ره توشه اربعین

مشخصات کتاب

عنوان: دفترچۀ خاطرات و ره توشۀ اربعین

تهیه و تدوین: ادارۀ تولیدات فرهنگی

نویسنده: مهدی نیلی پور

ویراستار: زینب سادات حسینی، سعیده تیمورزاده

صفحه آرا: مجتبی غریب نواز

ناشر: قدس رضوی

چاپخانه: مؤسسۀ چاپ قدس

شمارگان: 200000

نوبت چاپ: اوّل، 1395

نشانی: حرم مطهر، صحن جامع رضوی، ضلع غربی، مدیریت فرهنگی

صندوق پستی: 351 - 91735 تلفن: 32002567 - 051

حق چاپ محفوظ است.

ص:1

اشاره

تصویر

ص:2

فهرست

زیارت اربعین ( درس هایی از)4

ده فضیلت زیارت سیدالشهداءعلیه السلام 14

چند توصیۀ ضروری برای پیاده روی اربعین 19

راهکارهای رفع خستگی در پیاده روی اربعین 22

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر 25

سلام بر قدم های خسته از راه 48

درس هایی برای گفت وگو و انتقال به دیگران 55

چند توصیۀ معنوی برای پس از سفر 56

چند توصیۀ دیگر 61

مسابقه فرهنگی (ره توشه اربعین)64

ص:3

درس هایی از «زیارت اربعین»

اشاره

درس هایی از «زیارت اربعین»(1)

1. در راه جهل زدایی از بندگان خدا یاری ام کن!

امام حسین علیه السلام آموزگار عبودیت و معلّم فضایل اخلاقی و زدایندۀ تاریکی های فکری

ص:4


1- . علی بن موسی بن طاووس، إقبال الأعمال، ص589و590.

و راهنمای کاروان انسان های شایسته به سوی سعادت و کمالات اند و همین بزرگوار بودند که در برابر ظلمتکدۀ امویان، چراغ هدایت بشر شدند و اسلام اموی را رسوا کردند:

وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبادَکَ مِنَ الْجَهالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلالَةِ.

[خدایا، حسین] خون قلبش را در راه تو بخشید تا بندگانت را از نادانی و سرگردانی و گمراهی نجات بخشد.

2. یاری ام کن تا آخرت را به دنیا نفروشم!

از درس های مهم زیارت اربعین، پرداختن به ریشه های جنایت های امویان و تبیین علت مخالفت یزیدیان با سیدالشهدا علیه السلام است. در عبارتی نورانی از زیارت شریف اربعین،

ص:5

اصلی ترین علت دشمنی دشمنان امام حسین علیه السلام ، فریفته شدن به دنیا و معاملۀ دین و آخرت با دنیا به بهایی اندک، معرفی شده است:

وَ قَدْ تَوازَرَ عَلَیْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْیا وَ باعَ حَظَّهُ بِالْأَرْذَلِ الْأَدْنَی وَ شَرَی آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الْأَوْکَسِ.

[ٱن ها] مردمی [بودند] که مغرور دنیا شدند و بهرۀ آخرتشان را به متاع ناچیز پست دنیا فروختند.

3. یاری ام کن که تا آخرین نفس اهل جهاد باشم!

مهم ترین درس عاشورا که در زیارت شریف اربعین به آن اشاره شده است، تلاش برای تربیت جهادی و زندگی جهادی است. پُر واضح است که ثمرۀ چنین تلاش مقدسی، نهراسیدن از مرگ، بلکه آرزوی مرگ با شهادت و باورداشتن شهادت به عنوان کرامتی الهی است:

ص:6

أَلسَّلامُ عَلَی الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِیدِ... أَللَّهُمَّ إِنِّی أَشْهَدُ أَنَّهُ وَلِیُّکَ... الْفائِزُ بِکَرامَتِکَ أَکْرَمْتَهُ بِالشَّهادَةِ وَ حَبَوْتَهُ بِالسَّعادَةِ... أَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ... أَشْهَدُ أَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللهِ وَ جاهَدْتَ فِی سَبِیلِهِ حَتَّی أَتاکَ الْیَقِینُ... .

سلام بر حسینِ مظلوم شهید... [خدایا،] گواهی می دهم که آن حضرت، ولیّ توست... که به لطف و کَرَمت رستگار شد. تو او را به فیض شهادت گرامی داشتی و به سعادت مخصوص گرداندی... سلام بر تو ای فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم ... شهادت می دهم که به عهدت با خدا [در قبل شهادت] وفادار ماندی و در راهش تا آخرین نفس جهاد کردی...

ص:7

4. کمکم کن تا برای تکامل، بر بلاها و سختی ها صبر کنم!

بلا و مشکلات آرمانی، تازیانۀ تکامل و سلوک و پرورش دهندۀ روح و نزدیک کنندۀ انسان به خداست. با نگاهی گذرا به زندگینامۀ سیدالشهدا علیه السلام و یاران ایشان، به روشنی درمی یابیم که این بزرگواران از شاهراه ایمان و صبر به چنین مقام والایی دست یافته اند؛ چراکه با بلاها و سختی های طاقت فرسا آزمایش شده اند:

أَلسَّلامُ عَلَی أَسِیرِ الْکُرُباتِ.

سلام بر امامی که اسیر سختی ها و کشتۀ اشک هاست.

5. آقا، نعمت اشک بر مصائبتان را نصیبم کن!

