تصریف الأفعال العربیه لطلاب العلوم الإسلامیة جلد 1

مشخصات کتاب

سرشناسه:ایرجی محمد علی

عنوان قراردادی:تصریف الأفعال العربیه لطلاب العلوم الإسلامیة

عنوان و نام پدیدآور:تصریف الأفعال العربیه لطلاب العلوم الإسلامیة / محمد علی ایرجی

ناشر: دیجیتالی / مرکز تحقیقات یارانه ای قائمیه اصفهان - 1399

تعداد جلد:3ج

موضوع: صرف - دستور زبان عربی

موضوع:زبان عربی -- صرف

ص: 1

اشاره

تصویر

تصویر

تصویر

فهرست مطالب

تاریخچة علم صرف.............. 2

راهنما............................. 9

نمودارهای آموزشی....................... 14

تصریف افعال ثلاثی مجرد

افعال سالم......................... 1

مضاعف.......................... 115

مثال........................ 130

اجوف............................... 162

ناقص........................................ 178

لفیف.............................................. 202

مهموز.................................. 223

انواع فعل از جهت حروف اصلی........ 279

ص: 1

تاریخچة علم صرف:

علم صرف در قرون اول هجری قمری داخل در علم نحو بوده است و از همان جهت که علمای آن زمان علم نحو را بر حرکات پایان کلمه می دیدند، اهمیت چندان زیادی به هیئت و ساختار کلمات نمی دادند. از علمای علم نحو در این زمان می توان عیسی بن عمرو ثقفی، ابوعمروبن العلاء، خلیل بن احمد بصری، ابوجعفر محمد بن الحسن رؤاسی و یونس را نام برد.

خلیل پس از آن که بیابان های حجاز و نجد و تهامه را به قصد نشست و برخاست با بادیه-نشینان و شنیدن سخنان آنها پیمود به بصره برگشت و هرآنچه را شنیده بود گرد آورد. خلیل اصول نحو را گرد آورد و شاخه هایش را جدا و هر یک را به تنة اصلی خود پیوند داد. او در پی دلیل آوردن برای احکام نحوی نیز برآمد و در این موضوع بر همة پیشینیان خود پیشی گرفت؛ جز این که او به جای تدوین کتابی در این زمینه، به املای مباحث خود به شاگردانش بسنده کرد.

از جمله کسانی که بیرق نحو بصره را در کنار خلیل به دوش می کشیدند یونس بود. یونس تنها به فراگیری نحو از استادش خلیل بسنده کرد و خود را وقف آموزش آن به دیگران نمود. رؤاسی کوفی، پیر نخستین طبقه نحویان کوفه، با خلیل و یونس هم عصر بود. وی پس از آن که به سان آن دو، نزد اساتید سومین طبقة بصره آموزش دید، آهنگ کوفه کرد و در آنجا اقامت گزید. رؤاسی چون دید عمویش، معاذ بن مسلم هراء (واضع علم صرف)(1) که از او مسن تر است به نحو سرگرم است خود به پژوهش و کاوش ژرف دربارة ساختار واژگان پرداخت. تا جایی که

ص: 2


1- لگام زبان ، 105

جنبة صرف بر او غلبه پیدا کرد. توجه داشته باشیم که کوفی ها بیش تر از نحو، به صرف اهتمام داشته و پیش از بصری ها بسیاری از قواعد آن را استنباط کرده بودند به گونه ای که تاریخ نگاران، کوفی ها را بنیان گذار دانش صرف دانسته اند، در حالی که صرف نزد بصری ها در درجة دوم مورد اهمیت قرار داشت.

نخستین کتابی که کوفی ها به آن توجه نشان دادند، کتاب الفصیل رؤاسی بود. در این میان کتاب سیبویه (الکتاب) شگفتی دانشمندان را برمی انگیزد و برای مدتی دراز دو فن صرف و نحو را در کنار هم قرار می دادند. کوفیان اگر چه کتابهایی در برخی باب های صرف نگاشتند، اما این ابواب هرگز به اندازه ای نرسید که صرف را شاخه ای جدا از نحو قرار دهد. رؤاسی کتاب التصغیر، کسائی کتاب المصادر، و فرّاء کتاب فعل و أفعل را تنها به موضوع صرف اختصاص دادند. پس از این نحات، اولین فردی که علم صرف را از علم نحو جدا کرد ابوعثمان مازنی بود. در این زمان علوم زبان عربی شاخه شاخه شد؛ برخی در علم صرف، برخی در علم نحو و یا برخی در هر دو فعالیت می کردند. اما در همین زمان نیز افرادی چون مبرّد همان شیوة قبل را پیشه کردند.(1)

