عکس

ص: 2

عکس

ص: 3

عکس

ص: 4

عکس

ص: 5

عکس

ص: 6

عکس

ص: 7

عکس

ص: 8

عکس

ص: 9

عکس

ص: 10

عکس

ص: 11

عنوان و نام پدیدآور : صحیفه نور:مجموعه رهنمودهای امام خمینی مدظله العالی/تهیه و جمع آوری مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی

مشخصات نشر : تهران: وزارت ارشاد اسلامی، 1364.

مشخصات ظاهری : ج.

وضعیت فهرست نویسی : در انتظار فهرستنویسی (اطلاعات ثبت)

یادداشت : فهرست نویسی بر اساس جلد هفدهم٬ 1364.

یادداشت : عنوان عطف: صحیفه نور

شماره کتابشناسی ملی : 2 0 4 3 6 5 8

ص: 12

تاریخ : 14/8/57

تاریخ : 14/8/57

بدهند ، چه بكنند ؟ این مانع یا احتمال مانعیت در چه هست ؟ یكى در اسلام است ، خود اسلام یا دین ، - اینها دیدند كه دین یك مطلب - نه اینكه اینها همین طورى خودشان گفتند ، اینها مطالعات كردند و روى مطالعات این مسایل را مى گویند ، طرح مى كنند . اینها متن قرآن را مطالعه كرده اند ، اسلام را هم مطالعه كردند و فهمیده اند كه قرآن یك كتابى است كه اگر مسلمان ها به آن اتصال پیدا كنند ، تودهنى مى زند به این اقوامى كه مى خواهند بیایند سلطه پیدا كنند بر مسلمین . قرآن مى گوید هرگز خداى تبارك و تعالى سلطه اى براى غیر مسلم بر مسلم قرار نداده است ، هرگز نباید یك همچو چیزى واقع بشود ، یك تسلطى ، یك راهى ، اصلا یك راه نباید پیدا بكند (لن یجعل اللّه للكافرین على المسلمین سبیبلا) اصلا راه نباید داشته باشند . مشركین و این قدرت هاى فاسده ، راه نباید داشته باشند بر مسلمین .

اینها مطالعه كردند ، دیدند كه وضع قرآن و اسلام و متون اسلام چه است كه اگر این متون را مسلمین بر آن اطلاع پیدا كنند و اتصال پیدا كنند مسلمین بر قرآن و متشبث بشوند به قرآن و اسلام ، فاتحه این غارتگرى ها و این سلطه جویى ها را مى خوانند ، پس چه بكنند كه این سلطه جویى ها به قوت خودش باقى باشد و این غارتگرى ها هم ادامه پیدا كند ؟ اینها باید این ملت را از اسلام جدا كنند . ادیان دیگر هم ، چون این مطلب تابع به آنطور كه مثلا پانصد سال ، هزار سال سابقه داشته باشد نداشته است . آنوقتى كه اروپایى ها راه پیدا كردند به ممالك شرق و دیدند كه یك طعمه خوبى است ممالك شرق و براى بلعیدن این طعمه مطالعات كردند ، این مسایل پیدا شده است . اینكه سایر ادیان را هم مى گویند مقدمه این است كه اسلام را بگویند و الا آن ادیان دیگر خیلى مورد احتیاطشان نیست ، مقدمه این است كه اسلام را در نظر مسلمین از آن پایه اى كه دارد منحطش كنند ، مسلمین را از اسلام جدا بكنند ، به ذهنشان بیاورند كه اسلام یك دینى است كه آمده است كه جامعه را خواب كند تا قدرتمندها بخورند این جامعه را ، منطق اینها این است (یعنى منطق نیست ) حرف اینها این است و حرف هم روى این اساس است كه مى خواهند كه با این كلام ، با این تبلیغات شما را جدا كنند از اسلام . باید همین طورى ، جوان هاى ما همین طور قبول كنند كه تا در یك روزنامه اى ، در یك كتابى ، در یك مجله اى نوشته شد كه اسلام افیون جامعه است همه دست بگیرند و بگویند همین است ؟ ! كسى كه یك مطلبى را همین طورى قبول كند ، این اصل از فطرت اسلامى ، از فطرت انسانى خارج است . فطرت انسانى براى هر مطلبى كه واضح نیست دلیل طلب مى كند ، همینطورى قبول نمى كند .

و جنگ ها با كى بوده ، چقدر آیات ما راجع به جنگ ها و آداب جنگ و تحریك به جنگ و وادار كردن و امر كردن و الزام كردن به اینكه مسلمین باید بروند سراغ قتال و جنگ ، چقدر آیات است و جنگ با كى بوده است این یك مساله سطحى است این دیگر دقت و علمیت نمى خواهد ، جنگها با مشركین بوده است . در حجاز اولى كه شروع به جنگ شد ، خوب پیغمبر اكرم در مدینه بودند و عده هم كم بود و - عرض مى كنم - تا اندازه اى كه توانستند ، قبلا كه در مكه بودند نقشه كشى بود ، مساله ، مساله درست كردن كار و سازنده كردن بود كه افراد را بسازند و آنجا هم مجال اینكه یك كارى انجام بدهد ، ندادند مشركین . این مشركین ثروتمند و قدرتمند هیچ مجال ندادند كه پیغمبر دعوت بكند در مكه ، چندین سال هم مثل حبس بود ، در آنجا بلكه همه اش در مكه كه بود یك حبسى بود براى او (مثل حالاى ایران كه یك حبسى است براى مردم ، حالا نمى خواهم چه بكنم ) وقتى كه ایشان دیگر از مكه یا مایوس شدند یا دیدند كه مدینه براى كارشان بهتر است با مدینه اى ها روابط پیدا كردند و روابط زیر زمینى و سرى پیدا كردند و مطلب را مهیا كردند و رفتند مدینه . مدینه رفتند و خیلى طول نكشید كه جنگ ها شروع شد به دعوت قرآن یعنى متن اسلام ، یعنى سند اسلام ، جنگ ها در مدینه شروع شد و چندین جنگ ، زیاد جنگ ها بوده است ، این جنگ ها با كى بوده است ؟

افیونى كه اینها مى گویند مى گویند كه اسلام كه افیون جامعه است اسلام آمده است مردم طبقه سه و فقرا را بر ایشان لالائى بگوید ، خوابشان بكند تا آن قدرتمندها بخورند آنها را ، منافع آنها را بلع كنند!! بلكه ادیان را مى گویند اینها كه اصل ادیان را آن قدرتمندها درست كرده اند براى همین معنا ، یك دینى درست كرده اند كه مردم را دعوت كنند به اینكه مردم مزاحمت با آنها نكنند ، دعوت كنند به اینكه بخورید و كتك بخورید و صحبت هم نكنید ، حرفى نزنید . ببینیم این جنگ هاى متعددى كه در اسلام واقع شده ، زمان رسول اكرم بوده (حالا بعد از زمان رسول اكرم باز حرف دیگر است ) زمان خود پیغمبر اسلام بوده است كه متن اسلام است ، دیگر هیچ حاشیه نیست ، متن اسلام است ، قرآن است و آن كه قرآن را آورده است براى مردم ، آنى كه اینها مى گویند كه دین را قدرتمندها درست كردند كه آن ضعفا و فقرا را ، منافعشان را استثمار كنند و استعمار كنند ، ببینیم كه آیا این جنگ ها ، جنگ اینطور بوده است كه پیغمبر اكرم همدست شده است با قدرتمندها و حمله كرد ، به فقرا ؟ ! یا با فقرا ساخته و حمله كرده به قدرتمندها ؟ هر كس همان ظواهر اول تاریخ را ببیند مى بیند اینطورى بوده كه پیغمبر یك دسته فقیر دورش جمع بوده اند یك دسته بوده اند كه هیچ جا نداشتند غیر صفه اصحاب صفه ، یعنى یك جائى كه توى این حیاط یك جایى شما فرض كنید كه یك جائى بود به آن صفه مى گفتند ، اینها آنقدر بى جا بودند كه اصحاب صفه اى داشتند و اصحاب پیغمبر بودند و آنجا مى خوابیدند ، اینقدر بى چیز بودند ، چیزى نداشتند اینها ، فقرا بودند ، اینها بودند كه در جنگ ها یك خرما را (در تاریخ است اینها) یك دانه خرما را این مى گذاشت دهانش كه یك خرده اى چیز پیدا كند در مى آورد مى داد به آن ، آن هم مى گذاشت دهانش بعد در مى آورد مى داد به آن ، جنگ هم بود . دارائیشان این بود ، وضع زندگى ، آنى كه اطراف پیغمبر جمع شده بودند گداها بودند ، خوب فقرا و گداها جمع شدند دور پیغمبر ، همین فقرا و

ص: 5

گداها با تعلیم قرآن در زمان خود رسول اكرم حجاز را فتح كردند ، آنهایى كه هیچى بودند ، یعنى پیغمبر نتوانست مكه بماند ، شب ، نصف شبى فرار كرد از مكه به مدینه بعد از اینكه روابطش را با مدنى ها و با بعضى از مدنى ها درست كرده بود فرار كرد از آنجا به مدینه نصف شب و نمى توانست در آنجا هیچ كارى انجام بدهد . وقتى هم آمد مدینه وارد شد به یك عده اى كه همانطور كه عرض كردم اینها از فقرا بودند . نه اینكه اینها از اغنیا و ثروتمندها بودند و پیغمبر با ثروتمندها بست و بند كرد كه فقرا را مثلا خاموش كند .

تمام جنگ هائى كه پیغمبر كرده است با این مشركین عرب ، مشركین طاغى بوده ، مشركین قدرتمند بوده ، جنگجو بوده منتهى تعلیمات اسلام و آن دلدارى هائى كه اسلام به این عدد كم مى داده است آنها را جورى تربیت كرده بودند كه یكى آنها یك وقت صد نفر را مى كشت . یك نفرشان صد تا را مى كشت . تعلیم اسلام بوده است ، یعنى اسلام یك جور انسان و یك جور آدمى بار مى آورده است كه در مقابل قدرت ها از هیچ چیز نمى ترسیدند ، همچو قدرتمند اینها بار آمده بودند كه یكیشان مى گفت كه من با شصت هزار نفر ، این مال بعد از اسلام است ، بعد از پیغمبر اكرم است ، شصت هزار نفر لشكر آن طلیعه لشكر روم شصت هزار نفر بودند ، طلیعه اش یعنى آنها كه جلو آمدند كه لشكر حالا عقبند . اسلام اینطور آدم هائى مى سازد كه گفت كه سى نفر بیاید همراه من مى رویم توى شصت هزار نفر آدم . سى نفر! سى تا یكى ! با او چك و چانه كردند كه آقا نمى شود ، قبول كرد كه شصت نفر ، شصت تا آدم رفت و شصت هزار رومى را عقب نشاند . خوب رفتند شبیخون زدند و با شمشیر آنها را زدند و شكستشان دادند آنها را . اینها طبقه فقرا حالا زمان پیغمبر را داشتم عرض مى كردم كه ما باید ببینیم كه آیا این قرآن كه متن اسلام است و این پیغمبر كه آورنده اسلام و آنوقت اسلام بى حواشى بوده و خود اسلام بوده ، متن اسلام بوده ، این اسلام در آن متن اولیه اى كه هیچ دیگر تصرفى از هیچ جا در آن نبوده ، این آیا مردم را دعوت كرده به اینكه با اغنیاء بسازید ؟ ! اغنیا اگر از شما چیزى بردند ، این قدرت ها اگر آمدند و مال شما را برداشتند ، شما دیگر حرف نزنید ؟ ! شما انشاءاللّه بهشت مى روید ، حرف نزنید ؟ ! یا همین قرآن مردم را ، این گداها را - عرض مى كنم - فقیر ، آن فقیرها كه نه مكان داشتند و یك عده كثیرى از آنها روى صفه مسجد یعنى یك جاى بى سقف ، زمین بى سقف آنجا زندگى مى كردند و پهلوى هم مى خوابیدند و هیچ چیز هم نداشتند كه بخورند ، یك چیزى یابه آنان مى دادند از این طرف و آن طرف مى رفتند پیدا مى كردند مى خوردند و آن جمعیتى كه یك خرما را این طورى دور مى زدند ، با این جمعیت راه افتاد و حجاز را ، قدرتمندها را عقب زد ، این افیون است ؟ یا این محرك است ؟ تو با این حرفت مى خواهى افیون درست كنى . اینهائى كه این حرف را زدند كه اسلام افیون است ، مى خواهند مسلمین را خواب كنند ، مى خواهند مسلمین را از اسلام جدا كنند و مسلمین خواب بروند و آنها مال مسلمین را بخورند . این كلام افیون است ، نه اسلام افیون است . اینكه مى گوئید اسلام افیون جامعه است ، خود این براى اغفال مردم است . چیزهائى كه براى اغفال مردم است این افیون است ، نه اینكه آمده است ، نه آن حقیقتى كه آمده و در همان زمان خودش با یك عده فقیر ، مملكت حجاز را فتح كرده

ص: 6

و عدل و انصاف را تا آخر حجاز برده . این زمان خود پیغمبر است ، بعد كه قدرت پیدا شد و عرض بكنم كه قوه پیدا شد در همان قرن اول اسلام ، در همان قرن مثلا سى سال ، در همان قرن هاى اول ، سى سال اول و سى و پنج سال اول ، دو تا امپراطورى را اینها شكست دادند ، امپراطور روم و امپراطور ایران ، ایران را فتح كردند ، روم را فتح كردند ، این افیون است ؟ !

این اسلام آمده است كه بسازد با كسرى و مردم را بگوید تبعیت كنید از كسرى ؟ ! این آمده است كه بسازد با سلطان روم و بگوید به مردم روم ، تعلیم كند كه بسازید با اینها ؟ ! یا این آمد و دو تا امپراطورى را شكست داد و عقبشان زد براى اینكه عدل را در عالم و براى این فقرا براى اینكه این فقرا را آنها مى خوردند جلویشان را بگیرد ؟

مردیكه تو روزنامه ، حالا این را مى نویسد ، در یك همچو زمانى این مطلب را مى نویسد كه افیون است . خوب پیش تر یك غفلت هائى بوده است ، شده است یك غفلت هائى اما خوب الان مردم ، جوان هاى ما قرآن را نگاه كردند ، از قرآن هم اطلاع دارند ، مع الاسف خوب بعضى شان هم همین طور یك چیزى قبول مى كنند ، همین طور یك صدائى كه مى آید اینها دنبالش مى روند . یك صدائى بلند شود اینها هم دنبالش مى روند اما انسان ، آدم باید اگر یك مطلبى را شنید راجع به یك نظامى ، راجع به یك جهتى مطلبى را شنید ، باید برود مطالعه كند ببیند صحیح مى گوید این آدم . این مردیكه كه نوشته است اسلام افیون جامعه ، این واقعا اسلام افیون جامعه است ؟ ! این خود اسلام . مى آئیم سراغ آنهائى كه اسلام در زمان خودش یعنى زمانى كه متن بوده است و پیغمبر بوده و قرآن ، پیغمبر بوده و قرآن ، بعدش هم در زمان هاى بعدى كه اسلام با چیزها ، جنگ ها ، جنگ هاى بین همین طایفه طبقه سه بوده است با امپراطورى ها ، منتها اسلام همچو قدرتى داده بود به این یك عده جمعیت كم چند هزارى كه رفتند امپراطورى روم را فتح كردند و امپراطورى ایران را هم فتح كردند ، امپراطورى ایران كه وقتى كه مثلا در جنگ ها تجهیز قوا مى كردند ، اسب هایشان چه و عرض مى كنم زین هاى اسب طلا ، نمى دانم چه بساطى اینها داشتند ، همین سر و پا برهنه ها را ، همین هائى كه پیاده مى رفتند و چندتایشان یك شتر داشتند و البته یكى یك شمشیر داشتند ، قدرت داشتند ، شمشیر داشتند اما چند نفر با هم یك شتر داشتند و چند نفر با هم مثلا یك اسب ، ده تا اسب در یك جمعیتشان پیدا مى شد ، اسبى نداشتند ، شتر حسابى نداشتند ، اسبى نداشتند ، آذوقه حسابى نداشتند اما قدرت داده بود اسلام به اینها یعنى تحت تعلیمات متن اسلام و آن كسى كه متن اسلام را پیاده كرده بود ، یك همچو قدرتى به مسلمین داده بود كه همین آدم هائى كه دیروز چیزى نبودند و یك عده فقرائى با هم آنجا مى لولیدند ، امروز شمشیر را كشیدند و دو تا امپراطورى كه تمام دنیا ، آنوقت از اینجاها خبرى نبوده ، آنوقت این دو تا امپراطورى بوده است و یكى روم بوده و یكى ایران بوده است ، این دو امپراطورى را ، این یك مشت عرب مفلوك و گدا كه شمشیر چند تا در این مثلا ده هزار ، بیست هزار نفر بوده ، اینها همه شمشیر نداشتند ، همه زره نداشتند ، همه چیز نداشتند ، با همین دست خالى راه افتادند لكن قدرت روحى داشتند ، مثل ما نبودند كه ضعیف النفس و ضعیف القلب باشند ، قدرت روحى -روحى - داده بود

ص: 7

اسلام به آنها ، همین عده قلیل با همین قدرت الهى كه به آنها داده شده بود و پشتوانه اى كه اسلام دنبالش بود و دعوتى كه اسلام مى كرد از اینها ، راه افتادند و آن دو تا امپراطورى بزرگ را شكست دادند و فتح كردند . ایران فتح شد در زمان قبل از اینكه سى سال از اسلام بگذرد ، ایران فتح شد و روم فتح شد و مملكت اسلام رفت تا آن طرف افریقا و تا همه جا ، تا اسپانیا رفت خوب بعد بیعرضگى كردند خود مسلمان ها كه یك مساله دیگر است .

پس ما متن اسلام را كه مطالعه بكنیم اینجور نبوده است كه متن اسلام آمده است كه سلاطین را تسلط بدهد بر فقرا ، بر طبقه بعد ، قدرتمندها را سلطه بدهد بر غیر قدرتمندها ، متن اسلام اینجور نبوده است .

قدرتمندها جنگ كرده و بعدش هم آنهائى كه صدر اول بودند باز با قدرتمندها و سلاطین جنگ كردند ، بعدش هم حضرت امیر با قدرتمندها جنگ كرده است ، كجایش افیون بوده ؟ كجاى اینها دربارى بودند ؟

صحبت مى كردند ، هیچ معلوم نبود كه پیغمبر این است یا این است یا او هست ، دور تا دور نشسته بودند ، این مسندى هم كه براى من ، شما براى من درست كردید این هم نبوده . روى زمین مى نشستند ، همین روى زمین مى نشستند ، همان روى زمین نهارشان را مى خوردند ، آن هم آن نهار ، شما خیال كردید یك نهارى درست مى كردند ، سفره مى انداختند ، یك بساطى بوده است ؟ همان آدمى كه ، همین حضرت امیرى كه سلطنتش بیشتر از چند مقابل ایران بوده ، سفره اش چى بوده ؟ یك ظرفى بوده كه توى آن نان هاى جو بوده و سرش را هم مهر مى كرده كه مبادا دخترش مثلا یا پسرش ترحم كنند و توى این یك چیزى بریزند ، یك چربى ، یك روغنى كه یك خرده نرم بشود ، سرش را مهر مى كرده كه دست به آن نزنند وقتى مى خورده . این نان خشك خوراك این امپراطور بوده كه از مملكت ایران بیشتر تحت امپراطوریش بوده ، آن سلوكش كه گفتم .

دو تا قصه از آنها نقل مى كنم ، حضرت رسول (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) در آن اواخر عمرشان رفتند منبر فرمودند كه هر كس به من حقى دارد بگوید . خوب كسى حقى نداشته بود . یك عرب پا شد گفت من یك حقى دارم (چى هست ) ؟ شما در جنگ كذا كه مى رفتید یك شلاقى به من زدید (به كجا زدم ) ؟ به شانه ام (بیا عوضش بزن ) گفت نه من آنوقت شانه ام باز بوده ، شما هم شانه تان را باز كنید ، (بسیار خوب ) شانه را باز كرد ، عرب رفت بوسید ، گفت من مى خواستم ببوسم بدن رسول اللّه را ، یعنى مساله این بوده و مطلب این است كه یك رئیس مطلق حجاز آنوقت بوده است . و جاهاى دیگر ، او بیاید بالاى منبر و بگوید هر كس حق دارد بگوید ، یك نفر نیاید بگوید به اینكه توده شاهى از من برداشتى . حالا اگر چنانچه هر یك از این ممالك دموكراسى را بیاورید ، یكى برود بالاى منبر بگوید كه هر كه حق دارد بگوید ، اولا" مى گوید این را ؟ حق مى دهد به ملت كه اگر یك شلاقى زده باشد بیا شلاقت را بزن ؟ این حق را كدام دموكراسى ، كدام سلطان ، كدام رئیس جمهور ، كدام عرض مى كنم سلطان عادل رئیس جمهور عادل و دموكراسى یك همچو كارى مى كند ؟ این اسلامى است كه مى گویید استبداد است و این دموكراسى هاى دیگر . ما مى گوییم كه دموكراسى نیست ممالك شما ، استبداد با صورت هاى مختلف ، رئیس جمهورى هاى شما هم مستبدند به صورت هاى مختلف منتها اسم ، اسما خیلى زیاد است ، الفاظ خیلى زیاد است ، محتوا ندارد .

در همین جا است كه (نه ، به من زیادتر از این نباید احترام كنى ، قضاوت باید همچو هر دو على السواء باشیم ) یكى یهودى بود و یكى هم رئیس عرض مى كنم كه از ایران گرفته تا حجاز تا مصر تا عراق ، قاضى رسیدگى كرد و حكم بر ضد حضرت امیر داد . شما پیدا بكنید در تمام دوره هاى سلطنت ها و رئیس جمهورها و اینها یك همچو وضعى كه یك رئیسى با یك یهودى كه تبعش بوده و با آن قاضى اى كه قاضى اى بوده است كه خودش رعیت است آن قاضى ، شما پیدا كنید یك همچو قضیه اى در تمام جمهورى ها ، در تمام سلطنت ها ، در تمام رژیم ها تا ما بگوئیم رژیم اسلام یك رژیمى است كه پائین تر از سایر رژیم هاست . ما كه رژیم اسلام را مى خواهیم . یك همچو چیزى مى خواهیم . ما كه مى گوئیم حكومت اسلام ، همچو چیزى مى خواهیم . ما مى خواهیم یك حكومتى باشد كه اگر قاضى دادگسترى او را احضار كرد ، برود آنجا . حالا به اعلیحضرت مى شود گفت كه شما ، یك كسى بگوید كه شما مال مرا غصب كردید ؟ ! یكى از این مازندرانى ها برود بگوید كه شما مال مرا غصب كردید ؟ ! قاضى جرات مى كند ؟ ! حالا هم حتى ، حالا هم كه همه بچه ها دارند داد مى زنند كه مرگ بر شاه ، همین حالا هم جرات مى كند قاضى كه احضاریه بفرستد براى اعلیحضرت ؟ ! حالا چند سال پیش از این را كه مى دانید چه مصیبتى بود . رئیس جمهورى اینجا چطور ، قاضى ، قاضى دادگسترى احضارش میكند ؟ احضار كرد ، مى رود آن محضر ؟ بنشیند حكم بر خلافش بكند ، بى چون و چرا قبول مى كند ؟ ما كه مى گوئیم حكومت اسلام ، اینها تبلیغات مى كنند كه اینها مى خواهند هرج و مرج كنند . این هرج و مرج است كه ما مى خواهیم ما این را مى خواهیم ، ما مى خواهیم یك حاكمى در همه ایران (اگر انشاءاللّه موفق بشوند مسلمین ) در همه ممالك اسلامى ، یك حكومت باشد آنجورى ، یك حكومت باشد كه مال مردم را نخورد ، یك حكومت باشد كه براى قانون متواضع باشد یعنى سر پیش قانون فرود بیاورد ، قانون هر چه گفت قبول بكند ، نه اینكه قانون براى مردم عادى باشد ، قدرتمندها از قانون مستثنى باشند . الان مالیات قدرتمندها نمى دهند ، تقسیم اراضى قدرتمندها نشده است ، قدرتمندها ، این حرف ها نیست . علم تا پریروز هم همه املاكش سر جاى خودش بود براى اینكه وزیر دربار بود و نخست وزیر بود نیست این حرف ها حرف است این حرف ها ، اصلاحات ، بازى بود این حرف ها انقلاب سفید همه اش بازى بود .

نمى كنیم یكى آخوند یكى فاحشه را . زمان رضا شاه ما اینجور بودیم . زمان این هم كه شما دارید مى بینید . آنها تبلیغاتى است كه از خارج براى این است شما را از روحانیین جدا كنند ، از اسلام جدا كنند آنوقت تمام منافع شما را ببرند و یكى نباشد بگوید نه .

تاریخ : 14/8/57

قانون اساسى است ، باید مطابق با آراء ملت باشد و ملت قاطبتا بر خلاف آن راى داده اند . بنابر این رژیم سلطنتى محكوم است و بكلى باید از بین برود .

سؤال : آیا حضرتعالى در مبارزه علیه شاه بهتر و موثرتر نبود كه دعوت شاه را به ایران پذیرفته و به ایران برمى گشتید ؟

جواب : من براى آگاه كردن دنیا بهتر مى دانم در اینجا باشم . در ایران هنوز اختناق وجود دارد ، لذا رفتن به ایران فعلا" منتفى است .

ص: 14

تاریخ : 14/8/57

این از خدا بى خبران و خائنان به ملت و اسلام مى خواهند شاه را در مسند سلطنت نگهداشته و سپس به قدرت شیطانى رسانند تا خشك و تر را به آتش انتقام بسوزانند .

(صلی اللّه علیه و آله و سلّم) و امام عصر عجل اللّه تعالى فرجه الشریف مى باشد و بر خانواده ها و عائله ارتش و سایر قواى انتظامى است كه آنان را از مخالفت با ملت و از ظلم و ستم به خواهران و برادران اسلامى خود باز دارند و آنان را بر این اعمال ظالمانه مواخذه كنند كه عاقبت این ستمكارى ها به ضرر آنان است . اینجانب از ملت شریف و شجاع ایران تشكر مى كنم كه با شجاعت و پایدارى خود كنگره هاى قصر ستمكارى را یكى پس از دیگرى فرو ریخت و دلیرانه این بت شیطانى را شكست .

تاریخ : 15/8/57

اجانب است ؟ ! یا این اشخاصى كه ایشان حبس كرده اشتباه كرده است و این اعتقادش این بوده است كه در باغستان اینها را برده است ؟ ! و حالا معلوم شده نه ، این حبس بوده نه باغ !! این اشخاصى را كه از علما در حبس رفتند یا كشته شدند یا پاى آنها را در روغن داغ گذاشتند یا آنطور كه مى گویند اره كردند پاى بعضى ها را و همین طور از رجال سیاسى ، اشتباهات بوده ؟ ! اینها تخیلات بوده است ؟ حالا ازاین اشتباهات دیگر ایشان نمى كنند و حالا تعهد دارند مى دهند ؟ ! مگر همین ایشان نبودند كه اول سلطنتشان قسم خوردند ، تعهد دادند (خوب كسى كه بخواهد سلطنت پیدا بكند این تعهدات راباید بدهد) ایشان تعهد داده است و همین التزامات كه حالا دارد مى گوید آنوقت هم داده است و بعد از آن تعهدات و التزامات این كارها را كرده است ، حالا یك تعهد دیگرى كه مى دهد یعنى حالا فرق كرده است این تعهد با آن تعهد ؟ ! یعنى حالا مى گوید تعهدى است كه دیگر قابل برگشت نیست ؟ !این تعهد آنوقت برگشت داشته اما حالا این تعهد دیگر قابل برگشت نیست ؟ ! حالا این اشتباهاتى كه كرده است . چطور جبران شده است ؟ بیش از ده سال عمر یك انسان را ، نه یك انسان ، آنقدر انسان را ده سال در حبس ، در یك محفظه با آن وضع ، با آن شكنجه ها ، با آن اذیت ها ، با آن اهانت ها ، ده سال ، پانزده سال یك قدرى كمتر ، یك قدرى بیشتر عمر اینها را تلف كرده ، اینها جبرانش چیست ؟ همین تعهد آقا جبران كرد اینها را كه من تعهد كرده ام ؟ ! یكى كسى كه اینقدر جنایت كرده ، حالا به مجرد اینكه آمد تعهد كرد حالا مى خواهد تمام بشود قضیه ؟ حالا ما فرض مى كنیم كه خیر تعهد ایشان صادقانه است ، فرض است بر او (مطلب معلوم است ) رضا شاه به مرحوم فیروز آبادى وقتى آمده بود به نجف ، مرحوم فیروز آبادى در حرم ملاقات كرده بود ، رضا شاه گفته بود من مقلد شما هستم آقامرحوم فیروز آبادى گفته بود (مطلب معلوم است ) .

قضاوت ایشان من را یاد كتاب موش و گربه انداخت امروز . كتاب ارزنده اى است كتاب موش و گربه ، كتاب آموزنده اى است . این همان وضع حال سلاطین و قلدرها را در وقت قدرت و در وقت كمى قدرت ، وضع حیله بازى آنها را مجسم كرده است به اسم كتاب موش و گربه كه سجاده را یك وقت انداخته و نماز خوانده و توبه كرده و پیش خدا استغفار كرده كه من دیگر كارى نمى كنم ، تا این موش هاى بیچاره بازى خوردند و برایش چیز بردند و امثال ذالك و بعد هم افتاد پنج تا از آنها را یكدفعه گرفت . آنوقت یكى یكى مى گرفت حالا پنج تا پنج تا . ما مى دانیم كه شما توبه تان همان توبه گرگ است ، همان توبه گربه است ، این را ملت دیگر مى داند ، لازم نیست اینقدر شما زحمت بكشید و هى حرف بزنید . این آیات عظام و علماء اعلام كه حالا ایشان مى گویند كه (هدایت كنید مردم را ، چه بكنید) اینها آنها بودند كه تا دیروز هر وقتى كه این صحبت مى كرد (ارتجاع سیاه ) اسم اینها بود . در لغت شاه اینها مرتجعین بودند آن هم مرتجعین سیاه

در یكى از نطق هایشان (آنوقت كه ما قم بودیم ) ایشان در یك جایى ، یكى از شهرهاى ایران گفت كه از اینها ، از این مرتجعین مثل حیوان نجس احتراز كنید . آن حیوان نجس كه آنوقت گفت ، حالا آیات عظام شد و علماى اعلام ! اگر مهلتش بدهند این آیات عظام و علماى اعلام كه نفس بكشد ، نفس

ص: 19

دوم باز حیوان نجس است . این اشتباهات كه همه آن تعمدات بوده است و همه آن كارهاى عمدى بوده است و خیانت ها همه عمدى بوده است و ایشان مى گوید اشتباهات شده است ، اینها اگر چنانچه این ملت به این مهلت بدهند تمام این اشتباهات دوباره از سرگرفته مى شود الان این یك حیله اى است كه ایشان مرتكب شده اند . از آن طرف با نطقش كه (من متعهدم دیگر از این كارها نكنم ، بیائید به حال ایران فكر بكنید ، بیایید همه تان به فكر ایران باشید!) ما به ایشان مى گوئیم كه ما چون فكر ایرانیم این حرف ها را داریم مى زنیم . این ملت كه مى بینند ایران را شما از دست اینها دارید خارج مى كنید ، همه قلدرها را بر ما مسلط كردید ، همه مخازن ما را بردید ، از این جهت است كه این ملت این قیام را كرده و این نهضت را كرده . ما هم براى این است كه به فكر ایران هستیم و داریم فكر ایران را مى كنیم ، با شما كه مبدا اشتباهات به قول خودتان و تعمدات به قول ما هستید مبارزه و معارضه مى كنیم . فكر اسلام ، فكر یك كشور مسلمان ، فكر یك مستضعفین ما را وادار كرده كه با شما اینطور معارضه و مخالفت بكنیم . (پس بیائید فكر ایران بكنید) ما فكر ایران مى خواهیم بكنیم ، فكر ایران هستیم ، نه اینكه ما چون شما را با شما معارضه كردیم پس از فكر ایران رفته ایم . این باز این حرف را رها نمیكند این آدم . چه جور ، چه عنصرى است این آدم ؟ چه جور فكر مى كند یا اینكه كى را بازى مى خواهد بدهد ؟ این الان به نظرش كى رسیده ؟ كى بازى مى خورد از این حرف كه اگر ایشان نباشند ایران نیست دیگر . همین كه ایشان سرشان را زمین بگذارند (بالاخره ایشان یك وقتى خواهند مرد ، انشاءاللّه زودتر) آن روز به فرمایش ایشان دیگر ایرانى در كار نیست ! بالاخره پس ایران از دست ما رفته است ، یا حالا كه بعد از ده روز دیگر ، یا بعد از مثلا چند ماه دیگر به فرمایش ایشان ایران دیگر رفتنى است براى اینكه آن كه ایران را نگهداشته ایشان است و وقتى ایشان نباشد دیگر تن ما مبادا!

این یك راه است كه ایشان تشبث كرده و همان راه خدعه است كه دیروز وزیر ایشان آمد و وزیر ایشان هم كه ایشان گفته است (یا كه از بالا سر ، ارباب ها دیكته مى كنند این حرف ها را) آن روز هم خودشان آمدند و (اشتباه كردیم و چه كردیم ، بیایند همه با هم چه بكنیم ، جوان ها بیایند با هم مصالحه بكنیم ) به این حرف مردم گوش نداد . همین امروز در جاهاى مختلف ایران در تهران و جاهاى دیگر همان حرف هایى بود كه بود .

مى شد و داد و قال مى كردند كه مرگ بر این سلطنت پهلوى . ایشان در نطقش مى گفت مردم اصفهان شاهدوست !! آن كس كه پهلویش بوده از عمالش (مردم ایران اصلش به تخت و تاج علاقه دارند! علاقه ذاتى این مردم به این تخت و تاج دارند!) این منطق ایشان است كه مردم رژیم سلطنتى را مى خواهند ، چه بكنند بیچاره ها ، الان این همه فریادها براى این است كه احتمال مى دهند خداى نخواسته مثلا یك رژیم سلطنتى به هم بخورد از این جهت به خیابان ها مى ریزند و فریاد مى زنند!!

اینها . اینها دیگر خوف اینكه حكومت نظامى بشود یا مثلا یك رژیم نظامى روى كار بیاید ، اینها خوف این را دیگر ندارند براى اینكه نظامى هم این است كه اینها دیده اند و همراهش مبارزه و معارضه كردند و ازش كتك هم خورده اند و آدم هم ازشان كشته اند ، همه اینها را مردم دیده اند . وقتى بنا شد كه آدم را بخواهند بكشند ، چه رژیم نظامى باشد ، چه حكومت نظامى باشد ، چه عادى باشد . مردم تن داده اند به كشته شدن . بنابراین اینها راه حل نیست كه كسى بخواهد حل كند یك قضیه اى را یعنى درد مردم را دوا بكند .

صحیح خودش مى فروشیم و ارز مى گیریم . پول مى خواهیم ما ، مى خواهیم مردم براى -مردم - صرف بشود . اینجا نفت ما را زیادتر از آن اندازه اى كه باید استخراج كنند استخراج مى كنند ، پول هم كه نمى گیرند یا آهنپاره مى گیرند یا طیاره هاى به آن قیمت هاى گزاف مى گیرند . آن مقدارى هم كه مى گیرند صرف این ملت نمى شود . الان این ملت چى دارد بیچاره ؟ شما چهار تا بازارى مثلا چیزدار تهران را یا چهار تا از ارباب هائى كه از همین طعمه ارتزاق مى كنند نگاه نكنید ، شما پایتان را توى زاغه ها بگذارید ، شما پایتان را تو دهات بگذارید بروید خوزستان و دهات خوزستان را ملاحظه كنید ، تاسف دارد خدا مى داند . آب ، شط آب دارد در خوزستان . من یك وقتى كه شاید سى سال پیش از این ، چقدر سال پیش از این بود كه عبور كردم از ، به خوزستان رفتم ، مى خواستم عتبات بروم ، خوب این آب یك شط آب است ، یك رود و دو رود نیست ، یك شطى كه كشتیرانى توى آن مى شود ، زمین ، تا چشم مى كنى زمین افتاده و هیچ زراعت ندارد ، من توى ذهنم آمد كه شاید ، شاید خاك این لیاقت زراعت ندارد . یك جایى پیاده شدیم من رفتم خاك را برداشتم خاك خوب ، لكن دست خیانت نمى گذارد . آب از آنجا دارد هرز میرود زمین هم آنجا افتاده است و مردم خوزستان براى اینكه بچه هایشان را كه مریض مى شوند پیش یك طبیب بروند طبیب نیست ، هیچى ندارند ، در ده تا ده ، بیست تا ده یك وقت مى بینى یك درمانگاه نیست ، تمدن بزرگ این است ؟ ! یك درمانگاه در بیست تا ده ! بعضى جاها درمانگاه اصلش نیست ، طبیب نمى دانند چى است . در روزنامه هاى خودشان نوشتند كه آب اینقدر نیست كه -این - صبح كه این بچه را از خواب بلند مى شود و چشمش را به واسطه تراخمى كه براى خاطر حكومت فاسد این تراخم ها هست ، چشمش را نوشته آب ندارند تاتر كند چشمش باز بشود ، با بول این كار را مى كند . در روزنامه بود این با بول این چشم بچه را كه -تراخم - به واسطه تراخم به هم چسبیده تر مى كنند كه نوشته اند براى نداشتن آب (توى روزنامه اینطور بود) یك همچو زندگى ما داریم در اثر اشتباهات آقا!! آقا اشتباه كرده اند تا حالا ، حالا بعد از این اشتباهات بیرون مى روند یعنى ایران مى شود تمدن بزرگ ! اشتباه شما یكى و دو تا و ده تا نیست ، تعمدات شما یكى و دو تا و ده تا نیست . مرتب از مااین روزنامه نگارها مى پرسند به اینكه خوب ، شما چرا با شاه بدى ؟ این چرا دارد ؟ ! خوب شما بپرسید ، این ملت ، این فریاد بچه ها و آن فریاد بزرگ ها ببینید چه كرده این آدم كه با او بد هستند . با او بد هستند از باب اینكه یك دشمنى شخصى با هم دارند ؟ ! سى میلیون دشمن شخصى است ؟ !

ببخشید ، این را مردم خائن مى دانند چه چیز را ببخشیم ؟ مگر یك مطلبى است قابل بخشش ؟ آقا بچه ها و جوان هاى ما را به خون كشیده ، چه چیز را ببخشیم ما ؟ مملكت ما را به باد داده این آدم ، كجایش ببخشیم ؟ از حالا به بعد چى ؟ خاندان هاى مردم را به عزا نشانده ، حالا بسم اللّه الرحمن الرحیم تمام شد قضیه ؟ ! (ببخشید من اشتباه كرده بودم ) این حرف شد در عالم ؟ ! براى كى این حرف ها را این مى زند . در هر صورت مسیر همین است . غیر از این ، هر كس غیر از این فكر كند خائن به ملت است ، خائن به مملكت است . هر كس غیر از این فكر كند خائن به اسلام است . اگر این رامهلت بدهید فردا نه اسلام براى شما مى ماند ، نه مملكت براى شما مى ماند ، نه خاندان براى شما مى ماند . مهلت ندهید این را ، فشار بدهید این گلو را تا خفه بشود .

انشاءاللّه خداوند همه شما را توفیق بدهد ، موید باشید ، خونسرد باشید و خداوند شر این ارباب ها را از سرما كم كند . . . .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 24

تاریخ : 15/8/57

جواب : پیروزى ملت مسلمان ایران بدون شك سرمشق خوبى براى سایر ملل ستمدیده جهان خصوصا ملت هاى خاورمیانه خواهد بود كه چگونه یك ملتى با اتكاء به ایدئولوژى انقلابى اسلام بر قدرت هاى عظیم فائق مى آید .

ص: 26

تاریخ : 15/8/57

این است كه كشاورزى كشور با تامین شرایط زندگى دهقانان هم سطح سایر مردم كشور به حدى رسد كه كلیه نیازهاى داخلى را برآورده سازد و صنایع مونتاژ استعمارى را كه نتیجه آن حداقل سطح زندگى كارگر و افزایش درآمدهاى افسانه اى افرادى معدود شد ، به صنایع مستقل و مطابق نیازهاى جامعه تبدیل نماید و در زمینه منابع زیرزمینى مطابق مصالح و نیازهاى داخلى با رعایت مصالح بشرى در سطح جهانى استفاده شود .

سؤال : در گذشته به افسران و سربازان ارتش ایران نداهائى در مورد عدم اجراى اوامر شاه داشته اید و تا كنون هنوز موضع ارتش در میان كلیه احزاب سیاسى در ایران نامعلوم است ، آیا شما هنوز انتظار موضعى از ارتش دارید ؟ چه موضعى و چگونه ؟

جواب : نیروهاى نظامى از همین مردم هستند و ما امیدواریم كه آنها هر چه زودتر به خود آیند و به صفوف مبارزه ملت بپیوندند ولى آنچه مسلم است شاه نمى تواند تنها با اتكاء به ارتش به حكومت خود ادامه دهد . سؤال : در حال وقوع یك حركت كودتاى نظامى بر ضد شاه ، موضع شما چه خواهد بود ؟ براى حركت ارتش دو فرض متصور است : 1- در كنار جنبش توده هاى مخالف . 2- و امكان دارد شكل دیكتاتورى به خود بگیرد همان گونه كه در شیلى رخ داد ، بنابراین چه راهى است كه شما را قادر سازد مانع از شكل دیكتاتورى گردد ؟

جواب : بن بست كنونى رژیم ، نتیجه دیكتاتورى شاه و برنامه هاى استعمارى او متكى به ارتش و سازمان هاى پلیسى مى باشد و كودتاى نظامى قهرا به دست اجانب انجام میشود و چیزى جز ادامه وضع كنونى نیست . لذا هیچ مشكلى را حل نمى كند و تا حكومتى به دست خود مردم سركار نیاید مبارزه آنان ادامه خواهد داشت .

سؤال : اتصال رئیس جمهور آمریكا ، كارتر با شاه و كمك وى به شاه ، روز جمعه سیاه عامل مهمى بود كه شاه مجددا به قدرت خود اطمینان یابد . شما معتقدید تا چه وقت ایالات متحده آمریكا شاه و رژیم او را در حمایت خواهد داشت ؟

جواب : حمایت كارتر از شاه اوضاع را مشكلتر مى كند و بر شدت مبارزات ملت ایران مى افزاید و او باید هر چه زودتر بفهمد كه حمایت از شاه نه به نفع ملت ایران است و در نتیجه به نفع مردم آمریكا نیز نیست .

ص: 28

سؤال : در وقتى كه درها براى امكان مذاكره باز شد ، چه زمینه اى براى مذاكره با ایالات متحده آمریكا دارید ؟ و حدود این مذاكره چیست ؟ جواب : ملت ایران با دولت ایالات متحده یا هر دولت دیگرى كه از شاه و جنایات او حمایت مى كند تا زمانى كه آزادى و استقلال كشور تامین نشده است ، مذاكره اى نخواهد داشت و پس از سرنگونى رژیم شاه با همه ملل جهان بر اساس حفظ آزادى و استقلال كشور گفتگو خواهیم كرد .

سؤال : در گذشته تصریح فرمودید وقتى كه تظاهرات كنونى در ایران به اسقاط شاه منجر نگردد ، شما مردم را به جنبش مردمى مسلحانه فرا خواهید خواند ، اعتقاد دارید كه چه زمانى براى اعلان جنبش مسلحانه فرا خواهد رسید ؟

جواب : ما هنوز امیدواریم كه مبارزات ملت ایران با شیوه اى كه فعلا تعقیب مى شود به سرنگونى رژیم شاه بیانجامد .

سؤال : در این اواخر عده اى از شخصیت هاى مخالفین در ایران را استقبال كرده اید و در بین آنان دكتر سنجابى نیز بوده است و گفته شده كسانى را كه شما با آنان گفتگو كرده اید ، با راى شما مبنى بر ضرورت سرنگونى شاه و خانواده اش موافقت كرده اند ، آیااین اتحاد نظر مقدمه تشكیل یك جبهه مشترك براى مخالفین به حساب مى آید ؟ و آیا مى پذیرید دسته هاى ماركسیستى از مخالفین در هنگام ایجاد این جبهه بدان بپیوندند ؟

جواب : جنبش اسلامى كنونى ملت ایران همه جامعه را در برگرفته و به همین صورت هم به پیش مى رود و متذكر مى شوم كه ما با هیچ جبهه و دسته اى رابطه نداشته و نداریم و هر كس و یا هر گروهى كه مسائل ما را نپذیرد ، او را نمى پذیریم .

سؤال : گفته مى شود اینكه اصرار شما مبنى بر سقوط خانواده پهلوى و قهرآمیزى اغتشاشات مردمى ایران از حدود درگیرى سیاسى تجاوز خواهد كرد و اینكه قهرآمیزى مزبور در حقیقت مبارزاتى است از اكثریت مردم بر ضد اقلیت هاى مذهبى ، صحت این گفتارها در چه حدى است ؟

جواب : جنبش كنونى ملت مسلمان ایران با هدف هاى سه گانه اى كه اعلام شده است ، همه افراد

ص: 29

جامعه را دربر گرفته و هر كس یا هر گروهى كه این هدف هاى سه گانه را تایید و تعقیب كند ، حقوق حقه او محفوظ خواهد بود .

سؤال : روابط خود را با همسایه هاى عرب ایران چگونه مى بیند ؟

جواب : جهت نهضت اسلامى ما بر ضد این رژیم شاه است و هر گروه و دسته اى هم كه با این رژیم همكارى كند و آنها را استعانت نماید مورد مخالفت و نفرت مردم قرار مى گیرد .

علائق ما با ملتهاى همسایه و مسلمان عرب داراى ویژگى هاى خاص اسلامى است لذا ما خواستار نزدیكى هر چه بیشتر این ملت ها با هم مى باشیم این استعمار و دست اجانب است كه میان این مسلمانان اختلاف انداخته و مى اندازد .

سؤال : ناپدید شدن امام موسى صدر فكر هموطنان لبنانى را اشغال كرده است ، آیا در خصوص آن تماس هائى برقرار كرده اید ؟ و نتیجه تماس ها چه بوده است ؟

جواب : در خصوص وضعیت حجت الاسلام آقاى سید موسى صدر كه مورد علاقه بسیارى از مسلمین است اقداماتى كرده ایم و متاسفانه تا كنون به نتیجه نرسیده ایم .

سؤال : در خلال اقامت خود در فرانسه آیا تماس هائى بین شما و حكومت فرانسه حاصل شده است ؟

جواب : خیر .

سؤال : گفته شده شما بر اثر ارزیابى اوضاع در لبنان ، بر پیشنهاد اقامتتان در لبنان موافقت نكرده اید ، آیا جائى براى خود ، خارج از فرانسه برگزیده اید ؟ و كجا ؟

جواب : اقامت من در فرانسه موقتى است .

ص: 30

تاریخ : 15/8/57

تاریخ : 15/8/57

سؤال : دولت پیشنهادى شما چگونه خواهد بود و چه كسى آن را اداره خواهد كرد ؟

جواب : راجع به چگونگى دولت و رژیم ، پیشنهاد ما جمهورى اسلامى است و چون ملت ، ملت مسلم است و ما را هم خدمتگزار خود مى داند ، از این جهت حدس مى زنم به پیشنهاد ما راى دهد . ما از طریق رفراندم با ملت یك جمهورى اسلامى تشكیل مى دهیم . و اما شخص ، این تابع آراء مردم است و الان شخص معینى در نظر نیست .

سؤال : رابطه یك دولت اسلامى و دولت آمریكا در آینده چگونه خواهد بود ؟

جواب : باید ببینیم آمریكا خودش در آینده چه نقش دارد . اگر آمریكا بخواهد همانطور كه حالا با ملت ایران معامله مى كند با ما رفتار كند ، نقش ما با او خصمانه است و اگر چنانچه آمریكا به دولت ایران احترام بگذارد ، ما هم با همان احترام متقابل عمل مى كنیم و با او به طور عادلانه كه نه به او ظلم كنیم و نه به ما ظلم كند ، رفتار خواهیم كرد و اشكالى پیش نمى آید .

