بسم الله الرحمن الرحیم

ص: 2

ص: 3

سلسه سخنرانی های استاد رفیعی

(جلدهشتم)

تدوین وتحقیق:حجت الاسلام والمسلمین حسینی نیشابوری

ص: 4

بی احترامی محمد بن اشعث...43

وظایف ما در مقابل اهل بيت...43

1.یاری کردن...44

عظمت روضه خوانی...44

2. برآورده کردن حاجات آنان...45

3. دوست داشتن...46

4.حمایت کردن با دست...46

اهمیت ایمان و باور قلبی...49

مقدمه...49

شخصیت حبیب بن مظاهر...49

رجز حبیب بن مظاهر...51

راه های تقویت ایمان...52

1.بهره گیری از حواس ظاهری...52

داستان...53

2.فطرت...53

3.عقل و خرد...54

گروه های مقابل مؤمن...54

1.کافر...54

2.منافق...55

هلاکت ، نتیجه نفاق...55

نفاق شبث بن ربعی...56

3. مرجئين...56

4. مستضعف فكری...57

شیعه حقیقی...59

مقدمه...59

شخصیت انس بن حارث...60

علم اباعبدالله علیه السلام نسبت به روز عاشورا...61

رجز انس بن حارث...63

منشأ پیدایش تشیع...63

فضائل على علیه السلام...65

داستان...67

محبت اهل بیت علیه السلام...69

مقدمه...69

شخصیت نافع بن هلال...69

على بن قرظه...71

رجز نافع بن هلال...72

دعای امام سجادعلیه السلام...73

داستان...73

محشور شدن با محبوب...74

ویژگی های محبان اهل بیت علیهم السلام...74

یاری کردن اهل بیت علیهم السلام...77

مقدمه...77

یزید بن زیاد کیست؟...78

رجز یزید بن زیاد...79

1.یاری ائمه...79

یاری ائمه چگونه است؟...79

ص: 6

1.یاری علمی...79

داستان...80

ابن عباس و یاری علمی امیرمؤمنان علیه السلام...81

دعبل و یاری علمی ائمه علیهم السلام...81

2.یاری عملی...82

کیفیت اعمال شیعیان...82

شیعه حقیقی در کلام امام...83

3. یاری مالی...84

داستان هایی از یاری علمی دانشمندان...84

1.علامه امینی...84

2.میرحامد حسین...84

3.شیخ عباس قمی رحمه الله...85

4. شیخ آقا بزرگ تهرانی...85

5.علامه طباطبائی رحمه الله...85

6.شیخ طوسی رحمه الله...86

هجرت...87

مقدمه...87

شهید جعفر حیدریان...88

شهید سید محسن روحانی...88

رجزیزید بن زیاد مهاجر...89

معنای هجرت...89

انواع هجرت...90

1.هجرت جغرافیایی...90

2.هجرت عقیدتی...90

هجرت عروة بن مسعود...91

حق پذیری...92

3.هجرت اخلاقی....93

کنار گذاشتن اخلاق زشت...93

4.هجرت سیاسی...94

هجرت قاسم بن هارون...94

هجرت عدی بن حاتم...94

توقعات دشمنان...95

برتری و اولویت اهل بیت علیهم السلام...97

مقدمه...97

رجز علی اکبر...98

نظام اولویت...98

سعد الخير...99

عبدالله بن على...100

اولویت امام جوایز هفت ساله...101

اهمیت ولایت فقیه...102

حدیث على مع الحق...102

ویژگی های امام...103

1.هدایت به سوی خدا...104

نسائی محب على...104

2.انجام کار نیک...105

3.برپا داشتن نماز...106

ص: 7

4. پرداخت زکات...106

5. پرستش خدا...106

حمایت از دین...107

مقدمه...107

رجز ابالفضل علیه السلام...109

ویژگی های دین از منظر قرآن...111

1.فطری بودن...111

2.محکم و استوار...111

3.کامل بودن...112

4. نبودن اکراه در پذیرش دین...112

5.آسان بودن دین...113

دوری کردن از لقمه حرام...114

عرضه کردن اعتقادات...115

افزایش بی دینی در آخرالزمان...117

دعای حفظ دین...117

کافر مردن در اثر گناه...119

سفری که دین را به خطر می اندازد...119

داستان...120

توصیه به ازدواج...120

خواستگار دین دار...121

حفظ دین در هر شرایطی...121

قاسط، مقسط و کردوس...122

دو برادر غفاری...122

دینداری چیست؟...122

عاقبت قاری قرآن بدون عمل...123

دین چیست؟....123

انواع مردم...125

1.باطل گویان...125

باطل گویی شریح قاضی...125

2. حقگویان بی عمل...125

داستان...125

3. حق گویی و عمل کردن به آن...126

حقگویی انس و دفاع از حق...126

رد امان نامه...127

حقیقت گویی اولین نشانه دین داری...127

امانت داری نشانه دیگر دین داری...127

برگرداندن امانت حتی به قاتل....127

عزت و شهادت...129

مقدمه...129

رجز امام حسین علیه السلام...129

شهادت با عزت...130

ذلت پذیری حسان بن ثابت...131

عزت زهیر بن قین...132

متخلفان تبوک...132

شهادت باعزت حجر بن عدی...133

ص: 8

اما و العارأولی من دخول الناره یعنی چه؟...134

تکذیب کردن فضائل زیارت...134

ملاک، رضایت امام...134

کناره گیری از خلافت ننگین...135

بخش دوم: ویژگی های اصحاب امام حسين علیه السلام...137

بصیرت...139

مقدمه...139

اختلاف در تعداد شهدای کربلا...140

بی نظیر بودن شهدای کربلا...142

بصیرت شهدای کربلا...143

بصیرت نافع بن هلال...143

بصیرت یعنی چه؟...145

بصیرت ابوحمزه ثمالی...145

ویژگی های انسان بصير...147

بصیرت پیامبران...148

انواع بصيرت...149

1.بصيرت اخلاقی...149

2. بصیرت دینی...151

3. بصیرت سیاسی...152

بی بصیرتی سربازان معاویه...152

بصیرت اویس قرنی...153

اهمیت بصیرت...154

راه های بصیرت یافتن...154

1.تقوا...154

تقوا یعنی چه؟...155

تقوای خشک...156

تقوای عمار...156

2.ذکر خدا...157

یاد خدا یعنی چه؟...157

3. ارتباط با علما...157

نتیجه بصیرت...158

بصیرت بریر...158

ولایت مداری...159

مقدمه...159

زهیر بن قین...161

انس بن حارث...161

اقسام محبان اهل بیت علیهم السلام...163

1.دوست داشتن در ظاهر...163

معقل و ابراز محبت کاذب...163

سفیان ثوری و ابراز محبت کاذب...164

2.دوست داشتن در پنهان...165

علقمه و یاری نکردن امام حسین علیه السلام...165

3. دوست داشتن در ظاهر و باطن...166

شیعیان واقعی حبیب، میثم و عمار...166

ص: 9

جابر بن حجاج...167

سوید بن عمرو...168

ویژگی های شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام...169

داستان...169

نهی کردن از گناه...171

نهی کردن از شوخی با نامحرم...171

سرعت در کار خیر...173

مقدمه...173

معنای سرعت و شتاب...173

1.شتاب در کفر...174

مسیحی شدن مسلمان...174

کفر ابن ابی العوجاء...175

2.شتاب به گناه...175

3.شتاب در کار خیر....176

برادران کربلایی و سرعت در شهادت...176

خاندان عقیل و سرعت در شهادت ... 177

تعریف خیر و شر...178

واکنش مردم در برابر خیرو شر...178

1.تشخیص ندادن خیرو شر...179

2. اشتباه در تشخیص خیر و شر...179

دزد نیکوکار...179

تهمت به امام حسین...180

3. تشخیص درست خیر و شر...182

4. تشخیص بهترین گزینه...182

انتخاب برتر...182

امیرمؤمنان وانفاق بهترین لباس...183

خدمت کار پیامبرصلی الله علیه واله و بهترین درخواست...183

انتخاب برتر جعفر بن ابی طالب علیه السلام...184

چهار گروه در یک نگاه...184

معصومین و آموزش نماز...185

نمازناقص...186

بهترین ها...187

چگونه بهترین مردم باشیم؟...188

بهترین ویژگی ها...189

1.پارسایی...189

2. خوش اخلاقی...190

3. بردباری...190

4.همسر صالحه...190

شادابی و نشاط (1)...193

مقدمه...193

شادابی یعنی چه؟...194

شادابی، از اوصاف بهشتیان...194

دعا برای بانشاط بودن ...195

تأثیرات شادابی و افسردگی...195

مزاح و شوخی در صبح عاشورا...196

ص: 10

یزید بن نبیط و دو فرزندش...197

شادابی سعید بن جبير...198

عوامل شادابی...201

عوامل روانی شادابی...202

1.مثبت اندیشی...202

مثبت اندیشی پیامبرصلی الله علیه واله...202

مثبت اندیشی امام خمینی رحمه الله ...203

مثبت اندیشی در زندگی ...203

مثبت اندیشی درباره اموات... 204

مثبت اندیشی امام حسین علیه السلام... 204

اسلام آوردن وهب ...205

مثبت اندیشی در اوج مشکلات... 206

مقاومت نشاط آميز محمد بن ابی عمیر 206

2. زیستن در حال حاضر... 207

برخورد ما با گذشته و آینده چگونه باشد؟... 207

عاقبت خیال پردازی ...208

شهید بهشتی و زندگی در حال حاضر. 208

3.هدف دار بودن... 209

4.قناعت به داشته ها ...209

شادابی و نشاط (2)... 211

مقدمه....211

تفاوت شادابی با لودگی...212

شوخی تمسخرآمیز...212

عاقبت لودگی ...213

پرهیز از دو مجلس ...213

عوامل شادابی ...214

1.تقویت باورها ...215

باورهای غلط ...215

معاویه و تغییر باورهای مردم ...216

شادابی و آرامش در گرو باور ...217

باور قوی شهدای کربلا ...218

امام حسین علیه السلام و تقویت باور اصحاب 218

راه های تقویت باور ...219

تأثیر دعا در تقویت باورها...219

مراجعه به متخصصان دینی ...222

رمز توفیقات امام صادق علیه السلام...222

نهی های امام سجاد علیه السلام...223

2. اصلاح ساختار اخلاقی ...235

بدن سالم اما روح بیمار...225

عوامل نشاط شهدای کربلا ....226

نتیجه تقویت باور و اصلاح اخلاق ...227

دشمن شناسی ...229

مقدمه ...229

دشمن شناسی حبیب بن مظاهر...230

دشمن شناسی زهیر بن قین...230

ص: 11

دشمن شناسی هلال بن نافع ...231

دشمن شناسی ابوثمامه ...231

نهایت دشمن ستیزی ... 232

1. مخالفت با دشمن در پوشاک ...232

2.مخالفت با دشمن در خوراک... 232

3. مخالفت با دشمن در شیوه و روش .233

آفات عدم شناخت دشمن... 233

نکاتی در دشمن شناسی ...234

1.دوستی نکردن با دشمن ...234

2.کوچک نشمردن دشمن...234

3.بیزاری از دشمن...235

بیزاری دو پیامبر از عموی کافر...235

بیزاری پدر از پسر ...237

راه دشمن شناسی ... 237

مثل زنبور عسل باش!...238

انواع دشمن ....239

1.دشمن درونی ...239

شكم، دشمن درونی ...240

نفس، دشمن درونی ...240

2.دشمن بیرونی ...241

ویژگی های منافق ...242

1.نگاه بیهوده و لهو آميز..242

2. سکوت نا به جا...243

3.سخن لغوآمیز ...243

4.طغیان در ثروتمندی...243

قدرشناسی شیخ انصاری ...244

قدرشناسی امیرالمؤمنین علیه السلام ...244

5. ناشکیبی در مصیبت....244

نتیجه ...244

جوان و جوانی ...247

مقدمه ...247

نقش جوانان در جامعه ...248

جوانی، خوب یا بد؟ ...248

پنج توصیه برای استفاده از جوانی ...249

1.کنترل احساسات و غرایز ...249

رستگاری در گرو حاکمیت عقل...249

جوان ، فرشته زمینی ... 250

نتیجه بی حجابی...300

جنگ و درگیری براثر طغیان شهوت رانی .... 252

ثواب کنترل غرایز جنسی...253

راه کنترل شهوت...253

2.تربیت مذهبی فرزندان...253

عبادت در جوانی ...254

اثر تربیت دینی بر هشام بن حکم ...256

اثر تربیت دینی بر پسر یزید ...257

ص: 12

حضور پررنگ جوانان در آغاز اسلام ... 259

3. تفریح سالم...260

4. یافتن دوست خوب...260

5.فراگرفتن عادت های درست...261

بلند همتی ...263

مقدمه ...263

همت چیست؟...263

بالاترین هدفي ...265

ترغیب به همت داشتن ...265

همت اصحاب کهف...265

عوامل بی همتی....266

1.خود کم بینی ...266

الف) مشکل جسمی...266

داستان ...266

ب) مشکل خانوادگی ...267

صفیه همسر پیامبر ...267

ج) کم سن و سال بودن ...268

قدرت سخنوری یک نوجوان ...268

حفظ حرمت مؤمن ....269

نهی از ذلت پذیری ...270

تفاوت خود کم بینی با تواضع ...270

2.راحت طلبی ....271

راحت طلبی أحنف بن قيس ...271

راحت طلبی لشکر حضرت موسی...271

3.ناامیدی ...272

امیدواری حر ....273

امیدواری فضیل بن عباس....273

امیدواری به بخشش ...274

4. بهانه جویی ....275

راهکاری برای مقابله با گناه ....275

بخش سوم: شرح برخی از دعاهای زیارت عاشورا ...279

شفاعت ....281

مقدمه ...281

معنای شفاعت ...281

اقسام شفاعت ...282

واسطه شدن در ازدواج ...284

واسطه شدن برای رفع مشکلات ..... 284

منکر نشدن سه چیز...285

اقسام شافعان ...286

1.اعمال انسان...286

2.افراد ... 287

سعد و حتوف ...288

داستان ... 289

اعتدال در لعن کردن ...290

ثبات قدم... 293

ص: 13

مقدمه...293

نمونه هایی از ثبات قدم...294

ثبات قدم در شرایط دشوار و ناگوار .... 295

اهمیت ثبات قدم ...296

نشانه های افراد بی ثبات ....297

1.امروز و فردا کردن...297

فرصت سوزی عبیدالله بن حر جعفی ..297

2. سستی و بی ارادگی...298

هرثمه و سستی در دین ...299

3.تلون و تغییرپذیری ....301

داستان ...302

4. توجيه...302

توجیه کردن گناه...302

بخش چهارم: ویژگی های امام حسین علیه السلام و روز عاشورا ...305

ویژگی های امام حسین علیه السلام(1)...307

مقدمه...307

انواع الگوپذیری ....307

1.تقلید کورکورانه ...307

تقلید شامیان از معاويه ...308

2.الگوگیری از امور منفی...309

3.الگوگیری سالم ...310

انواع الگو در قرآن...310

1.الگوهای عام ...310

2. الگوهای خاص...312

الگو بودن امام حسین علیه السلام.... 312

امام حسین، الگویی برای همه زمانها. 314

جنبه های مختلف یک الگو ...315

ارتباط اباعبدالله علیه السلام با مردم ...315

آرم شمشیر امام حسین علیه السلام... 315

سخاوت امام حسین علیه السلام....316

کمک مالی امام حسین علیه السلام....316

کرامتی از امام حسین علیه السلام....318

دعای امام حسین علیه السلام برای کوفیان .... 318

ذکر کردن مصادیق صدقه ...319

ویژگی های امام حسین علیه السلام(2)...321

مقدمه...321

1.احسان به مردم ...322

رسیدگی کردن به مشکلات ...323

2. حس تقدير...323

تشکر از مشرک ...325

تشکر از اصحاب ...326

تشکر از مرد بصره ای ...327

تشکر از مسلم بن عقيل...328

3.تواضع ...329

همنشینی با فقراء ...330

ص: 14

4. عفووگذشت ...330

برخورد امام حسین علیه السلام با عصام ... 330

5.عبادت خداوند ...331

6.گره گشایی ....332

آزاد کردن غلام توسط امام حسین علیه السلام...332

روز عاشورا ...335

مقدمه ....335

ترک کار در روز عاشورا ...335

ثواب زیارت امام حسین علیه السلام... 338

زیارت امام حسین علیه السلام از راه دور...341

روضه های خانگی...341

برگزاری روضه برای امام حسین علیه السلام.... 342

آخرین کلمات امام حسین علیه السلام ....344

سفارش به زنان و فرزندان ... 345

1.آماده بودن برای آزمایش ... 345

2. حمایت کردن خدا از شما ...345

داستان...346

3. خوار شدن دشمنان شما ...348

ذلیل شدن بنی امیه ...348

4. شکوه نکردن...351

دکتر حسن شحاته ...353

روضه ...353

برخی از آثار مؤلف ...359

ص: 15

ص: 16

4.مطالبی که به تفکر و تعمق بالایی نیاز داشته ، آورده نشده یا لااقل تذکر داده شده که در هر محفلی گفته نشود.

ضمنا بسیاری از مطالب جهت محققین و اساتید عزیز فقط به خاطر تذکار و یادآوری نوشته شده است.

کتابی را که مشاهده می کنید جلد هشتم از سلسله سخنرانی های استاد رفیعی می باشد که دارای چهار بخش است: بخش اول: بررسی رجزها و شعارهای عاشورا می باشد که در محرم سال 1394ایراد گردیده است.

بخش دوم: ویژگی های اصحاب امام حسین علیه السلام می باشد که در محرم سال1391 ایراد گردیده است.

بخش سوم: شرح برخی از دعاهای زیارت عاشورا می باشد که در کربلای معلی سال 1394 ایراد گردیده است.

بخش چهارم: ویژگی های امام حسین علیه السلام و روز عاشورا می باشد .

در پایان از جناب استاد ارجمند دکتر رفیعی (زید عزه) که با راهنمایی های ارزشمندشان باعث شدند این کار به نحو شایسته ای انجام پذیرد، کمال تقدير تشکر را می نماییم و برای ایشان از درگاه خداوند متعال آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون را مسئلت داریم.

«ومن الله التوفيق»

انتشارات دارالمبلغين

ص: 18

ص: 20

حسین علیه السلام و بعد می فرماید: «لاَ يَؤُمُّ كَيَوْمِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ»(1)؛ هیچ روزی مثل روز حسین علیه السلام نبود.

خود امام حسن علیه السلام دارد به شهادت می رسد، همه دورش نشسته اند تا امام حسین علیه السلام گریه می کند می فرماید: حسین جان! «لاَ يَؤُمُّ يَؤُمُّكَ»(2)؛ روزی به سختی روز تو نیست تو گریه نکن.

پس یک پاسخ این است که خود ائمه علیهم السلام روی امام حسین علیه السلام حساب ویژه باز کرده اند و توصیه به تکرار و تجديدغم او نموده اند.

است.

بلافاصله سؤال کرد: خدایا! من خطایی کرده بودم ؟ خطاب شد: نه، أين جا خاک کربلاست واینجا خونهایی روی زمین ریخته می شود؛ چون توابراهيم هستی و پیامبر ویژه ما هستی؛ خواستیم یک بخشی از خون توهم در این جا روی زمین ریخته باشد که بعد خون هایی ریخته می شود سابقه خون تو هم باشد.(1)

و کسی است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولی از خودشان برانگیخت که آیاتش را بر آنها می خواند.

اما این بعثت اگر غدیر نباشد ناقص است:

«يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إلَيكَ مِن رَبِّكَ وإنْ لَم تَفْعَل فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ»(1)

ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت برتونازل شده است، کاملا(به مردم)برسان و اگر انجام ندهی پیام خدا را نرسانده ای.

الآن در دنیا بعثت بدون غدیر را ببینید که بعثت داعشی و وهابی شده است،اسلامی درست شده که ولی امر خودش را حاکم سعودی می داند.

تفتازانی از علمای بزرگ اهل سنت است، می گوید: هرکسی ولو به زور و قهرحکومت جامعه را به دست خودش گرفت امام است.

مردمی که ملک سلمان را ولی امر خود بدانند نتیجه اسلام بعثت بدون غديراست.

اگر کسی بعثت و غدیر را پذیرفت و عاشورا را حفظ کرد و منتظر ظهور بود این چهار گام اسلام را حفظ می کند: اسلام علوی، اسلام ولایی، اسلام ناب نه اسلام بی روح و خشک. نامه امام حسین علیه السلام به مردم بصره دفاع ازبعثت است. نامه امام حسین علیه السلام به مردم کوفه دفاع از امامت است؛ یعنی بعثت و غدیر. اما اگر این سه آمد و مورد چهارم نیامد. یعنی ظهور بازهم ناقص است. روایت داریم: ظهور امام زمان علیه السلام روزعاشوراست؟ روزی که امام حسین علیه السلام به شهادت رسیده روز جمعه بوده و در روایت داریم: روز جمعه روز ظهور امام زمان علیه السلام است.(2)

ص: 27

در زیارت عاشورا وقتی شروع می کنیم اول امام حسین علیه السلام را به پیامبر نسبت می دهیم، بعد به امیرالمؤمنین علیه السلام رسول خداصلی الله علیه واله مظهر بعثت استو امیرالمؤمنین علیه السلام مظهر غدير است، دقیقا دو سه جای زیارت عاشورا مربوط به ظهور می شود؛ یعنی عاشورا حلقه ارتباط ظهور و غدیر و بعثت است.

که جامعه را نجات داد و با ظلم مبارزه کرد.

بعد می گوید: من از دو ویژگی امام حسین علیه السلام خیلی خوشم می آید: یکی انقلابی بودن و شجاعتش و دیگری تواضع او.

