گنجینه اشعار

فهرست مطالب

مقدمه ...7

عشق حقیقی ...8

مکه مدینه کربلا ...9

مولود کعبه ...10

شهادت امیرالمؤمنین علیه السلام ...12

شفاعت حضرت علی علیه السلام ...14

ولادت، ولایت، شهادت، حضرت علی علیه السلام ...16

شهادت حضرت زهرا علیه السلام ...28

در غم حضرت فاطمه زهرا علیه السلام ...30

دو خطبة حضرت پیامبر صلی الله علیه واله ...31

ماه محرم ...34

حج ناتمام ...36

حضرت ابوالفضل علیه السلام ...38

روضه ی حضرت امام رضا علیه السلام ...39

حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ...41

صبح صادق عليه السلام ...42

تمثيل فرد یهودی ...44

باغ سرمد ...46

روح الله خمینی رحمة الله ...47

امام زاده سید میر شرف الدین محمد رحمة الله ...49

ماه فلسفه ...51

حکایت پیر و جوان ...52

شبی در شلمچه ...53

شیطان بر درب مسجد ...55

گل و گلچین ...56

استعاذه ...59

جهاد زن ...60

هلاکت زنان ...61

گنج و رنج ...62

مجوز دروغ ...63

مغرور ...64

ملک الموت ...65

مناجات ...66

ص: 5

مقدمه

کتاب حاضر مجموعه کوچکی از اشعار کیان اصفهانی (صاحب کتاب معروف منظومه لهوف) است که در قالب، غزل،قصیده، رباعی، دوبیتی و غیره ، تنظیم گشته و روایات و احادیث اهل بیت پیامبر صلی الله علیه واله آن را زینت بخش هر محفل و مجلس نموده، بطوری که هر کس آن را کمی بخواند به ذوق و شوق هنری بکاررفته در آن و معانی و مضامین پر محتوای آن اعتراف و برای گوینده آن دعای خیر خویش را تقدیم می نماید .

مولف این کتاب معتقد است هر کس آن را یک بار و با دقت تمام بخواند و به سه رمز معنوی نهفته در این گنجینه عمل نماید، مشکلات روحی و روانی و دنیوی او مرتفع خواهد شد.

(انشا الله)

ص: 7

عشق حقیقی

« مِنْ طلبنی وجدنې وَ مَنْ وجدنې عرفنی وَ مَنْ عَرَفَنِي أَحَبَّنِي وَ مَنْ أَحَبَّنِي عشقني وَ مَنْ عشقنی عشقته وَ مَنْ عشقته قَتَلْتُهُ وَ مَنْ قَتَلْتُهُ عَلَى دیته وَ مُنَّ عَلَى دیته فانا دِيَتِهِ»؛ (1) آن کس که مرا طلب کند می یابد مرا و آن کس که مرا یافت می شناسد مرا و آن کس که مرا شناخت دوستم میدارد و آن کس که دوستم داشت، به من عشق می ورزد و آن کس که به من عشق ورزید، من نیز به او عشق میورزم و آن کس که به او عشق ورزیدم می کشم او را و آن کس را که من بکشم، خون بهایش بر من واجب است، و آن کس که خون بهایش بر من واجب است پس من خودم خون بهایش هستم .

هر که طالب شد مرا، یابد مرا *** بعد از آن، حقا که بشناسد مرا

آن که بشناسد مرا، خب مرا *** اندرون خود می گیرد فرا

پس به بعد حب من لایق شود *** لایقش این است، کوعاشق شود

آن که عاشق شد به من، من هم چو او *** عاشق او میشوم امانکو

عشق من این است، چون وصلش کنم *** در نهایت حکم در قتلش کنم

آن که گردد کشته ی من با دمی *** خون بهایش میشود واجب همی

پس چو او گشتم، بهای او زدم *** کس در این عالم نباشد جز خودم

ص: 8

مکه مدینه کربلا

کردم طواف قبلگه خاص و عام را *** بیت و صفا و مروه و رکن و مقام را

وادئ مشعر و عرفات و مناو خيف (1) *** قربانگه خليل عليه السلام را

کردم پی طواف، به برجامه ای تمیز *** کزهم دهم تمیز حلال و حرام را

شستم به آب زمزم و کوثر غبار دل *** اندیشه های باطل و سودای (2) خام را

رفتم منا و رمى (3) نمودم پليد دون *** شيطان نفس خویش در آن ازدحام را

قربان نمودم آنچه خدا امر من نمود *** مقبول حق بیاید و تقصیر (4) تام را

رفتم مدینه من به بر تربت رسول *** آن بارگاه حضرت خير الأنام (5) را

گشتم جوار آنکه بدی خانه علی *** در بسته بود و من که ندیدم سنام (6) را

از همسرش سراغ نمودم کسی نگفت *** اندر کجاست تربت نادیده کام را

سوی بقیع رفتم و دیدم در آن میان *** سنگ قبور خاکی، آن چار امام را

گریان شدم ز بهر غریبی و غربتی *** کامد مرا بیاد خرابات شام را

ماندم عجب، گذشت چه در کربلا همی *** آنجا که کس نکرد رعایت مقام را

گفتم بس است و دیگر از آن کربلا مگو *** دفتر ببند و ختم نما این کلام را

از کربلا چه طاقت گفتن حکایتی *** یا آنچنان طریق که کشتند امام را

ص: 9

مولود کعبه

و چنین افتخاری منحصر بفردی که برای علی علیه السلام در اثر ولادت در اندرون کعبه حاصل شده است بر احدی از عموم افراد بشر چه در گذشته و چه در آینده بدست نیامده است.

« وَ لَمْ يُولَدْ فِي الْبَيْتِ الْحَرَامِ أُحُدُ سَوَاءُ قَبْلَهُ وَ لَا بَعْدَهُ وَ هِيَ فَضِيلَةُ خَصَّهُ اللَّهُ بِهَا إِجْلَالًا لَهُ وَ إعلاء لرتبته وَ إظهارا لتکرمته »؛ (1) پیش از آن حضرت احدی در خانه کعبه ولادت نیافت مگر خود او و این فضیلتی است که خدای تعالی به على علیه السلام اختصاص داده تا مردم مرتبه بلند او را بشناسند و از او تجلیل و تکریم نمایند.

دو و ده روز که از ماه رجب *** سپری گشت و مه آمد در شب

فاطمه بنت اسد (2) در آن حال *** که دگرگون شده بود از احوال

چون طواف حرم (3) یار نمود *** نفس خود پیش خدا خوار نمود

گفت آندم به تضرع به خدا *** مکن از پیش خود این بنده جدا

من و فرزند مرا راه نما *** تا بگیریم در آنجا مأوا (4)

وانگهی دید که از لطف و کرم *** یک شکافی زده دیوار حرم

پس چو آن رخنه به دیوار بدید *** از درونش سخن یار شنید

سخن این بود از سوی دلدار *** که قدم بر کف این خانه گذار

رفت در خانه و ره بسته شد آن *** با حق آمیخت و یک هسته شد آن

حوریان دید و ملک صف در صف *** همه با شور و نشاط و به شعف (5)

بالش و بستر و دیبا و حریر (6) *** شدش آماده به بانگ تکبیر

ص: 10

شهادت امیرالمومنين علیه السلام

خون از سر مبارک حضرت جاری شد و محاسن شریفش را رنگین نمود، در آن حال فرمود: « بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ عَلَى مِلَّةِ وَلِيُّ اللَّهِ فُزْتُ وَ رَبِّ الْكَعْبَةِ » ؛ سوگند به پروردگار کعبه که رستگار شدم.

سپس این آیه شریفه را تلاوت نمود:

« مِنْهَا خلقناکم وَ فِيهَا نعیدکم وَ مِنْهَا تخرجکم تَارَةً أُخْرَى »،(1) شما را از خاک آفریدیم و به خاک برمی گردانیم و بار دیگر از خاک مبعوثتان می کنیم.

