ص: 2

علامه محمّد باقر مجلسی (قدس سره)

تحقیق

مهدی سلیمانی آشیانی

ص: 3

ص: 4

تصویر

ص: 6

تصویر

ص: 7

تصویر

ص: 8

تصویر

ص: 9

تصویر

ص: 10

تصویر

ص: 11

تصویر

ص: 12

نوشت های خطّی کشور، نشانِ اهمیّت کتاب و اقبال عمومی نسبت به آن است.

اثر حاضر با استفاده از دو نسخه خطّی آماده شده است:

1. نسخه (الف) به شماره 3840 موجود در مرکز احیاء میراث اسلامی.

این نسخه که تاریخ پایان آن، 13 جمادی الاوّل 1154 ق در اصفهان و به قلم محمّد رفیع بن محمّد اشرف طباطبایی است، دارای خط خوب و اغلاط اندک است .

نسخه همچنین دارای تملک حیدرقلی خان سردار کابلی به تاریخ 14 رجب 1314ق می باشد و قبلاً در کتابخانه محدث ارموی بوده است.

2. نسخه (ب) به شماره 9062 موجود در کتابخانه آیة اللّه مرعشی نجفی.

این نسخه نزدیک عصر مؤلّف، کتابت شده و دارای خط نسخ خوانا است، ولی کاتب آن مشخص نیست.

نسخه اوّل، به جهت دقت و صحت، اساس کار قرار گرفته است. و نکات احتمالی آن با نسخه دوم مقابله شده و همه ادعیه، با متون اولیه آنها کنترل شده است. چند کتابی که علاّمه ، از آنها نقل کرده و تاکنون به چاپ نرسیده نیز، به نسخه خطی آنها رجوع کرده ایم. در مواردی که نسخه ها با کتبی که مجلسی از آنها نقل کرده، تفاوت زیادی داشته در پاورقی تذکر داده شده و یا داخل قلاب اصلاح گردیده است.

از آنجا که ربیع الأسابیع، جزء منابع اصلی ادعیه به حساب نمی آید، آوردن اختلاف نسخه ها، به صورت گسترده، ضرورتی نداشت و بدیهی است برای کار علمی روی ادعیه نقل شده در این کتاب، باید به مصادر مراجعه کرد.

همه روایات به منابع آنها ارجاع داده شده است و اختلافات اندکِ احتمالی را متذکر شده ایم. نکته قابل دقت در نقل مجلسی، ترجمه دقیق و بدون کم و کاست احادیث، توسط آن دانشی مرد بزرگ است، به صورتی که کمترین نکته در متن حدیث، در ترجمه آن منعکس شده است و ترجمه، دقیقا مطابق با روایت است.

ص: 15

همکاری دوستانِ دانشورم آقایان محمد قنبری، علیرضا هَزار، قاسم شیرجعفری، حسین شانظری و محمدرضا رحیمیان را ارج می نهم و از ایشان سپاسگزارم.

امید است قلت بضاعت راقم این سطور، به رفعت مقام مؤلّف بخشیده شود.

مهدی سلیمانی آشتیانی

ص: 16

الحمد للّه الّذی جعل یوم الجمعة لعباده المقرّبین عیدا ، ومیّز به بین عبیده ، فجعل منه شقیّا وسعیدا ، والصّلاة علی من شرّف به الأعیاد محمّد وأهل بیته المقدّسین ، الّذین جعل اللّه ولایتهم لخلقه قصرا مشیدا ، وأعدّ لمخالفیهم فی النّیران حمیما وصدیدا ، ولأولیائهم فی غرفات الجنان کرامة ومزیدا .

امّا بعد ، احقر عباد محمّد باقر بن محمّد تقی وقاهما اللّه أهوال یوم التّناد بر الواح صافیه

ارواح زاکیه اصحاب خلّت و صفا می نگارد که به شهادت آیات کریمه ودلالت روایات قویمه مأثوره از نبیّ مختار و اهل بیت اطهار صلوات اللّه علیهم اجمعین کالشمس فی رابعة النهار لایح و ظاهر گردیده است که شب و روز جمعه از میان سایر لیالی و ایّام به مزید رفعت و کرامت و شرافت و نباهت ممتازند و به انتساب به حضرت سیّد انبیا وآل ولایتْ اِنتما(1) از اطناب در مدح و ثنا بی نیاز و در اخبار بی شمار اعمال بسیار از صلوات و دعوات و غیر آنها از سیّد ابرار و ائمّه اخیار علیه و علیهم الصّلاة والسّلام مأثور و در کتب معتبره مسطور است و اکثر خلق قدر این دو گوهر

ثمین و دو سرمایه رحمت ربّ العالمین را نشناخته ساعات شریفه آنها را که زبده و خلاصه عمر گرانمایه است صرف غفلت و طرب و لهو و لعب می نمایند.

لهذا این رساله عجاله را با ضیق مجال و وفور اشتغال در حیّز تحریر درآورد و برخی از اعمال سایر ایّام هفته را نیز به آن اضافه نمود و بر چهارده فصل و خاتمه مرتّب گردانید و به کتاب «ربیع الأسابیع» مسمّی ساخت که شاید سالکان مسالک هدایت و طالبان خیر و سعادت از برکات احادیث وافیه عترت هادیه توفیق اعمال مأثوره و احراز مثوبات موفوره یافته ، این حقیر کثیر التقصیر را در حال حیات و بعد از وفات به دعای خیر یاد نمایند .

و چون توفیق نظم این لآلی آبدار و سمط این دراری شاهوار که غوّاص عزم

ص: 17

صحیح از بحار انوار آثار نبیّ مختار و اخبار ائمّه ابرار صلوات اللّه علیهم اجمعین استخراج نموده از ثمرات امن و امان و برکات عهد و اوان شاه انجم سپاه [و] گردون بارگاه ، سلطان جم خدم و خاقان فرشته حشم ، سیّد سلاطین زمان و سرور خواقین دوران ، شیرازه اوراق ملّت و دین و نقاوه احفاد سیّد المرسلین ، فرع پر ثمر شجره طیّبه مصطفوی و غصن بارور دوحه علیّه مرتضوی ، نهال بلندْ اقبال حدیقه سلطنت و شهریاری و هلال عدیم المثال فلک حشمت و کامکاری ، اسکندر زمان و سلیمان دوران ، آب تیغش طراوت چمن شریعت و دین ، و برق حسام منیرش آتش خرمن حیات مخالفان دین مبین، به ذکر عطایش دهان صدف دُرفشان ، و به وصف سخایش لب دریا رطب اللسان ، لطف بی پایانش با قهر نمایان ، مانند خنده برق و گریه باران توأمان ، و عهدش با اثر به مثابه رعد و مطر هم عنان ، گره جبین قهرش عقده گشای گره های کاربستگان ، گشادگی کف دریا نوالش سحاب مزارع املهای پژمردگان ، سلیمان شأنی که طیور ارواح و وحوش قلوب در دام تسخیر اطاعت اوست ، و هبوب ریاح صبا و جنوب متکفّل تطییب و تطهیر صرح ممرّد و رفعت و جلالت او أعنی سلطان السلاطین ومستخدم الخواقین ، مملّک ملوک الهند والتّرک والرّوم ، المؤیّد بتأیید الملک الحیّ القیّوم ، السلطان بن السلطان ، والخاقان بن الخاقان ، أبا المظفّر السلطان سلیمان ، أمدّه(1)

اللّه بجنود الرفعة والعزّ و الإقبال ، ومتّع المؤمنین به علی موائد الکرم والإفضال ، ما توالت الشهور والأحوال بمحمّد سیّد الوری ، وآله خیر آل بود(2) .

لهذا تحفه بارگاه معلّی و معروض به آیه سریر اعلی گردانید ؛ فإن وقع موقع العزّ والقبول فهو غایة المأمول ، واللّه الموفّق والمعین وهو حسبی ونعم الوکیل .

ص: 18

طلب کننده شر دست کوتاه کن . پس پیوسته ملک از جانب ربّ اعلی این ندا می کند تا طلوع صبح ، پس برمی گردد به محلّ خود از ملکوت آسمان .(1)

و به سند حسن کالصحیح از حضرت صادق علیه السلام مروی است که خدا را در بهشت در هر روز جمعه کرامتی هست نسبت به بندگان مؤمن ، چون روز جمعه می شود حق تعالی ملکی می فرستد به سوی بنده مؤمن با دو حلّه ، و چون به در بهشت او می رسد می گوید که : رخصت بطلبید از مؤمن که بر او داخل شوم .

چون خدمه به نزد مؤمن می آیند و رخصت می طلبند ملک به نزد مؤمن می آید و دو حلّه از جانب پروردگار می آورد ؛ مؤمن یکی را بر کمر می بندد و دیگری بر دوش می افکند و به جانب محلّ مناجات الهی روان می شود ، و بر هر چیز که می گذرد نور خلعت پروردگار آن را روشن می کند .

چون به موعد مناجات می رسند و انوار عظمت ذوالجلال بر ایشان می تابد ، همگی به سجده می افتند ، پس ندا از حق تعالی به ایشان می رسد که سر بردارید که امروز روز عبادت و سجده کردن نیست ، مشقّت و تعب را از شما برداشته ام ، پس مؤمنان می گویند : پروردگارا ! چه چیز بهتر می باشد از آنچه به ما عطا کرده ای؟ بهشت را با این نعمت های فراوان و رحمت بی پایان به ما کرامت کرده ای.

حق تعالی ندا کند ایشان را که نعمت های شما را هفتاد برابر مضاعف [نمودم].

پس مؤمن در هر جمعه برمی گردد با هفتاد برابر آنچه پیشتر داشته است .

این است تفسیر آیه کریمه که «وَلَدَیْنا مَزید»(2) ؛ یعنی نزد ماست زیادتی کرامتها و رحمتها ، و روز مزید روز جمعه است ، شبش بسیار نورانی است و روزش بسیار روشن ، پس بسیار بگویید : «سُبْحانَ اللّه ِ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ» ، و بسیار صلوات فرستید بر محمّد و آل محمّد .(3)

ص: 20

و از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که روز جمعه بهترین روزهاست و بزرگ تر است نزد خدا از عید اضحی و عید فطر و در آن پنج خصلت است :

اوّل : حضرت حق تعالی آدم را در آن روز خلق کرده .

دوم : آن که آدم در آن روز به زمین آمده .

سوم : آن که آدم علیه السلام در آن روز از دنیا رفته .

چهارم : آن که در روز جمعه ساعتی هست که هر بنده ای که در آن ساعت از خدا حاجتی سؤال کند ، البتّه عطا می کند ؛ مگر آن که حرام باشد .

پنجم : آن که هر ملک مقرّب و آسمان و زمین و بادها و کوه ها و دریا و صحرا می ترسند از آن که قیامت در آن روز قائم شود .(1)

و به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است که شنبه روز ماست ، و یکشنبه روز شیعیان ماست ، و دوشنبه برای دشمنان ماست ، و سه شنبه از بنی امیّه است ، و چهارشنبه روز خوردن دواست ، و پنجشنبه روز برآوردن حاجت ها است ، و روز جمعه روز پاکیزگی و خوش بویی است و عید مسلمانان است ، و بهتر از عید ماه رمضان است و عید قربان ، و روز عید غدیر بهترین عیدهاست ، و آن روز جمعه بوده است و قائم آل محمّد صلی الله علیه و آله وسلم در روز جمعه ظهور می کند ، و قیامت در روز جمعه قائم می شود ، و هیچ عمل در روز جمعه بهتر نیست از صلوات فرستادن بر محمّد و آل محمّد .(2)

و از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که شب جمعه و روز جمعه بیست و چهار ساعت است و در هر ساعت حق تعالی ششصد هزار کس را از آتش جهنّم آزاد می کند .(3)

و به سند معتبر از حضرت فاطمه صلوات اللّه علیها منقول است که حضرت

ص: 21

رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که در روز جمعه ساعتی هست که دعای مسلمانی موافق آن ساعت نمی افتد مگر آن که خدا عطا به او می فرماید .

من گفتم : کدام ساعت است .

گفت : وقتی که نصف قرص آفتاب غروب کرده باشد .

پس حضرت فاطمه علیهاالسلام غلام خود را می فرستاد در آخر روز جمعه و می فرمود که چون نصف قرص آفتاب غروب کند مرا خبر کن تا دعا کنم .(1)

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که حوریان بهشت را در روز جمعه خبر می دهند که روز جمعه است ، پس مشرّف می شوند بر اهل دنیا و می گویند کجایند آنها که امروز ما

را به اعمال صالحه و دعا خواستگاری نمایند از حق تعالی ؟(2)

و به سند صحیح از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام مروی است که شب جمعه شبی است منوّر و روزش روزی است بسیار روشن ، و روزی نیست که آزاد شدن مردم از آتش جهنّم در آن روز زیاده از روز جمعه باشد ، پس هر که در روز جمعه بمیرد و حقّ اهل بیت علیهم السلام را شناسد - یعنی شیعه باشد و اعتقاد به امامت ایشان داشته باشد - حق تعالی برات بیزاری از آتش جهنّم و بیزاری از عذاب قبر برای او بنویسد ، و اگر در شب جمعه بمیرد از آتش جهنّم آزاد گردد .(3)

و به سندهای معتبر از امام محمّد باقر علیه السلام منقول است که آفتاب طالع نگردیده است در روزی بهتر از روز جمعه و چون مرغان در روز جمعه به یکدیگر برمی خورند سلام می کنند و می گویند : امروز روز شایسته[ای] است .(4)

و به سند صحیح از آن حضرت منقول است که چون روز جمعه می شود نازل می شوند ملائکه مقرّبان با لوح های نقره و قلم های طلا در درِ مسجدها می نشینند

ص: 22

بر کرسی های نور و می نویسند نام های مردم به ترتیب آمدن به مسجد اوّل و دوم ، و همچنین تا پیشنماز از مسجد به در رود یا از خانه به در آید و داخل مسجد شود ، پس نام ها و دفترهای خود را می پیچند و این ملائکه در هیچ روز به زیر نمی آیند مگر در روز جمعه .(1)

و در حدیث صحیح از حضرت صادق علیه السلام مروی است که حق تعالی از هر نوع ، فردی را برگزیده و از روزها روز جمعه را اختیار کرده . و فرمود که حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم دوست می داشت که چون زمستان برای خوابیدن به درون خانه رود و در تابستان از خانه بیرون آید در شب جمعه باشد .

و به روایت دیگر ، در تابستان که از خانه بیرون می آمد برای خوابیدن در روز پنجشنبه می آمد و در زمستان که داخل می شد در روز جمعه داخل می شد .(2)

و در کتاب «عروس» از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام منقول است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که جبرئیل علیه السلام آینه ای آورد برای من و در میانش نکته سیاهی بود . گفتم : ای جبرئیل ! این آینه چیست ؟

گفت : روز جمعه است .

گفتم : جمعه چیست ؟

گفت : شما را در آن خیر بسیار هست .

گفتم : خیر بسیار چیست ؟

گفت : عیدی است برای تو و برای امّت تو بعد از تو .

گفتم : برای ما دیگر چه خیر در آن هست ؟

گفت : در آن روز ساعتی هست که هر مسلمانی در آن ساعت حاجتی بطلبد که رواشدنی باشد ، البتّه روا می شود و اگر در دنیا مصلحت نباشد در آخرت خدا

ص: 23

بهتر از آن حاجت را به او عوض می دهد ، و اگر از بلایی پناه برد حق تعالی از بلاهای بدتر از آن او را نجات دهد .(1)

و در حدیث صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است که ساعت استجابت

وقتی است که امام به نماز بیرون می آید یعنی اوّل پیشین ، و به روایت [دیگر ]بعد از اذان نماز جمعه ، و به روایت دیگر از وقتی که پیشنماز از منبر به زیر آید تا آن که به جای خود بایستد ، و به روایت دیگر از وقتی که امام از منبر به زیر می آید تا آن که یک قدم از سایه زوال برود .(2)

مترجم(3) گوید : که در پنهان کردن ساعت استجابت حکمت ها بسیار است ؛ مانند : پنهان کردن شب قدر است و اسم اعظم و مؤمن کامل ، و از جمله آن حکمت ها آن که در همه این ساعات دعا کنند ، و دیگر آن که مبادا نفوس شریره در آن ساعت دعای بدی بکنند ، و اگر به تعیین دانند البتّه مستجاب باید بشود .

و به سند معتبر از حضرت امام رضا علیه السلام منقول است که حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که روز جمعه سیّد و بزرگ تر روزهاست ، حق تعالی در آن روز ثواب حسنات را مضاعف می دهد و گناهان را محو می نماید و درجات را بلند می گرداند و دعوات را مستجاب می گرداند و شدّت ها و غم ها را زایل می گرداند و حاجت های بزرگ را برمی آورد و روز مزید است که خدا رحمت های خود را نسبت به بندگان زیاده می گرداند و جماعت بسیار را از آتش جهنّم آزاد می سازد و اگر در روز جمعه یا شب آن بمیرد ثواب شهیدان دارد و در قیامت ایمن از عذاب الهی مبعوث می گردد ، و هر که استخفاف به حرمت جمعه نماید و حقّ آن را ضایع گرداند که نماز جمعه به جا نیاورد یا محرّمات الهی را در آن به عمل

ص: 24

آورد بر خدا لازم است که او را به آتش جهنّم بسوزاند ، مگر آن که توبه کند .(1)

و در حدیث معتبر دیگر از حضرت صادق علیه السلام روایت شده است که جمعه را حقّی و حرمت عظیمی هست پس زنهار که ضایع نگردانی حرمت آن را ، و تقصیر مکن در چیزی از عبادت حق تعالی در آن روز و تقرّب جو به سوی خدا به عمل های شایسته و ترک نما جمیع محرّمات خدا را ؛ زیرا که خدا ثواب طاعات را مضاعف می گرداند و عقوبت گناهان را محو می نماید و درجات مؤمنان را بلند می گرداند ، و شبش در فضیلت مانند روز است اگر توانی که شب جمعه را زنده داری به نماز و دعا تا صبح بکن ؛ به درستی که خداوند عالم در شب جمعه ملائکه را برای مزید کرامت مؤمنان به آسمان اوّل می فرستد که حسنات ایشان را زیاده گردانند ، و گناه های ایشان را محو کنند و حق تعالی واسع العطا و کریم است .(2)

و از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام پرسیدند که به چه سبب این روز را جمعه نامیدند ؟ فرمودند : برای آن که خدا در این روز ارواح جمیع خلایق را جمع کرد که پیمان ولایت و محبّت محمّد صلی الله علیه و آله وسلم و وصی او (علی بن ابی طالب علیه السلام) را از ایشان بگیرد .(3)

و به سند صحیح منقول است که حضرت صادق علیه السلام فرمود که : حق تعالی فضیلت و زیادتی داده است جمعه را به روزهای دیگر و به درستی که بهشت را زینت می دهند و آراسته می گردانند در روز جمعه برای آنها که به نماز جمعه حاضر شوند ، و به درستی که پیشی خواهید گرفت در قیامت به سوی بهشت به قدر آنچه در دنیا پیشی گرفته اید به سوی نماز جمعه ، و به درستی که در روز جمعه درهای آسمان گشوده می شود برای بالا رفتن اعمال بندگان خدا .(4)

ص: 25

و از حضرت باقر علیه السلام پرسیدند از تفسیرقول خدا که می فرماید :«فَاسْعَوْا إِلی ذِکْرِاللّه ِ»(1) .

حضرت فرمود : یعنی عمل کنید و تعجیل نمایید ؛ به درستی که روز جمعه تنگ است بر مسلمانان به سبب بسیاری اعمال آن ، و به قدر آنچه تنگ شده است بر ایشان ، ثواب اعمال ایشان را زیاده کرده اند و ثواب و گناه هر دو در روز جمعه مضاعف است .

پس حضرت فرمود که اصحاب پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم تهیّه روز جمعه را و مستحبّات آن را در روز پنجشنبه می کردند ؛ برای تنگی روز جمعه بر مسلمانان .(2)

و در بعضی از روایات وارد شده است که تنگی جمعه برای آن است که هر روز در هنگام زوال ارواح کافران را در زیر قرص آفتاب عذاب می کنند و در روز جمعه برای فضیلت آن عذاب نمی کنند .(3)

و در حل این حدیث وجوه بسیار هست که در کتب مبسوط ذکر کرده ام و این رساله مناسب ذکر آنها نیست .

و در حدیث معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که گاه هست که مؤمن دعایی می کند برای حاجتی و حق تعالی قضای حاجت او را تأخیر می کند تا آن که در روز جمعه حاجت او را برآورد ،(4) و برای فضیلت جمعه مضاعف کرده اند .

و فرمود که چون برادران یوسف از حضرت یعقوب علیه السلام استدعای طلب آمرزش گناه خود کردند ، گفت : «سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبّی»(5) ؛ یعنی بعد از این ، استغفار خواهم برای شما از پرورگار خود .

حضرت فرمود : که تأخیر کرد که در سحر شب جمعه دعا کند تا مستجاب گردد .(6)

و به سند معتبر از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم مروی است که چون روز جمعه

ص: 26

می شود مرغان هوا و وحشیان صحرا و درندگان یکدیگر را ندا می کنند که سلام علیکم ! این ، روز شایسته ای است .(1)

و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که هر که روز جمعه را دریابد باید که به کاری به غیر از عبادت مشغول نگردد ؛ زیرا که در آن روز خدا گناه بندگان را می آمرزد و رحمت خود را بر ایشان نازل می گرداند .(2)

و ایضا منقول است که شخصی از حضرت باقر علیه السلام پرسیّد که چرا «جمعه» را «جمعه» می نامند ؟

فرمود : می خواهی که تأویل بزرگش را بگویم ؟

گفت : بلی فدای تو شوم !

فرمود که : زیرا که حق تعالی در این روز جمیع پیشینیان و آیندگان را و جمیع خلایق را از جنّ و آدمیان و آسمان ها و زمین ها و دریاها و صحراها و بهشت و دوزخ ، و هر چه خدا آفریده است در روز میثاق یعنی روز اَلست جمع کرد و پیمان گرفت از ایشان برای خود به پروردگاری و برای محمّد صلی الله علیه و آله وسلم به پیغمبری ، و برای علی علیه السلام به ولایت و امامت .

پس این روز را «جمعه» نامید ؛ برای آن که در این روز جمیع خلایق اوّلین و آخرین را برای پیمان گرفتن جمع کرد .(3)

و در کتاب «عروس» از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام روایت کرده است که :

روزی با حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم بودیم که ناگاه مردی آمد و گفت : یا رسول اللّه ! پدر و مادرم فدای تو باد ؛ مرا خبر ده که چرا روزهای هفته را به این نام ها که مشهور است مسمّی ساخته اند ؟

ص: 27

فرمود : که یکشنبه را «یوم الأحد» می گویند ؛ برای آن که اوّل خلق عالم است ، و اوّل روزی است که خدا آفریده است .

و دوشنبه را «یوم الإثنین» می نامند ؛ برای آن که روز دوم خلق خداست ، و در این روز من از دنیا خواهم رفت .

و سه شنبه را «یوم الثلاثاء» می نامند ؛ برای آن که روز سوم خلق دنیاست ، و در این روز حق تعالی توبه حضرت آدم علیه السلام را قبول کرد و از او راضی شد و او را برای پیغمبری اختیار نمود .

و چهارشنبه را «یوم الأربعاء» می نامند ؛ برای آن که چهارم خلق دنیاست و روز نحسی است که نحوست آن مستمرّ است و باد سرد عذاب قوم هود را در این روز خدا آفرید .

و پنجشنبه را «یوم الخمیس» نامیدند ؛ برای آن که روز پنجم آفریدن دنیاست ، و شبش انس دهنده است و روزش موافق است ، و در آن روز حضرت ادریس علیه السلام به آسمان رفت ، و ابلیس لعین در این روز ملعون شد ، و از آسمان به زمین آمد .

و چون آن مرد جمعه را پرسید ، حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم گریست و فرمود که از روز جمعه پرسیدی ! ملائکه آن را «یوم المزید» می نامند ، و حق تعالی آدم را در این روز آفرید ، و در این روز روح در آدم دمید ، و در این روز آدم را در بهشت ساکن گردانید ، و در این روز ملائکه را به سجده آدم علیه السلام امر نمود ، و در این روز حوّا را برای آدم خلق کرد ، و در این روز آتش را برای ابراهیم علیه السلامسرد گردانید ، و در این روز دعای یعقوب علیه السلام را مستجاب گردانید ، و در این روز گناه و ترک اولای آدم را بخشید ، و در این روز بلای ایّوب علیه السلام را به عافیت مبدّل گردانید ، و در این روز فدای ابراهیم را برای ذبح اسماعیل علیه السلام قبول نمود ، و در این روز

ص: 28

خلق عالم تمام شد ، و در این روز قیامت برپا خواهد شد .(1)

و از حضرت امام موسی علیه السلام روایت کرده است که حق تعالی پیغمبران و اوصیای ایشان علیهم السلام را در روز جمعه خلق کرد و پیمان ما را در این روز از ایشان گرفت .(2)

و از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که شب جمعه که می آید ماهیان دریا سر از آب بیرون می آورند و وحشیان صحرا گردن می کشند ، و حق تعالی [را ] ندا می کنند که : پروردگارا ! ما را عذاب مکن به گناهان آدمیان .(3)

و ایضا از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که خداوند کریم در هر شب جمعه گروه بسیار را از آتش جهنّم آزاد می گرداند ، پس در شب و روز جمعه خود را به اعمال صالحه در معرض رحمت الهی به در آورید ، و هر که در شب جمعه و روز جمعه بمیرد خدا او را از عذاب قبر امان دهد و مهر شهادت بر او بزند و از فشار قبر نجات یابد و با شهیدان محشور گردد ، پس مگویید که او چنین گناه می کرد و مرد بدی بود .(4)

و از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده است که حق سبحانه و تعالی امر می نماید ملکی را در هر شب جمعه از بالای عرش ندا می کند از اوّل شب تا آخر از جانب ربّ الأعلی که آیا بنده مؤمنی هست که پیش از طلوع صبح برای آخرت و دنیای خود مرا بخواند تا من دعای او را مستجاب گردانم ؟

آیا بنده مؤمنی هست که پیش از طلوع صبح از گناهان خود توبه کند پس من توبه او را قبول کنم ؟

ص: 29

آیا بنده مؤمنی هست که من روزی او را تنگ کرده باشم و از من سؤال کند که روزی او را زیاد گردانم پیش از طلوع صبح ، پس روزی او را گشاده گردانم ؟

آیا بنده مؤمن بیماری هست که از من سؤال کند پیش از طلوع صبح که او را شفا دهم تا او را عافیت کرامت کنم ؟

آیا بنده مؤمن غمگین محبوسی هست که پیش از صبح از من سؤال کند که او را از زندان رها کنم و غمش را فرج دهم پس دعایش را مستجاب گردانم ؟

آیا بنده مؤمن مظلومی هست که از من سؤال کند پیش از صبح برای رفع ستم ظالم تا من از برای او انتقام بکشم و حقّش را به او برگردانم ؟

پیوسته این ندا را می کند تا طلوع صبح .(1)

و ایضا از حضرت امیرالمؤمنین صلوات اللّه علیه منقول است که حق تعالی جمعه را از همه روزها برگزیده و روزش را عید گردانیده و شبش را مثل روزش گردانیده.

و از جمله فضیلت روز جمعه آن است که هر حاجت که در آن روز از خدا سؤال کنند برآورده می شود و اگر جماعتی مستحقّ عذابی بشوند ، چون شب جمعه یا روز جمعه را دریابند و دعا کنند ، خدا آن عذاب را از ایشان می گرداند و امور مقدّره را حق تعالی در شب جمعه مبرم و محکم می گرداند ، پس شب جمعه بهترین شب ها است و روزش بهترین روزها .

و ایضا از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : بپرهیزید از گناهان در شب جمعه که عقوبت گناهان در آن شب مضاعف است ، چنانچه ثواب حسنات مضاعف است ، و هر که معصیت خدا را در شب جمعه ترک کند حق تعالی گناهان گذشته او را

بیامرزد ، و هر که در شب جمعه معصیتی را علانیه بکند حق تعالی او را به گناهان جمیع عمرش عذاب کند و عذاب این گناه را بر او مضاعف گرداند .(2)

ص: 30

و ایضا به سند دیگر از آن حضرت روایت کرده است که : چون روز جمعه می شود اهل بهشت و اهل جهنّم می دانند که روز جمعه است ، زیرا که نعیم آنها و عذاب این ها مضاعف می گردد .(1)

و در حدیث دیگر فرمود که : هر کار خیر از صدقه و غیر آن که خواهی بکنی ، در روز جمعه بکن تا ثوابش مضاعف گردد .(2)

و از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که قیامت در روز جمعه در مابین ظهر و عصر قائم می شود .(3)

و زید نرسی در کتاب خود از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام روایت کرده است که چون روز جمعه یا روز عید ماه رمضان یا روز عید قربان می شود حق تعالی رضوان خازن بهشت را امر می فرماید که ندا کند ارواح مؤمنان را که در غرفه های بهشت ساکنند : به درستی که خدا شما را مرخّص گردانیده است که بروید به زیارت اهل و عیال و خویشان و دوستان خود از اهل دنیا .

پس حقّ تعالی امر می فرماید رضوان را که برای هر روح از ارواح طیّبه ناقه ای از ناقه های بهشت حاضر گرداند که بر آن ناقه قبّه ای باشد از زبرجد سبز و پرده اش از یاقوت زردتر باشد و بر ناقه حلّه ها و برقع ها از سُندُس و اِستبرق بهشت بوده باشد ، پس ارواح بر آن ناقه ها سوار شوند ، حلّه های بهشتی در بر ، و تاج هایی از مروارید خوش آب بر سر ، و از آن تاج ها نوری ساطع باشد مانند نور زُهره که کسی نه از نزدیک به نظر آورد و نه از دور ، پس در عرصه بهشت درآیند .

پس حق تعالی امر نماید جبرئیل را با ملائکه آسمان ها که ایشان را استقبال

ص: 31

نمایند و ملائکه هر آسمان تا آسمان دیگر ایشان را مشایعت نماید ، پس به صحرای نجف فرود آیند و از آنجا هر یک به شهر و دیار خود متوجّه گردند و یاران و احبّای خود را زیارت کنند و با ایشان ملکی چند باشند که چیزهای بد را از ایشان مستور گردانند که غمگین نگردند و هر چه نیک است و خوش آیند ایشان است ببینند و به نزد قبرهای خود آیند و زیارت کنند و چون اهل دنیا از نمازهای جمعه و عصر و عید فارغ شوند و به خانه های خود برگردند جبرئیل در میان ایشان ندای رحیل دردهد و ایشان به منازل رفیعه خود معاودت نمایند .

پس مردی از اهل مجلسِ حضرت صادق علیه السلام گریست و گفت : فدای تو شوم آنچه فرمودی حال مؤمنان است ؛ حال کافران چگونه است ؟

حضرت فرمود که : بدن های ایشان ملعون است در زیر خاک و روح های خبیث ایشان معذّب است در وادی برهوت که بدترین وادی های یمن است و نسیمی و راحتی بر ایشان داخل نمی شود و پیوسته معذّبند تا آن که قائم آل محمّد صلی الله علیه و آله وسلمظاهر شود ، پس آن ارواح خبیثه را به بدن های ملعون ایشان رد می کنند در رجعت .

و حضرت می فرماید که : گردن ایشان را می زنند و بعد از آن به جهنّم می روند و ابدالآباد در جهنّم معذّب خواهند بود .(1)

ص: 32

و ایضا به سند معتبر از آن حضرت منقول است که : حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که بسیار صلوات فرستید بر من در شب نورانی و روز روشن یعنی شب جمعه و روز جمعه .

و فرمود که : اقلّش صد مرتبه است و آنچه زیاده کنی بهتر است .(1)

و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که : هر که در هر شب جمعه سوره بنی اسرائیل بخواند ، نمیرد تا به خدمت حضرت قائم علیه السلام برسد و از اصحاب آن حضرت باشد .(2)

و فرمود که : هر که سوره کهف را در هر شب جمعه بخواند ، نمیرد مگر شهید و حق تعالی او را در روز قیامت با شهدا محشور گرداند و با ایشان باز دارد .(3)

و فرمود که : هر که هر سه طاسین(4) را در شب جمعه بخواند از دوستان خدا باشد و در امان و حمایت حق تعالی باشد و فقر و تنگدستی در دنیا به او نرسد ، و در آخرت خدا از بهشت آن قدر به او عطا کند که او راضی گردد و زیاده از رضا به او کرامت فرماید و صد زن از حوریان بهشت به او تزویج نماید .(5)

و فرمود که : هر که سوره «الم سجده» را در هر شب جمعه بخواند حق تعالی در قیامت نامه او را به دست راست او دهد و او را بر اعمال او حساب نکند و از رفقای محمّد و آل او باشد .6

و به سند معتبر از حضرت باقر علیه السلام منقول است که : هر که سوره «ص» را در شب جمعه بخواند ، از خیر دنیا و عقبی حق تعالی آن قدر به او عطا کند که نداده باشد مگر به ملک مقرّبی یا پیغمبر مرسلی ، و داخل بهشت گرداند او را با هر که

ص: 34

خواهد از اهل خانه او حتّی خادمی که او را خدمت می کرده است اگرچه داخل عیال او نباشد و شفاعت او نکند .(1)

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که هر که در هر شب جمعه یا روز جمعه سوره «احقاف» را بخواند ، در دنیا به او ترسی و بیمی نرسد و در آخرت از فزع و ترس روز قیامت ایمن باشد .(2)

و فرمود که : هر که در هر شب جمعه سوره واقعه را بخواند ، خدا او را دوست دارد و او را محبوب مردم گرداند و در دنیا تنگدستی و بدحالی نبیند و هیچ آفت از آفت دنیا به او نرسد و از رفقای حضرت امیرالمؤمنین صلوات اللّه علیه باشد .(3)

و در احادیث معتبره و صحیحه وارد شده است که در نماز جمعه و ظهر روز جمعه در رکعت اوّل بعد از حمد سوره جمعه بخواند و در رکعت دوم سوره منافقان ،(4) و بعضی واجب دانسته اند و در نماز عصر نیز سنّت است که چنین ، و در نماز صبح روز جمعه در رکعت اوّل سوره جمعه و در دوم سوره «قُلْ هُوَ اللّه ُ

أَحَد» ، و در بعضی روایات در رکعت دوم سوره منافقان . و در نماز شام شب جمعه در رکعت اوّل سوره جمعه و در دوم «قُلْ هُوَ اللّه ُ» .(5) و به روایت دیگر در دوم «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلی» . و در نماز خفتن در رکعت اوّل سوره جمعه و در دوم سوره «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلی» .(6) و به روایت دیگر در دوم سوره منافقان و به روایت دیگر در دوم سوره حشر و به روایت دیگر در شام و خفتن هر دو در رکعت اوّل سوره «إِنّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» ، و در دوم «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» ، و همه

ص: 35

خوب است و افضل آن است که در مغرب ، جمعه و «قُلْ هُوَ اللّه» ، و در عشا ، جمعه و «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلی» بخواند .(1)

و مروی است که : هر که در شب جمعه سوره کهف بخواند نوری از او ساطع گردد تا خانه کعبه(2) و هر که سوره «حم دخان» بخواند در شب جمعه یا روز جمعه حق تعالی در بهشت برای او خانه ای(3) بنا کند و هر که در شب جمعه سوره «یس» بخواند آمرزیده صبح کند ، و هر که سوره «بقره» و «آل عمران» در شب جمعه بخواند ثواب او مابین آسمان هفتم و زمین هفتم را پر کند .(4)

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که : هر که در هر شب جمعه سوره جمعه بخواند کفّاره باشد برای او از جمعه تا جمعه دیگر .(5)

و به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است که : هر که در سجده آخر نافله شام ، هفت مرتبه این دعا را بخواند ، چون فارغ شود آمرزیده شده باشد ، و اگر در هر شب چنین کند بهتر است و دعا این است :

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ ، وَاسْمِکَ الْعَظیمِ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَغْفِرَ لی ذَنْبِیَ الْعَظیمِ .(6)

و به روایت شیخ طوسی رحمه الله چنین است :

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ ، وَاسْمِکَ الْعَظیمِ ، وَمُلْکِکَ الْقَدیمِ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تَغْفِرَ لی ذَنْبِیَ الْعَظیمِ ، إِنَّهُ لایَغْفِرُ الْعَظیمَ إِلاَّ الْعَظیمُ .(7)

و از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که هر که هفت مرتبه این دعا را در شب

ص: 36

جمعه یا روز جمعه بخواند ؛ اگر در آن شب یا در آن روز بمیرد داخل بهشت شود ، دعا این است :

اَللّهُمَّ أَنْتَ رَبّی لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ خَلَقْتَنی ، وَأَنَا عَبْدُکَ وَابْنُ أَمَتِکَ ، وَفی قَبْضَتِکَ وَناصِیَتی بِیَدِکَ ، أَمْسَیْتُ عَلی عَهْدِکَ وَوَعْدِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ، أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ ما صَنَعْتُ ، أَبُوءُ بِعَمَلی(1) ، وَأَبُوءُ بِذَنْبی ، فَاغْفِرْ لی ذُنُوبی ، إِنَّهُ لایَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ .(2)

و در حدیث معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که خدا را رحمت ها و کرامت ها هست برای بندگانش که ایشان را به آنها مخصوص می گرداند در هر شب جمعه و روز جمعه ، پس بسیار بگویید : «لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَسُبْحانَ اللّه ِ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ» ، و ثنا کنید بر خدا و صلوات فرستید بر محمّد و آل او .(3)

و در حدیث معتبر منقول است که حضرت صادق علیه السلام در هر شب جمعه انار

تناول می فرمود .(4)

و به سند معتبر از آن حضرت منقول است که : هر که در شب جمعه برای ده نفر از

برادران مؤمن که مرده باشند طلب آمرزش نماید ، بهشت برای او واجب گردد .(5)

و از حضرت امام حسن مجتبی صلوات اللّه علیه منقول است که گفت : مادر خود فاطمه زهرا علیها السلام را دیدم در شب جمعه که از اوّل شب تا صبح در محراب خود مشغول عبادت بود و پیوسته برای مردان مؤمن و زنان مؤمنه دعا می کرد و ایشان را نام می برد و از برای خود هیچ دعا نکرد .(6)

و به سند معتبر منقول است که حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که : یا علی ! اگر در

ص: 37

شب جمعه با زن خود نزدیکی کنی ؛ فرزندی اگر به هم رسد بردبار و خوش زبان باشد و اگر بعد از نماز خفتن جماع کنی و فرزندی به هم رسد از ابدال و نیکان خواهد بود ، و اگر بعد از عصر روز جمعه جماع کنی فرزندی که به هم رسد از علمای مشهور و معروف خواهد بود .(1)

و به سند معتبر از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که هر که یک بیت شعر باطل بخواند در شب جمعه یا روز جمعه ، نماز او در آن شب و در آن روز مقبول نگردد .(2)

و در حدیث معتبر منقول است که : هر که در شب جمعه بعد از نافله شام دو رکعت نماز بگذارد هر دو رکعت به یک سلام ، و در هر رکعت بعد از سوره حمد ، «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» بخواند ، ثوابش برابر باشد با ده بنده آزاد کردن .(3)

و شیخ طوسی و سیّد بن طاووس رضی الله عنه روایت کرده اند که هر که را حاجتی باشد و خواهد که روا شود ، پس روزه بدارد در روز سه شنبه و چهارشنبه و پنجشنبه را ، و چون شب جمعه شود پیش از افطار تصدّقی بکند و چون از نماز خفتن فارغ شود به سجده رود و در سجده بگوید :

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ ، وَاسْمِکَ الْعَظیمِ ، وَعَیْنِکَ الْماضِیَةِ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تَقْضِیَ دَیْنی ، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ فی رِزْقی .

هر که بر این مداومت نماید حق تعالی روزی او را فراخ گرداند و قرض او را ادا کند .(4)

و مستحبّ است که هر که در روز پنجشنبه روزه باشد ، پیش از افطار هفت مرتبه این دعا را بخواند :

ص: 38

اَللّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظیمِ ، وَرَبَّ الْکُرْسِیِّ الرَّفیعِ ، وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ ، وَرَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ ، وَرَبَّ الشَّفْعِ وَالْوَتْرِ ، وَرَبَّ التَّوْریةِ وَالاْءِنْجیلِ ، وَرَبَّ الظُّلُماتِ وَالنُّورِ ، وَرَبَّ الظِّلِّ وَالْحَرُورِ ، وَرَبَّ الْقُرْآنِ الْعَظیمِ .

أَنْتَ إِلهُ مَنْ فِی السَّماءِ وَإِلهُ مَنْ فِی الْأَرْضِ ، لا إِلهَ فیهِما غَیْرُکَ ، وَأَنْتَ جَبّارُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَجَبّارُ مَنْ فِی الْأَرْضِ ، لا جَبّارَ فیهِما غَیْرُکَ ، وَأَنْتَ خالِقُ مَنْ فِی السَّماءِ وَخالِقُ مَنْ فِی الْأَرْضِ ، لا خالِقَ فیهِما غَیْرُکَ ، وَأَنْتَ مَلِکُ مَنْ فِی السَّماءِ وَمَلِکُ مَنْ فِی الْأَرْضِ ، لا مَلِکَ فیهِما غَیْرُکَ .

أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْکَبیرِ ، وَنُورِ وَجْهِکَ الْمُنیرِ ، وَبِمُلْکِکَ الْقَدیمِ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، وَبِاسْمِکَ الَّذی أَشْرَقَ لَهُ نُورُ حُجُبِکَ ، وَبِاسْمِکَ الَّذی صَلَحَ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَبِهِ(1) یَصْلُحُ الاْخِرُونَ .

یا حَیُّ قَبْلَ کُلِّ حَیٍّ ، وَیا حَیُّ بَعْدَ کُلِّ حَیٍّ ، وَیا حَیُّ مُحْیِیَ الْمَوْتی ، یا حَیُّ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا ، وَاقْضِ لَنا حَوائِجَنا ، وَاکْفِنا ما أَهَمَّنا مِنْ أَمْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَاجْعَلْ لَنا مِنْ أَمْرِنا یُسْرا ، وَثَبِّتْنا عَلی هُدی رَسُولِکَ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْعَلْ لَنا مِنْ کُلِّ غَمٍّ وَهَمٍّ وَضَیْقٍ فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَاجْعَلْ دُعاءَنا عِنْدَکَ فِی الْمَرْفُوعِ الْمُتَقَبَّلِ الْمَرْحُومِ ، وَهَبْ لَنا ما وَهَبْتَ لِأَهْلِ طاعَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، فَإِنّا مُؤْمِنُونَ بِکَ ، مُنیبُونَ إِلَیْکَ ، مُتَوَکِّلُونَ عَلَیْکَ ، وَمَصیرُنا إِلَیْکَ .

اَللّهُمَّ اجْمَعْ لَنَا الْخَیْرَ کُلَّهُ ، وَاصْرِفْ عَنِّی الشَّرَّ کُلَّهُ ، إِنَّکَ أَنْتَ الْحَنّانُ الْمَنّانُ ، بَدیعُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، تُعْطِی الْخَیْرَ مَنْ تَشاءُ ، وَتَصْرِفُهُ عَمَّنْ تَشاءُ .

اَللّهُمَّ أَعْطِنا مِنْهُ ، وَامْنُنْ عَلَیْنا بِهِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، یا رَحْمنُ یا رَحیمُ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ یا اَللّه ُ ، أَنْتَ الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ ، یا أَجْوَدَ مَنْ سُئِلَ ، وَیا أَکْرَمَ مَنْ أَعْطی ، وَیا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَارْحَمْ ضَعْفی ، وَقِلَّةَ حیلَتی

ص: 39

وَرَجائی ، وَامْنُنْ عَلَیَّ بِالْجَنَّةِ ، وَعافِنی مِنَ النّارِ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَاجْمَعْ لَنا خَیْرَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

و شیخ طوسی و دیگران روایت کرده اند که : هر که خواهد قرآن مجید را حفظ نماید و فراموش نکند باید که در شب جمعه چهار رکعت نماز بگذارد و در رکعت اوّل بعد از حمد سوره یس بخواند ، و در دوم سوره دخان و در سوم الم سجده و در چهارم «تَبارَکَ الَّذی بِیَدِهِ الْمُلْک» ، و چون از نماز فارغ شود حمد و ثنا بر خدا بکند ، و درود بر حضرت رسالت و آل بفرستد و طلب آمرزش برای مؤمنان بکند و اگر تسبیح فاطمه علیهاالسلام بخواند و بگوید : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ ، وَاغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، ظاهرا کافی باشد ، پس این دعا را بخواند :

اَللّهُمَّ ارْحَمْنی بِتَرْکِ الْمَعاصی أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی ، وَارْحَمْنی مِنْ أَنْ أَتَکَلَّفَ ما لایَعْنینی ، وَارْزُقْنی حُسْنَ النَّظَرِ فیما یُرْضیکَ عَنّی .

اَللّهُمَّ بَدیعَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، وَالْعِزَّةِ الَّتی لاتُرامُ ، أَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ یا رَحْمنُ بِجَلالِکَ وَبِنُورِ وَجْهِکَ ، أَنْ تُلْزِمَ قَلْبی حِفْظَ کِتابِکَ کَما عَلَّمْتَنی ، وَارْزُقْنی أَنْ أَتْلُوَهُ عَلَی النَّحْوِ الَّذی یُرْضیکَ عَنّی ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تُنَوِّرَ بِکِتابِکَ بَصَری ، وَتُطْلِقَ بِهِ لِسانی ، وَتُفَرِّجَ بِهِ قَلْبی ، وَتَشْرَحَ بِهِ صَدْری ، وَتَسْتَعْمِلَ بِهِ بَدَنی ، وَتُقَوِّیَنی عَلی ذلِکَ ، وَتُعینَنی عَلَیْهِ ، فَإِنَّهُ لایُعینُ عَلَی الْخَیْرِ غَیْرُکَ ، وَلایُوَفِّقُ لَهُ إِلاّ أَنْتَ .(2)

و شیخ طوسی علیه الرحمة گفته است که مستحبّ است که بسیار صلوات فرستد بر محمّد و آل او از بعد از نماز عصر روز پنجشنبه تا آخر روز جمعه و اگر این صلوات را صد مرتبه بگوید فضیلت بسیار دارد :

ص: 40

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ ، وَأَهْلِکْ عَدُوَّهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ ، مِنَ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ .(1)

و ایضا شیخ طوسی و سیّد بن طاووس علیهما الرحمة و دیگران گفته اند که هر شب جمعه این دعا را بخواند :

اَللّهُمَّ أَنْتَ الْأَوَّلُ فَلا شَیْءَ قَبْلَکَ ، وَأَنْتَ الاْخِرُ الَّذی لایَهْلِکُ ،(2) وَأَنْتَ الْحَیُّ الَّذی لایَمُوتُ ، وَالْخالِقُ الَّذی لایَعْجِزُ ، وَأَنْتَ الْبَصیرُ(3) لایَرْتابُ ، وَالصّادِقُ لایَکْذِبُ ، اَلْقاهِرُ لایُغْلَبُ ، اَلْبَدیءُ لایَنْفَدُ ، اَلْقَریبُ لایَبْعُدُ ، اَلْقادِرُ لایُضامُ ، اَلْغافِرُ لایَظْلِمُ ، اَلصَّمَدُ لایَطْعَمُ ، اَلْقَیُّومُ لایَنامُ .

اَلْمُجیبُ لایَسْأَمُ ، اَلْحَنّانُ لایُرامُ ، اَلْعالِمُ لایُعَلَّمُ ، اَلْقَوِیُّ لایَضْعُفُ ، اَلْعَظیمُ لایُوصَفُ ، اَلْوَفِیُّ لایُخْلِفُ ، اَلْعَدْلُ لایَحیفُ ، اَلْغَنِیُّ لایَفْتَقِرُ ، اَلْکَبیرُ لایَصْغُرُ ، اَلمْنَیعُ لایُقْهَرُ ، اَلْمَعْرُوفُ لایُنْکَرُ ، اَلْغالِبُ لایُغْلَبُ ، اَلْوِتْرُ لایَسْتَأْنِسُ ، اَلْفَرْدُ لایَسْتَشیرُ ، اَلْوَهّابُ لایَمَلُّ ، اَلْجَوادُ لایَبْخَلُ .

اَلْعَزیزُ لایَذِلُّ ، اَلْحافِظُ لایَغْفُلُ ، اَلْقائِمُ لایَنامُ ، اَلْمُحْتَجِبُ لایُری ، اَلدّائِمُ لایَفْنی ، اَلْباقی لایَبْلی ، اَلْمُقْتَدِرُ لایُنازَعُ ، اَلْواحِدُ لایُشَبَّهُ بِشَیْءٍ ، وَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، اَلْحَقُّ الَّذی لایُغَیِّرُکَ الْأَزْمِنَةُ ، وَلایُحیطُ بِکَ الْأَمْکِنَةُ ، وَلایَأْخُذُکَ نَوْمٌ وَلا سِنَةٌ ، وَلایُشْبِهُکَ شَیْءٌ ، وَکَیْفَ لاتَکُونُ کَذلِکَ وَأَنْتَ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ .

لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، کُلُّ شَیْءٍ هالِکٌ إِلاّ وَجْهَکَ الْکَریمَ ، أَکْرَمَ الْوُجُوهِ ، أَمانَ الْخائِفینَ ، وَجارَ الْمُسْتَجیرینَ ، أَسْأَلُکَ وَلا أَسْأَلُ غَیْرَکَ ، وَأَرْغَبُ إِلَیْکَ وَلا أَرْغَبُ إِلی غَیْرِکَ ، أَسْأَلُکَ بِأَفْضَلِ الْمَسائِلِ کُلِّها ، وَأَنْجَحِهَا الَّتی لایَنْبَغی لِلْعِبادِ أَنْ یَسْأَلُوکَ إِلاّ بِها ، أَنْتَ

ص: 41

الْفَتّاحُ النَّفّاحُ ، ذُو الْخَیْراتِ ، مُقیلُ الْعَثَراتِ ، کاتِبُ الْحَسَناتِ ، ماحِی السَّیِّئاتِ ، رافِعُ الدَّرَجاتِ .

أَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ یا رَحْمنُ ، بِأَسْمائِکَ الْحُسْنی کُلِّها ، وَکَلِماتِکَ الْعُلْیا(1) ، وَنِعَمِکَ الَّتی لاتُحْصی ، وَأَسْأَلُکَ بِأَکْرَمِ أَسْمائِکَ عَلَیْها ، وَأَحَبِّها إِلَیْکَ ، وَأَشْرَفِها عِنْدَکَ مَنْزِلَةً ، وَأَقْرَبِها مِنْکَ وَسیلَةً ، وَأَسْرَعِها مِنْکَ إِجابَةً .

وَبِاسْمِکَ الْمَکْنُونِ الْمَخْزُونِ الْجَلیلِ ، اَلْأَجَلِّ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ ، اَلَّذی تُحِبُّهُ وَتَرْضاهُ عَمَّنْ دَعاکَ بِهِ ، وَتَسْتَجیبَ لَهُ دُعاءَهُ ، وَحَقٌّ عَلَیْکَ أَلاّ تَحْرِمَ سائِلَکَ .

وَبِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ فِی التَّوْریةِ وَالاْءِنْجیلِ وَالزَّبُورِ وَالْفُرْقانِ الْعَظیمِ ، وَبِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ ، عَلَّمْتَهُ أَحَدا مِنْ خَلْقِکَ أَوْ لَمْ تُعَلِّمْهُ أَحَدا ، أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ ، وَبِکُلِّ اسْمٍ دَعاکَ بِهِ حَمَلَةُ عَرْشِکَ وَمَلائِکَتُکَ وَأَصْفِیاؤُکَ مِنْ خَلْقِکَ ، وَبِحَقِّ السّائِلینَ لَکَ ، وَالرّاغِبینَ إِلَیْکَ ، وَالْمُتَعَوِّذینَ بِکَ ، وَالْمُتَضَرِّعینَ إِلَیْکَ .

أَدْعُوکَ یا اَللّه ُ دُعاءَ مَنْ قَدِ اشْتَدَّتْ فاقَتُهُ ، وَعَظُمَ جُرْمُهُ ، وَأَشْرَفَ عَلَی الْهَلَکَةِ نَفْسُهُ ، وَضَعُفَتْ قُوَّتُهُ ، وَمَنْ لایَثِقُ(2) بِشَیْءٍ مِنْ عَمَلِهِ ، وَلایَجِدُ لِفاقَتِهِ سادّا غَیْرَکَ ، وَلا لِذَنْبِهِ غافِرا غَیْرَکَ(3) ، فَقَدْ هَرَبْتُ مِنْها إِلَیْکَ غَیْرَ مُسْتَنْکِفٍ وَلا مُسْتَکْبِرٍ عَنْ عِبادَتِکَ .

یا أُنْسَ کُلِّ مُسْتَجیرٍ ، یا سَنَدَ کُلِّ فَقیرٍ ، أَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ أَنْتَ اللّه ُ الْحَنّانُ الْمَنّانُ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، بَدیعُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذُو الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، عالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ ، اَلرَّحْمنُ الرَّحیمِ .

أَنْتَ الرَّبُّ وَأَنَا الْعَبْدُ ، وَأَنْتَ الْمالِکُ وَأَنَا الْمَمْلُوکُ ، وَأَنْتَ الْعَزیزُ وَأَنَا الذَّلیلُ ، وَأَنْتَ الْغَنِیُّ وَأَنَا الْفَقیرُ ، وَأَنْتَ الْحَیُّ وَأَنَا الْمَیِّتُ ، وَأَنْتَ الْباقی وَأَنَا الْفانی ، وَأَنْتَ

ص: 42

الْمُحْسِنُ وَأَنَا الْمُسیءُ ، وَأَنْتَ الْغَفُورُ وَأَنَا الْمُذْنِبُ ، وَأَنْتَ الرَّحیمُ وَأَنَا الْخاطِئُ ، وَأَنْتَ الْخالِقُ وَأَنَا الْمَخْلُوقُ ، وَأَنْتَ الْقَوِیُّ وَأَنَا الضَّعیفُ ، وَأَنْتَ الْمُعْطی وَأَنَا السّائِلُ ، وَأَنْتَ الرّازِقُ وَأَنَا الْمَرْزُوقُ ، وَأَنْتَ أَحَقُّ مَنْ شَکَوْتُ إِلَیْهِ ، وَاسْتَعَنْتُ بِهِ وَرَجَوْتُهُ .

إِلهی کَمْ مِنْ مُذْنِبٍ قَدْ غَفَرْتَ لَهُ ، وَکَمْ مِنْ مُسیءٍ قَدْ تَجاوَزْتَ عَنْهُ ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاغْفِرْ لی وَارْحَمْنی ، وَاعْفُ عَنیّ وَعافِنی ، وَافْتَحْ لی مِنْ فَضْلِکَ .

سُبُّوحٌ ذِکْرُکَ ، قُدُّوسٌ أَمْرُکَ ، نافِذٌ قَضاؤُکَ ، یَسِّرْ لی مِنْ أَمْری ما أَخافُ عُسْرَهُ وَفَرِّجْ لی وَعَنّی وَعَنْ والِدَیَّ وَعَنْ کُلِّ مُؤْمِنٍ وَمُؤْمِنَةٍ ، وَاکْفِنی ما أَخافُ ضَرُورَتَهُ ، وَادْرَأْ عَنّی ما أَخافُ حُزُونَتَهُ ، وَسَهِّلْ لی وَلِکُلِّ مُؤْمِنٍ ما أَرْجُوهُ وَاُؤَمِّلُهُ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، سُبْحانَکَ إِنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ .(1)

و گفته اند که این دعا نیز مستحبّ است : اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِکَ تَهْدی بِها قَلْبی ، وَتَجْمَعُ بِها أَمْری ، وَتَلُمُّ بِها شَعْثی ، وَتَحْفَظُ بِها غائِبی ، وَتُصْلِحُ بِها شاهِدی ، وَتُزَکّی بِها عَمَلی ، وَتُلْهِمُنی بِها رُشْدی ، وَتَعْصِمُنی بِها مِنْ کُلِّ سُوءٍ .

اَللّهُمَّ أَعْطِنی إیمانا صادِقا ، وَیَقینا خالِصا ، وَرَحْمَةً أَنالُ بِها شَرَفَ کَرامَتِکَ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ الْفَوْزَ فِی الْقَضاءِ ، وَمَنازِلَ الْعُلَماءِ ، وَعَیْشَ السُّعَداءِ ، وَالنَّصْرَ عَلَی الْأَعْداءِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَنْزَلْتُ بِکَ حاجَتی وَإِنْ ضَعُفَ عَمَلی ؛ فَقَدِ افْتَقَرْتُ إِلی رَحْمَتِکَ ، فَأَسْأَلُکَ یا قاضِیَ الاُْمُورِ ، وَیا شافِیَ الصُّدُورِ ، کَما تُجیرُ بَیْنَ الْبُحُورِ ، أَنْ تُجیرَنی مِنْ عَذابِ السَّعیرِ ، وَمِنْ دَعْوَةِ الثُّبُورِ ، وَمِنْ فِتْنَةِ الْقُبُورِ .

اَللّهُمَّ وَما قَصُرَ عَنْهُ رَأْیی ، وَلَمْ تَبْلُغْهُ نِیَّتی ، وَلَمْ تُحِطْ بِهِ مَسْأَلَتی مِنْ خَیْرٍ وَعَدْتَهُ أَحَدا مِنْ خَلْقِکَ ، فَإِنّی أَرْغَبُ إِلَیْکَ فیهِ . اَللّهُمَّ یا ذَا الْحَبْلِ الشَّدیدِ ، وَالْأَمْرِ الرَّشیدِ ،

ص: 43

أَسْأَلُکَ الْأَمْنَ یَوْمَ الْوَعیدِ ، وَالْجَنَّةَ یَوْمَ الْخُلُودِ ، مَعَ الْمُقَرَّبینَ الشُّهُودِ ، وَالرُّکَّعِ السُّجُودِ ، اَلْمُوفینَ بِالْعُهُودِ ، إِنَّکَ رَحیمٌ وَدُودٌ ، إِنَّکَ تَفْعَلُ ما تُریدُ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْنا هادینَ مَهْدِیّینَ ، غَیْرَ ضالّینَ وَلا مُضِلّینَ ، سِلْما لِأَوْلِیائِکَ ، وَحَرْبا لِأَعْدائِکَ ، نُحِبُّ لِحُبِّکَ التّائِبینَ ، وَنُعادی لِعَداوَتِکَ مَنْ خالَفَکَ . اَللّهُمَّ هذَا الدُّعاءُ وَعَلَیْکَ الاْءِجابَةُ ، وَهذَا الْجَهْدُ وَعَلَیْکَ التُّکْلانُ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْ لی نُورا فی قَلْبی ، وَنُورا فی قَبْری ، وَنُورا بَیْنَ یَدَیَّ ، وَنُورا مِنْ خَلْفی ، وَنُورا عَنْ یَمینی ، وَنُورا عَنْ شِمالی ، وَنُورا مِنْ فَوْقی ، وَنُورا مِنْ تَحْتی ، وَنُورا فی سَمْعی ، وَنُورا فی بَصَری ، وَنُورا فی شَعْری ، وَنُورا فی بَشَری ، وَنُورا

فی لَحْمی ، وَنُورا فی دَمی ، وَنُورا فی عِظامی .

اَللّهُمَّ أَعْظِمْ لِیَ النُّورَ ، وَأَعْطِنی نُورا ، وَاجْعَلْ لی نُورا ، سُبْحانَ اللّه ِ الَّذِی ارْتَدی بِالْعِزِّ وَبانَ بِهِ ، وَسُبْحانَ اللّه ِ الَّذی لَبِسَ الْمَجْدَ وَتَکَرَّمَ بِهِ ، سُبْحانَ مَنْ لایَنْبَغِی التَّسبیحُ إِلاّ لَهُ ، سُبْحانَ ذِی الْفَضْلِ وَالنِّعَمِ ، سُبْحانَ ذِی الْمَجْدِ وَالْکَرَمِ ، سُبْحانَ ذِی الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ .(1)

و ایضا گفته اند که در شب جمعه و روز جمعه و در شب عرفه و روز عرفه مستحبّ است که این دعا را بخوانند :

اَللّهُمَّ مَنْ تَهَیَّأَ وَتَعَبَّأَ وَأَعَدَّ وَاسْتَعَدَّ لِوِفادَةٍ إِلی مَخْلُوقٍ رَجاءَ رِفْدِهِ وَطَلَبَ نائِلِهِ وَجائِزَتِهِ ، فَإِلَیْکَ یا رَبِّ تَعْبِئَتی وَتَهْیِئَتی ، وَإِعْدادی وَاسْتِعْدادی ، رَجاءَ عَفْوِکَ وَطَلَبَ نائِلِکَ وَجائِزَتِکَ ، وَلاتُخَیِّبِ الْیَوْمَ دُعائی ، یا مَوْلایَ ، یا مَنْ لایَخیبُ عَلَیْهِ سائِلٌ ، وَلایَنْقُصُهُ نائِلٌ ، فَإِنّی لَمْ آتِکَ الْیَوْمَ ثِقَةً بِعَمَلٍ صالِحٍ عَلِمْتُهُ ، وَلا لِوِفادَةٍ إِلی مَخْلُوقٍ رَجَوْتُهُ .

أَتَیْتُکَ مُقِرّا عَلی نَفْسی بِالاْءِساءَةِ وَالظُّلْمِ ، مُعْتَرِفا بِأَنْ لا حُجَّةَ لی وَلا عُذْرَ ، أَتَیْتُکَ

ص: 44

أَرْجُو عَظیمَ عَفْوِکَ الَّذی عَلَوْتَ بِهِ عَلَی الْخاطِئینَ ، فَلَمْ یَمْنَعْکَ طُولُ عُکُوفِهِمْ عَلی عَظیمِ الْجُرْمِ أَنْ عُدْتَ عَلَیْهِمْ بِالرَّحْمَةِ .

فَیا مَنْ رَحْمَتُهُ واسِعَةٌ ، وَعَفْوُهُ عَظیمٌ ، یا عَظیمُ یا عَظیمُ ، لایَرُدُّ غَضَبَکَ إِلاّ حِلْمُکَ ، وَلایُنْجی مِنْ سَخَطِکَ إِلاَّ التَّضَرُّعُ إِلَیْکَ ، فَهَبْ لی یا إِلهی فَرَجا بِالْقُدْرَةِ الَّتی بِها تُحْیی مَیِّتَ الْعِبادِ ، وَلاتُهْلِکْنی غَمّا حَتّی تَسْتَجیبَ لی ، وَتُعَرِّفَنِی الاْءِجابَةَ فی دُعائی ، وَأَذِقْنی طَعْمَ الْعافِیَةِ إِلی مُنْتَهی أَجَلی ، وَلاتُشْمِتْ بی عَدُوّی ، وَلاتُسَلِّطْهُ عَلَیَّ ، وَلاتُمَکِّنْهُ مِنْ عُنُقی .

یا إِلهی إِنْ وَضَعْتَنی فَمَنْ ذَا الَّذی یَرْفَعُنی ، وَإِنْ رَفَعْتَنی فَمَنْ ذَا الَّذی یَضَعُنی ، وَإِنْ أَهْلَکْتَنی فَمَنْ ذَا الَّذی یَتَعَرَّضُ لَکَ فی عَبْدِکَ ، أَوْ یَسْأَلُکَ عَنْ أَمْرِهِ ، وَقَدْ عَلِمْتُ یا إِلهی أَنَّهُ لَیْسَ فی حُکْمِکَ ظُلْمٌ ، وَلا فی نِقْمَتِکَ عَجَلَةٌ ، وَإِنَّما یَعْجَلُ مَنْ یَخافُ الْفَوْتَ ، وَإِنَّما یَحْتاجُ إِلَی الظُّلْمِ الضَّعیفُ ، وَقَدْ تَعالَیْتَ یا إِلهی عَنْ ذلِکَ عُلُوّا کَبیرا .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ فَأَعِذْنی ، وَأَسْتَجیرُ بِکَ فَأَجِرْنی ، وَأَسْتَرْزِقُکَ فَارْزُقْنی ، وَأَتَوَکَّلُ عَلَیْکَ فَاکْفِنی ، وَأَسْتَنْصِرُکَ عَلی عَدُوّی فَانْصُرْنی ، وَأَسْتَعینُ بِکَ فَأَعِنّی ، وَأَسْتَغْفِرُکَ یا إِلهی فَاغْفِرْ لی ، آمینَ آمینَ آمینَ .(1)

و گفته اند که مستحبّ است که در شب جمعه این دعا را بخواند :

اَللّهُمَّ اجْعَلْنی أَخْشاکَ حَتّی کَأَنّی أَراکَ ، وَأَسْعِدْنی بِتَقْواکَ وَلاتُشْقِنی بِمَعاصیکَ ، وَخِرْ لی فی قَضائِکَ ، وَبارِکْ لی فی قَدَرِکَ حَتّی لا اُحِبَّ تَعْجیلَ ما أَخَّرْتَ ، وَلا تَأْخیرَ ما عَجَّلْتَ ، وَاجْعَلْ غِنایَ فی نَفْسی ، وَمَتِّعْنی بِسَمْعی وَبَصَری ، وَاجْعَلْهُمَا الْوارِثَیْنِ مِنّی ، وَانْصُرْنی عَلی مَنْ ظَلَمَنی ، وَأَرِنی فیهِ قُدْرَتَکَ یا رَبِّ ، وَأَقِرَّ بِذلِکَ عَیْنی .

اَللّهُمَّ أَعِنّی عَلی هَوْلِ یَوْمِ الْقِیامَةِ ، وَأَخْرِجْنی مِنَ الدُّنْیا سالِما ، وَأَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ

ص: 45

آمِنا ، وَزَوِّجْنی مِنَ الْحُورِ الْعینِ ، وَاکْفِنی مَؤُونَتی وَمَؤُونَةَ عِیالی وَمَؤُونَةَ النّاسِ ، وَأَدْخِلْنی بِرَحْمَتِکَ فی عِبادِکَ الصّالِحینَ .

إِلهی إِنْ تُعَذِّبْنی فَأَهْلٌ لِذلِکَ أَنَا ، وَإِنْ تَغْفِرْ لی فَأَهْلٌ لِذلِکَ أَنْتَ ، وَکَیْفَ تُعَذِّبُنی یا سَیِّدی وَحُبُّکَ فی قَلْبی ، أَما وَعِزَّتِکَ لَئِنْ فَعَلْتَ ذلِکَ بی لَتَجْمَعَنَّ بَیْنی وَبَیْنَ قَوْمٍ طالَ ما عادَیْتَهُمْ فیکَ .

اَللّهُمَّ بِحَقِّ أَوْلِیائِکَ الطّاهِرینَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ ، اُرْزُقْنا صِدْقَ الْحَدیثِ ، وَأَداءَ الْأَمانَةِ ، وَالْمُحافَظَةَ عَلَی الصَّلَواتِ . اَللّهُمَّ إِنّا أَحَقُّ خَلْقِکَ أَنْ تَفْعَلَ ذلِکَ بِنا . اَللّهُمَّ افْعَلْهُ بِنا بِرَحْمَتِکَ . اَللّهُمَّ ارْفَعْ ظَنّی إِلَیْکَ صاعِدا ، وَلاتُطْمِعَنَّ فِیَّ عَدُوّا وَلا حاسِدا ، وَاحْفَظْنی قائِما وَقاعِدا وَیَقْظانَ وَراقِدا .

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَارْحَمْنی ، وَاهْدِنی سَبیلَکَ الْأَقْوَمَ ، وَقِنی حَرَّ جَهَنَّمَ . اَللّهُمَّ وَحَریقَهَا الْمُضْرَمَ ، وَاحْطُطْ عَنِّی الْمَغْرَمَ وَالْمَأْثَمَ ، وَاجْعَلْنی مِنْ خِیارِ الْعالَمِ . اَللّهُمَّ ارْحَمْنی مِمّا لا طاقَةَ لی بِهِ ، وَلا صَبْرَ لی عَلَیْهِ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

ذُنُوبی ، وَشَهِدَتْ بِهِ حَفَظَتُکَ وَحَفِظَتْهُ مَلائِکَتُکَ ، وَلَمْ یَغِبْ عَنْهُ عِلْمُکَ ، قَدْ أَحْسَنْتَ فیهِ الْبَلاءَ ، فَلَکَ الْحَمْدُ ، وَأَنْ تَجاوَزَ عَنْ سَیِّئاتی فی أَصْحابِ الْجَنَّةِ ، وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذی کانُوا یُوعَدُونَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، أَئِمَّةِ الْمُؤْمِنینَ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ سُؤالَ مَنِ اشْتَدَّتْ فاقَتُهُ ، وَضَعُفَتْ قُوَّتُهُ ، سُؤالَ مَنْ لایَجِدُ لِفاقَتِهِ مَسَدّا ، وَلا لِضَعْفِهِ مُقَوِّیا غَیْرَکَ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ .

اَللّهُمَّ أَصْلِحْ بِالْیَقینِ قَلْبی ، وَاقْبِضْ عَلَی الصِّدْقِ إِلَیْکَ لِسانی ، وَاقْطَعْ مِنَ الدُّنْیا حَوائِجی ، شَوْقا إِلی لِقائِکَ فی صِدْقِ الْمُتَوَکِّلینَ عَلَیْکَ ، وَأَسْأَلُکَ خَیْرَ کِتابٍ سَبَقَ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّهِ ، جَلَّ ثَناؤُکَ ، وَأَسْتَجیرُ بِکَ أَنْ أَقُولَ لَکَ مَکْرُوها اَسْتَحِقُّ بِهِ عُقُوبَةَ الاْخِرَةِ .

وَأَسْأَلُکَ عِلْمَ الْخائِفینَ ، وَإِنابَةَ الْمُخْبِتینَ ، وَیَقینَ الْمُتَوَکِّلینَ ، وَتَوَکُّلَ الْمُوقِنینَ بِکَ ، وَخَوْفَ الْعالِمینَ ، وَإِخْباتَ الْمُنیبینَ ، وَشُکْرَ الصّابِرینَ ، وَصَبْرَ الشّاکِرینَ ، وَاللَّحاقَ بِالْأَحْیاءِ الْمَرْزُوقینَ ، آمینَ آمینَ(1) .

یا أَوَّلَ الْأَوَّلینَ ، وَیا آخِرَ الاْخِرینَ ، یا اَللّه ُ یا رَحْمنُ ، یا اَللّه ُ یا رَحیمُ ، یا اَللّه ُ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُغَیِّرُ النِّعَمَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُوجِبُ النِّقَمَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُورِثُ النَّدَمَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَحْبِسُ الْقِسَمَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَهْتِکُ الْعِصَمَ .

وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُنْزِلُ الْبَلاءَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُدیلُ الْأَعْداءَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَقْطَعُ الرَّجاءَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَحْبِسُ غَیْثَ السَّماءِ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تُظْلِمُ الْهَواءَ ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی تَکْشِفُ الْغِطاءَ .(2)

ص: 47

اَللّهُمَّ اذْکُرْنی بِرَحْمَتِکَ ، وَلاتَذْکُرْنی بِعُقُوبَتِکَ بِخَطیئَتی ، وَتَقَبَّلْ مِنّی ، وَزِدْنی مِنْ فَضْلِکَ ، إِنّی إِلَیْکَ راغِبٌ . اَللّهُمَّ اجْعَلْ ثَوابَ مَنْطِقی وَثَوابَ مَجْلِسی رِضاکَ ، وَاجْعَلْ عَمَلی وَدُعائی خالِصا لَکَ ، وَاجْعَلْ ثَوابِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ ، وَاجْمَعْ لی خَیْرَ ما سَأَلْتُکَ ، وَزِدْنی مِنْ فَضْلِکَ ، إِنّی إِلَیْکَ راغِبٌ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَشْهَدُ بِما شَهِدْتَ بِهِ عَلی نَفْسِکَ ، وَشَهِدَتْ بِهِ مَلائِکَتُکَ وَاُولُوا الْعِلْمِ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ ، فَمَنْ لَمْ یَشْهَدْ عَلی ما شَهِدْتَ بِهِ عَلی نَفْسِکَ ، وَشَهِدَتْ مَلائِکَتُکَ وَاُولُوا الْعِلْمِ بِکَ ، فَاکْتُبْ شَهادتی مَکانَ شَهادَتِهِ .

اَللّهُمَّ أَنْتَ السَّلامُ وَمِنْکَ السَّلامُ ، أَسْأَلُکَ یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ أَنْ تَفُکَّ رَقَبَتی مِنَ النّارِ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ مَفاتیحَ الْخَیْرِ وَخَواتیمَهُ ، وَشَرائِعَهُ وَفَوائِدَهُ وَبَرَکاتَهُ ، وَما بَلَغَ عِلْمَهُ عِلْمی ، وَما قَصُرَ عَنْ إِحْصائِهِ حِفْظی .

اَللّهُمَّ انْهَجْ لی أَسْبابَ مَعْرِفَتِهِ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَهُ ، وَغَشِّنی رَحْمَتَکَ ، وَمُنَّ عَلَیَّ بِعِصْمَةٍ عَنِ الاْءِزالَةِ عَنْ دینِکَ ، وَطَهِّرْ قَلْبی مِنَ الشَّکِّ ، وَلاتَشْغَلْ قَلْبی بِدُنْیایَ وَعاجِلِ مَعاشی عَنْ آجِلِ ثَوابِ الاْخِرَةِ . اَللّهُمَّ ارْحَمِ اسْتِکانَةَ مَنْطِقی ، وَذُلَّ مَقامی وَمَجْلِسی ، وَخُضُوعی إِلَیْکَ بِرَغْبَتی(1) .

أَسْأَلُکَ اللّهُمَّ الْهُدی مِنَ الضَّلالَةِ وَالْبَصیرَةَ مِنَ الْعَمایَةِ ، وَالرُّشْدَ مِنَ الْغَوایَةِ ، وَأَسْأَلُکَ أَکْثَرَ الْحَمْدِ عِنْدَ الرَّخاءِ ، وَأَجْمَلَ الصَّبْرِ عِنْدَ الْمُصیبَةِ ، وَأَفْضَلَ الشُّکْرِ عَنْدَ مَوْضِعِ الشَّکِّ ، وَالتَّسْلیمَ عِنْدَ الشُّبُهاتِ .

وَأَسْأَلُکَ الْقُوَّةَ فی طاعَتِکَ ، وَالضَّعْفَ عَنْ مَعْصِیَتِکَ ، وَالْهَرْبَ إِلَیْکَ مِنْکَ ، وَالتَّقَرُّبَ إِلَیْکَ رَبِّ لِتَرْضی ، وَالتَّحَرِّیَ لِکُلِّ ما یُرْضیکَ عَنّی فی إِسْخاطِکَ ، وَإِسْخاطِ خَلْقِکَ ، اِلْتَماسا لِرِضاکَ .

رَبِّ مَنْ أَرْجُوهُ إِذا لَمْ تَرْحَمْنی ، وَمَنْ یَعُودُ عَلَیَّ إِنْ رَفَضْتَنی ، أَوْ مَنْ یَنْفَعُنی عَفْوُهُ

ص: 49

إِنْ عاقَبْتَنی ، أَوْ مَنْ امُلُ عَطایاهُ إِنْ حَرَمْتَنی ، أَوْ مَنْ یَمْلِکُ کَرامَتی إِنْ أَهَنْتَنی ، أَوْ مَنْ یَضُرُّنی هَوانُهُ إِنْ أَکْرَمْتَنی .

