معبودا! دلم اگر رخوت زمستان را پشت سر گذاشت، سجاده تضرع بر آستان تو خواهم گسترد و چشم در چشم آینه عمر تباه کرده ام، بهار را سراسر خواهم بارید، تا شاید شقایق زار سینه ام، جوانه عشق برویاند.

بزرگا! چنان کن که به مدد تو، از بیابان حیرت بگذرم و گام به وادی امن و قدس تو بگذارم.

چنان کن که به لطف تو، کوران حادثه را بتوانم که راه بسپارم و دل به نسیم دل انگیز اطمینان تو بسپرم.

اگر ستیغ آرزو را بتوانم که در نوردم، به سوی سپیده سرازیر خواهم شد.

اگر دست ارادتم به دامن آفتاب برسد، هرگز غروب نخواهم کرد و در چشمه خورشید، آن چنان غوطه ور می گردم، که تیرگی وجودم در عمق نورش، عدم گردد.

اینک منم؛ این مسافر خسته، از سفری غریب؛ از «قُصوای» من، تا «قُرب» تو. مرا بپذیر، تا در سایه سار محبت تو، دمی آرام گیرم.

عزیزا! اگر منم، که بدا شقاوت من! و اگر تویی، که خوشا کرامت تو!

خدایا! دست های آهم کوتاه است و اندوهم بسیار، با این همه، دامن بلندت را از دست های خواهشم دریغ مدار.

خدایا! دنیا راه است و من، در راه مانده ای غریب؛ چنان کن که پا در راه کشم و به امید رسیدن به تو، کوره راه ها را با پای دل بدوم.

خدایا! می دانم که دنیا را در رنج آفریده ای تا میزان صبر و شکیبایی مرا محک بزنی، اما می دانی که من بنده ای کوچک و ضعیفم؛ آن چنان که نه تاب گرما دارم و نه طاقت سرما.

خدایا! با من چه خواهی کرد؟!

خدایا! آسمان را آن گونه وسیع آفریدی تا هر پرنده ای که دلش گرفت، بال بگشاید و اندوهش را در اوج بی کرانه آن از یاد ببرد؛ اینک منم پرنده ای که دلش به اندازه همه آسمان گرفته است. اما کو مجال عاشقی؟ کجاست پر و بال رهایی؟

خدایا! دل سپردن به غیر تو، دل بستن به هیچ است و پوچ؛ مرا به وادی هیچستان مکشان.

خدایا! پناه می برم به تو، از این که سفره دلم را در پیش هر کس و ناکس بگسترم و نگاهم را بر دست دیگری بدوزم.

خدایا! گل اگر به سمت آفتاب قد نکشد، چه کند؟! قطره اگر به دریا نرسد، چه؟!

خدایا! اگر آفتاب مهر تو بر ریشه های عطشان دلم نتابد، حتی شاخه عشقی هم از آن نخواهد رویید.

خدایا! سیاهی شب، بر راه ها، سایه افکنده است و چاه های پیش رو، در انتظار نشسته اند؛ آن چنان که نه مجال رفتن دارم و نه تاب ماندن؛ نه دیواری هست که بر آن تکیه کنم و نه چراغی، تا در چاه نلغزم.

خدایا! بر آفتاب حکم بران تا از فراسوی ابرهای تیره و تار، بدرخشد و بساط شب را برای همیشه از دامن خاک برچیند.

خدایا! باران رحمتت را دیگر بار بر سرزمین روستای فطرتم ببار و آبادم کن.

مبادا همه راه ها را بر خود بسته باشم ...

مبادا کور سوی امیدی در تاریکی های دلم نمانده باشد...

ص: 3

مبادا تو را از دست داده باشم...

خدایا! امانم بده که بی تو امانی نیست.

ای ابتدا و انتهای هستی! راهی پیش پایم بگذار که آغاز و انجامش تو باشی.

ای مهربان ترینِ مهرورزان!

با دلی شکسته و پُشتی خَم گشته از بار گناهان به سائلی، بر دَرِ سرایِ تو مقام گُزیده ام و جز به امید بر آستان قُدسی ات نمی نگرم؛ حال که تو را به امید خوانده ام، ناامیدم مکن!

«هله نومید مباشی اگرت یار براند

گرت امروز براند نه که فردات بخواند

گربه روی تو ببندد همه درها و گذرها

دَرِ دیگر بگشاید که کَس آن راه نداند

در به روی تو ببندد تو مرو صبر کن آن جا

که پس از صبر تو را او به سرِ صدر نشاند»(1)

رحیما! اگر گمراهی زمانه مرا به معصیتت وا داشته، جهل به مقام کبریایی و بینایی تو نبوده؛ بلکه این گذشت و عیب پوشی تو است که بندگانت را بر کردار زشتشان گُستاخ ساخته است.اگر می دانستم که تو از لغزش های ما در نمی گذری هیچ گاه خود را به ورطه نافرمانی ات نمی انداختم و ریسمان بندگی ات را از هم نمی گسستم.

کریما! گناهانم مرا به خلوت تنهایی کشانده و جامه ذلّت و خواری را بر تنم نموده اند؛ اگر تنهایم گذاری، کیست که جز تو یاریم دهد و مرا از غضبت ایمنی بخشد که مرا از حکومت عدالتت گریزی

نیست، و اگر مرا در عذاب دوزخت بیندازی، مرا بدان شکایتی نیست؛ زیرا که من ظالم به نفس

خویشتنم. اگر از خطاهایم بگذری، به خاطر شایستگی ام نیست؛ بلکه از کرامت توست.

ای کریم عیب پوش! قلبم را خلوتگه محبّتت قرار ده که جز درگهت مرا امیدی نیست.

«خدایا! تنها از تو یاری می طلبیم»؛ یاری خواستن کسی که به فضل تو امیدوار است و آرزومند بخششِ توست؛ کسی که به قدرت تو معترف و به گفتار و کردار تو معتقد و به رفع نیازش مطمئن است.

معبودا! به تو ایمان می آوریم؛ ایمان کسی که با یقین به تو، امیدوار و با اعتقاد خالص، به تو توجّه دارد و با ایمانی پاک، در برابر تو کرنش می کند و با اخلاص به یگانگی تو اعتقاد دارد و با ستایش فراوان، تو را بزرگ می شمارد و با رغبت و تلاش به تو پناهنده می شود.

الهی! تو آن خدایی که از کسی زاده نشدی، که در عزّت و توانایی، دارای شریک باشی و فرزندی هم نداری تا وارث تو گردد؛ تو آن خدایی که زمان از تو پیشی نگرفت و زیادی و نقصان در تو راه ندارد و تو آن خدایی که با نشانه های تدبیر استوار و خواسته های حکیمانه، در خلق نظام احسن، آشکارا جلوه کرده ای.

خدایا! خلقت آسمان های پا بر جای بدون ستون و تکیه گاه از نشانه های آفرینش توست.

معبود من! آسمان ها را به اطاعت از خویش دعوت کردی و آنها بی درنگ اجابت کردند. پس اگر اقرار آسمان ها به پروردگاری تو و اعترافشان در اطاعت و فرمانبرداری از تو نبود، هرگز آسمان ها را محل عرش خویش و جایگاه فرشتگان و محل بالا رفتن سخنان پاک و اعمال نیک و صالح بندگان

قرار نمی دادی.

خداوندا! ستارگان را نشانه های هدایت گرِ بیابان ماندگان سرگردان قرار دادی تا به وسیله آنها راهنمایی شوند؛ ستارگانی که پرده های تاریک شب، مانع نورافشانی آنها نمی گردد و نمی تواند از نورافشانی و تلألؤ ماه در دل آسمان جلوگیری کند.

تو پاک و منزّهی؛ خداوندی که پوشیده نیست بر او، سیاهی و روشنی روی ناهمواری های زمین و کوتاه و بلند کوه ها و پوشیده نیست بر او غرّش رعد در کرانه آسمان و درخشش برق در لابه لای ابرها و وزش بادهای تند و توفان و ریزش برگ ها بر اثر بارش باران و نه محل سقوط قطرات باران. خداوندی که پوشیده نیست بر او کشیده شدن دانه ها به وسیله مورچگان و نه غذاهای کوچکِ نادیدنیِ پشّه ها و نه آن چه که در شکم حیوانات ماده در حال رشد است(1).

پس ای معبود من! «ما را به راه راست هدایت فرما!»

ص: 6

تردید، روحم را احاطه کرده است، تو را فریاد می زنم، تا بی کرانگی لحظه های مناجات ... تا شکوه جاودانه عشق.

ای معبود من! أَنَا فَقِیرٌ مِسْکینٌ

چگونه نگویم، حقیرم که معبود تویی و عبد ضعیف منم.

«فارْحَم الهی یا کریم» که جز تو امیدی ندارم.

الهی! تو را به کلام اسم اعظمت سوگند دهم که ...

پس ای بی نهایتِ مستعان!

«حَرّم شیبتی علی النّار».

خدایا! پشیمانم، در حالی که طناب های نادانی، دست های دعا را بسته و تاریکی گناه و نیستی، چشم های بصیرتم را کور کرده اند.

ای سرانجام هر آغازم و ای آغاز هر سرانجامم!

تو را آغاز می کنم در هر طلوعم و سپاس می گویم در هر غروبم و نجوا می کنم در هر نیمه شبم.

الهی! فریادهای مرده روحم را زنده کن و زبان لال دلم را برای مناجات آماده.

قلبم را در سرچشمه های روشن دعا شست و شو بده و دعایم را اجابت کن که:

«أَنْتَ مُسْتَجابُ الْمُسْتَجِیبینَ».

پروردگارا!

بالی دوباره برای پریدن بده، که هنوز این پرنده ضعیف، هفت مرحله از پرواز را پیش رو دارد و بی کمک و یاری تو، او را یارای این آغاز سخت نیست.

من همانم که سر به سرکشی در برابر تو برداشتم و این چنین، به قعر خودبینی افتاده ام.

غلطیده به خاک مذلتی هستم که خود حاصل آوردم.

گُرده تواضعم را پنجه خود ستایی شکسته است و دست التجایم را بند غرور بسته.

پای سلوکم را تاول جهل، ناتوان کرده است و سوز سینه ام به خمودی گراییدْ و بال های آسمانی ام، در سستی و سنگینی گرفتار آمده.

شمع تهجدم از خمار غفلت افسرده است و آرزوی ماندن، باور رفتن را از خاطرم برده. کوری استغنا عارض چشم نیازم شده و بصیرتم را کدورت شهوت میرانده و فطرتم را فَترت تکبر رنجانده

است. می ترسم از روزی که رذیلت ها، سنگ وار، در گوشه گوشه پنهان من آشیان کرده باشند. با این که آینه دلم گرد آلود گناه است، امّا می توانم به آب توبه، به اشک، ضمیرم را شست و شو دهم، «بر من ای ابر خطاپوش ببار»!

اکنون مرا دریاب، ای آبی زلال بی انتها! چشم های بی سویم، ملتمسانه به سوی فضل توست، تا شاید سینه خسته ام را مرهمی از اجابت گذاری. ای تنها امید ...!

ص: 9

ص: 10

آخر چگونه می شود کودکِ شش ماهه ات را در آغوشت تیر باران کنند و تو صبر کنی؟ برادرت را، تنها امید آب آورت را، تکّه تکّه کنند و تو از هم فرو نپاشی؟! همه این ها را ببینی و جز «او» هیچ نبینی؟

حسین! آه! حسین اگر اشاره می کرد، کوه ها از جا کنده می شدند، آسمان ها بر زمین آوار می شدند. به یک اشاره اش آب های جهان قیام می کردند و تمام رودها، طغیان!

پسر فاطمه علیهاالسلام باشی و قدرت بازوان حیدری، در دستانت باشد و هستی و هر آن چه در اوست، به فرمانت باشند، آن وقت، کربلا و آتش خیمه ها و حنجره های شعله ور و ...؟!

این یعنی حسین! و من، حالا می فهمم، که چرا هنوز، بعد از سال های سال، هم چنان ناشناخته مانده ای! و هنوز، داغ مصیبت تو، تا روز قیامت، هم چنان تازه خواهد ماند، و تازه می فهمم که چرا، چشم های امام عصر، همواره بر اندوه عاشورا می گرید و تازه می فهمم که چرا می گویند: فدای قبر شش گوشه ات آقا!

ص: 12

راستی! چه می شد اگر ای روزگار؛ ای آفرینش! - به گفته آن نویسنده مسیحی - تمامی قدرت ها و نیروهای خود را بسیج می کردی و انسانی هم چون علی از نظر عقل و بیان و قدرت و شجاعت، به جامعه بشری تحویل می دادی؟(1)

علی علیه السلام را محراب می شناسد و میدان و کوچه های انفاق و ویرانه نشین هایی که با دست های او آشنایند؛ دست هایی که با کشت و کار بیگانه نبوده و آبیاری باغ ها و نخل ها را به زحمت انجام می دادند(2). همان دست هایی که چندان از چاه های مدینه آب می کشیدند و درخت های خرمای یهودیان را آبیاری می کردند که پینه بسته و سخت شده بودند.(3)

چه می گویم خدایا؟! مگر می شود بی کرانه دریایی را چنین کودکانه توصیف کرد و مگر فضیلت هایی با آن عظمت، در واژه هایی چنین کوچک و کوتاه می گنجند؟! واژه ها تنها و تنها می توانند عظمت انسان های بزرگ را در بند کشند.

علی علیه السلام را باید با جان فهمید، او را باید باور کرد؛ اگر چه می توان از بردباری و علم و خُلق پسندیده اش گفت؛ امّا او، تنها آن چه می گوییم و می خوانیم نیست. نگاشته ها، گوشه ای از عظمت این بزرگ مرد تاریخ بشر است.

به راستی حضور او در شب معراج، آن جا که رسول خدا پای نهاد و هم دلی و هم راهی او در مدت 33 سال با بهترین آفریده الهی، حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم، بالاترین گواه بر عظمت اوست.

ص: 14

او می آید، امّا زمانه با او چگونه خواهد بود؟!

پاسخ این پرسش که دغدغه توست، در کلام امام است و در پیام او که می فرماید: «آگاه باشید! فردایی که هیچ نمی شناسید و نمی دانید چه زمان است، زمامداری حاکمیّت پیدا می کند که غیر از خاندان حکومت های امروزی است. او کارگزاران حکومت ها را به اعمال بدشان کیفر می دهد. زمین، میوه های دل خود را برای او بیرون می ریزد و کلیدهایش را به او می سپارد ...»(1).

میوه های دل زمین، گُهرهایند که به حجت خدا تقدیم می شوند. این هدیه زمین است بر او که حجت خداست بر روی زمین؛ بر او که انسان کامل است و آرمان بشریت. امّا فرزند علی و پسر عدالت و قناعت با این طلاها همان خواهد کرد، که علی علیه السلام پیش از این کرده است. آن گاه که به خزانه دار

خویش در پاسخ این که «طلا یا نقره دهم به فلان مستمند؟» فرمود: «کِلاهُما عِندی حَجَر»

هر دو - طلا و نقره - نزد من سنگ است؛ هر کدام مشکل او را حل می کند، پرداخت کن.

نگاه مهدی منتظر به طلا و نقره هایی که به امر خدا در دستان او قرار می گیرند، علی گونه است و به یقین خواهد گفت: «یا صفراء یا بیضاء غُرّی غَیری» ای زردها و ای سفیدها غیر مرا فریب دهید.

او با این میوه های زمین، سفره های خالی یتیمان را و دست های نیازمندان را پر خواهد کرد، دردها را درمان خواهد کرد و درهای تنگ دستی را خواهد بست و ... .

کلیدهای زمین در دستان او، سلیمان گونه خواهد بود و قفل های محکم و درهای بسته را خواهد گشود.

در عصر او، به یقین بن بستی نخواهد بود و ناله ای شنیده نخواهد شد از بیغوله ها و ویرانه های حاشیه شهر.

امام باز هم از او سخن می گوید که:

«او روش عادلانه در حکومت حقّ را به شما می نمایاند و کتاب خدا و سنّت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم را که تا آن روز متروک مانده بودند، زنده می کند.»(2)

و اینک در انتظار آن روز که کتاب خدا و سنت رسول او احیا گردد، چشم به درهای آسمان می دوزیم و برای سلامتی خورشید، دعا می خوانیم.

ص: 16

امام او را می خواهد و وقتی در برابر او قرار می گیرد، می فرماید: «ای دشمن جان خود! شیطان تو را سرگردان کرده است؛ آیا به زن و فرزندانت رحم نمی کنی؟ تو می پنداری که خداوند نعمت های پاکیزه را حلال کرده، امّا دوست ندارد تو از آنها استفاده کنی؟»

عاصم، ژولیده و منزوی، نگاهی به امام خود می کند و عبای ساده او را می بیند، سپس می گوید: «ای امیرمؤمنان! پس چرا تو خود لباس خشن می پوشی و غذای ناگوار می خوری و ...» امام پاسخ می دهد که: «وای بر تو. من همانند تو نیستم. خداوند بر پیشوایان حق، واجب کرده که خود را با مردم ناتوان هم سو کنند تا فقر و ناداری، تنگ دستان را به هیجان نیاورد و به طغیان نکشاند».