ص: 33

تاریخ : 16/8/57

حرف هایى كه رضا شاه مى زد و آن ثناخوانى هایى كه براى او مى كردند و خودش مى كرد كه دیگر این مملكت مملكتى است كه هیچ كس دیگر قدرت ندارد به آن تعرض كند - هیچ كس دیگر چطور - مثل ثناخوانى هاى خود ایشان . پسر ، پسر اوست ، واقعا پسر اوست ، پسر حق است ! بعد از اینكه دیدند یك طبل تو خالى بود ، اعلامیه اول به دوم نرسید . اینها وقتى كه مى گویند مؤاخذه كرد از یكى از این سر كرده ها كه آخر چرا ، دو ساعت ؟ گفتند پنج دقیقه باید باشد ، دو ساعت چیست چیزى نداشتیم ، آنها همه چیز داشتند . یك مملكتى كه آنهمه بساط درست كردند براى اینكه سركوبى كرد همه را چه ، همه را چه ، این سركوبى ها ، سركوبى هاى قدرت خود ملت بود در زمان رضا شاه ، قدرت هائى ملت داشت ، البته آنها هم متعدى بودند لكن پشتوانه مملكت بودند . آنها را با همین امر خارجى ها خلع سلاح كرد و هر زور و قدرتى را با بست و بندى كه مى كرد با خارج و اینها ، قدرتشان را گرفت و آنها هم ، خارجى ها هم این مطلب را روى نقشه عمل مى كردند كه این قدرت هائى كه در ایران هست این قدرت ها را بگیرند از دستشان و خلع سلاحشان كنند كه اگر یك وقتى اینها بخواهند یك مثلا قدرت نمائى بكنند دیگر چیزى دستشان نباشد . در هر صورت او این كار را كرد و قدرت ها را هم از دست اینها گرفت و خودش هم به همانطور كه میدانید رفت و بردند او را و جواهرات مملكت را هم (به طورى كه من نقل مى كنم از كسى كه او نقل مى كرد از یك صاحب منصبى كه همراه رضا شاه در این سفر موریسش بود كه چمدان هاى جواهر همراه رضا شاه جمع كرده بود اینها را كه ببرد) به او گفتند بیا برو جاى دیگر ، او خیال مى كرد حالا مى خواهند او را ببرند آنجا و خوب آنجا برود در یك قصرى مثلا زندگى كند ، جواهرها را حمل كردند و او گفته بود كه وقتى ، یعنى قصه ها نقل كرده بود او ، یكى اینكه سر پلى كه باید از آنجا دیگر عبور كنند ایستاد و گریه كرد ، گریه بى اثر و او را با همه جواهرات و چمدان هاى پر در یك كشتى بردند و بعد از آن در میان دریا كه رسیدند یك كشتى دیگرى كه مخصوص حمل دواب بود آوردند و متصل كردند به این و گفتند برو (باید برود) رفت و چمدان ها كو ؟ گفتند مى آورند آنها را ، ایشان از آن راه رفت و چمدان ها از آن راه رفت حالا پیش انگلیس ها . حالا ایشان هم دارد مى فرستد . بله ، او رفت و اینكه موجب تاءسف است و واقعا موجب تاءسف است ، این است كه مردم دیده بودند تعدیات رضا شاه را ، چیزى نبود كه دیگر مخفى باشد . من خودم شاهد این قضیه بودم كه وقتى كه سه مملكت ، یعنى لشگر سه مملكت ، ارتش سه مملكت دشمن به ایران حمله كرد و همه چیز در معرض خطر بود ، وقتى كه رضا شاه را اطلاع دادند كه بردند ، مردم شادى مى كردند ، كانه به مقدم اینها شادى مى كردند كه اینها ولو دشمن هستند ولیكن از این بدتر نمى كنند . وقتى كه یك شخصى ، یك سلطانى ، یك قدرتمندى ، پشتوانه ملت را ندارد این است كه وقتى كه مى برند او را وقتى كه از آنجا بخواهد خارج بشود ، عوض اینكه یك ملتى مثلا یك انقلابى بكند كه چرا ، این ملت شادى مى كنند كه خوب شد رفت و واقعا هم خوب شد رفت . اما آنكه تاءسف دارد این است كه اگر در آن وقت كه متفقین آمدند و رضا شاه رفت ، یكصدا بلند شده بود كه ما پسرش را نمى خواهیم ، نمى گذاشتند . این را آنها نصب كردند ، خود شاه گفت ، خود شاه نوشت این را ، منتها بعدش شنیدم كه آن را حكش كردند ، این جمله را كه (متفقین

ص: 35

صلاح دیدند من باشم ) این را حكش كردند . اگر آن وقت یك نفر مثلا از رجال ، یك نفر از علما ، یك جمعى از مردم صدا كرده بودند كه ما نمى خواهیم این سلسله را ، اینها چه كردند با ما ، پدرش چه كرد كه این چه بكند . این یكى از غفلت هایى بود در تاریخ ایران كه مسیر تاریخ ایران را اگر این غفلت نشده بود برگردانده بود و ما حالا ابتلاء به این صحبت ها اینجا نداشتیم و نه من اینجا بودم و نه آقایان ، همه سر كار خودشان در مملكت خودشان بودند . این غفلت بزرگ از رجال سیاسى و علما و - عرض مى كنم كه - سایر اقشار مملكت ما واقع شد و این آدم را تحمیل كردند بر ما و دنباله اش هم گرفتند كه قدرتمندش كنند . از آن وقت تا حالا هم غفلت ها شده است ، قوام السلطنه مى توانست این كارها را بكند لكن با غفلت ها ، با ضعف نفس ها ، نكرد . از او بالاتر دكتر مصدق بود ، قدرت دست دكتر مصدق آمد لكن اشتباهات هم داشت . او براى مملكت مى خواست خدمت بكند لكن اشتباه هم داشت . یكى از اشتباهات این بود كه آنوقتى كه قدرت دستش آمد این را خفه اش نكرد كه تمام كند قضیه را ، این كارى براى او نداشت آنوقت ، هیچ كارى براى او نداشت بلكه ارتش دست او بود ، همه قدرت ها دست او بود و این هم این ارزش نداشت آن وقت ، آن وقت اینطور نبود كه این یك آدم قدرتمندى باشد و مثل بعد كه شد ، آن وقت ضعیف بود و زیر چنگال او بود لكن غفلت شد . غفلت دیگر اینكه مجلس را ایشان منحل كرد و یكى یكى وكلا را وادار كرد كه بروید استعفا بدهید وقتى استعفا دادند یك طریق قانونى براى شاه پیدا شد و آنكه بعد از اینكه مجلس نیست تعیین نخست وزیر با شاه است ، شاه تعیین كرد نخست وزیر را . این اشتباهى بود كه از دكتر واقع شد و دنبال او این مرد را دوباره برگرداندند به ایران ، به قول بعضى كه محمدرضا شاه رفت و رضا شاه آمد . بعضى گفته بودند این را به دكتر كه كار شما این شد كه محمدرضا شاه رفت (محمدرضا آن وقت یك آدم بیعرضه اى بود و تحت چنگال او بود) او رفت و رضا شاه آمد یعنى یك نفر قلدر آمد . اینها آنوقت گفتند نمى دانستند كه بعدها رضا شاه چند آتشه است . این هم یكى از اشتباهات بود كه شده است و حالا هم یك موقع حساسى است كه من از اشتباهات مى ترسم الان ماها مكلفیم دیگر ، ما اشتباهات را تا حالا دیدیم و من خوف این دارم كه باز اقشار این ملت ما ، این رجال علمى ما ، رجال سیاسى ما - عرض مى كنم كه - اشخاص روشنفكر ما یك اشتباهى بكنند كه اگر این اشتباه بشود دیگر ما تا آخر گرفتار هستیم ، دیگر چنین نیست كه ما باز یك امیدى داشته باشیم كه یك انقلابى بشود .

ایران بى اشكال است كه نداریم ، در تاریخ هم من نمى دانم هست یا نه كه یك همچو قصه اى مثل قصه ایران و یك همچو تحولى كه در ایران واقع شده است هیچ سابقه ندارد و من مى دانم این معنا را و هر عاقلى باید بداند كه اگر چنانچه این نهضت خاموش بشود ، دیگر قابل عود نیست چنین نیست كه این كلیدش مثل كلید برقى باشد كه آدم حركتش بدهد روشن بشود ، حركتش بدهد خاموش بشود این حرف ها نیست در كار . این با یك زحمت هائى و با دست خداى تبارك و تعالى یك همچو مطلب بیسابقه در ایران پیدا شده است و الان هست . الان در عین حالى كه دولت نظامى است و شهرهاى ایران اشغال شده باید گفت كه اشغال شده است شهرهاى ایران ، دست نظامى است و دست ارتش است معذلك از هر گوشه صدا بلند مى شود و تظاهرات مى شود و باز مرگ بر شاه مى گویند ، یك همچو مطلبى تا حالا نبوده است و بعدها هم امید اینكه یك همچو چیزى بشود نیست . من خوف این را دارم كه با اشتباه ماها و شماها و اقشار ملت ، این نهضت به ثمر نرسد و بخوابد و مملكت ما دیگر تا آخر اسیر باشد و زیر چكمه خارجى .

بین برد ، دارد مى برد ، اینهمه آدم كشت ، اینهمه قتل عام ها كرد ، قتل عام 15 خرداد 15 هزار نفر كشتار بود ، قتل عام هاى حالا در این سال هاى اخیر بیشتر از این معانى بود ، حالا مى فرمایند كه خیر ما - اشتباهاتى كردیم ، حالا دیگر ما تعهد مى كنیم !! ایشان فرمودند تعهد مى كنیم كه از این به بعد اشتباه نشود!! ما فرض مى كنیم كه شما تعهد بكنید كه از این به بعد اشتباه نشود و اشتباه هم ما فرض مى كنیم كه خیر دیگر بعدها نشود ، تا حالایش چه ؟ رجال سیاسى یا عرض مى كنم كه - رجال علمى را كه ده سال ، 15 سال ، 5 سال تا كم و زیاد ، اینها را به حبس انداختید و اینها را آنقدر زجر دادید ، آنها را آنقدر چیز كردید ، آمدند بیرون با مزاج هاى ضعیف ، حالا همین قدرى كه از زندان رها شدند ، تمام شد ؟ ده سال عمر یك نفر انسان را ، عمر هزاران نفر انسان را تو در حبس ها از بین بردى حالا هیچ ؟ ! ما بگذریم كه مى خواهد آقا سلطنت حالا بكند ؟ !

حالا بگوئیم كه بسیار خوب اعلیحضرت بفرمایند آن بالا و سلطنت كنند و روز سلام هم همه بیایند به سلام ایشان و خودشان هم در قصر اعلاى كجا مشغول عیاشى بشوند ، دیگر لازم نیست حكومت بكنند حالا مساله اینطور است ؟ این را هیچ انصاف دارى ، هیچ مسلمانى این را مى تواند بگوید ؟ هیچ مسلمانى هیچ آدم با وجدانى ، هیچ انسانى مى تواند یك همچو حكمى بكند كه یك نفر آدم جانى كه بیست و چند سال بر این ملت حكومت باطل كرده ، حكومت غیر قانونى كرده ، بیست و چند سال مال این مردم را هدر داده ، بیست و چند سال قتل عام ها كرده ، اجانب را بر این مملكت مسلط كرده ، حالا تا گفت كه خوب من اشتباه كردم ، ببخشید من اشتباه كردم اشتباهاتى واقع شد ، این اقرار به جرم است كه در محاكم با این اقرار به جرم این را محكومش مى كنند ، حالا ما فرض مى كنیم بسیار خوب شما دیگر حالا عابد و مسلمان شدید ، اما تا اینجا چه ؟ تا این حدى كه شما این عمل ها را كردید ، در محاكم دنیا ، در محكمه عدل الهى ، در احكام اسلام ، در احكام قوانین عرفیه ، هیچ ، تمام شد ؟ تا معذرت خواستید چون شما شاه هستید ، چون معذرت خواستید تمام شد ؟ ما رها كنیم و برویم ؟ حالا دیگر هر كسى برود سر كسب خودش ؟ ساختن یا ذكر سازش ، ذكر سازش با این آدم ، طرح این مطلب كه ما با این یك سازشى بكنیم ، این سلطنتش باشد حكومت نكند یا خیر ایشان بروند و فرح خانم تشریف بیاورند و سلطنت بر ما بكنند و بعدش هم خیر ، انتخابات آزاد و همه چیز درست ، طرح این خیانت بر ملت اسلام ، بر این ملت مظلوم است . این مادرى كه دیروز با 5 نفر عائله اینجا نشسته و نهار خورده و امشب وقتى كه مى رود سر سفره دو نفر پیرزن و پیرمرد هستند و چند نفر جوانشان مرده ، اینها هیچ دیگر ؟ ایشان معذرت خواستند تمام شد ؟ آدم مسلم مى تواند این حرف را بزند ؟ این جوانمرده كه مى بیند جوان ها دارند مى روند به مدرسه و بچه او دیروز مى رفته و حالا نیست در این جمعیت ، در مقابل اینها جواب چیست ؟ آخر ما چه بگوئیم به این ملت ؟ ما بگوئیم با اعلیحضرت ساختیم و خون هاى بچه هاى شما هیچ ؟ زیر پا ؟ تمام ؟ این خیانت نیست ؟ چطور در ذهن یك آدم باید یك چنین چیزى واقع بشود ، این چه غفلتى است ؟ این چه غفلت شیطانى است ؟ چه وسوسه شیطانى است كه در ذهن آدم بیاید كه حالا ما دیگر بگذریم ، دیگر چه بكنیم ؟ حالا بگذریم دیگر ، (بر همه رنج وارد شده ، گذشتیم ما ،

ص: 38

شما هم بگذرید دیگر . ) چه چیز را بگذریم ، مگر حق من است كه بگذرم ؟ این حق یك ملت است . مگر مى تواند كسى بگذرد از این حق ؟ یك ملت است ، اسلام است ، خداست ، مگر قابل عفو است ؟ من خوف یك همچو اشتباه و لغزشى دارم و باید همه دست به دست هم بدهند و این لغزش را نگذارند واقع بشود . این تشبثاتى كه الان از همه اطراف تشبث شده است و تشبث دارند مى كنند ، بر شما جوان هاست كه در اینجا صدا بلند كنید ، بر آنهائى كه در ایران هستند در ایران صدا بلند كنند ، نگذارند در این موقع حساسى كه به آخر سنگر رسیده است یكوقتى برد كند این آدم ، این خطرى است الان براى ایران ، الان یك خطر بزرگى براى ایران هست كه اگر یك سستى بكنند و یك لغزش در اینجا واقع بشود ، یا بترسند از این هیاهوئى كه كارتر در آنجا گفته است كه خیر ما منافعمان پیش ایشان است ، ایشان حاصل با عبارت دیگر خدمتگزار ماست . ما نمى گذاریم ، این نوكر باید بماند اینجا . تعبیر او با این تعبیر نیست اما واقعش همین است . تعبیرش ، لفظش این نیست ، واقعش این است كه ما دیگر از كجا پیدا كنیم یك همچو نوكرى ، این را نباید از آن بترسید .

كنند كه (یك جمعیتى هستند اینها هرج و مرج طلبند و قابل این نیستند كه به اینها آزادى بدهیم ) این حرف هاى مفتى كه شاه و بلندگوهاى شاه دارند ، اینها را باید خنثى بكنید شماها . مردمى هستند كه ایستاده اند مى گویند ما حقمان را مى خواهیم . ما مى خواهیم آزاد باشیم ، ما مى خواهیم زیر دست مستشارهاى آمریكائى نباشیم این رشد ملت ماست . ملت ما یك رشدى كرده است كه دیگر نمى خواهد این مسائل را و نخواهد دیگر ان شاءاللّه شد این مسائل . خداوند همه تان را انشاءاللّه تائید كند .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 40

تاریخ : 16/8/57

سؤال : كم شدن تولید نفت ایران براى اقتصاد كشورهاى غربى خیلى گران تمام مى شود . آیا از اصل قطع شدن نفت پشتیبانى مى كنید ؟ جواب : كارگران محروم و كارمندان شركت نفت ، براى خواسته هاى سیاسى مشروع خود اعتصاب كرده اند و من از مردم خواسته ام كه از اعتصاب آنان حمایت كنند و كشورهاى غربى اگر مایل نیستند كه ضررى به آنان وارد شود ، حتى اگربه قیمت نابودى ملت و كشور ایران تمام شود ، لازم است بدانند كه ملت مسلمان ایران براى به دست آوردن حقوق مشروع و قانونى خود به هر گونه اقدام مفید دست مى زند ولو به نابودى منافع غرب بیانجامد .

سؤال : آیا از سوء قصد به منافع خارجى ها در ایران پشتیبانى خواهید كرد ؟

جواب : اگر خارجى ها به آزادى و استقلال ملت ایران احترام بگذارند ، هرگز از ناحیه مردم به حقوق آنان در محدوده قانونیش زیانى وارد نخواهد شد .

سؤال : چه روابطى با مقامات فرانسوى دارید ؟

جواب : من به كشور فرانسه وارد شده ام و از مردم محترم این كشور هیچ بدى ندیده ام و با هیچ مقام دولتى هم رابطه اى ندارم بودن من در فرانسه موقتى است .

سؤال : آیا پس از اتمام مدت اقامتتان در فرانسه ، تقاضاى پناهندگى سیاسى را با شرائطى كه احتمالا" به شما تحمیل خواهد شد ، خواهید پذیرفت ؟

جواب : من از هیچ دولتى تقاضاى پناهندگى نخواهم كرد .

سؤال : اگر رژیم فعلى كنار رود ، چیزى را كه در اصلاحات ارضى انجام شده از بین خواهید برد ؟

جواب : از حقوق اولیه هر ملتى است كه باید سرنوشت و تعیین شكل و نوع حكومت خود را در دست داشته باشد . طبیعى است كه چون ملت ایران بیش از 90 درصد مسلمانند ، باید این حكومت بر پایه هاى موازین و قواعد اسلامى بنا شود .

ص: 42

تاریخ : 16/8/57

سرنیزه و مسلسل براى سركوبى ملت دارد و در دست دیگر توبه نامه و اعتراف به خیانت ها و جنایت ها و عذر و تقصیر را گرفته است .

ملت هوشمند و بیدار ایران نه از آن چماق و سرنیزه هراس دارد و نه از این خدعه و نیرنگ فریب مى خورد . این شخص كه از مراجع عظام و علماى اعلام براى فرونشاندن نهضت اسلامى و باز كردن راهى در برابر چپاول و هدم اسلام و قرآن كریم استمداد مى نماید ، همان مردكى است كه تا دیروز علماى اسلام و روحانیون عظیم الشان را مرتجع و راه آنان را كه راه اسلام و قرآن كریم است ، ارتجاع سیاه مى نامید و در یكى از نطق هاى خود با كمال وقاحت گفت كه از این طبقه كه مثل حیوان نجس است اجتناب كنید و در نطقى دیگر با كمال بیشرمى گفت روحانیون مثل كرم ها درنجاست مى لولند چه شد كه امروز این چنین با روحانیون آشتى مى كند این نیز خدعه نیست ؟ این مثل دولت آشتى نیست ؟ او كه امروز به سیاسیون و جوانان ملت روى آورده و از آنان براى وطن استمداد مى كند ، همان است كه گروه هائى از آنان را اعدام و شكنجه و زندان كرده و مى كند ، جوانان غیرتمند ما را به خاك و خون كشیده و مى كشد ، دانشگاه هاى ما را به قتلگاه هاى جوانان ما تبدیل نموده است .

من از جنایاتى كه اخیرادر دانشگاه ها با فرزندان اسلام نموده اند در سوگم . من از دانشجویان عزیز كه در راه اسلام و كشور فدائى داده اند و در مقابل شاه با مشتى گره كرده ایستاده و او را محكوم كرده اند تشكر مى كنم .

من از جوانان غیور ایران كه ملت ما را سرافراز نموده اند احساس غرور مى كنم . ملت ایران باید بداند كه این نطق هاى فریبنده براى اغفال مردم و فرونشاندن آتش خشم ملت است تا تثبیت مقام كرده و قدرت را بازیابد و خدا مى داند كه اسلام و روحانیت و عموم ملت پس از آن با چه مصیبت هاى دردناكى مواجه خواهد شد .

عزیزان من ! از این هیاهوى نظامى نهراسید كه نمى هراسید . شما ملت شجاع ثابت كردید كه این تانك ها و مسلسل ها و سرنیزه ها زنگ زده است و با اراده آهنین ملت نمى تواند مقابله كند و از این نرمش هاى شیطانى و توبه نامه هاى ابلیسى فریب نخورید كه نمى خورید . شاه در اول سلطنت غاصبانه خود سوگند خورد كه به اسلام وفادار باشد و به ملت خیانت نكند و اكنون اعتراف مى كند كه خائن است و اسلام و ایران را به تباهى كشانیده است و تمام خیانت ها عمدى بوده است كه امروز اسم اشتباه بر آن گذاشته است غفلت نكنید كه این اشتباهات عمدى تكرار خواهد شد و كشور را به نیستى و ملت را به تباهى خواهد كشاند . امروز بر تمام طبقات ملت از مراجع عظام و علماى اعلام و مدرسین و فضلاى عالى مقام و اساتید محترم دانشگاه ها و دانشسراها و دانشجویان دلیر و طلاب شجاع تا جناح هاى سیاسى و روشنفكر ، از كارگران و كشاورزان تا بازاریان و اصناف ، از كارمندان دولت تا افسران نیروهاى سه گانه ، از سربازان تا صاحب منصبان عالى رتبه و بر همه اقشار ملت تكلیف الهى و وجدانى است كه با اتحاد كلمه و بدون هراسى از قدرت ها و ابرقدرت ها ، هدف اسلامى خود را تعقیب و گلوى این ستمگر تاریخ را بفشارند و با قاطعیت و جدیت به سوى هدف پیش روند كه وعده خداوند

ص: 44

به مستضعفین نزدیك است و كشتن و كشته شدن در راه خدا سرافرازى است و در خاتمه از ملت شریف ایران كه بارها در اینگونه مسائل امتحان خود را داده اند ، خواهش مى كنم كه به خواهران و برادران خود كه در اثر اعتصابات و تظاهرات لطمه مالى و جانى دیده اند ، با احترام تمام آنان را یارى دهند و این وظیفه الهى را به بهترین وجه عمل نمایند كه خمینى همیشه به یاد آنان است و دست آنان را مى فشارد . از خداوند تعالى توفیق و تائید همه را خواستارم و خذلان و شكست دشمنان ملت را خواهانم .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

روح اللّه الموسوى الخمینى

ص: 45

تاریخ : 16/8/57

سؤال : به فرض اینكه شاه بپذیرد كنار رود و یا مجبور به كناره گیرى شود ، چه راهى را باید دنبال كرد تا به جمهورى اسلامى رسید ؟ فكر مى كنید كه در طى این راه به هیچ مشكلى بر نخواهید خورد ؟

جواب : همان مردمى كه دست در دست هم دادند و دلیرانه عرصه را بر شاه تنگ كردند ، همان ها با هدایت كسانى كه همیشه دلسوز آنان بوده اند ، نوع حكومت دلخواه خود را انتخاب مى كنند و بدیهى است كه چون مسلمانند ، در همه مراحل كار ، اسلام تنها ملاك ضابطه نظام اجتماعى و نوع حكومت خواهد بود و بر این اساس من جمهورى اسلامى را پیشنهاد كرده ام و به راى عمومى مى گذارم و بدیهى است كه هر كارى ، هر چه مهمتر ، با مشكلاتى بزرگتر روبرو خواهد شد .

سؤال : اگر انتخابات آزاد شود ، آیا مردم را به میانه روى دعوت خواهید كرد ؟

جواب : با وجود شاه هیچ طرحى را نمى پذیریم كه جز توطئه چیزى نیست و در صورت سرنگونى شاه ، مردم دعوت مى كنیم كه به هیچ دولتى راى ندهند جز آنكه خود آنان دولت را سركار آورند .

سؤال : یك دولت اسلامى چگونه تشكیل خواهد شد ؟

جواب : با طرحى كه تدارك دیده ایم تلاش مى كنیم كه عموم ملت از همه طبقات آگاهانه و آزادانه نمایندگان خود را انتخاب كنند و سپس نمایندگان دولت را و مسوولین هر مقامى را انتخاب مى كنند .

سؤال : اولین اقدام یك دولت اسلامى چه خواهد بود ؟

جواب : اولین اقدام این است كه همه عوامل فساد و مهمتر اینكه همه انگیزه هاى فساد در زمینه هاى اجتماعى و اقتصادى و سایر زمینه ها با كمال جدیت باید ریشه كن شود .

سؤال : با آنهائى كه از نظر شما خائن هستند و آنها كه منافع خود را مى خواهند ، چه خواهید كرد ؟

جواب : جوابش همان است كه قبلا" گفتم ، مردم هر كس و یا هر گروه را براى به دست گرفتن مسوولیت ها صالح بدانند ، انتخاب مى كنند و خائنین را محاكمه و مجازات مى نمایند .

سؤال : جبهه ملى با رد كردن سلطنت مشروطه ، قدم مهمى در جهت شما برداشته ، آیا شما نیز به نوبه

ص: 47

خود حاضرید یك قدم در جهت مخالفین غیر روحانى دولت بردارید ؟

جواب : رژیم سلطنتى را بیش از یك سال است كه عموم مردم در سراسر ایران به شدت محكوم كرده اند ، بنابراین هر كس و یا هر گروه هم سلطنت را رد كند ، با ملت هماهنگى كرده است و در صورتى كه در این قدم استقامت كند ، ملت او را فراموش نمى كند و من خود را در كنار مردم احساس مى كنم .

سؤال : قانون اساسى 1906 هیاتى از علماى مذهبى را مسوول تطبیق مجلس با قرآن قرار داده است ، آیا در جمهورى اسلامى نیز یك چنین مجمعى پیش بینى مى شود ؟

جواب : نظارت علماى اسلام چون گذشته بر مجلس تائید خواهد شد .

سؤال : شما براى ایران ، بر خلاف خواست شاه یك مدرنیزه كردن واقعى مى خواهید ، آیا مى توانید مشخص كنید كه فرق بین این دو مدرنیزاسیون چیست ؟

جواب : بازسازى و نوسازى كشور قطعا مورد تائید و از برنامه هاى ماست . آنچه را كه شاه به نام مدرنیزه كردن انجام داده ، جز خرابى و ویرانى به بار نیاورده است . نفت ، این طلاى سیاه را حراج كردن و در عوض كشور را پر از آهنپاره نمودن ، مدرنیزه كردن است ؟ ! به كمك چند صد كارخانه ، صنایع مونتاژ وابسته را رواج دادن ، مدرنیزه كردن است ؟ ! ده ها هزار مستشار نظامى را با هزنیه هاى سرسام آور بر ارتش و بر مقدرات مملكت مسلط كردن ، مدرنیزه كردن است ؟ ! و . . .

سؤال : در جمهورى اسلامى حقوق اقلیت هاى مذهبى ، نژادى و سیاسى چه خواهد بود ؟ آیا حزب كمونیست آزاد خواهد بود ؟

جواب : اسلام بیش از هر دینى و بیش از هر مسلكى به اقلیت هاى مذهبى آزادى داده است ، آنان نیز باید از حقوق طبیعى خودشان كه خداوند براى همه انسان ها قرار داده است ، بهره مند شوند . ما به بهترین وجه از آنان نگهدارى مى كنیم . در جمهورى اسلامى كمونیست ها نیز در بیان عقاید خود آزادند .

سؤال : مشخصا حقوق زنان در جمهورى اسلامى چه خواهد بود ؟ تكلیف مدارس مختلط چه مى شود ؟

ص: 48

مساله تنظیم توالد و تناسل و سقط جنین چگونه خواهد شد ؟

جواب : از حقوق انسانى ، تفاوتى بین زن و مرد نیست زیرا كه هر دو انسانند و زن حق دخالت در سرنوشت خویش را همچون مرد دارد . بله در بعضى از موارد تفاوت هائى بین زن و مرد وجود دارد كه به حیثیت انسانى آنها ارتباط ندارد . مسائلى كه منافات با حیثیت و شرافت زن ندارد آزاد است . سقط جنین از نظر اسلام حرام است .

سؤال : گفته اید كه در جمهورى اسلامى ایران به صادرات گاز و نفت به كشورهاى غربى ادامه داده و تكنولوژى آنها را وارد خواهید كرد ، تحت چه شرائطى ؟

جواب : ما نه چاه هاى نفت را مى بندیم و نه درهاى مملكت را به روى خود مى بندیم و نه كشور را به بازار مصرف هر چه كه غرب مى سازد و مى خواهد به ما تحمیل كند ، تبدیل مى كنیم . ما از نفت استفاده خواهیم كرد ولى دلیلى ندارد كه همیشه صادر كننده آن باشیم . ما چیزى را كه نداریم و به آن نیاز داریم . از خارج مى خریم ولى چرا خود تولید كننده مایحتاج خود نباشیم ؟ سیاست ما همیشه بر مبناى حفظ آزادى ، استقلال و حفظ منافع مردم است كه این اصل را هرگز فداى چیزى نمى كنیم .

سؤال : شما وابستگى بسیار بزرگ ایران را به كشورهاى غربى بخصوص آمریكا مشخص كرده اید ، چگونه فكر مى كنید كه به آن پایان دهید ؟

جواب : ملتى كه براى به دست آوردن آزادى و استقلال كشته مى دهد ، براى حفظ و پاسدارى از آن ، صبر و استقامت و رنج را مى پذیرد .

سؤال : آیا نظر ملى كردن خصوصا كمپانى هاى نفتى را دارید ؟

جواب : ما هر قراردادى را كه به ضرر ایران باشد ، به نفع ایران لغو خواهیم كرد .

سؤال : آیا خارجى ها و بخصوص آمریكائى ها را از ایران بیرون خواهید كرد ؟ اگر جواب مثبت است ، خطر این نیست كه كمبود تكنیسین و متخصصین پیدا كنید (بخصوص صنایع نفتى ) ؟

جواب : ما دشمن غیر ایرانى نیستیم ولى كسانى كه بودن آنان را به ضرر ملت بدانیم ، به آنان اجازه

ص: 49

اقامت نمى دهیم . ما به قدر كفایت از نیروى انسانى ماهر برخورداریم .

سؤال : آیا نمى ترسید كه آمریكا جمهورى اسلامى را براندازد ؟ و همین طور روسیه ؟ چه اقداماتى براى جلوگیرى از یك چنین احتمالى خواهید كرد ؟

جواب : در حال حاضر نهضت اسلامى ایران علیه شاه ، چیزى كمتر از رویاروئى با آمریكا و شوروى نیست كه مستقیم و غیر مستقیم از او حمایت مى كنند .

سؤال : در مورد تعویض لحن مطبوعات شوروى در مورد اینكه اوضاع ایران به وضوح به هم خورده ، چه مى كنید ؟

جواب : شوروى با سیاست هاى فرصت طلبانه خود در بسیارى از جاها حیثیت خود را از دست داده است و او به خیال این است كه همیشه مى توان از آب گل آلوده استفاده كرد . ما دست سود جویان شوروى را از ایران قطع خواهیم كرد .

سؤال : نظر شما در مورد دلیل آمریكا كه مى گوید اگر اوضاع ایران آشفته شود شوروى از آن بهره بردارى مى كند تا بتواند راهى به خلیج فارس باز كند ، چیست ؟

جواب : آمریكا سخن متناقض زیاد گفته است . چندى پیش بود كه كارتر گفت : (مى گویند شوروى در ناآرامیهاى ایران دخالت دارد) حرف كارتر صحیح نیست و اگر ایران مستقل باشد ، بر طبق ضوابط ، كنترل خلیج را به عهده مى گیرد .

سؤال : به فرض اینكه خیزش ایرانیان گسترش نیابد و اینكه شاه واقعا اقدام به آزادى كند و در طى یك رفراندم ، ایرانیان راى به ماندن حكومت سلطنتى یا مشروطه سلطنتى بدهند ، در این مورد چه خواهید كرد ؟

جواب : انقلاب ایران یك نهضت اسلامى است كه ادامه دارد و با رفتن یا ماندن شاه نیز ادامه دارد . اگر شاه لجاجت كند و كنار نرود ، نهضت همچنان ادامه خواهد داشت . اصولا" حكومت مشروطه سلطنتى مورد تنفر شدید مردم است . از طرفى شاه محال است به مردم ستمدیده ایران آزادى دهد . آیا تظاهرات و اعتصابات سراسر ایران رفراندمى علیه شاه نیست ؟

ص: 50

تاریخ : 16/8/57

سؤال : در تهران خبرهاى تایید نشده اى شنیده مى شود كه طبق آنها شما با رفتن شاه هم راضى هستید ، با جانشین او پسر 19 ساله اش رضا تحت شرائطى كار خواهید كرد ؟ آیا این خبرها صحیح هستند ؟ و شرائط مزبور دقیقا چه شرایطى است ؟

جواب : خیر ، این خبرها صحیح نیستند . با سلطنت و نیز ادامه سلطنت و حكومت این خانواده مخالفیم .

سؤال : خشم ملاهاى محلى و تظاهر كنندگان ، غالبا بر علیه هدف هاى اماكن عمومى زیادى متوجه شده و بانك ها و سینماها به آتش كشیده شده و مغازه هاى بزرگ به تاراج رفته است .

جواب : به آتش كشیدن سینماها و بانك ها مسبوق به درخواست ما نبوده است ، رژیم شاه این تاسیسات را براى تخریب اقتصاد و فرهنگ كشور در حد افراط مورد استفاده قرار داده است و به همین جهت هدف مخالفت مردم شده اند . مردم عصبانى نیستند ، آگاه هستند در غرب اطلاع كافى از نقش تخریبى این موسسات ندارند ، نمى دانند كه بانك ها به شدت مردم را استثمار كرده اند ، زمینه تولید مردم زحمتكش را به سود شركت هاى بین المللى و توسعه بازار فرآورده هاى خارجى از بین برده اند . سینماها كارشان از بین بردن روحیه مقاومت در نسل جوان كشور بوده است ، امروزه این امر مورد اقرار گردانندگان دستگاه هاى تبلیغاتى خود رژیم نیز هست البته مردم از راهنمائى هاى صمیمانه و صادقانه ما پیروى مى كنند .

سؤال : اگر ما شما را درست فهمیده باشیم ، هدف شما فقط سرنگونى شاه نیست بلكه از بین بردن رژیم شاهنشاهى است اما به عقیده شما چه چیز باید به جاى آن بنشیند ؟ یك دموكراسى پارلمانى ؟ یك دموكراسى خلقى از نوع ماركسیستى آن ؟ یا یك حكومت خدائى آنطور كه حضرت محمد (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) فرموده است ؟

جواب : تعیین نظام سیاسى با آراء خود مردم خواهد بود . ما طرح جمهورى اسلامى را به آراء عمومى مى گذاریم . اینك كشور بر سر دو راهى مرگ و حیات ، آزادى و اسارت ، استقلال و استعمار ، عدالت اقتصادى و استثمار قرار گرفته است . این حكومت حیات ملى را باید نجات دهد ، به مردم كشور آزادى و به كشور استقلال را بازگرداند و به جاى نظام استثمارى ، عدالت اقتصادى را برقرار سازد .

سؤال : چه كسى باید در ایران كه یك كشور در حال توسعه با كوشش به سوى كشورى صنعتى شدن

ص: 52

است ، خواست ملت را به قدرت سیاسى مبدل كند ؟ در چنین اجتماعى با اكثریت شیعى ، تكلیف اقلیت ها چه مى شود ؟

جواب : خواست ملت را نمایندگان منتخب او به تصمیم و تدبیر سیاسى و رهبرى سیاسى دور از فساد و خدمتگزار مردم تعیین مى كنند . اقلیت هاى مذهبى به بهترین وجه از تمام حقوق خود برخوردار خواهند بود .

سؤال : از گروه كوچك رهبران سیاسى كنونى و سودجویان از این رژیم كه بگذریم ، در چه مواردى كشور ایران در آینده با اوضاع امروز تفاوت هایى خواهد داشت ؟

جواب : موارد اختلاف ایران فردا را با ایران امروز در پاسخ سؤال پنجم شما داده ام ، در اینجا این نكات را مى افزایم :

الف - رهبرى سیاسى از سلطه بیگانه آزاد مى شود ، از فساد مالى و سیاسى پاك مى شود

ب - اقتصاد كشور از سلطه بیگانه آزاد مى گردد و دیگر برنامه هاى اقتصادى ، برنامه هایى نخواهند بود كه هدف هاى شركت هاى بین المللى را در ایران به اجرا بگذارد .

ج - جامعه آینده ما جامعه آزادى خواهد بود و همه نهادهاى فشار و اختناق و همچنین استثمار از میان خواهد رفت .

د - انسانى كه امروز در نظام پلیسى از فعالیت هاى فكرى و آزادى در كار محروم شده است ، تمامى اسباب ترقى واقعى و ابتكار را به دست خواهد آورد . جامعه فردا جامعه اى ارزیاب و منتقد خواهد بود كه در آن تمامى مردم در رهبرى امور خویش شركت خواهند جست .

سؤال : در بسیارى از كشورهاى خاورمیانه و آسیا در سال هاى گذشته ، یك موج قوى اتحاد اسلامى به وجود آمده است ، بى شك دخالت مذهب در زندگى سیاسى در این كشورها رشد داشته است تا چه حدودى اوضاع كنونى ایران با این (پان اسلامیسم ) مربوط مى شود ؟

جواب : این پدیده جهانى است . در حقیقت بشر امروز دارد به دوران جدائى مادیت از معنویت پایان مى دهد . در همه جا مادیت جاى خود را در اعتلاى معنوى انسان دارد باز مى یابد . مادیت كه معنى آن در تحصیل قدرت مادى به هر وسیله و از هر راه خلاصه مى شد ، كار بشریت را مواجه با بن بست ساخته است . اینك زمان آن است كه فعالیت مادى ، آمادگى براى اعتلاى معنوى انسان تلقى شود و همین تلقى است كه بشریت امروز و فردا را به مذهب باز مى گرداند . اسلام دینى است كه با تنظیم فعالیت هاى مادى ، راه را به اعتلاى معنوى انسان مى گشاید .

ص: 53

ترقى واقعى همین است كه رشد خود انسان هدف فعالیت هاى مادى گردد و اسلام دین این ترقى است .

سؤال : در اولین كنفرانس اتحاد اسلامى در افغانستان در بهار امسال ، شوروى نیز با نمایندگان زیادى آمده بود ، به نظر شما بین كشورهاى سوسیالیستى و حركت جدید اسلامى مسائل مشتركى وجود دارد ؟

جواب : این گونه كنفرانس ها به نام اسلام تشكیل مى شود اما هدف اسلامى ندارد و كسانى كه به نام نماینده مسلمانان در این كنفرانس ها شركت مى كنند ، فاقد نمایندگى مردم هستند . شوروى نقش شتر مرغ را بازى میكند ، از سوئى ضد مذهب اسلام است و آزادى مذهبى مردم مسلمان زیر سلطه را از میان برده است ، از سوى دیگر نماینده این مردم مسلمان است ! شوروى با روشى كه در عمل پیش گرفته است و ملل مسلمان را به زیر سلطه خویش در آورده است دیگر حتى شایستگى دعوى طرفدارى از مظلومیت و مخالفت با استثمار را نیز ندارد .

سؤال : در ایران نیز حداقل به عنوان هدف بر علیه دشمن واحد (شاه ) مذاكراتى بین مخالفین مذهبى و ماركسیست ها وجود داشته است ، براى چه هدفى ؟

جواب : هیچ گونه مذاكراتى وجود نداشته است .

سؤال : روزنامه هاى فرانسوى خبر داده اند شما در آینده نزدیك محل اجبارى خویش را در نزدیكى پاریس ترك كرده و مبارزه بر علیه شاه را از افغانستان ادامه خواهید داد ، با این تعویض محل چه چیز در نظر دارید ؟

جواب : فعلا" درباره ترك فرانسه تصمیمى نگرفته ام .

ص: 54

تاریخ : 16/8/1357

جواب : اصولا" رژیم پهلوى از بدو تحمیل به ملت ایران از هر گونه نوگرائى واقعى جلوگیرى نموده است و وابستگى همه جانبه و ورشكستگى اقتصادى ایران از دلائل بارز ارتجاعى بودن این رژیم است .

سؤال : آیا شما از یك حكومت ماركسیستى طرفدار روس كه از یك كودتا سربرآورد ، حمایت خواهید كرد ؟

جواب : نهضت اسلامى ملت بپاخاسته ایران ، محلى براى چنین امرى نگذاشته است و ما با چنین دسیسه هائى همان عملى را خواهیم كرد كه با رژیم كنونى شاه .

سؤال : به نظر شما سیاست ایران از این هنگام به بعد در باره وضعیت خاورمیانه چه باید باشد ؟

جواب : آنچه مسلم است ما ژاندارم منطقه نخواهیم بود .

سؤال : شما مثل دیگر سران اسلامى با موافقت نامه كمپ دیوید مخالفت مى كنید ؟

جواب : موافقت نامه كمپ دیوید و نظائر آن ، توطئه اى براى مشروعیت بخشیدن به تجاوزات اسرائیل است كه نتیجتا شرایط را به نفع اسرائیل و به ضرر اعراب و فلسطینى ها تغییر داده است . چنین وضعیتى مورد قبول مردم منطقه نخواهد بود .

سؤال : به نظر شما ایران باید نفت خود را براى هدف هاى سیاسى استفاده كند و احتمالا" صدور نفت را به طرف كشورهاى غربى درصورت یك زد و خورد محتمل میان كشورهاى عربى و دنیاى اسلام با غرب قطع كند ؟

جواب : در تمام زمینه ها ما در جهت منافع مردم خود گام برمى داریم و به آنچه صلاح آنان و پاسخگوى آرمان اسلامى آنان باشد عمل مى كنیم . سؤال : آیا فكر مى كنید كه بعد از سقوط رژیم فعلى ، شخصا نقشى در حكومت جدید به عهده بگیرید ؟

جواب : خیر ، نه میل و رغبت من و نه سن و نه موقعیت من اجازه چنین چیزى را مى دهد .

ص: 56

تاریخ : 16/8/57

این رژیم ، غیر قانونى است و وعده هاى شاه هم تمام بر اساس فریب است و ملت ایران دیگر از این توطئه ها گول نمى خورد .

سؤال : شما یك رهبر بزرگ مذهبى با نفوذ فوق العاده اى در ایران هستید ، اگر شاه از واگذارى قدرت و صرفنظر كردن از قدرت خوددارى كند و در قدرت باقى بماند ، آیا شما از نفوذ خود براى از میان بردن او با صدور اجازه براى یك انقلاب عمومى اقدام خواهید كرد كه منجر به خونریزى و قتل عام خواهد شد ؟ آیا عمل شما راه اسلام است ؟ ماهیت جمهورى اسلامى كه شما تبلیغ مى كنید چیست ؟

جواب : ما امیدواریم كه شاه با همین نهضتى كه به طرز فراگیر تمام ایران را گرفته است و كارمندان و كاركنان دستگاه هاى دولتى یكى پس از دیگرى اعتصاب مى كنند و در حال تعطیل و فلج كردن دستگاه هاى دولتى هستند نتواند دیگر باقى بماند و به حیات خود ادامه دهد لكن اگر چنانچه احتیاج به قیام مسلحانه بیفتد ، ممكن است ما در این امر تجدید نظر كنیم و اسلام در صورت لزوم براى حفظ كیان اسلام و مصالح ملت ، قیام مسلحانه را در موقع خودش و مقتضیات خودش اجازه مى دهد و خونریزى براى حفظ قوانین اسلام و براى حفظ مصالح ملت ، راه اسلام است . و اما طرز حكومتى كه ما پیشنهاد مى كنیم ، حكومت جمهورى اسلامى است و اساسش بر آزادى و استقلال كشور و عدل و تعدیل تمام دستگاه هاى دولتى است و این در وقتى كه عمل شود ، دنیا خواهد دید كه چیست .

ص: 58

تاریخ : 17/8/57

كه بر طبق مرام ملت عمل كند ، خواست هاى ملت را به ملت بدهد ، بعضى كارهاى بچگانه هم كردند . آن همه مراكز فساد در ایران موجود است و مورد پشتیبانى خود شاه و دستگاهش هست ، آنوقت : (قمارخانه ها را ما بستیم یا مثلا تغییر تاریخ دادیم ) ، براى خاطر اینكه مردم را اغفال كنند ، بعد كه دیدند كه مردم اغفال نشدند و صداى مردم باز هست و همین مانورى كه داده بودند مردم روشن كردند و برخلاف آن تظاهرات كردند ، متشبث شد به حكومت نظامى ، در عین حالى كه دولت ، دولت آشتى بود ، حكومت ، حكومت نظامى و آنطور قتل هایى كه همه میدانید و آنطور كشتارهایى كه همه مى دانید . اول ، حكومت آشتى ، دولت آشتى ، دنبال او وقتى این نشد سرنیزه و حكومت نظامى . لكن مردم مملكت ما ، كشور ما به این هم اعتنا نكردند . این تحولى كه در روحیه جامعه ما پیدا شده است كه نظیر در هیچ جا ندارد ، در خود تاریخ ایران همچو نظیرى از براى آن نیست ، این نحو تحول روحى از براى جامعه اى آن هم تحول فراگیر كه همه اطراف مملكت را فرا گرفته است ، حكومت نظامى كه از قوانینش این است كه ، یا از اعلامیه هایشان این است كه بیش از دو نفر حق ندارند با هم اجتماع كنند ، جمعیت هاى دویست هزار نفرى ، سیصد هزار نفرى ، نیم میلیون نفرى در همان مراكز حكومت نظامى بیرون مى آمدند و حركت مى كردند و مرگ بر شاه مى گفتند .

خودشان یك حكومت ملى بود ، باز احتمال این مى رفت كه چند نفر آدم بى اطلاع از عمق اشیاء باور كنند . البته آنهائى كه مطالعه كردند درباره روحیه این شخص و دیده اند كه 30 سال ، بیست و چند سال این چكاره بوده است و این تبدیل لباس ها را از او دیده اند ، تبدیل چهره ها را او دیده اند كه یك وقت به یك چهره عابد زاهد در مى آید و دنبالش آن چهره اى كه پنج پنج مى گیرد ، اینها دیده اند مردم این را . آنهایى كه اطلاع دارند از مسائل ، كه تو هر چیزى بگوئى باور نمى كنند ، اگر لااقل با یك دست آمده بودى بیرون و همان قضیه عذرخواهى در پیشگاه ملت و توبه نامه ، احتمال مى رفت كه یك دسته مثلا مردمى كه سطحى نگاه میكنند ، اینها باورشان بیاید ، خوب این هم براى تو یك چیزى بود كه یك دسته سطحى نظر كن باورشان بیاید مطلب را ، اگر آن دسته بگذارند كه اینها تفكر غلطى بكنند . لكن تو هر دو را با هم اجرا كردى این ناشیگرى است . یا آنهایى كه دارند تعلیم مى دهند این مسائل را غرض دارند با این مردك و مى خواهند كلكش را بكنند منتهى مستقیما نمى خواهند این كار را انجام بدهند مى خواهند به غیر مستقیم این كار را انجام بدهند كه به مردم بفهمانند كه آقا توبه این آقا این است ، این توبه اى كه دارد مى كند و در پیشگاه ملت عذر تقصیر مى خواهد و التزام مى دهد و ضمانت مى كند ، این الان كه توى زبانش التزام و ضمانت است زیر عبایش تفنگ است ، این را ملت باورش بیاید ؟ كدام ملت ، كدام احمق باورش مى آید این را ؟ چه كسى این مطلب را باورش مى آید ؟ آنها هم كه مطالعه در حال شما نكرده اند ، آخر باورشان مى آید یك همچنین مطلبى كه با هم تو این كار را دارى انجام مى دهى ؟ كسى احتمال مى دهد كه نظامى بدون اینكه شاه امر بكند آدم بكشد ؟ نظامى به روى مردم آتش روشن كند بدون اینكه امر مستقیم شاه در این مساله باشد ؟ ! اینها در این جلسه اى كه داشتند فكر علیلشان به این منتهى شد كه بیایید یك كارى بكنیم كه اعلیحضرت را مصون نگه داریم و بگوئیم كه آقا توبه كار است لكن نظامى خودش كار خودش را انجام بدهد ، یعنى نظامى ها هستند كه این را انجام مى دهند نه شاه و جورى اینها ترتیب آن را دادند كه خود مطلب ، متن قضیه مطلب را روشن كرد كه چه هست ، همان قضیه دم خروس است . متن قضیه معلوم بود كه این یك صورت سازى است و به نظر انسان مى رسد كه اینهایى كه این مطلب را تنظیم كرده اند با اینكه از آن طرف دیدند كه ریاكارى ها به جائى نرسید ، حكومت نظامى و سرنیزه هم به جائى نرسید ، كلا" ضم این دو تا ، ضم شى به لاشى است ، ضم هیچى به هیچى است ، آن به جائى نرسید ، این هم به جائى نرسید ، خوب دوتایش هم همین است دیگر به جایى نمى رسد . اینها در عین حالى كه این معنا را دیدند این طرح را دادند كه مردم در خود طرح بفهمند كه مساله این نیست كه ایشان مى گوید من توبه كردم و اینكه یك انتخابات آزادى و یك عرض مى كنم مملكت صحیحى و مستقلى و آزادى بعد از این من تحویل مى دهم ، همین حالایى كه دارد مى گوید استغفراللّه التوبه ، همین حالا مسلسل هاى او باامر او دارد مردم را مى كشد ، همین حالا كه التوبه او باز قلمش خشك نشده است ، قم را به آتش زدند و زنجان را به آتش زدند ، سایر مملكت هم حتمااین چیزها هست كه ما لابد تا عصرى یا شبى اطلاع پیدا مى كنیم . نمى شود این مردم را دیگر بازى داد ، فكرى دیگر باید بكنند اینها .

