منبر صوتی نوشتاری
حجت الاسلام و المسلمین حاج سید مجید نبوی
محل سخنرانی :
اصفهان: مسجد و حسینیه ی امیرالمومنین علیه السلام (ملک شهر)
موضوع سخنرانی :
حضرت زهرا سلام الله علیها در قرآن جلسه چهارم
سوال در قیامت
تاریخ سخنرانی :
فاطمیه 1437 سال 1395 شمسی
ایمیل سخنران : nabavi135@gmail.com
بِسمِ اللهِ الرَّحمَنِ الرَّحِیمِ
الحَمدُلِلّهِ رب العالمین باریء الخلائق اجمعین ، جامع الناس لیوم لاریب فیه، ثم الصلوه و َالسَّلامُ عَلَی سیدنا و نبیّنا ابِی القاسم محمّد ، صلّی الله علیه و آله و سلم و علی اهلبیته الطیبین الطاهرین المعصومین ، الهداه المهدیین ، و لاسَیّمَا بَقِّیة اللهِ فی الارضین مهدی هذه الامه و خاتم الائمه الحجه بن الحسن العسکری عجل الله تعالی فرجه الشریف و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین من الآن الی قیام یوم الدین
یا صاحب الزمان
بگذار شبی محرم اسرار تو باشم
در خلوت دل راز نگه دار تو باشم
گر خلوت انس تو برازنده ی من نیست
بگذار که در سایه ی دیوار تو باشم
ای یوسف بازار ملاحت، من مسکین
آن مایه ندارم که خریدار تو باشم
یا صاحب الزمان یا صاحب الزمان
وَ بعدُ فقط قالَ الحَکیم فِی القرآن العظیم
« فَلَنَسْئَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَ لَنَسْئَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ» (1)
ص: 1
صَدَقَ الله العَلیِ العَظیم
دهه ی فاطمیه است و ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها جهت عرض تسلیت به پیشگاه مقدس و منور قطب عالم وجود حضرت بقیه الله الاعظم امام زمان روحی و ارواح العالمین لِتُراب مَقدَمِهِ الفِداء صلواتی ختم فرمایید.
در ادامه بحث شب های گذشته گفتیم اگر بناست کسی در این عالم از حضرت زهرا سلام الله علیها تعریفی بکند ، آن خداوند تبارک و تعالی است . زیرا که او خالق فاطمه سلام الله علیها است و خالق این هستی و خوب می داند که جایگاه فاطمه زهرا سلام الله علیها در این عالم چه جایگاهی است . بنابر این هر شب متوسل به آیه ای و یا آیاتی از قرآن می شدیم و امشب چند آیه ای درباره ی سوال از فردای قیامت است که قرآن کریم سوالاتی را مطرح می کند که فردای قیامت انسان ها باید در صحرای محشر پاسخ آن را بدهند . خداوند آن قدر مهربان است که سوال ها را در این دنیا به ما داده و مطرح کرده است . این سوال ها را بهتر است که به دنبال آن برویم تا بدانیم این سوالات چیست؟ و در این چهار روز دنیا به فکر جواب آن ها باشیم که وقتی آمد در صحرای محشر می داند که چه سوالاتی از او پرسیده می شود و جواب آن را هم می داند و بهتر می تواند جاهای بسیار سخت را طی کند .
صحبت های من روی سوالات قیامت نیست . زمانی که موضوع منبرم را آماده می کردم یادم هست 40 سوال که فردای قیامت ممکن است سوال شود ، خداوند در جای جای قرآن مطرح کرده است .
ص: 2
این که به ما گفته می شود روزی حداقل 50 آیه قرآن را تلاوت کنید .یکی از علت های آن این است که سوالات فردای قیامت لابه لای این آیات قرآن آمده است . یکی از آیات قرآن می فرماید:
(( وَ قِفوهُم)) این ها را نگه دارید ((اِنَّهُم مسئولون)) باید از این ها سوال شود این ها باید پاسخ گوی سوالات باشند .
در جای دیگر قرآن کریم می فرماید: ((فَلَنَسْئَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَ لَنَسْئَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ)) روز قیامت هم از پیغمبران الهی سوال می شود و هم از کسانی که پیغمبر برای آن ها فرستادیم سوال می شود . خیلی عجیب است .
روایاتی که در ذیل این آیات هست برای شما می خوانم تا ببینید سوالاتی که فردای قیامت می شود چیست . آن وقت در ذیل این روایات که خوانده می شود معلوم می شود که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در این عالم چه شخصیتی هستند و چه موقعیتی دارند و چه اندازه من شما و باید فکر ایشان باشیم و سوالاتی که مربوط به ایشان است در این چند روز عمری که داریم آماده کنیم .