سیرافی از علمای نحوی که به مکتب بصری هم گرایش دارد در مورد الکتاب می نویسد: ((کتاب سیبویه به خاطر شهرت و فضل او نزد نحویان عَلَم بود و وقتی در بصره گفته می شد: قَرَأَ فُلَانٌ الکِتَابَ، در می یافتند که کتاب سیبویه را خوانده است و وقتی گفته می شد: قَرَأَ نِصْفَ الکِتابِ بی هیچ شکی می فهمیدند که الکتاب سیبویه را خوانده است.))(2)

ص: 3


1- لگام زبان، 44،45،46،47،48،49،50 بصورت خلاصه .
2- أخبار النحویین و البصریین از سیرافی، ص20 .

مبرّد مجموعه بزرگی از کتاب های لغت و کتب مربوط به علوم زبانی به معنای جامع را تألیف کرد که اما مهم ترین آن کتاب ((المقتضب)) است. المقتضب کتابی است جامع که تمام جنبه های نحوی، صرفی و آوایی الکتاب سیبویه را در بردارد. این کتاب، دومین اثر بعد از الکتاب سیبویه در بررسی همة این جنبه ها است؛ البته مبرّد مسائل نحوی و زبانی فراوانی را در دیگر کتاب هایش به ویژه در کتاب الکامل مورد بررسی قرار داده است.(1)

به عقیدة سیوطی نیز علم صرف توسط ابومسلم بن معاذ بن هراء که یکی از شاگردان امام صادق (علیه السلام) بود ابداع شده که سیوطی در کتاب (المزهر) دربارة او می گوید: ((معاذ بن مسلم الهراء، و هو نحویّ مشهور و هو أوّل من وضع علم التصریف.))(2)

همان طور که در بالا بیان شد این علم تا قبل از نوشته شدن کتاب التصریف توسط ابوعثمان مازنی جزو علم نحو به شمار می رفت. همان طور که شیخ رضی استرآبادی در شرح شافیه می-نویسد: ((و اعلم التصریف جزء من أجزاء النحو بلا خلاف من أهل الصنعة. نقول: هذا علی طریقة المتقدمین من النحاة؛ فانهم یطلقون النحو علی ما یشمل التصریف، و یعرف علی هذه الطریقة بأنه علم یعرف به أحکام الکلم العربیة إفرادا و ترکیبا، أو بأنه العلم بالمقاییس المستنبطة من استقراء کلام العرب الموصلة إلی معرفة أحکام أجزائه التی ائتلف منه... ))(3)

ص: 4


1- . زبان شناسی عربی، 87 .
2- قرة الطرف بتبیین قواعد و ابواب صرف، ج1: 15 .
3- . شرح شافیه، ج1: 6 .

بعد از کتاب التصریف علم صرف به صورت مستقل در میان علمای نحوی در بصره و کوفه مورد توجة قرار گرفت و کتاب ها در اطراف آن نگاشته شد، مانند: شرح ابوفتح عثمان بن جنّی (م392ه_ . ق)(1) به نام ((المصنف))(2) و ((التصریف الملوکی)) اثر ابن جنّی که سخت مختصر است(3) می نویسد وکتاب هایی دیگر که برخی گسترده و برخی موجز است.