ص: 62

اگر این طرح از ابرقدرت هاست بسیار احمقانه است ، اگر از خود دستگاه هم هست ، كه توى آن احمق هست ، آدم ناقلا هم هست . اگر احمق ها تنظیم كرده باشند كه احمقانه است ، اگر این آدم هاى چیز فهم تنظیم كرده باشند ، بر ضد او مى خواهند تنظیم بكنند . آنها هم با ملت معلوم مى شود همراهند ، مى خواهند مردم را بیدار كنند كه اى مردم ! بدانید كه توبه این آقا حمله است ، نه مرگ است . توبه گرگ را مى گویند مرگ است اما توبه ایشان حمله است .

مى كرد) همین را گفت (خوب ، آن وقت بود ، من حالا دیگر این كارها را نمى گذارم بكنند) حالا دیگر قضیه دوستى نیست ، حرف ها ، حرف هائى است كه نمى گیرد دیگر ، درست نیست این حرف ها .

مى گیرند ، خدا مى داند كه چقدر مى گیرند اینها .

یك ، (حتى آن كس كه خارج آمده و تحصیل مى كند جورى كرده اند كه اینها هم تحصیلشان ، تحصیل حسابى نشود) ، به یك حدى مى خواهند اینها را نگه دارند كه در همان حد ، همان عملگى براى آنها بكنند ، همین نمى گذارند قوه اعتراض در اینها پیدا بشود ، نمى گذرند رشد فكرى در اینها پیدا بشود كه مقابل اینها بایستند و نگذارند اینها اینقدر چپاول كنند .

با وحدت عمل و وحدت اراده ، بدون اینكه با هم اختلافى بكنید ، همه یكصدا باشید و پشتیبانى از این نهضت بكنید كه این نهضت به نفع مملكت شما و به نفع خود شماست . تبلیغاتى كه در اطراف این مسائل مى شود این تبلیغات همه تبلیغات شاهانه است ، اینكه اسلام نمى تواند دیگر حالا اداره بكند ، مال 14 قرن پیش است ، اسلام دیكتاتورى دوم است ، اسلام نمى تواند كه حاجات فعلى مردم را برآورد ، اسلام دعوت به ارتجاع مى كند ، از این مسائلى كه دیگر كهنه شده است اینها ، اینها دیگر كهنه شده است این در ده بیست سال پیش از این ممكن بود یك كسى یك چیزى بگوید ولیكن حالا دیگر كهنه شده است ، همین آقائى كه ارتجاع سیاه مى گفت و عرض مى كنم كه به شئى غیر مبارك ، ارتجاع ، ارتجاع سیاه و چیز سرخ ، اینها دارند مملكت را چه مى كنند ، حالا آمده است دستش را دراز كرده است كه مراجع عظام و روحانیون اعلام بیایند و با من كمك كنند كه من این جنایات را توسعه بدهم و زیادش كنم و ادامه اش بدهم . این وضع ایشان این بود . این حرف ها كهنه شده است .

طایفه اش درست بكند .

پیغمبر وقتى كه از دنیا رفت هیچ چیز نداشت . این هم آن حاكم دوم كه دیگر توسعه حكومتش سرتاسر شرق را گرفته بود و تا اروپا هم رفته بود تقریبا ، آن هم آن حاكم كه زندگیش یك پوست داشت ، آنجا شب ها روى آن دوتایى زن و شوهر مى خوابیدند كه حضرت امیر باشد و فاطمه زهرا سلام اللّه علیها و روزها علف شتر را روى آن مى ریختند كه علف بخورد آن . این بارگاه ، تخت و بارگاه اعلیحضرت سلطان بود . كار مى كرد ، مثل سایر عمله ها كار مى كرد نداشت این جایى را ، آدم و دستگاه نداشت . نه اینكه كار مى كرد كه جمع بكند ، كار مى كرد و وقف مى كرد . همان روزى كه با او بیعت كردند بیل و كلنگش را برداشت و رفت سراغ كارى كه انجام مى داد آنجا یك چشمه اى را مى خواست حفر كند ، خودش با دست خودش حفر كرد ، وقتى در آمد ، تبریكش كو ؟ گفت كه این تبریك را براى ورثه بگو ، بیاور قلم و كاغذ ، و قلم و كاغذ آوردند ، همان وقت وقف كرد براى یك جهتى . آن هم زندگى و خوراكش كه از نان و جو نگذشت ، بالاتر نبود ، آن هم چند تا لقمه بود . ما یك همچنین حاكمى ، دنبال این مى گردیم پیدا نمى كنیم البته ، خود ایشان هم فرموده كه (خوب شما طاقت ندارید اینقدر ، لكن تقوا داشته باشید)

فساد دولت اسلام مخالف است ، نه با تمدن مخالف است . این تمدن است كه سرتاسر یك مملكتى آنقدر مركز فساد داشته باشد ؟ كتابخانه نداشته باشد ، مركز فساد داشته باشد ؟ با این مخالف است ، نه با ترقى مخالف است . مردك در یكى از حرف هایش آنوقت كه ما قم بودیم ، در یكى از حرف هایش گفت كه این آخوندها مى گویند كه ما نمى خواهیم این تمدن را ، اینها مى خواهند با الاغ بروند ، از این قبیل . خوب آدم چه بكند با یك همچنین آدمى ؟ حالا آمده است بعد از این همه حرف هائى كه یك وقت گفت كه این ملاها مثل حیوان نجس هستند از ایشان احتراز كنید ، یك وقت گفت كه اینها با كرم ها ، مثل كرم هائى مى مانند كه در نجاست مى غلطند ، همین آقا به جامعه روحانیت این حرف ها را زد حالا آمده است مى گوید كه (علماى ، مراجع عظام و علماى اعلام ) خوب میدانند دروغ میگویى . احتمالش كه یكى بدهد نقص دارد در ادارك .

در هر صورت خداوند شماها را تایید كند ، موفق باشید ، همه با هم باشید ، آقا اگر چنانچه متفرق بشوید ، كارى از پیش نمى برید ، یكى یكى كار از پیش نمى رود ، همه با هم مجتمع ، یداللّه مع الاجماعه .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 70

تاریخ : 17/8/57

تاریخ : 17/8/57

سؤال : با آمریكائى هائى كه در كشور شما هستند چه خواهید كرد ؟ و همچنین آیا از نفوذ شوروى ها در كشور خود نگران نیستید ؟

جواب : آمریكائى هائى كه به ضرر ما در ایران هستند ، آنها را تحمل نخواهیم كرد . اما كسانى كه به ضرر ما نیستند ، مثل سایر خارجى ها در آنجا زندگى خواهند كرد . ما از نفوذ شوروى به هیچ وجه باكى نداریم و نمى ترسیم زیرا جامعه ما اجازه چنین نفوذى را به آنان نمى دهد .

سؤال : نظرتان درباره اوضاع كلى كشور و حكومت نظامى جدید چیست ؟

جواب : حكومت نظامى جدید همزمان با نطق شاه ، یكى براى اغفال و دیگرى براى سركوبى ملت است . نه آن اغفال اثرى دارد و نه این سركوبى مردم . همه بپاخاسته و حق مشروع خودشان را مطالبه مى كنند و این قیام تا اینكه مردم حق خود را گرفته و این سلسله را منقرض كنند ، ادامه دارد .

سؤال : براى سرنگونى رژیم شاهنشاهى فعلى چه برنامه ها و تصمیماتى در نظر دارید ؟

جواب : فعلا اعتصابات ، تظاهرات و هر چه سریعتر كردن دامنه اعتصابات مورد نظر است ، اگر پیشرفت نكرد ، نظر ما متناسب با آن شرایط تغییر خواهد كرد .

ص: 73

تاریخ : 17/8/57

تاریخ : 17/8/1357

جواب : سرنگونى شاه خواست ملت ایران است و دولت نظامى نماینده ملت نخواهد بود .

سؤال : اگر شاه خلع ید شود ، با او چه خواهید كرد ؟

جواب : اگر شاه فرار كند كه از قدرت ما خارج است و در صورتى كه به دست ملت گرفتار شود ، او را طبق قوانین و ضوابط اسلامى محاكمه و مجازات مى نمائیم .

ص: 76

تاریخ : 18/8/57

هستند ؟ شما این مجرم ها را روى كار آوردید ، مى گوئید دزد هستند ؟ شما این دزدهارا روى كار آورده اید . حالا شما یك مجرمى را یا مجرم هایى و یك خائن هایى را خودتان در دولت ها سر كار آوردید و با هم مشتركا مشغول شدید به چاپیدن این مملكت و به اذیت كردن این مردم . حالا اگر دو نفر یا ده نفر با هم شریك شدند و یك جرمى را انجام دادند یا یك خیانتى كردند ، بعد یكى از آنها قدرتمندتر بود یك چند نفرى از آنها را فرض كنیم گرفت ، این جرم خودش محتوم است براى اینكه شركاى جرم را گرفته است ؟ ! یا خود این ، اقرار به این است كه من خیانت كردم این اشخاص را آوردم روى كار ؟ بعضى از اینها كه 12 سال یا بیشتر در مسند نشسته بودند ، شما این 12 سال هیچ اطلاع از حال این نداشتید ، حالا تازه امروز مطلع شدید ؟ ! هیچ اطلاعى تا چند ماه قبل از این ، از 12 ، 13 سال پیش از این تا چند ماه قبل از این شما هیچ اطلاعى از حال این آدم كه نخست وزیر شما بود و در كارها دخالت داشت و مشاور شما بود و همه كارها را با نظر و فرمان مبارك انجام مى داد ، شما تا حالا هیچ اطلاع نداشتید كه این آدم چكاره است ؟ ! همین دو سه روز مطلع شدید ؟ ! همین چند روز و چند ماه شما مطلع شدید ؟ ! اگر یك آدمى 12 ، 13 سال مشغول خیانت و مشغول چپاولى بوده و شما اطلاع نداشتید ، شما لیاقت اینكه در این پست باشید (اگر پستى باشد) شما همچو لیاقتى ندارید ، آدم نالایقى هستید . اگر مطلع بودید ، چنانچه هستید و بودید ، خوب دو نفر شریك جرم بودید منتها تو شریك بزرگه بودى ، او شریك كوچكه بوده ، حالا شریك بزرگه اگر شریك كوچكه را گرفت و حبسش كرد ، اسباب این مى شود كه دیگر جرمى در كار نباشد ؟ ! یا جرم هست و تو شریك كوچكه را گرفتى ، ملت شریك بزرگه را مى خواهد .

اینها خرد شده است ، حالا كه چشم هایش را باز كرده و مى بیند كه باید این مجرم ها را با زور و با فشار و با هیاهو و با - عرض بكنم - تظاهرات و اعتصابات و اینها شكست داد ، همین ملت مى داند این معنا را كه اگر چنانچه یك غفلت كوچكى حالا بكند ، یك غفلت بسیار كوچك الان اگر بكند ، باز این مطلب برمى گردد به پنجاه سال پیش از این و دیگر نمى تواند این ملت حتى بعد از پنجاه سال دیگر هم یك همچو نهضتى را ایجاد كند و یك همچو قیامى بكند . خوب ، ملت این را مى داند ، مى داند كه اگر امروز این تا آن آخر نقطه نرود و تا سرنگونى این آدم ، این نهضت را ادامه ندهد ، بر مى گردد به حال رضا شاه و بدتر از او و این دفعه اگر چنانچه این قدرت پیدا بكند ، دیگر نه بر بچه مهلت مى دهد نه بر بزرگ ، همه مخالفین خودش را كه همه ملت است ، سركوب مى كند و هیچ هم مضایقه ندارد ایشان .

فرمان ندهد و خودشان را لازم الاطاعه ندانند و جرات نكنند تخلف بكنند ، آدم نمى كشند . تا فرمان ایشان نباشد كسى آدمكشى نمى كند و این اراذلى ها را نمى كند . فرمان مستقیم این است كه اینها را وادار مى كند به آدمكشى و اینطور چیزها . همین آدمى كه مى گوید كه من عذر مى خواهم از شما و اشتباه شده و چطور و من تعهد مى دهم ، ضمانت مى دهم به اینكه چه نكنم ، خوب یك دفعه دیگر هم ضمانت و تعهد خودت را دادى ، اول سلطنت شیطانیت . تو همین تعهدها را دادى و قسم هم خوردى و در مجلس هم رفتى و همه این كارها را كردى و دنبالش به قول خودت این اشتباهات را كردى و این غلطها را ، حالا چه شده است كه دوباره آمدى ؟ آنوقت باز یك فرجه اى شده است مثلا فرض كنید ده روز ، یك ماه و دو ماه ، سه ماه بعدش این كار را كردى ، تو امروز در عین حالى كه مى گویى من اشتباه كردم و دیگر من نمى كنم از این كارها و دیگر - عرض مى كنم كه - تعهد كردم كه تكرار نشود ، در عین حال دارى انجام همین كثافتكارى ها را مى دهى و همین جنایتكارى ها را ، آنوقت مردم چطور بپذیرند از تو ؟ و - كلام - مثلا فرض كنید اگر خداى نخواسته یك عالمى بیاید به مردم بگوید ساكت بشوید ، چطور مردم گوش كنند به حرف این عالم ؟ خوب مى گویند این عالم (خیلى خیلى بخواهند تاءدب كنند) مى گویند این عالم اشتباه كرده است یا شاید هم بگویند این آدم دربارى است . خیلى بخواهند ادب كنند مى گویند خوب این آقا آدم ساده اى است ، آدم صافى است و نفهمیده كه این چه جور جنسى است . ملت نمى شود ، آقا نمى شود ملت را دیگر اینقدر نفهم حساب كرد ، یك ملتى كه ایستاده و دارد فریاد مى زند و حق مشروع خودش را دارد مطالبه مى كند ، این را دیگر نمى شود با این چیزها خوابش كرد .

وقتى كه یك زن یهودى را ذمى را خلخالش را مى برند ، حضرت امیر مى گوید اگر انسان بمیرد این ارزش دارد كه آدم بمیرد ، وقتى كه بشنود یك زن ذمه اى را ، زنى كه در پناه اسلام بوده است ، اینها خلخال را از پایش كشیدند ، یك همچنین اسلامى و یك همچنین حكومت اسلامى مى آید اقلیت هاى مذهبى را چه بكند ؟ !

روشنفكرها و این - عرض مى كنم كه - متجددین با این مفسده ها موافقند ، نه ، حكومت اسلامى جلوى قمارخانه ها را مى بندد درشان را - عرض مى كنم كه - و مراكز فساد و كاباره هایى كه این فسادها در آن مى شود ، اینها را در آن مى بندد . این فرم سینماها را تغییر مى دهد یعنى این سینماهایى كه الان جوان هاى ما را دارند به فساد مى كشند و به فحشا مى كشند ، اینها مى گویند این فرم نباید باشد ، مى خواهند سینما باشد ، سینماى آموزنده باشد سینماى اخلاقى باشد . با فساد اسلام مخالف است ، با فساد كشیدن جوان ها ، مسلمین را به فساد كشیدن مخالف است ، با غارتگرى مخالف است . اسلام نمى خواهد غارت بیت المال را ، غارت كنند بیت المال را ، اسلام با تمدن مخالف نیست ، با این توحش ها مخالف است ، با این فحشایى كه راه انداختند اینها مخالف است ، با مال ملت را صرف قمارخانه كردن در جزیره نمى دانم كجا مخالف است . اینها البته جلوگیرى مى شود . حكومت اسلامى اگر آمد ، این مفسده ها را از بین بر مى دارد ، نمى گذارد جوان هاى ما فاسد بشوند ، نمى گذارد این فرهنگ عقب نگه داشته بشود تا اینكه نگذارد این جوان ها رشد بكنند . خوب همین جوان هاى خارج آمدند به من مى گویند كه (ما را نمى گذارند كه رشد علمى بكنیم ، ما را به یك حدى نگه مى دارند ، نمى گذارند) با این چیزها مخالف است ، البته اسلام با این چیزها مخالف است .

كنار بزنند و مالتان را بخورند . مى خواهند نگذارند فرهنگ شما رشد پیدا كند و اموال زیرزمینى تان را بخورند و در اسارت نگهتان دارند تا آخر و اگر امروز همه ملت دست به دست هم ندهند و هر چه خواهد شد ، خودشان را نجات ندهند از این گرفتارى ، تا آخر در گرفتارى هستند .

تاریخ : 18/8/57

مسائل اینطور نیست كه مبلغین سایر ملل براى اسلام گفته اند و ما مى خواهیم اسلام را ، لااقل حكومتش را به یك نحوى كه به حكومت اسلام در صدر اسلام شباهت داشته باشد اجرا بكنیم تا شما معنى درست دموكراسى را به آن حدى كه هست بفهمید و بشر بداند كه دموكراسى كه در اسلام است با این دموكراسى معروف اصطلاحى كه دولت ها و روساى جمهور و سلاطین ادعا مى كنند ، بسیار فرق دارد .

ص: 85

تاریخ : 18/8/57

براى احقاق حقوق خود دست از مبارزات آزادیخواهانه خود برنداشته است .

سؤال : مى توان گفت بعد از به وجود آمدن دولت جدید و زندانى كردن عده اى ، مساله و موقعیت جدیدى بوجود آمده است ؟

جواب : ایران از مدتى پیش با حكومت نظامى اداره مى شود و این كارهایى كه شاه مى كند مانورهایى است كه تاثیرى در نهضت ما ندارد و طرح هایى است كه به تحریك شاه و اجانب عمل مى شود ولى فایده اى براى شاه ندارد . شاه شدیدا مورد خشم ملت واقع شده است دولت نظامى ، وجود و عدمش یكسان است .

سؤال : آیا یك هماهنگى بین كلیه نیروهاى مخالف در ایران امكان پذیر است ؟

جواب : ما نیروى مختلفى نداریم . ملت ایران به تمام معنى به پاخاسته است كه حق خودش را مطالبه كند و آنهایى كه وابسته به شاه هستند و از او جیره خوارى مى كنند ، آنها مى شود مختلف باشند تا با یك سیاست هماهنگى پیدا كنند . ملت ایران یكپارچه است و هر شخصى كه با خواست ملت ایران مخالفت كند خائن است .

سؤال : آیا شما آماده فرمان دادن حركت مسلحانه علیه شاه هستید ؟

جواب : ما امیدواریم بدون جنگ مسلحانه به پیروزى برسیم و شاه كنار برود و اگر چنانچه یك وقت اقتضا كرد ، مبارزه مسلحانه را مورد بررسى قرار مى دهیم .

ص: 87

تاریخ : 18/8/57

سؤال : سیاست خارجى جمهورى اسلامى ، خصوصا در رابطه با ابرقدرتها چه خواهد بود ؟

جواب : سیاست دولت اسلامى ، حفظ استقلال ، آزادى ملت و دولت و كشور و احترام متقابل بعد از استقلال تمام مى باشد و فرقى بین ابرقدرت ها و غیر آنها نیست .

سؤال : شما نفوذ غرب بخصوص آمریكا را مذموم شمرده اید ، این نفوذ چگونه مى تواند محدود شود اگر ایران به این ترتیب كنونى به فنون و تكنولوژى غربى وابسته است و غرب هم احتیاج مبرمى به نفت خام شما دارد ؟

جواب : حكومت اسلامى و خواست ملت ما براى همین است كه نفوذ غرب و همه كشورها را در ایران از بین ببرد . وقتى یك ملت با تمام اقشار آن براى یك هدف قیام كردند ، هیچ نفوذى نمى تواند خلاف آن را تحمیل كند . و اما قضیه نفت ، ما بعد از اینكه استقلال خود را به دست آوردیم و نفت در اختیار ما قرار گرفت ، مى خواهیم بر حسب اختیار خودمان نفتمان به فروش رود و ارز گرفته و صرف مصالح كشور كنیم ، ما از حیث فروش مضایقه اى نداریم لیكن نه مثل فروشى كه الان انجام مى گیرد .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! تا چه مدت انتظار خواهید كشید كه شاه روى كار باشد و بعد دستور جهاد مسلحانه بدهید ؟

جواب : تا وقتى مایوس شوم از اینكه به ترتیبى كه در پیش است ، مقصود ما حاصل نشود .

سؤال : براى یكشنبه آینده در تهران دستور اعتصاب عمومى صادر شده است ، آیا این آغاز یك مبارزه جدى با دولت نظامى كنونى در ایران است ؟

جواب : مبارزه به همین شكلى كه هست ، همیشه جدى بوده منتها نوسان داشته است ، البته حكومت نظامى و دولت نظامى موجب ناآرامى مردم و بیشتر شدن این اعتصابات و تظاهرات شده است .

سؤال : نتیجه مذاكرات شما با آقاى دكتر كریم سنجابى و جبهه ملى چه بوده است ؟

جواب : مذاكرات به آن معنائى كه گفته مى شود توافق حاصل شده است ، نبوده . من مسائلى را كه مورد

ص: 89

نظرم بوده طرح كردم و آنها قبول كردند . من مسائلى را كه همیشه خواست ملت است طرح مى كنم ، هر كس آن را پذیرفت به خواست ملت عمل كرده است . خواست ملت ، رفتن شاه و استقرار حكومت اسلامى است ، به تظاهرات بنگرید .

ص: 90

تاریخ : 18/8/57

سؤال : بازگشت به قوانین قرآن براى زنان یعنى چه ؟ تفریحات مردم در چه حدى است ؟ (الكل ، فیلم و غیره )

جواب : در نظام اسلامى ، زن به عنوان یك انسان مى تواند مشاركت فعال با مردان در بناى جامعه اسلامى داشته باشد ولى نه به صورت یك شى ، نه او حق دارد خود را به چنین حدى تنزل دهد و نه مردان حق دارند كه به او چنین بیندیشند و در مورد آنچه را كه به نام تفریحات شناخته شده است ، اسلام با هر چیزى كه انسان را به پوچى و از خود بیگانه شدن مى كشاند ، مبارزه میكند . شرابخوارى و میگسارى در اسلام ممنوع است . فیلم هاى منحرف كننده از اخلاق متعالى انسان ، ممنوع است .

سؤال : برنامه شما راجع به اصلاحات ارضى ، برنامه صنعتى كردن ، فروش مواد اولیه مثل نفت و موضع شما در مورد اوپك و جنگ اعراب چیست ؟

جواب : ایران به سرعت مى تواند مشكل كشاورزى خود را حل كند به طورى كه هم كشاورز به یك زندگى انسانى در حد دیگران برسد و هم مملكت از واردات مواد غذائى بى نیاز گردد و ما براى صنعتى شدن كشور تلاش مى كنیم و لكن نه صنعت مونتاژ كه هم كشور را هر چه بیشتر به اجانب وابسته كرده است و هم اكثریت فقیر و محروم را در خدمت مشتى ثروت اندوز متجاوز قرار داده است .

سؤال : آیا بعد از تمام شدن مدت ویزاى توریستى شما تا دو ماه دیگر مایل هستید فرانسه را به قصد یك كشور دیگر اروپاى غربى ترك كنید ؟ آیا به هلند خواهید رفت ؟

جواب : اقامت من در پاریس موقتى است و در اولین فرصت كه امكان فعالیت در یك كشور اسلامى داشته باشم به آنجا مى روم .

سؤال : در مورد تحویل كشتى هلندى به نیروى دریائى ایران در حالى كه كشور به شدت از طرف آمریكا مسلح شده است ، چه فكر مى كنید ؟

جواب : اصلى كه غیر قابل تغییر است ، این است كه سیاست خارجى ما باید بر مبناى حفظ آزادى و استقلال كشور و نیز حفظ مصالح و منافع ملت ایران باشد ولى در خصوص این گونه مسائل ، مسوولین فنى دولت منتخب ، در آینده آنها را بررسى مى كنند و دولت تصمیم مى گیرد .

ص: 92

تاریخ : 19/8/57

تاریخ : 19/8/57

جواب : چنین مساله اى اصلا نبوده است ، بنابراین سؤال شما اساسى ندارد .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! از چندى پیش شاه نسبت به بعضى از مخالفین خود نظر مساعدى را نشان داده است ، چرا شما نظر موافق شاه را رد كرده اید ؟ و همین طور مى پرسند كه شما با آقایان مهندس بازرگان و دكتر سنجابى در اینجا ملاقات هائى داشته و مذاكراتى كرده اید ، نتیجه مذاكرات چه بوده است ؟

جواب : اما مسائلى كه شاه همیشه طرح مى كند و به صورت هاى مختلف در مى آورد ، تمام اینها براى فریب ملت است . ملت كه اكنون رشد پیدا كرده و خیانت ها و جنایت هائى كه در این 50 سال در ایران شده ملاحظه كرده است ، خدعه ها را نمى پذیرد و اینكه ما نپذیرفتیم ، براى اینكه ملت نمى پذیرد ما هم نمى پذیریم و تمام اینها خدعه است . شاه مى خواهد با این خدعه ها بر تخت سلطنت مستقر شود و بعد از چندى كارهاى خود را و بلكه بدتر از آن را شروع كند . و اما مذاكرات با آقایان بازرگان و سنجابى ، بله اینها آمدند و من مسائل ایران را و مصالح ملت را به آنان گفته ام و آنان هم مخالفتى ابراز نداشتند .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! چندى است كه اقلیت هاى مذهبى مثل یهودیان ، مسیحیان و زرتشتیان احساس ترس و ناراحتى مى كنند ، وضعیت آینده آنها را در یك حكومت اسلامى چگونه مى بینید و چه نظرى دارید ؟ بخصوص كه در كشورهاى غربى اینگونه برخوردها را با اقلیت ها به عنوان یك نوع نژادپرستى تلقى مى كنند .

جواب : تمام مطالبى كه اخیرا پخش شده تبلیغاتى است كه شاه بر ضد این نهضت به راه انداخته است . اسلام نسبت به این اقلیت ها احترام قائل است و این شاه است كه مى خواهد با این حرف ها نهضت ما را آلوده كند . باید غرب متوجه باشد كه اسلام نسبت به اقلیت هاى مذهبى بسیار با احترام رفتار مى كند . من بارها گفته ام كه آنان در ایران آزادانه مراسم خود را انجام مى دهند و ما موظفیم از آنان نگهدارى نمائیم .

سؤال : نظر حضرت آیت اللّه در مورد روى كار آمدن دولت نظامى جدید و دستگیرى هویدا نخست وزیر اسبق و همچنین تصمیمى كه نخست وزیر ازهارى در مورد ثروت خاندان پهلوى اعلام كرده است ، چیست ؟

جواب : تمام اینها تشبثاتى است كه هیچ كدام ارزش و واقعیت ندارد . هویدا از شركاء شاه و یك

ص: 95

شریك ضعیفى بود كه در خیانت ها با شاه شركت داشت و شاه ظاهرا هویدا را براى نجات خودش دستگیر كرده است . غرض این است ملت را فریب دهد كه مى خواهد اصلاحات كند ، چنانچه قضیه ثروت خاندان پهلوى و اینكه مى خواهند تعدیلى بكنند ، بیش از فریب هیچ نیست . اول باید از خود شاه سؤال كنند و او را در مورد اینهمه ثروتى كه از ایران خارج كرده و در بانك هاى خارجى همه را متمركز نموده است محاكمه نمایند و بعد خاندانش را . او و خاندان او جنایاتى را كه مرتكب شده اند قابل كنترل نیست و اینها هم نمى خواهند كارى بكنند ، اینها مى خواهند فریب دهند .

اما دولت نظامى هم كه صورت دیگرى از شاه است ، صورت قلدرى شاه است ، این هم نهضت را و ناآرامى مردم را تشدید كرده و مى كند . از ایران هم این چنین گزارش رسیده است .

سؤال : آیا حضرت آیت اللّه خیال دارند پس از پیروزى انقلاب و بازگشت به ایران در راس حكومت قرار بگیرند و مسوولیت رسمى در دولت جدید بپذیرند یا خیر ؟

جواب : خیر ، ما مسوولیت هدایت را داریم ، اشتغال به كارهاى دیگر خیر .

سؤال : به نظر حضرت آیت اللّه چه چیزى در ایران باید عوض شود و برنامه سیاسى شما چیست ؟

جواب : تمام خرابكارى هاى محمدرضا شاه باید اصلاح شود . قراردادهائى كه بر ضرر ملت است ، پیش ملت اعتبار ندارد . برنامه سیاسى ما ابتدا آزادى ، دموكراسى حقیقى و استقلال به تمام معنى و قطع ایادى دولت هایى كه تصرفاتى در داخل مملكت كرده اند مى باشد .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! سیاستى را كه شما در آینده در قبال دولت آلمان خواهید داشت ، چگونه ارزیابى مى كنید ؟ آیا به نظر شما سیاست كنونى كه بین ایران و آلمان هست تغییر پیدا خواهد كرد ؟

جواب : آلمان هم مثل سایر كشورهاست و هر قراردادى با آلمان اگر به ضرر ملت ما باشد اعتبار ندارد و ما با آلمان و سایر كشورها با احترام متقابل عمل مى كنیم و اجازه ظلم به آنها نمى دهیم ، چنانچه به آنها ظلم نخواهیم كرد .

سؤال : اینها اصرار دارند كه در مورد 14 هزار آلمانى كه مى گویند در ایران وجود دارند ، شما در آینده

ص: 96

با آنها چه كار خواهید كرد ؟

جواب : اگر آنها به كارهاى عادى خودشان بپردازند و یا در خدمت دولت ، طورى كه مصلحت ایران است عمل كنند مجازند كه در ایران بمانند .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! فرموده اید كه نظام آینده ایران یك جمهورى اسلامى است ، نقش سایر احزاب سیاسى مخالف شاه كه غیر اسلامى هستند ، در این جمهورى چه خواهد بود ؟

جواب : فعالیت هاى احزاب اگر چنانچه مضر نباشند آزاد است .

سؤال : تاثیر استقرار یك جمهورى اسلامى موفق را در ایران بر روى مناطق مسلمان نشین روسیه شوروى چگونه مى بینید ؟ آیا به نظر حضرتعالى دلیل مخالفت روس ها با جنبش اسلامى به خاطر نگرانى آنها از تاثیرات یك جنبش موفق در ایران بر روى مناطق مسلمان نشین نیست ؟

جواب : درست نمى شود پیش بینى كرد كه چه تاثیرى دارد لكن مخالفت شوروى با نهضت ما و موافقت با شاه بدین جهت است كه مى خواهد در ایران دست و نفوذ داشته باشد و در امور داخلى ما دخالت كند . حكومت اسلامى نه به او و نه به دولت هاى دیگر اجنبى چنین اجازه اى نخواهد داد .

سؤال : به نظر حضرتعالى در صورت ادامه مبارزات كنونى ، نقش ارتش و آینده ارتش چگونه خواهد بود ؟ آیا حضرتعالى تصور مى فرمائید كه با شیوه هاى كنونى مبارزه ، جنبش موفق شود ، یا اینكه امكان دارد مجبور باشید شیوه هاى دیگرى را هم اتخاذ كنید ؟

جواب : ما امید این را داریم كه با همین شیوه حاضر ، نهضت موفق شود . همچنین امید این را داریم كه ارتش به خود آمده و به ملت بپیوندند و اگر چنانچه از این شیوه مایوس شدیم ممكن است راجع به شیوه فعالیت نهضت تجدید نظر كنیم .

ص: 97

تاریخ : 19/8/57

كه كاملا" به ضرر ملت است ، بلكه بر اساس رعایت مصالح ملت خودمان و با حفظ استقلال كشور .

سؤال : آیا هیچ احتمال مى رود كه یك انقلاب موفق در ایران ، كشورهاى خلیج را نیز تحت تاثیر قرار دهد ؟

جواب : هیچ حادثه اى در جهان امروز در هر نقطه اى كه اتفاق مى افتد بدون تاثیر در نقاط دیگر نیست لكن میزان اثر پذیرى مردم در نقاط دیگر بستگى به آگاهى و انتخاب خود آنان دارد .

سؤال : تاكنون شما فرمان جنگ مسلحانه صادر نكرده اید ، آیا اگر شرایط اقتضا كند ، چنین خواهید كرد ؟

جواب : ما امیدواریم كه ملت با روش هاى كنونى به اهداف خود برسد ، اگر شاه و حامیان وى دست از لجاجت برندارند ، این موضوع را مورد بررسى قرار خواهیم داد .

ص: 99

تاریخ : 19/8/57

ب : در اسلام ، آزادى انتخاب شغل بر هر فردى برحسب ضوابط قانونى محفوظ است .

سؤال : از نظر اسلامى ، زنان تا چه حد مجازند در ساختمان بناى حكومت اسلامى شركت نمایند ؟

جواب : زنان از نظر اسلام ، نقش حساسى در بناى جامعه اسلامى دارند و اسلام زن را تا حدى ارتقاء مى دهد كه او بتواند مقام انسانى خود را در جامعه باز یابد و از حد شئى بودن بیرون بیاید و متناسب با چنین رشدى مى تواند در ساختمان حكومت اسلامى مسوولیت هائى به عهده بگیرد .

ص: 101

57/8/20

سؤال : موضع شما نسبت به اعراب چیست ؟

جواب : ما دست خود را به سوى كشورهاى عربى كه به مبارزات خود علیه اسرائیل ادامه مى دهند ، دراز كرده و همیشه پشتیبان آنان در مقابل اسرائیل بوده ایم . امید است ملت هاى عرب از مبارزات ملت ایران دفاع نمایند .

سؤال : قدرت هائى كه امكان دارد پس از برچیدن رژیم با آنان همكارى كنید كدام است ؟

جواب : ما با كشورهائى همكارى مى نمائیم كه از هم اكنون موضع خودشان را در مقابل شاه روشن كنند .

سؤال : اقلیت هاى مذهبى در حكومت اسلامى داراى چه حقوقى هستند ؟

جواب : تمام هاى مذهبى در ایران براى اجراى آداب دینى و اجتماعى خود آزادند و حكومت اسلامى ، خود را موظف مى داند تا از حقوق و امنیت آنان دفاع كند و آنان هم مثل سایر مردم مسلمان ایران ، ایرانى و محترم هستند .

ص: 103

تاریخ : 20/8/57

همیشه بناى ما این است كه در كنار برادران فلسطینى خود بایستیم و هر وقت هم قدرت پیدا كنیم ، همان طورى كه آنها از حقشان دفاع مى كنند ، ما هم مثل برادر با آنها همدوش و همرزم خواهیم بود . بیت المقدس باید به مسلمین برگردد ، اسرائیلى ها غاصبند . مع الاسف من نمى توانم دول عربى را بفهمم كه علیرغم تعداد انبوه جمعیت و دارا بودن همه شكل امكانات مادى فراوان ، نمى توانند حقوق و سرزمین هاى خود را باز گردانده ، از وطن خود دفاع كنند و این از جهت اختلافاتى است كه بین آنان وجود دارد و من امیدوارم كه اختلافات را رفع كنند و حكومت ها به مسائل اسلامى توجه داشته باشند و به خواست خدا این ماده سرطانى را از سرزمین هاى خود قطع نمایند .

سؤال : به نظر حضرت آیت اللّه ، چه كسانى در اخفاى امام موسى صدر نفش داشته اند ؟ آیا به نظر حضرتعالى ، امام موسى صدر هنوز زنده اند ؟ آیا تصور مى فرمائید كه ایشان به لبنان برگردند یا خیر ؟ بین شما و مجلس اعلاى شیعه در لبنان چه ارتباطى وجود دارد ؟

جواب : راجع به اینكه ایشان را چه كسى مخفى كرده است ، من اطلاعى ندارم ، اما راجع به اینكه ایشان زنده اند و برگردند امیدوارم كه زنده باشند و برگردند . من به ایشان علاقه دارم و امیدوارم كه به سلامت برگردند و كار خودشان را ادامه دهند .

سؤال : ماهیت حكومت جمهورى اى كه مورد نظر حضرتعالى است چیست ؟ و مشخصات آن چگونه است ؟

جواب : ماهیت جمهورى اسلامى این است كه با شرائطى كه اسلام براى حكومت قرار داده است ، با اتكاء به آراى عمومى ملت ، حكومت تشكیل شده و مجرى احكام اسلام مى باشد .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! براى مسلمانان به طور اعم و مسلمانان لبنان و مردم فلسطین ، بخصوص پس از وقایع اخیر لبنان چه پیامى دارید ؟

جواب : براى همه مسلمین ، پیام من این است كه با دارا بودن تمام امكانات و با جمعیت عظیمى كه مسلمین دارند و با ممالك كثیرى كه تحت سلطه و قدرت آنهاست ، آنها با هم اتحاد كنند ، اگر چنانچه متحد شوند ، هیچ یك از ابرقدرت ها قدرت اینكه به آنها تجاوز كنند ندارند . تمام بدبختى هاى مسلمین براى این تفرقه اى است كه بینشان هست . ملت هاى مسلم با هم اجتماع كنند و حكومت ها را الزام كنند به اینكه دست از تفرقه بردارند و دست از منافع اجانب هم

ص: 105

بردارند .

و اما نسبت به لبنان ، از اوضاع لبنان و ظلمى كه بر مسلمانان آنجا مى رود شدیدا متاسفم و امیدوارم كه خداوند آنان را تائید كند و آنان را از زیر سلطه اجانب بخصوص آمریكا نجات دهد .

ص: 106

تاریخ : 20/8/57

سؤال : نظر شما درباره این ترس و نگرانى در میان آمریكائى ها كه اگر شاه برود یا خلع شود ، جریان نفت به غرب قطع خواهد شد ، چیست ؟

جواب : این هم یكى از تبلیغات شاه و طرفداران اوست . ما با برقرارى حكومت اسلامى ، نمى خواهیم نفت را زیرزمین نگه داریم . براى اداره كشور ، ما احتیاج به پول نفت داریم ، به هر كس كه بخرد ، به طور عادلانه نفت را مى فروشیم و درآمد حاصل از آن را آنطور كه صلاح ملت باشد به كار مى اندازیم ، لكن به طرزى كه شاه عمل مى كند كه خیانت است ، ما نمى خواهیم عمل كنیم .

سؤال : حضرتعالى از نفوذ خارجیان در ایران شكایت كرده اید ، ممكن است بفرمائید كه اینها ، (اجانب ) چه كشورهائى هستند ؟

جواب : در راس آنها آمریكاست كه نفوذ او در همه شوون كشور معلوم است . ملت ایران به واسطه اعمال نفوذ آمریكاست كه از حكومت و دولت آن تنفر دارد . دخالت آمریكا دیگر تقریبا بى واسطه است ، من مى ترسم كه این دخالت ها منتهى به نگرانى ملت ایران از ملت آمریكا نیز بشود . باید ملت آمریكا دولت را وادار كند كه در امور داخلى كشور ما دخالت نكند كه موجب اینهمه نگرانى و ناآرامى شده است .

سؤال : آیا حضرتعالى نگران این نیستید كه شورش هاى اخیر و معضلات ایران به استقرار یك حكومت كمونیستى منجر شود ؟

جواب : هرگز ، ایران همانطور كه دیده مى شود ، تمام اقشار فریاد اسلام و حكومت اسلامى مى زنند ، كمونیست اگر هم باشد ، عدد بسیار قلیلى است كه امكان هیچ فعالیت موثرى براى آنها نیست ، ما از این جهت هیچ اضطرابى نداریم .

سؤال : اخیرا حضرتعالى با بعضى از رهبران دیگر مخالف شاه ملاقاتهائى داشته اید ، نظیر سنجابى ، آیا آنها هم با برنامه هاى شما موافق هستند ؟ و توافق هائى در این زمینه وجود دارد ؟

جواب : آنها مطالبى را كه ما گفتیم تصدیق كردند و با ما اظهار موافقت كردند . شخص ملى یا مذهبى در این مسائلى كه ما طرح كردیم ، تردید نخواهد كرد مگر آنكه از عمال شاه باشد .

سؤال : حضرت آیت اللّه پیش بینى مى كنند كه در ماه آینده چه حوادثى در ایران اتفاق مى افتد ؟

ص: 108

جواب : تا شاه در ایران است و ابرقدرت ها براى نگهدارى او تلاش مى كنند ، آدم كشى ها و حوادث اخیر در ایران ادامه دارد ، ولى اگر شاه برود و ملت قهرمان ایران خودش امور كشورش را به دست گیرد ، آرامش به ایران باز خواهد گشت و حكومت اسلامى تشكیل مى شود و ان شاءاللّه تمام امور به صلاح ملت جریان مى یابد .

سؤال : آیا حضرت آیت اللّه قصد دارند به ایران باز گردند ؟

جواب : الان معلوم نیست با این اوضاع آشفته كه به دست شاه انجام مى گیرد و اخیرا به اوج خود رسیده است ، لازم باشد به ایران باز گردم . بودن من در خارج كه بتوانم فریاد ایرانیان مظلوم را به همه عالم برسانم ، بهتر است و لیكن هر موقع كه صلاح ملت باشد به ایران بر مى گردم .

سؤال : آیا حضرت آیت اللّه هیچ گونه نگرانى یا ترسى از امنیت شخصى خود دارند ؟

جواب : اینها مهم نیست و اشكالى ندارد . اصولا اگر با كشتن من انقلاب به نتیجه كامل خود برسد ، چرا به چنین امرى راضى نباشم ؟ خون من از خون سایر ایرانیان رنگین تر نیست . در هر صورت خداوند ، عالم و حافظ است .

ص: 109

تاریخ : 21/8/57

به تركش گذاشتند . آن قدم بعد از این این است كه یك كودتاى نظامى بشود و شاه را ببرند و یك نوكر دیگرى بیاید ، آن هم فایده ندارد . تا دست دیگران مثل آمریكا و شوروى و اینها در ایران كار مى كند نه آرامش براى مردم هست و نه این اعتصابات را مى توانند ختمش كنند . باید آنها دست بردارند از ایران . ایران ، ملت ایران مى خواهد مستقل باشد ، مى خواهد آزاد باشد ، باید آزادى بدهند به و ملت را رها كنند به حال خودش ، فشار نیاورند روى ملت كه با سرنیزه و توپ و تانك و اینها فشار بیاورند كه مردم راضى بشوند ، مردم دلخوش بشوند ، امكان ندارد یك همچو مطلبى .

به حال این ضعفا و طبقه سوم یك فكرى بشود ، نه مثل حالا كه همه قدرت ها را روى هم گذاشتند ، یك عده اى مى خورند تا تخمه مى كنند ، یك عده اى از گرسنگى ریختند اطراف تهران و نه آب دارند و نه برق دارند و نه نان دارند و نه چیزى دارند (مى خواهد عدالت باشد) بله اینها مرتب صداى عدالت اجتماعى و احكام مبین اسلام را مى گویند ، این حرف ها را مى زنند اما ادعاست . مى آیند در مقابل ملت و توبه مى كنند لكن فریب است این . فریب نباید بخورد این ملت و نمى خورد (تا حالا ما اشتباه كرده بودیم و از این به بعد دیگر اشتباه نمى كنیم ) كى همچو التزامى داده كه شما اشتباه نكنید . اشتباه كه نبوده ، عمدا این مال ملت را دادید به آمریكا و شوروى خورده است ، عمدى است این كارها ، اشتباهى نیست . میدانید دارید چه میكنید ، عالم ، عامد با همه توجه به اینكه این مال ، مال ملت است و این آمریكا دشمن این ملت است و این مال ملت را به این دشمن ملت مجانى دادید . شما عالمید ، نه اینكه اشتباه بوده . بعد از این هم همین كارها را مى كنید و ممكن است كه بعد از این باز بیائید بگوئید من اشتباه كردم . شما اشتباه نكردید ، شما عمدا مال این ملت را به دیگران دادید برخلاف مصلحت ملت و ما یك حكومتى مى خواهیم كه روى مصالح این ملت كار بكند .

برسد . ما یك همچو حكومتى مى خواهیم ، نه حكومتى كه همه اش را خودش و عائله اش ببلعد و بخورد و برود ، حالا ادعا بكند (بیائید محاكمه كنید اینها را ، بیائید این اموال اینها را صورت بگیرید محاكمه كنید) آخر براى كى این حرف ها را مردك مى زنى ؟ مگر مردم نمى شناسند تو را ؟ ! نشاختند تو را ؟ ! تو واقعا مى خواهى محاكمه كنى عائله خودت و خواهرهاى خودت را ؟ ! تو خودت را بنشین محاكمه كن ، اجازه بده خودت را محاكمه كنند ، ببینیم خودت چقدر خوردى ، تو راس دزدها و سارق ها هستى ، تمام خیانت ها را تو كردى ، خواهرهایت هم دنبال تو هستند ، آنها هم مثل تو . برادر و خواهر و عمو و عموزاده و هر چه دارد ، دیگر هر چى هست . مى گویند 60 هزار نفر همین عائله و بسط آنهائى كه با او هستند هست ، مى گویند 60 هزار نفرند ، شاید هم بیشتر باشد . همه منافع مملكت ما توى این حلقوم ها دارد فرو مى رود ، آنوقت مى گویند اقتصاد ما اقتصاد كذاست . (فكر اقتصاد را كرده اید ؟ ) ما فكر این را كردیم كه وقتى این منها بشود ، این خوراك حلقوم ها منها بشود ، منافع مملكت ما به قدر خودش بیشتر هست . ما غنى هستیم ، دزدى ها زیاد است ، خوراك زیاد است ، حلقوم هاى گشاد است ، ویلاهاى خارجى باید اداره بشود ، باید به اشخاص خارج ، به مطبوعات خارجى سالى نمى دانم صد میلیون دلار بدهند كه از آقا تعریف بكنند و بگویند كه ایشان عدالت اجتماعى دارد و ملت ایران نرسیدند به این حدى كه آزاد بشوند . یعنى چه نرسیدند به این حد ؟ ملت ایران نمى خواهند آزاد بشوند ؟ ! نرسیدند به آن حد كه آزاد بشوند ؟ ! شماها نرسیدید به آن حد كه آدم بشوید ، كارترها نرسیدند به آنجا كه فكر آدمى بكنند ، انسان باشند ، نه ملت ایران نرسیده كه مى گویند نمى خواهیم مالمان را بدهیم به تو .

نمى كند . شما نمى توانید اداره كنید ، وقتى نتوانستید همه ناراضى ، تاجر بروى ناراضى ، كاسب بروى ناراضى ، ادارى بروى ناراضى ، ارتش بروى ناراضى . شما خیال كردید كه همه ارتش مثل این چند تا الدنگ هستند كه به جان مردم افتادند ؟ نه همه اینطور نیستند ، آنها به ما پیغام داده اند (ما حاضریم ، چه ) پیغام دادند ، اگر وقتش شد آنها هم حاضرند براى كارها . كى را شما راضى قرار دادید ، شما چهار نفر را راضى كردید كه به جان مردم افتاده اند دارند مال و جان مردم را از بین مى برند . این چهار نفر را با پول راضى كردید ، یا پول نفت ما را به اینها خوراندید یا چیزهاى دیگر منافع مملكت ما را به جان مردم ریختند ، ما مى خواهیم اینها را بیرون بریزیم از مملكت مان ، اینها بروند سراغ كارشان . تا حالا چاپیدند بس است . بعد بروند جاى دیگر بچاپند .

بكنیم ، مملكت یك مملكت خوبى است ، هم وسعتش خیلى زیاد است هم نعمتش خیلى زیاد است ، همه چیزش هست اما یك دسته خائن دارد به همش مى زند اوضاعش را ، این دسته خائن بروند ، یك مملكت خوبى داریم هم خودمان اداره اش مى كنیم . انشاءاللّه خدا همه تان را توفیق بدهد ، موفق باشید .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 115

تاریخ :21/8/57

جواب : مطلب مورد نظر این است كه نظامى كه مخالف نظام اسلام است ، در همه چیز ، هم فرهنگش برخلاف اسلام است ، هم ارتشش و هم اقتصادش و هم سیاستش ، بایستى منقلب شود و نظام اسلامى تحقق پیدا كند . پس از اینكه نظام اسلامى تحقق پیدا كرد ، آنوقت مجلس هست ، آراء وكلاء مجلس هست ، تمام اینها هست . ما مى خواهیم همه احكام اسلامى را جارى كنیم و عملا" ثابت خواهیم كرد كه احكام اسلام مترقى است و بهتر از این است كه دزد را ببرند و دزد بیرون بیاورند .

سؤال : مى خواهیم بفهمیم درباره بعضى ها كه مى گویند حضرت آیت اللّه برنامه واضحى ندارند و آنجه كه طرح مى كنند یك سرى شعار است و شاید اختلافات شخصى بین شاه و ایشان است ، مى خواهم درباره تمام اینها صحبت بفرمایید ، آیا اختلاف شخصى وجود دارد ؟ چرا یك برنامه اقتصادى واضحى ندارید ؟

جواب : اما برنامه ، خیال مى كنند برنامه در كار نیست ، خیر ، برنامه هست ، اسلام برنامه دارد ، ما خودمان هم برنامه داریم لكن برنامه اسلام است و مترقى و بهتر از برنامه هائى است كه به دست استعمارگران پیاده شده است . اما اینكه اختلاف شخصى در كار باشد ، ابدا من اختلاف شخصى با كسى ندارم ، اگر اختلاف شخصى مى بود ، ممكن بود من بگذرم و مى گذشتم . اختلاف ، اختلاف اسلامى است و این شخص با مصالح اسلام و مصالح كشور مسلمین مخالفت و خیانت كرده است و بنابراین مساله چیزى نیست كه كسى بتواند از آن بگذرد .

