ص: 2

روز شمار جنگ ایران و عراق

کتاب شانزدهم

آزادسازی سرزمین های ایران

گام دوم: بستان

اوج گیری ترورهای کور ؛ تشکیل دولت پس از بحران

15 مهر 1360 تا 30 آذر 1360

علیرضا لطف الله زادگان

مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس

ص: 3

عکس

ص: 4

تهیه و نشر: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

زیر نظر شورای تدوین و انتشار روزشمار جنگ:

حسین اردستانی، مهدی انصاری، حمیدرضا فراهانی،

علی رضا لطف الله زادگان، هادی نخعی

ص: 5

عکس

ص: 6

ص: 7

ص: 8

عنوان............................................. صفحه

1 آذر 1360..................................... 695

2 آذر 1360..................................... 707

3 آذر 1360..................................... 719

4 آذر 1360..................................... 731

5 آذر 1360..................................... 741

6 آذر 1360...................................... 757

7 آذر 1360...................................... 771

8 آذر 1360...................................... 781

9 آذر 1360...................................... 801

10 آذر 1360.................................. 813

11 آذر 1360.................................. 825

12 آذر 1360.................................. 835

13 آذر 1360.................................. 850

14 آذر 1360.................................. 865

15 آذر 1360.................................. 873

عنوان.................................................... صفحه

16 آذر 1360.......................................... 883

17 آذر 1360.......................................... 899

18 آذر 1360.......................................... 909

19 آذر 1360.......................................... 927

20 آذر 1360.......................................... 937

21 آذر 1360.......................................... 959

22 آذر 1360.......................................... 977

23 آذر 1360.......................................... 991

24 آذر 1360...................................... 1003

25 آذر 1360...................................... 1013

26 آذر 1360...................................... 1025

27 آذر 1360...................................... 1035

28 آذر 1360...................................... 1045

29 آذر 1360...................................... 1057

30 آذر 1360...................................... 1068

عنوان...................................................................................... صفحه

گزارش روزشمار (فشرده اهم مطالب)............................................................. 1079

فهرست راهنما (نمایه).................................................................................. 1167

موسوی رأی مثبت داد................................................................................................. 391

الکساندر هیگ.................................................................................................................................. 393

گزارش فرمانده نیروی زمینی ارتش، درمورد وضعیت جنگ به هاشمی رفسنجانی 398

پاسخ امام خمینی به نامه آیت الله شیرازی.......................... 402

توضیحات سخنگوی شورای عالی دفاع درباره تغییرات صورت گرفته در نیروی زمینی 403

مصاحبه شیخ الاسلام با خبرنگاران...................................................... 420

سیدمحمد غرضی....................................................................................................................... 436

حمله موشکی عراق به اهواز.......................................................................... 441

مجلس به کابینه جدید رأی اعتماد داد..................................... 446

صدام حسین.......................................................................................................................................... 464

صادق طباطبایی............................................................................................................................. 472

برگزاری مراسم 13 آبان در مقابل سفارت سابق امریکا 477

نمازجعه تهران به امامت هاشمی رفسنجانی............... 498

اعلام حمایت صدام از مخالفین ایران......................................... 511

گزارش رحیم صفوی به فرمانده کل سپاه درباره تصمیمات شورای عالی دفاع 527

آندره گرومیکو................................................................................................................................. 553

سخنرانی صدام در جمع نظامیان عراق..................................... 556

دادگاه انقلاب ارتش حکم خود را درباره پرونده دبیرکل حزب ایران اعلام کرد. 568

عبدالمجید معادیخواه........................................................................................................ 570

وزیر نفت و اعلام سیاست های نفتی ایران...................... 571

نمازجمعه تهران به امامت موسوی اردبیلی.................... 592

پیام آیت الله خامنه ای به مردم ایران..................................................... 613

هاشمی: هدف مانور نیروهای واکنش سریع امریکا مقابله با انقلاب اسلامی است. 619

رئیس جمهور در جمع عده ای از سفرا و کارداران کشورهای اسلامی 661

حسن حبیبی................................................................... 663

تورگورت

اوزال نخست وزیر ترکیه؛ هادی منافی وزیر بهداری ایران 679

نمازجمعه

تهران......................................................... 684

مصاحبه

رئیس جمهور پس از پایان جلسه شورای عالی دفاع 693

محسن

رضایی: به امام گفتیم پیگیری و نظارت در جبهه ها نیست 702

صدام

حسین: ارتش ما درحال حاضر قوی تر از شروع جنگ است. 703

امام خمینی در دیدار با ائمه جمعه استان های فارس، بوشهر و کهکیلویه و بویراحمد بر لزوم تلاش ائمه جمعه برای حفظ وحدت در جامعه تأکید کردند. 713

امام خمینی رسیدگی به امور جنگ زدگان و مستضعفان را از عبادات بزرگ در نزد خداوند دانستند. 725

حبیب الله

عسگر اولادی.......................................... 727

عباس

دوزدوزانی و محمدتقی بشارتی.......... 736

سخنان

آقای هاشمی رفسنجانی درباره رشد و توسعه بسیج 748

شاه

حسن دوم پادشاه مراکش............................ 749

عبدالحلیم

خدام............................................................ 750

عزت

ابراهیم و فهد ولیعهد عربستان............ 752

انفجار

بمب در پمپ بنزین خیابان ولی عصر 761

آقای

هاشمی رفسنجانی در نمازجمعه تهران: خرابکاران می خواهند وانمود کنند که مملکت ناامن است. 763

برپایی نماز جماعت در محل بمب گذاری روز گذشته در خیابان ولی عصر تهران 774

ناخدا افضلی......................................................................................................................................... 777

ص: 12

نمایی از پل سابله بر روی رودخانه سابله........................ 801

بخشی از خسارت های واردشده براثر حملات عراق به مناطق مسکونی 815

بازدید میرحسین موسوی نخست وزیر، از منطقه عملیاتی طریق القدس 844

تیمسار قاسمعلی ظهیرنژاد....................................................................................... 845

مرتضی قربانی.................................................................................................................................... 859

سرهنگ سلیمی................................................................................................................................ 869

نمونه ای از آثار حملات عراق به سرپل ذهاب...... 873

آیت الله خامنه ای رئیس شورای عالی دفاع........................ 879

پیام امام خمینی به شورای عالی قضایی................................ 887

توضیحات آیت الله موسوی اردبیلی درباره جرائمی که منجر به صدور حکم اعدام برای افراد گروهک ها می شود 888

رحیم صفوی اساس راهبرد نظامی عراق را دفاع از سرزمین های اشغالی اعلام کرد. 911

رئیس

ستاد مشترک ارتش................................... 943

آیت الله

سیدعبدالحسین دستغیب............................. 945

علی شمخانی................................................................. 950

نمازجمعه

به امامت آیت الله ربانی املشی..... 951

زکی یمانی وزیر نفت عربستان......................... 974

علی اکبر

ناطق نوری و علی اکبر ولایتی......... 984

هاشمی رفسنجانی در ملاقات با امام خمینی. 994

آیت الله

خامنه ای در پایان جلسه امروز شورای عالی دفاع درباره مسائل مطرح شده در این شورا توضیحاتی داد. 1052

نمایی از پل حساس سابله.................................. 1068

غلامعلی

رشید.......................................................... 1070

ص: 13

ص: 14

پیشگفتار مقدمه

ص: 15

ص: 16

4. برای آگاهی بیشتر از سیر و شیوه تحقیق و تدوین مجموعه روزشمار، مطالعه مقدمه کتاب اول (پیدایش نظام جدید) و ضمیمه کتاب دهم (هجوم سراسری) ضروری است.

* * *

مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس ضمن درخواست علو درجات برای راویان شهید، از همه کسانی که در مراحل مختلف تحقیق و تدوین و آماده سازی کتاب با نویسنده و مرکز همکاری کرده اند، ازجمله لیلا ساعی منش، سارا اوجاقی، سجاد لطف الله زادگان (دستیاران تحقیق)، هانیه مرشدی (تنظیم منابع)، زهرا سادات صبح گل، زینب سادات موسوی (بانک اطلاعات و عکس) و حسن باقی پور (تهیه نقشه های منطقه عملیات) سپاس گزاری می کند.

مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس

اردیبهشت 1394

ص: 18

شرکت داشتند که نیروهای پیاده سپاه به عنوان یگان های هجومی و نیروهای ارتش به عنوان یگان پشتیبان به اجرای مأموریت پرداختند.

اهداف پیش بینی شده در این عملیات عبارت بودند از:

- انهدام بیش از یک لشکر از استعداد دشمن.

- نزدیکی به مرز و آزادشدن بستان، غرب سوسنگرد، شمال نیسان و بیش از 100 روستا.

- قطع ارتباط نیروهای دشمن بین منطقة دزفول - جفیر - اهواز.

- امکان پدافند با استعداد اندک پس از رسیدن به هور و فراهم شدن زمینة اجرای عملیات برون مرزی.

مانور عملیات شامل 2 طرح اصلی و فرعی بود؛ در مانور اصلی 2 تیپ سپاه و یک تیپ ارتش و یک گردان مکانیزه در شمال کرخه و منطقه چزابه مانور احاطه ای اجرا می کردند و در تلاش فرعی 2 تیپ از سپاه و 2 تیپ از ارتش با 3 محور در حمایت از تلاش اصلی و تأمین منطقه جنوبی عملیات به اجرای مانور جبهه ای از جنوب کرخه تا شمال نیسان با هدف آزادسازی شهر بستان و غرب سوسنگرد می پرداختند.

در این عملیات سپاه راهکار ابتکاری و درعین حال پرخطری را برای عبور نیروهای خودی از تپه های رملی منطقه چزابه در شمال بستان برای دورزدن دشمن از جناح شمالی عملیاتی پیشنهاد داد که اصلی ترین عامل پیروزی نیروهای خودی بر دشمن بود. این عملیات از 16 مهر در دستور کار سپاه و ارتش قرار گرفت و در تاریخ 8/9/1360 به اجرا درآمد و پس از 6 روز با موفقیت نسبی و در روز 30/9/1360 با عقب نشینی ارتش عراق به جنوب رودخانه نیسان با موفقیت کامل پایان یافت. خلاصه ای از این عملیات بدین شرح است:

براساس طرح عملیاتی کربلای1 از تاریخ پانزدهم مهر، اجرای این عملیات در دستور کار سپاه و ارتش قرار گرفت و پس از بحث و گفت وگوهای فراوان درباره طرح مانور پیشنهادی سپاه مبنی بر احداث جاده در منطقه رملی، طراحان عملیاتی سپاه برای پرهیز از مقابلة رودررو در همه جبهه ها با نیروهای عراقی و تضمین پیروزی عملیات، اجرای عملیات در منطقه شمالی را برای دورزدن نیروهای عراقی و رسیدن به عمق دشمن پیشنهاد کردند که احداث جاده از شمال منطقة عملیاتی (منطقه رملی) برای تحقق این امر از تاریخ شانزدهم آبان ماه شروع شد و پس از 20 روز در ششم آذرماه پایان یافت. این جاده 18 کیلومتر طول و 7 متر عرض داشت. دراین حال یک گروه بررسی کننده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در نامه ای به فرماندهی نیروی زمینی، سرهنگ علی صیاد شیرازی، با تحلیل تاکتیکی و برشماری نقاط ضعف و قوت، طرح عملیاتی تک به مواضع مستحکم دشمن را با شکست صددرصد یا تلفات و ضایعات تصورنشدنی برای نیروهای خودی پیش بینی کرد. در این بررسی، کارشناسان نیروی زمینی اجرای عملیات نیروهای سپاه در شمال منطقه عملیاتی را قوت اصلی عملیات و راهکار حل مشکل کل

ص: 20

عملیات نامیدند، اما عملیات را حتی درصورت پیروزی قطعی و کامل فاقد مزیت تاکتیکی برای نیروهای خودی اعلام کردند. چند روز بعد، علی صیاد شیرازی، فرمانده نیروی زمینی ارتش، گروه بررسی کننده را از کیفیت های رزمی جدیدی که در عرصه های نبرد بروز کرده است، آگاه ساخت و اعلام کرد که برخی کیفیت های رزمی کلاسیک در میدان جنگ کارایی ندارند.

در دوم آذرماه، نامه ای سری از مدیریت کل ارتش عراق به یگان های عراقی ارسال شد که در آن به اجرای عملیات ایرانیان در جبهه بستان با هدف تصرف جاده تعاون (جاده بستان - چزابه که محور شمال و جنوب نیروهای عراقی را در داخل خاک ایران به هم متصل می کرد) اشاره و قراین و شواهد این حمله ارائه شده بود، اما درباره احداث جاده در شمال منطقه عملیات و اجرای مانور در این منطقه مطلبی ذکر نشده بود.

در پنجم آذرماه، آخرین تغییرات مانور باتوجه به پیشنهاد سپاه مبنی بر اجرای مانور در منطقه چزابه مورد توافق کلی قرار گرفت.

روز بعد، دوباره نامه ای ازسوی تیپ 26 ارسال شد که در آن درخصوص اجرای عملیات نیروهای ایرانی، اهداف این عملیات و یگان های عمل کننده اطلاعات دقیقی داده شده بود. در این نامه همچنین باتوجه به اطلاعات در عمق و قراین موجود در منطقه، اجرای عملیات توسط نیروهای ایرانی در آینده نزدیک پیش بینی و برای 3 روز به یگان های عراقی مستقر در منطقه اعلام آماده باش شده بود. در این نامه همچنان به اجرای تک در جبهه شمالی (چزابه) اشاره ای نشده بود و این نشان می داد که نیروهای عراقی باوجود داشتن اطلاعات دقیق در جنوب منطقه عملیاتی، همچنان درباره اجرای عملیات در منطقه چزابه در غافلگیری به سر می بردند.

در هفتم آذرماه، روز و ساعت عملیات اعلام شد. در همان روز، سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش و محسن رضایی، فرمانده کل سپاه، آخرین هماهنگی ها را انجام دادند و در نامه ای به یگان های عملیاتی توصیه های لازم را یادآور شدند. در نامة سرهنگ صیاد شیرازی بر مواردی ازجمله اینکه فرماندهی یگان های هجومی برعهده سپاه و مسئولیت پشتیبانی به عهده یگان های ارتش و یگان های در خط می باشد و همچنین حفظ مناطق پاکسازی شده تأکید شده بود. فرماندهی سپاه نیز ابلاغ کرد که فرماندهی عملیات برعهده غلامعلی رشید است و نکاتی را نیز درباره برخی تصمیمات اتخاذشده، به ویژه هماهنگی های آمادی و پشتیبانی متذکر شد.

نیروهای عمل کننده سپاه در محور شمالی عملیات چند ساعت قبل از زمان مقرر برای اجرای عملیات در زیر باران شدید برای خنثی کردن و پاک سازی میادین مین و همچنین برای نزدیک شدن به خط لجمن حرکت خود را آغاز کردند.

نیروهای عمل کنندة سپاه در محور تک اصلی در شمال منطقه عملیاتی که از چند ساعت قبل در خط مستقر شده بودند، در جبهه های الله اکبر، صالح حسن و حمودی عاصی به سرعت به

ص: 21

عمق پیشروی و در قسمت خاکریز عصایی نیز مواضع دشمن را درهم شکستند و با نفوذ به این خاکریز مهم در کمتر از 2 ساعت آن را تصاحب کرده، به پاک سازی منطقه پرداختند.

با شکسته شدن خاکریز عصایی شکل بخشی از نیروهای عمل کننده از شمال به پشت آن سرازیر شدند. در محور شمالی عملیات، باوجود پیشروی های سریع اولیه، نیروهای عمل کننده به دلیل پیچیده بودن منطقه رملی در انتخاب مسیر دچار اشتباه شدند، ولی توانستند با بهره گیری از آتش دهانه توپخانه های دشمن بار دیگر مسیر پیشروی به عمق دشمن را باز یافته، به طرف هدف پیشروی کنند. در ساعت 2:30، نیروهای یک گردان از تیپ14 امام حسین(ع) توپخانه ارتش عراق مستقر در دارالشیاع را تصرف کردند و 19 قبضه توپ 152 و 130 میلی متری به غنیمت گرفتند.

در ادامه، بخش دیگری از نیروهای خودی با پیشروی به عمق، باوجود پیچیدگی های مسیر و نبود شاخص توانستند، جاده چزابه - بستان را مسدود کنند و بدین ترتیب محور مواصلاتی شمال به جنوب دشمن در این محور قطع شد و همه اهداف ازپیش تعیین شده محقق گردید. در محور جنوبی عملیات، در محور دهلاویه، خط اول دشمن شکسته شد، ولی به دلیل آنکه دشمن حمله نیروهای خودی را از این محور پیش بینی کرده و تمهیدات لازم را اندیشیده بود، ادامة پیشروی، بیش از این در این جبهه میسر نشد. تلاش نیروهای خودی برای پیشروی از محور جادة آسفالتة سوسنگرد به سمت بستان نیز مؤثر واقع نشد و در درگیری های صورت گرفته، دو طرف به ویژه عراقی ها تلفات زیادی را متحمل شدند. در محور جنوبی دهلاویه؛ یعنی محور سویدانی، نیروهای هجوم کننده تا ساعت 04:00 صبح موفق به شکستن خط دشمن و نفوذ به عمق 4 کیلومتری شدند و پل الوان را نیز تصرف کردند، ولی به دلیل فشار دشمن مناطق متفرقه را رها کرده، در غرب روستای مگاصیص مستقر شدند.

بدین ترتیب، نیروهای خودی در شمال منطقه عملیاتی با نفوذ به عمق منطقه دشمن، تصرف توپخانه عراقی ها و تسلط بر تنگه چزابه به همه اهداف خود دست یافتند، ولی در جنوب، باوجود شکستن خط دشمن و پیشروی نتوانستند همة مناطقی را که تصرف کرده بودند حفظ کنند و درمجموع، در محور دهلاویه 5 کیلومتر، در محور مگاصیص تا غرب روستای مگاصیص و در محور دغاغله با 3 کیلومتر پیشروی در پشت خاکریزهای اولیه دشمن یا خاکریزهایی که احداث کردند، مستقر شدند.

در روز دوم، تصمیم گیرندگان عملیات بر آن شدند تا تیپ14 امام حسین(ع) و تیپ امام سجاد(ع) از سپاه با پشتیبانی تیپ3 لشکر92 و توپخانه این لشکر منطقة حدفاصل رودخانة کرخه تا رودخانه سابله و همچنین مسیر بستان، پل سابله را تصرف و تأمین کنند.

از ساعت 09:00 روز دوم عملیات (9/9/1360)، نیروهای خودی برای اجرای مأموریت واگذارشده پیشروی به سوی اهداف را آغاز کردند. نیروهای سپاه در مدت کوتاهی، 2 پل

ص: 22

موجود در منطقة ابوچلاچ و مقر فرماندهی تیپ26 را به تصرف درآوردند. که درنتیجه آن سیستم فرماندهی دشمن به هم ریخت. در جنوب این منطقه نیز نیروهای سپاه از محور کرانه های کرخه و جاده آسفالته سوسنگرد - بستان برای تصرف و پاک سازی منطقه موردنظر و تصرف بستان وارد عمل شدند. فرماندهان عراقی که عقبه آنها ازطرف چزابه و پل های موجود در منطقة ابوچلاچ بسته شده بود، تصمیم بر تقویت و حفظ پل سابله در جنوب منطقه درگیری گرفتند تا با حفظ آن پل ها امکان خروج امکانات و نیروهای بستان را فراهم کنند، ولی تلاش نیروهای 25 کربلا و تیپ2 لشکر16 زرهی این مقاومت را درهم شکست و نیروهای خودی توانستند با حدود 9 کیلومتر پیشروی و پاک سازی، شهر بستان را به تصرف درآورند و بدین ترتیب، علاوه بر زمین های شمالی رودخانه کرخه که روز گذشته آزاد شده بود، منطقه حدفاصل رودخانه کرخه و سابله نیز آزاد شد.

در این روز نیروهای عراقی در محور سویدانی - دغاغله و همچنین چزابه، 2 پاتک سنگین انجام دادند که هر دوی آنها دفع شد. این پاتک ها در روز بعد به خصوص در محور تنگه چزابه نیز ادامه یافت که با واردآمدن تلفات فراوان به نیروهای مهاجم پایان یافت.

در آخرین ساعات روز دوازدهم آذرماه واحدهای شنود پیام هایی از یگان های عراقی دریافت کردند که از آماده باش یک یگان عراقی برای حمله به مواضع نیروهای ایرانی حکایت می کرد، ولی محل اجرای مانور یگان عراقی نامشخص بود. در اولین ساعات روز سیزدهم سمت تک عراقی ها کشف و عبور آنان از پل رودخانة سابله برای ورود به منطقة شمال سابله مشاهده شد. با پیش آمدن این وضعیت نیروهای موجود در منطقه به مقابله با نیروهای عراقی برخاستند و باوجود غافلگیری اولیه، با کمک آتش دقیق توپخانه توانستند آن بخش از نیروهای دشمن را که از پل سابله به سمت شمال عبور کرده بودند، منهدم و مجبور به عقب نشینی کنند و در ادامه، نیروهای خودی با هدف قراردادن چندین تانک و نفربر مهاجمان در روی پل، امکان عبور آنها را به سمت شمال قطع کردند و سپس با پیشروی به سمت جنوب پل سابله، به پاک سازی منطقه پرداختند و پس از 4 ساعت در شمال همان پل مواضع ایجاد کردند. 22 روز پس از آزادسازی شهر بستان و درحالی که فرماندهی سپاه پاسداران یک طرح عملیاتی برای آزادسازی منطقه بین رودخانه سابله و نیسان آماده کرده بود، ارتش عراق در یک اقدام ازپیش طرح شده نیروهای خود را از این منطقه عقب برد. وسعت منطقه ای که عراقی ها از آن عقب نشینی کردند بیشتر از محدوده ای بود که نیروهای ایرانی آن را در عملیات اصلی هشتم آذرماه آزاد کرده بودند. کارشناسان نظامی بر این باورند که نداشتن مزیت نظامی، نیاز به پدافند و مهم تر از همه در محاصره بودن منطقة موردنظر، عراق را بر آن داشت بدون صرف هزینة گزاف برای حفظ این منطقه آن را تخلیه کند، زیرا این منطقه از غرب به هورالعظیم و از شمال و شرق به نیروهای خودی منتهی می شد و امکان تردد و پشتیبانی نیروها فقط از جنوب میسر بود.

ص: 23

که با تیپ37، [ادغام شدند.] ما احساس کردیم بعد از این عملیات ثامن الائمه(ع) می شود یک اسمی به نام تیپ گذاشت به یگان های سپاه. که من یادم هست خود شهید کاظمی می گفت من هنوز حکم تو را دارم که تو به من گفتی فرمانده تیپ8 نجف.

علاقه اش را از خودش پرسیدم، گفت: "من نجف آبادی هستم مثلاً ما بشویم 8 نجف." گفتم: "نجف آباد که نمی شود، نجف اشرف مثلاً این جوری". یعنی این اسامی هم عشق و علاقه خودشان بود. مثلاً امام حسین(ع)؛ منتها من و شهید باقری اصرار داشتیم عدد انتخاب کنیم، یعنی یک صبغه نظامی به آن بدهیم. نگاه می کردیم به ارتش خودمان دیدیم اعداد 92، 82 [است]. گفتیم اعداد بالاست نزدیک 100 است. ارتش عراق را بهتر پسندیدیم 1، 2، 3 و... همین طوری 12؛ منتها باز با شهید باقری بحث می کردیم، گفتیم درست نیست از یک شروع کنیم، بیاییم تا عدد پنجاه را قبول کنیم و برای اسامی یگان ها تا پنجاه بازی کنیم. همین مثلاً 14 امام حسین(ع)، 8 نجف، 25 کربلا، مثلاً 7 ولی عصر(عج). اعداد را بین یک تا 50 تلاش می کردیم انتخاب کنیم.»

منشأ همه این تحولات اقبال عمومی در اعزام به جبهه های جنگ و کمک های نقدی و غیرنقدی مردم برای کمک به جنگ پس از عملیات پیروز و روحیه بخش ثامن الائمه(ع) بود.

استقبال مردم برای حضور در جبهه ها از یک سو و نبود آمادگی کافی برای آموزش و سازماندهی این نیروها ازجمله عواملی بودند که سبب شدند اعزام مشمولان عادی کمتر از دیپلم متولد 1338 به دلیل استقبال مسئولان دوره قبل (1337) برای حضور در پادگان های آموزشی به تعویق بیفتد. همچنین اداره وظیفه عمومی ژاندارمری با بی نظیرخواندن استقبال داوطلبان مشمول خدمت زیر پرچم و اعلام اینکه به مشمولان دیپلمه و فوق دیپلم متولد سال های 1338 تا 1341 - که قبلاً فراخوانی شده بودند - نیاز ندارد، تاریخ اعزام آنها را از 18 آبان به مدت یک ماه به تعویق انداخت.

دراین میان، حضور مشتاقانه مردمی که داوطلبانه و بدون هیچ الزام قانونی برای حضور در جبهه ها تمایل داشتند نیز وجود داشت و از آنجایی که سپاه و سازمان بسیج مسئول جذب، آموزش و سازماندهی آنها بودند، این ارگان نیز به نوعی دچار غافلگیری شد. نامه های درون سازمانی سپاه به خوبی گویای این امر است که به برخی از آنها اشاره می شود. در پانزدهم آبان، واحد عملیات منطقه8 به واحد طرح و برنامه این منطقه اعلام کرد که نیروهای محصل را به شهرهای خود عودت دهند و به شهرها نیز اطلاع دهند که نیروی محصل به جبهه ها اعزام نکنند.

این واحد همچنین در سیزدهم آبان ماه به طرح و برنامه مرکز اعلام کرد که به هیچ وجه نیرو به جنوب اعزام نکنند.

مسئول واحد آموزش سپاه منطقه9 نیز به مسئول واحد آموزش مرکز اعلام کرد که به علت استقبال بیش ازحد مردم خوبمان، از اعزام آن ها به علت تکمیل ظرفیت پادگان های آموزشی به این منطقه خودداری کنند.

ص: 26

ازاین رو، فرماندهی سپاه در نامه ای به فرماندهان مناطق نه گانه طرح نوبت دهی برای داوطلبان را ابلاغ کرد. در نامه محسن رضایی آمده است: «از آنجا که مراجعه مردم امام زمانی ما برای اعزام به شدت ادامه دارد، تقاضا می شود از برادران مراجعه کننده، برای آموزش و یا اعزام ثبت نام کرده و آنها را به موعدی در آینده وعده بدهید تا در صورت لزوم از آنها دعوت شود»

سخنان آقای هاشمی رفسنجانی نیز بیانگر حضور گسترده مردم در جبهه های جنگ است. وی در نماز جمعه هفدهم آبان ماه ابعاد و زوایای گوناگون حضور داوطلبانه مردم را بازگو کرد. بخش هایی از سخنان وی به این شرح است: «یک سال و اندی از جنگ می گذرد، مردم معنای جنگ را فهمیده اند و آثار جنگ را دیده اند، شهیدها، معلول ها، خسارت ها را هم دیده اند. دیگر چیز احساسی نمی تواند باشد؛ یعنی هرکس الآن درباره جنگ اقدامی می کند و قضاوتی کند این سخن سنجیده و منطقی است. [مسئولین] اشاره کردند که ما برای پایان دادن به جنگ نیاز به یک تعداد نیروی تازه نفسِ ورزیده داریم، یک چیز این جوری یکی دو هفته پیش اعلام کردند، موجی که براثر این دعوت جامعه ما را گرفته واقعاً باارزش است و واقعاً امیدوارکننده. ... این قدر استقبال شده و دارد فشار می آید روی مراکز اعزام که برای ما غیرقابل قبول بوده که این همه مردم آمادة جنگ باشند، من شخصاً روزانه ده ها مورد مراجعه دارم ازطرف ائمه جمعه، سپاه و بسیج و مسئولان سطح بالا که به مردم بگویید این قدر به ما فشار نیاورند، ما به اندازه ای که نیرو لازم داریم خودمان رفته رفته از میان شما می بریم. یکی از دوستان دیشب آمده بود و می گفت بچه ها دیگر حاضر نیستند مدرسه بروند. این قدر فشار آورده اند به ما، می گویند که حالا که اجازه داده اند به ما، چرا نمی گذارید ما برویم. در تبریز وقتی که آیت الله مشکینی اعلام کردند و امکانات اعزام کننده ها محدود بود، مردم با بیل و... آمده اند دم پادگان و می گویند که ما را ببرید آنجا که لااقل سنگر بکنیم، اگر تفنگ ندارید ما می آییم آنجا کارهای پشت جبهه را می کنیم. گریه می کنند که چرا نمی برید؟ مسئولان سپاه می گفتند که مثلاً ما فلان تعداد را لازم داشتیم بیش از چند برابر آن تعداد با فشار پشت در سپاه اند. کسانی که یک بار رفته و جنگ هم کرده اند، وظیفه شان را هم انجام داده اند، صدمة جنگ را هم دیده اند، و الآن این جوری استقبال می کنند.»

جمهوری اسلامی ایران بود؛ مشکلی که تا پیش از عملیات ثامن الائمه(ع) به صورت یک مشکل جدی مطرح نبود، زیرا تا زمان اجرای آن عملیات، نیروهای خودی توان آفندی مطمئن برای آزادسازی بخشی از منطقه اشغال شده نداشتند؛ بنابراین، چگونگی رفتار نیروهای عراقی در صحنه های دشوار مشخص نبود. این امر در عملیات طریق القدس نیز تکرار شد و ارتش عراق را به چاره اندیشی واداشت. تصمیم گیران عراقی برای بازداشتن نظامیان آن کشور از فرار از صحنه های جنگ، ابتدا اعمال خشونت، اعدام و ارعاب را علیه نظامیان عراق به کار گرفتند.

در بیستم مهرماه، سرهنگ دوم ابراهیم فواد، فرمانده سابق تیپ پیاده، به همراه 7 افسر و 18 درجه دار و سرباز به جرم "جبن و بزدلی" اعدام شدند. هرچند تخلفات این افراد مربوط به عملیات منطقه "بازی دراز" در یازدهم شهریورماه بود، ارسال نامة اجرای حکم این افراد به یگان ها و واحدهای عملیاتی نشان می داد که اعدام این افراد مدّنظر مسئولان نظامی عراقی بوده است.

هم زمان با این اقدام، دادگاه نظامی آن کشور 15 تن از افسرانی را که در عملیات ثامن الائمه(ع) به اجرای مأموریت می پرداختند، به دلیل شکست نیروهای تحت امرشان در مقابله با نیروهای جمهوری اسلامی ایران، به اعدام محکوم کرد و حکم صادرشده در منطقه فکه به اجرا درآمد. چند روز بعد نیز 20 افسر و درجه دار جمعی یک گردان تانک به جرائم مشابهی اعدام شدند.

دراین حال، مسئولان نظامی عراق راهی برای جلوگیری از فرار افراد نظامی جست وجو می کردند. تشکیل جلسه ای در اول آبان ماه در شهر بغداد با حضور فرماندهان عالی و فرماندهان یگان های عراقی از آن جمله بود و حضور صدام حسین در این جلسه نیز از اهمیت موضوع حکایت می کرد. در این جلسه، بالارفتن شمار اسرای عراقی به خصوص در عملیات ثامن الائمه(ع) مورد بررسی قرار گرفت و یکی از فرماندهان با اشاره به وجود این قانون که نیروهای نظامی درصورت عقب نشینی اعدام خواهند شد، تنها راه افراد عراقی در وضعیت بحرانی را فرار به سوی جبهة مقابل و پیوستن به نیروهای ایرانی اعلام کرد. وی برای رفع این مشکل خواستار افزایش اختیارات فرماندهان شد و درپی آن جلسه تصمیم گرفت که اختیارات مواردی چون عقب نشینی، طرح های عملیاتی، تشویق و تنبیه افراد و... از شورای فرماندهی کل به یگان های عملیاتی منتقل شود تا امکان تصمیم گیری دراین باره مورد سریع تر و باتوجه به واقعیت های پیش رو اتخاذ شود.

در سیزدهم آبان ماه ستاد فرماندهی کل ارتش نامه ای را به یگان های عملیاتی برای جلوگیری از اسیرشدن نظامیان عراقی ابلاغ کرد. در این نامه با اشاره به این موضوع که تسلیم شدن افراد به نیروهای ایرانی دردناک و غیرشرافتمندانه است، از فرماندهان افسران توجیه سیاسی و تشکیلاتی حزبی یگان ها درخواست شده به نیروهای تحت امر خود آموزش های لازم را بدهند. قسمت مهم و اصلی این نامه راهکارهای مسئولان عراقی برای بازداشتن افراد عراقی از پناهنده شدن به نیروهای ایرانی است. در بخش هایی از نامه آمده است: «اسیرشدن به عنوان یک نقطه منفی در طول حیات

ص: 28

یک نظامی باقی می ماند ... اسیر باید بداند پس از اسارت، در غیاب او درمورد چگونگی اسارت، از شاهدان واقعه که در واحد او هستند تحقیق می شود و نیز به هنگام بازگشت اسیر به وطن، این جلسه بازپرسی در حضور خود اسیر تشکیل می شود تا میزان تقصیر او در اسیرشدن مشخص شود.»

گذشت زمان و پیش آمدن وضعیتی مشابه وضعیت قبلی؛ یعنی اجرای عملیات طریق القدس در هشتم آذرماه، نشان داد این اقدامات و سایر تمهیداتی که اندیشیده شد، ولی اخبار آن به بیرون درز پیدا نکرد، نتوانست مانعی در پیوستن افراد نظامی عراق به جبهه مقابل شود. گزارش حضور تعداد زیادی از نظامیان عراقی در مناطق مرزی غرب کشور که از ترس گرفتارشدن به دست افراد حزب دمکرات کردستان ایران برای تسلیم شدن به نیروهای ایرانی فرصت مناسبی را جست وجو می کردند از آن جمله بود. همچنین سخنان صدام حسین در جمع مقامات نظامی عراق دربارة تأثیر برنامه های عربی صدای جمهوری اسلامی ایران و راه حل هایی که مطرح کرد، حاکی از مهم و ادامه دار بودن این موضوع بود. صدام حسین در این سخنان مانند یک معلم نظامی درباره عقب نشینی، انواع و زمان آن بحث کرده، شانس زنده ماندن نظامیان عراقی را هنگام فرار یا مقاومت بررسی کرد و حفظ مواضع و پایداری نیروهای عراقی را هنگام حمله ایرانی ها مورد تأکید قرار داد. او در سخنان خود برای دلگرمی نظامیان عراقی، هجوم نیروهای ایرانی را هنگام عملیات، دو ساعت اعلام و به آنان توصیه کرد که به نیروهای خود آموزش دهند که پایداری دوساعتة آنان موجب عقب نشینی نیروهای ایرانی خواهد شد.

صدام حسین همچنین در پانزدهم آذرماه، پس از پایان یافتن عملیات طریق القدس (آزادی بستان)، در سرکشی از جبهه های جنگ، نیروهای عراقی را به پایداری و ایستادگی در مقابل ایرانیان تشویق کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی در این سرکشی ها و دیدارها، دستورات لازم نظامی را به مسئولان مربوط صادر کرد.

هم زمان با انتشار خبر این بازدید، سپاه سوسنگرد خبری را اعلام کرد که به نظر می رسد یکی از نتایج سفر صدام حسین به جبهه های جنگ بوده باشد.

به گزارش سپاه سوسنگرد، 40 تن از سربازان و افراد کادر یک گردان تانک که در عملیات شمال سابله شرکت داشتند، به جرم عقب نشینی، در یک دادگاه صحرایی به اعدام محکوم شدند و حکم صادرشده در شهر اشغال شده هویزه به اجرا درآمد.

آخرین تمهید استخبارات عراق در این دوره گماردن افرادی برای جلوگیری از فرار و عقب نشینی نیروهای عراقی هنگام هجوم نیروهای ایرانی بود. بنا به اعلام یک منبع خبری نظامی، سازمان استخبارات عراق عده ای از کارکنان خود را تحت پوشش سرباز به جبهه ها اعزام و در خطوط مقدم مستقر کرده بود تا درصورتی که کسی قصد فرار یا تسلیم شدن به نیروهای ایرانی را داشته باشد، او را هدف تیر قرار دهند.

ص: 29

«عراق با این عمل خواسته است سربازان خود را از تسلیم شدن بترساند، به علت آنکه آنها احساس کرده اند که نیروهایشان در همان مرحله اول تسلیم می شوند. رژیم عراق می خواهد به سربازانش بگوید اگر به سوی ایرانی ها بروید مرگ در انتظار شماست و این حرف آنها دروغ است.»

وزارت خارجه نیز در اطلاعیه ای که در 3 بند خطاب به بیانیه صادرشدة رژیم عربستان سعودی صادر کرد، ضمن کذب خواندن ادعای عراقی ها در کشتن سربازان عراقی، با یادآوری سابقه عراق در دروغ پراکنی هنگام عملیات طریق القدس - زمانی که نیروهای ایرانی در شهر بستان مستقر بودند و عراق اعلام کرد که بستان در دست نیروهای عراقی است - دولت عربستان را به احتیاط در استناد به ادعاهای عراق دعوت کرد و این قبیل اقدامات عربستان را موجب تضعیف روابط فی مابین (ایران - عربستان) خواند.

سازمان ها و گروه های مسلح غیرقانونی

در این دوره نیروهایی همچون سپاه پاسداران، کمیته انقلاب اسلامی و دادستانی نسبت به دوره قبل (1/5/1360 - 14/7/1360)، به نوعی خود را باز یافته و حتی مردم نیز در برقراری امنیت و آرامش، به کمک نیروهای امنیتی آمده بودند و وضعیت امنیتی و انتظامی سازمان یافته تر از دوره قبل شده بود. بنابراین، تاکتیک های عملیاتی گروه های مسلح غیرقانونی که اصلی ترین و تأثیرگذارترین آنها سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بود، در این مقطع زمانی نسبت به مقاطع قبلی دستخوش تغییراتی شده بود؛ بدین ترتیب که تظاهرات مسلحانه در سطح خیابان ها که یکی از تاکتیک های اصلی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در مقطع پیشین بود، با توهم اینکه جامعه ایران بسان یک بشکه باروت آماده انفجار است و افراد سازمان باید جرقه را بزنند تا این انفجار حاصل شود، در این دوره امکان بروز نیافت. همچنین سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بعد از اعلام جنگ مسلحانه در سی ام خردادماه، توان زیادی را برای براندازی نظام صرف کرد و از آن تاریخ تا اواخر شهریورماه، به همة افراد نفوذی خود در ارگان ها و نهادها مأموریت اجرای عملیات داد. ایجاد انفجار که عوامل آن افراد نفوذی در نهاد یا ارگان خاصی بودند، همچون انفجار ساختمان حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیر که موجب شهادت تعداد فراوانی از مسئولان کشور (72 تن) از جمله آیت الله سیدمحمد بهشتی، رئیس کل دیوان عالی کشور، تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و وزیران و کارگزاران نظام شد یا انفجار در ساختمان نخست وزیری در هشتم شهریورماه که به شهادت محمدعلی رجایی رئیس جمهور و محمدجواد باهنر نخست وزیر و چند تن از مسئولان کشور انجامید، ازجمله اقدامات سازمان بود که در این دوره به طور کامل متوقف شد.

ص: 31

120 کیلو انواع مواد منفجره و سایر انواع سلاح های نیمه سنگین و 273 قبضه انواع اسلحه و مقادیر فراوانی فشنگ به دست آمد که این خود نشان دهنده هوشیاری نیروهای خودی و توانایی آنان در کنترل وضعیت بحرانی از یک سو و از سوی دیگر، نداشتن انسجام سازمانی و بی دقتی در حفظ منابع حیاتی یک سازمان مخفی چریکی با مشی مسلحانه بود.

همچنین در این 76 روز، افراد وابسته به گروه های مسلح غیرقانونی 32 مورد اقدام به بمب گذاری در مناطق گوناگون ازجمله مدارس، ادارات دولتی، خودروهای پارک شده در نزدیکی مراکز دولتی و ارگان های انقلابی، منازل افراد و... کردند که 19 مورد از بمب های کار گذاشته شده خنثی و 13 مورد منفجر شد و به شهادت و زخمی شدن 52 تن از مردم انجامید که مهم ترین آنها انفجار پمپ بنزین خیابان ولی عصر(عج) تهران و مسیر راه آهن تهران - خوزستان در جنوب غربی تهران بود.

اقدامات خارجی

در دوره قبل (کتاب 15 روزشمار) هم زمان با فرار بنی صدر و رجوی به کشور فرانسه، فعالیت های خارج از کشور سازمان برای ایفای نقش آلترناتیوی نظام جمهوری اسلامی بسیار گسترده، فراگیر و بنیادی تر شد، اشغال سفارتخانه ها، کنسولگری و اماکن فرهنگی - اقتصادی مربوط به جمهوری اسلامی در شهرهای مختلف اروپا و امریکا ازجملة این اقدامات بود که تقریباً همگی با حمایت و یا حداقل سکوت و دخالت نکردن پلیس شهرهای موردنظر انجام می شد که شامل 19 مورد اشغال و حمله به امکان مربوط به جمهوری اسلامی ایران بود.

همچنین یکی از محورهای فعالیت سازمان در دوره قبل برگزاری تحصن و اعتصاب غذا در اماکن عمومی، تجمع در محل های برگزاری جلسات بین المللی و برگزاری راه پیمایی در مکان های حساس و پرتردد در برخی شهرهای امریکا و اروپا بود که همه این اقدامات با پوشش کامل خبری و گزارش رسانه های کشورهای غربی با درجات مختلف شدت و ضعف و جنبه های سمپاتی انجام می شد، ولی در این دوره باتوجه به آنکه این نوع اقدامات تبلیغاتی کارایی و تأثیر خود را از دست داده بود، نوع عملکردها - که بخشی از برنامه جایگزینی نظامی به جای جمهوری اسلامی ایران بود - تغییر پیدا کرد و به برخورد سازمان یافته با دانشجویان هوادار جمهوری اسلامی تنزل یافت که ازجمله آن، حمله هواداران این سازمان به دانشجویان مسلمان ایرانی در دو شهر کان و پاریس بود. در این حمله که به زخمی شدن تعدادی از دانشجویان مسلمان ایرانی انجامید، پلیس فرانسه هیچ گونه واکنشی نشان نداد، حتی در یک مورد پلیس پاریس با همکاری گروه های مخالف جمهوری اسلامی ایران به تظاهرات دانشجویان مسلمان ایرانی حمله کردند. علاوه برآن، عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهرهای دانتون، تگزاس، هوستون، لندن و میلان با دانشجویان ایرانی درگیر شدند که درنتیجة آن، چند تن از

ص: 33

افراد مسلمان زخمی و یک تن از دانشجویان ایرانی به نام غضنفر خاوند به شهادت رسید.

نکته قابل توجه در این حوادث کاهش کمی و کیفی اقدامات سازمان از نیمه مهرماه تا پایان آذرماه بود؛ یعنی همان گونه که انواع حرکات تبلیغاتی سازمان در این دوره (کتاب 16 روزشمار) نسبت به دوره قبل (کتاب 15 روزشمار) کمتر و بی رمق تر شده، به همان نسبت نیز این عملکرد از مهرماه تا پایان دوره، یک نزول تدریجی را طی کرده است.

وضعیت سازمان در دوره زمانی 15/7/1360 تا 30/9/1360

در دوره قبل، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) تقریباً بی محابا به گسترش تشکیلات پرداخته و عملیات های مسلحانه بسیاری انجام داده بود و درنتیجه تعداد زیادی از نیروهایش در درگیری ها کشته یا دستگیر شده بودند. بنابراین، سازمان ازنظر کادرهای اصلی ضربات سنگینی را متحمل شده بود، طوری که به گفته محسن رضایی، فرمانده کل سپاه پاسداران، 630 نفر از کادرهای اصلی سازمان که در شبکه سراسر کشور فعال بودند، دستگیر شدند که یکی از این افراد دستگیرشده، از شورای رهبری سازمان و 14 نفر هم از مرکزیت 30 نفره سازمان بودند. همچنین به گفته رضا سیف اللهی، مسئول واحد اطلاعات سپاه پاسداران، 35 تن از 60 تن عضو عملیاتی تشکیلات دستگیر شده و 80 درصد از افراد کادر سازمان در تهران - که مراکز اصلی فعالیت این سازمان بود - کشته یا دستگیر شده بودند. به گفته وی، در استان هایی مانند کرمانشاه، آذربایجان شرقی، همدان و ایلام، امکان فعالیت مؤثر از افراد این سازمان سلب شده بود. در استان اصفهان نیز 70 درصد و در سیستان و بلوچستان تاحدود زیادی افراد مؤثر این سازمان از بین رفته بودند و در برآوردهای اطلاعاتی، فقط در شهرهای مشهد (استان خراسان)، شیراز و احتمالاً کرج افراد این سازمان حضور تقریباً مؤثری داشتند.

در طول این دوره، بیشترین اقدامات سازمان بعد از تهران در این دو منطقه، به خصوص در استان خراسان انجام شد و البته سازمان نیز متحمل بیشترین ضربات ازطرف نیروهای خودی شد.

این افت کیفی و ناتوانی در اجرای شعارهای براندازی جمهوری اسلامی، در این دوره به قدری روشن و واضح خود را نشان داد که رادیو ایران وابسته به گروه های سلطنت طلب که از هر اقدام تروریستی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به عنوان مبارزین ملی و قهرمانان راه آزادی و... حمایت می کرد، باتوجه به ناکامی سازمان در مبارزه مسلحانه علیه جمهوری اسلامی ایران و کاهش قدرت سازمان به عنوان یک آلترناتیو، در یک مقاله رادیویی این سازمان را متهم کرد که برای کسب قدرت با سوءاستفاده از شور انقلابی و بی تجربگی جوانان، آنان را به جنگ مسلحانه با حکومت ایران فرستاده و از این جوانان، به اصطلاح به عنوان "گوشت دم توپ" استفاده کرده است.

ص: 34

- بمب گذاری در زیر چند خودرو سپاه در بوکان که درنتیجة آن یک تن زخمی شد.

- کارگذاشتن بمب در منزل یکی از افراد متعهد در اشنویه که به زخمی شدن 3 تن انجامید.

- اجرای عملیات ترور در مهاباد در 27/8/1360 که درنتیجة آن 2 تن زخمی شدند.

- در یک جمع بندی از اقدامات گروه های مسلح غیرقانونی در درون شهرها می توان گفت که عملیات های آنها ازنظر کمی و کیفی درخور توجه بود، طوری که در مدت 76 روز، 51 عملیات در شهرهای مختلف مناطق کردنشین انجام دادند که بیشترین تعداد این حملات در شهر مهاباد با 14 مورد و پس از آن در شهرهای بوکان، سقز و سنندج با 7 مورد و سردشت با 6 مورد بود.

در این عملیات ها بیشترین تلفات واردشده به نیروهای خودی و مردم در شهر سردشت، 65 شهید یا زخمی بود و پس از آن مهاباد با 56 تن، بوکان با 53 تن، سقز با 47تن و سنندج با 22 شهید یا زخمی در رده های بعدی قرار داشتند.

البته، نیروهای مسلح غیرقانونی در اقدامات نفوذی خود به شهرها درصورت امکان، اقدام به گروگان گیری از مردم و نیروهای نظامی و انتظامی می کردند که بیشترین مورد آن در شهر سنندج با 17 تن و پس از آن شهر سقز با 12 گروگان بود.

عملیات های برون شهری گروه های مسلح غیرقانونی

عملیات های برون شهری عناصر مسلح غیرقانونی شامل سرقت خودروهای حامل مواد و کالا، حمله به پایگاه های خودی، حمله به صف نیروهای خودی هنگام عبور از جاده ها، مین گذاری در مسیرهای عمومی جاده های فرعی، اجرای عملیات کمین، ایجاد راه بندان در جاده ها برای دستبرد و گروگان گیری، شلیک گلوله های توپ و خمپاره به اماکن و مقرهای استقراری نیروهای خودی و... می شد.

البته، گفتنی است که افراد مسلح غیرقانونی حتی الامکان از ایجاد درگیری نزدیک با نیروهای خودی پرهیز می کردند و اگر درصدد برمی آمدند عملیاتی علیه نیروهای خود انجام دهند، حمله به نیروهای انتظامی (ژاندارمری و شهربانی) و در مراحل بعدی نیروهای ارتش را برمی گزیدند و رویارویی آنها با نیروهای بسیج و سپاه به ندرت اتفاق افتاده است.

عملکرد نیروهای خودی در مواجهه با گروه های مسلح معارض با نظام

به رغم عملکرد انفعالی عناصر مسلح غیرقانونی و اجرای عملیات به هرقیمت، افراد خودی باوجود کمبود نیرو پس از آغاز راهبرد آزادسازی شهرها، آزادسازی و پاک سازی مناطق در عمق و محورهای اصلی را که از دوره های پیش شروع شده بود، ادامه دادند. اقدامات نیروهای

ص: 37

خودی با پاک سازی منطقه اورامان در شمال پاوه آغاز شد، با پاک سازی محور سنندج - کامیاران ادامه یافت و با آزادسازی محور مهم بانه - سردشت به پایان رسید.

در اوایل دوره، نیروهای سپاه با حمایت آتش پشتیبانی لشکر81 کردستان منطقه وسیعی را در شمال پاوه، نزدیکی مرزهای عراق، پاک سازی کردند و به حاکمیت 5/2 ساله گروه رزگاری در این منطقه پایان دادند. در این عملیات 116 تن از افراد مسلح وابسته به این گروه خود را تسلیم کردند و مقدار زیادی اسلحه و مهمات از انبار این گروه به دست نیروهای خودی افتاد.

از دیگر اقدامات حساب شده و ازپیش طراحی شده نیروهای خودی پاک سازی شمال کامیاران بود. اطلاعات موجود نشان می داد که به دلیل اقدامات نیروهای خودی و پاک سازی مناطقی چون اشنویه، بوکان، میاندوآب، مهاباد و... حضور عناصر مسلح غیرقانونی در جنوب غربی سنندج (شمال غربی کامیاران) فزونی یافته و آنان علاوه بر پایگاه های دائمی اقدام به ایجاد پایگاه های کوچک و تاکتیکی در آن منطقه کرده بودند و عملیات های متعددی در این منطقه انجام دادند، طوری که از تاریخ 11/8/1360 تا 19/8/1360، شانزده عملیات در این منطقه انجام دادند که درنتیجة آنها 64 تن (اغلب از مردم بومی منطقه) شهید یا زخمی شدند.

ازاین رو، سپاه کردستان طرحی را ارائه کرد که طبق آن چنانچه نیروهای خودی عملیات های متعددی را در محور کامیاران انجام می دادند، افراد مسلح غیرقانونی به ناچار به منطقه شمال؛ یعنی غرب و جنوب سنندج، رانده می شدند و باتوجه به وضعیت جغرافیایی، مجبور بودند در منطقه ای محدود (توریور، هشمیز، آویهنگ و کرجو) مستقر شوند که دراین صورت پاک سازی آنان با یک اقدام نظامی منسجم امکان پذیر بود. باتوجه به این تحلیل نظامی، نیروهای خودی سلسله عملیات هایی را برای تأمین اهداف موردنظر انجام دادند که از 23/8/1360 با پاک سازی روستاهای بان سعید، تراوله و باقله در شمال غربی کامیاران آغاز شد و با اجرای 7 عملیات تا آخر دوره بخش های مهمی از منطقه موردنظر را پاک سازی کردند.

پاک سازی محور بانه - سردشت نیز ازجمله تدابیر نظامی اتخاذشده در این دوره بود که درنتیجة آن نیروهای خودی در 3 مرحله عملیات در سیزدهم، هجدهم، بیست ودوم و بیست ونهم آذرماه ارتفاعات مهم توریور، زروار، گوزلی و کانی سور را تصرف کردند و بر بخش های مهمی از جاده بانه - سردشت مسلط شدند و بدین ترتیب قدم های اساسی و مهم برای آزادسازی این محور برداشته شد.

آمار عملیات گروه های مسلح غیرقانونی و نیروهای خودی، تلفات، خسارات و گروگان های دو طرف

طبق گزارش های موجود، نیروهای مسلح غیرقانونی درطول دورة 76 روزه، 252 عملیات در انواع گوناگون انجام دادند. در پانزده روز مهرماه 44 عملیات؛ آبان ماه 117 و آذرماه 91 عملیات

ص: 38

(روزانه حدود 5/3 عملیات) که به ترتیب اهمیت عبارت بودند از: حمله و مین گذاری.

در این عملیات ها 307 تن از نیروهای خودی شهید (15 روز مهرماه 33 تن، آبان ماه 180 تن و آذرماه 94 تن) و 411 تن زخمی (15 روز مهرماه 28 تن، آبان ماه 196 تن و آذرماه 187 تن) شدند که بخش اندکی از شهدا و مجروحان را مردم بومی تشکیل می دادند.

در همین مدت، گروه های مسلح غیرقانونی 151 نفر از نیروهای خودی و مردم را گروگان گرفتند که بیشترین تعداد گروگان ها مربوط به آبان ماه با 100 تن بود. البته، باید در نظر داشت که گروه های مسلح غیرقانونی به دلیل برخی ملاحظات همچون محدودیت مکانی، غذایی، امنیتی و... در نگهداری گروگان ها، فشار مردم و ترس از واکنش نیروهای خودی، اغلب گروگان ها را که شامل مردم عادی، رانندگان و... می شدند، چند روز بعد آزاد می کردند، ولی گروگان های نظامی به ویژه اعضای سپاه پاسداران و نیروهای داوطلب مردمی را در بازداشتگاه های خود حبس می کردند. برخی عملیات های گروه های مسلح غیرقانونی در غرب و شمال غرب کشور واکنش نیروهای خودی را درپی داشت که درنتیجة آن 183 تن از آنان شهید و 99 تن نیز زخمی شدند.

از سوی دیگر، نیروهای خودی نیز در این 76 روز، به منظور پاک سازی مناطق آلوده 80 عملیات انجام دادند که درنتیجة آن حدود 500 تن از افراد وابسته به گروه ها و سازمان های مسلح غیرقانونی کشته و 155 تن از آنان نیز زخمی شدند. بیشترین تعداد تلفات افراد وابسته به این گروه ها مربوط به آذر ماه با 357 کشته و 72 زخمی بوده است. در این عملیات ها 66 تن از افراد خودی نیز شهید و 103 تن زخمی شدند که بیشترین تعداد شهدا و زخمی ها به ترتیب 44 و 72 تن و مربوط به آذرماه بوده است.

آمارها نشان می دهد که میل به عملیات نزد نیروهای خودی باوجود شرایط نامساعد جوی (سرما، بارندگی و...) در آذرماه بیشتر بوده است.

پیوند حزب دمکرات و سازمان مجاهدین خلق (منافقین)

پیوستن حزب دمکرات کردستان ایران به شورای ملی مقاومت به رهبری "بنی صدر" و "مسعود رجوی" ازجمله تحولات صورت گرفته در این دوره بود. نزدیکی عملکرد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و حزب دمکرات و اشتراکات مواضع و اقداماتشان، پیوستن آنها به یکدیگر را متحمل می نمود، ولی باوجود همه مشابهت های مرامی و رابطة شخصی "رجوی" و "قاسملو" و شرکت اعضای سازمان در عملیات های نظامی مشترک با افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان، پیوند سازمان و حزب تا این زمان عملی نشده بود. البته، باید در نظر داشت که این امر برحسب ظاهر، پیوستن حزب دمکرات به شورای ملی مقاومت بود، ولی در اصل، به نوعی تن دادن مسئولان حزب دمکرات برای پیوستن به تشکیلاتی بود که مسعود رجوی رهبری آن را در دست داشت و به نظر

ص: 39

می رسد این امر متأثر از حضور رجوی و بنی صدر در فرانسه و استقبال سیاستمداران و رسانه های غربی از آنان در مرحله اول و ترجیح مسعود رجوی بر بنی صدر به عنوان رهبر اپوزیسیون بوده باشد.

پیوستن حزب دمکرات به شورای ملی مقاومت سیری طبیعی را پیمود و به نتیجه رسید، ولی نوع اعلام علنی و رسمی این پیوند با ابهاماتی همراه بود.

در هجدهم مهرماه، خبرگزاری فرانسه به نقل از فردی که او را نمایندة حزب دمکرات در اروپا خواند، اعلام کرد که مذاکره برای برقراری اتحاد بین حزب دمکرات و شورای ملی مقاومت در جریان است و به خوبی پیش می رود. این خبرگزاری همچنین از قول آن شخص افزود که تماس هایی نیز بین سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و رهبران حزب دمکرات صورت گرفته است که نتایج رسمی آن تا چند روز دیگر اعلام خواهد شد.

به دنبال این مصاحبه، رادیو امریکا مذاکرات طرفین را موفقیت آمیز و "رو به جلو" خواند. در پنجم آبان ماه، قاسملو در نامة خود خطاب به رجوی اعلام کرد: «در تعقیب مذاکرات قبلی با درنظرگرفتن برنامه شورای ملی مقاومت و دولت موقت جمهوری دمکرات اسلامی ایران که با نقطه نظرهای شما و بنی صدر منتشر شده است، ضمن اعلام موافقت حزب دمکرات کردستان ایران با اصول کلی اعلام شده، برنامة مذکور به ویژه با تأکید بر اصل مقدس خودمختاری کردستان رسماً پیوستگی حزب دمکرات ایران به شورای ملی مقاومت را اعلام می دارد.»

ولی این موضوع تا پانزدهم آبان ماه 1360 علنی نشد. در آن روز، رویتر خبر موافقت قاسملو دبیر کل حزب دمکرات را درمورد پیوستن حزب به شورای ملی مقاومت - که در پنجم آبان ماه صورت گرفته بود - اعلام کرد.

به دنبال آن، "سعید بدل"، عضو کمیته مرکزی حزب دمکرات و نماینده این حزب، در مذاکره با شورای ملی مقاومت این پیوند را علنی ساخت.

بی بی سی که این خبر را پخش می کرد، دراین باره گزارش داد: سعید بدل گفته است که وی به نمایندگی ازسوی حزب خود این تصمیم را اتخاذ کرده است. این سخنان بر ابهامات این پیوند افزود، زیرا این امر 10 روز پیش و طبق نامه قاسملو، دبیر کل حزب دمکرات، به مسعود رجوی تحقق یافته بود و به نظر می رسد این امر از دستپاچگی و بی تدبیری تصمیم گیران حزب در اعلام ناخواستة این اقدام سیاسی نشئت گرفته باشد.

روز بعد، دفتر سیاسی حزب متنی را منتشر کرد که در آن به نکته ای اشاره شده بود که نشان می داد توافق حزب با سازمان مجاهدین خلق (منافقین) اصلی ترین موضوع در پیوستن به شورای ملی مقاومت است. در این متن آمده است: «پس از مذاکرات سازنده، نمایندگان حزب دمکرات ایران و سازمان مجاهدین خلق بر سر اصول کلی همکاری توافق کردند و حزب ما رسماً به شورای ملی مقاومت پیوست.»

ص: 40

رادیو بی بی سی در گفتاری به مناسبت پیوستن حزب دمکرات به شورای ملی مقاومت به نوعی از این امر استقبال کرد و باتوجه به مشترکات سیاسی دو طرف، این پیوند را برای این دو تشکیلات سودمند و موجب تطهیر حزب دمکرات از وابستگی به کشورهای خارجی (عراق) خواند. در گزارش بی بی سی آمده است: «این دو گروه مبانی اساسی مشترک زیادی دارند. اعلام رسمی این اتحاد و پیوستگی برای دو سازمان حاوی منافع است. از یک سو اعتبار شورای ملی مقاومت و رجوی را بیشتر می سازد و از سوی دیگر بر ادعای حزب دمکرات کردستان که خود را جزئی از تلاش ملی علیه دولت آیت الله خمینی می داند صحه می گذارد. تابه حال، دولت چنین جلوه می داد که حزب دمکرات کردستان یک گروه جدایی طلب است که برای دول خارجی می جنگد.»

مجله فرانسوی لیبراسیون نیز این ائتلاف را سرآغاز مرحله جدیدی در روابط مخالفان جمهوری اسلامی خواند.

از سوی دیگر، سلطنت طلب های طیف شاپور بختیار به این پیوند واکنش منفی نشان دادند. این گروه در یک مقاله رادیویی با اشاره به اشتراکات سلطنت طلب ها و حزب دمکرات در براندازی جمهوری اسلامی ایران و همکاری نکردن با جمهوری اسلامی و با اشاره به برخی همکاری های سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در سرکوب نیروهای مسلح غیرقانونی در کردستان و همچنین با اشاره به سوابق کاری بنی صدر به عنوان فرمانده کل قوا و تلاش های وی در این سمت برای سرکوب گروه های مسلح غیرقانونی در کردستان، خواستار اتحاد حزب دمکرات با گروه نهضت ملی مقاومت به رهبری شاپور بختیار شد.

کمک های فرانسه به عراق

در میان کشورهای قدرتمندی که از عراق حمایت می کردند، علاوه بر شوروی که با تغییر نگرش خود به منطقه خلیج فارس بار دیگر یکی از حامیان تسلیحاتی عراق شده بود، فرانسه نیز راه یک طرفه ای را که به سوی عراق گشوده بود گسترش و ادامه داد. در این دوره خبرهایی از همکاری های فرانسه و دولت عراق منتشر شده است، انعقاد قرارداد 4/4 میلیارد فرانکی توپ های 185 میلی متری، ادامه ارسال هواپیماهای جنگنده میراژ، اعزام کارشناسان نظامی برای تغییر و بهبود سامانة پرواز این هواپیماها، آموزش خلبانان عراقی، انواع کمک های فنی و همچنین افزایش 181 درصدی صادرات فرانسه به عراق نسبت به سال قبل ازجملة آنها می باشد آلمان غربی و یوگسلاوی نیز ازجمله کشورهای اروپایی بودند که گرم شدن و ارتقای روابط تجاری آنان با عراق موضوع اجرای بحث رسانه ها شد. نوع روابط تجاری آلمان با عراق چندان مشخص نبود، ولی دولت یوگسلاوی اجرای پروژه های زیربنایی همچون جاده سازی، امور ساختمانی و خطوط مخابراتی را در عراق برعهده داشت.

ص: 41

دو کشور در بیانیه مشترکی تمایل خود را بر گسترش روابط و تحکیم پیوندهای دوجانبه براساس قرارداد 1972 اعلام و از ادامة جنگ اظهار نگرانی کردند. در این بیانیه همچنین به برخی موضوعات بین المللی که بیشتر دیدگاه های شوروی و مسائل رقابتی آن کشور با امریکا بود اشاره و درباره آنها اظهارنظر و موضع گیری شده بود.

دراین حال، اردن به گونه ای کاملاً متفاوت با کویت به همکاری با عراق می پرداخت. این کشور بندر عقبه در خلیج عقبه دریای سرخ را برای تخلیه کالاهای عراقی دراختیار این کشور قرار داده بود، ولی برخلاف کویت که هزینه هایی را در این راه متحمل می شد، اردن از این امر بهره می برد و هزینه های لازم را از عراق دریافت می کرد. علاوه برآن، عراق بخشی از هزینه های نظامی این کشور را پرداخت می کرد و تجهیزات نظامی مورد درخواست اردن را تهیه و به این کشور تحویل می داد.

در همین خصوص، عراق مبلغ 191 میلیون دلار وام جهت توسعه بندر عقبه از 7 لنگرگاه به 10 لنگرگاه و همچنین توسعه راه های مواصلاتی بندر عقبه به منطقه "تربیل" عراق به آن کشور اعطا کرد. البته، خبر اعطای یک وام 170 میلیون دلاری عراق به اردن نیز قبل از انعقاد این قرارداد، در پنجم آبان ماه، انتشار یافت که در سفر سه روزه طه یاسین رمضان، معاون نخست وزیر عراق، به امان، پایتخت اردن، درباره آن توافق شده بود. غیر از این موارد، عراق اعتباری معادل 200 میلیون دلار نیز برای خرید موشک های زمین به هوای سام6 ساخت شوروی را برای تقویت پدافند هوایی اردن به این کشور اختصاص داد.

وزیر مشاور در همکاری و برنامه ریزی اقتصادی یونان، اعلام کرد که دولت این کشور پیشنهاد عراق را مبنی بر تعمیر هواپیماهای عراقی در خاک یونان پذیرفته است.

در آخرین روزهای این دوره، خبر قرارداد بزرگ اقتصادی یونان انتشار یافت. در این قرارداد ساخت کشتی در یونان برای عراق، تعمیر انواع هواپیما، احداث کارخانه آلومینیم و صدور برخی اقلام یونانی به عراق و همکاری فنی برای احداث ساختمان و تحصیل دانشجویان عراقی در یونان پیش بینی شده بود.

حسن نیت کنفرانس اسلامی برای پایان دادن به جنگ سه کمیسیون تشکیل داده که عبارت بودند از: کمیسیون آتش بس و عقب نشینی و تعیین خطوط مرزی، کمیسیون تحقیق و رسیدگی برای شناسایی مسئول جنگ و کمیسیون استقرار نیروهای حافظ صلح اسلامی در بین مرزهای دو کشور.

در این طرح علاوه بر آنکه با تشکیل کمیسیون اول، خطوط مرزی بین المللی توافق شده در قرارداد 1975 الجزایر در پرده ابهام قرار گرفته یا حتی نادیده گرفته می شد، در برخی موضوعات اجرایی نیز که حبیب شطی از آن سخن می گفت شبهات بسیاری درخصوص نیت ارائه کنندگان طرح وجود داشت، زیرا درحالی که عربستان سعودی یکی از حامیان اصلی سیاسی و مالی عراق در جنگ علیه جمهوری اسلامی بود، شطی شهر جده عربستان سعودی را محل تشکیل هیئت رسیدگی به جنگ اعلام کرد.

میرحسین موسوی پس از این دیدار اعلام کرد که درباره نتایج مذاکرات انجام شده با حبیب شطی در شورای عالی دفاع بحث خواهد شد و این درحالی بود که طه یاسین رمضان، معاون نخست وزیر و مرد شماره2 عراق و همچنین فرمانده ارتش خلق عراق، هم زمان با این سخنان، در مصاحبه ای با خبرگزاری فرانسه درباره صلح با ایران، هیچ اشاره ای به عقب نشینی از خاک ایران نکرد و فقط آغاز مذاکره با ایران را راه حل دستیابی به صلح با ایران اعلام کرد.

دراین حال، حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده امام در شورای عالی دفاع، در مصاحبه ای مطبوعاتی در یک موضع گیری غیررسمی درباره امکان مذاکره مستقیم با عراق با اشاره به این موضوع که صدام حسین هنوز از مذاکره درباره شط العرب (اروندرود) صحبت می کند و قصد دارد قبل از خروج از سرزمین ما اطمینان هایی پیدا کند، گفت: «ما به هیچ وجه حاضر به مذاکره درباره شط العرب [اروندرود] نیستیم و قرارداد1975 برای ما معتبر است و باید اجرا شود و ما به هیچ وجه تا خروج عراق از خاکمان با دشمن مذاکره نخواهیم کرد.» وی همچنین درباره پیشنهاد حبیب شطی افزود: «در پیشنهاد حبیب شطی مطلب تازه ای دیده نمی شود و تنها مقداری تعابیر و کیفیت برخورد تغییر کرده است، ولی اگر صدام حسین با این پیشنهاد موافق باشد که از خاک ایران بیرون برود، ما جلو او را نمی گیریم.»

وی در انتها، جمع بندی نظرهای ایران را به این شرح اعلام کرد: «حرف ما تغییر نکرده است، حرف ما بیرون رفتن متجاوز، پیداکردن متجاوز و محاکمه آن و پرداخت خسارت به طرف زیان دیده است.»

نُه روز پس از پیشنهاد حبیب شطی به وزیر امور خارجه ایران، اعضای شورای عالی دفاع با حضور حجت الاسلام سیداحمد خمینی، فرزند امام خمینی، که نشان از حساسیت موضوع طرح شده در جلسه داشت، گرد هم آمدند. آیت الله خامنه ای، رئیس شورای عالی دفاع، در پایان این جلسه، درباره نظر شورای عالی دفاع، بار دیگر بر شرایط ایران برای پایان دادن به جنگ که عبارت بود از: عقب نشینی بدون

ص: 46

قیدوشرط عراق از سرزمین های اشغال شده ایران؛ تعیین و محاکمه متجاوز و پرداخت غرامت تأکید کرد.

البته، رئیس جمهور بر این نکته هم اشاره کرد که حبیب شطی در مذاکرات خود با طرف ایرانی مطالبی را بیان کرده است که نشان می دهد عراق هنوز تصمیم قاطعی برای عقب نشینی از خاک ایران ندارد. به گفته رئیس شورای عالی دفاع، حبیب شطی پذیرفته است که نیروهای عراقی باید بدون قیدوشرط عقب نشینی کنند، لکن در اثنای مذاکره سخنانی می گوید که این پذیرفتن را با تردید مواجه می کند و ما در صداقت دولت متجاوز عراق در قبول این نکته دچار شک و تردید می شویم.

رئیس جمهور این نکته را هم اضافه کرد که ما درمورد طرف متجاوز هیچ ادعایی نداریم. هیئت های منصف و بی غرض دراین باره نظر خود را خواهند داد و اگر عراق را متجاوز شناختند او ملزم به پرداخت خسارت است.

با اعلام این موضع ایران و پاسخ ندادن عراق به این شرایط، گامی که سازمان کنفرانس اسلامی برداشته بود - که به نظر می رسید هماهنگی کاملی نیز با مقامات عراقی نداشته است - همچون دفعات قبل به سرانجام نرسید.

باوجود آنکه اظهارنظر خاصی از مقامات عراقی درباره پایان این تلاش در دست نیست، سخنان صریح صدام حسین در دیدار با مجلس قانون گذاری عراق در اول آذرماه نشان داد که این گمان بسیار به واقعیت نزدیک است. وی در این دیدار درخواست ایران را برای عقب نشینی نیروهای عراقی از سرزمین های اشغال شده رد کرد. به گزارش یونایتدپرس، صدام درخواست ایران مبنی بر عقب نشینی نیروهای عراقی از سرزمین ایران را پیش از آغاز مذاکره رد کرد و گفت بازی های این چنینی عراقی ها را فریب نخواهند داد.

کمتر از 3 هفته پس از این اقدامات، خبرگزاری فرانسه نیز اعلام کرد که طه یاسین رمضان، معاون نخست وزیر عراق، در کنفرانسی خبری، که هنگام آغاز گفت وگوهای عراق و بلغارستان درزمینه همکاری اقتصادی و... ترتیب داده شده بود، شرط عقب نشینی نیروهای کشورش از اراضی اشغالی ایران را به رسمیت شناختن حاکمیت مطلق عراق بر اروندرود اعلام کرد.

مشابه این سخنان را صدام حسین در بیست وچهارم آذرماه بر زبان راند. یونایتدپرس دراین باره گزارش داد که صدام حسین در دیدار با وزیران کار کشورهای غیرمتعهد از ایران دعوت کرد تا برای پایان دادن به جنگ 427 روزه بین دو کشور، وارد مذاکره شود. وی مجدداً متذکر شد که ایران باید حاکمیت عراق بر رودخانه شط العرب (اروندرود) را بپذیرد.

در این دوره خبرهایی نیز مبنی بر فعالیت مجدد اولاف پالمه، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل، برای شروع اقداماتی به منظور پایان بخشیدن به جنگ ایران و عراق و همچنین تلاش های میانجیگرانه الجزایر در رسانه های عمومی پخش شد، ولی این اخبار از همان حد اعلام اولیه فراتر نرفت و تا آخر دوره، اخبار بیشتری دراین باره منتشر نشد.

ص: 47

دراین حال، ایران برای تأمین کالاهای مورد نیاز خارجی، معاملات تهاتری (نفت در مقابل کالا) را در سیاست اقتصادی خود به طور جدی تری دنبال کرد. در همین خصوص، نشریه معتبر اقتصادی میدل ایست اکونومیک سروی مبادلات پایاپای را ازجمله اصول مورد عمل در اقتصاد خارجی ایران خواند.

سیدمحمد غرضی هم دراین باره گفت: «با چند کشور اروپای شرقی ازجمله رومانی، یوگسلاوی، چکسلواکی و کره شمالی مذاکراتی انجام شده. ما سعی کرده ایم بازار را به صورت تغییرناپذیری نگه داریم. آنها به نفت ما نیاز دارند و ما به صنایع آنها و این رابطه سالم است.»

سخنان نخست وزیر زلاندنو نیز ازجمله خبرهایی بود که دراین باره بیان شد. وی گفت که کشورش احتمالاً به دلیل کمبود پول نقد مجبور می شود در مقابل گوشت، نفت از ایران دریافت کند.

همچنین تصمیم گیران اقتصادی برای احتیاط بیشتر در مصرف ارزهای موجود، صدور اعتبارنامه جدید را منوط به تأیید بانک مرکزی کردند و از سوی دیگر به وزارتخانه ها دستور داده شد که باتوجه به محدودیت ارز، در لیست واردات کالا از خارج، اولویت تعیین کنند. مجله اقتصادی بررسی های اقتصادی خاورمیانه این راهکار را سختگیری ناشی از کمبود ارز خواند.

درمجموع، با تدابیری که اندیشیده شد و همچنین اتخاذ تصمیماتی، وضعیت مالی دولت بحرانی اعلام نشد.(1) محسن نوربخش، مدیرکل بانک مرکزی، دراین باره گفت: «ما توانسته ایم هزینه های خود را کنترل و به نحوی برنامه ریزی کنیم که به ذخیره ارزی ما لطمه وارد نشود. به شما اطمینان می دهم تا زمانی که جنگ ادامه داشته باشد، ما هیچ مسئله ای درمورد ذخایر ارزی نخواهیم داشت.»

ولی باتوجه به اخباری که پخش شد، به نظر می رسد با اقدامات انجام شده برای بازسازی خرابی های ناشی از بمباران عراق، فروش نفت از آبان ماه رو به بهبودی گذاشت. میدل ایست در اول آذرماه از افزایش صادرات نفت ایران از سطح فراتر از 500 هزار بشکه خبر داد.

همچنین علی شمس اردکانی، سفیر ایران در کویت، در مصاحبه با نشریه کویتی النهار مقدار فروش نفت ایران را 900 هزار بشکه اعلام و اضافه کرد که به زودی این مقدار را به یک میلیون و یکصد هزار بشکه در روز خواهیم رساند.

نشریه معتبر لویدز نیز درباره افزایش صدور نفت ایران و سرعت بارگیری نفتکش ها نوشت: «ایران صادرات نفت خود را ازطریق ترمینال نفتی خارک سرعت بخشیده است. درحال حاضر، بارگیری نفتکش ها بیش از 2 روز طول نمی کشد. چنین پیداست که ایران موفق شده است خسارت های ناشی از بمباران هواپیماهای عراقی در سپتامبر گذشته را ترمیم کند.»

هم زمان با این تحولات، دولت باتوجه به کمبود ارز و پیامدهای آن؛ یعنی کاهش واردات،

ص: 49

برای تأمین حداقل مایحتاج عمومی ازقبیل برنج، روغن، گوشت، مرغ، قند و شکر و... این نیازمندی های عمومی را به گونه ای تحت پوشش قرار داد. برای تحقق این امر با هدف توزیع عادلانه کالا، تعیین خط مشی اجرای طرح توزیع کالا و شوراهای اسلامی، شورای عالی نظارت بر توزیع عادلانه کالا در تهران و مراکز استان ها تشکیل شد. به دنبال آن، شرح وظایف بسیج اقتصادی - که از قبل مشغول فعالیت بود - برای سهمیه بندی کالاهای اساسی جهت تأمین حداقل معیشت مردم و جلوگیری از تورم، در هیئت دولت تصویب و فعالیت آن به عنوان یک نهاد اضطراری تعریف و قانونمند شد. براساس شرح وظایف تصویب شده، این ستاد موظف بود در تهران و سایر استان ها، مشکلات و بحران های اقتصادی ایجادشده درنتیجه جنگ تحمیلی و محاصره اقتصادی را بررسی و راه حل های لازم را ارائه دهد.

وزیر مشاور در امور اجرایی در توضیح بیشتر اهداف دولت در راه اندازی این ستاد گفت: «هدف برنامه و طرح ما در ستاد بسیج اقتصادی این است که حداقل نیازهای مردم با نرخ ثابت دراختیار آنان قرار گیرد تا اگر احتمالاً نرخ برخی کالاها به علت کمبود افزایش پیدا کرد، این افزایش نرخ بر روی کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم تأثیر نگذارد.»

نخست وزیر و رئیس کل بانک مرکزی موفقیت این طرح را نتیجة تلاش دست اندرکاران و برنامه ریزان و حمایت مردم از این طرح اعلام کردند. در همین خصوص، نخست وزیر گفت: «میزان فعالیت این ستاد [ستاد بسیج اقتصادی] با کشورهایی که حتی در جنگ نیستند قابل قیاس نیست و این به دلیل فداکاری و خلاقیت برادران مسئولی است که در این ستاد فعالیت می کنند.» وی افزود: «به همین دلیل، ستاد بسیج اقتصادی به کار خویش ادامه خواهد داد و تصمیماتی که در آنجا گرفته می شود درارتباط با مقامات مسئول و افراد صاحب نظر در شورای عالی اقتصادی می باشد و درنتیجه ما در سطح کشور قادر خواهیم بود قیمت کالاهای ضروری و کمیاب را تثبیت کنیم.»

محسن نوربخش رئیس کل بانک مرکزی نیز گفت:«ما برخلاف دولت عراق دارای پشتیبانی مردمی هستیم و به همین دلیل تاکنون حتی یک ریال وام نگرفته ایم، درحالی که عراق از کشورهایی چون عربستان سعودی و کویت 20 میلیارد دلار وام گرفته است. به عنوان مثال، زمانی که ما از مردم خواستیم پول هایشان را وارد شبکه بانکی کشور کنند استقبال شدیدی کردند و این بدان علت بود که مردم می دانستند سود این کار نصیب خود آنها می شود.»

این امر کشورهای عضو صادرکنندة نفت، به ویژه اعضای اوپک را با کسری درآمد ارزی و تنش اقتصادی مواجه کرد، طوری که به گزارش رادیو لندن، لیبی روزانه 40 میلیون دلار و حدود دوسوم از درآمدهای نفتی خود و الجزایر نصف صادرات خود را از دست دادند و کشورهای دیگر همچون نیجریه نیز باتوجه به کاهش درآمد نفتی به نوعی برنامه ریاضت اقتصادی را در دستور کار خود قرار دادند. صادرات نفت ایران در این زمان درحد 500 هزار بشکه در روز بود.

در بیست وهشتم مهرماه، سوبروتو، دبیرکل اوپک، اعلام کرد که اعضای این سازمان با هدف کاستن از مازاد نفت در بازار و رسیدن به توافق به منظور یکسان کردن قیمت نفت، در هفتم آبان ماه جلسه فوق العاده تشکیل خواهند داد.

در روز مقرر، 13 وزیر نفت عضو سازمان اوپک در ژنو گرد هم آمدند و طی 2 روز بحث در پشت درهای بسته، به اجماع نظر رسیدند. سیدمحمد غرضی، وزیر نفت، در بازگشت از این اجلاس فوق العاده درباره توافقات انجام شده در بین کشورهای عضو اوپک گفت: در این اجلاس قرار شد پادشاهی سعودی 2 میلیون بشکه از تولید خود بکاهد و همگام با آن، قیمت نفت خود را نیز از 32 به 34 دلار افزایش دهد. وی درباره تأثیر عملی این تصمیم جمعی گفت: این امر برای کشورهایی چون ایران، الجزایر و لیبی که سعی می کردند نفت خود را به قیمت واقعی آن بفروشند و بازارشان را از دست داده بودند، این دستاورد را داشت که بتوانند بازارهای خود را که در طول 2 سال اخیر، به ویژه 2 ماهه گذشته از دست داده بودند، بار دیگر به دست آورند.

درپی این تصمیمات و بازگشت آرامش نسبی به بازار نفت و نزدیک شدن شصت ودومین اجلاس عادی اوپک در امارات متحده عربی، عربستان سعودی تهدید کرد که با افزایش تولید نفت خود با هرگونه افزایش قیمت نفت، که برخی کشورهای عضو اوپک خواهان آن بودند، مقابله خواهد کرد. احمد زکی یمانی، وزیر نفت عربستان سعودی، در دیدار با روزنامه نگاران انگلیسی گفت: «ما با افزایش تولید نفت، هرگونه تلاش برای افزایش بهای نفت تا پایان سال 1982 را خنثی خواهیم کرد.»

وی همچنین در آستانه تشکیل اجلاس اوپک با اعلام اینکه تا پایان سال میلادی جاری در قیمت نفت حتی درصورت سقوط ارزش دلار تغییری صورت نخواهد گرفت، به کشورهای صنعتی جهان اعطای یک هدیه ازطرف کشورهای عضو اوپک را مژده داد.

از سوی دیگر، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران که روز 16/9/1360 برای شرکت در اجلاس اوپک عازم ابوظبی، مرکز امارات متحده عربی بود، تعیین قیمت نفت را براساس سیاست داخلی ایران و نه کشورهای خارجی اعلام کرد.

در هفدهم آذرماه کمیته تدوین سازمان اوپک با شرکت کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت

ص: 51

(عربستان، ایران، عراق، ونزوئلا، کویت و امارات) در ابوظبی تشکیل جلسه داد و مأموریت اصلی این کمیته تدوین برنامه نشست اصلی وزیران نفت در 3 روز آینده بود. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، هدف این نشست تعیین قیمت براساس کیفیت نفت (نفت سبک و نفت سنگین) بود.

البته، زکی یمانی قبلاً درباره جداسازی و تعیین قیمت براساس کیفیت نفت گفته بود که توافقات انجام شده در اجلاس فوق العاده ژنو، نشان دهنده اوضاع واقعی بازار نیست و گفت وگوهایی برای کاهش میزان این تفاوت ها باید انجام شود.

هم زمان با پایان یافتن شصت ودومین نشست وزیران نفت در ابوظبی که در پشت درهای بسته برگزار شد، انعطاف ایران در کاهش قیمت نفت سنگین به مقدار یک دلار نظر محافل سیاسی و رسانه ها را به خود جلب کرد.

خبرگزاری امارات دراین باره با اعلام اینکه توافق ایران برای کاهش بهای نفت خود تعجب محافل نفتی را درپی داشته است، اضافه کرد که یکی از منابع این اجلاس، امروز در تماس با خبرگزاری امارات متحده عربی اظهار کرد: ایران که همواره نسبت به کاهش قیمت نفت خود بی علاقه بوده، اعلام کرده است که مایل است برای کاهش بیشتر تولید نفت، بهای هر بشکه نفت نیمه سنگین را از 33 دلار به 32 دلار کاهش دهد. منبع خبرگزاری امارات، این اقدام ایران را تلاش برای رقابت با دیگر کشورهای دارای نفت نیمه سنگین همچون عربستان سعودی، کویت و عراق اعلام کرد.

سیدمحمد غرضی وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران نیز پس از بازگشت از این اجلاس درباره علت تصمیم ایران برای کاهش قیمت نفت گفت: «این فشار عربستان، روی تعیین قیمت نفت سنگین متمرکز است.» غرضی همچنین به موردی اشاره کرد که به وضعیت فروش نفت ایران در بازارهای جهانی مربوط بود. وی گفت: «علت آنکه ما حاضر شدیم تا این تخفیف را بپذیریم آن بود که علی القاعده در سطح جهانی باید توافقی صورت گیرد. اشکال ما این است که در شرایط فعلی نمی توانیم همیشه با قیمت دلخواه مشتری را نگه داریم.»

البته، شکنندگی وضع بازار نفت به دلیل اقدامات خودمحورانة عربستان سعودی از یک سو و پایبندنبودن این کشور به قوانین اوپک حتی ممکن بود موجب ازهم پاشیدگی این سازمان بزرگ اقتصادی شود. شاید نامه رئیس جمهور ایران، آیت الله خامنه ای، قبل از شروع رسمی نشست وزیران نفت اوپک به شیخ زاید بن سلطان، رئیس دولت امارات متحده، که برگزارکننده شصت ودومین اجلاس اوپک بود و سخنان وزیر نفت این کشور در مراسم افتتاح این اجلاس که شرایط زمانی را برای بقای اوپک احساس و خطرات پیش رو در بازار نفت را جدی خوانده بود، از دیگر عواملی باشد که زمینه های قبلی این توافق را فراهم آورده بود.

ص: 52

از سوی دیگر، ایران ادعای مقامات بحرینی را درباره فرستادن افراد مسلح به آن کشور رد کرد. میرحسین موسوی، نخست وزیر، ضمن تکذیب این ادعا آن را روش دولت عراق خواند. وی گفت: «این روش عراق است که تروریست به کشورها می فرستد تا عمارت منفجر کنند و [بدین ترتیب] سیاست آن دولت را به نفع خود تغییر دهد.» او این موضوع را که ممکن است شهروندان بحرینی مرتکب این گونه اقدامات شده باشند رد نکرد و دراین باره گفت: «ممکن است عده ای ناراضی از دولت بحرین در آن کشور وجود داشته باشند و بخواهند کارهایی انجام بدهند که این یک مسئله کاملاً داخلی است و آن هم مربوط به بحرین می شود که خودش را طوری با سیاست منطقه انطباق دهد که چنین مسائلی پیش نیاید.»

احمد عزیزی قائم مقام وزارت امور خارجه نیز انتساب این گروه را به ایران به شدت تکذیب کرد. وی گفت: «احتمالاً در این جریان دست عواملی برای متهم کردن ایران به تلاش برای ایجاد بی ثباتی در منطقه در کار است.»

همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه با پیونددادن این نوع اتهام زنی ها به شکست سیاست های منطقه ای امریکا و سعی در مشوه کردن چهره جمهوری اسلامی، به دولت ها هشدار داد که امریکا و عمالش درصدد تشنج در منطقه هستند و به کشورهای کوچک منطقه توصیه کرد که از همراهی در این گونه توطئه ها پرهیز کنند و مراقب دام های ابرقدرت ها باشند.

ص: 54

غرب رودخانه کرخه حضور دارد و می تواند جاده اهواز - اندیمشک را تهدید کند و از سوی دیگر دشمن در جناح شمالی منطقه عملیاتی استقرار یافته و درصورت هر نوع پیشروی در این منطقه، جناح راست نیروهای خودی در شمال و عقبه آنها تهدید خواهد شد، با اجرای عملیات در منطقه بستان و سوسنگرد مخالف بودند و به همین دلیل پیشنهاد می کردند که عملیات در منطقه غرب رودخانه کرخه اجرا شود.

درمقابل، فرماندهان سپاه بر پایه انطباق توانایی ها و مقدورات نیروهای خودی با موقعیت منطقه (ازنظر وسعت و حجم نیروهای دشمن) بر اجرای عملیات در منطقه بستان و سوسنگرد تأکید داشتند و در پاسخ به استدلال مخالفان دلایل زیر را بیان می کردند:

1. دشمن انگیزه و تمایلی برای آفند ندارد.

2. دشمن قادر به عبور از رودخانه کرخه و بستن جاده اهواز - اندیمشک نیست و درصورت تمایل، قبل از این، اقدام به عبور می کرد.

3. باتوجه به روحیه ضعیف نیروهای دشمن و فرماندهی متزلزل آنها، ارتش عراق قادر به پاتک مؤثر برای تهدید جناح راست عملیات (سوسنگرد و بستان) یا عقبه نیروهای عمل کننده نیست.

به هرتقدیر، بنا به دلایل زیر، منطقه عملیاتی بستان و سوسنگرد در مقایسه با دو منطقه دیگر، برای عملیات آفندی آینده انتخاب شد:

1. باتوجه به توان نیروهای خودی نسبت به دو هدف دیگر، به آسانی دست یافتنی بود.

2. نزدیکی بستان به مرزهای بین المللی و تأمین مرز به عنوان یک هدف مهم و قابل دسترسی بود و ازنظر سیاسی بازتاب گسترده ای داشت.

3. تصرف بستان پیوستگی خطوط دشمن از مهران تا خرمشهر را ازهم می گسست و امکان پشتیبانی متقابل شمال و جنوب بستان را از دشمن سلب می کرد.

4. هرگونه تهدید اهواز از محور سوسنگرد و بستان مرتفع می شد.(1)

براین اساس، بر پایه ویژگی های مثبت منطقه عملیاتی بستان و سوسنگرد نسبت به سایر مناطق عملیاتی در جنوب، این منطقه برای اجرای عملیات انتخاب شد.

پس از مباحث طرح شده درباره عملیات آینده، محسن رضایی، فرمانده کل سپاه و صیاد شیرازی، فرمانده نیروی زمینی ارتش،(2) اجرای عملیات در منطقه سوسنگرد و بستان را در اولویت قرار دادند. پس از این توافق، محسن رضایی درباره طرح ریزی برای این عملیات، به فرمانده نیروی زمینی ارتش پیشنهادی داد که صیاد شیرازی آن را پذیرفت. براساس این پیشنهاد، مقرر شد از امروز دو گروه کاری جداگانه از برادران ارتش و سپاه تشکیل و عهده دار طرح ریزی برای عملیات طریق القدس شوند و

ص: 56

نتایج بررسی های عملیاتی خود را به منظور تصویب نهایی به فرمانده کل سپاه و فرمانده نیروی زمینی ارتش ارائه کنند. محسن رضایی درباره این اقدام گفت: ما بچه های سپاه را کاملاً جدا کردیم و گفتیم شما یک گروهی بشوید، طراحی عملیات بکنید و برادران ارتش هم یک گروهی درست کنند تا به صورت جداگانه، طراحی عملیات کنند و بعد در جلسه مشترک نظرمان را بگوییم، آنها هم نظرشان را بگویند. علت این تفکیک این بود که می خواستیم به سپاه شکل بدهیم و یک سازمان درست کنیم. اینکه همین طور در جلسات بنشینیم و معلوم نباشد کی چه می گوید، این یعنی اینکه هیچ وقت سپاه راه نیفتد و سازمان رزم سپاه شکل نگیرد؛ بنابراین، ما اولین تفکیک را قبل از عملیات طریق القدس انجام دادیم و گفتیم سپاه با هویت سپاهی گری باید طرح ریزی کند و ارتش هم با هویت ارتشی گری طرح ریزی کند. برادرمان صیاد خیلی مخالف بود، اما ما محکم گرفتیم و گفتیم نه.(1)

براین اساس، فرمانده سپاه، برادران رحیم صفوی، حسن باقری و غلامعلی رشید را به عنوان گروه کاری سپاه و فرمانده نیروی زمینی ارتش، آقایان موسوی قویدل، مفید و 3 تن از اساتید دافوس(2) را به عنوان گروه کاری ارتش، عهده دار طرح ریزی عملیات طریق القدس کردند.(3)

علاوه براین، حسن باقری، مسئول اطلاعات سپاه پاسداران در ستاد عملیاتی جنوب،(4) پس از شناسایی های اولیه که در این منطقه انجام داده بود، دستور داد تا شناسایی از محورهای مختلف آغاز شود. دراین باره بنادری، یکی از فرماندهان سپاه در منطقه جنوب، چنین می نویسد: «چند جناح برای شناسایی مشخص شد، حسین خرازی [فرمانده تیپ امام حسین(ع)] ازسمت مناطق رملی و ماسه ها باید کارش را شروع می کرد. [این منطقه اصلی ترین محور عملیات طریق القدس بود.] در جلسه ای که به همین منظور در قرارگاه فرماندهی برپا شد، گفتند که منطقه پر از رمل و شن است، طوری که در برخی جاها پای آدم تا زانو داخل رمل فرومی رود و بسیار صعب العبور است. شناسایی این جناح را به حسین خرازی (تیپ14 امام حسین(ع)) دادند. بچه های شناسایی با سختی های فراوان و استفاده از ابتکار، چندین شب رفتند و منطقه را به طور کامل تا پشت توپخانه دشمن شناسایی کردند. می دانید که معمولاً توپخانه با فاصله نسبتاً زیاد از خط مقدم در جای امن یا نسبتاً امن موضع می گیرد و مستقر می شود. بچه های خرازی تا عمق مواضع دشمن و حتی پشت واحد توپخانه ای آنها را شناسایی کردند و گزارش آن را به ستاد جنوب و حسن باقری دادند.»(5)

ص: 57

1

امروز ارتش عراق شهرهای آبادان و مریوان را گلوله باران کرد و با شلیک یک موشک به محل استقرار نیروهای خودی در نخلستان های آبادان خسارت هایی به آنها وارد کرد. سقوط 2 فروند جنگنده ایران و عراق در منطقه جنوب، از دیگر اخبار جنگ در این روز بود.

امروز شهر آبادان به طور متناوب زیر آتش شدید سلاح های دوربرد نیروهای عراق قرار گرفت که براثر اصابت گلوله های توپ به بخشی از محله "بریم"، در این محل آتش سوزی رخ داد که یک نفر به شهادت رسید و 11 نفر از مردم شهر زخمی شدند و 2 منزل در خیابان های امیری و منتظری ویران شد.(1)

همچنین در این منطقه، نیروهای عراقی یک فروند موشک به طرف نیروهای مستقر در نخلستان های اطراف آبادان پرتاب کردند که خسارت هایی را به بار آورد.(2)

در این روز، نیروهای عراقی شهر مریوان را نیز هدف گلوله های توپخانه قرار دادند که براثر ترکش آن، 2 کودک زخمی شدند.(3)

علاوه براین، در ساعت 12 امروز، یک فروند جنگنده میگ عراقی که به منطقه عمومی آبادان تجاوز کرده بود، هدف آتش پدافند هوایی ایران قرار گرفت و سرنگون شد.(4)-(5) یک فروند هواپیمای خودی نیز در ساعت 15:50 هدف آتشبارهای ضدهوایی دشمن قرار گرفت و در غرب رودخانه کارون سقوط کرد.(6)

2

با گذشت بیش از یک هفته از عملیات ثامن الائمه(ع) و شکسته شدن محاصره آبادان در این عملیات، هنوز بازتاب های این پیروزی در رسانه های داخلی و خارجی ادامه دارد. رسانه های عراق با تکذیب این پیروزی و برخی رسانه های غرب با انتساب این پیروزی به کمک های سوریه، سعی در مخدوش کردن این پیروزی دارند.

خبرگزاری پارس درباره تأثیر روانی و تبلیغاتی شکست نیروهای عراقی در عملیات ثامن الائمه(ع) و رفتار متناقض رسانه های رسمی عراق درباره نتایج این عملیات گزارشی تهیه کرده که در بخشی از آن به گزارش خبرنگار رادیو آلمان نیز اشاره شده است. خبرگزاری پارس دراین باره نوشته است: «به گزارش منابع موثق، شکست فاحش هفته گذشته برای عراقی ها چنان سنگین بود که موجب شد برای دو شب، کیفیت برنامه های رادیو، تلویزیون عراق تغییر یابد و به جای برنامه های عادی و سرگرم کننده، بیشتر از گزارش ها و فیلم های قبلی مربوط به جنگ و سرودهای انقلابی استفاده شود.

از همه جالب تر ضدونقیض گویی های خبرگزاری عراق و روابط عمومی ستاد ارتش این کشور و

ص: 58

کوشش مذبوحانه آنها برای قلب واقعیت و دست کم ساده قلمدادکردن این شکست بزرگ بود؛ به این ترتیب که ظرف 24 ساعت، ابتدا خبر رانده شدن مزدوران از ساحل شرقی کارون را بی اساس و به اصطلاح ناشی از خیال پردازی ایرانیان اعلام کردند و پس از چند ساعت ادعا کردند که حتی حلقه محاصره آبادان تنگ تر نیز شده است، تا اینکه بالاخره به نقل از سخنگوی وزارت دفاع عراق گفته شد، به خاطر آسیب رسیدن به چند پل ارتباطی، به نیروهای عراقی دستور داده شده است تا ساحل شرقی کارون را تخلیه کنند، بااین حال، با وقاحت همیشگی اضافه کردند که هروقت اراده شود، می توان به مواضع قبلی بازگشت و از آن هم جلوتر رفت. مسلماً آثار این ضدونقیض گویی و بالاخره این اعتراف تلخ برای ناظرین امور و به ویژه مردم عراق که ظرف یک سال گذشته به شنیدن اخبار و گزارش های ساختگی مربوط به پیروزی های جنگی عادت کرده اند، بسیار قابل تأمل بوده و بیش از گذشته می تواند تخم تردید نسبت به سایر ادعاهای رژیم بعث را در دل هایشان بارور سازد.»(1)

همچنین به گزارش این خبرگزاری، "ارنست دولوس"، خبرنگار رادیو آلمان، که اخیراً پس از دیدار از عراق به کشور خود بازگشته است، در گزارشی از اوضاع عراق درباره پنهان کاری این کشور در انعکاس اخبار شکست عملیات اخیر گفته است: «عراق سعی کرده است که با اعلامیه های نظامی خود، عقب نشینی نیروهایش و بازپس دادن بیش از نیمی از مناطق تصرف شده را پنهان کند. همچنین عراق می خواهد با برانگیختن افکار عمومی جهان علیه ایران، هیئت های بین المللی را وادار به میانجیگری کند، زیرا عراق درحال حاضر غیر از پایان دادن به جنگ، آن هم به هرترتیب، به مسئله دیگری فکر نمی کند.» ارنست دولوس در پایان گزارشش اضافه کرده است که عراق خود را به جنگی آلوده کرده که درنهایت بازنده است و یکی از دلایل آن هم پیروزی غیر نظامیان ایرانی است.(2)-(3)

رادیو بغداد نیز با تاکتیکی خواندن شکست نیروهای عراقی در عملیات ثامن الائمه(ع)، با استفاده از کلمات موهن کوشیده است تا این موفقیت ایران را انکار کند. در گزارش این رادیو آمده است: «خواهران و برادران ایرانی، شنوندگان عزیز، حکام تهران که گهگاه ادعای پیروزی در جبهه های جنگ می کنند، جز خودشان کس دیگری را فریب نمی دهند، چراکه آنان بهتر از دیگران به میزان خسارت هایی که [آیت الله] خمینی در این جنگ متحمل شده است، اطلاع دارند. خسارت و ضایعاتی که ازلحاظ جانی و مهمات جنگی بی اندازه سنگین است.»

رادیو بغداد در ادامه افزود: «[آنان] در این یک سالی که از جنگ می گذرد، همیشه حقایق را دگرگون ساخته و مدعی شده اند که به پیروزی دست یافته اند، آن هم چه پیروزیی که هرکس صدای آنان را شنیده است، تصور می کند که گویا شهر خرمشهر و یا اینکه قصرشیرین را پس گرفته اند و اینک نیروهای عراق را از مواضع خود به طول جبهه ای که بیش از 1400 کیلومتر است، پس زده اند. این دروغ پردازان... کار را به جایی رسانیده اند که همه جهانیان آنها را به باد

ص: 59

مسخره گرفته اند... ازبس که دروغ گفته اند، خودشان هم باورشان شده که طی 13 ماه جنگ که در طول جبهه صورت گرفته است، واقعاً پیروز گشته اند، درحالی که ستاد فرماندهی عراق برحسب نقشه و تکنیکی که دارد، تصمیم گرفت که نیروهای عراق را به غرب کارون انتقال دهد، ولی این یاوه سرایان که در تمام زمینه ها شکست خورده اند، با بوق و کرنا و جاروجنجال چنین وانمود کردند که نیروهای آنان به سوی موضع هایی که نیروهای عراقی آن را ترک نموده اند، پیشروی کرده اند. این دروغ گویی ها، خودبه خود یک امر عادی است، زیرا حکام ایران به دروغ پردازی و عوام فریبی خو گرفته اند و درصددند که خلق ایران را که با یقین کامل می دانند که... حتماً با شکست مواجه شده است، متقاعد سازند که پیروز شده است، درحالی که تمام قراین ثابت می کنند که تلاش های این باند، ضمن نمایش پیروزی موهوم، همه برای این است که مردم ایران را فریب داده و انظارشان را از موج اعدام های داخلی و نابسامانی ها و مشکلات منحرف کنند، ولی تا کی این دروغ ها دوام پیدا می کنند؟... [آنها] تصور می کنند که ایرانی ها تا این حد ساده هستند که این یاوه سرایی ها و ادعاهای پوچ را باور کنند.»(1)

روزنامه آلمانی فرانکفورتر الگمانیه نیز پیروزی نیروهای ایرانی را منکر نیست و آن را عقب نشینی تاکتیکی ارتش عراق نمی داند، اما این پیروزی را به کمک های هوایی یا برخی تسهیلات کشورهای خارجی، همچون سوریه وابسته می کند، درحالی که در طراحی و اجرای عملیات ثامن الائمه(ع)، عملیات هوایی یا کاربرد موشک به هیچ وجه تعیین کننده نبود و هیچ نقطة اتکایی در طراحی مانور برای این دو عنصر عملیاتی منظور نشده بود. فرانکفورتر الگمانیه دراین باره مدعی است: «در نبرد بین ایران و عراق در منطقه آبادان، ازسوی منابع بسیار موثق گزارش شده است که افسران سوری در نبردهای هوایی در کنار خلبانان ایران علیه عراق وارد کارزار شده اند. در این نبرد هوایی 5 موشک از نوع 20 ct ساخت فرانسه که در ماه سپتامبر به همراه خلبانان سوری توسط هواپیماهای سبک به ایران ارسال شده بودند، به کار گرفته شدند، بدین معنی که این موشک ها بر روی هواپیماهای بدون سرنشین که با رادار و تجهیزات الکترونیکی هدایت می شوند، تعبیه شده بودند. این هواپیماهای سبک، ضمناً قادر بودند که با سرعت 900 کیلومتر در ساعت و 45 دقیقه پرواز، از محدوده 235 کیلومتری، عکس هایی از مواضع دشمن را مخابره کنند. براین اساس، در نبرد سهمگین 27 سپتامبر که در آبادان بین قوای ایران و عراق رخ داد، این موشک های هدایت شونده، این امکان را به سپاه ایران داد تا بتواند قوای عراق را از مواضع حساس آبادان عقب براند. همکاری دوجانبه ایران و سوریه دراین زمینه موجب تحرک و کارایی نیروهای ویژه گردیده بود. ضمناً گزارش شده است که از مدت ها قبل عده ای از پاسداران انقلاب در اردوگاه های نظامی سوریه در نزدیکی دمشق به رهبری "رفعت اسد"، برادر رئیس جمهور سوریه، در واحد 32 ویژه، تعلیمات لازم را دیده بودند. طبق قرارداد منعقده بین ایران و سوریه، می بایست در چهار مرحله و هربار حدود یک صد تن از پاسداران، تعلیمات لازم را ببینند.»(2)

ص: 60

1

سرپرست ستاد امنیت اهواز، در گفت وگویی اختصاصی با روزنامه کیهان، آمار تلفات و خسارت های واردشده از اصابت سلاح های دوربرد عراق به شهر اهواز را اعلام کرد و تدابیری که برای حفظ انسجام مردم و نیروهای انتظامی برای حفاظت از شهر اتخاذ شده است را تشریح کرد. وی گفت: «شهر مقاوم و شهیدپرور اهواز در طول یک سال جنگ تحمیلی، متجاوز از 1580 مجروح و شهید داشته و مزدوران ارتش صدام تاکنون با شلیک حدود 1500 گلوله توپ، پرتاب بیش از 30 فروند موشک و 54 عدد بمب، متجاوز از 1030 دستگاه از خانه های بی دفاع و غیر نظامی مردم اهواز را ویران کرده اند.»