((اخرَجَ عالِمُ الشّافعیَه)) شهاب الدین ابوبِکرِ الحَضرَمی فی کِتابهِ)) عالمی است شافعی از علمای اهل سنت که مذهب ایشان شافعی است . کتابی دارد به نام ((رَشوَهُ الصادی مِن بَحرِ فضائِل النَِبیِ الهادی)) در فضایل پیغمبر اکرم این کتاب را نوشته است . در آنجا مطرح کرده است از امام شافعی از امام خودشان که آن هم باز از اهل سنت است . ((فی قولِهِ تَعالی وَقِفوهُم اِنَّهُم مَسئولون)) در مورد این آیه شریفه از سوره ی مبارکه صافات که خداوند می فرماید: این ها را نگه دارید . باید بازخواست شوند باید از این ها سوال شود در مورد این آیه شریفه گفته است : ((اَی عن ولِایَهِ عَلیٍ وَاَهلُ البیت)) تمام انسان ها را در صحرای محشر نگه می دارند و از جمله سوالات بسیار مهم ، (سوالاتی دیگر هم در فردای قیامت می باشد ) در بعضی از روایات آمده است اولین سوال درباره ولایت حضرت علی علیه السلام و اهل بیت علیهم السلام پرسیده می شود .
ص: 3
ببینید این اصلاً در دنیا ولایت داشته است؟ ، (ولایت امیر المومنین علیه السلام و ولایت اهل بیت علیهم السلام) اگر داشته است که بروید از نماز و روزه و حج و از سایر چیزهای دیگر سوال کنید و بعدا به پرونده ی او رسیدگی شود. که اگر همان اول کار ولایت علی علیه السلام و اهل بیت علیه السلام را نداشته است که دیگر سراغ سوالات دیگر نمی روند . هر چه قدر که نماز خوانده باشد روزه گرفته باشد، این به درد نمی خورد .
نماز بی ولای او عبادتی است بی وضو
به منکر علی بگو نماز خود قضا کند
این زحمت کشیده است اما هیچ کدام به درد نمی خورد چون ولایت نداشته است
ولایت یعنی چه ؟ یعنی سرپرستی ، در جنبه کوچک آن مثال می زنیم ، پدر ولایت دارد نسبت به فرزند یعنی چه ولایت دارد به فرزند؟ یعنی اگر چه دستوری به فرزندش داد . برای این بچه ممکن است کاری که تا الان پدر به فرزندش گفته است واجب نبوده ولی الان که پدرش به او گفته است برای او واجب شده است .
مثلاً اکثر فقها در این کتاب ها و رسانه ها نوشته اند این خواندن نماز جماعت در مسجد واجب است یا مستحب است .بیایید بخوانید برای شما ثواب می نویسند و اگر نیایی هم ثواب نماز جماعت برایتان نوشته نمی شود. آزاد هستی می خواهی بیا نمی خواهی هم نیا . و لی اگر پدری به فرزندش گفت : ((پسرم برو مسجد و نمازت را به جماعت بخوان)) این نماز مستحبی برای بچه می شود واجب. چرا؟ چون خدا این ولایت را به پدر داده است . لذا از این به بعد نماز جماعت برای این بچه واجب می شود .
ص: 4
همه آمده اند به مسجد، همه هم نماز مستحبی یعنی جماعت را می خوانند ولی این نماز مستحبی برای بچه واجب است . چرا؟ چون پدرش به او گفته است .
نقل می کنند از موارد تربیتی که یکی از علما به فرزندانشان هیچ گاه دستور نمی داد مثلاً آب می خواست به فرزندش نمی گفت برایم آب بیاور . بلکه می گفت ((آب هست؟)) این بچه دیگر می دانست که وظیفه اش چیست . بعد به او می گفتند : ما ندیدیم تو به فرزندانت دستور بدهی یا امر کنی . گفته بود : این ها بچه هستند گاهی حال دارند حرف ما را گوش بدهند و گاهی هم حال گوش دادن به حرف ما را ندارند. وقتی من به او دستور بدهم برای او واجب می شود . آن وقت اگر بچگی کند و دستور مرا اطاعت نکند یک کار حرامی را مرتکب شده است . یعنی او اطاعت امر پدر نکرده است . و کار حرامی را انجام داده است . لذا مسبب انجام دادن این کار حرام بچه چه کسی است ؟ من هستم. من کاری کرده ام که این بچه کار حرام انجام بدهد. البته بچه ای که به سن تکلیف رسیده است . آن که به سن تکلیف نرسیده است بلکه خودش پادشاه است و آن باید دستور بدهد .