سؤال : آیا شما برنامه اقتصادى معینى دارید ؟ من پاسخ خصومت شخصى را فهمیدم و لیكن آیا حضرتعالى برنامه واضح و مشخصى دارید ؟

جواب : بلى ، برنامه مشخص و واضحى داریم . برنامه اسلام مشخص و واضح است .

سؤال : آیا ما مى توانیم خطوط اصلى آن را بفهمیم ؟

جواب : فعلا" خیر ، باید بروید مطالعه كنید و خطوط اصلى را دریابید . در آینده ، ما تمام خطوط سیاسى ، اقتصادى و فرهنگ خود را بیان مى كنیم .

سؤال : اگر چنانچه ارتش همواره در تایید شاه باقى بماند ، آیا حضرتعالى وسیله دیگرى براى رسیدن

ص: 117

به اهدافتان دارید ؟

جواب : وسائلى چون وسائل نظامى كه شاه به آن متوسل شده است ، دیگر تاثیرى ندارد ، اینها شكست خورده و نمى توانند كارى انجام دهند و این ملت را خاموش كنند و قهرا خودشان تسلیم خواهند شد اما اگر شاه پافشارى كند ما شیوه هاى مبارزاتى را متناسب با آن تغییر خواهیم داد .

سؤال : نسبت به مسائل اقتصادى و اینكه شاید برنامه نباشد ، حضرتعالى درخواست بیرون رفتن شاه را از سلطنت خواستارید ، آیا اگر شاه سلطنت را رها كرد و اوضاع اقتصادى به همین شكل باقى بماند ، آیا وضع عوض شده است ؟

جواب : نه ، اوضاع اقتصادى عوض خواهد شد و یك اقتصاد صحیح و سالم ما عرضه مى كنیم و الان اینها اقتصاد ما را ورشكست كرده و از بین برده اند . اینها خرج هایى كرده اند كه خلاف مصلحت بوده است ، دزدى هایى كرده اند كه خیانت بوده است و براى حفظ خود به اشخاصى پول هائى بسیار گزاف داده است و ما تمام اینها را از بین مى بریم و اطمینان داریم كه دیگر اقتصاد عقب مانده نخواهیم داشت و به نیازهاى مردم محروممان جواب مثبت خواهیم داد .

سؤال : چرا حضرتعالى نیروهاى سیاسى مخالف دیگر را از همكارى با خود در مبارزه براى رسیدن به هدف هایتان دور مى كنید ؟ مثل كمونیست ها كه همان هدف را دارند .

جواب : نه ، ما نمى توانیم كمونیست ها را بپذیریم براى اینكه خطر آنان براى كشور ما كمتر از خطر شاه نیست ، ما آنها را نمى توانیم بپذیریم .

سؤال : راجع به كشورهاى عربى ، آیا از بعضى از آنها حق پناهندگى سیاسى در خواست كرده اید و موضع آنها چیست ؟ انتقادات شما نسبت به عراق چیست ؟ و بودن شما در عراق ؟ برداشت شما از موضع گیرى حكومت فرانسه نسبت به بودن شما در پاریس چیست ؟

جواب : اما نظر من نسبت به دول عربى نظر خوبى نیست . دولت هاى عربى نه توانسته اند استقلال خودشان را حفظ كنند و نه توانسته اند یك وحدتى بین خودشان ایجاد نمایند كه اسرائیل را از بین ببرند . اختلافات بین خودشان و خیانت بعضى از سران دولت هاى عربى باعث این شده است كه صهیونیست ها در اینجا باشند و خودشان را تثبیت كنند و اخیرا هم متاسفانه

ص: 118

رئیس مصر این كار را دارد انجام مى دهد ، البته ممكن است بعضى ها نسبتا بد نباشند لكن روی هم رفته نتوانسته اند یك اتحادى بین خودشان ایجاد كنند كه به واسطه آن اتحاد ، هم از استعمار نجات پیدا كنند و هم از اذناب استعمار كه از آن جمله اسرائیل است . و اما نسبت به ملت عرب ، همه برادر ما هستند و ما با آنها مثل برادر رفتار مى كنیم . اما اینجا دولت فرانسه فعلا" رفتارى مسالمت آمیز دارد .

ص: 119

تاریخ : 21/8/57

نبوده است ، مسجدها محلى بوده است كه از همان مسجد ارتش راه مى افتاد براى جنگ با كفار و با قلدرها ، از همان توى مسجد . آنجا خطبه خوانده مى شد ، دعوت مى شدند مردم به اینكه فلان مثلا آدم متعدى در فلان جا قیام كرده بر ضد مسلمین یا مال مردم را چپاول مى كند ، قلدرى مى كند ، انحرافات دارد و از همان مسجد راه مى افتادند و مى رفتند طرف دشمن ، از همان جا قراردادها حاصل مى شد .

كه با خودشان همان هى ور مى رفتند ، در بین خودشان یك جنگ و جدالى بود و هیچ فكر امور سیاسى نبودند و همان بین خودشان مثل یك طوایف وحشى بودند در قبل از یك نیم قرن ، قبل از یك نیم قرن در حدود سى سال این امپراطورى ها را همین عده عرب كمى كه ابتدا دور رسول اكرم بودند و اینها را ساخت پیغمبر اكرم ، در یك مدت كمى دو تا امپراطورى كه آنوقت تقریبا تمام دنیا زیر بیرق این امپراطورى ها بوده ، یكى امپراطورى ایران بود و یكى هم روم بود ، هر دو را آنها فتح كردند . همچو تحركى در اینها آورد كه از جزیره العرب راه افتادند آمدند ایران را گرفتند و رفتند روم را گرفتند و رفتند تا اروپا همه جا را تسخیر كردند .

در اعتقادات چه باشى ، در اخلاق چه باشى ، در آداب عملى چه باشى ، باید چه باشد اینطور چیزها ، اسلام كار دارد به همه ، اینها را سایر دول و اجتماعات كارى به اینها ندارند . یعنى هیچ دولتى نمى آید به شما بگوید كه شما توى خانه تان وقتى كه هستید فلان كار را نباید بكنید ، به آن كار ندارد ، هر كس توى خانه اش هر كارى بكند اما اسلام توى خانه ، تنهائى شما باشید با شما كار دارد یعنى مى گوید باید چه جور باشى ، اخلاقت چه جور باشد ، ادراكات عقلى ات چه جور باشد ، اعمالت ، خودت با بچه ات باید چه جور آدابى داشته باشى ، بچه با پدرش چه جور باشد ، پدر با فرزندش چه باشد ، بچه با مادرش چه جور باشد ، مادر با فرزندش چطور باشد ، برادر با برادرش چطور باشد ، همه این عائله با هم چطور باشند . این عائله با عائله دیگر چطور باشد ، تمام اینها را آداب دارد اسلام برایش ، نظر دارد به آنها .

نه اینكه فقط مسلمین ، همه باید مسلم بشوند و همه باید بروند یعنى كسانى كه مستطیع هستند ، اشخاص مستطیع كه بتوانند خودشان را به مكه برسانند . اینها را دعوت كرده كه بروند در آنجا هر سال یك دفعه . یك مجمع عمومى مى خواسته است تشكیل بدهد در آنجا ، در مجمع عمومى اگر مسلمین قدر بدانند حل مسایلى كه ، مشكلاتى كه از براى طوائف مسلمین است در آنجا باید بشود مثلا اگر مسلمین ایران بروند در آنجا و مسائلشان را براى مردم دیگر بگویند بر مسلمین دیگر لازم است كه در این مسائل و مشكلات با اینها همراهى بكنند و همه اینهائى كه آمدند به حج وقتى فهمیدند كه مثلا ایران چه مى خواهد ، چه مى كند ، دولت ایران به مردم چه مى كند ، همه اینها وقتى كه مى روند به بلاد خودشان تبلیغ كنند كه چه و همین طور اگر آنها هم یك چیزى دیدند از حكومت خودشان یا از مردم خودشان دیدند و اینجا آمدند و به آنها عرضه داشتند اینها هم مكلفند كه از آنها همراهى بكنند . اینطور است اسلام كه اجتماعاتش اجتماعات سیاسى است در عین حالى كه عبادت است . نماز جماعت را انسان خیال مى كند خوب یك عبادتى است كه با هم جمع مى شوند یك نمازى را مى خوانند لكن در این جماعت ها مسائل سیاسى باید طرح بشود یعنى آن كسى كه هفته اى یك دفعه در منبر مى رود و نماز جمعه مى خواند و منبر مى رود و خطبه مى خواند باید مسائل سیاسى مسلمین را در آنجا طرح بكند و بگوید و آن چیزهائى كه ، مثلا اشتباهاتى كه از دولت ها واقع مى شود ، در آنجا طرح بشود و مردم را هدایت كند به ، هم زندگیشان و هم مبداشان و هم معادشان و هم چیزهائى كه در زندگى لازم دارند .

اینطور معرفى مى كند شما را . شما به مردم بگوئید كه مردم ایران یك مردمى هستند كه مى خواهند از دست این ظلم نجات پیدا بكنند ، مى خواهند آزاد بشوند ، مى خواهند مستقل بشوند ، مى خواهند زندگى انسانى بكنند و این مرد نمى گذارد این كار را بكنند .

خداوند انشاءاللّه همه تان را حفظ كند ، موفق باشید انشاءاللّه .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 125

تاریخ : 21/8/57

این یك چیز خوبى است ! مى توانند ، جرات دارند بگویند كه در عین حالى كه این دستگاه تبلیغاتى در تحت نظر سازمان امنیت تنظیم مى شود و هیچ روزنامه نگارى حق ندارد كه تخلف كند از مطالبى كه آن القا مى كند و دستگاه تبلیغاتى رادیو حق ندارد كه غیر از آن چیزى كه آنها برنامه مى دهند پخش كند ، در عین حالى كه اینطور است ، معذالك این كار خوبى است ؟ این را مى تواند یك نفر مسلمان یا یك نفر انسان یك چنین مطلبى را اظهار كند ؟ اگر مى تواند ، خوب یكى از اینهائى كه با این حرف ها مخالفند بیاید این را اعلام كند . هر كس ، هر كدام را اینها انتخاب كنند كه خود شاه یا هر كس كه از دوستان شاه هست بیایند این را اقرار كنند به اینكه دستگاه هاى تبلیغاتى ما ، دستگاه هاى مطبوعاتى ما ، همه آنها بى اختیار هستند و هیچ اراده اى از خودشان در پخش اخبار ندارند و همه را سازمان امنیت تنظیم مى كند و اینها باید حتما حرف او را پخش كنند و این خوب است . یكى از اینهائى كه مى گویند شاه باید باشد ، بیایند این مطلب را خوب ، در یك روزنامه اى ، در یك ورقه علیحده اى خودشان طبع كنند و منتشر كنند و امضا هم بكنند ، نه اینكه همین طورى بنویسند . بنویسند كه من كه فلان آدم هستم قبول دارم كه اینطور چیزها مى شود لكن من مى گویم این كار خوبى است . یا مثلا فرهنگ ما كه عقب افتاده است قبول مى كنند كه عقب افتاده است و نمى گذارند یك فرهنگ مستقلى ما داشته باشیم ، فرهنگ تبع است ، تبع اراده سفارتخانه هاست ، بیایند این را بگویند كه نه ، ما كه مى خواهیم شاه بماند براى اینكه فرهنگ ما باید اینطور باشد و این كار خوبى هم هست ، نه اینكه بگویند ملزمیم ، بگویند نه ، كار خوب است ، خیلى خوب است كه فرهنگ ما یك فرهنگ عقب افتاده اى باشد و نگذارند كه جوان هاى ما تربیت بشوند ، تربیت علمى بشوند ، جورى بشوند كه خودشان سازنده باشند . آن كس مى گوید كه ما با بقاء شاه موافقیم ، این مطلب را اگر قبول دارد كه اینطور هست لكن مى گوید كه (صحیح است لكن باید اینجور باشد خوب است اینطور باشد) خوب بیایند این را منتشر كنند این مطلب را با امضا یك نفر در همه ایران پیدا كنید كه این را بگوید و منتشرش هم بكند و خودش را هم معرفى كند كه من كى ، پسر كى ، یك چنین مطلبى را مى گویم . گمان ندارم پیدا بشود یك كسى كه این حرف را بزند . یا قبول دارم كه مستشارهاى خارجه این ارتش ما را در تحت نظر دارد و ارتش ما تحت قیادت مستشارهاى خارجى هستند لكن این چیز خوبى است ، تحت قیادت آنها بودن چیز خوبى است . و هكذا همه ابعادى كه الان ما به آن مبتلا هستیم ، چه در ناحیه اصلا نظام فرهنگى یا نظام ارتشى و چه در ناحیه اقتصاد قبول بكنند به اینكه نفت ما را بى حساب دارند به آمریكا مى دهند و به جاى آن پایگاه براى آمریكا در ایران درست مى كنند ، این را قبول كنند لكن بگویند این كار خوبى است كه ما مى كنیم ، انساندوستى است و محبت به همنوع است و مهمان پرورى است و اینطور چیزها كه ما نفتمان را بدهیم ، خوب یك هدیه اى است به یك مملكتى ، خوب هدیه مى خواهیم بدهیم نفتمان را ، آنها هم بیایند به جاى اینكه به ما پول بدهند اسلحه بدهند ، اما نه اسلحه به ما بدهند ، این اسلحه اى كه اینها خیال دارند كه بیاورند در ایران و پایگاه درست كنند در مقابل شوروى ، بى بهانه نمى شود آورد ، بى بهانه اینكه پول نفت را ما داریم مى دهیم منتها پول نفت را اسلحه مى دهیم ، اسلحه احتیاج دارد ایران . این اسلحه هاى

ص: 127

بسیار هنگفت و زیادى كه ایرانى اصلا نمى داند كه چكارش بكند تا راه بیفتد و به این ایرانى هم نشان نمى دهند این مطلب را كه این را چكار بكن كه به راه بیفتد ، اینها در اینجا مى خواستند پایگاه درست كنند در مقابل شوروى . اگر همین طورى بگویند ما مى خواهیم پایگاه درست كنیم ، خوب صدایش در مى آید این هم ، این قارداش هم صدایش در مى آید مى گوید من هم باید اینجا یك گوشه دیگر شروع بكنم . آنها نمى خواهند اینجور بشود ، مى گویند كه ما نفت داریم مى خریم و عوض داریم مى دهیم . عوض چیست ؟ عوض این است كه اسلحه مى دهیم و لیكن واقع مطلب پایگاه درست كردن براى آمریكاست و الان ایران خیلى از جاهاى آن این پایگاه ها را دارد و مهیاست . خوب ، این را مى گویند كه یك كارى است كه شده است و مى شود لكن كار خوبى هست انسان چنین انساندوست باشد . خوب اگر این را هم خوب مى دانند ، این هم یك نفر پیدا بشود از دوستان شاه یا از رفقاى آمریكا كه این مطلب را تصدیق كند به همین طورى كه من طرح مى كنم و امضا كند . پس این مطلب را كه نمى تواند كسى بگوید كه اینها كار خوبى است و چى .

نفت نمى دهیم ، نداده ایم به آمریكا یا به اندازه دادیم ، خوب شما از این پولى كه دارید مى گیرید و از این اسلحه اى كه وارد كرده اید و از این بیلیون ها اسلحه هائى كه وارد كردید معلوم است كه چقدر داده اید و الان هم معلوم است كه چقدر دارید مى دهید به آمریكا و سایر ممالك دیگر و مى گویند بله ما مى دهیم ، این را مدعى هستند كه ما مى دهیم لكن ارز مى گیریم ، خوب اینها یكى شان بنویسد كه ما پول مى گیریم از آمریكا . همه شان قبول دارند كه ما مى دهیم و اسلحه مى گیریم . خوب این اسلحه را قائلند به اینكه براى مملكت ما اینهمه اسلحه و اینهمه تجهیزات لازم است ؟ و ما مى خواهیم یك قدرت مثل شوروى پیدا بكنیم ، یك قدرتى مثل آمریكا پیدا بكنیم ؟ اینطورى است كه ما لازم داریم اینطور چیزها را و متخصص داریم نسبت به اینطور مسائل و خود ما داریم اداره مى كنیم .

خوب ، همه مى دانند كه چهل و پنج هزار ، بعضى هم مى گویند شصت هزار مستشار آمریكائى هست ، كارشناس هاى آمریكائى هست در ایران با مصونیت ، نه مصونیت فقط اینها ، مصونیت هر چه آمریكائى هست كه اینها مصون كردند آمریكائى ها را ، اینها قصه هائى است كه تاریخ باید ثبت كند ، بعدها بفهمند كه وضع ایران چه بوده است .

قضیه جشن ها و بساط اینجاى او هم ، هیاهوى اینجاى او هم در همان وقتى بوده كه ما بودیم هر دوى آنها را ، وضع اینطورى است كه طرفین قضیه را باید عرض مى كنم كه براى آن جشن بگیریم و پایكوبى كنیم كه اعلیحضرت آنجا آنطور كردند و اینجااینطور كردند . مى گویند نشده است ؟ خوب ، شده است منتهى مى گویند خوب شده است . خوب شده یعنى چه ؟ یعنى اینكه این آشپز مثلا سفارت آمریكا ، آن كاسب خیابان مثلا فلان جا كه آمریكایى است ، اگر این یك شخص محترمى ، یك شخص عالیمقامى ، یك فیلسوفى ، یك عالمى ، یك كسى را بگیرد زیر ، عمدا هم بگیرد زیر ، دولت ایران حق ندارد ، هیچ حق ندارد كه این را بخواهد ، این باید رجوع شود به سفارت ، سفارت خودشان بلدند چه بكنند .

معنى اثباتش این است كه (ایشان براى آن آنقدر چیز كردند و آن شخصى هم كه در مجلس آورد آنقدر براى آن نوحه خوانى كرد) هر فردى از افراد آمریكائى در اینجا مصون است ، كسى حق ندارد ، دادگسترى حق ندارد كه اگر این كارى كرد بخواهد او را عرض بكنم كه ارتش حق ندارد در این امر دخالت كند ، هیچ كس حق ندارد در این امر دخالت كند ، این باید مستقیما در پیش خود آمریكائى ها و در سفارتخانه یا در فرض كنید كه خود مملكت آمریكا این قضیه باید حل بشود ، آن هم كه معلوم است راه حلش چیست . این را مى گویند كه یك چیز خوبى است ؟ ! خیلى خوب واقع شده كه مصونند اینها و عرض مى كنم كه هیچ كس حق ندارد به آنها چیزى بكند اما اگر شخص اول این مملكت (هر كس هست ، هر زهرمارى اگر هست به اصطلاح شما) اگر چنانچه یك فراشى از آنها را زیر بگیرد این باید محاكمه بشود ؟ ! از آن طرف هیچ شما حق ندارید انتقاد كنید اما از آن طرف خیر باید محاكمه بشود . خوب این را مى گویند كه یك چیز خوبى است ؟ ! و آن كسى كه مى گوید نظام شاهنشاهى ایشان باید باقى بماند و شاه باید باشد و سلطنت بكند و چطور ، مى گوید این وضع تا حالا خوب بوده و باید شاه باشد ؟ ! یا خیر این وضع را قبول ندارد و مى گوید نه این وضع خوب نیست ؟ اگر مى گوید خوب است این وضع ، خوب یك چیز بنویسد امضا كند كه : (این وضع را ما قبول داریم ، خیلى هم خوب است ، یك فراشى از آنها را اگر ما اذیت كردیم باید آنطور بشود ، یك كس بزرگى از ما را اگر چه كردند آنها نباید در آنها چه بشود . ) این هم گمان ندارم كه یك آدم ، یك انسانى بتواند بنویسد .

بله اینكه بعضى از اینها اصلا از وضع انسانیت خارج شدند مثل خود اعلیحضرت كه اصلا روح انسانیت از او رفته است ، یك روح دیگرى است الان در او ، نه ورح انسان ، لهذا حرف ها هم همین طورى چرت و پرت خیلى گفته مى شود ، مى گوید . این هم كه كسى نمى تواند اینطور بگوید .

مستشاران آمریكائى است این هم خوب است ، این را كه نمى توانید بگوئید ، باقى مى ماند اینكه نه ، این طرف را قبول داریم كه اینها خوب نیست لكن چه كنیم چاره نداریم باید اینطور باشد ما موافقیم با اعلیحضرت و با بقاء اعلیحضرت براى اینكه ملزمیم كه اینطور باشد ، ما ، التزام داریم ، ملتزم هستیم به اینكه باید فرهنگمان تا یك حد معینى باشد ، از اینجا بالا نرود ، ما را ملزم كردند به اینكه ارتش شما باید تحت نظر اینها باشد ، ما را ملتزم كردند به اینكه وكلاى شما را باید ما تعیین كنیم ، شما خودتان نباید دخالت داشته باشید ، ملت هم نباید دخالت داشته باشند ، ملتزمیم به این معنا ، چون ملتزیم پس باید باشد . اگر این مطلب را مى گویند ، خوب الان ملت ایران پا شدند مى گویند كه ما این التزام ها را قبول نداریم ، تا حالا هم هیچى نشده ، حالا هم دارند مى روند ، دارند دنبال مى كنند این را . خوب اینها اگر قبول دارند كه این یك چیز بدى است لكن ما را الزام كردند ، حالا ملت ایران تمامى پا شدند كه این التزامى كه مى گویید ما دادیم یا شاه كه ماموریت براى وطنش داشته است و خودش نوشته ماموریت براى وطنم و من هم مى گویم ماموریت براى وطنش داشته لكن او مى گوید ماموریت داشتم كه چه كنم و چه كنم ، برسانم آن را به نمى دانم دروازه بزرگ تمدن ! من مى گویم نخیر ماموریت داشتید براى وطنتان كه نفتتان را بدهید و عرض مى كنم فرهنگتان را به زمین بزنید و وطنتان را بیاورید به حالى كه الان هست ، خرابه اى كه الان اسمش را ما وطن گذاشتیم . اگر اینها قبول دارند كه این رژیم تا حالا خیانت كرده است منتهى مى گویند ملزم است ، ملزم است كه خیانت بكند ، این را ما مى توانیم بپذیریم از وكیل ، از وزیر ، از شاه ، از همه اینها كه (من ملزمم خیانت بكنم ) ؟ ! خوب برو كنار ، كى ترا ملزم كرده كه نخست وزیر بشوى ؟ كى ترا ملتزم كرده كه وكیل بشوى ؟ كى ترا ملتزم كرده وزیر بشوى ؟ كى ترا التزام كرده كه شاه باشى ؟ استعفا بده ، آدمى كه این عرضه را ندارد كه در مقابل اجنبى بایستد و مصالح مملكتش را تامین كند ، آدمى كه در تحت اسارت غیر است و باید حتما مصالح مملكتش را فداى ، آنها بكند ، ما فرض مى كنیم كه شما اگر بخواهید سلطنتت محفوظ باشد ، باید این خیانت ها را بكنى ؟ لكن تو معذورى ؟ ! كى گفت باید سلطنت شما محفوظ باشد ؟ تو اگر یك آدمى هستى ، انسان هستى ، اگر یك آدمى هستى كه خائن نیستى بیا اعلام كن بگو كه من نتوانستم این مملكت شما را ، مصالح مملكت شما را حفظ كنم من استعفا كردم . ملت آنقدر به سر تو گل مى ریختند كه تا عرش برین بود ، نه مثل حالا كه همه داد بزنند (مرگ بر این سلطنت پهلوى ) براى اینكه از تو خیر ندیدند . كى ترا ملتزم كرده كه به سلطنت باقى باشى تا خیانت بكنى ؟ مگر مى شود كه انسان عذر بیاورد كه وكیل بوده ، ده سال ، پانزده سال به اینجا وكیل بوده و وكیل مردم هم نبوده وكیل شاه بوده ، نخیر وكیل سفارتخانه بوده ، همه را هم خودشان مى دانند ، رفتند توى این خراب شده و هر چه خواستند ، هر كار زشتى خواستند كردند ، هر خیانتى را خواستند بكنند ، حالا ازشان مى شود پذیرفت كه من ملزم بودم ، مجبور بودم ؟ ! كى گفت تو وكیل بشوى ؟ مگر كسى آمد به تو الزام كرد ترا كه حتما بیا وكیل بشو ؟ ! تو برو پشت آن تریبون و بگو ، قصه را بگو كه من را از طرف سفارتخانه آوردند اینجا و من وكیل رسمى این مملكت نیستم از این جهت من از این مجلس مى روم بیرون ، آنوقت ببین با تو چه معامله مى كنند . مگر مى شود اینها عذر باشد كه

ص: 131

وزیر بگوید من معذورم براى اینكه من ملزم بودم ، شاه بگوید من معذورم براى اینكه سفارتخانه من را الزام كرده ، نمى دانم كى بگوید من معذورم ، این حرف ها چیست ؟

استعفاى خودشان را مى فرستادند در مجلس یا پیش شاه كه ما نمى خواهیم با این وضع ، مگر امكان داشت آنوقت مستشار بیاید ؟ اینكه مستشار مى آید براى اینكه شما رشد ندارید ، چون رشد ندارید از این جهت مستشارها مى آیند - كه - بالاى سر شما و شما را مى خواهند اداره كنند . اگر شماها رشد داشتید ، اگر شما یك انسانى بودید كه علاقه به این مملكت داشتید ، علاقه به این آب و خاك داشتید ، اگر یك انسان متدین بودید كه اساس مسائل است این ، همچو چیزى امكان نداشت برایتان كه بنشینید آنجا و بخواهید صاحب منصب باشید لكن صاحب منصبى كه یك مردیكه از آمریكا آمده هر چه بگوید ، باید اطلاعتش بكنید ، خوب استعفا مى كردید ، كى به شما الزام كرد كه آقا بیا تو سپهبد باش یا بیا تو ارتشبد باشد ، استعفا مى كردى ، حالا استعفا كنید ، الان كه مى بینید كه همه مسائل واضح شده است و خیانت شاه واضح شده و خود شاه آمده پشت - عرض مى كنم كه - رادیو و اقرار به ذنب و گناه خودش كرده ، اسمش را اشتباه گذاشته (تا حالا من كارهایم اشتباه بود از این جهت از اینجا به بعد این اشتباهات را نمى كنم ) شمائى كه یك شاهى را مى بینید كه خیانت هاى خودش را اقرار كرده ، پشت رادیو اعلام كرده ، دستش را پیش ملت دراز كرده كه (ببخشید مرا ، من اشتباه كردم ) خوب همین حالا همه تان بروید آن كنار یا بروید كنار از ارتش یا متصل بشوید به مردم ، باز نریزید به جان مردم و مردم را بكشید . پس شما همه خیانتكارید ، شما را نمى توانیم بگوئیم یك انسانى هستید كه امین این مملكت هستید ، شما خائنید در این مملكت ، شما لیاقت هیچ چیز را ندارید . بله صاحب منصب هاى جزء نمى توانند ، آنها چیز كردند ، آنها مى گویند ما حاضریم به اینكه كارهائى را انجام بدهیم . ان شاءاللّه بلكه انجام بدهند .

تاریخ : 22/8/57

فرموده اند كه بروید مدرسه فیضیه را بهم بریزید و چه بكنید . و راست هم مى گفتند ، كسان دیگر یك چنین كارهائى را اجازه - نمى داد - نمى توانستند بدهند بدون اطلاع شاه ، شاه كه تمام نظام ایران در تحت رهبرى ایشان هست (ایشان هم خودشان قبول دارند این را) و در نظام نمى شود حكم قتل كسى را یا حكم غارت یك جائى را یا حكم قتل عام یك ناحیه اى را یك رئیس شهربانى بدهد یا یك ارتشبد بدهد ، هیچ كدام نمى توانند . همه اینها باید با امر خود شاه یا اجازه او باشد . اینها باید اجازه بخواهند از او و او اجازه بدهد . همه این قراردادهائى كه در مجلس واقع شده و مجلس نوشته و گذرانده و اینها همه ، بگوئیم كه شاه اصلا اطلاع نداشته است ؟ ایشان در حال غش بوده در این مدتى كه سلطنت كرده است ؟ ! خوب ، اگر در حال غش نباشد ، آدم بیدار باشد و شاه یك مملكتى هم باشد آن هم یك شاهى كه همه مى دانند كه همه كارها دست خود این است و همه دیكتاتورى ها را این دارد مى كند ، آنوقت كسى بگوید كه (چنانچه گفتند ، اینهائى كه طرفداران شاه و آمریكا ، این حرف ها را گفتند كه ) گناهى گردن ایشان نیست ، ایشان هیچ اطلاعى از این مسائل نداشتند . شاه كه آمد در قم و در حضور اینهمه جمعیت ایستاد و نطق كرد و بدگوئى كرد به علماى اسلام و بدگوئى كرد به طبقات مردم ، این گناهش گردن دیگران است !! ایشان اطلاع اصلا نداشته از این مسائل !! شاهى كه پشت رادیو مى گوید كه این ملاها ، این فلان ، اینها ارتجاعى هستند ، اینها چه هستند ، به مردم امر مى كند كه از اینها مثل حیوان نجس احتراز بكنید ، ایشان اطلاعى نداشته است !! این چه گناهى شد ، گناهش گردن دیگران است كه چیز كرده اند!! ایشان اطلاعى نداشته است !! به ایشان دیكته كرده اند ، ایشان هم ندانسته اند اینها چه نوشته اند اینجا ، از رو خوانده است مثل بچه هائى كه یك چیزى مى خوانند و متوجه نمى شوند مفادش چیست ، ایشان هم خوانده و نفهمیده است كه مفاد این چه هست !! قضیه اطلاحات ارضى به اصطلاح خودشان و این بساطى كه درست كردند و ایشان خودش مى گوید (انقلاب شاه و ملت ، انقلاب سفید) ایشان كه مى گوید انقلاب (شاه و ملت ) ، نه این انقلاب شاه و ملت نبوده است ، شاه بى اطلاع از این مسائل بوده است !! خودش كه مى گوید (انقلاب شاه و ملت ) روى كاغذى این را نوشته اند كه این را بخوان و این آنقدر ادراك نمى كند كه بفهمد انقلاب شاه و ملت یعنى شاه هم دخالت دارد!! این همین این عبارت را مى خواند و نمى داند چه چیز نوشته است روى اینجا!! (به منطق این آقائى كه مى گوید شاه بى اطلاع بوده است ، از همه امور بى اطلاع است ) پس اینكه نمى شود كسى باورش بیایید . حالا فرضا یكى هم این حرف را بزند اما ماها مى توانیم باور بكنیم كه این شاه كه همه كارها را خودش مى گوید كه باید به نظر من باشد و منم كه همه كارها را انجام مى دهم و دیگران را هیچ حساب نمى كرد ، تا چند وقت پیش از این اصلا نه وزیرى و نه وكیل و نه چیزى ، هر چه او مى گوید ، آن باید بشود ، چیزهاى دیگر چه است ! پس این مطلب را نمى شود گفت كه ، نمى توانیم بگوئیم كه این كارها همه خوب بوده است و این كه كرده است ، خوب كارى كرده است . این را كه نمى توانیم بگوئیم . نمى توانیم بگوئیم كه این كارها بد بوده است لكن شاه بى اطلاع بوده است از این مسائل و اینها همین طور خودبخود دیگران كرده اند و نسبت به شاه داده اند . چنانچه حالا دارند یك

ص: 135

دسته اى را كه از رفقاى ایشان بوده و - عرض مى كنم كه - با هم در جرم ها شریك بودند ، حالا این دسته را گرفته اند . حالا من هم نمى دانم چه جورى گرفته اند یعنى واقعا یك حقیقتى است این یا اینكه مى خواهند مردم را بازى بدهند ، آنها باز رفاقت خودشان باقى است و اینها را به صورت مثلا از مردم مخفى كرده اند ، یك جائى هم برایشان ، جاى خوبى هم درست كردند ، این را ما اطلاع نداریم . حالا ما فرض مى كنیم كه ایشان با آنها دیگر وفا نكرده و شریك ها را گرفته اند . اینها البته مى خواهند همچو صورتى را ، ایشان هم خیال دارد یك همچو صورتى را به ذهن مردم بیاورد كه حالا كه من فهمیدم كه اینها خیانت كرده اند ، حالا همه اینها را دیگر من مى گیرم . معلوم شد كه اینها خیانتكارند . 12 ، 13 سال ، 14 سال كسى وزیر او بوده و عرض مى كنم با هم همه كارها را انجام داده اند ، حالا تازه ایشان این چند روزى كه مردم مقابلش ایستاده اند ، حالا فهمیده است كه اینها كارهاى بدى كرده اند كه این مردم دارند اینطور هیاهو مى كنند و حالا اینها را گرفتند براى اینكه مردم بفهمند كه نخیر ، اعلیحضرت مى خواهند اصلاحات كنند ، همانطور كه اصلاحات ارضى كردند و انقلاب سفید درست كردند ، حالا مى خواهند انقلاب ادارى كنند و مى خواهند مسائل را درست كنند و وزرا را بگیرند و وزراى زمان كذا و زمان كذا و مى خواهند كارها را درست كنند . دیگر مردم چه حرفى دارند!! این هم كه كسى باورشان دیگر از ایشان نمى آید كه اینطور كارها بدون اطلاع ایشان شده است .

مردم عادى مال مردم را خورده اند ، بگوید توبه كردم ، مال مردم را باید بدهد تا توبه باشد والا این همان توبه گرگ مى شود و ایشان خوب ، بیایند حالا اگر واقعا توبه كرده اند ، بسم اللّه بیایند در بانك هاى خارجه را اول باز بكنند و این اموالى كه در این بانك ها هست ، اینها را برگردانند به ملت . این یك راهش ، تا برسیم به كشته ها ، حالا راه مالى اش . اینهمه اموال مردم را اتلاف كرده است و اینهمه نفت را داده به غیر و در مقابلش یك چیزى كه به درد ملت نمى خورد بلكه ضرر براى ملت دارد ، بیاید اول اینها را جبران كند ، اعلام كند كه من مى خواهم جبران كنم . ایشان اعلام كرده است ، مى گویند كه اعلام كرده است به اینكه این خاندان من هم ، این كسانى كه مربوط به من هستند اینها هم باید رسیدگى بشود ، ببینیم كه آیا اینها خلافى كرده اند ؟ نكرده اند ؟ اگر خلافى كرده اند خوب اینها هم باید محاكمه بشوند! ایشان باز . . . كه خاندان ایشان خلافى كردند یا نكردند ؟ معلوم مى شود این هم از آن مسائلى است كه مخفى است برایشان و اطلاع ندارند!! حالا مى خواهند ببینند كه آیا این خاندان به كسى خلافى كرده اند ، یك جرمى كرده اند! ، اگر مرتكب شده اند . خوب حالا خود ایشان كه مى گوید كه توبه كردم و مقابل ملت مى ایستد و مى گوید كه خوب ، من یك اشتباهاتى كرده ام و حالا تعهد مى كنم كه نكنم و حالا متلزمم كه دیگر نكنم ، ضمانت مى كنم و اینها را مكرر مى كند . خوب یك كسى مى ایستد ، یك ملت مى ایستند مقابل او ، مى گویند كه تا حالا این كارها را كه كردى ، خوب جبران بكن ، آنوقت بگو كه ضمانت مى كنم . مساله یك مساله حقوقى است ، همچو نیست كه یك مساله اى بین تو و خدا باشد ، خدا بین تو و خودش را ممكن است كه بیامرزد . ما وكیل عمومى خدا نیستیم ، اما خدا قبول نمى كند مگر كه مسائل حقوقى حل بشود . حق مردم به عهده تو است الان ، تو الان حق یك ملت در عهده ات است . تو مال هائى كه مال این ملت است به باد داده اى ، تو ده سال جوان هاى ما را در توى محبس با آن وضع با آنها رفتار كردى و امر كردى كه اینطور بكنند . خوب اینها را باید جبران بكنى تا بعد بگوئى (استغفراللّه ) ، تو جبران نكرده مى گوئى كه من توبه كردم ، ما باورمان مى آید كه تو توبه كار هستى ؟ ! ملت نشاخته اند تو را ؟ ! مگر شما آن اولى هم كه آمدى سلطنت كردى همه این التزامات (اول قانونا باید التزام بدهى ) همه این التزام ها را دادى و بعد آمدى (به قول خودت ) این اشتباه ها را كردى . تو از این به بعد دیگر اشتباه بكن نیستى ؟ ! یا اینكه باز این را مى گوئى كه مردم را به غفلت بیاندازى و باز مشغول بشوى به این كارهاى اشتباهى كه مى گوئى كردم ؟

پس آنكه موافق با ایشان است و اصل اول ما را كه عبارت از رفتن شاه و این سلسله است مى گوید قبول ندارم ، باید یكى از این مسائل را قائل بشود به اینكه نه همه كارهاى ایشان خوب بوده و شماها ملتفت نیستید ، مردم ملتفت نیستند كه اختناق یك چیز خوبى است ، نه خوب است و ایشان كارهاى خوبى كرده اند ، همه اش اختناق و اینطور چیزهاست ، اینها هم خوب است . یا خیر ، نكرده است ایشان با بى اطلاع بوده است یا توبه كرده ایشان . وقتى این راه ها همه بسته باشد ، خوب باید ایشان نباشد .

ص: 137

تحمیل شده اند ، هیچ وقت نبوده است كه مردم اراده داشته باشند در تعیین یك سلطان ، همیشه با قلدرى و زور آمده اند و تحمیل كرده اند بر مردم و ظلم خودشان را بر مردم تحمیل كرده اند و هر كارى خواسته اند به سر ملت ها آورده اند و بعد هم كه یك سلسله اى ، اولى دزد بود و همه كارهاى زشت را مى كرد حالا اصلا در رژیم هاى دنیا این جزو مضحكه هاست ، یك كسى مى آید برخلاف مثلا یك رژیمى قیام مى كند ، این حالا كه قیام كرد ، این قیام غلط است ، این مجرم است ، قیام كرده است بر ضد یك رژیمى ، آمد و غلبه كرد و كشت و زد و همه كار زشت را كرد و غالب شد ، حالا كه غالب شد همه مى شناسند او را ، حالا شد اعلیحضرت ، تا حالا دزد بود ، یك راهزنى آمد و زد و مثلا سلسله قاجاریه را مى خواهد به هم بزند ، تا حالا اسمش این بود كه این آدم قیام برخلاف سلطنت كرده و چطور است و این دزد است و این خائن است و همه این حرف ها را و لقب ها را به او مى دادند ، حالا زورش زیاد شده و زد و آنها را بیرون كرد ، تا بیرون كرد آقاى آمریكا از آن طرف ایشان را مى شناسد و آقاى انگلستان هم از آن طرف مى شناسد و حالا شد اعلیحضرت و هر كه بر ضد این قیام كند مجرم است . تا حالا ایشان مجرم بوده است ، حالا كه ، به زور به مردم غلبه كرد و او را زد و بیرون كرد ، همین دزد شد (اعلیحضرت )! بناى دولت ها این است همین دزدى كه تا حالا دزد بود و اگر گرفته بودند او را ، مى گشتند او را و همه هم مى گفتند صحیح است این كشتن ، حالا كه زور شد و غلبه كرد ، حالا دیگر مى شناسند او را یكى بعد از دیگرى . همین پریروز افغانستان همین طور شد دیگر . همین پریروز افغانستان بعد از اینكه اینها آمدند ، اول هى اینها آمدند و چه ، هى حرف ها مى زدند برایشان ، وقتى كه غلبه كردند او از آن طرف شناختش ، او از آن ور شناختش ، او از آن طرف شناختش .

بنابراین است كه همه دیگر این دزد سر گردنه را حالا دیگر از این به بعد القاب تغییر كرد ، شد (اعلیحضرت ) و هر كس بر خلافش بگوید ، خلاف رژیم سلطنتى او چیزى بگوید یا اهانتى بر او بكند چند سال هم حبس باید برود . اصل رژیم سلطنتى از اول یك چیز غلطى بوده . چه معنى دارد كه یك نفر آدم كه مثل همه ماها هست اكثر آنها هم از همه این جمعیت ها كمتر بوده اند . ادراكاتشان هم كمتر بوده است ، اكثرا اینجورى بوده اند ، خوب بله قلدرى را داشتند ، قلدرى ها را داشتند خیلى زورمند بودند اما ادراكاتشان مثل یك آدم متعارف هم خیلى هایشان نبوده ، آنوقت این شد شخص اول و شد شاه ، بعدش دیگر به مردم هیچ ارتباط ندارد . خوب ، حالا فرض ما مى كنیم كه آن مجلسى كه رضا شاه با سرنیزه درست كرد و همه دیدیم ، نه یك مجلس ملى بود و ملت آمد و دید كه قاجاریه مثلا خلاف هستند ، آنها را كنار گذاشت و شد ایشان ، بعد دیگر از اختیار مردم شد بیرون براى اینكه حالا ایشان با اختیار مردم شد بعد هر كارى بكند ، مردم هر چه فریاد بزنند كه آقا تو با اختیار ما ، با انتخاب ما شاه شدى ما نمى خواهیم دیگر ، برو سراغ كارت ، دیگر گوش نمى دهند ، دیگر سرنیزه است . مثل همین حالایى كه پیش آمده ، آنها قرار دادند ، یك كسى را انتخاب كردند ، آن طبقه جلو انتخاب كردند حالا ما باید جرم این پسره را هم بكشیم . ما انتخاب كردیم این را ؟ ! آخر این عقلایى است كه در 50 سال قبل یك طبقه دیگر ، یك جمعیت دیگر یك كسى را انتخاب كنند به سلطنت بعد پسر او بى انتخاب این مردم و با

ص: 139

مخالفت این مردم باز سلطان باشد بر این مردم ؟ یعنى هر كارى كه بخواهد بكند (نخیر ، سلطان مشروطه باشد) ، بى انتخاب مردم چراباشد ؟ چه معنا دارد ؟ هر كسى ، هر جمعیتى ، هر اجتماعى حق اولیش این است كه خودش انتخاب بكند یك چیزى را كه راجع به مقدرات مملكت خودش است . كدام یك از این ملت ما ، الان این طبقه اگر در تمام ایران شما بگردید یك نفر را پیدا بكنید كه بگوید من دخالت داشتم در انتخاب محمدرضا خان به سلطنت ، پیدا نمى كنید . هیچ كس ، هیچ كس دخالت نداشت است . موهبت الهى بوده است (به قول خودشان ) بدون اینكه مردم دخالت داشته باشند . خوب ، در قانون اساسى غلط ما این است كه سلطنت یك موهبت الهى است كه ملت مى دهند به یك شحصى . خوب ما حالا قبول كردیم ، یك موهبت الهى است كه ملت مى دهند ، كى ملت دادند این را ؟ كى ملت اصلا اختیار در این باب داشتند ؟ ایشان كودتا كرد و آمد ایران ، آمد تهران - را - از قزوین آمد تهران را گرفت و كودتا كرد و یك عده اى را گرفت و حبس كرد و كم كم ماند . اولش نمى دانم رئیس قشون بود و بعد كم كم شد وزیر جنگ و بعد كم كم شد نخست وزیر و بعد هم با سرنیزه مجلس درست كرد و با سرنیزه الزام كرد اینها را كه باید قاجاریه را خلع بكنید و باید من سلطنت كنم ، همه اش سرنیزه بود . موهبت الهى كه مردم مى دهند ، فرض كنیم كه مطلبش این است كه این موهبت الهى است و مردم مى دهند به یك كسى ، مردم مى دهند ، آخر مردم كجا دادند ؟ كى مردم همچو كارى كردند ؟ و من عرض كردم كه حالا ما فرض مى كنیم كه این مردم هم دادند به پدر ایشان و خوب حالا بعدش چه ؟ آن جمعیتى كه آنجا بوده اند یك كسى را وكیل كرده ، وكیل من كه نبوده است پدر من . شما همه تان آن زمان هیچ یادتان نیست ، هیچ كدامتان راى آن وقت نداشتید ، نبودید تا راى بدهید . هیچ كدام شما آن وقت نبودید ، ما هم كه بودیم كه راى نداشتیم ، خوب ، راى كه به او ندادند . حالا ما فرض مى كنیم كه یك جمعیت راى دادند به او ، الان كه ما مى خواهیم زندگى بكنیم ، مقدرات مملكت مان را تحت نظر یك كسى قرار بدهیم یك كسى بخواهد دخالت در امور مملكتى ما بكند بدون اینكه ما اصلا اطلاعى داشته باشیم و بدون اینكه اختیارى داشته باشیم ایشان باید هر كارى دلش مى خواهد بكند ؟

این مملكت رئیس جمهور مثلا باش ، كارهاى این مملكت را اداره بكن ، خود مردم آزاد یكى را تعیین بكنند ، این آدم هر چه هم بد باشد به فكر خودش هست لااقل ، براى اینكه مى گوید خوب من پنج سال دیگر رئیس جمهور افتاده ام ، وقتى افتادم پدر مرا مردم در مى آورند ، اگر به یك كسى ظلم كرده باشم اینها پدر من را در مى آورند ، حالا قدرت دست من است بعد از پنج سال دیگر یك آدمى هستم عادى ، مثل سایر مردم . نمى كند قهرا . اصلا از اول رژیم سلطنتى یك چیز غلطى بوده است و تحمیل شده است به مردم . اصل دوم ما هم این است كه رژیم سلطنتى یك اصلى است بى ربط ، باید اختیار دست مردم باشد . این یك مساله عقلى است ، هر عاقلى این مطلب را قبول دارد كه مقدرات هر كسى باید دست خودش باشد ، مائى كه ، یك جمعیتى كه مملكت مال خودشان است ، چیزهائى كه در مملكت است باید به صرفه خودشان خرج بشود ، باید همه چیز این مملكت در راه صلاح خود این مملكت باشد یك كسى كه اصلش با مردم جداست و مى گوید كه مردم چكاره هستند من خودم هر كارى دلم مى خواهد بكنم ، چطور مى شود مقدراتش را مردم دست یك همچو آدمى بدهند كه هر كارى دلش مى خواهد بكند و به مردم دیگر دخالت نباشد ؟ به خلاف اینكه مردم امسال یك كسى را قرار بدهند ، همه جمع بشوند با هم قرار بدهند كه این آقا رئیس جمهور ما ، پنج سال هم ایشان رئیس جمهور . ما فرض مى كنیم كه یك آدمى باشد كه خیلى جلب باشد ، این آدم خیلى جلب نمى تواند ، عقل اجازه اش نمى دهد كه در این پنج سال تو هر كارى دارى بكن ، هر چه هم مى خواهى ظلم بكن و - عرض مى كنم كه - چه مى شود . ما فرض مى كنیم نه دیگر حقى براى مردم نباشد و حال آنكه در جمهورى حق است و مردم مى توانند بگویند نه ، تو غلط كردى برو دنبال كارت ، اگر جمهورى اسلامى باشد كه دیگر واضح است براى اینكه اسلام براى آن كس كه سرپرستى براى مردم مى خواهد بكند ولایت بر مردم دارد یك شرایطى قرار داده است كه وقتى یك شرطش نباشد ، خود به خود ساقط است ، تمام است ، دیگر لازم نیست كه مردم جمع بشود ، اصلا خودش هیچ است اگر بیجا- اگر - یك سیلى بزند ، رئیس جمهور اسلام اگر یك سیلى بیجا به یك نفر بزند ساقط است ، تمام شد ریاست جمهوریش دیگر و باید برود سراغ كارش آن سیلى را هم عوضش باید بیاید بزند توى صورتش . ما یك همچو چیزى مى خواهیم .

بنابراین اصل اول كه عبارت از اینكه ما این خاندان را نمى خواهیم این واضح است ، باید همین طور باشد ، مردم هم با ما موافقند . مساله مردمى است . مساله به حسب حق مردم ، مردمى است همه مردم فریاد كردند توى خیابان ها ، حالا هم دارند فریاد مى كنند . همین امروز هم گفتند پنجاه هزار نفر در اصفهان قیام كرده اند و - عرض مى كنم - نهضت كرده اند و تظاهر كرده اند و از این حرف ها . الان هم همان حرف ها را دارند مى زنند . اصل دوم هم كه سلطنت رژیم سلطنتى اصلش غلط است این هم هر عاقلى اگر تصور مطلب را بكند ، تصدیقش هم مى كند كه یك همچو رژیمى اصلا درست نیست . باید اختیار دست خود مردم باشد و چه بكنند . یك كس دیگرى یكى را سلطان بكند ، این سلطان بر یكى دیگر باشد ، این مقدرات این دست آنهاست . هر كس مقدراتش دست خودش است . این نسل حالا مقدراتشان دست خودشان باید باشد ، نه دست یك كسى كه هفتصد سال پیش از این بوده و حالا رفته

ص: 141

سراغ كارش رئیس جمهور معنایش این است كه مقدرات دست خود مردم است . مردم الان مى خواهند قرار دهند یك كسى را رئیس جمهور ، بعد از پنج سال دیگر تمام مى شود عملش ، یكى دیگر را قرار مى دهند بعدیش را مى آورند . این بهتر از اوست و آن غلط بوده است و این صحیح ، این ممكن است صحیح باشد منتهى ما جمهور به آن معنائى كه هر كس را بخواهند قرار بدهند ، در سایر جاها هم اینطور نیست كه هر كس یك شرایطى در آن هست ، در رئیسى كه باید حكومت كند بر مردم ، حاكم مردم یك شرایطى در اسلام دارد كه اگر آن شرایط ملاحظه بشود ، یك حكومت عدل و صحیح منعقد مى شود .