ز بیداد و زتیغ ابن ملجم (2) *** صداها جملگی پیچید در هم

ندا آمد که اى أولاد آدم *** بیا در مسجد کوفه که این دم

زخون محراب و مسجد لاله گون شد *** امیرالمؤمنين غرقاب خون شد

نداي فزت رب الكعبه ی او *** بگوش آمد زهر سمت و زهر سو

که میگفتا برب الكعبه اکنون *** شدم من رستگار از کار این دون

محسن شد با خبر از کشتن باب *** حسين نالان و گریان گشت بیتاب

ص: 12

شفاعت حضرت على علیه السلام

ابوسعید خدری گوید: رسول خدا صلی الله علیه واله به علی علیه السلام فرمود: «دوستی تو ایمان و دشمنی تو نفاق است و اول کسی که داخل بهشت میشود دوستدار تو و اول کسی که داخل دوزخ گردد، دشمن توست. (1)

و حضرت فرمودند : « ستکون بَعْدِى فِيهِ ، فَإِذَا كَانَ ذلک فَالْزَمُوا عَلِىُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ». (2)

« به زودی پس از من فتنه ای برپا خواهد بود، پس زمانی که چنین شد ملازم علی بن ابی طالب باشید زیرا که او اول کسی است که به من ایمان آورد و اول کسی است که در روز قیامت با من مصافحه می کند، او صدیق اکبر وفاروق (جدا کننده) این امت است که میان حق و باطل جدایی افکند و او بزرگ و پیشوای دین است.»

حضرت پیامبر صلی الله علیه واله فرمودند:

« يَا عَلِيُّ ! أَنْتَ قَسِيمُ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ »: (3)

یا علی تویی تقسیم کننده بهشت و دوزخ در روز قیامت

ص: 14

ولادت، ولایت، شهادت، حضرت علی علیه السلام

بیان گشته چنین طبق روایت *** علی را در رجب باشد ولادت

چو بر آل ابوطالب وخامت *** شده ظاهر، همانا در نهایت

پیامبر از علی کرده کفالت *** که کم سازد ز بوطالب وخامت

زانذار آیه قرآن حکایت *** که دعوت ابتدا شد از قرابت

رضی گوید علی سن صباوت *** به پیغمبر شده اول صحابت

برای آن که باشد حق رضایت *** سپر کرده خودش را با شهامت

به بستر رفته با شوق و بشاشت *** که احمدجان برد از هر شرارت

به سال دوم هجری وصالت *** شده ما بین زهرا و امامت

پیامبر کرده بر آنها وکالت *** نموده بهرشان پیمان قرائت

چو در جنگ احد چندی جراحت *** بر او شد تا نبی ماند سلامت

بزد جبريل حق بانک سیادت *** نباشد جز علی کس در سخاوت

نموده غزوۂ خندق متانت *** همانجا که عدو کرده رذالت

در آن میدان پر شور و شجاعت *** نموده طی زعمرو یک مسافت

به حال اندرون داده ملامت *** علی را زین عمل ناید ملالت

به حول و قوه ایزد ارادت *** نمود و زد بر آن خوی لجاجت

ص: 16

شهادت حضرت زهرا علیها السلام

با آن همه گفتار و سفارش ز پیمبر *** یا آن دو وصیت که بفرموده به منبر (1)

بد عهدی قومی به جهان گشت هویدا *** زآن ظلم فراوان که نمودند به حیدر

از فاطمه شد غصب فدک (2) از ره بیداد *** تا خانه نشینی به علی گشت مقدر

آن جمع کسانی که نبودند وفادار *** رفتند گروهی به در خانه کوثر

زهرا که بیامد عقب در، چوندا داد *** گفتند بگو تا که علی آید از این در

دیدند علی را به مثل شیر گرفتار *** کس نیست که داخل شود و کار شود سر

آتش به در افتاد و بشد سوخته نیمش *** آن ظالم دیگر (3) لگدی زد بر آن در

بشکست و به پهلو و به سینه شرری زد *** بر فاطمه آن یکه و تنهاز پیمبر

ناگاه بزد ناله که یا فضة (4) خوذینی (5) *** دادم تو برس محسن (6) من گشت ستمگر

آمد چو علی تا که برد همسر خود را *** خصمی رسن افکند بر آن گردن حیدر

تا آنکه رود حیدر کرار (7) به مسجد *** گیرند از او بیعت و آن خامه (8) و دفتر

چون فاطمه اش دید به آن حال علی را *** با دست دگر کرد رهایش چو عصنفر (9)

لاكن شرری جلوه نمود از ید قنفذ (10) *** آنگونه که با ضربه بزد برید کوثر

بردند و در خانه و افتاد به بستر *** آن نوگل جامانده ز گلزار پیمبر

رفت از بر این دار فنا جانب معبود *** با آنهمه الام و غم و رنج مکرر

ص: 28

در غم حضرت فاطمه زهرا علیها السلام

بزرگانی از علما و عارف بزرگوار مرحوم آیت الله ملا علی معصومی همدانی فرموده اند که برای برآورده شدن حاجات و توسل به حضرت فاطمه زهرا علیه السلام ذکر ذیل 530 مرتبه خوانده شود:

«اللهم صل على فاطمة و أبيها وبعلها وبنيها (بنوها) و السر المستودع فيها بعد ما أحاط به علمک»؛ خدایا! به تعداد آنچه دانش تو بر آن احاطه دارد، و به آن راز به ودیعه نهاده شده در وجود او بر فاطمه و پدر و همسر و فرزندانش درود فرست. (1)

آه و صد آه، گشته این باور *** آمده عمر فاطمه آخر

شد علی نیز از غم همسر *** زار و بیمار و بی کس و یاور

شد حسن با حسین او نالان *** در فراق و مصیبت مادر

هم پریشان شد از غمش زینب *** ام کلثوم (2) نیز آن خواهر

جمع گشتند در بر مادر *** کودکان بهر دیدن آخر

دست زهرا شد از کفن بیرون *** برگرفت آن دو را چه ناباور

بر علی آمد این ندا آندم *** کودکان را جدا کن از مادر

نیست صبری دگر ملائک را *** با چنین درد و رنج غم آور

همچنین در شرف بود افتد *** لرزه بر عرش حضرت داور

ص: 30

دوخطبه حضرت پیامبر صلی الله علیه واله

پیامبر اکرم صلی الله علیه واله فرمودند:

« ثُمَّ قَالَ : أَيُّهَا النَّاسُ ! إِنِّي قَدْ خَلَّفْتُ فیکم الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ ، وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بیتی وَ ارومتی وَ مِزَاجُ مائی وَ ثَمَرَةُ فؤادی وَ مهجتى ، لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَى الْحَوْضِ » (1) حضرت پیمبر صلی الله علیه واله فرمودند: ای مردم! من در میان شما در امانت نفیس را به جای می نهم: یکی کتاب خدا و دیگری خاندان و عترتم، همانان که پاره وجود من و میوه دل و جگر گوشه من می باشند و این دو از هم جدا نمی شوند تا در کنار حوض کوثر نزد من آیند.

پیامبر اکرم صلی الله علیه واله می فرمایند:

« انی ترکت فیکم أَمْرَيْنِ لَنْ تَضِلُّوا مَا إِنْ تمسکتم بِهِمَا : كِتَابُ اللَّهِ وَ أَهْلِ بیتی » (2)

من دو چیز در میان شما باقی گذاشتم، تا وقتی که به آن دو چنگ زنید هرگز گمراه نخوهید شد، یکی قرآن و دیگری خاندانم.

ص: 31

ماه محرم

« مَنْ لَعَنَ قَاتِلِ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ شُرْبِ الْمَاءِ حُشِرَتْ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ثَلِجَ الْفُؤَادِ » ؛ (1) کسی که لعن کند بر کشنده امام حسین علیه السلام در وقت خوردن آب، خداوند او را در روز قیامت باقلب نک و بدون حرارت محشور می کند.