وی همچنین گفت: «از همان روزهای نخستین جنگ، برای اینکه اهواز دچار سرنوشت آبادان نشود، بی درنگ برای هماهنگ ساختن مقاومت مردم و نیروهای انتظامی و نظامی دربرابر دشمن کافر و نیز ستون پنجم، ستادی به نام ستاد امنیت در اهواز شروع به کار کرد که وظایف ستاد به دو مورد؛ یکی ایجاد شورای هماهنگی و دیگری برقراری روابط عمومی ختم می شود.»(1)

2

درحالی که یک سال و چند روز از آغاز جنگ ایران و عراق می گذرد، وضعیت نیروهای نظامی در دو کشور درگیر در جنگ، متفاوت و متضاد است. در ایران، درپی پیروزی های اخیر رزمندگان در عملیات ثامن الائمه(ع)، به دلیل استقبال نیروهای مردمی و مشمولان خدمت سربازی از اعزام به جبهه های جنگ، امروز، اداره وظیفه عمومی احضار برخی از مشمولان دوره سربازی را که قبلاً به خدمت زیر پرچم فراخوانده بود، لغو کرد و آن را به تعویق انداخت. به گزارش خبرگزاری پارس، تاریخ اعزام مشمولان عادی کمتر از دیپلم متولد 1338 تا 1341، تا هجدهم آبان ماه سال جاری به تعویق افتاد. اداره وظیفه عمومی، علت این تعویق را استقبال بی نظیر مشمولان متولد 1337 برای انجام دادن خدمت مقدس سربازی اعلام کرد.(2)

اما در عراق وضعیت نیروهای ارتش عراق به گونه دیگری است. باوجود امتیازات گسترده ای که حکومت عراق به داوطلبین شرکت در جنگ می دهد، نه تنها مردم از حضور در جبهه های جنگ استقبال نمی کنند، بلکه با فرار از جبهه های جنگ، ارتش این کشور را با بحران روبه رو کرده اند. حزب الدعوةالاسلامی به نقل از منابع موثق نظامی در وزارت دفاع عراق گزارش داد: از شروع جنگ تحمیلی تا دهم شهریورماه 1360، بیش از 20 هزار سرباز عراقی از جبهه های جنگ فرار کرده اند و صدام برای پرکردن خلأ موجود، از مزدوران خارجی استفاده می کند. طبق گزارش حزب الدعوةالاسلامی، اوضاع در داخل عراق همچنان بحرانی است و هزاران نفر از جوانان این کشور که ازطرف ارتش خودفروخته صدام به خدمت نظام احضار شده بودند، متواری شده اند.(3)

ص: 61

1

امروز، نیروهای سپاه پاسداران با کمک و پشتیبانی واحدهایی از ارتش جمهوری اسلامی ایران، منطقه اورامان در شمال پاوه و تعدادی روستا در شمال شرقی بوکان را آزاد و پاک سازی کردند. هجوم افراد مسلح وابسته به حزب غیر قانونی دمکرات به یک خودرو شرکت توانیر در ارومیه و پناهنده شدن 2 نفر از افراد شورشی به سپاه از دیگر رویدادهای مناطق کردنشین بود.

از اولین ساعات امروز، نیروهای سپاه با حمایت آتش پشتیبانی لشکر28 کردستان در عملیاتی که تا ساعت 21 طول کشید، منطقه اورامان را در شمال پاوه و در نزدیکی مرزهای عراق پاک سازی کردند و روستاهای "بلدر"، "خیاو"، "تمالا" و "رودبر" را، که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در تصرف افراد حزب رزگاری بود، به تصرف درآوردند. باتوجه به اخباری که از این پاک سازی منتشر شده است، عملیات با غافلگیری کامل و بدون درگیری های سنگین انجام شده و باوجود وسعت زیاد منطقه، تلفات گزارش شده به طور چشمگیری اندک بوده است. فقط در یک مورد که گزارش ها مکان آن را ذکر نکرده اند، 70 تن از نیروهای حزب رزگاری اقدام به فرار کردند که با تعقیب نیروهای سپاه و شروع درگیری، 11 تن از آنان کشته شدند.

درپی این عملیات، 116 تن از افراد حزب رزگاری درحالی که سلاح های خود را به همراه داشتند، تسلیم نیروهای خودی شدند. همچنین 4 تن از نیروهای سپاه و یک سرباز که از مدت ها پیش گروگان افراد این حزب بودند، آزاد شدند.(1)

روزنامه کیهان درباره چگونگی اجرا و سابقه این عملیات و ویژگی های منطقه اورامان نوشته است: منطقه اورامان که بیش از دو سال و نیم در تصرف ضد انقلاب و پایگاه عمده گروه "رزگاری" به رهبری شیخ عثمان نقش بندی بود، از 6 ماه پیش در محاصره نیروهای خودی قرار گرفت و لحظه به لحظه، حلقه محاصره این منطقه کوهستانی، که سراسر آن پوشیده از کوه های عظیم، دره ها و غارهاست و به همین دلیل ضد انقلاب توانسته بود تا مدت ها در این محل دوام آورد، تنگ تر شد تا اینکه در تاریخ سیزدهم و چهاردهم مهرماه سال جاری، دستور عملیات برای پاک سازی آن صادر شد. در ادامه گزارش کیهان آمده است: افراد و رهبری گروهک ضد انقلابی "رزگاری" که متوجه اجرای عملیات شده بودند، توانستند با زور و تهدید، 70 تن از افراد فریب خورده را با خود همراه کرده، از منطقه بگریزند، اما عملیات ساعت یک بامداد 15/7/1360 با حمایت آتش توپخانة ارتش و تعرض وسیع برادران سپاه شروع شد و افراد باقیمانده در روستای اورامان، بلافاصله با پرچم های سفید به استقبال رزمندگان آمدند.(2)

همچنین نیروهای سپاه و ارتش در عملیات دیگری، روستای "رحیم خان" در شمال شرقی بوکان در محور میاندوآب را، که دارای موقعیت حساس جغرافیایی و نظامی بود، به تصرف خود درآوردند. نیروهای خودی همچنین روستاهای "کوماله"، "برده"، "راوا" و "ویس آباد" را در همین محور پاک سازی کردند. در این عملیات، 6 نفر از نیروهای حزب دمکرات دستگیر

ص: 62

شدند و 20 قبضه انواع سلاح خودکار، 4000 عدد انواع فشنگ، یک دستگاه خودرو مینی بوس و یک دستگاه موتورسیکلت به دست نیروهای خودی افتاد.(1)

فقط یک منبع از شهادت 3 تن و زخمی شدن 7 تن از نیروهای خودی در این عملیات خبر داده است.(2)

همچنین نیروهای سپاه در عملیاتی به منظور پاک سازی محور روانسر - کامیاران در حوالی روستای "ماویان" در سیزده کیلومتری شمال غربی بوکان، 6 تن از نیروهای حزب دمکرات کردستان ایران را به هلاکت رساندند و 3 نفر از افراد این حزب را دستگیر کردند. در این عملیات، یک قبضه خمپاره و مقداری مهمات به غنیمت نیروهای خودی درآمد.(3)

در محور ارومیه - مهاباد، یک خودرو حامل کارمندان اداره توانیر با 2 محافظ که برای رفع نقص شبکه برق به مهاباد رفته بودند، در ساعت 19 هنگام بازگشت در نزدیکی ارومیه مورد هجوم نیروهای مسلح غیر قانونی قرار گرفتند. در این حادثه یک درجه دار شهربانی به شهادت رسید و یک افسر از این نیرو و 2 کارمند توانیر زخمی شدند.(4)

همچنین امروز یکی از اعضای حزب دمکرات و یک عضو گروه کومه له خود را به سپاه سنندج معرفی کردند. این افراد با اظهار ندامت از اعمال خود و پشتیبانی از جمهوری اسلامی، سلاح های خود را تحویل نیروهای سپاه دادند.(5)

1

درپی آزادسازی شهر بوکان،(6) فرماندار سقز آخرین وضعیت این شهر را تشریح کرد. در همین حال رادیو حزب دمکرات با کم اهمیت جلوه دادن پاک سازی شهر بوکان به دست رزمندگان اسلام، کوشید تا سرپوشی بر شکست های حزب دمکرات بگذارد.

فرماندار سقز در گفت وگوی کوتاهی با خبرنگار خبرگزاری پارس درباره اوضاع بوکان گزارش داد: این شهر لحظه به لحظه حالت عادی تری به خود می گیرد و به همین مناسبت، عده کثیری از اهالی بوکان که در یک سال گذشته به سقز مهاجرت کرده و در این شهر سکنی گزیده بودند، در چند روز اخیر به زادگاه خویش، بوکان، بازگشته اند.(7)

رادیو صدای کردستان ارگان خبری - تبلیغاتی حزب دمکرات کردستان ایران، امروز در گفتاری درباره آزادسازی بوکان به دست نیروهای خودی موضع گیری کرد. این رادیو با چشم پوشی از اینکه بوکان آخرین شهری بود که از تسلط حزب دمکرات کردستان خارج شد و حزب دراختیارداشتن آن را همیشه به عنوان قدرت نظامی خود به رخ دیگران می کشید، ازدست دادن آن شهر را از این

ص: 63

جهت غیر مهم خواند که برای نیروهای جمهوری اسلامی جنبه راهبردی نداشت. در این گفتار که در جای جای آن نارضایتی پنهان از آزادسازی بوکان به دست نیروهای خودی به چشم می خورد، با ارائه اطلاعات غیر واقع یا اغراق در اطلاعات داده شده، سعی شده است از آثار روانی این شکست کاسته شود. این رادیو گزارش داد: «برخلاف ادعای بلندگوهای تبلیغاتی رژیم نه صدها، نه ده ها و نه حتی یک قبضه سلاح سنگین و سبک از پیش مرگان به جای نمانده و از آنها گرفته نشده است. این حقیقت را هم تمامی افراد نیروهای سرکوبگر و فرماندهان آنها و هم سردمداران رژیم ارتجاعی به خوبی می دانند که پیش مرگان ما به هنگام عقب نشینی از بوکان، حتی یک فشنگ هم از دست ندادند، دلیل این کار کاملاً روشن است، ستاد فرماندهی پیش مرگان حزب باتوجه به این مسئله که منطقه بوکان برای نیروهای سرکوبگر یک منطقه استراتژیکی به حساب نمی آید و ایجاد درگیری ها در اطراف این شهر ازطرف نیروهای سرکوبگر، صرفاً برای سرگرم نگاه داشتن پیش مرگان و تحلیل بردن قدرت رزمی و... صورت می گیرد، هیچ گاه درصدد برنیامد که شمار مدافعین بوکان را در دو جهت شهرهای سقز و میاندوآب، از حدود دو شاخه پیش مرگان زیادتر کند. دفاع از شهر بوکان، تنها جنبه سمبولیک داشت لیکن در عمل پیش مرگان خلق [کرد با حفظ شهر در عمل،] شگفتی فرماندهان خود را فراهم آوردند. مدت دو سال بود که نیروهای ارتش و سپاه در شهرهای سقز و بوکان برای اجرای نقشه تسخیر بوکان آماده می شدند. در ستاد ارتش، در ستاد لشکر64، در ستاد لشکر28 کردستان و تیپ سقز مدام صحبت از این بود که چگونه جادة 31 کیلومتری سقز تا بوکان را طی نمایند و به دژ تسخیرناپذیر بوکان برسند. با آگاهی به این مسئله که شش ماه بود نیروهای ارتش و پاسداران در 15 کیلومتری بوکان مستقر بودند، پس از چندی با حملات نیروهای زرهی که از حمایت هلیکوپتر و فانتوم نیز برخوردار بودند، [به بوکان حمله می کرده و] هر بار شکست می خوردند و عقب می نشستند، سرانجام جناب [صیاد] شیرازی فرمانده سابق لشکر64 و فرمانده کنونی نیروی زمینی، ... تصمیم به تسخیر بوکان گرفت و از همه جا کمک گرفت. از لشکر خراسان، از پادگان مراغه، از پادگان عجبشیر، از لشکر28 کردستان، از افراد بسیج، از سپاه پاسداران حتی از جاش ها و جوانمرد ها کمک دریافت کرد و بالاخره هفته گذشته، نیروهای تحت فرمان جناب فرمانده نیروی زمینی از سه جهت به سوی بوکان به حرکت درآمدند.

ستونی که از جاده خاکی میاندوآب پیشروی را آغاز کرده بود، به دست پیش مرگان نیروی پیشوا تارومار گردید. از این ستون در حدود 70 نفر کشته و تعدادی نیز زخمی شدند، چندین دستگاه خودرو، تانک و نفربر آنها منهدم شد و مقادیر زیادی از مهمات آنها به دست پیش مرگان و نیروی مقاومت ملی افتاد. ستون دیگر که تنها با عده ای درحدود یک صد نفر از پیش مرگان روبه رو بودند، پس از 6 شبانه روز [درگیری] و با تحمل تلفات سنگین ازجمله [انهدام] یک تانک، [سقوط] یک هلیکوپتر و چندین ده نفر کشته و زخمی خود را به بوکان رساندند. این، درواقع شکست

ص: 64

افتضاح باری است که بلندگوهای رژیم آن را به صورت یک پیروزی عظیم نظامی قلمداد می کنند، اما جناب سرهنگ [صیاد] شیرازی، در مقام فرماندهی نیروی زمینی، این را نیک می داند که پیشروی یک نیروی زرهی و پیاده 2هزار نفری در یک جاده آسفالته و تقریباً هموار، به میزان 15 کیلومتر، در عرض 6 روز، با داشتن پوشش هوایی و حمایت فانتوم ها و هلیکوپترها و توپخانه سنگین و آن هم درحالی که طرف مقابل تنها درحدود یک صد نفر از افراد خود را برای مقابله با آن فرستاده باشد، چیزی جز یک شکست فضاحت بار نیست و اگر این جناب سرهنگ آریامهری، از گفتن واقعیت به دولت ارتجاعی سر باز می زند، خود به خوبی از بُعد فاجعه آگاهی دارد.»(1)

1

امروز افراد مسلح سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با ترور، بمب گذاری، پرتاب کوکتل مولوتف و... کوشیدند در شهرهای مختلف کشور ازجمله شیراز، تبریز، کرج، اندیمشک، صومعه سرا، خرم آباد و چند شهر دیگر ناامنی ایجاد کنند. درمقابل، نیروهای امنیتی موفق شدند ضرباتی به گروه های تروریستی و ضد انقلاب وارد کنند. کشف چند خانه تیمی، دستگیری و کشته شدن تعدادی از عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و نیز دستگیری یک هسته نفوذی سلطنت طلب در شرکت نفت، ازجمله اقدامات نیروهای خودی در این روز بود.

افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در ساعت 6:30 صبح، در خیابان هنگ منشعب از خیابان نادر شیراز، به یک مینی بوس که حامل نیروهای سپاه بود، تیراندازی کردند که 3 نفر از نیروهای سپاه به شهادت رسیدند و 2 نفر نیز زخمی شدند. مهاجمان که سوار یک خودرو تویوتای شیری رنگ شده بودند و از عقب به سمت مینی بوس تیراندازی می کردند، پس از تیراندازی متواری شدند.(2)-(3)

همچنین در گلشهر ویلای کرج، "محمود داودآبادی" یکی از اعضای سپاه پاسداران به دست نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) ترور شد و به شهادت رسید. شخص ضارب با کمک مردم دستگیر و به سپاه تحویل داده شد.(4)

در بندر انزلی، افراد سازمان مجاهدین با هدف ترور فرماندار این شهر به وی حمله کردند که آسیبی به وی نرسید.(5)

همچنین در یکی از محله های شهر شیراز (خیابان قصرالدشت، کوچه فاطمی)، رفتگر محله بمبی را که با استفاده از تله شیمیایی با 13 بمب دست ساز قوی و 5 بمب صوتی ساخته و مقابل منزل یکی از نیروهای سپاه در داخل یک پیت حلبی جاسازی شده بود، به طور تصادفی کشف کرد و نیروهای شهربانی نیز آن را خنثی کردند.(6)

ص: 65

در جاده تبریز - صوفیان، نیروهای کمیته مستقر در منطقه سهلان به یک خودرو لندرور با 4 سرنشین مشکوک شدند و قصد بازرسی داخل خودرو را داشتند که یکی از سرنشینان نارنجکی را به سمت نیروهای کمیته پرتاب کرد و با تیراندازی متقابل نیروهای کمیته 2 تن از مهاجمان کشته و 2 تن دیگر دستگیر شدند.(1)

امروز همچنین در خیابان قطران تبریز، تعدادی وسایل ساخت بمب و نارنجک کشف شد. روابط عمومی کمیته مرکزی تبریز دراین باره اعلام کرد: پاسداران کمیته منطقه7 تبریز با اطلاعاتی که از سازمان اطلاعاتی 36 میلیونی به دست آورده بود، 112 پوسته نارنجک لوله ای دست ساز را که عوامل گروهک های ضد انقلاب در خیابان قطران رها کرده بودند، کشف کردند.(2)

در اندیمشک، یک نفر از وابستگان مجاهدین خلق (منافقین) یک کوکتل مولوتف به مقر سپاه پرتاب کرد که آتش سوزی مختصری ایجاد کرد و بلافاصله مهار شد.(3)

افراد سازمان مجاهدین (منافقین) در صومعه سرا کوکتل مولوتفی را داخل یک منزل پرتاب کردند که خسارتی به بار نیاورد.(4)

همچنین نیروهای سپاه با بهره گیری از اطلاعات مردمی در خرم آباد 2 خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را کشف و دو تن از افراد شاخه نظامی سازمان را دستگیر کردند. در بازرسی از این دو منزل، مقادیری سلاح، مهمات و مواد منفجره به دست آمد.(5)

روابط عمومی سپاه پاسداران از دستگیری یک هسته سلطنت طلب در شرکت نفت خبر داد. گزارش خبرگزاری پارس به نقل از مسئولان روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ازنا حاکی است، رئیس خطوط لوله نفت، رئیس انبار نفت، رئیس گارد شرکت نفت و مسئول فروشگاه شرکت نفت ازنا از وابستگان به گروه بختیار که با دیگر گروهک ها نیز ارتباط داشتند، دستگیر شدند. براساس این گزارش، از نامبردگان که در 3 خانه کارمندی شرکت نفت سکونت داشتند، اعلامیه ها و نوارهایی علیه رهبر انقلاب و جمهوری اسلامی ایران، 2 قبضه کلت کمری، 100 تیر فشنگ، وسایل قمار، مقداری مشروب و تریاک و نیز کتاب هایی از مجاهدین و چریک های فدایی خلق و نوارهای مبتذل کشف و ضبط شد.(6)

1

یکی از راه هایی که اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق (منافقین) برای مبارزه با نظام جمهوری اسلامی و غیرمردمی جلوه دادن آن در پیش گرفته اند حمله به سفارتخانه ها، کنسولگری ها و دانشجویان ایران در خارج از کشور، است. به دنبال این خط مشی، امروز افراد سازمان به تعدادی از دانشجویان هوادار انقلاب اسلامی در شهر "کان" فرانسه حمله کردند. همچنین امروز سرمدی، سرکنسول ایران در شهر استانبول ترکیه، درباره هجوم اعضای سازمان مجاهدین به این کنسولگری گزارش داد.

امروز در شهر کان فرانسه، اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به دانشجویان طرف دار انقلاب اسلامی حمله کردند که این اقدام زخمی شدن 4 تن از دانشجویان را درپی

ص: 66

داشت. به گزارش خبرگزاری فرانسه، در جریان یک درگیری شدید که بین هواداران مسعود رجوی و دانشجویان طرف دار انقلاب اسلامی ایران در رستوران دانشگاه کان در مغرب فرانسه روی داد، 4 تن زخمی شدند که حال یکی از آنها وخیم است. به گزارش پلیس فرانسه، 40 نفر جوان مخالف انقلاب ایران که برخی از آنها با خود چماق حمل می کردند، به 10 دانشجوی طرف دار آیت الله خمینی حمله کردند و در زدوخوردی که به دنبال این حمله بین دو طرف درگرفت، 4 تن از دانشجویانی که مورد حمله ناگهانی قرار گرفته بودند، زخمی شدند. یکی از مجروحان که از ناحیه سر به شدت زخمی شده بود، در بیمارستان بستری شده است.(1)

علاوه براین اقدام، به دنبال حمله روز گذشته افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به کنسولگری ایران در استانبول، امروز سرمدی، سرکنسول ایران در استانبول، با خبرگزاری پارس مصاحبه کرد و درباره چگونگی حمله این افراد به کنسولگری، نوع اقدامات و رفتار آنها با کارگزاران کنسولگری، نحوه برخورد جانب دارانه پلیس ترکیه و عملکرد دولت ترکیه در کتمان واقعیت های این حادثه توضیح داد. وی گفت:

«مدتی بود که اطلاع داشتیم ضد انقلابیون در جلسات خصوصی تصمیم بر حمله به سرکنسولگری را دارند. دیروز (14/7/1360) صبح که در نمایندگی را باز کردیم، تعداد 7 - 8 نفر ایرانی وارد شدند و چون کاری نداشتند، مسئله غیر عادی بود. در ساعت 9:15، از پلیس کمک خواسته شد. از آن لحظه تا حمله آنها، 20 دقیقه گذشت و از پلیس خبری نشد. به مأمور جلو در اطلاع داده شد که با خروج این چند نفر، به کسی اجازه ورود ندهند. در همین لحظه، تعدادی از داخل و تعدادی از خارج (که از روی نرده ها پریدند) حمله را آغاز کردند. در دست برخی اسلحه و دست برخی دیگر چوب بود، بقیه نیز صندلی ها را شکسته و از آن به عنوان وسیله تهاجمی استفاده کردند. من در سانترال درحال تماس با پلیس بودم که آنها به آنجا آمده و با مشت و لگد به من حمله کردند. 2 نفر دست و پای مرا گرفته و 3 یا 4 نفر می زدند. سپس به سراغ کارمندان دیگر رفتند و همه را به صورت گروگان به زیرزمین بردند. تمام درها را بسته و هرچه دیدند، شکستند. صدای شکستن با صدای گلوله درهم آمیخته بود. 2 تن از کارمندان از اتاق پشتی به بیرون فرار کردند که یکی از آنها براثر پرش از ارتفاع پایش ضرب دید. آقای شیرزادی را در اتاقش به عنوان اینکه ساواکی است تهدید به مرگ کردند و او نیز خود را از پنجره پایین انداخت که پایش صدمه دیده است و الآن بستری است. در همین حال، یکی از مستخدمان (آقای خلیل پور) را با لگد بیرون انداختند (چون فکر می کردند مسلح است) و از بالا به طرفش تیراندازی می شود که یک گلوله به شانه اش اصابت می کند. گارد جلو در 2 تیر هوایی شلیک می کند و تفنگش گیر می کند. یک سرباز حکومت نظامی هم که می خواهد شلیک کند، گلوله اش گیر می کند و تروریست ها یک گلوله نیز به پای او می زنند. یکی از کارمندان پیر (فیروزمند) دچار سکته می شود و همراه 2 زن به خارج از ساختمان منتقل می شود. تروریست ها از لحظه اشغال کنسولگری تا وقتی که تسلیم شدند (که یک ساعت طول کشید) هرچه توانستند، شکستند [و]

ص: 67

حدود چند میلیون خسارت وارد کردند. بااینکه در تمام مدت با جوراب زنانه صورت خود را پوشانده بودند، ولی ما تعدادی را شناختیم، چهره های ناآشنا هم زیاد بود. گمان می رود چند نفری هم از اروپا آمده باشند. شعارهای روی دیوارها از درود به رجوی و بختیار بود تا امینی و آریانا که نشان دهنده اتحاد همه جناح های ضد انقلاب است. بالاخره پس از یک ساعت، خودشان را تسلیم پلیس کردند. پوکه های اسلحه را پلیس جمع آوری کرده است، اما پلیس ادعا می کند که از متهمان اسلحه به دست نیامده است. چون احتمال این می رفت که اینها در این اثنا بمبی کار گذاشته باشند، از پلیس خواسته شد که برای کشف بمب و اسلحه بیایند. پلیس چیزی پیدا نکرد، از حرف های پلیس چنین برمی آمد که می خواستند تیراندازی را به کارمندان کنسولگری نسبت دهند. از وزارت خارجه ترکیه به سفارت آنکارا اطلاع دادند که اینها در بازجویی اعتراف کرده اند که مسلح بوده و اسلحه ها را در کنسولگری مخفی کرده اند. درعین حال، یک اتومبیل قرمزی در جلو کنسولگری پیدا شد. به پلیس خبر دادیم، داخل اتومبیل چیزی به دست نیامد. گمان می رود که عوامل رژیم بعث عراق نیز در این ماجرا دست داشته باشند. درباره عدم مداخله پلیس سؤال شد، اظهار داشتند، چون اینها مسلح بودند، ما مداخله نکردیم. باتوجه به اینکه پس از حادثه با تمامی خبرنگاران مصاحبه انجام شد و همه ماجرا را برایشان توضیح دادیم، ولی دولت ترکیه از پخش آن جلوگیری کرد. در عوض اطلاعیه ای به مطبوعات دادند که مضمون آن چنین بود: "تعدادی از دانشجویان ایرانی به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در استانبول حمله کردند و با مداخله پلیس مسئله خاتمه یافت." یکی از روزنامه های ترکیه که قبل از انتشار نمونه ای از چاپ اولش را به ما داد [وقتی روزنامه چاپ شد]، با کمال تعجب دیدیم که به جای گزارش جریان (که در آن این حمله محکوم شده بود)، در چاپ دوم، همان اطلاعیه کذایی را گذاشتند.»

خبرگزاری پارس در ادامه گزارش خود آورده است: «خبرنگار ما که به محل کنسولگری رفته بود، گزارش می دهد که در یکی از اتاق ها اثر گلوله به چشم می خورد که از داخل و خارج تیراندازی شده است. شعارهای روی دیوارها غیر از آنها که ذکر شد، زنده باد شورای ملی مقاومت، درود بر ارتش آزادی بخش ایران، مرگ بر جلاد خون آشام و غیر ه بود. در این شعارها چیزی به نفع بنی صدر به اسم نبود.»(1)

1

غلامحسین تیزمغز، دادستان انقلاب اسلامی اهواز، درباره همکاری سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با رژیم عراق مطالبی را بیان کرد. وی در گفت وگو با خبرگزاری پارس با اشاره به ارتباط اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با عوامل حزب بعث عراق گفت:

«هروقت ما یک پیروزی در راه صدور و گسترش انقلاب داشته ایم، ایادی امپریالیزم تحت هر عنوانی که شده می کوشند اهمیت این حرکت را در اذهان خنثی کنند و نمونه آن را در روز پیروزی بزرگ نیروهای اسلام در شمال آبادان دیدیم که سربازان بدون لباس صدام در داخل

ص: 68

کشور دست به یک سری عملیات زدند. این عملیات بی رابطه با این پیروزی نیست و ارتباط سازمان منافقین با حزب بعث برای ما کاملاً مسلم است. نمونه دیگر آن دستگیری یکی از عناصر این سازمان در آبادان است که با سران حزب بعث در بصره ارتباط داشت و مستقیماً از آنها اسلحه دریافت می کرد و هنگامی که سال گذشته بعثی ها علیه کشور ما بسیج شدند، افراد سازمان منافقین بلافاصله در آبادان دست به حرکت هایی شناخته شده زدند.»(1)

1

سازمان فداییان خلق (اکثریت) شاخه خوزستان با پیروی از مشی مرکزیت این سازمان با تحویل سلاح های خود به سپاه پاسداران و انتشار بیانیه ای، ضمن اعلام مشی غیر مسلحانه سازمان و پایبندی به قانون اساسی، کشف احتمالی سلاح از وابستگان به این سازمان را بزه فردی و غیر سازمانی اعلام کرد. به نوشته روزنامه کیهان، سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) شاخه خوزستان ضمن نامه ای که رونوشت آن به استانداری، حاکم شرع و رئیس دادگاه های انقلاب اسلامی، دادستان انقلاب اسلامی خوزستان، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اهواز و کمیته مرکزی انقلاب اسلامی استان خوزستان ارسال شده، سلاح های خود را تحویل سپاه پاسداران خوزستان داد. این سلاح ها شامل تیربار، آر.پی.جی7، تفنگ خودکار، کلاشینکف، تفنگ خودکار یوزی، تفنگ خودکار ژ3، نارنجک، انواع کلت، دینامیت، فرستنده و گیرنده دستی، دوربین تفنگی، تی.ان.تی، بوشتن و سه راهی، بازوکا، دستگاه بی سیم، انواع فشنگ مربوط به شهرستان های اهواز، آبادان و 68 شاخه دیگر بوده است. در قسمتی از نامه سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) شاخه خوزستان آمده است: شرایط پیچیده و حساس کنونی میهن انقلابی ما که هرروز با تسخیر و درهم شکستن دژهای تازه ای از جبهه ضد انقلاب زخم خورده به سرکردگی امریکای جنایتکار همراه است، از همه نیروهای راستین انقلاب می خواهد که همه توان مادی و معنوی خویش را در خدمت اتحاد خلق و تثبیت و گسترش دستاوردهای گران قدر انقلاب قرار دهند. شرط ضروری اتحاد آگاهانه و شکست ناپذیر مردم، همکاری و همگامی صادقانه همه سازمان ها و نهادها و ارگان هایی است که امروز تا پای جان به دفاع از انقلاب برخاسته اند. در قسمت دیگری از این نامه آمده است: سازمان ما خود را مقید می داند که به قانون اساسی جمهوری اسلامی وفادار باشد و در راه تحقق اهداف اصیل و مردمی آن مبارزه کند. این سازمان فقط تشکیلاتی سیاسی است و نه سیاسی - نظامی؛ به همین دلیل، نگهداری و حفظ سلاح حتی به نام مقابله با امپریالیسم و ضد انقلاب داخلی امروز مورد قبول ما نیست. سازمان ما عمیقاً معتقد است که وظیفه تسلیح توده ها و مقابله قهرآمیز با ضد انقلاب ضرورتاً برعهده ارگان های نظامی و انقلابی جمهوری اسلامی است و همه نیروهای مؤمن به انقلاب باید با پذیرش هدایت و رهبری این ارگان ها به این وظیفه خاص انقلابی خود عمل کنند. باتوجه به توضیحات مذکور، سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) به پیروی از اطلاعیه دادستانی

ص: 69

انقلاب درباره تحویل دادن هر نوع سلاح، خود را موظف می داند که همه سلاح های موجود در هر شاخه خوزستان را به مراکز سپاه پاسداران در شهرهای استان تحویل دهد.

در پایان این نامه همچنین آمده است: بنابراین، از تاریخ تحویل این سلاح ها به مراکز سپاه پاسداران، اگر ارگان های انقلابی هر نوع و هر تعداد اسلحه نزد افراد وابسته به سازمان کشف کنند، ضرورتاً بزه فردی محسوب می شود و نباید این جرم به سازمان منتسب گردد و بدون تردید، بزه مفروض ازجانب ما محکوم است و باید با خاطی مطابق قوانین جمهوری اسلامی رفتار شود.(1)

1

امروز در تهران، شورای نگهبان اعتبارنامه سومین رئیس جمهوری ایران را صادر کرد و فرماندار این شهر با پایان یافتن شمارش آرای انتخابات میان دوره ای مجلس در تهران، اسامی 3 نفر نماینده راه یافته به مجلس شورای اسلامی را اعلام کرد.

امروز شورای نگهبان طی نامه ای اعتبارنامه سومین رئیس جمهور ایران را صادر کرد. در این نامه آمده است: «اعتبارنامه ریاست جمهوری اسلامی ایران را شورای نگهبان تأیید می نماید. آقای سیدعلی حسینی خامنه ای فرزند سیدجواد، دارای شناسنامه شماره 217 صادره از مشهد، متولد 1318 هجری شمسی، در انتخابات ریاست جمهوری - که در تاریخ 10 مهرماه 1360 برگزار شده - با اکثریت مطلق 579/008/16 رأی از 717/847/16 رأی به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران انتخاب گردیده است.

15 مهرماه 1360. احمد جنتی، ابوالقاسم خزعلی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، غلامرضا رضوانی، لطف الله صافی، یوسف صانعی، علی اراد، گودرز افتخارجهرمی، محمد صالحی، حسین مهرپور، مهدی هادوی و محسن هادوی.»(2)

در تهران نیز کار شمارش آرای انتخابات میان دوره ای مجلس شورای اسلامی پایان یافت. مصطفی تهرانی، فرماندار تهران، درباره نتایج به دست آمده از شمارش آرا گفت: «جمعاً 2 میلیون و 116 هزار و 258 نفر در 2 هزار حوزه رأی گیری در سطح شهرستان تهران شرکت کرده و به کاندیداهای موردنظر خود رأی دادند.» فرماندار تهران میزان آرای 3 نفر از کاندیداهای میان دوره ای حائز رأی را برای حضور در مجلس شورای اسلامی در شهرستان تهران به این شرح اعلام کرد: «1. خانم عاتقه صدیقی (رجایی)، یک میلیون و 842 هزار و 746 رأی. 2. سیدرضا زواره ای، یک میلیون و 725 هزار و 210 رأی. 3. حسین کمالی، یک میلیون و 656 هزار و 419 رأی.»(3)

ص: 70

1

آقای هاشمی رفسنجانی در سخنرانی پیش از دستور امروز مجلس شورای اسلامی، ادعاهای دولت کویت(1) و برخی کشورهای غربی را مبنی بر بمباران یکی از مراکز نفتی کویت با روند رو به افزایش پیروزی نیروهای ایرانی در جبهه های جنگ مرتبط دانست. وی با واردکردن چند اشکال به ادعای مقامات امریکایی دراین باره، بار دیگر پیشنهاد ایران را برای تشکیل یک کمیته فنی برای رسیدگی فنی و تخصصی به این موضوع تکرار کرد. وی همچنین فروش 5/8 میلیارد دلار سلاح و تجهیزات امریکایی به عربستان و نیاز محافل امریکایی برای ایجاد فضای لازم تبلیغاتی به منظور انجام دادن این معامله یادآور شد و طرح ادعای بمباران کویت را جوسازی برای تسهیل و فروش این تسلیحات به عربستان اعلام کرد. آقای هاشمی رفسنجانی ترور سادات را نیز نشانه نارضایتی مردم منطقه از سران حکومتی، به خصوص در کشورهای عربستان، مصر، اردن، سودان و تونس خواند و ریشه این نارضایتی را در همراهی سران این کشورها با اسرائیل یا سکوت و بی تفاوتی آنها دربرابر اقدامات تجاوزگرانه رژیم صهیونیستی اعلام کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین به تلاش های سیاسی که پس از پیروزی ایران در عملیات ثامن الائمه(ع) برای برقراری صلح شروع شده است، اشاره کرد و شروط ایران برای متارکه جنگ را تخلیه سرزمین های اشغال شده به دست ارتش عراق، تشکیل دادگاه برای تعیین متجاوز و پرداخت خسارت متجاوز به کشور مورد تجاوز اعلام کرد.(2)* بخش هایی از سخنان آقای هاشمی رفسنجانی به شرح زیر است:

«حوادثی که امروز مهم است و تحقیقاً در منطقه و شاید در دنیا اثر مهم دارد مثل زنجیر به هم پیوسته اند. آقایان در خاطرشان هست که 3 یا 4 روز است توطئه ای علیه ایران، متأسفانه با فریب خوردن کویت یا دست افتادن کویت یا به سهو یا به عمد، شروع شده است. یک روز بعد از آن پیروزی درخشان که مرتجعین منطقه فهمیدند که ایران تحقیقاً در این جنگ پیروز است، امریکا توطئه ای طرح کرد و با دست ارتجاع منطقه درحال اجراست و این خیلی مهم است.

ص: 71

هواپیماهای ما که حتی به مرزهای کویت هم نزدیک نشده اند و آن روزی که اینها ادعا کرده اند، ما در جنوب پرواز نداشته ایم، مدعی شدند که یکی از مراکز نفتی کویت را هواپیماهای ما بمباران کرده اند. سند اولی آنها هم این بود که آواکس های امریکایی ردیابی کرده اند پرواز های سه فانتوم ایرانی را که البته بعداً "هیگ" هم این را اعلام کرد که رادارهای کویت این را ضبط نکرده بودند، چون هواپیماهای ما پایین حرکت می کرده اند، این سؤال پیدا شد که چرا شما که ضبط کرده اید هواپیماها را نزدید؟ چرا جلوگیری نکردید؟ و باید به مردم خودشان جواب می دادند؛ لذا گفتند: ما ضبط نکردیم. همة ادلة آنها این است که یک قطعه ای از یک بمبی که ساخت امریکاست در آنجا پیدا شده است و کسانی که آنجا هستند، می گویند، حتی این آتش سوزی معلوم نیست که اثر بمباران باشد و ممکن است توطئه ای باشد که خود امریکا کرده است یا خود کویت یا خود عراق یا خود عربستان سعودی که ما نمی دانیم، اما پیشنهاد کردیم که یک کمیسیون فنی و سیاسی از ما بیاید و جریان را تحقیق کند، از کشورهای دیگر هم باشند و هنوز هم روی این پیشنهاد ایستاده ایم تا مطلب روشن شود. جالب این است که هماهنگ با این مسئله، بسیاری از کشورهای مرتجع منطقه از پیش آماده بودند که ایران را محکوم کنند، به خاطر تجاوز ادعایی، یک موج ضد ایرانی و ضد اسلامی و ضد انقلابی این جوری راه بیندازند در کنار قضیه، اطلاع دارید و همه می دانیم، دنیا هم می داند که قرار است امریکا معادل 5/8 میلیارد دلار اسلحه به عربستان سعودی بدهد، ازقبیل آواکس و غیر ه. در مراجع قانون گذاری امریکا با فشار صهیونیسم سعی می شود که این معامله صورت نگیرد، زیرا مدعی هستند که برای اسرائیل اینها هم خطرناک است؛

لذا یک صحنه سازی باید بشود که در آنجا رأی بیاورند تا عربستان بتواند این اسلحه را بخرد، اگر چنانچه این اسلحه را عربستان می خرید و علیه اسرائیل به کار می رفت، ما حرفی نداشتیم که قربانی این اتهام بشویم، برای اینکه اسلحه ای به دست بیاید و علیه اسرائیل یک روزی به کار برود، ولی می دانیم که این نیست، زیرا آواکس ها مدعی می شوند که ردیابی این هواپیماها را کرده اند، ولی هواپیماهای اسرائیل که آمدند و مراکز اتمی عراق را کوبیدند، آن را ندیده گرفتند. ...

ص: 72

... متأسفانه، کویت هم دانسته یا ندانسته عامل اجرای این توطئه شده و این جریان زشت، ضد اخلاقی، ضد انسانی و ضد اسلامی را در دنیا درست کرده اند. متأسفانه می بینیم کشوری مثل عدن هم که مدعی چپ گرایی است و خیال می کند که جزء کشورهای مترقی است، آن هم کورکورانه جریان را به عنوان یک حمله محکوم می کند. جریان بسیار زشت است و ما امیدواریم که موفق بشویم در حرکات سیاسی بعدی خودمان، دست دشمنان را رو کنیم.

جریان دیگر، مسئله دیروز مصر [است که] از مسائل بسیار مهم منطقه است: آنچه که روح جریان است و بسیار مهم است، این است که مسئولان کشورهای اسلامی درس بگیرند و بدانند که راهی جز راه مردم و راه اسلام در این منطقه به پایان نمی رسد، سادات آن روزی که رفت اسرائیل و با خوشحالی در مسجدالاقصی نماز خوانده بود، آن روز گور خودش را کنده بود و برای این مدت با زور در منطقه مانده بود. هر اختلافی در مردم باشد در مقابل اسرائیل که مردم مسلمان و مردم عرب متحد هستند.

دیروز وقتی این حادثه در مصر اتفاق می افتد، اولین کاری که می شود، سفارت اسرائیل محاصره می شود و کارکنان سفارت اسرائیل به منطقه دیگری منتقل می شوند؛ لذا مسئله معلوم است چیست؛ یعنی رهبران می فهمند که روح این اقدام چیست و به کجا مربوط می شود. یا نمیری، که همراه سادات حرکت می کرد، مخفی می شود تا او را نبینند؛ یعنی جریان برای خود مسئولان و خود کسانی که دست اندرکاران این جریان هستند، روشن است که چیست. اینها مردم هستند و حالا مسلمان یا غیر مسلمان فعلاً در دنیای عرب خیانت به آرمان فلسطین، خیانت به آرمان مردم در مقابل اسرائیل غاصب است و این پذیرفته نیست و ما امیدواریم که سایر رهبران، سعودی ها، مراکشی ها، تونسی ها، اردنی ها، سودانی ها و کسانی که در کشورهایشان غاصبانه حکومت می کنند، اینها درس بگیرند و بدانند راه این نیست که درپیش گرفته اند، بیایند متفق بشوند، با ما هم صدا و همراه بشوند و کارها را در مسیری که ملت می خواهد برای کوبیدن اسرائیل و طرد امریکا از منطقه قرار دهند، تا این امنیت در منطقه به وجود آید. می بینید دوباره موج حمله صلح هم آغاز شده، امروز مذاکراتی را که در نیویورک شده بود، شنیدید، اینها همه به هم مربوط است، کار کویت دررابطه با پیروزی ما و این حرکت جدید به هم مربوط است و از اول هم گفتیم که ما هیچ وقت جنگ طلب نبوده ایم. کشورهای اسلامی بیخود در این توطئه وارد نشوند، برای اینکه خیال کنند از این راه به پایان جنگ می رسند، بیایند صداقت و صراحت نشان بدهند. صراحت قضیه این است که عراق به ما تجاوز کرده است و کشور ما را اشغال کرده و ده ها هزار نیروی انسانی را تلف کرده است و این همه شرارت کرده و این همه خسارت زده است. ما روز اول گفتیم دفاع می کنیم و تا سرباز عراقی در خاک ما هست، می جنگیم و غیر از جنگ چیزی نداریم بگوییم. عراق برود بیرون، یک دادگاه تشکیل بشود و متجاوز معرفی شود و متجاوز خسارت جنگ را بپردازد، دیگر جنگی نخواهد بود، همین.

حالا هم همین را می گوییم، ایران این قدر کار از خودش دارد که دنبال جنگ نگردد و الآن

ص: 73

مطمئن است که بدون جنگ نیز فکرش پیروز می شود و ایران نیازی به جنگ نمی بیند و اگر جنگی بر ما تحمیل کنند، ما کاری غیر از دفاع نداریم و از اول هم گفته ایم که حرف ما در جنگ و صلح این است و بازهم این حرف را تکرار می کنیم، ما امیدواریم که این جریان که برای فرعون مصر پیش آمد، بتواند برای مسئولان کشورهای اسلامی درسی باشد و ان شاءالله راهی باشد برای متحدشدن مردم منطقه علیه اسرائیل و خدا کند کسانی که در مصر مسئولیت های بعدی را به عهده می گیرند، به فکر ادامه کار سادات نباشند.»(1)

1

امروز امام خمینی در پاسخ به پیام های تسلیت رئیس جمهور الجزایر و کفیل ریاست جمهوری بنگلادش (به مناسبت شهادت جمعی از فرماندهان نظامی در سانحة سقوط هواپیما) ضمن اشاره به موضوع بمباران مخازن نفتی کویت، آن را جزءِ توطئه های امریکا برای نابودی جمهوری اسلامی دانسته و خاطرنشان کردند:

«در شرایطی که تنها به جرم ضدیت ما با امریکا، این جنایتکار برای نابودی جمهوری اسلامی به هر حیله ای دست می زند و از هر سو علیه ما توطئه می نماید، تا جایی که بهوسیله و با کمک حکومت های مرتجع منطقه، مخازن نفت کشور کویت را مورد هجوم قرار می دهد و جمهوری اسلامی ایران را مسئول این جنایت بزرگ قلمداد می نماید؛ مردم انقلابی ما از کشورهای مسلمان و مترقی انتظار دارند از ما پشتیبانی نمایند تا بهتر بتوانیم بدون وابستگی به شرق و غرب به راه افتخارآمیزمان ادامه دهیم.»(2)

2

درپی دیدار روز گذشته میرحسین موسوی، وزیر امور خارجه ایران، با حبیب شطی، دبیرکل کنفرانس اسلامی، در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک،(3) وی امروز در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری پارس درباره پیشنهاد حبیب شطی به منظور صلح با عراق توضیحاتی داد.

وزیر خارجه ایران گفت: «در این دیدار، حبیب شطی درباره جنگ تحمیلی علیه ایران پیشنهاد جدیدی داشت که در شورای عالی دفاع مطرح خواهم کرد. وی افزود: "درعین حال ما موضع خودمان را اعلام کردیم و گفتیم که ملت ما چشم طمع به یک وجب از خاک عراق ندارد و اکنون خاک کشور ما است که در اشغال نیروهای عراقی است. به همین دلیل باید نیروهای عراقی خاک ما را ترک کنند." وی گفت: همچنین اسنادی درباره روحیه توسعه طلب رژیم صدام به وی داده شد.»

به گزارش خبرگزاری پارس، حبیب شطی نیز درباره موضوعات طرح شده با وزیر امور خارجه ایران و مواضع ایران درباره نپذیرفتن صلح تا پایان تخلیه اراضی اشغال شده به دست نیروهای عراقی

ص: 74

و تدابیر کنفرانس اسلامی برای برقراری صلح، مطالبی بیان کرد. شطی گفت: «در این دیدار ما درباره جنگ عراق و ایران به گفت وگو پرداختیم و همچنین درباره این مسئله که سازمان کنفرانس اسلامی چه تلاش هایی را درجهت ایجاد صلح انجام داده، مذاکراتی به عمل آوردیم.» شطی افزود: «در این دیدار توضیح دادم که مسلمین جهان خواهان برقراری صلح در منطقه و متوقف شدن جنگ بین دو کشور ایران و عراق هستند. وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز موضع جمهوری اسلامی را مبنی بر اینکه ایران تا خروج نیروهای عراقی نمی تواند آتش بس را بپذیرد، تشریح کرد.» حبیب شطی در ادامه سخنانش با اعلام این مطلب که ما پیشنهاد جدیدی را برای پایان دادن به جنگ داریم، افزود: «ما 3 کمیسیون تشکیل داده ایم که عبارت اند از: کمیسیون آتش بس و عقب نشینی (نیروهای عراقی) و تعیین خطوط مرزی، کمیسیون تحقیق و رسیدگی برای شناسایی مسئول جنگ و کمیسیون استقرار نیروهای اسلامی بین مرزهای دو کشور که ناظر و حافظ صلح می باشند. البته، کمیسیون سوم کارش بستگی به تحقق این طرح دارد.»

به گزارش نماینده خبرگزاری پارس، دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی افزود: «ما این پیشنهاد را به دولت ایران تسلیم خواهیم کرد و چنانچه مورد قبول افتاد، از اعضای هیئت رسیدگی کننده به جنگ دعوت خواهد شد تا در اجتماع خود در جده به این امر رسیدگی کنند تا مجدداً بتوانیم تلاش های خود را برای برقراری صلح ادامه دهیم.» شطی درارتباط با موضع رژیم عراق نسبت به این طرح گفت: «من دراین رابطه با آنها مذاکره کرده ام و عراق این طرح را پذیرفته است.» وی در پاسخ به این سؤال که آیا خروج نیروهای اشغالگر عراقی از خاک ایران، قبل از آتش بس می باشد، گفت: «ما هر دو را در یک زمان واحد اجرا خواهیم کرد.» وی افزود: «ما می خواهیم ابتدا دلایل جنگ را بررسی کنیم و سپس ترتیب آتش بس و عقب نشینی را بدهیم.»(1)

1

آیت الله ربانی املشی، دادستان کل کشور، در مصاحبه اختصاصی با روزنامه کیهان درباره قانون تعزیرات و حدود، نگاه مجامع بین المللی دراین باره، سخت گیری های مسئولان قضایی درباره نحوه اجرای دقیق تعزیرات، تلاش دستگاه های تبلیغاتی مخالف نظام به منظور فضاسازی سوء درباره عملکرد دستگاه قضایی ایران، اعدام افراد عضو سازمان ها و گروه های مسلح محارب، حمایت های آشکار غربی ها از تروریست های مسلح و محارب و استفاده سازمان مجاهدین خلق (منافقین) از افراد ناآگاه در اقدامات تروریستی و تدابیر قوه قضائیه دراین باره مطالبی بیان کرد. دادستان کل کشور، درباره اظهارنظرهای خبرگزاری ها و نشریات خارجی درباره زندان ها و اعدام افراد و اشخاص بدون جرم و فقط داشتن عقیده ای به یک سازمان گفت: «نماینده سازمان حقوق بشر در ملاقاتی که با من داشت، از وضعیت زندان ها اظهار نگرانی کرد و از من تقاضای بازدید از زندان ها را می کرد. من از ایشان پرسیدم که آیا حدود و تعزیراتی را که ما در اسلام داریم شما جزء شکنجه می دانید که پاسخ داده شد، اگر براساس موازین و به دستور

ص: 75

دادگاه باشد ما اینها را شکنجه نمی دانیم، من در پاسخ گفتم که اگر این طور باشد، مطمئن باشید در ایران شکنجه نیست. به خاطر سازمان حقوق بشر یا سازمان های دیگر یا شرق و غرب که از ما خوششان بیاید شکنجه نمی کنیم، بلکه به خاطر خدا از حدود اسلام تجاوز نمی کنیم.

درمورد سروصداهایی که مجامع بین المللی برای حقوق بشر و غیر ه می کنند، تصور نمی کنم دیگر برای هیچ ایرانی شک و تردیدی وجود داشته باشد که هدف اینها از این سروصداها چیست. هرجا که اربابانشان دستور می دهند، اینها یکباره مثل بمب منفجر می شوند و هروقت که ارباب هایشان دستور نمی دهند، آب از آب تکان نمی خورد. آیا باوجود این مسائل دیگر برای کسی تردیدی پیدا می شود که این تبلیغات حساب شده است. اسرائیل این همه فلسطینی های بی پناه را و لبنان مظلوم را زیر رگبارها و گلوله های توپ قرار داده و بمب افکن ها بر سر آنها بمب می ریزند و هزاران کشته و معلول و مصدوم و مجروح برجای می گذارند، ولی تابه حال صدای یک نفر از این حقوق بشری ها در هیچ جای دنیا بلند نشده، اما وقتی ما در دادگاه یک نفر تروریست را محکوم و اعدام می کنیم، سروصدای اینها بلند می شود که اعدام در ایران بالا رفته است. ما به هر مقدار که جنایتکار و مخالف با استقلال این ملت و مملکت و معاند با اسلام وجود داشته باشد، به همان مقدار هم اعدام و مجازات خواهیم داشت و هیچ باکی نداریم از اینکه بگوییم 50 تن از محاربین و معاندین با اسلام و مسلمین را اعدام کردیم. ما صریح می گوییم کسانی که از حدود قرآن تجاوز بکنند و به گفته قرآن مجازات اینها اعدام باشد و گذشت درباره آنها جایز نباشد، اعدام می کنیم. هفتادوچند نفر را ایادی رجوی در مرکز حزب جمهوری اسلامی از بین می برند و اکنون شاهد هستیم که همین آقا که در رأس تروریست هاست، زیر پروبال و محبت و عنایت همان سازمان حقوق بشری ها، همان مهد دمکراسی ها، همان فرانسه ای که گل سرسبد دمکراسی و آزادمنشی و انسان دوستی است (!) قرار گرفته است. بنی صدر و رجوی فرمانده تروریست ها هستند. خیلی فرق است بین ترور و محاکمه در دادگاه.»

ربانی املشی درباره اینکه آیا سران سازمان مجاهدین خلق (منافقین) دستگیر شده اند یا نه، گفت: «آمار دستگیری آنها بسیار کم است، زیرا یک دسته شان به خارج فرار کرده اند و دسته ای دیگر در داخل کشور برنامه ریزی می کنند و هیچ وقت خود را در معرض خطر قرار نمی دهند و نوجوانان کم سن وسال را سپر خویش قرار می دهند. آنان در خانه نشسته اند و فقط دستور می دهند، اگر روزی هم کار برایشان مشکل شود، از کشور فرار می کنند. امیدوارم بتوانیم با سرنخ هایی که به دست آمده، آنها را دستگیر کنیم، تا این بچه ها و نوجوان ها یی که فریب خورده اند و خود و دیگران را در معرض خطر انداخته اند، از شر آنها راحت کنیم.»(1)

ص: 76

1

سخنان پیش از دستور مهدی بازرگان، نماینده مردم تهران، با واکنش شدید اکثریت نمایندگان و اعتراض و برگزاری تظاهرات برخی بازاریان در مقابل مجلس شورای اسلامی مواجه شد و جلسه علنی باتوجه به تشنج به وجودآمده، با دستور رئیس مجلس تعطیل شد و پس از مدتی دوباره آغاز به کار کرد. روزنامه اطلاعات در گزارشی از شکل گیری و ادامه تشنج در جلسه امروز نوشت: اولین ناطق پیش از دستور امروز آقای بازرگان بود که با استفاده از وقت هاشم صباغیان سخنانی ایراد کرد که بیشتر درباره امور داخلی کشور و جریانات روز بود. بازرگان پس از چند دقیقه صحبت، با اشاره به موضوعات جاری کشور درباره ترورها و اعدام ها سخنانی ایراد کرد که مهم ترین آن، این مطلب بود که وی منکر امریکایی بودن تروریست هاست. وقتی سخنان ناطق به اینجا رسید، آقایان الویری، نماینده فیروزکوه و دماوند و توکلی، نماینده بهشهر، جلسه را ترک و اعلام کردند، نشستن در اینجا حرام است. سپس نمایندگان که در انتظار محکوم کردن ترورها ازجانب آقای بازرگان بودند، با شنیدن این مطلب که منافقین و تروریست ها عامل امریکا نیستند و تروریسم داخل یک جریان داخلی است، به شدت عصبانی شدند و با وی مخالفت کردند. سپس آقای عابدین زاده، نماینده خوی و ماکو، درحالی که شعارهایی علیه بازرگان می داد، به طرف در خروجی پارلمان رفت و در جواب این گفته بازرگان که چون تروریست ها از امریکا نیامده اند، امریکایی نیستند، پاسخ داد که بنی صدر هم امریکایی نبود، چون از امریکا نیامده بود و به دنبال آن آقای توکلی از نزدیک در خروجی پارلمان که عده زیادی از نمایندگان در آنجا ایستاده بودند، فریاد کشید، بازرگان می گوید:

سادات هم امریکایی نبود، چون از امریکا نیامده، سپس وی بر سر صباغیان فریاد کشید که شما احکام خدا را منکر شده اید. سپس آقای خلخالی، نماینده قم، به پای تریبون آمد و مخالفت شدید خود را با سخنان بازرگان اعلام کرد. پس از چند دقیقه، آقای خلخالی دوباره پای تریبون آمد و با عصبانیت میکروفن روی تریبون را از جای برداشت و از کار انداخت. به دنبال آن، آقای هاشمی از بازرگان خواست که تریبون را ترک کند و وی سر جایش نشست و نمایندگان دور او جمع شدند. عده ای به آرامی با او صحبت می کردند و چند نفر از نمایندگان بر سرش فریاد می کشیدند. توکلی در پاسخ به گفته بازرگان درباره خدمت ها یی

ص: 77

که کرده است، گفت: ما مَردیم که نگذاشتیم مردم شما را تکه تکه کنند. در این وضعیت، رئیس مجلس به علت تشنج حاکم بر جلسه، اعلام تنفس کرد.(1)

خبرگزاری پارس نیز بخش ها یی از نطق مهدی بازرگان را، که با اعتراض نمایندگان مواجه شده، همراه با واکنش نمایندگان به سخنان وی چاپ کرده است که بدین شرح می باشد:

«مهندس بازرگان، ناطق پیش از دستور جلسه امروز مجلس، در قسمتی از سخنان خود گفت: با کمال تأثر باید اقرار کنیم که آتش هولناک در خرمن کشور عزیزمان شعله ور گشته و دولت و دین را مورد تهدید قرار داده است. کمتر کسی است که درصدد خاموش کردن آن برآید و بعضی می کوشند آتش را افروخته تر ساخته و بر خرمن طرف مقابل بیندازند، همه بلعیده می شوند، حوزه های علمیه از گل های سرسبد خود خالی می شوند، برادران ارزنده ای از مسئولین دولتی و لشکری و از سپاه و کمیته به شهادت می رسند. به همراه جان ها، اثاث و دارایی ها از بیت المال و از ملت به هدر می رود. افرادی بی گناه در معابر و منازل بی دلیل کشته و معلول می شوند و همچنین نونهالان دختر و پسر و کسان وابسته و هواداران که در درگیری های خیابانی و دادگاه های انقلابی قربانی التقاط یا اتهام یا انحراف می گردند، نونهالانی که هرچه باشد جگرگوشه ها و پرورش یافتگان و امید این مملکت هستند، عاشق وار یا دیوانه وار، فداکار یا گناهکار در تاس لغزنده افتاده اند، درحالی که هرطرف، گروه مخالف را منافق یا مرتجع و ضد اسلام و عامل امپریالیسم می خواند. نه روحانیون ارجمند و مکتبی های ارجمند ما از امریکا وارد شده اند و نه جوانان جانباز [افراد و اعضای سازمان مجاهدین] در خانواده های امریکایی زائیده و بزرگ گشته اند که بتوان مزدورشان خواند؛ پس چرا این سان ریختن خون یکدیگر را مباح و بلکه واجب می شمارند؟! مصیبت بارتر از همه و حاصل خشونت ها و بی رحمی ها، افزوده شدن ناراضی ها و انتقام خواهان و برگشتگان از انقلاب است و حیثیت و حقانیت اسلام که لکه دار می شود.»

به گزارش خبرگزاری پارس: «در این هنگام، آقایان توکلی و الویری اعضای هیئت رئیسه، جایگاه خود را ترک کردند و توکلی هنگام خروج از مجلس گفت: "نشستن در اینجا حرام است." در همین هنگام اعتراض شدید نمایندگان شروع شد. سخنانی که شنیده می شد، چنین بود: "مرگ بر بازرگان، این شعار ملت است"، "این مملکت را بر باد دادید"، "تو امریکایی هستی"، "بازرگان ناراحت مرگ سادات است"، "آقای بازرگان حیا کن"، "قرآن می گوید باید منافق را کشت و بازرگان می گوید نه"، "خفه شو امریکایی، ننگ و نفرین بر تو"، "تو نباید از این میکروفون استفاده کنی"، "شما خائن و منافقید، منکر قصاص و احکام اسلام هستید"،"آقای بازرگان چرا با آیه صریح قرآن مخالفت می کنید"، "ما فکر می کردیم می آیید و این ترورها را محکوم می کنید."»

بنا بر همین گزارش، پس از درگیری های لفظی، مجلس به شدت متشنج شد و بسیاری از نمایندگان جلسه علنی را ترک کردند، در این هنگام، ریاست مجلس اعلام تنفس کرد و مجلس به طور موقت تعطیل شد.(2)

ص: 78

به دنبال سخنان مهدی بازرگان در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی، امروز گروهی از اصناف و کارکنان بازار تهران پس از شنیدن این سخنرانی از صدای جمهوری اسلامی ایران، در اعتراض به سخنان وی، از بازار به طرف مجلس شورای اسلامی راه پیمایی کردند و در مقابل مجلس شورای اسلامی جمع شدند. به گزارش واحد مرکزی خبر، راه پیمایان که عکس ها یی از امام امت خمینی کبیر - رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران - و پلاکاردهایی مبنی بر اعتراض به سخنان و موضع گیری های وی در مجلس در دست داشتند، با شعارهای مرگ بر امریکا، مرگ بر بازرگان، مرگ بر لیبرال، موسوی بازرگان در نره، در مقابل مجلس متوقف شدند و آن گاه نماز جماعت به امامت حجت الاسلام خوانساری در خیابان اقامه شد. پس از اقامه نماز ظهر، خاموشی، دبیر کمیته امور صنفی، در سخنان کوتاهی با اشاره به موضع گیری لیبرالی و ضد انقلابی عده ای از نمایندگان شناخته شده مجلس شورای اسلامی گفت: درحالی که مسلمانان جهان تحت تأثیر انقلاب اسلامی حرکت های ضد امپریالیستی خود را آغاز کرده اند، چهره های شناخته شده ای در داخل کشور و حتی در مجلس می خواهند این جنبش های اسلامی را ناچیز جلوه دهند، اما مردم مسلمان و زنده ایران تا برقراری حکومت الله دست از مبارزه با استکبار نخواهند کشید. وی سپس قطعنامه راه پیمایی را که در 5 ماده تنظیم شده بود، قرائت کرد که مورد تأیید حاضران قرار گرفت. در این قطعنامه، اخراج افرادی نظیر بازرگان ها و معین فرها و محاکمه آنان در دادگاه انقلاب به اتهام جسارت به ملت مسلمان ایران و نهادهای جوشیده از مردم انقلابی، خواسته شده است.(1)-(2)

1

روزنامه زود دویچه سایتونگ (چاپ مونیخ) در مقاله ای به اوضاع ایران پرداخته، مدعی شد: جمهوری اسلامی ایران بعد از حادثه هفتم تیر سیاست خارجی خود را تغییر داده و به سوی کشورهای بلوک شرق متمایل شده است. بخش ها یی از ادعای این روزنامه که بخش فارسی رادیو کلن نیز آن را قرائت کرد، به این شرح است:

«روزنامه زود دویچه سایتونگ (چاپ مونیخ) درباره اوضاع ایران مقاله ای با عنوان "آیا راه پرمخاطره ای که ایران طی می کند به سوی مسکو است" [چاپ کرده] و در متن مقاله ازجمله چنین آمده است: این یک امر تصادفی نیست که حزب حاکم جمهوری اسلامی در ایران [آیت الله] خامنه ای را درست در زمانی رئیس جمهور کشور کرده است که ایران انقلابی شروع به تفسیر کلمه عدم تعهد در آن مفهومی کرده که کشورهای متمایل به شوروی می کنند.

آیت الله بهشتی که قبل از [آیت الله] خامنه ای رهبر این حزب بود و طی انفجار در دفتر مرکزی آن حزب به قتل رسید، مخصوصاً مخالف چنین مشیی بود. [در آن زمان] وی به دولت کمونیستی

ص: 79

جمهوری خلق یمن اجازه تأسیس سفارتخانه در ایران را نداد، درصورتی که حالا این کار صورت گرفته است. در اواخر ماه سپتامبر، وزیر امور خارجه ایران به عنوان ناظر در کنفرانس کشورهای معروف به جبهه امتناع شرکت کرد که کشورهای عضو این جبهه علاوه بر یمن جنوبی عبارت اند از: لیبی، سوریه، الجزایر و سازمان آزادی بخش فلسطین. در این کنفرانس تصمیم گرفته شد که به عنوان عکس العمل دربرابر تقویت اتحاد بین امریکا و اسرائیل، کشورهای شرکت کننده در این کنفرانس روابط خود را با شوروی به سطح بالاتری ارتقا دهند. دولت ایران عضویت در جبهه امتناع را محتمل اعلام کرد. ضمناً گزارش های تأییدنشده ای وجود دارد مبنی بر اینکه کارشناسان امنیتی از کوبا و سایر کشورهای بلوک شرق برای کمک به رژیم ایران در مبارزه علیه مجاهدین خلق وارد ایران شده اند و کمک های ایران هم به شورشیان افغانستان قطع شده است.»(1)

1

امروز سه قرارداد تجاری - صنعتی بین عراق و دولت های فرانسه، رومانی و مراکش منعقد شد.

درپی دیدار دوروزه وزیر خارجه فرانسه از بغداد (11/7/1360 تا 13/7/1360)، امروز یک موافقت نامه گسترش همکاری ها بین "میشل ژوبر"، وزیر بازرگانی فرانسه و وزیر نفت عراق، به امضا رسید. به گزارش خبرگزاری اوپک از بغداد، این توافق نامه که درپی پنجمین کمیسیون شرکت فرانسه و عراق ثبت شده، همکاری های تجاری، کشاورزی، صنعتی، تکنولوژی و فرهنگی را نیز در بر می گیرد.(2) ژوبر قبلاً از احتمال انعقاد یک قرارداد 600 میلیون فرانکی خبر داده بود. این قرارداد شامل خرید 200 واگن و تجدید ساختمان مرکز اتمی تموز خواهد بود.(3)

همچنین دولت عراق و دولت رومانی امروز توافق کردند که همکاری های اقتصادی و مبادلات تجاری خود را تقویت کرده و گسترش دهند. در اطلاعیه ای که در آن به تفاهم بین دو کشور در پایان گفت وگوهای رهبران بعث عراق با وزیر مسکن، وزیر صنایع و معاون اول وزیر تجارت خارجی رومانی اشاره شده، آمده است که دو کشور به همکاری های خود در زمینه های اقتصادی ادامه خواهند داد. خبرگزاری پارس با اعلام این خبر افزود: ضمناً یک هیئت عالی رتبه رومانی اخیراً از بغداد بازدید کرده بود.(4)

در همین روز، عراق و مراکش نیز دو موافقت نامه همکاری در زمینه های اقتصادی، فنی و دریایی امضا کردند. به گزارش خبرگزاری کویت از بغداد، موافقت نامه های مزبور در پایان گردهمایی کارگروه مشترک عراق - مراکش، به امضای حسن علی، وزیر تجارت عراق و عبدالعزیز حسوس، وزیر بازرگانی و صنایع مراکش، رسیده است. دو کشور همچنین پروتکلی به منظور تنظیم شرایط کار برای خانواده های روستایی مراکشی در مزارع کشاورزی عراق امضا کردند. در جریان دیدار کوتاه حسوس، موافقت نامه ای نیز درزمینه گسترش روابط میان دو کشور به امضا رسید.(5)

ص: 80

1

به دعوت 300 تن از شخصیت های 48 کشور جهان، برای جلوگیری از نقض حقوق بشر در عراق یک کارگروه بین المللی تأسیس شد. به نوشته روزنامه لومنیته، ریاست این کارگروه به عهده آقایان "لود فنربراکوی" از انگلستان و "روبرت مونتد ارکنت" است که معاون ریاست کمیسیون امور خارجه در مجلس ملی فرانسه می باشد. آقای "مونتد ارکنت" در پیامی دراین باره با تأکید بر این نکته که: «ترور در عراق درحال توسعه است و جو ترور همه قشرهای مردم و جمعیت عراق و همه جریانات سیاسی و مذهبی را در بر گرفته و یادآوری این مطلب که ده ها هزار نفر مرد، زن و کودک، قربانی اعمال سرویس های امنیتی حزب بعث می باشند و اعدام های سریع، دزدی افراد و شکنجه از اعمال عادی و جاری در عراق می باشد، یادآور شده است که مسلمانان، دمکرات ها، کمونیست ها و حتی بعضی از اعضای کُرد حزب بعث و به طور خلاصه همه آن کسانی که با دیکتاتوری مخالف اند، تحت تعقیب قرار گرفته و به قتل می رسند.»

وی در پیام خود همچنین گفته است: «در کردستان عراق، وضع از این هم بدتر است. خلق کُرد به نابودشدن تهدید می شود و دولت قصد دارد کردستان را عربیزه نماید. صدهزار خانواده کُرد به منطقه عرب نشین آورده شده اند و 150 هزار دیگر مجبور به ترک منطقه مرزی شده اند. صدها تن از دمکرات ها و پیشروان کُرد نیز به قتل رسیده اند. شیعیان عراق که اکثریت جمعیت عرب را تشکیل می دهند، تحت ظلم های بی سابقه ای می باشند.»

در ادامه این پیام آمده است که این کمیته سه هدف اساسی را در نظر دارد:

«1. افشای ترور، شکنجه و اعدام ها در عراق.

2. آزادی زندانیان سیاسی و برپایی آزادی های دمکراتیک.

3. بازشناساندن و احترام به ملیت کرد عراق.»(1)

در اولین اجلاس این کارگروه، که در پاریس تشکیل شد، فخری کریم، عضو کمیته مرکزی حزب کمونیست عراق، درباره برخی رفتارهای دولت عراق با مخالفان خود گفت: «سیاست سرکوب و قلع وقمع به طور بی سابقه ای در عراق گسترش یافته و رژیم عراق همه نوع شکنجه را نسبت به مخالفان خود اعمال می کند که ازجمله می توان از اعدام های دسته جمعی، شکنجه بدنی و مسموم کردن با مواد شیمیایی نام برد.» وی افزود: «رفتار وحشیانه همه روزه در عراق اتفاق می افتد که بازداشت هزاران نفر از مردم عراق ازجمله اعمال این رژیم فاشیست است.» نماینده مخالفان رژیم عراق در ادامه سخنانش گفت: «آزادی در عراق وجود ندارد، فعالیت های سیاسی ممنوع و فعالیت های ادبی و فرهنگی زیر تیغ سانسور رژیم قرار دارد تا واقعیات وارونه جلوه کنند.»

نماینده مخالفان صدام افزود: «رژیم صدام نسبت به شیعیان عراق کینه نشان داده، آنها را شکنجه می کند و هزاران تن از آنها را به بهانه ایرانی بودن، روانه مرزهای ایران ساخته است.» وی درباره جنگ با ایران گفت: «آتش این جنگ به منظور سرپوش گذاشتن به سیاست سرکوب در داخل عراق و سرپوش نهادن به گسترش مناسبات با کشورهای امپریالیستی، برافروخته شد... بلندپروازی های صدام درمورد ضمیمه کردن خوزستان به عراق، با شکست روبه رو شد.»(2)

ص: 81

1

درپی ترور و مرگ انور سادات به دست انقلابیون مصر، امروز مجلس مصر صوفی ابوطالب را به عنوان رئیس جمهور موقت این کشور انتخاب کرد. مرگ انور سادات که سبب نگرانی هایی در میان مقامات امریکا و رژیم صهیونیستی شده، در کشورهای مختلف بازتاب های فراوانی داشت؛ امریکا، اسرائیل، شوروی، چین، کوبا، استرالیا و رومانی ازجمله کشورهایی بودند که از این حادثه اظهار تأسف کردند.

درپی اقدام روز گذشته تعدادی از نظامیان مصر در ترور انور سادات، رئیس جمهور مادام العمر مصر، در مراسم رژه نظامی و مرگ وی و 9 تن از نظامیان عالی رتبه آن کشور، امروز مجلس مصر، صوفی ابوطالب را به عنوان رئیس جمهور موقت انتخاب کرد و ابوطالب نیز حسنی مبارک، معاون سابق انور سادات، را به فرماندهی کل نیروهای مسلح منصوب کرد. ابوطالب همچنین به مدت یک سال در مصر حالت فوق العاده اعلام کرد. معاون وزیر خارجه مصر نیز برای اطمینان خاطر رژیم صهیونیستی اعلام کرد که روند صلحی را که سادات آغاز کرده است، ادامه خواهد یافت.

خبرگزاری فرانسه نیز اعلام کرد: به منظور تعیین جانشین سادات روز دوشنبه آینده (20 مهرماه) برای انتخاب رئیس جمهور جدید، رأی گیری سراسری انجام خواهد شد.(1)

مرگ سادات بازتاب های فراوانی در کشورهای گوناگون داشت. ریگان، رئیس جمهور امریکا، به عنوان اصلی ترین متحد وی با ارسال تلگرام ها یی برای متحدان خود و رهبران خاورمیانه، تأسف عمیق خود را دراین باره ابراز داشت. وی گفت: ترور سادات نفرت ما را برانگیخت، زیرا امریکا بزرگ ترین دوست خود را از دست داد.(2)

به گزارش خبرگزاری ها از تل آویو، رهبران رژیم صهیونیستی به ویژه بگین، از مرگ سادات اظهار ناراحتی کردند. بگین اظهار امیدواری کرد که جانشینان سادات مانند وی، رابطه مصر و اسرائیل را ادامه دهند. بگین خدمات سادات به رژیم صهیونیستی را ستود. کابینه رژیم صهیونیستی نیز در شروع به کار امروز خود به احترام سادات یک دقیقه سکوت اعلام کرد. سفیر رژیم اشغالگر قدس در واشنگتن نیز

ص: 82

اعلام کرد: باتوجه به سخنان حسنی مبارک، اسرائیل نباید از مرگ سادات کمترین نگرانی به خود راه دهد.(1)

همچنین نخست وزیر استرالیا، ضیاء الحق (رئیس جمهور پاکستان)، حاکم سلطان نشین های عمان و بحرین و دولت سومالی در کشورهای خود عزای عمومی اعلام کردند.(2)

پاپ ژان پل دوم رهبر کاتولیک های جهان نیز ضمن ستایش از مقام سادات، از مرگ وی به شدت ابراز تأسف کرد.(3)

کشورهای بلوک شرق نیز دراین باره بیانیه ها یی صادر کردند. آسوشیتدپرس درباره موضع کشور شوروی دراین باره اعلام کرد: کرملین درحالی که از ترور سادات به طور محدود ابراز تأسف کرده، اعلام کرده است که ارتباطات رئیس جمهور مصر با رژیم صهیونیستی و امریکا باعث شد که مردم کشورش علیه وی به پا خیزند.(4)

این خبرگزاری همچنین اعلام کرد: هیئت رئیسه پارلمان شوروی به مناسبت مرگ سادات بیانیه تسلیتی برای صوفی ابوطالب، کفیل ریاست جمهوری مصر، فرستاد. این پیام کوتاه، تنها حاوی کمترین تعارفات معمول و نشان دهنده روابط تیره شوروی و رژیم مصر است. ناظران می گویند: هرچند برژنف ریاست هیئت رئیسه پارلمان شوروی را برعهده دارد، اما در بیانیه تسلیت، امضای رهبر شوروی دیده نمی شود و در آن به دستاوردهای رژیم سادات اشاره ای نشده است.(5) کوبا نیز به مناسبت مرگ سادات 3 روز عزای عمومی اعلام کرد. به نوشته روزنامه کیهان این کشور درعین حال تأکید کرد، برای سادات که آلت دست امپریالیسم امریکا بوده، اشک نخواهد ریخت. خبرگزاری کوبا اعلام کرد: شورای دولتی کشور به دلیل مقررات تشریفاتی و وجود روابط دیپلماتیک میان کوبا و مصر، 3 روز عزای عمومی اعلام کرده است.(6) رومانی نیز به عنوان نخستین کشور وابسته به بلوک شرق، به مناسبت مرگ سادات 2 روز عزای عمومی در کشور اعلام کرد.(7)

چین در میان کشورهای بلوک شرق موضع متفاوتی داشت. روزنامه کیهان درباره موضع هواخواهانه چین از سادات گزارش داد: چین امروز با تکیه بر تلاش های بی وقفه انور سادات در مبارزه علیه برتری طلبی، مرگ او را یک فقدان عظیم خواند. در بیانیه دولت چین از تلاش های سادات برای برقراری صلح در خاورمیانه تمجید شده و آمده است: مرگ سادات یک فقدان عظیم برای ملت مصر و سایر ملل به شمار می رود. کیهان در ادامه افزود: لغت برتری طلبی در فرهنگ سیاسی چین برای شوروی به کار می رفت.(8)

1

در مقابل مواضع برخی کشورهای حامی سیاست های انور سادات درخصوص مرگ وی، کشورهایی همچون ایران، سوریه، جناح های مختلف مبارز فلسطینی و نیز یمن جنوبی، درباره ترور و مرگ وی موضعی متفاوت اتخاذ کردند. این کشورها و جریان های سیاسی ضمن حمایت

ص: 83

از اقدام انقلابیون مصر، مرگ انور سادات را سرآغاز تحولی جدید در منطقه و این کشور دانستند.

وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران از حادثه مرگ سادات استقبال کرد و آن را به نفع مردم منطقه خواند. در بخشی از بیانیه وزارت امور خارجه آمده است: ما معتقدیم که فروریختن پایه های سلطه غرب و شرق در دنیای اسلام و محو سردمداران کفر جهانی، یک گام اساسی به سوی استقرار حکومت حق است، هرچند امپریالیزم امریکا و رژیم اشغالگر قدس، مذبوحانه بکوشند که رژیم فاسد ساداتی را در مصر و دیگر رژیم های سادات گونه را در منطقه بر پای نگه دارند.(1)

احمد عزیزی، قائم مقام وزارت خارجه، نیز با برشمردن عملکرد سادات در همراهی وی با رژیم صهیونیستی و امریکا، مرگ وی را به نفع مردم مصر ارزیابی کرد. وی گفت: «این ترور چه ازسوی امپریالیسم امریکا برای تغییر مهره اش در منطقه و انحراف افکار عمومی و چه ازسوی ابرقدرت دیگری برای کسب امتیاز و یا ازطرف یکی از سازمان های اصیل و اسلامی مصر صورت گرفته باشد، به هرحال بازتاب و اثری مردمی دارد که به نفع مردم مصر خواهد بود.» عزیزی افزود: «سادات یکی از خائن ترین شخصیت ها یی بود که با بستن قرارداد صلح جداگانه با رژیم اشغالگر قدس، خیانت به انقلاب فلسطین، تبدیل کشورش به پایگاهی برای امریکا و ایجاد منطقه نفوذی برای این ابرقدرت در خاورمیانه، ضربه های زیادی به اسلام و به طورکلی به آرمان مستضعفین وارد آورد.» وی سپس به خصومت شدید سادات با انقلاب اسلامی ایران تأکید کرد و گفت: «سادات چنان از داشتن بینش سالم محروم بود که حتی شاه معدوم را در کشور خود پذیرفته و او را تا روز مرگش تحت حمایت خود قرار داد.»

قائم مقام وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه از سازمان ها یی که تاکنون مسئولیت ترور سادات را به عهده گرفته اند اطلاع دقیقی در دست نیست، گفت: «بدون شک ازبین رفتن سادات درنتیجه رشد مردم مصر و شکوفایی انقلاب اسلامی در این کشور و به دنبال آن تهاجم مردم مسلمان مصر علیه رژیم سادات صورت گرفت.»(2)

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نیز در اطلاعیه ای به مردم مصر، آنها را به مبارزه برای سرنگونی رژیم وابستة مصر فراخواند. در این اطلاعیه آمده است: اکنون که فرعون حاکم بر مصر به سرنوشتی چون شاه خائن گرفتار شده و به جهنم رفته است، بر شماست که همانند خلق به پاخاستة ایران، متحد و یکپارچه تحت رهبری علمای متعهد و مکتبی و مبارز، با اتکال به خدا تا سقوط کامل رژیم مزدوران امریکایی و یاران سادات خائن پیش رفته، متوجه توطئه امریکا که درصدد جایگزینی مهره جدیدی در مصر و انحراف نهضت اسلامی شماست، باشید و یقین داشته باشید که شعارهای کوبنده "الله اکبر" مردم ایران و میلیون ها مسلمان در مراسم حج و عرفات و در سرتاسر جهان به مناسبت مرگ سادات خائن، بهترین نشانه پشتیبانی از شما مردم به پاخاستة مصر است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به همراه مردم مسلمان و انقلابی ایران به پیروی از رهنمودهای فرمانده و رهبر کبیر خود امام خمینی، حمایت همه جانبه خود را از شما امت به پاخاسته مصر اعلام کرده و به شما نوید پیروزی خدا را در قرآن می دهد که "نصر من الله و فتح قریب".(3)

ص: 84

مواضع سوریه و برخی جناح های مبارز فلسطین درباره مرگ سادات نیز حاکی از رضایت آنان درخصوص این اقدام انقلابی است. هرچند تاکنون مقامات سوریه درباره مرگ سادات به اظهارنظر مستقیم نپرداخته اند، روزنامه رسمی تشرین - که به نحوی بازگوکننده مواضع مقامات رسمی سوریه است - باتوجه به سوابق انور سادات، در مقاله ای از مرگ او اظهار رضایت کرده است. این روزنامه نوشته است: هم زمان با سالگرد جنگ اکتبر 1972، مردی سقوط کرد که به شرف، خون و مقام شهدای جنگ اکتبر میان اعراب و اسرائیل خیانت کرده بود و سادات با تن دادن به سیاست امپریالیسم امریکا و سر فرودآوردن دربرابر رژیم صهیونیستی و امضای قرارداد ننگین صلح کمپ دیوید، ننگ و ذلت بی نظیری را برای اعراب به وجود آورد و اینک با رفتن سادات، ممکن است امریکا مهره دیگری را به جانشینی او انتخاب نماید و باتوجه به سخنان اخیر ریگان و تشکیل جلسه امنیت ملی در کاخ سفید و اعلام آماده باش نیروهای امریکایی مستقر در خاورمیانه، این امر ممکن است و می توان با اطمینان گفت که رفتن سادات رفتن هرگونه سازش است.(1)

واکنش مقامات فلسطینی نیز در مرگ سادات قابل توجه بود. "ابوایاد"، مرد شماره دوی الفتح، اعلام کرد: سازمان آزادی بخش فلسطین دست کسی را که برای مرگ سادات ماشه کشید، می فشارد. فارق قدومی نیز گفت: «خبر مرگ سادات بهترین خبری است که طی چند سال دریافت کرده ام.»(2)

یونایتدپرس نیز از بیروت اعلام کرد: هزاران چریک فلسطینی و هواداران نهضت فلسطین، امروز با حضور در خیابان ها مرگ سادات را جشن گرفتند.(3)

خبرگزاری جمهوری دمکراتیک یمن (جنوبی) قتل سادات را عملی دلاورانه خواند که به عمر خائنی که خود را به صهیونیست ها و امریکایی ها فروخته بود، پایان داد.(4)

1

رادیو بی بی سی بازتاب مرگ انور سادات رئیس جمهور مصر را در کشورهای منطقه به خصوص کشورهای دوست و متحد مصر و کشورهای چپ گرای منطقه بررسی کرده و به ذکر گفته های برخی مسئولان رژیم صهیونیستی که همگی حاکی از تأسف شدید آنها از مرگ سادات می باشد، اشاره کرده است. در گزارش بی بی سی آمده است: «شکی نیست که مرگ سادات، آیندة مذاکرات صلح بین مصر و اسرائیل را، که در سال 1977 در کمپ دیوید آغاز شد، در تردید خواهد گذاشت و به همین دلیل، عکس العمل اسرائیل نسبت به این سوء قصد توأم با تأثر زیاد بوده است و آقای مناخیم بگین، نخست وزیر اسرائیل، گفته است که وی در فقدان یک دوست و یک شهید سوگوار [است] و خواستار آن شد که جریان مذاکرات صلح بین مصر و اسرائیل ادامه یابد.

آقای موشه دایان، وزیر دفاع سابق اسرائیل، نیز تأثر و نگرانی خود را از آینده ابراز کرد و گفت که مرگ سادات یک علامت سؤال در مقابل ادامة جریان صلح قرار می دهد. مردم عادی اسرائیل نیز در مقابل این خبر ابراز تأثر کردند. سودان نزدیک ترین متحد آقای انور سادات در

ص: 85

جهان عرب، این سوء قصد را محکوم ساخت. دولت سودان گفت که این کشور در مقابل هر نوع توطئه چینی، خرابکاری و تجاوز در کنار مصر خواهد ایستاد. در تونس، دبیرکل جامعه عرب اظهارامیدواری کرد که مصر دوباره به سایر کشورهای عربی که با پیمان صلح مصر و اسرائیل مخالف بودند، بپیوندد، ولی او گفت: درحال حاضر کلیه افکار و احساسات ما باید در کنار مردم کشور برادر، مصر، باشد. در بعضی کشورهای عربی مخالف پیمان صلح سادات، مرگ سادات باعث خوشحالی شد.

در لیبی، رادیو طرابلس گزارش داد که مردم در خیابان ها به رقص و پایکوبی پرداخته اند و قتل سادات را خبر خوشی از پیروزی مردم مصر و کشورهای عربی برعلیه خیانت خواندند. سرهنگ معمر قذافی، رهبر لیبی، [که] یکی از سرسخت ترین دشمنانش آقای انور سادات [بود]، دیشب ضمن یک سخنرانی 50 دقیقه ای از تلویزیون لیبی، از این سوء قصد استقبال کرد. قذافی گفت: لیبی قصد مداخله در مصر را ندارد، ولی اگر مردم مصر و نیروهای مسلح این کشور اراده کنند، نیروهای مسلح لیبی آماده کمک خواهند بود. رهبر لیبی همچنین گفت که مرگ سادات کینه های موجود بین مصر و لیبی را برای همیشه دفن کرده است.

در بیروت، فلسطینی ها و چپ گرایان لبنان با خوشحالی به تیراندازی های هوایی پرداخته اند و در سوریه درحالی که مردم در خیابان های دمشق پایکوبی می کردند، فریاد می زدند: خائن مرده است.

در اردن آقای "عدنان ابوعوده" وزیر اطلاعات اظهار کرد که کشته شدن سادات این مسئله را ثابت می کند که هر تلاشی جهت حل مسئله خاورمیانه که فلسطینی ها را نادیده بگیرد، محکوم به شکست است. وزیر اردنی همچنین اظهارامیدواری کرد که کلیه کشورهای عربی که در منزوی کردن مردم مصر در جهان عرب کوشا بودند، در تصمیم خود تجدیدنظر کنند.

سخنگوی سازمان آزادی بخش فلسطین در لندن گفت که ما در انتظار چنین عاقبتی برای آقای سادات بودیم، زیرا ما همه اطمینان داریم که وی علیه منافع مردم خود، ملت های عربی و فلسطینی ها کار می کرد و با همدستی امریکا و اسرائیل دست اندرکار توطئه علیه مردم فلسطین بود. آقای یاسر عرفات، رهبر سازمان آزادی بخش فلسطین، گفت: اقدامی که به وسیله مردم مصر و ازطریق نیروهای مسلح [انقلابی] این کشور انجام پذیرفت، ثابت کرده است که آرمان فلسطین در قلب و روح مردمی زنده است که نمی توانند کسی را که از بیت المقدس دست کشید، ببخشند.

رادیوی دولتی ایران نیز از کشته شدن سادات، به عنوان مرگ یک مزدور و خائن استقبال کرد. البته، مقامات ایران به علت اینکه آقای انور سادات بعد از سرنگونی شاه به وی در مصر پناه داد، با وی خصومت دارند.

رادیو مسکو نیز سوء قصد به آقای سادات را یک مخالفت داخلی نسبت به سیاست های وی دررابطه با اسرائیل و امریکا دانست و گفت که تیراندازی به آقای سادات ناشی از نارضایتی مردم مصر از سیاست های داخلی و خارجی وی به خصوص انعقاد پیمان صلح با اسرائیل متجاوز و همکاری های نظامی با امریکا بوده است.»(1)

ص: 86

ضمیمه گزارش7: شرح عملیات پاک سازی شهر بوکان از گروه های مسلح غیرقانونی و معارضین نظام.

بوکان آخرین شهر در کنترل گروه های مسلح در استان آذربایجان غربی بود که در تاریخ 11/7/1360 پاک سازی شد. در جریان این عملیات، نیروهای مشترک ارتش، سپاه و اکراد محلی از چند روز قبل از عملیات اصلی، با پاک سازی روستاها و محورهای منتهی به بوکان، گام به گام خود را به این شهر نزدیک کردند و با محاصره شهر در اطراف آن مستقر شدند.

این نیروها از نیمه شب 10/7/1360، ارتفاعات (نعل شکن) مشرف به شهر را تصرف کرده، تا ساعت 4 صبح خود را به مبادی ورودی شهر رساندند و پس از استقرار و هماهنگی، از اولین دقایق روشن شدن هوا در روز 11/7/1360، از 3 محور سقز - بوکان (جنوب)، میاندوآب - بوکان (شمال) و شاهین دژ - بوکان (شرق)، وارد شهر شدند و تا قبل ازظهر، شهر را تصرف کردند. بلافاصله پس از حضور نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در شهر، ستاد مشترک عملیات غرب کشور برای تثبیت امنیت و جلوگیری از هرج ومرج، با صدور اطلاعیه ای به مدت 48 ساعت در شهر وضعیت فوق العاده اعلام کرد. ارتش کنترل و تأمین ارتفاعات مشرف به شهر را برعهده گرفت و نیروهای سپاه مقرهای حزب دمکرات کردستان و سطح شهر را پاک سازی کردند.(1)(2)

ضمیمه گزارش13: نامه مورخ 5 اکتبر 1981 (13مهرماه 1360) معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه کویت به رئیس شورای امنیت

«احتراماً به اطلاع می رساند که از زمان بروز مخاصمات میان عراق و ایران، نیروی هوایی ایران چندین بار به مرزها و مواضع کویت حمله کرده است. دولت کویت امیدوار است که این اقدامات از روی سهل انگاری و اشتباهات ناشی از درگیری رخ داده باشد. به هرحال، وقوع مجدد چنین حوادثی نشان دهنده آن است که مقامات ایرانی عمداً چنین حملات نظامی را علیه مواضع کویت انجام می دهند. آنچه موجب نگرانی فزاینده شده این است که چنین حملات نظامی در خارج از منطقه مرزهای شمالی کویت صورت گرفته و تأسیسات غیرنظامی در عمق خاک کویت را هدف قرار داده است. نمونه آشکار جدیدترین حملات هوایی ایران، بمباران مجتمع نفت خام "ام العیش" در تاریخ اکتبر 1981 است.

پس از هر حادثه ای، دولت کویت به مقامات ایرانی اعتراض کرده و مسئولیت کامل چنین اقداماتی را گوشزد کرده است. دولت کویت خاطرنشان می کند که تکرار چنین عملیات هایی تنها به گسترش جنگ در منطقه منجر خواهد شد؛ مسئله ای که به نفع صلح و امنیت جهانی نیست.

تمامی دولت های منطقه از زمانی که فهمیدند این اقدامات نه تنها تهدیدی برای کویت، بلکه برای همه کشورهای منطقه است، آن را محکوم کردند. دولت کویت در مجامع بین المللی تلاش کرد که جنگ میان عراق و ایران را متوقف کند و این بر کسی پوشیده نیست.

دولت کویت دریافته است که ادامه این جنگ به نفع هیچ طرفی نیست، بلکه دیگر کشورها را نیز در خطر درگیری قرار می دهد.

توجه جناب عالی را بدین نکته جلب می کند که دولت کویت مایل است اقداماتی را برای جلوگیری از وقوع مجدد چنین حوادثی که مقامات ایرانی مرتکب می شوند، به عمل آورد. همچنین تأکید می کند که مسئولیت کامل هرگونه پیامدی در ادامه یافتن چنین حوادثی متوجه ایران می باشد.

صباح الاحمد الجابر الصباح - معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه کویت»(3)

ص: 87

ص: 88

ص: 89

ص: 90

1. تشکیل تیپ های مستقل سپاه.

2. تشکیل گروه طرح ریزی سپاه برای برنامه ریزی عملیات های آینده با هویت مستقل و مشخص سپاه.

3. طراحی زنجیره ای از عملیات ها به منظور بیرون راندن ارتش بعثی از ایران.

4. تعیین راهبرد عملیات نظامی با هدف پایان دادن به اشغال سرزمین های ایران.»

آقای علایی در ادامة بحث زمینه سازی برای اجرای عملیات طریق القدس افزوده است: «اجزای این راهبرد (آزادسازی سرزمین های اشغالی) عبارت بود از تعیین اهداف پلکانی برای رسیدن به هدف نهایی که دفع تجاوز دشمن و آزادسازی همه سرزمین های اشغالی از چنگال دشمن بود. جزئیات این راهبرد عبارت بود از:

الف) طرح ریزی عملیات هایی به منظور انهدام سازمان جنگی ارتش بعثی و کاهش توان نظامی دشمن و همچنین آزادسازی بخش هایی از سرزمین های اشغالی.

ب) آزادسازی یگان های نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران از خطوط پدافندی طولانی و امکان ایجاد تمرکز قوا برای اجرای عملیات بعدی در مناطق اشغالی کشور.

ج) دستیابی به آمادگی برای ایجاد شرایط طرح ریزی حمله تعیین کنندة نهایی.

د) اجرای عملیات های آزادسازی در مناطق مختلف، متناسب با توان رزمی خودی.

ه-) به غنیمت گرفتن جنگ افزارها و تجهیزات سنگین دشمن (تانک ها، نفربرها و توپخانه) به منظور توسعه توان رزم خودی.

و) همکاری و هماهنگی هرچه بیشتر نیروهای سپاه و ارتش در هر عملیات با هدف افزایش توان رزمی نیروهای خودی.»(1)

1

یک گروه عملیاتی از نیروهای سپاه و حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی ها) در عملیاتی چریکی به پاسگاه شاندری خوار در استان سلیمانیه حمله کرده، تلفاتی به دشمن وارد کردند. در این اقدام یک تن از نیروهای خودی زخمی شد.(2)

ص: 92

1

امروز سپاه سوم عراق در یک دستور نظامی به شماره 2105/0/1س، به یگان های تابعة خود (لشکرهای 1، 5، 9، 2 و تیپ10 و مدیریت های اطلاعات) اعلام کرد نیروهایی که از سپاه پاسداران دستگیر می شوند اسیر قلمداد نکنند، بلکه در میدان جنگ همانند جنایتکار جنگی با آنان رفتار شود.(1)

2

ستاد عملیات مشترک شمال غرب(2) با انتشار اطلاعیه شماره 13 با تعیین ضرب الاجل، از گروه ها و افراد مسلح غیرقانونی خواست تا سلاحشان را بر زمین گذاشته، خود را به نیروهای نظامی و انتظامی معرفی کنند. متن اطلاعیه به شرح زیر است: مردم مسلمان کرد، با سلام و درود به تمامی شهدا و رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی و شما مسلمانان. همان طوری که آگاه هستید، نیروهای توفندة انقلاب اسلامی ایران با برتری تمام و کامل وجب به وجب این مرز و بوم اسلامی را از لوث وجود ضدانقلابیون و کافران پاک کرده و می روند که پرچم پرافتخار لااله الاالله و محمد رسول الله را در تمامی میهن اسلامی به اهتزاز درآورند. ما به تمامی کسانی که فریب خورده اند و از کار خود نادم و پشیمان هستند، باتوجه به اینکه مکتب اسلام عزیز، مکتب رحمت و عطوفت برای کسانی است که نادم اند و به طرف خداوند متعال بر می گردند و مظهر خشم و غضب در مقابل کافران و کسانی است که خداوند و اسلام عزیز را نفی می کنند، تذکر می دهیم که در منطقه آذربایجان غربی و کردستان بجز بانه و سردشت تا اول آبان ماه و در منطقة بانه و سردشت تا پانزدهم آبان ماه 1360، فرصت دارند که خود را به نیروهای رزمنده و سپاهیان اسلام معرفی کنند تا ترتیب یک زندگی شرافتمندانه برای آنها داده شود. خداوند ما را به راه راست هدایت فرماید.(3)

3

رادیو صدای کردستان ارگان تبلیغاتی حزب دمکرات کردستان ایران و رادیو صدای ایران وابسته به گروه های سلطنت طلب، در اقدامی مشترک می کوشند ضمن ناامن نشان دادن مناطق کردنشین کشور، میان نیروهای مسلح کشور اختلاف ایجاد کنند و با تضعیف سپاه و ارتش، آنها را در برقراری امنیت در این مناطق ناکارآمد جلوه دهند.

ص: 93

درحالی که هیچ یک از منابع خبری از وضع غیرعادی در شهر سردشت گزارشی نداده اند، رادیو صدای کردستان وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران، مدعی تصرف و کنترل یک ساعتة این شهر به دست نیروهای حزب دمکرات کردستان ایران شد. به گزارش این رادیو، آخرین خبر رسیده از سردشت حاکی از آن است که روز شانزدهم مهرماه، پیش مرگان با نفوذ نیروی معینی به داخل شهر به مدت یک ساعت کنترل شهر را در دست گرفتند و بعد از به هلاکت رساندن یک پاسدار و مجروح کردن پاسداری دیگر، سالم به پایگاه های خود بازگشتند.(1)

رادیو صدای ایران، وابسته به محافل سلطنت طلب نیز با پشت کردن به اصول به اصطلاح ملی گرایانه و با فراموش کردن شعار حفظ یکپارچگی ایران به جانب داری تبلیغاتی از نیروهای (حزب دمکرات و گروه کومه له) برخاسته که خودمختاری و چپ گرایی و تشکیل حکومت چپ (سوسیالیستی - کمونیستی) از مهم ترین اهداف مبارزاتی آنهاست. این رادیو همچنین با نادیده گرفتن عمدی اقدامات نیروهای ارتش در مبارزه با گروه های مسلح غیرقانونی و تلاش برای حفظ یکپارچگی کشور، فقط به وجود سپاه پاسداران در مناطق کردنشین اشاره کرده، در یک خبرسازی غیرواقعی اعلام کرد: خبرنگار صدای ایران از مناطق کردنشین خبر می دهد که سلحشوران کرد، در شهر بوکان پاسداران [امام] خمینی را مورد حمله شدید قرار دادند و تلفات بسیاری بر آنان وارد کردند. همچنین گروه های ضربت وطن پرست در نزدیکی بانه در یورشی متهورانه، پاسداران را مجبور به فرار کرده، عده زیادی از آنان را کشته یا زخمی کردند. در این حمله، مقدار زیادی مهمات از پاسداران فراری به دست آمده است. یادآوری می شود که رادیو رژیم اعلام کرده است که شهر بوکان و کل منطقه کردستان تحت نفوذ پاسداران است. خبرنگار صدای ایران در گزارش خود می افزاید: نیروهای ملی کرد در نبرد دیگری که در حوالی مهاباد درگرفت، گروهی از پاسداران را زخمی کردند. در منطقه روانسر و کامیاران نیز پاسداران دولتی هدف حمله شدید نیروهای ملی کرد قرار گرفته، مجبور به فرار شدند.(2)

این رادیو در یک خبرسازی دیگر با هدف ایجاد یأس در نیروهای ارتش جمهوری اسلامی و جداکردن صف نیروهای مسلح جمهوری اسلامی اعلام کرد: رژیم تهران از اسامی افسران وطن پرست فهرست بزرگی را تهیه کرده است که در نظر دارد در زمان مناسب به دنبال فروکش کردن تظاهرات خیابانی و احتمال پایان جنگ ایران و عراق، آنان را به اتهاماتی ازقبیل تلاش برای کودتا و همکاری با مخالفان و مجاهدین خلق به جوخه های اعدام بسپارد. رژیم تهران اخیراً متوجه شده است که مقدار زیادی از سلاح ها و مهمات مفقود شده و گروهی از فرماندهان ارتشی نیز ناپدید شده اند. رژیم ایران نمی داند که این مهمات دراختیار چه گروه یا گروه هایی قرار گرفته است و افسران مفقودشده کجا هستند.(3)

ص: 94

1

سازمان مجاهدین خلق (منافقین) امروز در شهرهای مختلف کشور، اقدام به ترور افراد متعهد و بمب گذاری در اماکن عمومی و خصوصی کرد. همچنین نیروهای امنیتی در شهرهای مختلف چند خانه تیمی را شناسایی کردند که در درگیری های پیش آمده تعدادی از افراد سازمان کشته، زخمی یا دستگیر شدند.