سید شهیدان و یاران ایشان، با تحمل انواع بلاها و مصیبت ها، عظیم ترین حرکت اصلاحی اجتماعی را رقم زدند و همۀ عواطف انسانی را به خود جلب کردند؛ ازاین رو سیل اشک های عاشقان آن حضرت، دَم به دَم نثار ایشان و یاران باوفایشان خواهد شد.

ص:8

در فرهنگ تشیع، گریه بر مصائب سیدالشهدا علیه السلام عبادتی پسندیده و عملی صالح است که معارف بسیاری در بر دارد و بازگوکردن آن ها در این مجال نمی گنجد؛ بنابراین در این نوشتار فقط به بیان انواع گریه بر سیدالشهدا علیه السلام بسنده می کنیم: گریه برای مظلومیت آن حضرت، گریۀ سیاسی برای رسواسازیِ دشمنان آن حضرت، گریه برای یاریِ آن حضرت، گریه به عنوان عبادت برای قرب الی الله و گریه برای بخشوده شدن گناهان.

تعبیر زیبای «قَتِیلِ الْعَبَراتِ» در زیات شریف اربعین، برگرفته از همین معانی است:

أَلسَّلامُ عَلَی... قَتِیلِ الْعَبَراتِ.

سلام بر امامی که... کشتۀ اشک هاست.

6. کمکم کن تا در مقابل گناه و ستمگران، بی تفاوت و بی طرف نباشم!

امویان در ماجرای عاشورا انواع ستم هارا در حقّ امام حسین علیه السلام و یارانشان روا داشتند: ستم فردی، ستم خانوادگی، ستم روحی روانی

ص:9

ستم جسمی، ستم تاریخی، ستم سیاسی و ستم اقتصادی. این ها نه تنها ستم هایی شخصی، بلکه ستم هایی تاریخی به همۀ مؤمنان و آزادگان است و به همین دلیل ما تا پایان تاریخ آن ستمگران را لعن و نفرین می کنیم.

رضایت به ستم و گناه و بی تفاوتی در برابر آن نیز، در طول تاریخ، دردی کشنده برای مسلمانان بوده است. سکوت و رضایت افرادِ بی طرف و بی تفاوت، درنهایت به نفع جبهۀ باطل خواهد بود. اینجاست که زائرِ امام، حق خود و امام می داند که نفرت و انزجار از این همه ظلم و ستم را به صورت نفرین و لعن بیان کند و به همین دلیل است که در زیارت اربعین، چنین افرادی لعن و نفرین شده اند:

وَ لَعَنَ اللهُ مَنْ ظَلَمَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذَلِکَ فَرَضِیَتْ بِهِ ِ.

لعنت خدا بر آن که به تو ستم کرد و لعنت خدا بر گروهی که [خبر] آن [ظلم ها به سیدالشهدا علیه السلام ] را شنیدند و به آن رضایت دادند.

ص:10

7. مددم فرما تا زمینه ساز نسلی پاک باشم!

از عوامل مهم ایستادگی در برابر ظلم و استبداد و بی دینی، اصالت خانوادگی و پاکی ولادت است؛ همچنان که از عوامل مبارزه با دین و رهبران دینی، آلودگی و نداشتن نجابت و اصالت خانوادگی است:

أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ نُوراً فِی الْأَصْلابِ الشّامِخَةِ وَ الْأَرْحامِ الطّاهِرَةِ لَمْ تُنَجِّسْکَ الْجَاهِلِیَّةُ بِأَنْجاسِها... .

گواهی می دهم که تو نوری [از انوار الهی] در اصلاب پدران عالی رتبه و ارحام مادران پاک طینت بودی و جاهلیت، تو را آلوده نکرد... .

قطعاً هر یک از ما با تطهیر خود از گناهان و آراسته شدن به فضائل، در شکل گیری نسلی پاک نقش خواهیم داشت.

8. کمکم کن تا همیشه برای یاری تان آماده باشم!

شیعه پا در رکاب اهل بیت علیهم السلام دارد و همیشه برای دفاع و جان نثاری در راه ایشان

ص:11

آماده است؛ پس در هیچ حال، از آرمان های خود عقب نشینی نمی کند. در زیارت شریف اربعین می خوانیم:

بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی... أَشْهَدُ أَنِّی بِکُمْ مُؤْمِنٌ وَ... نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّی یَأْذَنَ اللهُ لَکُمْ فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لا مَعَ عَدُوِّکُمْ.

پدر و مادرم فدای تو! شهادت می دهم که من به [امامت و حقانیت] شما ایمان دارم و... یاری من برای شما مهیّا است تا زمانی که خدا [برای ظهور قائم] اذن دهد؛ پس البته با شما هستم، نه با دشمنان شما.

ص:12

9. آقا، آمده ام دستم را بگیری!

زائران امام حسین علیه السلام با سختی، اما مشتاقانه به سوی کربلا می شتابند و این حرف دل هر دلداده است که: «آقا! آمده ام دستم را بگیری.» یکی از اهداف زیارت اربعین، درخواست شفاعت از سیدالشهدا علیه السلام است تا در پیشگاه خداوند، برای حاجت های دنیایی و دستیابی به مقام های معنوی شفاعتمان کنند:

أَنَا یا مَوْلایَ عَبْدُ اللهِ وَ زائِرُکَ جِئْتُکَ مُشْتاقاً فَکُنْ لِی شَفِیعاً إِلَی اللهِ یا سَیِّدِی.