گردیده باز ماه محرم در این زمین *** بر شیعیان او شده دلها همه حزین

منگر کنون به قامت دل دادگان که چون *** غلتید سرو قامتشان آنچنان به خون

با دست خود بزن به سر و سینه از وفا *** زین رو که گشته دست علمدار او جدا

اکبر گرفته است اجازت زباب و مام (2) *** تا جان فدا کندبه ره دین در آن مقام

بر دست و پا مبند حنا، چون که این حنا *** عادت شود محرم و غفلت شود بنا

طفلی مبوس، چون که علی اصغر رباب *** از تشنگی فتاده کنون روی دست باب (3)

از بهر او چو آب طلب کرده، در جواب *** تیری سه شعبه آمده آنگه بجای آب

نوبت چو بر حسین آمده آلش همه غمین *** آنگاه آمدش چویکی سنگ بر جبین (4)

دیگر نداشت هیچکس آنجا طاقت اندرون *** گردیده بود صورت نورانیش چو غرق خون

ناگه برید شمر ستمگر سر حسین *** آن نازنین که بود در افلاک (5) نور عين

فریاد یا محمد و آوای يابتول (6) *** از زینبش بلند که یا ایها الرسول

بنگر چگونه با پسرت شمر دون نمود *** راسش جدا و پیکر او غرق خون نمود

آتش زدند خیمه اطفال بی گناه *** آواره گشته جمله افراد بی پناه

از کینه بستند آن همه دست و پا و سر *** قومی که از خدا همه بودند بی خبر

ص: 34

حج ناتمام

حضرت امام حسین علیه السلام می فرمایند:

« إِنِّي لَمْ أُخْرِجَ ، أَشَراً وَ لَا بَطَراً وَ لَا مُفْسِداً وَ لَا ظَالِماً وَ إِنَّمَا خَرَجَتْ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمِّهِ جدی - أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ انهی عَنْ المنکر»؛ (1)

بدرستی که من برای تجاوز و طغیان یا فساد یا ظلم قیام نکردم، بلکه برای اصلاح در امور امت جدم صلی الله علیه واله ، قیام میکنم و اراده دارم امر بمعروف و نهی از منکر نمایم.

یه روزیه مهربونی، یه مرد آسمونی *** باحج ناتمومی، به قصد مردمونی

که جلوه گشته برما، تموم یاوه هاشون *** سفرنمود که پاسخ، دهدبه نامه هاشون

آن مرد آسمونی باچند بچه وزن *** روونه بود همین طور، میون کوی و برزن

که ناگه آن یگانه، تموم روح پاکی *** بدید که کاروونش رسیده تل (2) خاکی

همی به چشم خود دید، یکی دو مرکب خویش *** اصلا قدم نزاره، قدم جلوتر از پیش

گفتارید بپرسید، از قریه های این بر *** این سرزمین چه داره، نامی شما را در سر

گفتند بلاوكرب، هم غاضريه نامی *** داره کنون میون، این مردمون عامی

پس او همی بگفتا از عمق دل به آهی *** برتو برم خدایا، از این مکان پناهی

باردگر بگفتا، آن شاه دین و آئین *** بار مرابیارید از اشتران به پائین

این جابود مکانی، آنجا که اهل دوزخ *** من را کشد به زور و، فریاد خود به مسلخ (3)

ص: 36

حضرت ابوالفضل علیه السلام

« یا کاشف الْكَرْبِ عَنْ وَجْهِ الْحُسَيْنِ علیه السَّلَامُ اکشف کربی بِحَقِّ أَخِي الْحُسَيْنِ علیه السَّلَامُ »؛ (1)

ای برطرف کننده غم و اندوه از چهره حضرت حسین علیه السلام ، برطرف کن غم و اندوه و سختی مرا به حق برادرت حضرت امام حسین علیه السلام.

مرحوم آیت الله سید محمد رضا بروجردی! از علمای بزرگ حوزه علمیه کربلا، که بعدا در جوار حرم مطهر حضرت ثامن الائمه علی بن موسی الرضا عليه آلاف التحیه و الثناء ساکن می شود.

برای آشتی و حسن رفتار بين عيال و مادرشان، 133 بار به عدد نام «حضرت ابا الفضل علیه السلام » ذکر بالا را تکرار می نمایند و نتیجه خوبی می گیرند، به طوری که صلح و صفا و صمیمیت کامل بین همسر و مادر ایشان برقرار می گردد. اینجانب مؤلف کتاب، این ذکر را 133 مرتبه در قنوت نماز مستحبی خواندم و به خواسته خویش رسیدم.

من حسین را یاورم، دیگر ندارم، آه چندان *** جان به کف افکنده ام، درسرندارم، آه چندان

چون که فرمان میدهم، فرمانبر مولای خود *** هستم و هرگز همی اندر ندارم، آه چندان

من هلال روشن جاه و جلال هاشمی *** باشم و دیگر به حق محشر ندارم، آه چندان

چون برون آید جفا با خشم و کینش از خفا *** می خروشم بر سرش، در ور ندارم، آه چندان

من رسم بر بام دشمن، خنجری بر ساق او *** می زنم، اکنون بدان در بر ندارم، آه چندان

چون بنا بستم، بنای عزت و دین و شرف *** شر شب شیدا کنم، دیگر ندارم، آه چندان

من یگانه ساقی اطفال دشت کربلا *** از فرس (2) افتم همی در سر ندارم، آه چندان

چون عمود آهنین آید خورد بر فرق من *** غرق خون گردم، ولی آخر ندارم، آه چندان

گر رسد بالین من، اکنون برادر بی رمق *** گویم او را ای اخا (3)، بنگر ندارم، آه چندان

ص: 38

روضه ی حضرت امام رضاعلیه السلام

پیامبر اکرم صلی الله علیه واله فرمودند:

« تُقْتَلُ حتی بارض خُرَاسَانَ » (1)؛ فرزندی از فرزندام در زمین خراسان کشته (شهید) خواهد شد.

دعوت مرا نموده، مأمون به خانه خویش (2) *** مأمور او مرا هم، آهسته می برد پیش

من می روم ابا صلت ، آنجا به کاخ مأمون *** لاكن نمیروم من، در زیر بار آن دون

پس چون نگه نمودی، در آمدن به منزل *** عبا به سر کشیدم، بدان همی که این دل

مسموم کین مأمون، گشته به زهر انگور *** اما نه با اراده، بلکه به قدرت و زور

پس آن زمان که آیم، آهسته و به گامی *** با من نگو اباصلت، آن لحظه یک کلامی

تا آمدم به خانه، در را ببند و یاری *** یابنده ای نیاید، گیرد سراغ کاری

گوید همی اباصلت، من منتظر شدم بر *** مولای خود کنار، سکوي خانه و در

لاكن مرا فراوان، یک اضطراب بی حد *** بگرفت و این چنین، رأی بر خانه دلم زد

که ای خدا نیاید، آن لحظه ای که بر در *** بینم که سرور خویش، عبا کشیده بر سر

اما چو ساعتی شد، پایان، بدیدم از دور *** آید به سوی خانه، یک هاله ای پر از نور

دیدم عبا به روي، آن نور روشنائی *** افتاده است و آنگه، آمد مرا که آنی

آهی کشم از این دل، زیر سماء نیلی *** چون یادم آمد از آن، آثار میخ و سیلی

گفتم خدا خدایا، آخر چه بر رضا شد *** عالم از این مصیبت، پر غصه و عزا شد

دیدم گهی نشیند، گاهی به زور هر پا *** خیزد ولی نماند، باقی همی سر جا

گاهی شکم به خاک، حجره بسی گذارد *** تا بلکه مثل جدش، جان بر خدا سپارد

ص: 39

حضرت صاحب الرمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

رسول خدا - می فرمایند:

« وَدِدْتُ انَّ لَا أَمُوتُ حَتَّى أدرک زَمَانُ المهدی » (1) ؛ دوست دارم نمیرم تا زمان مهدی علیه السلام را درک نمایم.

