّ خون را تا ابدیت جاری می کرد!

تصویر گلوله ای که صدای زمان را با تکثیر خرده شیشه ها، درهم می آمیخت!

تصویر چکمه هایی که با رد پای خونین، فریاد آزادی را در کوچه های بن بست، خاموش می کرد!

تصویر لحظه هایی که با بوی باروت و اشک و شهادت عجین شده بود!

... آن روز، میدان ژاله، تصویر عاشقانه «قالوا بَلی» را به تماشا ایستاده بود و دلباختگان شهادت، به سمت آهنگین صدا بال می گشودند؛ صدایی که با عطری خاص، طنین انداز می شد: «اُدْخُلُوها بِسَلامٍ آمِنین».

صدایی که هنوز هم عطر حضورش، هر سحرگاه، در میدان شهدای «ژاله» می پیچد و نگاه انقلاب اسلامی را به طلوع خورشید حقیقت می سپارد، که از پس سال ها انتظار، در سپیده ای بشکوه، به

ص:68

ندبه های صبح آدینه پایان خواهد داد؛ صبح آدینه ای که تمام شهیدان، به عظمتش سلام می دهند و ما خاک نشینان، در حسرت آمدنش مانده ایم تا منتقم حقیقی خون شهدا، از پشت دیوار «غیبت» بیرون آید و بساط ستم، از تمام جهان برچیده شود.

سلام به روح پاک شهدای انقلاب اسلامی؛ شهدای سرفراز 17 شهریور سال 56 و شهدای پرافتخار کربلای ایران! روحشان شاد و راهشان پر نور باد!

ص:69

حجمِ کیسه های طلا محاسبه می کنند. پس آن که سلامت برای خلیفه بزرگ آرزو کرد، بی شک در ذهنِ خود، شمشیری برای پیکر خلیفه صیقل می دهد.

امّا من اینک از اعماق قرن های آینده فریاد بر می آورم: من اهل روزگاری هستم که در آن، کوفه یک جزءِ از تاریخ بسیار گذشته است. من

می دانم که کوفه با تو چه خواهد. کرد مولا! می دانم که با فرزندانت چه خواهد کرد. راه درازی است این چندین قرن فاصله، امّا چنان فریاد می کشم که طنینِ ضجّه ام، گوشِ آسمانِ کوفه زمانِ تو را بخراشد.

یا مولا! دیارِ راستینی نیست این دیار، بر گرد! این ها همان جماعتند که آن گاه که به جهاد بخوانی، گرمای تابستان، جهادشان را تعطیل می کند و سرمای زمستان نیز. این ها همان جماعت نهروانند و صفین و حکمیّت و...

کوفه، تکیه گاهِ قدرتمندی برای خلافت تو نیست مولا! برگرد! من از زبان تمام فرشتگان با تو سخن می گویم و از زبانِ تمامِ نخلستان های عرب و تمام چاه های حجاز.

مولا، برگرد! من از زبان کسانی با تو سخن می گویم که سلامت بادِ خلیفه را از دل به زبان جاری می کنند، نه از مغز منفعت طلب.

مولا! اگر کوفه را اقامت گزینی، دیر نخواهد بود که تصویر تیغِ زهرآگینِ پسر «ملجم»، ذهن تاریخ را خراشی ماندگار بر جای گذارد.

دیر نخواهد بود که «اشعری»، انگشتر از دستِ خویش بیرون آورد.

دیر نخواهد بود که شترِ سرخ مویی، از خونِ یاران وفادار، خاک تشنه کویر را گِل کند.

برگرد، مولا! کودکان یتیم را گرسنه مگذار! اینک پشتِ درهای خانه ات، کاسه های شیری می بینم که برای زخم زهرآلوده تو، در دست کودکانِ یتیم می لرزند و چشمه های اشکی می بینم که دریا دریا از دیدگان درد دیده فرو می ریزد، مگذار ظرفِ تاریخ، لبریز جفاکاری کوفیان شود. مولا، برگرد! کوفه را به حال خویش بگذار تا در رکودِ مرداب گونه اش بپوسد و خاکستر شود.

این شهر، شهر تو نیست! بگذار بماند برای آنان که از جنسِ همین دیارند. بگذار بماند مولا، برگرد!...

ص: 71

مردی که میدان جنگ، برایش مصلّی و دارالخلافه، برایش میدان مبارزه با نفسْ خواهد بود و فرشتگان، با غریو «و العادیات»، برایش

سرود فتح، خواهند خواند!

کعبه بود و سرود سبز ولایت که غریو «یا علی» را همراهی می کرد!

کعبه بود و «نوزادی» که تمام ستارگان را به میهمانی ولادتش فرا خوانده بود و عطر بهشت، از تراکم فرشته ها، فضای کعبه را فرا گرفته بود.

کعبه بود و خیل فرشتگانی که با گلاب های بهشت، مولود زیبای فاطمه، بنت اسد علیهاالسلام را شستشو می دادند. کعبه بود و میزبانیِ بی نظیری که هیچ گاه سابقه نداشت! کعبه بود و نور سبز امامت!

تمام اهالی آسمان و ملکوت خداوند، برای عرض «تهنیت» فرود می آمدند و دسته دسته، پرچمی از نور را همراهی می کردند که بر آن، اسامی مبارک و القاب حضرت مولا نوشته شده بود:

یا عَلیّ المرتضی، یا امیرَ المُؤمِنین، یا وارِثَ المُرسَلین، یا سَیِّدِ الوَصیِین، یا حُجَةَ ربِّ العالَمین، یا قآئِدَ الْغُرِّ المُحَجِّلینَ، یا آیَة الکُبری و النبأ العظیم... و تمامی فرشتگان، مسرور از این لحظات نورانی، برق نگاه کودکانه اش را به تماشا ایستاده بودند.

در نگاه کودکانه اش، برقی دیده می شد، از جنس آسمان؛ از جنس اِنّی اَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُون! نگاهی که ما شاء اللّه ُ و تَبارَکَ اللّه ُ (جلّ جَلاله) از آن می تراوید!

نگاهی که حتی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم را به تسبیح خداوند، وا می داشت!

نگاهی که حتی صدیقه کبری، فاطمه زهرا علیهاالسلام را به آرامش می خواند!

نگاهی که یتیمان کوفه به آن عادت کرده بودند! نگاهی که پیرمرد نابینای خرابه نشین، از احساس آن لذّت می برد! نگاهی که مالک اشتر رحمه الله را به خلسه های عارفانه می سپرد!

نگاهی که تمام معارف الهی را در جام صبرِ امام حسن علیه السلام می ریخت!

نگاهی که مایه صبر زینب علیهاالسلام و باعث شجاعت اباعبداللّه علیه السلام بود!

... و نگاهی که مفهوم مهربانی بود و مصداق بهشتِ «دارالسلام»؛ و این برق محبت، حتی در میدان جنگ هم از نگاه حضرت مولا علیه السلام محو نمی شد.

عطر «امامت»، تمام فضای آسمان و زمین را معطّر کرده بود و این را تمامی گل ها و پروانه ها، حتی تمام لاله های صحرایی، احساس می کردند! عطری که از «کعبه» تا «نجف»، پروانگان عاشق را مست رایحه خود می کند و سحرگاهان، از مسجد کوفه به مشام جان می رسد!

ص:73

مولاجان! حیدر کرّار! با تمام ارادت، تو را می خوانیم: اَلسَّلامُ عَلَی اَلشَّجَرَةِ اَلنَّبَوِیَةِ وَ الدَّوْحَةِ الْهاشِمیةِ الْمُضیئَةِ الْمُثْمِرَةِ بِالنُبُوِّةِ الْمُؤنِقَةِ بِالْأَمامَةِ ... «درود بر تو ای شجره طیبه نبوت و گُلبنِ آل هاشم، که با نور پرثمر و درخشان نبوّت و گل و ریحان های امامت، آراسته شده ای...

اَلسلامُ عَلیک و عَلی اَهلِ بَیتِکَ الطَّیِبینَ الطَّاهرینْ. درود بر تو و بر اهل بیت پاک و پاکیزه تو باد!

نمی دانم راز علی چیست؟ راز تنهایی و چاه، هیبت و صبر؛ راز استخوان شکسته در گلو چیست؟ راز مردی که درِ خیبر را با ضربتی از جای می کند و پر هیبت ترین پهلوانان قریش را با دبدبه و کبکبه شان، به زمین می کوبد، راز فریادی با آن رسایی نشسته بر قله سکوت، راز آن سکوت غریب چیست؟

نامت بزرگ است؛ نام غیور غریبت.

نامی که چون حرف رسالت و دین، نام محمد و نجات انسان پیش می آید، در عین غیرت و قدرت، سیلی خوردن فاطمه علیهاالسلام را می بیند و سکوت می کند.