در جهنم چاهی است(1)؛ کنایه از این که یکی از اقسام عذاب الهی ویل است. تنها آیه ای که سه تا«ویل»پشت سر هم دارد آیه 79 سوره بقره است، می گوید:

«فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَٰذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا ۖ فَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ»(2)

پس وای بر آنها که نوشته ای با دست خود می نویسند، سپس می گویند: «این، از طرف خداست.» تا آن را به بهای کمی بفروشند. پس وای بر آنها از آنچه بادست خود نوشتند؛ و وای بر آنان از آنچه از این راه به دست می آورند!

ما حق نداریم با مطالب نادرست و غیر مستند نهضت عاشورا را بیان کنیم.

آن قدر مطالب صحيح و مستند موجود است، مثلا: مقتل جامع تألیف آقای پیشوایی یا شهادتنامه امام حسين علیه السلام توسط دارالحدیث تحقیق شد. عزیزان مواظب باشید هر کتابی که در بازار می آید معتبر نیست. هر مقتلی به صرف نام مقتل قابل نقل نیست مع الاسف برخی افراد سرشناس روضه های بی سند و ضعيف نقل می کنند. هرگز به نقل قول از افراد حتی افراد مشهور هم اکتفا نکنید. برای هر مطلبی سند بخواهید آن هم حداقل سند کهن و مربوط به بزرگان تاریخ البته داستان تاریخ غیر از فقه است. دقت فقهی نمی خواهد اما حداقل بزرگی در کتابش نقل کرده باشد. مرحوم آیت الله احمدی میانه جی رحمه الله فرمود: از نوشته های حاج شیخ عباس قمی تجاوز نکنید. نفس المهموم ایشان کتاب خوبی است.

ص: 30

مع الأسف هرسال افرادی از خود به روضه ها می افزایند.

قبول نیست. هرگز واجبات را فدای مستحبات نکنیم، امام حسین علیه السلام شهيد اقامه واجبات و ترک محرمات است. چگونه می شود بدون نماز یا با مال حرام عزاداری

کرد؟

4.اسیب تحلیلی

چهارمین آسيب عاشورا، آسيب تحلیلی است. عده ای تحلیل غلط می کنند.چطور حادثه منا که پیش آمد اول تحلیلی که کردند، گفتند: قضا و قدر الهی است.

وقتی سر مقدس ابی عبدالله علیه السلام را مقابل ابن زیاد گذاشتند، به علی بن الحسین علیه السلام گفت: خدا برادرت علی بن الحسین (علی اکبر)را کشت.(1)

اتفاق خود معاويه هم در خلافت یزید گفت: خلافت یزید قضا و قدر الهی است.

ما قضا و قدر را قبول داریم ولی شما خودت را از پشت بام پایین پرتاب کنی قضا و قدر الهی است؟

چه زمانی خدا راضی به قتل مظلوم است ؟ شیخ صدوق در کتاب اعتقادات خود می نویسد: این حرف عوامانه است که کسی بگوید شهادت ابی عبدالله علیه السلام به رضایت الهی است.

برخی کوتاهی های خود را به گردن قضا و قدر الهی می گذارند. همه امور عالم به اذن خداست حتی شمشیر شمر بدون اذن الهی نمی برد اما مقام اذن و علم و تقدير الهی رضایت به ستم نمی دهد. شما شراب بخور بگو خدا خواست کدام عقل سلیم می پذیرد؟

ص: 32

«اَنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وإِيتاءِ ذي الْقُرْبَى ويَنْهَى عَنِ الفَحشاءِ وَالمُنكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُم لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»(1)

خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان می دهد؛ و از فحشا ومنکر و ستم، نهی می کند؛ خداوند به شما اندرز میدهد، شاید متذکر شوید!

امرونهی الهی معلوم است هرگز به فحشاء و ظلم فرمان نداده است.

بحث امسال من تحليل شعارهای عاشورا است. روز عاشورا هر کسی به میدان آمده شعری خوانده است؛ در این اشعار غیر از معرفی شخص، معرفی هدف هم است. ما امسال هرشب یکی از این اشعار را بیان می کنیم و هدف رجز را هم می گویم که خواننده این رجز چه چیز را می خواهد بگوید.

ص: 33

ص: 34

پیروزی بیا.

دادند تا با شعری امیر را به بخارا برگرداند. رودکی چنین گفت:

بوی جوی مولیان آمدهمی *** یاد یار مهربان آید همی

ای بخارا شاد باش و دیرزی *** میرزای توشادمان آید همی

با این اشعار کاری کرد که امیر با پای برهنه سوار بر اسب شد و عازم بخاراگردید.(1)

شعار نشانه شعور، هدف و مرام است. کشورها سرود دارند؛ چون اهدافشان را با سرود بیان می کنند. تمام اهداف در سرود جمهوری اسلامی بیان می شود در همین سرود تجلیل از شهدا و امام و استقلال و آزادی و... از قرآن نهفته است.

پس مسئله شعار خیلی مهم است.

وقتها»؛

آقاجان! جانم فدایت . به آن خدایی که اعتقاد دارم تا من کشته نشوم نمی گذارم شما کشته شوید. یعنی این حرفی که می زنم از روی ترس نیست و نمی خواهم شهادت را عقب بیاندازم. فقط یک آرزو دارم و دلم می خواهد برآورده شود. موقع اذان ظهر شده دلم می خواهد یک نماز دیگر بخوانم.

این آدمی که عاشق شهادت است، آمد گفت: من یک چیز دوست دارم و آخرین آرزوی من این است که یک نماز دیگر بخوانم. امام حسین علیه السلام فرمود:

«ذكرت الصلاة ، جعلك الله من المصلين»؛

به یاد نماز افتادی، خداوند تو را از نمازگزاران قرار دهد.

خودت برو به دشمن بگو آتش بس بدهند ما نماز بخوانیم. آمد و به یکی از نیروهای دشمن گفت: ابی عبدالله علیه السلام تقاضای آتش بس به اندازه وقت نماز کرده است.

همان طور که میدانید نماز در میدان جنگ، نماز خوف است و دو رکعت است. اگر هم به جماعت بخوانند امام جلو می ایستد یک رکعت را یک گروه اقتدا می کنند و گروه دیگر پاسداری می دهند، آن گروه رکعت دوم را خود می خوانند و می روند پاسداری می کنند و گروهی که پاسدار می دادند رکعت دوم را به امام اقتدا می کنند؛ یعنی هر گروهی یک رکعت نمازشان با امام خوانده می شود.

یکی از آن افراد بی دین سپاه دشمن به نام حصین بن نمیر گفت: ما اجازه نمی دهیم! به ابی عبدالله علیه السلام بگویید: نماز شما قبول نیست که حبیب بن مظاهر وارد جنگ شد.(1)

ص: 40

ابی عبدالله علیه السلام نماز را خواند؛ بعد از نماز ابوثمامه اجازه رفتن به میدان گرفت . او رجزی زیبا خواند که مشتمل بر سه بیت است. ابتدا این مصیبت را به پیامبرصلی الله علیه واله تسلیت گفت، بعد به حضرت زهراعلیها السلام تسلیت گفت و بعد این مصیبت را به همه عالم اهل غرب و شرق تسلیت گفت و در آخر گفت: مردم کسی را دارید می کشید که بهترین آدم روی زمین الآن است؛ یعنی ما از او دیگر بهتر روی زمین نداریم و این شخصیت دارنده علم الهی است.

عزاء لال المصطفی وبناته *** علی حبس خیرالناس سبط محمد

عزاء لزهراء النبی وزوجها *** خزائة علم الله من بعد احمد

عزاء لاهل الشرق والغرب کلهم *** و حزنا علی حبس الحسین المسدد(1)

این سه بیت شعر شاید کمتر مطرح شده است. یک چند نفری را کشت و بعد هم شهید شد. ظاهرا ابی عبدالله علیه السلام بالای سرش نیامده است؛ چون این حرف درست نیست که ابی عبدالله علیه السلام بالای سر همه شهدا آمده است؛ اصلا امکانش نبود. مرحوم سماوی در ابصار العین می گوید: هشت یانه شهید را ابی عبدالله علیه السلام بالای سرشان آمده است.

«إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا»(1)

خدا و رسولش را اطاعت کنید؛ خداوند فقط می خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملا شما را پاك سازد.

در این سوره حدود بیست آیه خدا از ضمیر جمع مؤنث استفاده کرده که منظور زنان پیامبرصلی الله علیه واله هستند اما در این بین در این آیه یک جا فرموده است«عَنْكُمُ اَلرِّجْسُ»؛ معلوم است این اهل بیت، زنان پیامبر نیستند.

شیعه و سنی درباره این آیه نوشته اند: شش ماه تمام پیامبرصلی الله علیه واله در خانه حضرت زهرا علیها السلام می آمد و این آیه را می خواند.(2)

همان آتش افتاد و به درک واصل شد.(1)

فرمود:

«أَرْبَعَةٌ أَنَا شَفِيعٌ هُمْ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ»؛

من قول می دهم اگر کسی این چهار وظیفه را انجام بدهد روز قیامت شفاعتش می کنم

اتفاقا این سید جعفر، روضه خوان نبود و درس می گفت.

ایشان می گوید: از خواب که بیدار شدم نزد سید جعفر شیرازی رفتم و گفتم: مگر شما برای ابی عبدالله علیه السلام روضه می خوانید؟ گفت: بله من سالی دو سه مرتبه گاهی خانواده خودم را جمع می کنم، گاهی هم در جلسات درسم یادی از ابی عبدالله علیه السلام می کنم.

گفتم: من یک چنین خوابی دیدم. رفتم آن آقا را پیدا کردم، دیدم ایشان هم از روضه خوانی ابی عبدالله علیه السلام بیرون آمده و مشغول کاراداری شده است. وقتی به ایشان گفتم:گریه زیادی کرد.

مورد دوم: حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی روز عاشورا که می شد سه چهار ساعت پای روضه مینشست تمام که میشد داخل اتاق می رفت و خانواده اش را جمع می کرد و می گفت: می خواهم روضه بخوانم. ایشان خودش روز عاشورا روضه خوان ابی عبدالله علیه السلام شد. نوار ایشان هست عصر عاشورا این شعر را می خواند: آتش به آشیانه مرغی نمی زنند *** گیرم که خیمه، خیمۂ آل عبا نبود

مقام معظم رهبری (حفظه الله) در نماز جمعه تهران و در جاهای متعدد مقیدند که روضه برای ابی عبدالله علیه السلام بخوانند؛ این افتخار است.

معین اهل بیت علیهم السلام با اشک و حضور در مجلستان، با نماز اول وقتتان، با زینت اهل بیت علیهم السلام بودن، با اخلاق نیکویتان باشید.

«وَ اَلْقَاضِي لَهُمْ حَوَائِجَهُمْ»؛

حاجات آنها را برآورده کنید.

الآن من و شما چه حاجتی از اهل بیت علیهم السلام را می توانیم برآورده کنیم؟ یاری کردن دین، کمک به حرم و زائرشان، پرداختن خمسمان و دوست داشتن کسانی که در مسیر اهل بیت علیهم السلام کارمی کنند. علی علیه السلام فرمود:

«مَنْ أَحَبَّنَا أَحَبَّ شِيعَتَنَا»؛(1)

هرکسی ما را دوست دارد شیعه های ما را باید دوست داشته باشد.

با دستتان از ما حمایت کنید.

از اهل بیت علیهم السلام در برابر شبهات و شبهه افکنان دفاع کنیم. از اهل بیت علیهم السلام باحمایت از علما با تنها نگذاشتن ولی فقیه دفاع کنیم.

امام رهبر کبیر انقلاب بزرگ ترین دفاع تاریخ را در عصر ما از اهل بیت علیهم السلام با بنیان گذاری جمهوری اسلامی داشت. ایشان کاری کرد نام اهل بیت علیهم السلام شيعه در دنیا طنین افکن شود. شهداء مدافع اهل بیت علیهم السلام بودند. در تمام وصایای آنان سفارش به اسلام و نماز و انقلاب و ولی فقیه است. هر کسی فکر کند چگونه می تواند مدافع اهل بیت و یاور آنان باشد.

همان طور که میدانید ابی عبدالله علیه السلام سید الشهداء است و شهدای کربلا«سادة الشهداء» هستند. پس همه اینها بزرگ هستند؛ خدایا! به حق سیدالشهدا وشهدای کربلا قسمت میدهیم ما را از این خاندان جدا مگردان.

ص: 47

ص: 48

گردان های ویژه امیرالمؤمنین علیه السلام است. امیرالمؤمنین علی علیه السلام گروهی بهنام شرطة الخميس داشت. خمیس یعنی پنج شنبه و به معنای گردان پنج شنبه است. تعداد این گردان زیاد نیست و یک سری افراد ویژه امیرالمؤمنین علیه السلام جزئش هستند که یکی از آنها حبیب بن مظاهر است.(1)

ایشان کسی است که وقتی مسلم بن عقیل به کوفه آمد اولین سخنرانی که مسلم کرد، پیام امام حسین علیه السلام را برای مردم گفت، دو نفر بلند شدند سخنرانی کردند؛ یعنی آن جلسه سه سخنران داشت یکی خود مسلم بود دومین کسی که خیلی زیبا سخنرانی کرد عابس بود و وقتی سخنرانی او تمام شد، حبیب بلند شد و گفت: هر چه ایشان گفت من تأیید می کنم.(2)

در منابع کنونی معروف شده که امام حسین علیه السلام به حبیب نامه ای نوشت و او را دعوت کرد اما به نظر می رسد که حبیب نیاز به نامه نداشت و آماده بود و خودش امد.

کسانی که امام حسین علیه السلام به آنها نامه داده انگیزه ای در آنها ایجاد کرده است اما حبیب یک انسان ویژه ای است و کسی بود که پیشگویی می کرد.(3)وقتی با میثم تمار مواجه شد گفت: تو را قبل از کربلا اعدام می کنند و همین اتفاق هم افتاد؛ میثم 28 ذی الحجه از زندان آزاد شد و به مختار گفت: من را می کشند و تو زنده می مانی و دو روز به شروع محترم میثم تمار به شهادت رسید.

این شخصیت با این جایگاه، وقتی شهید شد تعبير مقتل این است:

ص: 50

«لَمَّا قَتَلَ حَبِيبُ بْنُ مُظَاهِرِهِدْ ذَلِكَ حُسَيْناً»؛(1)

وقتی حبیب کشته شد تأثیر عظیمی روی اباعبدالله علیه السلام گذاشت.

بعد از این جریان، امام حسين علیه السلام عرض کرد: خدایا! من این حادثه را به خاطر تو تحمل می کنم.

داریم، چهار گروه هم مقابلش داریم که شامل: 1-کافر، 2- منافق، 3- آدمهای بینابین؛ نه خیلی ایمان محکمی دارد و نه کفرش زیاد است، 4 - مستضعف فکری.

گروه اول که مؤمن هستند. دهها آیه در قرآن داریم: اگر انسان ایمان و اعتقادش قوی باشد نه شبهه او را از پا در می آورد، نه در جنگ می ترسدو نه به مسیر گناه کشیده می شود. مؤمن کسی است که ایمان در قلب و عمل اوست و در زندگی اش مشاهده می شود؛ لذا در حوزه اخلاق می خواهد پلیس باشد یا نباشد، رعایت می کند. در حوزه اقتصاد اهل ربا و رشوه نیست؛ در حوزه عبادت نمازش را می خواند؛ یعنی یکی از مهم ترین عوامل محرک و بازدارنده ایمان است لذا در سوره حجرات می فرماید:

«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ»(1)

مؤمن کسی است که ایمان دارد و شک هم ندارد و مال و جانش را در راه خدا میدهد و راست هم می گوید.

«مَنْ تَفَكَّرَ اُبْصَرْ»؛(1)

هر که بیندیشد، بینا می شود .

باید به جهنم برود؛ چون می داند دین حق است اما منکر می شود، معاند است،لجوج است مثل: ابولهب و ابوجهل. پیامبرصلی الله علیه واله وسلم به ابوجهل معجزه نشان داد، گفت: سحر است.

از آن که قوم فرعون غرق شود دید موسی علیه السلام پیروز شد فورا خودش را جدا کرد و دنبال حضرت موسی علیه السلام دوید. خدا یک فرشته ای فرستاد اسب او را به طرف لشكر فرعون برگرداند تا غرق شدند.

جوان های عزیز! به مطالعه و نماز و حضور در مجالس اهل بیت علیه السلام محکم باشید. الآن شبکه های ماهواره ای چه آنهایی که پشتیبانی از وهابی ها می کنند و چه شبکه های شیعی که دارند به اسم شیعه و اهل بیت ( متأسفانه) اختلاف افکنی می کنند آمدند که شما را به دسته سوم بکشانند.

شخصی گفت: کتابی در کویت چاپ شد که راجع به شخصیت های صدراسلام است و بسیار به آنها فحاشی شده است. این کتاب ، تعداد زیادی از افرادی که شیعه شده بودند را از شیعه بودن برگرداند و وهابی شدند.

من در عراق به دفتر یکی از این شبکه ها رفتم و گفتم: سلام من را به این آقا برسانید و بگویید: این شبکه با این روش جز دشمن تراشی و فاصله ایجاد کردن بین مذاهب، سود دیگری ندارد.

مقام معظم رهبری (حفظه الله) فرمود: شما با توهین به مقدسات، کدام گروه را می توانید جذب کنید.

ما پیرو و فرزند غدیر هستیم، سرما برود از شهادت حضرت زهرا علیه السلام علیه السلام عقب نشینی نمی کنیم. دفاع از ائمه علیه السلام وغدیر با خون و گوشت ما آغشته است. اما باید توجه داشته باشیم و واقع نگر باشیم، بدانیم میلیون ها مسلمان با سلایق و باورهای متفاوت در دنیا زندگی می کنند و مشترکات فراوانی دارند؛ البته اختلافاتی هم دارند. اختلاف افکنی ثمره اش جز شادی دشمن ندارد.

هستند اما فکر می کنند عقیده شان درست است. حالا اگر این شخص با این عقیده از دنیا رفت؛ تکلیفش چیست؟ خدا می فرماید: شما به اینها کار نداشته باشید:

«إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَلَا يَهْتَدُونَ سَبِيلًا»(1)

مگر آن دسته از مردان و زنان و کودکانی که براستی تحت فشار قرار گرفته اند (و حقیقت مستضعفند)؛ نه چاره ای دارند، و نه راهی برای نجات از آن محیط آلوده) می یابند.

حبیب گفت: ما جزء گروه مؤمن هستیم، حجت و دلیل داریم لذا شک هم نمی کنیم، وفادار و صبور هستیم و ما باتقوا و پاکیزه هستیم.

این پیام حبیب با این خصوصیات: طهارت و باور ایمانی و وفا و صبر و تقوا امشب در ذهنتان باشد تا ان شاء الله بهره ای از مجالس ابی عبدالله علیه السلام برده باشیم.

ص: 58

این حرف دشمن است که: خودشان را نادان و احمق معرفی کرد و سپاه ابی عبدالله علیه السلام را به شیران شهر تشبیه کرد.(1)

(2)شخصیت انس بن حارث

من می خواهم رجزو شعر یکی از شهدای کربلا به نام انس بن حارث اسدی کاهلی را توضیح دهم.

ایشان کسی است که از پیامبرصلی الله علیه واله وسلم روایت کرده که با اشاره به امام حسین علیه السلام فرمود:

«إِنَّ ابني هَذَا يُغْنِي اَلْحُسَيْنَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يُقْتَلُ بِأَرْضٍ مِنَ اَلْعِرَاقِ فَمَنْ أَدْرَكَهُ مِنْكُمْ فَلْيَنْصُرْهُ»؛(3)

پسرم حسین علیه السلام در سرزمینی به نام کربلا کشته می شود، هرکسی آن روزباشد باید او را یاری کند.

انس، سالها قبل از شهادت امام حسین علیه السلام خانه و زندگی اش را رها کرد و به نزدیکی سرزمین کربلا رفت و سکونت پیدا کرد.

محمد بن سعد در کتاب الطبقات الکبری می نویسد: شخصی به نام عربان بن هیثم بود که از کربلا عبور کرد، دید انس در آن جا که بیابان بود، زندگی می کند. به او گفت: اینجا چه می کنی؟ گفت: من از رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم شنیدم که در این سرزمین امام حسین علیه السلام کشته می شود می ترسم این واقعه اتفاق بیفتد و من نباشم . آمدم زندگی ام را این جا گذاشتم که هر موقع این اتفاق افتاد من حاضر باشم.(4)

اتفاقا روز عاشورا خدمت ابی عبدالله علیه السلام آمد و گفت: من خیلی وقت است که

ص: 60

منتظرم و از جدت هم شنیده ام اجازه بدهید من به میدان بروم. یک پیشانی بندی بست و ابروهایش را بالا زد تا روی چشمش نیاید. در مقاتل نوشته اند 18 نفررا کشت و بعد شهيد شد.

روز قیامت شفاعتشان را بکند؟

بعد از شهادت امام حسین علیه السلام عده ای در این کنیسه رفتند و این شعر را دیدند، فهمیدند این سنگ نوشته کهن سه قرن پیش اشاره به شهادت امام حسین علیه السلام داشته است.

پس انکار علم به قصۂ کربلا ممکن نیست در زندگی همه ما یک اتفاقات مثبت و منفی می افتد چه بدانیم و چه ندانیم؛ منتها ما چون ظرفیت نداریم نمی دانیم.

یک راننده کافی است بدانید که یک روز تصادف می کند دیگر از خانه بیرون نمی آید؛ چون ظرفیت نیست حوادث آینده را به ما اطلاع نمی دهند اما امام و پیامبر چون ظرفیت دارند حادثه ای که به طور طبیعی و اختیاری ، بدون جبرو روی روال عادی پیش می آید را خبردار می شوند.

قصه کربلا اگر هم بیان شده، علم ابی عبدالله علیه السلام یک علم جداگانه و اختصاصی است و هیچ منافاتی با اختیار او ندارد.

عزیزانی که در فتح المبین روی مین می رفتند، گاهی به اینها گفته می شد این میدان مین با صد تا شهید باید باز شود، آیا مجبور بودند؟ آنها می دانستند و يقين هم داشتند که جز شهادت مسیری نیست.