حالا پسر یا دختری که به سن تکلیف رسیده ا ست، امر یا دستور پدر برای آن واجب است . به این می گویند ولایت . این در واقع یک مرحله ی کوچکی از ولایت است .
ص: 5
ولایت امیر المومنین علیه السلام ،ولایتی است از جانب پروردگار در این روایت گفته می شود .((وِلایَهُ عَلیٍ وَاَهلُ البَیت)) یعنی اهل بیت هم ولایت د ارند یعنی امام حسن و امام حسین علیه السلام حتی فاطمه زهرا سلام الله علیها که اهل بیت است بر ما ولایت دارند . وقتی امیر المومنین دستوری به ما بدهد ، امام زمان به ما دستوری بدهد و حالا هر دستوری که باشد چون ولایتش ، ولایت مطلق است و آن ولایت خداست برای ما واجب است و ما باید اطاعت کنیم .
فردای قیامت که وارد صحرای محشر می شدیم . اولین سوالی که از ما می شود ، ما ولایت امام زمان و اهل بیت را داشته ایم یا نه ؟ این سوال ها از ما پرسیده می شود. این که می گویند: ((عن وِلایَتِنا اَهل البَیت)) یعنی این .
این توضیح مختصری بود که توانستم بدهم. پس یکی از سوالات روز قیامت امشب معلوم شد که ما باید ولایت پذیری داشته باشیم از اهل بیت علیهم السلام.
آیه بعدی از سوره ی مبارکه ی اعراف ((فَلَنَسْئَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَ لَنَسْئَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ)) این هم درباره سوال فردای قیامت است . این که فردای قیامت سوال می شود از چه کسانی ؟هم از کسانی که پیغمبر بر آن ها نازل شد و هم از خود پیغمبران یعنی از حضرت موسی علیه السلام سوال می شود از امتش هم سوال می شود .
از حضرت عیسی علیه السلام سوال می شود از امتش هم سوال می شود که مسیحی ها باید پاسخ بدهند . از پیغمبر سوال می شود از اُمتش هم که من و شما هستیم سوال می شود .
ص: 6
حالا می خواهیم ببینیم سوالاتی که از پیامبران و امت آن ها می شود چیست . و من سعی کردم روایات اهل سنت را برای شما مطرح کنم نه این که علمای اهل سنت خیلی مهم هستند قبلاً هم عرض کردم نه. به خاطر این که ( الفضل ما شهدت به الاعداء ) فضیلت این است که دشمن بیاید و بگوید خود آن هایی که ولایت اهل بیت را قبول ندارند بیایید بگویید این یک چیز دیگری است . چرا؟ که یک موقع نگویند این حرف هایی که شیعیان و علمای شیعه می گویند از خودشان می گویند . بگوئیم که خودتان در کتاب هایتان نوشته اید . ما حرف خود شمارا داریم می زنیم
((عنِ الحنَفَی اَبی الموید مُوَفَّقِ ابنِ اَحمد الخوارزمی فی کتاب فضائل علی )) احمد خوارزمی از علمای اهل سنت که حنفی است کتابی نوشته است به نام فضایل حضرت علی علیه السلام . به اسنادِهم عَن اَبی بَرَزَهَ قال : (( قال رسول الله صلی الله علیه و آله و نَحنُ جُلوُس ذات یَوم )) می گویند ما روزی در محضر پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله نشسته بودیم که این بزرگوار فرمود : (( والَّذی نَفسی بِیَده )) خیلی کم پیش می آید پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قسم بخورد اما اینجا قسم خورده است معلوم می شود که خیلی مهم است قسم به خدایی که جان من پیغمبر به دست اوست (( لا تَزول قَدَما عَبدٍ یَومَ القیامَه )) هر کس آمد در صحرای محشر نمی گذارند کسی پایش را از پای خود بردارد (( حتّی تُسائَلَهُ الله تبارک و تعالی عن اَربَع )) مگر اینکه چهار تا سوال که خدا می پرسد را جواب بدهد. یعنی چهار سوال بسیار مهم را پیغمبر اکرم بیان می کند برای ان که امتش در این چهار روز دنیا که دارند زندگی می کنند به فکر این سوالات باشند در فردای قیامت با زندگی کردن خود جواب ها را آماده کنند .
ص: 7
اول :" عَن عمره فیما اَفناه "سوال می شود عمرت را در چه راهی فنا کردی ؟ سوال، سوال مهمی است .