رَبِّ ما أَسْوَءَ فِعْلی ، وَأَقْبَحَ عَمَلی ، وَأَقْسی قَلْبی ، وَأَطْوَلَ أَمَلی ، وَأَقْصَرَ أَجَلی ، وَأَجْرَأَنی عَلی عِصْیانِ مَنْ خَلَقَنی . رَبِّ ما أَحْسَنَ بَلاءَکَ عِنْدی ، وَأَظْهَرَ نَعْماءَکَ عَلَیَّ ، کَثُرَتْ مِنْکَ عَلَیَّ النِّعَمُ فَما اُحْصیها ، وَقَلَّ مِنِّی الشُّکْرَ فیما أَوْلَیْتَنیهِ ، فَبَطِرْتُ بِالنِّعَمِ ، وَتَعَرَّضْتُ لِلنِّقَمِ ، وَسَهَوْتُ عَنِ الذِّکْرِ ، وَرَکِبْتُ الْجَهْلَ بَعْدَ الْعِلْمِ ، وَجُزْتُ مِنَ الْعَدْلِ إِلَی الظُّلْمِ ، وَجاوَزْتُ الْبِرَّ إِلَی الاْءِثْمِ ، وَصِرْتُ إِلَی اللَّهْوِ مِنَ الْخَوْفِ وَالْحُزْنِ .

رَبِّ ما أَصْغَرَ حَسَناتی وَأَقَلَّها فی کَثْرَةِ ذُنُوبی ، وَما أَکْثَرَ ذُنُوبی وَأَعْظَمَها عَلی قَدْرِ صِغَرِ خَلْقی وَضَعْفِ عَمَلی . رَبِّ ما أَطْوَلَ أَمَلی ، وَأَقْصَرَ أَجَلی فی بُعْدِ أَمَلی ، وَما أَقْبَحَ سَریرَتی فی عَلانِیَتی .

رَبِّ لا حُجَّةَ لی إِنِ احْتَجَجْتُ ، وَلا عُذْرَ لی إِنِ اعْتَذَرْتُ ، وَلا شُکْرَ عِنْدی إِنْ أَبْلَیْتَ وَأَوْلَیْتَ ، إِنْ لَمْ تُعِنّی عَلی شُکْرِ ما أَوْلَیْتَ ، وَما أَخَفَّ میزانی غَدا إِنْ لَمْ تُرَجِّحْهُ ، وَأَزَلَّ لِسانی إِنْ لَمْ تُثَبِّتْهُ ، وَأَسْوَدَ وَجْهی إِنْ لَمْ تُبَیِّضْهُ .

رَبِّ کَیْفَ لی بِذُنُوبِیَ الَّتی سَلَفَتْ مِنّی قَدْ هُدَّ لَها أَرْکانی . رَبِّ کَیْفَ لی طَلَبُ شَهَواتِ الدُّنْیا ، أَوْ أَبْکی عَلی حَمیمٍ فیها ، وَلا أَبْکی عَلی نَفْسی ، وَتَشْتَدُّ حَسَراتی لِعِصْیانی وَتَفْریطی . رَبِّ دَعَتْنی دَواعِی الدُّنْیا فَأَجَبْتُها سَریعا ، وَرَکَنْتُ إِلَیْها طائِعا ، وَدَعَتْنی دَواعِی الاْخِرَةِ ، فَتَثَبَّطْتُ عَنْها ، وَأَبْطَأْتُ فِی الاْءِجابَةِ وَالْمُسارَعَةِ إِلَیْها کَما سارَعْتُ إِلی دَواعِی الدُّنْیا وَحُطامِهَا الْهامِدِ ، وَهَشیمِهَا الْبائِدِ ، وَشَرابِهَا الذّاهِبِ .

رَبِّ خَوَّفْتَنی وَشَوَّقْتَنی ، وَاحْتَجَجْتَ عَلَیَّ ، وَکَفَلْتَ بِرِزْقی فَأَمِنْتُ خَوْفَکَ ، وَتَثَبَّطْتُ عَنْ تَشْویقِکَ ، وَلَمْ أَتَّکِلْ عَلی ضَمانِکَ ، وَتَهاوَنْتُ بِاحْتِجاجِکَ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْ أَمْنی مِنْکَ فی هذَا الدُّنْیا خَوْفا ، وَحَوِّلْ تَثَبُّطی شَوْقا ، وَتَهاوُنی

ص: 50

بِحُجَّتِکَ فَرَقا مِنْکَ ، ثُمَّ رَضِّنی بِما قَسَمْتَ لی مِنْ رِزْقِکَ یا کَریمُ ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ رِضاکَ عِنْدَ السَّخْطَةِ ، وَالْفَرْجَةَ عِنْدَ الْکُرْبَةِ ، وَالنُّورَ عِنْدَ الظُّلْمَةِ ، وَالْبَصیرَةَ عَنْدَ شِدَّةِ الْغَفْلَةِ .

رَبِّ اجْعَلْ جُنَّتی مِنَ الْخَطایا حَصینَةً ، وَدَرَجاتی فِی الْجِنانِ رَفیعَةً ، وَأَعْمالی کُلَّها مُتَقَبَّلَةً ، وَحَسَناتی مُضاعَفَةً زاکِیَةً ، أَعُوذُ بِکَ مِنَ الْفِتَنِ کُلِّها ، ما ظَهَرَ مِنْها وَما بَطَنَ ، وَمِنْ شَرِّ الْمَطْعَمِ وَالْمَشْرَبِ ، وَمِنْ شَرِّ ما أَعْلَمُ ، وَمِنْ شَرِّ ما لا أَعْلَمُ ، وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ أَشْتَرِیَ الْجَهْلَ بِالْعِلْمِ ، أَوِ الْجَفاءَ بِالْحِلْمِ ، أَوِ الْجَوْرَ بِالْعَدْلِ ، أَوِ الْقَطیعَةَ بِالْبِرِّ ، أَوِ الْجَزَعَ بِالصَّبْرِ ، أَوِ الضَّلالَةَ بِالْهُدی ، أَوِ الْکُفْرَ بِالاْءیمانِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ الَّتی لاتُنالُ إِلاّ بِرِضاکَ ، اَلْخُرُوجَ مِنْ جَمیعِ مَعاصیکَ ، وَالدُّخُولَ فی کُلِّ ما یُرْضیکَ ، وَالنَّجاةَ مِنْ کُلِّ وَرْطَةٍ ، وَالْمَخْرَجَ مِنْ کُلِّ کَبیرَةٍ ، أَتی بِها مِنّی عَمْدٌ ، أَوْ ذَلَّ بِها مِنّی خَطَأٌ ، أَوْ خَطَرَ بِها خَطَراتُ الشَّیْطانِ ، أَسْأَلُکَ خَوْفا تُوَفِّقُنی بِهِ عَلی حُدُودِ رِضاکَ ، وَتُشَعِّثُ بِهِ عَنّی کُلَّ شَهْوَةٍ خَطَرَ بِها هَوایَ ، وَاسْتَزَلَّ عِنْدَها رَأْیی لِتَجاوُزِ حَدِّ جَلالِکَ .

أَسْأَلُکَ اللّهُمَّ الْأَخْذَ بِأَحْسَنِ ما تَعْلَمُ ، وَتَرْکِ سَیِّئِ کُلِّ ما تَعْلَمُ ، أَوْ اُبْتَلی مِنْ حَیْثُ أَعْلَمُ ، أَوْ مِنْ حَیْثُ لا أَعْلَمُ ، أَسْأَلُکَ السَّعَةَ فِی الرِّزْقِ ، وَالزُّهْدَ فِی الْکَفافِ ، وَالْمَخْرَجَ بِالْبَیانِ مِنْ کُلِّ شُبْهَةٍ ، وَالصَّوابَ فی کُلِّ حُجَّةٍ ، وَالصِّدْقَ فی جَمیعِ الْمَواطِنِ ، وَإِنْصافَ النّاسِ مِنْ نَفْسی فیما عَلَیَّ وَما لی ،

وَالتَّذَلُّلَ فی إِعْطاءِ النِّصَفِ مِنْ جَمیعِ مَواطِنِ السَّخَطِ وَالرِّضا ، وَتَرْکِ قَلیلِ الْبَغْیِ وَکَثیرِهِ فِی الْقَوْلِ مِنّی وَالْفِعْلِ ، وتَمامِ نِعْمَتِکَ فی جَمیعِ الْأَشْیاءِ ، وَالشُّکْرَ لَکَ عَلَیْها لِکَیْ تَرْضا بَعْدَ الرِّضا .

أَسْأَلُکَ الْخِیَرَةَ فی کُلِّ ما یَکُونُ فیهِ الْخِیَرَةُ بِمَیْسُورِ الاُْمُورِ لا بِمَعْسُورِها ، یا کَریمُ ، یا کَریمُ ، یا کَریمُ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ قَوْلَ التَّوّابینَ وَعَمَلَهُمْ ، وَنُورَ الْأَنْبِیاءِ وَصِدْقَهُمْ ، وَنَجاتَ

ص: 51

الْمُجاهِدینَ وَثَوابَهُمْ ، وَشُکْرَ الْمُصْطَفَیْنَ وَنَصیحَتَهُمْ ، وَعَمَلَ الذّاکِرینَ وَیَقینَهُمْ ، وَإیمانَ الْعُلَماءِ وَ فِقْهَهُمْ ، وَتَعَبُّدَ الْخاشِعینَ وَتَواضُعَهُمْ ، وَحِلْمَ الْفُقَهاءِ وَسیرَتَهُمْ ، وَخَشْیَةَ الْمُتَّقینَ وَرَغْبَتَهُمْ ، وَتَصْدیقَ الْمُؤْمِنینَ وَتَوَکُّلَهُمْ ، وَرَجاءَ الْمُحْسِنینَ وَبِرَّهُمْ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ ثَوابَ الشّاکِرینَ ، وَمَنْزِلَةَ الْمُقَرَّبینَ ، وَمُرافَقَةَ النَّبِیّینَ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ خَوْفَ الْعامِلینَ لَکَ(1) ، وَعَمَلَ الْخائِفینَ مِنْکَ ، وَخُشُوعَ الْعابِدینَ لَکَ ، وَیَقینَ الْمُتَوَکِّلینَ عَلَیْکَ ، وَتَوَکُّلَ الْمُؤْمِنینَ بِکَ .

اَللّهُمَّ إِنَّکَ بِحاجَتی عالِمٌ غَیْرُ مُعَلَّمٍ ، وَأَنْتَ لَها واسِعٌ غَیْرُ مُتَکَلَّفٍ ، وَإِنَّکَ الَّذی لایُحْفیکَ سائِلٌ ، وَلایَنْقُصُکَ نائِلٌ ، وَلایَبْلُغُ مِدْحَتَکَ قَوْلُ قائِلٍ ، وَأَنْتَ کَما تَقُولُ وَفَوْقَ ما نَقُولُ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْ لی فَرَجا قَریبا ، وَأَجْرا عَظیما ، وَسِتْرا جَمیلاً . اَللّهُمَّ هَدَأَتِ

الْأَصْواتُ ، وَسَکَنَتِ الْحَرَکاتُ ، وَخَلا کُلُّ حَبیبٍ بِحَبیبِهِ ، وَخَلَوْتُ بِکَ یا إِلهی ، فَاجْعَلْ خَلْوَتی مِنْکَ اللَّیْلَةَ الْعِتْقَ مِنَ النّارِ .(2)

و از کتاب «عروس» از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : هر که مابین دو رکعت نافله صبح و فریضه صبح صد مرتبه بگوید : سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ ، أَسْتَغْفِرُ اللّه َ رَبّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ ، حق تعالی در بهشت مسکنی برای او بنا کند .(3)

ص: 52

آمَنْتُ بِسِرِّ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمُ السَّلامُ وَعَلانِیَتِهِمْ ، وَظاهِرِهِمْ وَباطِنِهِمْ ، وَأَشْهَدُ أَنَّهُمْ فی عِلْمِ اللّه ِ وَطاعَتِهِ کَمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ .(1)

مترجم گوید که: [این] دعا به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که : هر که آن را سه مرتبه در صبح و سه مرتبه در پسین بخواند ، خدا او را از هر چه ترسد ایمن گرداند .(2)

و شیخ کفعمی در کتاب «بلد الأمین» دعای سابق بر آن را دعای فرج نامیده و گفته است که در «إِلهی طُمُوحُ الاْمالِ» تا آخر ، سحر شب جمعه باید خواند و ابتدای دعا را از آنجا نقل کرده که : وَلِلْباطِلِ عَلی عَمَلی دَلیلاً ، وَافْتَحْ لی بِخَیْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، یا وَلِیَّ الْخَیْرِ .(3)

و شیخ و سیّد و دیگران از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده اند که چون خواهی که در شب جمعه نماز شب بکنی ، در رکعت اوّل بعد از حمد «قُلْ هُوَ اللّه»بخوان ، و در رکعت دوم «قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ» ، و در سوم «الم سجده» ، و در رکعت چهارم «یا أَیُّهَا الْمُدَّثِّر» ، و در رکعت پنجم «حم سجده» یا سوره «والنّجم» ، و در رکعت ششم سوره «تَبارَکَ الَّذی بِیَدِهِ الْمُلْک» ، و در رکعت هفتم «یس» ، و در رکعت هشتم «واقعه» ، و در دو رکعت شفع «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق»و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاس» ، و در نماز وتر «قُلْ هُوَ اللّه» .(4)

و سیّد بن طاووس رحمه الله در «جمال الاُسبوع» از کتاب کراجکی ، دعاهای نماز تهجّد شب جمعه را به این ترتیب روایت کرده است که چون [از] دو رکعت اوّل

ص: 54

سلام بگوید ، این دعا را بخواند :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الطّاهِرینَ أَجْمَعینَ ، وَأَعِنّی عَلی طاعَتِکَ ، وَوَفِّقْنی لِعِبادَتِکَ . اَللّهُمَّ یا إِلهَ جَبْرَئیلَ وَمیکائیلَ وَإِسْرافیلَ ، اِجْعَلِ الْیَقینَ فی قَلْبی ، وَالنُّورَ فی بَصَری ، وَالنَّصیحَةَ فی صَدْری ، وَذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلی لِسانی ، وَرِزْقا واسِعا غَیْرَ مَمْنُونٍ وَلا مَحْظُورٍ فَارْزُقْنی . اَللّهُمَّ وَسَدِّدْنی لِما یُرْضیکَ عَنّی .

و بعد از رکعت چهارم بگوید : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ ، وَآلِهِ الطّاهِرینَ أَجْمَعینَ ، وَاجْعَلْنا هادینَ مَهْدِیّینَ ، غَیْرَ ضالّینَ وَلا مُضِلّینَ ، سِلْما لِأَوْلِیائِکَ ، وَحَرْبا لِأَعْدائِکَ ، نُحِبُّ مَنْ أَطاعَکَ ، وَنَعْصی مَنْ خالَفَکَ .

اَللّهُمَّ هذَا الدُّعاءُ وَعَلَیْکَ التُّکْلانُ فِی الاْءِجابَةِ . اَللّهُمَّ اجْعَلْ لی نُورا فی قَلْبی وَصَدْری ، وَسَمْعی وَبَصَری ، وَشَعْری وَبَشَری ، وَلَحْمی وَعَظْمی ، نُورا تُحیطُ بی . اَللّهُمَّ اهْدِنی لِلرَّشادِ ، وَالْطُفْ لی بِالسَّدادِ ، وَاکْفِنی شَرَّ الْعِبادِ ، وَارْحَمْنی یَوْمَ الْمَعادِ.

پس بعد از رکعت ششم این دعا را بخواند : اَللّهُمَّ إِنَّکَ أَنْتَ الْمُفْضِلُ الْمَنّانُ ، بَدیعُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذُو الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، ذُو الْجُودِ وَالاْءِنْعامِ ، صَلِّ عَلی خَیْرِ الْأَنامِ مُحَمَّدٍ رَسُولِکَ وَآلِهِ الْمَعْصُومینَ الطّاهِرینَ الْکِرامِ .

اَللّهُمَّ إِنّی سائِلُکَ الْفَقیرُ ، وَعَبْدُکَ الْمُسْتَجیرُ ، اَلْخائِفُ مِنْ عَذابِکَ ، اَلرّاجی لِفَضْلِکَ وَثَوابِکَ ، فَاجْبُرْ فَقْری بِنِعْمَتِکَ ، وَأَجِرْنی مِنْ کَسْری بِرَحْمَتِکَ ، وَآمِنْ خَوْفی بِغُفْرانِکَ ، وَحَقِّقْ رَجائی بِإِحْسانِکَ . اَللّهُمَّ إِنّی مُسْتَغْفِرُکَ فَاغْفِرْ لی ، تائِبٌ إِلَیْکَ فَتُبْ عَلَیَّ ، اُعْفُ عَنْ ذُنُوبی کُلِّها قَدیمِها وَحَدیثِها . اَللّهُمَّ لاتُجْهِدْ بَلائی ، وَلاتُشْمِتْ بی أَعْدائی ، وَلاتَجْعَلِ النّارَ مَأْوایَ .

پس از رکعت هشتم بگوید : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ رَسُولِکَ الَّذِی اصْطَفَیْتَ ، وَعَلَی الْأَئِمَّةِ الطّاهِرینَ أَهْلِ الْبَیْتِ ، وَلاتُعِدْنی فی سُوءٍ اسْتَنْقَذْتَنی مِنْهُ أَبَدا ،

ص: 55

وَلاتَسْلُبْنی صالِحَ ما أَعْطَیْتَنی أَبَدا . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ وَالْمَجْدُ ، أَنْتَ رَبُّ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، وَما فیهِنَّ وَما بَیْنَهُنَّ .

اَللّهُمَّ إِنَّکَ أَنْتَ الْحَقُّ ، وَقَوْلُکَ الْحَقُّ ، وَالْجَنَّةُ حَقٌّ ، وَالنّارُ حَقٌّ ، وَالسّاعَةُ حَقٌّ . اَللّهُمَّ لَکَ أَسْلَمْتُ ، وَبِکَ آمَنْتُ ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ ، وَإِلَیْکَ خاصَمْتُ وَحاکَمْتُ . اَللّهُمَّ ادْرَءْ عَنّی شَرَّ کُلِّ ذی شَرٍّ ، وَاصْرِفْ عَنّی کُلَّ ضُرٍّ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الطّاهِرینَ أَجْمَعینَ ، وَابْدَأْ بِهِمْ فی کُلِّ خَیْرٍ ، وَاخْتِمْ بِهِمُ الْخَیْرَ فی کُلِّ خَیْرٍ ، وَأَهْلِکْ عَدُوَّهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ ، مِنَ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ ، یا أَقْدَرَ الْقادِرینَ .

و گفته است که در قنوت وتر در شب جمعه این دعا را بخواند : اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِفَضْلِ لَیْلَةِ الْجُمُعَةِ وَحُرْمَتِها ، وَشَرَفِها وَمَنْزِلَتِها ، وَبِحَقِّ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ الطّاهِرینَ ، اَلدّالِّ عَلَیْها ، وَالدّاعی إِلَیْها ، وَالْمَعْرُوفِ بِها ، وَالْمُنَبِّهِ عَلی واجِبِها ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الطّاهِرینَ خَیْرِ الْأَنامِ ، وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ الْبَرَرَةِ الْکِرامِ ، وَأَنْ تَجْعَلَنی مِنَ الْقُوّامِ الصُّوّامِ ، وَحُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ ، وَزُوّارِ قَبْرِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَآلِهِ أَفْضَلُ التَّحِیَّةِ وَالسَّلامِ ، وَقاصِدِ الْمَشاهِدِ الْعِظامِ ، اِکْفِنی شَرَّ الْأَنامِ ، وَأَجِرْ أَمْری فِی الدّینِ وَالدُّنْیا عَلی أَحْسَنِ النِّظامِ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلی ما هَدَیْتَنی إِلَیْهِ مِنْ مَعْرِفَةِ حَقِّ هذِهِ اللَّیْلَةِ الشَّریفَةِ وَیَوْمِها ، وَوَفَّقْتَنی لَهُ مِنْ ذِکْرِکَ فیها . اَللّهُمَّ فَاجْعَلْ دُعائی فیها مُجابا ، وَعَمَلی مَقْبُولاً ، وَذِکْری لَکَ فیها مَرْفُوعا ، وَلاتَسْلُبْنی ما عَرَّفْتَنی ، وَأَدِمْ لی ما أَوْلَیْتَنی ، وَاشْمُلْنی بِالسَّعادَةِ ما أَبْقَیْتَنی ، وَارْحَمْنی إِذا تَوَفَّیْتَنی .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ فی هذِهِ اللَّیْلَةِ الشَّریفَةِ ، مَغْفِرَةً ماحِیَةً لِلْمَعاصی ، تُؤْمِنُ أَلیمَ عِقابِکَ ، وَتُبَشِّرُ بِعَظیمِ ثَوابِکَ . اَللّهُمَّ أَشْرِکْ فی صالِحِ دُعائی والِدَیَّ وَوَلَدی

ص: 56

وَإِخْوانی فیکَ وَأَهْلی ، وَعُمَّنا بِرَحْمَةٍ مِنْکَ جامِعَةٍ ، إِنَّکَ ذُو الْقُدْرَةِ الْواسِعَةِ .(1)

و اگر نتواند این دعا را در قنوت وتر بخواند ، بعد از نماز بخواند ، و گفته است به روایت کراجکی بعد از نماز وتر تسبیح فاطمه علیها السلام را بخواند، پس بگوید :

سُبْحانَکَ اللّهُمَّ وَبِحَمْدِکَ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ ، لَکَ الْمُلْکُ وَلَکَ الْحَمْدُ ، تُحْیی وَتُمیتُ ، وَتُمیتُ وَتُحْیی ، وَأَنْتَ الْحَیُّ [الَّذی] لایَمُوتُ ، بِیَدِکَ الْخَیْرِ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، تُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهارِ ، وَتُولِجُ النَّهارَ فِی اللَّیْلِ ، وَتُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ ، وَتُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ ، وَتَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَیْرِ حِسابٍ .

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لَنا ما قَدَّمْنا وَما أَخَّرْنا ، وَما أَسْرَرْنا وَما أَعْلَنّا ، وَما أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنّا ، وَبَلِّغْنا مِنَ الاْخِرَةِ وَالدُّنْیا آمالَنا ، وَاقْضِ کُلَّ حاجَةٍ هِیَ لَنا بَأَیْسَرِ التَّسْییرِ ، وَأَسْهَلِ التَّسْهیلِ ، وَأَتَمِّ عافِیَةٍ ، وَأَحْمَدِ عافِیَةٍ .

پس سه مرتبه می گویی : «سُبْحانَ ذِی الْمُلْکِ وَالْمَلَکُوتِ ، سُبْحانَ ذِی الْمُلْکِ الْقُدُّوسِ» که فضیلت عظیم دارد . و چون در شب جمعه از دو رکعت نافله صبح فارغ شوی ، بگو :

«سُبْحانَ الَّذی خَلَقَ الْأَزْواجَ کُلَّها مِمّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَمِنْ أَنْفُسِهِمْ وَمِمّا لایَعْلَمُونَ»(2) «سُبْحانَ اللّه ِ حینَ تُمْسُونَ وَحینَ تُصْبِحُونَ * وَلَهُ الْحَمْدُ فِی السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِیّا وَحینَ تُظْهِرُونَ»(3) .

«هُوَ اللّه ُ الَّذی لا إِلهَ إِلاّ هُوَ عالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ * هُوَ اللّه ُ

الَّذی لا إِلهَ إِلاّ هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزیزُ الْجَبّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحانَ اللّه ِ عَمّا یُشْرِکُونَ * هُوَ اللّه ُ الْخالِقُ الْبارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الاَْسْماءُ الْحُسْنی یُسَبِّحُ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ»(4) .

ص: 57

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مَنِ اسْتَنْقَذْتَنا بِهِ مِنَ الضَّلالَةِ ، وَعَلَّمْتَنا عَلی یَدِهِ بَعْدَ الْجَهالَةِ ، سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ رَسُولِکَ ذِی الاْءِنابَةِ وَالدَّلالَةِ ، وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ الطّاهِرینَ ، ذَوِی الرِّئاسَةِ وَالْعَدالَةِ ، «رَبَّنا لاتُؤاخِذْنا إِنْ نَسینا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَلاتَحْمِلْ عَلَیْنا إِصْرا کَما حَمَلْتَهُ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِنا رَبَّنا وَلاتُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَاعْفُ عَنّا وَاغْفِرْ لَنا وَارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلینا فَانْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرینَ»(1)

.(2)

و در «جمال الاُسبوع» از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده است که : هر که در شب جمعه یا روز جمعه چهار رکعت نماز به جا آورد - یعنی به دو سلام - و در هر رکعت بعد از فاتحه ، پنجاه مرتبه سوره «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» را بخواند ، گناهانش

آمرزیده شود اگرچه مانند کف دریاها باشد و بعد از نماز این دعا را بخواند :

سُبْحانَ ذِی الْعِزِّ الشّامِخِ الْمُنیفِ ، سُبْحانَ ذِی الْجَلالِ الْعَظیمِ ، سُبْحانَ ذِی الْمُلْکِ الْفاخِرِ الْقَدیمِ ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْبَهْجَةَ وَالْجَمالَ ، سُبْحانَ مَنْ تَرَدّی بِالنُّورِ وَالْوَقارِ ، سُبْحانَ مَنْ یَری أَثَرَ النَّمْلِ فِی الصَّفا ، سُبْحانَ مَنْ یَری وَقْعَ الطَّیْرِ فِی الْهَواءِ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ هکَذا وَلا هکَذا غَیْرُهُ .

پس این دعا را بخوان : اَللّهُمَّ إِنّی أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِهِمْ ، وَأَسْأَلُکَ بِحَقِّکَ الْعَظیمِ ، اَلَّذی أَمَرْتَ إِبْراهیمَ عَلَیْهِ السَّلامُ أَنْ یَدْعُوَ بِهِ الطَّیْرَ فَأَجابَتْهُ، وَبِاسْمِکَ الْعَظیمِ [الَّذی] قُلْتَ لِلنّارِ کُونی بَرْدا وَسَلاما عَلی إِبْراهیمَ فَکانَتْ ، وَبِحَقِّ أَحَبِّ أَسْمائِکَ إِلَیْکَ ، وَأَشْرَفِها وَأَعْظَمِها إِجابَةً ، وَأَنْجَحِها طَلِبَةً ، وَبِما أَنْتَ أَهْلُهُ وَمُسْتَحِقُّهُ وَمُسْتَوْجِبُهُ ، وَأَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ ، وَأَرْغَبُ إِلَیْکَ ، وَأَتَصَدَّقُ مِنْکَ ، وَأَسْتَغْفِرُکَ وَأَسْتَمْنِحُکَ ، وَأَتَضَرَّعُ وَأَخْضَعُ لَکَ ، وَاُقِرُّ بِسُوءِ صَنیعی ، وَأَتَمَلَّقُکَ وَاُلِحُّ عَلَیْکَ ، وَبِکُتُبِکَ الَّتی أَنْزَلْتَها عَلی أَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ فِی التَّوْریةِ وَالاْءِنْجیلِ وَالزَّبُورِ وَالْقُرْآنِ الْعَظیمِ ، مِنْ أَوَّلِها إِلی آخِرِها ، فَإِنَّ فیهَا اسْمُکَ الْأَعْظَمُ ، وَبِما فیها مِنْ أَسْمائِکَ الْعُظْمی .

ص: 58

أَتَقَرَّبُ وَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تُفَرِّجَ عَنْ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَتُقَدِّمَ بِهِمْ إِلی کُلِّ خَیْرٍ ، وَتَبْدَأَ بِهِمْ فیهِ ، وَتَفْتَحَ أَبْوابَ السَّماءِ لِدُعائی ، وَتَرْفَعَ عَمَلی فی عِلِّیّینَ ، وَتُعَجِّلَ فی هذِهِ السّاعَةِ ، وَفی هذَا الْیَوْمِ ، وَفی هذِهِ اللَّیْلَةِ فَرَجی ، وَتُعْطِیَنی سُؤْلی فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .

یا مَنْ لایَعْلَمُ کَیْفَ هُوَ وَحَیْثُ هُوَ وَقُدْرَتَهُ إِلاّ هُوَ ، یا مَنْ سَدَّ السَّماءَ بِالْهَواءِ ، وَدَحَی الْأَرْضَ عَلَی الْماءِ ، وَاخْتارَ لِنَفْسِهِ خَیْرَ الاَْسْماءِ الْحُسْنی ، یا مَنْ سَمّی نَفْسَهُ بِالاِْسْمِ الَّذی یَقْضی بِهِ حاجَةَ مَنْ یَدْعُوهُ ، أَسْأَلُکَ بِهذَا الاِْسْمِ فَلا شَفیعَ أَقْوی مِنْهُ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَقْضِیَ حاجَتی ، وَتَسْمَعَ دَعْوَتی ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَعَلِیٍّ وَفاطِمَةَ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ وَأَوْصِیائِهِمْ ، صَلَواتُکَ وَسَلامُکَ عَلَیْهِمْ ، فَیَشْفَعُوا لی إِلَیْکَ ، فَشَفِّعْهُمْ فِیَّ ، وَلاتَرُدَّنی خائِبا ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ .

پس حاجت خود را از حق تعالی طلب نماید که إن شاء اللّه برآورده است .(1)

و شیخ طوسی و سیّد رحمة اللّه علیهما به سندهای دیگر روایت کره اند از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم که هر که در شب جمعه یا روز جمعه دویست مرتبه سوره «توحید» را در چهار رکعت بخواند در هر رکعت پنجاه مرتبه ، گناهانش آمرزیده شود اگر چه به قدر کف دریا باشد .(2)

و سیّد به روایت دیگر از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده است که : هر که این نماز را بکند و بعد از نماز بگوید : «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَی النَّبِیِّ الْعَرَبِیِّ وَآلِهِ» ، حق تعالی گناهان گذشته و آینده او را بیامرزد و چنان باشد که دوازده هزار مرتبه قرآن را ختم کرده باشد ، و حق تعالی گرسنگی و تشنگی قیامت را از او دفع کند ، و هر غم و اندوهی را از او دور گرداند ، و او را از شرّ شیطان و لشکرهای او نگاه دارد ، و تا یک سال بر او گناه نوشته نشود ، و سکرات مرگ بر او آسان گردد ، اگر در آن

ص: 59

روز یا شبش بمیرد شهید مرده باشد ، و عذاب قبر نبیند ، و هر حاجت که طلب کند برآورده شود ، و نماز و روزه اش مقبول گردد ، و ملک موت قبض روحش نکند تا رضوان - خزینه دار بهشت - برای او از گل های بهشت بیاورد .(1)

و این نماز به اسانید صحیحه روایت شده و نماز فاطمه علیهاالسلام و بعضی نماز

امیرالمؤمنین علیه السلام می نامند او را ، و بعد از این مذکور خواهد شد إن شاء اللّه تعالی .

پس این دعا را بخوان : اَللّهُمَّ ارْحَمْنی بِتَرْکِ الْمَعاصی أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی ، وَارْحَمْنی

أَنْ أَتَکَلَّفَ طَلَبَ ما لا یَعْنینی وَارْزُقْنی حُسْنَ الظَّنِّ بِکَ فیما یُرْضیکَ عَنّی . اَللّهُمَّ بَدیعَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، وَالْعِزَّةِ الَّتی لاتُرامُ ، أَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ یا رَحْمنُ ، بِجَلالِکَ وَنُورِ وَجْهِکَ ، أَنْ تُلْزِمَ قَلْبی حِفْظَ کِتابِکَ کَما عَلَّمْتَنیهِ ، وَارْزُقْنی أَنْ أَتْلُوَهُ عَلَی النَّحْوِ الَّذی یُرْضیکَ عَنّی .

اَللّهُمَّ بَدیعَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، وَالْعِزِّ الَّذی لایُرامُ ، أَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ یا رَحْمنُ ، بِجَلالِکَ وَنُورِ وَجْهِکَ ، أَنْ تُنَوِّرَ بِکِتابِکَ بَصَری ، وَأَنْ تَشْرَحَ بِهِ صَدْری ، وَأَنْ تُطْلِقَ بِهِ لِسانی ، وَأَنْ تُفَرِّجَ بِهِ عَنْ قَلْبی ، وَأَنْ تَسْتَعْمِلَ بِهِ بَدَنی ، فَإِنَّهُ لایُعینُنی عَلَی الْخَیْرِ غَیْرُکَ ، وَلایُؤْتیهِ إِلاّ أَنْتَ ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ .

پس حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که : ای ابوالحسن ! این عمل را در سه شب جمعه یا پنج شب یا هفت شب به عمل آور .(1)

و به روایت شیخ طبرسی در «مکارم» چنان است که در شب جمعه یا روز جمعه چهار رکعت بکن ؛ در اوّل «یس» ، و در دوم «دخان» ، و در سوم «حم سجده» ، و در چهارم «تبارک» بخوان ،(2) و در دعا اندک اختلافی هست و اگر این نماز را به دو سلام به جا آورد شاید احوط باشد .

و چون سلام بگویی ، هفتاد مرتبه بگو : «لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ» ، پس

سجده رو و دویست مرتبه بگو : «یا رَبِّ» ، پس هر حاجت که داری بطلب که إن شاء اللّه برآورده می شود .(1)

عَلَیْهِ وَآلِهِ الْأَحْزابَ ، أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَکْفِیَنی شَرَّ فُلانِ بْنِ فُلانٍ . و به جای فلان بن فلان نام دشمن خود و نام پدرش [را] بگوید و دعا کند که خدا شرّ او را از او دور گرداند که إن شاء اللّه تعالی شرّ او دفع می شود .

پس به سجده رود و حاجت خود را طلب نماید و تضرّع کند به سوی خدا ، به درستی که هر مؤمن و مؤمنه که از روی اخلاص این نماز را به جای آورد و این دعا را بخواند البتّه درهای آسمان برای او گشوده شود و در همان شب حاجت او روا گردد ، هر حاجت که باشد ، و این از فضلی است که خدا بر ما و بر شیعیان ما دارد .(1)

و به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است در تفسیر آیه «خُذُوا زینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ»(1) ، حضرت فرمود : مراد زینت در عیدها و جمعه است .(2)

و در حدیث صحیح دیگر فرمود که باید هر یک از شما غسل کند در روز جمعه و خود را خوش بو کند و ریش خود را شانه کند ، و پاکیزه ترین جامه های خود را بپوشد و مهیّا شود برای نماز جمعه ، و باید که در آن روز با آرام دل و آرام تن باشد و عبادت خدا را نیکو به عمل آورد ، و تا تواند اعمال خیر بکند . به درستی که در روز جمعه حق تعالی متوجّه اهل زمین می شود که حسنات ایشان را مضاعف گرداند .(3)

و به سند حسن کالصحیح از آن حضرت منقول است که ترک مکن غسل را در روز جمعه که سنّت مؤکّد است و بوی خوش ببو ، و بهترین جامه های خود را بپوش و باید که فارغ شدن تو از غسل پیش از زوال باشد و چون زوال شود متوجّه نماز شو به آرام دل و آرام تن . و فرمود که : غسل واجب است در روز جمعه .(4)

و به سند معتبر از حضرت امام موسی علیه السلام منقول است که زنان را نیز سنّت است زینت کردن و بوی خوش کردن در جمعه و عیدها ، چنانچه مردان را سنّت است .(5)

و به سند موثّق از حضرت صادق علیه السلام منقول است که سر را در هر جمعه به خطمی شستن ، امان می بخشد از پیسی و دیوانگی .(6)

و به سند معتبر از آن حضرت منقول است که هر که در روز جمعه شارب و ناخن بگیرد و سر را به خطمی بشوید ، چنان باشد که بنده آزاد کرده باشد .7

ص: 66

و به روایت دیگر فرمود که : ناخن و شارب گرفتن و سر را به گل خطمی شستن در هر جمعه ، پریشانی را برطرف می کند و روزی را زیاد می کند .(1)

و به سندهای صحیح از آن حضرت منقول است که ناخن گرفتن در روز جمعه ایمن می گرداند از خوره و دیوانگی و پیسی و کوری ، و اگر محتاج به گرفتن نباشد حک کند ، و به روایت دیگر کارد یا مقراض را بر آن بگرداند .(2)

و در حدیث دیگر فرمود که : هر که ناخن و شارب را بگیرد در هر جمعه ، پیوسته از گناه پاک باشد تا جمعه دیگر .(3)

و به روایت دیگر هر که در جمعه ناخن بگیرد ، پوست برنیارد انگشتان او .(4)

و به سند معتبر از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم مروی است که هر که در هر جمعه ناخن بگیرد ، خدا درد را از انگشتان او بیرون کند و دوا را در آنها داخل گرداند .(5)

و ابوالهمس به حضرت صادق علیه السلام عرض کرد که : مرا تعلیم نما چیزی که سبب زیادتی روزی من گردد ؟ فرمود که : در هر جمعه شارب و ناخن بگیر .(6)

و در اخبار بسیار وارد شده است که شارب و ناخن گرفتن در هر جمعه امان می بخشد از دیوانگی و خوره و پیسی .(7)

و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که حقّ و لازم است بر هر بالغی که در هر جمعه شارب و ناخن بگیرد و به طیبی خود را خوش بو کند .(8)

و در حدیث معتبر از آن حضرت منقول است که هر که ناخن های خود را درروز پنجشنبه بگیرد و یکی را بگذارد و در جمعه بگیرد ، فقر و پریشانی از او زایل گردد .9

ص: 67

و به سند معتبر از آن حضرت منقول است که هر که ناخن و شارب در روز جمعه بگیرد و بگوید : «بِسْمِ اللّه ِ وَعَلی سُنَّةِ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ» ، حق تعالی بنویسد برای او به عدد هر مویی و ریزه ناخنی ، ثواب بنده آزاد کردنی ، و بیمار نشود مگر بیماری مردن .(1)

و به روایت «مصباح» در وقت ناخن گرفتن بگوید : «بِسْمِ اللّه ِ وَعَلی سُنَّةِ رَسُولِ

اللّه ِ ، وَالْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ ، عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ .

و در وقت شارب گرفتن بگوید : «بِسْمِ اللّه ِ وَعَلی مِلَّةِ رَسُولِ اللّه ِ وَمِلَّةِ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ وَالْأَوْصِیاءِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ .(2)

و به روایت دیگر در هر دو بگوید : «بِسْمِ اللّه ِ وَبِاللّه ِ ، وَعَلی سُنَّةِ رَسُولِ اللّه»(3) ، و همه خوب است .

و از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که ملائکه بوی خوش را استنشاق می نمایند ، پس در هر جمعه بوی خوش را ترک مکن .(4)

و در حدیث معتبر دیگر فرمود که : حبیب من جبرئیل گفت که : یک روز نَه یک روز خود را خوش بو کن ، و روز جمعه را البتّه ترک مکن .(5)

و احادیث در باب نورَه کشیدن در روز جمعه مختلف وارد شده است ؛ اکثر احادیث دلالت بر استحباب می کند .(6)

و در روایتی وارد شده است که مورث پیسی است(7) و ظاهرا موافق عامّه وارد شده است ، و اوّل اقوی است .

و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که هر که در روز جمعه

ص: 68

غسل کند و این دعا را بخواند :

أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوّابینَ ، وَاجْعَلْنی مِنَ الْمُتَطَهِّرینَ .

برای او طهارت باشد تا جمعه آینده ؛ یعنی از گناهان پاک شود ، یا اعمال او با طهارت معنوی و مقبول واقع شود ،(1) و در بعضی روایات در آخر دعا «وَالْحَمْدُ للّه ِِ رَبِّ الْعالَمینَ» است .(2)

و به سند معتبر منقول است که حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود که : یا علی ! در هر جمعه غسل کن ؛ اگر چه باید قوت روز خود را بفروشی و آب بخری و غسل کنی و گرسنه بمانی ، زیرا که هیچ سنّتی از این بزرگ تر نیست .(3)

و منقول است که چون حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام هر گاه کسی را سرزنش می نمود ، می فرمود که تو عاجزتری از کسی که ترک غسل می کند در روز جمعه و پیوسته در غم می باشد تا جمعه دیگر .(4)

و در روایتی وارد شده است که بعد از غسل جمعه این دعا را بخواند :

اَللّهُمَّ طَهِّرْنی وَطَهِّرْ قَلْبی ، وَأَنْقِ غُسْلی ، وَأَجْرِ عَلی لِسانی ذِکْرَکَ وَذِکْرَ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوّابینَ وَالْمُتَطَهِّرینَ .(5)

ص: 69

و در کتاب «من لایحضر» دعا چنین است : اَللّهُمَّ طَهِّرْنی وَطَهِّرْ غُسْلی ، وَأَجْرِ عَلی لِسانی مَحَبَّةً مِنْکَ .(1)

و احادیث در باب غسل جمعه مختلف است ؛ اکثر علما قائل به استحباب شده اند ، و بعضی واجب دانسته اند ، و احوط آن است که تا ممکن باشد ترک نکنند ، و قصد واجب و سنّت در کار نیست ، و قصد قربت کافی است ، و اگر پیش از ظهر میسّر نشود ، بعد از ظهر تا شام سنّت است به جا آوردن و نیّت ادا و قضا در کار نیست ، و اگر نشود ، در روز شنبه تا شام قضا سنّت است ، و کسی که ترسد در روز جمعه آب به دست او نیاید سنّت است که در روز پنجشنبه به عمل آورد .(2)

ص: 70

و به سند موثّق از حضرت کاظم علیه السلام منقول است که هر که یک انار در روز جمعه ناشتا بخورد ، تا چهل روز دلش را نورانی گرداند ، و اگر دو انار بخورد ، تا هشتاد روز ، و اگر سه انار بخورد ، تا صد و بیست روز ، و وسوسه شیطان را از او دور گرداند ، و هر که وسوسه شیطان از او دور گردد ، معصیت خدا نکند ، و هر که معصیت خدا نکند ، داخل بهشت شود .(1)

و در روایت دیگر منقول است که حضرت صادق علیه السلام در شب جمعه انار تناول می فرمودند .(2)

و در حدیث معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که هر که هفت برگ کاسنی در روز جمعه پیش از زوال بخورد ، داخل بهشت شود .(3)

و به سند معتبر از آن حضرت مروی است که : «حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم چون در تابستان از خانه بیرون می آمد (برای خوابیدن) ،(4)

روز پنجشنبه بیرون می آمد ، و چون در زمستان [از سرما] داخل خانه می شد ، در روز جمعه بوده ، و در روایت دیگر داخل شدن و بیرون آمدن [او] هر دو در روز جمعه بود» .(5)

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که تصدّق کردن در شب جمعه و روز جمعه هزار برابر با اوقات دیگر زیادتی دارد .(6)

و به سند صحیح از آن حضرت منقول است که اُفّ باد بر مسلمانی که در هر هفته روز جمعه را صرف آموختن مسائل دین خود نگرداند و برای این امر خود را از کارهای دیگر فارغ نگرداند .(7)

ص: 72

که خلافی نیست در آن که بعد از زوال روز جمعه سفر کردن حرام است کسی را که نماز جمعه از او ساقط نباشد و بعد از صبح و پیش از زوال مکروه است .

و شیخ زین الدین علیه الرحمه از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده است که : هر که در روز جمعه سفر کند دو ملک موکّلند او را نفرین کنند که : حفظ خدا در این سفر با تو نباشد و حاجتت برآورده نشود .(1)

و نقل کرده است که صیّادی در روز جمعه پیوسته به شکار ماهی می رفت و به نماز جمعه حاضر نمی شد . روزی خود و استرش به زمین فرو رفتند ، و در [آن] هنگام مردم رسیدند که گوش ها و دم استر نمایان بود و باقی به زمین فرو رفته بود .(2)

و ایضا نقل کرده است که جماعتی به سفر رفتند در وقت نماز جمعه ، چون فرود آمدند آتش در خیمه ایشان گرفت بی آن که آتشی ببینند ، و دیگری به سفر رفت و از اسب افتاد و پایش شکست .(3)

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که باکی نیست سفر کردن در شب جمعه.(4)

و در حدیث صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است که مکروه است شعر برای روزه دار و محرم و در حرم و در روز جمعه و در شب ها .

راوی گفت : هر چند شعر حقّی باشد ؟

فرمود که : هر چند شعر حق باشد .(5)

و در حدیث معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که : هر که یک بیت شعر بخواند در شب جمعه یا در روز جمعه ، در آن

ص: 74

شب و در آن روز بهره ای از ثواب به غیر آن نداشته باشد.(1)

و به روایت معتبر دیگر : در آن شب و در آن روز نمازش مقبول نگردد .(2)

و از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که هر گاه ببینید که در روز جمعه مرد پیری تواریخ جاهلیّت و کفر را برای مردم نقل می کند ، سنگ ریزه بر سرش بزنید .(3)

و در روایت دیگر وارد شده است که آن حضرت نهی فرمود از حجامت کردن در روز چهارشنبه و جمعه .(4)

و به سند معتبر از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام منقول است که در روز جمعه ساعتی هست که هر که در آن ساعت حجامت کند بمیرد و به روایت دیگر خون قطع نمی شود .(5)

مترجم گوید که : این احادیث در باب حجامت وارد شده است و اگر فصد را نیز بدون ضرورت در روز جمعه به عمل نیاورند ، شاید بهتر باشد .

و در حدیث صحیح از حضرت امیرالمؤمنین صلوات اللّه علیه منقول است که مردم در نماز جمعه بر سه قسم اند :

اوّل : کسی که حاضر شود پیش از پیشنماز ، و ساکت و خاموش باشد ؛ یعنی به غیر ذکر خدا سخن نگوید ، این نماز ؛ کفّاره گناهان اوست تا ده روز ، چنان که حق تعالی می فرماید که : «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها»(6) .

و دوم : کسی است که با اضطراب و قلق می آید و سخن بسیار می گوید و او بهره ای از ثواب ندارد .

و سوم : کسی است که در وقت خطبه می آید و مشغول نماز می شود ، او

ص: 75

خلاف سنّت می کند که در وقت خطبه نماز می کند ؛ اگر از خدا حاجتی سؤال کند بر خدا لازم نیست که حاجت او را روا کند .(1)

و در حدیث معتبر از حضرت کاظم علیه السلام منقول است که نباید مردم نماز کنند تا امام از خطبه فارغ شود .(2)

و از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام منقول است که : پیش از آن که پیشنماز به مسجد آید هر کس جای مقرّری داشته باشد می تواند صف ها را بشکافد و به جای خود برود و وقتی که پیشنماز آمد دیگر پا به گردن مردم نگذارد و هر جای که بیابد بنشیند ؛ مگر آن که جمعی صف آخر را گرفته باشند و صف های پیش را خالی گذاشته باشند که آنها را حرمتی نیست باید که صف آنها را بشکافد و پیش رود .(3)

و از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که : هر که در روز جمعه غسل کند و خود را پاکیزه کند و روغن بر خود بمالد و خود را خوش بو کند - به هر بوی خوشی که در خانه خود یابد - و به مسجد آید و صف ها را نشکافد و پیش از آمدن پیشنماز آنچه خواهد نماز کند و چون شروع به خطبه کند خاموش شود و سخن نگوید و گوش کند خدای تعالی گناهان او را از این جمعه تا جمعه دیگر بیامرزد .(4)

ص: 76

و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که در روز قیامت حق تعالی روزها را به صحرای محشر درآورد به صورتی که مردم بشناسند و روز جمعه پیش آنها رود مانند عروس صاحب جمال و کمالی که به خانه داماد برند ، پس بایستد بر در بهشت ، و روزهای دیگر در عقب او باشند ، پس شهادت دهد و شفاعت نماید برای هر که صلوات بر محمّد و آل او فرستد .

و فرمود که : اقلّش صد مرتبه است ، و بهتر آن است که بعد از عصر باشد ، و افضل آن است که چنین بگوید : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ .(1)

و در حدیث معتبر دیگر از آن حضرت منقول است که هر که در روز جمعه بعد از نماز صبح بگوید :

اَللّهُمَّ اجْعَلْ صَلَواتِ مَلائِکَتِکَ وَحَمَلَةِ عَرْشِکَ وَجَمیعِ خَلْقِکَ وَسَمائِکَ وَأَرْضِکَ

وَأَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، بر او گناه [یک سال(2)] نوشته نشود .(3)

و به روایت دیگر فرمود که : هر که بعد از نماز جمعه و نماز صبح در روز جمعه بگوید : «اَللّهُمَّ اجْعَلْ صَلَواتِکَ وَصَلَواتِ مَلائِکَتِکَ وَرُسُلِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ» ، تا یک سال گناهی بر او نوشته نشود .(4)

و در حدیث دیگر فرمود که : هر که در روز جمعه صد مرتبه صلوات فرستد و صد مرتبه «أَسْتَغْفِرُ اللّه َ رَبّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ» بگوید و صد مرتبه سوره «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» بخواند ، البتّه آمرزیده شود .(5)

و از حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که فرمود که : بسیار درود فرستید بر

ص: 78

من در هر روز جمعه ؛ که هر که بر من صلوات بیشتر فرستد ، در قیامت به من نزدیک تر خواهد بود ، و منزلش نزد من عظیم تر خواهد بود ، و هر که در روز جمعه صد مرتبه بر من صلوات فرستد در روز قیامت روی او نورانی باشد ، و هر که در روز جمعه هزار مرتبه بر من صلوات فرستد نمیرد تا جای خود را در بهشت ببیند .(1)

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که هر که بعد از نماز صبح در روز جمعه و غیر جمعه بگوید : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ ، نمیرد تا حضرت قائم علیه السلام را دریابد ،(2) و اگر صد مرتبه این صلوات را بخواند حق تعالی شصت حاجت او را برآورد ، سی از حاجات دنیا و سی از حاجات آخرت .(3)

و ایضا از آن حضرت منقول است که چون صبح روز جمعه طالع می شود حق تعالی ملکی چند می فرستد که تا شب صلوات بر محمّد و آل محمّد علیهم السلام را بنویسند .(4)

و به سند صحیح از آن حضرت علیه السلام منقول است که صلوات بر محمّد و آل محمّد صلی الله علیه و آله وسلم

در مابین ظهر و عصر برابر است با هفتاد حجّ ، و اگر بعد از عصر روز جمعه بگوید :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلْأَوْصِیاءِ الْمَرْضِیّینَ ، بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ وَأَجْسادِهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ ، حق تعالی ثواب جنّ و انس را در آن روز به او عطا کند .(5)

و در روایت دیگر هر که این صلوات را بعد از عصر بخواند ، حق تعالی صد هزار حسنه برای او بنویسد ، و صد هزار گناه از او محو کند و صد هزار حاجت او را برآورد ، و صد هزار درجه او را بلند کند .(6)

و این صلوات به سندهای بسیار وارد شده است و در بعضی از روایات چنین است :

ص: 79

«وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ» .(1) و اسانید دیگر ، در اعمال بعد از عصر مذکور خواهد شد .

و به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است که : هیچ عمل در روز جمعه بهتر نیست از صلوات بر محمّد و آل محمّد صلی الله علیه و آله وسلم ؛ اگرچه صد و یک مرتبه باشد .

راوی گفت : چگونه صلوات فرستم بر ایشان ؟ فرمود که می گویی :

اَللّهُمَّ اجْعَلْ صَلَواتِکَ وَصَلَواتِ مَلائِکَتِکَ وَأَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ وَجَمیعِ خَلْقِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ ، عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ ، وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .(2)

عَلی أَرْواحِکُمْ وَأَجْسادِکُمْ ، وَالسَّلامُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .(1)

و به روایت دیگر : این زیارت را در بام خانه خود بکن .(2)

و در کتاب «عروس» از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : سلمان فارسی رحمه الله در روز جمعه به قبرستانی گذشت ، پس ایستاد و گفت :

اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا أَهْلَ الدِّیارِ ، فَنِعْمَ دارُ قَوْمٍ مُؤْمِنینَ ، یا أَهْلَ الْجَمْعِ ، هَلْ عَلِمْتُمْ أَنَّ الْیَوْمَ الْجُمُعَةُ ؟

یعنی : سلام بر شما باد ای اهل خانه ها ! خوب خانه ای است قبر برای مؤمنان . ای گروه ! آیا می دانید که امروز روز جمعه است ؟

چون به خانه برگشت و خوابید یکی از مردگان آن قبرستان به خواب او آمد و گفت : یا اباعبداللّه ! آمدی به نزد ما و بر ما سلام کردی و ما جواب سلام تو گفتیم و گفتی که می دانید که روز جمعه است ؟ می دانیم و این را هم می دانیم که مرغان در روز جمعه چه می گویند ، می گویند : سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ ، رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ ، سَبَقَتْ

رَحْمَتُکَ غَضَبَکَ ، ما عَرَفَ عَظَمَتَکَ مَنْ حَلَفَ بِاسْمِکَ کاذِبا .

یعنی : عظمت تو را نمی داند کسی که قسم دروغ به نام مقدّس تو یاد کند .(3)

و به سند معتبر از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام منقول است که : زیارت کنید مردگان خود را در روز جمعه که می دانند که کی به زیارت ایشان رفته است و شاد می شوند .(4)

و در روایتی وارد شده است که : هر که قبر پدر و مادر خود را یا یکی از ایشان را در همه جمعه زیارت کند آمرزیده شود و او را نیکو(5) به پدر و مادر بنویسند .(6)

ص: 81

سفید

ص: 82

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که : هر که سوره «مؤمنین» را در هر جمعه مداومت نماید ، خدا ختم اعمال او را به سعادت بکند و منزل او در فردوس اعلی با پیغمبران و مرسلان باشد .(1)

و در حدیث دیگر فرمود که : هر که سوره «صافّات» در هر روز جمعه بخواند پیوسته محفوظ باشد از هر آفتی ، و هر بلا[یی را] در حیات دنیا از او دفع کند ، و روزی بر او گشاده شود در نهایت فراوانی ، و نرسد به او بدی ؛ نه در دنیا ، و نه در بدن او ، و نه در مال او ، و نه در فرزندان او از شیطان لعین ، و نه از جبّاران معاندان ، و اگر در آن روز یا در آن شب بمیرد خدا او را شهید مبعوث گرداند و شهید بمیراند و با شهیدان در بهشت در یک درجه باشد .(2)

و فرمود که : هر که در شب جمعه یا هر روز جمعه سوره «احقاف» بخواند ، ترسی در دنیا به او نرسد ، و از فزع اکبر قیامت ایمن گردد .(3)

و به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است که مستحبّ است که بعد از نماز صبح روز جمعه سوره «رحمن» را بخواند و هر گاه بخواند : «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ» ، بگوید : «لا بِشَیْءٍ مِنْ آلائِکَ رَبِّ اُکَذِّبُ» .(4)

و در کتاب «عروس» این روایت را به لفظ وجوب روایت کرده است و حمل بر استحباب مؤکّد کرده اند .(5)

و منقول است که : هر که سوره «کهف» را بعد از عصر روز جمعه بخواند یا در شب جمعه بخواند ، کفّاره گناهان او باشد از جمعه تا جمعه دیگر .(6)

و در کتاب «عروس» روایت کرده است از حضرت امام حسین علیه السلام که حضرت

ص: 84

رسول صلی الله علیه و آله وسلم گفت که : «آیة الکرسی» در آسمان بر لوحی از زمرّد سبز نوشته است به مدادی که مخصوص خداست و در هر روز جمعه آن لوح بر پیشانی حضرت اسرافیل می خورد ، پس اسرافیل می گوید : «سُبْحانَ مَنْ لایَنْبَغِی التَّسبیحُ إِلاّ لَهُ ، وَلاَ الْعِبادَةُ وَالْخُضُوعُ إِلاّ لِوَجْهِهِ ، ذاکَ اللّه ُ الْقَدیرُ الْواحِدُ الْعَزیزُ» .

پس چون این تسبیح را می خواند هر ملکی که در آسمان ها هست خدا را تسبیح و تهلیل می کند ، پس هیچ ملک مقرّب و پیغمبر مرسل نمی ماند مگر آن که دعا می کنند برای کسی که «آیة الکرسی علی التنزیل» بخواند .(1)

و از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : حضرت امام زین العابدین علیه السلام چون روز جمعه می شد «آیة الکرسی» می خواند تا ظهر ، و چون از نمازها فارغ می شد شروع می کرد به خواندن سوره «إنّا أنزلنا» .(2)

و از عبداللّه بن الحسن روایت کرده است که گفت : مادرم - دختر حضرت امام حسین علیه السلام - گفت : حضرت رسالت صلی الله علیه و آله وسلم را شبی در خواب دیدم گفت : ای دختر ! ترازوی عمل خود را سبک مگردان و سنگین کن آن را به خواند آیة الکرسی که هیچ یک از اهل من نمی خواند این آیه را مگر آن که آسمان ها و زمین با ملائکه به خروش آیند و صدا به تسبیح و تقدیس و تهلیل و تمجید بلند می کنند و برای او دعا می کنند که حق تعالی گناهان او را بیامرزد .(3)

و حضرت صادق علیه السلام فرمود که : حضرت علیّ بن الحسین علیهماالسلام سوگند یاد می کرد که هر که پیش از زوال آفتاب هفتاد مرتبه «آیة الکرسی» بخواند که مرتبه هفتادم متّصل به زوال گردد حق تعالی گناهان گذشته و آینده او را بیامرزد و اگر

ص: 85

در آن سال بمیرد گناهانش آمرزیده باشد و در قیامت او را حساب نکنند و «آیة الکرسی علی التنزیل» این است :

«اَللّه ُ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لاتَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلا نَوْمٌ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَما فِی الْأَرْضِ وَما بَیْنَهُما وَما تَحْتَ الثَّری عالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ فَلایُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَدا مَنْ ذَا الَّذی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاّ بِإِذْنِهِ ... » تا آخر .(1)

مؤلّف گوید که: به روایت علیّ بن ابراهیم و کلینی «آیة الکرسی علی التنزیل» چنین است :

«لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَما فِی الْأَرْضِ وَما بَیْنَهُما وَما تَحْتَ الثَّری عالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ مَنْ ذَا الَّذی ... تا هُمْ فیها خالِدُونَ» ، و بعد از آن : وَالْحَمْدُ للّه ِِ رَبِّ الْعالَمینَ .(2)

و اگر در خصوص این مواضع به یکی از این دو روش بخواند شاید بد نباشد ، و اگر به روش مشهور بخواند شاید احوط باشد ، امّا در تلاوت مصحف باید که به روش مشهور بخواند .

و شیخ زین الدین قدّس اللّه روحه روایت کرده است از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم که هر که در روز جمعه سوره کهف بخواند تا هشت روز خدا او را از گناهان و بلاها حفظ نماید و اگر دجّال خروج کند به او آسیبی نرسد ، و هر که سوره دخان رادر شب جمعه یا روز جمعه بخواند حق تعالی برای او در بهشت خانه ای بنا کند ، و هر که سوره آل عمران را در روز جمعه بخواند خدا و ملائکه بر او صلوات فرستند تا آفتاب غروب کند .(3)

ص: 86

نماز صبح روز جمعه بخواند :

اَللّهُمَّ إِنّی تَعَمَّدْتُ إِلَیْکَ بِحاجَتی ، وَأَنْزَلْتُ بِکَ الْیَوْمَ فَقْری وَفاقَتی وَمَسْکَنَتی ، وَأَنَا لِمَغْفِرَتِکَ أَرْجی مِنّی لِعَمَلی ، وَلَمَغْفِرَتُکَ وَرَحْمَتُکَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبی ، فَتَوَلَّ قَضاءَ کُلِّ حاجَةٍ لی بِقُدْرَتِکَ عَلَیْها ، وَتَیَسُّرِ ذلِکَ عَلَیْکَ ، وَلِفَقْری إِلَیْکَ ، فَإِنّی لَمْ اُصِبْ خَیْرا قَطُّ إِلاّ مِنْکَ ، وَلَمْ یَصْرِفْ عَنّی سُوءا قَطُّ أَحَدٌ غَیْرُکَ ، وَلَسْتُ أَرْجُو لاِخِرَتی وَدُنْیایَ غَیْرَکَ ، وَلا لِیَوْمِ فَقْری وَیَوْمَ یُفْرِدُنِی النّاسُ فی حُفْرَتی وَاُفْضی إِلَیْکَ بِذَنْبی سِواکَ .(1)

و سیّد بن طاووس رحمه الله به سندهای معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده که هر که بعد از نماز صبح روز جمعه پیش از آن که سخن بگوید ، این دعا بخواند :

اَللّهُمَّ ما قُلْتُ فی جُمُعَتی هذِهِ مِنْ قَوْلٍ ، أَوْ حَلَفْتُ فیها مِنْ حَلْفٍ ، أَوْ نَذَرْتُ فیها مِنْ نَذْرٍ ، فَمَشِیَّتُکَ بَیْنَ یَدَیْ ذلِکَ کُلِّهِ ، فَما شِئْتَ مِنْهُ أَنْ یَکُونَ کانَ ، وَما لَمْ تَشَأْ مِنْهُ لَمْ یَکُنْ . اَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَتَجاوَزْ عَنّی . اَللّهُمَّ مَنْ صَلَّیْتَ عَلَیْهِ فَصَلَواتی عَلَیْهِ ، وَمَنْ لَعَنْتَ فَلَعْنَتی عَلَیْهِ ، کفّاره گناهان او باشد از جمعه تا جمعه دیگر .(2)

و به روایت دیگر اگر در ماه یک بار یا در سالی یک مرتبه بخواند ، کفّاره مابین باشد .(3)

و به سند معتبر از محمّد بن سنان روایت کرده است که حضرت امام رضا علیه السلام فرمود که : ای محمّد بن سنان ! امروز دعای واجب و لازم را خوانده ای ؟ و آن روز جمعه بود .

گفتم : آن دعا چیست ؟ فرمود که : بگو :

اَلسَّلامُ عَلَیْکِ أَیَّتُهَا الشَّمْسُ الطّالِعَةُ ، وَالنُّورُ الْفاضِلُ الْبَهِیُّ ، اُشْهِدُکَ بَتَوْحیدی للّه ِِ ، لِتَکُونَ شاهِدی إِذا ظَهَرَ الرَّبُّ لِفَصْلِ الْقَضاءِ ، وَفِی الْعالَمِ الْجَدیدِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ ، وَبِنُورِ وَجْهِکَ الْکَریمِ ، أَنْ تُشَوِّهَ خَلْقی ، وَأَنْ تُرَدِّدَ رُوحی

ص: 88

فِی الْعَذابِ ، بِنُورِکَ الْمَحْجُوبِ عَنْ کُلِّ ناظِرٍ ، وَنَوِّرْ قَلْبی ، فَإِنّی أَنَا عَبْدُکَ وَفی قَبْضَتِکَ ، وَلا رَبَّ لی سِواکَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِقَلْبٍ خاضِعٍ ، وَإِلی وَلِیِّکَ بِبَدَنٍ خاشِعٍ ، وَإِلَی الْأَئِمَّةِ الرّاشِدینَ بِفُؤادٍ مُتَواضِعٍ ، وَإِلَی النُّقَباءِ الْکِرامِ ، وَالنُّجَباءِ الْأَعِزَّةِ بِالذُّلِّ ، وَاُرْغِمُ أَنْفی لِمَنْ وَحَّدَکَ ، وَلا إِلهَ غَیْرُکَ ، وَلا خالِقَ سِواکَ ، وَاُصَغِّرُ خَدّی لِأَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبینَ ، وَأَنْفی عَنْکَ کُلَّ ضِدٍّ وَنِدٍّ ، فَإِنّی أَنَا عَبْدُکَ الذَّلیلُ الْمُعْتَرِفُ بِذُنُوبی ، وَأَسْأَلُکَ یا سَیِّدی حَطَّها عَنّی ، وَتَخْلیصی عَنِ الْأَدْناسِ وَالْأَرْجاسِ .

إِلهی وَسَیِّدی قَدِ انْقَطَعْتُ ذَوِی الْقُرْبی ، وَاسْتَغْنَیْتُ بِکَ عَنْ أَهْلِ الدُّنْیا مُتَعَرِّضا لِمَعْرُوفِکَ ، أَعْطِنی مِنْ مَعْرُوفِکَ مَعْرُوفا تُغْنینی بِهِ عَمَّنْ سِواکَ .(1)

و منقول است که هر که پیش از طلوع آفتاب روز جمعه ده مرتبه سوره «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» بخواند و دعا کند ، دعایش مستجاب گردد .(2)

بِهِ ، وَأَسْأَلُکَ بِحَقِّ کُلِّ ذی حَقٍّ عَلَیْکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِحَقِّکَ عَلی جَمیعِ مَنْ هُوَ دُونَکَ ، أَنْ تَفْعَلَ بی کَذا وَکَذا ، پس حاجات خود را ذکر کند .(1)

بِالذَّنْبِ الْعَظیمِ ، عَمِلْتُ سُوءا ، وَظَلَمْتُ نَفْسی ، فَاغْفِرْ لی ذُنُوبی ، فَإِنَّهُ لایَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ .

أَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ ، وَأَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ نَقِمَتِکَ ، وَأَعُوذُ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْکَ ، لا أَبْلُغُ مِدْحَتَکَ ، وَلا اُحْصی نِعْمَتَکَ ، وَلاَ الثَّناءَ عَلَیْکَ ، أَنْتَ کَما أَثْنَیْتَ عَلی نَفْسِکَ ، عَمِلْتُ سُوءا ، وَظَلَمْتُ نَفْسی ، فَاغْفِرْ لی ذُنُوبی ، إِنَّهُ لایَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ .

راوی گفت : فدای تو شوم ؛ در کدام ساعت روز جمعه این نماز را بکنم ؟

فرمود که : چون روز بلند شود تا زوال ، پس فرمود که : هر که این نماز را بکند چنان است که قرآن را چهل مرتبه ختم کرده باشد .(1)

وَفَوائِدِهِ وَنائِلِهِ وَفَواضِلِهِ وَجَوائِزِهِ ، فَإِلَیْکَ یا إِلهی کانَتِ الْیَوْمَ تَهْیِئَتی وَتَعْبِیَتی وَإِعْدادیوَاسْتِعْدادی،رَجاءَرِفْدِکَ وَمَعْرُوفِکَ،وَنائِلِکَ وَجَوائِزِکَ، فَلاتَحْرِمْنی ذلِکَ .

یا مَنْ لایَخیبُ عَلَیْهِ مَسْأَلَةُ السّائِلِ ، وَلاتَنْقُصُهُ عَطِیَّةُ نائِلٍ ، فَإِنّی لَمْ آتِکَ بِعَمَلٍ صالِحٍ قَدَّمْتُهُ ، وَلا بِشَفاعَةِ مَخْلُوقٍ رَجَوْتُهُ .

أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِشَفاعَةِ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ أَجْمَعینَ ، أَرْجُو عَظیمَ عَفْوِکَ الَّذی عَفَوْتَ بِهِ عَلَی الْخاطِئینَ عِنْدَ عُکُوفِهِمْ عَلَی الْمَحارِمِ ، فَلَمْ یَمْنَعْکَ طُولُ عُکُوفِهِمْ عَلَی الْمَحارِمِ ، أَنْ عُدْتَ عَلَیْهِمْ بِالْمَغْفِرَةِ ، وَأَنْتَ سَیِّدِی الْعَوّادُ بِالنَّعْماءِ ، وَأَنَا الْعَوّادُ بِالْخَطاءِ .

أَسْأَلُکَ بِمُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ ، أَنْ تَغْفِرَ لی ذَنْبِیَ الْعَظیمَ ، فَإِنَّهُ لایَغْفِرُ ذَنْبِیَ الْعَظیمَ إِلاَّ الْعَظیمُ ، یا عَظیمُ ، یا عَظیمُ ، یا عَظیمُ ، یا عَظیمُ ، یا عَظیمُ ، یا عَظیمُ ، یا عَظیمُ .(1)

هر دو رکعت صد مرتبه بگو : «سُبْحانَ اللّه ِ وَبِحَمْدِهِ» ، که فضیلت بسیار دارد .(1)

و این سه نماز به روایت شیخ علیه الرحمه است .

سُبْحانَ رَبِّیَ الْأَعْلی وَبِحَمْدِهِ ، رَبِّ هذِهِ یَدایَ مَبْسُوطَتانِ بَیْنَ یَدَیْکَ ، هذِهِ جَوامِعُ بَدَنی ، خاضِعَةٌ بِفِنائِکَ ، وَهذِهِ أَسْبابی مُجْتَمِعَةٌ لِعِبادَتِکَ ، لا أَدْری بِأَیِّ نَعْمائِکَ اَقْلِبُ ، وَلِأَیِّها أَقْصُدُ ، لِعِبادَتِکَ أَمْ لِمَسْأَلَتِکَ ، أَمِ الرَّغْبَةِ إِلَیْکَ ، فَامْلَأْ قَلْبی خَشْیَةً مِنْکَ ، وَاجْعَلْنی فی کُلِّ حالاتی لَکَ قَصْدی ، أَنْتَ سَیِّدی فی کُلِّ مَکانٍ ، وَإِنْ حُجِبَتْ عَنْکَ أَعْیُنُ النّاظِرینَ إِلَیْکَ .

أَسْأَلُکَ بِکَ إِذْ جَعَلْتَ فِیَّ طَمَعا فیکَ بِعَفْوِکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَتَرْحَمَ مَنْ یَسْأَلُکَ وَهُوَ مَنْ قَدْ عَلِمْتَ بِکَمالِ عُیُوبِهِ وَذُنُوبِهِ ، لَمْ یَبْسُطْ إِلَیْکَ یَدَهُ إِلاّ ثِقَةً بِکَ ، وَلا لِسانَهُ إِلاّ فَرَحا بِکَ ، فَارْحَمْ مَنْ کَثُرَ ذَنْبُهُ عَلی قِلَّتِهِ ، وَقَلَّتْ ذُنُوبُهُ فی سَعَةِ عَفْوِکَ ، وَجَرَّأَنی جُرْمی وَذَنْبی بِما جَعَلْتَ مِنْ طَمَعٍ ، إِذا یَئِسَ الْغَرُورُ الْجَهُولُ مِنْ فَضْلِکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَسْأَلُکَ لاِءِخْوانی فیکَ الْعَفْوَ الْعَفْوَ .

پس سر از سجده بردار و به سجده دوم برو ، پس بگو : یا مَنْ هَدانی إِلَیْهِ ، وَدَلَّنی حَقیقَةُ الْوُجُودِ عَلَیْهِ ، وَساقَنی مِنَ الْحَیْرَةِ إِلی مَعْرِفَتِهِ ، وَبَصَّرَنی رُشْدی بِرَأْفَتِهِ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاقْبَلْنی عَبْدا ، وَلاتَذَرْنی فَرْدا ، أَنْتَ أَحَبُّ إِلَیَّ مَوْلایَ ، أَنْتَ أَحَبُّ إِلَیَّ .

پس داوود گفت که : حضرت صادق علیه السلام سوگند یاد کرد که هر که این نماز را بکند ، برنخیزد مگر آمرزیده و اگر حاجتی داشته باشد روا گردد .(1)

بخواند ، نمیرد تا جای خود را در بهشت ببیند یا دیگری برای او ببیند .(1)

مؤلّف گوید : که این نماز حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام است ، بعد از این مذکور خواهد شد إن شاء اللّه .

الرّاحِمینَ ، یا رَحْمنَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَرَحیمَهُما ، یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ ، یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ ، یا رَبِّ ، یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ ، یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ ، یا اَللّه ُ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاغْفِرْ لی .

پس حاجت خود را ذکر کن و هفتاد مرتبه بگو : لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ ، وَسُبْحانَ اللّه ِ رَبِّ الْعَرْشِ الْکَریمِ .

پس حضرت فرمود : به حقّ آن خداوندی که مرا به راستی فرستاده است سوگند که هر مؤمن و مؤمنه ای که این نماز را بکند در روز جمعه ، من ضامنم بهشت را برای او ، و از جای خود برنخیزد تا گناهانش و گناهان پدر و مادرش آمرزیده شود ، و ثواب هر که در شهرهای مسلمانان نماز کرده و در مشرق و مغرب عالم روزه گرفته و نماز کرده در این روز به او عطا کنند و خدا به او بدهد آنچه چشمی ندیده باشد و گوشی نشنیده باشد .(1)

مؤلّف گوید که این نماز را در طرق شیعه به سند معتبری ندیده ام و نافله چهار رکعت به یک سلام کردن مخالف اخبار دیگران است و بنا بر آن که بسیار مشهور است ذکر کردیم و اگر کسی بنا بر شهرت بکند شاید بد نباشد و اگر به جای آن نمازهای دیگر که به سند معتبر وارد شده است بکند افضل و احوط است و اللّه یعلم .

سوره حمد را ده مرتبه و هر یک از «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاس» ، و «قُلْ هُوَاللّه ُ أَحَد» و «قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ» و آیة الکرسی را ده مرتبه ، و به روایت دیگر «إِنّا أَنْزَلْناه» و آیه «شَهِدَ اللّه ُ تا العَزیزُ الْحَکیم» ، هر یک نیز ده مرتبه بخواند و چون از چهار رکعت فارغ شود صد مرتبه بگوید : «أَسْتَغْفِرُ اللّه َ رَبّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ» .(1)

و به روایت دیگر : به جای این استغفار ، صد مرتبه بگوید :

أَسْتَغْفِرُ اللّه َ الَّذی لا إِلهَ إِلاّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ ، غافِرُ الذَّنْبِ ، واسِعُ الْمَغْفِرَةِ .

و صد مرتبه بگوید : سُبْحانَ اللّه ِ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ .

و صد مرتبه بگوید : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .(2)

پس بعد از این ها آن دعا را بخواند که بعد از این می آید .

و حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که : هر که این نماز را بکند و این دعاها را بخواند ، حق تعالی دفع کند از او شرّ اهل آسمان و زمین را(3) و شرّ شیطان و شرّ پادشاهان جائر را و هفتاد حاجت از حوایج دنیای او و هفتاد حاجت از حوایج آخرت او را برآورد .

و فرمود که : شب و روز ، بیست و چهار ساعت است ؛ حق تعالی برای صاحب این نماز در هر ساعت هفتاد هزار کس را که مستوجب جهنّم شده باشند از مسلمانان آزاد گرداند .

و فرمود که : به حقّ خداوندی که مرا به راستی به [سوی] خلق فرستاده است چون بنده این نماز را بکند و این دعاها را بخواند خداوند کریم هفتاد هزار ملک

ص: 97

بفرستد که برای او حسنات بنویسند و گناهان از او رفع کنند و درجات برای او بلند کنند و استغفار برای او کنند و صلوات فرستند بر او تا بمیرد و اگر مردی یا زنی را فرزند نشود و این نماز را بکنند با این دعاها خدا ایشان را فرزند روزی کند ، و اگر بعد از این اعمال بمیرد ثواب هفتاد شهید برای او بوده باشد و چون از نماز فارغ شود خدا به هر قطره ای که از آسمان ببارد و به عدد هر گیاه که از زمین بروید ثوابی به او عطا کند و او را مانند اجر پیغمبران کرامت کند ، و درگاه توانگری را بر او بگشاید و درِ فقر و فاقه و پریشانی را بر او ببندد و او را مار و عقرب نگزند ، و به سوختن و غرق شدن و لقمه در گلو ماندن نمیرد .

و حضرت صادق علیه السلام فرمود : من ضامنم که چنین باشد و حقّ جلّ وعلا هر روز سیصد و شصت نظر لطف به سوی او افکند و هر که را خدا به سوی او نظر افکند رحمت و آمرزش بر او نازل گردد و هر که این نماز را بکند و سوره ها و دعاها که مذکور شد در این ، به زعفران بنویسد و به آب باران بشوید ؛ اگر آن آب را دیوانه ای یا پیسی یا خوره داری بیاشامد ، شفا یابد و خدا عذاب او و پدر و مادر او را تخفیف دهد ؛ هر چند کافر باشند .

و حضرت صادق علیه السلام فرمود که : این نماز را «صلاة کامله» می نماند .(1)

بِهِمْ کُلَّ حاجَةٍ مِنْ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَوَفِّقْنی لِما یُرْضیکَ عَنّی ، وَأَرْشِدْنی لِلَّذی هُوَ أَفْضَلُ .