تاریخ : 22/8/57

جواب : این حرف هائى كه راجع به زنان و یا مسائل دیگر شنیده اید ، اینها همه تبلیغات شاه و اشخاص مغرض است . زن ها آزاد هستند و در تحصیل هم آزاد هستند ، در كارهاى دیگر هم آزادند ، همانطور كه مردها آزادند . حالاست كه نه زن آزاد مى باشد و نه مرد .

ص: 144

تاریخ : 22/8/57

تاریخ : 22/8/57

جواب : آیا سران جیره خوار ارتشى كه پنجاه سال است توسط آمریكا خریدارى شده اند به این سرعت قابل تغییر هستند ؟ ارتش شاه را نمى خواهد و لكن قدرت دست سران ارتش است . ارتش ، خصوصا افسران و درجه داران جوان آن با ملت هستند ولى فعلا" قدرت یك انقلاب را ندارد ، فعلا" حكومت را نظامیان آمریكا در دست گرفته اند ولى باید دانست كه اداره این حكومت بسیار مشكل است ، اصولا" نظامى نمى تواند حكومت كند .

سؤال : شوروى ها مى گویند كه علت انقلاب دینى بر ضد شاه این است كه اصلاحات ارضى امتیاز املاكى را كه روحانیون داشته اند از آنها گرفته است ، جواب شما به چنین اتهامى چیست ؟

جواب : اگر كسى از وضع زندگى روحانیون مطلع باشد خوب میداند كه روحانیون املاكى نداشته و ندارند ، روحانیون از طبقه سوم مى باشند . مساله ، مساله اصلاحات ارضى نیست ، مبارزات ملت ایران معلول جنایات و خیانات 35 ساله شاه است كه توسط روحانیون برملا گردید و براى درهم كوبیدن رژیم شاه است .

ص: 147

تاریخ : 24/8/57

چشم همین هیئت حاكمه اى كه شاه اینجا درست كرده ، همین رژیم فاسد مى دانند و از آن طرف هم اینكه راجع به فرهنگمان ، راجع به اقتصادمان ، هر چه بدبختى در ایران تحقق پیدا كرده ، ملت ایران از دست اینها مى دانند و واقع هم همین است كه حكومت فاسد موجب همه فسادهائى است كه از همه اطراف به ما احاطه كرده . بنابراین خود این الان یك هدفى شده است براى مردم كه این آدم نباید باشد و این رژیم نباید باشد ، این خودش یك هدف كانه اصیلى الان از براى مردم است ولو اینكه وقتى كه ما آن هدف اصلى را ملاحظه كنیم ، این مقدمه اوست و لازمه اوست . نبودن این رژیم لازمه بودن رژیم صحیح اسلامى است بنابراین ، این دو تا اصل به آنطورى كه عرض كردم اشكالى در آن نیست و كسى نمى تواند ، یك كسى كه بخواهد درست فكر كند ، عاقلانه فكر كند ، بستگى نداشته باشد به آمریكا یا به شاه ، نمى تواند دیگر تصدیق كند كه این رژیم باید باشد ، با این فسادهائى كه مترتب بر آن هست معذلك باید باشد و نمى تواند انكار كند كه فساد در كار بوده و اینقدر هم قضیه شور بوده كه خود خان هم فهمیده است براى اینكه خوب چند روز پیش از این پشت رادیو دیدید كه اقرار كرد به همه اشتباهات منتهى اسمش را اشتباهات گذاشت لكن اقرار به این كرد كه تا حالا هر چه شده است كارهاى خلاف بوده و از این به بعد نمى شود .

بنابراین یك مساله اى است كه خود ایشان هم ، حالا گاهى وقت ها یك كاسه هائى كه از آش داغ تر هم هست داریم ، ممكن است كه در بین مردم كه به اثر فكر عقب افتاده اند یا اینكه خیر ، طمع دارند و باز میل دارند كه شاه باشد و آمریكائى ها باشند ، اینها باز شاه را بخواهند تنزیهش كنند و بگویند چه هست ، ممكن است باشد ولى خود ایشان هم تصدیق كرده به اینكه دراین مدت اشتباهات بوده است و ما هم عرض كردیم كه قضیه اشتباهات نبوده ، تعمدها بوده است و از آنوقت تا حال هر چه كار كردید شما بر ضد ملت كردید و سلطانى (اگر چنانچه ما فرض هم بكنیم كه یك سلطانى باشد كه روى قوانین درست آمده باشد روى كار) اگر چنانچه خیانت به یك ملتى كرد ، این دیگر لیاقت سلطنت ندارد و ساقط است .

سلطانى را ، خودش را و اعقابش را سلطان كردند . راجع به آن سلطانى كه در زمان خودشان است و سر و كار خودشان با آنهاست بسیار خوب ، خوب شما خواهید مقدرات مملكت خودتان را ، مملكت از شماست و مقدرات مملكت هم باید به دست شماها باشد و شما هم یك نفر را منتخب كردید ، خوب ما از این پیرمردهاى 70 سال پیش از این ، 700 سال پیش از این پرسیم شما نسبت به ما چكاره هستید ؟ شما به چه دلیل یك كسى را سلطان براى ما قرار دادید ؟ ما خودمان در این زمان باید انتخاب كنیم . به مجرد اینكه در 700 سال پیش از این یك اشخاصى آمدند و یك كسى رایا یك سلسله اى را سلطان كردند ، این اسباب این مى شود كه نسبت به ما هم یك وضع عقلى قانونى داشته باشد ؟ به چه دلیل ؟ هر قانونى این را بگوید ، غلط است كه باید حتما شما تسلیم بشوید به آنى كه 700 سال پیش از این به عقل خودش یك چیزى را گفته است و یك كسى سلطان كرده است . بنابر این اگر هم ما فرض مى كردیم كه سلطنت مثلا رضاشاه یك سلطنتى بوده است كه روى تصویب مردم بوده و آن مجلسى كه درست كرده اند ، آن قلابى كه درست كردند نه یك مجلس صحیحى ما فرض كردیم بوده است ، آنها هم موكل هایشان یك طایفه دیگرى بودند ، الان اكثریت جمعیت الا نادرشان ، نادرشان كه چند نفرى در هر شهرى ممكن است پیدا بشود كه یادشان است آن وقت ، اگر هم یادشان باشد آن وقت معلوم نیست كه اكثر اینها به یك حدى رسیده بودند كه راى داشته باشند ، بچه بودند یا جوان بودند ، خوب حالا ما فرض مى كنیم كه در 70 سال پیش از این ، و یا 100 سال پیش از این یك جمعیتى آمدند ، جمعیتى كه پدران این طایفه بودند و آمدند و راى دادند به اینكه وكلائى تعیین كردند ، مى گوئیم حالا آزاد بودند همه اش گفتنى است والا نیست اینطورها (فرض كنیم كه خیر ، آزاد بودند وكلا را تعیین كردند آنها ، آن وكلا ، وكلاى اینها بودند ، بسیار خوب ، وكلاى آنها حق داشتند كه یك كسى را تعیین كنند كه مقدرات اینها دست او باشد . درست خوب به چه مناسبت این وكلا ، وكلاى ما كه نبوده اند ، خوب شما كه آن وقت نبودید . تا وكیل داشته باشید ، وكیل هاى شما كه نبودند . به چه مناسبت آنها مقدرات شما را دست پسر رضاخان دادند ؟ چه حقى ، پدران ما چه حقى داشتند كه یك همچنین كارى بكنند ؟ نه ما پدرانمان را وكیل كرده بودیم و نه خودمان وكیل كرده بودیم این وكلا را ، اینها بیجا یك همچون كارى كردند .

بنابراین اصل رژیم سلطنتى بطلانش همراه خودش است ، خود قانون اساسى آنوقت كه این فروعش همه اش پوسیده است ، همین خود قانون اساسى مى گوید كه سلطنت یك موهبتى است الهى كه به اعلیحضرت آن را مردم مى دهند . حالا موهبت الهى است و مردم مى دهند ، حالا این ، چه جور شده كه مردم وكیل خدا هستند ، این موهبت را مردم مى دهند ، این چه است ؟ شاید آن وقت هم اینها دیدند كه نمى شود مثلا دعوا كرد با رضاخان یا با آن سلاطین كه آن وقت بودند نمى شود خیلى دعوا كرد ، خواستند ، یك استخوان لاى زخم بگذارند . قضیه این حرف ها نیست بیخود است ، این نظام غلط پوسیده اى است . در هر صورت در خود قانون اساسى هم این است كه سلطنت موهبت الهى است كه مرم مى دهند به شاه . حالا ما همین ماده را مى خواهیم عمل بكنیم به آن مردم باید سلطنت را بدهند به شاه ، ما از

ص: 150

سرتاسر این مملكت سؤال مى كنیم كه سلطنت ایشان را آیا شما دادید به ایشان ؟ هیچ كس جواب آره ندارد براى اینكه اگر هم صحیح باشد پدران شما (اگر صحیح باشد ، من عرض مى كنم دروغ است این حرف اما اگر هم صحیح باشد) این موهبت الهى را دادند به رضاخان ، خوب رضاخان مرد و سلطنت او هم تمام شد . پدران ما نه وكیل ما بوده اند نه ولى مابودند ، هیچى نبودند . آن وقت اكثر مردم نبودند در كار تاپدرشان یك كارى برایشان بكنند . بنابر این به چه دلیل الان محمدرضاخان به حسب قانون اساسى ، به حسب همین قانون كه موهبت الهى است كه مردم دهند به شاه ، خوب از ایشان ما مى پرسیم كه كدام مردم به شما چنین راى دادند ؟ شما خودتان قبول دارید كه این راى را به پدر شما دادند آن هم آنهائى كه دادند ، الان از آنها كمى مانده است هیچى نمانده است تقریبا ، اگر هم داده باشند . بنابر این روى موازین قانون اساسى یعنى روى همین ماده اى كه شاه به آن استناد مى كند براى سلطنت خودش ، روى همین ماده ایشان سلطنت ندارد براى اینكه موهبت الهى باید ملت بدهند به یك كسى كه شاه بشود و ملت نداده اند به او . عرض كنم اینها روى این است كه سلطنت رضا شاه را مردم داده باشند به او و مردم نداده اند و ما دیگر میدانیم و ما فرض مى كنیم كه خیر ، آن سلطنت موهبت الهى بوده است كه مردم داده اند به شاه . حالا ما این هم فرضش مى كنیم كه خیر ، خود این مردم همه با هم جمع شدند و این موهبت الهى را تقدیم آقاى آریا مهر كردند ، خوب الان كه مردم همه دارند گویند نمى خواهیم ، خوب تمام مى شود قضیه . خوب یك چیزى را مردم دادند ، حالا مى گیرند . یك چیزى كه اختیارش دادنش دست یكى كسى است ، اختیار گرفتنش هم دست خود اوست .

ما فرض مى كنیم كه همه مردم جمع شدند یك روزى گفتند كه محمدرضاخان سلطنت براى او باشد . ما این موهبت الهى را تقدیم ایشان كردیم ، حالا را شما چه گوئید ؟ تو حالا مى خواهى سلطنت بكنى ، سلطنت سابق بسیار خوب ، تا حالا قانونى هستى به قول خودت ، از حالا كه مردم دارند گویند نه ، دیگر چه ؟ مى گوئید كه همه باز هم مى گویند آره ؟ اصفهانى ها داشتند آتش مى زدند به همه چیز ، باز آنجا ، مردیكه آنجا(ایشان بود یا یك كسى از رفقایشان ) مى گفت كه مردم شاهدوست اصفهان !! الان هم اینها این حرف ها را مى زنند كه مردم شاهدوست ایران !! خوب الان این مردم شاهدوست همه با هم جمع شده اند مى گویند ما نمى خواهیم یك مطلبى را ، یك كسى را من وكیل كردم ، مادامى كه عزلش نكردم وكیل است ، وقتى عزلش كردم دیگر نمى تواند بگوید تو وكیل كردى مرا دیگر حق ندارى حرف بزنى ، خوب سلطنت یك چیزى بوده كه مردم باید بدهند به یك كسى ، حالا ما هم فرض كنیم مردم دادند به شما ، حالا مى گویند نمى خواهیم ، حالا دیگر ایشان چه مى گوید ؟ پس ایشان یاغى است الان . اینكه من گاهى مى نویسم یاغى ، نه این است كه مبالغه اى است ، مبالغه نیست ، ایشان الان یاغى است یاغى عبارت از آن آدمى است كه بیاید بیخودى یك جایى ، یا به ضد قوانین بخواهد یك حكومتى بكند ، بخواهد یك كلاهبردارى بكند ، ایشان تمام این استفاده هائى كه در این مدت كرده روى یاغیگرى بوده است و كلاهبردارى بوده . اگر فرض كنید سلطنت یك حقوقى داشته است و ایشان حقوقش را گرفته ، كلاهبردارى بوده براى اینكه سلطنت نبوده كه تا حقوق بگیرد ایشان . ما فرض مى كنیم كه

ص: 151

خیر ، ایشان همچو موافق با همه مواد قوانین عمل كرده و سلطنت هم یك حقوقى داشته و آن حقوق ناچیز را هم ایشان گرفته ، ما از ایشان پرسیم كه شما به چه دلیل گرفتى ؟ شما كه سلطان نیستید كه حقوق بگیرید . الان كه مردم دارند فریاد مى زنند كه (نه ) به چه مناسبت شما در جایى كه مال ملت است نشسته اى ؟ جایى كه مال ملت است روى حكمفرمائى مى كنى ، مردم را دعوت مى كنى شما كه ، مال ملت است اینها ، چه مى گوئى به مردم ؟

بنابراین این اصلى كه ایشان نباید باشد ، مردم مى گویند نباید باشد اما حالا مردم مى گویند نباید باشد ، شاید اكثرا غافل باشند از اینكه این نباید كه از اول باشد ، نبوده از اول ، نه اینكه نباید باشد . نباید باشد ، مال آنى است كه تا حالا بوده ، حالا مى گوئیم آقا تا حالا شما بودید بسیار خوب ، حالا از این به بعد چه گوئید ، خوب برو دیگر بس است دیگر تا حالا هر كارى كردى خوب یا بد ، بسیار خوب از حالا ما نمى خواهیم . این مال (نباید باشد) است اما وقتى كه مطلب را بازش كنیم از هم یا تاریخ این سلطنت ایشان را آنهائى كه یادشان است و آنهائى كه تو كتاب ها نوشته اند اگر نوشته باشند و جرات كرده باشند ، نوشته اند ، منتها ظاهر نیست بعد پیدا مى شود اینها . و آنهائى كه اطلاع به واقعه دارند خوب ، مى دانند كه قضیه این نبوده است كه یك سلطنت اعطائى باشد كه قانون اساسى گوید كه اعطا كردند . این سلطنت رضاخان ، پدر محمدرضا ، این یك سلطنت زورى قلدرى ، مجلس سرنیزه اى و الزامى به اینكه شما باید راى بدهید به اینكه آن دسته بروند و این دسته بیایند ، نه آن دسته درست بود و نه این دسته درست بود .

مى كند ولكن از ما مى دزدد و به شما مى دهد . ما مى خواهیم ندزدد ، مى خواهیم دستش را بگیریم كه ندزدد دیگر ، مال مردم را برندارد بدهد به شما . ما اشكالمان سر هر دوى شماهاست ، سر آمریكاست كه دارد مى خورد و مى برد ، سر این است كه دارد مى دهد اموال مردم را به غارت . در اینجا حرف هاى دیگر هست ، حرف ها مى زنند ، ایشان مكر را این را مى گویند كه اگر چنانچه من بروم این مملكت تجزیه مى شود ، حالا ایران است ، بعد ایرانستان مى شود ، یعنى تبع مثلا روس ها ، یك تكه اش تبع روس ها مثل ازبكستان و نمى دانم چه مى شود این هم ایرانستان شود و آن طرفش هم چهار قسمت مى شود ، آن طرفش هم دست انگلیس ها مى افتد آن طرفش هم دست مثلا روس ها مى افتد این طرفش هم دست آمریكائى و تجزیه مى شود ایران .

الان كه ایران ، ایران است براى خاطر به صدقه سر ایشان است كه ایران است ، اگر ایشان نباشند این تجزیه مى شود و هر كدام یك تكه اش را مى برند!! خوب اینكه هر كدام یك تكه را مى برند ، به نفع آنهاست یا به ضرر آنهااست ؟ خوب ، لابد به نفع آنهاست كه مى برند . خوب حالا ما باید ملاحظه كنیم ببینیم كه اگر ایشان باشند تجزیه مى شود ، یا اگر ایشان نباشند ؟ اگر بناشد كه شما نباشید تجزیه مى شود ، اگر بروید تجزیه مى شود كه به نفع آنهاست ، چه شد كه همه اینها طرفدار شمایند ؟ شما مى گوئید اگر من نباشم آذربایجان را روس ها مى برند ، روس ها از خدا مى خواهند آذربایجان را ببرند ، آن طرف هم انگلیس ها مى برند ، آنها هم از خدا خواهند كه یك طرف را ببرند ، یك مقدارش را هم مثلا فرض كنید كه كسى دیگرى مى برد ، آمریكائى ها مى برند ، آنها هم كه مى خواهند . اگر رفتن شما به نفع آنهاست و اگر شما بروید تجزیه مى شود ، پس چرا از شما اینقدر تائید مى كنند ؟ كارتر هر روز هر وقت یك صحبتى پیش آید مى گوید كه ما این را لازمش داریم ، این باید باشد ، این نفع ماست . این كه نباشد نفعش بیشتر است . مى گوئى آنها نمى فهمند تو مى فهمى ؟ كارتر و آمریكائى ها و انگلستان و اینها نمى فهمند كه اگر من بروم اینجورى مى شود و به نفعشان است ، از این جهت پشتیبانى مى كنند ؟ كه نمى توانى تصدیق كنى پس معلوم مى شود كه با بودن شما تجزیه است و الان تجزیه است . الان ما یك مملكت مستقلى نداریم ، یك مملكتى كه ارتشش زیر دست یك كس دیگر است ، فرهنگش باز زیر دست دیگرى است ، مجلسش به دست دیگرى است ، ما چه داریم آخر ؟ یك مملكتى مجلس دارد ، اگر یك مجلسى دارد ، مملكتى است ، ما مجلس نداریم . تو خودت در نوشته هایت گفتنى ، در صحبت هایت گفتى كه لیست مى آوردند . زمان پدرش را دارد مى گوید یا توجه ندارد ، یك وقت شروع مى كند تعریف كردن از پدر و یك وقت هم مى گوید تا چند سال پیش از این لیست مى آوردند مى دادند به ما ، به حكومت ها كه وكلا را تعیین كنند . زمان پدرش هم مى گوید همین طور بوده است و زمان خودش هم تا مدتى اینطور بوده منتهى حالا دیگر ، حالا دیگراینطور نیست . خوب ما كه مملكتمان وضعش این است كه لیست باید بیاورند تا وكلائى كه مردم باید تعیین كنند ، حتى تو هم نباید تعیین كنى ، باید سفارتخانه ها تعیین كنند كه اینها را شما باید قرار بدهید و كیل /ما كه / پس مجلس ما نداریم . وقتى مجلس نداریم دیگر قانون اساسى یعنى عمل به قانون اساسى معنا ندارد مجلسى

ص: 153

نیست كه عمل به قانون اساسى باشد . پس ما قانون اساسى هم كه به آن عمل بكنیم الان نیست در كار .

یك قانون اساسى بوده است و نوشته اند و گذاشتند كنار . فرهنگ ما را هم كه همه مى دانید كه فرهنگى است كه آنها درست كرده اند براى ما ، نظاممان كه آنطورى است ، اقتصادمان كه از همه چیز بدتراست همه اینها الان تحت تصرف دیگران است . الان مملكت ما یك مملكت تجزیه شده اى ، مملكتى است كه تحت نظر دیگران و تحت سلطه دیگران است و هر چه منافع هست دارند مى برند و مى خورند و علاوه بر آن دارند جوانان ما را خراب مى كنند و ضایع مى كنند و از طرفى نمى گذارند تحصیل بكنند . حتى اینهائى كه در خارج آمده اند ، اینها كه الان در خارج آمده اند براى نیروى اتمى اینها ، خوب چند دسته شان یك دودسته شان پیش من آمده اند و حرفشان این است كه نمى گذارند كه ماتحصیل بكنیم درست ، ما را به یك حد پائین تر از آن كه هستیم نگه مى دارند و نمى گذارند تحصیل بكنند اینها . نمى گذارند در خود دانشگاهمان تحصیل بكنند اینها ، تحصیلشان را به یك حد محدودى كه بیشتر از آن حد نروند كه مبادا آدمى پیدا بشود در مقابلشان بایستد . پس رفتن شما اسباب این مى شود كه این تجزیه برداشته بشود یعنى استقلال بشود ، مستقل بشویم .

تاریخ : 24/8/57

تاریخ : 24/8/57

سؤال : براى برنامه هاى اصلاحى شاه كه به عنوان ( انقلاب سفید ) یا (انقلاب شاه و مردم ) مطرح است ، چه اهمیتى قائل هستید ؟ امروزه شما درباره اصلاحات ارضى چگونه فكر مى كنید ؟ و اثرات آنرا را بر جمعیت روستائى و مهاجرت مداوم آنها چگونه مى بینید

جواب : اصلاحات ارضى شاه جز برنامه اى براى از بین بردن كشاورزى ایران و تحمیل اقتصاد تك محصولى بر جامعه ما چیزى نبود ، به طورى كه امروز اكثر نیازهاى غذایى ما از خارج وارد مى شود . با بر هم خوردن وضع كشاورزى ، دهقانان ، دهات و زمین ها را رها كرده و به شهرها هجوم آورده اند . سیاست غلط شاه هم در مورد صنایع مونتاژ ، نه تنها مشكلى را حل نكرد و زندگى روستائیان مهاجر را حتى در حد قابل تحمل تاءمین ننمود ، بلكه كشور را هر چه بیشتر وابسته به اجانب كرد كه اثرات سوء اقتصادى آن غیر قابل محاسبه است .

سؤال : همزمان با اصلاحات ارضى ، سرمایه اى كردن صنایع در ایران نیز به شكل پروژه هاى موقت صنعتى توسعه پیدا كرده است . تاسیس این صنایع منجر به تغییراتى در تولید و توزیع كالاها مى شود . بازاریان تقاضاى كاهش تولید كالاهاى صنعتى را نكردند ، بلكه خواستار بازگشت به شرائط تولیدى سنتى گشتند ، آیا شما فكر مى كنید كه با توجه به منافع بازاریان و مصرف كنندگان ، توسعه كالاى هاى مصرفى صنعتى چگونه باید سازمان داده شود ؟

جواب : سیاست صنعتى رژیم شاه ، توسعه صنایع مصرفى و مونتاژ و وابسته كردن صنایع به صنایع اجنبى است . سیاست صنعتى دولت جمهورى آینده بر اساس ایجاد صنایع بنیادى و ما در خواهد بود به طورى كه هر گونه وابستگى از بین برود . با ایجاد صنایع بنیادى ما در ، توسعه كالاهاى مصرفى صنعتى نیز به شكلى توام با آن پیشرفت مى كند كه منافع مصرف كنندگان ایرانى را مقدم بر هر چیز حفظ خواهد كرد .

سؤال : به گفته شاه قرار است ایران ظرف 20 سال آینده به یك كشور صددرصد غربى تبدیل شود . این موضوع ، هم به دموكراسى غربى (صرفنظر از احزاب كمونیست ) و هم به شرائط تولید و سطح زندگى در غرب دلالت دارد ، آیا به نظر شما این مساله آینده مطلوبى براى ایران در بر دارد ؟ و شما چه راه حلى پیشنهاد مى كنید ؟

جواب : شاه براى اغفال مردم از اینگونه حرف ها بسیار گفته و مى گوید و امروز در ایران و در بسیارى از كشورها براى كسى كمترین تردیدى باقى نمانده است كه شاه براى سرپوش گذاشتن بر روى جنایات و نیز شكست هاى پى در پى خود متوسل به چنین دروغپردازى ها

ص: 157

میشود . گذشته از این ملت ایران با داشتن مكتبى مترقى چون اسلام ، دلیلى ندارد كه براى پیشرفت و تعالى خود از الگوهاى غربى و یا كشورهاى كمونیست تقلید كند .

سؤال : آیا شما داراى نظریات به خصوصى درباره كاهش تفاوت فاحش زندگى بین مردم شهرى و روستائى ، بورژوا و كارگر و دهقان هستید ؟

جواب : آرى ، برنامه هاى اسلامى ما كه در آینده به خواست خداوند اعلام و اجرا خواهد شد به بهترین وجهى مى تواند به این امر مهم بپردازد تا سرمشقى براى همه مردم جهان باشد .

سؤال : شما چگونه مى خواهید فساد مالى كنونى و تورم همراه آن را از بین ببرید ؟

جواب : چنانچه دست دزدها و غارتگران داخلى و خارجى كوتاه شود و برنامه هاى اقتصادى بر اساس نیازهاى معقول و منطقى جامعه طرح ریزى و اجرا گردد و نیز قوانین غیرالهى كه وسیله دست سود جویان است از میان برود ، مساله اى به نام تورم براى مملكت باقى نخواهد ماند .

سؤال : در دولت بدون شاه ، شیعه چه نقشى به عهده خواهد داشت ؟

جواب : اساسا در تشكیلات حكومتى ، شاه و مقام سلطنت زائده اى است كه اگر دخالتى در امور نكند كه نباید بكند ، دلیلى بر ماندنش نیست و اگر دخالت كند كه همیشه شاه چنین كرده است و با دخالتش در امر حكومت ، حقوق تمامى ملت را پایمال كرده و هنگامى هم كه مردم مى خواهند حق خود را از وى بگیرند لجاجت مى كند و دست به كشتار مى زند ، اینجاست كه شیعه دست به كار مى شود و با استمداد از فرهنگ غنى اسلام چنین نهضت عظیمى بپا مى كند و تا جایگزینى نظامى كه منطبق با موازین مورد قبول اسلام است از پاى نمى نشیند .

سؤال : تشیع در نظر كشورهاى غربى به عنوان عنصرى محافظه كار در پیشرفت قلمداد شده است . همچنین ما خواست هاى شیعیان را مبنى بر كناره گیرى زنان از صحنه زندگى اجتماعى و نیز بازگشت به قوانین شیعى كه مى خواهد سنت مذهبى مبناى قوانین حكومتى قرار گیرد ، همانطورى كه در قانون اساسى كه به طور غیر قانونى به صورت از بین رفته در آمده نیز ذكر شده است ، شنیده ایم . ما همچنین شنیده ایم كه تشیع ، سبك زندگى غربى را براى اینكه با سنت هاى مذهبى توافق ندارد رد مى كند ، آیا ممكن است شما نظر خود را درباره این مساله بر

ص: 158

اساس مذهب تشیع بیان كنید

جواب : تشیع كه مكتبى است انقلابى و ادامه اسلام راستین پیامبر است همچون خود شیعیان همیشه مورد حملات ناجوانمردانه مستبدین و استعمارگران بوده است . تشیع نه تنها زنان را از صحنه زندگى اجتماعى طرد نمى كند ، بلكه آنان را در جامعه در جایگاه رفیع انسانى خود قرار مى دهد . ما پیشرفت هاى دنیاى غرب را مى پذیریم ولى فساد غرب را كه خود آنان از آن ناله میكنند نه .

سؤال : ایرانى بودن ، یك موقعیت ملى مستحكمى را بوجود آورده است كه تناقصات چندانى را بین اقلیت هاى مذهبى از قبیل یهودى ها ، مسیحى ها و یا روحانیون اقلیت ها در ایران بوجود نیاورده است . در حكومت مورد نظر شما روابط بین این اقلیت ها چگونه خواهد بود ؟

جواب : اسلامى بودن ، بیش از ایرانى بودن بین افراد ملت ایران روابط مستحكم برقرار كرده است . اقلیت هاى مذهبى نه تنها آزادند ، بلكه دولت اسلامى موظف است از حقوق آنان دفاع كند و دیگر اینكه هر ایرانى حق دارد كه مانند همه افراد از حقوق اجتماعى برخوردار باشد . مسلمان یا مسیحى و یا یهودى و یا مذهب دیگر فرقى ندارد .

سؤال : نفوذ غرب در ایران داراى اهمیت است . مثلا 40000 مستشار آمریكائى به طور دائم در ایران به سر مى برند كه اغلب در ارتش هستند . سیاست خارجى شما چگونه خواهد بود ؟

جواب : حضور مستشاران نظامى آمریكائى در ایران ، به دنبال سیاست هاى ضد اسلامى و ضد ملى رژیم ایران است كه علاوه بر هزینه هنگفت آن كه بر ملت سنگینى مى كند آنان را چنان تسلطى بر ارتش و مقدرات كشور داده است كه شرف و حیثیت صاحب منصبان و درجه داران ارتش را به دست آنان لكه دار و نابود كرده است و ما در اینگونه موارد بر اساس یك سیاست مستقل و آزاد بدون دخالت قدرت ها عمل خواهیم كرد .

سؤال : در مقایسه با كشورهاى (اوپك ) نرخ كنونى نفت در ایران بسیار پایین است . آیا به نظر شما در مقایسه با كالاهاى سرمایه اى خریدارى شده از غرب ، بهاى نفت ایران كافى است یا تعدیلاتى باید صورت گیرد ؟

جواب : طبقه سرمایه دار غرب به منظور حداكثر سود و نیز تسكین بحران هاى اقتصادى ، در مصرف

ص: 159

نفت بى نهایت اسراف مى كند بدون آنكه به بحران عظیم و خطرناك آینده جهان به هنگام پایان یافتن این ماده حیاتى بیاندیشد . بحرانى كه از یك سو كشورهاى تولید كننده نفت كه پس از پایان این منابع عظیم ، قدرت خرید خود را از دست مى دهند و از سوئى سایر كشورها نیز ناچار خواهند شد بهاى غیرقابل تحملى براى انرژى لازم بپردازند . بنابر این مساله نفت ، تنها مساءله قیمت آن نیست كه هم اكنون غیر عادلانه است ، مساءله این است كه باید به نفت نقش بایسته و حساب شده در اقتصاد كشورها و به طریق اولى كشورهاى نفتخیز داد و به اقتصاد كشور قابلیت رشد واقعى بخشید و نه رشد كاذب . ما سیاست نفتى خود را بر این اساس تنظیم خواهیم كرد . در این صورت است كه مى توانیم به عنوان طرف مساوى درباره قیمت نفت و فرآورده هاى آن و قیمت كالاهائى كه مى خریم ، به آنچه عدل است عمل نمائیم .

سؤال : به نظر شما روابط آینده تان با روسیه شوروى ، كشورهاى عضو پیمان ورشو و چین كمونیست چگونه است ؟ روابط كنونى این كشورها با ایران ممكن است خیلى سرد توصیف شود .

جواب : در حال حاضر روسیه شوروى و چین هر دو خود را با حمایت از شاه در صف مخالفین ملت ایران قرار داده اند . در آینده ، سیاست خارجى ما بر مبناى اصل حفظ آزادى و استقلال كشور و احترام متقابل خواهد بود . آنها با رعایت این اصل باید تصمیم بگیرند .

سؤال : شما براى ایران چه اهمیتى را در خلیج فارس و اقیانوس هند قائل هستید ؟

جواب : اهمیت استراتژیكى منطقه غیر از اهمیتى است كه براى كسانى كه چشم طمع به منطقه دوخته اند ، دارد . ما بر اساس حفظ آزادى و استقلال بدون قبول نقش ژاندارمى ، با سایر مردم منطقه امنیت آن را حفظ خواهیم كرد و مانع نفوذ ابرقدرت ها خواهیم شد .

سؤال : روابط شما با برادران عرب مسلمان چگونه خواهد بود ؟ این روابط در حال حاضر تا حدودى محدود است .

جواب : روابط ما برادرانه است كه منشا آن از مذهبمان است و تاریخ و فرهنگمان نیز مشترك است . ما همیشه مشكلات یكدیگر را مى فهمیم و دشمنانمان نیز مشترك هستند .

سؤال : در حال حاضر ممكن است ایران را در مناقشات خاور میانه طرفدار اسرائیل نامید ، چه اصلاحاتى را پیشنهاد مى كنید ؟

ص: 160

جواب : رژیم شاه در شرائط فعلى طرفدار اسرائیل است و من نزدیك 20 سال است كه در اعلامیه ها و سخنرانى هاى خود با این امر مخالفت كرده و طرفدارى خود را از مبارزات بحق ملت عرب و فلسطین اعلام داشته ام .

سؤال : چرا شما مجبور شدید عراق را ترك كنید ؟ چرا براى ادامه تبعید خود ، در پاریس اقامت مى كنید ؟ در صورتى كه امكان بازگشت به ایران به شما پیشنهاد شده است ، چرا پاریس را دوست دارید ؟

جواب : عراق تحت فشار شاه مرا در فشار قرار داد و من وظیفه شرعى و الهى خودم دیدم كه براى انجام مبارزات خود بناچار آن كشور را ترك كنم . در فرانسه موقتا مى باشم و مكان هم براى من مطرح نیست .

ص: 161

تاریخ : 824/57

تاریخ : 25/8/57

جواب : اصولا" ما گروه هائى كه داراى پایگاهى در بین مردم باشند ، به عنوان گروه یا گروه هاى ماركسیتى نمى شناسیم و وجود هم ندارد . چند نفر بچه را بگذارند كنار كه آنان نه تنها از جامعه ایران شناختى ندارند بلكه هنوز بیش از دو سه كتاب هم مطالعه نكرده اند . مى بینید كه چگونه شاه از این عده در قالب حمله ، طرفدارى مى كند . مى بینید كه همه از چند بچه چیزى ساخته اند . نهضت ما عمیقا مذهبى است و نفوذ معنوى آن به حدى است كه دنیا از آن وحشت كرده است .

سؤال : آیا رژیم شاه باعث نشده است و یا نمى شود كه ایران به طرف شوروى سوق پیدا كند ؟

جواب : به همان اندازه كه شوروى را خائن مى دانیم ، به همان اندازه آمریكا و انگلیس را استثمارگر و چین هم در همین ردیف است .

سؤال : حضور آقایان مهندس بازرگان و كریم سنجابى با شما چگونه بوده است ؟

جواب : بارها گفته ام كه ملت ایران خواهان برچیده شدن رژیم شاهنشاهى و سقوط دودمان منحوس و خائن پهلوى و برقرارى حكومت اسلامى مى باشد . هر كس اینجا آمده است من این موضوع را با او مطرح كردم . این دو آقا هم آمدند و من مطرح كردم ، آنان پذیرفتند و رفتند . هر كس بر خلاف خواست ملت مساله اى عنوان كند ، خائن به ملت و مملكت است .

سؤال : دولت هاى عرب و دولت هاى غربى از شاه حمایت مى كنند ، این حمایت چه تاثیرى دارد ؟ و اگر حمایت سلب بشود چه تاثیرى در وضع خواهد داشت ؟

جواب : البته اگر این دولت ها دست از حمایت شاه بردارند ، رژیم شاه سریعا سقوط خواهد كرد ولى این بدان معنى نیست كه اگر از شاه حمایت كنند پیروز نمى شویم . پیروزى ما حتمى است ، شاه رفتنى است و باید برود ، چه دولت هاى عربى و غربى از او دفاع بكنند یا نكنند . ولى توقع ما از برادران عربمان این بود كه آنان آگاهى دینى لااقل داشته باشند . ملت هاى عرب با ما هستند و در زمان پیروزى ما وضع تمامى آنان تغییر خواهد كرد .

سؤال : روابط شما با دولت فرانسه چگونه است ؟

جواب : اخیرا محدودیت ها رفع شده است .

ص: 165

تاریخ : 25/8/57

نسبت به شاه وفادار مانده است ؟ آیا فكر مى كنید وفادارى ارتش به شاه ادامه خواهد داشت ؟ و آیا نیروهاى مخالف آنقدر قوى هستند كه شاه را علیرغم پشتیبانى ارتش به زیر بكشند و سرنگون كنند ؟

جواب : با این وضعى كه الان هست ، قیامى كه ملت كرده است ، معلوم نیست ارتش وفادار به شاه باشد ، چون ملت از خود آنهاست و آنها هم از ملتند و ملت به واسطه همبستگى كه به هم دارند ، قدرتى دارند كه بالاخره ارتش را جذب مى كنند . این آمریكائى ها هستند كه به واسطه نفوذى كه در ارتش دارند ، ارتش را نگه داشته كه از شاه محافظت كنند ، والا خود ارتش معلوم نیست كه وفادار باشند و اگر هم فى الجمله وفادارى باشد ، ملت آنها را جذب خواهند كرد .

سؤال :ایران براى غرب از اهمیت اقتصادى و استراتژیكى به سزایى برخوردار است . آیا حضرت آیت اللّه فكر مى كنند آمریكائى ها حاضر باشند موقع خودشان را در منطقه خلیج ، با اجازه دادن به تغییرات اساسى در ایران ، به خطر بیاندازند ؟

جواب : خطرى كه متوجه منطقه است ، از بى لیاقتى شاه و فساد دستگاه وى و دستگاه حاكمه است . ما مى دانیم كه دولت هاى صنعتى به نفت و چیزهاى دیگر نیاز دارند لكن ما به ملت متكى هستیم و جمهورى اسلامى ، یك جمهورى متكى به ملت است كه باید آزاد و مستقل باشد و به جائى پیوسته نباشد و ما نیازهاى آنها را با مصالحى كه داریم ، در مواقع خودش به نحوى كه احترام متقابل بین دول مزبور و ما باشد ، ان شاءاللّه برآورده مى كنیم و نفت را آنطورى كه مشتریان نفت با رعایت و حفظ مصالح ما بخواهند ، به آنها مى دهیم و اگر خطرى باشد ، از ناحیه خود آنها خواهد بود كه مى خواهند با بیعدالتى با ما رفتار كنند ، نه از ناحیه ما كه مى خواهیم با عدالت و احترام متقابل عمل كنیم . این پشتیبانى لجوجانه اى كه آمریكا از شاه مى كند ، محتمل است موجب یك انفجار عظیم باشد كه اشكالات سیاسى و اجتماعى و مالى به بار مى آورد ، باید آمریكا از این لجاجت دست بردارد .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! بانك ها یكى از هدف هاى حملات مردم است و سوئیس كشور بانك هاى مهم بین المللى است ، چنین به نظر رسد كه به طور قطع ، مقدار زیادى از سرمایه هاى ایران به سوئیس منتقل شده باشد ، دراین باره شما چه فكر مى كنید ؟

جواب : خرابى هائى كه در ایران پیدا شده و انقلاب ایران در اثر مفاسدى است كه در هیئت حاكمه

ص: 167

وجود دارد و همچنین بر اثر كارهاى مخالف عقل است كه شاه انجام مى دهد و خرابى هائى كه با دست عمال شاه در سراسر مملكت انجام مى گیرد ، براى ضربه زدن به مردم و بد جلوه دادن مبارزات اصیل مردم ایران است كه با حمله به مراكز استثمار و فحشاء و فساد ، تنفر خود را از هر چیزى كه موجب انحراف و غارتگرى است ، اعلام مى كنند . الان خبرگزارى هاى داخلى و خارجى اطلاع مى دهند كه در شهرهاى ایران دستجاتى از اشرار و یا عده اى از كماندوها به صورت كولى ها و بومى ها به شهرها حمله مى آورند و خرابكارى مى كنند و اینهاست كه موجب شده ثبات مملكت متزلزل شود . اگر شاه برود و حكومت جمهورى اسلامى كه حكومت دموكراسى واقعى است به جاى آن بیاید ، این ناآرامى ها از بین مى رود و در ایران ثبات برقرار خواهد شد . رژیم ایران به یك نظام دموكراسى تبدیل خواهد شد كه موجب ثبات منطقه مى گردد و سرمایه ها به ایران برمى گردد و به نفع مردم از آن استفاده مى شود .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! سیاست اقتصادى رژیم فعلى به وابستگى شدید ایران به خارجه منجر شده است ، آیا برگشت به یك سیاست اقتصادى مستقل امكان دارد ؟ و شما چگونه این كار را خواهید كرد ؟

جواب : یكى از خیانت هائى كه شاه به كشور ما كرده است ، وابسته كردن اقتصاد ما به اجانب مى باشد . اقتصاد ما به واسطه اعمال شاه ، چه در اصلاحات ارضى كه به طور كلى موجب فساد زراعت شده و چه هزینه هاى بسیار فوق العاده اى كه به طور بیهوده خرج شده ، مثل خریدن سلاح هاى بسیار زیاد كه براى ملت ما نفع كه ندارد ، ضرر هم دارد و براى اجانب با آن سلاح ها پایگاه درست شده است و موجب ضعف اقتصاد و پاشیدگى اقتصادى و به هم ریختن بنیادهاى اقتصادى است . مردم ما با انقلابى كه شده است ، قادر هستند همه امور را در مجراى صحیح و مستقل قرار دهند .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! دیروز امینى با شاه ملاقات كرده است ، اگر او به نخست وزیرى منصوب گردد ، آیا به نظر شما این آخرین شانس براى نجات رژیم خواهد بود ؟

جواب : دیگر هیچ چیز براى شاه ، شانس بقاء ندارد . همه ملت ایران در تمام شهرستان ها قیام كرده اند و با این قیام ملت ، تا شاه نرود ، آرامش پیدا نخواهد شد و كسى نمى تواند شاه را نجات دهد ، او چاره ندارد جز اینكه برود و ابرقدرت ها چاره ندارند جز اینكه با ملت ما مخالفت نكنند ، اگر مخالفت كنند ، براى آنها بدتر خواهد شد .

ص: 168

تاریخ : 26/8/57

وقتى بوده اند اما حالا دیگر نیستند ، تمام شد . مهندس هایشان مهندسین ایران بوده اند ، نه مهندس ایران هستند . در قانون آنطورى كه حالا اینها به آن تشبث كردند این است كه سلطنت یك موهبتى است الهى كه ملت ایران به شخص سلطان مى دهد . خوب روى این میزان باید همین ملتى كه الان ملت است ، این سلطنت را بدهد ، آنهایى كه فرض كنید در 500 سال پیش از این دادند ، ما فرض كنیم 500 سال پیش از این آنها به علم غیب مى دانستند كه محمد رضاخان در سنه كذا مى آید در ایران و آنها روى آن علمى كه داشتند در آنوقت گفتند كه سلطنت مال آن محمدرضا خان است كه بعد از 500 سال مى آید ، آنها ملت ایران نبودند ، ملت ایران در زمان خودشان بودند الان باید ملت ایران اعطا كند یك چیزى را به او ، الان ملت ایران عبارت از اینهاست كه موجود هستند ، اینها ملت ایرانند . اگر این ملت ایران به حسب این قانون اساسى كه مورد تمسك ایشان است ، اگر این ملت ایران الان به ایشان راى دادند و گفتند شما سلطان باشید به حسب این ماده قانون اساسى ایشان مى شود سلطان . این ملتى كه الان هستند كه راى ندادند به او ، كدام یك از این ملت راى داده به ایشان ؟ حالا ما آنهایى كه رایشان را پس گرفتند نمى گوئیم ، براى اینكه مردم مى گویند (نه ) حالا ما قبل از اینكه آن مطلب را بگوئیم ، مى گوئیم كه شما مى گوئید كه قانون اساسى مى گوید كه سلطنت موهبتى است الهى كه ملت به شخص سلطان مى دهد ، ملت باید به شخص سلطان ، یعنى آنوقتى كه به سلطان مى خواهند بدهند ، باید اسمش ملت باشد كه بدهد . آنهائى كه 500 سال پیش از این به جد اعلاى مثلا یك سلطانى راى دادند ، نسبت به آن سلطانى كه راى دادند ملت ایران بودند و راى دادند بر یك مصداقى كه ، شخصى كه عبارت از آن سلطان بوده است ، بسیار خوب ، به حسب قانون اساسى آنهایى كه در آنوقت راى داده بودند به ایشان ، به آن آدم ، او شد سلطان ، اما نسبت به آن اشخاصى كه در آنوقت بودند ، نسبت به این آدمى كه حالاست كه راى ندادند ، بر فرض اینكه راى داده بودند ، حالا ملت ایران نیستند ، راى داده بودند ، خودشان پوسیدند و راى هایشان هم پوسید تمام شد رفت پى كارش ، نه خودشان الان هستند نه راى آنها دارند . الان مى تواند كسى بگوید كه آراء اشخاصى كه در 500 سال پیش از این است ، آرایشان عبارت از این است حالا ؟ خوب راى ندارند حالا ، همه فوت شدند ، خدا رحتمشان كند .

داده است به ایشان تا اینكه این ماده قانون منطبق باشد كه عبارت است از اینكه سلطنت موهبتى است الهى كه ملت اعطا مى كند به شخص سلطان . پس بنابر این ، این قانون منطبق بر ایشان نیست . باز اشكال دیگر است و آن این است كه در قانون دارد كه (در همین قانون ) سلطنت یك موهبتى است الهى كه ملت اعطاء مى كند به شخص سلطان ، در 50 سال پیش از این شخص سلطانى كه مى خواست اعطا كند ملت به او عبارت از پدر (فرض كنید ، اگر صحت داشت ، صحت كه ندارد ، حالا اگر صحت داشت ) ایشان یك شخصى آنوقت بوده است ، آنهائى كه راى دادند بعدا گفتند و سلسله ایشان ، سلسله ایشان شحص نیست ، یك عنوانى است ، شخص عبارت از این است ، عالم شخص نیست ، این آقا شخص است .

قانون مى گوید كه سلطنت موهبتى است الهى كه ملت مى دهند به شخص سلطان . اینكه سابق آنها فرض مى كنیم حالا این اشكال نبوده كه ملت نیستند آنها ، خوب مى گوئیم . ملت بوده اما قانون مى گوید كه باید اعطا كنند به شخص ، یعنى این آدم یك ذرع و نیمى داراى كذا و داراى و صف كذا و اسمش محمدرضاخان و داراى همچو اخلاق كریمه اى كه همه مردم را مى كشد و اینها ، این شخص موجود در خارج ، این یك سر و دو گوش كه موجود است در خارج در اول سلطنت رضا شاه كه آن هم همه جهاتش را گفتم كه همه اش باطل اندر باطل اندر باطل است آنهائى كه راى دادند نسبت به شخص رضاشاه ، بسیار خوب ، به شخص رضا شاه اینها این موهبت الهى را نعوذباللّه دادند ، اما نسبت به ایشان كه دیگر ندادند ، به شخص ندادند بعد گفتند سلسله پهلوى و اولاد او ، اولاد كه شخص نیست ، یك چیز كلى مى باشد ، این خلاف قانون است . قانون مى گوید باید به شخص او بدهند ، ندادند به شخص او . اینها همه اش روى فرض این است كه (یك فرض هاى باطلى است كه ما مى كنیم ) خیر ، در زمان رضاخان ، در انوقتى كه كودتا كرد و آمد و تهران را گرفت و آن كارها و رسوایى ها را كرد ، مردم ایران راى داده باشند به رضا شاه ، مردم ایران اطلاعى از این مسائل اصلا نداشتند ، كارى نداشتند به این كه ، اصلا مخالف بودند ذاتا با رضاخان ، منتها سرنیزه بود همانطورى كه الان حكومت نظامى ، حكومتى نیست ، سرنیزه اى است . سرنیزه بود و با سرنیزه آمدند و مجلس درست كردند . یك عده اى را آوردند در مجلس بدون اینكه اصلاملت اطلاعى از این مطلب داشته باشد ، رضایتى روى این مطلب داشته باشد ، همه آن باب ، باب سرنیزه بود . با سرنیزه مجلس درست كردند ، با سرنیزه حكم كردند كه باید خلع كنید قاجاریه را ، با سرنیزه گفتند باید نصب كنید رضا شاه را . قضیه همه اش سرنیزه اى بود ، هیچ وقت قضیه اى نبود كه ملت روى این ماده قانونى تاكنون عمل نشده ، یعنى از اولى كه دنیا سلطان به خودش دیده تا حالا ، شما رجوع كنید به تاریخ از اولى كه دنیا (2500 سال است كه اینها مى گویند ، بگوئید 000/100 سال ) سلطان به خودش دیده تا حالا یك دسته دزدى بودند كه مى آمدند به زور یك مملكتى را مى گرفتند و بعدش هم حكمفرمایى مى كردند ، مردم راى مى دادند به اینها ؟ یا آنها كارى به مردم داشتند ؟ قبل از مشروطه كه حرف این قانون هم نبوده ، هر كه گرفت هر جا را ، گرفت . بسیار خوب ، هر دزدى اول دزد بود بعد هم كه آمد رفت و مملكت را فتح كرد ، و آنوقت شد اعلیحضرت !

