(12)

وَ كُلَّ إِنسانٍ أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَ نُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ كِتاباً يَلْقاهُ مَنْشُوراً (13)

اقْرَأْ كِتابَكَ كَفى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيباً (14)

مَنِ اهْتَدى فَإِنَّما يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى وَ ما كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولاً (15)

وَ إِذا أَرَدْنا أَنْ نُهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنا مُتْرَفِيها فَفَسَقُوا فِيها فَحَقَّ عَلَيْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْناها تَدْمِيراً (16)

وَ كَمْ أَهْلَكْنا مِنَ الْقُرُونِ مِنْ بَعْدِ نُوحٍ وَ كَفى بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبادِهِ خَبِيراً بَصِيراً (17)

مَنْ كانَ يُرِيدُ الْعاجِلَةَ عَجَّلْنا لَهُ فِيها ما نَشاءُ لِمَنْ نُرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلاها مَذْمُوماً مَدْحُوراً (18)

وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعى لَها سَعْيَها وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ كانَ سَعْيُهُمْ مَشْكُوراً (19)

كُلاًّ نُمِدُّ هؤُلاءِ وَ هَؤُلاءِ مِنْ عَطاءِ رَبِّكَ وَ ما كانَ عَطاءُ رَبِّكَ مَحْظُوراً (20)

انْظُرْ كَيْفَ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ وَ لَلْآخِرَةُ أَكْبَرُ دَرَجاتٍ وَ أَكْبَرُ تَفْضِيلاً (21)

لا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُوماً مَخْذُولاً (22)

وَ قَضى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً كَرِيماً (23)

وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما كَما رَبَّيانِي صَغِيراً (24)

رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِما فِي نُفُوسِكُمْ إِنْ تَكُونُوا صالِحِينَ فَإِنَّهُ كانَ لِلْأَوَّابِينَ غَفُوراً (25)

وَ آتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ وَ الْمِسْكِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذِيراً (26)

إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ وَ كانَ الشَّيْطانُ لِرَبِّهِ كَفُوراً (27)

وَ إِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوها فَقُلْ لَهُمْ قَوْلاً مَيْسُوراً (28)

وَ

لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى عُنُقِكَ وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً (29)

إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ إِنَّهُ كانَ بِعِبادِهِ خَبِيراً بَصِيراً (30)

وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كانَ خِطْأً كَبِيراً (31)

وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنى إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِيلاً (32)

وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً (33)

وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَ أَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كانَ مَسْؤُلاً (34)

وَ أَوْفُوا الْكَيْلَ إِذا كِلْتُمْ وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ الْمُسْتَقِيمِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلاً (35)

وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً (36)

وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ طُولاً (37)

كُلُّ ذلِكَ كانَ سَيِّئُهُ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوهاً (38)

ذلِكَ مِمَّا أَوْحى إِلَيْكَ رَبُّكَ مِنَ الْحِكْمَةِ وَ لا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَتُلْقى فِي جَهَنَّمَ مَلُوماً مَدْحُوراً (39)

أَ فَأَصْفاكُمْ رَبُّكُمْ بِالْبَنِينَ وَ اتَّخَذَ مِنَ الْمَلائِكَةِ إِناثاً إِنَّكُمْ لَتَقُولُونَ قَوْلاً عَظِيماً (40)

وَ لَقَدْ صَرَّفْنا فِي هذَا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّرُوا وَ ما يَزِيدُهُمْ إِلاَّ نُفُوراً (41)

قُلْ لَوْ كانَ مَعَهُ آلِهَةٌ كَما يَقُولُونَ إِذاً لاَبْتَغَوْا إِلى ذِي الْعَرْشِ سَبِيلاً (42)

سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوًّا كَبِيراً (43)

تُسَبِّحُ لَهُ السَّماواتُ السَّبْعُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِيهِنَّ وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً (44)

وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجاباً مَسْتُوراً (45)

وَ جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَ فِي آذانِهِمْ وَقْراً وَ إِذا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلى أَدْبارِهِمْ نُفُوراً (46)

نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَسْتَمِعُونَ بِهِ إِذْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ وَ إِذْ هُمْ نَجْوى إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلاَّ رَجُلاً مَسْحُوراً (47)

انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلاً (48)

وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً (49)

قُلْ كُونُوا حِجارَةً أَوْ حَدِيداً (50)

أَوْ خَلْقاً مِمَّا يَكْبُرُ فِي صُدُورِكُمْ فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَسَيُنْغِضُونَ إِلَيْكَ رُؤُسَهُمْ وَ يَقُولُونَ مَتى هُوَ قُلْ عَسى أَنْ يَكُونَ قَرِيباً (51)

يَوْمَ يَدْعُوكُمْ فَتَسْتَجِيبُونَ بِحَمْدِهِ وَ تَظُنُّونَ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً (52)

وَ قُلْ لِعِبادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطانَ يَنْزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطانَ كانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوًّا مُبِيناً (53)

رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِكُمْ إِنْ يَشَأْ يَرْحَمْكُمْ أَوْ إِنْ يَشَأْ يُعَذِّبْكُمْ وَ ما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ وَكِيلاً (54)

وَ رَبُّكَ أَعْلَمُ بِمَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِيِّينَ عَلى بَعْضٍ وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً (55)

قُلِ ادْعُوا الَّذِينَ زَعَمْتُمْ مِنْ دُونِهِ فَلا يَمْلِكُونَ كَشْفَ الضُّرِّ عَنْكُمْ وَ لا تَحْوِيلاً (56)

أُولئِكَ الَّذِينَ يَدْعُونَ يَبْتَغُونَ إِلى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ وَ يَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَ يَخافُونَ عَذابَهُ إِنَّ عَذابَ رَبِّكَ كانَ مَحْذُوراً (57)

وَ إِنْ مِنْ قَرْيَةٍ إِلاَّ نَحْنُ مُهْلِكُوها قَبْلَ يَوْمِ الْقِيامَةِ أَوْ مُعَذِّبُوها عَذاباً شَدِيداً كانَ ذلِكَ فِي الْكِتابِ مَسْطُوراً (58)

وَ ما مَنَعَنا أَنْ نُرْسِلَ بِالْآياتِ إِلاَّ أَنْ كَذَّبَ بِهَا الْأَوَّلُونَ وَ آتَيْنا ثَمُودَ النَّاقَةَ مُبْصِرَةً فَظَلَمُوا بِها

وَ ما نُرْسِلُ بِالْآياتِ إِلاَّ تَخْوِيفاً (59)

وَ إِذْ قُلْنا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحاطَ بِالنَّاسِ وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْناكَ إِلاَّ فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْآنِ وَ نُخَوِّفُهُمْ فَما يَزِيدُهُمْ إِلاَّ طُغْياناً كَبِيراً (60)

وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ قالَ أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِيناً (61)

قالَ أَ رَأَيْتَكَ هذَا الَّذِي كَرَّمْتَ عَلَيَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلاَّ قَلِيلاً (62)

قالَ اذْهَبْ فَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزاؤُكُمْ جَزاءً مَوْفُوراً (63)

وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَ رَجِلِكَ وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ وَ عِدْهُمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلاَّ غُرُوراً (64)

إِنَّ عِبادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ وَ كَفى بِرَبِّكَ وَكِيلاً (65)

رَبُّكُمُ الَّذِي يُزْجِي لَكُمُ الْفُلْكَ فِي الْبَحْرِ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ كانَ بِكُمْ رَحِيماً (66)

وَ إِذا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فِي الْبَحْرِ ضَلَّ مَنْ تَدْعُونَ إِلاَّ إِيَّاهُ فَلَمَّا نَجَّاكُمْ إِلَى الْبَرِّ أَعْرَضْتُمْ وَ كانَ الْإِنْسانُ كَفُوراً (67)

أَ فَأَمِنْتُمْ أَنْ يَخْسِفَ بِكُمْ جانِبَ الْبَرِّ أَوْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حاصِباً ثُمَّ لا تَجِدُوا لَكُمْ وَكِيلاً (68)

أَمْ أَمِنْتُمْ أَنْ يُعِيدَكُمْ فِيهِ تارَةً أُخْرى فَيُرْسِلَ عَلَيْكُمْ قاصِفاً مِنَ الرِّيحِ فَيُغْرِقَكُمْ بِما كَفَرْتُمْ ثُمَّ لا تَجِدُوا لَكُمْ عَلَيْنا بِهِ تَبِيعاً (69)

وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَنِي آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِيلاً (70)

يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولئِكَ يَقْرَؤُنَ كِتابَهُمْ وَ لا يُظْلَمُونَ فَتِيلاً (71)

وَ مَنْ كانَ فِي هذِهِ أَعْمى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمى وَ أَضَلُّ سَبِيلاً (72)

وَ إِنْ كادُوا لَيَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذِي

أَوْحَيْنا إِلَيْكَ لِتَفْتَرِيَ عَلَيْنا غَيْرَهُ وَ إِذاً لاَتَّخَذُوكَ خَلِيلاً (73)

وَ لَوْ لا أَنْ ثَبَّتْناكَ لَقَدْ كِدْتَ تَرْكَنُ إِلَيْهِمْ شَيْئاً قَلِيلاً (74)

إِذاً لَأَذَقْناكَ ضِعْفَ الْحَياةِ وَ ضِعْفَ الْمَماتِ ثُمَّ لا تَجِدُ لَكَ عَلَيْنا نَصِيراً (75)

وَ إِنْ كادُوا لَيَسْتَفِزُّونَكَ مِنَ الْأَرْضِ لِيُخْرِجُوكَ مِنْها وَ إِذاً لا يَلْبَثُونَ خِلافَكَ إِلاَّ قَلِيلاً (76)

سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنا قَبْلَكَ مِنْ رُسُلِنا وَ لا تَجِدُ لِسُنَّتِنا تَحْوِيلاً (77)

أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كانَ مَشْهُوداً (78)

وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً (79)

وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً (80)

وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ كانَ زَهُوقاً (81)

وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلاَّ خَساراً (82)

وَ إِذا أَنْعَمْنا عَلَى الْإِنْسانِ أَعْرَضَ وَ نَأى بِجانِبِهِ وَ إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ كانَ يَؤُساً (83)

قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى سَبِيلاً (84)

وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلاً (85)

وَ لَئِنْ شِئْنا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ ثُمَّ لا تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنا وَكِيلاً (86)

إِلاَّ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ إِنَّ فَضْلَهُ كانَ عَلَيْكَ كَبِيراً (87)

قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ كانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيراً (88)

وَ لَقَدْ صَرَّفْنا لِلنَّاسِ فِي هذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ فَأَبى أَكْثَرُ النَّاسِ إِلاَّ كُفُوراً (89)

وَ قالُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ

حَتَّى تَفْجُرَ لَنا مِنَ الْأَرْضِ يَنْبُوعاً (90)

أَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخِيلٍ وَ عِنَبٍ فَتُفَجِّرَ الْأَنْهارَ خِلالَها تَفْجِيراً (91)

أَوْ تُسْقِطَ السَّماءَ كَما زَعَمْتَ عَلَيْنا كِسَفاً أَوْ تَأْتِيَ بِاللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ قَبِيلاً (92)

أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقى فِي السَّماءِ وَ لَنْ نُؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّى تُنَزِّلَ عَلَيْنا كِتاباً نَقْرَؤُهُ قُلْ سُبْحانَ رَبِّي هَلْ كُنْتُ إِلاَّ بَشَراً رَسُولاً (93)

وَ ما مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى إِلاَّ أَنْ قالُوا أَ بَعَثَ اللَّهُ بَشَراً رَسُولاً (94)

قُلْ لَوْ كانَ فِي الْأَرْضِ مَلائِكَةٌ يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ لَنَزَّلْنا عَلَيْهِمْ مِنَ السَّماءِ مَلَكاً رَسُولاً (95)

قُلْ كَفى بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ إِنَّهُ كانَ بِعِبادِهِ خَبِيراً بَصِيراً (96)

وَ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِهِ وَ نَحْشُرُهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ عَلى وُجُوهِهِمْ عُمْياً وَ بُكْماً وَ صُمًّا مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعِيراً (97)

ذلِكَ جَزاؤُهُمْ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِآياتِنا وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً (98)

أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ قادِرٌ عَلى أَنْ يَخْلُقَ مِثْلَهُمْ وَ جَعَلَ لَهُمْ أَجَلاً لا رَيْبَ فِيهِ فَأَبَى الظَّالِمُونَ إِلاَّ كُفُوراً (99)

قُلْ لَوْ أَنْتُمْ تَمْلِكُونَ خَزائِنَ رَحْمَةِ رَبِّي إِذاً لَأَمْسَكْتُمْ خَشْيَةَ الْإِنْفاقِ وَ كانَ الْإِنْسانُ قَتُوراً (100)

وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسى تِسْعَ آياتٍ بَيِّناتٍ فَسْئَلْ بَنِي إِسْرائِيلَ إِذْ جاءَهُمْ فَقالَ لَهُ فِرْعَوْنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يا مُوسى مَسْحُوراً (101)

قالَ لَقَدْ عَلِمْتَ ما أَنْزَلَ هؤُلاءِ إِلاَّ رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ بَصائِرَ وَ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يا فِرْعَوْنُ مَثْبُوراً (102)

فَأَرادَ أَنْ يَسْتَفِزَّهُمْ مِنَ الْأَرْضِ فَأَغْرَقْناهُ وَ مَنْ مَعَهُ جَمِيعاً (103)

وَ قُلْنا مِنْ بَعْدِهِ لِبَنِي إِسْرائِيلَ اسْكُنُوا الْأَرْضَ فَإِذا جاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ جِئْنا بِكُمْ لَفِيفاً (104)

وَ بِالْحَقِّ أَنْزَلْناهُ وَ بِالْحَقِّ نَزَلَ وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً (105)

وَ قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلى مُكْثٍ وَ نَزَّلْناهُ تَنْزِيلاً (106)

قُلْ آمِنُوا بِهِ أَوْ لا تُؤْمِنُوا إِنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِهِ إِذا يُتْلى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقانِ سُجَّداً (107)

وَ يَقُولُونَ سُبْحانَ رَبِّنا إِنْ كانَ وَعْدُ رَبِّنا لَمَفْعُولاً (108)

وَ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقانِ يَبْكُونَ وَ يَزِيدُهُمْ خُشُوعاً (109)

قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ أَيًّا ما تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْماءُ الْحُسْنى وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِكَ وَ لا تُخافِتْ بِها وَ ابْتَغِ بَيْنَ ذلِكَ سَبِيلاً (110)

وَ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ كَبِّرْهُ تَكْبِيراً (111)

پيراهن خويش را از تن بيرون آورد و به كودك داد. آن گاه بدون پيراهن در خانه نشست.

هنگام نماز، بانگ اذان بلال برخاست و مردم در مسجد صف بستند تا پيامبر بيايد. چون رسول خدا نيامد، همگى نگران شدند و يك نفر را در پى ايشان فرستادند. اين زمان، جبرييل فرود آمد و آيه ى 29 و 30 سوره ى اسراء را آورد. خداوند در اين آيات، او را از بخل و امساك نهى كرد، ولى فرمود:

نه به يك باره انفاق و بخشش دست نگه دار و نه يك مرتبه آن چه دارى بخشش كن، بلكه راه ميانه در پيش گير و دستت را به گردنت زنجير مكن و بسيار (هم) گشاده دست مباش تا ملامت شده و حسرت زده بر جاى مانى. بى گمان، پروردگار تو براى هر كه بخواهد، روزى را گشاده يا تنگ مى گرداند. در حقيقت، او به (حال) بندگانش آگاه بيناست «» (1)

پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 127؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 91؛ نمونه ى بينات، ص 498؛ شأن نزول آيات، ص 362.

ميانه روى در بخشش

شأن نزول آيه هاى 29 و 30 سوره ى اسراء

روزى پيامبر با اصحاب خويش نشسته بود و سخن مى گفت. در اين حال، كودكى دوان دوان آمد و گفت: «يا رسول الله من از خانواده ى فقيرى هستم و جز مادرم، كسى را ندارم. مادرم براى اين كه مرا بپوشاند، از شما پيراهنى مى خواهد». پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم جز پيراهنى كه پوشيده بود، چيزى نداشت تا به كودك هديه كند. از اين رو به كودك فرمود: «حالا برو و وقت ديگرى بيا». كودك رفت و موضوع را با مادرش در ميان نهاد. مادرش در فرصت ديگرى، او

را فرستاد و گفت: «به پيامبر بگو: مادرم مى گويد همان پيراهنى كه بر تن دارى، به من بده». كودك، پيام مادرش را به رسول خدا رساند. پيامبر بى درنگ از جا برخاست و به خانه ى خود رفت. حضرت در خانه، پيراهن خويش را از تن بيرون آورد و به كودك داد. آن گاه بدون پيراهن در خانه نشست.

هنگام نماز، بانگ اذان بلال برخاست و مردم در مسجد صف بستند تا پيامبر بيايد. چون رسول خدا نيامد، همگى نگران شدند و يك نفر را در پى ايشان فرستادند. اين زمان، جبرييل فرود آمد و آيه ى 29 و 30 سوره ى اسراء را آورد. خداوند در اين آيات، او را از بخل و امساك نهى كرد، ولى فرمود:

نه به يك باره انفاق و بخشش دست نگه دار و نه يك مرتبه آن چه دارى بخشش كن، بلكه راه ميانه در پيش گير و دستت را به گردنت زنجير مكن و بسيار (هم) گشاده دست مباش تا ملامت شده و حسرت زده بر جاى مانى. بى گمان، پروردگار تو براى هر كه بخواهد، روزى را گشاده يا تنگ مى گرداند. در حقيقت، او به (حال) بندگانش آگاه بيناست «» (1)

پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 127؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 91؛ نمونه ى بينات، ص 498؛ شأن نزول آيات، ص 362.

سه مانع بزرگ شناخت

شأن نزول آيه هاى 45 تا 48 سوره ى اسراء

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم در ميان هياهو و آزار مشركان مكه و با دشوارترين شرايط، روزگار مى گذراند. روزى نبود كه آن حضرت از آزار و زخم و زبان مشركان در امان باشد. هرگاه قرآن تلاوت مى كرد يا در كنار خانه ى كعبه، نماز مى گزارد، به او

سنگ مى زدند يا سوت مى كشيدند و با صداى بلند، شعار مى دادند.

در اين ميان، ابوسفيان و ابوجهل كه از سركرده هاى قريش بودند، گاهى نزد پيامبر مى آمدند و از نزديك به سخنان او گوش فرا مى دادند. روزى ابوجهل به ابوسفيان گفت: «من اصلاً نمى فهمم محمد صلى الله عليه و آله وسلم چه مى گويد؟ تنها لبهاى او را مى بينم كه حركت مى كند». ابوسفيان گفت: «فكر مى كنم بعضى سخنان وى حق باشد». ابوجهل اظهار داشت: «او ديوانه است». و ابولهب افزود: «او كاهن است». شخص ديگرى گفت: «او شاعر است».

در اين هنگام، آيات زير نازل شد و با ترسيم حال گمراهان و موانع فراروى شناخت آنان، سه مانع بزرگ شناخت را چنين برشمرد:

نخست، كينه ها و حسادت ها كه حجابى ميان پيامبر و آن هاست.

دوم اين كه، بر دل هاى آنان، پرده ى جهل و تقليد كوركورانه سايه افكنده است.

سوم اين كه، ابزار شناخت آنان (مانند گوش) از سخن حق نفرت دارد.

(و چون قرآن بخوانى، ميان تو و كسانى كه به آخرت، ايمان ندارند، پرده اى پوشيده قرار مى دهيم «» و بر دل هايشان پوشش ها مى نهيم تا او را نفهمند و در گوش هايشان سنگينى (قرار مى دهيم) و چون پروردگار خود را در قرآن به يگانگى ياد كنى، با نفرت پشت مى كنند «» هنگامى كه به سوى تو گوش فرا مى دارند ما بهتر مى دانيم به چه (منظور) گوش مى دهند و (نيز) آن گاه كه به نجوا مى پردازند؛ وقتى ستم گران گويند: «جز مردى افسون شده را پيروى نمى كنيد» «» ببين چگونه براى تو مثل ها زدند و گمراه شدند. در نتيجه، راه به جايى نمى برند «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 142؛ شأن نزول آيات، ص 346؛ نمونه ى بينات، ص 499، مجمع البيان، ج 14،

ص 145.

سه مانع بزرگ شناخت

شأن نزول آيه هاى 45 تا 48 سوره ى اسراء

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم در ميان هياهو و آزار مشركان مكه و با دشوارترين شرايط، روزگار مى گذراند. روزى نبود كه آن حضرت از آزار و زخم و زبان مشركان در امان باشد. هرگاه قرآن تلاوت مى كرد يا در كنار خانه ى كعبه، نماز مى گزارد، به او سنگ مى زدند يا سوت مى كشيدند و با صداى بلند، شعار مى دادند.

در اين ميان، ابوسفيان و ابوجهل كه از سركرده هاى قريش بودند، گاهى نزد پيامبر مى آمدند و از نزديك به سخنان او گوش فرا مى دادند. روزى ابوجهل به ابوسفيان گفت: «من اصلاً نمى فهمم محمد صلى الله عليه و آله وسلم چه مى گويد؟ تنها لبهاى او را مى بينم كه حركت مى كند». ابوسفيان گفت: «فكر مى كنم بعضى سخنان وى حق باشد». ابوجهل اظهار داشت: «او ديوانه است». و ابولهب افزود: «او كاهن است». شخص ديگرى گفت: «او شاعر است».

در اين هنگام، آيات زير نازل شد و با ترسيم حال گمراهان و موانع فراروى شناخت آنان، سه مانع بزرگ شناخت را چنين برشمرد:

نخست، كينه ها و حسادت ها كه حجابى ميان پيامبر و آن هاست.

دوم اين كه، بر دل هاى آنان، پرده ى جهل و تقليد كوركورانه سايه افكنده است.

سوم اين كه، ابزار شناخت آنان (مانند گوش) از سخن حق نفرت دارد.

(و چون قرآن بخوانى، ميان تو و كسانى كه به آخرت، ايمان ندارند، پرده اى پوشيده قرار مى دهيم «» و بر دل هايشان پوشش ها مى نهيم تا او را نفهمند و در گوش هايشان سنگينى (قرار مى دهيم) و چون پروردگار خود را در قرآن به يگانگى ياد كنى، با نفرت پشت مى كنند «» هنگامى كه به سوى تو گوش فرا مى دارند ما بهتر مى دانيم به چه (منظور) گوش

مى دهند و (نيز) آن گاه كه به نجوا مى پردازند؛ وقتى ستم گران گويند: «جز مردى افسون شده را پيروى نمى كنيد» «» ببين چگونه براى تو مثل ها زدند و گمراه شدند. در نتيجه، راه به جايى نمى برند «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 142؛ شأن نزول آيات، ص 346؛ نمونه ى بينات، ص 499، مجمع البيان، ج 14، ص 145.

سه مانع بزرگ شناخت

شأن نزول آيه هاى 45 تا 48 سوره ى اسراء

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم در ميان هياهو و آزار مشركان مكه و با دشوارترين شرايط، روزگار مى گذراند. روزى نبود كه آن حضرت از آزار و زخم و زبان مشركان در امان باشد. هرگاه قرآن تلاوت مى كرد يا در كنار خانه ى كعبه، نماز مى گزارد، به او سنگ مى زدند يا سوت مى كشيدند و با صداى بلند، شعار مى دادند.

در اين ميان، ابوسفيان و ابوجهل كه از سركرده هاى قريش بودند، گاهى نزد پيامبر مى آمدند و از نزديك به سخنان او گوش فرا مى دادند. روزى ابوجهل به ابوسفيان گفت: «من اصلاً نمى فهمم محمد صلى الله عليه و آله وسلم چه مى گويد؟ تنها لبهاى او را مى بينم كه حركت مى كند». ابوسفيان گفت: «فكر مى كنم بعضى سخنان وى حق باشد». ابوجهل اظهار داشت: «او ديوانه است». و ابولهب افزود: «او كاهن است». شخص ديگرى گفت: «او شاعر است».

در اين هنگام، آيات زير نازل شد و با ترسيم حال گمراهان و موانع فراروى شناخت آنان، سه مانع بزرگ شناخت را چنين برشمرد:

نخست، كينه ها و حسادت ها كه حجابى ميان پيامبر و آن هاست.

دوم اين كه، بر دل هاى آنان، پرده ى جهل و تقليد كوركورانه سايه افكنده است.

سوم اين كه، ابزار شناخت آنان (مانند گوش) از سخن حق نفرت دارد.

(و چون قرآن بخوانى، ميان تو و كسانى كه

به آخرت، ايمان ندارند، پرده اى پوشيده قرار مى دهيم «» و بر دل هايشان پوشش ها مى نهيم تا او را نفهمند و در گوش هايشان سنگينى (قرار مى دهيم) و چون پروردگار خود را در قرآن به يگانگى ياد كنى، با نفرت پشت مى كنند «» هنگامى كه به سوى تو گوش فرا مى دارند ما بهتر مى دانيم به چه (منظور) گوش مى دهند و (نيز) آن گاه كه به نجوا مى پردازند؛ وقتى ستم گران گويند: «جز مردى افسون شده را پيروى نمى كنيد» «» ببين چگونه براى تو مثل ها زدند و گمراه شدند. در نتيجه، راه به جايى نمى برند «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 142؛ شأن نزول آيات، ص 346؛ نمونه ى بينات، ص 499، مجمع البيان، ج 14، ص 145.

سه مانع بزرگ شناخت

شأن نزول آيه هاى 45 تا 48 سوره ى اسراء

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم در ميان هياهو و آزار مشركان مكه و با دشوارترين شرايط، روزگار مى گذراند. روزى نبود كه آن حضرت از آزار و زخم و زبان مشركان در امان باشد. هرگاه قرآن تلاوت مى كرد يا در كنار خانه ى كعبه، نماز مى گزارد، به او سنگ مى زدند يا سوت مى كشيدند و با صداى بلند، شعار مى دادند.

در اين ميان، ابوسفيان و ابوجهل كه از سركرده هاى قريش بودند، گاهى نزد پيامبر مى آمدند و از نزديك به سخنان او گوش فرا مى دادند. روزى ابوجهل به ابوسفيان گفت: «من اصلاً نمى فهمم محمد صلى الله عليه و آله وسلم چه مى گويد؟ تنها لبهاى او را مى بينم كه حركت مى كند». ابوسفيان گفت: «فكر مى كنم بعضى سخنان وى حق باشد». ابوجهل اظهار داشت: «او ديوانه است». و ابولهب افزود: «او كاهن است». شخص ديگرى گفت: «او شاعر است».

در اين هنگام، آيات زير نازل شد و با ترسيم

حال گمراهان و موانع فراروى شناخت آنان، سه مانع بزرگ شناخت را چنين برشمرد:

نخست، كينه ها و حسادت ها كه حجابى ميان پيامبر و آن هاست.

دوم اين كه، بر دل هاى آنان، پرده ى جهل و تقليد كوركورانه سايه افكنده است.

سوم اين كه، ابزار شناخت آنان (مانند گوش) از سخن حق نفرت دارد.

(و چون قرآن بخوانى، ميان تو و كسانى كه به آخرت، ايمان ندارند، پرده اى پوشيده قرار مى دهيم «» و بر دل هايشان پوشش ها مى نهيم تا او را نفهمند و در گوش هايشان سنگينى (قرار مى دهيم) و چون پروردگار خود را در قرآن به يگانگى ياد كنى، با نفرت پشت مى كنند «» هنگامى كه به سوى تو گوش فرا مى دارند ما بهتر مى دانيم به چه (منظور) گوش مى دهند و (نيز) آن گاه كه به نجوا مى پردازند؛ وقتى ستم گران گويند: «جز مردى افسون شده را پيروى نمى كنيد» «» ببين چگونه براى تو مثل ها زدند و گمراه شدند. در نتيجه، راه به جايى نمى برند «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 142؛ شأن نزول آيات، ص 346؛ نمونه ى بينات، ص 499، مجمع البيان، ج 14، ص 145.

مبارزه ى آگاهى بخش

شأن نزول آيه هاى 53 و 54 سوره ى اسراء

چون تحقير و آزار مشركان مكه از اندازه فراتر رفت، گروهى از مسلمانان با اجازه ى پيامبر به حبشه هجرت كردند. گروهى نيز در مكه ماندند و در پرتو پشتيبانى يكى از بزرگان مكه، در شرايطى سخت و طاقت فرسا روزگار مى گذراندند. آنان پس از مدتى نزد پيامبر آمدند و با شكايت از آزارهاى تحمل ناپذير مشركان، از ايشان خواستند كه اجازه ى دفاع و مقابله به مثل بدهد. در اين ميان، پيامبر كه شرايط را براى مبارزه ى فيزيكى آماده نمى ديد، هر بار يارانش

را به خويشتن دارى فرا مى خواند. آنان نيز با پيروى از پيامبر، سكوت پيشه مى كردند، ولى آزار مشركان نه تنها كاهش نمى يافت، بلكه روز به روز افزون تر مى شد. آنان هم چنان به آزار و تحقير خود ادامه مى دادند و حتى به پيران، زنان و كودكان نيز رحم نمى كردند. از اين رو، جوانان مسلمان كه بيش از همه غرورشان جريحه دار شده بود، نزد پيامبر آمدند و آمادگى خود را براى جهاد و مبارزه و رهايى از دست اين ستمگران بى منطق اعلام كردند. آنان با پافشارى بسيار از پيامبر خواستند كه اجازه ى جهاد دهد. ولى پيامبر منتظر بود خداوند تكليف مسلمانان را در اين باره، روشن كند.

در اين هنگام، آيات زير نازل گشت و به مسلمانان دستور داد در حال حاضر از خواسته شان چشم بپوشند و بهترين سخن را كه مى تواند تأثيرگذار باشد، بر زبان آورند، زيرا زبان هنرمندانه از تيزى شمشير بسيار برنده و تأثيرگذارتر است. همين سخن چنان بر قبايل باديه نشين جاهلى تأثير گذاشت كه حاضر شدند تا سرحد جان در راه عقيده و ايمان بجنگند.

و به بندگانم بگو: «آن چه را بهتر است، بگويند» كه شيطان ميانشان را به هم مى زند؛ زيرا شيطان همواره براى انسان دشمنى آشكار است «» پروردگار شما به (حال) شما داناتر است؛ اگر بخواهد به شما رحمت مى آورد يا اگر بخواهد شما را عذاب مى كند و تو را برايشان نگهبان نفرستاده ايم «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 159؛ نمونه ى بينات، ص 501؛ شأن نزول آيات، ص 363؛ مجمع البيان، ج 14، ص 155؛ كشف الاسرار، ج 5، ص 571.

مبارزه ى آگاهى بخش

شأن نزول آيه هاى 53 و 54 سوره ى اسراء

چون تحقير و آزار

مشركان مكه از اندازه فراتر رفت، گروهى از مسلمانان با اجازه ى پيامبر به حبشه هجرت كردند. گروهى نيز در مكه ماندند و در پرتو پشتيبانى يكى از بزرگان مكه، در شرايطى سخت و طاقت فرسا روزگار مى گذراندند. آنان پس از مدتى نزد پيامبر آمدند و با شكايت از آزارهاى تحمل ناپذير مشركان، از ايشان خواستند كه اجازه ى دفاع و مقابله به مثل بدهد. در اين ميان، پيامبر كه شرايط را براى مبارزه ى فيزيكى آماده نمى ديد، هر بار يارانش را به خويشتن دارى فرا مى خواند. آنان نيز با پيروى از پيامبر، سكوت پيشه مى كردند، ولى آزار مشركان نه تنها كاهش نمى يافت، بلكه روز به روز افزون تر مى شد. آنان هم چنان به آزار و تحقير خود ادامه مى دادند و حتى به پيران، زنان و كودكان نيز رحم نمى كردند. از اين رو، جوانان مسلمان كه بيش از همه غرورشان جريحه دار شده بود، نزد پيامبر آمدند و آمادگى خود را براى جهاد و مبارزه و رهايى از دست اين ستمگران بى منطق اعلام كردند. آنان با پافشارى بسيار از پيامبر خواستند كه اجازه ى جهاد دهد. ولى پيامبر منتظر بود خداوند تكليف مسلمانان را در اين باره، روشن كند.

در اين هنگام، آيات زير نازل گشت و به مسلمانان دستور داد در حال حاضر از خواسته شان چشم بپوشند و بهترين سخن را كه مى تواند تأثيرگذار باشد، بر زبان آورند، زيرا زبان هنرمندانه از تيزى شمشير بسيار برنده و تأثيرگذارتر است. همين سخن چنان بر قبايل باديه نشين جاهلى تأثير گذاشت كه حاضر شدند تا سرحد جان در راه عقيده و ايمان بجنگند.

و به بندگانم بگو: «آن چه را بهتر است، بگويند» كه شيطان ميانشان را به هم مى زند؛

زيرا شيطان همواره براى انسان دشمنى آشكار است «» پروردگار شما به (حال) شما داناتر است؛ اگر بخواهد به شما رحمت مى آورد يا اگر بخواهد شما را عذاب مى كند و تو را برايشان نگهبان نفرستاده ايم «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 159؛ نمونه ى بينات، ص 501؛ شأن نزول آيات، ص 363؛ مجمع البيان، ج 14، ص 155؛ كشف الاسرار، ج 5، ص 571.

توحيد، تنها راه رهايى از بن بست ها

شأن نزول آيه هاى 56 و 57 سوره ى اسراء

پس از هجرت پيامبراكرم صلى الله عليه و آله وسلم از مكه، بركت از زندگى مردم آن سامان رخت بربست و مردم مكه به دليل گرفتار آمدن در بدترين شرايط اقتصادى، در سراشيبى سقوط قرار گرفتند. بازرگانان بزرگ كه از شام و ايران به مكه مى آمدند، با ديدن اين وضع، رفت و آمد بازرگانى خود را محدود كردند و بدين گونه تا مدتى از رونق اقتصادى مكه كاسته شد. افزون بر آن با پديد آمدن خشك سالى هفت ساله، بسيارى از مردم مكه به دليل گرسنگى و بيمارى، جان باختند. اين تنبيه الهى، برخى مشركان را به خود آورد تا با انديشه در حقيقت رسالت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله وسلم به او ايمان بياوردند. بدين ترتيب، بسيارى از مردم مكه به اسلام گرويدند، ولى به دليل فضاى استبدادى آنجا نمى توانستند ايمان خود را آشكار سازند. شمار فراوانى از آنان پنهانى و دور از چشم سران خود، از رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم خواستند كه براى نزول باران دعا كند تا خداوند بركتش را دوباره به اين سرزمين بازگرداند.

در اين جا آيه هاى 56 و 57 سوره ى اسراء نازل شد و با كنايه به پيامبر فرمود: «به آنان بگو: معبودهايى جز خدا

را كه شايسته ى پرستش مى پنداريد، بخوانيد! آنان نه قدرت دارند مشكلات و گرفتارى هايتان را برطرف سازند و نه مى توانند در آن دگرگونى ايجاد كنند». در حقيقت، اين آيه، منطق و باور مشركان را ابطال مى كند و مى گويد: پرستش و عبادت خدايان يا براى به دست آوردن سود است يا دور ساختن زيان. در حالى كه آنان قدرتى ندارند كه مشكلى را برطرف سازند يا حتى مشكلى را جابه جا كنند.

بگو: كسانى را كه به جاى او (معبود خود) پنداشتيد، بخوانيد. (آنان) نه اختيارى دارند كه از شما دفع زيان كنند و نه (آن كه بلايى را از شما) بگردانند «» آن كسانى را كه ايشان مى خوانند (خود) به سوى پروردگارشان تقرّب مى جويند (تا بدانند) كدام يك از آنان (به او) نزديك ترند و به رحمت وى اميدوارند و از عذابش مى ترسند؛ زيرا عذاب پروردگارت همواره در خور پرهيز است «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 160؛ شأن نزول آيات، ص 364؛ نمونه ى بينات، ص 501؛ تفسير كشف الاسرار، ج 5، ص 572.

توحيد، تنها راه رهايى از بن بست ها

شأن نزول آيه هاى 56 و 57 سوره ى اسراء

پس از هجرت پيامبراكرم صلى الله عليه و آله وسلم از مكه، بركت از زندگى مردم آن سامان رخت بربست و مردم مكه به دليل گرفتار آمدن در بدترين شرايط اقتصادى، در سراشيبى سقوط قرار گرفتند. بازرگانان بزرگ كه از شام و ايران به مكه مى آمدند، با ديدن اين وضع، رفت و آمد بازرگانى خود را محدود كردند و بدين گونه تا مدتى از رونق اقتصادى مكه كاسته شد. افزون بر آن با پديد آمدن خشك سالى هفت ساله، بسيارى از مردم مكه به دليل گرسنگى و بيمارى، جان باختند. اين

تنبيه الهى، برخى مشركان را به خود آورد تا با انديشه در حقيقت رسالت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله وسلم به او ايمان بياوردند. بدين ترتيب، بسيارى از مردم مكه به اسلام گرويدند، ولى به دليل فضاى استبدادى آنجا نمى توانستند ايمان خود را آشكار سازند. شمار فراوانى از آنان پنهانى و دور از چشم سران خود، از رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم خواستند كه براى نزول باران دعا كند تا خداوند بركتش را دوباره به اين سرزمين بازگرداند.

در اين جا آيه هاى 56 و 57 سوره ى اسراء نازل شد و با كنايه به پيامبر فرمود: «به آنان بگو: معبودهايى جز خدا را كه شايسته ى پرستش مى پنداريد، بخوانيد! آنان نه قدرت دارند مشكلات و گرفتارى هايتان را برطرف سازند و نه مى توانند در آن دگرگونى ايجاد كنند». در حقيقت، اين آيه، منطق و باور مشركان را ابطال مى كند و مى گويد: پرستش و عبادت خدايان يا براى به دست آوردن سود است يا دور ساختن زيان. در حالى كه آنان قدرتى ندارند كه مشكلى را برطرف سازند يا حتى مشكلى را جابه جا كنند.

بگو: كسانى را كه به جاى او (معبود خود) پنداشتيد، بخوانيد. (آنان) نه اختيارى دارند كه از شما دفع زيان كنند و نه (آن كه بلايى را از شما) بگردانند «» آن كسانى را كه ايشان مى خوانند (خود) به سوى پروردگارشان تقرّب مى جويند (تا بدانند) كدام يك از آنان (به او) نزديك ترند و به رحمت وى اميدوارند و از عذابش مى ترسند؛ زيرا عذاب پروردگارت همواره در خور پرهيز است «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 160؛ شأن نزول آيات، ص 364؛ نمونه ى بينات، ص 501؛ تفسير كشف الاسرار، ج 5، ص 572.

حكومت ها؛ وسيله ى

ارزيابى مردم

شأن نزول آيه ى 60 سوره ى اسراء

رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم آخرين سال هاى عمر با بركت خويش را سپرى مى كرد. جريان نفاق كه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم توانسته بود به خوبى با آنان مدار و توطئه هاى شان را به موقع خنثى سازد، هم چنان به فعاليت هاى پشت پرده ى خود ادامه مى داد. آنان با سازمان دهى و گردآورى نيروها و امكانات بى شمار، خود را براى آينده آماده مى كردند. آنان چشم به راه بودند تا پيامبراكرم صلى الله عليه و آله وسلم چشم از جهان فرو بندد و آن گاه، اين خفاشان شب پرست خود را در تاريكى ظلمت بنمايانند و به اهداف شوم شان دست يابند. پيامبر اكرم نيز با آينده نگرى، مسلمانان را به همراهى با قرآن و عترت، سفارش مى كرد. او به خوبى مى دانست كه گروهى از مسلمانان، عترت را كنار مى زنند و خواهند گفت قرآن براى ما كافى است.

شبى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم ميمون هايى را در خواب ديد كه از منبر او بالا و پايين مى روند و بر آن بازى مى كنند. پيامبر از اين خواب بسيار آشفته شد و بر غم و اندوه او افزوده گرديد. از آن پس، مسلمانان، پيامبر خود را با چهره ى خندان نديدند. گاهى مى نشست و به دوردست ها مى نگريست يا به آسمان چشم مى دوخت و مى انديشيد كه ممكن است ابرهاى جهل و تاريكى، آسمان دانش مسلمانان را بپوشاند. در همين هنگام، آيه ى 60 سوره ى اسراء درباره ى خواب پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم نازل گرديد. خداوند، اين خواب را وسيله ى آزمايش مردم ناميده است.

بنابر روايتى از پيامبر، آن ميمون ها به خاندان بنى اميه تفسير شده است. اين خاندان، افراد بى شخصيتى بودند كه بى چون و چرا هم چون ميمون از يكديگر تقليد مى كردند و در دشمنى با خاندان پيامبر، راه اسلاف

پيشين خود را مى پيمودند. براى نمونه ابوسفيان، تا آخرين لحظه ايمان نياورد و هيچ گاه در آزار و شكنجه ى ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم، درنگ و ترديد نكرد. آنان تنها چند دهه پس از رحلت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله وسلم با غصب خلافت، به آرزوى ديرپاى ابوسفيان در بازيافتن رياست دوباره ى قريش، جامه ى عمل پوشاندند. آنان با كنار نهادن بنى هاشم بر اريكه ى قدرت تكيه زدند و خلافت را به پادشاهى ارثى تبديل كردند. ديرى نپاييد كه ستم و فساد، دامن حكومت اموى را فرا گرفت و با فراموش شدن ارزش هاى دينى، فرهنگ جاهليت دوباره جان گرفت.

آيه ى ياد شده چنين است:

و (ياد كن) هنگامى را كه به تو گفتيم: «به راستى پروردگارت به مردم احاطه دارد». و آن رؤيايى را كه به تو نمايانديم و (نيز) آن درخت لعنت شده در قرآن را جز براى آزمايش مردم قرار نداديم؛ و ما آنان را بيم مى دهيم، ولى جز بر طغيان بيشتر آنان نمى افزايد «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 172؛ نمونه ى بينات، ص 503؛ مجمع البيان، ج 14، ص 164.

تبعيد رهبران؛ شگرد كهنه ى طاغوتيان

شأن نزول آيه هاى 76 و 77 سوره ى اسراء

تلاوت آيات روح بخش قرآن كريم، آن چنان اثربخش بود كه حتى دل هاى زنگار گرفته ى مشركان نيز شيفته ى آن مى شد. به همين دليل، كم كم، از شدت دشمنى با پيامبر كاسته مى شد و بسيارى با درك آيين اسلام به خود مى آمدند و پنهانى به اين دين مى پيوستند. روند فزاينده ى گرايش به اسلام، براى مشركان تحمّل پذير نبود و آنان براى رويارويى با اسلام خواهى مردم، به هر كارى دست مى زدند. البته اين سخت گيرى ها، سودى در برنداشت و مسلمانان را بيش از پيش در تداوم

راهشان راسخ تر مى ساخت.

مشركان در آخرين گام، بر آن شدند تا بدون برانگيختن احساسات بنى هاشم، پيامبر را از مكه دور كنند. آنان تصميم گرفتند بر شكنجه و آزار پيامبر بيافزايند و با شوراندن توده هاى مردم بر ضد ايشان، پيامبر را به بيرون از مكه تبعيد كنند. در اين صورت، آنان مى توانستند، اوضاع مكه را كنترل كنند و با زير نظر گرفتن حركت هاى بعدى مسلمانان، هرگونه ناآرامى را سركوب سازند. با اين حال چون به قدرت برتر الهى نيانديشيده بودند، در اجراى تصميم خود ناكام شدند.

در همين زمان، آيات 76 و 77 سوره ى اسراء نازل شد و از عقيم ماندن اين توطئه ى شوم و كيفرى كه در انتظار توطئه گران بود، خبر داد:

و چيزى نمانده بود كه تو را از اين سرزمين بيرون كنند، تا تو را از آن جا بيرون سازند و در آن صورت آنان (هم) پس از تو جز (زمان) اندكى نمى ماندند؛ «» سنّتى كه همواره در ميان (امت هاى) فرستادگانى كه پيش از تو گسيل داشته ايم (جارى) بوده است و براى سنّت و (قانون) ما تغييرى خواهى يافت «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 216؛ نمونه ى بينات، ص 508؛ شأن نزول آيات، 368؛ مجمع البيان، ج 14، ص 188.

تبعيد رهبران؛ شگرد كهنه ى طاغوتيان

شأن نزول آيه هاى 76 و 77 سوره ى اسراء

تلاوت آيات روح بخش قرآن كريم، آن چنان اثربخش بود كه حتى دل هاى زنگار گرفته ى مشركان نيز شيفته ى آن مى شد. به همين دليل، كم كم، از شدت دشمنى با پيامبر كاسته مى شد و بسيارى با درك آيين اسلام به خود مى آمدند و پنهانى به اين دين مى پيوستند. روند فزاينده ى گرايش به اسلام، براى مشركان تحمّل پذير نبود

و آنان براى رويارويى با اسلام خواهى مردم، به هر كارى دست مى زدند. البته اين سخت گيرى ها، سودى در برنداشت و مسلمانان را بيش از پيش در تداوم راهشان راسخ تر مى ساخت.

مشركان در آخرين گام، بر آن شدند تا بدون برانگيختن احساسات بنى هاشم، پيامبر را از مكه دور كنند. آنان تصميم گرفتند بر شكنجه و آزار پيامبر بيافزايند و با شوراندن توده هاى مردم بر ضد ايشان، پيامبر را به بيرون از مكه تبعيد كنند. در اين صورت، آنان مى توانستند، اوضاع مكه را كنترل كنند و با زير نظر گرفتن حركت هاى بعدى مسلمانان، هرگونه ناآرامى را سركوب سازند. با اين حال چون به قدرت برتر الهى نيانديشيده بودند، در اجراى تصميم خود ناكام شدند.

در همين زمان، آيات 76 و 77 سوره ى اسراء نازل شد و از عقيم ماندن اين توطئه ى شوم و كيفرى كه در انتظار توطئه گران بود، خبر داد:

و چيزى نمانده بود كه تو را از اين سرزمين بيرون كنند، تا تو را از آن جا بيرون سازند و در آن صورت آنان (هم) پس از تو جز (زمان) اندكى نمى ماندند؛ «» سنّتى كه همواره در ميان (امت هاى) فرستادگانى كه پيش از تو گسيل داشته ايم (جارى) بوده است و براى سنّت و (قانون) ما تغييرى خواهى يافت «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 216؛ نمونه ى بينات، ص 508؛ شأن نزول آيات، 368؛ مجمع البيان، ج 14، ص 188.

همانا حق پيروز است

شأن نزول آيه ى 81 سوره ى اسراء

مكه بى هيچ مقاومتى، تسليم شد و ياران پيامبر شادى كنان با فريادهاى الله اكبر وارد شهر شدند. مهاجران دورافتاده از وطن، بيش از همه خوشحال بودند و از شادى در پوست خود نمى گنجيدند. اشك شوق

از گونه هايشان سرازير بود و با برداشتن دستها به سوى آسمان، خدا را سپاس مى گفتند. با اين حال، هنوز اندوهى بزرگ به قلب مسلمانان سنگينى مى كرد و آن، وجود ناميمون 360 بت در خانه ى توحيد بود كه دل ها و نگاه ها را مى آزرد. نگاه جمعيت به پيامبر دوخته شده بود و براى زدودن آخرين آثار شرك، لحظه شمارى مى كردند. هنوز در گوشه و كنار شهر كسانى بودند كه به بت ها عشق مى ورزيدند و براى بقاى آنها دعا مى كردند. آنان در دفاع از بت ها بهاى سنگينى پرداخته بودند و نمى توانستند سرنگونى آن ها را باور كنند. انتظار مسلمانان ديرى نپاييد و به فرمان پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم شرك زدايى از خانه ى كعبه آغاز شد. مسلمانان در ميان نگاه بهت آميز مشركان، بت ها را مى شكستند و كعبه ى آمال مؤمنان را از سياه كارى هاى طاغوت پاك مى كردند.

هبل بت بسيار بزرگ و خداى همگان هنوز بر بام كعبه خودنمايى مى كرد. همه منتظر گام بعدى پيامبر بودند. پيامبر به پسرعمويش، على عليه السلام نظرى افكند و فرمود: «على جان! بر شانه ى من بالا برو و آن بت بزرگ را از پشت بام كعبه پايين افكن». على عليه السلام با شرمندگى فرمود: «يا رسول الله صلى الله عليه و آله وسلم! شما خود چنين كنيد و بر دوش من سوار شويد و آن بت را بشكنيد». امام على عليه السلام مى گويد: «چون پيامبر پاى خود را بر دوش من نهاد، ديدم بسيار سنگين است و من ياراى تحمل سنگينى پيامبر ندارم. از اين رو گفتم: يا رسول الله! اجازه دهيد من پاى خود را بر شانه ى شما بگذارم و اين كار را انجام دهم. پيامبر خنديد و از دوش من پايين آمد. آن گاه من

پاى خود را بر شانه ى پيامبر گذاشتم «هبل» را از پشت خانه ى كعبه به پايين افكندم و شكستم».

در اين زمان، آيه ى 81 سوره ى اسراء نازل شد و با بيان قانون كلى و تخلف ناپذير آفرينش در هر عصر و زمانى، از پيروزى نهايى حق بر باطل خبر داد. و همين قانون الهى، رهروان راه حق را در برابر مشكلات، اميدوار و نيرومند مى سازد و به آنان، نشاط مى بخشد:

و بگو: حق آمد و باطل نابود شد. آرى، باطل همواره نابودشدنى است «» (1)

پاورقى:

(1) تفسير نمونه، ج 12، ص 216؛ نمونه ى بينات، ص 508؛ شأن نزول آيات، 368؛ مجمع البيان، ج 14، ص 188.

بهانه جويى بى فرجام

شأن نزول آيه ى 64 سوره ى مريم

شأن نزول آيات 9 - 24 سوره ى كهف

شأن نزول آيات 83 - 87 سوره ى كهف

شأن نزول آيه ى 85 سوره ى اسراء

تلاش مشركان براى يافتن اشتباه يا نقطه ضعفى از پيامبر، بى نتيجه ماند؛ زيرا پيامبر را از هرگونه خطا و لغزشى مصون مى يافتند. وقتى چنين شد، براى مشورت بيشتر نزد يهوديان رفتند تا بتوانند از لابه لاى آموزه هاى تورات، راه كارى براى مبارزه با محمد صلى الله عليه و آله وسلم بيابند. آنان، نقشه ى خود را با دو تن از دانشمندان يهود در ميان گذاشتند. يهوديان اين پيشنهاد را پذيرفتند و براى پاسخ دادن، مهلت خواستند. چند روزى بعد، يهوديان پس از مباحث فراوان، به اين نتيجه رسيدند كه با طرح سه پرسش مى توانند ضعف پيامبر اسلام را آشكار سازند و او را رسوا كنند. پرسش ها درباره ى موضوع هايى بود كه يهوديان درباره ى آن، اختلاف نظر داشتند و بدين قرار بود: ماجراى داستان اصحاب كهف، ذوالقرنين (1) و حقيقت روح.

مشركان پس از دريافت اين سه پرسش، بى درنگ به مكه آمدند

و در حضور سران قريش، پيامبر اسلام را به مناظره فرا خواندند. هنگامى كه مشركان اين سه موضوع را از پيامبر پرسيدند، پيامبر دادن پاسخ خويش را به فردا نهاد. پيامبر منتظر بود فرشته ى وحى، پاسخ را بياورد، ولى جبرييل نازل نشد. مشركان كه درنگ محمد صلى الله عليه و آله وسلم را ديدند، او را دروغگو ناميدند و فرصت طلبان به او نسبت هاى ناروا دادند. پيامبر شتابى نداشت؛ زيرا مصلحتى را در اين تأخير نهفته مى ديد. وى مطمئن بود كه جبرييل، پاسخ او را خواهد آورد. با اين حال، گروهى سست ايمان در حقانيت پيامبر، ترديد و به مشركان پيوستند.

پانزده روز بعد، جبرييل نازل شد. پيامبر پرسيد: «برادرم! چرا دير كردى؟ من مشتاق بودم بى صبرانه تو را ببينم. مى دانى كه اين تأخير بر من چه سخت گذشت». جبرييل گفت: «من نيز مشتاق ديدار تو هستم، ولى مأمور هستم و انجام وظيفه مى كنم. من براى آمدن دستورى نداشتم». اين هنگام، آيه ى 64 سوره ى مريم نازل شد و فرمود:

(پس از تأخير وحى، جبرييل به پيامبر عرض كرد:) ما جز به فرمان پروردگار تو، نازل نمى شويم. آن چه پيش روى ما و پشت سر ما و آن چه ميان اين دو قرار دارد، همه به او اختصاص دارد، و پروردگار هرگز فراموش كار نبوده (و نيست) «»

گفتنى است داستان اصحاب كهف از آيه ى 9 سوره ى كهف آغاز مى شود و تا آيه ى 24 ادامه پيدا مى كند.

آيا گمان كردى اصحاب كهف و رقيم از آيات عجيب ما بودند؟! زمانى را به خاطرآور كه اين گروه از جوانان به غار پناه بردند و گفتند: پروردگارا! رحمتى از سوى خودت به ما عطا كن و راه نجاتى براى ما فراهم

ساز. ما (پرده ى خواب را) به گوش شان زديم و سال ها در خواب فرورفتند.... سپس آنان را برانگيختيم تا آشكار گردد كدام يك از آن دو گروه بهتر مدت خواب خود را حساب كرده اند.... و هرگز درباره ى كارى مگو من فردا آن را انجام مى دهم مگر اين كه خدا بخواهد و هرگاه فراموش كردى (جبران كن و) پروردگارت را به خاطر بياور و بگو: اميدوارم كه پروردگارم مرا به راهى روشن تر از اين هدايت كند. و از تو درباره ى ذوالقرنين مى پرسند؛ بگو: به زودى بخشى از سرگذشت او را براى شما بازگو خواهم كرد. ما به او در روى زمين، قدرت و حكومت داديم و اسباب هر چيز را در اختيارش گذاشتيم. او از اين اسباب پيروى (و استفاده) كرد تا به غروب گاه آفتاب رسيد.(در آن جا) احساس كرد (و در نظرش مجسّم شد) كه خورشيد در چشمه ى تيره و گل آلودى فرو مى رود. در آن جا قومى را يافت؛ گفتيم: اى ذوالقرنين! يا (آنان را) مجازات كنى و يا روش نيكويى درباره ى آنان برمى گزينى گفت: اما كسى را كه ستم كرده است، مجازات خواهيم كرد. سپس به سوى پروردگارش باز مى گردد و خدا او را مجازات شديدى خواهد كرد... و از تو درباره ى روح مى پرسند. بگو: روح از فرمان پروردگار من است و جز اندكى از دانش، به شما داده نشده است. «» (2)

پاورقى:

(1) روايت صحيح تر آن است كه او يكى از زمام داران نيكوكار ايرانى بوده است.

(2) تفسير نمونه، ج 13، ص 109؛ مجمع البيان، ج 15، ص 187؛ شأن نزول آيات، ص 381؛ نمونه ى بينات، ص 525.

اعجاز قرآن

شأن نزول آيه هاى 88 و 89 سوره ى اسراء

تنها نقطه ى اميد يهوديان

به رهايى از تهديد و آزار مشركان، آمدن پيامبرى بود كه تورات به ايشان بشارت داده بود. يهوديان همه جا سخن از ظهور او مى راندند و مى گفتند: «او به زودى مى آيد و انتقام يهوديان را از دشمنان خواهد ستاند». با اين حال، هنگامى كه خبر بعثت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم به يهوديان رسيد، غافلگير شدند. آن گاه كه پيامبر در ميان استقبال پرشور مردم مدينه - كه دشمن يهود بودند -. به آن شهر گام نهاد، يهوديان سياه دل، نور هدايت را برنتافتند و براى رسيدن به اهداف برترى جويانه ى خود، كارشكنى در كار اسلام پرداختند.

با نزول نخستين آيات قرآن در نكوهش روحيه ى خودخواهانه و مستكبرانه ى يهوديان، آنان بر مخالفت خود افزودند. در اين ميان، پيامبراكرم صلى الله عليه و آله وسلم كه براى هدايت همگان برانگيخته شده بود، با در پيش گرفتن سياست گفت و گو و مدارا، هم چنان به قبله ى آنان نماز مى گزارد. اين سياست به جاى آن كه آنان را نرم تر كند، دست مايه ى تمسخر مسلمانان و آيين اسلام گرديد. آنان با گفتارهاى ناپسند و ايجاد جنگ روانى مى كوشيدند روحيه ى مسلمانان را تضعيف كنند. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم از اين برخوردهاى سخيف و دور از شأن پيروان يك آيين الهى رنجيده خاطر بود و براى رهايى از اين وضعيت، به آسمان چشم داشت.

در سال دوم هجرت و در ميان ناباورى يهوديان قبله ى مسلمانان از بيت المقدس به سوى خانه ى كعبه تغيير جهت يافت. يهوديان كه تغيير قبله را بزرگ ترين اهانت و بى اعتنايى به آيين خود مى پنداشتند، آشكارا به دشمنى با پيامبر پرداختند. در نخستين گام، گروهى از سران و دانشمندان يهود به سركردگى سلام بن مِشكم نزد رسول خدا آمدند

و گفتند: «بر ما سخت است كه آيين تو را بپذيريم. ما همه ى راهها را بر روى خود بسته مى بينيم و براى اين كه از تو پيروى كنيم، اميدى باقى نمانده است. تو از قبله ى ما، رو گردانده و آن را تغيير داده اى و اين بى اعتنايى هرگز پذيرفته نيست. ما چگونه قرآن را بپذيريم، در حالى كه سبك آن با تورات متفاوت است و مطالب آن با كتاب ما مغايرت دارد؟ بايد كتابى از آسمان بياورى كه ما آن را بپذيريم و بر آن صحه بگذاريم». در اين هنگام، آيات زير نازل شد و از اين دروغگويان پرادعا خواست اگر راست مى گويند، همانند قرآن را بياورند.

بگو: اگر جن و انس به يارى هم بشتابند كه همانند اين قرآن را بياورند، از عهده ى آن بر نمى آيند، هرچند در اين كار به كمك يكديگر بشتابند «» و به راستى، در اين قرآن براى مردم از هرگونه مثلى، گوناگون آورديم، ولى بيشتر مردم جز انكار حق، كارى از پيش نمى برند «» (1)

پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 201؛ نمونه ى بينات، ص 511؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 274.

اعجاز قرآن

شأن نزول آيه هاى 88 و 89 سوره ى اسراء

تنها نقطه ى اميد يهوديان به رهايى از تهديد و آزار مشركان، آمدن پيامبرى بود كه تورات به ايشان بشارت داده بود. يهوديان همه جا سخن از ظهور او مى راندند و مى گفتند: «او به زودى مى آيد و انتقام يهوديان را از دشمنان خواهد ستاند». با اين حال، هنگامى كه خبر بعثت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم به يهوديان رسيد، غافلگير شدند. آن گاه كه پيامبر در ميان استقبال پرشور مردم مدينه - كه دشمن يهود بودند -.

به آن شهر گام نهاد، يهوديان سياه دل، نور هدايت را برنتافتند و براى رسيدن به اهداف برترى جويانه ى خود، كارشكنى در كار اسلام پرداختند.

با نزول نخستين آيات قرآن در نكوهش روحيه ى خودخواهانه و مستكبرانه ى يهوديان، آنان بر مخالفت خود افزودند. در اين ميان، پيامبراكرم صلى الله عليه و آله وسلم كه براى هدايت همگان برانگيخته شده بود، با در پيش گرفتن سياست گفت و گو و مدارا، هم چنان به قبله ى آنان نماز مى گزارد. اين سياست به جاى آن كه آنان را نرم تر كند، دست مايه ى تمسخر مسلمانان و آيين اسلام گرديد. آنان با گفتارهاى ناپسند و ايجاد جنگ روانى مى كوشيدند روحيه ى مسلمانان را تضعيف كنند. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم از اين برخوردهاى سخيف و دور از شأن پيروان يك آيين الهى رنجيده خاطر بود و براى رهايى از اين وضعيت، به آسمان چشم داشت.

در سال دوم هجرت و در ميان ناباورى يهوديان قبله ى مسلمانان از بيت المقدس به سوى خانه ى كعبه تغيير جهت يافت. يهوديان كه تغيير قبله را بزرگ ترين اهانت و بى اعتنايى به آيين خود مى پنداشتند، آشكارا به دشمنى با پيامبر پرداختند. در نخستين گام، گروهى از سران و دانشمندان يهود به سركردگى سلام بن مِشكم نزد رسول خدا آمدند و گفتند: «بر ما سخت است كه آيين تو را بپذيريم. ما همه ى راهها را بر روى خود بسته مى بينيم و براى اين كه از تو پيروى كنيم، اميدى باقى نمانده است. تو از قبله ى ما، رو گردانده و آن را تغيير داده اى و اين بى اعتنايى هرگز پذيرفته نيست. ما چگونه قرآن را بپذيريم، در حالى كه سبك آن با تورات متفاوت است و مطالب آن با كتاب ما

مغايرت دارد؟ بايد كتابى از آسمان بياورى كه ما آن را بپذيريم و بر آن صحه بگذاريم». در اين هنگام، آيات زير نازل شد و از اين دروغگويان پرادعا خواست اگر راست مى گويند، همانند قرآن را بياورند.

بگو: اگر جن و انس به يارى هم بشتابند كه همانند اين قرآن را بياورند، از عهده ى آن بر نمى آيند، هرچند در اين كار به كمك يكديگر بشتابند «» و به راستى، در اين قرآن براى مردم از هرگونه مثلى، گوناگون آورديم، ولى بيشتر مردم جز انكار حق، كارى از پيش نمى برند «» (1)

پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 201؛ نمونه ى بينات، ص 511؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 274.

كوشش در تبليغ

شأن نزول آيه هاى 90 تا 95 سوره ى اسراء

سران مشركان مكه پس از نتيجه نگرفتن از تلاش هاى خشونت آميزشان و روبه رو شدن با ناكامى هاى پياپى، در كنار خانه ى كعبه گردهم آمدند تا نقطه ضعف هاى خود را در برخورد با پيامبر و يارانش، نقد و بررسى كنند. هريك از حاضران، با داد و فرياد، ديگرى را مقصر مى دانست و بار گناه ديگرى را از دوش خود برمى داشت. ابوجهل كه جلسه را اداره مى كرد و عصبانى تر از ديگران به نظر مى رسيد، عصايش را در دستانش فشرد، از جا برخاست و با صداى بلند، همگان را به سكوت و خويشتن دارى فراخواند. آن گاه گفت: «من هنوز بر باور پيشين خود پاى بند هستم و نظرم اين است كه تنها راه كارهاى قهرآميز مى تواند در دل ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم، هراس و وحشت افكند و آنان را از گرد او پراكنده سازد. به يقين، ادامه ى اين وضع تحمل ناپذير است و آسيب هاى بسيارى براى ما در پى

دارد. پس بايد به هر شيوه ى ممكن، او را از پيش راه خود برداريم. اكنون كه ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم اندك هستند، انجام چنين كارى بسى آسان تر و كم هزينه تر است. چنان چه كارى نكنيم، هر روز بر شمار يارانش افزوده مى شود و آن گاه كار ما دشوارتر و پرهزينه تر خواهد بود».

«وليد بن مغيره» كه خود از نظريه پردازان رفتار خشونت آميز با پيامبر بود، از اين سخنان را برنتابيد و با عصبانيت، سخن ابوجهل را قطع كرد. او گفت: «تو خود مى دانى كه ما همه ى راه هاى ممكن را پيموده و هرگونه آزار و اذيتى را در حق اين مرد و ياران او جايز شمرده ايم، ولى نتيجه اى نگرفته ايم. اكنون نيز اين جا گرد آمده ايم تا ديگر راه ها را بيازماييم و به گمان من، تنها گفت و گو باقى مانده است كه بايد اين راه را نيز تجربه كنيم و حتى با وعده و وعيد بكوشيم وى از ادعاهايش، دست بردارد». مشركان اين نظر را پسنديدند و تصميم گرفتند براى گفت وگو با پيامبر، او را به ميان جمع خود فرا خوانند. رسول خدا با غنيمت شمردن فرصت و به اميد ايجاد روزنه اى براى هدايت آنان، اين پيشنهاد را پذيرفت و بى درنگ به سراغ آنان شتافت.

ابوجهل كه آمدن پيامبر را باور نمى كرد، از جا برخاست، چند گام به سوى پيامبر پيش رفت و با صدايى لرزان گفت: اى محمّد! تو را براى اتمام حجت نزد خود فرا خوانده ايم. ما از تو گله منديم! چرا اين همه به قوم و طايفه ى خود، آزار مى رسانى؟ ما كسى را سراغ نداريم كه به اندازه ى تو به قبيله ى خود آزار رسانده باشد. تو خدايان ما را

دشنام دادى، بر آيين ما خرده گرفتى، دانايان ما را سفيه خواندى و در جمع ما، تخم نفاق افكندى. اينك مى خواهيم ببينيم خواسته ى تو چيست؟ اگر پول مى خواهى، آن قدر به تو پول مى دهيم كه بى نياز شوى. اگر مقام مى خواهى، به تو منصب بزرگى خواهيم داد. اگر بيمار هستى (و كسالت روانى دارى)، ما براى درمان تو، با تجربه ترين پزشكان را دعوت مى كنيم».

پيامبر سرى تكان داد و فرمود: «خير، هيچ يك از آن چه گفتيد، خواسته ى من نيست. من از سوى خداوند آمده ام و كتابى در دست دارم كه اگر آن را بپذيريد، در دنيا و آخرت به سود شماست و چنان چه آن را نپذيريد، صبر پيشه مى كنم تا خداوند ميان من و شما داورى كند». آنان با شنيدن اين سخنان، پى بردند كه پيامبر هم چنان بر دعوتش به توحيد، پاى مى فشارد. از اين رو، با بيان خواسته هاى تمسخرآميز گفتند: «حال كه چنين مى گويى، خواسته هاى ما را برآورده ساز تا به تو ايمان آوريم. از پروردگارت بخواه كوه هاى اطراف مكه را از جا بردارد و به پس براند تا ما از اين تنگنا درآييم و بر پهناى زمين هاى ما نيز افزوده شود. هم چنين از خدا بخواه نهرهايى همچون نهرهاى شام و عراق، در اين سرزمين خشك و بى آب و علف جارى سازد. از خدا بخواه كه نياكان ما را زنده كند تا از آنان بپرسيم آن چه تو مى گويى، حق است يا باطل؟ البته قصى بن كلاب كه جدّ توست بايد در ميان اين زنده شدگان باشد؛ زيرا ما به راستگويى او ايمان داريم».

پيامبر به خواسته هاى تمسخرآميز آنان پاسخى نداد و با بى اعتنايى فرمود: «من

براى اين كارها مأموريتى ندارم». آنان گفتند: «حال كه چنين نمى كنى از خدايت، بخواه فرشته اى بفرستد تا تو را تصديق كند. آن فرشته بايد براى ما باغ، گنج و قصرى از طلا نيز بسازد». پيامبر در پاسخ فرمود: «من به اين امور نيز برانگيخته نشده ام. من از سوى خدا مأموريتى دارم كه اگر بپذيريد بهتر است و اگر نمى پذيريد، خداوند ميان من و شما داورى خواهد كرد». آنان از تمسخر دست برنداشتند و باز گفتند: «پس قطعه هايى از سنگ هاى آسمانى را آن گونه كه مى پندارى اگر ما تخلف كنيم، خداى تو بر ما مى افكند، بر ما فرود آر!» پيامبر فرمود: «اين به خدا مربوط است و هر آن چه بخواهد، مى شود». يكى از ميان جمعيت با صداى بلند گفت: «اين ها كافى نيست. ما با اين كارها نيز ايمان نمى آوريم. تنها زمانى ايمان مى آوريم كه خدا و فرشتگان را بياورى و در برابر ما قرار دهى تا ما با چشم سر، آن ها را ببينيم!».

پيامبر با شنيدن اين بيهوده گويى ها از جا برخاست تا آن مجلس را ترك كند. بعضى از آنان به دنبال حضرت راه افتادند و گفتند: «اى محمد! هيچ يك از پيشنهادهاى قوم خود را نپذيرفتى، و به خواسته هايشان بى اعتنايى كردى. حتى از تو خواستند آن عذابى را كه هماره با آن، تهديدشان مى كنى، بر سرشان فرود آورى، ولى تو آن را هم انجام ندادى. به خدا سوگند! هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد، مگر آن كه نردبانى به آسمان قرار دهى و در برابر ديدگان ما از آن بالا روى و پس از بازگشت، چند نفر از فرشتگان را همراه خود بياورى. هم چنين نامه اى

از خداى خويش بياورى كه بر صدق دعوت تو گواهى دهد». پيامبر به اين گفته ها اعتنايى نمى كرد و به حركت خود ادامه مى داد و مشركين نيز رهايش نمى كردند. ابوجهل چون اين بى اعتنايى را ديد، گفت: «رهايش كنيد. محمّد صلى الله عليه و آله وسلم تنها مى تواند به بت ها و نياكان ما دشنام دهد. كار ديگرى از او ساخته نيست. من با خداى خويش پيمان بسته ام كه سنگى بردارم و هنگام سجده بر مغز محمّد صلى الله عليه و آله وسلم فرود آورم».

بارى، نادانى و استكبار، سراپاى مشركان را فرا گرفته بود و هيچ اميدى به هدايت شان نبود. پيامبر پس از اين گفت و گوهاى بى فرجام با هاله اى از غم و اندوه به خانه بازگشت. در اين هنگام، آيات زير نازل شد و به گفت و گوهاى آنان چنين پاسخ داد:

و گفتند: تا از زمين چشمه اى براى ما بجوشانى، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد «» يا (بايد) براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشكارا از ميان آن، جويبارها روان سازى «» يا چنان كه ادعا مى كنى، آسمان را پاره پاره بر (سر) ما فرو اندازى يا خدا و فرشتگان را در برابر (ما حاضر) آورى «» يا براى تو خانه اى از طلا (كارى) باشد يا به آسمان بالا روى و به بالا رفتن تو (هم) اطمينان نخواهيم داشت، تا بر ما كتابى نازل كنى كه آن را بخوانيم». بگو: «پاك است پروردگار من آيا (من) جز بشرى فرستاده هستم؟» «» و (چيزى) مردم را از ايمان آوردن بازنداشت، آن گاه كه هدايت برايشان آمد، جز اين كه گفتند: «آيا خدا بشرى را به سمت رسول برانگيخته است؟ «» بگو: «اگر در

روى زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان راه مى رفتند، البته بر آنان (نيز) فرشته اى را به عنوان پيامبر از آسمان نازل مى كرديم» «» (1) پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 207؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 279؛ شأن نزول آيات، ص 370؛ نمونه ى بينات، ص 513.

كوشش در تبليغ

شأن نزول آيه هاى 90 تا 95 سوره ى اسراء

سران مشركان مكه پس از نتيجه نگرفتن از تلاش هاى خشونت آميزشان و روبه رو شدن با ناكامى هاى پياپى، در كنار خانه ى كعبه گردهم آمدند تا نقطه ضعف هاى خود را در برخورد با پيامبر و يارانش، نقد و بررسى كنند. هريك از حاضران، با داد و فرياد، ديگرى را مقصر مى دانست و بار گناه ديگرى را از دوش خود برمى داشت. ابوجهل كه جلسه را اداره مى كرد و عصبانى تر از ديگران به نظر مى رسيد، عصايش را در دستانش فشرد، از جا برخاست و با صداى بلند، همگان را به سكوت و خويشتن دارى فراخواند. آن گاه گفت: «من هنوز بر باور پيشين خود پاى بند هستم و نظرم اين است كه تنها راه كارهاى قهرآميز مى تواند در دل ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم، هراس و وحشت افكند و آنان را از گرد او پراكنده سازد. به يقين، ادامه ى اين وضع تحمل ناپذير است و آسيب هاى بسيارى براى ما در پى دارد. پس بايد به هر شيوه ى ممكن، او را از پيش راه خود برداريم. اكنون كه ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم اندك هستند، انجام چنين كارى بسى آسان تر و كم هزينه تر است. چنان چه كارى نكنيم، هر روز بر شمار يارانش افزوده مى شود و آن گاه كار ما دشوارتر و پرهزينه تر خواهد بود».

«وليد بن مغيره» كه خود از نظريه پردازان رفتار خشونت آميز با پيامبر

بود، از اين سخنان را برنتابيد و با عصبانيت، سخن ابوجهل را قطع كرد. او گفت: «تو خود مى دانى كه ما همه ى راه هاى ممكن را پيموده و هرگونه آزار و اذيتى را در حق اين مرد و ياران او جايز شمرده ايم، ولى نتيجه اى نگرفته ايم. اكنون نيز اين جا گرد آمده ايم تا ديگر راه ها را بيازماييم و به گمان من، تنها گفت و گو باقى مانده است كه بايد اين راه را نيز تجربه كنيم و حتى با وعده و وعيد بكوشيم وى از ادعاهايش، دست بردارد». مشركان اين نظر را پسنديدند و تصميم گرفتند براى گفت وگو با پيامبر، او را به ميان جمع خود فرا خوانند. رسول خدا با غنيمت شمردن فرصت و به اميد ايجاد روزنه اى براى هدايت آنان، اين پيشنهاد را پذيرفت و بى درنگ به سراغ آنان شتافت.

ابوجهل كه آمدن پيامبر را باور نمى كرد، از جا برخاست، چند گام به سوى پيامبر پيش رفت و با صدايى لرزان گفت: اى محمّد! تو را براى اتمام حجت نزد خود فرا خوانده ايم. ما از تو گله منديم! چرا اين همه به قوم و طايفه ى خود، آزار مى رسانى؟ ما كسى را سراغ نداريم كه به اندازه ى تو به قبيله ى خود آزار رسانده باشد. تو خدايان ما را دشنام دادى، بر آيين ما خرده گرفتى، دانايان ما را سفيه خواندى و در جمع ما، تخم نفاق افكندى. اينك مى خواهيم ببينيم خواسته ى تو چيست؟ اگر پول مى خواهى، آن قدر به تو پول مى دهيم كه بى نياز شوى. اگر مقام مى خواهى، به تو منصب بزرگى خواهيم داد. اگر بيمار هستى (و كسالت روانى دارى)، ما براى درمان تو، با تجربه ترين پزشكان

را دعوت مى كنيم».

پيامبر سرى تكان داد و فرمود: «خير، هيچ يك از آن چه گفتيد، خواسته ى من نيست. من از سوى خداوند آمده ام و كتابى در دست دارم كه اگر آن را بپذيريد، در دنيا و آخرت به سود شماست و چنان چه آن را نپذيريد، صبر پيشه مى كنم تا خداوند ميان من و شما داورى كند». آنان با شنيدن اين سخنان، پى بردند كه پيامبر هم چنان بر دعوتش به توحيد، پاى مى فشارد. از اين رو، با بيان خواسته هاى تمسخرآميز گفتند: «حال كه چنين مى گويى، خواسته هاى ما را برآورده ساز تا به تو ايمان آوريم. از پروردگارت بخواه كوه هاى اطراف مكه را از جا بردارد و به پس براند تا ما از اين تنگنا درآييم و بر پهناى زمين هاى ما نيز افزوده شود. هم چنين از خدا بخواه نهرهايى همچون نهرهاى شام و عراق، در اين سرزمين خشك و بى آب و علف جارى سازد. از خدا بخواه كه نياكان ما را زنده كند تا از آنان بپرسيم آن چه تو مى گويى، حق است يا باطل؟ البته قصى بن كلاب كه جدّ توست بايد در ميان اين زنده شدگان باشد؛ زيرا ما به راستگويى او ايمان داريم».

پيامبر به خواسته هاى تمسخرآميز آنان پاسخى نداد و با بى اعتنايى فرمود: «من براى اين كارها مأموريتى ندارم». آنان گفتند: «حال كه چنين نمى كنى از خدايت، بخواه فرشته اى بفرستد تا تو را تصديق كند. آن فرشته بايد براى ما باغ، گنج و قصرى از طلا نيز بسازد». پيامبر در پاسخ فرمود: «من به اين امور نيز برانگيخته نشده ام. من از سوى خدا مأموريتى دارم كه اگر بپذيريد بهتر است و اگر نمى پذيريد، خداوند

ميان من و شما داورى خواهد كرد». آنان از تمسخر دست برنداشتند و باز گفتند: «پس قطعه هايى از سنگ هاى آسمانى را آن گونه كه مى پندارى اگر ما تخلف كنيم، خداى تو بر ما مى افكند، بر ما فرود آر!» پيامبر فرمود: «اين به خدا مربوط است و هر آن چه بخواهد، مى شود». يكى از ميان جمعيت با صداى بلند گفت: «اين ها كافى نيست. ما با اين كارها نيز ايمان نمى آوريم. تنها زمانى ايمان مى آوريم كه خدا و فرشتگان را بياورى و در برابر ما قرار دهى تا ما با چشم سر، آن ها را ببينيم!».

پيامبر با شنيدن اين بيهوده گويى ها از جا برخاست تا آن مجلس را ترك كند. بعضى از آنان به دنبال حضرت راه افتادند و گفتند: «اى محمد! هيچ يك از پيشنهادهاى قوم خود را نپذيرفتى، و به خواسته هايشان بى اعتنايى كردى. حتى از تو خواستند آن عذابى را كه هماره با آن، تهديدشان مى كنى، بر سرشان فرود آورى، ولى تو آن را هم انجام ندادى. به خدا سوگند! هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد، مگر آن كه نردبانى به آسمان قرار دهى و در برابر ديدگان ما از آن بالا روى و پس از بازگشت، چند نفر از فرشتگان را همراه خود بياورى. هم چنين نامه اى از خداى خويش بياورى كه بر صدق دعوت تو گواهى دهد». پيامبر به اين گفته ها اعتنايى نمى كرد و به حركت خود ادامه مى داد و مشركين نيز رهايش نمى كردند. ابوجهل چون اين بى اعتنايى را ديد، گفت: «رهايش كنيد. محمّد صلى الله عليه و آله وسلم تنها مى تواند به بت ها و نياكان ما دشنام دهد. كار ديگرى از او ساخته نيست. من با خداى خويش پيمان بسته ام

كه سنگى بردارم و هنگام سجده بر مغز محمّد صلى الله عليه و آله وسلم فرود آورم».

بارى، نادانى و استكبار، سراپاى مشركان را فرا گرفته بود و هيچ اميدى به هدايت شان نبود. پيامبر پس از اين گفت و گوهاى بى فرجام با هاله اى از غم و اندوه به خانه بازگشت. در اين هنگام، آيات زير نازل شد و به گفت و گوهاى آنان چنين پاسخ داد:

و گفتند: تا از زمين چشمه اى براى ما بجوشانى، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد «» يا (بايد) براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشكارا از ميان آن، جويبارها روان سازى «» يا چنان كه ادعا مى كنى، آسمان را پاره پاره بر (سر) ما فرو اندازى يا خدا و فرشتگان را در برابر (ما حاضر) آورى «» يا براى تو خانه اى از طلا (كارى) باشد يا به آسمان بالا روى و به بالا رفتن تو (هم) اطمينان نخواهيم داشت، تا بر ما كتابى نازل كنى كه آن را بخوانيم». بگو: «پاك است پروردگار من آيا (من) جز بشرى فرستاده هستم؟» «» و (چيزى) مردم را از ايمان آوردن بازنداشت، آن گاه كه هدايت برايشان آمد، جز اين كه گفتند: «آيا خدا بشرى را به سمت رسول برانگيخته است؟ «» بگو: «اگر در روى زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان راه مى رفتند، البته بر آنان (نيز) فرشته اى را به عنوان پيامبر از آسمان نازل مى كرديم» «» (1) پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 207؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 279؛ شأن نزول آيات، ص 370؛ نمونه ى بينات، ص 513.

كوشش در تبليغ

شأن نزول آيه هاى 90 تا 95 سوره ى اسراء

سران مشركان مكه پس از نتيجه

نگرفتن از تلاش هاى خشونت آميزشان و روبه رو شدن با ناكامى هاى پياپى، در كنار خانه ى كعبه گردهم آمدند تا نقطه ضعف هاى خود را در برخورد با پيامبر و يارانش، نقد و بررسى كنند. هريك از حاضران، با داد و فرياد، ديگرى را مقصر مى دانست و بار گناه ديگرى را از دوش خود برمى داشت. ابوجهل كه جلسه را اداره مى كرد و عصبانى تر از ديگران به نظر مى رسيد، عصايش را در دستانش فشرد، از جا برخاست و با صداى بلند، همگان را به سكوت و خويشتن دارى فراخواند. آن گاه گفت: «من هنوز بر باور پيشين خود پاى بند هستم و نظرم اين است كه تنها راه كارهاى قهرآميز مى تواند در دل ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم، هراس و وحشت افكند و آنان را از گرد او پراكنده سازد. به يقين، ادامه ى اين وضع تحمل ناپذير است و آسيب هاى بسيارى براى ما در پى دارد. پس بايد به هر شيوه ى ممكن، او را از پيش راه خود برداريم. اكنون كه ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم اندك هستند، انجام چنين كارى بسى آسان تر و كم هزينه تر است. چنان چه كارى نكنيم، هر روز بر شمار يارانش افزوده مى شود و آن گاه كار ما دشوارتر و پرهزينه تر خواهد بود».

«وليد بن مغيره» كه خود از نظريه پردازان رفتار خشونت آميز با پيامبر بود، از اين سخنان را برنتابيد و با عصبانيت، سخن ابوجهل را قطع كرد. او گفت: «تو خود مى دانى كه ما همه ى راه هاى ممكن را پيموده و هرگونه آزار و اذيتى را در حق اين مرد و ياران او جايز شمرده ايم، ولى نتيجه اى نگرفته ايم. اكنون نيز اين جا گرد آمده ايم تا ديگر راه ها را بيازماييم و به گمان من، تنها

گفت و گو باقى مانده است كه بايد اين راه را نيز تجربه كنيم و حتى با وعده و وعيد بكوشيم وى از ادعاهايش، دست بردارد». مشركان اين نظر را پسنديدند و تصميم گرفتند براى گفت وگو با پيامبر، او را به ميان جمع خود فرا خوانند. رسول خدا با غنيمت شمردن فرصت و به اميد ايجاد روزنه اى براى هدايت آنان، اين پيشنهاد را پذيرفت و بى درنگ به سراغ آنان شتافت.

ابوجهل كه آمدن پيامبر را باور نمى كرد، از جا برخاست، چند گام به سوى پيامبر پيش رفت و با صدايى لرزان گفت: اى محمّد! تو را براى اتمام حجت نزد خود فرا خوانده ايم. ما از تو گله منديم! چرا اين همه به قوم و طايفه ى خود، آزار مى رسانى؟ ما كسى را سراغ نداريم كه به اندازه ى تو به قبيله ى خود آزار رسانده باشد. تو خدايان ما را دشنام دادى، بر آيين ما خرده گرفتى، دانايان ما را سفيه خواندى و در جمع ما، تخم نفاق افكندى. اينك مى خواهيم ببينيم خواسته ى تو چيست؟ اگر پول مى خواهى، آن قدر به تو پول مى دهيم كه بى نياز شوى. اگر مقام مى خواهى، به تو منصب بزرگى خواهيم داد. اگر بيمار هستى (و كسالت روانى دارى)، ما براى درمان تو، با تجربه ترين پزشكان را دعوت مى كنيم».