((بکر بن محمد)) معروف به «ابوعثمان مازنی» یکی از بزرگترین ادیبان اسلام و از شاگردان اسماعیل بن میثم است. او از علمای شیعه می باشد و مبرّد، نحوی معروف، شاگرد وی بوده است.(4)

دربارة فوت ابوعثمان مازنی اختلاف است: برخی فوت ایشان را به سال 247 هجری قمری(5) می-دانند و برخی سال 249 قمری در بصرة. (6)

نقطة آغازین شهرت تألیف علم صرف با کتاب شافیه ابن حاجب بود. شرحی که مرحوم رضی الدین استرآبادی (رحمة الله علیه) در کنار حرم امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) بر آن نوشت بزرگترین تألیف صرفی تا آن زمان بود. پس از آن، همة کتاب های صرفی مطالب خویش را مستقیم یا غیر مستقیم از شرح رضی می گرفتند. به قولی مشهورترین حاشیه بر شرح رضی کتاب

ص: 5


1- . زبان شناسی عربی، 88 .
2- . قرّة الطّرف بتبیین قواعد و ابواب صرف، ج1: 17 .
3- . قرّة الطّرف بتبیین قواعد و ابواب صرف، ج1: 17 .
4- دفاع ازتشیع جمال الدین خوانساری، 106 .
5- ابو عثمان در سال 247 هجری قمری درگذشت. «الکنی و الالقاب قمی» 3/ 131، «شذرات الذهب حنبلی» 2/ 113 ذیل حوادث 247 هجری قمری .
6- لگام زبان، 102 .

خزانة الأدب عبدالقاهر بغدادی (م1093 ه_ . ق) می باشد.(1) شرح نظّام از دیگر شروح شرح رضی اثر ابی محمد نظام الدین حسن بن محمد بن حسین، معروف به ادیب نیشابوری (728 ه_ . ق) می باشد و همین طور کتاب تصریف تألیف عبدالوهاب ابن ابراهیم زنجانی، از علمای قرن هفتم و شرح آن از سعدالدین مسعود بن عمر قاضی تفتازانی از علمای قرن هشتم و سایر کتاب هایی که در این حوزه نوشته شد همه به نوعی از سرچشمه های این علم به شمار می روند. در صدة اخیر نیز کتاب های بسیار زیادی از متخصصین این فن به چاپ رسیده است که هر کدام ویژگی های منحصر به خود را دارند. کتاب های شرح، کمک آموزشی و مکمل نیز در این باب نگاشته شده است که هر کدام بخشی از اهداف آموزشی این علم را محقق کرده است.

ص: 6


1- زبان شناسی عربی،93 .

اما هدف از تهیه این جزوه:

در این بین فقدان یک جزوة کاربردی که به صورت منظم تمام انواع افعال را صرف کرده باشد به عنوان یک تکمیل کنندة صرفی احساس می شد. از این رو بر آن شدیم تا ماده های مختلف ثلاثی و غیر ثلاثی را به صورت منظم در جدول هایی صرف کنیم تا در اختیار آموزندگان این علم قرار گیرد.

البته این نوع جدول های صرفی در کتاب های مختلفی از جمله: مبادی العربیة رشید الشرتونی، المعین فی التصریف حسن حمد، نزهة الطّرف فی علم الصرف آیت اللّه شهید سیّد محمدتقی حسینی جلالی، صرف متوسطه استاد حمید محمدی و در برخی کتب دیگر موجود است، ولی هیچ کدام به صورت کامل انواع ماده ها را صرف نکرده اند.

درکل، هدف ما از جمع آوری این جزوة دسترسی دانش آموختگان به یک جزوة راهنما و کمکی برای صرف انواع ماده ها در تمامی باب ها با اجرای انواع قواعد صرفی در آن بوده است.

ص: 7

در تعریف علم صرف گفته اند:

((التصریف: علمٌ بأُصول تعرف بها أحوال أبنیة الکلم التی لیست بإعراب))(1)

((و هو: تغییر فی بنیة الکلمة لغرض معنویّ أو لفظیّ؛ فالأول کتغییر المفرد إلی التّثنیة و الجمع، و تغییر المصدر إلی الفعل و الوصف. و الثانی: کتغییر قول و غزو إلی قال و غزا، و لهذین التّغییرین أحکام کالصّحة و الإعلال، و تسمی تلک الأحکام علم التّصریف، و لا یدخل التّصریف فی الحروف، و لا فیما أشبهها و هی الأسماء المتوغّلة فی البناء و الأفعال الجامدة...))(2)

((التّصریف علم یتعلّق ببنیة الکلمة، و ما لحروفها من زیادة، و أصالة، و صحّة، و اعتلال، و شبه ذلک)) (3)