نمی دانم راز این نام بزرگ، این روح غریب چیست؟

برابرِ تو قد کشیده است. حجرالاسود به خویش می لرزد و ناگهان شکافی عظیم در دلِ سنگ های بر هم ایستاده پدیدار می شود، و تو را به خویش درمی کشد. حیرت از همه پنجره های مکه بیرون می پاشد. مسجدالحرام روشن شده است. پای که از کعبه بیرون می نهی، با فرزندی در آغوش، اطمینان و ایمانی عمیق، همه وجودت را فرا می گیرد، همچنان که نگرانی بزرگی در تو جان گرفته است. فرزند کعبه است که در آغوش تو آرمیده و تو طعم شمشیر زهرآلود را از هم اینک بر فرق فرزندت حس می کنی. و جفای آن همه مردم جفاکار را نیز. و کوفه را و همه چاه های صبوری که فریاد فرزند تو را از هم اینک در خود می شنوند. همه را می بینی، روشن تر از ماه چهاردهم. این تقدیر محتومی است که بر پیشانی های بلند، نگاشته شده است و بر اندیشه های کشیده ای که زیر سقفِ کوتاهِ آسمان نمی گنجند.

اینک از راه رسیده ای مرد! پس تمامِ زمین جشن گرفته است؛ آن چنان که روزِ رفتنت به سوگ خواهد نشست. کوه ها و جنگل ها، دشت ها و دریاها، به احترامِ حضورت قیام می کنند و ستاره های نزدیک، پرفروغ تر می شوند. کمانِ رنگینِ آسمان، بی آن که حتی بارانی باریده باشد، پُررنگ تر از

همیشه زاده می شود و فرشی می گستراند زیرِ گام های مردی که از آسمان رسیده است. و آسمان به خویش می بالد و زمین نیز. گرچه هیچ یک، میزبانان مهربانی نبودند مهمانِ خورشید را ...

و دیوار، پُشتِ گام هایش بسته شد؛ آن گاه که از کعبه بیرون آمد. آری! علی علیه السلام از راه رسیده است.

فاطمه! از درد شکوه مکن، خداوند، تو و فرزندت را از عنایت بی حدّش سرشار می کند.

فاطمه! علی در پاک ترین خاک و منزّه ترین مکان هستی، چشم به جهان می گشاید. دردهایت را فراموش کن. لبخند علی، جانت را تازه می کند.

به او نگاه کن! عطر ملکوت را استشمام خواهی کرد.

کعبه... فاطمه بنت اسد... علی علیه السلام...

فرشتگان... و خدا.

«یا فاطمه سَمّیهِ علیّا فهو علی، و اللّه ُ العَلیُّ الأَعلی یَقولُ: انّی شَقَقْتُ اِسمَهُ مِن اِسمی، و أَدَّبتُهُ بِأَدَبی، و وَقَفْتُهُ عَلی غامِضِ علمِی...»

[ای فاطمه! نام این مولود را علی بگذار، که خدای علی اعلی می فرماید: من او را از نام خود جدا کردم و به ادب خود ادب آموختم و بر مشکلات علم خویش او را واقف ساختم.]

کاش تاریخ، امروز را به خاطر بسپارد! کاش آنان که در فردایی نه چندان دور، بر سینه چاک چاک مولود کعبه، زخم خیانت و جهل و نامردی می زنند، امروز را به خاطر آورند!

کاش آنان که علی علیه السلام را دیدند، او را می فهمیدند!

کاش علی علیه السلام به «ما» می گفت: «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی».

صدای همهمه، بیشتر شد؛ بنت اسد داخل کعبه شد و ابوطالب، این خبر دلنشین را مشتاق شد و به جستجوی همسر شتافت.

نه! کسی راه به کعبه ندارد؛ کعبه اکنون مهبط فرشتگان است!

سه روز گذشت و برای ابوطالب، سه هزار سال گذشت. و سرانجام یک روز نسیم، عطر یک خبر دل انگیز را به مشام تشنه ابوطالب رساند و روح

و جانش را صفا داد.

... و آفتاب طلوع کرد؛ آن هم از کعبه

فاطمه، ماه را در بغل گرفته بود! صدای همهمه بیشتر شد؛ این کودک چه قدر عظمت دارد! به دنیا آمد و «علی» شد. ابوطالب، به شکرانه وجود علی، میهمانی باشکوهی داد و گفت: به برکت حضور این کودک، هر که به میهمانی می آید، باید اوّل هفت بار به دور کعبه طواف کند!

دیدار علی قداست دارد! اول باید پاک شد، مطهّر شد، آن گاه به دیدار علی رفت!

پیامبر رحمت، طفل را در آغوش گرفت! آفتاب، ماه را در بغل گرفت و ماه، پلک گشود و به یمن دیدار آفتاب، تبسّم کرد.

و ماه، از آغاز تولد، برادر آفتاب شد! مولا! ای که تمام واژه ها، از توصیف عظمت تو عاجزند! و ای آن که تمام عقل ها از درک بزرگی ات قاصر! چه تقدیر دلنشینی داری! می آیی از کعبه و می روی در خانه خدا! علی جان!

درمانده ام از وصفت که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم چه زیبا فرمود: «اگر تمام درختان قلم شوند، تمام دریاها مرکب و تمام انس و جن کاتب، باز هم نمی توانند ذره ای از فضایل علی را بنویسند».

پس مرا ببخش که جسارت کردم و خواستم شکوه تو را، در قالب واژه های زمینی به تصویر کشم! مگر می شود لحظه های عمیق حیدری را نوشت؟

تو همانی که در بدر و احد حماسه آفریدی و در خیبر، آسمان و زمین را به تحسین واداشتی. تو همانی که صورت بر آتش تنور پیرزنی گرفتی و صولت صفدری را با شادی کودکان قسمت کردی!

نه! بگذار خاموش شوم که هرگز قادر به گشودن سرّ خدا نیستم!

بگذار تو را به اندازه درک خودم دوست بدارم؛ آن قدر که در قلب کوچک من. جای شوی!

ص:78

واصلان حق، این طبیبان روح، نسخه های خود را در شفا خانه اعتکاف، تقدیم انسانیت نموده اند؛ چرا که با اکسیر اعتکاف، مس دل به طلای حرم الهی تبدیل می شود و بهشت آرامش به دل های آسمانی ارزانی می شود.

هیچ کنجی بی دد و بی دام نیست

جز به خلوتگاه حق آرام نیست

کهکشان ها فریاد می کنند. باید دانست که در ورای غفلتِ همه مردمانِ در خواب فرو رفته، کسی هست که از روحِ خویش در ما دمیده است، در من و تو، و این، همان چیزی است که هرگز فراموش نباید کرد.

وَه که چه شب های سرشاری! چه روزهای لبریزی! اینک سه شب است و سه روز که تنها به تو اندیشیده ام. تنها تو را خوانده ام حس می کنم که

سبکبارتر، بر می خیزم. حس می کنم که رنگِ زلال تری به خویش گرفته اند، همه دیوارها و پنجره ها، همه آدم ها، همه ابرها و پرندگان و آب ها، حس می کنم که مهربان تر شده ام، حس می کنم که ابلیس ها از من می گریزند و ابلیس زدگان، با شرم از کنارم عبور می کنند. آری! حس می کنم که راضی ام...

وَه که چه شب های روشنی! چه روزهای شفّافی! این خلسه عظیم بگویید چیست که این گونه مرا به خویش در ربوده است؟ این چه سِحری است که این چنین مرا از گوشه کوچک یک مسجد، به اعماقِ وسیع ترین افق ها می کشاند؟

این چه نیرویی است که هر لحظه در من زاده می شود و تکرار می شود؟ هر لحظه سنگین تر می شوم و امّا این وزن، چه سبکبارم کرده است!

و تا یک سال دیگر، قدرتی در خویش می بینم که یک سال، مرا به پیش خواهد برد. یک سال مرا زنده نگاه خواهد داشت و یک سال، همواره در گوشم زمزمه خواهد شد، همان نامی که همیشه مشتاقِ شنیدنِ آن بوده ام.

سجاده ام بی تابی می کند. قرآن، مفاتیح، چادر نماز... کوله بار سفر را مهیّا می کنم.

با چشم هایم قرار گذاشته ام آرام ننشینیم. به دست هایم قول داده ام شکوفه خواهند کرد.

«حیّ علی خیر العمل» دو رکعت عشق به جا می آورم؛ قربة الی اللّه اللّه اکبر.

باید حضور را تمرین کنم. جامه ام را به رنگ عدم در آورم، واژه هایم را تطهیر می کنم. باید

برای خواهش های دلم حکم تخلیه صادر کنم.

شیطان را به اسارت اراده ام در می آورم و نفس را زیر گام های استوار یقین، لگدکوب خواهم کرد.

... این جا هیچ کس شبیه هیچ چیز نیست. گرفتاران ناسوت، از بند هوا رها شده اند. عطر ملکوت، در تمام رکعت ها موج می زند.

شیطان، اسیر انسان می شود و انسان، حقیقتی که در خلوت این روزها خودش را مرور می کند.

تعلقات رنگ می بازد و سهم هر کس به اندازه وسعت سجاده اش می شود. مسجد، غرق در بوی خداست...

ص:84

در عصر یخبندان حق خواهی و احتضار عدالت، عدالت خواهان را زیر بال حمایت و فداکاری خود می گرفت. اتحاد جهان اسلام، کمک به مردم فلسطین، هم فکری با اندیشمند بزرگ شهید مطهری و تبعیت از امام خمینی رحمه الله گل هایی بودند که در زمستان مسؤولیت پذیری و بارش تهدیدها در گل خانه اندیشه و شجاعتش رشد می نمودند و زیر چتر حمایت وی، پرچم نهضت ملی نفت از سوز بی تفاوتی در امان بود و سرانجام بر باب عزت ملی و اسلامی وطن به اهتزار درآمد.