انس بن حارث کاهلی اسدی که خود حدیث نقل کرده و به آن عمل کرده است؛ یعنی زندگی اش را به کربلا آورد و امام حسین علیه السلام را درک کرد. از روی اختیار چنین انتخابی کرده است و کسی او را مجبور نکرد. او اجازه میدان گرفت و به شهادت رسید.

ص: 62

نبوت پیامبران صلی الله علیه واله وسلم بوده است. پیدایش مطرح نیست، همراه با رسالت بوده است. يوم الانذار همراه بادعوت رسول خداصلی الله علیه واله وسلم به بعثت، موضوع وصایت علی علیه السلام هم مطرح شد.

حاکم نیشابوری در شواهد التنزيل دارد: رسول خداصلی الله علیه واله وسلم هروقت على علیه السلام رامیدید می فرمود:

«إِنَّ هذا شِیعَتَهُ وَ هُمُ الْفَائِزُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»؛(1)

همانا این (علی ) و شيعه او در روز قیامت رستگارند.

قرآن می فرماید:

«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ»(2)

هرکسی ایمان و عمل صالح داشته باشد بهترین آدم روی زمین است. حدود بیست روایت در منابع اهل سنت است که گفته اند: اصحاب پیامبرصلی الله علیه واله وسلم تا علی ابن طالب علیه السلام را می دیدند، نمی گفتند: على آمد؛ می گفتند:«خير البريه» آمد؛ یعنی برترین آدم روی زمین.

فریقین نوشته اند: وقتی پیامبر پنج تن را جمع کرد، فرمود: اهل بیت من اینها

ص: 64

هستند و آیه تطهیر نازل شد.(1)

شده و قلعه فتح نمی شود. امیرالمؤمنین علیه السلام چشم درد عجیبی داشت که چند بار او را به بستر انداخت، رسول صلی الله علیه واله وسلم او را خواست و دست مبارکش را روی چشمان امیرالمؤمنین علی علیه السلام گذاشت و دستی کشید و چشم درد خوب شد.

روز قبلش فرموده بود: نگران نباشید فردا پرچم را دست کسی می دهم که قلعه را فتح کند و کسی که خدا و پیامبرصلی الله علیه واله وسلم دوستش دارند و او هم خدا و پیامبر را دوست دارد.

همه دیدند پرچم را به دست امیرالمؤمنین علیه السلام داد.

گفت: جناب معاويه من با این سه امتیاز نمی توانم لعن علی علیه السلام بکنم.

پس «آلَ عَلَى شِيعَةِ الرَّحْمَنِ» یعنی ما شیعه علی، شیعه خدا هستیم؛ بنابراین سؤال غلط است از چه زمانی شیعه ایجاد شد؟ شيعه امامی اثنی عشری پیرو دوازده امام در کلام پیامبرصلی الله علیه واله وسلم که آمده است در زمان حیات امیرالمؤمنین علیه السلام فرموده است.

این روایت را اهل سنت دارند: پیامبران صلی الله علیه واله وسلم بارها فرمود: بعد از من دوازده نفر امیر

هستند.(1)اینها چیزهایی نیست که بشود انکار کرد.

عزیزان من! ده ها روایت داریم که: ائمه ما به پیروانشان فرمودند: اگر کسی این ویژگی ها را داشته باشد شیعه ما نیست. امام کاظم علیه السلام فرمود:

«لَيْسَ مِنْ شِيعَتِنَا مِنْ لَا تَتَحَدَّثِ الْمُخَدِّرَاتِ بِوَرَعِهِ فِي خُدُورِهِنَّ»؛(2)

شیعه ما نیست کسی که زنان پشت پرده از ورع و تقوای او سخن نگویند؛ یعنی آن قدر تقوا دارد که حتی زنان در منزل و جایگاه خود از آن

ص: 66

تعریف می کنند.

ص: 68

رسیدند؛ البته حرمانع شد و گفت: من اجازه نمی دهم کسی به شما ملحق شود؛ امام فرمود: اینها از اول هم با ما بودند و الان به ما رسیده اند.(1)

نافع بن هلال با ابی عبدالله علیه السلام آمد و این همان کسی است که دو سه مرتبه آب آورده است.(2)

حتی بعضی ها گفته اند: شب عاشورا هم موفق شد یک مقدار آب برای خیمه های ابی عبدالله علیه السلام بیاورد. منتها تشنگی روز عاشورا خیلی شدید بوده است.

شب عاشورا وقتی ابی عبدالله علیه السلام سخنرانی مفصلی کرد، فرمود: فردا همه شهید می شوید هر کسی هم می خواهد، می تواند برود. هرکسی یک چیزی گفت.

نافع گفت:

«وَاللَّهِ مَا كَرِهْنَا لِقَاءَ رَبِّنَا»؛

به خدا قسم ما از مرگ نمی ترسیم.

کسی که از مرگ نترسد هیچ تهدیدی برای او کارساز نیست. اصحاب امام حسین علیه السلام جان باخته بودند و جانشان را کنار گذاشته بودند؛ فقط فکر می کردند چقدر بیشتر می شود از دشمنان را کشت و از امام حسین علیه السلام دفاع کرد.

بعد گفت: یابن رسول الله!

«إِنَّا عَلَى نَيَّاتِيا وَبَصَائِرِنَا»؛

ما با آگاهی آمدیم و نیتمان هم خدایی است.

هر چیزی که با آگاهی باشد، محکم و استوار است. شما اگردین را با آگاهی پذیرفتید و نماز را با فهم خواندید و عزاداری باشعور و فهم انجام دادید، هرچقدر

ص: 70

هم علیه امام حسین علیه السلام و دین تبلیغ کنند، از دست نمی رود چون محکم است. لذا دینتان را از روی جهل نپذیرید.

وبعد فرمود:

«نُوَالیِ مِنْ والالك وَنُعَادِي مَنْ عَادَاكَ»؛(1)

تولی و تبری داریم هر کسی با شما است دوستش هستیم و هر کسی هم دشمن شماست با او تعارف نداریم.

و این را هم اثبات کرد.

او را نزد عمر بن سعد خبیث آوردند. رو به عمر بن سعد کرد و گفت: اولا دوازده نفر از لشکریان تورا با تیرکشتم، آمار آنهایی را هم که با شمشیر کشتم و مجروح کردم ندارم. حالا هم بازوهایم شکسته است و الا شما نمی توانستید من را دستگیر کنید.

عمر بن سعد به شمر گفت: تو او را بکش. شمر وقتی شمشیرش را بلند کرد،نافع گفت:

«الحمد لله الذي جعل منایانا على يدي شرار خلقه»؛(1)

خدا را شکر می کنم که بدترین آدم روی زمین دارد من را می کشد.

ایشان خیلی ناراحت شد، گفت: ابوالفضل العباس که سهل است اگر من امینی را هم قبول نداشته باشی دینت خراب است؛ چون من هم دارم اسلام را ترویج می کنم.

پیام رجزنافع، حب و بغض است؛ یعنی معلوم کنید از چه کسی خوشتان می آید و از چه کسی بدتان می آید. اولین کلمه ای را که پیامبرصلی الله علیه واله وسلم تعلیم داد در آن تولی و تبری است.«فَمَن يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِن بِاللَّهِ»(1)؛ این مهم است.

1. «طَبَّقَهُ أَحَبُّونَا فِي الْعَلَاَنِيَةِ وَلَمْ يُحِبُّونَا فِي السِّرِّ»؛ دسته اول آشکارا و در حضور ما را دوست دارند اما در سرو خفاء محب ما نیستند.

اسلام دین فصلی نیست، محبت تبعیضی نیست مهم این است که در خفاء هم محبت باشد. اگر یک عده ای این طور شدند محب ضعیف هستند.

2. «طِبْقُهُ يَحْبُونَا فِي السِّرِّ وَ لَمْ يُحِبُّونَا فِي الْعَلَاَنِيَةِ»؛ دسته دوم در خفاء ما را دوست دارند و نماز شب می خوانند و دنبال گناه و معصیت نمی روند ولی به مجلس امام حسین علیه السلام نمی آیند و می گویند: محبت قلبی است.یعنی در حضور و اجتماع خوب نیستند اما در سرایمان را می خواهند. این هم کامل نیست بالاخره حفظ شعائرهم لازم است.

زراره از امام باقر علیه السلام پرسید: شخصی کارهایی در حضور مردم انجام می دهد و خوشحال می شود. این ریا است ؟ آقا فرمود: نه.(1)

اسحاق بن عمار پولدار بود و صدقه می داد. آمد انفاق آشکار را تعطیل کرد.

مخفیانه یک منشی استخدام کرد به فقرا کمک کند. در درب خانه اش دربانی گذاشت تا فقرای شیعه را از در خانه او دور کند.

بعد از مدتی امام صادق علیه السلام او را در مکه دید و فرمود: چرا این کار را کردی؟ گفت: از شهرت و ریا می ترسم. فرمود: نمی دانی وقتی دو نفر یکدیگر را ملاقات میکنند خداوند صد رحمت بر آنان فرود می فرستد.(2)

ص: 75

لذا قرآن می فرماید: مخفی و آشکار انفاق می کنند.(1)

3.«وَ طِبْقُهُ يَحْبُونَا فِي السِّرِّ وَ الْعَلَاَنِيَةُ»؛(2)دسته سوم کسانی هستند که هم آشکارو هم در خفاء ما را دوست دارند. اینها نزد خدا اعظم و والا هستند و تعدادشان هم کم است.

آنهایی که می خواهید با امام صادق علیه السلام باشید و با امام صادق علیه السلام محشورشوید جزو دسته سوم باشید؛ چون دسته سوم بهترین هستند.

ص: 76

شده اند. یعنی تا می گویند: «یزید» ذهن شما طرف خلیفه اموی می رود.

الآن تا می گویند صدام، ذهن ما طرف رئیس جمهور مخلوع و معدوم عراق می رود که آن جنگ را آفرید؛ ولی قبلا این بار منفی را نداشت.

مستحبی را در راه رفتن و در کوچه و خیابان می شود خواند.

پدر آیت الله شبیری زنجانی می گفت: من همه نافله هایم را در راه می خواندم.

امام رضا علیه السلام فرمود: هزار ختم قرآن هم در این لباس کرده ام. وقتی دعبل به قم رسید این پیراهن را برای تبرک از او گرفتند؛ البته در نهایت پول فراوان و مقداری از لباس را به او دادند و رضایتش را به دست آوردند.(1) این رفتار، نشانه امام شناسی قمی هاست.

جوان هایی که هنر نقاشی و شعردارید! اینها را برای اهل بیت علیهم السلام هزینه کنید. الآن بعضی از جوان های ما به کلاس موسیقی و تئاتر می روند. این هنرها را بیایید در مسیر اهل بیت علیه السلام به کار ببرید. این نصرت علمی است.

«كَيْفَ عِيَادَةُ أَغْنِيَائِهِمْ عَلَى فُقَرَائِهِمْ كَيْفَ مشاهده أَغْنِيَائِهِمْ لِفُقَرَائِهِمْ كَيْفَ صِلَةُ أَغْنِيَائِهِمْ لِفُقَرَائِهِمْ»؛

آیا ثروتمندان این ها به فقیرهایشان کمک می کنند؟ با فامیل های فقيرهم رفت و آمد دارند؟

گفت:

«إِنَّكَ لتذکر أخْلَاقَا قُلٍّ مَا هِي فَيَمْنِ عِنْدَنَا»؛

شما از صفاتی می گویید که کم یاب است. ما فقط شما را دوست داریم.

آقا فرمود:

«کیف تَزَعَّمَ هَؤُلَاءِ أَنَّهُمْ شِيعَةٌ»؛

پس چطور ادعا می کنند شیعه ما هستند؟!(1)

امام رضا علیه السلام می رویم، اگر این اشکالات در ما باشد، معلوم نیست زیارتمان پذیرفته شود؛ چون امام رضا علیه السلام آن گروه را به خاطر اشکالاتی که داشتند نپذیرفت.

امیرالمؤمنین علیه السلام نوشت. آن قدر پرکار بود که یک دستش از کار افتاد.(1)

حسين علیه السلام زده است در این کتاب جمع آوری کرده اند. ایشان می گوید: اگر این جوانان امروز ما بودند ابی عبدالله علیه السلام هیچ گاه تنها نمی ماند.

من نشنیدم امام خمینی رحمه الله یک جا از جوان ها شکوه و گله کرده باشد؛ ولی امیرالمؤمنین علیه السلام از سپاهش شکوه کرده است. پیامبرصلی الله علیه واله وسلم در احد وامام حسین علیه السلام نسبت به سپاهش شکوه کرده است. اما من ندیدم یک جا امام شکوه کرده باشد. امام یاران مختلفی داشت. یاد شهداء را با عمل به وصیت نامه آنها حفظ کنیم. اخلاق شهداء را کاربردی کنیم. شهداء ما اهل عبادت، پرهیز از گناه ، تواضع و فروتنی بودند. شهید صیاد شیرازی همواره نگران نماز اول وقت بود و حتی در آسمان سوار بر بالگرد مواظب بود نماز اول وقت فوت نشود.

هجرت عقیدتی این است که اگر انسان یک جایی احساس کرد؛ عقیده اش باطل است از عقیده اش برگردد.

امام رضا علیه السلام با بزرگ مسیحی ها بحث کرد. ایشان گفت: حق با شماست. آقا فرمود: از عقیده ات برمی گردی ؟ گفت: نه. من رئيس مسیحیها هستم اگر بگویم من برگشتم بد می شود و حاضر نشد.

عقیده از عقد می آید؛ عقد یعنی گره. عقیده که به اجبار نیست. به گالیله گفتند: بگو زمین نمی چرخد. گفت: من هم بگویم اما زمین می چرخد. عقیده باور است.«لَا إكْرَاهٌ فِي الدِّينِ»که برای فروع نیست؛ یعنی دین احتیاج به اکراه ندارد. آدم به زور به یکی می گوید روز است ؟! اکراه نمی خواهد. این قدر خداشناسی روشن است که اجبار نمی خواهد.

پیامبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم خیلی متأثر شد، فرمود: این مثل شهيد آل یاسین است.(1)

على علیه السلام فرمود:

«لَا يَقُعُّ اِسْمُ الْهِجْرَةِ عَلَى أحَدٍ إِلَّا بِمَعْرِفَةِ الْحُجَّةِ فِي الْأرْضِ»؛(2)

نام مهاجربر کسی نمی توان گذاشت جز آن کس که حجت خدا را بر روی زمین بشناسد.

یکی از بزرگترین هجرتها این است که آدم امام زمانش را بشناسد، نه امروز ولی امررا ملک سلمان در سعودی بداند، نه امروز عده ای حاکمان ستمگرو عياش را در دنیا حاکم دینی خودشان بدانند. امام شناسی خودش مهم ترین هجرت است.

خدا قسم اهل بهشت است.(1)

این می شود هجرت عقیدتی.

هجرت اخلاقی خیلی مبتلا به است. امام هادی علیه السلام دیدند چند تا جوان در جلسه ای دارند شوخی های ناپسند می کنند به آنها تذکر دادند که این کار را کنار بگذارید. این همان توصیه به هجرت اخلاقی است .

موضع سیاسی اگر دیدی طرف ظالم وستمگر است از او جدا شو.(1)

آنها دوست دارند شما در رنج و زحمت باشید.

دوست دارد شما به زحمت بیفتید.

پس دشمن را بشناسیم. على علیه السلام فرمود:

«لاَ تَسْتَصْغِرُونَ عَدُوّاً وَ اَنْ ضَعُفَ»؛(1)

دشمن را کوچک نشمارید ولوضعیف باشد.

قرآن کریم می فرماید: در میان همه دشمنان دو دشمن از همه خطرناک تر است: یکی شیطان است و یکی«وَأشَدَّ النَّاسِ عَداوَةً لِلَّذِينَ آمَنُوا اَلْيَهُودَهُ»؛(2)خطرناک ترین دشمن یهود است.

همین صهیونیست هایی که امروز در سراسر دنیا نفوذ کرده اند، مراکز اصلی را تصرف کرده اند و این طور دارند در فلسطین، جوان های مردم را به خاک و خون می کشند؛ این پیام دشمن است. مواظب باشید از دشمن غافل نشوید. از دشمن باید هجرت کرد؛ این پیامی است که در رجزیزید بن زیاد مهاجر بود.

ص: 96

قبر جدم اباعبدالله علیه السلام می روی، صورتت را سه مرتبه روی قبر علی اکبر می گذاری و به او سلام می دهی.

برخی افراد خوش ذوق گفته اند: شاید به این جهت باشد که اباعبدالله علیه السلام سه مرتبه صورت روی صورت او گذاشته است.

حوزه، می پذیرند. در بحث نظام اولویت، رابطه های حسبی و نسبی هم دخالت ندارد. نمونه ای از نظام اولویت: قرآن کریم می فرماید:

«وإنَّ أولى النَّاسِ بِإبراهيمَ للَّذِينَ اِتَّبَعُوهُ»(1)

سزاوارترین مردم به ابراهیم، آنها هستند که از او پیروی کردند.

میدانید چه کسانی بیش از همه اولویت دارند به ابراهیم منصوب آنهایی که از حضرت ابراهیم تبعیت می کنند. لذا ابراهیم عمویش را از خودش دور کرد. حسب و نسب مطرح نیست؛ اولویت مطرح است.

خیلی منطقی است که علی اکبر علیه السلام بفرماید: به کعبه قسم، ما برای اداره جامعه اولویت داریم.

قرآن می گوید:

«إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ»(1)

ای نوح! این پسر تو نیست.

اولویت به شناسنامه و اسم وابسته نیست.

کرد و گفت: حالا دیگر فرزند من و امام برحق را انکار می کنی و با او درگیر می شوی ؟!

از خواب بیدار شدم و فهمیدم چه اشتباهی کرده ام. حالا آمدم عذر خواهی کردم.

اولویت بر پایه علم و عصمت و تقواست:

«إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ»(1)

گرامی ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست.

«فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ»(2)

خداوند و مجاهدان را بر قاعدان برتری داده است.

«يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ»(3)

خداوند کسانی را که ایمان آورده اند و کسانی را که علم به آنان داده شده درجات عظیمی می بخشد.

آن کسی که علم و تقوا و جهاد و عصمت وهدایتش بیشتر است، او بالاتراست.

على بن جعفر تمام قد بلند شد و جلوی این بچه هفت ساله ایستاد. بعضی ها اعتراض کردند. فرمود: وقتی خدا من پیرمرد را لايق امامت ندانسته و ایشان را لايق دانسته، قطعا شایستگی هایی در ایشان است که در من نیست.(1) این همان اولویت است که علی اکبر روز عاشورا می گوید. عقل حکم می کند که مدیریت جامعه با حسین بن علی معصوم و عالم و دارای قدرت الهی باشد یا با ابن زیاد و یزید شارب الخمر فاسد فاسق؟

پیامبر صلی الله علیه واله وسلم راوی این حدیث هستند: «عَلَى مَعَ الْحَقِّ وَالْحَقِّ مَعَ عَلَى»(1)حديث مذکور را جناب خوارزمی در کتاب مناقبش آورده است. آن وقت ابن تیمیه- که تمام اعتقادات وهابی ها نشأت گرفته از تفکرات اوست- در قرن هشتم کتابی بهنام منهاج السنه نوشته است. به نظر من باید اسمش را منهاج البدعه گذاشت. او با کمال پررویی می گوید: حدیث «على مع الحق» سند ندارد.

در حالی که این حدیث در مصادر مختلف اهل سنت آمده است. پیامبرصلی الله علیه واله وسلم فرمود: هرجا حق است، على علیه السلام هم هست. هرجا على است حق هم هست. آن وقت در کربلا پسر همین علی بن ابی طالب علیه السلام را می کشند و می گویند:«بغضأ لابیک»؛(2) با کينه پدرت ، تو را می کشیم. اولویت در اداره جامعه با امام معصوم است، با کسی که اولویت در جهاد، تقوا و علم دارد، اولویت با کسی است که همواره محور حق است.

ما کسی را امام قرار می دهیم که پنج ویژگی در زندگی اش باشد. این آیه درباره حضرت اسحاق و یعقوب است. قرآن می فرماید: ما اسحاق و یعقوب و نسل يعقوب را به خاطر پنج ویژگی امام قرار دادیم.

در فضائل امیرالمومنین علی علیه السلام را غیرشیعه نوشته است.

این علی باید خانه نشین بشود و ابی عبدالله علیه السلام سرش بالای نیزه برود تا یزید شارب الخمر كاذب حکومت کند.

علی اکبرعلیه السلام فرمود:

أَنَا عَلَى بْن الْحِسَّيْنِ بُنِيَ عَلَى *** نَحْنُ وَبَيْتَ اللهِ أوْلَى بِالنَّبِيِّ (1)

من علی فرزند حسین بن علی علیه السلام هستم. به کعبه قسم که ما اولویت داریم و راضی نمی شویم این ستمکاران برما حکومت کنند.

هستند؛ این آقازاده از در وارد شد امام سجاد علیه السلام نگاهی به ایشان کرد واشک ریخت. بعد فرمود: می دانید پدر این کیست؟ خدا عمویم عباس را رحمت کند که:

«فَلَقَدِ اِثْرَوَ أَبْلَى وَ فَدَى أَخَاهُ بِنَفْسِهِ»؛

ایثار کرد، خودش را فدای برادر کرد، و از آزمون الهی پیروز بیرون آمد.

بعد یک مدالی به او داد. حضرت ابوالفضل امامزاده بسیار بزرگواری است که مدح امام معصوم را دارد. یک مدالی به ایشان داد من هر چه در تاریخ گشتم این را برای غیر از ابوالفضل ندیدم و آن مدال این است ، فرمود:

«إِنَّ اَلْعَبَّاسَ عِنْدَ اَللَّهِ تَبَارَكَ وتَعَالَى مَنْزِلَهُ يَغبِطُهُ بِها جَميعُ الشُّهَداءِ يَومَ القِيامَةِ»؛(1)

عمویم عباس روز قیامت یک مقامی دارد که همه شهدا به مقام او غبطه می خورند.