((المراد هاهنا صناعة التصریف أی التصریف فی الإصطلاح (تحویل الاصل الواحد) أی تغییره و الاصل ما یبنی علیه شی ء، و المراد هاهنا المصدر [الی أمثلة] أی أبنیة و صیغ، و هی الکلم باعتبار هیئات تعرض لها من الحرکات و السّکنات، و تقدیم بعض الحروف علی بعض و تأخیره عنه [مختلفة] باختلاف الهیئة نحو ضرب و یضرب ...))(4)

((الصرف علم یبحث عن تحویل الکلمة إلی صور مختلفة بحسب معنی المقصود.))(5)

از جمع بندی تعاریف علمای این علم می توان گفت:

صرف در لغت: به معنای تغییر دادن چیزی است از حالتی به حالت دیگر و در اصطلاح به معنای تغییر یک کلمه به منظور رسیدن به معنا مورد نظر است.

صرف در اصطلاح: علمی است که بتوان با آن، بناء و ساختمان یا همان هیئت یک کلمه را تشخیص داد، اعم از اسم یا فعل بودن آن کلمه، مفرد، مثنی و جمع بودن آن و اصلی بودن حروف یا نبودنش و بتوان همین کلمه را پس از شناخت، به معنای صحیح خود رساند.

ص: 8


1- شرح شافیه، ج1: 1 و شرح نظّام علی شافیه، 41 و قرّة الطّرف بتبیین قواعد و ابواب صرف، ج1: 26 .
2- أوضح المسالک إلی ألفیة ابن مالک، ج4: 322 .
3- إیجاز التّعریف فی علم التّصریف ابن مالک،3 .
4- شرح تصریف تفتازانی،170
5- الظّرائف العلویة، ج1: 6 .

راهنما:

نظم تألیفی این جزوه بر مبنای تقسیم بندی های کلی زیر است:

1- تقسیم فعل به ثلاثی مجرد، مزید، رباعی مجرد و مزید.

2- تقسیم ثلاثی به ترتیب صحیح، مضاعف، معتل و مهموز.

3- تقسیم معتل به مثال (واوی و یایی)، اجوف (واوی و یایی)، ناقص (واوی و یایی)،

لفیف (مفروق و مقرون)

4- تقسیم مهموز به مهموز الفاء، مهموز العین و مهموز اللام.

5- در جزوة شمارة1 پس از آمدن افعال سالم معناهای آن افعال نیز آمده است تا طلاب و دانشجویان بتوانند با معناهای افعال آشنا شده و در متون عربی به کار گیرند. بعد از افعال سالم نیز به ترتیب: افعال مضاعف، معتل و مهموز آمده است.

6- در جزوة شمارة1 پس از افعال صحیح و مضاعف، اولین صفحة از هر فعل شامل: (ماضی، مضارع و امر)، صفحة دوم: (ماضی و مضارع منفی)، صفحة سوم: (مضارع منصوب و مجزوم) و صفحة چهارم: شامل (نون تأکید) می باشد.

7- ادات نفی (ما، لا، إن) اثر لفظی بر افعال نمی گذراند، اما از آن جهت که در متون به وفور آمده، آورده شده اند تا خوانندگان بتوانند طبق مثال های افعال صحیح آن ها را معنا کرده و از جهت معنا مشکلی نداشته باشند.

8- در باب های ثلاثی مجرد لفیف مقرون مادة ((حیی))، در مهموز الفاء دو مادة ((أکل)) و ((أخذ))، و در مهموز العین مادة ((سأل)) که بصورت استثناء صرف می شوند، آورده شده است.

9- در انتهای جزوة شمارة1 فهرستی از انواع فعل ها از جهت حروف اصلی اعم از معتل و مضاعف، معتل و مهموز و ... آورده شده است.

ص: 9

10- در بحث انواع فعل از جهت حروف اصلی، ماده ألرُّؤْیَة به جز آوردن وزن ثلاثی مجرد، باب إفعال آن نیز که موردی استثنایی در این باب به حساب می آید، آورده شده است.

11- در جزوة شمارة2 اولین صفحة از هر فعل به غیر از مضاعف شامل: (ماضی، مضارع و امر)، صفحة دوم: (ماضی منفی، مضارع منفی، منصوب و مجزوم) و صفحة سوم: شامل (نون تأکید) می باشد.