ای مولای من، من بندۀ خدا و زائر شما هستم که با اشتیاق، به سویتان شتافتم؛ پس ای آقای من، در درگاه خدا شفیعم باش!

ص:13

ده فضیلت زیارت سیدالشهدا علیه السلام

1. بهشت و نعمتهای بهشتی

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند: «هرکه حسین علیه السلام را زیارت کند، بهشت برای اوست.»(1)

2. فریادرسیِ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم

این بشارت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم است خطاب به پارۀ تنشان، امام حسین علیه السلام : «فرزندم، ... هرکس تو را در حال حیات و ممات (شهادت) زیارت کند، بر من است که او را در قیامت زیارت کنم و از گناهان نجاتش بخشم.»(2)

ص:14


1- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص88.
2- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص88.

3. ثواب هزار حج و هزار عمرۀ همراه با رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم

هنگامی که جبرئیل داستان کربلا را برای رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم بازگو کرد، حضرت گریستند و پرسیدند: «آیا کسی او را زیارت می کند؟» فرشتۀ وحی فرمود: «غریبان او را زیارت می کنند.» پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم از ثواب زائر آن حضرت پرسیدند. جبرئیل پاسخ داد: «ثوابش به اندازۀ ثواب هزار حج و هزار عمرۀ همراه با شماست.»(1)

4. برابری با زیارت خدا در عرش

پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به امام علی علیه السلام فرمودند: «هرکه حسین علیه السلام را زیارت کند، گویی خدا را در عرش ملاقات کرده است.»(2)

ص:15


1- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص90.
2- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص9.

5. پاک شدن از گناهان

امام صادق علیه السلام فرموده اند: «هرکه حسین علیه السلام را به خاطر خدا زیارت کند، خداوند او را از گناهان خارج می کند، مانند نوزادی که از مادرش [پاک] متولّد شده است.»(1)

6. پاداشی معادل یک میلیون برابر

امام باقر علیه السلام فرموده اند: «هرکه حسین علیه السلام را در روز عاشورا زیارت کند تا اینکه نزد او به گریه افتد، روز قیامت خدا را با ثوابی معادل یک میلیون حج و عمره و یک میلیون جنگ ملاقات می کند که همگی [آن حج و عمره و جهاد] در رکاب پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم و امامان علیهم السلام باشد.(2)

7. ورود به بهشت چهل سال قبل از دیگران

امام صادق علیه السلام فرموده اند: «همانا در روز قیامت، زائران حسین علیه السلام برتری بزرگی بر سایر مردمان

ص:16


1- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص96.
2- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص110.

دارند. شخصی پرسید: «برتری آنان چیست؟» حضرت علیه السلام فرمودند: «چهل سال قبل از همۀ مردم وارد بهشت می شوند؛ درحالی که سایر مردمان در مواقف، گرفتار حسابرسی اند.»(1)

8. احتساب یک میلیون حسنه به اِزای یک حسنه

امام صادق علیه السلام فرموده اند: «کمترین چیزی که زائر امام حسین علیه السلام به دست می آورد، این

ص:17


1- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص129.

است که در برابر انجام هر حسنه، یک میلیون حسنه دریافت می کند؛ درحالی که گناهانش یکی حساب می شود و یکی کجا و یک میلیون کجا!»(1)

9. طلب آمرزش توسط حضرت زهرا$

امام صادق علیه السلام فرموده اند: «همانا فاطمه$ دختر محمد صلی الله علیه و آله وسلم نزد زائران قبر فرزندش حسین علیه السلام حاضر می شود و برای گناهان آن ها طلب مغفرت می کند.»(2)

10. پذیرفته شدن شفاعت در حق اهل جهنّم

امام صادق علیه السلام فرموده اند: «زائر امام حسین علیه السلام در روز قیامت، شفیع صد نفر از کسانی است که در دنیا از مسرفین بوده اند و آتش بر آن ها واجب شده است.»(3)

ص:18


1- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص138.
2- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص138.
3- . مؤسسۀ امام هادی علیه السلام ، موسوعۀ زیارات المعصومین علیهم السلام ، ج3، ص142.

تذکرهای ضروری

لازم است همۀ زائران حسینی به قصد استغاثه برای ظهور امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف به سوی کربلا

بشتابند.

حالت معنویِ خود را با شتابِ بیجا برای زودتررسیدن به مقصد خراب نکنید و

متوجه باشید که از همان لحظۀ آغاز حرکت ب هسوی کربا، زائر سیدالشهدا علیه السلام

محسوب می شوید.

گذرنامه تان را در دسترس خود قرار دهید. در طول این سفر،

جز گذرنامه به هیچ مدرک شناسایی دیگری نیاز ندارید.

در برابر اقدامات اختلاف برانگیز دشمنان هوشیار باشید

و اجازه ندهید که با تفرق هافکنی، عظمت همایش

بزرگ اربعین را خدشه دار کنند. با این تصمیم، مراقبت

ص:19

امنیتی از خود و همراهان را فراموش نکنید و هرگونه موقعیت مشکوک را به

نیروهای امنیتی اطاع دهید.

در اول وقتِ نماز، اذان بگویید و با دعوت از روحانیان، نماز جماعت را به پا کنید.

مکان هایی برای علیه السلام 1103 و نیز حرم حضرت عباس ،602 ،335 ، در عمو دهای 72

افراد گمشده در نظر گرفته شده است که درصورت نیاز م یتوانید، به این مراکز مراجعه

کنید.

در مسیر پیاد هروی اربعین، مه مترین مشکل جسمی زائران، تاو لزدن پاهاست.