أوشک (2)، شکو (3) مکن باکر شود *** های و هوی کافران آخر شود

كادت الدری (4) از آل رسول *** با ندای یاعلی ظاهر شود

کرب، کبر و غرور از بیخ وبن *** پاره و دست عدو قاصر شود

نا امیدی با عسی هم خانه شو *** فجر فردا دین حق ناصر شود

ای معاشر (5) بی دول بنما دعا *** تا که آن روحی فدا حاضر شود

گر ببینی دولت صبحش دمید *** همتی بنما، که او قادر شود

چونکه این از وعده حق است که او *** چیره برهر یاغی و کافر شود

ص: 41

صبح صادق علیه السلام

امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می فرمایند:

« فَمَا يحسبنا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مَا تَكْرَهُهُ وَ لَا تؤثرة مِنْهُمْ » (1)؛ (غیبت) ما را از شیعیان دور نگه نمیدارد (طولانی نمیشود) مگر اعمال و رفتار آنان که به ما میرسد و برای ما ناخوشایند و دور از انتظار است.

« لَوْ أَدْرَكَهُ لِخَدَمتُهُ اَیَامَ حَیاتِی» (2) ؛ اگر مهدی را درک میکردم، تمام عمر به او خدمت میکردم.

ص: 42

تمثيل فرد یهودی

حضرت پیامبر صلی الله علیه واله« می فرمایند:

« مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ فَلَا يُوَاخِيَنَّ كَافِراً وَ لَا يُخَالِطَنَّ فَاجِراً وَ مَنْ أَخِي کافرا أَوْ خَالَطَ فَاجِراً كَانَ فَاجِراً كَافِراً » (1)

هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، با هیچ کاری برادری و با هیچ فاجری مصاحبت نکند و هر کس با کافری برادری یا با فاجری مصاحبت کند، خود کافرى فاجر است .

و آیه (51) سوره مائده میگوید (ای اهل ایمان یهودی و نصاری را به دوستی مگیرد)

ص: 44

باغ سرمد

حضرت على علیه السلام می فرمایند:

« لَيْسَ لِأَنْفُسِكُمْ ثَمَنُ إِلَّا الجنه فَلَا تَبِيعُوهَا إِلَّا بِهَا » (1)؛ بهای نفوس شما جز بهشت نیست، پس آن را جز بدان نفروشید.

خوشا آن لحظه و آن روز شیرین *** که می آید خبر از راه دیرین

که ای گم گشته در این وقت آنی *** رها کن لذت این عمر فانی

بیا سوی خدا و آنچه را او *** مهیا کرده بر هر بنده نیکو

سپس رو جانب باغی که اعلی *** به هر چیزی نموده حق تعالی

بگیر آنگه ز الطاف الهی *** در آن مأوای جاویدان (2) پناهی

تمنا کن در آخر، تا که ایزد *** نظر سازد به توبی حصر و بی حد

بد آنجایی که از آن، لطف مذبور *** شوی با آل پیغمبر تو محشور

ببینی وانگهی در باغ سرمد *** علی و فاطمه، اولاد احمد

بگویی بعد از این در پیش مولا *** چه گشته بر سر و بازوی زهرا

بپرسی از حسن هنگام سیلی *** چگونه رخ زمادر گشته نیلی

در آخر از پي آن سر بریده *** روی و پرسی از، هر آنچه دیده

بخواهی تا بگوید داغ اکبرص *** گران بوده بر او، یا داغ اصغر

ص: 46

روح الله خمینی رحمة الله

از امام باقر علیه السلام روایت شده است که فرمودند: جمعی از اصحاب به محضر پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه واله بودند: آن حضرت فرمودند: به درستی که در طرف راست عرش الهی، گروهی از ما بر منبرهایی از نورند، صورتهایشان از نور است، و لباسهایشان از نور است، صورتهای اینها از شدت نور، چشمان نگاه کنندگانی را که به مرتبه اینها نیستند خیره میکند، بعضی از اصحاب پرسیدند: اینها چه کسانی هستند؟

پیامبر صلی الله علیه واله سکوت فرمودند: تا اینکه على علیه السلام عرض کرد: اینها چه کسانی هستند؟

پیامبر صلی الله علیه واله فرمودند: « فَقَالَ : هُمْ قَوْمُ تَحَابُّوا بِرُوحِ اللَّهُ» آنها گروهی هستند که به «روح الله» (1) عشق می ورزند.

« عَلَى غَيْرِ أَنْسَابِ وَ لَا أَمْوَالٍ » و عشق ورزی آنها نه به خاطر خویشاوندی و نه به خاطر اموال است، آنها پیروان تو هستند و تو امام اینها هستی یا علی.

« أُولئِكَ شِيعَتِكَ وَ أَنْتَ إِمَامُهُمْ يَا علی ». (2)

ص: 47

امام زاده سيد مير شرف الدين محمد رحمة الله

از عنایات خدا آن چه کنون فخر من است *** هم سپاسش لازم است و طاعتش بهر من است

این بود که مرقد «میر مدینه» چون نگین *** در میان و در دل این وادی و شهر من است

مرقد مطهر امامزاده سید میر شرف الدین محمد، بر اساس نوشته ای که بر سنگ آن حک گردیده (وفات 20 صفر سنه 720 قمری) قدمتش تاکنون (1434ه. ق) به بیش از هفتصد و چهارده سال می رسد و مانند نگینی در میان شهر تاریخی و مذهبی «دارالشهدا» یعنی رهنان و در جوار گلزار شهدا و قبرستان قدیمی این شهر میدرخشد .

این امامزاده صاحب کرامت تاکنون برکات فراوانی برای مردم رهنان داشته، به طوری که از قدیم الایام جهت رفع مشکلات خویش به این مکان مقدس متوسل و با ادای نذورات به مطلب و مقصود خود نائل می شدند. تا جایی که در گذشته و اکنون به «میر مدینه» (یعنی شهری و که دارای امیر و حاکم است یا امیر و حاکم شهر) مشهور گشته و از این لقب و شهرت، یعنی «میر مدینه» برداشت می گردد که مردم این دیار در هنگام بروز حوادث و مشکلات عدیده روزگار و حتی فشار و زور و ظلم خوانین و حکام نیز به این امامزاده جلیل القدر پناهنده می شدند.

ص: 49

ماه فلسفه

روزگاری بعد از آنکه ناگهان *** جلوه شد خورشید احمد بر جهان

بیدرنگ آمد برون نور صغیر *** تا کند جلوه بر آن نور کبیر

بعد از آن بر خلق عالم با فریب *** نور آن تابش همی سازد غریب (1)

لاكن از غفلت نمیبودش خبر *** نور او بر نورکش دارد کبر (2)

همچنین او را اگر باشد فروز *** این فروز از بهر او گشته بروز

پس به هر دربی زده شاید که خویش *** جلوه سازد در میان اهل کیش

در نهایت با تلاشی جلوه گر *** گشته آن نور صغیر از لای در

آنچنان که ظاهرا آن نور خور (3) *** از ورای این جهان گردیده دور

تا جایی که دگر از نور او *** کمتر آید حرف و بحث و گفتگو

جمله گویندی که فارابی (4) شتاب *** داده آن نورک شود اینک فتاب

یک فتابی که شبه باشد ولیک *** جلوه گشته بر همه زیبا و شیک

پس بباید یک کسی دانا کنون *** این شبه را از درون سازد برون

تا که خورشید جهان تاب نهان *** بار دیگر جلوه سازد بر جهان

ص: 51

حکایت پیر و جوان

امام صادق علیه السلام می فرمایند:

« إِنَّ مِنْ إِجْلَالِ اللَّهِ عزوجل إِجْلَالَ الشَّيْخِ الْكَبِيرُ» (1) ؛ همانا احترام و تکریم کهنسالان مانند احترام به خداوند عزوجل است.