از آن روز که این ملاقات را خواندم با تمام وجود دریافتم که «میزان» به چه معناست و چرا تو میزان اعمالی.

ص: 18

یاد لباس هایی که خدا، زمین را به رنگ آنها آفرید.

یاد میدان های مین به خیر، که سکوی پرواز و رهایی بودند.

یاد گلوله هایی که مژده وصل بودند.

یاد معبر به خیر، که راه عبور از مرز خاک بود.

یادشان به خیر، دست هایی که به عباس پیوستند.

یادشان به خیر، جنازه هایی که هرگز تشییع نشدند و در خلسه سکوت، هم صحبت هور شدند.

اینک، دلتنگم که چرا دروازه های شهادت را بستند و من جا ماندم، با قلبی یتیم و شکسته.

دلتنگم که چرا دل به تعلقات حقیر دنیا سپرده ام و روحم را در قفس خاک، از پرواز، مانع شده ام.

دلتنگم که چرا کوله بار سفرم را با گناه انباشته ام.

رفت.

مدت ها پیش رفت و کار من هر روز، به تسبیح کشیدن دانه های اشک بود که در فراق او، نذر گنجشک های دلتنگی ام می کردم. دقیقه ها، جای خود را به ساعت ها دادند؛ ساعت ها به روز، روزها به ماه و ماه ها به سال. و سال ها آمدند و رفتند.

و یک روز، حیاط خانه، پر شد از قاصدک.

قاصدک ها، پشت سر هم می آمدند و مژدگانی می خواستند.

پس او می آید؟!

و آمد؛ امّا دیگر مثل من نبود؛ مثل تو هم نبود؛ اصلاً به هیچ کس جز خودش شباهت نداشت.

مرا ندید ولی حضورم را حس کرد.

چشم هایش را هدیه داده بود.

پاهایش را سخاوت مندانه بخشیده بود.

این همه یادگاری؟!

جبهه، این همه یادگاری را، برای چه از تو گرفت؟

لبخند زد: جبهه نه! خدا؛ خدا یادگاری می خواست؛ من هم دادم. و اشکی روی گونه هایش چکید. صدایش، آه! صدایش گرفته بود. سینه اش، درست مثل برگ های پاییزی خش خش می کرد؛ انگار کسی روی سینه اش راه می رود؛ شاید یک غم بزرگ، شاید یک یادگاری از جبهه.

و حالا، او مدام سرفه می کند؛ تمام اندوه هایش را سرفه می کند، تمام زندگی اش را ... و در هر سرفه، یک قدم به شهادت نزدیک می شود.

هنوز شمیم صبحگاهی، عطر وجود تو را از خاک های شلمچه و حاج عمران و دهلاویه به ارمغان می آورد و جانم را از این عطر سرمست می کند.

هنوز دستمالی را که در آن مهر و تسبیح و انگشترت را پیچیده بودی به خاطر دارم؛ همان دستمالی که یک روز زخم بازوی همسفری دیگر را بستی، همان دستمالی که ردّ چشمان ترت بر آن بود.

هنوز آن سحرگاه را که بر پیشانی همسفرت بوسه آخرت را زدی، به خاطر دارم.

هنوز آتشی را که بال و پرت را سوزاند و حتی خاکسترت را عرشیان به ملکوت بردند، به یاد دارم. هنوز آسمان هویزه و سوسنگرد به ترنم یاد تو مشغول است و واژه های گنگ، با نام تو گویا می شود و هنوز، یاد روزی که پیکر بی سرت را بر فراز دست های مان تشییع کردیم، آتش به جانمان می زند.

ای مسافر! شقایق همیشه عاشق! درنگی کن و یاران کوی کربلا را به خویش بخوان.

انگار دوست ندارند، کسی آنها را بشناسد، دوست ندارند چیزی به این زمینِ ببخشند.

انگار می خواهند گمنامِ گمنامِ گمنام، به سمت خدا بروند!

تابوت ها، می ایستند ...

مردم، دل هایشان را به تابوت ها گره می زنند. مردم، دل هایشان را به پرنده های مهاجر می سپارند. بعضی ها آرام آرام زمزمه می کنند. پدری سراغ تنها پسر گمشده اش را می گیرد! دختری کوچک، از بابایش می پرسد و مادری ... .

مادرم، دوباره می بارد و با خون دل، روی دیواره تابوت می نویسد: سلام مرا به مادر مظلومه تان، فاطمه علیهاالسلام، برسانید و بگویید: مادری، سخت چشم به راه پسری گمشده است.

آسمان دلش می گیرد؛ آسمان می بارد؛ آسمان خون می بارد.

و پرنده های مهاجر - با بال های زخمی - ، از بلندای شانه های شهر، تا بهشت پر می کشند. آی! پرنده های مهاجر! خوش آمدید، سفر به خیر!

مانند تسبیح باران، گل می کنی دانه دانه

فردا که در فصل توفان، گیسو پریشان شود بید

چشم تو و نور امّید، پشت من و تازیانه!

چه نجیبانه ضامن نجابت خود می شوی و چه نیلوفرانه قد می کشی و چه مظلومانه با نگاهت، عشق و دعا را بدرقه راه پدر می کنی!

من بلند پروازم.

من دری دارم به سوی بهشت و دریچه ای رو به نور.

من از جنس درخت های تبر خورده ام، اما هنوز پایدارم.

از جنس غَنایم به غارت رفته ام، اما هنوز نفس می کشم. هنوز نفس می کشم و عشق از سینه بلورینم متولد می شود.

من بلند پروازم، اما پر پروازم را شکسته اند.

تو ستاره ای را می مانی که از بدو تولد، در رنگین کمان نگاه مادر پنهان می شود. به خاطر بسپار، غربت نگاه سنگ ها را که به مادر، تولدت را تبریک می گوید.

چه قدر ابریشم نگاهت سبز و آسمانی است!

ای کودک فلسطینی! تو در دغدغه عشق متولد می شوی، در فریاد سنگ.

ای کودک فلسطینی! نگاهت، در دست اندازهای ظلمانی شب، آخرین فانوس روشن دریایی است و اولین مأنوس سنگ های آواره. ای جوان! آسمان فلسطین اگر به زمین نمی افتد، از غیرت بازوان محکم توست که ستون استوار آن شده است.

غرور مانده در سینه غیورت، چون طلوع خورشید، در آسمان نگاه زیتون هاست. آری! غرور مانده در سینه ات هفت رنگ قشنگی را می ماند که متولد می شود در هوای خفته در مه خاطرات تو.

چشمه های اقیانوس گونه سینه ات، مرهم زخم های آتشین خواهران توأند. از کدامین سمت آسمان فلسطین طلوع می کنی و جراحات زیتون ها را مرهم می شوی و فریاد می زنی فلسطین را؟

«سنگ ها به یاری ات می شتابند؛ در غروب نگاهِ مظلومانه کودکانت راست قامت باش و ایستاده، ای فلسطین!

سنگ ها به یاری ات می شتابند؛ در هر زمان که خفته ای در غبار و خون، زیر سم اسب هایی نانجیب و افسار گسیخته.

آری! سنگ ها به یاری ات می شتابند، ای انیس و مونس یتیمان! آن زمان که غربت و قحطی تو را به اسارت می برد.

ای مهربان فلسطینی! نگاه معصومت را که در سنین پاک جوانی است، ارزانی بهشت می کنی و با چشم روشنی، دل آسمان را به نگاه پاک و معصومت روشن می سازی. دستانت بوی کرامت ابر را

می دهند؛ بوی بخشش باران، بوی استقامت درخت و بوی ایستادگی کوه. آری! دستانت آغشته به بوی دلاویز مست نسترن های شکفته در سینه زیتون هاست. مبادا چشم هایت را ببندی.

اگر چه مثل مردم دردمندی

نمی روید بهاری تا نخندی

نگاهت آخرین فانوس دریاست

مبادا چشم هایت را ببندی.

ص: 30

سنگ بعدی به نیت آسمان در خون نشسته مسجدالاقصی. بعدی به نیت ناله های جان سوز مادرانی که کودکان به خون تپیده خود را در آغوش می فشارند؛ به نیت دست های ترک خورده پیر و جوانی که بر سنگ ها بوسه می زند؛ به حرمت وجب به وجب زمین بیت اللحم، بیت المقدس و ... .

ساعتی نمی گذرد که دستانت را از سنگ های کینه و نفرت پر می کنی و دوباره «أَعُوذُ بِاللَّهِ ...

سنگ اول به نیت بال های زخمی قدس.

سنگ دوم ... .

می دانم وقتی صدای لالایی اندوهت، هر شب، از میان خلوت چادرها به گوشت می رسد، چه قدر دل تنگ می شوی؛ دل تنگ همه کودکانی که روزی در آغوش گرم تو به خواب می رفتند و گرمای نفس پاک آنان، تو را غرق در آرامش می کرد، دل تنگ همه پروازهایی که آبیِ آسمانت را سرشار از امید می کردند، دل تنگ همه درختان پر طراوتی که پناه گاه مرغان عاشق دیارت بودند، دل تنگ همه غنچه هایی که در خانه هایت شکفتند و موج موج خنده هایی که دلت را پر از حسّ خوش بودن می کرد، دل تنگ همه مادرانی که قصه شیرینِ زندگی را نجوا می کردند و همه جوانه هایی که آهنگ دوست داشتن می نواختند، دل تنگ همه روزهایی که غرق شور و شوق بودند و همه شب هایی که ستاره ستاره می درخشیدند و دل تنگ آن روزهای دور سرزمینت.

امّا ای سرزمین خون و عشق! روزی خواهد رسید که قاصدک ها، شکوفه شکوفه زندگی را برایت به ارمغان می آورند و دوباره، پرنده های مهاجرت به آغوش پر مهرت باز خواهند گشت، تا تلخی کوچ را در کنار تو به فراموشی بسپارند. باز خواهند گشت؛ روزی که نگاه پرشور کودکانت، بدرقه بادبادک های آبی خواهد شد، روزی که پروانه ها را در کوچه هایت خواهی دید و غم سرد جنگ، در لابه لای صدای خنده فرزندانت گم خواهد شد، روزی که تمام خاکِ به خون تفتیده دیارت، لبریز از عطر خوش شکفتن می شود، روزی که هزاران ستاره، دستان شب را به گرمی خواهند فشرد و همه کبوتران، با نغمه تو همراه خواهند شد.

روزی خواهد رسید که لالایی مهربانانه شبانگاه، از پشت پنجره، تو را غرق دل تنگی نخواهد کرد؛

روزی که خسته امّا سرشار از امید، به استقبال پرنده های مهربانت خواهی رفت.

ای تنهاترین سرزمین! روزی خواهد رسید که باران عشق، تو را خیس زندگی خواهد کرد و تمام روزهای سیاه تنهایی و دل تنگی، غروب خواهند کرد و سیب سرخ خورشید، در آسمانت طلوع خواهد

کرد.

روزی خواهی رسید.

ص: 33

هیچ چیز را

تنها زمین لرزه ها را برانگیختند

تنها تابش پیشانی ها را می بینند

و صدای زنجیرها را می شنوند

هرگاه من بر صلیب رنج خود

بمیرم

شهیدم

مبارزم.

ما رهسپارانیم

آه! ای بیروت!

ای زنی که دود بمباران حنا به گیسوانت بسته است

و با چشمان زیبایت هنوز

بر دروازه های دریا

قهوه تلخ اندوه می نوشی

به تنهایی آواز می خوانی

و بر دریای خون می رانی

ای گنجشک سراسر بال

که خونت را گلوله ها قسمت می کنند

و هنوز تپش قلبت را

به تفنگ مبارزان می بخشی

هر کبوتری که می افتاد

بر لوح عشق می نوشت:

وقتی بامدادان شعله ور شدند

و هنگام فتح در رسید

فوج فوج به عرصه جنگ وارد شوید

که ما یک به یک رفتیم

و چراغ خون

تا به آخر روشن ماند.

ص: 36

برای آرزوی بزرگی که در او متولّد می شد، می مُرد. خانه را نگریست؛ خانه خالی بود، آیینه ها را گریست، خالی بود، به آسمان نگاه کرد و چشم های خویش را شُمرد؛ هیچ ستاره ای از چشم هایش جا نیفتاده بود. با تمام عمر خویش نگاه کرد به لحظه های پر آشوبش. در انتظار یک نگاه طولانی بود که فهمید به یک انتظار طولانی بدل شده است. در ناگهانی از هق هق و باران، خویش را به خاک انداخت، سایه های خیس خویش را بر در و دیوار شهر می کشید و زمزمه زلال خویش را، در نسیم پراکنده می کرد و می رفت، آرام آرام، تا دورترین نقطه چین ها، تا گودی چشم هایش.

پیامبر که آمد، بوی اویس، خانه را برداشته بود و چشم های فراگیر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در بغض هایی مهتابی شکفته شد و زمزمه «واَشْوقا إِلَیْکَ یا أُوَیْس الْقَرَنَ» جلوتر از واژه ها، با نسیم می رفت و نغمه «إِنّیِ لَأَجِدُ نَفْسَ الرَّحْمَنَ مِنْ قَبلِ الْیَمَنِ» پیامبر را تا دور دست های دور، تا عاشقانه هایش با خویش می بُرد. و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم سلام فرستاد بر اویس قرنی.

سلام بر تو که می بایست بایستی و بمانی، تا علی تنها نماند.

بمانی و شمشیر بزنی، شمشیر، حتی اگر دسته شمشیرت شکسته شود، ای پیرمرد روزهای صفین!

سلام بر تو! که صفین، منتظر صفوف به هم فشرده ایمان و ایثار توست.

سلام بر تو و اشتیاق غریبت! به تو که چشم بسته، ایمان آوردی به آورنده «یُؤْمِنُ بِی وَ لا یَرانیِ». به تو که جغرافیای عشق را به نام خویش ثبت کردی. سلام بر تو که تا چند قدمی نور و مهربانی،

دست هایت را رها نمودی و چشم های بی دریغ و نگاه های منتظرِ مادرت را به راه نگذاشتی، تا مادر نابینایت، غروب ها، در ساحل فانوس ها تنها نماند و به راه افتادی تا دل شوره های صحرایی مادرت.

تو باید بمانی! تا صفین تنها نماند و خودت را برسانی به زخم های جا مانده از بدر و أحد و خیبر.

تو باید بمانی! آن چنان که علی علیه السلام ماندگار می شود. باید بمیری، آن زمان که صفین، چشم انتظار تو می شود، تا علی بر کشته تو نماز بگذارد.

تو باید بمانی و زیبا بایستی بر لبه تیغ ها و چشمه چشمه، سینه سرخ های خون خویش را به پرواز درآوری و پلشتی را به پرتگاه سیاهی پرتاب نمایی، تا همانی شوی که علی علیه السلام در جستجوی آن سال ها، خون دل خورد.

ص: 38

جناب اویس قرن(ره)، در زندگی، مسلمانی مؤمن و شیعه ای عارف و در شهادت، از انصاراللّه بود. عزّت نفس زکیّه اش، مصداق ایمانش بود. او شاگرد مکتبی بود که آموزگارانش، پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم و علی علیه السلام بودند و در امتحانِ واپسین، سرافرازانه جنگید تا نام سترگش در کنار جناب عمار یاسر(ره) و دیگر شهدای صفین، در دفتر شهادت ثبت گردد.

درود بر نام مقدسش، درود بر روان آبی و زلالش، درود بر نمازهای عاشقانه اش، که یگانه ترین نیایش ها بودند و زیباترین نشانه عشق. درود بر زندگی، تقوا و شهادتش؛ که هم رضای خدا در آن بود و هم رضای نبی صلی الله علیه و آله وسلم و وصی علیه السلام؛ روحش قرین رحمت الهی و شفاعتش، دستگیرمان در روز جزا باد!

ص: 40

«سعدیا»، مرد نکونام! امروز تمام نگاه ها با تواند؛ تمام پنجره ها به سمت مصلای تو بازند و تمام آینه ها، سرشار از تو و تمام تصویرها، آکنده از تغزّل عاشقانه هایت گشته اند؛ چنگ بردار و خنیاگران آسمانی را با سماع غزل هایت به خلسه های عارفانه ببر!

آه، ای همیشه عاشق ترین، ای سر حلقه خیل خوبان! برخیز و شولای عشق بر تن، زنجیر جنون برپا و شور عارفانه «یاهو» در سر، خیل آهوانِ نظر را بر گستره سبز بهار برقصان. برقصان، گیسوان تنیده به تارهای شیدایی را! برقصان، بنفشه های پیچیده بر غربت تنهایی را! برقصان، سنبل های افسرده در حال و هوای جوانی را! برقصان، دخترکان کوزه بر دوش چشمه های آسمانی را؛ آن گونه که باد در یال سمندها می رقصد، آن گونه که آب در ارتفاع آبشارها می رقصد! آن گونه که اشک، در چشم آهوانه و عشق، در سینه تماشا، می رقصد! از سمرقند تا دمشق، از سومنات تا اندُلس، از پاریس تا نیویورک و از شیراز تا آبی ترین شهر آسمان؛ تا جایی که دیگر بار، شور عاشقانه، نگاه افق ها را به سمت عشق بخواند:

به حقش که تا حق جمالم نُمود

دگر هر چه دیدم، خیالم نُمود

از آن گه که یارم، کسِ خویش خواند

دگر با کسم، آشنایی نماند

از سلوک عارفانه، تا وصال عاشقانه، از شعله تا پروانگی، از غزل تا مثنوی و از گلستان تا بوستان؛ از الفبای تنهایی، تا قاموس فصل های آبی عشق ...، این کلکِ زرّین «سعدی» است که فانوس معرفت در دست، دور جهان می گردد و شیفتگان هنر الهی را به عشق می خواند.