آلود هشدن پاها به گردوخاک موجود در مسیر، هم در ایجاد تاول ها تأثیر دارد و هم در

تشدید وخامت آ نها؛ ولی از آنجا که پای مرطوب نیز زودتر تاول می زند، سعی کنید

پاهایتان را همواره خشک نگه دارید.

نکتۀ مه متر پرهیز از برهن هبودن پاها برای بانوان گرامی است. حالا که به چنین

توفیقی دست یافت هاید، دقت بفرمایید که به جاآوردن هیچ مستحبی، ترک واجبات را

ص:20

توجیه نمی کند؛ پس اگر این مسیر را بدون کفش طی می کنید، حتماً از جوراب های

ضخیمی استفاده کنید که به طور کامل پاهاتان را بپوشاند.

از طرف امام امت قدس سره شهیدان، پدران و مادران، درگذشتگان و دوستان و تمامی ، آرزومندان، زیارت نیابتی به جا آورید.(1)

در طول مسیر پیاد ه روی، نظافت را رعایت کنید و از پرخوری بپرهیزید؛ زیرا علاوه بر

ایجاد بیماری های جسمی، حا لوهوای زیارت و حضور قلب در دعا را هم از ما می گیرد.

شماره تلفن های ضروری در طول مسیر نجف اشرف تا کربلای معلا عبارت اند از:

اورژانس: 104

رسیدگی به امور افراد گمشده: 07801300561

پاسخ گویی به احکام شرعی:07814651353

ص:21


1- . 1. محمدبن علی بن بابویه قمی )شیخ صدوق(، کتابُ من لا یحضره الفقیه ، ج 4، ص

در طول راهپیماییِ دو یا سه روزۀ مسیر نجف تا کربا یا چندروزه از

مسیرهای طولانی تر، مانند مسیر بصره به کربا، گاهی برخی از

زائران باوجود اشتیاق فراوان، دچار خستگی یا درماندگی از ادامۀ

مسیر می شوند. در این قسمت، به راهکارهایی اشاره می کنیم که

در کنار استراحت، م یتواند به توانمندسازی زائران و آماده سازی

آن ها برای ادامۀ مسیر کمک کند.

1. تلاش برای خالص سازی و تقویت نیت که رهنمودی است

از اما م جعفر صادق علیه السلام : ما ضَعُفَ بَدَن عَمّا قَوِیَتْ عَلَیْهِ النِّیَّةُ )(1)

(هرکه قصد و نیتش قوی و نیرومند باشد،

ص:22


1- 1. حسن بن فضل طبرسی، مکارم الأخلاق ، ص 242

ضعیف نمی شود.)

2. داشتن برنامه ای برای استمرار بر ذکر به ویژه ذکر:(لا حَوَْل و لا قُوَّةَ إّل بِاللهِ اْلعَلِیِّ اْلعَظِیم )

3. غنی سازی اوقات راهپیمایی با خواندن نماز جعفر طیار و نماز پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم یا سایر

معصومان علیهم السلام درحال راه رفتن: توجه داشته باشید که به فتوای همۀ مراجع عظام تقلید،

نمازهای مستحبی را می توان درحال حرکت نیز اقامه کرد.

4. خواندن هزار مرتبه سورۀ قدر یا توحید که توصیه ای است از زبان مبارک اما م سجادعلیه السلام( لَوْ حَجَّ رَجُلٌ مَاشِیاً فَقَرَأَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ مَا وَجَدَ أَلَمَ الْمَشْیِ )(1)(کسی که با پای پیاده حج به جا می آورد، اگر سورۀ قدر را بخواند، درد راه رفتن را حس نمی کند.)

5. خواندن دعای جوشن کبیر و زیارت عاشورا یا زیارت آ ل یاسین.

7. مشغو ل کردن ذهن به موضوعی مفید، مثل تفکر در سیرۀ معصومان علیه السلام علیهم السلام و بزرگان در

زیارت کربلا و توجه به فوائد مادی و معنوی زیارت با پای پیاده.

8. تقویت انگیزۀ ادامۀ مسیر با تشکیل جمع های معرفتی و عزاداری و شرکت در آ نها

ص:23


1- . 1. محمدبن علی بن بابویه قمی شیخ صدوق، کتابُ من لا یحضره الفقیه ، ج 4، ص400

9.همراه شدن با همسفرانی باصفا و متخلّق به اخلاق حسنه و تماشای خیل زوار عاشق

حسینی.

10. هَرْوَِل هداشتن: هروله یعنی دویدنِ آهسته. این کار سبب زدودن خستگی در راهپیمایی

می شود. در این زمینه، شش روایت از معصومان به ما رسیده است؛ ازجمله امام صادق علیه السلام(از قول پدرشان فرمود ه اندگروهی که پیاده راه می پیمودند،باپیامبر صلی الله علیه و آله وسلم مواجه شدند واز خستگی راه رفتن به آن حضرت شکایت کردند . رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به آن ها فرمودند:ازهَروَله کردن کمک بگیرید ) (1)

11 . بستن کمر و شکم: این هم توصیه ای است از پیامبر عزیزمان صلی الله علیه و آله وسلم به زائران پیاده.در سفری که بیشتر افراد،پیاده برای حج رهسپار شده بودند،رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به آن ها رسیدند. وقتی که از شدت خستگی شکایت کردند، حضرت صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند کمرهاشان را محکم ببندند... .آن ها چنین کردند و در نتیجۀ این کار، خستگی و ناراحتی شان برطرف شد)(2)