عظمت شخصیتش در آینه کلام حضرت امام خمینی رحمه الله جلوه ای زیبا دارد: «آقای طالقانی یک عمر را در جهاد و روشنگری و ارشاد گذراند... هیچ گاه در بهار بزرگ خود سستی و سردی نداشت رحلت این سردار بزرگ اسلام، داغ فراق بر جگر اسلام گذاشت؛ چرا که روح بلند او، ابوذر را، زبان گویای او شمشیر مالک اشتر را و اولین نماز جمعه او در دانشگاه تهران، فرشته تعهد و تخصص را و هجرت زودرس او گل را تداعی گر بود. روح والایش آسمانی تر باد!

ص:86

بگو که چگونه کشتی نجات حسین را سکان دار بودی و هنوز هم در گرداب های تحیر و گردبادهای استعمار، به داد انسانیت می رسی؟

زینب، ای مادر دو شهید و ای همسر عبداللّه جعفر، ابوالمساکین و ای مفسر غریب قرآن در کوفه! برخیز و اکنون طلوع زیبای خورشید حسینی

را در قلب انسان های آزاد دنیا بنگر.

ای امانت دار علم لدنی! بگو که از جام علم الهی و الهام او نوشیدی تا آن جایی که حضرت سجّاد علیه السلام با نگاه مهربانانه اش به تو گفت: شکر خدا عمه ام زینب یک شبه ره صد ساله رفته و به غمزه ای، مسأله آموز صد مدرّس گشته «اَنْتِ بِحَمْدِ اللّه ِ عالِمَةٌ غَیَرُ مُعَلَّمَة و...» ای مقرب ترین در بزم الهی!

بگو که جام های بلا را در امتحان «توفان پر بلای کربلا»، «طشت خونین» «سرشکافته» و پهلوی «شکسته» چگونه بدون هیچ شکوه نوشیدی و محو جلوه های حق بودی. و جز خوبی ندیدی؛ «ما رَأَیْتُ إِلاّ جَمِیلاً.»

و یا شاید در بی بازگشتی علمدار جوان که از او هیج به یادگار نماند، جز مشکی تیر خورده که از نوک پیکانش اشک می ریخت!

و یا شاید با فرو کشیدن تیر از پهلوی دریده قاسم، که با یک آه، حسین علیه السلام را از پا انداخت!

وقتی در آیینه شکسته بخت خویش می نگری، تازه

آغاز سپید مویی ات را در سیاهی گودال می یابی که به یکباره، پر از خون شد و خنجری از فقا، رگ جوانی تو را برید و تو ناگزیر از پا افتادی و خمیدی و پیر شدی!

بعد از آن، خرابه نشینی رقیه علیهاالسلام و نوازش لب های حسین علیه السلام با خیزران و استقبال سنگ و موهای خاکستری حسین علیه السلام در تنور و... فقط توانست موی سپید تو را به شفق خون بکشاند!

و اکنون، در این سیاهی شبانه مرگ، تو، نه مو سپید، که رو سپید، رخصت از خدای عشق می طلبی تا به زیارت کسی بروی که از ازل، زلفت به تار حیات او گره خورده بود!

فقط در آیینه چشمان حسین علیه السلام می توان تصویر جوانی دوباره زینب علیهاالسلام را دید!

تو کیستی، بانو! که حتی هنگام شهادت فرزند به خاطر ایثارت، به خیمه پناه بردی تا احساس شرم بر نگاه برادر ننشیند!

تو کیستی، بانو! که هم زبان صبر علی علیه السلام هستی، هم مایه آرامش حسن علیه السلام

هم آرام بخش دل پر تلاطم حسین علیه السلام هستی، هم دلگرمی و پشتوانه علی بن حسین علیه السلام! تو کیستی، بانو! اگر خواهری افتخار است، پس «خواهر یعنی زینب!» فقط زینب!

بانو! ای صلابتِ یقین! سخنت انگار از زبان پیامبران جاری ست!

این سخن تو بود، یا صدای علی علیه السلام بود که از حنجره تو برخاست؟

چه زیبا می شکستی غرور بت های دار الاماره نشین را! بیانت سوره سوره و آیه آیه، قرآن است! بانو! آن جا که تو ایستاده ای، همان جاست که موسی علیه السلام برهنه پاشد و به تجلّی ذات الهی سلام کرد! همان جاست که پر جبریل علیه السلام را، آتش غیرت سوزاند!

همان جاست که خداوند (جلّ جلاله) امر فرمود به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم که: اِقرأ بِاسْمِ رَبِکّ الَّذی خَلَقَ؛... سخن بگو، بانو! تا عرشیان، دختر علی و فاطمه علیهاالسلام را بهتر بشناسند! - گو این که ابن مرجانه با جهالت تمام تو را نشناسد...

سخن بگو، بانو! که این افتخار، تنها ارزانیِ «کلیم» نشده است.

سخن بگو، بانو! به جای آن حنجره خونین!

به جای آن خورشیدهای آرمیده بر نیزه ها!

حتی از زبان آن شیر خواره که حنجره داوودی اش بوسه گاهِ ناوک صیادان شد! سخن بگو، بانو! تا چوب خیزران، سکوت زمین را، با زخم زبان هایش نشکند! سخن بگو، بانو! که تاریخ، در انتظار طلوع زینب علیهاالسلام از مشرق اسارت است تا مفهوم آزادی را به بشریّت نشان دهد! سخن بگو، بانو! سخن بگو...

و امروز، سوگوار لحظه ای هستیم که تو آن روز، با تمام داغ و غربت، غریبانه با عالم خاک وداع کردی تا از ناراستی های زمانه، به مادر شکایت کنی!

ص:90

می رفتی، تا به پایان سخت ترین و تلخ ترین جدایی ها برسی!

می رفتی، تا شکایت بی وفاترین امت را به حضور وفادارترین پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم خدا، ببری!

می رفتی، تا داغ خاطرات «شام و مصر» را برای علی مرتضی علیه السلام، تعریف کنی!

می رفتی، تا در بهشت جاودانی خداوند، گاهواره «علی اصغر علیه السلام» را با آن تبسّم های شیرین، بگردانی! می رفتی، تا دوباره قصه های شبانه «رقیه علیهاالسلام» را از سر بگیری!

باز هم یاد تو و گریه های کربلایی!

باز هم یاد تو و ناله های نینوایی!

به راستی! نمی دانم، چرا این همه ارتباط نام تو با عاشورا محکم و ناگُسستنی است؟

حتی بر تمام زندگی ات سایه انداخته است!

سلام و درود خداوند و بندگان مؤمنش به روح سرشار از عصمت و عفت و استقامت باد!

مگر می توان از یاد برد، شیر دختر علی را، آن گاه که قصر خلیفه، زیر گام هایش به لرزه در آمده بود و از طنین سخنانش، ستون های بلندِ کاخ، به سمت ویرانی می خزیدند؟ به یقین «کربلا در کربلا می ماند اگر زینب نبود».

و اینک تو نیستی بانو! که «عاقبت» عاشورا، عاشوراییان را به خویش فراخواند. و تو که ستون عاشورا بوده ای، مگر می شود که همه رحل بر بندند و تو بمانی؟

کربلا، زمین بی وفایی نیست؛ پروازگاهِ تو کربلاست! گرچه، رسالتِ تو اندکی بیشتر به طول انجامید.

بار سنگین سفر بر شانه هایت نشسته بود و تو بانو! خسته و همچنان عطشناک، هر لحظه خاطرات بزرگ حماسه را در ذهن مشوش تاریخ، زنده می کردی؛ و این، رسالت تو بود. پس آن چنان خاک خیس خون کربلا را بر دوش بادها نشاندی و به اعماق قرن ها فرستادی، که مادام که بادهای سرخ در دنیا بوزند، عاشورا مرور خواهد شد. و آن چنان زمزمه حماسه را به گوش دریاها خواندی که تا آن گاه که اقیانوس ها زنده اند، در ارتفاع بلند هر موجی، نام «حسین علیه السلام»، طغیان می کند. و اینک، رسالت سنگین به انجام رسیده است. به آرامگاهت باز گرد؛ کربلا تو را می خواند و برادری که سال هاست چشم انتظار توست.

اینک، همه عزیزانت به استقبال تو آمده اند؛ به استقبال تو که به بدرقه همه عزیزان رفته ای، داغ همه را دیده ای و اینک نوبت توست. آماده باش برای پر کشیدن. درهای قفس به زودی گشوده خواهد شد.

خداحافظ ای تا ابد چلّه نشین کربلا، پرستوی زخمی خانه به دوش!

و خدا حافظ ای خاتون غم ها، زبان ناطقه بنی هاشم، کانون وفا، حیدر ثانی، ای ام المصائب، زینب!...

امشب را سبک تر سفر می کند و سنگینی بار رسالت خود را بر شانه های زمین می سپارد؛ آن سان که از آن موقع، شانه های زمین، در هر بهاری زخم بر می دارد و از دل زمین، گل های سرخ رنگ می روید. لاله، پلاک رنگین کربلاست و رسالت زینب، رساندن کربلا به مقصد است. لاله، دل پاره پاره شبگرد نینواست. لاله، دل خون شده زینب است.