خبری به من رسیده که کنم چنین حکایت *** که بزرگتری نموده، پسری بر او اهانت

آنچنان که پشت خود خم، و چو او قدم زده کم *** که توپیرناتوانی، چه ثمر از این سلامت

تو میان کوی و برزن، همه ظهر و صبح و شامی *** بروی بسی مصلا (2) وکنی همی عبادت

چو بیامد این مطالب، به دو گوش پیردانا *** سخنی بگفته اورا سخنی هم از درایت (3)

که من از تلاش ورنجی، کمرم چنین خمیده *** تو که ادعانمایی، به چه می کنی افادت (4)

تو که با هوس خوش آیی، هوست چه کرده سودی *** که چنین به لب برآری، برماچنان عبارت

رسد آخر آن زمانی که به مثل مابيفتی *** به زمین وبرعصایی واسیراین علامت (5)

هم از آنچه گفته بودی، کنی خود همی ملامت *** که بزرگتری نمودی، تو چرا چنین اهانت

پس از این، سخن چوسر زد، ز دهان پیردانا *** خجل آن جوان به دل شد، ز بیان آن عبارت

به خود آمد از هوا و هوس درون غافل *** ره او گرفته آنگه، که کند از او عیادت

ولی چون رسیده بر او، به نظر بدیده او را *** قد و قامتی کشیده، به نماز و در عبادت

و چنین کلام و وردی به زبان و ذکر آیت *** که خدای خالق من، بکن آن جوان هدایت

ص: 52

شبی در شلمچه

یک شب در عملیات کربلای پنج (سال 1365) در منطقه عملیاتی شلمچه، به عنوان بسیجی و با مسئولیت منشی گروهان گردان امام رضا علیه السلام از لشکر امام حسین علیه السلام، وارد عملیات شدم، در آن شب که جهنمی از آتش دو طرف (حق و باطل) نمایان بود، تمام معنویت، خدایی بودن و خدایی شدن و اخلاص رزمندگان متجلی بود.

در آن شب «شهید اکبر کشتکار» (1) فرمانده گروهان ما که از تقوا و اخلاص کاملی برخوردار بود، در نیم متری من در حالی که می خواست با موشک (آر.پی.جی) سنگر دشمن را نشانه برود، سنگری که با تیر بارش بچه های رزمنده را قلع و قمع می کرد. ناگهان تیری به سفید رانش اصابت کرد، و به آرامی و از درد تیر فرد نابکار صدا زد «آخ» ولی وقتی که خواستند او را به عقب انتقال دهند، چندین بار، بلند صدا زد «کیانی» (2) بچه ها به عقب برنگردند، بعد از چند ماه نیز به خیل شهدا پیوست.

آن شب به پایان رسید، صبح جلوه نمود و سفره عشق شب زیبای شلمچه بر چیده شد و بهترین افسار و ابزار عشق و عاشقی پاره گردید و ما هنوز از پی دلدار می دویم (دوستان رفتند و ما اندر خم یک کوچه ایم).

ص: 53

شیطان بر درب مسجد

شهید آیت الله دستغیب رحمة الله می گوید:

یکی از اهل ایمان و تقوی نقل می کرد که در مکاشفه دیدم شیطان درب مسجد ایستاده است. گفتم ملعون اینجا چه می کنی؟ گفت رفقا فرار کرده اند و منتظرشان هستم. فهمیدم مردان رشیدی بوده اند که شیطان همراهشان به مسجد رفته است. البته اینها نوبرند که لااقل درب مسجد، راستی استعاذه حقیقی کرده اند.

یکی از اهل ایمان می کندنقل *** که من کردم تأمل از ره عقل

بر این مطلب که شیطان پیر ملعون *** در این لحظه کجا می باشد اکنون

در این اندیشه می بودم که تكبير *** رسید از مأذنه از مرشدی پیر

برفتم سوی مسجد تا نمازی *** بجا آرم، کنم راز و نیازی

که دیدم ناگهان آنجا دم در *** ستاده یک کسی باحال مصطر

نگه کردم ببینم پس چرا سر *** به زیر افکنده و مانده دم در

که دیدم (1) آتشی ناگه از آن بد *** به سرعت بر تن و بر جان من زد

بدانستم از آن اعمال ظاهر *** که او باشد همان شیطان کافر

بدو گفتم که ای کافر در اینجا *** چرا ایستاده ای با فکر بی جا

بگفتا او که در اینجا رفیقان *** شدند از من جدا باحال ایمان

از این مطلب بدانستم که همراه *** شده با عده ای در بین این راه

ولی قادر نگشته در طی راه *** کند آن عده را مجذوب و گمراه

برای این به ایستاده دم در *** که اعمالش دوباره گیره از سر

ص: 55

گل و گلچین

باغی بود سرسبز با گل برگ های گلهای زیبا، این باغ باغبانی داشت پیر و فرتوت و دلسوز که در رسیدگی به گلها و سرسبزی باغ هیچ گونه مضایقه نمی کرد و هر زمان اشخاص شاخص و شایسته به این باغ می آمدند گلی زیبا چیده تقدیم ایشان می کرد.

در این باغ گلی بود زیبا که گل برگهایش تازه باز شده بود و جلوه زیبائیش هر آنکس را مجذوب خود می کرد، این گل مرتب از گلچین باغ، یعنی باغبان گل درخواست می نمود که من از این باغ و ساقه خویش خسته شده ام، از تو می خواهم مرا چیده به کسی که عاشق روی من و راغب بوی عطر دل انگیز من است تقدیم نما.

باغبان می گفت وظیفه من حفظ و حراست از توست و به تو آب میدهم تا روزی به من گلاب دهی و بوی خوشت همه را مشتاق دیدار من و تو کند.

ولی اگر قبل از گلاب شدنت فردی لایق و سزاوار تو به باغ آمد او را به کوی تو رهنمون می سازم، گل اصرار می کرد و گلچین نصیحت، اما گل را دیگر نصیحت باغبان اثر نمی کرد، تا اینکه روزی فردی با ظاهری آراسته و فریبنده وارد باغ گردید و گل را بویید و گل را از عشق کاذب خویش مدهوش کرد و باغبان به ناچار گل را تقدیم آن طالب گل نمود.

ولاكن آن طالب گل، بوی گل بوئید و از طراوتش بهره وافی و کافی برد و لختی بعد او را در مسیر عبور مردم پر پر نمود. گل برگهای زیبای گل بر زمین افتاد و نصیحت های دلسوزانه باغبان به یادش آمد، فریاد میزد که ای باغبان مهربان و دلسوز گلها به فریادم برس.

ص: 56

استعاذه

* استعاذه (1)

در روایات اهل بیت علیهم السلام خصوصا در چند مورد تأکید شده که استعاذه کنند.

نخست در هنگام حکومت است، اگر کسی را حاکم قرار دادند در مرافعات به قدری خطرناکست که جز استعاذه چاره ای ندارد. دوم: هنگام تنها شدن با زن بیگانه و نامحرم در جای خلوت است. به قدری خطرناکست که غالبا خواهی نخواهی شیطان معبود واقع می شود، حاکم بر تو شیطان میشود. اینقدر جلوه می دهد و وسوسه می کند تاهلاک کند. سوم: مورد غضب است، حکومت و خلوت با اجنبی کم اتفاق می افتد لكن حال غضب زیاد مورد ابتلای هر فردی است.

استعاذه در سه جا چاره کند *** راندۂ حق (2) را، بس آواره کند

اول آن که حاکمی، چون این سخن *** بر زبان جاری و هموار کند

می تواند بین مردم حکم حق *** جاری یا فکری در این باره کند

دوم آنکه بند شهوت از بدن *** پیش هر نامحرمی پاره کند

سوم آنکه این سخن وقت غضب *** مشكل اهل غضب چاره کند

ص: 59

جهاد زن

پیامبر اکرم صلی الله علیه واله می فرمایند:

«جهاد المرأه حسن التبعل» (1) ؛ جهاد زن، خوب شوهرداری کردن است.

الا ای زن تو را باید تحول *** بود، هم بر خدا باشد توکل

نما در معرفت قدری تعقل *** گریبانت جدا کن از تجمل

تجرد را رها کن با تأمل *** که باشد خیر وافر در تأهل

حجاب حق بود در جزء و در کل *** زهریک بگذری کردی تنزل

بکن در وقت دشواری تحمل *** چو زهرای نبی بنما توسل

مکن در کار مرد خود تعلل *** جهاد المرأه حسن التبعل

ص: 60

هلاکت زنان

حضرت پیامبر صلی الله علیه واله می فرمایند:

« هلاک نِسَاءِ أُمَّتِي فِي الْأَمْرَيْنِ الذَّهَبِ وَ الثِّيَابِ الرِّقَاقِ»؛ (1)

دو عامل زنان امت مرا هلاک میکند و به جهنم می کشاند، یکی طلا و زیور آلات و دیگری لباسهای بدن نما و رعایت نکردن حجاب است.