ص: 171

شاهدوست هستند ، این علامت شاهدوستى شان است . بنابر این ، خوب ، نه سلطنت ، سلطنت قانونى است و مى آئیم سراغ مجلس ، مجلس هم تا آن اندازه اى كه ما اطلاع داریم ، به آرا مردم نبوده كه مردم بیایند راى بدهند یك چیزى را ، در زمان رضاشاه در زمان محمدرضاشاه اینها جزء واضحات است ، هر كس یادش است . خوب شما همه تان این مجلس ها را یادتان است تا حالا - این - شما كه اطلاع دارید ، عقیده تان این است كه در تهران ، در اصفهان ، در یزد ، در كرمان ، در هر جا خود مردم جمع شدند و یك وكیل درست كردند ؟ ! یا اینكه به قول خود شاه لیستش را از سفارتخانه ها آوردند ؟ خود ایشان گفتند لیست را از سفارتخانه ها آوردند و مى دادند مى گفتند اینها باید وكیل بشوند ، مردم چكاره اند ، اینها باید بشوند ، دولت چه كاره است ، شاه چكاره است آن كه باید تعیین كند سرنوشت ما را سفارت آمریكا و سفارت انگلستان است و سفارت شوروى است و اینها و تا حالا همین كارها را كردند . لیست این وكلا را آنها تعیین كردند و آنهائى كه دوستان آنها یا به تعبیر دیگر نوكرهاى خودشان بوده اند ، آنها را تعیین كردند كه اینها باشند تا راى بدهند به هر چیزى كه آنها دلشان مى خواهد . بنابر این آنقدرى كه ماها یادمان است در زمان این دو تا عرض مى كنم كه دیكتاتور ، در زمان اینها ابدا یك مجلس قانونى ، یك مجلس ملى كه ملت راى داشته و داده باشند به آنها ، ابدا چنین چیزى نبوده است . ما فرض مى كنیم حالا چهار تا وكیل هم ملت به او راى داده اما سایرین راى ندادند . چهار تا وكیل هم ، مثلا فرض كنید تهران یك قدرى چیزهائى بوده است ، ملاحظاتى بوده است به چهار نفر وكیل هم راى داده باشند مردم ، مثل مرحوم مدرس راى داده اند به او اما مجلس وقتى قانونى است كه همه اهالى مجلس كه مى آیند به حسب قانون توى مجلس آمده باشند ، رایشان دخالت دارد در مطالب . اكثریتى كه حاصل مى شده در مجالس كه به این اكثریت یك شركتى را ، یك قراردادى را ، یك بساطى را درست مى كردند ، این اكثریت اگر چهار تایشان هم فرض بكنیم كه ملى بودند و ملت تعیین كردند لكن باقیشان نبوده . این را هیچ كس نمى تواند ادعا بكند . كه در زمان سلطنت رضا شاه و محمدرضا شاه این مجلس یك مجلسى بوده است ملى و مردم آن را ، اینها را تعیین كردند ، هیچ كس نمى تواند یك چنین ادعائى بكند مردم تعیین كردند . اگر كسى هم ادعا بكند در یك دوره ، دو دوره مردم به مدرس راى مى دادند ، بله به مدرس راى دادند ، بعضى اشخاص دیگر هم نظیر او را راى دادند اما یكى ، دو تا ، چهار تا وكیل كه كار را درست نمى كند . باید تمام این وكلا ملى باشند یعنى ملت تعیین كرده باشد تا اینكه وقتى یك مجلسى تشكیل مى شود یك مجلس قانونى باشد تا اینكه وقتى راى دادند ، اكثریت راى داد به حسب قانون ، اكثریت رایش مثلا صحیح باشد ، درست باشد ، باید قانونى باشد لكن اینها كه نبوده در كار .

اساسى است ، به خلاف میل این ملت است .

این ملت مخالف با همه اینهاست . یكى از آن هم قانونى نیست . بنابراین تمام این قراردادها با هر كه قرارداد كرده باشند ، خوب فرض كنید یك قرارداد مفیدى براى ملت هم باشد قانونى نیست بله اگر چنانچه یك حكومت ملى اسلامى تشكیل شد و این قراردادها را مطالعه كردند و دیدند یك قراردادى مفید به حال ملت است (اگر توى آن باشد ، نمى دانم هست یا نه ) اگر دیدند یك قرارداد مفیدى به حال ملت است ، خوب آن را امضا مى كنند ، آن را هم قبول مى كنند یعنى قبول مى كنند كه از حالا قرارداد مى شود ، قبلا" باز باطل بوده ، از حالا قرارداد مى شود ، یعنى آن دولتى كه قانونى است وقتى كه قرادادى را قبول كرد ، قانونا صحیح مى شود این اما نه اینكه عطف به جلو هم بكنند ، جلو هم ، مستقر بشوند ، نه آنها همه آن خلاف قانون بوده و اگر اینهائى كه پشتیبانى دارند مى كنند از محمدرضاخان ، این دولت هائى كه پشتیبانى مى كنند ، اصرار بر پشتیبانى شان بكنند همه قراردادهایشان ولو اینكه مفید براى ملت باشد لغو خواهد شد ، باید تجدید نظر در این مسائل بكنند .

و مردم دشمن او هستند ، اگر چنانچه اینها پشتیبانى از این بكنند و اصرار به این پشتیبانى بكنند ، ملت ایران تمام قراردادهائى كه اینها دارند لغو مى كند و بعد از این هم با اینها قرارداد نمى بندد ، نه نفتى هست ، نه چیز دیگرى ، زهر مار هم به آنها نمى دهیم . و اگر چنانچه نه ، پشتیبانى نكنند و مثل آدم زندگى كنند ، موضعشان را حالا با ایران معین كنند ، نفت را ما نمى خواهیم بخوریم ، مى فروشیم نفت را ، اما مى فروشیم و از آنها پول مى گیریم براى ملت ، نه مى فروشیم و برایشان اسلحه مى گیریم كه به نفع خود آنها باشد .

بود به اینكه از بى آبى صبح كه مى شود بچه كه چشمش به هم به واسطه تراخم چیز شده ، با بول چشم او را باز مى كنند . شما تهران را نگاه نكنید چهار تا خیابان را درست كردند و چه مى كنند ، به رخ دیگران مى كشند كه خیر ، مرفه و مرفه ، مملكت را باید ، همه مملكت را باید نگاه كرد . آن دور افتاده ها را نگاه كن . شما در خود تهران این زاغه نشین ها را ملاحظه كنید اینها چه مى كنند ، چه زندگى اى دارند . داد مملكت ، ملت ایران كه بلند شده است براى یك همچو وضعى است كه الان پیش آوردند اینها از آن طرف در بلندگوهایشان و در تبلیغاتشان هى تا رادیو را باز مى كردند (اعلیحضرت آریامهر) شما شاید پیدا نمى كردید كه یك جائى كه تا باز مى كنند (اعلیحضرت چه كرد ، و الا حضرت چه كرد) از آن طرف آنهمه حرف ها بود ، از این طرف مردم را اینطور ضعیف و ذلیل و بیچاره نگه داشته بودند و همه گرسنه و بیچاره ، یك عده هم البته مرفه داشتند از باب اینكه از خودشان بود یا اینكه روابطى با خودشان داشت یا خیر ، فرض كنید یك دسته هم اینطور بود .

تاریخ : 26/8/57

سؤال : در یكى از بیانیه هایتان از كارگران ایران خواسته اید كه بدون توجه بر وعده هاى رژیم به اعتصابات خود ادامه دهند ، یكى از خواست هاى مطرح شده در این اعتصابات تشكیل اتحادیه هاى آزاد كارگرى است ، نظرتان درباره این اتحادیه ها چیست ؟ اگر با تشكیل آنها موافقید ، این اتحادیه ها در چهارچوب حكومت جمهورى اسلامى مورد پیشنهاد شما چه نقش و اهمیتى خواهند داشت ؟

جواب : كارگران محروم و متدین ایران كه آنان همان كشاورزان و زارعین فقیر و گرسنه مى باشند حق دارند براى به دست آوردن حقوق حقه خود به مبارزه از هر طریق ممكن و مشروع بپردازند و در جمهورى اسلامى به آنها حق داده مى شود كه به هر شكل ممكن به دور هم جمع شوند و مسائل و مشكلات خود را بررسى كنند و در نتیجه دولت را در جریان مسائل خود قرار دهند و نیز از حقوق صنفى خود دفاع كنند .

سؤال : نظرتان درباره فعالیت احزاب سیاسى چپ بودن اتكا به هیچ قدرت خارجى در چهارچوب حكومت جمهورى اسلامى چیست ؟

جواب : در جمهورى اسلامى هر فردى از حق آزادى عقیده و بیان برخوردار خواهد بود و لكن هیچ فرد و یا گروه وابسته به قدرت هاى خارجى را اجازه خیانت نمى دهیم .

سؤال : نظرتان در مورد مبارزه مردم فلسطین چیست ؟ با توجه به اینكه بیش از نیمى از نفت اسرائیل از ایران تامین مى شود ، چه اقداماتى باید از سوى ایران در این زمینه صورت گیرد ؟

جواب : یكى از علل قیام مردم مسلمان ایران علیه شاه ، حمایت بیدریغ او از اسرائیل غاصب است ، نفت اسرائیل را تامین مى كند ، ایران را بازار مصرف كالاهاى اسرائیل كرده است و حمایت هاى معنوى دیگر و براى فریب افكار جهانى ، صرفا به محكوم كردن اسرائیل مى پردازد . ملت مسلمان ایران و هیچ مسلمانى و اصولا" هیچ آزاده اى اسرائیل را به رسمیت نمى شناسد و ما همواره حامى برادران فلسطینى و عرب خود خواهیم بود .

سؤال : در پیام هایتان بكرات نقش نیروهاى بزرگ : آمریكا ، شوروى ، انگلستان و چین را در صحنه جهانى محكوم كرده اید ، نظرتان درباره فروش گاز و نفت ایران به این كشورها و وابستگان برخى از آنها مثلا دولت آفریقاى جنوبى چیست ؟ به طور كلى چه مرامى براى اداره صنعت نفت پیشنهاد مى كنید ؟

ص: 178

جواب : من همیشه به ملت ایران گوشزد كرده ام كه گول تبلیغات غلط را نخورند . آمریكا و انگلستان كه دم از تمدن و پیشرفت مى زنند و نیز شوروى و چین كه دم از انقلاب و حمایت از انقلابیون مى زنند ، هر كدام به نحوى با شاه ، این جنایتكار حرفه اى همكارى مى كنند ، شاهى كه در هر كجاى عالم ، فردى و یا دولتى جنایتكار و ستمگر است ، شاه از آن حمایت مى كند و به آن كمك مى دهد . ملت ایران تصمیم گرفته است براى نجات از چنگال این آدمخواران به مبارزه ادامه دهد و بر مبناى همین استقلال ، سیاست هاى خود را تنظیم كند و در مورد نفت چه كسى به خود حق مى دهد كه به ما دستور بدهد كه ما همیشه باید نفت خود را سخاوتمندانه تاراج كنیم و به دیگران بدهیم و خود از آن استفاده نكنیم ؟ و ما به دشمنان بشریت و انسانیت نفت نمى دهیم

ص: 179

تاریخ : 26/8/57

سؤال : موافقت نامه هاى (كمپ دیوید) و تنازل سادات در مورد بیت المقدس را چگونه ارزیابى مى فرمائید ؟

جواب : من جدا او را محكوم مى كنم .

سؤال : آیا توقع آن را دارید كه در جهان اسلام بر ضد رژیم هاى ارتجاعى كه براى محافظت منافع استعمار عمل مى كنند ، یك انقلاب اسلامى مترقى بوجود آید ؟

جواب : ما امیدواریم اینطور بشود و همه مسلمین بر ضد استعمار قیام كنند واز دولت هائى هم كه خیانت به ملت مى كنند ، بر ضد آنها هم قیام كنند .

ص: 181

تاریخ : 27/8/57

ظالم قیام كنند ولو اینكه كشته بشوند ، قیام كردند و كشته دادند و كشتند و خودشان هم كشته شدند . الان وضع حاضر دولت ایران و شاه این وضع است كه همانطورى كه ، یعنى همانطور هم نه ، معاویه ، هم امام جماعت بوده است هم امام جمعه ، آنطور نبوده است كه معاویه اصلا نه نماز بخواند و نه روزه بگیرد ، خیر هم نماز مى خواند و هم روزه مى گرفته و هم امام جماعت بوده ، مى رفته مسجد و عقبش نماز مى خواندند مسلمان ها ، هم روز جمعه مى رفته نماز جمعه مى خوانده ، همه این مسائل شرعیه اى كه بوده است ، به حسب صورت عمل مى كرده است لكن از باب اینكه یك آدم قاچاقى بوده و یك آدم ظالمى بوده و مال مردم را مى گرفته و اگر چنانچه هر جور دستش مى رسیده ظلم و آدم كشى و همه اینها را داشته ، حضرت امیر نه اینكه این چون نماز نمى خوانده ، چون كافر بود قیام كردند بر ضد او ؟ نخیر ، كافر نبود و مسلمان هم بود و اظهار اسلام هم مى كرد و لكن بر خلاف موازین این مسند را گرفته بود . یك حكومت جائر بود كه برخلاف موازین الهى مسندى را گرفته بود و در آن مسند هم به طور ظالمانه عمل مى كرد ، از این جهت حضرت امیر قیام كرد و ولو نرسید به نتیجه لكن تكلیف را ادا كرد ، تكلیف این بود كه باید با یك چنین آدمى معارضه و مبارزه بكند .

چهار تا ستاره ، با سه تا ستاره مى آمد تو بازار و هر غلط كارى مى خواست بكند كسى (چرا) به او نمى گفت .

این نهضت مقدس اسلامى باعث این شد كه بچه هاى كوچك هم فریاد بزنند توى خیابان ها كه مرگ بر این سلطنت پهلوى . این یك تحولى حاصل شد بین مردم كه الان پاسبان را مردم هیچ چیزى بارش نمى كنند ، صاحب منصبش هم نمى كنند ، حكومت نظامیش هم نمى كنند . آنوقت ها كه حكومت نظامى مى شد ، به مجرد اینكه مى گفتند این حكومت نظامى است ، دیگر مردم مى رفتند سراغ كارشان اصلا دیگر دنبال اینكه یك معارضه اى ، مبارزه اى بشود توى ذهنشان هم ضنمى آمد امروز حكومت نظامى است ، قانون حكومت نظامى خودشان مى گویند كه ، اعلامشان این است به اینكه بیشتر از دو نفر نباید با هم باشند ، هفتاد هزار نفر ، صد هزار نفر ، پانصد هزار نفر مردم مى آیند بیرون و فریاد مى زنند و همه فریادشان هم ضد شاه است . این یك تحولى است در یك ملت حاصل شده است ، این یك چیز كمى نیست .

مقصد یك كارى بكند وقتى نشدمیگوئیم چه شد اما وقتى كه جلوگیرى از یك بنگاه ظلمى ، یك بنگاهى كه مى خواهد اصلااساس اسلام را از بین ببرد ، اساس روحانیت را از بین ببرد ، اساس ملیت را از بین ببرد ، مصالح مردم و مسلمین را به خطرانداخته است و از بین برده است ، تكلیف مسلمین این است كه قیام كنند و این را برش گردانند از این حرف هائى كه میزند یعنى این را بیرونش كنند از این مملكت و اگر دست هم رسید بگیرندش و محاكمه اش كنند و پول هاى مردم را كه برده از او بگیرند اگر هم ندارد و چیز كرده است ، ظلمى را كه كرده آن را مجازاتش بكنند . این یك چیزى است كه لازم است بر ما ، بر مسلمین است كه این كار را بكنند منتهى توانستیم این كار را انجام بدهیم كه الحمداللّه هم تكلیفمان را ادا كردیم هم به مقصد رسیدیم . نتوانستیم عمل كنیم ، به تكلیفمان عمل كردیم ، نماز خواندیم . حالا (چه شد) یعنى چه ؟ خوب ، نماز خواندیم ، مبارزه و معارضه اى با ظلم كردیم ، با ظالم كردیم ، با كسى كه مى خواسته یك مملكتى را خراب كند و خراب كرده است و همه مصالح مسلمین را زیر پا گذاشته و به كفار داده است ، با این جنگ و نزاع كردیم ، خون دادیم ، خون گرفتیم همه این كارها را كردیم اما تكلیف بوده است كه كردیم ، رسیدیم به مقصد الحمداللّه ، نرسیدیم به مقصد ، تكلیفمان را ادا كردیم . هیچ باكى از این مطلب نداریم و ان شاءاللّه مى رسیم . انشاءاللّه .

مردم از او مى پذیرند و به هر كس بگویند مى پذیرند از او كه اینها یك ملتى هستند قیام كردند براى استقلال خودشان ، براى آزادى خودشان ، نمى خواهند كه سایر ممالك سلطنت بر اینها داشته باشند ، تا حالا اینها خیانت كردند ، این خائنین را مى خواهند رد كنند بروند سراغ كارشان و مملكت را بسپارند دست یك دسته از اشخاصى كه امین باشند ، لااقل جیب هاشان را پر نكنند اینقدر .

تاریخ : 27/8/57

ایران را بد معرفى مى كنند و خواسته هاى ایرانى ها را بد معرفى مى كنند و شاید بسیارى از خارجى ها خیال كنند كه ایرانى ها به قول كارتر از باب اینكه آزادى همچو وسیعى به آنها دادند به صدا در آمده اند و شاید بسیارشان هم خیال كنند كه مردم ایران آشوب طلب و وحشى هستند در صورتى كه اینها آزادى مى خواهند كه همه بشر خواهد ، استقلال مى خواهند كه هر كس مى خواهد و مى خواهند كه دست اجانب از مملكتشان كوتاه باشد ، مى خواهند كه اقتصاد مملكتشان به دست خودشان اداره شود ، مى خواهند فرهنگ مملكتشان را خودشان مستقلا" اداره بكنند ، مى خواهند ارتش را دیگران اداره نكنند ، مستشارهاى آمریكائى نیایند و ارتش را قبضه نكنند ، مى خواهند پایگاه هاى آمریكا از مملكتشان برداشته بشود ، یك مملكت آزاد و مستقل باشد . فریاد ملت ایران این است كه حكومت عدل اسلامى مى خواهند كه همه این مفسده ها را از بین ببرد و ما امیدواریم كه شما جوان ها هم در خارج از مملكت كه هستید این مطالب ایرانى ها را برسانید به یك رفقاى آمریكائى تان ، ایتالیائى تان ، انگلیسى تان ، فرانسوى تان و به آنها حالى كنید كه مملكت ایران ، ملت ایران یك همچو چیزهائى مى خواهند ، نه آن طورى كه از بس كه آزادى به آنها دادند صدایشان درآمده ، خیر از باب اختناقى كه در ایران هست .

الان هم كه فریاد هى مى زند این مردى كه (آزادى ما دادیم و چه ) الان هم همه روزنامه ها در اختناق هستند ، رادیو در دست نظامى هست ، مملكت اصلا در حال غیر عادى الان هست و همه اش نظامى شد و سرنیزه الان حكمفرماست در ایران . هیچ آرامشى در ایران الان نیست و هر روز كشتار هست ، هر روز گرفتارى هست . همین الان كه تلفن آمده است از ایران ، در مشهد تظاهرات براى قتل دیروز هست ، قتل دیروز را من الان نمى دانم چى بوده و چقدر بوده .

به هر صورت خداوند انشاءاللّه به همه شما توفیق بدهد ، خداوند همه تان را به مملكت خودتان به سلامت و با استقلال و آزادى برگرداند ، موفق باشید انشاءاللّه .

و السلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 190

تاریخ : 27/8/57

باشد ، مردم حق مشروع خودشان را مى خواهند ، مردم مى گویند كه ما پنجاه سال با اختناق زندگى كردیم و خسته شدیم . پنجاه سال است ، بیشتر از پنجاه سال است این جوانهاى چهل ، پنجاه ساله ما ، چهل ساله ما ، چشم كه باز كردند در حال اختناق بودند .

سلطنت قانونى و به قانون صحیح هم كه همه اش باطل است ، لكن ما حالا فرض مى كنیم یك نفر آدمى كه سلطنت قانونى داشته باشد به حسب قانون اساسى اگر به یك ملتى خیانت كرد ، اگر تخلف از قوانین اساسى كرد ، این عزل است ، این دیگر سلطان نیست . این آدم در تمام دوره سلطنتش - مردم را از آزادى - آزادى را از مردم سلب كرده ، این را خودش هم قبول دارد ، اینكه مى گوید من آزادى مى دهم دلیل بر این است كه آزادى را گرفته بوده ، تو جبیشان بود حالا مى خواهد بدهد!! این اقرار جرم است و اگر در محاكم این محاكمه بشود كه انشاءاللّه بشود ، اینكه مى گوید (من آزادى به ملت دادم ، آزادى به ملت دادم ) این ملت آزاد هست به حسب قانون اساسى ، به حسب شرع ملت آزاد است ، قانون اساسى ملت را آزاد كرده ، حالا شما آزادى دادید!! معلوم مى شود كه آزادى را گرفته بودید حالا مى خواهید بدهید ، این اقرار به جرم است . یك صداى مردم و فریاد مردم این است كه ما آزادى نداشتیم در زمان سلطنت این و پدرش . از اول تا حالا آزادى را به چشم خودشان جوان هاى ماندیدند ، نمى دانند مزه آزادى چیست هر جا چشمشان را باز كردند یك پاسبان بالاى سرشان بوده یك نظامى بالا سرشان بوده ، یك مامور دولت بالا سرشان بوده یك چپاولگر بالا سرشان بوده ، ندیدند اینها ، یك روز آزاد ندیدند ، ما هم ندیدیم براى اینكه ما هم از زمان رضاشاه تا حالا هیچ مساله آزادى در كار نبوده ، یك داد (فریاد) مردم این است كه ما آزادى مى خواهیم ، بچه هاى كوچولو داد مى زنند آزادى ، مردهاى بزرگ هم داد مى زنند آزادى ، دانشگاهى هم داد ، فریاد مى زند ، غیر دانشگاهى هم فریاد مى زند ، همه آزادى مى خواهند . ایشان سلب آزادى یك ملت را كرده ، كسى كه سلب آزادى ملت را كرده صالح نیست از براى سلطنت و بر فرض اینكه سلطنت این قانونى بوده ، الان دیگر سلطان نیست ایشان .

را مى گیرند مى دهند به آمریكا آمریكا مى خواهد یك پایگاه نظامى درست كند در ایران در مقابل شوروى ، نفت ما را مى گیرد پایگاه براى خودش اینجا درست مى كند ، هم خود نفت را مى برد هم عوضش را مى برد ، عوضش هم به نفع خود او هست . مگر ، چه احتیاجى ایران دارد به اینطور اسلحه هاى بزرگى كه بى اطلاع است اصلش لشكر ایران ، ارتش ایران بى اطلاع هست از اینكه اینها چه جورى اصلا براى چى ، به چه درد مى خورد ، این را خود كارشناس هاى آنها مى دانند . یك آدمى است كه اقتصاد مملكت ما را به هم زده است ، از آن طرف نفت ما را دارد مى دهد به غیر و ما بعد از چند سال دیگر نه نفت داریم و نه مخازن دیگر اگر این بماند . از آن طرف زراعت ایران را به اسم اصلاحات ارضى از بین برده است و بازار درست كرده است براى آمریكا كه ما همه چیزمان احتیاج به خارج دارد كه اگر یكدفعه جلوى این را گرفتند ، بگیرند ، ایران مى ماند بدون آذوقه ، اگر از خارج نیاورند . این اگر چند سال دیگر بماند ، نفت تمامش برود ، زراعت هم كه از بین برده ، از این بین برده تر بشود ، این نسل آتیه به چه زندگى باید بكنند ؟ چه چیزدارند كه زندگى بكنند ؟ هیچ چیز ندارند . این راجع به اقتصاد مملكت ما . راجع به فرهنگ ما ، یك فرهنگى كه نمى گذارند ، دست غیر نمى گذارد كه این اولاد ، این اولادهاى ما تحصیل بكنند و خوب تحصیل بكنند ، مانع هستند از اینكه تحصیل بكنند . الان داد همه معلم ها و شاگردها و همه در آمده كه ما مى خواهیم مستقل باشیم ، ما خواهیم خودمان اداره بكنیم كار خودمان را ، نمى گذارید شما كه ما زندگى بكنیم . فرهنگ هم مامورند كه عقب نگه دارند ، نگذارند انسان پیدا بشود ، نگذارند یك آدم هاى تحصیل كرده صحیح مستقل پیدا شود كه مستقل فكر كند ، مى خواهند نگذارند كه یك نسلى پیدا بشود كه مستقل فكر بكند و زمام مملكت را آنها بخواهند دست بگیرند ، باید حتما یك اشخاصى باشند انگل ، مربوط به سیاست آمریكا و انگلستان و شوروى تا اینكه اینها بتوانند استفاده هاى خودشان را بكنند . پس ما فرهنگ هم الان نداریم ، هم فرهنگ ما را از بین برده ، هم اقتصاد ما را از بین برده ، ما چه داریم دیگر ؟ وقتى كه به ارتش نگاه مى كنیم یك ارتشى است تحت فرمان مستشارهاى آمریكا . ما ارتش داریم ؟ ارتشى كه استقلال ندارد خودش نمى تواند یك كارى را انجام بدهد ، مستقل نیست در كارش ، شصت هزار مفتخوار آمریكائى آمده به اسم مستشار ، حالا دیگر چه مى كنند من نمى دانم اما ارتش ما تحت نظر آنهاست پس ما ارتش هم نداریم . چه چیزما داریم دیگر ؟ ایران چه چیزدارد ؟ این ایرانى كه ایشان مى فرمایند كه به تمدن بزرگ ، دروازه تمدن بزرگ ، این تمدنش ، این تمدن بزرگش است ؟ !

مى زنند . این حرف ها ، حرف هاى آنهاست دیگر . كارتر در چند روز پیش از این همین را گفت ، در روزنامه هم اینها نقل كردند ، مى گوید یك آزادى تندى به مردم داده است و از این جهت - از این جهت - منشا اختلاف مردم با او این است ، اینهمه داد كنند آزادى ، براى این است . الان كه شما اینجا نشستید من نمى دانم دقیقا ، مى دانم كه خبرهاست اما حالا كدام نقطه است ، كشتارچى است ، امشب چند نفر را كشته اند ، امروز چقدر كشتار شده است ، اینها را ما الان اطلاع نداریم اما هر روزنامه اى كه از ایران مى آید با اینكه روزنامه ها معلوم نیست بتوانند تمامش را بنویسند ، هى چند تا كشته كجا بوده ، چند تا كشته كجا . در كبوتر آهنگ ، یك دهى است در اطراف همدان ، یك دهى است در اطراف كبوتر آهنگ ، نوشته است كه 5 نفر كشته آنجا داشته ، در یك ده ! این آتشى كه الان در ایران روشن شده ، زبانه كشیده و دهات ایران را عرض مى كنم كه قصبات ایران را ، شهرهاى بزرگ و كوچك ایران را فرا گرفته و این مژده اى است براى ما كه همه ناراضى ها صدا در آورده اند ، كشته دادند ، بیخود كه نیست ، براى فریادى است كه مى زنند كه ما مى خواهیم . تا فریاد مرگ بر شاه نكنند ، نمى زنند آنها را . امرشان این است كه هر وقت اسم شاه آمد و نگفتند كه اعلیحضرت آریا مهر!! یاللّه بزنید . الان همه ایران از آن بچه هاى كوچك تا آن پیرمردهاى بزرگ با یك كلام ، یك كلام حرفشان است كه ما نمى خواهیم این را ، این برود و یك همچو ملتى نمى شود كه پیروز نشود شما بدانید كه پیروز است این ملت (انشاءاللّه )

است كه دارند این داد را مى زنند .

تاریخ : 28/8/57

ولى امر حاكم باشد و حضرت امیر مضایقه كردند از اینكه حتى اگر مصالحى هم آنوقت مثلا بود كه اگر پایشان محكم مى شد ممكن بود مثلا معاویه مى شد ممكن بود مثلا معاویه را كنار بزنند ، معذلك براى خودشان اجازه نمى دیدند كه معاویه را حتى یك روز در سلطنت خودش باقى بگذارند و این حجتى است بر ماها كه اگر بتوانیم ، باید این حكومت هایى كه حكومت جور است كنار بزنیم و اگر چنانچه خداى نخواسته نتوانیم ، رضایت بر حكومت آنها ولو یك روز ، ولو یك ساعت این رضایت بر ظلم است ، رضایت بر تعدى است ، رضایت بر غارتگرى مال مردم است و هیچ مسلمى حق ندارد كه رضایت بدهد به حكومت ظالمى ولو یك ساعت و همه ما مكلفیم كه این حكومت هایى كه روى كار آمده اند و برخلاف موازین الهى و موازین قانونى (حتى قانونى خودشان ) هستند ، همه ما مكلفیم كه با آنها مبارزه بكنیم ، هركس به هر مقدار كه مى تواند باید با اینها معارضه و مبارزه بكند و هیچ عذرى پذیرفته نیست .

را به كفار داده است ، به اجانب داده است ، اموال مسلمین را تاراج كرده و كسانى كه همراه او بودند و رفقایش بودند تاراج كردند ، حالا تازه آمده است به مردم رو مى كند كه ، به علما رو مى كند كه (مراجع عظام و علماى اعلام ، من معذرت مى خواهم و من اشتباه كردم ، بیائید بسازید و این اسلام را همراهى كنید) یا به سوى سایر مردم دست دراز كرده معنا ندارد یك همچنین مطلبى ، اصلا غلط است این . معذرت خواستن حتى در درگاه خداى تبارك و تعالى كه ارحم الراحمین است ، شرائط دارد . اگر یك كسى به مردم تعدى كرد و مال مردم را برد یا خورد یا ظلم به مردم كرد ، مردم را زجر كرد ، حبس كرد ، از این كارهائى كه اینها كرده اند و مى كنند ، حالا بیاید بگوید خدایا من توبه كردم !! غلط كردى توبه كردى ، توبه وقتى است كه تمام آن كارهائى كه تا حالا انجام دادى جبران بكنى ، بعد از اینكه جبران كردى آن كارها را آنوقت بگو توبه كردم . خوب این مساله اى است . اما اینهمه كارها كه كرد ، هیچ !! ده سال اشخاص محترم را در حبس نگه داشت ، كمتر ، بیشتر ، هزاران نفر را در حبس ها آنطور زجر كردند ، پاها را اره كردند ، سوزاندند ، آنهمه فضاحت رابارآوردند ، حالا بیاید بگوید كه من توبه كردم و ما هم بگوئیم كه خوب ، بسیار خوب ، گوش بدهید ، آقا توبه كردند و توبه هم مقبول است !! كجا توبه مقبول است ؟ باید اینها را جبران بكند تا توبه را خدا بپذیرد و توبه باشد .

ما فرض مى كنیم كه ایشان صادق هم باشند در این حرف و نخواهند كه مردم را بازى بدهند و حال آنكه مطلب اینها نیست ، این حرف هایى كه این آدم زده است ، همان وقتى كه زده شاهد برخلافش هست براى اینكه همان وقتى كه آمده است و ایستاده است و گفته است كه من معذرت مى خواهم ، من اشتباه كردم و از این وقت اشتباه نمى شود همان وقت مشغول شده حكومت نظامى را ، دولت نظامى را روى كار آورد و مردم را آنطور زجر كردند و آنطور كشتند . پریروز بود باز در مشهد كشتار بوده است كه نمى دانم حالا چقدر هم كشتار بوده است . كشتار دیگر یك امر عادى الان شده است در ایران . حكومت ها امر عادى شان این است كه مردم را بكشند و جوان هاى ما را از بین ببرند ، آنوقت یك نفر كه بیاید بگوید كه من توبه كردم ، حالا كسى هم بیاید بگوید كه خوب ایشان توبه كردند ، بس است ! بس است ! دیگر كارها بس شد!! تمام شد كارها!! خیر ، ایشان براى این است كه مردم را بازى بدهد و پایش محكم بشود و اگر محكم شد ، این دفعه بدتر از اول ، صد درجه بدتر از اول چیز بكنند ، براى اینكه حالا دشمن هایش را شناخته و بعد ، بعد از شناختن دشمن وقتى پایش محكم شد بسیار بدتر عمل خواهد كرد .

دیگران و جناح حكومت -باید - چه جور باشند . یك مساله معلوم واضحى است كه معین كرده است و این آقا كه مى گوید اگر من نباشم ، یا رفقاى او مى گویند اگر او نباشد خلا پیدا مى شود ، یك حرف نامربوطى است كه الان خلا هست ، بودن ایشان موجب خلا هست براى اینكه همه چیز از واقعیتش تهى شده است ، هیچ واقعیتى الان ما نداریم ، هر چه هست صورت است و حرف است و خالى است و تو خالى است همه حرف ها .

چه جور رفتار مى كند حاكم با رعیت چه جور رفتار مى كند ، با عرض مى كنم كه سایر مردم چه جور رفتار مى كند ، معلوم بشود چه جورى است ، یا كارمندان دولت چه جور اشخاصى باید باشند ، قضات چه جور اشخاصى باید باشند ، فرهنگى ها چه جور اشخاصى باید باشند ، اینها همه تعیین شده است و انشاءاللّه اگر حكومتى اسلامى بپا بشود همه امور بر طبق دلخواه ملت انشاءاللّه حاصل مى شود .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 201

تاریخ : 28/8/57

بود ، براى خدا بود و چون قیام براى خدا بود ، هر دو طرفش نفع است ، چه پیش ببرد ، نفع برده است و چه پیش نبرد ، باز هم نفع برده است ، یكى از دو خوبى ها را دارد یا خوبى دنیائى دارد یا اگر دنیائى گیریش نیامد ، خوبى آخرتى بلااشكال است و هست . حضرت موسى یك شبانى بود ، شبان حضرت شعیب بود مدت ها و تنهائى مامور شد كه برود و قیام كند منتهى ایشان یك توقعى از خداى تبارك و تعالى كرد كه برادرم هم باشد ، آنوقت شد مثنى ، اول خودش بود قیام كرد ، بعد برادرش هم همراهش شد ، شدند دو نفر ، اما در مقابل چه دستگاهى ؟ در مقابل دستگاه فراعنه كه الان هم آثارشان در مصر و آنجاها ، در قاهره و مصر و آنجاها هست ، آن آثار عجیب و غربیشان ، ایستاد در مقابلشان تنهائى ، بعد هم كه اضافه شد ، یك نفر دیگر اضافه شد و آن عبارت از برادرش بود ، بنى اسرائیل هم كارى از آنها نمى آمد جز شلوغكارى ، چنانچه حالا هم همین ، جز شلوغكارى كارى از آنها نمى آید . پیغمبر اكرم (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) از اول كه قیام كرد ، تنها ، تنها قیام كرد و دعوت كرد مردم را ، قومش را دعوت كرد به حق تعالى و به توحید و هیچ كس همراهش نبود ، تنهائى قیام كرد اول ، مثلا زنش كه در خانه شوهرش منزل بود ، حضرت خدیجه به او ایمان آورد و حضرت امیر كه بچه اى بود آنوقت ، ایمان آورد و بعد كم كم در مكه هم كه بودند در 13 سال ، نشد یك كارى انجام بدهند ، براى اینكه مكى ها همه مقتدر و پولدار بودند و مى دیدند كه اگر این رشد بكند ، با منافعشان مخالف است ، از این جهت با او مخالفت مى كردند از خوف اینكه این رشد پیدا بكند و با منافعشان چه بشود ، این بت ها هم آلت بود پیش آنها ، همچو نبود كه بت پرست ها خیلى به بت هم پابند باشند ، منافع مادیشان بود كه آنهادر مقابلش مى دیدند كه پیغمبر اكرم است و منافع مادى شان در ضرر است . تا در مكه بودند تقریبا مى شود گفت تنها بودند ، یكى دوتا ، چند نفر مختصرى به ایشان گرویدند و اینها ، فعالیت هم در مكه ، جز اینكه دعوت مى كردند و دعوت زیرزمینى به اصطلاح مى كردند ، چیزى نبود تا وقتى كه مقتضیات جور شد و رفتند به مدینه ، آنوقت از مدینه شروع كردند و در مقابل قدرت هاى بزرگ .

ایران كه مهم بود (این دوتا امپراطورى آنوقت در دنیا مقدم بر همه بودند) آنها را شكستند و غلبه بر آنها كردند و اسلام را بردند تا روم و تا عرض بكنم كه اروپا هم رساندند . عمده همان روح ایمان است كه بر انسان باید چه باشد . این قدرت هائى كه الان ما مواجه با آنها هستیم ، هى مى ترسانند آدم را از اینكه ابرقدرت ها هستند ، شوروى هست ، آمریكا هست ، انگلستان هست . صحیح است ، اینها قدرت هایشان زیاد است لكن قدرت یك ملتى كه حق مى گوید ، كه براى خدا قیام كرده است ، مى خواهد كه مملكتش ، مملكت اسلامى باشد نه اینكه مملكت ، مملكتى باشد كه صورتش ، صورت اسلام و واقعیتش بر خلاف . (بیشتر از آنهاست )

مامورین رضاخان ، دژخیمان رضاخان همچو كرده بود كه این طبقه شوفرى كه الان شما ملاحظه مى كنید یكى از طبقاتى است كه در ایران فعالیت مى كند و فلج مى كند گاهى وقت ها كارهاى دولتى را ، آنوقت اینطور بود كه اگر چنانچه بنزینش تمام مى شد ، مى گفت شیخ ، تازه تفال به او مى زد ، مى گفت شیخ چون اینجا بوده ، و همین طور سایر طبقات اینطور شده بود . در تمام ایران یك مجلس خطابه علنى نبود ، اگر بود ، بین نصف شب كه یك مجلسى بود آن هم قاچاق ، تمام تبلیغات ، تبلیغات از هر طبقه باشد ، درش بسته شده بود . سیاسیون هم همه در انزوا بودند و هیچ كارى از آنها بر نمى آمد و نمى توانستند كارى بكنند ، صدائى از كسى در نمى آمد ، چند دفعه روحانیون قیام كردند لكن شكسته شد . از آذربایجان قیام كردند شكسته شد ، گرفتند همه را بردند به سنقر ظاهرا . از اصفهان قیام شد باز هم شكستند قیام را و متفرقشان كردند . قیام هائى شد اما قیام هائى بود كه نتیجه اى نتوانست بدهد و ملت آنوقت بیدار نبود ، درست توجه نداشت به مسائل خودش . مى خواهم عرض بكنم كه نه جناح سیاسى الان تواند بگوید كه من كردم این كار را ، تمام ایران را من به جنبش درآوردم ، نه جناح روحانى ، جنود خداست كه این كار را كرده ، امر خداست این كار ولهذا امید به آن است ، مال بشر نیست كه انسان بگوید پشتوانه ندارد . این كار ، كار خداست كه یك ملتى كه در چند سال پیش از این ، اگر چنانچه بازارش را مى خواستند ببندند ، یك پاسبان كافى بود ، حالا ایستاده در مقابل همه قدرت ها ، مشتش را گره كرده در مقابل همه قدرت ها ایستاده و نه مى گوید ، مى گوید كه ما نمى خواهیم این را . این حكومت نظامى كه در سابق ، همچو كه اسم حكومت نظامى مى آمد ، دیگر نفس ها قطع مى شد و هیچ كس حرفى نمى زد و نمى شكست ، اصلا معقول نبود كه حكومت نظامى را كسى بتواند بشكند ، الان حكومت نظامى یك امر توخالى است كه مردم به آن اعتناء نمى كنند . هى ، بله هى هیاهو مى كنند و هى اعلامیه مى دهند لكن دنبال سراعلامیه (آنها مى گویند 2 نفر بیشتر حق ندارند كه اجتماع كند) دنبال سر این ، صدهزار نفر جمعیت ، دویست هزار نفر جمعیت قیام مى كنند ، مى شكنند . در همان اصفهانى كه حكومت نظامى است ، در همان تهرانى كه حكومت نظامى است و قمى كه حكومت نظامى است ، هر روز دارند مى شكنند این حكومت نظامى ها را ، هیچ اعتنائى بدان نمى كنند ، بعد دولت نظامى را آوردند ، دولت نظامى هم همان حكومت نظامى است دیگر ، فرقى ندارد هر دو نظامى اند و هر دو از این پیرمردهاى مفتخورند كه مدتى ملت را دوشیدند و هیچ كارى هم از آنها برنمى آید ، قابل آدم نیستند ، جز اینكه بگویند بكشید . این تمام شد ، تمام مى شود این حرف ها ، دولت نظامى هم دیگر كارى از آن نمى آید و میان تهى است ، حالا ما فرض مى كنیم كه بعد از این هم كه این تیر آخرى كودتاى نظامى باشد كه دولت شوروى هم گفته كه (یك همچون خیالى را دارند اینها و اگر بكنند ، من چه خواهم كرد) . ما احتیاج نداریم شما كارى بكنید ، ما خودمان خواهیم كرد ، بعد از این ممكن است كه باز این قضیه كودتاى نظامى در كار بیاید ولى آخرش همین نظامى است و همین پیرمردهایند و همین تفنگ ها ، بیشتر از اینها چیزى نیست كه این ملت از آن رقمى كه الان چند ماه هست كه حكومت نظامى اش را دیده است و شكسته است حكومت نظامى را ، دولت نظامى اش هم كه حالا هست و مى بیند كارى از آن برنمى آید ، شكسته او را ، بعد هم كودتاى

ص: 205

نظامى با یك نظام دیگر مى آید ، چیز تازه اى نیست ، مردم دیگر آشنا شدند ، یعنى یك قدرت الهى در ایران دارد حكومت مى كند . این را بیدار باشید یك قدرت بشرى نیست ، بشر نمى تواند كه همه مملكتى كه سى و چند میلیون جمعیت دارد و بزرگى اش هم چند مقابل فرانسه هست ، یك مملكتى را نمى تواند بشر چیز بكند كه این بچه كوچولوى هفت هشت ساله اش ، این بچه اى كه در دبستان مى رود بلكه قبل از اینكه در دبستان هم برود ، تازه زبان باز كرده است ، تا آن پیرمردهائى كه خوابیدند در توى خانه و نمى توانند بیرون بیایند ، همه با هم بگویند كه مرگ بر این سلطنت پهلوى ، این زبان خداست ، این القاى الهى است ، این یك چیزى نیست كه بشود بشر این را درستش كند ، یكدفعه مثلا متحول كند یك مملكتى ، تمام یك مملكت سى و چند میلیونى را كه دیروز از یك پاسبان مى ترسیدند ، مى آمد توى بازار مى گفت ، بیرق بزنید ، روز چندم آبان است باید بیرق بزنید ، هیچ تخلفى نبود در كار ، حالا اگر خود اعلیحضرت هم تشریف بیاورند توى بازار ، مردم با مشت خردش مى كنند ، جرات هم نمى كند كه بیاید بیرون ، (خنده حضار) الان وضع ، این چیز چین آمد در ایران ، جرات نكردند این رئیس چین را - عرض مى كنم كه - بیاورند از توى خیابان ها ببرند ، براى اینكه مردم ایستاده بودند و نمى شد همچنین چیزى عبور بكند و از بالاى سرشان با هلیكوپتر بردند به فرودگاه و از آنجا رفت سراغ كارش . الان یك همچو تحولى در ایران پیدا شده است كه تمام قشرهایش ، شما خیال مى كنید كه این نظامى ها همه شان نظامى اى هستند كه شاه را مى خواهند ، این نظامى ها پیش من تا حالا چندین افراد آمدند و پیغام آوردند كه ما حاضریم ، هم نیروى هوائى شان و هم نیروى زمینى شان ، منتهى الان آمریكا هست و مستشارهاى آمریكا هست و نظامى هاى اسرائیل هست و از این مسائل الان در كار است و ما هم نمى ترسیم از اینها ما همین نظامى هاى آمریكا را بیرون مى كنیم از ایران مستشارها را بیرون مى كنیم از ایران و همان نظامى هاى اسرائیل و اینها كه دارند زمین هاى مردم را مى بلعند و از بین مى برند منافع مسلمین را ، اینها را ما بیرونشان مى كنیم انشاءاللّه و این دست خداست كه این كار را دارد مى كند ، دست بشر نیست كه ما بترسیم كه بشر از او نمى آید و بشرى كه سى میلیون فرض كنید هست - و چیز هم - و اسلحه هم خیلى ندارد در مقابل آن قدرت هایى كه مثلا یك میلیارد جمعیت چین و یك میلیون ، چندین میلیون جمعیت كذا و چند صد میلیون جمعیت نمى توانند ، البته ما به اینكه یك بشرى هستیم ، قدرتمان ناقص است ، اما وقتى كه قیام لله شد ، موعظه مى كند خدا كه (اعظكم بواحده ) یكى ، یك مطلبى را من موعظه میكنم ، این است كه (ان تقومواللّه ) براى خدا قیام كنید ، اگر براى خدا قیام كردید ، دیگر ترس از بشر نیست ، تمام بشر چى هست ؟ تمام بشر را شما در مقابل قدرت خدا ، تمام این منظومه شمسى شما ، اگر گم بشود توى این منظومه هاى شمسى ، باید جبرئیل بگردد تا پیدایش بكند از بس كه بزرگ است اینجا ، آنقدرى كه تا حالا كشف كرده اند ، محیر العقول است نسبت به عقل هاى كوچك ما ، آنقدرى كه كشف كرده اند ، بعضى ستاره ها از زمین آنقدر دور است كه در شش بیلیون سال نورش مى رسد به اینجا ، نور با آن قدرت حركت در 6 بیلیون سال - نور - مى رسد از آنجا به ما ، یك همچو وسعت دایره اى هست ، این قدرت قدرت الهى است ، قدرت خداست ، با این قدرت خدا دیگر بشر و

ص: 206

اینها چیزى نیستند تا بتوانند چه بكنند . كارتر نمى تواند یك ملتى را كه براى خدا قیام كرده و براى حق قیام كرده ، نمى تواند این ملت را خفه كند و بگوید كه ما پشتیبانش هستیم . پشتیبانش باش ، شما پشتیبانش باشید ، آن یكى هم پشتیبانش باشد نمى توانید ، قدرت خداست ، با قدرت خدا نمى شود بازى كرد . مردم مردم الهى هستند ، مسلم هستند . قیام لله كردند ، براى خاطر حق قیام كردند ، بچه كوچك و بزرگ دارد مى گوید ما حكومت اسلام را مى خواهیم ، ما اسلام را مى خواهیم ، یك همچو قدرتى را نمى توانند بكشنند با مسلسل و با اینطور چیزها ، بالاخره اینها خاضع خواهند شد و بالاخره این مرد خواهد رفت انشاءاللّه (انشاءاللّه ) منتهى زود و دیرش چیز است والا رفتنى ، مسلم هم رفتنى است ، یك هل دیگر مى خواهد ایشان (خنده حضار) انشاءاللّه خداوند شماها را توفیق بدهد كه این هل آخر را هم بدهید انشاءاللّه (انشاءاللّه ) و همه شماها ، شماها و ما موظف هستیم وظیفه خدائى داریم ، وظیفه خدائى ما این است كه به این قیامى كه الان ایران كرده و نهضتى كه كرده است ایران و هر روز دارد كشته مى دهد ، همین امروز در این چیزى كه براى ما آوردند كه تلفن كرده بودند ، در یكى از شهرها را 100 نفر كشتند ، 100 نفر در یكى از شهرهاى ایران بر حسب آنطورى كه براى ما آورده اند ، گفتند 100 نفر كشته شده اند ، در یكى 30 نفر كشته ، در یكى 16 نفر كشته ، همین مال دیروز و امروز و پریروز است . اینها الان افتادند به جان مردم به كشتن لكن اطمینان بر این معنا هست كه انشاءاللّه این قدرت ، این قدرت ها در مقابل قدرت ملت كه قدرت الهى است ، هیچ نخواهند كارى كرد .

است نمى توانند باور كنند كه این ملت یك ملتى است كه براى حق ایستاده است و ملت متمدنى است كه در مقابل وحشى ها ایستاده است ، آنها مى گویند كه اینها وحشى هستند لكن اینها متمدن هائى هستند كه در مقابل وحشى ها ایستاده اند . خداوند انشاءاللّه همه را سلامت بدارد و حفظ كند . موفق باشید . انشاءاللّه

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 208

تاریخ : 29/8/57

مردم باید بفهمیم كه ملت چه مى گوید و همه دیدید كه ملت در آن تظاهراتى كه كردند در شهرها ، الان هم تظاهراتى كه میكنند در همه شهرها ، آن كه فریاد مى زند همین فریاد است كه ما این سلسله را نمى خواهیم ، گاهى هم مى گویند ما این شاه را نمى خواهیم . بنابراین ابهام در این اصل هیچ نیست .

اجانب و كسانى كه خارج از مملكت هستند در آن دخالت نداشته باشند ، پیوند به آنها نباشد . مستقل مقابل این است كه پیوند به یك جاى دیگرى باشد ، تحت نفوذ یك قدرت دیگرى باشد . ارتش ما مستقل است ؟ یعنى تحت نفوذ نیست ؟ ! یا ارتش ما را الان به قولى چهل و پنج هزار مستشار آمریكائى در ایران دارد اداره مى كند .

الان ما یك ارتشى داریم كه همه تحت فرمان حكومت ایران باشند ؟ ! ما حالا یك حكومت مستقلى ، فرض بكنیم خود حكومت یك حكومتى است كه اراده اش مستقل است مى خواهیم حالا ارتشش را حساب بكنیم ارتش ایران جورى است كه مال خود ایران است و براى خود ایران است و براى این ملت است و خدمتگزار این ملت است ؟ ! (ارتش اصولا مال ملت است ، ارتشى است براى حفاظت مملكت و براى خدمت به ملت ، چنانچه هر حكومتى در هر مملكتى باشد ، خدمتگزار ملت است و از ملت ) خوب ما این ارتش ایران را حساب مى كنیم ببینیم كه یك ارتش مستقلى است و ارتش ملى است و براى ملت است و به نفع ملت است یا یك ارتش بسته به غیر است و در خدمت غیر است و برخلاف مصلحت مملكت و ملت است .