ساعت 10 صبح امروز، نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در خیابان شهرآرا (ستارخان) تهران، یکی از نیروهای بسیج به نام "ابراهیم نیما" را ترور کرده، و وی را به شهادت رساندند. در همین خیابان، چند نفر از نیروهای سازمان ازجمله یکی از نیروهای تشکیلاتی دستگیر شدند.(1)

در اهواز، یکی از افراد مجاهدین خلق با لباس مبدل پاسداری خود را به یکی از ستادهای مقاومت محلی در منطقة "باغ شیخ" نزدیک کرده، یکی از نیروهای این ستاد به نام "احمد کوهکی" را هدف شلیک 4 گلوله قرار داد و به شهادت رساند. فرد ضارب پس از این اقدام همراه یک موتورسوار - که از قبل آماده بود - از محل حادثه گریخت.(2)

در چهارراه نیمای شیراز، در مقابل مسجدالرضا، نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) یک بمب دست ساز را در مغازه فردی متعهد جاسازی کرده بودند که صاحب مغازه آن را کشف و به بیرون مغازه منتقل کرد. هنگام خنثی سازی این بمب به دست نیروهای سپاه، بمب منفجر و فرد خنثی کننده زخمی شد.(3)

افراد سازمان مجاهدین (منافقین) در نیشابور و در نزدیکی ساختمان فرمانداری، بمبی بسیار قوی را که در زنبیلی جاسازی شده بود، کار گذاشتند. این بمب که عوامل سازمان آن را فعال کرده بودند، با هشیاری یک زن عابر کشف شد و نیروهای سپاه بلافاصله با حضور در محل آن را خنثی کردند.(4)

در خیابان امام خمینی تهران جنب بیمارستان ارتش، نیروهای دادستانی و کمیتة مرکزی انقلاب اسلامی یک خانه تیمی شاخه نظامی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را کشف کردند. در بازرسی از این خانه، تعدادی اسلحه و مقادیری مهمات جنگی به دست آمد.(5)

در شهر زنجان، نیروهای سپاه با اطلاع قبلی برای تخلیه یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) عازم محل شده بودند که با مقاومت و تیراندازی افراد ساکن خانه مواجه شدند. با شروع درگیری و تیراندازی طرفین، یک نفر از افراد سازمان کشته، چند تن دستگیر و یکی از آنها نیز متواری شد. از این خانه تیمی یک اسلحه، 300 تیر فشنگ، تعدادی بمب دست ساز و اسناد و مدارک سازمانی به دست آمد.(6)

نیروهای سپاه پاسداران گرگان اقدام به دستگیری یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) کردند که با واکنش و چاقوکشی وی مواجه شدند. در درگیری پیش آمده، یکی از نیروهای سپاه زخمی شد، اما فرد مهاجم به دست همان فرد زخمی، هدف اصابت گلوله قرار گرفت و او هم زخمی و دستگیر شد. از بازرسی منزل وی مقادیری مهمات و انواع خرج گلوله های توپ و خمپاره به دست آمد.(7)

ص: 95

در شهر گرگان، درپی اعترافات یکی از عناصر فعال سازمان مجاهدین خلق (منافقین) 3 تن دیگر از اعضای سازمان که در یک خانه تیمی فعالیت مخفی داشتند، شناسایی و دستگیر شدند. این افراد در درگیری های مسلحانه، شرکتی فعال داشتند.(1)

نیروهای سپاه پاسداران در بندرترکمن یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را کشف کردند. از این خانه تعدادی اسلحه و مقادیری مهمات به دست نیروهای سپاه افتاد.(2)

1

امروز فرمانده سپاه پاسداران در پیوست نامه ای، دستورالعمل جدید عملیاتی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را که در یک خانه تیمی یکی از سرشاخه های سازمان به دست آمده بود، به مراکز فرماندهی سپاه سراسر کشور ارسال کرد و یادآور شد که فرماندهان سپاه و مسئولان واحدهای اطلاعات با مطالعه دقیق آن سعی کنند آمادگی لازم را برای برخورد با وقایع احتمالی کسب کنند.(3)

پیش گام بودن سازمان در راه اندازی درگیری های مسلحانه محلی، راه اندازی شورش های خیابانی، چگونگی سازماندهی و اجرای عملیات های مسلحانه، دستور صریح به منظور کشتن افراد نظامی و امنیتی، تخریب اماکن و برخی توصیه های لازم برای انجام دادن چنین اقداماتی ازجمله مطالبی است که در این دستورالعمل به آنها پرداخته شده است. اصرار به اجرای عملیات های تروریستی به منظور قتل و تخریب به هر طریق و با هر توانی، از نکات قابل توجه این دستورالعمل است که در بررسی محتوایی آن به چشم می خورد. در این دستورالعمل آمده است:

«1. هدف، انجام تظاهرات [و] شورش است؛ بنابراین، باید کاملاً با روحیه تهاجمی با مزدوران رژیم برخورد کرد و از تخریب و آتش زدن ماشین کمیته، فروشگاه های دولتی، بانک ها، ادارات دولتی، وزارت خانه ها، مغازه های فالانژی و... به هیچ وجه نباید کوتاهی بشود. کینه مقدس انقلابی را نسبت به رژیم خونخوار و وحشی باید در این اعمال نشان بدهیم.

2. تمام افراد موظف اند سر ساعت مقرر در محل های مشخص شده، تظاهرات را با شعارهای کوبنده آغاز کنند؛ بنابراین، نباید منتظر دیگران بود، هرکسی باید خود شروع کنندة جریان باشد.

3. به همة افرادی که می توانید ساعت و محل تظاهرات را اطلاع دهید.

4. هرگونه سلاح که در دسترس دارید، بیاورید. تیم ها و برادران و خواهران مسلح در صحنه حضور دارند و حرکت را با رگبارهای هوایی آغاز می کنند؛ بنابراین، با شروع تیراندازی نباید صحنه را ترک کرد. علامت مشخصه نیروهای خودی شعار انقلابی است.

5. توجه شود که تظاهرات، شورشی و تهاجمی است، درصورت آمدن مزدوران باید آنها را

ص: 96

هدف رگبار مسلسل قرار داده، به هلاکت برسانیم، اگر براثر تیراندازی تجمع شما و مردم پراکنده شد، نباید صحنه را ترک کنیم، بلکه باید به جنگ وگریز با مزدوران ادامه [داده] و آنها را فراری دهیم و تخریب را باید ادامه داد. توجه کنیم که در صحنه عمل، هر فرد، خود یک فرمانده است و می تواند بسیاری [از] افراد را بسیج کند و به تخریب و آتش زدن بپردازد و مزدوران [امام] خمینی را به سزای اعمال جنایتکارانه شان برساند.

6. انواع وسایل آتش زا، وسایل تخریب و... از هر نوع [با خود] بیاورید، البته، اصل، آمدن خود افراد است.

7. عکس بنی صدر، مسعود [رجوی]، موسی [خیابانی]، تختی، مصدق و پدر طالقانی را همراه خود بیاورید و موقع شروع آنها را به دست بگیرید.

8. اگر به شما مسئولیت مشخصی داده شده است، سعی کنید به بهترین وجهی مسئولیت خود را انجام دهید.

9. اگر کسی شهید شد، باید او را روی دست گرفته و به دادن شعار علیه [امام] خمینی بپردازید. نباید بگذاریم خون شهدا پایمال شود.

10. افراد مسلح ضمناً آخرین نفراتی باشند که صحنه را ترک می کنند.

11. پاره کردن و آتش زدن عکس های [امام] خمینی [اولویت دارد]. (حتی می توانید قبلاً عکس ها را بخرید و در صحنه آتش بزنید.)

12. نسبت به کتک خوردن و دستگیری خواهران و برادران (به خصوص خواهران) نباید بی تفاوت بود. برادران حتماً نقش پوشش خواهران را به عهده داشته باشند و آنها را از صحنه خارج کنند.

13. شعارها نقش تعیین کننده دارند، در شعارها حتماً اسم مسعود برده شود. (شعارها باید کوبنده و انگیزاننده باشد.)

14. حتماً لاستیک وکوکتل های دودزا با خود بیاورید.

15. برادران و خواهران مسلح قبل از شروع [تظاهرات]، تیراندازی نکنند، مگر اینکه نیروهای دشمن از قبل بسیج شده باشند. [دراین صورت]، باید آنها را هدف گلوله های آتشین قرار داد.

16. اگر سلاحتان گیر کرد، به هیچ وجه هول نشوید. گیر اسلحه را با کشیدن گلنگدن می توان رفع کرد. می توان از قبل یک میله با یک پارچه همراه داشت و درصورت گیر اسلحه، گلنگدن را پایین کشیده و با میله، لوله آن را تمیز کرد و سر گلنگدن را بالا برد.

17. از خلع سلاح کمیته چی ها و مصادره ماشین، کارت، لباس و وسایل دیگر آنها به هیچ وجه کوتاهی نشود.

18. ماشین های دشمن را به راحتی می توانید با چپ کردن آتش بزنید.

19. بنزین را روی آتش با دست نریزید، مشتعل می شود و دست خودتان را می سوزاند.

ص: 97

20. وسایل احتراق ازقبیل بنزین، نفت و... را به هر طریقی که می توانید به صحنه بیاورید، شیشه شیر، کوکا، سرنج، کمپوت، شیشه دارو و پاکت، ریکا [و] مواد آتش زای دیگر هم می توان آورد. منیزیم، گوگرد، نفت، ترقه و... ارتجاع از هر صدایی می هراسد.

21. برای شناخته نشدن، دستمال همراه خود بیاورید [و صورت های خود را بپوشانید.]

22. هر مکان و هرجایی که آثاری از رژیم دارد، تخریب و به آتش کشیده شود. مثلاً، اگر آخوندی در می رود، حتماً او را بکشید. مغازه هایی که عکس [امام] خمینی دارند، آتش بزنید و اگر سر راه مسجدی بود، آن را از آثار [امام] خمینی و افراد بسیج پاک کنید. (به خود مساجد کاری نداشته باشید.) حتماً به مراکز نظامی دشمن حمله کنید و آنها را کشته و محل را آتش بزنید. (کمیته، پاسدارخانه ها و...)

23. اگر تظاهرات گرفت، [آن را به محل های پرجمعیت هدایت کنید.]

24. توجه کنید که نیروهای خودی را هدف قرار ندهید. ممکن است نیروهای خودی از راه های تعیین شده قبلی نتوانند به صحنه بیایند و از راه های دیگر بیایند. ریش داشتن ملاک نیست.

25. توجه داشته باشید که در حین عمل به هیچ وجه نباید غر زد و یا سر یکدیگر فریاد کشید، بلکه باید از قبل تلاش خودمان را بکنیم که با آمادگی بیشتر وارد صحنه شویم و بعد اشکالات را جمع بندی کنیم.

26. همیشه به نقش سیاسی و ایدئولوژیک این حرکات توجه داشته باشیم و فکر کنیم که چگونه سرنگونی رژیم[امام] خمینی با خون انجام می گیرد یا انعکاس جهانی این تظاهرات را در نظر بگیرید.»(1)

1

امروز، دادگاه 14 نفر از افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که مسئول حمله به کنسولگری ایران در شهر لندن و تخریب ساختمان کنسولگری بودند، در آن شهر برگزار شد(2) و دادگاه در یک همگامی و هماهنگی پیش بینی شده با سازمان، هر 14 نفر را تا روز 30 مهر به قید ضمانت آزاد کرد. آسوشیتدپرس درباره اقدامات این افراد و علت دستگیری آنها گزارش داد: 14 نفر از مخالفان آیت الله روح الله خمینی که 9 تن آنها زن هستند، امروز در دادگاه مقدماتی در لندن به قید ضمانت آزاد شدند. رسیدگی به جرائم این عده که ایجاد خسارت به کنسولگری ایران در ماه گذشته است، روز 30 مهرماه جاری انجام خواهد شد. این افراد در میان 54 تن از

ص: 98

دستگیرشدگانی بودند که در مخالفت با [امام] خمینی، پیش از سررسیدن پلیس، به کنسولگری ایران حمله کرده، دست وپای کارکنان را بستند و داخل کنسولگری را ویران کردند. در این درگیری، 2 نفر نیز زخمی شدند. بنا به گفته منابع ایرانی، تظاهرکنندگان از گروه دست چپی مجاهدین مخالف رژیم (امام) خمینی بودند که به علت یک سلسله بمب گذاری و ترور در ایران سرزنش شده اند. گروهی از مخالفان ایران، بیرون دادگاه دست به تظاهرات آرام زدند. این عده با حمل شعارهایی، خواستار آزادی دستگیرشدگان شدند.(1)

1

مسعود رجوی، مسئول سازمان مجاهدین خلق، با مجله ساوت چاپ لندن گفت وگو کرد. وی در این گفت وگو کوشید به عنوان آلترناتیو جمهوری اسلامی ایران به مسائل و ابهامات مربوط به گذشته و عملکرد، توان و کارایی فعلی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) پاسخ دهد. او همچنین سعی کرد باور عمومی کشورهای غربی مبنی بر گرایش سازمان و شخص وی به شرق و نزدیکی به شوروی را تصحیح کند. رجوی که در گذشته ادعا می کرد به کاربردن لفظ "امام" برای رهبر انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، توسط این سازمان انجام شده است، اختلاف در برداشت از اسلام و اختلاف در مرام مذهبی خود با امام خمینی را به سال 1970 (1349) حواله می دهد. همچنین این سازمان پس از اجرای عملیات تصرف سفارت خانه امریکا، با تأیید این اقدام، درپی کسب سهم و برخورداری از وجهه انقلابی از این حادثه بزرگ تاریخی و ضدامریکایی بود که وی در این مصاحبه، خود و سازمانش را از این اقدام مبری می داند. رجوی با ناتوان دانستن نظام جمهوری اسلامی در سازماندهی مردم و اندک خواندن حضور مردم در انتخابات سومین دوره ریاست جمهوری، سازمانش را بهترین گزینه برای نظام جمهوری اسلامی معرفی می کند. او در آخرین بخش از اعلام مواضع خود برای دورکردن هر نوع شائبه چپ گرایی از سازمان، با تندی به گروه های سیاسی متمایل به شوروی حمله می کند. بخش هایی از مصاحبه رجوی به شرح زیر است:

ما نیازی به (امام) خمینی نداریم و هرگز هم نداشته ایم. ما او را به عنوان یک رهبر در مبارزات دوره گذشته علیه شاه مدفون پذیرفتیم، ولی مردم متوجه شدند که به او وابسته نیستیم و از پیش کاملاً آگاه بودیم که دیکتاتوری واقعی و شخصیت ارتجاعی او چگونه بوده است. در سال 1970 گروهی از اعضای سازمان، یک هواپیمای ایرانی را با زور به عراق برد و سپس با (امام) خمینی ملاقات کرد. پس از ملاقات، آنها مشاهده کردند که او با اسلام یک برخورد سنتی، خرده بورژوایی و دست راستی دارد. دانشجویانی که در ایران، سفارت امریکا را تصرف کردند، مجموعه ای از گروه های سپاه پاسداران و حزب جمهوری اسلامی بودند. طولی نکشید که حزب جمهوری اسلامی کنترل امور را به دست گرفت و موضوع گروگان گیری را به عنوان

ص: 99

یک راه کسب پشتیبانی از ما، مورد استفاده قرار داد. ما طبق گزارشی محرمانه از وزارت کشور، اطلاع داریم که فقط 7/2 میلیون نفر، یعنی 15 درصد در انتخابات شرکت کرده اند، حتی شاه مخلوع نیز می توانست این مقدار رأی را برای حزب رستاخیزش به دست آورد. این فکر اشتباه را از سرتان بیرون کنید که نیروهای (امام) خمینی به نحوی سازمان یافته اند. او هیچ چیزی را نمی تواند سازمان دهد و همین امر مشکل اساسی او محسوب می شود. دومین موضوع این است که ما متحد تحاد جماهیر شوروی نیستیم. ما سازمانی مستقل هستیم. آنهایی که در ایران متحد اتحاد جماهیر شوروی هستند، عبارت اند از: اعضای حزب توده و فداییان به اصطلاح اکثریت، این گروه ها پایگاه اجتماعی ندارند و ناگزیر از کسب حمایت (امام) خمینی شده اند. ما سیاست های آنها را محکوم می کنیم.»(1)

1

مهندس موسوی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، که در بازگشت از سازمان ملل در بن توقف کرده است، ظهر امروز (به وقت آلمان غربی) در مصاحبه ای مطبوعاتی با حضور خبرنگاران آلمانی شرکت کرد و به سؤالات آنان پاسخ داد. به گزارش خبرگزاری پارس، وزیر امور خارجه ایران ابتدا در این مصاحبه، درباره واکنش به سخنانش در مجمع عمومی سازمان ملل(2) گفت: «طبیعی است که کشورهای جهان سوم از این موضوع استقبال خوبی کردند و مطابق معمول، رسانه های گروهی امریکا کاملاً خاموش بودند. وقتی در مصاحبة اختصاصی ای که عمل آمد چون مسئله ای مطرح شد که به نفعشان نبود، آن را پخش نکردند.» وی درباره نقش امریکا در منطقه گفت: «امریکا در منطقه بر سه محور تکیه دارد، عربستان، مصر و اسرائیل که نقطه اصلی، اتکا به اسرائیل است. هم اکنون یکی از کشورها که مصر باشد، ضربه سختی خورده است و دولت عربستان باید از این موضوع پند بگیرد و اگر خودش را به مردمش نزدیک نکند، چه بسا که ضربه ببیند.»

ص: 100

خبرنگاری درباره اوضاع داخلی ایران و مخالفان انقلاب اسلامی سؤالی پرسید و وزیر امور خارجه در پاسخ گفت: «حتماً شما خبر دارید که بیشترین نیرویی که در ایران سروصدایی به پا کرده، مجاهدین خلق [منافقین] هستند، مجاهدین خلق براساس اسناد نشریه خودشان، یعنی مجاهد، قبل از کناررفتن بنی صدر، چنین تحلیل می کردند که در ایران طبقه خرده بورژوا حاکم است و آنها جامعة ما را در سطح دولتمردان به دو خاستگاه طبقاتی تقسیم می کردند؛ یک دسته خرده بورژوا و یک گروه بورژوازی ملی، به علاوه بورژوازی کمپرادور.» وی افزود: «آنها در تحلیل خود می گفتند که بزرگ ترین خطر برای آنها خرده بورژوازی است، چراکه در میان مردم و روحانیت ریشه و نفوذ دارد و برای ازبین بردن این خطر، باید بورژوازی ملی و کمپرادور متحد شوند و حاکمیت خرده بورژوازی را از بین ببرند و بعداً، ازبین بردن بورژوازی کمپرادور بسیار آسان خواهد بود. علت اتحاد بنی صدر و رجوی درست به همین نکته بر می گردد که بنی صدر را نماینده بورژوازی ملی و کمپرادور و طیف های حزب اللّهی و خط امامی را نماینده خرده بورژوازی می دانستند و علی رغم اختلافاتی که بنی صدر و رجوی در ابتدا داشتند، برای مبارزه با خط حاکم، متحد شدند.»

مهندس موسوی افزود: «اینها از اول انقلاب، مقدمه یک حرکت مسلحانه ای را علیه انقلاب تهیه دیده بودند و به خاطر امریکازدایی در ایران، آنها دیدند بزرگ ترین متحدشان، یعنی لیبرال ها را دارند از دست می دهند. به ویژه آنکه مسئله اصلاحات ارضی و ملی کردن بازرگانی مطرح بود و ازنظر سیاسی هم دولت موقت کنار رفته بود و کناررفتن بنی صدر نیز جریان امریکازدایی را سریع تر کرد. [به همین دلایل،] آنها حرکت مسلحانه ای را که برای آینده دورتر در نظر گرفته بودند، مجبور شدند، سریع تر انجام دهند و اعمال خشونت آمیز خود را آغاز کنند.»

وزیر خارجه افزود: «با این عمل، اینها وجهه اجتماعی کمی را هم که داشتند، از دست داده و رودرروی مردم قرار گرفتند و در چند ماه اخیر، ضربات زیادی به انقلاب زدند. درحال حاضر، براساس اطلاعات ما، شبکه آنها کاملاً خرد شده، به حدی که فعلاً امکان ترمیم آن به هیچ وجه وجود ندارد. البته، اینها افراد نفوذی در دستگاه های دولتی دارند و ما احتمالاً در آینده از همین افراد ضرباتی خواهیم خورد، [اما] هم اکنون هیچ قدرتی برای تشکیلات و سازمان ندارند.»

به گزارش خبرنگار اعزامی خبرگزاری پارس، وزیر امور خارجه در پایان افزود: «فکر می کنم به هرحال این مسئله در عرض چند ماه آینده پایان پذیرد.»(1)

ص: 101

1

محمدحسین سرورالدین، معاون سیاسی وزارت کشور، در گفت وگوی اختصاصی با روزنامه کیهان به تفسیر و تبیین سومین انتخابات ریاست جمهوری پرداخت. افزایش 20 درصدی شرکت مردم در این انتخابات نسبت به انتخابات دوره قبل، بررسی دلایل افزایش تعداد رأی دهندگان، برشماری حساسیت های سیاسی دوره های مختلف انتخابات ریاست جمهوری و بررسی واکنش های مردم در این دوره ها ازجمله مطالبی بود که سرورالدین درباره آنها به اظهارنظر پرداخت. بخش هایی از این گفت وگو به شرح زیر است:

این انتخابات در دو بُعد با انتخابات دوره قبل فرق داشت: یکی اینکه حدود 20 درصد نسبت به آرای دوره قبل افزایش داشت و دوم اینکه انتخابات از آرامش و امنیت کامل برخوردار بود. علی رغم اینکه از یک سو، گروهک های مخالف و منافقین در داخل و بلندگوهای امپریالیستی و صهیونیستی در خارج، تبلیغات وسیعی را برای ممانعت از شرکت مردم در انتخابات کرده بودند و از سوی دیگر، ما فرصت بسیار کمی برای تبلیغ داشتیم، نتایج انتخابات باتوجه به نکات یادشده، گویای رشد فکری و انسجام مردم ماست و این نشان می دهد که مردم، دوست را از دشمن به خوبی تشخیص می دهند.

درباره درگیری ها به تأکید می توانم بگویم که خیلی کمتر از روزهای معمولی بوده است و دلیل آن هم، حضور 17 میلیون جمعیت در صحنه بود. علاوه براین، برادران بسیج مستضعفین، سپاه، کمیته و نیروهای انتظامی ما با هماهنگی کامل، بر اوضاع مسلط بودند.

... علت شرکت بیشتر مردم نسبت به انتخابات قبل یکی این بود که مردم در دوره قبل که می خواستند به شهید رجایی رأی بدهند و رئیس جمهور انتخاب بکنند، یک مسئله برای بعضی از مردم مبهم بود؛ چرا رئیس جمهور قبلی از کار برکنار شد؟ در این فاصله ای که شهید رجایی انتخاب شد، تا این انتخابات، مسائل بسیاری در مملکت اتفاق افتاد، ازجمله ترورها، انفجارها و مصاحبه هایی که توسط ضدانقلابیونی که به خاطر خیانت [به] مردم، آنها را از ایران بیرون کردند، انجام [شد] و این مسائل ماهیت آنان را بر مردم آشکار کرد. مسئله دوم، فداکاری ها و ازجان گذشتگی های رزمندگان اسلام در جبهه های جنگ و پیروزی هایی [بود] که در این فاصله نصیب ملت ما شده بود؛ به علاوه، اینکه این بار [آیت الله] آقای خامنه ای که کاندیدای ریاست جمهوری شده بود، تمام آن خصلت های خوب شهید رجایی را داشت، به علاوه، یک چیز دیگری که آن شهید نداشت و آن نفوذ روحانی ایشان در بین مردم بود. مردم ما هنوز هم که هست اعتماد بیشتری به روحانیون دارند تا به دیگران. مسئله سوم، ترور شخصیت های محبوبی مانند رجایی، باهنر، قدوسی، مدنی و... بود که به دست منافقین به شهادت رسیدند. [این حوادث] باعث انسجام و وحدت بیشتر ملت ما در مقابل ضدانقلاب شد و اینها همه دست به دست هم داد و آرای این دوره را به مقدار بیش از 2 میلیون بالا برد.»

ص: 102

معاون سیاسی وزارت کشور در ادامه سخنانش اظهار کرد: «اگر ما انتخابات این دوره را با انتخابات اولین دوره مقایسه کنیم، می بینیم که 3 میلیون افزایش رأی داشتیم. دلیل اساسی آن هم عدم شناختی بود که ملت ما نسبت به کاندیداهای دوره اول داشتند. در دوره اول، مردم چند ماهی بود که با بنی صدر، قطب زاده، مدنی و... آشنا شده بودند و طبیعی بود هرقدر شناخت کمتر باشد، انگیزه برای شرکت در انتخابات هم کمتر است. اما در این دوره، ما کاندیدا هایی مانند [آیت الله] آقای خامنه ای را داشتیم که تقریباً هر ایرانی تا حدودی ایشان را می شناسند و ایشان کسی است که ملت حرف هایش را در کوران مبارزات قبل از پیروزی انقلاب و بعد از آن، در بوته آزمایش گذاشته بودند و ایشان موفق از بوته آزمایش بیرون آمدند.»

سرورالدین درباره تفاوت آرای این دوره نسبت به آرای اولین همه پرسی برای تعیین نظام جمهوری اسلامی گفت: «اتفاقاً بسیاری از هم وطنانمان می پرسند که چرا آرا به مرز آرای اولین همه پرسی نمی رسد. جواب این دسته واضح است، زیرا [در] اولین همه پرسی که در فروردین ماه 1358 انجام شد، ملت ما دربرابر یک سؤال روشن قرار گرفت که آیا جمهوری اسلا می می خواهید یا خیر؟ چون مردم برای برقراری اسلام در مملکت قیام کرده بودند؛ بنابراین، جواب آنها واضح بود و چون هنوز از انقلاب دو ماهی نگذشته بود و مردم نسبت به آینده انقلاب نگران بودند، همه تقریباً در انتخابات شرکت کردند و با 20 میلیون و 165 هزار و 480 رأی خواستار برقراری جمهوری اسلامی شدند.»(1)

1

صباح زنگنه، عضو کمیسیون امور دفاعی مجلس، در مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد: اساسنامه جدید سپاه در کمیسیون امور دفاعی تدوین شده است. وی درباره پیشینه اساسنامه سپاه، سیر شکل گیری، ویژگی های اساسنامه، تمهیدات پیش بینی شده برای منحرف نشدن سپاه از اصول اولیه و حاکم نشدن جو استبداد در این نهاد توضیحاتی بیان کرد. وی در این مصاحبه گفت:

«اساسنامه سپاه پاسداران برای اولین بار توسط شورای انقلاب تصویب شد و سپاه بر آن مبنا کارهای خود را انجام می داد، لیکن کمیسیون امور دفاعی برای اینکه کارها و حدود اختیارات و وظایف سپاه را مشخص تر و دقیق تر معین کند، با استمداد از فرماندهان سپاه و دعوت از سپاهیان پاسدار و با استفاده از تجربیات افراد متخصص و با حدود 6 ماه کار، اساسنامه جدید سپاه پاسداران را تدوین کرد و احتمالاً [اساسنامه] هفته آینده تقدیم مجلس خواهد شد. البته، کمیسیون مذکور به موازات این کار، طرح بازسازی ارتش را نیز در دست داشت که به زودی نتیجه آن را هم اعلام خواهیم کرد.»

زنگنه درباره مشخصات اساسنامه جدید سپاه پاسداران گفت: «در این اساسنامه از ایجاد هر نوع انحراف و اعوجاج و یا تمرکز قدرتی که منجر به دیکتاتوری در سپاه شود، جلوگیری به عمل آمده است و هدف هایی را که سپاه به موجب این اساسنامه باید تعقیب کند، عبارت است

ص: 103

از نگهبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن و جهاد در راه خدا و مبارزه با بروز استبداد داخلی و بسیج امت مسلمان و حمایت بی دریغ از مستضعفان جهان که تمامی این هدف ها باید تحت رهبری و امر ولایت فقیه و با رعایت موازین شرعی انجام گیرد.» وی تأکید کرد: «سپاه باید با همکاری صمیمانه با دیگر نیروهای نظامی و انتظامی، حافظ استقلال و تمامیت ارضی کشور جمهوری اسلامی ایران باشد و در ابعاد نظامی، سیاسی و ایدئولوژیک نیز فعالیت نماید. کمیسیون امور دفاعی، در این اساسنامه دقیقاً حدود و ثغور این فعالیت ها را مشخص کرده است تا تداخلی با ارگان های دیگر کشور به وجود نیاید.»

به گزارش خبرگزاری پارس، نماینده مردم شیراز در ادامه افزود: «در اساسنامه جدید، وجود یک مجتهد به عنوان نمایندة رهبری با نظر صائب و لازم الاجرا، جهت اشاعه فرهنگ ولایت و امامت پیش بینی شده است. در این اساسنامه، فرماندهی متمرکز بوده و اختیارات به موازات مسئولیت ها داده شده است.» وی افزود: «این فرماندهی متمرکز، جز درمورد دستورات نظامی، شورای عالی دفاع در بقیه موارد، با مشورت با شورا[ی عالی سپاه] تصمیم گیری می کند. در این اساسنامه، برای تصریح کارها و کمترکردن کادرهای ستادی، سعی شده است که تعداد اعضای شورای عالی سپاه کمتر شود.» وی درباره بودجه سپاه گفت: «بودجه سپاه هرساله به وسیله واحد اداری و مالی تهیه و تنظیم می شود و به وسیله وزیر مشاور به هیئت دولت تقدیم می گردد و با قراردادن آن در متن بودجه عمومی کشور جهت تصویب، ازطریق دولت به مجلس فرستاده می شود. طبق این اساسنامه، اعضای سپاه پاسداران از بین افراد مهذب، مؤمن، متعهد، خوش سابقه و با شهامت انتخاب می شوند.»

زنگنه در ادامه این گفت وگو اظهار کرد: «در این اساسنامه نسبت به بخش اطلاعات و تحقیقات، روی دو محور تکیه شده است: یکی تمرکز اطلاعات و تحقیقات و دیگری مردمی بودن آن.» به گفته وی، نکته مهم دیگری که در این اساسنامه وجود دارد، امکان تجدیدنظر در آن پس از گذشت دو سال است. و این کار برای جذب نکات مثبت و مفیدی است که ممکن است در آینده بروز کند. زنگنه درباره ضرورت واحد اطلاعات برای سپاه پاسداران گفت: «سپاه برای کارهای داخلی و تحقق اهدافی که در اساسنامه برای آن در نظر گرفته شده، به واحد اطلاعات و تحقیقات احتیاج دارد که این واحد باوجود یک مرکزیت واحد، با سایر ارگان های اطلاعاتی و تحقیقاتی هماهنگ خواهد بود.»(1)

1

به نوشته روزنامه کیهان، با فرارسیدن روز عرفه، حجاج ایرانی تظاهرات باشکوهی در عرفات برپا کردند. این تظاهرات با شعارهای مرگ بر امریکا، مرگ بر صدام و "ایهاالمسلمون اتحدوا اتحدوا" رفته رفته به یک راه پیمایی گسترده در خیابان های عرفات تبدیل شد. همچنین، دیروز در مراسم سنگ اندازی به شیطان (رمی جمرات) گروه های حجاج ایرانی یک راه پیمایی سیاسی

ص: 104

راه انداختند و درحالی که تصاویر امام خمینی، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران را با خود حمل می کردند، با شعارهای "مرگ بر امریکا"، "مرگ بر صدام"، "لا شرقیه، لا غربیه، جمهوریه اسلامیه"، "الله اکبر، خمینی رهبر" و "ثوره ثوره حتی النصر" در خیابان های منا به حرکت درآمدند. این مراسم که آخرین مرحله از مناسک حج در منا بود، با دخالت مأموران ویژه گارد عربستان به خشونت کشیده شد و در این درگیری، مأموران به ضرب و شتم چند نفر از حجاج پرداختند.(1)

1

سخنان دیروز مهندس بازرگان در مجلس شورای اسلامی، با اعتراض عده ای از جانبازان جنگ و آیت الله صانعی، یکی از فقهای شورای نگهبان، مواجه شد و رادیو صدای امریکا و بی بی سی نیز به طور غیرمستقیم از سخنان نخست وزیر سابق ایران حمایت کردند.

در اعتراض به سخنان روز گذشته مهدی بازرگان در مجلس شورای اسلامی، عده ای از جانبازان جنگ تحمیلی نامه ای به هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، ارسال کردند. در بخشی از این نامه آمده است: «متأسفانه در تریبون مجلس شورای اسلامی که پایگاه نور و امید ملت ایران است، کسانی که خود عامل به وجودآمدن خطوط انحرافی و التقاطی کشور بوده اند و با عملکرد ضدانقلابی و غیراسلامی خود در دولت موقت، بهانه به دست کفار و منافقین دادند تا جوانان را از اسلام بری سازند، به سخن پراکنی مشغول می شوند و قلب امام امت را با حرکات خود جریحه دار می کنند.» در پایان این نامه آمده است: «ما تاب تحمل شنیدن یاوه سرایی های لیبرال ها و غرب زدگان را نداشته و درصورت تکرار این گونه جریانات با قدم های علیل و بیمار خود به مجلس آمده و تا اخراج نهایی آنها از آن مکان مقدس، مجلس را ترک نخواهیم کرد.»(2)

آقای صانعی عضو فقهای شورای نگهبان قانون اساسی نیز با اشاره به سخنرانی روز گذشته آقای بازرگان در مجلس شورای اسلامی، درک وی را از اوضاع سیاسی داخلی، منطقه ای و بین المللی نادرست ارزیابی کرد. وی گفت: «کسانی که در چنین روزهای حساس که ملت ها متوجه قیام مردم مصر و مرگ

ص: 105

سادات هستند، مسائلی را مطرح می کنند که باعث تظاهرات مردم علیه خودشان می شوند، اینها ترسیده اند و می خواهند کنار بروند، ولی نمی توانند، لذا به همین خاطر است که مسئله درست می کنند و تلاش می کنند تا مردم آنها را بیرون کنند. اینها که خود را سیاسی، مفسر قرآن و مبارز می دانند و در هر بحثی، تخصص را مطرح می کنند، این چه تخصصی است و چگونه می شود باور کرد که شخصی با این همه تخصص ها در چنین شرایط حساسی، مسائلی را مطرح کند که مردم بازار، آن هم مردمی که آنها معتقدند، آنان مخالف این انقلاب هستند، علیه آنان مقابل مجلس شورای اسلامی تظاهرات کنند.» وی تأکید کرد: «این هیچ چیز نمی تواند باشد، جز ترس.»

آیت الله صانعی سپس خطاب به این افراد گفت: «چرا شما با عقاید مردم می جنگید؟ مردم نمی توانند منافق و محارب را ببینند. شما بگویید کجای دنیا تروریست آزاد است؟ کجای دنیا مملکتی که پایگاه مرد می اش این قدر زیاد است که در چهلمین روز شهادت رئیس جمهور و نخست وزیرش چنین عظمتی برپا می کند، ساکت بنشینند و ببینند گروهی علیه این انقلاب به پا خاسته و به اینها چیزی نگوید؟» وی ادامه داد: «اینها می دانند، ولی می بینند کار به جایی رسیده که مردم سراغشان می آیند و به همین خاطر از قبل مسئله درست می کنند، ولی بدانند که ما انقلابمان را تا آمدن مهدی موعود ادامه خواهیم داد.»(1)

رادیو صدای امریکا موضوع اصلی سخنان بازرگان را اعتراض وی به سرکوب مخالفان اعلام کرد و دراین باره گفت: «در یک سخنرانی نامعمول در مجلس اسلامی، مهدی بازرگان، نخست وزیر اسبق ایران، علیه نحوه سرکوبی مخالفان به وسیله دولت اعتراض کرد. [بازرگان] در نطقی که بارها با سروصدای نمایندگان دیگر مجلس قطع شد، گفت: مردم بی گناه و ازجمله پسران و دختران را بدون هیچ دلیلی می کشند. بازرگان گفت: اینکه ایرانیان یکدیگر را نوکر امریکا خطاب کنند، هیچ نتیجه ای ندارد، چراکه هیچ کس را از امریکا وارد نکرده اند. وی گفت: موج اعدام ها به منزله هدردادن ثروت ایران، یعنی جوانان مملکت است. سخنان بازرگان سرانجام با فریادهای مرگ بر نوکر امریکای نمایندگان، مجلس ناتمام ماند. رادیو تهران پخش برنامه جلسه مجلس را قطع کرد و جلسه موقتاً تعطیل شد.»(2)

رادیو لندن نیز در موضع گیری جانبدارانه از آقای بازرگان، در گزارشی از سخنرانی وی اعلام کرد: «طی یک سخنرانی غیرمترقبه، آقای بازرگان به مجلس هشدار داد که آتش وحشتناکی در ایران در گرفته است که ملت، دولت و دین را تهدید می کند. آقای بازرگان افزود: "نه تنها کسی آماده پیشگیری از این حریق نیست، بلکه بسیاری بر گستردن آن و دامن زدن به آن نیز می کوشند. نخست وزیر اسبق ایران به آنچه خود روحیه انتقام جویی خواند، اعتراض کرد و گفت که از این وضع، همه متضرر خواهند شد. از سویی دیگر، گروهی از تجار و بازاریان تهران ظاهراً در اعتراض به سخنرانی مهدی بازرگان به سوی مجلس به راه افتادند و

ص: 106

به روایت رادیو تهران، شعارشان مرگ بر امریکا و مرگ بر لیبرال ها بود. این نخستین بار نیست که آقای بازرگان به دلیل میانه روی و نظرات متعادلش، چنین موردحمله قرار گرفته است. این رهبر فروتن نهضت آزادی ایران که عمیقاً معتقد به مبانی اسلام است، از دو سال پیش که از نخست وزیری برکنار شد تاکنون، در سخنرانی ها و اعلامیه های خود خویشتن داری بسیار پیشه کرده است، اما روزنامة میزان، که با نهضت آزادی مرتبط شناخته می شد، تا پیش از تعطیلی همچنان از افراط کاری های فزاینده دولت شدیداً انتقاد می کرد.»(1)

1

سفیر الجزایر ادعای مقامات کویت را مبنی بر بمباران مرکز نفتی آن کشور به وسیله هواپیماهای ایرانی رد کرد. به نوشته روزنامه کیهان، عبدالکریم عزایب، سفیر دولت الجزایر در جمهوری اسلامی ایران، روز پنجشنبه با احمد عزیزی، قائم مقام وزیر و معاون امور بین المللی و اقتصادی وزارت امور خارجه، ملاقات و گفت وگو کرد. در این دیدار، موضوعات مهم منطقه، به ویژه بمباران تأسیسات نفتی شمال کویت بررسی شد.

سفیر الجزایر در این دیدار ضمن تأکید بر سودجویی امریکا از این بمباران، خاطر نشان کرد که به اعتقاد وی، با آگاهی کاملی که ایران از مطامع امریکا در منطقه و امکان بهره برداری این کشور از این گونه رویدادها برای گسترش نفوذ خود در منطقه و تقویت رژیم های امریکایی دارد، طبیعی است که نیازی به دست زدن به این گونه اعمال ندارد، به خصوص اینکه با تهاجم اخیر نیروهای ایرانی به نیروهای عراق در جبهه های جنوب، نیروهای ایران موقعیت بهتری دارند.(2)

2

اقدام عراق در کاهش قیمت نفت خود به میزان 2 دلار، تأثیر این اقدام در قیمت نفت منطقه، نقش و جایگاه کشور کویت در پشتیبانی از عراق، بررسی اسکله های سایر کشورهای عربی که در همسایگی عراق قرار دارند و برنامه آن کشورها برای توسعه دادن این اسکله ها جهت تسهیل واردات به عراق ازجمله مطالبی می باشد که خبرگزاری پارس به نقل از مطبوعات انگلیسی مبادرت به تهیه گزارشی درباره آنها کرده است. در این گزارش آمده است:

عراق قیمت نفت خود را 2 دلار کاهش داد تا از این طریق به تولیدکنندگان نفت خلیج فارس فشار بیشتری وارد کند. کاهش قیمت نفت عراق که هنوز به طور رسمی اعلام نشده است، احتمالاً از اول اکتبر خواهد بود، طوری که قیمت فروش نفت کرکوک از 93/36 به 93/34 دلار و نفت سبک بصره از 71/36 به 71/34 دلار خواهد رسید، کاهش قیمت های نفت عراق با 2 دلار و کویت با یک دلار به امارات متحده، قطر و ایران فشار وارد خواهد کرد تا قیمت نفت خود را کاهش دهند. عراق باوجود درگیربودن در جنگ با ایران، روزانه 000,600 بشکه نفت صادر

ص: 107

می کند. در بخش دیگری از این گزارش آمده است: بنا بر گزارش شرکت های حمل ونقل در انگلستان، بیشتر از نیمی از واردات عراق چیزی بین 6 تا 7 میلیون تن کالا، قرار است ازطریق بندرهای کویت به عراق حمل شود. حدود 500 کامیون سنگین، روزانه اجناس مورد احتیاج عراق را ازطریق کویت به بغداد می رسانند که این حمل ونقل به منزله خط حیاتی عراق با دنیای خارج به حساب می آید. حمله هوایی ایران به کویت اخطاری بود تا کویت این قدر از عراق حمایت نکند، اما به نظر نمی رسد که این اخطار اثر چندانی در کار شرکت های حمل ونقل داشته باشد. کویت با داشتن 23 اسکله عمیق برای پهلوگرفتن کشتی ها شریان حیاتی عراق به شمار می رود. بندر عقبه در اردن فقط 7 اسکله دارد که قرار است به زودی 3 اسکله نیز به آنها اضافه شود، اما باوجوداین، مدت زمان انتظار کشتی ها برای تخلیه در بندرهای کویتی شعیبه و شیوخ به 46 تا 60 روز افزایش یافته است. بزرگ ترین شرکت حمل ونقلی که درحال حاضر مشغول حمل کالا به عراق است، شرکت "الغافین" و "قطوب" نام دارد که انتظار می رود در سال جاری حدود 5/1 میلیون تن کالا که اکثر آنها سیمان، آهن و کود است، به عراق حمل کند. عراق قبل از جنگ با ایران، در حدود 4 میلیون تن سیمان وارد می کرد، اما عراق پس از جنگ واردات سیمان را افزایش داد تا ثابت کند، وجود جنگ هیچ گونه اثری در برنامه های عمرانی آن کشور نداشته است. بعضی از کالاهای مورد نیاز عراق می تواند ازطریق ترکیه وارد این کشور شود، ولی بندرهای سوریه، اردن و کویت مهم ترین راه های واردات کالا برای عراق هستند و این امر سبب رونق یافتن کار شرکت های حمل ونقل شده است. برای مثال، 500 کامیون شرکت کامیون های بلغارستان بین کویت و عراق در رفت وآمد هستند.(1)

1

دو روز پس از قتل سادات، چندین گروه متشکل از مسلمانان کوشیدند با یک حمله نظامی کنترل شهر "اسیوط" واقع در 600 کیلومتری جنوب قاهره را به دست گیرند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، مسلمانان که مجهز به سلاح های خودکار بودند، هنگام نماز صبح حمله به شهر اسیوط را آغاز کردند و به ترتیب به نقاط راهبردی شهر یورش بردند. براساس گزارشی از منبعی رسمی، گروهی از کماندوهای مسلمان موفق شدند مقر سازمان امنیت این شهر را تصرف کنند، اما نیروهای امنیتی توانستند بعدازظهر همان روز، آنها را شکست داده، از مقر سازمان امنیت دور کنند.

به گفته منابع پلیس، جوخه های ضدشورش در اجرای قوانین مربوط به وضع اضطراری که به دنبال ترور سادات برقرار شد، برای متفرق کردن مردم اقدام به تیراندازی کردند. شهر اسیوط واقع در 600 کیلومتری جنوب قاهره در دو سال گذشته عرصه درگیری مسلحانه مسلمانان بنیادگرا و نیروهای امنیتی و همچنین مسلمانان و قبطی ها بوده است. به گزارش خبرگزاری

ص: 108

پارس، چتربازان مصری روز پنجشنبه به شهر اسیوط در جنوب این کشور حمله کردند تا ساختمان های مهم دولتی را که مسلمانان تصرف کرده بودند، آزاد کنند.

واحد مرکزی خبر به نقل از خبرگزاری فرانسه از اسیوط گزارش داد: براساس گزارش ها و اطلاعات خبرنگار ویژه خبرگزاری فرانسه از نیروهای ویژة مستقر در شهر اسیوط، در درگیری های 48 ساعت اخیر این شهر، بین مسلمانان افراطی و نیروهای انتظامی، 45 نفر کشته شده اند. مراکز بیمارستانی شهر اسیوط نیز این آمار را تأیید کرده اند. به دنبال درگیری در شهر اسیوط میان مسلمانان و نیروهای امنیتی، وزارت کشور مصر بیانیه ای منتشر کرد و در آن مدعی شد، حمله کنندگان عضو سازمان اخوان المسلمین هستند که درطول درگیری روز پنجشنبه، 2 تن از آنان، ازجمله رهبر کماندوها کشته شده اند. بر پایه همین ادعا، از حمله کنندگان تعدادی سلاح و مقادیری مهمات به جای مانده که به دست نیروهای امنیتی افتاده است. در بیانیه آمده است: در این درگیری ها عده ای از نیروهای امنیتی نیز کشته یا مجروح شده اند. در پایان بیانیه ادعا شده که نیروهای امنیتی موفق شده اند حمله کنندگان را دستگیر کنند. شهرهای اسیوط و "مینیه"، مرکز اخوان المسلمین مصر هستند. اسیوط که 240 هزار نفر جمعیت دارد، همیشه عرصه درگیری های شدید و خونین میان نیروهای امنیتی و مسلمانان بوده است. این دو شهر هریک دانشگاه های جداگانه ای دارند. شهر "مینیه" با 125 هزار نفر جمعیت در 240 کیلومتری جنوب قاهره قرار دارد.(1)خبرگزاری یونایتدپرس به نقل از یک روزنامه مصری درباره تلفات نیروهای پلیس مصر در این شورش گزارش داد: در زدوخوردهای روز پنجشنبه گذشته بین مبارزان مسلمان و افراد پلیس در شهر اسیوط 54 پلیس کشته و بیش از 100 نفر زخمی شدند. سرکوبی اغتشاشات هنگامی میسر شد که نیروی هوایی مصر هواپیمای جنگی به این شهر اعزام کرد.(2)

ص: 109

ص: 110

افزود: در جریان مراسم تدفین 3 تن از سربازان عراقی که روز هفدهم مهرماه در شهر سلیمانیه در مسجد حاج کاکی احمد برگزار شد، امام جماعت مسجد، مراسم را به تظاهراتی علیه حکومت بعث تبدیل کرد و پس از ذکر این نکته که "صدام کافر است"، مردم با شعار مرگ بر صدام به خیابان ها ریختند. دراین بین، نیروهای عراقی وارد عمل شدند و با اسلحه و گاز اشک آور به مردم حمله کردند. در نتیجه این درگیری، 11 نفر از مردم سلیمانیه دستگیر شدند، اما شهر همچنان ناآرام و متشنج است.(1)

نماینده اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی ها) - که یکی از گروه های درحال مبارزه با حکومت عراق است - در یک نشست مطبوعاتی در شهر بُن آلمان، درباره رفتار دولت عراق با کردهای معارض، موقعیت فعلی کردها در عراق، اهداف جنبش ملی جدید کردها در عراق، ساختار جدید تشکیلاتی اتحادیه و ائتلاف این اتحادیه با گروه های مخالف حکومت عراق، تأثیر تجاوز عراق به ایران در اقتصاد عراق و... مطالبی بیان کرد. رادیو کلن دراین باره گزارش می دهد: «به گفته نماینده اتحادیه میهن پرستان کردستان، دولت عراق در هفته گذشته 140 کرد و 38 نفر دیگر از اعضای سایر جبهه های مقاومت را در آن کشور اعدام کرده است. بدین ترتیب، شمار کل کردهایی که از سال 1967 به بعد در آن کشور اعدام شده اند، به 2 هزار نفر افزایش یافت. این کشته شدگان حداقل 750 نفرشان از اعضای اتحادیه میهن پرستان کردستان بوده اند که شامل گروهی از پیش مرگان، عده ای از افراد عادی غیرمسلح و حتی کودکان می باشند که به اتهام حمایت از مبارزین آزادی خواه کرد و رساندن مواد غذایی به آنان به اعدام محکوم شده اند.

بنا به اظهارات نماینده اتحادیه میهن پرستان کردستان، [این اتحادیه] در سال 1975 (1354) تأسیس یافت و از آن به بعد یک گروه چریکی تشکیل داده است که مرتباً افرادی از افسران فراری و کرد ارتش عراق به آن ملحق می شوند. این گروه چریکی دراین میان به چنان قدرتی دست یافته که حداقل شب ها قسمت اعظم منطقه کردنشین عراق و محله های نزدیک به آن را تحت کنترل خود قرار می دهد، تا آنجا که عده زیادی از افسران ارتش عراق مستقر در منطقه کردنشین آن کشور اشاره کرده اند که چنانچه به آنها توجه نشود، آنان نیز دست به عملیات نظامی علیه کردها نخواهند زد؛ لذا چریکی های آزادی خواه اتحادیه میهن پرستان کردستان از تمام قدرت خود در این مبارزه استفاده نمی کنند. به گفته نماینده اتحادیه میهن پرستان کردستان، این اتحادیه هنگامی تأسیس [شد] و نضج گرفت که وعده ارائه خودمختاری به کردها ازطرف صدام حسین، رئیس جمهوری عراق، توخالی و پوچ بودنش را به اثبات رساند.

... بنا به اظهارات نماینده اتحادیه میهن پرستان کردستان، وجه تمایز این اتحادیه با سازمان قبلی جنبش استقلال طلبان به رهبری مصطفی بارزانی در این است که اتحادیه میهن پرستان کردستان کمک های مالی از خارج را رد می کند و نمی پذیرد. این اتحادیه با 8 سازمان اقلیت دیگر عراق که به

ص: 112

گفته نماینده آن جملگی برای سرنگونی حکومت جلادها در بغداد کوشش می کنند، به همکاری اشتغال دارد. این گروه های اقلیت به همراهی کردها، جبهه دمکراتیک عراق را تشکیل می دهند و در نظر دارند درصورت لزوم با توسل به اسلحه، دمکراسی را در عراق مستقر سازند.

نماینده اتحادیه میهن پرستان کردستان در ادامه توضیحات خود پیرامون اوضاع فعلی عراق می افزاید: قدرتمندان بغداد با جنگ ابلهانه خود علیه ایران بیش از 60 درصد از زیرساخت های اقتصاد کشور را ویران کرده اند. یک شکوفایی مصنوعی و ظاهری بر کشور حکم فرماست و با سیلی، صورت ها سرخ نگاه داشته می شوند، درحالی که دارایی دولت تا سال گذشته بالغ بر 30 میلیارد دلار بود، امروز عراق 16 میلیارد دلار مقروض است. ملت از جنگ بیزار و خسته شده و در ماه های اخیر هزاران سرباز و افسر عراقی از ارتش گریخته اند. لشکر عراق مستقر در اطراف شهر آبادان در حمله اخیر ارتش ایران تقریباً هیچ گونه مقاومتی از خود نشان نداده است. بدین ترتیب، سقوط رژیم بعث و درپی آن تشکیل عراقی دمکراتیک و هم زمان تحقق استقلال کردستان عراق به مراحل آخرین خود نزدیک می شود. نماینده اتحادیه میهن پرستان کردستان با این جملات به کنفرانس مطبوعاتی خود در بُن پایان داد و از جهانیان خواست که به سرنوشت کردها در عراق توجه و علاقه بیشتری نشان دهند.»(1)

1

درگیری ها در مناطق کردنشین همچنان ادامه دارد و قوای جمهوری اسلامی ایران به پیشروی و پاک سازی در این مناطق ادامه می دهند. امروز درگیری های متعددی در مناطق مختلف استان های آذربایجان غربی و کردستان رخ داد که تعدادی از افراد هر دو طرف کشته یا زخمی شدند و یک فروند بالگرد ایران نیز در نزدیکی های شهر بانه سقوط کرد. رادیو صدای کردستان نیز در گزارشی وضعیت این مناطق را به شکل دلخواه خود توصیف کرده است.

نیروهای سپاه پاسداران با پشتیبانی هوانیروز در عملیاتی که از ساعت 18 امروز آغاز شد، موفق شدند ارتفاع2525 را - که از بلندی های سرکوب منطقه روانسر و کامیاران بود - به تصرف خود درآورند. در این عملیات 12 سنگر حزب دمکرات به تصرف نیروهای خودی درآمد و تعدادی از نیروهای این حزب کشته یا زخمی شدند. از افراد خودی نیز یک تن به شهادت رسید و 3 نفر زخمی شدند.(2)

در منطقه عمومی دیواندره، نیروهای خودی موفق شدند روستاهای گاوشله، گستوان و هیجان را در شمال و شمال شرقی دیواندره پاک سازی کنند. در این عملیات 3 تن از افراد وابسته به نیروهای مسلح غیرقانونی دستگیر شدند و به نیروهای خودی آسیبی وارد نشد.(3)

نیروهای حزب دمکرات کردستان ایران به نیروهای سپاه و ارتش در شمال بوکان حمله کردند. در درگیری پیش آمده - که ساعت ها طول کشید - 4 نفر از نیروهای سپاه شهید و 3 تن دیگر نیز زخمی شدند. از تلفات نیروهای مهاجم، آماری ذکر نشده است.(4)

ص: 113

رادیو صدای کردستان متعلق به حزب دمکرات، افراد مهاجم را از نیروهای هیز پیشوا اعلام کرد و تعداد شهدای خودی را 6 تن و زخمی ها را نیز 10 نفر اعلام کرد.(1)

در شمال بانه، یک فروند بالگرد214 هوانیروز که مأموریت آمادی داشت، هدف تیراندازی نیروهای مسلح غیرقانونی قرار گرفت و در 7 کیلومتری بانه سقوط کرد و از 4 سرنشین آن 2 نفر - که نانوا بودند - شهید و 2 خدمه دیگر بالگرد زخمی شدند که به کمک بالگرد دیگری زخمی ها و پیکر شهدا به شهر تبریز برده شد.(2) حزب دمکرات کردستان ایران با اعلام اینکه بالگرد مذکور به دست نیروهای این حزب سرنگون شده است، 2 تن از شهدای حادثه را خلبان و کمک خلبان اعلام کرد.(3)

در سنندج، چند نفر از افراد گروه های مسلح غیرقانونی شبانه به دانشگاه رازی این شهر وارد شده، مقداری از وسایل آزمایشگاه فنی این دانشکده را تخریب کرده یا به سرقت بردند.(4)

افراد مسلح شورشی، یک کمپرسی حامل شن را در محور دیواندره - نساره ربودند و راننده و کمک راننده را نیز با خود بردند.(5)

به دنبال ادعای روز گذشته رادیو صدای کردستان مبنی بر تصرف یک ساعته شهر سردشت و... این رادیو مجدداً ادعایی را درباره نفوذ به سردشت و واردکردن تلفات و خسارت به نیروهای خودی مطرح کرد، این رادیو گزارش داد که روز هفدهم مهرماه پیش مرگان قهرمان نیروی معینی موفق شدند با نفوذ به داخل شهر سردشت به پست دیده بانی و پادگان سردشت حمله کنند. براساس این خبر در این حمله قهرمانانه، پست دیده بانی و یک تانک منهدم و 6 نفر از نیروهای دشمن کشته و 10 نفر نیز زخمی شدند.(6)

به نوشته روزنامه اطلاعات، ستاد خبری سپاه پاسداران مهاباد به نقل از دادگاه انقلاب اسلامی این شهر اعلام کرد: به مناسبت عید قربان (17/7/1360) 10 تن از زندانیان این دادگاه آزاد شدند. همچنین این دادگاه به مناسبت فرارسیدن عید سعید غدیر خم (25/7/1360) 10 تن دیگر از زندانیان را آزاد خواهد کرد.

1

درحالی که نیروهای خودی روز پیش بوکان را که در تصرف نیروهای مسلح غیرقانونی بود، آزاد کردند، رادیو لندن همچنان در پیروزی های به دست آمده جمهوری اسلامی تشکیک می کند. این رادیو درحالی که به نحوی اذعان می کند که درگیری نیروهای ایران در مناطق غرب کشور با حزب دمکرات، بر توان نظامی ایران در رویارویی با عراق تأثیر منفی گذاشته است، از دولت ایران توقع نرم خویی در مقابله با نیروهای مسلح معارض را دارد.

ص: 114

رادیو بی بی سی گزارش داد: «در چند هفته گذشته، منابع رسمی در ایران گزارش هایی از پیروزی های چشمگیر نیروهای دولتی در مبارزه طولانی شان با شورشیان کرد در غرب ایران منتشر ساخته اند؛ مبارزه ای که تقریباً در تمام 2 سال و نیمی که از انقلاب ایران می گذرد، ادامه داشته است، ولی در این مدت به غیر از بیانیه های رسمی دولت ایران و گزارش های رادیوی مخفی کردستان ایران، کمتر اتفاق افتاده است که ازسوی منابع بی طرف درباره این جنگ گزارش شود. به طور مثال، از زمان انقلاب ایران، به کمتر روزنامه نگار خارجی اجازه مسافرت به نقاط مختلف ایران به ویژه مناطق غربی کشور داده شده است. بااین حال، اهمیت جنگ باصراحت و همچنین گسترش دامنه ناآرامی و نبود ثبات سیاسی در خود تهران که به صورت نبردهای سازمان مجاهدین خلق [منافقین] بروز کرده است، نباید دررابطه با کم اهمیت تر به نظررسیدن درگیری های کردستان فراموش شود. ولی دراین میان، یکی از نکات قابل توجه، ارتباطی است که می توان بین مبارزه کردهای وابسته به حزب دمکرات و سازمان مجاهدین خلق [منافقین] یافت که هر دو برعلیه دولت مرکزی ایران می جنگند. 4 روز پیش آقای "عبدالرحمن قاسملو"، رهبر حزب دمکرات کردستان ایران، طی بیانیه ای از پیشنهادات آقای "مسعود رجوی"، رهبر سازمان مجاهدین خلق، درباره آینده سیاسی کردستان ایران استقبال کرد.»

این رادیو به نقل از "جان رنر" مفسر بخش شرقی خود می افزاید: «فعالیت اکراد در نیمی از مرزهای شمال غربی کشور اثرات شدیدی در بخش جنوبی این سرحدات داشته است. مدت هاست که روشن شده است که امکان صلح بین اکراد و دولت کنونی ایران وجود ندارد. بیش از یک سال است که نه تنها نشانی از انعطاف دولت ایران به دست نیامده، بلکه جنگ نیز همچنان ادامه یافته و اخیراً نیروهای دولتی به منظور عقب راندن اکراد از استحکاماتی که در آذربایجان غربی دارند، دست به حمله زده اند، قدرت برتر نیروهای دولتی باعث شده است که کردها از بعضی مواضع خود عقب نشینند.»(1)

1

سازمان مجاهدین خلق(منافقین) امروز یکی از افراد سابق خود را که از همکاری با این سازمان اظهار ندامت کرده بود، به اتهام خیانت به آرمان خلق (!) به شهادت رساند. امروز همچنین گروه های ضدانقلاب در شهرهای مختلف ازجمله تهران دست به اقدامات خرابکارانه زدند. در همین حال، نیروهای امنیتی تعدادی از افراد وابسته به این گروه ها را دستگیر کردند.

یک دانش آموز که از همکاری با سازمان مجاهدین خلق (منافقین) دست کشیده و با مراجعه به مقامات قضایی از عملکرد گذشته خود توبه کرده بود، امروز به دست افراد این سازمان به

ص: 115

شهادت رسید. روزنامه کیهان در گزارش این حادثه نوشته است: وی "مسعود افتخاری" نام داشت و 19 ساله و دانش آموز دبیرستان فیضیه خیابان شهید باهنر بود. مسعود افتخاری مدتی قبل به مقامات صالحه مراجعه کرد و پس از اظهار پشیمانی، توبه نامه خود را تسلیم و امان نامه دریافت کرد. مسعود که به حقیقت و ماهیت سازمان مجاهدین پی برده بود، افشاگری علیه چهره کریه منافقین را آغاز کرد تا اینکه نامه ای به دستش رسید مبنی براینکه متهم به خیانت به آرمان خلق است و محکوم به اعدام شده است. این عمل، انزجار مسعود را بیشتر کرد و به افشاگری خود ادامه داد، تا اینکه یک روز به دست عده ای ناشناس به سختی مضروب شد، اما توانست خود را نجات دهد. پس از این ماجرا، منافقین در پی یک فرصت مناسب بالاخره او را ربودند و پس از شکنجه های فراوان - که پزشک قانونی نیز آن را تأیید کرد - با شلیک چند گلوله به شهادت رساندند. در قسمتی از وصیت نامه این شهید آمده است: ای رهبر، چند صباحی تو را گم کرده بودم و وقتی تو را دوباره بازیافتم تا پای جان در راه هدف هایت و در راه تو که همانا اسلام راستین است، همچون سربازی ناچیز جان فشانی خواهم کرد. مگر جان من دربرابر عظمت تو و راه تو چیزی است. خدایا، جان مرا بگیر و به لحظه ای از عمر عزیز امام خمینی اضافه کن.(1)

در همین حال، در گرگان 3 نفر از نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و 2 تن از نیروهای سازمان کمونیستی پیکار پس از درگیری مسلحانه با نیروهای سپاه دستگیر شدند.(2)در قائم شهر نیز نیروهای سپاه با استفاده از اطلاعات افراد دستگیرشدة سازمان مجاهدین خلق، یک خانه تیمی متعلق به این سازمان را کشف کردند. در این خانه یک قبضه مسلسل یوزی، 2 قبضه سلاح کمری و چندین خشاب فشنگ به دست نیروهای سپاه افتاد. افراد ساکن در این خانه قبلاً آنجا را ترک کرده بودند.(3)در شیروان نیز یکی از عوامل گروه های مسلح غیرقانونی دستگیر شد. از این فرد یک قبضه اسلحه ژ3 و 2 خشاب فشنگ به دست آمد.(4)

در ادامه تحرکات گروه های ضدانقلاب، عوامل این گروه ها در تهران، با بمب دست ساز آتش زا به یکی از شعب بانک صادرات خیابان پیروزی حمله کردند که خسارتی درپی نداشت. فرد خرابکار با استفاده از موتورسیکلت متواری شد. در خیابان تهران نو نیز چند نفر از این افراد به سمت نیروهای بسیج مسجد "الهادی" تیراندازی کردند که با مقابله به مثل افراد بسیج، مهاجمان گریختند، در این حادثه به کسی آسیب وارد نشد.(5)

1

بسیاری از اقدامات گروه های ضدانقلاب هم سو با رژیم عراق انجام می شود، گواه این مدعا مطالبی است که رادیو صوت الجماهیر درباره فعالیت خرابکارانه یک گروه تجزیه طلب وابسته به (جبهه عربی آزادی بخش الاحواز) عراق در داخل ایران منتشر کرد.

ص: 116

به گفته این رادیو، «یک مقام مسئول در فرماندهی جبهه عربی آزادی بخش الاحواز گفت: در هفدهم این ماه، گروهی بمبی را در زیر خط آهن اهواز - سربند قرار داده که انفجار آن به خرابی قسمت بزرگی از خط آهن و سوزاندن یکی از واگن ها و زخمی شدن 3 تن از کارکنان فارس انجامید. بدین صورت است که خلق عرب الاحوازی ثابت می سازند تنها راه بازگرداندن حقوق عربی غصب شده و آزادی کامل الاحواز از تسلط و سیطره کینه توزانه فارس ها و تحقق آینده روشن خود، همان راه مبارزه مسلحانه است.»(1)

این درحالی است که ژاندارمری استان خوزستان از کشف این بمب خبر داد: به گزارش ژاندارمری: «ضدانقلاب در 55 کیلومتری جاده سربندر - اهواز زیر پل جاده و روی لوله های نفت بمبی کار گذاشته بود که خوشبختانه مأموران شرکت نفت قبل از انفجار آن، در ساعت 10:18 مبادرت به خنثی نمودن بمب مذکور کردند.»(2)

همچنین رادیو بغداد در بخش عربی خود درباره جایگاه این گروه در محافل عربی و آرمان اصلی این جبهه که آزادسازی میهن عربی (خوزستان) است، مدعی شد: «محافل خلقی و مترقی عربی و دوست، از تشکیل جبهه عربی رهایی بخش الاحواز که در اواخر ماه گذشته انجام شده باگرمی و افتخار استقبال کرده اند. آقای "مولانا عبدالمنان" رئیس جمعیت دبیران و اتحادیه معلمان بنگلادش به نام شیوخ و علمای دین و رؤسای 2700 مدرسه اسلامی و عربی در آن کشور، پشتیبانی خود را از جبهه مذکور در مبارزه مسلحانه خود برای آزادی ملت و سرزمین الاحواز اعلام داشته اند. وی در تلگرامی که سیدهادی سیدعدنان الموسوی دبیرکل جبهه رهایی بخش الاحواز دریافت نموده، تأکید کرده جبهه یادشده راهی جز مبارزه مجدد علیه رژیم نژادپرست ایران برای نیل به حقوق عادلانه ملت عرب در الاحواز و آزادی میهن خود ندارد. دانشجویان عرب در دانشگاه داکا نیز در تلگرامی مشابه با ملت عرب ما در الاحواز عهد بسته اند که در مبارزه عادلانه برای آزادی تمامی سرزمین از سلطه فارس های نژادپرست در کنار آنها قرار گیرند.»

این رادیو در ادامه افزود: «جبهه عربی رهایی بخش الاحواز در 26 سپتامبر گذشته [4/7/1360] در پایان جلسات مقدماتی خود بیانیه ای انتشار داد و طی آن آغاز فعالیت سیاسی و سازمانی جبهه را به عنوان رهبری ملت الاحواز و محو هرگونه اثرات استعمار و سلطه گری اشغالگرانه فارسی تصویب کرده بود.»(3)

1

امروز هم زمان با عید سعید قربان، مراسم تنفیذ حکم سومین رئیس جمهور در حسینیه جماران برگزار شد. روزنامه کیهان دراین باره گزارش داد: در این مراسم پس از تلاوت آیاتی از قرآن مجید، حجت الاسلام حاج سیداحمد خمینی متن نامه های وزیر کشور، شورای نگهبان و متن حکم تنفیذ امام خمینی را قرائت و سپس آیت الله سیدعلی خامنه ای، رئیس جمهور کشورمان،

ص: 117

سخنانی ایراد کرد. آن گاه امام خمینی، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، سخنان مهمی را خطاب به حضار و ملت مسلمان ایران ایراد فرمودند.(1)-(2)

تلاش ناموفق معارضین و دستگاه های تبلیغاتی غرب برای به انحراف کشاندن و عقب نشاندن ملت از آرمان های خود با حربه ترور مقامات و هجمه تبلیغاتی علیه جمهوری اسلامی، یادآوری برجستگی های رئیس جمهور منتخب، برشماری نقش مردم در برپایی نظام جمهوری اسلامی و پایداری آنها در همه صحنه ها و لزوم قدردانی از مردم و ارائه خدمت به آنها ازجمله مطالبی بود که امام خمینی در حکم تنفیذ ریاست جمهوری به آنها اشاره کرده اند. در این حکم آمده است:

«گرچه دست جنایتکاران و منافقان، رئیس جمهور متعهد و مؤمنی را از ملت مجاهد ایران گرفت و یکی از خدمتگزاران صدیق را به شهادت رساند و ملت عزیز را از خدمت او، و او را از خدمت به ملت محروم کرد و گمان کرد که با ترور اشخاص، ملت به پاخاسته، از تصمیم خود عقب می نشیند و در خدمت به اسلام بزرگ سستی می ورزد و در نتیجه راه برای قدرت های چپاولگر باز می شود، ولی شرکت بی سابقه مردم کشور، امید بدخواهان را مبدل به یأس و طمع آزمندان را برای همیشه برید. ...

... خداوند متعال بر ما منت نهاد که افکار عمومی را برای انتخاب رئیس جمهوری متعهد و مبارز، در خط مستقیم اسلام و عالم به دین و سیاست هدایت فرمود که امید است با حسن

ص: 118

تدبیر و کمک قوای سه گانه و پشتیبانی ملت بزرگ، مشکلات یکی پس از دیگری رفع و احکام مقدس اسلام به طور دلخواه در سطح کشور اجرا گردد.

اینجانب به پیروی از ملت عظیم الشان و با اطلاع از مقام و مرتبت متفکر و دانشمند محترم جناب حجت الاسلام آقای سیدعلی خامنه ای، ایده الله تعالی، رأی ملت را تنفیذ و ایشان را به سمت ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب نمودم.(1) و رأی ملت مسلمان متعهد و تنفیذ آن محدود است به اینکه ایشان به همان نحو که تاکنون خدمتگزار اسلام و ملت و طرف دار قشر مستضعف، و به حکم قرآن کریم "اشداء علی الکفار رحماء بینهم"(2) بوده اند، از این پس نیز به همان تعهد باقی باشند و از طریق مستقیم انسانیت و اسلام انحراف ننمایند، که ان شاءالله نمی نمایند.

... آقای رئیس جمهور و سایر دست اندرکاران و دولتمردان در جمهوری اسلامی، باید بدانند که ملت شریف ایران بر همه آنان محبت و منت دارند، چراکه این ملت فداکار است که در اول انقلاب با نثار خون جوانان خود و زحمات طاقت فرسا، پیروزی را به دست آورد و همه را از زندان ها و تبعیدها و انزواها و اختناق ها نجات داد و حکومت را از ستمگران بازستاند و به آنان تحویل داد و همین ملت است که از اول پیروزی تاکنون در صحنه بوده و از کشور و ارتش و سپاه و سایر قوای مسلح و دولت و مجلس و شورای عالی قضایی و دادگاه ها پشتیبانی نمود؛ و با کمک و همت همین ملت، دشمنان داخل و خارج را سرکوب و حزب الله را به جای احزاب و گروه های شیطان نشاند؛ و هم اینان اند که با شوق و شعف به آقای رئیس جمهور بیش از 16 میلیون رأی دادند و بر کرسی ریاست جمهوری نشاندند؛ و هم اینان اند که به خواست خداوند تعالی قادرند کشور را حفظ و از شر شیاطین نجات دهند؛ و اینان اند که بر همه ماها و شماها حق دارند و همه می بایست دین خود را به آنان ادا کنیم و در خدمت ملت خصوصاً مستضعفین که سنگینی این جمهوری به دوش آنان بوده و بدون کوچک ترین توقعی در خدمت اسلام اند، با جان و دل کوشا باشیم و مادام که همه ما و شما در خدمت مردم هستیم، آسیبی به جمهوری اسلامی وارد نمی شود و ملت بزرگ و بیدار و در صحنه جواب همه یاوه سرایان و زورگویان را می دهد. از خداوند متعال پیروزی اسلام و مسلمین را خواستارم.»(3)

پس از قرائت حکم تنفیذ و سخنرانی رئیس جمهور، امام خمینی در جمع حاضران سخنرانی کردند که مهم ترین محورهای سخنان ایشان عبارت بود از: تأکید مجدد بر نقش مردم در شکل دادن به نظام جمهوری اسلامی و پیش گامی آنان در حل همه مشکلات نظام، تأثیر مردم در فرونشاندن بحران های بزرگ کشور، توصیه به دولت ها و کشورهای منطقه برای پیوند مجدد

ص: 119

با مردم خود و اتکا به قدرت بی پایان آنها، گسیختن از اتکا به قدرت های خارجی، درخواست از مردم مصر برای مقابله با نظام حاکم بر مصر و معرفی مردم ایران به عنوان یک الگوی مناسب برای رهایی از سلطه نظام وابسته در مصر و توصیه به افراد و جوانان وابسته به گروه های مسلح برای کسب آگاهی و مطالعه و شناخت بیشتر درباره سران گروه ها و بازگشت به دامن ملت. امام خمینی در این سخنرانی فرمودند:

«ما قبل از هر چیز، همگی باید از خداوند تعالی تشکر کنیم که ملت ما را توفیق این خدمتگزاری های به اسلام را عطا فرموده است و از ملت تشکر کنیم که در همه مراحل، از قبل از انقلاب تا زمان انقلاب و تا پیروزی انقلاب، یکدل و یک جهت برای اقامه عدل اسلامی و برای دفع اشرار و رژیم های فاسد و اقامه رژیم جمهوری اسلامی، کوشش کردند و از زمانی که به پا خاستند تاکنون در صحنه بوده اند و با تمام توان خود و بذل مال و جان و فرزند و خاندان، برای پیداشدن عدل الهی و مستقرشدن احکام آسمانی کوشا بوده اند و در صحنه الآن هم بیش ازپیش حاضرند. و دلیل اینکه بیش ازپیش است، این مراتب آرا در رؤسای جمهوری است که هرکدام از دیگری بالاتر [است] و این رأی اخیر رأیی است که من گمان نمی کنم در دنیا سابقه داشته باشد که به این طور، بدون اینکه تبلیغات دامنه داری شده باشد، با فرصت کم و بدون اینکه یک خوف یا طمعی در کار باشد، همه قشرهای ملت از مراجع بزرگ اسلام و علمای اعلام بلاد و قشرهای دیگر مستضعف به پا خاسته و به پای صندوق ها رفته اند و رأی خودشان را داده اند؛ یعنی رأی به اسلام.

ما مرهون این زحمات و این خدمات هستیم. همه ما و همه آقایانی که حاضر هستند، چه کشوری و چه لشکری، همه ما مرهون زحمات این ملت هستیم. این ملت، ما را از انزوا بیرون آورد و این ملت دست همه شما را گرفت و از حبس ها بیرون کشید و دست جور ستمکاران را از سر این کشور قطع کرد. خداوند ان شاءالله، این ملت را پایدار و این اشخاصی [را] که برای اسلام در جبهه ها و پشت جبهه ها زحمت می کشند، سعادتمند و پیروز فرماید. تمام این مسائل برای این است که اولاً، اسلام ایده ما و شما و ملت است و ثانیاً، ملت همراه است با دولت، با ارتش، با مجلس، با قوه قضائیه و سایر ارگان هایی که هست؛ ملت در صحنه است. همان طوری که پیروزی برای حضور ملت در صحنه بود، ادامه پیروزی همه همین معنا را دارد.

و شما مقایسه کنید مابین این کشور و کشورهای دیگر [را] ازقبیل کشور مصر، عراق و سایر کشورهای نظیر آنها و کشورهای بزرگی که در پس اینجا واقع شده اند و هدایت می کنند آن نوکرهای خودشان [را] برای به دست آوردن قدرت. مقایسه کنید، ببینید رئیس جمهوری شهید می شود در ایران، هیچ اتفاقی نمی افتد، دنبال او و بعد از مدت کوتاه، یک رئیس جمهور به جای او می نشیند. رئیس جمهور فاسد در مصر کشته می شود.(1) مصر به هم می خورد، اعلام حکومت

ص: 120

نظامی [می شود] یک سال. فرق مابین اینجا و آنجا و این رئیس جمهور با آن رئیس جمهور این است که اینجا اتکا به اسلام است و همه ملت زیر پرچم اسلام قیام کردند و رئیس جمهور هم شهید بشود، ملت در صحنه است و به جای او، یکی دیگر را اقامه می کند و آنجا پشتوانه تفنگ است و مسلسل است و قوای نظامی است و از ملت جدا و ملت از آنها جدا. اتکال این ملت به خداست و اتکال دولت مصر و عراق به اروپا و امریکا و شوروی است. ملت ها اینجا در صحنه هستند و ملت ها آنجا در خارج صحنه.

... ملت ایران الآن آرامش را در کشور ایجاد کرده است و خود آرامش را ایجاد می کند، بدون اتکال به یک قدرت دیگری. دولت هم اتکال از سر نیزه را برداشته و اتکال به خدا و به ملت کرده است. از این جهت، هیچ اتفاقی نمی افتد از کشته شدن و شهیدشدن رئیس جمهور یا شهیدشدن نخست وزیر. اینها برای این است که ما در زیر پرچم مبارک اسلام [هستیم] و اتکال به خدای تبارک و تعالی [داریم] و ملت ما وفادار به اسلام است. ملت های اسلامی دیگر هم اتکالشان به خدا و اسلام است.

دولت ها کاری بکنند که جلب نظر ملت را بکنند. دولت ها بناشان بر این نباشد که در سایه سرنیزه حکومت کنند. شما دولت های اسلامی به اندازه محمدرضا، نه قدرت داشتید و نه پشتیبان. پشتیبان او همه قدرت های عالم بود.

... ملت مصر باید این مطلب را بداند که اگر قیام کند برخلاف این توطئه ها، همان طوری که ایران قیام کرد، آنجا هم پیروز خواهد شد. ملت مصر از حکومت نظامی نترسد و به او اعتنا نکند و همان طور که ایران حکومت نظامی را شکست و به خیابان ها ریخت، آنها هم بشکنند و به خیابان ها بریزند و این تفاله های امریکا را بیرون بریزند. ملت مصر ننشینند تا این قدرت ازبین رفته دوباره دست و پای خودش را جمع کند و نفوذ خودش را بر ملت تحمیل کند. امروز، روزی است که ملت مصر باید قیام کند. امروز روز ضعف دولت است و قدرت ملت. باید قدرت را نشان دهد و اعتنای به این حکومت نظامی برخلاف همه موازین نکند و بشکند این حکومت نظامی را و به خیابان ها بریزد و این دولتی [را] که می خواهد با سرنیزه با اسلام مخالفت کند و به صراحت می گوید که هرکس که به اسلام وفادار باشد او را سرکوب می کنیم، [از بین ببرد.] این تکلیفی است برای ملت مصر، برای علمایی که وابسته به حکومت نیستند. این تکلیفی است برای علما. علمای مصر به پا خیزند و برای خاطر خدا، از اسلام دفاع کنند. چه عذری است برای علمای مصر که اعلام ضدیت با اسلام را - این حکومت قبل از آمدنش به سر کار اعلام کرده است که هرچه با اسلام ربط داشته باشد ما او را سرکوب می کنیم - چه عذری است برای علمای اسلام در مصر که نشسته اند و گوش می کنند تا اینکه اینها دوباره غلبه کنند؟! امروز شما پیروزید. ملت مصر امروز قدرت دستش است.

ص: 121

... خطای صدام که به واسطه خدمتگزاری به امریکا و خدمتگزاری به اسرائیل، که از ایران صدمه دیده بودند، به ایران حمله کرد، ارتش عراق چه بهره ای از این برد؛ جز اینکه هزاران نفر از افرادش در اینجا کشته شدند؟ ارتش عراق که می بیند ملت عراق با این حزب فاسد، با این حزب کافر مخالف است، او هم مخالفت کند و دیگر اجازه ندهد بیش از این جوانانشان کشته بشود. ما و ارتش ما نمی خواهیم که جوانان مسلمین که با فشار به ایران می آیند برای اینکه عمل کنند بر طبق افکار فاسد صدام، کشته بشوند. ما همه ملت اسلام و جوانان اسلام را دوست داریم و می خواهیم که به راه حق و به راه اسلام و به راه ملت های خود سیر کنند. ارتش عراق چرا نشسته و صدام دارد مملکت عراق را تباه می کند و ارتش عراق را تباه می کند و اسلام را زیر پا می گذارد؟ ارتش عراق، ملت عراق، به پا خیزید و این تفاله ها را بیرون ریزید! همه ملت های اسلام باید قیام کنند و راه حق را به پیش بگیرند. همه دولت ها باید برگردند و خاضع بشوند در مقابل ملت. البته از صدام گذشته است؛ مثل اینکه از سادات هم گذشته بود.

و اینهایی که در داخل کشور ما به تخیلات فاسد، مشغول به شرارت هستند، ما هیچ میل نداریم که این جوان های گول خورده و این دختر و پسر گول خورده در این بیغوله ها پیش این شیاطین باشند و از آنها الهام بگیرند. شما جوان ها - دختر و پسر - چه دیدید از این سران فاسد خودتان جز ادعا و جز انحراف؟ مگر همین ها نبودند که ادعا می کردند ما با خلق موافقیم، با دیگران مخالف و با اجانب مخالف؟ مگر اینها ادعا نمی کردند و باز هم نمی کنند - لفظاً - که ما با امریکا مخالفیم و با غرب مخالف؟ شما دیدید که عملاً برخلاف این عمل کردند و به دامن امریکا پناه بردند و امریکا از آنها پشتیبانی می کند. شما جوان ها چرا فکرتان را دراختیار دیگران گذاشتید؟ چرا استقلال فکری ندارید؟ چرا خودتان مطالعه نمی کنید در احوال این سرانتان که شما را دارند تباه می کنند و خودشان یا در بیغوله ها هستند یا فرار از این کشور کردند و [می خواهند] شما را به هلاکت بیندازند و می گویند بعد، که شما کارها را انجام دهید، ما می آییم و به شما حکومت می کنیم؟

چرا تفکر نمی کنید؟ چرا توجه ندارید به مصالح خودتان؟ آن روزی که اینها بیایند و سلطه پیدا کنند بر این کشور، معلوم نیست که با شماها هم چه خواهند کرد. کسی که طریقه اسلام را ندارد، وفادار نیست. همین ها بودند که افراد خودشان را ترور می کردند به مجرداینکه برخلاف رأیشان عمل می کردند و همین ها هستند که اگر - خدای نخواسته، به فرض محال - قدرت در دستشان بیاید، جز حزب خودشان و جز اشخاصی که مربوط به خودشان است، تمام هواداران را - اگر بیدار بشوند و یک کلمه بخواهند برخلاف آنها بگویند - قتل عام خواهند کرد. شما گمان نکنید که اینها برای ملت، برای شما و برای اسلام ارزش قائل هستند. شما دیدید که با همه ادعاها که اینها داشتند، به جایی فرار کردند که می گفتند ما دشمن با آنها هستیم و پناه به جایی بردند که دشمن همه ملت هاست و ملت های ضعیف. چرا فکر نمی کنید و چرا به خودتان رحم نمی کنید؟ بیدار بشوید! توجه کنید و دست از این شرارت ها بردارید! و شما را اغفال نکنند برای مقاصد خبیث خودشان و شما را به کشتن ندهند! ما میل نداریم که شماها، جوانانی که برای این ملت می توانید

ص: 122

یک ذخیره باشید، تباه بشوید؛ تباه فکری بشوید و بعد هم تباه جانی.

من از خدای تبارک و تعالی، سلامت و سعادت همه ملت را و همه ملت ها را و خصوصاً مستضعفین را خواستارم. و از همه کسانی که این ملت با زحمت خودش آنها را به مقامی رسانده است می خواهم که تمام توان خودشان را برای خدمت [به] این مستضعفین و خدمت [به] این بیغوله نشین های بیچاره و خدمت به این زاغه نشینان صرف کنند. و ان شاءالله، بعد از استقرار حکومت - که الآن دیگر تمام شد - همه جهات - عذری برای هیچ یک از شماها نیست؛ برای اینکه سابقاً کارشکنی می شد و حالا شما همه تفاهم دارید و کارشکنی هیچ یک برای دیگری نمی کند - همه همفکر و هم صدا قیام کنید و برای این مستضعفین و برای این ملت که به همه ما و به همه شما منت دارد و حق دارد، برای آنها خدمت کنید و ان شاءالله، موفق شوید. و از قوای نظامی می خواهم که با قدرت تمام، این تتمه این اشخاصی که به ناحق در مملکت ما وارد شدند، به اینها خاتمه دهند و آنها را از کشورمان ان شاءالله، به زودی اخراج کنند. و امید است که خداوند به همه شما، لشکری و کشوری، ملت و همه ملت های مستضعف دنیا سعادت بدهد و دست مستکبرین را از سر مستضعفین کوتاه کند.»(1)

آیت الله خامنه ای نیز در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری در سخنانی درباره آرای مردم، اهمیت صیانت از رأی مردم در میان زمامداران حکومتی و لزوم حمایت از مستضعفان سخنانی ایراد کرد. وی گفت:

«اینک بر ماست که قدر و ارزش این اعتماد عمومی را به درستی بشناسیم و مطمئن باشیم که تا در راه خدا و در راه اسلام گام برمی داریم، آرا و اعتماد مردم پیشتوانه راه و کار ماست و اگر جز این باشد، رشته این پیوند از هم می گسلد و آن محبت یکپارچه و برخواسته از دل و جان به سردی و به تدریج به نفرتی کوبنده بدل می شود که هرگز چنین مباد. ما به روشنی می دانیم که مردم پاک دل و بی آلایش ما در روز دهم مهرماه، نه به یک شخص، بلکه به خط و جریانی رأی اعتماد دادند که مشخصه بارز آن وفاداری به اسلام و انقلاب و خدمتگزاری به محرومان و مستضعفان است و من در این محضر شریف در پاسخ به محبت و اعتماد یکپارچه مردم اعلام می کنم که به سهم خویش در راه استقرار حاکمیت اسلام که خواست ملت انقلابی ماست تا پای جان ایستاده ام، همانند یاران دیگری که در قربانگاه عشق به خدا و خلق جان دادند و به عهد و پیمان خویش وفا کردند. اکنون که ملت ایران با رأی قاطع خویش مرا به ریاست جمهوری اسلامی برگزیده اند، به عنوان امین ملت، اولاً، خالی از خشم و نفرت و با احساس و عطوفتی خالصانه و صمیمی اعلام می کنم که در جمهوری اسلامی و در آغوش این ملت بزرگ و مبارز برای همه خدمتگزاران به اسلام و مسلمین و همه دوستداران راستین خدا و خلق جایگاهی مناسب و سزاوار برای خدمت وجود دارد.

... ثانیاً، کشور ما سالیان متمادی در معرض چپاول و تاراج فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ابرقدرت ها قرار داشته است. استکبار جهانی درپی سال های سال، شیره جان ملت ما را مکیده است. اکنون ملت ما می خواهد در عرصه جهان با قطع کامل وابستگی ها و با اجرای شعار نه شرقی نه غربی، طرحی نو

ص: 123

درافکند. من نیز به پیروی از رهبر بزرگوار و در کنار این مردم، این راه را با استواری و گستاخی خواهم پیمود، با اطمینان کامل به اینکه، پیروزی از آن ملت ماست، چراکه انقلاب ما انقلاب محرومان و مستضعفان است و وعده الهی قاطع و درست است. امیدوارم و از خدا می خواهم و همه کوشش خود را به کار می برم تا دوره جدیدی که اکنون در جمهوری اسلامی ایران آغاز می شود، دوره خدمت به محرومان و مستضعفان و دوره تجلی کامل اراده باری تعالی در قطع ریشه استکبار و استضعاف، استکبار و استضعاف اجتماعی و اقتصادی داخلی در میهن اسلامی ما باشد.»(1)

رئیس جمهور همچنین پس از مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری در مصاحبه ای درباره برنامه ها و خط مشی کلی دولت توضیح داد و بر فعالیت اعضای کابینه فعلی در دولت آینده تأکید کرد.

وی درمورد برنامه های عملی دولت گفت: «همان طور که مکرراً گفته ایم، برنامه اول ما تشکیل دولت است و باز این را هم همواره گفته ایم که ما فعلاً دولت داریم و طبق قانون اساسی هیچ دلیلی وجود ندارد که دولت دیگری غیر از آنچه که امروز هست، تشکیل بدهیم، مگر اینکه خود این کابینه نخواهد بماند که درآن صورت البته ما به فکر کابینه دیگری خواهیم بود.» رئیس جمهور افزود: «به عقیده و طبق نظر من تا آنجا که ممکن است باید از تغییر پرهیز کرد، مگر آنجایی که واقعاً یا اشکالی در کار وجود داشته باشد یا کسی که مشغول کار هست، نخواهد کار کند. من معتقدم که مسئولان بالا چون به کار خودشان آشنا شده اند، تا آنجا که ممکن است حتی المقدور تغییر پیدا نکنند و سعی ما بر این است که ان شاءالله بتوانیم با دولتی که درصورت استعفای این دولت سر کار خواهد آمد، یک وضعیت منسجمی را به وجود بیاوریم و اگر چنانچه همین دولت هم باقی بماند، بتوانیم برنامه ها را هماهنگ کنیم و دنبال آن خطوط اصلی پیش برویم.»(2)

1

آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، پس از شرکت در جلسه شورای عالی دفاع درباره پیشنهاد اخیر "حبیب شطی"، دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی که در دیدار 3 روز پیش میرحسین موسوی، وزیر امور خارجه ایران، مطرح شده بود، مطالبی بیان کرد.(3) وی بیرون رفتن نیروهای عراقی از خاک ایران، شناسایی متجاوز و پرداخت غرامت را ازجمله شرط های اصلی ایران برای صلح با عراق اعلام کرد. به نوشته روزنامه کیهان، حجت الاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، در گفت وگویی با خبرنگاران درباره رد یا قبول مذاکره با عراق اظهار کرد: ما به هیچ وجه حاضر نیستیم پیش از بیرون رفتن نیروهای دشمن از خاکمان مذاکره ای بکنیم. وی گفت: صدام هنوز از مذاکره درباره شط العرب (اروندرود) صحبت می کند و قصد دارد قبل از خروج از سرزمین های ما اطمینان هایی پیدا کند، اما ما به هیچ وجه حاضر به مذاکره درباره شط العرب (اروندرود) نیستیم و قرارداد سال 1975 برای ما معتبر است که باید اجرا بشود. وی اضافه کرد:

ص: 124

صدام برای اینکه از بن بستی که خود درست کرده است بیرون بیاید، دنبال بهانه است و می خواهد از ما قول مذاکره و چیزی شبیه به آن را بگیرد. شورای عالی دفاع افزود: در پیشنهادهای حبیب شطی از نظر من مطلب تازه ای دیده نمی شد و تنها مقداری تعبیرها و کیفیت برخورد تغییر کرده بود. تاکنون نیز این پیشنهاد به طور رسمی به ما اعلام نشده است، اما اگر صدام با این پیشنهاد موافق باشد، باید بیرون برود و ما جلو آنها را نمی گیریم. آنها جنگ را ادامه می دهند، ما که جنگ نداریم، تنها دفاع می کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی درباره طرح پیشنهادی حبیب شطی گفت: قرار شد آقای موسوی، وزیر امور خارجه، متن کامل مطلب آقای حبیب شطی را به طور رسمی به شورای عالی دفاع گزارش کند تا به آن رسیدگی شود، اما در جلسه شب گذشته، فقط گزارش های آقای موسوی که به تازگی از خارج بازگشته اند، مطرح شد و پیشنهاد حبیب شطی به طور رسمی عنوان نشد، زیرا در دستور جلسه قرار نگرفته بود و تنها آقای موسوی خلاصه ای از پیشنهادهای ایشان را مطرح کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی درباره بخشی از طرح حبیب شطی درمورد آتش بس و خروج نیروهای عراقی به طور هم زمان گفت: من شخصاً نمی توانم دراین باره نظر بدهم، این موضوع مربوط به شورای عالی دفاع است و این شورا باید تصمیم بگیرد و نظر امام هم که فرمانده کل قوا هستند، باید جلب شود و اگر قرار شد قراردادی هم منعقد شود، مجلس باید تصویب کند. وی همچنین تأکید کرد ما حرفمان تغییر نکرده است و حرف ما بیرون رفتن متجاوز، پیداکردن متجاوز و محاکمه آن، گرفتن خسارت و همچنین اجرای قرارداد 1975 الجزایر است.(1)

1

طه یاسین رمضان، معاون نخست وزیر و مرد شماره دو عراق، امروز در گفت وگو با خبرگزاری فرانسه بدون اشاره به تجاوز کشورش به خاک ایران در سال 1359، درحالی اعلام کرد عراق آماده است تا به جنگ با ایران پایان دهد که رهبران ایران را ناهماهنگ و فاقد شرایط لازم برای مذاکره توصیف کرد. گزارش خبرگزاری فرانسه دراین باره بدین شرح است:

«دولت عراق مایل است تا مذاکرات خود را دراین زمینه و به منظور دستیابی به یک توافق منطقی و درست برای هر دو کشور، با ایران آغاز کند، ولی صلح تنها با کشوری که رهبری آن هماهنگ و متحد است، امکان پذیر است و ایران درحال حاضر دارای چنین خصوصیتی نیست.

ص: 125

فرمانده ارتش خلق عراق در ادامه سخنانش بار دیگر ایران را متهم به "ادامه جنگ با عراق" کرد و افزود: "دولت عراق چشمداشتی به سرزمین های همسایه خود (ایران) نداشته و تنها برای دفاع از سرزمین و تمامیت ارضی خود به مبارزه ادامه می دهد." وی سپس اظهار داشت: "درحال حاضر شرایط مناسبی برای شروع مذاکرات دوجانبه عراق و ایران وجود ندارد، هرچند این مذاکرات ممکن است مستقیماً صورت گیرد و یا از حضور یک میانجی بین المللی برخوردار باشد."

معاون نخست وزیر عراق در قسمتی دیگر از سخنان خود ضمن اشاره به شکست کلیه اقدامات هیئت های حسن نیت و سازمان ملل متحد برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق و نقش ابرقدرت ها دراین زمینه از آغاز درگیری بین دو کشور اظهار داشت: "کاملاً روشن است که ابرقدرت ها به دلیل حفظ منافع خود در منطقه مایل به حل اختلافات بین دو کشور نبوده و جای بسی تعجب است که کشورهای به اصطلاح "بی طرف" در راه پایان دادن به این درگیری که در منطقه ای بسیار حساس از جهان و بین دو کشور مهم روی می دهد، اقدامی به عمل نمی آورند." یاسین رمضان سپس افزود: "مع هذا برای عراق که در نظر دارد در سال 1982 ریاست کشورهای غیرمتعهد را برعهده گیرد، خوش خدمتی به ابرقدرت ها ارزشی نداشته، هرچند که باید قبول کرد پیروی از یک سیاست استقلال طلبانه، "بسیار گران" تمام خواهد شد."

وی سپس دررابطه با مرگ انور سادات، رئیس جمهور مصر، اظهار داشت: "اقدام افسران جوان مصری به خوبی نمایانگر اصالت ملت این کشور بوده و آنان که در نظر دارند مطیع یک سیاست کاپیتولاسیون و تحقیرآمیز باشند، باید از آنچه در مصر می گذرد درس عبرت گیرند." رهبر حزب بعث و مرد شماره دو عراق همچنین دررابطه با دیدار آینده فرانسوا میتران، رئیس جمهور فرانسه، از فلسطین اشغالی اظهار داشت: "دیدار فرانسوا میتران از این کشور به خود وی مربوط می شود؛ هرچند که من به عنوان یک "فرد عرب" امیدوارم این دیدار که نه به فرانسه و نه به کشورهای عرب کمکی نخواهد کرد، صورت نگیرد." وی همچنین افزود: "فرانسه و عراق امروز مسئولیت حفظ و تحکیم هرچه بیشتر روابط خود را در تمام زمینه ها برعهده دارند و ارزش "ویژگی نمونه" این همکاری در روابط فرانسه و به طورکلی اروپای غربی با جهان عرب تأثیر بسزایی دارد." وی در پایان این گفت وگو، ضمن اشاره مجدد به حسن روابط بین فرانسه و عراق، دیدار اخیر "میشل ژوبر"، وزیر بازرگانی خارجی فرانسه، را که در جریان برگزاری نمایشگاه بین المللی بغداد از این کشور بازدید کرده بود، بسیار بااهمیت تلقی کرد.»(1)

ص: 126

1

"فرد هالیدی"، محقق امریکایی در امور خاورمیانه، در مقاله ای از تغییر سیاست شوروی در فروش تسلیحات به کشور عراق خبر داد. بررسی این تحول در سیاست خارجی شوروی و علل این رویکرد جدید و تأثیر این سیاست در منطقه خاورمیانه موضوع مقاله هالیدی در مجله نیشن است که رادیو امریکا بخش هایی از آن را به این شرح نقل کرده است:

«خبر دگرگونی در سیاست مسکو در جریان سفر یک هیئت تجارتی شوروی به عراق در ماه آوریل گذشته انتشار یافت و با دیدار یک مقام بلندپایه عراقی از مسکو در ماه ژوئن تأیید شد. بااینکه تا حال هیچ گونه محموله نظامی ازسوی شوروی به عراق ارسال نشده است، اما این تغییر در سیاست مسکو نشانه تمایل مجدد شوروی به همکاری با عراق می باشد. عراق نیز به نوبه خود موضع خویش را در قبال افغانستان تغییر داده است. مسئله ای که بغداد در گذشته بر سر آن به مخالفت با شوروی برخاسته بود، پیام تبریک 27 آوریل پرزیدنت صدام حسین به ببرک کارمل به مناسبت سومین سالگرد انقلاب کشور [افغانستان] بود که به طور آشکاری صمیمانه بود. هالیدی برای تغییر سیاست اتحاد شوروی در قبال عراق به سه دلیل عمده اشاره می کند: نخست آنکه، مسکو ایجاد روابط سازنده با تهران را امکان پذیر تشخیص نداده است. شوروی از وقایع داخلی ایران انتقاد نکرده و از سقوط بنی صدر که در نظر بسیاری طرف دار غرب شناخته می شود، استقبال کرده است.

... هالیدی عامل دومی را که در تغییر سیاست شوروی درباره عراق اثر داشته، نزدیکی جسته وگریخته غرب با عراق توصیف کرده و می نویسد: متحدان کشورهای غربی مانند عربستان سعودی و اردن به عراق کمک می کنند. سعودی ها تابه حال قریب به 15 میلیارد دلار کمک مالی دراختیار عراق گذاشته اند؛ رقمی که تقریباً با درآمد نفتی یک سال عراق برابری می کند. ایالات متحده هیچ گونه روابط دیپلماتیک با بغداد ندارد، اما سرپرستی دفتر حافظ منافع امریکا را شخصی به نام "ویلیام ایلدرسن" عهده دارد که به گفته یک متخصص پرسابقه در امور خاورمیانه، وی بهترین متخصص امور اعراب در وزارت امور خارجه امریکاست. به گفته هالیدی، درواقع نزدیکی با عراق به صورت یک اولویت عمده در سیاست خاورمیانه ای امریکا درآمده و این موضوع سبب بروز نگرانی هایی در کرملین شده که مسکو در پایه گذاری روابط خود با رژیم بعث عراق سرمایه گذاری کلان سیاسی کرده است.

هالیدی معتقد است که سومین دلیل عمده برای نگرانی شوروی نسبت به تحولات منطقه خلیج فارس این است که جنگ جاری میان ایران و عراق، برای امریکا یک فرصت را فراهم ساخته که موقعیت خود را در آن منطقه از جهان مجدداً تثبیت نماید. اتحاد جماهیر شوروی حاضر نیست به راحتی به عراق اجازه دهد، به جرگه کشورهای غرب ملحق شود.»(1)

ص: 127

ص: 128

1

امروز در مناطق شمال غرب ایران، درگیری میان نیروهای خودی و گروه های مسلح شورشی در شهرهای بانه، تکاب، اورامان و مهاباد ادامه یافت. در مهم ترین درگیری ها انبار مهمات و آماد حزب رزگاری به تصرف نیروهای خودی درآمد.

برخورد گلوله توپ به پاسگاه خودی در منطقه بانه و انفجار مین در حوالی تکاب در سر راه نیروهای خودی یک شهید و 5 زخمی به همراه داشت. در شهر بانه، پایگاه قایبرد هدف گلوله های توپ گروه های مسلح غیرقانونی قرار گرفت که درنتیجه آن یک سرباز شهید و یک نفر زخمی شد و یک خودرو زیل نیز منهدم گردید.(1)در منطقه تکاب، یک خودرو سپاه هنگام عزیمت از پاسگاه قلعه وردامی به تکاب، به مینی که افراد مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند، برخورد کرد و با انفجار مین، 4 نفر از افراد سپاه زخمی شدند.(2)

درپی عملیات نیروهای خودی در منطقه اورامان و آزادسازی این منطقه، یکی از افراد حزب رزگاری، نیروهای سپاه را از وجود یک زاغه مهمات و ادوات متعلق به این حزب آگاه کرد که با مراجعه نیروهای خودی به این منطقه، وسایل و اقلامی به دست آمد، ازجمله: 112 قبضه تفنگ و مسلسل، یک قبضه خمپاره انداز81 میلی متری، یک قبضه آر.پی.جی7 و 80 گلوله مربوط به آن، 2 دستگاه بی سیم، انواع گلوله های سلاح های سبک و سنگین به میزان 40 بار قاطر، 2 دستگاه مولد برق، 10 صندوق حاوی انواع دارو و پرونده های نیروهای وابسته به این حزب.(3)

در عملیات کمین نیروهای خودی در منطقه گوگ تپه در شمال مهاباد، 4 نفر از نیروهای مسلح غیرقانونی کشته شدند و یک تن همراه با یک قبضه سلاح ژ3 و تجهیزات انفرادی دستگیر شد.(4)

فرماندار سقز گزارش داد: به دنبال آزادسازی و پاک سازی شهر بوکان از عناصر ضدانقلاب، راه سقز به بوکان کاملاً باز است و عبورومرور وسایل نقلیه به طور عادی انجام می شود.(5)

2

درپی مذاکرات میان سران حزب دمکرات و سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، نماینده حزب دمکرات کردستان ایران از روند رو به پیشرفت پیوستن این حزب به شورای ملی مقاومت خبر داد. خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: نماینده حزب دمکرات کردستان ایران در اروپا امروز گفت: مذاکره برای برقراری اتحاد بین حزب دمکرات کردستان و شورای ملی مقاومت که بنی صدر و رجوی به دنبال ایجاد آن هستند، در جریان است و به خوبی پیش می رود. هدی افزود: عبدالرحمن قاسملو، دبیرکل حزب دمکرات نیز در چهاردهم مهرماه در یک برنامه رادیویی در رادیو کردستان، حمایت خود را از دولت موقت مسعود رجوی در مبارزه برای برقراری دمکراسی در ایران و خودمختاری کردستان اعلام کرده است. نماینده حزب دمکرات یادآور شد که تماس هایی نیز بین سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و رهبران حزب دمکرات در ایران انجام شده که نتایج رسمی آن تا چند روز دیگر اعلام خواهد شد.(6)

ص: 130

گزارشگر رادیو امریکا نیز روند پیوستن حزب دمکرات کردستان ایران به شورای ملی مقاومت را درحال پیشروی همراه با موفقیت توصیف کرد و گفت: گزارش شده است که مذاکرات میان عشایر کرد مخالف رژیم [آیت الله] خمینی و گروه ابوالحسن بنی صدر، رئیس جمهور مخلوع رژیم و مسعود رجوی، رهبر سازمان مجاهدین خلق، با موفقیت به پیش می رود.(1)

1

به گزارش منابع اطلاعاتی، 2 فروند کشتی عراقی با پرچم کویت، اقدام به حمل سوخت از عربستان به کویت کرده است و محموله های نفتی از آنجا به وسیله کامیون نفتکش از راه زمینی به داخل عراق حمل می شود.(2)

2

امروز عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهرهای نیشابور، هشتپر و بوشهر 4 عملیات تروریستی انجام دادند. که طی آن 4 تن مجروح شدند و به چند خودرو و ساختمان خسارت هایی وارد آمد. در جریان این عملیات ها، 2 نفر از افراد سازمان نیز دستگیر شدند.