یک وقت می گویند: جاهلان به عالمان غبطه می خورند. فقیران به ثروتمندان غبطه می خورند حق دارند. آنهایی که فرض کنید رتبه شان پایین است به رتبه بالاترها غبطه می خورند چون آنها رتبه عالی تری دارند. اما یک وقت گویند: ثروتمندان به یک ثروتمندی غبطه می خورند آن خیلی باید ویژه باشد.

امام سجاد علیه السلام فرمود: شهدا به مقام او غبطه می خورند. شهداء؛ یعنی شهیدی که بهشتش تضمین است؛ شهیدی که حق شفاعت دارد؛ شهیدی که با اولین قطره خونش که روی زمین می ریزد اهل بهشت می شود. چه مقامی عباس دارد که شهدا یعنی حمزه سید الشهدا و جعفر بن ابیطالب هم به مقام او غبطه می خورند؟! حالا غصه این مقام را مبهم گذاشته اند.

ص: 108

ابالفضل علیه السلام سه برادرش را به میدان فرستاد: یکی جعفربن علی، بیست سالش بود. ظاهرا وقتی امیرالمؤمنین علیه السلام شهید شده ام البنین او را باردار بوده یا تازه او را به دنیا آورده است؛ چون سال 41 حضرت على علیه السلام شهید شده است و سال 61 کربلا است و همه هم نوشته اند: این فرزند بیست سالش است.

دومی عبدالله بن علی، بیست و سه سال دارد این هم یک بچه کوچکی بوده که حضرت علی علیه السلام شهید شده است و سومی عثمان بن علی که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: من چون خیلی عثمان بن مظعون را دوست داشتم اسم او را عثمان گذاشته ام...(1)

عثمان بن مظعون کسی است که پیامبرصلی الله علیه واله وسلم وقتی می خواست جنازه فرزندش ابراهیم را دفن کند، دعا کرد: خدایا! او را با عثمان بن مظعون محشور کن.(2)

تمام هم و غم ابالفضل این بود که اباعبدالله علیه السلام را یاری کند.

رمضان می شکافند، محاسنت با خون سرت خضاب می شود و شهید می شوی. نپرسید: یا رسول الله چه کسی و کجا من را می زند؛ پرسید:

« أَفِي سَلَاَمَةٍ مِنْ دِينِيٍّ »؛(1)

یا رسول الله وقتی از دنیا می روم دینم سالم است؟

جوان ها! دورۂ آخرالزمان دین داری خیلی سخت است؛(2)این قدر سخت است که وقتی امام زمان علیه السلام ظهور می کند، می گویند: دین جدید و کتاب جدید آورده است. امام زمان علیه السلام همین قرآن را می آورد و مروج دین پیامبرصلی الله علیه واله وسلم است. این قدر در دین انحراف ایجاد شده و این قدر سلیقه ایجاد شده که می گویند امام زمان علیه السلام دين جديد اورد.

چرا گفته اند: دورۂ آخرالزمان این دعا را زیاد بخوانید؛ این دعای غریق است؛یعنی آدمی که در آب دارد غرق می شود این را بخواند: «یَا اللهَ یَا رَحِمَانِ یَا رحیم یَا مَقْلَبَ الْقَلُوبِ ثَبَتَ قَلْبِيٌّ عَلَى دِينِكَ»؛ این سه از اسماء خداست که بعضی ها می گویند افضل اسماء خدا، الله است، بعد از الله رحمن و رحیم و بعد دیگر هزاراسم خداست. امام حسین علیه السلام فرمود:

«اَلدِّينِ لِغِقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ »؛(3)

ص: 110

دین لقلقه زبانتان شده است.

من سه مطلب را برای شما می گویم خوب گوش بدهید:

مطلب اول: دین یعنی دین اسلام چه ویژگی هایی دارد؟

مطلب دوم: چه خطراتی دین را تهدید می کند؟

مطلب سوم: چه طور از دین حمایت کنیم؟

محکم و استوار است.

هرکدام از احکام اسلام مطابق با عقل است. امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: خوارج دین را ضایع کردند. دین آن چیزی نیست که ابن تیمیه در کتاب هایش می گوید و امروز وهابی ها دارند ترویج می کنند. دینی که از بیان قرآن، پیامبر و ائمه علیهم السلام دریافت می شود دین است.

کراهت و اجبار در این دین نیست .

اجبار در چیزی است که عقل قبول نمی کند.

اخلاق و دینش را پسندیدید به او دختر بدهید.

قشنگیهای عالم را داشته باشد اما بی دین و بی تقوا باشد، نماز نخواند به چه درد می خورد؟ على علیه السلام فرمود:

«مَنْ رَقَّ تَوْبُهُ رَقَّ دِينُهُ»؛(1)

هرکسی لباسش نازک باشد دینش نازک می شود.

یعنی خواهر من! منشاء لطمه به دین یکی اش بدحجابی و کاهش لباس است. جوان عزیز! پیرو مد بودن، رعایت نکردن حریم اجتماعی است. گاهی از اوقات تحریک ها با صدا، لباس و یا برخورد است.

برای حمایت از دین سه کار بکنید:

1- دین را بشناسید، 2- به دین عمل کنید، 3- دین را حفظ کنید.

بعضی ها نماز که می خوانند، اصلا مثل این که بیگانه از دین و رساله هستند.

اول اینکه به اندازه خودتان مسائل شرعی تان را یاد بگیرید.

دوم این که به دین عمل کنیم؛ دین هم مجموعه ای از احکام است و سوم حفظ کنیم و نگه داریم.

است وقتی از دنیا می روی امیرالمؤمنین علیه السلام و پیامبر صلی الله علیه واله وسلم و امام حسن و امام حسين علیهما السلام کنارت می آیند وچشمت روشن می شود، قلبت شاد می شود و در بهشت هم با ما هستی.

آن قدر خوشحال شد که گفت: آقا یک بار دیگر تکرار کنید. آقا یک بار دیگر تکرار کرد از قول پدرش امام سجاد علیه السلام گفت. جلو آمد دست امام باقرعلیه السلام را گرفت به سینه و سرش کشید و یک تبرکی جست و گریه کنان از اتاق بیرون رفت.

امام باقر علیه السلام فرمود: هر کسی می خواهد یک چهره بهشتی ببیند این آقا را ببیند.(1)

ص: 116

پس جوان ها از ابا الفضل علیه السلام این پیام را بگیرید! در حمایت از دين کوتاهی نکنید.

هم چنین امام صادق علیه السلام برای حفظ دین فرمود: بگو: «یَا اللهَ یَا رَحِمَانِ یَا رحیم یَا مَقْلَبَ الْقَلُوبِ ثَبَتَ قَلْبِيٌّ عَلَى دِينِكَ».(1)

چه بسیار افرادی که در لحظه آخربیدین از دنیا رفتند؛ مثل: برصیصای عابد و بلعم باعورا.

یکی از دعاهایی که مستحب است انسان بخواند این است که بگوید:

«اللَّهُمُّ إنْي أَعُودٌ بِكَ مِنَ الْعَدِيلَةِ عِنْدَ المؤت»؛(2)

خدایا! به تو پناه می برم از این که هنگام مرگ اعتقاداتم از دست برود.

دعای عدیله را خودتان برای خودتان بخوانید.

مرحوم آقا سید احمد خوانساری خودش دعای عدیله را برای خودش خواند.دستور است بالای سر محتضر دعای عدیله بخوانید تا دینش حفظ شود.

زیارت آل یاسین هم بخوانید؛ این زیارت اعتقادات را محکم می کند. زیارت آل یاسین یک دوره اعتقادات است. این دعاها را روزی یک بار یا عصرویا صبح جمعه بخوانید. بعضی از بزرگان ما حتی برایخودشان نماز وحشت می خوانند و

ص: 118

آن را نزد خدا امانت می گذارند و می گویند: این نماز آن جا امانت باشد؛ اگر ما از دنیا رفتیم و کسی برایمان نخواند این نماز به فریاد ما برسد. حواس باید جمع باشد؛ آدم های بزرگ لغزیدند.

«لَا يَخْرُجُ الرَّجُلُ فِي سَفَرٍ يَخَافُ عَلَى دِينِهِ مِنْهُ»؛(1)

سفری که می ترسید دینتان از دست برود، به آن سفر نروید.

خدا در قرآن می فرماید:«وَ يُغَنِّهُمِ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ»(1)کسانی که ازدواج کنند و بی پول باشند، خدا آنان را بی نیاز می کند.

نمازهای طولانی می خواندند. گرچه نماز مهم است؛ ولی ملاک دین داری نیست . وهابی ها ساعت ها در مسجدالحرام نماز می خوانند؛ اما وضعیت بقیع را ببینید که این خبيثها خرابش کردند. آن نامردی که فتوای قتل شیعه را صادر می کند و در محراب ، نماز هم می خواند، آیا می شود به این نماز نمره داد؟

برخی کوتاه. یک سورۂ کامل به نام سوره مؤمنون است و یک جا همه قرآن را در یک آیه خلاصه می کند:«وَقْلٌ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَهَّ»(1)؛ در روایات هم این طور است. یک خطبه در پنج صفحه است؛ برای آنها که حوصله دارند بخوانند. اما در جای دیگر همه مسائل را در چند جمله بیان کرده اند.

در زیارت نامه ها هم همین طور است. زیارت غدیر حضرت على علیه السلام پنج صفحه است و زیارت سوم حضرت علی علیه السلام در مفاتیح، سه خط است. هم «اللَّهُمُّ لَكَ صُمُّنَا وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفَطُرِّنَا»(2) را داریم که در دو کلمه است و هم دعای ابوحمزه را. اینها همدیگر را نفی نمی کنند.

آن شخص گفت: امام سجاد! دین را برای من به طور خلاصه بگوييد. آقا فرمود: دین سه چیز است:

«قَوْلُ الْحَقِّ وَ اُلْحُكُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْوَفَاءُ بِالْعَهْدِ»:(3)

1- حق گفتن، 2- داوری عادلانه، 3- وفای به عهد.

اولین ملاک دین این است که حق بگویید.

ص: 124

حسين علیه السلام را دید، او را در آغوش گرفت و گریه کرد. بعد گفت: من از جدتان رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم شنیدم می فرمود: حسین علیه السلام در کنار فرات کشته می شود. هرکس صدایش را بشنود و او را یاری نکند عذاب خدا شاملش می شود. آقا به او فرمود: تو ما را یاری می کنی؟ گفت: نه ، من نمی آیم.(1)

اگر حق بگویی اما از آن دفاع نکنی، اصلا ارزشی ندارد.

را سر بریده نزد من امانت بگذارد، من به آن امانت خیانت نمی کنم.(1)

بالاتر اینکه در حديث آمده بدترین نوع خیانت به امانت، خیانت به بیت المال است.(2)کسانی که در کشور ما بیت المال را می خورند و نسبت به حق الناس توجه ندارند گناهشان خیلی سنگین است.

زیارت و حج رفتن با مال حرام پذیرفته نمی شود. روایت داریم اگر پارچه حرام دربار کسی باشد وقتی می گوید: «لبیک اللهم لبیک» به او می گویند: «لا لبيک و لاسعدیک» یعنی حجت قبول نیست. زیارت اباعبدالله علیه السلام مستحب است، اما دادن خمس واجب است. با پول خمس نداده به کربلا نروید. چرا به این ها توجه نمی کنید؟

ص: 128

فداکاری مخیر می شود. انسان آزاده و عاقل، شهادت و ایثار و سختی را برعارو ننگ و ذلت و خواری ترجیح می دهد.

است.(1)

اصلا بگوییم: صدسال؛ بالأخره روزی تمام می شود.

هم چنین آن سه نفر که (از شرکت در جنگ تبوك) تخلف جستند، (و مسلمانان با آنان قطع رابطه نمودند، تا آن حد که زمین با همه وسعتش برآنها تنگ شد.

این سه نفر عار را پذیرفتند و به جبهه نرفتند.(1)

در زمان جنگ خودمان آقایی بود آمده بود به فرمانده می گفت: هرچه می خواهید برای جبهه می دهم اما بچه ام را نمی فرستم.

در خود کربلا افرادی بودند که صبح عاشورا از صحنه خارج شدند. ضحاک بن عبدالله مشرقی عصر عاشورا از صحنه کربلا خارج شد.(2)

برائت با شیب متفاوت است. امير المؤمنين علیه السلام فرمود: اگر جایی مجبور شدید مرا سب کنید اما از من برائت نجویید؛ به خدا قسم من مسلمان به دنیا آمدم.

حجربه مأموران معاویه گفت: من به مولایم قول دادم و امروز هم پای قولم هستم. شهادت را پذیرفت اما عار را نپذیرفت.(1)

پیام ابی عبدالله علیه السلام در روز عاشورا این است: قتل، آری؛ عار، نه .

اما «وَ اَلْعَارَ أُولِي مِنْ دُوَلِ اَلنَّارِ» یعنی چه؟

بعضی اوقات اگر آدم در زندگی اش سرزنش و تحقیر شود بهتر از این است که به جهنم برود. مثلا: جوانی در خوابگاهی است که همه بی نماز هستند. ایشان اگربه نماز بایستد مسخره اش می کنند. عار این حرف ها را بخراما نمازت را بخوان. این بهتر است تا این که بی نماز شوی و به جهنم بروی.

امام رضا علیه السلام از اتاق بیرون آمد و ایشان در اتاق بود. چند نفر خدمت امام رضا علیه السلام آمدند و علیه یونس صحبت کردند. وقتی آقا به اتاق برگشت، يونس عرض کرد: آقا! شنیدید؟ من چه کنم؟ فرمود: امامت از تو راضی است. من بهشت را برایت تضمین می کنم. بگذار مردم هرچه می خواهند بگویند.(1)

جوان عزیز! حفظ دین عار نیست. شما به ازدواج نیاز پیدا کردی و خانواده ات راضی هستند و شرایط هم فراهم است؛ اگر احساس می کنی دینت با ازدواج حفظ می شود این کار را بکن، هرچند بیت کم است. اگر احساس کردید عاملی به دینتان ضرر می زند هر کس باید به اندازه توان خودش از آن عامل دوری کند. «وَ الْعَارٍ أوْلَى مِنْ دُخُولِ الناره».

به دنیا نمی آمدی و چنین عاری را بر بنی امیه فراهم نمی کردی.

گفت: مادر! ای کاش این دعای تودر گذشته مستجاب می شد و من سقط شده بودم و به دنیا نمی آمدم. کاش ننگ پسر یزید بودن را نداشتم. به همین راحتی خلافت را رها کرد.(1)البته مدتی نگذشت که او را کشتند.

زمانی که خدای تبارک و تعالی ویژگی های مؤمنین را می شمرد یکی از آن ویژگی ها این است: «وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمَ»؛(2) مؤمن کسی است که از سرزنش سرزنش گران نمی هراسد. پس عار و سرزنش ها را به جان خریدن بالاتر از ورود به دوزخ است. این دو پیام مهم رجز امام حسین علیه السلام بود که ذکر شد.

ص: 136

ص: 138

زیارت نامه دیگر، به زیارت رجبیه(1)معروف است که علامه مجلسی آن را هم در بحار نقل می کند. در این زیارت نامه نام 88 شهید وجود دارد که سیزده نفراز بنی هاشم هستند و بقیه از اصحاب.

دو زیارت نامه مذکور اختلافاتی با هم دارند، مثلا: نامهایی در ناحیه آمده که در رجبیه نیست. نام هایی نیز در رجبیه است که در ناحیه نیامده است.

بنابراین تعداد 72 تن از این گزارش مشهور شده است.

آقای سید مهدی شمس الدين کتابی به نام انصارالحسین نوشته است که ترجمه فارسی اش نیز در بازار موجود است. ایشان تحقیق مفصلی کرده و به این نتیجه رسیده است که اصحاب قریب به یکصد و چند نفر بوده اند؛ اما برخی از آنان در کربلا و روز عاشورا شهید نشده اند. در حدود یازده نفر شهدای پیشتاز هستند، یعنی قبل از عاشورا به شهادت رسیدند. کسانی مانند: مسلم بن عقیل، هانی بن عروہ، عبدالله بن يقطرو.... در حدود هشت نفر نیز بعد از عاشورا شهید شدند یا در کربلا مجروح شدند و پس از عاشورا به شهادت رسیدند یا حتی چند روز بعد در کوفه هنگام سخنرانی ابن زیاد به او اعتراض کردند و سرانجام توسط مزدوران آن پليد شهید شدند. یکی از آنها عبدالله بن عفيف بود.(1)

هم چنین نام یک یا چند نفر را نیز نوشته اند که بعد از شهادت امام حسین علیه السلام مستبصروآگاه شدند؛ کسانی چون هفاف بن مهند وقتی اباعبدالله علیه السلام شهید شد، هفاف شمشیر به دست گرفت و به دشمن گفت: چرا پسر زهرا را کشتید؟! او را کشتند.(2)در همان اولین حمله روز عاشورا، بیش از چهل نفر شهید شدند و اصلا فرصت نشد سيد الشهداء علیه السلام بالای سر این شهدا بیاید.

گروه دیگر، شهدای جنگ تن به تن هستند که تعدادشان زیاد نیست. این ها تعداد کمی از اصحاب و بنی هاشم اند؛ شاید نیمی از شهدای کربلا هم نباشند.

با این نگاه، اصحاب امام حسین علیه السلام به چهار گروه تقسیم می شوند: 1- شهدای قبل از عاشورا، 2- شهدای حمله نخست، 3- شهدای جنگ تن به تن، 4- شهدای بعد از عاشورا که هشت نفر در تاریخ ثبت شده .

ص: 141

بودند، اما کسانی هم بودند که پیامبرصلی الله علیه واله وسلم به آنها فرمود: «این تفرون ؟» به کجا می گریزید؟ اما اصحاب امام حسین علیه السلام این طور نیستند؛ همه یک پارچه و یک دست اند.

نافع گفت: من آب نمی نوشم. اول آب را به امام حسین علیه السلام برسانید.(1)

موضع مدنظر بنده از بصیرت و آگاهی یاران حضرت، همان لحظه ای است که وقتی شب عاشورا امام حسین علیه السلام سخنرانی کرد، نافع برخاست و عرض کرد:

« انَا عَلَيَّ نِيَّاتُنا وبَصائِرُنا »؛

ما هم چنان همان انگیزه و نیت و بصیرتمان را داریم.

« نُعَادِي مَنْ عَادَاكَ »؛

هر که با تو دشمن است با او می جنگیم.

« نُوْإِلَى مَنْ وَالاَكَ »؛

هر که با تودوست است با او دوستیم.

« مَا كَرِهْنَا لِقَاءَ رَبِّنَا »؛(2)

ما هیچ ناخرسندی ای از مرگ و ملاقات پروردگارمان نداریم.

جالب است که بدانید نوشته اند: روز عاشورا پس از جنگیدن قهرمانانه و کشتن افرادی از دشمن، بازوهایش را شکستند و وقتی دیگر نتوانست شمشیربه دست بگیرد، او را دستگیر کردند. نافع جزو شهدایی است که ابتدا اسیروسپس شهید شد. وقتی او را نزد عمر بن سعد آوردند، همین طور خون از دست هایش می چکید و بدنش مجروح بود. ابن سعد به او گفت: چه کردی؟

نافع گفت: آنهایی که شمردم، دوازده نفر از شما را کشتم؛ نمیدانم چند

ص: 144

نفرتان را مجروح کردم و بر زمین انداختم. ابن سعد به شمر گفت: کار او را تمام کن. نافع بن هلال هم از کسانی است که به دست شمر کشته شد.(1)

امام صادق علیه السلام بود، او را بکشند. وقتی وصیت نامه را خواندند دیدندحضرت چند نفر را وصی خود قرار داده است:

1. منصور دوانیقی! حضرت با همین یک کلمه، توطئه را خنثی کرد؛ چون اول باید خود منصور کشته می شد!

2.عبدالله افطح فرزند حضرت. او از لحاظ جسمی متعادل نبود. همان طور که میدانید یکی از شرایط امامت، سلامت جسمانی است؛ یعنی نباید عیب و ایرادی در اعضای بدنش باشد.

3. موسی بن جعفر علیه السلام.

این جا معلوم می شود که بصیر کیست. اگر من و شما باشیم، می گوییم وصیت حضرت ابهام دارد. اما ابوحمزه ثمالی چطور برخورد می کند؟

ابوحمزه که دعای مشهورش در مفاتیح آمده و پدرسه شهید است، در نجف کنار قبر امیرالمؤمنين علیه السلام نشسته بود و تفسیر می گفت که کسی آمد و گفت: «مات جعفر بن محمد»؛ امام جعفر صادق علیه السلام فوت کرد. ابوحمزه گفت: چه کسی وصی حضرت است؟ پیک گفت: ما هم نمی دانیم؛ این وصیت نامه حضرت است که چند نفر را مشخص کرده.

ابوحمزه وقتی نام این چند نفر را دید، فهمید، بی درنگ گفت:

«اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي لَمْ يُضِلَّنا دَلَّ عَلَى الصَّغِيرَةِ بَيَّنٌ عَلَى اَلْكَبِيرِ وَ سَرَّالْأَمْرُ اَلْعَظِيمِ»؛(1)

خدا را می ستایم که راه را به ما نشان داد (و وصی و جانشین امام صادق علیه السلام را معلوم کرد). ما را به صغیر راهنمایی فرمود و دلیل مردودی کبیر را بیان داشت و امر بزرگی را مخفی نگه داشت.

ص: 146

پیک گفت: از کجا معلوم است؟

ابوحمزه گفت: منصور که ظالم است. عبدالله افطح هم جسم سالمی ندارد؛ هم عیوب ظاهری داشت، هم فکر و اندیشه اش ضعیف بود. پس معلوم می شود که وصی، موسی بن جعفر علیه السلام است.

عجب بصیرتی! داستان دیگر را بشنوید.