پيامبر سرى تكان داد و فرمود: «خير، هيچ يك از آن چه گفتيد، خواسته ى من نيست. من از سوى خداوند آمده ام و كتابى در دست دارم كه اگر آن را بپذيريد، در دنيا و آخرت به سود شماست و چنان چه آن را نپذيريد، صبر پيشه مى كنم تا خداوند ميان من و شما داورى كند». آنان با شنيدن اين

سخنان، پى بردند كه پيامبر هم چنان بر دعوتش به توحيد، پاى مى فشارد. از اين رو، با بيان خواسته هاى تمسخرآميز گفتند: «حال كه چنين مى گويى، خواسته هاى ما را برآورده ساز تا به تو ايمان آوريم. از پروردگارت بخواه كوه هاى اطراف مكه را از جا بردارد و به پس براند تا ما از اين تنگنا درآييم و بر پهناى زمين هاى ما نيز افزوده شود. هم چنين از خدا بخواه نهرهايى همچون نهرهاى شام و عراق، در اين سرزمين خشك و بى آب و علف جارى سازد. از خدا بخواه كه نياكان ما را زنده كند تا از آنان بپرسيم آن چه تو مى گويى، حق است يا باطل؟ البته قصى بن كلاب كه جدّ توست بايد در ميان اين زنده شدگان باشد؛ زيرا ما به راستگويى او ايمان داريم».

پيامبر به خواسته هاى تمسخرآميز آنان پاسخى نداد و با بى اعتنايى فرمود: «من براى اين كارها مأموريتى ندارم». آنان گفتند: «حال كه چنين نمى كنى از خدايت، بخواه فرشته اى بفرستد تا تو را تصديق كند. آن فرشته بايد براى ما باغ، گنج و قصرى از طلا نيز بسازد». پيامبر در پاسخ فرمود: «من به اين امور نيز برانگيخته نشده ام. من از سوى خدا مأموريتى دارم كه اگر بپذيريد بهتر است و اگر نمى پذيريد، خداوند ميان من و شما داورى خواهد كرد». آنان از تمسخر دست برنداشتند و باز گفتند: «پس قطعه هايى از سنگ هاى آسمانى را آن گونه كه مى پندارى اگر ما تخلف كنيم، خداى تو بر ما مى افكند، بر ما فرود آر!» پيامبر فرمود: «اين به خدا مربوط است و هر آن چه بخواهد، مى شود». يكى از ميان جمعيت با صداى بلند گفت: «اين ها

كافى نيست. ما با اين كارها نيز ايمان نمى آوريم. تنها زمانى ايمان مى آوريم كه خدا و فرشتگان را بياورى و در برابر ما قرار دهى تا ما با چشم سر، آن ها را ببينيم!».

پيامبر با شنيدن اين بيهوده گويى ها از جا برخاست تا آن مجلس را ترك كند. بعضى از آنان به دنبال حضرت راه افتادند و گفتند: «اى محمد! هيچ يك از پيشنهادهاى قوم خود را نپذيرفتى، و به خواسته هايشان بى اعتنايى كردى. حتى از تو خواستند آن عذابى را كه هماره با آن، تهديدشان مى كنى، بر سرشان فرود آورى، ولى تو آن را هم انجام ندادى. به خدا سوگند! هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد، مگر آن كه نردبانى به آسمان قرار دهى و در برابر ديدگان ما از آن بالا روى و پس از بازگشت، چند نفر از فرشتگان را همراه خود بياورى. هم چنين نامه اى از خداى خويش بياورى كه بر صدق دعوت تو گواهى دهد». پيامبر به اين گفته ها اعتنايى نمى كرد و به حركت خود ادامه مى داد و مشركين نيز رهايش نمى كردند. ابوجهل چون اين بى اعتنايى را ديد، گفت: «رهايش كنيد. محمّد صلى الله عليه و آله وسلم تنها مى تواند به بت ها و نياكان ما دشنام دهد. كار ديگرى از او ساخته نيست. من با خداى خويش پيمان بسته ام كه سنگى بردارم و هنگام سجده بر مغز محمّد صلى الله عليه و آله وسلم فرود آورم».

بارى، نادانى و استكبار، سراپاى مشركان را فرا گرفته بود و هيچ اميدى به هدايت شان نبود. پيامبر پس از اين گفت و گوهاى بى فرجام با هاله اى از غم و اندوه به خانه بازگشت. در اين هنگام، آيات زير نازل شد و به گفت و گوهاى آنان چنين پاسخ داد:

و

گفتند: تا از زمين چشمه اى براى ما بجوشانى، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد «» يا (بايد) براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشكارا از ميان آن، جويبارها روان سازى «» يا چنان كه ادعا مى كنى، آسمان را پاره پاره بر (سر) ما فرو اندازى يا خدا و فرشتگان را در برابر (ما حاضر) آورى «» يا براى تو خانه اى از طلا (كارى) باشد يا به آسمان بالا روى و به بالا رفتن تو (هم) اطمينان نخواهيم داشت، تا بر ما كتابى نازل كنى كه آن را بخوانيم». بگو: «پاك است پروردگار من آيا (من) جز بشرى فرستاده هستم؟» «» و (چيزى) مردم را از ايمان آوردن بازنداشت، آن گاه كه هدايت برايشان آمد، جز اين كه گفتند: «آيا خدا بشرى را به سمت رسول برانگيخته است؟ «» بگو: «اگر در روى زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان راه مى رفتند، البته بر آنان (نيز) فرشته اى را به عنوان پيامبر از آسمان نازل مى كرديم» «» (1) پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 207؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 279؛ شأن نزول آيات، ص 370؛ نمونه ى بينات، ص 513.

كوشش در تبليغ

شأن نزول آيه هاى 90 تا 95 سوره ى اسراء

سران مشركان مكه پس از نتيجه نگرفتن از تلاش هاى خشونت آميزشان و روبه رو شدن با ناكامى هاى پياپى، در كنار خانه ى كعبه گردهم آمدند تا نقطه ضعف هاى خود را در برخورد با پيامبر و يارانش، نقد و بررسى كنند. هريك از حاضران، با داد و فرياد، ديگرى را مقصر مى دانست و بار گناه ديگرى را از دوش خود برمى داشت. ابوجهل كه جلسه را اداره مى كرد و عصبانى تر از

ديگران به نظر مى رسيد، عصايش را در دستانش فشرد، از جا برخاست و با صداى بلند، همگان را به سكوت و خويشتن دارى فراخواند. آن گاه گفت: «من هنوز بر باور پيشين خود پاى بند هستم و نظرم اين است كه تنها راه كارهاى قهرآميز مى تواند در دل ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم، هراس و وحشت افكند و آنان را از گرد او پراكنده سازد. به يقين، ادامه ى اين وضع تحمل ناپذير است و آسيب هاى بسيارى براى ما در پى دارد. پس بايد به هر شيوه ى ممكن، او را از پيش راه خود برداريم. اكنون كه ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم اندك هستند، انجام چنين كارى بسى آسان تر و كم هزينه تر است. چنان چه كارى نكنيم، هر روز بر شمار يارانش افزوده مى شود و آن گاه كار ما دشوارتر و پرهزينه تر خواهد بود».

«وليد بن مغيره» كه خود از نظريه پردازان رفتار خشونت آميز با پيامبر بود، از اين سخنان را برنتابيد و با عصبانيت، سخن ابوجهل را قطع كرد. او گفت: «تو خود مى دانى كه ما همه ى راه هاى ممكن را پيموده و هرگونه آزار و اذيتى را در حق اين مرد و ياران او جايز شمرده ايم، ولى نتيجه اى نگرفته ايم. اكنون نيز اين جا گرد آمده ايم تا ديگر راه ها را بيازماييم و به گمان من، تنها گفت و گو باقى مانده است كه بايد اين راه را نيز تجربه كنيم و حتى با وعده و وعيد بكوشيم وى از ادعاهايش، دست بردارد». مشركان اين نظر را پسنديدند و تصميم گرفتند براى گفت وگو با پيامبر، او را به ميان جمع خود فرا خوانند. رسول خدا با غنيمت شمردن فرصت و به اميد ايجاد روزنه اى براى هدايت آنان،

اين پيشنهاد را پذيرفت و بى درنگ به سراغ آنان شتافت.

ابوجهل كه آمدن پيامبر را باور نمى كرد، از جا برخاست، چند گام به سوى پيامبر پيش رفت و با صدايى لرزان گفت: اى محمّد! تو را براى اتمام حجت نزد خود فرا خوانده ايم. ما از تو گله منديم! چرا اين همه به قوم و طايفه ى خود، آزار مى رسانى؟ ما كسى را سراغ نداريم كه به اندازه ى تو به قبيله ى خود آزار رسانده باشد. تو خدايان ما را دشنام دادى، بر آيين ما خرده گرفتى، دانايان ما را سفيه خواندى و در جمع ما، تخم نفاق افكندى. اينك مى خواهيم ببينيم خواسته ى تو چيست؟ اگر پول مى خواهى، آن قدر به تو پول مى دهيم كه بى نياز شوى. اگر مقام مى خواهى، به تو منصب بزرگى خواهيم داد. اگر بيمار هستى (و كسالت روانى دارى)، ما براى درمان تو، با تجربه ترين پزشكان را دعوت مى كنيم».

پيامبر سرى تكان داد و فرمود: «خير، هيچ يك از آن چه گفتيد، خواسته ى من نيست. من از سوى خداوند آمده ام و كتابى در دست دارم كه اگر آن را بپذيريد، در دنيا و آخرت به سود شماست و چنان چه آن را نپذيريد، صبر پيشه مى كنم تا خداوند ميان من و شما داورى كند». آنان با شنيدن اين سخنان، پى بردند كه پيامبر هم چنان بر دعوتش به توحيد، پاى مى فشارد. از اين رو، با بيان خواسته هاى تمسخرآميز گفتند: «حال كه چنين مى گويى، خواسته هاى ما را برآورده ساز تا به تو ايمان آوريم. از پروردگارت بخواه كوه هاى اطراف مكه را از جا بردارد و به پس براند تا ما از اين تنگنا درآييم و بر پهناى زمين هاى ما نيز

افزوده شود. هم چنين از خدا بخواه نهرهايى همچون نهرهاى شام و عراق، در اين سرزمين خشك و بى آب و علف جارى سازد. از خدا بخواه كه نياكان ما را زنده كند تا از آنان بپرسيم آن چه تو مى گويى، حق است يا باطل؟ البته قصى بن كلاب كه جدّ توست بايد در ميان اين زنده شدگان باشد؛ زيرا ما به راستگويى او ايمان داريم».

پيامبر به خواسته هاى تمسخرآميز آنان پاسخى نداد و با بى اعتنايى فرمود: «من براى اين كارها مأموريتى ندارم». آنان گفتند: «حال كه چنين نمى كنى از خدايت، بخواه فرشته اى بفرستد تا تو را تصديق كند. آن فرشته بايد براى ما باغ، گنج و قصرى از طلا نيز بسازد». پيامبر در پاسخ فرمود: «من به اين امور نيز برانگيخته نشده ام. من از سوى خدا مأموريتى دارم كه اگر بپذيريد بهتر است و اگر نمى پذيريد، خداوند ميان من و شما داورى خواهد كرد». آنان از تمسخر دست برنداشتند و باز گفتند: «پس قطعه هايى از سنگ هاى آسمانى را آن گونه كه مى پندارى اگر ما تخلف كنيم، خداى تو بر ما مى افكند، بر ما فرود آر!» پيامبر فرمود: «اين به خدا مربوط است و هر آن چه بخواهد، مى شود». يكى از ميان جمعيت با صداى بلند گفت: «اين ها كافى نيست. ما با اين كارها نيز ايمان نمى آوريم. تنها زمانى ايمان مى آوريم كه خدا و فرشتگان را بياورى و در برابر ما قرار دهى تا ما با چشم سر، آن ها را ببينيم!».

پيامبر با شنيدن اين بيهوده گويى ها از جا برخاست تا آن مجلس را ترك كند. بعضى از آنان به دنبال حضرت راه افتادند و گفتند: «اى محمد! هيچ يك

از پيشنهادهاى قوم خود را نپذيرفتى، و به خواسته هايشان بى اعتنايى كردى. حتى از تو خواستند آن عذابى را كه هماره با آن، تهديدشان مى كنى، بر سرشان فرود آورى، ولى تو آن را هم انجام ندادى. به خدا سوگند! هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد، مگر آن كه نردبانى به آسمان قرار دهى و در برابر ديدگان ما از آن بالا روى و پس از بازگشت، چند نفر از فرشتگان را همراه خود بياورى. هم چنين نامه اى از خداى خويش بياورى كه بر صدق دعوت تو گواهى دهد». پيامبر به اين گفته ها اعتنايى نمى كرد و به حركت خود ادامه مى داد و مشركين نيز رهايش نمى كردند. ابوجهل چون اين بى اعتنايى را ديد، گفت: «رهايش كنيد. محمّد صلى الله عليه و آله وسلم تنها مى تواند به بت ها و نياكان ما دشنام دهد. كار ديگرى از او ساخته نيست. من با خداى خويش پيمان بسته ام كه سنگى بردارم و هنگام سجده بر مغز محمّد صلى الله عليه و آله وسلم فرود آورم».

بارى، نادانى و استكبار، سراپاى مشركان را فرا گرفته بود و هيچ اميدى به هدايت شان نبود. پيامبر پس از اين گفت و گوهاى بى فرجام با هاله اى از غم و اندوه به خانه بازگشت. در اين هنگام، آيات زير نازل شد و به گفت و گوهاى آنان چنين پاسخ داد:

و گفتند: تا از زمين چشمه اى براى ما بجوشانى، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد «» يا (بايد) براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشكارا از ميان آن، جويبارها روان سازى «» يا چنان كه ادعا مى كنى، آسمان را پاره پاره بر (سر) ما فرو اندازى يا خدا و فرشتگان را در برابر (ما حاضر) آورى «»

يا براى تو خانه اى از طلا (كارى) باشد يا به آسمان بالا روى و به بالا رفتن تو (هم) اطمينان نخواهيم داشت، تا بر ما كتابى نازل كنى كه آن را بخوانيم». بگو: «پاك است پروردگار من آيا (من) جز بشرى فرستاده هستم؟» «» و (چيزى) مردم را از ايمان آوردن بازنداشت، آن گاه كه هدايت برايشان آمد، جز اين كه گفتند: «آيا خدا بشرى را به سمت رسول برانگيخته است؟ «» بگو: «اگر در روى زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان راه مى رفتند، البته بر آنان (نيز) فرشته اى را به عنوان پيامبر از آسمان نازل مى كرديم» «» (1) پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 207؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 279؛ شأن نزول آيات، ص 370؛ نمونه ى بينات، ص 513.

كوشش در تبليغ

شأن نزول آيه هاى 90 تا 95 سوره ى اسراء

سران مشركان مكه پس از نتيجه نگرفتن از تلاش هاى خشونت آميزشان و روبه رو شدن با ناكامى هاى پياپى، در كنار خانه ى كعبه گردهم آمدند تا نقطه ضعف هاى خود را در برخورد با پيامبر و يارانش، نقد و بررسى كنند. هريك از حاضران، با داد و فرياد، ديگرى را مقصر مى دانست و بار گناه ديگرى را از دوش خود برمى داشت. ابوجهل كه جلسه را اداره مى كرد و عصبانى تر از ديگران به نظر مى رسيد، عصايش را در دستانش فشرد، از جا برخاست و با صداى بلند، همگان را به سكوت و خويشتن دارى فراخواند. آن گاه گفت: «من هنوز بر باور پيشين خود پاى بند هستم و نظرم اين است كه تنها راه كارهاى قهرآميز مى تواند در دل ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم، هراس و وحشت افكند و آنان را از گرد او پراكنده

سازد. به يقين، ادامه ى اين وضع تحمل ناپذير است و آسيب هاى بسيارى براى ما در پى دارد. پس بايد به هر شيوه ى ممكن، او را از پيش راه خود برداريم. اكنون كه ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم اندك هستند، انجام چنين كارى بسى آسان تر و كم هزينه تر است. چنان چه كارى نكنيم، هر روز بر شمار يارانش افزوده مى شود و آن گاه كار ما دشوارتر و پرهزينه تر خواهد بود».

«وليد بن مغيره» كه خود از نظريه پردازان رفتار خشونت آميز با پيامبر بود، از اين سخنان را برنتابيد و با عصبانيت، سخن ابوجهل را قطع كرد. او گفت: «تو خود مى دانى كه ما همه ى راه هاى ممكن را پيموده و هرگونه آزار و اذيتى را در حق اين مرد و ياران او جايز شمرده ايم، ولى نتيجه اى نگرفته ايم. اكنون نيز اين جا گرد آمده ايم تا ديگر راه ها را بيازماييم و به گمان من، تنها گفت و گو باقى مانده است كه بايد اين راه را نيز تجربه كنيم و حتى با وعده و وعيد بكوشيم وى از ادعاهايش، دست بردارد». مشركان اين نظر را پسنديدند و تصميم گرفتند براى گفت وگو با پيامبر، او را به ميان جمع خود فرا خوانند. رسول خدا با غنيمت شمردن فرصت و به اميد ايجاد روزنه اى براى هدايت آنان، اين پيشنهاد را پذيرفت و بى درنگ به سراغ آنان شتافت.

ابوجهل كه آمدن پيامبر را باور نمى كرد، از جا برخاست، چند گام به سوى پيامبر پيش رفت و با صدايى لرزان گفت: اى محمّد! تو را براى اتمام حجت نزد خود فرا خوانده ايم. ما از تو گله منديم! چرا اين همه به قوم و طايفه ى خود، آزار مى رسانى؟ ما كسى را سراغ

نداريم كه به اندازه ى تو به قبيله ى خود آزار رسانده باشد. تو خدايان ما را دشنام دادى، بر آيين ما خرده گرفتى، دانايان ما را سفيه خواندى و در جمع ما، تخم نفاق افكندى. اينك مى خواهيم ببينيم خواسته ى تو چيست؟ اگر پول مى خواهى، آن قدر به تو پول مى دهيم كه بى نياز شوى. اگر مقام مى خواهى، به تو منصب بزرگى خواهيم داد. اگر بيمار هستى (و كسالت روانى دارى)، ما براى درمان تو، با تجربه ترين پزشكان را دعوت مى كنيم».

پيامبر سرى تكان داد و فرمود: «خير، هيچ يك از آن چه گفتيد، خواسته ى من نيست. من از سوى خداوند آمده ام و كتابى در دست دارم كه اگر آن را بپذيريد، در دنيا و آخرت به سود شماست و چنان چه آن را نپذيريد، صبر پيشه مى كنم تا خداوند ميان من و شما داورى كند». آنان با شنيدن اين سخنان، پى بردند كه پيامبر هم چنان بر دعوتش به توحيد، پاى مى فشارد. از اين رو، با بيان خواسته هاى تمسخرآميز گفتند: «حال كه چنين مى گويى، خواسته هاى ما را برآورده ساز تا به تو ايمان آوريم. از پروردگارت بخواه كوه هاى اطراف مكه را از جا بردارد و به پس براند تا ما از اين تنگنا درآييم و بر پهناى زمين هاى ما نيز افزوده شود. هم چنين از خدا بخواه نهرهايى همچون نهرهاى شام و عراق، در اين سرزمين خشك و بى آب و علف جارى سازد. از خدا بخواه كه نياكان ما را زنده كند تا از آنان بپرسيم آن چه تو مى گويى، حق است يا باطل؟ البته قصى بن كلاب كه جدّ توست بايد در ميان اين زنده شدگان باشد؛ زيرا ما به

راستگويى او ايمان داريم».

پيامبر به خواسته هاى تمسخرآميز آنان پاسخى نداد و با بى اعتنايى فرمود: «من براى اين كارها مأموريتى ندارم». آنان گفتند: «حال كه چنين نمى كنى از خدايت، بخواه فرشته اى بفرستد تا تو را تصديق كند. آن فرشته بايد براى ما باغ، گنج و قصرى از طلا نيز بسازد». پيامبر در پاسخ فرمود: «من به اين امور نيز برانگيخته نشده ام. من از سوى خدا مأموريتى دارم كه اگر بپذيريد بهتر است و اگر نمى پذيريد، خداوند ميان من و شما داورى خواهد كرد». آنان از تمسخر دست برنداشتند و باز گفتند: «پس قطعه هايى از سنگ هاى آسمانى را آن گونه كه مى پندارى اگر ما تخلف كنيم، خداى تو بر ما مى افكند، بر ما فرود آر!» پيامبر فرمود: «اين به خدا مربوط است و هر آن چه بخواهد، مى شود». يكى از ميان جمعيت با صداى بلند گفت: «اين ها كافى نيست. ما با اين كارها نيز ايمان نمى آوريم. تنها زمانى ايمان مى آوريم كه خدا و فرشتگان را بياورى و در برابر ما قرار دهى تا ما با چشم سر، آن ها را ببينيم!».

پيامبر با شنيدن اين بيهوده گويى ها از جا برخاست تا آن مجلس را ترك كند. بعضى از آنان به دنبال حضرت راه افتادند و گفتند: «اى محمد! هيچ يك از پيشنهادهاى قوم خود را نپذيرفتى، و به خواسته هايشان بى اعتنايى كردى. حتى از تو خواستند آن عذابى را كه هماره با آن، تهديدشان مى كنى، بر سرشان فرود آورى، ولى تو آن را هم انجام ندادى. به خدا سوگند! هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد، مگر آن كه نردبانى به آسمان قرار دهى و در برابر ديدگان ما از آن بالا

روى و پس از بازگشت، چند نفر از فرشتگان را همراه خود بياورى. هم چنين نامه اى از خداى خويش بياورى كه بر صدق دعوت تو گواهى دهد». پيامبر به اين گفته ها اعتنايى نمى كرد و به حركت خود ادامه مى داد و مشركين نيز رهايش نمى كردند. ابوجهل چون اين بى اعتنايى را ديد، گفت: «رهايش كنيد. محمّد صلى الله عليه و آله وسلم تنها مى تواند به بت ها و نياكان ما دشنام دهد. كار ديگرى از او ساخته نيست. من با خداى خويش پيمان بسته ام كه سنگى بردارم و هنگام سجده بر مغز محمّد صلى الله عليه و آله وسلم فرود آورم».

بارى، نادانى و استكبار، سراپاى مشركان را فرا گرفته بود و هيچ اميدى به هدايت شان نبود. پيامبر پس از اين گفت و گوهاى بى فرجام با هاله اى از غم و اندوه به خانه بازگشت. در اين هنگام، آيات زير نازل شد و به گفت و گوهاى آنان چنين پاسخ داد:

و گفتند: تا از زمين چشمه اى براى ما بجوشانى، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد «» يا (بايد) براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشكارا از ميان آن، جويبارها روان سازى «» يا چنان كه ادعا مى كنى، آسمان را پاره پاره بر (سر) ما فرو اندازى يا خدا و فرشتگان را در برابر (ما حاضر) آورى «» يا براى تو خانه اى از طلا (كارى) باشد يا به آسمان بالا روى و به بالا رفتن تو (هم) اطمينان نخواهيم داشت، تا بر ما كتابى نازل كنى كه آن را بخوانيم». بگو: «پاك است پروردگار من آيا (من) جز بشرى فرستاده هستم؟» «» و (چيزى) مردم را از ايمان آوردن بازنداشت، آن گاه كه هدايت برايشان آمد، جز اين

كه گفتند: «آيا خدا بشرى را به سمت رسول برانگيخته است؟ «» بگو: «اگر در روى زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان راه مى رفتند، البته بر آنان (نيز) فرشته اى را به عنوان پيامبر از آسمان نازل مى كرديم» «» (1) پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 207؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 279؛ شأن نزول آيات، ص 370؛ نمونه ى بينات، ص 513.

كوشش در تبليغ

شأن نزول آيه هاى 90 تا 95 سوره ى اسراء

سران مشركان مكه پس از نتيجه نگرفتن از تلاش هاى خشونت آميزشان و روبه رو شدن با ناكامى هاى پياپى، در كنار خانه ى كعبه گردهم آمدند تا نقطه ضعف هاى خود را در برخورد با پيامبر و يارانش، نقد و بررسى كنند. هريك از حاضران، با داد و فرياد، ديگرى را مقصر مى دانست و بار گناه ديگرى را از دوش خود برمى داشت. ابوجهل كه جلسه را اداره مى كرد و عصبانى تر از ديگران به نظر مى رسيد، عصايش را در دستانش فشرد، از جا برخاست و با صداى بلند، همگان را به سكوت و خويشتن دارى فراخواند. آن گاه گفت: «من هنوز بر باور پيشين خود پاى بند هستم و نظرم اين است كه تنها راه كارهاى قهرآميز مى تواند در دل ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم، هراس و وحشت افكند و آنان را از گرد او پراكنده سازد. به يقين، ادامه ى اين وضع تحمل ناپذير است و آسيب هاى بسيارى براى ما در پى دارد. پس بايد به هر شيوه ى ممكن، او را از پيش راه خود برداريم. اكنون كه ياران محمد صلى الله عليه و آله وسلم اندك هستند، انجام چنين كارى بسى آسان تر و كم هزينه تر است. چنان چه كارى نكنيم، هر روز بر شمار يارانش افزوده مى شود و آن گاه كار ما دشوارتر

و پرهزينه تر خواهد بود».

«وليد بن مغيره» كه خود از نظريه پردازان رفتار خشونت آميز با پيامبر بود، از اين سخنان را برنتابيد و با عصبانيت، سخن ابوجهل را قطع كرد. او گفت: «تو خود مى دانى كه ما همه ى راه هاى ممكن را پيموده و هرگونه آزار و اذيتى را در حق اين مرد و ياران او جايز شمرده ايم، ولى نتيجه اى نگرفته ايم. اكنون نيز اين جا گرد آمده ايم تا ديگر راه ها را بيازماييم و به گمان من، تنها گفت و گو باقى مانده است كه بايد اين راه را نيز تجربه كنيم و حتى با وعده و وعيد بكوشيم وى از ادعاهايش، دست بردارد». مشركان اين نظر را پسنديدند و تصميم گرفتند براى گفت وگو با پيامبر، او را به ميان جمع خود فرا خوانند. رسول خدا با غنيمت شمردن فرصت و به اميد ايجاد روزنه اى براى هدايت آنان، اين پيشنهاد را پذيرفت و بى درنگ به سراغ آنان شتافت.

ابوجهل كه آمدن پيامبر را باور نمى كرد، از جا برخاست، چند گام به سوى پيامبر پيش رفت و با صدايى لرزان گفت: اى محمّد! تو را براى اتمام حجت نزد خود فرا خوانده ايم. ما از تو گله منديم! چرا اين همه به قوم و طايفه ى خود، آزار مى رسانى؟ ما كسى را سراغ نداريم كه به اندازه ى تو به قبيله ى خود آزار رسانده باشد. تو خدايان ما را دشنام دادى، بر آيين ما خرده گرفتى، دانايان ما را سفيه خواندى و در جمع ما، تخم نفاق افكندى. اينك مى خواهيم ببينيم خواسته ى تو چيست؟ اگر پول مى خواهى، آن قدر به تو پول مى دهيم كه بى نياز شوى. اگر مقام مى خواهى، به تو منصب بزرگى خواهيم

داد. اگر بيمار هستى (و كسالت روانى دارى)، ما براى درمان تو، با تجربه ترين پزشكان را دعوت مى كنيم».

پيامبر سرى تكان داد و فرمود: «خير، هيچ يك از آن چه گفتيد، خواسته ى من نيست. من از سوى خداوند آمده ام و كتابى در دست دارم كه اگر آن را بپذيريد، در دنيا و آخرت به سود شماست و چنان چه آن را نپذيريد، صبر پيشه مى كنم تا خداوند ميان من و شما داورى كند». آنان با شنيدن اين سخنان، پى بردند كه پيامبر هم چنان بر دعوتش به توحيد، پاى مى فشارد. از اين رو، با بيان خواسته هاى تمسخرآميز گفتند: «حال كه چنين مى گويى، خواسته هاى ما را برآورده ساز تا به تو ايمان آوريم. از پروردگارت بخواه كوه هاى اطراف مكه را از جا بردارد و به پس براند تا ما از اين تنگنا درآييم و بر پهناى زمين هاى ما نيز افزوده شود. هم چنين از خدا بخواه نهرهايى همچون نهرهاى شام و عراق، در اين سرزمين خشك و بى آب و علف جارى سازد. از خدا بخواه كه نياكان ما را زنده كند تا از آنان بپرسيم آن چه تو مى گويى، حق است يا باطل؟ البته قصى بن كلاب كه جدّ توست بايد در ميان اين زنده شدگان باشد؛ زيرا ما به راستگويى او ايمان داريم».

پيامبر به خواسته هاى تمسخرآميز آنان پاسخى نداد و با بى اعتنايى فرمود: «من براى اين كارها مأموريتى ندارم». آنان گفتند: «حال كه چنين نمى كنى از خدايت، بخواه فرشته اى بفرستد تا تو را تصديق كند. آن فرشته بايد براى ما باغ، گنج و قصرى از طلا نيز بسازد». پيامبر در پاسخ فرمود: «من به اين امور نيز برانگيخته نشده ام.

من از سوى خدا مأموريتى دارم كه اگر بپذيريد بهتر است و اگر نمى پذيريد، خداوند ميان من و شما داورى خواهد كرد». آنان از تمسخر دست برنداشتند و باز گفتند: «پس قطعه هايى از سنگ هاى آسمانى را آن گونه كه مى پندارى اگر ما تخلف كنيم، خداى تو بر ما مى افكند، بر ما فرود آر!» پيامبر فرمود: «اين به خدا مربوط است و هر آن چه بخواهد، مى شود». يكى از ميان جمعيت با صداى بلند گفت: «اين ها كافى نيست. ما با اين كارها نيز ايمان نمى آوريم. تنها زمانى ايمان مى آوريم كه خدا و فرشتگان را بياورى و در برابر ما قرار دهى تا ما با چشم سر، آن ها را ببينيم!».

پيامبر با شنيدن اين بيهوده گويى ها از جا برخاست تا آن مجلس را ترك كند. بعضى از آنان به دنبال حضرت راه افتادند و گفتند: «اى محمد! هيچ يك از پيشنهادهاى قوم خود را نپذيرفتى، و به خواسته هايشان بى اعتنايى كردى. حتى از تو خواستند آن عذابى را كه هماره با آن، تهديدشان مى كنى، بر سرشان فرود آورى، ولى تو آن را هم انجام ندادى. به خدا سوگند! هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد، مگر آن كه نردبانى به آسمان قرار دهى و در برابر ديدگان ما از آن بالا روى و پس از بازگشت، چند نفر از فرشتگان را همراه خود بياورى. هم چنين نامه اى از خداى خويش بياورى كه بر صدق دعوت تو گواهى دهد». پيامبر به اين گفته ها اعتنايى نمى كرد و به حركت خود ادامه مى داد و مشركين نيز رهايش نمى كردند. ابوجهل چون اين بى اعتنايى را ديد، گفت: «رهايش كنيد. محمّد صلى الله عليه و آله وسلم تنها مى تواند به بت ها و نياكان

ما دشنام دهد. كار ديگرى از او ساخته نيست. من با خداى خويش پيمان بسته ام كه سنگى بردارم و هنگام سجده بر مغز محمّد صلى الله عليه و آله وسلم فرود آورم».

بارى، نادانى و استكبار، سراپاى مشركان را فرا گرفته بود و هيچ اميدى به هدايت شان نبود. پيامبر پس از اين گفت و گوهاى بى فرجام با هاله اى از غم و اندوه به خانه بازگشت. در اين هنگام، آيات زير نازل شد و به گفت و گوهاى آنان چنين پاسخ داد:

و گفتند: تا از زمين چشمه اى براى ما بجوشانى، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد «» يا (بايد) براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشكارا از ميان آن، جويبارها روان سازى «» يا چنان كه ادعا مى كنى، آسمان را پاره پاره بر (سر) ما فرو اندازى يا خدا و فرشتگان را در برابر (ما حاضر) آورى «» يا براى تو خانه اى از طلا (كارى) باشد يا به آسمان بالا روى و به بالا رفتن تو (هم) اطمينان نخواهيم داشت، تا بر ما كتابى نازل كنى كه آن را بخوانيم». بگو: «پاك است پروردگار من آيا (من) جز بشرى فرستاده هستم؟» «» و (چيزى) مردم را از ايمان آوردن بازنداشت، آن گاه كه هدايت برايشان آمد، جز اين كه گفتند: «آيا خدا بشرى را به سمت رسول برانگيخته است؟ «» بگو: «اگر در روى زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان راه مى رفتند، البته بر آنان (نيز) فرشته اى را به عنوان پيامبر از آسمان نازل مى كرديم» «» (1) پاورقى:

(1) مجمع البيان، ج 14، ص 207؛ تفسير نمونه، ج 12، ص 279؛ شأن نزول آيات، ص 370؛ نمونه ى بينات، ص

513.

نام هاى نيك؛ زيبنده ى خوبان

شأن نزول آيه هاى 110 و 111 سوره ى اسراء

پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله وسلم در راز و نياز با خدا، روح حقيقت جو و پرتلاطم خود را از گرد و غبار هر آن چه غير خدايى است، مى شست و از خوان گسترده ى الهى، جان خود را سيراب مى كرد. او رو به خانه ى دوست مى ايستاد و درخت ايمانش را در آبشار زلال نماز بارور مى ساخت. آن گاه كه محمد صلى الله عليه و آله وسلم به سجده مى نشست، اشك عشق و بندگى از ديدگانش فرو مى ريخت و شبنم آن، كوير دل ها را براى رويش گياهان عبوديت آماده مى ساخت. هنگام نماز، با فروتنى بسيار خداى خويش را با نام هايش صدا مى زد و در برابر او كرنش مى كرد. با اين حال، شب پرستان تيره بخت كه از درك حقيقت عبادت او ناتوان بودند، و در پندارى وارونه و شرك آلود، پيامبر را به شرك و اعتقاد به چند خدايى متهم مى كردند.

شبى از شب ها پيامبر مانند هميشه در كنار خانه ى كعبه سر بر آستان دوست نهاده بود و خدا را چنين صدا مى زد: «يا رحمن... يا رحيم... يا قيوم..».. نگون بختان سيه روز كه او را از نزديك مى پاييدند چون چنين ديدند، نزد سران خود رفتند و گفتند: «محمّد صلى الله عليه و آله وسلم نيز از يگانه پرستى دورى جسته است و همانند ما خدايانى دارد؛ خداى رحمان، خداى رحيم و خداى قيوم و...».

پيامبر ستيزان نابخرد كه تا آن هنگام براى رسوايى پيامبر اسلام از يافتن حتى بهانه اى كوچك ناتوان، مانده بودند با غنيمت شمردن اين فرصت، موضوع را در شهر پخش كردند و گفتند: «هان اى مردم! اين مرد كه همگان او را مى شناسيد؛ همو كه از يگانه پرستى دم مى زند و خود را موحّد

مى پندارد، همين محمّد ما را مشرك مى داند و به دليل چند خدايى، سرزنش مى كند، گزافه گويى بيش نيست. او نيز خدايان چند گانه اى را مى پرستد. او رحمان را مى پرستد؛ رحمن (1) را كه همه مى شناسيد؟ و مى دانيد كه در «يمامه» زندگى مى كند. او كه انسانى بيش نيست، چگونه مى تواند خداى محمد صلى الله عليه و آله وسلم و معبود او باشد؟».

مشركان بى معرفت نمى دانستند خدايى كه وجودش سرچشمه ى همه ى كمال ها و نيكى هاست، مى تواند به تناسب انجام هركارى و واجد بودن هركمالى، نام ويژه اى داشته باشد. در اين زمان، آيات زير نازل شد و به مشركان فهماند كه همه ى اين نام ها از يك ذات پاك خبر مى دهد، بى آن كه خداوند، فرزندى براى خود برگزيده يا شريكى گرفته باشد.

بگو: خدا را بخوانيد يا رحمان را و هركدام را بخوانيد، نام هاى پسنديده از آنِ اوست. نمازت را بسيار بلند يا خيلى آهسته نخوان، بلكه در ميان آن دو راهى معتدل را برگزين «» و بگو: ستايش براى خدايى است كه نه فرزندى براى خود انتخاب كرده و در حكومت نه شريكى دارد و نه به دليل ضعف و ذلت [حامى و] سرپرستى براى اوست و او را بسيار بزرگ بشمار «» (2)

پاورقى:

(1) منظور آنان، مسيلمه ى كذاب بود.

(2) تفسير نمونه، ج 12، ص 324؛ مجمع البيان، ج 14، ص 228؛ نمونه ى بينات، ص 514؛ شأن نزول آيات، ص 374.

نام هاى نيك؛ زيبنده ى خوبان

شأن نزول آيه هاى 110 و 111 سوره ى اسراء

پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله وسلم در راز و نياز با خدا، روح حقيقت جو و پرتلاطم خود را از گرد و غبار هر آن چه غير خدايى است، مى شست و از خوان گسترده ى الهى، جان خود را سيراب مى كرد.

او رو به خانه ى دوست مى ايستاد و درخت ايمانش را در آبشار زلال نماز بارور مى ساخت. آن گاه كه محمد صلى الله عليه و آله وسلم به سجده مى نشست، اشك عشق و بندگى از ديدگانش فرو مى ريخت و شبنم آن، كوير دل ها را براى رويش گياهان عبوديت آماده مى ساخت. هنگام نماز، با فروتنى بسيار خداى خويش را با نام هايش صدا مى زد و در برابر او كرنش مى كرد. با اين حال، شب پرستان تيره بخت كه از درك حقيقت عبادت او ناتوان بودند، و در پندارى وارونه و شرك آلود، پيامبر را به شرك و اعتقاد به چند خدايى متهم مى كردند.

شبى از شب ها پيامبر مانند هميشه در كنار خانه ى كعبه سر بر آستان دوست نهاده بود و خدا را چنين صدا مى زد: «يا رحمن... يا رحيم... يا قيوم..».. نگون بختان سيه روز كه او را از نزديك مى پاييدند چون چنين ديدند، نزد سران خود رفتند و گفتند: «محمّد صلى الله عليه و آله وسلم نيز از يگانه پرستى دورى جسته است و همانند ما خدايانى دارد؛ خداى رحمان، خداى رحيم و خداى قيوم و...».

پيامبر ستيزان نابخرد كه تا آن هنگام براى رسوايى پيامبر اسلام از يافتن حتى بهانه اى كوچك ناتوان، مانده بودند با غنيمت شمردن اين فرصت، موضوع را در شهر پخش كردند و گفتند: «هان اى مردم! اين مرد كه همگان او را مى شناسيد؛ همو كه از يگانه پرستى دم مى زند و خود را موحّد مى پندارد، همين محمّد ما را مشرك مى داند و به دليل چند خدايى، سرزنش مى كند، گزافه گويى بيش نيست. او نيز خدايان چند گانه اى را مى پرستد. او رحمان را مى پرستد؛ رحمن (1) را كه همه مى شناسيد؟ و مى دانيد كه در «يمامه» زندگى مى كند. او كه انسانى بيش نيست،

چگونه مى تواند خداى محمد صلى الله عليه و آله وسلم و معبود او باشد؟».

مشركان بى معرفت نمى دانستند خدايى كه وجودش سرچشمه ى همه ى كمال ها و نيكى هاست، مى تواند به تناسب انجام هركارى و واجد بودن هركمالى، نام ويژه اى داشته باشد. در اين زمان، آيات زير نازل شد و به مشركان فهماند كه همه ى اين نام ها از يك ذات پاك خبر مى دهد، بى آن كه خداوند، فرزندى براى خود برگزيده يا شريكى گرفته باشد.

بگو: خدا را بخوانيد يا رحمان را و هركدام را بخوانيد، نام هاى پسنديده از آنِ اوست. نمازت را بسيار بلند يا خيلى آهسته نخوان، بلكه در ميان آن دو راهى معتدل را برگزين «» و بگو: ستايش براى خدايى است كه نه فرزندى براى خود انتخاب كرده و در حكومت نه شريكى دارد و نه به دليل ضعف و ذلت [حامى و] سرپرستى براى اوست و او را بسيار بزرگ بشمار «» (2)

پاورقى:

(1) منظور آنان، مسيلمه ى كذاب بود.

(2) تفسير نمونه، ج 12، ص 324؛ مجمع البيان، ج 14، ص 228؛ نمونه ى بينات، ص 514؛ شأن نزول آيات، ص 374.

يا در محل نصب {مِنَ} حرف جر {الْمَسْجِدِ} اسم مجرور يا در محل جر {الْحَرامِ} نعت تابع {إِلَى} حرف جر {الْمَسْجِدِ} اسم مجرور يا در محل جر {الْأَقْصَى} نعت تابع {الَّذِي} نعت تابع {بارَكْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {حَوْلَهُ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {لِنُرِيَهُ} (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {مِنْ} حرف جر {آياتِنا} اسم مجرور يا در محل جر / (نا) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {هُوَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {السَّمِيعُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع / خبر إنَّ محذوف {الْبَصِيرُ} خبر ثان (دوم)، مرفوع يا در محل رفع

{وَآتَيْنا} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مُوسَى} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الْكِتابَ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {وَجَعَلْناهُ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {هُدىً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {لِبَنِي} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {إِسْرائِيلَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {أَلاَّ} (أن) حرف تفسير /

(لا) حرف جزم {تَتَّخِذُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مِنْ} حرف جر {دُونِي} اسم مجرور يا در محل جر / (ي) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَكِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{ذُرِّيَّةَ} بدل تابع {مَنْ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {حَمَلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مَعَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {نُوحٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَبْداً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف {شَكُوراً} نعت تابع

{وَقَضَيْنا} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلى} حرف جر {بَنِي} اسم مجرور يا در محل جر {إِسْرائِيلَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {فِي} حرف جر {الْكِتابِ} اسم مجرور يا در محل جر {لَتُفْسِدُنَّ} (ل) حرف قسم / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) محذوف در محل رفع و فاعل / نون تأكيد ثقليه {فِي} حرف جر {الْأَرْضِ} اسم مجرور يا در محل جر {مَرَّتَيْنِ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {وَلَتَعْلُنَّ} (و) حرف عطف / (ل) حرف قسم / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) محذوف در محل رفع و فاعل / نون تأكيد ثقليه {عُلُوًّا} مفعول مطلق يا

نائب مفعول، منصوب {كَبِيراً} نعت تابع

{فَإِذا} (ف) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {جاءَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {وَعْدُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {أُولاهُما} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {بَعَثْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عَلَيْكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عِباداً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {لَنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أُولِي} نعت تابع {بَأْسٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {شَدِيدٍ} نعت تابع {فَجاسُوا} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {خِلالَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {الدِّيارِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَكانَ} (و) حرف اعتراض / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {وَعْداً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب {مَفْعُولاً} نعت تابع

{ثُمَّ} حرف عطف {رَدَدْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَكُمُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {الْكَرَّةَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {عَلَيْهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَأَمْدَدْناكُمْ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {بِأَمْوالٍ} حرف جر و اسم بعد از آن

مجرور {وَبَنِينَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَجَعَلْناكُمْ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {أَكْثَرَ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {نَفِيراً} تمييز، منصوب

{إِنْ} حرف شرط جازم {أَحْسَنْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {أَحْسَنْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {لِأَنْفُسِكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَإِنْ} (و) حرف عطف / حرف شرط جازم {أَسَأْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {فَلَها} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / مبتدا مقدّر يا محذوف يا در محل / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {فَإِذا} (ف) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {جاءَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {وَعْدُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {الْآخِرَةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {لِيَسُوؤُا} (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {وُجُوهَكُمْ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلِيَدْخُلُوا} (و) حرف عطف / (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الْمَسْجِدَ}

ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {كَما} (ك) حرف جر / (ما) حرف مصدرى {دَخَلُوهُ} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {أَوَّلَ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {مَرَّةٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَلِيُتَبِّرُوا} (و) حرف عطف / (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {ما} حرف مصدرى {عَلَوْا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {تَتْبِيراً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{عَسى} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {رَبُّكُمْ} اسم عسى، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَنْ} حرف نصب {يَرْحَمَكُمْ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر عسى محذوف {وَإِنْ} (و) حرف استيناف / حرف شرط جازم {عُدْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {عُدْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {وَجَعَلْنا} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {جَهَنَّمَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {لِلْكافِرِينَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {حَصِيراً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ

{هذَا} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {الْقُرْآنَ} بدل تابع {يَهْدِي} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر إنَّ محذوف {لِلَّتِي} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {هِيَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {أَقْوَمُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {وَيُبَشِّرُ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {الْمُؤْمِنِينَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الَّذِينَ} نعت تابع {يَعْمَلُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الصَّالِحاتِ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {لَهُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر أنَّ محذوف {أَجْراً} اسم أنّ، منصوب يا در محل نصب {كَبِيراً} نعت تابع

{وَأَنَّ} (و) حرف عطف / حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {الَّذِينَ} اسم أنّ، منصوب يا در محل نصب {لا} حرف نفى غير عامل {يُؤْمِنُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِالْآخِرَةِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أَعْتَدْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / خبر أنَّ محذوف {لَهُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عَذاباً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَلِيماً} نعت تابع

{وَيَدْعُ} (و) حرف استيناف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى {الْإِنْسانُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {بِالشَّرِّ} حرف جر و اسم بعد از

آن مجرور {دُعاءَهُ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {بِالْخَيْرِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَكانَ} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {الْإِنْسانُ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {عَجُولاً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{وَجَعَلْنَا} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {اللَّيْلَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {وَالنَّهارَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {آيَتَيْنِ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {فَمَحَوْنا} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {آيَةَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {اللَّيْلِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَجَعَلْنا} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {آيَةَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {النَّهارِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {مُبْصِرَةً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {لِتَبْتَغُوا} (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {فَضْلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {مِنْ} حرف جر {رَبِّكُمْ} اسم مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلِتَعْلَمُوا} (و) حرف عطف / (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عَدَدَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {السِّنِينَ} مضاف اليه، مجرور يا در

محل جر {وَالْحِسابَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَكُلَّ} (و) حرف عطف / فعل مقدّر يا محذوف / فاعل محذوف / مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {شَيْءٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {فَصَّلْناهُ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {تَفْصِيلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{وَكُلَّ} (و) حرف عطف / فعل مقدّر يا محذوف / فاعل محذوف / مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {إِنسانٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {أَلْزَمْناهُ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {طائِرَهُ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فِي} حرف جر {عُنُقِهِ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَنُخْرِجُ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {لَهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَوْمَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {الْقِيامَةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {كِتاباً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {يَلْقاهُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مَنْشُوراً} حال، منصوب

{اقْرَأْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كِتابَكَ} مفعولٌ به،

منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {كَفى} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {بِنَفْسِكَ} (ب) حرف جر زائد / فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {الْيَوْمَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {عَلَيْكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {حَسِيباً} تمييز، منصوب

{مَنِ} اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {اهْتَدى} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فَإِنَّما} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف مكفوف (كافّه و مكفوفه) {يَهْتَدِي} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {لِنَفْسِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَمَنْ} (و) حرف عطف / اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {ضَلَّ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {فَإِنَّما} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف مكفوف (كافّه و مكفوفه) {يَضِلُّ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَلَيْها} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَلا} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {تَزِرُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى {وازِرَةٌ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {وِزْرَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أُخْرى} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَما} (و) حرف

عطف / حرف نفى غير عامل {كُنَّا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع، اسم كان {مُعَذِّبِينَ} خبر كان، منصوب يا در محل نصب {حَتَّى} حرف نصب {نَبْعَثَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {رَسُولاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{وَإِذا} (و) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {أَرَدْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {أَنْ} حرف نصب {نُهْلِكَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {قَرْيَةً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَمَرْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مُتْرَفِيها} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فَفَسَقُوا} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {فِيها} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فَحَقَّ} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {عَلَيْهَا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {الْقَوْلُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {فَدَمَّرْناها} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {تَدْمِيراً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{وَكَمْ} (و) حرف استيناف / مفعولٌ به مقدّم {أَهْلَكْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع

و فاعل {مِنَ} حرف جر زائد {الْقُرُونِ} تمييز، منصوب {مِنْ} حرف جر {بَعْدِ} اسم مجرور يا در محل جر {نُوحٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَكَفى} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {بِرَبِّكَ} (ب) حرف جر زائد / فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {بِذُنُوبِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عِبادِهِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {خَبِيراً} تمييز، منصوب {بَصِيراً} تمييز، منصوب

{مَنْ} اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {يُرِيدُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر كان، محذوف يا در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {الْعاجِلَةَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {عَجَّلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فِيها} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {ما} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {نَشاءُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {لِمَنْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {نُرِيدُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {ثُمَّ} حرف عطف {جَعَلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل

رفع و فاعل {لَهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {جَهَنَّمَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {يَصْلاها} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مَذْمُوماً} حال، منصوب {مَدْحُوراً} حال، منصوب

{وَمَنْ} (و) حرف عطف / اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {أَرادَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {الْآخِرَةَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {وَسَعى} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {لَها} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {سَعْيَها} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَهُوَ} (و) حاليه / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {مُؤْمِنٌ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {فَأُولئِكَ} (ف) رابط جواب براى شرط / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {سَعْيُهُمْ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {مَشْكُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل

{كُلاًّ} مفعولٌ به مقدّم {نُمِدُّ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {هؤُلاءِ} بدل تابع (كلاً) {وَهَؤُلاءِ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {مِنْ} حرف جر {عَطاءِ} اسم مجرور يا در محل جر {رَبِّكَ}

مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَما} (و) حاليه / حرف نفى غير عامل {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {عَطاءُ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {رَبِّكَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {مَحْظُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{انْظُرْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كَيْفَ} حال، منصوب {فَضَّلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بَعْضَهُمْ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {عَلى} حرف جر {بَعْضٍ} اسم مجرور يا در محل جر {وَلَلْآخِرَةُ} (و) حاليه / (ل) حرف ابتدا / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {أَكْبَرُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {دَرَجاتٍ} تمييز، منصوب {وَأَكْبَرُ} (و) حرف عطف / خبر ثان (دوم)، مرفوع يا در محل رفع {تَفْضِيلاً} تمييز، منصوب

{لا} حرف جزم {تَجْعَلْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {مَعَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {اللَّهِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِلهاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {آخَرَ} نعت تابع {فَتَقْعُدَ} (ف) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {مَذْمُوماً} حال، منصوب {مَخْذُولاً} حال، منصوب

{وَقَضى} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {رَبُّكَ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير

متصل در محل جر، مضاف اليه {أَلاَّ} (أن) حرف نصب / (لا) حرف نفى غير عامل {تَعْبُدُوا} فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلاَّ} حرف استثنا {إِيَّاهُ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {وَبِالْوالِدَيْنِ} (و) حرف عطف / حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / فعل مقدّر يا محذوف / فاعل محذوف {إِحْساناً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {إِمَّا} (إن) حرف شرط جازم / (ما) حرف زائد {يَبْلُغَنَّ} فعل مضارع، مبنى بر فتحه / نون تأكيد ثقليه {عِنْدَكَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {الْكِبَرَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَحَدُهُما} فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَوْ} حرف عطف {كِلاهُما} معطوف تابع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فَلا} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف جزم {تَقُلْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَهُما} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أُفٍّ} اسم فعل / فاعل، ضمير مستتر (أنا) در تقدير {وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَنْهَرْهُما} فعل مضارع، مجزوم به سكون / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {وَقُلْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَهُما} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {قَوْلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {كَرِيماً} نعت تابع

{وَاخْفِضْ} (و)

حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَهُما} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {جَناحَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الذُّلِّ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {مِنَ} حرف جر {الرَّحْمَةِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَقُلْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {رَبِّ} منادا، منصوب يا در محل نصب / (ي) محذوفه در محل جر، مضاف اليه {ارْحَمْهُما} فعل امر مبنى بر سكون / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كَما} (ك) حرف جر / (ما) حرف مصدرى {رَبَّيانِي} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ن) حرف وقايه / (ي) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {صَغِيراً} حال، منصوب

{رَبُّكُمْ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَعْلَمُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {بِما} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فِي} حرف جر {نُفُوسِكُمْ} اسم مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنْ} حرف شرط جازم {تَكُونُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع، اسم كان {صالِحِينَ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {فَإِنَّهُ} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى

/ اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {لِلْأَوَّابِينَ} (ل) حرف جر / اسم مجرور يا در محل جر {غَفُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{وَآتِ} (و) حرف عطف / فعل امر، مبنى بر حذف حرف عله (ى) / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {ذَا} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الْقُرْبى} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {حَقَّهُ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَالْمِسْكِينَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَابْنَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {السَّبِيلِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تُبَذِّرْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {تَبْذِيراً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {الْمُبَذِّرِينَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {كانُوا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع، اسم كان {إِخْوانَ} خبر كان، منصوب يا در محل نصب {الشَّياطِينِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / خبر إنَّ محذوف {وَكانَ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {الشَّيْطانُ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {لِرَبِّهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {كَفُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{وَإِمَّا} (و) حرف استيناف / (إن) حرف شرط جازم / (ما) حرف زائد {تُعْرِضَنَّ} فعل مضارع، مبنى بر فتحه / نون تأكيد ثقليه / فاعل،

ضمير مستتر (أنت) در تقدير {عَنْهُمُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {ابْتِغاءَ} مفعول لأجله، منصوب {رَحْمَةٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {مِنْ} حرف جر {رَبِّكَ} اسم مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {تَرْجُوها} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {فَقُلْ} (ف) رابط جواب براى شرط / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَهُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {قَوْلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {مَيْسُوراً} نعت تابع

{وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَجْعَلْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {يَدَكَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {مَغْلُولَةً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {إِلى} حرف جر {عُنُقِكَ} اسم مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَبْسُطْها} فعل مضارع، مجزوم به سكون / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كُلَّ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {الْبَسْطِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {فَتَقْعُدَ} (ف) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {مَلُوماً} حال، منصوب {مَحْسُوراً} حال، منصوب

{إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {رَبَّكَ} اسم إنّ، منصوب يا

در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {يَبْسُطُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر إنَّ محذوف {الرِّزْقَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {لِمَنْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَشاءُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {وَيَقْدِرُ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {بِعِبادِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {خَبِيراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف {بَصِيراً} خبر كان ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَقْتُلُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {أَوْلادَكُمْ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {خَشْيَةَ} مفعول لأجله، منصوب {إِمْلاقٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {نَحْنُ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {نَرْزُقُهُمْ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {وَإِيَّاكُمْ} (و) حرف عطف

/ عطف (ه) {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {قَتْلَهُمْ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {خِطْأً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف {كَبِيراً} نعت تابع

{وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَقْرَبُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الزِّنى} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فاحِشَةً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف {وَساءَ} (و) حرف عطف / فعل ماضى جامد براى انشاء ذم / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {سَبِيلاً} تمييز، منصوب

{وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَقْتُلُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {النَّفْسَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الَّتِي} نعت تابع {حَرَّمَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {اللَّهُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {إِلاَّ} حرف استثنا {بِالْحَقِّ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَمَنْ} (و) حرف استيناف / اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {قُتِلَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / نائب فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا

در محل {مَظْلُوماً} حال، منصوب {فَقَدْ} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف تحقيق {جَعَلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لِوَلِيِّهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {سُلْطاناً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {فَلا} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف جزم {يُسْرِفْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فِي} حرف جر {الْقَتْلِ} اسم مجرور يا در محل جر {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مَنْصُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَقْرَبُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مالَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الْيَتِيمِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِلاَّ} حرف استثنا {بِالَّتِي} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {هِيَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {أَحْسَنُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {حَتَّى} حرف نصب {يَبْلُغَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {أَشُدَّهُ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَأَوْفُوا} (و) حرف عطف / فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِالْعَهْدِ} حرف

جر و اسم بعد از آن مجرور {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {الْعَهْدَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مَسْؤُلاً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{وَأَوْفُوا} (و) حرف عطف / فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الْكَيْلَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {إِذا} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {كِلْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {وَزِنُوا} (و) حرف عطف / فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِالْقِسْطاسِ} (ب) حرف جر / اسم مجرور يا در محل جر {الْمُسْتَقِيمِ} نعت تابع {ذلِكَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {خَيْرٌ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {وَأَحْسَنُ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {تَأْوِيلاً} تمييز، منصوب

{وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَقْفُ} فعل مضارع مجزوم به حذف حرف عله (و) / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {ما} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {لَيْسَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر ليس محذوف {بِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عِلْمٌ} اسم ليس، مرفوع يا در محل رفع {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {السَّمْعَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {وَالْبَصَرَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَالْفُؤادَ}

(و) حرف عطف / معطوف تابع {كُلُّ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {أُولئِكَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَنْهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {مَسْؤُلاً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل / خبر إنَّ محذوف

{وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَمْشِ} فعل مضارع مجزوم به حذف حرف عله (ى) / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {فِي} حرف جر {الْأَرْضِ} اسم مجرور يا در محل جر {مَرَحاً} حال، منصوب {إِنَّكَ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ك) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {لَنْ} حرف نصب {تَخْرِقَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير / خبر إنَّ محذوف {الْأَرْضَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {وَلَنْ} (و) حرف عطف / حرف نصب {تَبْلُغَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {الْجِبالَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {طُولاً} تمييز، منصوب

{كُلُّ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {ذلِكَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {سَيِّئُهُ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {عِنْدَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {رَبِّكَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {مَكْرُوهاً} خبر كان،

منصوب يا در محل نصب / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل

{ذلِكَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {مِمَّا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {أَوْحى} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {إِلَيْكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {رَبُّكَ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {مِنَ} حرف جر {الْحِكْمَةِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَجْعَلْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {مَعَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {اللَّهِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِلهاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {آخَرَ} نعت تابع {فَتُلْقى} (ف) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / نائب فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {فِي} حرف جر {جَهَنَّمَ} اسم مجرور يا در محل جر {مَلُوماً} حال، منصوب {مَدْحُوراً} حال، منصوب

{أَفَأَصْفاكُمْ} همزه (أ) حرف استفهام / (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {رَبُّكُمْ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {بِالْبَنِينَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَاتَّخَذَ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مِنَ} حرف جر {الْمَلائِكَةِ} اسم مجرور يا در محل جر {إِناثاً} مفعولٌ به، منصوب يا در

محل نصب {إِنَّكُمْ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ك) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {لَتَقُولُونَ} (ل) حرف مزحلقه / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / خبر إنَّ محذوف {قَوْلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {عَظِيماً} نعت تابع

{وَلَقَدْ} (و) حرف قسم / (ل) حرف جواب / حرف تحقيق {صَرَّفْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {فِي} حرف جر {هذَا} اسم مجرور يا در محل جر {الْقُرْآنِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {لِيَذَّكَّرُوا} (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {وَما} (و) حاليه / حرف نفى غير عامل {يَزِيدُهُمْ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {إِلاَّ} حرف استثنا {نُفُوراً} تمييز، منصوب

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَوْ} حرف شرط غير جازم {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {مَعَهُ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه / خبر كان، محذوف يا در تقدير {آلِهَةٌ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {كَما} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَقُولُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِذاً} حرف جواب {لاَبْتَغَوْا} (ل) حرف جواب / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و)

ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلى} حرف جر {ذِي} اسم مجرور يا در محل جر {الْعَرْشِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {سَبِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{سُبْحانَهُ} فعل و فاعل محذوف / مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَتَعالى} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَمَّا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَقُولُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عُلُوًّا} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {كَبِيراً} نعت تابع

{تُسَبِّحُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى {لَهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {السَّماواتُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {السَّبْعُ} نعت تابع {وَالْأَرْضُ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَمَنْ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {فِيهِنَّ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَإِنْ} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {مِنْ} حرف جر زائد {شَيْءٍ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {إِلاَّ} حرف استثنا {يُسَبِّحُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {بِحَمْدِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {وَلكِنْ} (و) حرف عطف / حرف استدراك {لا} حرف نفى غير عامل {تَفْقَهُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {تَسْبِيحَهُمْ} مفعولٌ به،

منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {حَلِيماً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف {غَفُوراً} خبر كان ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{وَإِذا} (و) حرف استيناف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {قَرَأْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {الْقُرْآنَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {جَعَلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بَيْنَكَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَبَيْنَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {الَّذِينَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {لا} حرف نفى غير عامل {يُؤْمِنُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِالْآخِرَةِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {حِجاباً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {مَسْتُوراً} نعت تابع

{وَجَعَلْنا} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عَلى} حرف جر {قُلُوبِهِمْ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَكِنَّةً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَنْ} حرف نصب {يَفْقَهُوهُ} فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل

در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {وَفِي} (و) حرف عطف / حرف جر {آذانِهِمْ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَقْراً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {وَإِذا} (و) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {ذَكَرْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {رَبَّكَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فِي} حرف جر {الْقُرْآنِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَحْدَهُ} حال، منصوب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلَّوْا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عَلى} حرف جر {أَدْبارِهِمْ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {نُفُوراً} حال، منصوب

{نَحْنُ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {أَعْلَمُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {بِما} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَسْتَمِعُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {إِذْ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {يَسْتَمِعُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلَيْكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَإِذْ} (و) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {هُمْ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {نَجْوى} خبر،

مرفوع يا در محل رفع {إِذْ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {يَقُولُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى {الظَّالِمُونَ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {إِنْ} حرف نفى غير عامل {تَتَّبِعُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلاَّ} حرف استثنا {رَجُلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {مَسْحُوراً} نعت تابع

{انْظُرْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كَيْفَ} حال، منصوب {ضَرَبُوا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {الْأَمْثالَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {فَضَلُّوا} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {فَلا} (ف) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {يَسْتَطِيعُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {سَبِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{وَقالُوا} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {أَإِذا} همزه (أ) حرف استفهام / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {كُنَّا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع، اسم كان {عِظاماً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب {وَرُفاتاً} (و) حرف عطف / معطوف تابع {أَإِنَّا} همزه (أ) حرف استفهام / حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (نا) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {لَمَبْعُوثُونَ} (ل) حرف مزحلقه /

خبر إنَّ، مرفوع يا در محل رفع {خَلْقاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {جَدِيداً} نعت تابع

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كُونُوا} فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع، اسم كان {حِجارَةً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب {أَوْ} حرف عطف {حَدِيداً} معطوف تابع

{أَوْ} حرف عطف {خَلْقاً} معطوف تابع {مِمَّا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَكْبُرُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فِي} حرف جر {صُدُورِكُمْ} اسم مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فَسَيَقُولُونَ} (ف) رابط جواب براى شرط / (س) حرف استقبال / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مَنْ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {يُعِيدُنا} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (نا) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {قُلِ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {الَّذِي} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {فَطَرَكُمْ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {أَوَّلَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {مَرَّةٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {فَسَيُنْغِضُونَ} (ف) رابط جواب براى شرط / (س)

حرف استقبال / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلَيْكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {رُؤُسَهُمْ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَيَقُولُونَ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مَتى} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / خبر مقدّم محذوف {هُوَ} مبتدا مؤخّر {قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {عَسى} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم عسى، ضمير مستتر (هو) در تقدير {أَنْ} حرف نصب {يَكُونَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {قَرِيباً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر عسى محذوف

{يَوْمَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {يَدْعُوكُمْ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فَتَسْتَجِيبُونَ} (ف) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِحَمْدِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَتَظُنُّونَ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِنْ} حرف نفى غير عامل {لَبِثْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل

{إِلاَّ} حرف استثنا {قَلِيلاً} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب

{وَقُلْ} (و) حرف استيناف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لِعِبادِي} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ي) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {يَقُولُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الَّتِي} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {هِيَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {أَحْسَنُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {الشَّيْطانَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {يَنْزَغُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر إنَّ محذوف {بَيْنَهُمْ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {الشَّيْطانَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {لِلْإِنْسانِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عَدُوًّا} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف {مُبِيناً} نعت تابع

{رَبُّكُمْ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَعْلَمُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {بِكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {إِنْ} حرف شرط جازم {يَشَأْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {يَرْحَمْكُمْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / (ك) ضمير متصل

در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {أَوْ} حرف عطف {إِنْ} حرف شرط جازم {يَشَأْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {يُعَذِّبْكُمْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {وَما} (و) حرف اعتراض / حرف نفى غير عامل {أَرْسَلْناكَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {عَلَيْهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَكِيلاً} حال، منصوب

{وَرَبُّكَ} (و) حرف عطف / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَعْلَمُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {بِمَنْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فِي} حرف جر {السَّماواتِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَالْأَرْضِ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَلَقَدْ} (و) حرف عطف / (ل) حرف قسم / حرف تحقيق {فَضَّلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بَعْضَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {النَّبِيِّينَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {عَلى} حرف جر {بَعْضٍ} اسم مجرور يا در محل جر {وَآتَيْنا} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {داوُدَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {زَبُوراً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{قُلِ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {ادْعُوا} فعل امر،

مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الَّذِينَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {زَعَمْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {مِنْ} حرف جر {دُونِهِ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فَلا} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف نفى غير عامل {يَمْلِكُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {كَشْفَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الضُّرِّ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {عَنْكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَلا} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {تَحْوِيلاً} معطوف تابع

{أُولئِكَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {الَّذِينَ} عطف بيان تابع {يَدْعُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {يَبْتَغُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {إِلى} حرف جر {رَبِّهِمُ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {الْوَسِيلَةَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَيُّهُمْ} بدل تابع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه / مبتدا مقدّر يا محذوف يا در محل {أَقْرَبُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {وَيَرْجُونَ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {رَحْمَتَهُ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير

متصل در محل جر، مضاف اليه {وَيَخافُونَ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عَذابَهُ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {عَذابَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {رَبِّكَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مَحْذُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{وَإِنْ} (و) حرف استيناف / حرف نفى غير عامل {مِنْ} حرف جر زائد {قَرْيَةٍ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {إِلاَّ} حرف استثنا {نَحْنُ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {مُهْلِكُوها} خبر، مرفوع يا در محل رفع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {قَبْلَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {يَوْمِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {الْقِيامَةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {أَوْ} حرف عطف {مُعَذِّبُوها} معطوف تابع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {عَذاباً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {شَدِيداً} نعت تابع {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {ذلِكَ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {فِي} حرف جر {الْكِتابِ} اسم مجرور يا در محل جر {مَسْطُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{وَما} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {مَنَعَنا} فعل

ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (نا) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {أَنْ} حرف نصب {نُرْسِلَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {بِالْآياتِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {إِلاَّ} حرف استثنا {أَنْ} حرف نصب {كَذَّبَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {بِهَا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {الْأَوَّلُونَ} فاعل (منع)، مرفوع يا در محل رفع {وَآتَيْنا} (و) حاليه / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {ثَمُودَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {النَّاقَةَ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {مُبْصِرَةً} حال، منصوب {فَظَلَمُوا} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِها} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَما} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {نُرْسِلُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {بِالْآياتِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {إِلاَّ} حرف استثنا {تَخْوِيفاً} مفعول لأجله، منصوب

{وَإِذْ} (و) حرف استيناف / مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {قُلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {رَبَّكَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَحاطَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل،

ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر إنَّ محذوف {بِالنَّاسِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَما} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {جَعَلْنَا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الرُّؤْيَا} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الَّتِي} نعت تابع {أَرَيْناكَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {إِلاَّ} حرف استثنا {فِتْنَةً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {لِلنَّاسِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَالشَّجَرَةَ} (و) حرف عطف / عطف (الرؤيا) {الْمَلْعُونَةَ} نعت تابع {فِي} حرف جر {الْقُرْآنِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَنُخَوِّفُهُمْ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {فَما} (ف) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {يَزِيدُهُمْ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {إِلاَّ} حرف استثنا {طُغْياناً} تمييز، منصوب {كَبِيراً} نعت تابع

{وَإِذْ} (و) حرف استيناف / مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {قُلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لِلْمَلائِكَةِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {اسْجُدُوا} فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لِآدَمَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فَسَجَدُوا} (ف) حرف عطف

/ فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلاَّ} حرف استثنا {إِبْلِيسَ} مستثنى، منصوب {قالَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {أَأَسْجُدُ} همزه (أ) حرف استفهام / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنا) در تقدير {لِمَنْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {خَلَقْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {طِيناً} حال، منصوب

{قالَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {أَرَأَيْتَكَ} همزه (أ) حرف استفهام / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل / (ك) حرف خطاب {هذَا} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الَّذِي} عطف بيان تابع {كَرَّمْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {عَلَيَّ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {لَئِنْ} (ل) موطئه / حرف شرط جازم {أَخَّرْتَنِ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل / (ن) حرف وقايه / (ي) محذوف در محل نصب، مفعولٌ به {إِلى} حرف جر {يَوْمِ} اسم مجرور يا در محل جر {الْقِيامَةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {لَأَحْتَنِكَنَّ} (ل) حرف قسم / فعل مضارع، مبنى بر فتحه / نون تأكيد ثقليه / فاعل، ضمير مستتر (أنا) در تقدير {ذُرِّيَّتَهُ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِلاَّ} حرف استثنا {قَلِيلاً} مستثنى،

منصوب

{قالَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {اذْهَبْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {فَمَنْ} (ف) حرف عطف / اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {تَبِعَكَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {مِنْهُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فَإِنَّ} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {جَهَنَّمَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {جَزاؤُكُمْ} خبر إنَّ، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {جَزاءً} حال، منصوب {مَوْفُوراً} نعت تابع

{وَاسْتَفْزِزْ} (و) حرف استيناف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {مَنِ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {اسْتَطَعْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {مِنْهُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {بِصَوْتِكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَأَجْلِبْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {عَلَيْهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {بِخَيْلِكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَرَجِلِكَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف

اليه {وَشارِكْهُمْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {فِي} حرف جر {الْأَمْوالِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَالْأَوْلادِ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَعِدْهُمْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {وَما} (و) حاليه / حرف نفى غير عامل {يَعِدُهُمُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {الشَّيْطانُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {إِلاَّ} حرف استثنا {غُرُوراً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {عِبادِي} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب / (ي) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {لَيْسَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر ليس محذوف {عَلَيْهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {سُلْطانٌ} اسم ليس، مرفوع يا در محل رفع / خبر إنَّ محذوف {وَكَفى} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {بِرَبِّكَ} (ب) حرف جر زائد / فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَكِيلاً} تمييز، منصوب

{رَبُّكُمُ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {الَّذِي} خبر، مرفوع يا در محل رفع {يُزْجِي} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير

{لَكُمُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {الْفُلْكَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {فِي} حرف جر {الْبَحْرِ} اسم مجرور يا در محل جر {لِتَبْتَغُوا} (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مِنْ} حرف جر {فَضْلِهِ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {بِكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {رَحِيماً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{وَإِذا} (و) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {مَسَّكُمُ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {الضُّرُّ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {فِي} حرف جر {الْبَحْرِ} اسم مجرور يا در محل جر {ضَلَّ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {مَنْ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {تَدْعُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلاَّ} حرف استثنا {إِيَّاهُ} مستثنى، منصوب {فَلَمَّا} (ف) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {نَجَّاكُمْ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {إِلَى} حرف جر {الْبَرِّ} اسم مجرور يا در محل

جر {أَعْرَضْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {وَكانَ} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {الْإِنْسانُ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {كَفُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{أَفَأَمِنْتُمْ} همزه (أ) حرف استفهام / (ف) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {أَنْ} حرف نصب {يَخْسِفَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {بِكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {جانِبَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {الْبَرِّ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {أَوْ} حرف نصب {يُرْسِلَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَلَيْكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {حاصِباً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {ثُمَّ} حرف عطف {لا} حرف نفى غير عامل {تَجِدُوا} فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَكِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{أَمْ} حرف عطف {أَمِنْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {أَنْ} حرف نصب {يُعِيدَكُمْ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فِيهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {تارَةً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {أُخْرى} نعت تابع {فَيُرْسِلَ} (ف)

حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَلَيْكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {قاصِفاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {مِنَ} حرف جر {الرِّيحِ} اسم مجرور يا در محل جر {فَيُغْرِقَكُمْ} (ف) حرف عطف / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {بِما} (ب) حرف جر / حرف مصدرى {كَفَرْتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {ثُمَّ} حرف نصب {لا} حرف نفى غير عامل {تَجِدُوا} فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عَلَيْنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {بِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {تَبِيعاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{وَلَقَدْ} (و) حرف قسم / (ل) حرف جواب / حرف تحقيق {كَرَّمْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بَنِي} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {آدَمَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَحَمَلْناهُمْ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {فِي} حرف جر {الْبَرِّ} اسم مجرور يا در محل جر {وَالْبَحْرِ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَرَزَقْناهُمْ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل

در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {مِنَ} حرف جر {الطَّيِّباتِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَفَضَّلْناهُمْ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {عَلى} حرف جر {كَثِيرٍ} اسم مجرور يا در محل جر {مِمَّنْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {خَلَقْنا} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {تَفْضِيلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{يَوْمَ} فعل مقدّر يا محذوف / فاعل محذوف / مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {نَدْعُوا} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {كُلَّ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أُناسٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {بِإِمامِهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فَمَنْ} (ف) حرف عطف / اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {أُوتِيَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / نائب فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {كِتابَهُ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {بِيَمِينِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فَأُولئِكَ} (ف) رابط جواب براى شرط / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {يَقْرَؤُنَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون

/ (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {كِتابَهُمْ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلا} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {يُظْلَمُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع، نائب فاعل {فَتِيلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{وَمَنْ} (و) حرف عطف / اسم شرط جازم در محل رفع و مبتدا {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فِي} حرف جر {هذِهِ} اسم مجرور يا در محل جر {أَعْمى} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {فَهُوَ} (ف) رابط جواب براى شرط / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {فِي} حرف جر {الْآخِرَةِ} اسم مجرور يا در محل جر {أَعْمى} خبر، مرفوع يا در محل رفع {وَأَضَلُّ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {سَبِيلاً} تمييز، منصوب

{وَإِنْ} (و) حرف استيناف / حرف توكيد {كادُوا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع، اسم كاد {لَيَفْتِنُونَكَ} (ل) فارقه / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / خبر كاد محذوف {عَنِ} حرف جر {الَّذِي} اسم مجرور يا در محل جر {أَوْحَيْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلَيْكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {لِتَفْتَرِيَ} (ل) حرف نصب /

فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {عَلَيْنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {غَيْرَهُ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَإِذاً} (و) حرف عطف / حرف جواب {لاَتَّخَذُوكَ} (ل) حرف جواب / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {خَلِيلاً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{وَلَوْلا} (و) حرف عطف / حرف شرط غير جازم {أَنْ} حرف مصدرى {ثَبَّتْناكَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {لَقَدْ} (ل) حرف جواب / حرف تحقيق {كِدْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل در محل رفع، اسم كاد {تَرْكَنُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير / خبر كاد محذوف {إِلَيْهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {شَيْئاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {قَلِيلاً} نعت تابع

{إِذاً} حرف جواب {لَأَذَقْناكَ} (ل) حرف جواب / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {ضِعْفَ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {الْحَياةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَضِعْفَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {الْمَماتِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {ثُمَّ} حرف عطف {لا} حرف نفى غير عامل {تَجِدُ} فعل

مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عَلَيْنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {نَصِيراً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{وَإِنْ} (و) حرف عطف / حرف توكيد {كادُوا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع، اسم كاد {لَيَسْتَفِزُّونَكَ} (ل) فارقه / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / خبر كاد محذوف {مِنَ} حرف جر {الْأَرْضِ} اسم مجرور يا در محل جر {لِيُخْرِجُوكَ} (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {مِنْها} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَإِذاً} (و) حرف عطف / حرف جواب {لا} حرف نفى غير عامل {يَلْبَثُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {خِلافَكَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِلاَّ} حرف استثنا {قَلِيلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{سُنَّةَ} فعل مقدّر يا محذوف / فاعل محذوف / مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {مَنْ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {قَدْ} حرف تحقيق {أَرْسَلْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {قَبْلَكَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ك) ضمير متصل در محل جر،

مضاف اليه {مِنْ} حرف جر {رُسُلِنا} اسم مجرور يا در محل جر / (نا) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلا} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {تَجِدُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لِسُنَّتِنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (نا) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {تَحْوِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{أَقِمِ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {الصَّلاةَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {لِدُلُوكِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {الشَّمْسِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِلى} حرف جر {غَسَقِ} اسم مجرور يا در محل جر {اللَّيْلِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَقُرْآنَ} (و) حرف عطف / عطف (الصلاة) {الْفَجْرِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {قُرْآنَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {الْفَجْرِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مَشْهُوداً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{وَمِنَ} (و) حرف عطف / حرف جر {اللَّيْلِ} اسم مجرور يا در محل جر {فَتَهَجَّدْ} (ف) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {بِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {نافِلَةً} حال، منصوب {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عَسى} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى

{أَنْ} حرف نصب {يَبْعَثَكَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {رَبُّكَ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه / فاعل (عسى) در محل رفع {مَقاماً} حال، منصوب {مَحْمُوداً} نعت تابع

{وَقُلْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {رَبِّ} منادا، منصوب يا در محل نصب / (ي) محذوفه در محل جر، مضاف اليه {أَدْخِلْنِي} فعل امر مبنى بر سكون / (ن) حرف وقايه / (ي) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {مُدْخَلَ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {صِدْقٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَأَخْرِجْنِي} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / (ن) حرف وقايه / (ي) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {مُخْرَجَ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {صِدْقٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَاجْعَلْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لِي} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {مِنْ} حرف جر {لَدُنْكَ} اسم مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {سُلْطاناً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {نَصِيراً} نعت تابع

{وَقُلْ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {جاءَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {الْحَقُّ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {وَزَهَقَ}

(و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {الْباطِلُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {الْباطِلَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {زَهُوقاً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{وَنُنَزِّلُ} (و) حرف استيناف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {مِنَ} حرف جر {الْقُرْآنِ} اسم مجرور يا در محل جر {ما} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {هُوَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {شِفاءٌ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {وَرَحْمَةٌ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {لِلْمُؤْمِنِينَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَلا} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {يَزِيدُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {الظَّالِمِينَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {إِلاَّ} حرف استثنا {خَساراً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{وَإِذا} (و) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {أَنْعَمْنا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عَلَى} حرف جر {الْإِنْسانِ} اسم مجرور يا در محل جر {أَعْرَضَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {وَنَأى} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {بِجانِبِهِ} حرف جر و

اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَإِذا} (و) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {مَسَّهُ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {الشَّرُّ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {يَؤُساً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كُلٌّ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {يَعْمَلُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {عَلى} حرف جر {شاكِلَتِهِ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {فَرَبُّكُمْ} (ف) حرف عطف / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {أَعْلَمُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {بِمَنْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {هُوَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {أَهْدى} خبر، مرفوع يا در محل رفع {سَبِيلاً} تمييز، منصوب

{وَيَسْئَلُونَكَ} (و) حرف استيناف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {عَنِ} حرف جر {الرُّوحِ} اسم مجرور يا در محل جر {قُلِ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {الرُّوحُ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {مِنْ} حرف جر

{أَمْرِ} اسم مجرور يا در محل جر {رَبِّي} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ي) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {وَما} (و) حرف استيناف / حرف نفى غير عامل {أُوتِيتُمْ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل در محل رفع، نائب فاعل {مِنَ} حرف جر {الْعِلْمِ} اسم مجرور يا در محل جر {إِلاَّ} حرف استثنا {قَلِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{وَلَئِنْ} (و) حرف استيناف / (ل) موطئه / حرف شرط جازم {شِئْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَنَذْهَبَنَّ} (ل) حرف قسم / فعل مضارع، مبنى بر فتحه / نون تأكيد ثقليه / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {بِالَّذِي} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أَوْحَيْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِلَيْكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {ثُمَّ} حرف عطف {لا} حرف نفى غير عامل {تَجِدُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {بِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {عَلَيْنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَكِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{إِلاَّ} حرف استثنا {رَحْمَةً} مستثنى، منصوب {مِنْ} حرف جر {رَبِّكَ} اسم مجرور يا در محل جر / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {فَضْلَهُ} اسم إنّ، منصوب يا در محل

نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَلَيْكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {كَبِيراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَئِنِ} (ل) موطئه / حرف شرط جازم {اجْتَمَعَتِ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) تأنيث {الْإِنْسُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {وَالْجِنُّ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {عَلى} حرف جر {أَنْ} حرف نصب {يَأْتُوا} فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِمِثْلِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {هذَا} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {الْقُرْآنِ} بدل تابع {لا} حرف نفى غير عامل {يَأْتُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِمِثْلِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلَوْ} حرف حال و شرط {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {بَعْضُهُمْ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {لِبَعْضٍ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {ظَهِيراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{وَلَقَدْ} (و) حرف قسم / (ل) حرف جواب / حرف تحقيق {صَرَّفْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لِلنَّاسِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فِي} حرف

جر {هذَا} اسم مجرور يا در محل جر {الْقُرْآنِ} بدل تابع {مِنْ} حرف جر {كُلِّ} اسم مجرور يا در محل جر {مَثَلٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {فَأَبى} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {أَكْثَرُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {النَّاسِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِلاَّ} حرف استثنا {كُفُوراً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{وَقالُوا} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لَنْ} حرف نصب {نُؤْمِنَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {حَتَّى} حرف نصب {تَفْجُرَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {مِنَ} حرف جر {الْأَرْضِ} اسم مجرور يا در محل جر {يَنْبُوعاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{أَوْ} حرف نصب {تَكُونَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر كان، محذوف يا در تقدير {جَنَّةٌ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {مِنْ} حرف جر {نَخِيلٍ} اسم مجرور يا در محل جر {وَعِنَبٍ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {فَتُفَجِّرَ} (ف) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {الْأَنْهارَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {خِلالَها} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در

محل جر، مضاف اليه {تَفْجِيراً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{أَوْ} حرف نصب {تُسْقِطَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {السَّماءَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {كَما} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {زَعَمْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {عَلَيْنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {كِسَفاً} حال، منصوب {أَوْ} حرف نصب {تَأْتِيَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {بِاللَّهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَالْمَلائِكَةِ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {قَبِيلاً} حال، منصوب