الا ای زن مکن پیرایه (2) رویت *** که لطف ایزدی آید به سویت

به چادر چتر عفت را به سر کن *** از این بر پوشی ظاهر حذر کن

نگردد خودنمایی برتو منظور *** که از باری تعالی میشوی دور

مشو مجذوب افرادی که رخسار *** جمیل است و درون پر تیره و تار

از این افراد بد آنی جدا شو *** دخیل و رهرو بنت الهدی شو

تأسی سوی او دینت ادا کن *** تمام درد دنیایت دوا کن

که این دختر بشد أم أبيها *** قبیح است ما بمانیم در بدی ها

ص: 61

گنج و رنج

امام زین العابدین علیه السلام فرمایند:

« تفکروا وَ اعْمَلُوا لِمَا خُلِقْتُمْ لَهُ فَإِنَّ اللَّهَ لَمْ يَخْلُقْكُمْ عَبَثاً » (1)؛

اندیشه کنید و عمل کنید برای آنچه که به خاطر آن آفریده شده اید.

ای کار تو گشته دائم از دون *** در فکر و خیال گنج قارون

برخیز و برعکس فکر آن گنج *** از بهر خدا ببر کمی رنج

وقت است و موقتی، نه چندان *** بیهوده سخن مگو چورندان

روزی که شود خطر نمایان *** فرصت نبری برای جبران

خواهی که رسی به سرفرازی *** این لحظه تلف مکن به بازی

در فرصت خود دو نکته ای چند *** آموز و بگو به دیگران پند

ص: 62

مجوز دروغ

در سه جا می توان از روی ناچاری دروغ گفت، یکی در جایی که با دشمن خود روبرو شده ای و راه فراری از گزند و آسیب او نداری در اینجا دروغی می گویی که از او فرار کنی یا او را از پای درآوری .

دیگر در جایی که بخواهی بین دو نفر که بینشان شکرآب (قهر) گشته، صلح و آشتی برقرار کنی.

در آخر هنگامی است که بخواهی از ریختن خون مسلمانی که میخواهند با هم جنگ و دعوا نمایند جلوگیری نمایی.

سه مقصد شنیدم دروغت رواست *** وزین درگذشتی چهارم خطاست

بود اول آنجا که از یک قرار *** ز دشمن نباشد برایت فرار

در اینجا دروغی ببندی به کار *** که سالم بمانی از آن نابکار

بود دوم آنجا که صلح و صفا *** دهی بین مردم به کذبی، خفا

در آخر بود آن زمانی که جنگ *** قریب الوقوع گشته بین دو هنگ

در اینجا دروغی بگویی که خون *** ز مسلم نریزد يد خصم دون

ص: 63

مغرور

امام علی علیه السلام می فرمایند:

« الشَّقِيُّ مَنْ إغتر بِحَالِهِ وَ إنخدع لغرور آماله » (1)؛

بدبخت کسی است که مغرور به حالات خود شود و گول آرزوهای خود را بخورد.

ای جوان مشغول این هستی مشو *** باغرورت غرق در مستی مشو

هر چه ابليس درون ضامن شود *** عاشق زلف رخ پستی مشو

سرکشی از حق رذیلت میشود *** با تمرد صید هر دستی مشو

غرق مستی خود پرستی میشود *** جلب زیورهای این هستی مشو

بام سستی در کهن افزون شود *** محو این چالاکی و چستی مشو

هزم دشمن باقوا حاصل شود *** ای (کیان) پس پیرو سستی مشو

ص: 64

مَلَک الموت

حضرت پیامبر صلی الله علیه واله می فرمایند:

« عَجِبْتُ لِمُؤَمِّلِ دنیا وَ الْمَوْتُ يَطْلُبُهُ » (1)، عجب دارم از آرزومند دنیا در حالی که مرگ در طلب اوست.

عجیب است و جان گیر و نادر مَلَک *** عنان گیرد از شست و قادر مَلَک

عداوت ندارد کسی را به دل *** عبوس به رخسار کافر مَلَک

عليل و ذلیل و كثير و قلیل *** علاج است و درمان ظاهر مَلَک

عروس ملوس همه اهل دل *** عزیز به هنگام باکر مَلَک

علی رغم سستی، خدای جلیل *** عبادت کن ای کس که قاهر مَلَک

على أي حال، على الاتصال *** عمل کن که می آید آخر مَلَک

ص: 65

مناجات

رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمایند:

« إِنَّ اللَّهَ لَيَسْتَحِي مِنَ الْعَبْدَ أَنْ يَرْفَعُ إِلَيْهِ يَدَيْهِ فَيَرُدَّهُمَا خَابِتَینِ » (1)؛ خداوند از بنده شرم دارد که دست های خود را به سوی او بلند کند و آن را نومید باز گرداند.

ای خدای مهربانم، ای خدا *** از خودت من را مکن آنی جدا

ورد و ذکر و یاد تو دارم کنون *** تا که محفوظم کنی از شر دون

ای خدای خلق و زاد و رود من *** ای که هستی با خبر از سود من

روسیاهم، کن سپید این روی من *** تا رسد مشگل گشایی سوی من

ای که نامت بهترین نام و نشان *** می شود دلها ز تو آتشفشان

رهنمایم کن که در این راه و سیر *** عاقبت گردد اموراتم به خیر

ص: 66

ثبات قلب

در کتاب مستطاب کافی به استادش از يونس بن عبدالرحمن و ایشان از عبدالله بن سنان روایت نموده که گوید حضرت صادق علیه السلام فرمود: زود باشد که مصیبت زده شوید به شبهه و شک در دین خود، پس بدون پرجمدار آشکار و امام راهنما خواهید ماند و از این مهلکه و مصیبت نجات نیابد مگر کسی که بخواند دعای غریق را، مرتب فرمودند می گویی:

« يَا اللَّهُ يَا رحمن يَا رحیم ! یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ » (1)؛ ای گرداننده دلها! دلم را بر دینت استوار نگه دار.

بنده را بهتر بود گوید چنین *** کای خدایی که بنا کردی جنین

آن جنینی که شود روزی چو این *** چشم و گوش و بینی و حلق و جبین

قوتی ده تاکه اینک این جبین *** از برای تو فرود آید زمین

بعد از آن بنما تفضل تاکه این *** قلب ما ثابت شود در راه دین

ص: 67

اسم اعظم

حضرت علی علیه السلام میفرمایند:

یک شب قبل از جنگ بدر، حضرت خضر علیه السلام را در خواب دیدم و گفتم: به من چیزی بیاموز تا بر دشمن پیروز شوم. حضرت خضر علیه السلام فرمود: بگو « یا هُوَ يَا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ » چون صبح شد، ماجرا را برای پیامبر صلی الله علیه واله بیان داشتم. حضرت صلی الله علیه واله فرمود: اسم اعظم را آموختی. این جمله همواره در روز بدر بر زبان من جاری بود و راوی گوید: حضرت امیر علیه السلام در آن روز « قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدُ » را خواندند و سپس فرمودند: « یا هُوَ يَا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ ، إغفر لِي وَ انْصُرْنِي عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ » .

در جنگ صفین نیز وقتی که حضرت، دشمن را به عقب میراند، همان ذکر را میخواند. عمار یاسر به حضرت علیه السلام عرض کرد: این کنایات چیست؟ حضرت فرمود: اسم اعظم خداوند و ستون توحيد « اللَّهُ لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ » می باشد. سپس حضرت آیه «شهد الله» و آیات آخر سوره حشر را خواندند. (1)

ای تو برادر، چونکه بخواهی رب تعالی رو *** بر تو نماید، تا که بگردی، فرد حقیقت جو

یا که ببندی راه عدو را، از در و از هر سو *** ناله برآور، يا هو يا من لاهو الا هو

ص: 68

کشته اشک

امام حسین علیه السلام می فرمایند: « أَنَا قتیل الْعَبْرَةِ لَا يذکرنی مومن إِلَّا بکی » (1) ؛ من کشته اشکم، یاد نمی کند مؤمنی مرا ، مگر اینکه اشک او جاری گردد.