پس از شهادت امام رضا علیه السلام، شیعیان در خانه حضرت جمع شدند که ببینند امام بعدی کیست. به يونس بن عبدالرحمان که از اصحاب خاص امام رضا علیه السلام بود. گفتند: امام، حضرت جواد هفت ساله است.

يونس گفت: مگر امکان دارد پسر بچه هفت ساله امام باشد؟! قبول داریم امام است اما الآن نمی توانیم به حرفش گوش کنیم؛ چون بالغ نشده. باید قائم مقامی برای حضرت تعیین کنیم تا زمانی که حضرت به بلوغ برسد. یکی دیگر از اصحاب سریع گلوی یونس را گرفت و سرش را به دیوار کوبید و با عصبانیت گفت: ساکت باش! مگر امام کوچک و بزرگ دارد؟

آن داستان ابوحمزه و بصیرت او و این هم قصة يونس بن عبدالرحمان؛ هردو هم انسان های بزرگواری بودند. می خواهم عرض کنم که بصیرت، قدرت تشخیص است .

تا شبهه ای در اینترنت خواند، فورا دین را کنار نمی گذارد.

2. «وَ نَظَرُو أَبْصِرَةً»؛ وقتی نگاه می کند با دقت نگاه می کند.

جریان های سیاسی و فکری و تاریخی را با دقت دنبال می کند و نگاهش سطحی نیست.

3. «وَ اِنْتَقِعَ بِالْعِبَرِ»؛ از تاریخ عبرت می گیرد.

چه چیز باعث شد سقیفه پیش بیاید ؟ چه چیز باعث شد مسلمانان حضرت على علیه السلام را کنار بگذارند و بنی امیه را جانشین پیامبرصلی الله علیهواله وسلم کنند؟ چگونه حکومت پاکان و معصومان به حکومت پلیدانی مانند عبدالملک و یزید تبدیل شد؟ چه چیز باعث شد اردوگاه فضائل حسینی در اقلیت قرار گرفت و اردوگاه رذائل اموی در اکثریت؟

بصیر نمی گذارد تاریخ تکرار شود، نمی گذارد جمل و صفین دوباره رخ دهد؛دوباره قرآن بالای نیزه برود. بصیر از تاریخ عبرت می گیرد.

امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: وقتی انسان این گونه بصیرت یافت، «ثُمَّ سَلَكَ جَدَدَ وَاضِحاً»؛(1) هرجا که راه روشن است در آن قدم می گذارد؛ اما راهی که تاریک است و کجی دارد، می ایستد و توقف می کند.

از سه پیغمبریاد کن: ابراهیم و پسرش اسحاق و نوه اش يعقوب.

از این سه نفریاد کنید. چرا؟ مگر چه کردند؟

« اُوّلِی الاَیدِی »؛

یکی آن که نیرو داشتند .

ابراهیم بت شکست. اسحاق در مقابل مشرکین ایستاد. يعقوب جامعه را به هدایت دعوت کرد.

« وَ اَلاِبْصَارُ »(1)

دوم آن که بصیر و آگاه بودند.

است، توجه کردن به هرندایی است و زود همه این ایرادها را رفع کنم.

حر بن یزید ریاحی این بصیرت را داشت. در روایتی دیگرعلى علیه السلام فرمود:

« اُعْقُلِ النَّاسَ مِنْ كَانَ يَعِيبُهُ بصیرَا » ؛(1)

خردمندترین مردم کسی است که عیب خودش را ببیند اما از دیدن عیب دیگران کور باشد.

البته در حال حاضر برعکس است. انسان عیوب دیگران را می بیند اما عيوب خودش را نه، نمی بیند که ده تا اشکال در زندگی خود دارد اما دائما در زندگی دیگرانسرک می کشد:

« تَتَبَّعَ عُيُوبَ اَلنَّاسِ كُشِفَتْ عُيُوبُهُ »؛(2)

کسی که بگردد تا عیوب دیگران را ظاهر کند، عیوب خودش ظاهر می شود .

یعنی مورد مکر خدا واقع می شود؛ یعنی خدا همان بلا را سرش می آورد.

مکر خدا آن قدر سنگین است که ما در دعاهایمان می گوییم: «ما را مشمول مکر خود مکن.» مکر خدا دامن گیر هرکسی شود، او را به زمین می زند.

« وَمَكَرُوا وَمَكْرَ اللهِ وَاللهِ خَيْرِ الْمَاكِرِينَ »:(3)

و (یهود و دشمنان مسیح، برای نابودی او و آیینش)، نقشه کشیدند؛ و خداوند (بر حفظ او و آیینش)، چاره جویی کرد؛ و خداوند، بهترین چاره جویان است.

نخستین بصیرت، بصیرت اخلاقی است.

ص: 150

شخصی کارگزار بنی امیه بود و برای حکومت کار می کرد. او ناگهان متحول شد و برای امام صادق علیه السلام پیغام فرستاد. حضرت فرمود: شرطش این است که تمام مال هایی که از راه حرام به دست آوردی به صاحبانش بازگردانی.

گفت: چشم! او عيب خود را تشخیص داد و مال ها را رد کرد. روزی که از دنیا می رفت امام صادق علیه السلام برایش پیغام فرستاد: ما بهشت را برای توضمانت کردیم؛ چون بصیرت اخلاقی پیدا کرده بود.

بصیرت اخلاقی یعنی تشخیص عیوب اخلاقی مانند غضب، اسراف، شهوت رانی، سستی اراده و ..

امیرمؤمنان علیه السلام آوردم.(1)گفتم: ببین! این عمار است. عمار از یک بی نماز دفاع می کند؟ این اویس قرنی است. اویس دنبال یک بی نماز می آید؟

بصیرت سیاسی یعنی با شاخص تعيين شده ، مسیر درست را برویم.

ای کسانی که ایمان آورده اید! تقوای الهی پیشه کنید و به رسولش ایمان بیاورید تا دو سهم از رحمتش به شما ببخشد و برای شما نوری قرار دهد که با آن در میان مردم و در مسیر زندگی خود راه بروید و گناهان شما را ببخشد؛ و خداوند غفور و رحیم است.

«وَمَنْ يَتَّقِ اللهَ يَجْعَلُ لَهُ مُخْرِجَا»:(1)

کسی که تقوای الهی پیشه کند، خدا برایش راه خروج از مشکلات قرار میدهد.

اگر شمشیر از این طرف بدنم فرو کنند و از آن طرف بیرون بیاید، اگر خدا راضی باشد من چیزی نمی گویم.

پس اولین چیزی که بصیرت می آورد تقواست.

نشود. بصیرت یک پشتوانه عالمانه می خواهد.

امیرالمؤمنین و فرزندانش علیه السلام بودند، کسانی که مثل حبیب بن مظاهر، مسلم بن عوسجه و ... این یک تفکر در کوفه است که در اقلیت است؛ به اینها شیعه اعتقادی می گوییم.

تفكر دوم که جمعیت اکثریت کوفه را تشکیل می داد تفکر عثمانی است که به این ها عثمانی می گویند، کسانی که پیرو مکتب خلیفه سوم اند؛ البته شيعه سیاسی هم به آنها می گویند؛ همین ها به لشکر امام حسن علیه السلام اول کمک کردند و بعد هم پشت آقا را خالی کردند. همین ها در صفین کنارحضرت امیر علیه السلام آمدند ولی بعد با حضرت مقابله کردند.

تفکر سوم هم خوارج بودند.

سپاهی که در کربلا مقابل امام حسین علیه السلام است از این دسته دوم است حتی خوارج هم نقششان خیلی پررنگ نیست؛ اکثریت کسانی که در کربلا مقابل اباعبدالله علیه السلام جمع شدند تفکر عثمانی داشتند؛ یعنی همین هایی که در صفین هم با علی علیه السلام بوده اند، با امام حسن علیه السلام هم بوده اند ولی شیعه علی بودن بنیادی نیستند؛ شیعه مبنایی نیستند، افرادی هستند که هنوز خلفا را بر امیرالمؤمنین علیه السلام ما ترجیح می دهند.

شاهد آن را هم به شما می گویم: امام حسین علیه السلام روز عاشورا چه فرمود؟ فرمود:«يا شيعة آل ابی سفیان»؛(1)ای شیعه های آل ابی سفیان.

در خطبه اش فرمود: برای چه با من می جنگید؟! گفتند: «بغضا لابیک»؛(2)به خاطر بغضی که با پدرت علی علیه السلام داریم.

بعضی از وهابیون در تحلیل قضیه کربلا گفته اند: شیعیان خودشان امام

ص: 160

حسین علیه السلام را کشته اند، خودشان هم عزاداری می کنند، نه این نبوده سپاه عمربن سعد تفکرشان عثمانی است و شاهد فراوانی بر این قضیه داریم: یک نمونه اش زهیر است.

آدم های بسیار متدینی بوده اند که انس از آنهاست.

خودش می گوید: من یک روز خدمت رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم بودم، پیامبر صلی الله علیه واله وسلم فرمود:

« إِنَّ اِبْنَي هَذَا يَقْتُلُ بِأرْضِ الْعِرَاقِ فَمَنْ أَدْرَكَهُ منکم فَلَيَنْصُرُهُ »؛(1)

حسین مرا در یک سرزمینی می کشند که نام آن سرزمین کربلا است، هر کسی آن روز را درک کند باید حسین مرا یاری کند.

این آدم هشتاد سالش است، شاید نزدیک 27-28 سال از امام حسین علیه السلام بزرگ تر است. خودش بارها می گوید: من امام حسین علیه السلام را در بچگی دیده ام که در بغل پیامبرصلی الله علیه واله وسلم بود، در بغل امیرالمؤمنین علی علیه السلام بود.

روز عاشورا این قدر پیر بوده که ابروهایش روی چشم هایش افتاده بود، دستمال سرخ رنگی را برداشت،ابروهایش را بالا داد و محکم بست. خدمت امام حسین علیه السلام آمد اجازه گرفت ، میدان برود رجزی که خوانده این است:

اَلُّ عَلِيُّ شِيعَةُ اَلرَّحْمَنِ *** وآلُ حَرْبٍ شِيعَةُ اَلشَّيْطَانِ (2)

ببینید دو تفکر را مقابل هم گذاشت! کی گفته اینها شیعه های علی علیه السلام هستند؟! این گروه از تفکر عثمانی در کوفه آمده نه از تفکر علوی.

سه تفکر در کوفه بوده: شیعیان علوی ، تفکر عثمانی و خوارج؛ البته خوارج در جریان کربلا خیلی نقششان پررنگ نیست، بیشتر تفکر دوم پررنگ بوده است.

یکی از ویژگی یاران اباعبدالله علیه السلام ولایت پذیری بوده است.

دوستی اهل بیت علیهم السلام سطوح مختلفی دارد.

ص: 162

همین آدم است. وقتی پیش ابن زیاد آمد همه را معرفی کرد.(1)

اینها کسانی اند که امام صادق علیه السلام فرمود: «فِي اَلْعَلاَنِيَةِ»؛ در آشکار با ما هستند ولی در پنهان با ما نیستند؛ فقط زبانشان با ماست.

همراهش بود گفت: حدیث را نوشتی؟ گفت: بله. گفت: فهمیدی امام چی را می خواست به تو بفهماند؟

امام عملا به تو گفت: تو اینها را نداری! تو که از جمعیت مسلمانان جدایی، تو امامت امام صادق علیه السلام را قبول نداری! خواست عملا به تو بفهماند که فاقد این صفاتی گفت: عجب حدیث را پاره کرد و روی زمین پاشید.

اهل بیت علیهم السلام ایشان سال شصت ویک از دنیا رفته است. کربلا هم شصت و یک بوده است. چقدر بعضیها کم توفیق هستند. او هم مشغول عبادت و بندگی خدا بود که خبر شهادت امام حسین علیه السلام را شنید اما هیچ عکس العملی نشان نداد.

فرمود: شیعیان ما سه دسته اند: یک عده به ظاهر ما را دوست دارند، یک عده ما را در قلب دوست دارند، اما به ظاهر حاضر نیستند ما را یاری کنند.

گفتند: رشید جایت خالی بود دو نفر این جا یک دروغ هایی می گفتند: یکی به آن یکی می گفت تواین طور کشته می شوی ، او هم در مقابل می گفت تواین طور کشته می شوی ! گفت: آنها چه کسانی بودند؟ گفتند: یکی از آنها حبيب و دیگری میثم بود. گفت: عجب! اینها را من هم خبر دارم، آن کسی که سر حبیب را به کوفه می آورد برای صد درهم می آورد!(1)گفتند: ما آمده ایم شکایت آنها را به تو کنیم، توداری ریزتر خبر می دهی؟

این ها جزو دسته سوم هستند و کسانی که نمونه هایش را در کربلا شمامی بینید. بعضی از اینها خیلی مظلوم هستند؛ چون اسم از آنها برده نمی شود.

عمر بن سعد قرار گرفت. هر کسی که جزو لشکر عمر بن سعد باشد کسی با او کاری ندارد، خیلی راحت می آید. به سرزمین کربلا که رسید، گفت: خداحافظ شما!

خدمت امام حسین علیه السلام آمد، گفت: من به این شیوه خودم را به شما رساندم.

شبیه این روایت زیاد داریم ولی در این روایت زیبا سه مرتبه کلمه «شَيَّعَهُ عَلَى» آمده است. پیروان امیرالمؤمنین علیه السلام پیروان مکتب ولایت و پیروان خط رسالت ! این حدیث را عنایت کنید.

دومین ویژگی شیعیان این است که برادرانشان را بر خودشان ترجیح میدهند.

اگر در مجلس جا ندارد جا می دهند، اگر در خیابان ماشین حرکت می کند میدان میدهند؛ کمکی به همسایه یا به فامیل می کنند. حس نوع دوستی دارند، حس دگرگرایی دارند. عزیزان ! ما اینها را از این جلسه باید درس بگیریم. خصوصیت سوم، فرمود:

«وَهُمِ الَّذِينَ لَا يَرَاهُمِ اللهُ حَيْثُ نُهَاِهِمْ»؛

شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام کسانی هستند که آن جاهایی که خدا نهی کرده آنها را نمی بیند.

شما یک وقتی در خانه به فرزندت می گویی سر این کمد نرو، در این کیف را باز نکن، این دفترچه خاطرات من را هیچ وقت باز نکن، این پاکتی که مهر کردم وصیت نامه من در آن است هیچ وقت این را نگشای و ... این موارد محل نهی است. اگر یک روز آمدی فرزندت را سر کمد دیدی، ناراحت می شوی، می گویی مگر من به تو نگفتم سر کمد نرو!

امام عسکری علیه السلام فرمود: سومین ویژگی شیعیان این است آن جاهایی که خدا نهی کرده آنها را نبیند. جوان ! میدانی یعنی چه؟ خدا از خلوت با نامحرم نهی کرده، اگر تو را آن جا دید، این همان است که بچه را جلوی کمد که گفته نرو ببیند. آن جایی که نهی کرده تورا نبیند، خدا فرمود: غیبت نکنید، اگر تو را در مجلس غیبت دید، جایی دیده که نهی کرده، اگر در خلوت با نامحرم دید جایی دیده که نهی کرده، اگر با موسیقی حرام در ماشین دید، تورا جایی دیده که نهی کرده .

خصوصیت چهارم، فرمود: جایی که امر کرده شما را ببیند. کجا خدا امر کرده باشید؟ گفته در مسجد باشید، در زیارتگاه ها باشید، در مجالس اباعبدالله علیه السلام باشید؛ الآن شمایی که اینجا هستید، این جا محل امر خداست؛ چون خدا

ص: 170

خواسته امام حسین علیه السلام بزرگ باشد، خدا خواسته عزای امام حسین علیه السلام برپا شود. شاخصه این است، شیعه علی آن جایی که خدا امر کرده پیدایش می کنی و هر کجا که خدا نهی کرده او را نمی بینی.

شیطان از همین جاها وارد می شود.(1)

شیطان هر کسی را می گردد نقطه ضعفش را پیدا کند. نقطه ضعف یک نفر،زن نامحرم است، نقطه ضعف یکی موسیقی است، نقطه ضعف یکی رفاقت های ناپسند است، نقطه ضعف یکی کبراست، نقطه ضعف یکی مال است و ... امام عسکری علیه السلام فرمود: شیعه علی علیه السلام این ها هستند.

خصوصیت پنجم، فرمود:

«شيَّعهُ عَلَى هُمِّ اَلَّذِينَ يَقْتَدُونَ بعلى عليه السلام فِي إِكْرَامِ إِخْوَانِهِمُ اَلْمُؤْمِنِين»؛(2)

شیعیان امیرالمؤمنین علی علیه السلام در اکرام و تکریم مردم به على علیه السلام اقتدا می کنند.

بحث من تمام، یک نتیجه گیری کنم: من چرا ویژگی های اصحاب امام حسین علیه السلام را امسال شروع کردم؟ برای این که ما همه اشاسطوره سازی و قهرمان سازی نکنیم؛ بلکه ببینیم چطور شد آنها قهرمان شدند، آنها که قهرمان به دنیا نیامدند. چه شد به این قهرمانی در کربلا رسیدند که امام حسین علیه السلام فرمود:

«فَإنْي لَا أعْلَمُ لِي أصحابا أَوَفَى وَلَا خَيْرَا مِنْ أصحابی»؛(3)

پس همانا من اصحابی باوفاتر و بهتر از اصحاب خودم نمی شناسم.

یک کمی ما هم رنگ و بوی اصحاب و یاران امام حسین علیه السلام را به خودمان بگیریم.

ص: 172

در قرآن کریم سه نوع شتاب مطرح شده است.

رأس این گروه بودند. آنان به حبشه رفتند تا در آن جا آزادانه دین داری کنند. اما ابن جحش دید مسیحیان زیادی در حبشه هستند و به راحتی گناه می کنند و شراب می نوشند. بی درنگ مسیحی شد و شراب خورد و اسلام را کنار گذاشت.

رفته بود که اسلامش را حفظ کند، اما کافر و مرتد شد. بعد هم با همان کفردرحبشه مرد.(1)این شخص کفریابی اش قوی بود و در این زمینه استعداد داشت.

بعضی ها سرعت به گناه دارند.

مسلمان هم هست ولی تا در جایی می بیند زمینه گناه وجود دارد فورا جلو می رود، مثل برخی خانم ها که تا پایشان به کشور دیگر باز می شود، در همان فرودگاه حجابشان را بر می دارند؛ تا نگاهشان به شیشه های مشروب می افتد انگار نعمت آن چنانی دیده اند و با حرص و ولع به طرفش می روند. اینها به گناه و معصیت سرعت دارند؛ لازم نیست کسی گناه را به آنها توصیه کند.

دوست های قدیمی بودند؛ مثل حبیب بن مظاهرو مسلم بن عوسجه.

عبدالله وعبدالرحمان روز عاشورا خدمت امام حسین علیه السلام آمدند، سلام کردند و عرضه داشتند: یا حسین! «فَأَحْبَبْنَا أَنْ تُقْتَلَ بَيْنَ يَدَيْكَ»؛ ما خواهشی از شما داریم، او می خواهیم با هم به میدان برویم. بیشتر افراد جداگانه نبرد می کردند؛ اما این دو برادر می خواستند با هم بجنگند. دوم: این که دلمان می خواهد در حضور شما بجنگیم. سوم: شما جنگیدن ما را تماشا کنید.

آقا اباعبدالله علیه السلام فرمود: جلو بیایید. هردو جلورفتند. حضرت فرمود: «مرحبا بکما»؛ آفرین به شما! دنبال چه می دوید؟ دنبال کشته شدن مقابل امام حسين!

سیدالشهداء علیه السلام آمد و موضعی در میدان انتخاب کرد و همان جا ایستاد. دو برادر مشغول نبرد شدند و در حالی که حضرت تماشایشان می کرد به شهادت رسیدند.(1)

این یک نوع سرعت است که در نقلها آمده: «يسارعون في القتل»؛ نسبت به شهادت سرعت داشتند و از یکدیگر سبقت می گرفتند.

برگردید. اشک در چشمان خاندان عقیل حلقه زد. یکی از آنها به نمایندگی از بقیه برخاست و عرض کرد:

«وَاللهُ لَا نُفَارِقُكَ أَبَدَأَ وَ لکنَا نقیك بانفسنا حَتَّى تَقْتُلُ بَيْنَ يَدِيِّكَ»؛(1)

به خدا قسم تو را رها نمی کنیم تا در رکاب تو کشته شویم؛ آن هم قبل از سایربنی هاشم.

به همین دلیل بعضی معتقدند که اولین شهید از بنی هاشم، عبدالله بن مسلم بن عقیل بود؛ یعنی پیش از علی اکبر به میدان رفت.

این سبقت به کار خیر است؛ یکی از ویژگی های اصحاب امام حسین علیه السلام همین بود.

فکر می کرد این کار خدمت به دیگران است و ثواب دارد. این طرفو آن طرف را نگاه می کرد که کسی متوجه اش نباشد و چیزی را می دزدید و زیر لباسش پنهان می کرد. او که آدم ظاهرالصلاحی هم بود، سپس می آمد و آن مال را به فقرای مدینه می داد.(1)

من با چنین افرادی برخورد داشته ام. به بیت المال یا خانه و زندگی خودش لطمه می زند و فکر می کند کارش درست است. این موضوع بسیار خطرناک است که انسان خیرو شر را با هم اشتباه کند.

می کرد. با دست جلوی تیرها را می گرفت تا به امام حسین علیه السلام نخورد. او این کار را موقع نماز سیدالشهداء علیه السلام انجام داد. تیرهای دشمن را با دست می گرفت و وقتی دشمن با شمشیر به حضرت حمله می کرد، با سینه اش جلوی شمشیر می ایستاد. عاشق امام حسین علیه السلام بود. از آن کسانی است که پیوسته پشت سر امام حرکت می کرد. سرانجام اجازه گرفت و به میدان آمد و شهید شد.