وَاعْصِمْنی فی جَمیعِ اُمُوری ، وَأَعِذْنی مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ ، وَلاتُسَلِّطْهُ عَلَیَّ طَرْفَةَ عَیْنٍ ، وَلا أَقَلَّ مِنْ ذلِکَ وَلا أَکْثَرَ ، وَامْنَعْنی أَنْ یَفْرُطَ عَلَیَّ أَوْ أَنْ یَطْغی أَوْ أَنْ یَصِلَ إِلَیَّ مِنْهُ مَکْرُوهٌ أَوْ أَذًی ، أَوْ یَسْتَفْزِعَنی ، أَوْ یُزَیِّنَ لِیَ ارْتِکابَ ما فیهِ سَخَطُکَ ، وَالْبُعْدُ مِنْ رِضْوانِکَ ، إِنَّکَ تَفْعَلُ ما تَشاءُ وَتَحْکُمُ ما تُریدُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَانْظُرْ إِلَیَّ فی وَقْتی هذا وَفی جَمیعِ أَوْقاتی نَظْرَةً یَکُونُ لی فیهَا الْخِیَرَةُ لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَتَقْلِبُنی مَعَها عَنْ مَوْضِعی بِالْمَغْفِرَةِ وَالرَّحْمَةِ ، وَتَجْعَلُنی بِها مِنْ عُتَقائِکَ وَطُلَقائِکَ مِنَ النّارِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْعَلْنی وَأَهْلی وَمَنْ أَعْنی بِهِ وَأَحْزَنُ لَهُ ، فی وَدائِعِکَ وَأَمانِکَ وَعِیاذِکَ وَجِوارِکَ وَحِراسَتِکَ وَصِیانَتِکَ وَکِلاءَتِکَ وَحِیاطَتِکَ وَرِعایَتِکَ وَحِمایَتِکَ وَمُراعاتِکَ ، حَیْثُ کُنْتُ وَأَیْنَ حَلَلْتُ ، فی بَرٍّ أَوْ بَحْرٍ أَوْ سَهْلٍ أَوْ جَبَلٍ .

وَاکْفِنا شَرَّ کُلِّ عَدُوٍّ وَباغٍ وَحاسِدٍ وَلِصٍّ وَمُعانِدٍ وَفَریدٍ وَکائِدٍ وَغاصِبٍ وَظالِمٍ وَمُخاصِمٍ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ ذی شَرٍّ ، وَمِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ ، وَخُذْهُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ وَعَنْ یَمینِهِ وَعَنْ شِمالِهِ ، وَمِنْ فَوْقِهِ وَمِنْ تَحْتِهِ ، وَطُمَّهُ بِالْبَلاءِ طَمّا ، وَعُمَّهُ بِالْبَلاءِ عَمّا ، وَقُمَّهُ بِهِ قَمّا ، وَاجْتَثَّهُ عَنْ جُدَدِ الْأَرْضِ ، وَارْمِهِ بِبَلِیَّةٍ لا اُخْتَ لَها ، وَامْنَعْهُ مِنْ أَنْ یَفْرُطَ عَلَیْنا ، أَوْ أَنْ یَطْغی ، أَوْ أَنْ یَصِلَ إِلَیْنا بِمَکْرُوهٍ وَأَذًی ، وَأَحْلِلْ بِهِ کُلَّ بَلاءٍ ، وَأَنْزِلْ بِساحَتِهِ وَعَقْوَتِهِ کُلَّ لَأْواءٍ ، وَلاتُمْهِلْهُ لَحْظَةً وَلا طَرْفَةَ عَیْنٍ أَبَدا ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَافْعَلْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ ، وَامْنُنْ عَلَیَّ بِالْعَفْوِ عَنْ ذُنُوبی ، وَالتَّغَمُّدِ لِخَطایایَ ، وَالصَّفْحِ عَنْ جَرائِری ، وَالْمُسامَحَةِ لی ، وَتَرْکِ

ص: 99

مُؤاخَذَتی بِجَهْلی وَسُوءِ عَمَلی ، وَاعْفُ عَنّی ، وَاغْفِرْ لی قَبیحَ ما کانَ مِنّی بِحُسْنِ ما عِنْدَکَ .

یا مَنْ إِذا وَعَدَ وَفی ، وَإِذا تَوَعَّدَ عَفی ، یا مَنْ یَعْفُو عَنِ السَّیِّئاتِ ، وَیَعْلَمُ ما یَفْعَلُ عِبادُهُ ، یا مَنْ یَأْمُرُ بِالْعَفْوِ وَالتَّجاوُزِ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاعْفُ عَنّی وَتَجاوَزْ ، یا کَریمُ یا کَریمُ یا کَریمُ ، یا أَکْرَمَ مِنْ کُلِّ کَریمٍ ، وَأَرْأَفَ مِنْ کُلِّ رَئُوفٍ ، وَأَعْطَفَ مِنْ کُلِّ عَطُوفٍ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْعِمْ عَلَیَّ بِالْعَفْوِ وَالْعافِیَةِ وَالْمَغْفِرَةِ وَالرَّحْمَةِ .

أَنْتَ یا سَیِّدی قُلْتَ «فَمَنْ عَفی وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَی اللّه ِ»(1) ، یا کَریمُ ، یا غَفُورُ یا جَوادُ ، یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ ، یا مُنْعِمُ یا مُفْضِلُ ، یا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ ، وَأَجْوَدَ مَنِ سُئِلَ ، وَأَکْرَمَ مَنْ أَعْطی .

صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَانْظُرْ إِلَیَّ بِعَیْنِکَ الرَّحیمَةِ نَظْرَةً تَکُونُ لی فیهَا الْخِیَرَةُ ، وَمَعَهَا الْمَغْفِرَةُ وَالرِّضْوانُ ، وَأَعْتِقْنی مِنَ النّارِ ، وَأَنْقِذْنی مِنَ النّارِ ، وَفُکَّ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، وَأَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ یا رَحْمنُ ، وَزَوِّجْنی مِنَ الْحُورِ الْعینِ ، وَوَفِّقْنی لِما یُرْضیکَ عَنّی ، وَطَهِّرْنی مِنَ الذُّنُوبِ ، وَطَهِّرْ قَلْبی مِنَ الذَّنْبِ ، وَطَهِّرْ جَسَدی مِنَ الدَّنَسِ ، وَعَیْنی مِنَ الْخِیانَةِ ، وَصَدْری مِنَ الْوَسْواسِ وَالْحَرَجِ ، وَلاتُخْرِجْنِی مِنَ الدُّنْیا إِلاّ وَأَنْتَ عَنّی راضٍ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَارْزُقْنی رِزْقا واسِعا حَلالاً طَیِّبا ، صَبّا صَبّا ، هَنیئا مَریئا عَفِیّا دارّا عاجِلاً سَیْحا سَیْحا(2)

سَریعا وَشْکا ، تُغْنینی عَنْ جَمیعِ خَلْقِکَ ، وَتَصُونُنی بِهِ عَمَّنْ سِواکَ ، وَسَهِّلْ لی مِنْ أَمْری ما قَدْ عَسُرَ ، وَأَصْلِحْ لی ما فَسَدَ .

یا لَطیفُ ، یا لَطیفُ ، یا لَطیفُ ، أَسْتَلْطِفُ اللّه َ اللَّطیفَ لِما أَخافُ وَأَحْذَرُ تَعْسیرَهُ أَنْ تُیَسِّرَ ، یا مَنِ الْعَسیرُ عَلَیْهِ سَهْلٌ یَسیرٌ ، أَسْأَلُکَ بِخَفِیِّ لُطْفِکَ ، وَبِمُحَمَّدٍ حَبیبِکَ وَبِآلِهِ

ص: 100

الطَّیِّبینَ صَفْوَتِکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَلَطَّفَ لی بِلُطْفِکَ اللَّطیفِ الْخَفِیِّ ، وَتَفَضَّلَ عَلَیَّ بِرَحْمَتِکَ وَجُودِکَ ، وَتَوَحَّدَنی بِنَظَرِکَ ونَصْرِکَ ، وَتَجْعَلَنی مِمَّنْ رَضیتَ عَنْهُ فَأَرْضَیْتَهُ ، وَتَوَکَّلَ عَلَیْکَ فَکَفَیْتَهُ ، وَسَأَلَکَ فَأَسْعَفْتَهُ ، وَأَمَّلَکَ فَکُنْتَ عِنْدَ أَمَلِهِ .

یا ثِقَتی یا رَجائی ، یا عُدَّتی یا کَهْفی ، یا سَیِّدی یا سَنَدی یا مُعْتَمَدی یا مَفْزَعی ، یا مَنْ هُوَ وَلِیّی فی کُلِّ شِدَّةٍ ، وَعَلَیْهِ تَوَکُّلی فی کُلِّ کُرْبَةٍ ، وَذُخْری وَذَخیرَتی فی کُلِّ نائِبَةٍ وَضَرُورَةٍ ، وَعُدَّتی وَعِیاذی مِنْ کُلِّ مَرَضٍ وَعِلَّةٍ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَهَبْ لی وَلِوالِدَیَّ وَلِوَلَدی وَذَوی عِنایَتی ، اَلْعافِیَةَ الشّافِیَةَ الْکافِیَةَ الدّائِمَةَ التّامَّةَ السّابِغَةَ الْکامِلَةَ ، وَأَدِمْها لَنا، وَانْشُرْها عَلَیْنا، وَامْسَحْ عَلَیْنا یَدَکَ یَدَ الْعافِیَةِ ، وَهَبْ لَنا عافِیَةً فی أَثَرِ عافِیَةٍ مُتَّصِلَّةٍ بِعافِیَةٍ ، عافِیَةً تَشْتَمِلُ عَلی عافِیَةٍ تُحیطُ الْعافِیَةَ ، عافِیَةً فِی الدُّنْیا وَعافِیَةً فِی الاْخِرَةِ ، عافِیَةً شافِیَةً کافِیَةً تامَّةً دائِمَةً مُتَتابِعَةً مُتَرادِفَةً مُتَّصِلَةً مُتَراکِمَةً مُتَضاعِفَةً مُتَوالِیَةً ، یا وَهّابُ یا کَریمُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاقْضِ عَنِّی الدَّیْنَ ، وَخَلِّصْنی مِنْ أَذاهُ وَبَلِیَّتِهِ ، وَسَهِّلْ لِیَ الْخُرُوجَ إِلی کُلِّ ذی حَقٍّ مِنْ حَقِّهِ ، وَتَحَمَّلْ عَنّی یا مَوْلایَ مَظالِمَ عِبادِکَ وَتَبِعاتِهِمْ ، وَهَبْ لی ما بَیْنی وَبَیْنَکَ ، وَاسْتَوْهِبْ لی ما بَیْنی وَبَیْنَ خَلْقِکَ ، یا مَنْ لاتَنْقُصُ خَزائِنُهُ ، وَلایَبیدُ ما عِنْدَهُ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَجُدْ لی بِما لایَنْقُصُکَ ، وَاعْفُ لی عَمّا لایَضُرُّکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاکْفِنی مَؤُونَةَ مَنْ یُعادینی ، وَیَبْغینی وَیَکیدُنی ، وَیُخْلِفُنی مِمّا لا عِلْمَ لی بِهِ ، وَبِما أَنَا فی غَفْلَةٍ عَنْهُ ، وَخُذْهُ مِنْ مَأْمَنِهِ ، وَمِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ ، وَعَنْ یَمینِهِ وَعَنْ شِمالِهِ ، وَمِنْ فَوْقِهِ وَمِنْ تَحْتِهِ ، وَلاتُمْهِلْهُ لَحْظَةً وَلا طَرْفَةَ عَیْنٍ أَبَدا ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَارْزُقْنِی الْحَجَّ إِلی بَیْتِکَ الْحَرامِ ، وَزِیارَةَ قَبْرِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فی عامی هذا وَفی کُلِّ عامٍ ما أَبْقَیْتَنی ، فی یُسْرٍ مِنْکَ

ص: 101

وَعافِیَةٍ ، فی سِعَةِ رِزْقٍ وَکِفایَةٍ وَخَیْرٍ وَسَعادَةٍ وَسَلامَةٍ وَغِبْطَةٍ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَانْشُرْ عَلَیَّ رَحْمَتَکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ مَغْفِرَتِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ سَعَتِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ رِزْقِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ غِناکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ تَوْفیقِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ تَیْسیرِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ عِصْمَتِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ عَفْوِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ عافِیَتِکَ ، وَافْتَحْ لی أَبْوابَ جَوامِعِ الْخَیْرِ وَالْبَرَکاتِ وَالسَّعاداتِ وَالْمَعُوناتِ وَالْکِفایاتِ وَالْوِقایاتِ ، وَالْأَرْزاقِ الدّارَّةِ مِنْ خَزائِنِکَ الْواسِعاتِ .

وَأَغْلِقْ عَنّی أَبْوابَ الشُّرُورِ وَالاْثامِ ، وَالْأَحْلامِ وَالْأَسْقامِ ، وَالْأَوْرامِ وَالْأَمْراضِ، وَالْعِلَلِ وَالْعاهاتِ ، وَالاْفاتِ وَالْبَلِیّاتِ ، وَاللَّوازِبِ وَالْمَصائِبِ ، وَالْمُهِمّاتِ وَالشَّدائِدِ ، وَالْکُرُباتِ وَالرَّزِیّاتِ ، وَالْفَجیعاتِ وَالْحادِثاتِ وَالْأَذِیّاتِ ، وَالْهُمُومِ وَالْغُمُومِ ، وَالْفَقْرِ وَالْغَدْرِ وَالْمَکْرِ ، وَالْخَتْرِ وَالْکُفْرِ وَعَذابِ الْقَبْرِ ، وَبَلِیَّةٍ أَعْدَمُ عَلَیْهَا الصَّبْرَ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ قَدْ أَمَّلْتُکَ یا مَوْلایَ فَلاتُخَیِّبْنی ، وَرَجَوْتُکَ فَلاتَقْطَعْ رَجائی ، وَدَعَوْتُکَ یا إِلهی فَلاتَرُدَّ دُعائی ، وَابْتَهَلْتُ إِلَیْکَ فَلاتُعْرِضْ عَنّی یا مُعْتَمَدی ، وَتَقَرَّبْتُ إِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ ، فَاقْضِ حَوائِجَنا صَغیرَها وَکَبیرَها ، ما ذَکَرْتُهُ أَوْ نَسیتُهُ مِنْها ، ما قَصَدْتُهُ أَوْ سَهَوْتُ عَنْهُ ، وَما أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ ، وَجَمیعَ ما أَنْتَ أَحْصی لِقَدْرِهِ(1) ، وَأَنْتَ أَحْصی لِذُنُوبی مِنّی .

فَاغْفِرْها لی یا إِلهی ، إِنَّ ذُنُوبی کَثیرَةٌ ، وَأَفْعالی سَیِّئَةٌ ، وَجَرائِری وَأَجْرامی عَظیمَةٌ ، وَإِقْدامی وَاجْتِرائی أَکْثَرُ مِنْ أَنْ یُحْصی أَوْ یُعَدَّ أَوْ یُذْکَرَ أَوْ یُنْشَرَ ، وَاعْتِمادی یا سَیِّدی عَلی عَفْوِکَ ، وَعَلی ما وَعَدْتَ بِهِ مِنْ فَضْلِکَ .

ص: 102

فَإِنَّکَ یا سَیِّدی قُلْتَ وَقَوْلُکَ الْحَقُّ «یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ لاتَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّه ِ إِنَّ اللّه َ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ»(1) ، فَاغْفِرْ لی ما قَدَّمْتُ وَما أَخَّرْتُ، وَما أَسْرَرْتُ وَأَعْلَنْتُ ، وَأَخْطَأْتُ وَتَعَمَّدْتُ، وَحَفِظْتُ وَنَسیتُ، وَعَلِمْتُ وَشَهِدْتُ ، وَرَحْمَتُکَ وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ وَأَنَا شَیْءٌ ، فَلْتَسَعْنی رَحْمَتُکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، مَغْفِرَتُکَ یا سَیِّدی أَعْظَمُ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ ، فَتَفَضَّلْ بِها عَلَیَّ .

اِغْفِرْ لی یا سَیِّدی ما تُبْتُ إِلَیْکَ مِنْهُ ثُمَّ عُدْتُ فیهِ ، وَاغْفِرْ لی یا سَیِّدی ما آلَیْتُ عَلی نَفْسی أَنْ لا آتِیَهُ ثُمَّ أَتَیْتُهُ ، وَتَغَمَّدْ لی ما أَکْذِبُ(2) عَلی نَفْسِی الاْءِقْلاعَ مِنْهُ ثُمَّ لَمْ أَفِ بِهِ ، وَاصْفَحْ عَمّا جَعَلْتُ عَلی نَفْسی عِنْدَ الشَّدائِدِ وَالْعِلَلِ وَالْأَخْطارِ وَالاِْضْطِرارِ وَالْمَرَضِ أَنْ لا أَفْعَلَهُ ، فَلَمّا أَقَلْتَ وَأَنْهَضْتَ وَعافَیْتَ وَأَتْمَمْتَ لَمْ یَکُنْ مِنّی وَفاءٌ بِهِ .

یا غافِرَ الذَّنْبِ ، یا ساتِرَ الْعُیُوبِ ، یا کاشِفَ الضُّرِّ عَنْ أَیُّوبَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاکْشِفْ ضُرّی بِرَحْمَتِکَ ، وَأَقِلْ عَثْرَتی بِعِزَّتِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْ لی فی نَفْسی وَأَهْلی وَمالی وَوَلَدی وَوالِدَیَّ وَمَنْ یَعْنینی أَمْرُهُ وَیَخُصُّنِی(3) الْبَرَکَةَ التّامَّةَ ، وَکُنْ لی وَلَهُمْ راحِما وَوَلِیّا وَحافِظا وَناصِرا وَرازِقا وَمُعینا ، وَاجْعَلْنی فی وَدائِعِکَ وَأَمانِکَ وَحِرْزِکَ وَحِراسَتِکَ وَصِیانَتِکَ ، وَخَیْرِ ما جَرَتْ بِهِ الْمَقادیرُ مِنْ عِنْدِکَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَما قَسَمْتَ لی مِنْ قِسْمٍ ، أَوْ رَزَقْتَنی مِنْ رِزْقٍ ، فَاجْعَلْهُ حَلالاً طَیِّبا واسِعا مُبارَکا ، قَریبَ الْمَطْلَبِ ، سَهْلَ الْمَأْخَذِ ، فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ ، وَسَلامَةٍ وَسَعادَةٍ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَ وَسِّعْ رِزْقی أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی ، وَنَمِّرْهُ وَوَفِّرْهُ ، وَلاتُکَدِّرْهُ وَلاتُعَسِّرْهُ ، وَسَهِّلْهُ وَلاتُنَکِّدْهُ ، وَإِنْ کانَ فی اُمِّ الْکِتابِ عِنْدَکَ أَنّی شَقِیٌّ أَوْ مَحْرُومٌ أَوْ مُقْتَرٌّ عَلَیَّ رِزْقی ، فَامْحُ مِنْ اُمِّ الْکِتابِ شِقائی وَحِرْمانی

ص: 103

وَإِقْتاری ، وَاکْتُبْنی عِنْدَکَ سَعیدا ، مُوَفَّقا لِلْخَیْرِ ، مُوَسَّعا عَلَیَّ فی رِزْقی ، فَإِنَّکَ قُلْتَ وَأَنْتَ أَصْدَقُ الْقائِلینَ «یَمْحُو اللّه ُ ما یَشاءُ وَیُثْبِتُ وَعِنْدَهُ اُمُّ الْکِتابِ»(1) .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی وَلِوالِدَیَّ ، وَارْحَمْهُما کَما رَبَّیانی صَغیرا ، وَجازِهِما عَنّی بِالاْءِحْسانِ إِحْسانا ، وَبِالسَّیِّئاتِ غُفْرانا ، وَنَضِّرْ وُجُوهَهُما ، وَأَلْحِقْهُما بِنَبِیِّهِما نَبِیِّ الرَّحْمَةِ وَآلِهِ ، صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ ، وَاسْقِهِما بِکَأْسِهِ مَشْرَبا ماءً عَذْبا رَوِیّا سائِغا هَنیئا ، لا ظَمَأَ بَعْدَهُ أَبَدا ، وَبَیِّضْ وُجُوهَهُما یَوْمَ تَبْیَضُّ فیهِ الْوُجُوهُ ، وَأَعْلِهِما وَأَعْطِهِما مُنْیَتَهُما وَکِتابَهُما بِأَیْمانِهِما ، وَمَحِّصْ عَنْهُما سَیِّئاتِهِما ، وَضاعِفْ لَهُما حَسَناتِهِما .

وَکُنْ أَنْتَ یا سَیِّدی لَهُما ، فَإِنَّهُما فَقیرانِ إِلی رَحْمَتِکَ ، مُحْتاجانِ إِلی عَفْوِکَ ، مُضْطَرّانِ إِلی غُفْرانِکَ ، أَدْخِلْ قُبُورَهُمُ الضِّیاءَ وَالنُّورَ ، وَالْفَرْحَةَ وَالسُّرُورَ ، وَالسَّعَةَ وَالْحُبُورَ ، وَلاتُؤاخِذْهُما بِقَبیحٍ کانَ مِنْهُما ، وَاجْعَلْهُما مِنْ أَهْلِ جَنّاتِکَ جَنّاتِ النَّعیمِ ، وَأَحِلَّهُما دارَ الْمُقامَةِ مِنْ فَضْلِکَ ، لایَمَسُّهُما فیها نَصَبٌ ، وَلایَمَسُّهُما فیها لُغُوبٌ ، وَأَجِرْهُما مِنَ الْعَذابِ ، وَأَعْتِقْهُما مِنَ النّارِ ، وَاجْمَعْ بَیْنی وَبَیْنَهُما فی مُسْتَقَرِّ رَحْمَتِکَ ، وَقُرْبٍ مِنْ رِضْوانِکَ وَمَغْفِرَتِکَ .

وَافْعَلْ مِثْلَ ذلِکَ بِأَجْدادی وَجَدّاتی ، وَأَعْمامی وَعَمّاتی ، وَأَخْوالی وَخالاتی ، وَأَوْلادی وَاُمَّهاتِ أَوْلادی ، ومَعارِفی وَجیرانی ، وَمَنْ أَحَبَّنی وَرَبّانی وَخَدَمَنی ، مِنَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، اَلْأَحْیاءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْواتِ ، وَمُحِبّی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَإِذا صِرْتُ إِلی دارِ الْبِلی ، وَنَسِیَتْنی أَهْلُ الدُّنْیا ، وَلَمْ یَکُنْ لی زائِرٌ وَلا ذاکِرٌ ، فَکُنْ أَنْتَ یا سَیِّدی مُونِسی وَذاکِری ، وَالنّاظِرَ إِلَیَّ ، وَالرّاحِمَ لی ، وَالْغافِرَ لِذَنْبی ، وَالصّافِحَ عَنْ خَطیئاتی ، وَالْمُنَوِّرَ لِحُفْرَتی ،

ص: 104

وَالسّاتِرَ لی ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، إِنَّکَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْعَلِ الْمَوْتَ خَیْرَ غائِبٍ أَنْتَظِرُهُ ، وَالْقَبْرَ خَیْرَ بَیْتٍ سَکَنْتُهُ ، وَلَقِّنی حُجَّتی عِنْدَ خُرُوجِ رُوحی ، وَسَهِّلْ عَلَیَّ فِراقَ الدُّنْیا ، وَأَرِنی قَبْلَ خُرُوجِ رُوحی ما تَقَرُّ بِهِ عَیْنی ، وَاجْعَلْ مَلَکَ الْمَوْتِ عَلَیْهِ السَّلامُ شَفیعا رَفیقا لی ، وَعَلَیَّ مُتَحَنِّنا مُتَعَطِّفا ، وَبی رَئُوفا رَحیما .

وَأَرِنی یا سَیِّدی مَلائِکَةَ الرَّحْمَةِ وَالْبُشْری بِالْمَغْفِرَةِ بِما تَکُونُ بِهِ عَیْنی قَریرَةً ، وَنَفْسی إِلَیْهِ تائِقَةً ساکِنَةً ، وَجَوارِحی بِهِ مُطْمَئِنَّةً ، قَبْلَ فِراقِ الدُّنْیا ، وَسَهِّلْ عَلَیَّ الْمُساءَلَةَ ، وَادْفَعْ عَنِّی الضَّغْطَةَ ، وَاجْعَلْ لی فی قَبْرِی النُّورَ وَالرَّحْمَةَ ، وَاجْعَلْ مُنْقَلَبی أَطْیَبَ مُنْقَلَبٍ ، وَقَبْری أَفْسَحَ قَبْرٍ ، وَاقْلِبْنی إِلی رِضْوانِکَ وَالْجَنَّةِ ، وَلاتَجْعَلْنی حَطَبا لِلنّارِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَما ذَکَرْتُهُ مِنْ حَوائِجی ، أَوْ نَسیتُهُ أَوْ حَفِظْتُهُ أَوْ أَهْمَلْتُهُ ، نَطَقَ بِهِ لِسانی أَوْ لَمْ یَنْطِقْ ، فَاقْضِهِ لی ، وَتَفَضَّلْ بِهِ عَلَیَّ ، وَأَرِنی فی نَوْمی مِنْ عَلاماتِ إِجابَتِکَ ، وَتَباشیرِ قَبُولِکَ وَإِقْبالِکَ ، ما أَغْتَبِطُ بِهِ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَارْزُقْنِی التَّوْبَةَ قَبْلَ الْمَوْتِ ، وَالْعِصْمَةَ وَالطَّهارَةَ مِنَ الذُّنُوبِ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً ، وَفِی الاْخِرَةِ حَسَنَةً ، وَقِنا عَذابَ النّارِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَوَفِّقْنی لِلْحَمْدِ عَلی نِعَمِکَ الَّتی أَنْعَمْتَ بِها عَلَیَّ ، وَالشُّکْرِ لاِءِحْسانِکَ الَّذی أَسْدَیْتَ إِلَیَّ ، وَالاْءِقْبالِ عَلی تَحْمیدِکَ وَتَمْجیدِکَ وَتَکْبیرِکَ وَتَسْبیحِکَ وَتَقْدیسِکَ وَتَهْلیلِکَ وَتَعْظیمِکَ فی کُلِّ وَقْتٍ ، وَالرِّضا بِقَضائِکَ وَقَدَرِکَ إَذا قَضَیْتَ وَقَدَّرْتَ ، وَالصَّبْرِ عَلی بَلائِکَ وَمِحَنِکَ إِذَا ابْتُلیتُ وَامْتُحِنْتُ ، وَالتَّسلیمِ عِنْدَ حَتْمِکَ إِذا حَتَمْتَ وَأَمَرْتَ ، وَرَضِّنی بِقَضائِکَ .

وَبارِکْ لی فی فَضْلِکَ وَعَطائِکَ ، وَسهِّلْ لی حُلُولَ دارِ جَنَّتِکَ ، وَأَذْهِبْ عَنِّی الْحَزَنَ بِفَضْلِکَ ، وَجَنِّبْنی مَعْصِیَتَکَ ، وَأَعِذْنی مِنَ التَّعَرُّضِ لِما یُسْخِطُکَ ، وَیُباعِدُنی

ص: 105

مِنْ رِضْوانِکَ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاحْفَظْنی وَاحْفَظْ عَلَیَّ، وَاحْرُسْنی وَاحْرُسْ [عَلَیَّ]، وَاکْنُفْنی وَاکْفِنی ، وَاجْعَلْنی وَأَهْلی وَوَلَدی وَمَنْ یَعْنینی أَمْرُهُ وَیَخُصُّنی فی وَدائِعِکَ الْمَحْفُوظَةِ ، وَصِیانَتِکَ الْمَکْلُوءَةِ .

أَسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَبِحَقِّ مَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ ، وَرُسُلِکَ وَحَمَلَةِ عَرْشِکَ ، وَبِحَقِّ یس وَالْقُرْآنِ الْحَکیمِ ، وَطه وَالْقُرْآنِ الْعَظیمِ ، وَبِحَقِّ الْقَبْرِ الَّذی تَضَمَّنَ حَبیبَکَ مُحَمَّدا صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَبِحَقِّ بَیْتِکَ الْحَرامِ وَالرُّکْنِ وَالْمَقامِ ، وَالاْلاءِ الْعِظامِ ، وَبِأَسْمائِکَ الْحُسْنَی الْکِرامِ ، وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ ، اَلْأَجَلِّ الْأَکْرَمِ ، اَلْمَکْنُونِ الْمَخْزُونِ ، اَلَّذی إِذا دُعیتَ بِهِ أَجَبْتَ ، وَإِذا سُئِلْتَ بِهِ أَعْطَیْتَ وَأَسْعَفْتَ ، وَلَمْ تَرُدَّ سائِلَکَ .

وَبِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ ، أَوْ تَسَمَّیْتَ بِهِ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ ، أَوْ مَأْثُورٍ فی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ ، وَما أَحاطَ بِهِ عِلْمُکَ ، وَوَسِعَهُ حِلْمُکَ ، وَاسْتَقَلَّ بِهِ عَفْوُکَ وَعَرْشُکَ ، وَبِکَ وَلا شَیْءَ أَعْظَمُ مِنْکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تَسْمَعَ دُعائی ، وَتُجیبَ دُعائی ، وَتَرْحَمَ تَضَرُّعی، وَتُقْبِلَ عَلَیَّ، وَتَقْبَلَ تَوْبَتی، وَتُدیمَ عافِیَتی، وَتُسَهِّلَ قَضاءَ حاجَتی وَدَیْنی، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ فی رِزْقی ، وَتُصِحَّ جِسْمی ، وَتُطیلَ عُمْری ، وَتَغْفِرَ ذَنْبی ، وَتُوَفِّقَنی لِما یُرْضیکَ ، وَتَقْلِبَنی إِلی رِضْوانِکَ وَالْجَنَّةِ بِرَحْمَتِکَ ، وَتُعْتِقَنی مِنَ النّارِ بِجُودِکَ، وَتَکْفِیَنی کُلَّ مُهِمٍّ مِنْ أَمْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ بِکَرَمِکَ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ، وَذلِکَ عَلَیْکَ یَسیرٌ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ الطّاهِرینَ.(1)

و اگر تواند این دعا را در سجده آخر نماز کامله بخواند و الاّ بعد از نماز بخواند:

ص: 106

اَللّهُمَّ إِنّی [أَسْأَلُکَ(1)] بِالْمُماسَّةِ الَّتی لاتَتَزَعْزَعُ ، إِلاّ صَلَّیْتَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَغَفَرْتَ لی ذَنْبی ، وَعَزَمْتَ عَلی قَضاءِ حَوائِجی ، وَأَسْأَلُکَ بِالَّذی نَظَرَ بِهِ مُوسی إِلی نُورِکَ ، وَلَمْ یَسْتَطِعِ النَّظَرَ إِلَیْکَ لِجَلالِکَ وَهَیْبَتِکَ ، إِلاّ صَلَّیْتَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَغَفَرْتَ لی ذَنْبی ، وَعَزَمْتَ عَلی قَضاءِ حَوائِجی .

وَأَسْأَلُکَ بِالْقُدْرَةِ الَّتی أَنْزَلْتَ بِهَا الصَّخْرَةَ بَعْدَ نُورِکَ ، فَانْشَقَّتْ لاِعْتِزازِکَ عَنْ قَدْرِکَ بِلَحْظٍ ، أَوْ وَهْمٍ أَوْ فِکْرٍ أَوْ رَوِیَّةٍ بِعِلْمٍ أَوْ عَقْلٍ ، تَعالَیْتَ عَنْ ذلِکَ عُلُوّا کَبیرا ، إِلاّ صَلَّیْتَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَغَفَرْتَ لی ذَنْبی ، وَعَزَمْتَ عَلی قَضاءِ حَوائِجی .

وَأَسْأَلُکَ بِالْقُدْرَةِ الَّتی نَظَرْتَ بِها إِلی سائِرِ الْجِبالِ ، فَتَصَدَّعَتْ لِکِبْرِیاءِ عَظَمَتِکَ أَقْطارُها ، إِلاّ صَلَّیْتَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَغَفَرْتَ لی ذَنْبی ، وَعَزَمْتَ عَلی قَضاءِ حَوائِجی .

وَأَسْأَلُکَ بِالْقُدْرَةِ الَّتی نَظَرْتَ بِها إِلی أَغْوارِ الْبِحارِ فَماجَتْ ، وَتَقَلَّبَتْ بِأَمْواجِها ، إِلاّ صَلَّیْتَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَغَفَرْتَ لی ذَنْبی ، وَعَزَمْتَ عَلی قَضاءِ حَوائِجی .

یا کَفیلَ الْکُفَلاءِ کَفَّلْتُکَ نَفْسی حَیْثُ ما تَوَجَّهْتُ ، فَاحْفَظْنی یا خَیْرا لی مِنْ أَبی وَاُمّی ، وَکَفَّلْتُکَ أَبی وَاُمّی حَتّی تَحُفَّهُما بِنُورِکَ ، وَتُوَفِّقَهُما لِطاعَتِکَ ، وَتُنْجِیَهُما مِنْ عَذابِکَ ، وَکَفَّلْتُکَ ذُنُوبی وَدُیُونَ خَلْقِکَ عَلَیَّ حَتّی تَقْضِیَها جَمیعَها عَنّی ، وَتُخَلِّصَنی مِنْ عِظَمِ تَبِعاتِها ، وَأَماناتی حَتّی تُؤَدِّیَها ، وَحاجاتی فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ حَتّی تَقْضِیَها ، وَتَغْفِرَ لی وَتَرْحَمَنی ، وَتُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .

یا مُحْتَمِلاً لِعَظائِمِ الاُْمُورِ ، یا مُنْتَهی هَمِّ الْمَهْمُومِ ، وَیا کاشِفَ الْکَرْبِ الْعَظیمِ ، یا رَبَّنَا الْعَظیمِ شَأْنُهُ ، حَسْبُنا أَنْتَ ، إِنَّکَ رَبُّنا ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، إِذا أَرَدْتَ شَیْئا تَقُولُ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ ، أَسْأَلُکَ بِهذَا الدُّعاءِ ، وَبِهذِهِ الاَْسْماءِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ

ص: 107

تَقْضِیَ لی حاجاتی ، وَتُفَرِّجَ عَنّی وَعَنْ جَمیعِ إِخْوانِیَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ الطّاهِرینَ .(1)

مترجم گوید : این دعاهای طولانی ، مخصوص روایت سیّد بن طاووس است ، و در روایت دیگران نیست ، و بدون این دعاها به عمل می توان آورد ، و سیّد و شیخ و دیگران نمازهای دیگر ذکر کرده اند که فقیر سند آنها را چون معتبر نمی دانستم ترک کردم .

ص: 108

و شش رکعت را وقت چاشت و شش رکعت را نزدیک به زوال و دو رکعت را بعد از زوال پیش از فریضه .(1)

و بعضی گفته اند که شش رکعت اوّل را در وقت چاشت می کند و شش رکعت دوم را نزدیک به زوال و دو رکعت را در اوّل زوال و شش رکعت را بعد از فریضه ، و بر این نحو احادیث صحیحه وارد شده است .

و ابن جنید و شیخ مفید علیهما الرحمة بیست رکعت را به روش مشهور قائل شده اند و دو رکعت بعد از عصر اضافه کرده اند که بیست و دو رکعت باشد .

چنانچه در حدیث صحیح از حضرت امام رضا علیه السلام وارد شده است که : شش رکعت را در بامداد بکن ، و شش رکعت را بعد از آن یعنی به فاصله ، و شش رکعت را بعد از آن ، و دو رکعت را بعد از زوال ، و دو رکعت بعد از عصر(2) ، و ظاهرا همه خوب است .

و بسیاری از احادیث دلالت می کند بر آن که دو رکعت زوال را وقتی می کند که مشتبه باشد که زوال شده است یا نه ، چنانچه شیخ مفید گفته است و ظاهرا این اولی و احوط باشد .

و ابن بابویه رحمه الله گفته است که همه را باهم پیش از زوال و میان دو نماز و بعد از عصر می توان کرد و چون با هم کند شانزده رکعت می کند ؛ زیرا که زیادتی چهار رکعت برای تفریق است چنانچه در فقه الرضا علیه السلام وارد شده است و ظاهرا به این عمل توان کرد .

و دعاهای بسیار در عقیب این نوافل وارد شده است به طرق مختلفه و هر یک را جدا ایراد می نماییم که به هر روایت که خواهد و میسّر باشد عمل نماید .

ص: 110

قَلْبی ، وَصَغِّرِ الدُّنْیا فی عَیْنی ، وَاحْبِسْ لِسانی بِذِکْرِکَ عَنِ النُّطْقِ بِما لایُرْضیکَ ، وَاحْرُسْ نَفْسی مِنَ الشَّهَواتِ ، وَاکْفِنی طَلَبَ ما قَدَّرْتَ لی عِنْدَکَ حَتّی أَسْتَغْنِیَ بِهِ عَمّا فی أَیْدی عِبادِکَ .(1)

پس دو رکعت دیگر می کنی و این دعا را می خوانی : اَللّهُمَّ إِنّی أَدْعُوکَ وَأَسْأَلُکَ بِما دَعاکَ بِهِ ذُوالنُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِبا ، فَظَنَّ أَنْ لَنْ تَقْدِرَ عَلَیْهِ ، فَنادی فِی الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ ، فَاسْتَجَبْتَ لَهُ ، فَإِنَّهُ دَعاکَ وَهُوَ عَبْدُکَ ، وَأَنَا أَدْعُوکَ وَأَنَا عَبْدُکَ ، وَسَأَلَکَ وَأَنَا أَسْأَلُکَ ، فَفَرِّجْ عَنّی کَما فَرَّجْتَ عَنْهُ .

وَأَدْعُوکَ اللّهُمَّ بِما دَعاکَ بِهِ أَیُّوبُ ، إِذْ مَسَّهُ الضُّرُّ فَنادی إِنّی مَسَّنِیَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ ، فَفَرَّجْتَ عَنْهُ ، فَإِنَّهُ دَعاکَ وَهُوَ عَبْدُکَ ، وَأَنَا أَدْعُوکَ وَأَنَا عَبْدُکَ ، وَسَأَلَکَ وَأَنَا أَسْأَلُکَ ، فَفَرِّجْ عَنّی کَما فَرَّجْتَ عَنْهُ .

وَأَدْعُوکَ بِما دَعاکَ بِهِ یُوسُفُ ، إِذْ فَرَّقْتَ بَیْنَهُ وَبَیْنَ أَهْلِهِ وَإِذْ هُوَ فِی السِّجْنِ ، فَفَرَّجْتَ عَنْهُ ، فَإِنَّهُ دَعاکَ وَهُوَ عَبْدُکَ ، وَأَنَا أَدْعُوکَ وَأَنَا عَبْدُکَ ، وَسَأَلَکَ وَأَنَا أَسْأَلُکَ ، فَاسْتَجِبْ لی کَمَا اسْتَجَبْتَ لَهُ ، وَفَرِّجْ عَنّی کَما فَرَّجْتَ عَنْهُ .

وَأَدْعُوکَ اللّهُمَّ وَأَسْأَلُکَ بِما دَعاکَ بِهِ النَّبِیُّونَ فَاسْتَجَبْتَ لَهُمْ ، فَإِنَّهُمْ دَعَوْکَ وَهُمْ عَبیدُکَ ، وَسَأَلُوکَ وَأَنَا أَسْأَلُکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَأَنْ تُبارِکَ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَأَنْ تُفَرِّجَ عَنّی کَما فَرَّجْتَ عَنْ أَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ وَعِبادِکَ الصّالِحینَ .

زیادتی به روایت دیگر : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَغْنِنی بِالْیَقینِ ، وَأَعِنّی بِالتَّوَکُّلِ ، وَاکْفِنی رَوْعاتِ الْقُنُوطِ ، وَافْسَحْ لی فِی انْتِظارِ جَمیلِ الصُّنْعِ ، وَافْتَحْ لی بابَ الرَّحْمَةِ إِلَیْکَ ، وَالْخَشْیَةِ مِنْکَ ، وَالْوَجَلِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَحَبِّبْ إِلَیَّ الدُّعاءَ ، وَصِلْهُ مِنْکَ بِالاْءِجابَةِ .

ص: 112

پس به سجده می روی و در سجود می گویی : سَجَدَ وَجْهِیَ الْبالِیَ الْفانی لِوَجْهِکَ الدّائِمِ الْباقی ، سَجَدَ وَجْهی مُتَعَفِّرا فِی التُّرابِ لِخالِقِهِ ، وَحُقَّ أَنْ یَسْجُدَ ، سَجَدَ وَجْهی لِمَنْ خَلَقَهُ وَصَوَّرَهُ ، وَشَقَّ سَمْعَهُ وَبَصَرَهُ ، تَبارَکَ اللّه ُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ ، سَجَدَ وَجْهِیَ الْحَقیرُ الذَّلیلُ لِوَجْهِکَ الْعَزیزِ الْکَریمِ ، سَجَدَ وَجْهِیَ اللَّئیمُ الذَّلیلُ لِوَجْهِکَ الْکَریمِ الْجَلیلِ .

پس سر از سجده برمی داری و این دعا را می خوانی : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلِ النُّورَ فی بَصَری ، وَالْیَقینَ فی قَلْبی ، وَالنَّصیحَةَ فی صَدْری ، وَذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلی لِسانی ، وَمِنْ طَیِّبِ رِزْقِکَ یا رَبِّ غَیْرَ مَمْنُونٍ وَلا مَحْظُورٍ فَارْزُقْنی ، وَمِنْ ثِیابِ الْجَنَّةِ فَاکْسُنی ، وَمِنْ حَوْضِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فَاسْقِنی ، وَمِنْ مُضِلاّتِ الْفِتَنِ فَأَجِرْنی ، وَلَکَ یا رَبِّ فی نَفْسی فَذَلِّلْنی ، وَفی أَعْیُنِ النّاسِ فَعَظِّمْنی .

وَإِلَیْکَ یا رَبِّ فَحَبِّبْنی ، وَبِذُنُوبی فَلاتَفْضَحْنی ، وَبِسَریرَتی فَلاتُخْزِنی ، وَبِعَمَلی فَلاتُبْسِلْنی ، وَغَضَبَکَ فَلاتُنْزِلْ بی ، أَشْکُوا إِلَیْکَ غُرْبَتی ، وَبُعْدَ داری وَطُولَ أَمَلی ، وَاقْتِرابَ أَجَلی ، وَقِلَّةَ مَعْرِفَتی ، فَنِعْمَ الْمُشْتَکی إِلَیْهِ أَنْتَ یا رَبِّ ، وَمِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ فَسَلِّمْنی ، إِلی مَنْ تَکِلُنی یا رَبَّ الْمُسْتَضْعَفینَ ، إِلی عَدُوٍّ مَلَّکْتَهُ أَمْری ، أَوْ إِلی بَعیدٍ فَیَتَجَهَّمَنی .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ خَیْرَ الْمَعیشَةِ مَعیشَةً أَقْوی بِها عَلی جَمیعِ حاجاتی ، وَأَتَوَصَّلُ بِها إِلَیْکَ فی حَیاةِ الدُّنْیا وَفی آخِرَتی ، مِنْ غَیْرِ أَنْ تُتْرِفَنی فیها فَأَطْغی ، أَوْ تُقَتِّرَها عَلَیَّ فَأَشْقی ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ حَلالِ رِزْقِکَ ، وَأَفِضْ عَلَیَّ مِنْ حَیْثُ شِئْتَ مِنْ فَضْلِکَ ، وَانْشُرْ عَلَیَّ مِنْ رَحْمَتِکَ ، وَأَنْزِلْ عَلَیَّ مِنْ بَرَکاتِکَ نِعْمَةً مِنْکَ سابِغَةً وَعَطاءً غَیْرَ مَمْنُونٍ ، وَلاتَشْغَلْنی عَنْ شُکْرِ نِعْمَتِکَ عَلَیَّ بِإِکْثارٍ مِنْها ، تُلْهینی عَجائِبُ بَهْجَتِهِ ، وَتَفْتِنُنی زَهَراتُ نَظْرَتِهِ ، وَلا بِإِقْلالٍ عَلَیَّ مِنْها فَیَقْصُرُ بِعَمَلی کَدُّهُ ، وَیَمْلَأُ صَدْری

ص: 113

هَمُّهُ ، وَأَعْطِنی مِنْ ذلِکَ یا إِلهی غِنیً عَنْ شِرارِ خَلْقِکَ ، وَبَلاغا أَنالُ بِهِ رِضاکَ .

وَأَعُوذُ بِکَ یا إِلهی مِنْ شَرِّ الدُّنْیا وَشَرِّ أَهْلِها وَشَرِّ ما فیها ، وَلاتَجْعَلِ الدُّنْیا لی سِجْنا ، وَلا فِراقَها عَلَیَّ حُزْنا ، أَجِرْنی مِنْ فِتْنَتِها مَرْضِیّا عَنّی ، مَقْبُولاً فیها عَمَلی إِلی دارِ الْحَیَوانِ وَمَساکِنِ الْأَخْیارِ ، وَأَبْدِلْنی بِالدُّنْیَا الْفانِیَةِ نَعیمَ الدّارِ الْباقِیَةِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ أَزْلِها وَزِلْزالِها ، وَسَطَواتِ سُلْطانِها ، وَمِنْ شَرِّ شَیاطینِها ، وَبَغْیِ مَنْ بَغی عَلَیَّ فیها .

اَللّهُمَّ مَنْ کادَنی فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَکِدْهُ ، وَمَنْ أَرادَنی فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَرِدْهُ ، وَفُلَّ عَنّی حَدَّ مَنْ نَصَبَ لی حَدَّهُ ، وَأَطْفِئْ عَنّی نارَ مَنْ شَبَّ لی وُقُودَهُ ، وَاکْفِنی هَمَّ مَنْ أَدْخَلَ عَلَیَّ هَمَّهُ ، وَادْفَعْ عَنّی شَرَّ الْحَسَدَةِ ، وَاعْصِمْنی مِنْ ذلِکَ بِالسَّکینَةِ ، وَأَلْبِسْنی دِرْعَکَ الْحَصینَةَ ، وَأَجِنَّنی فی سِتْرِکَ الْواقی ، وَأَصْلِحْ لی حالی لِلَمِّ عِیالی ، وَصِدْقِ مَقالی بِفِعالی ، وَبارِکْ لی فی أَهْلی وَوَلَدی وَمالی .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ وَأَجْسادِهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْعَلْ لی مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَارْزُقْنی حَلالاً طَیِّبا واسِعا ، مِمّا شِئْتَ وَأَنّی شِئْتَ وَکَیْفَ شِئْتَ ، فَإِنَّهُ لایَکُونُ إِلاّ ما شِئْتَ حَیْثُ شِئْتَ کَما شِئْتَ .

چون خواهی شش رکعت دوم را به جا آوری ، دو رکعت بکن و بعد از آن این دعا را بخوان : أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَأَشْهَدُ أَنَّ الدّینَ کَما شَرَعَ ، وَالاْءِسْلامَ کَما وَصَفَ ، وَالْقَوْلَ کَما حَدَّثَ ، ذَکَرَ اللّه ُ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ بِخَیْرٍ ، وَحَیّاهُمْ بِالسَّلامِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، اَللّهُمَّ ارْدُدْ عَلی جَمیعِ

ص: 114

خَلْقِکَ مَظالِمَهُمُ الَّتی قِبَلی ، صَغیرَها وَکَبیرَها ، فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ ، وَما لَمْ تَبْلُغْهُ قُوَّتی ، وَلَمْ تَسَعْهُ ذاتُ یَدی ، وَلَمْ یَقْوَ عَلَیْهِ بَدَنی ، فَأَدِّهِ عَنّی مِنْ جَزیلِ ما عِنْدَکَ مِنْ فَضْلِکَ ، حَتّی لاتُخَلِّفَ عَلَیَّ شَیْئا مِنْهُ تَنْقُصُهُ مِنْ حَسَناتی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ وَأَجْسادِهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْ لی مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَارْزُقْنی حَلالاً طَیِّبا واسِعا ، مِمّا شِئْتَ وَأَنّی شِئْتَ وَکَیْفَ شِئْتَ ، فَإِنَّهُ لایَکُونُ إِلاّ ما شِئْتَ حَیْثُ شِئْتَ کَما شِئْتَ .

زیاده بر این به روایت دیگر : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ ، وَقَنِّعْنی بِما رَزَقْتَنی ، وَبارِکْ لی فیما أَعْطَیْتَنی ، وَأَسْبِغْ نِعَمَکَ عَلَیَّ ، وَهَبْ لی شُکْرا تَرْضی بِهِ عَنّی ، وَحَمْدا عَلی ما أَلْهَمْتَنی ، وَأَقْبِلْ بِقَلْبی إِلی ما یُقَرِّبُنی إِلَیْکَ ، وَاشْغَلْنی عَمّا یُباعِدُنی عَنْکَ ، وَأَلْهِمْنی خَوْفَ عِقابِکَ ، وَازْجُرْنی عَنِ الْمُنی لِمَنازِلِ الْمُتَّقینَ بِما یُسْخِطُکَ مِنَ الْعَمَلِ ، وَهَبْ لِیَ الْجِدَّ فی طاعَتِکَ .

پس برمی خیزی و دو رکعت دیگر را بجای می آوری ، و بعد از آن این دعا می خوانی : یا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ ، وَیا مَنْ آمَنُ عُقُوبَتَهُ عِنْدَ کُلِّ عَثْرَةٍ ، وَیا مَنْ یُعْطِی الْکَثیرَ بِالْقَلیلِ ، وَیا مَنْ أَعْطَی الْکَثیرَ بِالْقَلیلِ ، وَیا مَنْ أَعْطی مَنْ سَأَلَهُ تَحَنُّنا مِنْهُ وَرَحْمَةً، وَیا مَنْ أَعْطی مَنْ لَمْ یَسْأَلْهُ وَمَنْ لَمْ یَعْرِفْهُ وَمَنْ لَمْ یُؤْمِنْ بِهِ تَفَضُّلاً مِنْهُ وَکَرَما.

صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِنی بِمَسْأَلتی إِیّاکَ مِنْ جَمیعِ خَیْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، فَإِنَّهُ غَیْرُ مَنْقُوصٍ ما أَعْطَیْتَ ، وَزِدْنی مِنْ فَضْلِکَ ، إِنّی إِلَیْکَ راغِبٌ ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الْأَوْصِیاءِ الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ وَأَجْسادِهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْعَلْ لی مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَارْزُقْنی

ص: 115

حَلالاً طَیِّبا واسِعا ، مِمّا شِئْتَ وَأَنّی شِئْتَ وَکَیْفَ شِئْتَ ، فَإِنَّهُ لایَکُونُ إِلاّ ما شِئْتَ حَیْثُ شِئْتَ کَما شِئْتَ .

زیادتی به روایت دیگر : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْعَلْ لی قَلْبا طاهِرا ، وَلِسانا صادِقا ، وَنَفْسا سامِیَةً إِلی نَعیمِ الْجَنَّةِ ، وَاجْعَلْنی بِالتَّوَکُّلِ عَلَیْکَ عَزیزا ، وَبِما أَتَوَقَّعُهُ مِنْکَ غَنِیّا ، وَبِما رَزَقْتَنی قانِعا راضِیا ، وَعَلی رَجائِکَ مُعْتَمِدا ، وَإِلَیْکَ فی حَوائِجی قاصِدا ، حَتّی لا أَعْتَمِدَ إِلاّ عَلَیْکَ ، وَلا أَثِقَ فیکَ إِلاّ بِکَ .

پس دو رکعت ششم را به جا می آوری و این دعا را می خوانی : اَللّهُمَّ إِنَّکَ تَعْلَمُ سَریرَتی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاقْبَلْ سَیِّدی وَمَوْلایَ مَعْذِرَتی ، وتَعْلَمُ حاجَتی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَعْطِنی مَسْأَلَتی ، وَتَعْلَمُ ما فی نَفْسی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاغْفِرْ لی ذُنُوبی .

اَللّهُمَّ وَمَنْ أَرادَنی بِسُوءٍ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاصْرِفْهُ عَنّی ، وَاکْفِنی کَیْدَ عَدُوّی ، فَإِنَّ عَدُوّی عَدُوُّ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَدُوُّ آلِ مُحَمَّدٍ عَدُوُّ مُحَمَّدٍ ، وَعَدُوُّ مُحَمَّدٍ عَدُوُّکَ ، فَأَعْطِنی سُؤْلی یا مَوْلایَ فی عَدُوّی عاجِلاً غَیْرَ آجِلٍ ، یا مُعْطِیَ الرَّغائِبِ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِنی رَغْبَتی فیما سَأَلْتُکَ فی عَدُوِّکَ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ .

یا إِلهی إِلها واحِدا ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ ، وَأَرِنِی الرَّخاءَ وَالسُّرُورَ ، عاجِلاً غَیْرَ آجِلٍ ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْ لی مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَارْزُقْنی حَلالاً طَیِّبا واسِعا ، مِمّا شِئْتَ وَأَنّی شِئْتَ وَکَیْفَ شِئْتَ ، فَإِنَّهُ لایَکُونُ إِلاّ ما شِئْتَ حَیْثُ شِئْتَ کَما شِئْتَ .

ص: 116

زیادتی به روایت دیگر : إِلهی ظَلَمْتُ نَفْسی ، وَعَظُمَ عَلَیْها إِسْرافی ، وَطالَ فی مَعاصیکَ انْهِماکی ، وَتَکاثَفَتْ ذُنُوبی ، وَتَظاهَرَتْ عُیُوبی ، وَطالَ بِکَ اغْتِراری ، وَدامَ لِلشَّهَواتِ اتِّباعی ، فَأَنَا الْخائِبُ إِنْ لَمْ تَرْحَمْنی ، وَأَنَا الْهالِکُ إِنْ لَمْ تَعْفُ عَنّی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتی ، وَأَعْطِنی سُؤْلی ، وَاکْفِنی ما أَهَمَّنی ، وَلاتَکِلْنی إِلی نَفْسی طَرْفَةَ عَیْنٍ فَتَعْجِزَ عَنّی ، وَأَنْقِذْنی بِرَحْمَتِکَ مِنْ خَطایایَ ، وَأَسْعِدْنی بِسَعَةِ رَحْمَتِکَ سَیِّدی .

و چون خواهی شش رکعت سوم را بکنی دو رکعت بکن و این دعا را بخوان : اَللّهُمَّ أَنْتَ آنَسُ الاْنِسینَ لِأَوِدّائِکَ ، وَأَحْضَرُهُمْ لِکِفایَةِ الْمُتَوَکِّلینَ عَلَیْکَ ، تُشاهِدُهُمْ فی ضَمائِرِهِمْ ، وَتَطَّلِعُ عَلی سَرائِرِهِمْ ، وَتُحیطُ بِمَبالِغِ بَصائِرِهِمْ ، وَسِرّی لَکَ اللّهُمَّ مَکْشُوفٌ ، وَأَنَا إِلَیْکَ مَلْهُوفٌ ، فَإِذا أَوْحَشَتْنِی الْغُرْبَةُ آنَسَنی ذِکْرُکَ ، وَإِذا صُبَّتْ عَلَیَّ الْهُمُومُ لَجَأْتُ إِلَی الاِْسْتِجارَةِ بِکَ ، عِلْما بِأَنَّ أَذِمَّةَ الاُْمُورِ بِیَدِکَ ، وَمَصْدَرَها عَنْ قَضائِکَ ، خاضِعا لِحُکْمِکَ .

اَللّهُمَّ إِنْ عَمیتُ عَنْ مَسْأَلَتِکَ أَوْ فَهِهْتُ عَنْها ، فَلَسْتُ بِبِدْعٍ مِنْ وِلایَتِکَ ، وَلا بِوِتْرٍ مِنْ أَناتِکَ . اَللّهُمَّ إِنَّکَ أَمَرْتَ بِدُعائِکَ ، وَضَمِنْتَ الاْءِجابَةَ لِعِبادِکَ ، وَلَنْ یَخیبَ مَنْ فَزِعَ إِلَیْکَ بِرَغْبَتِهِ ، وَقَصَدَ إِلَیْکَ بِحاجَتِهِ ، وَلَمْ تَرْجِعْ یَدٌ طالِبَةٌ ، صِفْرا مِنْ عَطائِکَ ، وَلا خالِیَةً مِنْ نُحْلِ هِباتِکَ ، وَأَیُّ راحِلٍ أَمَّکَ فَلَمْ یَجِدْکَ قَریبا ، أَوْ وافِدٍ وَفَدَ إِلَیْکَ فَاقْتَطَعَتْهُ عَوائِقُ الرَّدِّ دُونَکَ ، بَلْ أَیُّ مُسْتَجیرٍ بِفَضْلِکَ لَمْ یَنَلْ مِنْ فَیْضِ جُودِکَ ، وَأَیُّ مُسْتَنْبِطٍ لِمَزیدِکَ أَکْدی دُونَ اسْتِماحَةِ سِجالِ عَطِیَّتِکَ .

اَللّهُمَّ وَقَدْ قَصَدْتُ إِلَیْکَ بِحاجَتی ، وَقَرَعَتْ بابَ فَضْلِکَ یَدُ مَسْأَلَتی ، وَناجاکَ بِخُشُوعِ الاِْسْتِکانَةِ قَلْبی ، وَعَلِمْتَ ما یَحْدُثُ مِنْ طَلِبَتی قَبْلَ أَنْ یَخْطُرَ بِفِکْری أَوْ یَقَعَ فی صَدْری ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَصِلِ اللّهُمَّ دُعائی إِیّاکَ بِإِجابَتِکَ ، وَاشْفَعْ مَسْأَلَتی إِیّاکَ بِنُجْحِ حَوائِجی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ .

ص: 117

پس دو رکعت دیگر می کنی و می گویی : یا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ ، وَآمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ کُلِّ عَثْرَةٍ ، یا مَنْ یُعْطِی الْکَثیرَ بِالْقَلیلِ ، یا مَنْ أَعْطی مَنْ سَأَلَهُ تَحَنُّنا مِنْهُ وَرَحْمَةً ، یا مَنْ أَعْطی مَنْ لَمْ یَسْأَلْهُ وَلَمْ یَعْرِفْهُ تَفَضُّلاً مِنْهُ وَکَرَما ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِنی بِمَسْأَلتی إِیّاکَ جَمیعَ سُؤْلی مِنْ جَمیعَ خَیْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ،

فَإِنَّهُ غَیْرُ مَنْقُوصٍ ما أَعْطَیْتَ ، وَاصْرِفْ عَنّی شَرَّ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَیا ذَا الْمَنِّ وَلایُمَنُّ عَلَیْهِ ، یا ذَا الْجُودِ وَالْمَنِّ وَالطَّوْلِ وَالنِّعَمِ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِنی سُؤْلی ، وَاکْفِنی جَمیعَ الْمُهِمِّ مِنْ أَمْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .

پس دو رکعت دیگر می کنی و می گویی : یا ذَا الْمَنِّ لا مَنَّ عَلَیْکَ ، یا ذَا الطَّوْلِ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، یا أَمانَ الْخائِفینَ ، وَظَهْرَ اللاّجِئینَ ، وَجارَ الْمُسْتَجیرینَ ، إِنْ کانَ فی اُمِّ الْکِتابِ عِنْدَکَ أَنّی شَقِیٌّ مَحْرُومٌ ، أَوْ مُقْتَرٌّ عَلَیَّ رِزْقی ، فَامْحُ مِنْ اُمِّ الْکِتابِ شَقائی وَحِرْمانی وَإِقْتارَ رِزْقی، وَاکْتُبْنی عِنْدَکَ سَعیدا مُوَفَّقا لِلْخَیْرِ، مُوَسَّعا عَلَیَّ فی رِزْقی، فَإِنَّکَ قُلْتَ فی کِتابِکَ الْمُنْزَلِ عَلی نَبِیِّکَ الْمُرْسَلِ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، «یَمْحُو اللّه ُ ما یَشاءُ وَیُثْبِتُ وَعِنْدَهُ اُمُّ الْکِتابِ»(1) ، وَقُلْتَ «وَرَحْمَتی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ»(2) ، وَأَنَا شَیْءٌ فَلْتَسَعْنی ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَمُنَّ عَلَیَّ بِالتَّوَکُّلِ عَلَیْکَ، وَالتَّسْلیمِ لِأَمْرِکَ، وَالرِّضا بِقَدَرِکَ حَتّی لا اُحِبَّ تَعْجیلَ ما أَخَّرْتَ ، وَلا تَأْخیرَ ما عَجَّلْتَ ، یا رَبَّ الْعالَمینَ .(3)

و سیّد بن طاووس رضی الله عنه در کتاب «جمال الاُسبوع» گفته است که روایت دیگر به ما رسیده است در دعاهای نوافل جمعه که نزدیک است الفاظ آنها به روایت سابق امّا مختصرتر است ، آن را نیز ایراد نمودیم برای آن که اگر کسی وقتش تنگ باشد و عمل به آن روایت نتواند نمود ، از فضیلت این دعاها محروم نماند .

ص: 118

پس به سند معتبر از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده است که پدرم حضرت علیّ بن الحسین علیهماالسلام در روز جمعه بیست رکعت نماز می کرد و در مابین صلوات ، این دعوات را به این ترتیب می خواند : چون از دو رکعت اوّل سلام می گفت ، این دعا را می خواند :

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِحُرْمَةِ مَنْ عاذَ بِکَ مِنْکَ ، وَلَجَأَ إِلی عِزِّکَ ، وَاعْتَصَمَ بِحَبْلِکَ ، وَلَمْ یَثِقْ إِلاّ بِکَ ، یا وَهّابَ الْعَطایا ، یا مُطْلِقَ الاُْساری ، یا [مَنْ] سَمّی نَفْسَهُ مِنْ جُودِهِ الْوَهّابَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ وَأَجْسادِهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْ لی مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَارْزُقْنی حَلالاً طَیِّبا سائِغا ، مِمّا شِئْتَ کَیْفَ شِئْتَ ، وَأَنّی شِئْتَ ، فَإِنَّهُ لایَکُونُ إِلاّ ما شِئْتَ .

پس دو رکعت می کرد و می گفت : اَللّهُمَّ فَکَما عَصَیْتُکَ وَاجْتَرَأْتُ عَلَیْکَ ، فَإِنّی أَسْتَغْفِرُکَ لِما تُبْتُ إِلَیْکَ مِنْهُ ثُمَّ عُدْتُ فیهِ ، وَأَسْتَغْفِرُکَ لِما وَأَیْتُ بِهِ عَلی نَفْسی ثُمَّ لَمْ أَفِ لَکَ بِهِ ، وَلِلْمَعاصِی الَّتی قَویتُ عَلَیْها بِنِعْمَتِکَ ، وَأَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ما خالَطَنی فی کُلِّ خَیْرٍ أَرَدْتُ بِهِ وَجْهَکَ ، فَأَنْتَ أَنْتَ ، وَأَنَا أَنَا .

پس دو رکعت می کرد و بعد از سلام می گفت : اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِما سَأَلَکَ ذُوالنُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِبا ، فَظَنَّ أَنْ لَنْ تَقْدِرَ عَلَیْهِ ، فَنادی فِی الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ ، فَفَرَّجْتَ عَنْهُ ، فَإِنَّهُ دَعاکَ وَهُوَ عَبْدُکَ ، وَأَنَا أَدْعُوکَ وَأَنَا عَبْدُکَ، وَسَأَلَکَ وَأَنَا أَسْأَلُکَ، فَفَرِّجْ عَنّی یا رَبِّ کَما فَرَّجْتَ عَنْهُ . وَأَدْعُوکَ اللّهُمَّ بِما دَعاکَ بِهِ أَیُّوبُ ، إِذْ مَسَّهُ الضُّرُّ فَفَرَّجْتَ عَنْهُ ، فَإِنَّهُ دَعاکَ وَهُوَ عَبْدُکَ ، وَأَنَا أَدْعُوکَ وَأَنَا عَبْدُکَ ، وَسَأَلَکَ وَأَنَا أَسْأَلُکَ ، فَفَرِّجْ عَنّی یا رَبِّ کَما فَرَّجْتَ عَنْهُ .

وَأَدْعُوکَ بِما دَعاکَ بِهِ یُوسُفُ ، إِذْ فُرِّقَ بَیْنَهُ وَبَیْنَ أَهْلِهِ ، إِذْ هُوَ فِی السِّجْنِ فَفَرَّجْتَ

ص: 119

عَنْهُ ، فَإِنَّهُ دَعاکَ وَهُوَ عَبْدُکَ ، وَأَنَا أَدْعُوکَ وَأَنَا عَبْدُکَ ، وَسَأَلَکَ وَأَنَا أَسْأَلُکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَأَنْ تُبارِکَ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَأَنْ تُفَرِّجَ عَنّی کَما فَرَّجْتَ عَنْ أَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ وَعِبادِکَ الصّالِحینَ .

پس به سجده می رفت و می گفت: سَجَدَ وَجْهِیَ الْبالِیَ الْفانی لِوَجْهِکَ الدّائِمِ الْباقی الْکَریمِ ، سَجَدَ وَجْهی مُتَعَفِّرا فِی التُّرابِ لِخالِقِهِ ، وَحُقَّ لَهُ أَنْ یَسْجُدَ ، سَجَدَ وَجْهی لِمَنْ خَلَقَهُ وَصَوَّرَهُ ، وَشَقَّ سَمْعَهُ وَبَصَرَهُ ، تَبارَکَ اللّه ُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ ، سَجَدَ وَجْهِیَ الْحَقیرُ الذَّلیلُ لِوَجْهِکَ الْکَبیرِ الْجَلیلِ ، سَجَدَ وَجْهِیَ اللَّئیمُ لِوَجْهِکَ الْعَزیزِ الْکَریمِ .

پس سر از سجود برمی داشت و این دعا را می خواند : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلِ النُّورَ فی بَصَری ، وَالْیَقینَ فی قَلْبی ، وَالنَّصیحَةَ فی صَدْری ، وَذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلی لِسانی ، وَمِنْ طَیِّبِ رِزْقِکَ یا رَبِّ غَیْرَ مَمْنُونٍ وَلا مَحْظُورٍ فَارْزُقْنی ، وَمِنْ مُضِلاّتِ الْفِتَنِ فَأَجِرْنی ، وَلَکَ یا رَبِّ فی نَفْسی فَذَلِّلْنی ، وَفی أَعْیُنِ النّاسِ فَعَظِّمْنی .

وَإِلَیْکَ فَحَبِّبْنی ، وَبِذُنُوبی فَلا تَفْضَحْنی ، وَبِسَریرَتی فَلا تُخْزِنی ، وَغَضَبَکَ فَلا تُنْزِلْ بی ، أَشْکُو إِلَیْکَ غُرْبَتی ، وَبُعْدَ داری وَطُولَ أَمَلی ، وَاقْتِرابَ أَجَلی ، وَقِلَّةَ حیلَتی ، فَنِعْمَ الْمُشْتَکی إِلَیْهِ أَنْتَ رَبّی ، وَمِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ فَسَلِّمْنی ، إِلی مَنْ تَکِلُنی یا رَبِّ، إِلَی الْمُسْتَضْعَفینَ لی ، أَمْ إِلی عَدُوٍّ مَلَّکْتَهُ أَمْری ، أَوْ إِلی بَعیدٍ فَیَتَجَهَّمُنی .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ خَیْرَ الْمَعیشَةِ ، مَعیشَةً أَقْوی بِها عَلی طاعَتِکَ ، وَأَبْلُغُ بِها عَلی جَمیعِ حاجاتی ، وَأَتَوَصَّلُ بِها إِلَیْکَ فی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَفی الآخِرَةِ ، مِنْ غَیْرِ أَنْ تُتْرِفَنی فیها فَأَتْقی ، أَوْ تُقَتِّرَها عَلَیَّ فَأَشْقی ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ حَلالِ رِزْقِکَ ، وَأَفِضْ عَلَیَّ مِنْ حَیْثُ شِئْتَ مِنْ فَضْلِکَ .

وَانْشُرْ عَلَیَّ مِنْ رَحْمَتِکَ ، وَأَنْزِلْ عَلَیَّ مِنْ بَرَکاتِکَ نِعْمَةً مِنْکَ سابِغَةً وَعَطاءا غَیْرَ

ص: 120

مَمْنُونٍ ، وَلاتَشْغَلْنی عَنْ شُکْرِ نِعْمَتِکَ عَلَیَّ بِإِکْثارٍ مِنْها تُلْهینی عَجائِبُ بَهْجَتِهِ ، وَتَفْتِنُنی زَهَراتُ نَضْرَتِهِ ، وَلا بِإِقْلالٍ عَلَیَّ مِنْها یَقْصُرُ بِعَمَلی کَدُّهُ ، وَیَمْلَأُ صَدْری هَمُّهُ ، أَعْطِنی یا إِلهی مِنْ ذلِکَ غِنیً عَنْ شِرارِ خَلْقِکَ ، وَبَلاغا أَنالُ بِهِ رِضْوانَکَ .

وَأَعُوذُ بِکَ یا إِلهی مِنْ شَرِّ الدُّنْیا وَشَرِّ أَهْلِها وَشَرِّ ما فیها ، وَلاتَجْعَلِ الدُّنْیا لی سِجْنا ، وَلاتَجْعَلْ فِراقَها عَلَیَّ حُزْنا ، أَخْرِجْنی مِنْ فِتْنَتِها ، وَاجْعَلْ عَمَلی مَقْبُولاً ، وَأَوْرِدْنی دارَ الْحَیَوانِ وَمَساکِنَ الْأَخْیارِ ، وَأَبْدِلْنی بِالدُّنْیَا الْفانِیَةِ نَعیمَ الدّارِ الْباقِیَةِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ أَزْلِها وَزِلْزالِها ، وَسَطَواتِ سُلْطانِها ، وَمِنْ شَرِّ شَیاطینِها ، وَبَغْیِ مَنْ بَغی فیها .

إِلهی مَنْ کادَنی فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ [وَکِدْهُ ، وَمَنْ أَرادَنی فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ(1)] وَأَرِدْهُ ، وَفُلَّ عَنّی حَدَّ مَنْ نَصَبَ لی حَدَّهُ ، وَأَطْفِئْ عَنّی نارَ مَنْ شَبَّ لی وَقُودَهُ ، وَاکْفِنی هَمَّ مَنْ أَدْخَلَ عَلَیَّ هَمَّهُ ، وَادْفَعْ عَنّی شَرَّ الْحَسَدَةِ ، وَاعْصِمْنی مِنْ ذلِکَ بِالسَّکینَةِ ، وَأَلْبِسْنی دِرْعَکَ الْحَصینَةِ ، وَأَحْیِنی وَأَجِنَّنی فی سِتْرِکَ ، وَأَصْلِحْ لی حالی ، وَصَدِّقْ مَقالی بِفِعالی ، وَبارِکْ لی فی أَهْلی وَمالی .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، یا رَبَّ الْعالَمینَ .

پس حاجات خود را می طلبید و دو رکعت دیگر می کرد و می گفت : أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَأَنَّ الدّینَ کَما شَرَعَ ، وَأَنَّ الاْءِسْلامَ کَما وَصَفَ ، وَالْقَوْلَ کَما حَدَّثَ ، ذَکَرَ اللّه ُ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ بِخَیْرٍ ، وَحَیّاهُمْ بِالسَّلامِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، اَللّهُمَّ وَارْدُدْ إِلی جَمیعِ خَلْقِکَ مَظالِمَهُمُ الَّتی قِبَلی ، صَغیرَها وَکَبیرَها ، فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ ، وَما لَمْ تَبْلُغْهُ

ص: 121

قُوَّتی ، وَلَمْ تَسَعْهُ ذاتُ یَدی ، وَلَمْ یَقْوَ عَلَیْهِ بَدَنی ، فَأَدِّهِ عَنّی مِنْ جَزیلِ ما عِنْدَکَ مِنْ فَضْلِکَ حَتّی لاتُخَلِّفَ عَلَیَّ شَیْئا تَنْقُصُهُ مِنْ حَسَناتی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

پس دو رکعت دیگر به جا می آورد ، و بعد از آن می گفت : یا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ، وَیا مَنْ آمَنُ عُقُوبَتَهُ عِنْدَ کُلِّ عَثْرَةٍ ، تا آخر دعایی که در روایت سابقه گذشت.

پس دو رکعت دیگر می کرد و می گفت : اَللّهُمَّ إِنَّکَ تَعْلَمُ سَریرَتی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاقْبَلْ سَیِّدی وَمَوْلایَ مَعْذِرَتی ، وتَعْلَمُ حاجَتی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاغْفِرْ لی ذُنُوبی .

اَللّهُمَّ مَنْ أَرادَنی بِسُوءٍ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاصْرِفْهُ عَنّی ، وَاکْفِنی کَیْدَ عَدُوّی ، فَإِنَّ عَدُوّی عَدُوُّ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَدُوُّ آلِ مُحَمَّدٍ عَدُوُّ مُحَمَّدٍ ، وَعَدُوُّ مُحَمَّدٍ عَدُوُّکَ ، فَأَعْطِنی سُؤْلی یا مَوْلایَ فی عَدُوّی عاجِلاً غَیْرَ آجِلٍ ، یا مُعْطِیَ الرَّغائِبِ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِنی رَغْبَتی فیما سَأَلْتُکَ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ .

یا إِلهی إِلها واحِدا ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ ، وَأَرِنِی الرَّخاءَ وَالسُّرُورَ ، عاجِلاً غَیْرَ آجِلٍ ، یا رَبَّ الْعالَمینَ .

پس بعد از دو رکعت دیگر می گفت : اَللّهُمَّ إِنَّ قَلْبی یَرْجُوکَ لِسَعَةِ رَحْمَتِکَ ، وَنَفْسی خائِفَةٌ لِشِدَّةِ عِقابِکَ ، فَوَفِّقْنی لِما یُؤْمِنّی مَکْرَکَ ، وَعافِنی مِنْ سَخَطِکَ ، وَاجْعَلْنی مِنْ أَوْلِیاءِ طاعَتِکَ ، وَتَفَضَّلْ عَلَیَّ بِرَحْمَتِکَ وَمَغْفِرَتِکَ ، وَاسْتُرْنی بِسَعَةِ رَحْمَتِکَ وَفَضْلِکَ ، وَأَغْنِنی عَنِ التَّرَدُّدِ إِلی عِبادِکَ ، وَارْحَمْنی مِنْ خَیْبَةِ الرَّدِّ وَسُوءِ الْحِرْمانِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

پس دو رکعت می کرد و می گفت : اَللّهُمَّ عَظِّمِ النُّورَ فی قَلْبی ، وَصَغِّرِ الدُّنْیا فی عَیْنی ، وَأَطْلِقْ لِسانی بِذِکْرِکَ ، وَاحْرُسْ نَفْسی مِنَ الشَّهَواتِ ، [وَاکْفِنی] طَلَبَ ما

ص: 122

قَدَّرْتَهُ لی عِنْدَکَ ، حَتّی أَسْتَغْنِیَ عَمّا فی یَدِ عِبادِکَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

پس دو رکعت دیگر می کرد و می گفت : اَللّهُمَّ أَغْنِنی بِالْیَقینِ ، وَاکْفِنی بِالتَّوَکُّلِ عَلَیْکَ ، وَاکْفِنی رَوْعاتِ الْقُلُوبِ ، وَافْسَحْ لی فِی انْتِظارِ جَمیلِ الصُّنْعِ ، وَافْتَحْ لی یا رَبِّ بابَ الرَّغْبَةِ إِلَیْکَ ، وَالْخَشْیَةِ مِنْکَ ، وَالْوَجَلِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَحَبِّبْ إِلَیَّ الدُّعاءَ ، وَصِلْهُ لی بِالاْءِجابَةِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ لاتُؤْیِسْنی مَنْ رَوْحِکَ ، وَلاتُقَنِّطْنی مِنْ رَحْمَتِکَ ، وَلاتُؤْمِنّی مَکْرَکَ ، فَإِنَّهُ لایَیْأسُ مِنْ رَوْحِکَ إِلاَّ الْقَوْمُ الظّالِمُونَ ، وَلایَقْنُطُ مِنْ رَحْمَتِکَ إِلاَّ الْقَوْمُ الضّالُّونَ ، وَلایَأْمَنُ مَکْرَکَ إِلاَّ الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَارْحَمْنی بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ، وَاجْعَلْنی مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعیمِ ، وَلاتُخْزِنی یَوْمَ یُبْعَثُونَ ، یا مَنْ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

پس دو رکعت در اوّل زوال می کردند و بعد از آن مشغول نماز فریضه می شدند .(1) و دعاهای بعد از این دو رکعت بعد از این مذکور خواهد شد إن شاء اللّه تعالی .