و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در زیارت مقدسه می فرماید: « صَبَاحاً وَ مَسَاءٍ وَ لأبكين لک بَدَلَ الدُّمُوعُ دَماً »؛ صبح و شام بر تو گریه می کنم و به جای اشک برای تو خون گریه میکنم.

منم مقتول اشک هر دو دیده *** کسی جز من چنین ماتم ندیده

به زاری مؤمنی گر من کند یاد *** شود اشک ترش از دیده آزاد

الهی ای خداي حى منان (2) *** به من ده آن چنان حالی که با آن

چو مهدی صاحب الامر عزیزم *** به جای اشک دیده خون بریزم

ص: 69

صلوات

رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمایند:

« مَنْ صَلَّى عَلَى صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَلَائِكَتُهُ وَ مَنْ شَاءَ فَلْيُقِلَّ وَ مَنْ شَاءَ فلیکثر» (1)؛ کسی که بر من صلوات بفرستد، خداوند و ملائکه بر او صلوات میفرستند، حال هر کسی میخواهد کم بفرستد و هر کس می خواهد زیاد.

امام حسن علیه السلام در ضمن جواب مسائل که از جمله آنها این بود که سائلی پرسید که شخص گاهی چیزی را فراموش می کند و بعد به یاد می آورد؟

فرمود: برای این که دل شخص در ظرفی است که روی آن سرپوشی است پس همین که صلوات بر محمد و آلش فرستد، صلوات کاملی، آن پرده و سرپوش از روی آن ظرف برداشته میشود و دل روشن می گردد و آنچه را فراموش کرده بوده به یاد می آورد. ولی اگر صلوات نفرستد و یا آنکه (آل محمد را ضمیمه ننموده) و صلوات را ناقص بفرستد، آن سرپوش بر روی آن ظرف باقی مانده و دل تاریک و آنچه را به یاد دارد نیز از یاد می برد. (2)

آن ذکر و دعا که جمله فیض و برکات است *** چون در گرانمایه میان حسنات است

خوشبو بنما لبت که ورد ملكات است *** برخاتم انبیا محمد صلوات است

ص: 70

مثل اهل بیت

« مَثَلُ أَهْلِ بیتی مِثْلَ سَفِينَةُ نُوحٍ مَنْ رَكِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ » (1)؛

مثل اهل بیت (خاندان) من، مثل کشتی نوح است که هر کس سوارش شد نجات یافت و هر کس که از آن باز ماند و تخلف نمود غرق گردید.

سرور و آقای همه انبیاء *** گفته چنین بحر همه اوصياء

اهل همه بیت من از جسم و روح *** کشتی بود، کشتی چو کشتی نوح

هر که بر این کشتی بگردد سوار *** اهل نجات است و به من هم جوار

هرکه تخلف کند از این طريق *** غرق و راهی نبود بر غریق

ص: 71

شناخت امام زمان عجل الله تعلی فرجه الشریف

امام صادق علیه السلام می فرماید:

هیچ پیغمبری نیامد: « مَا مِنْ نبی جَاءَ قَطُّ»

مگر به معرفت حق ما (اهل بیت): « إِلَّا بِمَعْرِفَةِ حَقِّنَا»

و برتری ما بر دیگران: « وَ تَفْضِيلًا عَلَى مَنْ سِوَانَا ». (1)

[بنابراین با این معرفت و شناخت پیغمبران نسبت به امامان و برتری آنان بر دیگران] هرکه بمیرد و نسبت به امام و خط امام خود معرفت و شناختی نداشته باشد گویا به مرگ جاهلیت و قبل از ظهور اسلام از دنیا رفته است.

« مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً » (2)

هر که به جهل است و نگیرد زمام *** تا که بمیرد نشناسد امام

مرده به مرگی که بگیرد فرا *** آتش دوزخ سر و پایش تمام

ص: 72

حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف

محتاج در خانه و درگاه توام من *** مشتاق نگاه گه و بی گاه تو ام من

گر بنگری بادیده مرا هرگه و گاهی *** گاهی نه به هر گه پی و همراه توام من

امام صادق علیه السلام می فرمایند:

« لَوْ أَدْرَكْتَهُ لِخِدْمَتِهِ ایام حیاتی » (1)؛ اگر مهدی را درک میکردم، تمام عمر به او خدمت میکردم.

« مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ ، وَ لْيَعْمَلِ بِالْوَرَعِ ، وَ مَحَاسِنَ الْأَخْلَاقِ ، وَ هُوَ مُنْتَظِرُ» (2)؛

کس که مایل است جزء یاران حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار گیرد، باید منتظر باشد و اعمال و رفتارش در حال انتظار با تقوی و اخلاق نیکو توأم گردد.

از عشق تو ای مهدی زهرا چه کنم *** از شوق لب لعل (3) تو دل را چه کنم

در بند وصال تو دلم گشته اسیر *** تا جلوه شوی ای مه زیبا چه کنم

ص: 73

فرصت

حضرت علی علیه السلام می فرمایند:

« إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّةُ» (1)؛ از دست دادن فرصت، غم و اندوه است.

حضرت على علیه السلام می فرمایند:

« مَنِ اشْتَغَلَ بِغَيْرِ الْمُهِمَّ ضَيَّعَ الْأَهَمِّ » (2)؛ هرکس به چیزی که مهم نیست بپردازد، آنچه را که اهمیت بیشتری دارد از دست می دهد.

خوشا آنی که اینک چون مجال است *** برایش جمله سرگرمی محال است

چرا که داند او، هر کس زمان را *** دهد از کف، قیامت در ملال است

منيت

امام علی علیه السلام می فرمایند:

« مَنْ كانَ عِنْدَ نَفْسِهِ عَظِيماً كَانَ عِنْدَ اللَّهِ حَقِيراً» (1)؛ هر کس خود را بزرگ بشمارد، در پیشگاه خدا پست و ناچیز شمرده می شود.

ای من که روی به گور و افتی ز منی *** بینی که منی بسی دنی بوده همی

اکنون به خود آی و دان که این ما و منی *** با کس نکند وفا، که با تو به کمی

مشورت

حضرت على علیه السلام می فرمایند:

« مَنْ لَمْ يَسْتَشِرْ يَنْدَمْ» (1) کسی که مشورت نکند پشیمان می شود.

بشنو ای پسر پندم *** این نصیحت چندم

مشورت نما زیرا *** مَنْ لَمْ يَسْتَشِرْ يَنْدَمْ

شهید

حضرت پیامبر صلی الله علیه واله می فرمایند:

« فَوْقَ كُلِّ ذِي بِرٍّ بِرُّ ، حَتَّى يُقْتَلَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ، فاذا قُتِلَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ، فَلَيْسَ فَوْقَهُ بِرُّ » (1)؛

فوق هر نیکوکاری نیکی است تا وقتی که انسان کشته شود در راه خدا که دیگر بالاتر از کشته شدن در راه خدا چیزی نیست.

از هر دستی زبر دستی به کار است *** به هر محسنی نکو حسنی به بار است

مگر جانی که مقتول خدایست *** که این برهر نکویی استوار است

زخم زبان

رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمایند:

« مَنْ خَافَ النَّاسُ لِسَانَهُ فَهُوَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ» (1)؛ کسی که مردم از زبان او بترسند، پس او از اهل دوزخ است.

ای که دلت پشت زبانت نهان *** گشته وهى نیش زنی این و آن

تا رمقت مانده کنون بهرجان *** اسب زبان را به دهان کن عنان

جذب قلوب

حضرت على علیه السلام می فرمایند:

« قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِيَّةُ مِنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَيْهِ» (1)، دلهای مردم وحشی است، پس هر کس که آن قلوب را جذب کند به او روی خواهند آورد.