برادر او به نام علی بن قرظه - حیف از نام علی که روی او گذاشتند- در سپاه عمر بن سعد بود. وقتی عمرو بن قرظه به شهادت رسید، برادرش علی جلو آمد و فریاد زد: «یا حسین ضللت اخی»؛ حسین! برادرم را گمراه کردی.(1)

برداشتش را ببینید! یاری امام حسین علیه السلام را گمراهی می داند.

حضرت فرمود: «الى الله هدى اخاک»؛ خدا برادرت را هدایت کرد. «و اضلک»؛ گمراه ، تو هستی. علی بن قرظه به گستاخی خود ادامه داد و گفت: یا حسین! قسم می خورم تا تو را نکشم شمشیرم را زمین نگذارم.

سپس به طرف حضرت حمله کرد؛ اما پیش از آن که نزدیک شود، نافع بن هلال ضربه ای به گردنش زده، او را روی زمین انداخت و به درک واصل کرد.(2)

دو برادر کشته شدند؛ دو جنازه کنار هم. یکی عمرو بن قرظه و دیگری علی بن قرظه. هر دو زیر یک سقف بزرگ شدند. اما یکی واقعا خیر را انتخاب کرد و دیگری به خیال خودش خیر را انتخاب کرد در حالی که واقعا شر بود.

عمر بن سعدی که اهل شراب و معصیت و همکاری با ظالم است، آیا اومی تواند خیر و شر را تعیین کند یا امام حسینی که سرور جوانان بهشتی است؟

ص: 181

اهل بیت علیهم السلام ناسزا می گوید. می خواهی چیزی به تو بیاموزم که بروی پاسخش را بدهی و او را محکوم کنی؟ این را می خواهی با پول را؟ این شخص میان دو خیر گیر کرده. پول برای دین شرعی بخواهد با استدلال را؟

فکری کرد و گفت: استدلال را به من بیاموزید. البته آقا هردو را به او داد. امام می خواست او را امتحان کند و ببیند.

2.گاهی خیر را شرو شر را خیر می بیند. این خطرناک است. قرآن می فرماید:پرخطرترین اشتباه است. بعضی ها خاسر یعنی زیانکار هستند و برخی اخسر یعنی زیانکارتر از همه اند. علامه طباطبایی می فرماید: اخسر کسی است که تمام سرمایه اش را از دست داده و هیچ چیز برایش باقی نمانده است. قرآن می فرماید: این دسته دوم اخسرند، نه خاسر.

«قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالًا*الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا»(1)

بگو: «آیا به شما خبردهیم که زیانکارترین (مردم)در کارها، چه کسانی هستند؟ آنها که تلاش هایشان در زندگی دنیا گم (و نابود شده؛ با این حال،می پندارند کارنيك انجام میدهند!»

3.گاهی انسان هم خیر را می شناسد وهم شررا؛ اما تنبل است. نه، اینجا جای سرعت و شتاب است باید به سوی خیر بدود.

4. میان دو تا خیر، خیر برتر را انتخاب کند و میان دو شر، شر کم ضررتررا .

نتیجه همه این حرف ها چیست؟ عزیزان ! کارهایی که انجام می دهید، ببینید چه طور می توانید آنها را بهتر انجام دهید. خیر نماز جماعت بهتر است یا نماز فرادا؟ نماز با تأنی و آرامش با ارزش تر است یا نمازی که رکوع و سجودش مانند نوک زدن کلاغ سریع است ؟ اگر تسبیحات ضمیمه نماز شود زیباتر است یا بدون تعقيبات باشد؟

نماز می خواند تا نمازش تمام شد، حضرت رسول کهف، 103، 104.به او فرمود: «اعد»؛ نمازت را تکرار کن. گفت: چشم. بلند شد و نمازش را دوباره خواند. وقتی تمام شد حضرت فرمود: باز هم تکرار کن. آن مرد برای بار سوم نماز خواند. او آن قدر نمازش را تند می خواند که در پایان، حضرت به او فرمود: هرسه نمازت بی فایده بود. بیا من به تو یاد بدهم که چطور نماز بخوانی.

حماد بن عیسی از شاگردان مخصوص امام صادق علیه السلام بود. روزی حضرت به او فرمود: بلند شوو نماز بخوان. حماد نماز خواند. حضرت وقتی نمازش را دید فرمود: «مَا أَقْبَحَ بِالرَّجُلِ مِنْكُمْ»(1)؛ چقدر برای شما زشت است که شصت - هفتاد سال از عمرتان بگذرد و نتوانید دو رکعت نماز صحیح بخوانید.

البته حماد با دقت تمام نماز خواند و همه آداب و شرایط را رعایت کرد؛ اما آن چه امام صادق علیه السلام خواست نبود. سپس حضرت برخاست و دو رکعت نماز خواند و فرمود: این طور نماز بخوانید.

جوانان عزیز! در انتخاب همسر دنبال بهترین هستید، در غذا دنبال بهترین هستید، در تفریح کردن دنبال بهترین هستید. تمام شهر را می گردد و می گوید پیتزای فلان فست فود بهتر است، بستنی فلان مغازه بهتر است. حال سؤال من این است: کدام نماز بهتر است؟ کدام دعا بهتر است؟

سارق ترین دزدها کسی است که از نمازش می دزدد؛ یعنی واجبات آن را به طور کامل به جا نمی آورد.

کسانی که نمازشان کامل نیست و در نماز کوتاهی دارند، مانند زن بارداری هستند که قرار است یک ماه یا بیست روز دیگر فرزندش به دنیا بیاید و این زن هفت - هشت ماه زحمت کشیده و مواظبت کرده اما چند روز پیش از زایمان، جنینش را سقط می کند.

آن نماز سقط شده، دیگر نماز نیست؟ اگر این جنین سقط شده برای مادرش فرزند است، این نماز ناقص نیز برای شما نماز است.

بعضی از نمازها سقطی است، بی فایده است ، اثر ندارد. همیشه دنبال بهترین نماز، بهترین دعا و بهترین انفاق باشید. همیشه باید خير را انتخاب کرد و به کار خیرسرعت و سبقت گرفت؛ نباید سستی و درنگ داشت.

على علیه السلام فرمود:

«خَيْرُ إِخْوَانِكَ مَنْ وَاسَاكَ»(1)

بهترین برادر و رفیقت کسی است که با تومواسات کند؛ یعنی کمکت کند و زیر بغل هایت را بگیرد.

بهترین مردم کسی است که بیشتر از همه به دیگران سود می رساند.

معصیت، کاملا توقف کنید.

«وَ زَوْجُهُ صَالِحَةُ تعینه عَلَى أَمْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةُ»؛(1)

و همسر شایسته، که در کار دنیا و آخرت او را یاری رساند.

برخی از خانم ها همسرشان را بهشتی می کنند و برخی جهنمی؛ البته ممکن است برخی از مردها هم این چنین باشند که همسرشان را جهنمی کنند ولی دراین روایت اشاره به خانم ها کرده است.

اگر کسی این چهار ویژگی: 1- پرهیزگاری، 2- اخلاق نیکو، 3- بردباری در مقابل جاهل، 4- همسر صالحه داشته باشد، خداوند خیر دنیا و آخرت را به او عطا کرده است.

ص: 191

ص: 192

این ویژگی بهشتیان است.

در نقطه مقابل، چهره اهل جهنم است که:« وَ غَبِرَةٌ»(1)؛ غبارآلود و غم انگیز و تاریک است. پس شادابی و خندان بودن یکی از ویژگی های بهشتیان ذکر شده

خطرناک است.

روان شناسان می گویند: شادابی و نشاط در جسم انسان نیز اثر می گذارد. آدم افسرده زخم معده می گیرد، دچار بی خوابی می شود، احساس اضطراب دارد و ...

اما نشاط مقاومت می آورد، در تفکرات انسان اثر دارد، نیروی اندیشه و حافظه و یادگیری را می افزاید، بازدهی انسان را بیشتر می کند.

شادابی هم بر بدن انسان تأثیرگذار است و هم بر روح او. افراد با نشاط حتی در مسائل اقتصادی نیز موفق ترند. فروشنده شاداب، مشتری فراوانی جذب می کند.

دیل کارنگی کتاب معروفی دارد که زیاد چاپ شده است: شاداب باشید تا مشتری جذب کنید. بسیاری از فروشندگان و کسبه از این کتاب استفاده کرده اند. این کتاب درباره اخلاق انتفاعی است. شادابی در فعالیت های سیاسی یا در مسائل مربوط به مصیبت و شکست ها و یا ... تأثیر بالایی دارد.

مزاح نمایان می شود.(1)

این همان فرح و شادی است.

داده است:

«اَلسَّلاَمُ عَلَى يَزِيدَ بْنِ نَبِيطٍ وَ اِبْنَيْهِ»؛

سلام بریزید بن نبيط و دو پسرش.

یاران اباعبدالله علیه السلام این طور بانشاط بودند.

نشاط و شادابی به انسان مقاومت می دهد، قدرت تحلیل در مشکلات می دهد، صبوری و بردباری می دهد.

سعید بن جبیر خیلی از این روز یاد می کرد و می گفت: هرچه مصیبت داریم،از روز پنج شنبه است. اگر در آن روز می گذاشت پیامبرصلی الله علیه واله وسلم بنویسد، هرگز این طور نمی شد.

این آدم شجاع و رشید و حافظ قرآن را دستگیر کردند و نزد حجاج بن يوسف ثقفی حاکم کوفه آوردند. تا وارد شد، آن خبیث پلید گفت: اسمت چیست؟ گفت: سعید (خوشبخت). حجاج گفت: نه، توشقی هستی (بدبخت). گفت: مادرم مرا سعید نامید؛ تو می گویی من شقی هستم؟! حجاج گفت: خیلی حرف می زنی. همان است که من می گویم: نام توشقی است. به من بگو علی بن ابی طالب علیه السلام بالاتر است یا خلفای سه گانه ؟ مقام کدامشان نزد خدا برتر است؟

سعید گفت: من مقام کسی را تعیین نمی کنم؛ هر کدامشان پیش خدا مقرب تر است، نزد من هم مقرب تر است. هرکدام را که خدا بیشتر دوستش دارد، من هم بیشتر دوستش دارم.

حجاج گفت: تو می خواهی از پاسخ به پرسش های من طفره بروی. دستور میدهم همین الآن اعدامت کنند. خودت بگوتورا چگونه بکشم.

سعید گفت: همان طور که خودت دوست داری کشته شوی؛ چون به هر شیوه ای که مرا بکشی خداوند نیز تورا محاکمه و به همان گونه قصاص خواهد کرد. ولی من یک دعا می کنم. حجاج پرسید: چه دعایی؟ گفت: خدایا ! بعد از من دیگر کسی را گرفتار حجاج نکن. من آخرین کسی باشم که به دست حجاج کشته می شوم.

«اللَّهُمُّ لَا تَسَلُّطُهُ عَلَى اُحْدُ بِقَتْلِهِ بعدی»؛(1)

ص: 199

بعد از من او را بر هیچ کس مسلط نکن.

حجاج گفت: مگر به دعای توست؟! سپس به جلادان گفت: او را رو به قبله گردن بزنید. همین که رو به قبله اش کردن شروع کرد به خواندن این آیه:

«وجهت وجهي للذي فطر السماوات والأرض حنيفا وما أنا من المشركين»(1)

من روی خود را به سوی کسی کردم که آسمانها و زمین را آفریده؛ من درایمان خود خالصم؛ و از مشرکان نیستم! حجاج گفت: رویش را از سوی قبله برگردانید و پشت به قبله اش کنید تا قرآن نخواند. سعید را پشت به قبله کردند؛ اما باز هم خواند:

«وَأَيْنَمَا تَوَلَّوْا فَثُمَّ وَجْهُ اللهِ»؛(2)

به هرسورو کنید، همان جا روی خداست.

حجاج دستور داد: او را به روی خاک بخوابانید تا نه پشت به قبله باشد، نه رو به قبله.

وقتی صورت سعید را روی خاک گذاشتند، گفت:

«ومِنها خَلَقْناكُم وفيها نَعبُدُكُم»(3)

شما را از خاک آفریدیم و به همون باز می گردانیم.

سرانجام سعید بن جبیر را گردن زدند در حالی که وی در آرامش کامل به سرمی برد.(4)

حجاج وقتی می خواست کسی را گردن بزند، سفره چرمی پهن می کرد و او را

ص: 200

روی سفره سر می برید. او شخصیت هایی مانند کمیل و قنبر را به همین روش کشت. این روزها نیز افرادی اقدام به سر بریدن مسلمانان سنی و شیعه می کنند. این کار در تاریخ سابقه داشته است. حجاج سپس برای مردم نماز جماعت می خواند و سخنرانی و موعظه می کرد و تفسیر قرآن می گفت.

سعید بن جبیر را کشتند اما دعایش مستجاب شد. پانزده روز بعد از شهادت او حجاج به درک واصل شد. مرضی گرفته بود که از درون می سوخت و فریاد می زد اما بیرون و پوست بدنش سرد بود. ناگهان از خواب می پرید و می گفت: «مالی و السعيد بن جبير»؛ من با سعید بن جبیر چکار داشتم ؟!

میگفتند: حجاج! سعید زنده نیست؛ تو او را کشتی. می گفت: نه، من یک بار او را کشتم و او هفتاد بار مرا کشت. تا چشمانم به خواب می رود، سعید به خوابم می آید و کابوس می بینم.(1)

حجاج با اضطراب و نگرانی و فلاکت مرد. آن ، نشاط و شادابی سعید بن جبیربود و این، اضطراب و اندوه حجاج.

عزیزان من! شاداب بودن، نشاط داشتن، ناامید نبودن، افسرده نبودن و بی حوصله نبودن در زندگی مهم است. کارآمدی، قدرت تفکر و نیروی مقاومت انسان در پرتو شادابی است.

عوامل اخلاقی و عوامل ظاهری.

یک سری عوامل است که در همین جلسه توضیح خواهم داد. یک سری عوامل عبادی است؛ مثلا: روایت می فرماید: که فلان ذکر شادابی می آورد. یک سری عوامل اخلاقی است. مثلا این صفت افسردگی می آورد و آن صفت، شادابی. برخی ویژگی های ظاهری نیز تأثیرگذارند؛ مانند رنگ لباس یا خروج از خانه با یک شیوه خاص.

فرمود: من در این جرقه ها نابودی امپراطوری ها را می بینم.

مسلمانان در موضع ضعف بودند و دشمن با سپاه انبوه به آنان حمله می کرد؛اما ببینید پیامبرصلی الله علیه واله وسلم تا چه حد مثبت اندیش است.

سلامتی داری ، نماز می خوانی، روزه می گیری، عبادت می کنی، امنیت و ولایت داری؛ اینها را فراموش کرده ای و فقط پولی که در جیبت نیست و هدفی که به تأخیر افتاده در ذهنت است؟(1)

«ثَكِلَتْكَ اُمَّكَ»(1)

مادرت به عزایت بنشیند، یعنی تو بمیری!

به نظر من شاید برای دلداری دادن به حرو خشنود کردن او بود که وقتی حضرت سر او را به دامن گرفت فرمود: همان طور که مادرت تو را حرنامید، واقعا حر(آزاد مرد) هستی.

امام حسین علیه السلام دو بار از مادر حر نام برد: یک بار آن جا که حرراه را بست وحضرت فرمود:

«ثَكِلَتْكَ اُمَّكَ»؛

مادرت به عزایت بنشیند.یعنی تو بمیری!

بار دیگر آن جا بود که حر بر زمین افتاد و حضرت سرش را در دامن گرفت وفرمود: تو کسی هستی که مادرت نام تو را به حق «حر» نهاد.(2)

این تازه مسلمان و حبیب بن مظاهر کجا که سابقه هفتاد و چند ساله دراسلام دارد؟ خون وهب و حبيب باید در کنار هم ریخته شود؛ امام باید برای هردویشان دعا کند و به آنها آفرین بگوید.

حضرت نفرمود نه آقا! تو مسیحی هستی. توکجا و ما کجا؟ این یکی از نشانه های شادابی در دین است.

«السرور یبسط النفس ویثیر النشاط»؛(1)

شادی و سرور، به انسان ظرفیت می دهد و باعث می شود قدرت تحملش در زندگی بالا برود.

انجام می دهم. نماز و عبادت و خوب بودن چه ربطی به این مسائل دارد؟ بعضی ها کار خوب را به آینده ارجاع می دهند.

داشته های دیگران در مسائل مادی و مالی مشکل آفرین است؛ اما در امور دینی و تقوایی این طور نیست. مثلا، انسان فلان عالم را ببیند و آرزو کند مثل او باشد این ایرادی ندارد. اصلا یکی از خاسته های ما همین است. مگر در نماز عید فطر نمی گوییم:

«اللهم إني أسألك من خير ما سألك عبادك الصالحون »(1)

خدایا! هرچه بندگان خوبت از تو خواسته اند، بهتر از آن را می خواهیم.

حضرت ابراهیم دعا می کرد:«وَأَلْحَقُنِي بِالصَّالِحِينَ»(2)؛ خدایا! مرا به صالحان ملحق كن.

اما متأسفانه برخی در مسائل مادی و مالی این گونه اند.

ص: 210

شده؟ عرض کرد: یا رسول الله ! کفش هایم نیست. در این هنگام یکی از حاضران شروع کرد به خندیدن و گفت: من کفش های او را مخفی کردم؛ می خواستم شوخی کنم. حضرت ناراحت شد و فرمود: مزاح با ترساندن و آزار نیست. این کار تمسخر است.(1)

مجلسی که عیوب مؤمن را ذکر کنند، مانند: شب نشینی ها و دور هم نشستن هایی که جوک های ناپسند و حرف های نادرست در آنها رد و بدل می شود. اینها شادمانی نیستند. شادمانی و نشاط همان چیزی است که رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم از پروردگار درخواست کرد:

«اَللَّهُمَّ اُمْنُنْ عَلَيْنَا بِالنَّشَاطِ»؛(1)

خداوندا! با نشاط بر ما منت گذار.

بحث ما درباره آن شادابی و نشاط است. خداشناس، شاداب است. کسی که خدا را می شناسد، چهره اش خوشحال و خندان است. شادمانی و نشاط، آن روحیه شادی است که على علیه السلام فرمود:

«اَلسُّرُورُ يَبْسُطُ اَلنَّفْسَ»؛(2)

شادمانی، ظرفیت انسان را بیشتر می کند و موجب می شود قدرت تحمل انسان افزایش یابد.

که افسرده و نگرانیم، احساس اضطراب داریم، آرامش نداریم؛ چگونه می توان آرامش و نشاط و شادابی را به دست آورد؟

شست و شوی مغزی داده اند که می رود امام جمعه هشتاد ساله را بغل می کند و او را با انفجار بمب در محراب به شهادت می رساند. چهار امام جماعت کشور را این گونه کشتند. آن هم چه کسانی؟ انسان هایی که اگر انسان می خواست یک چهره بهشتی ببیند، می بایست آیت الله دستغیب را می دید، آیت الله مدنی امام جمعه تبریز را میدید، آیت الله اشرفی را میدید؛ همان پیرمردهایی که امام خمینی علاقه خاصی به آنها داشت. آن منافق با چه اعتقادی آیت الله دستغیب را تکه تکه می کند؟ همان پیرمردی که روزگاری دراز در سخنرانی و کتاب هایش درس اخلاق واعتقاد گفت و مردم را ارشاد کرد.

مربوط به همه افراد خاندان پیامبر است و شامل بستگان و همسرانش نیز می شود .

اگر ما تفسیر کنیم می گوییم منظور از اولی الامر در آیة«وَأَطِيعُوا اللهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأَوَّلِيَّ الْأَمْرِ منکم»(1)، فرماندهان جنگی و قاضیان دادگاه ها هستند. یعنی از اینها اطاعت کنید. ما که هرگز نمی گوییم اولی الامر على وفرزندانش علیهم السلام هستند. اگر ما تفسیر کنیم می گوییم آیه«ومِنَ النَّاسِ مَن يَشتَري»(2)درباره ابن ملجم نازل شده است؛ نمی گوییم درباره على علیه السلام است که شب هجرت در بستر پیامبر صلی الله علیه واله وسلم خوابید و جان فشانی کرد.

همان طور که میدانید آیات قرآن اسباب نزول دارند؛ یعنی قضیه و ماجرایی باعث می شد که آیه یا آیات و حتی سوره ای نازل شود. مثلا: وقتی امیرمؤمنان علیه السلام به جای پیامبرصلی الله علیه واله وسلم در بستر او خوابید تا حضرت بتواند از مکه به مدینه برود، آیه در شأنش نازل شد. یا: در ماجرای عید غدیر چند آیه نازل شد. اما دشمنانی مانند معاویه آمدند و درباره شأن نزول و اسباب نزول آیات، حديث دروغین ساختند.

معاویه پس از آن که باورهای مردم شام را خراب کرد، سی- چهل هزار نفر را به میدان صفین آورد. وقتی باور مردم کوفه عوض شد، به راحتی برای جنگ با پسر پیامبرصلی الله علیه واله وسلم به صحرای کربلا آمدند.

خداوند آرامش و شادی را در دو چیز قرار داده است: باور و خشنودی به قضای الهی.

از میان دو انگشت خود به آنها نشان داد. اگر حضرت این کار را در همان آغاز انجام می داد، در این صورت دیگر خیلی آسان و ساده بود که شخص بیاید و جان خود را فدا کند؛ چون دیده بود که چه کاخ و امکانات و نعمت هایی در بهشت دارد.

وجود مقدس سیدالشهداء علیه السلام باورها را تقویت کرد؛ خطبه خواند و از قرآن و سنت دلیل آورد تا باور ایجاد کند. همین کارها باعث شد روز عاشورا بیایند و برای سبقت گرفتن به شهادت التماس کنند.

مهم نیست. خیلی مهم نیست که نماز و روزه ات کامل باشد. مانند الآن که بعضی ها مرتكب انواع گناه می شود و می گوید: دلم پاک است ! هارون الرشید می گفت: «الارجاء دین الملوک»؛ دین مرجئه، دین پادشاهان است. این ها دقیقا در مقابل خوارج بودند که دین خشک و خشنی داشتند و برخی شان مرتکب یک گناه کبیره را کافر می دانستند. گروه دیگر قدریه بود.