این نفتى كه از ما دارد مى رود و هدر دارد مى رود و دیگر این را همه كس مى داند كه این نفت زیادتر از این اندازه اى كه احتیاج خود مملكت است خارج مى شود و میرود به جیب آمریكا و سایر كسانى كه مى برند و در مقابلش هم آمریكا آنچه به ما مى دهد عبارت از اسلحه است . به قول خودشان هیجده بیلیون دلار اسلحه ، این اسلحه هایى كه ما اصلا نمى توانیم استعمال كنیم و نمى فهمند در ایران كه این چیست ، باید چه جور كرد تا كار بكند و حتما باید مستشارهاى آمریكائى باشند تا بتوانند این كار را انجام بدهند ، این اسلحه آمده است به ایران ، نه براى مصلحت ایران بلكه براى پایگاه درست كردن براى آمریكا منتهى آن عوضى كه آمریكا به ما مى دهد در مقابل این پایگاه ، این است كه نفت مان را ببرد . هم نفت ما را مى برد و هم آن چیزى كه در مقابلش به ما مى دهد این است كه پایگاه براى خودش درست مى كند یعنى اگر چنانچه ابتدا آمریكا مى گفت كه من خیال دارم پایگاهى در ایران درست كنم در مقابل شوروى ، آن ایستاده بود در مقابلش و مى گفت غلط نكن . اینها با این صورت كه نفت مى برد و مى خواهد مملكتش یك مملكت قدرتمند باشد ، از این جهت هیجده بیلیون دلار تاكنون در مقابل نفت ، ایشان اسلحه خریده است به حسب آنطورى كه كارتر گفته است و این هیجده بیلیون دلارى كه اسلحه خریده اند و اسلحه هائى كه ما نمى توانیم ، ایران نمى توانند استعمال كنند ، جز براى این است كه اینها مى خواستند یك پایگاه هائى درست كنند ، با این صورت درست كردند ؟ الان هم در كوهستان هاى ایران ، پایگاه هاى اینها ، پایگاه هاى زیر زمینى شان موجود است . این نفت ما را كه كارگرهایش دست از كار برداشتند و گفتند نمى خواهیم نفت مان را بدهیم ، كى فشار آورد به این كارگر كه باید سر كار باشید و چرا فشار آورد ؟ چرا با سرنیزه مى خواهند و ادار كنند ، (یعنى ارتش ) چرا این ارتش با سرنیزه مى خواهد وادار كند به اینكه این كارگرها سر كار بروند ؟ این كارگرها سر كار بروند و این نفت را و این طلاى سیاه را جریان بدهند براى ممالك دیگر ، براى آمریكا ؟ براى اینكه ارتش ، ارتش ما نیست ،

ص: 211

ارتش استقلال ندارد . اگر ارتش استقلال داشت نمى شد ما بگوئیم كه ارتش مستقل خودش پیش خودى مى خواهد به آمریكا نفت برساند . ارتش یك ارتش وابسته به آمریكا هست و تحت فرمان مستشارهاى آمریكائى هست ، از این جهت همین ارتش را استعمال مى كنند برخلاف چیزى كه ملت مى خواهد . ملت مى گوید نفت مال خودمان ، ارتش مى گوید نفت مال آمریكاست .

عمل ارتش این است كه با سرنیزه ، الان در آبادان و آنجا با سرنیزه مردم را مى خواهند وادار كنند و كارگرهاى شركت نفت را مى خواهند وادار كنند به اینكه بروید مشغول بشوید براى نفت ، نفت را صادر بكنید . این كارهایى است كه ارتش دارد به ملت ایران ، خیانتى است كه دارد به ملت ایران به دست ارتش ، یعنى بزرگ هاى ارتش این خیانت را به مملكت ایران دارند مى كنند اینها هم تحت نظارت كس دیگرى هستند و خود آمریكاست كه در اینجا این كار را دارد انجام مى دهد . پس ما كه ادعا مى كنیم كه اگر تو بروى مستقل مى شویم ، یعنى اگر تو بروى دیگر ارتش همچنین نیست كه تحت فرمان آمریكا باشد و مردم را وادار كند كه ، یعنى كارگرها را وادار كند كه نفت را بدهید . حالا وادار مى كنند كارگرها را كه نفت را به آمریكا باید جارى بكنید و از جیب ملت ایران در هر روز چقدر نفت بیرون بكنید بدون اینكه به این ملت ایران یك نفعى برسد . این همین طورى این اموال ایران دارد از بین مى رود و یك مقدارى از آن توى جیب شاه و این شصت هزار نفرى كه مى گویند كه اتباع خورنده این قضیه هست ، یك مقدار زیادترش هم توى جیب آمریكا و انگلستان و گازش را هم شوروى مى برد و حالا مردم مى خواهند ندهند این را ، ارتش مى گوید بدهید . ارتش اگر مستقل بود نمى گفت بدهید ، چون وابسته است مى گوید . پس ما ارتشمان كه یكى از امورى است كه ایشان مى گوید همیشه كه ما استقلال داریم ، استقلال داریم و ارتش داریم و ارتش داریم ، ارتش ما به این صورت است ، الان وضع ارتش ما این است ، این ارتش ما در خدمت خلق است ؟ ! در خدمت مردم است و ملت است ؟ ! یا اینكه بر ضد ملت است ؟ ملت كى هستند ؟ ملت همین بازارى و همین - عرض مى كنم كه - زارع و همین كشاورز و همین صنعتكار و همین ادارى و همین چیز است ، اینها كه همه ایستاده اند و مى گویند ما نمى خواهیم . ادارات دولتى یكى پس از دیگرى اعتصاب مى كنند و فریاد مى زنند كه نمى خواهیم سر این كارها برویم كه نفعش به دیگران برسد ، ما كارها را رها مى كنیم . دانشگاه ما الان تعطیل است دانشگاه هاى ما تعطیل است ، مدارس علمى ما الان همه تعطیل است ، همه بساط الان معطل است ، تمام قشرهاى ایران ، هر جا بروى ، دست روى هر كدام بگذارى تعطیل است الان . این تعطیلات ، اینها روى چه مقصد تعطیل كردند و اینها روى چه مقصدى مى شكنند این تعطیلات را ؟ مردم كه تعطیلات را و اعتصابات را مى كنند ، به چه مقصد اعتصاب مى كنند ؟ باید دید كه چه مى گویند ، خواسته هایشان چیست . خواسته هایشان یكى این است كه ما نمى خواهیم این سلسله را . این یكى از خواسته هاست كه حتى در شركت نفت همین یكى از خواسته هایشان بود كه ما شاه نمى خواهیم ، این شاهى كه به ما اینقدر دارد خیانت مى كند و ما ، وجدانى این است كه ما داریم چقدر نفت خارج مى كنیم به ممالك دیگر .

ملت قیام كرده است كه استقلال و آزادى بگیرد ، ارتش قیام كرده است كه نگذارد استقلال ،

ص: 212

نگذارد آزادى ، ارتش اگر یك ارتش در خدمت مردم بود ، یك ارتش مستقل بود كه ارتش بود براى ایران و تحت فرمان یك ملت ، یك ملتى بود ، و ملتى كه همه چیز باید در دست او باشد ، ارتش هم تحت فرمان او بود ، استقلال داشت این ارتش ، در مقابل ملت نمى ایستاد كه یك ملت اعتصاب مى كند ارتش اعتصاب را مى خواهد بشكند ، روساى ارتش فرمان مى دهند و - عرض مى كنم كه - نخست وزیر ارتشى فرمان مى دهد و اینها هم میریزند و مى زنند مى كشند ، چه مى كنند كه اعتصابات را بشكنند . اعتصابات مردم روى این است كه ما استقلال مى خواهیم ، ما آزادى مى خواهیم و ما حكومت اسلام مى خواهیم كسى كه اعتصاب را مى شكند این در مقابل این خواست ملت است كه او مى گوید آزادى مى خواهم این مى گوید نه نباید آزادى بشود ، مقابلش است دیگر ، اگر او هم با ملت همصدا بود كه دیگر نمى آمد بشكند این اعتصاب را این اعتصابات را كه مى شكنند براى این است كه مخالفند با این خواست ملت . خواست ملت استقلال است ، اینها با آن مخالفند ، ارتش خود مملكت با استقلال مخالف است ، ارتش خود مملكت هم فرمانده اولش عبارت از شاه است به حسب قواعد ارتشى و به حسب واقع فرماندهش عبارت از كارتر است ، واقع مطلب این است ، با مستشارهائى كه حالا آمده اند . ما استقلال داریم ؟ مگر استقلال با یك لفظ درست مى شود ؟ عرض كردم كه الفاظ در زمان ما معانى خودش را از دست داده است ، اصلا الفاظ خیلى الفاظ خوشگل است ، خیلى بزك كرده است لكن محتوى ندارد الفاظ ، (استقلال ) ، محتوى ندارد ، (ما استقلال داریم ، اگر من بروم استقلال مملكت از دست مى رود! مملكت تجزیه مى شود!) آن مردك هم مى گوید كه از باب اینكه آزادى تندى به مردم داده ، سریع آزادى داده است ، از این جهت صداى مردم درآمده است !! اصلا الفاظ معناى خودش را از دست داده است . لفظ یك لفظى است ، معنا معلوم نیست این باشد ، یك چیز دیگر معنایش است . ما استقلال داریم ؟ ! هر جا كه دست بگذارى استقلال نداریم ، وابسته ایم . این ارتش كه در راس همه چیزهاست نسبت به مقاصد شاه كه همیشه به ارتش ، این مى نازد ، این ارتشش كه اینطور است ، نه در خدمت مردم است و ملت است و در خدمت آمریكاست براى اینكه - منافع او را - مى كشد ملت خودش را كه منافع او چیز بشود تحقق پیدا بكند .

داشتیم ، اگر دانشگاه مستقل صحیح داشتیم ، طبیب صحیح مستقل داشتیم ، ما یك اسفالت وقتى كه مى خواهیم درست بكنیم دستمان را دراز مى كنیم كه از یك جاى دیگر بیایند براى ما اسفالت كنند زمین هایمان را ، آنهم با آن فضاحت ها . محیر العقول است قضیه اسفالت هاى ایران ، قضیه آن افراط كارى هائى كه در آنجا مى شود و از بین بردن مال ملت به اسم اسفالت كردن یك جاده اى - ما اسفالتمان را هم - ما یك بنا مى خواهیم و یك مریضخانه مى خواهیم درست كنیم باید حتما از خارج بیاوریم یك كسى نقشه بدهد برایش كه چه جورى درست كنیم . اگر ما یك فرهنگى داشتیم ، الان بیشتر از هفتاد سال است كه ما مدارس جدید داریم ، از آنوقتى كه دارالفنون درست شده است ، چقدر سالهاست كه ما دانشگاه داریم ، اگر این دانشگاه ها یك دانشگاه هائى بود كه به نفع این ملت بود یعنى این جوان هاى ما را گذاشته بودند تحصیل كرده بودند درست ، برنامه ، برنامه استعمارى اگر نبود ، آدم درست شده بود حالا ، حالا جوان هاى ما جوان هائى بودند كه در مقابل دولت مى ایستادند . اگر ما یك دانشگاه مستقل داشتیم كار مملكت ما نمى رسید به اینجائى كه هر جایش دست بگذارى خراب است . این نیروى مهم مملكت ما كه عبارت از نیروى جوان است ، این را از بین بردند ، دیگر این نیروها را همه را به هدر داده اند . این جوان هائى كه در خارج آمدند در همین قضیه نیروى اتمى و انرژى نمى دانم كذا ، اینجا كار مى كنند در خارج ، اینها پیش من آمدند دو تا دسته شان آمد ، یك دسته شان هم زیاد بود ، جمعیت شان آمدند ، یك دسته شان مى گفتند (كه همه در آن متفق بودند) كه این كار ، كار لغوى است كه دارند مى كنند كار بیخودى است براى اینكه این معنا را مى گویند درست مى كنیم براى اینكه اگر نفت باشد كذا ، بعد از آن نفت تا بیست سال دیگر فرض كنید هست بعد از بیست سال دیگر نیاز دیگر نیست ، اصلا این كار ، كار غلطى است و مهم این است كه اینها مى گفتند به اینكه ما را نمى گذارند تحصیل كنیم ، ما را در یك حد پائین نگه داشته اند نمى گذارند بالا برویم ، تحصیلات ما در ایران زیادتر از این مقدارى است كه حالا به ما اینجا چیز مى كنند ، ما را آورده اند اینجا در یك سطح پائینى نگه داشته اند براى اینكه ترقى نكنیم ، نمى گذارند جوان هاى ما تحصیل بكنند . در داخل ایران و دانشگاه هاى ایران نمى گذارند كه ، یعنى برنامه یك جور برنامه اى است كه اینها را در یك حد معین نگه دارند ، برنامه استعمارى است . یك فرهنگ وابسته ما داریم ، ما یك فرهنگ مستقل نداریم . آن فرهنگ - مستقله - وابسته به دولت هاى استعمارى مى خواهند كه اینها را همین طور عقب مانده نگه دارند آن آقا كه مى گوید كه من دروازه تمدن بزرگ !! به دست این آقا این جوان هاى ما در مرتبه پائین قرار گرفته اند و هیچ نمى گذارند اینها ترقى بكنند . این هم فرهنگ ما كه فرهنگ استعمارى است و عقب نگه داشته شده كه نگذارند جلو برود ، نه طبیب یك طبیب تام و تمامى باشد نه یك مهندس درستى از كار در آید یا نمى دانم نه یك چیز دیگرى ، تمام اینها را . اصلا مملكت را از حیث قوه نیروى جوان فلج كرده اند ، الان ما نیروى جوان نداریم . این فرهنگ ما ، جزء فرهنگ ما كه الان خیلى رواج دارد ، این فسادهایى كه در ایران هست ، اینها را جزء فرهنگ حساب مى كنند! سینماها جزء فرهنگ است !! اینها از ثبات فرهنگ است ! كدام سینماها ؟ همین هایى كه همه جوان ها ، نیروى جوان ما را از بین برده است یعنى

ص: 214

جوریش كرده ، همچو فلجش كرده كه هر چه ، هر چه واقع بشود به نظر او چیزى نیست ، او مشغول عیش و عشرتش باشد كافى است ، اینطور دارند درست مى كنند . ریشه این مملكت را اینها از بین بردند و دارند مى برند . هر مملكتى به نیروى انسانیش مملكت است . اگر نیروى انسانى در كار نباشد مملكت دیگر مملكت نیست . اینها نیروى انسانى دارند از بین مى برند . همه جا نیروى انسانى از بین رفته است و خشكیده است تقریبا ، پس ایشان اگر بروند استقلال فرهنگى از بین مى رود! كدام استقلال داریم كه از بین برود ؟ حالا شما بروید ، استقلال مى رود! این چه جور مى شود دیگر ، مملكت ما چه مى شود ، استقلالش از بین مى رود و ما استقلال مى خواهیم .

بعد از 33 روز دیگر باید همه گرسنه بمانند . این مملكتى است كه اگر ایشان نباشد دنیا به هم مى خورد!! مملكت ، دیگر مملكت نیست !! (ما مملكت كه مى خواهیم ، پس بگذارید من باشم كه این مملكت باشد!!) در نطق چند روز پیش از این گفت كه : (بیائید همه فكر كنیم براى مملكت ) ما هم همین را مى گوئیم ، همه ملت روى همین فكر است كه دادشان بلند است . مردم به فكر مملكتشان نبوده اند ، حالا افتاده اند به فكر مملكتشان ، حالا دارند فكر مى كنند براى مملكتشان كه دادشان بلند شده است كه آقا چه خبر است اینقدر مى خورید ؟ ورم كرده اند و خدا مى داند ، نمى دانید اینها چه جورى مى چاپند ، ما هم نمى دانیم ، شما هم نمى دانید بعدها اینها كشف مى شود كه چه كردند به روزگار این ملت و این مملكت . ما چه چیز داریم ؟ چه استقلالى داریم كه اگر شما نباشید استقلالمان مى رود ؟ استقلال فرهنگى داریم كه برود از دستمان ؟ استقلال نمى دانم اقتصادى داریم كه از دستمان برود ؟ استقلال ارتشى داریم كه از دستمان برود ؟ چه استقلالى داریم كه شما اگر نباشید آن استقلال از دست ما مى رود ؟ حالا شما برو ما امتحان كنیم ببینیم كه (خنده حضار) این منطق اینهاست براى همان حرف اولى كه ما عرض كردیم كه ملت ایران خواهانش هستند ، كه رفتن ایشان است ، خواهان این هستیم ، این هم اشكالش به اینكه اگر من نروم چیست ، حالا خود اینكه همیشه از این حرف ها مى زند .

چنین قدرتى ندارد و لهذا ما دیدیم حكومت نظامى كردند - باید دو نفر بیشتر - بر حسب حكومت نظامى ، اعلام حكومت نظامى از دو نفر بیشتر نباید با هم باشند ، مردم هم گوش كردند به این حرف !! 50 هزار ، 100 هزار ، 200 هزار ، 300 هزار هر گوشه مملكت تظاهرات كردند ، همان جایى كه حكومت نظامى بود بعد از آن حكومت نظامى را بالاترش كردند (اگر بالاترى داشت ) و نخست وزیر نظامى آوردند و دولت شد دولت نظامى ، باز همان مساله است . دیگر نظامى را مردم دیدند و سنجیدند و شكستند نظامى را ، قدرت ملت یعنى قدرت مشت بر تانك غلبه كرد . قدرت دین ، قدرت ایمان غلبه كرد بر تانك و توپ . این قدرت ، قدرت الهى است . قدرت الهى با همین مشت ها غلبه كرد بر تانك ها و بر توپ ها و بر مسلسل ها و اینها و لهذا نظامى اش ، حكومت نظامى اش شكست و دولت نظامى آمد . دولت نظامى اش هم همین حرف است ، چیز تازه اى نیست ، آن وقت نخست وزیرش یك نفر آدم چه بود ، حالا نخست وزیرش یك نفر آدم نظامى است ، هر دو ، دو تا پیرمردند كه به درد نمى خورند (خنده حضار) و ما فرض مى كنیم كه اینهم كه بگذرد ، خوب پله بعدش اگر عقلشان باز به همین قدر باشد ، این هم كه بگذرد یك كودتاى نظامى كه شاه برود و یك نظامى روى كار بیاید ، باز همان نظامى است و یك چیز تازه اى نیست ، همان نظامى كه آن روز حكومت نظامى بود و مردم شكستند ، او را و الان شكسته است . فردا همین است ، یك چیز تازه اى نیست ، مردم همه چیز را دیده اند ، یك چیز غریبه اى نمى بینند كه بترسند از آن ، همین نظامى است ، اسمش را مى گذارد كودتاى نظامى ، این هم شكسته مى شود . نمى شود یك مملكتى كه همه ایستاده اند و مشت ها را گره كرده اند و مى گویند بزنید و ما استقلال مى خواهیم ، ما رد نمى شویم ، مرد و زنش یك مطلب دارند آن زنى كه چهار تا بچه اش را كشتند ، در بهشت زهرا آنطور فریاد مى زند و داد مى زند و مردم را دعوت مى كند به اینكه دست بزنید ، بچه هاى مرا زدند گریه نكنید ، دست بزنید كه آن شخص مى گفت كه مردم گریه كردند و دست زدند . این چیز تازه اى است كه مردم براى خاطر آن كه كشته شده است گریه مى كردند و آن زن مى گفت كه نه گریه نكنید دست بزنید ، مردم ، هم دست مى زدند براى خاطر این و هم گریه مى كردند براى مصیبتى كه وارد شده ، یك همچنین مملكتى را نمى شود با سرنیزه عقبش زد .

عرض مى كنم كه - دادگسترى هست ، وكلاى دادگسترى هست ، این قشرهائى كه در مملكت هستند نگذارند كه بخوابد این اعتصابات و نگذارند بخوابد این نهضت زنده اى كه الان در ایران هست . اگر خداى نخواسته این نهضت بخوابد تا آخر الابد زیر بار ظلم هستیم و این دفعه اگر این شمشیر این مرد كشیده بشود تمام نسل هایتان را قطع خواهد كرد .

تاریخ : 30/8/57

(اكثرا البته ) لكن خوب ، من شاهد قضایا بودم ، من یادم است همه را ، ایشان كودتا كرد و آمد تهران و ابتداى امر خیلى اظهار دیانت و اظهار اسلامیت و در ماه محرم ، در شبهاى ماه محرم گاهى مى گفتند پابرهنه این طرف آن طرف مى رود براى عزادارى و همه این تكیه هائى كه در تهران برپا بود ایشان مى رفت این تكیه ها و پیش صاحب تكیه ها اظهار اسلامیت و اظهار ایمان مى كرد تا وقتى كه پایش یك قدرى مستقر شد (ابتدائش اینطور بود) تا وقتى كه حكومتش یك حكومت مستقرى شد ، آنوقت كه حكومت ، حكومت مستقر شد ، دست به نیزه برد و سرنیزه برد و كوبید همه اقشار ملت را ، آنوقت هم مثل حالا نبود كه ، یعنى مثل این یك سال كه ملت یك تحولى درش پیدا شده باشد كه مطالب را (چرا) بگوید و قیام برخلاف بكند ، هیچ ابدا صحبت از اینكه یك مطلبى برخلاف راى رضاخان بگویند هیچ این مسائل نبود ، با سرنیزه آمد و با سرنیزه مجلس درست كرد بدون اینكه ملت اصلا اطلاعى از وكلایش داشته باشد و اطلاعى از مسائل اصلا داشته باشد . رضاخان هم معلوم نبود كه خودش یك همچو كارى كرده باشد ، لیست هائى از طرف (به طورى كه شاه مى گوید) سفارتخانه ها آوردند و مى دادند و همین لیست تعیین مى كرد كه كى وكیل كجا ، كى وكیل كجا ، اینها را هم مامورها مى رفتند و وكیل مى كردند یك عده اى از وكلایى كه انتصاب ابتدایى از سفارتخانه ها بود (زمان رضاخان سفارت انگلستان مهم بود و زمان ایشان هم سفارت آمریكا حالا مهم است ) لیست ها را آنها مى دادند ، افراد را آنها تعیین مى كردند ، منصوب از قبل آنها به حسب واقع بود و منصوب از قبل رضاخان و محمدرضاخان در آن زمان در دست دوم و به حسب ظاهر بود ، اما مردم چه دخالتى داشتند ؟

آمریكا مى آوردند و مى دادند كه اینها وارد كنند یا به قول شاه ، زمان پدرش لیست را آنها مى دادند لكن زمان ایشان دیگر خیر ، ایشان دیگر همچو چیزها نیست ! على ایحال یك مجلس رسمى ما نداشتیم كه اگر قانونى در آن مجلس تمام بشود و به راى اكثریت واقع بشود قانون باشد . پس بنابراین آن مجلسى كه در زمان رضاشاه تاسیس شد ، مجلس فرمایشى بود كه یا لیستش را سفارت انگلستان داده بود یا خود رضاشاه با سرنیزه مردم را ، یك عده اى را وكیل كرده بود و مردم هم هیچ ابدا دخالتى در مساله نداشتند . پس آن مجلسى كه او درست كرد یك مجلس غیر قانونى ، غیر ملى ، برخلاف قانون اساسى بود ، آن مجلس برخلاف قانون اساسى آمد رضاشاه را نصب كرد به سلطنت و خلع كرد ، یعنى مجلس موسسان درست كردند آنهم با سرنیزه نصب كرد او را به سلطنت و سلسله پهلوى را و خلع كرد سلطنت سابق را .

این طرز آمدن سلسله پهلوى روى كار و اصل اساس سلطنت پهلوى

تاریخ : 1/9/57

دهد ، ممكن است تكلیف نفت براى همیشه معین شود .

بر اشخاص مطلع از اوضاع كشور است كه لیستى از وزراى دولت یاغى و از خائنین به كشور و از صاحب منصبان كه در سراسر كشور ، امر به جنایات و آدمكشى ها مى كنند ، تهیه كنند تا در موقع خود ، تكلیف ملت با آنان معلوم شود .

دولت و صاحب منصبان ارشد بدانند كه اگر دست از حمایت شاه جانى و خائن به اسلام و كشور اسلامى بر ندارند ، در آتیه نزدیك به سزاى اعمال خود خواهند رسید .

سازمان خرابكار به اصطلاح امنیت نباشد . شما ملت عزیز ، مجالس را بدون مراجعه به مقامات برپا نمائید و در صورت جلوگیرى در میادین و خیابانها و كوچه ها اجتماع كنید و مصائب اسلام و مسلمین و خیانت هاى رژیم شاه را برملا نمائید .

امروز تاریخ ایران شاهد حساسترین روزهائى است كه بر اسلام و مسلمین عزیز یا گذشته و مى گذرد . امروز شما ملت ، بر سر دو راهى عزت و عصمت همیشگى و خداى نخواسته ذلت و خوارى ابدى واقع هستید . امروز احدى از اقشار ملت ، معذور نیست و سكوت و انزوا در حكم انتحار و كمك به دستگاه جبار است . امروز خروج از مسیر بى ابهام ملت و اسلام ، خیانت به اسلام و ملت و حمایت از مخالفین اسلام و ملت است . خائنین كه با سكوت خود و یا احیانا با گرایش خود به دستگاه طاغوتى شاه گمان كرده اند این نهضت اسلامى را مى شكنند و شاه را نجات مى دهند ، در اشتباهند . اول آنكه دیگر كار گذشته است و شاه رفتنى و با این خود فریبى ها شاه را نمى توان نجات داد و دیگر آنكه اگر نجات پیدا كند ، به آنان كه او را نجات داده اند وفادار نخواهد ماند ، چنانچه دیدیم و دیدید .

من به ملت عظیم الشان ایران كه با قدرت اسلامى خویش ، مشت محكم بر دهان شاه و هواخواهان او زدند و مى زنند ، دست صمیمیت و ارادت مى دهم . من شهادت در راه حق و اهداف الهى را افتخار جاودانى مى دانم . من به مادران و پدران جوانانى كه در راه اسلام و آزاد منشى خون داده اند ، تبریك عرض مى كنم . من به جوانان عزیز و غیورى كه جان خود را نثار راه دوست كرده اند ، حسرت مى برم . آواى انقلاب بزرگ ایران در كشورهاى اسلامى و دیگر كشورها طنین انداز و افتخار ساز است . شما ملت شریف ، به جوانان غیور ملت هاى اسلامى هشدار داده اید . امید است با دست تواناى شما ، پرچم پر افتخار حكومت اسلامى در تمام اقطار به اهتراز درآید ، این است مسئلت من از خداوند تعالى .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

روح اللّه الموسوى الخمینى

ص: 227

تاریخ : 2/9/57

تاریخ : 2/9/57

تا حالا طغیان كردى ، بنى اسرائیل را به بند كشیدى ظلم كردى ، حالا كه مى بینى عذاب نازل شده و غرق توى كار است ، حالا مى گویى كه من معصیت كردم . حالا كه عذاب نازل شده مى گوئى من معصیت كردم ، من توبه كردم ، این مثل توبه اى مى ماند كه بعد از اینكه مرد و عذاب جهنم را دارد مى بیند بگوید من توبه كردم این توبه نیست ، اصلش توبه نیست .

ایشان هم بعد از اینكه عذاب را نازل دید و آن چیزى كه خداوند به دست این ملت اجرا فرمود و آن استنكار و مقابله با مشت در مقابل مسلسل ها ، حالا دیگر مى بیند كه غرق شده است و عذاب نازل شده است حالا مى گوید كه من اشتباه كردم و از این به بعد دیگر اشتباه نمى كنم . یك فرق هم با توبه ، اظهار توبه فرعون دارد و آن اینكه از این ور اظهار توبه ، از آن ور دولت نظامى این دو تا را با هم به میدان آورده ، دیگر فرعون این كار را نكرده بود ، همان مى گفت توبه كردم ، دیگر اینطور نبود كه از آن ور چماق دستش بگیرد ، از آن ور توبه بكند . این از توبه گرگ هم بدتر است براى اینكه گرگ هم مى گوید توبه كردم مثلا ، اما اینطور ، اینطور نیست كه در همان حالى كه اظهار توبه مى كند ، اظهار ندامت مى كند ، توسل به علماى اعلام و مراجع عظام به اصطلاح خودش پیدا مى كند ، توسل به قشرهاى دیگر ملت پیدا مى كند ، در همان حال یك كسى هم مامور مى كند كه بكش .

كه یك كسى كه مدعى سلطنت هست و دیروز آنطور فریاد مى زد و براى خودش مدیحه خوانى مى كرد و روزنامه ها را واداشته بودند و رادیو و هر چه هر كس مى گفت جزشان ایشان نبود ، حالا متوسل بشود به كولى ها كه در زیر پناه چماق كولى ها خودش را نجات بدهد ، متوسل بشود به مثلا كسانى كه از اشرار بودند و آنها را اجیر كند كه نجاتش بدهند از دست این ملت و نجات هم نمى دهند آنها ، نه نجات آنها مى دهند ، نه ملت دیگر به این حرف ها اعتنا مى كند .

(فالیوم ننجیك ببدنك ) تو نمى توانى بدنت را هم نجات بدهى . تو دیگر نتوانى ، نمى توانى نجات بدهى خودت را . لااقل اگر چنانچه اظهار ندامت مى كنى و راست مى گویى كه نادم هستى لااقل دیگر شمشیر نكش ، در همان حالى كه دارى میگویى كه من نادم هستم ، لااقل حكومت نظامى را بردار ، دولت نظامى نیاور روى كار ، بگو - دولت - مردم بیایید ، خودتان بیایید یك كسى را تعیین كنید ، دولت ، تا مردم احتمال بدهند كه تو توبه كردى . آنوقت هم قبول نیست ، نه آنكه - توبه - هر كه هر غلطى كرد و آخرش هم بگوید كه توبه كردم ، خوب این چه منطقى است ؟ توبه شرایط دارد . مگر خدا توبه هر كس را قبول مى كند . یك كسى كه بیست و چند سال به مردم ظلم كرده است حالا بگوید توبه كردم ، عفو كردم این چیزهاى سیاسى را ، زندانى هاى سیاسى را! زندانى سیاسى كه ده سال عمرش را اینجا گذرانده و آن وقت جوان بوده حالا پیر شده است و بیرون آمده است آن وقت ریشش سیاه بود و حالا ریش سفید بیرون آمده است ، آن وقت بدن سالم رفته و حالا بدن مریض از این چال هاى سیاه بیرون آمده ، ده سال ، پانزده سال كمتر ، بیشتر . من یكى از همین جوان هایى كه الان در اینجا هست و سابقا من سابقه دارم با او ، آن وقت وقتى دست من را مى گرفت دست من توى دست او غرق مى شد ، یك قوه اى داشت من دستم كه تو دستش مى رفت مى فهمیدم كه چه جور قوه ایست و حالا وقتى با من مصافحه مى كند یك آدم ضعیفى است ده سال یك كسى را تو مى برى حبس مى كنى ، پانزده سال مى برى حبس مى كنى ، جوان ها را پیر مى كنى ، سالم ها را مریض مى كنى ، اینها دیگر جبران ندارد ؟ همین عفو كردم ؟ ! غلط كردى عفو كردى ، عفو چیه ؟ چه حقى داشتى كه بگیرى كه حالا عفو كردى ؟ عفو مال این است كه یك كسى گناهى داشته باشد ، چه گناهى اینها كرده بودند كه تو اینها را حبس كردى ، پانزده سال عمر اینها را تلف كردى ؟ حالا مى گویى كه عفو كردم ، عفو كردم ، این چه غلطى است كه تو مى كنى ؟ عفو كردم چیه ؟ از اول چرا كردى ؟ نه اینكه عفو كردم ، اول كار غلط كردى ، نه اینكه یك كار صحیحى بود حالا عفو كردند ، گناهكار بودند ، گناهشان چى بوده ؟ گناهشان این بوده است كه مى دیدند تو خطرناكى ، یك كلمه اى گفتند . بعضى از این آقایان كه چندین سال حبس بودند گناهشان این بوده است كه به این ، از قرارى كه مى گویند گناهشان این بوده است كه به عائله بعضى از این حبس ها رسیدگى كرده و نگذاشته این عائله زحمت ببیند ، بعضى شان را . گناه آنها ، گناه این اشخاصى كه به قول شما مجرم سیاسى هستند این است كه در مقابل ظلم تو ، در مقابل اختناق همه جانبه تو گفتند كه آقا چرا ، چرا مردم را اینطور اسیر مى كنى ؟ در مقابل خیانت هاى تو میگویند چرا - به چیز- به آمریكا تو همه چیزها را دادى ؟ كسى كه این چرا را دارد مى گوید ، میگوید آزادى به ما بدهید ، مى گوید استقلال ما مى خواهیم ، مملكت مى خواهیم مال خودمان باشد ، نمى خواهیم مملكت مال دیگران باشد ، مى خواهیم آزاد باشیم ، خواهیم مطبوعاتمان آزاد باشد ، مى خواهیم رادیو و چیزهاى آلات تبلیغى مان آزاد باشد ، این جرم است كه اینها را گرفتید و حبس كردید و از زندگى اینها را انداختید ، حالا جوانى شان را از بین بردید ، سلامتى شان را از بین بردید ، حالا اسمش را عفو مى گذارید ؟ ! توبه هم بكنید دیگر فایده ندارد . توبه باید با موازین باشد ، مگر خداى تبارك و تعالى همین طورى توبه قبول مى كند ؟ ! حق الناس را خدا

ص: 232

قبول نمى كند تا ادا نشود تا اینكه ادا نكنید . تو حق الناست را تو قدرت دارى كه ادا بكنى ؟ ! قدرت این را دارى كه یك دانه حبسى را كه ده سال در حبس بوده و جوانیش از بین رفته در حبس ، تو قدرت این را دارى كه جبران این را بكنى تا توبه بكنى ؟ ! توبه یعنى چه ؟ نمى توانى توبه كنى . قابل این نیست قبول بكند خداى تبارك و تعالى توبه تو را ، توبه حق الناس است دیگر ، حق ناس را خدا نمى بخشد به مردم . اگر شما توانستى كه یكى از اینهائى كه آنطور زجر كردى ، آنطور اره كردى پایشان را ، سوزاندى پایشان را ، پایشان را توى روغن داغ كردى ، روى صفحه نمى دانم فلزى خواباندى و برق را متصل كردى ، كباب كردى مردم را ، اگر تو توانستى جبران بكنى ، یكى از اینها را جبران بكنى ، آنوقت بگویى كه اشتباه كردم بیائید دیگر ببخشید . تو بعدها دیگر از این اشتباه ها نمى كنى ؟ راست مى گوئى این را حالا ؟ ما قطع نظر از این هم كردیم ، تو درست مى گوئى ؟ صحیح مى گوئى ؟ دیگر از این اشتباهات نمى كنى ؟ یا حرف است ، صحبت است . (الان و قد عصیت قبل و كنت من المفسدین ) تو از مفسدین هستى ، تو آدم مفسدى هستى ، تو فاسدى ، تو مفسدى ، یك مملكت را به هم زدى ، یك ملت را از بین بردى .

مگر شوخى است اینطور جنایات ، تو همه قواى این مملكت ، این جوان هاى ما كه یكى از ذخائر این مملكت هست ، اینها را به هدر دادى همه را ، حالا آمده مى گوید كه من اشتباه كردم ، بله ، حالا دیگر ما به منطق بعضى از اشخاص ، اینكه عجیب است این حرف ها ، عجیب آدم به نظرش مى آید ، یك مردى كه من نمى دانم كیست روى كاغذ هفت ، هشت ، ده ورقى نوشته است ، اول خودش را معرفى كرده است كه من كى بودم و پسركى بودم و كى ، آخرش هم نوشته خوب ما شاه از این بهتر از كجا پیدا كنیم ؟ ! (خنده حضار) انسان یك همچو حرفى مى نویسد ؟ شما بیائید رها كنید و بیائید شما هم با فلان آقا همصدا بشوید و این را حفظش كنید و ما بهتر ازاین از كجا پیدا بكنیم !! چقدر انسان باید نفهم باشد . در هر صورت این توبه ها یكى از تشبثاتشان است و اینهم پذیرفته نیست ، ملت دیگر این حرف ها را نمى پذیرد . آن كه جوانش ، آن پیرزنى كه جوانش از دستش رفته ، پیرزن هائى هستند كه چهار تا بچه شان یعنى یك پدر بوده ، یك مادر بوده ، چهار تا جوان ، امشب اینها سر سفره نشسته بودند پنج نفرى ، شش نفرى ، فردا شب سر سفره نشستند دو نفرى ، چهار تا جوانش از بین رفته ، حالا از ما مى پذیرد اینكه عذر بخواهى ؟ ! فقط به عذرخواهى ، آنهم بایستید و عذر بخواهید ، آنوقت ما هم بیائیم ، آخوند هم بیاید یا غیر آخوند و مثلا روشنفكر یا تاریك فكر هم بیاید بگوید كه خوب ایشان سلطنت بكنند ، حكومت نكنند ، سلطنت كنند ، درست شد همین ؟ ! همین تمام شد ؟ ! جواب این پیرزن چى ؟ جواب این پدرى كه چند روز پیش از این اینجا بود ، پدرى كه چند تا جوانش كشته شده بود ، ما جواب اینها را چى بدهیم ؟ - بگوئیم شماها- بگویند شماها ساختید با یك آدمى كه جوان هاى ما را كشت ، از بین برد ، حالا سلطنت بكنند ، حالا بالا بنشینند و در ایام عید هم بروند سلام بدهند و تعریف بكنند و كه تو آنى كه چه كردى ، تو آنى كه حفظ كردى همه چیز را ، اسلام پناهى تو ، نمى دانم ظل اللّهى تو!! این حرفهاى نامربوط چیه ؟ اینها خیانت به یك ملت ، به یك مملكت ، به اسلام است . كسى كه تاریخ اسلام را تغییر داد و هیچ حیا نكرد ، مگر این یك چیز آسانى بود و چیز كمى بود كه تو یك چنین اهانتى به پیامبر

ص: 233

اسلام كردى بعد به مجرد اینكه بگوئى نخیر دیگر غلط كردم ، چیزى ، مگر فایده دارد این حرف ها ؟

تاریخ : 2/9/57

پیشرفت باز مى كند

سؤال : اكنون موضع اتحاد شوروى به عنوان دولت چیست ؟

جواب : تا كنون دولت اتحاد شوروى بسیار بد عمل كرده است ، آخر شوروى هم گاز ایران را مى بلعد و آیا كسى بهتر از شاه را دارد ؟ ما روى پاى خود مى ایستیم و مطمئنا پیروزیم .

سؤال : موضع فعالیت هاى ارتجاعى و در پیشاپیش آن سعودى ، برضد انقلاب چیست ؟

جواب : بدیهى است كه نهضت مقدس اسلامى همچنان كه رژیم شاه را در ایران به خطر انداخته و به نابودى مى كشاند ، همچنین رژیم هاى ارتجاعى در سایر كشورهاى اسلامى را نیز تهدید مى كند ، از این رو طبیعى است كه آنها از شاه حمایت كنند .

سؤال : آیا توقع آن را دارید كه در جهان عرب و جهان اسلام ، مشكلاتى براى انقلاب اسلامى ایران پدید آورند ؟

جواب : دشمنان اسلام از هیچ كوششى براى نابودى این نهضت فروگذار نمى كنند و لیكن به یارى خداى تعالى ، نهضت مقدس اسلامى راه خود را به سرعت باز مى كند و پیش مى رود .

سؤال : پیمان هاى خارجى كه انقلاب كوشش دارد برقرار نماید چیست ؟

جواب : ما هرگز داخل درهاى بسته زندگى نمى كنیم ولى این درها را نیز براى استعمارگران باز نمى نمائیم كه اكنون شاه چنین كرده است . روابط خارجى ما بر اساس حفظ آزادى ، استقلال و حفظ مصالح و منافع اسلام و مسلمین است و بر این اساس ، هر كشورى كه مایل باشد ، با احترام متقابل عمل مى كنیم .

سؤال : شما نداهاى متعددى براى ارتش داشته اید ولى ظاهرا ارتش هنوز وحدت خود را حفظ كرده است ، آیا این درست است ؟

جواب : طبق اخبارى كه به ما مى رسد حوادثى در ارتش اتفاق افتاده و مى افتد كه نشانه بیدارى آنهاست و ما مطمئنیم كه دیر یا زود به نداى ملت پاسخ برادرانه خواهند داد .

ص: 236

سؤال : آیا اعتقاد دارید كه شاه ، كارت اقلیت ها و طایفه گرى را در ایران به كار خواهد گرفت تا توده هاى ایرانى را متشتت سازد ؟

جواب : اولا" بیش از 90 درصد مردم ایران مسلمان هستند و اقلیت ها در برابر یكپارچگى آنان نمى توانند اخلال كنند و ثانیا چه كسى از ظلم شاه در امان بوده است كه امروز به نداى او پاسخ بگوید ، خواه مسلمان و یا غیر مسلمان .

سؤال : شایعاتى غربى وجود دارد مبنى بر اینكه انقلاب ایران بر نیروى روحى امام یعنى فرد تكیه دارد ، آیا این درست است ؟

جواب : اگر در گذشته نهضت ایران متكى به فرد یا گروه هائى بوده است ، امروز این انقلاب از درون مى جوشد و از فطرت آنان برمى خیزد ، لذا ما معتقدیم با نبودن فرد خاصى نهضت خاموش نمى شود .

سؤال : در اذهان مردم ، درباره برنامه انقلاب به عنوان یك انقلاب اسلامى ، اشتباهى وجود دارد ، مضامین فكرى ، اقتصادى و بین المللى انقلاب اسلامى ایران چیست ؟

جواب : انقلاب اسلامى بر مناى اصل توحید استوار است كه محتواى این اصل در همه شوون جامعه سایه مى افكند . در اسلام ، تنها معبود انسان و بلكه كل جهان ، خداست كه همه انسان ها باید براى او یعنى براى رضاى او عمل كنند ، هیچ چیز و هیچ كس را نپرستند . در جامعه اى كه شخص پرستى ها و شخصیت پرستى ها ، نفع پرستى ها ، لذت پرستى ها و هر نوع پرستش محكوم مى شود و فقط انسان ها دعوت شوند به پرستش خدا ، در آن صورت همه روابط بین انسان ها ، چه اقتصادى و یا غیر اقتصادى در داخل چنین جامعه اى و در رابطه این جامعه با خارج تغییر مى كند و ضوابط عوض مى شود ، همه امتیازات لغو مى شود ، فقط تقوا و پاكى ملاك برترى است ، زمامدار با پائین ترین فرد جامعه برابر است و ضوابط و معیارهاى متعالى الهى و انسانى مبناى پیمان ها و یا قطع روابط است .

سؤال : آیا شعار رویاروئى مسلحانه با شاه ، یك شعار واقعى و قابل تحقق است ؟

جواب :براى ما در راه رسیدن به خواست هاى اسلامى ، هیچ چیز غیر ممكن نیست .

ص: 237

سؤال : آیا خبر جدیدى در مورد امام صدر هست ؟

جواب : اقداماتى شده است ، امیدواریم سودمند باشد و ایشان كه مورد علاقه من و نیز شیعیان بلكه مسلمین لبنان است ، هر چه زودتر به وطن خویش برگشته و به كار خود مشغول شوند .

سؤال : آثار قراردادهاى (كمپ دیوید) و خیانت سادات ، بر انقلاب ایران چیست ؟

جواب : قرارداد (كمپ دیوید) و یا هر اقدامى كه موقعیت اسرائیل را محكمتر مى كند ، اصولا" نه تنها به ضرر فلسطینى ها و اعراب بلكه به ضرر همه كشورهاى منطقه و در نتیجه تقویت همه نیروهاى ارتجاعى منطقه است .

سؤال : آیا از طرف خود پیامى براى ملت عرب دارید ؟

جواب : پیام من براى برادران عرب و مسلمان این است كه بیائید اختلافات را كنار بگذارید و دست برادرى به یكدیگر بدهید و همگام و هم پیمان با همه برادران مسلمان و غیر عرب ، تنها اسلام را تكیه گاه خود قرار دهید . تنها با داشتن ذخائر مادى كه از حساب افزون است و از همه آنها مهمتر ذخیره الهى و معنوى كه اسلام است ، مى توانید قدرتى باشید كه هرگز ابرقدرت ها هوس تسلط بر شما را نكنند و اینگونه شما را از چپ و راست مورد حمله قرار ندهند و همه چیزتان را غارت نكنند .

سؤال : نظر شما در مورد سرنوشت قدس چیست ؟

جواب : قدس متعلق به مسلمین است و باید به آنان برگردد .

ص: 238

تاریخ : 3/9/57

چیزى امكان ندارد تا اینكه خود ایشان امر بكنند . چطور جمع مى شود ما بین این دو تا ؟ ! بشر دوستیش اسباب این مى شود كه راضى نشود كه این ثبات منطقه به هم بخورد و در عین حال این بشر كه 30 میلیون جمعیت است ، 35 میلیون جمعیت است و الان در خاك و خون دارد جوان هایشان كشیده مى شود ، مدارسشان ، دانشگاه هایشان ، معابدشان - ایشان - چطور جمع مى شود ما بین این دو تا مطلب ؟ ! ایشان كه دلشان براى آدم ها سوخته - این ایرانى ها - براى ایرانى ها دلشان سوخته كه مبادا ثبات ایران به هم بخورد كه ثبات به هم بخورد اسباب این مى شود كه یك هرج و مرجى بشود ، اسباب این مى شود كه اموال مردم از بین برود ، اسباب این مى شود كه نفوس مردم مثلا تلف بشود ، معذالك از یك شخصى كه نفوس مردم را این قدر تلف كرده و اموال یك ملتى را اینقدر به غارت داده و غارت كرده ، ایشان پشتیبانى مى كنند و نمى توانند ببینند كه ایشان برود . ما چطور جمع كنیم ما بین دو تا كلامى كه ایشان مى گوید ؟ ! جز این است كه مطلب این نیست و خودش هم مى داند كه مطلب این نیست .

همین مى گردد ، ایران هم مى خواهد كه ، ایرانى ها هم مى خواهند كه ایران ثابت باشد ، متزلزل نباشد ، هر روز یك كسى در آن دخالت نكند ، هر كارى مى خواهند به دست نوكرانشان اجرا نكنند ، دخالت در مقدرات مملكت نكنند - ایران مى خواهد كه - ایرانیان ، ملت شریف ایران مى خواهد كه ایران را مستقل كند و یك ایران قدرتمند ایجاد كند . الان قدرت ندارد ایران ، مستقل هم نیست . قدرت ندارد براى این كه تحت قدرت هاى دیگر دارد اداره مى شود ، 45 هزار و یا 60 هزار یا در یك نوشته اى هم بود كه 80 هزار آمریكایى كه مستشارهاى زیاد در آنها هست ، اینها دارند نظام ما را اداره مى كنند . پس - قدرتمندى - الان آنها قدرت دارند ، در ایران آنها قدرت دارند ، نه شاه قدرت داشته باشد . ما مى خواهیم یك ایران مستقل باشد ، یك ایران قدرتمند باشد و الان ایران قدرتمند نیست از باب اینكه نظامش كه نقطه اتكاى قدرت است مثلا در دولت ها ، نظامش وابسته به دیگران است ، هر كارى آنها خواهند انجام مى دهند و لهذا اینطور تصرفاتى كه در ایران مى كنند ، ایران الان مثل یك مملكتى است كه در قبضه این قدرت هاست . پایگاه دارند كوهستان هاى اطراف كردستان و آن سرحدات ، اینها پایگاه ها دارند ، پایگاه هاى زیرزمینى عظیم دارند و یك چنین مملكتى یك مملكتى است كه از آن طرف ذخایرش را دارند مى برند از آن طرف پایگاه درست مى كنند براى خودشان . این ایران اگر یك ایران قدرتمند بود نمى گذاشت كه این كار بشود ، پس ایران الان قدرتمند نیست - نه اینكه - نمى توانید شما بگوئید كه ایران باید قدرتمند باشد و حالا قدرتمند است و اگر شاه برود قدرت از بین مى رود . ما مى خواهیم كه این كسى كه این ضعف را از براى ایران آورده ، قدرت را به هدر داده است ، آن برود و ملت خودش قدرتمند است به جاى او باشد . ایرانى ها این را خواهند ، ایرانى ها استقلال مى خواهند ، مى خواهند كه قدرت ها ى دیگر را دستشان را قطع بكنند . صحیح است این مطلب كه ایران قدرتمند و مستقل ، ایران مى تواند كه ثبات منطقه را حفظ كند ، این یك مطلبى صحیح است لكن الان منطقه ، یا ایران ثبات ندارد الان ، اگر ایران ثبات داشت كه نمى گذاشت شما دخالت در آن بكنید . ایران متزلزل و هرج و مرجى است . حالا 35 سال است ، بلكه 50 سال است كه این هرج و مرج در ایران هست ، پس این مطلبى كه شما مى گوئید این نیست كه شما ثبات ایران را مى خواهید ، شما مى خواهید كه ایران ثبات نداشته باشد تا استفاده كنید . اگر ایران قدرتمند باشد و ثبات داشته باشد ، اگر چنانچه - قدرت - مثلا دولت ایران قدرتى داشته باشد براى خود ملت باشد ، براى خود ایران باشد ، اگر دولت ها ، دولت هاى ناشى از اراده ملت باشند ، اینها نمى گذارند كه شما اینطور در ایران تصرف كنید و اینطور هرج و مرج به بار بیاورید . ایران ثبات ندارد كه این بساط شده است . ایران الان ثبات ندارد از باب اینكه قدرت ندارد ، از باب اینكه استقلال ندارد . ایرانى مى گوید كه باید ثبات داشته باشد - تااینكه و ثبات تابع قدرتمندى و استقلال است و ما قدرتمندى مى خواهیم و استقلال . قدرتمندى به این است كه نظاممان را از گرفتارى كه آمریكا برایش پیش آورده نجات بدهیم و یك نظام متكى بر ملت ما ایجاد بكنیم ، نه یك نظامى متكى بر مستشارهاى آمریكا و استقلالمان را هم حفظ بكنیم و یك مملكت مستقل باشیم ، نه یك مملكتى كه همه چیز آن در دست دیگران است ، تا به واسطه این ثبات پیدا بكند

ص: 241

مملكت ما . وقتى ثبات پیدا كرد نه شما حق دارید كه نفت اینجا را مجان و بلكه بدتر از مجان ببرید ، بدتر از مجان براى اینكه نفت را مى برند پایگاه براى خودشان درست مى كنند ، این مصیبت است خدا مى داند براى یك مملكتى كه نفت را ببرند آنوقت با اسم اینكه ما مى خواهیم یك مملكت قدرتمند باشیم . در ازایش اسلحه 18 بیلیون دلارى را بخرند و بیاورند در ایران پایگاه براى آقاى كارتر یا آمریكا درست بكنند ، خوب ملت ایران مى خواهد این نباشد ، مى خواهد پیوسته به دیگران نباشد ، مستقل باشد ، یك مملكت مستقل نمى گذارد یك همچو چیزى بشود .