و شیخ و سیّد رضی اللّه عنهما به سند معتبر از جابر از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام دعاهای بین الرّکعات را به این نحو نیز روایت کرده اند :

فرمود که : دو رکعت نماز می کنی به تأنّی ، پس این دعا را می خوانی :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَجِرْنی مِنَ السَّیِّئاتِ ، وَاسْتَعْمِلْنی عَمَلاً بِطاعَتِکَ ، وَارْفَعْ دَرَجَتی بِرَحْمَتِکَ ، وَأَعِذْنی مِنْ نارِکَ وَسَخَطِکَ . اَللّهُمَّ إِنَّ قَلْبی یَرْجُوکَ لِسَعَةِ رَحْمَتِکَ ، وَنَفْسی تَخافُکَ لِشِدَّةِ عِقابِکَ ، فَوَفِّقْنی لِما یُؤْمِنّی مَکْرَکَ ، وَیُعافینی مِنْ سَخَطِکَ ، وَاجْعَلْنی مِنْ أَوْلِیائِکَ ، وَتَفَضَّلْ عَلَیَّ بِمَغْفِرَتِکَ وَرَحْمَتِکَ ، وَاسْتُرْنی بِسَعَةِ فَضْلِکَ عَنِ التَّذَلُّلِ لِعِبادِکَ ، وَارْحَمْنی مِنْ خَیْبَةِ الرَّدِّ وَسَفْعِ نارِ الْحِرْمانِ .

اَللّهُمَّ أَنْتَ خَیْرُ مَأْتِیٍّ وَأَکْرَمُ مَزُورٍ ، وَخَیْرُ مَنْ طُلِبَتْ إِلَیْهِ الْحاجاتُ ، وَأَجْوَدُ مَنْ

ص: 123

أَعْطی ، وَأَرْحَمُ مَنِ اسْتُرْحِمَ ، وَأَرْأَفُ مَنْ عَفی ، وَأَعَزُّ مَنِ اعْتُمِدَ . اَللّهُمَّ وَبی إِلَیْکَ فاقَةٌ ، وَلی عِنْدَکَ حاجاتٌ ، وَلَکَ عِنْدی طَلِباتٌ مِنْ ذُنُوبٍ أَنَا بِها مُرْتَهِنٌ ، قَدْ أَوْقَرَتْ ظَهْری وَأَوْبَقَتْنی ، وَإِلاّ تَرْحَمْنی وَتَغْفِرْها لی أَکُنْ مِنَ الْخاسِرینَ .

پس به سجده می روی و می گویی : اَللّهُمَّ إِنّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِجُودِکَ وَکَرَمِکَ ، وَأَتَشَفَّعُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَأَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِمَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ وَأَنْبِیائِکَ الْمُرْسَلینَ ، أَنْ تُقیلَنی عَثْرَتی ، وَتَسْتُرَ عَلَیَّ ذُنُوبی ، وَتَغْفِرَها لی ، وَتَقْلِبَنی بِقَضاءِ حاجَتی ، وَلاتُعَذِّبَنی بِقَبیحِ ما کانَ مِنّی ، یا أَهْلَ التَّقْوی ، وَیا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ ، یا بَرُّ یا کَریمُ ، أَنْتَ أَبَرُّ بی مِنْ أَبی وَاُمّی وَمِنْ نَفْسی وَمِنَ النّاسِ أَجْمَعینَ ، بی إِلَیْکَ فاقَةٌ وَفَقْرٌ ، وَأَنْتَ غَنِیٌّ عَنّی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاسْتَجِبْ دُعائی ، وَکُفَّ عَنّی أَنْواعَ الْبَلاءِ ، فَإِنَّ عَفْوَکَ وَجُودَکَ یَسَعُنی .

پس سر از سجده برمی داری و دو رکعت دیگر می کنی و می گویی : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ ، وَارْفَعْ دَرَجَتی ، وَأَعِذْنی مِنْ نارِکَ وَسَخَطِکَ . اَللّهُمَّ عَظِّمِ النُّورَ فی قَلْبی ، وَصَغِّرِ الدُّنْیا فی عَیْنی ، وَأَطْلِقْ لِسانی بِذِکْرِکَ ، وَاحْرُسْ نَفْسی مِنَ الشَّهَواتِ ، وَاکْفِنی طَلَبَ ما قَدَّرْتَهُ لی عِنْدَکَ حَتّی أَسْتَغْنِیَ بِهِ عَمّا فی أَیْدی عِبادِکَ .

پس دو رکعت دیگر می کنی و می گویی : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَجِرْنی مِنَ السَّیِّئاتِ ، وَاسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ ، وَارْفَعْ دَرَجَتی بِرَحْمَتِکَ ، وَأَعِذْنی مِنْ نارِکَ وَسَخَطِکَ . اَللّهُمَّ أَغْنِنی بِالْیَقینِ ، وَأَعِزَّنی بِالتَّوَکُّلِ ، وَاکْفِنی رَوْعَةَ الْقُنُوطِ ، وَافْسَحْ لی فِی انْتِظارِ جَمیلِ الصُّنْعِ ، وَافْتَحْ لی بابَ الرَّحْمَةِ ، وَحَبِّبْ إِلَیَّ الدُّعاءَ ، وَصِلْهُ مِنْکَ بِالاْءِجابَةِ .

پس دو رکعت می کنی و می گویی : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَجِرْنی مِنَ السَّیِّئاتِ ، وَاسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ ، وَارْفَعْ دَرَجَتی بِرَحْمَتِکَ ، وَأَعِذْنی مِنْ نارِکَ وَسَخَطِکَ . اَللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنی بِما عَلَّمْتَنی ، وَمَتِّعْنی بِما رَزَقَنی ، وَبارِکْ لی فی نِعَمِکَ عَلَیَّ ، وَهَبْ لی شُکْرا تَرْضی بِهِ عَنّی ، وَحَمْدا عَلی ما أَلْهَمْتَنی ، وَأَقْبِلْ بِقَلْبی إِلی ما یُرْضیکَ عَنّی ، وَاشْغَلْنی عَمّا یُباعِدُنی مِنْکَ ، وَأَلْهِمْنی خَوْفَ عِقابِکَ ، وَازْجُرْنی عَنِ الْمُنی لِمَنازِلِ الْمُتَّقینَ بِما یُسْخِطُکَ ، وَهَبْ لِیَ الْجِدَّ فی طاعَتِکَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

پس دو رکعت دیگر می کنی و می گویی : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَجِرْنی مِنَ السَّیِّئاتِ ، وَاسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ ، وَارْفَعْ دَرَجَتی بِرَحْمَتِکَ ، وَأَعِذْنی مِنْ نارِکَ

ص: 124

وَسَخَطِکَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْعَلْ لی قَلْبا طاهِرا ، وَلِسانا صادِقا ، وَنَفْسا سامِیَةً إِلی نَعیمِ دارِ الْجَنَّةِ ، وَاجْعَلْنی بِالتَّوَکُّلِ عَلَیْکَ عَزیزا ، وَبِما أَتَوَقَّعُهُ مِنْکَ غَنِیّا ، وَبِما رَزَقْتَنیهِ قانِعا راضِیا ، وَ[عَلی] رَجائِکَ مُعْتَمِدا ، وَإِلَیْکَ فی حَوائِجی قاصِدا ، حَتّی لا أَعْتَمِدَ إِلاّ عَلَیْکَ ، وَلا أَثِقَ فیها إِلاّ بِکَ .

پس دو رکعت می کنی و می گویی : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَجِرْنی مِنَ السَّیِّئاتِ ، وَاسْتَعْمِلْنی عَمَلاً بِطاعَتِکَ ، وَارْفَعْ دَرَجَتی بِرَحْمَتِکَ ، وَأَعِذْنی مِنْ سَخَطِکَ وَنارِکَ .

اَللّهُمَّ ظَلَمْتُ نَفْسی ، وَعَظُمَ عَلَیْها إِسْرافی ، وَطالَ فی مَعاصیکَ انْهِماکی ، وَتَکاثَفَتْ ذُنُوبی ، وَطالَ بِکَ اغْتِراری ، وَتَظاهَرَتْ سَیِّئاتی ، وَدامَ لِلشَّهَواتِ اتِّباعی ، فَأَنَا الْخائِبُ إِنْ لَمْ تَرْحَمْنی ، وَأَنَا الْهالِکُ إِنْ لَمْ تَعْفُ عَنّی ، فَاغْفِرْ لی ذُنُوبی ، وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتی ، وَأَعْطِنی سُؤْلی ، وَاکْفِنی ما أَهَمَّنی ، وَلاتَکِلْنی إِلی نَفْسی فَتَعْجِزَ عَنّی ، وَأَنْقِذْنی بِرَحْمَتِکَ مِنْ خَطایایَ سَیِّدی .(1)

امّا تعقیب دو رکعت که بیست رکعت به آن تمام می شود و نزدیک زوال کرده می شود ، و بنا بر قول بعضی بعد از زوال ، پس به سند موثّق از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : هر که بعد از دو رکعت که در روز جمعه پیش از فریضه

ص: 125

کرده می شود ، صد مرتبه بگوید : «سُبْحانَ رَبّی وَأَتُوبُ وَأَسْتَغْفِرُ رَبّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ» ، حق تعالی در بهشت مسکنی برای او بنا کند .(1)

وبه روایت شیخ چنین است: «سُبْحانَ رَبّی وَبِحَمْدِهِ، أَسْتَغْفِرُاللّه َ(2) رَبّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ» .(3)

و ایضا سیّد رحمه الله به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که: حضرت امیرالمؤمنین صلوات اللّه علیه چون از نماز نافله زوال فارغ می شدند، این دعا را می خواندند:

اَللّهُمَّ إِنّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِجُودِکَ وَکَرَمِکَ ، وَأَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَأَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِمَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ وَأَنْبِیائِکَ الْمُرْسَلینَ . اَللّهُمَّ بِکَ الْغِنی عَنّی وَبِیَ الْفاقَةُ إِلَیْکَ ، أَنْتَ الْغَنِیُّ وَأَنَا الْفَقیرُ إِلَیْکَ ، أَقَلْتَنی عَثْرَتی ، وَسَتَرْتَ عَلَیَّ ذُنُوبی ، فَاقْضِ الْیَوْمَ حاجَتی ، وَلاتُعَذِّبْنی بِقَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی ، فَإِنَّ عَفْوَکَ وَجُودَکَ یَسَعُنی .

پس به سجود می رفتند و این دعا می خواندند : یا أَهْلَ التَّقْوی ، وَیا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ ، یا بَرُّ یا رَحیمُ ، أَنْتَ أَبَرُّ بی مِنْ أَبی وَاُمّی وَمِنْ جَمَیعِ الْخَلائِقِ ، اِقْلِبْنی بِقَضاءِ حاجَتی ، مُجابا دَعْوَتی ، مَرْحُوما صَوْتی ، قَدْ کَشَفْتَ أَنْواعَ الْبَلاءِ عَنّی .(4)

و شیخ طوسی علیه الرحمة دعا را از آن حضرت چنین روایت کرده است : اَللّهُمَّ إِنّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِجُودِکَ وَکَرَمِکَ ، وَأَتَشَفَّعُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَأَنْ تُصَلِّیَ عَلی مَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ وَأَنْبِیائِکَ الْمُرْسَلینَ ، وَأَنْ تُقیلَنی عَثْرَتی ، وَتَسْتُرَ عَلَیَّ ذُنُوبی ، وَتَغْفِرَها لی ، وَتَقْضِیَ الْیَوْمَ حاجَتی ، وَلاتُعَذِّبَنی بِقَبیحِ عَمَلی ، فَإِنَّ عَفْوَکَ وَجُودَکَ یَسَعُنی .

پس به سجده رود و بگوید : یا أَهْلَ التَّقْوی ، وَیا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ ، أَنْتَ خَیْرٌ لی مِنْ أَبی وَاُمّی وَمِنَ النّاسِ أَجْمَعینَ ، وَبی إِلَیْکَ حاجَةٌ وَفَقْرٌ وَفاقَةٌ ، وَأَنْتَ غَنِیٌّ عَنْ

ص: 126

عَذابی ، أَسْأَلُکَ أَنْ تُقیلَنی عَثْرَتی ، وَأَنْ تَقْلِبَنی بِقَضاءِ حاجَتی ، وَتَسْتَجیبَ لی دُعائی ، وَتَرْحَمَ صَوْتی ، وَتَکُفَّ أَنْواعَ الْبَلاءِ عَنّی ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

پس هفتاد مرتبه بگوید : أَسْتَجیرُ بِاللّه ِ مِنَ النّارِ .

چون سر از سجده بردارد این دعا را بخواند : یا شارِعا لِمَلائِکَتِهِ دینَ الْقَیِّمَةِ دینا ، وَیا راضِیا بِهِ مِنْهُمْ لِنَفْسِهَ ، وَیا خالِقا مِنْ سِوَی الْمَلائِکَةِ مِنْ خَلْقِهِ لِلاِْبْتِلاءِ بِدینِهِ ، وَیا مُسْتَخِصّا مِنْ خَلْقِهِ لِدینِهِ رُسُلاً إِلی مَنْ دُونَهُمْ ، وَیا مُجازِیَ أَهْلِ الدّینِ بِما عَمِلُوا فی الدّینِ ، اِجْعَلْنی بِحَقِّ اسْمِکَ الَّذی فیهِ تَفْصیلُ الاُْمُورِ کُلِّها مِنْ أَهْلِ دینِکَ الْمُؤْثِرینَ لَهُ ، بِإِلْزامِکَهُمْ حَقَّهُ ، وَتَفْریغِکَ قُلُوبَهُمْ لِلرَّغْبَةِ فی أَداءِ حَقِّکَ إِلَیْکَ ، لاتَجْعَلْ بِحَقِّ اسْمِکَ الَّذی فیهِ تَفْصیلُ الاُمُورِ وَتَفْسیرُها شَیْئا سِوی دینِکَ عِنْدی أَثیرا ، وَلا إِلَیَّ أَشَدَّ تَحَبُّبا ، وَلا بی لاصِقا ، وَلا أَنَا إِلَیْهِ أَشَدَّ انْقِطاعا مِنْهُ ، وَاغْلِبْ بالی وَهَوایَ وَسَریرتی وَعَلانِیَتی ، بِأَخْذِکَ بِناصِیَتی إِلی طاعَتِکَ وَرِضاکَ فِی الدّینِ .(1)

و شیخ و سیّد رضی اللّه عنهما این دعا را نیز از حضرت علیّ بن الحسین علیهماالسلام روایت کرده اند که بعد از دو رکعت این دعا را بخوانند :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ ، وَمَوْضِعِ الرِّسالَةِ ، وَمُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ ، وَمَعْدِنِ الْعِلْمِ ، وَأَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلْفُلْکِ الْجارِیَةِ فِی اللُّجَجِ الْغامِرَةِ ، یَأْمَنُ مَنْ رَکِبَها ، وَیَغْرَقُ مَنْ تَرَکَها ، اَلْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ ، وَالْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ ، وَاللاّزِمُ لَهُمْ لاحِقٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلْکَهْفِ الْحَصینِ ، وَغِیاثِ الْمُضْطَرّینَ ، وَمَلْجَأِ الْهارِبینَ ، وَمُنْجِی الْخائِفینَ ، وَعِصْمَةِ الْمُعْتَصِمینَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، صَلاةً کَثیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضا ، وَلِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ أَداءً وَقَضاءً ، بِحَوْلٍ مِنْکَ وَقُوَّةٍ یا رَبَّ الْعالَمینَ .

ص: 127

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلَّذینَ أَوْجَبْتَ حَقَّهُمْ وَمَوَدَّتَهُمْ ، وَفَرَضْتَ طاعَتَهُمْ وَوِلایَتَهُمْ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاعْمُرْ قَلْبی بِطاعَتِکَ ، وَلاتُخْزِهِ بِمَعْصِیَتِکَ ، وَارْزُقْنی مُواساةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ ، مِمّا وَسَّعْتَ [عَلَیَّ(1)] مِنْ فَضْلِکَ ، وَنَشَرْتَ عَلَیَّ مِنْ عَدْلِکَ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ عَلی کُلِّ نِعْمَةٍ ، وَأَسْتَغْفِرُ اللّه َ مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ مِنْ کُلِّ هَوْلٍ .(2)

ص: 128

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَالْمَحْ مَنْ أَرادَنی بِسُوءٍ مِنْکَ لَمْحَةً تُوهِنُ بِها کَیْدَهُ ، وَتَغْلِبُ بِها مَکْرَهُ ، وَتُضْعِفُ بِها قُوَّتَهُ ، وَتَکْسِرُ بِها حِدَّتَهُ ، وَتَرُدُّ بِها کَیْدَهُ فی نَحْرِهِ ، یا رَبّی وَرَبَّ کُلِّ شَیْءٍ .

پس سه مرتبه بگوید : اَللّهُمَّ إِنّی أَسْتَکْفیکَ ظُلْمَ مَنْ لَمْ تَعِظْهُ الْمَواعِظُ ، وَلَمْ تَمْنَعْهُ مِنِّی الْمَصائِبُ وَلاَ الْغِیَرُ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاشْغَلْهُ عَنّی بِشُغْلٍ شاغِلٍ فی نَفْسِهِ وَجَمیعِ ما یُعانیهِ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ . اَللّهُمَّ إِنّی بِکَ أَعُوذُ ، وَبِکَ أَلُوذُ ، وَبِکَ أَسْتَجیرُ ، مِنْ شَرِّ فُلانٍ ، پس نام برد ظالمی را که از او در بیم است ، البتّه کفایت شرّ او می شود إن شاء اللّه .(1)

الَّذی جَعَلْتَهُ عِنْدَ مُحَمَّدٍ وَعِنْدَ عَلِیٍّ ، وَعِنْدَ الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ ، وَعِنْدَ الْأَئِمَّةِ کُلِّهِمْ ، صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعینُ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَقْضِیَ لی یا رَبِّ حاجَتی ، وَتُیَسِّرَ لی عَسیرَها ، وَتَکْفِیَنی مُهِمَّها ، وَتَفْتَحَ لی قُفْلَها ، فَإِنْ فَعَلْتَ ذلِکَ فَلَکَ الْحَمْدُ ، وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَلَکَ الْحَمْدُ ، غَیْرَ جائِرٍ فی حُکْمِکَ ، وَلا مُتَّهِمٍ فی قَضائِکَ ، وَلا خائِفٍ فی عَدْلِکَ .

پس جانب راست رو را بر زمین گذارد و بگوید : اَللّهُمَّ إِنَّ یُونُسَ بْنَ مَتّی عَبْدَکَ وَنَبِیَّکَ دَعاکَ فی بَطْنِ الْحُوتِ بِدُعائی هذا ، فَاسْتَجَبْتَ لَهُ ، وَأَنَا أَدْعُوکَ ، فَاسْتَجِبْ لی بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْکَ .

پس این دعا را بخواند : اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ حُسْنَ الظَّنِّ بِکَ ، وَالصِّدْقَ فِی التَّوَکُّلِ عَلَیْکَ ، وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ تَبْتَلِیَنی بِبَلِیَّةٍ تَحْمِلُنی ضَرُورَتُها عَلی رُکُوبِ مَعاصیکَ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ أَنْ أَقُولَ قَوْلاً أَلْتَمِسُ بِهِ سِواکَ ، وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ تَجْعَلَنی عِظَةً لِغَیْری ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ أَنْ یَکُونَ أَحَدٌ أَسْعَدَ بِما اتَیْتَنی مِنّی .

وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ أَتَکَلَّفَ طَلَبَ ما لَمْ تَقْسِمْ لی ، وَما قَسَمْتَ لی مِنْ قِسْمٍ أَوْ رَزَقْتَنی مِنْ رِزْقٍ ، فَأْتِنی بِهِ فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ ، حَلالاً طَیِّبا ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ یُزَحْزِحُ بَیْنی وَبَیْنَکَ ، أَوْ یُباعِدُ بَیْنی وَبَیْنَکَ ، أَوْ یَصْرِفُ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ عَنّی ، وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ تَحُولَ خَطیئَتی وَظُلْمی وَجَوْری وَاتِّباعُ هَوایَ وَاسْتِعْجالُ شَهْوَتی دُونَ مَغْفِرَتِکَ وَرِضْوانِکَ ، وَثَوابِکَ وَنائِلِکَ وَبَرَکاتِکَ ، وَوَعْدِکَ الْحَسَنِ الْجَمیلِ عَلی نَفْسِکَ ، یا جَوادُ یا کَریمُ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ وَصَفِیِّکَ ، وَحَبیبِکَ وَأَمینِکَ ، وَرَسُولِکَ وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، اَلذّابِ عَنْ حَریمِ الْمُؤْمِنینَ ، اَلْقائِمِ بِحُجَّتِکَ ، اَلْمُطیعِ لِأَمْرِکَ ، اَلْمُبَلِّغِ لِرِسالاتِکَ ، اَلنّاصِحِ لاُِمَّتِهِ حَتّی أَتاهُ الْیَقینُ ، إِمامِ الْخَیْرِ ، وَقائِدِ الْخَیْرِ ، وَخاتَمِ

ص: 131

النَّبِیّینَ ، وَسیّد الْمُرْسَلینَ ، وَإِمامِ الْمُتَّقینَ ، وَحُجَّتِکَ عَلَی الْعالَمینَ ، اَلدّاعی إِلی صِراطِکَ الْمُسْتَقیمِ .

اَلَّذی بَصَّرْتَهُ سَبیلَکَ ، وَأَوْضَحْتَ لَهُ حُجَّتَکَ وَبُرْهانَکَ ، وَمَهَّدْتَ لَهُ أَرْضَکَ ، وَأَلْزَمْتَهُ حَقَّ مَعْرِفَتِکَ ، وَعَرَجْتَ بِهِ إِلی سَماواتِکَ ، فَصَلّی بِجَمیعِ مَلائِکَتِکَ ، وَغَیَّبْتَهُ فی حُجُبِکَ ، فَنَظَرَ إِلی نُورِکَ ، وَرَای آیاتِکَ ، وَکانَ مِنْکَ کَقابِ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنی ، فَأَوْحَیْتَ إِلَیْهِ بِما أَوْحَیْتَ ، وَناجَیْتَهُ بِما ناجَیْتَ ، وَأَنْزَلْتَ عَلَیْهِ بِوَحْیِکَ طاوُوسَ الْمَلائِکَةِ الرُّوحَ الْأَمینَ رَسُولَکَ ، یا رَبَّ الْعالَمینَ .

فَأَظْهَرَ الدَّینَ لِأَوْلِیائِکَ الْمُتَّقینَ ، فَأَدّی حَقَّکَ ، وَفَعَلَ ما أَمَرْتَ بِهِ فی کِتابِکَ بِقَوْلِکَ «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما اُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللّه ُ یَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ»(1) ، فَفَعَلَ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَبَلَّغَ رِسالاتِکَ ، وَأَوْضَحَ حُجَّتَکَ . فَصَلِّ اللّهُمَّ عَلَیْهِ أَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلی أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ أَجْمَعینَ ، وَاغْفِرْ لی وَارْحَمْنی ، [وَتَجاوَزْ عَنّی ، وَارْزُقْنی وَتَوَفَّنی عَلی مِلَّتِهِ ، وَاحْشُرْنی فی زُمْرَتِهِ ،(2)] وَاجْعَلْنی مِنْ جیرانِهِ فی جَنَّتِکَ ، إِنَّکَ جَوادٌ کَریمٌ .

اَللّهُمَّ وَأَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِوَلِیِّکَ وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، وَوَصِیِّ نَبِیِّکَ مَوْلای وَمَوْلَی الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، قَسیمِ النّارِ ، وَقائِدِ الْأَبْرارِ ، وَقاتِلِ الْکَفَرَةِ وَالْفُجّارِ(3) ، وَوارِثِ الْأَنْبِیاءِ ، وَسیّد الْأَوْصِیاءِ ، وَالْمُؤَدّی عَنْ نَبِیِّهِ(4) ، وَالْمُوفی بِعَهْدِهِ ، وَالذّائِدِ

عَنْ حَوْضِهِ ، اَلْمُطیعِ لِأَمْرِکَ ، عَیْنِکَ فی بِلادِکَ ، وَحُجَّتِکَ عَلی عِبادِکَ ، زَوْجِ الْبَتُولِ سَیِّدَةِ نِساءِ الْعالَمینَ ، وَوالِدِ السِّبْطَیْنِ الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ ، رَیْحانَتَیْ رَسُولِکَ ، وَشَنْفَیْ عَرْشِکَ ، وَسَیِّدَیْ شَبابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ ، مُغَسِّلِ جَسَدِ رَسُولِکَ وَحَبیبِکَ ، اَلطَّیِّبِ الطّاهِرِ ، وَمُلَحِّدِهِ فی قَبْرِهِ .

ص: 132

اَللّهُمَّ فَبِحَقِّهِ عَلَیْکَ ، وَبِحَقِّ مُحِبّیهِ مِنْ أَهْلِ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، اِغْفِرْ لی وَلِوالِدَیَّ وَأَهْلی وَوَلَدی وَقَرابَتی ، وَخاصَّتی وَعامَّتی ، وَجَمیعِ إِخْوانِیَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، وَالْمُسْلِمینَ وَالْمُسْلِماتِ ، اَلْأَحْیاءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْواتِ ، وَسُقْ إِلَیَّ رِزْقا واسِعا مِنْ عِنْدِکَ ، تَسَدُّ بِهِ فاقَتی ، وَتَلُمُّ بِهِ شَعَثی ، وَتُغْنی بِهِ فَقْری ، یا خَیْرَ الْمَسْئُولینَ ، وَیا خَیْرَ الرّازِقینَ ، اُرْزُقْنی خَیْرَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، یا قَریبُ یا مُجیبُ .

اَللّهُمَّ وَأَتَقَرَّبُ(1) إِلَیْکَ بِالْوَلِیِّ الْبارِّ التَّقِیِّ ، اَلطَّیِّبِ الزَّکِیِّ ، اَلاْءِمامِ بْنِ الاْءِمامِ ، اَلسیّد بْنِ السَّیِّدِ ، اَلْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ . وَأَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِالْقَتیلِ الْمَسْلُوبِ(2) ، قَتیلِ کَرْبَلاءَ ، اَلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ .

وَأَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِسیّد الْعابِدینَ ، وَقُرَّةِ عَیْنِ الصّالِحینَ ، عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ . وَأَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِباقِرِ الْعِلْمِ ، صاحِبِ الْحِکْمَةِ وَالْبَیانِ ، وَوارِثِ مَنْ کانَ قَبْلَهُ ، مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ . وَأَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِالصّادِقِ ، اَلْخَیِّرِ الْفاضِلِ ، جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ .

وَأَتَقَرَّبُ إِلِیْکَ بِالْکَریمِ الشَّهیدِ الْهادی ، اَلْمَوْلی مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ . وَأَتَقَرَّبُ إِلِیْکَ بِالشَّهیدِ الْغَریبِ الْحَبیبِ ، اَلْمَدْفُونِ بِطُوسٍ ، عَلِیِّ بْنِ مُوسی . وَأَتَقَرَّبُ إِلِیْکَ بِالزَّکِیِّ التَّقِیِّ ، مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ . وَأَتَقَرَّبُ إِلِیْکَ بِالطُّهْرِ الطّاهِرِ النَّقِیِّ ، عِلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ . وَأَتَقَرَّبُ إِلِیْکَ بِوَلِیِّکَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ .

وَأَتَقَرَّبُ إِلِیْکَ بِالْبَقِیَّةِ الْباقِی(3) ، اَلْمُقیمِ بَیْنَ أَوْلِیائِهِ ، اَلَّذی رَضیتَهُ لِنَفْسِکَ ، اَلطَّیِّبِ الطّاهِرِ الْفاضِلِ الْخَیِّرِ ، نُورِ الْأَرْضِ وَعِمادِها ، وَرَجاءِ هذِهِ الاُْمَّةِ وَسَیِّدِها ، اَلاْمِرِ بِالْمَعْرُوفِ ، وَالنّاهی عَنِ الْمُنْکَرِ ، اَلنّاصِحِ الْأَمینِ ، اَلْمُؤَدّی عَنِ النَّبِیّینَ ، وَخاتَمِ الْأَوْصِیاءِ النُّجَباءِ الطّاهِرینَ ، صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعینَ .

اَللّهُمَّ بِهؤُلاءِ أَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ ، وبِهِمْ أَتَقَرَّبُ إِلِیْکَ ، وَبِهِمْ اُقْسِمُ عَلَیْکَ ، فَبِحَقِّهِمْ عَلَیْکَ

ص: 133

إِلاّ غَفَرْتَ لی وَرَحِمْتَنی ، وَرَزَقْتَنی رِزْقا واسِعا ، تُغْنینی بِهِ عَمَّنْ سِواکَ ، یا عُدَّتی عِنْدَ کُرْبَتی ، یا صاحِبی عِنْدَ شِدَّتی ، یا وَلِیّی عِنْدَ نِعْمَتی ، یا عِصْمَةَ الْخائِفِ الْمُسْتَجیرِ ، یا رازِقَ الطِّفْلِ الصَّغیرِ ، یا مُغْنِیَ الْبائِسِ الْفَقیرِ ، یا مُغیثَ الْمَلْهُوفِ الضَّریرِ ، یا مُطْلِقَ الْمُکَبَّلِ الْأَسیرِ ، وَیا جابِرَ الْعَظْمِ الْکَسیرِ ، یا مُخْلِّصَ الْمَکْرُوبِ الْمَسْجُونِ .

أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَرْزُقَنی رِزْقا واسِعا تَلُّمُ بِهِ شَعَثی، وَتَجْبُرُ بِهِ فاقَتی ، وَتَسْتُرُ بِهِ عَوْرَتی ، وَتُغْنی بِهِ فَقْری ، وَتَقْضی بِهِ دَیْنی ، وَتُقِرُّ بِهِ عَیْنی .

یا خَیْرَ مَنْ سُئِلَ ، وَیا أَوْسَعَ مَنْ جادَ وَأَعْطی ، وَیا أَرْأَفَ مَنْ مَلَکَ ، وَیا أَقْرَبَ مَنْ دُعِیَ ، وَیا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ ، أَدْعُوکَ لِهَمٍّ لایُفَرِّجُهُ إِلاّ أَنْتَ ، وَلِکَرْبٍ لایَکْشِفُهُ غَیْرُکَ ، وَلِهَمٍّ لایُنَفِّسُهُ سِواکَ ، وَلِرَغْبَةٍ لاتُنالُ إِلاّ مِنْکَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ مَنْ حَقُّکَ عَلَیْهِمْ عَظیمٌ ، وَبِحَقِّ مَنْ حَقُّهُمْ عَلَیْکَ عَظیمٌ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تَرْزُقَنِی الْعَمَلَ بِما عَلَّمْتَنی مِنْ مَعْرِفَةِ حَقِّکَ ، وَأَنْ تَبْسُطَ عَلَیَّ ما حَظَرْتَ مِنْ رِزْقِکَ ، یا قَریبُ یا مُجیبُ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

رسول صلی الله علیه و آله وسلم را زیارت کن ، پس به دو زانو بنشین و زانوها را به زمین یا به خاک برسان ، و باید که رو به قبله باشی ، و دست راست را بر روی دست چپ بگذار و بگو :

اَللّهُمَّ أَنْتَ أَنْتَ ، اِنْقَطَعَ الرَّجاءُ إِلاّ مِنْکَ ، وَخابَتِ الاْمالُ إِلاّ فیکَ ، یا ثِقَةَ مَنْ لا ثِقَةَ لَهُ ، لا ثِقَةَ لی غَیْرُکَ ، اِجْعَلْ لی مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَارْزُقْنی مِنْ حَیْثُ أَحْتَسِبُ ، وَمِنْ حَیْثُ لا أَحْتَسِبُ .

پس بر خاک سجده کن و بگو : یا مُغیثُ ، اِجْعَلْ لی رِزْقا مِنْ فَضْلِکَ .

اگر چنین کنی ، البتّه در صبح روز شنبه روزیِ تازه به دست تو می آید .(1)

مؤلّف گوید که : اگر آن زیارت حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم که سابقا مذکور شد به جا آوَرَد خوب است ، و هر زیارت دیگر از زیارات منقول مجوَّز است .

پس بگو : «یا رَبّاهُ» ده مرتبه ، «یا اَللّه ُ» ده مرتبه ، «یا سَیِّداهُ» ده مرتبه ، «یا مَوْلایاهُ» ده مرتبه ، «یا رَجاءاهُ» ده مرتبه ، «یا غِیاثاهُ» ده مرتبه ، «یا غایَةَ رَغْبَتاهُ» ده مرتبه ، «یا رَحْمنُ» ده مرتبه ، «یا رَحیمُ» ده مرتبه ، «یا مُعْطِیَ الْخَیْراتِ» ده مرتبه ، «صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ کَثیرا طَیِّبا مُبارَکا کَأَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ عَلی أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ» ده مرتبه ، پس حاجت خود را بطلب .(1)

و به یک روایت کفعمی : پس گونه راست خود را بر زمین گذار و بگو صد مرتبه : «یا مُحَمَّدُ یا عَلِیُّ ، یا عَلِیُّ یا مُحَمَّدُ ، اِکْفِیانی فَإِنَّکُما کافِیانِ ، اُنْصُرانی فَإِنَّکُما ناصِرانِ» ، پس گونه چپ را بر زمین گذار و بگو صد مرتبه : «أَدْرِکْنی ، أَدْرِکْنی» ، پس بگو : «اَلْغَوْثَ ، اَلْغَوْثَ» آن قدر که یک نفس وفا کند .(2)

هذَا الْیَوْمِ ، وَفی مَوْقِفی هذا ، وَسَأَلْتُکَ مادَّتی مِنْ نِعْمَتِکَ ، وَإِزاحَةَ ما أَخْشاهُ مِنْ نِقْمَتِکَ ، وَالْبَرَکَةَ لی فی جَمیعِ ما رَزَقْتَنیهِ ، وَتَحْصینَ صَدْری مِنْ کُلِّ هَمٍّ وَجائِحَةٍ وَمُصیبَةٍ فی دینی وَدُنْیایَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

پس دو رکعت دیگر نماز بکن و در رکعت اوّل بعد از حمد ، پنجاه مرتبه سوره توحید ، و در رکعت دوم شصت مرتبه سوره «إِنّا أَنْزَلْناهُ» بخوان ، پس دست ها را به سوی آسمان بردار و این دعا را بخوان :

اَللّهُمَّ إِنّی حَلَلْتُ بِساحَتِکَ ، لِمَعْرِفتی بِوَحْدانِیَّتِکَ وَصَمَدانِیَّتِکَ ، وَأَنَّهُ لایَقْدِرُ عَلی قَضاءِ حَوائِجی غَیْرُکَ ، وَقَدْ عَلِمْتُ یا رَبِّ أَنَّهُ کُلَّما تَظاهَرَتْ نِعْمَتُکَ عَلَیَّ اشْتَدَّتْ فاقَتی إِلَیْکَ ، وَقَدْ طَرَقَنی هَمُّ کَذا وَکَذا ، و به جای «کذا وکذا» حاجت خود را ذکر کند و بگوید : وَأَنْتَ بِکَشْفِهِ عالِمٌ غَیْرُ مُعَلَّمٍ ، وَواسِعٌ غَیْرُ مُتَکَلِّفٍ ، فَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی وَضَعْتَهُ عَلَی الْجِبالِ فَاسْتَقَرَّتْ ، وَوَضَعْتَهُ عَلَی السَّماءِ فَارْتَفَعَتْ ، وَأَسْأَلُکَ بِالْحَقِّ الَّذی جَعَلْتَهُ عِنْدَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعِنْدَ الْأَئِمَّةِ عَلِیٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ وَعَلِیٍّ وَمُحَمَّدٍ وَجَعْفَرٍ وَمُوسی وَعَلِیٍّ وَمُحَمَّدٍ وَعَلِیٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُجَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ ، وَأَنْ تَقْضِیَ حاجَتی ، وَتُیَسِّرَ عَسیرَها ، وَأَنْ تَکْفِیَنی مُهِمّاتِها ، فَإِنْ فَعَلْتَ فَلَکَ الْحَمْدُ وَالْمِنَّةُ ، وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَلَکَ الْحَمْدُ ، غَیْرَ جائِرٍ فی حُکْمِکَ ، وَغَیْرَ مُتَّهَمٍ فی قَضائِکَ ، وَلا خائِفٍ فی عَدْلِکَ .

پس گونه راست خود را به زمین برسان و زانوها را از جامه بیرون آور که برسد به مصلاّیی که بر آن نماز می کنی ، و بعد از آن بگو :

اَللّهُمَّ إِنَّ یُونُسَ بْنَ مَتّی عَبْدَکَ وَنَبِیَّکَ دَعاکَ فی بَطْنِ الْحُوتِ ، وَهُوَ عَبْدُکَ ، فَاسْتَجَبْتَ لَهُ ، وَأَنَا عَبْدُکَ ، فَاسْتَجِبْ لی کَمَا اسْتَجَبْتَ لَهُ ، یا کَریمُ یا حَیُّ یا قَیُّومُ ، یا لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، بِرَحْمَتِکَ اسْتَعَنْتُ فَأَعِنّی ، اَلسّاعَةَ السّاعَةَ السّاعَةَ یا کَریمُ .

پس گونه چپ را به زمین برسان و همین دعا را بخوان ، پس پیشانی را بر

ص: 137

زمین بگذار و هر حاجت که داری از خدا بطلب ، پس سر از سجده بردار و بعد از

آن این دعا را بخوان ، و دعا این است :

اَللّهُمَّ اسْدُدْ فَقْری بِفَضْلِکَ ، وَتَغَمَّدْ ظُلْمی بِعَفْوِکَ ، وَفَرِّغْ قَلْبی لِذِکْرِکَ . اَللّهُمَّ رَبَّ السَّماواتِ السَّبْعِ وَما بَیْنَهُنَّ ، وَرَبَّ الْأَرَضینَ السَّبْعِ وَما فیهِنَّ ، وَرَبَّ السَّبْعِ الْمَثانی وَالْقُرْآنِ الْعَظیمِ ، وَرَبَّ جَبْرَئیلَ وَمیکائیلَ وَإِسْرافیلَ ، وَرَبَّ الْمَلائِکَةِ أَجْمَعینَ ، وَرَبَّ مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ وَالْمُرْسَلینَ ، وَرَبَّ الْخَلْقِ أَجْمَعینَ .

أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی بِهِ تَقُومُ السَّماواتُ ، وَبِهِ تَقُومُ الْأَرَضُونَ ، وَبِهِ تَرْزُقُ الْأَنْبِیاءَ ، وَبِهِ أَحْصَیْتَ عَدَدَ الْجِبالِ وَکَیْلَ الْبِحارِ ، وَبِهِ تُرْسِلُ الرِّیاحَ ، وَبِهِ تَرْزُقُ الْعِبادَ ، وَبِهِ أَحْصَیْتَ عَدَدَ الرِّمالِ ، وَبِهِ تَفْعَلُ ما تَشاءُ ، وَبِهِ تَقُولُ لِکُلِّ شَیْءٍ کُنْ فَیَکُونُ ، أَنْ تَسْتَجیبَ لی ، وَأَنْ تُعْطِیَنی سُؤْلی ، وَأَنْ تُعَجِّلَ لِیَ الْفَرَجَ مِنْ عِنْدِکَ بِرَحْمَتِکَ فی عافِیَةٍ ، وَأَنْ تُؤْمِنَ خَوْفی فی أَتَمِّ خَوْفٍ ، وَأَعْظَمِ عافِیَةٍ ، وَأَفْضَلِ الرِّزْقِ وَالسَّعَةِ وَالدَّعَةِ ، ما لَمْ تَزَلْ تُعَوِّدُنیها یا إِلهی ، وَتَرْزُقَنِی الشُّکْرَ عَلی ما أَبْلَیْتَنی ، وَتَجْعَلَ ذلِکَ تامّا أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی ، حَتّی تَصِلَ ذلِکَ بِنَعیمِ الاْخِرَةِ .

اَللّهُمَّ بِیَدِکَ مَقادیرُ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَبِیَدِکَ مَقادیرُ الْمَوْتِ وَالْحَیاةِ ، وَبِیَدِکَ مَقادیرُ اللَّیْلِ وَالنَّهارِ ، وَبِیَدِکَ مَقادیرُ الْخِذْلانِ وَالنَّصْرِ ، وَبِیَدِکَ مَقادیرُ الْغِنی وَالْفَقْرِ ، وَبِیَدِکَ مَقادیرُ الْخَیْرِ وَالشَّرِّ ، فَبارِکْ لی دینی وَدُنْیایَ وَآخِرَتی ، وَبارِکْ لی فی جَمیعِ اُمُوری .

اَللّهُمَّ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، وَعْدُکَ حَقٌّ ، وَلِقاؤُکَ حَقٌّ ، وَالسّاعَةُ حَقٌّ ، وَالْجَنَّةُ حَقٌّ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ نارِ جَهَنَّمَ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ عَذابِ الْقَبْرِ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ الْمَحْیا وَشَرِّ الْمَماتِ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ فِتْنَةِ الدَّجّالِ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنَ الْکَسَلِ وَالْعَجْزِ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنَ الْبُخْلِ وَالْهَرَمِ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ مَکارِهِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .

اَللّهُمَّ قَدْ سَبَقَ مِنّی ما قَدْ سَبَقَ مِنْ زَلَلٍ قَدیمٍ ، وَما قَدْ جَنَیْتُ عَلی نَفْسی ، وَأَنْتَ یا

ص: 138

رَبِّ تَمْلِکُ مِنّی ما لا أَمْلِکُ لِنَفْسی ، وَخَلَقْتَنی یا رَبِّ ، وَتَفَرَّدْتَ بِخَلْقی ، وَلَمْ أَکُ شَیْئا إِلاّ بِکَ ، وَلَسْتُ أَرْجُو الْخَیْرَ إِلاّ مِنْ عِنْدِکَ ، وَلَمْ أَصْرِفْ عَنْ نَفْسی سُوءا قَطُّ إِلاّ ما صَرَّفْتَهُ عَنّی أَنْتَ ، عَلَّمْتَنی یا رَبِّ ما لَمْ أَعْلَمْ ، وَرَزَقْتَنی یا رَبِّ ما لَمْ أَمْلِکْ وَلَمْ أَحْتَسِبْ ، وَبَلَغْتَ بی یا رَبِّ ما لَمْ أَکُنْ أَرْجُو ، وَأَعْطَیْتَنی یا رَبِّ ما قَصُرَ عَنْهُ أَمَلی ، فَلَکَ الْحَمْدُ کَثیرا ، یا غافِرَ الذَّنْبِ اِغْفِرْ لی ، وَأَعْطِنی فی قَلْبی مِنَ الرِّضا ما یُهَوِّنُ عَلَیَّ بَوائِقَ الدُّنْیا .

اَللّهُمَّ افْتَحْ لِیَ الْیَوْمَ یا رَبِّ الْبابَ الَّذی فیهِ الْفَرَجُ وَالْعافِیَةُ ، وَالْخَیْرُ کُلُّهُ . اَللّهُمَّ افْتَحْ لی بابَهُ ، وَهَیِّئْ لی سَبیلَهُ ، وَلَیِّنْ لی مَخْرَجَهُ . اَللّهُمَّ وَکُلُّ مَنْ قَدَّرْتَ لَهُ عَلَیَّ مَقْدُرَةً مِنْ خَلْقِکَ ، فَخُذْ عَنّی بِقُلُوبِهِمْ وَأَلْسِنَتِهِمْ ، وَأَسْماعِهِمْ وأَبْصارِهِمْ ، وَمِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِهِمْ ، وَمِنْ بَیْنِ أَیْدیهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ ، وَعَنْ أَیْمانِهِمْ وَعَنْ شَمائِلِهِمْ ، وَمِنْ حَیْثُ شِئْتَ وَمِنْ أَیْنَ شِئْتَ ، وَکَیْفَ شِئْتَ وَأَنّی شِئْتَ ، حَتّی لایَصِلَ إِلَیَّ واحِدٌ مِنْهُمْ بِسُوءٍ .

اَللّهُمَّ وَاجْعَلْنی فی حِفْظِکَ وَسَتْرِکَ وَجِوارِکَ ، عَزَّ جارُکَ وَجَلَّ ثَناؤُکَ ، وَلا إِلهَ غَیْرُکَ . اَللّهُمَّ أَنْتَ السَّلامُ وَمِنْکَ السَّلامُ ، أَسْأَلُکَ یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ فَکاکَ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، وَأَنْ تُسْکِنَنی دارَ السَّلامِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ مِنَ الْخَیْرِ کُلِّهِ ، عاجِلِهِ وَآجِلِهِ ، ما عَلِمْتُ مِنْهُ وَما لَمْ أَعْلَمْ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ خَیْرَ ما أَرْجُو ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ ما أَحْذَرُ ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تَرْزُقَنی مِنْ حَیْثُ أَحْتَسِبُ ، وَمِنْ حَیْثُ لا أَحْتَسِبُ .

اَللّهُمَّ إِنّی عَبْدُکَ بْنُ أَمَتِکَ ، وَفی قَبْضَتِکَ ، ناصِیَتی بِیَدِکَ ، ماضٍ فِیَّ حُکْمُکَ ، عَدْلٌ فِیَّ قَضاؤُکَ ، أَسْأَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ ، أَوْ أَنْزَلْتَهُ فی شَیْءٍ مِنْ کُتُبِکَ ، أَوْ عَلَّمْتَهُ أَحَدا مِنْ خَلْقِکَ ، أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الاُْمِّیِّ ، عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، وَعَلی آلِ مُحَمَّدٍ ،

ص: 139

وَأَنْ تُبارِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَما صَلَّیْتَ وَتَرَحَّمْتَ وَبارَکْتَ عَلی إِبْراهیمَ وَآلِ إِبْراهیمَ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ .

وَأَنْ تَجْعَلَ الْقُرْانَ نُورَ صَدْری ، وَرَبیعَ قَلْبی ، وَجَلاءَ حُزْنی ، وَذَهابَ غَمّی ، وَاشْرَحْ لی بِهِ صَدْری ، وَیَسِّرْ بِهِ أَمْری ، وَاجْعَلْهُ نُورا فی بَصَری ، وَنُورا فی مُخّی ، وَنُورا فی عِظامی ، وَنُورا فی عَصَبی ، وَنُورا فی قَصَبی ، وَنُورا فی شَعْری ، وَنُورا فی بَشَری ، وَنُورا مِنْ فَوْقی ، وَنُورا مِنْ تَحْتی ، وَنُورا عَنْ یَمینی ، وَنُورا عَنْ شِمالی ، وَنُورا فی مَطْعَمی ، وَنُورا فی مَشْرَبی ، وَنُورا فی مَحْشَری ، وَنُورا فی قَبْری ، وَنُورا فی حَیاتی ، وَنُورا فی مَماتی ، وَنُورا فی کُلِّ شَیْءٍ مِنّی ، حَتّی تُبَلِّغَنی بِهِ إِلَی الْجَنَّةِ .

یا نُورُ ، یا نُورَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، أَنْتَ کَما وَصَفْتَ نَفْسَکَ فی کِتابِکَ وَعَلی لِسانِ نَبِیِّکَ ، وَقَوْلُکَ الْحَقُّ ، تَبارَکْتَ وَتَعالَیْتَ ، وَقُلْتَ وَقَوْلُکَ الْحَقُّ ، «اَللّه ُ نُورُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکوةٍ فیها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فی زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ تُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لا شَرْقِیَّةٍ وَلا غَرْبِیَّةٍ یَکادُ زَیْتُها یُضیئُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلی نُورٍ یَهْدِی اللّه ُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ وَیَضْرِبُ اللّه ُ الْأَمْثالَ لِلنّاسِ وَاللّه ُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ»(1) .

اَللّهُمَّ فَاهْدِنی لِنُورِکَ ، وَاهْدِنی بِنُورِکَ ، وَاجْعَلْ لی فِی الْقِیامَةِ نُورا مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَمِنْ خَلْفی ، وَعَنْ یَمینی وَعَنْ شِمالی ، تَهْدینی بِهِ إِلی دارِ السَّلامِ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ الْعَفْوَ وَالْعافِیَةَ فی نَفْسی وَأَهْلی وَمالی وَوَلَدی ، وَکُلِّ ما اُحِبُّ أَنْ تُلْبِسَنی فیهِ الْعَفْوَ وَالْعافِیَةَ .

اَللّهُمَّ أَقِلْ عَثْرَتی ، وَآمِنْ رَوْعَتی ، وَاحْفَظْنی مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَمِنْ خَلْفی ، وَعَنْ یَمینی وَعنْ شِمالی ، وَمِنْ فَوْقی وَمِنْ تَحْتی ، وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ اُغْتالَ مِنْ تَحْتی .

ص: 140

«اَللّهُمَّ مالِکَ الْمُلْکِ تُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ تَشاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْکَ مِمَّنْ تَشاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشاءُ بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ»(1) ، رَحْمنَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَرَحیمَهُما ، اِرْحَمْنی وَاغْفِرْ ذَنْبی ، وَاقْضِ لی جَمیعَ حَوائِجی ، وَأَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ مَلِکٌ ، وَأَنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، وَأَنَّکَ ما تَشاءُ مِنْ أَمْرٍ یَکُونُ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ إیمانا صادِقا ، وَیَقینا لَیْسَ بَعْدَهُ کُفْرٌ وَرَحْمَةٌ ، أَنالُ بِها شَرَفَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .(2)

لَمْ تَفْعَلْ فَلَکَ الْحَمْدُ، غَیْرَ جائِرٍ فی حُکْمِکَ ، وَلا مُتَّهَمٍ فی قَضائِکَ ، وَلا خائِفٍ فی عَدْلِکَ .

پس به سجده می روی و می گویی : اَللّهُمَّ إِنَّ یُونُسَ بْنَ مَتّی عَبْدَکَ وَرَسُولَکَ ، دَعاکَ فی بَطْنِ الْحُوتِ ، فَاسْتَجَبْتَ لَهُ ، وَفَرَّجْتَ عَنْهُ ، فَاسْتَجِبْ لی کَمَا اسْتَجَبْتَ لَهُ ، وَفَرِّجْ عَنّی کَما فَرَّجْتَ عَنْهُ .

پس جانب راست روی خود را بر زمین می گذاری و می گویی :

یا حَسَنَ الْبَلاءِ عِنْدی ، یا کَریمَ الْعَفْوِ عَنّی ، یا مَنْ لا غِنی لِشَیْءٍ عَنْهُ ، یا مَنْ لابُدَّ لِشَیْءٍ مِنْهُ ، یا مَنْ مَصیرُ کُلِّ شَیْءٍ إِلَیْهِ ، یا مَنْ رِزْقُ کُلِّ شَیْءٍ عَلَیْهِ ، تَوَلَّنی وَلاتُوَلِّنی شِرارَ خَلْقِکَ ، وَکَما خَلَقْتَنی فَلاتُضَیِّعْنی .

پس جانب چپ رو را بر زمین می گذاری و می گویی : «اَللّه ُ اَللّه ُ رَبّی لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئا» ده مرتبه ، پس باز پیشانی را بر زمین می گذاری و می گویی : اَللّهُمَّ أَنْتَ لَها وَلِکُلِّ عَظیمَةٍ ، وَأَنْتَ لِهذِهِ الاُْمُورِ الَّتی قَدْ أَحاطَتْ بی وَاکْتَنَفَتْنی ، فَاکْفِنیها وَخَلِّصْنی مِنْها ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .(1)

وَعَنَتْ لَهُ الْوُجُوهُ ، وَذَلَّلَتْ لَهُ النُّفُوسُ ، وَوَجِلَتْ لَهُ الْقُلُوبُ مِنْ خَشْیَتِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ مَلیکٌ ، وَأَنَّکَ مُقْتَدِرٌ ، وَأَنَّکَ ما تَشاءُ مِنْ أَمْرٍ یَکُونُ ، وَأَنَّکَ اللّه ُ الْماجِدُ الْواجِدُ ، اَلَّذی لایُحْفیکَ سائِلٌ ، وَلایَنْقُصُکَ نائِلٌ ، وَلایَزیدُکَ کَثْرَةُ الدُّعاءِ إِلاّ کَرَما وَجُودا .

لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ ، وَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ الْخالِقُ الرّازِقُ ، وَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ الْمُحْیِی الْمُمیتُ ، وَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ الْبَدیءُ الْبَدیعُ ، لَکَ الْفَخْرُ وَلَکَ الْکَرَمُ ، وَلَکَ الْمَجْدُ وَلَکَ الْحَمْدُ وَلَکَ الْأَمْرُ ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ ، یا أَحَدُ یا صَمَدُ ، یا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ . پس حاجت خود را از خدا طلب کند ، و این دعا برای ادای دین نیز خوب است .(1)

وَإِرادَةَ لَحْظِ الْعُیُونِ ، وَحَرَکاتِ السُّکُونِ ، فَکَوَّنْتَهُ مِمّا شِئْتَ أَنْ یَکُونَ مِمّا إِذا لَمْ تُکَوِّنْهُ ، فَکَیْفَ یَکُونُ ، فَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی فَتَقْتَ بِهِ رَتْقَ عَقیمِ غَواشی جُفُونِ حَدَقِ عُیُونِ قُلُوبِ النّاظِرینَ ، فَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ . وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی خَلَقْتَ فِی الْهَواءِ بَحْرا مُعَلَّقا عَجّاجا مُغَطْمِطا ، فَحَبَسْتَهُ فِی الْهَواءِ عَلی صَمیمِ تَیّارِ الْیَمِّ الزّاخِرِ فی مُسْتَحْفِلاتِ عَظیمِ تَیّارِ أَمْواجِهِ عَلی ضَحْضاحِ صَفاءِ الْماءِ ، فَعَزْلَجَ الْمَوْجُ فَسَبَّحَ ما فیهِ لِعَظَمَتِکَ ، فَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی تَجَلَّیْتَ بِهِ لِلْجَبَلِ ، فَتَحَرَّکَ وَتَزَعْزَعَ وَاسْتَفْرَکَ ، وَدَرَجَ اللَّیْلُ الْحَلِکُ ، وَدارَ بِلُطْفِهِ الْفَلَکُ فَهَمَکَ ، فَتَعالی رَبُّنا ، فَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ . وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ یا نُورَ النُّورِ ، یا مَنْ بَرَأَ الْحُورَ کَدُرٍّ مَنْثُورٍ ، بِقَدَرٍ مَقْدُورٍ ، لِعَرْضِ النُّشُورِ ، لِنَقْرَةِ النّاقُورِ ، فَلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ یا واحِدُ ، یا مَوْلی کُلِّ أَحِدٍ ، یا مَنْ هُوَ عَلَی الْعَرْشِ واحِدٌ ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ یا مَنْ لاتَنامُ وَلایُرامُ وَلایُضامُ ، وَیا مَنْ بِهِ تَواصَلَتِ الْأَرْحامُ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ .(1)

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِبِسْمِ(1) اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ ، اَلْحَیِّ الَّذی لا إِلهَ إِلاّ هُوَ ، مِلْأَ السَّماواتِ وَمِلْأَ الْأَرْضِ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ بِسْمِ اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ ، لا إِلهَ إِلاّ هُوَ ، اَلْحَیُّ الْقَیُّومُ ، اَلَّذی عَنَتْ لَهُ الْوُجُوهُ ، وَخَشَعَتْ لَهُ الْأَبْصارُ ، وَأَذِنَتْ لَهُ النُّفُوسُ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ . پس هر حاجت که خواهی بطلب که مستجاب است إن شاء اللّه .(2)

و بعد از سلام باز پانزده مرتبه «قُلْ هُوَ اللّه ُ» بخواند ، پس به سجده رود و پانزده مرتبه بخواند ، پس جانب راست رو را بر زمین گذارد و پانزده مرتبه بخواند ، پس جانب چپ رو را به زمین گذارد و پانزده مرتبه بخواند ، پس باز پیشانی را بر زمین گذارد و پانزده مرتبه بخواند ، پس با گریه و تضرّع این دعا را بخواند :

یا جَوادُ یا ماجِدُ ، یا واحِدُ یا أَحَدُ یا صَمَدُ ، یا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ ، یا مَنْ هُوَ هکَذا [وَ]لا هکَذا غَیْرُهُ ، أَشْهَدُ أَنَّ کُلَّ مَعْبُودٍ مِنْ لَدُنْ عَرْشِکَ إِلی قَرارِ أَرْضِکَ باطِلٌ إِلاّ وَجْهَکَ جَلَّ جَلالُکَ ، یا مُعِزَّ کُلِّ ذَلیلٍ ، یا مُذِلَّ کُلِّ عَزیزٍ ، تَعْلَمُ کُرْبَتی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَفَرِّجْ عَنّی .

پس جانب راست رو را بر زمین گذارد و سه مرتبه این دعا را بخواند ، پس جانب چپ رو را بر زمین گذارد و سه مرتبه این دعا را بخواند .

پس حضرت فرمود که : چون اعمال را به جا آورد ، حق تعالی حاجتش را [برآورد] ، و باید که حاجتش متوجّه گردد به سوی خدا و متوسّل گردد به محمّد و آل محمّد علیهم السلام و هر یک را به خصوص نام برد و بگوید :

اَللّهُمَّ إِنّی أَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ ، وَأَتَشَفَّعُ بِمُحَمَّدٍ وعَلِیٍّ وَفاطِمَةَ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ وَعَلِیٍّ وَمُحَمَّدٍ وَجَعْفَرٍ وَمُوسی وَعَلِیٍّ وَمُحَمَّدٍ وَعَلِیٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُجَّةِ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیْهِمْ ، وَتَقْضِیَ حاجَتی ، وَتُنْجِحَ طَلِبَتی ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

مسکین به آنچه تو را ممکن باشد ، و در موضعی که میان تو و آسمان سقفی و پرده ای نبوده باشد - از صحن خانه یا غیر آن - بنشین ، در زیر آسمان می نشینی و چهار رکعت نماز به جا می آوری ؛ و در رکعت اوّل بعد از سوره حمد «یس» ، و در رکعت دوم «حم دخان» ، و در رکعت سوم «إَذا وَقَعَت» ، و در رکعت چهارم «تَبارَکَ الَّذی بِیَدِهِ الْمُلْک» ، و اگر این سوره ها را ندانی «قُلْ هُوَ اللّه ُ اَحَدٌ» بخوان ، و چون از نماز فارغ شوی ، کف را به سوی آسمان بگشا و این دعا را بخوان :

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدا یَکُونُ أَحَقَّ الْحَمْدِ بِکَ ، وَأَرْضَی الْحَمْدِ لَکَ ، وَأَوْجَبَ الْحَمْدِ لَکَ ، وَأَحَبَّ الْحَمْدِ إِلَیْکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ کَما أَنْتَ أَهْلُهُ ، وَکَما رَضیتَ لِنَفْسِکَ ، وَکَما حَمِدَکَ مَنْ رَضیتَ حَمْدَهُ مِنْ جَمیعِ خَلْقِکَ .

وَلَکَ الْحَمْدُ کَما حَمِدَکَ جَمیعُ أَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ وَمَلائِکَتِکَ ، وَکَما یَنْبَغی لِعِزِّکَ وَکِبْرِیائِکَ وَعَظَمَتِکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ حَمْدا تَکِلُّ الْأَلْسُنُ عَنْ صِفَتِهِ ، وَیَقِفُ الْقَوْلُ عَنْ مُنْتَهاهُ ، وَلَکَ الْحَمْدُ حَمْدا لایَقْصُرُ عَنْ رِضاکَ ، وَلایَفْضُلُهُ شَیْءٌ مِنْ مَحامِدِکَ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ فِی السَّرّاءِ وَالضَّرّاءِ ، وَالشِّدَّةِ وَالرَّخاءِ ، وَالْعافِیَةِ وَالْبَلاءِ ، وَالسِّنینِ وَالدُّهُورِ ، لَکَ الْحَمْدُ عَلی آلائِکَ وَنَعْمائِکَ عَلَیَّ وَعِنْدی ، وَعَلی ما أَوْلَیْتَنی وَأَبْلَیْتَنی ، وَعافَیْتَنی وَرَزَقْتَنی وَأَعْطَیْتَنی ، وَفَضَّلْتَنی وَشَرَّفْتَنی ، وَکَرَّمْتَنی وَهَدَیْتَنی لِدینِکَ ، حَمْدا لایَبْلُغُهُ وَصْفُ واصِفٍ ، وَلایُدْرِکُهُ قَوْلُ قائِلٍ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدا فیما آتَیْتَهُ إِلَیَّ مِنْ إِحْسانِکَ وَإِفْضالِکَ عَلَیَّ عِنْدی ، وَتَفْضیلِکَ إِیّایَ عَلی غَیْری ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی ما سَوَّیْتَ مِنْ خَلْقی وَأَدَّبْتَنی ، فَأَحْسَنْتَ أَدَبی ، مَنّا مِنْکَ عَلَیَّ ، لا لِسابِقَةٍ کانَتْ مِنّی ، فَأَیَّ النِّعَمِ یا رَبِّ لَمْ تَتَّخِذْ عِنْدی ، وَأَیَّ الشُّکْرِ لَمْ تَسْتَوْجِبْ مِنّی ، رَضیتُ بِلُطْفِکَ لُطْفا ، وَمِنْ جَمیعِ الْخَلْقِ خَلْقا ، یا رَبِّ أَنْتَ الْمُنْعِمُ عَلَیَّ ، اَلْمُحْسِنُ الْمُتَفَضِّلُ الْمُجْمِلُ ، ذُو الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، وَالْفَواضِلِ وَالنِّعَمِ الْعِظامِ .

ص: 147

فَلَکَ الْحَمْدُ عَلی ذلِکَ یا رَبِّ، لَمْ تَخْذُلْنی فی شَدیدَةٍ ، وَلَمْ تُسْلِمْنی بِجَریرَةٍ ، وَلَمْ تَفْضَحْنی بِسَریرَةٍ، لَمْ تَزَلْ نَعْماؤُکَ عَلَیَّ عامَّةً عِنْدَ کُلِّ عُسْرٍ وَیُسْرٍ، أَنْتَ حَسَنُ الْبَلاءِ، وَلَکَ عِنْدی قَدیمُ الْعَفْوِ ، أَمْتِعْنی بِسَمْعی وَبَصَری وَجَوارِحی ، وَما أَقَلَّتِ الْأَرْضُ مِنّی .

اَللّهُمَّ وَإِنَّ أَوَّلَ ما أَسْأَلُکَ مِنْ حاجَتی وَأَطْلُبُ إِلَیْکَ مِنْ رَغْبَتی ، وَأَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِهِ بَیْنَ یَدَیْ مَسْأَلَتی ، وَأَتَقَرَّبُ بِهِ إِلَیْکَ بَیْنَ یَدَیْ طَلِبَتی ، اَلصَّلاةُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ کَأَفْضَلِ ما أَمَرْتَ أَنْ یُصَلِّیَ عَلَیْهِمْ ، وَکَأَفْضَلِ ما سَأَلَکَ أَحَدٌ مِنْ خَلْقِکَ ، وَکَما أَنْتَ مَسْئُولٌ لَهُ وَلَهُمْ إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ .

اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلَیْهِمْ بِعَدَدِ مَنْ صَلّی عَلَیْهِمْ ، وَبِعَدَدِ مَنْ لَمْ یُصَلِّ عَلَیْهِمْ ، وَبِعَدَدِ مَنْ لایُصَلّی عَلَیْهِمْ ، صَلاةً دائِمَةً تَصِلُها بِالْوَصیلَةِ وَالرِّفْعَةِ وَالْفَضیلَةِ ، وَصَلِّ عَلی جَمیعِ أَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ وَعِبادِکَ الصّالِحینَ ، وَصَلِّ اللّهُمَّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَسَلِّمْ عَلَیْهِمْ تَسْلیما کَثیرا .

اَللّهُمَّ وَمِنْ جُودِکَ وَکَرَمِکَ ، أَنَّکَ لاتُخَیِّبُ مَنْ طَلَبَ إِلَیْکَ ، وَسَأَلَکَ وَرَغِبَ فیما عِنْدَکَ ، وَتُبْغِضُ مَنْ لَمْ یَسْأَلْکَ ، وَلَیْسَ أَحَدٌ کَذلِکَ غَیْرُکَ ، وَطَمَعی یا رَبِّ فی رَحْمَتِکَ وَمَغْفِرَتِکَ ، وَثِقَتی بِإِحْسانِکَ وَفَضْلِکَ حَدانی عَلی دُعائِکَ ، وَالرَّغْبَةِ إِلَیْکَ ، وَإِنْزالِ حاجَتی بِکَ ، وَقَدْ قَدَّمْتُ أَمامَ مَسْأَلَتی التَّوَجُّهَ بِنَبِیِّکَ ، اَلَّذی جاءَ بِالْحَقِّ وَالصِّدْقِ مِنْ عِنْدِکَ ، وَنُورِکَ وَصِراطِکَ الْمُسْتَقیمِ ، اَلَّذی هَدَیْتَ بِهِ الْعِبادَ ، وَأَحْیَیْتَ بِنُورِهِ الْبِلادَ ، وَخَصَصْتَهُ بِالْکَرامَةِ ، وَأَکْرَمْتَهُ بِالشَّهادَةِ ، وَبَعَثْتَهُ عَلی حینِ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ .

اَللّهُمَّ وَإِنّی مُؤْمِنٌ بِسِرِّهِ وَعَلانِیَتِهِ وَسِرِّ أَهْلِ بَیْتِهِ ، اَلَّذینَ أَذْهَبْتَهُمْ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَطَهَّرْتَهُمْ تَطْهیرا ، وَعَلانِیَتِهِمْ . اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَلاتَقْطَعْ بَیْنی وَبَیْنَهُمْ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَاجْعَلْ عَمَلی بِهِ مُتَقَبَّلاً .

ص: 148

اَللّهُمَّ دَلَلْتَ عِبادَکَ عَلی نَفْسِکَ ، فَقُلْتَ تَبارَکْتَ وَتَعالَیْتَ ، «وَإِذا سَأَلَکَ عِبادی عَنّی فَإِنّی قَریبٌ اُجیبُ دَعْوَةَ الدّاعِ إِذا دَعانِ فَلْیَسْتَجیبُوا لی وَلْیُؤْمِنُوا بی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ»(1) ، وَقُلْتَ «یا عِبادِیَ الّذینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ لاتَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّه ِ إِنَّ اللّه َ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ»(2) ، وَقُلْتَ «وَلَقَدْ نادینا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجیبُونَ»(3) .

أَجَلْ یا رَبِّ نِعْمَ الْمَدْعُوُّ أَنْتَ ، وَنِعْمَ الرَّبُّ ، وَنِعْمَ الْمُجیبُ ، وَقُلْتَ «قُلِ ادْعُوا اللّه َ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ أَیّا ما تَدْعُو فَلَهُ الاَْسْماءُ الْحُسْنی»(4) ، وَأَنَا أَدْعُوکَ اللّهُمَّ بِأَسْمائِکَ الْحُسْنی کُلِّها ، ما عَلِمْتُ مِنْها وَما لَمْ أَعْلَمْ .

أَسْأَلُکَ بِأَسْمائِکَ الَّتی إِذا دُعیتَ بِها أَجَبْتَ ، وَإِذا سُئِلْتَ بِها أَعْطَیْتَ ، وَأَدْعُوکَ مُتَضَرِّعا إِلَیْکَ مُسْتَکینا ، دُعاءَ مَنْ أَسْلَمَتْهُ الْغَفْلَةُ ، وَأَجْهَدَتْهُ الْحاجَةُ ، أَدْعُوکَ دُعاءَ مَنِ اسْتَکانَ وَاعْتَرَفَ بِذَنْبِهِ ، وَرَجاکَ لِعَظیمِ مَغْفِرَتِکَ ، وَجَزیلِ مَثُوبَتِکَ .

اَللّهُمَّ إِنْ کُنْتَ خَصَصْتَ أَحَدا بِرَحْمَتِکَ ، طائِعا فیما أَمَرْتَهُ ، وَعَمِلَ لَکَ فیما لَهُ خَلَقْتَهُ ، فَإِنَّهُ لَمْ یَبْلُغْ ذلِکَ إِلاّ بِکَ وَبِتَوْفیقِکَ . اَللّهُمَّ مَنْ أَعَدَّ وَاسْتَعَدَّ لِوِفادَةِ مَخْلُوقٍ ، رَجاءَ رِفْدِهِ وَجَوائِزِهِ ، فَإِلَیْکَ یا سَیِّدی کانَ اسْتِعْدادی رَجاءَ رِفْدِکَ وَجَوائِزِکَ ، فَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تُعْطِیَنی مَسْأَلَتی وَحاجَتی .

پس هر حاجت که خواهی بطلب ، پس این دعا را بخوان :

یا أَکْرَمَ الْمُنْعِمینَ وَأَفْضَلَ الْمُحْسِنینَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَمَنْ أَرادَنی بِسُوءٍ مِنْ خَلْقِکَ ، فَأَخْرِجْ صَدْرَهُ ، وَأَفْحِمْ لِسانَهُ ، وَاسْدُدْ بَصَرَهُ ، وَاقْمَعْ رَأْسَهُ ، وَاجْعَلْ لَهُ شُغْلاً فی نَفْسِهِ ، وَاکْفِنیهِ بِحَوْلِکَ وَقُوَّتِکَ ، وَلاتَجْعَلْ مَجْلِسی هذا آخِرَ الْعَهْدِ مِنَ الْمَجالِسِ الَّتی أَدْعُوکَ بِها مُتَضَرِّعا إِلَیْکَ ، فَإِنْ جَعَلْتَهُ فَاغْفِرْ لی ذُنُوبی کُلَّها ، مَغْفِرَةً

ص: 149

لاتُغادِرُ لی ذَنْبا ، وَاجْعَلْ دُعائی فِی الْمُسْتَجابِ ، وَعَمَلی فِی الْمَرْفُوعِ الْمُتَقَبَّلِ عِنْدَکَ ، وَکَلامی فیما یَصْعَدُ إِلَیْکَ مِنَ الْعَمَلِ الطَّیِّبِ ، وَاجْعَلْنی مَعَ نَبِیِّکَ وَصَفِیِّکَ وَالْأَئِمَّةِ صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیْهِمْ .

فَبِهِمِ اللّهُمَّ أَتَوَسَّلُ ، وَإِلَیْکَ بِهِمْ أَرْغَبُ ، فَاسْتَجِبْ دُعائی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَأَقِلْنی مِنَ الْعَثَراتِ ، وَمَصارِعِ الْعَبَراتِ .

پس حاجت خود را باز بطلب و به سجده رو و بگو : لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ الْحَلیمُ الْکَریمُ ، لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ ، سُبْحانَ اللّه ِ رَبِّ السَّماواتِ السَّبْعِ ، وَرَبِّ الْأَرَضینَ السَّبْعِ ، وَرَبِّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ . اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ ، وَأَعُوذُ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْکَ ، لا أَبْلُغُ مِدْحَتَکَ ، وَلاَ الثَّناءَ عَلَیْکَ ، أَنْتَ کَما أَثْنَیْتَ عَلی نَفْسِکَ . اِجْعَلْ حَیاتی زِیادَةً لی مِنْ کُلِّ خَیْرٍ ، وَاجْعَلْ وَفاتی راحَةً لی مِنْ کُلِّ سُوءٍ ، وَاجْعَلْ قُرَّةَ عَیْنی فی طاعَتِکَ .

پس بگو : یا ثِقَتی وَرَجائی ، لاتُحْرِقْ وَجْهی بِالنّارِ بَعْدَ سُجُودی لَکَ یا رَبِّ ، مِنْ غَیْرِ مَنٍّ مِنّی عَلَیْکَ ، بَلْ لَکَ الْمَنُّ لِذلِکَ عَلَیَّ ، فَارْحَمْ ضَعْفی وَرِقَّةَ جِلْدی ، وَاکْفِنی ما أَهَمَّنی مِنْ أَمْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَارْزُقْنی مُرافَقَةَ النَّبِیِّ وَأَهْلِ بَیْتِهِ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ ، فِی الدَّرَجاتِ الْعُلی مِنَ الْجَنَّةِ .

پس باز بگو : یا نُورَ النُّورِ ، یا مُدَبِّرَ الاُْمُورِ ، یا جَوادُ یا ماجِدُ ، یا واحِدُ یا أَحَدُ یا صَمَدُ ، یا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ ، یا مَنْ هُوَ هکَذا وَلا هکَذا غَیْرُهُ ، یا مَنْ لَیْسَ فِی السَّماواتِ الْعُلی وَالْأَرَضینَ السُّفْلی إِلهٌ سِواهُ ، یا مُعِزَّ کُلِّ ذَلیلٍ ، وَمُذِلَّ کُلِّ عَزیزٍ ، قَدْ وَعِزَّتِکَ وَجلالِکَ عیلَ صَبْری ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَفَرِّجْ عَنّی .

پس خصوص بلایی که دعا برای رفع آن می کند نام ببرد و بگوید : «اَلسّاعَةَ السّاعَةَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ» ، دعای آخر را از «یا نُورَ النُّورِ» تا آخر ، سه مرتبه در

ص: 150

سجده بخواند، پس سر بردارد و از روی نهایت خضوع و خشوع ده مرتبه بگوید: «واغَوْثاهُ بِاللّه ِ وَبِرَسُولِ اللّه ِ وَبِآلِهِ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ» . پس جانب چپ رو را بر زمین گذارد و دعای آخر را که اشاره به آن شد باز بخواند و تضرّع کند و مبالغه نماید در دعا که هیچ دعایی برای قضای حوائج از این بهتر نیست إن شاء اللّه .(1)

هر که در هر جمعه یک مرتبه این دعا را بخواند و جمیع اهل آسمان ها و زمین با او در مقام مکر و ضرر درآیند ، آسیبی به او نتوانند رسانید ، و هر که در هر جمعه یک بار یا دو بار این دعا را بخواند پیوسته در امان خدا باشد و کسی قادر بر ضرر او نباشد .

حسن بصری گفت: شش مرتبه این دعا را خواندم و هر مرتبه کسی که می خواست به من ضرر برساند دیده اش بسته شد و مرا ندید ، و حجّاج مرا طلبید که به قتل رساند ، چون این دعا را خواندم مرا گرامی داشت و نزدیک خود نشانید .

و حضرت امیرالمؤمنین صلوات اللّه علیه فرمود : ابراهیم علیه السلام این دعا را خواند و از آتش نمرود نجات یافت ، و حضرت موسی علیه السلام این دعا را خواند در وقتی که به نزد فرعون رفت و از شرّ او نجات یافت .

و کعب الأحبار گفت : خضر علیه السلام این دعا را خواند و به آب زندگانی رسید ، و حضرت اسماعیل این دعا را خواند که از ذبح نجات یافت و خدا ذبح عظیم برای فدای او فرستاد .

و حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود : هر صاحب کربی که این دعا را بخواند خدا شدّت او را به راحت مبدّل گرداند و هر غمناکی که این دعا را بخواند خدا غمش را زایل گرداند ، و هر حاجتمندی که بخواند خدا حاجت دنیا و آخرت او را روا گرداند .

و کعب الأحبار گفت : در تورات خواندم که هر که در هر جمعه یک بار این دعا را بخواند او را قبول و مهابتی و عظمتی و جلالتی و رتبه ای نزد پادشاهان و بزرگان و اشراف به هم رسد .

و حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود : به هر که مصیبتی و بلیّه ای از اهوال دنیا و آخرت برسد و این دعا را بخواند خدا او را فرج دهد و حاجات او را برآورد ، و غم او را زایل گرداند و او را بر دشمن یاری دهد .

و کعب گفت : هر که این دعا را خوانَد باید که با طهارت باشد و در هر جمعه

ص: 152

بخواند و هر حاجت از حاجات دنیا و عقبی که داشته باشد بطلبد ، به درستی که خدا حکم کرده است و واجب گردانیده است که ردّ نکند دعای کسی را که این دعا را بخواند ؛ هر که باشد .

و در روز احزاب حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم این دعا را خواند ، و خدا او را بر کافران نصرت داد ، و نام های مقدّس مبارک حق تعالی در این دعا هست .

دعا این است : بِسْمِ اللّه ِ وَبِاللّه ِ أَخَذْتُ الْأَوَّلینَ ، وَأَخَذْتُ الاْخِرینَ ، وَأَخَذْتُ الْقائِمینَ ، وَأَخَذْتُ الْقاعِدینَ ، تَغْشی أَبْصارَهُمْ ظُلْمَةٌ ، وَتُرْسَلُ السَّماءُ عَلَیْهِمْ لَهَبا ، وَالْأَرْضُ شُهُبا ، فَأَغْشَیْناهُمْ فَهُمْ لایُبْصِرُونَ .

اَللّه ُ یَرْعانی وَیُقَوّینی عَلَی الْخَلْقِ ، بِنُورِ اللّه ِ أَسْتَبْصِرُ ، وَبِقُوَّةِ اللّه ِ الْقُدُّوسِ أَسْتَعینُ، اَللّه ُ یُعْطینی ، وَاللّه ُ الْمَلِکُ الْجَبّارُ یَرْفَعُنی عَلی أَجْنِحَةِ الْکَرُّوبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ وَالصّافّینَ وَالْمُسَبِّحینَ ، لَکَ اللّه ُ أَدْعُو وَأَنْتَ اللّه ُ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ .

لَکَ اللّه ُ أَدْعُو إِلهَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، لَکَ اللّه ُ أَدْعُو إِلهَ الْمَلائِکَةِ الْمُقَرَّبینَ ، لَکَ اللّه ُ أَدْعُو إِلهَ الْخَلْقِ أَجْمَعینَ ، لَکَ اللّه ُ أَدْعُو إِلهَ الشَّمْسِ وَالْقَمَرِ ، لَکَ اللّه ُ أَدْعُو إِلهَ الْکَواکِبُ ، لَکَ اللّه ُ أَدْعُو إِلهَ الْمَشارِقِ وَالْمَغارِبِ ، لَکَ اللّه ُ أَدْعُو إِلها مُقَدَّسا .

أَنْتَ اللّه ُ الْعَزیزُ الْجَبّارُ الْمُتَکَبِّرُ ، اَلرَّحْمنُ الرَّحیمُ ، اَلْواسِعَةُ رَحْمَتُهُ ، اَلْخالِقُ کُرْسِیَّ عَظَمَتِهِ ، اَلْعَزیزُ الْعَظیمُ الْجَلیلُ ، تَبارَکَ اسْمُ اللّه ِ مَلِکِ الْمُلُوکِ ، تَکُونُ أَسْماؤُکَ هذِهِ لی عَضُدا وَنَصْرا وَفَتْحا وَهَیْبَةً وَنُورا وَعَظَمَةً ، أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی ، وَیَکُونُ لی حِفْظا وَخَلاصا وَنَجاحا .

أَنَا عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ ، تَغْشانی رَحْمَتُکَ ، وَیَغْشانی عِقابُکَ ، بِعِزَّتِکَ وَهَیْبَتِکَ نَجِّنی مِنَ الاْفاتِ ، کَما نَجَّیْتَ إِبْراهیمَ خَلیلَکَ مِنَ النّارِ ، وَکَما کَبَسَ مُوسی کَلیمُکَ فِرْعَوْنَ ، وَبِأَسْمائِکَ هذِهِ فَنَجِّنی بِها . وَکَمَا الْأَرْضُ مَکْبُوسَةٌ تَحْتَ السَّماءِ ، وَبَنُو آدَمَ مَکْبُوسُونَ تَحْتَ السَّماءِ وَتَحْتَ مَلَکِ الْمَوْتِ ، وَکَما مَلَکُ الْمَوْتِ مَکْبُوسٌ بَیْنَ یَدَیِ

ص: 153

اللّه ِ رَبِّ الْعالَمینَ ، کَذلِکَ یَکُونُ الْخَلائِقُ مَکْبُوسینَ تَحْتَ قَدَمَیَّ أَبَدا ما أَحْیَیْتَنی .

یا ناصِرَ الْمُسْلِمینَ ، وَیا صَریخَ الْمُسْتَصْرِخینَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، أَنْتَ لی حِرْزٌ مِنْ جَمیعِ خَلْقِکَ ، وَمِنْ بَنی آدَمَ وَبَناتِ حَوّاءَ وَأَتْباعِهِمْ ، وَمِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ ، أَنْ لایَسْطُوَ عَلَیَّ أَحَدٌ مِنْهُمْ ، عَزَّ جارُکَ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، تَمَسَّکْتُ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَی الَّتی لاَ انْفِصامَ لَها ، اَلَّتی لایُجاوِزُها بَرٌّ وَلا فاجِرٌ .

اِعْتَصَمْتُ بِحِبْلِ اللّه ِ الْمَتینِ ، أَعُوذُ بِاللّه ِ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ ، وَمِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ ، وَمِنْ شَرِّ مَنْ یُریدُ بی سُوءا أَوْ یُریدُ بی [شَرّا] ، تَوَکَّلْتُ عَلَی اللّه ِ ، «وَمَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللّه ِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللّه َ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللّه ُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرا»(1) .

حَسْبِیَ اللّه ُ ، بِسْمِ اللّه ِ ، وَبِاللّه ِ أُؤْمِنُ ، وَبِاللّه ِ أَثِقُ ، وَبِهِ أَتَعَوَّذُ ، وَبِاللّه ِ أَعْتَصِمُ ، وَبِاللّه ِ الْعَظیمِ أَسْتَجیرُ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ ، أَعُوذُ بِکَلِماتِ اللّه ِ التّامّاتِ ، اَلَّتی لایُجاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَلا فاجِرٌ ، مِمّا ذَرَأَ أَوْ بَرَأَ ، وَمِنْ شَرِّ ما یَطْرُقُ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ إِلاّ طارِقا یَطْرُقُ بِخَیْرٍ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ نَفْسی ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ دابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِیَتِها ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ عَیْنٍ ناظِرَةٍ ، وَاُذُنٍ سامِعَةٍ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ مارِدٍ وَجَبّارٍ عَنیدٍ . اَللّهُمَّ إِنّی أَلْجَأْتُ ظَهْری إِلَیْکَ ، وَتَوَکَّلْتُ فی اُمُوری عَلَیْکَ ، أَنْتَ وَلِیّی وَمَوْلایَ .

إِلهی فَلاتُسْلِمْنی وَلاتَخْذُلْنی ، وَلاتَکِلْنی إِلی نَفْسی طَرْفَةَ عَیْنٍ أَبَدا ، وَلاتُؤاخِذْنی بِذُنُوبی وَإِسْرافی عَلی نَفْسی ، وَأَعِنّی عَلی شُکْرِ نِعْمَتِکَ ، یا مُحْسِنُ یا جَبّارُ ، اِجْعَلْنی عَبْدا شَکُورا ، لا إِلهَ إِلاَّ أنْتَ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ ، عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ ، أَنْتَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ ، لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ الْحَلیمُ الْکَریمُ ، سُبْحانَ اللّه ِ رَبِّ الْعالَمینَ ، رَبِّ السَّماواتِ السَّبْعِ وَما فیهِنَّ وَما فَوْقَهُنَّ وَما بَیْنَهُنَّ ، وَرَبِّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ رَبِّ الْعالَمینَ .

ص: 154

اَللّهُمَّ حَبِّبْنی إِلی جَمیعِ خَلْقِکَ حَتّی لایَکُونَ لی فی قَلْبِ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ غِلْظَةٌ وَلایُعارِضُونی ، وَاجْعَلْهُمْ یَسْتَقْبِلُونی بِوُجُوهٍ بَسیطَةٍ ، وَیَقْضُونَ حَوائِجی ، وَیَطْلُبُونَ مَرْضاتی ، وَیَخْشَوْنَ سَخَطی ، بِاسْمِکَ الْقُدُّوسِ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ ، أَدْعُوکَ یا اَللّه ُ یا نُورا فی نُورٍ ، وَنُورا إِلی نُورٍ ، وَنُورا فَوْقَ نُورٍ ، وَنُورا تَحْتَ نُورٍ ، یُضیئُ بِهِ کُلُّ نُورٍ وَکُلُّ ظُلْمَةٍ ، وَیُطْفی بِهِ شِدَّةُ کُلِّ شَیْطانٍ وَسُلْطانٍ .

بِاسْمِکَ الَّذی تَکَلَّمَ بِهِ الْمَلائِکَةُ فَلایَکُونُ لِلْمَوْجِ سَبیلٌ ، وَبِهِ یَذِلُّ کُلُّ جَبّارٍ عَنیدٍ یَکُونُ تَحْتَ قَدَمَیَّ ، بِاسْمِکَ الَّذی سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ ، وَاسْتَقْرَرْتَ بِهِ عَلی نَفْسِکَ وَعَلی کُرْسِیِّکَ ، بِاسْمِکَ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ یَکُونُ لی نُورا وَهَیْبَةً عِنْدَ جَمیعِ الْخَلْقِ ، بِأَسْمائِکَ الْمُقَدَّسَةِ الْمُبارَکَةِ .

أَنْتَ الْجَوادُ الْکَریمُ الْعَزیزُ الْجَبّارُ الْمُتَکَبِّرُ الْعَظیمُ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، یا رَبَّ کُلِّ شَیْءٍ وَوارِثَهُ یا اَللّه ُ ، أَنْتَ الْمَحْمُودُ فی کُلِّ فِعْلٍ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ الرَّفیعُ فی جَلالِهِ ، یا اَللّه ُ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، یا رَحْمنَ کُلِّ شَیْءٍ وَراحِمَهُ ، یا مُمیتَ کُلِّ شَیْءٍ وَوارِثَهُ ، یا حَیُّ حینَ لا حَیَّ فی دَیْمُومِیَّةِ مُلْکِهِ وَبَقائِهِ ، یا رافِعُ الْمُرْتَفِعُ فَوْقَ سَمائِهِ بِقُدْرَتِهِ .

یا قَیُّومُ لایَفُوتُهُ شَیْءٌ مِنْ خَلْقِهِ ، یا آخِرُ یا باقی ، یا أَوَّلَ کُلِّ شَیْءٍ وَآخِرَهُ ، یا دائِمُ بِغَیْرِ فَناءٍ وَلا زَوالٍ لِمُلْکِهِ ، یا صَمَدُ مِنْ غَیْرِ شَبیهٍ ، فَلا شَیْءَ کَمِثْلِهِ ، یا مُبْدِئَ کُلِّ شَیْءٍ وَمُعیدَهُ ، یا مَنْ لایَصِفُ الْواصِفُونَ کُنْهَ جَلالِهِ فی مُلْکِهِ وَعِزِّهِ وَجَبَرُوتِهِ .

یا کَبیرُ ، أَنْتَ الَّذی لاتَهْتَدِی الْعُقُولُ لِصِفَتِهِ فی عَظَمَتِهِ ، یا باعِثُ یا مُنْشِئُ بِلا مِثالٍ ، یا زاکِی الطّاهِرُ مِنْ کُلِّ آفَةٍ ، یا کافِی الْمُتَوَسِّعُ لِما خَلَقَ مِنْ عَطایا فَضْلِهِ الَّذی لایَنْفَدُ ، یا نَقِیُّ مِنْ کُلِّ سُوءٍ لَمْ یُخالِطْهُ فِعالُهُ .

یا جَبّارُ أَنْتَ الَّذی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَتُهُ ، یا حَنّانُ یا مَنّانُ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، أَنْتَ الَّذی قَدْ عَمَّ الْخَلائِقَ مَنُّهُ وَفَضْلُهُ ، یا دَیّانَ الْعِبادِ ، وَکُلٌّ یَقُومُ خاضِعا

ص: 155

لِهَیْبَتِهِ ، یا خالِقَ ما فِی السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ ، وَکُلٌّ إِلَیْهِ میعادُهُ(1) ، یا رَحیمَ کُلِّ صَریخٍ وَمَکْرُوبٍ .

یا صادِقَ الْوَعْدِ فَلاتَصِفُ الْأَلْسُنُ جَلالَ مُلْکِهِ وَعِزِّهِ ، یا مُبْدِئَ الْبَدائِعِ لَمْ یَبْتَغِ فی إِنْشائِها عَوْنَ أَحَدٍ منِْ خَلْقِهِ ، یا عالِمَ الْغُیُوبِ فَلایَفُوتُهُ شَیْءٌ مِنْ خَلْقِهِ ، یا مُعیدَ ما أَفْنی إِذا بَرَزَ الْخَلائِقُ لِدَعْوَتِهِ ، یا حَلیما ذا أَناةٍ فَلا شَیْءَ یُعادِلُهُ مِنْ خَلْقِهِ .

یا حَمیدَ الْفِعالِ فی خَلْقِهِ بِلُطْفِهِ ، یا عَزیزُ الْغالِبُ عَلی أَمْرِهِ فَلا شَیْءَ یُعادِلُهُ ، یا ظاهِرَ الْبَطْشِ الشَّدیدِ ، اَلَّذی لایُطاقُ انْتِقامُهُ ، یا عالِی الْقَریبُ فی عُلُوِّهِ وَارْتِفاعِهِ وَدَوامِهِ ، یا حَنّانُ یا مَنّانُ ، فَلا شَیْءَ یَقْهَرُ سُلْطانَهُ ، یا نُورَ کُلِّ شَیْءٍ وَهُداهُ .

أَنْتَ الَّذی أَضاءَتِ الظُّلْمَةُ بِنُورِهِ ، یا قُدُّوسُ الطّاهِرُ فَلا شَیْءَ کَمِثْلِهِ ، یا قَریبُ الْمُجیبُ الْمُتَدانی دُونَ کُلِّ شَیْءٍ ، یا عالِی الشّامِخُ فِی السَّماءِ فَوْقَ کُلِّ شَیْءٍ عُلُوُّهُ وَارْتِفاعُهُ ، یا بَدیعَ الْبَدائِعِ وَمُعیدَها بَعْدَ فَنائِها بِقُدْرَتِهِ ، یا مَلِکُ یا مُتَکَبِّرُ ، یا مَنِ الْعَدْلُ أَمْرُهُ وَالصِّدْقُ وَعْدُهُ ، یا مَحْمُودا فی أَحْوالِهِ ، فَلاتَبْلُغُ الْأَوْهامُ کُنْهَ جَلالِهِ فی مُلْکِهِ وَعِزِّهِ .

یا کَریمَ الْعَفْوِ ، أَنْتَ الَّذی مَلَأَ کُلَّ شَیْءٍ عَدْلُهُ وَفَضْلُهُ ، یا عَظیمَ الْمَفاخِرِ وَالْکِبْرِیاءِ فَلایُدْرَکُ عِزُّ مُلْکِهِ ، یا عَجیبُ فَلاتَنْطِقُ الْأَلْسُنُ بِکُلِّ آلائِهِ وَثَنائِهِ ، أَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ أَمانا مِنْ عُقُوبَتِکَ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَأَسْأَلُکَ نُورا وَنَصْرا وَرِفْعَةً عِنْدَ جَمیعِ خَلْقِکَ ، مِنْ بَنی آدَمَ وَبَناتِ حَوّاءَ ، رَبَّ الْأَرْواحِ الْفانِیَةِ ، وَالْأَجْسادِ الْبالِیَةِ ، وَالْأَرْواحِ الْمُرْتَفِعَةِ .

وَأَسْأَلُکَ بِطاعَةِ الْعُرُوقِ الْمُلْتَئِمَةِ إِلی أَماکِنِها ، وَبِطاعَةِ الْقُبُورِ الْمُتَشَقِّقَةِ عَنْ أَهْلِها ، وَبِدَعْوَتِکَ الصّادِقَةِ فیهِمْ ، وَأَخْذِکَ الْحَقَّ مِنْهُمْ ، إِذا بَرَزَ الَْخلائِقُ ، فَهُمْ مِنْ مَخافَتِکَ وَشِدَّةِ سُلْطانِکَ یَنْتَظِرُونَ قَضاءَکَ ، وَیَخافُونَ عَذابَکَ ، وَیَرْجُونَ رَحْمَتَکَ ،

ص: 156

اِجْعَلْنی مِنَ الْمُقَرَّبینَ الْفائِزینَ ، وَأَلْقِ عَلَیَّ مَحَبَّةً وَنُورا وَنِعْمَةً وَهَیْبَةً ، وَاجْعَلْنی مِمَّنْ یُسْمَعُ قَوْلی لَهُ ، وَیُرْفَعُ أَمْری عَلی کُلِّ أَمْرٍ ، أَنَا عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ ، اَلْفَقیرُ إِلی رَحْمَتِکَ .

اِجْعَلْنِی اللّهُمَّ عالِیا مُتَعالِیا ، یا نُورَ النُّورِ ، یا مِصْباحَ النُّورِ ، أَدْرَءُ بِکَ فی نُحُورِهِمْ ، وَأَسْتَعیذُ بِکَ مِنْ شُرُورِهِمْ ، وَأَسْتَعینُ بِکَ عَلَیْهِمْ ، فَاکْفِنی أَمْرَهُمْ بِلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِکَ ، یا اَللّه ُ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ ، «إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَیْهِمْ مِنَ السَّماءِ آیَةً فَظَلَّتْ أَعْناقُهُمْ لَها خاضِعینَ»(1) ، «إِنّا رُسُلُ رَبِّکَ لَنْ یَصِلُوا إِلَیْکَ»(2) ، «یا مُوسی أَقْبِلْ وَلاتَخَفْ إِنَّکَ مِنَ الاْمِنینَ»(3) ، «کَتَبَ اللّه ُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلی إِنَّ اللّه َ قَوِیٌّ عَزیزٌ»(4) .

اَللّهُمَّ بِعِزَّتِکَ یا دائِمَ الْبَقاءِ ، أَسْأَلُکَ بِالاِْسْمِ الَّذی أَحَطْتَهُ بِحِجابِ النُّورِ ، نُورِ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، تُضیئُ بِهِ أَبْصارَ النّاظِرینَ ، عُذْتُ بِرُبُوبِیَّتِکَ یا اَللّه ُ ، بِاسْمِکَ الَّذی تَقُولُ لِلشَّیْءِ کُنْ فَیَکُونُ ، إِلاّ قَضَیْتَ حاجَتی ، وَأَنْجَحْتَ طَلِبَتی ، وَیَسَّرْتَ أَمْری ، وَسَتَرْتَ عَوْرَتی ، وَآمَنْتَ رَوْعَتی ، وَرَزَقْتَنی نُورا وَعِزّا وَهَیْبَةً وَقَبُولاً وَرِفْعَةً عِنْدَ جَمیعِ خَلْقِکَ بِحَوْلِکَ وَقُوَّتِکَ .

وَبِاسْمِکَ الَّذی وَسِعَ کُلَّ شَیْءٍ وَهُوَ أَوْسَعُ مِنْهُ ، یا دائِمَ الْبَقاءِ أَدِمْ ما أَنَا فیهِ مِنْ نِعْمَتِکَ وَعافِیَتِکَ ، وَاجْعَلْ اُمُوری أَوَّلَها صَلاحا ، وَآخِرَها فَلاحا ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ . پس هر دعا که خواهی بکن که مستجاب است إن شاء اللّه تعالی .(5)

ص: 157

سفید

ص: 158

مُسْلِمُونَ ، لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ لانَعْبُدُ إِلاّ إِیّاهُ ، مُخْلِصینَ لَهُ الدَّینَ وَلَوْ کَرِهَ الْکافِرُونَ ، لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ ، أَنْجَزَ وَعْدَهُ ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ ، وَأَعَزَّ جُنْدَهُ ، وَهَزَمَ الْأَحْزابَ وَحْدَهُ ، فَلَهُ الْمُلْکُ ، وَلَهُ الْحَمْدُ ، وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ َقدیرٌ .

اَللّهُمَّ أَنْتَ نُورُ السَّماواتِ وَالْأرْضِ وَمَنْ فیهِنَّ ، فَلَکَ الْحَمْدُ ، وَأَنْتَ الْحَقُّ ، وَوَعْدُکَ الْحَقُّ ، وَقَوْلُکَ الْحَقُّ ، وَإِنْجازُکَ حَقٌّ ، وَالْجَنَّةُ حَقٌّ ، وَالنّارُ حَقٌّ . اَللّهُمَّ لَکَ أَسْلَمْتُ ، وَبِکَ آمَنْتُ ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ ، وَبِکَ خاصَمْتُ ، وَإِلَیْکَ حاکَمْتُ ، یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ ، اِغْفِرْ لی ما قَدَّمْتُ وَأَخَّرْتُ وَأَسْرَرْتُ وَأَعْلَنْتُ ، أَنْتَ إِلهی لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی وَارْحَمْنی ، وَتُبْ عَلَیَّ ، إِنَّکَ أَنْتَ التَّوّابُ الرَّحیمُ .(1)

مؤلّف گوید : این نماز از نمازهای مشهور است و عامّه و خاصّه در کتب خود روایت کرده اند و بعضی این را از نمازهای روز جمعه شمرده اند و از روایات اختصاصی معلوم نمی شود و ظاهرا در سایر ایّام توان کرد .

نماز امیرالمؤمنین علیه السلام را به جا آورد ، از گناهان بیرون آید مانند روزی که از مادر متولّد شده باشد ، و حاجت های او برآورده شود ؛ در هر رکعت سوره حمد و پنجاه مرتبه سوره «توحید» بخواند ، و چون فارغ شود این دعا را بخواند که تسبیح آن حضرت است :

سُبْحانَ مَنْ لاتَبیدُ مَعالِمُهُ ، سُبْحانَ مَنْ لاتَنْقُصُ خَزائِنُهُ ، سُبْحانَ مَنْ لاَ اضْمِحْلالَ لِفَخْرِهِ ، سُبْحانَ مَنْ لایَنْفَدُ ما عِنْدَهُ ، سُبْحانَ مَنْ لاَ انْقِطاعَ لِمُدَّتِهِ ، سُبْحانَ مَنْ لایُشارِکُ أَحَدا فی أَمْرِهِ ، سُبْحانَ مَنْ لا إِلهَ غَیْرُهُ .

پس این دعا را بخواند : یا مَنْ عَفی عَنِ السَّیِّئاتِ وَلَمْ یُجازِ بِها ، اِرْحَمْ عَبْدَکَ یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ نَفْسی ، أَنَا عَبْدُکَ یا سَیِّداهُ ، أَنَا عَبْدُکَ بَیْنَ یَدَیْکَ یا رَبّاهُ ، بِکَ إِلهی ، بِکَیْنُونَتِکَ یا أَمَلاهُ ، یا رَحْماناهُ یا غِیاثاهُ ، عَبْدُکَ عَبْدُکَ ، لا حیلَةَ لَهُ ، یا مُنْتَهی رَغْبَتاهُ ، یا مُجْرِیَ الدَّمِ فی عُرُوقی ، عَبْدُکَ یا سَیِّداهُ یا مالِکاهُ .

أَیا هُوَ أَیا هُوَ یا رَبّاهُ ، عَبْدُکَ لا حیلَةَ لی ، وَلا غِنًی بی عَنْ نَفْسی ، وَلا أَسْتَطیعُ لَها ضَرّا وَلا نَفْعا ، وَلا أَجِدُ مَنْ اُصانِعُهُ ، تَقَطَّعَتْ أَسْبابُ الْخَدائِعِ عَنّی ، وَاضْمَحَلَّ کُلُّ مَظْنُونٍ عَنّی ، أَفْرَدَنِی الدَّهْرُ إِلَیْکَ ، فَقُمْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ هذَا الْمَقامَ یا إِلهی ، بِعِلْمِکَ هذا کانَ کُلُّهُ ، فَکَیْفَ أَنْتَ صانِعٌ بی .

وَلَیْتَ شِعْری کَیْفَ تَقُولُ لِدُعائی ، أَتَقُولُ نَعَمْ أَمْ تَقُولُ لا ، فَإِنْ قُلْتَ لا ، فَیا وَیْلی یا وَیْلی یا وَیْلی یا وَیْلی ، یا عَوْلی یا عَوْلی یا عَوْلی ، یا شِقْوَتی یا شِقْوَتی یا شِقْوَتی ، یا ذُلّی یا ذُلّی یا ذُلّی ، إِلی مَنْ وَمِمَّنْ أَوْ عِنْدَ مَنْ أَوْ کَیْفَ أَوْ ماذا أَوْ إِلی أَیِّ شَیْءٍ أَلْجَأُ وَمَنْ أَرْجُو وَمَنْ یَجُودُ عَلَیَّ بِفَضْلِهِ حینَ یَرْفُضُنی ، یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ .

وَإِنْ قُلْتَ نَعَمْ ، کَما هُوَ الظَّنُّ بِکَ ، وَالرَّجاءُ لَکَ ، فَطُوبی لی ، أَنَا السَّعیدُ وَأَنَا الْمَسْعُودُ ، فَطُوبی لی ، وَأَنَا الْمَرْحُومُ ، یا مُتَرَحِّمُ یا مُتَرَئِّفُ ، یا مُتَعَطِّفُ یا مُتَجَبِّرُ ، یا مُتَمَلِّکُ یا مُقْسِطُ ، لا عَمَلَ مَعَ نَجاحِ حاجَتی ، أَسْأَلُکَ بِاسْمَکَ الَّذی جَعَلْتَهُ فی مَکْنُونِ

ص: 161

غَیْبِکَ ، وَاسْتَقَرَّ عِنْدَکَ فَلایَخْرُجُ مِنْکَ إِلی شَیْءٍ سِواکَ ، أَسْئَلُکَ بِهِ وَبِکَ ، وَبِکَ وَبِهِ ، فَإِنَّهُ أَجَلُّ وَأَشْرَفُ أَسْمائِکَ ، لا شَیْءَ لی غَیْرُ هذا ، وَلا أَحَدٌ أَعْوَدُ عَلَیَّ مِنْکَ .

یا کَیْنُونُ یا مُکَوِّنُ ، یا مَنْ عَرَّفَنی نَفْسَهُ ، یا مَنْ أَمَرَنی بِطاعَتِهِ ، یا مَنْ نَهانی عَنْ مَعْصِیَتِهِ ، وَیا مَدْعُوُّ وَیا مَسْئُولُ ، یا مَطْلُوبا إِلَیْهِ ، رَفَضْتُ وَصِیَّتَکَ الَّتی أَوْصَیْتَنی بِها وَلَمْ اُطِعْکَ ، وَلَوْ أَطَعْتُکَ فیما أَمَرْتَنی لَکَفَیْتَنی ما قُمْتُ إِلَیْکَ فیهِ ، وَأَنَا مَعَ مَعْصِیَتی لَکَ راجٍ ، فَلاتَحُلْ بَیْنی وَبَیْنَ ما رَجَوْتُ ، یا مُتَرَحِّمُ لی ، أَعِذْنی مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَمِنْ خَلْفی وَمِنْ تَحْتی ، وَمِنْ کُلِّ جَهاتِ الاْءِحاطَةِ بی .

اَللّهُمَّ بِمُحَمَّدٍ سَیِّدی ، وَبِعَلِیٍّ وَلِیّی ، وَبِالْأَئِمَّةِ الرّاشِدینَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ ، اِجْعَلْ عَلَیْنا صَلَواتِکَ وَرَأْفَتَکَ وَرَحْمَتَکَ ، وَأَوْسِعْ عَلَیْنا مِنْ رِزْقِکَ ، وَاقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَجَمیعَ حَوائِجِنا ، یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

پس حضرت فرمود که : هر که این نماز را به جا آورد و این دعا را بخواند ، هیچ گناهی میان او و خدا نماند مگر آن که آمرزیده شود .(1)

و دعای دیگر بعد از این نماز : اَلْحَمْدُ للّه ِِ خالِقِ الْخَلْقِ بِغَیْرِ مَنْصَبَةٍ ، اَلْمَوْصُوفِ بِغَیْرِ غایَةٍ ، اَلْمَعْرُوفِ بِغَیْرِ تَحْدیدٍ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ الْحَیِّ بِغَیْرِ شَبیهٍ وَلا ضِدٍّ وَلا نِدٍّ لَهُ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ الَّذی لاتَفْنی خَزائِنُهُ ، وَلاتَبیدُ مَعالِمُهُ .

اَلْحَمْدُ للّه ِِ الَّذی لا إِلهَ مَعَهُ ، ذلِکَ اللّه ُ الَّذی لَبِسَ الْبَهْجَةَ وَالْجَمالَ ، وَتَرَدّی بِالنُّورِ وَالْوَقارِ ، ذلِکَ الَّذی یَری أَثَرَ النَّمْلَةِ فِی الصَّفا ، وَیَسْمَعُ وَقْعَ الطَّیْرِ فِی الْهَواءِ ، ذلِکَ اللّه ُ الَّذی هُوَ هکَذا وَلا هکَذا غَیْرُهُ سُبْحانَهُ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَیٌّ قَیُّومٌ لایَنامُ ، وَمَلِکٌ لایُضامُ ، وَعَزیزٌ لایُرامُ ، وَبَصیرٌ لایَرْتابُ ، وَسَمیعٌ لایَتَکَلَّفُ ، وَمُحْتَجِبٌ لایُری ، وَصَمَدٌ لایَطْعَمُ ، وَحَیٌّ لایَمُوتُ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی أَطْفَأْتَ بِهِ کُلَّ نُورٍ ، وَهُوَ حَیٌّ خَلَقْتَهُ ، وَأَسْأَلُکَ

ص: 162

بِاسْمِکَ الَّذی خَلَقْتَ بِهِ عَرْشَکَ ، اَلَّذی لایَعْلَمُ ما هُوَ إِلاّ أَنْتَ ، وَأَسْأَلُکَ بِنُورِ وَجْهِکَ الْعَظیمِ ، وَأَسْأَلُکَ بِنُورِ اسْمِکَ الَّذی خَلَقْتَ بِهِ نُورَ حِجابِکَ النُّورِ ، وَأَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ بِاسْمِکَ الَّذی تَضَعْضَعَ بِهِ سُکّانُ سَماواتِکَ وَأَرْضِکَ ، وَاسْتَقَرَّ بِهِ عَرْشُکَ ، وَتَطْوی بِهِ سَماءَکَ ، وَتُبَدِّلُ بِهِ أَرْضَکَ ، وَتُقیمُ بِهِ الْقِیامَةَ یا اَللّه ُ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی تَقْضی بِهِ ما تَشاءُ بِذلِکَ الاِْسْمِ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی هُوَ نُورٌ مِنْ نُورٍ ، وَنُورٌ مَعَ نُورٍ ، فَوْقَ کُلِّ نُورٍ ، وَنُورٌ یُضیءُ بِهِ کُلُّ نُورٍ ، وَنُورٌ عَلی کُلِّ نُورٍ ، وَنُورٌ فی نُورٍ یا اَللّه ُ ، یَذْهَبُ بِهِ الظُّلَمُ ، وَبِاسْمِکَ الْمَکْتُوبِ عَلی جَبْهَةِ إِسْرافیلَ ، وَبِقُوَّةِ ذلِکَ الاِْسْمِ یَنْفُخُ إِسْرافیلُ فِی الصُّورِ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْمَکْتُوبِ عَلی راحَةِ رِضْوانَ خازِنِ الْجِنانِ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الزَّکِیِّ الطّاهِرِ ، اَلْمَکْتُوبِ فی کُنْهِ حُجُبِکَ ، اَلْمَخْزُونِ فی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ ، عَلی سِدْرَةِ الْمُنْتَهی ، أَسْأَلُکَ بِهِ یا اَللّه ُ ، وَأَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ بِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْمَکْتُوبِ عَلی سُرادِقِ السَّرائِرِ ، وَأَدْعُوکَ بِهذِهِ الاَْسْماءِ بِأَنَّ لَکَ الْحَمْدُ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، سُبْحانَکَ سُبْحانَکَ .

أَنْتَ النُّورُ التّامُّ الْبارُّ الرَّحیمُ ، اَلْمُعیدُ الْکَبیرُ الْمُتَعالُ ، بَدیعُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، وَنُورُهُنَّ وَقِوامُهُنَّ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، یا حَنّانُ یا مَنّانُ ، نُورُ النُّورِ ، دائِمٌ قُدُّوسٌ ، اَللّه ُ الْقُدُّوسُ الْقَیُّومُ ، حَیٌّ لایَمُوتُ ، مُدَبِّرُ الاُْمُورِ ، فَرْدٌ وِتْرٌ ، حَقٌّ قَدیمٌ .

وَأَسْأَلُکَ بِنُورِ وَجْهِکَ الَّذی تَجَلَّیْتَ بِهِ لِمُوسی عَلَی الْجَبَلِ فَجَعَلْتَهُ دَکّا ، وَخَرَّ مُوسی صَعِقا ، فَمَنَنْتَ بِهِ عَلَیْهِ ، وَأَحْیَیْتَهُ بَعْدَ الْمَوْتِ بِذلِکَ الاِْسْمِ ، وَأَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ بِاسْمِکَ الَّذی کَتَبْتَهُ عَلی عَرْشِکَ ، وَاسْتَقَرَّ بِذلِکَ الاِْسْم ، وَأَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ ، یا قدُّوسُ یا قدُّوسُ یا قدُّوسُ ، وَأَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ قُدُّوسٌ ، یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی یُمْشی بِهِ عَلی طَلَلِ الْماءِ ، کَما یُمْشی بِهِ عَلی جَدَدِ الْأَرْضِ ، یا اَللّه ُ وَأَسْأَلُکَ بِهِ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی أَجْرَیْتَ بِهِ الْفَلَکَ فَجَعَلْتَهُ مَعالِمَ

ص: 163

شَمْسِکَ وَقَمَرِکَ ، وَکَتَبْتَ اسْمَکَ عَلَیْهِ ، وَبِأَنَّکَ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، تُسْأَلُ فَتُجیبُ ، فَأَنَا أَسْأَلُکَ بِهِ یا اَللّه ُ ، وَبِاسْمِکَ الَّذی هُوَ نُورٌ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی أَقَمْتَ بِهِ عَرْشَکَ وَکُرْسِیَّکَ فِی الْهَواءِ ، وَبِاسْمِکَ الَّذی بِهِ سَبَقَتْ رَحْمَتُکَ غَضَبَکَ ، وَبِاسْمِکَ الَّذی خَلَقْتَ بِهِ الْفِرْدَوْسَ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ وَبِأَنَّکَ السَّلامُ وَمِنْکَ السَّلامُ ، وَبِاسْمِکَ الْمَکْتُوبِ فی دارِ السَّلامِ ، وَبِاسْمِکَ یا اَللّه ُ ، اَلطّاهِرِ الْمُطَهَّرِ ، اَلْمُقَدَّسِ النُّورِ ، اَلْمُصْطَفَی الَّذِی اصْطَفَیْتَهُ لِنَفْسِکَ مِنْ نَفْسِکَ ، بِهِ أَسْأَلُکَ وَبِنُورِ وَجْهِکَ الْمُنیرِ ، وَأَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ بِاسْمِکَ الَّذی یُمْشی بِهِ فِی الظُّلَمِ ، وَیُمْشی بِهِ فی أَبْراجِ السَّماءِ .

وَأَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ ، بِاسْمِکَ الَّذی کَتَبْتَهُ عَلی حِجابِ عَرْشِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْمَکْنُونِ الْأَعَزِّ الْأَجَلِّ الْأَکْبَرِ الْأَعْظَمِ ، اَلَّذی تُحِبُّهُ وَتَرْضی عَمَّنْ دَعاکَ بِهِ ، وَتُجیبُ دَعْوَتَهُ ، وَلاتَحْرِمْ سائِلَکَ بِهِ بِذلِکَ الاِْسْمِ ، وَأَسْأَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ طَیِّبٍ مُبارَکٍ فِی التَّوْریةِ وَالاْءِنْجیلِ وَالزَّبُورِ وَالْفُرْقانِ ، وَبِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ فِی اللَّوْحِ الْمَحْفُوظِ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ ، اَلَّذی أَصْغَرُ حَرْفٍ مِنْهُ أَعْظَمُ مِنَ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ وَالْجِبالِ ، وَکُلِّ شَیْءٍ خَلَقْتَهُ ، وَأَسْأَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ اصْطَفَیْتَهُ مِنْ عِلْمِکَ لِنَفْسِکَ ، وَاسْتَأْثَرْتَ بِهِ فی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی دَعاکَ بِهِ الَّذی عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْکِتابِ فَأَجَبْتَهُ ، بِذلِکَ الاِْسْمِ أَدْعُوکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِهِ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی دَعاکَ بِهِ حَمَلَةُ عَرْشِکَ ، فَاسْتَقَرَّتْ أَقْدامُهُمْ ، وَحَمَّلْتَهُمْ عَرْشَکَ بِذلِکَ الاِْسْمِ یا اَللّه ُ ، اَلَّذی لایَعْلَمُهُ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ ، وَلا حامِلُ عَرْشِکَ ، وَلا کُرْسِیِّکَ إِلاّ مَنْ عَلَّمْتَهُ ذلِکَ .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی دَعاکَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ الطّاهِرینَ الطَّیِّبینَ الْأَخْیارِ ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، صَلِّ عَلَیْهِمْ أَجْمَعینَ ، وَاقْضِ حاجَتی ، وَامْنُنْ

ص: 164

عَلَیَّ بِالْمَغْفِرَةِ وَالرَّحْمَةِ ، وَالرِّزْقِ الْحَلالِ الطَّیِّبِ الْواسِعِ ، وَالصِّحَّةِ وَالْعافِیَةِ وَالسَّلامَةِ فی نَفْسی وَدینی وَأَهْلی وَمالی وَوَلَدی وَإِخْوانی وَعَشیرَتی ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَلْحَمْدُ للّه ِِ عَلی حِلْمِهِ بَعْدَ عِلْمِهِ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ عَلی عَفْوِهِ بَعْدَ قُدْرَتِهِ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ الْقادِرِ بِقُدْرَتِهِ عَلی کُلِّ قُدْرَةٍ ، وَلایَقْدِرُ أَحَدٌ قُدْرَتَهُ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ باسِطِ الْیَدَیْنِ بِالرَّحْمَةِ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ عالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ ، وَهُوَ عَلیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ خالِقِ الْخَلْقِ وَقاسِمِ الرِّزْقِ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ الْخالِقِ لِما یُری وَلِما لایُری ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ عَلاّمِ الْغُیُوبِ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ بِجَمیعِ مَحامِدِهِ کُلِّها .

اَلْحَمْدُ للّه ِِ عَلی جَمیعِ نَعْمائِهِ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ عَلی جَمیعِ بَلائِهِ عَلی خَلْقِهِ بِقُدْرَتِهِ ، لاتُدْرِکُهُ الْأَبْصارُ وَهُوَ یُدْرِکُ الْأَبْصارَ ، وَهُوَ اللَّطیفُ الْخَبیرُ ، اَلْأَوَّلُ کانَ قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ ، وَعَلِمَ کُلَّ شَیْءٍ بِعِلْمِهِ ، وَأَنْفَذَ کُلَّ شَیْءٍ بَصَرا ، وَعَلِمَ کُلَّ شَیْءٍ بِغَیْرِ تَعْلیمٍ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ الاْءِلهِ الْقُدُّوسِ ، یُسَبِّحُ لَهُ [ما] فِی السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، طائِعینَ غَیْرَ مُکْرَهینَ ، وَکُلُّ شَیْءٍ یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ ، وَلکِنْ لایَفْقَهُونَ تَسْبیحَهُمْ .

إِلهی عَلِمْتَ کُلَّ شَیْءٍ ، وَقَدَّرْتَ کُلَّ شَیْءٍ ، وَهَدَیْتَ کُلَّ شَیْءٍ ، وَدَعَوْتَ کُلَّ شَیْءٍ إِلی جَلالِکَ وَجَلالِ وَجْهِکَ ، وَعَظیمِ مُلْکِکَ ، وَتَعْظیمِ سُلْطانِکَ ، وَقَدیمِ أَزَلِیَّتِکَ وَرُبُوبِیَّتِکَ ، لَکَ الثَّناءُ بِجَمیعِ ما یَنْبَغی لَکَ أَنْ یُثْنی بِهِ عَلَیْکَ مِنَ الْمَحامِدِ وَالثَّناءِ وَالتَّقْدیسِ وَالتَّهْلیلِ .

سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لایَلْهُو ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ قائِمٌ لایَسْهُو ، نُورُ کُلِّ نُورٍ ، وَهادی کُلِّ شَیْءٍ ، سُبْحانَ أَهْلِ الْکِبْرِیاءِ ، وَأَهْلِ التَّعْظیمِ وَالثَّناءِ الْحَسَنِ ، تَبارَکْتَ إِلهی وَاسْتَوَیْتَ عَلَی الْکُرْسِیِّ الْعِزِّ ، وَقَدْ عَلِمْتَ ما تَحْتَ الثَّری ، وَما فَوْقَهُ وَما عَلَیْهِ ، وَما یَخْرُجُ مِنْهُ ، وَما یَخْرُجُ شَیْءٌ مِنْ عِلْمِکَ ، سُبْحانَکَ ما أَحْسَنَ بَلاؤُکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ ما

ص: 165

أَظْهَرَ نَعْماءُکَ ، وَلَکَ الشُّکْرُ ما أَکْبَرَ عَظَمَتُکَ .

إِلهی ، اِغْفِرْ لِلْمُذْنِبینَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، وَتَجاوَزْ عَنِ الْخاطِئینَ ، فَإِنَّهُمْ قَصَّرُوا وَلَمْ یَعْلَمُوا ، وَضَمِنُوا لَکَ عَلی أَنْفُسِهِمْ وَلَمْ یَفُوا ، وَاتَّکَلُوا عَلی أَنَّکَ أَکْرَمُ الْأَکْرَمینَ ، فَتّاحُ الْخَیْراتِ ، إِلهُ مَنْ فِی الْأَرَضینَ وَالسَّماواتِ ، وَأَنَّکَ دَیّانُ یَوْمِ الدّینِ ، وَاغْفِرْ لی وَلِوالِدَیَّ وَأَهْلی وَإِخْوانی ، وَارْزُقْنی رِزْقا واسِعا طَیِّبا ، هَنیئا مَریئا سَریعا حَلالاً ، إِنَّکَ خَیْرُ الرّازِقینَ .(1)

«یَسْأَلُهُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَالْأَرْضِ کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فی شَأْنٍ»(1) . اَللّهُمَّ اجْعَلْ مِنْ شَأْنِکَ شَأْنَ حاجَتی ، وَاقْضِ فی شَأْنِکَ لی حاجَتی ، وَحاجَتی إِلَیْکَ اللّهُمَّ الْعِتْقُ مِنَ النّارِ ، وَأَنْ تُقْبِلَ عَلَیَّ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ .

پس کف دست ها را به سوی آسمان بگشا و بگو : اَللّه ُ أَکْبَرُ ، اَللّه ُ أَکْبَرُ ، اَللّه ُ أَکْبَرُ ، مُقَدَّسا مُعَظَّما مُوَقَّرا . اَلْحَمْدُ للّه ِِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَدا ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فِی الْمُلْکِ ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ ، وَکَبِّرْهُ تَکْبیرا ، اَللّه ُ أَکْبَرُ أَهْلُ الْکِبْرِیاءِ وَالْحَمْدِ وَالثَّناءِ وَالتَّقْدیسِ وَالْمَجْدِ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ ، اَللّه ُ أَکْبَرُ ، لا شَریکَ لَهُ فی تَکْبیری ، بَلْ مُخْلِصا أَقُولُ ، وَبِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ ، أَعُوذُ بِاللّه ِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ .

پس پاها را نزدیک یکدیگر درست بر زمین بگذار ، و زنهار به جانب دیگر متوجّه مشو ، و به غیر اذکار نماز چیزی به خاطر مگذران ، و در رکعت اوّل بعد از سوره حمد ، سوره «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» یا «الم سجده» یا هر سوره دیگر که بر تو آسان باشد بخوان ، و در رکعت دوم سوره «یس» ، و در رکعت سوم «حم دخان» ، و در رکعت چهارم «تَبارَکَ الَّذی بِیَدِهِ الْمُلْک» ، و اگر خواهی با سوره های دیگر نیز می توان کرد ، پس چون در رکعت اوّل از قرائت فارغ شوی ؛ پیش از آن که به رکوع روی این دعا را پانزده مرتبه بخوان :

لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ ، وَسُبْحانَ اللّه ِ وَبِحَمْدِهِ ، وَتَبارَکَ اللّه ُ وَتَعالی ، ما شاءَ اللّه ُ ، لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ ، وَلا مَلْجَأَ وَلا مَنْجا مِنَ اللّه ِ إِلاّ إِلَیْهِ ، سُبْحانَ اللّه ِ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، عَدَدَ الشَّفْعِ وَالْوَتْرِ وَالرَّمْلِ وَالْقَطْرِ ، وَعَدَدَ کَلِماتِ رَبّی ، اَلطَّیِّباتِ التّامّاتِ الْمُبارَکاتِ .

پس دست ها را برابر گوش های خود بلند کن و «اللّه اکبر» بگو و به رکوع برو

ص: 167

و در رکوع همین دعا را ده مرتبه بخوان ، پس سر از رکوع بردار و ایستاده ده مرتبه بخوان ، پس «اللّه اکبر» بگو و به سجده برو و در سجده ده مرتبه بخوان ، پس سر از سجده بردار و نشسته ده مرتبه بخوان ، پس به سجده دوم برو و باز ده مرتبه بگو و چون سر از سجده برداری ، برخیز و ایستاده پیش از آن که به قرائت شروع کنی ده مرتبه بگو ، و رکعت دوم و سوم و چهارم را نیز مثل رکعت اوّل بکن و در رکعت دوم و چهارم تشهّد بخوان و در تشهّد این دعا را بخوان :

بِسْمِ اللّه ِ ، اَللّهُمَّ إِنّی وَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِصَلَواتی مُخْلِصا لَکَ ، لا شَریکَ لَکَ ، سُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ ، کَذَبَ الْعادِلُونَ بِکَ ، اَلتَّحِیّاتُ وَالصَّلَواتُ للّه ِِ . اَللّهُمَّ اجْعَلْها صَلاةً طاهِرَةً مِنَ الرِّئاءِ ، وَاجْعَلْها زاکِیَةً لی عِنْدَکَ ، وَتَقَبَّلْها مِنّی ، یا وَلِیَّ الْمُؤْمِنینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَلی جَمیعِ أَنْبِیائِکَ ، وَاخْصُصْ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ مِنْ صَلَواتِکَ بِأَفْضَلِها ، وَسَلِّمْ عَلی مَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ ، وَاخْصُصْ جَبْرَئیلَ وَمیکائیلَ وَإِسْرافیلَ مِنْ سَلامِکَ بِأَنْماهُ ، ثُمَّ صَلِّ عَلی عِبادِکَ الصّالِحینَ ، وَاخْصُصْ أَوْلِیاءَکَ الْمُخْلَصینَ مِنْ سَلامِکَ بِأَدْوَمِهِ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ وَعَلَیَّ وَعَلی والِدَیَّ مَعَهُمْ وَعَلَی الْمُؤْمِنینَ .

پس سلام بگو و بعد از سلام این دعا را بخوان : اَللّهُمَّ إِنّی اُشْهِدُکَ وَکَفی بِکَ شَهیدا ، وَأَشْهَدُ أَنَّکَ أَنْتَ اللّه ُ رَبّی ، وَأَنَّ رَسُولَکَ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ نَبِیّی ، وَأَنَّ [الدّینَ] الَّذی شَرَعْتَ لَهُ دینی ، وَأَنَّ الْکِتابَ الَّذی أَنْزَلْتَ عَلَیْهِ إِمامی ، وَأَشْهَدُ أَنَّ قَوْلَکَ حَقٌّ ، وَأَنَّ قَضاءَکَ حَقٌّ ، وَأَنَّ عَطاءَکَ عَدْلٌ ، وَأَنَّ جَنَّتَکَ حَقٌّ ، وَأَنَّ نارَکَ حَقٌّ ، وَأَنَّکَ تُمیتُ الْأَحْیاءَ ، وَتُحْیِی الْمَوْتی ، وَأَنَّکَ تَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ ، وَأَنَّکَ جامِعُ النّاسِ لِیَوْمٍ لا رَیْبَ فیهِ ، لاتُغادِرُ مِنْهُمْ أَحَدا ، وَأَنَّکَ لاتُخْلِفُ الْمیعادَ .

اَللّهُمَّ إِنّی اُشْهِدُکَ وَکَفی بِکَ شَهیدا ، فَاشْهَدْ لی یا رَبِّ ، فَإِنَّکَ أَنْتَ الْمُنْعِمُ عَلَیَّ لا

ص: 168

غَیْرُکَ ، وَأَنْتَ مَوْلایَ . اَللّهُمَّ بِأَنْعُمِکَ تَتُمُّ الصّالِحاتُ . اَللّهُمَّ اغْفِرْ لی مَغْفِرَةً عَزْما لاتُغادِرُ لی ذَنْبا ، وَلا أَرْتَکِبُ بِعَوْنِکَ لی بَعْدَها مُحَرَّما ، وَعافِنی مُعافاةً لا بَلْوی بَعْدَها أَبَدا .

اَللّهُمَّ وَاهْدِنی هُدیً لا أَضِلُّ بَعْدَها أَبَدا ، وَانْفَعْنی بِما عَلَّمْتَنی ، وَاجْعَلْهُ حُجَّةً لی ، وَلاتَجْعَلْهُ حُجَّةً عَلَیَّ ، وَارْزُقْنی حَلالاً مُبَلِّغا ، وَرَضِّنی بِهِ ، وَتُبْ عَلَیَّ یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ ، یا رَحْمنُ یا رَحیمُ ، اِهْدِنی وَارْحَمْنی مِنَ النّارِ ، وَاهْدِنی لِمَا اخْتُلِفَ فیهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِکَ ، إِنَّکَ تَهْدی مَنْ تَشاءُ إِلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ ، وَاعْصِمْنی مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ ، وَأَبْلِغْ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ عَنّی تَحِیَّةً کَثیرَةً طَیِّبَةً مُبارَکَةً وَسَلاما ، آمینَ آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ .(1)

مؤلّف گوید : ظاهر روایت آن است که چهار رکعت را به یک سلام به جا آورد و اگر به دو سلام بکند - موافق عمومات سایر اخبار - شاید بد نباشد ، و دور نیست که در رکعت دوم و چهارم ده مرتبه دعا را بعد از سجده دوم نشسته باید بخواند پیش از تشهّد به طریق نماز جعفر .

وَالْوَقارِ ، سُبْحانَ مَنْ یَری أَثَرَ النَّمْلِ فِی الصَّفا ، سُبْحانَ مَنْ یَری وَقْعَ الطَّیْرِ فِی الْهَواءِ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ هکَذا [وَ] لا هکَذا غَیْرُهُ .(1)

و سیّد گفته است که در روایت دیگر وارد شده است که بعد از این نماز ، تسبیح مشهور حضرت فاطمه علیهاالسلام را که بعد از هر نماز خوانده می شود بخواند و بعد از آن صد مرتبه صلوات بر محمّد و آل محمّد بفرستد .(2)

و شیخ رحمه الله در «مصباح» این نماز را مرسل روایت کرده است و گفته است که :

چون سلام بگویی ، تسبیح فاطمه علیهاالسلام را بخوان و این دعا را بخوان - یعنی دعایی که پیش مذکور شد -.

پس گفته است که سزاوار است برای کسی که این نماز را بکند و از این دعا فارغ شود زانوها و ذراع های خود را برهنه کند و به سجده رود و جمیع مساجد سبعه را به خاک برساند که جامه در میان مانع نباشد و دعا کند و حاجات خود را از خدا طلب نماید و در سجده این دعا را بخواند :

یا مَنْ لَیْسَ غَیْرَهُ رَبٌّ یُدْعی ، یا مَنْ لَیْس فَوْقَهُ إِلهٌ یُخْشی ، یا مَنْ لَیْسَ دُونَهُ مَلِکٌ یُتَّقی ، یا مَنْ لَیْسَ لَهُ وَزیرٌ یُؤْتی ، یا مَنْ لَیْسَ لَهُ حاجِبٌ یُرْشی ، یا مَنْ لَیْسَ لَهُ بَوّابٌ یَغْشی ، یا مَنْ لایَزْدادُ عَلی کَثْرَةِ السُّؤالِ إِلاّ کَرَما وَجُودا ، وَعَلی کَثْرَةِ الذُّنُوبِ إِلاّ عَفْوا وَصَفْحا ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَافْعَلْ بی کَذا وَکَذا ، پس حاجت های

خود را یاد کند .(3)

حضرت فاطمه علیهاالسلام می کرده است ، و در هر رکعت بعد از حمد پنجاه مرتبه سوره توحید بخوان و بعد از سلام صلوات بر محمّد و آل محمّد علیهم السلام بفرست و دست به دعا بردار و بگو :

اَللّهُمَّ إِنّی أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِهِمْ ، وَأَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِحَقِّهِمُ الَّذی لایَعْلَمُ کُنْهَهُ سِواکَ ، وَبِحَقِّ مَنْ حَقُّهُ عِنْدَکَ عَظیمٌ ، وَبِأَسْمائِکَ الْحُسْنی ، وَکَلِماتِکَ التّامّاتِ الَّتی أَمَرْتَنی أَنْ أَدْعُوَکَ بِها .

وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ الَّذی أَمَرْتَ إِبْراهیمَ عَلَیْهِ السَّلامُ ، أَنْ یَدْعُوَ بِهِ الطَّیْرَ فَأَجابَتْهُ ، وَبِاسْمِکَ الْعَظیمِ الَّذی قُلْتَ بِهِ لِلنّارِ «کُونی بَرْدا وَسَلاما عَلی إِبْراهیمَ»(1) فَکانَتْ ، وَبِأَحَبِّ أَسْمائِکَ إِلَیْکَ ، وَأَشْرَفِها عِنْدَکَ ، وَأَعْظَمِها لَدَیْکَ ، وَأَسْرَعِها إِجابَةً ، وَأَنْجَحِها طَلِبَةً ، وَبِما أَنْتَ أَهْلُهُ وَمُسْتَحِقُّهُ وَمُسْتَوْجِبُهُ .

وَأَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ ، وَأَرْغَبُ إِلَیْکَ ، وَأَتَصَدَّقُ مِنْکَ ، وَأَسْتَغْفِرُکَ وَأَسْتَمْنِحُکَ وَأَتَضَرَّعُ إِلَیْکَ، وَأَخْضَعُ بَیْنَ یَدَیْکَ، وَأَخْشَعُ لَکَ، وَاُقِرُّ لَکَ بِسُوءِ صَنیعی، وَأَتَمَلَّقُ وَاُلِحُّ عَلَیْکَ .

وَأَسْأَلُکَ بِکُتُبِکَ الَّتی أَنْزَلْتَها عَلی أَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ أَجْمَعینَ ، مِنَ التَّوْریةِ وَالاْءِنْجیلِ وَالْقُرْآنِ الْعَظیمِ ، مِنْ أَوَّلِها إِلی آخِرِها ، فَإِنَّ فیهَا اسْمَکَ الْأَعْظَمَ ، وَبِما فیها مِنْ أَسْمائِکَ الْعُظْمی .

أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تُفَرِّجَ عَنْ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَتَجْعَلَ فَرَجی مَقْرُونا بِفَرَجِهِمْ ، وَتُقَدِّمَهُمْ فی کُلِّ خَیْرٍ ، وَتَبْدَأَ بِهِمْ فیهِ ، وَتَفْتَحَ أَبْوابَ الدُّعاءِ فی هذَا الْیَوْمِ ، وَتَأْذَنَ فی هذَا الْیَوْمِ وَفی هذِهِ اللَّیْلَةِ بِفَرَجی ، وَإِعْطائی سُؤْلی وَأَمَلی فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، فَقَدْ مَسَّنِیَ الْفَقْرُ ، وَنالَنِیَ الضُّرُّ ، وَشَمَلَتْنِی الْخَصاصَةُ ، وَأَلْجَأَتْنِی الْحاجَةُ ، وَتَوَسَّمْتُ بِالذِّلَّةِ ، وَغَلَبَتْنِی الْمَسْکَنَةُ ، وَحَقَّتْ عَلَیَّ الْکَلِمَةُ ، وَأَحاطَتْ بِیَ الْخَطیئَةُ .

ص: 171

وَهذَا الْوَقْتُ الَّذی وَعَدْتَ أَوْلیِاءَکَ فیهِ الاْءِجابَةَ ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَامْسَحْ ما بی بِیَمینِکَ الشّافِیَةِ ، وَانْظُرْ إِلَیَّ بِعَیْنِکَ الرّاحِمَةِ ، وَأَدْخِلْنی فی رَحْمَتِکَ الْواسِعَةِ ، وَأَقْبِلْ إِلَیَّ بِوَجْهِکَ الَّذی إِذا أَقْبَلْتَ بِهِ عَلی أَسیرٍ فَکَکْتَهُ ، وَعَلی ضالٍّ هَدَیْتَهُ ، وَعَلی حائِرٍ أَدَّیْتَهُ ، وَعَلی فَقیرٍ أَغْنَیْتَهُ ، وَعَلی ضَعیفٍ قَوَّیْتَهُ ، وَعَلی خائِفٍ آمَنْتَهُ ، وَلاتُخْلِنی لُقًی لِعَدُوِّکَ وَعَدُوّی .

یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، یا مَنْ لایَعْلَمُ کَیْفَ هُوَ وَحَیْثُ هُوَ وَقُدْرَتَهُ إِلاّ هُوَ ، یا مَنْ سَدَّ الْهَواءَ بِالسَّماءِ ، وَکَبَسَ الْأَرْضَ عَلَی الْماءِ ، وَاخْتارَ لِنَفْسِهِ أَحْسَنَ الاَْسْماءَ ، یا مَنْ سَمّی نَفْسَهُ بِالاِْسْمِ الَّذی بِهِ یَقْضی حاجَةَ کُلِّ طالِبٍ یَدْعُوهُ بِهِ .

وَأَسْأَلُکَ بِذلِکَ الاِْسْمِ ، فَلا شَفیعَ أَقْوی لی مِنْهُ ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تَقْضِیَ لی حَوائِجی ، وَتُسْمِعَ مُحَمَّدا وَعَلِیّا وَفاطِمَةَ وَالْحَسَنَ وَالْحُسَیْنَ وَعَلِیّا وَمُحَمَّدا وَجَعْفَرا وَمُوسی وَعَلِیّا وَمُحَمَّدا وَعَلِیّا وَالْحَسَنَ وَالْحُجَّةَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ وَبَرَکاتُکَ وَرَحْمَتُکَ ، صَوْتی فَیَشْفَعُوا لی إِلَیْکَ ، وَتُشَفِّعَهُمْ فِیَّ وَلاتَرُدَّنی خائِبا ، بِحَقِّ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَافْعَلْ بی کَذا وَکَذا یا کَریمُ . و به جای «وافعل بی کذا وکذا» حاجات خود را ذکر کند .(1)

وَأَنْتَ الَّذِی اسْتَجَبْتَ لِأَیُّوبَ إِذْ نادی «مَسَّنِیَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ»(1) ، فَکَشَفْتَ ما بِهِ مِنْ ضُرٍّ ، وَآتَیْتَهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِکَ ، وَذِکْری لاُِولِی الْأَلْبابِ .

وَأَنْتَ الَّذِی اسْتَجَبْتَ لِذِی النُّونِ حینَ ناداکَ مِنَ الظُّلُماتِ ، أَنْ «لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنّی کُنْتَ مِنَ الظّالِمینَ»(2) ، فَنَجَّیْتَهُ مِنَ الْغَمِّ ، وَأَنْتَ الَّذِی اسْتَجَبْتَ لِمُوسی وَهارُونَ دَعْوَتَهُما حینَ قُلْتَ ، «قَدْ اُجیبَتْ دَعْوَتُکُما فَاسْتَقیما»(3) ، وَغَرَّقْتَ فِرْعَوْنَ وَقَوْمَهُ ، وَغَفَرْتَ لِداوُدَ ذَنْبَهُ ، وَتُبْتَ عَلَیْهِ ، رَحْمَةً مِنْکَ وَذِکْری ، وَفَدَیْتَ إِسْماعیلَ بِذِبْحٍ عَظیمٍ ، بَعْدَ ما أَسْلَمَ وَتَلَّهُ لِلْجَبینَ ، فَنادَیْتَهُ بِالْفَرَجِ وَالرَّوْحِ .

وَأَنْتَ الَّذی ناداکَ زَکَرِیّا نِداءً خَفِیّا ، فَقالَ «رَبِّ إِنّی وَهَنَ الْعَظْمُ مِنّی وَاشْتَعَلَ الرَّأْسُ شَیْبا وَلَمْ أَکُنْ بِدُعائِکَ رَبِّ شَقِیّا»(4) ، وَقُلْتَ «وَیَدْعُونَنا رَغَبا وَرَهَبا وَکانُوا لَنا خاشِعینَ»(5) .

وَأَنْتَ الَّذِی اسْتَجَبْتَ لِلَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ ، لِتَزیدَهُمْ مِنْ فَضْلِکَ ، فَلاتَجْعَلْنی مِنْ أَهْوَنِ الدّاعینَ لَکَ ، وَالرّاغِبینَ إِلَیْکَ ، وَاسْتَجِبْ لی کَمَا اسْتَجَبْتَ لَهُمْ بِحَقِّهِمْ عَلَیْکَ ، فَطَهِّرْنی بِتَطْهیرِکَ ، وَتَقَبَّلْ صَلاتی وَدُعائی بِقَبُولٍ حَسَنٍ ، وَطَیِّبْ بَقِیَّةَ حَیاتی ، وَطَیِّبْ وَفاتی ، وَاخْلُفْنی فیمَنْ أَخْلُفُ ، وَاحْفَظْنی یا رَبِّ بِدُعائی ، وَاجْعَلْ ذُرِّیَّتی ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً تَحُوطُها بِحِیاطَتِکَ ، بِکُلِّ ما حُطْتَ بِهِ ذُرِّیَّةَ أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیائِکَ وَأَهْلِ طاعَتِکَ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

یا مَنْ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ رَقیبٌ ، وَلِکُلِّ داعٍ مِنْ خَلْقِکَ مُجیبٌ ، وَمِنْ کُلِّ سائِلٍ رَقیبٌ ، أَسْأَلُکَ یا لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، اَلْحَیُّ الْقَیُّومُ ، اَلْأَحَدُ الصَّمَدُ ، اَلَّذی لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ ، وَبِکُلِّ اسْمٍ رَفَعْتَ بِهِ سَماءَکَ ، وَفَرَشْتَ بِهِ أَرْضَکَ ،

ص: 174

وَأَرْسَیْتَ بِهِ الْجِبالَ ، وَأَجْرَیْتَ بِهِ الْماءَ ، وَسَخَّرْتَ بِهِ السَّحابَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ وَاللَّیْلَ وَالنَّهارَ ، وَخَلَقْتَ الْخَلائِقَ کُلَّها .

أَسْأَلُکَ بِعَظَمَةِ وَجْهِکَ الْعَظیمِ ، اَلَّذی أَشْرَقَتْ لَهُ السَّماواتُ وَالْأَرْضُ ، فَأَضاءَتْ بِهِ الظُّلُماتُ ، إِلاّ صَلَّیْتَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَکَفَیْتَنی أَمْرَ مَعاشی وَمَعادی ، وَأَصْلَحْتَ لی شَأْنی کُلَّهُ ، وَلَمْ تَکِلْنی إِلی نَفْسی طَرْفَةً ، وَأَصْلَحْتَنی أَمْری وَأَمْرَ عِیالی ، وَکَفَیْتَنی هَمَّهُمْ ، وَأَغْنَیْتَنی وَإِیّاهُمْ مِنْ کَنْزِکَ وَخَزائِنِکَ وَسَعَةِ فَضْلِکَ ، اَلَّذی لایَنْفَدُ أَبَدا .

وَأَثْبِتْ فی قَلْبی یَنابیعَ الْحِکْمَةِ ، اَلَّتی تَنْفَعُنی بِها ، وَتَنْفَعُ بِها مَنِ ارْتَضَیْتَ مِنْ عِبادِکَ ، وَاجْعَلْ لی مِنَ الْمُتَّقینَ فی آخِرِ الزَّمانِ إِماما ، کَما جَعَلْتَ إِبْراهیمَ الْخَلیلَ إِماما ، فَإِنَّ بِتَوْفیقِکَ یَفُوزُ الْفائِزُونَ ، وَیَتُوبُ التّائِبُونَ ، وَیَعْبُدُکَ الْعابِدُونَ ، وَبِتَسْدیدِکَ یَصْلُحُ الصّالِحُونَ الْمُحْسِنُونَ الْمُخْبِتُونَ ، اَلْعابِدُونَ لَکَ ، اَلْخائِفُونَ مِنْکَ ، وَبِإِرْشادِکَ نَجَا النّاجُونَ مِنْ نارِکَ ، وَأَشْفَقَ مِنْهَا الْمُشْفِقُونَ مِنْ خَلْقِکَ ، وَبِخْذِلانِکَ خَسِرَ الْمُبْطِلُونَ ، وَهَلَکَ الظّالِمُونَ ، وَغَفَلَ الْغافِلُونَ .

اَللّهُمَّ آتِ نَفْسی تَقْویها ، فَأَنْتَ وَلِیُّها وَمَوْلیها ، وَأَنْتَ خَیْرُ مَنْ زَکّاها . اَللّهُمَّ بَیِّنْ لَها هُداها ، وَأَلْهِمْها تَقْویها ، وَبَشِّرْها بِرَحْمَتِکَ حینَ تَتَوَفّاها ، وَنَزِّلْها مِنَ الْجِنانِ عُلْیاها ، وَطَیِّبْ وَفاتَها وَمَحْیاها ، وَأَکْرِمْ مُنْقَلَبَها وَمَثْواها وَمُسْتَقَرَّها وَمَأْویها ، فَأَنْتَ وَلِیُّها وَمَوْلاها .(1)

یا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمیلَ وَسَتَرَ الْقَبیحَ ، یا مَنْ لَمْ یُؤاخِذْ بِالْجَریرَةِ وَلَمْ یَهْتِکِ السِّتْرَ ، یا عَظیمَ الْعَفْوِ ، یا حَسَنَ التَّجاوُزِ ، یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ ، یا باسِطَ الْیَدَیْنِ بِالرَّحْمَةِ ، یا صاحِبَ کُلِّ نَجْوی ، یا مُنْتَهی کُلِّ شَکْوی ، یا کَریمَ الصَّفْحِ ، یا عَظیمَ الرَّجاءِ ، یا مُبْتَدِئا بِالنِّعَمِ قَبْلَ اسْتِحْقاقِها ، یا رَبَّنا وَسَیِّدَنا وَمَوْلانا ، یا غایَةَ رَغْبَتِنا ، أَسْأَلُکَ اللّهُمَّ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .(1)

دعای آن حضرت علیه السلام به روایت سیّد رحمه الله :

یا صانِعَ کُلِّ مَصْنُوعٍ، یا جابِرَ کُلِّ کَسیرٍ ، وَیا حاضِرَ کُلِّ مَلاَءٍ ، وَیا شاهِدَ کُلِّ نَجْوی، وَیا عالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ ، وَیا شاهِدُ غَیْرُ غائِبٍ ، وَغالِبُ غَیْرُ مَغْلُوبٍ ، وَیا قَریبُ غَیْرُ بَعیدُ ، وَیا مُونِسَ کُلِّ وَحیدٍ ، وَیا حَیُّ یا مُحْیِیَ الْمَوْتی وَمُمیتَ الْأَحْیاءِ ، اَلْقائِمُ عَلی کُلِّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ ، وَیا حَیُّ حینَ لا حَیَّ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .(1)

دعای آن حضرت علیه السلام به روایت سیّد رحمه الله :

یا بارُّ یا وَصُولُ ، یا شاهِدَ کُلِّ غائِبٍ ، وَیا قَریبُ غَیْرُ بَعیدٍ ، وَیا غالِبُ غَیْرُ مَغْلُوبٍ ، وَیا مَنْ لایَعْلَمُ کَیْفَ هُوَ إِلاّ هُوَ ، یا مَنْ لاتُبْلَغُ قُدْرَتُهُ ، أَسْأَلُکَ اللّهُمَّ بِاسْمِکَ الْمَخْزُونِ الْمَکْنُونِ ، اَلْمَکْتُومِ عَمَّنْ شِئْتَ ، اَلطّاهِرِ الْمُطَهَّرِ ، اَلْمُقَدَّسِ النُّورِ التّامِّ ، اَلْحَیِّ الْقَیُّومِ ، نُورِ السَّماواتِ وَنُورِ الْأَرَضینَ ، عالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ ، اَلْکَبیرِ الْمُتَعالِ الْعَظیمِ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .(1)

روایت کرده اند و مخالفان نیز این نماز را مستحبّ می دانند مگر نادری از ایشان ، امّا اکثر ایشان به اعتبار عداوت باطنی که به امیرالمؤمنین علیه السلام و اقارب آن حضرت دارند ، این نماز را به عبّاس عمّ پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم نسبت داده اند .(1) و بعد از نوافل شبانه روزی نمازی به حسب صحّت سند و کثرت ثواب به این نماز نمی رسد .

و به سند معتبر از حضرت امام زین العابدین علیه السلام منقول است که : چون جعفر طیّار - برادر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام - از هجرت حبشه مراجعت نمود ، در روزی آمد که فتح خیبر بر دست امیرالمؤمنین علیه السلام شده بود ، حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم به قدر مسافت یک تیر پرتاب به استقبال او شتافت ، چون جعفر نظرش بر جمال عدیم المثال آن حضرت افتاد مشتاقانه به جانب آن حضرت دوید . حضرت او را در برگرفت و دست در گردن او آورد و ساعتی با او سخن گفت ، پس بر ناقه غضبا سوار شد و جعفر را ردیف خود ساخت ، و چون ناقه به راه افتاد حضرت فرمود که : ای جعفر ! ای برادر ! می خواهی بخشش بزرگی کنم نسبت به تو ؟ می خواهی تو را عطیّه گرانبهایی بدهم ؟ می خواهی تو را برگزینم ؟

مردم گمان کردند که مال جزیل از غنایم خیبر به او عطا خواهد فرمود .

جعفر گفت : بلی ؛ پدر و مادرم فدای تو باد . پس حضرت نماز تسبیح را تعلیم نمود به او .(2)

و حضرت صادق علیه السلام فرمود : صفتش این است که آن چهار رکعت است به دو تشهّد و دو سلام ، و در رکعت اوّل بعد از سوره حمد سوره «إِذا زُلْزِلَت» می خواند ، و در رکعت دوم سوره «وَالْعادِیات» ، و در رکعت سوم سوره «إِذا جاءَ

ص:181

نَصْرُ اللّه ِ وَالْفَتْح» ، و در رکعت چهارم سوره «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» ، و در هر رکعت بعد از فراغ از قرائت ، پانزده مرتبه می گوید : «سُبْحانَ اللّه ِ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَاللّه ُ أَکْبَر» ، و در رکوع همین تسبیحات را ده مرتبه می گوید و چون سر از رکوع برمی دارد ده مرتبه ، و در سجده اوّل ده مرتبه ، و بعد از سر برداشتن ده مرتبه ، و در سجده دوم ده مرتبه ، و بعد از سر برداشتن پیش از آن که برخیزد ده مرتبه ، در هر چهار رکعت چنین می کند که مجموع سیصد مرتبه شود ، و هزار و دویست تسبیح بوده باشد .(1)

و به روایت معتبر دیگر حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود : اگر هر روز بکنی بهتر است از برای تو از دنیا و آنچه در آن هست و اگر هر دو روز بکنی گناهانی که در میان دو نماز [جعفر علیه السلام] کرده ای ، آمرزیده شود ، و اگر در هر جمعه بکنی یا در ماهی یک مرتبه یا در سالی یک مرتبه بکنی ، هر گناهی که در میان دو نماز کرده ای آمرزیده شود .(2)

و به روایات معتبر دیگر اگر به قدر کف دریاها و به عدد ریگ بیابان ها و برگ درختان و ستاره های آسمان گناه بر تو باشد خدا بیامرزد ، و اگر از جنگ گریخته باشی که بدترین گناهان است خدا تو را بیامرزد .(3)

و به روایت دیگر اگر توانی هر روز بکن ، و اگر نتوانی هفته ای یک بار ، و اگر نتوانی ماهی یک بار ، و اگر نتوانی سالی یک بار ، و اگر نتوانی در عمر خود یک بار بکن تا خدا گناهان صغیره و کبیره و تازه و کهنه و عمدا و خطای تو را بیامرزد.(4)

و سیّد به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که در آخر رکعت نماز جعفر ، این دعا را بخوان ؛ یعنی در سجده آخر نماز :

ص: 182

سُبْحانَ اللّه ِ الْواحِدِ الْأَحَدِ الصَّمَدِ ، سُبْحانَ اللّه ِ الَّذی لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ ، سُبْحانَ اللّه ِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ صاحِبَةً وَلا وَلَدا ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَالْوَقارَ ، سُبْحانَ مَنْ تَعَظَّمَ بِالْمَجْدِ وَتَکَرَّمَ بِهِ .

سُبْحانَ مَنْ أَحْصی کُلَّ شَیْءٍ عِلْمُهُ ، سُبْحانَ ذِی الْفَضْلِ وَالطَّوْلِ ، سُبْحانَ ذِی الْمَنِّ وَالنِّعَمِ ، سُبْحانَ ذِی الْقُدْرَةِ وَالْأَمْرِ ، سُبْحانَ ذِی الْمُلْکِ وَالْمَلَکُوتِ ، سُبْحانَ ذِی الْعِزَّةِ وَالْجَبَرُوتِ ، سُبْحانَ الْحَیِّ الَّذی لایَمُوتُ .

سُبْحانَ مَنْ سَبَّحَتْ لَهُ السَّماءُ بِأَکْنافِها ، سُبْحانَ مَنْ سَبَّحَتْ لَهُ الْأَرَضُونَ وَمَنْ عَلَیْها ، سُبْحانَ مَنْ سَبَّحَتْ لَهُ الطَّیْرُ فی أَوْکارِها ، سُبْحانَ مَنْ سَبَّحَتْ لَهُ السِّباعُ فی آجامِها ، سُبْحانَ مَنْ سَبَّحَتْ لَهُ حیتانُ الْبَحْرِ وَهَوامُّهُ ، سُبْحانَ مَنْ لایَنْبَغِی التَّسْبیحُ إِلاّ لَهُ ، سُبْحانَ مَنْ أَحْصی کُلَّ شَیْءٍ عِلْمُهُ .