سعدی، شرافتِ آب، نجابتِ باران، بلاغتِ ابر و صداقتِ اشک را چنان بر پرده «غزل» به تصویر می کشید که بهار، در «خلسه های عاشقانه» و پاییز، در سکر عارفانه فرو می رفت:

بگذار تا بگریم، چون ابر در بهاران

کز سنگ ناله خیزد، روز وداع یاران

... عاقبت، بهار تماشا را به تابستان نگاه ها گره زد و مجموعه های عاشقانه اش ماندگارترین «الفبای تنهایی» شدند!

نامش چکامه عشق و یادش غزل باران، باد!

دولت جاوید یافت، هر که نکونام زیست

کز عقبش ذکر خیر، زنده کند، نام را!

ص: 42

شاعری از پشت دریاها؛ از اهالی شهری که در آن، پنجره ها رو به تجلّی باز است. او آن گونه زندگی کرد، که به قانون زمین بر نخورد.

شاعری مسلمان، که قبله اش یک گل سرخ بود و جانمازش چشمه، با سجّاده ای به وسعت دشت. شاعری که آب، بی فلسفه می خورد و به آغاز زمین نزدیک بود.

او که دچار بود و عاشق، و همیشه عاشق تنهاست.

شاعری که یک شب در ازدحام خاکستری کوچه ها، چمدان تنهایی اش را بست و رفت.

«ای دوست، چه پرسی تو، که: - «سهراب» کجا رفت؟

- سهراب، «سپهری» شد و «سر وقت خدا» رفت!

او نور سحر بود، کزین دشت سفر کرد

او روح چمن بود که با باد صبا رفت

همراه فلق، در افق تیره این شهر

تابید و به آن جا که قَدَر گفت و قضا، رفت

ناگاه، چو پروانه، سبک خیز و سبک بال

پیدا شد و چرخی زد و گل گفت و هوا رفت!

ای جامه شعرت «نخ آواز قناری»

رفتی تو و از باغ و چمن، نور و نوا، رفت».(1)

شوید اندوه دلی! همسفرش چمدانی است که به اندازه پیراهن تنهایی او جا دارد. چمدانش پر از سوغاتی است، پر از سیب سرخ خورشید، برای آنانی که می ترسند از سطح سیمانی قرن!

شعرهای تازه اش را به سمساری محله فروخته تا گوشواری بخرد برای زن زیبای جزامی! یک شبه، همه منظومه شمسی را دویده تا دُبّ اکبرش را بر گردن دخترک بی پای روی پُل بیاویزد! همتی کرده تا اگر در تپش باغ، خدا را دید، بگوید که ماهی ها حوضشان بی آب است.

کفش هایش گم شده است! شاید آن را آشیانی کرده است برای یک جفت زنجره عاشق، که در پشت دیوارهای هیچستان، صدایشان گم شده است!

به سراغش اگر می روید، مثل برگ رها شده بر روی آب، قدم بردارید، مبادا که ترک بردارد، چینی نازک تنهایی اش که پر از نان و پنیر و ریحان است، برای پیرمرد کور همسایه که نان خشکش را در شبنم نگاه گل سرخ تَر می کند!

از پنجره چشمان او، زندگی رسم خوشایندی است که بال و پری دارد با وسعت مرگ و پرشی به اندازه عشق! در کلبه تنهایی او، زندگی چیزی نیست که لب طاقچه عادت، از یاد من و تو برود.

او مثل بوی بابونه سبز، مرگ را می شناسد؛ مرگی که در ذات شب دهکده از صبح، سخن می گوید. حیف که نشد روبه روی وضوح کبوتران بنشنید و به شیوه باران، مهربانی را قطره قطره کند!

آمده بود تا برای پرسش دیرینه اش، جوابی بگیرد که «خانه دوست کجاست؟» و پاسخش را در آبیِ حوض های خالی یافت و به سر وقت خدا رفت.

و هیچ فکر نکرد که ما در میان پریشانی پنجره های مه آلود، برای خوردن یک سیب چه قدر تنها ماندیم!

او، تمام فصل ها را حسّ کرده بود، امّا فصل بهار، آن هم در «کاشان»، که باغ هایش گُلابین و کوچه هایش آکنده از عطر «شعر»هاست، رنگ دیگری دارد! هر کس برای رفتن به «خانه دوست»

دسته گلی در دست و غزلی بر لب، قصد تفأل می کند و نذر خویش را به سقاخانه های «قمصر» می برد، تا از اشکِ گلاب، شمع جان به پروانه وصال برساند. امّا امروز بهار، ناباورانه سوگ «سهراب» را با تمام وجود حس کرد و سردترین نقاشی خود را بر پرده سیاه تماشا آویخت!

انگار مرگ، هیچ «نوشدارویی» را نمی شناسد و هیچ بهاری را بهانه زندگی نمی داند؛ حتّی اگر زندگی «سهراب» در میان باشد!

اگر چرخ گردان کِشد زین تو

سرانجام، خشت است بالین تو(1)

سهراب، از شعر تا نقاشی، از سکوت تا فریاد، نیلوفر دلش را از مرداب زمانه بیرون کشید و مثل آرامشِ نگاهش، به دریا بخشید. او نگذاشت «زندگی بر لب طاقچه عادت» از یادش برود؛ آن گونه که از یاد بسیاری رفته بود! زندگی را سرود، نقاشی کرد؛ و مثل آب، در تمام صحنه ها، جاری اش کرد.

سهراب هیچ گاه نگاهش را نفروخت؛ نگاهی که از اشراقی خاصّ و شهودی عالی بهره می برد. نگاهی که در بین مردم ریشه داشت و بازتاب آیینه آنها بود. نگاهی که «تمام آب ها را زلال، تمام درویش ها را سیر و تمام کبوترها را سیراب» می خواست!

سهراب، ایمانش را از سپیدارها، تقوایش را از پرندگان و صداقتش را از آب ها، آموخته بود؛ با تبسّمِ شبنم ها وضو می گرفت و با قدقامت گل ها، نماز می خواند!

امروز، سهراب اهل کاشان نیست که در آن سوی نقاشی هایش گم شده باشد! فراتر از مرزهای خط کشی شده اندیشه و فراتر از نگاه بسته زمان، این شعرهای اهورایی اوست که زمزمه می شود.

با مرثیه ای سبز، «به سراغ چینیِ نازک تنهایی»اش می رویم، یادش در لحظه های سبز نیایش، ستوده باد.

وه که هر گه که سبزه در بستان

به دمیدی چه خوش شدی، دلِ من

بگذر ای دوست، تا به وقت بهار

سبزه بینی دمیده، از گِل من(2)

ص: 46

ذات بهاری اش، همیشه با «دیوهای سپیدپای در بند» سر ستیز داشت و نام سترگ و بشکوهش، هنوز چون «دماوند» بر قلّه ادب و هنر می درخشد.

«سبک شناسی» نگاهش، اشراقی و تاریخ شناسیِ قلمش، مالامالِ منطق بود.

«نظمش» شکوه خراسانی و «نثر»ش، لهجه دیر آشنای «دری» داشت؛

بامداد، باده روشن خواه

نیم روز، ساغر زرین، زن

گه سرود نغز، دل را ساز

گه نوای خوبِ نو آیین زن

ذات بشکوهش، جوان مرد و ادب ذاتی اش، آکنده از نجابت بود؛ آن گونه که مدایحش برای اولیااللّه، و آثار انقلابی اش، سرشار از ادب و معرفت بود. روح آزاده و نام فرهیخته اش فراموش روزگاران مباد!

ص: 48

با تو همرکاب نشده اند.

با تو شمشیر نزده اند.

زخمی کربلا نشده اند، امّا زخم کربلا را چشیده اند.

دل های عاشقی که چهل منزل را با معرفت دویده اند.

از چهل شام برگشته اند.

از چهل روز بیدارند.

از چهل دریچه تو را بوییده اند.

چهل شام غریبان را در نوردیده اند.

چهل روز غربت را معتکف شده اند.

چهل شبانه روز را چله نشینی کرده اند.

إِنَّ الإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ

زمین اگر در شگفت نماند چه کند؛

از این انسان همواره زیان کار،

از این انسان نماهای حیوان صفت،

از این انسان فریب، انسان ظلم، انسان ویران؟

تو بیدارتر از همه می بینی.

روشن تر از همه حس می کنی.

فرات، قیام کرده است،

شام، در راستای سربلندی ات ایستاده.

کوفه را بوف ها، به ویرانی نشستند.

خوشبختی از قصرهای سرمست گریخته است.

تو زیباتر از همه، لمس می کنی.

ص: 50

آب های جهان، شعله ور شده اند.

درختان صبور، به میوه نشستند.

بادهای حادثه، بنای سیاهی را در هم پیچیده است.

سرهای خبیث، از سر درِ خانه های جاهلی آویزان شده اند.

هلهله های یک پارچه مردانِ نیرنگ، به شیون نشسته.

کوچه های فرو دست و دروغ، رنگ باخته اند.

بهار، از روزن خانه های یتیم، سر برآورده است.

زمین اگر در شگفت نباشد چه کند؟

از این همه شیرینیِ غم.

از این همه بسیاری شادی زودرس.

از این همه باران یک ریز تبلور خون تو.

از چشم های رذلی که دیگر کف پوش گورستان ها شده اند.

از خنده های شیرینی که به تلخی زقّوم گرفتار آمدند.

از دست های خیزران پروری که خوار شدند.

از سرهای مبارکی که از عشق، شکوفه دادند.

از حنجره های عزیزی که سرشار از صدایِ خدا شدند.

از تظاهرات دل هایی که در منجلاب تزویر پوسیدند.

از سیل های ویران گری که شکوه کاخ های زیاده خواهان را در هم کوبیدند.

وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمّةً قَتَلَتْکُمْ

زمین، چهل روز بیشتر دوام نیاورد.

نفرین ها، روشنی را از چشم های خاندان ستم گرفتند.

نفرین ها، چراغ زندگی مردان شقاوت را شکستند.

ص: 51

نفرین ها، بنای شهرت و مقام و جوایز را در هم کوبیدند.

نفرین ها، سرنیزه های خشونت و فریب را قطعه قطعه کردند.

نفرین ها، باران رحمت بر زمین گرسنه ریختند.

نفرین ها، توفان مرگ را در سینه های ستم شعله ور کردند.

وعده خدا حتمی است.

اراده خدا، خارج از دایره زمان و مکان است.

نفرین خدا، سوزاننده تر از هر آتشی است.

نفرین خدا، برنده تر از هر شمشیری است.

نفرین خدا، ویران کننده تر از هر توفانی است.

نفرین خدا، کوبنده تر از هر فریادی است.

عشق، شایسته دل های شکسته است.

سربلندی، سزاوار سرهای بریده است.

ویرانی، ارزانیِ بناهای شرک است.

مرگ، حق مردارهای متحرک است.

و خدا اگر بخواهد، می تواند.

و خدا اگر اشاره کند، می شود.

و خدا اگر اراده کند، همان می شود.

چهل روز را پیاده آمده ام.

چهل روز را به گریه نشستم.

چهل روز را خراب شدم.

چهل روز را عاشقانه خواندم.

چهل روز را اربعین گرفتم.

ص: 52

چهل روز را سوگوار شدم.

تا به تو برسم، ای خون عاشق، خون تپنده.

خون جاری

خون متبلور

خون خدا

خون عشق!

برادر! دشمن را مجال نیرنگ ندادم؛ مجال ندادم تا کربلا در کربلا بمیرد، مجال ندادم تا سرّ نی در کربلا دفن شود. گفتم همه ناگفته ها را. فریاد زدم همه سکوت ها را.

با آتش کلامم، سکوت حاشیه نشینان کوفه را با راحت طلبی شامیان، خاکستر کردم.

اینک آمده ام؛ با دلی شکسته و سری سر به زیر، با اندوه چهل کوفه غربت و زخم چهل شام اسارت. آمده ام، اما با قامتی دو تا.

آمده ام تا حکایت سرگردانی روزهای بی تو را با تو بگویم.

آمده ام تا از غربت قافله عاشورا بگویم.

امّا حرف ها را از نگاهم بخوان و نپرس؛ شرم و سر به زیری ام را ببین و سراغ رقیه را از من مگیر.

اما برادر! خطوط تازیانه، حکایتی دیگر دارد.

می بینی؟ اربعین چگونه زخم ها را دوباره شکوفا کرده است؛ چگونه عاشورا را برایم تکرار می کند.

گر از نگاه گرم تو آتش نمی گرفت

در شام و کوفه، خطبه من آتشین نبود

در حیرتم که بی تو چرا زنده مانده ام

عهدی که با تو بستم از اول چنین نبود

ده روزه فراق تو، عمری به ما گذشت

یک عمر بود هجر بر تو، یک اربعین نبود(1)

می آید؛ با سینه ای از غم سنگین تر و کاروانی سبک تر، با غم های ارغوانی غروب.

زمان در مشرق تحول ایستاده است و زمین در جستجوی کیست که گرداگرد خویش را می گردد؟!

زینب علیهاالسلام می آید، تا سکوت سوخته اش را شعله ور کند و آشوب عاشورایی اش را شعله ورتر؛ و صحرا خوب می داند که زینب علیهاالسلام، به هیچ هراسی اهمیّت نخواهد داد. کاروان می آید، تا فرات، بار دیگر طعم بستن چشم های زینب علیهاالسلام را بچشد؛ چشم هایی که در کربلای فراگیر فردا خیمه زده است.

خاک، بوی تأسف می دهد و باد، بوی نفس های مدفون ذوالجناح را.

زینب علیهاالسلام می آید، تا به خاک افتد؛ آن چنان که حقیقت به خاک افتاد.

زینب می آید و فریاد می زند: سلام ای سرزمین سرخ شهادت!

سلام ای خاک خونین حسین!

سلام ای خداحافظی مکرر!

سلام ای دیدار واپسین!

سلام بر تو، ای همیشه سبز و یکسره سرخ پوش! خاک را به خاطر دارم و باد را در یاد و آخرین

تصویر حرکت دست های به خاک و خون کشیده شده ات را که در باد، به سمت هیچ، به سوی صحرا

بلند می شد.

خاک را به خاطر دارم و باد را در یاد، و هنگام جدایی را که چشم های مماس بر آسمانت، آخرین

تبسّم را بدرود گفت.

سلام بر تو و گوناگونی زخم هایت؟ سلام بر تو و لحظه ای که آفتاب، در پشت پلک های پخش شده ات پژمرد و تو، فراز رنگ ها ایستادی. به آن زمان که هیچ کس نبود و تو بودی و او بود، و تو تنها به دامن خونین خویش دسترسی داشتی.

سلام بر تو و لحظه ای که قناری های قرمز رنگ قشنگت را از خون خویش به پرواز درآوردی.

سلام بر تو ای عمیق گسترده! که هیچ گاه به ذهن کم عمق فرات، خطور ننمودی و هیچ آفتابی نتوانست بر ذره های زخمی تو پلک بگشاید.

ص: 55

خاک را اگر گوش بسپاری، خواهی شنید؛ خاک، هنوز نعره دلاورانِ به خاک افتاده را منعکس می کند و راز و نیازِ امام را نیز؛ آن گاه که سجده نمازِ آخر را به جا می آورد.

حالا چهل روز گذشته، امّا زمین، هنوز رختِ سیاه را از تن بیرون نکرده است. مگر سوگِ بزرگ را چهل روزه می شود از خاطر زدود؟ که اینک قرن هاست نینوا به عزا نشسته است.

نینوا را باید دید.

آن جا هر روز، عاشوراست.

نخل ها در ماتم تو، سر بر زانو گذاشتند و چهل روز را اشک ریخته اند و شرم سار از هیبت تو، به پایت سر تعظیم فرود آورده اند.

ای ماندگارتر از آسمان، ای جاری تر از لطافت باران و ای روح بهاری قرآن! نگاهت، فرات جاویدان است.

هنوز نیزه ها، به خون تو آغشته اند و در انتظار روزی نشسته اند، تا غربتت را شاهد باشند. ای غریب ترین فریاد کربلا!

هنوز در تب عطش شما فرات، زیر سؤال است.

گوش کن که چگونه چلچله ها در کنار آن قبر کوچکِ پشت خیمه های نیم سوخته، هم صدا شده اند؛ با مویه های مادرانه ای که تلاش می کند کودکش را به بهانه آبی که سوغات اسارت چهل روزه اش است، از خوابی که با لالایی تیر سه شعبه حاصل شده، بیدار کند!