بگذر ای مرگ برادر بر دوش

بگذر ای درد سراسر بر دوش

بگذر ای کرب و بلایی خاتون

سینه زخمی مادر بر دوش

بگذر ای مردتر از هر کوفی

بگذر ای پرچم حیدر بر دوش.

مژده باد تو را، زینب! که دیگر فردایی نیست، این شام غریبان آخرینِ تو را، که کوفیان، خاکستر بر سرت بریزند و بر اشک های جانسوز کودکان، نیشخند بزنند.

مژده بادت که دیگر، زنان قبیله تاریکی، بر مظلومیتت کِل نمی کشند!

خاتون!

دیگر راحت شدی و غم فردا را نمی خوری که سر خورشید را بر نیزه ها ببینی و از سوز جگر، سر

بر محمل بکوبی.

خانم!

نمی دانم که این دریای صبر را از کدامین آب حیات سر کشیده ای که صبر هم در مقابلت زانو زد.

اما سرانجام بعد از پنجاه و چند سال، مقنعه مشکینی را از سرت برداشتی و با لباس سفید به خانه ابدی ات رفتی.

ص:93

رزقگاهی برای خویش یافته اند.

و هان قدس شریف! تو را گرامی خواهیم داشت که ابتدا به سوی تو ایستاده ایم و از تو پُل بسته ایم به لایتناهیِ کهکشان های دوردست. اولین بال پرواز، تو بوده ای. تو را در اعماقِ ریا کاریِ فرزندان بنی اسراییل رها نخواهیم کرد و در چنگال ایشان از یاد نخواهیم برد.

ص:95

آه! این دست ها، این صداها، این فریادها... به راستی چه آمده بر سر این دست ها که این گونه جامه سیاه ننگ را بر تن هزار چاک فلسطین پوشانده اند.

اینان آیا به راستی همان شاعران خشمگین حماسه سنگند؟

اینان آیا صدای فریاد فلسطین همیشه بیدار را نمی شنوند؟

آیا نفس های زنده فلسطین را حس نمی کنند؟ آیا نمی بینند که ملت فلسطین هنوز زنده است و حاضر نیست لباس خواری و ننگ بر تن کند و تن به سازش دهد؟

گفتم: بهتان مگوی! اینان، ستارگان... ستارگان امیدند؛ حتی اگر ابری چنان سترگ، آسمان را گرفته باشد... ستارگان، آخر ستارگان، راه نشانِ روندگانانند. بهتان است...

نه...

گفتم و اشک، حلقه حلقه چشمانم را پرده گرفت و برپرده، ستارگان را دیدم. آری! ستارگان دروغین را که نقاب از صورت بر گرفته بودند و حقیقت سیاه خود را بر پرده اشک هایم، بی شرمانه به بازی نشسته بودند...

آه! چه می بینیم؟ چه می بینم خدایا!

چه شد سوگند خون و سنگ؟ چه شد پیوند فریاد و جان فشانی و ایثار؟

چه آمد بر سر شاعران حماسه و سنگ؟

نمایش نامه ای به نام «صلح»! صلحی که می بایست عروسک سفید - مخصوصاً با سرپوش عربی، در آن نمایش بازی کند! و عروسک سیاه، تمام لبخندهای مصنوعی را امتحان کند تا هر کدام به قواره لب هایش اندازه شد، بر لب بزند، بلکه طبیعی دیده شود!

اما باز هم مثل همیشه، نویسنده نمایش، بسیاری از عملکردها، حرکت ها، تصویرها و نقش ها را نادیده گرفته بود:

تصاویر خونین اردوگاه های «صبرا و شتیلا» را!

زندان ها و شکنجه گاه های خوفناک «موساد» را!

علت شهادت ده ها رزمنده جوان «الفتح» را!

آوارگی و بی خانمانی صدها زن و کودک «فلسطینی» را!

سوزِ همسرانی را که در انتظار بازگشتِ «مرد خانه» بودند!

حسرت کودکانی را که خواب آینده را می دیدند!

آژنگ پیرانی را که مملو از زخم های غربت بود!

اشک مادرانی را که هر روز قاب «عکس» فرزندانشان را پاک می کردند!

و پرچمی را که در بین پرچم های دنیا، غریب ترین، گمنام ترین و تنهاترین پرچم بود!

نمایش، با تمام کم و کاستی هایش، شروع شده بود و دست عروسک ها، با حرکت نخ های نامرئی گاهی به هوا می رفت، گاهی به هم می چسبید و گاهی بصورت «کف زدن» به هم می خورد!

صحنه ها و بازی ها به قدری «مصنوعی» بودند که حتی «گوساله سامری» خنده اش گرفته بود و «نیل» نزدیک بود از تعجّب بخشکد!

«ابوساف»، با چشم های «نزدیک بین»اش به لب های «عمو سام» زُل زده بود و «مِستر بگین» هم مثل همیشه، نگاهش به چاه های نفتِ «خلیج فارس» بود!

نمایش، با کف زدن های پیاپی به پایان رسید و «کارگردان» در خیال صحنه پردازی و نمایشی دیگر، شروع به رسم «جدولی» دیگر کرد.

این بار معمایی تازه و نمایشی تازه تر: «جنوب لبنان»! و کوچه هایی آکنده از عطر گل سرخ.

ص:98

از «عشق» تا «اراده»، از «طلب» تا «مقصود»، جذبه دلدادگی را، داغ غربت را، حتی زخم سکوت را به فریاد شعر سپرد و از پرتوِ «یک نگاه»، به کهکشانی از شهود رسید!

آیینه های حقیری که قامتش را جدّی نمی گرفتند، محو «خلعت» آسمانی اش شدند که بافه ای از حریر معرفت بود.

کوچه هایی که به لهجه صداقتش طعنه می زدند، اکنون، آکنده از نغمه غزل های تنهایی اش هستند! فراتر از آن چه می اندیشید، می سرود و فراتر از آن چه می سرود، احساس می کرد:

لاله در دامنِ کوه آمد و من بی رخ دوست

اشک، چون لاله سیراب، به دامن کردم

انگار دلش داغ جذبه مولانایی دیده است! به هر نسیم، نی ناله های نینوایی اش، سکوت را می شکست، که:

تیغ جدای ناله ام جان سوزتر سازد، چونیِ

با این نوا، کامی روا، در بی نوایی می کنم

آخر جدایی گر نبود، الهام شاعر هم، نبود

این پرده چون بالا زدی، من خودنمایی می کنم!

و این ناله، همیشه در تمام زندگی اش سایه انداخته بود که: «از نیستان تا مرا ببُریده اند...»

آری، نالیدن! نالیدن در تنهایی خویش!

این چکامه بلند غربت را چه کسی بهتر از شاعر حس می کند؟!

شاعری که هنوز هم پس از سالیان سال، نغمه هایش با ساز «حیدر بابا» همراه می شود و ساحل نشینانِ فرا دست «ارس» را با دو تارها و سه تارهای آتشین دل، به سماعی، بشکوه، فرا می خواند! شاعری که جرقه های تغزلش به دل هر سنگی می خورد، مثل گیسوی نیلوفر به رقص در می آید و آبشار واژگان عاشقانه اش، تمام احساس های نجیب را به تماشای ابدیت می برد. او می پنداشت به قلّه نخواهد رسید، اما امروز کتیبه نامش، بر بام جهان فخر می فروشد و عارفانه هایش را حتی عامیانه ترین مردم، به خاطر می سپارند:

دوشم که راه خواب زد افسونِ چشم تو

مرغان باغ را، به لب افسانه تو بود

همسایه گفت: کز سر شب، دوش، شهریار

تا بانگ صبح، ناله مستانه تو بود

به دست های شعر انگیزت قسم! که همیشه، عطر عشق از آن ها می تراوید.

تا بانگ «یاعلی» از دل ها می خیزد، نام و

یادت در اذهان باقی خواهد ماند و عشق جاودان تو را بر سر هر کوی و برزن، جار خواهد زد!

ص:100

شهریارا! سکوت شایسته تو نیست؛ بخوان! بخوان که ناگفته های بسیاری از عشق، باقی است. بخوان: «حیدر بابا، الهی که همیشه رو سفید باشی؛ دور و برت پر از چشمه ها و باغ ها باشند؛ پس از ما، الهی که سرت سلامت باشد،...»

آری، بخوان! که تو از همیشه خواندنی تری!

و ما امروز، در نهایت احساس، تو را می خوانیم؛ امروز که یادمان «شعر و ادب فارسی» است و ادب دوستان را به خواندن بیتی از دفتر دل شعرا فرا می خواند، یک بیت هم از دفتر جاودانی دلت می خوانیم:

جوانان در بهار عمر، یاد از «شهریار» آرید

که عمری در گلستان جوانی، نغمه خوانی کرد

نامت سرلوحه یاد و خاطره عاشقان باد!

سرودن از تنهایی «آدم علیه السلام»! سرودن از غریبانه های «حوا»!

سرودن از دخترک فقیری که همراه بادبادکش، تمام آسمان را گشت!

سرودن از پیر مردی که با دیدن شکوفه ها، گریه اش می گیرد!

سرودن از اشک های خداحافظی! سرودن از لبخندهای تازه ترین دیدار!... و شعر، این موهبت الهی، با تمام لطافت، تمام زیبایی را برای بیان زیبایی ها می خواهد و بهترین اکسیر برای «پیوند دل های شکسته» است!