ص:24


1- 1. محمدبن علی بن بابویه قمی شیخ صدوق،کتابُ من لا یحضره الفقیه ، ج 4، ص 295
2- حمدبن علی بن بابویه قمی شیخ صدوق،کتابُ من لا یحضره الفقیه ، ج 4، ص 295

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:25

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:26

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:27

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:28

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:29

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:30

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:31

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:32

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:33

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:34

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:35

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:36

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:37

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:38

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:39

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:40

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:41

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:42

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:43

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:44

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:45

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:46

صفحات یادداشت برای ثبت خاطرات سفر

ص:47

سلام بر قدم های خسته از راه

ازجمله سعادت های زائران امام حسین علیه السلام به ویژه زائران پیادۀ زیارت اربعین حسینی، پاک شدن از همۀ گناه ها و خطاهاست که در نتیجۀ تهذیب نفس و پالایش روح و روان به دست می آید. با آرزوی قبولی زیارت شما عزیزان، بجا دیدیم چند نکتۀ مفید از کلام امام راستی ها، صادق آل محمد علیهم السلام تقدیمتان کنیم. امیدواریم با توجه به این دُرواژه ها، بیش ازپیش از ارزش توفیقی که خداوند نصیبتان کرده است، آگاه شوید و در حفظ دستاوردهای این سفر بکوشید.

1. استقبال از زائران عتبات عالیات

إِذَا انْصَرَفَ الرَّجُلُ مِنْ إِخْوانِکُمْ مِنْ زِیارَتِنا أَوْ زِیارَةِ قُبُورِنا فَاسْتَقْبِلُوهُ وَ سَلِّمُوا عَلَیْهِ وَ هَنِّئُوهُ بِما وَهَبَ اللهُ لَهُ فَإِنَّ لَکُمْ مِثْلَ ثَوابِهِ وَ یَغْشاکُمْ ثَوابٌ مِثْلُ ثَوابِهِ مِنْ رَحْمَةِ اللهِ وَ إِنَّهُ ما مِنْ رَجُلٍ یَزُورُنا أَوْ یَزُورُ قُبُورَنا إِلَّا غَشِیَتْهُ الرَّحْمَةُ وَ غُفِرَتْ لَهُ ذُنُوبُهُ.(1)

ص:48


1- . محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج 99، ص302.

وقتی مردی از برادرانتان از زیارت ما یا زیارت قبور ما بازمی گردد، از او استقبال کرده و سلام کنید و به خاطر لطف خداوند در حقش، به او تبریک بگویید. اگر چنین کنید، از رحمت خداوند، شما را نیز ثوابی مانند ثواب او در بر خواهد گرفت و همانا هیچ کس نیست که ما یا قبور ما را زیارت کند، مگر آنکه رحمت، او را فرا می گیرد و گناهانش آمرزیده می شود.

2. فرشتگان استقبال کننده از زائران امام حسین علیه السلام

مَنْ زارَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ وَ هُوَ یُرِیدُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَیَّعَهُ جَبْرَئِیلُ وَ مِیکائِیلُ وَ إِسْرافِیلُ حَتَّی یَرِدَ إِلَی مَنْزِلِهِ.(1)

هرکس قبر حسین علیه السلام را زیارت کند و خداوند عزّ و جل را قصد کرده باشد، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل او را مشایعت می کنند تا به خانه اش برگردد.

3. زائران حسینی؛ خالی از بار گناه

امام حسین علیه السلام نزد خداوند عزّ و جل است و به محل لشکرگاه و قبر خود و شهیدانی که نزدیک آن حضرت مدفون اند و نیز به زوّار خویش نظر [مرحمت] می کنند

ص:49


1- . محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، ج 98، ص20؛ جعفربن محمد بن قولویه قمی، کامل الزیارات، ص145.

امام حسین علیه السلام نام زائران و نام پدران آنان و مقام و منزلتی که نزد خدا دارند را از شما که نام فرزند خود را می دانید، بهتر می شناسد و بهتر می داند. آن بزرگوار هر فردی را که برایش گریه می کند، می بیند و برایش طلب مغفرت می کند و از پدران خود علیهم السلام هم تقاضا می کند که برای زوارش طلب آمرزش کنند. سیدالشهدا علیه السلام فرموده اند: «اگر زائر من بداند که خداوند چه ثواب هایی برایش مهیا کرده است، خوشحالی او از گریه وزاری اش بیشتر خواهد شد» و هنگامی که زائر آن حضرت از زیارت برمی گردد، هیچ گناهی در پروندۀ عملش باقی نخواهد ماند.(1)

ص:50


1- . محمدبن حسن طوسی، الأمالی، ص55.

4. زائران حسینی؛ در پناه فرشتگان

وقتی از زیارت قبر حسین علیه السلام برگشتی، منادی تو را ندا می دهد؛ به طوری که اگر سخن او را می شنیدی، تمام عمرت را نزد قبر حسین علیه السلام می ماندی! منادی می گوید: «ای بنده، خوشا به حال تو! غنیمت بردی و سلام دادی و تمام گناهان گذشته ات آمرزیده شد؛ پس عملت را از ابتدا شروع کن.» پس اگر او در همان سال یا همان شب یا همان روز فوت کند، احدی قبض روحش نمی کند، مگر خداوند متعال. فرشتگان نیز با او پیش می آیند و برایش طلب آمرزش می کنند و بر او رحمت می فرستند تا وقتی که به منزلش برسد و می گویند: «پروردگارا، این بندۀ توست و به زیارت فرزند پیغمبرت صلی الله علیه و آله وسلم آمده و اکنون برگشته و به منزلش رسیده است. اکنون ما به کجا برویم؟» از آسمان چنین ندا می آید: «ای فرشتگان من، درب منزل بندۀ من بایستید و تسبیح و تقدیس کنید و آن را در نامۀ حسنات او بنویسید، تا زمانی که فوت کند.»