براى خودت بگوئى همین طورى ؟ یكى نیست آنجا كه جلویش بایستد بگوید آقا اینها چیست كه تو دارى مى گویى ، خوب این مردم دارند كشته مى شوند ، این مردم دارند چه مى شوند ، سر تا ته ایران الان مثل زلزله آمده به هم ریخته ، یك دسته مى گویند ما نمى خواهیم شاه را ، یك دسته اراذل و اوباش هم به جان مردم ریختند كه نخیر حتما باید ملت بخواهد شاه را ، با زور باید مردم دوست داشته باشند شاه را . این ثباتى است كه دارد كه ایشان مى فرمایند ثبات دارد ایران و این ثبات را ما نمى توانیم ببینیم كه متزلزل بشود!

هستیم ، یعنى نسل هاى آتیه شما هم گرفتار هست زیر یوغ استعمار و یك قلدرى كه بیاید و نوكرى كند به آنها . نگذارید این نهضت خاموش بشود بدون رسیدن به نتیجه ، بیائید دنبال این باشید به حق با تمام قدرت همراهى كنید تا این كه این نهضت نتیجه بدهد و دست دیگران كوتاه بشود و این سلسله ساقط بشود و برود در پرتگاه انشاءاللّه خداوند همه تان را حفظ كند ، موفق باشید انشاءاللّه سلامت باشید انشاءاللّه .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 244

تاریخ : 3/9/57

ناآرامى هاى سرتاسرى هست ؟ یا شاه هم تشریف دارند ، در حضور مبارك اعلیحضرت !! همه مردم ایستاده اند و مى گویند مرگ بر این شخص ، مرگ بر این سلسله ؟

این كشتارهائى كه در سرتاسر ایران ما هر روز شنویم ، هر روز تقریبا از تلفن هائى كه از ایران مى شود اطلاع دهند كه فلان جا چند نفر كشته داشت ، فلان جا چند نفر كشته داشت ، فلان اعتصاب واقع شد ، فلان جا اعتصاب شد ، فلان اداره اعتصاب شد ، فلان دستگاه اعتصاب شد ، اینها همه آرامش است ؟ ! با وجود شاه الان یك مهد آرامى است ایران و ثبات دارد ؟ ! یا اگر شاه باشد آرامش نیست ؟ ما مى گوئیم كه اگر شاه الان باشد و بخواهد ادامه بدهد این سلطنت غیرقانونى و این سلطه جهنمى را ، ثبات ایران از بین مى رود و رفته است و ایران در معرض سقوط است . آن شخص مى گوید كه اگر چنانچه شاه نرود یك ایران مستقل ، یك ایران برومند ، یك ایران قدرتمند ، ثبات منطقه را ، ثبات ایران را حفظ مى كند! و دنبالش هم آن انگشت مى گذارد روى آن قدرتمند و آن كسى كه استقلال را در ایران ایجاد كرده است و یك دولت برومندى است كه آن عبارت از دولت شاه است كه آرامش را حفظ كرده و استقلال را حفظ كرده است و اگر چنانچه او برود ، این استقلال و آرامش ، این آرامش از بین مى رود ، استقلال از بین مى رود ، آزادى از بین مى رود ، همه چیز ما بسته به این وجود ذیجود است !! آخر این چه حرفى است كه یك كسى كه مى گوید من رئیس جمهورم و ابرقدرت و از آن حرف ها و لاف و گزاف ها مى گوید ، این چه حرفى است كه مى زند ؟ آخر چرا آدم یك حرفى بزند كه ما در این گوشه دنیا هم انتقاد از او بكنیم و هر كه بشنود و سرعقل باشد انتقاد از او مى كند كه آقا كدام ثبات را شما الان دارید حرف مى زنید ؟ الان ثبات در ایران هست ؟ شما از كدام استقلال ایران حرف میزنید ؟ ایران نظامش مستقل است ؟ ایران فرهنگش مستقل است ؟ ایران صنعتش مستقل است ؟ اقتصادش مستقل است ؟ آخر چه چیز ایران استقلال دارد تا این كه به وجود شاه این استقلال مى گویند هست و وقتى استقلال باشد ثبات پیدا مى كند منطقه و الان استقلال هست و ثبات هم دارد منطقه ! اگر برود ثباتش به هم مى خورد! آخر چه استقلالى ما داریم ؟ تو كه مى دانى ، ما هم كه دانیم كه چه مى گویى ، تو هم مى دانى كه ما مى دانیم دروغ مى گویى ، (خنده حضار) استقلال دارد ایران ؟ ! تو خودت مى دانى كه ایران را پایگاه هاى آمریكا درست كردید ، پایگاه براى آمریكا درست كردید . اگر یك مملكتى مستقل باشد تو دهن تو مى زند كه پایگاه در ایران بخواهى درست كنى . تو كه مى دانى كه در كوهستان هاى ایران پایگاه براى شما درست شده است . یك مملكت مستقل ، یك حكومت مستقل كه نمى گذارد كه در مملكتش پایگاه درست بشود و در كوهستان هایش چه بشود . تو مى دانى كه به سر اقتصاد ایران چه آوردى و خزائن ایران و مخازن ایران را چطور غارت كردید و بردید . اگر یك حكومت با شرف ما داشتیم ، یك سلطان با شرف ما داشتیم امكان داشت كه این طور مخازن ما را به خورد شما بدهد ؟ براى این كه چند روز دیگر مى خواهد ، یك آدم قریب شصت سال مى خواهد زندگى كند و زندگى پست و رذلش را مى خواهد ادامه بدهد ، منافع یك ملت بزرگ را همه را از دست مى دهد و هیچ فكر آتیه این مملكت نیست و فكر حال این مملكت هم نیست ، خوب ، تو چرا این حرف را مى زنى كه

ص: 246

مى دانى ؟ جز این است كه مى خواهى اغفال كنى ؟ خوب كى را اغفال كنى ؟ اهل مملكت خود ما را اغفال كنى ؟ خوب ، مملكت ما مى دانند كه الان آرامشى در كار نیست ، مى دانند كه استقلالى ما نداریم .

است ) یا مى گوید و سرش نمى شود كه چه مى گوید . نمى توانیم ما بگوییم كه یك آدمى الفاظى را مى گوید و نمى فهمد چه دارد مى گوید . تو ملتفت هستى كه دارى چه مى گویى كه (ایران آزاد است ، من خوشحالم كه ایران آزاد است ، بله ، من متاسفم كه بعضى مثلا كشته شده اند لكن این لازم بوده ) دنبال این كه مى گوید من متاسفم ، مى گوید لكن یك مطلب لازمى بوده ! ، (مطلب لازمى بوده ) مى دانید یعنى چه ؟ یعنى اگر این آدمها را نكشند نفت ما نجات پیدا نمى كند . اگر اینها را نكشند پایگاه هاى ما ممكن است از بین برود . این لازم بوده است كه براى استفاده خارجى ها ، براى غارتگرى اینها ، براى این كه نفت ما را ببرند و خودشان پایگاه درست كنند ، عوض پول نفت پایگاه براى خودشان درست كنند مى گویند لازم بوده است این ، البته تاسف دارد ، البته كاشكى كه این مردم هیچ حرف نمیزدند تا ما نفت هایمان را مى بردیم ! چون مردم حالا حرف زده اند این یك خرده تاسف دارد! آدمكشى هم تاسف دارد لكن این آدمكشى لازم بوده است ! یك انسانى كه مى گوید كه حقوق بشر ، اسم از حقوق بشر مى برد آنوقت یك همچو حرفى مى زند كه یك مردمى كه ایستادند و یك حق اولیه بشر را دارند مطالبه مى كنند ، اینها اراذل پست هستند و كشتن ایشان هم لازم است ! اینها كه مى گویند كه ما مى خواهیم آزاد باشیم و مى خواهیم مستقل باشیم ، اینها كشتن شان لازم است ، یك امر لازمى بوده ولو تاسف دارد كه چرا اینها یك چنین حرفى مى زنند ، خوب بود این حرف ها را نزنند! - باشد - مردم باشند تحت همین مهمیز اعلیحضرت باشند تا ما هم نفت ها را ببریم و راه باز باشد براى ما . با سرنیزه ریختند آبادان و آن جاهاى دیگر ، باز مى خواهند نفت ها را ببرند ، مردم تا حالا هم حاضر نشده اند نمى دانم الان وضع امروز چه جورى است .

در هر صورت ما در یك محیطهائى واقع شدیم ، در یك عصرى واقع شدیم كه عجائب و غرائب ما مى بینیم ، از آن طرف مردك دم از آزادى بشر مى زند و حفظ حقوق بشر ، از آن طرف مى گوید كه در مثل ایران دیگر حفظ حقوق بشر مطرح نیست . در یكى از فرمایشاتشان آقاى كارتر این طور مى گویند كه : در مثل ایران كه ما یك منافعى داریم و قضیه سوق الجیشى است ، اینجا دیگر حقوق بشر مطرح نیست ، حقوق بشر در جاهاى دیگر مطرح است ، در مثل ایران و امثال ایران نه دیگر لازم نیست كه حقوق بشر را ما حفظ بكنیم ! از آن طرف هم این حرف ها را مى زند كه یك مشت اراذل و عرض مى كنم پست ، اینها هستند! آیا آن كسى كه سلب آسایش مردم را مى خواهد بكند اراذل است یا آن كسى كه گوید مى خواهم آزاد باشم ؟ ! آن كسى كه منافع مردم را مى خواهد بچاپد از اراذل و اوباش است یا آن كه مى گوید منافعمان را ما براى خودمان خواهیم ؟ ! خوب این را حساب بكنید ، بى حساب حرف نزنید ، حساب بكنید كه این مردم چه مى خواهند . ببینیم خواست مردم اراذلى است و پستى است یا آن كه جلو این خواسته را مى خواهد بگیرد اراذل و پست است ؟

عرض مى كنم كه همه جا تا برسد به پیرمردها ، تمام مدارس ایران ، جوان هاى ایران در مدرسه در دانشگاه ، در هر جا فریادشان این است كه ما آزادى مى خواهیم ما استقلال مى خواهیم ، ما یك حكومتى كه استقلال را از ما سلب كرده است این را نمى خواهیم . این آیا اسمش این است كه مردم اراذلى هستند ، مردم پستى هستند كه مى گویند ما آزاد مى خواهیم باشیم ، ما مستقل مى خواهیم باشیم ، ما مى خواهیم تحت حكومت غیر نباشیم ؟ ! این از پستى آنهاست كه مى خواهند نباشیم ؟ ! كه اگر تحت اراده شما باشند آن وقت خیلى مردم شریفى هستند ؟ ! اگر نفت ها را توى مشتشان بگیرند و بیایند تقدیم كنند ، كلیدهاى مخازن را تقدیم شما كنند آن وقت یك مردم شرافتمندى و بزرگوارى هستند ؟ ! حالا كه مى گویند كه غارتمان نكنید حالا پستند ؟ ! اراذلند ؟ ! این منطق است كه شما دارید ؟ ! یا منطق اوباش است اینها ، منطق اراذل است این حرف ها ، نه منطق یك انسان . انسان نمى تواند این طور حرف بزند . تو اگر این جور تعبیر نكرده بودى من هم این جور تعبیر نمى كردم ، من عار دارم كه با تو حرف بزنم .

انشاءاللّه خداوند همه تان را توفیق بدهد و همه را پیروز كند ، یك روزى به وطن خودتان بیائید با سرفرازى ، الان هم سرفراز هستید . یك ملتى را شما زنده كردید ، شما ملت ایران زنده كردید ایران را ، آن مرده ها را زنده كردید شماها ، جوان ها ، خداوند انشاءاللّه همه تان را حفظ كند ، موفق باشید .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 250

تاریخ : 4/9/57

براى همین معناست كه این بودجه خورده شود . شما ملاحظه مى كنید كه 18 میلیارد دلار پول نفت را اسلحه خریدند 18 میلیارد دلار اینها اسلحه خریدند و باز هم خرند ، اگر مهلتشان بدهند باز هم خواهند خرید ، و این اسلحه ها چى هستند ؟ خیال مى كنید كه ما محتاج به 18 میلیارد اسلحه هستیم براى تنظیم امورمان ؟ خیر مساله اینها نیست ، چون رقیب آمریكا كه شوروى است توجه دارد به مسائل ، اینها به عنوان اینكه ما پول نفت را داریم تحویل مى دهیم ، به این عنوان همین اسلحه هایى كه هیچ به درد ایران نمى خورد مى آورند در ایران و پایگاه براى خود آمریكا درست مى كنند یعنى نفت ما را مى خورند و به جاى آن براى خودشان پایگاه درست مى كنند ، به اسم دادن پول نفت براى خودشان پایگاه درست مى كنند . اگر پول نفت را به ما ارز مى دادند و پولش را مى دادند ، زیادتر بود از اداره دولت و اداره ملت . این پول ها براى ملت ما كافى است منتها آنقدر خورده مى شود ، آنقدرش كه آمریكا مى آورد و عوضش آهن به ما مى دهد ، آهنى براى خودش ، نه براى ما ، یك مقدارى هم كه داده شود به حلقوم آقاى محمدرضا خان و عائله و آن كسانى كه به او مربوط هستند و آنهایى كه مى خواهند خدمت به او بكنند و مردم را مى كشند براى حفظ او ، كه مى گویند 60 هزار نفر (اینطور نوشته بودند) 60 هزار نفر اینهائى اند كه مربوط به عائله سلطنتى هستند ، مربوط به عائله سلطنتى یعنى آنهایى كه باید از این سفره بخورند ، بخورند و كار نكنند ، بخورند و بیعارى كنند . خورنده خیلى زیاد است نه اینكه عائدات كم است .

نوشته بود من یادم نیست الان ) باید پله طى بكنند تا بیایند به لب خیابان ، آنجا یك جایى كه شیر آب است بیایند آب بردارند . این زن بیچاره اى كه مى خواهد براى بچه هایش آب ببرد باید كوزه را بردارد از این گودال در این زمستان ، در این برف ، در این سرما از این پله ها برود بالا برسد به خیابان به آن شیر آب و یك كوزه آب را پر كند و ببرد براى بچه هایش . زندگى ، خیال نكنید كه حالا زندگى ایرانى ها مرفه است آنطورى كه در بوق هایشان مى گویند ، یك دسته خاصى هستند كه یا نور چشمى ها هستند یااشخاصى هستند كه وابسته اند ، اینها هستند كه یك قدرى مرفه هستند ، باقى مردم اینطور نیست كه خود تهران اینطور است كه 20 ، 30 محله دارد اینطور اشخاص ضعفا ، همین هایى كه در دهات مشغول زراعت بودند ، زراعتشان را به اسم اصلاحات ارضى به هم زدند ، دیدند كه نمى توانند زندگى كنند آنجا ، كوچ كردند بیچاره ها آمدند به اطراف تهران براى اینكه با كارى ، با نمى دانم كسبى ، یك كارى ، یك حمالى بكنند ، یك چیزى پیدا كنند كه بچه هایشان نمیرند ، اصلاحات ارضى كه ایشان كردند این بود یعنى آمریكایى كه مى خواست ، این نقشه آمریكایى بود براى ملت هاى این طرف كه یكى آن هم ایران بود ، یك نقشه اى بود براى اینكه بازار درست كند براى آمریكا . آمریكا گندمش زیاد بود ، گاهى وقت ها آتش مى زدند ، گاهى وقت ها به دریا مى ریختند ، بهتر از این چى بود كه زندگى ایرانى ها را به هم بزنند و زراعت ایران را به هم بزنند و كشاورزى بكلى از بین برود . حالا یك مملكتى كه یك استانش كافى بود براى تمامش و باقیش بایست به فروش برود ، یك آذربایجان اگر چنانچه سابقا بوده زراعت مى شد كافى بود براى همه ایران ، مابقیش باید به فروش برود ، به خارج برود ، صادر بشود ، حالا اینطور كه ملاحظه مى كنید همه چیزش وارد مى شود از خارج . دامداریش را به هم زدند ، كشاورزیش را به هم زدند ، همه زندگى را به هم زدند . مراتع ما را ، مراتع سرسبز خوب ما كه بعضى مراتعش را اشخاص كارشناس كه آمدند دیدند ، گفتند بهترین مراتع براى دامدارى است ، در دنیا از این مرتع بهتر نیست ، این را به یك دسته اى دادند كه یكى اش ملكه انگلستان است از قرارى كه به من نوشته بودند و یك عده دیگرى از آن مفتخورها ، به آنها داده اند ، اجاره دادند به اصطلاح خودشان . دامدارى را از بین بردند ، حالا ملت ایران با گوشت هاى عرض مى كنم كه یخ زده نجس دارند زندگى مى كنند كه از بلاد دیگرى مى آورند برایشان ، یخ زده ، خراب ، فاسد و حرام میت است در صورتى كه ایران یك ناحیه اش وقتى كه دامدارى حسابى بود كافى بود براى همه ایران و مابقى اش باید صادر بشود .

مى زند براى محمدرضا خان ، براى بقایش ، اسرائیل است كه مى گوید نفت ما را از بین مى رود ، براى اینكه نفت او را اینها دارند مى دهند ، یعنى نفت بلاد مسلمین را مى دهند به دشمن مسلمین كه جنگ كند با مسلمین . یك همچو خائنى است این مردك ، نفت ما را با تانكرهاى خودشان ، با وضع خودشان مى رسانند به آنها ، آنهایى كه با همین نفت جنگ مى كنند با مسلمین و غصب كردند زمین هاى مسلمین را عرض بكنم همه چیز مسلمین را از بین بردند ، فلسطین را چه كردند ، بیت المقدس را غصب كردند . این یكى از خیانت هایى است كه این مرد به اسلام و مسلمین كرده است كه در ایران هم همین طور اینطورى كه به من اطلاع داده اند ، بهترین زمین ایران دست اسرائیلى هاست . بهترین زمین دست این یهودى هاى اسرائیلى است كه آنها كار مى كنند لكن منافعشان را آنها دارند مى برند .

كنند آن خلیج و امثال ذالك را . اگر ایشان برود مملكت ما درست مى شود ، اداره مى شود ، صحیح اداره مى شود ، هر كس بیاید صحیح تر از آن اداره مى كند . اگر ایشان برود خلاء مى شود ؟ ! چه خلایى مى شود ؟ خوب یك دزدى برود ، یك نفرآدم صحیح تر بیاید سر جایش ، این خلاءاست ؟ ! یك آدم صحیح تر مى آید جایش ، ما نداریم آدم صحیح ؟ ! ایران اصلا دیگر ندارد كسى را كه جاى آقاى محمدرضا خان را بگیرد ؟ ! ایشان چه مى كند كه دیگران نمى كنند ؟ ایشان دزدى مى كند ، دیگرى نمى كند . خلاء چیست ؟ اینها همه تبلیغاتى است كه اینها مى كنند . با هر زبانى كه بتوانند تبلیغ مى كنند كه این را نگهش دارند و نگه داشتنش براى این است كه یك دسته داخلى مى خواهند از قبل او بخورند ، یك دسته بیشترش هم خارجى ها خواهند به توسط او منافع مملكت ما را ببرند و غارت كنند . ما را بهتر از او كسى نیست كه غارت كند زیرا این نوكرى است كه از همه نوكرها بهتر است ، اگر یك نوكر بهتر پیدا كنند فورا این را كنارش مى زنند لكن بهتر از این كسى نیست ، نوكرى كرده و كهنه نوكر است این .

اعتصاب بكنند یك مدتى ، یك مدتى فلج كنند این كارها را بهتر از این است كه اعتصاب نكنند و همیشه گرفتار باشند . باید اعتصاب بكنند تا اینكه رفع بشود این گرفتارى ها . ما مكلف هستیم مثل همه یعنى باید همه ما دنبال مطلب باشیم و اگر بتوانیم با روزنامه نگارها مصاحبه كنیم ، مسائل ایران را بگوئیم ، نتوانیم مصاحبه كنیم ، رفقا داریم در آمریكا ، در اینجا ، در انگلستان ، در هر جا رفقا داریم ، آشنایان داریم ، در بین آشنایان به ایشان بگوئیم ، چند نفر ایستاده اند توى مدرسه دارند با هم صحبت مى كنند ، شما هم بگویید آقا مساله ایران این است درد ایرانى هائى كه الان قیام كرده اند این است ، خیانت هایى كه این مردمك كرده است به مردم ، این است ، نه آن روزنامه ها یا مجلاتى كه در خارج بعضى وقت ها منتشر مى شود و بر ضد ایران صحبت مى كند ، این مسائل نیست مسائل نیست ، مسائل این است كه این دارد همه حیثیت ایران را به باد داده است .

استقلال ، آزادى ، جمهورى اسلامى ، خواسته همه ملت - ایران آزادى - همه مردم دارند داد مى كنند ما آزادى مى خواهیم ، ما استقلال مى خواهیم ، ما حكومت عدل مى خواهیم حكومت اسلامى مى خواهیم . حكومت اسلامى حكومت عدل است ، دیگر این دزدى ها تویش نیست ، اگر یك حكومت عادل صحیح پیدا بشود ، همه چیز ما اداره مى شود . ان شاءاللّه خداوند همه تان را توفیق بدهد ، موفق باشید ، سلامت باشید . من باز تكرار مى كنم از اینكه آقایان مى آیند اینجا از راه هاى دور و ما جایى كه آنها را پذیرایى كنیم نداریم معذرت مى خواهم . خدا همه تان را حفظ كند ، موفق باشید انشاءاللّه .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 256

تاریخ : 8/9/57

غربى ها ما رفتارمان عادلانه است و هیچ وقت با هیچ كس رفتار ظالمانه نخواهیم داشت .

سؤال : نظر حضرت آیت اللّه درباره روسیه شوروى و كمونیست ها چیست ؟

جواب : روسیه هم یكى از دولى است كه به ما تندى كرده است و ما از او ناراضى هستیم . شرائط اجتماعى ایران به صورتى است كه كمونیسم هیچ راهى در آن ندارد .

سؤال : آیا شما خواستار تاسیس و تشكیل یك فدراسیونى از دولت هاى اسلامى در منطقه هستید ؟

جواب : در صورتى كه مقتضى بشود امكان دارد .

سؤال : آیا حضرت آیت اللّه با معمر قذافى در لیبى روابطى دارید ؟

جواب : خیر ، لكن راجع به یك قضیه اى من به ایشان پیغام دادم و ایشان هم جواب دادند .

سؤال : اگر چنانچه رژیم فعلى كنونى كنار برود و حكومت اسلامى برقرار شود ، این اصلاحات ارضى اى را كه شاه انجام داده كنار خواهد رفت و شما این زمین ها را از دهقان ها گرفته به مالكین برخواهید گرداند ؟

جواب : خیر ، زمین ها به مالكین برنمى گردد . مالكین مالیات اسلامى را در طول تاریخ نداده اند و تمام املاك آنها به دولت برمى گردد .

سؤال : برنامه شما ، نظر و رهنمودتان براى طرفدارانتان در ماه محرم چیست ؟

جواب : من در مورد محرم به دوستانم دستور داده ام و به آنان گفته ام كه مجالس را هر چه بیشتر باید برپا نمایند و مراسم این ماه را بدون اجازه از دولت انجام دهند و اگر دولت جلوگیرى كرد در خیابان ها و كوچه ها و خارج تكایا مسائل روز را بگویند و نهضت را ادامه دهند .

سؤال : ما مى بینیم كه یك اتحاد كاملى بین مخالفین شاه اعم از سیاسى و دینى ، داخل ایران به وجود آمده و آن اینكه همه مى گویند كه شاه باید برود ، تنها چیزى كه براى ما مبهم است اینكه شما چه نظام و مجتمعى را جایگزین شاه خواهید كرد كه بتواند مورد موافقت همه قرار گیرد ؟

ص: 258

جواب : ما قصد داریم حكومت اسلامى به معناى حقیقى خودش جایگزین رژیم سلطنتى بشود . ما نظام جمهورى را به آراء عمومى گذاریم و ایران چون همه شان مسلمان هستند راى بدین قضیه خواهند داد و بعد از راى آنها حكومت جمهورى اسلامى تشكیل خواهد شد .

سؤال : ملت تونس و مسلمانانى كه در تونس هستند گرایشى به حركت هاى دینى در ایران دارند ، گرچه عده اى مى خواهند به این حركت برچسب واپسگرائى بزنند . آیا مطلبى براى ملت تونس دارید ؟

جواب : من براى تمام ملل جهان و خصوصا مسلمین جهان این پیام را دارم كه ملت ایران براى احقاق حقوق از دست رفته اش قیام كرده است و سلاطین درطول تاریخ مانع و غاصب حقوق آنان بوده اند ، لهذا از تمام مردم جهان و مسلمانان شریف تقاضا دارم كه به نهضت اصیل اسلامى و مردم ایران كمك كنند . انسانیت مردم جهان اقتضا دارد كه صداى ملت مظلوم ما را به جهان برسانند ، علاوه بر این كه تكلیف اسلامى مسلمانان است كه اگر كسى مظلوم واقع شد باید به آنان كمك كرد .

ص: 259

تاریخ : 5/9/57

تاریخ : 5/9/57

خالى بوده است ، فقط این یك حرفى بوده . آنوقت مى گفتند كه اعلامیه اى كه دوم نداشت اعلامیه لشكر ایران بود كه اعلامیه اول را كه اعلامیه جنگشان بود ، دومى نداشتند كه ظاهرا سه ساعت طول كشید ، وقتى كه رضاشاه به سردارهایش گفته بود كه آخر چرا سه ساعت ، گفته بودند سه ساعت هم زیادى بود براى اینكه ما هیچى نداشتیم ، آنها همه چیز ، راه مى آمدند ، سه ساعت راه مى آمدند و الا چیزى در كار نبود . حالا ایشان همچو قدرتى دارد كه ملت را استثناء كنیم و - خود قدرت ایشان را - كه قدرت ایشان جلوگیرى كرده است از این ابرقدرت كه شوروى باشد ؟ یا یك مسائل دیگرى در كار هست ؟ قدرت ایشان همین است . وقتى هم كه یك قدرتى اتكال به ملت نداشته باشد نظیر همان رضاشاه مى شود كه این سه تا مملكت ، این سه تا لشكر ریختند به ایران و ایران را گرفتند و همه چیز ایران در معرض خطر بود ، خطرى بود از همه چیز ایران ، در عین حال یك مطلب وجدانى براى ماها بود و مشهود بود كه مردم شادى كردند كه اینها آمدند شر رضاخان را كندند براى اینكه آنها كه آمدند رضاخان را فرستادند رفت . یك همچو وضعى پیش آورده بود كه در عین حال كه اجنبى ، دشمن ، سه تا دشمن بزرگ همه چیز ایران را در معرض خطر داشت معذالك از آمدن این دشمن ها مردم شادى كردند و به هم عرض كنم شاید مبارك باد مى گفتند كه خوب شد آمدند كه این مردیكه رفت ، شرش را كند و رفت . اینطور با مردم عمل كرده بود كه از دشمن ، سه تا دشمنى كه به حسب دیانت با اینها مخالف بود و همه چیزشان مخالف بود ، اینها آمدن آنها را براى رفتن او ترجیح مى دادند آنها بیایند و او برود . الان هم وضع این آقا اینطور است كه همچو در نظر مردم این مبغوض است كه اگر خداى نخواسته یك قدرتى بیاید و این برود ، آن را مردم ترجیح مى دهند براى اینكه آنها باز ممكن است یك حسابى داشته باشند . لهذا آنها كه آمدند بى حساب نبود كه به مردم تعدى بكنند ، البته بود یك تعدیاتى اما نه آنطور تعدى كه رضاخان كرد ، شوروى هم نكرد ، انگلستان هم نكرد ، آمریكا هم نكرد ، دشمنان ما نكردند آنطور با ایران ، آنطور كه این سختگیرى كرد و مردم را آزار داد ، آنها همچو كارى نكردند ، اینها آمدند البته قبضه كردند ، بسیار بد بود ، بسیار زشت بود لكن معذالك اینطور بود . الان هم وضع ایشان اینطور شده كه بودن ایشان در ایران به طورى در نظر مردم یك امر ناگوارى است كه اگر چنانچه یك قدرتى بیاید و این برود معلوم نیست كه همان شادى ها را نكنند ، همانطور كه آنوقت بود حالا هم شادى نكنند . حالا در هر صورت الان قدرت ایشان كه اتكال به ملت هم ندارد و ملت همه اصلا با او موافق نیست .

اینها بتوانند یك كارى بكنند . پس مساله این نیست كه الان قدرت اعلیحضرت مانع شده است از اینكه شوروى حمله كند به ایران ، خیر مقابلش قدرت هاى دیگر است ، جهات دیگرى است كه نمى شود ، نه آن یكى مى تواند تعدى كند ، نه آن یكى مى تواند تعدى كند . همچو كه آمریكا مى خواهد یك كلمه بگوید ، از شوروى اعلام مى شود این مخالف با مصالح ماست ، ما آرام نمى نشینیم ، اگر این هم بخواهد چیز بكند آن یكى مى گوید كه مخالف مصالح ماست . این بین این دو تا قدرت بزرگ اینجا حفظ شده است ، نه اینكه ایشان حفظ كردند . پس بنابراین قدرت منهاى ملت ، یك قدرت پوسیده اى است كه ایشان دارند و این همچو قدرتى را ندارد و اگر چنانچه ایشان بروند ، ما فرض كنیم كه ایشان بروند و دیگر جهات دیگرى نباشد كه آمریكا در مقابل شوروى ، انگلستان در مقابل شوروى كه اگر این بخواهد تعدى كند اینها نمى گذارند ، اگر اینها بخواهند تعدى كنند آنها نمى گذارند ، این هم نباشد در كار ، بخواهد شوروى حمله كند به ایران ، ملت ایران كه الان با هم هستند ، با این ملت نمى تواند حمله كند ، ما فرض مى كنیم خیر ، ارتشش را زد و وارد كرد ، زندگى نمى تواند بكند ارتشش ، یعنى هر ده كوره اى كه برود پدرشان را در مى آورند ، چنانچه دیدیم بیرونش كردند از آذربایجان . آذربایجانى ها بودند كه بیرون كردند ، شوروى را در جنگ عمومى كه بنا گذاشتند بماند اینجا ، بعد كه آذربایجانى ها بیرون كردند آقا راه افتادند به رجز خوانى كه این من بودم كه آذربایجان را نجات دادم . این را همه مردم مى دانند كه ایشان نبودند كه آذربایجان را نجات دادند ، آن كسى كه نجات داد آذربایجان را ، ملت آذربایجان بود كه نجات داد . حالا هم اگر بنا باشد شوروى حمله بكند و ایشان نباشد ، ملت است ، اگر ایشان باشد ملت نیست براى اینكه ملت پشتیبان ، او نیست و اگر شوورى بخواهد حمله بكند شاید یك تاییدى هم از آنها بكنند ، این اشخاصى كه رنج دیدند از این خانواده ، یك تاییدى هم شاید بكنند چنانچه آنوقت خیلى هم خوشحال بودند و اگر ایشان نباشد بهتر ایران حفظ مى شود از شوروى و حال آنكه اصل مطلب اینطور است كه قضیه اینكه شوروى تعدى نمى كند به ایران و آمریكا تعدى نمى كند و انگلستان تعدى نمى كند این است كه خود اینها قدرت هایى در مقابل هم هستند و اگر اینها بخواهند هر كدامشان چى بشوند ، یك جنگ عمومى پیدا مى شود و اینها الان مى دانند كه جنگ عمومى مطابق است با قطع نسل بشر . اینطور نیست كه جنگ عمومى بكند و آن یكى غلبه كند بر او ، او را از بین ببرد و خودش زندگى كند ، براى اینكه قضیه جنگ هاى ذره اى است ، اتمى است و تمام بشر از بین مى رود و هیچ عقلى اقتضاى این را هم نمى كند كه یك جنگ عمومى را . این جنگ عمومى غیر آن جنگ عمومى اول و دوم بوده . جنگ عمومى اول و دوم جنگ عمومى بود كه این ابزارى را كه الان پیدا شده ، نبود این ابزار . جنگ اول كه خیلى كم بود ، جنگ دوم هم بود اما اینطور نبود . الان وضع جورى شده است كه اگر یك جنگ عمومى بخواهد در دنیا پیدا بشود ، عقلاى دنیا مى دانند ، همین ابرقدرت ها مى دانند كه این جنگ مثل آن جنگ ها نیست . این جنگ ، بشر را به نابودى كشیدن است یعنى هم شوروى نابود خواهد شد ، هم آمریكا نابود خواهد شد هم سایر ممالك نابود خواهد شد . یك همچو جنگ عمومى نخواهد پیدا شد ، اگر هم پیدا شد ما هم مثل همه مردم ، ما عاقبتمان به خیر است آنها

ص: 263

عاقبتشان نمى دانند چى است .

اقشار ایران ، سرتاسر اقشار ایران تمامش فریاد حكومت اسلامى دارند مى زنند ، یك عده مختصرى هم هستند فرض كنیم كه به قول اینها ، كه اینها شعار كمونیستى مى دهند . این عده مختصر در مقابل این سیل و این دریایى كه الان راه افتاده و همه دارند ادعا مى كنند كه ما حكومت اسلامى مى خواهیم ، اینها منحلند . اینها یك حرف نامربوطى است كه ایشان خیال مى كند ، خیال نمى كند ایشان مى خواهند اغوا كنند والا خودش هم مى داند این مسائل نیست ، نمى تواند اغوا كنند این را ، خوب تجزیه چیست ؟ كمونیست شدن چیست ؟ یك جا مى گوید تجزیه مى شود یعنى یك طرف ایران را شوروى اخذ مى كند ، یك طرف ایران را انگلستان مى گیرد یك طرف ایران را مثلا آمریكا مى گیرد . یك وقت هم مى گوید ایران كمونیستى مى شود ، یعنى همان تیكه اش مى شود ؟ دیگر باقى جاهایش نمى شود ؟ كمونیست ها فقط آذربایجان را مى گیرند یا خیر ، شوروى مى آید آذربایجان را مى گیرد ؟ این حرف ها یك حرف هایى است كه اینها مى زنند و مى گویند كه اگر شاه نباشد كذا و همه اش براى حفظ این است . آمریكا هم همین حرف ها را اگر بزند براى حفظ این است ، شوروى هم پشتیبانى از این مى كند و از این حرف ها ممكن است القاء بكند كه ایشان را نگه دارد ، انگلستان هم ممكن است همین حرف ها را بزند براى نگه داشتن ایشان ، البته همه اینها موافقند با اینكه ایشان باشد براى اینكه بهتر از ایشان براى اینكه منافعشان را تامین كند ندارند الان . اگر یك نوكر بهتر پیدا مى شد خیلى پشتیبانى نمى كردند لكن حالا این یك كهنه كارى است كه بلد است راه ها را ، فهمیده چه جورى كار بكند ولو الان از كار افتاده است و اینها میل دارند كه این باشد بلكه منافع اینها باز یك مدتى ادامه پیدا كند .

كسى كه تعدى به این حق كرده است از ایران بیرون برود و كسانى هم كه تعدى به این حق كردند ، به حق آنها كردند دستشان را قطع بكند و این را به كسانى كه با آنها روابط دارید ، این مطلب را گوشزد كنید ، مكرر كنید تا اینكه یك موجى هم در خارج پیدا بشود و انشاءاللّه زودتر به نتیجه ، به نتیجه مى رسید من میل دارم زود برسید . انشاءاللّه خداوند همه شما را توفیق بدهد .

والسلام علیكم و رحمة اللّه و بركاته

ص: 266

تاریخ : 6/9/57

سؤال : آیا صحت دارد كه شما اعلان فرموده اید كه در تاسیسات نفت خرابكارى كنند ؟

جواب : خیر ، خرابكارى را اجازه نداده ام لكن اگر چنانچه قرار باشد كه نفت ما را تا آخر ببرند ممكن است یك كارهائى بشود كه نتوانند ببرند .

سؤال : ممكن است با توجه به بعضى جزئیات بفرمائید كه حكومت اسلامى چیست ؟

جواب : حكومت اسلامى یعنى یك حكومت مبتنى بر عدل و دموكراسى و متكى به قواعد و قوانین اسلام و بیش از این فعلا وقت ندارم .

سؤال : چه تغییراتى در نظر دارید كه در ایران آینده بدهید ؟

جواب : خرابى هائى كه شاه كرده ترمیم مى كنیم و نقائصى كه اصولا" از نظام شاهنشاهى به وجود آمده است اصلاح مى كنیم و تمام چهار چوب هاى پوسیده و بى محتوایى را كه در طول این پنجاه سال مردم را به غربزدگى كشانده است خراب مى كنیم و حكومتى مبتنى بر عدل و انصاف نسبت به همه اقشار وطن مى سازیم و از مردم مى خواهیم تا بر پایه هاى اسلامى خویش تكیه زنند و بر غرب و غربزدگان كه موجب نابودى فرهنگ آنان شده است پشت پا زنند . خود را از وابستگى نظامى ، اقتصادى ، اجتماعى ، سیاسى و فرهنگى به هر وسیله شده است نجات مى دهیم ، البته خوب مى دانیم كه با چه گرفتارى هائى روبرو خواهیم شد ولى تقریبا باید از صفر شروع كنیم .

ص: 268

تاریخ : 7/9/57

جواب : اولا این مردم هستند كه باید افراد كاردان و قابل اعتماد خود را انتخاب كنند و مسئولیت امور را به دست آنان بسپارند ولیكن من شخصا نمى توانم در این تشكیلات مسوولیت خاصى را بپذیرم و در عین حال همیشه در كنار مردم ناظر بر اوضاع هستم و وظیفه ارشادى خود را انجام مى دهم .

ص: 270

تاریخ : 8/9/57

مدیریت نفت نیز انتظار داریم كه در این امر مهم و حیاتى و در این مرحله حساس كنونى با این هیئت همكارى صادقانه و همه جانبه بنمایند .

از خداوند متعال استقلال و عظمت كشور و توفیق ملت را براى به دست آوردن آزادى و استقلال خواستارم .

والسلام علیكم

روح اللّه الموسوى الخمینى

ص: 272

تاریخ : 10/9/57

هستند كه مهمترین آن اعتصابات و تظاهرات است كه در ماه محرم هم زیادتر خواهد شد و اگر چنانچه به نتیجه نرسید ، ممكن است كه تجدید نظر كنیم .

سؤال : حتى اگر چنانچه این به معنى این باشد كه طرفداران خودتان را بفرستید در جلوى گلوله هاى شاه ؟

جواب : البته طرفدارهاى ما نمى خواهند جلوى گلوله ها بروند ، آنها مى خواهند حق خودشان را استیفا كنند و مسالمت هم مى كنند ، لكن آن شاه است كه امر مى كند به كشتن آنها و براى احقاق حق ، این امرى است ضرورى .

سؤال : شاه در این ماه هاى اخیر ، كوشش زیادى به كار برده تا به طرق مختلف با یك مصالحه اى ، با شما و مخالفین خودش كنار آید آیا به نظر حضرتعالى ، زمان این مصالحه فرا نرسیده است تا بتوانید جلوى كشتار تعداد زیادى از طرفداران خودتان را بگیرید ؟

جواب : اگر او راست مى گوید كه مى خواهد مصالحه كند ، به خواست ملت عمل كند و آن این است كه او برود مشغول كار دیگر بشود ، لكن او درست نمى گوید و نمى خواهد مصالحه كند ، او مى خواهد اغفال كند مردم را و بعد از آن بدتر از اول رفتار كند .

سؤال : دولت شاه گفته است كه ما در دو شهر ایران مقادیرى اسلحه كشف كرده ایم ، آیا این به این معناست كه شما و طرفدارانتان اسلحه جمع كرده اید ؟

جواب : طرفداران ما مشغول هستند براى مهیا شدن در مقابل ظلم ، لكن حالا دولت ایران راست بگوید من نمى دانم .

سؤال : حضرت آیت اللّه ! آیا خود شما مطلع هستید كه طرفدارانتان مسلح شده اند ؟

جواب : به ما گفته اند كه ما مى خواهیم مهیا بشویم و من هم اجازه مهیا شدن را داده ام .

سؤال : از كجا شما این اسلحه ها را به دست مى آورید ؟

جواب : نمى دانم .

ص: 274

سؤال : اینجور به من تفهیم شده كه بعضى از این اسلحه ها ، از جبهه آزادیبخش فلسطین مى آید ، آیا این حقیقت است ؟

جواب : اطلاعى ندارم .

سؤال : آیا باعث تعجب شما نخواهد شد كه این اسلحه ها از طرف فلسطینى ها آمده باشد ؟

جواب : نمى دانم .

سؤال : آیا این درست است كه شما طرفدار اهداف جبهه آزادیبخش فلسطین هستید ؟

جواب : ما طرفدار مظلوم هستیم ، هر كس در هر قطبى كه مظلوم باشد ، ما طرفدار آنها هستیم و فلسطینى ها مظلوم هستند ، و اسرائیلى ها به آنها ظلم كرده اند ، از این جهت ما طرفدار آنها هستیم .

سؤال : اگر چنانچه شاه برود و دولت مورد نظر حضرتعالى بیاید روى كار ، چه تغییراتى در روابط دولت شما با اسرائیل رخ خواهد داد ؟

جواب : ما اسرائیل را رد خواهیم كرد و هیچ رابطه اى با او نخواهیم داشت ، او دولت غاصب است و با ما دشمن .

سؤال : این به این معنى است كه اسرائیل از ایران نفت دریافت نخواهد كرد ؟

جواب : نخواهد كرد .

سؤال : اگر دولت مورد نظر شما بیاید سر كار ، چه تغییراتى در روابط دولت شما با آمریكا بوجود خواهد آمد ؟

جواب : ما نمى خواهیم به آمریكا ظلم بكنیم و نمى خواهیم زیر بار ظلم آمریكا برویم ، كارهائى كه كرده اند ، ظلم به ما بوده كه آن را تحمل نخواهیم كرد . ما روابط دوستانه با همه ملت ها داریم و دولت ها هم اگر با ما به طور احترام رفتار كنند ، احترام متقابل را داریم .

ص: 275

سؤال : آمریكائى ها چه بلائى به سر شما آورده اند كه شما به آنها اعتراض مى كنید ؟

جواب : دولت هاى آمریكائى ، بزرگترین خیانتى كه به ما كردند این است كه این دودمان پهلوى را به ما تحمیل كردند و مخازن ما را به دست این دودمان برده ند و به جاى آنچیزى كه به درد ملت بخورد نداده اند ارتش ما را در تحت حمایت خودشان قرار داده اند كه بر ضد ملت قیام كنند و پایگاه هائى درست كرده اند در ایران كه مخالف با استقلال ما بوده است و ما با بودن حكومت این شاه هیچ وقت نمى توانیم زندگى بكنیم و آمریكاست كه از او پشتیبانى مى كند و الان هم رئیس جمهور آمریكا پشتیبانى خودش را مكرر اعلام مى كند یك ملتى كه براى احقاق حق خودش ، براى آزادى و استقلال قیام كرده است ، رئیس جمهور آمریكا تعبیر مى كند كه اینها مردم پست و رذلى هستند و این منطق آقاى كارتر است و ما از ملت آمریكا مى خواهیم كه به این آقاى كارتر بگویند كه ملتى كه مظلوم است ، ملتى كه تحت فشاراست ، ملتى كه آزادى و همه آزادى ها از او سلب شده ، ملتى كه استقلال ندارد ، ملتى كه كشته میدهد ، ملتى كه ظالمین بر او غلبه كرده اند ، اینها مى خواهند براى خود احقاق حق بكنند ، فریاد مى زنند ما آزادى مى خواهیم ، ما استقلال مى خواهیم ، آیا یك همچنین چیزى پستى و رذلى است كه كارتر تعبیر مى كند ؟ ما امیدواریم كه روساى خودشان را مواخذه كنند ، ما میل نداریم كه در بین ملت هاى مسلمان ، ملت آمریكا به نحوى بشود كه از نظرها بیفتد و ملت آمریكا را یك ملت ظالم بدانند ، در صورتى كه اگر ملت آمریكا با ما همراهى كند ، از آنها تشكر هم خواهیم كرد .

سؤال : قراردادهاى نظامى به مبلغ 22 میلیارد دلار بین ایران و آمریكاست ، اگر چنانچه دولت شما بر سر كار بیاید ، شما با این قراردادها چكار خواهید كرد ؟

جواب : ما اینها را خلاف مصالح مملكت مى دانیم . یكى از جنایاتى كه شاه به ما كرده این است كه اینطور قراردادهائى كه برخلاف مصلحت ملت ما بوده است بسته و ما كلیه قراردادهائى را كه برخلاف مصلحت ملتمان باشد برایشان ارزش قائل نیستیم و اگر قراردادى باشد كه انصاف داشته باشد و براى ما فائده اى داشته باشد ، آن قرارداد را تصویب مى كنیم .

سؤال : چه قراردادهائى مفید هستند و چه قراردادهائى مفید نیستند ؟

جواب : این مساله اى نیست كه من حالا بتوانم بگویم كه چه قراردادهایى مفیدند . هر كس مى داند این قراردادها را كه بسته اند ، نفت ما را گرفته و در ازاى آن ، اسلحه هائى كه به هیچ وجه به درد ما نمى خورد ، داده اند . این نوع قراردادها مضرند براى ملت ما . قرارداد مفید این است كه

ص: 276

قراردادى مى بندند چیزهائى كه براى ایران مفید است ، بدهند ، چیزهائى كه براى زراعت و صنعت ایران مفید است ، بدهند . آن چیزهائى كه اصلا فائده اى براى ایران ندارد ، اینها قراردادهاى غیر مفید هستند .

سؤال : ازهارى راجع به پایگاه هاى نظامى صحبت كرده ، شما در صورت قدرت یافتن ، مى خواهید دولت این پایگاه ها را ببندد ؟

جواب : این پایگاه ها برخلاف مصلحت ماست ، البته بعدها كارشناس ها در این امر باید نظر بدهند .

سؤال : آیا اخیرا از طرف آمریكائى ها یا از طرف مقامات رسمى آمریكا ، هیچ گونه تماسى با شما وجود داشته است ؟

جواب : خیر ابدا .

سؤال : آیا دولت آمریكا كوشش مى كند كه شما را ندیده بگیرد ؟

جواب : نمى دانم .

سؤال : براى ریاست دولت ایران ، به ما اینجور گزارش داده اند كه شما آن كس را كه بعدا بایستى از طرف شما كاندیدا بشود ، انتخاب كرده اید ، قویا چنین است ؟

جواب : در نظر داریم كه انتخاب كنیم .

سؤال : آیا شما تصور مى فرمائید یا مورد توجه دارید كه دولت مورد نظر شما از طریق یك خونریزى هاى عظیم بخصوص در ماه آینده روى كار بیاید ؟

جواب : خیر ، ابدا ، ما میل به خونریزى نداریم ، ما مى خواهیم مطلب با مسالمت تمام بشود .

ص: 277

ص: 278

عکس

ص: 279

ص: 280

عکس

ص: 281

عکس

ص: 282

عکس

ص: 283

عکس

ص: 284

عکس

ص: 285

عکس

ص: 286

عکس

ص: 287

عکس

ص: 288

عکس

ص: 289