غلام امام صادق علیه السلام گفت: (( امام صادق علیه السلام جلوی آینه ایستاده اند و دارند اشک می ریزند. یابن رسول الله چرا گریه می کنید. ؟ فرمودند چند تا از ریش هایم سفید شده است . گفت: من تعجب کردم. گفتم چه می شود کرد دنیا همین است دیگر . بالاخره عمر می گذرد. فرمود: (( ای غلام ، گریه ی من برای این نیست که دارم پیر می شوم و عمرم را از دست می دهم گریه ی من برای این است فردای قیامت خدا از من امام صادق علیه السلام سوال می کند که این ریش خود رادر چه راهی سفید کرده ای ؟ و اگر در راه خدا سفید نکرده باشم چکار می توانم بکنم ؟ . قصه این است . لذا خداوند خیلی به ما لطف کرده است .
من و شما خیلی قشنگ می توانیم آخرت خود را آباد کنیم به شرطی که حواسمان باشد همین کارهای روز مره را که انجام می دهیم در جهت خدا قرار دهیم . حتی غذا خوردن و خوابیدن حتی معاشرت هایی که می کنیم . نیت کنیم برای خدا باشد . که جمع شد عمر ما و خلاصه شد ، از ما پرسیدند چکار کردین؟ بگو در راه خدا انجام دادم .جلوی خیلی از راهای شیطان در همین نیت کردن گرفته می شود . یک سوال ؟ سوال بسیار مهمی است. عمرت را در چه راهی مصرف کردی؟
ص: 8
سوال دوم : (( و عن جسَدِهِ فی ما اَبلاه )) این بدنت را در چه راهی به حرکت درآوردی ؟ کجا رفتی؟ کجا آمدی؟ تلاش و فعالیت تو ، نشست و برخواست تو ، تفریح تو، از تمام این ها در فردای قیامت سوال می شود .
سومین سوال : ( و عن مالِه فیما اِکتَسَبتَه و فیما اَنفَقتَه )
از اموال شما هم سوال می شود . دو سوال در رابطه با این اموال می شود :یکی اینکه بگو از چه راهی به دست آوردی ؟ و دیگر این که در چه راهی خرج کردی؟ خیلی مهم است . بسیاری از این خبر ها که ما در سایت ها و شبکه های مختلف اجتماعی و ماهواره ای می بینیم که بالاخره کم و زیاد افراد دارند چه پول هایی را خرج چه کارهایی می کنند . فردای قیامت سوال می شود . شاید بگویی مال خودم بود اختیار آن را داشتم ولی حتی اگر مال حلال خودت باشد هم باید جواب پس بدهی که چرا در این راه صرف کرده ای ؟ یعنی بهتر از این راه وجود نداشت ؟ آیا نمی توانستی با اموال خود این کار را انجام بدهی و دست دیگران را هم بگیری .لذا، هم می پرسند از چه راهی به دست آوردی و هم می پرسند در چه راهی خرج کردی. انشاء الله خدا به همه ی ما کمک کند تا بتوانیم سوال های فردای قیامت را در این چند روز عمرمان آماده کنیم . خیلی حساب و کتاب فردای قیامت باید پس بدهیم . این که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قسم می خورد .