پیوسته فرشتگان درب منزل او خواهند بود تا روزی که فوت کند و در تمام این مدت، به تسبیح و تقدیس خداوند مشغول بوده و تمام این

ص:51

تسبیحات و تقدیسات را در زمرۀ حسنات آن فرد قرار می دهند؛ سپس هنگامی که فوت کند، بر جنازه و مراسم تکفین و تغسیل و خواندن نماز بر او حاضر شده و می گویند: «پروردگارا، ما را موکل کردی که درب منزل بنده ات بایستیم. حالا که او فوت کرده است، کجا برویم؟» حق تعالی ندا داده و می فرماید: «ای فرشتگان من، تا روز قیامت بر سر قبر بنده ام بایستید و تسبیح و تقدیس کنید و آن را در زمرۀ حسنات او ثبت و ضبط کنید!»(1)

5. زائران سیدالشهدا علیه السلام ؛ مشمول دعای امام صادق علیه السلام

...اغْفِرْ لِی وَ لِإِخْوَانِی وَ زُوّارِ قَبْرِ أَبِی عَبْدِ اللهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیه السلام الَّذِینَ أَنْفَقُوا أَمْوالَهُمْ وَ أَشْخَصُوا أَبْدانَهُمْ رَغْبَةً فِی بِرِّنا وَ رَجاءً لِما عِنْدَکَ فِی صِلَتِنا وَ سُرُوراً أَدْخَلُوهُ عَلَی نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله وسلم وَ إِجابَةً مِنْهُمْ لِأَمْرِنا وَ غَیْظاً أَدْخَلُوهُ عَلَی عَدُوِّنا أَرادُوا بِذَلِکَ رِضْوانَکَ فَکافِهِمْ عَنّا بِالرِّضْوانِ وَ اکْلَأْهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ اخْلُفْ عَلَی أَهالِیهِمْ وَ أَوْلادِهِمُ الَّذِینَ خُلِّفُوا بِأَحْسَنِ الْخَلَفِ وَ اصْحَبْهُمْ وَ اکْفِهِمْ شَرَّ کُلِّ جَبّارٍ عَنِیدٍ وَ کُلِّ ضَعِیفٍ مِنْ خَلْقِکَ وَ شَدِیدٍ وَ شَرَّ شَیَاطِینِ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ وَ أَعْطِهِمْ أَفْضَلَ مَا أَمَّلُوا مِنْکَ فِی غُرْبَتِهِمْ عَنْ أَوْطَانِهِمْ وَ مَا آثَرُوا عَلَی أَبْنائِهِمْ وَ أَبْدانِهِمْ وَ أَهالِیهِمْ وَ قَراباتِهِمْ أَللَّهُمَّ إنَّ أَعْداءَنا أَعابُوا عَلَیْهِمْ خُرُوجَهُمْ فَلَمْ یَنْهَهُمْ ذَلِکَ عَنِ النُّهُوضِ وَ الشُّخُوصِ إِلَیْنا خِلافاً عَلَیْهِمْ فَارْحَمْ تِلْکَ الْوُجُوهَ الَّتِی غَیَّرَتْهَا الشَّمْسُ وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْخُدُودَ الَّتِی تَقَلَّبَتْ عَلَی قَبْرِ أَبِی عَبْدِ اللهِ الْحُسَیْنِ علیه السلام وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْأَعْیُنَ الَّتِی جَرَتْ دُمُوعُها رَحْمَةً لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْقُلُوبَ الَّتِی جَزِعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الصَّرْخَةَ الَّتِی کانَتْ لَنا أَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَوْدِعُکَ تِلْکَ الْأَنْفُسَ وَ تِلْکَ الْأَبْدانَ حَتَّی تُرَوِّیَهُمْ مِنَ الْحَوْضِ یَوْمَ

ص:52


1- . جعفربن محمد بن قولویه قمی، کامل الزیارات، ص207و208.

الْعَطَشِ.(1)

[خدایا] من و برادرانم و زیارت کنندگان قبر اباعبدالله الحسین علیه السلام را ببخش: آنان که به سبب اشتیاق در نیکی به ما و امید به پاداش هایی که در دوستی و پیوند با ما نزد توست و برای شادمان کردن پیامبرت محمّد صلی الله علیه و آله وسلم و پذیرفتن فرمان ما و خشمگین کردن دشمنان ما، اموال خود را انفاق کرده

و به سوی ما رهسپار شده اند و از این کار، خشنودی تو را می جویند؛ پس آنان را از جانب ما خرسندانه پاداش ده و ایشان را شب و روز حفظ فرما و در نبودشان، میان خانواده و فرزندانشان به نیکویی جانشین شو. همراه آنان باش و شر هر گردن فراز خیره سر و هر آفریدۀ ناتوان و توانمند و نیز شر شیطان های انس و جن را از آنان دور ساز و برترین پاداشی را که به سبب غربت از وطن هایشان و برگزیدن ما بر فرزندان و خانواده ها و خویشانشان آرزو دارند، به آنان عطا کن.