یا ذَا النِّعْمَةِ وَالطَّوْلِ ، یا ذَا الْمَنِّ وَالْفَضْلِ ، یا ذَا الْقُوَّةِ وَالْکَرَمِ ، أَسْأَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ ، وَمُنْتَهَی الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ ، وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْلی ، وَکَلِماتِکَ التّامّاتِ کُلِّها ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ . پس حاجات خود را از حق تعالی طلب نماید .(1)

دعای دیگر در سجود آخر :

کلینی به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که در سجده آخر نماز جعفر - چون از تسبیحات فارغ شوی - بگو :

سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَالْوَقارَ ، سُبْحانَ مَنْ تَعَطَّفَ بِالْمَجْدِ وَتَکَرَّمَ بِهِ ، سُبْحانَ مَنْ لایَنْبَغِی التَّسْبیحُ إِلاّ لَهُ ، سُبْحانَ مَنْ أَحْصی کُلَّ شَیْءٍ عِلْمُهُ ، سُبْحانَ ذِی الْمَنِّ وَالنِّعَمِ ، سُبْحانَ ذِی الْقُدْرَةِ وَالْأَمْرِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ ، وَمُنْتَهَی الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ ، وَاسْمِکَ

ص:183

الْأَعْظَمِ ، وَکَلِماتِکَ التّامَّةِ الَّتی تَمَّتْ صِدْقا وَعَدْلاً ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ ، پس حاجات خود را ذکر کند .(1)

و شیخ در مصباح این دعا را ذکر کرده است با این زیادتی : سُبْحانَ ذِی الْقُدْرَةِ وَالْکَرَمِ ، سُبْحانَ ذِی الْعِزَّةِ وَالْفَضْلِ ، سُبْحانَ ذِی الْقُوَّةِ وَالطَّوْلِ تا آخر دعا .(2)

مِنْ جُودِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِجُودِکَ الَّذِی اشْتَقَقْتَهُ مِنْ عِزِّکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِعِزِّکَ الَّذِی اشْتَقَقْتَهُ مِنْ کَرَمِکَ .

وَأَسْأَلُکَ بِکَرَمِکَ الَّذِی اشْتَقَقْتَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ الَّتِی اشْتَقَقْتَها مِنْ رَأْفَتِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِرَأْفَتِکَ الَّتِی اشْتَقَقْتَها مِنْ حِلْمِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِحِلْمِکَ الَّذِی اشْتَقَقْتَهُ مِنْ لُطْفِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِلُطْفِکَ الَّذِی اشْتَقَقْتَهُ مِنْ قُدْرَتِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِأَسْمائِکَ کُلِّها ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْمُهَیْمِنِ الْعَزیزِ الْقَدیرِ عَلی ما تَشاءُ مِنْ أَمْرِکَ .

یا مَنْ سَمَکَ السَّماءَ بِغَیْرِ عَمَدٍ ، وَأَقامَ الْأَرْضَ بِغَیْرِ سَنَدٍ ، وَخَلَقَ الْخَلْقَ مِنْ غَیْرِ حاجَةٍ بِهِ إِلَیْهِمْ إِلاّ إِفاضَةً لاِءِحْسانِهِ وَنِعَمِهِ ، وَإِبانَةً لِحِکْمَتِهِ ، وَإِظْهارا لِقُدْرَتِهِ ، أَشْهَدُ یا سَیِّدی أَنَّکَ لَمْ تَأْنَسْ بِإِبْداعِهِمْ لِأَجْلِ وَحْشَةٍ بِتَفَرُّدِکَ ، وَلَمْ تَسْتَعِنْ بِغَیْرِکَ عَلی شَیْءٍ مِنْ أَمْرِکَ ، أَسْأَلُکَ بِغِناکَ عَنْ خَلْقِکَ ، وَبِحاجَتِهِمْ إِلَیْکَ ، وَفَقْرِهِمْ وَفاقَتِهِمْ إِلَیْکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ خِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، وَأَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبینَ الْأَئِمَّةِ الرّاشِدینَ ، وَأَنْ تَجْعَلَ لِعَبْدِکَ الذَّلیلِ بَیْنَ یَدَیْکَ مِنْ أَمْرِهِ فَرَجا وَمَخْرَجا .

یا سَیِّدی ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَارْزُقْنِی الْخَوْفَ مِنْکَ وَالْخَشْیَةَ لَکَ أَیّامَ حَیاتی ، سَیِّدِی ارْحَمْ عَبْدَکَ الْأَسیرَ بَیْنَ یَدَیْکَ ، سَیِّدِی ارْحَمْ عَبْدَکَ الْمُرْتَهَنَ بِعَمَلِهِ ، یا سَیِّدی أَنْقِذْ عَبْدَکَ الْغَریقَ فی بَحْرِ الْخَطایا ، یا سَیِّدِی ارْحَمْ عَبْدَکَ الْمُقِرَّ بِذَنْبِهِ وَجُرْأَتِهِ عَلَیْکَ ، یا سَیَّدِی الْوَیْلُ قَدْ حَلَّ بی إِنْ لَمْ تَرْحَمْنی .

یا سَیِّدی هذا مَقامُ الْمُسْتَجیرِ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ ، هذا مَقامُ الْمِسْکینِ الْمُسْتَکینِ ، هذا مَقامُ الْبائِسِ الْفَقیرِ الْحَقیرِ ، اَلْمُحْتاجِ إِلی مَلِکٍ کَریمٍ رَحیمٍ ، یا وَیْلَتا ما أَغْفَلَنی عَمّا یُرادُ مِنّی یا سَیِّدی ، وَهذا مَقامُ الْمُذْنِبِ اَلْمُسْتَجیرِ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ ، هذا مَقامُ مَنِ انْقَطَعَتْ حیلَتُهُ ، وَخابَ رَجاؤُهُ إِلاّ مِنْکَ ، هذا مَقامُ الْعانِی الْأَسیرِ ، هذا مَقامُ الطَّریدِ الشَّریدِ .

یا سَیِّدی أَقِلْنی عَثَراتی ، یا مُقیلَ الْعَثَراتِ ، یا سَیِّدی أَعْطِنی سُؤْلی ، سَیِّدی

ص:185

ارْحَمْ بَدَنِیَ الضَّعیفَ ، وَجِلْدِیَ الرَّقیقَ ، اَلَّذی لا قُوَّةَ لَهُ عَلی حَرِّ النّارِ ، یا سَیِّدی ارْحَمْنی ، فَإِنّی عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ وَابْنُ أَمَتِکَ ، بَیْنَ یَدَیْکَ وَفی قَبْضَتِکَ ، لا طاقَةَ لی بِالْخُرُوجِ مِنْ سُلْطانِکَ .

سَیِدّی وَکَیْفَ لی بِالنَّجاةِ وَلاتُصابُ إِلاّ لَدَیْکَ ، وَکَیْفَ لی بِالرَّحْمَةِ وَلاتُصابُ إِلاّ مِنْ عِنْدِکَ ، یا إِلهَ الْأَنْبِیاءِ ، وَوَلِیَّ الْأَتْقِیاءِ ، وَبَدیعَ مَزیدِ الْکَرامَةِ ، إِلَیْکَ قَصَدْتُ ، وَبِکَ أَنْزَلْتُ حاجَتی ، وَإِلَیْکَ شَکَوْتُ إِسْرافی عَلی نَفْسی ، وَبِکَ أَسْتَغیثُ فَأَغِثْنی وَأَنْقِذْنی بِرَحْمَتِکَ مِمَّا اجْتَرَأْتُ عَلَیْکَ .

یا سَیِّدی یا وَیْلَتا ، أَیْنَ أَهْرُبُ مِمَّنِ الْخَلائِقُ کُلُّهُمْ فی قَبْضَتِهِ ، وَالنَّواصی کُلُّها بِیَدِهِ ، یا سَیِّدی مِنْکَ هَرَبْتُ إِلَیْکَ ، وَوَقَفْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ ، مُتَضَرِّعا إِلَیْکَ ، راجِیا لِما عِنْدَکَ .

یا إِلهی وَسَیِّدی ، حاجَتی حاجَتی ، اَلَّتی إِنْ أَعْطَیْتَنیها لَمْ یَضُرَّنی ما مَنَعْتَنی ، وَإِنْ مَنَعْتَنیها لَمْ یَنْفَعْنی سائِرَ ما أَعْطَیْتَنی ، أَسْأَلُکَ فَکاکَ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، سَیِّدی قَدْ عَلِمْتُ وَأَیْقَنْتُ بِأَنَّکَ إِلهُ الْخَلْقِ ، وَالْمَلِکُ الْحَقُّ ، اَلَّذی لا سَمِیَّ لَهُ ، وَلا شَریکَ لَهُ ، یا سَیِّدی أَنَا عَبْدُکَ ، مُقِرٌّ لَکَ بِوَحْدانِیَّتِکَ ، وَبِوُجُودِ رُبُوبِیَّتِکَ .

أَنْتَ اللّه ُ الَّذی خَلَقْتَ خَلْقَکَ بِلا مِثالٍ وَلا تَعَبٍ وَلا نَصَبٍ ، أَنْتَ الْمَعْبُودُ ، وَ باطِلٌ کُلُّ مَعْبُودٍ غَیْرُکَ ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی تَحْشُرُ بِهِ الْمَوْتی إِلَی الْمَحْشَرِ ، یا مَنْ لایَقْدِرُ عَلی ذلِکَ أَحَدٌ غَیْرُهُ ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی تُحْیی بِهِ الْعِظامَ وَهِیَ رَمیمٌ ، أَنْ تَغْفِرَ لی وَتَرْحَمَنی ، وَتُعافِیَنی وَتُعْطِیَنی ، وَتَکْفِیَنی ما أَهَمَّنی ، أَشْهَدُ أَنَّهُ لایَقْدِرُ عَلی ذلِکَ أَحَدٌ غَیْرُکَ .

أَیا مَنْ إِذا أَرادَ شَیْئا أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ ، أَیا مَنْ أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْما ، وَأَحْصی کُلَّ شَیْءٍ عَدَدا ، أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، وَخاصَّتِکَ وَخالِصَتِکَ وَصَفِیِّکَ ، وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، وَأَمینِکَ عَلی وَحْیِکَ ، وَمَوْضِعِ

ص:186

سِرِّکَ ، وَرَسُولِکَ الَّذی أَرْسَلْتَهُ إِلی عِبادِکَ ، وَجَعَلْتَهُ رَحْمَةً لِلْعالَمینَ ، وَنُورا اسْتَضاءَ بِهِ الْمُؤْمِنُونَ ، فَبَشَّرَ بِالْجَزیلِ مِنْ ثَوابِکَ ، وَأَنْذَرَ بِالْأَلیمِ مِنْ عِقابِکَ .

اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلَیْهِ بِکُلِّ فَضیلَةٍ مِنْ فَضائِلِهِ ، وَبِکُلِّ مَنْقَبَةٍ مِنْ مَناقِبِهِ ، وَبِکُلِّ حالٍ مِنْ حالاتِهِ ، وَبِکُلِّ مَوْقِفٍ مِنْ مَواقِفِهِ ، صَلاةً تُکْرِمُ بِها وَجْهَهُ ، وَأَعْطِهِ الدَّرَجَةَ وَالْوَسیلَةَ وَالرِّفْعَةَ وَالْفَضیلَةَ . اَللّهُمَّ شَرِّفْ فِی الْقِیامَةِ مَقامَهُ ، وَعَظِّمْ بُنْیانَهُ ، وَأَعْلِ دَرَجَتَهُ ، وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ فی اُمَّتِهِ ، وَأَعْطِهِ سُؤْلَهُ ، وَارْفَعْهُ فِی الْفَضیلَةِ إِلی غایَتِها .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی أَهْلِ بَیْتِهِ ، أَئِمَّةِ الْهُدی ، وَمَصابیحِ الدُّجی ، وَاُمَنائِکَ فی خَلْقِکَ ، وَأَصْفِیائِکَ مِنْ عِبادِکَ ، وَحُجَجِکَ فی أَرْضِکَ ، وَمَنارِکَ فی بِلادِکَ ، اَلصّابِرینَ عَلی بَلائِکَ ، اَلطّالِبینَ رِضاکَ ، اَلْمُوفینَ بِوَعْدِکَ ، غَیْرِ شاکّینَ فیکَ ، وَلا جاحِدینَ عِبادَتَکَ ، وَأَوْلِیائِکَ وَسَلائِلِ أَوْلِیائِکَ ، وَخُزّانِ عِلْمِکَ ، اَلَّذینَ جَعَلْتَهُمْ مَفاتیحَ الْهُدی ، وَنُورَ الدُّجی ، عَلَیْهِمْ صَلَواتُکَ وَرَحْمَتُکَ وَرِضْوانُکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَلی مَنارِکَ فی عِبادِکَ ، اَلدّاعی إِلَیْکَ بِإِذْنِکَ ، اَلْقائِمِ بِأَمْرِکَ ، اَلْمُؤَدّی عَنْ رَسُولِکَ ، عَلَیْهِ وَآلِهِ السَّلامُ .

اَللّهُمَّ إِذا أَظْهَرْتَهُ فَأَنْجِزْ لَهُ ما وَعَدْتَهُ ، وَسُقْ إِلَیْهِ أَصْحابَهُ ، وَانْصُرْهُ وَقَوِّ ناصِریهِ ، وَبَلِّغْهُ أَفْضَلَ أَمَلِهِ ، وَأَعْطِهِ سُؤْلَهُ ، وَجَدِّدْ بِهِ عِزَّ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ ، بَعْدَ الذُّلِّ الَّذی قَدْ نَزَلَ بِهِمْ بَعْدَ نَبِیِّکَ ، فَصارُوا مَقْتُولینَ مَطْرُودینَ مُشَرَّدینَ ، خائِفینَ غَیْرَ آمِنینَ ، لَقُوا فی جَنْبِکَ الْأَذَی ابْتِغاءَ مَرْضاتِکَ وَطاعَتِکَ وَالتَّکْذیبَ ، فَصَبَرُوا عَلی ما أَصابَهُمْ فیکَ ، راضِینَ بِذلِکَ ، مُسَلِّمینَ لَکَ فی جَمیعِ ما وَرَدَ عَلَیْهِمْ ، وَما یَرِدُ إِلَیْهِمْ .

اَللّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَ قائِمِهِمْ بِأَمْرِکَ ، وَانْصُرْهُ وَانْصُرْ بِهِ دینَکَ الَّذی غُیِّرَ وَبُدِّلَ ، وَجَدِّدْ بِهِ مَا امْتَحی مِنْهُ وَبُدِّلَ بَعْدَ نَبِیِّکَ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی جَمیعِ النَّبِیّینَ وَالْمُرْسَلینَ ، اَلَّذینَ بَلَّغُوا عَنْکَ الْهُدی ، وَاعْتَقَدُوا

ص:187

لَکَ الْمَواثیقَ بِالطّاعَةِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ وَأَجْسادِهِمْ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَعَلی مَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ ، وَاُولُوا الْعَزْمِ مِنْ أَنْبِیائِکَ الْمُرْسَلینَ ، وَعِبادِکَ الصّالِحینَ أَجْمَعینَ ، وَأَعْطِنی سُؤْلی فی دُنْیایَ وَآخِرَتی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ کَما دَعَوْتُکَ لِنَفْسی لِعاجِلِ الدُّنْیا وَآجِلِ الاْخِرَةِ ، فَأَعْطِهِ جَمیعَ أَهْلی وَإِخْوانی فیکَ ، وَجَمیعَ شیعَةِ آلِ مُحَمَّدٍ ، اَلْمُسْتَضْعَفینَ فی أَرْضِکَ بَیْنَ عِبادِکَ ، اَلْخائِفینَ مِنْکَ ، اَلَّذینَ صَبَرُوا عَلَی الْأَذی وَالتَّکْذیبِ فیکَ وَفی رَسُولِکَ وَأَهْلِ بَیْتِهِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ ، أَفْضَلَ ما یَأْمُلُونَ ، وَاکْفِهِمْ ما أَهَمَّهُمْ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ . اَللّهُمَّ اجْزِهِمْ عَنّا جَنّاتِکَ النَّعیمِ ، وَاجْمَعْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُمْ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

دعای دیگر به روایت دیگر ، اضافه دعای اوّل : اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ تَوْفیقَ أَهْلِ الْهُدی ، وَأَعْمالَ أَهْلِ التَّقْوی ، وَمُناصَحَةَ أَهْلِ التَّوْبَةِ ، وَعَظْمَ أَهْلِ الصَّبْرِ، وَحَذَرَ أَهْلِ الْخَشْیَةِ ، وَطَلَبَ أَهْلِ الرَّهْبَةِ ، وَعِرْفانَ أَهْلِ الْعِلْمِ ، وَفِقْهَ أَهْلِ الْوَرَعِ ، حَتّی أَخافَکَ اللّهُمَّ مَخافَةً تَحْجِزُنی عَنْ مَعاصیکَ، وَحَتّی أَعْمَلَ بِطاعَتِکَ عَمَلاً أَسْتَحِقُّ بِهِ کَریمَ کَرامَتِکَ، وَحَتّی اُناصِحَکَ فِی التَّوْبَةِ خَوْفا لَکَ ، وَحَتّی اُخْلِصَ لَکَ فِی النَّصیحَةِ حُبّا لَکَ ، وَحَتّی أَتَوَکَّلَ عَلَیْکَ فِی الاُْمُورِ کُلِّها بِحُسْنِ ظَنّی بِکَ ، سُبْحانَ خالِقِ النُّورِ ، سُبْحانَ اللّه ِ وَبِحَمْدِهِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَتَفَضَّلْ عَلَیَّ فی اُمُوری کُلِّها بِما لایَمْلِکُهُ غَیْرُکَ ، وَلایَقِفُ عَلَیْهِ سِواکَ ، وَاسْمَعْ نِدائی ، وَأَجِبْ دُعائی ، وَاجْعَلْهُ مِنْ شَأْنِکَ ، فَإِنَّهُ عَلَیْکَ یَسیرٌ ، وَهُوَ عِنْدی عَظیمٌ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(2)

ص:188

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ ، وَمُنْتَهَی الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ ، وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ ، وَکَلِماتِکَ التّامّاتِ الَّتی تَمَّتْ صِدْقا وَعَدْلاً ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ ، وَأَنْ تَجْمَعَ لی خَیْرَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ بَعْدَ عُمْرٍ طَویلٍ .

اَللّهُمَّ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ ، اَلْعَلِیُّ الْعَظیمُ ، اَلْخالِقُ الرّازِقُ ، اَلْمُحْیِی الْمُمیتُ ، اَلْبَدیءُ الْبَدیعُ ، لَکَ الْکَرَمُ وَلَکَ الْمَجْدُ ، وَلَکَ الْمَنُّ وَلَکَ الْجُودُ ، وَلَکَ الْأَمْرُ وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ ، یا واحِدُ یا أَحَدُ یا صَمَدُ ، یا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ ، وَیا أَهْلَ التَّقْوی ، وَیا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، یا عَفُوُّ یا غَفُورُ ، یا وَدُودُ یا شَکُورُ ، أَنْتَ أَبَرُّ بی مِنْ أَبی وَاُمّی ، وَأَرْحَمُ بی مِنْ نَفْسی وَ مِنَ النّاسِ أَجْمَعینَ ، یا کَریمُ یا جَوادُ .

اَللّهُمَّ إِنّی صَلَّیْتُ هذِهِ الصَّلاةَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِکَ ، وَطَلَبَ نائِلِکَ وَمَعْرُوفِکَ ، وَرَجاءَ رِفْدِکَ وَجائِزَتِکَ ، وَعَظیمَ عَفْوِکَ ، وَقَدیمَ غُفْرانِکَ . اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَارْفَعْها فی عِلِّیّینَ ، وَتَقَبَّلْها مِنّی ، وَاجْعَلْ نائِلَکَ وَمَعْرُوفَکَ وَرَجاءَ ما أَرْجُو مِنْکَ فَکاکَ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ ، وَما جَمَعْتَ مِنْ أَنْواعِ النَّعیمِ ، وَمِنْ حُسْنِ الْحُورِ الْعینِ .

وَاجْعَلْ جائِزَتی مِنْکَ الْعِتْقَ مِنَ النّارِ ، وَغُفْرانَ ذُنُوبی ، وَذُنُوبِ والِدَیَّ وَما وَلَدا وَجَمیعَ إِخْوانی وَأَخَواتِیَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، وَالْمُسْلِمینَ وَالْمُسْلِماتِ ، اَلْأَحْیاءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْواتِ ، وَأَنْ تَسْتَجیبَ دُعائی ، وَتَرْحَمَ صَرْخَتی وَنِدائی ، وَلاتَرُدَّنی خائِبا خاسِرا ، وَاقْلِبْنی مُنْجِحا مُفْلِحا مَرْحُوما ، مُسْتَجابا دُعائی ، مَغْفُورا لی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

یا عَظیمُ یا عَظیمُ یا عَظیمُ ، قَدْ عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ ، فَلْیَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْکَ ، یا حَسَنَ التَّجاوُزِ ، یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ ، یا باسِطَ الْیَدَیْنِ بِالرَّحْمَةِ ، یا نَفّاحا بِالْخَیْراتِ ، یا مُعْطِیَ الْمَسْئُولاتِ ، یا فَکّاکَ الرِّقابِ مِنَ النّارِ .

ص:190

صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَفُکَّ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، وَأَعْطِنی سُؤْلی ، وَاسْتَجِبْ دُعائی ، وَارْحَمْ صَرْخَتی وَتَضَرُّعی وَنِدائی ، وَاقْضِ لی حَوائِجی کُلِّها لِدُنْیایَ وَآخِرَتی وَدینی ، ما ذَکَرْتُ مِنْها وَما لَمْ أَذْکُرْ ، وَاجْعَلْ لی فی ذلِکَ الْخِیَرَةَ ، وَلاتَرُدَّنی خائِبا خاسِرا ، وَاقْلِبْنی مُفْلِحا مُنْجِحا ، مُسْتَجابا لی دُعائی ، مَغْفُورا لی ، مَرْحُوما یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

یا مُحَمَّدُ یا أَبَا الْقاسِمِ یا رَسُولَ اللّه ِ ، یا عَلِیُّ یا أَبَا الْحَسَنِ یا أَمیرَالْمُؤْمِنینَ ، أَنَا عَبْدُکُما وَمَوْلاکُما ، غَیْرُ مُسْتَنْکِفٍ وَلا مُسْتَکْبِرٍ ، بَلْ خاضِعٌ ذَلیلٌ عَبْدٌ مُقِرٌّ ، مُتَمَسِّکٌ بِحَبْلِکُما ، مُعْتَصِمٌ مِنْ ذُنُوبی بِوِلایَتِکُما ، أَتَقَرَّبُ إِلَی اللّه ِ تَعالی بِکُما ، وَأَتَوَسَّلُ إِلَی اللّه ِ بِکُما ، وَاُقَدِّمُکُما بَیْنَ یَدَیْ حَوائِجی إِلَی اللّه ِ جَلَّ وَعَزَّ ، فَاشْفَعا لی فی فَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، وَغُفْرانِ ذُنُوبی ، وَإِجابَةِ دُعائی . اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَتَقَبَّلْ دُعائی ، وَاغْفِرْ لی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

الْجَمیلَ ، وَسَتَرْتَ عَلَیَّ الْقَبیحَ ، وَلَمْ یَمْنَعْنی عَوْدُکَ عَلَیَّ بِفَضْلِکَ ، أَنْ عُدْتُ فی مَعاصیکَ ، فَأَنْتَ الْعَوّادُ بِالْفَضْلِ ، وَأَنَا الْعَوّادُ بِالْمَعاصی .

فَیا أَکْرَمَ مَنْ اُقِرَّ لَهُ بِذَنْبٍ، وَأَعَزَّ مَنْ خُضِعَ لَهُ بِذُلٍّ، لِکَرَمِکَ أَقْرَرْتُ بِذَنْبی، وَلِعِزِّکَ خَضَعْتُ بِذُلّی ، فَما أَنْتَ صانِعٌ بی فی کَرَمِکَ بِإِقْراری بِذَنْبی وَعِزِّکَ ، وَخُضُوعی بِذُلّی ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَافْعَلْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

فایده چند است : اوّل : بدان که مشهور میان علما و اقوی آن است که نماز جعفر را به جای نوافل شبانه روزی می توان انجام داد که به هر دو حساب شود ، و همچنین به نیّت قضای نافله می توان بجا آورد .(2)

و احادیث بر این مضامین وارد شده است و بعضی تجویز کرده اند که نماز فریضه را [اگر] اداءً و قضاءً به کیفیّت نماز جعفر انجام دهند ، [صحّت آن ]خالی از قوّتی نیست ولیکن احوط ترک است .(3)

دوم : روایات وارد شده است و اکثر علما گفته اند که کسی که ضرورتی و تعجیل داشته باشد می تواند نماز جعفر را بدون تسبیحات به جا آورد و تسبیحات را در راه بخواند .(4)

سوم : حدیث صحیح وارد شده است که کسی که دو رکعت از نماز جعفر را بکند و او را امر ضروری رو دهد ، می تواند پی آن کار برود و دو رکعت دیگر را در وقت دیگر بکند ، و اگر بدون عذر چنین نکند و همه را باهم بکند بهتر است .(5)

چهارم : روایت معتبری از حضرت قائم علیه السلام وارد شده است که کسی که

ص:192

تسبیحات نماز جعفر را در موضعی فراموش کند ، هر وقت که به خاطرش آید بخواند ،(1) و از علما کسی متعرّض این حکم نشده است ، و اگر به این روایت عمل کنند ظاهرا بد نباشد .

پنجم : خلاف است در تعیین سوره ها که مستحبّ است در این نماز خوانده شود ؛ مشهور آن است که در رکعت اوّل «إِذا زُلْزِلَت» ، و در دوم «وَالْعادِیات» ، و در سوم «إِذا جاءَ نَصْرُ اللّه» ، و در چهارم «قُلْ هُوَ اللّه» بخواند .(2)

و ابن بابویه و پدرش در رکعت اوّل «وَالْعادِیات» ، و در رکعت دوم «إِذا زُلْزِلَت» گفته اند .(3)

و در روایتی در اوّل «إِذا زُلْزِلَت» ، و در دوم «إِذا جاء» ، و در سوم «إِنّا أَنْزَلْناه» ، و در چهارم «توحید» وارد شده است .(4)

و در روایت صحیحی وارد شده است که در هر رکعت «قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ» و «قُلْ هُوَ اللّه» هر دو را بخواند .(5)

و در روایتی وارد شده است که هر سوره که خواهد بخواند ، و ابن بابویه گفته است که همه را با سوره «توحید» می توان ،(6) و ظاهرا همه خوب است اگر چه اوّل و سوم افضل است .

ششم : مشهور آن است که تسبیحات بعد از سجده دوم رکعت اوّل و سوم را نشسته می خواند ، و بعضی گفته اند بعد از برخاستن به رکعت دیگر پیش از قرائت می خواند ،(7) و عمل به مشهور اولی است .

ص:193

هفتم : بعضی گفته اند که چهار رکعت را به یک سلام می کند(1) و مشهور و اقوی دو سلام است ،(2) چنانچه گذشت .

هشتم : مشهور میان علما آن است که تسبیحات این نماز که پیش از رکوع خوانند بعد از قرائت می خواند ، و ابن بابویه موافق بعضی از روایات قائل شده است که مخیّر است میان آن که پیش از قرائت بخوانند یا بعد از قرائت ، و عمل به

مشهور اقوی و اولی است .(3)

ص:194

پس این دعا را بخواند که مستحبّ است : یا سابِغَ النِّعَمِ ، یا دافِعَ النِّقَمِ ، یا بارِئَ النَّسَمِ ، یا عَلِیَّ الْهِمَمِ ، یا مُغْشِیَ الظُّلَمِ ، یا ذَا الْجُودِ وَالْکَرَمِ ، یا کاشِفَ الضُّرِّ وَالْأَلَمِ ، یا مُونِسَ الْمُسْتَوْحِشینَ فِی الظُّلَمِ ، یا عالِما لایُعَلَّمُ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَافْعَلْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ .

یا مَنِ اسْمُهُ دَواءٌ ، وَذِکْرُهُ شِفاءٌ ، وَطاعَتُهُ غِنیً ، اِرْحَمْ مَنْ رَأْسُ مالِهِ الرَّجاءُ ، وَسِلاحُهُ الْبُکاءُ ، سُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، یا مَنّانُ یا بَدیعَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ .(1)

و به سند صحیح از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام منقول است که در روز جمعه ، عید فطر و عید اضحی ، چون مهیّای رفتن به سوی نماز شوی ، این دعا را بخوان :

اَللّهُمَّ مَنْ تَهَیَّأَ فی هذَا الْیَوْمِ ، أَوْ تَعَبَّأَ أَوْ أَعَدَّ أَوِ اسْتَعَدَّ لِوِفادَةٍ إِلی مَخْلُوقٍ ، رَجاءَ رِفْدِهِ وَنَوافِلِهِ وَفَواضِلِهِ وَعَطایاهُ ، فَإِلَیْکَ یا سَیِّدی تَهْیِئَتی وَتَعْبِئَتی وَإِعْدادی وَاسْتِعْدادی ، رَجاءَ رِفْدِکَ وَجُودِکَ ، وَنَوافِلِکَ وَفَواضِلِکَ وَعَطایاکَ .

وَقَدْ غَدَوْتُ إِلی عیدٍ مِنْ أَعْیادِ مُحَمَّدٍ رَسُولِکَ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَلَمْ أَفِدْ إِلَیْکَ الْیَوْمَ بِعَمَلٍ صالِحٍ أَثِقُ بِهِ قَدَّمْتُهُ ، وَلا أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِمَخْلُوقٍ أَمَّلْتُهُ ، وَلکِنّی أَتَیْتُکَ خاضِعا مُقِرّا بِذَنْبی وَإِسائَتی إِلی نَفْسی . فَیا عَظیمُ یا عَظیمُ ، اِغْفِرْ لِیَ الْعَظیمَ مِنْ ذُنُوبی ، فَإِنَّهُ لایَغْفِرُ الذُّنُوبَ الْعِظامَ إِلاّ أَنْتَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(2)

شیخ و سیّد گفته اند : چون متوجّه مسجد شود پیاده برود ، و چون خواهد داخل مسجد شود ، رو به قبله آورد و بگوید :

بِسْمِ اللّه ِ وَباِللّه ِ ، وَمِنَ اللّه ِ وَإِلَی اللّه ِ ، وَخَیْرُ الاَْسْماءِ للّه ِِ ، تَوَکَّلْتُ عَلَی اللّه ِ ، لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ .

ص:196

اَللّهُمَّ افْتَحْ لی أَبْوابَ رَحْمَتِکَ وَتَوْبَتِکَ ، وَأَغْلِقْ عَنّی أَبْوابَ مَعْصِیَتِکَ ، وَاجْعَلْنی مِنْ زُوّارِ بَیْتِکَ وَعُمّارِ مَساجِدِکَ ، وَمِمَّنْ یُناجیکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ ، وَمِنَ الَّذینَ هُمْ عَلی صَلَواتِهِمْ یُحافِظُونَ ، وَادْحَرْ عَنِّی الشَّیْطانَ الرَّجیمَ وَجُنُودَ إِبْلیسَ أَجْمَعینَ .

پس داخل مسجد شود و بگوید : اَللّهُمَّ افْتَحْ لی بابَ رَحْمَتِکَ وَتَوْبَتِکَ ، وَأَغْلِقْ عَنّی بابَ سَخَطِکَ ، وَبابَ کُلِّ مَعْصِیَةٍ هِیَ لَکَ . اَللّهُمَّ أَعْطِنی فی مَقامی هذا جَمیعَ ما أَعْطَیْتَ أَوْلِیاءَکَ مِنَ الْخَیْرِ ، وَاصْرِفْ عَنّی جَمیعَ ما صَرَفْتَهُ عَنْهُمْ مِنَ الْأَسْواءِ وَالْمَکارِهِ . «رَبَّنا لاتُؤاخِذْنا إِنْ نَسینا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَلاتَحْمِلْ عَلَیْنا إِصْرا کَما حَمَلْتَهُ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِنا رَبَّنا وَلاتُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَاعْفُ عَنّا وَاغْفِرْ لَنا وَارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرینَ»(1) .

اَللّهُمَّ افْتَحْ مَسامِعَ قَلْبی لِذِکْرِکَ ، وَارْزُقْنی نَصْرَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَثَبِّتْنی عَلی أَمْرِهِمْ ، وَ صِلْ ما بَیْنی وَبَیْنَهُمْ ، وَاحْفَظْهُمْ مِنْ بَیْنِ أَیْدیهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ ، وَعَنْ أَیْمانِهِمْ وَعَنْ شَمائِلِهِمْ ، وَامْنَعْهُمْ أَنْ یُوصَلَ إِلَیْهِمْ بِسُوءٍ .

اَللّهُمَّ إِنّی زائِرُکَ فی بَیْتِکَ ، وَعَلی کُلِّ مَأْتِیٍّ حَقٌّ لِمَنْ أَتاهُ وَزارَهُ ، وَأَنْتَ أَکْرَمُ مَأْتِیٍّ وَخَیْرُ مَزُورٍ ، وَخَیْرُ مَنْ طُلِبَتْ إِلَیْهِ الْحاجاتُ ، وَأَسْأَلُکَ یا اَللّه ُ یا رَحْمانُ یا رَحیمُ ، بِرَحْمَتِکَ الَّتی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ ، وَبِحَقِّ الْوِلایَةِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تُدْخِلَنِی الْجَنَّةَ ، وَتَمُنَّ عَلَیَّ بِفَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ .

و چون به جای نماز آید ، رو به قبله بایستد و بگوید : اَللّهُمَّ إِنّی اُقَدِّمُ إِلَیْکَ مُحَمَّدا نَبِیَّکَ نَبِیَّ الرَّحْمَةِ ، وَأَهْلَ بَیْتِهِ الْأَوْصِیاءَ الْمَرْضِیّینَ بَیْنَ یَدَیْ حَوائِجی ، وَأَتَوَجَّهُ بِهِمْ إِلَیْکَ ، فَاجْعَلْنی بِهِمْ عِنْدَکَ وَجیها فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبینَ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْ صَلاتی بِهِمْ مَقْبُولَةً ، وَدُعائی بِهِمْ مُسْتَجابا ، وَذَنْبی بِهِمْ مَغْفُورا ، وَرِزْقی بِهِمْ مَبْسُوطا ، وَانْظُرْ إِلَیَّ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ نَظْرَةً أَسْتَکْمِلُ بِهَا الْکَرامَةَ

ص:197

وَالاْءیمانَ ، ثُمَّ لاتَصْرِفْهُ إِلاّ بِمَغْفِرَتِکَ وَتَوْبَتِکَ ، «رَبَّنا لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهّابُ»(1) .

اَللّهُمَّ إِلَیْکَ تَوَجَّهْتُ ، وَرِضاکَ طَلَبْتُ ، وَثَوابَکَ ابْتَغَیْتُ ، وَبِکَ آمَنْتُ ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ . اَللّهُمَّ أَقْبِلْ إِلَیَّ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ ، وَاُقْبِلُ إِلَیْکَ بِقَلْبی . اَللّهُمَّ أَعِنّی عَلی ذِکْرِکَ وَشُکْرِکَ وَحُسْنِ عِبادَتِکَ ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ الَّذی جَعَلَنی مِمَّنْ یُناجیهِ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلی ما هَدَیْتَنی ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی ما فَضَّلْتَنی ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی ما رَزَقْتَنی ، وَلَکَ الْحَمْدُ [عَلی] کُلِّ بَلاءٍ حَسَنٍ أَبْلَیْتَنی . اَللّهُمَّ تَقَبَّلْ صَلاتی ، وَتَقَبَّلْ دُعائی ، وَاغْفِرْ لی وَارْحَمْنی ، وَتُبْ عَلَیَّ ، إِنَّکَ أَنْتَ التَّوّابُ الرَّحیمُ .(2)

و این دعاها به سندهای معتبر منقول است که در «بحار الأنوار» ذکر کرده ام .(3)

و اشهر آن است که بعد از ظهر با وجوب جمعه سفر کردن حرام است و خریدن و فروختن بعد از اذان جمعه برای کسی که بر او نماز جمعه واجب باشد حرام است ، و احوط آن است که هیچ معامله نکند خصوصا معامله ای که با نماز منافات داشته باشد ، و احوط آن است که در وقت خطبه مأمومان رو به قبله و رو به پیشنماز باشند و سخن نگویند و گوش دهند خطبه را اگر شنوند ، و در وقت خطبه نماز نکنند .

و در روایتی وارد شده است که در وقت خطبه احتبا نکنند که زانوها را از زمین بردارند و دست ها را بر آنها چَنبر کنند .(1)

و عمل به هر دو خوب است ، و «آل محمّد» در هر دو موضع در این روایت نیست و ما الحاق کردیم ؛ برای احادیث بسیار که در آنها نهی از صلوات بر آن حضرت بدون صلوات بر آل وارد شده است .

و ابن بابویه و شیخ و سیّد و غیر ایشان قدس سرهم به سندهای صحیح از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده اند که در قنوت نماز جمعه و نماز وتر این دعا را بخوان:

اَللّهُمَّ تَمَّ نُورُکَ فَهَدَیْتَ فَلَکَ الْحَمْدُ رَبَّنا ، وَبَسَطْتَ یَدَکَ فَأَعْطَیْتَ فَلَکَ الْحَمْدُ رَبَّنا ، وَعَظُمَ حِلْمُکَ فَعَفَوْتَ فَلَکَ الْحَمْدُ رَبَّنا ، وَجْهُکَ أَکْرَمُ الْوُجُوهِ ، وَجِهَتُکَ خَیْرُ الْجِهاتِ ، وَعَطِیَّتُکَ أَفْضَلُ الْعَطِیّاتِ وَأَهْنَؤُها ، تُطاعُ رَبَّنا فَتَشْکُرُ ، وَتُعْصی رَبَّنا فَتَغْفِرُ لِمَنْ شِئْتَ ، تُجیبُ الْمُضْطَرَّ وَتَکْشِفُ الضُّرَّ ، وَتَشْفِی السَّقیمَ ، وَتُنْجی مِنَ الْکَرْبِ الْعَظیمِ ، لایَجْزی بِآلائِکَ أَحَدٌ ، وَلایُحْصی نَعْمائُکَ قَوْلُ قائِلٍ .

اَللّهُمَّ إِلَیْکَ رُفِعَتِ الْأَبْصارُ ، وَنُقِلَتِ الْأَقْدامُ ، وَمُدَّتِ الْأَعْناقُ ، وَرُفِعَتِ الْأَیْدی ، وَدُعیتَ بِالْأَلْسُنِ ، وَتُحُوکِمَ إِلَیْکَ فِی الْأَعْمالِ ، رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا وَارْحَمْنا ، وَافْتَحْ بَیْنَنا وَبَیْنَ خَلْقِکَ بِالْحَقِّ، وَأَنْتَ خَیْرُ الْفاتِحینَ . اَللّهُمَّ إِلَیْکَ نَشْکُو غَیْبَةَ نَبِیِّنا، وَشِدَّةَ الزَّمانِ عَلَیْنا ، وَوُقُوعَ الْفِتَنِ ، وَتَظاهُرَ الْأَعْداءِ ، وَکَثْرَةَ عَدُوِّنا ، وَقِلَّةَ عَدَدِنا ، فَافْرُجْ ذلِکَ یا رَبِّ بِفَتْحٍ مِنْکَ تُعَجِّلُهُ ، وَنَصْرٍ مِنْکَ تُعِزُّهُ ، وَإِمامِ عَدْلٍ تُظْهِرُهُ ، إِلهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعالَمینَ .(1)

و شیخ و سیّد رحمهما اللّه گفته اند که : مستحبّ است که در قنوت جمعه این دعا را بخوانند : اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ لی وَلِوالِدَیَّ وَلِوَلَدی وَأَهْلِ بَیْتی وَإِخْوانی ، اَلْیَقینَ وَالْعَفْوَ وَالْمُعافاةَ وَالْمَغْفِرَةَ وَالرَّحْمَةَ وَالْعافِیَةَ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .(2)

و به سند معتبر از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده اند که در قنوت

ص: 200

جمعه کلمات فرج را بخوان ، پس بگو :

یا اَللّه ُ الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، صَلاةً کَثیرةً طَیِّبَةً مُبارَکَةً . اَللّهُمَّ أَعْطِ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ جَمیعَ الْخَیْرِ کُلَّهُ ، وَاصْرِفْ عَنْ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الشَّرَّ کُلَّهُ .

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَارْحَمْنی ، وَتُبْ عَلَیَّ وَعافِنی ، وَمُنَّ عَلَیَّ بِالْجَنَّةِ طَوْلاً مِنْکَ ، وَنَجِّنی مِنَ النّارِ ، وَاغْفِرْ لی ما سَلَفَ مِنْ ذُنُوبی ، وَارْزُقْنِی الْعِصْمَةَ فیما بَقِیَ مِنْ عُمْری ، أَنْ أَعُودَ فی شَیْءٍ مِنْ مَعاصیکَ أَبَدا ، حَتّی تَتَوَفّانی وَأَنْتَ عَنّی راضٍ ، وَأَثْبِتْ لی عِنْدَکَ الشَّهادَةَ ، ثُمَّ لاتُحَوِّلْنی عَنْها أَبَدا بِرَحْمَتِکَ .

یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصارِ ، ثَبِّتْ قَلْبی عَلی دینِکَ وَدینِ رَسُولِکَ ، وَثَبِّتْ قَلْبی عَلَی الْهُدی بِرَحْمَتِکَ ، وَلاتُزِغْ قَلْبی بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنی ، وَهَبْ لی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً ، إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهّابُ .(1)

و ایضا از حضرت امام رضا علیه السلام روایت کرده اند که از شخصی پرسیّد که : در قنوت نماز جمعه چه دعا می خوانی ؟

گفت : آنچه مردم می خوانند ؟

حضرت فرمود : چنان مکن ، لیکن بگو :

اَللّهُمَّ أَصْلِحْ عَبْدَکَ وَخَلیفَتَکَ بِما أَصْلَحْتَ بِهِ أَنْبِیاءَکَ وَرُسُلَکَ ، وَحُفَّهُ بِمَلائِکَتِکَ ، وَأَیِّدْهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ مِنْ عِنْدِکَ ، وَاسْلُکْهُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدا یَحْفَظُونَهُ مِنْ کُلِّ سُوءٍ ، وَأَبْدِلْهُ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِ أَمْنا ، یَعْبُدُکَ لایُشْرِکُ بِکَ شَیْئا ، وَلاتَجْعَلْ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ عَلی وَلِیِّکَ سُلْطانا ، وَأْذَنْ لَی فی جِهادِ عَدُوِّکَ وَعَدُوِّهِ ، وَاجْعَلْنی مِنْ أَنْصارِهِ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .(2)

ص:201

و ایضا به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده اند که باید در میان

قنوت نماز جمعه این دعا را نیز بخوانید :

اَللّهُمَّ إِنَّ عَبیدا مِنْ عِبادِکَ الصّالِحینَ ، قامُوا بِکِتابِکَ وَسُنَّةِ نَبِیِّکَ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، فَاجْزِهِمْ خَیْرَ الْجَزاءِ .(1)

و در روایتی وارد شده است که در قنوت نماز جمعه در کلمات فرَج مگو : «وَسَلامٌ عَلَی الْمُرْسَلینَ» .(2)

و احوط آن است که در قنوت نمازها مطلقا این عبارت را نگوید و در بعضی از کتب قدیمه به نظر رسیده است که در قنوت جمعه بعد از کلمات فرج این دعا را بخواند :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، صَلاةً کَثیرَةً زاکِیَةً طَیِّبَةً مُبارَکَةً مُتَقَبَّلَةً ، رَبِّ اغْفِرْ لی وَارْحَمْنی ، وَقِنی عَذابَ النّارِ ، یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصارِ ، ثَبِّتْ قَلْبی عَلی طاعَتِکَ ، وَاجْعَلْنی مِمَّنْ تَرْضی بِهِ لِدینِکَ ، وَلاتُزِغْ قَلْبی بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنی ، وَهَبْ لی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً ، إِنَّکَ [أَنْتَ] الْوَهّابُ .(3)

اللّه ُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَالْأَرْضَ فی سِتَّةِ أَیّامٍ ...» تا آخر آیه(1) - و اگر تا «إِنَّ رَحْمَةَ اللّه ِ قَریبٌ مِنَ الْمُحْسِنینَ» بخواند بهتر است - و آیه «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ»(2) تا آخر سوره ، بخواند کفّاره گناهان او باشد از این جمعه تا جمعه دیگر.(3)

و به روایت معتبر دیگر از آن حضرت منقول است : هر که روز جمعه بعد از سلام هر یک از حمد و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاس» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق» و «قُلْ هُوَ اللّه ُ» و «قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ» را هفت مرتبه ، و آخر سوره «برائت» : «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ» ، و آخر سوره حشر : «لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلی جَبَلٍ» تا آخر سوره ، و پنج آیه از «آل عمران» : «إِنَّ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَالْأَرْض ... تا * إِنَّکَ لاتُخْلِفُ الْمیعاد»(4) بخواند ، از این جمعه تا جمعه دیگر کفایت شرّ دشمنان و بلاها از او بشود .(5)

و ابن بابویه و شیخ و سیّد رحمهم الله به سند دیگر از آن حضرت روایت کرده اند که: هرکه بعد از فارغ شدن از نماز جمعه پیش از آن که پا را بگرداند - و به روایت دیگر ، پیش از آن که مربّع نشیند - هر یک از سوره حمد و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاس» را هفت مرتبه بخواند ، تا جمعه دیگر فتنه و بلایی به او نرسد .

و اگر این دعا را بخواند : «اَللّهُمَّ اجْعَلْنی مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ ، اَلَّتی حَشْوُها بَرَکَةٌ وَعُمّارُهَا الْمَلائِکَةُ ، مَعَ نَبِیِّنا مُحَمَّدٍ وَأَبینا إِبْراهیمَ» ، حق تعالی جمع کند میان او و محمّد و ابراهیم علیهم الصلاة والسّلام در دار السلام که بهشت است ، و اگر غیر سیّد بخواند به جای «وَأَبینا» ، «وَأَبیهِ» بگوید .(6)

ص:203

و ایضا به سند دیگر روایت کرده اند : هر که بعد از نماز جمعه یا ظهر روز جمعه دو رکعت نماز بخواند و در هر رکعت بعد از حمد ، هفت توحید بخواند و بعد از فارغ شدن این دعا را بخواند - که گذشت - تا جمعه دیگر بلایی و فتنه ای به او نرسد ، و حق تعالی او را با محمّد و ابراهیم صلوات اللّه علیهما در بهشت مجتمع گرداند .(1)

و به روایت دیگر بعد از نماز جمعه ، سوره حمد یک مرتبه و «قُلْ هُوَ اللّه ُ اَحَدٌ» هفت مرتبه ، و باز سوره حمد یک مرتبه و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق» هفت مرتبه ، و باز سوره حمد یک مرتبه و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاس» را هفت مرتبه بخواند ، و بعد از آن ، آن دعا که گذشت - و به روایت دیگر ، این دعا - را بخواند :

اَللّهُمَّ إِنّی تَعَمَّدْتُ إِلَیْکَ بِحاجَتی ، وَأَنْزَلْتُ بِکَ الْیَوْمَ فَقْری وَفاقَتی وَمَسْکَنَتی ، وَأَنَا لِرَحْمَتِکَ أَرْجی مِنْهُ لِعَمَلی ، وَلَمَغْفِرَتُکَ وَرَحْمَتُکَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبی ، فَتَوَلَّ یا رَبِّ قَضاءَ کُلِّ حاجَةٍ هِیَ لی بِقُدْرَتِکَ عَلَیْها وَتَیَسُّرِ ذلِکَ عَلَیْکَ ، فَإِنّی لَمْ اُصِبْ خَیْرا قَطُّ إِلاّ مِنْکَ ، وَلَمْ یَصْرِفْ عَنّی أَحَدٌ سُوءا غَیْرُکَ ، وَلَیْسَ أَرْجُو لاِخِرَتی وَدُنْیایَ سِواکَ ، وَلا لِیَوْمِ فَقْری وَتَفَرُّدی فی حُفْرَتی إِلاّ أَنْتَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِنی خَیْرَ الدُّنْیا وَخَیْرَ الاْخِرَةِ ، وَاصْرِفْ عَنّی شَرَّ الدُّنْیا وَشَرَّ الاْخِرَةِ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْنی مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ ، اَلَّتی حَشْوُها بَرَکَةٌ ، وَعُمّارُهَا الْمَلائِکَةُ ، مَعَ نَبِیِّنا مُحَمَّدٍ وَإِبْراهیمَ عَلَیْهِمَا السَّلامُ .(2)

و سیّد گفته است که : مستحبّ است که صلوات بر محمّد و آل محمّد بفرستد به این نحو : «اَللّهُمَّ اجْعَلْ صَلَواتِکَ وَصَلَواتِ مَلائِکَتِکَ وَأَنْبِیائِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ» ، هر که این را بگوید ، تا یک سال بر او گناهی ننویسند .

و به روایت دیگر بگوید : «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ» ،

پس هر که این را بگوید ، نمیرد تا حضرت صاحب الأمر صلوات اللّه علیه را دریابد .(3)

ص: 204

و در کتاب «اعلام الدین» از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است : هر که بعد از نماز جمعه یا ظهر روز جمعه سه مرتبه بگوید : «اَللّهُمَّ اجْعَلْ صَلاتَکَ وَصَلاةَ مَلائِکَتِکَ وَرُسُلِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ» ، برای او امان باشد از بلاها تا جمعه دیگر ، و هر که بعد از نماز جمعه هفت مرتبه بگوید : «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ

مُحَمَّدٍ ، وَعَجِّلْ فَرَجَ آلِ مُحَمَّدٍ» ، از اصحاب حضرت قائم علیه السلام باشد .(1)

و به روایت دیگر از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است : هر که بعد از نماز جمعه پیش از آن که پای خود را از هیئت حال تشهّد تغییر دهد یا سخن بگوید ، توحید و معوّذتین هر یک را هفت مرتبه بخواند ، حق تعالی او را حفظ نماید در دین و دنیا و اهل و فرزندان او .(2)

و به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است : هر که میان دو نماز روز جمعه صلوات بر محمّد و آل محمّد علیهم السلام بفرستد، ثوابش معادل هفتاد رکعت نماز باشد.(3)

و شیخ در «مصباح» از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده است : هر که بعد از نماز جمعه صد مرتبه«قُلْ هُوَ اللّه ُ اَحَدٌ» بخواند و صد مرتبه صلوات بفرستد و هفتاد مرتبه بگوید : «اَللّهُمَّ اکْفِنی بِحَلالِکَ عَنْ حَرامِکَ ، وَأَغْنِنی بِفَضْلِکَ عَمَّنْ سِواکَ» ، خدا صد حاجت او را برآورد ؛ هشتاد [حاجت] از حاجات آخرت و بیست [حاجت] از حاجات دنیا ،(4) و به روایت دیگر برعکس .(5)

و شیخ کفعمی رحمه الله روایت کرده است : این صلوات مخصوص تعقیب نماز جمعه است : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ حَتّی لاتَبْقی صَلاةٌ . اَللّهُمَّ وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ حَتّی لاتَبْقی بَرَکَةٌ . اَللّهُمَّ وَسَلِّمْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ حَتّی لایَبْقی سَلامٌ ، اَللّهُمَّ وَارْحَمْ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ حَتّی لاتَبْقی رَحْمَةٌ .

ص: 205

به درستی که از حضرت صادق علیه السلام منقول است : هر که بر آن حضرت به این نحو صلوات فرستد ، گناهان او محو گردد و خدا او را بر دشمنش یاری دهد و اسباب خیر را برای او مهیّا گرداند و آرزوهای او را برآورد و روزیِ او را فراخ گرداند و از رفقای محمّد صلی الله علیه و آله وسلم باشد در بهشت .

پس گفته است که : این صلوات به روایت دیگر نیز وارد شده است :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ حَتّی لایَبْقی مِنْ صَلَواتِکَ شَیْءٌ ، وَارْحَمْ

مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ حَتّی لایَبْقی مِنْ رَحْمَتِکَ شَیْءٌ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ حَتّی لایَبْقی مِنْ بَرَکاتِکَ شَیْءٌ ، وَسَلِّمْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ حَتّی لایَبْقی مِنْ سَلامِکَ شَیْءٌ .(1)

و مروی است که مردی را به نزد حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم آوردند و جمعی بر او شهادت دادند که ناقه را دزدیده است و حضرت به ظاهر شرع حکم فرمود که دست او را ببرند ، پس آن مرد این صلوات را خواند و به برکت این صلوات ، ناقه به قدرت الهی به سخن آمد و گفت : او بری است از دزدی من .

پس حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود : چون این مرد این کلمات را گفت ، نظر کردم به سوی ملائکه که در میان بازارهای مدینه می دویدند که نگذارند که دست او بریده شود و به آن مرد گفت که روی تو در وقتی که بر صراط گذری از ماه شب چهارده روشن تر خواهد بود .(2)

و شیخ و سیّد به سند معتبر از حضرت باقر علیه السلام روایت کرده اند که : هر که خواهد که خدا او را فرزند کرامت کند ، بعد از نماز جمعه دو رکعت نماز به جا آورد و رکوع و سجود آن را طول بدهد و بعد از آن بگوید :

ص: 206

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِما سَأَلَکَ بِهِ زَکَرِیّا عَلَیْهِ السَّلامُ ، إِذْ ناداکَ «رَبِّ لاتَذَرْنی فَرْدا وَأَنْتَ خَیْرُ الْوارِثینَ» . اَللّهُمَّ فَهَبْ لی ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً ، إِنَّکَ سَمیعُ الدُّعاءِ . اَللّهُمَّ بِاسْمِکَ اسْتَحْلَلْتُها ، وَفی أَمانَتِکَ أَخَذْتُها ، فَإِنْ قَضَیْتَ فی رَحِمِها وَلَدا ، فَاجْعَلْهُ غُلاما مُبارَکا زَکِیّا ، وَلاتَجْعَلْ لِلشَّیْطانِ فیهِ نَصیبا وَلا شِرْکا .(1)

و ایضا روایت کرده اند به سند معتبر از حضرت امام زین العابدین علیه السلام که بعد از ظهر روز جمعه این دعا را بخواند :

اَللّهُمَّ اشْتَرْ مِنّی نَفْسِیَ الْمَوْقُوفَةَ عَلَیْکَ ، اَلْمَحْبُوسَةَ لِأَمْرِکَ ، بِالْجَنَّةِ مَعَ مَعْصُومٍ مِنْ عِتْرَةِ نَبِیِّکَ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، مَحْزُونٍ لِظُلامَتِهِ ، مَنْسُوبٍ لِوِلادَتِهِ ، تَمْلَأُ بِهِ الْأَرْضَ عَدْلاً وَقِسْطا کَما مُلِئَتْ جَوْرا وَظُلْما ، وَلاتَجْعَلْنی مِمَّنْ تَقَدَّمَ فَمَرَقَ ، أَوْ تَأَخَّرَ فَمُحِقَ ، وَاجْعَلْنی مِمَّنْ لَزِمَ فَلَحِقَ ، وَاجْعَلْنی شَهیدا سَعیدا فی قَبْضَتِکَ .

یا إِلهی سَهِّلْ لی نَصیبا جَزْلاً وَقَضاءً حَتْما لایُغَیِّرُهُ شَقاءٌ ، وَاجْعَلْنی مِمَّنْ هَدَیْتَهُ فَهَدی ، وَزَکَّیْتَهُ فَنَجا ، وَوالَیْتَ فَاسْتَثْنَیْتَ ، فَلا سُلْطانَ لاِءِبْلیسَ عَلَیْهِ ، وَلا سَبیلَ لَهُ إِلَیْهِ ، وَمَا اسْتَعْمَلْتَنی فیهِ مِنْ شَیْءٍ ، فَاجْعَلْ حَلالاً مَأْکَلی وَمَطْعَمی وَمَلْبَسی وَمَنْکَحی ، وَقَنِّعْنی یا إِلهی بِما رَزَقْتَنی ، وَما رَزَقْتَنی مِنْ رِزْقٍ فَأَرِنی فیهِ عَدْلاً ، حَتّی أَری قَلیلَهُ کَثیرا ، وَأَبْذَلَهُ فیکَ بَذْلاً ، وَلاتَجْعَلْنی مِمَّنْ طَوَّلْتَ لَهُ فِی الدُّنْیا أَمَلَهُ وَقَدِ انْقَضی أَجَلُهُ ، وَهُوَ مَغْبُونٌ عَمَلُهُ .

أَسْتَوْدِعُکَ یا إِلهی غُدُوّی وَرَواحی وَمَقیلی وَأَهْلَ وِلایَتی ، مَنْ کانَ مِنْهُمْ أَوْ هُوَ کائِنٌ ، زَیِّنّی وَإِیّاهُمْ بِالتَّقْوی وَالْیُسْرِ ، وَاطْرُدْ عَنّی وَعَنْهُمُ الشَّکَّ وَالْعُسْرَ ، وَامْنَعْنی وَإِیّاهُمْ مِنْ ظُلْمِ الظَّلَمَةِ ، وَأَعْیُنِ الْحَسَدَةِ ، وَاجْعَلْنی وَإِیّاهُمْ مِمَّنْ حَفِظْتَ ، وَاسْتُرْنی وَإِیّاهُمْ فیمَنْ سَتَرْتَ ، وَاجْعَلْ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ أَئِمَّتی وَقادَتی ، وَآمِنْ رَوْعَتَهُمْ وَرَوْعَتی ، وَاجْعَلْ حُبّی وَنُصْرَتی وَدینی فیهِمْ وَلَهُمْ ، فَإِنَّکَ إِنْ وَکَلْتَنی إِلی نَفْسی زَلَّتْ قَدَمی .

ص: 207

ما أَحْسَنَ ما صَنَعْتَ بی یا رَبِّ إِذْ هَدَیْتَنی لِلاْءِسْلامِ ، وَبَصَّرْتَنی ما جَهِلَهُ غَیْری ، وَعَرَّفْتَنی ما أَنْکَرَهُ غَیْری ، وَأَلْهَمْتَنی ما ذَهَلُوا عَنْهُ ، وَفَهَّمْتَنی قَبیحَ ما فَعَلُوا وَصَنَعُوا ، حَتّی شَهِدْتُ مِنَ الْأَمْرِ ما لَمْ یَشْهَدُوا وَأَنَا غائِبٌ ، فَما نَفَعَهُمْ قُرْبُهُمْ ، وَلا ضَرَّنی بُعْدی ، وَأَنَا مِنْ تَحْویلِکَ إِیّایَ عَنِ الْهُدی وَجِلٌ ، وَما تَنْجُو نَفْسی إِنْ نَجَتْ إِلاّ بِکَ ، وَلَنْ یَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ إِلاّ عَنْ بَیِّنَةٍ .

رَبِّ نَفْسی غَریقُ خَطایا مُجْحِفَةٍ ، وَرَهینُ ذُنُوبٍ مُوبِقَةٍ ، وَصاحِبُ عُیُوبٍ جَمَّةٍ ، فَمَنْ حَمِدَ عِنْدَکَ نَفْسَهُ فَإِنّی عَلَیْها زارٍ ، وَلا أَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِإِحْسانٍ ، وَلا فی جَنْبِکَ سُفِکَ دَمی ، وَلَمْ یُنْحِلِ الصِّیامُ وَالْقِیامُ جِسْمی ، فَبِأَیِّ ذلِکَ أُزَکّی نَفْسی ، وَأَشْکُرُها عَلَیْهِ وَأَحْمَدُها بِهِ ، بَلِ الشُّکْرُ لَکَ اللّهُمَّ لِسَتْرِکَ عَلی ما فی قَلْبی ، وَتَمامِ النِّعْمَةِ عَلَیَّ فی دینی ، وَقَدْ أَمَتَّ مَنْ کانَ مَوْلِدُهُ مَوْلِدی ، وَلَوْ شِئْتَ لَجَعَلْتَ مَعَ نَفادَ عُمْرِهِ عُمْری.

ما أَحْسَنَ ما فَعَلْتَ بی یا رَبِّ ، لَمْ تَجْعَلْ سَهْمی فیمَنْ لَعَنْتَ ، وَلا حَظّی فیمَنْ أَهَنْتَ إِلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ مِلْتُ بِهَوایَ وَإِرادَتی وَمَحَبَّتی ، فَفَی مِثْلِ سَفینَةِ نُوحٍ عَلَیْهِ السَّلامُ فَاحْمِلْنی ، وَمَعَ الْقَلیلِ فَنَجِّنی ، وَفیمَنْ زَحْزَحْتَ عَنِ النّارِ فَزَحْزِحْنی ، وَفیمَنْ أَکْرَمْتَ بِمُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فَأَکْرِمْنی ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ وَرَحْمَتُکَ وَرِضْوانِکُ عَلَیْهِمْ ، مِنَ النّارِ فَأَعْتِقْنی .

پس به سجده شکر برو و دعاهای سجده شکر را بخوان .(1)

ص: 208

که : هر که بعد از نماز عصر روز جمعه - پیش از آن که از جای نماز خود برخیزد - ده مرتبه این صلوات را بخواند ، صلوات فرستند بر او ملائکه از این جمعه تا جمعه آینده همین ساعت .

و به روایت دیگر از آن حضرت روایت کرده است که : چون نماز عصر روز جمعه را ادا کند هفت مرتبه این صلوات را بخواند .(1)

و در این دو روایت چنین است : «وَعَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ وَعَلی أَرْواحِهِمْ» تا آخر.

و ابن بابویه رحمه الله در «ثواب الأعمال» چنین روایت کرده است : «وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ» .(2)

و به روایت شیخ در «تهذیب» : «وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ وَعَلی أَرْواحِهِمْ» .(3)

و به روایت شیخ در «مصباح» : «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ ، اَلْأَئِمَّةِ

الْمَرْضِیّینَ بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ»(4) تا آخر به نحو روایت اوّل ، و همه خوب است و اگر به همه طرق بخواند افضل است .

و کلینی رضی الله عنه روایت کرده است که : چون روز جمعه نماز را ادا کردی بگو :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلْأَوْصِیاءِ الْمَرْضِیّینَ ، بِأَفْضَلِ صَلَواتِکَ ، وَبارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکاتِکَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .(5)

به درستی که هر که این صلوات را بعد از نماز عصر بگوید ، حق تعالی صد هزار حسنه برای او بنویسد و صد هزار گناه از او محو کند و صد هزار حاجت او را برآورد و صد هزار درجه در بهشت برای او بلند کند .6

و به روایت دیگر ، هر که این را هفت مرتبه بگوید خدا رد کند به او به عدد هر

ص: 210

بنده ای حسنه ، و عملش در آن روز مقبول باشد و چون روز قیامت بیاید در میان دو دیده او نوری باشد .(1)

و سیّد بن طاووس رحمه الله به سند معتبر - بلکه صحیح - از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : در صلاة بر پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم بعد از عصر روز جمعه است می گویی :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَارْحَمْ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ ، وَارْفَعْ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ ، اَلَّذینَ أَذْهَبْتَ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَطَهَّرْتَهُمْ تَطْهیرا .(2)

و به سند معتبر دیگر از آن حضرت منقول است که : چون روز قیامت بیاید حق تعالی روزها را مبعوث گرداند و روز جمعه در پیش آنها رود مانند عروس صاحب کمال و جمالی که برند به خانه داماد صاحب دین و مالی . پس روز جمعه بایستد بر در بهشت و روزهای دیگر در عقب او باشند ، پس شفاعت کند برای هر کس که بسیار صلوات فرستد در روز جمعه بر محمّد و آل محمّد .

راوی پرسید : بسیار چه مقدار است و در کدام وقت بهتر است ؟

فرمود : اقلّ بسیار صد مرتبه است و بهترین اوقات جمعه بعد از عصر است .

گفت : چگونه بگویم ؟

فرمود : می گویی : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ .(3)

و به سند معتبر دیگر از آن حضرت روایت کرده است که : بهترین اعمال در روز جمعه ، صلوات بر محمّد و آل محمّد است بعد از عصر.

پرسیدند : به چه نحو بگوییم ؟

ص: 211

فرمود که : بگویید : صَلَواتُ اللّه ِ وَمَلائِکَتِهِ وَأَنْبِیائِهِ وَرُسُلِهِ وَجَمیعِ خَلْقِهِ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَعَلی أَرْواحِهِمْ وَأَجْسادِهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ ، صد مرتبه .(1)

و در حدیث معتبر دیگر فرمود : چون از نماز عصر روز جمعه فارغ شوی ، صد مرتبه بگو :

اَللّهُمَّ اجْعَلْ صَلَواتَکَ وَصَلَواتَ مَلائِکَتِکَ وَأَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ عَلی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الاُْمِّیِّ وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ ، وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .(2)

و به سند معتبر دیگر از آن حضرت روایت کرده است که : هر که در روز جمعه بعد از عصر هفتاد مرتبه بگوید : «أَسْتَغْفِرُ اللّه َ وَأَتُوبُ إِلَیْهِ» ، حق تعالی گناهان گذشته او را بیامرزد و در بقیّه عمر او را نگاه دارد و اگر او گناه نداشته باشد

گناهان پدر و مادر او را بیامرزد .(3)

و برقی در «محاسن» به سند صحیح روایت کرده است از حمّاد که از حضرت صادق علیه السلام پرسید : بهترین اعمال چیست ؟

فرمود : صلوات بر محمّد و آل محمّد صد مرتبه بعد از عصر و هر چه زیاده بگویی بهتر .(4)

و به روایت ابن بابویه : صد و یک مرتبه .(5)

و شیخ و سیّد از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده اند : هر که در روز جمعه بعد از نماز عصر دو رکعت نماز بخواند و در رکعت اوّل سوره حمد و «آیة الکرسی» و بیست و پنج مرتبه «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق» و در رکعت دوم سوره حمد

ص: 212

و «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» و بیست و پنج مرتبه «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاس» بخواند و بعد از سلام پنج مرتبه بگوید : «لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ» ، از دنیا بیرون نرود تا خدا در خواب جای او را در بهشت به او نماید .(1)

و ابن بابویه به سند معتبر از حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام روایت کرده است که : خدا را در روز [جمعه] ، هزار نسیم رحمت هست که هر بنده را خواهد از آن رحمت ها عطا می نماید ، پس هر که بعد از عصر روز جمعه صد مرتبه سوره «إِنّا أَنْزَلْناهُ» بخواند، حق تعالی آن هزار رحمت را مضاعف گرداند و به او عطا فرماید .(2)

و در «فقه الرضا علیه السلام» مذکور است که ده مرتبه سوره قدر بعد از عصر خواندن ، موجب ثواب عظیم است .(3)

بَعْدَ تَزْکِیَتِکَ ، بَلِ الْخَلْقُ جَمیعا هُمُ الْمُحْتاجُونَ إِلی ذلِکَ ، لِأَنَّکَ جَعَلْتَهُ بابَکَ الَّذی لاتَقْبَلُ مِمَّنْ أَتاکَ إِلاّ مِنْهُ ، وَجَعَلْتَ الصَّلوةَ عَلَیْهِ قُرْبَةً مِنْکَ ، وَوَسیلَةً إِلَیْکَ ، وَزُلْفَةً عِنْدَکَ ، وَدَلَلْتَ الْمُؤْمِنینَ عَلَیْهِ ، وَأَمَرْتَهُمْ بِالصَّلوةِ عَلَیْهِ ، لِیَزْدادُوا بِها أَثَرَةً لَدَیْکَ ، وَکَرامَةً عَلَیْکَ ، وَوَکَّلْتَ بِالْمُصلِّینَ عَلَیْهِ مَلائِکَتَکَ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ ، وَیُبَلِّغُونَهُ صَلاتَهُمْ وَتَسْلیمَهُمْ .

اَللّهُمَّ رَبَّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، فَإِنّی أَسْأَلُکَ بِما عَظَّمْتَ مِنْ أَمْرِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَأَوْجَبْتَ مِنْ حَقِّهِ ، أَنْ تُطْلِقَ لِسانی مِنَ الصَّلاةِ عَلَیْهِ بِما تُحِبُّ وَتَرْضی ، وَبِما لَمْ تُطْلِقْ بِهِ لِسانَ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ ، وَلَمْ تُعْطِهِ إِیّاهُ ، ثُمَّ تُؤْتِیَنی عَلی ذلِکَ مُرافَقَتَهُ ، حَیْثُ أَحْلَلْتَهُ عَلی قُدْسِکَ وَجَنّاتِ فِرْدَوْسِکَ ، ثُمَّ لاتُفَرِّقْ بَیْنی وَبَیْنَهُ أَبَدا .

اَللّهُمَّ إِنّی أَبْدَأُ بِالشَّهادَةِ لَهُ ، ثُمَّ بِالصَّلوةِ عَلَیْهِ ، وَإِنْ کُنْتُ لا أَبْلُغُ مِنْ ذلِکَ رِضی نَفْسی ، وَلایُعَبِّرُهُ لِسانی عَنْ ضَمیری ، وَلا اُلامُ عَلَی التَّقْصیرِ مِنّی ، لِعَجْزِ قُدْرَتی عَنْ بُلُوغِ الْواجِبِ عَلَیَّ مِنْهُ ، لِأَنَّهُ حَظٌّ لی وَحَقٌّ عَلَیَّ ، وَأَداءٌ لِما أَوْجَبْتَ لَهُ فی عُنُقی أَنْ قَدْ بَلَّغَ رِسالاتِکَ ، غَیْرَ مُفَرِّطٍ فیما أَمَرْتَ ، وَلا مُجاوِزٍ لِما نَهَیْتَ ، وَلا مُقَصِّرٍ فیما أَرَدْتَ ، وَلا مُتَعَدٍّ لِما أَوْصَیْتَ .

وَتَلا آیاتِکَ عَلی ما أَنْزَلْتَ إِلَیْهِ وَحْیَکَ ، وَجاهَدَ فی سَبیلِکَ ، مُقْبِلاً غَیْرَ مُدْبِرٍ ، وَ وَفی بِعَهْدِکَ ، وَصَدَّقَ وَعْدَکَ ، وَصَدَعَ بِأَمْرِکَ ، لایَخافُ فیکَ لَوْمَةَ لائِمٍ ، وَباعَدَ فیکَ الْأَقْرَبینَ ، وَقَرَّبَ فیکَ الْأَبْعَدینَ .

وَأَمَرَ بِطاعَتِکَ وَأْتَمَرَ بِها ، وَنَهی عَنْ مَعْصِیَتِکَ وَانْتَهی عَنْها سِرّا وَعَلانِیَةً ، وَدَلَّ عَلی مَحاسِنِ الْأَخْلاقِ وَأَخَذَ بِها ، وَنَهی عَنْ مَساوِی الْأَخْلاقِ ، وَرَغِبَ عَنْها وَوالی أَوْلِیاءَکَ بِالَّذی تُحِبُّ أَنْ یُوالَوْا بِهِ قَوْلاً وَعَمَلاً ، وَدَعی إِلی سَبیلِکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ .

ص: 214

وَعَبَدَکَ مُخْلِصا حَتّی أَتاهُ الْیَقینُ ، قَبَضْتَهُ إِلَیْکَ تَقِیّا نَقِیّا زَکِیّا قَدْ أَکْمَلْتَ بِهِ الدّینَ ، وَأَتْمَمْتَ بِهِ النَّعیمَ ، وَظاهَرْتَ بِهِ الْحُجَجَ ، وَشَرَعْتَ بِهِ شَرائِعَ الاْءِسْلامِ ، وَفَصَّلْتَ بِهِ الْحَلالَ عَنِ الْحَرامِ ، وَنَهَجْتَ بِهِ لِخَلْقِکَ صِراطَکَ الْمُسْتَقیمَ ، وَبَیَّنْتَ بِهِ الْعَلاماتِ وَالنُّجُومَ الَّذی بِهِ یَهْتَدُونَ ، وَلَمْ تَدَعْهُمْ بَعْدَهُ فی عَمْیاءَ یَهیمُونَ ، وَلا فی شُبْهَةٍ یَتیهُونَ ، وَلَمْ تَکِلْهُمْ إِلَی النَّظَرِ لِأَنْفُسِهِمْ فی دینِهِمْ بِآرائِهِمْ ، وَلاَ التَّخَیُّرِ مِنْهُمْ بِأَهْوائِهِمْ ، فَیَنْشَعِبُونَ فی مُدْلَهِمّاتِ الْبِدَعِ ، وَیَتَخَیَّرُونَ فی مُطْبَقاتِ الظُّلَمِ ، وَتَتَفَرَّقَ بِهِمُ السُّبُلُ فیما یَعْلَمُونَ .

وَأَشْهَدُ أَنَّهُ تَوَلّی مِنَ الدُّنْیا راضِیا عَنْکَ ، مَرْضِیّا عِنْدَکَ ، مَحْمُودا عِنْدَ مَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ ، وَأَنْبِیائِکَ الْمُرْسَلینَ ، وَعِبادِکَ الصّالِحینَ الْمُصْطَفَیْنَ ، وَأَنَّهُ غَیْرُ مُلیمٍ وَلا ذَمیمٍ ، وَأَنَّهُ لَمْ یَکُنْ مِنَ الْمُتَکَلِّفینَ ، وَأَنَّهُ لَمْ یَکُنْ ساحِرا ، وَلا سُحِرَ لَهُ ، وَلا کاهِنا وَلا تُکُهِّنَ لَهُ ، وَلا شاعِرا وَلا شُعِرَ لَهُ ، وَلا کَذّابا ، وَأَنَّهُ رَسُولُکَ وَخاتَمُ النَّبِیّینَ ، جاءَ بِالْحَقِّ مِنْ عِنْدِ الْحَقِّ ، وَصَدَّقَ الْمُرْسَلینَ .

وَأَشْهَدُ أَنَّ الَّذینَ کَذَّبُوهُ ذائِقُوا الْعَذابِ الْأَلیمِ ، وَأَشْهَدُ أَنَّ ما أَتانا بِهِ مِنْ عِنْدِکَ ، وَأَخْبَرَنا بِهِ عَنْکَ أَنَّهُ الْحَقُّ الْیَقینُ ، لا شَکَّ فیهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ وَوَلَیِّکَ ، وَنَجِیِّکَ وَصَفِیِّکَ وَصِفْوَتُکَ وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، اَلَّذی انْتَجَبْتَهُ لِرِسالاتِکَ ، وَاسْتَخْلَصْتَهُ لِدینِکَ ، وَاسْتَرْعَیْتَهُ عِبادَکَ ، وَائْتَمَنْتَهُ عَلی وَحْیِکَ ، عَلَمِ الْهُدی وَبابِ النُّهی ، وَالْعُرْوَةِ الْوُثْقی ، فیما بَیْنَکَ وَبَیْنَ خَلْقِکَ ، اَلشّاهِدِ لَهُمْ ، وَالْمُهَیْمِنِ عَلَیْهِمْ ، أَشْرَفَ وَأَفْضَلَ وَأَزْکی وَأَطْهَرَ وَأَنْمی وَأَطْیَبَ ما صَلَّیْتَ عَلی أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ وَأَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ وَأَصْفِیائِکَ الْمُخْلِصینَ مِنْ عِبادِکَ .