{أَوْ} حرف نصب {يَكُونَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى {لَكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر كان، محذوف يا در تقدير {بَيْتٌ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {مِنْ} حرف جر {زُخْرُفٍ} اسم مجرور يا در محل جر {أَوْ} حرف نصب {تَرْقى} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {فِي} حرف جر {السَّماءِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَلَنْ} (و) حرف عطف / حرف نصب {نُؤْمِنَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {لِرُقِيِّكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {حَتَّى} حرف نصب {تُنَزِّلَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {عَلَيْنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {كِتاباً}

مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {نَقْرَؤُهُ} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {سُبْحانَ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {رَبِّي} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ي) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {هَلْ} حرف استفهام {كُنْتُ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل در محل رفع، اسم كان {إِلاَّ} حرف استثنا {بَشَراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب {رَسُولاً} نعت تابع

{وَما} (و) حرف استيناف / حرف نفى غير عامل {مَنَعَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {النَّاسَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَنْ} حرف نصب {يُؤْمِنُوا} فعل مضارع، منصوب به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِذْ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {جاءَهُمُ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {الْهُدى} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {إِلاَّ} حرف استثنا {أَنْ} حرف مصدرى {قالُوا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / فاعل (منع) در محل رفع {أَبَعَثَ} همزه (أ) حرف استفهام / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {اللَّهُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {بَشَراً} حال، منصوب {رَسُولاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَوْ} حرف شرط غير

جازم {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {فِي} حرف جر {الْأَرْضِ} اسم مجرور يا در محل جر / خبر كان، محذوف يا در تقدير {مَلائِكَةٌ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {يَمْشُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مُطْمَئِنِّينَ} حال، منصوب {لَنَزَّلْنا} (ل) حرف جواب / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {عَلَيْهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {مِنَ} حرف جر {السَّماءِ} اسم مجرور يا در محل جر {مَلَكاً} حال، منصوب {رَسُولاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {كَفى} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {بِاللَّهِ} (ب) حرف جر زائد / فاعل، مرفوع يا در محل رفع {شَهِيداً} تمييز، منصوب {بَيْنِي} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ي) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَبَيْنَكُمْ} (و) حرف عطف / معطوف تابع / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنَّهُ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / اسم كان، ضمير مستتر (هو) در تقدير {بِعِبادِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {خَبِيراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب / خبر إنَّ محذوف {بَصِيراً} خبر كان ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{وَمَنْ} (و) حرف استيناف / مفعولٌ به جازم

{يَهْدِ} فعل مضارع مجزوم به حذف حرف عله (ى) {اللَّهُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {فَهُوَ} (ف) رابط جواب براى شرط / مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {الْمُهْتَدِ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {وَمَنْ} (و) حرف عطف / مفعولٌ به جازم {يُضْلِلْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فَلَنْ} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف نصب {تَجِدَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَهُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أَوْلِياءَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {مِنْ} حرف جر {دُونِهِ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَنَحْشُرُهُمْ} (و) حرف استيناف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (نحن) در تقدير {يَوْمَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {الْقِيامَةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {عَلى} حرف جر {وُجُوهِهِمْ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {عُمْياً} حال، منصوب {وَبُكْماً} (و) حرف عطف / معطوف تابع {وَصُمًّا} (و) حرف عطف / معطوف تابع {مَأْواهُمْ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {جَهَنَّمُ} خبر، مرفوع يا در محل رفع {كُلَّما} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {خَبَتْ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ت) تأنيث / فاعل، ضمير مستتر (هي) در تقدير {زِدْناهُمْ} فعل

ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {سَعِيراً} تمييز، منصوب

{ذلِكَ} مبتدا، مرفوع يا در محل رفع {جَزاؤُهُمْ} خبر، مرفوع يا در محل رفع / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {بِأَنَّهُمْ} (ب) حرف جر / حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ه) ضمير متصل در محل نصب، اسم أنّ {كَفَرُوا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / خبر أنَّ محذوف {بِآياتِنا} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (نا) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَقالُوا} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {أَإِذا} همزه (أ) حرف استفهام / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {كُنَّا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع، اسم كان {عِظاماً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب {وَرُفاتاً} (و) حرف عطف / معطوف تابع {أَإِنَّا} همزه (أ) حرف استفهام / حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (نا) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {لَمَبْعُوثُونَ} (ل) حرف مزحلقه / خبر إنَّ، مرفوع يا در محل رفع {خَلْقاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {جَدِيداً} نعت تابع

{أَوَلَمْ} همزه (أ) حرف استفهام / (و) حرف استيناف / حرف جزم {يَرَوْا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {أَنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {اللَّهَ} اسم أنّ، منصوب يا در محل

نصب {الَّذِي} نعت تابع {خَلَقَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {السَّماواتِ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {وَالْأَرْضَ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {قادِرٌ} خبر أنَّ، مرفوع يا در محل رفع {عَلى} حرف جر {أَنْ} حرف نصب {يَخْلُقَ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مِثْلَهُمْ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَجَعَلَ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {لَهُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أَجَلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {لا} (لا)ى نفى جنس {رَيْبَ} اسم لاى نفى جنس، منصوب {فِيهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر لاى نفى جنس، محذوف {فَأَبَى} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {الظَّالِمُونَ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {إِلاَّ} حرف استثنا {كُفُوراً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {لَوْ} حرف شرط غير جازم / فعل مقدّر يا محذوف {أَنْتُمْ} فاعل محذوف {تَمْلِكُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {خَزائِنَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {رَحْمَةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {رَبِّي} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (ي) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِذاً} حرف جواب {لَأَمْسَكْتُمْ} (ل) حرف

جواب / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {خَشْيَةَ} مفعول لأجله، منصوب {الْإِنْفاقِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَكانَ} (و) حرف استيناف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {الْإِنْسانُ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {قَتُوراً} خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{وَلَقَدْ} (و) حرف قسم / (ل) حرف جواب / حرف تحقيق {آتَيْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مُوسى} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {تِسْعَ} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب {آياتٍ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {بَيِّناتٍ} نعت تابع {فَسْئَلْ} (ف) رابط جواب براى شرط / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {بَنِي} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {إِسْرائِيلَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {إِذْ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {جاءَهُمْ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {فَقالَ} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {لَهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {فِرْعَوْنُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {إِنِّي} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ي) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {لَأَظُنُّكَ} (ل) حرف مزحلقه / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنا) در

تقدير / خبر إنَّ محذوف {يا} (يا) حرف ندا {مُوسى} منادا، منصوب يا در محل نصب {مَسْحُوراً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{قالَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {لَقَدْ} (ل) حرف قسم / حرف تحقيق {عَلِمْتَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (ت) ضمير متصل، در محل رفع و فاعل {ما} حرف نفى غير عامل {أَنْزَلَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {هؤُلاءِ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {إِلاَّ} حرف استثنا {رَبُّ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {السَّماواتِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {وَالْأَرْضِ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {بَصائِرَ} حال، منصوب {وَإِنِّي} (و) حرف عطف / حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ / (ي) ضمير متصل در محل نصب، اسم إنّ {لَأَظُنُّكَ} (ل) حرف مزحلقه / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ك) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنا) در تقدير / خبر إنَّ محذوف {يا} (يا) حرف ندا {فِرْعَوْنُ} منادا، منصوب يا در محل نصب {مَثْبُوراً} مفعولٌ به ثان (دوم)، منصوب يا در محل نصب

{فَأَرادَ} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {أَنْ} حرف نصب {يَسْتَفِزَّهُمْ} فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {مِنَ} حرف جر {الْأَرْضِ} اسم مجرور يا در محل جر {فَأَغْرَقْناهُ} (ف) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون

/ (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {وَمَنْ} (و) حرف عطف / معطوف تابع {مَعَهُ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {جَمِيعاً} حال، منصوب

{وَقُلْنا} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {مِنْ} حرف جر {بَعْدِهِ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {لِبَنِي} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {إِسْرائِيلَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {اسْكُنُوا} فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الْأَرْضَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {فَإِذا} (ف) حرف عطف / ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {جاءَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {وَعْدُ} فاعل، مرفوع يا در محل رفع {الْآخِرَةِ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {جِئْنا} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِكُمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {لَفِيفاً} حال، منصوب

{وَبِالْحَقِّ} (و) حرف استيناف / حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أَنْزَلْناهُ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {وَبِالْحَقِّ} (و) حرف عطف / حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {نَزَلَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير

{وَما} (و) حرف عطف / حرف نفى غير عامل {أَرْسَلْناكَ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {إِلاَّ} حرف استثنا {مُبَشِّراً} حال، منصوب {وَنَذِيراً} (و) حرف عطف / معطوف تابع

{وَقُرْآناً} (و) حرف عطف / فعل مقدّر يا محذوف / فاعل محذوف / مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {فَرَقْناهُ} فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {لِتَقْرَأَهُ} (ل) حرف نصب / فعل مضارع، منصوب به فتحه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {عَلَى} حرف جر {النَّاسِ} اسم مجرور يا در محل جر {عَلى} حرف جر {مُكْثٍ} حال، منصوب {وَنَزَّلْناهُ} (و) حرف عطف / فعل ماضى، مبنى بر سكون / (نا) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به {تَنْزِيلاً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

{قُلْ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {آمِنُوا} فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {بِهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {أَوْ} حرف عطف {لا} حرف جزم {تُؤْمِنُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {إِنَّ} حرف مشبه بالفعل يا حرف نفى ناسخ {الَّذِينَ} اسم إنّ، منصوب يا در محل نصب {أُوتُوا} فعل ماضى، مبنى بر ضمه / (و) ضمير متصل در

محل رفع، نائب فاعل {الْعِلْمَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {مِنْ} حرف جر {قَبْلِهِ} اسم مجرور يا در محل جر / (ه) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِذا} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {يُتْلى} فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / نائب فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {عَلَيْهِمْ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَخِرُّونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل / خبر إنَّ محذوف {لِلْأَذْقانِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {سُجَّداً} حال، منصوب

{وَيَقُولُونَ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {سُبْحانَ} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب {رَبِّنا} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (نا) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {إِنْ} حرف توكيد {كانَ} فعل ماضى، مبنى بر فتحه ظاهرى يا تقديرى {وَعْدُ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {رَبِّنا} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر / (نا) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {لَمَفْعُولاً} (ل) فارقه / خبر كان، منصوب يا در محل نصب

{وَيَخِرُّونَ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {لِلْأَذْقانِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {يَبْكُونَ} فعل مضارع، مرفوع به ثبوت نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {وَيَزِيدُهُمْ} (و) حرف عطف / فعل مضارع، مرفوع به ضمه ظاهرى يا تقديرى / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ

به / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {خُشُوعاً} تمييز، منصوب

{قُلِ} فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {ادْعُوا} فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {اللَّهَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَوِ} حرف عطف {ادْعُوا} فعل امر، مبنى بر حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {الرَّحْمنَ} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {أَيًّا} مفعولٌ به جازم {ما} حرف زائد {تَدْعُوا} فعل مضارع مجزوم به حذف نون / (و) ضمير متصل در محل رفع و فاعل {فَلَهُ} (ف) رابط جواب براى شرط / حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر مقدّم محذوف {الْأَسْماءُ} مبتدا مؤخّر {الْحُسْنى} نعت تابع {وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تَجْهَرْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {بِصَلاتِكَ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / (ك) ضمير متصل در محل جر، مضاف اليه {وَلا} (و) حرف عطف / حرف جزم {تُخافِتْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {بِها} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور {وَابْتَغِ} (و) حرف عطف / فعل امر، مبنى بر حذف حرف عله (ى) / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {بَيْنَ} ظرف يا مفعولٌ فيه، منصوب يا در محل نصب {ذلِكَ} مضاف اليه، مجرور يا در محل جر {سَبِيلاً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب

{وَقُلِ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {الْحَمْدُ} مبتدا، مرفوع يا

در محل رفع {لِلَّهِ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {الَّذِي} نعت تابع {لَمْ} حرف جزم {يَتَّخِذْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون / فاعل، ضمير مستتر (هو) در تقدير {وَلَداً} مفعولٌ به، منصوب يا در محل نصب {وَلَمْ} (و) حرف عطف / حرف جزم {يَكُنْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون {لَهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر كان، محذوف يا در تقدير {شَرِيكٌ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {فِي} حرف جر {الْمُلْكِ} اسم مجرور يا در محل جر {وَلَمْ} (و) حرف عطف / حرف جزم {يَكُنْ} فعل مضارع، مجزوم به سكون {لَهُ} حرف جر و اسم بعد از آن مجرور / خبر در تقدير يا محذوف يا در محل {وَلِيٌّ} اسم كانَ، مرفوع يا در محل رفع {مِنَ} حرف جر {الذُّلِّ} اسم مجرور يا در محل جر {وَكَبِّرْهُ} (و) حرف عطف / فعل امر مبنى بر سكون / (ه) ضمير متصل در محل نصب، مفعولٌ به / فاعل، ضمير مستتر (أنت) در تقدير {تَكْبِيراً} مفعول مطلق يا نائب مفعول، منصوب

lakumu alkarrata AAalayhim waamdadnakum bi-amwalin wabaneena wajaAAalnakum akthara nafeeran

7.In ahsantum ahsantum li-anfusikum wa-in asa/tum falaha fa-itha jaa waAAdu al-akhirati liyasoo-oo wujoohakum waliyadkhuloo almasjida kama dakhaloohu awwala marratin waliyutabbiroo ma AAalaw tatbeeran

8.AAasa rabbukum an yarhamakum wa-in AAudtum AAudna wajaAAalna jahannama lilkafireena haseeran

9.Inna hatha alqur-ana yahdee lillatee hiya aqwamu wayubashshiru almu/mineena allatheena yaAAmaloona alssalihati anna lahum ajran kabeeran

10.Waanna allatheena la yu/minoona bial-akhirati aAAtadna lahum AAathaban aleeman

11.WayadAAu al-insanu bialshsharri duAAaahu bialkhayri wakana al-insanu AAajoolan

12.WajaAAalna allayla waalnnahara ayatayni famahawna ayata allayli wajaAAalna ayata alnnahari mubsiratan litabtaghoo fadlan min rabbikum walitaAAlamoo AAadada alssineena waalhisaba wakulla shay-in fassalnahu tafseelan

13.Wakulla insanin alzamnahu ta-irahu fee AAunuqihi wanukhriju lahu yawma alqiyamati kitaban yalqahu manshooran

14.Iqra/ kitabaka kafa binafsika alyawma AAalayka haseeban

15.Mani ihtada fa-innama yahtadee linafsihi waman dalla fa-innama yadillu AAalayha wala taziru waziratun wizra okhra wama kunna muAAaththibeena hatta nabAAatha rasoolan

16.Wa-itha aradna an nuhlika qaryatan amarna mutrafeeha fafasaqoo feeha fahaqqa AAalayha alqawlu fadammarnaha tadmeeran

17.Wakam ahlakna mina alqurooni min baAAdi noohin wakafa birabbika bithunoobi AAibadihi khabeeran baseeran

18.Man kana yureedu alAAajilata AAajjalna lahu feeha ma nashao liman nureedu thumma jaAAalna lahu jahannama yaslaha mathmooman madhooran

19.Waman arada al-akhirata wasaAAa laha saAAyaha wahuwa mu/minun faola-ika kana saAAyuhum mashkooran

20.Kullan numiddu haola-i wahaola-i min AAata-i rabbika wama kana AAatao rabbika mahthooran

21.Onthur kayfa faddalna baAAdahum AAala baAAdin walal-akhiratu akbaru darajatin waakbaru tafdeelan

22.La tajAAal maAAa Allahi ilahan akhara fataqAAuda mathmooman makhthoolan

23.Waqada rabbuka alla taAAbudoo illa iyyahu wabialwalidayni ihsanan imma yablughanna AAindaka alkibara ahaduhuma aw kilahuma fala taqul lahuma offin wala tanharhuma waqul lahuma qawlan kareeman

24.Waikhfid

lahuma janaha alththulli mina alrrahmati waqul rabbi irhamhuma kama rabbayanee sagheeran

25.Rabbukum aAAlamu bima fee nufoosikum in takoonoo saliheena fa-innahu kana lil-awwabeena ghafooran

26.Waati tha alqurba haqqahu waalmiskeena waibna alssabeeli wala tubaththir tabtheeran

27.Inna almubaththireena kanoo ikhwana alshshayateeni wakana alshshaytanu lirabbihi kafooran

28.Wa-imma tuAAridanna AAanhumu ibtighaa rahmatin min rabbika tarjooha faqul lahum qawlan maysooran

29.Wala tajAAal yadaka maghloolatan ila AAunuqika wala tabsutha kulla albasti fataqAAuda malooman mahsooran

30.Inna rabbaka yabsutu alrrizqa liman yashao wayaqdiru innahu kana biAAibadihi khabeeran baseeran

31.Wala taqtuloo awladakum khashyata imlaqin nahnu narzuquhum wa-iyyakum inna qatlahum kana khit-an kabeeran

32.Wala taqraboo alzzina innahu kana fahishatan wasaa sabeelan

33.Wala taqtuloo alnnafsa allatee harrama Allahu illa bialhaqqi waman qutila mathlooman faqad jaAAalna liwaliyyihi sultanan fala yusrif fee alqatli innahu kana mansooran

34.Wala taqraboo mala alyateemi illa biallatee hiya ahsanu hatta yablugha ashuddahu waawfoo bialAAahdi inna alAAahda kana mas-oolan

35.Waawfoo alkayla itha kiltum wazinoo bialqistasi almustaqeemi thalika khayrun waahsanu ta/weelan

36.Wala taqfu ma laysa laka bihi AAilmun inna alssamAAa waalbasara waalfu-ada kullu ola-ika kana AAanhu mas-oolan

37.Wala tamshi fee al-ardi marahan innaka lan takhriqa al-arda walan tablugha aljibala toolan

38.Kullu thalika kana sayyi-ohu AAinda rabbika makroohan

39.Thalika mimma awha ilayka rabbuka mina alhikmati wala tajAAal maAAa Allahi ilahan akhara fatulqa fee jahannama malooman madhooran

40.Afaasfakum rabbukum bialbaneena waittakhatha mina almala-ikati inathan innakum lataqooloona qawlan AAatheeman

41.Walaqad sarrafna fee hatha alqur-ani liyaththakkaroo wama yazeeduhum illa nufooran

42.Qul law kana maAAahu alihatun kama yaqooloona ithan laibtaghaw ila thee alAAarshi sabeelan

43.Subhanahu wataAAala AAamma yaqooloona AAuluwwan kabeeran

44.Tusabbihu lahu alssamawatu alssabAAu waal-ardu waman feehinna wa-in min shay-in illa

yusabbihu bihamdihi walakin la tafqahoona tasbeehahum innahu kana haleeman ghafooran

45.Wa-itha qara/ta alqur-ana jaAAalna baynaka wabayna allatheena la yu/minoona bial-akhirati hijaban mastooran

46.WajaAAalna AAala quloobihim akinnatan an yafqahoohu wafee athanihim waqran wa-itha thakarta rabbaka fee alqur-ani wahdahu wallaw AAala adbarihim nufooran

47.Nahnu aAAlamu bima yastamiAAoona bihi ith yastamiAAoona ilayka wa-ith hum najwa ith yaqoolu alththalimoona in tattabiAAoona illa rajulan mashooran

48.Onthur kayfa daraboo laka al-amthala fadalloo fala yastateeAAoona sabeelan

49.Waqaloo a-itha kunna AAithaman warufatan a-inna lamabAAoothoona khalqan jadeedan

50.Qul koonoo hijaratan aw hadeedan

51.Aw khalqan mimma yakburu fee sudoorikum fasayaqooloona man yuAAeeduna quli allathee fatarakum awwala marratin fasayunghidoona ilayka ruoosahum wayaqooloona mata huwa qul AAasa an yakoona qareeban

52.Yawma yadAAookum fatastajeeboona bihamdihi watathunnoona in labithtum illa qaleelan

53.Waqul liAAibadee yaqooloo allatee hiya ahsanu inna alshshaytana yanzaghu baynahum inna alshshaytana kana lil-insani AAaduwwan mubeenan

54.Rabbukum aAAlamu bikum in yasha/ yarhamkum aw in yasha/ yuAAaththibkum wama arsalnaka AAalayhim wakeelan

55.Warabbuka aAAlamu biman fee alssamawati waal-ardi walaqad faddalna baAAda alnnabiyyeena AAala baAAdin waatayna dawooda zabooran

56.Quli odAAu allatheena zaAAamtum min doonihi fala yamlikoona kashfa alddurri AAankum wala tahweelan

57.Ola-ika allatheena yadAAoona yabtaghoona ila rabbihimu alwaseelata ayyuhum aqrabu wayarjoona rahmatahu wayakhafoona AAathabahu inna AAathaba rabbika kana mahthooran

58.Wa-in min qaryatin illa nahnu muhlikooha qabla yawmi alqiyamati aw muAAaththibooha AAathaban shadeedan kana thalika fee alkitabi mastooran

59.Wama manaAAana an nursila bial-ayati illa an kaththaba biha al-awwaloona waatayna thamooda alnnaqata mubsiratan fathalamoo biha wama nursilu bial-ayati illa takhweefan

60.Wa-ith qulna laka inna rabbaka ahata bialnnasi wama jaAAalna alrru/ya allatee araynaka illa fitnatan lilnnasi waalshshajarata almalAAoonata fee alqur-ani wanukhawwifuhum fama yazeeduhum illa

tughyanan kabeeran

61.Wa-ith qulna lilmala-ikati osjudoo li-adama fasajadoo illa ibleesa qala aasjudu liman khalaqta teenan

62.Qala araaytaka hatha allathee karramta AAalayya la-in akhkhartani ila yawmi alqiyamati laahtanikanna thurriyyatahu illa qaleelan

63.Qala ithhab faman tabiAAaka minhum fa-inna jahannama jazaokum jazaan mawfooran

64.Waistafziz mani istataAAta minhum bisawtika waajlib AAalayhim bikhaylika warajlika washarik-hum fee al-amwali waal-awladi waAAidhum wama yaAAiduhumu alshshaytanu illa ghurooran

65.Inna AAibadee laysa laka AAalayhim sultanun wakafa birabbika wakeelan

66.Rabbukumu allathee yuzjee lakumu alfulka fee albahri litabtaghoo min fadlihi innahu kana bikum raheeman

67.Wa-itha massakumu alddurru fee albahri dalla man tadAAoona illa iyyahu falamma najjakum ila albarri aAAradtum wakana al-insanu kafooran

68.Afaamintum an yakhsifa bikum janiba albarri aw yursila AAalaykum hasiban thumma la tajidoo lakum wakeelan

69.Am amintum an yuAAeedakum feehi taratan okhra fayursila AAalaykum qasifan mina alrreehi fayughriqakum bima kafartum thumma la tajidoo lakum AAalayna bihi tabeeAAan

70.Walaqad karramna banee adama wahamalnahum fee albarri waalbahri warazaqnahum mina alttayyibati wafaddalnahum AAala katheerin mimman khalaqna tafdeelan

71.Yawma nadAAoo kulla onasin bi-imamihim faman ootiya kitabahu biyameenihi faola-ika yaqraoona kitabahum wala yuthlamoona fateelan

72.Waman kana fee hathihi aAAma fahuwa fee al-akhirati aAAma waadallu sabeelan

73.Wa-in kadoo layaftinoonaka AAani allathee awhayna ilayka litaftariya AAalayna ghayrahu wa-ithan laittakhathooka khaleelan

74.Walawla an thabbatnaka laqad kidta tarkanu ilayhim shay-an qaleelan

75.Ithan laathaqnaka diAAfa alhayati wadiAAfa almamati thumma la tajidu laka AAalayna naseeran

76.Wa-in kadoo layastafizzoonaka mina al-ardi liyukhrijooka minha wa-ithan la yalbathoona khilafaka illa qaleelan

77.Sunnata man qad arsalna qablaka min rusulina wala tajidu lisunnatina tahweelan

78.Aqimi alssalata lidulooki alshshamsi ila ghasaqi allayli waqur-ana alfajri inna qur-ana alfajri kana mashhoodan

79.Wamina allayli fatahajjad

bihi nafilatan laka AAasa an yabAAathaka rabbuka maqaman mahmoodan

80.Waqul rabbi adkhilnee mudkhala sidqin waakhrijnee mukhraja sidqin waijAAal lee min ladunka sultanan naseeran

81.Waqul jaa alhaqqu wazahaqa albatilu inna albatila kana zahooqan

82.Wanunazzilu mina alqur-ani ma huwa shifaon warahmatun lilmu/mineena wala yazeedu alththalimeena illa khasaran

83.Wa-itha anAAamna AAala al-insani aAArada wanaa bijanibihi wa-itha massahu alshsharru kana yaoosan

84.Qul kullun yaAAmalu AAala shakilatihi farabbukum aAAlamu biman huwa ahda sabeelan

85.Wayas-aloonaka AAani alrroohi quli alrroohu min amri rabbee wama ooteetum mina alAAilmi illa qaleelan

86.Wala-in shi/na lanathhabanna biallathee awhayna ilayka thumma la tajidu laka bihi AAalayna wakeelan

87.Illa rahmatan min rabbika inna fadlahu kana AAalayka kabeeran

88.Qul la-ini ijtamaAAati al-insu waaljinnu AAala an ya/too bimithli hatha alqur-ani la ya/toona bimithlihi walaw kana baAAduhum libaAAdin thaheeran

89.Walaqad sarrafna lilnnasi fee hatha alqur-ani min kulli mathalin faaba aktharu alnnasi illa kufooran

90.Waqaloo lan nu/mina laka hatta tafjura lana mina al-ardi yanbooAAan

91.Aw takoona laka jannatun min nakheelin waAAinabin fatufajjira al-anhara khilalaha tafjeeran

92.Aw tusqita alssamaa kama zaAAamta AAalayna kisafan aw ta/tiya biAllahi waalmala-ikati qabeelan

93.Aw yakoona laka baytun min zukhrufin aw tarqa fee alssama-i walan nu/mina liruqiyyika hatta tunazzila AAalayna kitaban naqraohu qul subhana rabbee hal kuntu illa basharan rasoolan

94.Wama manaAAa alnnasa an yu/minoo ith jaahumu alhuda illa an qaloo abaAAatha Allahu basharan rasoolan

95.Qul law kana fee al-ardi mala-ikatun yamshoona mutma-inneena lanazzalna AAalayhim mina alssama-i malakan rasoolan

96.Qul kafa biAllahi shaheedan baynee wabaynakum innahu kana biAAibadihi khabeeran baseeran

97.Waman yahdi Allahu fahuwa almuhtadi waman yudlil falan tajida lahum awliyaa min doonihi wanahshuruhum yawma alqiyamati AAala wujoohihim AAumyan

wabukman wasumman ma/wahum jahannamu kullama khabat zidnahum saAAeeran

98.Thalika jazaohum bi-annahum kafaroo bi-ayatina waqaloo a-itha kunna AAithaman warufatan a-inna lamabAAoothoona khalqan jadeedan

99.Awa lam yaraw anna Allaha allathee khalaqa alssamawati waal-arda qadirun AAala an yakhluqa mithlahum wajaAAala lahum ajalan la rayba feehi faaba alththalimoona illa kufooran

100.Qul law antum tamlikoona khaza-ina rahmati rabbee ithan laamsaktum khashyata al-infaqi wakana al-insanu qatooran

101.Walaqad atayna moosa tisAAa ayatin bayyinatin fais-al banee isra-eela ith jaahum faqala lahu firAAawnu innee laathunnuka ya moosa mashooran

102.Qala laqad AAalimta ma anzala haola-i illa rabbu alssamawati waal-ardi basa-ira wa-innee laathunnuka ya firAAawnu mathbooran

103.Faarada an yastafizzahum mina al-ardi faaghraqnahu waman maAAahu jameeAAan

104.Waqulna min baAAdihi libanee isra-eela oskunoo al-arda fa-itha jaa waAAdu al-akhirati ji/na bikum lafeefan

105.Wabialhaqqi anzalnahu wabialhaqqi nazala wama arsalnaka illa mubashshiran wanatheeran

106.Waqur-anan faraqnahu litaqraahu AAala alnnasi AAala mukthin wanazzalnahu tanzeelan

107.Qul aminoo bihi aw la tu/minoo inna allatheena ootoo alAAilma min qablihi itha yutla AAalayhim yakhirroona lil-athqani sujjadan

108.Wayaqooloona subhana rabbina in kana waAAdu rabbina lamafAAoolan

109.Wayakhirroona lil-athqani yabkoona wayazeeduhum khushooAAan

110.Quli odAAoo Allaha awi odAAoo alrrahmana ayyan ma tadAAoo falahu al-asmao alhusna wala tajhar bisalatika wala tukhafit biha waibtaghi bayna thalika sabeelan

111.Waquli alhamdu lillahi allathee lam yattakhith waladan walam yakun lahu shareekun fee almulki walam yakun lahu waliyyun mina alththulli wakabbirhu takbeeran

را به موسى داديم و آن را براى فرزندان اسرائيل رهنمودى گردانيديم كه: زنهار، غير از من كارسازى مگيريد، (2)

[اى فرزندان كسانى كه [آنان را در كِشتى با نوح برداشتيم. راستى كه او بنده اى سپاسگزار بود. (3)

و در كتاب آسمانى شان به فرزندان اسرائيل خبر داديم كه: «قطعاً دو بار در زمين فساد خواهيد كرد، و قطعاً به سركشىِ بسيار بزرگى برخواهيد خاست. » (4)

پس آنگاه كه وعده [تحقّق نخستين آن دو فرا رسد، بندگانى از خود را كه سخت نيرومندند بر شما مى گماريم، تا ميان خانه ها[يتان براى قتل و غارت شما] به جستجو درآيند، و اين تهديد تحقّق يافتنى است. (5)

پس [از چندى دوباره شما را بر آنان چيره مى كنيم و شما را با اموال و پسران يارى مى دهيم و [تعداد] نفرات شما را بيشتر مى گردانيم. (6)

اگر نيكى كنيد، به خود نيكى كرده ايد، و اگر بدى كنيد، به خود [بد نموده ايد]. و چون تهديد آخر فرا رسد [بيايند] تا شما را اندوهگين كنند و در معبد[تان چنانكه بار اول داخل شدند [به زور] درآيند و بر هر چه دست يافتند يكسره [آن را] نابود كنند. (7)

اميد است كه پروردگارتان شما را رحمت كند، و[لى اگر [به گناه بازگرديد [ما نيز به كيفر شما] بازمى گرديم، و دوزخ را براى كافران زندان قرار داديم. (8)

قطعاً اين قرآن به [آيينى كه خود پايدارتر است راه مى نمايد، و به آن مؤمنانى كه كارهاى شايسته مى كنند، مژده مى دهد كه پاداشى بزرگ برايشان خواهد بود. (9)

و اينكه براى كسانى كه به آخرت ايمان نمى آورند

عذابى پر درد آماده كرده ايم. (10)

و انسان [همان گونه كه خير را فرا مى خواند، [پيشامد] بد را مى خواند و انسان همواره شتابزده است. (11)

و شب و روز را دو نشانه قرار داديم. نشانه شب را تيره گون و نشانه روز را روشنى بخش گردانيديم تا [در آن،] فضلى از پروردگارتان بجوييد، و تا شماره سالها و حساب [عمرها و رويدادها] را بدانيد و هر چيزى را به روشنى باز نموديم. (12)

و كارنامه هر انسانى را به گردن او بسته ايم، و روز قيامت براى او نامه اى كه آن را گشاده مى بيند بيرون مى آوريم. (13)

«نامه ات را بخوان؛ كافى است كه امروز خودت حسابرس خود باشى.» (14)

هر كس به راه آمده تنها به سود خود به راه آمده، و هر كس بيراهه رفته تنها به زيان خود بيراهه رفته است. و هيچ بردارنده اى بار گناه ديگرى را بر نمى دارد، و ما تا پيامبرى برنينگيزيم، به عذاب نمى پردازيم. (15)

و چون بخواهيم شهرى را هلاك كنيم، خوشگذرانانش را وا مى داريم تا در آن به انحراف [و فساد] بپردازند، و در نتيجه عذاب بر آن [شهر] لازم گردد، پس آن را [يكسره زير و زبر كنيم. (16)

و چه بسيار نسلها را كه ما پس از نوح به هلاكت رسانديم، و پروردگار تو به گناهان بندگانش بس آگاه و بيناست. (17)

هر كس خواهان [دنياى زودگذر است، به زودى هر كه را خواهيم [نصيبى از آن مى دهيم، آنگاه جهنم را كه در آن خوار و رانده داخل خواهد شد، براى او مقرر مى داريم. (18)

و هر كس خواهان آخرت است و نهايت كوشش

را براى آن بكند و مؤمن باشد، آنانند كه تلاش آنها مورد حق شناسى واقع خواهد شد. (19)

هر دو [دسته:] اينان و آنان را از عطاى پروردگارت مدد مى بخشيم، و عطاى پروردگارت [از كسى منع نشده است. (20)

ببين چگونه بعضى از آنان را بر بعضى ديگر برترى داده ايم، و قطعاً درجات آخرت و برترى آن بزرگتر و بيشتر است. (21)

معبود ديگرى با خدا قرار مده تا نكوهيده و وامانده بنشينى. (22)

و پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر [خود] احسان كنيد. اگر يكى از آن دو يا هر دو، در كنار تو به سالخوردگى رسيدند به آنها [حتى «اوف» مگو و به آنان پَرخاش مكن و با آنها سخنى شايسته بگوى. (23)

و از سر مهربانى، بالِ فروتنى بر آنان بگستر و بگو: «پروردگارا، آن دو را رحمت كن چنانكه مرا در خردى پروردند.» (24)

پروردگار شما به آنچه در دلهاى خود داريد آگاه تر است. اگر شايسته باشيد، قطعاً او آمرزنده توبه كنندگان است. (25)

و حق خويشاوند را به او بده و مستمند و در راه مانده را [دستگيرى كن و ولخرجى و اسراف مكن. (26)

چرا كه اسرافكاران برادران شيطانهايند، و شيطان همواره نسبت به پروردگارش ناسپاس بوده است. (27)

و اگر به اميد رحمتى كه از پروردگارت جوياى آنى، از ايشان روى مى گردانى ، پس با آنان سخنى نرم بگوى. (28)

و دستت را به گردنت زنجير مكن و بسيار [هم گشاده دستى منما تا ملامت شده و حسرت زده بر جاى مانى. (29)

بى گمان، پروردگار تو براى هر كه بخواهد، روزى را

گشاده يا تنگ مى گرداند. در حقيقت، او به [حال بندگانش آگاه بيناست. (30)

و از بيم تنگدستى فرزندان خود را مكشيد. ماييم كه به آنها و شما روزى مى بخشيم. آرى، كشتن آنان همواره خطايى بزرگ است. (31)

و به زنا نزديك مشويد، چرا كه آن همواره زشت و بد راهى است. (32)

و نفسى را كه خداوند حرام كرده است جز به حق مكشيد، و هر كس مظلوم كشته شود، به سرپرست وى قدرتى داده ايم، پس [او] نبايد در قتل زياده روى كند، زيرا او [از طرف شرع يارى شده است. (33)

و به مال يتيم -جز به بهترين وجه- نزديك مشويد تا به رشد برسد، و به پيمان [خود] وفا كنيد، زيرا كه از پيمان پرسش خواهد شد. (34)

و چون پيمانه مى كنيد، پيمانه را تمام دهيد، و با ترازوى درست بسنجيد كه اين بهتر و خوش فرجام تر است. (35)

و چيزى را كه بدان علم ندارى دنبال مكن، زيرا گوش و چشم و قلب، همه مورد پرسش واقع خواهند شد. (36)

و در [روى زمين به نخوت گام برمدار، چرا كه هرگز زمين را نمى توانى شكافت، و در بلندى به كوهها نمى توانى رسيد. (37)

همه اين [كارها] بدش نزد پروردگار تو ناپسنديده است. (38)

اين [سفارشها] از حكمتهايى است كه پروردگارت به تو وحى كرده است، و با خداى يگانه معبودى ديگر قرار مده، و گرنه حسرت زده و مطرود در جهنم افكنده خواهى شد. (39)

آيا [پنداشتيد كه پروردگارتان شما را به [داشتن پسران اختصاص داده، و خود از فرشتگان دخترانى برگرفته است؟ حقاً كه شما سخنى بس بزرگ

مى گوييد. (40)

و به راستى، ما در اين قرآن [حقايق را] گونه گون بيان كرديم، تا پند گيرند؛ و[لى آنان را جز نفرت نمى افزايد. (41)

بگو: «اگر - چنانكه مى گويند- با او خدايانى [ديگر] بود، در آن صورت حتماً در صدد جستن راهى به سوى [خداوند،] صاحب عرش، برمى آمدند.» (42)

او [پاك و] منزّه است و از آنچه مى گويند بسى والاتر است. (43)

آسمانهاى هفتگانه و زمين و هر كس كه در آنهاست او را تسبيح مى گويند، و هيچ چيز نيست مگر اينكه در حال ستايش، تسبيح او مى گويد، ولى شما تسبيح آنها را درنمى يابيد. به راستى كه او همواره بردبار [و ]آمرزنده است. (44)

و چون قرآن بخوانى، ميان تو و كسانى كه به آخرت ايمان ندارند پرده اى پوشيده قرار مى دهيم. (45)

و بر دلهايشان پوششها مى نهيم تا آن را نفهمند و در گوشهايشان سنگينى [قرار مى دهيم و چون در قرآن پروردگار خود را به يگانگى ياد كنى با نفرت پشت مى كنند. (46)

هنگامى كه به سوى تو گوش فرا مى دارند ما بهتر مى دانيم به چه [منظور] گوش مى دهند، و [نيز] آنگاه كه به نجوا مى پردازند؛ وقتى كه ستمگران گويند: «جز مردى افسون شده را پيروى نمى كنيد.» (47)

ببين چگونه براى تو مَثَلها زدند و گمراه شدند، در نتيجه راه به جايى نمى توانند ببرند. (48)

و گفتند: «آيا وقتى استخوان و خاك شديم [باز] به آفرينشى جديد برانگيخته مى شويم؟» (49)

بگو: «سنگ باشيد يا آهن، (50)

يا آفريده اى از آنچه در خاطر شما بزرگ مى نمايد [باز هم برانگيخته خواهيد شد].» پس خواهند گفت: «چه كسى ما را بازمى گرداند؟» بگو: «همان كس كه نخستين بار

شما را پديد آورد.» [باز] سرهاى خود را به طرف تو تكان مى دهند و مى گويند:«آن كى خواهد بود؟» بگو: «شايد كه نزديك باشد.» (51)

روزى كه شما را فرا مى خواند، پس در حالى كه او را ستايش مى كنيد اجابتش مى نماييد و مى پنداريد كه جز اندكى [در دنيا] نمانده ايد. (52)

و به بندگانم بگو: «آنچه را كه بهتر است بگويند»، كه شيطان ميانشان را به هم مى زند، زيرا شيطان همواره براى انسان دشمنى آشكار است. (53)

پروردگار شما به [حال شما داناتر است؛ اگر بخواهد بر شما رحمت مى آورد، يا اگر بخواهد شما را عذاب مى كند، و تو را بر ايشان نگهبان نفرستاده ايم. (54)

و پروردگار تو به هر كه [و هر چه در آسمانها و زمين است داناتر است. و در حقيقت، بعضى از انبيا را بر بعضى برترى بخشيديم و به داوود زبور داديم. (55)

بگو: «كسانى را كه به جاى او [معبود خود] پنداشتيد، بخوانيد. [آنها] نه اختيارى دارند كه از شما دفع زيان كنند و نه [آنكه بلايى را از شما] بگردانند. (56)

آن كسانى را كه ايشان مى خوانند [خود] به سوى پروردگارشان تقرب مى جويند [تا بدانند] كدام يك از آنها [به او] نزديكترند، و به رحمت وى اميدوارند، و از عذابش مى ترسند، چرا كه عذاب پروردگارت همواره در خور پرهيز است. (57)

و هيچ شهرى نيست مگر اينكه ما آن را [در صورت نافرمانى،] پيش از روز رستاخيز، به هلاكت مى رسانيم يا آن را سخت عذاب مى كنيم. اين [عقوبت در كتاب [الهى به قلم رفته است. (58)

و [چيزى ما را از فرستادن معجزات باز نداشت

جز اينكه پيشينيان، آنها را به دروغ گرفتند، و به ثمود ماده شتر داديم كه [پديده اى روشنگر بود، و[لى به آن ستم كردند، و ما معجزه ها را جز براى بيم دادن [مردم نمى فرستيم. (59)

و [ياد كن هنگامى را كه به تو گفتيم: «به راستى پروردگارت بر مردم احاطه دارد.» و آن رؤيايى را كه به تو نمايانديم، و [نيز] آن درخت لعنت شده در قرآن را جز براى آزمايش مردم قرار نداديم؛ و ما آنان را بيم مى دهيم، ولى جز بر طغيان بيشتر آنها نمى افزايد. (60)

و هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم: «براى آدم سجده كنيد» پس [همه جز ابليس سجده كردند. گفت: «آيا براى كسى كه از گل آفريدى سجده كنم؟» (61)

[سپس گفت: «به من بگو: اين كسى را كه بر من برترى دادى [براى چه بود]؟ اگر تا روز قيامت مهلتم دهى قطعاً فرزندانش را -جز اندكى [از آنها]- ريشه كن خواهم كرد.» (62)

فرمود: «برو كه هر كس از آنان تو را پيروى كند مسلماً جهنم سزايتان خواهد بود كه كيفرى تمام است. (63)

و از ايشان هر كه را توانستى با آواى خود تحريك كن و با سواران و پيادگانت بر آنها بتاز و با آنان در اموال و اولاد شركت كن و به ايشان وعده بده»، و شيطان جز فريب به آنها وعده نمى دهد. (64)

«در حقيقت، تو را بر بندگان من تسلطى نيست، و حمايتگرى [چون پروردگارت بس است.» (65)

پروردگار شما كسى است كه كشتى را در دريا براى شما به حركت در مى آورد، تا از فضل او براى خود بجوييد،

چرا كه او همواره به شما مهربان است. (66)

و چون در دريا به شما صدمه اى برسد، هر كه را جز او مى خوانيد ناپديد [و فراموش مى گردد، و چون [خدا] شما را به سوى خشكى رهانيد، رويگردان مى شويد، و انسان همواره ناسپاس است. (67)

مگر ايمن شديد از اينكه شما را در كنار خشكى در زمين فرو برد يا بر شما طوفانى از سنگريزه ها بفرستد، سپس براى خود نگاهبانى نيابيد. (68)

يا [مگر] ايمن شديد از اينكه بار ديگر شما را در آن [دريا] باز گرداند و تندبادى شكننده بر شما بفرستد و به سزاى آنكه كفر ورزيديد غرقتان كند؛ آنگاه براى خود در برابر ما كسى را نيابيد كه آن را دنبال كند؟ (69)

و به راستى ما فرزندان آدم را گرامى داشتيم، و آنان را در خشكى و دريا [بر مركبها] برنشانديم، و از چيزهاى پاكيزه به ايشان روزى داديم، و آنها را بر بسيارى از آفريده هاى خود برترى آشكار داديم. (70)

[ياد كن روزى را كه هر گروهى را با پيشوايشان فرا مى خوانيم. پس هر كس كارنامه اش را به دست راستش دهند، آنان كارنامه خود را مى خوانند و به قدر نخك هسته خرمايى به آنها ستم نمى شود. (71)

و هر كه در اين [دنيا] كور[دل باشد در آخرت [هم كور[دل و گمراهتر خواهد بود. (72)

و چيزى نمانده بود كه تو را از آنچه به سوى تو وحى كرده ايم گمراه كنند تا غير از آن را بر ما ببندى و در آن صورت تو را به دوستى خود بگيرند. (73)

و اگر تو را استوار نمى داشتيم، قطعاً

نزديك بود كمى به سوى آنان متمايل شوى. (74)

در آن صورت، حتماً تو را دو برابر [در] زندگى و دو برابر [پس از] مرگ [عذاب مى چشانيديم، آنگاه در برابر ما براى خود ياورى نمى يافتى. (75)

و چيزى نمانده بود كه تو را از اين سرزمين بَرْكَنَنْد، تا تو را از آنجا بيرون سازند، و در آن صورت آنان [هم پس از تو جز [زمان اندكى نمى ماندند؛ (76)

سنّتى كه همواره در ميان [امتهاى فرستادگانى كه پيش از تو گسيل داشته ايم [جارى بوده است، و براى سنت [و قانون ما تغييرى نخواهى يافت. (77)

نماز را از زوال آفتاب تا نهايت تاريكى شب برپادار، و [نيز] نماز صبح را، زيرا نماز صبح همواره [مقرون با] حضور [فرشتگان است. (78)

و پاسى از شب را زنده بدار، تا براى تو [به منزله نافله اى باشد، اميد كه پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند. (79)

و بگو: «پروردگارا، مرا [در هر كارى به طرز درست داخل كن و به طرز درست خارج ساز، و از جانب خود براى من تسلطى يارى بخش قرار ده.» (80)

و بگو: «حق آمد و باطل نابود شد. آرى، باطل همواره نابودشدنى است.» (81)

و ما آنچه را براى مؤمنان مايه درمان و رحمت است از قرآن نازل مى كنيم، و[لى ستمگران را جز زيان نمى افزايد. (82)

و چون به انسان نعمت ارزانى داريم، روى مى گرداند و پهلو تهى مى كند، و چون آسيبى به وى رسد نوميد مى گردد. (83)

بگو: «هر كس بر حسب ساختار [روانى و بدنى خود عمل مى كند، و پروردگار

شما به هر كه راه يافته تر باشد داناتر است.» (84)

و در باره روح از تو مى پرسند، بگو: «روح از [سنخ فرمان پروردگار من است، و به شما از دانش جز اندكى داده نشده است.» (85)

و اگر بخواهيم، قطعاً آنچه را به تو وحى كرده ايم مى بَريم، آنگاه براى [حفظ] آن، در برابر ما، براى خود مدافعى نمى يابى، (86)

مگر رحمتى از جانب پروردگارت [به تو برسد]، زيرا فضل او بر تو همواره بسيار است. (87)

بگو: «اگر انس و جن گرد آيند تا نظير اين قرآن را بياورند، مانند آن را نخواهند آورد، هر چند برخى از آنها پشتيبان برخى [ديگر] باشند.» (88)

و به راستى در اين قرآن از هر گونه مَثَلى، گوناگون آورديم، ولى بيشتر مردم جز سرِ انكار ندارند. (89)

و گفتند: «تا از زمين چشمه اى براى ما نجوشانى، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد. (90)

يا [بايد] براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشكارا از ميان آنها جويبارها روان سازى، (91)

يا چنانكه ادعا مى كنى، آسمان را پاره پاره بر [سر] ما فرو اندازى، يا خدا و فرشتگان را در برابر [ما حاضر] آورى، (92)

يا براى تو خانه اى از طلا[كارى باشد، يا به آسمان بالا روى، و به بالا رفتن تو [هم اطمينان نخواهيم داشت، تا بر ما كتابى نازل كنى كه آن را بخوانيم. «بگو:» پاك است پروردگار من، آيا [من جز بشرى فرستاده هستم؟ (93)

و [چيزى مردم را از ايمان آوردن باز نداشت، آنگاه كه هدايت برايشان آمد، جز اينكه گفتند: «آيا خدا بشرى را به سِمَت رسول

مبعوث كرده است؟» (94)

بگو: «اگر در روى زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان راه مى رفتند، البته بر آنان [نيز] فرشته اى را بعنوان پيامبر از آسمان نازل مى كرديم.» (95)

بگو: «ميان من و شما، گواه بودن خدا كافى است، چرا كه او همواره به [حال بندگانش آگاهِ بينا است.» (96)

و هر كه را خدا هدايت كند او رهيافته است، و هر كه را گمراه سازد، در برابر او براى آنان هرگز دوستانى نيابى، و روز قيامت آنها را كور و لال و كر، به روى چهره شان درافتاده، برخواهيم انگيخت: جايگاهشان دوزخ است. هر بار كه آتش آن فرو نشيند، شراره اى [تازه برايشان مى افزاييم. (97)

جزاى آنها اين است، چرا كه آيات ما را انكار كردند و گفتند: «آيا وقتى ما استخوان و خاك شديم [باز] در آفرينشى جديد برانگيخته خواهيم شد؟» (98)

آيا ندانستند كه خدايى كه آسمانها و زمين را آفريده، تواناست كه مانند آنان را بيافريند و [همان خداست كه برايشان زمانى مقرر فرموده كه در آن هيچ شكى نيست؟ و[لى ستمگران جز انكار [چيزى را ]نپذيرفتند. (99)

بگو: «اگر شما مالك گنجينه هاى رحمت پروردگارم بوديد، باز هم از بيم خرج كردن قطعاً امساك مى ورزيديد، و انسان همواره بخيل است.» (100)

و در حقيقت، ما به موسى نُه نشانه آشكار داديم. -پس، از فرزندان اسرائيل بپرس- آنگاه كه نزد آنان آمد، و فرعون به او گفت: «اى موسى من جداً تو را افسون شده مى پندارم.» (101)

گفت: «قطعاً مى دانى كه اين [نشانه ها] را كه باعث بينشهاست، جز پروردگار آسمانها و زمين نازل نكرده است، و راستى اى فرعون،

تو را تباه شده مى پندارم.» (102)

پس [فرعون تصميم گرفت كه آنان را از سرزمين [مصر] بركَند، پس او و هر كه را با وى بود همه را غرق كرديم. (103)

و پس از او به فرزندان اسرائيل گفتيم: «در اين سرزمين ساكن شويد، پس چون وعده آخرت فرا رسد شما را همه با هم محشور مى كنيم.» (104)

و آن [قرآن را به حق فرود آورديم و به حق فرود آمد، و تو را جز بشارت دهنده و بيم رسان نفرستاديم. (105)

و قرآنى [با عظمت را] بخش بخش [بر تو] نازل كرديم تا آن را به آرامى به مردم بخوانى، و آن را به تدريج نازل كرديم. (106)

بگو: «[چه به آن ايمان بياوريد يا نياوريد، بى گمان كسانى كه پيش از [نزول آن دانش يافته اند، چون [اين كتاب بر آنان خوانده شود سجده كنان به روى درمى افتند.» (107)

و مى گويند: «منزّه است پروردگار ما، كه وعده پروردگار ما قطعاً انجام شدنى است.» (108)

و بر روى زمين مى افتند و مى گريند و بر فروتنى آنها مى افزايد. (109)

بگو: «خدا را بخوانيد يا رحمان را بخوانيد، هر كدام را بخوانيد، براى او نامهاى نيكوتر است.» و نمازت را به آوازِ بلند مخوان و بسيار آهسته اش مكن، و ميان اين [و آن راهى [ميانه جوى. (110)

و بگو: «ستايش خدايى را كه نه فرزندى گرفته و نه در جهاندارى شريكى دارد و نه خوار بوده كه [نياز به دوستى داشته باشد.» و او را بسيار بزرگ شمار. (111)

يك شب، از مسجد الحرام به مسجد الاقصى - كه گرداگردش را پربركت ساخته ايم - برد، تا برخى از آيات خود را به او نشان دهيم؛ چرا كه او شنوا و بيناست.

«2» ما به موسى كتاب آسمانى داديم؛ و آن را وسيله هدايت بنى اسرائيل ساختيم؛ [و گفتيم:] غير ما را تكيه گاه خود قرار ندهيد!

«3» اى فرزندان كسانى كه با نوح [بر كشتى] سوار كرديم! او بنده شكرگزارى بود. [شما هم مانند او باشيد، تا نجات يابيد!]

«4» ما به بنى اسرائيل در كتاب [تورات] اعلام كرديم كه دوبار در زمين فساد خواهيد كرد، و برترى جويى بزرگى خواهيد نمود.

«5» هنگامى كه نخستين وعده فرا رسد، گروهى از بندگان پيكارجوى خود را بر ضدّ شما ميانگيزيم [تا شما را سخت در هم كوبند؛ حتى براى به دست آوردن مجرمان]، خانه ها را جستجو مى كنند؛ و اين وعده اى است قطعى!

«6» سپس شما را بر آنها چيره مى كنيم؛ و شما را به وسيله داراييها و فرزندانى كمك خواهيم كرد؛ و نفرات شما را بيشتر [از دشمن] قرارمى دهيم.

«7» اگر نيكى كنيد، به خودتان نيكى مى كنيد؛ و اگر بدى كنيد باز هم به خود مى كنيد. و هنگامى كه وعده دوم فرا رسد، [آنچنان دشمن بر شما سخت خواهد گرفت كه] آثار غم و اندوه در صورتهايتان ظاهر مى شود؛ و داخل مسجد [الاقصى] مى شوند همان گونه كه بار اول وارد شدند؛ و آنچه را زير سلطه خود مى گيرند، در هم مى كوبند.

«8» اميد است پروردگارتان به شما رحم كند! هرگاه برگرديد، ما هم بازمى گرديم؛ و جهنّم را براى كافران، زندان سختى قرار داديم.

«9» اين قرآن، به

راهى كه استوارترين راه هاست، هدايت مى كند؛ و به مؤمنانى كه اعمال صالح انجام مى دهند، بشارت مى دهد كه براى آنها پاداش بزرگى است.

«10» و اينكه آنها كه به قيامت ايمان نمى آورند، عذاب دردناكى براى آنان آماده ساخته ايم.

«11» انسان [بر اثر شتابزدگى]، بديها را طلب مى كند آن گونه كه نيكيها را مى طلبد؛ و انسان، هميشه عجول بوده است!

«12» ما شب و روز را دو نشانه توحيد و عظمت خود قرار داديم؛ سپس نشانه شب را محو كرده، و نشانه روز را روشنى بخش ساختيم تا [در پرتو آن،] فضل پروردگارتان را بطلبيد [و به تلاش زندگى برخيزيد]، و عدد سالها و حساب را بدانيد؛ و هر چيزى را بطور مشخّص و آشكار، بيان كرديم.

«13» و هر انسانى، اعمالش را بر گردنش آويخته ايم؛ و روز قيامت، كتابى براى او بيرون مى آوريم كه آن را در برابر خود، گشوده مى بيند! [اين همان نامه اعمال اوست!]

«14» [و به او مى گوييم:] كتابت را بخوان، كافى است كه امروز، خود حسابگر خويش باشى!

«15» هر كس هدايت شود، براى خود هدايت يافته؛ و آن كس كه گمراه گردد، به زيان خود گمراه شده است؛ و هيچ كس بار گناه ديگرى را به دوش نمى كشد؛ و ما هرگز [قومى را] مجازات نخواهيم كرد، مگر آنكه پيامبرى مبعوث كرده باشيم [تا وظايفشان را بيان كند.]

«16» و هنگامى كه بخواهيم شهر و ديارى را هلاك كنيم، نخست اوامر خود را براى (مترفين) [و ثروتمندان مست شهوت] آنجا، بيان مى داريم، سپس هنگامى كه به مخالفت برخاستند و استحقاق مجازات يافتند، آنها را به شدّت درهم مى كوبيم.

«17» چه بسيار مردمى كه

در قرون بعد از نوح، زندگى مى كردند؛ [و طبق همين سنت،] آنها را هلاك كرديم! و كافى است كه پروردگارت از گناهان بندگانش آگاه، و نسبت به آن بيناست.

«18» آن كس كه [تنها] زندگى زودگذر [دنيا] را مى طلبد، آن مقدار از آن را كه بخواهيم - و به هر كس اراده كنيم - مى دهيم؛ سپس دوزخ را براى او قرار خواهيم داد، كه در آتش سوزانش مى سوزد در حالى كه نكوهيده و رانده [درگاه خدا] است.

«19» و آن كس كه سراى آخرت را بطلبد، و براى آن سعى و كوشش كند - در حالى كه ايمان داشته باشد - سعى و تلاش او، [از سوى خدا] پاداش داده خواهد شد.

«20» هر يك از اين دو گروه را از عطاى پروردگارت، بهره و كمك مى دهيم؛ و عطاى پروردگارت هرگز [از كسى] منع نشده است.

«21» ببين چگونه بعضى را [در دنيا بخاطر تلاششان] بر بعضى ديگر برترى بخشيده ايم؛ درجات آخرت و برتريهايش، از اين هم بيشتر است!

«22» هرگز معبود ديگرى را با خدا قرار مده، كه نكوهيده و بى يار و ياور خواهى نشست!

«23» و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستيد! و به پدر و مادر نيكى كنيد! هرگاه يكى از آن دو، يا هر دوى آنها، نزد تو به سن پيرى رسند، كمترين اهانتى به آنها روا مدار! و بر آنها فرياد مزن! و گفتار لطيف و سنجيده و بزرگوارانه به آنها بگو!

«24» و بالهاى تواضع خويش را از محبّت و لطف، در برابر آنان فرود آر! و بگو: (پروردگارا! همان گونه كه آنها مرا در كوچكى تربيت كردند، مشمول

رحمتشان قرار ده!)

«25» پروردگار شما از درون دلهايتان آگاهتر است؛ [اگر لغزشى در اين زمينه داشتيد] هر گاه صالح باشيد [و جبران كنيد] او بازگشت كنندگان را مى بخشد.

«26» و حقّ نزديكان را بپرداز، و [همچنين حق] مستمند و وامانده در راه را! و هرگز اسراف و تبذير مكن،

«27» چرا كه تبذيركنندگان، برادران شياطينند؛ و شيطان در برابر پروردگارش، بسيار ناسپاس بود!

«28» و هرگاه از آنان [= مستمندان] روى برتابى، و انتظار رحمت پروردگارت را داشته باشى [تا گشايشى در كارت پديد آيد و به آنها كمك كنى]، با گفتار نرم و آميخته با لطف با آنها سخن بگو!

«29» هرگز دستت را بر گردنت زنجير مكن، [و ترك انفاق و بخشش منما] و بيش از حدّ [نيز] دست خود را مگشاى، تا مورد سرزنش قرار گيرى و از كار فرومانى!

«30» به يقين، پروردگارت روزى را براى هر كس بخواهد، گشاده يا تنگ مى دارد؛ او نسبت به بندگانش، آگاه و بيناست.

«31» و فرزندانتان را از ترس فقر، نكشيد! ما آنها و شما را روزى مى دهيم؛ مسلماً كشتن آنها گناه بزرگى است!

«32» و نزديك زنا نشويد، كه كار بسيار زشت، و بد راهى است!

«33» و كسى را كه خداوند خونش را حرام شمرده، نكشيد، جز بحق! و آن كس كه مظلوم كشته شده، براى وليش سلطه [و حق قصاص] قرار داديم؛ اما در قتل اسراف نكند، چرا كه او مورد حمايت است!

«34» و به مال يتيم، جز به بهترين راه نزديك نشويد، تا به سر حد بلوغ رسد! و به عهد [خود] وفا كنيد، كه از عهد سؤال مى شود!

«35» و هنگامى كه پيمانه مى كنيد، حق پيمانه را ادا نماييد، و با ترازوى درست وزن كنيد! اين براى شما بهتر، و عاقبتش نيكوتر است.

«36» از آنچه به آن آگاهى ندارى، پيروى مكن، چرا كه گوش و چشم و دل، همه مسؤولند.

«37» و روى زمين، با تكبر راه مرو! تو نمى توانى زمين را بشكافى، و طول قامتت هرگز به كوه ها نمى رسد!

«38» همه اينها گناهش نزد پروردگار تو ناپسند است.

«39» اين [احكام]، از حكمتهايى است كه پروردگارت به تو وحى فرستاده؛ و هرگز معبودى با خدا قرار مده، كه در جهنم افكنده مى شوى، در حالى كه سرزنش شده، و رانده [درگاه خدا] خواهى بود!

«40» آيا پروردگارتان فرزندان پسر را مخصوص شما ساخته، و خودش دخترانى از فرشتگان برگزيده است؟! شما سخن بزرگ [و بسيار زشتى] مى گوييد!

«41» ما در اين قرآن، انواع بيانات مؤثر را آورديم تا متذكر شوند! ولى [گروهى از كوردلان،] جز بر نفرتشان نمى افزايد.

«42» بگو: (اگر آنچنان كه آنها مى گويند با او خدايانى بود، در اين صورت، [خدايان] سعى مى كردند راهى به سوى [خداوند] صاحب عرش پيدا كنند.)

«43» او پاك و برتر است از آنچه آنها مى گويند، بسيار برتر و منزه تر!

«44» آسمانهاى هفتگانه و زمين و كسانى كه در آنها هستند، همه تسبيح او مى گويند؛ و هر موجودى، تسبيح و حمد او مى گويد؛ ولى شما تسبيح آنها را نمى فهميد؛ او بردبار و آمرزنده است.

«45» و هنگامى كه قرآن مى خوانى، ميان تو و آنها كه به آخرت ايمان نمى آورند، حجاب ناپيدايى قرارمى دهيم؛

«46» و بر دلهايشان پوششهايى، تا آن را نفهمند؛ و در گوشهايشان سنگينى؛

و هنگامى كه پروردگارت را در قرآن به يگانگى ياد مى كنى، آنها پشت مى كنند و از تو روى بر مى گردانند.

«47» هنگامى كه به سخنان تو گوش فرامى دهند، ما بهتر مى دانيم براى چه گوش فرا مى دهند؛ [و همچنين] در آن هنگام كه با هم نجوا مى كنند؛ آنگاه كه ستمگران مى گويند: (شما جز از انسانى كه افسون شده، پيروى نمى كنيد!)

«48» ببين چگونه براى تو مثلها زدند! در نتيجه گمراه شدند، و نمى توانند راه حق را پيدا كنند.

«49» و گفتند: (آيا هنگامى كه ما، استخوانهاى پوسيده و پراكنده اى شديم، دگر بار آفرينش تازه اى خواهيم يافت؟!)

«50» بگو: (شما سنگ باشيد يا آهن،

«51» يا هر مخلوقى كه در نظر شما، از آن هم سخت تر است [و از حيات و زندگى دورتر مى باشد، باز خدا قادر است شما را به زندگى مجدد بازگرداند]. آنها بزودى مى گويند: (چه كسى ما را بازمى گرداند؟!) بگو: (همان كسى كه نخستين بار شما را آفريد.) آنان سر خود را [از روى تعجب و انكار،] به سوى تو خم مى كنند و مى گويند: (در چه زمانى خواهد بود؟!) بگو: (شايد نزديك باشد!

«52» همان روز كه شما را [از قبرهايتان] فرامى خواند؛ شما هم اجابت مى كنيد در حالى كه حمد او را مى گوييد؛ مى پنداريد تنها مدت كوتاهى [در جهان برزخ] درنگ كرده ايد!)

«53» به بندگانم بگو: (سخنى بگويند كه بهترين باشد! چرا كه [شيطان بوسيله سخنان ناموزون]، ميان آنها فتنه و فساد مى كند؛ هميشه شيطان دشمن آشكارى براى انسان بوده است!

«54» پروردگار شما، از [نيات و اعمال] شما آگاهتر است؛ اگر بخواهد [و شايسته بداند]، شما را مشمول رحمت خود مى سازد؛ و

اگر بخواهد، مجازات مى كند؛ و ما تو را بعنوان مأمور بر آنان نفرستاده ايم [كه آنان را مجبور به ايمان كنى!]

«55» پروردگار تو، از حال همه كسانى كه در آسمانها و زمين هستند، آگاهتر است؛ و [اگر تو را بر ديگران برترى داديم، بخاطر شايستگى توست،] ما بعضى از پيامبران را بر بعضى ديگر برترى داديم؛ و به داوود، زبور بخشيديم.

«56» بگو: (كسانى را كه غير از خدا [معبود خود] مى پنداريد، بخوانيد! آنها نه مى توانند مشكلى را از شما برطرف سازند، و نه تغييرى در آن ايجاد كنند.)

«57» كسانى را كه آنان مى خوانند، خودشان وسيله اى [براى تقرب] به پروردگارشان مى جويند، وسيله اى هر چه نزديكتر؛ و به رحمت او اميدوارند؛ و از عذاب او مى ترسند؛ چرا كه عذاب پروردگارت، همواره در خور پرهيز و وحشت است!

«58» هيچ شهر و آبادى نيست مگر اينكه آن را پيش از روز قيامت هلاك مى كنيم؛ يا [اگر گناهكارند،] به عذاب شديدى گرفتارشان خواهيم ساخت؛ اين، در كتاب الهى [= لوح محفوظ] ثبت است.

«59» هيچ چيز مانع ما نبود كه اين معجزات [درخواستى بهانه جويان] را بفرستيم جز اينكه پيشينيان [كه همين درخواستها را داشتند، و با ايشان هماهنگ بودند]، آن را تكذيب كردند؛ [از جمله،] ما به [قوم] ثمود، ناقه داديم؛ [معجزه اى] كه روشنگر بود؛ اما بر آن ستم كردند [و ناقه را كشتند]. ما معجزات را فقط براى بيم دادن [و اتمام حجت] مى فرستيم.

«60» [به ياد آور] زمانى را كه به تو گفتيم: (پروردگارت احاطه كامل به مردم دارد؛ [و از وضعشان كاملاً آگاه است.] و ما آن رؤيايى را كه به تو نشان داديم،

فقط براى آزمايش مردم بود؛ همچنين شجره ملعونه [= درخت نفرين شده] را كه در قرآن ذكر كرده ايم. ما آنها را بيم داده [و انذار] مى كنيم؛ اما جز طغيان عظيم، چيزى بر آنها نمى افزايد!)

«61» [به ياد آوريد] زمانى را كه به فرشتگان گفتيم: (براى آدم سجده كنيد!) آنها همگى سجده كردند، جز ابليس كه گفت: (آيا براى كسى سجده كنم كه او را از خاك آفريده اى؟!)

«62» [سپس] گفت: (به من بگو، اين كسى را كه بر من برترى داده اى [به چه دليل بوده است؟] اگر مرا تا روز قيامت زنده بگذارى، همه فرزندانش را، جز عده كمى، گمراه و ريشه كن خواهم ساخت!)

«63» فرمود: (برو! هر كس از آنان از تو تبعيت كند، جهنم كيفر شماست، كيفرى است فراوان!

«64» هر كدام از آنها را مى توانى با صدايت تحريك كن! و لشكر سواره و پياده ات را بر آنها گسيل دار! و در ثروت و فرزندانشان شركت جوى! و آنان را با وعده ها سرگرم كن! - ولى شيطان، جز فريب و دروغ، وعده اى به آنها نمى دهد -

«65» [اما بدان] تو هرگز سلطه اى بر بندگان من، نخواهى يافت [و آنها هيچ گاه به دام تو گرفتار نمى شوند]! همين قدر كافى است كه پروردگارت حافظ آنها باشد.)

«66» پروردگارتان كسى است كه كشتى را در دريا براى شما به حركت درمى آورد، تا از نعمت او بهره مند شويد؛ او نسبت به شما مهربان است.

«67» و هنگامى كه در دريا ناراحتى به شما برسد، جز او، تمام كسانى را كه [براى حل مشكلات خود] مى خوانيد، فراموش مى كنيد؛ اما هنگامى كه شما را به خشكى نجات دهد، روى

مى گردانيد؛ و انسان، بسيار ناسپاس است!

«68» آيا از اين ايمن هستيد كه در خشكى [با يك زلزله شديد] شما را در زمين فرو ببرد، يا طوفانى از سنگريزه بر شما بفرستد [و در آن مدفونتان كند]، سپس حافظ [و ياورى] براى خود نيابيد؟!

«69» يا اينكه ايمن هستيد كه بار ديگر شما را به دريا بازگرداند، و تندباد كوبنده اى بر شما بفرستد، و شما را بخاطر كفرتان غرق كند، سپس دادخواه و خونخواهى در برابر ما پيدا نكنيد؟!

«70» ما آدميزادگان را گرامى داشتيم؛ و آنها را در خشكى و دريا، [بر مركبهاى راهوار] حمل كرديم؛ و از انواع روزيهاى پاكيزه به آنان روزى داديم؛ و آنها را بر بسيارى از موجوداتى كه خلق كرده ايم، برترى بخشيديم.

«71» [به ياد آوريد] روزى را كه هر گروهى را با پيشوايشان مى خوانيم! كسانى كه نامه عملشان به دست راستشان داده شود، آن را [با شادى و سرور] مى خوانند؛ و بقدر رشته شكاف هسته خرمايى به آنان ستم نمى شود!

«72» اما كسى كه در اين جهان [از ديدن چهره حق] نابينا بوده است، در آخرت نيز نابينا و گمراهتر است!

«73» نزديك بود آنها تو را [با وسوسه هاى خود] از آنچه بر تو وحى كرده ايم بفريبند، تا غير آن را به ما نسبت دهى؛ و در آن صورت، تو را به دوستى خود برميگزينند!

«74» و اگر ما تو را ثابت قدم نمى ساختيم [و در پرتو مقام عصمت، مصون از انحراف نبودى]، نزديك بود به آنان تمايل كنى.

«75» اگر چنين مى كردى، ما دو برابر مجازات [مشركان] در زندگى دنيا، و دو برابر [مجازات] آنها را بعد

از مرگ، به تو مى چشانديم؛ سپس در برابر ما، ياورى براى خود نمى يافتى!

«76» و نزديك بود [با نيرنگ و توطئه] تو را از اين سرزمين بلغزانند، تا از آن بيرونت كنند! و هرگاه چنين مى كردند، [گرفتار مجازات سخت الهى شده،] و پس از تو، جز مدت كمى باقى نمى ماندند!

«77» اين سنت [ما در مورد] پيامبرانى است كه پيش از تو فرستاديم؛ و هرگز براى سنت ما تغيير و دگرگونى نخواهى يافت!

«78» نماز را از زوال خورشيد [هنگام ظهر] تا نهايت تاريكى شب [= نيمه شب] برپا دار؛ و همچنين قرآن فجر [= نماز صبح] را؛ چرا كه قرآن فجر، مشهود [فرشتگان شب و روز] است!

«79» و پاسى از شب را [از خواب برخيز، و] قرآن [و نماز] بخوان! اين يك وظيفه اضافى براى توست؛ اميد است پروردگارت تو را به مقامى در خور ستايش برانگيزد!

«80» و بگو: (پروردگارا! مرا [در هر كار،] با صداقت وارد كن، و با صداقت خارج ساز! و از سوى خود، حجتى يارى كننده برايم قرار ده!)

«81» و بگو: (حق آمد، و باطل نابود شد؛ يقيناً باطل نابود شدنى است!)

«82» و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براى مؤمنان، نازل مى كنيم؛ و ستمگران را جز خسران [و زيان] نمى افزايد.

«83» هنگامى كه به انسان نعمت مى بخشيم، [از حق] روى مى گرداند و متكبرانه دور مى شود؛ و هنگامى كه [كمترين] بدى به او مى رسد، [از همه چيز] مايوس مى گردد!

«84» بگو: (هر كس طبق روش [و خلق و خوى] خود عمل مى كند؛ و پروردگارتان كسانى را كه راهشان نيكوتر است، بهتر مى شناسد.)

«85» و از

تو درباره (روح) سؤال مى كنند، بگو: (روح از فرمان پروردگار من است؛ و جز اندكى از دانش، به شما داده نشده است!)

«86» و اگر بخواهيم، آنچه را بر تو وحى فرستاده ايم، از تو مى گيريم؛ سپس كسى را نمى يابى كه در برابر ما، از تو دفاع كند...

«87» مگر رحمت پروردگارت [شامل حالت گردد،] كه فضل پروردگارت بر تو بزرگ بوده است!

«88» بگو: (اگر انسانها و پريان [جن و انس] اتفاق كنند كه همانند اين قرآن را بياورند، همانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند يكديگر را [در اين كار] كمك كنند.

«89» ما در اين قرآن، براى مردم از هر چيز نمونه اى آورديم [و همه معارف در آن جمع است]؛ اما بيشتر مردم [در برابر آن، از هر كارى] جز انكار، ابا داشتند!

«90» و گفتند: (ما هرگز به تو ايمان نمى آوريم تا اينكه چشمه جوشانى از اين سرزمين [خشك و سوزان] براى ما خارج سازى...

«91» يا باغى از نخل و انگور از آن تو باشد؛ و نهرها در لابه لاى آن جارى كنى...

«92» يا قطعات [سنگهاى] آسمان را - آنچنان كه مى پندارى - بر سر ما فرود آرى؛ يا خداوند و فرشتگان را در برابر ما بياورى...

«93» يا براى تو خانه اى پر نقش و نگار از طلا باشد؛ يا به آسمان بالا روى؛ حتى اگر به آسمان روى، ايمان نمى آوريم مگر آنكه نامه اى بر ما فرود آورى كه آن را بخوانيم! (بگو:) منزه است پروردگارم [از اين سخنان بى معنى]! مگر من جز انسانى فرستاده خدا هستم؟!

«94» تنها چيزى كه بعد از آمدن هدايت مانع شد مردم ايمان بياورند، اين بود

[كه از روى نادانى و بى خبرى] گفتند: (آيا خداوند بشرى را بعنوان رسول فرستاده است؟!)

«95» بگو: ([حتى] اگر در روى زمين فرشتگانى [زندگى مى كردند، و] با آرامش گام برمى داشتند، ما فرشته اى را به عنوان رسول، بر آنها مى فرستاديم!) [چرا كه رهنماى هر گروهى بايد از جنس خودشان باشد].

«96» بگو: (همين كافى است كه خداوند، ميان من و شما گواه باشد؛ چرا كه او نسبت به بندگانش آگاه و بيناست!

«97» هر كس را خدا هدايت كند، هدايت يافته واقعى اوست؛ و هر كس را [بخاطر اعمالش] گمراه سازد، هاديان و سرپرستانى غير خدا براى او نخواهى يافت؛ و روز قيامت، آنها را بر صورتهايشان محشور مى كنيم، در حالى كه نابينا و گنگ و كرند؛ جايگاهشان دوزخ است؛ هر زمان آتش آن فرونشيند، شعله تازه اى بر آنان مى افزاييم!

«98» اين كيفر آنهاست، بخاطر اينكه نسبت به آيات ما كافر شدند و گفتند: (آيا هنگامى كه ما استخوانهاى پوسيده و خاكهاى پراكنده اى شديم، بار ديگر آفرينش تازه اى خواهيم يافت؟!)

«99» آيا نمى دانند خدايى كه آسمانها و زمين را آفريده، قادر است مثل آنان را بيافريند [و به زندگى جديد بازشان گرداند]؟! و براى آنان سرآمدى قطعى - كه شكّى در آن نيست - قرار داده؛ امّا ظالمان، جز كفر و انكار را پذيرا نيستند!

«100» بگو: (اگر شما مالك خزائن رحمت پروردگار من بوديد. در آن صورت، [بخاطر تنگ نظرى] امساك مى كرديد، مبادا انفاق، مايه تنگدستى شما شود) و انسان تنگ نظر است!

«101» ما به موسى نه معجزه روشن داديم؛ پس از بنى اسرائيل سؤال كن آن زمان كه اين [معجزات نه گانه] به

سراغ آنها آمد [چگونه بودند]؟! فرعون به او گفت: (اى موسى! گمان مى كنم تو ديوانه [يا ساحرى]!)

«102» [موسى] گفت: (تو مى دانى اين آيات را جز پروردگار آسمانها و زمين - براى روشنى دلها - نفرستاده؛ و من گمان مى كنم اى فرعون، تو [بزودى] هلاك خواهى شد!)

«103» پس [فرعون] تصميم گرفت آنان را از آن سرزمين ريشه كن سازد؛ ولى ما، او و تمام كسانى را كه با او بودند، غرق كرديم.

«104» و بعد از آن به بنى اسرائيل گفتيم: (در اين سرزمين [= مصر و شام] ساكن شويد! امّا هنگامى كه وعده آخرت فرا رسد، همه شما را دسته جمعى [به آن دادگاه عدل] مى آوريم)

«105» و ما قرآن را بحق نازل كرديم؛ و بحق نازل شد؛ و تو را، جز بعنوان بشارت دهنده و بيم دهنده، نفرستاديم!

«106» و قرآنى كه آياتش را از هم جدا كرديم، تا آن را با درنگ بر مردم بخوانى؛ و آن را بتدريج نازل كرديم.

«107» بگو: (خواه به آن ايمان بياوريد، و خواه ايمان نياوريد، كسانى كه پيش از آن به آنها دانش داده شده، هنگامى كه [اين آيات] بر آنان خوانده مى شود، سجده كنان به خاك مى افتند...

«108» و مى گويند: (منزّه است پروردگار ما، كه وعده هايش به يقين انجام شدنى است!)

«109» آنها [بى اختيار] به زمين مى افتند و گريه مى كنند؛ و [تلاوت اين آيات، همواره] بر خشوعشان مى افزايد.

«110» بگو: ((اللّه) را بخوانيد يا (رحمان) را، هر كدام را بخوانيد، [ذات پاكش يكى است؛ و] براى او بهترين نامهاست!) و نمازت را زياد بلند، يا خيلى آهسته نخوان؛ و در ميان آن دو، راهى [معتدل] انتخاب كن!

«111» و بگو: (ستايش براى خداوندى است كه نه فرزندى براى خود انتخاب كرده، و نه شريكى در حكومت دارد، و نه بخاطر ضعف و ذلّت، [حامى و] سرپرستى براى اوست!) و او را بسيار بزرگ بشمار!