محمد طیار می گوید: در میان این مکاتب فکری سرگردان مانده بودم و نمی دانستم کدام برحق است. شبی تا صبح نخوابیدم و مدام دعا می کردم. دقت کنید که دعا چگونه باور را تقویت می کند. یک توسل، یک زیارت مشهد، یک سلام به حضرت معصومه علیها السلام، باورساز می شود. ایجاد باور فقط با علم و دانش نیست؛ چون علمایی مانند بعلم باعورا و کعب بن ثور بودند که باور نداشتند. باورسازی راه معنوی هم دارد.

محمد طیار می گوید: تا صبح فکر کردم. صبح دیدم در خانه را می زنند. در را گشودم. دیدم آقایی آمده و می گوید: بیا که امام باقر علیه السلام با تو کار دارد.

خوشحال شدم. سریع لباس پوشیدم و خودم را به خانه امام باقر علیه السلام رساندم. تا نشستم حضرت فرمود:

«وَلَا إِلَى الْحَرُورِيَّةِ وَلَا إِلَى الزَّيْدِيَّةِ وَ لَكِنَّ إِلَيْنَا»؛(1)

نه نزد مرجئه، نه نزد قدریه ، نه نزد حروريه، نه نزد زیدیه، نزد هیچ یک از اینها نرو؛ بلکه نزد ما بیا.

من که اصلا نگفته بودم شب قبل در چه فکری بودم وتا صبح نخوابیدم،عرض کردم:

ص: 220

«أَشَهِدَ اِنْكِ حُجَّةَ اللهِ»؛

شهادت می دهم که تو حجت خدایی.

خیلی جالب است که بدانید این آدمی که در باورهایش دچار شک و تردید بود، به حدی در باورهایش قوی و محکم شد که شخصی می گوید:

در محضر امام صادق علیه السلام نشسته بودیم که مردی از اهالی شام وارد شد. مردم شام باورهایی ضعیف و غلط داشتند. بعضی هایشان نمی دانستند امیرمؤمنان على علیه السلام چه نسبتی با پیامبرصلی الله علیه واله وسلم دارد و داماد آن حضرت است.

آنها که با تفکراموی رشد کرده بودند، به سفاح، نخستین خلیفه عباسی، گفته بودند که ما خویشاوندی برای پیامبرصلی الله علیه واله وسلم جز امویان نمی شناسیم. اما همین افراد وقتی برای مراسم حج به مکه می آمدند و امامان ما را از نزدیک می دیدند و با آنها صحبت می کردند، متوجه غلط بودن باورهایشان می شدند.

مرد شامی به امام صادق علیه السلام گفت: می خواهم با شما مناظره کنم. حضرت فرمود: با شاگردانم مناظره کن. گفت: می خواهم در علم تجوید و قرائت قرآن مناظره کنم. حضرت فرمود: با حمران بن اعين بحث کن. گفت: می خواهم با خودتان مناظره کنم. حضرت فرمود: اگر حمران را شکست بدهی،مرا شکست داده ای.

مرد شامی در علم تجوید و قرائت با حمران مناظره کرد و مغلوب او شد. پس گفت: می خواهم در لغت مناظره کنم.

حضرت ابان بن تغلب را معرفی کرد و ابان او را شکست داد. گفت: می خواهم درباره جبر و اختیار بحث کنم.

حضرت فرمود: با محمد طیار بحث کن.

محمد طیار که تا چند سال قبل میان مکاتب فکری سرگردان بود، حالا با مرد شامی بحث کرد و او را شکست داد؛ باورهایش تا حدی قوی شده بود که با مخالفان بحث و مناظره می کرد. مرد شامی پس از مغلوب شدن در برابر محمد

ص: 221

طیار گفت: می خواهم درباره امامت بحث کنم. حضرت هشام بن حکم را معرفی کرد. هشام نیز بر او پیروز شد.

دنیا قابل اعتماد نیست؛ به آن دل نبستم. یقین یافتم که خداوند قضا و قدر بندگانش را مشخص می کند؛ دچار غم و غصه نشدم. اطمینان یافتم که دیگری روزی مرا نمی خورد؛ حرص نزدم.

نخوانید.

شیخ انصاری در را کتاب مکاسب می گوید: یکی از چیزایی که خرید و فروشش حرام است، کتب ضاله یعنی گمراه کننده است. امروز CD و شبكه ماهواره ای و سایت اینترنتی هم اگر گمراه کننده باشد، حکم همان کتاب ها را دارد.

شیخ انصاری می گوید: خرید کتب ضاله برای کسی جایز است که بتواند به شبهات و اشکالات پاسخ بدهد.

علامه امینی کتاب های مخالفان را می خرد و الغدیر می نویسد؛ این درست است.

میرحامد حسین هم همین کار را می کند و عبقات الانوار را می نویسد.

سید شرف الدين المراجعات مینویسد؛ اما جوانی که دیپلم دارد یا سال دوم دانشگاه است می تواند؟ کتاب ها و سخنرانی ها و مقالات گمراه کننده به سهولت در سایت ها دانلود می شود و جوان ها چندین ساعت وقت صرف آن می کنند. باید حواس آدم جمع باشد چه می خواند و چه می شنود.

3. «وَ لَيْسَ لَكَ أَنَّ تَسَمُّعَ مَا شِئْتُ»؛(1) هرکس هرچیزی می گوید گوش نده.

4.گوش باید « واعيه» باشد یعنی حرف حق را بشنود و بپذیرد. نباید غیبت و

ص: 224

تهمت و موسیقی به این گوش بخورد.

امام سجاد علیه السلام فرمود: می دانی چرا نباید هر چیزی را نشنوی ؟ چون خدا در قرآن می فرماید:

«وإن السمع والبصر والفؤاد كل أولئك كان عنه مسؤولا»(1)

چرا که گوش و چشم و دل ، همه مسئولند.

درباره گوش و چشم و دل پرسش خواهد شد.

شما هم اگر مشکلی دارید، ببینید کدام صفت باطل اخلاقی در وجود شماست که باعث این غم و اندوه شده . پیامبر صلی الله علیه واله وسلم فرمود:

«مِنْ نَظَرٍ إِلَى مَا فِي أَيْدِي النَّاسِ طَالَ حُزْنِهِ»؛(1)

کسی که نگاهش به دارایی دیگران باشد، حزنش طولانی است.

کسانی که چشم و هم چشمی می کنند، کسانی که حسادت دارند، کسانی که کینه دارند، همیشه محزون اند.

رو خویش رو صد آب شوی از کینه ها *** وانگه شراب عشق را پیمانه شو پیمانه شو

شادابی و نشاط در پرتو همین دو عاملی است که بیان کردم: تقویت باورها و اصلاح ساختار اخلاقی. حالا با همین معیار به شهدای کربلا نگاه کنید؛ چرا این قدر شاداب اند؟ چرا این قدر با نشاط اند؟

دشمن نجات دهند. «فَجَاءَ عَبَّاسُ بْن علی وَ اِسْتَنْقَذَهُمْ»؛ به ناگاه عباس فرزند رشید امیرمؤمنان علیه السلام آمد و آنان را نجات داد.

بیشتر شنیده ایم که حضرت عباس علیه السلام در کربلا کاری نکرد و تنها برای آوردن آب رفت؛ اما این طور نیست. ایشان بارها به میدان رفت و اصحاب را از خطر نجات داد. در این جا نیز نوشته اند: وقتی عباس حمله کرد، آن سيصد- چهارصد نفر همگی گریختند.

عمر بن خالد و همراهانش از حلقه محاصره بیرون آمدند و پس از آن که به خدمت امام حسین علیه السلام رفتند و عرض سلام کردند، دوباره به میدان بازگشتند. آنها با رشادت و شجاعت جنگیدند و سرانجام به شهادت رسیدند.(1)

این شجاعت و شادابی از کجا پیدا می شود؟ عرض کردم که امام حسين علیه السلام باور آنان را تقویت کرده بود. البته از اول به آنها معجزه نشان نداد. ابتدا با سخن و کلام و استدلال شروع کرد و در شب عاشورا هم بی مقدمه معجزه نشان نداد. وقتی سخنرانی حضرت تمام شد، یکی از اصحاب گفت: اگر هفتاد بار کشته شویم، در کنار شما می مانیم. دیگری گفت: تا در مقابل شما کشته نشویم نمی رویم . در این لحظه بود که حضرت فرمود: حالا جایگاهتان در بهشت را ببینید.(2)

يقين و باور قوی اصحاب حضرت، پیش از دیدن بهشت و جایگاه خود شکل گرفته بود. امام باور آنان را تقویت کرده بود.

باشید. اگر شاداب بودید، بدنتان سالم می ماند، تفکرتان قوی می شود، یادگیری و بازدهی تان بیشتر می شود، قدرت تعاملتان بیشتر می شود، راحت تر با مشکلات کنار می آیید و مشکلات برایتان آسان می شود. آسان شدن سختی ها در پرتو تقویت باورها و اصلاح نفس است.

ص: 228

اردوگاه و دو سپاه هویداست.

یکی از ویژگی های یاران اباعبدالله علیه السلام این بود که دشمن را به درستی شناخته بودند؛ هم خود دشمن را، هم ویژگی هایش را و هم ترفندهایش را.

اگر ما دشمن را خوب نشناسیم ممکن است او را دوست تلقی کنیم. بسیاری از انحرافات جامعه امروزیمان، ناشی از همین مشکل است که دشمن، دوست پنداشته می شود، خطا، ثواب دانسته می شود، کژی، راستی دیده می شود و ... به همین علت دشمن شناسی اهمیت دو چندان دارد.

زمانی که حسین علیه السلام را دیدم به یاد پیامبر خدا صلی الله علیه واله وسلم افتادم،

«وَعَرَفَتْ مَا يَقْدَمُ عَلِيُّهُ مِنْ عَدُوِّهِ»؛(1)

و فهمیدم دشمن به چه علت بر او ایراد می گیرد.

نکته مورد نظر ما همین جمله است. زهير علت دشمنی دشمن امام حسین علیه السلام را می داند و به همین دلیل از او دوری می کند و با آن می جنگد.

ابو ثمامه عرض کرد: آری، «شراهل الأرض»؛ شرورترین آدم در میان مردم دنیاست.(1)

از این جمله معلوم می شود که ابوثمامه كثير را خوب می شناخت. اصحاب امام حسین علیه السلام دشمن را به خوبی می شناختند. خود حضرت نیز صفات سپاه دشمن را در سخنرانی هایش بیان کرد: شما حدود الهی را تعطیل کردید، شما فساد را آشکار کردید و شما لقمه حرام خورده اید.

غذای دشمنان مرا نخورید.

شاید منظور از غذای دشمن همین شراب و گوشت خوک باشد؛ یانه، با نگاهی بازتر، غذایی که رنگ و بوی دشمن را دارد و دشمن آن را تبلیغ می کند.

می کنند. در پوشش هیئت و مذهب، ریشه دین را می زنند. به اسم جلسات عرفانی و معنوی، جوان ها را به سوی بی نمازی می برند و آنان را به انحطاط فکری می کشانند.

نگو بابا! حالا این که چیزی نیست، یک لحظه است؛ یک جرعه است، یک نخ است، یک جلسه است؛ با یک بار که آدم اعتیاد نمی گیرد، با یک نگاه که مبتلا نمی شود، با یک جلسه که گرفتار نمی شود.

نگو عروسی است و یک شب، هزار شب نمی شود. نگو چهار تا تار مو بیرون باشد که به جایی لطمه نمی زند. نه، دشمن با همان چهار تار مو وارد می شود و بی حجابت می کند. با همان یک نخ وارد می شود و معتادت می کند. با همان یک شبهه وارد می شود و بی ایمانت می کند. من خیلی تأسف می خورم که بعضیها زنگ می زنند و می گویند فرزندمان اهل هیئت و مسجد و مذهب بوده، حالا که بزرگتر شده دیگرنه نماز می خواند، نه روزه می گیرد و نه هیئت می رود. دشمن را کوچک نشمارید.

او فرمود رهایش کند.(1)

پیامبر اسلام صلی الله علیه واله وسلم نیز نتوانست عمويش ابولهب را مسلمان کند. توقع نداشته باشید همه اصلاح شوند. پیامبر خدا صلی الله علیه واله وسلم فرمود: من مبلغ هستم یعنی پیام خدا را می رسانم؛(2)یكی ابولهب می شود و دیگری، ابوذر، خداوند در اواخر سوره توبه می فرماید:

«وَمَا كَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ»(3)

وقتی برای ابراهیم روشن شد که عمویش دشمن خداست ، از او بیزاری جست.

با تمام اهمیتی که صله رحم دارد، خدا آیه نازل می کند و پیامبرصلی الله علیه واله وسلم آن را بازگو می کند که: «تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ»(4)

دستان ابولب بریده باد!

مسامحه و مدارا با دشمن جایز نیست. جلوی نظام ایستاده، جلوی دین و مذهب ایستاده ، باید مثل حضرت عباس علیه السلام محکم باشی و بگویی لعنت خدا بر توباد! مگر ابوالفضل امان نامه دشمن را رد نکرد؟ سوره تغابن را نگاه کنید. می فرماید:

«إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَكُمْ»(5)

برخی از همسران و فرزندانتان دشمن شما هستند.

ص: 236

بود. معاویه او را دستگیر کرد و به او گفت: تو از مایی؛ چرا از على علیه السلام دفاع می کنی؟ چرا ما را رها کردی؟ علی علیه السلام پدرت را کشته؛ تودر سپاهش چه می کنی؟!

محمد پاسخ داد: معاویه! نگاهی به اطرافیان توانداختم و نگاهی به اطرافیان على علیه السلام. دیدم هرچه مؤمن و متدین است برگرد على علیه السلام است. اویس، عمار، هاشم بن مرقال و ... اما دیدم هر چه آدم بد سابقه و فاسد و رانده شده از سوی پیامبرصلی الله علیه واله وسلم است برگرد توست: ولید، مروان، عمروبن عاص و ...

جوانها! دشمن را دوست نپندارید، به هرندایی توجه نکنید. برائت و دشمن شناسی، مکمل ولایت است.

اول باید ببینیم اسیر دشمن درونی هستیم یا نه، سپس به سراغ دشمن بیرونی برویم. دشمن درونی کیست؟ علاوه بر شهوت و غضب ، دشمن های درونی دیگری نیز در مقابل انسان صف کشیده اند؛ مثلا:

نفس، انسان را به گناه و پلیدی فرمان می دهد. ارتکاب گناه لذت بخش است. شیطان گناه را زیبا جلوه می دهد و تحریک و تشویق می کند:

«وَقَالَ الشَّيْطَانُ لَمَّا قُضِيَ الْأَمْرُ إِنَّ اللَّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدْتُكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ ۖ وَمَا كَانَ لِيَ عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطَانٍ إِلَّا أَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي»(1)؛

و شیطان، هنگامی که کار تمام می شود، می گوید: «خداوند به شما وعده حق داد؛ و من به شما وعده (باطل) دادم، و تخلف کردم! من بر شما تسلطی نداشتم، جز اینکه دعوتتان کردم و شما دعوت مرا پذیرفتید.

بندگی خدا هزینه و دقت و سعی و تلاشی را لازم دارد ولی بندگی شیطان بسیار راحت است. اگر انسان شیرینی عبادت خداوند را احساس کند تمام سختی های بندگی خدا برای او آسان می شود: صداقت، لقمه حلال خوردن، نماز صبح اول وقت خواندن، نگاه حرام نداشتن و عبادت برای برخی کسالت آور است. صداقت داشتن، لقمه حلال خوردن و نگاه حرام نداشتن مشکل است. به همین دلیل است که پیامبر صلی الله علیه واله وسلم فرمود: دنیا زندان مؤمن و بهشت کافر است.(2)به مؤمن می گویند نبین، نخور، نگو؛ اما کافر هر چه بخواهد می خورد، می گوید و می بیند.

امیرمؤمنان علی علیه السلام در نامه ای به محمد بن ابی بکر نوشت: رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم به من فرمود: یا علی! من از مؤمن و کافربرتونمی ترسم. مؤمن تو را دوست دارد. کافرهم موضعش روشن است: تو را قبول ندارد. اما از منافق بر تو می ترسم.(1)

قرآن به پیامبر صلی الله علیه واله وسلم می فرماید: اگر هفتاد بار برای منافقان استغفار کنی، قبول نمی شود. البته تازمانی که منافق باشد؛ اگر توبه کرد، موضوع فرق می کند. بیش از سیصد آیه در قرآن و هم چنین یک سورۂ مستقل درباره منافقان است. بنابراین کسی دوست ندارد صفات نفاق در او باشد و نامش در لیست منافقان نوشته شود. منافق در پایین ترین طبقه جهنم است.

به خانه مردم و ...

شماست. تفاوت ابوذر و ابولهب در چهره هایشان نیست، در صفاتشان است. ابوذر راست گواست و وفای به عهد دارد؛ چون پیرو رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم است ابولهب دروغ گوو خائن است؛ چون پیامبرصلی الله علیه واله وسلم را قبول ندارد.

بنابراین دشمن شناسی یعنی صفات دشمن را بشناسیم و از آنها دوری کنیم. انسان های موفق افرادی هستند که علاوه بر خیرشناسی، شر را هم بشناسند. اهل خیرو اهل شر را تفکیک کنند و در برابر دشمن موضع بگیرند.

ص: 245

ص: 246

اگر شما به مراکز شیمی درمانی، مراکز دیالیزم، بیمارستان ها و ... سر بزنید و آن کسانی که عافیت را از دست داده اند ببینید، آنها می توانند به شما بگویند که عافیت یعنی چه. کسی که دوران جوانی را پشت سر گذاشته یا تندرستی اش را از دست داده است، قدر آن را می داند؛ اما چه فایده ؟ جوانی که دیگر هرگز برنمیگردد و تندرستی فقط گاهی برگشت پذیر است.

«مِنْ غُلْبِ هَوَاِهِ عَلَى عَقْلِهِ ؛ ظَهَرَتْ عَلَيْهِ الْفَضَائِحَ»؛(1)

کسی که هوای نفسش بر عقلش غلبه کند، رسواست.

مردم دو دسته اند: 1- مفلح (رستگار)، 2- مفتضح (رسوا). آنکه حاکمیت بر شهوت و هوای نفس را به عقل خود می سپارد مفلح است و آن که حاکمیت بر عقل را به هوای نفس می دهد مفتضح است. جوانی که شهوتش را کنترل کند جوان واقعی است. در چنین جامعه ای با این شبکه های ماهواره ای و سایت های اینترنتی، عدم رعایتحجاب از سوی برخی خانم ها و ... واقعا کنترل هوای نفس سخت است.

اما جوان! می دانی چه چیزی تو را به مقام فرشتگان می رساند؟

چرا دخترهایتان بی چادر می شوند و شما هیچ واکنشی نشان نمیدهید؟

حجاب زن باعث می شود مردان هرزه متعرضش نشوند.

مایکل کوک، نویسنده ای آمریکایی و غیر مسلمان است که کتاب بسیار جالبی به نام امر به معروف و نهی از منکر دارد. جای تعجب است که یک غیر مسلمان درباره یک اصطلاح اسلامی کتاب بنویسد. وی درباره انگیزه اش از نوشتن این کتاب می گوید: روزی در ایستگاه قطار شیکاگو دیدم جوانی به سوی دختری جوان حمله ور شد و با تهدید چاقو به او تعرض کرد. در این حال هیچ کس واکنش نشان نداد. همه نگاه می کردند و رد می شدند. با دیدن این صحنه، به ذهنم رسید که آیا در ادیان مختلف، هیچ تعریف و راهکاری برای پیشگیری از چنین جنایتی نیست؟ آیا گفته نشده که در چنین وضعیتی، حاضران باید چه واکنشی نشان دهند؟ آیا تک تک افراد باید بگویند به من ربطی ندارد و بگذرند؟

مایکل کوک می گوید: رفتم و گشتم؛ دیدم در قرآن مسلمانان از امربه معروف و نهی از منکر گفته شده است.

این نویسنده تحقیق بسیار گسترده ای در این موضوع کرده است و کلمات و فتاوای علمای فرق گوناگون اسلامی را دیده است؛ حتی گفته های علمای شیعه را. این کتاب به فارسی نیز ترجمه شده و انتشارات آستان قدس آن را چاپ و منتشر کرده است.

در صدر اسلام، مردی همراه دخترش به مکه آمده بود. دختر، حجاب درست و حسابی نداشت. ناگهان شخصی به این مرد حمله کرد و او را به گوشه ای انداخت و دختر را با خود برد.

مرد که برای کار تجاری به مکه آمده بود و حالا دخترش را ربوده بودند، فریاد زد: کمک ! کمک! در آن زمان، تعدادی از مردم مکه، پیمان ویژه ای با هم بسته

ص: 251

بودند که اگر به مظلومی تعرض شد از او دفاع کنند. نام این پیمان حلف الفضول بود. پیامبر خدا صلی الله علیه واله وسلم همواره افتخار می کرد که در این پیمان شرکت داشت. خلاصه، جوانان ریختند و دختر را از چنگ آن ظالم نجات دادند.

پرسش من این است: چه چیزی باعث می شود چنین اتفاقی در جامعه رخ دهد؟ و اگر آن پیمان نبود، چه بر سر آن دختر می آمد؟

این نتیجه طوفان غرایز و شهوت هاست که گاهی جنگ به پا کرده .

بالاخره جوانی که نماز می خواند کنترل غرایزش قوی تر است. او که وضو می گیرد و در پیشگاه خدا سر به سجده می گذارد، مدیریتی نیز در زندگی خود دارد. به همین دلیل است که قرآن می فرماید: نماز را تباه و از شهوات پیروی می کنند، آنگاه به گمراهی کشیده می شوند.