اَللّهُمَّ وَاجْعَلْ صَلَواتِکَ وَغُفْرانَکَ وَرِضْوانَکَ وَمُعافاتَکَ وَکَرامَتَکَ وَرَحْمَتَکَ وَمَنَّکَ وَفَضْلَکَ وَسَلامَکَ وَشَرَفَکَ وَإِعْظامَکَ وَتَبْجیلَکَ ، وَصَلَواتِ مَلائِکَتِکَ

ص: 215

وَرُسُلِکَ وَأَنْبِیائِکَ وَالْأَوْصِیاءِ وَالشُّهَداءِ وَالصِّدّیقینَ ، وَعِبادِکَ الصّالِحینَ ، وَحَسُنَ اُؤلئِکَ رَفیقا ، وَأَهْلِ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ ، وَما بَیْنَهُما وَما فَوْقَهُما وَما تَحْتَهُما ، وَما بَیْنَ الْخافِقَیْنِ ، وَما بَیْنَ الْهَواءِ وَالشَّمْسِ وَالْقَمَرِ وَالنُّجُومِ وَالْجِبالِ وَالشَّجَرِ وَالدَّوابِّ ، وَما سَبَّحَ لَکَ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ، وَفِی الظُّلْمَةِ وَالضِّیاءِ ، بِالْغُدُوِّ وَالاْصالِ ، وَفی آناءِ اللَّیْلِ وَأَطْرافِ النَّهارِ وَساعاتِهِ ، عَلی مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِاللّه ِ سیّد الْمُرْسَلینَ ، وَخاتَمِ النَّبِیّینَ ، وَإِمامِ الْمُتَّقینَ ، وَمَوْلَی الْمُؤْمِنینَ ، وَوَلِیِّ الْمُسْلِمینَ ، وَقائِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلینَ ، وَرَسُولِ رَبِّ الْعالَمینَ ، إِلَی الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ وَالْأَعْجَمینَ ، وَالشّاهِدِ الْبَشیرِ ، وَالْأَمینِ النَّذیرِ ، اَلدّاعی إِلَیْکَ بِإِذْنِکَ ، اَلسِّراجِ الْمُنیرِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِی الْأَوَّلینَ ، وصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فی الاْخِرینَ ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ یَوْمَ الدّینِ ، یَوْمَ یَقُومُ النّاسُ لِرَبِّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَما هَدَیْتَنا بِهِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَمَا اسْتَنْقَذْتَنا بِهِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَما أَنْعَشْتَنا بِهِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَما أَحْیَیْتَنا بِهِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَما شَرَّفْتَنا بِهِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَما أَعْزَزْتَنا بِهِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَما فَضَّلْتَنا بِهِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ کَما رَحِمْتَنا بِهِ .

اَللّهُمَّ اجْزِ نَبَیَّنا مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، أَفْضَلَ ما أَنْتَ جازٍ یَوْمَ الْقِیامَةِ نَبِیّا عَنْ اُمَّتِهِ ، وَرَسُولاً عَمَّنْ أَرْسَلْتَهُ إِلَیْهِ . اَللّهُمَّ اخْصُصْهُ بِأَفْضَلِ قِسَمِ الْفَضائِلِ ، وَبَلِّغْهُ أَعْلی شَرَفِ الْمُکَرَّمینَ ، مِنَ الدَّرَجاتِ الْعُلی فی أَعْلی عِلِّیّینَ ، فی جَنّاتٍ وَنَهَرٍ ، فی مَقْعَدِ صِدْقٍ ، عِنْدَ مَلیکٍ مُقْتَدِرٍ .

اَللّهُمَّ أَعْطِ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ حَتّی یَرْضی ، وَزِدْهُ بَعْدَ الرِّضا ، وَاجْعَلْهُ أَکْرَمَ خَلْقِکَ مِنْکَ مَجْلِسا ، وَأَعْظَمَهُمْ عِنْدَکَ جاها ، وَأَوْفَرَهُمْ عِنْدَکَ حَظّا ، فی کُلِّ خَیْرٍ أَنْتَ قاسِمُهُ بَیْنَهُمْ . اَللّهُمَّ أَوْرِدْ عَلَیْهِ مِنْ ذُرِّیَّتِهِ وَأَزْواجِهِ وَأَهْلِ بَیْتِهِ وَذَوی قَرابَتِهِ وَاُمَّتِهِ مَنْ تُقِرُّ بِهِ عَیْنَهُ ، وَأَقْرِرْ عُیُونَنا بِرُؤْیَتِهِ ، وَلاتُفَرِّقْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُ .

ص:216

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِهِ مِنَ الْوَسیلَةِ وَالْفَضیلَةِ وَالشَّرَفِ وَالْکَرامَةِ ما یَغْبِطُهُ بِهِ الْمَلائِکَةُ الْمُقَرَّبُونَ ، وَالنَّبِیُّونَ وَالْمُرْسَلُونَ ، وَالْخَلْقُ أَجْمَعُونَ .

اَللّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهَهُ ، وَأَعْلِ کَعْبَهُ ، وَأَفْلِ-جْ حُجَّتَهُ ، وَأَجِبْ دَعْوَتَهُ ، وَابْعَثْهُ الْمَقامَ الْمَحْمُودَ الَّذی وَعَدْتَهُ ، وَأَکْرِمْ زُلْفَتَهُ ، وَأَجْزِلْ عَطِیَّتَهُ ، وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ ، وَأَعْطِهِ سُؤْلَهُ ، وَشَرِّفْ بُنْیانَهُ ، وَعَظِّمْ بُرْهانَهُ ، وَنَوِّرْ نُورَهُ ، وَأَوْرِدْنا حَوْضَهُ ، وَاسْقِنا بِکَأْسِهِ ، وتََقَبَّلْ صَلوةَ اُمَّتِهِ عَلَیْهِ ، وَاقْصُصْ بِنا أَثَرَهُ ، وَاسْلُکْ بِنا سَبیلَهُ ، وَتَوَفَّنا عَلی مِلَّتِهِ ، وَاسْتَعْمِلْنا بِسُنَّتِهِ ، وَابْعَثْنا عَلی مِلَّتِهِ .

وَاجْعَلْنا نَدینُ بِدینِهِ ، وَنَهْتَدی بِهُداهُ ، وَنَقْتَدی بِسُنَّتِهِ ، وَنَکُونُ مِنْ شیعَتِهِ وَمَوالیهِ وَأَوْلِیائِهِ وَأَحِبّائِهِ وَخِیارِ اُمَّتِهِ وَمُقَدَّمِ زُمْرَتِهِ ، وَتَحْتِ لِوائِهِ ، نُعادی عَدُوَّهُ ، وَنُوالی وَلِیَّهُ ، حَتّی تُورِدَنا بَعْدَ الْمَماتِ مَوْرِدَهُ ، غَیْرَ خَزایا وَلا نادِمینَ وَلا مُبَدِّلینَ وَلا ناکِثینَ .

اَللّهُمَّ وَأَعْطِ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ مَعَ کُلِّ زُلْفَةٍ زُلْفَةً ، وَمَعَ کُلِّ قُرْبَةٍ قُرْبَةً ، وَمَعَ کُلِّ شَرَفٍ شَرَفا ، وَشَفِّعْهُ فی کُلِّ مَنْ یَشْفَعُ لَهُ مِنْ اُمَّتِهِ وَغَیْرِهِمْ مِنَ الاُْمَمِ ، حَتّی لایُعْطی مَلَکٌ مُقَرَّبٌ ، وَلا نَبِیٌّ مُرْسَلٌ ، وَلا نَبِیٌّ مُصْطَفًی ، إِلاّ دُونَ ما أَنْتَ مُعْطیهِ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ .

اَللّهُمَّ وَاجْعَلْهُ الْمُقَدَّمَ فِی الدَّعْوَةِ ، وَالْمُؤْثَرَ بِهِ فِی الْأَثَرَةِ ، وَالْمُنَوَّهَ بِاسْمِهِ فِی الشَّفاعَةِ ، إِذا تَجَلَّیْتَ بِنُورِکَ ، وَجیءَ بِالْکِتابِ وَالنَّبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وَقُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ ، وَقیلَ الْحَمْدُ للّه ِِ رَبِّ الْعالَمینَ ، ذلِکَ یَوْمُ التَّغابُنِ ، ذلِکَ یَوْمُ الْحَسْرَةِ ، ذلِکَ یَوْمُ الاْزِفَةِ ، ذلِکَ یَوْمٌ لایُسْتَقالُ فیهِ ما فاتَ .

اَللّهُمَّ فَصَّلِ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَارْحَمْ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ ، کَأَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ وَرَحِمْتَ وَبارَکْتَ عَلی إِبْراهیمَ وَآلِ إِبْراهیمَ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ . اَللّهُمَّ وَامْنُنْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَأَفْضَلِ ما مَنَنْتَ عَلی مُوسی وَهارُونَ . اَللّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ

ص: 217

عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَأَفْضَلِ ما سَلَّمْتَ عَلی نُوحٍ فِی الْعالَمینَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَلی أَئِمَّةِ الْمُسْلِمینَ ، اَلْأَوَّلینَ مِنْهُمْ وَالاْخِرینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَلی إِمامِ الْمُسْلِمینَ . اَللّهُمَّ وَاحْفَظْهُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ [وَ]عَنْ یَمینِهِ وَعَنْ شِمالِهِ وَمِنْ فَوْقِهِ وَمِنْ تَحْتِهِ ، وَافْتَحْ لَهُ فَتْحا یَسیرا ، وَانْصُرْهُ نَصْرا عَزیزا ، وَاجْعَلْ لَهُ مِنْ لَدُنْکَ سُلْطانا نَصیرا . اَللّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَهْلِکْ أَعْداءَهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ وَذُرِّیَّتِهِ وَأَزْواجِهِ الطَّیِّبینَ الْأَخْیارِ ، اَلطّاهِرینَ الْمُطَهَّرینَ ، اَلْهُداةِ الْمُهْتَدینَ ، غَیْرِ الضّالّینَ وَلاَ الْمُضِلّینَ ، اَلَّذینَ أَذْهَبْتَ عَنْهُمُ الرِّجْسَ ، وَطَهَّرْتَهُمْ تَطْهیرا .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِی الْأَوَّلینَ ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِی الاْخِرینَ ، وَصَلِّ عَلَیْهِمْ فِی الْمَلاَءِ الْأَعْلی ، وَصَلِّ عَلَیْهِمْ أَبَدَ الاْبِدینَ ، صَلاةً لا مُنْتَهی لَها ، وَلا أَمَدَ دُونَ رِضاکَ ، آمینَ آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ الْعَنِ الَّذینَ بَدَّلُوا دینَکَ وَکِتابَکَ ، وَغَیَّرُوا سُنَّةَ نَبِیِّکَ عَلَیْهِ سَلامُکَ ، وَأَزالُوا الْحَقَّ عَنْ مَوْضِعِهِ ، أَلْفَیْ أَلْفِ لَعْنَةٍ مُخْتَلِفَةٍ غَیْرِ مُؤْتَلِفَةٍ ، وَالْعَنْهُمْ أَلْفَیْ أَلْفِ لَعْنَةٍ مُؤْتَلِفَةٍ غَیْرِ مُخْتَلِفَةٍ ، وَالْعَنْ أَشْیاعَهُمْ وَأَتْباعَهُمْ ، وَمَنْ رَضِیَ بِفِعالِهِمْ مِنَ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ .

اَللّهُمَّ یا بارِئَ الْمَسْمُوکاتِ ، وَداحِیَ الْمَدْحُوّاتِ ، وَقاصِمَ الْجَبابِرَةِ ، وَرَحْمانَ

الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَرَحیمَهُما ، تُعْطی مِنْهُما ما تَشاءُ ، وَتَمْنَعُ مِنْهُما ما تَشاءُ ، أَسْأَلُکَ بِنُورِ وَجْهِکَ ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، أَعْطِ مُحَمَّدا حَتّی یَرْضی ، وَبَلِّغْهُ الْوَسیلَةَ الْعُظْمی .

اَللّهُمَّ اجْعَلْ مُحَمَّدا فِی السّابِقینَ غایَتَهُ ، وَفِی الْمُنْتَجَبینَ کَرامَتَهُ ، وَفِی الْعالینَ ذِکْرَهُ ، وَأَسْکِنْهُ أَعْلی غُرَفِ الْفِرْدَوْسِ ، فِی الْجَنَّةِ الَّتی لاتَفُوقُها دَرَجَةٌ ، وَلایَفْضُلُها

ص: 218

شَیْءٌ . اَللّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهَهُ ، وَأَضِئْ نُورَهُ ، وَکُنْ أَنْتَ الْحافِظَ لَهُ . اَللّهُمَّ اجْعَلْ مُحَمَّدا أَوَّلَ قارِعٍ لِبابِ الْجَنَّةِ ، وَأَوَّلَ داخِلٍ وَأَوَّلَ شافِعٍ وَأَوَّلَ مُشَفَّعٍ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلْوُلاةِ السّادَةِ ، اَلْکُفاةِ الْکُهُولِ ، اَلْکِرامِ الْقادَةِ ، اَلْقَماقِمِ الضِّخامِ ، اَللُّیُوثِ الْأَبْطالِ ، عِصْمَةٌ لِمَنِ اعْتَصَمَ بِهِ ، وَإِجارَةٌ لِمَنِ اسْتَجارَ بِهِمْ ، وَالْکَهْفُ الْحَصینُ ، وَالْفُلْکُ الْجارِیَةُ فِی اللُّجَجِ الْغامِرَةِ ، وَالرّاغِبُ

عَنْهُمْ مارِقٌ ، وَالْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ ، وَاللاّزِمُ لَهُمْ لاحِقٌ ، وَرِماحُکَ فی أَرْضِکَ .

وَصَلِّ عَلی عِبادِکَ فی أَرْضِکَ ، اَلَّذینَ أَنْقَذْتَ بِهِمْ مِنَ الْهَلَکَةِ ، وَأَنَرْتَ بِهِمْ مِنَ الظُّلْمَةِ ، شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ ، وَمَوْضِعِ الرِّسالَةِ ، وَمُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ ، وَمَعْدِنِ الْعِلْمِ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ أَجْمَعینَ ، آمینَ آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ مَسْأَلَةَ الْمِسْکینِ الْمُسْتَکینِ ، وَأَبْتَغی إِلَیْکَ ابْتِغاءَ الْبائِسِ الْفَقیرِ ، وَأَتَضَرَّعُ إِلَیْکَ تَضَرُّعَ الضَّعیفِ الضَّریرِ ، وَأَبْتَهِلُ إِلَیْکَ ابْتِهالَ الْمُذْنِبِ الْخاطِئِ ، مَسْأَلَةَ مَنْ خَضَعَتْ لَکَ نَفْسُهُ ، وَرَغَمَ لَکَ أَنْفُهُ ، وَسَقَطَتْ لَکَ ناصِیَتُهُ ، وانْهَمَلَتْ لَکَ دُمُوعُهُ ، وَفاضَتْ لَکَ عَبْرَتُهُ ، وَاعْتَرَفَ بِخَطیئَتِهِ ، وَقَلَّتْ عَنْهُ حیلَتُهُ ، وَأَسْلَمَتْهُ ذُنُوبُهُ .

وَأَسْأَلُکَ الصَّلوةَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَوَّلاً وَآخِرا ، وَأَسْأَلُکَ حُسْنَ الْمَعیشَةِ ما أَبْقَیْتَنی ، مَعیشَةً أَقْوی بِها فی جَمیعِ حالاتی ، وَأَتَوَصَّلُ بِها فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا إِلی آخِرَتی ، عَفْوا لاتُتْرِفُنی فَأَطْغی ، وَلاتُقَتِّرُ عَلَیَّ فَأَشْقی ، أَعْطِنی مِنْ ذلِکَ غِنیً عَنْ جَمیعِ خَلْقِکَ ، وَبُلْغَةً إِلی رِضاکَ ، وَلاتَجْعَلِ الدُّنْیا عَلَیَّ سِجْنا ، وَلاتَجْعَلْ فِراقَها عَلَیَّ حَزَنا ، أَخْرِجْنی مِنْها وَمِنْ فِتْنَتِها مَرْضِیّا عَنّی ، مَقْبُولاً فیها عَمَلی ، إِلی دارِ الْحَیَوانِ ، وَمَساکِنِ الْأَخْیارِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ أَزْلِها وَزِلْزالِها ، وَسَطَواتِ سَلاطینِها ، وَشَرِّ شَیاطینِها ، وَبَغْیِ مَنْ بَغی عَلَیَّ فیها . اَللّهُمَّ مَنْ أَرادَنی فَأَرِدْهُ ، وَمَنْ کادَنی فَکِدْهُ ، وَافْقَأْ عَنّی

ص: 219

عُیُونَ الْکَفَرَةِ ، وَاقْصِمْنی مِنْ ذلِکَ بِالسَّکینَةِ ، وَأَلْبِسْنی دِرْعَکَ الْحَصینَةَ ، وَاجْعَلْنی فی سِتْرِکَ الْواقی ، وَأَصْلِحْ لی حالی ، وَبارِکْ فی أَهْلی وَمالی وَوَلَدی وَحُزانَتی ، وَمَنْ أَحْبَبْتُ فیکَ وَأَحَبَّنی .

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لی ما قَدَّمْتُ وَما أَخَّرْتُ ، وَما أَعْلَنْتُ وَما أَسْرَرْتُ ، وَما نَسیتُ وَما تَعَمَّدْتُ . اَللّهُمَّ إِنَّکَ خَلَقْتَنی کَما أَرَدْتَ ، فَاجْعَلْنی کَما تُحِبُّ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

صاحب من هیچ فزع و خوف نیست و بر صراط نلغزد و عذاب را بر او راهی نیست و به شهادت از دنیا مفارقت کنی و سعادتمند زندگانی کنی و هرگز تو را در نیابد فقر و پریشانی و تنگدستی و دیوانگی و بلاهای بد .

و در آن روز هر حاجت از حاجت های دنیا و آخرت که بطلبی برآورده شود و پی هر کاری که بروی تو را میسّر گردد و به عدد هر نفسی از نفس های جنّ و انس برای تو هزار هزار حسنه نوشته شود و هزار هزار گناه محو شود و هزار درجه بلند شود و موکّل گرداند برای استغفار کردن از برای تو عرش و کرسی و فردوس را تا روزی که محشور شوی و نزد عرش الهی بایستی .

پس عهد کن با من که این دعا را تعلیم نکنی مگر به اهل بیت و شیعیان خود ؛ زیرا که اگر به دیگران تعلیم نمایی ، حاجت های بد از خدا طلبند و روا شود و می خواهم که این فضیلت مخصوص شما باشد و چون محشور شوید خوفی و اندوهی بر شما نباشد و باید که در هنگام خواندن دعا با وضو باشی و روی تو به جانب قبله باشد ، و اگر روز جمعه بعد از نماز عصر بخوانی بهتر است .

این است دعای عشرات :

بِسْمِ اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

بِسْمِ اللّه ِ وَبِاللّه ِ ، وَسُبْحانَ اللّه ِ وَالْحَمْدُ للّه ِِ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ ، سُبْحانَ اللّه ِ آناءَ اللَّیْلِ وَأَطْرافَ النَّهارِ ، سُبْحانَ اللّه ِ بِالْغُدُوِّ وَالاْصالِ ، «سُبْحانَ اللّه ِ حینَ تُمْسُونَ وَحینَ تُصْبِحُونَ * وَلَهُ الْحَمْدُ فِی السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِیّا وَحینَ تَظْهَرُونَ * یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَیُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَکَذلِکَ تُخْرَجُونَ»(1) ، «سُبْحانَ رَبِّکَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمّا

ص:221

یَصِفُونَ * وَسَلامٌ عَلَی الْمُرْسَلینَ * وَالْحَمْدُ للّه ِِ رَبِّ الْعالَمینَ»(1) ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ .

سُبْحانَ الَّذی لَهُ الْعِزَّةُ وَالْکَرَمُ ، سُبْحانَ الَّذی لایَنْبَغِی التَّسْبیحُ إِلاّ لَهُ ، سُبْحانَ مَنْ أَحْصی کُلَّ شَیْءٍ(2) عِلْمُهُ ، سُبْحانَ ذِی الطَّوْلِ وَالْفَضْلِ ، سُبْحانَ ذِی الْمَنِّ وَالنِّعَمِ ، سُبْحانَ ذِی الْقُدْرَةِ وَالْکَرَمِ ، سُبْحانَ ذِی الْمُلْکِ وَالْمَلَکُوتِ ، سُبْحانَ ذِی الْکِبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ وَالْجَبَرُوتِ ، سُبْحانَ الْمَلِکِ الْحَیِّ الَّذی لایَمُوتُ ، سُبْحانَ الْمَلِکِ الْحَیِّ الْمُهَیْمِنِ الْقُدُّوسِ ، سُبْحانَ الْقائِمِ الدّائِمِ ، سُبْحانَ الْحَیِّ الْقَیُّومِ .

سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ ، سُبْحانَ رَبِّیَ الْأَعْلی ، سُبْحانَهُ وَتَعالی ، سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّنا وَرَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ ، سُبْحانَ الدّائِمِ غَیْرِ الْغافِلِ ، سُبْحانَ الْعالِمِ بِغَیْرِ تَعَلُّمٍ ، سُبْحانَ خالِقِ ما یُری وَما لایُری ، سُبْحانَ الَّذی یُدْرِکُ الْأَبْصارَ وَلاتُدْرِکُهُ الْأَبْصارُ ، وَهُوَ اللَّطیفُ الْخَبیرُ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَصْبَحْتُ وَأَمْسَیْتُ مِنْکَ فی نِعْمَةٍ وَخَیْرٍ وَبَرَکَةٍ وَعافِیَةٍ ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَتْمِمْ عَلَیَّ نِعْمَتَکَ وَخَیْرَکَ وَبَرَکاتِکَ وَعافِیَتَکَ بِنَجاةٍ مِنَ النّارِ ، وَارْزُقْنی شُکْرَکَ وَعافِیَتَکَ وَفَضْلَکَ وَکَرامَتَکَ أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی .

اَللّهُمَّ بِنُورِکَ اهْتَدَیْتُ ، وَبِفَضْلِکَ اسْتَغْنَیْتُ ، وَفی نِعْمَتِکَ أَصْبَحْتُ وَأَمْسَیْتُ . اَللّهُمَّ إِنّی أَصْبَحْتُ اُشْهِدُکَ وَکَفی بِکَ شَهیدا ، وَاُشْهِدُ مَلائِکَتَکَ وَحَمَلَةَ عَرْشِکَ ، وَسُکّانَ سَماواتِکَ وَأَرْضِکَ ، وَأَنْبِیاءَکَ وَرُسُلَکَ ، وَوَرَثَةَ أَنْبِیائِکَ ، وَالصّالِحینَ مِنْ عِبادِکَ ، وَجَمیعَ خَلْقِکَ ، أَنّی أَشْهَدُ أَنَّکَ أَنْتَ اللّه ُ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ ، وَأَنَّ مُحَمَّدا صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ عَبْدُکَ وَرَسُولُکَ ، وَأَنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، تُحْیی وَتُمیتُ ، وَتُمیتُ وَتُحْیی .

ص:222

وَأَشْهَدُ أَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ ، وَأَنَّ النّارَ حَقٌّ ، وَأَنَّ النُّشُورَ حَقٌّ ، وَأَنَّ السّاعَةَ آتِیَةٌ لا رَیْبَ فیها ، وَأَنَّکَ تَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ .

وَأَشْهَدُ أَنَّ عَلِیَّ بْنَ أَبی طالِبٍ وَالْحَسَنَ وَالْحُسَیْنَ وَعَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ وَمُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ وَجَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ وَمُوسَی بْنَ جَعْفَرٍ وَعَلِیَّ بْنَ مُوسی وَمُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ وَعَلِیَّ بْنَ مُحَمَّدٍ وَالْحَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ وَالْخَلَفَ الصّالِحَ الْحُجَّةَ الْقائِمَ الْمُنْتَظَرَ ، صَلَواتُکَ یا رَبِّ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ أَجْمَعینَ ، هُمُ الْأَئِمَّةُ الْهُداةُ الْمُهْتَدوُنَ ، غَیْرُ الضّالّینَ وَلاَ الْمُضِلّینَ .

وَأَنَّهُمْ أَوْلِیاؤُکَ الْمُصْطَفَوْنَ وَحِزْبُکَ الْغالِبُونَ ، وَصِفْوَتُکَ مِنْ خَلْقِکَ وَخِیَرَتُکَ مِنْ بَرِیَّتِکَ ، وَنُجَباؤُکَ الَّذینَ انْتَجَبْتَهُمْ لِوِلایَتِکَ ، وَاخْتَصَصْتَهُمْ مِنْ خَلْقِکَ ، وَاصْطَفَیْتَهُمْ عَلی عِبادِکَ ، وَجَعَلْتَهُمْ حُجَّةً عَلَی الْعالَمینَ ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ وَالسَّلامُ ، وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاکْتُبْ لی هذِهِ الشَّهادَةَ عِنْدَکَ ، حَتّی تُلَقِّنیها یَوْمَ الْقِیامَةِ وَأَنْتَ عَنّی راضٍ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدا کَما أَنْتَ أَهْلُهُ ، حَمْدا تَضَعُ لَهُ السَّماءُ کَنَفَیْها ، وَتُسَبِّحُ لَکَ الْأَرْضُ وَمَنْ عَلَیْها . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدا یَصْعَدُ أَوَّلُهُ ، وَلایَنْفَدُ آخِرُهُ . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدا یَزیدُ وَلایَبیدُ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ سَرْمَدا دائِما أَبَدا ، لاَ انْقِطاعَ [لَهُ] وَلا نَفادَ ، وَلَکَ یَنْبَغی ، وَإِلَیْکَ یَنْتَهی ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلَیَّ وَمَعی وَفِیَّ وَقَبْلی وَبَعْدی وَأَمامی وَفَوْقی وَتَحْتی وَلَدَیَّ ، وَإِذا مِتُّ وَقُبِرْتُ وَبَقیتُ فَرْدا وَحیدا ثُمَّ فَنیتُ ، وَلَکَ الْحَمْدُ إِذا نُشِرْتُ وَبُعِثْتُ یا مَوْلایَ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ وَلَکَ الشُّکْرُ بِجَمیعِ مَحامِدِکَ کُلِّها عَلی جَمیعِ نَعْمائِکَ کُلِّها ، حَتّی یَنْتَهِیَ الْحَمْدُ إِلی ما تُحِبُّ وَتَرْضی . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلی کُلِّ عِرْقٍ ساکِنٍ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی کُلِّ نَوْمَةٍ وَیَقَظَةٍ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی کُلِّ أَکْلَةٍ وَشَرْبَةٍ ، وَنَفَسٍ

ص:223

وَبَطْشَةٍ ، وَقَبْضَةٍ وَبَسْطَةٍ ، وَعَلی کُلِّ مَوْضِعِ شَعْرَةٍ ، وَعَلی کُلِّ حالٍ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ کُلُّهُ ، وَلَکَ الشُّکْرُ کُلُّهُ ، وَلَکَ الْمَجْدُ کُلُّهُ ، وَلَکَ الْمُلْکَ کُلُّهُ ، وَلَکَ الْجُودُ کُلُّهُ ، وَبِیَدِکَ الْخَیْرُ کُلُّهُ ، وَإِلَیْکَ یَرْجِعُ الْأَمْرُ کُلُّهُ ، عَلانِیَتُهُ وَسِرُّهُ ، وَأَنْتَ مُنْتَهی الشَّأْنِ کُلِّهِ . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدا خالِدا مَعَ خُلُودِکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ حَمْدا لا مُنْتَهی لَهُ دُونَ عِلْمِکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ حَمْدا لا أَمَدَ لَهُ دُونَ مَشِیَّتِکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ حَمْدا لا أَجْرَ لِقائِلِهِ إِلاّ رِضاکَ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلی حِلْمِکَ بَعْدَ عِلْمِکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی عَفْوِکَ بَعْدَ قُدْرَتِکَ . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ باعِثَ الْحَمْدِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ وارِثَ الْحَمْدِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ بَدیعَ الْحَمْدِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ مُبْتَدِعَ الْحَمْدِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ مُنْتَهَی الْحَمْدِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ مُبْتَدِئَ الْحَمْدِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ وَلِیَّ الْحَمْدِ .

وَلَکَ الْحَمْدُ صادِقَ الْوَعْدِ ، وَفِیَّ الْعَهْدِ ، عَزیزَ الْجُنْدِ ، قَدیمَ الْمَجْدِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ رَفیعَ الدَّرَجاتِ ، مُجیبَ الدَّعَواتِ ، مُنَزِّلَ الاْیاتِ مِنْ فَوْقِ سَبْعِ سَماواتٍ ، عَظیمَ الْبَرَکاتِ ، مُخْرِجَ النُّورِ مِنَ الظُّلُماتِ ، وَمُخْرِجَ مَنْ فِی الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ ، مُبَدِّلَ السَّیِّئاتِ حَسَناتٍ ، وَجاعِلَ الْحَسَناتِ دَرَجاتٍ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ غافِرَ الذَّنْبِ وَقابِلَ التَّوْبِ ، شَدیدَ الْعِقابِ ذَا الطَّوْلِ ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، إِلَیْکَ الْمَصیرُ . اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ فِی اللَّیْلِ إِذا یَغْشی ، وَلَکَ الْحَمْدُ فِی النَّهارِ إِذا تَجَلّی ، وَلَکَ الْحَمْدُ فِی الاْخِرَةِ وَالاُْولی .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ کُلِّ نَجْمٍ فِی السَّماءِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ کُلِّ مَلَکٍ فِی السَّماءِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ کُلِّ قَطْرَةٍ نَزَلَتْ مِنَ السَّماءِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ کُلِّ قَطْرَةٍ فِی الْبِحارِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ ما فی جَوْفِ الْأَرَضینَ ، وَأَوْزانِ مِیاهِ الْبِحارِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ ما عَلی وَجْهِ الْأَرْضِ .

وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ ما أَحْصی کِتابُکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ ما أَحاطَ بِهِ عِلْمُکَ ، وَلَکَ

ص:224

الْحَمْدُ عَدَدَ الْوَرَقِ وَالشَّجَرِ وَالْحَصی وَالنَّوی وَالثَّری ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ الاْءِنْسِ وَالْجِنِّ ، وَالْبَهائِمِ وَالسِّباعِ وَالْهَوامِّ ، حَمْدا کَثیرا مُبارَکا فیهِ ، کَما تُحِبُّ وَتَرْضی ، وَکَما یَنْبَغی لِکَرَمِ وَجْهِکَ ، وَعِزِّ جَلالِکَ مِنَ الْحَمْدِ مُبارَکا فیهِ أَبَدا .

پس ده مرتبه می گویی : لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ ، یُحْیی وَیُمیتُ ، وَیُمیتُ وَیُحْیی ، وَهُوَ حَیٌّ لایَمُوتُ ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ . و ده مرتبه : اَلْحَمْدُ للّه ِِ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ ، وَهُوَ اللَّطیفُ الْخَبیرُ . و ده مرتبه : یا اَللّه ُ یا اَللّه ُ . و ده مرتبه : یا رَحْمنُ یا رَحْمنُ . و ده مرتبه : یا رَحیمُ یا رَحیمُ .

و ده مرتبه : یا حَنّانُ یا مَنّانُ . و ده مرتبه : یا حَیُّ یا قَیُّومُ . و ده مرتبه : یا مُنیرُ ، یا مُنیرُ . و ده مرتبه : یا قَدُّوسُ ، یا قَدُّوسُ . و ده مرتبه : یا بَدیعَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ . و ده مرتبه : یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ . و ده مرتبه : یا حَیُّ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ . و ده مرتبه : یا اَللّه ُ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ . و ده مرتبه : بِسْمِ اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ . و ده مرتبه : «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَدٌ» .

و ده مرتبه : اَللّهُمَّ اصْنَعْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ ، وَلاتَصْنَعْ بی ما أَنَا أَهْلُهُ ، فَإِنَّکَ أَهْلُ التَّقْوی وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، وَأَنَا أَهْلُ الذُّنُوبِ وَالْخَطایا ، فَارْحَمْنی یا مَوْلایَ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ . و ده مرتبه : آمینَ ، آمینَ . پس حاجت خود را از حق تعالی طلب کن که برآورده می شود إن شاء اللّه تعالی .(1)

مؤلّف گوید که : چون این دعا به سندهای معتبر منقول است و در روایات اختلافی در لفظ دعا بود در رساله مقباس(2) روایتی ایراد شد و در این جا روایت دیگر ، اگر اختلافی میان این دعا و آن دعا بیابند از این جهت است .

ص:225

عَنْ مَصارِعِ الْهَلَکاتِ إِلَیْکَ ، وَأَحُثَّ الرِّحْلَةَ إِلی إیثارِکَ بِاسْتِظْهارِ الْیَقینِ فیکَ ، فَإِنَّهُ لا عُذْرَ لِمَنْ جَهِلَکَ بَعْدَ اسْتِعْلاءِ الثَّناءِ عَلَیْکَ ، وَلا حُجَّةَ لِمَنِ اخْتُزِلَ عَنْ طَریقِ الْعِلْمِ بِکَ ، مَعَ إِزاحَةِ الْیَقینِ مَواقِعَ الشُّکُوکِ فیکَ ، وَلایَبْلُغُ إِلی فَضائِلِ الْقِسَمِ إِلاّ بَتَأْییدِکَ وَتَسْدیدِکَ ، فَتَوَلَّنی بِتَأْییدٍ مِنْ عَوْنِکَ ، وَکافِنی عَلَیْهِ بِجَزیلِ عَطائِکَ .

اَللّهُمَّ اُثْنی عَلَیْکَ أَحْسَنَ الثَّناءِ ، لِأَنَّ بَلاءَکَ عِنْدی أَحْسَنُ الْبَلاءِ ، أَوْقَرْتَنی نِعَما وَأَوْقَرْتُ نَفْسی ذُنُوبا ، کَمْ مِنْ نِعْمَةٍ أَسْبَغْتَها عَلَیَّ لَمْ اُؤَدِّ شُکْرَها ، وَکَمْ مِنْ خَطیئَةٍ أَحْصَیْتَها عَلَیَّ أَسْتَحْیی مِنْ ذِکْرِها ، وَأَخافُ جَزاءَها ، إِنْ تَعْفُ لی عَنْها فَأَهْلُ ذلِکَ أَنْتَ ، وَإِنْ تُعاقِبْنی عَلَیْها فَأَهْلُ ذلِکَ أَنَا .

اَللّهُمَّ فَارْحَمْ نِدائی إِذا نادَیْتُکَ ، وَأَقْبِلْ عَلَیَّ إِذا ناجَیْتُکَ ، فَإِنّی أَعْتَرِفُ لَکَ بِذُنُوبی ، وَأَذْکُرُ لَکَ حاجَتی ، وَأَشْکُوا إِلَیْکَ مَسْکَنَتی وَفاقَتی وَقَسْوَةَ قَلْبی وَمَیْلَ نَفْسی ، فَإِنَّکَ قُلْتَ «فَمَا اسْتَکانُوا لِرَبِّهِمْ وَما یَتَضَرَّعُونَ»(1) .

وَها أَنَا ذا یا إِلهی قَدِ اسْتَجَرْتُ بِکَ ، وَقَعَدْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ ، مُسْتَکینا مُتَضَرِّعا إِلَیْکَ ، راجِیا لِما عِنْدَکَ ، تَرانی وَتَعْلَمُ ما فی نَفْسی ، وَتَسْمَعُ کَلامی ، وَتَعْرِفُ حاجَتی وَمَسْکَنَتی وَحالی وَمُنْقَلَبی وَمَثْوایَ ، وَما اُریدُ أَنْ أَبْتَدِئَ فیهِ مَنْطِقی ، وَالَّذی أَرْجُو مِنْکَ فی عاقِبَةِ أَمْری ، وَأَنْتَ مُحْصٍ لِما اُریدُ التَّفَوُّهَ بِهِ مِنْ مَقالی ، جَرَتْ مَقادیرُکَ بِأَسْبابی وَما یَکُونُ مِنّی فی سَریرَتی وَعَلانِیَتی ، وَأَنْتَ مُتَمِّمٌ لی ما أَخَذْتَ عَلَیْهِ میثاقی ، وَبِیَدِکَ وَلا بِیَدِ غَیْرِکَ زِیادَتی وَنُقْصانی .

وَأَحَقُّ ما اُقَدِّمُ إِلَیْکَ قَبْلَ الذِّکْرِ لِحاجَتی ، وَالتَّفَوُّهِ بِطَلِبَتی شَهادَتی بِوَحْدانِیَّتِکَ ، وَإِقْراری بِرُبُوبِیَّتِکَ الَّتی ضَلَّتْ عَنْهَا الاْراءُ ، وَتاهَتْ فیهَا الْعُقُولُ ، وَقَصُرَتْ دُونَهَا الْأَوْهامُ ، وَکَلَّتْ عَنْهَا الْأَحْلامُ ، فَانْقَطَعَ دُونَ کُنْهِ مَعْرِفَتِها مَنْطِقُ الْخَلائِقِ ، وَکَلَّتِ الْأَلْسُنُ عَنْ غایَةِ وَصْفِها ، فَلَیْسَ لِأَحَدٍ أَنْ یَبْلُغَ شَیْئا مِنْ وَصْفِکَ ، وَیَعْرِفَ شَیْئا مِنْ

ص:227

نَعْتِکَ ، إِلاّ ما حَدَدْتَهُ وَوَصَفْتَهُ ، وَوَقَفْتَهُ عَلَیْهِ ، وَبَلَّغْتَهُ إِیّاهُ .

فَأَنَا مُقِرٌّ بِأَنّی لا أَبْلُغُ ما أَنْتَ أَهْلُهُ، مِنْ تَعْظیمِ جَلالِکَ ، وَتَقْدیسِ مَجْدِکَ وَتَمْجیدِکَ وَکَرَمِکَ ، وَالثَّناءِ عَلَیْکَ ، وَالْمَدْحِ لَکَ ، وَالذِّکْرِ لاِلائِکَ ، وَالْحَمْدِ لَکَ عَلی بَلائِکَ ، وَالشُّکْرِ عَلی نَعْمائِکَ .

وَذلِکَ ما تَکِلُّ الْأَلْسُنُ عَنْ صِفَتِهِ ، وَتَعْجِزُ الْأَبْدانُ عَنْ أَداءِ شُکْرِهِ ، وَإِقْراری لَکَ بِمَا احْتَطَبْتُ عَلی نَفْسی مِنْ مُوبِقاتِ الذُّنُوبِ الَّتی قَدْ أَوْبَقَتْنی ، وَأَخْلَقَتْ عِنْدَکَ وَجْهی . وَلِکَبیرِ خَطیئَتی وَعَظیمِ جُرْمی هَرَبْتُ إِلَیْکَ رَبّی ، وَجَلَسْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ مَوْلایَ ، وَتَضَرَّعْتُ إِلَیْکَ سَیِّدی، لاُِقِرَّ لَکَ بِوَحْدانِیَّتِکَ ، وَبِوُجُودِ رُبُوبِیَّتِکَ .

فَاُثْنی عَلَیْکَ بِما أَثْنَیْتَ عَلی نَفْسِکَ ، وَأَصِفُکَ بِما یَلیقُ بِکَ مِنْ صِفاتِکَ ، وَأَذْکُرُ ما أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیَّ مِنْ مَعْرِفَتِکَ ، وَأَعْتَرِفُ لَکَ بِذُنُوبی ، وَأَسْتَغْفِرُکَ لِخَطیئَتی ، وَأَسْأَلُکَ التَّوْبَةَ مِنْها إِلَیْکَ ، وَالْعَوْدَ مِنْکَ عَلَیَّ بِالْمَغْفِرَةِ لَها ، فَإِنَّکَ قُلْتَ «اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفّارا»(1) ، وَقُلْتَ «ادْعُونی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرینَ»(2) .

إِلهی إِلَیْکَ اعْتَمَدْتُ لِقَضاءِ حاجَتی ، وَبِکَ أَنْزَلْتُ الْیَوْمَ فَقْری وَفاقَتی ، اِلْتِماسا مِنّی لِرَحْمَتِکَ ، وَرَجاءً مِنّی لِعَفْوِکَ ، فَإِنّی لِرَحْمَتِکَ وَعَفْوِکَ أَرْجی مِنّی لِعَمَلی ، وَرَحْمَتُکَ وَعَفْوُکَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبی ، فَتَوَلَّ الْیَوْمَ قَضاءَ حاجَتی بِقُدْرَتِکَ عَلی ذلِکَ ، وَتَیَسُّرِ ذلِکَ عَلَیْکَ ، فَإِنّی لَمْ أَرَ خَیْرا قَطُّ إِلاّ مِنْکَ ، وَلَمْ یَصْرِفْ عَنّی سُوءا قَطُّ غَیْرُکَ .

فَارْحَمْنی سَیِّدی یَوْمَ یُفْرِدُنِی النّاسُ فی حُفْرَتی ، وَاُفْضی إِلَیْکَ بِعَمَلی ، فَقَدْ قُلْتَ سَیِّدی «وَلَقَدْ نادانا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجیبُونَ»(3) ، أَجَلْ وَعِزَّتِکَ سَیِّدی لَنِعْمَ الْمُجیبُ

ص:228

أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الْمَدْعُوُّ أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الرَّبُّ أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الْقادِرُ أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الْخالِقُ أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الْمُبْدِئُ أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الْمُعیدُ أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الْمُسْتَغاثُ أَنْتَ ، وَلَنِعْمَ الصَّریخُ أَنْتَ .

فَأَسْأَلُکَ یا صَریخَ الْمَکْرُوبینَ ، وَیا غِیاثَ الْمُسْتَغیثینَ ، وَیا وَلِیَّ الْمُؤْمِنینَ وَالْفَعّالَ لِما یُریدُ ، یا کَریمُ یا کَریمُ یا کَریمُ ، أَنْ تُکْرِمَنی فی مَقامی هذا وَفیما بَعْدَهُ کَرامَةً لاتُهینُنی بَعْدَها أَبَدا ، وَأَنْ تَجْعَلَ أَفْضَلَ جائِزَتِکَ الْیَوْمَ فَکاکَ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ .

وَأَنْ تَصْرِفَ عَنّی شَرَّ کُلِّ جَبّارٍ عَنیدٍ ، وَشَرَّ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ ، وَشَرَّ کُلِّ ضَعیفٍ مِنْ خَلْقِکَ أَوْ شَدیدٍ ، وَشَرَّ کُلِّ قَریبٍ أَوْ بَعیدٍ ، وَشَرَّ کُلِّ مَنْ ذَرَأْتَهُ وَبَرَأْتَهُ وَأَنْشَأْتَهُ وَابْتَدَعْتَهُ ، وَمِنْ شَرِّ الصَّواعِقِ وَالْبَرَدِ وَالرّیحِ وَالْمَطَرِ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ ذی شَرٍّ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ دابَّةٍ صَغیرَةٍ أَوْ کَبیرَةٍ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ ، أَنْتَ آخِذٌ بِناصِیَتِها ، إِنَّ رَبّی عَلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ .(1)

ص: 229

و به خطّ شیخ جلیل محمّد بن علیّ جبعی جدّ شیخ بهاء الدّین محمّد علیهما الرّحمة والغفران یافتم که روایت کرده بود به سند خود از احمد بن محمّد عیّاش ، از سیّد عبدالعزیز بن احمد حسین ، از محمّد بن علیّ راشدی ، از حسین بن احمد بن عمر که گفت : حاضر شدم در مجلس شیخ ابی جعفر محمّد بن عثمان بن سعید العَمْری قدّس اللّه روحه ، پس بعضی از ما با او گفت : ای سیّد من ! چه جهت دارد که بسیاری از مردم تصدیق می کنند دعای شبّور یهود را بر [علیه] کسی که دزدی کرده باشد و مستجاب می دانند آن را و حال آن که یهود ملعونند بر زبان حضرت عیسی و حضرت محمّد رسول خدا صلّی اللّه علیهما وآلهما .

شیخ ابوجعفر گفت که : این دو علّت دارد : یکی ظاهر و دیگری باطن . امّا علّت ظاهر پس به سبب آن است که مشتمل است بر نام های بزرگ خدا و مدایح عظیمه حق تعالی ولیکن آنچه نزد یهود است ناقص و تغییر یافته است و صحیحش نزد ماست که از بزرگواران اهل ذکر که اهل بیت رسالتند علیهم السلام به ما رسیده است و خلف از سلف روایت کرده اند تا به ما منتهی گردیده است .

و امّا علّت باطن پس از معصوم علیه السلام به ما خبر رسیده است که هر گاه مؤمن دعا کند ، حق تعالی می فرماید : این دعایی است که من دوست می دارم شنیدن آن را ، حاجتش را برآورید ، امّا میان آسمان و زمین معلّق بدارید تا او دعا کند ؛ برای اشتیاقی که به دعای او دارم . و هر گاه کافر دعا کند ، حق سبحانه وتعالی می فرماید : این دعایی است که کراهت دارم از شنیدن آن ، حاجتش را برآورید و زود به او برسانید که من

صدای او را نشنوم و به حاجت خود مشغول گردد و در درگاه من خشوع نکند .

جماعت حاضران گفتند : یا شیخ ابوجعفر رضی الله عنه ! می خواهیم دعای سمات را - که می گویی موافق دعای شبّور یهود است - بر ما املا کنی تا بنویسیم و نفرین کنیم به آن دعا بر جمعی که بر ما ستم می کنند ، و در مقام حیله و مکرند با ما و می خواهند که غالب باشند بر ما .

ص:230

شیخ گفت : خبر داد مرا پدرم از محمّد بن راشد ، از محمّد بن سنان ، از مفضّل بن عمر که گروهی از خواصّ شیعه از حضرت صادق علیه السلام سؤال کردند مثل این سؤالی که شما از من کردید ، و حضرت همین جواب را که من گفتم فرمود و گفت که : حضرت امام محمّد باقر علیه السلام فرمود که :

اگر بدانند مردم آنچه ما می دانیم از عظمت شأن این نام ها نزد خدا و سرعت اجابت حق تعالی کسی را که او را به این نام ها بخواند با آن ثواب های بسیار که در آخرت برای او ذخیره می نماید هر آینه برای تحصیل این دعا مقاتله نمایند به شمشیرها ، ولیکن حق تعالی مخصوص می گرداند به رحمت خود هر که را خواهد .

و فرمود : اگر سوگند یاد کنم که اسم اعظم خدا در این دعا هست هر آینه سوگند دروغ یاد نکرده ام ، پس هر گاه این دعا را خوانید سعی کنید که دعای شما برای امور باقیه آخرت باشد نه لذّت فانیه دنیا .

پس فرمود که : این دعا از علم های مکنون مخزون ماست و از دعاهای لازم الإجابه است .(1) این است دعا :

بِسْمِ اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ ، اَلْأَعَزِّ الأَجَلِّ الْأَکْرَمِ ، اَلَّذی إِذا دُعیتَ بِهِ عَلی مَغالِقِ أَبْوابِ السَّماءِ لِلْفَتْحِ بِالرَّحْمَةِ انْفَتَحَتْ ، وَ إِذا دُعیتَ بِهِ عَلی مَضایِقِ أَبْوابِ الْأَرْضِ لِلْفَرَجِ انْفَرَجَتْ ، وَ إِذَا دُعیتَ بِهِ عَلَی الْعُسْرِ لِلْیُسْرِ تَیَسَّرَ(2) ، وَ إِذا دُعیتَ بِهِ عَلَی الْأَمْواتِ لِلنُّشُورِ انْتَشَرَتْ ، وَ إِذا دُعیتَ بِهِ عَلی کَشْفِ الْبَأْساءِ وَالضَّرّاءِ انْکَشَفَتْ .

وَبِجَلالِ وَجْهِکَ الْکَریمِ ، أَکْرَمِ الْوُجُوهِ ، وَأَعَزِّ الْوُجُوهِ ، اَلَّذی عَنَتْ لَهُ الْوُجُوهُ ، وَخَضَعَتْ لَهُ الرِّقابُ ، وَخَشَعَتْ لَهُ الْأَصْواتُ ، وَوَجِلَتْ لَهُ الْقُلُوبُ مِنْ مَخافَتِکَ ،

ص:231

وَبِقُوَّتِکَ الَّتی تُمْسِکُ السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَی الْأَرْضِ إِلاّ بِإِذْنِکَ ، وَتُمْسِکُ السَّماواتِ وَالْأَرْضَ أَنْ تَزُولا .

وَبِمَشیَّتِکَ الَّتی دانَ لَهَا الْعالَمُونَ ، وَبِکَلِمَتِکَ الَّتی خَلَقْتَ بِهَا السَّماواتِ وَالْأَرْضَ ، وَبِحِکْمَتِکَ الَّتی صَنَعْتَ بِهَا الْعَجائِبَ ، وَخَلَقْتَ بِهَا الظُّلْمَةَ وَجَعَلْتَها لَیْلاً ، وَجَعَلْتَ اللَّیْلَ سَکَنا ، وَخَلَقْتَ بِهَا النُّورَ وَجَعَلْتَهُ نَهارا ، وَجَعَلْتَ النَّهارَ نُشُورا مُبْصِرا، وَخَلَقْتَ بِهَا الشَّمْسَ وَجَعَلْتَ الشَّمْسَ ضِیاءً، وَخَلَقْتَ بِهَا الْقَمَرَ وَجَعَلْتَ الْقَمَرَ نُورا ، وَخَلَقْتَ بِهَا الْکَواکِبَ وَجَعَلْتَها نُجُوما وَبُرُوجا ، وَمَصابیحَ وَزینَةً وَرُجُوما .

وَجَعَلْتَ لَها مَشارِقَ وَمَغارِبَ ، وَجَعَلْتَ لَها مَطالِعَ وَمَجارِیَ ، وَجَعَلْتَ لَها فَلَکا وَمَسابِحَ ، وَقَدَّرْتَها فِی السَّماءِ مَنازِلَ فَأَحْسَنْتَ تَقْدیرَها ، وَصَوَّرْتَها فَأَحْسَنْتَ تَصْویرَها ، وَأَحْصَیْتَها بِأَسْمائِکَ إِحْصاءً ، وَدَبَّرْتَها بِحِکْمَتِکَ تَدْبیرا وَأَحْسَنْتَ تَدْبیرَها ، وَسَخَّرْتَها بِسُلْطانِ اللَّیْلِ وَسُلْطانِ النَّهارِ وَالسّاعاتِ ، وَعَدَدِ السِّنینَ وَالْحِسابِ ، وَجَعَلْتَ رُؤْیَتَها لِجَمیعِ النّاسِ مَرْءا واحِدا .

وَأَسْأَلُکَ اللّهُمَّ بِمَجْدِکَ الَّذی کَلَّمْتَ بِهِ عَبْدَکَ وَرَسُولَکَ مُوسَی بْنَ عِمْرانَ عَلَیْهِ السَّلامُ فِی الْمُقَدَّسینَ ، فَوْقَ إِحْساسِ الْکَرُّوبِیّینَ ، فَوْقَ غَمائِمِ النُّورِ ، فَوْقَ تابُوتِ الشَّهادَةِ فی عَمُودِ النّارِ ، وَفی طُورِ سَیْناءَ ، وَفی جَبَلِ حُوریثَ فِی الْوادِ الْمُقَدَّسِ ، فِی الْبُقْعَةِ الْمُبارَکَةِ ، مِنْ جانِبِ الطُّورِ الْأَیْمَنِ مِنَ الشَّجَرَةِ ، وَفی أَرْضِ مِصْرَ بِتِسْعِ آیاتٍ بَیِّناتٍ .

وَیَوْمَ فَرَقْتَ لِبَنی إِسْرائیلَ الْبَحْرَ ، وَفِی الْمُنْبَجِساتِ الَّتی صَنَعْتَ بِهَا الْعَجائِبَ فی بَحْرِ سُوفٍ ، وَعَقَدْتَ ماءَ الْبَحْرِ فی قَلْبِ الْغَمْرِ کَالْحِجارَةِ ، وَجَاوَزْتَ بِبَنی إِسْرائیلَ الْبَحْرَ ، وَتَمَّتْ کَلِمَتُکَ الْحُسْنی عَلَیْهِمْ بِما صَبَرُوا ، وَأَوْرَثْتَهُمْ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَمَغارِبَهَا الَّتی بارَکْتَ فیها لِلْعالَمینَ ، وَأَغْرَقْتَ فِرْعَوْنَ وَجُنُودَهُ وَمَراکِبَهُ فِی الْیَمِّ .

ص:232

وَبِاسْمِکَ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ ، اَلْأَعَزِّ الْأَجَلِّ الْأَکْرَمِ ، وَبِمَجْدِکَ الَّذی تَجَلَّیْتَ بِهِ لِمُوسی کَلیمِکَ عَلَیْهِ السَّلامُ فی طُورِ سَیْناءَ ، وَلاِءِبْراهیمَ خَلیلِکَ عَلَیْهِ السَّلامُ مِنْ قَبْلُ فی مَسْجِدِ الْخَیْفِ ، وَلاِءِسْحاقَ صَفِیِّکَ عَلَیْهِ السَّلامُ فی بِئْرِ شِیَعٍ(1) ، وَلِیَعْقُوبَ نَبِیِّکَ عَلَیْهِ السَّلامُ فی بَیْتِ إیلٍ ، وَأَوْفَیْتَ لاِءِبْراهیمَ عَلَیْهِ السَّلامُ بِمیثاقِکَ ، وَلاِءِسْحاقَ بِحَلْفِکَ ، وَلِیَعْقُوبَ بَشَهادَتِکَ ، وَلِلْمُؤْمِنینَ بِوَعْدِکَ ، وَلِلدّاعینَ بِأَسْمائِکَ فَأَجَبْتَ .

وَبِمَجْدِکَ الَّذی ظَهَرَ لِمُوسَی بْنِ عِمْرانَ عَلَیْهِ السَّلامُ عَلی قُبَّةِ الرُّمّانِ ، وَبِأَیْدِکَ الَّذی رُفِعَتْ عَلی أَرْضِ مِصْرَ بِمَجْدِ الْعِزِّ وَالْغَلَبَةِ ، بِآیاتٍ عَزیزَةٍ ، وَبِسُلطانِ الْقُوَّةِ ، وَبِعِزَّةِ الْقُدْرَةِ ، وَبِشَأْنِ الْکَلِمَةِ التّامَّةِ ، وَبِکَلِماتِکَ الَّتی تَفَضَّلْتَ بِها عَلی أَهْلِ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، وَأَهْلِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَبِرَحْمَتِکَ الَّتی مَنَنْتَ بِها عَلی جَمیعِ خَلْقِکَ ، وَبِاسْتِطاعَتِکَ الَّتی أَقَمْتَ بِها الْعالَمینَ .

وَبِنُورِکَ الَّذی قَدْ خَرَّ مِنْ فَزَعِهِ طُورُ سَیْناءَ ، وَبِعِلْمِکَ وَجَلالِکَ وَکِبْرِیائِکَ وَعِزَّتِکَ وَجَبَرُوتِکَ الَّتی لَمْ تَسْتَقِلَّهَا الْأَرْضُ ، وَانْخَفَضَتْ لَهَا السَّماواتُ ، وَانْزَجَرَ لَهَا الْعُمْقُ الْأَکْبَرُ ، وَرَکَدَتْ لَهَا الْبِحارُ وَالْأَنْهارُ ، وَخَضَعَتْ لَهَا الْجِبالُ ، وَسَکَنَتْ لَهَا الْأَرْضُ بِمَناکِبِها ، وَاسْتَسْلَمَتْ لَهَا الْخَلائِقُ کُلُّها ، وَخَفَقَتْ لَهَا الرِّیاحُ فی جَرَیانِها ، وَخَمَدَتْ لَهَا النّیرانُ فی أَوْطانِها .

وَبِسُلْطانِکَ الَّذی عُرِفَتْ لَکَ بِهِ الْغَلَبَةُ دَهْرَ الدُّهُورِ ، وَحُمِدْتَ بِهِ فِی السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ ، وَبِکَلِمَتِکَ کَلِمَةِ الصِّدْقِ الَّتی سَبَقَتْ لِأَبینا آدَمَ وَذُرِّیَّتِهِ بِالرَّحْمَةِ .

وَأَسْأَلُکَ بِکَلِمَتِکَ الَّتی غَلَبَتْ کُلَّ شَیْءٍ ، وَبِنُورِ وَجْهِکَ الَّذی تَجَلَّیْتَ بِهِ لِلْجَبَلِ فَجَعَلْتَهُ دَکّا وَخَرَّ مُوسی صَعِقا ، وَبِمَجْدِکَ الَّذی ظَهَرَ عَلی طُورِ سَیْناءَ فَکَلَّمْتَ بِهِ عَبْدَکَ وَرَسُولَکَ مُوسَی بْنَ عِمْرانَ .

وَبِطَلْعَتِکَ فی ساعیرَ ، وَظُهُورِکَ فی جَبَلِ فارانَ بِرَبَواتِ الْمُقَدَّسینَ ، وَجُنُودِ

ص:233

الْمَلائِکَةِ الصّافّینَ ، وَخُشُوعِ الْمَلائِکَةِ الْمُسَبِّحینَ .

وَبِبَرَکاتِکَ الَّتی بارَکْتَ فیها عَلی إِبْراهیمَ خَلیلِکَ عَلَیْهِ السَّلامُ فی اُمَّةِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَبارَکْتَ لاِءِسْحاقَ صَفِیِّکَ فی اُمَّةِ عیسی عَلَیْهِمَا السَّلامُ ، وَبارَکْتَ لِیَعْقُوبَ إِسْرائیلِکَ فی اُمَّةِ مُوسی .

وَبارَکْتَ لِحَبیبِکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فی عِتْرَتِهِ وَذُرِّیَّتِهِ وَاُمَّتِهِ ، وَکَما غِبْنا عَنْ ذلِکَ وَلَمْ نَشْهَدْهُ ، وَآمَنّا بِهِ وَلَمْ نَرَهُ صِدْقا وَعَدْلاً ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تُبارِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَتَرَحَّمَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَأَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلی إِبْراهیمَ وَآلِ إِبْراهیمَ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ ، فَعّالٌ لِما تُریدُ ، وَأَنْتَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ(1) .

پس هر حاجت که داری ذکر کن ، پس بگو : یا اَللّه ُ یا حَنّانُ یا مَنّانُ ، یا بَدیعَ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ . اَللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الدُّعاءِ ، وَبِحَقِّ هذِهِ الاَْسْماءِ الَّتی لایَعْلَمُ تَفْسیرَها وَلایَعْلَمُ باطِنَها غَیْرُکَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ .

پس باز حاجت خود را بگو و دفع شرّ هر که را خواهی یاد کن و بگو : وَاغْفِرْ لی مِنْ ذُنُوبی ما تَقَدَّمَ مِنْها وَما تَأَخَّرَ ، وَوَسِّعْ عَلَیَّ مِنْ حَلالِ رِزْقِکَ ، وَاکْفِنی مَؤُونَةَ إِنْسانِ سَوْءٍ وَجارِ سَوْءٍ وَسُلْطانِ سَوْءٍ ، إِنَّکَ عَلی ما تَشاءُ قَدیرٌ ، وَبِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ ، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ .(2)

و در بعضی از نسخ مصباح چنین است : صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَافْعَلْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ ، وَلاتَفْعَلْ بی ما أَنَا أَهْلُهُ ، وَانْتَقِمْ لی مِمَّنْ یُؤْذینی ، وَاغْفِرْ لی ذُنُوبی تا آخر دعا .(3)

ص:234

و در مصباح سیّد بن باقی رحمه الله مذکور است که بعد از دعای سمات این دعا را بخواند : اَللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الدُّعاءِ ، وَبِحَقِّ هذِهِ الاَْسْماءِ الَّتی لایَعْلَمُ تَفْسیرَها وَلا تَأْویلَها وَلا باطِنَها وَلا ظاهِرَها غَیْرُکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَرْزُقَنی خَیْرَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .(1)

پس حاجت خود را بطلبد و بگوید : وَافْعَلْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ ، وَلاتَفْعَلْ بی ما أَنَا أَهْلُهُ ، وَانْتَقِمْ لی مِنْ فُلانٍ و نام دشمن را بگوید ، وَاغْفِرْ لی مِنْ ذُنُوبی ما تَقَدَّمَ مِنْها وَما تَأَخَّرَ ، وَلِوالِدَیَّ وَلِجَمیعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، وَوَسِّعْ عَلَیَّ مِنْ حَلالِ رِزْقِکَ ، وَاکْفِنی مَؤُونَةَ إِنْسانِ سَوْءٍ وَجارِ سَوْءٍ وَسُلْطانِ سَوْءٍ وَقرینِ سَوْءٍ وَیَوْمِ سَوْءٍ وَساعَةِ سَوْءٍ ، وَانْتَقِمْ لی مِمَّنْ یَکیدُنی وَمِمَّنْ یَبْغی عَلَیَّ ، وَیُریدُ بی وَبِأَهْلی وَأَوْلادی وَإِخْوانی وَجیرانی وَقَراباتی مِنَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ظُلْما ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، وَبِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ ، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ .

پس بگوید : اَللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الدُّعاءِ تَفَضَّلْ عَلی فُقَراءِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ بِالْغِناءِ وَالثَّرْوَةِ ، وَعَلی مَرْضَی الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ بِالشِّفاءِ وَالصِّحَّةِ ، وَعَلی أَحْیاءِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ بِاللُّطْفِ وَالْکَرَمِ ، وَعَلی أَمْواتِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ بِالْمَغْفِرَةِ وَالرَّحْمَةِ ، وَعَلی مُسافِرِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ بِالرَّدِّ إِلی أَوْطانِهِمْ سالِمینَ غانِمینَ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ وَعِتْرَتِهِ الطّاهِرینَ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما کَثیرا .(2)

و در بعضی از کتب به نظر رسیده که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام بعد از دعای سمات ، این دعا را می خواندند :

یا عُدَّتی عِنْدَ کُرْبَتی ، وَیا غِیاثی عِنْدَ شِدَّتی ، وَیا وَلِیّی فی نِعْمَتی ، وَیا مُنْجِحی

ص:235

فی حاجَتی، وَیا مَفْزَعی فی وَرْطَتی، وَیا مُنْقِذی مِنْ هَلَکَتی، وَیا کالِئی فی وَحْدَتی، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاغْفِرْ لی خَطیئَتی، وَیَسِّرْ لی أَمْری، وَاجْمَعْ لی شَمْلی، وَأَنْجِحْ لی طَلِبَتی ، وَأَصْلِحْ لی شَأْنی ، وَاکْفِنی ما أَهَمَّنی ، وَاجْعَلْ مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَلاتُفَرِّقْ بَیْنی وَبَیْنَ الْعافِیَةِ أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی ، وَعِنْدَ وَفاتی إِذا تَوَفَّیْتَنی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، (وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، یا رَبَّ الْعالَمینَ)(1) .(2)

و در کتاب «صفوة الصّفات» از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده است : حضرت یوشع بن نون وصیّ حضرت موسی علیهماالسلام در وقتی که به محاربه عمالقه مأمور شد بنی اسرائیل از ایشان بسیار ترسیدند ؛ زیرا که جثّه های عظیم و هیئت های غریب داشتند . و بنی اسرائیل در جنب ایشان بسیار حقیر می نمودند . پس حضرت یوشع علیه السلام این حالت را به جناب مقدّس الهی شکایت کرد .

حق تعالی وحی فرستاد به آن حضرت که امر کن بزرگان و خواصّ بنی اسرائیل را که هر یک سبوی خالی بر دوش راست بگیرند به نام یکی از رؤسای عمالقه و شاخی از شاخ های گوسفند را میانش را تهی و سوراخ کنند مانند بوق و دهان را بر دم آن بگذارند و این دعا را بخوانند برای آن که شیاطین جنّ و انس این دعا را یاد نگیرند و تمیز حروفش نتوانند کرد و در آخر شب آن سبوها را بیندازند که در میان لشکر ایشان بشکند .

چون چنین کردند و صبح شد دیدند که عمالقه همه مرده اند و باد کرده اند ، پس شما نیز این دعا را بخوانید بر هر که با شما دشمنی کند و خواهد که شما را مغلوب و مقهور گرداند .

پس حضرت باقر علیه السلام فرمود : این دعا از عمیق علوم مکنونه مخزونه ماست ،

ص:236

میاموز این را به زنان و بی خردان و کودکان و ظالمان و منافقان .

و این روایت از حضرت صادق علیه السلام نیز مروی است به روایت عثمان بن سعید عمروی ، امّا در آن روایت چنان است که در وقتی نازل شد که حضرت موسی علیه السلام با عمالقه جهاد می کرد .

محمّد بن علیّ راشدی که یکی از راویان این دعاست گفت : من در هر حاجتی که این دعا را خواندم ، البتّه روا شد و برای هر شدّتی که خواندم به زودی مستجاب گردید .

و مستحبّ است که نزد غروب آفتاب از هر روز جمعه و در شب شنبه خوانده شود و هر که این دعا را در وقتی که متوجّه حاجتی گردد یا نزد دشمنی یا پادشاهی رود بخواند ، البتّه حاجتش برآورده شود و ضرر به او نرسد ، و کسی که نتواند خواند بنویسد بر کاغذی و بر بازوی خود بندد یا در بغل بگذارد که باز همان تأثیر می کند .

و این دعا را «دعای شبّور» می نامند ؛ برای آن که بنی اسرائیل در میان بوق خواندند و شبّور در لغت به معنای بوق است .(1)

ص: 237

سفید

ص: 238

تَسَلَّطْتَ بِعِزَّتِکَ ، وَتَعَزَّزْتَ بِجَبَرُوتِکَ ، وَتَجَبَّرْتَ بِکِبْرِیائِکَ ، وَتَکَبَّرْتَ بِمُلْکِکَ ، وَتَمَلَّکْتَ بِقُدْرَتِکَ ، وَقَدَرْتَ بِقُوَّتِکَ ، فَلایَسْتَطیعُ أَحَدٌ مِنَ الْعِبادِ وَصْفَکَ ، وَلایَقْدِرُ أَحَدٌ قَدْرَکَ ، وَلایَسْبِقُ أَحَدٌ مِنْ قَضائِکَ ، سُبْحانَکَ رَبَّنا وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی جَلالِ وَجْهِکَ ، وَعَظَمَةِ مُلْکِکَ الَّذی بِهِ قامَتِ السَّماواتُ وَالْأَرْضُ .

سُبْحانَکَ رَبَّنا وَلَکَ الْحَمْدُ ، مَلَأْتَ کُلَّ شَیْءٍ عَظَمَةً ، وَخَلَقْتَ کُلَّ شَیْءٍ بِقُدْرَةٍ ، وَأَحَطْتَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْما ، وَأَحْصَیْتَ کُلَّ شَیْءٍ عَدَدا ، وَحَفِظْتَ کُلَّ شَیْءٍ کِتابا ، وَوَسِعْتَ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَةً ، وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ . فَسُبْحانَکَ رَبَّنا ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی عِزَّةِ سُلْطانِکَ ، اَلَّذی خَشَعَ لَهُ کُلُّ شَیْءٍ مِنْ خَلْقِکَ ، وَأَشْفَقَ مِنْهُ کُلُّ عِبادِکَ ، وَخَضَعَتْ لَهُ کُلُّ خَلیقَتِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاجْزِهِ أَفْضَلَ الْجَزاءِ ، وَأَفْضَلَ ما أَنْتَ جازٍ أَحَدا مِنْ أَنْبِیائِکَ عَلی حِفْظِهِ دینَکَ ، وَإِبْلاغِهِ کِتابَکَ ، وَاتِّباعِهِ وَصِیَّتَکَ وَأَمْرَکَ ، حَتّی تُشَرِّفَهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ بِتَفْضیلِکَ إِیّاهُ عَلی جَمیعِ رُسُلِکَ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ .

اَللّهُمَّ کَمَا اسْتَنْقَذْتَنا بِمَا انْتَجَبْتَ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَهَدَیْتَنا بِما بَعَثْتَهُ ، وَبَصَّرْتَنا بِما أَوْصَیْتَهُ مِنَ الْعَمَلِ ، فَصَلِّ عَلَیْهِ وَعَلی آلِهِ ، وَاجْزِهِ عَنّا أَفْضَلَ الْجَزاءِ ، وَأَفْضَلَ ما جَزَیْتَ نَبِیّا مِنْ أَنْبِیائِکَ وَرُسُلِکَ ، وَاجْمَعْ لی بِهِ خَیْرَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، إِنَّکَ ذُو فَضْلٍ کَریمٍ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ .(1)

ص: 240

حَمْدا عَدَدَ ما أَنْشَأْتَ ، وَمِلْأَ ما ذَرَأْتَ ، وَعَدَدَ ما حَمِدَکَ بِهِ جَمیعُ خَلْقِکَ ، وَکَما رَضیتَ بِهِ لِنَفْسِکَ ، وَرَضیتَ بِهِ عَمَّنْ حَمِدَکَ ، وَکَما حَمِدْتَ نَفْسَکَ ، وَاسْتَحْمَدْتَ إِلی خَلْقِکَ ، وَکَما رَضیتَ لِنَفْسِکَ ، وَحَمِدَکَ جَمیعُ مَلائِکَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، حَمْدا یَکُونُ أَرْضَی الْحَمْدِ لَکَ ، وَأَکْثَرَ الْحَمْدِ عِنْدَکَ ، وَأَطْیَبَهُ لَدَیْکَ ، حَمْدا یَکُونُ أَحَبَّ الْحَمْدِ إِلَیْکَ ، وَأَشْرَفَ الْحَمْدِ عِنْدَکَ ، وَأَسْرَعَ الْحَمْدِ إِلَیْکَ .

حَمْدا عَدَدَ کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْتَهُ ، وَمِلْأَ کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْتَهُ ، وَوَزْنَ کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْتَهُ ، وَلَکَ الْحَمْدُ مِثْلَهُ وَمَعَهُ أَضْعافا مُضاعَفَةً ، کُلُّ ضِعْفٍ مِنْهُ عَدَدُ

کُلِّ شَیْءٍ أَحاطَ بِهِ عِلْمُکَ ، وَمِلْأَ کُلِّ شَیْءٍ أَحاطَ بِهِ عِلْمُکَ ، وَزِنَةَ کُلِّ شَیْءٍ أَحاطَ بِهِ عِلْمُکَ ، یا ذَا الْعِلْمِ الْعَلیمِ ، وَالْمُلْکِ الْقَدیمِ ، وَالشَّرَفِ الْعَظیمِ ، وَالْوَجْهِ الْکَریمِ .

حَمْدا دائِما یَدُومُ مادامَ سُلْطانُکَ ، وَیَدُومُ مادامَ وَجْهُکَ ، وَیَدُومُ مادامَ جَنَّتُکَ ، وَیَدُومُ ما دامَتْ نِعْمَتُکَ ، وَیَدُومُ ما دامَتْ رَحْمَتُکَ ، حَمْدا مِدادَ الْحَمْدِ ، وَغایَتَهُ وَمَعْدِنَهُ وَمُنْتَهاهُ وَقَرارَهُ وَمَأْویهُ . حَمْدا مِدادَ کَلِماتِکَ وَ زِنَةَ عَرْشِکَ ، وَ سَعَةَ رَحْمَتِکَ ، وَ زِنَةَ کُرْسِیِّکَ ، وَ رِضی نَفْسِکَ ، وَ مِلْأَ بَرِّکَ وَبَحْرِکَ .

حَمْدا سَعَةَ عِلْمِکَ وَمُنْتَهاهُ ، وَعَدَدَ خَلْقِکَ وَمِقْدارَ عَظَمَتِکَ ، وَکُنْهَ قُدْرَتِکَ وَمَبْلَغَ مِدْحَتِکَ . حَمْدا یَفْضُلُ الْمَحامِدَ کَفَضْلِکَ عَلی جَمیعِ خَلْقِکَ . وَحَمْدا عَدَدَ خَفَقانِ أَجْنِحَةِ الطَّیْرِ فِی الْهَواءِ ، وَعَدَدَ نُجُومِ السَّماءِ وَالدُّنْیا مُنْذُ کانَتْ ، وَإِذْ عَرْشُکَ عَلَی الْماءِ حینَ لا أَرْضَ وَلا سَماءَ . وَحَمْدا یَصْعَدُ وَلایَنْفَدُ یَبْلُغُکَ أَوَّلُهُ وَلایَنْقَطِعُ آخِرُهُ . حَمْدا سَرْمدا لایُحْصی عَدَدا ، وَلایَنْقَطِعُ أَبَدا ، حَمْدا کَما تَقُولُ وَفَوْقَ ما نَقُولُ ، حَمْدا کَثیرا نافِعا طَیِّبا واسِعا مُبارَکا فیهِ ، حَمْدا یَزْدادُ کَثْرَةً وَطیبا .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَتَرَحَّمْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَما صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلی إِبْراهیمَ وَآلِ إِبْراهیمَ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَأَعْطِهِ الْیَوْمَ أَفْضَلَ الْوَسائِلِ ،

ص:242

وَأَشْرَفَ الْأَعاطی ، وَأَعْظَمَ الْحِباءِ ، وَأَکْرَمَ الْمَنازِلِ ، وَأَسْرَعَ الْجُدُودِ ، وَأَقَرَّ الْأَعْیُنِ .

اَللّهُمَّ أَعْطِ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ الْوَسیلَةَ وَالْفَضیلَةَ وَالرَّکانَةَ وَالسَّعادَةَ وَالرِّفْعَةَ وَالْغِبْطَةَ ، وَشَرَفَ الْمُنْتَهی ، وَالنَّصیبَ الْأَوْفی ، وَالْغایَةَ الْقُصْوی ، وَالرَّفیقَ الْأَعْلی ، وَأَعْطِهِ حَتّی یَرْضی ، وَزِدْهُ بَعْدَ الرِّضا .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ الاُْمِّیِّ ، اَلَّذی خَلَقْتَهُ لِنُبُوَّتِکَ ، وَأَکْرَمْتَهُ بِرِسالَتِکَ ، وَبَعَثْتَهُ رَحْمَةً لِخَلْقِکَ وَعَلی آلِ مُحَمَّدٍ . اَللّهُمَّ أَقْبِلْ عَلَیْهِ راضِیا بِوَجْهِکَ ، وَأَظِلَّهُ فی ظِّلِ عَرْشِکَ ، وَاجْعَلْهُ فِی الْمَحَلِّ الرَّفیعِ مِنْ جَنَّتِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، نَبِیِّ الرَّحْمَةِ ، وَقائِدِ الْخَیْرِ ، وَإمامِ الْهُدی ، وَالدّاعی إلی سَبیلِ الاْءِسْلامِ ، وَرَسُولِکَ یا رَبَّ الْعالَمینَ ، وَخاتَمِ النَّبِیّینَ ، وَسیّد الْمُرْسَلینَ ، وَإِمامِ الْمُتَّقینَ ، وَنَجِیِّ الرُّوحِ الْأَمینِ ، وَرَضِیِّ الْمُؤْمِنینَ ، وَصَفِیِّ الْمُصْطَفَیْنَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَما تَلا آیاتِکَ ، وَبَلَّغَ رِسالاتِکَ ، وَعَمِلَ بِطاعَتِکَ ، وَصَدَعَ بِأَمْرِکَ ، وَنَصَحَ لِعِبادِکَ ، وَجاهَدَ فی سَبیلِکَ ، وَذَبَّ عَنْ حُرُماتِکَ ، وَأَقامَ حُدُودَکَ ، وَأَظْهَرَ دینَکَ ، وَوَفی بِعَهْدِکَ ، وَاُوذِیَ فی جَنْبِکَ ، وَدَعا إِلی کِتابِکَ ، وَعَبَدَکَ مُخْلِصا حَتّی أَتاهُ الْیَقینُ ، وَکانَ بِالْمُؤْمِنینَ رَئُوفا رَحیما .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَکْرِمْهُ کَرامَةً تَبْدُو فَضیلَتُها عَلی جَمیعِ الْخَلائِقِ ، وَابْعَثْهُ الْمَقامَ الْمَحْمُودَ الَّذی وَعَدْتَهُ ، إِنَّکَ لاتُخْلِفُ الْمیعادَ . اَللّهُمَّ اجْعَلْ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ أَحَبَّ خَلْقِکَ إِلَیْکَ حُبّا ، وَأَفْضَلَهُمْ عِنْدَکَ شَرَفا ، وَأَقْدَمَهُمْ لَدَیْکَ مَنْزِلاً ، وَأَعْظَمَهُمْ عِنْدَکَ زُلْفی ، وَأَقَرَّهُمْ بِرُؤْیَتِکَ عَیْنا ، وَأَطْلَقَهُمْ لِسانا ، وَأَکْرَمَهُمْ مَقاما ، وَأَدْناهُمْ مِنْکَ مَجْلِسا ، وَأَقَرَبَهُمْ إِلَیْکَ وَسیلَةً ، وَأَکْثَرَهُمْ تَبَعا ، وَأَشْرَقَهُمْ وَجْها ، وَأَتَمَّهُمْ نُورا ، وَأَنْجَحَهُمْ طَلِبَةً ، وَأَعْلاهُمْ کَعْبا ، وَأَوْسَعَهُمْ فِی الْجَنَّةِ مَنْزِلاً ، إِلهَ الْحَقِّ آمینَ .