امروز در شهر نیشابور، یکی از افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به سمت مدیر دبیرستان "خیام" - که عازم محل کار خود بود - 4 گلوله شلیک کرد که یکی از گلوله ها به گردن وی اصابت کرد و موجب زخمی شدن وی شد.(3)

در همین شهر، یک بمب دست ساز که نیروهای این سازمان در نزدیکی منزل یکی از نیروهای سپاه جاسازی کرده بودند، منفجر شد که به یک خودرو و خانه فرد پاسدار آسیب رساند. این واقعه تلفات جانی نداشت.(4)

در هشتپر نیز نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به خودرو گشت سپاه تیراندازی کردند که به زخمی شدن 2 نفر از سرنشینان خودرو انجامید و درنهایت 2 نفر از مهاجمان دستگیر شدند.(5)

همچنین در بوشهر 2 نفر از افراد این سازمان، که سوار بر موتورسیکلت بودند، نارنجکی به ساختمان بنیاد مسکن این شهر پرتاب کردند که موجب زخمی شدن یک نفر شد و خسارت جزئی نیز به ساختمان وارد آورد.(6)

3

مقابله مشترک نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و پلیس فرانسه با تظاهرات دانشجویان مسلمان در پاریس و حمایت دانشجویان بعثی عراقی از دانشجویان وابسته به این سازمان در لندن موضوع دو خبر زیر است:

ص: 131

تظاهرات امروز دانشجویان مسلمان در محوطه کوی دانشگاه پاریس (سیته) که به حمایت از جمهوری اسلامی ایران برگزار شده بود، با واکنش خشونت آمیز افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و طرف داران حزب بعث عراق مواجه شد. این افراد با چوب و چماق به دانشجویان ایرانی حمله و 2 تن از آنان را زخمی کردند. پلیس هم طبق معمول در هواداری از افراد وابسته به گروه های مخالف جمهوری اسلامی وارد عمل شد و 2 نفر از دانشجویان مسلمان را دستگیر کرد.(1)

خبرگزاری پارس در نشریه محرمانه خود از همدستی دانشجویان بعثی عراقی با دانشجویان طرف دار سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در لندن خبر داد. به گزارش این خبرگزاری: عده ای از افراد بعثی در پوشش دانشجویان هوادار سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در نقاط مختلف شهر لندن اعلامیه های این سازمان را پخش می کنند. به گفته شاهدان، تعداد این افراد 20 تا 30 نفر بوده است که ظاهر خود را نیز به صورت مسلمانان آراسته بودند.(2)

1

درپی تظاهرات ضدامریکایی و ضدصهیونیستی زائران ایرانی خانه خدا در عربستان، "ملک خالد"، شاه عربستان، باتوجه به اطلاعات نادرستی که دراختیار وی قرار گرفته بود، با ارسال پیامی به امام خمینی به این موضوع اعتراض کرد.(3) نامه اعتراض آمیز شاه عربستان، پاسخ امام خمینی و واکنش وزارت خارجه ایران را درپی داشت.

امام خمینی در نامه ای به ملک خالد مطالبی را یادآور شد که مهم ترین محورهای آن چنین است: کوتاهی سران کشورهای اسلامی در استفاده از ذخایر خدادادی این کشورها برای تحکیم و ارتقای جایگاه مسلمانان در جهان؛ رابطه دین و سیاست؛ اعتراض به برخورد خشن پلیس عربستان با زائران ایرانی؛ یادآوری احتمال ارسال گزارش غیرواقع درباره حوادث مختلف به ملک خالد؛ اشاره به مناسبات سوء دولت امریکا و عربستان و ضرر آن برای کشورهای اسلامی منطقه. در نامه امام خمینی آمده است:

«حضرت ملک خالدبن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی، مرقوم شما واصل گردید. آنچه که سفارت جمهوری اسلامی گفته است، صحیح است. اینجانب تمام گرفتاری ها و بدبختی های مسلمین و دولت های کشورهای اسلامی را در اختلاف و نفاق بین آنان می دانم. چرا باید دولت های اسلامی با داشتن قریب یک میلیارد جمعیت و دردست داشتن ذخیره های زیرزمینی، خصوصاً موج های نفت - که رگ حیات ابرقدرت هاست - و برخورداری از تعلیمات حیات بخش

ص: 132

قرآن کریم و دستورات عبادی سیاسی پیامبر اسلام - صلی الله علیه وآله وسلم - که مسلمانان را به اعتصام به "حبل الله" دعوت و از تفرقه و اختلاف تحذیر می فرماید(1) و با داشتن ملأ(2)* و ملجأیی چون حرمین شریفین، که در عهد رسول الله - صلوات الله علیه - مرکز عبادت و سیاست اسلامی بوده و پس از رحمت آن بزرگوار مدت ها نیز چنین بوده است - و طرح فتوحات و سیاسات از آن دو مرکز بزرگ سیاسی - عبادی ریخته می شده است، اکنون به واسطه کج فهمی ها و غرض ورزی ها و تبلیغات وسیع ابرقدرت ها کار را به آنجا بکشانند که دخالت در امور سیاسی و اجتماعی، که مورد احتیاج مبرم و از اهم امور مسلمین است، در حرمین شریفین جرم شناخته شود و پلیس سعودی در داخل مسجدالحرام و در جایی که به حکم خدا و به نص قرآن مجید برای همه کس حتی منحرفین محل امن است، با چکمه و سلاح به مسلمانان حمله کرده و آنان را مضروب و دستگیر نمایند و به زندان بفرستند. جرم این مسلمان، شعار بر ضدامریکا و اسرائیل؛ این دشمنان خدا و رسول بوده است.

من نمی دانم مسائل و جریاناتی که در کشور شما و حرمین شریفین می گذرد، به طور صحیح به شما گزارش می دهند یا همچون شعارهای ایرانیان، که در همه جا شعار آنان مشهور است، برای شما تحریف شده و برخلاف واقع گزارش داده اند. ... اگر دولت حجاز از این فریضة عبادی - سیاسی، که هر سال در مواقف کریمه حرمین شریفین با حضور میلیونی مسلمانان تشکیل می شود، استفاده سیاسی اسلامی می نمود، احتیاج به امریکا و هواپیماهای آواکس(3) آن و سایر ابرقدرت ها نداشت و مشکلات مسلمانان حل می شد.

می دانیم که امریکا این هواپیماها را از آن جهت دراختیار عربستان قرار داده است تا به نفع خود و اسرائیل از آنها استفاده نماید. چنانکه دیدیم که آواکس های امریکایی برای تفرقه بین ایران و سایر مسلمانان عرب گزارشی سرتاسر دروغ داد مبنی بر بمباران مراکز نفتی کویت توسط ایران. مع الأسف این سهل انگاری در عموم دولت های کشورهای اسلامی شیوع دارد، تا آنجا که مسلمانان و خصوص دولتمردان آنان را دست خیانتکار و جنایتکار ابرقدرت ها از دخالت در سیاست و اهتمام به امر مسلمین برکنار زده است و تا جایی که در مرکز سیاست اسلام، مسلمین به حکم "وعّاظ السلاطین" با دخالت در سیاست، بلکه با شعار علیه دشمنان خونخوار قرآن کریم

ص: 133

و اسلام عزیز، مجرم شناخته می شوند و به حبس و شکنجه کشیده می گردند.

آیا شما از این فجایع که در حرمین شریفین، در مأمن الهی و در جوار قبر رسول الله - صلوات الله علیه - به بار می آید مطلع هستید؟ یا مسائل به صورتی غلط و انحرافی برای شما ترسیم می گردد، چنانکه از گزارش شعار ایرانیان معلوم می شود. ما در ایران به پاخاستیم که به امید خداوند قادر متعال مسلمانان جهان را در زیر پرچم توحید و متعهد به احکام مترقی اسلام جمع و دست ابرقدرت ها را از ممالک اسلامی کوتاه و مجد مسلمین صدر اسلام را بازگردانیم و سلطه ظالمانه کفار را از بلاد مسلمانان به هم پیچیده و آزادی و استقلال را به مسلمین بازگردانیم. و امید آن است که دولت های اسلامی و خصوص دولت عربستان سعودی، که در مرکز سیاست اسلامی واقع است، با ما هم صدا و همفکر شوند و هریک در کشورهای خود شیرینی حمایت بی دریغ ملت ها را بچشند و همچون دولت مردمی ایران از این نعمت بزرگ الهی بهره مند شوند و به حکم قرآن مجید با ملت ها و دولت های اسلامی به رحمت و اخوت و با کفار و غارتگران بین المللی به شدت و قدرت عمل کنند.(1)

اخیراً به این نکته تأکید می کنم که از مکتوب شما ظاهر می شود که گزارش های دروغ و انحرافی به شما داده می شود، چنانکه نوشته اید شعارهای زائرین ایرانی موجب نارضایتی و تنفر زائرین بیت الله شده است. بهتر بود شما اشخاص امینی را مأمور گزارش ها نمایید تا معلوم شود شعار ضداسرائیل و امریکا موجب تنفر نارضایتی زائرین نشده، بلکه برخورد مأمورین دولت سعودی و ضرب و هتک و به حبس کشیدن مهمانان خدای متعال، به جرم شعار علیه اسرائیل و امریکا، موجب تنفر و نارضایتی مسلمانان جهان و خصوص زائران بیت الله الحرام و حرم معظم رسول الله - صلی الله و علیه و آله و سلم - شده است.

از خداوند متعال خواستارم که مسلمانان را از خواب غفلت بیدار و عظمت اسلام را روزافزون فرماید و مسلمانان و خصوص دولتمردان را به آنچه صلاح اسلام و مسلمین است، هدایت فرماید. و السلام علیکم و علی جمیع المسلمین.»(2)

درپی نامه ملک خالد، شاه عربستان، به امام خمینی، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز با انتشار بیانیه ای ضمن تکذیب اطلاعات تحریف شده ای که درباره شعارهای زائران ایرانی به شاه عربستان داده شده است، آن را

ص: 134

توطئه آمیز و درجهت شکستن وحدت امت اسلامی اعلام و به این گونه تحریفات و گزارش های نادرست به شدت اعتراض کرد. در بیانیه وزارت خارجه آمده است: متأسفانه توطئه ایادی امریکا و رژیم صهیونیستی و مخالفان وحدت امت اسلامی در قالب گزارش های تحریف شده و تحریک کننده به پادشاه عربستان سعودی باعث شده است که ایشان در نامه ای به امام امت و بنیان گذار جمهوری اسلامی به ادای شعارهای شرک آمیز "الله اکبر الخمینی اکبر" یا "الله واحد الخمینی واحد"، در جریان مراسم حج ازسوی زائران ایرانی اشاره کنند. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به شهادت تظاهرات میلیونی امت مسلمان ایران در جریان چند سال مبارزه علیه شاه معدوم و امریکای غارتگر، این گزارش های کفرآمیز را به شدت تکذیب می کند. امت انقلابی ایران به خوبی آگاه است که اسلام و قرآن خود سزای ادای این گونه شعارها و جسارت ها را معین کرده است. ما ضمن محکوم کردن حیله و توطئه امریکا و رژیم صهیونیستی و ایادی آنها، برای جداکردن سران کشورهای اسلامی از امت و تجزیه دین از سیاست در دنیای اسلام، آرزو می کنیم که روزبه روز به وحدت و انسجام صفوف مسلمین در سراسر جهان افزوده شود.(1)

1

امام خمینی در واکنش به ادعای مقامات کویتی مبنی بر دخالت ایران در بمباران تأسیسات نفتی این کشور، امروز طی پیام های جداگانه ای که برای سران کشورهای سوریه، یمن جنوبی، امارات متحده عربی و مالدیو ارسال کردند، این اقدام را توطئه امریکا برای نابودکردن جمهوری اسلامی دانستند. در بخشی از این پیام ها ضمن تبریک عید قربان آمده است: «امریکای جنایتکار برای نابودی جمهوری اسلامی ایران به هر توطئه و نیرنگی دست می زند، تا جایی که مخازن نفتی کشور کویت را به وسیله رژیم عراق و با کمک حکومت های مرتجع منطقه مورد هجوم قرار داده و ما را مسئول این جنایت عظیم معرفی می نماید. ملت مسلمان ما از کشورهای مترقی و اسلامی انتظار دارد از جمهوری اسلامی ایران حمایت نمایند تا بهتر بتوانیم بدون وابستگی به شرق و غرب به راه افتخارآمیزمان ادامه دهیم.»(2)

2

محسن رضایی، فرمانده سپاه پاسداران، در گفت وگویی مطبوعاتی درباره برنامه های آینده سپاه، ارتباط بسیج و سپاه، ارتباط با روحانیت و اساسنامة درحال بررسی سپاه در مجلس شورای اسلامی، مطالبی بیان کرد. فرمانده سپاه پاسداران درباره مردمی کردن واحد بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: «در نظر داریم راه بسیج تقویت شده و گسترش پیدا کند و نیروهای بیشتری را برای پیاده کردن این برنامه بگماریم. در بعضی از مسئولیت ها هم ممکن است تغییراتی داده شود." وی افزود: "ارتباط سپاه با روحانیت یکی از مسائل اصولی است که در

ص: 135

دستور کار قرار داده ایم که به صورت حساب شده و اصیل، سپاه را آنچنان با روحانیت مرتبط سازیم تا در آینده نیز هیچ انحرافی در سپاه به وجود نیاید و همیشه و درهرحال سپاه به عنوان یک بازوی پرقدرت روحانیت اصیل انقلابی در صحنه سیاست جامعه اسلامی حضور داشته باشد و برنامه هایی هم برای این کار شروع شده است که ان شاءالله برای اینکه مردم در جریان باشند و حاضر و ناظر دراین ارتباط باشند، بعداً ممکن است اعلام بکنیم.» وی اضافه کرد: «مسئله بعدی، اساسنامه سپاه است که برای تصویب به مجلس شورای اسلامی رفته و تلاش بر این است همان طور که نظر امام و امت است و همان طور که تاکنون در عمل انجام داده ایم، حدود و ثغورش را مشخص کنیم و مجلس شورای اسلامی هم تصویب کند.»(1)

1

وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره وضعیت کنونی اقتصاد کشور، سیاست غرب در قبال کاهش قدرت سازمان اوپک و اقتصاد متکی به نفت مطالبی اظهار کرد. به گزارش روزنامه کیهان، در ادامه کار هم اندیشی ستادهای بسیج اقتصادی کشور، دکتر محمدتقی بانکی گفت: ما اقتصادی وابسته به نفت داریم و این یک واقعیت دردآور است که باوجود گذشت سه سال از انقلاب، این وابستگی وجود دارد. وی افزود: وقتی سخن از اقتصاد می شود، بلافاصله موضوع تولید و درآمدهای ملی مطرح می شود. مهم ترین درآمد ما درآمد نفت است و این نه به عنوان درآمد ملی، بلکه درآمد حاصل از فروش ثروت ملی است. دکتر بانکی سپس به ذکر ارقام تولید نفت پرداخت و گفت: به طورکلی نیاز جهان به نفت کاهش یافته است. برآورد می شود که در سال 1981، تولید نفت جهان 49 میلیون بشکه در روز باشد و از این میزان، 5/24 میلیون بشکه مربوط به تولید اوپک می باشد و این درحالی است که 10 میلیون بشکه از نفت اوپک را پادشاهی عربستان تولید می کند و این رژیم به دلیل فشار امپریالیست ها، قصد دارد این تولید را به 3/10 میلیون بشکه افزایش دهد. بنابراین، مشاهده می کنید که غرب سعی دارد با کاهش تولید نفت سایر کشورهای عضو اوپک و افزایش تولید نفت عربستان، انواع فشارها را به کشورهای مترقی اوپک وارد کند. سیاست اقتصادی ما را امریکا تدوین و دیکته می کرده و سازمان برنامة ما اجراکنندة آن سیاست ها بوده است. برای مثال، مجتمع مس سرچشمه کرمان به خواست امریکا و برای ازپادرآوردن سالوادور آلنده (رئیس جمهور شیلی)، که اتکایش بر فروش مس این کشور بود، تأسیس شد و پس از اجرای توطئه علیه وی، امریکا از ادامه همکاری با ایران در این مجتمع در زمان گذشته خودداری کرد. دکتر بانکی افزود: رشد عمومی مردم و حضورشان در صحنه، ما را امیدوار کرده است و باوجوداینکه تولید پایین است، ما بحران نداریم. یکی از دلایل پایداری ما در مقابل مشکلات اقتصادی، اجرای سیاست های ستاد بسیج اقتصادی است.(2)

ص: 136

1

رادیو کلن در مقاله ای با بیان ادعای مقامات کویتی مبنی بر حمله هواپیماهای ایرانی به تأسیسات نفتی کویت،(1) موقعیت ویژه کویت را به عنوان یکی از کشورهای تأمین کننده نفت برای دنیای غرب، یادآوری کرده است. نویسنده در این مقاله کوشیده است گفت وگوهای مقدماتی و بی سرانجام کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را درباره همکاری های نظامی، به عنوان یک اتحادیه نظامی منطقه ای کارا و مؤثر به رخ مقامات ایرانی بکشد. مقاله با خبر حمله هواپیماهای کشور ناشناسی، که بعداً ایران جانشین واژه ناشناس می شود، شروع شده و با این تهدید تلویحی که ایران نباید با آتش بازی کند، خاتمه می یابد. در این مقاله آمده است:

«هفته گذشته مخازن نفتی کویت ازطرف هواپیماهای ناشناس مورد حمله و بمباران قرار گرفت و درنتیجه آتش سوزی وسیعی [رخ داد] و زیان فراوانی به بار آمد. دولت کویت، ایران را مسئول حمله به مخازن نفتی خود تلقی کرد و به عنوان اعتراض به این امر، سفیر خود را از تهران فراخواند. همچنین از این عمل به سازمان ملل متحد شکایت نموده و دولت ایران در جواب اعتراض کویت از موضوع اظهار بی اطلاعی کرد و مدعی شد که هواپیماهای دیگری غیر از هواپیماهای نیروی هوایی به این عمل مبادرت ورزیده اند. درواقع این اولین بار نیست که کشور کویت مورد حمله هوایی قرار می گیرد. از بدو شروع جنگ میان عراق و ایران، تاکنون 4 بار خاک کویت مورد هجوم هواپیماهای ناشناس قرار گرفته و بمباران شده است و هربار دولت کویت نیروی هوایی ایران را مسئول حملات هوایی دانسته و دولت ایران نیز هربار اعلام کرده است که نیروی هوایی آن کشور در بمباران خاک کویت دخالتی نداشته است.

کشور کویت اگرچه ازنظر وسعت خاک و تعداد جمعیت کوچک است و ارتش بزرگی هم ندارد که بتواند در مقابل مهاجمین، دفاع پرقدرتی نماید، ولی چون دارای ذخایر عظیم نفتی و موقعیت سوق الجیشی خاصی است، ازطرف دول بزرگ مورد پشتیبانی و مساعدت قرار می گیرد. کویت یکی از صادرکنندگان بزرگ نفت است. صادرات نفت آن کشور برای ممالک صنعتی دارای اهمیت فراوانی است، به خصوص بعد از جنگ ایران و عراق که صادرات نفت دو کشور اخیر به نحو چشمگیری کاهش یافته و صادرات نفت کویت بی تحقیق برای غرب دارای اهمیت شده است. درست است که عربستان سعودی قسمت عمده کمبود نفت حاصل از کاهش صادرات ایران و عراق را تأمین نموده، ولی افزایش صادرات و استخراج نفت عربستان نیز حدی دارد. به علاوه، موضوع امنیت منطقه در بین است، درصورت بروز ناامنی و

ص: 137

اغتشاش، تمام حوزه نفتی در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت. به همین مناسبت، کشورهای نفتی حوزه خلیج فارس پس از حمله شوروی به افغانستان و اشغال آن کشور ازطرف قوای سرخ و همچنین بعد از شروع جنگ ایران و عراق، به منظور تقویت نیروی دفاعی خود و پیشگیری از هر نوع حمله احتمالی، در گردهمایی های متعدد و مذاکرات محرمانه موفق شدند به توافقی دست یابند که به موجب آن هنگامی که یکی از کشورهای مزبور در مخاطره قرار گیرد، سایرین به کمک وی خواهند شتافت. این توافق مورد تأیید و پشتیبانی ممالک غربی به خصوص امریکا نیز قرار گرفته است. هفته گذشته بعد از حمله هوایی به مخازن نفتی کویت، مقامات رسمی امریکا اعلام کردند که هواپیماهای آواکس، یعنی رادارهای پرنده آن کشور که در عربستان سعودی مستقر هستند، هواپیماهای مهاجم را کشف نموده و هویت آنها را تشخیص داده اند و اضافه نمودند که عربستان سعودی با داشتن هواپیماهای مدرن از نوع اف.بی.اس - که مجهز به موشک های هوابه هوا می باشند - درصورت تمایل، به آسانی می توانستند هواپیماهای مهاجم را هدف قرار داده و سرنگون سازند. اظهار این مطلب که هشدار قاطعی است به مهاجم، بدین معنی است که کشور کویت تنها نیست و ممالک دوست و هم پیمان قادرند در هنگام ضرورت از او دفاع و پشتیبانی کنند. این هشدار موجب خواهد شد، پس از این، دستوردهندگان به هواپیماهای ناشناس و خلبانان آنها در رویه خود تجدید نظر نموده و بدون تعمق و تدبر به اقدامی دست نزنند که عواقب وخیم در بر داشته باشد و به اصطلاح با آتش، بازی نکنند.»(1)

ضمیمه گزارش59: متن نامه پادشاه عربستان به امام خمینی

متن کامل نامه پادشاه عربستان به امام خمینی به این شرح است:

«حضرت آیت الله امام خمینی، سفارت جمهوری اسلامی ایران در جده اظهار داشته بود که جناب عالی دستوراتی به زائران ایرانی بیت الله الحرام صادر فرمودید و آنان را ملزم به بذل کوشش جهت تحقق همبستگی بین مسلمانان و پرهیز از دست زدن به کارهای تفرقه انگیز و همچنین اقتدا به ائمه جمعه و جماعت در حین به جاآوردن نماز در مساجد و پیروی از حکم ثبوت رؤیت هلال ماه ذی حجه عربستان سعودی، ولو اینکه رؤیت هلال در ایران به ثبوت نرسیده است، نموده اید. خوشوقتم که سپاسگزاری و قدردانی خود را از جناب عالی به خاطر این احساسات و این توجهات نیک ابراز دارم، لیکن متأسفانه برخی از زائران ایرانی خانه خدا به تحریک ازسوی مدیران خود به رهنمودهای شما عمل ننموده و دست به اعمالی به نام شما زدند که علاوه براینکه با هدف جناب عالی منافات دارد، مغایر با هدف های حج و قداست اماکن متبرکه بوده است. این اعمال به عنوان مثال، بدین شرح است:

1. برخی از زائران ایرانی پشت حجر اسماعیل تجمع کرده که یکی از بزرگانشان با صدای بلند بین طائفین و کعبه مشرفه شروع به دادن شعار نموده است.

2. گروه زیادی از زائران ایرانی دست به یک راه پیمایی در گرداگرد مطاف زده و درحالی که همان

ص: 138

شعارهای سابق را تکرار می کردند دست تکان داده و به حجرالاسود نزدیک می شده و شعار "الله اکبر، خمینی اکبر"؛ "الله واحد، خمینی واحد"؛ سرمی دادند. این رفتار و رفتارهای مشابه دیگر باعث نارضایتی و تنفر زائران بیت الله الحرام گردیده و بدون شک این عمل به اعتبار و منزلت ایران لطمه وارد می آورد. حکومت عربستان سعودی با زائران ایرانی با تعقل و ملایمت برخورد نموده است و دلیل حسن نیت حکومت عربستان سعودی و مراعات آن از قدسیت حج، آزادنمودن این عده از بازداشت شدگان زائران ایرانی، حتی آن کسانی که مواد مخدر به همراه خود داشتند، می باشد. در پایان، به خاطر اینکه حکومت عربستان سعودی ناچار به اتخاذ اقدامات لازم درمورد آنان نشود، بجا یافتیم که آنچه به وقوع پیوست را به استحضار جناب عالی برسانیم. امیدواریم که جناب عالی دستورات خود را مبنی بر دوری جستن زائران ایرانی از این کارها و تنها اهتمام ورزیدن به ادای مناسک حج که برای آن روانه خانه خدا شده اند، صادر فرمایید.

اطمینان دارم که زائران ایرانی از دستورات جناب عالی پیروی کرده و بدان احترام می گذارند. از خداوند سبحان مسئلت داریم که همگان را در آنچه صلاح اسلام و مسلمین است، موفق بدارد. خداوند شما را حفظ فرماید.»(1)

ص: 139

ص: 140

خوزستان نوشته است: اهالی محلی از وجود نیروهای عراقی در منطقه به شدت اظهار نارضایتی و نگرانی می کردند و آرزوی پیروزی هرچه زودتر نیروهای اسلام را داشتند. آنها با پیروزی حمله آبادان (عملیات ثامن الائمه(ع)) بسیار مسرور شدند و با شنیدن خبر شهادت سران ارتش و سپاه(1) اندوهگین شدند و مخفیانه و به دور از چشم ستون پنجم دشمن به عزاداری پرداختند.(2)

1

به دنبال ضرب الاجل 16 مهرماه ستاد مشترک عملیات شمال غرب به گروه ها و افراد مسلح غیرقانونی برای زمین گذاشتن اسلحه و معرفی خود به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، رادیو صدای کردستان متعلق به حزب دمکرات کردستان، در واکنش به این ضرب الاجل با هدف جداکردن صف نیروهای ارتش از پاسداران و نظام، پیام تقریباً مشابهی را برای نیروهای ارتش فرستاد و از آنان خواست تا سلاح بر زمین گذاشته، خود را تسلیم کنند.

رادیو صدای کردستان وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران، به منظور مقابله با پیام ستاد مشترک عملیات شمال غرب، پیامی را برای نیروهای ارتش ارسال کرد. در این پیام آمده است:

«هنگام آن رسیده است که هر ارتشی شرافتمند از خود این سؤال را بنماید، اگر روزی ارتش حاضر به جنگ در کردستان نگردد رژیم [آیت الله] خمینی در این منطقه قادر به جنگیدن نیست. حزب دمکرات کردستان ایران تاکنون بسیار دوستانه و انسانی با ارتشیان برخورد کرده است. پیش مرگان ما با اسیران ارتش به نرمی و نیکی رفتار کرده اند. چندین بار نیز حزب ما بدون مقابله (تبادل اسیر)، ده ها سرباز و درجه دار و افسر را از زندان آزاد ساخته است، اما ارتشیان نیز باید موضع خود را روشن نمایند. اگر ارتشیان همچون میلیون ها ایرانی از رژیم بیزارند نباید فرزندان مردم کردستان را بکشند و خود را نیز به کشتن دهند، باید چشم هایشان را بگشایند و دوست و دشمن را از هم تمیز دهند. آغوش مردم کردستان و نیروی پیش مرگان به روی ارتشیان دلسوز و میهن پرست باز است، اما این را نیز باید بگوییم که اگر ارتشیان برای رژیم بجنگند، خلق کرد و پیش مرگان کردستان نیز آنها را نخواهند بخشید و شدیداً آنها را به سزایشان خواهند رسانید و اینک نوبت ارتشیان است که موضع خود را روشن نمایند که آیا با خلق های ایران هستند یا با دشمنان مردم ایران.»(3)

ص: 142

1

نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در 4 اقدام نظامی در شهرهای شیراز، تهران، فومن و مشهد 2 عملیات ترور و 2 عملیات پرتاب بمب انجام دادند که درنتیجه آن 2 تن شهید شدند و خسارت های مالی اندکی به بار آمد.

یک گروه عملیاتی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شیراز که به منظور ترور دکتر فقیهی، یکی از پزشکان متعهد این شهر، در نزدیکی خانه وی کمین کرده بودند، در ساعت 13:30 هنگام ورود وی به منزل، با شلیک چندین گلوله او را به شهادت رساندند. وی مدیر جهاد دانشگاهی و عضو شورای اسلامی نظارت بر امور بهداشت و درمان استان فارس بود. به نوشته روزنامه کیهان، ترور این پزشک متعهد و مردمی با تأثر شدید دانشگاهیان، کادر بیمارستان های وابسته به دانشگاه و همچنین مردم شیراز مواجه شد و در همین خصوص امام جمعه، ارگان ها و نهادهای انقلابی، دانشگاه و بیمارستان های شیراز با صدور اطلاعیه ای این ترور را محکوم کردند.(1) در تهران نیز 2 تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق در خیابان دکتر فاطمی، خیابان شبنم، به منزل فریبرز رادافزون، عضو بسیج مسجد شفا، رفته، پس از فراخواندن وی به در ورودی، با شلیک چندین گلوله او را به شهادت رساندند.(2)همچنین نیروهای این سازمان در فومن، 2 بمب دست ساز را به منزل یکی از نیروهای متعهد این شهر پرتاب کردند که خسارت اندکی به بار آورد.(3) در مشهد نیز همین اقدام با پرتاب یک بمب دست ساز به منزل یک پاسدار تکرار شد که آسیبی به بار نیاورد.(4)

2

با تلاش نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در بندرترکمن کشف شد؛ همچنین تعدادی از افراد این سازمان در شهرهای مختلف کشور دستگیر شدند و تعدادی سلاح و مهمات نیز به دست نیروهای خودی افتاد.

نیروهای سپاه در بندرترکمن با استفاده از اطلاعاتی که یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) دراختیار آنها قرار داد، یک خانه تیمی این سازمان را کشف کردند. در بازرسی از این منزل تعدادی اسلحه و چندین طرح حمله به نهادهای انقلابی و دیگر نقاط بندرترکمن به دست آمد.(5)

در تبریز، یکی از اعضای فعال سازمان مجاهدین خلق که از مدت ها پیش تحت تعقیب نیروهای انتظامی و امنیتی بود، در خیابان حافظ این شهر شناسایی شد و هنگام دستگیری اقدام به فرار کرد که هدف تیراندازی قرار گرفت و کشته شد.(6)در همین شهر، نیروهای بسیج 2 عدد نارنجک را که در جاده گورستان امامیه این شهر کارگذاشته شده بود، کشف کردند. به گفته یکی از مسئولان کمیته مرکزی، یک نارنجک کشف نشده نیز با برخورد یک وانت بار به تله انفجاری آن منفجر شد که تلفات جانی و مالی به همراه نداشت.(7)

نیروهای کمیته در تهران نیز یکی از فعالان سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را پس از تعقیب وگریز دستگیر کردند. وی هنگام دستگیری اقدام به خوردن قرص سیانور کرد که

ص: 143

بلافاصله نیروهای کمیته وی را به بیمارستان منتقل کردند و تحت درمان قرار گرفت.(1)

در شهر درود نیز 3 تن از اعضای فعال این سازمان که رهبری درگیری های مسلحانه خیابانی و تشکیل خانه های تیمی را برعهده داشتند، دستگیر شدند.(2)

در شهر رشت هم در هفته گذشته 30 نفر از وابستگان و اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) دستگیر شدند که چند تن از دستگیرشدگان از سران این سازمان در استان گیلان بودند، همچنین یکی از اعضای این سازمان که فرد متعهد شهر رشت را ترور کرده بود، تحت تعقیب نیروهای سپاه قرار گرفت و در یک درگیری به هلاکت رسید. از وی یک قبضه سلاح کمری و 20 تیر فشنگ به دست آمد.(3) همچنین به گزارش روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه، در یک ماه اخیر نیروهای سپاه موفق به کشف 82 قبضه انواع تفنگ در شهر قزوین و اطراف آن شده اند.(4)

1

امام خمینی در جواب درخواست آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، برای رفع محدودیت های شرعی قوة مقننه در تصویب برخی قوانین، به مجلس شورای اسلامی این اجازه را دادند که در مواقع ضروری و پس از تشخیص موضوع به وسیله اکثریت وکلای مجلس، با استفاده از بخشی از اختیارات ولایت فقیه براساس احکام ثانویه به تصویب قانون بپردازد. متن استجازه امام خمینی به شرح زیر است:

«آنچه در حفظ نظام جمهوری اسلامی دخالت دارد که فعل یا ترک آن موجب اختلال نظام می شود و آنچه ضرورت دارد که ترک آن یا فعل آن مستلزم فساد است و آنچه فعل یا ترک آن مستلزم حرج است، پس از تشخیص موضوع به وسیله اکثریت وکلای مجلس شورای اسلامی، با تصریح به موقت بودن آن مادام که موضوع محقق است و پس از رفع موضوع خودبه خود لغو می شود، مجازند در تصویب و اجرای آن؛ و باید تصریح شود که هریک از متصدیان اجرا از حدود مقرر تجاوز نمود، مجرم شناخته می شود و تعقیب قانونی و تعزیر شرعی می شود.»(5)-(6)

ص: 144

1

امام خمینی امروز ضمن پاسخ به پیام های تبریک رئیس جمهور اندونزی و رئیس شورای انقلاب جمهوری دمکراتیک صحرا، به مناسبت عید سعید قربانی، بار دیگر به توطئه امریکا در حمله به مخازن نفتی کویت اشاره کرده و یادآور شدند:

«اکنون که ما فقط به جرم ضدیت با امریکای جهان خوار از هر سو با توطئه های گوناگون روبه رو هستیم و امریکا برای از پای درآوردن جمهوری اسلامی به هر نیرنگی متوسل می شود، تا جایی که مخازن نفتی کشور کویت را به وسیله رژیم عراق و با کمک حکومت های مرتجع منطقه مورد هجوم قرار می دهد و ما را مسئول این جنایت هولناک معرفی می نماید؛ در چنین شرایطی ملت مسلمان ما از کشورهای اسلامی و مترقی انتظار دارد از ما پشتیبانی نمایند تا بهتر بتوانیم بدون وابستگی به شرق و غرب به راه افتخارآمیزمان ادامه دهیم.»(1)

2

نمایندگان مجلس شورای اسلامی و آیت الله منتظری در پیام هایی به ملت مصر به مناسبت ترور انور سادات، آنها را تشویق به ادامه مبارزه تا نابودی رژیم صهیونیستی و امریکا و تشکیل حکومت اسلامی کردند.

بیش از 120 نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در پیامی خطاب به ملت مسلمان مصر، ضمن تبریک به هلاکت رسیدن سادات، برای آن ملت در راه مبارزه با ظلم و ایجاد حکومت اسلامی آرزوی موفقیت کردند. متن پیام نمایندگان بدین شرح است:

ملت مصر از حکومت نظامی نترسد و به او اعتنا نکند و این تفاله های امریکا را بیرون بریزد. (امام خمینی)

حضرات علمای اعلام و مردم غیرتمند و مسلمان مصر، شما سادات فرعون مصر را به شعله های عذاب الهی سپردید تا به سزای اعمال ننگین خود برسد. ما تبریکات خالصانه خود را در رهایی آن ملت بزرگ از ستم فرعون معدوم به همراه صمیمانه ترین آرزوها در قلع وقمع کامل اساس ظلم و ایجاد حکومت اسلامی در مصر به مسلمانان آن دیار تقدیم می کنیم.(2)

آیت الله منتظری نیز در پیامی به مردم مصر، باتوجه به پیامدهای ترور سادات در داخل مصر از آنان خواست تا با استفاده از موقعیت استثنایی پیش آمده، سرنوشت خود را در دست بگیرند. در بخش هایی از این پیام آمده است: ملت مسلمان و مبارز مصر - ایدهم الله تعالی - حرکت اسلامی شما با نابودی فرعون مصر و مهره بزرگ قرارداد ننگین و اسارت بار کمپ دیوید، وارد مرحله تازه ای شد و دنیا را متوجه نهضت اصیل شما ساخت. اکنون دولت های بزرگ استعمارگر به ویژه امریکا و مولود نامشروعش اسرائیل از بازتاب کنترل نشدنی نابودی مهره بی حیثیت خود سخت به وحشت افتاده اند. شواهد موجود نشان می دهد که امریکا با پیش بینی رشد این حرکت اسلامی و مردمی شما درصدد تعیین نوکری دیگر درصورت ازدست رفتن سادات مزدور بود.

اکنون شما هستید که می توانید بین عزت و ذلت، یکی را انتخاب کنید. تجربه ملت برادر

ص: 145

شما در ایران اسلامی بهترین گواه و شاهد است. شما با آمادگی کامل، با عظمت بخشیدن به اسلام و استقبال از شهادت، این میراث عظیم انبیا و اولیای معظم، حرکت خود را عمیق تر کرده و برای همیشه از شر امریکا و اسرائیل و نوکران داخلی آنها خلاص شوید. اگر در این مرحله، مرعوب شده و تسلیم خفقان حاکم شدید، سال ها پیروزی انقلابی اسلامی خود را به تأخیر می اندازید و نیروها و فرصت های ارزنده ای را به نفع دشمنان اسلام و مسلمین از دست خواهید داد. علما و روحانیون و خطبای معظم و مفتیان آزاده باید مسئولیت رهبری حرکت مردم و بسیج آنان را برعهده گرفته و همچون برادران خود در ایران انقلابی و پیشاپیش مردم از خطرها و زندان ها و شهادت ها استقبال کنند.

توده های مسلمان مصر با استفاده هرچه بهتر و بیشتر از مساجد و نمازهای جمعه و جماعت، این سنگرهای بزرگ عبادت و کسب شرافت و برپانمودن سنت تکبیر در پشت بام ها همچون خواهران و برادران ایرانی، روحیه دشمن را ضعیف و صدای توحید را هرچه رساتر به گوش جهانیان برسانید و در تبلیغات داخلی و خارجی خود به توطئه همیشگی امریکا توجه داشته باشید که می کوشد حرکت اسلامی و مردمی شما را با برچسب چپ گرایی و دخالت قدرت های خارجی در دنیا خراب کرده، از جاذبه عمومی آن جلوگیری کند.(1)

1

روزنامه جنگ (چاپ پاکستان) در مقاله ای به هجمة تبلیغاتی غرب علیه ایران و همدستی این رسانه ها با دولت عراق اعتراض کرد. نویسنده مقاله با یادآوری ترور شمار زیادی از مقامات ایرانی، به آرامش و وضعیت عادی ایران اشاره کرده و برگزاری انتخابات متعدد را در کشور بی سابقه خوانده است. نویسنده همچنین با اشاره به سانسورهای رسانه های غربی در انتشار اخبار ایران، از خوانندگان خواسته است تا درستی اخبار منتشرشده در این رسانه ها را با دیده تردید نگاه کنند.

در این مقاله آمده است:

«امروز تمام مطبوعات و رادیوهای غرب و شرق در دست دشمنان اسلام است که سعی بر آن دارند تا اسلام را آیینی ارتجاعی و پیاده نشدنی قلمداد کنند و ما را به دور از واقعیت هایی که در کشور اسلامی ایران می گذرد، قرار دهند.

برای نمونه، تقریباً تمام جهان از جنگ موجود بین ایران و عراق پشتیبانی می کنند و این مسئله ای سؤال برانگیز است که چرا در درگیری بین ارتش ایران با متجاوزان بعثی، عقب نشینی قوای عراق را ذکر نکردند. به همین ترتیب است که از مطرح کردن جریان پسر دلیر 13 ساله "محمدحسین فهمیده"، که باوجود زخمی شدن در جنگ نارنجک به کمر بسته و جلو تانک های عراقی رفت و مانع پیشروی آنها گشت، سخنی به میان نمی آورند.

ناظران به اصطلاح آگاه سیاسی هیچ گاه حاضر به ذکر این مسئله نیستند که اگر در کشور دیگری در جهان هرروز دولتمردان را می کشتند، چه وضعی در آن کشور به وجود می آمد و مأمورین امنیتی

ص: 146

این کشورها چه قوانین سیاهی را وضع می کردند و چه تعدادی از مردم را به زندان می افکندند.

در کجای دنیا بدون اعلام وضع فوق العاده، پی درپی انتخابات مجلس و رئیس جمهوری صورت می گیرد؟ چرا در چنین موقعیت هایی رفراندوم به تعویق نیفتاد. باید برادران و خواهران مسلمان واقع گرا، سعی کنند که از اوضاع ایران به طور صحیح اطلاع حاصل نمایند و به نشریات و رادیوها اعتماد نکنند، چراکه آنها در روزهایی که پلیس شاهنشاهی روزانه هزاران نفر از افراد غیرمسلح را شهید می کرد، سکوت مطلق اختیار کرده بودند. هنگامی که در مراسم سوگواری شهیدی، از هلیکوپتر به مردم شلیک می شد و مردم برای بیرون آمدن مجبور به پوشیدن کفن می شدند و روی سینه های خود نام و نشان خود را می نوشتند تا جسدهایشان به راحتی شناخته شود، این رسانه های خبری آن وقت کجا بودند؟»(1)

1

ماهنامه الحریه (چاپ بیروت) در آخرین شماره خود در مقاله ای با نام "عراق و جنگ خلیج فارس، قادسیه صدام یا خرابی دوم"، اوضاع عراق را بعد از وقوع انقلاب اسلامی تا زمین گیرشدن ارتش آن کشور در ایران تجزیه وتحلیل کرده است. در این مقاله، مطالب متنوعی از وضعیت نظامی و اقتصادی عراق بررسی شده است که در جای خود تازگی دارد. نگاه جامع، بررسی ریشه ای و درعین حال مجمل و اطلاعات فراوانی که در جای جای مقاله استفاده شده است آن را از موارد مشابه، ممتاز و البته خواندنی کرده است. در این مقاله آمده است:

«چنانچه شخصی در روزهای اول جنگ به مسئولین عراقی می گفت که این جنگ یک سال ادامه خواهد یافت، تهمت جنون و دشمنی به او می زدند، زیرا به نظر آنان و به حساب پیروزی های روزهای اول جنگ فقط چند روز و یا در بدترین شرایط ممکن، چند هفته ادامه می یافت و طی این مدت آنها موفق می شدند، نیروی نظامی ایران را نابود کرده و [امام] خمینی یا نماینده او را مجبور می کردند به سوی آنان شتافته و شرایط پیشنهادیشان را امضا کند و به ژاندارم بودن عراق در خلیج فارس اعتراف نماید.

... زندگی واقعی عراقی ها 180 درجه با گفته های مقامات عراقی مغایرت دارد و زمینه های اقتصادی و نظامی و موقعیت مردم دربرابر جنگ، نشان دهنده نهایت خرابی و بدی اوضاع از شمال تا جنوب عراق است، ولی نتایج سیاسی که از جنگ عاید رژیم عراق شده اند، مهم ترین نتایج هستند.

بعد از کاهش صدور نفت ازسوی ایران، عراق برای پرکردن این جای خالی اقدام کرد و یک تقسیم مسئولیت دوجانبه بین عراق و عربستان سعودی حاصل شد؛ بدین ترتیب که سعودی موظف به افزایش صدور نفت به امریکا و عراق موظف به افزایش صدور نفت به ژاپن و اروپا شدند.

دراین رابطه حجم تولید نفت عراق به 25/3 میلیون بشکه در روز؛ یعنی تقریباً 2 برابر تولید سابق، فزونی یافت و این کشور در مرتبة دوم بین کشورهای خلیج (فارس) بعد از سعودی قرار گرفت. این افزایش سالانه، درآمدی معادل 38 میلیارد دلار به همراه داشت، این درآمد باعث شد عراق قراردادهای بزرگش را به امضا رساند تا آنجا که حجم مبادلات تجاری عراق

ص: 147

به 35 میلیارد دلار رسید و سطح وارداتش در 2 سال اخیر بالاتر رفت. عراق در سال 1979، تنها از ژاپن 6/1 میلیارد دلار، [یعنی] 2 برابر کالاهای وارداتی از کشورهای سوسیالیستی و از اروپای غربی 2/3 میلیارد دلار کالا وارد کرد. به همین سبب موقعیت عراق در اقتصاد تجارتی سرمایه داری و مخصوصاً اروپایی به حد استثنایی و فوق العادة خود رسید. در این واردات، کالاهای نظامی اهمیت اساسی داشت، زیرا رژیم عراق خود را برای ژاندارمی خلیج فارس (که بعد از مرگ شاه و ازهم پاشیدگی نیروهای مسلح ایران جایش خالی بود) آماده می کرد. دراین رابطه، در سال 1979، مبلغی معادل 67/2 میلیارد دلار صرف هزینه های نظامی عراق شد و نتیجتاً از آن سال این کشور عنوان بزرگ ترین واردکننده سلاح در خاورمیانه را به خود اختصاص داد، تا جایی که 22% از واردات نظامی به خاورمیانه، مختص عراق بود.

چنانچه تعداد نفرات نیروهای مسلح عراق را در سال 1979 برطبق گفته انستیتو مطالعات استراتژیک، 242 هزار نفر در نظر بگیریم، موقعیت نظامی و نقشی را که عراق باید در خلیج فارس بازی می کرد، برایمان روشن می شود. در مدت محاصره اقتصادی ایران ازسوی امریکا، برژینسکی چند روز قبل از واقعه طبس از سرگرمی ایران به وسیله یک همسایه قوی همچون عراق سخن گفت. حساب ها و معادلات امریکایی ها در روزهای اول جنگ از توانایی های عراق به عنوان بزرگ ترین نیرو در منطقه خلیج فارس و امتیاز عراق نسبت به سعودی حکایت می کرد. این امتیاز عبارت بود از تعداد نفرات نیروهای مسلح عراق که تقریباً 4 برابر تعداد نفرات نیروهای سعودی بود. در آن وقت، هیچ گونه ترسی ازسوی امریکا به خاطر وجود احتمالی نیروی هسته ای در عراق اظهار نمی شد. رژیم عراق در پاسخ سخنان شگفت زده امریکا، شایستگی ژاندارمی خلیج فارس را به وسیله ضربه زدن به انقلاب ایران در اوج درگیری امریکا و ایران برسر گروگان ها، نشان داد. ازاین رو، ایالات متحدة امریکا ازطریق نمایندگانش، عربستان سعودی و اردن، عراق را برای شرکت در جنگ با ایران تشویق کرد. هدف از جنگ، نخست تضعیف انقلاب ایران و گوشمالی آن و در مرحله دوم تمایل عراق جهت ایفای نقش امپریالیستی در خلیج فارس بعد از شاه بود.

... با گذشت چند روز از جنگ و علی رغم پیشروی سریع نیروهای عراقی در عمق سرزمین ایران، برای عراقی ها روشن شد که شکست ایران، آنچنان که تصور می کردند، آسان نیست. هم زمان با کوشش های عراق برای پیشروی هرچه بیشتر در داخل خاک ایران، جنگنده های ایرانی مهم ترین تأسیسات اقتصادی عراق همچون "اسکله البکر"، "خور العمیه" و مهم ترین شبکه های نیروی برق را علاوه بر تأسیسات نفتی در البصره و کرکوک، بمباران می کردند که جزء بزرگ ترین طرح های اقتصادی عراق بودند. کارشناسان، خسارات اقتصادی عراق در هفته های اول جنگ را 4500 میلیون دلار تخمین زده اند، ولی بیشترین زیان ها و خسارات وارده به عراق در توقف صدور نفت متجلی شد. عراق که برای رفع بیش از 65% نیازهای خود متکی به صدور نفت است، با این توقف، روزانه مبلغی معادل 84 میلیون دلار متضرر شد. بعد از اینکه حمله های عراقی ها ناکام ماند، جنگ محتوا و هدف اساسی و نظامی خود را از دست داد؛ درنتیجه، حملات عراقی ها به تعداد زیادی فروکش کرد

ص: 148

و از آن به بعد نتوانستند هیچ شهر مهمی را اشغال کنند، بلکه نیروهای عراقی در خارج شهرهای مهم و یا در حومه آنها (آبادان، خرمشهر) درجا زدند. ایران بعد از صدمات و زیان های حملات اولیه، نیروهای خود را جمع کرد و از هرگونه امکان حملة عراق جلوگیری نمود و جنگ شکل تخریبی و انتقامی و خون ریزی های پیاپی به خود گرفت. در این زمان، سران عراق علی رغم دخالت های میانجیگرانه (سازمان ملل، کشورهای غیرمتعهد، کشورهای اسلامی و میانجیگری های دیگر کشورها) با صلابت و سختی ایرانی ها مواجه شدند.

با گذشت یک سال از جنگ، اگر در جنگ سودی برای عراقی ها باشد که بتوانند از آن سخن بگویند، همان خرابی هایی است که در ایران حاصل شد، ولی این سود در صحنه سیاست فقط با خرابی ها و زیان های طرف مقابل [عراق] قابل مقایسه است. درصورت این مقایسه، خسارات وارده بر کشور شروع کننده جنگ دو برابر است.

صدام با گذشت یک سال از جنگ قادسیه خود چه بهره ای جسته است؟ درزمینه اقتصاد، عراق ازصورت یک کشور وام دهنده به یک کشور وام گیرنده مبدل شده است. قبل از جنگ، عراق قبله گاه کشورها بود و هیچ دیدارکننده ای نبود مگر هنگام خروج از عراق با خود قرض بدون بهره و یا قراردادی پرسود به همراه داشته باشد. سخاوت عراقی ها مخصوصاً درمورد کشورهای جهان سوم بعد از کاندیداکردن صدام به ریاست کشورهای غیرمتعهد، افزایش یافت.

علی رغم اینکه مقامات عراقی از وجود ذخیره نقدی به مبلغ 36 میلیارد دلار سخن می گویند، ولی آگاهان اقتصادی به این رقم مشکوک اند و حتی درصورت صحت این رقم، باز عراق نمی تواند تمامی هزینه ها و قراردادهای تسلیحاتی خود را پاسخ گو باشد، زیرا دراین میان، قراردادهای خرید اسلحه عراق و قرارداد خرید جنگنده میراژ از فرانسه که بهای آن با تجهیزات نظامی دیگر بالغ بر 4100 میلیون دلار است، مشهود است. در میان این قراردادها، قراردادهای خرید سلاح از مصر و ایتالیا نیز چشمگیر است.

عراق برای جبران جزئی از خسارات و فرسودگی اقتصادی، ازطریق ازسرگیری صدور نفت اقدام کرد، ولی صدور نفت آن کشور از 900 هزار بشکه در روز تجاوز نمی کند؛ یعنی درحدود یک چهارم صادرات نفتی سابق. از این رو رژیم عراق برای جبران این شکست اقتصادی، به راه حل های ظاهرفریب، مانند گرفتن وام های کلان و انتشار اوراق بهادار بدون پشتوانه، پناه برده است. ازطرفی، شرکت و کمک عربستان سعودی در قادسیة اعراب، در فزونی وام های اهدایی این کشور به عراق متجلی شده است. علاوه بر اعطای وام های مستقیم، عربستان تمامی تعهدات قراردادی عراق را ایفا [کرده] و قراردادهای نفتی درازمدت را به عهده گرفته و از این طریق در نزد کشورهای اروپایی حیثیت کسب می کند. به عنوان مثال، عربستان سعودی یک فقره وام 68 میلیارد دلاری به گردن عراق گذاشته که بعد از جنگ باید پرداخت شود.

بعد از کوشش ها و دیدارهای زیاد، وام هایی ازسوی کویت و کشورهای خلیج فارس نیز به سوی عراق سرازیر شد و شرکت های چندملیتی از اوضاع عراق سوءاستفاده نموده و

ص: 149

قراردادهای طویل المدت اعطای وام با بهره های کلان را با این کشور منعقد کرده، برای تأمین مخارج نظامی رژیم عراق اوراق بهادار بدون پشتوانه صادر می نماید. آگاهان اقتصادی، انتشار درحدود یک میلیارد دلار از این اوراق را تخمین می زنند. این تصمیم در مشکل بالارفتن قیمت ها حتی در کالاهای اساسی همچون نان، گوشت، شکر و سوخت اثر زیادی بر وضع اقتصاد داخلی عراق گذاشته است.

چنانچه از خسارات حقیقی عراق سخن برانیم، باید گفت که بهترین فرزندان و جوانان عراق خونشان بدون تمایل به جنگ ریخته می شود، زیرا رژیم عراق 8 لشکر از مجموع 12 لشکر و جزء بزرگی از ارتش خلقی که بالغ بر 150 هزار نفر است را با ایران وارد جنگ نموده که فقط 2 لشکر برای رویارویی با جنبش مسلح در کردستان عراق باقی مانده است.

از زمانی که حمله های سنگین متوقف شده اند و نیروهای مسلح عراقی از حالت تهاجمی به حالت تدافعی درآمده اند، همة کوشش عراقی ها در نگهداری و محافظت از سرزمین های اشغالی، برای استفاده از آن به عنوان یک برگ برنده در مذاکرات سیاسی مصروف می شود. به سربازان عراقی دستور داده شده که از سنگرها و مواضع پراکنده خود در مقابل حمله های متهورانه و ناگهانی ایرانی ها و بمباران هوایی و توپخانه شدیداً دفاع نمایند. گزارش هایی که اخیراً رسیده نشان می دهد که هنگ های کاملی از ارتش عراق طی نبردهای اخیر در دزفول، سوسنگرد و آبادان نابود شده اند. برای بازسازی و جانشینی این نفرات، رژیم عراق از بقایای هنگ های پراکنده شده، دوباره هنگ های جدیدی را تشکیل می دهد.

از خطوط دفاعی پشت جبهه در بیشتر جبهه های جنگ که طول آن بالغ بر 1500 کیلومتر است، فقط یک خط دفاعی باقی مانده است و عراقی ها در خطوط دفاعی پشت جبهه به تیپ10 که از سلاح و آموزش نظامی سطح بالا برخوردار بود، به عنوان ذخیره ای در آخرین روزهای سخت نگاه می کردند. در طول جنگ های اخیر، این تیپ شروع به جابه جایی از جبهه ای به جبهه دیگر برای نجات خطوط دفاعی از ضربات ناگهانی نمود. ازطرفی، چند ماه قبل، بعضی از هیئت های بین المللی، خسارات وارده به عراق را به 600 زره پوش و 150 هواپیما، یعنی یک سوم تجهیزات سنگین این کشور برآورد کرده اند. ولی تاکنون کسی نتوانسته است میزان خسارات جانی را به طور دقیق تخمین بزند که این به خاطر کتمان شدید و اعلام ارقام کذب و تحریف شده ازسوی عراقی هاست.

چندی پیش، مجله الفبا (چاپ عراق)، ناخودآگاه توزیع 24 هزار اتومبیل بین خانواده های شهدا را اعلام نمود، ولی روز بعد گویندة خبر به خاطر فاش ساختن این رقم که مبین تعدادی از کشته های درجه دارها و افسران است، دستگیر شد. به خاطر این کشتارهای زیاد، رژیم عراق گروه های جدیدی را به خدمت زیر پرچم فراخوانده و همچنین درحال تشکیل تیپ هایی از افراد ارتش خلقی و دانش آموزان مدارس می باشد.

شمار زیادی از سربازان و افسران، نگران پایان جنگ هستند؛ از این رو، روح سرپیچی و

ص: 150

مخالفت در صفوف نیروهای مسلح پیدا شده و آنها از اجرای اوامر سرپیچی کرده و یا به سمت ایران رفته یا به دلیل تخریب داخلی، مثل بمباران جنگنده ها و بمباران انبارهای سلاح التاجی و حبانیه، مخالفت خود را ابراز می دارند. برای مقابله و رویارویی با این گونه سرپیچی ها در میدان های نبرد، رژیم عراق اقدام به پاک سازی و اعدام کسانی می کند که نسبت به دستورات سرپیچی و سهل انگاری نشان می دهند.»(1)

ضمیمه گزارش69: زمینه های موافقت امام با وضع قوانین بر حسب احکام ثانویه

طبق آنچه که در خاطرات آقای هاشمی رفسنجانی آمده است، حل برخی مشکلات همچون مسئله زمین و تجارت خارجی باتوجه به اختیارات شورای نگهبان در رد یا قبول مصوبات مجلس شورای اسلامی قابل حل وفصل نیست و این شورا هر مصوبه ای را که مجلس شورای اسلامی در این موارد تصویب کند، رد می کند و برخی مراجع نیز با واگذاری تصمیمات (اختیارات) به مجلس شورای اسلامی که به عنوان ضرورت و عناوین ثانویه برای حل مشکلات گرفته می شود، مخالفت می کنند؛ بنابراین، آقای هاشمی رفسنجانی در دیدارهای خصوصی با امام خمینی برای حل این مشکلات و خروج از این بن بست به دنبال راه حل های فقهی بوده است. وی دراین باره نوشته است:

«با اعضای فقهای شورای نگهبان، خدمت امام رسیدیم. برای حل معضل اعمال ولایت فقیه در حل مشکلات حکومت. بعضی از مراجع با تصمیمات مجلس که به عنوان ضرورت و عناوین ثانویه، جهت حل مشکلات کشور گرفته می شود، مخالفت می کنند، مثل مسئله زمین و تجارت دولتی و... شورای نگهبان هم روی همین ملاحظات، این گونه مصوبات مجلس را برمی گرداند.

با امام بحث زیادی کردیم و امام به مشکل مجلس و دولت توجه فرمودند و تصدیق کردند که اگر دست ما باز نباشد، حکومت اسلامی کار چشمگیری در حل مشکلات کشور نمی تواند انجام دهد. قرار شد امام از مقام ولایت خویش استفاده کنند و حکم کلی درخصوص تجویز اتخاذ تصمیم های ضروری و انقلابی صادر کنند که آقایان مراجع دیگر و شورای نگهبان، نتوانند مخالفت کنند، اگر صادر بشود، کار بزرگی انجام شده.»(2)

متن درخواست آقای هاشمی رفسنجانی که در پنجم مهرماه تنظیم شده، به این شرح است:

«چنان که خاطر مبارک مستحضر است، قسمتی از قوانین که در مجلس شورای اسلامی به تصویب می رسد، به لحاظ تنظیمات کلی امور و ضرورت حفظ مصالح یا دفع مفاسدی که بر حسب احکام ثانویه به طور موقت باید اجرا شود و در متن واقع مربوط به اجرای احکام و سیاست های اسلام و جهاتی است که شارع مقدس راضی به ترک آنها نمی باشد و دررابطه با این گونه قوانین به اعمال ولایت و تنفیذ مقام رهبری که طبق قانون اساسی هم قوای سه گانه را تحت نظر دارند، احتیاج پیدا می شود. علی هذا تقاضا دارد مجلس شورای اسلامی را در این موضوع مساعدت و ارشاد فرمایید.»

البته، شخص امام نیز باتوجه به برخی عملکردهای مسئولان اجرایی برای واگذاری این حکم به مجلس شورای اسلامی نگرانی هایی داشتند.

در بخش دیگری از خاطرات آقای هاشمی آمده است: «قرار بود امام اعلام اعمال ولایت فقیه درمورد تصمیمات ضروری دولت و مجلس، درخصوص اصلاحات [قوانین] نمایند که هنوز در تردیدند و خوف دارند که مجریان، مثل گذشته افراط کنند و حقوق مردم را ضایع نمایند. قرار شد موارد لازم را به ایشان بگوییم، اگر ضروری دانستند در همان موارد اعمال نظر کنند.»(3)

سرانجام امام خمینی در نوزدهم مهرماه پاسخ نامه آقای هاشمی رفسنجانی مبنی بر درخواست وضع قوانین برحسب احکام ثانویه در مجلس شورای اسلامی را دادند که اصل نامه و پاسخ امام خمینی در 20 مهرماه 1360 در رسانه ها منتشر شد. آقای هاشمی دراین باره و نیز در بازتاب این اجازه امام به مجلس

ص: 151

شورای اسلامی و موضع گیری آن دسته از نمایندگانی که به خط امام مشهور بودند، نوشته است: «اول وقت پس از نماز و خواندن گزارش ها، به جلسه کمیسیون آیین نامه رفتم که تا ساعت 10 صبح ادامه داشت. سپس جمعی از نمایندگان مراجعه کردند و از جواب امام در پاسخ نامة من مبنی بر اجازه استفاده از حق ولایت فقیه در تقنین مقررات ضروری موقت به مجلس، خوشحال بودند. کار مهم و راهگشایی است. بیشتر مراجعین، تیپ مشهور به سرمایه داری بودند و اعلام آمادگی بیشتر برای کار می کردند. مصاحبه ای تلفنی با روزنامه کیهان داشتم که درباره نامه امام توضیح دادم.»(1)

ص: 152

بخش هایی از نامه فرمانده لشکر7 پیاده که با طبقه بندی حفاظتی سری در 19/7/1360 به یگان های تابعه ابلاغ شد، جرائم 26 نفر نظامی اعدام شده و همچنین نحوه برگزاری مراسم اعدام بدین شرح اعلام شده است: در ساعت 10:00 مورخ 20/7/1360، حکم اعدام سرهنگ دوم ستاد اکرم ابراهیم فؤاد و همدستان او (7 افسر و 18 درجه دار و سرباز) که دادگاه نظامی و دائمی شماره11 آن را صادر کرده است، اجرا خواهد شد. این افراد طبق مواد (49/ز)، (55/آ) و (48/1) از قانون مجازات نظامیان به علت جبن، ترس و بزدلی که در ارتفاع1150(1) در تاریخ 11/6/1360 از خود نشان دادند و برای اینکه ارزش های مردانگی و شرافت نظامی محفوظ بماند، اعدام خواهند شد. در ساعت9:30، محکومان به اعدام با حفاظت شدید به میدان تیر آموزشگاه رزمی لشکر7 آورده شدند و سپس همه درجه ها و مدال های نظامی را از تن مجرمان خلع کردند و پس از آن، دادستان نظامی کل کیفرخواست و حکم دادگاه را قرائت کرد.(2)

همچنین بنا بر اعلام یکی از نظامیان عراقی، 15 نفر از افسران عراقی که در عملیات ثامن الائمه(ع)(3) (5 مهرماه 1360) در جبهه آبادان حضور داشتند، به دلیل شکست نیروهای عراقی در این عملیات، در منطقه فکه اعدام شدند.(4)

1

عملیات نیروهای معارض عراقی در جاده "سیدصادق" و تظاهرات مردم علیه حکومت عراق در شهر سلیمانیه، مناطق کردنشین را در شمال شرق عراق دچار ناآرامی کرد.

بعدازظهر امروز، گروهی از نیروهای مجاهد عراقی در یک عملیات در جاده سیدصادق - پنجوین به 3 خودرو نظامی ارتش عراق حمله و 15 تن از نظامیان عراقی را کشته یا زخمی کردند.(5) همچنین بنا بر گزارش روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، مردم شهر سلیمانیه عراق علیه حکومت این کشور تظاهرات کردند. براساس این گزارش، به دنبال تشییع جنازه 3 سرباز عراقی در شهر سلیمانیه که در جبهه های جنگ کشته شده بودند و تظاهرات مردم در تشییع جنازه آنان، این شهر ناآرام شد و تظاهرات مردم علیه نیروهای دولتی با تیراندازی پلیس به خشونت کشیده شد. در این اقدام، 11 نفر از مردم این شهر دستگیر شدند.(6)

ص: 154

1

اهالی خیابان 15 خرداد شرقی و چهارراه سیروس، حدود 8 میلیون ریال لباس و پوشاک و مواد غذایی و 5 دستگاه اتومبیل و دیگر مایحتاج برای جنگ آوران اسلام که در مقابل نیروهای کافر بعثی به دفاع از کشور می پردازند، خریداری کرده، طی مراسمی به جبهه های جنگ فرستادند. حجت الاسلام عاصمی، امام جماعت مسجد امام حسن مجتبی(ع) واقع در چهارراه سیروس، دراین باره به خبرنگار روزنامه کیهان گفت: با همت مردم مسلمان و متعهد منطقه، حدود 8 میلیون ریال برای کمک به رزمندگان اسلام جمع آوری شد که با این پول، 5 دستگاه اتومبیل لندرور، 130 کارتن مایع ظرف شویی، 20 کارتن سیگار، یک کارتن پودر رخت شویی، 1400 بطری آب پرتقال، 10 کارتن شامپو، 100 عدد باطری اتومبیل، 2 هزار عدد باطری قلمی، 250 عدد بیل و کلنگ، هزار جفت کفش، 100 دست لباس و دیگر مایحتاج ضروری خریداری شد که طی مراسمی برای تحویل به ستاد جنگ های نامنظم شهید دکتر چمران، به جبهه فرستاده شد.(1)

2

امروز افراد حزب دمکرات کردستان به خودروهای فرمانده و کارکنان پادگان پیرانشهر حمله کردند. در حومه شهر سقز نیز عناصر مسلح شورشی اقدام به مین گذاری در نزدیکی روستای "قیلسون" و حمله به کمیته امداد روستای سنته کردند.

عملیات کمین نیروهای حزب دمکرات ایران در مسیر عبور خودرو فرمانده و کارکنان پادگان پیرانشهر، زخمی شدن 6 تن از نیروهای خودی را درپی داشت. امروز 2 خودرو ارتشی که یکی حامل فرمانده پادگان پیرانشهر و دومی حامل سربازان این پادگان بود، در ساعت 17:20 در کیلومتر 14 جاده پیرانشهر - جلدیان در حوالی روستای "هورابی"، به کمین نیروهای هیز آواره حزب دمکرات افتادند که پس از 2 ساعت درگیری و فرارسیدن نیروهای کمکی از پادگان جلدیان، نیروهای مهاجم با تحمل چندین زخمی منطقه را ترک کردند. در این حادثه، 6 سرباز زخمی شدند که حال همگی آنان رضایت بخش اعلام شده است. به گزارش خبرگزاری پارس، یک مقام آگاه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیرانشهر، دلیل افزایش حضور نیروهای حزب دمکرات را در منطقه پیرانشهر فرار این نیروها از شهر بوکان اعلام کرد.(2)

رادیو صدای کردستان وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران در انعکاس این خبر روایت های متفاوتی را بیان کرد. این رادیو در 23 مهرماه، تعداد شهدا و زخمی های نیروهای خودی (ایران) را در این عملیات 8 تن اعلام کرد،(3) اما در 27 مهرماه، همان خبر را تصحیح کرد (!) و تعداد شهدای نیروهای خودی را 18 نفر اعلام کرد. این رادیو انهدام 3 خودرو و یک فروند تانک (!) را نیز ازجمله خسارت های واردشده به نیروهای خودی در آن عملیات اعلام کرد.(4)

امروز همچنین یک خودرو شخصی در حوالی روستای قیلسون در شرق شهر سقز به مینی که نیروهای مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند برخورد کرد که علاوه بر واردشدن خسارت به این خودرو، یک نفر نیز زخمی شد.(5)

ص: 155

نیروهای مسلح غیرقانونی به ساختمان کمیته امداد امام خمینی روستای "سنته" در 37 کیلومتری شرق شهر سقز نیز حمله کردند و مبلغ 350 هزار ریال موجودی صندوق این کمیته را که به خانواده های تحت پوشش این نهاد تعلق داشت، به سرقت بردند و به ساختمان کمیته امداد نیز خسارت هایی وارد آوردند. اهالی روستا این اقدام را محکوم کردند.(1)

گفتنی است بنا بر اعلام ناحیه4 ژاندارمری کردستان، روز گذشته نیز نیروهای مسلح غیرقانونی 4 تن از کارگزاران جهاد سازندگی را که در روستای آق بلاغ در جنوب دیواندره مشغول به کار بودند، ربودند و با خود بردند.(2)

1

با آزادسازی مناطق مختلف کردنشین، بازسازی و احیای این مناطق در دستور کار دولت قرار گرفت و زمین های کشاورزی بسیاری با کمک دولت، نیروهای انقلابی و جهاد سازندگی به زیر کشت رفت. مردم این مناطق نیز ضمن استقبال و همکاری با نیروهای دولتی از فعالیت گروه های مسلح شورشی ابراز انزجار کردند.

پس از آزادسازی روستاهای جنوب مریوان با تلاش نیروهای انقلاب، اهالی این منطقه از عملکرد گروه های مسلح غیرقانونی ابراز انزجار کردند و نیروهای دولتی نیز اقدامات عمرانی و کمک رسانی به مردم را در مناطق آزادشده سرعت بخشیدند.

اهالی روستای"ژیوار" و "بنداول" در جنوب مریوان پس از آزادسازی این روستاها از اشغال نیروهای حزب رزگاری، با نوشتن نامه به سپاه پاسداران از عملکرد نیروهای مسلح غیرقانونی ابراز انزجار کردند و حمایت خود را از انقلاب اسلامی اعلام داشتند. اهالی این دو روستا مبلغ 47 هزار و 600 ریال نیز برای کمک به حساب بسیج مستضعفان واریز کردند.(3)

همچنین پس از آزادشدن مناطق کردنشین از سلطه نیروهای مسلح غیرقانونی و فراهم شدن امنیت در منطقه، بیش از 2300 هکتار از اراضی بدون کشت 15 روستای تابعه اشنویه برای کشت یک ساله به 300 خانوار زارع بی زمین واگذار شد. به گزارش "هیئت هفت نفره واگذاری زمین"، همکاران این هیئت در نقده با کمک افراد مسلمان کُرد، حدود 500 تن بذر گندم اصلاح شده را به صورت وام دراختیار زارعان قرار داده اند و 13 تراکتور جهاد سازندگی برای کمک به زارعان این منطقه دراختیار آنان قرار گرفته است.(4)

2

در ادامه اقدامات تخریبی و تروریستی نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، افراد گروه عملیاتی این سازمان 7 عملیات در شهرهای مختلف انجام دادند که درنتیجه آنها 4 تن شهید و 6 نفر مجروح شدند. از افراد سازمان نیز یک نفر کشته و یک نفر دستگیر شد.

افراد یک گروه عملیاتی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) مسلح به تفنگ ژ3 و کلاشینکف درحالی که سوار بر یک خودرو پژو بودند، پست نگهبانی و محوطه ورودی ستاد منطقه 4 سپاه

ص: 156

پاسداران را در مشهد هدف رگبار گلوله قرار دادند و یک نارنجک نیز به طرف ساختمان ستاد پرتاب کردند. در این اقدام، یکی از نیروهای بسیج که در آن محل حضور داشت، شهید و یک نگهبان نیز زخمی شد.(1)

عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهر تبریز به طرف 2 پاسدار که به آنها مظنون شده بودند و قصد دستگیری شان را داشتند، تیراندازی کردند که یکی از پاسداران به نام مرتضی آب روشن شهید و دیگری از ناحیه سینه زخمی شد.(2)

در نیشابور هم افراد سازمان به قصد ترور یکی از کسبه این شهر او و همسرش را که در مغازه حضور داشت، هدف چند گلوله قرار دادند. در جریان این عملیات، یکی از بانوان شهر که در مغازه حاضر بود به طرف ضارب حمله کرد که مهاجمان او را به وسیله قنداق تپانچه مضروب و بیهوش کردند. افراد مهاجم پس از این اقدام به سرعت محل درگیری را ترک کردند. حال هیچ کدام از افراد آسیب دیده وخیم گزارش نشده است.(3)

در اصفهان، 2 تن از وابستگان سازمان مجاهدین (منافقین) با مراجعه به منزل یکی از افراد سپاه در خیابان فروغی، قصد ترور وی را داشتند که با اقدام هوشیارانه و به موقع فرد پاسدار یکی از افراد سازمان کشته و دیگری دستگیر شد. از این دو نفر یک قبضه مسلسل یوزی، یک قرص سیانور و یک موتورسیکلت به دست آمد.(4)

افراد این سازمان در قزوین نیز به منظور ترور یکی از نیروهای سپاه، یک بمب دست ساز را به منزل وی پرتاب کردند که براثر انفجار بمب مادر پیر وی از ناحیه دست زخمی شد. عناصر سازمان همچنین یک بمب دست ساز به مغازه یکی از افراد متعهد این شهر پرتاب کردند که عمل نکرد.(5)

در بجنورد نیز 3 نفر از افراد مسلح سازمان وارد منزلی شده، با تهدید اسلحه، یک خودرو پیکان را سرقت کردند. درپی این اقدام، نیروهای گشتی سپاه چند ساعت بعد خودرو مزبور را در یکی از خیابان های این شهر یافتند.(6)

در خیابان مشیر فاطمی شیراز، یک بمب دست ساز در داخل یک خودرو پیکان منفجر شد و 2 تن از سرنشینان آن که یک زن 22 ساله و یک کودک 6 ساله بودند، کشته شدند. سرنشین دیگر این خودرو که او نیز زن بود، پس از انفجار، محل حادثه را ترک کرد. اطلاعات سپاه شیراز با اعلام این خبر افزود: در بازرسی این خودرو 3 بمب دیگر که آمادة کارگذاری بودند، به دست آمد و به نظر می رسد سرنشینان به قصد بمب گذاری عازم محل موردنظر بودند که این اتفاق رخ داده است.(7)-(8)

ص: 157

1

در چندین عملیات مؤثر نیروهای امنیتی در شهرهای مختلف کشور، تعداد زیادی از عناصر وابسته به سازمان های مجاهدین خلق (منافقین)، چریک های فدایی خلق (اقلیت) و گروه پیکار کشته یا دستگیر شدند. مهم ترین و وسیع ترین این عملیات ها در تهران اجرا شد.

در یک عملیات وسیع دامنه دار که نیروهای خودی علیه افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در تهران انجام دادند، 11 تن از آنان کشته یا دستگیر شدند و تعداد فراوانی اسلحه و مقادیری مهمات از آنان به دست آمد.

نیروهای سپاه پاسداران با اطلاعاتی که از قبل کسب کرده بودند، برای دستگیری عده ای از عناصر سازمان که در طبقه ششم یک ساختمان واقع در کوچه کندوان منشعب از خیابان انقلاب (نزدیک میدان فردوسی) تحت پوشش یک شرکت تجارتی فعالیت می کردند، این محل را به محاصره درآوردند و با بلندگو از ساکنان خواستند که خود را تسلیم کنند. با خودداری ساکنان خانه و تیراندازی به سوی مأموران، درگیری آغاز شد. در ادامه، نیروهای سپاه وارد منزل شدند و با ورود آنان یکی از افراد سازمان با کلت اقدام به خودکشی کرد و بقیه با استفاده از امکاناتی که از قبل فراهم کرده بودند از راه پشت بام فرار کردند که یک نفر از آنان در پشت بام یکی از ساختمان های مجاور هدف گلوله قرار گرفت و به هلاکت رسید. فرد دیگری خود را به خیابان شرقی سفارت شوروی رسانده بود و قصد پرتاب نارنجک به سوی پاسداران را داشت که نارنجک به یک خودرو پارک شده در کنار خیابان برخورد کرد و در نزدیکی فرد پرتاب کننده فرود آمد که با انفجار نارنجک، وی نیز به هلاکت رسید. در ادامة عملیات، 8 تن از افراد فعال در خانه تیمی نیز که در منطقه پراکنده شده بودند، دستگیر شدند.

در بازرسی پاسداران از این خانه، تعداد زیادی نارنجک جنگی و نارنجک دست ساز، چندین قبضه اسلحه ژ3، یوزی و کلاشینکف، انواع کلت، رادیو های بی سیم گیر، انواع بی سیم، چندین پلاک تقلبی خودرو، تعداد فراوانی کوپن تقلبی، انواع مهرهای تقلبی و... و همچنین اسم و آدرس عده ای از افراد شناسایی شده برای ترور، به دست آمد.(1)پس از عملیات، هنگامی که پاسداران درحال انتقال یکی از دستگیرشدگان این حادثه به بازداشتگاه بودند، یک گروه عملیاتی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در خیابان نهم سیدجمال الدین اسدآبادی، به خودرو حامل نیروهای پاسدار و فرد دستگیرشده حمله کردند که راننده خودرو زخمی شد، اما با واکنش سریع و به موقع پاسداران، یکی از مهاجمان به هلاکت رسید و 3 تن دیگر خودرو را ترک و فرار کردند، در بازرسی خودرو به جا مانده از مهاجمان، یک قبضه اسلحه ژ3، سه عدد نارنجک، یک بمب دست ساز و مقداری اعلامیه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به دست آمد.(2)

نیروهای سپاه گرگان با استفاده از اطلاعات مردمی، 5 خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را کشف و 8 تن از فعالان این سازمان و 2 نفر از فعالان سازمان کمونیستی پیکار در راه آزادی طبقه کارگر را که در این خانه ها به فعالیت سازمانی مشغول بودند، دستگیر کردند. از این خانه های تیمی، تفنگ ژ3، کلاشینکف، اسلحه کمری، مقادیری فشنگ، نارنجک، بمب دست ساز و طرح های حمله به

ص: 158

سپاه و اماکن عمومی به دست آمد. در این شهر همچنین یکی از فعالان سازمان مجاهدین خلق تحت تعقیب قرار گرفت و دستگیر شد. وی یک قبضه سلاح کمری و 12 تیر فشنگ به همراه داشت.(1)

همچنین در تربت حیدریه، نیروهای سپاه یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را کشف و یکی از اعضای فعال و مسلح این سازمان را که در این خانه بود، دستگیر کردند. وی پس از دستگیری در بازداشتگاه با خوردن قرص سیانور که نزد خود مخفی کرده بود، اقدام به خودکشی کرد.(2)

در شهرک غرب تهران نیز نیروهای بسیج، 2 تن از افراد سازمان را که مسلح به کلت بودند، دستگیر کرده و تحویل نیروهای انتظامی دادند.(3)

در مشهد هم یکی از نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که یک اسلحه کلت به همراه داشت، در خیابان شیرازی این شهر به کمک مردم شناسایی و به طور غیرمحسوس به نیروهای گشت بسیج معرفی شد. فرد مزبور که احساس کرده بود تحت تعقیب نیروهای بسیج قرار دارد شروع به تیراندازی کرده، قصد داشت با سرقت یک خودرو درحال عبور از محل بگریزد که با حضور مردم از این کار جلوگیری و شخص مزبور دستگیر شد.(4)

در رودسر، 2 تن از نیروهای وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که در درگیری های این شهر شرکت داشتند، دستگیر شدند.(5)

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خرم آباد با استفاده از اطلاعات به دست آمده از مردم، یکی از انبارهای تدارکاتی سازمان چریک های فدایی خلق (شاخه اقلیت) را در خیابان مدرس این شهر کشف و 2 نفر را نیز دستگیر کردند. از این انبار که در پوشش فروشگاه لوازم ساختمانی و بهداشتی فعالیت داشت، اقلام زیر به دست آمد:

اسلحه ژ3 به همراه مقدار زیادی فشنگ، نارنجک تفنگی 25 عدد، اسلحه یوزی یک قبضه، سلاح کمری یک قبضه، مقدار فراوانی باروت، بی سیم مادر 3 دستگاه، بی سیم دستی 3 دستگاه، انواع فشنگ به مقدار زیاد، 2 میلیون و 300 هزار ریال وجه نقد، انواع دستگاه تکثیر، نشریات گروه های معارض به خصوص نشریات سازمان چریک های فدایی خلق (اقلیت) و...(6)

1

کاهش صدور نفت به مقدار 500 هزار بشکه در روز، کمبود ارز و تصمیم برای گرفتن وام از لیبی و الجزایر موضوع بخشی از مباحث مطرح شده در جلسه امروز آقای هاشمی رفسنجانی با مقامات بلندپایه کشور بود. در کتاب خاطرات ایشان آمده است: «شب در دفتر آقای مهدوی کنی (نخست وزیر موقت) با حضور آقایان [آیت الله] خامنه ای (رئیس جمهور)، موسوی اردبیلی (رئیس دیوان عالی کشور)، [محمد] غرضی (وزیر نفت)، مهندس موسوی (وزیر امور خارجه) جلسه داشتیم. کمبود ارز و فروش نرفتن نفت مطرح بود. قرار شد آقای غرضی به الجزایر و لیبی سفر کنند و با آنها درباره فروش نفت و سیاست هماهنگ در قیمت نفت مذاکره کنند.

ص: 159

بسیاری از اعضای اوپک با تخفیف چند دلار در قیمت نفت، فروش زیاد کرده اند. اگر بتوانیم وامی از آنها بگیریم قیمت را پایین نمی آوریم؛ و الا مجبوریم فعلاً فقط 500 هزار بشکه صادر کنیم که می خواستیم دو میلیون و پانصد هزار بشکه صادر کنیم.»(1)-(2)

1

امروز ده ها هزار نفر از زائران ایرانی در یک راه پیمایی از میدان "معاوده" در مرکز مکه به سوی خانه خدا حرکت کردند و شعارهایی علیه امریکا و رژیم صهیونیستی دادند. به نوشته روزنامه کیهان، در این راه پیمایی، زائران ایرانی درحالی که تصاویری از امام امت را به همراه داشتند، ترجمه پاسخ امام به ملک خالد را بین زائران عرب و غیرعرب پخش کردند. ترجمه پاسخ امام به زبان های مختلف موجب شعف و سرور زائران خانه خدا شد و در میان زائران واکنش وسیعی داشت. شایان ذکر است که پاسخ امام به ملک خالد از رسانه های گروهی سعودی پخش نشد. بنا بر همین گزارش، هنگامی که گروهی از جانبازان و معلولان انقلاب در حرکت بودند و درحالی که صف تظاهرات به کیلومترها می رسید، پلیس و گارد سعودی همانند زنجیری راه پیمایان را محاصره کرده بودند.

روی لباس های سفید عربی که زائران بر تن کرده بودند، شعارهای مرگ بر امریکا و مرگ بر اسرائیل نوشته شده بود و راه پیمایان درحالی که مشت های خود را گره کرده بودند، شعارهای "مرگ بر امریکا" و "مرگ بر اسرائیل"، "ثوره ثوره حتی النصر"، "لا اله الا الله" و "الله اکبر" سرمی دادند و ازطرفی روی پلاکاردهای خود، رژیم صهیونیستی را غده سرطانی در جهان اسلام معرفی می کردند.

خبرنگار اعزامی کیهان می افزاید: مأموران انتظامی سعودی که تعدادشان نسبت به راه پیمایی های گذشته 2 برابر شده بود، زنجیروار راه پیمایان را همراهی می کردند و در چند جا راه را بر راه پیمایان بستند و از آنها خواستند که متفرق شوند، اما راه پیمایان با شعارهای الله اکبر راه را باز کرده، در جلو مسجدالحرام پس از نیایش برای سلامتی امام و پیروزی رزمندگان جبهه های اسلام علیه کفر صدامی، متفرق شدند.(3)

به دنبال این راه پیمایی، مأموران امنیتی دولت سعودی، بعضی از حجاج ایرانی را شناسایی و پس از متفرق شدن راه پیمایان برخی از آنان را دستگیر کردند. براساس گزارش خبرگزاری پارس، در بین دستگیرشدگان سرپرست یکی از کاروان های شهرستان کازرون دیده می شود.(4)

ص: 160

خبرگزاری پارس در ادامه خبر این راه پیمایی اعلام کرده است: با کوشش پیگیر سفارت جمهوری اسلامی ایران در جده، همه زائران ایرانی که به وسیله مأموران پادشاهی سعودی دستگیر شده بودند، قبل از انجام مناسک حج آزاد شدند. براساس این گزارش، تعداد دستگیرشدگان 47 نفر بوده که 16 نفر از آنان را خواهران تشکیل می دادند. این خبرگزاری افزوده است: آزادی زائران ایرانی که حاکی از اعتبار و نفوذ سفارت جمهوری اسلامی در جده است، سبب تعجب دیپلمات های خارجی در این شهر شده است.(1)

1

"احمد بن بلا"، اولین رئیس جمهور الجزایر بعد از انقلاب الجزایر که اینک در پاریس اقامت دارد، در مصاحبه با یکی از مجله های لبنانی، تجاوز عراق به خاک ایران را محکوم کرد. وی در این مصاحبه گفت: به عقیدة من، انقلاب اسلامی ایران مسیر واقعی خود را طی می کند و این انقلاب قائم به فرد نیست. وی افزود: اکثر مطبوعات عربی درباره انقلاب اسلامی ایران تحت تأثیر تبلیغات غرب قرار گرفته اند. غربی ها مخالف هرگونه انقلابی بوده و با هر چیزی که علیه منافع آنهاست، به مخالفت می پردازند.(2)

2

در ادامه تلاش عراق برای توسعه روابط اقتصادی خود با دیگر کشورها، امروز وزیر بازرگانی عراق با وزیر تجارت خارجی نیکاراگوئه در بغداد دیدار و در مورد مسائل مختلف گفت وگو کردند. عراق همچنین قرارداد جدیدی درزمینه افزایش واردات کالا از هلند با این کشور امضا کرده است.

به گزارش خبرگزاری آلمان شرقی از بیروت، حسن علی، وزیر بازرگانی عراق، و الکساندرو مارتینز کنکا"، وزیر تجارت خارجی نیکاراگوئه، در بغداد با یکدیگر ملاقات و درباره گسترش روابط اقتصادی دو کشور گفت وگو و تبادل نظر کردند. رادیو بغداد که صدای آن در بیروت شنیده می شد، اعلام کرد: علی در این دیدار علاوه بر مسائل اقتصادی به تشریح دیدگاه عراق درباره جنگ علیه ایران پرداخت و مارتینز حمایت کشورش را از عراق در این جنگ در مقابل امپریالیسم و صهیونیسم اعلام کرد. در خبر آمده است، مارتینز نیز حامل نامه ای ازسوی شورای انقلاب نیکاراگوئه برای صدام حسین بود.(3)

همچنین به اعلام خبرگزاری کویت از لاهه (مرکز هلند)، رئیس هیئت هلندی که در نمایشگاه بین المللی تجاری بغداد شرکت کرده است، امروز اعلام کرد: بنا بر قرارداد جدیدی که بین عراق و هلند منعقد شد، قرار است صادرات سالانة هلند به این کشور از 80 میلیون لیره هلند به 160 میلیون لیره افزایش یابد.(4)

ص: 161

1

بعد از افشای اقدام عراق در تخطی از مصوبات اوپک و کاهش دادن قیمت نفت صادراتی به میزان 2 دلار، مجله بررسی اقتصادی خاورمیانه مید، جزئیات بیشتری را دراین باره اعلام کرد: به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، عراق مشتریان نفت خود را مطلع ساخته که قیمت رسمی نفت صادراتی اش را از اول اکتبر (9/7/1360) به میزان 2 دلار برای هر بشکه کاهش داده است. مجله بررسی اقتصادی خاورمیانه نوشته است: این امر به معنی فروش نفت عراق به میزان 34 دلار برای هر بشکه است. عراق در اجلاس گذشته اوپک در ژنو با کاهش قیمت نفت مخالفت کرده بود. یونایتدپرس به نقل از نشریه مید افزود: درحال حاضر، قیمت های جدید برای تحویل گیرندگان نفت عراق از بنادر مدیترانه (که پس از جنگ عراق علیه ایران تنها مجرای صدور نفت عراق است) به شرح زیر خواهد بود:

- نفت سبک بصره (34 درجه آ.پی.آی) بشکه ای 71/34 دلار به جای 71/36 دلار.

- نفت کرکوک (36درجه آ.پی.آی) بشکه ای 93/34 دلار به جای 93/36 دلار.

این قیمت ها شامل هزینه 75 سنت امریکایی (سه چهارم دلار) برای حمل هر بشکه نیز می شود. همچنین اعتباری سی روزه برای مشتریان در نظر گرفته شده است که درصورت درخواست اعتبار اضافی تا 60 روز، قیمت هر بشکه تا 50 سنت افزایش خواهد یافت. این نشریه افزوده است: این اقدام عراق تاحدی مضحک است، زیرا در اجلاس گذشتة اوپک، این کشور یکی از سرسخت ترین مخالفان کاهش قیمت ها بود.

از آنجا که صادرات نفت خام عراق پس از شروع جنگ عراق با ایران کاهش یافته است، فشار مشتریان نفت عراق باید خیلی شدید بوده باشد که این کشور را وادار به کاهش قیمت ها کرده است. عراق در اوایل سال جاری 000,950 بشکه نفت در روز صادر می کرد، ولی اخیراً به خاطر کاهش تحویل نفت از بندر بانیاس (سوریه) این میزان کاهش یافته است. مشتریان اصلی عراق، یعنی برزیل، ژاپن و فرانسه خواهان کاهش قیمت های نفت عراق شده بودند، به خصوص ژاپن که با حمل نفت از دریای مدیترانه، بشکه ای 5/1 دلار برای هر بشکه هزینة اضافی حمل ونقل می پردازد.

خبرگزاری پارس در رد توجیه مجله مید برای اقدام عراق در کاهش قیمت نفت اعلام کرد: این فشارها برای جمهوری اسلامی ایران نیز وجود دارد، اما ایران همچنان بر قیمت های مصوب کنفرانس بالی پافشاری می کند و نفت خود را با قیمت قبل، یعنی بشکه ای 36 دلار عرضه می کند.(1)

ص: 162

1

روزنامه فایننشال تایمز (چاپ لندن) در نگاهی اجمالی به جنگ عراق علیه ایران، پیامدهای منطقه ای و تأثیرات آن را در اقتصاد عراق بررسی کرده است. دو عملیات اخیر(1) ایران در سوسنگرد و آبادان و نارضایتی صدام حسین از این عملیات ها، نقش اساسی و رو به افزایش کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص کویت در پشتیبانی مالی از عراق، ناهمخوانی ایدئولوژیکی حکومت بعثی عراق با سایر کشورهای حامی وی در منطقه و هم گرایی آنها علیه ایران، وخیم شدن اوضاع اقتصادی عراق براثر جنگ و اشتراک نظر عراق و ایران علیه سیاست های نفتی عربستان ... از موضوعات مورد بحث در این مقاله است.

این روزنامه نوشته است:

«حملة هوایی به تأسیسات نفتی کویت در هفته گذشته، خواه تصادفی و خواه تعمدی، یادآور خاطرة مداومی است که جنگ یک ساله ایران و عراق، دیگر تولیدکنندگان نفت در خلیج (فارس) را تهدید می کند. این حمله هوایی می تواند نشانة آن نیز باشد که رژیم های ایران و عراق از تاوان سیاسی سنگینی که محتملاً باید در قبال رنج و صدمات وارده بر خلق های خود و عدم کسب پیروزی قطعی بپردازند، به هراس افتاده اند. در آسیای غربی کمتر رهبرانی وجود دارند که فکر می کنند احتمالاً ناآرامی هایی داخلی و بین المللی علیه آنها در جریان است.

بهترین شاهد این مدعا این است که عراق و ایران درگیر جنگی هستند که صادرات نفت را که برای هر دو کشور جنبه حیاتی دارد، کاهش داده است. درحالی که جنگ در بیشتر ایام سال جاری به مبادله آتش توپخانه ها و زدوخورد هرازگاه نیروهای پیاده محدود بود، به نظر می رسید، این تفاهم به وجود آمده است که از تأسیسات نفتی مراقبت به عمل آید تا مورد حمله قرار نگیرند.

مع هذا، پرزیدنت صدام حسین از دو حمله موفقیت آمیز ماه گذشته ایران ظاهراً بسیار برآشفته است. در حمله نخست، نیروهای لشکر زرهی 92 و لشکر [زرهی] 16 ایران در بخش شمالی و غرب سوسنگرد عراقی ها را چندین مایل عقب راندند.

در دومین حمله، عراقی ها مجبور شدند از رود کارون واقع در شمال آبادان عقب نشینی نمایند. صدام حسین عبور نیروهای عراقی از رود کارون را که به دنبال تسخیر خرمشهر انجام گرفت، فصلی پرشکوه در تاریخ جنگ های اعراب نامید.

ص: 163

تصاویری از پل های شناور برروی رود کارون بخش اصلی تبلیغات جنگی عراق را تشکیل می داد و جای تعجب نیست که عراق در اقدامی تلافی جویانه، لوله های نفتی ایران را که به ترمینال جزیره خارک، عمده ترین مرکز صدور نفت، منتهی می شود، بمباران نماید. با درنظرگرفتن اینکه 70 درصد صادرات نفت ایران که حدود 000,500 بشکه در روز است، ازطریق جزیره خارک انجام می گیرد، هرگونه وقفه در این امر بر مشکلات کنونی اقتصادی کشور شدیداً خواهد افزود.

... هرچند هواپیماهای ایران از زمان شروع جنگ، دو بار اشتباهاً پاسگاه های مرزی میان کویت و عراق را بمباران کرده اند، لیکن باید نقش اساسی کویت را در حمایت از تلاش های جنگی عراق مدنظر داشت. دولت ایران کراراً به کشورهای دیگر هشدار داده است که خود را درگیر جنگ ننمایند، لیکن این هشدارها وقفه ای در جریان ارسال کمک های مالی و جنسی که ازطریق کویت به عراق می رسد، ایجاد نکرده است.

کمک مالی به عراق از 6 ماه پیش اهمیت روزافزونی یافته است. پرزیدنت صدام که تصمیم دارد اجازه ندهد جنگ برنامه های عظیم عمرانی عراق را متوقف سازد، تقاضای وام هایی تا میزان 14 میلیارد دلار نموده است. در اواخر ماه آوریل، کویت اعطای 2 میلیارد دلار وام ده سالة بدون بهره به عراق را مورد تصویب قرار داد. گفته می شود از آن زمان به بعد، کویت یک و 5/1 میلیارد دیگر، عربستان سعودی 5 میلیارد و امارات متحدة عربی و قطر جمعاً 5/1 میلیارد دلار کمک مالی به عراق نموده اند. درصورتی که عراق بخواهد باردیگر دست به عملیات تهاجمی بزند، پیروزی یا شکستش کم و بیش منوط به اراده تأمین کنندگان اسلحه می باشد و امکان دارد که آقای صدام حسین پیش از پایان سال جاری مجدداً دست نیاز خود را برای دریافت 4 میلیارد دلار باقیمانده دراز نماید. اگر تحقیرآمیز نباشد، لااقل بسیار ناراحت کننده است که رهبر عراق کاسه گدایی در دست، به سراغ رژیم هایی برود که از لحاظ ایدئولوژیکی تأییدشان نمی کند و حتی در بعضی موارد آنها را در مشکلات داخلی کشورش شریک می داند. تنها موردی که هر دو کشور عراق و ایران در آن وجه اشتراک کامل دارند، خصومت نسبت به سیاست جاری تولید نفت عربستان سعودی و نسبت به حمایت کویت، امارات متحده عربی و قطر از این سیاست می باشد.

دولت های بغداد و تهران با درنظرگرفتن آسیب پذیری شدید نظامی 3 کشور فوق الذکر به آنها اعتراض نخواهند کرد و به طور قطع از آشفتگی ای که در دولت ریگان درمورد فروش هواپیماهای مدرن مجهز به رادار به عربستان پیش آمده، خشنود هستند. ایران و عراق از بروز هرگونه بیم و هراسی در جهان صنعتی که ممکن است قیمت های نفت را افزایش دهد، شادمان خواهند شد.

مع ذلک، با توجه مجدد به جنگ، قابل تردید است که هیچ یک از دو دولت آن قدرها احساس عجز و ناامیدی کند که بخواهد مخاطره نموده و موازنه ظریف 12 ماه گذشته بین ابرقدرت ها را برهم بزند.

عدم قبول مسئولیت حمله به تأسیسات نفتی کویت توسط دولت تهران، حکایت از آن دارد که در این برهه از زمان، هیچ یک از طرفین مایل به گسترش جنگ نیستند، لیکن تا زمانی که جنگ ادامه دارد، خطر به حال خود باقی است و اگر جنگ تشدید شود، مطمئناً وخیم تر نیز خواهد شد.»(1)

ص: 164

1

گرفتارشدن کشتی های تجاری در اروندرود، وضعیت فعلی کشتی ها، چشم انداز رهاشدن این کشتی ها از اروندرود، بررسی وضعیت حقوقی این کشتی ها ازنظر دریافت خسارت و... موضوع مقاله ای رادیویی است که رادیو لندن به آن پرداخته است.

در این مقاله رادیویی آمده است:

«به دنبال وقوع جنگ میان ایران و عراق، 72 فروند کشتی تجارتی در شط العرب [اروندرود] به دام افتاده اند و هنوز نتوانسته اند به دریای آزاد راه پیدا کنند و برای آزادساختن این کشتی ها نیز برنامه ای در کار نیست. صاحبان این کشتی ها نیز به مؤسسات بیمه مراجعه کرده و ارقام نجومی درخواست کرده اند. فقط این هفته در شهر لندن که بیشتر بیمه نامه ها در آن منعقد شده، جنب وجوش بیشتری به چشم می خورد. "لرد" که از شرکت های معروف بیمه است، از دادگاه عالی کراچی خواسته است که درباره برخی از ادعانامه های پیچیده، به داوری بنشینند.

"ویلیام هیل"، از اعضای بخش خبری بی بی سی، درباره سرنوشت این کشتی ها و همچنین نحوه اداره آنها چنین می نویسد: در ماه سپتامبر سال گذشتة مسیحی که جنگ میان ایران و عراق آغاز شد، بعضی از کشتی ها براثر اصابت گلولة توپ صدمه دیدند، ولی گزارشات اخیر حکایت از آن دارد که اکثر این کشتی ها که در شط العرب [اروندرود] زندانی شده اند، سالم هستند.

صاحبان برخی از این کشتی ها فرار کرده اند، ولی از اکثر کشتی ها گزارش می رسد که یا حداقل، خدمة کشتی ها را نگه داشته اند یا اینکه سرنشینان و خدمه آنها همچنان در استخدام هستند و در کشتی ها اقامت دارند. از قول منابعی گفته شده است که استخدام یا برکناری سرنشینان کشتی ها باید زحمت چندانی نداشته باشد.

بنا به گفته بوبکر، خبرنگار مجله فهرست لویدز که در لندن چاپ می شود و مطالب مربوط به این کشتی ها در آن منعکس می گردد، به نظر می رسد منطقه ای که کشتی ها در آن قرار دارند، تحت کنترل عراقی هاست و به نظر می رسد تا زمانی که جنگ ایران و عراق پایان نیافته، نمی توان دریافت که کار لایروبی شط العرب [اروندرود] به طوری که کشتی ها بتوانند عبور کنند به عهده چه کسی است. شط العرب [اروندرود] معمولاً گل آلود است و باید مرتباً لایروبی شود تا قابل کشتیرانی باشد. تاکنون بیش از یک سال است که این کار، یعنی لایروبی صورت نگرفته است.

سازمان ملل متحد کوشیده است تا توافقی میان ایران و عراق بر سر کشتی ها و آزادکردن آنها ایجاد کند، ولی یک مقام سازمان ملل متحد گفته است که حال به نظر می رسد که کشتی ها تا پایان جنگ میان دو کشور، در شط العرب [اروندرود] زندانی خواهند بود.»(1)

ص: 165

1

امروز خبرگزاری های آسوشیتدپرس و رویتر آخرین تحولات داخلی مصر و اخبار مربوط به آن را منعکس کردند. دراین حال، روزنامه های سوری نیز همکاری رهبران جدید مصر با امریکا را به شدت محکوم کردند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد: ترور انور سادات، اقدام یک گروه کوچک از نظامیان نیست و پای یک گروه بزرگ بنیادگرا در میان است. این خبرگزاری افزود: منابع رسمی مصر با انتشار بیانیه ای اعلام کردند، به دنبال ترور سادات، 18 تن از افسران ارتش به خاطر گرایش های شدید مذهبی اخراج شده و به کارهای غیرنظامی گماشته شده اند. به گفتة منابع مذکور، 4 مرد که 3 تن از آنان غیرنظامی و نفر چهارم خالد اسلامبولی، یک افسر ارتش بوده است، عامل ترور سادات می باشند. گزارش های دیگری که از قاهره رسیده، حاکی از آن است که 200 نفر نظامی و غیرنظامی دررابطه با قتل سادات بازداشت شده اند. خبرنگار بی بی سی در قاهره گزارش داد که مقامات امنیتی مصر معتقدند، ترور سادات نمی تواند کار یک گروه کوچکی باشد که در رژه نظامی رخنه کرده باشند. به گزارش واحد مرکزی خبر به نقل از آسوشیتدپرس از قاهره، پلیس مصر تحقیقات گسترده خود را برای یافتن 5 مسلمان بنیادگرا که به طور علنی زدوخوردهای خونین دو روزه در "اسیوط"(1) را هدایت کردند و از آن تاریخ متواری شده اند، آغاز کرده است.(2)

به گزارش این خبرگزاری، حسنی مبارک، نامزد ریاست جمهوری مصر، در مصاحبه با نشریه نیوزویک گفت: او قول می دهد که به کوشش های صلح خاورمیانه که انور سادات درپیش گرفته بود ازجمله عادی کردن روابط با اسرائیل، وفادار باشد.(3)

همچنین بنا به اعلام رویتر، وزیر خارجه امریکا پس از ملاقات با حسنی مبارک اعلام کرد: امریکا در نظر دارد تحویل اسلحه به مصر و سودان را تسریع نماید و اضافه کرد که برای امریکا خیلی اهمیت دارد که حضور خود را در منطقه نشان دهد.(4) وی همچنین در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که ماه آینده مانور بسیار بزرگ و مهمی با شرکت نیروهای امریکا و مصر و چند کشور خلیج فارس در مصر انجام خواهد شد.(5) وزیر خارجه امریکا هنگام ترک قاهره پیش بینی کرد که مصر و عربستان سعودی به دلیل منافع مشترکشان ظرف چند هفتة آینده روابط خود را بهبود بخشند.(6)

وزیر خارجه فرانسه نیز دراین باره گفت: مرگ انور سادات می تواند روابط مصر و دیگر کشورهای عرب را بهبود بخشد.(7)

ص: 166

روزنامه های سوریه نیز در شماره های خود حسنی مبارک، نامزد ریاست جمهوری مصر، را به شدت مورد حمله قرار دادند. به گزارش آسوشیتدپرس از دمشق، روزنامه تشرین، ارگان حزب بعث سوریه، دراین باره نوشته است: با ادامه راه سادات و ادامه تلاش برای تبدیل مصر به عامل و پایگاهی برای امپریالیزم امریکا، وارثین این خائن نیز به سرنوشت وی دچار خواهند شد.