12- در جزوة شمارة2 ترتیب افعال همانند کتاب صرف ساده، و نیز ترتیب افعال از جهت حروف اصلی (سالم، مضاعف، معتل و مهموز) همانند جزوة شمارة1 می باشد. (طبق کتاب صرف ساده)

13- در افعال مضاعف:

در جزوة شمارة1: اولین صفحة شامل: (ماضی و مضارع، ماضی و مضارع منفی)، دومین صفحة: (مضارع منصوب، حال، مستقبل و استفهامی)، صفحة سوم: (امر معلوم و مجهول)، صفحة چهارم: (مضارع مجزوم)، و صفحة پنجم: شامل (نون تأکید) می باشد.

در جزوة شمارة2: اولین صفحة شامل: (ماضی، مضارع و مضارع منصوب)، دومین صفحة: (امر معلوم و مجهول)، سومین صفحة (مضارع مجزوم)، و چهارمین صفحة: شامل (نون تأکید) می-باشد.

14- باب های ((إفعلال)) و ((إفعیلال)) در ثلاثی مزید، و باب ((إفعلّال)) در رباعی مزید همانند افعال مضاعف بوده (ازآن جهت که قواعد ادغام در آنها پیاده می شود) و در جزوة شمارة2 صرف شده-اند.

15- در باب های ((إفعلال)) و ((إفعیلال)) در ثلاثی مزید، و تمام باب های رباعی قواعد اعلالی معتل و تخفیفی همزة وجود ندارد، به همین جهت به یک نمونه از مثال بسنده کردیم.

16- در بحث حروفی که بر سر فعل های ماضی و مضارع آورده می شود سعی شده از حروف مشهور استفاده شود.

ص: 10

17- در انتخاب ماده های افعال اولاً: سعی شده افعال رایج انتخاب گردد، ثانیاً: ماده هایی که در جزوة شمارة2 آمده تا حد امکان از مواد استفاده شده در جزوة شمارة1 بوده تا خوانندگان تفاوت معنا را در ابواب مختلف دریابند.

18- در جزوة ((تصریف الأسماء العربیة لطلاب العلوم الإسلامیة)) اسم فاعل و اسم مفعول مادة های جزوة شمارة 1 و 2 صرف شده اند.

تذکرات:

أ: در ابتدای جزوة شمارة 1 و 2 نحوة اجرای قواعد به صورت نموداری جهت آموزش آورده شده است.

ب: قواعدی که در این جزوة نام برده شده و شمارة آن ذکر گردیده همه بر مبنای متن کتاب صرف ساده، تألیف استاد سیّد محمّدرضا طباطبایی می باشد.

ج: از ذکر همة قواعد جوازی خودداری شده است و به بیان قواعد ادغامی، اعلالی و تخفیفی واجب و برخی قواعد جوازی بسنده شده است؛ مثلاً قواعد جوازی تخفیفی همزه را به طورکامل نیاورده ایم چرا که برخی از این قواعد در کلام فصیح عرب استعمال چندانی ندارند.

ه: در کتابت همزة چند قول وجود دارد که برخی از علما یک مورد را قبول کرده و برخی چند مورد کتابت را درست می دانند. دقت کنید:

مهموز الفاء: ءانَسَ یا أَانَسَ یا آنَسَ

مهموز العین: سَاأَلَ یا سَاءلَ

مهموز اللام: قَرَءا یا قَرَأَا یا قَرَآ

در حالت رفعی: مُسْتَهْزِءُونَ یا مُسْتَهْزِؤُوْنَ

در حالت نصبی و جری: مُسْتَهْزِئِیْنَ یا مُسْتَهْزِءِینَ

در حالت برخورد همزه با ضمیر: (برخی از علما این مورد را قبول ندارند.)

اَنْ یَقْرَؤُوْا یا اَنْ یَقْرَءوا یا اَنْ یَقْرَؤا

ص: 11

تا آنجا که تحقیق کردیم قرآن های عثمان طه و نی ریزی و ... هر کدام به یک طریق از کتابت همزة استفاده کرده اند و حتی در برخی موارد از نوع دیگر کتابت نیز بهره برده اند.

برای تحقیق بیشتر می توانید به شرح رضی، شرح نظام، قرّة الطّرف، صرف روان، صرف ساده، تصاریف و ... رجوع کنید.