يقيناً اين وعده اى انجام شدنى است. (5)

سپس پيروزى بر آنان را به شما بازمى گردانيم و شما را به وسيله اموال و فرزندان تقويت مى كنيم، و نفرات [رزمى] شما را بيشتر مى گردانيم. (6)

اگر نيكى كنيد به خود نيكى كرده ايد، و اگر بدى كنيد به خود بدى كرده ايد. پس هنگامى كه [زمان ظهور] وعده دوم [براى عذاب و انتقام] فرا رسد، [پيكارگرانى بسيار سخت گير بر ضد شما برمى انگيزيم] تا شما را [با دچار كردن به مصايب سنگين و گزند و آسيب فراوان] غصه دار و اندوهگين كنند و به مسجد [الاقصى] درآيند، آن گونه كه بار اول درآمدند تا هر كه و هر چه را دست يابند، به شدت در هم كوبند و نابود كنند. (7)

اميد است كه پروردگارتان [در صورتى كه توبه كنيد] به شما رحم كند و اگر به طغيان و فساد برگرديد، ما هم [به كيفر شديد و عذاب سخت] بازگرديم، و دوزخ را براى كافران، زندانى تنگ قرار داديم. (8)

بى ترديد اين قرآن به استوارترين آيين هدايت مى كند، و به مؤمنانى كه كارهاى شايسته انجام مى دهند، مژده مى دهد كه براى آنان پاداشى بزرگ است. (9)

و براى آنان كه به قيامت ايمان نمى آورند، عذابى دردناك آماده كرده ايم. (10)

و انسان به همان صورت كه نيكى ها را مى طلبد [بدون توجه به عواقب امور و به سبب جهل به مصالح و مفاسد خويش، گزند و آسيب و] بدى ها را مى طلبد و انسان بسيار شتاب زده و عجول است. (11)

ما شب و روز را دو نشانه [قدرت و حكمت خود] قرار داديم؛ پس شب را بىنور نموديم و روز را روشن

ساختيم، تا [در آن] روزى و رزقى را از پروردگارتان بطلبيد و براى اينكه شماره سال ها و حساب [اوقات و زمان ها] را بدانيد، و هر چيزى را [كه نسبت به دنيا و دينتان و تربيت و كمالتان نيازمند به آن هستيد] به روشنى و به طور كامل بيان كرديم. (12)

و عمل هر انسانى را براى هميشه ملازم او نموده ايم، و روز قيامت نوشته اى را [كه كتاب عمل اوست] براى او بيرون مى آوريم كه آن را پيش رويش گشوده مى بيند. (13)

[به او مى گويند:] كتاب خود را بخوان، كافى است كه امروز خودت بر خود حسابگر باشى. (14)

هر كس هدايت يافت، فقط به سود خودش هدايت مى يابد و هر كس گمراه شد، فقط به زيان خودش گمراه مى شود. و هيچ بردارنده بار گناهى بار گناه ديگرى را به دوش خود برنمى دارد؛ و ما بدون اينكه پيامبرى را [براى هدايت واتمام حجت به سوى مردم] بفرستيم، عذاب كننده [آنان] نبوديم. (15)

هنگامى كه بخواهيم شهر و ديارى را نابود كنيم، مرفّهين و خوش گذران هايش را [به وسيله وحى به طاعت، بندگى و دورى از گناه] فرمان مى دهيم، چون [سرپيچى كنند و] در آن شهر به فسق و فجور روى آورند، عذاب بر آنان لازم و حتم مى شود، پس آنان را به شدت درهم مى كوبيم [و بنيادشان را از ريشه بر كنيم.] (16)

و بسيارى از ملت هاى پس از نوح را [بر پايه همين روش به سبب فسق و فجورشان] نابود كرديم، و [براى نابود كردن اين گونه ملت ها] كافى است كه پروردگارت به گناهان بندگانش آگاه و بينا باشد. (17)

هر كس [همواره] دنياى زودگذر

را بخواهد [چنين نيست كه هر چه بخواهد بيابد بلكه] هر چه را ما براى هر كه بخواهيم، به سرعت در همين دنيا به او عطا مى كنيم، آن گاه دوزخ را در حالى كه نكوهيده و رانده شده از رحمت خدا وارد آن مى شود، براى او قرار مى دهيم. (18)

و كسانى كه آخرت را در حالى كه مؤمن هستند بخواهند و با تلاشى كامل [و خالصانه] براى [به دست آوردن] آن تلاش كنند، پس تلاششان به نيكى مقبول افتد [و به آن پاداششان دهند.] (19)

هر يك از دو گروه دنياطلب و آخرت خواه را [در اين دنيا] از عطاى پروردگارت يارى دهيم، وعطاى پروردگارت [در اين دنيا از كسى] ممنوع شدنى نيست. (20)

با تأمل بنگر چگونه برخى از آنان را بر برخى [در امور مادى و بهره هاى دنيايى] فزونى بخشيديم، و همانا آخرت از نظر درجات برتر، و از جهت فزونى بيشتر است. (21)

با خدا معبودى ديگر قرار مده كه [نزد شايستگان] نكوهيده و [در دنيا و آخرت] بىيار و ياور شوى. (22)

و پروردگارت فرمان قاطع داده است كه جز او را نپرستيد، و به پدر و مادر نيكى كنيد؛ هرگاه يكى از آنان يا دو نفرشان در كنارت به پيرى رسند [چنانچه تو را به ستوه آورند] به آنان اُف مگوى و بر آنان [بانگ مزن و] پرخاش مكن، و به آنان سخنى نرم و شايسته [و بزرگوارانه] بگو. (23)

و براى هر دو از روى مهر و محبت، بال فروتنى فرود آر و بگو: پروردگارا! آنان را به پاس آنكه مرا در كودكى تربيت كردند، مورد رحمت قرار ده. (24)

پروردگارتان

به نيّت ها و حالاتى كه [نسبت به پدر و مادرتان] در دل هاى شماست [از خود شما] آگاه تر است، اگر مردم شايسته اى باشيد [ولى نيّت شما درباره پدر و مادر ناپسند باشد، يا حقّى از آنان ضايع كنيد، اما پشيمان شويد و به خدا بازگرديد، شايسته است]؛ زيرا او نسبت به بازگشت كنندگان بسيار آمرزنده است. (25)

و حقّ خويشاوندان و حقّ تهيدست و از راه مانده را بپرداز، و هيچ گونه اسراف و ولخرجى مكن. (26)

بى ترديد اسراف كنندگان و ولخرجان، برادران شياطين اند، و شيطان همواره نسبت به پروردگارش بسيار ناسپاس است. (27)

و اگر [به خاطر تهيدستى و فقر] بايد از آنان [كه به پرداخت حقّشان سفارش شدى] روى بگردانى [و اين روى گردانى] براى طلب رزقى است كه از سوى پروردگارت رسيدن به آن را اميد دارى؛ پس با آنان [تا رسيدن رزق خدا] سخنى نرم و اميدوار كننده بگو. (28)

و دستت را بخيلانه بسته مدار [كه از انفاق در راه خدا باز مانى] و به طور كامل هم [در انفاق] دست و دل باز مباش [كه چيزى براى معاش خودت باقى نماند] كه در نهايت [نزد شايستگان] نكوهيده [و در زندگى خود] درمانده گردى. (29)

يقيناً پروردگارت رزق را براى هر كه بخواهد وسعت مى دهد، و [براى هر كه بخواهد] تنگ مى گيرد؛ زيرا او به [مصلحت] بندگانش آگاه و بيناست. (30)

فرزندانتان را از بيم تنگدستى نكشيد؛ ما به آنان و شما روزى مى دهيم، يقيناً كشتن آنان گناهى بزرگ است. (31)

و نزديك زنا نشويد كه كارى بسيار زشت و راهى بد است. (32)

و كسى را كه خدا كشتنش را حرام

كرده [و به جانش حرمت نهاده] جز به حق نكشيد، و هر كس مظلوم [و به ناحق] كشته شود، براى وارثش تسلّطى بر قاتل [جهت خونخواهى، ديه و عفو] قرار داده ايم، پس وارث مقتول نبايد در كشتن زياده روى كند؛ زيرا او [با قوانين صحيح و درستى چون ديه و قصاص] مورد حمايت قرار گرفته است. (33)

و به مال يتيم تا زمانى كه به سنّ بلوغ و رشدش برسد، جز به بهترين شيوه نزديك نشويد؛ و به عهد و پيمان وفا كنيد، زيرا [روز قيامت] درباره پيمان بازخواست خواهد شد. (34)

و هنگامى كه [جنسى را] پيمانه مى كنيد، پيمانه را كامل بدهيد، و [اجناس قابل وزن را] با ترازوى درست و صحيح وزن كنيد، اين براى شما بهتر و فرجامش نيكوتر است. (35)

و از چيزى كه به آن علم ندارى [بلكه برگرفته از شنيده ها، ساده نگرى ها، خيالات و اوهام است] پيروى مكن؛ زيرا گوش و چشم و دل [كه ابزار علم و شناخت واقعى اند] موردِ بازخواست اند. (36)

و در زمين، با تكبّر و سرمستى راه مرو كه تو هرگز نمى توانى [با قدم هايت] زمين را بشكافى، و هرگز در بلندى قامت نمى توانى به كوه ها برسى. (37)

همه اين دستورات و فرمان هايى كه [در آيات گذشته بيان شد، سرپيچى از آنها] گناهش نزد پروردگارت ناپسند است. (38)

اين [احكام و مطالب] از حكمت هايى است كه پروردگارت به تو وحى كرده است، و با خدا معبودى ديگر قرار مده كه نكوهيده و رانده [شده از رحمت] در دوزخ افكنده شوى. (39)

[اى مشركان!] آيا پروردگارتان [با ترجيح دادن شما بر خود] شما را به [دارا بودن]

پسران، برگزيده و براى خود از فرشتگان، دخترانى برگرفته؟ يقيناً [از روى دروغ و اتهام] سخنى بزرگ [و ناروا] مى گوييد. (40)

به راستى در اين قرآن [داستان ها، حكمت ها و موعظه هاى] گوناگون بيان كرديم تا متذكّر و هوشيار شوند؛ ولى آنان را جز رميدن نمى افزايد. (41)

بگو: اگر آن گونه كه مى گويند، باخدا خدايانى بود، در آن هنگام به سوى صاحب عرش راهى مى جستند [تا قدرتش را تصاحب كنند.] (42)

او از آنچه مى گويند، منزّه و بسيار برتر و والاتر است. (43)

آسمان هاى هفتگانه و زمين و هر كس كه در آنهاست، او را تسبيح مى گويند، وهيچ چيزى نيست مگر اينكه همراه با ستايش، تسبيح او مى گويد، ولى شما تسبيح آنها را نمى فهميد، يقيناً او بردبار و بسيار آمرزنده است. (44)

و هنگامى كه قرآن بخوانى، ميان تو و آنان كه به آخرت ايمان ندارند، پرده اى نامريى قرار مى دهيم [كه به سزاى لجاجت و كفرشان از فهم آن محروم شوند.] (45)

و بر دل هايشان پوشش هايى مى گذاريم تا آن را نفهمند و در گوش هايشان سنگينى مى نهيم [تا آن را از روى حقيقت نشنوند]؛ و چون پروردگارت را در قرآن به يگانگى ياد كنى با حالت رميدگى از تو روى مى گردانند. (46)

هنگامى كه [وقت قرآن خواندنت] به تو گوش مى دهند، ما به هدفى كه براى آن گوش مى دهند داناتريم، و نيز هنگامى كه رازگويى مى كنند [به كارشان آگاه تريم] آن زمان كه [آن] ستم گران [به يكديگر] مى گويند: شما [اگر از او پيروى كنيد] جز از مردى جادو شده پيروى نمى كنيد. (47)

بنگر چگونه تو را به صفاتى [چون شاعر، كاهن، ساحر و مجنون] وصف مى كنند در نتيجه

گمراه شدند، بنابراين قدرت ندارند راهى [به سوى هدايت] يابند. (48)

و گفتند؛ هنگامى كه ما استخوان [هايى جدا از هم و ريز ريز] و پوسيده شديم، آيا به طور قطع در آفرينشى جديد برانگيخته مى شويم؟! (49)

بگو: [اينكه سهل و آسان است] شما سنگ شويد يا آهن، (50)

يا آفريده اى از آنچه در ذهنتان [حيات يافتنش] سخت و دشوار مى آيد [بدون ترديد با آفرينشى جديد برانگيخته مى شويد] بى درنگ خواهند گفت: چه كسى ما را برمى گرداند؟ بگو: همان كسى كه اولين بار شما را آفريد. پس سرهاى خود را [به عنوان ريشخند و استهزا] به سوى تو مى جنبانند و مى گويند: [اين زنده شدن دوباره] چه زمانى خواهد بود؟ بگو: چه بسا نزديك باشد. (51)

روزى كه شما را [از ميان گورها براى ورود به عرصه قيامت] فرامى خواند، پس [فرا خواندنش را] در حالى كه او را سپاس و ستايش مى گوييد، اجابت مى كنيد، وگمان مى بريد كه [در دنيا يا در برزخ] جز اندكى درنگ نكرده ايد. (52)

و به بندگانم بگو: سخنى را كه نيكوتر است، بگويند؛ زيرا شيطان ميان آنان [به سبب سخنان زشت و بىمنطق] دشمنى و نزاع مى افكند، زيرا شيطان همواره براى انسان دشمنى آشكار است. (53)

پروردگارتان به شما داناتر است، اگر بخواهد شما را مورد رحمت قرار مى دهد و اگر بخواهد عذابتان مى كند. و ما تو را بر آنان نگهبان و كارساز نفرستاده ايم. (54)

و پروردگارت به هر كه [و هر چه] در آسمان ها و زمين است، داناتر است. و به يقين برخى از پيامبران را بر برخى ديگر برترى داديم وبه داود زبور عطا كرديم. (55)

بگو: كسانى را كه به

جاى خدا [معبودان خود] پنداشتيد، [بخوانيد تا بفهميد كه] آنها نمى توانند آسيب و گزندى را از شما دفع كنند، و نه [آن را از شما به ديگرى] انتقال دهند. (56)

كسانى [از فرشتگان، پريان و ارواح را] كه آنان [به عنوان معبود] مى پرستند [خود آنان براى رفع نيازمندى هايشان] به سوى پروردگارشان وسيله مى جويند، تا كدامشان نزديك تر باشد، و به رحمت او اميد دارند، و از عذابش مى ترسند؛ زيرا عذاب پروردگارت شايسته پرهيز است. (57)

هيچ شهرى [از شهرهاى ياغيان و مفسدان] نيست مگر آنكه آن را پيش از قيامت [به عذاب] نابود مى كنيم يا به عذابى سخت دچار مى سازيم. انجام اين كار در كتاب [لوح محفوظ] نگاشته شده است. (58)

و [اى پيامبر!] هيچ چيز، ما را از فرستادن معجزات [كه همواره مشركان و كافران خواهانِ آنند] باز نداشت جز اينكه پيشينيان، آن معجزات را تكذيب كردند [و به اين سبب نابود شدند؛ واينان هم اگر به سويشان آيد، تكذيب مى كنند ونابود مى شوند.] و به قوم ثمود [ازلابلاى سنگ هاى كوه] ناقه داديم كه معجزه اى روشن بود، ولى به آن ستم كردند [و او را از پا درآوردند وبه عذاب مبتلا شدند] و ما معجزات را جز براى هشدار دادن به مردم نمى فرستيم. (59)

و [ياد كن] هنگامى را كه به تو گفتيم: يقيناً پروردگارت [از هر جهت] به مردم احاطه كامل دارد و آن خوابى را كه به تو نشان داديم و نيز درخت لعنت شده در قرآن را [كه مصداقش درخت زقّوم، بنى اميه، طاغيان و ياغيانند] جز براى آزمايش مردم قرار نداديم؛ و ما آنان را [از عاقبت شرك و كفر] هشدار مى دهيم،

ولى در آنان جز طغيانى بزرگ نمى افزايد!! (60)

و [ياد كن] هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم: براى آدم سجده كنيد. پس همه سجده كردند مگر ابليس كه گفت: آيا براى كسى كه او را از گِل آفريدى، سجده كنم؟! (61)

[سپس] گفت: مرا خبر ده اين كسى كه او را بر من برترى دادى [سببش چه بود؟] اگر تا قيامت مهلتم بخشى، بى ترديد فرزندانش را جز اندكى لجام مى زنم [و به دنبال خود به عرصه هلاكت و نابودى مى كشم.] (62)

خدا فرمود: برو كه از آنان هر كس تو را پيروى كند، قطعاً دوزخ كيفرتان خواهد بود، كيفرى سخت و كامل. (63)

از آنان هر كه را توانستى با آوازت [به سوى باطل] برانگيز، و [براى راندنشان به سوى طغيان و گناه] با سواره ها و پياده هايت بر آنان بانگ زن، و با آنان [از راه سوق دادنشان به حرام] در اموال و [از طريق وسوسه كردنشان به زنا] در اولاد شريك شو، و به آنان وعده [دروغ] بده [كه از قيامت، حسابرسى، بهشت و دوزخ خبرى نيست] و شيطان آنان را جز از روى باطل و دروغ وعده نمى دهد. (64)

[ولى آگاه باش كه] يقيناً تو را بر بندگانم هيچ تسلّطى نيست، و كافى است كه پروردگارت نگهبان و كارساز [آنان] باشد. (65)

پروردگارتان كسى است كه كشتى ها را در دريا براى شما روان مى كند تا [با رفتن از اقليمى به اقليم ديگر] از رزقش بطلبيد؛ زيرا او همواره به شما مهرباناست. (66)

و زمانى كه در دريا سختى و آسيبى به شما رسد، هر كه را جز او مى خوانيد ناپديد و گم مى شود،

و هنگامى كه شما را [با سوق دادنتان] به سوى خشكى نجات دهد [از خدا] روى مى گردانيد. و انسان [با اينكه الطاف خدا را همواره در زندگى خود لمس مى كند] بسيار ناسپاس است. (67)

آيا ايمن هستيد از اينكه شما را در كنار خشكى [در زمين] فرو برد، يا بر شما توفانى از شن و سنگريزه فرستد، سپس براى خود حافظ و نگهبانى نيابيد؟! (68)

يا ايمن هستيد از اينكه بار ديگر شما را به دريا برگرداند، پس توفانى سخت كه با خود ريگ و سنگ مى آورد بر شما فرستد و به سبب اينكه ناسپاسى كرديد غرقتان كند؟ آن گاه در برابر كار ما براى خود پى گير و دفاع كننده اى نخواهيد يافت. (69)

به يقين فرزندان آدم را كرامت داديم، و آنان را در خشكى و دريا [بر مركب هايى كه در اختيارشان گذاشتيم] سوار كرديم، و به آنان از نعمت هاى پاكيزه روزى بخشيديم، وآنان را بر بسيارى از آفريده هاى خود برترى كامل داديم. (70)

[ياد كن] روزى را كه هر گروهى از مردم را با پيشوايشان مى خوانيم؛ پس كسانى كه نامه اعمالشان را به دست راستشان دهند، پس آنان نامه خود را [با شادى و خوشحالى] مى خوانند و به اندازه رشته ميان هسته خرما مورد ستم قرار نمى گيرند. (71)

و كسى كه در اين دنيا كوردل باشد، در آخرت هم كوردل و گمراه تر است. (72)

و نزديك بود كه تو را از آنچه به تو وحى كرديم، بلغزانند تا غير آن را از روى افترا به ما نسبت دهى و در اين صورت، تو را دوست خود مى گرفتند. (73)

و اگر تو را ثابت

قدم نمى داشتيم، همانا نزديك بود اندكى به سوى آنان متمايل شوى. (74)

در آن صورت دو برابر در دنيا و دو برابر در آخرت عذاب به تو مى چشانديم، آن گاه براى خود در برابر ما ياورى نمى يافتى. (75)

و نزديك بود [مشركان] تو را از اين سرزمين حركت دهند تا از آن بيرونت كنند، و در آن صورت پس از تو جز مدتى اندك درنگ نمى كردند [و دچار عذاب خدا مى شدند.] (76)

[مهلت نيافتن دشمنان جز مدتى اندك] شيوه اى است كه همواره درباره [امت هاى] پيامبرانى كه پيش از تو فرستاديم [جارى] بوده است، و براى شيوه ما هيچ دگرگونى و تغييرى نخواهى يافت. (77)

نماز را از ابتداى تمايل خورشيد به جانب مغرب [كه شروعِ ظهرِ شرعى است] تا نهايت تاريكى شب بر پا دار، و [نيز] نماز صبح را [اقامه كن] كه نماز صبح مورد مشاهده [فرشتگان شب و فرشتگان روز] است. (78)

و پاسى از شب را براى عبادت و بندگى بيدار باش كه اين افزون [بر واجب،] ويژه توست، اميد است پروردگارت تو را [به سبب اين عبادت ويژه] به جايگاهى ستوده برانگيزد. (79)

و بگو: پروردگارا! مرا [در هر كار و شغلى] به نيكى وارد كن و به نيكى بيرون آور و برايم از نزد خود نيرويى يارى دهنده قرار ده. (80)

و بگو: حق آمد و باطل نابود شد؛ بى ترديد باطل نابودشدنى است. (81)

و ما از قرآن آنچه را براى مؤمنان مايه درمان ورحمت است، نازل مى كنيم وستمكاران را جز خسارت نمى افزايد. (82)

و زمانى كه به انسان نعمت مى بخشيم [از ما] روى بگرداند و خود را مغرورانه از

ما دور كند، و هنگامى كه آسيبى به او برسد [به سبب بىايمانى و غفلت از قدرت و رحمت ما] بسيار نوميد و مأيوس شود. (83)

بگو: هر كس بر پايه خلق و خوى و عادت هاى اكتسابى خود عمل مى كند، پس پروردگارتان به كسى كه راه يافته تر است، داناتر است. (84)

و از تو درباره روح مى پرسند، بگو: روح از امر پروردگار من است، و از دانش و علم جز اندكى به شما نداده اند. (85)

و اگر بخواهيم قطعاً آنچه را به تو وحى كرده ايم [از يادها و نوشته ها] محو مى كنيم، آن گاه در برابر ما [براى بازگرفتنش] كارسازى براى خود نخواهى يافت. (86)

[ولى محو نشدن قرآن از يادها و نوشته ها، نيست] مگر رحمتى از سوى پروردگارت، به يقين فضل او بر تو همواره بزرگ است. (87)

بگو: قطعاً اگر جنّ و انس گرد آيند كه مانند اين قرآن را بياورند، نمى توانند مانندش را بياورند، و اگر چه پشتيبان يكديگر باشند. (88)

و همانا در اين قرآن براى [هدايت] مردم از هر مَثَل و داستانى به صورت هاى گوناگون بيان كرديم، ولى بيشتر مردم جز انكار وكفران [آن نعمت عظيم را] نخواستند. (89)

و گفتند: ما به تو ايمان نمى آوريم، مگر آنكه از اين سرزمين [خشك و سوزان مكه] چشمه اى پر آب و جوشان روان سازى!! (90)

يا براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد كه از لابه لاى آنها نهرها روان كنى. (91)

يا آسمان را آن گونه كه گمان كرده اى [قدرت دارى] پاره پاره بر سر ما بيفكنى، يا خدا و فرشتگان را رو به روى ما آورى. (92)

يا خانه اى

از طلا براى تو باشد، يا در آسمان بالا روى، و بالا رفتنت را باور نمى كنيم تا آنكه نوشته اى بر ما نازل كنى كه آن را بخوانيم!! بگو: پروردگارم منزّه است [از اينكه خواسته هاى سبك مغزان ياوه گو را پاسخ دهد] آيا من جز بشرى فرستاده هستم؟ [كه مرا براى هدايت شما فرستاده اند، نه براى اينكه درخواست هاى بىمورد شما را پاسخ دهم.] (93)

و چيزى مردم را زمانى كه هدايت به سويشان آمد از ايمان آوردن باز نداشت، جز اينكه گفتند: آيا خدا بشرى را به پيامبرى برانگيخته است؟ (94)

بگو: اگر در زمين [به جاى بشر] فرشتگانى بودند كه با آرامى راه مى رفتند، يقيناً فرشته اى را از آسمان براى آنان به پيامبرى نازل مى كرديم [زيرا هدايتگر هر گروهى بايد از جنس خودشان باشد.] (95)

بگو: كافى است كه خدا ميان من و شما [در صدقِ نبوتم] شاهد باشد؛ چون او به بندگانش آگاه و بيناست. (96)

و هر كه را خدا هدايت كند، پس او هدايت يافته است، و آنان را كه خدا [به كيفر لج بازى و عنادشان] گمراه سازد، هرگز در برابر خدا براى آنان ياورانى نخواهى يافت، و آنان را روز قيامت در حالى كه به رو در افتاده اند، كور و لال و كر محشور مى كنيم، جايگاهشان دوزخ است، هرگاه [شعله] آتشش فرو نشيند، شعله اى ديگر بر آنان مى افزاييم. (97)

اين كيفر آنان است، به سبب اينكه به آيات ما كافر شدند و گفتند: آيا ما وقتى استخوان [جدا از هم و ريز ريز] و پوسيده شديم، با آفرينش جديد برانگيخته خواهيم شد؟ (98)

آيا ندانستند خدايى كه آسمان ها و زمين

را آفريد، مى تواند مانند آنان را [پس از پوسيده شدن] بيافريند؟ براى آنان مدتى معين قرار داده كه هيچ ترديدى در آن نيست، ولى [اين] ستمكاران جز انكار [قيامت و تكذيب محشور شدن در آن] را نخواستند. (99)

[به اين كافران و مغروران به امور مادى دلفريب] بگو: اگر شما مالك خزينه هاى رحمت پروردگارم [مانند باران، اموال، ارزاق و...] بوديد، در آن صورت از ترس [تهى دستى و كم شدنش] از انفاق كردن آن بخل مى ورزيديد؛ و انسان همواره بسيار بخيل و تنگ نظر است. (100)

و به راستى به موسى آن گاه كه نزد بنى اسرائيل آمد، نه معجزه روشن داديم، بنابراين از [آگاهان] بنى اسرائيل بپرس [كه آن معجزه ها چه بود؟] پس فرعون [با ديدن معجزات] به او گفت: اى موسى! بى ترديد من تو را جادوشده مى پندارم!! (101)

موسى گفت: مسلماً تو مى دانى اين معجزه ها را كه بصيرت آور هستند، جز پروردگار آسمان ها و زمين نازل نكرده است، و اى فرعون! قطعاً من تو را هلاك شده مى پندارم. (102)

پس [به دنبال اين گفتگو] فرعون تصميم گرفت آنان را از آن سرزمين برانگيزد و بيرون كند، ولى ما او و همه كسانى را كه با او بودند، غرق كرديم. (103)

و پس از فرعون به بنى اسرائيل گفتيم: در اين سرزمين ساكن شويد، زمانى كه وعده آخرت برسد، همه شما را با هم [به صحراى قيامت] مى آوريم. (104)

و قرآن را به حق نازل كرديم و به حق نازل شد، و تو را جز مژده رسان و بيم دهنده نفرستاديم. (105)

و قرآن را [جدا جدا و] بخش بخش قرار داديم تا آن را

با درنگ و تأمل بر مردم بخوانى و آن را به تدريج [برپايه حوادث، پيش آمدها و نيازها] نازل كرديم. (106)

بگو: به آن ايمان بياوريد يا نياوريد [براى آن يكسان است]، همانا كسانى كه پيش از [نزول] آن معرفت و دانش يافته اند، زمانى كه بر آنان مى خوانند، سجده كنان به رو درمى افتند. (107)

و مى گويند: منزّه و پاك است پروردگارمان بى ترديد وعده پروردگارمان [به پاداش مؤمنان و كيفر مجرمان] قطعاً انجام شدنى است. (108)

و گريه كنان به رو درمى افتند و [شنيدن قرآن] بر فروتنى و خشوعشان مى افزايد. (109)

بگو: خدا را بخوانيد يا رحمان را بخوانيد، هر كدام را بخوانيد [ذات يكتاى او را خوانده ايد] نيكوترين نام ها [كه اين دو نام هم از آنهاست] فقط ويژه اوست. و نماز خود را با صداى بلند و نيز با صداى آهسته مخوان و ميان اين دو [صدا] راهى ميانه بجوى. (110)

و بگو: همه ستايش ها ويژه خداست كه نه فرزندى گرفته و نه در فرمانروايى شريكى دارد و نه او را به سبب ناتوانى و ذلت يار و ياورى است. و او را بسيار بزرگ شمار. (111)

كه خداى عالمم هيچكس را حافظ و نگهبان فرا نگيرند (2)

اى فرزندان كسانى كه به كشتى نوحشان برديم و از هلاك نجاتشان داديم چنانكه نوح بسيار بنده شكرگزارى بود شما هم مانند او شاكر باشيد تا نجات يابيد (3)

و در كتاب تورات يا در لوح محفوظ و كتاب تكوين الهى خبر داديم و چنين مقدر كرديم كه شما بنى اسرائيل دو بار حتما در زمين فساد و خون ريزى ميكنيد و تسلط و سركشى سخت ظالمانه مييابيد يكبار بقتل اشعيا و مخالفت رميا و بار ديگربقتل زكريا و يحيى بظلم و بيداد برخيزيد (4)

پس چون وقت انتقام اول فرا رسد بندگان سخت جنگجو و نيرومند خود را چون بخت النصر بر شما برانگيزيم تا آنجا كه در درون خانه هاى شما نيز جستجو كنند و اين وعده انتقام خدا حتمى خواهد بود (5)

آنگاه شما را بروى آنها برگردانيم و بر آنها غلبه دهيم و بمال و فرزندان مددبخشيم و عده جنگجويان شما را بسيار گردانيم تا بر دشمن و لشكر بخت النصر غلبه كنيد (6)

بدانيد شما بنى اسرائيل و همه اهل عالم كه اگر نيكى و احسان كرديد بخود كرديد و اگر بدى و ستم كرديد باز بخود كرده ايد و آنگاه كه وقت انتقام ظلم شما كه كشتن يحيى و زكرياست يا عزم قتل عيسى فرا رسيد باز بندگانى قوى و جنگ آور رابر شما مسلط ميكنيم تا اثر بيچارگى و خوف و اندوه به رخسار شما ظاهر شود و به مسجد بيت المقدس معبد بزرگ شما مانند بار اول درآيند و ويران كنند و به هر چه رسند

نابود سازند و بهر كس تسلط يابند به سختى هلاك گردانند (7)

اى رسول ما باز هم بنى اسرائيل را بشارت ده كه اميد است خدا به شما اگر توبه كرده و صالح شويد باز مهربان گردد و اگر به عصيان و ستمگرى برگرديد ما هم بعقوبت و مجازات شما بازميگرديم و جهنم را زندان كافران عنود قرار داده ايم (8)

همانا اين قرآن خلق را به راستتر و استوارترين طريقه هدايت ميكند و اهل ايمان را كه نيكوكار باشند به اجر و ثواب عظيم بشارت ميدهد (9)

و بر آنانكه به عالم آخرت ايمان نمى آورند البته عذاب دردناك مهيا ساخته ايم (10)

انسان با شوق و رغبتى كه خير و منفعت خود را ميجويد چه بسا به نادانى با همان شوق و رغبت شر و زيان خود را ميطلبد و انسان از فرط جهل بسيار بى صبر و شتابكار است (11)

و ما شب و روز را دو آيت و نشانه قدرت خود قرار داديم آنگاه از آيت شب و روشنى ماه آن كاستيم و خورشيد آيت روز را تابان ساختيم تا شما در روز روزى حلال از فضل خدا طلب كنيد و تا آنكه شمار سالها و شهور و ايام زمان و حساب اوقات را عموما بدانيد و ما براى پند و صلاح بندگان هر چيزى را مفصل بيان كرديم (12)

و ما مقدرات و نتيجه اعمال نيك و بد هر انسانى را طوق گردن او ساختيم كه ملازم و قرين هميشگى او باشد و روز قيامت كتابى كه نامه اعمال اوست بر او بيرون آريم در حالى كه آن نامه چنان

باز باشد كه همه اوراق آن را كه مجموعه اعمال اوست يك مرتبه ملاحظه كند (13)

و باو خطاب رسد كه تو خود كتاب اعمالت را بخوان و بنگر تا در دنيا چه كرده اى كه تو خود تنها براى رسيدگى به حساب خويش كافى هستى (14)

هر كس راه هدايت يافت تنها به نفع و سعادت خود يافته و هر كه بگمراهى شتافت آنهم بزيان و شقاوت خود شتافته و هيچكس بار عمل ديگرى را بدوش نگيرد و ماتا رسول نفرستيم و بر خلق اتمام حجت نكنيم هرگز كسى را عذاب نخواهيم كرد (15)

و ما چون اهل ديارى را بخواهيم بكيفر گناه هلاك سازيم پيشوايان و متنعمان آن شهر را امر كنيم بطاعت ليكن آنها راه فسق و تبه كارى و ظلم در آن ديار پيشگيرند و مردم هم براه آنها روند آنجا تنبيه و عقاب لزوم خواهد يافت آنگاه همه را بجرم بد كارى هلاك مى سازيم (16)

چه بسيارى از ملل و اقوامى را بعد از نوح بجرم كفر و عصيان هلاك كرديم و تنها خداى تو كه بر گناهان بندگانش آگاه و با خبر است كفايت ميكند كه به مصلحت هر كه را خواهد عفو و هر كه را خواهد عقاب كند (17)

هر كس بسعى و كوشش خود متاع عاجل و لذات فانى دنيا را طالب است متاع دنيا را باو مى دهيم ليكن باز بهر كه خواهيم و هر چه مشيت ازلى ما باشد سپس در عالم آخرت به كيفر كردارش دوزخ را نصيب او كنيم كه با نكوهش و مردودى به جهنم درآيد (18)

و كسانى كه

طالب حيات آخرت باشند و براى آن بقدر طاقت بكوشند البته بشرط ايمانبه خدا سعى آنها مقبول و مجور خواهد بود (19)

و ما بهر دو فرقه از دنيا طلبان و آخرت طلبان به لطف خود مدد خواهيم داد كه از لطف و عطاى پروردگار تو هيچكس محروم نخواهد بود (20)

اى رسول ما بنگر تا ما چگونه در دنيا بعضى مردم را بر بعضى فضيلت و برترى بخشيديم تا بدانى كه مراتب آخرت نيز بسيار بيش از درجات دنياست و برترى خلايق بر يكديگر بمراتب افزون از حد تصور مردم است (21)

هرگز با خداى يكتا شرك و شريك مياور و گرنه به نكوهش و خذلان ابدى مبتلا خواهى شد مخاطب امتند (22)

و خداى تو حكم فرموده كه جز او هيچكس را نپرستيد و درباره پدر و مادر نيكوئى كنيد و چنانكه هر دو يا يكى از آنها پير و سالخورده شوند كه موجب رنج و زحمتشما باشند زنهار كلمه اى كه رنجيده خاطر شوند مگوئيد و كمترين آزار بانها مرسانيد و با ايشان به اكرام و احترام سخن گوئيد (23)

و هميشه پر و بال تواضع و تكريم را با كمال مهربانى نزدشان بگستران و بگو پروردگارا چنانكه پدر و مادر، مرا از كودكى به مهربانى بپروردند تو در حق آنها رحمت و مهربانى فرما (24)

خداى به آنچه در دلهاى شماست از خود شما داناتر است اگر همانا در دل انديشه صلاح داريد خدا هر كه را با نيت پاك به درگاه او تضرع و توبه كند البته خواهد بخشيد (25)

اى رسول ما تو خود و امتت حقوق خويشاوندان و

ارحام خود را ادا كن و نيز فقيران و رهگذران بيچاره را بحق خودشان برسان و هرگز در كارها اسراف روا مدار (26)

در هيچ كار هرگز اسراف مكن كه مبذران و مسرفان يعنى آنان كه مال و عمر خود را بيهوده صرف خيالات باطل شيطانى ميكنند برادر شيطانند و شيطانست كه سخت كفران نعمت پروردگار خود كرد (27)

و چنانچه از ارحام و فقيران ذوى الحقوق مذكور چون فعلش نادار هستى ولى در آتيه به لطف خدا اميدوارى اكنون اعراض كرده و توجه به حقوقشان نتوانى كردباز بگفتار خوش و زبان شيرين آنها را از خود دلشاد دار (28)

نه هرگز دست خود در احسان بخلق محكم بسته دار و نه بسيار باز و گشاده دار كه هر كدام كنى به نكوهش و حسرت خواهى نشست (29)

همانا خداى تو هر كه را خواهد روزى وسيع دهد و هر كه را خواهد تنگ روزى گرداند كه او بصلاح كار بندگان كاملا آگاه و بصير است (30)

هرگز فرزندان خود را از ترس فقر بقتل مرسانيد زنده بگور مكنيد كه ما رازق شما و آنها هستيم زيرا اين قتل و زنده بگور كردن فرزندان بسيار گناه بزرگى است (31)

و هرگز به عمل زنا نزديك نشويد كه كارى بسيار زشت و راهى بسيار ناپسند است (32)

و هرگز نفس محترمى كه خدا قتلش را حرام كرده مكشيد مگر آنكه بحكم حق مستحق قتل شود و كسى كه خون مظلومى را بناحق بريزد ما به ولى او حكومت و تسلط برقاتل داديم پس در مقام انتقام آن ولى در قتل و خونريزى اسراف نكند كه او

از جانب ما مويد و منصور خواهد بود اكثر مفسرين و محققين اماميه اين آيه را راجع بانتقام ولى عصر از قاتلين حضرت حسين (ع) طبق اخبار و روايات تفسير كرده اند و البته اين يكى از مصاديق بزرگ آيه است (33)

و هرگز بمال يتيم نزديك نشويد مگر آنكه راه خير و طريق بهترى به نفع يتيم منظور داريد تا آنكه بحد بلوغ و رشد برسد و همه بعهد خود بايد وفا كنيد كه البته در قيامت از عهد و پيمان سوال خواهد شد (34)

و هر چه را به كيل يا وزن مى سنجيد تمام بپيمائيد و كم و گران نفروشيد و همه چيز را با ترازوى عدالت بسنجيد كه اين كارى بهتر و عاقبتش نيكوتر است (35)

و اى انسان هرگز بر آنچه علم و اطمينان ندارى دنبال مكن و بى تحقيق در پى سخنى مرو و كسى را نيك و بد مخوان و از احدى نكوهش و ستايش روا مدار و بكسى پن بد مبر كه در پيشگاه حكم خدا چشم و گوش و دلها همه مسئولند (36)

و هرگز در زمين به كبر و ناز مرو و غرور و نخوت مفروش كه به نيرو زمين را نتوانى شكافت و بكوه در سربلندى نخواهى رسيد (37)

كه اين قبيل كارها و انديشه هاى بد بدان كه همه نزد خدا ناپسند خواهد بود (38)

اينست آنچه از حكمت به وحى پروردگار بتو ميرسد و هرگز با خداى يكتا كسى را بخدائى مپرست و گرنه ملامت زده و مردود بدوزخ خواهى درافتاد (39)

آيا خدا شما را بفرزندان پسر برگزيده است و خود

فرشتگان را دختران خويش قرارداده؟ اين راى و گفتار شما مشركان بسيار افترائى عظيم و گناهى بزرگ است (40)

و ما اين قرآن را به انواع سخنان فصيح و بليغ نيكو بيان كرديم تا خلق متذكر شوند و از آن پند گيرند و ليكن بدان را بجز نفرت و معاندان را جز شقاوت حاصلى نيفزود (41)

اى رسول ما مشركان را بگو اگر با خداى يكتا چنانكه شما ميگوئيد خدايان ديگرى بود در اين صورت آن خدايان بر خداى عرش به تنازع راه ميگرفتند و تمانع آنان موجب اختلال نظام عالم ميشد پس چون عالم را نظام ثابتى است دليل است كه با خداى يگانه خدايان ديگرى نيست (42)

خدا از آنچه مشركان نادان ميگويند بسيار برتر و منزه تر است (43)

هفت آسمان و زمين و هر چه در آنهاست همه به ستايش و تنزيه خدا مشغولند و موجودى نيست در عالم جز آنكه ذكرش تسبيح و ستايش حضرت اوست و ليكن شما تسبيح آنها را فهم نميكنيد همانا او بسيار بردبار و آمرزنده گناه خلق است (44)

و چون تو قرآن را تلاوت كنى ما ميان تو و آنها كه از جهل و عناد به خدا و قيامت ايمان ندارند حجابى بداريم كه آنها از فهم حقايق آن دور و مستور مانند (45)

و ما بر دلهاى تيره آن كافران پرده اى افكنديم كه قرآن را فهم نميكنند و گوشهايشان هم از شنيدن سخن حق سنگين است و چون تو در قرآن خدا را بوحدانيت و يگانگى ياد كنى آنان روى گردانيده و گريزان ميشوند (46)

ما به خيالات باطلى كه وقت شنيدن

گفتار تو در دل خود ميكنند از خود آنها آگاه تريم و بر ما انديشه هاى فاسدشان پوشيده نيست كه آن مردم ستمكار چون وليد بن مغيره و غيره بمردم گويند كه شما جز شخصى مفتون سحر و ساحرى را پيشواى خود نكرده ايد (47)

بنگر تا چه نسبتها از جهل به تو ميدهند؟ كه از گمراهى خود هيچ راه خلاصى نمييابند (48)

و كافران بمعاد گفتند آيا ما چون استخوان پوسيده شويم باز روزى از نو زنده و برانگيخته خواهيم شد؟ هرگز چنين نخواهد بود (49)

اى رسول ما بگو به منكران معاد كه شما سنگ باشيد يا آهن (50)

يا خلقتى سختتر از سنگ و آهن باز به امر خدا زنده ميشويد پس اگر گويند ما را كه زنده ميكند؟ بگو همان خدائى كه هم اول بار شما را آفريد آنگاه آنهابه اين دليل قاطع نزد تو سر بزير افكنده و بازگويند پس اين وعده كى خواهد بود؟ بگو اى محمد باشد كه اين حادثه بزرگ از حوادث نزديك باشد زيرا مرگ به هر كس نزديكست و قيامتش به مرگ برپا ميشود (51)

اى رسول ما ياد كن و هم امت را متذكر ساز روزى را كه خدا شما را بخواند و شما سر از خاك بيرون كرده و با حمد و ستايش او را اجابت كنيد و با آنكه سالهاى بسيار از مرگ شما گذشته تصور ميكنيد كه جز اندك زمانى در گورها درنگ نكرده ايد (52)

و اى محمد بندگانم را بگو كه هميشه سخن بهتر را در مقام تكلم بر زبان آريد و هرگز حرف زشت مگوئيد كه شيطان بسيار

شود بيك كلمه زشت ميان شما دشمنى و فساد برميانگيزد زيرا دشمنى او با آدميان واضح و آشكار است (53)

خدا صلاح حال شما را بهتر از شما ميداند و بد و نيكتان را بهتر ميشناسد پس طبق حكمت اگر بخواهد و صلاح بداند به شما لطف و مهربانى كند و اگر بخواهد و مصلحت باشد مجازات و عذاب فرمايد و ما تو را اى محمد وكيل و نگهبان بندگان قرار نداديم بر تو تنها رسالت و اتمام حجت است (54)

و خداى تو به آنچه در آسمانها و زمين است داناتر و به قابليت هر موجودى آگاه تر است و همانا ما بعضى از انبياء را بر بعضى ديگر برترى داديم و بداود زبور را عطا كرديم (55)

اى رسول ما، مشركان را بگو از اين بتها آن را كه به جز خدا موثر ميپنداريد در حوايج خود بخوانيد تا ببينيد كه نه دفع ضررى از شما توانند كرد و نه تغيير حالى بشما توانند داد (56)

آنهائى را كه كافران به خدائى مى خوانند آنان خود به درگاه خدا وسيله تقرب مى جويند و هر كه مقربتر است بيشتر اميدوار به رحمت و ترسان از عذاب اوست كه البته از عذاب خدا بايد سخت هراسان بود (57)

هيچ شهر و ديارى در روى زمين نيست جز آنكه پيش از ظهور روز قيامت اهل آن شهر را يا هلاك كرده يا به عذاب سخت معذب ميكنيم اين حكم در كتاب علم ازلى حق مسطور است (58)

ما را از فرستادن آيات و معجزات جز تكذيب پيشينيان چيزى مانع نبود و به ثمود قوم صالح

آيت ناقه را كه همه مشاهده كردند بداديم درباره آن ظلم كردند و ناقه را پى نمودند و ما معجزات و آيات را جز براى آنكه مردم از خدا بترسند و هدايت شوند نمى فرستيم (59)

اى رسول ما، بياد آر وقتى را كه به تو گفتيم خدا البته به همه افعال و افكار مردم محيط است و ما رويائى كه بتو ارائه داديم نبود جز براى آزمايش و امتحان مردم و شناختن درختى كه بلعن در قرآن ياد شد درخت نژاد بنى اميه و همه ظالمان عالم و ما بذكر اين آيات عظيم آنها را از خدا ميترسانيم و ليكن آيات بر آنها از فرط شقاوت جز طغيان و كفر و انكار شديد چيزى نيفزايد (60)

و ياد آور وقتى را كه فرشتگان را امر به سجده آدم كردم پس همه سجده كردند جزشيطان كه اعراض كرده و گفت آيا من سر طاعت به آدمى كه از خاك آفريدى فرود آرم؟ هرگز سجده به آدم نخواهم كرد (61)

آنگاه شيطان در مقام مجادله برآمد كه با من بگو آيا اين آدم خاكى را بر منفضيلت و برترى دادى كه مسجود من باشد اى خدا اگر اجل مرا تا قيامت به تخير افكنى بجز قليلى چون معصومين و خواص مومنين همه اولاد آدم را مهار كرده و بدار هلاك ميكشانم (62)

خدا به شيطان گفت برو كه هر كس از اولاد آدم پيرو تو گردد با تو بدوزخ كه پاداش كامل شماست كيفر خواهد شد (63)

برو و با جمله لشكر سوار و پياده ات بر آنها احاطه كن و در اموال و اولاد همبا

ايشان شريك شو و به وعده هاى دروغ آنها را بفريب و مغرور ساز بارى اى بندگان بدانيد كه وعده شيطان چيزى جز غرور و فريب نخواهد بود (64)

همانا تو را بر بندگان خاص من تسلط نيست و تنها محافپت و نگهبانى خداى تو ازشيطان آنها را كافى است (65)

پروردگار شماست آنكه بدريا براى شما كشتيها را به حركت مى آورد تا از فضل خداروزى طلبيد كه او درباره شما بسيار مهربانست (66)

و چون در دريا بشما خوف و خطرى رسد در آن حال به جز خدا همه را فراموش ميكنيد آنگاه كه خدا شما را از خطر نجات داد و به ساحل سلامت رسانيد باز از خدا روى ميگردانيد و انسان بسيار كفركيش و ناسپاس است (67)

آيا پس از نجات از دريا باز ايمنيد كه به قهر خدا زلزله زمين شما را فروبرديا تندباد غضبش بر سرتان سنگ بارد؟ آنگاه از آن بلاى الهى بر خود پناه و نگهبانى نيابيد؟ (68)

آيا از آن ايمنيد كه بار ديگر خدا شما را به اراده خود به دريا برگرداند و تندبادى بفرستد تا همه بكيفر كفر بدريا غرق شويد؟ آنگاه كسى را از قهر ما دادخواه و فريادرس خود نيابيد (69)

و ما فرزندان آدم را بسيار گرامى داشتيم و آنها را به مركب بر و بحر سوار كرديم و جهان جسم و جان را مسخر انسان ساختيم و از هر غذاى لذيذ و پاكيزه آنها را روزى داديم و بر بسيارى از مخلوقات خود برترى و فضيلت كامل بخشيديم (70)

اى رسول ما بياد آر و امت را متذكر ساز روزى

را كه ما گروهى از مردم را با پيشوايشان به پيشگاه حقيقت دعوت ميكنيم پس هر كس راست بوده و درستكار نامه عملش را به دست راست دهند آنها نامه خود را قرائت كنند و كمترين ستمى بانها نخواهد شد (71)

هر كس در اين جهان نابيناى كفر و جهل و ضلالت است در عالم آخرت نيز از مشاهده بهشتيان و شهود و جمال حق نابينا و گمراه تر خواهد بود (72)

اى رسول ما كافران نزديك بود كه تو را فريب داده و از آنچه به تو وحى كرديم كه به بتان هيچ اعتنا مكن غافل شوى و چيز ديگر بر ما فرا بندى تا مشركان تو را دوست خود گيرند (73)

و اگر ما تو را بوحى خود ثابت قدم نمى گردانيم نزديك بود كه به آن مشركان اندك تمايل و اعتمادى پيدا كنى (74)

و در آن صورت كه با بت و بت پرستان اندك توجه ميكردى بتو جزاء اين عمل را مى چشانيديم و عذاب تو را در حيات دنيا و آخرت مضاعف مى گردانيديم و آنگاه از قهر و خشم مابر خود هيچ ياورى نمى يافتى (75)

و نزديك بود كه كافران تو را در سرزمين خود سبك و دلسرد كرده و از آنجا به مكر و حيله و فريب بيرون كنند اگر با تو چنين ميكردند در اين صورت پس از آن اندك زمانى بيش زيست نمى كردند كه به عذاب ما همه هلاك ميشدند (76)

ما آئين همه پيمبرانى را كه پيش از تو فرستاديم نيز همين توحيد و خداپرستى و هلاك كافران و نجات اهل ايمان قرار

داديم و اين طريقه ما را تغييرپذير نخواهى يافت (77)

نماز را وقت آوال آفتاب تا اول تاريكى شب بپادار يعنى نماز ظهرين را از اول ظهر و نماز عشائين را از بدو تاريكى شب بپادار و نماز صبح را نيز بجاى آر كه آن نماز مهم است و به حقيقت مشهود نظر فرشتگان شب و فرشتگان روز است در اين آيه پنج وقت نماز مذكور است (78)

و بعضى از شب بيدار و متهجد باش و نماز شب خاص تو است بجا آور، باشد كه خدايت به مقام محمود شفاعت كبرى مبعوث گرداند (79)

و اى رسول ما، دايم دعا كن كه بار الها مرا هميشه به هر جا روم به مكه يا مدينه يا عالم قبر و محشر به قدم صدق داخل و خارج گردان و به من از جانب خود بصيرت و حجت روشنى كه دايم يار و مددكار باشد عطا فرما (80)

و به امت بگو كه رسول حق آمد و باطل را نابود ساخت كه باطل خود لايق محو و نابودى ابدى است (81)

و ما آنچه از قرآن فرستيم شفاى دل و رحمت الهى براى اهل ايمانست و ليكن كافران را بجز زيان و شقاوت چيزى نخواهد افزود (82)

و ما هرگاه به انسان نعمتى عطا كرديم كفران كرد و از آن رو بگردانيد و دورى جست و هرگاه شر و بلائى به او روى آورد بكلى از خداى مهربان مايوس و نااميدشد (83)

تو به خلق بگو كه هر كس بر حسب ذات و طبيعت خود عملى انجام خواهد داد و خداى شما بر آنكه راه هدايت يافته

از همه كس آگاه تر است و هدايت شدگان را بر گمراهان كاملا برترى و امتياز خواهد داد (84)

و اى رسول ما تو را از حقيقت روح مى پرسند جواب ده كه روح از عالم امر خداست و بى واسطه جسمانيات به امر الهى به بدنها تعلق مى گيرد و شما پى به حقيقت آن نمى بريد زيرا آنچه از علم بشما دادند بسيار اندك است و حقيقت و كنه چيزى رابه علم جزئى خود در نمى يابيد (85)

اى پيغمبر اگر ما بخواهيم آنچه را كه به وحى بر تو آورديم از قرآن و علم و آئين همه را باز ميبريم و آنگاه تو بر قهر ما هيچ مدد كارى نخواهى يافت (86)

مگر آنكه رحمت و لطف پروردگار از تو مدد كند كه فضل و رحمت او بر تو بسيار است (87)

بگو اى پيغمبر كه اگر جن و انس متفق شوند كه مانند اين قرآن كتابى بياورند هرگز نتوانند هر چند همه پشتيبان يكديگر باشند (88)

و همانا ما در اين قرآن براى مردم هرگونه مثال و بيان روشن آورديم تا مگر هدايت شوند ليكن اكثر مردم به جز از كفر و عناد از هر چيز امتناع كردند (89)

و گفتند ما هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد تا آنكه از زمين براى ما به عجازچشمه آبى بيرون آرى (90)

يا آنكه تو را باغى از خرما و انگور باشد كه در ميان آن باغ نهرهاى آب جارى گردد (91)

يا آنكه بنا بر وعده تو آسمان بر سر ما فرو افتد يا آنكه خدا را با فرشتگانش مقابل ما حاضر

آرى تا ما آنها را بچشم ببينيم و تصديق تو كنيم (92)

يا آنكه خانه اى از آر و كاخى آرنگار دارا باشى يا آنكه بر آسمان بالا روى و باز هم هرگز ايمان به آسمان رفتنت نياوريم تا آنكه بر ما كتابى نازل كنى كه آن را قرائت كنيم و از آن يقين برسالت تو بر ما حاصل شود تو در پاسخ اين تقاضاهاى جاهلانه آنان بگو خدا منزه است از آنكه من او يا فرشتگان او را حاضر سازم آيا من فرد بشرى بيشترم كه از جانب خدا برسالت آمده ام؟ (93)

مردم را چيزى از هدايت و ايمان بازنداشت وقتى كه قرآن آمد جز اين خيال باطل كه گفتند آيا خدا بشرى را هرگز به رسالت فرستاده است؟ (94)

اى پيغمبر بگو اگر فرشتگان را در زمين مسكن و قرارگاه بودى ما هم فرشته رااز آسمان برسالت بر آنها مى فرستاديم كه رسول بايد از جنس امت باشد و گرنه حجت و معجزش پذيرفته نشود (95)

اى پيغمبر پس از اتمام حجت به امت بگو خدا شاهد ميان من و شما كافى است كه او به احوال بندگانش آگاه و بصير است كه من به وظيفه رسالت يا شما به تكليف اطاعت تقصير كرديم (96)

هر كه را خدا رهنمائى كند آن كس به حقيقت هدايت يافته و هر كه را گمراه كرد يعنى به گمراهى واگذارد ديگر جز خدا هيچ رهنما و دوست و نگهبانى بر او نخواهى يافت و چون روز قيامت شود بر صور كور و گنگ و كر محشورشان خواهيم كرد و به دوزخ مسكن كنند كه هرگه

آن دوزخ آتشش خاموش شود باز شديدتر سوزان و فروزان ميكنيم (97)

اينست كيفر آن كافران چون به آيات ما كافر شدند و گفتند آيا پس از آنكه ما استخوانى پوسيده شويم از نو باز برانگيخته ميشويم؟ (98)

آيا اين منكران معاد نديدند و ندانستند كه آن خدائى كه زمين و آسمانها را آفريد قادر است كه مانند اينها را باز خلق كند و بر آنها وقت روز موعودى كه بى شك خواهد آمد مقرر گرداند؟ آرى با اين همه آيات و حجت قاطع باز ستمكاران جز راه كفر و عناد نپيمودند (99)

اى رسول ما به اين مردم بخيل پست نظر بگو كه شما اگر داراى گنجهاى رحمت بى انتهاى خدا شويد باز هم از ترس فقر و خوف درويشى بخل از انفاق خواهيد كرد كه انسان طبعا بسيار ممسك و بخيل است (100)

و ما به موسى نه آيت روشن و معجز آشكار عطا كرديم اين حكايت را از بنى اسرائيل سوال كن كه موسى بر آنها آمد پس فرعون گفت اى موسى من تو را ساحر و سحرآموز ميپندارم (101)

موسى به فرعون پاسخ داد كه تو خود كاملا دانسته اى كه اين آيات را براى هدايتخلق جز خداى آسمان و زمين نفرستاده و من اى فرعون، تو را شخصى جاهل و لايقهلاك مى پندارم (102)

آنگاه فرعون اراده آن كرد كه موسى و قومش را از زمين مصر براندازد ما هم او و همدستانش را تمام به دريا غرق كرديم (103)

و بعد از آن بنى اسرائيل را فرمان داديم كه در آن زمين ساكن شويد تا از آن پس كه

وعده آخرت فرا رسد همه شما را باز جمعا مبعوث گردانيم و هر كس را بكيفر و پاداش عمل خود برسانيم (104)

و ما اين آيات قرآن عظيم را بحق فرستاديم و براى اقامه حق و راستى نازل شد و نفرستاديم تو را جز براى آنكه مومنان را بشارت به رحمت دهى و كافران را از عذاب الهى بترسانى (105)

و قرآنى را جزر جزر بر تو فرستاديم كه تو نيز بر امت به تدريج قرائت كنى و با صبر و تنى به هدايت خلق پردازى اين قرآن كتابى از تنزيلات بزرگ ما و مشتمل بر حقايق و علوم بيشمار است (106)

اى رسول ما به امت بگو كه شما به اين كتاب ايمان بياوريد يا نياوريد مرا يكسانست كه البته آنها كه پيش از اين به مقام علم و دانش رسيدند هرگاه اين آيات بر ايشان تلاوت شود همه با كمال خضوع و فروتنى سر طاعت بر حكم آن فرود آوردند (107)

و گويند پروردگار ما پاك و منزه است هرگز خلاف وعده نفرمايد البته وعده خداى ما محققا واقع خواهد شد و روز ثواب و عقاب البته بيايد (108)

آنها با چشم گريان همه سر بخاك عبوديت نهاده و پيوسته بر خوف و ترسشان از خدا ميافزايد (109)

بگو اى محمد (ص) كه خدا را به اسم الله يا به اسم رحمان بهر اسمى بخوانيد اسماء نيكو همه مخصوص اوست زيرا اوصاف جمال و جلال حضرتش بيشمار است و تودر نماز نه صدا را بسيار بلند و نه بسيار آهسته گردان بلكه حد توسط را اختياركن (110)

و بگو ستايش مخصوص خداست كه

نه هرگز فرزندى و نه شريكى در ملكش برگرفته و نه هرگز عزت و اقتدار بى انتهاى او را نقصى رسد كه به دوست و مددكارى نيازمند شود و پيوسته ذات الهى را به بزرگترين اوصاف كمال ستايش كن (111)

مى فرستيم) تا سيماى (نظامى و عزّت دنيوى) شما را زشت نمايند و (براى گرفتن قدرت) به مسجدالاقصى وارد شوند، همان گونه كه بار نخست وارد شدند و تا آنچه را زير سلطه درآورده اند، به سختى ويران كنند. (7)

اميد است كه پروردگارتان بر شما رحم كند و اگر باز گرديد (و دوباره فتنه كنيد) ما نيز برمى گرديم (و قهر خود را مى فرستيم) و ما دوزخ را براى كافران، زندانى سخت قرار داده ايم. (8)

همانا اين قرآن به استوارترين راه، هدايت مى كند و به مؤمنانى كه كارهاى شايسته انجام مى دهند، بشارت مى دهد كه برايشان پاداش بزرگى است. (9)

و آنان كه به آخرت ايمان نمى آورند، برايشان عذابى دردناك، آماده كرده ايم. (10)

و انسان (شتابزده و نادان) همانگونه كه خير را مى طلبد، شر را هم مى طلبد و انسان همواره عجول است. (11)

و ما شب و روز را دو نشانه (از قدرت خود) قرار داديم، پس نشانه ى شب (روشنى ماه) را زدوديم و نشانه ى روز (خورشيد) را روشنگر ساختيم تا فضل و روزى از پروردگارتان بجوييد و تا شمار سالها و حساب را بدانيد و ما هر چيز را به روشنى بيان كرديم. (12)

و كارنامه ى هرانسانى را در گردنش بسته ايم و روز قيامت براى او نوشته اى بيرون آوريم كه آن را در برابر خود گشوده مى بيند. (13)

(در قيامت به انسان گفته مى شود:) كتابت را بخوان، كافى است كه امروز، خودت حسابگر خويش باشى. (14)

هر كس هدايت يافت، پس همانا به سود خويش هدايت يافته است و هر كس گمراه شد، تنها به زيان خويش گمراه شده است و هيچ كس بار گناه ديگرى را

به دوش نمى كشد و ما هرگز عذاب كننده نبوده ايم، مگر آنكه پيامبرى بفرستيم (و اتمام حجّت كنيم). (15)

و هرگاه بخواهيم (مردم) منطقه اى را (به كيفر گناهشان) هلاك كنيم، به خوشگذرانان آنان فرمان مى دهيم، پس در آن مخالفت و عصيان مى كنند، كه مستحقّ عذاب و قهر الهى مى شوند، سپس آنجا را به سختى درهم مى كوبيم. (16)

و چه بسيار مردمانى را كه پس از نوح (به كيفر گناه و كفرشان) نابود كرديم و همين كافى است كه پروردگارت به گناهان بندگانش آگاه و بيناست. (17)

هر كس پيوسته زندگى دنياى زودگذر را بخواهد، به مقدارى كه بخواهيم و براى هر كه اراده كنيم، در اين دنيا بشتاب فراهم مى كنيم، سپس جهنّم را برايش قرار مى دهيم كه با شرمندگى و طردشدگى، وارد آن خواهد شد. (18)

و هر كس خواهان آخرت باشد و براى آن تلاش شايسته و در خور كند، و مؤمن باشد، پس تلاش آنان سپاس گزارده مى شود. (19)

ما از عطاى پروردگارت، اينان (فرصت طلبان) و آنان (دنيا طلبان) را كمك مى كنيم و عطاى پروردگارت از كسى منع نمى شود. (20)

بنگر كه چگونه بعضى از آنان را بر بعض ديگر برترى داديم، و قطعا درجات آخرت، بزرگتر و ارزشمندتر است. (21)

با خداوند معبود ديگرى قرار مده كه نكوهيده و سرافكنده خواهى نشست. (22)

پروردگارت مقرّر داشت كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد. اگر يكى از آن دو يا هر دو نزد تو به پيرى رسيدند، به آنان «اف» مگو و آنان را از خود مران و با آنان سنجيده و بزرگوارانه سخن بگو. (23)

و از روى

مهربانى و لطف، بال تواضع خويش را براى آنان فرود آور و بگو: پروردگارا! بر آن دو رحمت آور، همان گونه كه مرا در كودكى تربيت كردند. (24)

پروردگارتان به آنچه در درون شماست، آگاه تر (از خودتان) است. اگر صالح باشيد، قطعا او آمرزنده توبه كنندگان است. (25)

حقّ خويشاوند و بيچاره و در راه مانده را ادا كن و هيچگونه ريخت و پاش و اسرافى نكن. (26)

همانا اسراف كاران برادران شيطان هايند و شيطان نسبت به پروردگارش بسيار ناسپاس بود. (27)

و اگر به انتظار رحمتى از پروردگارت كه به آن اميدوارى، از آنان اعراض مى كنى، پس با آنان سخنى نرم بگو. (28)

و نه دست خود را به گردنت بسته بدار (كه هيچ انفاقى نكنى) و نه آن را كاملا باز گذار كه (چيزى براى خودت نماند و) سرزنش شده و حسرت خورده (به كنجى) نشينى. (29)

همانا پروردگارت براى هر كس بخواهد، روزى را گشاده يا تنگ مى سازد، همانا او نسبت به بندگانش آگاه و بيناست. (30)

فرزندان خود را از بيم تنگدستى نكشيد. اين ما هستيم كه آنان و شما را روزى مى دهيم. يقينا كشتن آنان گناهى است بزرگ! (31)

به زنا نزديك نشويد، كه كار زشت و راه بدى است. (32)

و كسى را كه خداوند، (قتل او را) حرام كرده است نكشيد، مگر به حق. و هر كس مظلوم كشته شود، قطعا براى ولى او تسلّط (و اختيار ديه يا قصاص) قرار داده ايم، پس نبايد در كشتن (و قصاص) زياده روى كند، چرا كه آن (ستمديده به طور عادلانه) يارى و حمايت شده است. (33)

و به مال يتيم، جز به

بهترين راه (كه به نفع يتيم باشد) نزديك نشويد، تا آنكه به حدّ بلوغ و رشدش برسد. (كه آنگاه اموالش را به او برمى گردانيد) و به پيمان وفا كنيد، كه (در قيامت) از عهد و پيمان سؤال خواهد شد. (34)

و چون با پيمانه داد و ستد كنيد، پيمانه را تمام دهيد و با ترازوى درست وزن كنيد، كه اين بهتر و سرانجامش نيكوتر است. (35)

و از آنچه به آن علم ندارى پيروى مكن، چون گوش و چشم و دل، همه ى اينها مورد بازخواست قرار خواهد گرفت. (36)

و در زمين با تكبّر و سرمستى راه مرو، قطعا تو زمين را نخواهى شكافت و در بلندى به كوه ها نخواهى رسيد. (37)

همه ى اينها، گناهش نزد پروردگارت ناپسند است. (38)

اين (دستورات) از حكمت هايى است كه پروردگارت بر تو وحى كرده است، و با خدا معبودى ديگر قرار نده كه سرزنش شده و رانده، در دوزخ افكنده خواهى شد. (39)

آيا (مى پنداريد) پروردگارتان شما را با داشتن پسران برگزيده و خودش از فرشتگان، دخترانى گرفته است؟ همانا شما سخن (و تهمت) بزرگى مى گوييد. (40)

و به يقين، ما در اين قرآن (حقايق را با بيان هاى گوناگون و) مكرّر بيان كرديم، تا پند گيرند، و جز بر رميدگى آنان نيفزود. (41)

بگو: اگر با خداوند، خدايانى بود آنگونه كه مشركان مى گويند در آن هنگام آن خدايان در پى يافتن راه نفوذى به سوى خداى صاحب عرش بودند (تا قدرت را از او بگيرند). (42)

خداوند منزّه و برتر است از آنچه مى گويند، برترى بزرگ! (43)

آسمان هاى هفتگانه و زمين و هر كه در

آنهاست، تسبيح خداوند را مى گويند، و هيچ چيز نيست مگر آنكه با ستايش، از او به پاكى ياد مى كند، ولى شما تسبيح آنها را نمى فهميد. همانا او بردبار و آمرزنده است. (44)

و هرگاه قرآن مى خوانى، ميان تو و كسانى كه به قيامت ايمان ندارند، حجابى ناپيدا (و معنوى) قرار مى دهيم (تا از درك معارف حق محروم بمانند). (45)

و بر دلهاى آنان (كفّار) پوشش هايى قرار داديم تا آن را نفهمند و در گوشهايشان سنگينى (تا حق را نشنوند). و چون پروردگارت را در قرآن به يگانگى ياد كنى، آنان پشت كرده و گريزان مى شوند. (46)

ما داناتريم كه چون به تو گوش مى دهند، براى چه گوش مى دهند و آنگاه كه (براى خنثى كردن تبليغات پيامبر) با هم نجوا مى كنند (نيز بهتر مى دانيم چه مى گويند). آن زمان كه ستمگران (به ديگران) مى گويند: شما جز از مردى افسون شده پيروى نمى كنيد (آن را هم مى دانيم). (47)

(اى پيامبر!) بنگر كه چگونه براى تو مثلها زدند و در نتيجه گمراه شدند، پس نمى توانند راه حق را بيابند. (48)

و گفتند: آيا آنگاه كه ما استخوان هاى پوسيده و پراكنده شويم، آيا براستى ما با آفرينشى تازه، برانگيخته مى شويم؟ (49)

بگو: (استخوان خرد شده كه آسان است، شما) سنگ باشيد يا آهن. (50)

يا هر مخلوقى از آنچه كه در نظر شما از آن هم سخت تر است (باز خدا مى تواند شما را دوباره زنده كند) آنان بزودى خواهند گفت: چه كسى ما را بازمى گرداند؟ بگو: همان كسى كه نخستين بار شما را آفريد. پس بزودى سرهاى خويش را (با تعجّب) به سوى تو تكان خواهند داد و

گويند: آن روز، چه زمان خواهد بود؟ بگو: شايد نزديك باشد! (51)

روزى كه شما را (از قبرهايتان) فرامى خواند، پس شما حمدگويان اجابت مى كنيد و مى پنداريد كه جز مدّت كوتاهى (در دنيا يا برزخ) درنگ نكرده ايد. (52)

و به بندگانم بگو: سخنى گويند كه نيكوتر است، چرا كه شيطان (با سخنان ناموزون) ميان آنان فتنه و فساد مى كند. همانا شيطان همواره براى انسان، دشمنى آشكار بوده است. (53)

پروردگار شما به شما داناتر است، اگر بخواهد بر شما رحمت مى آورد، يا اگر بخواهد (به خاطر كردارتان) شما را عذاب مى كند. و ما تو را به عنوان وكيل مردم نفرستاديم (تا به ايمان آوردن مجبورشان كنى). (54)

و پروردگارت به هر كه در آسمان ها و زمين است، داناتر است. و البتّه ما بعضى از پيامبران را بربعض ديگر برترى بخشيديم و به داود زبور داديم. (55)

بگو: كسانى را كه غير خداوند گمان مى كرديد (معبود شمايند) بخوانيد. كه آنها نه مشكلى را مى توانند از شما برطرف كنند و نه تغييرى در آن دهند. (56)

آنان را كه (مشركان به جاى خدا) مى خوانند (مانند عيسى و فرشتگان) خودشان وسيله اى براى تقرّب به پروردگارشان مى جويند، وسيله اى هر چه نزديكتر، و به رحمت او اميدوارند و از عذابش بيمناك. همانا عذاب پروردگارت در خور پرهيز و وحشت است. (57)

و هيچ منطقه آبادى نيست، مگر آنكه پيش از روز قيامت، آن را هلاك مى كنيم يا (به خاطر گناهانشان) به شدّت عذاب مى كنيم، اين در كتاب الهى (و لوح محفوظ) ثبت شده است. (58)

و هيچ چيزى ما را از فرستادن آيات و معجزات (مورد درخواست مردم) بازنداشت، جز

اينكه امّت هاى پيشين آنها را تكذيب كردند (و هلاك شدند). ما به قوم ثمود ماده شترى داديم كه روشنگر (اذهان مردم) بود، امّا به آن ستم كردند و ما معجزات (درخواستى) را نمى فرستيم مگر براى بيم دادن. (59)

و (به ياد آور) آنگاه كه به تو گفتيم: همانا پروردگارت بر مردم احاطه دارد و آن رؤيايى را كه نشانت داديم و آن درخت نفرين شده در قرآن را، جز براى آزمايش مردم قرار نداديم. و ما مردم را بيم مى دهيم، ولى (هشدار ما) جز طغيان و سركشى بزرگ، چيزى بر آنان نمى افزايد. (60)

و به ياد آور زمانى كه به فرشتگان گفتيم: براى آدم سجده كنيد. پس سجده كردند، مگر ابليس كه گفت: آيا براى كسى سجده كنم كه از گل آفريده اى!؟ (61)

ابليس گفت: به من خبر ده، اين است آن كسى كه بر من گرامى داشتى؟ اگر تا قيامت مهلتم دهى، يقينا بر نسل او افسار زده، به زير سلطه مى كشم، مگر اندكى را. (62)

(خداوند به ابليس) گفت: برو، هر كس از آدميان از تو پيروى كند، قطعا كيفرتان دوزخ است، كيفرى كامل! (63)

و (اى شيطان!) هر كس از مردم را مى توانى با صداى خود بلغزان و نيروهاى سواره و پياده ات را بر ضدّ آنان گسيل دار و در اموال و فرزندان با آنان شريك شو و به آنان وعده بده، و شيطان جز فريب، وعده اى به آنان نمى دهد. (64)

قطعا تو بر بندگان (خالص) من تسلّطى ندارى و حمايت و نگهبانى پروردگارت (براى آنان) كافى است. (65)

پروردگار شما كسى است كه برايتان كشتى را در دريا به حركت

درمى آورد، تا با تلاش خود از فضل و رحمتش بهره بريد. البتّه او همواره نسبت به شما مهربان است. (66)

و هرگاه در دريا به شما محنت و رنج رسد، هر كه را جز خداوند مى خوانيد، محو و گم مى شود، پس چون شما را نجات دهد و به خشكى رساند، از او رومى گردانيد. و انسان بسيار ناسپاس است. (67)

پس آيا ايمن شده ايد از اين كه شما را در ناحيه ى خشكى (به قهر خود) فرو برد، يا باران ريگ بر شما بباراند، سپس نگهبانى براى خود نيابيد؟ (68)

يا اينكه ايمن شده ايد از اينكه خداوند دوباره شما را به دريا ببرد و طوفانى شكننده بر شما بفرستد، پس شما را به خاطر كفرتان غرق كند. آنگاه براى خودتان هيچ دادخواه و پيجويى در برابر قهر ما نيابيد؟! (69)

و همانا فرزندان آدم را گرامى داشتيم و آنان را در خشكى و دريا (بر مركبها) حمل كرديم و از چيزهاى پاكيزه روزى شان داديم و آنان را بر بسيارى از آفريده هاى خود برترى كامل داديم. (70)

روزى كه هر گروهى از مردم را با پيشوايشان فرامى خوانيم، پس هر كس نامه ى عملش به دست راستش داده شود، پس آنان نامه ى خود را (با شادى) مى خوانند و كمترين ستمى بر آنان نمى شود. (71)

و هر كس در اين دنيا كوردل و گمراه باشد، در آخرت نيز كور و گمراه تر خواهد بود. (72)

و بسا نزديك بود كه تو را از آنچه به تو وحى كرديم غافل كنند تا چيز ديگرى غير از وحى را به ما نسبت دهى، و آنگاه تو را دوست خود گيرند. (73)

و اگر

ما تو را استوار نكرده بوديم، هر آينه نزديك بود كه اندكى به آنان تمايل پيدا كنى. (74)

آنگاه دو برابر (كيفر مشركان) در زندگى و دو برابر در مرگ، عذابت مى چشانديم و براى خويش در برابر قهر ما ياورى نمى يافتى. (75)

و بسا نزديك بود كافران (با نيرنگ يا غلبه) تو را از اين سرزمين بلغزانند تا از آن بيرونت كنند، و در آن هنگام، جز مدّت كمى پس از تو پايدار نمى ماندند (و به خاطر اين ظلم گرفتار قهر الهى مى شدند). (76)

اين، سنّت (هلاكت طغيان گران) درباره ى پيامبرانى كه پيش از تو فرستاديم جارى بوده است و براى سنّت ما هيچ تغييرى نمى يابى. (77)

نماز را به هنگام بازگشت خورشيد (به سمت مغرب) تا تاريكى شب، بپادار، و همچنين قرآن سپيده دمان را. همانا (قرائت) قرآن (به هنگام) فجر (در نماز صبح) مورد مشاهده (فرشتگان) است. (78)

و پاسى از شب را بيدار باش و تهجّد و عبادت كن، و اين وظيفه اى افزون براى توست، باشد كه پروردگارت تو را به مقامى محمود و پسنديده برانگيزد. (79)

و بگو: پروردگارا! مرا با ورودى نيكو و صادقانه وارد (كارها) كن و با خروجى نيكو بيرون آر و براى من از پيش خودت سلطه و برهانى نيرومند قرار ده. (80)

و بگو: حق آمد و باطل نابود شد، همانا باطل، نابود شدنى است. (81)

و آنچه از قرآن فرو مى فرستيم، مايه ى شفا(ى دل) و رحمتى براى مؤمنان است و ستمگران را جز خسران نمى افزايد. (82)

و هرگاه كه به انسان نعمتى عطا كرديم، روى گرداند و شانه ى خود را (از روى تكبّر) چرخاند و

چون (كمترين) گزندى به او رسد (از همه چيز) مأيوس و نوميد شود. (83)

بگو: هر كس بر ساختار و خلق و خوى خويش عمل مى كند، پس پروردگارتان داناتر است به كسى كه به هدايت نزديكتر است. (84)

و از تو درباره ى روح مى پرسند. بگو: روح از امور پروردگارم (و مربوط به او) است و جز اندكى از دانش به شما نداده اند. (85)

و اگر بخواهيم، هر آينه آنچه را به تو وحى كرده ايم، (از يادت) مى بريم، سپس كسى را نمى يابى كه در برابر ما از تو دفاع كند. (86)

جز رحمت از پروردگارت (مدافعى نخواهى يافت)، قطعا فضل خداوند نسبت به تو بزرگ است. (87)

بگو: اگر (تمام) انس و جن گرد آيند تا همانند اين قرآن را بياورند، نمى توانند مثل آن را بياورند، هر چند كه بعضى پشتيبان و ياور ديگرى باشند. (88)

و همانا در اين قرآن، از هرگونه مثال براى مردم آورديم، ولى بيشتر مردم سرباززده، و جز انكار كارى نكردند! (89)

و گفتند: ما هرگز به تو ايمان نمى آوريم، مگر براى ما چشمه اى از زمين جارى سازى، (90)

يا براى تو باغى از خرما و انگور باشد كه از ميان آن، نهرها جارى گردانى. (91)

يا آسمان را همان گونه كه مى پندارى به صورت پاره هايى بر ما بيفكنى، يا خداوند و فرشتگان را در مقابل ما بياورى. (92)

يا براى تو خانه اى از زر و زيور باشد، يا در آسمان پرواز كنى و به پرواز و بالا رفتن تو (نيز) ايمان نخواهيم آورد تا آنكه كتابى بر ما فرود آورى كه آن را بخوانيم. بگو: پروردگار من منزّه است. آيا

جز اين است كه من بشرى فرستاده شده ام!؟ (93)

و آنگاه كه هدايت به سراغ مردم آمد، چيزى مردم را از ايمان آوردن بازنداشت، جز آنكه گفتند: آيا خداوند، بشرى را به عنوان پيامبر، برانگيخته است؟ (94)

بگو: اگر در زمين فرشتگانى بودند كه با اطمينان و آرامش راه مى رفتند، هر آينه ما از آسمان فرشته اى را به عنوان فرستاده بر آنان مى فرستاديم. (95)

بگو: ميان من و شما خدا براى گواهى كافى است، همانا او نسبت به بندگانش آگاه و بيناست. (96)

و هر كه را خدا هدايت كند، پس همو هدايت يافته است و هر كه را گمراه سازد، هرگز ياورانى جز خدا براى آنان نخواهى يافت و ما در روز قيامت، آنان را واژگون (به صورت خزنده) كور و كر و لال محشور مى كنيم و جايگاهشان دوزخ است، كه هرگاه خاموش شود، آتش آنان را بيافزاييم. (97)

آن (دوزخ) كيفر آنان است، بدان جهت كه كافر شدند و گفتند: آيا پس از آنكه (مرديم و به صورت) استخوان و (مثل كاه) ريزريز شديم، آيا واقعا به صورت آفريده ى جديدى برانگيخته خواهيم شد؟ (98)

آيا نيانديشيده اند خداوندى كه آسمان ها و زمين را آفريده است، بر آفريدن مثل اين مردم نيز تواناست؟ و خداوند براى آنان مدّتى معيّن كرده كه شكّى در آن نيست، امّا ستمگران سرباز زده و جز به كفر به چيزى تن نمى دهند. (99)

بگو: اگر شما خزانه دار رحمت پروردگارم بوديد، قطعا از ترس انفاق (و تهى دستى،) چيزى به كسى نمى داديد. و انسان تنگ نظر و بخيل است! (100)

همانا به موسى نه معجزه ى روشن داديم. پس، از بنى اسرائيل

آنگاه كه (موسى) به سراغشان آمد سؤال كن. پس فرعون (با ديدن آن همه معجزه) به او گفت: اى موسى! من تو را قطعا افسون شده مى پندارم. (101)

موسى گفت: قطعا مى دانى كه اين (معجزات) را جز پروردگار آسمان ها و زمين براى بصيرت شما نفرستاده است و من تو را اى فرعون! هلاك شده مى پندارم. (102)

پس (فرعون) تصميم گرفت كه آنان را از آن سرزمين تبعيد كند، پس ما او و همه ى همراهانش را غرق كرديم. (103)

و پس از آن (غرق فرعون) به بنى اسرائيل گفتيم: در اين سرزمين مستقر شويد، پس چون موعد آخرت فرا رسد، همه ى شما را با هم گرد خواهيم آورد. (104)

و ما قرآن را به حق نازل كرديم و به حق نازل شد و ما تو را جز به عنوان بشارت دهنده و بيم رسان نفرستاديم. (105)

و قرآنى كه آن را بخش بخش كرديم تا آن را با تأنّى و درنگ بر مردم بخوانى و آن را آنگونه كه بايد به تدريج نازل كرديم. (106)

بگو: به قرآن ايمان آوريد يا ايمان نياوريد (براى خداوند فرقى ندارد)، قطعا آنان كه پيش از اين علم داده شده اند، هرگاه بر آنان تلاوت مى شود، سجده كنان بر چانه ها به زمين مى افتند. (107)

و مى گويند: پروردگارمان منزّه است، همانا وعده پروردگار ما انجام شدنى است. (108)

و گريه كنان بر چانه ها (به سجده) مى افتند و همواره بر خشوعشان افزوده مى شود. (109)

بگو: نام اللّه را بخوانيد يا نام رحمان را، هر كدام را بخوانيد، پس بهترين نامها از آن اوست. و نمازت را خيلى بلند يا خيلى آهسته نخوان و ميان اين

دو، راه (معتدلى) را انتخاب كن. (110)

و بگو: ستايش از آن خداوندى است كه نه فرزندى براى خود گرفته است، و نه در حاكميّت، شريكى براى او بوده و نه هرگز به خاطر ذلّت و ضعف، ياورى گرفته است. و او را به طور شايسته، بزرگ بشمار. (111)

و بر شمارتان بيفزاييم، (6)

اگر نيكويى كنيد براى خودتان نيكويى كرده ايد، و اگر بدى كنيد به خود كرده ايد. پس چون هنگام وعده [كيفر] ديگر رسد [باز هم دشمنان را بر شما چيره گردانيم] تا شما را اندوهگين و سيه روى سازند، و تا در آن نمازگاه درآيند چنانكه بار نخست درآمدند، و تا به هر چه دست يابند نابود كنند. (7)

اميد است كه پروردگارتان بر شما ببخشايد، و اگر [به تباهى] بازگرديد، [ما نيز به كيفر شما] باز مى گرديم، و دوزخ را تنگنا و زندان كافران كرده ايم. (8)

همانا اين قرآن به آيينى درستتر و استوارتر راه مى نمايد، و مومنانى را كه كارهاى نيك و شايسته مى كنند مژده مى دهد كه ايشان راست مزدى بزرگ. (9)

و كسانى را كه به آن جهان ايمان ندارند، عذابى دردناك آماده كرده ايم. (10)

و آدمى [از روى نادانى و شتاب] بدى را مى خواهد همان گونه كه نيكى را مى خواهد، و آدمى شتابزده است. (11)

و شب و روز را دو نشانه ساختيم، پس نشانه شب را زدوديم - تاريكى آن را به تابش خورشيد محو كرديم - و نشانه روز را روشن گردانيديم، تا از پروردگارتان فزونى و بخشش - روزى - بجوييد و تا شمار سالها و ديگر شمارها را بدانيد، و هر چيزى را به تفصيل بيان كرديم. (12)

و [سرنوشت] كردار هر انسانى را در گردنش بسته ايم، و روز رستاخيز براى او نوشته اى بيرون آوريم كه آن را گشوده ببيند، (13)

[گوييم:] نامه ات را بخوان، امروز تو بر خود حسابرسى بسنده اى. (14)

هر كه راه [راست] يافت جز اين نيست كه به سود خويش

راه يافته و هر كه گمراه شد همانا به زيان خود گمراه شده است، و هيچ كس بار گناه ديگرى را بر ندارد، و ما [هيچ مردمى را] عذابكننده نباشيم تا آنگاه كه پيامبرى برانگيزيم. (15)

و چون بخواهيم [مردم] شهرى را هلاك كنيم، كامرانان - نازپرورده ها و توانگران - آنجا را فرماييم - توان يا حكومت دهيم - تا در آنجا نافرمانى و گناه كنند، آنگاه آن گفتار - وعده ما به عذاب - بر [مردم] آن سزا شود، پس آن را بسختى نابود كنيم. (16)

چه بسيار مردمى را كه پس از نوح هلاك كرديم، و همين بس كه پروردگار تو به گناهان بندگانش آگاه و بيناست - گواه ديگرى نخواهد -. (17)

هر كه [زندگانى] اين جهان شتافته و زودگذر را خواهد - و از آخرت روى گردان باشد -، هر چه بخواهيم [و] براى هر كه بخواهيم در اينجا زودش بدهيم، سپس دوزخ را برايش قرار دهيم كه نكوهيده و به خوارى رانده شده در آنجا درآيد - يا به آتش آن بسوزد -. (18)

و هر كه [زندگانى] آن جهان خواهد و براى آن كوششى در خور آن كند و مومن باشد، پس كوشش آنان سپاس داشته خواهد بود. (19)

همه را، اين گروه را و آن گروه را، از دهش پروردگارت مدد رسانيم، و دهش پروردگارت [از كسى] بازداشته نيست. (20)

بنگر كه چگونه [در دنيا] برخى از آنان - مردم - را بر برخى برترى و فزونى نهاده ايم، و هرآينه درجات و پايه هاى آن جهان بزرگتر و برترى هايش بيشتر و والاتر است. (21)

با خداى يكتا، خداى ديگر مگير،

كه نكوهيده و فروگذاشته خواهى نشست. (22)

و پروردگار تو حكم كرد كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد. اگر يكى از آن دو يا هر دو نزد تو به پيرى رسند پس به آنها اف - سخن بيزارى و ناخوشايند - مگو و بر ايشان بانگ مزن - يا: ايشان را از خود مران -، و به ايشان گفتارى نيكو و در خور گراميداشت بگو. (23)

و آن دو را از روى مهربانى بال فروتنى فرود آر، و بگو: پروردگارا، آن دو را به پاس آنكه مرا در خردى بپروردند، ببخشاى. (24)

پروردگارتان به آنچه در دلهاى شماست داناتر است، اگر نيكان و شايستگان باشيد، همانا او بازگشت كنان - توبه كنندگان - را آمرزگار است. (25)

و حق خويشاوند و درويش بينوا و در راه مانده را بده و مال خود را بيهوده و به گزاف مريز و مپاش - تباه مكن -. (26)

همانا ريخت و پاش كنندگان - كسانى كه مال را به گزاف تباه مى كنند - برادران شيطانهايند و شيطان خداوند خويش را ناسپاس است. (27)

و اگر به جستن بخشايشى - به انتظار گشايشى - كه از پروردگارت اميد آن دارى، از آنان روى مى گردانى پس [اكنون] با آنان سخنى نرم و نيكو گوى. (28)

و دست خويش به گردنت مبند - بخل و امساك مكن - و آن را يكسره مگشاى - هر چه دارى به گزاف و زياده روى مده - كه نكوهيده و درمانده بنشينى. (29)

همانا پروردگار تو روزى را براى هر كه خواهد فراخ كند و تنگ گرداند، كه او

به بندگان خويش آگاه و بيناست. (30)

و فرزندان خود را از بيم درويشى مكشيد، ما آنها و شما را روزى مى دهيم. براستى كشتن آنها خطا و گناهى بزرگ است. (31)

و گرد زنا مگرديد، كه آن كارى زشت و راهى بد است. (32)

و كسى را كه خدا [كشتن او را] حرام كرده است مكشيد مگر به حق، و كسى كه به ستم كشته شود همانا براى ولى - وارث و خونخواه - او تسلطى - اختيار اينكه قصاص كند يا ديه بستاند - قرار داده ايم، پس نبايد در كشتن زياده روى كند - به اينكه مانند عادت دوران جاهليت غير از قاتل را بكشد يا قاتل را مثله كند -، زيرا كه او (ولى) يارى شده است - هر وليى حق قصاص و ديه دارد -. (33)

و به مال يتيم جز به شيوه اى كه نيكوتر است نزديك مشويد تا به نيرو و بلوغ خود برسد. و به پيمان خويش وفا كنيد، كه از پيمان پرسيده خواهد شد. (34)

و چون پيمانه كنيد، پيمانه را تمام و درست بدهيد، و با ترازوى راست و درست بسنجيد، اين بهتر و سرانجامش نيكوتر است. (35)

و از پى آنچه بدان دانش ندارى مرو، كه گوش و چشم و دل، از همه اينها بازخواست خواهد شد. (36)

و در زمين با بزرگ منشى و سرمستى راه مرو، كه تو زمين را نتوانى شكافت و در بلندى به كوه ها نتوانى رسيد. (37)

همه اينها گناهش نزد پروردگار تو بد و ناپسند است. (38)

اين از آن حكمت - دانش درست - است كه پروردگارت به تو وحى

كرده، و با خداى يكتا خداى ديگر مگير كه نكوهيده و رانده شده در دوزخ افكنده شوى. (39)

آيا پروردگارتان شما را به داشتن پسران ويژه ساخت و خود از فرشتگان دخترانى گرفت؟! هرآينه بزرگ سخنى مى گوييد! (40)

و همانا در اين قرآن سخن را گوناگون گردانيديم تا ياد كنند و پند گيرند ولى آنان را جز رميدن نمى افزايد. (41)

بگو: اگر با خداى، چنانكه مى گويند، خدايانى بود آنگاه به خداوند عرش راهى جسته بودند - تا فرمانروايى جهان را از او بستانند -. (42)

پاك است او و برتر است از آنچه مى گويند، برترى بزرگ. (43)

آسمانهاى هفتگانه و زمين و هر كه در آنهاست او را به پاكى مى ستايند، و هيچ چيز نيست مگر آنكه او را به پاكى ياد مى كند و مى ستايد وليكن شما تسبيح آنها را در نمى يابيد. همانا او بردبار و آمرزگار است. (44)

و چون قرآن خوانى، ميان تو و ميان كسانى كه به آن جهان ايمان ندارند پرده اى پوشيده - ناديدنى، يا: پوشاننده - افكنيم. (45)

و بر دلهاى آنان پوششها قرار داديم تا آن را درنيابند، و در گوشهاشان گرانى و سنگينى نهاديم [تا حق را نشنوند]. و چون پروردگارت را در قرآن به يگانگى ياد كنى، رو مى گردانند و پشت كرده مى رمند. (46)

ما داناتريم بدانچه [كافران]، آنگاه كه به تو گوش مى سپارند، چرا گوش مى سپارند و هنگامى كه با هم راز مى گويند آن دم كه ستم كاران [به ديگران] گويند: شما جز مردى جادو زده را پيروى نمى كنيد. (47)

بنگر كه چگونه براى تو مثلها زدند، پس گمراه شدند و از اين رو راه نتوانند يافت.