روزنامه الثوره نیز ژنرال هیگ وزیر امور خارجه امریکا را متهم کرد که با همکاری رهبران جدید مصر برای تحت کنترل درآوردن تحولات مصر عجولانه دست به اقداماتی زده است. این روزنامه افزوده است: هیگ به شدت در اشتباه است. ملت مصر به امریکا و رژیم صهیونیستی و عمالشان با قاطعیت جواب منفی داده اند و با مبارزه انقلابی خود و سرنگونی خائنین تازه وارد، مصر را به سنگر اعراب باز خواهند گرداند.(1)

ص: 167

ص: 168

دسته تانک و یک دسته پیاده به تپه سبز حمله ور شد که درنتیجه شجاعت و مقاومت 6 تن از نیروهای خودی، شکست خورد و مجبور به عقب نشینی شد. نیروهای خودی در منطقه لیخضر به تپه121 در منطقه قریه عباس حمله کردند و این تپه را به تصرف درآوردند. دشمن متعاقباً دست به ضدحمله زد که درنتیجه آتش شدید توپخانه خودی، دشمن با ازدست دادن یک دستگاه تانک و یک دستگاه نفربر مجبور به عقب نشینی شد.»(1)

علاوه براین، روزگذشته در جبهه مشطط، نیروهای خودی متشکل از یک گروهان تانک (7دستگاه)(2)و یک گروهان سوار زرهی، بعد از درگیری کوتاهی با نیروهای گشتی دشمن، تپه120 را آزاد کردند. این تپه بر مناطق اطراف خود ازجمله سه راهی قهوه خانه - رادار تسلط دارد.(3)

براساس گزارش دیگری از اطراف این محدوده، «در منطقه سندال، گشتی های دشمن قصد مین گذاری منطقه را داشتند که با هوشیاری نیروهای خودی متواری شدند. در این منطقه درگیری شدید بین نیروهای خودی و دشمن ادامه داشت و دشمن از کاتیوشا نیز استفاده کرد. ضمناً توپخانه دشمن که به طرف تنگه رقابیه شلیک می کرد، از این منطقه کاملاً مشهود بود. لازم به تذکر است که در نتیجه این درگیری 2 تن از نیروهای خودی مجروح و یک تن شهید شدند. در ساعت 5:00، تعدادی تانک یا نفربر دشمن از منطقه خارج شده ... و احتمالاً به طرف تپه های سندال رفتند. 60 تا 80 نفر از نیروهای عراقی به وسیله خودروهای سبک به روستای شلیبیه [روبه روی شهر شوش] وارد شده و در آنجا مستقر شدند. همچنین 3 خودرو زیل به این منطقه وارد شد.» علاوه براین، گزارش های رسیده از محور دشت عباس از تبادل آتش شدید میان نیروهای خودی و دشمن حکایت دارد که در جریان آن «با آتش خمپاره انداز خودی چند سنگر گروهی منهدم شد و حدود 15 نفر کشته و زخمی شدند.»(4)

در محور غرب اهواز، اقدامات اخیر ارتش عراق نشانه آن است که دشمن با درک اهمیت محور مواصلاتی حمیدیه - چزابه که نقش بسزایی در تدارک نیروهای شمال و جنوب استان خوزستان دارد، ضمن افزایش میزان تبادل آتش، تقویت پایگاه ها و تحکیم مواضع پدافندی به ویژه در منطقة جنوب جاده حمیدیه - چزابه و رودخانه کرخه را در دستور کار خود قرار داده است.

در این دوره برابر گزارش ها در برخی نقاط محورهای حمیدیه(5)، سوسنگرد(6)و بستان(7)، بلدوزرهای دشمن در طول شبانه روز مشغول کار بودند و به طورکلی ضمن احداث و حفر سنگر به ایجاد میدان مین و نصب سیم خاردار مبادرت ورزیده اند.(8)به عنوان نمونه طبق یکی از گزارش های رسیده از محور سوسنگرد در منطقه رمله، «دشمن هر شب خاکریز خود را محکم تر و مرتفع تر می کند و روی رودخانه نیسان 4 پل داشته و به تازگی یک پل دیگر نیز تعبیه کرده است. از این پل ها 3 پل در غرب زین العابدین و 2 پل در شرق زین العابدین قرار دارند. در اطراف پل ها ضد هوایی نصب شده و فاصله پل ها از یکدیگر 150 تا 300 متر است. توپخانه دشمن در

ص: 170

200 متری جنوب جاده شرفه (جاده هویزه - رفیع) در حوالی زین العابدین مستقر است.»(1)همچنین در محور الله اکبر - بستان در گزارش نیروهای اطلاعاتی سپاه ضمن اشاره به افزایش "تردد دشمن در جاده بستان - سوبله"(2) و تحکیم مواضع "نیروهای عراقی مستقر در شمال بستان"(3) آمده است: «دشمن مشغول مرتفع کردن خاکریز خط مقدم خود بین روستای جابرحمدان و جاده قدیمی الله اکبر - بستان است. صدای فعالیت بلدوزرها در شب های 20 و 21/7/1360 به گوش می رسید. در چند شب اخیر، دشمن با تانک، توپخانه، خمپاره انداز و تفنگ106 میلی متری مواضع خودی را زیر آتش قرار داد که نیروهای خودی پاسخ لازم را به آتش دشمن دادند. ضمناً تلفات و خساراتی به نیروهای خودی وارد نشد.»(4) لازم به ذکر است که در محورهای مزبور علاوه بر اقدامات مهندسی بلدوزرهای دشمن، به طور هم زمان و با شدت بیشتری خمپاره اندازهای عراقی روی مواضع خودی اجرای آتش می کردند که به علت کوتاه بودن خاکریز خودی برتری آتش با دشمن گزارش شده است.(5)

درمقابل، در عملیات نیروهای سپاه در منطقه حمیدیه یک دستگاه خودرو منهدم شد و 5 نفر از نیروهای دشمن کشته و 7 نفر نیز زخمی شدند.(6) در نوزدهم مهرماه، مسعود پیشبهار، معاونت طرح و عملیات قرارگاه نصر و مظفر آقا خورده، مسئول مهندسی قرارگاه کربلا، برای شناسایی منطقه غرب ارتفاعات الله اکبر و شمال بستان عازم این منطقه شدند.(7) علاوه براین در محور سوسنگرد، با آتش خمپاره انداز نیروهای ستاد جنگ های نامنظم به یک دستگاه خودرو خسارات کلی وارد آمد. همچنین بر اثر شلیک تیر مستقیم تانک های دشمن یکی از برادران پاسدار گروه شناسایی به شهادت رسید.(8)

1

براساس بررسی ها و اقداماتی که کارگروه های تشکیل شده در سپاه و ارتش برای بررسی طرح عملیاتی آزادسازی بستان انجام داده اند (روزشمار 15/7/1360)، درحالی که سپاه پاسداران مشغول تکمیل شناسایی های خود از دشمن و وضعیت زمین منطقه است، امروز فرماندهی نیروی زمینی ارتش، پیش نویس طرح پیشنهادی ارتش را در این منطقه ارائه داد.

در کتاب ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس آمده است: «براساس تدبیر ابلاغ شده، طرح کلی مانور به صورت تک در شمال رودخانه کرخه برای تأمین شهر بستان و تک هم زمان در جنوب کرخه برای تأمین مناطق غرب سوسنگرد تا کناره شرقی "هورالعظیم" تعیین شد. این به مفهوم آزادسازی مناطق اشغالی باقیمانده در دست دشمن در دشت آزادگان و رسیدن به خط مرزی در این منطقه بود.»(9)-(10)

ص: 171

1

نیروهای گشتی - رزمی سپاه در منطقه ریجاب و میش رنگین با نیروهای عراقی درگیر شدند و ضرباتی به آنها وارد کردند و در دهلران با نفوذ به منطقه تحت تسلط نیروهای عراقی، اقدام به مین گذاری کرده، خسارت هایی به دشمن وارد آوردند.

یک واحد گشتی نیروهای سپاه و بسیج "ریجاب" با گروهی از نیروهای عراقی در زیر جاده کاری درگیر شدند که نیروهای عراقی مجبور شدند مقداری مهمات همچون 29 عدد گلوله خمپاره82 و یک جعبه فشنگ کالیبر70 را جا گذاشته، منطقه را ترک کنند.(1)همین نیروها در منطقه "میش رنگین" با 50 نفر از نیروهای عراقی درگیر شدند و آنها را مجبور به فرار کردند. در این اقدام نیز 26 عدد گلوله خمپاره82 و 3 صندوق فشنگ کالیبر50 به دست نیروهای خودی افتاد.(2)

در دهلران نیز نیروهای سپاه با نفوذ به خاک عراق، در نزدیکی یکی از پایگاه های نظامی عراق مین گذاری کردند که در ساعت 12:00، یک تریلر نظامی ارتش عراق براثر انفجار مین کار گذاشته شده منهدم شد و حدود 10 نفر از نیروهای عراقی نیز کشته یا زخمی شدند.(3)

2

درپی اقدام نظامی ماه گذشته ارتش عراق در منطقه ای در حوالی بغداد، برای دستگیری مجاهدین مسلمان عراقی نشریه کانادایی کرسنت اینترنشنال درباره نحوه این اقدام نوشت: در اواسط ماه سپتامبر (24/6/1360)، نیروهای بعثی عراق دهکده ای را با 5 هزار نفر سکنه پس از بمباران و به آتش کشیدن، به وسیله بولدوزر با خاک یکسان کردند. نیروهای عراق در جست وجوی گروهی از مجاهدین مسلمان عراقی بودند و پس از اینکه گمان بردند این افراد در این دهکده پناه گرفته اند، به آنجا حمله کردند. کرسنت این دهکده را "جیزان ال کاوول" در نزدیکی "الخالص" در شمال شرقی بغداد معرفی کرده و افزوده است: زمانی که نیروهای شبه نظامی بعثی برای دستگیری مجاهدین مسلمان عراقی وارد عمل شدند، یگان ویژه ارتش عراق هم دست به کار شد و تمامی اهالی این دهکده را تا آخرین نفر قتل عام کرد.(4)

3

تصرف مجدد ارتفاع 2525 در محور روانسر - کامیاران با تلاش نیروهای ایران، ناکام ماندن افراد حزب دمکرات در تصرف شهر اشنویه، بی نتیجه بودن حمله افراد این حزب به نیروهای سپاه و ارتش، ادعای کذب رادیو صدای کردستان در تصرف دوساعتة شهر نقده به دست نیروهای ضد انقلاب، به دام افتادن چند نفر از نیروهای سپاه هنگام مذاکره با "صنار مامدی" از رهبران سابق حزب دمکرات، مهم ترین تحولات امروز در مناطق کردنشین بود.

نیروهای سپاه پاسداران، ارتش، ژاندارمری و پیش مرگان کرد مسلمان در عملیاتی مشترک، ارتفاع

ص: 172

2525 را در محور روانسر - کامیاران که افراد حزب دمکرات ایران مجدداً آن را تصرف کرده بودند، بازپس گرفتند. پس از عملیات نیروهای خودی در روز 17 مهرماه و تصرف ارتفاع سرکوب 2525 زرنه در حدفاصل شهرهای روانسر - کامیاران، نیروهای حزب دمکرات که در روستاها و مناطق اطراف حضور داشتند، مجدداً این ارتفاع را تصرف کرده، روی آن مستقر شدند. به دنبال این اقدام، امروز نیروهای سپاه، ارتش، ژاندارمری و پیش مرگان کرد مسلمان در اقدامی مشترک و گسترده بخشی از روستاهای بین روانسر و کامیاران را پاک سازی کردند و ارتفاع زرنه را مجدداً به تصرف خود درآوردند. همچنین نیروهای عمل کنندة خودی، روستاهای شاهینی، آفرین پایین، حسین آباد، ماویان، کوه دره، لون کهن، لون سادات، کلاتی و تخت زنگی (سنگی) را پاک سازی کردند. در این عملیات تعدادی از نیروهای حزب دمکرات کشته یا زخمی شدند و یک قبضه خمپاره انداز 81 میلی متری که به دست نیروهای حزب دمکرات افتاده بود، پس گرفته شد.(1)

امروز همچنین طرح حمله گسترده ای که حزب دمکرات برای تصرف شهر اشنویه تدارک دیده بود، قبل از اجرا با هماهنگی نیروهای سپاه و ارتش و همکاری پیش مرگان کرد مسلمان و حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی ها) خنثی شد و نیروهای خودی با اجرای تک غافلگیرکننده به محل تجمع نیروهای حزب دمکرات، آنها را به خاک عراق فراری دادند. در این درگیری که عمدتاً در جنوب شرقی اشنویه و در روستاهای "ده شمس" و "ده گرجی" انجام شد، 8 نفر از افراد این حزب کشته شدند. حاتم دعاخوان(2)، خلبان فراری با درجه سروانی، از فرماندهان نظامی حزب دمکرات و از افراد کشته شده در این عملیات بود.(3)رادیو حزب دمکرات ایران درباره تلفات واردشده در این عملیات به نیروهای حزب دمکرات، فقط به این نکته اشاره کرد که در درگیری های روز بیست و یکم مهرماه اشنویه، یکی از پیش مرگان حزب دمکرات که از اعضای دلسوز و فداکار حزبی بود، کشته شده است.(4)

یک ستون نظامی متشکل از نیروهای سپاه و ارتش که در حوالی جنگل امیرآباد در جاده میاندوآب به مهاباد در حرکت بود، با هجوم عناصر حزب دمکرات کردستان ایران که به سلاح های مختلفی مجهز بودند، روبه رو شد، اما با واکنش نیروهای خودی، مهاجمان با تحمل تلفاتی مجبور به ترک محل شدند. در این درگیری، یک زن و دختر از اهالی محل، براثر برخورد ترکش خمپاره مهاجمان به شهادت رسیدند و یک نظامی هم زخمی شد. همچنین یک خودرو صدا و سیما نیز آسیب دید.(5)

علاوه براین، رادیو صدای کردستان امروز گزارش داد که پیش مرگان هیز (گردان) افشین به شهر نقده حمله کرده، به مدت 2 ساعت کنترل شهر را به دست گرفته اند. به گزارش این رادیو، پیش مرگان حزب به قرارگاه (محل استقرار) حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی ها) نیز حمله کرده و خسارت های فراوانی به آنها وارد آورده اند.(6)

ص: 173

همچنین امروز "حسن شفیع زاده"، فرمانده سپاه منطقه هشتیان و "حسین تحویلداران" از سپاه ارومیه همراه "عبدالرحمن کریمی"، عضو سابق کادر مرکزی حزب دمکرات کردستان ایران و پیرو کنگره چهارم(1) که برای امنیت و پاک سازی منطقه با سپاه همکاری داشت، برای گفت وگو با "صنار مامدی" از پیروان سابق کنگره چهارم با موضوع بازپس گیری 48 قبضه سلاح دولتی در دست صنار مامدی به مقر وی در روستای "سیاوان" در منطقه شپیران در شمال ارومیه رفته بودند که به دست عوامل صنار مامدی خلع سلاح و سپس گروگان گرفته شدند. پس از چندین ساعت بازداشت، به دستور صنار مامدی، رحمان کریمی و یکی از دوستان کرد او که همراه وی بود، به قتل رسیدند(2) و حسن شفیع زاده و حسین تحویلداران و دو محافظ رحمان کریمی در منطقه "هشتیان" آزاد شدند.(3)*(4)

1

افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهرهای شیراز، قزوین و تهران دست به اقداماتی زدند که براثر آن 3 تن از مردم عادی زخمی شدند. با تلاش نیروهای امنیتی تعدادی از عناصر این سازمان در تبریز و رشت دستگیر شدند. در شهر نور و بخش علمده (رویان) این شهر نیز یک گروه از چریک های فدایی خلق به دکل رادیو و تلویزیون "سوردار" حمله و آن را منهدم کردند.

یک گروه ترور سازمان مجاهدین خلق (منافقین) ساعت 6:50 به قصد ترور صاحب یک مغازه تابلوسازی در بلوار "گلستان" شیراز به سمت وی تیراندازی کردند که اصابت چند گلوله به زخمی شدن وی انجامید. در این اقدام همچنین 2 نفر دیگر که در داخل مغازه بودند براثر اصابت گلوله زخمی شدند. به نوشته روزنامه اطلاعات، این چهارمین بار است که افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) برای ترور صاحب این مغازه، که از افراد متعهد محل است، اقدام می کنند.(5)

ص: 174

همچنین در قزوین، یک گروه عملیاتی این سازمان، بعدازظهر امروز در خیابان انصاری این شهر نارنجکی را به یک مغازه خشک شویی پرتاب کردند که خسارت و تلفاتی به همراه نداشت و عاملان پرتاب نارنجک قبل از فرار از صحنه، به کمک اهالی محل دستگیر و به نیروهای کمیته تحویل داده شدند. از افراد دستگیر شده، یک قبضه کلت و تعدادی فشنگ مربوط به آن به دست آمد.(1)

در تهران در دبیرستان دخترانه سیزده آبان در منطقة نظام آباد، یکی از معلمان این دبیرستان که از هواداران مجاهدین خلق (منافقین) بود، یک بمب دست ساز را داخل ساعت دیواری اتاق مدیر مدرسه کار گذاشته بود که قبل از انفجار، شخص ناشناسی از وجود بمب در ساعت دیواری خبر داد و نیروهای سپاه این بمب را خنثی کردند.(2)

همچنین در تبریز، مسئول امور مالی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که از مدت ها پیش تحت تعقیب بود، شناسایی و دستگیر شد.(3)

در رشت نیز نیروهای پاسدار با استفاده از اطلاعات مردمی، یک خانه تیمی را در خیابان لاهیجان این شهر کشف و ساکنان آن را که 2 نفر از فعالان سازمان مجاهدین (منافقین) بودند، دستگیر کردند. تعدادی سلاح و تجهیزات نظامی ازجمله 2 قبضه اسلحه و 2 عدد نارنجک و مطالب نوشته شده به رمز، از این خانه تیمی به دست آمد.(4)

نیروهای سازمان چریک های فدایی خلق (اقلیت) ساعت 17 امروز، به دکل فرستنده رادیو و تلویزیون سوردار واقع در ارتفاعات بخش علمده (رویان) شهرستان نور حمله کردند و آسیب فراوانی به آن وارد آوردند. خبرگزاری پارس در گزارش مفصلی به وضعیت جغرافیایی منطقه ای که رادار در آن واقع شده، چگونگی اقدام نیروهای این سازمان در تخریب وسایل و امکانات رادار و ساختمان های آن، میزان آسیب های واردشده و مشاهدات برخی افراد حاضر در صحنه پرداخته و مطالبی را بدین شرح درج کرده است:

«ساعت 5 بعدازظهر، حدود 50 تا 60 تن از عناصر وابسته به امریکا طی یک سری عملیات مسلحانه که بیش از یک ساعت و نیم به طول انجامید، فرستنده سوردار سیمای جمهوری اسلامی استان مازندران را که در یک منطقة کوهستانی در 35 کیلومتری بخش علمده از توابع شهرستان نور و در 150 کیلومتری شهرستان ساری (مرکز استان مازندران) در ارتفاع دو هزار متری از سطح دریا قرار دارد، مورد حمله قرار دادند.

ضد انقلابیون پس از منفجر کردن 4 فرستنده بسیار قوی تلویزیون، به آتش کشیدن وسایل فنی ایستگاه، خودرو و خوابگاه پرسنل و غارت آذوقه و وسایل کارکنان در جنگل های اطراف متواری شدند.

براساس این گزارش، ضد انقلابیون که لباس های سبزرنگ به تن داشته و به سلاح های کلاشنیکف، ژ3، کلت کمری، یوزی و نارنجک مسلح بودند، ازطریق بی سیم های دستی هماهنگی ایجاد می کردند. این افراد را یک اکیپ پزشکی نیز به منظور درگیری های احتمالی همراهی می کرده است. لهجه های

ص: 175

ترکی - کردی و گیلکی مهاجمین حاکی از اهلیت های متفاوت آنان از نقاط مختلف ایران بوده است. برخی از آنها که به زبان گیلکی صحبت می کردند، چهره های خود را با پارچه پوشانده بودند.

ضد انقلابیون پس از به بارآوردن ضایعات، شعارهایی بدین شرح به وسیله ماژیک های قطور و رنگ های اسپری بر در و دیوار ایستگاه سوردار نوشتند: سوردار، سیاهکل پیوندتان مبارک؛ زنده باد مبارزه مسلحانه که تنها راه رسیدن به آزادیست؛ جنگ بین دو رژیم ضد خلقی جمهوری اسلامی و رژیم بعث عراق جنگی غیرعادلانه است و ما خواهان قطع جنگ و تبدیل آن به جنگ عادلانة خلق با امپریالیسم هستیم؛ چریک های فدایی خلق ایران؛ مرگ بر سازش کاران و دغل کاران؛ تنها یک خلق مسلح می تواند آزاد زندگی کند؛ زنده باد خلق رزمنده کرد که برای آزادی مبارزه می کند.

بنا به اظهار یکی از کارشناسان سیمای جمهوری اسلامی ایران مرکز ساری، از 4 فرستنده موجود در این ایستگاه، 2 دستگاه به شدت آسیب دیده و 2 دستگاه دیگر درصورتی که وسایل و امکانات لازم تأمین شود، تا 2 روز دیگر تعمیر می شوند و تصویر سیمای جمهوری اسلامی مازندران مجدداً برقرار خواهد شد. گفته می شود میزان خسارت وارده به دستگاه ها حدود 50 میلیون تومان است.

... یکی از شاهدان گفت: مهاجمین در ساعت 17:15 دقیقه، فرستنده را کاملاً در اشغال خود داشتند و با صف کردن پرسنل ایستگاه [به آنان] گفتند، وسایل شخصی خود را از خوابگاه بیرون بیاورید و پس از آن، با گازوئیل موجود در موتورخانه، آسایشگاه ما را که در رژیم گذشته کاخ اختصاصی قطبی، مدیرعامل رادیو تلویزیون، بود به همراه میلیون ها تومان وسایل داخل آن به آتش کشیدند و به ما گفتند از اینجا تکان نخورید که تا یک ربع دیگر، ساختمان فرستنده به هوا می رود. ... وی ادامه داد: ضد انقلابیون در آخرین مراحل به وسیله بی سیم، به افرادی که آنان را تیپ های 7، 8 و... می نامیدند، خبر پیروزی عملیاتشان را دادند که از آن سوی بی سیم نیز گاهی خبر ورود یک اتومبیل به آنان داده می شد.»(1)

1

پس از انتخاب آیت الله خامنه ای به مقام ریاست جمهوری در تاریخ 10/7/1360، چون طبق قانون اساسی، وی از این پس ریاست شورای عالی دفاع را برعهده خواهد داشت و تصدی پست نمایندگی امام ازسوی ایشان در شورای عالی دفاع، فاقد وجاهت قانونی است، امروز امام خمینی در حکمی حجت الاسلام رفسنجانی را به جای ایشان به سمت نمایندگی خود در این شورا معرفی کردند. اصل حکم به شرح زیر است:

«جناب حجت الاسلام آقای حاج شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی، دامت افاضاته، بدین وسیله جناب عالی به سمت نمایندگی از طرف اینجانب به شورای عالی دفاع منصوب می شوید که ان شاءالله تعالی ضمن انجام وظایف محوله به ادارات مربوطة دیگر نیز رسیدگی و نظارت نمایید. موفقیت جناب عالی را از خدای تعالی مسئلت دارم.»(2)

ص: 176

1

رئیس جمهور منتخب مردم، امروز در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی حضور یافت و دربرابر نمایندگان مجلس و رئیس دیوان عالی کشور، اعضای شورای نگهبان قانون اساسی، نخست وزیر و وزیران کابینه (دولت سابق)، جانبازان انقلاب و جمعی از خانواده های شهدا، مراسم تحلیف را به جای آورد. به نوشته روزنامه کیهان، آیت الله خامنه ای، رئیس جمهوری، قبل از ادای سوگند، در سخنانی اعلام کرد: امروز این مراسم برای برادر مخلص شما از این جهت هیجان انگیز است که درحقیقت برزبان آوردن و تصریح کردن به چیزی است که به طور طبیعی با کاندیداشدن برای ریاست جمهوری و با قبول این مسئولیت بر دوش او وجود داشته و سنگینی می کرده است. وی افزود:

مردم ما از صدر تا ذیل در طول دو سال و نیم اخیر، خصوصاً یک سال گذشته، صحنه هایی از وفای به عهدها و پیمان ها را مجسم کرده اند و تصویرهای افتخارآمیزی را در مقابل چشم قرار دادند. جالب اینجاست که دشوارترین مشکل ها، فقط مخصوص طبقات پایین جامعة ما نیست، بلکه مسئولین بالای کشور را هم در بر گرفته است. همه جا معمولاً طبقات بالا از درگیری با مشکلات بزرگ و جان ستان معاف هستند، فرماندهان کمتر شهادت نصیبشان می شود، سران و مسئولان کشور کمتر دچار حوادث سخت می شوند، ولی ما افتخار می کنیم که کسی نظیر مرحوم آیت الله بهشتی را در شمار شهدا داریم. افتخار می کنیم که در میان مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس تعداد معتنابهی شهید داریم.(1)

ص: 177

1

امام خمینی امروز با ارسال 3 پیام جداگانه به سران کشورهای قطر، دوبی و فجیره، ضمن تبریک عید قربان، بار دیگر به تلاش امریکا برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران اشاره کرده و بمباران مخازن نفتی کویت را توطئه ای در همین راستا دانستند.

امام خمینی با بیان اینکه ایران به جرم ضدیت با امریکا مورد ننگین ترین تهمت ها قرار گرفته است، خاطرنشان کردند: «ما دربرابر توطئه های گوناگون امریکای جهانخوار قرار گرفته ایم، تا جایی که برای لکه دار کردن جمهوری اسلامی ایران به وسیله ایادی خود مانند رژیم بعث عراق و با کمک حکومت های مرتجع منطقه، مخازن نفتی کشور مسلمان کویت را مورد هجوم قرار می دهد و ما را مسئول این جنایت بزرگ قلمداد می کند. ملت ما در برابر این توطئه های ننگین انتظار حمایت کشورهای اسلامی را دارند تا بهتر بتوانند به راه افتخارآمیز خود بدون وابستگی به شرق و غرب ادامه داده و اهداف عالیه اسلام را در جهان تحقق بخشند.»(1)

2

روزنامه کرسنت اینترنشنال (چاپ کانادا) روابط هانی الحسن، یکی از افراد با نفوذ سازمان آزادی بخش فلسطین و اولین سفیر این سازمان در تهران، با رجوی و بنی صدر را بررسی کرده و با انتقاد از بی صداقتی رهبران این سازمان دراین باره، اصل رابطه "ساف" با اشخاص و گروه های مخالف جمهوری اسلامی را مورد انتقاد قرار داده است. کرسنت این گونه اقدامات ساف را ریشه ای و ناشی از ساختار تفکر نادرست رهبران این سازمان قلمداد کرده است، تا جایی که حکومت داری و برخورداری از مزایای ریاست را بر آزادسازی فلسطین ترجیح داده اند. کرسنت می نویسد:

«گرایشات غیرمذهبی بنی صدر، مورد توجه سازمان آزادی بخش فلسطین قرار گرفته است. روزنامه کویتی الانباء (تاریخ 10 شهریور) نوشت: "هانی الحسن، رئیس قسمت سیاسی سازمان آزادی بخش فلسطین (ساف)، در تاریخ نهم شهریور با بنی صدر و مسعود رجوی ملاقات کرده است." هانی الحسن اولین نمایندة سازمان آزادی بخش فلسطین بعد از انقلاب اسلامی در

ص: 178

تهران بود. روز بعد [از این ملاقات]، خبرگزاری فرانسه به نقل از هانی الحسن گفت: "ما نمی توانیم برادران مجاهد را که در کنار فلسطینیان جنگیده اند، فراموش کنیم. هانی الحسن افزود: ما امیدوار هستیم برادر مسعود رجوی با یاسر عرفات ملاقات کند تا اوضاع ایران را بررسی کنند، زیرا در ایران حمام خون همچنان ادامه دارد و ما ناچاریم راهی برای مقابله با این وضع پیدا کنیم"

در تاریخ یازده شهریور، ساف این خبر را رسماً تکذیب کرد و گفت: "هانی الحسن در تاریخ مذکور در رومانی بوده است و خبر این ملاقات یک افتراء است."

سپس روزنامه سعودی الشرق الاوسط [تاریخ سیزدهم شهریور] عکسی را از ملاقات هانیالحسن و رجوی چاپ کرد و مجله هفتگی المجله [14 تا 21 شهریور] طی گزارشی نوشت: "هانی الحسن بنا به مأموریت ویژه ای برای ملاقات بنی صدر و رجوی به پاریس رفته است و این ملاقات در خانة بنی صدر در تاریخ هشتم شهریور صورت گرفته است." هفته نامه المجله به نقل از "محافل آگاه" نوشت: "دو گرایش در میان جنبش مقاومت فلسطین وجود دارد:

الف) ادامه همکاری با [امام] خمینی.

ب) تمرکز حمایت فلسطینیان از بنی صدر و رجوی."

هفته نامه المجله نوشت: "فلسطینیان اطلاعاتی در دست دارند که حاکی از آن است که بنی صدر به زودی به قدرت در ایران باز خواهد گشت. این هفته نامه همچنین مصاحبه ای با هانی الحسن را منتشر ساخت که طی آن هانی الحسن ملاقات را تأیید کرد و از رجوی و بنی صدر با احترام زیادی یاد کرد." کرسنت افزوده است: لازم به گفتن نیست که این حرکات راه درست سیاست گذاری برای مردم و انقلاب ایران که همواره حامی فلسطینیان در مبارزه علیه اشغالگران صهیونیست فلسطین بوده اند، نیست. پس از انقلاب ایران، اسرائیلی ها از ایران اخراج شدند و سفارت اسرائیل به سفارت فلسطین تبدیل شد و فلسطینیان از مقام رسمی که حتی در کشورهای عربی نیز از آن برخوردار نیستند، در ایران برخوردار شدند. این تنها قسمت کوچکی از وضعیت ساف است. در طول سالیان دراز، ساف درگیر حرکاتی بوده است که با هدف آزادسازی فلسطین مغایرت داشته است. اعضای ساف در موارد متعدد با اسرائیلی ها ملاقات کرده اند تا به نوعی به سازش دست یابند.

ساف به طور روزافزونی، به صورت یک دولت عربی منحط درآمده است که دارای ادارات بزرگ، سفارتخانه ها، هیئت ها و بوروکرات هایی است که "از زندگی خوبی" برخوردار هستند. واضح است که رهبری ساف به نوعی "سازش" برای گرفتن کرانة غربی کشیده شده و درعوض جهاد برای آزادسازی فلسطین را رها کرده است. مسلمانان جهان از ساف حمایت می کنند، چون معتقدند ساف می خواهد فلسطین اشغالی را آزاد کند. جمهوری اسلامی ایران با پیشنهاد تشکیل یک "جبهه اسلامی واحد" علیه اسرائیل، این دسته از رهبران ساف را نگران کرده است.»(1)

ص: 179

1

روزنامه امریکایی وال استریت ژورنال با فرض صحیح بودن ادعاهای منابع غربی درباره بمباران تأسیسات نفتی کویت به وسیله هواپیماهای ایرانی، موقعیت جغرافیایی و اقتصادی این کشور را عاملی برای تحت فشار قرارگرفتن ازطرف عراق و ایران خوانده است. در این مقاله به ادعاهای عراق درباره حاکمیت تاریخی آن کشور بر کویت و برخی اقدامات عراق برای تسلط و سهم خواهی بیشتر از مقامات آن کشور اشاره شده و نقش آن کشور در پشتیبانی مالی و ترانزیت کالا برای دولت عراق بررسی شده است؛ و بدین ترتیب این روزنامه سعی دارد که نشان دهد رفتار کویت در حمایت از عراق، ناخواسته و تحت فشار دولت عراق می باشد.

در این مقاله آمده است:

«کویت این کشور نفت خیز حوزه خلیج فارس با بالاترین درآمد سرانه در جهان، علاوه بر گرفتاری ثروت دچار همسایگان بد نیز هست. [هرچند] کویت به طور رسمی در طول جنگ سیزده ماهه بین ایران و عراق، بی طرفی خود را اعلام کرده است، ولی به عنوان یک کشور عرب، تمایلاتی به سوی عراق از خود نشان داده است. این کشور وام های چند میلیارد دلاری دراختیار عراق گذارده و اجازه داده است که از این کشور به عنوان بندرگاهی برای عبور مقادیر بسیار زیادی مواد غذایی، مهمات، مواد سوختی و دیگر ضروریات به عراق استفاده شود. حمایت کویت از عراق، به رغم تکذیب تهران، موجب حملات هوایی ایران به خاک کویت شده است که جدیدترین آنها حملة 3 جنگنده ظاهراً ایرانی، روز نهم مهرماه گذشته به ایستگاه نگهداری نفت در ام العیش است. یک مقام کویتی در اشاره به ضعف کشورش در مقابل حملات بیگانه می گوید: پرتاب دقیق 2 بمب به روی تأسیسات بنزین سازی، آب های شور و کارخانه تولید برق کویت کافی است که این کشور را فلج نماید.

از طرف دیگر، کویت ازسوی عراق در فشار بوده است. عراق هرگز از ادعای خود مبنی بر اینکه کویت بخشی از خاک عراق است، صرف نظر نکرده است. اگرچه عراق از 10 سال پیش تابه حال این مطلب را به طور علنی اظهار نکرده، اما با این وصف، به قول یک وکیل کویتی هرگاه خشونت سیاسی در کویت روی می دهد، متهمین یا در حمایت بغداد قرار می گیرند و یا [این موضوع] تنها به اخراج آنها (به عراق) منتهی می شود. اگرچه این اتهام به طور رسمی اعلام نشد، ولی دولت کویت عراق را مسئول توطئه نافرجام ترور "صادق قطب زاده"، وزیر خارجه وقت ایران، که سرگرم دیدار از کویت بود، می داند. پس از وقوع 5 انفجار که در حومه کویت روی داد، مقامات کویتی فرار 2 تن از 7 متهم بمب گذاری به عراق را علناً اعلام نمودند. هنگامی که شیخ سعد عبدالله الصباح، ولیعهد کویت، خواستار استرداد این 2 تن شد، صدام حسین در پاسخ به کویت، این کشور را به این دلیل

ص: 180

که به وی اجازه نداده جزیرة بوبیان را به پایگاهی نظامی مبدل سازد، مورد تنبیه قرار داد و پرسید، چرا اعراب نمی توانند متحداً از عراق علیه ایران حمایت کنند.

کویت درعوض پذیرفت که علاوه بر وام 2 میلیارد دلاری، فروردین ماه گذشته 5/1 میلیارد دلار دیگر به عراق اعطا نماید. ولی بنا به گفته یک مقام کویتی، "صدام راضی نیست"، هرگاه او پول می خواهد، کافی است ما را تحت فشار قرار دهد.

یکی از مقامات بندر کویت می گوید: "با حجم کالاهایی که به عراق می رود، بندرهای کویت چنان شلوغ شده اند که کشتی ها درحال حاضر مجبور هستند، 70 روز منتظر [تخلیه بار] بمانند." یکی از نمایندگان مجلس شورای ملی کویت می گوید: "تجار کویتی از این بابت خوشحال اند، زیرا مسئله ارسال کالا به عراق برای آینده سودآور است. ولی دولت ترجیح می دهد که چنین تجارتی را نداشته باشد."

یکی از دلایلی که کویت ترجیح می دهد چنین تجارتی را نداشته باشد، حملة ایران به پست های مرزی ابدالی است؛ محلی که کالاها ازطریق آن وارد عراق می شوند. پس از این بمباران، هاشمی رفسنجانی به کویت گفت: "این اخطاری بود که به عراق کمک ننماید."

اوایل سال جاری، ایران یک کشتی را که در اجاره شرکت نفت کویت بود، تحت این عنوان که در آب های غیرقانونی در منطقة جنگی بوده است، توقیف کرد، ولی پس از اینکه کویت مقاصد صلح جویانه خود را اعلام کرد، کشتی مزبور آزاد شد.

اگرچه تعداد بسیاری از ایرانیان در کویت به سر می برند، ولی وجود عده بی شماری از فلسطینی ها در آن کشور، اجازه مخالفت مستقیم با "آرمان های عرب" را به حکام این کشور نمی دهد. ازاین رو وسایل ارتباط جمعی کویت از آغاز جنگ تا به حال خط طرف داری از عراق را حفظ کرده اند.

موقعیت جغرافیایی کویت از یک طرف و خطری که این کشور را ازسوی رهبران رژیم اسلامی ایران تهدید می کند، اساس نقش اصلی کویت در ایجاد شورای همکاری خلیج (فارس) را تشکیل می دهند، ولی این مسئله خشم عراق را بدین خاطر که در گردهمایی کویت با عربستان سعودی، بحرین، امارات عربی متحده، قطر و عمان شرکت ندارد، برانگیخت.»(1)

ضمیمه گزارش91: توضیحات سردار علایی درباره انتخاب منطقه عملیاتی طریق القدس و اختلاف دیدگاه های فرماندهان ارتش و سپاه

منطقه عملیاتی طریق القدس بین اراضی شمال غربی شهر اهواز محدود به ارتفاعات الله اکبر و ارتفاعات میشداغ و تپه های رملی از جنس ماسة بادی یا شنی در شمال، رودخانه نیسان و شهر هویزه در جنوب، در شرق سوسنگرد و در غرب هورالهویزه، تنگه چزابه و مرزهای بین المللی قرار داشت. وسعت این منطقه 3 برابر منطقه عملیاتی ثامن الائمه(ع)؛ یعنی حدود 600 کیلومتر مربع بوده است. زمین این منطقه برای اجرای عملیات به گونه ای بود که از

ص: 181

شمال به تپه های رملی یا شن های روان، از غرب به باتلاق، آب گرفتگی و سرزمین عراق و از جنوب به رودخانه نیسان متکی بود؛ بنابراین، رزمندگان ایران فقط در شرق حضور داشتند. با چنین آرایشی، دشمن از سمت جبهه های شمالی و جنوبی خود خطری احساس نمی کرد و در شرق منطقه عملیاتی تمرکز دفاعی داشت.

انتخاب این زمین برای عملیات طریق القدس فرایندی نسبتاً بلندمدت را طی کرد. آقای علایی، یکی از فرماندهان ارشد سپاه در این عملیات، نوشته است: «پیش و پس از عملیات ثامن الائمه(ع)، بحث های بسیاری بین فرماندهان سپاه و ارتش، درباره تعیین منطقه نبرد صورت گرفت. در هنگام بررسی، مطالعه و طرح ریزی عملیات طریق القدس، ارتش عراق بر توان رزمی خود افزوده بود و 2 لشکر جدید 14 و 15 پیاده را تأسیس کرده بود. همچنین حدود 150 گردان را در منطقه بین جاده اهواز - خرمشهر تا شرق بصره و حدود 100 گردان دیگر را در غرب منطقه شوش و دزفول و حدود 40 گردان رزمی را در منطقه سوسنگرد و بستان گسترش و آرایش داده بود.

در چنین شرایطی و متناسب با توان رزمی موجود ایران بود که فرماندهان، [منطقه] عملیات طریق القدس را انتخاب کردند تا رزمندگان بتوانند با برتری نسبی در منطقه موردنظر، بر قوای دشمن فائق آیند. آن گاه به تناسب توسعه سازمان رزم، مناطقی همچون فتح المبین در غرب شوش و بیت المقدس در غرب کارون و شرق بصره را انتخاب کردند. بحث های بسیاری درباره انتخاب منطقه عملیات انجام گرفت و دیدگاه های مختلف، ارزیابی و بررسی شد.»

با این توضیح، آقای علایی به ارزیابی دیدگاه های متفاوت در درون ارتش و سپس اختلاف نظر دو سازمان مستقل سپاه و ارتش پرداخته، در ادامه به دلایل انتخاب دیدگاه فرماندهان سپاه در انتخاب منطقه عملیاتی طریق القدس اشاره می کند. وی دراین باره نوشته است: «پس از شکستن حصر آبادان دو نظر متفاوت درمورد منطقه مناسب برای عملیات وجود داشت: دیدگاه اول این بود که پیش از اجرای عملیات ثامن الائمه(ع)، بنا به نظر فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش، تیمسار ظهیرنژاد، باتوجه به حضور دشمن در 20 کیلومتری جنوب غربی اهواز و نیز در غرب رودخانه کرخه، چنانچه عملیاتی در منطقه بستان صورت می گرفت، ارتش عراق می توانست با اتخاذ تاکتیک شیوه تهاجمی، شهر اهواز - اندیمشک را تهدید کند، سپس در جناح شمالی منطقه عملیاتی استقرار یابد و عقبه نیروهای تک کننده را تهدید کند. بنابراین، تیمسار ظهیرنژاد در آن شرایط با اجرای عملیات در جبهه غرب سوسنگرد و در منطقه طرح موافق نبود. وی این طرح را پرخطر می دانست و بر این نظر خود اصرار داشت، حتی یک بار پیش از عملیات ثامن الائمه(ع) در حضور تیمسار فلاحی و حجت الاسلام اشراقی - داماد امام خمینی - در مقر لشکر92 اهواز عصبانی شد و اعلام استعفا کرد. تیمسار ظهیرنژاد اجرای تک در منطقه عمومی دزفول و در غرب رودخانه کرخه را پیشنهاد می کرد. همچنین برخی دیگر از فرماندهان معتقد بودند که چنانچه رزمندگان اسلام از منطقه سوسنگرد به سمت مرز بین دو کشور پیشروی کنند، موجب "جناح دادن" به قوای دشمن خواهد شد. البته، پس از فرمان امام خمینی(ره) مبنی بر شکستن حصر آبادان، سرتیپ ظهیرنژاد نیز برای منطقه آبادان تقدم عملیات آفندی قائل شد، اما تیمسار فلاحی که سرپرست ستاد مشترک ارتش بود، به همراه دکتر چمران با اجرای عملیات در جبهه غرب سوسنگرد و منطقه بستان موافق بودند.(1) تیمسار فلاحی اعتقاد داشت که درصورت آزادسازی بستان می توان با اجرای تبلیغات وسیع و گسترده، اثر روانی بزرگی را بر مردم ایران گذاشت و موجب تخریب روحیه دشمن شد، زیرا شهرها برای مردم و رسانه ها شناخته شده هستند و

ص: 182

تصرف یا ازدست دادن آنها نشانه قدرت یا ضعف نیروهای نظامی به حساب می آید، درحالی که تصرف یا ازدست دادن عوارض حساس نظامی که برای مردم غیرمتخصص ناشناخته اند، حساسیت افکار عمومی را چندان برنمی انگیزد. اما دیدگاه دوم این بود که فرماندهان سپاه پاسداران و ستاد عملیات [سپاه در] جنوب معتقد بودند، باتوجه به مقاومت نیروهای رزمنده دربرابر تهاجم دشمن و زمین گیر شدن ارتش بعثی در سراسر جبهه ها و همچنین اقدام ایران نسبت به شکستن حصر آبادان، ارتش عراق انگیزه آفند جدید و تهاجم بیشتر را برای گرفتن سرزمین های دیگری از ایران ندارد. فرماندهان ستاد عملیات [سپاه در] جنوب نیز معتقد بودند که عملیات باید در منطقه ای صورت بگیرد که زمین برنامه ریزی شده برای عملیات با توان رزمی خودی تناسب داشته باشد. منطقه بستان با توان رزمی ایران در آن هنگام تناسب داشت.

بعضی از فرماندهان نیز استدلال می کردند که ارتش عراق در این شرایط قادر به عبور از رودخانه کرخه و بستن جاده اهواز - اندیمشک نیست. ارتش عراق اگر می توانست از کرخه عبور کند، پیش از این و در شرایطی که به پیشروی های پی درپی خود در خاک ایران ادامه می داد، این کار را کرده بود. ازسوی دیگر، باتوجه به روحیه ضعیف فرماندهی ارتش بعثی، دشمن قادر به تهاجم جدید و مؤثر برای تهدید جناح راست عملیات یا عقبه نیروهای خودی نبود، زیرا لازمه آن، خروج از مواضع پدافندی و تحمل تلفات بسیار بود. لازم به ذکر است که روحیه نیروهای عراقی در آن شرایط پایین بود و راهبرد ارتش بعثی، پدافند در سراسر جبهه ها به منظور حفظ اراضی اشغالی ایران بود.

سرانجام پس از بررسی و ارزیابی هر دو راهکار، فرماندهان دیدگاه دوم را پذیرفتند و برنامه ریزی عملیات طریق القدس را براساس آن انجام دادند.»

آقای علایی پس از طرح جزئیاتی درباره شیوه طرح ریزی عملیات طریق القدس و جزئیات بیشتری از توان و استعداد دشمن در این منطقه پاسخ گروه کاری نیروی زمینی ارتش را به فرمانده جدید این نیرو این گونه توضیح می دهد: «[گروه کاری نیروی زمینی ارتش] به فرمانده جوان نیروی زمینی اعلام کردند که عملیات در منطقه بستان محاسن و معایبی دارد و درصورت موفقیت، تلفات انسانی و ضایعات تجهیزاتی زیادی برای آن برآورد می شود. در پایان هم نوشته بودند: "منطقی است که بپذیریم پیروزی در این طرح، مزیت تاکتیکی و برتری آنچنانی نسبت به دشمن به ما نخواهد داد که توان دشمن را برای ادامه جنگ درهم شکند." سرهنگ صیاد شیرازی [نیز] نظر خود را در 30/8/1360 بر حاشیه این برآورد این گونه نوشت:" ترکیب مقدس نیروهای رزمنده ارتش و سپاه درصورتی که به خوبی به کار گرفته شوند و هدایت گردند، بسیاری از موارد ذکرشده در بندهای معایب را خنثی می نماید."»

وی پس از بیان نظر نسبتاً مخالف گروه کاری نیروی زمینی ارتش و نظر مثبت فرمانده این نیرو، به بیان اصلی ترین دلایل انتخاب منطقه عملیاتی طریق القدس می پردازد و می نویسد: «اصلی ترین دلیل انتخاب منطقه بستان برای اجرای دومین عملیات بزرگ ایران، تناسب زمین و وسعت منطقه عملیاتی با توان رزمی رزمندگان اسلام در آن هنگام بود. این مسئله پس از شناسایی های مستمری که از ماه ها پیش در این منطقه درحال اجرا بود، مشخص شد. برنامه ریزان و طراحان عملیات به دنبال زمین و ناحیه ای می گشتند که بتوانند با حمله به آن، عملیاتی موفق و پیروز را اجرا کنند. همچنین پس از بیرون راندن دشمن از این زمین، بتوانند با کمک عوارض و موانع طبیعی منطقه، سرزمین آزادشده را حفظ کنند و دشمن را از پس گرفتن آن مأیوس سازند. شرایط جغرافیایی منطقه بستان به گونه ای بود که می توانست پس از تصرف آن، طول خط پدافندی نیروهای ایران را کم کند و خط دفاعی جدید و مناسب تری را پدید آورد. باتوجه به نکات فوق و بحث های زیادی که در آن دوران بین فرماندهان سپاه و ارتش صورت گرفت، نهایتاً اجرای عملیات در این منطقه به تصویب شورای عالی دفاع رسید.»(1)

ص: 183

ضمیمه گزارش5: شرح دیدار دو تن از نیروهای سپاه و عبدالرحمن کریمی با صنار مامدی از رهبران سابق حزب دمکرات

پس از آنکه سپاه با کمک لشکر64 ارومیه و ژاندارمری استان آذربایجان غربی، شهر اشنویه را آزاد کرد و امنیت در نقاط مرزی با عراق و ترکیه برقرار شد و مسیر جاده سرو که به مرز ترکیه منتهی می شد، باز شد، براثر فشار مداوم سپاه بر حزب دمکرات کردستان ایران، در این حزب، انشعابی ایجاد شد و با برگزاری کنگره چهارم حزب در آن ایام، برخی از اعضای مرکزی حزب دمکرات، مثل عبدالرحمن کریمی و جهانگیر اسماعیل زاده که جنگ مسلحانه با جمهوری اسلامی را ناموفق ارزیابی می کردند، از حزب جدا شدند. لذا سپاه در آن هنگام جمعی را به سرپرستی حسین تحویلداران، مسئول مذاکره و ارتباط با انشعابیون حزب دمکرات کرد و کوشید که این روند جدایی و انشعاب در بین اعضای حزب، افزایش یابد. حسن شفیع زاده جزء افراد مؤثر همراه با حسین تحویلداران بود که مسئولیت پاک سازی روستاها و جاده های مناطق اطراف مرز ایران با ترکیه را برعهده داشتند. یک روز این گروه از عبدالرحمن کریمی، عضو انشعابی حزب دمکرات، خواستند که با کمک او برخی از سلاح های غیرقانونی موجود در منطقه را جمع آوری کنند؛ بنابراین، حسین تحویلداران و حسن شفیع زاده از سپاه به همراه عبدالرحمن کریمی و یک نفر دیگر همراه با وی، عازم منطقه شپیران محل اقامت صنار مامدی، از اعضای جداشده مرکزیت حزب دمکرات، شدند تا با وی مذاکره کنند. در هنگام گفت وگوی صنار مامدی با عبدالرحمن کریمی، بین این دو عضو سابق حزب دمکرات درگیری لفظی پیش آمد و عبدالرحمن کریمی در جواب صنار مامدی که خواسته بود سلاح ها در دست افراد او باقی بماند، گفت: "من یک چریک بوده ام و تو یک بورژوا و خان هستی، نه اهل مبارزه". با بیان این جمله ازسوی عبدالرحمن کریمی، یکباره افراد مسلح صنار مامدی، این چهار نفر را دستگیر و با خود به روستای دیگری که محل دادگاه حزب دمکرات بود، منتقل کردند. آنها نیمی از روز با خودرو در راه بودند تا به محل دادگاه رسیدند. در این محل، حسن شفیع زاده و حسین تحویلداران با آرامش قلبی نماز مغرب و عشای خود را اقامه کردند و شفیع زاده با چهره بشاش خود با دوستان می گفت و می خندید، درحالی که عبدالرحمن کریمی که احساس کرده بود حزب دمکرات می خواهد این 4 نفر را اعدام کند، بسیار نگران و آشفته بود. در این هنگام، عبدالرحمن کریمی به حسن شفیع زاده و حسین تحویلداران می گوید: "حالا من می فهمم که وجود خدا به ویژه در شرایط سخت چقدر ارزش و اهمیت دارد. در این حالت اضطراب، من هرچه مارکس و لنین را صدا کنم، کسی به فریاد من نخواهد رسید، اما چون شما به خداوند معتقدید و شهادت را سعادت می دانید، هیچ نمی ترسید و نگران نیستید." بالاخره پس از ساعتی، اطرافیان صنار مامدی، عبدالرحمن کریمی و نفر همراهش را که یکی از دوستان کرد وی بود، از زندان بیرون بردند و اعدام کردند و به سراغ حسن شفیع زاده و حسین تحویلداران آمدند. حسین تحویلداران در صحبت با صنار مامدی گفت: ما نمایندگان دولت جمهوری اسلامی هستیم و برای مذاکره و نه برای جنگ پیش شما آمده ایم و چنانچه ما را اعدام کنید، تمام مقرهای شما بمباران خواهد شد و سپاه به همه پایگاه های شما حمله خواهد کرد."

صنار مامدی با شنیدن این سخنان، احساس خطر کرده، به نیروهایش گفت: "این دو نفر را ببرید و در زیر تپه ای که سپاه بر بالای آن مستقر است، رها کنید و سپس به سمت پایگاه هشتیان سپاه تیراندازی کرده، بگریزید تا نیروهای سپاه به سمت پایین تیراندازی کنند و حسن شفیع زاده و حسین تحویلداران را خودشان با تیراندازی نیروهایشان بکشند." آنها، همین کار را می کنند، ولی به محض اینکه پایگاه سپاه شروع به تیراندازی می کند، حسن که می دانست در آن شب، چه کسی مسئول شب آن پایگاه است و اسم رمز عبور چیست، با صدای بلند و به زبان ترکی فریاد می زند که تیراندازی نکنید.

خوشبختانه حسن شفیع زاده و حسین تحویلداران زنده ماندند و فردای آن روز به سپاه ارومیه بازگشتند. پس از این ماجرا، دوباره سپاه به همان مناطق حمله کرد و درنتیجه صنار مامدی به ترکیه گریخت.(1)

ص: 184

ص: 185

ص: 186

در روستای قشلاق در چهار کیلومتری شرق سنندج نیز نیروهای مسلح غیرقانونی شبانه به شرکت مرمر حمله کرده، یک دستگاه لودر را آتش زدند و 2 نفر نگهبان این شرکت را نیز به گروگان بردند.(1)

در محور سقز - دیواندره، افراد مسلح غیرقانونی 2 تن از نیروهای انتظامی را به گروگان گرفتند.(2)

همچنین در منطقة سرو در شمال ارومیه، یک نفر پاسدار و یک نفر از اهالی محل که در تعقیب فردی فراری بودند، هدف گلوله های فردی نامعلوم قرار گرفته، هر دو زخمی شدند.(3)

یک خودرو زیل ارتش هنگام عبور از جاده ای خاکی در اطراف مهاباد به مینی که نیروهای مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند، برخورد کرد و منهدم شد. از تلفات واردشده گزارشی در دست نیست.(4)

1

سرپرست اداره آموزش وپرورش منطقه بوکان با انتشار اطلاعیه ای از همه معلمان و کارمندان خود خواست به مدت یک هفته بعد از نشر این آگهی خود را به اداره آموزش وپرورش بوکان معرفی کنند. در این اطلاعیه آمده است : نظر به اینکه شهر بوکان از وجود عوامل ضدانقلاب پاک سازی شده است و حاکمیت دولت جمهوری اسلامی ایران در شهر برقرار است، اداره آموزش وپرورش بوکان نیز مجدداً فعالیت های خود را آغاز نموده است. در قسمت دیگری از این اطلاعیه ضمن دعوت از معلمان و کارکنان اداره آموزش وپرورش بوکان برای معرفی خود، اخطار شده است که غائبان، متخلف محسوب شده، برابر قانون با آنان رفتار خواهد شد.(5)

2

اقدامات سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و تلاش نیروهای امنیتی برای مقابله با آن همچنان در شهرهای مختلف کشور ادامه دارد. سپاه های کرمان و خرم آباد نیز امروز نتایج اقدامات خود را علیه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در هفته های اخیر، اعلام کردند.

یک تن از نیروهای بسیج شوشتر از ناحیه سر هدف گلوله های یک گروه ترور سازمان مجاهدین خلق (منافقین) قرار گرفت و شهید شد.(6)

در نیشابور نیز نیروهای این سازمان با ریختن گازوئیل و بنزین به مغازه یکی از کسبه شهر، قصد به آتش کشیدن آنجا را داشتند که موفق نشدند.(7)در یکی از خیابان های همین شهر حوالی ساعت 19، یک موتورسوار اقدام به تیراندازی های بی هدف کرد و از محل دور شد.(8)

در تهران در خیابان بیست ویکم منشعب از خیابان پارک (خالد اسلامبولی)، نیروهای کمیته منطقه3 با اطلاعاتی که از قبل دراختیار داشتند، برای دستگیری چند تن از عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به محل موردنظر مراجعه کردند و پس از محاصره خانه تیمی، از ساکنان خانه خواستند تا خود را تسلیم کنند که یکی از آنان با تیراندازی به طرف نیروهای پاسدار، امکان فرار 2 تن از افراد سازمان را فراهم کرد، ولی آن دو در خیابان به کمین نیروهای کمیته افتاده، دستگیر

ص: 188

شدند. نفر سوم نیز که در ساختمان باقی مانده بود، با مشاهده دستگیری آن دو تن، خود را تسلیم کرد. به نوشته روزنامه اطلاعات، در بازرسی از این خانه تیمی، 2 قبضه اسلحه کمری، یک قبضه تفنگ ژ3 و مقادیر فراوانی انواع فشنگ و اسناد و مدارک درون گروهی به دست آمد.(1)

به اعلام روابط عمومی سپاه پاسداران کرمان، در دو هفته گذشته، 2 خانه تیمی در کرمان کشف شد و 7 تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) دستگیر شدند و یک تن از آنان به هلاکت رسید. روابط عمومی سپاه کرمان با اعلام این خبر می افزاید: یکی از این خانه ها مرکز ارتباطات اعضای گروهک امریکایی منافقین در سطح استان بود که از این منزل، 5 نفر دستگیر شدند. منزل دوم نیز به تشکیلات نظامی سازمان اختصاص داشت که عملیات منافقین در آن خانه طرح ریزی و اجرا می شد. براساس این گزارش، از این خانه نیز 2 نفر دستگیر شدند و نفر سوم در حین درگیری و فرار به هلاکت رسید.(2)

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خرم آباد هم درباره فعالیت های خود و مبارزه با سازمان مجاهدین خلق (منافقین) اعلام کرد: با همکاری سازمان اطلاعاتی 36 میلیونی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خرم آباد، در چند هفته گذشته، 8 خانه تیمی منافقین ازجمله مقر فرماندهی نظامی آنان در خرم آباد کشف شد. همچنین 16 نفر از افراد نظامی سازمان منافقین دستگیر شدند که فرماندهان آنها جزء دستگیرشدگان هستند. کشف چند قبضه اسلحه ازجمله کلت، یوزی و مقادیری تجهیزات و مهمات جنگی، مقداری اسناد و مدارک درون گروهی مرتبط با ترور مسئولان و افراد مذهبی شهر، که در دست اجرا بود، از دیگر فعالیت های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خرم آباد در این مدت بوده است.(3)

1

رادیو بغداد در یک مقاله رادیویی دستگیری تعدادی از نیروهای مجاهدین خلق (منافقین) در خیابان کندوان منشعب از خیابان انقلاب در حوالی میدان فردوسی تهران را تاحد یک شورش و تظاهرات عمومی در شهر تهران وسعت بخشید و با خبرسازی دراین باره، به مثابه ارگان تبلیغاتی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) وارد میدان شد. بخش هایی از این گفتار بدین شرح است: «مبارزین، جوانان، رادمردان، شیرزنان، به پاخاستگان ایران، نیروهای انقلابی، توده های خشمگین [و] شنوندگان عزیر ایرانی، رژیم ترور و کودتا آرام آرام دربرابر نیروهای ملی - انقلابی به زانو درمی افتد. حوادث خونین و خشن دیروز تهران یک بار دیگر ثابت کرد که ازجان گذشتگانی در میان مخالفین استبداد حضور دارند که هرگز اجازه نخواهند داد استبداد در ایران دائمی شود، کسانی که به خود نارنجک و دینامیت می بندند و قهرمانانه جان می بازند تا دشمنان خلق را به طور گروهی نابود کنند.» رادیو بغداد در ادامه مطلب، می افزاید:

«روزبه روز صفوف مخالفین رژیم متراکم تر و نفرت شدیدتر می شود. این طور است که یک روز بیست نفر از جوانان به خیابان های تهران می آیند و شعار... می دهند و هنوز دقیقه ای نگذشته، ناگهان هزار نفر به آنان اضافه می شوند و این دستة هزار نفری تا به دو خیابان آن طرف تر برسد به یک جمعیت هزاران نفری مبدل می شوند. آری، دیروز یک گروه از مجاهدین خلق به پاسداران حمله بردند، زدوخورد درگرفت، تیراندازی شد، مردم بی سلاح و

ص: 189

اسلحه به حمایت از مجاهدین [آمدند] و مجاهدین از مردم برخاستند و پاسداران سر به فرار نهادند. هرلحظه بر تعداد جمعیت اضافه می شد که گروه های دیگری از پاسداران به محل تظاهرات خشمگینانه مجاهدین خلق [منافقین] و مردم ناراضی از رژیم رسیدند. پاسداران هنوز سلاح بر سر دست نیاورده و مردم را قتل عام نکرده بودند که یک مجاهد جانباز خود را با نارنجک به زیر چرخ های کمان کار(1) پاسداران انداخت، گذشتن کمان کار از روی بدن مجاهد خلق [منافقین] همان و منفجرشدن نارنجک و به درک واصل شدن پاسداران همان. با این حرکت سادة یک مجاهد خلق، یک مبارز دیگر، درس تازه ای از غیرت و مردانگی به مردم داد.

... دلاوران و دانشجویان و زنان و مردان جان برکف سرتاسر ایران، دیروز در تهران انفجار چندین بمب کاخ ستم را لرزاند و مبارزة جان برکفان مجاهدین خلق [منافقین] و چریک های وطن پرست دیگر، پاسداران رژیم را به عقب نشینی و فراری دیگر واداشت و این جنگ و گریز تا آنجا ادامه خواهد یافت که یک روز قیام همگانی و سرتاسری شما مردم به پای خاسته و معترض ایرانی به ثمر رسد.»(2)

1

سازمان موسوم به "جبهه رهایی بخش الاحواز"(3) که اخیراً با حمایت عراق اعلام موجودیت کرده، در بیانیه ای رسمی از اقدامات و گفته های اخیر مسعود رجوی و بنی صدر مبنی بر اعطای خودمختاری به قومیت های ایرانی استقبال کرده و قومیت های ایرانی را ملل مختلف و اهالی عرب زبان خوزستان را فرزندان ملت عرب خوانده است. در این بیانیه آمده است: «اظهارات آقای مسعود رجوی که درباره اعطای حقوق قومی به فرزندان ملل ایران عنوان شد تا درک عقلایی و انسانی دیگری را به مشکلات اساسی که ایران با آنها روبه رو است، اضافه نماید و راه حل های بنیادی و صحیح را برای این کشمکش خونین بزرگ، که از بدو روی کارآمدن زمامداران جدید در ایران، بر این کشور حکم فرما شده، ارائه دهد. اظهارات آقای بنی صدر درباره این موضوع نیز ابعاد ویژه و خوبی داشته که باید خیلی زود به آن توجه شود تا ملل ایران را از این خونریزی که زندگی اقتصادی و فکری ایران را تعطیل و آن را به بازگشت به دوره های تاریک غوطه ور در عقب افتادگی تهدید می کند، دور سازد. ای فرزندان ملت عرب دلیر ما (!) در الاحواز، ای ملل صبور ایران، انحراف خطرناک، رودهای خون و اغتشاش، گرسنگی، انهدام، ناامنی، توقف مراکز تولید و عقب افتادگی از جهانی که به سوی پیشرفت و ثبات گام برمی دارد، تمامی اینها از خصوصیات برجسته رژیم فعلی شده است. دستیابی به حقوق مشروع و شرافتمندانه، جز از راه مبارزه خونین و تقدیم قربانیان شهید و فداکاری ها تا سقوط عناصری که هیچ ارزشی برای حقوق قومیت ها در ایران [قائل نیست] ازجمله خودمختاری - که زندگی دمکراتیک و فرهنگ قومی اصیل و حفظ چهره زندگی فرزندان آن را تأمین می سازد - صورت نخواهد گرفت.»(4)

ص: 190

1

امام خمینی امروز در جمع اعضای هیئت های تبلیغاتی اعزامی به هند و پاکستان و شرکت کنندگان در اجلاس بین المجالس سخنان کوتاهی ایراد کردند. محورهای سخنان امام در این دیدار عبارت بودند از: اظهار گلایه از کم کاری تبلیغاتی در سطح بین المللی، امیدواری به اقشار گوناگون مردم سایر کشورهای جهان به خصوص طبقات مستضعف برای درک انقلاب و همراهی با مردم ایران و تأکید بر سفرهای غیررسمی مقامات و گروه های تبلیغاتی و حضور بیشتر در میان اقشار عادی برای تبلیغ اهداف و دستاوردهای انقلاب.

ایشان فرمودند:

«انقلاب ما متکی به معنویات و خداست و آنهایی که با ما موافق اند کسانی هستند که با خط توحیدی موافق اند. ما باید خط معنویتی را که برای آن انقلاب کردیم فراموش نکنیم؛ همان خط معنویتی که با تمام بی عرضگی هایی که در تبلیغ نمودیم، باز مردم دنیا متوجه انقلابمان شدند. و این خط معنویت است که زورگویان با آن مخالف اند. متوجه باشید که در هرجا زورمندان و دولت ها با ما مخالف باشند، ملت ها با ما موافق اند. باید اساس را مردم و فکر مردم قرار داد و باید به فکر مردم بود، نه دولت ها، زیرا مردم و توده ها با حق موافق اند، چون زیر بار ستم بوده اند و نمی خواهند تحت سلطه امریکا و شوروی باشند.

ما درجهت تبلیغات تقریباً صفر بوده ایم. باید علاوه بر سفرهای رسمی، سفرهای غیررسمی هم بنماییم تا دنیا را بیدار کنیم. اگر بخواهیم انقلاب را صادر کنیم، باید کاری کنیم که مردم خودشان حکومت را به دست گیرند تا مردم - به اصطلاح - طبقه سه روی کار بیایند. تنها در سفرهای غیررسمی است که درست می توانید با مردم عادی کوچه وبازار تماس بگیرید و آنها را روشن کنید. بودن شما، که یال و کوپال ندارید، در میان مردم، هم جالب تر است و هم شما بهتر می توانید تبلیغ کنید. امروز مملکت مال خودتان است و امیدوارم با همت یکدیگر، محفوظ بماند.»(1)

2

محسن رضایی، فرمانده کل سپاه، در مصاحبه با روزنامه اطلاعات ضمن اشاره به سیاست کلی نظام در خلع سلاح گروه های مسلح غیرقانونی و مأموریت سپاه دراین باره، از موفقیت آمیزبودن برنامه های آموزش زندانیان گروه ها و سازمان های مسلح غیرقانونی خبر داد. به نوشته این روزنامه، فرمانده سپاه پاسداران گفت: سپاه در امر امنیتی و در امور مقابله با عوامل گروهک ها شرکت می کند. ما معتقد بوده و هستیم که موضوع ضدانقلاب یکی از عواملی است که می تواند انقلاب را تهدید کند و ضدانقلاب یکی از بازوهای

ص: 191

اجرایی امریکا و سایر ابرقدرت هاست. ما معتقدیم با ضدانقلاب، باید یک نیروی انقلابی به مقابله بپردازد. در طرح جدید نیز ما بر همین اساس حرکت کردیم. موضوع ضدانقلاب در داخل به عهده سپاه است و سپاه که به عنوان بازوی انقلاب از ابتدا تاکنون عمل کرده، باید موضوع ضدانقلاب را در تمام مراحل دنبال کرده، توطئه آنها را خنثی کند. درمورد خلع سلاح گروهک ها، باید بگویم که هر گروه غیرقانونی مسلح که وجود داشته باشد، باید خلع سلاح شود و هر اطلاعی که دراین باره به ما برسد اقدام می کنیم و از این به بعد، ما اجازه نخواهیم داد که یک گروه غیرقانونی در این کشور دارای سلاح و مهمات جنگی باشد. وی اضافه کرد: جریانات اخیر به ما ثابت کرد که اگر مسائل گذشته را تکرار کنیم، به این ملت و به این انقلاب ضربه خواهیم زد. هیچ گروه غیرقانونی حق حمل سلاح در این کشور را ندارد و به محض اینکه چنین مواردی مشاهده شود، افراد حامل سلاح را دستگیر می کنیم.

فعلاً برای اشخاصی که اسلحه دارند قرار است جواز حمل سلاح صادر شود و مشخص گردد که چه کسی اسلحه دارد که این برنامه به زودی اجرا خواهد شد. فرمانده سپاه پاسداران درباره اصلاح فریب خوردگان گفت: ما بارها گفته ایم، افرادی که از زندان آزاد می شوند، ممکن است که کارهایی انجام بدهند و متأسفانه همان طور که سؤال کردید، چنین نیز شد و درست کسانی که با آنها عاطفی برخورد شد و بخشیده شدند، پس از آزادی دست به خرابکاری زدند. باید پدر و مادر افراد فریب خورده را آگاه کرد و به آنها فهماند که منافقین بچه هایشان را آن قدر فریب داده اند که دیگر دراختیار آنها نیستند. بعضی از پدر و مادرها انتظارات بیجایی نیز دارند. برنامه اصلاح فریب خوردگان از وسع ما خارج است. البته، ما پیشنهاد کردیم که در زندان های دادستانی، محل هایی برای آموزش دادن تعیین بشود که این موضوع پیگیری و اکنون آغاز شده و در مراحل اولیه است و برای آنها برنامه هایی نظیر دوره آموزشی گذاشته اند که درحال حاضر گروه های مختلفی مانند گروه فرقان در این آموزشگاه ها تعلیم می بینند و از ایدئولوژی سابق خود برگشته اند. این آموزش ها برای سایر گروهک ها نیز شروع شده و تاکنون بسیار موفقیت آمیز بوده است و بسیاری از آنها هم حاضر به قبول همکاری شده اند.(1)

1

درپی نامه(2) وزیر خارجه کویت به رئیس شورای امنیت سازمان ملل و طرح ادعای بمباران منطقه نفتی ام العیش کویت به وسیله هواپیماهای ایرانی، امروز میرحسین موسوی، وزیر امور خارجه ایران، در نامه ای خطاب به "دان حیم دوپین"، رئیس ادواری شورای امنیت، با رد قاطعانه ادعاهای دولت کویت، آن را اقدامی تحریک آمیز به منظور متحدکردن حکومت های عربی منطقه برای یک

ص: 192

درگیری نژادی ارزیابی کرد. بخشی از متن نامه وزیر خارجه ایران به شرح زیر است:

«عطف به نامه نخست وزیر و وزیر امور خارجه کویت درباره اتهامات تحریک آمیز مبنی بر ادعای بمباران تأسیسات نفتی کویت به وسیله جنگنده های ایران، که طی سند 14616/S مورخ 5 اکتبر 1981 منتشر شد، لازم است مجدداً تأکید کنم که جمهوری اسلامی ایران درحالی که قاطعانه این اتهامات را رد می کند، اعتقاد راسخ دارد که این اتهامات به منظور سرپوش گذاشتن بر شکست های اخیر ارتش متجاوز عراق در جبهه های جنوب ایران صورت گرفته تا به عراق کمک نماید از شکست نهایی در جنگ تجاوزگرانه اش - که بیش از یک سال طول کشیده است - رهایی یابد. همچنین این اتهامات برای بسیج رژیم های مرتجع منطقه علیه انقلاب اسلامی ایران در منازعه ای نژادی صورت گرفته است. جمهوری اسلامی ایران قویاً این گونه تحرکات را محکوم می کند و آن را به شدت برای صلح در منطقه و جهان خطرناک می داند.»(1)

1

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با صدور بیانیه ای، برگزاری مانور نظامی امریکا در منطقه را حمایت از رژیم مصر و نوعی دخالت علنی در امور کشورهای منطقه دانست. در بخشی از این بیانیه آمده است: به دنبال اوج گیری امواج نهضت اسلامی در مصر و کشته شدن سادات، امریکا بار دیگر درصدد برآمده است تا پایه های لرزان رژیم های دست نشاندة خود به ویژه رژیم مصر را در میان کشورهای مسلمان جهان مستحکم سازد و تجاوزهای خود را علیه ملت های مسلمان جهان گسترش دهد. امروز جهان شاهد گزارش پایگاه های نظامی امریکا در سراسر آب ها و زمین های اسلامی است و حکومت وحشی و جهان خوار ریگان تلاش می کند با توطئه های رنگارنگ و قدرت نمایی نظامی در خلیج فارس، اقیانوس هند، دریای مدیترانه و سواحل کشورهای اسلامی افریقا، امواج خیزش همگانی مسلمانان را درهم بشکند.

دولت جمهوری اسلامی ایران دخالت عملی امریکا در مصر و دیگر کشورهای اسلامی را دخالت در امور و شئون داخلی همه ملت های مسلمان جهان دانسته، آن را تعرض روشن علیه همه مسلمانان جهان و ملت زیر بار ستم مصر می داند.(2)

2

باتوجه به شرایط اقتصادی کشور و مشکلات جنگ تحمیلی، دولت با راه اندازی ستاد بسیج اقتصادی درصدد برآمده است تا فشار ناشی از کمبود برخی کالاهای عمومی را در سطح جامعه کاهش دهد. بهزاد نبوی، مشاور نخست وزیر و سرپرست ستاد بسیج اقتصادی، در همایش هماهنگی ستادهای بسیج اقتصادی استان ها درباره ساختار و سیاست های کلی این ستاد و نحوه اجرای سهمیه بندی کالاهای اساسی و آثار آن در جلوگیری از تورم، مطالبی بیان کرد. وی درمورد ماهیت این ستاد اظهار

ص: 193

کرد: ستاد بسیج اقتصادی نهاد جدیدی نیست، بلکه یک ارگان و نهاد هماهنگ کننده است و درواقع ستاد بسیج اقتصادی، مجموعه وزارت خانه های درگیر با مسائل اقتصادی می باشد که این ستاد از همه امکانات دستگاه های اجرایی و نهادهای انقلابی به منظور حل مشکلات اقتصادی استفاده کرده و می کند. وی در قسمتی دیگر از سخنان خود گفت: خط مشی سیاسی و اجتماعی حاکم بر این ستاد، حمایت قاطع و بی چون وچرا از مستضعفان جامعه بوده و خواهد بود. نبوی سپس به عملکرد این ستاد درزمینه تثبیت قیمت کالاهای مورد مصرف عموم مردم اشاره کرد و ضمن برشمردن مثال هایی دراین باره، گفت: ستاد بسیج اقتصادی، قند و شکر را، که مصرف عمومی داشت، سه ریال ارزان تر از قیمتی که در گذشته به فروشندگان می داد، به مصرف کنندگان عرضه کرد. ازجمله اقدامات دیگر این ستاد به منظور حمایت از مستضعفان، توزیع قند اضافی هر سه ماه یک کیلو به روستاییان بوده که دراین خصوص در یک سال حدود یک صد هزار تن بر مصرف قند کشور افزوده شده است.

همچنین درمورد روغن، ما این کالا را حتی از قیمت عملی بازار هم پایین تر عرضه می کنیم. نبوی افزود: این ستاد از حفظ عادلانه قیمت کالاهای ضروری مردم حمایت کرده، ولی درعوض کالاهای غیرضروری را با حرکت انقلابی (حذف سوبسید) گران می کند. به طورکلی، نظر ما بر این است که کالاهای مورد نیاز عموم باید با قیمت عادلانه و کالاهای مورد استفادة طبقات مرفه با قیمتی بیشتر دراختیار آنها قرار گیرد.

سرپرست ستاد بسیج اقتصادی با اشاره به طرح سهمیه بندی کالا گفت: ما سعی کردیم با سهمیه بندی کالاها رابطه پول و کالا را قطع کنیم. البته، شاید ایراد گرفته شود که هم اکنون نیز بازار سیاه وجود دارد که در پاسخ به این ایراد باید گفت، هیچ سیستم سهمیه بندی در دنیا وجود ندارد که توانسته باشد مشکل بازار سیاه را به طور کامل حل کند، باتوجه به این نکته که کشور ما به علت سیاست های خاص رژیم گذشته، متأسفانه دارای تولید ناخالص ملی پایین است و این باعث بالابودن سطح واردات کشور شده است. این شرایط درکنار مشکل حمل ونقل و تخلیه بنادر، یکی از مشکلات مبرم ما بود و من خوشحالم که بگویم کمیته هماهنگی حمل ونقل ستاد بسیج اقتصادی توانسته است با کوشش پیگیر، روزانه به طور متوسط 46 هزار تن کالا از بنادر کشور تخلیه و به مقاصد مختلف حمل کند.

مهندس نبوی افزود: همچنین کمیته سوخت و انرژی این ستاد در طول این مدت توانسته است به گونه ای انجام وظیفه کند که نیروهای نظامی ما حتی یک روز به دلیل نبود سوخت متوقف نشوند و این درحالی است که هنگام شروع جنگ تحمیلی ما فقط 8 روز ذخیره سوختی داشتیم که در این مدت نیازهای سوختی صنایع، انرژی، کشاورزی و حمل ونقل به طور کامل برآورده شده است. همچنین باتوجه به ضایعات واردشده به پالایشگاه ها، فراورده های نفتی تاحد امکان افزایش یافته است.

نبوی افزود: کمیته تأمین کالاهای اساسی توانست با ارائه طرح های مهمی ازقبیل گندم، برنج و پنبه کمک های فراوانی به اقتصاد کشور کند. برای مثال، فقط در طرح برنج، بیست میلیارد تومان از دست بخش خصوصی خارج شد و این درحقیقت همان کوتاه کردن دست

ص: 194

واسطه هاست. مهندس نبوی آن گاه به تشریح نتایج عملی اقدامات ستاد بسیج پرداخت و گفت: براثر این اقدامات، به طورکلی تاکنون حدود 100 میلیارد ریال در هزینه های دولت صرفه جویی شده است. تثبیت نسبی قیمت ها نیز ازجمله نتایج اقدامات ستاد بسیج است و این درحالی است که بنی صدر پیش بینی می کرد دولت شهید رجایی به دلیل تشدید تورم نتواند بیش از دو ماه به کار خود ادامه دهد. وی افزود: آمار بانک مرکزی نشان می دهد از فروردین ماه سال جاری تابه حال، فقط دو درصد نرخ تورم افزایش یافته است. مهندس نبوی در پایان سخنان خود ضمن برشمردن عوامل و دلایل گرانی کالاها اظهار کرد: ما به این نتیجه رسیدیم که حل مشکلات نظام توزیع باتوجه به محدودبودن قدرت دولت درمورد سایر عوامل می تواند در اقتصاد کشور بهبود نسبی ایجاد کند.(1)

1

به گزارش خبرگزاری عراق، معاون نخست وزیر رومانی امروز به سرپرستی هیئتی که درخصوص همکاری اقتصادی و تجاری با مقامات عراقی وارد مذاکره می شود، وارد بغداد شد. معاون نخست وزیر رومانی حامل پیامی از رئیس جمهوری رومانی برای صدام حسین است. ازقرارمعلوم، این پیام مربوط به دورنمای همکاری های دوجانبه بین عراق و رومانی می شود. همچنین کمیته همکاری های عراق و رومانی قرار است امروز آغاز به کار کند.(2)

2

وزارت کشور مصر اعلام کرد در انتخابات ریاست جمهوری، حسنی مبارک تنها کاندیدای ریاست جمهوری مصر با 42/98 درصد آرای رأی دهندگان به عنوان رئیس جمهور مصر انتخاب شد. خبرگزاری فرانسه تعداد افراد شرکت کننده در این انتخابات را کمتر از 10 میلیون نفر اعلام کرد. گفتنی است که جمعیت مصر درحال حاضر حدود 42 میلیون نفر است.(3)

ص: 195

ص: 196

1

درگیری نیروهای ارتش با افراد حزب دمکرات در محور بوکان - میاندوآب، بازتاب آن در صدای کردستان و اقدام نیروهای خودی در پاک سازی یک روستا در محدوده بانه و بازتاب آن در این رادیو مهم ترین رویدادهای شمال غرب ایران است.

یک گروهان از گردان هشتم تیپ دوم لشکر30 گرگان که برای پاک سازی برخی روستاهای محور بوکان - میاندوآب به آن منطقه اعزام شده بود، در ساعت 9 در محدوده روستای داشبند (داشکند) به محاصره نیروهای حزب دمکرات کردستان درآمد و درنتیجه نیروهای دو طرف با یکدیگر درگیر شدند. این درگیری چند ساعت ادامه داشت تا درنهایت نیروهای کمکی به منطقه اعزام شدند و محاصره شکسته شد و نیروهای خودی به پایگاه خود بازگشتند. در این حادثه 2 نفر شهید و 6 تن دیگر ازجمله فرمانده گروهان زخمی شدند. از افراد حزب دمکرات نیز تعدادی کشته شدند.(1) رادیو صدای کردستان مدت درگیری را 9 ساعت و تلفات خودی را بیش از 50 تن (!) پاسدار و جاش اعلام کرد. همچنین این رادیو بدون ذکر نام اقلام خاص، از غنیمت گرفتن مهمات و ادوات نظامی خبر داد. رادیو صدای کردستان تلفات حزب دمکرات را نیز 2 کشته و 3 زخمی اعلام کرد.(2)

نیروهای خودی همچنین روستای "ماهی" در ده کیلومتری بانه را پاک سازی کردند و بدون تلفات به مقر خویش بازگشتند.(3) رادیو صدای کردستان دراین باره نیز به دروغ پردازی پرداخت و تلفات واردشده به نیروهای خودی را "فراوان" اعلام کرد و گزارش داد: یک فروند بالگرد، زخمی ها و کشته شدگان پاسداران و جاش ها را از محل حادثه به منطقه عقب تخلیه کرده است.(4)

2

نیروهای وابسته به گروه های مسلح ضدانقلاب، در 5 عملیات بمب گذاری، پرتاب نارنجک و پرتاب بمب آتش زا در شهرهای اهواز، اشنویه، میاندوآب، تهران و زابل خسارت های جانی و مالی به بار آوردند. اقدام این افراد برای آتش زدن چندین اتوبوس در مشهد ناکام ماند.

افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) پشت مسجد ابوالفضل واقع در کوی انقلاب اهواز بمبی را کار گذاشتند که در ساعت 21:30 با منفجرشدن آن بخشی از مسجد ویران شد و 10 نفر از افراد حاضر در مسجد که مشغول خواندن دعای کمیل بودند، زیر آوار ماندند. با حضور به موقع نیروهای امداد، افراد از زیر آوار خارج و به بیمارستان منتقل شدند. از مجروحان این حادثه یک نفر به شهادت رسید؛ 5 نفر دیگر که آسیب های واردشده به آنان عمیق بود، در بیمارستان بستری شدند و 4 نفر از مجروحان پس از رسیدگی های اولیه مرخص شدند.(5)

همچنین در اشنویه، ساعت 5 صبح افرادی ناشناس 2 نارنجک جنگی را به منزل امام جماعت مسجد جامع این شهر پرتاب کردند که خسارت های مالی به بار آورد.(6)

ص: 198

در شهر میاندوآب نیز براثر انفجار یک بمب صوتی شیشه های چند مغازه شکست.(1)

در خیابان شیوای تهران، افراد سازمان مجاهدین (منافقین) با پرتاب کوکتل مولوتف، خانه ای را به آتش کشیدند که پس از یک ساعت، آتش سوزی مهار شد. این آتش سوزی تلفات جانی نداشت و فقط خسارت هایی به منزل مذکور وارد کرد.(2)

همچنین افراد این سازمان در زابل با استفاده از بمب دست ساز آتش زا، کتاب فروشی واحد تبلیغات سپاه را در مرکز این شهر به آتش کشیدند که خسارت هایی درپی داشت.(3)

در مشهد هم افراد این سازمان قصد داشتند در ساعت 2 بامداد 400 اتوبوس پارک شده در پایانه شماره 2 شرکت واحد را، به آتش بکشند که با هشیاری پاسداران کمیته مرکزی مشهد و تیراندازی به سوی افراد سازمان، با جاگذاشتن مقادیر فراوانی مواد آتش زا، کوکتل مولوتف، سه راهی و 3 عدد کپسول گاز از محل گریختند.(4)

1

نیروهای سپاه در دو عملیات امنیتی اطلاعاتی در شهرهای زنجان و دوگنبدان، چند خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را کشف و تعدادی از عناصر این سازمان را دستگیر کردند. در ایلام نیز 25 نفر از افراد این سازمان به حبس محکوم شدند.

نیروهای سپاه پاسداران زنجان با بهره گیری از اطلاعات مردمی یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را در محدوده سیلو کشف و 13 تن از افراد حاضر در این خانه را دستگیر کردند. هنگام دستگیری این افراد، 2 نفر از آنان قصد فرار داشتند که یکی از آنها فرار کرد و دیگری مورد اصابت گلوله قرار گرفت و کشته شد. در بازرسی از این خانه تیمی، 2 قبضه کلت کمری و تعدادی بمب دست ساز و نارنجک کشف شد. روابط عمومی سپاه با اعلام این خبر افزود: دستگیرشدگان در بازپرسی اولیه، مسئولیت عملیات انفجاری و آتش کشیدن چند مکان در زنجان را برعهده گرفتند.(5)

در دوگنبدان استان خوزستان، نیروهای سپاه با کشف 3 خانه تیمی، یک شبکه گسترده تروریستی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و برخی گروه های مارکسیستی را متلاشی و 15نفر از افراد فعال در این خانه ها را دستگیر کردند. به گزارش روابط عمومی سپاه پاسداران گچساران، از این خانه های تیمی مقادیر زیادی مواد منفجره، تعدادی سلاح سرد، دستگاه های کنترل تلفن و کروکی منازل و محل کار مسئولان نهادهای انقلابی و افراد حزب اللهی به دست آمد. در این گزارش آمده است که چندی پیش، 3 نفر از اعضای این شبکه همراه یک قبضه کلاشینکف، یک قبضه مسلسل یوزی و 4 عدد نارنجک به کمک برادران سپاه پاسداران دستگیر شده بودند. براساس این گزارش، همه دستگیرشدگان در مراحل اولیه بازجویی به ارتباط و شرکت خود در چندین عملیات انفجار و ترور در این شهر اعتراف کردند.(6)

ص: 199

همچنین به حکم دادگاه انقلاب اسلامی ایلام، 25 نفر از اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق به جرم پخش نشریه ممنوعه، اغتشاش و توطئه علیه نظام جمهوری اسلامی به 6 ماه تا 10 سال حبس محکوم شدند.(1)

1

امام خمینی در حکمی به رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی اجازه داد که وی با استفاده از اختیارات رهبری، مأموریت ها و وظایف محول شده به ارتش را با مشورت ریاست جمهوری انجام دهد. متن حکم امام به این شرح است:

«تیمسار سرتیپ قاسمعلی ظهیرنژاد، رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران

جناب عالی مجاز می باشید با استفاده از اختیارات مقام رهبری، مأموریت ها و وظایف محوله را با مشورت ریاست جمهوری انجام دهید.»(2)-(3)

2

امام خمینی امروز در سخنانی در جمع وزیر، معاونان و مدیران کل آموزش وپرورش، با اشاره به اهمیت و حساسیت فرهنگ و آموزش وپرورش، از آزادی عمل بیگانگان در این امور در زمان رژیم پهلوی و شکل پذیری فرهنگ کشور با تربیت غربی در آن زمان، انتقاد کرده، بر استقلال فرهنگی و استفاده از متخصصان متعهد و رهایی از وابستگی به شرق و غرب در همه شئون تأکید کردند. ایشان فرمودند:

«مسئله فرهنگ و آموزش وپرورش در رأس مسائل کشور است. اگر مشکلات فرهنگی و آموزشی به صورتی که مصالح کشور اقتضا می کند حل شود، دیگر مسائل به آسانی حل می گردد. صدماتی که کشور ما از فرهنگ رژیم شاهنشاهی خورده است، قابل مقایسه با ضررهای اقتصادی و... نبوده است. متأسفانه در زمان این پسر و پدر دست اجانب بازگردید و مراکز آموزشی که باید تکیه گاه ملت باشد، به ضدش تبدیل گردید. البته انحراف فرهنگ ما ریشه تاریخی دارد و ما امروز مواجهیم با استادان و معلمانی بر پایه همین تربیت و با فرهنگی غربی که با مصالح اسلام و کشور ما به هیچ وجه وفق نمی دهد. تمام وابستگان و انگل های خارجی زاییده شده از این دانشگاه غربی بوده اند.

اجانب با فعالیت خود، مدارس و دانشگاه های ما را از محتوا خالی کردند. البته، حملات زیادی به روحانیت هم شد. آنها می خواستند روحانیت را هم تغییر بنیادی دهند و عده ای از روحانیون [را] هم بردند، ولی عده ای مقاوم باقی ماندند؛ تغییر نکردند.

ص: 200

ما باید سال های طولانی زحمت و مشقت بکشیم تا از فطرت ثانی خود متحول شویم و خود را بیابیم و روی پای خویش بایستیم و مستقل گردیم و دیگر احتیاجی به شرق و غرب نداشته باشیم و باید از همان بچه ها شروع کنیم و تنها مقصدمان تحول انسان غربی به انسانی اسلامی باشد. اگر این مهم را انجام دادیم، مطمئن باشید که هیچ کس و هیچ قدرتی نمی تواند به ما ضربه بزند. اگر ما از نظر فکری مستقل باشیم، آنها چگونه می توانند به ما ضربه بزنند. تنها آنها می توانند از داخل خود ما، به ما ضربه بزنند؛ در داخل، فردی را درست کنند - کما اینکه می بینید درست کرده اند - و بعد توسط آن هرچه می خواهند انجام می دهند.

شما سعی کنید از متخصصین متدین و متعهد استفاده کنید. ما بارها گفته ایم که ما متخصص می خواهیم، ولی متخصص متعهد. ولی دشمنان فریاد زدند که اینها با تخصص مخالف اند؛ البته که متخصص منحرف از هرکس خطرناک تر است. خلاصه مطلب، ما باید این را بفهمیم که همه چیز هستیم و از هیچ کس کم نداریم. ما که خودمان را گم کرده بودیم باید این "خودِ" گم کرده را پیدا کنیم و این فکر که بر ما تحمیل شده بود که "اگر دست خارج کوتاه شود، می میریم" را با تمام قدرت از بین ببریم. و دیدید که ملتی با دست خالی در مقابل ابرقدرت ها و قدرت ها ایستاد و این حرکت موجی برداشت که به امید خدا، به این زودی ها نمی ایستد.

امیدوارم همه آقایان کمک کنند تا فرهنگمان و فرهنگ اسلامی مان، فرهنگی که شیخ الرئیس(1) را درست کرده است، بازیابیم. تکرار می کنم: ما باید باورمان شود که چیزی هستیم. اگر اعتقاد پیدا کردیم که می توانیم هر کاری را انجام دهیم، توانا می شویم. شما هم اعتقاد پیدا کنید که می توانید. مغزها باید شست وشو شود و مغزهایی که به خود متکی است جای آن را بگیرد. خداوند همه شما را حفظ کند.»(2)

1

آیت الله مهدوی کنی نخست وزیر موقت،(3)* پس از انتخاب آیت الله خامنه ای به ریاست جمهوری، امروز از سمت خود استعفا داد تا رئیس جمهور نخست وزیر و اعضای کابینه را انتخاب کند. در متن استعفای آیت الله مهدوی کنی آمده است:

«برادر عزیز حضرت آیت الله سیدعلی خامنه ای، ریاست جمهوری اسلامی ایران، باتوجه به

ص: 201

مسئولیت سنگینی که قانون اساسی به عهده شما گذاشته است، موضوع ادامه کار یا استعفا دولت در جلسه مورخه 23/7/1360 مورد بررسی قرار گرفت و درنتیجه هیئت دولت به منظور بازگذاشتن دست جناب عالی در انتخاب نخست وزیر و اعضای کابینه، استعفا را ارجح و اصلح تشخیص داد؛ لذا اینجانب استعفا خود را تقدیم می دارم و به مقتضی اصل 135 قانون اساسی تا تعیین دولت جدید، وظایف خود را کماکان ادامه داده و از درگاه خداوند متعال برای جناب عالی سلامت و در ایفای وظایف محوله موفقیت آرزو دارم.»

پس از استعفای آیت الله مهدوی کنی از سمت نخست وزیری، گمانه زنی ها درباره نخست وزیر آینده آغاز شد. آقای هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود دراین باره نوشته است: «امروز در مجلس، به طور غیررسمی آمارگیری کردیم. آقایان پرورش، غرضی، مهندس موسوی، ولایتی و میرسلیم برای نخست وزیری رأی آوردند. آقای مهدوی کنی استعفا داده اند که دست آیت الله خامنه ای برای انتخاب نخست وزیر باز باشد. آیت الله خامنه ای هم به دلیل اینکه معتقدند نباید همه رؤسای درجه اول، رئیس جمهور، رئیس مجلس، نخست وزیر و رئیس دیوان عالی کشور، روحانی باشند، با ایشان [آیت الله مهدوی کنی] موافق نیستند.»(1)

در همین خصوص امروز عده ای از مسئولان سپاه با آقای هاشمی رفسنجانی دیدار و درخصوص نخست وزیری آقای غرضی با ایشان گفت وگو کردند. آقای هاشمی دراین باره می نویسد: «گروهی از مسئولان سپاه پاسداران آمدند و چون مطلع شده بودند که بناست احتمالاً آقای مهندس [محمد] غرضی نخست وزیر شود، نظرشان را ابراز داشتند.»(2)

1

به دنبال دیدار و گفت وگوی سه روز پیش "شفیق الورزان"، نخست وزیر لبنان، با کاردار جمهوری اسلامی ایران در بیروت و ابراز علاقه و تمایل وی به انقلاب اسلامی و توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران، امروز سفارت عراق در بیروت با انتشار بیانیه ای به این امر واکنش

ص: 202

نشان داد. در این بیانیه آمده است: تأسف شدید خود را از جلوگیری نکردن دولت لبنان از حملات غیراخلاقی و دور از منطق نماینده یک کشور بیگانه (کاردار ایران در لبنان) علیه یک کشور عرب و برادر، یعنی جمهوری عراق که بین آنها (عراق و لبنان) همکاری های دوجانبه و روابط برادرانه برقرار است، ابراز می داریم. ما اکراه داریم به سخنان نماینده ایران درخصوص اسلام پاسخ دهیم، اما وظیفه برادرانه حکم می کند که گله خود را به مقامات لبنان ابراز کرده، از آنها بخواهیم از حملات این فرد مرتجع، علیه عراق پیروزمند و سرزمین پیروزی های قاطع و کشور اصیل اعراب و اسلام راستین، جلوگیری کنند.(1)

1

امروز منابع خبری غرب اعلام کردند، 3 نفر از اتباع انگلیسی و یک تبعه ایرانی، 3 ایرانی خریدار اسلحه قاچاق را ربوده و گروگان گرفتند که پلیس لندن در یک عملیات امنیتی آنها را آزاد کرد. رویتر درباره این ماجرا چنین گزارش داده است:

«پلیس اسکاتلند یارد گفت: مأموران پلیس ضمن حمله به یک بلوک آپارتمانی در شمال غربی لندن، 3 ایرانی را که ربوده شده بودند، آزاد کردند. سخنگوی پلیس اسکاتلند یارد افزود: درارتباط با این آدم ربایی 3 انگلیسی و یک ایرانی بازداشت شده اند. منابع پلیس اظهار داشتند 3 ایرانی خریدار اسلحه، هنگام مذاکره درباره یک معامله 50 میلیون پوندی (60 میلیون دلاری) اسلحه ربوده شده بودند. این منابع افزودند که 3 ایرانی دیگر نیز که جزء هیئت ایرانی بوده اند، احتمالاً در بلژیک ربوده شده اند. منابع پلیس اظهار داشتند: گروهی از تبهکاران ایرانی و انگلیسی که از این معامله که هلند، بلژیک و سوئیس در آن شرکت دارند، آگاه شده بودند، تصمیم گرفتند معامله کنندگان را ربوده و از آنها باج گیری کنند. منابع آگاه گفتند که از قرار معلوم نمایندگان ایران برای خرید اسلحه با افراد واسطه در کشورهای مختلف تماس گرفته اند.»(2)

روزنامه ساندی تایمز ضمن اعلام خبر این واقعه، به جای اینکه به موضوع گروگان گیری در قلب شهر لندن و بازشکافی آن از جنبه های حقوقی و اطلاعاتی بپردازد، از ماجرای خرید اسلحه توسط ایرانی ها خبر داده است و به نظر می رسد، این اخبار جهت دار، اطلاعاتی است که اشخاص گروگان گیر دراختیار این روزنامه قرار داده اند، ساندی تایمز دراین باره نوشته است:

«سه دیپلمات ایرانی در اوایل هفته گذشته به آپارتمان شماره 37 در طبقه 13 آپارتمان های واترگادنر - که نزدیک ماربل آرچ در لندن می باشد - رفتند تا قرارداد 60 میلیون دلاری برای خرید سلاحی ضدتانک را تمام کنند، ولی متوجه شدند که به گروگان گرفته شده اند. [در اینجا] بازار قراردادهایی که از امریکا به اروپا و از آنجا به ایران کشیده می شود، گرم است. ... جلوگیری از رفتن

ص: 203

سلاح به ایران ازطرف امریکا، ایران را مجبور به خرید این سلاح ها از بازار آزاد کرده است. در اوایل سال جاری، دلالان اسلحه در لندن شنیدند که ایران احتیاج به تعداد زیادی سلاح های ضدتانک دارد که این سلاح ها توسط شرکت امریکایی "هوگس کور پریشن" ساخته می شود. گفته می شود که ایران خواهان خرید 10 هزار عدد [از این سلاح هاست] که در حدود 60 میلیون دلار ارزش دارد. خیلی زود به ایرانیان گفته شد که می توانند سلاح های درخواستی خود را به دست آورند و تا آنجایی که ایرانیان باخبر بودند، این سلاح ها می بایست از انبار ناتو در پرتغال تهیه شود. اوایل هفته گذشته ایرانی ها باورشان شد که سلاح ها آماده و در "آنتورپ" منتظر است و قرار است طبق نقشه قبلی سوار کشتی ایرانی به نام شهادت شود، ولی این کشتی ایرانی در "دونکرت" بود و تنها کشتی ایرانی که در اسکله بندر آنتورپ قرار داشت، به نام نهضت بود که ازطریق هامبورگ به برمن پنجشنبه گذشته به این بندر آمده و به علت مشکلات فنی در بندر آنتورپ منتظر است تا بعد از تعمیر به بندرعباس برود. درنتیجة تجارب گذشته، ایرانی ها تصمیم گرفتند که پول این سلاح ها توسط اعتبارنامه پرداخت شود و وقتی که ایرانی ها قرارداد را تمام [کردند] و به یک آپارتمان در واترگاردنر می رفتند، چمدانی پر از پول همراه نداشتند.»(1)

آقای هاشمی رفسنجانی درباره این موضوع در خاطرات خود نوشته است: «از لندن و بلژیک گزارشی بود که حاکی از تلاش برای فریب و تقلب در معامله اسلحه می داد که صندوق های مشکوکی در کشتی گذاشته اند و با فشار و قبل از اثبات صحت جنس، می خواهند پول بگیرند و مأموران ما را دزدیده اند که از آنها امضای تحویل جنس بگیرند، ولی نماینده بانک، آقای مقدم، زرنگی کرده و جریان را اطلاع داده و خبر آخر این است که پلیس انگلیس، دزدها را توقیف کرده است. قرار شد هیئتی را مأمور به نظارت بر خریدها کنیم.»(2)

1

خبرگزاری پارس با تهیه دو گزارش خبری از سرمایه گذاری گسترده یوگسلاوی و کره جنوبی در زمینه های مختلف تجاری، صنعتی و عمرانی در کشور عراق خبر می دهد.

خبرگزاری پارس درباره سرمایه گذاری یوگسلاوی در امور زیربنایی کشور عراق و روند رو به افزایش این سرمایه گذاری اعلام کرد: ارزش کلی سرمایه گذاری های یوگسلاوی به منظور انجام شدن کارهای تأسیساتی و ساختمانی در عراق، از یک میلیارد دلار تا پایان سال جاری مسیحی فراتر خواهد رفت. طبق قراردادهای منعقدشدة سال جاری مسیحی بین یوگسلاوی و عراق، کارهای تأسیساتی فراوانی ازقبیل مهندسی آب و برق، کشاورزی و امور اداری به ارزش بیش از یک میلیارد دلار به وسیله یوگسلاوی در عراق اجرا شد. در همین حال، میزان صادرات

ص: 204

یوگسلاوی به عراق تا پایان همین سال بالغ بر 450 میلیون دلار می شود. در 8 ماه گذشته این مبلغ به 325 میلیون دلار رسیده است. بیشترین سرمایه گذاری خارجی یوگسلاوی در عراق متمرکز شده است. بنا بر ارقام غیررسمی، هم اکنون بیش از 20 هزار کارگر و متخصص یوگسلاوی در عراق به کار مشغول هستند. به گفته یک منبع غیررسمی، عراق آمادگی خود را برای پذیرش 30 هزار کارگر و متخصص دیگر یوگسلاوی به مقامات این کشور اطلاع داده است. در همین حال، طبق تازه ترین قراردادی که بین عراق و کارخانه "سیوگا" متعلق به جمهوری سیبری به ارزش 5/1 میلیون دلار منعقد شده، این کارخانه ساخت یک شهرک در نزدیکی بغداد را آغاز کرده است. این ششمین شهرکی است که به وسیله سیوگا در عراق ساخته می شود.(1)

همچنین خبرگزاری پارس به نقل از منابع خارجی درباره اقدامات شرکت کره ای هوندا در اجرای کارهای عمرانی در عراق گزارش داد. این خبرگزاری اعلام کرد: هوندا یکی از بزرگ ترین شرکت های ساختمانی کره جنوبی است که با درخواست عراق به منظور احداث یک بزرگ راه، قراردادی به ارزش 360 میلیون دلار با این کشور امضا کرده است. این شرکت همچنین سرگرم مذاکره با مقامات سازمان دولتی خانه سازی عراق برای احداث 2800 دستگاه منزل مسکونی در شهر "سامرا" می باشد. گفتنی است که شرکت هوندا در 8 ماه اول سال جاری بیشتر قراردادهای ساختمانی کشورهای ماورای بحار را که درمجموع بالغ بر 500 میلیون دلار می شود به خود اختصاص داده است.(2)

ص: 205

ص: 206

1

حمله به مقر نیروهای خودی، بمب گذاری، گروگان گیری و اخاذی از مردم ازجمله اقدامات امروز گروه های مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین بود. نیروهای خودی نیز امروز موفق به ادامه پاک سازی و استقرار در ارتفاعات سرکوب جوانرود و کشف تعدادی اسلحه در حوالی ارومیه شدند. علاوه بر درگیری های نظامی، امروز حزب دمکرات کردستان، درپی اقدام دادگاه انقلاب اسلامی در آزادکردن 10 نفر از فریب خوردگان کرد به مناسبت عید قربان، در اقدامی غیرمترقبه، 13 تن از نیروهای خودی را آزاد کرد.