ص: 9
چهارمین سوال : (( و عن حُبُّنا اَهلَ البَیت )) از محبت ما اهل بیت سوال می شود . اول ، آیه شریفه می گوید هم از پیغمبران سوال می شود و هم از مردم . خوب معنی این چیست ؟ یعنی از حضرت عیسی علیه السلام راجع به محبت حضرت زهرا سلام الله علیها می پرسند. از امتش هم می پرسند . چرا؟ چون هر پیغمبری آمد وظیفه اش این بود که اهل بیت را به مردم معرفی کند و لو اهل بیت به حسب ظاهر هنوز به دنیا نیامده باشد . ولی نورشان در این دنیا بوده است یکی از وظایف اهل بیت تبلیغ کردند. آن وقت از پیامبران چه می پرسند؟ می پرسند: ((آیا این حرف هایی که ما به تو گفتیم به امت برسان، رساندی یا نه؟ )) پیغمبر الهی می گوید: (( بله )) خدایا تو شاهد و آگاه بودی من وظیفه ام را انجام دادم . گفتم: ((محبت علی و فاطمه و حسن و حسین و محبت رسول خدا صلی الله علیه و آله و اهل بیت را داشته باشند . )) خوب آنهایی که تعدادشان ولوکم بود از امت ها ، که محبت داشته باشند از آنها هم سوال می شود . آیا این پیغمبر به شما رساند؟ بله، دوست داشتید یا نه؟ محبتشان را داشتید یا نه ؟ اگر دوستشان داشته باشند که هیچ، ولی اگر نداشتند کارشان مشکل می شود . و من و شما از پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله سوال می شود آیا گفتی که اهل بیت تو را د وست داشته باشند؟ پیغمبر اکرم گفت : خدایا خودت به من گفتی به آن ها بگو: (( قل لا اَسئَلُکم عَلَیهِ اَجرا اِلا اَلمَوَدَهَ فی القربی )) ای مردم من از شما اجر و مزد و پاداش در مقابل این بیست و سه سال پیغمبری ام نمی خواهم مگر این که محبت که هیچ ، مودت داشته باشید نسبت به ذَوِ القُربی ، که بحث مودت بالاتر از محبت است . محبت یعنی این که فقط دوستش داشته باشی ولی مودت یعنی اینکه با عمل خودت ثابت کنی که آنها را دوست داشتی . یعنی یک کاری برایشان انجام بدهی . آن که روضه می خواند یعنی دارد کاری می کند که بگوید خدایا ببین من دوست دارم اهل بیت را و آن کسی که به روضه می آید می گوید ببین خدایا این مزد پیامبرم هست و همچنین سایر کارهایی که مردم در راه محبت اهل بیت انجام می دهند این ها می شود مودت . پس خلاصه همه ی این حرف ها می شود یک کلمه : خدا به من و شما است در این آیات که فرمود:
ص: 10
ای مردم می خواهید بفهمید فاطمه زهرا سلام الله علیها کیست؟ فاطمه سلام الله علیها آن کسی است که فردای قیامت باید بایستید و درباره محبت این فاطمه سلام الله علیها جواب بدهید. یعنی این قدر مهم است . پس به فکر باشید و سوال فردای قیامت را آماده کنید و کاری کنیم آن روز که در صحرای محشر ندا می شود :
(( اینَ الفاطِمیوُن )) (1) کجایند آنها که فاطمی هستند و توی این دنیا برای فاطمه سلام الله علیها کاری انجام داده اند من و شما برویم زیر پرچم حضرت زهرا سلام الله علیها .
السلام علیک ایتها الصدیقه الشهیده یا فاطمه الزهرا یا بنت رسول الله یا قرة عین الرسول یا زهرا
فرمود علی جان : (2)غسلنی فی اللیل شبانه بدنم را غسل بده - کفنی فی اللیل شبانه بدنم را کفن کن دفنی فی اللیل شبانه بدنم را دفن کن فلا تعلم احداً احداً نمیخواهم هیچ کسی از این ماجرا با خبر شود، نمی خواهم کسانی که تخته در به پهلویم زدند دستشون به تابوت من برسد
در بین مصائب حضرت زهرا یکی از مصیبتهاست که خود امیرالمؤمنین علیه السلام نقل می کند، می فرماید: وقتی نیمه دل شب وصیت زهرا را عملی می کردم بدن زهرا را غسل دادم و کفن کردم داشتم بندهای کفن را می بستم یه وقت دیدم بچه های فاطمه حسن و حسین علیه السلام خیره خیره به بدن مادر نگاه می کنند صدا زدم گفتم هلموا تزودوا من امکم یتیمان فاطمه بیایید یه بار دیگر مادر را ببینید . امیرالمؤمنین می فرماید وقتی بچه ها آمدند خودشون را روی سینه مادر انداختند. امیرالمؤمنین خدا را شاهد میگیره به آن خدائی که جان علی در دست اوست دیدم دستهای فاطمه از کفن خارج شد یک دست گردن حسن یک دست هم گردن حسین. اینجا بود شنیدم هاتفی صدا زد علی یتیمان زهرا را از فاطمه جدا کن چرا که ملائکه آسمان طاقت دیدن این صحنه را ندارند، چه صحنه ای بوده که ملائکه طاقت نیاوردند. من یک جمله عرض کنم، از همه التماس دعا امشب بگوییم ای ملائکه آسمان شما طاقت نداشتید یتیمان زهرا روی بدن مادر ببینید پس چطور طاقت آوردید روز عاشورا گودال قتلگاه آن ساعتی که بچه های حسین روی بدن بی سر ابی عبدالله
ص: 11
به قصد فرج امام زمان سه مرتبه بگوییم یا حسین یا حسین یا حسین
صلواة الله و سلامه علیک یا رسول الله و علی اهلبیتک المظلومین
بحقهم و شونهم ...
پایان