(48)

و گفتند: آيا هنگامى كه ما استخوان و خاك - بهم ريخته و ريز ريز - شديم، آيا ما با آفرينشى نو برانگيخته مى شويم؟! (49)

بگو: سنگ باشيد يا آهن، (50)

يا آفريده اى از آنها كه در دلهاتان بزرگ مى نمايد، [باز هم شما را پس از مرگ برانگيزند]. پس خواهند گفت: چه كسى ما را باز مى گرداند؟ بگو: همان كه شما را بار نخست بيافريد، پس سرهاى خويش به سوى تو خواهند جنبانيد و گويند: آن كى خواهد بود؟ بگو: شايد كه نزديك باشد. (51)

روزى كه شما را فرا مى خواند، پس همراه با سپاس و ستايش او پاسخ مى دهيد، و پنداريد كه جز اندكى - در دنيا يا در گور - درنگ نكرده ايد. (52)

و بندگان مرا بگو سخنى گويند كه نيكوتر است. همانا شيطان ميانشان دشمنى و آشوب مى افكند، زيرا كه شيطان آدمى را دشمنى هويداست. (53)

پروردگارتان به شما داناتر است. اگر خواهد بر شما ببخشايد، يا اگر خواهد شما را عذاب كند. و ما تو را بر آنان كارساز و نگهبان نفرستاديم. (54)

و پروردگار تو به آنچه در آسمانها و زمين است داناتر است، و هرآينه برخى از پيامبران را بر برخى برترى نهاديم و به داوود زبور داديم. (55)

بگو: آن كسان را كه به جاى او [معبود و كارساز] پنداشتيد بخوانيد، پس [ببينيد كه] نتوانند گزند را از شما بردارند و نه [به سوى ديگر] بگردانند. (56)

آنهايى كه [مشركان به خدايى] مى خوانند، خود به سوى پروردگارشان وسيله اى مى جويند تا كداميك از ايشان [به خدا] نزديكتر باشد، و به بخشايش او اميد مى دارند و از عذاب او

مى ترسند، زيرا كه عذاب پروردگارت ترسناك و حذر كردنى است. (57)

و هيچ آبادى و شهرى نيست مگر آنكه [مردم] آن را پيش از روز رستاخيز [به مرگ] هلاك كنيم يا به عذابى سخت - قحطى و مانند آن - گرفتار سازيم. اين در آن كتاب - لوح محفوظ - نوشته شده است. (58)

و ما را از فرستادن نشانه ها - معجزات دلخواهشان - بازنداشت مگر اينكه پيشينيان آن را دروغ انگاشتند، و به ثمود - قوم صالح - آن ماده شتر را حجت روشن داديم، پس به آن ستم كردند - آن را كشتند -. و ما نشانه ها را جز براى بيم كردن نمى فرستيم. (59)

و [ياد كن] آنگاه كه تو را گفتيم: همانا پروردگارت بر مردم احاطه دارد - به قدرت و علم - و آن خوابى را كه به تو نموديم و آن درخت نفرين شده - درخت زقوم - در قرآن را جز براى آزمايش مردم نكرديم - زيرا گفتند آتش درخت را مى سوزاند، پس چگونه در آن مى رويد -؟! و مى ترسانيمشان، ولى آنان را جز سركشى بزرگ نمى افزايد. (60)

و [ياد كن] آنگاه كه فرشتگان را گفتيم: به آدم سجده كنيد، پس سجده كردند مگر ابليس، گفت: آيا كسى را سجده كنم كه از گلى آفريدى؟! (61)

[و] گفت: مرا بگو: اين است كه بر من بگزيدى و گرامى داشتى؟! اگر مرا تا روز رستاخيز واپس بدارى - مهلت دهى -، هرآينه فرزندان او را لگام و افسار زنم [و به گمراهى كشانم] مگر اندكى را. (62)

[خداى] گفت: برو، كه هر كه از آنها تو را پيروى كند پاداشتان

دوزخ است، پاداشى تمام. (63)

و با آواز خود هر كه را از آنها توانى برانگيز و از جاى ببر، و با سواران و پيادگانت بر آنها بانگ زن [تا به سوى گناه بتازند]، و در مالها و فرزندان انبازشان باش، و به ايشان وعده ده، و شيطان آنان را وعده نمى دهد مگر به فريب - يا وعده فريبنده -. (64)

همانا تو را بر بندگان [ويژه] من تسلطى نيست، و پروردگار تو [اى پيامبر، براى ايشان] كارسازى بسنده است. (65)

پروردگار شما آن است كه براى شما كشتى را در دريا مى راند تا از فزون بخشى او - يعنى روزى - بجوييد، كه او به شما مهربان است. (66)

و چون در دريا گزندى به شما رسد، همه آنهايى كه همى خوانيد گم شوند - از ياد و خاطر شما بروند - مگر او - خداى يكتا -، پس چون شما را برهاند و به خشكى رساند روى مى گردانيد، و آدمى بسيار ناسپاس است. (67)

آيا ايمنيد از اينكه شما را در سوى خشكى فرو برد يا بر شما تندبادى سنگباران فرستد آنگاه براى خود هيچ كارسازى نيابيد؟ (68)

يا ايمن شديد از اينكه بار ديگر شما را در آن (دريا) بازگرداند، پس باد سخت درهم شكننده بر شما فرستد تا شما را به سزاى آنكه كافر و منكر شديد - يا ناسپاسى كرديد، كه شما را بار نخست رهانيد - غرق گرداند، آنگاه براى خويش در برابر ما به آن غرقه كردن پى جويى - بازخواست كننده يا كينستانى - نيابيد (69)

و هرآينه فرزندان آدم را گرامى داشتيم، و در خشكى و دريا [بر مركبها

و كشتى] برنشانديم، و از چيزهاى پاكيزه روزيشان داديم و آنان را بر بسيارى از آفريدگان خويش برترى كامل بخشيديم. (70)

[به ياد آر] روزى كه هر گروه از مردم را به پيشوايشان بخوانيم، پس هر كه نامه او را به دست راستش دهند آنان نامه خويش را بخوانند و به اندازه رشته باريك ميان هسته خرما - يعنى اندكى - ستم نبينند. (71)

و هر كه در اين جهان كور [دل] است، در آن جهان نيز كور و گمراه تر باشد. (72)

و همانا نزديك بود كه تو را از آنچه به تو وحى كرديم بلغزانند و بگردانند تا بر ما جز آن را [كه وحى كرديم] بربافى و آنگاه تو را به دوستى گيرند. (73)

و اگر نه آن بود كه تو را استوار داشتيم، نزديك بود كه اندكى به آنان گرايش كنى، (74)

آنگاه - در صورت گرايش - تو را دو چندان [عذاب] در اين زندگى و دو چندان پس از مرگ مى چشانديم، و آنگاه براى خويش در برابر ما ياورى نمى يافتى. (75)

و همانا نزديك بود كه تو را از اين سرزمين برانگيزانند - بى آرام كنند و از جا به در برند - تا از آنجا بيرونت كنند، و آنگاه پس از تو درنگ نمى كردند مگر اندكى (76)

[مانند] نهاد و روش [ما درباره] آن فرستادگانى كه پيش از تو فرستاديم، و در نهاد و روش ما دگرگونى نيابى. (77)

نماز را از هنگام گشتن آفتاب - ظهر - تا درآمدن تاريكى شب به پاى دار و [بويژه] نماز بامداد را، كه خواندن نماز بامداد در ديد و حضور [فرشتگان شب

و روز] است. (78)

و پاره اى از شب را به آن - خواندن قرآن در نماز - بيدار باش كه اين براى تو افزون [از نمازهاى واجب] است. باشد كه پروردگارت تو را در جايگاهى ستوده بدارد. (79)

و بگو: پروردگارا، مرا درآر درآوردنى راست و نيكو، و بيرون آر بيرون آوردنى راست و نيكو، و براى من از نزد خويش حجتى يارى دهنده قرار ده. (80)

و بگو: حق بيامد و باطل نابود شد، كه باطل نابود شدنى است. (81)

و قرآن را فرو فرستيم كه براى مومنان بهبود و بخشايش است، و ستم كاران - كافران - را جز زيان كارى نيفزايد. (82)

و چون به آدمى نعمت دهيم، روى بگرداند و [از طاعت ما] دور شود - سركشى و بزرگى نمايد - و چون او را بدى رسد نوميد گردد. (83)

بگو: هر كس فراخور سرشت و عادت و روش خويش كار مى كند، و پروردگار شما داناتر است به آن كه راه يافته تر است. (84)

و تو را از روح پرسند، بگو: روح از فرمان پروردگار من است، و شما را از دانش جز اندكى نداده اند. (85)

و اگر خواهيم هرآينه آنچه را به تو وحى كرده ايم ببريم، آنگاه درباره آن - بردن وحى - براى خويش در برابر ما كارساز و پايمردى نخواهى يافت (86)

[و هر چه دارى، نيست] مگر بخشايشى از پروردگارت، كه فزونى و بخشش او بر تو بزرگ بوده است. (87)

بگو: اگر آدميان و پريان فراهم آيند تا مانند اين قرآن بيارند هرگز مانند آن نيارند هر چند برخى از آنان يار و همپشت برخى باشند. (88)

و

براستى در اين قرآن براى مردم از هر گونه مثال آورديم - تا راه يابند -، پس بيشتر مردمان سر باززدند و جز كفر و ناسپاسى نخواستند (89)

و گفتند: هرگز تو را باور نداريم تا براى ما از زمين [مكه] چشمه اى روان سازى، (90)

يا تو را بوستانى باشد از درختان خرما و انگور كه ميانش جوى ها روان گردانى، (91)

يا از آسمان، چنانكه دعوى كردى، پاره هايى فرو افكنى، يا خدا و فرشتگان را روياروى ما - براى گواهى درستى گفتار خود - بيارى، (92)

يا تو را خانه اى از زر باشد، يا در آسمان بالا روى، و بالا رفتنت را هرگز باور نداريم تا بر ما نوشته اى فرو آرى كه آن را بخوانيم. بگو: پاك و منزه است پروردگار من - از اينكه كسى بر او تحكم كند -، مگر من جز آدمى پيامبرى هستم (93)

و چيزى مردم را، آنگاه كه هدايت بديشان آمد، از ايمان آوردن بازنداشت مگر اينكه گفتند: آيا خدا آدميى را به پيامبرى برانگيخته است؟! (94)

بگو: اگر در زمين فرشتگانى مى بودند كه با آرامش راه مى رفتند هرآينه بر آنان از آسمان فرشته اى را به پيامبرى فرو مى فرستاديم. (95)

بگو: خدا ميان من و شما گواهى بسنده است، كه او به بندگانش آگاه و بيناست. (96)

و كسى را كه خدا راه نمايد، پس هموست راه يافته، و هر كه را گمراه كند هرگز براى آنان دوستان و ياورانى جز او [كه وى را راه نمايند] نيابى، و روز رستاخيز آنان را كور و گنگ و كر برانگيزيم، بر روى هاشان [كشيده مى شوند]، جايشان دوزخ است، كه هرگاه [آتش

آن] فرو نشيند آنان را آتش سوزان بيفزاييم. (97)

اين پاداش آنهاست به سزاى آنكه به آيات ما كافر شدند و گفتند: آيا چون استخوانها شديم و بهم ريخته و ريزه ريزه، آيا به آفرينشى نو برانگيخته مى شويم (98)

آيا نديدند - ندانستند - كه آن خدايى كه آسمانها و زمين را آفريد تواناست بر اينكه مانند آنان را بيافريند؟ و برايشان سرآمدى - مرگ - نهاده كه شكى در آن نيست. پس ستم كاران سر باززدند و جز كفر و انكار نخواستند. (99)

بگو: اگر شما خزانه هاى بخشايش پروردگار مرا مى داشتيد، آنگاه از بيم هزينه كردن و درويشى دست باز مى داشتيد، و آدمى بخيل و تنگ چشم است. (100)

و هرآينه موسى را نه نشانه روشن و آشكار داديم. از فرزندان اسرائيل بپرس چون [موسى] بديشان آمد [ميان او و فرعون چه گذشت]، پس فرعون او را گفت: همانا تو را، اى موسى، جادوزده اى مى پندارم. (101)

گفت: هرآينه مى دانى كه اينها - نشانه ها - را جز خداوند آسمانها و زمين نفرستاده است، حجتهايى روشن و هويدا [كه بدانها حق را دريابند]، و همانا من تو را، اى فرعون، هلاك شده مى پندارم. (102)

پس خواست كه آنان را از آن سرزمين براند و براندازد، ولى ما او و همه آنها را كه با وى بودند غرق كرديم. (103)

و پس از او به فرزندان اسرائيل گفتيم: در آن سرزمين جاى گيريد. پس چون هنگام وعده واپسين فرارسد همه شما را با هم بياريم. (104)

و آن (قرآن) را به راستى و درستى فرو فرستاديم و به راستى و درستى هم فرو آمده است، و ما تو

را جز نويدرسان و بيم كننده نفرستاديم. (105)

و قرآن را جدا جدا - آيه آيه و سوره سوره به حسب مصلحت و نياز - فرستاديم تا آن را بر مردم با درنگ بخوانى، و آن را فرو فرستاديم فرو فرستادنى - به تدريج -. (106)

بگو: خواه به آن ايمان بياوريد و خواه ايمان نياوريد، همانا آن كسان كه پيش از آن ايشان را دانش داده اند - از اهل كتاب - چون بر آنان خوانده شود سجده كنان بر زنخهاى - روى هاى - خويش درافتند (107)

و گويند: پاك و منزه است پروردگار ما، همانا وعده پروردگار ما انجام شدنى است. (108)

و بر زنخها - روى ها - افتاده، مى گريند و بر فروتنى و نرمدليشان مى افزايد. (109)

بگو: خواه خداى را الله بخوانيد يا رحمان بخوانيد، هر كدام را كه بخوانيد او راست نامهاى نيكو. و نماز خويش به آواز بلند مخوان و آن را آهسته هم مخوان، و ميان آن راهى بجوى. (110)

و بگو: سپاس و ستايش خدايى راست كه فرزندى نگرفت و او را در پادشاهى و فرمانروايى شريكى نيست و او را يار و كارسازى از خوارى و ناتوانى نيست. و او را به بزرگى بستاى بزرگداشتى درخور. (111)

اي فرزندان مردمي كه با نوح در كشتيشان نشانديم، بدانيد كه او بنده اي سپاسگزار بود. (3)

و بني اسرائيل را در آن كتاب خبر داديم كه : دوبار در زمين فساد خواهيد كرد و نيز سركشي خواهيد كرد، سركشي كردني بزرگ. (4)

چون از آن دوبار وعده نخستين در رسيد، گروهي از بندگان خويش را كه جنگاوراني زورمند بودند، بر سر شما فرستاديم. آنان حتي در درون خانه ها هم كشتار كردند و اين وعده به انجام رسيد. (5)

بار ديگر شما را بر آنها غلبه داديم و به مال و فرزند مدد كرديم و بر شمارتان افزوديم. (6)

اگر نيكي كنيد به خود مي كنيد، و اگر بدي كنيد به خود مي كنيد. و چون وعده دوم فرا رسيد، كساني بر سرتان فرستاديم تا شما را غمگين سازند و چون بار اول كه به مسجد درآمده بودند به مسجد درآيند و به هر چه دست يابند نابود سازند. (7)

شايد پروردگارتان بر شما رحمت آورد. و اگر باز گرديد. باز مي گرديم و جهنم را زندان كافران ساخته ايم. (8)

اين قرآن به درستترين آيينها راه مي نمايد و مومناني را كه كارهاي شايسته به جاي مي آورند بشارت مي دهد كه از مزدي كرامند برخوردار خواهند شد. (9)

و براي كساني كه به آخرت ايمان ندارند عذابي دردآور مهيا كرده ايم. (10)

و آدمي به دعا شري را مي طلبد چنان كه گويي به دعا خيري را مي جويد. و آدمي تا بوده شتابزده بوده است. (11)

شب و روز را دو آيت از آيات خدا قرار داديم. آيت شب را تاريك

گردانيديم و آيت روز را روشن تا به طلب رزقي كه پروردگارتان مقرر داشته است برخيزيد و شمار سالها و حساب را بدانيد، و ما هر چيزي را به تفصيل بيان كرده ايم. (12)

كردار نيك و بد هر انساني را چون طوقي به گردنش آويخته ايم. و در روز قيامت براي او نامه اي گشاده بيرون آوريم تا در آن بنگرد. (13)

بخوان نامه ات را. امروز تو خود براي حساب كشيدن از خود بسنده اي . (14)

هر كه هدايت شود به سود خود هدايت شده و هر كه گمراه گردد به زيان خود گمراه شده است و هيچ كس بار ديگري را بر ندارد و ما هيچ قومي را عذاب نمي كنيم تا آنگاه كه پيامبري بفرستيم. (15)

چون بخواهيم قريه اي را هلاك كنيم، خداوندان نعمتش را بيفزاييم. تا در آنجا تبهكاري كنند، آنگاه عذاب بر آنها واجب گردد و آن را در هم فرو كوبيم. (16)

بعد از نوح چه بسيار مردمي را هلاك كرده ايم. و پروردگار تو آگاهي يافتن و ديدن گناهان بندگانش را كافي است. (17)

هر كس كه خواهان اين جهان باشد هر چه بخواهيم زودش ارزاني داريم، آنگاه جهنم را جايگاه او سازيم تا نكوهيده و مردود بدان در افتد. (18)

و هر كه خواهان آخرت باشد و در طلب آن سعي كند و مومن باشد، جزاي سعيش داده خواهد شد. (19)

همه را، چه آن گروه را و چه اين گروه را، از عطاي پروردگارت پي در پي خواهيم داد، زيرا عطاي پروردگارت را از كسي باز ندارند. (20)

بنگر كه چگونه بعضيشان را

بر بعضي ديگر برتري نهاده ايم و در آخرت درجات و برتريها، برتر و بالاتر است. (21)

با خداي يكتا، خداي ديگري به خدايي مگير، كه نكوهيده و خوار خواهي ماند (22)

پروردگارت مقرر داشت كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكي كنيد. هر گاه تا تو زنده هستي هر دو يا يكي از آن دو سالخورده شوند. آنان را ميازار و به درشتي خطاب مكن و با آنان به اكرام سخن بگوي . (23)

در برابرشان از روي مهرباني سر تواضع فرود آور و بگو: اي پروردگار من، همچنان كه مرا در خردي پرورش دادند، بر آنها رحمت آور. (24)

پروردگارتان از هر كس ديگر به آنچه در دلهايتان مي گذرد داناتر است، و اگر از صالحان باشيد او توبه كنندگان را مي آمرزد. (25)

حق خويشاوند و مسكين و در راه مانده را ادا كن و هيچ اسرافكاري مكن. (26)

اسرافكاران با شياطين برادرند و شيطان نسبت به پروردگارش ناسپاس بود. (27)

و اگر به انتظار گشايشي كه از جانب پروردگارت اميد مي داري از آنها اعراض مي كني ، پس با آنها به نرمي سخن بگوي . (28)

نه دست خويش از روي خست به گردن ببند و نه به سخاوت يكباره بگشاي كه در هر دو حال ملامت زده و حسرت خورده بنشيني . (29)

پروردگار تو در رزق هر كس كه بخواهد گشايش مي دهد، يا تنگ مي گيرد، زيرا او به بندگانش آگاه و بيناست. (30)

فرزندان خود را از بيم درويشي مكشيد. ما، هم شما را روزي مي دهيم و هم ايشان را. كشتنشان

خطاي بزرگي است. (31)

و به زنا نزديك مشويد. زنا، كاري زشت و شيوه اي ناپسند است. (32)

كسي را كه خدا كشتنش را حرام كرده است مكشيد مگر به حق. و هر كس كه به ستم كشته شود، به طلبكننده خون او قدرتي داده ايم.+ ولي در انتقام از حد نگذرد، كه او پيروزمند است. (33)

جز به وجهي نيكوتر، به مال يتيم نزديك مشويد تا آنگاه كه به حد بلوغش برسد. و به عهد خويش وفا كنيد كه باز خواست خواهيد شد. (34)

چون چيزي را پيمانه كنيد، پيمانه را كامل گردانيد و با ترازويي درست وزن كنيد كه اين بهتر و سرانجامش نيكوتر است. (35)

از پي آنچه نداني كه چيست مرو، زيرا گوش و چشم و دل، همه را. بدان بازخواست كنند. (36)

به خودپسندي بر زمين راه مرو، كه زمين را نخواهي شكافت و به بلندي كوهها نخواهي رسيد. (37)

همه اين كارها ناپسند است و پروردگار تو آنها را ناخوش دارد. (38)

اين حكمتي است كه پروردگار تو به تو وحي كرده است. با خداي يكتا خداي ديگري مپندار، كه ملامت شده و مطرود به جهنمت اندازند. (39)

آيا پروردگارتان براي شما پسران برگزيد و خود فرشتگان را به - دختري اختيار كرد؟ حقا كه سخني است بزرگ كه بر زبان مي آوريد. (40)

ما سخنان گونه گون در اين قرآن آورديم، باشد كه پند گيرند، ولي جز به رميدنشان نيفزايد. (41)

بگو: همچنان كه مي گويند، اگر با او خدايان ديگري هم بودند پس به سوي صاحب عرش راهي جسته بودند. (42)

او منزه است، و از آنچه

درباره اش مي گويند برتر و بالاتر است. (43)

هفت آسمان و زمين و هر چه در آنهاست تسبيحش مي كنند و هيچ موجودي نيست جز آنكه او را به پاكي مي ستايد، ولي شما ذكر تسبيحشان را نمي فهميد. او بردبار و آمرزنده است. (44)

چون تو قرآن بخواني ، ميان تو و آنان كه به قيامت ايمان نمي آورند پرده اي ستبر قرار مي دهيم. (45)

و بر دلهاشان پرده افكنيم تا آن را در نيابند، و گوشهاشان سنگين كنيم. و چون پروردگارت را در قرآن به يكتايي ياد كني ، باز مي گردند و مي رمند. (46)

ما بهتر مي دانيم كه چون به تو گوش مي دهند، چرا گوش مي دهند. يا وقتي كه با هم نجوا مي كنند، چه مي گويند. كافران مي گويند: شما در پي مرد جادو شده اي به راه افتاده ايد. (47)

بنگر كه چگونه براي تو مثلها زده اند. گمراه شده اند و راه به جايي نمي برند. (48)

گفتند: آيا اگر از ما استخواني بماند و خاكي ، باز هم با آفرينشي نو از قبر بر مي خيزيم. (49)

بگو: سنگ باشيد يا آهن. (50)

يا مخلوقي كه در خاطرتان بزرگ مي نمايد. خواهند گفت: چه كسي ما را باز مي گرداند؟ بگو: آن كس كه بار نخست شما را آفريد. آنگاه در برابر تو سر مي جنبانند و مي گويند: چه وقت؟ بگو: ممكن است كه در همين نزديكي . (51)

روزي كه شما را فرا مي خواند و شما ستايشگويان پاسخ مي دهيد و مي پنداريد كه اندكي آرميده ايد. (52)

و

به بندگان من بگو كه با يكديگر به بهترين وجه سخن بگويند، كه شيطان در ميان آنها به فتنه گري است، زيرا شيطان آدمي را دشمني آشكار است. (53)

پروردگارتان به شما آگاه تر است. اگر بخواهد بر شما رحمت مي آورد و اگر بخواهد عذابتان مي كند، و ما تو را به كارگزاريشان نفرستاده ايم. (54)

و پروردگار تو به آنچه در آسمانها و زمين است آگاه تر است. بعضي از پيامبران را بر بعضي ديگر برتري نهاديم و به داوود زبور را داديم. (55)

بگو: آنهايي را كه جز او خدا مي پنداريد، بخوانيد. نمي توانند بلا را از شما دور سازند يا آن را نصيب ديگران كنند. (56)

آنهايي كه كافران به خدايي مي خوانند، درصدد آنند كه خود به درگاه پروردگارشان وسيله اي بيابند و مقربترين شوند، و به رحمت او اميد مي بندند و از عذاب او مي ترسند، زيرا عذاب پروردگارت ترسناك است. (57)

هيچ قريه اي نباشد مگر اينكه پيش از فرا رسيدن روز قيامت هلاكش مي كنيم يا به عذابي سخت گرفتارش مي سازيم. و اين در آن كتاب نوشته شده است. (58)

ما را از نزول معجزات باز نداشت، مگر اينكه پيشينيان تكذيبش مي كردند. به قوم ثمود به عنوان معجزه اي روشنگر ماده شتر را داديم. بر آن ستم كردند. و ما اين معجزات را جز براي ترسانيدن نمي فرستيم. (59)

و آنگاه كه تو را گفتيم: پروردگارت بر همه مردم احاطه دارد. و آنچه در خواب به تو نشان داديم و داستان درخت ملعون كه در قرآن آمده است چيزي جز آزمايش مردم نبود.

ما مردم را مي ترسانيم ولي تنها به كفر و سركشيشان افزوده مي شود. (60)

و به فرشتگان گفتيم: آدم را سجده كنيد. همگان جز ابليس سجده كردند. گفت: آيا براي كسي كه از گل آفريده اي سجده كنم. (61)

و گفت: با من بگوي چرا اين را بر من برتري نهاده اي ؟ اگر مرا تا روز قيامت مهلت دهي ، بر فرزندان او، جز اندكي ، مهار زنم. (62)

گفت: برو، جزاي تو و هر كس كه پيرو تو گردد جهنم است، كه كيفري تمام است (63)

با فرياد خويش هر كه را تواني از جاي برانگيز و به ياري سواران و پيادگانت بر آنان بتاز و در مال و فرزند با آنان شركت جوي و به آنها وعده بده . و حال آنكه شيطان جز به فريبي وعده شان ندهد. (64)

تو را بر بندگان من هيچ تسلطي نباشد و پروردگار تو براي نگهبانيشان كافي است. (65)

پروردگار شماست كه كشتي را در دريا مي راند تا از فضل او روزي خود به چنگ آريد، زيرا با شما مهربان است. (66)

چون در دريا شما را گزند رسد، همه آنهايي كه مي پرستيد از نظرتان محو شوند، مگر او. و چون شما را به ساحل نجات برساند از او رويگردان شويد، زيرا آدمي ناسپاس است. (67)

آيا ايمني داريد از اينكه ناگهان در ساحل دريا شما را در زمين فرو برد، يا تندبادي ريگ بار بر شما بينگيزد و براي خود هيچ نگهباني نيابيد. (68)

يا ايمني داريد از اينكه بار ديگر شما را به دريا بازگرداند و طوفاني سهمناك و كشتي

شكن بفرستد و به خاطر كفراني كه ورزيده ايد غرقتان سازد و كسي كه ما را از كارمان بازخواست كند نيابيد. (69)

ما فرزندان آدم را كرامت بخشيديم و بر دريا و خشكي سوار كرديم و از چيزهاي خوش و پاكيزه روزي داديم و بر بسياري از مخلوقات خويش برتريشان نهاديم. (70)

روزي كه هر گروه از مردم را به پيشوايانشان بخوانيم، نامه هر كه به دست راستش داده شود، چون بخواند بيند كه به اندازه رشته باريكي كه درون هسته خرماست، به او ستم نشده است. (71)

و هر كه در اين دنيا نابينا باشد، در آخرت نيز نابينا و گمراه تر است. (72)

نزديك بود تو را از آنچه بر تو وحي كرده بوديم منحرف سازند تا چيز ديگري جز آن را به دروغ به ما نسبت كني ، آنگاه با تو دوستي كنند. (73)

و اگر نه آن بود كه پايداريت داده بوديم، نزديك بود كه اندكي به آنان ميل كني . (74)

آنگاه تو را دو چندان در دنيا و دو چندان در آخرت عذاب مي كرديم و براي خود در برابر ما ياوري نمي يافتي . (75)

و نزديك بود كه تو را از اين سرزمين بركنند تا از آنجا آواره ات سازند. و خود پس از تو جز اندك زماني نمي ماندند. (76)

سنت خدا درباره پيامبراني كه پيش از تو فرستاده ايم چنين است. و سنت ما را تغييرپذير نيابي . (77)

از هنگام زوال خورشيد تا آنگاه كه تاريكي شب فرا مي رسد نماز را برپاي دار، و نيز نماز صبحگاه را. و نماز صبحگاه را همگان

حاضر شوند. (78)

پاره اي از شب را به نماز خواندن زنده بدار. اين نافله خاص تو است. باشد كه پروردگارت، تو را به مقامي پسنديده برساند. (79)

بگو: اي پروردگار من، مرا به راستي و نيكويي داخل كن و به راستي و نيكويي بيرون بر، و مرا از جانب خود پيروزي و ياري عطا كن. (80)

بگو: حق آمد و باطل نابود شد. حقا كه باطل نابودشدني بود. (81)

و اين قرآن را كه براي مومنان شفا و رحمت است، نازل مي كنيم. ولي كافران را جز زيان نيفزايد. (82)

چون به انسان نعمت داديم اعراض كرد و خويشتن به يك سو كشيد، و چون گزندي به او رسيد نوميد گرديد. (83)

بگو: هر كس به طريقه خويش عمل مي كند و پروردگار تو بهتر مي داند كه كدام يك به هدايت نزديكتر است. (84)

تو را از روح مي پرسند. بگو: روح جزئي از فرمان پروردگار من است و شما را جز اندك دانشي نداده اند. (85)

اگر بخواهيم همه آنچه را كه بر تو وحي كرده ايم، باز مي ستانيم و تو براي خود در برابر ما مددكاري نمي يابي . (86)

مگر پروردگارت رحمت آورد كه انعام او درباره تو بسيار است. (87)

بگو: اگر جن و انس گرد آيند تا همانند اين قرآن را بياورند نمي توانند همانند آن را بياورند، هرچند كه يكديگر را ياري دهند. (88)

ما در اين قرآن براي مردم هر مثلي را گوناگون بيان كرديم، ولي بيشتر مردم جز ناسپاسي هيچ كاري نكردند. (89)

گفتند: به تو ايمان نمي آوريم تا براي ما از زمين

چشمه اي روان سازي . (90)

يا تو را بستاني باشد از درختان خرما و انگور كه در خلالش نهرها جاري گرداني . (91)

يا چنان كه گفته اي آسمان را پاره پاره بر سر ما افكني يا خدا و فرشتگان را پيش ما حاضر آوري . (92)

يا تو را خانه اي از طلا باشد، يا به آسمان بالا روي . و ما به آسمان- رفتنت را باور نكنيم تا براي ما كتابي كه از آن بخوانيم بياوري . بگو: پروردگار من منزه است. آيا جز اين است كه من انساني هستم كه به رسالت آمده ام. (93)

هيچ چيز مردم را از ايمان آوردن آنگاه كه هدايتشان مي كردند. بازنداشت مگر اينكه مي گفتند: آيا خدا انساني را به رسالت مي فرستد. (94)

بگو: اگر در روي زمين فرشتگان به آرامي راه مي رفتند، برايشان به پيامبري فرشته اي از آسمان نازل مي كرديم. (95)

بگو خدا ميان من و شما شهادت را كافي است، زيرا او به بندگانش آگاه و بيناست. (96)

و هر كه را خدا هدايت كند، هدايت شده است. و هر كه را گمراه سازد جز خداي براي او سرپرستي نيابي و در روز قيامت در حالي كه چهره هايشان رو به زمين است، كور و لال و كر محشورشان مي كنيم و جهنم جايگاه آنهاست كه هر چه شعله آن فرو نشيند بيشترش مي افروزيم. (97)

اين كيفر آنهاست، زيرا به آيات ما ايمان نياوردند و گفتند: آيا چون ما استخوان شديم و خاكي ، ما را به صورت تازه اي زنده مي كنند. (98)

آيا نمي دانند

كه خدايي كه آسمانها و زمين را آفريده است قادر است كه همانند آنها را بيافريند و برايشان مدت عمري نهاده كه در آن ترديدي نيست؟ اما ظالمان جز انكار نكنند. (99)

بگو: اگر شما مالك همه خزاين پروردگار من مي بوديد، از بيم درويشي امساك پيشه مي كرديد، زيرا آدمي بخيل است. (100)

از بني اسرائيل بپرس، كه چون موسي نزد آنان آمد، به او نه نشانه آشكار داده بوديم. و فرعون به او گفت: اي موسي ، پندارم كه تو را جادو كرده باشند. (101)

گفت: به حقيقت مي داني اين نشانه هاي آشكار را جز پروردگار آسمانها و زمين نفرستاده است. و من اي فرعون، تو را به يقين هلاك شده مي بينم. (102)

فرعون قصد آن داشت كه ايشان را از آن سرزمين بركند، ولي ما او و همه همراهانش را غرقه ساختيم. (103)

و پس از او به بني اسرائيل گفتيم: در آن سرزمين ساكن شويد و چون وعده آخرت رسد همه شما را با هم محشور مي كنيم. (104)

اين قرآن را به حق نازل كرده ايم و به حق نازل شده است و تو را نفرستاديم مگر آنكه بشارت دهي و بيم دهي . (105)

و قرآن را به تفاريق نازل كرديم تا تو آن را با تاني بر مردم بخواني و نازلش كرديم، نازل كردني به كمال. (106)

بگو: خواه بدان ايمان بياوريد يا ايمان نياوريد، آنان كه از اين پيش دانش آموخته اند، چون قرآن برايشان تلاوت شود سجده كنان بر روي در مي افتند. (107)

و مي گويند: منزه است پروردگار ما. وعده پروردگار ما

انجام يافتني است. (108)

و به رو در مي افتند و مي گريند و بر خشوعشان افزوده مي شود. (109)

بگو: چه الله را بخوانيد چه رحمان را بخوانيد، هر كدام را كه بخوانيد، نامهاي نيكو از آن اوست. صدايت را به نماز بلند مكن و نيز صدايت را بدان آهسته مكن و ميان اين دو راهي برگزين. (110)

بگو: سپاس خدايي را كه فرزندي ندارد و او را شريكي در ملك نيست و به مذلت نيفتد كه به ياري محتاج شود. پس او را تكبير گوي . تكبيري شايسته . (111)

نيكى كرده ايد و اگر بدى كنيد، به زيان خويش كرده ايد، و چون وعده آخرشان فرارسيد [كسانى بر گماشتيم تا] چهره شما را اندوهگين كنند، و به همان مسجد [بيت المقدس] وارد شوند همچنانكه بار اول هم وارد شده بودند، و به هر چه دست يابند به كلى نابود كنند (7)

باشد كه پروردگار شما بر شما رحمت آورد، و اگر باز گرديد ما نيز باز مى گرديم و جهنم را زندان كافران گردانده ايم (8)

بى گمان اين قرآن به آيينى كه استوارتر است، راه مى نماياند و به مومنانى كه نيكوكارى مى كنند بشارت مى دهد كه براى آنان پاداش بزرگى هست (9)

و اينكه براى بى ايمانان به آخرت، عذابى دردناك آماده ساخته ايم (10)

و انسان همان گونه كه در مورد خير دعا مى كند، در مورد شر نفرين مى كند، و انسان شتابكار است (11)

و شب و روز را دو پديده قرار داديم، و آنگاه پديده شب را محو، و پديده روز را روشن گردانديم، تا از فضل پروردگارتان [روزى خويش را] بجوييد، و شمار سالها و حساب [هر چيز] را بدانيد، و هر چيز را به خوبى روشن ساخته ايم (12)

و سرنوشت هر انسانى را به گردن خود او پيوسته ايم، و روز قيامت كارنامه اى براى او بيرون مى آوريم كه آن را باز گشوده مى يابد (13)

[و گوييم] كارنامه ات را بخوان، كه امروز حسابگرى خود تو براى خودت كافى است (14)

هر كس كه ره ياب شود، همانا به سود خويش ره ياب شده است، و هر كس بيراه رود، همانا به زيان خويش بيراه رفته است، و هيچ بردارنده اى بار گناه ديگرى را برندارد، و ما عذابى در كار نمى آوريم مگر

آنكه پيش از آن پيامبرى برانگيخته باشيم (15)

و چون خواهيم شهرى را نابود كنيم، نازپروردگان آن را فرمان [و ميدان] دهيم، و سرانجام در آن نافرمانى كنند و سزاوار حكم [عذاب] شوند، آنگاه به كلى نابودشان كنيم (16)

و چه بسيار اقوام را كه پس از نوح هلاك كرديم و بس است كه پروردگارت به گناهان بندگانش آگاه و بيناست (17)

هر كس بهره زودياب [دنيوى] بخواهد، براى هر كس كه بخواهيم و هر چه بخواهيم، در آن پيش اندازيم، سپس جهنم را براى او مقرر مى داريم كه نكوهيده و مطرود به آن در آيد (18)

و هر كس آخرت را بخواهد و چنانكه بايد در راه آن بكوشد و مومن باشد، اينانند كه سعيشان مشكور است (19)

هر يك از آنان و اينان را از عطاى پروردگارت بهره مى رسانيم و عطاى پروردگارت ممنوع نيست (20)

بنگر كه چگونه بعضى از آنان را بر بعضى ديگر برترى مى دهيم، و درجات آخرت بزرگتر و برتر است (21)

در جنب خداوند، خدايى ديگر قائل مشو، كه نكوهيده و بى يار و ياور بنشينى (22)

و پروردگارت امر كرده است كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد، و اگر يكى از آنها، يا هر دو آنها در نزد تو به سن پيرى برسند، به آنان حتى اف مگو، و آنان را مران و با ايشان به نرمى [و احترام] سخن بگو (23)

و بر آنان بال فروتنى مهرآميز بگستر و بگو پروردگارا بر آنان رحمت آور، همچنانكه [بر من رحمت آوردند و] مرا در كودكى پرورش دادند (24)

پروردگارتان به آنچه در دلهايتان

هست آگاه تر است، و اگر نيكوكار باشيد، بدانيد كه او در حق توبه كاران آمرزگار است (25)

و به خويشاوند حقش را ببخش، و نيز به بينوا و در راه مانده، و هيچگونه تبذيرى پيشه مكن (26)

چرا كه اهل تبذير قرين شياطين هستند، و شيطان نسبت به پروردگارش ناسپاس است (27)

و اگر از ايشان، در طلب رحمتى از پروردگارت كه در آن اميد بسته اى، رويگردان شدى، با آنان به خوشى سخن بگو (28)

و دستت را [از شدت بخل] بر گردنت مبند، و نيز بسيار گشاده اش مدار كه ملامت زده و حسرت زده بنشينى (29)

بى گمان پروردگارت [درهاى] روزى را بر هر كس كه بخواهد مى گشايد و فرو مى بندد، چرا كه او به بندگانش آگاه و داناست (30)

و فرزندانتان را از ترس فقر مكشيد، ماييم كه هم ايشان و هم شما را روزى مى دهيم، به راستى كه كشتن آنان گناهى بزرگ است (31)

و به زنا نزديك مشويد كه آن ناشايستى و بى روشى است (32)

و هيچ كس را كه خداوند كشتنش را حرام داشته، جز به حق مكشيد، و هر كس مظلومانه كشته شود، به راستى كه براى ولى و وارث او حق و حجتى مقرر داشته ايم، ولى او هم نبايد در [قصاص] قتل زياده روى كند، چرا كه [مقتول و كسانش از سوى شرع] يارى شده است (33)

و به مال يتيم جز به شيوه اى كه نيكوتر است، نزديك مشويد، تا آنگاه كه به كمال بلوغش برسد، و به پيمان وفا كنيد، چرا كه از پيمان پرسيده خواهد شد (34)

و پيمانه را چون پيمان كنيد، تمام و كمال دهيد،

و با ترازوى درست، وزن كنيد كه اين بهتر و نيك انجامتر است (35)

و آنچه به آن علم ندارى پيروى مكن، چرا كه گوش و چشم و دل هر يك در آن كار مسوول است (36)

و در زمين خرامان راه مرو، چرا كه تو نه هرگز زمين را توانى شكافت و نه از بلندى هرگز سر به كوه ها توانى رساند (37)

همه اينها نابسامانى هايش نزد پروردگارت ناپسند است (38)

اين از آن حكمتهاست كه از سوى پروردگارت بر تو وحى شده است، و در جنب خداوند، به خدايى ديگر قائل مشو، كه سرانجام ملامتزده و مطرود به جهنم درخواهى افتاد (39)

آيا پروردگارت شما را به داشتن پسران برگزيده، و خود از ميان فرشتگان، دخترانى براى خود پذيرفته است؟ شما سخنى بس بزرگ [و ناروا] مى گوييد (40)

و به راستى كه ما در اين قرآن، سخنهاى گونه گون بيان داشته ايم تا پند گيرند، و حال آنكه جز بر رميدن آنان نمى افزايد (41)

بگو اگر چنانكه مى گويند در جنب او خدايانى هم بودند، در آن صورت به سوى خداوند صاحب عرش [براى معارضه يا تقرب] راه مى بردند (42)

او از آنچه مى گويند بسى منزه و فراتر است (43)

آسمانهاى هفتگانه و زمين و هر كه در آنهاست براى او تسبيح مى گويند، و هيچ چيز نيست مگر آنكه شاكرانه او را تسبيح مى گويد ولى شما تسبيح آنان را در نمى يابيد، او بردبار آمرزگار است (44)

و چون قرآن خوانى، بين تو و بى ايمانان به آخرت، حجابى پوشنده قرار دهيم (45)

و بر دلهاى ايشان پرده هايى كشيده ايم كه آن [پيام] را درنيابند، و در گوشهايشان سنگينى اى

[نهاده ايم]، و چون پروردگارت را به تنهايى در قرآن ياد كنى، از سر نفرت پشت كنند (46)

آنگاه كه به تو گوش مى سپارند، ما به آنچه گوش مى دهند آگاه تريم، و نيز هنگامى كه راز مى گويند، زمانى كه ستمكاران [مشرك] گويند كه شما جز از مردى جادوزده پيروى نمى كنيد (47)

بنگر كه چگونه براى تو مثل زده اند و گمراه شده اند، و راه به جايى نمى توانند برد (48)

و گفتند آيا چون استخوانهاى [پوسيده و] خرد و خاك شديم، در هيئت آفرينشى تازه برانگيخته خواهيم شد؟ (49)

بگو سنگ يا آهن باشيد (50)

يا آفريده اى كه در دلهاى شما بزرگ مى نمايد، زودا كه خواهند گفت چه كسى ما را [پس از مرگ] باز مى گرداند؟ بگو همان كسى كه شما را نخستبار آفريد، آنگاه در برابر تو سرهايشان را [به علامت انكار] تكان مى دهند و مى گويند آن امر كى خواهد بود؟ بگو چه بسا نزديك باشد (51)

روزى كه شما را بخواند و شما سپاسگزارانه پاسخ دهيد و چنين پنداريد كه جز اندكى [در دنيا يا در گور] درنگ نكرده ايد (52)

بگو به بندگانم سخنى را كه بهتر است بگويند، چرا كه شيطان ميان آنان را به هم مى زند، بى گمان شيطان دشمن آشكار انسان است (53)

پروردگارتان به [احوال] شما داناتر است، اگر بخواهد به شما رحمت مى آورد يا اگر بخواهد شما را عذاب مى كند، و ما تو را نگهبان آنان نفرستاده ايم (54)

و پروردگار تو به هر آنكه در آسمانها و زمين هست، داناتر است، و به راستى بعضى از پيامبران را بر بعضى ديگر برترى بخشيده ايم، و به داوود زبور عطا كرده ايم (55)

بگو كسانى را

كه در برابر او قائل هستيد به دعا بخوانيد، [خواهيد ديد كه] قادر به بلاگردانى از شما و هيچ تغيير و تحولى نيستند (56)

اين كسانى كه [به ناحق به خدايى] مى خوانند، كسانى كه از همه مقربترند، خود به پروردگارشان تقرب مى جويند، و به رحمت او اميد دارند، و از عذاب او بيمناكند، كه از عذاب پروردگارت بايد بر حذر بود (57)

و هيچ شهرى نيست مگر آنكه ما پيش از [فرارسيدن] روز قيامت نابودكننده يا عذابكننده [اهل] آن به عذابى شديد هستيم، و اين امر در لوح محفوظ نگاشته شده است (58)

و چيزى ما را از فرستادن معجزات باز نداشت مگر [همين امر] كه پيشينيان آن را تكذيب كردند، و به ثمود ماده شترى كه نشانه اى روشنگر بود، بخشيديم، ولى در حق آن ستم كردند و ما [اين گونه] معجزات را جز براى بيم دادن نمى فرستيم (59)

و چنين بود كه با تو گفتيم كه پروردگارت بر همه مردمان احاطه دارد، و رويايى را كه به تو نمايانديم و شجره نفرين شده در قرآن را جز براى آزمون مردم قرار نداديم، و ايشان را بيم مى دهيم ولى جز بر طغيان شديد آنان نمى افزايد (60)

و چنين بود كه به فرشتگان گفتيم بر آدم سجده بريد، آنگاه همه سجده بردند، جز ابليس كه گفت آيا بر كسى سجده برم كه او را از گل آفريده اى (61)

[همچنين] گفت خواهى ديد كه همين كسى كه بر من برترى اش دادى اگر مرا تا روز قيامت بازپس دارى [مهلت دهى] همه زاد و رود او جز اندكى را از راه به در برم (62)

[خداوند] فرمود برو

كه هر كس از ايشان از تو پيروى كند، جهنم جزاى شما خواهد بود كه جزايى بسنده است (63)

و هر كس را كه توانى از ايشان به بانگ خويش از جاى ببر و سوارگان و پيادگانت را بر سر ايشان بتاز و با آنان در اموال و اولاد شريك شو، و به آنان وعده [هاى رنگين] بده، و شيطان وعده اى جز فريب به آنان نمى دهد (64)

بدان كه بر بندگان من سلطه ندارى و پروردگارت كارسازى را بسنده است (65)

پروردگار شماست كه كشتى را براى شما در دريا روان مى كند تا از فضل او [روزى خويش را] بجوييد، چرا كه او با شما مهربان است (66)

و چون در دريا بلايى دامنگيرتان شود، هر چه به دعايش مى خوانيد [و به ناحق مى پرستيد] جز او ناپديد مى گردد. آنگاه چون شما را برهاند و به خشكى برساند [از او] روى بر مى گردانيد و انسان ناسپاس است (67)

پس آيا ايمنيد از اينكه شما را در گوشه اى از خشكى به زمين فرو برد، يا بر سر شما شنبادى بفرستد آنگاه براى خويش نگهبانى نيابيد؟ (68)

يا آيا ايمنيد از اينكه بار ديگر شما را به آن [دريا] بازگرداند و بر سر شما تندبادى كشتى شكن بفرستد و شما را به خاطر كفر و كفرانتان غرقه سازد، آنگاه در اين امر براى خويش در برابر ما خونخواهى نيابيد (69)

و به راستى كه فرزندان آدم را گرامى داشتيم و آنان را در خشكى و دريا [بر مركب مراد] روانه داشتيم و به ايشان از پاكيزه ها روزى داديم و آنان را بر بسيارى از آنچه آفريده ايم، چنانكه بايد

و شايد برترى بخشيديم (70)

روزى كه هر گروه از مردم را با امامشان فراخوانيم، كسانى كه كارنامه شان به دست راستشان داده شود، كارنامه خود را [شادمانه] مى خوانند و به آنان به اندازه ذره ناچيزى هم ستم نرود (71)

و هر كس كه در اينجا كوردل باشد، همو در آخرت هم كوردل و گمراه است (72)

و بسا نزديك بود كه تو را از آنچه بر تو وحى مى كنيم غافل كنند تا چيزى غير از آن را بر ما بربندى، و آنگاه تو را دوست گيرند (73)

و اگر گامت را استوار نداشته بوديم، چه بسا نزديك بود كه اندك گرايشى به آنان بيابى (74)

در آن صورت دو چندان [عذاب] در زندگى دنيا و دو چندان پس از مرگ به تو مى چشانديم آنگاه براى خود در برابر ما ياورى نمى يافتى (75)

و نيز بسا نزديك بود تو را از اين سرزمين به فريب و فتنه به جاى ديگر بكشانند، تا تو را از آنجا آواره كنند، و آنگاه پس از تو جز اندكى نمى پاييدند (76)

اين سنت همان است كه در حق پيامبران خويش كه پيش از تو فرستاده بوديم، برقرار بود، و در سنت ما تغيير و تحولى نمى يابى (77)

نمازت را هنگام زوال خورشيد [در نيمروز] تا تاريكناى شب و نيز قرآن خوانى را در هنگام سپيده [براى نماز صبح] برپا دار، كه در قرآن خوانى سپيده [نماز صبح] [فرشتگان] حضور دارند (78)

و از شب هم بخشى را بيدار باش كه [اين نماز شب] نافله اى [واجب] خاص توست، باشد كه پروردگارت تو را به مقامى پسنديده [شفاعت] بگمارد (79)

و بگو

پروردگارا مرا به درستى [به مدينه] درون آور، و به درستى [از مكه] بيرون بر و براى من از سوى خويش سلطه اى نيرومند [بر دشمنان] قرار بده (80)

و بگو حق فرارسيد و باطل از ميان رفت، بى گمان باطل از ميان رفتنى است (81)

و از قرآن آنچه براى مومنان شفابخش و رحمت است نازل مى كنيم، و [اين كتاب] بر ستمكاران [مشرك] جز زيان نيفزايد (82)

و چون بر انسان نعمتى مقرر داريم [از سرمستى] روى برتابد و دامن كشان بگذرد، و چون به او شرى رسد، بس نوميد گردد (83)

بگو هر كس فراخور خويش عمل مى كند، و پروردگارتان داناتر است كه چه كسى ره يافته تر است (84)

و از تو درباره روح مى پرسند، بگو روح از [عالم] امر پروردگارم است، و شما را از علم جز اندكى نداده اند (85)

و اگر بخواهيم آنچه به تو وحى كرده ايم، از ميان مى بريم، آنگاه در آن براى خويش در برابر ما نگهبانى نمى يابى (86)

مگر به رحمت پروردگارت كه بخشش و بخشايش او در حق تو بسيار است (87)

بگو اگر انس و جن گرد آيند كه نظير اين قرآن را بياورند، ولو بعضى از آنان پشتيبان بعضى ديگر باشند، نمى توانند نظير آن بياورند (88)

و در اين قرآن براى مردم هرگونه مثلى را گونه گون بيان داشته ايم و بيشترينه مردم جز ناسپاسى را نخواستند (89)

و گفتند به تو ايمان نمى آوريم مگر آنكه براى ما از زمين چشمه اى بجوشانى (90)

يا براى تو باغى از خرما و انگور باشد و در لابلاى [درختان] آن جويباران را جارى گردانى (91)

يا پاره هايى از آسمان را چنانكه گمان

دارى بر [سر] ما بيندازى يا خدا و فرشتگان را روياروى ما بياورى (92)

يا تو را خانه اى از زر و زيور باشد، يا به آسمان بر شوى و بالا رفتنت را باور نكنيم مگر آنكه كتابى براى ما فرود آورى كه بخوانيمش، بگو پاك و منزه است پروردگارم، آيا من جز بشرى هستم كه پيامبرم (93)

و مردمان را به هنگامى كه هدايت به سويشان آمد، چيزى از ايمان آوردن باز نداشت مگر اينكه گفتند آيا خداوند بشرى را به پيامبرى فرستاده است (94)

بگو اگر در روى زمين فرشتگانى بودند كه آرام و آهسته [به اين سو و آن سو] مى رفتند ما نيز براى آنان از آسمانى فرشته اى به پيامبرى فرو مى فرستاديم (95)

بگو خداوند بين من و شما گواه بس، كه او بر بندگان خويش آگاه و بيناست (96)

و كسى كه خداوند هدايتش كند ره يافته است و كسانى را كه بيراه واگذارد، هرگز براى آنان در برابر او دوستانى نخواهى يافت، و آنان را در روز قيامت، نابينا و گنگ و ناشنوا، به رو در افتاده محشور گردانيم و سرايشان جهنم است كه هر چه شعله اش فرو نشيند، بر ايشان افروخته مى داريم (97)

اين جزاى آنان است چرا كه آيات ما را انكار كردند و گفتند آيا چون استخوانهاى [پوسيده و] خرد و خاك شديم در هيئت آفرينشى تازه برانگيخته خواهيم شد (98)

آيا ننگريسته اند كه خداوندى كه آسمانها و زمين را آفريده است، تواناست كه همانند ايشان را بيافريند، و براى آنان اجلى مقرر دارد كه شكى در فرارسيدنش نباشد، و ستمكاران [مشرك] از ناحقشناسى جز ناسپاسى را نخواستند (99)

بگو اگر شما خزاين رحمت پروردگارم را در اختيار داشتيد، در آن هنگام هم از بيم درويشى، امساك پيشه مى كرديد، و انسان بخيل است (100)

و به راستى كه به موسى معجزات نه گانه روشنگرى بخشيديم، از بنى اسرائيل بپرس آنگاه كه [موسى] به نزدشان آمد و فرعون به او گفت اى موسى تو را جادو زده مى دانم (101)

[موسى] گفت خوب مى دانى كه اينها را جز پروردگار آسمانها و زمين روشنگرانه فرو نفرستاده است، و من تو را اى فرعون نابود شدنى مى دانم (102)

[فرعون] مى خواست كه راه آنان را از سرزمين خودشان بزند، ولى او و همه كسانى را كه همراه او بودند، غرقه ساختيم (103)

و پس از او به بنى اسرائيل گفتيم در سرزمين خويش ساكن شويد، و چون وعده آخرت فرارسد همگى تان را با هم باز آوريم (104)

و آن را به حق فرو فرستاديم و به حق هم فرود آمد و تو را جز مژده رسان و هشداردهنده نفرستاده ايم (105)

و [اين] قرآنى است كه آن را بخش بخش فرو فرستاده و چنانكه بايد و شايد نازل كرده ايم تا آن را به آهستگى و درنگ بر مردم بخوانى (106)

بگو شما چه به آن ايمان بياوريد چه نياوريد، كسانى كه پيش از آن دانش يافته اند، چون بر آنان خوانده شود، سجده كنان به رو در مى افتند (107)

و مى گويند پاك و منزه است پروردگار ما، وعده پروردگار ما انجام يافتنى است (108)

و به رو در مى افتند و مى گريند و بر خشوع و خشيت آنان مى افزايد (109)

بگو او را چه الله بخوانيد چه رحمان، هر چه بخوانيد او را نامهاى

نيك است، و نمازت را نه بلند بخوان و نه آهسته، و راهى ميانه برگزين (110)

و بگو سپاس خداوندى را كه نه فرزندى برگزيده و نه در جهاندارى شريكى دارد و نه از سر ناچارى دوستى دارد، و او را چنانكه بايد و شايد بزرگ بشمار (111)

رهبرى مى كند بدانچه آن استوارتر است و مژده مى دهد مؤمنانى را كه كردار شايسته كنند كه ايشان را است پاداشى بزرگ (9)

و آنكه آنان كه ايمان نمى آورند به آخرت آماده كرديم براى ايشان عذابى دردناك (10)

و مى خواند انسان به بدى همانند خواندنش به خوبى و بوده است انسان شتاب كننده (11)

و گردانيديم شب و روز را دو آيت پس برانداختيم آيت شب را و گردانيديم آيت روز را روشن تا بجوئيد فضلى را از پروردگار خويش و تا بدانيد شمار سالها و حساب را و هرچيز را تفصيل داديم تفصيلى (12)

و هر انسانى را افكنديم نامه او را به گردنش و برون آريم برايش روز قيامت نامه اى كه بيابدش گشوده (13)

بخوان نامه خويش را تو خود بس باشى امروز بر خويشتن حسابگر (14)

هر كس هدايت شود جز اين نيست كه هدايت شود براى خويشتن و هر كس گمراه شود جز اين نيست كه گمراه شود بر خويشتن و برندارد هيچ گنهبارى بار گناه ديگرى را و نيستيم ما عذاب كننده تا برانگيزيم پيمبرى را (15)

و هرگاه خواهيم نابود كنيم شهرى را بفرمائيم كامرانان (هوسرانان) آن را تا نافرمانى كنند در آن پس فرود آيد بر آن سخن پس نابود كنيمش نابودكردنى (16)

و بسا هلاك كرديم از قرنها پس از نوح و بس است پروردگار تو به گناهان بندگان خود آگاهى بينا (17)

آنكو زندگانى شتابان را خواهد بشتابيم برايش در آن آنچه را خواهيم براى هر كه خواهيم سپس گذاريم برايش دوزخ را بچشدش نكوهيده رانده (18)

و آنكو خواهد آخرت را و بكوشد براى آن كوشش آن

را حالى كه او است مؤمن پس آنان بوده است كوشش ايشان سپاس گزارده (19)

هر يك را كمك دهيم اينان و آنان را از بخشش پروردگار تو و نيست بخشش پروردگار تو بازداشته (20)

بنگر چگونه برترى داديم برخى از ايشان را بر برخى و همانا آخرت بزرگتر است در پايه ها و بزرگتر است در برترى دادن (21)

و قرار مده با خدا خدائى ديگر را كه بنشينى نكوهيده خوارشده (22)

و حكم كرد پروردگار تو كه پرستش نكنيد جز او را و به پدر و مادر نيكى كنيد اگر برسند نزدت پيرى را يكى از آنان يا هر دو پس نگو به ايشان اُف و نهيب نزن بر ايشان و بگو بديشان گفتارى گرامى (23)

و فروخوابان براى آنان بال فروتنى را از مِهر و بگو پروردگارا رحم كن بر آنان چنانكه مرا پروريدند در كودكى (24)

پروردگار شما داناتر است بدانچه در دلهاى شما است اگر باشيد شايستگان همانا او است براى بازگشت كنندگان آمرزنده (25)

و بده به خويشاوند حقّش را و بينوا و درمانده راه و تبذير مكن تبذيرى (بيهوده و فزون از اندازه دادن) (26)

كه فزون دهندگانند برادران شياطين و شيطان است پروردگار خويش را ناسپاس (27)

و اگر روى گردانى از ايشان در پى رحمتى از پروردگار خويش كه اميدش دارى پس بگو بديشان گفتارى نرم و آرام (28)

و نگردان دستت را بسته به گردنت و بازش نكن تمام باز تا بنشينى نكوهيده اندوهگين (29)

همانا پروردگار تو فراخ گرداند روزى را براى هر كه خواهد و تنگ گرداند همانا او است به بندگان خويش آگاهى بينا (30)

و نكشيد

فرزندان خويش را از تنگدستى ما روزى دهيم ايشان را و شما را همانا كشتار آنان است لغزشى بزرگ (31)

و نزديك نشويد زنا را كه بوده است آن فحشائى (ناشايستى) و چه زشت است آن راه (32)

و نكشيد تنى را كه حرام كرد (محترم داشت) خدا جز به حقّ و آنكه كشته شود به ستم همانا قرار داديم براى خونخواه او فرمانروائى پس فزون نرود در كشتار همانا او است يارى شده (33)

و نزديك نشويد مال يتيم را جز بدانچه آن است نكوتر تا برسد نيروى خويش را و وفا كنيد به پيمان كه پيمان است همانا پرسيده شده (34)

و تمام دهيد پيمانه را گاهى كه بپيمائيد و بسنجيد با ترازوى درست و راست اين بهتر است و نكوتر در سرانجام (35)

و پيروى نكن آنچه را نيستت بدان دانشى همانا گوش و ديده و دل هر كدام آنها است از آن پرسيده (36)

و راه مرو در زمين خرامان همانا تو نشكافى زمين را هرگز و نرسى كوه ها را به بلندى (37)

همه اينها است زشت آن نزد پروردگار تو ناپسند (38)

اين است از آنچه كه وحى فرستاد بسوى تو پروردگار تو از حكمت و قرار نده با خدا خدائى ديگر را تا افكنده شوى در دوزخ نكوهيده رانده (39)

آيا برگزيده است شما را پروردگار شما به پسران و بگرفته است از فرشتگان مادگانى همانا شما مى گوئيد سخنى گران را (40)

و همانا گردانيديم در اين قرآن تا يادآور شوند و نميفزايدشان جز رميدن (41)

بگو اگر مى بود با او خدايانى چنانكه گوئيد در آن هنگام مى جستند بسوى خداوند عرش

راهى را (42)

منزّه است او و برتر از آنچه گويند برتريى بزرگ (43)

تسبيح كنند براى او آسمانهاى هفت گانه و زمين و آنان كه در آنها است و نيست چيزى جز آنكه تسبيح گويد به سپاس او و ليكن درنمى يابيد ستايش ايشان را همانا او است بردبار آمرزنده (44)

و هرگاه بخوانى قرآن را بر نهيم ميان تو و ميان آنان كه ايمان نمى آورند به آخرت پرده اى پوشيده (45)

و نهيم بر دلهاى آنان پرده هائى از آنكه دريابندش و در گوشهاى ايشان سنگينيى و هرگاه ياد كنى پروردگار خويش را در قرآن تنها بازگردند بر پشتهاى خويش رمندگان (46)

ما داناتريم بدانچه گوش مى دهند بدان هنگامى كه گوش مى دهند به تو و هنگامى كه سخن به گوش همديگر مى گويند هنگامى كه گويند ستمگران پيروى نمى كنيد جز مردى جادو شده را (47)

بنگر چگونه زدند برايت مثَلها را پس گم شدند پس نمى توانند راهى را (48)

و گفتند آيا گاهى كه شديم ما استخوانهائى و خاكى آيا ما برانگيختگانيم در آفرينشى نوين (49)

بگو باشيد سنگ يا آهن (50)

يا آفرينشى از آنچه بزرگ آيد در سينه هاى شما زود است گويند كه ما را برمى گرداند بگو آنكه آفريدتان نخستين بار زود است نجنبانند سرهاى خويش را به سويت و گويند چه هنگام است آن بگو اميد است كه باشد نزديك (51)

روزى كه خوانندتان پس اجابت كنيد با سپاس او و پنداريد كه نمانديد جز اندكى (52)

و بگو به بندگان من گويند آنچه آن است نكوتر همانا شيطان آشوب افكند ميان آنان همانا شيطان است براى انسان دشمنى آشكار (53)

پروردگار شما داناتر است

به شما اگر خواهد رحمت آورد بر شما و اگر خواهد عذاب كند شما را و نفرستاديم تو را بر ايشان نگهبان (54)

و پروردگارت داناتر است بدانكه در آسمانها است و زمين و همانا برترى داديم بعض پيمبران را بر بعضى و داديم به داود زبور را (55)

بگو بخوانيد آنان را كه جز او پنداريد دارا نيستند گشودن رنجى را از شما و نه برگرداندنى (56)

آنانند كه مى خوانند جويند بسوى پروردگار خويش دستاويز را هر كدام از ايشان است نزديكتر و اميدوارند رحمتش را و مى ترسند عذابش را همانا عذاب پروردگار تو است ترسناك (57)

و نيست شهرى جز آنكه مائيم نابودكننده آن پيش از روز قيامت يا عذاب كننده آن عذابى سخت بوده است اين در كتاب نوشته (58)

و بازنداشت ما را از آنكه فرستيم آيتها را جز آنكه تكذيب كردند بدانها پيشينيان و داديم به ثمود اشتر را بينا پس ستم كردند بدان و نمى فرستيم آيتها را جز ترساندن را (59)

و هنگامى كه گفتيم تو را كه پروردگار تو فراگرفته است بر مردم و نگردانيديم خوابى را كه نموديمت جز آزمايشى براى مردم و آن درخت لعنت شده را در قرآن و مى ترسانيمشان پس نيفزايدشان مگر سركشى بزرگ (60)

و هنگامى كه گفتيم به فرشتگان سجده كنيد براى آدم پس سجده كردند جز ابليس گفت آيا سجده كنم براى آنكه آفريدى گِل (61)

گفت آيا ديده باشى اين را كه تو بر من برترى دادى اگر مرا بگذارى تا روز قيامت هر آينه مهار كنم (يا براندازم) فرزندان او را مگر كمى را (62)

گفت برو كه هر كه

پيرويت كند از ايشان همانا دوزخ است پاداش شما پاداشى تمام داده (63)

و بلغزان هر كه را توانستى از ايشان به آواز خود و تاخت آور بر ايشان با سواره و پياده خويش و شركت كن با ايشان در مالها و فرزندان و وعده بده ايشان را و وعده نمى دهد ايشان را شيطان مگر فريب (64)

همانا بندگان من نيستت بر ايشان فرمانروائيى و بس است پروردگار تو كارگزارى (65)

پروردگار تو است آنكه مى راند براى شما كشتى را در دريا تا بجوئيد از فضلش همانا او است به شما مهربان (66)

و هرگاه برسد شما را رنجى در دريا گم است آنكه بخوانيدش جز او تا گاهى كه رهائيتان داد بسوى دشت روى گردانيديد و بوده است انسان بسيار ناسپاس (67)

آيا ايمن شديد كه فروبرد شما را در يك سوى دشت يا بفرستد بر شما طوفان سنگريزه را پس نيابيد براى خويش نگهبانى (68)

يا ايمن شديد كه بازگرداند شما را در آن بار ديگرى پس بفرستد بر شما خردكننده اى (و شكننده اى) از باد تا غرق كند شما را بدانچه ناسپاسى كرديد سپس نيابيد براى خويش بر ما بدان خونخواه و نه ياورى را (69)

و همانا گرامى داشتيم فرزندان آدم را و سوارشان كرديم در دشت و دريا و روزيشان داديم از پاكيزه ها و برتريشان داديم بر بسيارى از آنان كه آفريديم برترى دادنى (70)

روزى كه بخوانيم هر مردمى را به پيشواى ايشان پس آنكو داده شود كتابش را به دست راستش آنان بخوانند كتاب خود را و ستم نشوند به اندازه تار ميان هسته خرما (71)

و آنكه بوده است

در اين (دنيا) كور پس او است در آخرت كورتر و گمراه تر در راه (72)

و هر آينه نزديك بود فريبت دهند از آنچه وحى فرستاديم بسوى تو تا دروغ بندى بر ما جز آن را و در آن هنگام مى گرفتندت دوست (73)

و اگر نه استوار مى داشتيمت همانا نزديك بود كه كج شوى بسوى ايشان چيزى اندك (74)

در آن هنگام مى چشانيديمت دو برابر زندگى و دو برابر مردن را سپس نمى يافتى براى خويش بر ما ياورى را (75)

و همانا نزديك بود كه بلغزانندت از زمين تا برونت كنند از آن و در آن هنگام درنگ نمى كردند پس از تو مگر كمى (76)

شيوه آنان كه فرستاديم پيش از تو از پيمبران خويش و نيابى براى شيوه ما تبديلى (77)

بپاى دار نماز را از بازگشتگاه خورشيد تا تاريكى شب و خواندنى (نماز) بامداد همانا خواندنى بامداد است گواهى شده (78)

و از شب پس بيدار باشد در آن اين فزونيى است براى تو باشد برانگيزدت پروردگارت به جايگاهى ستوده (79)

و بگو پروردگارا درآور مرا درآوردنى راست و برونم آور برون آوردنى راست و قرار ده براى من از نزد خويش فرمانروائيى يارى شده (80)

و بگو بيامد حقّ و نابود شد باطل همانا باطل است نابودشونده (81)

و مى فرستيم از قرآن آنچه درمان و رحمتى است براى مؤمنان و نيفزايد ستمگران را مگر زيان (82)

و هرگاه نعمت فرستيم بر انسان روى گرداند و دور كند پهلوى خويش را و هرگاه برسدش بديى بوده است بسيار نوميدشونده (83)

بگو هر كدام عمل مى كند بر راه و روش خويش پس پروردگار شما داناتر

است بدانكه او رهبرنده تر است در راه (84)

و مى پرسندت از روح (روان) بگو روح از امر پروردگار من است و داده نشده ايد از دانش جز اندكى را (85)

و اگر خواهيم همانا مى بريم آنچه را وحى فرستاديم به سويت پس نيابى براى خويش بدان بر ما نگهبانى را (86)

بجز رحمتى از پروردگارت كه فضل او است همانا بر تو بزرگ (87)

بگو اگر گردآيند آدميان و پريان بر آنكه بيارند مانند اين قرآن را نيارند مانندش و اگر چه باشد برخيشان براى برخى پشتيبان (88)

و همانا گردانيديم براى مردم در اين قرآن از هر مثَلى پس نخواستند بيشتر مردم جز ناسپاسى را (89)

و گفتند هرگز ايمان نياريم برايت تا بشكافى براى ما از زمين چشمه اى (90)

يا باشدت باغى از خرمابنها و انگور پس بشكافى جوى ها را ميان آن شكافتنى (91)

يا افكنى آسمان را چنانچه مى پندارى بر ما پاره هائى يا بيارى خدا و فرشتگان را روى به روى (92)

يا باشدت خانه اى از زر يا بالا روى در آسمان و هرگز باور نكنيم بالا رفتنت را تا بفرستى بر ما نامه اى كه بخوانيمش بگو منزّه است پروردگار من آيا هستم من جز بشرى فرستاده شده (93)

و بازنداشت مردم را از آنكه ايمان آرند گاهى كه بيامدشان رهبرى جز آنكه گفتند آيا برانگيخته است خدا بشرى را پيمبر (94)

بگو اگر ميبود در زمين فرشتگانى كه راه مى رفتند آرميدگان هر آينه مى فرستاديم بر ايشان از آسمان فرشته اى را پيامبر (95)

بگو بس است خدا گواهى ميان من و شما همانا او است به بندگان خود آگاهى بينا (96)

و آن را

كه خدا هدايت كند او است هدايت شده و آن را كه گم كند هرگز نيابى براى ايشان دوستانى جز او و گردآريمشان روز قيامت بر چهره هاشان كوران و گنگان و كران جايگاه ايشان است دوزخ هرگاه خاموش شود (فرونشيند) بيفزائيمشان آتش را (97)

اين است پاداش ايشان بدانچه كفر ورزيدند به آيتهاى ما و گفتند آيا هرگاه شديم استخوانهائى و خاكى آيا مائيم برانگيختگان در آفرينشى نوين (98)

آيا نديدند كه خداوندى كه آفريد آسمانها و زمين را توانا است بر آنكه بيافرد مانند ايشان را و نهاده است براى ايشان سرآمدى را كه نيست شكّى در آن پس نخواستند ستمگران جز ناسپاسى را (99)

بگو اگر شما مى داشتيد گنجهاى رحمت پروردگار مرا در آن هنگام خوددارى مى كرديد از ترس بخشش و انسان است بسى خويشتن نگهدار (100)

و همانا داديم به موسى نُه آيت روشن پس بپرس بنى اسرائيل را گاهى كه بيامدشان پس گفت بدو فرعون كه مى پندارمت اى موسى جادوشده (101)

گفت همانا دانستى كه نفرستاده است آنها را مگر پروردگار آسمانها و زمين بينشهائى و همانا مى پنداريمت اى فرعون نابودشده (102)

پس خواست بلغزاندشان از زمين پس غرقش نموديم و آنان را كه با او بودند همگى (103)

و گفتيم پس از او به بنى اسرائيل جايگزين شويد در زمين تا گاهى كه بيايد وعده آخرت بياريم شما را پيچيده (104)

و به حقّ فرستاديمش و به حقّ فرود آمد و نفرستاديم تو را مگر نويددهنده و ترساننده (105)

و قرآنى كه جدا ساختيمش تا بخوانيمش بر مردم بر درنگى و فرستاديم آن را فرستادنى (106)

بگو ايمان آريد بدان يا نياريد همانا

آنان كه داده شدند دانش را پيش از آن گاهى كه خوانده شود بر ايشان بيفتند بر چانه ها سجده كنان (107)

و گويند منزّه است پروردگار ما همانا وعده پروردگار ما است شدنى (108)

و بيفتند بر چانه ها گريه كنند و بيفزايدشان زارى (فروتنى) (109)

بگو بخوانيد اللّه را يا بخوانيد رحمن را هر كدام را بخوانيد او را است نامهاى نكو و نه بلند گردان آواز را به نماز خويش و نه آهسته بيارش و بجوى ميانه اين راهى را (110)

و بگو سپاس خداوندى را كه برنگرفت فرزندى و نبودش شريكى در پادشاهى و نيستش سرپرستى از زبونى و بزرگ دار او را بزرگ داشتنى (111)

be fulfilled.

6 Then We gave you back the turn [to prevail] over them, and We aided you with children and wealth, and made you greater in number,

7 [saying,] ‘If you do good, you will do good to your [own] souls, and if you do evil, it will be [evil] for them.’ So when the occasion for the other [prophecy] comes, they will make your faces wretched, and enter the Temple just as they entered it the first time, and utterly destroy whatever they come upon.

8 Maybe your Lord will have mercy on you, but if you revert, We [too] will revert, and We have made hell a prison for the faithless.

9 Indeed this Qur’an guides to what is most upright, and gives the good news to the faithful who do righteous deeds that there is a great reward for them.

10 As for those who do not believe in the Hereafter, We have prepared a painful punishment for them.

11 Man prays for ill as [avidly as] he prays for good, and man is overhasty.

12 We made the night and the day two signs. Then We effaced the sign of the night, and made the sign of the day lightsome that you may seek grace from your Lord and that you may know the number of years and the calculation [of time], and We have elaborated everything in detail.

13 We have attached every person’s omen to his neck, and We shall bring it out for him on the Day

of Resurrection as a wide open book that he will encounter.

14 ‘Read your book! Today your soul suffices as your own reckoner.’

15 Whoever is guided is guided only for [the good of] his own soul, and whoever goes astray, goes astray only to its detriment. No bearer shall bear another’s burden. We do not punish [any community] until We have sent [it] an apostle.

16 And when We desire to destroy a town We command its affluent ones [to obey Allah]. But they commit transgression in it, and so the word becomes due against it, and We destroy it utterly.

17 How many generations We have destroyed since Noah! Your Lord suffices as one well aware and percipient of His servants’ sins.

18 Whoever desires this transitory life, We expedite for him therein whatever We wish, for whomever We desire. Then We appoint hell for him, to enter it, blameful and spurned.

19 Whoever desires the Hereafter and strives for it with an endeavour worthy of it, should he be faithful—the endeavour of such will be well-appreciated.

20 To these and to those—to all We extend the bounty of your Lord, and the bounty of your Lord is not confined.

21 Observe how We have given some of them an advantage over some others; yet the Hereafter is surely greater in respect of ranks and greater in respect of relative merit.

22 Do not set up another god besides Allah, or you will sit blameworthy, forsaken.

23 Your Lord has decreed that you

shall not worship anyone except Him, and [He has enjoined] kindness to parents. Should they reach old age at your side—one of them or both—do not say to them, ‘Fie!’ And do not chide them, but speak to them noble words.

24 Lower the wing of humility to them, out of mercy, and say, ‘My Lord! Have mercy on them, just as they reared me when I was [a] small [child]!’

25 Your Lord knows best what is in your hearts. Should you be righteous, He is in-deed most forgiving toward penitents.

26 Give the relatives their [due] right, and the needy and the traveller [as well], but do not squander wastefully.

27 Indeed the wasteful are brothers of satans, and Satan is ungrateful to his Lord.

28 And if you have to overlook them [for now], seeking the mercy of your Lord which you expect [in the future], speak to them gentle words.

29 Do not keep your hand chained to your neck, nor open it altogether, or you will sit blameworthy, regretful.

30 Indeed your Lord expands the provision for whomever He wishes, and tightens it. Indeed He is well aware and percipient of His servants.

31 Do not kill your children for the fear of penury: We will provide for them and for you. Killing them is indeed a great iniquity.

32 Do not approach fornication. It is indeed an indecency and an evil way.

33 Do not kill a soul [whose life] Allah has made inviolable, except with due cause, and

whoever is killed wrongfully, We have certainly given his heir an authority. But let him not commit any excess in killing, for he enjoys the support [of law].

34 Do not approach the orphan’s property except in the best manner until he comes of age. And fulfill the covenants; indeed all covenants are accountable.

35 When you measure, observe fully the measure, [and] weigh with an even balance. That is better and fairer in outcome.

36 Do not follow that of which you have no knowledge. Indeed the hearing, the eye-sight, and the heart—all of these are accountable.

37 Do not walk exultantly on the earth. Indeed you will neither pierce the earth, nor reach the mountains in height.

38 The evil of all these is detestable to your Lord.

39 These are among [precepts] that your Lord has revealed to you of wisdom. Do not set up another god besides Allah, or you will be cast into hell, blameworthy, banished.

40 Did your Lord prefer you for sons, and [Himself] adopt females from among the angels? Indeed you say a monstrous word!

41 Certainly We have paraphrased [the principles of guidance] in this Qur’an so that they may take admonition, but it increases them only in aversion.

42 Say, ‘Were there [other] gods besides Him, as they say, they would surely encroach on the Lord of the Throne.

43 Immaculate is He, and greatly exalted above what they say!’

44 The seven heavens glorify Him, and the earth [too], and whoever is in them.

There is not a thing but celebrates His praise, but you do not understand their glorification. Indeed He is all-forbearing, all-forgiving.

45 When you recite the Qur’an, We draw between you and those who do not believe in the Hereafter a hidden curtain,

46 and We cast veils on their hearts, lest they should understand it, and a deafness into their ears. When you mention your Lord alone in the Qur’an, they turn their backs in aversion.

47 We know best what they listen for, when they listen to you, and when they hold secret talks, when the wrongdoers say, ‘[If you follow him] You will be following just a bewitched man.’

48 Look, how they coin epithets for you; so they go astray, and cannot find a way.

49 They say, ‘What, when we have become bones and dust, shall we really be raised in a new creation?’

50 Say, ‘Should you be stones, or iron,

51 or a creature more fantastic to your minds!’ They will say, ‘Who will bring us back?’ Say, ‘He who originated you the first time.’ They will nod their heads at you, and say, ‘When will that be?’ Say, ‘Maybe it is near!

52 The day He calls you, you will respond to Him, praising Him, and you will think you remained only a little.’

53 Tell My servants to speak in a manner which is the best. Indeed Satan incites ill feeling between them, and Satan is indeed man’s manifest enemy.

54 Your Lord knows you best.

He will have mercy on you, if He wishes, or punish you, if He wishes, and We did not send you to watch over them.

55 Your Lord knows best whoever is in the heavens and the earth. Certainly We gave some prophets an advantage over others, and We gave David the Psalms.

56 Say, ‘Invoke those whom you claim [to be gods] besides Him. They have no power to remove your distress nor to bring about any change [in your state].

57 They [themselves] are the ones who supplicate, seeking a recourse to their Lord, whoever is nearer [to Him], expecting His mercy and fearing His punishment.’ Indeed your Lord’s punishment is a thing to beware of.

58 There is not a town but We will destroy it before the Day of Resurrection, or pun-ish it with a severe punishment. That has been written in the Book.

59 Nothing keeps Us from sending signs except that the ancients denied them. We gave Thamud the she-camel as an eye-opener, but they wronged her. We do not send the signs except for deterrence.

60 When We said to you, ‘Indeed your Lord comprehends all mankind,’ We did not appoint the vision that We showed you except as a test for the people and the tree cursed in the Qur’an. We deter them, but it only increases them in great rebellion.

61 When We said to the angels, ‘Prostrate before Adam,’ they [all] prostrated, but not Iblis: he said, ‘Shall I prostrate before someone whom You have

created from clay?’

62 Said he, ‘Do You see this one whom You have honoured above me? If You respite me until the Day of Resurrection, I will surely destroy his progeny, [all] except a few.’

63 Said He, ‘Begone! Whoever of them follows you, indeed the hell shall be your requital, an ample reward.

64 Instigate whomever of them you can with your voice; and rally against them your cavalry and your infantry, and share with them in wealth and children, and make promises to them!’ But Satan promises them nothing but delusion.

65 ‘As for My servants, you shall have no authority over them.’ And your Lord suffices as trustee.

66 Your Lord is He who drives for you the ships in the sea, that you may seek His grace. Indeed He is most merciful to you.

67 And when distress befalls you at sea, those whom you invoke besides Him are forsaken. But when He delivers you to land, you are disregardful [of Him]. And man is very ungrateful.

68 Do you feel secure that He will not make the coastland swallow you, or He will not unleash upon you a rain of stones? Then you will not find any defender for yourselves.

69 Do you feel secure that He will not send you back into it another time and unleash against you a shattering gale and drown you because of your unfaith? Then you will not find for yourselves any redresser against Us.

70 Certainly We have honoured the Children of

Adam, and carried them over land and sea, and provided them with all the good things, and given them an advantage over many of those We have created with a complete preference.

71 The day We shall summon every group of people with their imam, then whoever is given his book in his right hand—they will read it, and they will not be wronged so much as a single date-thread.

72 But whoever has been blind in this [world], will be blind in the Hereafter, and [even] more astray from the [right] way.

73 They were about to beguile you from what Allah has revealed to you so that you may fabricate against Us something other than that, whereat they would have befriended you.

74 Had We not fortified you, certainly you might have inclined toward them a bit.

75 Then We would have surely made you taste a double [punishment] in this life and a double [punishment] after death, and then you would have not found for yourself any helper against Us.

76 They were about to hound you out of the land, to expel you from it, but then they would not have stayed after you but a little.

77 A precedent of those We have sent from among Our apostles before you, and you will not find any change in Our precedent.

78 Maintain the prayer from the sun’s decline till the darkness of the night, and [observe particularly] the dawn recital. Indeed the dawn recital is attended [by angels].

79 And

keep vigil for a part of the night, as a supererogatory [devotion] for you. It may be that your Lord will raise you to a praiseworthy station.

80 And say, ‘My Lord! ‘Admit me with a worthy entrance, and bring me out with a worthy departure, and render me a favourable authority from Yourself.’

81 And say, ‘The truth has come, and falsehood has vanished. Indeed falsehood is bound to vanish.’

82 We send down in the Qur’an that which is a cure and mercy for the faithful; and it increases the wrongdoers only in loss.

83 When We bless man, he is disregardful and turns aside; but when an ill befalls him, he is despondent.

84 Say, ‘Everyone acts according to his character. Your Lord knows best who is better guided with regard to the way.’

85 They question you concerning the Spirit. Say, ‘The Spirit is of the command of my Lord, and you have not been given of the knowledge except a few [of you].’

86 If We wish, We would take away what We have revealed to you. Then you would not find for yourself any defender against Us,

87 except a mercy from your Lord. Indeed His grace has been great upon you.

88 Say, ‘Should all humans and jinn rally to bring the like of this Qur’an, they will not bring the like of it, even if they assisted one another.’

89 We have certainly interspersed for the people this Qur’an with every [kind of] par-able, but most people

are only intent on ingratitude.