منبع شناسی علم صرف:

اشاره

نکتة: نام بردن این کتاب ها فقط برای آشنایی طلّاب و دانشجویان می باشد:

کتب عربی:

شرح شافیه ابن حاجب: محمد بن حسن رضی الدین استرآبادی

شرح نظّام: ابی محمد نظام الدین حسن بن محمد بن حسین

إیجاز التّعریف فی علم التّصریف: محمد بن عبدالله ابن مالک

شذ العرف فی فن الصرف: احمد حملای

مراح الأرواح: احمد بن علی ابن مسعود

نزهة الطّرف فی علم الصّرف: آیت اللّه شهید سیّد محمدتقی حسینی جلالی

الممتع فی التّصریف: علی بن مومن ابن عصفور

شرح ملوکی فی التصریف: یعیش بن علی ابن صائغ

تصریف: عبدالوهاب ابن ابراهیم زنجانی

شرح تصریف: سعدالدین مسعود بن عمر قاضی تفتازانی

مبادی العربیة: رشید الشرتونی

الصّرف التّعلیمی: استاد علی خدری

تیسیر الإبدال و الإعلال: عبدالعلیم ابراهیم

تیسیر الصّرف: عبدالقادر فیضی، عبدالله الدارمی

دراسات فی الصّرف: الدکتر امین علی سید

الصّرف میسّر: الدکتور سیّدرضا نجفی

المعین فی التّصریف: حسن حمد

ص: 12

کتاب های فارسی:

قرّة الطّرف بتبیین قواعد و ابواب الصرف: ادیب سیّدمحمد زکی جعفری درّه صوفی

منهاج الکرام: ادیب سیّدمحمد زکی جعفری درّه صوفی

صرف روان با حدیث و قرآن در سه جلد: استاد احمد امین شیرازی

صرف ساده: استاد سیّدمحمّدرضا طباطبایی

تصاریف، شرح صرف ساده در دو جلد: استاد محمدحسین محمدی

مغنی الفقیة، صرف جامع کاربردی: استاد مصطفی جمالی

مغنی الفقیة، علم صرف در مسیر اجتهاد: استاد مصطفی جمالی

علوم العربیة: استاد سیّدهاشم حسینی تهرانی

آشنائی با زبان قرآن: صرف مقدماتی، متوسطة و پیشرفتة: استاد حمید محمدی

درسنامة صرف: استاد علی عرب خراسانی

سرآغاز صرف در دو جلد: استاد مهدی نقشه چی

صرف میر: میرسیّد شریف

شرح صرف میر: علامه مصطفوی

امثله و شرح امثله: میرسیّد شریف جرجانی

نصاب الصّبیان: ابونصر فراهی

انشاءالله که این اثر ناچیز مورد رضایت امام زمان عجّل اللّه تعالی فرجة الشّریف و برای طلّاب و دانشجویان مفید باشد. در پایان از انتقادات و پیشنهادات همة اساتید بزرگوار صمیمانه استقبال کرده و معترف به خطا و لغزش خود هستم.