شعر، زیباترین سفر، تا دل بی انتهای آبی هاست.

شعر، لطیف ترین مخمل لحظه های سبز نیایش است.

شعر، سپیدترین ابریشم آرزو و گیسوانِ رها در باد است!

شعر، «موزون ترین دقایق ارتباط» است؛ ارتباط با آن سوی آسمان ها، با خدا و نجواهای شبانه!

شعر، قسمتی از بهشت گمشده در زمین است که با موسیقی اشک، در ضمیر دل ها جاری می شود و غریبانه های تنهایی را با یاد خدا پیوند می زند و انسان، این انسانِ تنها، دیگر به تنهایی نمی اندیشد و محو ثانیه های وصال می گردد!

گفته بودم چو بیایی، غم دل با تو بگویم

چه بگویم که غم از دل برود، چون تو بیایی!

... و امروز، روز «شعر و ادب فارسی» که با یاد «شهریار» شعر و ادب قرین است، می تواند همایش ده ها قرن چکامه های بلندی باشد که:

از رودکی تا اَوستا! «از بوی جوی مولیان» تا «یاران چه غریبانه، رفتند از این خانه»! از عاشقانه های سعدی و نظامی تا عارفانه های عراقی و عصار و حافظ! از خیال آمیزیِ منوچهری تا رنگ پروری بیدل! از نبض هیجان آمیز فردوسی تا بغض فرو خورده محتشم! از توبه سنایی تا «توحید» هاتف! از شور شمس تا رقص مولانا!

از حضور تابناک حافظ تا طلوعِ تابان صائب! از «اشک یتیم» پروین تا «انتظار لاله گون»

سپیده ده ها قرن عشق را، معرفت را، غربت را و دل شدگی را، با گیسوانی پیوند زده است که معطّر از نام خداست و با یاد خداوند «جل جلاله»، هر چه بینی «نور» است و هر چه بنویسی، «نور»! امروز، روز

ص:102

«شعر» است؛ روز هزاران قلم آسمانیِ شاعران پر افتخار تاریخ ایران که تنها یادی از آن ها در «تذکره ها» مانده و «غریبانه»هایی که گاه، دل های عاشق را به هم پیوند می زند؛ غریبانه هایی که وقتی با «دوبیتی»های بابا طاهر شروع می شود، انگار از نای زخم آگین تمام برخاسته است!

غریبانه هایی که انگار غزل های حافظ را از زبان مولانا، و نای نیستانی مولانا را از زبان «فرهاد» نظامی نقل می کند!

غریبانه هایی که انگار تمام غربت خودش را از زبان «عمّان سامانی» بیان می کند!

«کیست این پنهان مرا در جان و تن

کز زبان من همی گوید سخن»

چه کسی می گوید اشعار با هم فرق دارند؟

مگر نه این که درد یکی ست و درمان هم یکی؟

پس این همه جدایی چیست؟ این همه «من و مایی در خلوت مستان»؟(1)

اینک من از گلوی تمام شاعران تاریخ فریاد می زنم:

«اگر داغ دل بود، ما دیده ایم

اگر خون دل بود، ما خورده ایم

اگر دل، دلیل است، آورده ایم!

اگر داغ شرط است، ما برده ایم!»(2)

در این لحظه های زیبای تعزّل و عشق، یاد خیال بندانِ عاشق را که شمع جان به آتش عشق

افروختند و شبانگاهان، نگاهشان را به مژه سوزیِ فانوس ها سپردند، گرامی می داریم،

یاد و نام خیلِ بیدلان وادی ادب، فراموش روزگاران مباد!

ص:103

محمّد صلی الله علیه و آله وسلم آن شب را با کوله باری از اندوه به صبح می رساند و چون آفتاب روز حماسه طلوع می کند، از خیمه قدم بیرون می گذارد و در میان مهاجرین و انصار می فرماید: «لَأُعطِیَنَّ الَّرْایَةَ الیَومَ رَجُلاً بِحُبُّ اللّه َ وَ رَسولَه وَ یحِبَّهُ اللّه ُ وَ رَسُولهُ کرّاراً غَیْرَ فَرّار؛ من امروز این پرچم را به مردی می دهم که خدا و رسول را دوست می دارد و خدا و رسول نیز او را دوست می دارند، آن حمله افکنی که فرار نکند.»

در این هنگام، حاضرین پیش آمدند و هر یک خود را برای گرفتن پرچم آماده کردند.

چشمان محمّد صلی الله علیه و آله وسلم در میان جمعیّت، در پی مردی گشت که می دانست پرچم غرور آفرین عظمت دین خدا، تنها بر شانه های سترگ او خواهد نشست... و او در میان جمع نبود.

- علی کجاست؟ - یا رسول اللّه به چشم درد مبتلا گشته.

- «اللّهم اذْهَبْ عَنْهَ الرَّعَد و الحَرَّ و الْبَرْد، وَ انْصُرْهُ علی عَدُوَّه و افْتَح علیه فاِنَّه عَبْدُکَ و یُحِبکَ و یُحِبُّ رَسولکَ غیْرُ فرّارٍ» خدایا! چشم درد و گرما و سرما را از او دور گردان و بر دشمن یاریش ده و پیروزی را نصیب او گردان که به راستی، او بنده توست و تو را دوست می دارد و رسول تو را دوست می دارد و فرار نمی کند.»

علی علیه السلام، همان «کرّار غیر فرّار» با هیبتی حیدری و غیرتی ناب و عزمی پولادین، پرچم شوکت

و افتخار را در دست گرفت و به سوی قلعه روانه شد.

یهودیان خیبرنشین، نمی دانستند امروز مردی به مصاف آنها می آید که با اشارت دستش، تیشه بر ریشه هستی شان می خورد و در پای قلعه محکم آنها، حماسه ای می آفریند که آوازه شکوهش، تا قرن ها و قرن ها پس از آن روز، دهان به دهان می چرخد.

مرحب - پهلوان صاحب نام یهود -، لباس رزم به تن کرده، رجز می خواند و مبارز می طلبد:

قَد عِلمَتْ خیبرٌ أنِّی مَرْحَب شاکِی السِّلاح بَطَل مُجَرَّب

اِذَالْحُروُب أُقبِلتْ مُلتَهب

«خیبریان می دانند که منم مرحب که اسلحه وافزار جنگم، بُرّان و پهلوانی مجرّب و آزموده هستم، هنگامی که جنگ ها شعله ور شود.»

ص:105

و علی علیه السلام با اقتداری که تاریخ را به حیرت وا می دارد پاسخ می دهد:

«اَنَا الَّذِی سَمَتنی أُمّیِ حَیَدره

کَلَیْثَ غاباتَ شدید قسوره اکیلکم بالسَّیفِ کیل السندره»

«منم که مادرم مرا حیدر نامید و چون شیر بیشه ای هستم که خشم و قهرش سخت است و با این شمشیر شما را همچون سندره(1) می سنجم.»

نبرد آغاز می شود میان دو پهلوان؛ یکی که خود را به ساز و برگ جنگی آراسته و تنها و تنها با تکیه بر نیروی بازوانش و با دلی آکنده از غرور و خشم و کینه نسبت به حقیقت نابی که آیین محمّد صلی الله علیه و آله وسلم به ارمغان آورده است، و دیگری، با دلی سرشار از شور جهاد و پیکار در راه خدا و عظمت آیین تابناک محمّد صلی الله علیه و آله وسلم و امید و توکلّ بر یگانه ای که بازوانش را توان و قدرت می بخشد و ذوالفقارش را مرز یقین حق و باطل می سازد.

چیزی نمی گذرد که «پهلوان نامی یهود» با دو ضربت به خاک می افتد. هم کیشان او به سرعت می گریزند و در پناه قلعه، به زعم باطل خود از گزند شمشیر حق در امان می مانند. علی علیه السلام، پای قلعه می آید. دستش را به حلقه در می اندازد. از تمام حرکاتش، از تک تک نفس هایش نجوای قربة الی اللّه می بارد. چشم ها خیره می شوند، نمی توانند باور کنند آن چه را می بینند. درِ قلعه ای ستبر که پناهگاه دشمنان دین خداست، با دستان مردی از جای کنده می شود که صراط مستقیم هدایت، با انحنای ذوالفقار او ترسیم می شود.

مردی که از تمام زوایای نگاهش، یقین می بارد و جوهره وجودش را ایمان و اخلاص و تقوا آکنده است.

مردی که تاریخ وامدار اوست.

او که محمّد صلی الله علیه و آله وسلم در شأنش فرمود:

«علیُّ بن ابی طالب منّی کروحی مِن جَسدی»، «علی بن ابی طالب مِنّی لِمَنزَلة رأسی مِن جَسَدی» مقام علی بن ابی طالب نزد من مانند روح من از جسدم می باشد، یا به منزله سر از جسدم می باشد.(2)

ص:106

نیام بیرون می پاشد.

کجاست آن جا که عطوفت ورزیدی و قومی واله ات نشد؟

کجاست آن جا که ذوالفقارِ تو بر آمده باشد و شکست را چشیده باشد؟ گرچه این بار، این جنگ را به ذوالفقار نیازی نیست؛ کافی است که فقط یک دست را بر آوری، دروازه ای از جای کنده خواهد شد.