نیروهای حزب دمکرات به پایگاه نیروهای خودی در "مائین بلاغ" در محور تکاب - صائین دژ حمله کردند که در این درگیری یک درجه دار ارتشی به شهادت رسید و 2 پاسدار و سرباز نیز زخمی شدند. نیروهای خودی نیز در عملیاتی متقابل، به نیروهای مهاجم حمله کردند که درنتیجة آن 8 تن از مهاجمان کشته و 12 نفر زخمی شدند. باقیماندة نیروهای ضدانقلاب نیز درحالی که جنازه های کشته شدگانشان در منطقه درگیری باقی مانده بود، از آنجا گریختند. مهاجمان ساعت ها پس از پایان درگیری، توانستند جنازه های باقیمانده را در تپه های اطراف منطقه درگیری تخلیه کنند.(1)

نیروهای حزب دمکرات در ساعت 10 شب نیز به مرکز مخابرات مهاباد حمله کردند که در همان دقایق اولیه حمله، با پاسخ نیروهای سپاه مواجه شدند. نیروهای سپاه پس از پاسخ اولیه به این حمله، توانستند با گسترش یافتن در اطراف منطقه درگیری، مهاجمان را محاصره و با واردکردن تلفات سنگینی آنها را وادار به عقب نشینی کنند. در این درگیری که تا ساعت 2 بامداد ادامه داشت، 7 تن از مهاجمان کشته یا زخمی و 12 نفر نیز دستگیر شدند. از نیروهای خودی نیز 3 نفر از افراد مخابرات و یک پاسدار زخمی شدند. همچنین به ساختمان مخابرات و چند خودرو پارک شده در اطراف این محل خسارت هایی وارد شد.(2)

در میاندوآب، بمبی که در یکی از مقرهای سپاه این شهر کار گذاشته شده بود، منفجر شد و هم زمان با آن، نیروهای حزب دمکرات ساختمان های فرمانداری، دارایی و سپاه را زیر آتش گرفتند، از خسارات و تلفات واردشده گزارشی دریافت نشده است.(3)

در گردنه "صلوات آباد" در 13 کیلومتری شرق شهر سنندج، نیروهای مسلح غیرقانونی مسافران یک مینی بوس را گروگان گرفتند.(4)

همچنین در حوالی روستای "گنگچین" سرو در شمال غربی ارومیه، نیروهای حزب دمکرات 6 نفر از پاسداران این منطقه را که با یک خودرو سیمرغ درحال تردد بودند، گروگان گرفتند.(5)

به نوشته روزنامه اطلاعات، 13 نفر از افراد نظامی که ماه ها پیش به دست عناصر مسلح

ص: 208

حزب منحله دمکرات، گروگان گرفته شده بودند در پیرانشهر آزاد شدند. به گزارش سپاه پاسداران پیرانشهر، از این عده یک تن افسر، یک نفر درجه دار، یک عضو بسیج و 10 نفر دیگر سرباز هستند.(1) به نظر می رسد آزادشدن این افراد به نحوی با اطلاعیه دادگاه انقلاب اسلامی مهاباد که در تاریخ 17/7/1360 صادر شد، بی ارتباط نباشد. در آن اطلاعیه اعلام شده بود که 10 نفر از محکومان این دادگاه به مناسبت روز عید قربان (17/7/1360) آزاد شدند و 10 نفر دیگر نیز به مناسبت عید غدیرخم در تاریخ 25/7/1360 آزاد خواهند شد.

در روستای "پساوه" بوکان، 4 نفر از افراد مسلح غیرقانونی با پوشیدن لباس سازمانی پاسداران، اهالی روستا را تهدید کردند و مقداری طلا و جواهر و مبلغ 000,390 ریال پول نقد از مردم روستا اخاذی کرده و متواری شدند.(2)

در ادامه فعالیت نیروهای خودی در منطقه میان کامیاران و جوانرود، امروز افراد خودی بقیه مناطق آلوده را پاک سازی کردند و نیروها در برخی از ارتفاعات "سرکوب" مستقر شدند. بنا بر اعلام سپاه منطقه 7، در درگیری های چندروزه در این منطقه، 12 نفر از نیروهای حزب دمکرات کشته و 22 نفر زخمی شدند. از نیروهای خودی نیز یک تن شهید و یک نفر زخمی شد.(3)

نیروهای کمیته ارومیه در بازرسی از روستای "جاریحان" رشکان در 35 کیلومتری جنوب شرقی ارومیه، 6 قبضه اسلحه ژ3، 2 قبضه ام1 و 6 قبضه دیگر از انواع سلاح ها را کشف کردند.(4)

1

درحالی که سازمان مجاهدین خلق (منافقین) هرروز انواع ترورها و انفجارها را انجام می دهد و دست به کشتار دسته جمعی مردم می زند، مسئول این سازمان در دیدار با مسئول روابط بین الملل حزب کمونیست ایتالیا(5) مدعی حمایت از حقوق بشر شد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، "میشل بوری" مسئول روابط بین المللی حزب کمونیست ایتالیا مدت 5/2 ساعت با ابوالحسن بنی صدر و مسعود رجوی در "اوورسوراواز"(6) در نزدیکی پاریس ملاقات و گفت وگو کرد. میشل بوری از هرگونه اظهارنظری درباره مفاد این گفت وگو خودداری کرد، اما مسعود رجوی خاطرنشان کرد این دیدار در چارچوب حمایت از حقوق بشر، که حکومت موقت تحت ریاست وی درپی آن می باشد، انجام شده است. رجوی سپس افزود: برای اعمال حقوق بشر با احزاب و سازمان های همه کشورها و سازمان های بین المللی تماس می گیرد.(7)

ص: 209

1

رادیو کلن در یک مقاله کوتاه رادیویی، به بررسی درگیری های داخل ایران پرداخته و بدون اشاره به نوع اقدامات مخالفان مسلح نظام جمهوری اسلامی، از کاهش فعالیت های آنان سخن گفته است. نویسنده مقاله با بیان این جمله که ایران در حالت "آرامش قبل از طوفان" است، ادامه بحران در ایران را همچنان امکان پذیر دانسته، می نویسد: تا اواخر تابستان در ایران، موج ترور و سوءقصد بالا گرفته بود که درپی آن تعدادی از شخصیت های سیاسی و مذهبی جان خود را از دست دادند، اما از چند هفته پیش؛ یعنی پس از بمب گذاری در اداره یا کاخ ریاست جمهوری و سوءقصد به جان آیت الله مدنی، این طور به نظر می رسد که گویا ایران از آرامش قبل از طوفان برخوردار است، زیرا بعد از زدوخوردهای خونین که میان طرف داران سازمان مجاهدین خلق و سپاه پاسداران در 27 سپتامبر (5/7/1360) انجام شد و به کشته شدن 27 نفر انجامید، دیگر ضربه بزرگی ازطرف مخالفان حکومت اسلامی مشاهده نشده است. باوجوداین، اوضاع سیاسی بسیار بحرانی است. همچنین این واقعیت که رسانه های تحت نظارت دولت، تبلیغات خود علیه مجاهدین خلق را - که در اصطلاح دولتی منافقین خوانده می شوند - با همان شدت و حدت قبلی ادامه می دهند.(1)

2

جلسه شورای عالی دفاع برای بررسی اوضاع سیاسی و نظامی کشور تشکیل شد و درباره طرح پیشنهادی سازمان کنفرانس اسلامی - که حبیب شطی، دبیرکل این سازمان، آن را به میرحسین موسوی، وزیر امور خارجه ایران، ارائه کرد - تصمیم گیری شد.(2) لزوم خروج بدون شرط نظامیان عراقی از مناطق اشغالی و خودداری ایران از هر نوع مذاکره قبل از عقب نشینی عراق، بخشی از پاسخ ایران به پیشنهاد صلح سازمان کنفرانس اسلامی بود که در این جلسه درباره آنها تصمیم گیری شد. خبرگزاری پارس درباره موضوعات مورد گفت وگو در این نشست، گزارش داد:

«شورای عالی دفاع به ریاست آیت الله سیدعلی خامنه ای، رئیس جمهوری و با حضور اعضای این شورا تشکیل جلسه داد. در این جلسه که حجت الاسلام حاج سیداحمد خمینی نیز حضور داشت، ضمن بررسی وضع کلی جبهه های جنگ درباره طرح پیشنهادی سازمان کنفرانس اسلامی که توسط حبیب شطی به وزیر امور خارجه کشورمان تسلیم شده بود، بحث و تبادل نظر به عمل آمد. در پایان نشست شورای عالی دفاع، رئیس جمهوری درباره طرح پیشنهادی حبیب شطی گفت: گزارش پیشنهاد حبیب شطی توسط وزیر خارجه در جلسه مطرح

ص: 210

شد و پس از بحث و تبادل نظر، پاسخی برای آن در جلسه مورد توافق قرار گرفت. آقای خامنه ای افزود: این گزارش حاوی نکته مهم جدیدی نیست و تنها مسئله ای که در این پیشنهاد وجود دارد و در پیشنهاد قبلی با این صراحت وجود نداشت، پذیرفتن عقب نشینی است.

رئیس جمهوری گفت، حبیب شطی تصریحاً به وزیر خارجه ما گفت که هیچ کس توقع ندارد تا هنگامی که نیروهای دشمن در خاک شما هستند، شما تن به مذاکره بدهید و این مسئله را هرگز با این صراحت به ما نگفته بودند و این موضوع حاکی از موضع ضعفی است که صدام اکنون دارد. وی افزود: وزیر خارجه ما در مذاکره با حبیب شطی بر چند نکته تأکید کرده که همان نکاتی است که ما هم قبلاً مورد تأکید قرار دادیم. یکی خروج بی قیدوشرط نیروهای متجاوز [است،] و تا هنگامی که نیروهای متجاوز از ایران خارج نشوند ما هیچ گونه مذاکره و بحثی را با دولت عراق نمی پذیریم. گرچه حبیب شطی پذیرفته که نیروهای عراقی باید بدون قیدوشرط عقب نشینی کنند، لکن در اثنای مذاکره اظهاراتی دارد که این پذیرفتن را مورد تردید قرار می دهد و ما در صداقت نیروهای عراقی و دولت متجاوز عراق در قبول این نکته دچار شک و تردید می شویم.

رئیس جمهوری افزود: ما می گوییم نیروهای عراق باید بدون هیچ قیدوشرطی عقب نشینی کنند و بعد از آنکه نیروهای عراقی به آن طرف مرزهای قبل از تجاوز رفتند، ما مذاکراتی را ممکن است داشته باشیم که از آن جمله تعیین متجاوز و آغازکننده جنگ است که قابل بررسی و گفت وگو است و هیئت های بین المللی یا کنفرانس اسلامی اگر می خواهند، کمیسیون هایی تشکیل بدهند و پس از رسیدگی، متجاوز را تعیین کنند.

رئیس شورای عالی دفاع همچنین گفت: بعد از مشخص شدن متجاوز، باید متجاوز مورد محاکمه قرارگیرد و مسئله مهم دیگر خسارت [های] جنگی است. در این جنگ می دانیم که خسارات فراوانی به دو کشور وارد آمده و هرکس متجاوز بوده باید خسارات جنگ را بپردازد.

وی افزود: ما از حالا دراین مورد هیچ ادعایی نداریم. هر هیئت منصفه بی غرضی که می خواهد بیاید و متجاوز را معین کند. اگر ثابت شد که عراق متجاوز بوده آن وقت خسارت جنگی را بدهد.

رئیس جمهوری همچنین درباره قرارداد 1975 الجزیره گفت: ما تاکنون اعلام لغو این قرارداد را نکرده ایم و عراق یک جانبه این قرارداد را لغو کرده و این مسئله هم قابل بررسی است و می توانیم در خلال گفت وگوهای دیگری که بعد از خروج نیروهای عراقی از خاک ایران مطرح می شود، این مسئله هم بررسی شود. این مسائل که عنوان شد، تصمیمی است که در پاسخ به حبیب شطی گرفته شده و رسماً وزیر خارجه ما به ایشان اطلاع می دهد.»(1)

ص: 211

1

آقای هاشمی رفسنجانی، خطیب این هفته نمازجمعه تهران، در خطبه های نمازجمعه امروز، درباره مشکلات و مسائل روز مطالبی را بیان کرد. محورهای اصلی سخنان وی عبارت بود از: وجود خیل فراوان آوارگان جنگی و تلاش ناکام امریکا، عراق و برخی گروه های غیرقانونی برای استفاده از آنان علیه نظام جمهوری اسلامی، تأکید بر مبارزه با تروریسم در اشکال نظامی و اقتصادی و اشاره به نامه امام خمینی در واگذاری اختیارات استفاده از احکام ثانویه به مجلس شورای اسلامی و اعتماد ایشان به این نهاد. بخش هایی از سخنان وی به نقل از روزنامه اطلاعات به این شرح است:

«یکی از معجزه های انقلاب اسلامی ایران اداره جنگ زدگان است که در مقایسه با همه معیارهای موجود دنیا کار فوق العاده ای است. عراق، امریکا و دشمنان داخلی ما روی مسئله جنگ زده ها به عنوان بمب عظیم مخرب ساعتی حساب کرده بودند و محاسبه می کردند که با گرفتن شهرها مردم این شهرها وقتی پراکنده و بی خانمان شدند، در جامعه می ریزند و آن را منفجر می کنند. حساب می کردند که ضدانقلاب وارد آنها می شود و آنها را به تظاهرات و تحصن می کشاند و جامعه را متزلزل می کند و شروع هم کردند. مجاهدین، پیکاری ها و فداییان اقلیت، به میان آنها رفتند که از بین آنها سربازگیری کنند، ولی این بمب ساعتی که به کار گرفته بودند، به خوبی مهار شد و برعکس وسیله ای شد برای ادامه جنگ. آنها می خواستند از اردوگاه های آوارگان محل فساد و بی عفتی بسازند، درحالی که امروز محل تربیت بچه ها شده است. این بچه ها با همه فقر و کمبودی که در اردوگاه ها دارند، به عاملی برای پیشبرد انقلاب و ادامه جنگ تا پیروزی تبدیل شده اند. در این موضوع 3 عامل وجود دارد که یکی از آنها ایمان مردم است. مردم پذیرفته اند که در جنگ و در انقلاب، محرومیت ها را باید تحمل کرد. عامل دیگر، خود مردم و کمک های آنهاست، عامل سوم مسئولان جنگ هستند که همیشه برای حل مشکلات راه

ص: 212

می افتند و علاقه مندی خود را به انقلاب نشان می دهند و خانواده هایی که معلول دارند و شهید و مجروح داده اند، بهترین پشتوانه های انقلاب اند.»

امام جمعه موقت تهران سپس به موضوع تروریسم و برخورد با آن اشاره کرد و گفت: «تروریست های داخلی از سه وسیله؛ یعنی ایمان، اطلاع و ترس، محروم بودند. ایمان نداشتند، زیرا مخالف انقلاب و همه نهادهای انقلابی بودند. بی اطلاع بودند، چون گردانندگان گروهک ها مانع مطلع شدن بچه ها می شدند و قبل از اینکه زور به کار رود، اینها هرکاری که می خواستند انجام می دادند.

... البته بعد از سرکوبی این تروریست ها، نوبت تروریست های اقتصادی است؛ پس اگر تروریست ها ارشاد نشدند، باید متوسل به سومین وسیله اجرای قانون که همان زور و ترس است شد. امیدوارم این بچه ها از این به بعد طوری رفتار کنند که دادگاه های ما با تنبیه های کوچک تر هم بتوانند مسئله را حل کنند و احتیاجی به اعمال آخرین حد آن نباشد.»

وی سپس درباره نامه امام به مجلس گفت: «داشتن این اعتماد به مجلس برای نمایندگان مردم و خود مردم موجب افتخار است و امیدواریم مجلس آزمایش خوبی درجهت رعایت اصول مقررات اسلام بدهد. من همین جا اخطار می کنم که ممکن است شیاطینی که دست اندرکارند، برای ایجاد جو ناسالم شیطنت کنند، به این صورت که بگویند ممکن است افکار تندی در مجلس باشد و حدود مالکیت را بشکند و بروند پیش علما شیطنت کنند و نظر علما را دچار تردید کنند و در جامعه جو ناسالم ایجاد کنند.

امام بعد از یک سال و نیم، این مجلس را شناخته اند و این کار را با شناخت انجام داده اند و مطمئن باشند که مجلس مبراتر از این است که چپ گرایی کند و امیدواریم در سایه این اعتماد و مراعات حدود و ثغور اسلام، هم مشکلات را برطرف و هم به جامعه اعتماد بدهیم که حدود مالکیت ها و فعالیت های اقتصادی، کشاورزی، صنعتی و حرکت های تولیدی که در جامعه می شود، با قوانین حساب شده ای که بگذرانیم، بتوانیم راه حرکت جامعه را باز کنیم.»(1)

1

در حضور پلیس آلمان و در یک اقدام غیرمنتظره، غرفه کتاب ایران در سومین روز برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت تعطیل شد. نماینده کانون پرورش فکری کودکان، که یکی از ایرانیان شرکت کننده در این غرفه بود، درباره چگونگی فعالیت غرفه ایران، نحوه استقبال بازدیدکنندگان از این غرفه، حساسیت گروه های ضدایرانی به غرفه ایران و اقدامات و هماهنگی آنها با پلیس فرانکفورت و سرانجام چگونگی تعطیلی غرفه ایران گفت:

ص: 213

«دو روز اول نمایشگاه 14 و 15 اکتبر (22 و 23 مهرماه) استقبال نسبتاً خوبی از غرفه ما به عمل آمد. بحث های مختلفی ازنظر مسائل سیاسی شد و مشخص بود مردم آلمان از اینکه اخبار به طور یک طرفه به آنها می رسد، خسته شده اند. آنها مشتاقانه به اخبار ایران گوش می دادند. ... همچنین چند نسخه از مجلة سروش به زبان انگلیسی در همان روز اول تمام شد. البته، مسئولان نمایشگاه از اینکه غرفه ما محل تبلیغ به سود ایران شده بود، راضی نبودند. در روز سوم برپایی نمایشگاه، ساعت 5/3 بعدازظهر نزدیک به 50 نفر از دانشجویان ایرانی که متشکل از گروه های مخالف ایران بودند با حمل پلاکاردهایی که نوشته بودند، "این غرفه باید تعطیل شود" و پوسترهای رنگی گران قیمت و ده ها هزار اعلامیه علیه انقلاب اسلامی، فریادزنان به غرفه ایران هجوم آوردند و کتاب ها و عکس های امام و پرچم ها را پاره کردند. پلیس آلمان هم هیچ گونه واکنشی نشان نداد و مشخص بود که در جریان امر قرار دارد. این افراد پس از پاره کردن کتاب ها درحالی که به روی زمین نشسته بودند، شعار مخالفت می دادند. این افراد ما را تهدید می کردند که درصورت خروج از نمایشگاه کشته می شوید. ما که فقط 5 نفر بودیم، بعد از پایان کار نمایشگاه؛ یعنی ساعت 6 بعدازظهر، باوجود اصرار پلیس، غرفه را ترک نکردیم تا حدود ساعت 8 شب که پلیس ناچار شد از در مخفی ما را خارج کند. فردای آن روز نیز هریک از ما به طور ناشناخته وارد نمایشگاه شدیم و دیدیم که آنها مجهزتر از روز قبل با شرکت حدود 100 نفر، کارناوال به راه انداخته اند. شخصی را به شکل امام درست کرده اند که دستوراتی می دهد و بقیه اجرا می کنند. وقتی ما به پلیس اعتراض کردیم که در نمایشگاه این کار نباید ادامه پیدا کند و نگذارید این افراد از کنار غرفه ایران عبور کنند، پلیس آلمان ترتیب اثری نداد. بعدازظهر همان روز که این افراد شروع به شعاردادن و فحاشی کردند، تنها کاری که ما انجام دادیم این بود که الله اکبر بگوییم. در همین رابطه هنگامی که یکی از برادران انجمن اسلامی، که به عنوان مترجم ما را همراهی می کرد، به پلیس آلمان اعتراض کرد. پلیس وی را دستگیر کرد که ما چندین ساعت از او خبری نداشتیم. در روز سوم نمایشگاه، پلیس به ما گفت غرفه را تعطیل کنید، ما موافقت نکردیم، زیرا فکر می کردیم در یک نمایشگاه بین المللی فرهنگی شرکت کرده ایم، ولی تمام اخبار رسانه های گروهی دربست به نفع مخالفین بود و کوچک ترین خبری مربوط به ما در روزنامه ها درج نمی شد.»(1)

1

روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز در مقاله ای چگونگی فعالیت خطوط هوایی بین المللی فعال در ایران و علت قطع همکاری آنها با ایران را بدون در نظر گرفتن تأثیر عوامل سیاسی بر تصمیم این شرکت ها، بررسی کرده است. در این مقاله آمده است:

ص: 214

«وجود نگرانی های ایمنی در فرودگاه بین المللی تهران، توأم با اشکالات موجود در پرداخت اجاره هواپیماهای دو شرکت از سه شرکت هواپیمایی خارجی باعث گردید که آنها جهت قطع پرواز های خود به تهران تحت فشار قرار گیرند؛ درنتیجه از تاریخ دوم نوامبر، شرکت "سوئیس ایر" بجز "ایران ایر"، تنها خط هوایی بین المللی است که به پروازهای خود به تهران ادامه می دهد.

ازسرگیری برنامه های پرواز به وسیله چندین خطوط هواپیمایی بین المللی در ماه های ژوئن و ژوئیه یک پیروزی مهم برای ایران بود. تمام این پروازها به دنبال شروع جنگ خلیج [فارس] در سپتامبر 1980 قطع شده و ازسرگیری پرواز آنها مستلزم پذیرش کنترل ازجانب ایران بر حریم فضایی شمال خود می باشد.

از چهار خط هوایی که پروازهای خود را از سر گرفتند، شرکت "ایر فرانس" از اواسط ماه اوت بعد از وخیم شدن روابط ایران و فرانسه، که به دنبال فرار بنی صدر، رئیس جمهور سابق ایران، به پاریس و خروج اتباع فرانسوی از ایران به وقوع پیوسته بود، یک پرواز در هفته خود را به ایران قطع نموده است.

سه خط هواپیمایی باقیمانده، "لوفت هانزا" متعلق به آلمان غربی، "ایبریا" متعلق به اسپانیا و سوئیس ایر اخیراً دررابطه با داشتن امنیت جهت فرودآمدن تحت هرگونه شرایط جوی، احتمال هرگونه حملة هوایی، حق انتقال ارز خارجی، مذاکراتی را با مقامات ایرانی به عمل آوردند. براین اساس، شرکت هواپیمایی ایبریا از اول هفته پیش، پروازهای خود را به تهران قطع کرد و شرکت لوفت هانزا از اول ماه نوامبر تعداد پروازهای خود را از هفته ای دو بار به نصف تقلیل خواهد داد.»(1)

ص: 215

ص: 216

افراد وابسته به نیروهای مسلح غیرقانونی در شهرهای سقز، عباس آباد سنندج و در محور سنندج - همدان، 9 نفر از مردم عادی و نیروهای خودی را شهید یا زخمی کردند و چند نفر را نیز گروگان گرفتند.

یکی از افراد وابسته به نیروهای مسلح غیرقانونی ساعت 15، یک بمب دست ساز را به بخش پرتردد بازار شهر سقز پرتاب کرد که براثر انفجار این بمب، 2 پیرزن شهید و 5 تن از اهالی شهر نیز زخمی شدند.(1)-(2)همچنین در یک درگیری که در منطقه عباس آباد سنندج بین نیروهای ژاندارمری و عناصر مسلح غیرقانونی روی داد، یکی از سربازان ژاندارمری زخمی شد.(3)در همین شهر، یکی از نیروهای سپاه به نام "موسی زارعی" درمقابل منزل خود هدف گلوله یک تیم 2 نفره عملیاتی افراد مسلح غیرقانونی قرار گرفت و به شهادت رسید.(4)علاوه براین، افراد مسلح غیرقانونی در ده کیلومتری سنندج به همدان، یک خودرو تریلر حامل قیر و 2 کامیون را ربودند و رانندگان را نیز گروگان گرفتند. این افراد همچنین سرنشینان یک خودرو پیکان را در جاده کامیاران - سنندج به گروگان بردند.(5)

1

امروز اعضای گروه های مسلح تروریستی در شهرهای شیراز، رشت، اردبیل، ارومیه، مشهد و تبریز دست به تحرکاتی ازجمله ترور و بمب گذاری زدند که بیشتر آنها، به دلیل هشیاری نیروهای امنیتی، ناکام ماند. دراین میان، فجیع ترین حادثه در شیراز اتفاق افتاد.

در این شهر افراد وابسته به گروه های مسلح غیرقانونی در نزدیکی میدان جمهوری با مواد آتش زا یک اتوبوس شرکت واحد را که 40 مسافر داشت، به آتش کشیدند که یک دختربچه 7 ساله به نام لیلا نوربخش و یک کودک دیگر که امکان شناسایی وی میسر نشد، در آتش سوختند و به شهادت رسیدند. 20 نفر از مسافران نیز زخمی شدند که 15 نفر از آنان پس از معالجات اولیه مرخص شدند و 5 نفر دیگر نیز که جراحات آنان عمیق بود در بیمارستان های سعدی و نمازی این شهر بستری شدند.(6)

راننده اتوبوس در گفت وگو با روزنامه اطلاعات درباره چگونگی وقوع این حادثه گفت: «دو دختر که در محل بیمارستان حافظ سوار اتوبوس شدند، در بین راه فریاد زدند: بمب! من اتوبوس را کنار خیابان پارک کردم که همان دخترها در لحظات اولیه، درحالی که باسرعت از اتوبوس پیاده می شدند، شیئی را به وسط اتوبوس انداختند که براثر انفجار آن، چند زن و بچه که قادر به خارج شدن از اتوبوس نبودند، دچار آتش سوزی شدند.»(7)

همچنین در رشت، افراد مسلح تروریست به قصد ترور حجت الاسلام "احسان بخش"، امام جمعه شهر به منزل وی حمله کردند که با تیراندازی محافظان، مهاجمان متواری شدند. در جریان این

ص: 218

حمله، استوار دوم "قربان نادری فر"، مأمور شهربانی از محافظان منزل، به شهادت رسید.(1)

در اردبیل نیز "حمید غریبانی"، دادیار سابق دادسرای انقلاب این شهر، در ساعت 19:30 بعد از اقامه نماز هنگام خروج از مسجد صفوی این شهر، هدف گلوله 2 موتورسوار تروریست قرار گرفت و به شهادت رسید.(2)

در دو نقطه از شهر ارومیه در ساعت 21 تا 22، دو بمب در خیابان های "بهار" و "عسگرآباد" این شهر منفجر شد که تلفات جانی نداشت، اما به چند منزل مسکونی خسارت هایی وارد شد.(3)

همچنین در مشهد نیروهای معارض در ساعت 18:30، یک کپسول گاز را که با بنزین چاشنی شده بود، به منزل یکی از افراد متعهد شهر پرتاب کردند که کپسول گاز در نزدیکی در ورودی خانه منفجر شد، اما خسارت جانی به بار نیاورد.(4)

در خیابان خوش منشعب از بلوار شهید قرنی شهر مشهد، اهالی محل به نیروهای سپاه و شهربانی اطلاع دادند که بمبی در یک خرابه کار گذاشته شده است. با حضور این نیروها و جست وجو در این خرابه، 6 عدد سه راهی با چاشنی الکتریکی، یک جعبه مواد منفجره، 2 عدد توپ تنیس که با مواد منفجره پر شده بود و یک نهج البلاغه که در داخل آن مواد منفجره جاسازی شده بود، کشف شد.(5)

در خیابان سلمان شهر مشهد، 2 تن از وابستگان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، پس از سوارشدن به یک خودرو متعلق به یک افسر نیروی هوایی قصد داشتند تا با تهدید اسلحه خودرو را سرقت کنند که با واکنش به موقع راننده خودرو، هر دو نفر خلع سلاح و دستگیر شده، به کمیته بخش 5 مشهد تحویل داده شدند.(6)

در انتهای خیابان شریعتی شهر تبریز و در نزدیکی گورستان امامیه این شهر، نارنجکی که سرنشینان یک وانت بار پرتاب کرده بودند، منفجر شد که خسارتی به بار نیاورد. پس از این انفجار، نیروهای بسیج در محل حضور یافتند و پس از بررسی کامل منطقه، 2 عدد نارنجک جنگی دیگر را نیز که عمل نکرده بود، کشف کردند. در انتهای خیابان خیام این شهر نیز یک نارنجک که در نزدیکی مسجد تله گذاری شده بود، کشف و خنثی شد.(7)

1

امام خمینی امروز در نامه ای به آیت الله گلپایگانی، از مراجع تقلید، به دغدغه های فکری ایشان درباره واگذاری بخشی از اختیارات ولی فقیه به مجلس شورای اسلامی برای وضع قوانین با احکام ثانویه پاسخ داد.(8) یادآوری "عرفی بودن" تشخیص موضوع در احکام شرعی، حوزه اختیارات و محدودیت های مجلس شورای اسلامی در وضع قوانین با استفاده از احکام ثانویه،

ص: 219

وظایف شورای نگهبان دراین باره، توصیه به جامع نگری به شرع و هدفمندی قوانین شرعی در حمایت از محرومان و مستضعفان، ناسازگاری حکومت اسلامی با حمایت از سرمایه داران و... بخش های مهم نظرهای امام در این نامه است. در این نامه آمده است:

«بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت آیت الله آقای گلپایگانی - دامت برکاته

پس از تبریک عید مبارک غدیر به عرض عالی می رساند، تلگراف محترم مبنی بر نگرانی جناب عالی در اختیاراتی که به مجلس داده شده است واصل؛ اختیارات مذکور تشخیص موضوع است که در عرف و شرع به عهده عرف است و مجلس، نماینده عرف و نمایندگان خود از عرف هستند؛ و اگر در حکم خلافی شد، نظارت بر آنها هست و شورای نگهبان در این امری که به عهده آنها است حق دخالت دارند، اگر در حکم ثانوی یا اوّلی خطایی صادر شود، لکن شورای نگهبان حق تشخیص موضوعات به حسب قانون ندارند. درعین حال، من آقایان دست اندرکاران را خواستم که به آنان اخطار نمایم که اگر خلاف قواعد شرع عمل کنند یا برخلاف حکم ثانوی تعدّی کنند، من ساکت نمی نشینم و علمای اعلام بلاد هم عهده دار نظارت در امور می باشند.

لکن باید نکته هایی را عرض کنم که جناب عالی یک طرف صفحه را ملاحظه می فرمایید، طرف دیگر اگر وضع به همان منوال خان خانی و بورس بازی و زمین خواری بماند که باز یک طبقه اشراف بدون رسیدگی به وضعشان، که غالباً برخلاف موازین شرعیه است، در اروپا به عیش و عشرت مشغول و یک طبقه عظیم فقرا برای آنان - برخلاف موازین - کار کنند و با فقر و فاقه زندگی کنند، برای حکومت اسلام و اسلام و قانون اساسی باید فاتحه خواند. اموری که در حفظ نظام اسلامی [دخیل] است یا ضرورت دارد که ترک یا فعل آن فسادانگیز است، نمی شود به خواست عده ای طرف دار زمین خواران به همان منوال بماند. جناب عالی مطمئن باشید که خطر در این طرف بسیار است و در آن طرف خطری نیست، بلکه به حکم ثانوی شرع محدودیت هایی صورت می گیرد که با ترک آن خطرهای عظیمی در کار است و جناب عالی مطمئن باشید که نه مجلسیان به حسب نوع و نه دولت متمایل به چپ است و نه اعمالی که می شود چپی است و من امیدوارم که با نظارت علمای اعلام بلاد چیزی که برخلاف احکام شرع باشد؛ چه احکام اولیه پس از موارد مذکور و چه احکام ثانویه، خطری پیش نیاید. اخیراً عرض می کنم من میل ندارم که تهمتی که سال هاست به روحانیون می زنند و می زدند که اینان طرف دار زمین خواران و سرمایه داران بزرگ هستند و با طرف داری خود موجب ظلم به مردم مستمند می شوند، شاهد پیدا کند و به ما بچسبانند! و السلام علیکم.

روح الله الموسوی الخمینی»(1)

ص: 220

1

آیت الله خامنه ای، رئیس جمهور، در مراسم اعطای سردوشی دانشجویان دوره سوم دانشکده افسری ارتش جمهوری اسلامی، درباره جایگاه ارتش ایران در میان ملت و بی سابقه بودن این امر در ارتش های جهان و مسئولیت فرماندهان ارتش به عنوان بخشی از عنصر رهبری، مطالبی بیان کرد. رئیس جمهور گفت: امروز ارتشی که شما افسر آن هستید در میان ارتش های دنیا بی نظیر است، زیرا نه متعلق به شخصی است، نه متعلق به یک جریان مادی است، نه متعلق به خود، بلکه متعلق به ملتی است که معتقد و متکی به یک ایدئولوژی الهی و معنوی است، چیزی که در آن مرگ و نیستی راه ندارد و شما در میان کسانی که در طول سالیان دراز این خدمت را پذیرفته اند، این امتیاز را دارید که امروز محبوب آحاد ملت ایران هستید و ملت شما را از خود می داند و ملت خود را پشت سر شما می داند. رئیس جمهور افزود: شما به نوبه خود در مقابل این مسئولیت، مسئولیتی دارید و آن مسئولیت این است که نخست، با فداکاری و جانبازی وظیفه پاسداری از مرزهای میهن عزیز و انقلاب شکوهمند را انجام بدهید و دیگر آنکه در حوزه فرماندهی، همه کسانی را که زیر امر شما هستند، در همین جهت سوق بدهید که فرماندهی عنصری از رهبری است. شما هرکدام یک رهبر، یک راهنما و یک انسانی که انسان هایی را درجهت صحیح حرکت می دهد، هستید. این را مغتنم شمارید و به وظایفی که این مسئولیت بر دوش انسان می گذارد، آگاهانه عمل کنید.(1)

2

درپی اقدام امام خمینی در واگذاری بخشی از اختیارات ولایت فقیه به مجلس شورای اسلامی برای وضع قوانین با استفاده از این اختیارات و به دنبال نامه امام به آقای گلپایگانی با قید اینکه علمای بلاد بر نحوه استفاده از این اختیارات نظارت خواهند کرد، عده ای از علمای بزرگ سراسر کشور که اغلب آنها از امامان جمعه و نمایندگان رهبری در شهرهای مختلف کشور هستند، امروز با ارسال نامه ای، آمادگی خود را برای اعمال این نظارت اعلام کردند. متن نامه به این شرح است:

به دنبال فرمان تاریخی امام مبنی بر اعمال ولایت فقیه برای حل معضلات اجتماع اسلامی و به دنبال سفارش های اکید امام مبنی بر تعزیر شرعی درصورت تخلف متصدیان اجرا و با عرض تبریک به مردم مسلمان و مبارز ایران برای تحقق یکی از اصلی ترین و اساسی ترین اصول حکومتی اسلام ازطرف نایب برحق امام عصر - عجل الله تعالی فرجه - مرجع تقلید، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، به مقام رهبری اطمینان می دهیم که نگذاریم کوچک ترین تخلفی از شرایط مذکور در فرمان یادشده در سراسر ایران صورت گیرد.

حسین موسوی خادمی (اصفهان)، محمد صدوقی (یزد)

عبدالحسین دستغیب (شیراز)، عطاءالله اشرفی اصفهانی (کرمانشاه)

سیدجلال الدین طاهری (اصفهان)، حسین نوری (همدان)

ص: 221

شیخ ابوالحسن شیرازی (مشهد)، غلامحسین جمی (آبادان)

عباس واعظ طبسی (مشهد)، سیدحسین آیت اللهی (جهرم)

سیدمهدی یثربی (کاشان)، صادق احسان بخش (رشت)

هادی باریک بین (قزوین)، روح الله خاتمی (اردکان)

سیدمحمدعلی موسوی جزایری (اهواز)، هادی روحانی (بابل)

ابوالفضل نجفی خوانساری (اراک)، عبدالرحمن حیدری و عبدالله محمدی (ایلام)

محمدحسن موسوی آل طیب، محمد موسوی جزایری و محمدحسن آل غفور (شوشتر)، سیدمجدالدین قاضی (دزفول)

محمدحسین مجتهدی (بهبهان)، سیدحسن ذاکری (اندیمشک)

علامه (بم)، محمدباقر طباطبایی (تربت حیدریه)

سیدمحمدحسن علوی (سبزوار)، علی توسلی نجفی (تربت جام).(1)

1

امروز آقای هاشمی رفسنجانی (رئیس مجلس شورای اسلامی)، آیت الله خامنه ای (رئیس جمهور) و آیت الله موسوی اردبیلی (رئیس دیوان عالی کشور) با امام خمینی دیدار و درخصوص موضوعات مختلفی ازجمله انتخاب نخست وزیر آینده، اختیارات مجلس در تصویب قوانین ثانویه با استفاده از اختیارات ولی فقیه و بدون نظر شورای نگهبان و نحوه برخورد با نهضت آزادی با ایشان گفت وگو کردند. آقای هاشمی رفسنجانی درباره این دیدار در خاطرات خود چنین نوشته است: «قرار بود اول وقت، همراه آیت الله خامنه ای و آقای موسوی اردبیلی به زیارت امام برویم، من تأخیر کردم، آنها رفتند. سپس من به دفتر امام رفتم. آنها هم جمع بودند. معلوم شد با امام درباره نخست وزیر مشورت کرده اند و نظرات را گفته اند. از میان آقایان پرورش، غرضی، موسوی، میرسلیم و ولایتی، بیشتر به آقای ولایتی توجه شده، مدتی در دفتر امام نشستیم. جلسة گرم، پرمزاح و با نشاطی بود. ساعت 11، من به زیارت امام رفتم. امام نگران بروز اختلاف، دراثر دستور جدید مبنی بر منع شورای نگهبان از اظهارنظر درباره عناوین ثانویه و محول کردن این حق به مجلس بودند. نگرانی بجاست. گفتم، بعضی ها معتقدند که این اعمال ولایت فقیه نبوده، تشخیص موضوع است که صلاحیت مجلس بوده و اصلاً حق مجلس بوده و نه حق ولی فقیه یا شورای نگهبان؛ و شما فقط راهنمایی کرده اید. کمی امام را از این جهت قانع کردم و توضیحی هم درباره لایحه زمین های شهری دادم. فکر می کنم مفید واقع شد. درباره نهضت آزادی و توقعات آنها هم صحبت کردم. امام نظرشان این است که در مجلس بمانند، ولی روزنامه نمی خواهند؛ تحت فشار قرار نگیرند.»(2)

ص: 222

1

به دنبال اقدام ناموفق عوامل سفارت عراق در ترور کاردار جمهوری اسلامی ایران در شهر بیروت لبنان،(1) سفارت جمهوری اسلامی در تقبیح این اقدام، اطلاعیه ای را به این شرح منتشر کرد:

«رژیم عراق که آخرین نفس هایش را در راهی که به عذاب الیم منتهی می گردد، می کشد، به خیال خام خود، گمان می کند که می تواند از راه ترور و وحشت ولو برای چند لحظه بیشتر به زندگی آغشته به خون و تجاوز و ننگش ادامه دهد. [به همین دلیل] در روز پنجشنبه گذشته، اقدام به ترور یکی از فرزندان اسلام کرد که به سرباز روح الله بودن خود افتخار می کند، ولی چشمان خدا که حامی و پاسدار جمهوری اسلامی و فرزندان پاک آن است، این نقشه کثیف را عقیم گذاشت. اقدام مذکور دنباله اطلاعیة دشمنانه ای است که سفارت عراق در بیروت صادر کرده است که به عنوان دخالت مفتضحانه و علنی در امور داخلی کشور میزبان می باشد. ما برای حاکمیت این کشور (لبنان) احترام قائل ایم و هرگونه فعالیت دشمنانه در سرزمین میزبان که منجر به ایجاد فضای آشوب شود را محکوم می کنیم.(2)

2

ملک حسین، شاه اردن، در آغاز یک سفر دوره ای به کشورهای منطقه، وارد بغداد شد و مورد استقبال صدام حسین (رئیس جمهوری عراق)، عزت ابراهیم (نایب رئیس شورای فرماندهی انقلاب)، طه محی الدین معروف (نایب رئیس جمهور) و طه الجزاوی (معاون نخست وزیر عراق) قرار گرفت.(3)

شاه اردن که در صدر یک هیئت عالی رتبه به عراق سفر کرده است با صدام حسین ملاقات و گفت وگو کرد. به گزارش خبرگزاری عراق، در این ملاقات عزت ابراهیم (معاون ریاست شورای فرماندهی انقلاب)، طه یاسین رمضان (عضو شورای فرماندهی عراق) و طارق میشل یوحنا عزیز (معاون نخست وزیر عراق) و همچنین مضر بدران (نخست وزیر اردن)، عامر حماش (وزیر دربار)، مجال اللوزی (رئیس دفتر شاه حسین) و سفیر اردن در عراق نیز حضور داشته اند.(4)

ص: 223

رادیو اسرائیل هدف ملک حسین از این سفر را ارزیابی وضع کنونی اعراب و روابط میان کشورهای عربی اعلام کرد.(1)

وی بعد از دیدار از عراق، که مدت آن اعلام نشده است، به کشورهای امارات متحده عربی، قطر، بحرین و سپس به امریکا سفر خواهد کرد.(2)

ص: 224

آتش خودی ادامه یافت(1) که با آتش خمپاره انداز رزمندگان اسلام یک جیپ فرماندهی دشمن با نفرات درون آن و یک سنگر و یک دستگاه نفربر عراقی منهدم شد. این درحالی است که برابر گزارش استراق سمع از همین محور «با آتش شدید نیروهای ایرانی یک نفر [عراقی] کشته و 8 نفر به شدت مجروح شدند که حال 5 تن از مجروحین بسیار وخیم است.»(2)

علاوه براین، امروز ارتش عراق مناطق مسکونی و تأسیسات شهری بخشی از شهر آبادان را هدف آتش توپخانه های دوربرد خود قرار داد که درنتیجه آن تعدادی از اهالی شهر شهید یا زخمی شدند و به تأسیسات شهری نیز آسیب وارد شد.(3)توپخانه های ارتش عراق روستای "کانی میران" در شمال غربی مریوان را نیز گلوله باران کردند. در این اقدام 3 خانه روستایی آسیب دید و یک نفر از اهالی زخمی شد.(4)

همچنین 9 نظامی عراقی - که 4 تن از آنان همراه با همسر و فرزندشان بودند - و یک غیرنظامی خود را به نیروهای مرزی مستقر در سردشت معرفی و درخواست پناهندگی کردند.(5)

1

در چند روز اخیر، نیروهای معارض عراقی به مراکز سازمان امنیت و دفتر استخبارات شهرهای "سیدصادق"، "سیروان" و پاسگاه ژاندارمری "شانه دری" حمله کرده و به ساختمان آنجا آسیب رسانده اند.(6) نیروهای معارض همچنین "فتاح"، رئیس اداره مهندسی سلیمانیه را هدف قرار داده و به هلاکت رساندند.(7)

2

درپی ادعاهای عراق درباره میزان خسارت های واردشده به مبادی صدور نفت ایران، امروز روزنامه میدل ایست اکونومیک سروی با تکیه بر این ادعاها، گزارشی اجمالی از چگونگی صدور نفت ایران و وضعیت پایانه های نفتی تهیه کرده است.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، روزنامه میدل ایست اکونومیک سروی امروز نوشته است: پایانه اصلی صادرات نفت ایران در جزیره خارک درنتیجه خسارات جنگی در آستانه تعطیل شدن است. این روزنامه افزود: منابع ایرانی که معتقدند خسارات واردشده به این پایانه آن قدرها هم جدی نیست، این گزارش ها را انکار کرده اند. این منابع می گویند: این خسارات به خصوص در موقعیت حاضر که تولید نفت ایران در سطح پایینی قرار دارد، مانع بزرگی در صادرات نفت ایران به شمار نمی رود. میدل ایست در ادامه افزود: به دنبال حمله هوایی عراق در تاریخ 30 سپتامبر (8 مهر 1360)، که در جریان آن تلمبه خانه "گوره" آسیب دید، ادامه صادرات نفت ایران با تردید مواجه شده و با تخریب این تلمبه خانه مهم، تمام صادرات نفت از این پایانه قطع شده است. این روزنامه به نقل از منابعی در خلیج فارس که معرفی نشده اند، اعلام کرد: خسارات واردشده به تلمبه خانه "گوره" سنگین است و ماه ها و به قول بعضی ها، بیش از

ص: 226

یک سال تعمیر آن طول می کشد. از زمان حمله عراق به این طرف، تانکرها به بارگیری خود از تانک های ذخیره نفت در جزیره خارک ادامه می دهند، اما این ذخایر هم در آستانه تمام شدن هستند. میدل ایست اکونومیک سروی مطلب خود را این گونه ادامه می دهد: به مصرف کنندگان نفت ایران که عمدتاً اروپا و هندوستان هستند، گفته شده است که از این پس از ترمینال "لاوان" و "سیری" بارگیری کنند. قبل از حمله هوایی عراق، صادرات نفت ایران از جزیره خارک بین 000,300 تا 000,500 بشکه در روز متغیر بود که 000,200 بشکه نیز از تلمبه خانه لاوان و سیری به آن افزوده می شد. ارقام مذکور با حدود صادرات نفت ایران که در آغاز سال جاری 2/1 میلیون بشکه در روز بود، مطابقت می کرد. این روزنامه سپس می افزاید: اخیراً مشتریان عمده ایران ازقبیل ژاپنی ها و شرکت "بریتیش پترولیوم" به علت بالابودن قیمت، از خرید نفت خام ایران خودداری کرده اند. سایر مصرف کنندگان ازجمله هندوستان، خریداران اروپایی و خریداران مستقل به خرید نفت ایران ادامه می دهند، ولی در اکثر خریدها، معاملات براساس مبادلات پایاپای انجام می شود.

میدل ایست در پایان نوشت: درحالی که ظرفیت نهایی تلمبه خانه لاوان و سیری بیش از 000,200 بشکه در روز نیست، اگر تلمبه خانه خارک برای مدتی تعطیل شود، برای ایران مشکل است سطح صادرات نفت خود را حفظ کند.(1)

1

ارسال کمک ها و تجهیزات نظامی از کشورهای مختلف غربی و عربی به عراق از ابتدای جنگ تاکنون همچنان ادامه دارد. براساس فهرستی که روزنامه نیویورک تایمز در شماره امروز خود، از کشورهای سفارش دهنده و تأمین کننده و نوع تسلیحات درخواستی خاورمیانه از سال 1357 تا 1360 منتشر کرده است، عراق در این مدت، 24 فروند میراژ، 36 فروند بالگرد پوما و مقادیر نامعلومی موشک ضدهوایی آ.آ.ام. و سلاح هدایت شونده ضدتانک از فرانسه؛ 4 فروند ناو جنگی فریگت از نوع لوپو، 6 فروند رزم ناو و تعداد نامعلومی قایق های حفاظتی و پشتیبانی از نوع وزویو از ایتالیا؛ 40 فروند هواپیمای آموزشی از سوئیس؛ تعداد نامعلومی میگ23 و میگ17 از شوروی و یک فروند کشتی جنگی فریگت از یوگسلاوی خریداری کرده است.(2)

امروز نیز 21 دستگاه خودرو حامل مهمات و تسلیحات از اردن وارد خاک عراق شده و به پادگان التاجی انتقال یافت.(3) گفتنی است طی چند روز اخیر نیز محموله های مختلفی از تجهیزات نظامی به عراق ارسال شده است ازجمله در تاریخ 16 مهرماه جاری، 86 دستگاه خودرو باری(4) از مرز کویت(5) و در 22 مهر نیز 19 خودرو کشنده سنگین ازطریق منطقه عرعر عربستان(6) اقدام به حمل تجهیزات نظامی به خاک عراق کرده اند.

ص: 227

1

امروز درگیری ها در مناطق کردنشین کاهش چشمگیری یافت و تنها در محور سقز و بانه 10 نفر از افراد وابسته به گروه های ضدانقلاب کشته یا زخمی شدند. از نیروهای دولتی نیز یک نفر به شهادت رسید.

نیروهای سپاه سقز در عملیاتی روستای گاوشله در 14 کیلومتری شمال شرقی سقز را پاک سازی کردند. در این عملیات 3 نفر از افراد مسلح غیرقانونی کشته و 2 تن زخمی شدند و از نیروهای سپاه نیز یک نفر به شهادت رسید.(1)

در محور بانه - سقز در نزدیکی میرده نیز درگیری شدیدی میان نیروهای خودی و افراد مسلح غیرقانونی درگرفت که به کشته یا زخمی شدن 5 تن از معارضان انجامید. در همین محور، نیروهای مسلح غیرقانونی در نزدیکی سقز یک بمب دست ساز را در وسط جاده جاسازی کرده بودند که یکی از اهالی بومی، قبل از رسیدن نیروهای خودی به محل بمب گذاری، آنها را از این امر آگاه کرد و کارشناسان نیز بمب را خنثی کردند.(2)

2

امروز براثر عملیات های تروریستی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در مشهد، نوشهر، نیشابور، تنکابن و بابل، 5 نفر از افراد سپاه و بسیج به شهادت رسیدند و خساراتی به بار آمد. نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی نیز در عملیات های اطلاعاتی و امنیتی در شهرهای تهران و زنجان 25 نفر از اعضای گروه های تروریستی را دستگیر کردند. همچنین دادگاه انقلاب قائم شهر با تخفیف در حکم 7 تن از وابستگان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) آنها را به 5 تا 10 سال حبس محکوم کرد.

یک گروه عملیات نظامی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به خودرو گشت سپاه مشهد در نزدیکی چهارراه دکترای این شهر حمله کرد و 4 نفر از سرنشینان آن به نام های "مهدی باغبانی"، "مهدی سلطانی"، "محمود مولایی" و "محمدصادق کریمی" را به شهادت رساند.(3)

در نوشهر نیز یکی از اعضای سازمان مجاهدین (منافقین)، "عبدالمجید دکانیان" را ترور کرد و به شهادت رساند. ضارب هنگام فرار هدف گلوله یکی از افراد سپاه قرار گرفت و کشته شد. دکانیان قبلاً از فعالان و وابستگان این سازمان بود که پس از جداشدن از این سازمان، با نهادهای انقلابی همکاری می کرد.(4)

همچنین نیروهای گشت سپاه در نیشابور به 2 نفر سرنشین یک موتورسیکلت مظنون شده، به تعقیب آن پرداختند که در حین تعقیب، موتورسیکلت با افتادن در یک گودال متوقف شد، اما بلافاصله سرنشینان آن نیروهای سپاه را به رگبار گلوله بستند و سپس با تهدید اسلحه، یک خودرو درحال عبور را ربوده، متواری شدند. در بازرسی از محل حادثه علاوه بر موتورسیکلت مذکور، یک

ص: 228

کلت خفیف به جامانده از این افراد به دست آمد. در این واقعه نیروهای سپاه آسیبی ندیدند.(1)

در روستای "کشکو" تنکابن هم در ساعت 1:30 بامداد، نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) مسجد این روستا را به آتش کشیدند که باوجود تلاش مأموران آتش نشانی، آتش کل مسجد را در برگرفت و آنجا را تبدیل به تلی از خاکستر کرد.(2)رادیو صدای ایران، متعلق به سلطنت طلب ها، آتش سوزی این مسجد را به کارگزاران نظام نسبت داد.(3)

همچنین در روستای چال بندپی شهر بابل، افراد وابسته به گروه های تروریستی، منزل یکی از اعضای بسیج را با کوکتل مولوتف به آتش کشیدند. در این حادثه که تلفات جانی نداشت، همه لوازم منزل فرد بسیجی در آتش سوخت.(4)

در خیابان دردشت منطقه نارمک تهران، نیروهای کمیته یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را که یکی از مراکز اسناد و آرشیو این سازمان بود و اخیراً شناسایی شده بود، محاصره کردند و از ساکنان خانه خواستند که خود را تسلیم کنند، ولی آنها به سوی نیروهای کمیته تیراندازی کردند. درپی این اقدام، درگیری آغاز شد و در مدت 2 ساعت تیراندازی طرفین به یکدیگر، یکی از افراد سازمان کشته و یکی از پاسداران کمیته نیز زخمی شد. سپس نیروهای کمیته وارد خانه شدند و 3 نفر از افراد این خانه تیمی را دستگیر کردند. در بازرسی از این خانه تعداد زیادی اسناد و مدارک سازمانی، کروکی منازل افراد انقلابی و حکم های مأموریت دست نویس و همچنین 2 قبضه اسلحه کمری، 2 عدد نارنجک و مقادیر فراوانی انواع فشنگ به دست آمد.(5)

بنا بر اعلام سپاه پاسداران (مرکز) نیروهای این نهاد در 3 روز گذشته 2 خانه تیمی سازمان مجاهدین (منافقین) و سازمان مارکسیستی پیکار در راه آزادی طبقه کارگر را کشف کردند. در خانه تیمی سازمان پیکار در خیابان گیشا، 3 نفر از فعالان این سازمان دستگیر شدند. در خانه تیمی دیگر که محل فعالیت افراد سازمان مجاهدین خلق بود، 4 نفر دستگیر شدند. از این خانه ها تعدادی اسلحه و مقادیری مهمات و اسناد درون گروهی به دست آمد.(6)

همچنین نیروهای سپاه در زنجان، 15 نفر از افراد عضو گروه های شناسایی شهری سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را دستگیر کردند. این افراد مأموریت شناسایی کارگزاران و افراد متعهد این شهر را برعهده داشتند. افرادی که در عملیات پرتاب کوکتل مولوتف به اماکن مختلف شرکت کرده بودند و همچنین برخی اعضای گروه های تدارکاتی سازمان ازجمله دستگیرشدگان بودند.(7)

به گزارش ستاد منطقه3 سپاه کشوری (استان های گیلان و مازندران) در چند روز اخیر، 10 نفر از وابستگان سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهرستان قائم شهر دستگیر شده اند. تعدادی از دستگیرشدگان از اعضای اصلی سازمان در این شهر هستند و تعدادی دیگر نیز ازجمله افرادی هستند که در ترورهای اخیر شرکت داشته اند.(8)

ص: 229

در قائم شهر، 7 نفر از وابستگان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که به دلیل فعالیت مسلحانه در فاز نظامی غیاباً به اعدام محکوم شده بودند، پس از معرفی خود به دادگاه این شهر و رد مواضع سازمان و اظهار پشیمانی از اعمال گذشته خود با تخفیف، به 5 تا 10 سال زندان محکوم شدند.(1)

1

امروز امام خمینی در جمع عده ای از خانواده های شهدای استان های مرکزی، لرستان، چهارمحال و بختیاری و کرمان که در آن مهدی کروبی نماینده امام و سرپرست بنیاد شهید و اعضای انجمن اسلامی اولیا و مربیان حضور داشتند سخنرانی کردند. محورهای اصلی سخنان امام به این شرح است: اشاره به فداکاری بی نظیر جوانان و خانواده هایشان، بازگویی ماهیت سازمان عفو بین المللی به عنوان یک ارگان خدمتگزار به قدرت های بزرگ و تلاش آنها برای شکست دادن نظام جمهوری اسلامی، اشاره به انگیزه قیام مردم ایران و اعجازخواندن انقلاب اسلامی.

امام در بخشی از بیانات خود فرمودند:

«من گمان ندارم که در غیر محیط اسلامی، یک همچو مسائلی تحقق داشته باشد که پیرزن جوان مرده اظهار بکند که من جوانان دیگری دارم که آن را هم تقدیم اسلام می کنم و پیرمرد جوان ازدست داده اظهار کند که من حاضرم خودم هم به جبهه بروم و شهید بشوم و جوان های زیادی که می آیند تقاضا کنند که دعا کنیم که در راه اسلام شهید بشوند؛ جوان بخواهد که دعا کنیم به شهادت برسد. شما در کجا می توانید در غیر سایه اسلام و تربیت اسلامی، چنین جوان هایی و چنین بازماندگان از جوان های شهید، پیدا بکنید؟ اینها درعین حالی که جوانان خودشان را از دست داده اند و در جبهه ها خاندان خودشان را از دست داده اند و آواره شده اند، مع ذلک، ایستاده اند و شجاعانه در مقابل دشمن ها ایستاده اند و برای فداکاری حاضرند.

این سازمان های بین المللی، عفو بین المللی که می خواهند و تقاضا کرده اند که بیایند در ایران اعدام ها را ببینند و می خواهند بیایند و به نفع ابرقدرت ها نظر بدهند، اینها از ایران اطلاعی دارند؟ اینها از شرارت این منافقین اطلاع دارند؟ بدانید که اطلاع دارند اینها از این انفجارهایی که حاصل می شود. از این کشتارها و حریق هایی که مردم را به باد فنا می دهد و اموال مردم را از بین می برد بی اطلاع اند؟ اینها نمی دانند که اتوبوس ها را آتش می زنند و کودک ها را در توی اتوبوس به آتش می کشند و هلاک می کنند؟ اینها از خبرگزاری ها نشنیدند که همین دیروز در شیراز یک اتوبوس را اشرار، همین اشراری که بعضی شان گرفتار شده اند و به جزای خودشان رسیده اند، آتش زدند و 2 کودک را شهید کردند و 30 نفر یا 40 نفر را مجروح که حال بعضی از آنها وخیم است؟ چطور در این شرارت ها یک کلمه آنها اظهار نمی کنند؟ چه شد که سازمان حقوق بشر ایرانی ها را بشر نمی داند که همین بشر را دارند با دست امریکا و با توطئه های

ص: 230

قدرت های بزرگ از بین می برند به جرم اینکه می خواهند خودشان این زندگی فقیرانه که دارند به استقلال و آزادی بگذرانند؟ این سازمان های فاسد بین المللی چطور در این امور یک کلمه نمی گویند، لکن یک مجرمی که در طول عمرش مجرم بوده امثال "هویدا" و "نصیری"ها را که ایران به جرم های زیاد اعدام می کند، فریادشان بلند می شود؟ چطور این سازمان ها انفجاری که در حزب جمهوری پیدا شد و بیش از 70 نفر عالِم و متقی و مسلم و بی گناه را به آتش کشیدند و در نخست وزیری 2 نفر آدم متعهد را و مؤمن را به آتش کشیدند، از اینها هیچ صدایی در نمی آید؟ لکن چند نفر که در خیابان ها ریختند و مسلح خواستند مردم را، مردمِ بی گناه را بکشند، گرفتند و بعد از محاکمه که ثابت شده است که اینها افرادی را کشته اند، اعدام کرده اند، فریادشان بلند شده است؟

برادران و خواهران محترم که از اماکن مختلف در اینجا آمده اید، بدانید که همه قدرت های شیطانی، همه وابستگان به قدرت های شیطانی مثل سازمان عفو بین المللی و دیگر سازمان ها، همه دست به هم داده اند که این جمهوری اسلامی را در اینجا خفه کنند و نگذارند شکوفا بشود و خوف این را دارند که این انقلاب به جاهای دیگری که منافع آنها در آنجاها هست، صادر بشود و شماها را سرد کنند و شماها را سست کنند، به خیال اینکه با این طور توطئه ها می توانند ملتی [را] که برای خدا و اسلام قیام کرده است، [سست کنند.] این ملت تا اسلام هست، به جای خودش ایستاده است و خدمت می کند.

این ملت برای دنیا قیام نکرده است که اگر جوانش گرفته شد، رو برگرداند. این ملت قیامش نظیر قیام انبیا و قیام ائمه هدی است، نظیر قیام حضرت ابی عبدالله سیدالشهداست.

ملتی که انگیزه قیامش اسلام و ایمان است، به این طور امور سرد و سست نمی شود. همه قدرت های عالم هم که برضدش قیام بکنند و قیام کرده اند، اینها را از مقصد خودشان و انگیزه خودشان بر نخواهد گرداند.

... شما همه و همه ایران و همه زن و مرد ایران باید بدانند که در مقابل قدرت های دنیا ایستاده اند و تاکنون هیچ کشوری این طور عمل نکرده است. هیچ کشوری تاکنون در مقابل تمام

ص: 231

قدرت ها نایستاده است و هیچ کشوری مورد ظلم به اندازه ای که ایران موردش واقع شده است، نشده اند. درعین حالی که کشور اسلامی ایران مورد ظلم ابرقدرت ها واقع شده است و از همه اطراف هجوم بر او می شود، تبلیغات همه بلندگوهای دنیا تقریباً به ضد این جمهوری اسلامی است، مع ذلک، چون ملت برای خدا قیام کرده است و برای استقرار احکام اسلام قیام کرده است، در مقابل همه ایستاده است و به پیش رفته است و هیچ انقلابی در دنیا مثل این انقلاب نبوده است که با ضایعات کم، پیروزی های چشمگیر و زیاد به دست آورده باشد. شما جوان خیلی دادید و خانه و خانمان خیلی از دستتان رفته است و گرفتاری و زحمت خیلی داشتید، ولی می دانید چه به دست آورده اید؟! رژیم شاهنشاهی 2500 ساله با آن همه قدرت و با آن همه پشتیبانی همه قدرت ها با او، چه ابرقدرت ها و چه قدرت های دست دوم - الاّ نادری از آنها - درعین حال شما بدون اینکه یک اسلحه صحیحی در دست داشته باشید با مشت گره کرده ایستادید و یک همچو رژیم شاهنشاهی را شکست دادید و در زباله دان های تاریخ ریختید. این یک اعجازی است، این کوچک نیست، این یک اعجاز بزرگی است که خدای تبارک و تعالی به دست شما ملت شریف ایران ایجاد کرد.

... اگر در یک محکمه ای با تمام مقررات صحیح آن، یک نفر را اعدام کنند، آنها می گویند که بچه ها را اعدام کردند، کودک ها را گرفتند و اعدام کردند. گفته اند که در خیابان ها همان جا اعدام کنید و اصلاً دادگاه نمی خواهیم! این تبلیغات سرتاسری دنیا برای این است که آنها دستشان از ایران و نفت ایران و ذخایر ایران و سایر چیزها کوتاه شده است، زبانشان باز شده است به هرزه گویی و فحاشی و تهمت.

شما ملت مظلوم ایران که از همه طرف به شما حمله شده است و می شود، چه حمله تبلیغاتی و چه حمله تسلیحاتی، در مقابل همه ایستادید و ایستادگی شما هرروز افزون می شود و امیدوارم که هرروز افزون تر بشود. شما در این قرن معجزه کردید. ملت ایران ملت معجزه آسای قرن است. هیچ ملتی در دنیا نمی تواند بگوید که ما در مقابل همه قدرت ها ایستادیم. درصورتی که قدرت های بزرگ اسلحه های محیرالعقول دارند و حتی محمدرضا هم مجهز به تمام سلاح های مدرن بود، مع ذلک، شما، بچه های شما، جوان های شما، مرد شما، زن شما، آمدند بیرون و با دست خالی در مقابل مسلسل ها و تانک ها و توپ ها ایستادند و آنها را شکست دادند و شما از این به بعد هم همین ملت هستید و از این به بعد هم انگیزه شما همه اسلام است.

... بوق ها هرچه می خواهند بگویند. مفسدین هرچه می خواهند عمل کنند. انفجارها هرچه می خواهد بشود. آتش سوزی ها هرچه می خواهد بشود. همه اینها را این ملت رزمنده بزرگ تحمل می کند و به پیش می رود و ما دیدیم که از اول نهضت تا حالا هرروز قدم ها بلندتر شد و صف ها فشرده تر. از اول انقلاب تا حالا هیچ شما سستی به خودتان راه ندادید. این قشر توده

ص: 232

میلیونی مردم، این توده مستضعف و این زاغه نشینان و متوسطین در این میدان حاضر و ناظر بوده اند و هستند و ایستاده اند و در مقابل همه قدرت ها تا آخر ایستاده اند و زن و مرد ایران با اینکه شهدای بسیار داده است و نمی شود گفت در شهری نیست که شهید نداشته باشیم، شهدا نداشته باشیم، مع ذلک، به قدرت آنها افزوده شده است و قیام و انقلاب آنها زیاد شده است و ان شاءالله تعالی، صف ها فشرده تر خواهد شد و تا آنجایی که ظلم ها و ریشه های فاسد ظلم را و قدرت ها و ریشه های فاسد قدرت را از این کشور بیرون کنند و قطع کنند، ایستاده اند.

... یک کلمه هم راجع به این مربیان و اولیای اطفال که آمده اند در اینجا هستند عرض کنم و آن اینکه شماها باید با هم دست به دست هم بدهید و این بچه ها را تربیت کنید به تربیت اسلامی. شما ببینید که اسلام بود که شما را از شرّ قدرت ها و از سلطه قدرت ها نجات داد. تعلیمات اسلام است که شما را آن طور پایدار می کند که در مقابل همه مشکلات ایستادید. هدف مخالفین شما این است که بچه های شما را از اسلام منحرف کنند.

جوان های شما را از اسلام منحرف کنند. توجه کنید که کودک ها را، جوان ها را به تعلیمات اسلامی و تربیت های اسلامی تربیت کنید تا ان شاءالله، کشور شما از آسیب مصون باشد و جوان های آتیه شما و اطفال آتیه شما، که امید ما هستند و امید اسلام اند، اسلام را همان طور که شما زنده کردید، زنده نگه دارند.

و همین طور از جهاد سازندگی، که از بعضی جاها آمده اند، من تشکر می کنم و امیدوارم که به کارهای خودشان ادامه بدهند و ان شاءالله، سازندگی را زیادتر کنند.

و من باید از آقای کروبی تشکر کنم که ایشان یک فردی هستند که خدمتگزار به این ملت اند و بنیاد شهدا بهترین بنیادهایی است که ایشان بحمدالله، موفق شدند و با توفیق الهی اداره می کنند. خداوند امثال این خدمتگزاران را برای شما حفظ کند.»(1)

1

درپی حمایت روز گذشته علمای بلاد از واگذاری بخشی از اختیارات ولایت فقیه به مجلس شورای اسلامی برای وضع قوانین طبق احکام ثانویه، امروز نیز جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای آذربایجان با انتشار اطلاعیه ای از این حکم امام حمایت کرده، آمادگی خود را برای نظارت بر چگونگی اعمال این حکم اعلام کردند. در بیانیة جامعه مدرسین آمده است:

«با فرارسیدن عید غدیر، روز اکمال دین و ولایت فقیه اجازه اعمال آن توسط زبدگان و نمایندگان به شکل مترقی؛ یعنی تشخیص موضوعات و عناوین ثانویه با مشورت و اکثریت مجلس شورای اسلامی، هدیه ای بس بزرگ و اعتمادی بس سترگ از ناحیه رهبر کبیر انقلاب و مرجع تقلید حضرت آیت الله العظمی امام خمینی - مدظله العالی - برای ملت شهیدپرور ایران و عصاره ملت بود. اسلامی که تمامیت و کمال آن توسط رسول اکرم(ص) در حجةالوداع اعلام شد

ص: 233

و باید تمام مشکلات را در جمیع ابعاد حل نماید، به دلیل غفلت و عدم توجه به عناوین ثانویه مثل ضرر و حرج و چیزهای دیگر می رفت که تصور شود (اسلام) از حل آنها عاجز و ناتوان است. با این اصل مهم و مترقی راهی پیش پای مجلس محترم برای حل همه مشکلات و رسیدن به همه اهداف عالیه اسلام گذاشته شد. دیگر نوبت نمایندگان ملت است که این حکم الهی و این ودیعه خدایی را چنانچه شاید و باید با رعایت حدود و شرایطی که امام تعیین فرمودند به اجرا گذاشته و آن طور که انتظار می رود عمل کنند.»(1)

در اطلاعیه علمای آذربایجان نیز آمده است:

«محضر مقدس رهبر کبیر انقلاب، آیت الله العظمی امام خمینی دام ظله. پس از اهدای سلام، پیرو فرمان آن حضرت در پاسخ رئیس محترم مجلس شورای اسلامی دایر بر اعمال ولایت فقیه در موارد مربوطه، تقدیر و تشکر خود را از اعتماد امام امت نسبت به مجلس و نشان دادن اکثریت اعضای مجلس که شایستگی خود را اظهار داشته، حکم حضرت امام را در این مسئله حیاتی، جداً تأیید می نماییم. امید آن را داریم که اینجانبان نیز در حسن جریان آن در محیط فعالیت خود از بذل مساعی دریغ نکنیم. تبریز: علی مشکینی، سیدمحمدعلی انگجی، علی قزلجه ای، عبدالحسین غروی، مدرس وحید میرزا آقا. اردبیل: مروج. ارومیه: سیدعلی قریشی، سیدحسن انزابی، جعفر اشراقی، محمدتقی صاحب زمانی. آذرشهر: سیدحمید عرفانی.»(2)

1

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که با هدف محافظت از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن تشکیل شده است، در شرایط کنونی به منظور مقابله با اصلی ترین خطراتی که انقلاب و نظام جمهوری اسلامی را در دو بعد خارجی و داخلی تهدید می کند دو مأموریت خطیر را برعهده دارد. باتوجه به پیچیدگی های خاص این دو مأموریت؛ یعنی دفاع از سرزمین های ایران دربرابر تهدید عراق و محافظت از امنیت داخلی کشور در مقابل گروه های تروریست و برانداز، فرمانده سپاه پاسداران اقدام به تشکیل جلسات ویژه ای با حضور فرماندهان مناطق ده گانه سپاه و مسئولان عملیات و اطلاعات این مناطق کرده است؛ این جلسات هر دو هفته یک بار تشکیل می شود و در آن فرماندهان و مسئولان به بیان دیدگاه ها و نظرهای خود درباره مأموریت های جاری سپاه می پردازند.

امروز چهارمین جلسه از این نشست ها در تهران برگزار شد و در آن فرمانده کل سپاه، مسئول طرح و عملیات، مسئول اطلاعات و فرماندهان برخی از مناطق سپاه سخنرانی کرده یا گزارش هایی دادند. در ادامه بخش هایی از سخنان فرمانده کل سپاه، مسئول طرح و عملیات و مسئول اطلاعات درج می شود.

محسن رضایی، فرمانده کل سپاه، در این جلسه گفت: «جبهه مقاومت ملی [شورای ملی مقاومت] تشکیل شده از 15 جریان که شورای آن 15 نفر هستند و رئیس آن رجوی است. البته،

ص: 234

اسامی افراد دیگر را هنوز نمی دانیم، ولی می دانیم که هرکدام نماینده یک جریان سیاسی هستند.

این جریان خط مشی اصلی کارش این است که عناصر اصلی انقلاب را از دست ما بگیرد و پس از مدتی ما را به بن بست بکشاند. محورهای اصلی [فعالیت آنها] یکی ترور بود، یکی انفجارات و نفوذ و دیگری تظاهرات سیاسی و نظامی. با این ابزار کار، علی رغم اینکه ما هیچ نوع آمادگی نداشتیم، [با آنها مقابله کردیم و موفق هم شدیم.] وضعیت کنونی آنها به این صورت است که بجز چند شهر، زمینه فعالیت را در همه جا از دست داده اند. مثلاً در کرمانشاه همه آنها از بین رفته اند، غیر از یک سری هوادار پایین. در شهرهایی که می توانند فعالیت کنند یکی مشهد است و دیگری شیراز، اصفهان و تاحدی تهران. البته، ضربه سنگینی به اینها خورده است. در چند ماه گذشته 630 نفر از مرکزیت اینها دستگیر شده اند. تیم سازمانی اینها به این صورت است که یک شورای رهبری دارند متشکل از 5 نفر، یک شورای مرکزی 12 نفری و یک مرکزیت 30 نفری. بعد از آن کادر درجه یک [که] 90 نفره [هستند و] کادرهای درجه 2 و 3 و بعد عضو و همین طور تا آخر که هوادار است. یکی از این 630 نفر، سعادتی، از شورای رهبری بود و چهار نفر هم از مرکزیت 30 نفری که احتمالاً یکی از اینها از شورای مرکزی بوده است و بقیه از درجه یک به بعد.

اینها می خواستند جریانات را ادامه دهند تا شروع مدارس و پس از بازشدن مدارس جریانات تقویت کنند که ضربه سختی خوردند و دستور دادند که به هیچ وجه در مدارس کار علنی انجام نشود. البته، بیشترین فعالیتشان را روی نفوذ گذاشته اند درحال حاضر و از بعضی نفوذها، حتی اعضای مرکزیت هم اطلاع ندارند.

دررابطه با جنگ هم با عملیاتی که انجام دادیم [عملیات ثامن الائمه(ع)] می توان گفت نقطه عطفی بود در سیاست کشورها نسبت به ما، این را آقای موسوی می گفتند که هرجا می رفتیم با یک دید خوش بینانه ای به ما نگاه می کردند و برخورد حبیب شطی نشانگر این موضوع بود که صدام کاملاً به موضع ضعف افتاده است.

... امریکا خط مشی و استراتژی اش این است که پیمان های نظامی و سیاسی خودش را زنده کند که این بار فهد این نقش را به عهده گرفته است و متأسفانه در این جریان، عرفات حرف هایی زده که مطابق با همین نقشه است. بُعد دیگرش این است که با انقلاب اسلامی به

ص: 235

مقابله برخیزد. قبلاً گفتیم استراتژی امریکا در ایران این است که یک دولت میانه رو بر سر کار بیاورد تا در آینده، ایران را در یک وابستگی سیاسی، اقتصادی اجتماعی به دست گیرد و غیر از این به هیچ چیز راضی نیست. مسئله جنگ و بنی صدر در این استراتژی هیچ خدشه ای وارد نکرد، ولی امریکا فهمیده بود که باید یک چیزهایی را قبول کند. مثلاً اینکه به فرض [اگر] مجاهدین همه را هم ترور کردند، مگر می توانند به همین سادگی بر سر کار بیایند و حکومت کنند؛ پس باید یا کودتا یا جریان دیگری وجود داشته باشد.

هدف اصلی امریکا تنها تخریب دولت نیست، بلکه نقشة آنها جایگزینی است و اگر در این کار موفق شود به نتیجه رسیده است، [یعنی] یک ماه ترور همه شخصیت های انقلاب و بعد اعلام حکومت نظامی چندساله و [سپس] پیاده کردن تیم پلیسی و ازاین قبیل [اقدامات]. راه دیگر، نفوذ در دستگاه های دولتی و بعد از مدتی جایگزینی در رأس حکومت است، مثلاً انجمن ضدبهائیت(1) الآن بهترین وسیله است برای امریکا که دیگر احتیاجی به لشکرکشی و حرکت نظامی ندارد؛ پس در کنار خط تخریب، یک خط سازندگی هم نیاز دارد.

... در کشور ما امریکا هنوز به یک سیاست مشخص نرسیده است و شاید بتوان گفت که آخرین ارزیابی امریکا بعد از شکست مجاهدین بوده است. مثلاً مجاهدین در خارج که بودند، مسائلی را طرح می کردند [که] دقیقاً نشان دهنده ضعفشان بود. اولاً مسعود رجوی گفته که ما کمونیست نیستیم و بعد هم آمده اعلام کرده ما به تمام خلق های ایران خودمختاری می دهیم و این حرف نشان دهنده ضعف مجاهدین است، نیرو ندارند و این حرف مسعود رجوی یعنی اینکه ما با جذب تمام نیروهای مخالف اسلام و جمهوری اسلامی می توانیم نیروی وسیع توده ای پیدا کنیم که دراین صورت می توانیم بر سر حکومت باشیم. او با این حرف می خواهد به غرب بفهماند که ما می توانیم نیرویی را جمع آوری کنیم که جایگزین این نظام شود.

مجاهدین خلق در برخوردی که با هواپیما(2) و ارتش کردند، می خواستند بگویند که ما نیرو در ارتش داریم، ارتش با ماست و این را به امریکا نشان بدهند که ما با هواپیماهای جنگی ایران از یک پایگاه نظامی درحال جنگ و آماده باش توانستیم بیرون بیاییم. و این بهترین دلیل است برای اینکه ما در ارتش پایگاه داریم و یکی از دلایلی که ما [سپاه] با تمام سران ارتش [ارتباط] داشتیم این بود که می خواستیم خلاف این را ثابت کنیم، غیرمستقیم بگوییم همه اینها با ما هستند. نمونه اش این است که وقتی سپاه پاسداران از آنها دعوت به عمل آورد، تمام آنها به مقر سپاه آمدند و [این] برعکس حرف آنها است.

ص: 236

[ما] باید به این سمت برویم که ارتش به حالت منزوی نباشد، چراکه اگر ارتش به حالت منزوی باشد، همیشه یک امیدی خواهد بود برای غربی ها و این همان چیزی است که امریکا می خواهد. یک جریان مخالف اگر بخواهد در ایران کار بکند، اول پشتوانه غرب را برای خودش جلب می کند تا از آن پشتیبانی کند، اما الحمدالله میان بنی صدر و مجاهدین اختلاف افتاده و بنی صدر هم قبلاً می گفت، علت این ترورها خودشان هستند و تا زمانی که این طور باشند گلوله های آتشین و فلان، بهمان، هیچ اثری ندارد، ولی حالا رفته روی اینکه مسئله اقتصادی باعث سقوط رژیم خواهد شد.

تقریباً دارد مطالب آنها ته می کشد و مجاهدین خلق هم به همین نحو هستند. اگر ما بتوانیم در سه یا چهار ماه آینده ضربه نفوذ را خنثی کنیم، اگر خود غربی ها اینها را از فرانسه بیرون نکنند. به هرحال اینها را به صورت یک جریان کاملاً مرده ای مثل بختیار و اشرف رویش حساب خواهند کرد و دیگر هیچ امیدی به مجاهدین خلق و بنی صدر نخواهند داشت. البته، مسئله اصلی در تهران است و بعد در شهرهای دیگری که بعضی از شخصیت های مذهبی ما و امیدهای ما در آن [شهرها] قرار دارند. باید آنها را خیلی خوب حفظ کنیم، مثل قم، یزد، مشهد ... دو مأموریت اصلی سپاه که یکی مسئله جنگ است و دیگری حفاظت، که اگر این مسئله را حل بکنیم شاید بشود گفت بزرگ ترین نقطه عطف را به وجود آورده ایم. مثلاً اگر ما بتوانیم 10 هزار نفر را ظرف دو هفته دیگر وارد جنگ کنیم، عراق دیگر هیچ کاری نمی تواند بکند و انقلاب اسلامی بر تمام منطقه مسلط می شود و همه را به هم می ریزد، ولی چرا ما نمی توانیم ده هزار نیرو را بسیج کنیم و به منطقه اعزام بکنیم، آیا مردم با ما نیستند یا اشکال از خودمان است.

ما می بینیم که برادران آموزش ما حداقل 500 نفر را نمی توانند آموزش بدهند. پرسنلی ما در یک سری مشکلاتی قرار دارد که فکر می کند اگر یک آدم بی سواد گرفت، سپاه از بین می رود. خوب شما 10 هزار نیرو بگیرید تا ما مسئله را حل بکنیم، بعد هم برای آنها یک سطح و درجه ای قرار بدهید و بگویید در اینجا قرار بگیرند. برادران باید خیلی کوشش کنند، تا جنگ را تمام کنیم، چقدر ما شهید و مجروح بدهیم ... بعد از این عملیاتی که انجام داده ایم خیلی وضع ما بهتر شده است و ما خواهشمان و انتظارمان این است که برادران سعی خود را بکنند و وارد صحنه بشوند و یک مردانگی و غیرتی از خود نشان بدهند، چراکه ما دو طرح اساسی داریم که برادران وارد صحنه و جریان بشوند تا بتوانیم مسئله جنگ را تمام بکنیم.»(1)

پس از سخنان برادر محسن رضایی، مسئول طرح و عملیات ستاد مرکزی سپاه، برادر رحیم صفوی در سخنانی افزود:

ص: 237

«اعزام نیروها و راه اندازی ستادهای عملیاتی فعال در مناطق، دو چیزی است که می تواند برای ما ان شاءالله حلال [مشکلات] این جنگ باشد. راجع به اعزام نیرو به جبهه و جذب، آموزش و تدارک نیرو، دیشب در نیروی زمینی [ارتش] به توافق رسیدیم که تمامی پادگان های نیروی زمینی چه در تهران و چه در شهرستان ها دراختیار سپاه قرار بگیرد برای آموزش دادن به نیروها از جهت کادر آموزشی، پشتیبانی، غذا و این جور کمک هایی که نیروی زمینی می تواند بکند.

ازنظر سازماندهی، همه ما به یک سازماندهی رسیدیم که اینها در جنوب به مرحله اجرا درآمده و حالا با برادران غرب [کشور]، مثل برادر بروجردی می نشینیم که اگر این سازماندهی هم در غرب قابل پیاده شدن هست، یک سازماندهی مشخصی هم برای نیروها مشخص کنیم و ان شاءالله براساس آن فرم سازمانی، نیروهایمان را بتوانیم سازمان بدهیم. راجع به تدارکات، به این صورت که برادرمان رفیق دوست می گفت، ما در سطح سلاح های انفرادی، مثل تفنگ و آر.پی.جی. کمبود نداریم و می توانیم اینها را ازنظر تجهیزات انفرادی تدارک بکنیم. عمده مسئله ما این است که بتوانیم اینها را ازنظر تجهیزات به صورت مرتب پشتیبانی کنیم و هر ماه حداقل 12 هزار نفر نیرو آموزش بدهیم و برای جبهه ها بفرستیم. باتوجه به اینکه من این قول را می توانم بدهم که اگر همین 10 هزار نفر بروند به جبهه های جنوب این دو بازویی که ما در جبهة جنوب داریم و عراق،(1) بدین گونه بر رویش کار می کنیم و قابل حل است. این 10 هزار نفر می توانند آن دو بازوی عراق را در جنوب حل بکنند، ولی بعد تداوم نیست؛ یعنی بعد از یک ماه دیگر بتوانیم همین تعداد نیرو را باز اعزام کنیم که برای این کار از برادران مسئول آموزش و فرماندهان مناطق بسیج جلسه ای تشکیل می دهیم تا با این امکاناتی که الآن دراختیارمان قرار داده شده، [این هدف را عملی کنیم.] واقعاً خدای عالم یک سری امکانات دراختیار ما قرار داده و اگر از این همه امکانات استفاده نکنیم، واقعاً آدم هایی هستیم که لیاقت خودمان را نتوانسته ایم به اثبات برسانیم. مسئله اعزام نیرو و آموزش نیرو را باید ان شاءالله در ظرف حداقل هفته آینده بتوانیم حل کنیم.

... مسئله دوم، وجود ستادهای عملیاتی فعال در مناطق است. این روشی که در جنوب به مرحله اجرا درآمد، خوب بود و نتیجه اش در جنوب دیده شد. یک ستاد عملیاتی مرکز اهواز بود و یک ستاد عملیاتی در دزفول و آبادان بود. آن مرکز [ستاد عملیات مرکزی] خط مشی کلی

ص: 238

ستادها را تعیین می کرد و ستادهای آبادان و دزفول و اهواز اگر می خواستند عملیاتی انجام بدهند، طراحی و بررسی می کردند و می نوشتند برای ستاد عملیات مرکزی که در اهواز مستقر بود و آنها هم بررسی می کردند و می نوشتند، از مرکز می رفتند و بررسی می کردند که این عملیات تصویب بشود. باتوجه به اینکه تمام برآوردهایش را هم می کرد. برای مثال مرکز می گفت ما برای آبادان 3 هزار نیرو می خواهیم برآوردهای تدارکاتی و مخابراتی هم انجام می شد. واقعاً بهترین نتیجه را در همین شکسته شدن محاصره آبادان از یک سیستم سازمان یافته دیدیم. حالا ان شاءالله اگر بشود، این جور ستادها را در مناطق دیگر که اگر هست فعال و اگر نیست به وجود بیاوریم و با داشتن این ستادهای عملیاتی فعال، نیروها را آموزش بدهیم و تداوم و هماهنگی آموزش ایجاد کنیم. الآن بین نیروی زمینی [سپاه] به وجود آمده است و این کار ان شاءالله انجام می شود و البته نیروهایی که به پادگان ها می روند باید طوری باشد که مشکلی برای فرماندهی پادگان به وجود نیاید. اگر ما تلاش بکنیم ان شاءالله عراق دوام نخواهد داشت.»(1)

با پایان یافتن سخنان مسئول طرح و عملیات سپاه، رضا سیف اللهی مسئول اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، سخنان خود را آغاز کرد. وی گفت: «سازمان مجاهدین خلق دارای 23 عضو درجه یک و درجه دو و سرشاخه است و 90 نفر مسئول گردان و سرشاخه نظامی و مسئول اطلاعات نظامی هستند و تعداد 180 نفر مسئول سازماندهی و 400 نفر هم عضو کادر عملیاتی هستند که 60 نفر از آنها در یک شبکه در تهران فعال بودند که 35 تن از آنها دستگیر شده اند. حدود 80 درصد از افراد کادر سازمان در تهران دستگیر یا کشته شده اند. در کرمانشاه، تبریز، همدان، ایلام به کلی از بین رفته اند، مثلاً در کرمانشاه غیر از یک سری هوادار پایین هیچ کس باقی نمانده است و طی چند ماه گذشته عضوگیری سازمان درحد صفر بوده است. در اصفهان تقریباً 70 درصد و در زاهدان تاحدود زیادی از بین رفته اند. جز در مشهد، شیراز و احتمالاً کرج در بقیه شهرها خطر مهمی به حساب نمی آیند و ازنظر ترور افراد هم، جز در آن سه شهر در بقیه شهرها تقریباً مصون هستیم. ... اطلاعاتی راجع به 7 خانه تیمی سازمان به دست آوردیم و دو ماه این خانه های تیمی تحت مراقبت بودند و افراد ساکن در آن خانه ها 122 ترور انجام داده بودند و ما احتمال دادیم که اگر عملیات انجام دهیم، حداقل 45 نفر از آنها دستگیر می شوند، ولی به علت نبود نیروی باتجربه انجام عملیات ها را به [برادران] کمیته دادیم که آنها بد عمل کردند و توانستند تنها 13 نفر را دستگیر کنند و اغلب [آنها یا] کشته [شدند] یا فرار کردند و اسناد و مدارک نیز بر باد رفت.(2)

ص: 239

1

به دنبال سوءقصد مسلحانه و ناموفق وابستگان سفارت عراق علیه کاردار جمهوری اسلامی ایران در بیروت، گروهی از شخصیت های سیاسی و مذهبی این شهر ازجمله "شیخ مهدی شمس الدین"، نایب رئیس مجلس عالی اسلامی شیعیان لبنان، "شیخ الامیر قبلان" مفتی اعظم جعفری و نیز سفیران واتیکان و ترکیه در بیروت این اقدام را محکوم کردند. گزارش خبرنگار خبرگزاری پارس از بیروت حاکی است که وزارت امور خارجه لبنان و جبهه دمکراتیک خلق برای آزادی فلسطین نیز در بیانیه هایی سوءقصد به کاردار جمهوری اسلامی ایران را در بیروت محکوم کرده اند.(1)

2

حسین، شاه اردن، پس از یک دیدار یک روزه از عراق ظهر امروز وارد کویت شد. قرار است وی در دیدار با امیر کویت درخصوص تحولات اخیر جهان عرب گفت وگو کند. شاه حسین شنبه شب گذشته در دیدار خود از بغداد به طور خصوصی با صدام ملاقات کرد. به موجب یک بیانیه رسمی، در این دیدار درباره تحولات اخیر جهان عرب بحث و گفت وگو شده است. در این بیانیه درباره جزئیات مذاکرات توضیحی داده نشده است. پیش از این دیدار خصوصی، شاه حسین و صدام در یک جلسه مشترک با حضور مقامات بلندپایه دو کشور شرکت کردند.(2)

ضمیمه اول گزارش149: شرح اقدامات سپاه برای ادامه جنگ و بیرون راندن دشمن از مناطق اشغالی

فرماندهان سپاه پس از عملیات ثامن الائمه(ع) دو اقدام اساسی را در دستور کار قرار دادند: نخستین اقدام، به راهبرد نظامی ایران در جنگ و دومین اقدام، به سازماندهی نیروهای سپاه برای ادامه جنگ مربوط می شد. حسن باقری، یکی از فرماندهان عملیاتی سپاه در جلسه ستاد عملیات جنوب، دراین باره اعلام کرد که راهبرد جنگ باید تغییر کند و سپاه باید به طورکلی تغییر سازمان بدهد و به سوی تشکیل تیپ و گردان برود.

پیروزی در عملیات ثامن الائمه(ع) که مبدأ تحول در جنگ ایران و عراق بود، زمینه تبیین راهبرد و تحول در سازمان رزم جنگ و سپاه را فراهم کرد. امام در پاسخ به تلگرام فرماندهان نظامی درباره پیروزی در عملیات ثامن الائمه(ع)، پیامی صادر کردند که راهبرد و خط مشی نیروهای مسلح را در ادامه جنگ و در آستانه عملیات طریق القدس مشخص کرد. ایشان در این پیام اظهار امیدواری کردند: «آخرین پیروزمندی را که بیرون راندن نیروهای متجاوز کافر از سرزمین های میهنمان است، ملت شریف به زودی مشاهده کند.»(3)

پس از تبیین راهبرد نظامی کشور در جنگ با هدف آزادسازی مناطق اشغالی، سپاه پاسداران تلاش های جدیدی را برای توسعه سازمان رزم بدین ترتیب انجام داد. «پس از شکستن حصر آبادان جلسه مهمی در گلف برقرار شد که فرماندهان رده بالای سپاه در آن حاضر بودند. حسن باقری در آن جلسه گفت: استراتژی جنگ ما باید تغییر کند. از این به بعد، جنگ، زمان بر و فرسایشی خواهد شد و سپاه باید به طورکلی تغییر سازمان بدهد و به سوی تشکیل تیپ و گردان برود. احمد کاظمی و مرتضی قربانی به شوخی به باقری گفتند: سپاه کجا و تشکیل تیپ کجا؟! اما حسن باقری با جدیت گفت: باتوجه به وضعیت جنگ و طولانی شدن آن، سپاه نیاز به سازماندهی نوین دارد و باید از قالب محوری عمل کردن، به تیپ و گردان تغییر سازمان بدهیم."»(4)

غلامعلی رشید دراین باره می گوید: «بعد از عملیات ثامن الائمه(ع)، کلاهدوز شهید شد. آقا رحیم رفت

ص: 240

تهران که مسئول طرح و عملیات سپاه بشود، من هم به حکم فرمانده کل سپاه مسئول عملیات جنوب شدم... یادم هست که با شهید حسن باقری نشسته بودیم، به فکر تشکیل تیپ افتادیم و اینکه بعد از این، برای انجام عملیات بعدی (طریق القدس) ما نیروی زیادی نیاز داریم و باید تیپ درست کنیم.(1)

به دلیل پیروی سپاه از اصل دوبرابرشدن نیروهای عمل کننده در هر عملیات نسبت به عملیات قبلی، سازمان مناسبی برای سپاه در عملیات بعدی (طریق القدس) طرح ریزی شد. در عملیات ثامن الائمه(ع) (شکستن حصر آبادان) نیروهای سپاه با سازمان گردان و در چارچوب محور وارد عمل شدند و مفهوم تیپ پس از این عملیات شکل گرفت. غلامعلی رشید درباره تشکیل تیپ ها و نام گذاری آنها می گوید: «من یادم هست بعد از ثامن الائمه(ع)، رفتم پیش آقا محسن و یک سری زدم تهران، خب خیلی خوشحال شده بود که یک عملیاتی (ثامن الائمه(ع)) پیروز شده بود. گفت از این کارها می توانیم انجام بدهیم؟ گفتم آره، اگر شما قول بدهید هر سه ماه یا چهار ماه به ما 15 هزار، 16 هزار یا 10 هزار بسیجی بدهید - البته این تعداد خیلی زیاد بود - و ما بتوانیم 20 گردان یا 30 گردان آماده کنیم، می توانیم از این عملیات ها انجام دهیم. آقا محسن گفت: اگر ما به شما نیرو بدهیم، می توانید عملیات انجام دهید؟ گفتم: آره، ما این توانایی را داریم که بعد از شکستن حصر آبادان، بزرگ تر از آن را عمل کنیم. ... ما احساس می کردیم بعد از عملیات ثامن الائمه(ع) می شود روی یگان های سپاه یک اسمی به نام تیپ گذاشت. من یادم هست خود شهید احمد کاظمی می گفت: "من هنوز حکم تو را دارم که به من گفتی فرمانده تیپ8 نجف." علاقه اش را از خودش پرسیدم، گفت: "من نجف آبادی هستم، ما بشویم 8 نجف." گفتم بابا نجف آباد که نمی شود. نجف اشرف باز یک چیزی. یعنی این اسامی هم عشق و علاقه خودشان بود. مثلاً لشکر14 امام حسین. منتها من و شهید باقری اصرار داشتیم عدد انتخاب کنیم، یعنی یک صبغه نظامی به آن بدهیم. بعد برای طریق القدس که می خواستیم آماده شویم به طور طبیعی به مرتضی قربانی گفتم 25 کربلا، یک تیپ دیگر را گفتیم 14 امام حسین(ع)، یک تیپی را گفتیم امام سجاد، مثلاً بچه های عزیز جعفری در محور سوسنگرد، که بچه های تبریز بودند، گفتیم بشود 31 عاشورا. اینجا (قبل از طریق القدس) محورها شدند تیپ.»(2)

علی فضلی درباره تشکیل تیپ های سپاه می گوید: «یکی دو ماه قبل از عملیات طریق القدس، زمان تشکیل تیپ های سپاه بود. تازه اولین باری بود که سپاه تیپ هایش را تشکیل می داد و سازماندهی می کرد. من مأمور تشکیل تیپ احتیاط محمد رسول الله(ص) شدم تا آنها را برای شرکت در عملیات آماده سازم. تیپ های کربلا، امام حسین(ع) و عاشورا تیپ های عمل کننده بودند و چون نیروهایشان کم بودند، گردان های ما به تیپ عاشورا مأمور شدند و من هم به عنوان جانشین فرمانده به کمک برادر جعفری، فرمانده وقت آن تیپ، رفتم.»(3)

بدین ترتیب پس از عملیات ثامن الائمه(ع) و قبل از عملیات طریق القدس، گسترش سازمان رزم سپاه و ارتقای آن از گردان به تیپ، بر توان نظامی ایران افزود و این امر نقش مؤثری در طرح ریزی سلسله عملیات های کربلا داشت که درجهت راهبرد آزادسازی مناطق اشغالی درحال طرح ریزی بود. محسن رضایی دراین باره می گوید: «دو کار اساسی انجام شد. یکی در عملیات و یکی در سازماندهی. در عملیات طرح ریزی سلسله وار صورت گرفت؛ یعنی درحقیقت استراتژی نظامی شکل گرفت. دوم در سازماندهی. سپاه رفت به دنبال اینکه یک سازمان رزم برای خودش فراهم کند. این دو از اولین تحولات پس از عملیات ثامن الائمه(ع) است.»(4)

غلامعلی رشید معتقد است: «نظریات سپاه جاافتاده تر بود، شهید صیاد شیرازی هم تجربه جنگ در جنوب را نداشت و از جنگ نامنظم [کردستان] و تجربه جنگ با ضدانقلاب آمده بود. حرف های ما را قبول داشت. اولین کار ما بعد از ثامن الائمه(ع) همین طریق القدس بود. شهید صیاد شیرازی کاملاً پذیرفته بود. اصلاً هیچ تردیدی نداشت. شهید صیاد و آقا محسن گفتند طرح های متعددی تهیه کردیم. همین طرح های کربلاهای 1، 2، 3 و 4. اینها در ذهن ما بود. اولی طریق القدس بود، دومی اش هم معلوم بود که فتح المبین و سومی اش بیت المقدس (خرمشهر) بود. دیگه چهارم و پنجم و ششم در ذهنشان بود. مثلاً در جنوب دو سه تا عملیات بزرگ داریم. دو سه عملیات بزرگ هم در غرب داریم. این اعداد کربلای 1 تا 12 این جوری در ذهن ما ایجاد شده بود. مثلاً این 12 طرح منجر بشود به بازپس گیری سرزمین های اشغالی و شکست صدام.

ص: 241

یک طرح ایدئال این جوری؛ یعنی با یک چشم اندازی به این 12 طرح نگاه می کردیم که مثلاً در طرح دوازدهم دیگر کار صدام و جنگ تمام شود، ولی حالا یازدهم کو؟ دوازدهم کو؟ هنوز معلوم نبود. ... مثلاً طریق القدس، کربلای1؛ فتح المبین، کربلای2؛ و بیت المقدس کربلای3 بود. چند عملیات هم در غرب تو ذهنشان بود. مثل عملیات مطلع الفجری که رفتند دنبالش، یعنی درست هم زمان با طریق القدس، شهید صیاد و آقا محسن رفتند غرب که این عملیات را انجام دهند.»(1)

محسن رضایی درباره طرح ریزی عملیات های دوازده گانه کربلا می گوید: «جلسه ای در پایگاه منتظران شهادت (گلف) گذاشته شد و با برادران صحبت کردیم که این طور درست نیست که ما می آییم برای یک عملیات اینجا می نشینیم، ما باید یک سلسله عملیات را طرح ریزی کنیم. ... دو اصل برای طرح ریزی در مرحله جدید در نظر گرفته شد؛ اول اینکه، عملیات ها مسلسل وار و پشت سرهم انجام شود و وقفه آن کوتاه باشد و دوم، در هر عملیاتی که صورت می گیرد 2 تا 3 برابر عملیات قبلی توان رزمی وارد صحنه شود.»(2)

محسن رضایی درباره نتایج این جلسات می گوید: «بعد از عملیات ثامن الائمه(ع) ما وارد دوران جدید و یک استراتژی جدید شدیم که قرار شد در این مرحله 12 عملیات شامل کربلای 1 تا 12 طرح ریزی شود. این 12 عملیات، اولین عملیات های منظمی بودند که از یک جایی شروع می شد و به یک جایی ختم می شد و پشت سرهم انجام می گرفت. مشخص بود هر عملیات کجا صورت می گیرد، حتی اسم گذاری هم شده بود.»(3)

با چنین دیدگاهی سپاه و ارتش وارد طراحی عملیات طریق القدس شدند.

ضمیمه دوم گزارش149: توضیحات سردار علایی درباره توسعه سازمان رزم سپاه

پس از پایان عملیات ثامن الائمه(ع)، اجرای عملیات طریق القدس در منطقه میانی استان خوزستان با هدف آزادسازی شهر بستان و تنگه چزابه و نیز ایجاد رخنه و فاصله عمیق میان جبهه شمالی و جنوبی ارتش عراق در استان خوزستان در دستور کار قرار گرفت. برای اجرای این عملیات به نیرو و استعدادی 3 برابر عملیات ثامن الائمه(ع) نیاز بود؛ بنابراین، سپاه که با سازماندهی گردان در عملیات ثامن الائمه(ع) شرکت کرده بود، تصمیم گرفت سازمان رزم خود را گسترش دهد و با توسعه توان گردان های رزمی، آنها را در قالب تیپ های رزمی مستقل سازماندهی کند. براین اساس، سازمان رزمی جدید سپاه در قالب تیپ های جنگی به منظور حضور منظم تر نیروهای سپاه در جبهه های جنگ و ایجاد بستری مناسب برای توسعه سریع سازمان رزم به وجود آمد. آقای علایی یکی از فرماندهان ارشد سپاه دراین باره نوشته است:

«گسترش سازمان رزم سپاه نقش مؤثری در تدوین راهبرد نظامی جنگ و نیز طرح ریزی زنجیره عملیات های بعدی داشت. برادر حسن باقری (شهید) و غلامعلی رشید در این سازماندهی نقش مؤثری را ایفا کردند. در بررسی های اولیه مشخص شد که عملیات طریق القدس به حدود 36 گردان نیروی رزمنده نیاز دارد و سپاه پاسداران باید عمده آنها را تأمین می کرد؛ بنابراین، سپاه که آن هنگام درپی تشکیل سازمانی نوین برای نبرد با دشمن بود، توانست نخستین تیپ های رزمی خود را تشکیل دهد. براین اساس، چند تیپ به شرح زیر تشکیل شد:

الف) تیپ25 کربلا: این تیپ به فرماندهی برادر مرتضی قربانی و با نیروهای استان های شمالی کشور تشکیل شد. همچنین رزمندگان که در زمان حیات شهید چمران با ایشان در جبهه حضور داشتند، پس از شهادت او به همین تیپ پیوستند و تعدادی از آنان در گردان "شهید عرب" سازماندهی شدند.

ب) تیپ14 امام حسین(ع): نیروهای این تیپ که همگی از رزمندگان استان اصفهان بودند، از آغاز جنگ در محور دارخوین [آبادان] به فرماندهی برادر حسین خرازی [شهید] مستقر بودند و نقش مهمی را در شکست حصر آبادان به عهده داشتند.

ج) تیپ31 عاشورا: این تیپ به همت رزمندگان استان های آذربایجان و به فرماندهی برادر محمدعلی جعفری (عزیز) تشکیل شد. پاسداران و بسیجی های آذربایجانی از آغاز جنگ در منطقه سوسنگرد حضور یافتند و نقش مهمی را در مقاومت های این جبهه و شهر سوسنگرد ایفا کردند.

د) تیپ15 امام حسن(ع): این تیپ که از 7/1/1360 هسته اولیه آن در دزفول به فرماندهی برادر محمدعلی جعفری

ص: 242

اسدی، از پاسداران استان فارس، تشکیل شده بود نیز برای شرکت در عملیات طریق القدس آماده شد.»

آقای علایی در ادامه درباره توسعه سازمان رزم سپاه برای عملیات طریق القدس نوشته است: «با این تدبیر، سازمان های جدیدی به عنوان بستر، ظرف و امکانی برای پذیرفتن تعداد بیشتری از داوطلبان بسیجی ایجاد شد. این سازمان ها می توانست حضور بیشتر مردم در جبهه های جنگ را پذیرا باشد. با این اقدام، توان رزمی سپاه پاسداران به بیش از دوبرابر افزایش یافت. همچنین در طرح توسعه سازمان رزمی سپاه، واحد اطلاعات و عملیات در ستاد عملیاتی جنوب به منظور اجرای شناسایی دقیق تر از دشمن تقویت شد. واحدهای تخریب نیز برای عبور از موانع و استحکامات ارتش عراق سازماندهی شدند. مخابرات یگان ها برای برقراری ارتباط مطمئن تقویت شدند و واحدهای ادوات برای داشتن حداقل آتش پشتیبانی برد کوتاه با سازماندهی خمپاره های موجود، شکل گرفتند.