خدا صلی الله علیه واله وسلم به تعدادی کودک نگاه کرد و فرمود:

«وَيْلٌ ولاوِلادٍ آخِرِ المزمانِ مِن آبَائِهِمْ»؛

وای بر فرزندان آخرالزمان از دست پدرانشان!

یکی گفت:

«یَا رَسُولَ اللهِ مِنْ آبَائِهم الْمُشْرِكِينَ»؛

یا رسول الله! از دست پدران مشركشان؟

حضرت فرمود: نه،

«مِنْ آبَائِهم الْمُؤْمِنِينَ»؛(1)

از دست پدران مؤمنشان که دین را به آنها نمی آموزند.

واقعا هم همین طور است. آن قدر که به نمره های فرزندش حساس است، اصلا برایش اهمیت ندارد که نماز صبح خواب بماند یا نه! نماز ظهر به مسجد برود یا نه ! این خیلی خطرناک است.

خداوند پاداش 99 صدیق را به او اعطا می کند.

برایتان گفتم که چه کسانی صدیق هستند. در روایتی دیگر پیامبر صلی الله علیه واله وسلم فرمود:

«كَفَضْلِ اَلشَّابِّ اَلْعَابِدِ اَلَّذِي يُعْبَدُ فِي صِبَاهُ»؛

جوانی که عبادت می کند، نماز و قرآن می خواند، برتری اش بر پیرمردها،

«كَفَضْلِ اَلْمُرْسَلِينَ عَلَى سَايِرِ اَلنَّاسِ»؛(1)

مانند برتری پیامبران بر مردمان دیگر است.

جوان ! بیمار نشو؛ بیدار باش. اسیر هوا نشو؛ امیر باش. على علیه السلام مي فرمود:

«کم مِنْ عَقْلِيِّ أَسيرِ عِنْدَ هُؤَى أَميرٌ»؛(2)

چه بسا عقلی که تحت فرمان هوای نفسی که فرماندهی می کند، اسیرشده است.

کسی که در جوانی عبادت کند، خداوند به او حکمت می آموزد. می دانید حکمت یعنی چه؟ یعنی قدرت تشخیص و فهم؛ همانی که خداوند به داوود و لقمان داد. حکمت، خیلی با ارزش است. در زیارت جامعه، به ائمه می گوییم: شما معدن حکمت هستید. حکمت همانی است که پیامبران برای آموزشش به مردم آمده اند:

«وَهُوَ الَّذِي بَعْثٍ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهُمْ آياته ويزکیهم وَيَعْلَمُهُمِ الْكِتَابِ وَالْحُكْمَةِ»(3)

و کسی است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولی از خودشان

ص: 255

برانگیخت که آیاتش را بر آنها می خواند و آنها را تزکیه می کند و به آنان کتاب (قرآن) و حکمت می آموزد.

پیامبر صلی الله علیه واله وسلم فرمود:

«مِنْ أَحْسَنَ عِبَادَةَ اللهِ فِي شَيْبَتِهِ لَقَاهُ اللهُ الْحِكْمَةَ عِنْدَ شَيْبَتِه»(1)

کسی که در جوانی خداوند را به خوبی عبادت کند، خدا در پیری به او حکمت و قدرت فهم می دهد.

اگر می بینید برخی مراجع تقلید در سن 90 سالگی هنوز می توانند درسهای سنگین خارج فقه و اصول را اداره کنند و حافظه قوی دارند، آنها یک شبه این قدرت را به دست نیاورده اند. باید دید جوانی خود را چگونه گذرانده اند.

مستبصر شد و اعتقادات باطلش را کنار گذاشت. او تا جایی پیشرفت کرد که در مجلسی، هارون الرشید به جعفر برمکی گفت: دلم می خواهد متکلمین باهم بحث کنند. متکلمین به کسانی می گویند که در مسائل اعتقادی از قدرت بحث بالایی برخوردارند. علم اعتقادات را نیز علم کلام می گویند.

هارون گفت: دلم می خواهد متکلمین با هم بحث کنند که آیا علی بن ابی طالب على علیه السلام برخلفای سه گانه برتری دارد یا آنها برتر از علی علیه السلام هستند؟ تو متکلمان را دعوت کن. من هم در پشت پرده می نشینم و مباحثه آنان را می شنوم .

جعفر برمکی، وزیرهارون الرشید، بزرگان فرقه های مختلف اسلامی را دعوت کرد. هشام بن حکم را نیز دعوت کرد. در آن مجلس، هشام آن قدر زیبا بحث کرد و برتری امیرمؤمنان على علیه السلام بر خلفای سه گانه را چنان از قرآن و روایات نبوی به اثبات رساند که خودش می گوید: ناگهان دیدم پرده تکان می خورد. فهمیدم هارون الرشید در پشت پرده است. هشام بی درنگ مجلس را ترک کرده، بر اسبش نشست و رفت.

وقتی هارون از پشت پرده بیرون آمد، گفت: زبان این آدم برایم خطرناک تر از هزار شمشیر است. او را بگیرید و اعدام کنید.

سپس مأموران حکومتی را فرستاد تا هشام را دستگیر کنند. اما هشام گریخته بود و آنها نتوانستند دستگیرش کنند.

امام صادق علیه السلام همیشه هشام را در صدر مجلس خود می نشاند. او مناظرات کلامی فراوانی با ابوشاكر و رؤسای مذاهب اسلامی دارد.

مشهور است. او در خاندانی رشد کرد که همه افراد خانواده ، فاسق و ظالم بودند. وقتی پدرش یزید به درک واصل شد، او را خليفه نامیدند و بر تخت نشاندند. معاویه صغير تنها چهل روز حکومت کرد. روزی دستور داد همگان در مسجد شام جمع شوند. او در شهری که کانون اصلی تبلیغات ضد امیرمؤمنان و اهل بیت علیهم السلام بود، بر منبر نشست و گفت:

ای مردم! جدم معاوية بن ابی سفیان اشتباه کرد و خلافت حق علی بن ابیطالب علیه السلام بود. پدرم یزید نیز اشتباه کرد و کشتن حسين علیه السلام اشتباه بود، شکستنحرمت اهل بیتش اشتباه بود و ...

مادر معاویة صغیر که در مجلس حضور داشت از پای منبر بلند شد و گفت: کاش سقط شده بودی و به دنیا نمی آمدی تا امروز دودمان ما را اینگونه به باد ندهی.

معاویه صغیر گفت: مادر! کاش همین طور که تو می گویی بود و من پسریزید نمی شدم.(1)

سپس از منبرپایین آمد و در همان شب از دنیا رفت. علت مرگش در تاریخ ثبت نشده ولی احتمال داده اند مسمومش کردند و کشتند.

نماز او را مروان خبیث خواند. در آن زمان هرکس بر بدن خلیفه نماز می خواند، خليفه بعدی می شد. چند نفر آمدند بر جنازه معاویه صغیر نماز بخوانند اما مروان بن حکم همه را کنار زد و خودش جلو ایستاد. بدین ترتیب حکومت از آل معاويه به آل مروان رسید.

خداوند آقای فلسفی را رحمت کند! ایشان یک کتاب دو جلدی به نام جوان

ص: 258

دارد که بسیار زیبا و آموزنده است. در این کتاب، پس از نقل داستان معاویه صغير می نویسد: پس از مرگ وی تحقیق کردند و دیدند در کودکی معلمی داشته است که دوستدار اهل بیت علیهم السلام بود. او فرزند یزید را اینگونه تربیت کرد.

در مقابل غاصبان خلافت ایستاد. این، اثر تربیت در جوانی است.

3. «و فقد الأحبة»؛(1) از دست دادن دوستان. رفيق خیلی خوب است؛ اما نه از آن رفیق هایی که قرآن می فرماید: برخی در قیامت می گویند:

«يَا وَيْلَتَىٰ لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا»(2)؛

ای کاش با فلانی دوست نمیشدم!

بنده مقاله ای با نام آسیب شناسی دوستی نوشته ام. در آنجا آسیب های دوستی را بیان کردم که اگر دوست به دوست بدگمان باشد یا خیانت کند یا بخواهد از او بهره کشی کند، چه آسیب هایی به بار می آورد.

انتشارات دارالحدیث نیز کتاب ارزنده ای به نام دوستی در قرآن و حدیث چاپ کرده است که به فارسی هم ترجمه شده. در این کتاب، آداب دوستی،آفات دوستی، انواع دوست، دوست های خوب، دوست های بد، حقوق دوست به گردن دوست و ... همه را از آیات و روایات آورده اند.

در برخی روایات، تاسی حق برای دوست بر گردن دوست شمرده شده . این که دوست آن چه برای خود می پسندد برای دوستش نیز بپسندد، بدبینی ایجاد نکند، دوستی عامل انحراف نشود و ...

ص: 262

برای رسیدن به این هدف، فعالیت هایی انجام می دهد. مجموعه این فعالیت ها را همت می نامند. از این رو اگر هدفش پایین باشد همتش نیز پایین است؛ اگر هدف متوسط باشد همت نیز متوسط است و اگر هدف عالی باشد همت نیز عالی است. مثالی برای انواع هدف و همت بزنم.

یک دانشجو با چه هدفی درس می خواند؟ یکی ممکن است بگوید من از درس و دانشگاه خوشم نمی آید اما از ترس پدرم درس می خوانم؛ برای این که پدرم به من گیر ندهد به دانشگاه می روم و وقت می گذرانم. این یک هدف ساده و سست است؛ همتش نیز کوتاه و کم است. چنین دانشجویی انگیزه تلاش کردن ندارد و هدفش بسیار ابتدایی است.

دانشجویی دیگر ممکن است بگوید هدفم این است که مدرکی بگیرم تا درجایی استخدام شوم و حقوق بگیرم. هدف من از درس خواندن، هدف اقتصادی است: مدرک و حقوق. همت این فرد نیز به اندازه هدفش است. او برای نمره بیست گرفتن و مقام آوردن در المپیاد زحمت نمی کشد. می گوید لیسانسم را بگیرم تا در جایی استخدام شوم . همت او تا همین حد است.

اما یکی می گوید: نه، من درس را دوست دارم. اصلا کاری به مسئله اشتغال ندارم، ممکن است شغل آزاد انتخاب کنم. من می خواهم فهم و درک و بینشم بالا برود. همت وهدف این دانشجو بالاتر از آن دو نفر قبلی است. او عمیق تردرس می خواند و تلاش می کند؛ چون هدفش عالی تر است.

ممکن است دیگری بگوید: درس خواندن ثواب است و فرشته ها پر و بالشان را زیر پای طالب علم پهن می کنند. خداوند در قرآن کریم بیش از هفتصد بار کلمه علم را به کار برده است. قرآن به ما می گوید: بصیرت داشته باشید! من درس می خوانم برای ثواب، برای فهم دین و برای این که بتوانم خداوند را بهتر عبادت

ص: 264

کنم. هر چه هدف بالاتر باشد همت عالی تر است.

می میریم. قرآن می فرماید:

«إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى»(1)

آنها جوان مردانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند و ما به آنها کمک کردیم و راه هدایت را نشانشان دادیم.

آنان با وجود مقام و منزلت بالایی که در دربار پادشاه داشتند همه چیز را رهاکردند و از محیط کفر بیرون آمدند. این هم بلند است.

سفید شده بود. او به همین دلیل بیرون نمی آمد. بعضی ها هم به او زخم زبان می زدند و می گفتند: چه گناهی کرده که این طور شده است؟ این زخم زبان آدم را آتش می زند. مگر هر کس مریض می شود گناه کار است؟ یک وقت مال آدم را می برند و آدم کلی غصه می خورد. اما کسی می آید و می گوید: ببینید مالش را از چه راهی به دست آورده بود که دزدیدند. این آدم را بیشتر می سوزاند.

امام صادق علیه السلام ديد يونس بن عمار دچار خود کم بینی شده و در خانه نشسته است و بیرون نمی آید. می دانید به او چه فرمود؟ فرمود: یونس! مؤمن آل فرعون که برای حضرت موسی تبلیغ می کرد، انگشتان دستش به هم چسبیده بود.

امام صادق علیه السلام فرمود: ایشان جلو مردم می آمد و تبلیغ می کرد. این طور نبود که دستش را مخفی کند؛ بلکه جلو مردم می آمد و دستش را حرکت می داد و همه هم می دیدند. حالا تویک بیماری گرفته ای نبایداحساس کم بینی وضعف کنی.(1)

هرکسی یک طوری است: یکی بلند و یکی کوتاه، یکی زیبا و یکی زشت، یکی معیوب و یکی سالم و ... ممکن است خداوند هر کسی را یک جوری قرار داده باشد که اینها نباید باعث خود کم بینی و سستی در انسان شود.

بود. حی بن اخطب آدم خبیثی بود و در جنگ با مسلمانان کشته شد. به صفيه زخم زبان می زدند و او را یهودی زاده می نامیدند.

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه واله وسلم به همسرش فرمود: از این به بعد بگو پدر من هارون است، عمویم موسی است و شوهرم رسول الله صلی الله علیه واله وسلم است.(1)

درست است که پدر صفیة، حی بن اخطب یهودی بود، اما الآن همسر پیامبرصلی الله علیه واله وسلم است.

عرض کردند: او نماینده ماست! هشام عصبانی شد و خطاب به نوجوان گفت: چه می گویی؟ گفت: جناب خلیفه! سال اولی که قحطی آمد، چربی های بدن ما آب شد، سال دوم گوشت های بدن ما آب شد، امسال دارد استخوانهای ماپوک می شود.

جناب خلیفه! این اموالی که پیش شماست سه حالت دارد: یا مال خداست یا مال مردم یا مال خودت. اگر مال خداست پیش تو چه کار می کند؟ به ما بده تا استفاده کنیم. اگر مال مردم است ما جزو این مردم هستیم و اگر مال خودت است انفاق کن!

هشام مات و مبهوت ماند و به اطرافیان گفت: این جوان راه را بر من بست و صد هزار دینار به این هیئت کمک کرد و به طور خصوصی ده هزار دینار به آن جوان داد.

جوانها! خودکم بینی نمی گذارد انسان به جایی برسد. هیچگاه مؤمن حق ندارد خودش را ذلیل کند.

امام صادق علیه السلام فرمود:

«لَا يَنْبَغِي للممُؤمن أَنْ يُذِلَّ نَفْسُهُ»؛(1)

برای مؤمن سزاوار نیست که خودش را خوار و ذلیل کند.

خودکم بینی مانع از همت عالی است.

می دانید به موسی چه می گفتند؟ می گفتند: موسی خودت با خدا دوتایی حمله کنید دشمن را از بین ببرید.(1)وقتی کار تمام شد ما می آییم. خوب خیلی زحمت می کشید. این راحت طلبی است. راحت طلبی مانع همت بلند است.

تو اگر توبه کردی شب تاسوعا، ابا الفضل العباس علیه السلام را واسطه کردی، اشکی از گوشه چشمت جاری شد، شور گرفتی اما شور را مقدمۂ شعور قرار دادی، احساس گرفتی اما مقدمه رشد قرار دادی، توبه کردی، می گوید من جبران می کنم. پیرمردهایش را قبول کردم تو که جوانی، حالا یک جوانی کردی، خطایی کردی، اشتباهی کردی، من می بخشم.

خدا خودش می پوشاند:«يا مَنِ اَظْهَرَ اَلْجَمِيلَ وَسَتَرَاَلْقَبِيحَ يَا مَنْ لَنْ يُوَاخِذَ بِالْجَرِيرَةِ»(1)

«كَمْ مِنْ قَبِيحٍ سَتَرْتَهُ»؛(2)

«وَأَلَم يَأنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أن تَخْشَعُ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اَللَّهِ»(1)

آیا وقت آن نرسیده است که دل های مؤمنان در برابر ذکر خدا و آن چه از حق نازل کرده است خاشع گردد؟! ای گنهکاران ، بس است، دست بردارید! اشکش جاری شد، عوض شد و معلم اخلاق شد!(2)درس می گفت: هارون الرشید در درس اخلاقش شرکت می کرد و او را به گریه وا می داشت. شاگردانش مثل باران اشک می ریختند.

مرتکب شده اید از رحمت خداوند مأيوس نشوید و توبه کنید.

از راه دور حضرت یعقوب می فرمود: بوی یوسف را استشمام می کنم. حضرت يوسف علیه السلام عطر که نزده بود. هجده روز بين يوسف و يعقوب فاصله بود، آن موقع فاصله را به روز می گفتند.

از مدینه پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم می فرمود: از سوی یمن بوی خوش می آید، بوی رحمانی می آید، بوی که بود؟ اویس قرنی.(1)

برخی برای فرافکنی می گویند: آقا امامها معصوم بودند ما که معصوم نیستیم، ما کجا و آنها کجا؟ اینها همه بهانه جویی است. عزیز من! سلمان اهل کجاست؟ اهل ایران، سلمان سابقه سیادت دارد؟ سلمان از بنی هاشم است؟ سلمان اجدادش مسلمانند؟ هیچ کدام از اینها نیست، این قدر رشد کرده که شده: «مِنَّا أَهْلَ اَلْبَيْتِ»؛(2)از اهل بیت. پسر نوح هم این قدر تنزل کرده که شد:

«وَانَهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ»:(3)

یعنی از اهل خانواة نوح نیست.

امام صادق علیه السلام فرمود: به لقمان گفتند: تو چرا لقمان شدی ؟ چهره ات که سیاهست، بگوییم تیپ بالایی داشتی، بگوییم مثلا تو پول زیادی داشتی، حسب و نسب معروفی داشتی؟

گفت: نه، من شکم و کلام و چشمم را کنترل کردم به اینجا رسیدم.

رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم به قبرستانی رفت کنار یک قبری ایستاد، فرمود: صاحب این قبر را دارند عذاب می کنند، آتش از قبرش بلند است! گفتند: یا رسول الله ! نمی شود که ما هم ببینیم؟ فقط شما می بینید؟

ص: 276

فرمود: چرا نمی شود؟ اگر شیطان بردل شما حاکم نمی شد:

«لَرَأَيْتُمْ مَا أَرَى»؛(1)

هر چه من می بینم شما هم می دیدید.

نبوت و امامت خاص است ولی روایت داریم: جوانها، این را برای شما می خوانم، اگر یک جوان شهوتش تحریک شد، خودش را کنترل کرد، عفت ورزید، خدا او را به مقام فرشتگان می رساند.(2)

بحثم را جمع کنم، چرا احساس اهمال و سستی می کنیم؟ چرا کم همتیم؟ چهار عامل ذکر شد: 1- خودکم بینی، 2- راحت طلبی، 3- نامیدی، 4- بهانه جویی.

ص: 277

ص: 278

ص: 280

به خاطر شماست که این عالم سراپا است و قوام دارد. کما این که ممکن است شما به خاطر یک شخصی که دوستش داری به یک مجموعه ای خدمت کنی، یک گروهی را غذا بدهی به خاطر دو نفر که در آن محله عزیز هستند.

خدا خالق ما است هرکه بگوید دیگری خالق ما است این کفر است ولی همین خدا یک کمی از این خلقت را در اختیار حضرت عیسی علیه السلام قرار می دهد: حضرت عیسی علیه السلام مرده را زنده می کند، با گل شکل پرنده درست می کرد و بعد به آن می دمید و پرنده پرواز می کرد. می گفت: من دارم برای شما خلق می کنم ولی به اجازه خدا.

پس شفاعت دو نوع است: گاهی در همین دنیا است. فرشته ها و ائمه علیهم السلام شفیع هستند. گاهی خود ما شفیع می شویم. امام صادق علیه السلام فرمود:

«اَلشِّفَاعَهِ زَكَاةُ اَلْجَاهِ»؛(1)

وساطت (برای درست کردن کار مردم) زکات جاه و مقام است.

هرچیزی زکاتی دارد، اگر کسی در جامعه آبرو و اعتبار دارد، زکاتش این است که شفيع بشود. مثلا: دختر و پسری می خواهند ازدواج کنند ایشان واسطه ازدواج شود. پیامبر صلی الله علیه واله وسلم فرمود:

«من أفضل الشفاعة أن تشفع بين اثنين في النكاح»؛(2)

بالاترین شفاعت این است که شما دو تا جوان را به هم برسانید و با هم ازدواج کنند.

ص: 283

«لَيْسَتْ مِنْ مَالِي وَ لَكِنَّ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ أَمَرَنِي»؛

این پول برای من نیست بلکه برای امام صادق علیه السلام است یک مقداری پول برای این طور مواقع نزد من گذاشته است و فرمود: اگر دیدی یک جایی دعوا با پول حل می شود از پول من بده تا دعوا سر نگیرد.(1) امیرالمؤمنین علیه السلام شب بیست و یکم به امام حسین و ابوالفضل امام حسن و بچه هایش علیهم السلام فرمود: فرزندان من! من کنار جدتان رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم بودم وقتی که جان می داد. جد شما به من فرمود: على جان!

«صُلَاَّحُ ذَاتُ الْبَيْنِ أَفَضْلٌ مِنْ عَامَّةَ الصَّلَاَةِ وَالصِّيَامِ»؛(2)

اگر کسی دو نفر را با هم آشتی بدهد از یک سال نماز و روزه بالاتر است.

پس شفاعت در دنیا هم داریم.

اما شفاعت در آخرت. وقتی می گوییم: «اَللَّهُمَّ اُرْزُقْنِي شَفَاعَةَ اَلْحُسَيْنِيِّ يَؤُمُّ اَلْؤُرُودَ»یعنی چه؟

2. «وَ الْمُسَاءلَةُ فِي الْقَبْرِ»؛ سؤال و جواب در قبر.

یکی بگوید من این را قبول ندارم چه کسی دیده است یا فیلم گرفته است؟روایات دارد و صریح قرآن است.

3. «وَ الشَّفَاعَةُ»؛(1)و شفاعت.

شفاعت فقط دست افراد نیست به اعمال هم است؛ یعنی انسان باید زمینه شفاعت را داشته باشد تا از او شفاعت کنند.

اباعبدالله علیه السلام حررا پذیرفت. مگر حرسابقه خوبی داشت؟ ولی ببینید چطور مورد شفاعت واقع شد.