90 They say, ‘We will not believe you until you make a spring gush forth for us from the ground.

91 Or until you have a garden of date palms and vines and you make streams gush through it.

92 Or until you cause the sky to fall in fragments upon us, just as you would aver. Or until you bring Allah and the angels [right] in front of us.

93 Or until you have a house of gold, or you ascend into the sky. And we will not be-lieve your ascension until you bring down for us a book that we may read.’ Say, ‘Im-maculate is my Lord! Am I anything but a human, an apostle?!’

94 Nothing kept the people from believing when guidance came to them, but their saying, ‘Has Allah sent a human as an apostle?!’

95 Say, ‘Had there been angels in the earth, walking around and residing [in it like humans do], We would have sent down to them from the heaven an angel as apostle.’

96 Say, ‘Allah suffices as a witness between me and you. Indeed He is well aware and percipient of His servants.’

97 Whomever Allah guides is rightly guided, and whomever He leads astray you will never find them any guardians besides Him. On the Day of Resurrection, We shall muster them [scrambling] on their faces, blind, dumb, and deaf. Their refuge shall be hell. Whenever it subsides, We shall intensify the blaze for them.

98 That is their

requital because they defied Our signs and said, ‘What, when we have become bones and dust, shall we really be raised in a new creation?’

99 Do they not see that Allah, who created the heavens and the earth, is able to create the like of them? He has appointed for them a term, in which there is no doubt; yet the wrongdoers are only intent on ingratitude.

100 Say, ‘Even if you possessed the treasuries of my Lord’s mercy, you would withhold them for the fear of being spent, and man is very niggardly.’

101 Certainly We gave Moses nine manifest signs. So ask the Children of Israel. When he came to them, Pharaoh said to him, ‘O Moses, indeed I think you are bewitched.’

102 He said, ‘You certainly know that no one has sent these [signs] except the Lord of the heavens and the earth as eye-openers, and I, O Pharaoh, indeed think you are doomed.’

103 He desired to exterminate them from the land, so We drowned him and all those who were with him.

104 After him We said to the Children of Israel, ‘Take up residence in the land, and when the occasion of the other [promise] comes, We shall gather you in mixed com-pany.’

105 With the truth did We send it down, and with the truth did it descend, and We did not send you except as a bearer of good news and as a warner.

106 We have sent the Qur’an in [discrete] parts so that

you may read it to the people a little at a time, and We have sent it down piecemeal.

107 Say, ‘Whether you believe in it, or do not believe in it, indeed those who were given knowledge before it when it is recited to them, fall down in prostration on their faces,

108 and say, ‘‘Immaculate is our Lord! Indeed Our Lord’s promise is bound to be fulfilled.’’

109 Weeping, they fall down on their faces, and it increases them in humility.’

110 Say, ‘Invoke ‘‘Allah’’ or invoke ‘‘the All-beneficent.’’ Whichever [of His Names] you may invoke, to Him belong the Best Names.’ Be neither loud in your prayer, nor murmur it, but follow a middle course between these,

111 and say, ‘All praise belongs to Allah, who has neither taken any son, nor has He any partner in sovereignty, nor has He [taken] any ally out of weakness,’ and magnify Him with a magnification [worthy of Him].

of Israel in the Book: Most certainly you will make mischief in the land twice, and most certainly you will behave insolently with great insolence. (4)

So when the promise for the first of the two came, We sent over you Our servants, of mighty prowess, so they went to and fro among the houses, and it was a promise to be accomplished. (5)

Then We gave you back the turn to prevail against them, and aided you with wealth and children and made you a numerous band. (6)

If you do good, you will do good for your own souls, and if you do evil, it shall be for them. So when the second promise came (We raised another people) that they may bring you to grief and that they may enter the mosque as they entered it the first time (7)

It may be that your Lord will have mercy on you, and if you again return (to disobedience) We too will return (to punishment), and We have made hell a prison for the unbelievers. (8)

Surely this Quran guides to that which is most upright and gives good news to the believers who do good that they shall have a great reward. (9)

And that (as for) those who do not believe in the hereafter, We have prepared for them a painful chastisement. (10)

And man prays for evil as he ought to pray for good, and man is ever hasty. (11)

And We have made the night and the day two

signs, then We have made the sign of the night to pass away and We have made the sign of the day manifest, so that you may seek grace from your Lord, and that you might know the numbering of years and the reckoni (12)

And We have made every man's actions to cling to his neck, and We will bring forth to him on the resurrection day a book which he will find wide open: (13)

Read your book; your own self is sufficient as a reckoner against you this day. (14)

Whoever goes aright, for his own soul does he go aright; and whoever goes astray, to its detriment only does he go astray: nor can the bearer of a burden bear the burden of another, nor do We chastise until We raise a messenger. (15)

And when We wish to destroy a town, We send Our commandment to the people of it who lead easy lives, but they transgress therein; thus the word proves true against it, so We destroy it with utter destruction. (16)

And how many of the generations did We destroy after Nuh! and your Lord is sufficient as Knowing and Seeing with regard to His servants' faults. (17)

Whoever desires this present life, We hasten to him therein what We please for whomsoever We desire, then We assign to him the hell; he shall enter it despised, driven away. (18)

And whoever desires the hereafter and strives for it as he ought to strive and he is a

believer; (as for) these, their striving shall surely be accepted. (19)

All do We aid-- these as well as those-- out of the bounty of your Lord, and the bounty of your Lord is not confined. (20)

See how We have made some of them to excel others, and certainly the hereafter is much superior in respect of excellence. (21)

Do not associate with Allah any other god, lest you sit down despised, neglected. (22)

And your Lord has commanded that you shall not serve (any) but Him, and goodness to your parents. If either or both of them reach old age with you, say not to them (so much as) "Ugh" nor chide them, and speak to them a generous word. (23)

And make yourself submissively gentle to them with compassion, and say: O my Lord! have compassion on them, as they brought me up (when I was) little. (24)

Your Lord knows best what is in your minds; if you are good, then He is surely Forgiving to those who turn (to Him) frequently. (25)

And give to the near of kin his due and (to) the needy and the wayfarer, and do not squander wastefully. (26)

Surely the squanderers are the fellows of the Shaitans and the Shaitan is ever ungrateful to his Lord. (27)

And if you turn away from them to seek mercy from your Lord, which you hope for, speak to them a gentle word. (28)

And do not make your hand to be shackled to your neck nor

stretch it forth to the utmost (limit) of its stretching forth, lest you should (afterwards) sit down blamed, stripped off. (29)

Surely your Lord makes plentiful the means of subsistence for whom He pleases and He straitens (them); surely He is ever Aware of, Seeing, His servants. (30)

And do not kill your children for fear of poverty; We give them sustenance and yourselves (too); surely to kill them is a great wrong. (31)

And go not nigh to fornication; surely it is an indecency and an evil way. (32)

And do not kill any one whom Allah has forbidden, except for a just cause, and whoever is slain unjustly, We have indeed given to his heir authority, so let him not exceed the just limits in slaying; surely he is aided. (33)

And draw not near to the property of the orphan except in a goodly way till he attains his maturity and fulfill the promise; surely (every) promise shall be questioned about. (34)

And give full measure when you measure out, and weigh with a true balance; this is fair and better in the end. (35)

And follow not that of which you have not the knowledge; surely the hearing and the sight and the heart, all of these, shall be questioned about that. (36)

And do not go about in the land exultingly, for you cannot cut through the earth nor reach the mountains in height. (37)

All this-- the evil of it-- is hateful in the sight of your Lord. (38)

This is of what your Lord has revealed to you of wisdom, and do not associate any other god with Allah lest you should be thrown into hell, blamed, cast away. (39)

What! has then your Lord preferred to give you sons, and (for Himself) taken daughters from among the angels? Most surely you utter a grievous saying. (40)

And certainly We have repeated (warnings) in this Quran that they may be mindful, but it does not add save to their aversion. (41)

Say: If there were with Him gods as they say, then certainly they would have been able to seek a way to the Lord of power. (42)

Glory be to Him and exalted be He in high exaltation above what they say. (43)

The seven heavens declare His glory and the earth (too), and those who are in them; and there is not a single thing but glorifies Him with His praise, but you do not understand their glorification; surely He is Forbearing, Forgiving. (44)

And when you recite the Quran, We place between you and those who do not believe in the hereafter a hidden barrier; (45)

And We have placed coverings on their hearts and a heaviness in their ears lest they understand it, and when you mention your Lord alone in the Quran they turn their backs in aversion. (46)

We know best what they listen to when they listen to you, and when they take counsel secretly, when the unjust say: You follow only a man deprived of

reason. (47)

See what they liken you to! So they have gone astray and cannot find the way. (48)

And they say: What! when we shall have become bones and decayed particles, shall we then certainly be raised up, being a new creation? (49)

Say: Become stones or iron, (50)

Or some other creature of those which are too hard (to receive life) in your minds! But they will say: Who will return us? Say: Who created you at first. Still they will shake their heads at you and say: When will it be? Say: Maybe it has drawn nigh. (51)

On the day when He will call you forth, then shall you obey Him, giving Him praise, and you will think that you tarried but a little (while). (52)

And say to My servants (that) they speak that which is best; surely the Shaitan sows dissensions among them; surely the Shaitan is an open enemy to man. (53)

Your Lord knows you best; He will have mercy on you if He pleases, or He will chastise you if He pleases; and We have not sent you as being in charge of them. (54)

And your Lord best knows those who are in the heavens and the earth; and certainly We have made some of the prophets to excel others, and to Dawood We gave a scripture. (55)

Say: Call on those whom you assert besides Him, so they shall not control the removal of distress from you nor (its) transference. (56)

Those whom they

call upon, themselves seek the means of access to their Lord-- whoever of them is nearest-- and they hope for His mercy and fear His chastisement; surely the chastisement of your Lord is a thing to be cautious of. (57)

And there is not a town but We will destroy it before the day of resurrection or chastise it with a severe chastisement; this is written in the Divine ordinance. (58)

And nothing could have hindered Us that We should send signs except that the ancients rejected them; and We gave to Samood the she-camel-- a manifest sign-- but on her account they did injustice, and We do not send signs but to make (men) fear. (59)

And when We said to you: Surely your Lord encompasses men; and We did not make the vision which We showed you but a trial for men and the cursed tree in the Quran as well; and We cause them to fear, but it only adds to their great inordinacy. (60)

And when We said to the angels: Make obeisance to Adam; they made obeisance, but Iblis (did it not). He said: Shall I make obeisance to him whom Thou hast created of dust? (61)

He said: Tell me, is this he whom Thou hast honored above me? If Thou shouldst respite me to the day of resurrection, I will most certainly cause his progeny to perish except a few. (62)

He said: Be gone! for whoever of them will follow you, then surely hell is your recompense,

a full recompense: (63)

And beguile whomsoever of them you can with your voice, and collect against them your forces riding and on foot, and share with them in wealth and children, and hold out promises to them; and the Shaitan makes not promises to them but to deceive: (64)

Surely (as for) My servants, you have no authority over them; and your Lord is sufficient as a Protector. (65)

Your Lord is He Who speeds the ships for you in the sea that you may seek of His grace; surely He is ever Merciful to you. (66)

And when distress afflicts you in the sea, away go those whom you call on except He; but when He brings you safe to the land, you turn aside; and man is ever ungrateful. (67)

What! Do you then feel secure that He will not cause a tract of land to engulf you or send on you a tornado? Then you shall not find a protector for yourselves. (68)

Or, do you feel secure that He will (not) take you back into it another time, then send on you a fierce gale and thus drown you on account of your ungratefulness? Then you shall not find any aider against Us in the matter. (69)

And surely We have honored the children of Adam, and We carry them in the land and the sea, and We have given them of the good things, and We have made them to excel by an appropriate excellence over most of those

whom We have created. (70)

(Remember) the day when We will call every people with their Imam; then whoever is given his book in his right hand, these shall read their book; and they shall not be dealt with a whit unjustly. (71)

And whoever is blind in this, he shall (also) be blind in the hereafter; and more erring from the way. (72)

And surely they had purposed to turn you away from that which We have revealed to you, that you should forge against Us other than that, and then they would certainly have taken you for a friend. (73)

And had it not been that We had already established you, you would certainly have been near to incline to them a little; (74)

In that case We would certainly have made you to taste a double (punishment) in this life and a double (punishment) after death, then you would not have found any helper against Us. (75)

And surely they purposed to unsettle you from the land that they might expel you from it, and in that case they will not tarry behind you but a little. (76)

(This is Our) course with regard to those of Our messengers whom We sent before you, and you shall not find a change in Our course. (77)

Keep up prayer from the declining of the sun till the darkness of the night and the morning recitation; surely the morning recitation is witnessed. (78)

And during a part of the night, pray Tahajjud beyond what

is incumbent on you; maybe your Lord will raise you to a position of great glory. (79)

And say: My Lord! make me to enter a goodly entering, and cause me to go forth a goodly going forth, and grant me from near Thee power to assist (me). (80)

And say: The truth has come and the falsehood has vanished; surely falsehood is a vanishing (thing). (81)

And We reveal of the Quran that which is a healing and a mercy to the believers, and it adds only to the perdition of the unjust. (82)

And when We bestow favor on man, he turns aside and behaves proudly, and when evil afflicts him, he is despairing. (83)

Say: Every one acts according to his manner; but your Lord best knows who is best guided in the path. (84)

And they ask you about the soul. Say: The soul is one of the commands of my Lord, and you are not given aught of knowledge but a little. (85)

And if We please, We should certainly take away that which We have revealed to you, then you would not find for it any protector against Us. (86)

But on account of mercy from your Lord-- surely His grace to you is abundant. (87)

Say: If men and jinn should combine together to bring the like of this Quran, they could not bring the like of it, though some of them were aiders of others. (88)

And certainly We have explained for men in this Quran every

kind of similitude, but most men do not consent to aught but denying. (89)

And they say: We will by no means believe in you until you cause a fountain to gush forth from the earth for us. (90)

Or you should have a garden of palms and grapes in the midst of which you should cause rivers to flow forth, gushing out. (91)

Or you should cause the heaven to come down upon us in pieces as you think, or bring Allah and the angels face to face (with us). (92)

Or you should have a house of gold, or you should ascend into heaven, and we will not believe in your ascending until you bring down to us a book which we may read. Say: Glory be to my Lord; am I aught but a mortal messenger? (93)

And nothing prevented people from believing when the guidance came to them except that they said: What! has Allah raised up a mortal to be a messenger? (94)

Say: Had there been in the earth angels walking about as settlers, We would certainly have sent down to them from the heaven an angel as a messenger. (95)

Say: Allah suffices as a witness between me and you; surely He is Aware of His servants, Seeing. (96)

And whomsoever Allah guides, he is the follower of the right way, and whomsoever He causes to err, you shall not find for him guardians besides Him; and We will gather them together on the day of resurrection on

their faces, blind and dumb and deaf; their (97)

This is their retribution because they disbelieved in Our communications and said What! when we shall have become bones and decayed particles, shall we then indeed be raised up into a new creation? (98)

Do they not consider that Allah, Who created the heavens and the earth, is able to create their like, and He has appointed for them a doom about which there is no doubt? But the unjust do not consent to aught but denying. (99)

Say: If you control the treasures of the mercy of my Lord, then you would withhold (them) from fear of spending, and man is niggardly. (100)

And certainly We gave Musa nine clear signs; so ask the children of Israel. When he came to them, Firon said to him: Most surely I deem you, O Musa, to be a man deprived of reason. (101)

He said: Truly you know that none but the Lord of the heavens and the earth has sent down these as clear proof and most surely I believe you, O Firon, to be given over to perdition. (102)

So he desired to destroy them out of the earth, but We drowned him and those with him all together; (103)

And We said to the Israelites after him: Dwell in the land: and when the promise of the next life shall come to pass, we will bring you both together in judgment. (104)

And with truth have We revealed it, and with truth did it

come; and We have not sent you but as the giver of good news and as a warner. (105)

And it is a Quran which We have revealed in portions so that you may read it to the people by slow degrees, and We have revealed it, revealing in portions. (106)

Say: Believe in it or believe not; surely those who are given the knowledge before it fall down on their faces, making obeisance when it is recited to them. (107)

And they say: Glory be to our Lord! most surely the promise of our Lord was to be fulfilled. (108)

And they fall down on their faces weeping, and it adds to their humility. (109)

Say: Call upon Allah or call upon, the Beneficent Allah; whichever you call upon, He has the best names; and do not utter your prayer with a very raised voice nor be silent with regard to it, and seek a way between these. (110)

And say: (All) praise is due to Allah, Who has not taken a son and Who has not a partner in the kingdom, and Who has not a helper to save Him from disgrace; and proclaim His greatness magnifying (Him). (111)

Book and granted it as guidance for the Children of Israel: "Do not accept any defender except Me!"

(3) [They were] offspring [of those] whom We put on board with Noah; he was a grateful servant.

(4) We decreed in the Book concerning the Children of Israel: "You will create havoc on earth twice, and display great haughtiness."

(5) When the first of both warnings came, we despatched servants of Ours to inflict severe violence upon you (all). They rampaged through [your] homes, and it served as a warning which was acted upon.

(6) Then We offered you another chance against them, and reinforced you with wealth and children, and granted you more manpower.

(7) If you have acted kindly, you acted kindly towards yourselves, while if you committed any evil, it was towards [yourselves] as well. Thus the warning about the next one came along to trouble your persons, and so they would enter the Mosque just as they had entered it in the first place, so they might utterly annihilate anything they overcame.

(8) Perhaps your Lord may show mercy to you. If yor should turn back, We will go back (too) and turn Hell into a confinement for disbelievers!

(9) This Qur'an guides one to something that is more straightforward and reassures believers who perform honorable actions; they shall have great earnings.

(10) Nevertheless We have reserved painful torment for those who do not believe in the Hereafter.

(11) Man appeals for evil during his appeal for good; everyman has been so

hasty!

(12) We have granted night and daylight as twin signs. We blot out the sign of night, and grant the sign of daylight to see by so you may seek bounty from your Lord and know how to count the years and other such reckoning. Everything have We set forth in detail.

(13) We have tied everyman's fate around his neck; and We shall produce a book for him on Resurrection Day that he will find spread open;

(14) Read your book; today there will be none but yourself to call you to account!"

(15) Anyone who submits to guidance will be guided only so far as he himself is concerned, while anyone who strays away, only strays by himself. No burdened soul shall bear another's burden. We have never acted as punishers until We have despatched some messenger:

(16) yet whenever We want to wipe out some town, We order its high-livers so they act depraved in it; thus the Sentence about it is proven to be right and We utterly annihilate it.

(17) How many generations did We destroy since Noah? Sufficient is it for your Lord to be Informed, Observant of His servants' sins!

(18) For anyone who wants the fleeting present, We let whatever We wish to flit past anyone We want it to. Then We set up Hell for him; he will roast in it, condemned, disgraced.

(19) Anyone who wants the Hereafter and makes a proper effort to achieve it while he is a believer, will have their

effort gratified.

(20) Each We shall supply, these as well as those, with a gift from your Lord: your Lord's gift will never be withheld.

(21) Watch how We have permitted some of them to get ahead of others. The Hereafter will be greater in [conferring] ranks and even greater in attainment.

(22) Do not place any other deity alongside God, lest you sit back, condemned, forsaken.

(23) Your Lord has decreed that you should worship nothing except Him, and [show] kindness to your parents; whether either of them or both of them should attain old age [while they are] still with you, never say to them: "Naughty!" nor scold either of them. Speak to them in a generous fashion.

(24) Protect them carefully from outsiders, and SAY: "My Lord, show them mercy, just as they cared for me [when I was] a little child!"

(25) Your Lord is quite Aware of anything that is on your minds; if you behave honorably, then He will be Forgiving towards those who are attentive.

(26) Render your close relative his due, as well as the pauper and the wayfarer. Yet do not squander [your money] extravagantly;

(27) spendthrifts are the devils' brethren, and Satan has always been ungrateful towards his Lord.

(28) Yet if you have to avoid them, seeking some mercy which you may expect from your Lord, still speak a courteous word to them.

(29) Do not keep your hand gripping at your throat nor stretch it out as far as it will reach, lest

you sit back blameworthy, destitute.

(30) Your Lord extends sustenance to anyone He wishes, and measures it out; He is Informed, Observant about His servants.

(31) Do not kill your children in dread of poverty; We shall provide for both them and you. Killing them is a serious blunder!

(32) Do not commit adultery. It is shocking and an evil way [to behave].

(33) Do not kill any soul whom God has forbidden you to, except through [due process of] law. We have given his nearest relatives authority for anyone who is killed unjustly-yet let him not overdo things in killing [the culprit], inasmuch as he has been so supported.

(34) Do not approach an orphan's estate before he comes of age unless it is to improve it. Fulfil your oaths; any promise will be checked into.

(35) Give full measure whenever you measure out anything, and weigh with honest scales; that is better and the finest way of acting.

(36) Do not worry over something you have no knowledge about : your hearing, eyesight and vital organs will all be questioned concerning it.

(37) Do not prance saucily around the earth; you can never tunnel through the earth nor rival the mountains in height.

(38) All that is evil with your Lord, to be hated.

(39) Such is some of the wisdom your Lord has revealed to you. Do not place any other deity alongside God [Alone] lest you be tossed into Hell, blamed, rejected.

(40) Has your Lord singled you out to have

sons, while He has accepted daughters from among the angels [for Himself]? You are uttering such a serious statement!

(41) We have already spelled out matters in this Reading so they will notice it, even though it only adds to their disgust.

(42) SAY: "If there were (other) gods along with Him as they say, then they would have sought a way to the Possessor of the Throne.

(43) Glory be to Him! How greatly Exalted is He over anything they may say!

(44) The Seven Heavens and Earth, as well as whoever is in them, glorify Him. Nothing exists unless it hymns His praise; yet you do not understand their glorification. Still He has been Lenient, Forgiving.

(45) Whenever you read the Qur'an, We place a hidden curtain between you and those who do not believe in the Hereafter.

(46) We place wrappers over their hearts lest they comprehend it, and dullness in their ears. When you mention your Lord Alone in the Qur'an they even turn their backs in disgust!

(47) We are quite Aware as to what they are listening for when they listen to you, and whenever they conspire together, then wrongdoers will say: "You are only following a man who is bewitched!"

(48) Watch what sort of stories they make up about you. They have strayed away and are unable to find a way back.

(49) They say: "When we are bones and mortal remains, will we be raised up in some fresh creation?"

(50) SAY: "Become stones or iron

(51) or any creation that seems important enough to fill your breasts;" so they will say: "Who will bring us back [to life] ?" SAY: "The One Who originated you in the first place." They will wag their heads at you and say: "When will it be?" SAY: "Perhaps it is near!"

(52) Some day He will call on you, and you will respond in praise of Him. You will assume you have lingered for only a little while."

(53) Tell My servants that they should say whatever is politest. Satan stirs up trouble among them; Satan is an open enemy to man!

(54) Your Lord is quite Aware of you (all); if He wishes, He will show you mercy, while if He wishes, He will punish you. We have not sent you as a trustee over them.

(55) Your Lord is quite Aware of whoever is in Heaven and Earth. We have made some prophets excel over others, and given David the Psalms.

(56) SAY: "Invoke those whom you claim to have besides Him: they do not control any means of removing harm from you, nor for changing it."

(57) Even those whom they appeal to, crave access to their Lord, vying to be nearest. They hope for His mercy and fear His torment. Your Lord's torment is something to beware of!

(58) No town exists but We shall act as its Destroyers before Resurrection Day, or as its Punishers by means of severe torment. That has been recorded in the Book.

(59) Nothing

has prevented Us from sending signs except that early men rejected them. We sent Thamüd the she-camel to open their eyes, yet they mistreated her. We merely send signs in order to frighten [people].

(60) Thus We told you: "Your Lord embraces [all] mankind." We granted the vision which We showed you only as a test for mankind as well as the Tree that is cursed in the Qur'an. We let them feel afraid; yet it only increases great arrogance in them.

(61) When We told the angels: "Bow down on your knees before Adam," they [all] knelt down except Diabolis. He said: "Am I to bow down on my knees before someone You have created out of clay?"

(62) He said [further]: "Have You considered this person Yourself whom You have honored more than me? If You will postpone things for me until Resurrection Day, then I shall bring all but a few of his offspring under my mastery."

(63) He said: "Go away! Any of them who follows you will have Hell as your reward; it is such an ample reward!

(64) Entice any of them whom you can with your voice. Set upon them with your cavalry and your manpower. Share wealth and children with them, and promise them anything. (Yet Satan merely promises them illusion.)

(65) As for My servants, you will have no authority over them; your Lord suffices as a Trustee."

(66) Your Lord is the One Who propels ships for you at sea, so you may seek some

of His bounty. He has been so Merciful towards you!

(67) Whenever some adversity strikes you at sea, anyone you appeal to besides Him leaves [you] in the lurch; yet whenever We bring you safely to port, you(all) turn away evasively. Man has been so thankless!

(68) Do you feel so safe that He will not let a slice of land cave in beneath you, or send a sandstorm down on you? Then you will find no agent to act on your behalf!

(69) Or do you feel so secure that He will send you back for another chance at it, and drive a smashing gale against you which will drown you because you have disbelieved? Then you will not find any follower in it to [help] you against Us.

(70) We have dignified the Children of Adam and transported them around on land and at sea. We have provided them with wholesome things and favored them especially over many of those whom We have created.

(71) Some day We shall call forth all mankind along with whoever has led them. Those who are given their book in their right hand, will read their book and not be harmed one bit;

(72) while anyone who has been blind in this [life] will remain blind in the Hereafter, and go even further astray.

(73) They almost lure you away from what We have revealed to you, in order to invent something else against Us; then they would adopt you as a bosom friend!

(74) If We

had not braced you, you might have almost inclined a little bit towards them.

(75) Then We would have made you taste a double share of life and a double one of dying; then you would not have found any supporter for yourself against Us!

(76) They almost scare you off the earth, to exile you from it. Yet they would never survive you except for a short while.

(77) [Such has been] the practice with any of Our messengers whom We have sent before you. You will never find any change in Our course!

(78) Keep up prayer from the decline of the sun, until twilight at night; and [observe] the Reading at daybreak, since reading [the Qur'an] at daybreak will be witnessed!

(79) At night, wake up and pray during it [s reading] as an extra bonus for yourself; perhaps your Lord will raise you once again to a praiseworthy standing.

(80) SAY: "My Lord, let me enter through a proper entrance and leave by an honest exit! Grant me supporting authority from Your presence."

(81) And SAY (too): "Truth has come and falsehood vanished; falsehood is so perishable!

(82) We send down something from the Qur'an [to serve] as healing and a mercy for believers, while wrongdoers are only increased in loss.

(83) Whenever We show man some favor, he avoids it and drifts off to one side; while whenever evil touches him, he acts desperate.

(84) SAY: "Everyone acts according to his own disposition. Your Lord is quite Aware as to

who is best guided along the Way."

(85) They will ask you about the Spirit. SAY: "The Spirit [operates] at my Lord's command, while you have been given only a smattering of knowledge."

(86) If We so wished, We would take away anything We have inspired you with; then you would not find anyone you could rely on against Us with it

(87) except for some mercy from your Lord. His bounty towards you has been great!

(88) SAY: "Even if men and sprites organized to produce something like this Reading, they would never bring anything like it no matter how much assistance they lent one another."

(89) We have set forth every [kind of] parable for mankind in this Reading; yet most men refuse to do anything except disbelieve.

(90) They say: "We will never believe in you unless you cause a spring to gush forth from the earth for us,

(91) or have a garden full of datepalms and grapevines and make rivers gush forth plentifully through the midst of them,

(92) or you cause the sky to fall in pieces on us just as you claim, or bring God and His angels to vouch for you,

(93) or you have a luxurious house built, or soar up into the sky; we will never believe in your climbing up there until you bring down a book for us to read." SAY: " Glory be to my Lord! Am I anything but a human messenger?"

(94) Nothing prevents men from believing whenever guidance comes

to them except that they say: "Has God despatched a mortal as a messenger?"

(95) SAY: "If there had been angels calmly walking around on earth, We would have sent an angel down from Heaven as a messenger for them."

(96) SAY: "God suffices as a Witness between me and you (all). He is Informed, Observant about His servants."

(97) Anyone whom God guides, remains guided, while you will never find any sponsors besides Himself for those He lets go astray. We will summon them face down on Resurrection Day, blind, dumb and deaf; their lodging will be Hell. Every time it dies down, We will make it blaze up again for them.

(98) Such will be their reward for disbelieving in Our signs and saying: "Once we are bones and mortal remains, will we be raised up again in some fresh creation?"

(99) Do they not consider that God, Who has created Heaven and Earth, is Able to create the like of them? He has set them a deadline there is no doubt about, yet wrongdoers refuse to do anything except disbelieve.

(100) SAY: "Even if you controlled the treasures of my Lord's mercy, you would still hold them back in dread of overspending [them]. Man is so grudging!"

(101) We gave Moses nine clear signs. Ask the Children of Israel about how, when he came to them and Pharaoh told him: "I think you are out of your mind, Moses!",

(102) he said: "You know that no one except the Lord of Heaven

and Earth has sent these down as insights. I think you are doomed, Pharaoh!"

(103) He wanted to scare them away from the land, so We drowned him and everyone who accompanied him.

(104) Later on, We told the Children of Israel: "Settle down in the land. When the promise about the Hereafter comes along, We will bring you in as a rabble."

(105) We have really sent it down, and it has come down for the Truth. We have sent you only as a newsbearer and warner;

(106) and for a Reading which We have divided up so you can read it to people in sittings. We have sent it down as a successive revelation.

(107) SAY: "Believe in it, or do not believe in it;" those who have already been given knowledge fall down bowing with their faces [on the ground]whenever it is recited to them,

(108) while they say: "Glory to our Lord! Our Lord's promise has come true!

(109) They fall down with their faces [on the ground], weeping and it increases them in reverence.

(110) SAY: "Appeal to God, or appeal to the Mercy-giving: whichever [name] you may invoke, He still has the Finest Names. Do not shout in your prayer nor say it under your breath; seek a course in between.

(111) SAY: "Praise be to God Who has adopted no son and has no partner in control." He needs no protector against such pettiness. Magnify Him greatly! `

be to Him, who carried His servant by night from the Holy Mosque to theFurther Mosque the precincts of which We have blessed, that We might show himsome of Our signs. He is the All-hearing, the All-seeing. (1)

And We gave Moses the Book, and made it a guidance to the Children of Israel:`Take not unto yourselves any guardian apart from Me.' (2)

The seed of those We bore with Noah; he was a thankful servant. (3)

And We decreed for the Children of Israel in the Book: `You shall docorruption in the earth twice, and you shall ascend exceeding high (in yourcorruption).' (4)

So, when the promise of the first of these came to pass, We sent against youservants of Ours, men of great might, and they went through the habitations,and it was a promise performed. (5)

Then We gave back to you the turn to prevail over them, and We succoured youwith wealth and children, and We made you a greater host. (6)

`If you do good, it is your own souls you do good to, and if you do evilit is to them likewise.' Then, when the promise of the second came to pass,We sent against you Our servants to discountenance you, and to enter theTemple, as they entered it the first time, and to destroy utterly that whichthey ascended to. (7)

Perchance your Lord will have mercy upon you; but if you return, We shallreturn; and We have made Gehenna (Hell) a prison for the unbelievers. (8)

Surely this Koran guides

to the way that is straightest and gives goodtidings to the believers who do deeds of righteousness, that theirs shall bea great wage, (9)

and that those who do not believe in the world to come--we have prepared forthem a painful chastisement. (10)

Man prays for evil, as he prays for good; man is ever hasty. (11)

We have appointed the night and the day as two signs; then We have blottedout the sign of the night, and made the sign of the day to see, and thatyou may seek bounty from your Lord, and that you may know the number of theyears, and the reckoning; and everything We have distinguished verydistinctly. (12)

And every man--We have fastened to him his bird of omen upon his neck; and Weshall bring forth for him, on the Day of Resurrection, a book he shall findspread wide open. (13)

`Read thy book! Thy soul suffices thee this day as a reckoneragainst thee.' (14)

Whosoever is guided, is only guided to his own gain, and whosoever goesastray, it is only to his own loss; no soul laden bears the load of another.We never chastise, until We send forth a Messenger. (15)

And when We desire to destroy a city, We command its men who live at ease,and they commit ungodliness therein, then the Word is realized against it,and We destroy it utterly. (16)

How many generations We have destroyed after Noah! Thy Lord suffices as onewho is aware of and sees the sins of His servants. (17)

Whosoever desires

this hasty world, We hasten for him therein what We willunto whomsoever We desire; then We appoint for him Gehenna (Hell) wherein heshall roast, condemned and rejected. (18)

And whosoever desires the world to come and strives after it as he should,being a believer--those, their striving shall be thanked. (19)

Each We succour, these and those, from thy Lord's gift; and thy Lord's giftis not confined. (20)

Behold, how We prefer some of them over others! And surely the world to comeis greater in ranks, greater in preferment. (21)

Set not up with God another god, or thou wilt sit condemned and forsaken. (22)

Thy Lord has decreed you shall not serve any but Him, and to be good toparents, whether one or both of them attains old age with thee; say not tothem `Fie' neither chide them, but speak unto them words respectful, (23)

and lower to them the wing of humbleness out of mercy and say, `My Lord, havemercy upon them, as they raised me up when I was little.' (24)

Your Lord knows very well what is in your hearts if you are righteous, for Heis All-forgiving to those who are penitent. (25)

And give the kinsman his right, and the needy, and the traveller; and neversquander; (26)

the squanderers are brothers of Satan, and Satan is unthankful to his Lord. (27)

But if thou turnest from them, seeking mercy from thy Lord that thou hopestfor, then speak unto them gentle words. (28)

And keep not thy hand chained to thy neck,

nor outspread it widespreadaltogether, or thou wilt sit reproached and denuded (destitute). (29)

Surely thy Lord outspreads and straitens His provision unto whom He will;surely He is aware of and sees His servants. (30)

And slay not your children for fear of poverty; We will provide for you andthem; surely the slaying of them is a grievous sin (31)

And approach not fornication; surely it is an indecency, and evil as a way. (32)

And slay not the soul God has forbidden, except by right. Whosoever is slainunjustly, We have appointed to his next-of-kin authority; but let him notexceed in slaying; he shall be helped. (33)

And do not approach the property of the orphan save in the fairest manner,until he is of age. (34)

And fulfil the covenant; surely the covenant shall be questioned of. Andfill up the measure when you measure, and weigh with the straight balance;that is better and fairer in the issue. (35)

And pursue not that thou hast no knowledge of; the hearing, the sight, theheart--all of those shall be questioned of. (36)

And walk not in the earth exultantly; certainly thou wilt never tear theearth open, nor attain the mountains in height. (37)

All of that--the wickedness of it is hateful in the sight of thy Lord. (38)

That is of the wisdom thy Lord has revealed to thee: set not up with Godanother god, or thou wilt be cast into Gehenna (Hell), reproachedand rejected. (39)

What, has your Lord favoured you with sons and taken to Himself from

theangels females? Surely it is a monstrous thing you are saying! (40)

We have turned about in this Koran, that they may remember; and it increasesthem only in aversion. (41)

Say: `If there had been other gods with Him, as they say, in that caseassuredly they would have sought a way unto the Lord of the Throne.' Glory beto Him! (42)

High indeed be He exalted above that they say! (43)

The seven heavens and the earth, and whosoever in them is, extol Him; nothingis, that does not proclaim His praise, but you do not understand theirextolling. Surely He is All-clement, All-forgiving. (44)

When thou recitest the Koran, We place between thee, and those who do notbelieve in the world to come, a curtain obstructing, (45)

and We lay veils upon their hearts lest they understand it, and in their earsheaviness. And when thou mentionest thy Lord only in the Koran, they turn intheir traces in aversion. (46)

We know very well how they listen when they listen to thee, and when theyconspire, when the evildoers say, `You are only following a man bewitched!' (47)

Behold, how they strike similitudes for thee, and go astray, and cannotfind a way! (48)

They say, `What, when we are bones and broken bits, shall we really be raisedup again in a new creation?' (49)

Say: `Let you be stones, or iron, (50)

or some creation yet more monstrous in your minds!' Then they will say,`Who will bring us back?' Say: `He who originated you the first time.'Then they

will shake their heads at thee, and they will say, `When will itbe?' Say: `It is possible that it may be nigh, (51)

on the day when He will call you, and you will answer praising Him, andyou will think you have but tarried a little.' (52)

And say to My servants, that they say words that are kindlier. For surelySatan provokes strife between them, and Satan is ever a manifest foe to man. (53)

Your Lord knows you very well; if He will, He will have mercy on you,or, if He will, He will chastise you. We sent thee not to be a guardianover them. (54)

And thy Lord knows very well all who are in the heavens and the earth;and We have preferred some Prophets over others; and We gave to DavidPsalms. (55)

Say: `Call on those you asserted apart from Him; they have no powerto remove affliction from you, or to transfer it.' (56)

Those they call upon are themselves seeking the means to come to their Lord,which of them shall be nearer, they hope for His mercy, and fear Hischastisement. Surely thy Lord's chastisement is a thing to beware of. (57)

No city is there, but We shall destroy it before the Day of Resurrection, orWe shall chastise it with a terrible chastisement; that is in the Bookinscribed. (58)

Naught prevented Us from sending the signs but that the ancients cried liesto them; and We brought Thamood the She-camel visible, but they did herwrong. And We do not send the signs,

except to frighten. (59)

And when We said to thee, `Surely thy Lord encompasses men,' and We madethe vision that We showed thee and the tree cursed in the Koran to be onlya trial for men; and We frighten them, but it only increases them in greatinsolence. (60)

And when We said to the angels, `Bow yourselves to Adam'; so they bowedthemselves, save Iblis; he said, `Shall I bow myself unto one Thou hastcreated of clay?' (61)

He said, `What thinkest Thou? This whom Thou hast honoured above me--if Thoudeferrest me to the Day of Resurrection I shall assuredly master his seed,save a few.' (62)

Said He, `Depart! Those of them that follow thee--surely Gehenna (Hell)shall be your recompense, an ample recompense! (63)

And startle whomsoever of them thou canst with thy voice; and rallyagainst them thy horsemen and thy foot, and share with them in their wealthand their children, and promise them!' But Satan promises them naught,except delusion. (64)

`Surely over My servants thou shalt have no authority.' Thy Lord suffices asa guardian. (65)

Your Lord it is who drives for you the ships on the sea that you may seek Hisbounty; surely He is All-compassionate towards you. (66)

And when affliction visits you upon the sea, then there go astray those onwhom you call except Him; and when He delivers you to land, you turn away;man is ever unthankful. (67)

Do you feel secure that He will not cause the shore to swallow you up, orloose against you a squall of pebbles, then

you will find no guardian foryou? (68)

Or do you feel secure that he will not send you back into it a second time,and loose against you a hurricane of wind and drown you for yourthanklessness, then you will find no prosecutor for you against Us? (69)

We have honoured the Children of Adam and carried them on land and sea, andprovided them with good things, and preferred them greatly over many of thoseWe created. (70)

On the day when We shall call all men with their record, and whoso is givenhis book in his right hand--those shall read their book, and they shall notbe wronged a single date-thread. (71)

And whosoever is blind in this world shall be blind in the world to come,and he shall be even further astray from the way. (72)

Indeed they were near to seducing thee from that We revealed to thee, thatthou mightest forge against Us another, and then they would surely have takenthee as a friend; (73)

and had We not confirmed thee, surely thou wert near to inclining unto thema very little; (74)

then would We have let thee taste the double of life and the double of death;and then thou wouldst have found none to help thee against Us. (75)

Indeed they were near to startling thee from the land, to expel thee from it,and then they would have tarried after thee only a little-- (76)

the wont of those We sent before thee of Our Messengers; thou wilt find nochange to Our wont. (77)

Perform the prayer at the sinking of the sun to the darkening of the nightand the recital of dawn; surely the recital of dawn is witnessed. (78)

And as for the night, keep vigil a part of it, as a work of supererogationfor thee; it may be that thy Lord will raise thee up to a laudable station. (79)

And say: `My Lord, lead me in with a just ingoing, and lead me out with ajust outgoing; grant me authority from Thee, to help me.' (80)

And say: `The truth has come, and falsehood has vanished away; surelyfalsehood is ever certain to vanish.' (81)

And We send down, of the Koran, that which is a healing and a mercy to thebelievers; and the unbelievers it increases not, except in loss. (82)

And when We bless man, he turns away, and withdraws aside; but when evilvisits him, he is in despair. (83)

Say: `Every man works according to his own manner; but your Lord knows verywell what man is best guided as to the way.' (84)

They will question thee concerning the Spirit. Say: `The Spirit is of thebidding of my Lord. You have been given of knowledge nothing except alittle.' (85)

If We willed, We could take away that We have revealed to thee, then thouwouldst find none thereover to guard thee against Us, (86)

excepting by some mercy of thy Lord; surely His favour to thee is great. (87)

Say: `If men and jinn banded together to produce the like of this Koran,they would

never produce its like, not though they backed one another.' (88)

We have indeed turned about for men in this Koran every manner of similitude;yet most men refuse all but unbelief. (89)

They say, `We will not believe thee till thou makest a spring to gush forthfrom the earth for us, (90)

or till thou possessest a garden of palms and vines, and thou makest riversto gush forth abundantly all amongst it, (91)

or till thou makest heaven to fall, as thou assertest, on us in fragments,or thou bringest God and the angels as a surety, (92)

or till thou possessest a house of gold ornament, or till thou goest up intoheaven; and we will not believe thy going up till thou bringest down on usa book that we may read. Say: `Glory be to my Lord! Am I aught but amortal, a Messenger?' (93)

And naught prevented men from believing when the guidance came to them, butthat they said, `Has God sent forth a mortal as Messenger?' (94)

Say: `Had there been in the earth angels walking at peace, We would have sentdown upon them out of heaven an angel as Messenger.' (95)

Say: `God suffices as a witness between me and you; surely He is aware of andsees His servants.' (96)

Whomsoever God guides, he is rightly guided; and whom He leads astray--thouwilt not find for them protectors, apart from Him And We shall muster them onthe Resurrection Day upon their faces, blind, dumb, deaf; their refuge shallbe Gehenna (Hell), and whensoever it

abates We shall increase for themthe Blaze. (97)

That is their recompense because they disbelieved in Our signs and said,`What, when we are bones and broken bits, shall we really be raised up againin a new creation?' (98)

Have they not seen that God, who created the heavens and earth, is powerfulto create the like of them? He has appointed for them a term, no doubt ofit; yet the unbelievers refuse all but unbelief. (99)

Say: `If you possessed the treasuries of my Lord's mercy, yet would you holdback for fear of expending; and man is ever niggardly.' (100)

And We gave Moses nine signs, clear signs. Ask the Children of Israel whenhe came to them, and Pharaoh said to him, `Moses, I think thou artbewitched.' (101)

He said, `Indeed thou knowest that none sent these down, except the Lordof the heavens and earth, as clear proofs; and, Pharaoh, I think thou artaccursed.' (102)

He desired to startle them from the land; and We drowned him and those withhim, all together. (103)

And We said to the Children of Israel after him, `Dwell in the land; andwhen the promise of the world to come comes to pass, We shall bring youa rabble.' (104)

With the truth We have sent it down, and with the truth it has come down;and We have sent thee not, except good tidings to bear,and warning; (105)

and a Koran We have divided, for thee to recite it to mankind at intervals,and We have sent it down successively. (106)

Say: `Believe

in it, or believe not; those who were given the knowledgebefore it when it is recited to them, fall down upon their facesprostrating, (107)

and say, "Glory be to our Lord! Our Lord's promise is performed." (108)

(SUJDAH AYA) @And they fall down upon their faces weeping; and it increasesthem in humility.' (109)

Say: `Call upon God, or call upon the Merciful; whichsoever you call upon, toHim belong the Names Most Beautiful.' And be thou not loud in thy prayer,nor hushed therein, but seek thou for a way between that. (110)

And say: `Praise belongs to God, who has not taken to Him a son, and who hasnot any associate in the Kingdom, nor any protector out of humbleness.' Andmagnify Him with repeated magnificats. (111)

the time for the first of the two came, We roused against you slaves of Ours of great might who ravaged (your) country, and it was a threat performed. (5)

Then we gave you once again your turn against them, and We aided you with wealth and children and made you more in soldiery, (6)

(Saying): If ye do good, ye do good for your own souls, and if ye do evil, it is for them (in like manner). So, when the time for the second (of the judgments) came (We roused against you others of Our slaves) to ravage you, and to enter the Temple even as they entered it the first time, and to lay waste all that they conquered with an utter wasting. (7)

It may be that your Lord will have mercy on you, but if ye repeat (the crime) We shall repeat (the punishment), and We have appointed hell a dungeon for the disbelievers. (8)

Lo! this Quran guideth unto that which is straightest, and giveth tidings unto the believers who do good works that theirs will be a great reward. (9)

And that those who believe not in the Hereafter, for them We have prepared a painful doom. (10)

Man prayeth for evil as he prayeth for good; for man was ever hasty. (11)

And we appoint the night and the day two portents. Then We make dark the portent of the night, and We make the portent of the day sight giving, that ye may seek bounty from

your Lord, and that ye may know the computation of the years, and the reckoning; and everything have We expounded with a clear expounding. (12)

And every man's augury have We fastened to his own neck, and We shall bring forth for him on the Day of Resurrection a book which he will find wide open. (13)

(And it will be said unto him): Read thy book. Thy soul sufficeth as reckoner against thee this day. (14)

Whosoever goeth right, it is only for (the good of) his own soul that he goeth right, and whosoever erreth, erreth only to its hurt. No laden soul can bear another's load. We never punish until We have sent a messenger. (15)

And when We would destroy a township We send commandment to its folk who live at ease, and afterward they commit abomination therein, and so the Word (of doom) hath effect for it, and We annihilate it with complete annihilation. (16)

How many generations have we destroyed since Noah! And Allah sufficeth as knower and Beholder of the sins of His slaves. (17)

Whoso desireth that (life) which hasteneth away, We hasten for him therein that We will for whom We please. And afterward We have appointed for him hell; he will endure the heat thereof, condemned, rejected. (18)

And whoso desireth the Hereafter and striveth for it with the effort necessary, being a believer; for such, their effort findeth favor (with their Lord). (19)

Each do We supply, both these and those, from the bounty

of thy Lord. And the bounty of thy Lord can never be walled up. (20)

See how We prefer one above another, and verily the Hereafter will be greater in degrees and greater in preferment. (21)

Set not up with Allah any other god (O man) lest thou sit down reproved, forsaken. (22)

Thy Lord hath decreed, that ye worship none save Him, and (that ye show) kindness to parents. If one of them or both of them to attain old age with thee, say not "Fie" unto them nor repulse them, but speak unto them a gracious word. (23)

And lower unto them the wing of submission through mercy, and say: My Lord! Have mercy on them both as they did care for me when I was little. (24)

Your Lord is best aware of what is in your minds. If ye are righteous, then lo! He was ever Forgiving unto those who turn (unto Him). (25)

Give the kinsman his due, and the needy, and the wayfarer, and squander not (thy wealth) in wantonness. (26)

Lo! the squanderers were ever brothers of the devils, and the devil was ever an ingrate to his Lord. (27)

But if thou turn away from them, seeking mercy from thy Lord, for which thou hopest, then speak unto them a reasonable word. (28)

And let not thy hand be chained to thy neck nor open it with a complete opening, lest thou sit down rebuked, denuded. (29)

Lo! thy Lord enlargeth the provision for whom He will,

and straiteneth (it for whom He will). Lo, He was ever Knower, Seer of His slaves. (30)

Slay not your children, fearing a fall to poverty, We shall provide for them and for you. Lo! the slaying of them is great sin. (31)

And come not near unto adultery. Lo! it is an abomination and an evil way. (32)

And slay not the life which Allah hath forbidden save with right. Whoso is slain wrongfully, We have given power unto his heir, but let him not commit excess in slaying. Lo! he will be helped. (33)

Come not near the wealth of the orphan save with that which is better till he come to strength; and keep the covenant. Lo! of the covenant it will be asked. (34)

Fill the measure then ye measure, and weigh with a right balance; that is meet, and better in the end. (35)

(O man), follow not that whereof thou hast no knowledge. Lo! the hearing and the sight and the heart of each of these it will be asked. (36)

And walk not in the earth exultant. Lo! thou canst not rend the earth, nor canst thou stretch to the height of the hills. (37)

The evil of all that is hateful in the sight of thy Lord. (38)

This is (part) of that wisdom wherewith thy Lord hath inspired thee (O Muhammad). And set not up with Allah any other god, lest thou be cast into hell, reproved, abandoned. (39)

Hath your Lord then distinguished you (O

men of Mecca) by giving you sons, and hath chosen for Himself females from among the angels? Lo! verily ye speak an awful word! (40)

We verily have displayed (Our warnings) in this Quran that they may take heed, but it increaseth them in naught save aversion. (41)

Say (O Muhammad, to the disbelievers): If there were other gods along with Him, as they say, then had they sought a way against the Lord of the Throne. (42)

Glorified is He, and High Exalted above what they say! (43)

The seven heavens and the earth and all that is therein praise Him, and there is not a thing but hymneth his praise; but ye understand not their praise. Lo! He is ever Clement, Forgiving. (44)

And when thou recitest the Quran We place between thee, and those who believe not in the Hereafter a hidden barrier; (45)

And We place upon their hearts veils lest they should understand it, and in their ears a deafness; and when thou makest mention of thy Lord alone in the Quran, they turn their backs in aversion. (46)

We are best aware of what they wish to hear when they give ear to thee and when they take secret counsel, when the evil doers say: Ye follow but a man bewitched. (47)

See what similitudes they coin for thee, and thus are all astray, and cannot find a road! (48)

And they say: When we are bones and fragments, shall we, forsooth, be raised up as a new creation?

(49)

Say: Be ye stones or iron (50)

Or some created thing that is yet greater in your thoughts! Then they will say: Who shall bring us back (to life). Say: He who created you at the first. Then will they shake their heads at thee, and say: When will it be? Say: It will perhaps be soon; (51)

A day when He will call you and ye will answer with His praise, and ye will think that ye have tarried but a little while. (52)

Tell My bondmen to speak that which is kindlier. Lo! the devil soweth discord among them. Lo! the devil is for man an open foe. (53)

Your Lord is best aware of you. If He will, He will have mercy on you, or if He will, He will punish you. We have not sent thee (O Muhammad) as a warden over them. (54)

And thy Lord is best aware of all who are in the heavens and the earth. And we preferred some of the Prophets above others, and unto David We gave the Psalms. (55)

Say: Cry unto those (saints and angels) whom ye assume (to be gods) beside Him, yet they have no power to rid you of misfortune nor to change. (56)

Those unto whom they cry seek the way of approach to their Lord, which of them shall be the nearest; they hope for His mercy and they fear His doom. Lo! the doom of thy Lord is to be shunned. (57)

There is not

a township but We shall destroy it ere the Day of Resurrection, or punish it with dire punishment. That is set forth in the Book (of Our decrees). (58)

Naught hindereth Us from sending portents save that the folk of old denied them. And We gave Thamud the she camel a clear portent but they did wrong in respect of her. We send not portents save to warn. (59)

And (it was a warning) when We told thee: Lo! thy Lord encompasseth mankind, and We appointed the vision which We showed thee as an ordeal for mankind, and (likewise) the Accursed Tree in the Quran. We warn them, but it increaseth them in naught save gross impiety. (60)

And when We said unto the angels: Fall down prostrate before Adam and they fell prostrate all save Ibis, he said: Shall I fall prostrate before that which Thou hast created of clay? (61)

He said: Seest Thou this (creature) whom Thou hast honored above me, if Thou give me grace until the Day of Resurrection I verily will seize his seed, save but a few. (62)

He said: Go, and whosoever of them followeth thee lo! your payment, ample payment. (63)

And excite any of them whom thou canst with thy voice, and urge thy horse and foot against them, and be a partner in their wealth and children, and promise them. Satan promiseth them only to deceive. (64)

Lo! My (faithful) bondmen over them thou hast no power, and thy Lord sufficeth as (their) guardian.

(65)

(O mankind), your Lord is He Who driveth for you the ship upon the sea that ye may seek of His bounty. Lo! He was ever Merciful toward you. (66)

And when harm toucheth you upon the sea, all unto whom ye cry (for succour) fail save Him (alone), but when He bringeth you safe to land, ye turn away, for man was ever thankless. (67)

Feel ye then secure that He will not cause a slope of the land to engulf you, or send a sandstorm, upon you, and then ye will find that ye have no protector? (68)

Or feel ye secure that He will not return you to that (plight) a second time, and send against you a hurricane of wind and drown you for your thanklessness, and then ye will not find therein that ye have any avenger against Us? (69)

Verily We have honored the children of Adam. We carry them on the land and the sea, and have made provision of good things for them, and have preferred them above many of those whom We created with a marked preferment. (70)

On the day when We shall summon ill men with their record, whoso is given his book in his right hand such will read their book and they will not be wronged a shred. (71)

Whoso is blind here wilt be blind in the Hereafter, and yet further from the road. (72)

And they indeed strove hard to beguile thee (Muhammad) away from that wherewith We have

inspired thee, that thou shouldst invent other than it against Us; and then would they have accepted thee as a friend. (73)

And if We had not made thee wholly firm thou mightest almost have inclined unto them a little. (74)

Then had We made thee taste a double (punishment) of living and a double (punishment) of dying, then hadst thou found no helper against Us. (75)

And they indeed wished to scare thee from the land that they might drive thee forth from thence, and then they would have stayed (there) but a little after thee. (76)

(Such was Our) method in the case of those whom We sent before thee (to mankind), and thou wilt not find for Our method aught of power to change. (77)

Establish worship at the going down of the sun until the dark of night, and (the recital of) the Quran at dawn. Lo! (the recital of) the Quran at dawn is ever witnessed. (78)

And some part of the night awake for it, a largess for thee. It may be that thy Lord will raise thee to a praised estate. (79)

And say: My Lord! Cause me to come in with a firm incoming and to go out with a firm outgoing. And give me from Thy presence a sustaining Power. (80)

And say: Truth hath come and falsehood hath vanished away. Lo! falsehood is ever bound to vanish. (81)

And We reveal of the Quran that which is a healing and a mercy for believers though

it increase the evil doers in naught save ruin. (82)

And when We make life pleasant unto man, he turneth away and is averse; and when ill toucheth him he is in despair. (83)

Say: Each one doth according to his rule of conduct, and thy Lord is best aware of him whose way is right. (84)

They will ask thee concerning the Spirit. Say: The Spirit is by command of my Lord, and of knowledge ye have been vouchsafed but little. (85)

And if We willed We could withdraw that which We have revealed unto thee, then wouldst thou find no guardian for thee against Us in respect thereof. (86)

(It is naught) save mercy from thy Lord. Lo! His kindness unto thee was ever great. (87)

Say: Verily, though mankind and the Jinn should assemble to produce the like of this Quran, they could not produce the like thereof though they were helpers one of another. (88)

And verity We have displayed for mankind in this Quran all kids or similitudes, but most of mankind refuse aught save disbelief. (89)

And they say: We will not put faith in thee till thou cause a spring to gush forth from the earth for us; (90)

Or thou have a garden of date palms and grapes, and cause rivers to gush forth therein abundantly; (91)

Or thou cause the heaven to fall upon us piecemeal, as thou hast pretended, or bring Allah and the angels as a warrant; (92)

Thou have a house of gold;

or thou ascend up into heaven, and even then we will put no faith in thine ascension till thou bring down for us a book that we can read. Say (O Muhammad): My Lord be glorified! Am I naught save a mortal messenger? (93)

And naught prevented mankind from believing when the guidance came unto them save that they said: Hath Allah sent a mortal as (His) messenger? (94)

Say: If there were in the earth angels walking secure, We had sent down for them from heaven an angel as messenger. (95)

Say: Allah sufficeth for a witness between me and you Lo! He is. Knower, Seer of His slaves. (96)

And he whom Allah guideth, he is led aright; while, as for him whom He sendeth astray, for them thou wilt find no protecting friends beside Him, and We shall assemble them on the Day of Resurrection on their faces, blind, dumb and deaf; their habitation will be hell; whenever it abateth, We increase the flame for them. (97)

That is their reward because they disbelieved Our revelations and said: When we are bones and fragments shall we, forsooth, be raised up as a new creation? (98)

Have they not seen that Allah Who created the heavens and the earth is Able to create the like of them, and hath appointed for them an end whereof there is no doubt? But the wrong doers refuse aught save disbelief. (99)

Say (unto them): If ye possessed the treasures of the mercy of my Lord, ye

would surely hold them back for fear of spending, for man was ever grudging. (100)

And verily We gave unto Moses nine tokens, clear proofs (of Allah's Sovereignty) . Do but ask the Children of Israel how he came unto them, then Pharaoh said unto him : Lo! I deem thee one bewitched, O Moses. (101)

He said : In truth thou knowest that none sent down these (portents) save the Lord of the heavens and the earth as proofs, and lo! (for my part) I deem thee lost, O Pharaoh. (102)

And he wished to scare them from the land, but We drowned him and those with him, all together. (103)

And We said unto the Children of Israel after him: Dwell in the land; but when the promise of the Hereafter cometh to pass we shall bring you as a crowd gathered out of various nations.' (104)

With truth have We sent it down, and with truth hath it descended. And We have sent thee as naught else save a bearer of good tidings and a warner. (105)

And (it is) a Quran that We have divided, that thou mayest recite it unto mankind at intervals, and We have revealed it by (successive) revelation. (106)

Say: Believe therein or believe not, lo! those who were given knowledge before it, when it is read unto them, fall down prostrate on their faces, adoring, (107)

Saying: Glory to our Lord! Verily the promise of our Lord must be fulfilled. (108)

They fall down on their

faces, weeping, and it increaseth humility in them. (109)

Say (unto mankind): Cry unto Allah, or cry unto the Beneficent, unto whichsoever ye cry (it is the same). His are the most beautiful names. And thou (Muhammad), be not loud voiced in thy worship nor yet silent therein, but follow a way between. (110)

And say: Praise be to Allah, Who hath not taken unto Himself a son, and Who hath no partner in the Sovereignty, nor hath He any protecting friend through dependence. And magnify Him with all magnificence. (111)

very inmost parts of your homes; and it was a warning (completely) fulfilled. (5)

Then did We grant you the Return as against them: We gave you increase in resources and sons and made you the more numerous in manpower. (6)

If ye did well ye did well for yourselves; if ye did evil (ye did it) against yourselves; so when the second of the warnings came to pass (We permitted your enemies) to disfigure your faces and to enter your Temple as they had entered if before and to visit with destruction all that fell into their power. (7)

It may be that your Lord may (yet) show Mercy unto you; but if ye revert (to your sins) We shall revert (to Our punishments): and We have made Hell a prison for those who reject (all Faith). (8)

Verily this Quran doth guide to that which is most right (or stable) and giveth the glad tidings to the Believers who work deeds of righteousness that they shall have a magnificent reward; (9)

And to those who believe not in the Hereafter (it announceth) that We have prepared for them a Penalty grievous (indeed). (10)

The prayer that man should make for good he maketh for evil: for man is given to hasty (deeds). (11)

We have made the Night and the Day as two (of Our) Signs: the Sign of the Night have We obscured while the Sign of the day We have made to enlighten you; that ye may seek Bounty from your

Lord and that ye may know the number and count of the years: all things have We explained in detail. (12)

Every mans fate We have fastened on his own neck: on the Day of Judgment We shall bring out for him a scroll which he will see spread open. (13)

(It will be said to him:) "Read thine (own) record: sufficient is thy soul this day to make out an account against thee." (14)

Who receiveth guidance receiveth it for his own benefit: who goeth astray doth so tho his own loss: no bearer of burdens can bear the burden of another: nor would We visit with Our Wrath until We had sent an apostle (to give warning). (15)

When We decide to destroy a population We (first) send a definite order to those among them who are given the good things of this life and yet transgress; so that the word is proved true against them: then (it is) We destroy them utterly. (16)

How many generations have We destroyed after Noah? And enough is thy Lord to note and see the sins of His servants. (17)

If any do wish for the transitory things (of this life) We readily grant them such things as We will to such persons as We will: in the end have We provided Hell for them: they will burn therein disgraced and rejected. (18)

Those who do wish for the (things of) the Hereafter and strive therefor with all due striving and have Faith they are the

ones whose striving is acceptable (to Allah). (19)

Of the bounties of thy Lord We bestow freely on all these as well as those: the bounties of thy Lord are not closed (to anyone). (20)

See how We have bestowed more on some than on others; but verily the Hereafter is more in rank and gradation and more in excellence. (21)

Take not with Allah another object of worship; or thou (O man!) wilt sit in disgrace and destitution. (22)

Thy Lord hath decreed that ye worship none but Him and that ye be kind to parents. Whether one or both of them attain old age in thy life say not to them a word of contempt nor repel them but address them in terms of honor. (23)

And out of kindness lower to them the wing of humility and say: "My Lord! bestow on them Thy Mercy even as they cherished me in childhood." (24)

Your Lord knoweth best what is in your hearts: if ye do deeds of righteousness verily He is Most Forgiving to those who turn to Him again and again (in true penitence). (25)

And render to the kindred their due rights as (also) to those in want and to the wayfarer: but squander not (your wealth) in the manner of a spendthrift. (26)

Verily spendthrifts are brothers of the Evil Ones; and the Evil One is to his Lord (Himself) ungrateful. (27)

And even if thou hast to turn away from them in pursuit of the Mercy from thy

Lord which thou dost expect yet speak to them a word of easy kindness. (28)

Make not thy hand tied (like a niggards) to thy neck nor stretch it forth to its utmost reach so that thou become blameworthy and destitute. (29)

Verily thy Lord doth provide sustenance in abundance for whom He pleaseth and He provideth in a just measure: for He doth know and regard all His servants. (30)

Kill not your children for fear of want: We shall provide sustenance for them as well as for you: verily the killing of them is a great sin. (31)

Nor come nigh to adultery: for it is a shameful (deed) and an evil opening the road (to other evils). (32)

Nor take life which Allah has made sacred except for just cause. And if anyone is slain wrongfully We have given his heir authority (to demand Qisas or to forgive): but let him not exceed bounds in the matter of taking life: for he is helped (by the Law). (33)

Come not nigh to the orphans property except to improve it until he attains the age of full strength; and fulfil (every) engagement for (every) engagement will be enquired into (on the Day of Reckoning). (34)

Give full measure when ye measure and weigh with a balance that is straight: that is the most fitting and the most advantageous in the final determination. (35)

And pursue not that of which thou hast no knowledge; for every act of hearing or of seeing or of

(feeling in) the heart will be enquired into (on the Day of Reckoning). (36)

Nor walk on the earth with insolence: for thou canst not rend the earth asunder nor reach the mountains in height. (37)

Of all such things the evil is hateful in the sight of thy Lord. (38)

These are among the (precepts of) wisdom which thy Lord Has revealed to thee. Take not with Allah another object of worship lest thou shouldst be thrown into Hell blameworthy and rejected. (39)

Has then your Lord (O Pagans!) preferred for you sons and taken for Himself daughters among the angels? Truly ye utter a most dreadful saying! (40)

We have explained (things) in various (ways) in this Quran in order that they may receive admonition but it only increases their flight (from the Truth)! (41)

Say: if there had been (other) gods with Him as they say behold they would certainly have sought out a way to the Lord of the Throne! (42)

Glory to him! He is high above all that they say! Exalted and Great (beyond measure)! (43)

The seven heavens and the earth and all beings therein declare His glory: there not a thing but celebrates His praise; and yet ye understand not how they declare His glory! Verily He is Oft- Forbearing Most Forgiving! (44)

When thou dost recite the Quran We put between thee and those who believe not in the Hereafter a veil invisible: (45)

And We put coverings over their hearts (and minds) lest they should

understand the Quran and deafness into their ears: when thou dost commemorate thy Lord and Him alone in the Quran they turn on their backs fleeing (from the Truth). (46)

We know best why it is they listen when they listen to thee; and when they meet in private conference Behold the wicked say "Ye follow none other than a man bewitched!" (47)

See what similes thy strike for thee; but they have gone astray and never can they find a way. (48)

They say: "What! when we are reduced to bones and dust should we really be raised up (to be) a new creation?" (49)

Say: "(Nay!) be ye stones or iron (50)

"Or created matter which in your minds is hardest (to be raised up)- -(yet shall ye be raised up)!" Then will they say: "Who will cause us to return?" Say: "He Who created you first!" Then will they wag their heads towards thee and say "When will that be?" Say "Maybe it will be quite soon! (51)

"It will be on a Day when He will call you and ye will answer (His call) with (words of) His praise and ye will think that ye tarried but a little while!" (52)

Say to My servants that they should (only) say those things that are best: for Satan doth sow dissensions among them: for Satan is to man an avowed enemy. (53)

It is your Lord that knoweth you best: if He please He granteth you mercy or if He please punishment:

We have not sent thee to be a disposer of their affairs for them. (54)

And it is your Lord that knoweth best all beings that are in the heavens and on earth: We did bestow on some Prophets more (and other) gifts than on others: and We gave to David (the gift of) the Psalms. (55)

Say: "Call on those besides Him whom ye fancy: they have neither the power to remove your troubles from you nor to change them." (56)

Those whom they call upon do desire (for themselves) means of access to their Lord even those who are nearest: they hope for His Mercy and fear His Wrath: for the Wrath of thy Lord is something to take heed of. (57)

There is not a population but We shall destroy it before the Day of Judgment or punish it with a dreadful Penalty: that is written in the (eternal) Record. (58)

And We refrain from sending the Signs only because the men of former generations treated them as false: We sent the She-camel: to the Thamud to open their eyes but they treated her wrongfully: We only send the Signs by way of terror (and warning from evil). (59)

Behold! We told thee that thy Lord doth encompass mankind round about: We granted the Vision which We showed thee but as a trial for men as also the Cursed Tree (mentioned) in the Quran: We put terror (and warning) into them but it only increases their inordinate transgression! (60)

Behold! We said

to the angels: "Bow down unto Adam": they bowed down except Iblis: he said "Shall I bow down to one whom Thou didst create from clay?" (61)

He said "Seest Thou? This is the one whom thou hast honored above me! If Thou wilt but respite me to the Day of Judgment I will surely bring his descendants under my sway all but a few!" (62)

Allah said: "Go thy way; if any of them follow thee verily Hell will be the recompense of you (all) an ample recompense. (63)

"Lead to destruction those whom thou canst among them with thy (seductive) voice; make assaults on them with thy cavalry and thy infantry; mutually share with them wealth and children; and make promises to them. But Satan promises them nothing but deceit. (64)

"As for My servants no authority shalt thou have over them." Enough is thy Lord for a Disposer of affairs. (65)

Your Lord is He that maketh the Ship go smoothly for you through the sea in order that ye may seek of His Bounty: for He is unto you Most Merciful. (66)

When distress seizes you at sea those that ye call upon besides Himself leave you in the lurch! But when He brings you back safe to land ye turn away (from Him). Most ungrateful is man! (67)

Do ye then feel secure that He will not cause you to be swallowed up beneath the earth when ye are on land or that He will not send against you a

violent tornado (with showers of stones) so that ye shall find no one to carry out your affairs for you? (68)

Or do ye feel secure that He will not send you back a second time to sea and send against you a heavy gale to drown you because of your ingratitude so that ye find no helper therein against Us? (69)

We have honored the sons of Adam; provided them with transport on land and sea; given them for sustenance things good and pure; and conferred on them special favors above a great part of Our Creation. (70)

One day We shall call together all human beings with their (respective) Imams: those who are given their record in their right hand will read it (with pleasure) and they will not be dealt with unjustly in the least. (71)

But those who were blind in this world will be blind in the Hereafter and most astray from the Path. (72)

And their purpose was to tempt thee away from that which We had revealed unto thee to substitute in Our name something quite different: (in that case) behold! they would certainly have made thee (their) friend! (73)

And had We not given thee strength thou wouldst nearly have inclined to them a little. (74)

In that case We should have made thee taste an equal portion (of punishment) in this life and an equal portion in death: and moreover thou wouldst have found none to help thee against Us! (75)

Their purpose was to scare

thee off the land in order to expel thee; but in that case they would not have stayed (therein) after thee except for a little while. (76)

(This was Our) way with the apostles We sent before thee: thou wilt find no change in Our ways. (77)

Establish regular prayers at the suns decline till the darkness of the night and the morning prayer and reading: for the prayer and reading in the morning carry their testimony. (78)

And pray in the small watches of the morning: (it would be) an additional prayer (or spiritual profit) for thee: soon will thy Lord raise thee to a station of Praise and Glory! (79)

Say: "O my Lord! let my entry be by the Gate of Truth and Honor and likewise my exit by the Gate of Truth and Honor; and grant me from Thy Presence an authority to aid (me)." (80)

And say: "Truth has (now) arrived and Falsehood perished: for Falsehood is (by its nature) bound to perish." (81)

We send down (stage by stage) in the Quran that which is a healing and a mercy to those who believe: to the unjust it causes nothing but loss after loss. (82)

Yet when We bestow Our favors on man he turns away and becomes remote on his side (instead of coming to Us) and when Evil seizes him he gives himself up to despair! (83)

Say: "Everyone acts according to his own disposition: but your Lord knows best who it is that is best guided

on the Way." (84)

They ask thee concerning the Spirit (of inspiration). Say: "The Spirit (cometh) by command of my Lord: of knowledge it is only a little that is communicated to you (O men!) (85)

If it were Our Will We could take away that which We have sent thee by inspiration: then would thou find none to plead thy affair in that matter as against Us (86)

Except for Mercy from thy Lord: for His Bounty is to thee (indeed) great. (87)

Say: "If the whole of mankind and Jinns were to gather together to produce the like of this Quran they could not produce the like thereof even if they backed up each other with help and support. (88)

And We have explained to man in this Quran every kind of similitude: yet the grater part of men refuse (to receive it) except with ingratitude! (89)

They say: "We shall not believe in thee until thou cause spring to gush forth for us from the earth (90)

"Or (until) thou have a garden of date trees and vines and cause rivers to gush forth in their midst carrying abundant water; (91)

"Or thou cause the sky to fall in pieces as thou sayest (will happen) against us; or thou bring Allah and the angels before (us) face to face; (92)

"Or thou have a house adorned with gold or thou mount a ladder right into the skies. No we shall not even believe in thy mounting until thou send down to us

a book that we could read." Say: "Glory to my Lord! am I aught but a man an apostle?" (93)

What kept men back from Belief when Guidance came to them was nothing but this: they said "Has Allah sent a man like us) to be (His) Apostle?" (94)

Say "If there were settled on earth angels walking about in peace and quiet We should certainly have sent them down from the heavens an angel for an apostle." (95)

Say: "Enough is Allah for a witness between me and you: for He is well- acquainted with His servants and He sees (all things)." (96)

It is he whom Allah guides that is on true guidance; but he whom He leaves astray for such wilt thou find no protector besides Him. On the Day of Judgment We shall gather them together prone on their faces blind dumb and deaf: their abode will be Hell: every time it shows abatement We shall increase for them the fierceness of the Fire. (97)

That is their recompense because they rejected Our Signs and said "When we are reduced to bones and broken dust should we really be raised up (to be) a new Creation?" (98)

See they not that Allah Who created the heavens and the earth has power to create the like of them (anew)? Only He has decreed a term appointed of which there is no doubt. But the unjust refuse (to receive it) except with ingratitude. (99)

Say: "If ye had control of the Treasures of

the Mercy of my Lord behold ye would keep them back for fear of spending them: for man is (ever) niggardly!" (100)

To Moses We did give nine Clear Signs: ask the Children of Israel: when he came to them Pharaoh said to him: "O Moses! I consider thee indeed to have been worked upon by sorcery!" (101)

Moses said "Thou knowest well that these things have been sent down by none but the Lord of the heavens and the earth as eye-opening evidence: and I consider thee indeed O Pharaoh to be one doomed to destruction!" (102)

So he resolved to remove them from the face of the earth: but We did drown him and all who were with him. (103)

And We said thereafter to the Children of Israel "Dwell securely in the land (of promise)": but when the second of the warnings came to pass We gathered you together in a mingled crowd. (104)

We sent down the (Quran) in Truth and in Truth has it descended: and We sent thee but to give Glad Tidings and to warn (sinners). (105)

(It is) a Quran which We have divided (into parts from time to time) in order that thou mightest recite it to men at intervals: We have revealed it by stages. (106)

Say: "Whether ye believe in it or not it is true that those who were given knowledge beforehand when it is recited to them fall down on their faces in humble prostration" (107)

And say: "Glory to our Lord!

truly has the promise of our Lord been fulfilled!" (108)

They fall down on their faces in tears and it increases their (earnest) humility. (109)

Say: "Call upon Allah or call upon Rahman: by whatever name ye call upon Him (it is well): for to Him belong the Most Beautiful Names. Neither speak thy Prayer aloud nor speak it in a low tone but seek a middle course between." (110)

Say: "Praise be to Allah Who begets no son and has no partner in (His) dominion: nor (needs) He any to protect Him from humiliation: Yea magnify Him for His greatness and glory!" (111)

doués d'une force terrible, qui pénétrèrent à l'intérieur des demeures. Et la prédiction fut accomplie.

6. Ensuite, Nous vous donnâmes la revanche sur eux; et Nous vous renforçâmes en biens et en enfants. Et Nous vous fîmes [un peuple] plus nombreux:

7. ‹Si vous faites le bien, vous le faites à vous-mêmes; et si vous faites le mal, vous le faites à vous [aussi]›. Puis, quand vint la dernière [prédiction,] ce fut pour qu'ils affligent vos visages et entrent dans la Mosquée comme ils y étaient entrés la première fois, et pour qu'ils détruisent complètement ce dont ils se sont emparés.

8. Il se peut que votre Seigneur vous fasse miséricorde. Mais si vous récidivez, Nous récidiverons. Et Nous avons assigné l'Enfer comme camp de détention aux infidèles.

9. Certes, ce Coran guide vers ce qu'il y a de plus droit, et il annonce aux croyants qui font de bonnes oeuvres qu'ils auront une grande récompense,

10. et à ceux qui ne croient pas en l'au-delà, que Nous leur avons préparé un châtiment douloureux.

11. L'homme appelle le mal comme il appelle le bien, car l'homme est très hâtif.

12. Nous avons fait de la nuit et du jour deux signes, et Nous avons effacé le signe de la nuit, tandis que Nous avons rendu visible le signe du jour, pour que vous recherchiez des grâces de votre Seigneur, et que vous sachiez le nombre des années et le calcul du temps. Et Nous avons expliqué toute chose d'une manière détaillée.

13. Et au cou

de chaque homme, Nous avons attaché son oeuvre. Et au Jour de la Résurrection, Nous lui sortirons un écrit qu'il trouvera déroulé:

14. ‹Lis ton écrit. Aujourd'hui, tu te suffis d'être ton propre comptable›.

15. Quiconque prend le droit chemin ne le prend que pour lui-même; et quiconque s'égare, ne s'égare qu'à son propre détriment. Et nul ne portera le fardeau d'autrui. Et Nous n'avons jamais puni [un peuple] avant de [lui] avoir envoyé un Messager.

16. Et quand Nous voulons détruire une cité, Nous ordonnons à ses gens opulents [d'obéir à Nos prescriptions], mais (au contraire) ils se livrent à la perversité. Alors la Parole prononcée contre elle se réalise, et Nous la détruisons entièrement.

17. Que de générations avons-nous exterminées, après Noé! Et ton Seigneur suffit qu'Il soit Parfaitement Connaisseur et Clairvoyant sur les péchés de Ses serviteurs.

18. Quiconque désire [la vie] immédiate Nous nous hâtons de donner ce que Nous voulons; à qui Nous voulons. Puis, Nous lui assignons l'Enfer où il brûlera méprisé et repoussé.

19. et ceux qui cherchent l'au-delà et fournissent les efforts qui y mènent, tout en étant croyants... alors l'effort de ceux-là sera reconnu.

20. Nous accordons abondamment à tous; ceux-ci comme ceux- là, des dons de ton Seigneur. Et les dons de ton Seigneur ne sont refusés [à personne].

21. Regarde comment Nous favorisons certains sur d'autres. Et dans l'au- delà, il y a des rangs plus élevés et plus privilégiés.

22. N'assigne point à Allah d'autre divinité; sinon tu te trouveras méprisé et abandonné.

23. et ton Seigneur a décrété: ‹n'adorez que Lui; et (marquez) de la bonté envers les père et mère: si l'un d'eux ou tous deux doivent atteindre la vieillesse auprès de toi; alors ne leur dis point: ‹Fi!› et ne les brusque pas, mais adresse-leur des paroles respectueuses.

24. et par miséricorde; abaisse pour eux l'aile de l'humilité; et dis : ‹ش mon Seigneur, fais-leur; à tous deux; miséricorde comme ils m'ont élevé tout petit›.

25. Votre Seigneur connaît mieux ce qu'il y a dans vos âmes. Si vous êtes bons; Il est certes Pardonneur pour ceux qui Lui reviennent se repentant.

26. ‹Et donne au proche parent ce qui lui est dû ainsi qu'au pauvre et au voyageur (en détresse). Et ne gaspille pas indûment,

27. car les gaspilleurs sont les frères des diables; et le Diable est très ingrat envers son Seigneur.

28. Si tu t'écartes d'eux à la recherche d'une miséricorde de Ton Seigneur, que tu espères; adresse-leur une parole bienveillante.

29. Ne porte pas ta main enchaînée à ton cou [par avarice], et ne l'étend pas non plus trop largement, sinon tu te trouveras blâmé et chagriné.

30. En vérité ton Seigneur étend Ses dons largement à qu'Il veut ou les accorde avec parcimonie. Il est, sur Ses serviteurs, Parfaitement Connaisseur et Clairvoyant

31. Et ne tuez pas vos enfants par crainte de pauvreté; c'est Nous qui attribuons leur subsistance; tout comme à vous. Les tuer, c'est vraiment, un énorme pêché.

32. Et n'approchez point la fornication. En vérité, c'est une

turpitude et quel mauvais chemin!

33. Et; sauf en droit, ne tuez point la vie qu'Allah a rendu sacrée. Quiconque est tué injustement, alors Nous avons donné pouvoir à son proche [parent] . Que celui-ci ne commette pas d'excès dans le meurtre, car il est déjà assisté (par la loi).

34. Et n'approchez les biens de l'orphelin que de la façon la meilleur, jusqu'à ce qu'il atteigne sa majorité. Et remplissez l'engagement, car on sera interrogé au sujet des engagements

35. Et donnez la pleine mesure quand vous mesurez; et pesez avec une balance exacte. C'est mieux [pour vous] et le résultat en sera meilleur.

36. Et ne poursuis pas ce dont tu n'as aucune connaissance. L'ouïe, la vue et le coeur: sur tout cela, en vérité, on sera interrogé.

37. Et ne foule pas la terre avec orgueil: tu ne sauras jamais fendre la terre et tu ne pourras jamais atteindre la hauteur des montagnes!

38. Ce qui est mauvais en tout cela est détesté de ton Seigneur.

39. Tout cela fait partie de ce que ton Seigneur t'a révélé de la Sagesse. N'assigne donc pas à Allah d'autre divinité, sinon tu seras jeté dans l'Enfer, blâmé et repoussé.

40. Votre Seigneur, aurait-Il réservé exclusivement pour vous des fils, et Lui, aurait-Il pris pour Lui des filles parmi les Anges! Vous prononcez là une parole monstrueuse.

41. Très certainement Nous avons exposé [tout ceci] dans ce Coran afin que [les gens] réfléchissent. Mais cela ne fait qu'augmenter leur répulsion.

42. Dis: ‹S'il y avait

des divinités avec Lui, comme ils le disent, elles auraient alors cherché un chemin [pour atteindre] le Détenteur du Trٍne›.

43. Pureté à Lui! Il est plus haut et infiniment au-dessus de ce qu'ils disent!

44. Les sept cieux et la terre et ceux qui s'y trouvent, célèbrent Sa gloire. Et il n'existe rien qui ne célèbre Sa gloire et Ses louanges. Mais vous ne comprenez pas leur façon de Le glorifier. Certes c'est Lui qui est Indulgent et Pardonneur.

45. Et quand tu lis le Coran, Nous plaçons, entre toi et ceux qui ne croient pas en l'au-delà, un voile invisible,

46. Nous avons mis des voiles sur leurs coeurs, de sorte qu'ils ne le comprennent pas: et dans leurs oreilles, une lourdeur. Et quand, dans le Coran, tu évoques Ton Seigneur l'Unique, ils tournent le dos par répulsion.

47. Nous savons très bien ce qu'ils écoutent. Quand ils t'écoutent et qu'ils chuchotent entre eux, les injustes disent: ‹Vous ne suivez qu'un homme ensorcelé›.

48. Vois ce à quoi ils te comparent! Ils s'égarent donc et sont incapables de trouver un chemin (vers la vérité).

49. Et ils disent: ‹Quand nous serons ossements et poussière, serons-nous ressuscités en une nouvelle création?›

50. Dis: ‹Soyez pierre ou fer

51. ou toute autre créature que vous puissiez concevoir. Ils diront alors: ‹Qui donc nous fera revenir?› - Dis: ‹Celui qui vous a créés la première fois›. Ils secoueront vers toi leurs têtes et diront: ‹Quand cela?› Dis: ‹il se peut que ce soit proche.

52. Le

jour où Il vous appellera, vous Lui répondrez en Le glorifiant. Vous penserez cependant que vous n'êtes restés [sur terre] que peu de temps!›.

53. Et dis à Mes serviteurs d'exprimer les meilleures paroles, car le Diable sème la discorde parmi eux. Le Diable est certes, pour l'homme, un ennemi déclaré.

54. Votre Seigneur vous connaît mieux. S'Il veut, Il vous fera miséricorde, et s'Il veut, Il vous châtiera. Et Nous ne t'avons pas envoyé pour que tu sois leur protecteur.

55. Et ton Seigneur est plus Connaisseur de ceux qui sont dans les cieux et sur la terre. Et parmi les prophètes, Nous avons donné à certains plus de faveurs qu'à d'autres. Et à David nous avons donné le ‹Zabour›.

56. Dis: ‹Invoquez ceux que vous prétendez, (être des divinités) en dehors de Lui. Ils ne possèdent ni le moyen de dissiper votre malheur ni de le détourner.

57. Ceux qu'ils invoquent, cherchent [eux-mêmes], à qui mieux, le moyen de se rapprocher le plus de leur Seigneur. Ils espèrent Sa miséricorde et craignent Son châtiment. Le châtiment de ton Seigneur est vraiment redouté.

58. Il n'est point de cité [injuste] que Nous ne fassions périr avant le Jour de la Résurrection, ou que Nous ne punissons d'un dur châtiment. Cela est bien tracé dans le Livre [des décrets immuables].

59. Rien ne Nous empêche d'envoyer les miracles, si ce n'est que les Anciens les avaient traités de mensonges. Nous avions apporté aux Tamud la chamelle qui était un [miracle] visible: mais ils lui firent

du tort. En outre, nous n'envoyons de miracles qu'à titre de menace.

60. Et lorsque Nous te disions que ton Seigneur cerne tous les gens (par Sa puissance et Son savoir). Quant à la vision que Nous t'avons montrée, Nous ne l'avons faite que pour éprouver les gens, tout comme l'arbre maudit mentionné dans le Coran. Nous les menaçons; mais cela ne fait qu'augmenter leurs grande transgression.