اینک فرو می روم در پیچ و تاب زمانی دراز که گذشته است. خود را می بینم که بر باروی خیبر

ایستاده ام. در کشاکشِ جنگی خونین، آن چنان که صدای چکاچک شمشیرها و نعره ها، وحشتی عظیم بر پیکر قلعه افکنده است. عدّه ای را می بینم که سخن از استواری قلعه می گویند و تلاش مجاهدانِ علی علیه السلام را بیهوده می شمارند. پس به ناگاه، در فورانِ حیرتی عظیم، می بینم که دروازه بزرگ به صدایی مهیب شکسته شد. نیک می نگرم؛ آری! باز هم حیدر است که...

فریادی، طول و عرض تاریخ را متوّجه خود کرده است! آی ساکنان زمین و آسمان! اینک به دست های علی ایمان بیاورید!

ایمان به دستی که از آستین عدل الهی بیرون آمده است، تا حماسه ساز «بدر» باشد! تا فصل رنگین «اُحد» را انگیزه ده ها زخم، بشود! تا شور «خندق» را با تمام مردانگی به پایان ببرد! تا برگ زرین دیگری همچون «حُنین»، به تاریخ اسلام بیافزاید! تا...

ایمان به دستی بیاورید که قرآن را با کرامت یَداللهی اش، جمع آوری خواهد کرد!

ایمان به دستی بیاورید که با ذوالفقار عدالت، فتنه «جمل و نهروان» را خاموش خواهد کرد! ایمان به دستی بیاورید که به یاد محرومین کوفه و مدینه، نهال خرما خواهد کاشت!

ایمان به دستی بیاورید که تکیه گاهِ مردان نابینا خواهد شد!

ایمان به دستی بیاورید که لقمه های محبت را در دهان یتیمان خواهد گذاشت!

ایمان به دستی بیاورید که از پینه هایش، عطر بهشت می وزد و خداوند «جلّ جلاله»، به داشتن چنین بنده ای می نازد!

ایمان به دستی بیاورید که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، از لمس آن احساس امید و از توانایی آن، احساس رضایت می کند؛ رضایتی که در گرو«امامت» و رهبری امت اسلام، بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم است! فریاد تکبیر، در جای جای قلعه خیبر می پیچد و تمام نگاه ها به بازوان ستبر و دستان اهورایی مولا، خیره می شوند! تَبارَک اللّه، ما شاءَ اللّه...

عود و اسپند بیاورید! فضا را عبیرآمیز کنید! این معجزه «حیدر کرّار» است! این معجزه ناب علوی است! این معجزه، مفهومِ همان سوره: وَالْعَصْرِ اِنْ الاِنْسانَ لَفی خُسر است!

عود و اسپند بیاورید! با دست قادر ازلی و دست مولای مؤمنان، علی علیه السلام، فتح الفتوح دیگری رقم خورده است!

یا علی المرتضی!

سلام و درود خداوند و بندگان مؤمنش بر تو و آن لحظه ای که «قلعه خیبر» را با صلابت هر چه تمام تر گشودی و برگ زرین دیگری به فتوحات اسلام افزودی!

ص:109

سلام و درود خداوند و بندگان مؤمنش بر تو و تمام کسانی که با گفتنِ «یا علی»، همیشه سنگینی غم را از دل خود دور می کنند!

یا علی علیه السلام، ای مولای جوانمردان! ما را در سایه عنایتت، محروم از شوقِ «یا علی» گفتن مکن؛ که بی نام تو، زیستن بی معنا و بی توّلای تو بودن، زیانی جبران ناپذیر است!

ماییم و محبتت، که سود است

سرمایه اصلیِ وجود است

ص:110

جمال «موسوی»اش که پرتوای از جمال الهی بود، گویی از زندان بغداد تجلّی کرده است! تمام کاینات، هر شب بهره مند از «شعشعه پرتو ذاتش» بودند و حجّت خدا، دل های پر از باور مؤمنان را به سیر معنوی کلامش می سپرد!

مولا جان! ای دریای رحمت و ای شفاعت جاری! چهارده سال به عبادت های زیبایت، آسمان و زمین درود فرستادند و تبلور «قَد اَفَلح المؤمنون» را در جمال آسمانی ات به تماشا ایستادند. چهارده سال تو در باورها بودی و دشمنانت، گمانه های خویش را به بند کشیده بودند!

چهارده سال صداقت نگاهت، آسمان و زمین را به تماشا فرا خواند و تنها سیاه جامگانِ سیاه دل عباسی، خود را محروم از زیارتت کردند!

امّا چگونه می توانم نادیده بگیرم، تمام غریبانه های دلم را:

گوشه ای، یا خلوتی، کو، تا بنالم همچو نی

بر تمام ناله هایم، من ببالم همچو نی

سینه ام را بی مهابا، تا زداغت پر کنم

از غروب روزهای بی چراغت، پر کنم

بر تمام غربتی که سال ها اندوختی

عاشقانه، در جوار عشق جانان، سوختی!

کاش می شد، اشک ریزان، بی قرارت همچو شمع

شعله گیرم من بسوزم در جوارت همچو شمع!...

می گویم: یا باب الحوائج!

و قنوت دست هایم، پر از یاد تنهایی ات می شود، تنهایی!

تنهایی در خلوتی به وسعت عرش و فرصتی به طول تاریخ!

تنهایی! تنهاییِ عارفانه ای که اعتکاف از صداقتت درس می گیرد و عبادت، مقابل پیشانی ات به خاک می افتد.

ص:112

می گویم: یا بابَ الحوائج! و حاجتم بر آورده می شود - آخر کدامین حاجت بالاتر از توّجه و عنایت حضرتت!؟

می گویم: یا بابَ الحوایج!

و در قنوتم، کهکشانی از نیاز، نقش می بندد؛ انگار تمام دردهای بشری، با دعای تو قابل درمانند! آرزوهای بسیاری از دلم می گذرد، امّا تمام آرزوهایم معطوف به زیارتت می شود، تا بیایم و از نزدیک درد دل کنم و بنالم؛ بنالم از داغ و غصه هایی که دارم! بنالم از تنهایی و مثل نی، از جدایی ها شکایت کنم.

با تو از نیایش های انتظار بگویم؛ انتظاری که قرن هاست، تمام آرزوهایمان را به خود معطوف کرده است؛ آرزوی ظهور موعود!

آرزوی حضور آن صداقتِ محض بر سریر عدالت! آرزوی سپیده ای بدون فلق و آسمانی بدون ابر!

مولا جان، بابَ الحوائج! دردمندانیم، جویای درمان؛ اینک این تو و کَرَمت!

چه شبی است امشب! دیوارهای زندان، سرشارِ شرم و وداع، در پیش پایت فرو نشسته اند و حلالیّت می طلبند و تو چونان همیشه، مطمئن و سرشار، سر به سجده راز و نیاز فرو برده ای.

میله های آهنی، به احترامت خم شده اند و زندانبان، امشب مهربان تر است. لحظه ای سر از سجده بر می دارد و از پنجره میله میله کوچک، به آسمان نگاهی می کنی. چهره ماه را می بینی که روشن تر از همیشه، در چارچوب پنجره نشسته است و به تو لبخند می زند؛ گویی ماه، دروازه ای شده است امشب، به لایتناهی رؤیاهایت.

امشب، ماه، دروازه ای است و تو را به خویش می خواند. پُشتِ دروازه روشن، آن چه را می بینی که تا به حال ندیده بودی؛ پدرانت را می بینی که به انتظار ایستاده اند و از دور، خوش آمد می گویند؛ و فرشتگانی که در مسیرِ ماه و پنجره کوچک زندان، هر لحظه در رفت و آمدند و فرش سپیدی گسترانده اند که گام هایت را وسوسه می کند.

دوباره سر به سجده فرو می بری و تبسّمی آکنده از یقین، لبانت را می گشاید.

لحظه موعود فرا رسیده است.

صدای خشن درهای آهنیِ زندان را می شنوی و گام های تاریکی که هر لحظه، لرزان و بیمناک، نزدیک تر می شوند. خرمای زهرآگین، دانه دانه اینک در مقابلت چیده شده است. خرمای زهرآگین، آری! همان کلید رهایی که جواز آزادی را برای

تو به ارمغان خواهد آورد. پس تناول می کنی و...

تنها سه روز کافی است. تنها سه روزِ دیگر، از آن پس دیگر هیچ میله ای و زندانی، تو را در خویش نگاه نخواهند داشت. آری! سه روز دیگر، خورشید به آسمان باز خواهد گشت.

ص:114

...

کوله پشتی هایمان را پر از اخلاص کرده ایم.

بند پوتین هایمان را آن چنان محکم بسته ایم،

که هیچ گلوله ای نتواند بند از بندش بگشاید.

با لباس های خاکی مان قرار گذاشته ایم «یا پیروزی یا شهادت».

چفیه هامان، ریسمانی می شوند که صراط مستقیم ملکوت را ترسیم می کنند. ، پیشانی بندهایمان سرّ درون را آشکار می سازند «لبیک یا خمینی لبیک یا حسین است.»

چو ایران نباشد، تن من مباد

بدین بوم و بر، زنده یک تن، مباد!

حاشا که آسمان آبی کشورم، محل پرواز خفاش های خونخوار شود!

حاشا که دشت های سر سبز ایران، محل تاخت و تازِ حرامیان بشود!