کمی آن سوتر را نگاه کن، که چگونه چلچله ها، پا به پای دختر بچه های یتیم، از این سو به آن سو می دوند تا شاید نشانه ای کوچک از گمشده هایشان بیایند! نشانی از آن عبایی که جنازه تکه تکه شده علی اکبر علیه السلام را در آن پیچیدند و بر شانه های خسته جوانان بنی هاشم علیه السلام، به سوی خیام آورده شد، نشانی از آن مشک پاره ای که هرگز باز نگشت، نشانی از آن نیزه ای که عمو از پهلوی قاسم علیه السلام بیرون کشید، نشانی از آن عمو و خیمه ای که شکست، نشانی از آن قنداقه خونینی که در آتش خیمه ها سوخت، نشانی از آن آستین خونین عبداللّه علیه السلام که بر دست بریده اش باقی ماند، نشانی از آن انگشتری که با انگشت بریده به غنیمت رفت و ... .

صبر کن و طاقت بیاور! این قصه اربعین چلچله های کربلا، سرِ دراز دارد!

تو که هنوز چلچله های جان داده در گودال را ندیده ای که چگونه سر سودایی خویش بر خنجر خونین افتاده بر زمین می کشیدند! تو که هنوز با چلچله های بازگشته از علقمه حرف نزدی که بدانی چه چیزی میان دست ساقی و مشک آب، فاصله انداخت! تو که هنوز با چلچله های عزادار خیام آتش

گرفته همراه نشده ای که بفهمی تاول دست های سوخته ای که با تازیانه به خون می نشیند،

چه رنگی دارد!

می بینی که چه اربعین سختی در پیش است! حتی برای چلچله هایی که عاشورا را ندیده اند و در این چلّه اسارت، با سر بریده و سنگ و خرابه و لب خونین آشنا نشده اند!

ص: 59

آن روزها، «سکوت»، سهم بیشتری داشت و اگر صدایی، خبری و فریادی می خواست از شهری به شهری و از روستایی به روستایی دیگر برود، نجوای آرام، به فریاد گوش خراش مبدل می شد و یک خبر از «یک کلاغ» به چهل خبر از «چهل کلاغ»!

این نوع مشکلات را رادیو، با آمدنش، کمی حل کرده بود؛ امّا مشکل «جیبی» نبودن رادیوهای آن روز، مشکل دیگری بود! آخر مردم به «در گوشی» صحبت کردن عادت کرده بودند؟! رادیو، پنجره ای؛

که با چشم اندازی شگرف، تمام احساس شنونده را تغییر می داد؛ از غم به شادی، از خانه به خیابان، از زمین به آسمان و از دل به عشق، به خاطره و به تمام چیزهای خوب، می برد.

هر چند اوایل کمی اَشرافی رفتار می کرد، امّا کم کم با شنوندگان اصلی خودش - مهربان ترینان زمین - ، مردمان شعر و موسیقی و عشق، دعا و زیارت و مهر؛ مردمان بی آلایش پاک تر از آب و با خانه های گِلی آکنده از صداقت، آشنا شد.

روستا، دیگر نیازی به نی نوازی «چوپان» نداشت!

دیگر کسی ساعتش را با ساعت «کدخدا» میزان نمی کرد!

دیگر کسی بی خبر از آن سوی در و دیوارهای بسته نمی شد!

با «آغاز به کار رادیو در ایران»، پنجره ای رو به جهان باز شد که دست کم بتوان فهمید در کجای دنیا ایستاده ایم!

کدام نقطه از زمین متعلق به ماست و کدام نقطه از آسمان!؟

... و امروز، رادیو، تمام «اخبار» و «معارف» و «فرهنگ» و «پیام» خود را، حتی وضعیت «آموزش قرآن» و «ورزش» کشور را به طور «سراسری» در اختیار مردم قرار می دهد. رادیو، تنها «رسانه سالم و صادق» در جهان دروغ زده کنونی است. با «زبان»های مختلف و «لهجه»های متفاوت، فریاد مظلومیّت و عدالت خواهیِ جهان را به دورترین نقطه این کره خاکی می فرستد.

درود بر فریاد رسا و همت تلاش گرانش باد!

ص: 61

باید دانست که حوادث، همواره بر اساس جدول ضربی ساده نیست؛ همیشه ممکن است چیزی باشد که دقیق ترین محاسبات را در هم بریزد. باید دانست، آن چه که قدرت می آفریند، آن چیزی نیست که به دستِ قدرت مندان است.

من از آگاهیِ منوّرِ مطلقی سخن می گویم که عین قدرت است. آن چه که خاکِ طبس را مجنون کرده بود و آن چه که شن ها را به طغیان انگیخته بود، بی شک دستِ بی جهتِ بادی دوره گرد نبوده است.

باید دانست که آن سوی شیشه آبی رنگ آسمان، چه چیزی نهفته است. باید دانست که سرنوشتِ جهان، همواره بر اساسِ همین حوادثِ به هنگامِ اتّفاقی، رقم خورده است. به یقین، الهه پنهان، از تصوّر من و تو روشن تر است. آیا حس نمی کنی، دستِ قدرت مندی را که نوازشت می کند؟ آیا حس نمی کنی، عظمت را، عشق را، مهربانی را و خشم را؟ آیا حس نمی کنی، آن چه را که ابرهه های تمامِ تاریخ، هرگز حس نکرده اند؟

کعبه بزرگ عشق و حقیقت، همواره جاودان خواهد ماند. پس ابرهه ها نیز همیشه خواهند بود و فیل هایی که در تقاطع تاریخ، همواره در گذرند.

امّا همیشه در انتظارِ یاریِ لشگری از آسمان رسیده، نباید بود؛ نگاه کن، ببین! ابابیل منم، ابابیل تویی. دستانِ ما ابابیلند. سنگ ها را آماده کن؛ فیل ها در راهند.

اگر چه خون ابوجهل ها، در رگ های جغدهای سیاه پرست در جریان بود، امّا صحرا هنوز ایمان دست نخورده خویش را باور داشت.

شب بود و روشنایی دست نخورده صحرا و ژنرال ها و سربازانی که آمده بودند تا خشم و بی خوابی صحرا را تجربه کنند و طعم آتش عصیان و شیطان را با همه وجود پذیرا شوند؛ آتشی که چون توفان به خود می پیچد و زمینی که چشم به راه تولّد عقرب هایی است که طعم اسیدی بازوان سربازان را، بیشتر از مادران خویش می خواهند.

کویر، نه چرخ بال های «سیکورسکی» را می شناسد و نه هواپیماهای «130 - C» را. کویر، قلبی است یکدست که فقط خدا را می شناسد و هیچ کس و هیچ چیز را توان ایستادگی برابر او نیست.

چرخ بال های «سیکورسکی» می آیند؛ با محموله مرگ و آتش، تا وعده الهی تحقّق یابد.

«و لا یَزَالُ الَّذینَ کَفَرَوا تُصیبُهُم بَما صَنَعُوا قارِعَة».

و این گونه، دست خدا از آستین بیرون آمد، تا چشم های مانده در بهت، و خیره به آسمان، در زیر تلّ ماسه ها مدفون گردد و سربازان، آخرین عکس یادگاری خویش را با مرگ بگیرند تا قربانی جهالت جدید جامعه جهانی شوند.

و صبح آمد، تا همه بدانند که آسمان متعلّق به پرندگانی است که «آبی» را می شناسند.

صبح آمد و آفتاب در ماسه ها روان شد، تا حقوق بشر، منتظر دروغ های رسمی تازه ای باشد.

صبح آمد و تاریکی در آخرین نقطه امیدش تو خالی شد، درست مثل ابهت سوخته و غرور چشم به راه پوشالی.

صبح آمد، تا پرونده چمدان هایی که هرگز باز نشد، بسته شود.

صبح آمد و زمزمه طلایی آفتاب، در ماسه ها روان می شد که: «چو ایران نباشد تن من مباد».

ص: 64

عبور است از تمام سنگینی بار مسوولیتی که بر دوش است.

قدم در آسمان گذاشت؛ کسی که نگاهش به آسمان و زمین پیوند خورده بود تا بی کران شوند و وسعت پروازش را تماشا کنند.

... و ناگهان، آسمان به خود پیچید و صدای هولناک پرنده آهنی، تمام وسعت طبس را فرا گرفت و چیزی نگذشت که محمدمنتظر قائم، در خون خود غسل کرد و به آرزوی دیرینه خود - معراج شهادت - رسید؛ روحش شاد و یادش گرامی باد!

ص: 66

دریغ، از آن زمان که «هزاران ای کاش و افسوس را بدرقه فرصت های از دست رفته نماییم»!

دریغ، از آن زمان که لبخندهای چروک خورده و پلک های خاک خورده، حسرت سال های گذشته را بر چهره ما نقاشی نماید! چه زیبا می فرماید امیرالمؤمنین علی علیه السلام:

«شَیْئان لا یُعْرَفَ فَضِیلَتُهما اِلاّ مَنْ فَقَدهُما، أَلشَّبابُ وَ الْعافِیِةُ».

«دو چیز است که قدر و قیمتشان شناخته نمی شود، مگر وقتی که آن را از دست داده باشند، یکی جوانی و دیگری تندرستی و عافیت».

«فرصت از دست می رود هشدار!

عمر چون کاروان بی جرسی است»(1)

جوانی شور است و اشتیاق، امید است و آرزو؛ شوری که باید آن را جهت داد تا چون عقربه ای شناور، در ناملایمات و توفان های زندگی، رهنمون سعادت گردد، که مردان بزرگ، عظمت نام خویش را ثمره جوانی می دانند و رمز موفقیّت را در شناخت آن. جوانی نردبانی است که پله هایش را با دست های خویش باید ساخت، و با گام های خویش، می بایست به سمت بلندترین نقطه آسمان گام

برداشت، همچون اشتیاق جاری در خون جوانانی که خون خویش را به خاک ریختند، تا «جوان» زنده بماند و امام جوانان، در خلوت اشک و غربت، تنها نماند.

سلام بر جوانانی که در جوشش زندگانی و در اوج جوانی، لبخندهای پیر مراد خویش را، ره توشه نمودند و کشته شدن در جوانی را بهتر از پیر شدن در حسرت و خسران برگزیدند و رفتند، تا فراموشی سال های دور از خانه را به یاد ما بیاورند، رفتند، تا همراه با قافله جوانان کربلا، در روشنایی سرسبز حضور، بال های یکدست خویش را رها نمایند.

تشنه ام؛ تشنه تر از ماهی به اقیانوس، تشنه تر از خاک تفتیده کویر به باران.

نگذارید روحم در انجماد بی قیدی های پوچ، مرداب شود!

می خواهم جریان داشته باشم؛ چون رودخانه ای سرکش اما زلال؛ بروم به سمت آب های آزاد، بروم به سمت دریا، اگر دریا قبولم کند.

ریشه هایم اما هنوز پا نگرفته اند؛ بگذارید به استواریتان تکیه کنم. دست هایم را رها نکنید. می روم؛ دو قدم به جلو و گاهی هم یک قدم به عقب.

پیش رویم پر از دو راهی تردید است؛ من یقین خویش را گم کرده ام.

به خیالتان، نشاط عمرم را در پای کدام جاذبه جا گذاشتم، که این گونه مرا از خود می رانید؟ مرا به من وا می گذارید؛ آن هم درست در لحظاتی که بی پناه مانده ام؟! پرنده ای در اوج پر کشیدنم.

می شناسیدم؟ من گذشته شمایم، آینه روزهای نشاطتان.

جوانه زدنم را بارها شاهد بوده اید و پا گرفتنم، خستگی هایم، غرورم، آرزوهایم، فریادهایم، خاموشیم، خروشم و ... .

مادر! قد کشیدنم را ببین! من همان کوچک دیروز توام، که در اوج دلتنگی هایم، سر به دامن مِهرت می گذاشتم و بغض ناتمام دلم را فرو می خورم، تا اشک هایم را نبینی؛ هنوز نیازمند دست های

نوازشگرت هستم، در چشم هایم التماس موج می زند.

با شما هستم، پدر! دست هایت را که برای پا گرفتن من، پینه بسته، بر شانه هایم بگذار. نگاهم کن، که نگاهت هزار حرف نگفتنی دارد.

من جوانم؛ فرزند امروز سرزمینم، فرزند فردای سرزمینم، بالنده و رها، سراپا شوق و هیجان. سرزمین من، زادگاه سروهای تناور عشق است که جوانه هایش، تمثیلی است از جوانی من.

من آذرخش امیدم، می دوم؛ رو به جلو، به سمت تلاقی آسمان و دریا.

سکون؟ ... نه! در من راه ندارد. گاهی، چموشانه پیش می روم؛ از توقف بی زارم، پرم از هیجان، پرم از فریاد، پرم از نگاهی باز؛ رو به آن دور دست ها، رو به فرداهای روشن.

خورشید را در چشمانم ببینید.

دست هایم را بفشارید، تا پای امیدتان را استوار کنم.

ص: 69

... و اینک پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، معراج روحانی خود را به تماشا نشسته و اندوه واره های فردا را، مرور می کند؛ فردایی که فرزندان قابیل را به مسندها خواهد نشانید و آزادگان امت را به ارتفاع دارها خواهد سپرد!

فردایی که دست های معاویه را با خون بنی هاشم علیه السلام، خضاب خواهد کرد! فردایی که به اذن خلیفه گان، مؤمنین را در مساجد، گردن خواهند زد!

یا رسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم:

می رَوید امّا زمین، بعد از شما

می شود اندوهگین، بعد از شما

خون ز خون می روید و گل می کند

وای بر حال زمین، بعد از شما!

یا رسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم، ای آفتاب عالمتاب «لَولاکْ»! ای آیت آیینه گشته از دلِ افلاک تا خاک! ای رَحمةٌ لِلعالَمین! ای مشرق سبز طلوع روشنِ دین! تنهاترین محبوب یزدان! ای سینه آیینه پوش مِهر قرآن!

جاری ترین نعمت در سایه هستی؛ تو هستی!

به رغم مدّعیانی که منع عشق کنند

جمال چهره تو، حجّت موجّه ماست

اگر به زلف دراز تو دست ما، نرسد

گناه بخت پریشان و دست کوته ماست(1)

یا رسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم! امروز ماتم سرای دل را به نام تو، سیه پوش کرده ایم و نام مبارک تو را با درود و تحیّت بر زبان جاری می سازیم.

سرشار از اندوهان تو، با مویه های غریبانه حضرت زهرا علیهاالسلام؛ با گریه های جانکاه حضرت علی علیه السلام؛ با بی قراری حضرت جبریل علیه السلام و با شور و غوغای فرشتگان، همراه می شویم و به یاد گیسوانِ عنایتت، گیسو پریشان، مرثیه های تنهایی را زمزمه می کنیم. درود خداوند، بر تو، بر زندگی ات، بر

روشنایی راهت، بر عروج روحانی و رستاخیز جسمانی ات! از ساعتی که به دنیا آمدی و در ساعتی که نیازمندانِ شفاعت را دستگیر خواهی بود!

مولا جان، یا سیّدی! ما را به جرعه ای از یک تبسّم، میهمان کن.

ص: 71

آن قدر آرام و ملایم قدم به خانه ات گذاشتم که گویی در، برای ورود نسیم بهاری باز شده بود! کاش بر من تکلیف نشده بود که بین جان محبوب خدا و جسم نازنینش مفارقت ایجاد کنم!

در طول سال های حیات پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، هرگاه جبرائیل از زیارت نبی اکرم صلی الله علیه و آله وسلم باز می گشت، پر و بالش خوشبوتر از گل های بهشتی بود و چهره اش نورانی تر از چلچراغ های جنّت! و من هر بار آرزو می کردم تا مجالی بیابم برای بوییدن گل وجود پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم و دیدن روشنایی جمالش! و این مجال، هنگام رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فراهم شد؛ در هنگامه ای که صدای جانگداز تو شنیده می شد که گفتی: «وا کُرباه لِکَرْبِک یا اَبَتاه».

باور کن، عمری است که پیغامبر خبر مرگ آدمیانم، اما تا کنون هیچ مصیبتی، این چنین دلم را

نلرزانده بود! رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم ابتدا به روی تو آغوش گشاد و در گوشت، رازی را نجوا کرد و بعد به روی من! از آن چه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم با تو گفت، نخست چشم هایت دریای متلاطم اشک شد و بعد غنچه لبانت، به گل خنده شکفت! می دانستم که امروز، در وقت مرگ رسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم، اشک هایت را به نظاره نشسته ام و چندی نخواهد گذشت که در وقت رفتنت، بر لبخند غریبانه ات، خواهم گریست!

فاطمه علیهاالسلام جان!

عزرائیل - فرشته آسمانی مرگ - تا به حال از هیچ کس برای قبض روحش اذنی نگرفته بود؛ جز پدرت، - رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم - که محبوب ترین خلایق نزد خداست!

دل آرام باش! که نسیم مرگ، جان پدرت را به توفان احتضار نمی کشاند و جز با ملاطفت و مهربانی، این امانت الهی را نمی ستاند.

خدا کند که وعده دیدار ما که در هنگامه شهادت مظلومانه توست، هرگز فرا نرسد که مرا پس از

رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم توانی نمانده است!