61. Et lorsque Nous avons dit aux Anges: ‹Prosternez-vous devant Adam›, ils se prosternèrent, à l'exception d'Iblis, qui dit: ‹Me prosternerai-je devant quelqu'un que tu as créé d'argile?›

62. Il dit encore: ‹Vois-Tu? Celui que Tu as honoré au-dessus de moi, si Tu me donnais du répit jusqu'au Jour de la Résurrection; j'éprouverai, certes sa descendance, excepté un petit nombre [parmi eux]›.

63. Et [Allah] dit: ‹Va-t-en! Quiconque d'entre eux te suivra... votre sanction sera l'Enfer, une ample rétribution.

64. Excite, par ta voix, ceux d'entre eux que tu pourras, rassemble contre eux ta cavalerie et ton infanterie, associe-toi à eux dans leurs biens et leurs enfants et fais-leur des promesses›. Or, le Diable ne leur fait des promesses qu'en tromperie.

65. Quant à Mes serviteurs, tu n'as aucun pouvoir sur eux›. Et ton Seigneur suffit pour les protéger!

66. Votre Seigneur est Celui qui fait voguer le vaisseau pour vous en mer, afin que vous alliez à la recherche de quelque grâce de Sa part; Certes Il est Miséricordieux envers vous,

67. Et quand le mal vous touche en mer, ceux que vous invoquiez en dehors de

Lui se perdent. Puis, quand Il vous sauve et vous ramène à terre, vous vous détournez. L'homme reste très ingrat!

68. Etes-vous à l'abri de ce qu'Il vous fasse engloutir par un pan de terre, ou qu'Il envoie contre vous un ouragan (avec pluie en pierres) et que vous ne trouverez alors aucun protecteur.

69. Ou êtes-vous à l'abri de ce qu'Il vous y ramène (en mer) une autre fois, qu'Il déchaîne contre vous un de ces vents à tout casser, puis qu'Il vous fasse noyer à cause de votre mécréance? Et alors vous ne trouverez personne pour vous défendre contre Nous!

70. Certes, Nous avons honoré les fils d'Adam. Nous les avons transportés sur terre et sur mer, leur avons attribué de bonnes choses comme nourriture, et Nous les avons nettement préférés à plusieurs de Nos créatures.

71. Le jour où Nous appellerons chaque groupement d'hommes par leur chef, ceux à qui on remettra leur livre dans la main droite liront leur livre (avec plaisir) et ne subiront pas la moindre injustice.

72. Et quiconque aura été aveugle ici-bas, sera aveugle dans l'au- delà, et sera plus égaré [encore] par rapport à la bonne voie.

73. Ils ont failli te détourner de ce que Nous t'avions révélé, [dans l'espoir] qu'à la place de ceci, tu inventes quelque chose d'autre et (l'imputes) à Nous. Et alors, ils t'auraient pris pour ami intime.

74. Et si Nous ne t'avions pas raffermi, tu aurais bien failli t'incliner quelque peu vers eux

75. Alors, Nous t'aurions certes fait

goûter le double [supplice] de la vie et le double [supplice] de la mort; et ensuite tu n'aurais pas trouvé de secoureur contre Nous.

76. En vérité, ils ont failli t'inciter à fuir du pays pour t'en bannir. Mais dans ce cas, ils n'y seraient pas restés longtemps après toi.

77. Telle fut la règle appliquée par Nous à Nos messagers que nous avons envoyés avant toi. Et tu ne trouveras pas de changement en Notre règle.

78. Accomplis la Salat au déclin du soleil jusqu'à l'obscurité de la nuit, et [fais] aussi la Lecture à l'aube, car la Lecture à l'aube a des témoins.

79. Et de la nuit consacre une partie [avant l'aube] pour des Salat surérogatoires: afin que ton Seigneur te ressuscite en une position de gloire.

80. Et dis: ‹ش mon Seigneur; fais que j'entre par une entrée de vérité et que je sorte par une sortie de vérité; et accorde-moi de Ta part, un pouvoir bénéficiant de Ton secours›.

81. Et dis: ‹La Vérité (l'Islam) est venue et l'Erreur a disparu. Car l'Erreur est destinée à disparaître›.

82. Nous faisons descendre du Coran, ce qui est une guérison et une miséricorde pour les croyants cependant. Cependant, cela ne fait qu'accroître la perdition des injustes.

83. Et quand Nous comblons l'homme de bienfaits; il se détourne et se replie sur lui-même; et quand un mal le touche, le voilà profondément désespéré.

84. Dis: ‹chacun agit selon sa méthode, alors que votre Seigneur connaît mieux qui suit la meilleure voie›.

85. Et

ils t'interrogent au sujet de l'âme, - Dis: ‹l'âme relève de l'Ordre de mon Seigneur›. Et on ne vous a donné que peu de connaissance.

86. Si Nous voulons, Nous pouvons certes faire disparaître ce que Nous t'avons révélé; et tu n'y trouverais par la suite aucun défenseur contre Nous.

87. Si ce n'est par une miséricorde de ton Seigneur, car en vérité Sa grâce sur toi est grande.

88. Dis: ‹Même si les hommes et les djinns s'unissaient pour produire quelque chose de semblable à ce Coran, ils ne sauraient produire rien de semblable, même s'ils se soutenaient les un les autres›.

89. Et certes, Nous avons déployé pour les gens, dans ce Coran, toutes sortes d'exemples. Mais la plupart des gens s'obstinent à être mécréants.

90. Et ils dirent: ‹Nous ne croirons pas en toi, jusqu'à ce que tu aies fait jaillir de terre, pour nous, une source;

91. ou que tu aies un jardin de palmiers et de vignes, entre lesquels tu feras jaillir des ruisseaux en abondance;

92. ou que tu fasses tomber sur nous, comme tu le prétends, le ciel en morceaux, ou que tu fasses venir Allah et les Anges en face de nous;

93. ou que tu aies une maison [garnie] d'ornements; ou que tu sois monté au ciel. Encore ne croirons-nous pas à ta montée au ciel, jusqu'à ce que tu fasses descendre sur nous un Livre que nous puissions lire›. Dis-[leur]: ‹Gloire à mon Seigneur! Ne suis-je qu'un être humain-Messager? "

94. Et rien n'empêcha les

gens de croire, quand le guide leur est parvenu, si ce n'est qu'ils disaient: ‹Allah envoie-t-Il un être humain-Messager?›

95. Dis: ‹S'il y avait sur terre des Anges marchant tranquillement, Nous aurions certes fait descendre sur eux du ciel un Ange-Messager›.

96. Dis: ‹Allah suffit comme témoin entre vous et moi›. Il est, sur Ses serviteurs, Parfaitement Connaisseur et Clairvoyant.

97. Celui qu'Allah guide, c'est lui le bien-guidé et ceux qu'il égare... tu ne leur trouveras jamais d'alliés en dehors de Lui et au Jour de la Résurrection, Nous les rassemblons traînés sur leur visages, aveugles, muets et sourds. L'Enfer sera leur demeure: chaque fois que son feu s'affaiblit, Nous leur accroîtrons la flamme ardente.

98. Telle sera leur sanction parce qu'ils ne croient pas en Nos preuves et disent: ‹Quand nous serons ossements et poussière, serons-nous ressuscités en une nouvelle création?›

99. N'ont-ils pas vu qu'Allah qui a créé les cieux et la terre est capable de créer leur pareils ? Il leur a fixé un terme, sur lequel il n'y a aucun doute, mais les injustes s'obstinent dans leur mécréance.

100. Dis: ‹Si c'était vous qui possédiez les trésors de la miséricorde de mon Seigneur; vous lésineriez, certes, de peur de les dépenser. Et l'homme est très avare!

101. Et certes, Nous donnâmes à Moïse neuf miracle évidents. Demande donc aux Enfants d'Israël, lorsqu'il leur vint et que Pharaon lui dit: ‹ش Moïse, je pense que tu es ensorcelé›.

102. Il dit: ‹Tu sais fort bien que ces choses [les miracles], seul le

Seigneur des cieux et de la terre les a fait descendre comme autant de preuves illuminantes; et certes, ش Pharaon, je te crois perdu›.

103. [Pharaon] voulut donc les expulser du pays. Alors Nous les noyâmes tous, lui et ceux qui étaient avec lui.

104. Et après lui, Nous dîmes aux Enfants d'Israël: ‹Habitez la terre›. Puis, lorsque viendra la promesse de la (vie) dernière, Nous vous ferons venir en foule.

105. Et c'est en toute vérité que Nous l'avons fait descendre (le Coran), et avec la vérité il est descendu, et Nous t'avons envoyé qu'en annonciateur et avertisseur.

106. (Nous avons fait descendre) un Coran que Nous avons fragmenté, pour que tu le lises lentement aux gens. Et Nous l'avons fait descendre graduellement.

107. Dis: ‹Croyez-y ou n'y croyez pas. Ceux à qui la connaissance a été donnée avant cela, lorsqu'on le leur récite, tombent, prosternés, le menton contre la terre›

108. et disent: ‹Gloire à notre Seigneur! La promesse de notre Seigneur est assurément accomplie›.

109. Et ils tombent sur leur menton, pleurant, et cela augmente leur humilité.

110. Dis: ‹Invoquez Allah, ou invoquez le Tout Miséricordieux. Quel que soit le nom par lequel vous l'appelez, Il a les plus beaux noms. Et dans ta Salat, ne récite pas à voix haute; et ne l'y abaisse pas trop, mais cherche le juste milieu entre les deux›.

111. Et dis: ‹Louange à Allah qui ne S'est jamais attribué d'enfant, qui n'a point d'associé en la royauté et qui n'a jamais eu de protecteur de

l'humiliation›. Et proclame hautement Sa grandeur.

otra vida les hemos preparado un castigo doloroso.

11. El hombre invoca el mal con la misma facilidad con que invoca el bien: el hombre es muy precipitado...

12. Hemos hecho de la noche y del día dos signos. Hemos apagado el signo de la noche y hecho visible el signo del día, para que busquéis favor de vuestro Señor y sepáis el número de años y el cómputo: todo lo hemos explicado detalladamente.

13. Hemos asignado a cada hombre su suerte, y el día de la Resurrección le sacaremos una Escritura que encontrará desenrollada:

14. «¡Lee tu Escritura ! ¡Hoy bastas tú para ajustarte cuentas!»

15. Quien sigue la vía recta la sigue, en realidad, en provecho propio, y quien se extravía, se extravía, en realidad, en detrimento propio. Nadie cargará con la carga ajena. Nunca hemos castigado sin haber mandado antes a un enviado.

16. Cuando queremos destruir una ciudad, ordenamos a sus ricos y ellos se entregan en ella a la iniquidad. Entonces, la sentencia contra ella se cumple y la aniquilamos.

17. ¡A cuántas generaciones hemos hecho perecer después de Noé! Tu Señor está suficientemente informado de los pecados de Sus siervos, los ve suficiente mente.

18. Si alguien desea la vida fugaz, Nosotros nos apresuraremos a darle en ella lo que queremos -y a quien queremos. Luego, le destinamos la gehena, donde arderá denigrado, desechado.

19. Al creyente que desee la otra vida y se esfuerce por alcanzarla, se le reconocerá su esfuerzo.

20. A unos y a otros, a

todos, les concederemos en abundancia de los dones de tu Señor. ¡Los dones de tu Señor no se niegan a nadie!

21. ¡Mira cómo hemos preferido a unos más que a otros! En la otra vida habrá, no obstante, categorías más elevadas y una mayor distinción.

22. No pongas junto con Alá a otro dios; si no, te encontrarás denigrado, abandonado.

23. Tu Señor ha decretado que no debéis servir sino a Él y que debéis ser buenos con vuestros padres. Si uno de ellos o ambos envejecen en tu casa, no les digas: «¡Uf!» y trates con antipatía, sino sé cariñoso con ellos.

24. Por piedad, muéstrate deferente con ellos y di: «¡Señor, ten misericordia de ellos como ellos la tuvieron cuando me educaron siendo niño!»

25. Vuestro Señor conoce bien vuestros pensamientos. Si sois justos... Él es indulgente con los que se arrepienten sinceramente.

26. Da lo que es de derecho al pariente, así como al pobre y al viaiero, pero sin prodigarte demasiado,

27. que los pródigos son hermanos de los demonios, y el Demonio es desagradecido para con su Señor.

28. Si, buscando una misericordia venida de tu Señor, que esperas, tienes que apartarte de aquéllos, diles, al menos, una palabra amable.

29. No lleves la mano cerrada a tu cuello, ni la extiendas demasiado; si no, te encontrarás censurado, falto de recursos.

30. Tu Señor dispensa el sustento a quien Él quiere: a unos con largueza, a otros con mesura. Está bien informado de Sus siervos, les ve bien.

31.

¡No matéis a vuestros hijos por miedo a empobreceros! Somos Nosotros Quienes les proveemos, y a vosotros también. Matarles es un gran pecado.

32. ¡Evitad la fornicación: es una deshonestidad! ¡Mal camino...!

33. No matéis a nadie que Dios haya prohibido, sino con justo motivo. Si se mata a alguien sin razón, damos autoridad a su pariente próximo, pero que éste no se exceda en la venganza. Se le auxiliará.

34. No toquéis la hacienda del huérfano sino de manera conveniente hasta que alcance la madurez. ¡Cumplid todo compromiso, porque se pedirá cuenta de él!

35. Cuando midáis, dad la medida justa y pesad con una balanza exacta. Es mejor y da muy buen resultado.

36. No vayas tras algo de lo que no tienes ningún conocimiento. Del oído, de la vista, del intelecto, de todo eso se pedirá cuenta.

37. No vayas por la tierra con insolencia, que no eres capaz de hender la tierra, ni de alzarte a la altura de las montañas.

38. Tu Señor detesta lo malo que en ello hay.

39. Esto forma parte de la sabiduría que tu Señor te ha inspirado. No pongas junto con Alá a otro dios; si no, serás precipitado en la gehena, censurado, desechado.

40. ¿Es que vuestro Señor, que ha escogido daros hijos varones, iba a tomar para Sí hijas de entre los ángeles? Decís, en verdad, algo muy grave.

41. Hemos expuesto en este Corán para que se dejen amonestar, pero esto no hace sino acrecentar su repulsa.

42. Di: «Si hubiera

dioses además de Él, como dicen, buscarían un camino que les condujera hasta el Señor del Trono.

43. ¡Gloria a Él! ¡Está por encima de lo que dicen!»

44. Le glorifican los siete cielos, la tierra y sus habitantes. No hay nada que no celebre Sus alabanzas, pero no comprendéis su glorificación. Él es benigno, indulgente.

45. Cuando recitas el Corán, tendemos un velo opaco entre ti y los que no creen en la otra vida,

46. velamos sus corazones y endurecemos sus oídos para que no lo entiendan. Cuando invocas en el Corán a tu Señor Solo, vuelven la espalda en repulsa.

47. Nosotros sabemos bien lo que escuchan cuando te escuchan o cuando están en conciliábulos, cuando dicen los impíos: «No seguís sino a un hombre hechizado».

48. ¡Mira a qué te comparan! Se extravían y no pueden encontrar camino.

49. Dicen: «Cuando seamos huesos y polvo, ¿es verdad que se nos resucitará a una nueva creación?»

50. Di: «Aunque seáis piedra, hierro

51. o cualquier sustancia que imaginéis difícil...» Dirán: «¿Y quién nos volverá!» Di: «Quien os creó una vez primera». Y, sacudiendo la cabeza hacia ti, dirán: «¿Cuándo?» Di: «Tal vez pronto».

52. El día que os llame, responderéis alabándole y creeréis no haber permanecido sino poco tiempo.

53. Di a Mis siervos que hablen de la mejor manera que puedan. El Demonio siembra la discordia entre ellos. El Demonio es para el hombre un enemigo declarado.

54. Vuestro Señor os conoce bien. Si quiere, se apiadará de vosotros y, si

quiere, os castigará. No te hemos enviado para que seas su protector.

55. Tu Señor conoce bien a quienes están en los cielos y en la tierra. Hemos preferido a unos profetas más que a otros. Y dimos a David Salmos.

56. Di: «¡Invocad a los que, en lugar de Él, pretendéis! ¡No pueden evitaros la desgracia ni modificarla!»

57. Los mismos a quienes invocan buscan el medio de acercarse a su Señor. Esperan en Su misericordia y temen Su castigo. El castigo de tu Señor es temible.

58. No hay ninguna ciudad que no destruyamos o que no castiguemos severamente antes del día de la Resurreción. Está anotado en la Escritura.

59. No Nos ha impedido obrar milagros sino que los antiguos los desmintieran. Dimos la camella a los tamudeos como milagro palpable, pero obraron impíamente con ella. No obramos los milagros sino para atemorizar.

60. Y cuando te dijimos: «Tu Señor cerca a los hombres». No hicimos del sueño que te mostramos y del árbol maldito mencionado en el Corán sino tentación para los hombres. Cuanto más les amedrentamos, más aumenta su rebeldía.

61. Y cuando dijimos a los ángeles: «¡Prosternaos ante Adán!». Se prosternaron, excepto Iblis, que dijo: «¿Voy a prosternarme ante quien has creado de arcilla?»

62. Dijo: «¿Qué Te parece? Éste es aquél a quien has honrado más que a mí. Si me remites hasta el día de la Resurrección, dominaré a todos sus descendientes, salvo a unos pocos».

63. Dijo: «¡Vete! La gehena será amplia retribución para ti y

para tus secuaces.

64. ¡Ahuyenta con tu voz a todos los que puedas! ¡Atácales con tu caballería y con tu infantería! ¡Asóciate a ellos en la hacienda y en los hijos! ¡Promételes!». Pero el Demonio no les promete sino falacia.

65. «Pero no tienes ninguna autoridad sobre Mis siervos». ¡Tu Señor basta como protector!

66. Vuestro Señor es Quien, para vosotros, hace que surquen las naves el mar, para que busquéis Su favor. Es misericordioso con vosotros.

67. Si sufrís una desgracia en el mar, los que invocáis se esfuman, Él no. Pero, en cuanto os salva llevándoos a tierra firme, os apartáis. El hombre es muy desagradecido.

68. ¿Estáis, pues, a salvo de que Alá haga que la tierra os trague o de que envíe contra vosostros una tempestad de arena? No podrías encontrar protector.

69. ¿O estáis a salvo de que lo repita una segunda vez, enviando contra vosotros un viento huracanado y anegándoos por haber sido desagradecidos? No encontraríais a nadie que, en vuestro favor, Nos demandara por ello.

70. Hemos honrado a los hijos de Adán. Los hemos llevado por tierra y por mar, les hemos proveído de cosas buenas y los hemos preferido marcadamente a muchas otras criaturas.

71. El día que llamemos a todos los hombres con su Libro, aquéllos a quienes se dé su Escritura en la diestra, ésos leerán su Escritura y no serán tratados injustamente en lo más mínimo.

72. Quien haya estado ciego en esta vida continuará ciego en la otra y aún se extraviará

más del Camino.

73. En verdad, casi han conseguido desviarte de lo que te habíamos revelado, con objeto de que inventaras contra Nosotros otra cosa. Te habrían tomado como amigo.

74. Si no te hubiéramos confirmado, casi te habrías arrimado algún poco hacia ellos.

75. Te habríamos hecho gustar el doble en la vida y el doble en la muerte. Y no habrías encontrado quien te auxiliara contra Nosotros.

76. En verdad, casi te incitaron a huir del país con objeto de hacerte salir de él -en ese caso no se habrían quedado en él después de ti sino por poco tiempo-,

77. lo mismo que ocurrió con los enviados que mandamos antes de ti, práctica Nuestra que encontrarás inmutable.

78. Haz la azalá al ocaso hasta la caída de la noche, y la recitación del alba, que la recitación del alba tiene testigos.

79. Parte de la noche, vela: será para ti una obra supererogatoria. Quizá tu Señor te resucite a un estado digno de encomio.

80. Y di: «¡Señor! ¡Hazme entrar bien, hazme salir bien! ¡Concédeme, de Ti, una autoridad que me auxilie!»

81. Y di: «¡Ha venido la Verdad y se ha disipado lo falso! ¡Lo falso tiene que disiparse!»

82. Hacemos descender, por medio del Corán, lo que es curación y misericordia para los creyentes, pero esto no hace sino perder más a los impíos.

83. Cuando agraciamos al hombre, éste se desvía y se aleja. Pero, si sufre un mal, se desespera.

84. Di: «Cada uno obra a su modo,

pero vuestro Señor conoce bien al que va mejor dirigido por el Camino».

85. Te preguntan por el espíritu. Di: «El espíritu procede de la orden de mi Señor». Pero no habéis recibido sino poca ciencia.

86. Si quisiéramos, retiraríamos lo que te hemos revelado y no encontrarías quien te protegiera en esto contra Nosotros.

87. No es sino una misericordia venida de tu Señor, Que te ha favorecido grandemente.

88. Di: «Si los hombres y los genios se unieran para producir un Corán como éste, no podrían conseguirlo, aunque se ayudaran mutuamente».

89. En este Corán hemos expuesto a los hombres toda clase de ejemplos. Pero la mayoría de los hombres no quieren sino ser infieles.

90. Y dicen: «No creeremos en ti hasta que nos hagas brotar un manantial de la tierra,

91. o que tengas un jardín con palmeras y vides entre los que hagas brotar caudalosos arroyos,

92. o que, como pretendes, hagas caer sobre nosotros parte del cielo o nos traigas en tu apoyo a Alá y a los ángeles,

93. o que tengas una casa suntuosa, o te eleves en el aire. Pero tampoco vamos a creer en tu elevación mientras no nos hagas bajar una Escritura que podamos leer». Di: «¡Gloria a mi Señor! ¿Y qué soy yo sino un mortal, un enviado?»

94. No ha impedido a los hombres creer cuando les ha llegado la Dirección sino el haber dicho: «¿Ha mandado Alá a un mortal como enviado?»

95. Di: «Si hubiera habido en la tierra ángeles

andando tranquilamente, habríamos hecho que les bajara del cielo un ángel como enviado».

96. Di: «Alá basta como testigo entre yo y vosotros. Está bien informado sobre Sus siervos, les ve bien».

97. Aquél a quien Alá dirige está bien dirigido. Pero no encontrarás amigos, fuera de Él, para aquéllos a quienes Él extravía. Les congregaremos el día de la Resurrección boca abajo, ciegos, mudos, sordos. Tendrán la gehena por morada. Siempre que el fueg

98. Ésa será su retribución por no haber creído en Nuestros signos y por haber dicho: «Cuando seamos huesos y polvo, ¿es verdad que se nos resucitará a una nueva creación?»

99. ¿Es que no ven que Alá, Que ha creado los cielos y la tierra, es capaz de crear semejantes a ellos? Les ha señalado un plazo indubitable, pero los impíos no quieren sino ser infieles.

100. Di: «Si poseyerais los tesoros de misericordia de mi Señor, entonces, los retendríais por miedo de gastarlos». El hombre es tacaño...

101. Dimos a Moisés nueve signos claros. Pregunta a los Hijos de Israel qué pasó, cuando vino a ellos y Faraón le dijo: «¡Moisés! ¡Yo creo, sí, que estás hechizado!»

102. Dijo: «Tú sabes bien que sólo el Señor de los cielos y de la tierra ha hecho bajar éstos como pruebas evidentes. ¡Yo creo, Faraón, sí, que estás perdido!»,

103. Quiso ahuyentarles del país y le anegamos con todos los suyos.

104. Y, después de él, dijimos a los Hijos de Israel: «Habitad la tierra y, cuando se cumpla la

promesa de la otra vida, os llevaremos en tropel».

105. Lo hemos hecho descender con la Verdad y con la Verdad ha descendido. No te hemos enviado sino como nuncio de buenas nuevas y como monitor.

106. Es un Corán que hemos dividido para que lo recites a la gente reposadamente. Lo hemos revelado de hecho.

107. Di: «Creáis en él o no, quienes han y recibido de antes la Ciencia, cuando les es recitado, caen prosternados, rostro en tierra,

108. y dicen: '¡Gloria a nuestro Señor! ¡Se ha cumplido, sí, la promesa de nuestro Señor!'

109. Y continúan rostro en tierra, llorando y creciendo en humildad».

110. Di: «¡Invocad a 'Alá' o invocad al 'Compasivo'! Como quiera que invoquéis, Él posee los nombres más bellos». No hagas la azalá en voz demasiado alta, ni demasiado baja, sino con voz moderada.

111. Y di: «¡Alabado sea Alá, Que no ha adoptado un hijo, ni tiene asociado en el dominio, ni amigo frente a la humillación!» ¡Y ensalza Su grandeza!

4. Und Wir hatten den Kindern Israels in der Schrift klargelegt: «Siehe, ihr werdet gewiكlich zweimal im Land Verderben anstiften, und ihr werdet gewiكlich unmنكig hoffنrtig und herrisch werden.»

5. Als nun die Zeit für die erste der beiden Warnungen kam, da sandten Wir sider euch Unsere Diener, begabt mit gewaltiger Kriegsmacht, und sie drangen in die Hنuser, und so ward erfüllt die Verheiكung.

6. Dann gaben Wir euch wiederum die Macht über sie und stنrkten euch mit Reichtum und Kindern und machten euch grِكer an Zahl.

7. (Nun) wenn ihr Gutes tut, so tut ihr Gutes für eure eignen Seelen; und wenn ihr Bِses tut, so ist es gegen sie. Als nun die Zeit für die zweite Warnung kam (sandten Wir Diener), damit sie eure Groكen miكhandelten und die Moschee betrنten, wie sie sie das erste Mal betreten hatten, und alles, was sie erobert hatten, bis auf den Grund zerstِrten.

8. Es ist mِglich, daك euer Herr Sich euer erbarmt; doch wenn ihr (zu eurem früheren Zustande) zurückkehrt, so wollen (auch) Wir zurückkehren, und Wir haben die Hِlle zu einem Gefنngnis gemacht für die Unglنubigen.

9. Fürwahr, dieser Koran leitet zum Richtigsten und bringt den Glنubigen, die gute Werke tun, die frohe Botschaft, daك ihnen groكer Lohn werden soll,

10. Und daك Wir denen, die nicht an das Jenseits glauben, eine schmerzliche Strafe bereitet haben.

11. Der Mensch bittet um das Schlimme, vie er um das Gute bitten sollte; und der Mensch ist voreilig.

12. Wir machten die Nacht und den Tag zu zwei

Zeichen, indem Wir das Zeichen der Nacht dunkel gemacht haben, und das Zeichen des Tags haben Wir licht gemacht, auf daك ihr nach Fülle von eurem Herrn trachtet und kennt die Bemessung der Jahre und die Rechenkunst. Und jegliches Ding haben Wir klar gemacht mit deutlicher Erklنrung.

13. Und einem jeden Menschen haben Wir seine Werke an den Nacken geheftet; und am Tage der Auferstehung werden Wir ihm ein Buch vorlegen, das er entsiegelt finden wird.

14. «Lies dein Buch. Heute genügt deine eigene Seele als Rechnerin wider dich.»

15. Wer den rechten Weg befolgt, der befolgt ihn nur zu seinem eignen Heil; und wer irregeht, der geht irre allein zu seinem eignen Schaden. Und keine Lasttragende trنgt die Last einer andern. Und Wir strafen nie, ehe Wir denn einen Gesandten geschickt haben.

16. Wenn Wir eine Stadt zu zerstِren beabsichtigen, lassen Wir Unser Gebot an ihre Reichen ergehen; sie aber freveln darin, so wird der Richtspruch fنllig gegen sie, und Wir zerstِren sie bis auf den Grund.

17. Wie viele Geschlechter haben Wir nach Noah vernichtet! Und dein Herr kennt und sieht die Sünden Seiner Diener zur Genüge.

18. Wer das Irdische begehrt, schnell bereiten Wir ihm darin das, was Wir wollen, dem, der Uns beliebt; danach haben Wir die Hِlle für ihn bestimmt; da wird er eingehen, verdammt und verstoكen.

19. Wer aber das Jenseits begehrt und es beharrlich erstrebt und glنubig ist - derer Streben wird belohnt werden.

20. Ihnen allen, diesen und jenen, gewنhren Wir von der Gabe deines Herrn. Und

die Gabe deines Herrn ist unbeschrنnkt.

21. Schau, wie Wir die einen von ihnen über die andern erhِht haben; und wahrhaftig, das Jenseits soll noch grِكer sein an Rنngen und grِكer an Auszeichnung.

22. Setze neben Allah nicht einen andern Gott, auf daك du nicht mit Schimpf bedeckt und verlassen dasitzest.

23. Dein Herr hat geboten: «Verehret keinen denn Ihn, und (erweiset) Güte den Eltern. Wenn eines von ihnen oder beide bei dir ein hohes Alter erreichen, sage nie "Pfui!" zu ihnen, und stoكe sie nicht zurück, sondern sprich zu ihnen ein ehrerbietiges Wort.

24. Und neige gütig gegen sie den Fittich der Demut und sprich: "Mein Herr, erbarme Dich ihrer, so wie sie mich als Kleines betreuten."»

25. Euer Herr weiك am besten, was in euren Seelen ist: Wenn ihr rechtgesinnt seid, dann ist Er gewiك nachsichtig gegenüber den sich Bekehrenden.

26. Gib dem Verwandten, was ihm gebührt, und ebenso dem Armen und dem Wanderer, aber vergeude nicht in Verschwendung.

27. Die Verschwender sind Brüder der Teufel, und der Teufel ist undankbar gegen seinen Herrn.

28. Und wenn du dich von ihnen abkehrst im Trachten nach Barmherzigkeit von deinem Herrns auf die du hoffst, so sprich zu ihnen ein hilfreich Wort.

29. Und laك deine Hand nicht an deinen Nacken gefesselt sein, aber strecke sie auch nicht zu weit geِffnet aus, damit du nicht getadelt (und) zerschlagen niedersitzen muكt.

30. Wahrlich, dein Herr erweitert und beschrنnkt die Mittel zum Unterhalt, wem Er will, denn Er kennt und sieht Seine Diener wohl.

31. Tِtet eure

Kinder nicht aus Furcht vor Armut; Wir sorgen für sie und für euch. Fürwahr, sie zu tِten ist eine groكe Sünde.

32. Und nahet nicht dem Ehebruch; siehe, das ist eine Schنndlichkeit und ein übler Weg.

33. Und tِtet nicht das Leben, das Allah unverletzlich gemacht hat, es sei denn mit Recht. Und wer da freventlich getِtet wird, dessen Erben haben Wir gewiك Ermنchtigung gegeben (Sühne zu fordern); doch soll er bei der Tِtung die (vorgeschriebenen) Grenzen nicht überschreiten, denn er findet Hilfe (im Gesetz).

34. Und nahet nicht dem Gut der Waise, es sei denn zum Besten, bis sie ihre Reife erreicht hat. Und haltet die Verpflichtung, denn über die Verpflichtung muك Rechenschaft abgelegt werden.

35. Und gebet volles Maك, wenn ihr messet, und wنget mit richtiger Waage; das ist durchaus vorteilhaft und letzten Endes das Beste.

36. Und verfolge nicht das, wovon du keine Kenntnis hast. Wahrlich, das Ohr und das Auge und das Herz - sie alle sollen zur Rechenschaft gezogen werden.

37. Und wandle nicht hochmütig auf Erden, denn du kannst die Erde nicht spalten, noch kannst du die Berge an Hِhe erreichen.

38. Das _ble alles dessen ist hassenswert vor deinem Herrn.

39. Dies ist ein Teil von der Weisheit, die dir dein Herr offenbart hat. Und setze nicht neben Allah einen anderen Gott, auf daك du nicht in die Hِlle geworfen werdest, verdammt und verstoكen.

40. Hat euer Herr euch denn mit Sِhnen bevorzugt und für Sich Selbst Tِchter von den Engeln genommen? Wahrlich, ihr sprecht da ein groكes

Wort.

41. Wir haben in diesem Koran auf verschiedene Art (die Wahrheit) dargelegt, damit sie ermahnt seien, doch es mehrt nur ihren Widerwillen.

42. Sprich: «Gنbe es neben Ihm noch andere Gِtter, wie sie behaupten, dann hنtten sie gewiكlich einen Weg zum Herrn des Throns gesucht.»

43. Heilig ist Er und hoch erhaben über all das, was sie behaupten.

44. Die sieben Himmel und die Erde und wer darinnen ist, sie lobpreisen Ihn; und es gibt kein Ding, das Seine Herrlichkeit nicht preist; ihr aber versteht ihre Lobpreisung nicht. Wahrlich, Er ist langmütig, allverzeihend.

45. Und wenn du den Koran vortrنgst, legen Wir zwischen dich und jene, die nicht an das Jenseits glauben, einen verborgenen Schleier;

46. Und Wir legen Hüllen auf ihre Herzen, so daك sie ihn nicht verstehen, und in ihre Ohren Taubheit. Und wenn du im Koran deinen Herrn nennst, Ihn allein, so wenden sie ihre Rücken in Widerwillen.

47. Wir wissen es am besten, worauf sie horchen, wenn sie dir zuhِren, und wenn sie sich insgeheim bereden, dieweil die Frevler sprechen: «Ihr folgt nur einem der Sinne beraubten Manne.»

48. Schau, wie sie von dir Gleichnisse erdichten und damit so sehr in die Irre gegangen sind, daك sie keinen Weg mehr zu finden vermِgen!

49. Und sie sprechen: «Wenn wir Gebeine und Staub geworden sind, sollen wir dann wirklich zu einer neuen Schِptung auferweckt werden?»

50. Sprich: «Ob ihr Steine seid oder Eisen

51. Oder sonst geschaffener Stoff von der Art, die in eurem Sinn am schwersten wiegt.» Dann werden sie

sprechen: «Wer soll uns ins Leben zurückrufen?» Sprich: «Er, Der euch das erste Mal erschuf.» Dann werden sie ihre Kِpfe wider dich schütteln und sprechen: «Wann geschieht es?» Sprich: «Vielleicht geschieht es gar bald.

52. An dem Tage, an dem Er euch ruft, da werdet ihr antworten, mit Seinem Preis, und werdet meinen, ihr hنttet nur eine geringe Weile gesنumt.»

53. Sage Meinen Dienern, sie mِchten nur das Beste reden, denn Satan stiftet zwischen ihnen Zwietracht. Satan ist dem Menschen fürwahr ein offenkundiger Feind.

54. Euer Herr kennt euch am besten. Wenn Er will, so wird Er Sich euer erbarmen, oder wenn Er will, so wird Er euch strafen. Und Wir haben dich nicht entsandt als einen Wنchter über sie.

55. Dein Herr kennt am besten jene, die in den Himmeln und auf der Erde sind. Wir erhِhten einige der Propheten über die andern, und David gaben Wir ein Buch.

56. Sprich: «Rufet doch die an, die ihr neben Ihm wنhnet; sie haben keine Macht, das Unheil von euch zu nehmen noch abzuwenden.»

57. Jene, die sie anrufen, suchen selbst die Nنhe ihres Herrn - wer von ihnen am nنchsten sei - und hoffen auf Sein Erbarmen und fürchten Seine Strafe. Wahrlich, die Strafe deines Herrn ist etwas zu Fürchtendes.

58. Es gibt keine Stadt, die Wir nicht vernichten werden vor dem Tage der Auferstehung oder züchtigen mit strenger Züchtigung. Das ist niedergeschrieben in dem Buch.

59. Und nichts kِnnte Uns hindern, Zeichen zu senden, als daك die Früheren sie verworfen hatten. Und Wir gaben

den Thamüd die Kamelstute als ein sichtbares Zeichen, doch sie frevelten an ihr. Wir senden Zeichen, nur um zu warnen.

60. Und (gedenke der Zeit) da Wir zu dir sprachen: «Dein Herr umfaكt die Menschen.» Und Wir haben das Traumgesicht, das Wir dich sehen lieكen, nur als eine Prüfung für die Menschen gemacht und ebenso den verfluchten Baum im Koran. Und Wir warnen sie, jedoch es bestنrkt sie nur in groكer Ruchlosigkeit.

61. Als Wir zu den Engeln sprachen: «Bezeuget Adam Ehrerbietung», da bezeugten sie Ehrerbietung. Nur Iblis nicht. Er sprach: «Soll ich mich beugen vor einem, den Du aus Ton erschaffen hast?»

62. Er sprach (weiter): «Was dünket Dich? Dieser ist's, den Du hِher geehrt hast als mich! Willst Du mir Frist geben bis zum Tage der Auferstehung, so will ich gewiكlich Gewalt erlangen über seine Nachkommen, bis auf wenige.»

63. Er sprach: «Fort mit dir! und wer von ihnen dir folgt, fürwahr, die Hِlle soll euer aller Lohn sein, ein ausgiebiger Lohn.

64. Und betِre nun son ihnen, wen du vermagst, mit deiner Stimme und treibe gegen sie dein Roك und deinen Fuك und sei ihr Teilhaber an Vermِgen und Kindern und mache ihnen Versprechungen.» - Und Satan verspricht ihnen nur Trug. -

65. «_ber Meine Diener aber wirst du gewiك keine Macht haben.» Und dein Herr genügt als Beschützer.

66. Euer Herr ist es, Der die Schiffe auf dem Meere für euch treibt, auf daك ihr nach Seiner Gnade trachten mِget. Fürwahr, Er ist gegen euch barmherzig.

67. Und wenn euch auf

dem Meere ein Unheil trifft: verloren sind jene, die ihr anruft statt Ihn. Hat Er euch aber ans Land gerettet, dann kehrt ihr euch ab, denn der Mensch ist undankbar.

68. Fühlt ihr euch denn sicher davor, daك Er euch nicht auf dem Festland vernichten oder einen heftigen Wind gegen euch senden wird, (so daك) ihr dann keinen Beschützer für euch findet?

69. Oder fühlt ihr euch sicher davor, daك Er euch nicht noch ein zweites Mal dorthin zurückschickt und einen Sturmwind gegen euch entsendet und euch ertrinken lنكt für euren Unglauben? Ihr werdet dann darauf keinen Helfer finden für euch wider Uns.

70. Wir haben doch wahrlich die Kinder Adams geehrt und sie über Land und Meer getragen und sie versorgt mit guten Dingen und sie ausgezeichnet, eine Auszeichnung vor jenen vielen, die Wir geschaffen.

71. (Gedenke) des Tags, da Wir ein jedes Volk mit seinem Führer vorladen werden. Wer dann sein Buch in seine Rechte empfangen wird, diese werden ihr Buch verlesen und nicht ein Jota Unrecht werden sie leiden.

72. Wer aber blind ist in dieser Welt, der wird auch im Jenseits blind sein und weit abirrend vom Weg.

73. Sie hنtten dich beinahe in schwere Bedrنngnis gebracht um dessentwillen, was Wir dir offenbarten, damit du etwas anderes wider Uns erdichten mِchtest; und dann hنtten sie dich gewiك zum Freund genommen.

74. Hنtten Wir aber dich nicht (mit dem Koran) gefestigt, du hنttest dich ihnen nur wenig zugeneigt.

75. Dann hنtten Wir dich Doppeltes im Leben und Doppeltes im Tode auskosten lassen

und du hنttest dir keinen Helfer wider Uns gefunden.

76. Und in der Tat hنtten sie dich fast des Landes verschreckt, daك sie dich daraus vertreiben mِchten; aber dann wنren sie nach dir nur eine geringe Zeit geblieben.

77. (So war Unser) Verfahren mit Unsern Gesandten, die Wir vor dir schickten; und du wirst keine ؤnderung in Unserem Verfahren finden.

78. Verrichte das Gebet beirn Neigen der Sonne bis zum Dunkel der Nacht, und das Lesen des Korans bei Tagesanbruch. Wahrlich, die Lesung des Korans bei Tagesanbruch ist besonders angezeigt.

79. Und wache auf dazu in der Nacht - ein weiteres für dich. Mag sein, daك dich dein Herr zu einem lِblichen Rang erhebt.

80. Und sprich: «O mein Herr, laك meinen Eingang einen guten Eingang sein und laك meinen Ausgang einen guten Ausgang sein. Und gewنhre mir von Dir aus eine helfende Kraft.»

81. Und sprich: «Gekommen ist die Wahrheit und dahingeschwunden ist das Falsche. Siehe, das Falsche schwindet schnell.»

82. Wir senden vom Koran (allmنhlich) das hinab, was Heilung ist und Barmherzigkeit für die Glنubigen; den Ungerechten aber mehrt es nur den Schaden.

83. Und wenn Wir dem Menschen Gnade erweisen, wendet er sich ab und geht beiseite; wenn ihn aber ein _bel trifft, gibt er sich der Verzweiflung hin.

84. Sprich: «Ein jeder handelt nach seiner Weise, und euer Herr weiك am besten, wessen Weg der beste ist.»

85. Und sie fragen dich über die Seele. Sprich: «Die Seele entsteht auf den Befehl meines Herrn; und euch ist von Wissen nur wenig

gegeben.»

86. Und wenn Wir es wollten Wir kِnnten gewiكlich wieder fortnehmen, was Wir dir offenbart; du fündest dann für dich in dieser Sache keinen Beschützer wider Uns,

87. Auكer der Barmherzigkeit deines Herrn. Wahrlich, Seine Gnade gegen dich ist groك.

88. Sprich: «Ob sich auch die Menschen und die Dschinn vereinigten, um ein diesem Koran Gleiches hervorzubringen, sie brنchten doch kein ihm Gleiches hervor, selbst wenn sie einander beistünden.»

89. Wir haben fürwahr den Menschen in diesem Koran Gleichnisse aller Art auf mannigfache Weise vorgelegt, allein die meisten Menschen weisen alles zurück, nur nicht den Unglauben.

90. Und sie sprechen: «Wir werden dir nimmermehr glauben, bis du uns einen Quell aus der Erde hervorbrechen lنكt;

91. Oder [bis] du einen Garten von Dattelpalmen und Trauben hast und lنssest mitten darin Strِme hervorsprudeln im _berfluك;

92. Oder [bis] du den Himmel über uns in Stücke einstürzen lنكt, wie du es behauptest, oder Allah und die Engel vor unser Angesicht bringst;

93. Oder [bis] du ein Haus von Gold besitzest oder aufsteigst zum Himmel; und wir werden nicht an deinen Aufstieg glauben, bis du uns ein Buch hinabsendest, das wir lesen kِnnen.» Sprich: «Preis meinem Herrn! Bin ich denn mehr als ein Mensch, ein Gesandter?»

94. Und nichts hat die Menschen abgehalten, zu glauben, da die Führung zu ihnen kam, als daك sie sprachen: «Hat Allah einen Menschen als Gesandten geschickt?»

95. Sprich: «Wنren auf Erden Engel gewesen, friedlich und in Ruhe wandelnde, Wir hنtten ihnen gewiك einen Engel vom Himmel als Gesandten geschickt.»

96. Sprich:

«Allah genügt als Zeuge zwischen mir und euch; wahrlich, Er weiك und sieht alles an Seinen Dienern.»

97. Und wen Allah leitet, der ist der Rechtgeleitete; die aber, die Er zu Irrenden erklنrt, für die wirst du keine Helfer finden auكer Ihm. Und Wir werden sie versammeln am Tage der Auferstehung, auf ihren Angesichtern, blind, stumm und taub. Ihr Aufenthalt wird die Hِlle sein; sooft sie erlischt, wollen Wir die Flamme für sie wieder anfachen.

98. Das ist ihr Lohn, weil sie Unsere Zeichen verwarfen und sprachen: «Wie! wenn wir Gebeine und Staub geworden sind, sollen wir wirklich als eine neue Schِpfung auferweckt werden?»

99. Haben sie nicht gesehen, daك Allah, Der die Himmel und die Erde erschuf, imstande ist, ihresgleichen zu schaffen? Und Er hat eine Frist für sie bestimmt, über die kein Zweifel ist. Allein die Frevler verwerfen alles, nur nicht den Unglauben.

100. Sprich: «Besنكet ihr die Schنtze der Barmherzigkeit meines Herrn, wahrlich, ihr würdet euch zurückhalten aus Furcht vor dem Ausgeben, denn der Mensch ist geizig.»

101. Wir hatten Moses neun offenbare Zeichen gegeben. Frage nur die Kinder Israels. Als er zu ihnen kam, sprach Pharao zu ihm: «Ich halte dich, o Moses, zweifellos für ein Opfer der Tنuschung.»

102. Er sprach: «Du weiكt recht wohl, daك kein anderer diese (Zeichen) herabgesandt hat als der Herr der Himmel und der Erde, als Zeugnisse; und ich halte dich, o Pharao, zweifellos für ein Opfer des Verderbens.»

103. Da beschloك er, sie aus dem Lande zu treiben; doch Wir ertrنnkten ihn und die

mit ihm waren, allesamt.

104. Und nach ihm sprachen Wir zu den Kindern Israels: «Wohnet in dem Lande; und wenn die Zeit der zweiten Verheiكung kommt, dann werden Wir euch hinzubringen als eine Schar, gesammelt (aus den verschiedenen Vِlkern).»

105. Und mit der Wahrheit haben Wir es hinabgesandt, und mit der Wahrheit kam es hernieder. Und dich entsandten Wir nur als Bringer froher Botschaft und Warner.

106. Und den Koran haben Wir in Abschnitten offenbart, damit du ihn den Menschen stückweise vortragen mِgest, und Wir sandten ihn nach und hinab.

107. Sprich: «Ob ihr an ihn glaubt oder nicht glaubt, wahrlich, jene, denen zuvor das Wissen gegeben ward, sie fallen, wenn er ihnen verlesen wird, anbetend auf ihr Angesicht nieder.

108. Und sprechen: "Preis unserem Herrn! Siche, unseres Herrn Verheiكung wird sich wahrlich erfüllen."»

109. Und weinend fallen sie nieder auf ihr Angesicht, und es mehrt in ihnen die Demut.

110. Sprich: «Rufet Allah an oder rufet Rahmلn an - bei welchem (Namen) immer ihr (Ihn) rufet, Sein sind die schِnsten Namen.» Und sprich dein Gebet nicht zu laut, und flüstre es auch nicht zu leise, sondern suche einen Weg dazwischen.

111. Sprich: «Aller Preis gebührt Allah, Der Sich keinen Sohn zugesellt hat und niemanden neben Sich hat in der Herrschaft noch sonst einen Gehilfen aus Schwنche.» Und preise Seine Herrlichkeit mit aller Verherrlichung.

mostrargli qualcuno dei Nostri segni. Egli è Colui che tutto ascolta e tutto osserva.

2. Demmo a Mosè la Scrittura e ne facemmo la Guida per i figli di Israele [dicendo loro]: " Non prendete altro protettore che Me!" .

3. [Egli era un] discendente di coloro che portammo insieme a Noé.In verità era un servo riconoscente.

4. Decretammo nella Scrittura, contro i figli di Israele: " Per due volte porterete la corruzione sulla terra e sarete manifestamente superbi" .

5. Quando si realizzò la prima [delle Nostre promesse], mandammo controdi voi servi Nostri, di implacabile valore, che penetrarono nelle vostre contrade: la promessa è stata mantenuta.

6. Vi demmo quindi il sopravvento su di loro e vi corroborammo con ricchezze e progenie e facemmo di voi un popolo numeroso.

7. Se fate il bene, lo fate a voi stessi; se fate il male, è a voi stessi che lo fate. Quando poi si realizzò l'ultima promessa i vostri volti furono oscurati ed essi entrarono nel tempio come già erano entrati e distrussero completamente quello che avevano conquistato.

8. Forse il vostro Signore vi userà misericordia, ma se persisteretepersisteremo. Abbiamo fatto dell'Inferno una prigione per i miscredenti.

9. In verità questo Corano conduce a ciò che è più giusto e annuncia la lieta novella ai credenti, a coloro che compiono il bene: in verità avranno una grande ricompensa,

10. e in verità per coloro che non credono nell'altra vita abbiamo preparato un doloroso castigo.

11. L'uomo invoca il male come invoca il bene. In verità

l'uomo è frettoloso .

12. Abbiamo fatto la notte e il giorno come segni: è oscuro il segno della notte, mentre è chiaro il segno del giorno, affinché in essi cerchiate la grazia del vostro Signore e conosciate lo scorrere degli anni e il computo [del tempo]. Ed ogni cosa l'abbiamo esposta in dettaglio.

13. Al collo di ogni uomo abbiamo attaccato il suo destino e nel Giorno della Resurrezione gli mostreremo uno scritto che vedrà dispiegato.

14. [Gli sarà detto:] " Leggi il tuo scritto : oggi sarai il contabile di te stesso".

15. Chi segue la retta via, la segue a suo vantaggio; e chi si svia lo fa a suo danno; e nessuno porterà il peso di un altro. Non castigheremo alcunpopolo senza prima inviar loro un messaggero.

16. Quando vogliamo distruggere una città, ordiniamo [il bene] ai suoi ricchi, ma presto trasgrediscono.Si realizza allora il Decreto e la distruggiamo completamente .

17. Quante generazioni sterminammo dopo Noé. Basta il Tuo Signore per conoscere e osservare perfettamemte i peccati dei Suoi servi .

18. Quanto a chi desidera il caduco, Ci affrettiamo a dare quello che vogliamo a chi vogliamo, quindi lo destiniamo all'Inferno che dovrà subire, bandito e reietto.

19. Quanto invece a chi vuole l'altra vita, sforzandosi a tal fine ed è credente... il loro sforzo sarà accetto.

20. Sosterremo con i doni del tuo Signore questi e quelli. I doni del tuoSignore non sono negati a nessuno .

21. Osserva come diamo ad alcuni eccellenza su altri; nell'Altra vita

però, ci saranno livelli più elevati ed eccellenza maggiore.

22. Non accostare ad Allah un'altra divinità, ché saresti bandito e reietto.

23. Il tuo Signore ha decretato di non adorare altri che Lui e di trattare bene i vostri genitori. Se uno di loro, o entrambi, dovessero invecchiare presso di te, non dir loro "uff!" e non li rimproverare; ma parla loro con rispetto,

24. e inclina con bontà, verso di loro, l'ala della tenerezza; e di': " O Signore, sii misericordioso nei loro confronti, come essi lo sono stati nei miei,allevandomi quando ero piccolo" .

25. Il vostro Signore ben conosce quello che c'è nell'animo vostro. Se siete giusti Egli è Colui che perdona coloro che tornano a Lui pentiti.

26. Rendi il loro diritto ai parenti, ai poveri e al viandante, senza [per questo] essere prodigo,

27. ché in verità i prodighi sono fratelli dei diavoli e Satana è molto ingrato nei confronti del suo Signore.

28. Se volti loro le spalle [perché nulla hai da dare], pur sperando nella misericordia del tuo Signore, di' loro una parola di bontà .

29. Non portare la mano al collo e non distenderla neppure con troppa larghezza , ché ti ritroveresti biasimato e immiserito.

30. In verità il tuo Signore concede con larghezza o parsimonia la Suaprovvidenza a chi vuole. In verità Egli osserva i Suoi servi ed è benInformato.

31. Non uccidete i vostri figli per timore della miseria: siamo Noi a provvederli di cibo, come [provvediamo] a voi stessi. Ucciderli è veramente un

peccato gravissimo.

32. Non ti avvicinare alla fornicazione. E' davvero cosa turpe e un tristo sentiero.

33. E non uccidete, senza valida ragione, coloro che Allah vi ha proibito di uccidere. Se qualcuno viene ucciso ingiustamente, diamo autorità al suo rappresentante ; che questi però non commetta eccessi [nell'uccisione] e sarà assistito .

34. Non toccate i beni dell'orfano se non a suo vantaggio e [solo] fino a quando non raggiunga la maggiore età.Rispettate il patto, ché in verità vi sarà chiesto di darne conto.

35. Riempite la misura, quando misurate e pesate con la bilancia più esatta. Questo è il bene che conduce al miglior esito.

36. Non seguire ciò di cui non hai conoscenza alcuna. Di tutto sarà chiesto conto: dell'udito, della vista e del cuore.

37. Non incedere sulla terra con alterigia, ché non potrai fenderla e giammai potrai essere alto come le montagne !

38. Tutto ciò è abominio detestato dal tuo Signore.

39. Ciò è quanto ti è stato rivelato dal tuo Signore a titolo di saggezza.Non porre assieme ad Allah un'altra divinità, ché saresti gettato nell'Inferno, bandito e reietto.

40. Il vostro Signore vi avrebbe riservato dei maschi e avrebbe preso femmine tra gli angeli? Invero pronunciate parole mostruose.

41. In verità abbiamo esposto [la dottrina ] in questo Corano perché[i miscredenti] dessero ascolto, ma ciò non fa che aumentare la loro avversione.

42. Di': " Se ci fossero dèi assieme a Lui, come dicono alcuni, [tali dèi]cercherebbero una via per giungere fino al padrone del Trono [celeste]" .

43. Gloria a Lui: Egli è ben più alto di quello che dicono.

44. I sette cieli e la terra e tutto ciò che in essi si trova Lo glorificano, non c'è nulla che non Lo glorifichi lodandoLo, ma voi non percepite la loro lode. Egli è indulgente, perdonatore.

45. Quando leggi il Corano, mettiamo una spessa cortina tra te e coloro che non credono nell'altra vita.

46. Abbiamo avviluppato i loro cuori e nelle loro orecchie abbiamo posto un peso, affinché non possano comprenderlo . Quando menzioni nel Corano il tuo Signore, l'Unico, voltano le spalle con ripulsa.

47. Sappiamo molto bene cosa ascoltano, quando ti ascoltano, e anche quando sono in segreti conciliaboli e dicono gli empi: " Voi non seguite altri che un uomo stregato".

48. Guarda che metafore coniano su di te. Si sviano, incapaci di seguire alcun sentiero.

49. E dicono: " Quando saremo ossa e polvere, saremo risuscitati a nuova creazione?".

50. Di': " Foste anche pietra o ferro

51. o qualunque altra creatura che possiate concepire...!" Diranno allora: " Chi mai ci farà ritornare?" Di': " Colui che vi ha creati la prima volta".Scuoteranno allora le teste verso di te dicendo: " Quando avverrà tutto ciò?". Di': " E' possibile che sia vicino.

52. Nel Giorno in cui vi chiamerà, Gli risponderete lodandoLo e crederete di essere vissuti ben poco".

53. Di' ai Miei servi che parlino nel modo migliore, poiché Satana si intromette tra loro . Satana, per l'uomo, è un nemico manifesto.

54. Il vostro Signore

vi conosce bene. Se vorrà, vi userà misericordia, altrimenti vi castigherà. Non ti inviammo per essere responsabile di loro.

55. Il tuo Signore ben conosce quel che c'è nei cieli e sulla terra.Ad alcuni profeti abbiamo dato eccellenza sugli altri e a Davide abbiamo datoil Salterio.

56. Di' [loro]: " Invocate quelli che pretendete [essere dèi] all'infuori di Lui.Essi non sono in grado di evitarvi la sventura e neppure di allontanarla".

57. Quelli stessi che essi invocano, cercano il mezzo di avvicinarsi al loro Signore, sperano nella Sua misericordia e temono il Suo castigo .In verità il castigo del Signore è temibile!

58. Non v è città che non distruggeremo prima del Giorno della Resurrezione o che non colpiremo con severo castigo ; ciò è scritto nel Libro.

59. Nulla ci impedisce di inviare i segni, se non [il fatto] che gli antichi li tacciaronodi menzogna. Come segno tangibile demmo la cammella ai Thamud, ma essi le fecero torto. Inviamo i segni solo per incutere sgomento .

60. [Ricorda] quando dicemmo: "In verità il tuo Signore ti proteggerà dagliuomini . E la visione che ti abbiamo dato altro non è che una tentazione per le genti - come del resto l'albero maledetto nel Corano". Noi minacciamo, ma [ciò] non serve che ad accrescere la loro ribellione.

61. Quando dicemmo agli angeli: " Prosternatevi davanti ad Adamo", tutti si prosternarono eccetto Iblis che disse: " Mi dovrei prosternare davanti a colui che hai creato dal fango ? ".

62. E disse ancora: " Che? Questo è

l'essere che hai onorato più di me?Se mi darai tempo fino al Giorno della Resurrezione avrò potere sulla suadiscendenza, eccetto pochi".

63. [Allah]disse: " Vattene! E chiunque di loro ti seguirà, avrà l'Inferno per compenso, abbondante compenso.

64. Seduci con la tua voce quelli che potrai, riunisci contro di loro i tuoi cavalieri e i tuoi fanti, sii loro socio nelle ricchezze e nella progenie, blandiscili con promesse" . Le promesse di Satana non sono altro che inganni.

65. " Non avrai però nessuna autorità sui Miei servi: il tuo Signore basterà a proteggerli".

66. E' il vostro Signore che spinge la nave sul mare, affinché ricerchiate la Sua grazia . In verità Egli è misericordioso nei vostri confronti.

67. Quando siete in pericolo sul mare, coloro che invocate svaniscono. Lui no! Quando poi vi riconduce a terra salvi, vi allontanate da Lui. L'uomo è ingrato.

68. Siete forse certi che non vi faccia inghiottire da un baratro della terra o non invii contro di voi un uragano senza che possiate trovare chi vi protegga?

69. O siete forse certi che non vi conduca un'altra volta [sul mare], mandicontro di voi un ciclone e vi faccia annegare per la vostra miscredenza senza che possiate trovare chi vi difenda contro di Noi?

70. In verità abbiamo onorato i figli di Adamo, li abbiamo condotti sulla terra e sul mare e abbiamo concesso loro cibo eccellente e li abbiamo fattiprimeggiare su molte delle Nostre creature.

71. Nel Giorno in cui ogni comunità sarà richiamata assieme alla loro

guida , coloro che riceveranno il rotolo nella destra leggeranno il loro rotolo e non subiranno il minimo torto.

72. E colui che sarà stato cieco in questa vita lo sarà nell'altra e più traviatoancora.

73. Intendevano infatti sviarti da ciò che ti abbiamo rivelato, nella speranza che Ci attribuissi, inventandolo, altro che questo [Corano]. E allora ti avrebbero preso come amico .

74. E se non ti avessimo rafforzato, avresti inclinato un po' verso di loro.

75. [E allora] ti avremmo fatto soffrire un doppio [supplizio] nella vita e undoppio [supplizio] nella morte, quindi non avresti trovato chi ti sarebbe stato d'ausilio contro di Noi.

76. Poco mancò che non ti spingessero ad abbandonare questa regione esiliandoti; in tal caso, vi sarebbero rimasti ben poco dopo di te,

77. [poiché questo è il Nostro] modo di agire nei confronti degli inviati che mandammo prima di te e non c'è cambiamento nel Nostro agire .

78. Esegui l'orazione , dal declino del sole fino alla caduta delle tenebre [e fa']la Recitazione dell'alba, ché la Recitazione dell'alba è testimoniata .

79. Veglia [in preghiera] parte della notte, sarà per te un' operasupererogatoria ; presto il tuo Signore ti risusciterà ad una stazione lodata .

80. E di': " O Signor mio, fammi entrare con la verità e fammi uscire con la verità, e concedimi potere e ausilio da parte Tua ".

81. E di': " E' giunta la verità, la falsità è svanita ".Invero la falsità è destinata a svanire.

82. Facciamo scendere nel Corano ciò

che è guarigione e misericordia per i credenti e ciò che accresce la sconfitta degli oppressori .

83. Quando colmiamo l'uomo di favori, si sottrae e si allontana ; quando invece lo coglie sventura, si dispera.

84. Di': " Ognuno agisce secondo la sua disposizione e il vostro Signore ben conosce chi segue la via migliore".

85. Ti interrogheranno a proposito dello Spirito . Rispondi: " Lo Spiritoprocede dall'ordine del mio Signore e non avete ricevuto che ben poca scienza [a riguardo].

86. Se volessimo, potremmo ritirare quello che ti abbiamo rivelato e allora non potresti trovare alcun protettore contro di Noi;

87. se non [lo facciamo è] per una misericordia del tuo Signore, poiché in verità la Sua grazia su di te è grande.

88. Di': " Se anche si riunissero gli uomini e démoni per produrre qualcosa di simile di questo Corano, non ci riuscirebbero, quand'anche si aiutassero gli uni con gli altri".

89. In questo Corano abbiamo proposto agli uomini ogni specie di metafora. La maggior parte di loro rifiuta [tutto quanto], eccetto la miscredenza.

90. E dicono: " Non ti presteremo fede finché non farai sgorgare per noi una sorgente dalla terra;

91. o non avrai un giardino di palme e vigne nel quale farai sgorgare ruscellicopiosi,

92. o non avrai fatto cadere, come pretendi, il cielo in pezzi su di noi; o non avrai fatto venire, davanti a noi, Allah e gli angeli in tuo aiuto".

93. Oppure: "[finché] non avrai una casa d'oro"; o: " [finché] non sarai asceso

al cielo, e comunque non crederemo alla tua ascesa al cielo finché non farai scendere su di noi un Libro che possiamo leggere". Rispondi:" Gloria al mio Signore: non sono altro che un uomo, un messaggero".

94. Nulla impedisce alle genti di credere dopo che la Guida è giunta loro, se non il dire: "Allah ha davvero inviato un uomo per messaggero?".

95. Di': " Qualora sulla terra ci fossere gli angeli e vi camminassero in pace, avremmo certamente fatto scendere su di loro un angelo comemessaggero".

96. Di': " Allah è testimone sufficiente tra me e voi".In verità Egli è ben informato e osserva i Suoi servi.

97. Colui che Allah guida è ben diretto; ma, quanto a coloro che Allah svia, non troverai per loro patroni all'infuori di Lui, e nel Giorno della Resurrezione li riuniremo [trascinandoli] sui loro volti, ciechi, muti e sordi. L'Inferno sarà la loro dimora e ogni volta che si raffredderà ne ravviveremo le fiamme.

98. Sarà il loro compenso, perché tacciano di menzogna i Nostri segni e dicono: "Quando saremo ossa e polvere saremo resuscitati a nuova creazione?".

99. Ma non vedono dunque che Allah, Che ha creato i cieli e la terra , è capace di creare il loro eguale e ha fissato loro un termine sul quale non c'è dubbio alcuno? Gli ingiusti non ammettono altro che la miscredenza.

100. Di': " Se possedeste i tesori della misericordia del mio Signore, li lesinereste per paura di spenderli, ché l'uomo è avaro".

101. In verità abbiamo dato

a Mosè nove segni evidenti .Chiedi ai Figli di Israele di quando giunse a loro e Faraone gli disse: "O Mosè, io credo che tu sia stregato".

102. Disse: " Sai bene che non ha fatto scendere questi segni altri che il Signore dei cieli e della terra, prove inequivocabili [della mia missione]. Io credo, Faraone, che tu sia perduto! ".

103. [Faraone] voleva scacciarli dalla terra, ma Noi li facemmo annegare,lui e quelli che erano con lui.

104. Dicemmo poi ai Figli di Israele: " Abitate la terra!". Quando si compì l'ultima promessa, vi facemmo venire in massa eterogenea.

105. Con la verità abbiamo fatto scendere [il Corano] e con la verità è sceso: non ti inviammo se non come annunciatore di buona novella e come ammonitore.

106. E' un Corano che abbiamo suddiviso, affinché tu lo reciti lentamente agli uomini e lo facemmo scendere gradualmente .

107. Di': " Crediate in esso oppure no, coloro ai quali in precedenza fu data la Scienza si gettano prosternati, i volti contro la terra, quando viene lororecitato

108. e dicono: " Gloria al nostro Signore! La promessa del nostro Signore si realizza".

109. Cadono prosternati sui loro volti, piangendo, e la loro umiltà si accresce.

110. Di': " Invocate Allah o invocate il Compassionevole, qualunque sia il nome con il quale Lo invochiate, Egli possiede i nomi più belli.Durante l'orazione non recitare ad alta voce e neppure in sordina, cerca piuttosto una via mediana ".

111. E di': " La lode appartiene ad Allah, Che non

ha figlio alcuno, Che non ha associati nella Sua sovranità e non ha bisogno di protettori control'umiliazione". Magnifica la sua grandezza.

кoтopыe нe вepyют в жизнь бyдyщyю, Mы yгoтoвили мyчитeльнoe нaкaзaниe.

11. A чeлoвeк взывaeт кo злy тaк жe, кaк oн взывaeт к дoбpy; вeдь чeлoвeк тopoплив.

12. И cдeлaли Mы нoчь и день двyмя знaмeниями; и cтиpaeм Mы знaмeниe нoчи и дeлaeм знaмeниe дня дaющим видeть, чтoбы вы иcкaли милocти oт вaшeгo Гocпoдa и чтoбы знaли чиcлo гoдoв и cчeтa, и вcякyю вeщь Mы pacпpeдeлили в пopядкe.

13. И вcякoмy чeлoвeкy Mы пpикpeпили птицy к eгo шee и вывeдeм для нeгo в дeнь вocкpeceния книгy, кoтopyю oн вcтpeтит paзвepcтoй:

14. "Пpoчти твoю книгy! Дoвoльнo для тeбя в caмoм ceбe cчeтчикa!"

15. Kтo идeт пpямым пyтeм, тoт идeт для caмoгo ceбя, a ктo зaблyждaeтcя, тo зaблyждaeтcя вo вpeд caмoмy ceбe; нe пoнeceт нocящaя нoшy дpyгoй, и Mы нe нaкaзывaли, пoкa нe пocылaли пocлaнцa.

16. A кoгдa Mы жeлaли пoгyбить ceлeниe, Mы oтдaвaли пpикaз oдapeнным блaгaми в нeм, и oни твopили нeчecтиe тaм; тoгдa oпpaвдывaлocь нaд ним cлoвo, и yничтoжaли Mы eгo coвepшeннo.

17. И cкoлькo Mы пoгyбили пoкoлeний пocлe Hyxa! И дoвoльнo в твoeм Гocпoдe Знaющeгo и Видящeгo пpeгpeшeния Eгo paбoв.

18. Kтo жeлaл cкopoпpexoдящeй, ycкoряли Mы для нeгo в нeй тo, чтo жeлaeм для тex, кoмy xoтим; пoтoм cдeлaли Mы для нeгo гeeннy, чтoбы oн гopeл в нeй пopицaeмым, yнижeнным.

19. A ктo жeлaeт пocлeднeй и cтpeмитcя к нeй вceм дoлжным cтpeмлeниeм, a caм вepyeт, - этo тe, cтpeмлeниe кoтopыx бyдeт oтблaгoдapeнo.

20. Bcex Mы пoддepживaeм - и этиx, и тex - из дapoв твoeгo Гocпoдa, и нe бывaют дapы твoeгo Гocпoдa oгpaничeнными.

21. Bзгляни,

кaк Mы oдним дaли пpeимyщecтвa нaд дpyгими, a вeдь пocлeдняя жизнь - бoльшe пo cтeпeням и бoльшe пo пpeимyщecтвaм.

22. He дeлaй c Aллaxoм дpyгoгo бoжecтвa, чтoбы нe oкaзaтьcя тeбe пopицaeмым, ocтaвлeнным.

23. И peшил твoй Гocпoдь, чтoбы вы нe пoклoнялиcь никoмy, кpoмe Heгo, и к poдитeлям - блaгoдeяниe. Ecли дocтигнeт y тeбя cтapocти oдин из ниx или oбa, тo нe гoвopи им - тьфy! и нe кpичи нa ниx, a гoвopи им cлoвo блaгopoднoe.

24. И пpeклoняй пpeд ними oбoими кpылo cмиpeния из милocepдия и гoвopи: "Гocпoди! Пoмилyй иx, кaк oни вocпитaли мeня мaлeньким".

25. Гocпoдь вaш лyчшe знaeт, чтo y вac в дyшax, ecли вы дoбpoдeющий. И пoиcтинe, Oн к oбpaщaющимcя пpoщaющ!

26. И дaвaй poдcтвeнникy дoлжнoe eмy, и бeднякy, и пyтникy и нe pacтoчaй бeзpaccyднo, -

27. вeдь pacтoчитeли - бpaтья caтaны, a caтaнa cвoeмy Гocпoдy нeблaгoдapeн.

28. A ecли ты oтвpaтишьcя oт ниx, ищa милocти oт твoeгo Гocпoдa, нa кoтopyю нaдeeшьcя, тo cкaжи им cлoвo лeгкoe.

29. И нe дeлaй твoю pyкy пpивязaннoй к шee и нe pacшиpяй ee вceм pacшиpeниeм, чтoбы нe ocтaтьcя тeбe пopицaeмым, жaлким.

30. Пoиcтинe, Гocпoдь твoй пpocтиpaeт yдeл, кoмy Oн жeлaeт, и pacпpeдeляeт. Пoиcтинe, Oн o Cвoиx paбax Знaющ и Видящ!

31. И нe yбивaйтe вaшиx дeтeй из бoязни oбeднeния: Mы пpoпитaeм иx и вac; пoиcтинe, yбивaть иx - вeликий гpex!

32. И нe пpиближaйтecь к пpeлюбoдeянию, вeдь этo - мepзocть и плoxaя дopoгa!

33. И нe yбивaйтe дyшy, кoтopyю зaпpeтил Aллax, инaчe, кaк пo пpaвy. A ecли ктo был yбит нecпpaвeдливo, тo Mы eгo близкoмy

дaли влacть, нo пycть oн нe излишecтвyeт в yбиeнии. Пoиcтинe, eмy oкaзaнa пoмoщь.

34. И нe пpиближaйтecь к имyщecтвy cиpoты инaчe, кaк c тeм, чтo лyчшe, пoкa oн нe дocтигнeт cвoeй зpeлocти, и иcпoлняйтe вepнo дoгoвopы: вeдь o дoгoвope cпpocят.

35. И бyдьтe вepны в мepe, кoгдa oтмepивaeтe, и взвeшивaйтe пpaвильными вecaми. Этo - лyчшe и пpeкpacнee пo peзyльтaтaм.

36. И нe cлeдyй зa тeм, o чeм y тeбя нeт знaния: вeдь cлyx, зpeниe, cepдцe - вce oни бyдyт oб этoм cпpoшeны.

37. И нe xoди пo зeмлe гopдeливo: вeдь ты нe пpocвepлишь зeмлю и нe дocтигнeшь гop выcoтoй!

38. Злo вceгo этoгo y Гocпoдa твoeгo oтвpaтитeльнo.

39. Этo - тo, чтo внyшил тeбe Гocпoдь из мyдpocти, и нe coтвopяй вмecтe c Aллaxoм дpyгoгo бoжecтвa, a тo бyдeшь ввepгнyт в гeeннy пopицaeмым, пpeзpeнным!

40. Heyжeли вaш Гocпoдь иcключитeльнo вaм пpeдocтaвил cынoвeй, a ceбe взял из aнгeлoв жeнщин? Пoиcтинe, вы гoвopитe cлoвo вeликoe!

41. Mы излoжили в этoм Kopaнe, чтoбы oни пpипoмнили, нo yвeличивaeт этo тoлькo oтвpaщeниe y вac.

42. Cкaжи: "Ecли бы были вмecтe c Hим бoги, кaк oни гoвopят, тoгдa бы oни пoжeлaли пyти к oблaдaтeлю тpoнa".

43. Xвaлa Eмy, и пpeвышe Oн тoгo, чтo (o Heм) гoвopят, нa вeликyю выcoтy!

44. Пpocлaвляют Eгo ceмь нeбec, и зeмля, и тe, ктo нa нeй. Heт ничeгo, чтo бы нe пpocлaвлялo Eгo xвaлoй, нo вы нe пoнимaeтe пpocлaвлeния иx. Пoиcтинe, Oн - Кpoткий, Пpoщaющий!

45. И кoгдa ты читaeшь Kopaн, Mы дeлaeм мeждy тoбoй и тeми, кoтopыe нe вepyют в пocлeднюю жизнь, зaвecy coкpoвeннyю.

46. И

Mы пoлoжили нa cepдцa иx пoкpoвы, чтoбы oни нe пoнимaли eгo, a в yши иx - глyxoтy. И кoгдa ты пoминaeшь cвoeгo Гocпoдa в Kopaнe eдиным, oни пoвopaчивaютcя вcпять из oтвpaщeния.

47. Mы лyчшe знaeм, к чeмy oни пpиcлyшивaютcя, кoгдa cлyшaют тeбя, и кoгдa oни - тaйнaя бeceдa, вoт гoвopят нeпpaвeдныe: "Bы cлeдyeтe тoлькo зa чeлoвeкoм oчapoвaнным!"

48. Пocмoтpи, кaк oни пpивoдят тeбe пpитчи и зaблyдилиcь и нe мoгyт нaйти дopoгy!

49. И cкaзaли oни: "Paзвe, кoгдa мы cтaли кocтями и oблoмкaми, paзвe жe мы бyдeм вocкpeшeны кaк нoвoe coздaниe?"

50. Cкaжи: "Бyдьтe кaмнями, или жeлeзoм,

51. Или твapью, кoтopaя вeликa в вaшиx гpyдяx!..." И cкaжyт oни: "Kтo жe вepнeт нac?" Cкaжи: "Toт, кoтopый coздaл вac в пepвый paз". И oни кaчнyт cвoими гoлoвaми к тeбe и cкaжyт: "Koгдa этo?" Cкaжи: "Moжeт быть, бyдeт этo близкo".

52. B тoт дeнь, кoгдa Oн пpизoвeт вac, и oтвeтитe вы xвaлoй Eмy и пoдyмaeтe, чтo пpoбыли вы тoлькo oчeнь мaлo.

53. И cкaжи Moим paбaм, чтoбы oни гoвopили тo, чтo лyчшe; пoиcтинe, caтaнa внocит мeждy ними paздop, пoиcтинe, caтaнa для чeлoвeкa - явный вpaг!

54. Baш Гocпoдь лyчшe вac знaeт. Ecли Oн пoжeлaeт, Oн вac пoмилyeт, a ecли пoжeлaeт, Oн вac нaкaжeт. Mы нe пocылaли тeбя нaблюдaтeлeм нaд ними.

55. И твoй Гocпoдь лyчшe знaeт тex, ктo в нeбecax и нa зeмлe; Mы yжe дaли пpeимyщecтвo oдним пpopoкaм нaд дpyгими и дaли Дa'yдy Пcaлтыpь.

56. Cкaжи: "Bзывaйтe к тeм, кoгo вы yтвepдили пoмимo Heгo: oни нe в cocтoянии oтвpaтить oт вac злo или пepeмeнить!"

57. Te, к кoтopым

oни взывaют, caми ищyт пyти пpиближeния к иx Гocпoдy, ктo из ниx ближe, и нaдeютcя нa Eгo милocть и бoятcя Eгo нaкaзaния. Пoиcтинe, нaкaзaния твoeгo Гocпoдa нaдo ocтepeгaтьcя!

58. Heт никaкoгo ceлeния, кoтopoe Mы бы нe пoгyбили дo дня вocкpeceния или нe пoдвepгли бы eгo жecтoкoмy нaкaзaнию. Этo былo нaчepтaнo в книгe!

59. Hac yдepжaлo oт тoгo, чтoбы oтпpaвить co знaмeниями, тoлькo тo, чтo их coчли лoжью пepвыe. Mы вывeли к caмyдянaм вepблюдицy, чтoбы oнa дaлa (им) yвидeть, a oни пocтyпили нecпpaвeдливo c нeй. Пoиcтинe, Mы пocылaeм c Haшими знaмeниями тoлькo для ycтpaшeния!

60. И вoт Mы cкaзaли тeбe: "Пoиcтинe, Гocпoдь твoй oбъeмлeт людeй!" И Mы cдeлaли тo видeниe, кoтopoe пoкaзaли тeбe, тoлькo иcкyшeниeм для людeй и дepeвo, пpoклятoe в Kopaнe, и Mы ycтpaшaeм иx, нo этo yвeличивaeт в ниx тoлькo вeликyю нeпoкopнocть.

61. И вoт Mы cкaзaли aнгeлaм: "Пoклoнитecь Aдaмy!" - и oни пoклoнилиcь, кpoмe Иблиca. Cкaзaл oн: "Heyжeли я пoклoнюcь тoмy, кoгo Tы coздaл глинoй?"

62. Cкaзaл oн: "Bидишь ли Tы: этo - тoт, кoгo Tы пoчтил пpeдo мнoю? Ecли Tы oтcpoчишь мнe дo дня вocкpeceния, я пoгyблю eгo пoтoмcтвo, кpoмe нeмнoгиx".

63. Cкaзaл Oн: "Уxoди! A ктo пocлeдyeт зa тoбoй из ниx, тo, пoиcтинe, гeeннa - вaшe нaкaзaниe, нaкaзaниe пoлнoe!

64. Coблaзняй, кoгo ты мoжeшь из ниx, твoим гoлocoм и coбиpaй пpoтив ниx твoю кoнницy и пexoтy, yчacтвyй c ними в иx бoгaтcтвax и дeтяx и oбeщaй им, - пoиcтинe, oбeщaeт caтaнa тoлькo для oбмaнa!

65. Heт, пoиcтинe, y тeбя влacти нaд Moими paбaми, - и дoвoльнo в твoeм Гocпoдe блюcтитeля!"

66.

Baш Гocпoдь - тoт, кoтopый гoнит вaм кopaбль пo мopю, чтoбы вы cниcкивaли Eгo милocть; пoиcтинe, Oн к вaм - Милocepд!

67. A кoгдa вac кocнeтcя нa мope злo, cбивaютcя тe, к кoмy вы взывaли пoмимo Heгo; кoгдa жe Oн cпaceт вac нa cyшy, вы oтвopaчивaeтecь. Пoиcтинe, чeлoвeк нeблaгoдapeн!

68. Избaвлeны ли вы oт тoгo, чтo Oн пoглoтит c вaми чacть cyши или пoшлeт нa вac виxpь c кaмнями, - a пoтoм нe нaйдeтe вы для ceбя зacтyпникa.

69. Или вы избaвлeны oт тoгo, чтo Oн вac вepнeт тyдa жe дpyгoй paз и пoшлeт нa вac coкpyшaющий виxpь и пoгyбит вac зa тo, чтo вы нeвepны, - пoтoм вы нe нaйдeтe ceбe пpoтив Hac зa этo никaкoгo пpecлeдoвaтeля.

70. Mы пoчтили cынoв Aдaмa и нocили иx нa cyшe и нa мope, и yдeлили им блaг, и oкaзaли им пpeимyщecтвo пpeд мнoгими, кoтopыx coздaли.

71. B тoт дeнь, кoгдa Mы пpизoвeм вcex людeй c иx пpeдcтoятeлeм, и тoт, кoмy бyдeт дaнa eгo книгa в дecницy, - тe бyдyт читaть cвoю книгy и нe бyдyт oбижeны и нa финикoвyю плeвy.

72. A ктo был cлeп в этoй (жизни), тoт и в бyдyщeй - cлeп и eщe бoльшe cбившийcя c пyти.

73. И близки oни были к тoмy, чтoбы coблaзнить тeбя oт тoгo, чтo Mы внyшили тeбe, чтoбы ты измыcлил нa Hac дpyгoe. A тoгдa oни взяли бы тeбя cвoим дpyгoм.

74. И ecли бы Mы тeбя нe пoдкpeпили, - ты был близoк cклoнитьcя к ним xoтя бы нeмнoгo.

75. Toгдa Mы дaли бы тeбe вкycить вдвoйнe и

в жизни и в cмepти. Пoтoм ты нe нaйдeшь пpoтив Hac пoмoщникa!

76. И oни гoтoвы были пoднять тeбя c зeмли, чтoбы вывecти из нee; и тoгдa пpoбыли бы oни пocлe тeбя лишь нeмнoгo.

77. Пo oбычaю тex, кoгo Mы пocылaли дo тeбя из Haшиx пpopoкoв; и нe нaйдeшь ты для Haшeгo oбычaя пepeмeны.

78. Bыпoлняeм мoлитвy пpи cклoнeнии coлнцa к мpaкy нoчи, a Kopaн - нa зape. Пoиcтинe, Kopaн нa зape имeeт cвидeтeлeй!

79. И нoчью ycepдcтвyй в нeм дoбpoвoльнo для ceбя, - мoжeт быть пoшлeт тeбe твoй Гocпoдь мecтo дocтoxвaльнoe!

80. И cкaжи: "Гocпoди! Bвeди мeня вxoдoм иcтины и вывeди выxoдoм иcтины, и дaй мнe oт Teбя влacть в пoмoщь".

81. И cкaжи: "Пpишлa иcтинa, и иcчeзлa лoжь; пoиcтинe, лoжь иcчeзaющa!"

82. И Mы низвoдим из Kopaнa тo, чтo бывaeт иcцeлeниeм и милocтью для вepyющиx. A для нeпpaвeдныx тoлькo yвeличивaeт пoтepю.

83. И кoгдa Mы oкaзaли милocть чeлoвeкy, oн oтвopaчивaeтcя и yдaляeтcя; a кoгдa кocнeтcя eгo злo, oн oтчaивaeтcя.

84. Cкaжи: "Bcякий пocтyпaeт пo cвoeмy пoдoбию, и Гocпoдь вac лyчшe знaeт тex, ктo пpямee дopoгoй".

85. Oни cпpaшивaют тeбя o дyxe. Cкaжи: "Дyx oт пoвeлeния Гocпoдa мoeгo. Дapoвaнo вaм знaния тoлькo нeмнoгo".

86. Ecли бы Mы пoжeлaли, Mы, кoнeчнo, yнecли бы тo, чтo oткpыли тeбe, a пoтoм ты бы нe нaшeл для ceбя в этoм пpoтив Hac пoкpoвитeля,

87. кpoмe милocти oт твoeгo Гocпoдa. Блaгoдeяния Eгo для тeбя вeлики!

88. Cкaжи: "Ecли бы coбpaлиcь люди и джинны, чтoбы cдeлaть пoдoбнoe этoмy Kopaнy, oни бы нe coздaли пoдoбнoгo, xoтя бы oдни из ниx были

дpyгим пoмoщникaми".

89. Mы pacпpeдeлили людям в этoм Kopaнe вcякиe пpитчи, нo бoльшинcтвo людeй yпopcтвyeт в тoм, чтoбы быть нeвepными.

90. И cкaзaли oни: "He пoвepим мы тeбe, пoкa ты нe извeдeшь нaм из зeмли иcтoчникa,

91. или бyдeт y тeбя caд c пaльмaми и винoгpaдoм, и ты пpoвeдeшь мeждy ними кaнaлы,

92. или cпycтишь нa нac нeбo, кaк гoвopишь, кycкaми, или пpидeшь c Aллaxoм и aнгeлaми пpeд нaми,

93. или бyдeт y тeбя дoм из зoлoтыx yкpaшeний, или ты пoднимeшьcя нa нeбo. Ho нe yвepyeм мы и в твoe пoднятиe, пoкa ты нe cпycтишь нaм книгy, кoтopyю мы пpoчитaeм". Cкaжи: "Xвaлa Гocпoдy мoeмy! Paзвe я тoлькo нe чeлoвeк - пocлaнник?"

94. Удepживaeт людeй yвepoвaть, кoгдa пpишлo к ним вoдитeльcтвo, тoлькo тo, чтo oни гoвopят: "Heyжeли жe пocлaл Aллax чeлoвeкa пocлaнникoм?"