خدایا، به راستی که دشمنان ما بر خارج شدن زائران حسین علیه السلام [از وطن] بر ایشان خُرده می گیرند؛ ولی این خرده گیری ها، آنان را از اینکه برخلاف

ص:53


1- . محمدبن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص95.

میل دشمنان به سوی ما راهی شوند، باز نداشته است! پس رحم کن بر صورت هایی که [در این راه] آفتاب رنگشان را تغییر داده است و گونه هایی که بر قبر اباعبدالله الحسین علیه السلام نهاده شده است و چشمانی که به خاطر مهرورزی به ما اشک از آن ها روان شده است و نیز رحم آور بر دل هایی که برای ما می سوزند و بی تابی می کنند و شعله می کشند و رحم کن بر این ناله هایی که به خاطر ما سر می دهند.

خداوندا، این جان ها و پیکرها را به تو سپردم تا در روز تشنگی، از حوض کوثر سیرابشان فرمایی!(1)

ص:54


1- . محمدبن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص95.

درس هایی برای گفت گو و انتقال به دیگران

1. نمایشی بزرگ از اتحاد و یگانگی شیعیان بر محور ولایت حسین بن علی؛

2. حاکمیت مدیریت ملکوتی و غیبی بر تمام ارکان این حرکت؛

3. محبت و عشق و دلدادگی همگان به اهل بیت علیهم السلام ؛

4. بزرگی و گستردگیِ بی نظیر این حرکت با حضور گسترده و بین المللی محبّان اهل بیت، از سراسر دنیا؛

5. رشد فزایندۀ تعداد زائران و موکب داران؛

6. به تصویر درآمدنِ نمونه ای از صفا و امنیت و محبت وعده داده شده در دوران ظهور حضرت حجّت٪؛

7. تلاش و فداکاری شبانه روزیِ موکب داران؛

8. سخاوتمندی و خدمتگزاری همگانی مردم، اعمّ از زن و مرد و کوچک و بزرگ و سادگی و صداقت آنان در پذیرایی؛

9. مقاومت و پایداری و خستگی ناپذیریِ زائران و موکب داران؛

10. تحمل و درک شیرینیِ همۀ مشکلات به عشق سیدالشهدا علیه السلام .

ص:55

چند توصیه معنوی برای پس از سفر

1. ترک گناه

در روایات، یکی از نشانه های قبولی حج، تصمیم بر ترک گناه دانسته شده است. زیارت امام حسین علیه السلام عبادتی برتر از حج و عمره و در واقع، تفسیر حج است؛ پس باید مراقب باشیم که گناه، زیارتمان را از بین نبرد.

امام صادق علیه السلام از پدرشان و ایشان از جدشان علی بن الحسین و آن حضرت از امام علی علیه السلام روایت کرده اند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند: «آیَةُ قَبُولِ الْحَجِّ ّ تَرْکُ ما کانَ عَلَیْهِ الْعَبْدُ مُقِیماً مِنَ الذُّنُوبِ.»(1)

(نشانۀ قبولی حج آن است که بنده، گناهانی را که پیش از حج به آن ها عادت داشته است، ترک کند.)

ص:56


1- . محمدبن محمدبن اشعث کوفی، الجعفریات (الأشعثیات)، ص65.

2. حفظ میثاق با امامان معصوم علیهم السلام

زیارت حفظ میثاق با امامان معصوم علیهم السلام و اعلام وفاداری به آن هاست. زائر در زیارت، با امام خویش عهد وفاداری می بندد؛ پس باید مراقب باشد که مبادا بعد از زیارت، با گناه و غفلت، عهدشکنی کند!

امام رضا علیه السلام فرموده اند: «إِنَّ لِکُلِّ إِمامٍ عَهْداً فِی عُنُقِ أَوْلِیائِهِ وَ شِیعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمامِ الْوَفاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ الْأَداءِ زِیارَةَ قُبُورِهِم.»(1) (همانا برای هر امامی بر گردن دوستداران و شیعیانش عهدی است و از [نشانه های] وفا به این پیمان، زیارت قبرهای ایشان است.)

3. کنارگذاشتنِ دست کم یک رفتار ناپسند

پاکی از گناهان و آمادگی یافتن برای ترک خطاها و عادت های ناپسند، از آثار مبارک زیارت

ص:57


1- . محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، ج4، ص567.

است. چه خوب است پس از زیارت اربعین، دست کم یکی از خطاهای خود را برای همیشه کنار بگذاریم تا به برکت این حرکت، خداوند توفیق ترک مابقی را هم نصیبمان کند.

4. افزودن دست کم یک رفتار پسندیده به برنامۀ زندگی

زیارت سیدالشهدا علیه السلام زائر را از فرش به عرش عروج می دهد و به کمال می رساند. شایسته است پس از زیارت بکوشیم که روح عرشی خود را به همۀ خوبی ها عادت دهیم یا دست کم، یک رفتار پسندیده و کار خیر را به خوبی های خود اضافه کنیم. این عمل خیر می تواند هر رفتار پسندیده ای باشد؛ مثلاً: توجه به اداء نماز در اول وقت، اهتمام به نماز شب، حمایت مالی از یک یتیم، رفع اختلاف اطرافیان، سرزدن منظم به ارحام، دست بوسی والدین و اختصاص زمانی هرچند اندک برای بازی با فرزندان.