حاشا که دریاهای میهنم با حضور دزدان دریایی، آلوده شود!

ما همان مردان حماسه های شاهنامه ایم، که تک تک خانه های شهر و روستایمان، پر از رستم دستان است! پر از «فهمیده»ترین نوجوانان و جوانان پا در رکاب است که سوار بر «رخش آرزو»، دین خدا را، یاری کنند!

مصداق این همه شور میهن دوستی، خیل شقایق های عاشق صحرایی ست که بهاران وطن را با شور شهادت آراستند.

حرامیان بعثی عراق - که خداوند از صفحه روزگار محوشان کرد - گمان می بردند پرداختن به انقلاب اسلامی، ایرانی ها را مشغول خود ساخته و مجالی برای تجاوز و غارت آنها پدید آورده است! زهی خیال باطل! تا «محمّد جهان آرایی» تا «حسین فهمیده ای» تا هزاران هزار عاشق شهادت، در این آب و خاک هست، تا فریاد «یا حسین علیه السلام» بر فضای این کشور طنین انداز است، محال است پای نامحرمان به مرزهای ما باز شود!

جنگ، جنگی که برای آنها «جنگ» بود و برای ما «دفاع مقدس»؛ کتابی قطور و گرانسنگ برای تمام جهانیان شد تا با واژهای وحدت، خودباوری، ایثار، شهادت و در نهایت با «پیروزی حق بر باطل» آشنا شوند.

دفاع مقدس ما، گنجینه ای شد تا نگاهِ تمام آزادی خواهان جهان را به گران بهاترین فضایل انسانی چون جوانمردی، عطوفت و رفتار انسانی با اسیران، جنگ در میدان جنگ، نه با مردم بی دفاع! و... معطوف دارد!

دفاع مقدس ما، آیینه ای شد تا امت های اسلامی

- که خود را باور ندارند - به خود باوری و دفاع در برابر ارزش های اسلامی برسند!

دفاع مقدس ما، بهترین فرصت برای ما بود، تا وسعت انقلاب اسلامی و شکوه فرزندان مؤمنش را در سایه عنایات حضرت حجت (عج) و رهبری با شکوه امام خمینی رحمه الله به جهانیان بشناسانیم! درود بر لحظه های زیبای شهادت و عروج تمام شهدای عزیز میهن!

ص:117

درود بر لحظه لحظه استقامت امت! درود بر حضور آسمانی و نورانی مدافعان انقلاب اسلامی! درود بر پیروزی شکوهمند سپاه اسلام بر استکبار جهانی!

یاد تمامی شهیدان، آزادگان، جانبازان و آسمانیانِ مفقود الاثر، در هفته دفاع مقدس گرامی باد!

افتاده هر سویی شهید بی سری دیگر در اشک های مادران فکه می بینم بر پا شده یک بار دیگر محشری دیگر

از سمت نخلستان صدای شروه می آید شاید که می خواند دوباره حیدری دیگر...

هزار روزنه گشوده اند

بازگشته ایم

تا تنور کوچک خانه مان را

که خاکستری سرد را قی می کند

آتشی بر افروزیم

تا افسانه های گیسوان نخل های شکسته را

که باد

بر خاک و لجن می مالد

به نوازش بنشینم

تا اسکلت های بال گشوده قناری ها را

از میان آرواره های قفس

پرواز دهیم...

پیشانی پاره پاره خورشید است

قصیده

قصیدها لبان تو

ساحل تب کرده شط

و جغرافیای داغ لاله هاست

خرمشهر!

رخ می کشم به ساحل آیینه ها

خم می شوم

در فرات.

ص:120

و بر دیوارهایت که نیست

دل می نهم به جای سر

باز گشته ایم

هر هجای این دستان قلم شده

یاد آور نوازش است

هر هجای این جمجمه های شکسته

یاد آور خاطره ای است

هر هجای این قلب های دریده

یاد آور عشقی است

هر هجای این لبان برخاک ریخته

یاد آور سرودی است

باز گشته ایم

تا این زخمی را

که برگرده خونین خاکمان نشانده اند.

التیام دهیم.

ص:122

باز هم غروب و نجوای: اَللّهُمَ وَ صَلِّ عَلی وَلیّکَ الْمُحْیی سُنَّتکَ الْقآئِمِ بِاَمْرِکَ(1)

باز هم غروب و قنوت های آکنده از عطر اَمّنْ یُجیبُ!

باز هم غروب و لحظه های سرشار از نیاز و نیایش: سُبْحانَکَ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ یا حَنّانُ یا مَنّانُ، یا بَدیعَ السَّمواتِ وَ الْاَرْضِ یا ذَالْجَلالِ وَ الْأِکْرامِ

باز هم غروب و سجده طولانی خورشید!

باز هم غروب...؛ و من که پُرم از فریادهای سکوت و سکوت های فریاد:

سینه سینه می نالد، حَنجرم از این غربت

دفترم که بگشایی، هر غروب آدینه!

* * *

مولاجان!

محال است! دست از تو بردارم؛ حتی با سرودهایِ تبْ دارم، حتی با قلم های تاول زده ام، حتی با آرزوهای وصله خورده ام، حتی با شعرهای زخمی ام!

بی انتظار تو، بی امیدِ به تو و بی زمزمه های: اَللّهُمَ کُنْ لِوَلیِّکَ، اصلاً زندگی چه معنایی خواهدداشت؟!

زمین، هرگونه دلش خواست، بگذار بچرخد؛ زمان هم همین طور! آسمان هم! زندگی، روزی معنا خواهد داشت که مثل بافه حریر، زیر پایت گسترده شود!

این که ما هستیم، بودن نیست! اصلاً بودنِ برای خود، «بودن» نیست.

بودنِ برای تو، یعنی: زندگی.

چه قدر سخت است تفسیرت، ای معمّای خلقت!

نبض تمام شریان ها به جاذبه تو وابسته است و بی یاد تو، تنفّس برای هیچ سلولی امکان پذیر نخواهد بود!

آینده اندیشه ها را پرتو معارف آسمانی تو رقم خواهد زد و تمام قلم ها، به عظمت نامت تعظیم خواهند کرد!

ص:124

اندیشه ای که تمام ویرانه ها را خواهد ساخت و آهِ درویشان را به شکر نیایش مبدل خواهدکرد! فضای تمام پادگان ها را به کودکان بازی گوش خواهد سپرد و بمب ها و موشک ها و هواپیماهای جنگی را به موزه های حیات وحش!

از پرتو نگاهت، در گوشه و کنار آسمان مهربانی خواهد رویید و شب برای همیشه با تاریکی، خداحافظی خواهدکرد.

کنگره وحدت آفریقا، جایش را به «کنگره فضای سبز» خواهد داد و هیچ «سیاه پوستی» از رنگ صورتش، نخواهد ترسید!

همه در کنار یک پرچم، و آن هم سبز سبز سبز....!

و من دیگر برای هیچ غروبی، مرثیه نخواهم ساخت.

هر صبح، بر گلدسته انتظار می ایستم و آرزومندی دیدار تو را تکبیر می زنم. آن گاه، به مسجد نجوا با تو می آیم، به سجده در می آیم و ناله سر می دهم: «اللّهم انّا نَرقَبُ اِلیکَ فِی دَولَة کَریمه».

راستی! چند سحر دیگر تا بازآمدنت باقی مانده است؟ چند شب دیگر باید تو را ناله بزنیم؟

چند روز دیگر باید خاک را به دنبالت بپیماییم؟

من و دیگر منتظرانت در آرزوی دولت تو، روز و شب را به سر می بریم و امید داریم که پاسخ نامه نیازمان، حضور خجسته تو باشد.

و مثل آفتاب

و مثل همه چراغ های یکریز

روشن است که تو می آیی

حتی اگر یک روز

فقط یک روز

از عمر زمین باقی مانده باشد

خوشا!

نسیمی که سرشار از عطر پیراهنت باشد

جاده ای که مسیر عبورت باشد

مسجدی که بر آن سجاده پهن می کنی

زمینی که بر آن می نشینی

دیواری که بر آن تکیه می دهی

آبی که از آن سیراب می شوی

چشمی که تشنه حیرتش هستی

خوشا!

درختی که سایبان توست

ستاره ای که تو را به تماشا می نشیند

بارانی که برایت می بارد

پرنده ای که برایت آواز سر می دهد

مگذار بیش از این، دل ها بمیرند

سرها بر دار بیاویزند

چشم ها غبار بگیرند

مگذار بیش از این

ص:127

جهل، زمین را بپوکاند

مرگ، جهان را سرازیر شود

داغ، دامن آسمان را بگیرد

مگذار بیش از این

خنده ها بخشکند

بغض ها بشکفند

چشم ها شرمگین شوند

دل ها شیطانی شوند

خنجرها برنده تر گردند

پرچم ها رنگ ستم بگیرند

مگذار بیش از این

عدالت را به مسخره بگیرند

حق را قربانی کنند

ظلم را عَلَم کنند

علم را به تباهی کشند

تباهی را تکلیف کنند

مگذار بیش از این

در تشنگی کشنده انتظار بمانیم

در کوچه های بی بهار پرسه زنیم

در بیهودگی، در جا بزنیم

در خمودی خویش گم شویم

در گناه غوطه ور گردیم

مگذار بیش از این

فراموش کنیم از چه ایم

ص:128

فراموش کنیم از کجا آمده ایم

فراموش کنیم برای چه آمده ایم

فراموش کنیم به کجا می رویم

فراموش کنیم خدایمان کیست

مگذار بیش از این

خداطلبی را با جاه طلبی یکی ببینیم

خود را با خدا اشتباه بگیریم

زیر دَیْن دین بمانیم

آخرتمان را به دنیا بفروشیم

دشوار است بی تو از زندگی بگوییم

دشوار است در هوای بی تو نفس بکشیم

دشوار است روزگار بی تو را تصور کنیم

چیزی جز شِکوه نمی ماند، اگر برایت درد دل کنیم

چیزی جز نگرانی نیست، اگر بغض هامان بشکفد

چیزی جز تنهایی نیست، اگر صمیمانه با تو بگوییم

خبری از انصاف نیست، بی تو

خبری از عدالت نیست، بی تو

خبری از مهر نیست، بی تو

ما گرفتار هوای خویشیم!