خداوند در این مصیبت جانگداز، به تو صبری شایسته این اندوه عظیم، عنایت کند!

ای آفتابِ «سدره نشین»! با کدامین غروب؛ نجواهایم را بخوانم، که سال ها دست های خالی ام، بر آستانه نگاهتان، دخیل می بستند و شما، همان مهربان ترین بودید که همیشه، تبسّم خود را با همه تقسیم می کرد.

می گذشتید از میان کوچه ها، با هر تبسّم

کوچه می شد در میانِ عطر لب های شما، گم

آه ای پیغمبر ای اشراق های سبزِ باور

آه از آیین و از آیینه های قلب مردم!

چشم های فقیرم هنوز از روزنه تاریخ، به دست های سخاوت مند شما، خیره مانده است، تا شاید لقمه ای معرفت، جرعه ای کمال و ذره ای عنایت بستاند!

چه زود می روید! زمینی که بار امانت را نتوانست تحمل کند، چگونه می تواند بار اندوه شما را تحمل کند؟!

آه ای همیشه عاشق، ای محبوب خدا و ای رحمت حق! چگونه می توان زهرای علیهاالسلام خسته را با بیت الاحزان و علیِ علیه السلام دل شکسته را با چاه؛ تنها گذارد!

بعد از شما از کدامین داغ، آتش به جان شویم؟ از بقیع یا کربلا؟ از لحظه های نیلیِ یاس، یا دست های حضرت عباس علیه السلام؟

از خاطرات دردناک حضرت زینب علیهاالسلام، یا از گلوی خسته تنهاترین سجاد علیه السلام؟

یا سیّدی! یا رسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم؛ فدایتان! فدای آن لحظه ای که آسمان سر بر داشت و قامت دلارای شما را به نظاره نشست! «لَولاکَ لَما خَلَقْتُ الاَفْلاک».

چگونه می توانم باور کنم که امروز، مدینه، سوگ شما را به مرثیه بنشیند! مگر می شود جاری ترین نور الهی، خاموشی گُزیند! مگر می شود آسمان، تمام پنجره های آبی اش را، سیاه پوش کند! مگر می شود، بغض ها بر گلوی ابرها ببارند و پرندگان، سر به تنهایی فرو برده، مویه های غریبانه بنوازند! به خدا که امروز، روز اندوه زمین است! اندوهی که هزاران عاشورا در وسعت آن گم می شوند! اندوهی که تمام دردها و داغ های عالم، با بیت الاحزان حضرت زهرا علیهاالسلام پیوند می خورد.

ص: 74

امشب، تو با همه شب های تلخ عمرت فرق داری! گویی این چشم ها، جز اشک، حرف دیگری نیز برای گفتن دارند؛ حرفی از جنس خون جگر و طشت و لب های کبود! چه قدر زود پیر و شکسته شدی حسن جان!

غم نخل های خونین فدک، موهایت را به سپیدی کشاند، یا داغ چادر خاکی مادر، در کوچه های بی کسی؟ امشب که آمدی، سایه ات خمیده تر از خودت بود!

مثل کودکی ات، کنار قبر ناپیدای فاطمه علیهاالسلام نشستی و زانوانت را در بغل گرفتی و آن قدر بی صدا زیارت نامه عشق خواندی و گریستی، که حتی سکوت دل من هم شکست!

سرت را بالا آوردی و از پشت مژگان بارانی ات، نگاهی به حرم جدّت که از دور نمایان بود، کردی و بعد، بقیع را از نظر گذراندی و تابوت غریبانه خویش را به چشم دیدی که از حرم رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به سمت بقیع، با تیرهای جفا، مشایعت می شد.

آن نقطه که نگاهت را بر خود ثابت نگه داشته، همان مزاری است که حسین علیه السلام، با دستان خویش، برایت خواهد کند و همان جایی است که عباس علیه السلام، تیرهای خونین را از تابوتت بیرون خواهد کشید!

فقط خدا می داند که بر حسین علیه السلام چه خواهد گذشت، وقتی با دیدن کفن خونینت، زخم کهنه دلش سر باز می کند و داغ سینه مجروح مادرت تازه می شود.

عباس علیه السلام هم اگر زیر بازوی حسین علیه السلام را بگیرد، باز هم کمرش در مصیبت تو خواهد شکست و قامتش خواهد خمید! مرثیه خوانی او را از هم اینک می شنوی که با تو زمزمه می کند:

«أأَدْهُنُ رَأسی اَطَیِّبُ مَحاسِنی و رأسک مَعْفُورٌ و أنت سَلیب / فَلَیْسَ حَریبا مَن اُصیبَ بمالِهِ و لکنَّ مَن دارءَ اَخاهُ حَریب».

«آیا موی سرم را روغن زنم و محاسنم را با عطر، خوشبو کنم، در حالی که سرت را روی خاک می نگرم و تو را هم چون درخت شاخ و برگ ریخته می بینم/ غارت زده، آن کسی نیست که مالش را ربوده باشند، غارت زده کسی است که برادرش را در خاک بپوشاند.»(1) و بی آن که بخواهی، صحنه ای از

ص: 76

کربلا، پیش چشمت می آید که پس از ده سال عزای دل، محاسن حسین علیه السلام، به بوی خون گلوی علی اصغر علیه السلام،

معطر و خضاب می شود و ناخودآگاه دوباره زیر لب با خود نجوا می کنی «لا یوم کَیَومک یا اباعبداللّه» حسن جان! برخیز که تأخیر نابهنگام امشب تو، دریای دل زینب علیهاالسلام را به توفان بی قراری می کشاند. او نیز می داند که شب های بقیع، پس از آمدن تو، بیش از پیش، غریب خواهد شد، اما همین یک امشب را در خلوت دل او باش تا برای آخرین بار، تو روضه گوشواره شکسته مادر را بخوانی و او با تو هم گریه شود!

اما غریبم! بقیع را ببخش که نه چراغی دارد تا بر مزار خاموشت بیفروزد و نه می تواند سوگواران داغت را در خود پذیرا شود، تا زایر بی کسی هایت شوند؛ که اگر بقیع را شمع و زایری می بخشیدند، قبر بی نام و نشان مادرت، سزاوارتر بود برای زیارت و روشنایی!

اما گویا بر پیشانی تقدیر بقیع، خطوط غربت، نقش بسته و داغ مظلومیت!

بقیع، از هم اینک، چشم انتظار وارث اندوه فاطمه علیهاالسلام است!

سلام، غریب تر از هر غریب!

سلام، آشنایِ غریب، مهربانِ غریب، بزرگ زاده غریب!

سلام، مزار بی چراغ، تربت بی زایر، بهشت گمشده!

سلام، آتشفشان صبر، چشمان معصوم، بازوان مظلوم، زبان ستمدیده!

سلام، سینه شعله ور، جگر سوخته، پیکر تیرباران شده!

سلام، امام غریب من!

آمده ام؛ با تمام دلم، با قدم های احساسم، با حضور هر چه تمام ارادتم.

آمده ام؛ تا فانوس های روشن اشک هایم را، بر مزار بی چراغت، بیاویزم!

آمده ام؛ تا شریک غربت بی نهایتت باشم.

آمده ام - کبوترانه آمده ام - تا از دستان مهربانت، آب و دانه بدهی!

آمده ام؛ با دسته دسته یا کریم های اخلاص و محبّت، تا شاید لحظه ای در گنبد نگاه مهربانت، پناه گیرم.

ای کریم اهل بیت! حالا این من و این وسعت بی حدّ و مرزِ لطف تو.

این دلِ کوچک من و این عنایت بزرگ تو. این گدای غریب و این هم، سلطان غریب؛ بزم غریبانه مان جور است.

تو غریب، من هم غریب.

امّا ... نه! غربت من کجا و غریبی تو کجا! آخر شما، غربتت را هم از پدر به ارث برده ای و هم از مادر مولای من! چگونه می شود زینت شانه های پیامبر باشی، خون علی و فاطمه در رگ هایت جاری باشد، سید جوانان اهل بهشت باشی و آن وقت، این روزگار نامرد، دل به عشقت نسپارد. امام مظلوم من! چند بار از پشت، خنجر خورده ای؟! چند بار نیش سوزناک خیانت را چشیده ای؟! چند بار ...؟ انگار قصّه غربت شما پایان ندارد! آقا! زهری که بر جگرت نشست، تنها زهر جعده نبود؛ زهر بدعتی بود که مسیر عشق را عوض کرد. وقتی که دل به این بدعت بسپرند، عجیب نیست این که حتی در کنار همسفر زندگیت، غریب باشی!

یا کریم اهل بیت! تو بزرگ تر از آن بودی که در ذهن کوچک بشر بگنجی.

ص: 78

نجوای اندوه، تمام اهل خانه را گرفته بود و گاه، صدای ناله ای بلند، تا انتهای نخلستان می رفت. باز هم بانویی بی طاقت؛ بانویی که تاب خود را برای حضور در کربلا می آزمود. آه از رسم ناجوانمردانه

دنیا! که سیاهی قلبش نژند، و کینه نژندش، ناتمام است.

مولا جان! قسم به نامت - که زیبایی تمام هستی در آن نهفته است - ، معنایی برای دل، برای «عشق»، برای اشک و تماشا، نمی ماند؛ اگر جرعه ای از زلال محبتت را نمی چشیدیم!

مولای من! مهربانی نگاهت، مثل پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، سخاوت دست هایت، مثل علی علیه السلام و شهامت کلامت، مثل فاطمه علیهاالسلام بود. مولاجان! امروز، تمام هستی خود را به پای اشکی می فشانیم که با یاد تو، از گونه هایمان جاری ست؛ تا دل به مویه های غریبانه بقیع بسپارد.

ای خفته در پناه تاریخ، بقیع!

آیینه نمای آه تاریخ، بقیع!

مصداق تمام غصه هامان هستی

مظلوم ترین نگاه تاریخ، بقیع!

مولاجان! با یاد تو، دل ها شکسته می شوند و با نام تو، اشک ها جاری! تو را به دل های شکسته؛ تو را به اشک های جاری! ما را جرعه ای زیارت، بچشان؛ که اشک هامان نذر آستانه توست.

ص: 80

اندیشه های سرگردان، سرم را به یغما می برند. اینک، من تنها مانده ام در هجومِ سوارانی که از من می گذرند و نیمه شبان، به سمت خانه ای می تازند که چراغش همواره روشن بوده است. مردِ منتظر را حس می کنم و کوله باری که بر دوش گرفته است. جاده ای مفروش از ستارگان، پیش پایش گسترده

می شود. بنوش مولا! وقتِ رفتن است، که هجرتی این گونه، تقدیر دیرین پدران و فرزندان توست.

این واپسین نفس ها را پنجره ای بگشا، مولای من! که اینک، تمام بادهای مدینه، با شتاب به سویت می وزند، تا برای آخرین بار، عطرِ همیشه را از چهره مولای خویش برگیرند.

می وزند، تا خنکایی باشند بر جگری که می سوزد و شرحه شرحه می شود.

می وزند، تا پیکری غریب را بر دوشِ خویش تشییع کنند.

خوب گوش کنید! بادهای وفادار، امشب ناله می کنند.

این واپسین لحظه ها را پنجره ای بگشا، مولای من!

بادهای مدینه، خاطرات کهن را در سرت می آشوبند.

اینک، طعم زهرِ «جعده» را بر جگر پاره پاره حسن مجتبی علیه السلام، خوب می فهمی.

خیانت، چه هُرمِ سوزانی دارد!

شبِ کوفه، این بار از خراسان بر آمده است و بار دیگر، مردی دیگر در محاصره کوفیانِ همیشه.

این جام، آبِ انگور نیست؛ اینک این تیغِ مذابِ ابن ملجم است که در این جام ریخته اند.

آب انگور نیست؛ دشنه پسرِ «ذی الجوشن» است که در دستان مأمون زاده شده است.

آب انگور نیست؛ خرمای زهرآلودِ زندانِ هارون الرشید است.

این سنّتِ دیرینی است؛ تا مدینه باشد، کوفه ای نیز خواهد بود.

اینک اگر نیک بنگری، خواهی دید چشمانِ خیسِ زمین را و پنجره ای که هم چنان گشود مانده است.

مردی لبخند می زند، گاهِ هجرتِ موعود است؛ چشم ها را می بندد و نوری که آرام و کشیده، از پنجره به سمت کهکشان جاری می شود.

ص: 82

رفتار علویت، جملگی آیاتی از ولایت توست؛ قلب این سرزمین با عنایت توست که می تپد.

امضای اجابتت، همیشه پیرو نامه های ماست.

آمدنت به زیبایی بهار بود و رفتنت چون سرمای زمستان، تاب و توان را از جان هایمان ربود.

آن چه دست ما را از آستان عنایت تو کوتاه کرده است، آلودگی دلی می باشد که نمی تواند با «طهارتِ» روح تو هم مباحثه شود. تولاّی مرید و مُراد، هنگامی است که مراد، آیینه دل مرید را شفاف و صیقلی بیابد، تا بتواند بر آن، خطوط عشق و توحید را حک نماید!

دلِ هزار بار خط خورده من، قابل نوازش دستِ هدایت گر تو نیست! اگر چه سائلی است. که جز در خانه تو، جایی برای گدایی هدایت و کمال نیافته است.

سائل، هر چه فقیرتر و بی بضاعت تر باشد، ترحّم صاحبخانه را بیشتر می طلبد و احتیاج او، عنایت افزون تری را می خواهد. من در مکتب «معرفت» بیچاره تر از هر مسکینی هستم که دستِ خالی خویش را برای گدایی اندکی شناخت، به آستان تو دراز کرده ام.

در مَرام بزرگان نیست که گدایان را از خویش برانند، پس استاد! ما را در پای منبر درس شور و مستی خویش، جای بده و به شاگردی بپذیر!

او از آغاز بودن، شهادت را انتخاب کرده بود و «فلسفه اخلاقش»، سیری در «سیری ائمه اطهار علیهم السلام» بود.

مسأله شناخت، او را از «آشنایی با علوم اسلامی» چنان آگاه ساخته بود که تنها در مورد «جاذبه و دافعه علی علیه السلام» صحبت نمی کرد؛ بلکه با تمام توان به آن عمل می کرد. او همیشه سعی داشت «حق و باطل» را از هم جدا، و «تفکر اسلامی» را احیا نماید.

علامه علوم اسلامی، فیلسوفِ متفکر و فقیه مورّخ، استاد شهید حاج شیخ مرتضی مطهری(ره) که به فرموده امام خمینی(ره) از کسانی بود که: «در اسلام شناسی و فنون مختلفه اسلام و قرآن کریم، کم نظیر بود و با شعاع فروزان خود، مردگان را حیات می بخشید و به ظلمت ها نور می افشاند».

استاد شهید، آن گونه که شهادت و «شهید» را می ستود، سرنوشتش، همان گونه شکل گرفت و عروج روحانی اش، شخصیت معنوی او را به تکامل حقیقی رساند. او در تمام عمر «جهاد» می کرد و جهادش «تعلیم و تربیت در اسلام» بود تا جامعه، شاهد «تکامل اجتماعی انسان» باشد. «گفتارهای

معنوی»اش، مفهومِ «عدل الهی» و «امامت و رهبری» را به فرهیختگانِ طالب دانش و بینش می آموخت و قلم توانایش، با «سیری در نهج البلاغه» پرده از راز گفتارهای امیرمؤمنان حضرت

علی علیه السلام بر می داشت.

معلم شهید و استاد زنده یاد، تواناترین متفکر در بین معاصرین بود که نام و یاد و آثارش، حتی تمام خاطرات بازمانده از ایشان، فراموش ناشدنی و ماندگار است.

درود آسمان ها و زمین بر بلندای همتش باد!

ص: 88

شمشیرها بر پیکرت نشانه رفته اند ... و مسافرِ بزرگ، قدم در راه می گذارد. پس به ناگاه، تمام عنکبوت ها، از لابه لای سنگ ها بر می خیزند و کبوترانِ بیت الحرام، به سمتِ کوه ها بال می گشایند.

مدینه در انتظار می سوزد. پس، نسیمی چندان خنک، چهره شهر را نوازش می دهد و عطری آسمانی از دروازه شهر به مشام می رسد.

هان ای همه قلب های منتظر! بشتابید، که مسافری چراغ به دست به دیدارِ شما آمده است.

مدینه در خویش نمی گنجد و دروازه های شهر، پیش از آن که کسی برای گشودنشان از بارو فرود آید، خود باز می شوند. پس موجِ بلندِ سپیده ای صادق، فضای شهر را می پوشاند. حیرت و نشاط از سقفِ خانه ها فرو می ریزد و زمین، زیرِ پای خورشیدِ از راه رسیده، بی اختیار، لرزشی خفیف و شیرین را تجربه می کند. سر فصلِ گفتاری بزرگ، اینک نگاشته می شود و تمامِ کتاب های تاریخ، این لحظه را با وسواس، بارها در خویش تشریح می کنند.