محمد علی ایرجی

سه شنبه 1395/7/6

ص: 13

نمودارهای آموزشی

نون تاکید

تصویر

ص: 14

قواعد ادغام

تصویر

ص: 15

تصویر

ص: 16

مضاعف ثلاثی مجرد

تصویر

ص: 17

قواعد عمومی اعلان

تصویر

ص: 18

تصویر

ص: 19

مثال ثلاثی مجرد

تصویر

ص: 20

قاعده 2 مثال صرف ساده

تصویر

ص: 21

اجوف ثلاثی مجرد

تصویر

ص: 22

قاعده خصوصی اجوف در ثلاثی مجرد

تصویر

ص: 23

ناقص و لفیف ثلاثی مجرد

تصویر

ص: 24

تصویر

ص: 25

تصویر

ص: 26

قاعده خصوصی ناقص و لفیف

تصویر

ص: 27

مهموز ثلاثی مجرد

تصویر

ص: 28

تصویر

ص: 29

قاعده 1 تخفیف وجوبی صرف ساده

تصویر

ص: 30

صور انواع فعل از جهت حروف اصلی

تصویر

ص: 31

ترتیب صحیح و استعمالی معتل و مهموز

تصویر

ص: 32

ثلاثی مجرد

سالم

تصویر

ص: 1

تصویر

ص: 2

تصویر

ص: 3

تصویر

ص: 4

تصویر

ص: 5

تصویر

ص: 6

تصویر

ص: 7

تصویر

ص: 8

تصویر

ص: 9

تصویر

ص: 10

تصویر

ص: 11

تصویر

ص: 12

تصویر

ص: 13

تصویر

ص: 14

تصویر

ص: 15

تصویر

ص: 16

تصویر

ص: 17

تصویر

ص: 18

تصویر

ص: 19

تصویر

ص: 20

تصویر

ص: 21

تصویر

ص: 22

تصویر

ص: 23

تصویر

ص: 24

تصویر

ص: 25

تصویر

ص: 26

تصویر

ص: 27

تصویر

ص: 28

تصویر

ص: 29

تصویر

ص: 30

تصویر

ص: 31

تصویر

ص: 32

تصویر

ص: 33

تصویر

ص: 34

تصویر

ص: 35

تصویر

ص: 36

تصویر

ص: 37

تصویر

ص: 38

تصویر

ص: 39

تصویر

ص: 40

تصویر

ص: 41

تصویر

ص: 42

تصویر

ص: 43

تصویر

ص: 44

تصویر

ص: 45

تصویر

ص: 46

تصویر

ص: 47

تصویر

ص: 48

تصویر

ص: 49

تصویر

ص: 50

تصویر

ص: 51

تصویر

ص: 52

تصویر

ص: 53

تصویر

ص: 54

تصویر

ص: 55

تصویر

ص: 56

تصویر

ص: 57

تصویر

ص: 58

تصویر

ص: 59

تصویر

ص: 60

تصویر

ص: 61

تصویر

ص: 62

تصویر

ص: 63

تصویر

ص: 64

تصویر

ص: 65

تصویر

ص: 66

تصویر

ص: 67

تصویر

ص: 68

تصویر

ص: 69

تصویر

ص: 70

تصویر

ص: 71

تصویر

ص: 72

تصویر

ص: 73

تصویر

ص: 74

تصویر

ص: 75

تصویر

ص: 76

تصویر

ص: 77

تصویر

ص: 78

تصویر

ص: 79

تصویر

ص: 80

تصویر

ص: 81

تصویر

ص: 82

تصویر

ص: 83

تصویر

ص: 84

تصویر

ص: 85

تصویر

ص: 86

تصویر

ص: 87

تصویر

ص: 88

تصویر

ص: 89

تصویر

ص: 90

تصویر

ص: 91

تصویر

ص: 92

تصویر

ص: 93

تصویر

ص: 94

تصویر

ص: 95

تصویر

ص: 96

تصویر

ص: 97

تصویر

ص: 98

تصویر

ص: 99

تصویر

ص: 100

تصویر

ص: 101

تصویر

ص: 102

تصویر

ص: 103

تصویر

ص: 104

تصویر

ص: 105

تصویر

ص: 106

تصویر

ص: 107

تصویر

ص: 108

تصویر

ص: 109

تصویر

ص: 110

تصویر

ص: 111

تصویر

ص: 112

تصویر

ص: 113

تصویر

ص: 114

مضاعف

تصویر

ص: 115

تصویر

ص: 116

تصویر

ص: 117

تصویر

ص: 118

تصویر

ص: 119

تصویر

ص: 120

تصویر

ص: 121

تصویر

ص: 122

تصویر

ص: 123

تصویر

ص: 124

تصویر

ص: 125

تصویر

ص: 126

تصویر

ص: 127

تصویر

ص: 128

تصویر

ص: 129

مثال

مثال واوی

تصویر

ص: 130

تصویر

ص: 131

تصویر

ص: 132

تصویر

ص: 133

تصویر

ص: 134

تصویر

ص: 135

تصویر

ص: 136