در قرارگاه مرکزی عملیات، که قرارگاه مشترک کربلا نام گرفته بود، سیستم شنود فعال شد تا از مکالمات بی سیمی دشمن و اخبار لحظه ای از فعل و انفعالات یگان های ارتش بعثی در صحنه درگیری اطلاع حاصل کند. یگان رزمی سپاه نیز با به کارگیری تجهیزات زرهی غنیمتی از تیپ8 ماشینی ارتش عراق در عملیات ثامن الائمه(ع) سازماندهی شد. برادر فتح الله جعفری این یگان را تشکیل داد.»(1)

ص: 243

ص: 244

دشمن در جبهه کوت شیخ، 3 تن از نیروهای پاسدار زخمی و 2 تن شهید شدند. همچنین برابر استراق سمع گروه شنود پاسداران، 8 نفر از نیروهای دشمن کشته، 15 نفر زخمی و 5 دستگاه خودرو، یک بلدوزر، 2 قبضه تیربار و 5 قبضه خمپاره انداز نیز منهدم شده است.(1)

از سوی دیگر، در تداوم پناهنده شدن نظامیان و مردم عراق به جمهوری اسلامی ایران امروز نیز یک سرباز و 2 غیرنظامی عراقی ازطریق مرزهای سردشت وارد ایران شدند و خود را به نیروهای جمهوری اسلامی تسلیم و درخواست پناهندگی کردند.(2)

1

امروز میان نیروهای دولتی و عناصر مسلح غیرقانونی در محورهای سقز، بانه، سردشت و مهاباد، درگیری هایی رخ داد و دو طرف متحمل تلفات و خساراتی شدند. در همین حال، برخی گزارش ها حاکی است ارتش عراق می کوشد تا با آموزش نظامی نیروهای مخالف ایران آنها را برای اجرای عملیات خرابکاری راهی ایران کند.

امروز یک دستگاه تانکر هنگام حمل سوخت به دکل مخابراتی بنفشه در 10 کیلومتری غرب سقز، به مینی که نیروهای مسلح غیرقانونی در دامنه گردنه بنفشه کار گذاشته بودند برخورد کرد و منهدم شد. در این حادثه راننده و کمک راننده خودرو به نام های نجم الدین اسعدی و علی علی پور به شهادت رسیدند.(3)

در محور بانه - سردشت نیز در درگیری هایی که بین نیروهای سپاه و افراد حزب دمکرات کردستان در 5 کیلومتری بانه روی داد، 3 نفر از افراد این حزب کشته و 12 تن زخمی شدند. از نیروهای سپاه نیز یک تن شهید و 2 نفر زخمی شدند.(4)

رادیو صدای کردستان بدون اشاره به تلفات طرفین اعلام کرد: دو دسته از نیروهای حزب دمکرات موفق شدند افراد سپاه و ارتش را که با 2 دستگاه تانک و توپخانه پادگان بانه حمایت می شدند، وادار به عقب نشینی کنند.(5)

در مهاباد نیز نیروهای حزب دمکرات از ساعت 9 صبح در نقاط مختلف این شهر به نیروهای خودی تیراندازی کردند. در این اقدام که تا عصر ادامه یافت، یک نفر از افراد سپاه زخمی شد. از افراد مهاجم نیز تعدادی دستگیر شدند.(6)

ارتش عراق می کوشد تا با آموزش نظامی نیروهای مخالف ایران، اقدامات خرابکارانه شورشیان کرد را افزایش دهد و آنها را برای اجرای عملیات های خرابکاری راهی ایران کند. به گزارش حفاظت اطلاعات لشکر64 ارومیه، رژیم عراق اردوگاه هایی را برای آموزش خرابکاری به شورشیان کُردزبان ایرانی در پایگاه های الرشید، سیدصادق، ابوغریب و منصوریه تشکیل داده است که اداره آنها برعهده سازمان مخابرات العامه یا دفتر اطلاعاتی ویژه وابسته به کاخ ریاست جمهوری به ریاست وزیر کشور عراق است.(7)

ص: 246

1

کشف یک پایگاه نظامی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در تهران، کشف یک خانه تیمی در شهر ساری، فعالیت اطلاعاتی و امنیتی سپاه پاسداران بوشهر در سه ماه تابستان، پرتاب نارنجک به یک مغازه در کرمانشاه و آتش زدن یک کتاب فروشی در زابل از مهم ترین اخبار و گزارش های امنیتی در این روز است.

افراد کمیته انقلاب اسلامی پس از کشف یک خانه تیمی در تهرانپارس در روز گذشته و با استفاده از اطلاعات به دست آمده از افراد دستگیرشده در این خانه، امروز یک پایگاه نظامی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را که در پوشش عکاسی در خیابان رسالت فعالیت می کرد، شناسایی و پس از درگیری مسلحانه تصرف کردند.(1) روزنامه اطلاعات درباره جزئیات این درگیری نوشته است:

براساس گزارش خبرنگار ما، پاسداران دادستانی با همکاری پاسداران کمیته مرکزی یک مرکز تروریستی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را در خیابان رسالت، خیابان دلاوران، که با پوشش عکاسی فعالیت می کرد، به محاصره خود درآوردند و سپس فرمانده عملیات پاسداران با بلندگوی دستی به آن افراد اخطار کرد که هرچه سریع تر خود را بدون درگیری تسلیم کنند، اما تروریست ها توجهی به اخطار نکردند و از داخل عکاسی پاسداران را به رگبار بستند. پاسداران نیز متقابلاً به سوی تروریست ها تیراندازی کردند. بر پایه این گزارش، تروریست ها که خود را در خطر می دیدند، اسناد و مدارک خود را به آتش کشیدند. در همین هنگام، پاسداران موفق شدند پس از یک ساعت و نیم تیراندازی وارد عکاسی شوند. نیروهای خودی در داخل عکاسی با جسد یکی از تروریست ها برخورد کردند و تروریست دوم را که قصد فرار داشت، دستگیر کردند. در این درگیری یکی از افراد کمیته براثر اصابت گلوله تروریست ها مجروح شد که بلافاصله برای مداوا به بیمارستان انتقال یافت. افراد کمیته پس از بازرسی دقیق از داخل عکاسی، تعداد زیادی اسلحة یوزی، کلت، ژ3 و مقادیری فشنگ و نارنجک جنگی، مواد منفجره، کتاب و نشریه های مربوط به سازمان مجاهدین خلق، مدارک درون گروهی و حکم مأموریت دست نویس برای ترور افراد مؤمن به دست آوردند.(2)

در ساری هم درپی کشف یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) 3 نفر از فعالان سازمان دستگیر شدند.(3)

به گزارش واحد مرکزی خبر، از اوایل تیرماه گذشته تاکنون، نیروهای سپاه پاسداران بوشهر موفق به کشف و تصرف 10 خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) شدند و از این خانه ها تعداد زیادی اعلامیه، مدارک درون گروهی، اسامی تعدادی از افراد متدین و مؤمن به انقلاب اسلامی که برای ترور شناسایی شده بودند و نیز مقدار زیادی وسایل چاپ و ابزار ساختن سه راهی کشف شد. این گزارش همچنین حاکی است که با کشف این خانه های تیمی، بیش از 80 نفر دستگیر شدند که بین

ص: 247

دستگیرشدگان، طراحان و حمله کنندگان به حزب جمهوری بوشهر، انجمن اسلامی و بسیج صالح آباد، واحد تبلیغات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوشهر، جمعیت فداییان اسلام، حزب جمهوری اسلامی سعدآباد، ستاد تبلیغات آیت الله خامنه ای و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بوشهر وجود دارند. این گزارش همچنین حاکی است که در میان دستگیرشدگان، مسئول تهیه خانه های تیمی سازمان مجاهدین (منافقین)، صاحبان خانه های نظامی و نیز مسئول خانه هایی که محل تشکیل جلسات گروهی این سازمان بود، اعضای گروه عملیات و مسئولان نظامی شورای سازمان مجاهدین در استان بوشهر، اعضای شورای سازمان مجاهدین، مسئولان نشریه و مسئولان سیاسی این سازمان و تعداد زیادی از مسئولان سایر قسمت های تشکیلات سازمان مجاهدین در سطح شهر بوشهر دیده می شوند.(1)

امروز همچنین در کرمانشاه، نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) نارنجکی را به مغازه یکی از افراد متعهد این شهر پرتاب کردند که موجب زخمی شدن صاحب مغازه و آتش سوزی شد.(2)

در زابل، افراد سازمان مجاهدین (منافقین) کتاب فروشی سازمان تبلیغات اسلامی را به آتش کشیدند و از محل حادثه گریختند.(3)

1

دادستان انقلاب ساری، عملکرد نیروهای امنیتی، انتظامی و قضایی را در مقابله با گروه های مسلح غیرقانونی و همکاری مردم با این نهادها تشریح کرد. به نوشته روزنامه کیهان "جمعه ای"، دادستان انقلاب اسلامی ساری، گفت: بیش از 30 خانه تیمی و انبار مهمات در چند ماه گذشته در ساری کشف و حدود 250 نفر از عناصر مزدور گروهک های امریکایی به همراه تعداد بسیار زیادی سلاح، مهمات، اسناد و مدارک درون سازمانی و مهرهای ادارات دولتی دستگیر شدند. از افراد دستگیرشده، عده ای پس از انجام تحقیقات اولیه و اثبات بی گناهی آزاد و تعدادی، که از کادرهای بالا بوده اند، محاکمه و... پرونده های بقیه افراد درحال رسیدگی است. وی در پاسخ این سؤال که آیا فکر می کنید دادگاه های انقلاب توانسته اند خواسته های به حق مردم انقلابی مان را درخصوص گروهک های ضدانقلاب پاسخ گو باشند، گفت: دادگاه های انقلاب همواره با قاطعیت کامل اسلامی در مقابل همه مجرمان، به خصوص ضدانقلاب، ایستادگی کرده و تا جایی که برایشان حقی مسلم بوده فروگذاری نکرده اند، اما درباره مردم باید بگویم، دادسراها و دادگاه های انقلاب خود را از مردم جدا نمی دانند؛ درنتیجه، خواست مردم را خواست خود تلقی می کنند؛ منتها این خواست ها باید مسیرهای قانونی و مکتب را طی کنند و باید بگویم در بعضی موارد مردم انقلابی از مسئولان جلوتر بوده اند. دادستان انقلاب اسلامی ساری درباره فرار عناصر گروه ها به جنگل های منطقه و اقدامات انجام شده برای مقابله و دستگیری آنان گفت: علاوه براینکه به نیروهای نظامی و انتظامی دستورهایی داده شده و آنان شبانه روز در تلاش هستند، با اهالی متعهد و متدین روستاهای مناطق جنگلی نیز گفت وگوهایی شده و این خود اهالی هستند که باید این عناصر مزدور را سرکوب کنند، چراکه حاشیه نشین های جنگلی از

ص: 248

قشرهای زحمت کش و علاقه مند به اسلام هستند و اینجاست که باید در مواقع لزوم و درصورتی که به افراد مشکوک برخورد کردند، مراتب امر را به مسئولان اطلاع دهند. وی افزود: دراین زمینه موفقیت هایی هم داشته ایم، ازجمله چندی پیش، در جنگل های آمل، یک گروه متشکل از عناصر فعال گروهک های امریکایی به وسیله روستاییان شناسایی و دستگیر شدند و تعداد زیادی سلاح، مهمات و اسناد درون گروهی و وسایل زندگی صحرایی از آنان به دست آمد.(1)

1

به نوشته روزنامه کیهان، "سودابه سدیفی"، یکی از مشاوران بنی صدر معزول، در برنامه ای که 27/7/1360 از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، گفت: «بنی صدر پس از عزل از مقام فرماندهی کل قوا به سازمان مجاهدین خلق [منافقین] پیغام فرستاد که تنها چاره کار، ترور شخصیت های پیرو خط امام است.» سدیفی ادامه داد: «بنی صدر با ترور شخصیت ها، بی حرمتی نسبت به مخالفین خود ازطریق ادعای ناکارآمدی آنها در اداره مملکت و درنهایت ترور فیزیکی آنها می خواست به قدرت مطلقه ای که هدفش بود برسد.» وی افزود: «اساس اختلافات بنی صدر و روحانیت در ایران برداشت غلط وی از اسلام بوده است.»

به نوشته این روزنامه، سدیفی با ارائه سندی از کمک 12 میلیون فرانکی شاپور بختیار به بنی صدر خبر داد.(2)

2

آیت الله خامنه ای، رئیس جمهور منتخب مردم، در نامه ای به رئیس مجلس شورای اسلامی، دکتر علی اکبر ولایتی، نماینده تهران و عضو هیئت رئیسه مجلس را به عنوان نخست وزیر پیشنهادی، جهت اخذ رأی به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد. متن نامه رئیس جمهور به این شرح است: «ریاست محترم مجلس شورای اسلامی، با استعانت از الطاف خداوند متعال و با استحضار به جریان خروشنده انقلابی ملت ایران که در آن مجلس محترم به طور کامل متبلور و متجلی است، برابر اصل 124 قانون اساسی، آقای دکتر علی اکبر ولایتی را نامزد مقام نخست وزیری جمهوری اسلامی ایران می نماید.

خواهشمند است مجلس محترم را جهت اخذ رأی تمایل در جریان امر قرار دهید. با احترام - سیدعلی خامنه ای، رئیس جمهوری اسلامی ایران - 27/7/1360».(3)

ص: 249

آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس، نیز پس از قرائت نامه رئیس جمهور در صحن مجلس، رأی گیری درباره نخست وزیری آقای ولایتی را (به دلیل نبود وقت) به جلسه آینده موکول کرد.(1)آقای هاشمی رفسنجانی دراین باره در کتاب خاطرات خود نوشته است: نامه رئیس جمهور رسید که آقای دکتر (علی اکبر ولایتی) را برای نخست وزیری معرفی کرده اند. گروهی از نمایندگان مخالف اند؛ من جمله اعضا و هواداران سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و تبلیغات وسیعی برای مخالفت شروع نمودند. آقای هاشمی در ادامه خاطرات این روز خود افزوده است: عصر در مجلس، جلسه ای خصوصی از نمایندگان بود که آیت الله خامنه ای هم شرکت کردند و درباره نخست وزیری آقای ولایتی بحث شد.(2)

1

مأموران عربستان سعودی به زائران ایرانی در حرم پیامبر اکرم(ص) حمله کردند و به ضرب و شتم آنان پرداختند. واحد مرکزی خبر درباره این اقدام پلیس عربستان و واکنش زوار ایرانی گزارش داد: این عمل درحالی رخ داد که یکی از ایرانیان قصد بوسیدن منبر پیغمبر اکرم(ص) را داشت که مأموران مستقر در حرم به ضرب و شتم وی پرداختند. ایرانیان حاضر در حرم با دیدن این عمل، شعار کوبنده الله اکبر را سر دادند و پس از آن، مقامات امنیتی رژیم سعودی وارد عمل شدند و همه زائران اعم از ایرانی و غیرایرانی را با وضع بسیار ناهنجاری از حرم و مسجدالنبی بیرون کردند؛ درنتیجه کشیده شدن این درگیری به بازار اطراف حرم، عده ای از خواهران و برادران ما مجروح و مضروب شدند و بعضی از آنها درحالی که خون از سر و صورتشان جاری بود به مقر نمایندگان امام در مدینه پناه بردند. دراین میان، مأموران امنیتی رژیم سعودی عده ای از خواهران و برادران را نیز دستگیر کردند. به دنبال این واقعه هزاران زائر ایرانی در مدینه و درحالی که عکس هایی از آیت الله خمینی، رهبر انقلاب اسلامی، را در دست داشتند، در اعتراض به اعمال وحشیانه نیروهای امنیتی سعودی با زوار ایرانی در مقابل مقر نماینده امام در سازمان حج و زیارت مدینه تحصن کردند و با شعارهایی نظیر "اسرائیل عدوالله"، "محمد رسول الله" و "الموت للصهیونی"، "الموت لامریکایی" به تظاهرات پرداختند.

در همین حال، مقامات مسئول رژیم سعودی با نمایندگان امام وارد مذاکره شدند و ضمن عذرخواهی از اعمال وحشیانه مأموران مزدور خود، تعهد کردند که مسئولان این درگیری را محاکمه و ایرانیان دستگیرشده را آزاد کنند. پس از این تعهد، اجتماع کنندگان به دستور نمایندگان امام از مقابل مقر نمایندگی پراکنده شدند.(3)

درپی این حادثه، حاکمان سعودی ضمن تغییر مأموران داخل حرم پیامبر اکرم(ص) از تعداد آنان کاستند، طوری که زائران ایرانی و غیرایرانی به راحتی و بدون هیچ گونه ممانعتی می توانستند ضریح پیامبر عزیز را زیارت کنند. همچنین مقامات سعودی به مقامات جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند که آماده اند 2 فروند هواپیمای مسافربری دراختیار زائران ایرانی بگذارند تا آنان

ص: 250

سریع تر به وطنشان بازگردند. این پروازها به پیشنهاد مقامات سعودی ابتدا با قیمت کامل اجاره بها، سپس با تعیین نصف قیمت و در پایان بدون دریافت اجاره بها دراختیار حجاج ایرانی قرار گرفت اما با مخالفت مقامات ایرانی روبه رو شد و به آنان گفته شد که ما در خدمات رسانی به حجاج کشورمان خودکفا هستیم.(1)

1

"چارلز

ناس"(2) در مقاله ای به نام "انقلاب به پیش می رود" - که در هرالد تریبیون به چاپ رسیده است - با یادآوری پیروزی های اخیر نظامی و اقتصادی ایران - که وی آن را مثبت ارزیابی می کند - و غیرواقع بینانه دانستن پیش بینی ورشکستگی اقتصادی ایران، به گروه های سلطنت طلب توصیه می کند که بدون تکیه بر سازمان مجاهدین خلق (نویسنده به نوعی آنها را چپ و وابسته به شوروی می داند) با کنارگذاشتن اختلافات خود دست به اقداماتی بزنند، وگرنه از قافله عقب خواهند ماند.

در این مقاله آمده است: گهگاه از آن کشور درهم شکسته اخبار حیرت انگیزی به گوش می رسد. پیروزی اخیر نیروهای مسلح ایران در نزدیکی شهر آبادان براساس گفته منابع مطلع در واشنگتن قابل ملاحظه و چشمگیر بوده است. عراقی ها ازلحاظ تجهیزات نظامی خسارات بسیاری را متحمل شده اند. حدود 3000 نفر به اسارت گرفته شده و صدها سرباز کشته شده اند؛ بنابراین، درحالی که تبعیدیان در اروپا به بازی قایق ربایی یا برگزاری جلسات بی پایان اتخاذ راهبرد مشغول اند، هم قطاران سابق آنان در ارتش به نبرد می پردازند و زمینه لازم برای تأمین تجهیزات و مهمات را فراهم می آورند. باوجود پاک سازی های بسیار افسران، ارتش تاحدی پیوستگی خود را حفظ کرده است.

سه سال پس از انقلاب، احتمالاً انتظار می رفت که اقتصاد ایران ازهم بپاشد، لیکن آنهایی که امیدوارند سرخوردگی اقتصادی درطول چند ماه آینده عاملی برای روی برگرداندن مردم از حکومت شود، مأیوس خواهند شد. حکومت دریافته است که ازجانب گروه های پایین تر جامعه که در مواقع لزوم می توان آنها را به خیابان ها ریخت، بیشتر حمایت می شود. حکومت تدابیری را به کار می بندد تا نیازهای اساسی مردم را برآورده سازد. امروزه زندگی در ایران، غم انگیز و چندان مأیوس کننده نیست. درحال حاضر، ذخایر ایران حدود 4 میلیارد دلار ارز خارجی، 2 تا 3 میلیارد دلار طلا و مجموعه ای از دارایی های دیگر، جمعاً به میزان 2 تا 3 میلیارد دلار است. صادرات نفت حدود 000,600 تا 000,100,1 بشکه در روز و بهای هر بشکه 36 دلار است که از این طریق سالانه حدود 10 تا 14 میلیارد دلار درآمد نصیب ایران می شود.

حقایقی وجود دارد که تبعیدیان باید با آن روبه رو شوند. آنان همچنین باید خیال پردازی هایی را که درباره مجاهدین ازطریق مطبوعات جهان در مصاحبه های روزانه شان با مسعود رجوی، رهبر

ص: 251

تبعیدی چریک ها، در پاریس می شود مدنظر داشته باشند. ظاهراً رجوی در اوایل دهه 1970 محکوم به مرگ شده بود که با پادرمیانی شوروی محکومیتش به حبس ابد تخفیف یافت. او چهره جدیدی است که می کوشد به شیوه خمینی به قدرت برسد. در دهه 1970، مجاهدین، غیرنظامیان امریکایی را در تهران مجروح کرده یا کشتند و لیست سیاهی تهیه کرده بودند که اسامی تعداد زیادی از مقامات امریکایی در آن وجود داشت، لیکن چه سریع و آسان این امر به دست فراموشی سپرده شد، درحالی که گفته می شود، فلسفه مجاهدین ترکیبی از اسلام و مارکسیسم است، لیکن مارکسیسم بر رده های بالای سازمان حاکم است. طنین آشنایی در بیانیه های اخیر رجوی به گوش می رسد: "مجاهدین پس از به قدرت رسیدن مراکز بازآموزی را خواهند گشود."

"آندره گلوکسمان"، فیلسوف فرانسوی، نوشته است: ملتی که مرگ را با آغوش باز می پذیرد، عظیم ترین قدرت ها را دراختیار دارد. مجاهدین با به کارگرفتن این قدرت، رهبری جنبش ضدخمینی را به عهده گرفته اند. اگر گروه های میانه رو تبعیدی نتوانند به منازعات خود پایان دهند و به یک سلسله عملیات هماهنگ دست یابند، درآن صورت از قافله انقلاب عقب خواهند ماند.(1)

دراین حال، رادیو لندن برخلاف چارلز ناس معتقد است که روند فعلی سبب خالی شدن خزانه کشور از ارزهای خارجی خواهد شد. بنا بر اعلام خبرگزاری پارس، این رادیو با اشاره به آمار رسمی واردات ایران در ماه های قبل، ارزش واردات کشور را بیش از دو برابر ارزش صادرات نفت اعلام کرده، نتیجه می گیرد که از اندوخته ارزی خارجی کشور بیش از 500 میلیون دلار در هر ماه کاسته می شود. بنابراین، ادامه روند فعلی موجب خواهد شد ذخایر ارزی ایران که حدود 3 میلیارد دلار برآورد می شود، ظرف 6 ماه آینده پایان یابد.(2)

1

"سعدون حمادی" وزیر خارجه عراق - که برای دیدار و ملاقات با مقامات ایتالیایی برای سه روز به آن کشور سفر کرده است - امروز با همتای ایتالیایی خود ملاقات کرد و طرفین درباره جنگ ایران و عراق و اوضاع کلی خاورمیانه یک ساعت با هم گفت وگو کردند.

حمادی در این ملاقات اظهار داشت: کشور وی آماده عقد یک قرارداد درازمدت جهت افزایش عرضه نفت به ایتالیاست. حمادی به "امیلو کلمبو"، همتای ایتالیایی خود، گفت: عراق می تواند روزانه 000,160 بشکه نفت در ازای 000,130 بشکه کنونی به ایتالیا عرضه کند.

وی قرار است با "ساندرو پرتینی" رئیس جمهور و "نیکولا کاپریا" وزیر تجارت ایتالیا نیز ملاقات کند.(3)

ص: 252

1

نشریه المجله (چاپ لندن) وابسته به دربار سعودی، درباره اقدام عراق در خرید هواپیماهای جنگنده "هاوک" از انگلیس و احتمال مونتاژ این نوع هواپیماها در عراق اعلام کرد: دولت عراق هم اکنون سرگرم انجام دادن مذاکراتی برای خرید جنگنده هایی از نوع هاوک از کشور انگلیس است. این نشریه افزوده است: مقامات بریتانیا آمادگی خود را جهت هرگونه کمک به رژیم صدام اعلام کرده اند. المجله در ادامه نوشته است: احتمال می رود که در جریان گفت وگوها، مقامات بریتانیا یک کارخانه مونتاژ هواپیمای مذکور را در عراق بعد از واردکردن قطعات و موتورهای آن تأسیس کنند. عراق تاکنون مذاکراتی را برای خرید اسلحه از آلمان و فرانسه انجام داده است.(1)

2

خبرگزاری فرانسه درباره آخرین وضعیت سیاسی و امنیتی مصر پس از ترور انور سادات و اقدامات انجام شده برای دستگیری اسلام گرایان این کشور گزارش داد: «شکار خمینی گرایان مصر - که خواستار انجام انقلاب اسلامی به شیوه ایران هستند - در چند روز اخیر در سراسر دره نیل ابعاد قابل ملاحظه ای یافته است. تاکنون 48 افسر و 104 درجه دار به علت گرایشات مذهبی افراطی کاملاً از ارتش کنار گذاشته شده اند. بنا به اظهارات غزاله، وزیر دفاع مصر، این اقدامات در چارچوب اولین عملیات پاک سازی به وسیله سرویس های مخفی صورت گرفته است.» خبرگزاری فرانسه می افزاید: «ظاهراً این 152 نفر که به کارهای غیرنظامی گمارده شده اند، در قتل سادات که به وسیله خالد اسلامبولی، یک افسر بنیادگرا صورت گرفت، دست نداشته اند، ولی جست وجوی وسیعی در ارتش در جریان است. این جست وجو برای تعیین محل نفوذ کسانی است که جایگاه سادات را به مسلسل بستند. درحقیقت، 3 غیرنظامی توانسته بودند برای پیوستن به گروه تحت فرماندهی اسلامبولی، در صفوف ارتش نفوذ کنند. به موازات پاک سازی در ارتش، سازمان امنیت مصر به دستگیری مذهبیون بنیادگرا دست زده است. این عملیات از اسکندریه تا آسیوط شامل تمام شهرها و روستاها و حتی کوهستان ها می شود. جاده ها برای کنترل بسته شده اند و پلیس آژیرکشان به تعقیب اتومبیل های مظنون می پردازد. در قاهره تدابیر امنیتی سختی برای ممانعت از بمب گذاری اتخاذ شده است. تاکنون 230 نفر بازداشت شده اند که وابسته به ائتلاف های اسلامی مرکب از: دانشگاهیان، اخوان المسلمین و سازمان شبه نظامی "التکفیر و الهجره" بوده اند.

چهار هفته قبل، 400 نفر از سازمان اخیر توسط سادات بازداشت شده بودند. بنا به اظهارات سرویس های مخفی مصر "توطئه بنیادگرایان" "مبهوت کننده" است. جوانان تحت رهبری یک افسر سابق امنیت عمومی به نام "عبدالزمور" و یک پزشک به نام "عبدالسلام فرح" خواستار

ص: 253

یک "انقلاب خمینی گرایانه" در مصر هستند. این عده با جمع شدن در "کمیته های انقلاب" یا به صورت میلیشیا، با آموزش کاربرد سلاح و مواد منفجره، تصمیم دارند ضمن کشتن تمام رهبران مصر و تصرف نقاط استراتژیک ازجمله کلانتری ها، اداره پست و غیره، "انقلاب اسلامی" به شیوه آیت الله خمینی اعلام کنند.»(1)

همین خبرگزاری درباره شمار دستگیرشدگان اسلام گرایان مصر اعلام کرد: «سعدون زاگلون، روزنامه نگار برجسته مصری، در پاریس فاش ساخت که رژیم مصر تاکنون 13 هزار نفر از مخالفان خود را بازداشت کرده است.»(2)

ضمیمه گزارش152: گزارش هیئت استانداری خوزستان از چگونگی حمله هواپیماهای عراقی به بندر امام خمینی

در گزارش هیئت استانداری خوزستان درباره حمله هواپیماهای عراقی به اسکله و تأسیسات پتروشیمی بندر امام خمینی آمده است: هواپیماهای عراقی 7 بمب 500 کیلویی به اسکله پرتاب کردند که 5 عدد از آنها با چتر بوده است. همه این بمب ها در لجن زارهای محوطه اسکله و کنار ساختمان ها فروافتادند و براثر برخورد ترکش ها و موج انفجار و آوارشدن ساختمان، 8 نفر کشته و 23 نفر زخمی شدند. درصورتی که فقط یکی از این بمب ها به محوطه اداری، که فاصله چندانی با محل انفجار بمب ها نداشت، برخورد می کرد، باتوجه به انبوه کارکنان شیفتی در محل اسکله، بسیاری از کارگران و کارکنان شهید یا زخمی می شدند، در این اسکله، یک راکت به بدنه کشتی لیبریایی برخورد کرد و به آن آسیب رساند. همچنین در محوطه بندرگاه به 4 مکنده مستقر در کنار کشتی ها، بخشی از تأسیسات راه آهن داخلی اسکله و بخش هایی از تأسیسات اسکله آسیب وارد شد و یک ترانسفورماتور منهدم گردید و تعدادی خودرو صنعتی موجود در اسکله منهدم شده یا آسیب دیدند. در محوطه تأسیسات پتروشیمی ایران و ژاپن نیز که 4 بمب با چتر به آنجا پرتاب شده بود، چند دستگاه آسیب دید که خسارت برخی از آنها زیاد بود.

در این گزارش همچنین درباره اینکه چرا پدافند هوایی هیچ گونه واکنشی انجام نداده، آمده است: درباره عمل نکردن پدافند ها، گفته ها متفاوت و گاهی ضدونقیض است، بدین ترتیب که بعضی مسئولان دلیل آن را اشتباه رادار بوشهر و مسئولان آن می دانند. برخی دیگر عنوان می کنند که اصلاً بوشهر به هشدارها جواب نداده است. در یک گزارش به مهندس تولایی، سرپرست استانداری خوزستان، گفته شده که موشک های اتوماتیک سایت، یک میگ را زده اند، درحالی که به گفته سرهنگ ازگمی، درنهایت باید شاسی پرتاب موشک زده شود و چنین چیزی ممکن نیست.

برخی نیز بعداً اعلام کرده اند که هواپیمای اف14 ایران در هوا گشت زده و یک هواپیمای میگ عراقی را در 60 کیلومتری اهواز هدف قرار داده که به رودخانه افتاده است. (گفتنی است که 3 هواپیمای دشمن هم زمان فرار کرده اند و اف14 در یک زمان می تواند 6 هواپیما را هدف قرار دهد.) این خبر نیز قابل بررسی است که مسئولان پدافندها اظهار می کنند که اجازه شلیک نداشته اند و منتظر فرمان بوده اند، درحالی که هر هواپیمایی که بدون اطلاع قبلی در فاصله پایین و در تیررس و حالت حمله به منطقه نزدیک شود، طبق دستور قبلی بدون وقفه باید عمل کرده، به سمت هواپیماها شلیک کنند. به گفته سرهنگ ازگمی، به نظر می رسد که مسئولان سعی دارند وانمود کنند که هدف اصلی هواپیماها ایستگاه موشکی بوده است که براثر شلیک یکی از توپ های ضدهوایی (در اینجا ادعا کرده اند با این شلیک یک هواپیمای میگ مورد اصابت

ص: 254

واقع شده) هواپیماها تغییر موضع داده و بمب های خود را روی تأسیسات پتروشیمی و بندر انداخته اند.

باتوجه به اینکه بمب ها چتری بوده اند و درنتیجه سرعت فرود بمب ها کمتر از حالت عادی است و باتوجه به اینکه موشک ها یا توپ های ضدهوایی درصورت مشاهده بمب ها، راحت تر آنها را هدف قرار می دادند، امکان حمله به سایت ضعیف به نظر می رسید.(1)

ص: 255

ص: 256

کردند. از خسارت های واردشده گزارشی در دست نیست.(1) در منطقه دارخوین نیز یک فروند میگ و یک فروند میراژ عراقی بر فراز انرژی اتمی ظاهر شدند که با آتش پدافند خودی آسمان منطقه را ترک کردند.(2) در محور کارون نیز شناسایی های منطقه دارخوین حاکی از این است که دشمن «مواضع جدیدی به طول یک تا 5/1 کیلومتر در 3 کیلومتری مواضع روبه روی مشارع کهنه احداث کرده است. همچنین 4 تپه دیده بانی در این منطقه در فاصله 5 تا 7 کیلومتری رودخانه، 3 سنگر تانک و 2 موضع پدافند و نیز تعداد دیگری سنگر ایجاد کرده است. دشمن جلو مواضع خود در مقابل دارخوین را مین گذاری کرده که یک تن از برادران پاسدار گروه شناسایی براثر برخورد با مین شهید و یک تن دیگر مجروح شد.» بنا به گزارش واصله از آبادان، در غرب کارون، روبه روی شیر پاستوریزه، دشمن یک دستگاه تانک مستقر کرده که این تانک به طور مورب به طرف نیروهای خودی شلیک می کند.(3)

علاوه براین، ارتش عراق همچنان به دنبال تأمین نیازهای نظامی خود است و این نیازها ازطریق مسیرهای زمینی کشورهای اردن، کویت و عربستان وارد عراق می شود. امروز 35 دستگاه تریلر با محموله های مهمات و تجهیزات نظامی از منطقه "عرعر" واقع در مرز عربستان وارد عراق شد.(4)

از سوی دیگر، اوضاع روحی مردم و نظامیان عراق چندان مناسب نیست. هرروز تعدادی پناهنده وارد خاک ایران می شوند که اوضاع داخلی عراق را ناآرام و غیرعادی توصیف می کنند. امروز نیز یک سرباز و یک غیرنظامی ازطریق مرز سردشت وارد ایران شده، درخواست پناهندگی کردند(5) در پاوه و نوسود نیز 2 سرباز عراقی با عبور از مرز، خود را به نیروهای سپاه معرفی و تسلیم کردند.(6)

1

امروز وضعیت مناطق کردنشین در مقایسه با روزهای گذشته نسبتاً آرام بود و اقدامات گروه های مسلح غیرقانونی در این مناطق به طور محسوسی کاهش یافته بود.

نیروهای حزب دمکرات با ایجاد راه بندان در مسیر ارومیه - سلماس، 3 خودرو شرکت توانیر را که 15 تن از کارکنان آن برای ترمیم خطوط برق دکل های مسیر ارومیه - سلماس به گردنه قوشچی رفته بودند، متوقف کرده، خودروها را به سرقت بردند.(7)-(8)

در منطقه پاوه نیز 6 تن از افراد وابسته به حزب دمکرات با تحویل اسلحه و مهمات خود، تسلیم نیروهای سپاه شدند و درخواست امان نامه کردند.(9)

ص: 258

1

جوخه های ترور سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در ادامه اقدامات خود، این بار مدیران 2 دبیرستان در شهرهای هشتپر طوالش و سبزوار را هدف قرار دادند. در تهران و مشهد نیز نیروهای امنیتی، 3 بمب را خنثی کردند و یک خانه تیمی را پس از کشف، محاصره و سپس تصرف کردند.

ساعت 8 صبح در پره سر شهرستان هشتپر طوالش، نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) ایوب میرزایی مدیر دبیرستان "امام شافعی" این شهر را هنگام رفتن به محل کار ترور کرده، با شلیک چند گلوله به شهادت رساندند. نیروهای سپاه دراین خصوص 2 مظنون را دستگیر کردند.(1)

در سبزوار نیز یکی از افراد این سازمان با شلیک چند گلوله به سوی مدیر دبیرستان "اسرار" این شهر که از افراد فعال در انجمن اسلامی معلمان بود، وی را از ناحیه پا زخمی کرد.(2)

در تهران، نیروهای کمیته و شهربانی 2 بمب را که افراد وابسته به گروه های مسلح معارض در دبیرستان "اسدآبادی" کار گذاشته بودند، کشف و خنثی کردند.(3)

در مشهد نیز یک بمب که در خودرو یکی از افراد عضو بسیج جاسازی شده بود، با هشیاری یک کودک و اطلاع به موقع وی و سرعت عمل نیروهای سپاه کشف و خنثی شد. این بمب به گونه ای جاسازی و تله گذاری شده بود که با روشن شدن خودرو منفجر می شد.(4)-(5)

علاوه براین، امروز در تهران نیروهای کمیته و سپاه یک خانه تیمی متعلق به 3 تن از افراد فعال سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را واقع در تقاطع خیابان های میرداماد و شریعتی شناسایی کردند و با اجرای عملیاتی، موفق به دستگیری یکی از آنها شدند. فرمانده این عملیات پس از محاصره این خانه ابتدا از ساکنان آن خواست تا با زمین گذاشتن اسلحه، خود را تسلیم کنند، ولی آنها با خودداری از این کار، به طرف نیروهای عمل کننده تیراندازی کردند و درگیری آغاز شد. پس از حدود 2 ساعت درگیری، یکی از افراد سازمان زخمی و دستگیر شد و 2 نفر دیگر گریختند. در این درگیری، 2 تن از نیروهای کمیته نیز براثر اصابت ترکش نارنجک زخمی شدند. در بازرسی از این خانه، تعدادی اسلحه و مهمات جنگی ازقبیل اسلحه کمری، تفنگ ژ3 و نارنجک جنگی و نیز اسناد درون گروهی سازمان و کروکی منزل و محل کار افراد انقلابی و متعهد و آدرس مسئولان که برای ترور این افراد تهیه شده بود، به دست آمد.(6)

ص: 259

1

امروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی در یک جلسه غیرعلنی به ریاست حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی، دیدگاه های خود را درباره نخست وزیر معرفی شده ازجانب رئیس جمهور بیان کردند. قرار است نمایندگان در جلسه علنی روز پنجشنبه (پس فردا) درمورد نخست وزیری دکتر ولایتی تصمیم گیری کنند.(1) آقای هاشمی رفسنجانی در کتاب خاطرات خود دراین باره نوشته است: «امروز ساعت 11، جلسه غیررسمی و غیرعلنی برای مشاوره درباره نخست وزیر داشتیم. مخالفان و موافقان صحبت کردند. فکر می کنم آرای مخالف زیاد باشد، ولی احتمال تصویب زیادتر است. آقای محمد یزدی در مخالفت، صحبت مؤثری کرد. ممکن است در کم شدن آرا، اثر داشته باشد. من هم در موافقت صحبت کردم.»(2)

رادیو امریکا نیز درباره نخست وزیر پیشنهادی و احتمال تأیید او ازسوی مجلس اعلام کرد: درحالی که خشونت های سیاسی در ایران ادامه دارد، آیت الله علی خامنه ای، رئیس جمهور فعلی حکومت اسلامی، شخصی را به نام علی اکبر ولایتی به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی کرد. دکتر ولایتی که پزشک و تحصیل کرده امریکاست، جانشین محمدرضا مهدوی کنی، که هفته پیش برای بازگذاشتن دست رئیس جمهور جدید در تشکیل دولت استعفا کرد، می شود. رادیو امریکا با بیان اینکه دکتر ولایتی عضو حزب جمهوری اسلامی ایران و از نمایندگان مجلس شورای اسلامی است، پیش بینی کرده که مجلس به آسانی وی را تأیید کند.(3)

2

سیدحسین موسوی تبریزی، دادستان کل انقلاب، امروز در یک مصاحبه مطبوعاتی و رادیو، تلویزیونی شرکت کرد. محورهای اصلی سخنان وی در این مصاحبه عبارت بود از: کارکرد دادگاه های انقلاب در مقاطع حساس و آشوب های منطقه ای، آخرین وضعیت سازمان مجاهدین خلق (منافقین) ازنظر تشکیلاتی، عملیات و کارآمدی، شرایط توبه و بازگشت اعضا و هواداران گروه های مسلح غیرقانونی. وی همچنین با اشاره به سکوت سازمان عفو بین الملل دربرابر کشتار و فشار به آزادی خواهان برخی کشورها، اقدامات این سازمان را درباره ایران تبلیغاتی خواند. گزارش روزنامه کیهان دراین باره بدین شرح است:

«دادستان کل انقلاب درباره این موضوع که امروز دشمن با توسل به جنگ خارجی و داخلی، شیوه های ترور و انفجار را پیش گرفته و دراین رابطه دادگاه های انقلاب می توانند در بیشتر مأیوس کردن دشمن و افزایش توان انقلاب اسلامی نقش اساسی ایفا کنند، اظهار داشت: "به نظر من دادگاه های انقلاب اسلامی در تمام موارد حساس، نقش فعالی در ادامه انقلاب

ص: 260

داشتند و هرکه در گذشته، ایران را تهدید کرده است، مانند جریان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و جریان حزب امریکایی به نام خلق مسلمان؛ در مقابله با این توطئه ها، فقط دادگاه انقلاب تبریز بود که با کمترین صدمه توانست این توطئه ها را شکست بدهد." وی سپس افزود: "دادگاه های انقلاب در همه مواقع حساس، ایستادگی کردند و باید این کار را انجام دهند، چون مسئولیتی بزرگ به عهده دارند و مردم نیز انجام این مسئولیت را می خواهند. گاهی مردم از شهرستان ها تماس می گیرند و می گویند که حکام شرع ما دربرابر اشرار قاطعیت لازم را ندارند. البته این خواست مشروع مردم است، ولی دادگاه های انقلاب جز اجرای عدالت کاری ندارند و در موقع عفو، عفو و در هنگام قاطعیت، شدت عمل نشان می دهند. دادگاه های انقلاب اسلامی برای حفظ دستاوردهای انقلاب و برای مبارزه با توطئه گران علیه انقلاب تأسیس شده و به خاطر همین هدف، قضات شرع، دادستان ها و دادیاران ایستادگی کردند، شهید هم دادند و امروز نقش فعالی در تثبیت ایران دارند و در آتیه هم خواهند داشت.

وی سپس در ادامه سخنان خود به سرکوب تظاهرات دانشجویان مسلمان در امریکا و مبارزات آزادی خواهان ایرلندی اشاره کرد و گفت: در زندان های انگلیس آزادی خواهان ایرلندی که اعتصاب غذا کرده بودند و فقط تقاضایشان این بود که با آنان مانند زندانیان سیاسی رفتار شود، چرا سازمان عفو بین المللی از زندان های انگلیس دیدن نکرد تا حداقل کسانی را که اعتصاب غذا کرده بودند، از مرگ نجات دهد."

دادستان کل انقلاب درمورد وضعیت منافقین گفت: "گزارشات و آمارهای به دست آمده نشان می دهد که بیشتر نیروهای آنان دستگیر شده اند و پرونده هایشان درحال تکمیل شدن است و روی هم رفته نیروهای آنان رو به اضمحلال است.

دادستان کل انقلاب در ادامه این مطلب گفت: "اینان بعد از ماجرای 30 خرداد [1360]،(1)

ص: 261

حتی یک نفر را نتوانستند جذب تشکیلات خود بکنند، بلکه برعکس بعد از 30 خردادماه حدود 80 درصد از هواداران فریب خورده منافقین حاضر به همکاری با آنان نشدند و فهمیدند که اینان خائن اند و لااقل آنان معتقدند که نباید با نظام جمهوری اسلامی مبارزه مسلحانه کرد. منافقین در میان رده های بالای خود عناصری را پاک سازی و ترور کردند، چون این عده معتقد بودند که نباید با این نظام، مسلحانه جنگید. این مسئله می رساند که مرگ یک سازمان مخفی و چریکی نزدیک است."

وی سپس افزود: "گروه دیگری از هواداران می خواهند توبه کنند و اطلاعات خود را دراختیار دادگاه های انقلاب بگذارند. [من] به کسانی که هنوز متوجه این مطلب نشدند، نصیحت می کنم که به طور ناآگاهانه دراختیار اجانب قرار نگیرند و فرصت کافی برای توبه دارند و می توانند اطلاعات خود را بدهند و بدانند که مجازات نخواهند شد."

وی سپس به تبلیغات سازمان عفو بین المللی اشاره کرد و گفت: "سازمان عفو بین المللی با اجازه ابرقدرت غرب کار می کند و با اشارة آن، سکوت اختیار می کند. چطور این سازمان وقتی آیت الله صدر و خواهر بزرگوارش در زندان عراق زیر شکنجه شهید شدند و هم اکنون که زندان های عراق پر از مبارزین می باشد، اظهارنظری نکردند؟ یا در زندان های انگلیس که چریک های ایرلندی اعتصاب غذا کردند و جان سپردند، سازمان عفو بین المللی به آنجا نرفت و دراین مورد سخن نگفت؟" وی اضافه کرد: "سازمان عفو بین المللی وابسته به ابرقدرت هاست و این سازمان جنایات منافقین را محکوم نکرد و در حادثه انفجار بمب در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی که بهترین فرزندان قرآن و اسلام شهید شدند، مطلبی نگفت. چطور وقتی که در مصر و سودان رسماً اعلام می کنند که مخالفین را می کشیم، ریگان پشتیبانی می کند و این سازمان اظهارنظری نمی کند؟"

حجت الاسلام موسوی تبریزی درمورد ضابطة عفو درمورد متهمین و محکومین به خصوص افراد گروهک ها گفت: "ضابطه کلی این است که توبه کنند و برگردند، به طوری که مطمئن شویم که اینها دیگر خیانت نمی کنند و ایجاد تخریب و رعب و وحشت در جامعه نمی کنند. اگر به این مسئله یقین پیدا کنیم، این ضابطه عفو است و آنان از زندان آزاد می شوند. تابه حال صدها نفر آزاد شدند و در عید سعید غدیر امسال، عده زیادی از افراد این گروهک ها که اطمینان حاصل کردیم از مواضع قبلی خود برگشته اند، از زندان اوین آزاد شدند."

وی همچنین درباره کردستان و مسئله عفو باتوجه به اینکه بوکان پاک سازی شد، گفت: "اخیراً افراد بسیاری از برادران مسلمان کرد به دادگاه های انقلاب اسلامی کردستان مراجعه و امان نامه دریافت کرده اند و اکنون شهرهای کردستان حالت عادی پیدا کرده و همان طور که امام امت فرموده اند، الآن اگر مردم مسلمان کرد به شهرشان برگردند و خود را معرفی کنند و حتی اگر در سابق اشتباهاتی هم کرده باشند، نسبت به اعمال گذشتة آنان اغماض خواهد شد.»(1)

ص: 262

1

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه ای شرایط موافقت با ورود هیئت بررسی سازمان عفو بین المللی را برای بازدید از ایران به منظور بررسی سیر قضایی امور اعلام کرد. در بیانیة چالشی وزارت امور خارجه، شرایط ایران در هشت بند بیان شده و درعین حال، به صراحت درباره اقدامات و مواضع اعلام شده و اعلام نشدة این سازمان افشاگری شده و به نوعی بر درستی عملکرد قوه قضائیه ایران نیز پافشاری شده است. مفاد این بیانیه به گونه ای تنظیم شده است که احتمال سفر این هیئت را به ایران کاهش می دهد. این درحالی است که در وضعیت کنونی جنگ، جمهوری اسلامی نیاز بیشتری به تعامل با نظام بین الملل، جامعه جهانی و افکار عمومی دارد. مفاد بیانیه به این شرح است:

«1. برای آنکه هرگونه شبهه ای درمورد تمایلات صهیونیستی این سازمان از اذهان زدوده شود، پیشنهاد می شود به صورت صریح، کشتارهای "کفر قاسم" و "دیر یاسین" و جنوب لبنان که توسط جنگ افروزان اسرائیلی صورت گرفته است، صریحاً با ذکر مورد، توسط این سازمان محکوم گردد و درمورد شرایط وحشیانه زندان های رژیم اشغالگر قدس و شکنجه های طاقت فرسای آن افشاگری به عمل آید.

2. برای آنکه شبهه ای درزمینه وابستگی این سازمان به امپریالیسم امریکا وجود نداشته باشد، پیشنهاد می شود این سازمان دخالت های امریکا را در امور ملت های دیگر به ویژه مصر، السالوادور و عربستان محکوم سازد و به بهانه سیاسی بودن این موضوعات و خارج بودن آنها از چارچوب رسالت هایی که عفو بین المللی برای خود قائل است، شانه از زیر تعهدات انسانی خالی نکند.

3. در بیانیه های این سازمان بارها به اصول پذیرفته شده جهانی و یا حقوق بین المللی اشاره شده است. ما می خواهیم این سازمان به شکلی روشن اعلام نماید، آیا اصول حقوق اسلامی که یک میلیارد مسلمان به آن باور دارند جزء این اصول پذیرفته شده جهانی هست یا اینکه درنظر این سازمان، جهان مساوی امریکاست و هر اصلی که موردپسند رژیم جنایتکار امریکاست، جهانی نیز محسوب می گردد؟

4. درآن صورت که سازمان اعلام نماید اصول حقوق اسلامی را نیز جزء حقوق پذیرفته شده بین المللی می پذیرد، سازمان اعلام نماید، آیا گردانندگان این سازمان و افراد اعزامی آن به این حقوق آشنایی دارند و یا آیا به مکانیسم های پیچیده و طولانی تربیت قاضی شرع در اسلام و دادگاه های اسلامی وقوف دارند یا نه؟

5. طبیعی است که ما انتظار داشته باشیم در میان هیئت اعزامی حداقل یک حقوقدان مسلمان و متعهد که دقیقاً به فقه اسلامی و قضایی آشنایی داشته باشد، حضور یابد. ما پیشنهاد می کنیم که دراین زمینه از دانشمندانی چون شیخ کوشک در مصر و یا دیگر فقهای ناوابسته که کششی به سمت امریکا نداشته باشند، استفاده گردد.

6. سازمان تعهد نماید اگر بعد از مسافرت به ایران ثابت شد تبلیغات و ادعاهای سابق سازمان دروغ بوده است، رسماً از ملت بزرگ ایران عذرخواهی کند.

ص: 263

7. سازمان باید قبل از ورود به ایران، عمل جنایتکارانة گروه مجاهدین خلق را که باعث کشتارهای وسیع خیابانی شده اند و بیش از صد نفر از دولتمردان متقی ما را به شهادت رسانده اند، به زن و بچه و پیرمرد رحم نکرده و در مساجد و معابر و بیمارستان ها و مغازه ها بمب گذاشته اند، اتوبوس ها را آتش زده اند و بچه ها و بزرگ سالان بی گناه را سوزانده اند، به شکل واضح محکوم نماید و اگر تردیدی دراین زمینه برای سازمان وجود دارد، دولت جمهوری اسلامی ایران حاضر است دلایل کافی دراختیار سازمان عفو بین المللی قرار دهد تا تمام جنایات فوق را ثابت نماید، به شرط اینکه این اسناد ازطرف سازمان عفو بین المللی منتشر گردد.

8. سازمان مزبور تضمین نماید که متن کامل و بدون سانسور گفت وگوهای خود با مقامات مسئول قضایی ایران را دراختیار افکار عمومی جهان قرار دهد و دراین زمینه بدون مجامله و بهانه آوردن جواب دهد که این مذاکرات در کدام نشریه و در کدام رادیو و کدام کانال تلویزیونی اروپایی و امریکایی پخش خواهد شد و برای قدم اول، پخش کامل بیانیة موجود می تواند علامت صداقت سازمان دراین مورد محسوب گردد. اگر سازمان ادعا می کند این وسایل دراختیار او نیست، پس چگونه است که هنگام حمله به نظام انقلابی ما، تمام بوق ها به صدا درمی آیند. دراین صورت، آیا همین دلیل کافی نیست تا سازمان بداند که بازیچه ای در دست امپریالیسم خبری شده است؟

مسلماً با احراز شرایط فوق، دولت و ملت ما با کمال بزرگواری، این هیئت را خواهد پذیرفت و اینک برعهده سازمان عفو بین المللی است که ثابت کند، بازیچه امریکا و متحدانش در سراسر دنیا نیست.»(1)

1

شهاب الدین گنابادی، وزیر مسکن و شهرسازی، امروز در مسکو با مسئولان کمیته دولتی روابط اقتصادی با کشورهای خارجی شوروی دیدار و گفت وگو کرد. همچنین آقای گنابادی و هیئت همراه و سفیر کشورمان در مسکو، ظهر امروز در میهمانی ناهار معاون نخست وزیر شوروی شرکت کردند. مهندس گنابادی عصر امروز به دیدار خود از شوروی پایان داد.(2)

مهندس غرضی وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران نیز که به تازگی از سفر لیبی، الجزایر و سوریه به ایران بازگشته است، امروز با معاون وزیر نیرو و صنایع یوگسلاوی دیدار و گفت وگو کرد.(3)

2

روزنامه فایننشال تایمز (چاپ لندن) در مقاله ای با عنوان "واردکنندگان عراقی از کویت استفاده می کنند"، نقش، اهمیت و امکانات بندری کویت را، که یکی از عقبه های اصلی واردات کالا به عراق می باشد، بررسی کرده است. نکته قابل توجه آنکه "پاتریک کاک برن"، نویسنده این مقاله، به ادعاهای دولت

ص: 264

کویت درباره بمباران برخی نقاط آن کشور توسط ایران، صحه گذاشته است. در این مقاله آمده است:

انتظار می رود امسال بیش از نیمی از واردات عراق؛ یعنی معادل 6 تا 7 میلیون تن کالا، در بنادر کویت تخلیه شود. عراق پس از شروع جنگ با ایران نتوانست از بندر بصره استفاده کند و لذا بیش ازپیش ناچار به توسل به کویت شد. روزانه بیش از 500 کامیون سنگین از مرز کویت و عراق عبور می کنند و کالاهایی را به بغداد واقع در 800 کیلومتری مرز کویت حمل می کنند. مرز کویت یکی از راه های حیاتی عراق محسوب می شود. حملات هوایی ایران به پایگاه مرزی ابدالی واقع در مرز کویت و بمباران تأسیسات نفتی کویت توسط ایران، درواقع نشان دهنده کوشش های ایران برای جلوگیری از کمک های بیش از حد کویت به عراق است، لیکن این حملات گویی تأثیر چندانی بر رونق کار شرکت های حمل ونقل این منطقه نداشته است. کویت با داشتن 33 لنگرگاه عمیق بهترین بندر برای عراق به حساب می آید. بندر اردنی عقبه فقط 7 لنگرگاه دارد و قرار است 3 لنگرگاه دیگر نیز به آن اضافه شود. باوجوداین، زمان انتظار کشتی های حامل کالا برای عراق در شعیبه و شویخ در کویت به 45 و 60 روز افزایش یافته است. از بنادر عربستان سعودی، دوبی و شارجه در امارات عربی متحده پیش تر استفاده می شده است.(1)

1

روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در آستانه تشکیل دادگاه لاهه برای رسیدگی به دعاوی ایران و امریکا گزارشی را تهیه و منتشر کرده است که رادیو امریکا خلاصه ای از آن را در برنامه شامگاهی خود بدین شرح نقل کرده است:

«بی سابقه بودن حجم اختلافات مورد رسیدگی، سابقه شکل گیری پرونده و چگونگی ارجاع آن به این دادگاه، اعضای هیئت های ایرانی و امریکایی شرکت کننده در این دادگاه [از موارد قابل توجه در این پرونده است.] ادعاهای مطرح شده و محدودیت های اعلام شدة دادگاه برای قبول پرونده ها و عناوین کلی پرونده های مورد قبول این دادگاه برای پیگیری و صدور رأی دیوان بین المللی داوری برای حکمیت میان ایران و امریکا دست کم با 2500 عرض حال شرکت های امریکایی علیه رژیم جمهوری اسلامی روبه روست که ارزش خسارات مورد ادعا به بیش از هزار میلیون دلار سر می زند و این بزرگ ترین و درعین حال پیچیده ترین مراحل داوری و حکمیت درمورد اختلافات مالی میان دو کشور است که تاکنون جهان به یاد دارد. پیش از این، برای حکمیت درباره دعاوی متفقین جنگ جهانی دوم علیه آلمان، یک دیوان بین المللی داوری به وجود آمد که با محکومیت آلمان به پرداخت غرامت به متفقین به کار خود پایان داد، اما به گفته قاضی سوئدی که ریاست دیوان بین المللی داوری را برای حکمیت میان ایران و امریکا برعهده دارد، پیچیدگی های داوری اخیر و تعداد دعاوی قانونی به مراتب سخت تر و بیشتر از وظایفی است که به دیوان داوری جنگ جهانی دوم محول شده بود. دیوان بین المللی

ص: 265

داوری برای حکمیت میان ایران و امریکا در اجرای موافقت نامه آزادی گروگان های امریکایی به وجود آمده است که به موافقت نامه الجزایر شهرت دارد. به موجب این موافقت نامه، معادل 1000 میلیون دلار دارایی های ایران که قبلاً در امریکا و تا زمان آزادی گروگان ها مسدود شده بود، به یک حساب سپرده تضمینی در بانک مرکزی هلند منتقل شده است تا پس از رسیدگی به دعاوی قانونی شرکت های امریکایی علیه رژیم جمهوی اسلامی به عنوان غرامت به شرکت های امریکایی پرداخت شود.

رژیم اسلامی تعهد کرده است، درصورتی که براساس رأی دیوان بین المللی داوری موجودی این حساب تضمینی برای پرداخت غرامت تکافو نکند و یا میزان آن به سطحی کمتر از پانصد میلیون دلار کاهش یابد، مابه التفاوت را جبران کند، به نحوی که تا پایان کار دیوان حکمیت، همواره معادل هزار میلیون دلار در این حساب تضمینی وجود داشته باشد.

دیوان بین المللی داوری برای حکمیت میان ایران و امریکا از 9 عضو تشکیل می شود. سه وکیل برجسته دادگستری از نیویورک، ویرجینیا و لوس آنجلس، که در امور داوری بین المللی سابقه زیادی دارند، به عنوان اعضای هیئت نمایندگی امریکا برگزیده شده اند. رژیم جمهوری اسلامی نیز آقایان محمود کاشانی (فرزند 38 ساله آیت الله کاشانی)، سیدحسین هدایت (دستیار حقوقی 34 ساله وزارت خارجه) و شفیع شفیعی (قاضی 48 ساله دادگستری)، را به عنوان اعضای هیئت نمایندگی خود تعیین کرده است. سه عضو دیگر دیوان بین المللی داوری برای حکمیت میان ایران و امریکا مرکب از دو قاضی برجسته سوئدی و یک قاضی فرانسوی است. رئیس دیوان بین المللی برای حکمیت میان ایران و امریکا گفت: "این دیوان تنها به داوری شرکت ها و افرادی رسیدگی می کند که پیش از سرکارآمدن رژیم اسلامی با دولت و یا شرکت های ایرانی قراردادهایی منعقد ساخته اند و رژیم اسلامی اموال آنها را مصادره کرده و یا از ادامه کارشان جلوگیری به عمل آورده است." به گفته وی، دعاوی بانک های امریکایی درمورد وام هایی که قبلاً به ایران پرداخته اند و رژیم اسلامی از بازپرداخت آنها سر باز زده است، فعلاً در دیوان بین المللی داوری مطرح نخواهد شد. برای این منظور، حساب جداگانه ای در بانک مرکزی انگلستان گشایش یافته است که معادل 1400 میلیون دلار از دارایی های ایران در آن نگهداری می شود و ازطریق موافقت نامه الجزایر، جداگانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به پیش بینی رئیس بین المللی داوری، برای حکمیت میان ایران و امریکا، کار این دیوان دست کم دو سال طول خواهد کشید، بااین حال، به گفته وی، پاره ای اختلافات حل نشده ممکن است زمان داوری را طولانی تر سازد. رژیم اسلامی ایران درباره نحوة پرداخت هزینه های داوری و همچنین درباره میزان بهره و نزولی که باید در مدت نگهداری وجه تضمینی در حساب سپرده به این حساب تعلق گیرد، هنوز با مقام های امریکایی به توافق نرسیده است.»(1)

ص: 266

1

بخش فارسی رادیو لندن در نگاهی اجمالی، مواضع و رفتار کشورهای عربستان، لیبی و الجزایر را در بحران به وجودآمده در بازارهای نفتی اوپک بررسی و عملکرد هرکدام از کشورها را ارزیابی کرده است.

رادیو لندن گزارش داد: «دبیرکل اوپک امروز در جاکارتا اعلام کرده است که سازمان اوپک در روز بیست ونهم اکتبر [7 آبان 1360] به منظور تعیین قیمت واحدی برای نفت، کنفرانس مخصوصی در ژنو تشکیل خواهد داد. هدف کنفرانس رسیدن به توافقی جهت یکسان کردن بهای نفت ازطرف کشورهای عضو اوپک است. این کوششی [است] که کشورهای صادرکننده نفت مبذول می دارند تا به بحران اضافه مقدار نفت در بازارهای جهان پایان دهند.

عربستان سعودی که نفتش درحال حاضر حدود 9 میلیون بشکه در روز است، تاحدی مسبب نفت اضافی در بازارهای جهانی است که این به نوبه خود سبب پایین آمدن بهای نفت شده است. عربستان سعودی گفته است که تنها درصورتی مقدار تولید خود را کاهش خواهد داد که سیزده کشور عضو اوپک بر بهای واحدی برای فروش نفت توافق نمایند. ازطرفی اثرات کاهش بهای نفت، هم اکنون در کشورهای تولیدکننده نفت احساس می شود. نیجریه برای مقابله با کاهش درآمد نفتش برنامه سخت و شدیدی درنظر گرفته است، اما ببینیم عکس العمل الجزایر و لیبی چگونه است؟ اصرار دولت لیبی که قیمت نفت همچنان بالا بماند، درحال حاضر روزی چهل میلیون دلار به صورت نفت به فروش نرفته روی دست آن دولت می گذارد. از پارسال تاکنون، تولید نفت لیبی به اندازة دوسوم کاهش یافته و درآمدش نیز به همان تناسب تنزل داشته است.

تولید نفت الجزایر نیز در 9 ماه گذشته نصف شده است و اکنون فقط در حدود ششصد هزار بشکه در روز است.»(1)

ضمیمه گزارش165: توصیه های روابط عمومی شهربانی کل کشور برای آگاه سازی مردم به منظور کاهش تلفات بمب گذاری ها

بخش هایی از دستورالعمل روابط عمومی شهربانی کل کشور که در نشریه هشدار پلیس چاپ شده، به این شرح است:

1. از تجمع در اطراف اشیای مشکوک خودداری کنید و بدون ایجاد هیاهو و شایعه پراکنی، موضوع را تلفنی به مرکز پلیس یا نزدیک ترین کلانتری محل اطلاع دهید. 2. از هرگونه دست کاری و جابه جا کردن اشیای مشکوک خودداری کنید و آگاه باشید که برای تهیه تله های انفجاری از مکانیزم های مختلف استفاده می شود. 3. تا رسیدن افراد متخصص از نزدیک شدن افراد ناوارد و غیرمسئول به محل وجود شیء مشکوک جلوگیری کرده، به تناسب فضای موجود، حداکثر شعاع ایمنی را در اطراف آن شیء رعایت کنید. 4. به سرعت، اشیاء آتش زا و وسایل نقلیه ای را که از سلامت و ایمنی آن اطمینان دارید، از محل دور کنید. 5. چنانچه داخل آپارتمان یا محل سکونت یا کار خود به تله های انفجاری برخورد کردید، علاوه بر رعایت نکات فوق، بلافاصله در و پنجره ها را باز کرده، شیر آب و گاز و کنتور برق را از محل انشعاب اصلی قطع کنید تا درصورت بروز انفجار خسارت تشدید نشود. 6. حتی المقدور در محل کار یا سکونت خود چند کیسة محتوی شن پیش بینی و مهیا کنید و درصورت لزوم به صورت استوانه ای در اطراف شیء مشکوک

ص: 267

قرار دهید. 7. چنانچه در نزدیکی تله انفجاری، چاه، استخر، یا حوض عمیقی وجود دارد، می توانید با احتیاط شیء موردنظر را از راه دور به داخل این مکان ها پرتاب و آن را ساقط کنید. 8. حتی المقدور با موقعیت مکانی نزدیک ترین بیمارستان، کلینیک یا درمانگاه و مرکز آتش نشانی محل، آشنا شوید و شماره تلفن های این مراکز را دراختیار و به خاطر داشته باشید. مرکز اورژانس تهران به وسیله تلفن شماره 123 همواره در خدمت همشهریان تهرانی می باشد. 9. برای جلوگیری از تضییع وقت در مواقع اضطراری، همیشه نوع گروه خونی خود را بدانید و به وسیله پلاک های مخصوص در مچ دست یا به صورت گردن بند همراه داشته باشید. همچنین توصیه های ایمنی و هشدارهای لازم به طور جداگانه در 8 بند دراختیار مسئولان و گردانندگان وسایل و اماکن عمومی ازقبیل رانندگان اتوبوس ها، بیمارستان ها و درمانگاه ها، کارکنان و گردانندگان سینماها و فروشگاه های بزرگ و اولیای مدارس قرار داده شده است.(1)

ص: 268

افراد دستة حبیب الله مهدوی روز 29 مهرماه، در هفت کیلومتری سنندج در نزدیکی روستای "بوشله" مورد تهاجم دشمن (نیروهای دولتی) قرار گرفتند، اما در مقام دفاع برآمدند و به مدت 6 ساعت با مزدوران رژیم جنگیدند. این رادیو می افزاید: در این جنگ شدید و نابرابر که پیش مرگان دلاور سازمان چریک های فدایی خلق نیز شرکت داشتند، 4 تن از نیروهای دشمن کشته و 8 تن دیگر زخمی شدند. همچنین 2 تن از پیشمرگان حزب و سازمان چریک های فدایی خلق زخم سطحی برداشتند.(1)

1

ترورها و بمب گذاری های کور و کشتار مردم بی گناه، مستضعف و محرومی که سلاحی برای دفاع از خود ندارند، همچنان سرلوحه فعالیت های افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) است. عناصر سازمان امروز در شهرهای تهران، مشهد و کردکوی دست به اقداماتی ازاین قبیل زدند.

امروز یک گروه ترور دونفرة سازمان مجاهدین خلق (منافقین) ساعت 16 در خیابان بیست متری شبیری در نزدیکی سه راه آذری تهران، وارد مغازة فردی به نام یحیی محتشم 55 ساله شدند و او را با شلیک چندین گلوله به شهادت رساندند. یحیی محتشم از افراد متعهد و انقلابی محل بود.(2)-(3) در خیابان انقلاب نیز نیروهای گشت سپاه با یکی از افراد این سازمان درگیر شدند که وی به هلاکت رسید و 2 تن از نیروهای سپاه هم زخمی شدند.(4) در خیابان معلم تهران هم عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با متوقف کردن یک دستگاه اتوبوس شرکت واحد و سپس تهدید راننده و مسافران، آنها را از اتوبوس پیاده کرده، سپس با پرتاب کوکتل مولوتف اتوبوس را به آتش کشیدند و گریختند. در این اقدام، بیش از نیمی از اتوبوس سوخت.(5)

در مشهد نیز در درگیری ای که بین نیروهای سپاه و یکی از افراد مسلح سازمان فوق روی داد، هوادار سازمان از ناحیه پا زخمی و دستگیر شد. از فرد دستگیرشده 2 قبضه اسلحه کمری به دست آمد.(6)

همچنین در روستای النگ کردکوی، افراد این سازمان 2 عدد کوکتل مولوتف داخل بانک ملی این روستا پرتاب کردند که هیچ کدام از آنها عمل نکرد.(7)

2

در طول هفته گذشته، تعدادی از عناصر گروه های مسلح غیرقانونی ازجمله سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، در شهرهای مختلف کشور دستگیر شدند و در چند مورد تعدادی سلاح و مهمات و اسناد درون سازمانی نیز از آنان به دست آمد. در همین حال، تعدادی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، که دستگیر شده بودند، پس از اظهار ندامت آزاد شدند.

ص: 270

در تنکابن، یکی از عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که از عوامل حمله به مسجد روستای لورزین این شهر بود، دستگیر شد. وی همراه با تعداد دیگری از عناصر سازمان، مدتی قبل، به مسجد روستای لورزین که از مساجد فعال در این منطقه است، حمله کرده و مسجد را آتش زده بودند.

در لاهیجان، نیروهای سپاه یک خانه تیمی گروه های تروریستی را که مدتی قبل تخلیه شده بود، بازرسی کردند و از این خانه یک قبضه تفنگ ژ3، یک قبضه اسلحه کمری و مقادیری فشنگ به دست آوردند.(1)

در ماهشهر، یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) هفته گذشته به تصرف سپاه درآمد و چند نفر دستگیر شدند. از این افراد 3 عدد نارنجک، یک قبضه کلت و مقداری مدارک درون گروهی مربوط به این سازمان به دست آمد.(2)

هفته گذشته در شهر رشت، 40 تن از وابستگان به گروه های مسلح غیرقانونی به اتهام شرکت در طرح های ترور، تخریب و اخلال در نظم عمومی دستگیر شدند که در میان آنها عده ای از مسئولان سازمان مجاهدین خلقِ (منافقین) شاخة رشت وجود دارند.(3)

در شهر مشهد، نیروهای سپاه در طول دو هفتة اخیر، 10 خانه تیمی را که بیشتر آنها مربوط به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بود، کشف و 60 تن از افراد این سازمان را دستگیر کردند. از این خانه ها تعدادی اسلحه و مقادیری مهمات و اسناد درون گروهی سازمانی به دست آمد. به گزارش روابط عمومی سپاه پاسداران، افراد دستگیرشده از عوامل ترور، انفجارها و آتش سوزی های اخیر این شهر بودند.(4)

در شهر رشت، 30 تن از وابستگان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که دستگیر شده بودند، پس از طی مراحل اولیة بازجویی و بررسی پرونده با اظهار ندامت و پشیمانی از اعمال گذشته خود و سپردن تعهد آزاد شدند.(5)-(6)

1

امروز در درگیری بین اعضای انجمن اسلامی دانشجویان ایتالیا و افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهر رم، غضنفر خاوند از افراد فعال این انجمن به شهادت رسید. به همین مناسبت، اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان اروپا (شاخه ایتالیا) اطلاعیه ای صادر کرد. در قسمتی از این اطلاعیه آمده است: امروز برای مسلمان متعهد به انقلاب اسلامی همه زمین ها کربلا و همه روزها عاشوراست. امروز خون مدافعان اسلام و انقلاب اسلامی به وسیله حرامیان یزیدی، حلال شمرده می شود، چراکه به ندای حسین زمان، خمینی بت شکن لبیک

ص: 271

گفته و در صحنه نبرد حق علیه باطل به یاری اش شتافته اند. در پایان این اطلاعیه ضمن تبریک شهادت این سرباز متقی به حضور ولی عصر(عج) و نایب برحقش، امام خمینی و امت شهیدپرور ایران، از مسئولان دولت جمهوری اسلامی درخواست شده است که بیش از این اجازه صدور ارز بیت المال مسلمانان برای این دشمنان خدا و خلق داده نشود.(1)

1

امام خمینی در دیدار حجت الاسلام محلاتی (نماینده امام در سپاه)، محسن رضایی (فرمانده کل سپاه) و شورای مرکزی سپاه پاسداران با ایشان، با یادآوری اقدامات و عملکرد مخالفان روحانیت در زمان رضاشاه، علت مخالفت آنان را سودمندبودن روحانیت برای کشور اعلام و حملة مخالفان به سپاه را از این منظر ارزیابی کرد. امام خمینی در این دیدار، سپاه را به حفظ وحدت داخلی، تبعیت از اسلام فقاهتی و دقت در آموزش های عقیدتی فراخواند و بر پرهیز از تندروی و حفظ وجاهت سپاه در میان مردم تأکید کرد. ایشان در این دیدار فرمودند:

«باید بعضی از تجربیاتی را که در طول زندگی دارم، به شما بگویم: از وقتی که رضاخان در ایران بر سر کار آمد، من متوجه بودم و این طور می فهمیدم که هرچیزی که برای اسلام مفیدتر بود، حمله به آن بیشتر می شد. آن روز روحانیت مهم ترین پایگاه ملت در مقابل اجانب بود، لذا، شدیدترین حملات به آن می شد. با شعر و نثر و هرچه داشتند، به آن حمله می کردند و برای اضمحلالش، درهای بعضی از ادارات را به روی آنان گشودند و در حوزه ها و شهرها، به قدری آنان را در فشار قرار دادند که ما از صبح تا به شام، در باغ ها زندگی می کردیم. با عاشورا و تبلیغات اسلامی شدیداً مخالفت کردند، چون می دانستند این پایگاهی است برای رسوایی حکومت ها. حال، ضدانقلاب و اجانب علاوه بر روحانیت، به سپاه هم حمله می کنند. از این حملات، انسان می فهمد که سپاه برای ایران و اسلام مفید است. سپاه باید بیشتر از این، تابع اسلام فقاهت شود و نقایص خود را جبران نماید تا برای اسلام و نهضت مفیدتر گردد. مسائلی را باید گوشزد کنم:

اول اینکه باید سعی شود اعضای شورا در کمال تفاهم باشند و از اختلاف بپرهیزند، و الاّ شکست می خورند. امروز مردم متوجه اند و اگر - خدای نکرده - شما با هم اختلاف داشته باشید، خوب می فهمند و از شما زده می شوند. شما باید کاری کنید تا مردم همان گونه که تابه حال شما را پذیرفته اند، بپذیرند. تمام ایران یک ارگان سیاسی است، ضدانقلاب و اجانب اگر دیدند برای ازبین بردن اتحاد شما با حمله نظامی نمی شود کار کرد، با نفوذ اقدام می نمایند تا شما را از درون بپوسانند. امروز حفظ حیثیت سپاه پاسداران بر همه مخصوصاً خودتان، لازم است.

دوم اینکه باید سعی شود بین ائمه جمعه و سپاه پاسداران تفاهم باشد. اختلاف بین امام جمعه و سپاه امری عادی نیست، بلکه دستی در کار است و عده ای این کار را می کنند تا هم سپاه و هم روحانیت را تضعیف نمایند و با روش خاصی وارد شده اند. باید اشخاصی را

ص: 272

مأمور کنید تا اگر در شهری اختلافی بین روحانیت و سپاه است، برطرف کنند.

سوم، که شاید مهم ترین مسئله است، مسئله تعلیماتی است که در سپاه داده می شود. و باید توجه داشته باشید تا کسانی [را] که برای این کار انتخاب می کنید، کاملاً شناسایی شوند تا اینکه - خدای نکرده - مواجه نشویم با التقاط. باید توجه کنید که اسلام همان است که از صدر اسلام تاکنون فقها آن را حس کرده اند. در بعضی موارد، قدرت داشته اند و پیاده کرده اند و در بیشتر موارد، دست نخورده در قرآن و اخبار و کتاب های فقه موجود است. باید توجه کنید تا کسانی ظاهرالصلاح، اسلام شناس نشوند و یک مرتبه متوجه شوید از راه راست منحرف شده اید؛ یعنی، سعی کنید اسلامتان از روحانیت جدا نشود و با آنان که اسلامشان با روحانیت مخالف است، مخالفت کنید. متوجه باشید، از آنجا که شما بیشتر زحمت می کشید، شیاطین از همه بیشتر متوجه شمایند تا شما را از بین ببرند.

مسئله دیگر صدور انقلاب است که بارها گفته ام: ما با کسی جنگی نداریم. امروز انقلاب ما صادر شده است. در همه جا اسم اسلام است و مستضعفین به اسلام چشم دوخته اند. باید با تبلیغات صحیح، اسلام را آن گونه که هست، به دنیا معرفی نمایید. وقتی ملت ها اسلام را شناختند، قهراً به آن روی می آورند و ما چیزی جز پیاده شدن احکام اسلام در جهان نمی خواهیم. من به شما نصیحت می کنم که حیثیت و وجاهت خود را در میان مردم حفظ کنید. البته در بین شما، جوان های تندی هم هستند که باید آنها را تعدیل کنید تا کارهایی را که برخلاف مشی کلی سپاه است، انجام ندهند. برای نزدیکی سپاه با روحانیت از آقای منتظری که در قم هستند کمک بگیرید. برای خدا تبلیغات کنید که تبلیغات امر مهمی است ... مراعات حال مردم را بنمایید. انصافاً مردم ایران حق بزرگی بر انقلاب دارند. به خدا بیشتر اعتماد کنید. خداوند همه شما را محترم و معزز نگه دارد و دست دشمنان اسلام را قطع کند.»(1)

ص: 273

1

هم زمان با دیدار سعدون حمادی، وزیر امور خارجه عراق از ایتالیا و دادن وعده صدور نفت بیشتر به این کشور، سرکنسول ایتالیا در ایران، مسئول جنگ را دولت عراق معرفی کرد و آن را به زیان دو ملت دانست.

سعدون حمادی در دیدار از ایتالیا، با رئیس جمهور، وزیر خارجه و وزیر تجارت خارجی این کشور ملاقات و گفت وگو کرد. آسوشیتدپرس درباره نتایج گفت وگوهای سعدون حمادی در ایتالیا اعلام کرد: «سعدون حمادی، وزیر خارجه عراق، امروز از ایتالیا خواست که از پیوستن به نیروهای پاسدار صلح در صحرای سینا خودداری نماید و با این درخواست چنین وانمود کرد که درمقابل، عراق نفت بیشتری به آن کشور ارسال خواهد نمود. وی چنین اظهار داشت که درصورت دستیابی دو کشور به "تفاهم سیاسی" بیشتر، عراق در نظر دارد، صادرات نفت خود را به ایتالیا افزایش دهد. ازطرفی، منابع وزارت خارجه ایتالیا گفتند: عراق تصمیم دارد که تعداد یک صد و سی هزار بشکه در روز نفت ارسالی خود به این کشور را به یک صد و شصت هزار بشکه افزایش دهد.

حمادی همچنین گفت که کلمبو وزیر خارجه ایتالیا را در جریان اوضاع کنونی جنگ بین ایران و عراق قرار داده است. وی دراین باره هیچ توضیحی نداد.

حمادی طی دیدار از ایتالیا با کولومبو، وزیر خارجه ایتالیا، که ظاهراً دعوت وی را برای دیدار از عراق پذیرفته است، ملاقات و گفت وگو کرد. همچنین وی در این سفر با "ساندرو پرتین" رئیس جمهور و "نیکولا کاپریا" وزیر تجارت خارجة این کشور نیز ملاقات هایی داشته است.»(1)

هم زمان با دیدار سعدون حمادی وزیر امور خارجه عراق از ایتالیا و گفت وگوی وی با مقامات این کشور، امروز سرکنسول ایتالیا در استان اصفهان با استاندار اصفهان دیدار و گفت وگو کرد. خبرگزاری پارس به نقل از یک مقام آگاه در استانداری اصفهان اعلام کرد: «سرکنسول ایتالیا در این دیدار، جنگ تحمیلی دولت عراق علیه ایران را به ضرر دو ملت دانست و مسئول این جنگ را نیز دولت عراق ذکر کرد. همین گزارش حاکی است، در این دیدار پیرامون تحکیم و گسترش روابط دو کشور خصوصاً روابط اقتصادی بحث و گفت وگو شد.»(2)

2

سازمان عفو بین الملل امروز به بیانیه وزارت خارجه ایران - که روز گذشته منتشر شد و در آن برای دیدار نمایندگان این سازمان از تهران شرایطی تعیین شده بود - پاسخ داد. به گزارش یونایتدپرس، یک سخنگوی سازمان عفو بین الملل گفت: ما هنوز از ایران پاسخی دریافت نکرده ایم و هنوز منتظریم. وی گفت: سازمان عفو بین الملل هیچ شرط قبلی را برای این دیدار نخواهد پذیرفت. یک چنین شرطی با اساس کار این سازمان مغایر است و ما همه اعتبار خود را از دست خواهیم داد.(3)

ص: 274

1

منابع پلیس بلژیک امروز اعلام کردند در بازرسی کشتی "نهضت ایران"، هیچ مدرکی دال بر حمل سلاح غیرقانونی یافت نشد.

این کشتی روز گذشته به دنبال گزارش هایی مبنی بر حمل غیرقانونی اسلحه در بندر آنتور متوقف شده بود. روزنامه های محلی، آن را به معامله تسلیحاتی هفته گذشته در لندن، که به ربوده شدن سه ایرانی انجامید،(1) ارتباط دادند. سخنگوی سفارت ایران در بروکسل گفت که به دلیل وجود شایعات زیاد در مطبوعات این کشور، سفارت به پلیس اجازه بازرسی کشتی "نهضت ایران" را داده است.(2)

2

نشریه کانادایی کرسنت اینترنشنال در مقاله ای باتوجه به موفقیت ایران در شکستن محاصره آبادان (عملیات ثامن الائمه(ع))، سیر نظامی جنگ را در جبهه ها به نفع قوای ایران ارزیابی کرده است. این نشریه با بیان اینکه عراق به نمایندگی از یک اتحاد سری نظامی که امریکا، شوروی و عربستان و بسیاری از کشورها در آن شرکت داشتند به ایران حمله کرده و آغازگر جنگ است، پیش بینی کرده است که به زودی ایران پیروزی نهایی را به دست خواهد آورد و قوای ایرانی برای به زیرکشیدن صدام حسین از اریکه قدرت تا بغداد پیش خواهند رفت. کرسنت می افزاید: «اعتراف عراق به شکست نیروهایش در جبهه آبادان و رانده شدن از رودخانه کرخه، مهم ترین واقعه در طول سیزده ماه جنگ بین عراق و ایران است. اینک شکست کامل نیروهای عراق به دست ایران نزدیک است و بازگشت نیروهای عراقی به پشت مرزهای خود و شکست و تحقیر آنها به زمان بستگی دارد. تلفات جانی و مالی در این جنگ در تاریخ اخیر در جنگ های بین دو همسایه بیشتر از همه بوده است.» این نشریه با اشاره به مسلمان بودن نیروهای دو طرف می نویسد: «یک حقیقت در هر دو جبهه وجود دارد و آن اینکه سربازان هر دو طرف مسلمان هستند. حمله ای که علیه ایران رخ داده است، حمله عراق نبوده است، حتی حمله یک ملت به ملت دیگر نبوده است، بلکه نماینده یک اتحاد سری نظامی است که در تاریخ جدید از همه اتحادهای مشابه، بزرگ تر است. در این اتحاد نظامی، شرکت کنندگان عبارت اند از: ایالات متحده امریکا و اتحاد شوروی که تدارک کنندگان سلاح و لجستیکی هستند و رژیم سعودی و دیگر رژیم های عرب که پول آن را می پردازند و این همه در اجلاس سران طائف جمع شدند و به عراق پوششی اسلامی دادند. دیگران، ازجمله اسرائیل، هند، افریقای جنوبی، چین و قدرت های اروپایی در کنار ایستاده اند و امیدوارند که کشور اسلامی ایران درهم کوبیده شود و یک رژیم غیرمذهبی طرف دار غرب در تهران روی کار بیاید.

در ماه گذشته، اخبار جنگ از صدر اخبار جهان کنار گذاشته شد، زیرا امید رسانه های گروهی

ص: 275

غرب به پیروزی عراق بر ایران بر باد رفته است. سربازان ایران نه تنها جلو این اتحاد را در حملات خود گرفته اند، بلکه دست به عقب راندن ارتش مجاهدین خلق (منافقین) هم زده اند.

این بار صدام حسین پذیرفته است که نیروهایش در جبهه آبادان شکست خورده اند. گزارشات دست اول از خارجیانی که از دیگر جبهه ها بازدید کرده اند، نشان می دهد که مهاجمان عراق درحال عقب نشینی هستند. سربازان عراق گروه گروه به اسارات ایرانیان در می آیند و سپاه ایران هشتاد درصد منطقه اشغالی را بازپس گرفته است.»

در ادامة مقاله نشریه کرسنت اینترنشنال آمده است: «اینک روشن است که نیروهای پیروز ظرف هفته های آینده به مرزهای عراق خواهند رسید و مسئله این است که آیا این سربازان باید در پشت مرزها توقف کنند؟ آیا این مرزها مشروعیت دارد؟ آیا کشور اسلامی ایران، صدام و متحدان عربش را بدون تنبیه رها خواهد کرد؟

بدیهی است که کشور ایران نیازی ندارد که به این مرزها توجهی کند و نیروهای آن باید دست کم تا بغداد به پیش روند و صدام حسین و حزب بعث را از بین ببرند.»(1)

1

روابط تسلیحاتی عراق و فرانسه موضوعی است که خبرگزاری فرانسه در مقاله ای به بررسی آن پرداخته است. در این مقاله مصادیق زیادی از خریدهای عراق از فرانسه ذکر نشده، ولی به خوبی عمق توجه و تمایل دولتمردان فرانسه برای پشتیبانی همه جانبه از دولت عراق درزمینه تسلیحاتی و تکنولوژی آشکار است. محورهای اصلی این مقاله عبارت اند از: نگرانی بی مورد مقامات عراقی از روی کارآمدن دولت فرانسوا میتران در فرانسه و بیم قطع ارسال تسلیحات و مهمات از آن کشور به عراق، گسترش روابط سیاسی و تجاری عراق با دولت جدید فرانسه، سفارش های تسلیحاتی عراق به فرانسه، تضمین این دولت برای راه اندازی مجدد نیروگاه های اتمی عراق، میزان خرید عراق از فرانسه و تلاش دو کشور برای تغییرات لازم در نیروی هوایی عراق برای استفاده بیشتر از هواپیماهای میراژ فرانسوی.

در این مقاله می خوانیم: «چند ماه بعد از پیروزی سوسیالیست ها در فرانسه، مسئله اسلحه و اتم، که در پاریس مانند بغداد در هاله ای از مخفی کاری پوشانده شده است، از اهمیت تعیین کننده ای در پرونده همکاری عراق و فرانسه برخوردار [شده] است.

به گفته محافل مجاز عراق، بغداد که از انتخاب فرانسوا میتران به سمت ریاست جمهوری فرانسه غافلگیر شد، بیم آن را داشت که مناسبات دیپلماسی فرانسه دگرگون شود و درنتیجه درحالی که جنگ با ایران آیت الله خمینی طولانی شده بود، ارسال ادوات نظامی فرانسوی تحریم

ص: 276

گردد. به گفته ژنرال عدنان خیرالله، وزیر دفاع عراق، نگرانی رهبران بعثی بیشتر ازجهت شوروی بود که از ده سال پیش با یک معاهده دوستی و همکاری با عراق مرتبط بود و از آغاز جنگ، بی طرفی خود را اعلام و از ارسال حتی یک فشنگ به عراق خودداری کرد.

خیلی زود و بدون ابهام رهبران جدید فرانسه به این ابهامات پایان دادند، به طوری که وزیر روابط خارجی فرانسه به مناسبت دیدار طارق میخائیل یوحنا عزیز، معاون نخست وزیر عراق، از پاریس، گفت: همکاری با عراق در همه زمینه ها ادامه خواهد یافت. کشور فرانسه من بعد در برآوردهای رسمی در صف اول صادرکنندگان اسلحه به عراق قرار می گیرد." در سال 1981 [1360] سفارشات اسلحه ازطرف عراق به فرانسه به 10 میلیارد فرانک رسید [و] فروش تجهیزات نظامی فرانسه به عراق در [همین] سال جاری به 3 میلیارد فرانک رسیده است که معادل مازاد مبادلات بازرگانی غیرنظامی فرانسه با عراق است.

به گفته فرانسوی ها، آینده مرکز اتمی عراق (تموز) ازطرف فرانسه تضمین شده [است]، یعنی مسئله همکاری اتمی درجهتی که رضایت هر دو کشور را جلب می کند، پیشرفت خواهد کرد. بعد از موافقت اصولی پاریس برای بازسازی یک مرکز اتمی مشابه در عراق، کارشناسان دو کشور تماس های خود را از سر گرفتند. به منظور انجام مطالعات اولیه، یک هیئت فرانسوی وابسته به آژانس بین المللی انرژی به عراق عزیمت کرد. طبق فرضیاتی که اکثراً مطرح می شود، مرکز اتمی جدید در مناطق کوهستانی عراق ساخته می شود.

به طور رسمی گفته می شود که پاریس و بغداد هنوز می بایست درمورد به کارگرفتن صلح آمیز اتم فرانسه توسط عراق به توافق برسند، ولی میشل روبرت، وزیر بازرگانی خارجه فرانسه، به هنگام دیدار اخیرش از عراق به این مسئله که تاکنون بر سر تحویل اورانیوم کم یا زیاد غنی شده دور می زد، تثبیت بخشید. وی گفت: به نظر ما در وضعیت تکنولوژیکی فعلی، کشوری که دویست دانشمند اتم شناس داشته باشد، دیر یا زود خواهد توانست به طور غیرمحسوسی استفاده از اتم را به نحو دلخواه خود تغییر دهد."»

خبرگزاری فرانسه ادامه می دهد: «تاکنون چند قرارداد بین عراق و فرانسه امضا شده است. به گفته محافل آگاه، مهم ترین قراردادها قراردادی است که در ماه اکتبر به طور سری امضا شد که به موجب آن فرانسه توپ های 185 میلی متری به عراق صادر می کند. مبلغ این قرارداد 4/4 میلیارد فرانک است.

طبق اطلاعات رسیده از بغداد، شرکت فرانسوی، "تامپسون" نیز با عراق یک قرارداد 5/2 میلیارد فرانکی مبنی بر ارسال مجموعه های الکترونیکی که مورد استفادة نظامی دارند، امضا کرده است.

در دو سال اخیر، شرکت مذکور 8 میلیارد فرانک ادوات نظامی به این کشور فروخته است.»

به نوشته خبرگزاری فرانسه: «نه تنها هیئت های نظامی فرانسوی، بلکه انگلیسی و ایتالیایی نیز

ص: 277

به طور مرتب به بغداد رفت وآمد می کنند. در همین حال، یک هیئت از کارشناسان فرانسوی برای مطالعه درمورد امکان تغییر سیستم پرواز هواپیماهای میراژ به بغداد عزیمت کرده است. کشور عراق در سال 1977، شصت فروند از این میراژها را به فرانسه سفارش داد که تاکنون 29 فروند آن ارسال شده است. مسئله غیرعادی دیگری که توسط ناظرین نیز مرسوم تلقی شده این است که کمپانی "گروسرت لوار"، که فروشنده تانک های (آ.ام.ایکس13) می باشد، در بازار مکارة بغداد نمایشگاهی از عکس های این تانک ها دایر کرده است.»(1)

ضمیمه گزارش176: بخش هایی از مقاله نشریه داخلی سپاه درباره رویکرد، سرمایه گذاری، آینده نگری و برنامه ریزی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در گیلان

استان گیلان منطقه ای مهم برای سازمان مجاهدین به شمار می رفت و سازمان سرمایه گذاری نسبتاً زیادی نیز در آن انجام داد. مرکزیت سازمان می پنداشت که شمال کشور برای سازمان به مثابه استان کردستان است برای حزب دمکرات و در گسترش جنبش به سراسر کشور نقش بسزایی خواهد داشت و به دنبال آن برای تحقق این منظور، نیروهای ورزیدة خود را جهت سازماندهی و کادرسازی روانه دو استان شمالی (گیلان و مازندران) کرد و افراد فعال در استان آذربایجان، همچون زنجیره فروش (کاندیدای سازمان در تبریز)، به گیلان اعزام شدند.

گیلان که از آغاز حرکت جدید منافقین همه روزه حوادثی ازقبیل ترور مسئولان و پاسداران و انفجار اماکن مذهبی و دولتی در آن روی می داد و جزء معدود استان هایی بود که به سرعت تشکیلات تارعنکبوتی منافقین در آن تنیده شد و به فاصله کمی از ترور شهید انصاری استاندار گیلان و معاون وی، بسیاری از کادرهای بالای سازمان به قهر انقلابی امت و ارگان های انقلابی گرفتار آمده، بعضاً در درگیری ها کشته شدند. نکته قابل توجه، بی محتوایی عقاید وابستگان به سازمان است که پس از دستگیری و فراهم شدن زمینة تفکر و تعقل، خیلی زود به اشتباه خود پی برده، اظهار ندامت و پشیمانی می کنند. بسیاری از افرادی که در گیلان دستگیر شده اند با اذعان به خطاها و انحرافات سازمان حاضر به همکاری با نیروهای اسلام جهت افشای این تشکیلات شدند. در متن زیر چگونگی تشکیلات سازمان در گیلان از زبان یکی از اعضا ذکر شده که به دلایل اطلاعاتی و امنیتی به ذکر قسمتی از آن اکتفا می شود.

سازمان یک سال قبل تصمیم به آغاز جنگ مسلحانه داشت، ولی به قول خود بنا به دلایلی چون جنگ، این حرکت را به عقب انداخت و در فاصله پیروزی انقلاب تا 30 خرداد، همواره می کوشید تدارکات لازم را برای یک جنگ مسلحانه فراهم کند. این تدارکات که مهمات و اسلحه از سلاح های سبک کلت گرفته تا ژ3 و سلاح های نیمه سنگین خمپاره و... را شامل می شد، طبق یک نقشه نظامی چریک شهری در انبارهایی در اطراف شهرها جاسازی شد. تشکیلات نظامی که قبلاً زیر پوشش فعالیت های سیاسی، سازمان داده شده بود و بیشتر هواداران هم از این امر اطلاع نداشتند، یک تشکیلات نامنسجم و غیرمنطقی بود که برنامة عملی نداشت تا بتواند با برنامه ریزی های مستمر خود، ضرباتی را برای ناتوان ساختن ارگان های انتظامی شهر وارد کند. البته در شهر رشت دو شورای شش نفری عملیاتی، موسوم به شورای رهبری 1 و شورای رهبری 2 وجود داشت که همه اعضای میلیشیاهای نظامی(2) در یک کانال و سامانة ارتباطی از این دو شورا، برنامه و

ص: 278

دستورالعمل ترور و تخریب دریافت می کردند. سازمان، میلیشیاها را در جنگل های "لاکان" و در کوه های لاهیجان به آموزش نظامی (چریک شهری و عملیات پارتیزانی) واداشته، آنان را ازنظر نظامی ارتقا می داد، لکن هنگام اجرای عملیات حقیقی، تزلزل در روحیه بیشتر اعضا کاملاً مشهود بود. توبه کردن 80 نفر از منافقین در لاهیجان در 13/6/1360 و 10 تن در صومعه سرا در تاریخ 30/6/1360 از این جمله است.

در تشکیلات نظامی علاوه بر شاخه های تخریب و ترور شاخه دیگری بود که وظیفه اش گشت زنی در شهر بود. این گروه که به شاخه شکار معروف بود، نیروی صنفی، تدارکاتی و گروه های تحقیقاتی و عملیاتی را شامل می شد. گروه عملیاتی اغلب در ساعت 5 تا 7 صبح و 12 تا 2 بعدازظهر و 5 تا 8 شب از خانه بیرون آمده، به شکار افراد پاسدار، روحانی و مردم حزب اللهی می پرداخت. جلسات و گزارش های عملیات و برنامه ریزی کارها اغلب شب ها صورت می گرفت. البته، گاهی نیز برنامه های ترور و هجوم شبانه، که کاملاً حساب شده بود، در شب انجام می شد؛ مثل حملة شبانه به منزل یکی از مسئولان جهاد که به شهادت وی انجامید. تعداد کل فعالان میلیشیای نظامی گیلان حدوداً به 300 نفر می رسید و بودجه مورد نیاز سازمان را هم در کل استان که به طور متوسط ماهانه یک صد و بیست هزار تومان بود، برخی تجار بازار و مخالفان انقلاب و قشر مرفه و عناصر لیبرال تأمین می کردند.

منافقین به دنبال توجیهات به اصطلاح علمی مارکسیستی خود به این نتیجه رسیده بودند که روحانیون در یک جنگ طبقاتی، نقشی در تکامل تاریخ نداشته اند و باید در جریان تاریخ حذف شوند. بنابراین، در مرحله ترورها، روحانیون پیرو امام و آنهایی که قدرت به صحنه کشاندن مردم را دارا بودند، در صدر قرار گرفتند و بنا به همین تحلیل بود که تشکیلات نظامی در شهرها باید روحانیون را در صف مقدم ترورهای خود قرار می داد و در مرحله بعد که ترور شخصیت ها و تسخیر پایگاه های نظامی به دست به اصطلاح ارتش خلق موفقیتی کسب می کرد، مرحلة دیگر مبارزات طبقاتی سازمان، یعنی حمله به سنگرهای مستحکم انقلاب اسلامی یا محله های مردم حزب اللهی (و به قول سازمان، نمایندة خرده بورژوا و ارتجاع) با سلاح سنگین آغاز می شد. برای مثال، در رشت می بایست محله هایی که خانه های تیمی منافقین در آنها قرار داشت، تحت کنترل میلیشیا درمی آمد و از این مکان ها با محله هایی چون باقرآباد، که محل حزب اللهی هاست، به مقابله پرداخته می شد و این مکان ها با خمپاره هدف قرار می گرفتند.(1)

ص: 279

ص: 280

عراق و مردم این کشور به جمهوری اسلامی ایران، مشکلات این کشور را افزایش داده است. امروز علاوه بر 4 سرباز عراقی که وارد خاک ایران شدند و خود را به نیروهای نظامی معرفی و درخواست پناهندگی کردند،(1) 5 تن از مردم غیرنظامی عراق نیز، ازطریق مرزهای بانه وارد ایران شدند و با معرفی خود به سپاه پاسداران، درخواست پناهندگی کردند.(2)

1

امروز افراد حزب دمکرات در شهرهای بانه، کامیاران و سقز اقداماتی را علیه مردم و نیروهای خودی انجام دادند که با بزرگ نمایی در رادیو صدای کردستان منعکس شد، در همین حال، اهالی روستایی در جنوب غربی سنندج در واکنش به اقدامات افراد این حزب به مقر آنها حمله کردند. این درگیری ها درحالی صورت می گیرد که گروه های غیرقانونی فعال در مناطق غرب کشور (به ویژه حزب دمکرات) از کمک های نظامی عراق برخوردارند.

یکی از افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان در ساعت 15:40، نارنجکی را به سوی محل تجمع مردم در خیابان امام خمینی شهر بانه پرتاب کرد که براثر انفجار آن، 13 نفر از مردم و 5 نظامی زخمی و به بیمارستان منتقل شدند. 4 تن از زخمی ها به علت شدت آسیب های واردشده، به وسیله بالگرد هوانیروز به بیمارستان سقز انتقال یافتند.(3)

رادیو صدای کردستان با اعتراف به اینکه افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران مسئول این انفجار بودند، این اقدام را حمله به سنگر پاسداران اعلام کرد و دراین باره گزارش داد: یکی از پیش مرگان جانباز نیروی شهیدان وردی به نام "ابوبکر زارعی"، در حمله به سنگرهای پاسداران مزدور در بانه، با انفجار نارنجکی که در دست خود آماده نگه داشته بود؛ به کشته شد. براثر انفجار این نارنجک، چند تن از نیروهای دشمن نیز ازجمله یک جاش به نام جلال و چندین پاسدار به هلاکت رسیده یا مجروح شدند. در این حملة جانبازانه، پیش مرگان یک قبضه تفنگ ژ3 با 5 خشاب و 2 نارنجک به غنیمت بردند.(4)

در همین شهر، در ساعت 21:30 نیز فرد ناشناسی یک نارنجک را به سوی نیروهای گشت سپاه و ارتش پرتاب کرد که به زخمی شدن 2 سرباز انجامید.(5)

همچنین نیروهای حزب دمکرات ساعت 21:30 به پایگاه سپاه در روستای "لون سادات" شهر کامیاران حمله کردند که با مقاومت نیروهای خودی روبه رو شدند. نیروهای مهاجم پس از 3 ساعت درگیری، با به جاگذاشتن یک کشته مجبور به عقب نشینی شدند.(6)رادیو صدای کردستان، افراد مهاجم را از نیروهای سرگرد عباسی و تلفات افراد خودی را یک کشته و چندین مجروح ذکر کرد.(7)

ص: 282

در روستای "قیلسون" در دوازده کیلومتری شرق سقز نیز نیروهای مسلح غیرقانونی به پایگاه نیروهای خودی حمله کردند که با مقابله نیروهای خودی، مواجه و متواری شدند. یکی از سربازان پایگاه در این درگیری از ناحیه پا زخمی شد.(1)

همچنین در روستای "سرقلعه" در ده کیلومتری شرق دیواندره، افراد وابسته به گروه کومه له یکی از مکانیک های جهاد سازندگی را به گروگان گرفتند که این عمل با واکنش مردم مواجه شد و افراد کومه له به ناچار وی را آزاد کردند.(2)

به گزارش مرکز خبری روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، درپی تعدی حزب دمکرات به مردم در منطقه "ژاره رود"، امروز اهالی روستای "گلین" در 32 کیلومتری جنوب غربی سنندج، با بیل و کلنگ و سلاح سرد به مقر این حزب حمله کردند. در این درگیری که ساعت ها ادامه داشت، 3 تن از افراد وابسته به این حزب به هلاکت رسیدند و تعدادی نیز زخمی شدند. درپی این اتفاقات، حزب دمکرات، مقر خود را از این روستا جمع آوری کرد و به منطقه دیگری انتقال داد.(3)

به گزارش رکن2 (اطلاعات) لشکر28 کردستان، حزب دمکرات 2 قبضه توپ130 میلی متری را از عراق تحویل گرفته و به صورت جدا و قطعه قطعه وارد ایران کرده است. قرار است این توپ ها که سه جک و چهار چرخ دارد، با استفاده از امکانات داخل، شاسی گذاری و پس از مونتاژ (اتصال قطعات به یکدیگر) به کارگیری شود. درحال حاضر، یک قبضه از این توپ ها در حوالی روستای "گاژه" و یکی در منطقه ای بین روستای "بیوران" و "زوران" در شمال غربی سردشت در نزدیکی نوار مرزی قرار دارد.(4)

1

پرتاب نارنجک و بمب دست ساز و آتش زدن خودرو در محله های شهر تهران، ایجاد درگیری در هشت پر طوالش و نیز بمب گذاری در بانک صادرات اهواز، مجموع تحرکات افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در این روز است.