پس خلیفه بزرگ خدا، تکیه بر وقارِ آسمانی خویش می زند و کوه ها، در جشنِ شکوهِ عشق، مرتفع تر می شوند. پرستش گاه معبودِ راستین را بنا کنید! اوست که اینک، چنین بر شما رحمت آورده است.

کعبه، شما را درود می گوید؛ کعبه ای که دیری ست از هُبل خسته است و از مکر آنان که ساحتِ گرامی را از تخته سنگ های درّه های حقیر، پُر کرده اند.

کعبه شما را به خویش می خواند؛ میراثِ ابراهیم را منتظر مگذارید و آرامگاهِ جاودانه آنان که هجرت نتوانستند: یاسر ... سمیّه... و آنان که خونشان، کِشتگاهِ رفیعِ حقیقت را رویانید.

سردارِ آسمان را درود!

آه، ای رسولِ نیک پیغام! اینک مدینه نه، که جهان را به استقبال تو آورده ایم.

خورشید همیشه تابان حقیقت که از بامدادان مکه طلوع کرده بود، نقطه اوجش را در مدینه جشن گرفت و لحظه تابش آغاز شد.

آن روز؛ اولین روز اسلام و اولین حرکت اسلام در مسیر تاریخ بود؛ تاریخی که حرکت خود را از مدینه آغاز و در مدینه پایان خواهد داد.

آن روز، روز مردم یثرب نبود، روز مسلمانان حجاز نبود! آن روز، روزِ آغازین حرکت جهانی اسلام و روز تولّد دوباره پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بود؛ روز نفس کشیدن دینی که زلال حقیقت را در اختیار جهانیان قرار می داد؛ حقیقتی که امروز بر قله های رفیع انسانیّت، پرچم معرفت افراشته است و در سایه «لااله الااللّه و محمد رسول اللّه»، میلیون ها مسلمان، از هر قشر و رنگ و لباس، زندگی می کنند.

مسیرِ تاریخ، ردّ پاهای بسیاری از خود به جا گذاشته بود، امّا همیشه کسانی هستند که با چشم های نابینا، از کنارِ تاریخ رد می شوند. آن روز، کبوتر داخل غار و عنکبوت ورودی غار، آغاز حرکت تاریخ را می دیدند، امّا آن دیگران جاهل، چنان در جهل مرکب بودند که دنبال آسمان، در زمین می گشتند! استقبال، همیشه لحظه شیرینی است و ماندگارترین خاطره ها را می شود از دل تصاویر آن بیرون کشید؛ صف های منظم و نامنظم طولانی و لبخندستان لبریز از گل. خنیاگران سرشار از شادی، در انتظار ورود مردی آسمانی بودند؛ مردی که دست هایش سبز، نگاهش سبز و وجودِ سبزش، دست مایه زندگانی

بود.

مردی که در قنوت دست هایش، آسمان جا می گرفت و از عظمت نامش، خورشید به سجده می افتاد و ستارگان، از پای بوسی اش، لذّت می بردند.

نامش، مقدس ترین در صلوات و چهره اش، یگانه ترین در زیبایی بود، «فَتَبارَکَ اللّه ُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ» حضرت جبریل علیه السلام، غلام خانه زاد و خیل ملایک، پیشکاران آستانِ آسمانی اش بودند. آمد و پیکر نیمه جان زمین را از هلاکت نجات داد! آمد و مدینه النبی صلی الله علیه و آله وسلم با آمدنش، فصل تازه ای از تاریخ را رقم زد! تمام وجودمان، فدای آن لحظه ای که قامت دلارا و عطر محمّدی صلی الله علیه و آله وسلماش، کویر آباد زمین را زیر چتری از عطوفت برد.

صلوات بر روح مقدس و پاک او و اهل بیت علیهاالسلام مطهّرش باد، که هجرت تاریخ سازش، وجود خاکی ما را با آسمان پیوند داد.

ص: 91

ابوجعفر، محمدبن علی (ابن بابویه)(ره)، شیخ صداقت پیشه صدوق، در تاریک روزگاران قرن چهارم هجری، فانوس معرفت در دست و نور صداقت بر پیشانی، راهنمای کسانی شد که وامدار

عظمت امروز بودند و در سایه معارف آنها، علوم دینی، مصون از بدعت های فراوان ماند.

چراغی که پرواز بینش از اوست

فروغ همه آفرینش از اوست

... و امروز، دُردنوشان ساغر معرفت، از کهنْ باده ناب صدوق، حقیقت مستی را می چشند، تا به

معارف آسمانی دست یافته و خصالِ خویش را با خصالِ او بیارایند.

به راستی! چگونه نکو داشتی می تواند به عظمت نامش برسد و چگونه یادمانی می تواند به توصیف

قدرش بپردازد، جز این که:

چو خواهی که نامت نماند نهان

مکن نام نیک بزرگان، نهان

روحش قرین رحمت الهی و عظمت نامش ستوده باد!

ص: 93

مردان خدا نه اهل گریزند و نه تسلیمِ سازش. حسین این جا دیگر، فرمانده نیست،

مسؤول نیست؛ سربازی ساده و جان بر کف است، در پس خاکریز مقاومت.

تانک با سماجت شروع به پیشروی کرد. یکی از بچه ها که آر پی جی اش را آماده کرده بود، از خاکریز بالا رفت و آن را هدف گرفت. چهار تانک دیگر به 10 متری حسین رسیده بودند. حسین از جا برخاست و آخرین گلوله را رها کرد. سه تانک باقیمانده، در یک لحظه به سمت حسین آتش گشودند.

گلوله ها خاکریز را به پرواز درآوردند. گرد و خاک که فرو نشست، یکی از تانک ها می رفت تا از روی جسد حسین عبور کند.

آری! این گونه شد که هویزه، پایتخت غیرت جهان لقب گرفت و کیست که نداند بر حسین و یارانش چه رفت؟

به هر گوشه که چشم می انداختی، تکه ای از خورشید را می دیدی که پاره پاره بر خاک افتاده بود. و امروز که بر هویزه می گذری، یک تکه از بهشت را افتاده بر زمین می بینی که رازهای بسیار در دل دارد.

و تو ای هویزه! هیچ از یاد مبر که با پاره های تن خمینی(ره) چه کردند.

بگو که مسافر جاده های کربلاییم؛ مسافری که هیچ در راه نمی ماند.

استوار بمان هویزه! بمان تا قصّه «کل ارض کربلا و کل یوم عاشورا»، با تو تفسیری عاشقانه تر بگیرد.

سلام بر تو ای خاک آسمانی که هفتاد و چند ستاره خونین، بر پهنه آن آرمیده اند!

سلام بر تو و بر آن پرندگان پر و بال شکسته ای که در عروجی سرخ رفتند تا دیگر بار، طلعم آزادی و رهایی، در کام جانت بنشیند.

پنجره هایت، پلاک های شناسایی توست و خیابان هایت، خاطره ساز کوچه های دل تنگی است. خیابان هایت خاطره ساز است و کوچه هایت ترانه ساز، ای سرزمین زخم های حاصل خیز!

سلام بر تو! که هیچ سیم خارداری نتوانست پرندگان تو را از تو جدا کند، ای شهر میراژ و موشک!

هنوز رد پای کودکان و فرزندان تو، در سه نقطه چین های سرخ رنگ کوچه ها و خیابان ها جاری است و فریادهای پخش شده مردان تو در ذهن گلوله ها و دیوارها، گواه زنده بودن توست.

سلام، ای شهر باغچه های سوخته! ای بزرگ ترین همایش زخم و آتش! دیوارهایت فرو ریختند، امّا محراب های تو در برابر خمپاره ها، خم به ابروان خویش نیاوردند. چه قدر باشکوه هستی! حتی موشک ها نیز در برابر عظمت و شکوه سرشار تو، سر به خاک می بردند و خویش را به خاک می انداختند. زمین گرمت، هنوز بوی گندم زارهای سوخته را می دهد و خاک، حنا بسته خون نوعروسان به خاک افتاده توست و چشم آسمان، منور شده از ستاره های سوخته است. تمام خیابان هایت به لاله ختم می شوند و تمام پنجره هایت بوی حنجره های سوخته را می دهد. سلام بر تو! که هیچ فانتومی

نتوانست دیوار صوتی را بر فراز آسمان تو بشکند؛ جز صوت دلنشین و آسمانی قرآن.

دل به دریا می زنم و دست به جیب کلمات می کنم. مهر و انگشتر و تسبیح و واژه های به هم رشته مروارید، در دستانم غوطه می خورد و تسبیح اشک، آذین گردنم می شود. سلام بر تو ای شهر پروانه های سوخته! به تو که یک ذره ترس و هراس، نتوانست از پدافند هوایی پلک های پروانه هایت عبور کند و ایستادی و در روشنایی ها، قامت گرفتی، تا فرزندانت را به آغوش کشی و پنجره، این غربت قاب شده را به سمت بال های یکدست آسمانی بگشایی.

سلام بر تو! که تا خط آخر خمپاره ها رفتی و دختران تو، آن سان در خاک فرو رفتند که تنها گوشه چادرهایشان از خاک بیرون ماند.

شعاع زخم های تو چه قدر بود! که نور را موجی کرده است و چند کهکشان آن طرف تر را محو گرد و غبار خویش کرده است.

سلام بر تو! که سکوت شمّاطه دارت را هیچ ساعتی نفهمید و نگاه منتظرت را هیچ ستاره ای درک نکرد، ای شهر حماسه و روشنی!

ص: 96

مولای من! اگر آفتاب می درخشد، به نام توست! اگر ماه می دمد، به احترام توست!

اگر گل می خندد، اگر آبشار می رقصد و اگر پرنده می خواند، به خاطر تو و عشق آسمانی توست که جلوه جاودانی حیات را به تماشا گذاشته است!

... آن روز، تن رنجوری که داغ غربت بر دل، خستگی هایش را پشت سر می گذاشت، در بهار جوانی، به تجربه خزان نشست و همسایگی عرش را برگزید؛ مردی که کوردلان «بنی عباس»، به آفتاب جمالش رشک می بردند؛ کوردلانی که با چهره های سیاه، اندیشه های سیاه، دست های سیاه و

جامه های سیاه، جهل مجسّم تاریخ بودند؛ جهلی که حتی «بوجهل و بولهب» را شگفت زده می کرد!

آن روز، نگاه تاریخ، شاهد غربت امامی بود، که هم چون جدش، امام موسی کاظم علیه السلام، تشییع می شد؛ امام غریبی که تنهایی اش را آسمان، هیچ گاه فراموش نخواهد کرد! امام غریبی که تنها فرشتگان الهی، پرستارانِ خلوت رنجوریش بودند!

اَلسَّلامُ عَلیْکَ یا وَلیَّ النِّعَم؛ السلام علیکَ یا هادیَ الْاُمَمْ؛ السلام عَلیک یا سَفینَةُ الْحِلْم؛ السلام علیک یا اَبَا الاِمامِ الْمُنْتَظَر؛

مولا جان!

آدینه همیشه بوی باران دارد

آیینه، غبار غم به دامان دارد

وا کن کمی از راه تماشا، ای اشک!

امروز دلم دوباره، مهمان دارد

درود بر تمام تنهایی ات، که حتی از دیدن فرزند، محرومت کردند! درود بر غربت دیر آشنایت، که یاد مدینه را در نگاهت زنده می کرد! درود بر عطر کلامت، که حضور بهاری ات را به سراسر گیتی، بشارت می داد! درود بر جهاد فی سبیل اللّه تو، که پایانش به «شهادت» ختم شد.

مولا جان! دست هامان خالی، چشم هامان پر از اشک و سینه هامان از داغ شهادتت، لبریز است.

فانوس به خون نشسته مژه هامان را نذر سقاخانه عشق می کنیم و پیشانی ارادت به آستان آسمانی ات می ساییم؛ گوشه چشمی به ما کن، مولا!

ص: 98

آغاز امامت امام مهدی(عج)

روز پادشاهی عدالت

مریم سقلاطونی

دهانی گشوده از آواز در روشنیِ فریادها بود.

فریادهای عقیم

فریادهای لال

فریادهای سوخته

فریادهای خاکسترنشین

رستخیزی عظیم، آسمان را می بارید.

زمین را بالنده می کرد.

دریا را کرامت می بخشید.

درخت را وسعت می داد.

ستاره ها، چهره بر آستانت می ساییدند.

بادها، آواز خوان پادشاهی ات بودند.

کوچه ها، آمدنت را شادباش می گفتند.

ص: 99

آمدنی از جنس پادشاهیِ مهربانی

از جنس پادشاهیِ عدالت

از جنس پادشاهیِ دل ها

آن روز، روز پایان نگرانی زمین بود.

روز پایان اندوه غریبِ نخلستان ها

روز پایان اندوه کوچه های بنی هاشم علیه السلام

روز پایان تنگ دستی قریش

روز پایان سیلی و تشنگی

روز پایان اندوه کوچه های شام

در بدری ها

بی حرمتی ها

انتقام جویی ها

روز پایان اندوه زهر و شمشیر

روز ولایت تو بود و روز خوشبختی همیشه زمین

روز ولایت تو بود و روزهای منتظرِ مبارک

روز ولایت تو بود و شادی همیشه جهان

سامرا گنجایش آن همه شادی را نداشت.

چشم ها انتظار آن همه نرگس را نچشیده بودند.

تو بقیه خدا شده بودی و قرار بود:

آدم علیه السلام را در هیات صفوة اللهی تو ببینیم.

نوح علیه السلام را در هیات نبی اللهی تو ببینیم.

ابراهیم علیه السلام را در خلیل اللهی تو ببینیم.

ص: 100

موسی علیه السلام را در کلیم اللهی تو ببینیم.

عیسی علیه السلام را در روح اللهی تو ببینیم.

محمد صلی الله علیه و آله وسلم را در حبیب اللهی تو ببینیم.

نام تو تبلور نام همه انبیاست.

ولایت تو میراث رنج همه پیامبران است.

ولایت تو مجال تکرار تاریخ گذشته و امروز است.

در صدای تو، حزن هزار داوودی است.

حزن هزار زینب علیهاالسلام است.

حزن هزار حسین علیه السلام است.

در صدای تو

حزن هزار آواز از نخلستان هاست.

حزن هزار پنجره بقیع پنهان است.

خوشا به حال زمینی که بر آن گام بر می داری.

خوشا به حال دلی که بر آن حکومت می کنی.

خوشا به حال آسمانی که از آن می باری.

خوشا به حال دریچه ای که از آن می نگری.

خوشا به حال پرنده ای که عاشق آسمان نگاه توست.

خوشا به حال لحظه ای که نماز می خوانی.

و هنوز، زمین سر بر خواب گذاشته است.

و هنوز، از رویای بی عدالتی بیدار نشده است.

و هنوز، دست از دسیسه بر نداشته.

ص: 101

و هنوز، در آلودگی دروغ نفس می کشد.

و هنوز، آواره و سرگردان است.

و هنوز، زمین در روزهای بی رمق ناامیدی، غرق است.

و تو خواهی آمد.

از پشت پرچین هزار آینه و یاس

از پشت پرچین هزار روشنی محض

از بلندای وسیع جبل النور

از بلندای شگرف لحظه های وحی

با زمزمه ای از آوازهای مقدس داود

با صدای سبزی از جنس زبور

با نسیم مهربانی از جنس صحف ابراهیم

و با آمدنت، بنیان های سست فرو می ریزند.

ص: 102

«هر آن که بشنود فریاد مسلمانی را که: ای مسلمانان ... و پاسخش نگوید، مسلمان نیست».

مسلمان! ببین فلسطینی را، چگونه بر ساحل مدیترانه سر می بُرند! اینان پاره های تن اسلامند که در گرماگرم غفلت و بی مسوولیتی ها، قصّابی شده اند. این خون ها ما را عبرت بشریت خواهد کرد؛ اگر به خون خواهی شان برنخیزیم.

کور باد آن چشم بدبین که مومنان را برادر ندید!

دور باد آن دستی که بذر تفرقه در حرم خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، در کشور اسلام پاشید و زیان کار دنیا و عقباست، آن که این نهال دشمنی را به جان پرورید.

چرا نشود با آهنگ کُردی، غزل خواجه شیراز را در بلوچستان، شنید؟

چرا نشود با دو تار عاشق ترکمن، «بایاتی»های آذری را در هرمزگان، نواخت؟ چرا نشود نغمه های لُری را، حتی تا آن سوی تایباد برد و گوشه های خراسانی را در کناره های سدّ دِز شنید؟

دست من، دست تو، دست او؛ دستِ قدرت ماست؛ دست اتّحاد ما، دستی که در سایه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم و عترت پاکش علیه السلام، مجال از تفرقه افکنی بیگانگان گرفته است.

دستی که در سایه قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، وحدت و یکدلی خود را حفظ کرده است. دستی که در سایه امامت و ولایت، پرچم جمهوری اسلامی ایران را بر بام جهان اسلام به اهتزاز درآورده است؛ پرچمی که جز مقابل آل اللّه به کسی سر خَم نخواهد کرد!

ای مسلمان! بچرخ و دف بزن، هلهله کن! که عید احمد صلی الله علیه و آله وسلم آمد.