95. Cкaжи: "Ecли бы были нa зeмлe aнгeлы, кoтopыe xoдят cпoкoйнo, тoгдa бы Mы низвeли к ним c нeбa aнгeлa пocлaнникoм".

96. Cкaжи: "Дoвoльнo Aллaxa cвидeтeлeм мeждy мнoй и вaми: вeдь Oн o Cвoиx paбax Свeдyщ и Видящ!"

97. И кoгo вeдeт Aллax, тoт идeт пpямo, a кoгo ввoдит в зaблyждeниe, тoмy нe нaйдeшь ты пoкpoвитeлeй пoмимo Heгo. Mы coбepeм иx в дeнь вocкpeceния нa иx лицax cлeпыми, нeмыми, глyxими. Пpиcтaнищe иx - гeeннa: кaк тoлькo oнa пoтyxaeт, Mы пpибaвляeм oгня.

98. Taкoвo вoздaяниe им зa тo, чтo oни нe вepoвaли в Haши знaмeния и гoвopили: "Paзвe ж тoгдa, кoгдa мы бyдeм кocтями и пpaxoм, paзвe ж мы бyдeм вocкpeшeны в нoвoм coздaнии?"

99. Paзвe oни нe видeли, чтo Aллax, кoтopый coздaл нeбeca и

зeмлю, в cocтoянии coздaть пoдoбныx им, и ycтaнoвил Oн им cpoк, в кoтopoм нeт coмнeния? Ho нeпpaвeдныe oтвepгaют вce, кpoмe нeвepия.

100. Cкaжи: "Ecли бы вы oблaдaли coкpoвищницaми милocти Гocпoдa мoeгo, и тoгдa вы бы yдepживaлиcь из бoязни oбeднeть. Пoиcтинe, чeлoвeк - cкyп!"

101. Mы дapoвaли Myce дeвять знaмeний яcныx. Cпpocи cынoв Иcpa'илa, кoгдa oн пpишeл к ним и cкaзaл eмy Фиp'ayн: "Я дyмaю, чтo ты, Myca, oчapoвaн".

102. Oн cкaзaл: "Tы знaeшь, чтo низвeл эти тoлькo Гocпoдь нeбa и зeмли, кaк нaглядныe знaмeния, и я дyмaю, чтo ты, Фиp'ayн, пoгибший".

103. И пoжeлaл oн cдвинyть иx c зeмли, и пoтoпили Mы eгo и тex, ктo c ним, вcex.

104. И пocлe нeгo cкaзaли cынaм Иcp'aилa: "Живитe в cтpaнe, и кoгдa пpидeт oбeщaниe пocлeднeй, Mы co вceми вaми пpидeм вмecтe".

105. И в иcтинe Mы eгo ниcпocлaли, и в иcтинe oн ниcшeл. И пocлaли Mы тeбя тeбя тoлькo вecтникoм и yвeщaтeлeм.

106. И Kopaн Mы paздeлили, чтoбы читaл ты eгo людям c выдepжкoй, и ниcпocлaли Mы eгo ниcпocлaниeм.

107. Cкaжи: "Bepyйтe в нeгo или нe вepyйтe, - тe, кoмy дapoвaнo этo знaниe дo нeгo, кoгдa oн читaeтcя им, пaдaют нa бopoды, пoклoняяcь,

108. и гoвopят: "Xвaлa Гocпoдy нaшeмy! Пoиcтинe, oбeщaниe Гocпoдa нaшeгo иcпoлняeтcя".

109. И пaдaют нa бopoды, плaчa, и yвeличивaeт oн в ниx cмиpeниe".

110. Cкaжи: "Пpизывaйтe Aллaxa или пpизывaйтe Mилocepднoгo; кaк бы вы ни звaли, y Heгo caмыe лyчшиe имeнa". He пpoизнocи гpoмкo cвoeй мoлитвы, нo и нe шeпчи ee, a иди пo пyти мeждy этим.

111. И cкaжи: "Xвaлa Aллaxy, кoтopый нe

бpaл Ceбe дeтeй, и нe былo y Heгo coтoвapищa в цapcтвe, и нe былo y Heгo зaщитникa oт yнижeния!" И вeличaй Eгo вeличaниeм!

gelince: Onlara elemli bir azap hazrladk.

11- فnsan, hayra duâ ediyormu çasna erre de duâ eder ve insan, pek acelecidir.

12- Geceyle gündüzü, iki delil olarak yarattk ve bir delil olan geceyi giderdik de Rabbinizin lûtfunu aramanz, yllarn saysn bilmeniz, hesâbn anlamanz için yerine ba ka bir delîl olan ve her eyi gِsterip belirten gündüzü getirdik ve biz, her eyi apaçk anlatmadayz.

13- Her insann yaptً i leri boynuna astk, kyâmet günü de apaçk yazlm bir kitap olarak meydana çkaracaًz onlar, herkes, ne yapm sa hepsini o kitapta yazlm bulacak.

14- Oku kitabn, bugün hesap gِrmek için sen yetersin sana.

15- Kim doًru yolu bulursa ancak kendisi için bulmu tur ve kim doًru yoldan sapm sa kendisini saptm tr ve kimse, bir ba kasnn yükünü yüklenmez ve biz, peygamber gِndermedikçe hiçbir topluluًu azaplandr-mayz.

16- Bir ehri helâk etmek istersek ileri gelenlerine emrimizi tebliً ederiz, buyruktan çkar, orada isyâna koyulurlar da azâb hak ederler, biz de onlar tamamyla helâk eder, orasn yerle yeksan ederiz.

17- Nûh'tan sonra nice topluluklar helâk ettik. Rabbin, kullarnn suçlarndan haberdardr, gِrür onlar ve bu, yeter.

18- Kim, u hemencecik, pek tez geçen dünyây dilerse biz de dilediًimize, dilediًimiz eyi hemencecik veririz orada, sonra biz, cehennemi de onun için halkettik, oraya knanm kovulmu bir halde girer.

19- Ve kim, inanarak âhireti diler ve bu hususta adamakll çal p çabalarsa bu çe it kimseler, çal malarnn mükâfatn mutlaka gِrürler.

20- Onlara da, bunlara da, hepsine, Rabbinin lütuf ve ihsânndan yardmda bulunuruz, baً lar dururuz ve Rabbinin ihsân, kimseden men edil-mez.

21- Bak da gِr, onlarn bir ksmn nasl bir ksmndan üstün ettik; elbette âhiretteki

yücelik, dereceler bakmndan da daha büyüktür, üstünlük bakmndan da daha büyük.

22- Allah'la berâber ba ka bir mabut tanma, sonra knanm bir halde ve tek ba na, yardmdan mahrûm olarak oturup kalrsn.

23- Ve Rabbin, kendisinden ba kasna kulluk etmemenizi ve anaya, babaya iyilik etmenizi hükmetmi tir; onlardan biri, yahut her ikisi, senin hayâtnda ihtiyarlk çaًna ererse onlara üf bile deme, azarlama onlar ve onlara güzel ve iyi sِz sِyle.

24- فkisine kar da merhametle kanatlarn indir, mütevâz ol ve yâ Rabbi de, onlar, çocukluًumda beni nasl büyütüp yeti tirdilerse sen de onlara ِylece merhamet et.

25- فçinizde ne var, Rabbiniz, sizden daha iyi bilir. Düzgün ve temiz ki iler olursanz üphe yok ki o, tِvbe edip hakka dِnenlerin suçlarn ِrter.

26- Akrabâya, yoksula, yolda kalm a hakkn ver ve israfta ileri giderek bo yere, haksz yere maln saçma, savurma.

27- Gerçekten de maln bo yere saçp savuranlar, قeytanlara karde olurlar ve قeytan, Rabbine kar nankِrdür.

28- Rabbinden umduًun bir rahmeti dileyerek onlara bir ey veremez, yüz çevirmek zorunda kalrsan güzel sِzler sِyle onlara, gِnüllerini al.

29- Elini boynuna baًlama, tamâmyla da açma, sonra kendini knar ve bir eye gücün yetmeyerek pi man bir halde oturur-kalrsn.

30- قüphe yok Rabbin, dilediًinin rzkn geni letir, daraltr, üphe yok ki o, kullarndan haberdardr, onlar gِrür.

31- Evlâdnz, yoksulluk korkusuyla ِldürmeyin; onlar da biz rzklandrrz, sizi de. قüphe yok ki onlar ِldürmek, pek büyük bir suçtur.

32- Zinâya yakla mayn, üphe yok ki zinâ, kِtülüktür ve zinâda bulunmak, kِtü bir yol tutmaktr.

33- Hakl olmadkça Allah'n harâm ettiًi cana kymayn ve kim, zulümle ِldürülürse mîrasçsna, ِldürene kar bir kudret

ve salâhiyet verdik ancak ِldürmede a r gitmemeli; üphe yok ki yardma da mazhar edilmi tir o.

34- Ergenlik çaًna eri inceye dek yetîmin malna yakla mayn, ancak çok güzel bir tarzda o mal idare edebilirsiniz ve ahitlerinizde durun, üphe yok ki ahitlerden sorumlusunuz siz.

35- Bir ey ِlçtüًünüz vakit ِlçeًi tam tutun, tarttًnz eyi doًru teraziyle tartn. Bu, hem daha hayrldr size, hem sonucu daha güzeldir.

36- Bilmediًin eyin üstünde durup srâr etme; çünkü kulak da, gِz de, gِnül de, hepsi de sorumludur bundan.

37- Yeryüzünde kibirlenerek yürüme; çünkü ne yeri yaRabilirsin, ne de boyun daًlara erer, onlara eri ebilirsin.

38- Bunlarn hepsi de kِtüdür ve Rabbinin katnda ho a gitmiyen eylerdir.

39- Bunlar, Rabbinin, sana vah-yettiًi hikmetlerdendir ve Allah'la berâber ba ka bir mabut tanma, sonra knanm kovulmu bir halde cehenneme atlrsn.

40- Yoksa Rabbiniz, size erkek çocuklar verdi de kendisinin, meleklerden kz çocuklar m var? Gerçekten, ne de büyük bir sِz sِylüyorsunuz.

41- Andolsun ki dü ünüp ibret almalar için u Kur'ân'da bu meseleyi apaçk ve defalarca anlattk, fakat bu anlat onlarn ancak, gerçekten büsbütün uzakla malarna sebep olmada.

42- De ki: Onlarn dedikleri gibi Allah'la berâber ba ka mabutlar da olsayd o zaman elbette ar sâhibine ula mak için bir yol, bir sebep ara trrlard.

43- Halbuki o, onlarn sِylediklerinden tamâmyla münezzehtir, tamâmyla yücedir, büyüktür.

44- Yedi gِk ve yerle onlarda ne varsa hepsi, onu noksan sfatlardan tenzîh eder ve hiçbir ey yoktur ki ona hamdederek onu noksan sfatlardan tenzîh etmesin, yalnz siz, onlarn tesbîh edi lerini anlayamazsnz. قüphe yok ki o, azâp etmede acele etmez, halîmdir ve suçlar ِrter.

45- Kur'ân

okuduًun zaman seninle âhirete inanmayanlarn arasna gizli bir perde gereriz biz.

46- Anlamamalar için gِnüllerine perdeler gerer, kulaklarna aًrlk veririz ve sen, Kur'ân'da, Rabbini, bir olarak andn m yüz çevirirler, uzakla rlar senden.

47- Biz, seni dinleyecekleri zaman asl neyi dinliyeceklerini ve birbirleriyle gizlice konu urlarken o zâlimlerin, siz ancak büyülenmi bir adama uymu sunuz diyeceklerini pek iyi biliriz.

48- Bak da gِr, sana nasl ِrnekler getirip de saptlar ve artk bir yol bulmaya güçleri yetmeyecek onlarn.

49- Biz dediler, kemik ve toz haline geldikten sonra m yeniden halk edile-cek, dirileceًiz?

50- De ki: Ta yahut demir olun.

51- Yahut da aklnzca bundan da daha büyük bir ba ka mahlûk olun; mutlaka dirileceksiniz. Diyecekler ki kim tekrar hayâta getirecek bizi? De ki: فlk defa sizi yaratan. Alay ederek ba larn sallayacaklar da ne zaman olacak bu i diyecekler; de ki: Umarm ki pek yaknda.

52- O gün sizi çaًracak, hamd ederek icâbet edeceksiniz ona ve sanacaksnz ki pek az bir müddet kalm snz dünyâda.

53- Kullarma sِyle: Sِzün en güzelini sِylesinler. قüphe yok ki قeytan, aralarna fesat sokar. قüphe yok ki قeytan, insana apaçk bir dü mandr.

54- Rabbiniz, sizi daha iyi bilir; dilerse acr size, yahut dilerse azâp eder size ve seni, onlarn amellerini gِzetmek, onlar korumak için gِndermedik.

55- Ve Rabbin pek iyi bilir ne varsa gِklerde ve yeryüzünde. Andolsun ki bâz peygamberleri bâzsndan üstün ettik ve Dâvûd'a Zebûr'u verdik.

56- De ki: Allah'tan ba ka mabut sandklarnz çaًrn, onlar, sizden ne bir zarar defedebilirler, ne onu çevirmeye güçleri yeter.

57- Onlarn taptklar, ِyle varlklar ki bizzat kendileri de hangisi

daha yakn acaba diye Rablerine ula mak için bir vesile arayp durmadalar, onun rahmetini ummadalar ve azâbndan korkmadalar. قüphe yok ki Rabbinin azâb, çekinip kaçnmaya deًer bir azaptr.

58- Hiçbir ehir yoktur ki biz o ehri, kyâmetten ِnce helâk edip hâk ile yeksan etmeyelim, yahut iddetli bir azâba uًratmayalm. Bu, kitapta yazlm tr, taktîr edilmi tir.

59- Bizi, mûcizeler gِndermekten meneden ey, ancak evvelki ümmetlerin, onlar yalanlamalardr ve Semûd'a apaçk bir mûcize olarak di i deveyi verdik de zulmettiler ona ve biz âyetleri, ancak korkutmak için gِndeririz.

60- An o zamân, hani sana demi tik ki hiç üphe yok, Rabbin, insanlar çepeçevre ku atm tr ve biz sana gِsterdiًimiz rüyay da, Kur'ân 'daki lânetlenmi aًac da ancak insanlar snamak için gِsterdik ve onlar korkutmadayz, fakat bu, ancak onlarn ta knlklarn arttrmada.

61- Hani bir zaman meleklere, آdem'e secde edin demi tik de فblis'ten ba ka hepsi secde etmi ti ve o, balçktan yarattًn mahlûka secde mi edeyim demi ti.

62- Bildir bana demi ti, benden daha erefli ve yüce olarak yarattًn bu mahlûk kimdir? Kyamet gününedek ya atrsan beni andolsun ki pek az müstesna, onun soyunu azdracaًm.

63- Git demi ti, kim sana uyarsa onlardan, hepinizin de cezâs cehennemdir gerçekten ve o cezâ, noksansz, tastamam bir cezâ.

64- Onlardan kime gücün yeterse seslen, oynat yerinden onu, atl, yaya, bütün ordunla yürü üstlerine, malda, evlâtta ortak ol onlarla ve vaadet onlara ve قeytan, yalandan ba ka bir ey vaat edemez ki onlara.

65- قüphe yok ki gerçek kullarmn üstünde hiçbir hükmün yoktur, onlara kar hiçbir gücün olmaz senin ve Rabbin, koruyucu olarak yeter onlara.

66- Rabbiniz, ِyle bir Rabdir ki lütuf ve

ihsânn arayn diye sizin için denizde gemileri yürütür. قüphe yok ki o, size rahîmdir.

67- Denizde bir zarara uًradnz m tapp çaًrdklarnzn hepsi kaybolup gider, ancak o kalr. Sizi kurtarp karaya çkard m da yüz çevirirsiniz ve insan, pek nankِrdür.

68- Emin misiniz sizi herhangi bir yerde orasyla berâber yere geçirmeyeceًinden, yahut üstünüze ta l-topaçl bir kasrga gِndermeyeceًinden? Sonra bir koruyucu da bulamazsnz kendinize.

69- Yoksa emin misiniz bir kere daha sizi denize dِndürüp üstünüze krp dِken bir frtna yollamayacaًndan ve nankِrlüًünüze kar sizi sulara gark etmeyeceًinden? Sonra bizden ِcünüzü alacak bir kimse de bulamazsnz kendinize.

70- Andolsun ki biz آdemoًullarn üstün ettik,karada suda ta dk onlar, tertemiz eylerle rzklandrdk onlar ve yarattklarmzn çoًundan üstün ettik onlar.

71- O gün, herkesi, her topluluًu, uyduklar ki ilerle berâber çaًracaًz. Gerçekten de kitab, saً eline verilenler, çekirdekteki kl kadar bile zulüm gِrmeden kitaplarn okuyacaklar.

72- Ve burada kِr olan, âhirette de kِrdür ve yolunu da tam saptm tr, a rm gitmi tir.

73- Onlar, sana vahyettiًimizden ba ka eyler düzüp bize iftirâ etmen için az kald ki seni bile fitneye dü üreceklerdi ve o vakit seni dost edineceklerdi i te.

74- Sana sebât etme kabiliyeti vermeseydik andolsun ki birazck meyledecektin onlara.

75- Eًer bunu yapsaydn hayâtn acsn da iki kat olarak tattracaktk sana, ِlümün acsn da iki kat, sonra da bize kar hiçbir yardmc bulamayacaktn kendine.

76- Onlar, nerdeyse seni yurdundan çkarmak için tacîz edip duracaklar, fakat sen çktktan sonra arkandan onlar da pek az bir müddet kalacaklar.

77- Senden ِnce gِnderdiًimiz peygamberler hakkndaki yol-yordam da buydu ve yolumuzda- yordammzda bir deًi iklik bulamazsn.

78- Ve namaz

kl güne in zevâl vaktinde, geceleyin karanlk basnca ve fecir çaًnda; üphe yok ki sabah namaz, meleklerin tank olduًu bir namazdr.

79- Gecenin bir ksmnda uyanp namaz kl, bu namaz, sana mahsustur ve farz namazlardan fazla bir namazdr. Umulur ki Rabbin, seni Makam- Mahmûd'a sâhip klar.

80- Ve de ki: Yâ Rabbi, beni gireceًim yere gerçek olarak sok, çkacaًm yerden gerçek olarak çkar ve katndan, bana yardm eden bir kudret, kuvvet ver.

81- Ve de ki: Gerçek geldi, bâtl yok olup gitti, üphe yok ki bâtl, zâten yok olur gider.

82- Ve biz, Kur'ân’dan, inananlara ifâ ve rahmet olan âyetleri indirmedeyiz ve bunlar, zâlimlerin ancak ziyanlarn arttrr.

83- فnsana nîmet verdik mi yüz çevirir, uzakla r, fakat bir erre uًrad m ümidini tamâmyla keser, yeise dü er.

84- De ki: Herkes huylandً huya gِre hareket eder. Gerçekten de Rab-biniz, en doًru yolu kim bulmu tur, pek iyi bilir onu.

85- Ve sana rûhu soruyorlar; de ki: Ruh, Rabbimin i indendir, hakndandr ve zâten size pek az bir bilgiden ba ka bir ey de verilmemi tir.

86- Ve dilersek sana vahyettiًimizi senden de gidermeye muktediriz, sonra bize kar onu koruyacak bir kimse de bulamazsn.

87- Ancak Rabbinin rahmeti onu korumu tur; gerçekten de onun lütfü, ihsân pek büyüktür sana.

88- De ki: فnsanlar ve cinler, bu Kur'ân'n bir benzerini meydana getirmek için bir araya gelseler bir benzerini meydana koyamazlar, hattâ bir ksm bir ksmna yardm etse bile.

89- Andolsun ki bu Kur'ân'da insanlara bütün ِrnekleri tekrar-tekrar anlattksa da insanlarn çoًu kabûl etmedi, ancak küfre kapld.

90- Dediler ki: Bize yeryüzünden bir kay-nak çkarp aktmadkça

inanmayz sana.

91- Yahut hurma fidanlaryla, üzüm çotuklaryla dolu bir bahçen olup içinde de rmaklar gürül-gürül akmadkça.

92- Yahut umduًun gibi gًِü, parça-parça üstümüze dü ürmedikçe, yahut Allah'la melekleri kar mza getirmedikçe.

93- Yahut altndan yaplma bir evin olmadkça, yahut da gِkyüzüne gِzümüzün ِnünde çkmadkça ve bunu yapsan bile herbirimize gِkten yazl bir kitap indirmedikçe ve biz, onu okumadkça gene gerçeklemeyiz, seni, gene inanmayz sana. De ki: Rabbimi tenzîh ederim, ben neyim, ancak insan bir peygamber.

94- Fakat kendilerine doًru yolu gِsteren bir peygamber geldi mi insanlar inanmaktan meneden ey de Allah, hiçbir insan peygamber olarak gِnderir mi demeleridir zâten.

95- De ki: Yeryüzünde melekler bulunsayd da rahat-rahat gezselerdi onlara gِkten bir meleًi peygamber olarak gِnderirdik.

96- De ki: Benimle sizin aranzda tank olarak Allah yeter; üphe yok ki o, kullarndan haberdardr, onlar gِrür.

97- Allah, kimi doًru yola sevk-ederse odur doًru yolu bulan ve kimi saptrrsa o çe it adamlara ondan ba ka hiçbir yardmc bulamazsn ve biz onlar, kyâmet günü, yüzü koyun kapanm olarak kِr ve dilsiz ha r-ederiz, yurtlar da cehennemdir; orasnn ate i ve harâreti sâkin oldukça alevini fazlala trr, yakar-yandrrz.

98- Bu da, delillerimizi inkâr edip kemik haline geldikten, toz olup gittikten sonra m yeniden yaratlacaًz da dirileceًiz demelerinin kar lً.

99- Gِrmüyorlar m ki Allah, ِyle bir mabut ki hiç üphesiz gِkleri ve yeryüzünü yaratm tr, onlarn benzerini de yaratmaya gücü yeter ve onlar için bir müddet tâyin etmi tir ki üphe yok bunda. Fakat zulmedenler, kabûl etmezler de ancak küfre kaplrlar.

100- De ki: Rabbimin rahmet hazîneleri elinizde olsayd harcayp tükenmeden korkar, hasislik ederdiniz, zâten de insan, pek

hasistir.

101- Andolsun ki biz, Mûsâ'ya dokuz tane apaçk delil vermi tik; sor فsrailoًullarna; Mûsâ, onlara gelince Firavun yâ Mûsâ demi ti, üphe yok ki ben seni büyülenmi sanyorum.

102- O da, sen de biliyorsun ki demi ti, bunlar, insanlara apaçk deliller olmak üzere ancak gِklerin ve yeryüzünün Rabbi indirmi tir ve üphe yok ki ey Firavun, ben de seni küfriyle helâk olmu sanyorum.

103- Onlar Msr'dan çkarmay kurunca onu da onunla berâber bulunanlarn hepsini de sulara boًduk.

104- Ve bundan sonra فsrailoًul-larna dedik ki: Yeryüzünde oturun, eًle in, âhiret hakkndaki vaadimizin yerine gelme zamân çatnca hepinizi derleyip tapmza getirirler.

105- Ve biz Kur'ân' hak ve gerçek olarak indirdik, o da hak ve gerçek hükümlerle indi ve seni de ancak müjdeci ve korkutucu olarak gِnderdik.

106- Bir Kur'ân'dr ki onu insanlara dura-dura, yava yava okuman için âyet-âyet, sûre-sûre ayrdk ve onu azar-azar indirdik.

107- De ki: فster inann, ister inanmayn; bundan ِnce kendilerine bilgi verilenlere okundu mu onlar, yüzüstü kapanp secde ediyorlar

108- Ve noksan sfatlardan münezzehtir Rabbimiz diyorlar, gerçekten de Rabbimizin vaadi, yerine gelmi tir.

109- Aًlaya-aًlaya yüzüstü yere kapanyorlar ve Kur'ân' dinleyi onlarn gِnül alçaklًn ve itâatlerini arttryor.

110- De ki: فster Allah Adyla duâ edin, ister rahman adyla, hangi adla duâ ederseniz edin, gerçekten de bütün güzel adlar, onundur ve namaznda pek yüksek sesle okuma, sesini pek de yava latma, ikisinin arasnda bir yol tut.

111- Ve de ki: Hamd Allah'a ki oًul edinmemi tir kendisine ve saltanatta, tasarrufta ortaً yoktur ve âciz olmadًndan yardmcya da ihtiyâc yoktur ve pek büyük bil, onu, büyüklüًünü de bildir.

ilə!

1. Bə'zi ayələrimizi (qüdrətimizə dəlalət edən qəribəlikləri və əcaiblikləri) göstərmək üçün bəndəsini (Peyğəmbər əleyhissəlamı) bir gecə (Məkkədəki) Məscidülhəramdan ətrafını mübarək etdiyimiz (bərəkət verdiyimiz) Məscidüləqsaya (Beytülmüqəddəsə) aparan Allah pak və müqəddəsdir. O, doğrudan da, (hər şeyi) eşidəndir, görəndir!

2. Biz Musaya kitab (Tövrat) verdik və: "Məndən başqa heç bir vəkil tutmayın (və ya tanrı qəbul etməyin)" - deyə, onu İsrail oğullarına (haqq yolu göstərən) bir rəhbər tə'yin etdik.

3. Ey Nuhla birlikdə (gəmiyə) mindirib apardığımız (tufandan xilas etdiyimiz) kəslərin nəsli! Həqiqətən, o (Nuh Allahın ne'mətlərinə) çox şükür edən bir bəndə idi!

4. Biz İsrail oğullarına kitabda (Tövratda): "Siz yer üzündə (Zəkəriyyanı, sonra da Yəhyanı öldürməklə) iki dəfə fitnə-fəsad törədəcək və çox dikbaşlıq (yaxud zülm) edəcəksiniz!" - deyə bildirdik.

5. Onlardan (o fitnə-fəsadın) birincisinin (cəza) vaxtı gələndə üstünüzə çox güclü qullarımızı (Büxtünəssəri, yaxud Calutu orduları ilə birlikdə) göndərdik. Onlar (sizi öldürmək, əsir almaq və qarət etmək üçün) evlərinizin arasında gəzib dolaşırdılar (sizi tə'qib edirdilər). Bu və'd artıq yerinə yetirildi. (Siz Zəkəriyyanı öldürdünüz, onlar da sizi qətl edib, əsir alıb, yurdunuzu xaraba qoydular).

6. (Bundan) sonra sizə onların üzərində təkrar zəfər çaldırdıq, (yenidən) var-dövlət, oğul-uşaq verməklə kömək göstərdik və sayca sizi (əvvəl olduğunuzdan və ya düşmənlərinizdən) daha çox etdik.

7. Yaxşılıq da etsəniz, özünüzə etmiş olursunuz, pislik də! İkinci fitnə-fəsadınızın (cəza) vaxtı gəldikdə üzünüzü qara (sizi xəcil) etmək, məscidə (Məscidüləqsaya) birinci dəfə girdikləri kimi girmək və ələ keçirtdikləri hər şeyi büsbütün məhv etmək üçün (fars və rum padşahlarını) üstünüzə göndərdik. (Siz Yəhyanı öldürdünüz, onlar da əvəzində sizi qətl edib, mə'bədinizi dağıdıb, yurdunuzu viran qoydular).

8. (Tövbə edəcəyiniz

təqdirdə) ola bilsin ki, Rəbbiniz sizə rəhm etsin! Əgər siz (yenidən yaramaz əməllərinizə) qayıtsanız, Biz də (sizi yenidən cəzalandırmağa) qayıdarıq. Biz Cəhənnəmi kafirlərdən ötrü bir zindan etdik.

9. Həqiqətən, bu Qur'an (bütün bəşəriyyəti) ən doğru yola (islama) yönəldir, yaxşı işlər görən mö'minlərə böyük bir mükafata nail olacaqları ilə müjdə verir!

10. Axirətə inanmayanlar üçün isə şiddətli bir əzab hazırlamışıq!

11. İnsan (özünə) xeyir-dua etdiyi kimi, bəd dua da edər. (Adamın hirsi tutduqda özünə, yaxud övladına bəd dua edər. Əgər Allah həmin şəxsin duasını qəbul etsə, dərhal onun özünü, yaxud övladını məhv etməlidir. Lakin Allah səbirlidir, bəndələrinə əzab verməkdə tələsməz). İnsan (hər şeydə) tələskəndir (gördüyü işin aqibətini düşünməyə hövsələsi çatmaz).

12. Biz gecə və gündüzü (qüdrətimizə dəlalət edən) iki əlamət müəyyən etdik. Rəbbinizdən ruzi diləməniz, illərin sayını və hesabı (vaxt ölçülərini) bilməyiniz üçün gecənin əlamətini (qaranlığı) silib (yerinə) gündüzün işıqlı (görünən) əlamətini gətirdik. Biz (ehtiyac hiss etdiyiniz) hər şeyi (Qur'anda) müfəssəl izah etdik.

13. Biz hər bir insanın əməlini öz boynundan asar və qiyamət günü (bütün əməllərini) açıq kitab kimi qarşısına qoyarıq.

14. (Və ona belə deyərik: ) "Oxu, kitabını (əməl dəftərini). Bu gün sən haqq-hesab çəkməyə özün-özünə (özün öz əməllərinin şahidi olmağa) kifayətsən!"

15. Doğru yol tutan yalnız özünə xeyir, haqq yoldan azan da ancaq özünə zərər edər. Heç bir günahkar başqasının günahını daşımaz. (Hərə öz günahına cavabdehdir). Biz, peyğəmbər göndərməmiş (heç bir ümmətə) əzab vermərik!

16. Biz bir məmləkəti məhv etmək istədikdə (peyğəmbərlərin dili ilə) onun naz-ne'mət içində yaşayan başçılarına (Allaha itaət etməyi, iman gətirməyi) əmr edərik. Lakin onlar (Allaha asi olub) pis-pis işlər

törədərlər. Beləliklə, (o məmləkətə əzab verilməsi haqqındakı) hökm vacib olar və onu yerlə yeksan edərik.

17. Biz Nuhdan sonra neçə-neçə ümmətləri (nəsilləri) məhv etdik. (Ya Rəsulum!) Rəbbinin öz qullarının günahlarını bilməsi, görməsi (onlara cəza vermək üçün) kifayət edər.

18. Hər kəs fani dünyanı istəsə, dilədiyimiz şəxsə istədiyimiz ne'məti orada tezliklə verərik. Sonra isə (axirətdə) ona Cəhənnəmi məskən edərik. O, (Cəhənnəmə) qınanmış, (Allahın mərhəmətindən) qovulmuş bir vəziyyətdə daxil olar!

19. Mö'min olub axirəti istəyən və onun uğrunda (can-başla) çalışanların zəhməti (Allah dərgahında) qəbul olunar.

20. Onların və bunların hər birinə Rəbbinin ne'mətindən verərik. Rəbbinin ne'məti (istər dünyada, istərsə də axirətdə heç kəsə) qadağan deyildir.

21. (Ya Peyğəmbərim!) Bir gör (var-dövlət, cah-cəlal baxımından dünyada) onların birini digərindən necə üstün tutduq? Axirətdə isə (dünyadakından) daha yüksək dərəcələr, daha böyük üstünlüklər vardır!

22. Allahla yanaşı başqa tanrı qəbul etmə. Yoxsa xar olar, zəlil vəziyyətə düşərsən!

23. Rəbbin yalnız Ona ibadət etməyi və valideynlərə yaxşılıq etməyi (onlara yaxşı baxıb gözəl davranmağı) buyurmuşdur. Əgər onların biri və ya hər ikisi sənin yanında (yaşayıb) qocalığın ən düşgün çağına yetərsə, onlara: "Uf!" belə demə, üstlərinə qışqırıb acı söz söyləmə. Onlarla xoş danış!

24. Onların hər ikisinə acıyaraq mərhəmət qanadının altına salıb: "Ey Rəbbim! Onlar məni körpəliyimdən (nəvazişlə) tərbiyə edib bəslədikləri kimi, Sən də onlara rəhm et!" - de.

25. Rəbbiniz ürəklərinizdə olanları (qəlblərinizin sirlərini) ən yaxşı biləndir. Əgər əməlisaleh olsanız (ata-ananıza bilmədən etdiyiniz pislikdən peşman olub tövbə etsəniz və bundan sonra onlarla yaxşı davransanız, bilin ki) Rəbbiniz, həqiqətən, tövbəkarları bağışlayandır!

26. Qohum-əqrabaya da, miskinə də, (pulu qurtarıb yolda qalan) müsafirə də haqqını ver.

Eyni zamanda (mal-dövlətini əbəs yerə) sağa-sola da səpələmə!

27. Həqiqətən, (malını əbəs yerə) sağa-sola səpələyənlər şeytanların qardaşlarıdır. Şeytan isə Rəbbinə qarşı nankordur!

28. Əgər Rəbbindən dilədiyin bir mərhəməti (ruzini) gözləmək məqsədilə onlardan (kömək göstərilməsi lazım olan şəxslərdən) üz çevirməli olsan (onlara bir şeylə kömək etmək istəsən, lakin imkanın olmadığı üçün bacarmasan və buna görə də məcburiyyət qarşısında qalıb gözlərinə görünmək istəməsən), heç olmasa, onlara ("Darıxmayın, Allah mənə ruzi bəxş edər, mən də sizə verərəm!" kimi) xoş bir söz de!

29. Nə əldən çox bərk ol, nə də əlini tamamilə açıb israfçılıq et. Yoxsa həm qınanarsan, həm də peşman olarsan!

30. Həqiqətən, Rəbbin istədiyi şəxsin ruzisini artırar da, azaldar da. Doğrudan da, O ?z bəndələrinin halından xəbərdardır, (hər şeyi) görəndir!

31. Yoxsulluqdan qorxub (Cahiliyyət dövründə olduğu kimi) övladlarınızı (xüsusilə, qız uşaqlarını) öldürməyin. Biz onların da, sizin də ruzinizi veririk. Onları öldürmək, həqiqətən, böyük günahdır!

32. Zinaya da yaxın düşməyin. Cünki o, çox çirkin bir əməl və pis bir yoldur!

33. Allahın haram buyurduğu cana haqsız yerə qəsd etməyin. (Onu yalnız və yalnız böyük bir günah işlədikdə, məsələn, iman gətirdikdən sonra küfrə düşdükdə, yaxud zinakarlıq etdikdə öldürmək olar). Haqsız yerə öldürülən məzlum bir şəxsin sahibinə (və ya varisinə qatil barəsində) bir ixtiyar verdik (istəsə, qatildən qisas alar, istəsə, bağışlayar və ya qanbahası tələb edər). Lakin o da qətl etməkdə ifrata varmasın (qisas almalı olsa, yalnız qatili öldürməklə kifayətlənsin)! Cünki (şəriətin bü hökmləri ilə) ona artıq kömək olunmuşdur.

34. Yaxşı niyyət istisna olmaqla, yetimin malına həddi-büluğa çatana qədər yaxın düşməyin. (Bu mala ancaq onu qorumaq, artırıb çoxaltmaq və

yetimin öz xeyrinə istifadə etmək məqsədilə əl vurmaq olar). Əhdə vəfa edin. Cünki (insan) əhd barəsində (qiyamət günü) cavabdehdir. (İnsan verdiyi əhdi yerinə yetirib-yetirmədiyi haqda sorğu-suala tutulacaqdır).

35. ?lçəndə ölçüdə düz olun, (çəkəndə) düzgün tərəzi ilə çəkin. Bu (sizin üçün) daha xeyirli və nəticə e'tibarilə daha yaxşıdır!

36. (Ey insan!) Bilmədiyin bir şeyin ardınca getmə (bacarmadığın bir işi görmə, bilmədiyin bir sözü də demə). Cünki qular, göz və ürək-bunların hamısı (sahibinin etdiyi əməl, dediyi söz barəsində) sorğu-sual olunacaqdır.

37. Yer üzündə təkəbbürlə gəzib dolanma. Cünki sən nə yeri yara bilər, nə də (boyca) yüksəlib dağlara çata bilərsən

38. Bütün bunlar Rəbbinin dərgahında bəyənilməyən (məkruh), pis şeylərdir.

39. (Ya Rəsulum!) Bunlar Rəbbinin sənə vəhy etdiyi hikmətlərdəndir. Allahla yanaşı başqa tanrı qəbul etmə, yoxsa qınanmış və (Allahın mərhəmətindən) kənar edilmiş bir halda Cəhənnəmə atılarsan!

40. (Ey: "Mələklər Allahın qızlarıdır!" - deyən müşriklər!) Məgər Rəbbiniz oğlanları sizin üçün seçib, özü üçün mələklərdən qızlarımı (övladlığa) götürdü?! Həqiqətən, (özünüzə rəva bilmədiyiniz şeyi Allaha isnad etməklə) böyük-böyük danışırsınız!

41. İnsanlar düşünüb ibrət alsınlar deyə, Biz bu Qur'anda (Allahın vəhdaniyyət əqidəsini cürbəcür dəlillərlə, müxtəlif misallarla) izah etdik. Lakin (bu izahat) onların yalnız nifrətini artırdı (islamdan daha çox üz döndərdilər).

42. (Ya Rəsulum!) De: "Əgər Allahla yanaşı, (müşriklərin) dedikləri kimi, tanrılar olsa idi, onlar ərş sahibinə (yaxın düşmək, yaxud onunla vuruşmaq üçün) bir yol axtarardılar".

43. Allah onların dediklərindən çox uca (pak) və çox yüksəkdir!

44. Yeddi göy, yer və onlarda olanlar (bütün məxluqat) Allahı təqdis edir. Elə bir şey yoxdur ki, Allaha tə'rif deyib Ona şükür etməsin, lakin siz onların (dillərini bilmədiyiniz

üçün) təqdisini anlamazsınız. (Allah) həqiqətən, həlimdir, bağışlayandır!

45. (Ya Rəsulum!) Sən Qur'an oxuduğun zaman səninlə axirətə inanmayanların arasına görünməz bir pərdə çəkərik (Onlar səni görməz və sənə heç bir xətər yetirə bilməzlər)

46. (Qur'anı) anlamasınlar deyə, onların qəlblərinə pərdə çəkib qulaqlarına əngəl qoyduq (kar etdik). Sən Qur'anda Rəbbini bir tək tanrı olaraq andığın zaman onlar nifrət əlaməti olaraq arxalarını çevirib gedərlər.

47. (Sən Qur'an oxuyanda) onlar sənə qulaq asdıqları zaman nəyi dinlədiklərini və zalımların (Dərünnədvədə) öz aralarında gizli-gizli danışıb: "Siz ancaq ovsunlanmış bir adama uyursunuz!" - dediklərini də bilirik.

48. Bir gör (müşriklər) səni kimlərə bənzətdilər (sənə şair, kahin, sehrbaz, məcnun, divanə və s. dedilər)! Onlar yoldan azdılar və bir daha doğru yolu tapa bilməzlər!

49. Onlar: "Biz sür-sümük, çürüyüb ovxalanmış torpaq olduğumuz halda, dirildilib yeni məxluqmu olacağıq?" - deyirlər.

50. (Ya Rəsulum!) De: "(İstər) daş olun, yaxud dəmir!

51. Və ya ürəyinizdə (özünüzü dağlar, göylər kimi) böyük bir məxluq bilin! (Yenə diriləcəksiniz!)". Onlar deyəcəklər: "O halda bizi kim (yenidən dirildib həyata) qaytaracaqdır?" (Ya Rəsulum!) De: "İlk dəfə sizi yoxdan yaradan (Allah)!" Onlar (istehza ilə) sənə başlarını bulayıb: "Bu nə vaxt olacaqdır?" - deyə soruşacaqlar. De: "Bəlkə də, bu yaxın zamanda!"

52. O gün ki, Allah sizi (haqq-hesab üçün öz hüzuruna) çağıracaqdır. Siz də Ona (itaətlə yanaşı) şükür edərək (qəbirlərinizdən) dərhal çağırışına cavab verəcəksiniz və sizə elə gələcəkdir ki, (dünyada) çox az qaldınız!

53. (Ya Rəsulum!) Bəndələrimə de: "(Danışdıqları zaman "la ilahə illallah; yərhəmukəllah; yəğfiru ləkəllah" kimi) gözəl sözlər söyləsinlər (və ya müşrikləri imana də'vət edərkən onlarla xoş danışsınlar!)" Şeytan onların arasına fitnə-fəsad sala bilər.

Həqiqətən, Şeytan insanın açıq-aşkar düşmənidir!

54. Rəbbiniz sizi daha yaxşı tanıyar (kimin mö'min, kimin kafir olduğunu çox gözəl bilir). İstəsə, sizə rəhm edər, istəsə, əzab verər. Biz səni onlara vəkil gözdərməmişik. (Sənin vəzifən yalnız islamı təbliğ etməkdir).

55. (Ya Rəsulum!) Rəbbin göylərdə və yerdə olanları (?zünün bütün yaratdıqlarını) çox gözəl tanıyır. Biz peyğəmbərlərin bə'zisini digərlərindən üstün etdik və Davuda Zəbur verdik.

56. De: "(Allahdan) başqa tanrı güman etdiklərinizi (köməyə) çağırın. Onlar sizi nə möhnətdən qorumağa, nə də onu dəyişməyə (sizdən sovuşdurub başqasına tərəf yönəltməyə) qadir deyillər!"

57. Onların tapındıqları tanrıların özlərindən hər hansı biri (Allah dərgahına) daha yaxın olsun deyə, Rəbbinə vəsilə axtarır, Onun rəhmətini umur, əzabından qorxur. Həqiqətən, Rəbbinin əzabı qorxuludur!

58. Elə bir məmləkət yoxdur ki, qiyamət günündən əvvəl Biz onun əhalisini məhv etməyək və ya onu şiddətli əzaba düçar etməyək. Bu, kitabda (lövhi-məhfuzda) yazılmışdır!

59. Bizə mö'cüzələr göndərməyə mane olan şey ancaq əvvəlkilərin (keçmiş ümmətlərin) onları yalan hesab etmələridir. Biz Səmud tayfasına açıq-aşkar bir mö'cüzə olaraq dişi (maya) bir dəvə verdik, lakin onlar ona zülm etdilər (dəvəni tutub kəsdilər). Biz mö'cüzələri yalnız (bəndələrimizi) qorxutmaq üçün göndəririk.

60. (Ya Rəsulum!) Yadına sal ki, bir zaman sənə: "Rəbbin (?z əzəli elmi və qüdrəti ilə) insanları ehtiva etmişdir (onların ixtiyarı Allahın əlində olduğu üçün sənə heç bir şey edə bilməzlər!)"-demişdik. (İsra gecəsi) sənə göstərdiyimiz mənzərəni və Qur'anda lə'nətlənmiş (Cəhənnəmdəki zəqqum adlı) ağacı insanlar (Məkkə əhli) üçün yalnız bir imtahan etdik (görək sənin sözünə inanacaqlar, ya yox). Biz onları qorxuduruq, lakin bu qorxutmaq onların tüğyanını artırmaqdan başqa bir şeyə kara gəlmir!

61. Yenə yadına sal ki,

bir zaman mələklərə: "Adəmə səcdə edin!" - deyə əmr etmişdik. İblisdən başqa hamısı səcdə etmişdi. (İblis: ) "Sənin palçıqdan yaratdığına mən səcdə edərəmmi?!" - demişdi.

62. (İblis) həmçinin: "(Pərvərdigara!) Bir de görək (məni oddan, bu Adəmi torpaqdan yaratdığın halda) nə üçün onu məndən üstün tutdun? Əgər (məni öldürməyib) qiyamət gününə qədər mənə möhlət versən, az bir qismi istisna olmaqla, onun nəslini öz hökmüm altına alaram (və ya yoldan çıxarıb kökünü kəsərəm)".

63. (Allah) buyurdu: "Cıx get! (Sənə qiyamətə qədər möhlət verdim!) Onlardan hər kəs sənə uysa, (bil ki) cəzanız Cəhənnəmdir. ?zü də tamam-kamal bir cəza!

64. Onlardan kimi bacarırsansa, səsinlə (vəsvəsənlə) yerindən oynat, atlı və piyadanı onlara qarşı səfərbər et, (onları harama, ziyana sövq etməklə) mallarına və övladlarına ortaq ol, onlara cürbəcür (yalan) və'dlər ver. Şeytan (ona uyanlara) yalnız yalan və'd verər!

65. Doğrusu, Mənim (mö'min) bəndələrim üzərində sənin heç bir hökmün ola bilməz. Rəbbinin vəkil olması (sənin şərindən və vəsfəsəndən onları qoruması) kifayət edər!"

66. Sizin üçün (bol) ne'mətindən özünüzə ruzi axtarmaq (qazanmaq) məqsədilə dənizdə gəmiləri hərəkətə gətirən məhz Rəbbinizdir! Həqiqətən, Rəbbiniz sizə qarşı rəhmlidir!

67. Sizə dənizdə bir çətinlik (batmaq təhlükəsi) üz verdiyi zaman (Allahdan) qeyri ibadət etdiyiniz bütlər qeyb olar. Lakin O sizi xilas edib quruya çıxartdıqda (itaətindən) üz döndərirsiniz. İnsan nankordur!

68. Məgər (Allahın) quruda sizi yerə batırmayacağına, yaxud (göydən) başınıza daş yağdırmayacağına əminsinizmi?! Sonra heç sizi qoruyan da tapılmaz (tapa bilməzsiniz).

69. Yoxsa (Allahın) bir də sizi dənizə qaytarmayacağına, şiddətli bir fırtına göndərib sizi batırmayacağına arxayınsınız? Sonra sizdən ötrü Bizdən intiqam alacaq (və ya Bizə qarşı sizə kömək edəcək) bir

kəs də tapa bilməzsiniz.

70. Biz, Adəm övladını şərəfli və hörmətli elədik, onları suda və quruda (gəmilərə, heyvanlara və başqa nəqliyyat vasitələrinə) mindirib sahib etdik, özlərinə (cürbəcür ne'mətlərdən) təmiz ruzi verdik və onları yaratdığımız məxluqatın çoxundan xeyli üstün etdik. (İnsan şüur, nitq qabiliyyəti, gözəl surət, boy-buxun, əllə yemək və s. bu kimi məziyyətlərinə görə həmişə Allaha şükür edib yalnız Ona tapınmalı, Rəbbinə heç bir şərik qoşmamalıdır!)

71. Bir gün (qiyamət günü) bütün insanları öz imamları (ardınca getdikləri rəhbərləri, yaxud peyğəmbərləri və ya əməl dəftərləri) ilə birlikdə (hüzurumuza) çağıracağıq. Əməl dəftərləri sağ əllərinə verilənlər onu oxuyar (şad olarlar). Onlara tük (xurma çərdəyinin yarığındakı tel) qədər haqsızlıq edilməz.

72. Bu dünyada (Allahın dəlillərini, mö'cüzələrini görməyib gözü və qəlbi) kor olan axirətdə də kor olar və (haqq) yoldan daha çox azar!

73. (Ya Rəsulum! Qur'andan) qeyri bir şeyi yalandan Bizə istinad edəsən (iftira yaxasan) deyə, (müşriklər) səni hardasa o sənə vəhy etdiyimizdən sapdıracaqdılar. Belə olacağı təqdirdə, səni, sözsüz ki, özlərinə dost tutacaqdırlar.

74. Əgər Biz sənə səbat verməsəydik, yəqin ki, az da olsa, onlara uyacaqdın!

75. (Belə olacağı tədirdə) sənə həyatın və ölümün ikiqat əzabını daddırardıq. Sonra Bizə qarşı özünə bir yardım edən də tapa bilməzsən. (Heç kəs səni əzabımızdan qurtara bilməz).

76. (Müşriklər) səni oradan (Məkkədən) çıxartmaq üçün az qalmışdı ki, səni o yerdə fitnəyə salsınlar (narahat eləsinlər, dünyanı başına dar etsinlər). Əgər onlar belə etsəydilər, səndən sonra (Məkkədə) yalnız az bir müddət qala bilərdilər.

77. Səndən əvvəl göndərdiyimiz peyğəmbərlər barəsindəki qayda-qanuna müvafiq olaraq. (Onların dövründə də belə etmişdik). Sən Bizim qayda-qanunumuzda heç bir dəyişiklik tapa bilməzsən!

(Səndən əvvəlki ümmətlər öz peyğəmbərlərinə əziyyət verib ölkələrindən qovan kimi onlara əzab göndərər, hamısını məhv edərdik. Əgər Məkkə müşrikləri belə etsəydilər, həmin müsibət onların da başına gələcəkdi).

78. Günortadan (gün batmağa meyl edəndən) gecənin qaranlığınadək namaz (günorta, ikindi, axşam və gecə namazları) qıl. Sübh namazını da qıl. Cünki sübh namazı (gecə və gündüz mələkləri, həmçinin bir çox insan tərəfindən) müşahidə olunur.

79. (Ya Rəsulum!) Gecənin bir vaxtı durub ancaq sənə xas olan əlavə (təhəccüd) namazı qıl. Ola bilsin ki, Rəbbin səni (qiyamət günü hamı tərəfindən) bəyənilib tə'riflənən bir məqama (axirətdə ən böyük şəfaət məqamına) göndərsin!

80. De: "Ey Rəbbim! Məni daxil edəcəyin yerə (Mədinəyə) xoşluqla daxil et, məni çıxaracağın yerdən (Məkkədən) də xoşluqla çıxart. ?z dərgahından mənə kömək edə bilən bir dəlil ver!" (Mənə elə bir qüdrət ver ki, müşriklər və kafirlər həmişə onun qarşısında aciz qalsınlar!)

81. De: "Haqq (islam) gəldi, batil (şirk və küfr) yox oldu. Cünki batil (öz-özlüyündə) yoxluğa (heçliyə) məhkumdur!"

82. Biz Qur'andan mö'minlər üçün şəfa və mərhəmət olan ayələr nazil edirik. O, zalımların (kafirlərin) ancaq ziyanını artırır.

83. İnsana bir ne'mət (sağlamlıq, var-dövlət) verdiyimiz zaman (Bizdən) üz çevirib uzaq gəzər. Ona bir pislik üz verdikdə isə mə'yus olar!

84. De: "Hərə öz qabiliyyətinə (xislətinə) görə iş görər. Rəbbin kimin daha doğru yolda olduğunu daha yaxşı bilir!"

85. (Ya Rəsulum!) Səndən ruh (ruhun mahiyyəti və keyfiyyəti) haqqında soruşarlar. De: "Ruh Rəbbimin əmrindədir. (Allahın əmri ilə yaradılmışdır). Sizə (bu barədə) yalnız cüz'i (az) bir bilik verilmişdir!"

86. Əgər istəsəydik, sənə vəhy etdiyimizi (qəlbindən) çıxardıb aparardıq. Sonra Bizə qarşı özün üçün bir müdafiəçi

(vəkil) də tapa bilməzdin. (Əgər Biz Qur'anı sənə unutdursaq, yenidən heç kəs onu sənin yadına sala bilməz).

87. Lakin (bunu etməməyimiz) Rəbbinin yalnız sənə qarşı bir mərhəmətidir. Həqiqətən, Onun sənə olan ne'məti böyükdür!

88. (Ya Peyğəmbərim!) De: "Əgər insanlar və cinlər bir yerə yığışıb bu Qur'ana bənzər bir şey gətirmək üçün bir-birinə kömək etsələr, yenə də ona bənzərini gətirə bilməzlər".

89. Biz bu Qur'anda insanlar üçün hər cür məsəl çəkib (mə'nasını) onlara izah etdik. Lakin onların (Məkkə əhlinin) əksəriyyəti küfrdən başqa bir şeyə razı olmadı (ne'mətimizə nankor olub yalnız küfrü seçdi).

90. (Qur'anın əzəməti, fəsahət və bəlağəti qarşısında aciz qalan, lakin özlərini sındırmayan müşriklər) belə dedilər: "Bizə yerdən (Məkkədən) bir bulaq çıxarmayınca sənə iman gətirməyəcəyik.

91. Yaxud (ağacları) arasında şırıl-şırıl irmaqlar axan xurma və üzüm bağın olmayınca;

92. Yaxud, iddia etdiyin kimi, göyü parça-parça edib başımıza endirməyincə, yaxud Allahı və mələkləri (peyğəmbərliyinin doğruluğuna şahid olaraq) açıq-aşkar qarşımıza gətirməyincə;

93. Və ya qızıldan bir evin olmayınca, yaxud sən göyə qalxmayınca (biz sənə iman gətirməyəcəyik). Əgər bizə (səmadan) oxuyacağımız bir kitab endirməsən, göyə qalxmağına da əsla inanmayacağıq!" (Ya Rəsulum!) De: "Rəbbim pakdır, müqəddəsdir! (Allah gedib-gəlmək, enib-qalxmaq kimi məxluqata aid olan xüsusiyyətlərdən uzaqdır!) Mən isə yalnız peyğəmbər olan bir insanam!" (Allahın izni olmayınca, heç bir peyğəmbər sizin dediklərinizi yerinə yetirməyə qadir deyildir!)

94. (Qüreyş müşrikləri kimi) insanlara doğru yolu göstərən bir rəhbər gəldiyi zaman ona iman gətirməyə mane olan şey yalnız onların: "Allah bir insanımı peyğəmbər göndərdi?" - demələridir. (Müşriklərin fikrincə, peyğəmbər bəşərdən deyil, mələklərdən göndərilməlidir).

95. (Ya Rəsulum!) De: "Əgər yer üzündə (siz insanlar kimi) arxayın gəzib

dolaşanlar mələklər olsaydı (yer üzünün əhalisi mələklərdən ibarət olsaydı), sözsüz ki, onlara bir mələk peyğəmbər göndərərdik!"

96. De: "Mənimlə sizin aranızda təkcə Allahın (peyğəmbərliyimin həqiqiliyinə) şahid olması kifayət edir. Şübhəsiz ki, O, bəndələrindən (bəndələrinin bütün əməllərindən) xəbərdardır, (onların gizlində və aşkarda nələr etdiyini) görəndir!"

97. Allahın doğru yola saldığı kəs doğru yoldadır. Allahın yoldan çıxartdığı kəs üçünsə (Allahdan) başqa dostlar tapa bilməzsən. Biz qiyamət günü onları üzü üstə sürünə-sürünə, kor, lal və kar kimi məhşər ayağına çəkəcəyik. Onların düşəcəkləri yer Cəhənnəmdir. Cəhənnəm odu azaldıqca onların (bədənlərinin) alovunu artıracağıq!

98. Bu, ayələrimizi inkar etdiklərinə və: "Sür-sümük, çürüyüb ovxalanmış torpaq olduğumuz halda, biz dirildilib yeni bir məxluqmu olacağıq?" - dediklərinə görə onların cəzasıdır.

99. Məgər onlar (öləndən sonra bir daha diriləcəklərini inkar edənlər bu böyüklükdə) göyləri və yeri (yoxdan) yaradan Allahın (bu kiçiklikdə) onlar kimisini (yenidən, eynilə) yaratmağa qadir olduğunu görmürlərmi?! Allah onlar üçün bir əcəl (ölüm, yaxud əzaba düçar olma vaxtı) müəyyən etdi ki, ona heç bir şəkk-şübhə yoxdur. Zalımlar (belə bir vəziyyətdə də) ancaq öz küfrlərində israr edib dururlar (küfrdən başqa bir şeyə razı olmurlar).

100. (Ya Peyğəmbərim, müşriklərə) de: "Əgər siz Rəbbimin rəhmət xəzinələrinə (var-dövlətinə) sahib olsaydınız, yenə də (onun) xərclənib tükənməsindən (sonra da sizə yoxulluq üz verməsindən) qorxaraq xəsislik edərdiniz. İnsan (nə qədər varlı olsa da, təbiəti e'tibarilə) xəsisdir!

101. Biz Musaya doqquz aşkar mö'cüzə (əsa, günəş kimi parlayan yədi-beyza, çəyirtkə və digər həşərat, qurbağa, qan, qıtlıq, daşların arasından fəvvarə verib çıxan su, dənizin yarılması və Tur dağının qaldırılıb İsrail oğullarının başları üstündə saxlanılması) verdik. İsrail oğullarından soruş: (Musa) onların yanına gəldikdə, Fir'on

ona: "Ya Musa! Mənə elə gəlir ki, sən ovsunlanmışsan (ağlın başında deyildir)", - demişdi.

102. (Musa da) ona: "Sən bunları məhz göylərin və yerin Rəbbi tərədindən açıq-aşkar mö'cüzə olaraq endirildiyini, sözsüz ki, bilirsən. Mən isə, ey Fir'on, səni (küfrə düşdüyünə görə) artıq məhv olmuş zənn edirəm!" - deyə cavab vermişdi.

103. (Fir'on) onları (Misir) torpağından qovub çıxartmaq istədi. Biz isə onu (Fir'onu) və onunla birlikdə olanların hamısını (suya) qərq etdik.

104. Və bundan sonra İsrail oğullarına dedik: "Siz (Şam) ərazisində sakin olun. Axirət və'dəsi (qiyamət) gəlib çatdıqda sizin hamınızı (sizi və Fir'on əhlini, yaxud mö'minləri və kafirləri) birlikdə (bir-birinizə qarışmış halda məhşərə) gətirəcəyik!"

105. Biz (Qur'anı) haqq olaraq nazil etdik, o da haqq olaraq (heç bir dəyişikliyə uğramadan) nazil oldu. Səni də yalnız (mö'minlərə Cənnətlə) müjdə verən və (kafirləri cəhənnəm əzabı ilə) qorxudan sifəti ilə göndərdik.

106. İnsanlara aramla (yavaş-yavaş) oxuyasan deyə, Biz Qur'anı hissələrə ayırıb (ayə-ayə, surə-surə) göndərdik. Biz onu tədriclə, (iyirmi üç ilə yaxın bir müddət ərzində) nazil etdik.

107. (Ya Rəsulum, müşriklərə) de: "İstər (Qur'ana) inanın, istərsə də inanmayın. Şübhə yoxdur ki, ondan əvvəl elm verilmiş kimsələr (özlərinə Tövrat və İncil verilmiş kitab əhli) yanlarında (Qur'an) oxunduğu zaman üzüstə səcdəyə qapanar.

108. Və: "Rəbbimiz pakdır, müqəddəsdir! Rəbbimizin (mö'minlərə mükafat, kafirlərə əzab veriləcəyi barəsindəki) əmri mütləq yerinə yetəcəkdir!" - deyərlər.

109. Onlar üzüstə səcdəyə qapanıb ağlayar, (Qur'andakı öyüd-nəsihət isə) onların (Allaha) itaətini daha da artırar.

110. (Ya Rəsulum!) De: "İstər Allah, istərsə də Rəhman deyib çağırın (dua edin). Hansını desəniz (fərqi yoxdur), çünki ən gözəl adlar (əsmayi-hüsna) yalnız Ona məxsusdur. (Ya Peyğəmbərim!) Namaz

qılarkən səsini nə çox qaldır, nə də çox alçalt. Bunun (bu ikisinin) arasında orta bir yol tut!

111. Və de: "?zünə heç bir övlad götürməyən, mülkündə (səltənətində) heç bir şəriki olmayan, zəif (aciz) olmadığı üçün (Ona kömək edəcək) heç bir dosta (hamiyə də) ehtiyacı olmayan Allaha həmd olsun!" Və Allahı (layiqincə) uca tut! (Allahı bütün eyib və nöqsanlardan uzaq bilib təqdis et, şə'ninə tə'riflər de!)

سے تمہاري مدد كي۔ اور تم كو جماعت كثير بنا ديا

7. اگر تم نيكوكاري كرو گے تو اپني جانوں كے لئے كرو گے۔ اور اگر اعمال بد كرو گے تو (اُن كا) وبال بھي تمہاري ہي جانوں پر ہوگا پھر جب دوسرے (وعدے) كا وقت آيا (تو ہم نے پھر اپنے بندے بھيجے) تاكہ تمہارے چہروں كو بگاڑ ديں اور جس طرح پہلي دفعہ مسجد (بيت المقدس) ميں داخل ہوگئے تھے اسي طرح پھر اس ميں داخل ہوجائيں اور جس چيز پر غلبہ پائيں اُسے تباہ كرديں

8. اميد ہے كہ تمہارا پروردگار تم پر رحم كرے، اور اگر تم پھر وہي (حركتيں) كرو گے تو ہم بھي (وہي پہلا سلوك) كريں گے اور ہم نے جہنم كو كافروں كے لئے قيد خانہ بنا ركھا ہے

9. يہ قرآن وہ رستہ دكھاتا ہے جو سب سے سيدھا ہے اور مومنوں كو جو نيك عمل كرتے ہيں بشارت ديتا ہے كہ اُن كے لئے اجر عظيم ہے

10. اور يہ بھي (بتاتا ہے) كہ جو آخرت پر ايمان نہيں ركھتے اُن كے لئے ہم نے دكھ دينے والا عذاب تيار كر ركھا ہے

11. اور انسان جس طرح (جلدي سے) بھلائي مانگتا ہے اسي طرح برائي مانگتا ہے۔ اور انسان جلد باز (پيدا ہوا) ہے

12. اور ہم نے دن اور رات كو دو نشانياں بنايا ہے رات كي نشاني كو تاريك بنايا اور دن كي نشاني كو روشن۔ تاكہ تم اپنے پروردگار كا فضل (يعني) روزي تلاش كرو اور برسوں كا شمار اور حساب جانو۔ اور ہم نے ہر چيز كو (بخوبي) تفصيل كردي

ہے

13. اور ہم نے ہر انسان كے اعمال كو (بہ صورت كتاب) اس كے گلے ميں لٹكا ديا ہے۔ اور قيامت كے روز (وہ) كتاب اسے نكال دكھائيں گے جسے وہ كھلا ہوا ديكھے گا

14. (كہا جائے گا كہ) اپني كتاب پڑھ لے۔ تو آج اپنا آپ ہي محاسب كافي ہے

15. جو شخص ہدايت اختيار كرتا ہے تو اپنے لئے اختيار كرتا ہے۔ اور جو گمراہ ہوتا ہے گمراہي كا ضرر بھي اسي كو ہوگا۔ اور كوئي شخص كسي دوسرے كا بوجھ نہيں اٹھائے گا۔ اور جب تك ہم پيغمبر نہ بھيج ليں عذاب نہيں ديا كرتے

16. اور جب ہمارا ارادہ كسي بستي كے ہلاك كرنے كا ہوا تو وہاں كے آسودہ لوگوں كو (فواحش پر) مامور كرديا تو وہ نافرمانياں كرتے رہے۔ پھر اس پر (عذاب كا) حكم ثابت ہوگيا۔ اور ہم نے اسے ہلاك كر ڈالا

17. اور ہم نے نوح كے بعد بہت سي اُمتوں كو ہلاك كر ڈالا۔ اور تمہارا پروردگار اپنے بندوں كے گناہوں كو جاننے اور ديكھنے والا كافي ہے

18. جو شخص دنيا (كي آسودگي) كا خواہشمند ہو تو ہم اس ميں سے جسے چاہتے ہيں اور جتنا چاہتے ہيں جلد دے ديتے ہيں۔ پھر اس كے لئے جہنم كو (ٹھكانا) مقرر كر ركھا ہے۔ جس ميں وہ نفرين سن كر اور (درگاہ خدا سے) راندہ ہو كر داخل ہوگا

19. اور جو شخص آخرت كا خواستگار ہوا اور اس ميں اتني كوشش كرے جتني اسے لائق ہے اور وہ مومن بھي ہو تو ايسے ہي لوگوں كي كوشش ٹھكانے لگتي ہے

20. ہم

اُن كو اور ان كو سب كو تمہارے پروردگار كي بخشش سے مدد ديتے ہيں۔ اور تمہارے پروردگار كي بخشش (كسي سے) ركي ہوئي نہيں

21. ديكھو ہم نے كس طرح بعض كو بعض پر فضيلت بخشي ہے۔ اور آخرت درجوں ميں (دنيا سے) بہت برتر اور برتري ميں كہيں بڑھ كر ہے

22. اور خدا كے ساتھ كوئي اور معبود نہ بنانا كہ ملامتيں سن كر اور بيكس ہو كر بيٹھے رہ جاؤ گے

23. اور تمہارے پروردگار نے ارشاد فرمايا ہے كہ اس كے سوا كسي كي عبادت نہ كرو اور ماں باپ كے ساتھ بھلائي كرتے رہو۔ اگر ان ميں سے ايك يا دونوں تمہارے سامنے بڑھاپے كو پہنچ جائيں تو اُن كو اُف تك نہ كہنا اور نہ انہيں جھڑكنا اور اُن سے بات ادب كے ساتھ كرنا

24. اور عجزو نياز سے ان كے آگے جھكے رہو اور ان كے حق ميں دعا كرو كہ اے پروردگار جيسا انہوں نے مجھے بچپن ميں (شفقت سے) پرورش كيا ہے تو بھي اُن (كے حال) پر رحمت فرما

25. جو كچھ تمہارے دلوں ميں ہے تمہارا پروردگار اس سے بخوبي واقف ہے۔ اگر تم نيك ہوگے تو وہ رجوع لانے والوں كو بخش دينے والا ہے

26. اور رشتہ داروں اور محتاجوں اور مسافروں كو ان كا حق ادا كرو۔ اور فضول خرچي سے مال نہ اُڑاؤ

27. كہ فضول خرچي كرنے والے تو شيطان كے بھائي ہيں۔ اور شيطان اپنے پروردگار (كي نعمتوں) كا كفر ان كرنے والا (يعني ناشكرا) ہے

28. اور اگر تم نے اپنے پروردگار كي رحمت (يعني

فراخ دستي) كے انتظار ميں جس كي تمہيں اميد ہو ان (مستحقين) كي طرف توجہ نہ كرسكو اُن سے نرمي سے بات كہہ ديا كرو

29. اور اپنے ہاتھ كو نہ تو گردن سے بندھا ہوا (يعني بہت تنگ) كرلو (كہ كسي كچھ دو ہي نہيں) اور نہ بالكل كھول ہي دو (كہ سبھي دے ڈالو اور انجام يہ ہو) كہ ملامت زدہ اور درماندہ ہو كر بيٹھ جاؤ

30. بيشك تمہارا پروردگار جس كي روزي چاہتا ہے فراخ كرديتا ہے اور (جس كي روزي چاہتا ہے) تنگ كرديتا ہے وہ اپنے بندوں سے خبردار ہے اور (ان كو) ديكھ رہا ہے

31. اور اپني اولاد كو مفلسي كے خوف سے قتل نہ كرنا۔ (كيونكہ) ان كو اور تم كو ہم ہي رزق ديتے ہيں۔ كچھ شك نہيں كہ ان كا مار ڈالنا بڑا سخت گناہ ہے

32. اور زنا كے بھي پاس نہ جانا كہ وہ بيحيائي اور بري راہ ہے

33. اور جس كا جاندار كا مارنا خدا نے حرام كيا ہے اسے قتل نہ كرنا مگر جائز طور پر (يعني بفتويٰ شريعت)۔ اور جو شخص ظلم سے قتل كيا جائے ہم نے اس كے وارث كو اختيار ديا ہے (كہ ظالم قاتل سے بدلہ لے) تو اس كو چاہيئے كہ قتل (كے قصاص) ميں زيادتي نہ كرے كہ وہ منصورو فتحياب ہے

34. اور يتيم كے مال كے پاس بھي نہ پھٹكنا مگر ايسے طريق سے كہ بہت بہتر ہو يہاں تك كہ ہو جواني كو پہنچ جائے۔ اور عہد كو پورا كرو كہ عہد كے بارے ميں ضرور پرسش ہوگي

35.

اور جب (كوئي چيز) ناپ كر دينے لگو تو پيمانہ پورا بھرا كرو اور (جب تول كر دو تو) ترازو سيدھي ركھ كر تولا كرو۔ يہ بہت اچھي بات اور انجام كے لحاظ سے بھي بہت بہتر ہے

36. اور (اے بندے) جس چيز كا تجھے علم نہيں اس كے پيچھے نہ پڑ۔ كہ كان اور آنكھ اور دل ان سب (جوارح) سے ضرور باز پرس ہوگي

37. اور زمين پر اكڑ كر (اور تن كر) مت چل كہ تو زمين كو پھاڑ تو نہيں ڈالے گا اور نہ لمبا ہو كر پہاڑوں (كي چوٹي) تك پہنچ جائے گا

38. ان سب (عادتوں) كي برائي تيرے پروردگار كے نزديك بہت ناپسند ہے

39. اے پيغمبر يہ ان (ہدايتوں) ميں سے ہيں جو خدا نے دانائي كي باتيں تمہاري طرف وحي كي ہيں۔ اور خدا كے ساتھ كوئي معبود نہ بنانا كہ (ايسا كرنے سے) ملامت زدہ اور (درگاہ خدا سے) راندہ بنا كر جہنم ميں ڈال ديئے جاؤ گے

40. (مشركو!) كيا تمہارے پروردگار نے تم كو لڑكے ديئے اور خود فرشتوں كو بيٹياں بنايا۔ كچھ شك نہيں كہ (يہ) تم بڑي (نامعقول بات) كہتے ہو

41. اور ہم نے اس قرآن ميں طرح طرح كي باتيں بيان كي ہيں تاكہ لوگ نصيحت پكڑيں گے۔ مگر وہ اس سے اور بدك جاتے ہيں

42. كہہ دو كہ اگر خدا كے ساتھ اور معبود ہوتے جيسا كہ يہ كہتے ہيں تو وہ ضرور (خدائے) مالك عرش كي طرف (لڑنے بھڑنے كے لئے) رستہ نكالتے

43. وہ پاك ہے اور جو كچھ يہ بكواس كرتے ہيں اس

سے (اس كا رتبہ) بہت عالي ہے

44. ساتوں آسمان اور زمين اور جو لوگ ان ميں ہيں سب اسي كي تسبيح كرتے ہيں۔ اور (مخلوقات ميں سے) كوئي چيز نہيں مگر اس كي تعريف كے ساتھ تسبيح كرتي ہے۔ ليكن تم ان كي تسبيح كو نہيں سمجھتے۔ بيشك وہ بردبار (اور) غفار ہے

45. اور جب قرآن پڑھا كرتے ہو تو ہم تم ميں اور ان لوگوں ميں جو آخرت پر ايمان نہيں ركھتے حجاب پر حجاب كر ديتے ہيں

46. اور ان كے دلوں پر پردہ ڈال ديتے ہيں كہ اسے سمجھ نہ سكيں اور ان كے كانوں ميں ثقل پيدا كر ديتے ہيں۔ اور جب تم قرآن ميں اپنے پروردگار يكتا كا ذكر كرتے ہو تو وہ بدك جاتے اور پيٹھ پھير كر چل ديتے ہيں

47. يہ لوگ جب تمہاري طرف كان لگاتے ہيں تو جس نيت سے يہ سنتے ہيں ہم اسے خوب جانتے ہيں اور جب يہ سرگوشياں كرتے ہيں (يعني) جب ظالم كہتے ہيں كہ تم ايك ايسے شخص كي پيروي كرتے ہو جس پر جادو كيا گيا ہے

48. ديكھو انہوں نے كس كس طرح كي تمہارے بارے ميں باتيں بنائيں ہيں۔ سو يہ گمراہ ہو رہے ہيں اور رستہ نہيں پاسكتے

49. اور كہتے ہيں كہ جب ہم (مر كر بوسيدہ) ہڈيوں اور چُور چُور ہوجائيں گے تو كيا ازسرنو پيدا ہو كر اُٹھيں گے

50. كہہ دو كہ (خواہ تم) پتھر ہوجاؤ يا لوہا

51. يا كوئي اور چيز جو تمہارے نزديك (پتھر اور لوہے سے بھي) بڑي (سخت) ہو (جھٹ كہيں گے) كہ (بھلا)

ہميں دوبارہ كون جلائے گا؟ كہہ دو كہ وہي جس نے تم كو پہلي بار پيدا كيا۔ تو (تعجب سے) تمہارے آگے سرہلائيں گے اور پوچھيں گے كہ ايسا كب ہوگا؟ كہہ دو كہ اميد ہے جلد ہوگا

52. جس دن وہ تمہيں پكارے گا تو تم اس كي تعريف كے ساتھ جواب دو گے اور خيال كرو گے كہ تم (دنيا ميں) بہت كم (مدت) رہے

53. اور ميرے بندوں سے كہہ دو كہ (لوگوں سے) ايسي باتيں كہا كريں جو بہت پسنديدہ ہوں۔ كيونكہ شيطان (بري باتوں سے) ان ميں فساد ڈلوا ديتا ہے۔ كچھ شك نہيں كہ شيطان انسان كا كھلا دشمن ہے

54. تمہارا پروردگار تم سے خوب واقف ہے۔ اگر چاہے تو تم پر رحم كرے يا اگر چاہے تو تمہيں عذاب دے۔ اور ہم نے تم كو ان پر داروغہ (بنا كر) نہيں بھيجا

55. اور جو لوگ آسمانوں اور زمين ميں ہيں تمہارا پروردگار ان سے خوب واقف ہے۔ اور ہم نے بعض پيغمبروں كو بعض پر فضيلت بخشي اور داؤد كو زبور عنايت كي

56. كہو كہ (مشركو) جن لوگوں كي نسبت تمہيں (معبود ہونے كا) گمان ہے ان كو بلا كر ديكھو۔ وہ تم سے تكليف كے دور كرنے يا اس كے بدل دينے كا كچھ بھي اختيار نہيں ركھتے

57. يہ لوگ جن كو (خدا كے سوا) پكارتے ہيں وہ خود اپنے پروردگار كے ہاں ذريعہ (تقرب) تلاش كرتے رہتے ہيں كہ كون ان ميں (خدا كا) زيادہ مقرب ہوتا ہے اور اس كي رحمت كے اميدوار رہتے ہيں اور اس كے عذاب سے خوف

ركھتے ہيں۔ بيشك تمہارے پروردگار كا عذاب ڈرنے كي چيز ہے

58. اور (كفر كرنے والوں كي) كوئي بستي نہيں مگر قيامت كے دن سے پہلے ہم اسے ہلاك كرديں گے يا سخت عذاب سے معذب كريں گے۔ يہ كتاب (يعني تقدير) ميں لكھا جاچكا ہے

59. اور ہم نے نشانياں بھيجني اس لئے موقوف كرديں كہ اگلے لوگوں نے اس كي تكذيب كي تھي۔ اور ہم نے ثمود كو اونٹني (نبوت صالح كي كھلي) نشاني دي۔ تو انہوں نے اس پر ظلم كيا اور ہم جو نشانياں بھيجا كرتے ہيں تو ڈرانے كو

60. جب ہم نے تم سے كہا كہ تمہارا پروردگار لوگوں كو احاطہ كئے ہوئے ہے۔ اور جو نمائش ہم نے تمہيں دكھائي اس كو لوگوں كے لئے آرمائش كيا۔ اور اسي طرح (تھوہر كے) درخت كو جس پر قرآن ميں لعنت كي گئي۔ اور ہم انہيں ڈراتے ہيں تو ان كو اس سے بڑي (سخت) سركشي پيدا ہوتي ہے

61. اور جب ہم نے فرشتوں سے كہا كہ آدم كو سجدہ كرو تو سب نے سجدہ كيا مگر ابليس نے نہ كيا۔ بولا كہ بھلا ميں ايسے شخص كو سجدہ كرو جس كو تو نے مٹي سے پيدا كيا ہے

62. (اور از راہ طنز) كہنے لگا كہ ديكھ تو يہي وہ ہے جسے تو نے مجھ پر فضيلت دي ہے۔ اگر تو مجھ كو قيامت كے دن تك مہلت دے تو ميں تھوڑے سے شخصوں كے سوا اس كي (تمام) اولاد كي جڑ كاٹتا رہوں گا

63. خدا نے فرمايا (يہاں سے) چلا جا۔ جو شخص ان ميں سے

تيري پيروي كرے گا تو تم سب كي جزا جہنم ہے (اور وہ) پوري سزا (ہے)

64. اور ان ميں سے جس كو بہكا سكے اپني آواز سے بہكاتا رہ۔ اور ان پر اپنے سواروں اور پياروں كو چڑھا كر لاتا رہ اور ان كے مال اور اولاد ميں شريك ہوتا رہ اور ان سے وعدے كرتا رہ۔ اور شيطان جو وعدے ان سے كرتا ہے سب دھوكا ہے

65. جو ميرے (مخلص) بندے ہيں ان پر تيرا كچھ زور نہيں۔ اور (اے پيغمبر) تمہارا پروردگار كارساز كافي ہے

66. تمہارا پروردگار وہ ہے جو تمہارے لئے دريا ميں كشتياں چلاتا ہے تاكہ تم اس كے فضل سے (روزي) تلاش كرو۔ بيشك وہ تم پر مہربان ہے

67. اور جب تم كو دريا ميں تكليف پہنچتي ہے (يعني ڈوبنے كا خوف ہوتا ہے) تو جن كو تم پكارا كرتے ہو سب اس (پروردگار) كے سوا گم ہوجاتے ہيں۔ پھر جب وہ تم كو (ڈوبنے سے) بچا كر خشكي پر لے جاتا ہے تو تم منہ پھير ليتے ہو اور انسان ہے ہي ناشكرا

68. كيا تم (اس سے) بيخوف ہو كہ خدا تمہيں خشكي كي طرف (لے جا كر زمين ميں) دھنسا دے يا تم پر سنگريزوں كي بھري ہوئي آندھي چلادے۔ پھر تم اپنا كوئي نگہبان نہ پاؤ

69. يا (اس سے) بيخوف ہو كر تم دوسري دفعہ دريا ميں لے جائے پھر تم پر تيز ہوا چلائے اور تمہارے كفر كے سبب تمہيں ڈبو دے۔ پھر تم اس غرق كے سبب اپنے لئے كوئي ہمارا پيچھا كرنے والا نہ پاؤ

70. اور ہم

نے بني آدم كو عزت بخشي اور ان كو جنگل اور دريا ميں سواري دي اور پاكيزہ روزي عطا كي اور اپني بہت سي مخلوقات پر فضيلت دي

71. جس دن ہم سب لوگوں كو ان كے پيشواؤں كے ساتھ بلائيں گے۔ تو جن (كے اعمال) كي كتاب ان كے داہنے ہاتھ ميں دي جائے گي وہ اپني كتاب كو (خوش ہو ہو كر) پڑھيں گے اور ان پر دھاگے برابر بھي ظلم نہ ہوگا

72. اور جو شخص اس (دنيا) ميں اندھا ہو وہ آخرت ميں بھي اندھا ہوگا۔ اور (نجات كے) رستے سے بہت دور

73. اور اے پيغمبر جو وحي ہم نے تمہاري طرف بھيجي ہے قريب تھا كہ يہ (كافر) لوگ تم كو اس سے بچلا ديں تاكہ تم اس كے سوا اور باتيں ہماري نسبت بنالو۔ اور اس وقت وہ تم كو دوست بنا ليتے

74. اور اگر تم كو ثابت قدم نہ رہنے ديتے تو تم كسي قدر ان كي طرف مائل ہونے ہي لگے تھے

75. اس وقت ہم تم كو زندگي ميں (عذاب كا) دونا اور مرنے پر بھي دونا مزا چكھاتے پھر تم ہمارے مقابلے ميں كسي كو اپنا مددگار نہ پاتے

76. اور قريب تھا كہ يہ لوگ تمہيں زمين (مكہ) سے پھسلا ديں تاكہ تمہيں وہاں سے جلاوطن كر ديں۔ اور اس وقت تمہارے پيچھے يہ بھي نہ رہتے مگر كم

77. جو پيغمبر ہم نے تم سے پہلے بھيجے تھے ان كا (اور ان كے بارے ميں ہمارا يہي) طريق رہا ہے اور تم ہمارے طريق ميں تغيروتبدل نہ پاؤ گے

78. (اے

محمد) سورج كے ڈھلنے سے رات كے اندھيرے تك (ظہر، عصر، مغرب، عشا كي) نمازيں اور صبح كو قرآن پڑھا كرو۔ كيوں صبح كے وقت قرآن كا پڑھنا موجب حضور (ملائكہ) ہے

79. اور بعض حصہ شب ميں بيدار ہوا كرو (اور تہجد كي نماز پڑھا كرو)۔ (يہ شب خيزي) تمہاري لئے (سبب) زيادت ہے (ثواب اور نماز تہجد تم كو نفل) ہے قريب ہے كہ خدا تم كو مقام محمود ميں داخل كرے

80. اور كہو كہ اے پروردگار مجھے (مدينے ميں) اچھي طرح داخل كيجيو اور (مكے سے) اچھي طرح نكاليو۔ اور اپنے ہاں سے زور وقوت كو ميرا مددگار بنائيو

81. اور كہہ دو كہ حق آگيا اور باطل نابود ہوگيا۔ بيشك باطل نابود ہونے والا ہے

82. اور ہم قرآن (كے ذريعے) سے وہ چيز نازل كرتے ہيں جو مومنوں كے لئے شفا اور رحمت ہے اور ظالموں كے حق ميں تو اس سے نقصان ہي بڑھتا ہے

83. اور جب ہم انسان كو نعمت بخشتے ہيں تو ردگرداں ہوجاتا اور پہلو پھير ليتا ہے۔ اور جب اسے سختي پہنچتي ہے تو نااميد ہوجاتا ہے

84. كہہ دو كہ ہر شخص اپنے طريق كے مطابق عمل كرتا ہے۔ سو تمہارا پروردگار اس شخص سے خوب واقف ہے جو سب سے زيادہ سيدھے رستے پر ہے

85. اور تم سے روح كے بارے ميں سوال كرتے ہيں۔ كہہ دو كہ وہ ميرے پروردگار كي ايك شان ہے اور تم لوگوں كو (بہت ہي) كم علم ديا گيا ہے

86. اور اگر ہم چاہيں تو جو (كتاب) ہم تمہاري طرف بھيجتے ہيں اسے

(دلوں سے) محو كرديں۔ پھر تم اس كے لئے ہمارے مقابلے ميں كسي كو مددگار نہ پاؤ

87. مگر (اس كا قائم رہنا) تمہارے پروردگار كي رحمت ہے۔ كچھ شك نہيں كہ تم پر اس كا بڑا فضل ہے

88. كہہ دو كہ اگر انسان اور جن اس بات پر مجتمع ہوں كہ اس قرآن جيسا بنا لائيں تو اس جيسا نہ لاسكيں گے اگرچہ وہ ايك دوسرے كو مددگار ہوں

89. اور ہم نے قرآن ميں سب باتيں طرح طرح سے بيان كردي ہيں۔ مگر اكثر لوگوں نے انكار كرنے كے سوا قبول نہ كيا

90. اور كہنے لگے كہ ہم تم پر ايمان نہيں لائيں گے جب تك كہ (عجيب وغريب باتيں نہ دكھاؤ يعني يا تو) ہمارے لئے زمين سے چشمہ جاري كردو

91. يا تمہارا كھجوروں اور انگوروں كا كوئي باغ ہو اور اس كے بيچ ميں نہريں بہا نكالو

92. يا جيسا تم كہا كرتے ہو ہم پر آسمان كے ٹكڑے لا گراؤ يا خدا اور فرشتوں كو (ہمارے) سامنے لاؤ

93. يا تو تمہارا سونے كا گھر ہو يا تم آسمان پر چڑھ جاؤ۔ اور ہم تمہارے چڑھنے كو بھي نہيں مانيں گے جب تك كہ كوئي كتاب نہ لاؤ جسے ہم پڑھ بھي ليں۔ كہہ دو كہ ميرا پروردگار پاك ہے ميں تو صرف ايك پيغام پہنچانے والا انسان ہوں

94. اور جب لوگوں كے پاس ہدايت آگئي تو ان كو ايمان لانے سے اس كے سوا كوئي چيز مانع نہ ہوئي كہ كہنے لگے كہ كيا خدا نے آدمي كو پيغمبر كركے بھيجا ہے

95. كہہ دو