یاران گره از کمند کس باز کنید *** با شوق و شعف محبت ابراز کنید

تا آگه و بی خود از ظواهر گردید *** بر کوی دلش تلاوت آغاز کنید

رد امانت

رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمایند:

النَّاسُ ( آلمرء ) فِي الدُّنْيا ضَيْفٍ ؛ مرد در دنیا میهمان است.

وَ الضَّيْفُ رَاحِلُ ؛ و میهمان کوچ کننده است.

وَ مَا فِي أَيْدِيهِمْ عَارِيَهُ؛ و آنچه در دست اوست عاریه است.

وَ العاريه مَردُودَهُ » (1)؛ و عاریه مردود است

[یعنی باید آن را (یعنی جسمش را) صحیح و سالم به صاحبش که خداست برگرداند.]

مشتاق ضرر، طبیعتش دد کند *** بر خود و نفر، نهایتش بد کند

هشدار که این ودیعه را در روزی *** بی عیب و هدر، ببایدش رد کند

ص: 80

زدن کودک

رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمایند:

« مَنْ لَطَمَ خَدَّ امری مُسْلِمٍ أَوْ وَجْهَهُ بَدَّدَ اللَّهُ عِظَامَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ حُشِرَ مَغْلُولًا حتی یدخل جَهَنَّمَ إِلَّا أَنْ يَتُوبَ » (1)؛ هر که به گونه یا چهره شخصی مسلمان سیلی زند، خداوند استخوان های او را در روز قیامت خرد کند و دست بسته محشور شود، تا آن که به جهنم در آید، مگر اینکه توبه کند.

چو کودک زنی به صورتش سیلی *** چنان که رخ شودش، زین عمل نیلی

چنان تقاص بری، خود ز عالم غیبی *** که هرگز نشود ترا چنین میلی

عقل و ادب

حضرت علی علیه السلام می فرمایند:

« أَنَّما الشَّرَفِ بِالْعَقْلِ وَ الْأَدَبُ لَا بِالْمَالِ وَ الْحَسَبِ» (1)؛

براستی که شرف در عقل و ادب است، نه به مال و بزرگی نژاد.

شرف آدمی عقل است و مقامش به آب *** نه به هر مال و به هر قدر و بزرگی و حسب

گر بجوید بسری جمله شرف از دو اخیر *** خیری او را نبود در دو جهان این دو سبب

حب دنیا

امام علی علیه السلام می فرمایند:

« کیف يُدْعَى حُبَّ اللَّهِ مَنْ سکن قَلْبَهُ حُبُّ الدُّنْيَا» (1)؛

چگونه دعوی خدا دوستی میکند کسی که دوستی دنیا در دلش جا گرفته است.

علقه های مختلف را چاک می باید نمود *** با مصفى سجده ها برخاک می باید نمود

از برای آنکه دل گیرد صفا با یاد حق *** سینه از لوث تعلق پاک می باید نمود

امر به معروف و نهی از منکر

رسول خدا صلی الله علیه واله می فرمایند:

«إذا أمتی تواکلت الأمر بالمعروف والنهي عن المنکر فلتأذن بوقاع من الله تعالی» (1)؛ آن زمان که امت من، در امر به معروف و نهی از منکر سستی کنند و انجام این مهم را به یکدیگر حواله دهند، بدانند که به جنگ خدا رفته اند.

ای یار به تا کی، سر به لاکت کرده ای و دستی *** بر روی دست دیگرت نهاده ای و هستی

غافل بر اینکه عده ای در این زمان و هستی *** با خود نماییها جسارت کرده اند و پستی

ص: 84

هوا و هوس

شیطان همیشه در کمین انسان است تا او را از راه بدر کند، آن پلید ملعون برای رسیدن به مقصود، زرق و برق دنیا را جلوه می سازد و از طریق وهميات و غضبیات و شهوات آدمی را می فریبد، پس کسی که ضعيف النفس و اسير هوا و هوس است با شنیدن اولین صدای جرس ابلیس در قفس آن خبیث گرفتار می گردد، اما کسی که با نفس خود پیکار و ستیز نماید، می تواند خود را از هوا و هوس و دام آن خناس رهایی بخشد، لذا امام کاظم علیه السلام می فرماید:

« جَاهِدْ نَفْسَكَ لِتَرُدَّهَا عَنْ هَوَاهَا» (1)؛ با نفس خود پیکار کن تا او را از هوس نجات دهی .

دیو ابلیس بنا کرده برایت قفسی *** می زند گاه گداری به هوایت جرسی (2)

چون کنی پیروی از او به هوا و هوسی *** افتی در دام و همانا به خدایت نرسی

ص: 85

هوای نفس

امام على علیه السلام می فرمایند:

« فَازَ مَنْ غَلَبَ هَوَاهُ وَ ملک دَوَاعِى نَفْسِهِ » (1)؛ پیروزمند کسی است که بر هوای نفسش غالب شد و خواهش های نفسش را مالک گردید.

«خود» یعنی همان نفس، و انسان اگر «خود» را تزكيه و تهذیب و از هر آلودگی نفسانی پاک نکند، بسا در دام نفس خود گرفتار و همچون کسی شود که دیده اش بیند و دلش خواهد (از دل برود هر آنچه از دیده رود) یعنی دل بی تهذیب به سوی دیده بی بصیر و بینا حرکت کند و آنکه در دام هوا و هوس افتد از خدا و از خلقت خود که نطفه ای ناچیز است غافل شده و برای بدست آوردن کمالات بندگی، تقوا و تزکيه تحصیل نکرده و راه سعادت و رستگاری بر خویش مسدود نموده است.

آری که هوای خود، به هر سویی ول است *** از دیده رود بیرون و تقصیر دل است

پس آنکه رود دلش به سوی هوسی *** غافل شده از خدا که از خاک و گل است

ص: 86

قلب سليم

قلب سلیم بهترین و برترین متاع برای عرضه به خدا و ورود به بهشت است و چون قلب سلطان وجود انسان است اصلاح آن مساوی با اصلاح انسان و اصلاح انسان نیز مساوی با اصلاح جامعه می باشد.

حضرت علی علیه السلام می فرماید: « إِذَا أَحَبَّ اللَّهُ عَبْداً رِزْقِهِ قَلْباً سلیما وَ خَلْقاً قويما» (1)؛ هر گاه خداوند بنده ای را دوست داشته باشد، دلی سالم و خویی نیکو روزی او کند.

و در جای دیگر، در وصیت به فرزندشان امام حسن علیه السلام فرمودند: دل جوان در حقیقت همچون زمین خالی و بایری است که هر تخمی در آن افکنده شود می پذیرد. از این رو پیش از آنکه دلت سخت شود و اندیشه ات مشغول و گرفتار شود، به تربیت تو مبادرت کردم. (2)

[ اما دل بیمار دلیست اسیر محبت دنیا و دلیست دچار شک و شرک و نفاق و دلیست ساقط و منحط از معنویت و جوارح را به گناه و بدی دستور می دهد.]

عارفی شاگرد خود گفتا بله هرکه دل بر دلستان (3) سازد یله (4)

دلستان کاری کند از دلبری (5) *** بی گله، آید به سویش هروله (6)

ص: 87

گل

برخی مانند گل با چهره متبسم و حقیقی و فداکاری بی حد خویش، روح و روان دیگران را شاد و سرزنده می کنند، اما بعد از مدتی که از آن نعم و آثار و برکات خدادادی بهره مند و اشباع شدند، عامل آن همه خوبی را فراموش کرده، علاوه بر آن که تشکر نمیکنند، خود را گرفته و فخر فروشی می کنند.

رسول اکرم صلی الله علیه واله را می فرماید:

« انَّ اشکر النَّاسِ لِلَّهِ أشکرهم لِلنَّاسِ» (1)

شاکر ترین مردم نسبت به خدا، حق شناس ترین آنها نسبت به مردماست .

گل چهره بگرفته دل باز کند *** دل باز شود برای گل ناز کند

آنگونه که گل، از این عمل بر گلچین *** شکوایه برد، گلایه آغاز کند

ص: 88