امروز جای هر کس، پیدا شود ز خوبان

کان ماهِ مجلس افروز، اندر صدارت آمد

دریاست مجلس او، دریاب وقت و دریاب

هان ای زیان رسیده، وقت تجارت آمد(1)

بچرخ و دف بزن! نغمه های تازه را آغاز کن

روز، روزِ خرّم گل های زیبای بهار است. روز شادی بخشِ یاران مسلمان.

روز «یاسین» و «محمد صلی الله علیه و آله وسلم».

روز خوشحالیِ زهرا. روز نصر و روز کوثر.

روز عطرآگین طاها. دف بچرخان! شادباش اینک، مسلمان! هفته وحدت مبارک!

ص: 106

شاعری که شکوه بارگاه «کی» و اقتدار آستانِ «جم» را به تصویر کشید، تا دریوزگانِ خوان «عباسیان و غزنویان»، به حقارت وجودِ اربابان خود پی ببرند.

به هستیِ یزدان نیوشان ترم

همیشه سوی داد، کوشان ترم

شاعری که «درفش کاویانیِ» عدالت را بار دیگر بر بلندای دماوند، برافراشت و گویش جهان مندِ

پارسی را از زیر سُمّ ستوران بیگانه بیرون کشید، تا آن جا که خود فرماید:

بسی رنج بردم در این سال سی

عجم زنده کردم، بدین پارسی

حکیم توس، «فردوسی» نامدار، عظمت زبان پارسی و تمدّن جاوید ایرانی را به جهانیان به گونه ای شناساند، که امروز، در آیینه «شاهنامه»، هرکس به دنبال تصویری تازه است: یکی شاهنامه را تجلّی عرفان می داند؛ دیگری روح حکمت! یکی شاهنامه را آیینه خلقت گیتی می داند و دیگری آیینه تمدّن ایرانی!

گر مطرب حریفان، این پارسی بخواند

در رقص و حالت آرد، پیران پارسا را(1)

از سوگ سیاوش تا مرگ سهراب، از درفش کاوه تا رخش رستم، از شور اسفندیار تا جنگ افراسیاب، از نیایش زال تا نیرنگ شغاد، از رشک سودابه تا اشک تهمینه... حکیم توس بود و شب های آسمانی شعر! فردوسی بود و الهه تغزّل و عشق!

فرشتگان، سرودهای اهورایی را در سبدهای آکنده از عطر بهشت، پیش روی حکیم می نهادند و شکوفه های تغزّل، چامه های شاهنامه را در نهان خانه دلش به رقص وا می داشتند:

به بالا بلند و به گیسو کمند

زبانش چو خنجر، لبانش چو قند

بهشتی ست، آراسته، پر نگار

چو خورشید تابان، به خرم بهار

دو ابروکمان و دو گیسو، کمند

به بالا، به کردارِ سرو بلند

روانش خرد بود و تن، جان پاک

تو گفتی که بهره ندارد ز خاک!

ص: 108

آیینه کمال حکیم، فراتر از «واژگان حماسیِ» بی مغز است که تنها در پی اسطوره سازی اند و واجْ آرایی؛ بلکه ضرب المثل معرفت است:

چو خرسند گشتی به دادِ خدای

توانگر شدی، یک دل و پاک رای

جهان خواستی یافتن، خون مریز

مکن با جهاندار یزدان، ستیز

حکیم توس که نامش، بشکوه ترین چکامه تاریخ است، در بیان حماسه و عشق، ادب و عرفان و حکمت و مهر، تنها شعر بلند پارسی را، چنان عظمت بخشید که هیچ گزندی از حوادث روزگار نخواهد دید؛ نام و یادش، در دیوان روزگار، ماندگارترین باد!

که نام است اندر جهان یادگار

نماند به کس، جاودان، روزگار

ص: 109

دزدی می کردند، شهادت دروغ می دادند و اموال دیگران را به یغما می بردند؛ آن گاه به نام حضرت موسی علیه السلام، شمع روشن و به یاد او «مسلمانان» را قربانی می کردند. اردوگاه های «صبرا و شتیلا، دیرْیاسین و کفر قاسم و نوار غزه، تلّ زِعتر، الخلیل و بیت المقدس» و امروز، تمام فلسطین، پر از کوچه های خونین، پنجره های خونین، درخت های خونین و میوه های خونین است! چه بسیار دست های قنوت گرفته ای که با آتش گلوله ها، به پرواز در می آیند و چشم های به خون نشسته ای، که ضجّه مادران را تماشا می کنند! کودکان شیرخواره ای که با «حنجره خونین» به معراج می روند و دختران جوانی که با نگاه های غمبار، عشق را «تشییع» می کنند!

آه ای فلسطین! ای خاک گلگون! کدامین گناهت، چنین سنگین بود، که امروز، تاوان کج فهمی دیگران را می پردازی!

ملتی که پرچم دارد ولی کشور ندارد؛ زبان دارد ولی نقشه ندارد؛ وجود دارد ولی انکارش می کنند! فریادش را سکوت و سکوتش را «سازش» می دانند! انسان هایی که در این بازی «دمکراسی»، تنها

گناهشان، بی گناهی است!

آی مردمانِ آن سوی دریاها! آیا هنوز چشمی برای تماشا، در شما هست؟ آیا هنوز دلی در سینه هاتان می تپد یا نه؟ «فلسطین سخت تنها مانده در میدان»!

آمدند تا در چراگاه شیطان، گوساله سامری را کرنش کنند.

آمدند تا سکّوی معراج رسول عشق صلی الله علیه و آله وسلم را در زیر چکمه های سیاه خود ویران کنند.

این جا فلسطین است؛ سرزمینی که مرثیه هایش را پایانی نیست. سرزمینی که آسمانش هر روز، افول ستاره ای چند را به سوگ می نشیند.

سرزمینی که درختانش در حکومت نظامی صهیونیست ها، اسیرند و اذن سبز شدن ندارند.

سرزمینی که در هیاهوی پر زرق و برق قطع نامه های حقوق بشر، گم شده است.

سرزمینی که همه امکانات جنگی جوانانش، قطرات خونی است که در رگ هایشان می جوشد و سنگ هایی که در دست هایشان، بی تابی می کند.

سرزمینی که چشم های مادرانش، از غبار گازهای اشک آور، سرخ است.

سرزمینی که در آن هر روز، مرگ، به زندگی شبیخون می زند؛ آن جا که زمان از حرکت باز ایستاده است و زمین، نه پیرامون آفتاب، که بر سراب می چرخد.

سرزمینی که در آن، همه محکوم به زبان «عبری»اند.

سرزمینی که خانه هایش، در و دیوار ندارد؛ خیمه هایی که خانه شده اند، در کوچه هایی به نام اردوگاه.

سرزمینی که در میان دو مثلث شوم، زنجیر شده است.

سرزمینی که قلب مردمش، سنگ می شود تا به سمت شیطان پرتابش کنند.

فلسطینی! فریاد بزن، تا شاید گوش های کر بشنوند و زبان های لال، به حرف آیند. فریاد بزن، تا شاید جامعه جهانی، دلش به رحم آید و دیگر قطع نامه ای صادر نکند. بگذار هرچه می خواهند بکُشند و هرچه توان دارند، بکنند؛ به رغم کویر، جنگل همیشه سبز، جنگل همیشه جنگل می ماند و به رغم شیطان، قدس همیشه قدس، فلسطین همیشه فلسطین.

ص: 112

هان، ای قدس! روزگاری بود که در هیچ نقشه ای، زیر گوش تو، نام هیچ «تل آویو»ی وجود نداشت و اینک، حتّی زیر گوش تل آویو، نامی از هیچ قدسی نمانده است.

روزی تمامِ نقشه ها را خواهیم سوزاند و نیز مرزهایی که چون پیله ای خاردار بر ما تنیده اند.

دلواپسم؛ آیا کسی نیست که دلواپسی را همراهی کند؟ این مردم ناساز و ناشکیب، از یأسِ خویش به پرتگاه ها پناه می برند و یکایک، با کمال میل، خود را به عمیق ترین نقطه درّه می سپارند.

امّا بی شک، این آخر داستان این قوم نخواهد بود؛ روزی همه کبریت ها را، تابوت های یهودیان خواهیم ساخت؛ چنان تابوت هایی که هر یک، قبرستانی را در خویش بگنجاند و همه سیگارهایِ برگِ زمین را هم چنان که بر لب فرزندان صهیون به انتها می رسند، پر از باروت خواهیم کرد.

امّا... امّا... چه قدر گریه، چه قدر خون؟ آخر، کِی اتّفاق خواهد افتاد؟

سنگفرش های تو، هنوز، «کالیگولیا» را به یاد دارد، که تندیس خویش را از کفر تراشید و در میدان «برسکویی» بنا نهاد و آواز خدایی سر داد و چون فرزندان تو، خویش را به رسوایی و شرک نیالودند، شمشیرهای کنسول های رومی به رقص درآمد و از پیکرهای خداپرستان شهر، مالامال گشت.

هنوز، محکمه به خاطر دارد، عریانی حقیقت مسیح را!

چه غم انگیز است سرگذشت تو، ای سرزمین صلح! ای سرزمین خلاصه خوبی ها!

... و تو آرام گرفتی، آن گاه که اسلام پناه گاهت شد.

در سایه سار آرامش غنودی و با تبسّم گل های ایمان، سرسبز شدی.

گلدسته های مسجدالاقصی، تا اقصی نقاط آسمان خاک گلگونت سرکشید و قبله شمالی ترین درخت های افرا شدی.

چه زیبا، صدای آواز پرندگان، رودها و چشمه ها در دشت هایت جاری شد، و طفلان پابرهنه، به دنبال خنده های گم شده خویش، بیابانهایت را به جستجو دویدند!

اما چند صباحی بیش نیانجامید!

جنگ های صلیبی، زبانه کشید و فرزندان ناخلف داوود و سلیمان به سویت هجوم آوردند و کشتند و به آتش کشیدند، اما تو باز دم بر نیاوردی.

تو باز هم لب فرو می بستی و به زخم های خونینت تکیه می دادی.

می خواستی نفسی تازه کنی، که این بار، «کالیگولیا» در لباس استعمار، به خیابان هایت ریخت و زیتون را به غارت برد و آزادی، در زیر رژه ای سیاه رنگ، محو گردید.

به تمامی زخم هایت، با تمام واژه های سپیدم، سلامت می کنم؛ سلامی به گستردگی اندوه هایی که قلب تو را اشغال کرده است.

سلام می کنم تو را، که خداوند می فرماید: «إنَّ الأَرْضَ لِلّهِ یُورِثُها مَنْ یشِاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقین؛ زمین ملک خداست و او به هرکس از بندگان خواهد وا گذارد و حسن عاقبت و پیروزی مخصوص اهل تقواست».

ص: 115

بگذار در تو رها شوم و صمیمیت حرف های پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم را لمس کنم. مناره های بلندت، یادآور دست های به آسمان کشیده پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم است و دیوارهای باشکوهت، شناسنامه شانه های ستبر علی علیه السلام است.

قبا! از تمام دریچه های جهان بر تو سلام باد، که هیچ گاه بوی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم و علی علیه السلام را فراموش نکردی و پس از قرن ها ایستادی، تا همه دلتنگی ها، با تو مأنوس شوند؛ آن گونه که تو با علی علیه السلام مأنوس شدی.

قبا، ای سرزمین فرشته پوش و ای سرچشمه آسمان جوش! می خواهم کلمات را با گلاب بشویم، تا تو را تلفظ کنم.

می خواهم از فاصله ای دور، خیره در چشم های خورشیدی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، خیمه بزنم.

قبا! می خواهم در حضور تو به اخلاص علی علیه السلام ملحق شوم، متصل به صداقت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم شوم و در تو نماز بگذارم و منتظر آمدن گام های فرزند علی علیه السلام باشم، تا غروب غربت چند صد ساله تو را به تماشا بنشینم.

ص: 117

در سایه ارتباطات، می شود فریاد نهج البلاغه را، پیام «عاشورا» و صداقت صحیفه را، به گوش جهانیان رساند!

در سایه ارتباطات، می شود شعر سبز انتظار را در آسمان تمام قاره ها سرود!

در سایه ارتباطات جهانی است، که می شود دست همدیگر را گرفت؛ به خاطرِ صلح سبز، صلح سفید، عدالت جهانی و آرمان های انسان دوستانه دیگر! و جهانی ساخت، بدون جنگ و فقر و فساد؛ جهانی که خداوند مهربان، آن را برای مؤمنین و پاکان وعده داده است - وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ... - .

به امید آن روز، که روز ملت های ستم دیده خواهد بود.

ص: 119

در نگاه گرم تو، کبوتر «رَحمةٍ للْمُؤمِنینْ» لانه کرده است و عطوفت دستانِ تو، هر شب، کودکان خاک را نوازش می کند. وقتی می خواهم وسعت مهربانیت را مثال بزنم، خجالت می کشم که بگویم:

دریا!

و وقتی به بلندای مقامت فکر می کنم، با شرمندگی می گویم: آسمان!

پس از نزول «أَنَا بَشرٌ مِثْلُکُم»، فهمیدم که بیش از آن چه گمان داشتم، به خاکیان لطف داری. امروز، مدنیّت، هزاره مدینه تو را جشن می گیرد و عدالت، در مرتضاآباد نجف، به شعف می نشیند.

دست ها، در محراب «یا فاطِرَ السمواتِ بِحَقِ فاطمه» به نیایش بر می خیزد.

تدبیر، به صلح نامه مجتبای تو آفرین می گوید.

شمشیر با «هَیْهاتَ مِن الذِلّه»ی حسین تو حماسه می آفریند... .

و به زودیِ زود، مردی هم نامِ تو، مسیح خواهد شد و کالبد مرده زمین را جان خواهد بخشید.

پلک می زند، تا دریاچه ساوه، در مقابل عظمت نامش، بر جای خویش بخشکد و آتشکده فارس، در تاریکی همیشگی خویش پنهان گردد.

صدا، صدای محمد صلی الله علیه و آله وسلم بود و کسی می گفت: محمّد! بخند که جهان در انتظار صمیمیّت است و «انسان»، محتاج تبسم های بی دریغ توست.

محمّد! بخند، تا کفر و عصیان، در مدار زمین از حرکت بایستد.

بایست، با شانه های ستبرت، در ابتدای چهار فصل.

محمد! بایست، که جهان، نیازمند دست های مهربان توست و منتظر گام های استوارت. بخند و دورترین نقاط خورشید را پنجره کن.

بیا و بت ها را در آخرین جهالت خویش، بشکن و سنگ را از زندان بت، رهایی ده.

محمد! شکوه شرقی ات را به آسمان بسپار و بخند، ای همیشگی تکرار نشدنی!

او که درد یتیمی را بر دوش می کشید و رنج گمراهی مردم، دلش را می آزرد.

او که تورات و انجیل، مژده آمدنش را داده بودند.

نام احمد، نام جمله انبیاست

چون که صد آمد، نود هم پیش ماست

و محمد صلی الله علیه و آله وسلم در مکه پلک گشود و آفرینش را به روزهای خوش نیامده بشارت داد.

محمد صلی الله علیه و آله وسلم، نامی که با هدایت و رحمت یکی شده است.

نامی که با شنیدنش، طنین خوش سلام و صلوات در فضا به رقص می آید.

نامی که از آن عطر خدا به مشام می رسد.

مردی که به رسم ابراهیم، بت های رنگ رنگ جهان را یکی پس از دیگری در هم شکست.

مردی که قانون دخترکشی را منسوخ کرد و جایگاه راستین زن را نمایاند.

مردی که در راه اسلام، زخم ها دید و آبرو گذاشت.

اگر او نمی آمد و باران وحی بر خاک نمی تراوید، اینک ما بودیم و برهوت جاهلیت.

اگر مرد خلوت نشین حرا نمی آمد و پنجره های بسته را نمی گشود، هنوز آفتاب به خانه ها راه نیافته بود.

او بر خاک نازل شد تا در شمیم اعجاز گل محمدی صلی الله علیه و آله وسلم جایی برای نفس کشیدن در فضای وهم آلود جهان بیافریند. آمد تا درختان قد بکشند؛ پرندگان، پر بگیرند؛ آسمان، سهم همه باشد و انسان ها به دایره تکامل پای بگذارند.

ماه فرو ماند از جمال محمد

سرو نباشد به اعتدال محمد

قدر فلک را کمال و منزلتی نیست

در نظرِ قدرِ با کمال محمد

پس آن زمان که ابابیل، خدای کعبه را به وضوح فریاد زدند، همزمان، خدای ابابیل، آخرین سخن را و حجّت را تمام کرد؛ مردی که آخرین کلام را به لب دارد و آخرین اعجاز را، مردی که از راه می رسد.

امشب وعده گاهِ دیرین است. آتشِ آتشکده بزرگ را جز به خنکای نسیمی از آسمان رسیده، مگر می توان فرو نشاند؟

طاقِ بلند ظلم، کسری جز به قدرتی عظیم تر، مگر شکسته خواهد شد؟

تورات را می گشایم؛ نام تو، چشمانم را نوازش می دهد و انجیل مقدس، در جای جایش تو را زمزمه

می کند. اینک، وعده دیرسال عیسای بزرگ است که چنین بشکوه، سر برآورده است. چه ائتلاف

رفیعی!