گرفتار هوای بی اکسیژن مسمومیم

هوای لبریز از مرگ

هوای خالی از عشق

هوای تهی از مهربانی

کجاست روستای متمدن دور افتاده ات؟

ص:129

کجاست هوای پونه و اقیاقیایت؟

کجاست دقایق همنشینی با تو؟

تا کی، زخم بی تو بودن، آتش به جانمان بزند؟

تا کی بگوییم می آیی؟

تا کی منتظر باشیم تا تمام رسانه های جهان، یکصدا، از حکومت تو بگویند

تا خبرگزاری های جهان، خبر آمدنت را مخابره کنند

تا بر بلندای قله ها، پرچم رسیدنت را برافراشته کنند

تا کی منتظر بمانیم تا ادیان جهان به دین تو بگروند

تا کی منتظر بمانیم تا تمام خیابان ها را گلدان بگیرند

زردها و سفیدها و سیاه ها یکرنگ شوند

برتری، به عشق و ایمان باشد

مهربانی، همگانی شود

همه مکلف به ابراز محبت شوند

آخر چقدر چشم به راهی؟ چقدر؟

خسته ایم از این همه قانون های مجازی بی اصل

از این همه عقیده های بی اساس

از این همه دین های ساختگی

از این همه اندیشه های بی در و پیکر

از این همه آرمان های بی بُنیان

خسته ایم!

از این همه جانداران آدم نما

از این همه مدعیان بشردوست

از این همه مردارهای حاکم

از این همه ادعاهای پوچ

که را بخوانیم؟!

ص:130

سلام بر تو هرگاه آغازِ صبح کنی و هرگاه شب را پایان بَری!

سلام بر تو، در فراگیری شب، در گستره نورافشانی روز!

سلام بر تو، ای پیشوایِ در اَمان، سلام بر تو ای پیشتاز آرزوها!

سلام بر تو؛ سلامی از هرسو، از هر نوع، از هر عالم و در یک کلام، سلامی جامع!

بی تو، یاس ها، شکفتن نمی دانند.

بی تو، تابوت آرزوها بر شانه لحظه ها سنگینی می کند .

بی تو، خستگان و دلسوختگان، از عطش انتظار می میرند.

بی تو، گل های نرگس، عطر پریشانی می دهند.

اگر تو بیایی، از طلوع تا غروب و از شفق تا فلق، دسته دسته آیه های نور خواهدبود، شکوفه و گل و سرور خواهد بود.

اگر تو بیایی، از گرمای نگاهت، نرگس های مست می رویند و دستان خسته ام، باغبان نهال عشقت می شوند.

تو اگر بیایی، برهوت زندگی، به ظهور لاله حضورت آباد می شود. تو اگر بیایی، اشک غم بر چهره ماتم می میرد و رنگ شادمانی می گیرد.

هرچند که سکه های قلب این رهگذارن - هیچ یک - نام تو را به خط نمی شوند و چشم های تنگشان، نام برآمده از لب ها را تاب نمی آورند، اما من، هر روز صبح، دست هایم را در چشمه یاد تو می شویم، تا در نمازم، بسان این غم هر روزه، تکثیر شوی.

و هر شب چشم هایم را در ظلمات تنهایی و بی تو بودن، تعمید می دهم تا در خوابم، سپیده آوردی، جاری شوی؛ بسان یقینی که به آمدنت دارم.

بسان یقینی که به بودنت، زاده شدن وبه هق هق شبانه ات دارم.

و می دانم که صدای مرا می شنوی؛ حتی از این دورترین لحظه که تاریکی، امانم را بریده است و بی تابی، در استخوان هایم تکثیر می شود.

مهدی جان! اگرنه به خاطر تنهایی این تن ها و این امید بی تاب، لااقل به خاطر پاره پاره پیرهنان نشسته در خون شهیدان

به خاطر کربلا

به خاطر حسین علیه السلام

به خاطر زینب علیهاالسلام

به خاطر شمشیر جا مانده در غبارهای بی کسی تاریخ،

بیا!

بیا که پاییز، بهار، تابستان و زمستان، حضور و ظهور تو را چشم انتظارند.

جهان بیداد، سخت تشنه داد توست و زمین، منتظر عدالت تو ای عدل گستر جهان!

موج نگاه تو است نگهدار آسمان، و زمین، از مهر وجود تو نورانی است.

کلام نورانی تو، زنگار از صفحه تاریک دل ما می زداید.

ظهور توست تنها نیازِ ما.

مولا!

ای حاضر در زمین و ای ناظر بر زمان! اینک گناه ماست که غیبتِ تو را طولانی کرده؛ غیبتی که دوری ما از توست، نه دوری تو از ما.

ای نزدیک تر از ما به ما! نفس مسیحای توست که هجوم توفان های غم و درد را می برد و تنها

یاد توست که به ما امید می بخشد.

ای امید جهانیان! بی صبرانه چشم به راه آمدنت هستیم.

این سبزه که در امتداد نگاه مبهوت من شعله می کشد، عطش مرا به آغوش گرم و مهربان تو تحریک می کند.

این سبزه، عِمامه سبز توست که در دامنه ارتفاعات چشم من می شکفد و هر لحظه، بزرگ و بزرگ تر، نزدیک می شود، تا این که تمامِ مرا فرا می گیرد و قلّه دیدگان من، یکپارچه، اللّه اکبر می شود و من در تو، باز گم می شوم و در آغوش تو، گرم می غلتم و می غلتم و می غلتم.

آه! چه آغوشِ گرمی، چه نوازشی، چه مهری، چه عطوفتی، چه گرمایی!

سپاس گزارم آقا! آرام شدم، رام شدم؛ رام

دلگرم شدم، گرم شدم؛ گرم.

سلام بر تو که مِهرت، بر لب های مُهر شده، در فزونی است و عشق تو در قلب ها، به فراوانی رایج است.

بیا و مدّ ستاره های ممتد رادر چشم های خویش به تماشا بگذار!

اگر برای حضورت ستاره می خواهی و برای عبورت جاده، از بین چشم های منتظر، برای عبورت راهی خواهیم گشود که چشمه چشمه ستاره، به همراهی گام های پژمرده شکفته شود.

اگرچه دست هایم پژمرده است و احساسم مرده، اما دل خوشم که مسیح زنده است و قلبم از عشق آکنده.

می دانم که تو حضور نوری و این منم که با گذاشتن چشم هایم به دریچه های تماشا، مسی

تماشای تو را سدّ کرده ام.

می دانم، نفس که می کشی، آتش فشان ها خاموش می شوند و چشم که می گشایی، پندارهای سبز، سرتاسر زمین را در آغوش می کشد.

بیا!

درست لحظه آخر طلوع خواهی کرد.

در امتداد صنوبر طلوع خواهی کرد.

تو می آیی و تمام عقل ها، تسلیم برهان توفنده و بینش بُرنده کلامت می شوند.

جنون به دست تو تسلیم می کند خود را

چو آب زخم تو ترمیم می کند خود را

تو می آیی و بلندای نظر را رامِ گام های خویش می کنی.

تو می آیی و تمام آرزوهای شیرین، از چهار سوی حادثه ها به سمت تو، به راه می افتند تا به شیرینی نگاه تو بپیوندند.

لبان تلخ مرا غرق قند خواهی کرد

تو گام آخر خود را بلند خواهی کرد

تو می آیی و نظم نوین جهانی را نظم کهن آسمانی می کنی و فقط اراده توست که در پشت هر حرکت خواهد ایستاد، ای مظهر اراده الهی!

به روی چشم تو تنظیم می شود دنیا

میان پنجره ترسیم می شود دنیا

تو می آیی و تمام عدالت با تو می آید و همه چیز با میزان ابروان تو تنظیم می شود و شیعه، این گره خورده ترین نبض تاریخ و روزگار، رو به چشمان تو آفتاب را تجربه خواهد کرد.

و ذوالفقار تو گرد و غبار خواهد کرد

حکومت علوی برقرار خواهد کرد

عدالت تو فراگیر می شود، مولا!

چو بغض شیعه سرازیر می شود مولا

تو می آیی و گدازه های گُل، از تمام آتشفشان ها به سمت و سوی تو به جریان می افتد.

به هرکجای زمستان که دست بگذاری

شکوفه می دهد و رود می شود جاری

ص:139

ص:140

ص:141

ص:142