ص:58

5. آرزوی توفیق یافتن برای زیارت دوباره و بلکه صدباره

در زیارت وداع سیدالشهدا علیه السلام چنین می خوانیم: «لا جَعَلَهُ اللهُ یا مَوْلایَ آخِرَ الْعَهْدِ مِنِّی لِزِیارَتِکَ وَ رَزَقَنِی الْعَوْدَ إِلَی مَشْهَدِکَ.»َ(1) (ای مولای من، خداوند این عهد زیارت را آخرین زیارت من قرار ندهد و بازگشت به زیارتتان را روزی ام کند!)

6. تمرین زیارت قلبی و زبانی

در زیارت امام حسین علیه السلام می خوانیم: «أَنَا زائِرُکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللهِ بِقَلْبِی وَ لِسانِی وَ جَوارِحِی وَ إِنْ لَمْ أَزُرْکَ بِنَفْسِی مُشاهَدَةً لِقُبَّتِکَ.»(2) (ای فرزند رسول خدا، من با قلب و زبان و اعضا و جوارحم زائر شما هستم؛ هرچند از نزدیک، شاهد و زائر بارگاه شما نباشم!)

پیام این عبارت آن است که هرچند زائر از کربلا بازگشته باشد، باز هم می تواند همچنان با دل و زبان زائر سیدالشهدا علیه السلام باقی بماند.

ص:59


1- . محمدبن حسن طوسی، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج 2، ص723.
2- . جعفربن محمد بن قولویه قمی، کامل الزیارات، ص289.

7. زیارت از راه دور

ازآنجاکه نه عاشورا در محدودۀ زمان محصور می شود و نه کربلا در محدودۀ مکان می گنجد، می توانیم هرکجا که هستیم، از راه دور، زائر امام حسین علیه السلام باشیم. امام صادق علیه السلام به ما آموخته اند که هرگاه خواستیم امام حسین علیه السلام را زیارت کنیم، بگوییم: «صَلَّی اللهُ عَلَیْکَ یا أَبا عَبْدِ اللهِ.» (درود خدا بر تو ای اباعبدالله!)

بنا بر فرمودۀ این امام عزیز علیه السلام ، وقتی که این جمله را سه بار تکرار کنیم، چه از راه نزدیک و چه از راه دور، سلاممان به امام حسین علیه السلام می رسد.(1)

ص:60


1- . «تُعِیدُ ذَلِکَ ثَلاثاً فَإِنَّ السَّلامَ یَصِلُ إِلَیْهِ مِنْ قَرِیبٍ وَ مِنْ بَعِیدٍ» (محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، ج 4، ص575).

چند توصیه برای پس از بازگشت

1. فراموش نکنید که زیارت اربعین، سرمایۀ معنوی بزرگی است که شیطان و شیطان صفتان همۀ تلاش خود را برای ربودنش می کنند تا با گرفتارکردن شما به غیبت، عصبانیت بیجا، دروغ یا هر گناه و خطای دیگری، سرمایۀ شما را از بین ببرند.

^M14.jpg

ص:61

2. پس از بازگشت، برخی از خاطرات زیبا و آموزندۀ سفرتان را به عنوان سوغات معنوی، برای دوستان و اطرافیانتان بازگو کنید تا آن ها هم قدری از شهد شیرین این سفر را بچشند. حتی می توانید آن ها را بنویسید و درصورت امکان چاپ کنید یا در شبکه های اجتماعی انتشار دهید تا دیگران نیز برای زیارت اربعین در سال آینده تشویق شوند.

3. پس از برگشت، برای دیگران از اقتدار معنوی شیعه، شکوه اجتماع بی نظیر اربعین و میزبانی و مهر و صفای شیعیان مظلوم عراق بگویید.

4. از این پس، بهتر است به رسم ادب و تشکر برای توفیق زیارت و نیز تجدید میثاق با امام، هر روز یا حدّاقل هر شب جمعه، زیارت امام حسین علیه السلام از راه دور را فراموش نکنید.

5. همچنان که با تربیت جهادی و پذیرش زحمت، برای رضای خدا و عشق به سیدالشهدا علیه السلام رنج سفر را بر خود هموار کردید، در این مسیر و نیز پس از سفر، برای اجرای احکام دین و آرمان های اهل بیت علیهم السلام بکوشید.

ص:62

6. تلاش کنید پس از بازگشت به مسئولیت ها و وظایف اجتماعی خود، انرژیِ چندین برابری و انگیزۀ شکست ناپذیر عاشورایی و روحیه ای جهادی به دست آمده در این سفر را حفظ کنید.

ص:63

توضیحات شرکت در مسابقۀ فرهنگی «ره توشه اربعین»

با موضوع خاطره نویسی پیاده روی اربعین حسینی

علاقمندان می توانند با تکمیل اطلاعات خود، آثار خود را تا تاریخ 27 آذرماه همزمان با میلاد حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و میلاد امام جعفر صادق علیه السلام به صندوق پستی 351 – 91735 یا به نشانی اینترنتی www.razavi.aqr.ir ارسال کنند.

* یادآوری می شود هر مخاطب برای شرکت در این مسابقه می تواند یک اثر را حداکثر در دو صفحه ارسال کند.

* به نفرات برگزیده به قید قرعه جوایز فرهنگی اهدا می شود و نتیجۀ آن نیز ازطریق سامانۀ پیامکی 3000802222 به اطلاع برندگان می رسد.

تذکر: پیشنهادها و انتقادهای خود را در پیامک جداگانه ای ارسال کنید.

تلفن: 32002569 – 051

ص:64

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109