ایمانِ پدرِ ایمان، ابراهیم، عظمت توفان نوح، ید بیضا و عصای موسی، احیای مردگانِ استخوان شده، سلطنت سلیمان، عدل داوود، صبر ایوب، کلامِ تورات، حقیقت انجیل؛ آن که را که از او سخن می گویم، ائتلافِ بزرگِ همه آسمانیان تاریخ است. پس اینک خود، به تمامی، گفتنی ها را گفته است. اینک پیکِ آخرین را باید دریافت.

از راه که می رسد، همچنان که سنگین ترین برگِ تاریخ، ورق می خورد، جبلِ «نور» لرزه ای شیرین

را بر پیکر خود حس می کند و «حرا» خود را برای چهل سال انتظار، آماده می سازد.

از راه که می رسد، عرقِ شرمی بر جبین مکه می نشیند از جفاکاریِ شب پرستانی که ستاره فرو

چکیده را تاب نخواهند آورد.

شهرها، اهالی خود را خوب می شناسد؛ آنها، ظلمتِ مطلقِ بت خانه ها را بیشتر می پسندند؛ این طریقی است که قرن ها آموخته اند.

هان ای ستاره! فرود آ.

فرود آی، که چشمانِ به راه مانده، دیری است بر خاکِ وعده گاه های مقدّس زمین خشکیده اند.

دردا! غافلند که هیچ ستاره ای هرگز از زمین نمی روید، که تو از آسمان زاده خواهی شد.

فرود آی! که هر آینه، نام تو، شوق دیر سال زمین را سرشار می کند.

پس زمین را بگویید که:

هان! تو اینک میزبانِ بزرگ کهکشانی.

دریاب این ستاره کهن را که اینک زاده می شود.

ص:124

اسلام، رهین اخلاق و صداقتش و تشیّع، مدیون «فقه» و علوم اوست.

بلوغ علمیِ شاگردان حضرت صادق علیه السلام در تمامی علوم، الهی و طبیعی، علمی و عملی و نظری و استنباطی، نشانه بی کرانگی اوست، نشانه عظمت عرشی اوست که رضای حضرت حق«جل جلاله» را

در هدایت خلق دیده بود!

مولا جان!

ای پیر لحظه های حقیقت فروز دل

رندان دهر، تشنه دُردی ز ساغرت

عشق و خرد که آینه داران هستی اند!

گردیده اند، محو تماشای منبرت

فقه و اصول و فلسفه، جز نقطه ای نبود

گر می گشود حوصله، اوراق دفترت

جاری ترین زلال ازل تا ابد تویی

نامیده کردگار جهان، چون که جعفرت علیه السلام

مولای مهربان!

با تبسّم بهارانه اردیبهشت و ربیع، تمام شادمانی خویش را نثار آستان کبریایی تو می کنیم و دل را به بهشت دلربای «بقیع» روانه می کنیم تا، از شمیم زهرایی ات، عطرآگین شویم!

ما را در جوار بهارانه نامت، جرعه ای عشق بنوشان!

خورد: «اَلْحَمْدُ لِلّه رَبِّ الْعالَمینَ».

قدسیان، فوج فوج، بر خانه امام محمد باقر علیه السلام فرود آمدند؛ با طبق طبق احسان و برکت که برای خاکیان، از افلاک به ارمغان آورده بودند.

- انتظار به پایان رسید و جهان، به جمال ششمین ستاره امامت روشن شد. صدای صلوات و شادی،

تمام خانه را پر کرد و با بوی یاس و یاسمن در هم آمیخت. تا کودک پلک گشود و در آغوش گرم امامت جای گرفت، بوی سیب، تا ملکوت پیچید و آسمان، از قدومش متبرّک شد.

آمد، تا همه دنیا، با آمدنش صبحی راستین را به تماشا بنشیند و تمام مکتب های تشنه هان، از علوم غیبی اش سیراب شوند.

آمد، تا از واژه واژه کلام آسمانی اش، تمام مذاهب رونق بگیرند.

خوشحالی از دیدگان ملائک می بارد. زمین یکپارچه غرق شادی است. روز میلاد صادق آل محمد صلی الله علیه و آله وسلم است.

ص: 129

ص:130

آیا روزی خواهد آمد که با دستان سخاوتمند تو، درهای قفس های فراقمان گشوده شود و مرغ دلتنگ جانمان، در هوای کویتان پر و بالی بگشاید و چرخی بزند و آواز بهاری وصل را بخواند؟

آقا! شنیده ام، شما که بیایید، دنیا تماشایی می شود؛ اصلاً دنیا دنیای دیگری می شود.

آقا! دانه های تسبیح مان، نای چرخیدن ندارند؛ چند دور دیگر تسبیح بچرخانیم و دعای فرج بخوانم؟

آقا! روزگار خیلی خسته است، روزها کسل شده اند و دقیقه ها غم انگیزند!

آقا! اصلاً خود شما تا به حال چشم انتظار بوده اید؟ آه! چه می گویم؟ شما که بیشتر از ما شوق ظهور دارید! برای خورشید، واقعا سخت است، این که باشد، ولی دیده نشود؛ بتابد، ولی از پشت ابرها!

آقا! نسیم دعاهای ما، کم رمقند! انگار قدرت وزیدن ندارند! چگونه می شود این همه دعا کرد، و توفان نشود!

آقا! این گره فقط به دست خودتان باز می شود؛ مثل همیشه! مثل همان دقایقی که در جمکران، گره دل ها را باز می کنید، عقده اشک ها را می گشایید و دلتنگی ها را، از صفحه سینه ها، پاک می کنید؛ دست شما، گره گشاست.

خدا به شما نه نمی گوید!

دلم بدجور می گیرد برایت

و می گرید شبانه پا به پایت

هوای دیده ات، ابری است آقا!

بمیرم من برای اشک هایت

شبی بالا ببر دستان سبزت

که می لرزد دل عرش از دعایت

عزیز فاطمه، تعجیل فرما

که محتاج است عالم بر ولایت

دلم می خواهد امشب بال گیرم

بیایم تا حضور با صفایت

خدا قسمت کند روزی که من هم

ص: 134

شوم از دوستان با وفایت

چه اندازه دلت تنگ است، آقا؟!

که دلگیر است حتّی جمعه هایت

شبی در خواب دیدم آمدی تو

و من جان می فشانم پیش پایت

می آیی تا خواب های تعبیر نشده را به روشنایی صبح پیوند بزنی.

می آیی تا تاوان بغض های فرو خورده هزاران ساله را بگیری.

می آیی تا کار نیمه تمام هزاران هزار پیامبر را یکسره کنی.

می آیی تا پرچم سبز و سرخ محمد صلی الله علیه و آله وسلم و علی علیه السلام را بر بام هستی برافشانی.

چون چشم تو دل می برد از گوشه نشینان

دنبال تو بودن گنه از جانب ما نیست

از بهر خدا زلف مپیرای که ما را

شب نیست که صد عربده با باد صبا نیست

باز آی که بی نور تو ای شمع دل افروز

در بزم حریفان اثر از نور و صفا نیست

در صومعه عابد و در خلوت صوفی

جز گوشه ابروی تو محراب دعا نیست

تو را تنها در ندبه می خوانیم؛ تنها در دعا.

کسی نیست در گوش دیوارها، آوازی از رسیدن بخواند.

کسی نیست هر لحظه به یاد تو باشد.

کسی نیست مُدام از تو بگوید.

کسی نیست چشم های حریص را بشوراند.

کسی نیست... .

مردم سرگرم نانند.

پرنده ها، زمین گیر شده اند.

شب، بیدارتر از روز است.

ظلم، پایدارتر از برادری است.

چشم ها، روزی هزار مرتبه، سنگ می شوند.

عصر مدرنیته مرگ است.

عصر آدم آهنی های دسیسه است.

عصر همسانی زشتی و زیبایی است.

عصر پیشانی های ویران است.

عصر دندان های صیقل خورده است.

عصر لب های تاول زده است.

هوا لبریز از پونه و آویشن نیست.

زمین سرشار از مهربانی و سیب نیست.

ای که حاضری امّا غایب،

غایبی امّا حاضر!

دقیقه ها سنگین شده اند.

صداها مرده اند.

ص: 137

دیوارها، ناامن اند.

چشم ها دوزخی اند.

سر به شانه های غربت ما بگذار.

صدایت را در پونه ها و نارنج ها بریز.

ای حرف اول کتاب های جهان.

بشکاف این شبِ تاریکِ برهنگی را.

بشکن این دقیقه های سنگین را.

آوار کن این سایه های متروک زخم را.

بکوب این دهان های از خون جهنده را.

سالیان درازی است جاده ها، تاول زده اند.

لحظه ها، در شب خیس خورده اند.

پلک ها تیر می کشند.

روزنی برای پریدن نیست.

بیهودگی مرگباری زمین را مچاله کرده است .

چراغ های جهان نمی وزند.

پنجره ها یخ زده اند.

خون از پنجه شمشیرها در حال جوشش است.

عفونت نابرابری، اپیدمی شده است.

دقایق، دقایق جنون است؛

دقایقِ لاابالی گری است،

دقایق ناسپاسی است.

ص: 138

ای از همه خوب تر!

ای از همه به خدا نزدیک تر!

ای از همه چشم انتظارتر!

فروردین را دوست دارم که عطر رسیدن تو را می دهد .

باران را دوست دارم که شبیه آمدنت زلال است.

دریا را دوست دارم که شکوه چشمان تو را دارد.

درخت را دوست دارم که سبزی قامت تو را دارد.

آسمان را دوست دارم که مثل دست های تو کریم است.

کوه را دوست دارم که مثل قدم های تو بالنده است.

زمین را دوست دارم که قدمگاه مبارک تو است.

ندبه را دوست دارم که بوی دلتنگی های تو را می دهد.

جمعه را دوست دارم که روز آمدنِ توست.

گلدسته ها را دوست دارم که سرشار از اشارات توست.

ای حاضر غایب!

دستمان خالی و رویمان سیاه است.

مبادمان که تو را لحظه ای فراموش کنیم!

مبادمان که از یاد تو غافل شویم!

جمعه یعنی تو، ندبه یعنی تو

بهار یعنی تو، آسمان یعنی تو

ای محضر مبارک آب های جهان!

ای مقیم دقایق نرگس و ستاره!

بار غیبت بر زمین بگذار!

ص: 139

بوی آشنایی به مشام می رسد. برخیز! کوچه ها را آب و جارو کن، چراغانی کن. شمعدانی ها را قدم به قدم بچین. مهمان عزیزی در راه است. عطر آمدنش، از سر کوچه، از آن سوی شهر، از آن سمت مرزهای فاصله می آید.

خواب دیده ام؟! نه!

من معنای بیداری را در تک تک پلک های خیس و پر اشتیاق چشیده ام. کدام خواب؟ کدام رویا؟

کدام خیال؟

آقا، بی قراری هامان رنگ اشتیاق دارند و طعم دلتنگی. دلتنگ آمدنت هستیم؛ التماس نگاهمان را ببین و بیا!

ای که تا آمدنت چیزی نمانده! تا انفجار زمان فاصله ای نیست؛ زودتر بیا.

کرد.

آن روز به همراه گل ها خواهم شکفت و با بهار دوستی، خود را آغاز خواهم کرد. و همان روز

است که از ساغر چشمانش، دلم کوثر نور خواهد نوشید.

ای ستاره های آسمان! به مناجات های هر شبم سوگند که آن آفتاب پنهانی اگر طلوع کند، شما نیز طعم خوشِ صبح را خواهید چشید و به احترام قائم آل محمد، قیام خواهید کرد!

تمنّای وصال را از نگاهم و تولایِ جمالِ دلاویزت را از سوزِ آهم، نظاره کن! بی تو، چون سبویی

تهی و رودی خشکیده ام.

بیا، ای التیام بخش قلب های دردمند!

پیش از آن که خاکستری زیر شعله های عشقِ تو شوم، ظهور کن آقا!

می وزد، فرومایگان، چون گیاهان هرز، با ترس و لرز در برابر گام ها تو سر فرود می آورند.

جمعه ای که می آیی؛ جذر دریا را تو می گیری و تمام احترام ها، تو را مدّ نظر خواهند داشت.

تو می آیی،؛ با چشم هایی مماس بر سال های نوری و اشک های عبوری.

تو زیبایی را متناسب با خویش می کنی.

جمعه ای که می آیی، هیچ پرنده ای از خیابان نمی ترسد و هیچ پرده ای بر هیچ پنجره ای نیست و درِ

هیچ خانه ای بسته نمی ماند و تمام سلام های صمیمی ابراز خواهند شد.

تو می آیی و کوچه های ما بزرگ می شوند، در بزرگ نمایی شبنم ها.

بیا! که تمام معجزات، منتظرند تا دست های تو را وام گیرند! ای سرسبزترین غرور جاری و ای بلندترین انتظار بهاری! طلوع کن که بهار بی تو، خودش را از یاد برده است و صدا روی دو دست سه تار، مرده است.

او خواهد آمد و با آمدنش، هرچه سیاهی و ستم، هرچه تاریکی و ظلمت و هرچه زشتی و پلیدی در

هم پیچیده خواهد شد.

او خواهد آمد و با شعشعه پرنور عدالتش، ردی از ستم باقی نخواهد ماند.

مردی که آسمان، قیامتِ قامتش را در انتظار است.

مردی که زمینِ گناه آلود، سال هاست حضورش را به تماشا نشسته است.

مردی از تبار محمد صلی الله علیه و آله وسلم، از نژاد حسین و از عشیره خورشید.

مردی که جمکران، خلوت غریبانه اش را هر جمعه ندبه می خواند.

او خواهد آمد.

سلام، ای غریب کوچه های دلتنگی! ای آشنای لحظه های جمکرانی دل!

سلام، ای آرزوی مشتاقان! ای نورتر از نور! ای فریادرس مظلومانِ تاریخ!

جهان، منتظر قدوم مبارک توست.

کی می رسی و این دل های مشتاق زیارتت را شاد می کنی؟!

کدام روز؟ کدام لحظه بارانیِ اجابت؟

کی گریه های بی امان نیازمندان را به شادی مبدل می کنی؟

زمان در حسرت رسیدن توست.

از تمام جهت، شوق آمدن تو می بارد.

کوچه ها در فراق تو می سوزند، چشم های دوستدارانت، هر روز بارانی می شوند؛ پس کی می رسی؟

هرروز، دعای سمات می خوانیم، هر روز ندبه می خوانیم؛ کی می رسی؟ با کدام دعای سمات؟ با کدام دعای ندبه؟

آیا این واژه های حقیر، آمدنت را می توانند روزی به تصویر بکشند؟

آیا این کلمات کوچک، می توانند از بزرگی ات بگویند؟

ص:146

آقا! جمعه ها، اوج دلتنگی من است! همیشه جمعه ها را در تقویم، علامت می گذارم و به انتظار

می نشینم، تا شاید در یکی از همین جمعه ها، صدای دلنشینت را بشنوم؛ صدایی به زیبایی تمام نغمه های آسمانی - اَنَا بَقِیَّهُ اللَّهِ - و بعد، تو با تمام عاشقانت، تو شبیه قرص ماه شب چهارده، میان سیصد و سیزده ستاره، از افق دوردست بدرخشی؛ برسی و تمام دنیا را نور فرا بگیرد.

یعنی می شود من زنده باشم و میهمان این اتفاق شگرف باشم؟ می ترسم! می ترسم نیایی و چشم هایم در حسرت بمیرند.

تمام ترس من ز خواب چشم های زندگی است

ظهور کن! که بسته می شود، دو پلک حسرتم

آقا! زودتر برگرد، که چشم هایم دیگر طاقت چشم انتظاری ندارند!

آقا! زودتر برگرد، که دیگر چشم هایم طاقت تماشای این همه تصویر نانجیب را ندارند! آقا! تو را به خدا زودتر برگرد!

ستاره سهیل من، شبی بیا طلوع کن!

که گم شده است راه سبز آسمان خلوتم

در این زمانه ای که رسم آن فقط شکستن است

رضا مشو که بشکند دل پر از ارادتم!

خدا! بگو، زمان عمر من کمی بایستد

چه تند می دوند لحظه های تلخ ساعتم!

تمام ترس من ز خواب چشم های زندگی است

ظهور کن! که بسته می شود دو پلک حسرتم!

هر غروب غم انگیز، «سمات» را زمزمه می کنم و اشک حسرت می ریزم؛ باشد که در ندبه دیگرم، تو باشی! خورشید، هزاران سال از مشرق طلوع کرد و بیدارمان نکرد؛ مگر با طلوع مغربی تو، این بار از خواب برخیزیم!

بیا و انتقام خون شفق، افتادن سر نورانی خورشید در تنور اُفق و پامال شدن پیکر روز در هجوم سواران شب را بگیر!

بیا و اقامه عشق را در گوش دنیا بخوان! بیا و با دَمِ مسیحایی ات «نُرید أن نَمُنَّ...» را فریاد کن، تا مستضعفان خاک نشین، وارثین افلاک زمین باشند.

بیا، که آمدنت اتفاق شیرینی است.

ص:151