تصویر

ص: 137

تصویر

ص: 138

تصویر

ص: 139

تصویر

ص: 140

تصویر

ص: 141

تصویر

ص: 142

تصویر

ص: 143

تصویر

ص: 144

تصویر

ص: 145

تصویر

ص: 146

تصویر

ص: 147

تصویر

ص: 148

تصویر

ص: 149

مثال یایی

تصویر

ص: 150

تصویر

ص: 151

تصویر

ص: 152

تصویر

ص: 153

تصویر

ص: 154

تصویر

ص: 155

تصویر

ص: 156

تصویر

ص: 157

تصویر

ص: 158

تصویر

ص: 159

تصویر

ص: 160

تصویر

ص: 161

اجوف

اجوف واوی

تصویر

ص: 162

تصویر

ص: 163

تصویر

ص: 164

تصویر

ص: 165

تصویر

ص: 166

تصویر

ص: 167

تصویر

ص: 168

تصویر

ص: 169

اجوف یایی

تصویر

ص: 170

تصویر

ص: 171

تصویر

ص: 172

تصویر

ص: 173

تصویر

ص: 174

تصویر

ص: 175

تصویر

ص: 176

تصویر

ص: 177

ناقص

ناقص واوی

تصویر

ص: 178

تصویر

ص: 179

تصویر

ص: 180

تصویر

ص: 181

تصویر

ص: 182

تصویر

ص: 183

تصویر

ص: 184

تصویر

ص: 185

تصویر

ص: 186

تصویر

ص: 187

تصویر

ص: 188

تصویر

ص: 189

ناقص یایی

تصویر

ص: 190

تصویر

ص: 191

تصویر

ص: 192

تصویر

ص: 193

تصویر

ص: 194

تصویر

ص: 195

تصویر

ص: 196

تصویر

ص: 197

تصویر

ص: 198

تصویر

ص: 199

تصویر

ص: 200

تصویر

ص: 201

لفیف

لفیف مفروق

تصویر

ص: 202

تصویر

ص: 203

تصویر

ص: 204

تصویر

ص: 205

تصویر

ص: 206

تصویر

ص: 207

تصویر

ص: 208

تصویر

ص: 209

تصویر

ص: 210

تصویر

ص: 211

تصویر

ص: 212

تصویر

ص: 213

لفیف مقرون

تصویر

ص: 214

تصویر

ص: 215

تصویر

ص: 216

تصویر

ص: 217

تصویر

ص: 218

تصویر

ص: 219

تصویر

ص: 220

تصویر

ص: 221

تصویر

ص: 222

مهموز

مهموز الفاء

تصویر

ص: 223

تصویر

ص: 224

تصویر

ص: 225

تصویر

ص: 226

تصویر

ص: 227

تصویر

ص: 228

تصویر

ص: 229

تصویر

ص: 230

تصویر

ص: 231

تصویر

ص: 232

تصویر

ص: 233

تصویر

ص: 234

تصویر

ص: 235

تصویر

ص: 236

تصویر

ص: 237

تصویر

ص: 238

تصویر

ص: 239

تصویر

ص: 240

تصویر

ص: 241

تصویر

ص: 242

تصویر

ص: 243

تصویر

ص: 244

تصویر

ص: 245

تصویر

ص: 246

تصویر

ص: 247

تصویر

ص: 248

مهموز العین

تصویر

ص: 249

تصویر

ص: 250

تصویر

ص: 251

تصویر

ص: 252

تصویر

ص: 253

تصویر

ص: 254

تصویر

ص: 255

تصویر

ص: 256

تصویر

ص: 257

تصویر

ص: 258

تصویر

ص: 259

تصویر

ص: 260

تصویر

ص: 261

تصویر

ص: 262

مهموز اللام

تصویر

ص: 263

تصویر

ص: 264

تصویر

ص: 265

تصویر

ص: 266

تصویر

ص: 267

تصویر

ص: 268

تصویر

ص: 269

تصویر

ص: 270

تصویر

ص: 271

تصویر

ص: 272

تصویر

ص: 273

تصویر

ص: 274

تصویر

ص: 275

تصویر

ص: 276

تصویر

ص: 277

تصویر

ص: 278

انواع فعل (از جهت حروف اصلی)

تصویر

ص: 279

تصویر

ص: 280

تصویر

ص: 281

تصویر

ص: 282

تصویر

ص: 283

تصویر

ص: 284

تصویر

ص: 285

تصویر

ص: 286

تصویر

ص: 287

تصویر

ص: 288

تصویر

ص: 289

تصویر

ص: 290

تصویر

ص: 291

تصویر

ص: 292

تصویر

ص: 293

تصویر

ص: 294

تصویر

ص: 295

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109