در شهر تهران نیروهای کمیته یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را که قصد پرتاب یک نارنجک را داشت، دستگیر کردند. در بازرسی از وی یک قبضه اسلحه کمری روولور، یک نارنجک و تعدادی اسناد سازمانی به دست آمد.(5)

همچنین در خیابان وحیدیه تهران، افراد این سازمان بمب دست سازی را به یک مغازه پرتاب کردند. انفجار این بمب دست ساز خسارت جانی درپی نداشت.(6)

در میدان دکتر فاطمی در مقابل بیمارستان سجاد نیز افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) یک خودرو را به آتش کشیدند که کارمندان بیمارستان به سرعت آتش آن را خاموش کردند.(7)

ص: 283

در هشتپر طوالش، نیروهای این سازمان در اطراف پایگاه بسیج و پاسگاه ژاندارمری "پره سر" درگیری ایجاد کردند که درنتیجة آن، یکی از افراد وابسته به سازمان کشته شد.(1)

همچنین نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، بمبی را در شعبه بانک صادرات محله "حصیرآباد" اهواز کار گذاشته بودند که کارکنان بانک آن را کشف و افراد سپاه پاسداران آن را خنثی کردند.(2)

1

مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز خود، به پیشنهاد رئیس جمهور مبنی بر نخست وزیری دکتر علی اکبر ولایتی، رأی نداد. براساس گزارش خبرنگار کیهان، در جلسه علنی امروز از مجموع نمایندگان حاضر 74 نفر به دکتر ولایتی رأی مثبت و 80 نماینده رأی منفی دادند و تعداد آرای ممتنع 38 رأی بود. همچنین 2 نفر از نمایندگان مجلس رأی ندادند و 13 نماینده نیز به دلیل تصویب نشدن اعتبارنامه هایشان، حق رأی دادن نداشتند.(3)

درپی این اقدام مجلس، رئیس جمهور در گفت وگویی اختصاصی با کیهان، نظر خود را درباره رأی مجلس اعلام کرد. آیت الله خامنه ای در این گفت وگو اقدام شجاعانة مجلس را ستود و گفت: «من این اقدام شجاعانه مجلس را ستایش می کنم و معتقدم این جزء مهم ترین اقدام هایی است که تاکنون مجلس انجام داده؛ دلیلش این است که در این تصمیم گیری، مجلس دربرابر رئیس جمهوری قرار داشت که نسبت به او محبت و حمایت خودش را بارها ابراز کرده بود.» رئیس جمهور ادامه داد: «این نشان دهنده استقلال مجلس است و استقلال مجلس برای ما چیز ارزشمندی است، زیراکه ما اعتقاد داریم که مجلس در یک جامعه انقلابی مثل جامعه ما، مادر همه تصمیم گیری هاست. و اما دراین مورد که من به چه دلایلی آقای ولایتی را پیشنهاد کرده بودم، باید بگویم که دلایل من برای انتخاب ایشان قانع کننده است و اعتقاد من همچنان این است که ایشان یک فرد شایسته و ارزنده است و آرای مجلس بیشتر براثر عدم شناخت از ایشان به این شکل نتیجه داد. همان طور که می دانید، حدود 40 رأی ممتنع وجود داشت و رأی ممتنع به معنای نداشتن شناخت از آقای ولایتی است. مطمئناً اگر این شناسایی ها را آن وکلای محترم هم داشتند، رأی مثبت می دادند. به هرتقدیر، ما خسارتی نکردیم، من چند کاندیدای دیگر را برای احراز مسئولیت نخست وزیری در نظر دارم که ان شاءالله در اولین جلسه مجلس شورای اسلامی یکی از آن 5 نفر را معرفی خواهم کرد.»(4)

آقای هاشمی رفسنجانی که خود از طرف داران کاندیداتوری آقای ولایتی برای پست نخست وزیری است، درباره تلاش و دلایل نظر منفی تعدادی از نمایندگان مجلس به دکتر ولایتی

ص: 284

نوشته است: «اول شب، مهندس طاهری آمد و توضیحاتی داد درباره تلاش هایی که مخالفان دکتر ولایتی برای زدن رأی نمایندگان می نمایند. سپس بهزاد نبوی و دو نفر دیگر از اعضای کادر مرکزی مجاهدین انقلاب اسلامی آمدند برای منصرف کردن من از موافقت با نخست وزیری دکتر ولایتی و بیش از یک ساعت صحبت کردند. نه آنها قانع شدند و نه من. آنها می گویند ضعیف است، چهره نیست یا سابقه افتخارآمیز مبارزه ندارد و من می گویم دینامیک و پرکار و پشتکاردار و متقی و مکتبی است. بیشتر روی "پرورش" و مهندس موسوی تکیه می کنند.» آقای هاشمی در ادامه درباره نتایج رأی گیری افزوده است: «اولین دستور، رأی گیری برای نخست وزیری دکتر ولایتی بود. رأی نیاورد. از 207 نفر حضار، 74 نفر موافق، 80 نفر مخالف، 15 نفر بی رأی و 38 نفر ممتنع بودند. رد شد. مخالفان خیلی خوشحال شدند. اما استقلال مجلس را نشان داد و معلوم شد که مجلس دراختیار حزب جمهوری اسلامی نیست. آقای خامنه ای، آقای محمدرضا بهشتی را فوراً فرستادند که درباره تصمیم بعدی مشورت کنند. معلوم شد تلفنی با امام هم مشورت کرده اند. قرار شد بعداً تصمیم بگیریم.» رئیس مجلس در پایان خاطرات این روز خود نوشته است: «به منزل آقای خامنه ای برای مشورت در امر نخست وزیری رفتم و سپس به خانه آمدم.»(1)

دراین حال، اقدام مجلس در رد پیشنهاد نخست وزیری آقای ولایتی در خبرگزاری ها و منابع مختلف سیاسی بازتاب های متفاوتی داشت. به پیر آندره ژو، گزارشگر خبرگزاری فرانسه، در تفسیری دراین باره تحت عنوان "ایران؛ اختلافات شدید در میان رژیم" نوشته است: در ظرف کمتر از 24 ساعت، دو اختلاف پی درپی شدید در رژیم جمهوری اسلامی ایران ظاهر شده است. مجلس ایران در شیوه ای کاملاً غیرمنتظره، امروز از انتخاب آقای علی اکبر ولایتی امتناع کرد. وی ازسوی (آیت الله) خامنه ای، رئیس جمهوری و همچنین دبیرکل قدرتمند حزب جمهوری اسلامی که دارای اکثریت مجلس است، برای این مقام کاندیدا شده بود. از سوی دیگر، این ظهور اختلافات در میان حزب جمهوری اسلامی، 24 ساعت بعد از سرزنش آشکار (امام) خمینی از سپاه پاسداران به دلیل توافق نداشتن با روحانیان شیعه صورت گرفته است.(2)

خبرگزاری فرانسه می افزاید: رد کاندیداتوری آقای ولایتی ازسوی مجلس - که تمام ناظران دیپلماتیک ایرانی و خارجی، ایشان را انتخاب شده می دانستند - نشانه رعدوبرقی در آسمان سیاسی ایران است. درحقیقت، در طول تاریخ جوان جمهوری اسلامی ایران، برای اولین بار است که مجلس پیشنهادی با چنین اهمیتی را که یکی از وفاداران (امام) خمینی مطرح کرده است، رد می کند.(3)

ص: 285

ص: 286

تیپ49 پیاده، لشکر9 و لشکر12 در مناطق کرخه کور، اروندکنار و دزفول، خود را به نیروهای سپاه و ارتش معرفی و درخواست پناهندگی کردند.(1)به گزارش یک منبع اطلاعاتی، درپی افزایش شمار متقاضیان پناهندگی عراقی به ایران، ارتش عراق تصمیماتی را دراین باره اتخاذ کرد. به گزارش این منبع، بنا بر دستور شورای فرماندهی ارتش عراق، امروز جلسه ای در شهر بغداد تشکیل شد که در آن علاوه بر فرماندهان لشکرها، شخص صدام حسین نیز شرکت داشت. در این جلسه، اسیرشدن سربازان عراقی به دست رزمندگان ایرانی و همچنین بالارفتن شمار اسیران عراقی، به خصوص در حمله اخیر آبادان بررسی شد. یکی از فرماندهان در توجیه دلیل تسلیم شدن سربازان عراقی گفت: چون جرم عقب نشینی در منطقه نبرد اعدام است و ازطرفی چون سربازان یارای مقاومت ندارند، پس یک راه برای آنان باقی مانده و آن هم تسلیم شدن است. همین امر سبب شده است تا تعداد اسیران عراقی بالا رود. این منبع می افزاید، پس از اظهارنظر سایر فرماندهان، در همین جلسه تصمیم گرفته شد که برای چاره جویی این مشکل، به اختیارات فرماندهان لشکرها افزوده شود و از این پس، همه طرح های جنگی (اعم از حمله یا عقب نشینی)، برنامه های رفاهی، دادن مرخصی و اعطای درجه به افراد شایسته، دراختیار فرماندهان لشکر باشد؛ فقط درخصوص برنامه نیروهای هوایی همچنان مثل سابق با نظر شورای فرماندهی تصمیم گیری خواهد شد.(2)

1

شورای عالی دفاع به ریاست آیت الله خامنه ای تشکیل جلسه داد. در این جلسه ضمن بررسی وضع کلی جبهه های جنگ، درباره طرح های جنگی آینده بحث و تبادل نظر شد. در پایان این نشست، آقای هاشمی رفسنجانی، نماینده امام در شورای عالی دفاع، درباره موضوعات مطرح شده در این جلسه گفت: ابتدا رئیس ستاد مشترک از وضع کلی جبهه های جنگ گزارشی دادند. آن گاه درباره نیازهای ارتش و سپاه و امکان تأمین این نیازها بحث و تبادل نظر شد.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: میرحسین موسوی وزیر خارجه نیز درخصوص آثار سیاسی پیروزی اخیر ما در شمال آبادان (عملیات ثامن الائمه(ع)) بر دولت های منطقه و کشورهای دیگر مطالبی بیان کرد.

وی در ادامه گفت: نمایندگان سپاه خوزستان نیز در جلسه دیشب حضور داشتند و مطالبی درباره سپاه و حرکتی که در آنجا هست، بیان کردند. آقای هاشمی رفسنجانی درباره دیگر موضوعات مطرح شده در این نشست گفت: قرار شد مدیریت ستاد جنگ های نامنظم را سپاه برعهده بگیرد و وضع موجودشان در جبهه ها همچنان حفظ شود و امکانات نیز دراختیار آنان قرار گیرد.(3) وی افزود: استانداران استان های جنگی نیز در جلسه شرکت داشتند و مطالبی درباره جنگ و موضوعاتی که به

ص: 288

شورای عالی دفاع ارتباط داشت و همچنین نظرهایی درباره جبهه ها و حرکت های نظامی و مسائل پشت جبهه، مطرح کردند. سرهنگ صیاد شیرازی نیز درباره طرح های آینده جنگی مطالبی را بیان کرد که درباره آن بحث و تبادل نظر شد. نماینده امام در شورای عالی دفاع درباره طرح پیشنهادی سازمان کنفرانس اسلامی(1) گفت: ما مطلب تازه ای در این طرح نمی بینیم و فقط یک خدعه تبلیغاتی است که صدام می خواهد خود را صلح دوست معرفی کند. او می خواهد هم در اراضی ما باقی بماند و هم روی اروندرود ادعا دارد و می خواهد قرارداد سال 1975، جاهایی که به نفعشان هست، باشد و جاهایی که به نفعشان نیست، درباره اش مذاکره بشود. وی افزود: این حیله ای است که آنها به کار می برند تا در دنیا بگویند ما خواهان صلح هستیم، ولی ایران نمی خواهد. ما هم موضعمان روشن بود و گفتیم دفاع می کنیم تا سربازان عراقی در خاک ما نباشند و هنگامی که بیرون رفتند، موضوع محکوم کردن متجاوز و غرامت جنگ مطرح است.(2)

وی همچنین درباره پخش اخبار جنگ و هماهنگی به وجودآمده درباره مرجع تصمیم گیر دراین باره گفت: در گذشته، امام به شورای عالی دفاع اختیارات زیادی داده بودند؛ یکی از آنها، کنترل اخبار و تبلیغات مربوط به جنگ بود، ولی بعداً این اختیار از شورای عالی دفاع گرفته شد و درحال حاضر مراکز خبری، مانند خبرگزاری پارس، صداوسیما و روزنامه ها بدون کنترل، اخبار خود را پخش می کنند که درست نیست و امشب مطرح شد که یک نظمی به این موضوع داده شود. همچنین این موضوع مطرح شد که اگر امکان داشته باشد، سپاه و ستاد ارتش درباره عملیات جنگی یک اعلامیه بدهند و اخبار نیز کنترل بشود و روزنامه ها از جبهه ها مستقیماً اخبار را درج نکنند. قرار شد آقای خرازی (مسئول خبرگزاری پارس) دراین باره تلاش و حرکت کند.(3)*(4) آقای هاشمی رفسنجانی در کتاب خاطرات خود، جزئیات بیشتری را از این جلسه منعکس کرده و نوشته است: «بعدازظهر، شورای عالی دفاع در مجلس تشکیل شد. گزارش جبهه، حکایت از رکود جبهه ها در هفته گذشته دارد. مخصوصاً در ماهشهر و رقابیه، ما دو ضربه خورده ایم و فرمانده نیروی زمینی هنوز آماده اجرای طرح های تصویب شده نیست. یاسر عرفات در مسکو به سفیر ما گفته، صدام حاضر است پس از آتش بس، ظرف 48 ساعت بیرون برود. چند شرط دیگر هم گفته که قابل قبول نیست. استانداران مناطق جنگی در شورا شرکت کردند و مطالبی گفتند. خواستار حرکت بیشتر در جبهه ها بودند. سپس با من جلسه خصوصی داشتند و راهنمایی هایی کردند.»(5)

ص: 289

1

امروز عناصر وابسته به گروه های مسلح غیرقانونی با مین گذاری، شلیک خمپاره، گروگان گیری و راه بندان، تلفات و خسارت هایی به نیروهای نظامی و مردم شهرهای مهاباد، شاهین دژ، بانه، سنندج و ارومیه وارد کردند. همچنین امروز سپاه پاسداران در گزارشی اعلام کرد که در هفته گذشته در منطقه کامیاران، 12 نفر از وابستگان به دو گروه کومه له و دمکرات خود را به این نهاد تسلیم و درخواست امان نامه کردند.

در ساعت 16:30، یک خودرو جیپ ارتش در ابتدای خیابان رادیو در شهر مهاباد، به مینی که افراد وابسته به نیروهای مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند، برخورد کرد و 2 تن از سرنشینان آن شهید و 2 نفر دیگر زخمی شدند.(1)

همچنین در نزدیکی "مائین بلاغ" در محور شاهین دژ - تکاب، یک خودرو گاز ژاندارمری با 5 سرنشین، روی مین رفت و منهدم شد. در این حادثه، یکی از سرنشینان خودرو که درجه دار بود، به شهادت رسید و 4 تن دیگر زخمی شدند.(2)

در بانه، نیروهای مسلح غیرقانونی از تپه "اربابا" چندین گلوله خمپاره به شهربانی مستقر در این شهر شلیک کردند که خساراتی به بار نیاورد.(3)

نیروهای گروه کومه له، 5 تن از بانوان را که در مسیر سنندج - سقز درحال تردد بودند، در نزدیکی روستای "جنیان" گروگان گرفتند.(4)

همچنین 150 تن از افراد حزب دمکرات با ایجاد راه بندان در محور ارومیه - سرو، یک کامیون پنج تنی و یک خودرو وانت را با تهدید اسلحه از اهالی منطقه ربودند.(5)

براساس اعلام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در هفته گذشته، 12 تن از وابستگان به حزب دمکرات کردستان و گروه کومه له در منطقه کامیاران، خود را به سپاه پاسداران این منطقه معرفی و ضمن اظهار ندامت از عملکرد گذشته، درخواست امان نامه کردند.(6)

2

درپی پیروزی های اخیر رزمندگان اسلام و پاک سازی شهرها و مناطقی مانند بوکان، مهاباد، اورامانات، مریوان و جنوب غربی شهر ارومیه، وضعیت این شهرها و مناطق عادی شده است و نهادهای انقلابی و ادارات دولتی کار خود را از سر گرفته اند. امروز همچنین مردم اورامانات و مریوان با راه پیمایی در مریوان و تجمع در مقابل روابط عمومی سپاه پاسداران اقدامات گروه های ضدانقلاب و حامیان آنان را محکوم کردند.

پس از پاک سازی شهر بوکان و استقرار نیروهای خودی در این شهر، اوضاع کلی شهر عادی شده است و مردم بوکان زندگی روزمره خود را شروع کرده اند. دراین باره خبرنگار واحد مرکزی خبر به نقل از فرمانداری مهاباد گزارش داد: هم اکنون اکثر ادارات و سازمان های دولتی این شهر بازگشایی شده اند و به اجرای خدمات اداری و مردمی اشتغال دارند. براساس این گزارش، اداره کشاورزی مهاباد به منظور تحقق این هدف، در اطلاعیه ای اعلام کرد که در نظر دارد آمار موتور پمپ ها و تراکتورهای

ص: 290

موجود در حوزه فعالیت این اداره را تهیه و برای آنها کارت سوخت صادر کند.

همچنین بنا بر گزارش دیگری، اداره آموزش وپرورش مهاباد تاکنون 30 مدرسه حوزه این شهرستان را بازگشایی کرده است.(1)

شایان ذکر است درپی پیروزی اخیر نیروهای خودی در اورامانات و مریوان، امروز مردم اورامانات درحالی که پلاکاردها و تصاویر امام خمینی، دکتر بهشتی، دکتر باهنر و شهید رجایی را در دست داشتند و شعارهایی علیه رژیم صهیونیستی، امریکا و گروهک رزگاری سرمی دادند، در مریوان راه پیمایی کردند. به گزارش خبرگزاری پارس، راه پیمایان در انتهای مسیر راه پیمایی، در مقابل روابط عمومی سپاه پاسداران اورامان اجتماع کردند و مسئول روابط عمومی سپاه مریوان و یکی از روحانیان اورامان در جمع راه پیمایان درباره ماهیت گروهک رزگاری و شیخ عثمان نقشبندی فراری سخن گفتند. در پایان تظاهرات، قطعنامه ای صادر شد و یکی از شرکت کنندگان آن را قرائت کرد. سپس راه پیمایان به منظور ادای فریضه نمازجمعه به مسجدجامع شهر رفتند.(2)

علاوه براین، درپی پاک سازی "محال دول" و روستاهای اطراف پاسگاه ژاندارمری "شیطان آباد" در جنوب غربی ارومیه از افراد حزب دمکرات، "واحد بسیج" پاسداران انقلاب اسلامی در این منطقه تشکیل شد و فعالیت خود را برای تأمین امنیت منطقه آغاز کرد. روابط عمومی استانداری آذربایجان غربی با اعلام این خبر یادآور شد که در جریان این پاک سازی و خلع سلاح افراد مسلح غیرقانونی، بیش از 100 قبضه سلاح شامل ژ3، کلاشینکف، برنو، ام1، پاراشوت و کلت کمری جمع آوری شده است.(3)

1

امروز افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) یک عملیات ترور در شهر تهران اجرا کردند. درمقابل، نیروهای امنیتی چند خانه تیمی را در شهرهای تهران، تبریز، رشت و برازجان شناسایی و تصرف کردند. در بندرترکمن نیز یکی از فعالان ضدانقلاب که در درگیری های اخیر نقش عمده ای داشت، دستگیر شد. همچنین به گزارش سپاه پاسداران، در سه روز گذشته، نیروهای سپاه موفق به دستگیری 25 نفر از اعضای گروه های ضدانقلاب در شهرهای ایلام، گرگان، قائم شهر، آستانه اشرفیه و شاهرود شدند.

نیروهای سازمان مجاهدین خلق، (منافقین) شخصی 47 ساله به نام اصغر حاج حسینی را در بزرگ راه شهید چمران تهران ترور کردند. وی پس از انتقال به بیمارستان به شهادت رسید.(4)

در خیابان بیست ویک بهمن تهران نیز یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که از قبل شناسایی شده بود، در ساعت 11 شب به محاصره نیروهای کمیته درآمد. درخواست نیروهای کمیته برای تسلیم شدن، با امتناع و تیراندازی ساکنان خانه مواجه شد. با تیراندازی متقابل نیروهای کمیته، یکی از افراد سازمان خود را تسلیم کرد و منزل مذکور به تصرف

ص: 291

افراد کمیته درآمد، ولی هنگام بازرسی منزل، یک عضو سازمان که در توالت منزل مخفی شده بود، به سمت نیروهای خودی تیراندازی کرد که یکی از افراد کمیته زخمی شد. در تیراندازی متقابل نیروهای کمیته به سمت فرد مهاجم، وی نیز به هلاکت رسید. در بازرسی این خانه تیمی، 2 قبضه اسلحه، مقادیری فشنگ و مواد منفجره و مدارک جعلی و اسناد درون سازمانی به دست آمد.(1)

همچنین در تبریز، نیروهای سپاه پاسداران 2 خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را شناسایی و تصرف کردند. از یکی از این خانه ها که در محله "مارالان" واقع شده بود، 60 عدد بمب سه راهی، بیش از 60 بمب دست ساز و ساعتی، مقادیر زیادی مواد و وسایل ساخت بمب ازقبیل نیترات کلسیم، گوگرد، باروت، لامپ های الکتریکی و 50 بطری کوکتل مولوتف و نیز نشریات سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به دست آمد.(2)

در محله عباسی این شهر نیز یک خانه تیمی، که محل چاپ و تکثیر نشریات و اعلامیه های این سازمان بود، شناسایی شد. در بازرسی این خانه، یک دستگاه زیراکس، 2 دستگاه پلی کپی، 2 دستگاه ماشین تحریر و مقادیری مرکب و جوهر چاپ، کاغذ استنسیل و همچنین آرشیو نشریات محارب کمونیستی مانند سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر، سازمان چریک های فدایی خلق و سازمان وحدت کمونیستی به دست آمد. هنگام تصرف این دو خانه، یک نفر از افراد سازمان به هلاکت رسید، 2 تن زخمی و 14 تن دستگیر شدند.(3)

در رشت هم نیروهای سپاه موفق به شناسایی 3 خانه تیمی در خیابان های تختی، بلوار امام و داناعلی شدند. در جریان کشف این خانه های تیمی 4 تن از افراد فعال در این خانه ها دستگیر و یکی از افراد سازمان کشته شد. همچنین مقادیر زیادی مهمات، چاشنی مواد منفجره، 6 عدد بمب سه راهی و تعدادی اسناد درون گروهی سازمان به دست آمد.(4)

در شهرستان برازجان استان بوشهر نیز نیروهای کمیته انقلاب اسلامی با کشف یک شبکه تروریستی سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، 25 عضو فعال در فاز نظامی این سازمان را دستگیر کردند. از افراد دستگیرشده، 10 قبضه انواع کلت، 5 عدد نارنجک، 20 کیلو مواد منفجره، 1200 عدد انواع فشنگ، 9 عدد بمب سه راهی و یک عدد مین به دست آمد. طبق اعلام کمیته انقلاب اسلامی، این افراد به ساختمان جهاد سازندگی، ساختمان سپاه پاسداران، ساختمان حزب جمهوری اسلامی و ساختمان اتحادیه دانش آموزان و معلمان مسلمان (در دو نوبت) حمله کرده اند. همچنین عملیات ترور نافرجام مدیرکل آموزش وپرورش استان بوشهر نیز به دست افراد این تشکیلات اجرا شده است.(5)

همچنین در بندرترکمن، یکی از ضدانقلابیون عضو ستاد خلق ترکمن که نقش فعالی در درگیری های گنبد داشت، شناسایی و بازداشت شد.

به گزارش ستاد مرکزی سپاه پاسداران، نیروهای این نهاد در سه روز اخیر، 25 تن از عوامل گروهک های محارب و ضدانقلاب را در شهرهای ایلام، گرگان، قائم شهر، آستانه اشرفیه و شاهرود دستگیر کردند.(6)

ص: 292

1

آقای هاشمی رفسنجانی، امام جمعه موقت تهران، در خطبه های امروز نمازجمعه، با اشاره به استقبال مردم منطقه از انقلاب اسلامی و حرکت طبیعی و سالم مسلمانان در بیشتر کشورهای اسلامی، تجاوز عراق به خاک ایران، تحریم اقتصادی ایران و اجرای کودتای نظامی را از راهکارهای دشمنان قدرتمند ایران برای سرکوب انقلاب خواند.

وی همچنین عملکرد نیروهای انتظامی در کنترل گروه های مسلح و محارب را موفق خواند و اعلام کرد که 90 درصد تشکیلات این گروه ها ازهم پاشیده است. امام جمعه موقت تهران اقدامات افراد وابسته به این گروه ها را جنون آمیز و از سر شکست خواند و دلبستگی و همراهی مردم با انقلاب را عامل اصلی شکست این گروه ها اعلام کرد. بخش هایی از سخنان آقای هاشمی رفسنجانی به شرح زیر است:

«امروز ما شاهد حرکت طبیعی و سالم مسلمانان در بیشتر کشورهای اسلامی هستیم؛ من جمله مصر، سودان، مراکش و تونس و [در] ایام حج در عربستان و خیلی جاهای دیگر و این مسئله همان بود که ما می خواستیم و این همان است که دشمن و استعمار از آن می ترسید. دشمن اگر فکر می کرد که فقط ایران انقلاب می کند و درش بسته می شود، راحت بود. آنها یک وحشتی داشتند که این انقلاب با این سبکی که عمل کرد، قابل تقلید و قابل اقتباس است و ممکن است خیلی جاها عمل کنند، ملت ها به فکر می افتند که می شود مثل مردم ایران عمل کرد و دشمن تصمیم گرفت که درباره ایران جوری عمل کند که مردم دیگر را مأیوس کند. اینکه امریکا و اذناب امریکا این همه فشار روی ما می آورند، تنها به خاطر انقلاب خود ما نیست، [بلکه] برای این است که بگویند به دنیا که این جوری انقلاب نمی شود. هدف اینها این است که ثابت بکنند این نمی شود که مردمی با دست خالی دست هایشان را بلند کنند، به پشت بام بروند و الله اکبر بگویند، جلو مسلسل الله اکبر بگویند و پیروز شوند و بعد هم که پیروز شدند، با نداشتن تشکیلات و کارشناس و قطع رابطه با همه جا، زندگی شان را اداره کنند و بتوانند مشکلاتشان را حل کنند. آنها می خواهند بگویند چنین چیزی نمی شود و همه تلاش ها برای این است. برای همین آنها عراق را وادار کردند با ما بجنگد؛ برای این محاصره اقتصادی کردند و کودتا راه انداختند؛ برای این گروهک ها را وادار کردند کار تخریبی کنند و به اصطلاح کار چریکی کنند. اما وقتی که خدا اراده کرده است که این مردم را پیروز کند، همه اینها دارد اصلاح می شود و دنیای اسلام هم کم کم دارد می فهمد که می شود. دو سال و نیم است که همه کشورهای استعمار دارند ما را می کوبند؛ باز می بینند، نه، ما روی پای خود ایستاده ایم. این خاورشناسان شوروی که آمده بودند اینجا - شاید هنوز باشند - تعجب کرده بودند؛ می گفتند که آدم بیرون از دروازه که هست، این قدر خبر می شنود که خیال می کند وارد ایران که شد، از در و دیوار گلوله می بارد؛ بمب می بارد؛ قحطی است؛ هیچ چیز نیست؛ مردم توی خیابان ها نیستند؛ تاریک است، اما وقتی که می آید توی تهران، می بیند همه چیزش سر جای خودش است و مخصوصاً این نمازجمعه هایی که می آید و می بیند توی شهرستان ها که در ایام جنگ و

ص: 293

در ایام تروریسم، میلیون میلیون توی خیابان ها جمع می شوند و از اجتماعاتشان بهره گیری می کنند، تعجب می کند. مصر هم فهمید که می شود، مردمش راه افتادند. سودان هم فهمید که می شود، راه افتادند. مراکش هم فهمید که می شود، راه افتادند. امروز در زندان های مصر، تونس، مراکش و سودان شاید بیش از 30 یا 40 هزار زندانی جدید مسلمان به خاطر همین نهضت اسلامی باشد. با نهایت پررویی حاکم تونس گفت که بله ما اجازه می دهیم که مارکسیست ها مبارزه کنند، اما به آنهایی که رهبرشان خمینی است، اجازه نمی دهیم.

دررابطه با همین بحث در داخل، مسئله گروهک ها و محاربان و به اصطلاح این حرکت های مسلحانه علیه جمهوری اسلامی، [باید بگویم] که خوشبختانه با زحمتی که برادران کمیته، پاسدار، بسیج دادگاه های انقلاب و با کمک سازمان اطلاعاتی 36 میلیونی این انقلاب کشیدند، به آسانی و به سرعت مسئله اینها حل شد و امروز گزارش هایی مطمئن به ما می گوید که نیروهای اصلی اینها بیش از 90 درصدشان نابود شده اند یا بازداشت اند و یا اعدام شده اند و تعادلشان به هم خورده، بقایایشان و ارتباطاتشان به هم خورده، رهبری شان در خارج و بدنشان در داخل، بدون تعادل و بدون برنامه، دیوانه وار حرکت می کند. حرکاتی که امروز می کنند نشان شکستشان است؛ نشان جنون است؛ به عنوان مثال یکی از آنها که اخیراً اعدام شد، اسلحه اش را برداشته، آمده دم مجلس شورای اسلامی، یک اسلحه کوچک کلت گرفته و کشیده به دیوار مجلس و بنا کرده به تیرزدن و یک تیر هم مثلاً خورده به شیشه و بعد او را گرفتند و بردنش. خوب این یک جوان است، تحصیل کرده هم بوده و قبلاً هم ما به او امکاناتی داده بودیم که در خیلی از جاها خدمت کند و پدرش هم جزء کسانی است که پست حساس دارد در مملکت و می توانست کار کند. این چیست؟ این بجز دیوانگی چیز دیگری هست؟! ... اینهایی که در شیراز، اتوبوس را آتش زدند، این اصلاً با هیچ معیاری درست درمی آید؟! آدم یک بمب می گذارد توی اتوبوس، یک عده از مردم را مجروح می کند، چندتا بچه را جزغاله می کند، هدف از این [کار] چیست؟ اگر می خواهید بترسانید، خوب معلوم شد که مردم نمی ترسند. شما توی نمازجمعه بمب منفجر کردید، امام جمعه را با صف اول نمازگزاران نابود کردید؛ هفته بعد در نمازجمعه تبریز، سه برابر جمعیت آمده بود. معلوم می شود که مردم نمی ترسند، ارعاب که دیگر نیست. توی آن اتوبوس هم که

ص: 294

یک عنصر حساس هم نبود که یک ضربه ای هم به رژیم زده باشید. معلوم است وقتی که این خبر پخش شود، مادر و پدر خودت هم تو را لعنت می کنند، چه وقت می تواند قبول کند؟! حتی دهان سازمان عفو بین المللی را هم می بندد. زبان شقی هایی مثل رجوی را هم می بندد که نتواند اعلام کند که این کار را ما کردیم. این غیر از جنون چه می تواند باشد؟! ازاین قبیل اعمال جنون آمیز، همین تظاهرات مسلحانه، یک چند روز زحمت می کشند از این شهر، از آن شهر، افرادشان را جمع می کنند، 50 نفر توی تهران جمع می کنند، یک دفعه می گویند جمع شویم توی میدان ولی عصر، توی خیابان ولی عصر یک تظاهرات مسلحانه ای بکنیم. این تظاهرات چه هست، از صبح به زحمت از این طرف و آن طرف ماشین می دزدند، جمع می شوند، یک دفعه مثلاً 50 تا تیر ژ3 از این طرف و آن طرف صدا درکنند، بعد هم خوب پاسدارها می رسند و چندتایشان را می گیرند و چندتا را همان جا [در درگیری] می کشند، چندتایشان هم فرار می کنند. بعد روزنامه ها بگویند که مجاهدین در خیابان های تهران جنگ خیابانی راه انداختند. این می شود هدف یک آدم؟ بعد توی گزارشاتشان می نویسند که وضع ما این قدر بد بود که مردم به جای اینکه بایستند ما را تماشا کنند، فرار کردند و هیچ وقت خیابان ها مثل امروز خلوت نبود، هدف اینها این بود؟!

اصلاً هدف تظاهرات مسلحانه این بوده که به مردم دل و جرئت بدهند، رعب را بشکنند و مردم را وادار کنند که بیایند توی خیابان ها. [آن وقت] در گزارشش نوشته که فقط در شمیران، 4 نفر از مردم به ما پیوسته اند. این هم نتیجه حرکت تظاهرات مسلحانه ای است که اینها در این جریان لااقل 100 تا، 200 تا نیروهای مهمشان را از دست دادند.»(1)

1

درپی اقدامات سیاسی و تبلیغاتی سازمان عفو بین الملل علیه نظام قضایی ایران، امروز وزارت امور خارجه برای اثبات سیاسی بودن و وابستگی این نهاد بین المللی به قدرت های حاکم، سندی را منتشر کرد که حاوی گزارش سفیر رژیم شاهنشاهی به وزیر امور خارجه وقت، عباسعلی خلعتبری، از گفت وگوی خود با دبیرکل و رئیس بخش انگلیسی سازمان عفو بین الملل در سال 1356 بود.

هماهنگی سفیر وقت ایران با مقامات بالای سازمان عفو بین الملل در تنظیم گزارش سالانه این سازمان درباره رژیم پهلوی و اقدام دبیرکل این سازمان در ارائه راهکارهای مناسب برای اغوای افکار عمومی درجهت بهبود وجهه رژیم پهلوی درزمینه حقوق بشر، ازجمله محورهای این گفت وگو است. در این گزارش همچنین به ارتباط این سازمان با سازمان های سرشناس یهودی برای درامان ماندن اسرائیل از گزند گزارش منفی این سازمان و هماهنگی ازپیش تعیین شده سازمان عفو بین الملل و رژیم پهلوی به منظور نفی وقایع 19 دی قم و 29 بهمن تبریز که سرآغاز حرکت های عمومی انقلاب اسلامی بود، اشاره شده است.

ص: 295

متن گزارش بدین شرح است:

«تاریخ 11/12/2536 [1356] شماره 34/29 از لندن به مرکز.

جناب آقای عباسعلی خلعتبری، وزیر امور خارجه، دیروز ناهار، آقای مارتین انالز، دبیرکل سازمان عفو بین الملل و آقای دیوید سیمپسون، رئیس بخش انگلیسی این سازمان، بنا به دعوت قبلی، در سفارت میهمان اینجانب بودند. نکات عمده گفت وگوهایی [را] که با نامبردگان به عمل آمد، به شرح زیر به استحضار عالی می رساند.

1. به آقای انالز گفتم که دیروز گزارش وکیل شما دربرابر کمیته سازمان های بین المللی کنگره امریکا را دریافت کردم و امیدوار بودم بعد از تماس های اخیر، لحن گزارش مساعدتر از این باشد. ضمناً یک نسخه از اعلامیه دولت شاهنشاهی را که هنوز آقای انالز ندیده بود، به وی دادم. بعد از مطالعه آن، با خوش رویی گفت: مطالب آن را می پذیرم، ولی صحیح نیست اگر گفته شود که سازمان لحن خودش را نسبت به ایران تغییر نداده است، بلکه لحن سازمان همان طور که در گزارش سالانه منعکس است، به نحو محسوسی نسبت به ایران تغییر کرده است. وی در تأیید نظر خود راجع به تغییر رویه سازمان نسبت به ایران، اشاره به صفحه ده گزارش سازمان به کنگره امریکا کرد.

2. آقای انالز گفت: مطالبی که کنفدراسیون دانشجویان ایرانی عنوان می کند، آن قدر پوچ و مهمل است که نشان می دهد ساواک چقدر خوب در بین آنان نفوذ کرده است و مطمئناً اگر ساواک پشتیبانی خود را از آنان قطع کند، کنفدراسیون به زودی ازهم پاشیده می شود.

3. به آقای انالز گفتم که دو سؤال خصوصی از شما دارم: یکی اینکه اگر برای شما با استدلال روشن شود که اوضاع در ایران درزمینه حقوق بشر تغییر اساسی و بهبود یافته، آیا تصور می کنید که انعکاس این تغییر، یک خودکشی سیاسی برای سازمان خواهد بود؟ اگر از کارهایی که دراین زمینه در ایران انجام شده است، تعریف کنید، آیا فکر می کنید این اقدام به اعتبار جهانی شما لطمه خواهد زد؟ [وی در پاسخ] گفت: "نخیر، به هیچ وجه باعث سلب اعتبار ما نخواهد شد و همین که عیبی عنوان نشود، تغییر نظر ما را منعکس می کند."

گفتم: "به نظر شما چه کاری باید برای ذکر این محاسن انجام داد؟" [وی] گفت: "به عنوان فرد خصوصی و دوست شما می گویم که مؤثرترین قدمی که برای بهبود سیمای شما در این مدت برداشته شده، دعوت از آن روزنامه نگار بلژیکی بود که از زندان ها بازدید کرد" و اضافه کرد که البته اگر محاسن کار شما از زبان لرد چالفون بیان شود، تأثیر کمتری دارد تا از زبان یک نفر بی طرف." گفتم: "کاندیدایی برای این کار دارید؟" گفت: "باید درباره آن فکر کرد." وی ادامه داد: "اکنون مصری ها سیاست گشودن درها به روی روزنامه نگاران را اعمال می کنند و از آن نتیجه گرفتند." گفتم: "مسئله ایران با مصر فرق دارد؛ ما در ایران ملاحظات ژئوپلیتیکی

ص: 296

داریم." گفت: "مصر هم کشوری درحال جنگ است." گفتم: "شاید اسرائیل مناسب تر از شوروی باشد." آقای انالز اضافه کرد: "اقدام دیگری که می تواند انتقادکنندگان از وضع شما را خلع سلاح کند، انتشار گزارش صلیب سرخ بین المللی است."

4. از آقای انالز پرسیدم: "آیا ایران هنوز در شمار کشورهایی قرار دارد که درزمینه حقوق بشر نسبت به آنها انتقاد می شود؟" گفت: "اکنون بعضی از کشورها مثل افریقای جنوبی، بالاتر از سایر جاها قرار دارند." پرسیدم: "اسرائیل چطور؟" جواب داد: "سازمان های سرشناس یهود مانند کنگره یهودیان جهان، همیشه روابط منطقی و صحیح با سازمان ما داشته اند."

5. آقای انالز از وقایع تبریز و قم پرسیدند. با استناد به فرمایشات ملوکانه شاهنشاه توضیح دادم که این اغتشاشات نتیجه فعالیت و اتحاد نامقدس ارتجاع سرخ و سیاه است، سپس نقش این عوامل را به تفسیر شرح دادم.

... این ملاقات در پیروی از سیاست حفظ تماس و باب گفت وگو با سازمان عفو بین الملل که مورد تصویب ذات اقدس شهریاری قرار گرفته است، انجام شد و استنباط اینجانب به طورکلی این است که در طرز فکر و رویه سازمان مذکور نسبت به ایران بهبود نسبی صورت گرفته است. مراتب برای استحضار خاطر جناب عالی گزارش شد.

11/12/2536 پرویز راجی»(1)

1

روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور در بررسی جناح های موجود در ایران به این نتیجه رسیده است که درحال حاضر، در ایران مقاماتی که گرایش های شرقی دارند (!) بر مسند قدرت نشسته اند و حزب توده در ایران موقعیت سیاسی مناسبی به دست آورده و ایران نیز درحال نزدیک شدن به یکی از کشورهای بلوک شرق است (!) رادیو امریکا دراین باره گزارش داد: روزنامه کریستین ساینس مانیتور گزارشی با عنوان "رهبران مذهبی جدید ایران به مسکو نزدیک تر می شوند" تهیه کرده و دراین باره نوشته است: مذهبیون ضدغربی که غالباً ترک زبان هستند، اغلب پست های حساس دولتی را به انحصار خود درآورده اند. معنی تحولات اخیر ایران، گرایش بیشتر به سمت کشورهای بلوک شرق و اعراب تندرو طرف دار شوروی است. با تغییر و تحولات جدید، در لحن تبلیغات رسانه های گروهی جمهوری اسلامی ایران نیز تغییرات جدیدی به وجود آمده است.

در روزهای اخیر، دولت اسلامی ایران از سرزنش شوروی به سبب اشغال افغانستان دست کشیده و در سخنان آیت الله خمینی نیز اظهارات ضدشوروی فروکش کرده است. این درحالی است که امام خمینی همچنان به غرب می تازد. شگفت آنکه دولت جمهوری اسلامی هنگامی خود را به بلوک کمونیست نزدیک می کند که درگیر جنگی داخلی با چریک های چپ گرای

ص: 297

مجاهدین خلق می باشد و مسکو و نوکرش حزب توده نیز کوچک ترین اقدامی برای متوقف کردن مقابله با مجاهدین خلق توسط جمهوری اسلامی انجام نداده است. با روی کارآمدن موج جدید روحانیون تندرو ضدغرب، حزب توده امتیازهای زیادی به دست آورده است، زیرا مذهبیونی که درصدد بودند در موقعیت مناسب، روابط خود را با غرب بهبود بخشند، یا در سوءقصدها از پای درآمده یا از دایره قدرت کنار گذاشته شده اند.(1)

1

خبرگزاری یونایتدپرس درباره گسترش روابط تجاری میان دولت های عراق و هند اعلام کرد: به گزارش بنگاه خبری عراق، دولت های هند و عراق توافقنامه ای را جهت بهبود روابط دوجانبه اقتصادی، تجاری، فرهنگی و هنری امضا کرده اند.

هیئت اقتصادی هند که مشغول بازدید از عراق است، درباره این قرارداد با همتایان عراقی خود به توافق رسیده است. این خبرگزاری به نقل از طه عبدالکریم، وزیر نفت عراق، اظهار امیدواری کرد که همکاری میان دو کشور بهبود یابد.(2)

ضمیمه اول گزارش190: جزئیات واگذاری سرپرستی و پشتیبانی ستاد جنگ های نامنظم به سپاه پاسداران

پس از شهادت مصطفی چمران، فرمانده ستاد جنگ های نامنظم، چندین بار موضوع چگونگی سرپرستی و پشتیبانی این ستاد در دستور کار شورای عالی دفاع قرار گرفت تا اینکه در جلسه دوم مردادماه سال جاری، شورای عالی دفاع دراین باره تصمیم گیری کرد و دبیرخانه این شورا در نامه ای به امضای محمدعلی رجایی، نایب رئیس شورا، به ستاد مشترک ارتش اعلام کرد که طبق رأی شورای عالی دفاع، ستاد جنگ های نامنظم بدون تغییر در وضعیت کنونی، در تابعیت ویژه ستاد مشترک ارتش قرار گیرد،(3)ولی در روز بیست وچهارم مهرماه سال جاری، شورای عالی دفاع در تصمیم خود تجدیدنظر کرده، این ستاد را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی واگذار کرد. فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در منطقه جنوب نیز در نامه ای به ستاد جنگ های نامنظم، این موضوع را به سرپرستی آن ستاد اطلاع داد. در این نامه آمده است: برابر امریه شماره 249-29-2-602، 2/8/1360 مدیر عملیات نزاجا مستند به تصمیمات متخذه در جلسه مورخه 24/7/1360 شورای عالی دفاع، مقرر گردید ستاد جنگ های نامنظم (گروه شهید چمران) از زیر امر یگان های نیروی زمینی ارتش خارج و سپاه پاسداران، ستاد مذکور را دراختیار گرفته و به بسیج سپاه پاسداران تحویل نماید. دستور فرمایید در اجرای اوامر صادره اقدامات مزبور را انجام داده و نتیجه را به قرارگاه مقدم نزاجا گزارش نمایند.(4)

البته، خبر واگذاری ستاد جنگ های نامنظم به طور کامل انتشار نیافت و فقط روزنامه کیهان در بخشی از خبری کوتاه درباره موضوعات موردبحث این شورا در بیست وچهارم مهرماه، به این موضوع اشاره و اعلام کرد که در جلسه شورای عالی دفاع، فرماندهان نظامی نیز گزارشی از وضع کلی جبهه های جنگ به جلسه ارائه دادند و راجع به ستاد جنگ های نامنظم نیز بحث و تبادل نظر به عمل آمد.(5)

درهرحال، به دلایلی که هنوز مشخص نشده است، واگذاری ستاد جنگ های نامنظم به سپاه، به طور رسمی امروز اعلام شد.

ص: 298

ضمیمه دوم گزارش190: تصمیمات اتخاذشده در جلسه مردادماه شورای عالی دفاع به منظور کنترل اخبار جنگ و جلوگیری از درج اخبار حفاظتی

ناهماهنگی در بیان اخبار مربوط به جنگ و نادیده گرفته شدن برخی ملاحظات حفاظتی در درج اخبار، مشکلاتی را به وجود آورده است و شورای عالی دفاع به دنبال راهی برای کنترل اخبار و تبلیغات و جلوگیری از درج اخبار حفاظتی است، ولی به نظر می رسد توفیق چندانی به دست نیامده است، زیرا در جلسه دوم مرداد شورای عالی دفاع نیز تصمیمات امروز درباره اخبار و تبلیغات اتخاذ شده بود؛ به عبارتی، مصوبات یا تصمیمات امروز شورای عالی دفاع، تکرار و تأکید بر تصمیمات جلسه سه ماه پیش این شوراست.

خبر روزنامه کیهان از جلسه دوم مردادماه به این شرح است: جلسه شورای عالی دفاع ملی به ریاست محمدعلی رجایی (نخست وزیر) و با حضور حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی و آیت الله موسوی اردبیلی، اعضای شورای موقت ریاست جمهوری، سرتیپ فلاحی (جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش)، سرهنگ نامجو (نماینده امام در شورای عالی دفاع ملی)، سرهنگ فکوری (وزیر دفاع و فرمانده نیروی هوایی)، کلاهدوز (قائم مقام سپاه پاسداران)، مهندس موسوی (وزیر امور خارجه) و کمال خرازی در تهران تشکیل شد. ازجمله تصمیمات جلسه این بود که مجدداً یک ستاد خبری متشکل از خبرگزاری پارس، دفتر مرکزی خبر، سپاه و ارتش تشکیل شود و اخبار جنگی در آنجا بررسی و پس از تصویب، منتشر شود. نخست وزیر در پایان گفت: امیدوارم دقتی که این گروه از برادران در آینده خواهند کرد، هم میهنان عزیز ما را در متن واقعی و صحیح تر اخبار قرار بدهند.(1)

محمدعلی رجایی، مصوبه این جلسه را بدین ترتیب به سازمان خبرگزاری ابلاغ کرد: در جلسه مورخه 2/5/1360 شورای عالی دفاع، تصویب گردید شورایی مرکب از نمایندگان ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران زیر نظر آقای کمال خرازی، مسئول خبرگزاری پارس، به منظور ایجاد هماهنگی در اخبار و اطلاعات نظامی تشکیل گردد و اخبار و اطلاعیه های مربوط به جنگ را بررسی و به منظور انتشار، مورد تصویب قرار دهد.(2)

محمدعلی رجایی

نایب رئیس شورای عالی دفاع

ص: 299

ص: 300

براساس گزارش های نظامی، امروز 2 نفر از نظامیان عراق در منطقه عمومی هویزه، با عبور از رودخانه کرخه کور، خود را به نیروهای سپاه پاسداران تسلیم و درخواست پناهندگی کردند.(1)همچنین سپاه پاسداران به نقل از منابع موثق اعلام کرد که اخیراً 38 تن از اعضای حزب بعث به اتهام مخالفت با رژیم صدام در عراق اعدام شدند. علاوه براین، 17 نظامی عراقی نیز که 13 افسر ارشد در میان آنان بودند، هفته گذشته به جرم مخالفت با سیاست های تجاوزطلبانه صدام اعدام شدند.(2)

1

در ادامه حمایت کشورهای منطقه از رژیم بعثی عراق، امروز کشورهای عربستان و کویت، همچون گذشته بنادر و مرزهای خود را دراختیار عراق قرار دادند تا ارتش این کشور بیش ازگذشته تقویت شود. در این روز 76 دستگاه تریلر حامل مهمات و جنگ افزارهای نظامی از منطقه "عرعر" عربستان سعودی و 31 دستگاه خودرو بارکش حامل اسلحه و مهمات ازطریق مرزهای کشور کویت وارد عراق شدند. گفته می شود خودروهایی که ازطریق کشور کویت وارد عراق شدند، به سوی بغداد رفتند و بارهای خود را در پادگان "التاجی" این شهر تخلیه کردند.(3)

2

سرهنگ نیاکی، فرمانده لشکر92 زرهی اهواز، به استعلام استانداری خوزستان برای انتقال گاز مایع به وسیله قطار از خارج از استان خوزستان به شهر اهواز، پاسخ داد. در پاسخ فرمانده لشکر92 که اولویت جنبه های انسانی بر جنبه های صرفاً نظامی به خوبی ملاحظه شده، آمده است:

از لشکر92 زرهی اهواز به استاندار خوزستان؛ همان طوری که استحضار دارید اهواز در برد توپخانه دشمن و هواپیمای متجاوز بعثی است. شانس اینکه آیا گلوله توپ یا راکت هواپیما به مخزن قطار حامل گاز مایع برخورد کند یا خیر، قابل پیش بینی نیست، ولی چون کمکی است برای مردم و درپیش بودن زمستان باتوجه به کمبود سوخت، اگر لشکر، مسئول این کار بود این ریسک را می پذیرفت، اما توصیه نمی کند که حتماً این کار را انجام بدهید.(4)

ص: 302

1

قائم مقام ستاد رسیدگی به وضع مصدومان و مجروحان جنگ وابسته به کارگروه بهداشت و درمان بنیاد امور جنگ زدگان، درباره علت شکل گیری، فعالیت های کنونی، برنامه های آینده و برنامه ریزی این ستاد برای اعزام گروه های پزشکی به مناطق مختلف جنگی توضیح داد. یعقوب علی پور گفت: در اوایل جنگ به دلیل تعدد ستادهای کمک رسانی به جبهه، بعضی مناطق دچار ترافیک نیرو و بعضی دچار کمبود کادر پزشکی بود. لذا سعی شد با همکاری همه ارگان های دست اندرکار چون هلال احمر، جهاد سازندگی، سپاه پاسداران، وزارت بهداری و نخست وزیری، این ستاد تشکیل و مرکز واحدی برای ارسال نیرو به تمامی نقاط ایجاد شود. وی افزود: این ستاد از قسمت های مختلف ازجمله رسیدگی به مجروحان، جمع آوری آمار مجروحان، پذیرش، ستاد دارویی، لوازم پزشکی، ستاد تخلیه و امور داوطلبان تشکیل شده است. علی پور درباره تعداد بیمارستان های فعال وزارت بهداری در خط مقدم جبهه و نحوه اعزام گروه های پزشکی به این مناطق گفت: 6 بیمارستان فعال در سرپل ذهاب، آبادان، ایلام و شوش دانیال وجود دارد که سربازان مجروح دراسرع وقت به این بیمارستان ها منتقل می شوند. وی افزود: هرماهه یک گروه پزشکی شامل 60 نفر از تهران عازم خوزستان می شود که شهرهای بهبهان، اهواز، شوش و آغاجاری را زیر پوشش خود قرار می دهد. همچنین یک گروه پزشکی شامل 15 الی 20 نفر به دزفول، یک گروه پزشکی شامل 14 نفر به استان ایلام، یک گروه پزشکی شامل 18 نفر از شیراز به بیمارستان سینا در اهواز، 2 گروه کامل جراحی به اضافه کادر پرستاری از اصفهان به بیمارستان سوسنگرد و یک گروه کامل جراحی از مازندران به بیمارستان صحرایی بین ایلام و اسلام آباد، که مجروحان گیلان غرب و سومار در آنجا تخلیه می شوند، اعزام می گردند.(1)

وی گفت: در ابتدای جنگ، پزشکان داوطلبانه عازم این مناطق می شدند، ولی درحال حاضر با ادامه جنگ، این ستاد در نظر دارد همه پزشکانی را که در بخش های خصوصی و دولتی فعالیت دارند، به مدت یک ماه به این مناطق اعزام کند. علی پور افزود: سعی شده است که تعیین محل خدمت پزشکان برعهده خود آنان باشد تا به این وسیله هم نظر پزشکان و هم نظر ستاد تأمین شود.(2)

2

امروز در اقدامات افراد ضدانقلاب و درگیری های ایجادشده میان نیروهای دولتی با عناصر مسلح غیرقانونی در غرب و شمال غرب کشور، دو طرف متحمل تلفاتی شدند. همچنین در منطقه مریوان، 60 تن از افراد گروه کومه له به دلیل اعتراض به مشی مسلحانه این گروه، عضویتشان لغو شد.

بامداد امروز یک مینی بوس که از روستای تخت زنگی در هجده کیلومتری شمال غربی کامیاران عازم این شهر بود، به مینی که نیروهای مسلح غیرقانونی در جاده کار گذاشته بودند، برخورد کرد و 4 تن از سرنشینان آن شهید و 7 تن دیگر که همگی از اهالی بومی بودند،

ص: 303

زخمی شدند. نیروهای سپاه، مجروحان را به بیمارستان کامیاران منتقل کردند. در بازرسی بعدی نیروهای سپاه از جاده، 2 مین ضدتانک دیگر کشف شد.(1)

در لون سادات حدفاصل جوانرود - کامیاران نیز نیروهای مسلح غیرقانونی به یکی از مقرهای نیروهای دولتی حمله کردند که در نتیجه آن یکی از نیروهای بسیج زخمی شد.(2)

در عملیات کمینی که نیروهای گشت شهری سپاه مهاباد در ساعت 8 شب، بر سر راه نیروهای نفوذی حزب دمکرات اجرا کردند، 3 تن از افراد این حزب کشته و 2 تن دستگیر شدند.(3)

افراد مسلح غیرقانونی در ساعت 17، به یک خودرو گاز ارتش در حوالی روستای جلقران در منطقه برادوست (جنوب شهر سلماس)، که درحال حمل غذا به پایگاه این روستا بود، حمله بردند و 2 سرباز را شهید و 4 تن دیگر را زخمی کردند.(4)

به گزارش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مریوان، به علت بروز اختلاف در برخی رده های تصمیم گیر گروه کومه له درباره ادامه مبارزه مسلحانه علیه جمهوری اسلامی ایران، در جلسه ای که به همین منظور در منطقه مریوان برگزار شد، 60 تن از افراد این گروه به مخالفت با مشی مبارزه مسلحانه پرداختند که عده ای دیگر از وابستگان به این سازمان، آنها را خلع سلاح و عضویت آنان را لغو کردند. به گزارش سپاه مریوان، 15 تن از این افراد از اهالی مریوان می باشند.(5)

1

به دنبال آزادسازی شهر بوکان با تلاش نیروهای دولتی، امروز شهربانی بوکان در مراسمی که با سخنرانی سرهنگ حجازی، رئیس شهربانی کل کشور، همراه بود، افتتاح شد. قبل از این مراسم، عده ای از افراد وابسته به گروه های مسلح ضدانقلاب، به نیروهای شهربانی در جاده میاندوآب - بوکان، که برای شرکت در این مراسم عازم بوکان بودند، حمله کرده، عده ای را به شهادت رساندند، شماری را مجروح و تعدادی را نیز اسیر کردند. سرپرست بخشداری بوکان نیز در گفت وگویی تلفنی، از بازگشایی و آغاز به کار همه سازمان ها و نهادهای دولتی در این شهر خبر داد.

به دنبال آزادسازی شهر بوکان و آغاز فعالیت سازمان های دولتی در این شهر، امروز شهربانی بوکان در مراسمی فعالیت رسمی خود را از سر گرفت. به همین منظور، عده ای از افراد شهربانی از میاندوآب عازم این شهر بودند تا در این مراسم شرکت کنند که درحوالی روستای "داش کند" در چهارده کیلومتری شمال این شهر در مسیر میاندوآب، مورد حمله نیروهای مسلح غیرقانونی قرار گرفتند. در این حمله، 2 تن از افسران این نهاد به شهادت رسیدند، عده ای زخمی و 10 تن اسیر شدند.(6) رئیس شهربانی میاندوآب ازجمله افراد مجروح در این حادثه بود.(7)سرهنگ حجازی، رئیس شهربانی کل کشور، که در مراسم افتتاح شهربانی بوکان

ص: 304

شرکت داشت، در سخنرانی خود خطاب به کارکنان شهربانی گفت: «شما به عنوان نمایندگان شهربانی کشور اسلامی باید بالاترین برخورد اسلامی را با مردم داشته باشید تا بتوانید اصالت این انقلاب را به نحو احسن به این منطقه که سال ها تحت ظلم و ستم رژیم سابق و پس از آن دو سال و نیم زیر فشار و خفقان گروهک های سیاسی بوده اند، بشناسانید.»(1)

اسدالله تابع فرماندار میاندوآب و سرپرست بخشداری بوکان نیز در گفت وگوی تلفنی با خبرنگار خبرگزاری پارس در ارومیه، با تأکید بر اینکه زیان های واردشده به آسیب دیدگان درگیری های اخیر بوکان جبران می شود، گفت: «با آزادشدن شهر بوکان از دست عناصر مسلح غیرقانونی، درحال حاضر وضع شهر کاملاً عادی است و کلیه مغازه ها به فعالیت پرداخته اند. ضمناً با کمک و همت برادران جهاد سازندگی، اکثر سازمان های اداری فعالیت خود را شروع کرده و کمیته امداد امام، بنیاد مستضعفین و دادسرای انقلاب به مراجعات مردم رسیدگی می کنند.» وی گفت: «درحالی که همه نیازمندی های مردم بوکان ازنظر ارزاق و مواد سوختی کاملاً تأمین شده است، کوپن ارزاق در این شهر نیز توزیع خواهد شد.» تابع گفت: «هیئتی مشغول بررسی آسیب ها و زیان های وارده از درگیری های بوکان به مردم است که با پایان یافتن بررسی ها، نسبت به ترمیم آن اقدام خواهد شد.»(2)

1

در اقدامات امروز افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهرهای تهران، مشهد، بروجرد و اسفراین، 3 نفر شهید و عده ای مجروح شدند. از افراد سازمان نیز یک نفر کشته و شماری دستگیر شدند.

در تهران، نیروهای وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با شلیک چندین گلوله داود عمریه سرپرست بسیج مسجد رحمتیه خیابان شکوفه را در محل کارش، که یک موتورسازی بود، به شهادت رساندند. وی قبل از این چندین بار تهدید به ترور شده بود.(3)-(4)

همچنین در خیابان نارمک تهران، افراد سازمان مجاهدین (منافقین)، فروشگاه صنایع چوب یکی از اعضای انجمن اسلامی مسجد امام حسین(ع) را با کوکتل مولوتف به آتش کشیدند. در این آتش سوزی یک تن مصدوم شد و یک میلیون ریال خسارت وارد آمد. فرد مهاجم در محل جرم شناسایی و دستگیر شد.(5)

در خیابان ولی عصر(عج) تهران نیز افراد یک گروه عملیاتی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به سوی یکی از مقرهای نیروهای کمیته تیراندازی کردند. نیروهای کمیته بلافاصله آنها را تعقیب کردند و در خیابان سیدجمال الدین اسدآبادی، خودرو مهاجمان را یافتند. در بررسی مشخص شد که آنان در یک فرصت به دست آمده، با عجله خودرو قبلی را رها کرده و با خودرو دیگری از منطقه گریخته اند. در بازرسی از خودرو به جامانده، 3 قبضه تفنگ ژ3، 100 تیر فشنگ، تعدادی

ص: 305

اسناد و مدارک سازمانی و کروکی منزل برخی افراد مسلمان و متعهد به دست آمد.(1)

همچنین در مشهد یکی از افراد سازمان که در درگیری با افراد سپاه زخمی شده بود، ضامن نارنجکی را که همراه داشت، کشید و آن را رها کرد که به هلاکت وی و شهادت 2 تن از افراد سپاه انجامید.(2)

در بروجرد عده ای از ورزشکاران این شهر که تحت نام "رزمندگان مسلمان" فعالیت دارند، درحالی که در ساعت 19:35 در ورزشگاه طالقانی این شهر مشغول تمرین ورزش های رزمی بودند، به وسیله 2 نارنجکی که به طرف سالن ورزش پرتاب شد، مورد سوء قصد قرار گرفتند. در این حادثه، 12 تن از ورزشکاران زخمی شدند.(3)

در اسفراین نیز یک گروه ترور سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در ساعت 18:00 به بهانة دادن نامه، به منزل یکی از اهالی متعهد این شهر مراجعه و او را با چندین ضربه چاقو زخمی کردند. در ساعت 19:30 نیز افراد این سازمان از راه دور به سمت یکی دیگر از افراد این شهر شلیک کردند که تیرها به وی اصابت نکرد.(4)

1

روابط عمومی کمیته مرکزی قزوین درباره فعالیت های این نهاد علیه شاخه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) قزوین گزارشی را منتشر کرد. در این گزارش آمده است: به دنبال عملیات تروریستی و تخریبی اخیر منافقین امریکایی در قزوین که منجر به شهادت و زخمی شدن تنی چند از پاسداران انقلاب و شهادت برادر چگینی، معاون آموزش و پرورش قزوین گردید، این کمیته تحقیقات وسیعی را جهت دستگیری مزدوران خودفروخته آغاز و در یک هفته گذشته با همکاری مردم و پاسداران فداکار موفق شد 2 نفر از عاملان مهم، فعال و مسلح منافقین را طی یک درگیری مسلحانه به هلاکت رسانده، همچنین، 18 تن از اعضای این شبکه تروریستی را که بعضی از آنها مسلح بودند، دستگیر کند. همچنین در 3 خانه تیمی مربوط به منافقین که با تلاش برادران کمیته کشف شد، تعداد 5 قبضه اسلحه ژ3، یک قبضه کلت کالیبر 45، دو قبضه اسلحه کمری روولور، یک قبضه کلت کالیبر32، چهار عدد نارنجک جنگی، 785 تیر انواع فشنگ، 12 عدد خشاب، دوازده عدد سه راهی بزرگ آماده، 12 عدد چاشنی و سوزن نارنجک و تعدادی اسناد سازمانی که در آنها طرح ترور عده ای از مسئولان شهر و پاسداران انقلاب اسلامی مشاهده می شود، به دست آمد. همچنین در جریان دستگیری منافقین، یکی از پاسداران جانباز کمیته مرکزی قزوین به نام مرتضی آقایی به درجه شهادت نائل آمد.(5)

ص: 306

1

امروز پیکر غضنفر خاوند، عضو انجمن اسلامی دانشجویان ایتالیا، که در 29 مهرماه به دست نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در رم به شهادت رسیده بود، با شرکت عده زیادی از ایرانیان، از شهر رم به فرودگاه این شهر تشییع و به وسیله هواپیما به ایران منتقل شد.(1)

2

درحالی که مقامات جمهوری اسلامی ایران ازجمله رئیس جمهور و وزیر ارشاد اسلامی، رأی منفی مجلس به نخست وزیری آقای ولایتی را نشانه استقلال مجلس و نقطه قوت نظام تلقی می کنند، رادیو بغداد و رادیو صدای کردستان، این مخالفت را به وجود اختلافات عمیق سیاسی بین مسئولان نظام تفسیر و آن را آغاز مشکلات داخلی عنوان می کنند. این مواضع درحالی اتخاذ می شود که قبل از این، گروه های سیاسی مخالف نظام، مجلس را به یکدستی و هماهنگی با سایر قوای نظام متهم می کردند.

به گزارش خبرگزاری پارس، حجت الاسلام معادیخواه، وزیر ارشاد اسلامی، در مصاحبه ای با خبرگزاری فرانسه گفت: انتخاب نشدن آقای ولایتی ازسوی مجلس به عنوان نخست وزیر، ادعای کسانی را که می گویند در ایران آزادی افکار وجود ندارد، رد کرد. وی خاطرنشان کرد: این تصمیم مجلس نمونه ای است برای رد دروغ های کسانی که سعی می کنند بگویند در ایران مشورت انتخابی یا آزادی افکار وجود ندارد. وی با متهم کردن آژانس های خبری غرب به تخطی از محدوده عدالت و بی طرفی درباره ایران افزود: ما خوشحالیم کسانی که در خارج با ما دشمن هستند، پیش داوری هایشان این گونه نقش برآب می شود.(2)

رادیو بغداد با مشابه سازی ذهنی جمهوری اسلامی ایران با رژیم حاکم بر عراق، این اقدام مجلس شورای اسلامی را برنتابید و آن را نشانه وجود اختلاف عمیق سیاسی در میان مسئولان جمهوری اسلامی یا ظاهرسازی سیاسی اعلام کرد. این رادیو هر دو حالت را نشانه نابودی حکومت اسلامی خواند (!)(3)

ص: 307

ضمیمه گزارش 204: توضیحات تکمیلی درباره فعالیت های شهید داود عمریه

به نوشته روزنامه اطلاعات، داود عمریه 38 سال سن داشت و دارای 4 فرزند بود. او قبل از انقلاب 6 سال در نیروی هوایی ارتش خدمت کرد، ولی به علت برخی مسائل که ریشه های اعتقادی داشت، استعفا داد و در مغازه موتورسازی پدر خود در خیابان شکوفه مشغول به کار شد. یکی از دوستان وی درباره اقدامات و فعالیت های وی در زمان انقلاب، پیروزی انقلاب و پس از پیروزی انقلاب و نقش او در حل مشکلات محل گفت: از صبح تا ظهر در مغازه موتورسازی پدرش کار می کرد. بعدازظهرها دراختیار بسیج مسجد منطقه بود، کلاس های دروس نظامی می گذاشت و بچه ها را آموزش می داد. وی در انقلاب هم در حساس ترین درگیری ها مانند تصرف کلانتری ها و اداره تسلیحات ارتش شرکت فعال داشت و بعد هم در کمیته محل فعالیت می کرد. همیشه در مبارزه با ضدانقلاب پیش قدم و فعال بود. خدمات او در حفاظت از منطقه وسیعی که اوایل انقلاب زیر پوشش این محل بود و همچنین در تقسیم دفترچه ارزاق 25 هزار نفر افراد تحت پوشش این مسجد، قابل تقدیر است. به طورکلی بسیج این مسجد و بسیاری از کارهای مسجد به دست او بود. ...(1)

ص: 308

1. در ضلع کلانتری بخش1، یک عدد بمب اصابت [کرد] که قسمتی از حصار کلانتری ویران و به اتومبیل مزدا آسیب وارد آمد و برق کلانتری قطع گردید. و ضمناً یک نفر غیرنظامی مجروح [شد] که به بیمارستان انتقال یافت. 2. در ایستگاه 4 و 6 مصدق بالاتر از کلانتری، 4 دستگاه واحد مسکونی به کلی ویران شد. 3. شرکت نفت مورد اصابت بمب قرار گرفت و به یک عدد ماشین مخلوط کننده سیمان و یک تانکر آب خسارت هایی وارد شد و 4 مجروح به جای گذاشت. 4. دو عدد بمب در گاراژ شرکت واحد منفجر گردیده که باعث خرابی کل ساختمان و خسارت رسیدن به یک آمبولانس و یک مینی بوس گردیده است. 5. یک عدد بمب [به محل کارگاه] سنگرسازی سپاه پاسداران اصابت [کرد] که باعث خرابی ماشین مخلوط کننده سیمان و قسمتی از سرپناه [این کارگاه] و ازبین رفتن تعدادی کیسه سیمان گردیده است در ایستگاه 4 مصدق دیوار ضلع جنوبی دیوار مدرسه و یک باب منزل از منازل فرهنگی به کلی تخریب شد. 6. در ایستگاه 6، منازل شماره 17، 18 و 10 به علت اصابت بمب خسارات فراوانی دیده اند. 7. مناطق پشت گل، خانه شهدا، بیمارستان امیرآباد، روبه روی بیمارستان طالقانی، روبه روی جهاد اصفهان، جاده آبادان و خرمشهر، خیابان مصدق و ایستگاه اتوبوس داخل خیابان بمباران شده اند که تلفات جانی و مالی نداشت.»(1)

1

خبرنگار خبرگزاری فرانسه در بازدید از منطقه عملیاتی ثامن الائمه(ع)، به نکاتی اشاره کرده است که حاکی از عزم ارتش عراق برای دراختیارداشتن درازمدت آن منطقه می باشد. این خبرنگار همراه با تعدادی از خبرنگاران داخلی و خارجی، پس از آرامش نسبی جبهه های جنوب عازم منطقه عملیاتی ثامن الائمه(ع) شده و در بازدید از جبهه های جنگ در منطقه جنوب، به ویژه مناطق آزادشده در عملیات ثامن الائمه(ع)، گزارش هایی را به کشورهای خود ارسال کرده اند. گزارش خبرنگار فرانسوی انعکاس دهنده برخی واقعیت های صحنه جنگ است که به آن اشاره می شود:

«استحکام و راحتی سنگرهای جبهه جنوب نزدیک به آبادان که نیروهای عراقی سه هفته پیش در جریان یک ضدحملة نیروهای ایرانی با شتاب آنها را تخلیه کردند، نمایانگر این مسئله است که دشمن از اشغال این مواضع نه برای چندین ماه، بلکه برای چندین سال اطمینان داشته است. خبرنگاران ایرانی و خارجی که برای بازدید از جبهه هایی که تا همین اواخر جزء جبهه عراق به شمار می رفت و بین آبادان و خونین شهر واقع شده، رفته بودند، سنگرهای بتونی وسیعی را مشاهده کردند که تنها کمبود آنها تسهیلات مدرن بود.

دیوارهای سنگرهای مذکور سفید شده و درهای چوبی صیقل داده شده اند و اتاق ها به وسیله راهروهایی که از بتون مسلح ساخته شده اند، به درون یکدیگر راه دارند و تمامی آنها به سیم کشی برق مجهز می باشند. [نیروهای عراقی] با افزودن یک قالیچه و یک یا ده صندلی راحتی، این سنگرها را بسیار راحت و دلپذیر می کردند، لکن نیروهای عراقی هنوز کار بر روی این سنگرها را به پایان نرسانده

ص: 310

بودند که نیروهای ایران آنها را از این منطقه بیرون کردند. نیروهای عراق که به هنگام تخلیه مناطق اشغالی بسیار شتاب زده بودند، تقریباً تمامی وسایل را که شامل وسایل خواب، پتو، باروبند و لگن های دستشویی می باشد، جا گذاشته اند. هم اکنون کنترل کامل جاده آبادان - ماهشهر در دست نیروهای ایرانی است. همچنین دو ماه پیش بود که جاده آبادان - ماهشهر آن چنان بمباران شده بود که قابل استفاده نبود، لکن امروز تمامی حفره ها به استثنای چندتای آنها، پر و درست شده است.

در این جاده نشانه های دیگری نیز از جنگ دیده می شود: یکی لاشه های تانک های سوخته ای که از کار افتاده و واژگون شده اند و دیگری تیرهای برق که سرنگون شده اند.

در 150 کیلومتری شمال شرقی آبادان؛ یعنی در شهر اهواز، علی رغم گلوله باران های عراقی ها، زندگی عادی جریان دارد.

به گفته منابع رسمی، تنها 000,140 نفر از جمعیت 000,700 نفری این شهر از آغاز جنگ، محل سکونت خود را ترک کرده اند. روحیه مردم این شهر عالی است. مردم شهر اهواز در گفت وگو با خبرنگاران، از پیروزی های ایرانیان اطمینان دارند و نیروهای رزمنده نیز از روحیه خوبی برخوردارند.»(1)

1

اعزام نیروهای داوطلب به جبهه های جنگ و کمک های نقدی و غیرنقدی مردم به مناطق جنگی و جنگ زدگان امروز هم ادامه داشت.

امروز یک گروه 70 نفری از اعضای بسیج سپاه پاسداران خمینی شهر، در میان بدرقه مردم این شهر به جبهه های نبرد حق علیه باطل در غرب کشور اعزام شدند. این گروه پنجاه وسومین گروهی است که از خمینی شهر عازم جبهه ها می شود.(2)

درباره کمک های داوطلبانه مردم اقصی نقاط ایران به جبهه های جنگ و بنیاد امور جنگ زدگان نیز روزنامه کیهان نوشت: ازسوی کارکنان راه آهن و دخانیات خراسان و اهالی روستای "صفی آباد" تربت حیدریه مبلغ 878,504 ریال، کارکنان آموزش و پرورش ارومیه مبلغ 722,195,1 ریال، اهالی روستای "حسن آباد" کنگاور مبلغ 000,100 ریال و بنیاد امور جنگ زدگان مردم مسلمان ارومیه از محل هزینه گوسفند قربانی مبلغ 490,359 ریال به حساب جنگ زدگان واریز شد. ضمناً مردم کشورمان مقادیر زیادی نان و پوشاک به جنگ زدگان اهدا کردند. همچنین کارکنان سازمان آب منطقه سد "ارس"، 2 کامیون سیب به مناطق جنگی ارسال کردند. اعضای انجمن تعلیم قرائت قرآن و روحانیت مبارز بخش "سامن" از توابع ملایر نیز مبلغ 000,260 ریال و دانش آموزان و معلمان یزد در شش ماه اخیر مبلغ 584,325,1 ریال به انضمام مقادیر فراوانی میوه و خواربار دراختیار مهاجران جنگی و مناطق جنگی گذاشتند.(3)

همچنین اعضای انجمن اسلامی روستای "احمدآباد" زرند، مبلغ 000,40 ریال وجه نقد و مقدار 350 کیلو پسته را جمع آوری کرده، برای کمک به جبهه های جنگ، به جهاد سازندگی زرند تحویل دادند.(4)

ص: 311

1

امروز منابع اطلاعاتی، خبری را منتشر کردند که حاکی از تمایل مسعود رجوی و شورای ملی مقاومت برای پیوستن حزب دمکرات کردستان به این شورا است. براساس گزارش های دریافتی از واحد اطلاعات ژاندارمری (رکن2)، مسعود رجوی، مسئول شورای ملی مقاومت، در نامه ای از عبدالرحمن قاسملو دعوت کرده است که همراه با حزب و نیروهای تحت امرش، با شورای ملی مقاومت و نظام سیاسی آینده ایران (جمهوری دمکراتیک اسلامی ایران) همکاری کند. مسعود رجوی که شورای ملی مقاومت را با کمک و همراهی ابوالحسن بنی صدر، رئیس جمهور مخلوع ایران، به منظور کسب اعتبار بین المللی برای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) راه اندازی کرده است، تلاش می کند با جذب گروه ها و افراد بیشتری به این شورا، به قدرت های غربی نشان دهد که سازمان مجاهدین و شخص وی، قدرت سازماندهی و رهبری مخالفان جمهوری اسلامی را دارد و تنها آلترناتیو نظامی سیاسی ایران محسوب می شود. این درحالی است که اکثر گروه ها، افراد و جریان های سیاسی، در پیوستن به این شورا، خواهان تأمین پیش شرط گروه و سازمان خود می باشند. گفته می شود این گروه ها، تأمین اهداف تشکیلاتی خود را شرط اصلی برای پیوستن به این شورا قرار داده اند. ازجملة این گروه ها، حزب دمکرات کردستان ایران است که شرط خود را برای پیوستن به شورای ملی مقاومت، خودمختاری مناطق کردنشین ایران در آینده سیاسی کشور اعلام کرده است. در گزارش ژاندارمری جمهوری اسلامی، اشاره ای به سوابق مذاکرات عبدالرحمن قاسملو، رهبر حزب دمکرات کردستان یا سایر رهبران این حزب با شورای ملی مقاومت و مسعود رجوی نشده است.(1)-(2)

ص: 312

1

حمله افراد حزب دمکرات کردستان به یکی از روستاهای تکاب و به شهادت رساندن 2 تن از مردم عادی، درگیری محدود در پیرانشهر، کارگذاشتن بمب در شهر سردشت، دستگیری شماری از عناصر فعال حزب دمکرات و گروه کومه له در شهر مهاباد و تسلیم شدن عده ای از نیروهای شورشی مسلح به سپاه پاسداران روانسر و دیواندره، مهم ترین اخبار و گزارش های مناطق شمال غرب و غرب کشور در این روز است.

افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران به روستای "بنی کندی" در شمال غربی تکاب حمله کردند و 2 تن از افراد روستا را که با سپاه همکاری داشتند، به شهادت رساندند و 5 تن را نیز ربوده، با خود بردند.(1)

در پیرانشهر نیز عناصر حزب دمکرات به پایگاه سپاه پاسداران این شهر حمله کردند و با استفاده از سلاح های سبک و آر.پی.جی7 خسارت های اندکی به ساختمان سپاه وارد آوردند. مقاومت نیروهای سپاه و تیراندازی متقابل آنها به سوی مهاجمان سبب شد تا افراد حزب دمکرات با دادن تلفات، محل درگیری را ترک و به ارتفاعات اطراف شهر فرار کنند.(2)

نیروهای سپاه سردشت بمبی را که نیروهای مسلح غیرقانونی در خیابان شیخ مولانا کار گذاشته بودند، کشف و خنثی کردند. این بمب در محلی که قرار بود پیکر 5 شهید از آنجا عبور کند، تعبیه شده بود.(3)

همچنین امروز فرمانده سپاه مهاباد اعلام کرد که سپاه پاسداران، 19 تن از عناصر فعال سیاسی و نظامی حزب دمکرات و گروه کومه له را که در درگیری های مسلحانه، کمین گذاری، مین گذاری و به شهادت رساندن نیروهای نظامی و انتظامی شرکت داشتند، دستگیر کرده است.(4)

در روانسر و دیواندره نیز 6 نفر از وابستگان به حزب دمکرات خود را به نیروهای سپاه تسلیم و درخواست امان نامه کردند.(5)

2

در ادامه دروغ پراکنی های حزب دمکرات کردستان، رادیو این حزب (رادیو صدای کردستان) امروز از 3 عملیات نیروهای این حزب در مهاباد، سومار و سردشت خبر داد. این درحالی است که هیچ یک از منابع نظامی، درگیری در این شهرها را تأیید نکرده اند. این رادیو همچنین شلیک چند گلوله افراد این حزب به پایگاه سپاه پیرانشهر را درحد تصرف شهر بزرگ نمایی کرد.

به ادعای این رادیو، روز سوم آبان ماه، 2 دسته پیش مرگ در منطقه سومار، یک دستگاه خودرو گاز ارتشی را به کمین انداختند و در یک درگیری شدید، 4 تن از نظامیان را کشتند و 6 نفر را

ص: 313

زخمی کردند. افراد پیش مرگ همچنین 3 تن از کسانی را که نیروهای ارتش دستگیر کرده بودند، آزاد کردند. براساس این گزارش، پیش مرگان در این درگیری 4 قبضه تفنگ ژ3، 400 تیر فشنگ، 20 نارنجک دستی و 2 گلوله نارنجک انداز را به غنیمت گرفتند و خودرو دشمن را همراه با دویست لیتر بنزین داخل آن به آتش کشیدند و خود به سلامت به قرارگاه هایشان بازگشتند.(1)

همچنین به ادعای رادیو صدای کردستان، در این روز پیش مرگان هیز (گردان) پیام، به انتقام خون جوانان مهاباد، در خیابان های این شهر، یک دستگاه خودرو زیل ارتشی را به رگبار بستند و ده ها جاش و پاسدار را کشتند.(2)

این رادیو درباره عملیات نیروهای حزب دمکرات در سردشت نیز اعلام کرد که شب سوم آبان ماه، پیش مرگان هیز (گردان) معینی به داخل شهر نفوذ کرده، در ساعت 10 شب به مدت یک ساعت به پاسداران مستقر در اداره کشاورزی حمله کردند. در این حمله 3 پاسدار کشته و 4 تن دیگر به شدت زخمی شدند.(3)-(4)

رادیو صدای کردستان همچنین درباره درگیری محدود عناصر این حزب در پیرانشهر به بزرگ نمایی این حادثه پرداخته، مدعی شد: روز سوم آبان ماه، پیش مرگان دسته سلیمان عبدالله از هیز (گردان) آوازه، در ساعت 9 شب به داخل شهر پیرانشهر نفوذ کردند و به مدت 6 ساعت، کنترل شهر را در دست گرفتند. جانبازان حزب دمکرات کردستان سپس قرارگاه پاسداران و بسیجی ها را زیر آتش شدید گرفتند و آن را به کلی ویران کردند. این رادیو در ادامه خبر می افزاید: تاکنون خبر 3 مجروح این حمله به صدای کردستان ایران رسیده است. پیش مرگان پس از اجرای عملیات، سالم به قرارگاهشان بازگشتند.

درحالی که این خبر از رادیو صدای کردستان پخش می شد، مردم شهر با دیدن ساختمان سالم سپاه و وضعیت عادی شهر، به دروغ پردازی های این رادیو پی بردند.(5)

1

عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در اقداماتی تروریستی در شهرهای شیراز، اهواز، گرگان و قزوین، یک نفر را به شهادت رساندند و 3 نفر را زخمی کردند. نیروهای امنیتی نیز یک خانه تیمی این سازمان را در بندرعباس و 2 خانه دیگر را در رودسر و لاهیجان شناسایی و تصرف کردند و از این خانه ها مقادیر زیادی اسلحه، مهمات و اسناد درون گروهی به دست آوردند.

براثر انفجار بمبی که نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در یکی از خودروهای

ص: 314

پایگاه هوایی شیراز کار گذاشته بودند، استوار رضا محسنی، جمعی این پایگاه به شهادت رسید و یک ستوان نیز زخمی شد.(1)

در کوی کارون اهواز نیز نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بمبی را به گونه ای روی در منزل یکی از اعضای انجمن اسلامی کار گذاشته بودند تا به محض بازشدن در منفجر شود. این بمب هنگامی که در خانه به دست پدر وی باز شد، منفجر گردید و او را زخمی کرد.(2)

افراد این سازمان در یکی از خیابان های شهر گرگان، فرد کاسبی را با شلیک چند گلوله هدف قرار داده و زخمی کردند. حال عمومی این فرد رضایت بخش گزارش شده است.(3)

همچنین در قزوین، 3 موتورسوار، نارنجکی را به خانه سرپرست کانون فرهنگی نهادهای انقلابی پرتاب کردند که این اقدام تلفات جانی به همراه نداشت و تنها موجب واردآمدن خسارت جزئی به آن خانه شد.(4)

نیروهای سپاه در بندرعباس، یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را شناسایی و تصرف کردند. در این خانه، 2 قبضه اسلحه، تعدادی بمب، یک عدد نارنجک، مقدار زیادی مهمات و مواد منفجره، 50 تیر فشنگ، تعداد زیادی اسناد و مدارک درون گروهی و آدرس کروکی عده ای از افراد متعهد این شهر به دست آمد.(5)

نیروهای سپاه در یکی از منازل روستای "قلامیر" رودسر نیز 2 قبضه تفنگ کلاشینکف و یک قبضه سلاح کمری و تعدادی فشنگ کشف و ضبط کردند. همچنین در لاهیجان، نیروهای سپاه از یک خانه مقادیری مواد منفجره به دست آوردند.(6)

1

حجت الاسلام ری شهری، حاکم شرع و سرپرست دادگاه های انقلاب اسلامی ارتش، پیگیری ها و اقدامات دادگاه انقلاب ارتش را درباره افرادی که در فرار بنی صدر مشارکت داشتند، اعلام کرد. وی گفت: با کمک واحد ارشاد و اطلاعات پایگاه یکم شکاری نیروی هوایی، تاکنون 24 نفر دستگیر شده اند؛ ازجمله کلاهی، برادر محمدرضا کلاهی که در هفتم تیرماه 1360 ساختمان حزب جمهوری اسلامی را بمب گذاری کرده بود و با بنی صدر فرار کرده است، در میان دستگیرشده ها می باشد. این فرد (کلاهی)، از سازمان منافقین تغذیه فکری، معنوی و مادی می شد و سپس برادر خود (محمدرضا کلاهی) را تغذیه فکری و مادی می کرد. وی گفت: کلاهی دستگیرشده یکی از عاملان مؤثر در فرار بنی صدر و انفجار در دفتر ارشاد و اطلاعات در پایگاه یکم شکاری نیروی هوایی بوده است. حجت الاسلام ری شهری ادامه داد: از 24 نفر دستگیرشده، 19 نفر با سپردن وثیقه از زندان آزاد شده اند، ولی 5 نفر دیگر در زندان به سر می برند و بازجویی از آنها ادامه دارد.(7)

ص: 315

1

آیت الله موسوی اردبیلی، رئیس دیوان عالی کشور و عضو شورای عالی قضایی، در مصاحبه ای تلویزیونی مطالبی را درباره نظارت بر کار قضات کشور و اعدام های انجام شده در دادگاه های انقلاب بیان کرد. وی گفت: چنانچه حکام شرع در امر قضاوت دچار اشتباه شوند، آنها نیز محاکمه خواهند شد. وی افزود: در مسافرتی که به قم رفته بودم، پرونده ای را مطالعه کردم که متعلق به بچه های کوچک بود، به نظر می رسید مجازات برای آنها سنگین بود. من از مسئولان خواستم از حاکم شرع بازخواست شود. همچنین در اهواز قضاوتی شده بود که به نظر شورای عالی قضایی رسید. در این قضاوت حداقل یک اشتباه شده بود. پرونده حاکم شرع به دادگاه عالی فرستاده شد و هم اکنون حاکم شرع در دادگاه درحال محاکمه است. گذشته از اینها، بعضی از حکام شرع هم به خاطر اشتباهاتشان محکوم شده اند و اکنون دوران محکومیتشان را در زندان می گذرانند.(1)

وی همچنین درباره اعدام هایی که بیشتر در رسانه های خارجی مطرح می شود، گفت: هدف آنان جوسازی است. این اظهارنظرها چند گونه اند؛ بعضی ها با مجازات اعدام مخالف اند که این ازنظر قوانین فعلی و مبانی اسلامی حرف بی ربطی است، ازنظر فکری هم این مسئله در دنیا یک فکر موفقی نبوده. فقط آنها می خواهند بگویند که ما مترقی فکر می کنیم و با اصل اعدام مخالفیم. این گونه اظهارنظرها جایش اینجا نیست. بعضی می گویند، ما اعدام را قبول داریم، اما در این موارد، مجازات ها، اعدام نیست و چیز دیگری است که این بحث حقوقی است. بعضی ها می گویند اعدام های شما آمارش خیلی بالا است. رئیس دیوان عالی کشور افزود: اینکه می گویند آمارش خیلی بالا است، به عقیده من اینها بی انصافی می کنند. وقتی این حرف را می توانند بگویند که اولاً آمار دقیق دراختیارشان باشد. آمار را روزنامه ها منتشر می کنند و اینها مقایسه می کنند با آن اعلاناتی که در دنیا می شود که معمولاً 5000 نفر را می کشند و می گویند 500 نفر را کشتیم. اینها، این را مقایسه می کنند. آماری که ما می دهیم، واقعیت است. اینها باید این آمار را با آمار واقعی قضایای مشابه مقایسه کنند. هرچند با موقعیت خاصی که ما داریم، دشمن هایی که ما داریم، جوسازی می کنند و دخالت هایی که ابرقدرت ها در امور کشور ما می کنند، این مدعیان باید بیایند و این پرونده ها را بخوانند و ببینند این افراد چه می کنند و کارشان از کجا سرچشمه می گیرد. من نظر آنان را درمورد اینکه آمار اعدام ها خیلی بالاست، نمی پذیرم، ولی اگر هم فرضاً چنین باشد، باید به آنها گفت، اگر قرار شد در یک مملکت مثلاً دزدها را بگیرند و زندانی کنند، حالا اگر دزد هم زیاد باشد، باید به دلیل بالابودن آمار، دزدها را نگیرند و مثلاً به بهانه بالابودن آمار، قاتل ها را باید آزاد کنند؟(2)

ص: 316

1

نخستین مرحله کار دیوان بین المللی داوری برای حکمیت درباره اختلاف مالی ایران و امریکا هفته گذشته آغاز شد. روزنامه اطلاعات با نقل این خبر، درباره چگونگی آغاز به کار و رسیدگی به پرونده ها و نوع شکایات ارجاعی به این دادگاه توضیحاتی داد. این روزنامه نوشت: روزنامه کریستین ساینس مانیتور به نقل از خبرنگار خود در لاهه درباره نخستین روز کار این دیوان نوشته است که در نخستین روز گشایش دیوان بین المللی داوری برای حکمیت میان ایران و امریکا، وکلای شرکت های امریکایی برای تسلیم مدارک و طرح شکایات خود، ناگزیر شدند در صف بایستند و برای حفظ نوبت، شماره دریافت کنند. تقریباً هر ساعت، یک بار درهای بزرگ و چوبی دیوان بین المللی داوری باز می شد و منشی دیوان، یکی از وکلا را به سالن پذیرش دعاوی راهنمایی می کرد. دیوان بین المللی داوری تا روز 19 ژانویه سال 1982 (حدود 90 روز دیگر)، دعاوی شرکت های امریکایی را خواهد پذیرفت. خبرنگار کریستین ساینس مانیتور افزوده است: پیش بینی می شود دست کم 3 هزار پرونده و عرض حال ت-أمین خسارات علیه ایران به دیوان بین المللی داوری تسلیم شود. شکایت کنندگان بین 3 تا 4 هزار میلیون دلار علیه ایران ادعای خسارت کرده اند. این خبرنگار به عنوان مثال از شکایت شرکت "زیراکس" نام برده که معادل 84 میلیون دلار از ایران ادعای خسارت کرده است، زیرا اموال و تأسیسات این شرکت در ایران، ملی شده است. شرکت "سدکو" نیز به دلیل ازدست دادن وسایل و تجهیزات ساختمانی و حفاری که در ایران داشته، تقاضای 175 میلیون دلار خسارت کرده است. علاوه بر شرکت ها، چندین سرمایه دار نیز وکلای خود را برای ارائه عرض حال به دیوان بین المللی فرستاده اند.

مثلاً یک امریکایی ایرانی تبار که ساکن میامی است، مدعی شده که 525 میلیون دلار املاک وی در ایران مصادره شده است. به گفته خبرنگار کریستین ساینس مانیتور و به نقل از یک عضو دیوان بین المللی، حدود 3 هزار دعوی علیه ایران اقامه شده که حدود 2200 شکایت مربوط به شرکت ها و افرادی است که خسارت مورد ادعای آنها در هر مورد کمتر از 250 هزار دلار است، اما 800 مورد دیگر از شکایات، چند میلیون دلار است.(1)

2

خبرگزاری های آسوشیتدپرس و پارس، از انعقاد دو قرارداد اقتصادی میان کشور عراق با دو کشور اردن و یوگسلاوی خبر دادند. براساس گزارش این خبرگزاری ها، این قراردادها درباره حمل و نقل و خطوط مخابراتی منعقد شده است.

آسوشیتدپرس درباره همکاری اردن با عراق در امر حمل ونقل کالا به داخل عراق اعلام کرد: درحالی که یک سال و اندی از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می گذرد و براثر جنگ، بنادر دریایی عراق بسته شده است، دولت های عراق و اردن روز یکشنبه یک کمپانی حمل ونقل برای استفاده عراق از بندر عقبه در اردن تأسیس کردند.

ص: 317

یک هیئت از کارشناسان فنی و حمل ونقل عراق با شاه حسین اردنی دراین باره مذاکراتی انجام داد که این مذاکرات به تأسیس کمپانی حمل ونقل عراق و اردن انجامید. بعد از آنکه هواپیماهای ایرانی بنادر عراق را در شط العرب (اروندرود) بمباران کردند، شاه حسین اردنی، بندر عقبه را به روی کالاهایی که مقصد آنها عراق است، باز کرد و از آن زمان، روز و شب، کامیون هایی که در این بندر بارگیری کرده اند، راهی بغداد می شوند تا به صدام حسین کمک کنند و از کمبود کالاهای مصرفی به دلیل جنگ، جلوگیری کنند. سخنگویان رژیم های عراق و اردن گفتند، کمپانی حمل ونقل دو کشور 750 کامیون دارد و می تواند تا ماه آینده 450 کامیون دیگر را نیز وارد خدمت کند.(1)

خبرگزاری پارس هم از انعقاد قراردادی بین عراق و یوگسلاوی برای ساخت خطوط مخابراتی کشور عراق خبر داد. طبق قرارداد جدیدی که بین مجتمع صنعتی یوگسلاوی و وزارت صنایع عراق در تاریخ 3/8/1360 منعقد شد، یوگسلاوی خطوط مخابراتی را برای عراق خواهد ساخت. طول این خطوط 300 کیلومتر و به قدرت 400 کیلووات می باشد. ارزش قرارداد نیز بالغ بر 62 میلیون دلار خواهد بود. این مجتمع در طول 16 سال گذشته، جمعاً 4000 کیلومتر خطوط مخابراتی برای عراق ساخته است. ارزش کل معاملاتی که در سال جاری مسیحی بین مجتمع صنعتی یوگسلاوی و عراق انجام شده است، بالغ بر 200 میلیون دلار می باشد.(2)

1

روزنامه آساهی شیمبون ژاپن از تصمیم شرکت های بیمه ژاپنی برای پرداخت خسارت به کشتی های آسیب دیده در جنگ تحمیلی خبر داد. این روزنامه نوشته است: شرکت های بیمه ژاپنی بالاخره تصمیم گرفتند غرامت این کشتی ها را پرداخت کنند. پیش بینی می شود جمع این غرامت ها به مبلغ حدود 13 میلیارد دلار بالغ گردد. این اقدام شرکت های بیمه ژاپنی موجب خواهد شد که شرکت های بیمه خارجی نیز غرامت 13 کشتی دیگر را که در این ناحیه جنگی متوقف شده اند، پرداخت کنند.(3)

2

موج مخالفت مردم با رژیم بعثی عراق در شهرهای مختلف این کشور، به خصوص در مناطق کردنشین افزایش یافته است.

به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، تظاهرات مردم شهر سلیمانیه عراق علیه دولت، با دخالت پلیس به خشونت کشیده شد و در طول چهار ساعت درگیری، 4 تن از مردم زخمی شدند. در جریان این درگیری، یکی از افراد پلیس این شهر نیز در مخالفت با نظام حکومتی آن کشور به صف مردم پیوست.(4) گزارش های رسیده حاکیست که مشابه این تظاهرات در شهرهای کرکوک و قلعه دیزه نیز انجام شده است.(5)

ص: 318

1

اسحاق شامیر، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی، امروز تشکیل دولت فلسطین در کرانه غربی رود اردن را که به صراحت در قرارداد کمپ دیوید آمده است، رد کرد و کشور اردن را موطن اصلی فلسطینی ها خواند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی امروز اعلام کرد، کشور فلسطینی ها، اردن است و فرق نمی کند چه کسی رهبر آنجا باشد. وی که صدایش از رادیو صهیونیستی پخش شد، گفت: برای اسرائیل اهمیت ندارد که رهبر اردن، عرفات باشد یا شاه حسین؛ وقتی اسرائیل بخواهد مرزهایش را با اردن مشخص کند، این امر با کسی که در امان در رأس قدرت باشد، صورت خواهد گرفت. شامیر همچنین گفت: حتی اگر با به قدرت رسیدن سازمان آزادی بخش در اردن، این کشور تبدیل به پایگاه شوروی شود، اسرائیل در مسائل داخلی همسایگانش دخالت نخواهد کرد. وی ضمن مخالفت با ایجاد یک دولت فلسطینی در کرانه غربی رود اردن و نوار غزه گفت: محافل بین المللی درصدد اعمال فشار به اسرائیل برای کسب امتیازات اضافی برای خودمختاری فلسطین اند، ولی اسرائیل قبلاً محدوده این امتیازات را مشخص کرده است. ازسوی دیگر، خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن انتشار این خبر، به نقل از شامیر افزوده است: فلسطینی ها بهتر است خواسته های ملی شان را در اردن بیابند و نه در کرانه غربی رود اردن. فلسطینی ها وطن، خانه و کشور دارند و آن اردن نامیده می شود و اسرائیل هرگز ایجاد دولت دوم فلسطین را در خاکش قبول نمی کند.

سخنگوی وزارت خارجه مصر در پاسخ به گفته های شامیر اعلام کرد: مصر، اعلامیه وزیر خارجه اسرائیل را تخلف از مفاد خودمختاری فلسطینی ها که در قرارداد کمپ دیوید به صورت مشروح آمده است، می داند. به موجب قرارداد کمپ دیوید، باید یک شورای خودمختاری برای اداره امور یک میلیون و 200 هزار فلسطینی که در ساحل غربی رود اردن و نوار غزه اقامت دارند، به وجود آید. طبق قرارداد مذکور، پس از یک مدت انتقالی 5 ساله، مذاکرات بیشتری درباره تعیین وضع نهایی ساحل غربی رود اردن و نوار غزه انجام خواهد شد.(1)

ضمیمه گزارش208: خبر روزنامه دیلی نیوز درباره حمله هواپیماهای عراقی به دو کشتی تجاری در بندر امام خمینی

روزنامه پاکستانی دیلی نیوز درباره اقدام ارتش عراق در هدف قراردادن دو کشتی تجاری در بندر امام خمینی نوشته است: رژیم عراق اعلام کرده است، نیروی دریایی این کشور، 2 فروند کشتی ایران را غرق کرده است. این عملیات در یک نبرد رویاروی در خلیج فارس در نزدیکی جزیره خور موسی اتفاق افتاده است. این روزنامه از قول مقامات عراقی نوشته است: کشتی های ایرانی زمانی غرق شدند که جنگ هوایی در بالای سر کشتی ها در جریان بوده و طی آن 2 فروند جنگنده ایران نیز سقوط کرده است. خبرگزاری عراق ادعا می کند نیروی هوایی عراق به مجموعة نظامی جنوب حمله کرده و خسارات مالی و جانی فراوانی به این مجموعه وارد ساخته است.(2)

ص: 319

ص: 320

در جبهه های زمینی و در مناطق جنوب نیز یک خودرو نفربر شناسایی عراقی هنگام عبور از جاده "سیدعبود" در شمال غربی اهواز، به مین ضدتانکی که نیروهای اطلاعات سپاه خوزستان کار گذاشته بودند، برخورد کرد و 11 تن از سرنشینان آن به هلاکت رسیدند. سرنشینان این نفربر یک سرگرد، یک ستوان یکم، یک درجه دار و 8 سرباز بودند.(1)

1

باوجود اتخاذ تدابیر ویژه ازسوی دستگاه های اطلاعاتی دولت و ارتش عراق به منظور جلوگیری از فرار نظامیان این کشور به ایران، امروز نیز 25 نظامی عراقی با عبور از مرزهای مریوان - سردشت خود را به نیروهای سپاه معرفی و درخواست پناهندگی کردند.(2)

2

از اولین ساعات بامداد امروز، نیروهای هیز بیان و هیز پیشوای حزب دمکرات کردستان ایران در عملیاتی غافلگیرانه به پایگاه ارتش در روستای "بیک آقا" در 27 کیلومتری شمال بوکان، که روی تپه "حسین مامه" در محور بوکان - میاندوآب قرار داشت، حمله کردند.

در ساعات اولیه این عملیات که نیروهای خودی غافلگیر شده بودند، 18 تن از سربازان پایگاه شهید، 7 تن زخمی و 7 تن نیز به گروگان گرفته شدند. نیروهای مهاجم تعدادی اسلحه انفرادی را نیز به غنیمت بردند. در این عملیات، 5 تن از مهاجمان کشته و تعدادی نیز زخمی شدند.(3)

رادیو صدای کردستان درباره این عملیات و نتایج آن اعلام کرد: «شب چهارم آبان ماه، در یک عملیات هماهنگ، نیروهای هیز بیان و هیز پیشوا، پایگاه نظامی ارتش در ارتفاعات حسین مامه در مسیر بوکان - میاندوآب را مورد حمله قرار دادند و تا نزدیک ترین سنگرهای دشمن پیش رفتند. در این حمله شجاعانه که از ساعت 12 شب تا 1:30 بامداد ادامه داشت، زاغه مهمات دشمن براثر آتش شدید پیش مرگان منفجر و پایگاه مذکور به کلی ویران شد و به تصرف جانبازان حزب دمکرات کردستان درآمد. همچنین 4 قبضه آر.پی.جی، یک قبضه تفنگ106، یک قبضه خمپاره انداز81 میلی متری و یک دستگاه خودرو زیل ارتشی به کلی منهدم شد. در این حمله شجاعانه، 24 تن از نیروهای دشمن کشته و 8 تن دیگر به اسارت پیش مرگان قهرمان درآمدند که 2 تن از آنها براثر شدت جراحات واردشده از پای درآمدند. براساس این گزارش، در میان کشته شدگان، فرمانده پایگاه به نام ستوان دوم "عادی صفا" نیز به چشم می خورد. ضمناً پیش مرگان 12 قبضه تفنگ ژ3، دو قبضه تفنگ کلاشینکف، یک قبضه تیربار ژ3 و یک قبضه سلاح کمری نیز به غنیمت گرفتند. در این حمله شجاعانه با کمال تأسف 3 تن از پیش مرگان هیز بیان و 2 تن از پیش مرگان هیز پیشوا به شهادت رسیدند.»(4)-(5)

ص: 322

1

امروز در مناطق غرب و شمال غرب کشور عناصر مسلح غیرقانونی دست به اقداماتی علیه مردم و نیروهای دولتی زدند که اجرای کمین، مین گذاری، حمله به منزل یک پیش مرگ کرد، غارت یک مغازه و به نمایش درآوردن اسیران شهربانی در یکی از روستاهای پیرانشهر از مهم ترین آنها بود.

نیروهای مسلح غیرقانونی در منطقه "جینان" (در 30 کیلومتری شرق سقز در محور دیواندره به سقز) عملیات کمینی بر سر راه نیروهای سپاه که درحال بازگشت از عملیات گشت و شناسایی به شهر سقز بودند، اجرا کردند که با هشیاری نیروهای سپاه و رسیدن به موقع نیروهای ژاندارمری، 16 تن از مهاجمان کشته یا زخمی شدند که جنازه 5 تن از آنان در منطقه باقی مانده است. در این درگیری، 6 قبضه انواع اسلحه نیز به دست نیروهای خودی افتاد. در پایان این درگیری که از ساعت 15 تا 18:30 طول کشید، 6 تن از افراد سپاه و 3 تن از افراد ژاندارمری نیز زخمی شدند که حال عمومی آنها رضایت بخش اعلام شده است.(1)

در جاده کامیاران - شاهینی، یک مینی بوس سپاه به مینی که نیروهای حزب دمکرات کار گذاشته بودند، برخورد کرد و منهدم شد. در این حادثه 3 تن شهید و 5 تن زخمی شدند.(2)

نیروهای مسلح غیرقانونی در سنندج با حمله به منزل یکی از پیش مرگان کُرد مسلمان که با جمهوری اسلامی همکاری داشت، او و همسرش را مجروح کردند.(3)