ص:243

اَللّهُمَّ اجْعَلْ فِی الْمُنْتَجَبینَ کَرامَتَهُ ، وَفِی الْأَکْرَمینَ تَحِیَّتَهُ ، وَفِی الْأَعْلَیْنَ ذِکْرَهُ ، وَفِی الْأَفْضَلینَ مَنْزِلَتَهُ وَفِی الْمُصْطَفَیْنَ مَحَبَّتَهُ ، وَفِی الْمُقَرَّبینَ مَوَدَّتَهُ ، وَفی عِلِّیّینَ دارَهُ ، وَأَعْطِهِ اُمْنِیَّتَهُ وَغایَتَهُ ، وَرِضی نَفْسِهِ وَمُنْتَهاها .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَشَرِّفْ بُنْیانَهُ ، وَعَظِّمْ بُرْهانَهُ ، وَثَقِّلْ میزانَهُ وَکَرِّمْ نُزُلَهُ ، وَأَحْسِنْ مَآبَهُ ، وَأَجْزِلْ ثَوابَهُ ، وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ ، وَقَرِّبْ وَسیلَتَهُ ، وَبَیِّضْ وَجْهَهُ ، وَأَتِمَّ نُورَهُ ، وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ ، وَأَحْیِنا عَلی سُنَّتِهِ ، وَتَوَفَّنا عَلی مِلَّتِهِ ، وَتَحَرَّ بِنا مِنْهاجَهُ ، وَلاتُخالِفْ بِنا عَنْ سَبیلِهِ .

وَاجْعَلْنا مِمَّنْ یَلیهِ ، وَاحْشُرْنا فی زُمْرَتِهِ ، وَعَرِّفْنا وَجْهَهُ کَما عَرَّفْتَنَا اسْمَهُ ، وَأَقْرِرْ عُیُونَنا بِرُؤْیَتِهِ کَما أَقْرَرْتَها بِذِکْرِهِ ، وَأَوْرَدْنا حَوْضَهُ کَما آمَنّا بِهِ ، وَاسْقِنا بِکَأْسِهِ ، وَاجْعَلْنا مَعَهُ وَفی حِزْبِهِ ، وَلاتُفَرِّقْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُ وَاجْعَلْنا مِمَّنْ تَنالُهُ شَفاعَتُهُ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ کُلَّما ذُکِرَ السَّلامُ ، فَعَلی نَبِیِّنا وَآلِهِ مِنّا رَحْمَةٌ وَسَلامٌ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ الْحَسَنِ الْجَمیلِ ، اَلَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ ، نُورُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذُو(1) الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، وَکَلِماتِکَ الَّتی لایُجاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَلا فاجِرٌ ، وَبِسُلْطانِکَ الْعَظیمِ ، وَقُرْآنِکَ الْحَکیمِ ، وَفَضْلِکَ الْکَبیرِ ، وَمَنِّکَ الْکَریمِ ، وَمُلْکِکَ الْقَدیمِ ، وَخَلْقِکَ الْعَظیمِ .

وَبِمَغْفِرَتِکَ وَرَحْمَتِکَ الْواسِعَةِ ، وَبِإِحْسانِکَ وَرَأْفَتِکَ الْبالِغَةِ ، وَبِعَظَمَتِکَ وَکِبْرِیائِکَ وَجَبَرُوتِکَ ، وَبِفَخْرِکَ وَجَلالِکَ وَمَجْدِکَ وَکَرَمِکَ وَبَرَکاتِکَ ، وَبِحُرْمَةِ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبِحُرْمَةِ عِبادِکَ الصّالِحینَ ، فَإِنَّکَ أَمَرْتَ بِالدُّعاءِ ، وَضَمِنْتَ الاْءِجابَةَ ، وَإِنَّکَ لاتُخْلِفُ الْمیعادَ .

وَأَدْعُوکَ لِذلِکَ إِلهی ، وَأَرْغَبُ إلِیْکَ لِذلِکَ ، إنّی لا أَبْرَحُ مِنْ مَقامی هذا ، وَلاتَنْقَضی مَسْأَلَتی حَتّی تَغْفِرَ لی کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ ، وَکُلَّ شَیْءٍ تَرَکْتُهُ مِمّا أمَرْتَنی بِهِ ،

ص:244

وَکُلَّ شَیْءٍ أَتَیْتُهُ مِمّا نَهَیْتَنی عَنْهُ ، وَکُلَّ شَیْءٍ کَرِهْتَ مِنْ أَمْری وَعَمَلی ، وَکُلَّ شَیْءٍ تَعَدَّیْتُهُ مِنْ أَمْرِکَ وَحُدُودِکَ ، وَکُلَّ شَیْءٍ وَعَدْتُ فَأخْلَفْتُ ، وَکُلَّ شَیْءٍ عَهِدْتُ فَنَقَضْتُ ، وَکُلَّ ذَنْبٍ فَعَلْتُهُ ، وَکُلَّ ظُلْمٍ ظَلَمْتُهُ ، وَکُلَّ جَوْرٍ جُرْتُهُ ، وَکُلَّ زَیْغٍ زِغْتُهُ ، وَکُلَّ سَفَهٍ سَفِهْتُهُ ، وَکُلَّ شَیْءٍ أَتَیْتُهُ .

قَدیما أَوْ جَدیدا ، صَغیرا أَوْ کَبیرا ، دَقیقا أَوْ جَلیلاً ، مِمّا أَعْلَمُ وَمِمّا لا أَعْلَمُ ، وَما نَظَرَ إِلَیْهِ بَصَری ، وَأَصْغی إِلَیْهِ سَمْعی ، أَوْ نَطَقَ بِهِ لِسانی ، أَوْ ساغَ فی حَلْقی ، أَوْ وَلَجَ فی بَطْنی ، أَوْ وَسْوَسَ فی صَدْری ، أَوْ رَکَنَ إِلَیْهِ قَلْبی ، أَوْ بَسَطْتُ إِلَیْهِ یَدی ، أَوْ مَشَتْ إِلَیْهِ رِجْلایَ ، أَوْ باشَرَهُ جِلْدی ، أَوْ أَفْضی إِلَیْهِ فَرْجی ، أَوْ لانَ لَهُ طَوْری ، أَوْ قَلَبْتُ لَهُ شَیْئا مِنْ أَرْکانی .

مَغْفِرَةً عَزْما جَزْما ، لاتُغادِرُ بَعْدَها ذَنْبا ، وَلا أَکْتَسِبُ بَعْدَها خَطیئَةً وَلا إِثْما ، مَغْفِرَةً تُطَهِّرُ بِها قَلْبی ، وَتُخَفِّفُ بِها ظَهْری ، وَتَجاوَزُ بِها عَنْ إِصْری ، وَتَضَعُ بِها عَنّی وِزْری ، وَتُزَکّی بِها عَمَلی ، وَتَجاوَزُ بِها عَنْ سَیِّئاتی ، وَتُلَقِّنُنی بِها عِنْدَ فِراقِ الدُّنْیا حُجَّتی ، وَأَنْظُرُ بِها إِلی وَجْهِکَ الْکَریمِ یَوْمَ الْقِیامَةِ ، وَعَلَیَّ مِنْکَ نُورٌ وَکَرامَةٌ .

یا فَعّالَ الْخَیْرِ وَالنَّعْماءِ ، یا مُجَلِّیَ عَظائِمِ الاُْمُورِ ، وَیا کاشِفَ الضُّرِّ ، یا راحِمَ الْمَساکینِ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَإِلَیْکَ جارَتْ نَفْسی ، وَأَنْتَ مُنْتَهی حیلَتی ، وَمُنْتَهی رَجائی وَذُخْری ، وَإِلَیْکَ مُنْتَهی رَغْبَتی ، أَنْتَ الْغَنِیُّ وَأَنَا الْفَقیرُ ، وَأَنْتَ السیّد وَأَنَا الْعَبْدُ ، وَإِنَّما یَسْأَلُ الْعَبْدُ سَیِّدَهُ .

إِلهی فَلاتَرُدَّ دُعائی ، وَلاتَقْطَعْ رَجائی ، وَلاتَجْبَهْنی بِرَدِّ مَسْأَلَتی ، وَاقْبَلْ مَعْذِرَتی وَتَضَرُّعی ، وَلاتَهُنْ عَلَیْکَ شَکْوای ، فَبِکَ الْیَوْمَ أَنْزَلْتُ حاجَتی وَرَغْبَتی ، وَإِلَیْکَ وَجَّهْتُ وَجْهی ، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ .

أَنْتَ خَیْرُ مَنْ سُئِلَ ، وَأَوْسَعُ مَنْ أَعْطی ، وَأَرْحَمُ مَنْ قَدَرَ ، وَأَحَقُّ مَنْ رَحِمَ وَغَفَرَ وَعَفا وَتَجاوَزَ ، وَأَنْتَ أَحَقُّ مَنْ تابَ عَلَیَّ ، وَقَبِلَ الْعُذْرَ وَالْمَلَقَ ، وَأَنْتَ أَحَقُّ مَنْ أَعاذَ

ص: 245

وَخَلَّصَ وَنَجّی ، وَأَنْتَ أَحَقُّ مَنْ أَغاثَ وَسَمِعَ وَاسْتَجابَ ، لِأَنَّهُ لایَرْحَمُ رَحْمَتَکَ أَحَدٌ ، وَلایُنْجی نَجاتَکَ أَحَدٌ .

اَللّهُمَّ فَأَرْشِدْنی وَسَدِّدْنی وَوَفِّقْنی لِما تُحِبُّ وَتَرْضی مِنَ الْأَعْمالِ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَجْمَعینَ ، أَسْتَلْطِفُ اللّه َ الْعَلِیَّ الْعَظیمَ اللَّطیفَ لِما یَشاءُ ، فی تَیْسیرِ ما أَخافُ عُسْرَهُ ، فَإِنَّ تَیْسیرَ الْعَسیرِ عَلَی اللّه ِ یَسیرٌ ، وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .(1)

اَللّهُمَّ ثَبِّتْنی عَلی دینِکَ ما أَحْیَیْتَنی ، وَلاتُزِغْ قَلْبی بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنی ، وَهَبْ لی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً ، إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهّابُ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْنی مِنْ أَتْباعِهِ وَشیعَتِهِ ، وَاحْشُرْنی فی زُمْرَتِهِ ، وَوَفِّقْنی لِأَداءِ فَرْضِ الْجُمُعاتِ ، وَما أَوْجَبْتَ فیها مِنَ الطّاعاتِ ، وَقَسَمْتَ لِأَهْلِها مِنَ الْعَطاءِ فی یَوْمِ الْجَزاءِ ، إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ .(1)

اَللّهُمَّ وَما کَتَبْتَ عَلَیَّ مِنْ خَیْرٍ فَوَفِّقْنی ، وَاهْدِنی لَهُ ، وَمُنَّ عَلَیَّ بِهِ ، وَأَعِنّی وَثَبِّتْنی عَلَیْهِ ، وَاجْعَلْهُ أَحَبَّ إِلَیَّ مِنْ غَیْرِهِ ، وَآثَرَ عِنْدی مِمّا سِواهُ ، وَزِدْنی مِنْ فَضْلِکَ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ رِضْوانَکَ وَالْجَنَّةَ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ سَخَطِکَ وَالنّارِ ، وَأَسْأَلُکَ النَّصیبَ الْأَوْفَرَ فی جَنّاتِ النَّعیمِ .

اَللّهُمَّ طَهِّرْ لِسانی مِنَ الْکِذْبِ ، وَقَلْبی مِنَ النِّفاقِ ، وَعَمَلی مِنَ الرِّیاءِ ، وَبَصَری مِنَ الْخِیانَةِ ، فَإِنَّکَ تَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَما تُخْفِی الصُّدُورُ . اَللّهُمَّ إِنْ کُنْتُ عِنْدَکَ مَحْرُوما مُقَتَّرا عَلَیَّ رِزْقی ، فَامْحُ حِرْمانی وَتَقْتیرَ رِزْقی ، وَاکْتُبْنی عِنْدَکَ مَرْزُوقا مُوَفَّقا لِلْخَیْراتِ ، فَإِنَّکَ قُلْتَ تَبارَکْتَ وَتَعالَیْتَ «یَمْحُو اللّه ُ ما یَشاءُ وَیُثْبِتُ وَعِنْدَهُ اُمُّ الْکِتابِ»(1) ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ .(2)

ص: 248

الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ وَالنَّبِیّینَ وَالْمُرْسَلینَ ، وَقاهِرَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ ، وَخالِقَ کُلِّ شَیْءٍ وَمالِکَهُ ، کُفَّ عَنّی بَأْسَ أَعْدائِنا ، وَمَنْ أَرادَ بِنا سُوءا مِنَ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ ، وَأَعْمِ أَبْصارَهُمْ وَقُلُوبَهُمْ ، وَاجْعَلْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُمْ حِجابا وَحَرَسا وَمِدْفَعا ، إِنَّکَ رَبُّنا لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ لَنا إِلاّ بِاللّه ِ ، عَلَیْهِ تَوَکَّلْنا وَإِلَیْهِ أَنَبْنا ، وَهُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ .

رَبَّنا وَعافِنا مِنْ شَرِّ کُلِّ سُوءٍ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ دابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِیَتِها ، وَمِنْ شَرِّ ما سَکَنَ فِی اللَّیْلِ وَالنَّهارِ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ سُوءٍ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ ذی شَرِّ ، رَبَّ الْعالَمینَ وَإِلهَ الْمُرْسَلینَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَجْمَعینَ وَأَوْلِیائِکَ ، وَخُصَّ مُحَمَّدا وَآلَهُ بِأَتَمِّ ذلِکَ ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّه ِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ .

بِسْمِ اللّه ِ ، وَبِاللّه ِ اُؤْمِنُ ، وَبِاللّه ِ أَعُوذُ ، وَبِاللّه ِ أَعْتَصِمُ ، وَبِاللّه ِ أَسْتَجیرُ ، وَبِعِزَّةِ اللّه ِ وَمَنْعَتِهِ أَمْتَنِعُ مِنْ شَیاطینِ الاْءِنْسِ وَالْجِنِّ ، وَمِنْ رَجِلِهِمْ وَخَیْلِهِمْ وَرَکْضِهِمْ وَعَطْفِهِمْ وَرَجْعَتِهِمْ وَکَیْدِهِمْ وَشَرِّهِمْ ، وَشَرِّ ما یَأْتُونَ بِهِ ، تَحْتَ اللَّیْلِ وَتَحْتَ النَّهارِ ، مِنَ الْبُعْدِ وَالْقُرْبِ ، وَمِنْ شَرِّ الْغائِبِ وَالْحاضِرِ ، وَالشّاهِدِ وَالزّائِرِ ، أَحْیاءً وَأَمْواتا ، أَعْمی وَبَصیرا ، وَمِنْ شَرِّ الْعامَّةِ وَالْخاصَّةِ ، وَمِنْ شَرِّ نَفْسی وَوَسْوَسَتِها ، وَمِنْ شَرِّ الدَّناهِشِ وَالْحِسِّ وَاللَّمْسِ وَاللَّبْسِ ، وَمِنْ عَیْنِ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ ، وَبِالاِْسْمِ الَّذِی اهْتَزَّ لَهُ عَرْشُ بِلْقیسَ .

وَاُعیذُ دینی وَنَفْسی وَجَمیعَ ما تَحُوطُهُ عِنایَتی ، مِنْ شَرِّ کُلِّ صُورَةٍ وَخِیالٍ ، أَوْ بَیاضٍ أَوْ سَوادٍ أَوْ تِمْثالٍ أَوْ مُعاهَدٍ أَوْ غَیْرِ مُعاهَدٍ ، مِمَّنْ سَکَنَ الْهَواءَ وَالسَّحابَ ، وَالظُّلُماتِ وَالنُّورَ ، وَالظِّلَّ وَالْحَرُورَ ، وَالْبَرَّ وَالْبُحُورَ ، وَالسَّهْلَ وَالْوُعُورَ ، وَالْخَرابَ وَالْعُمْرانَ ، وَالاْکامَ وَالاْجامَ ، وَالْمَغائِضَ وَالْکَنائِسَ ، وَالنَّواویسَ وَالْفَلَواتِ وَالْجَبّاناتِ .

مِنَ الصّادِرینَ وَالْوارِدینَ ، مِمَّنْ یَبْدُو بِاللَّیْلِ ، ویَنْتَشِرُ بِالنَّهارِ ، وَبِالْعَشِیِّ وَالاْءِبْکارِ ، وَالْغُدُوِّ وَالاْصالِ ، وَالْمُریبینَ وَالْأَسامِرَةِ وَالْأَفاتِرَةِ ، وَالْفَراعِنَةِ

ص: 250

وَالْأَبالِسَةِ ، وَمِنْ جُنُودِهِمْ وَأَزْواجِهِمْ ، وَعَشائِرِهِمْ وَقَبائِلِهِمْ ، وَمِنْ هَمْزِهِمْ وَلَمْزِهِمْ ، وَنَفْثِهِمْ وَوِقاعِهِم ْ ، وَأَخْذِهِمْ وَسِحْرِهِمْ ، وَضَرْبِهِمْ وَعَبَثِهِمْ(1) ، وَ لَمْحِهِمْ وَاحْتِیالِهِمْوَأَخْلاقِهِمْ .

ومِنْ شَرِّ کُلِّ ذی شَرٍّ ، مِنَ السَّحَرَةِ وَالْغیلانِ وَاُمِّ الصِّبْیانِ ، وَما وَلَدُوا وَما وَرَدُوا ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ ذی شَرٍّ داخِلٍ وَخارِجٍ وَعارِضٍ وَمُتَعَرِّضٍ وَساکِنٍ وَمُتَحَرِّکٍ ، وَضَرَبانِ عِرْقٍ وَصُداعٍ وَشَقیقَةٍ ، وَاُمِّ مِلْدَمٍ وَالْحُمّی ، وَالْمُثَلَّثَةِ وَالرِّبْعِ وَالْغِبِّ وَالنّافِضَةِ وَالصّالِبَةِ وَالدّاخِلَةِ وَالْخارِجَةِ ، وَمِنْ شَرِّ کُلِّ دابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِیَتِها ، إِنَّکَ عَلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما کَثیرا .(2)

مُحَرَّمٌ عَلی بَوارِعِ ناقِباتِ الْفِطَنِ تَحْدیدُهُ ، وَعَلی عَوامِقِ ثاقِباتِ الْفِکَرِ تَکْییفُهُ ، وَعَلی غَوائِصِ سابِحاتِ النَّظَرِ تَصْویرُهُ ، وَلاتَحْویهِ الْأَماکِنُ لِعَظَمَتِهِ ، وَلاتَذْرَعُهُ الْمَقادیرُ لِجَلالِهِ ، وَلاتَقْطَعُهُ الْمَقاییسُ لِکِبْرِیائِهِ ، مُمْتَنِعٌ عَنِ الْأَوْهامِ أَنْ تَکْتَنِهَهُ ، وَعَنِ الْأَفْهامِ أَنْ تَسْتَغْرِقَهُ ، وَعَنِ الْأَذْهانِ أَنْ تُمَثِّلَهُ .

قَدْ یَئِسَتْ عَنِ اسْتِنْباطِ الاْءِحاطَةِ بِهِ طَوامِحُ الْعُقُولِ ، وَنَضَبَتْ عَنِ الاْءِشارَةِ إِلَیْهِ بِالاِْکْتِناهِ بِحارُ الْعُلُومِ ، وَرَجَعَتْ بِالصِّغَرِ مِنَ السُّمُوِّ إِلی وَصْفِ قُدْرَتِهِ لَطائِفُ الْخُصُومِ ، واحِدٌ لا مِنْ عَدَدٍ ، وَدائِمٌ لا بِأَمَدٍ ، وَقائِمٌ لا بِعَمَدٍ ، لَیْسَ بِجِنْسٍ فَتُعادِلَهُ الْأَجْناسُ ، وَلا بِشَبَحٍ فَتُضارِعَهُ الْأَشْباحُ ، وَلا کَالْأَشْیاءِ فَتَقَعَ عَلَیْهِ الصِّفاتُ .

قَدْ ضَلَّتِ الْعُقُولُ فی أَمْواجِ تَیّارِ إِدْراکِهِ ، وَتَحَیَّرَتِ الْأَوْهامُ عَنْ إِحاطَةِ ذِکْرِ أَزَلِیَّتِهِ ، وَحَصِرَتِ الْأَفْهامُ عَنِ اسْتِشْعارِ وَصْفِ قُدْرَتِهِ ، وَغَرِقَتِ الْأَذْهانُ فی لُجَجِ أَفْلاکِ مَلَکُوتِهِ ، مُقْتَدِرٌ بِالاْلاءِ ، مُمْتَنِعٌ بِالْکِبْرِیاءِ ، وَمُتَمَلِّکٌ عَلَی الْأَشْیاءِ ، فَلا دَهْرٌ یُخْلِقُهُ ، وَلا وَصْفٌ یُحیطُ بِهِ .

قَدْ خَضَعَتْ لَهُ رِقابُ الصِّعابِ فی مَحَلِّ تُخُومِ قَرارِها ، وَأَذْعَنَتْ لَهُ رَواصِنُ الْأَسْبابِ فی مُنْتَهی شَواهِقِ أَقْطارِها ، مُسْتَشْهَدٌ بِکُلِّیَّةِ الْأَجْناسِ عَلی رُبُوبِیَّتِهِ ، وَبِعَجْزِها عَلی قُدْرَتِهِ ، وَبِفُطُورِها عَلی قِدْمَتِهِ ، وَبِزَوالِها عَلی بَقائِهِ ، فَلا لَها مَحیصٌ عَنْ إِدْراکِهِ إِیّاها ، وَلا خُرُوجٌ عَنْ إِحاطَتِهِ بِها ، وَلاَ احْتِجابٌ عَنْ إِحْصائِهِ لَها ، وَلاَ امْتِناعٌ مِنْ قُدْرَتِهِ عَلَیْها .

کَفی بِإِتْقانِ الصُّنْعِ لَهُ آیَةً ، وَبِتَرْکیبِ الطَّبْعِ عَلَیْهِ دَلالَةً ، وَبِحُدُوثِ الْفِطَرِ عَلَیْهِ قِدْمَةً ، وَبِإِحْکامِ الصَّنْعَةِ عَلَیْهِ عِبْرَةً ، فَلا إِلَیْهِ حَدٌّ مَنْسُوبٌ ، وَلا لَهُ مَثَلٌ مَضْرُوبٌ ، وَلا شَیْءٌ عَنْهُ بِمَحْجُوبٍ ، تَعالی عَنْ ضَرْبِ الْأَمْثالِ لَهُ وَالصِّفاتِ الْمَخْلُوقَةِ عُلُوّا کَبیرا ، وَسُبْحانَ اللّه ِ الَّذی خَلَقَ الدُّنْیا لِلْفَناءِ وَالْبُیُودِ ، وَالاْخِرَةَ لِلْبَقاءِ وَالْخُلُودِ ، وَ سُبْحانَ اللّه ِ الَّذی لایَنْقُصُهُ ما أَعْطی فَأَسْنی ، وَإِنْ جازَ الْمَدی فِی الْمُنی ، وَبَلَغَ الْغایَةَ الْقُصْوی ، وَلایَجُورُ فی حُکْمِهِ إِذا قَضی .

وَسُبْحانَ اللّه ِ الَّذی لا یُرَدُّ ما قَضی ، وَلایُصْرَفُ ما أَمْضی ، وَلایُمْنَعُ ما أَعْطی ،

ص: 252

وَلایَهْفُو وَلایَنْسی وَلایَعْجَلُ ، بَلْ یُمْهِلُ وَیَعْفُو وَیَغْفِرُ وَیَرْحَمُ وَیَصْبِرُ ، وَ«لایُسْأَلُ عَمّا یَفْعَلُ وَهُمْ یُسْأَلُونَ»(1) .

لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، اَلشّاکِرُ لِلْمُطیعِ لَهُ ، اَلْمُمْلی لِلْمُشْرِکِ بِهِ ، اَلْقَریبُ مِمَّنْ دَعاهُ عَلی حالَةِ(2) بُعْدِهِ ، وَالْبَرُّ الرَّحیمُ لِمَنْ لَجَأَ إِلی ظِلِّهِ وَاعْتَصَمَ بِحَبْلِهِ . وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، اَلْمُجیبُ لِمَنْ ناداهُ بِأَخْفَضِ صَوْتِهِ ، اَلسَّمیعُ لِمَنْ ناجاهُ لِأَغْمَضِ سِرِّهِ ، اَلرَّؤُوفُ بِمَنْ رَجاهُ لِتَفْریجِ هَمِّهِ ، اَلْقَریبُ مِمَّنْ دَعاهُ لِتَنْفیسِ کَرْبِهِ وَغَمِّهِ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ ، اَلحْلیمُ عَمَّنْ أَلْحَدَ فی آیاتِهِ ، وَانْحَرَفَ عَنْ بَیِّناتِهِ ، وَدانَ بِالْجُحُودِ فی کُلِّ حالاتهِ .

وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، اَلْقاهِرُ لِلْأَضْدادِ ، اَلْمُتَعالی عَنِ الْأَنْدادِ ، اَلْمُتَفَرِّدُ بِالْمِنَّةِ عَلی جَمیعِ الْعِبادِ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، اَلْمُحْتَجِبُ بِالْمَلَکُوتِ وَالْعِزَّةِ ، اَلْمُتَوَحِّدُ بِالْجَبَرُوتِ وَالْقُدْرَةِ ، اَلْمُتَرَدّی بِالْکِبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، اَلْمُتَقَدِّسُ بِدَوامِ السُّلْطانِ ، وَالْغالِبُ بِالْحُجَّةِ وَالْبُرْهانِ ، وَنَفاذِ الْمَشِیَّةِ فی کُلِّ حینٍ وَأَوانٍ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَأَعْطِهِ الْیَوْمَ أَفْضَلَ الْوَسائِلِ ، وَأَشْرَفَ الْعَطاءِ ، وَأَعْظَمَ الْحِباءِ ، وَأَقْرَبَ الْمَنازِلِ ، وَأَسْعَدَ الْجُدُودِ ، وَأَقَرَّ الْأَعْیُنِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعْطِهِ الْوَسیلَةَ وَالْفَضیلَةَ وَالْمَکانَ الرَّفیعَ وَالْغِبْطَةَ وَشَرَفَ الْمُنْتَهی ، وَالنَّصیبَ الْأَوْفی وَالْغایَةَ الْقُصْوی ، وَالرَّفیعَ الْأَعْلی حَتّی یَرْضی ، وَزِدْهُ بَعْدَ الرِّضا .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلَّذینَ أَمَرْتَ بِطاعَتِهِمْ ، وَأَذْهَبْتَ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَطَهَّرْتَهُمْ تَطْهیرا . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اَلَّذینَ أَلْهَمْتَهُمْ عِلْمَکَ ، وَاسْتَحْفَظْتَهُمْ کِتابَکَ ، وَاسْتَرْعَیْتَهُمْ عِبادَکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَحَبیبِکَ وَخَلیلِکَ ، وَسیّد الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ مِنَ الْأَنْبِیاءِ وَالْمُرْسَلینَ وَالْخَلْقِ أَجْمَعینَ ، وَعَلی آلِهِ الطَّیِّبینَ ، اَلَّذینَ أَمَرْتَ بِطاعَتِهِمْ ، وَأَوْجَبْتَ عَلَیْنا حَقَّهُمْ وَمَوَدَّتَهُمْ .

ص: 253

اَللّهُمَّ إِنّی اُقَدِّمُهُمْ بَیْنَ یَدَیْ مَسْأَلَتی وَحاجَتی ، وَأَسْتَشْفِعُ بِهِمْ عِنْدَکَ أَمامَ طَلِبَتی . وَأَسْأَلُکَ اللّهُمَّ سُؤالَ وَجِلٍ مِنِ انْتِقامِکَ ، حَذِرٍ مِنْ نَقِمَتِکَ ، فَزِعٍ إِلَیْکَ مِنْکَ ، سُؤالَ مَنْ لَمْ یَجِدْ لِفاقَتِهِ مُجیرا غَیْرَکَ ، وَلا لِخَوْفِهِ أَمْنا غَیْرَ فِنائِکَ ، وَتَطَوُّلُکَ یا سَیِّدی وَمَوْلایَ عَلَیَّ مَعَ طُولِ مَعْصِیَتی لَکَ .

أَقْصِدُ إِلَیْکَ وَإِنْ کانَتْ سَبَقَتْنِی الذُّنُوبُ ، وَحالَتْ بَیْنی وَبَیْنَکَ ، لِأَنَّکَ عِمادُ الْمُعْتَمِدِ ، وَرَصَدُ الْمُرْتَصِدِ ، لاتَنْقُصُکَ الْمَواهِبُ ، وَلاتَغیضُکَ الْمَطالِبُ ، فَلَکَ الْمِنَنُ الْجِسامِ ، وَالنِّعَمُ الْعِظامِ .

یا کَثیرَ الْخَیْرِ ، یا دائِمَ الْمَعْرُوفِ ، یا مَنْ لاتَنْقُصُ خَزائِنُهُ ، وَلایِبیدُ مُلْکُهُ ، وَلاتَراهُ الْعُیُونُ ، وَلاتَعْزُبُ مِنْهُ حَرَکَةٌ وَلاسُکُونٌ ، لَمْ تَزَلْ سَیِّدی وَلاتَزالُ ، وَلایَتَواری عَنْکَ مُتَوارٍ فی کَنینِ أَرْضٍ وَلا سَماءٍ وَلا تُخُومٍ وَلا قَرارٍ .

تَکَفَّلْتَ بِالْأَرْزاقِ یا رَزّاقُ ، وَتَقَدَّسْتَ عَنْ أَنْ تَتَناوَلَکَ الصِّفاتُ ، وَتَعَزَّزْتَ عَنْ أَنْ تُحیطَ بِکَ تَصاریفُ اللُّغاتِ ، وَلَمْ تَکُنْ مُسْتَحْدَثا فَتُوجَدَ مُتَنَقِّلاً عَنْ حالَةٍ إِلی حالَةٍ ، بَلْ أَنْتَ الْفَرْدُ الْأَوَّلُ وَالاْخِرُ ذُو الْعِزِّ الْقاهِرِ ، جَزیلُ الْعَطاءِ ، جَلیلُ الثَّناءِ ، سابِغُ النَّعْماءِ ، دائِمُ الْبَقاءِ ، أَحَقُّ مَنْ تَجاوَزَ وَعَفی عَمَّنْ ظَلَمَ وَأَساءَ ، بِکُلِّ لِسانٍ تُمَجَّدُ ، وَفِی الشَّدائِدِ عَلَیْکَ یُعْتَمَدُ .

فَلَکَ الْحَمْدُ وَالْمَجْدُ ، لِأَنَّکَ الْمالِکُ الْأَبَدُ وَالرَّبُّ السَّرْمَدُ ، أَتْقَنْتَ إِنْشاءَ الْبَرایا فَأَحْکَمْتَها بِلُطْفِ التَّقْدیرِ ، وَتَعالَیْتَ فِی ارْتِفاعِ شَأْنِکَ عَنْ أَنْ یُنْفَذَ فیکَ حُکْمُ التَّغْییرِ ، أَوْ یُحْتالَ مِنْکَ بِحالٍ یَصِفُکَ بِهَا الْمُلْحِدُ بِتَبْدیلٍ ، أَوْ یُوجَدَ فِی الزِّیادَةِ وَالنُّقْصانِ مَساغٌ فِی اخْتِلافِ التَّحْویلِ ، أَوْ تَلْتَثِقَ سَحائِبُ الاْءِحاطَةِ بِکَ فی بُحُورِ هِمَمِ الْأَحْلامِ ، أَوْ تَمْتَثِلَ لَکَ مِنْها جِبِلَّةٌ تَصِلُ إِلَیْکَ فیها رَوِیّاتُ الْأَوْهامِ ، فَلَکَ مَوْلایَ انْقادَ الْخَلْقُ مُسْتَخْذِئینَ بِإِقْرارِ الرُّبُوبِیَّةِ ، وَمُعْتَرِفینَ خاضِعینَ بِالْعُبُودِیَّةِ لَکَ .

سُبْحانَکَ ما أَعْظَمَ شَأْنَکَ ، وَأَعْلی مَکانَکَ ، وَأَنْطَقَ بِالصِّدْقِ بُرْهانَکَ ، وَأَنْفَذَ

ص: 254

أَمْرَکَ ، وَأَحْسَنَ تَقْدیرَکَ ، سَمَکْتَ السَّماءَ فَرَفَعْتَها ، وَمَهَّدْتَ الْأَرْضَ فَفَرَشْتَها ، وَأَخْرَجْتَ مِنْها ماءً ثَجّاجا وَنَباتا رَجْراجا ، فَسَبَّحَکَ نَباتُها ، وَجَرَتْ بِأَمْرِکَ مِیاهُها ، وَقاما عَلی مُسْتَقَرِّ الْمَشِیَّةِ کَما أَمَرْتَهُما .

فَیا مَنْ تَعَزَّزَ بِالْبَقاءِ ، وَقَهَرَ عِبادَهُ بِالْفَناءِ ، أَکْرِمْ مَثْوایَ ، فَإِنَّکَ خَیْرُ مُنْتَجَعٍ لِکَشْفِ الضُّرِّ ، یا مَنْ هُوَ مَأْمُولٌ فی کُلِّ عُسْرٍ ، وَمُرْتَجًی لِکُلِّ یُسْرٍ ، بِکَ أَنْزَلْتُ الْیَوْمَ حاجَتی وَإِلَیْکَ أَبْتَهِلُ ، فَلاتَرُدَّنی خائِبا مِمّا رَجَوْتُ ، وَلاتَحْجُبْ دُعائی عَنْکَ ، إِذْ فَتَحْتَهُ لی فَدَعَوْتُ، وَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَسَکِّنْ رَوْعَتی ، وَاسْتُرْ عَوْرَتی ، وَارْزُقْنی مِنْ فَضْلِکَ الْواسِعِ رِزْقا واسِعا سائِغا حَلالاً طَیِّبا هَنیئا مَریئا لَذیذا فی عافِیَةٍ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْ خَیْرَ أَیّامی یَوْمَ أَلْقاکَ ، وَاغْفِرْلی خَطایایَ فَقَدْ أَوْحَشَتْنی ، وَتَجاوَزْ عَنْ ذُنُوبی فَقَدْ أَوْبَقَتْنی ، فَإِنَّکَ مُجیبٌ مُثیبٌ رَقیبٌ قَریبٌ قادِرٌ غافِرٌ قاهِرٌ رَحیمٌ کَریمٌ قَیُّومٌ ، وَذلِکَ عَلَیْکَ سَهْلٌ یَسیرٌ ، وَأَنْتَ أَحْسَنُ الْخالِقینَ .

اَللّهُمَّ إِنَّکَ افْتَرَضْتَ عَلَیَّ لِلاْباءِ وَالاُْمَّهاتِ حُقُوقا عَظَّمْتَها ، وَأَنْتَ أَوْلی مَنْ حَطَّ الْأَوْزارَ وَخَفَّفَها وَأَدَّی الْحُقُوقَ عَنْ عَبیدِهِ ، فَاحْتَمِلْهُنَّ عَنّی إِلَیْهِما ، وَاغْفِرْ لَهُما کَما رَجاکَ کُلُّ مُوَحِّدٍ ، مَعَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالاْءِخْوَةِ وَالأْخَواتِ ، وَأَلْحِقْنا وَإِیّاهُمْ

بِالْأَبْرارِ ، وَأَبِحْ لَنا وَلَهُمْ جَنّاتِکَ مَعَ النُّجَباءِ وَالْأَخْیارِ ، إِنَّکَ سَمیعُ الدُّعاءِ ، قَریبٌ مُجیبٌ لَطیفٌ لِما تَشاءُ وَصَلَّی اللّه ُ عَلَی النَّبِیِّ مُحَمَّدٍ وَعِتْرَتِهِ الطَّیِّبینَ وَسَلَّمَ تَسْلیما.(1)

وَلاتُمِتْنا إِلاّ[عَلی] رِضاکَ . اَللّهُمَّ وَاجْعَلْنا مِمَّنْ أَخْلَصَ لَکَ بِعَمَلِهِ ، وَأَحَبَّکَ فی جَمیعِ خَلْقِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لَنا مَغْفِرَةً جَزْما حَتْما ، لانَقْتَرِفُ بَعْدَها ذَنْبا ، وَلانَکْتَسِبُ خَطیئَةً وَلا إِثْما . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، صَلوةً نامِیَةً دائِمَةً زاکِیَةً مُتَتابِعَةً مُتَواصِلَةً مُتَرادِفَةً ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، وَاجْزِهِ بِکُلِّ خَیْرٍ أَبْلاهُ ، وَشَرٍّ جَلاّهُ ، وَیُسْرٍ اتاهُ ، وَضَعیفٍ قَوّاهُ ، وَیَتیمٍ اواهُ ، وَمِسْکینٍ رَحِمَهُ ، وَجاهِلٍ عَلَّمَهُ ، وَدینٍ بَصَّرَهُ ، وَحَقٍّ نَضَّرَهُ ، اَلْجَزاءَ الْأَوْفی ، وَالرَّفیقَ الْأَعْلی ، وَالشَّفاعَةَ الْجائِزَةَ ، وَالْمَنْزِلَ الرَّفیعَ فِی الْجَنَّةِ عِنْدَکَ ، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ . اِجْعَلْ لَهُ مَنْزِلاً مَغْبُوطا ، وَمَجْلِسا رَفیعا ، وَظِلاًّ ظَلیلاً ، وَمُرْتَفَقا جَسیما ، وَنَظَرا جَمیلاً إِلی وَجْهِکَ یَوْمَ تَحْجُبُهُ عَنِ الْمُجْرِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْهُ فَرَطا ، وَاجْعَلْ حَوْضَهُ لَنا مَوْرِدا ، وَلِقاءَهُ لَنا مَوْعِدا ، یَسْتَبْشِرُ بِهِ أَوَّلُنا وَآخِرُنا ، وَأَنْتَ عَنّا راضٍ فی دارِکَ دارِ السَّلامِ مِنْ جَنّاتِکَ جَنّاتِ النَّعیمِ ، آمینَ إِلهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی هُوَ نُورٌ مِنْ نُورٍ ، وَنُورٌ فَوْقَ کُلِّ نُورٍ ، وَنُورٌ تُضیئُ بِهِ کُلَّ ظُلْمَةٍ ، وَتَکْسِرُ بِهِ قُوَّةَ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ ، وَجَبّارٍ عَنیدٍ ، وَجِنِّیٍّ عَتیدٍ ، وَتُؤْمِنُ بِهِ خَوْفَ کُلِّ خائِفٍ ، وَتُبْطِلُ بِهِ سِحْرَ کُلِّ ساحِرٍ ، وَحَسَدَ کُلِّ حاسِدٍ ، وَیَتَضَرَّعُ لِعَظَمَتِهِ الْبَرُّ وَالْفاجِرُ ، وَبِاسْمِکَ الْأَکْبَرِ الَّذی سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ ، وَاسْتَوَیْتَ بِهِ عَلی عَرْشِکَ ، وَاسْتَقْرَرْتَ بِهِ عَلی کُرْسِیِّکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَفْتَحَ لِیَ اللَّیْلَةَ یا رَبِّ بابَ کُلِّ خَیْرٍ فَتَحْتَهُ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ وَأَوْلِیائِکَ وَأَهْلِ طاعَتِکَ ، ثُمَّ لاتَسُدَّهُ [عَنّی أَبَدا ، حَتّی أَلْقاکَ وَأَنْتَ] عَنّی راضٍ .

أَسْأَلُکَ ذلِکَ بِرَحْمَتِکَ ، وَأَرْغَبُ إِلَیْکَ فیهِ بِقُدْرَتِکَ ، فَشَفِّعِ اللَّیْلَةَ یا رَبِّ رَغْبَتی ، وَأَکْرِمْ طَلِبَتی ، وَنَفِّسْ کُرْبَتی ، وَارْحَمْ عَبْرَتی ، وَصِلْ وَحْدَتی ، وَانِسْ وَحْشَتی ، وَاسْتُرْ عَوْرَتی ، وَامِنْ رَوْعَتی ، وَاجْبُرْ فاقَتی ، وَلَقِّنّی حُجَّتی ، وَأَقِلْنی عَثْرَتی ، وَاسْتَجِبِ اللَّیْلَةَ دُعائی ، وَأَعْطِنی مَسْأَلَتی ، وَکُنْ بِدُعائی حَفِیّا ، وَکُنْ بی رَحیما ، وَلاتُقَنِّطْنی وَلاتُؤْیِسْنی مِنْ رَوْحِکَ ، وَلاتَخْذُلْنی وَأَنَا أَدْعُوکَ ، وَلاتَحْرِمْنی وَأَنَا أَسْأَلُکَ ، وَلاتُعَذِّبْنی وَأَنَا أَسْتَغْفِرُکَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

ص: 257

فَلَکَ الْحَمْدُ عَدَدَ نَعْمائِکَ عَلَی الْأَنامِ ، وَلَکَ الشُّکْرُ عَلی کُرُورِ اللَّیالی وَالْأَیّامِ . إِلهی بِیَدِکَ الْخَیْرُ وَأَنْتَ وَلِیُّهُ ، مُتیحُ الرَّغائِبِ وَغایَةُ الْمَطالِبِ ، أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِسَعَةِ رَحْمَتِکَ الَّتی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ ، وَقَدْ تَری یا رَبِّ مَکانی ، وَتَطَّلِعُ عَلی ضَمیری ، وَتَعْلَمُ سِرّی ، وَلایَخْفی عَلَیْکَ أَمْری ، وَأَنْتَ أَقْرَبُ إِلَیَّ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ ، فَتُبْ عَلَیَّ تَوْبَةً لا أَعُودُ بَعْدَها فیما یُسْخِطُکَ ، وَاغْفِرْلی مَغْفِرَةً لا أَرْجِعُ مَعَها إِلی مَعْصِیَتِکَ ، یا أَکْرَمَ الْأَکْرَمینَ .

إِلهی أَنْتَ الَّذی أَصْلَحْتَ قُلُوبَ الْمُفْسِدینَ ، فَصَلُحَتْ بِإِصْلاحِکَ إِیّاها ، فَأَصْلِحْنی بِإِصْلاحِکَ ، وَأَنْتَ الَّذی مَنَنْتَ عَلَی الضّالّینَ فَهَدَیْتَهُمْ بِرُشْدِکَ عَنِ الضَّلالَةِ ، وَعَلَی الْجاحِدینَ عَنْ قَصْدِکَ فَسَدَّدْتَهُمْ ، وَقَوَّمْتَ مِنْهُمْ عَثْرَ الزَّلَلِ ، فَمَنَحْتَهُمْ مَحَبَّتَکَ ، وَجَنَّبْتَهُمْ مَعْصِیَتَکَ ، وَأدْرَجْتَهُمْ دَرَجَ الْمَغْفُورِ لَهُمْ ، وَأَحْلَلْتَهُمْ مَحَلَّ الْفائِزینَ ، فَأَسْأَلُکَ یا مَوْلایَ أَنْ تُلْحِقَنی بِهِمْ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَرْزُقَنی رِزْقا واسِعا حَلالاً طَیِّبا فی عافِیَةٍ ، وَعَمَلاً یُقَرِّبُ إِلَیْکَ یا خَیْرَ مَسْئُولٍ .

اَللّهُمَّ وَأَتَضَرَّعُ إِلَیْکَ ضَراعَةَ مُقِرٍّ عَلی نَفْسِهِ بِالْهَفَواتِ ، وَأَتُوبُ إِلَیْکَ یا تَوّابُ ، فَلاتَرُدَّنی خائِبا مِنْ جَزیلِ عَطائِکَ یا وَهّابُ ، فَقَدیما جُدْتَ عَلَی الْمُذْنِبینَ بِالْمَغْفِرَةِ ، وَسَتَرْتَ عَلی عِبادِکَ قَبیحاتِ الْفِعالِ ، یا جَلیلُ یا مُتَعالُ .

أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِمَنْ أَوْجَبْتَ حَقَّهُ عَلَیْکَ إِذْ لَمْ یَکُنْ لی مِنَ الْخَیْرِ ما أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِهِ ، وَحالَتِ الذُّنُوبُ بَیْنی وَبَیْنَ الْمُحْسِنینَ ، وَإِذْ لَمْ یُوجِبْ لی عَمَلی مُرافَقَةَ الْمُتَّقینَ ، فَلاتَرُدَّ سَیِّدی تَوَجُّهی بِمَنْ تَوَجَّهْتُ بِهِ إِلَیْکَ ، أَتَخْذُلُنی رَبّی وَأَنْتَ أَمَلی ، أَمْ تَرُدُّنی صِفْرا مِنَ الْعَفْوِ وَأَنْتَ مُنْتَهی رَغْبَتی .

یا مَنْ هُوَ مَأْمُولٌ فِی الشَّدائِدِ ، مَوْصُوفٌ مَعْرُوفٌ بِالْجُودِ ، وَالْخَلْقُ لَهُ عَبیدٌ ، وَإِلَیْهِ مَرَدُّ الاُْمُورِ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَجُدْ عَلَیَّ بِإِحْسانِکَ الَّذی فیهِ

ص: 259

الْغِنی عَنِ الْقَریبِ وَالْبَعیدِ ، وَالْأَعْوانِ وَالاْءِخْوانِ ، وَأَلْحِقْنی بِالَّذینَ غَمَرْتَهُمْ بِسَعَةِ رَحْمَتِکَ وَکَرامَتِکَ لَهُمْ ، وَتَطَوُّلِکَ عَلَیْهِمْ ، وَجَعَلْتَهُمْ أَطائِبَ أَبْرارا أَتْقِیاءَ أَخْیارا ، وَلِنَبِیِّکَ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فی دارِکَ جیرانا ، وَاغْفِرْلی وَلِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، مَعَ الاْباءِ وَالاُْمَّهاتِ ، وَالاْءِخْوَةِ وَالْأَخَواتِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(1)

وَسُدْتَ الْعُظَماءَ بِجُودِکَ ، وَدَوَّخْتَ(1) الْمُتَکَبِّرینَ بِجَبَرُوتِکَ ، وَتَسَلَّطْتَ عَلی أَهْلِ السُّلْطانِ بِرُبُوبِیَّتِکَ، وَذَلَّلْتَ الْجَبابِرَةَ بِعِزَّةِ مُلْکِکَ ، وَابْتَدَأْتَ الاُْمُورَ بِقُدْرَةِ سُلْطانِکَ .

کُلُّ شَیْءٍ سِواکَ قامَ بِأَمْرِکَ ، وَحَسُنَ الْعِزُّ وَالاِْسْتِکْبارُ بِعَظَمَتِکَ ، وَصَفَا الْفَخْرُ وَالْوَقارُ بِعِزَّتِکَ ، وَتَکَبَّرْتَ بِجَلالِکَ ، وَتَجَلَّلْتَ بِکِبْرِیائِکَ ، وَجَلَّ الْمَجْدُ وَالْکَرَمُ بِکَ ، وَأَقامَ الْحَمْدُ عِنْدَکَ ، وَقَصَمْتَ الْجَبابِرَةَ بِجَبَرُوتِکَ ، وَاصْطَفَیْتَ الْفَخْرَ لِعِزَّتِکَ ، وَالْمَجْدَ وَالْعَلاءَ لِنَفْسِکَ .

فَتَفَرَّدْتَ بِذلِکَ کُلِّهِ ، وَتَوَحَّدْتَ فِی الْمُلْکِ وَحْدَکَ ، وَاسْتَبْقَیْتَ الْمُلْکَ وَالْجَلالَ لِوَجْهِکَ ، وَخَلَصَ الْبَقاءُ وَالاِْسْتِکْبارُ لَکَ ، فَکُنْتَ کَما أَنْتَ أَهْلُهُ بِمَکانِکَ ، وَکَما تُحِبُّ وَیَنْبَغی لَکَ ، فَلا مِثْلَ لَکَ ، وَلا عِدْلَ وَلا شِبْهَ لَکَ وَلا خَطَرَ لَکَ ، وَلایَبْلُغُ شَیْءٌ مَبْلَغَکَ ، وَلایَقْدِرُ شَیْءٌ قُدْرَتَکَ ، وَلایُدْرِکُ شَیْءٌ أَثَرَکَ ، وَلایَنْزِلُ شَیْءٌ مَنْزِلَتَکَ ، وَلایَسْتَطیعُ شَیْءٌ مَکانَکَ ، وَلایَحُولُ شَیْءٌ دُونَکَ ، وَلایَمْتَنِعُ مِنْکَ شَیْءٌ أَرَدْتَهُ ، وَلایَفُوتُکَ شَیْءٌ طَلَبْتَهُ ، خالِقُ الْخَلْقِ وَمُبْتَدِعُهُ ، وَبارِئُ الْخَلْقِ وَوارِثُهُ .

أَنْتَ الْجَبّارُ تَعَزَّزْتَ بِجَبَرُوتِکَ ، وَتَجَبَّرْتَ بِعِزَّتِکَ ، وَتَمَلَّکْتَ بِسُلْطانِکَ ، وَتَسَلَّطْتَ بِمُلْکِکَ ، وَتَعَظَّمْتَ بِکِبْرِیائِکَ ، وَتَکَبَّرْتَ بِعَظَمَتِکَ ، وَافْتَخَرْتَ بِعُلُوِّکَ ، وَعَلَوْتَ بِفَخْرِکَ ، وَاسْتَکْبَرْتَ بِجَلالِکَ ، وَتَجَلَّلْتَ بِکِبْرِیائِکَ ، وَتَشَرَّفْتَ بِمَجْدِکَ ، وَتَکَرَّمْتَ بِجُودِکَ ، وَجُدْتَ بِکَرَمِکَ ، وَقَدَرْتَ بِعُلُوِّکَ ، وَتَعالَیْتَ بِقُدْرَتِکَ ، أَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلی حَیْثُ لاتُدْرِکُکَ الْأَبْصارُ ، وَلَیْسَ فَوْقَکَ مَنْظَرٌ .

بَدیعُ الْخَلْقِ فَتَمَّ مُلْکُکَ ، وَمَلَکَتْ قُدْرَتُکَ ، وَجَرَتْ قُوَّتُکَ ، وَقَدَّمْتَ عِزَّکَ ، وَأَنْفَذْتَ أَمْرَکَ بِتَسْلیطِکَ ، وَتَسَلَّطْتَ بِقُدْرَتِکَ ، وَقَرُبْتَ فی نَأْیِکَ ، وَنَأَیْتَ فی قُرْبِکَ ، وَلِنْتَ فی تَجَبُّرِکَ ، وَتَجَبَّرْتَ فی لینِکَ ، وَاتَّسَعَتْ رَحْمَتُکَ فی شِدَّةِ نِقْمَتِکَ ، وَاشْتَدَّتْ نِقْمَتُکَ فی سَعَةِ رَحْمَتِکَ ، وَتَهَیَّبْتَ بِجَلالِکَ ، وَتَجالَلْتَ فی هَیْبَتِکَ .

ص: 261

فَظَهَرَ دینُکَ ، وَتَمَّ نُورُکَ ، وَفَلَجَتْ حُجَّتُکَ ، وَاشْتَدَّ بَأْسُکَ ، وَعَلا کِبَرُکَ ، وَغَلَبَ مَکْرُکَ ، وَعَلَتْ کَلِمَتُکَ ، وَلایُسْتَطاعُ مُضادَّتُکَ ، وَلایُمْتَنَعُ مِنْ نَقِماتِکَ ، وَلایُجارُ مِنْ بَأْسِکَ ، وَلایُنْتَصَرُ مِنْ عِقابِکَ ، وَلایُنْتَصَفُ مِنْکَ إِلاّ بِکَ ، وَلایُحْتالُ لِکَیْدِکَ ، وَلاتُدْرَکُ حیلَتُکَ ، وَلایَزُولُ مُلْکُکَ ، وَلایُعازُّ أَمْرُکَ ، وَلاتُرامُ قُدْرَتُکَ ، وَلایَقْصُرُ عِزُّکَ ، وَلایَذِلُّ اسْتِکْبارُکَ ، وَلاتُبْلَغُ جَبَرُوتُکَ ، وَلایُنالُ کِبْرِیاؤُکَ ، وَلاتَصْغُرُ عَظَمَتُکَ ، وَلایَضْمَحِلُّ فَخْرُکَ .

وَلایَهُونُ جَلالُکَ ، وَلایَتَضَعْضَعُ رُکْنُکَ ، وَلاتَضْعُفُ یَدُکَ ، وَلاتَسْفُلُ کَلِمَتُکَ ، وَلایَخْدَعُ خادِعُکَ ، وَلایَغْلِبُ مَنْ غالَبَکَ ، بَلْ قُهِرَ مَنْ عازَّکَ ، وَغُلِبَ مَنْ حارَبَکَ ، وَذَلَّ مَنْ کایَدَکَ ، وَضَعُفَ مَنْ ضادَّکَ ، وَخابَ مَنِ اغْتَرَّ بِکَ ، وَخَسِرَ مَنْ ناواکَ ، وَذَلَّ مَنْ عاداکَ ، وَهُزِمَ مَنْ قاتَلَکَ ، وَاکْتَفَیْتَ بِعِزَّةِ قُدْرَتِکَ ، وَتَعالَیْتَ بِتَأْییدِ أَمْرِکَ ، وَتَکَبَّرْتَ بِعَدَدِ جُنُودِکَ عَمَّنْ صَدَّ وَتَوَلّی عَنْکَ ، وَامْتَنَعْتَ بِعِزَّتِکَ ، وَعَزَزْتَ بِمَنْعِکَ ، وَبَلَغْتَ ما أَرَدْتَ ، وَأَدْرَکْتَ حاجَتَکَ ، وَأَنْجَحْتَ طَلِبَتَکَ ، وَقَدَرْتَ عَلی مَشِیَّتِکَ .

وَکُلُّ شَیْءٍ لَکَ وَبِنِعْمَتِکَ وَبِمِقْدارٍ عِنْدَکَ ، وَلَکَ خَزائِنُکَ وَما مَلَکَتْ یَمینُکَ وَخَلْقُکَ وَبَرِیَّتُکَ وَبِدْعَتُکَ ، اِبْتَدَعْتَهُمْ بِقُدْرَتِکَ ، وَعَمَرْتَ بِهِمْ أَرْضَکَ ، وَجَعَلْتَها لَهُمْ مَسْکَنا عارِیَةً إِلی أَجَلٍ مُسَمًّی مُنْتَهاهُ عِنْدَکَ ، وَمُنْقَلَبُهُمْ فی قَبْضَتِکَ ، وَذَوائِبُ نَواصیهِمْ بِیَدِکَ ، أَحاطَ بِهِمْ عِلْمُکَ ، وَأَحْصاهُمْ حِفْظُکَ ، وَوَسِعَهُمْ کِتابُکَ ، فَخَلْقُکَ کُلُّهُمْ یَهابُ جَلالَکَ ، وَیَرْعَدُ مِنْ مَخافَتِکَ فَرَقا مِنْکَ ، وَیُسَبِّحُ بِحَمْدِ قُدْسِکَ ، لِهَیْبَةِ جَلالِ عِزِّکَ تَسْبیحا وَتَقْدیسا ، لِقَدیمِ عِزِّ کِبْرِیائِکَ .

إِنَّکَ أَهْلُ الْکِبْرِیاءِ وَلایَنْبَغی إِلاّ لَکَ ، وَمَحَلُّ الْفَخْرِ وَلایَلیقُ إِلاّ بِکَ ، وَمُدَوِّخُ الْمَرَدَةِ ، وَقاصِمُ الْجَبابِرَةِ ، وَمُبیرُ الظَّلَمَةِ ، رَبُّ الْخَلْقِ ، وَمُدَبِّرُ الْأَمْرِ ، ذُو الْعِزِّ الشّامِخِ ، وَالسُّلْطانِ الْباذِخِ ، وَالْجَلالِ الْقادِرِ ، وَالْکِبْرِیاءِ الْقاهِرِ ، وَالضِّیاءِ الْفاخِرِ ، کَبیرُ الْمُتَکَبِّرینَ ، وَصَغارُ الْمُعْتَدینَ ، وَنَکالُ الظّالِمینَ ، وَغایَةُ الْمُتَنافِسینَ ،

ص:262

وَصَریخُ الْمُسْتَصْرِخینَ ، وَصَمَدُ الْمُؤْمِنینَ ، وَسَبیلُ حاجَةِ الطّالِبینَ .

اَلْمُتَعالی قُدْسُکُ ، اَلْمُقَدَّسُ وَجْهُکَ ، تَبارَکْتَ بِعُلُوِّ اسْمِکَ ، وَعَلا عِزُّ مَکانِکَ ، وَفَخُمَتْ کِبْرِیاءُ عَظَمَتِکَ ، وَعِزَّةُ عِزَّتِکَ ، لِکَرامَتِکَ وَجَلالِکَ ، فَأَشْرَقَ مِنْ نُورِ الْحُجُبِ نُورُ وَجْهِکَ ، وَأَغْشَی النّاظِرینَ بَهاؤُکَ ، وَاسْتَنارَ فِی الظُّلُماتِ نُورُکَ ، وَعَلا فِی السِّرِّ وَالْعَلانِیَةِ أَمْرُکَ ، وَأَحاطَ بِالسَّرائِرِ عِلْمُکَ ، وَحَفِظَ کُلَّ شَیْءٍ إِحْصاؤُکَ .

لَیْسَ شَیْءٌ یَقْصُرُ عَنْهُ عِلْمُکَ ، وَلایَفُوتُ شَیْءٌ حِفْظَکَ ، تَعْلَمُ وَهْمَ النُّفُوسِ ، وَنِیَّةَ الْقُلُوبِ ، وَمَنْطِقَ الْأَلْسُنِ ، وَنَقْلَ الْأَقْدامِ ، وَخائِنَةَ الْأَعْیُنَ وَما تُخْفِی الصُّدُورُ ، وَالسِّرَّ وَأَخْفی وَالاِْسْتِعْلانَ وَالنَّجْوی ، وَما فِی السَّماواتِ وَما فِی الْأَرْضِ ، وَما بَیْنَهُما وَما تَحْتَ الثَّری ، إِلَیْکَ مُنْتَهَی الْأَنْفُسِ وَمَعادُ الْخَلائِقِ ، وَمَصیرُ الاُْمُورِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ وَأَمینِکَ وَشاهِدِکَ وَصَفِیِّکَ وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، اَلنَّبِیِّ الاُْمِّیِّ ، اَلرّاشِدِ الْمَهْدِیِّ ، اَلْمُوَفَّقِ التَّقِیِّ ، اَلَّذی آمَنَ بِکَ وَبِمَلائِکَتِکَ ، وَبَلَّغَ رِسالاتِکَ ، وَتَلا آیاتِکَ ، وَجاهَدَ عُدُوَّکَ ، وَعَبَدَکَ مُخْلِصا حَتّی أَتاهُ الْیَقینُ ، وَکانَ بِالْمُؤْمِنینَ رَؤُوفا رَحیما ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ تَسْلیما .

اَللّهُمَّ شَرِّفْ بُنْیانَهُ ، وَکَرِّمْ مَقامَهُ ، وَثَقِّلْ میزانَهُ ، وَبَیِّضْ وَجْهَهُ ، وَأَفْلِجْ حُجَّتَهُ ، وَأَعْطِهِ الْوَسیلَةَ وَالشَّرَفَ وَالرِّفْعَةَ وَالْفَضیلَةَ یَوْمَ الْقِیامَةِ . اَللّهُمَّ اجْعَلْ مُحَمَّدا أَحَبَّ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ إِلَیْکَ حُبّا ، وَأَقْرَبَهُمْ مِنْکَ مَجْلِسا ، وَأَعْظَمَهُمْ عِنْدَکَ بُرْهانا ، وَأَشْرَفَهُمْ لَدَیْکَ مَکانا . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَوْرِدْنا حَوْضَهُ ، وَاحْشُرْنا فی زُمْرَتِهِ ، وَاسْقِنا بِکَأْسِهِ ، وَاجْعَلْنا مِنْ رُفَقائِهِ ، وَلاتُفَرِّقْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُ أَبَدا .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِلا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ ، اَلَّذِی اعْتَرَفَتْ لَکَ بِهَا الْمَلائِکَةُ ، وَخَضَعَتْ لَکَ بِهَا الْجَبابِرَةِ ، وَعَنَتْ لَکَ بِهَا الْوُجُوهُ ، وَخَشَعَتْ لَکَ مِنْهَا الْأَبصارُ ، وَالرُّکَبُ وَالْأَصْلابُ وَالْأَحْشاءُ ، وَأَجْسادُ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ ، وَبِتَقْلیبِکَ الْقُلُوبَ ، وَعِلْمِکَ بِالْغُیُوبِ ، وَبِتَدْبیرِکَ الاُْمُورَ ، وَبِعِلْمِکَ ما قَدْ کانَ وَما هُوَ کائِنٌ ، وَبِمَعْدُودِ إِحْسانِکَ ،

ص:263

وَمَذْکُورِ بَلائِکَ ، وَسَوابِغِ نَعْمائِکَ ، وَفَضائِلِ کَراماتِکَ ، خَیْرَ الدُّعاءِ ، وَخَیْرَ الاْءِجابَةِ ، وَخَیْرَ الْأَجَلِ ، وَخَیْرَ الْمَسْأَلَةِ ، وَخَیْرَ الْعَطاءِ ، وَخَیْرَ الْعَمَلِ ، وَخَیْرَ الْجَزاءِ ، وَخَیْرَ الدُّنْیا وَخَیْرَ الاْخِرَةِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَنَعُوذُ بِکَ یا رَبِّ مِنَ الضَّلالَةِ بَعْدَ الْهُدی ، وَمِنَ الْکُفْرِ بَعْدَ الاْءیمانِ ، وَمِنَ النِّفاقِ بَعْدَ الاْءِسْلامِ ، وَمِنَ الشَّکِّ بَعْدَ الْیَقینِ ، وَمِنَ الْفِرْقَةِ بَعْدَ الْجَماعَةِ ، وَمِنَ الاِْخْتِلافِ بَعْدَ الاُْلْفَةِ ، وَمِنَ الْعِزَّةِ بَعْدَ الذِّلَّةِ ، وَمِنَ الْهَوانِ بَعْدَ الْکَرامَةِ ، وَنَعُوذُ بِکَ یا رَبِّ مِنْ أَنْ نَرْضی لَکَ سَخَطا ، أَوْ نَسْخَطَ لَکَ رِضا ، أَوْ نُوالی لَکَ عَدُوّا ، أَوْ نُعادی لَکَ وَلِیّا ، أَوْ نَنْتَهِکَ لَکَ مَحْرَما ، أَوْ نُبَدِّلَ نِعْمَتَکَ کُفْرا ، أَوْ نَتَّبِعَ هَوًی بِغَیْرِ هُدًی مِنْکَ .

وَنَسْأَلُکَ اللّهُمَّ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَجْعَلَ الاْءیمانَ فی قُلُوبِنا ما أَحْیَیْتَنا ، وَالزِّیادَةَ فی عِبادَتِکَ ما أَبْقَیْتَنا ، وَالْبَرَکَةَ فیما آتَیْتَنا ، وَالْمُعافاةَ فی مَحْیانا وَمَماتِنا ، وَالسَّعَةَ فی أَرْزاقِنا ، وَالنَّصْرَ عَلی عَدُوِّنا ، وَالتَّوْفیقَ لِرِضْوانِکَ ، وَالْکَرامَةَ کُلَّها فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَلاتَحْرِمْنا فَضْلَکَ ، وَلاتُنْسِنا ذِکْرَکَ ، وَلا تَکْشِفْ عَنّا سِتْرَکَ ، وَلاتَصْرِفْ عَنّا وَجْهَکَ ، وَلاتُحْلِلْ عَلَیْنا غَضَبَکَ ، وَلاتَنْزِعْ مِنّا کَرامَتَکَ ، وَلاتُباعِدْنا مِنْ جِوارِکَ ، وَلاتَحْظُرْ عَلَیْنا رِزْقَکَ وَرَحْمَتَکَ ، وَلاتَکِلْنا إِلی أَنْفُسِنا ، وَلاتُؤاخِذْنا بِجَهْلِنا ، وَلاتُهِنّا بَعْدَ إِذْ أَکْرَمْتَنا ، وَلاتَضَعْنا بَعْدَ إِذْ رَفَعْتَنا ، وَلاتُضِلَّنا بَعْدَ إِذْ أَعْزَزْتَنا ، وَلاتَخْذُلْنا بَعْدَ إِذْ نَصَرْتَنا ، وَلاتُفَرِّقْنا بَعْدَ إِذْ جَمَعْتَنا ، وَلاتُشْمِتْ بِنَا الْأَعْداءَ ، وَلاتَجْعَلْنا مَعَ الْقَوْمِ الظّالِمینَ .

وَاجْعَلْنا مِنَ الَّذینَ یُسارِعُونَ فِی الْخَیْراتِ وَهُمْ لَها سابِقُونَ ، وَاجْعَلْنا مِنَ الْمُصْطَفَیْنَ الْأَخْیارِ ، وَمِنَ الرُّفَقاءِ الْأَبْرارِ ، وَاجْعَلْ کِتابَنا فی عِلِّیّینَ ، وَاسْقِنْا مِنْ رَحیقٍ مَخْتُومٍ ، وَزَوِّجْنا مِنَ الْحُورِ الْعینِ ، وَأَخْدِمْنا مِنَ الْوِلْدانِ ، وَاجْعَلْنا مِنْ

ص:264

أَصْفِیائِکَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وَحَسُنَ اُولئِکَ رَفیقا ، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی وَلِوالِدَیَّ ، وَارْحَمْهُما کَما رَبَّیانی صَغیرا ، وَاجْزِهِما بِأَحْسَنِ ما عَمِلا إِلَیَّ . اَللّهُمَّ أَکْرِمْ مَثْواهُما ، وَنَوِّرْ لَهُما فی قُبُورِهِما ، وَافْتَحْ لَهُما فی لَحَدَیْهِما ، وَبَرِّدْ عَلَیْهِما مَضاجِعَهُما ، وَأَدْخِلْهُما جَنَّتَکَ ، وَحَرِّمْهُما عَلَی النّارِ ، وَأَعْتِقْنی وَإِیّاهُما مِنْها ، وَعَرِّفْ بَیْنی وَبَیْنَهُما فی مُسْتَقَرِّ رَحْمَتِکَ وَجِوارِ نَبِیِّکَ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَأَدْخِلْ عَلَیْهِما مِنْ بَرَکَةِ دُعائی لَهُما ما تَنْفَعُهُما بِهِ ، وَتَأْجُرُنی عَلَیْهِ ، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لَنا وَلِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمینَ وَالْمُسْلِماتِ ، اَلْأَحْیاءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْواتِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ الْعافِیَةَ ، وَدَوامَ الْعافِیَةِ ، وَشُکْرَ الْعافِیَةِ ، وَالْمُعافاةَ لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ مِنْ کُلِّ سُوءٍ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ کَثیرا ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَسَلَّمَ .(1)

شُکْرِ نُعْماکَ ما تَبْلُغُ بی غایَةَ رِضاکَ ، وَأَنْ تُعینَنی عَلی طاعَتِکَ ، وَلُزُومِ عِبادَتِکَ ، وَاسْتِحْقاقِ مَثُوبَتِکَ بِلُطْفِ عِنایَتِکَ ، وَتَرْحَمَنی بِصَدّی عَنْ مَعاصیکَ ما أَحْیَیْتَنی ، وَتُوَفِّقَنی لِما یَنْفَعُنی ما أَبْقَیْتَنی ، وَأَنْ تَشْرَحَ بِکِتابِکَ صَدْری ، وَتَحُطَّ بِتِلاوَتِهِ وِزْری ، وَتَمْنَحَنِی السَّلامَةَ فی دینی وَنَفْسی ، وَلاتُوحِشَ بی أَهْلَ اُنْسی ، وَتَمِّمْ(1) إِحْسانَکَ فیما بَقِیَ مِنْ عُمْری ، کَما أَحْسَنْتَ فیما مَضی مِنْهُ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(2)

تَری مَکانی ، وَتَسْمَعُ دُعائی وَکَلامی ، وَتَعْلَمُ حاجَتی ، أَسْأَلُکَ بِجَمیعِ أَسْمائِکَ أَنْ تَقْضِیَ لی کُلَّ حاجَةٍ مِنْ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَدْعُوکَ دُعاءَ عَبْدٍ ضَعُفَتْ قُوَّتُهُ ، وَاشْتَدَّتْ فاقَتُهُ ، وَعَظُمَ جُرْمُهُ ، وَقَلَّ عُذْرُهُ ، وَضَعُفَ عَمَلُهُ ، دُعاءَ مَنْ لایَجِدُ لِفاقَتِهِ سادّا غَیْرَکَ ، وَلا لِضَعْفِهِ عَوْنا سِواکَ ، أَسْأَلُکَ جَوامِعَ الْخَیْرِ وَخَواتِمَهُ وَسَوابِقَهُ وَفَوائِدَهُ ، وَجَمیعُ ذلِکَ بِدَوامِ فَضْلِکَ وَإِحْسانِکَ وَمَنِّکَ وَرَحْمَتِکَ ، فَارْحَمْنی وَأَعْتِقْنی مِنَ النّارِ .

یا مَنْ کَبَسَ الْأَرْضَ عَلَی الْماءِ ، وَیا مَنْ سَمَکَ السَّماءَ فِی الْهَواءِ ، وَیا واحِدا قَبْلَ کُلِّ أَحَدٍ ، وَیا واحِدا قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ ، وَیا مَنْ لایَعْلَمُ وَلایَدْری کَیْفَ هُوَ إِلاّ هُوَ ، وَیا مَنْ لایَقْدِرُ قُدْرَتَهُ إِلاّ هُوَ ، وَیا مَنْ کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فی شَأْنٍ ، وَیا مَنْ لایَشْغَلُهُ شَأْنٌ عَنْ شَأْنٍ، وَیا غَوْثَ الْمُسْتَغیثینَ ، وَیا صَریخَ الْمَکْرُوبینَ ، وَیا مُجیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرّینَ ، وَیا رَحْمنَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَرَحیمَهُما ، رَبِّ ارْحَمْنی رَحْمَةً لاتُضِلُّنی وَلاتُشْقینی بَعْدَها أَبَدا ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَسَلَّمَ .(1)

سُبْحانَ رَبِّی الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لایَسْهُو ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ قائِمٌ لایَلْهُو ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ غَنِیٌّ لایُفْتَقِرُ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ تَواضَعَ کُلُّ شَیْءٍ لِعَظَمَتِهِ ، سُبْحانَ مَنْ ذَلَّ کُلُّ شَیْءٍ لِعِزَّتِهِ ، سُبْحانَ مَنِ اسْتَسْلَمَ کُلُّ شَیْءٍ لِقُدْرَتِهِ ، سُبْحانَ مَنْ خَضَعَ کُلُّ شَیْءٍ لِمُلْکِهِ ، سُبْحانَ مَنِ انْقادَتِ لَهُ الاُْمُورُ بِأَزِمَّتِها .(1)

«اَلَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ ، وَیَوْمَ یَقُولُ کُنْ فَیَکُونُ ، قَوْلُهُ الْحَقُّ ، وَلَهُ الْمُلْکُ یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ ، عالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ وَهُوَ الْحَکیمُ الْخَبیرُ»(1) ، «اَلَّذی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ طِباقا»(2) ، «وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ ، یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللّه َ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ وَأَنَّ اللّه َ قَدْ أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْما»(3) ، «وَأَحْصی کُلَّ شَیْءٍ عَدَدا»(4) .

[أَعُوذُ] مِنْ شَرِّ کُلِّ ذی شَرٍّ مُعْلِنٍ بِهِ أَوْ مُسِرٍّ ، وَمِنْ شَرِّ الْجِنَّةِ وَالْبَشَرِ ، وَمِنْ شَرِّ مایَظْهَرُ وَیَکْمُنُ بِالنَّهارِ ، وَمِنْ شَرِّ طَوارِقِ اللَّیْلِ وَالنَّهارِ ، وَمِنْ شَرِّ ما یَنْزِلُ الْحَمّاماتِ وَالْحُشُوشَ وَالْخَراباتِ وَالْأَوْدِیَةَ وَالصَّحاری وَالْغِیاضَ وَالشَّجَرَ ، وَما یَکُونُ فِیالْأَنْهارِ .

وَاُعیذُ نَفْسی وَمَنْ یَعْنینی أَمْرُهُ ، بِاللّه ِ مالِکِ الْمُلْکِ ، یُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ یَشاءُ ، وَیَنْزِعُ الْمُلْکَ مِمَّنْ یَشاءُ ، وَیُعِزُّ مَنْ یَشاءُ ، وَیُذِلُّ مَنْ یَشاءُ ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ ، وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ ، یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهارِ ، وَیُولِجُ النَّهارَ فِی اللَّیْلِ ، وَیُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ ، وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ ، وَیَرْزُقُ مَنْ یَشاءُ بِغَیْرِ حِسابٍ ، لَهُ مَقالیدُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ وَیَقْدِرُ ، إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ ، خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّماواتِ الْعُلی ، اَلرَّحْمنُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَوی ، لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَما فِی الْأَرْضِ ، وَما بَیْنَهُما وَما تَحْتَ الثَّری .

وَإِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ یَعْلَمُ السِّرَّ وَأَخْفی ، اَللّه ُ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ ، لَهُ الاَْسْماءُ الْحُسْنی ، لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ، مُنَزِّلُ التَّوْریةِ وَالاْءِنْجیلِ وَالزَّبُورِ وَالْفُرْقانِ الْعَظیمِ ، مِنْ شَرِّ کُلِّ طاغٍ وَباغٍ وَنافِثٍ وَشَیْطانٍ وَسُلْطانٍ وَساحِرٍ وَکاهِنٍ وَناظِرٍ وَطارِقٍ وَمُتَحَرِّکٍ وَساکِنٍ وَمُتَکَلِّمٍ وَساکِتٍ وَصامِتٍ ، وَمُتَخَیِّلٍ وَمُتَمَثِّلٍ وَمُتَلَوِّنٍ وَمُتَحَقِّرٍ .

وَنَسْتَجیرُ بِاللّه ِ حِرْزِنا وَناصِرِنا وَمُونِسِنا ، وَهُوَ یَدْفَعُ عَنّا ، لا شَریکَ لَهُ ، وَلا مُعِزَّ

ص:269

لِمَنْ أَذَلَّ ، وَلا مُذِلَّ لِمَنْ أَعَزَّ ، وَهُوَ الْواحِدُ الْقَهّارُ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما .(1)

و به روایت «طبّ الأئمه» چنین می گوید : به جای سوره حمد و سایر سوره ها و «بِاللّه ِ [لا إِلهَ إِلاّ هُوَ] رَبّ الْعالَمین» تا آخر سوره ، و «بربّ الفلق» تا آخر سوره ، و «بربّ النّاس» تا آخر سوره ، و «باللّه الأحد الصّمد» تا آخر سوره .(2)

وَالْجَبَرُوتُ وَالْمَلَکُوتُ وَالْعَظَمَةُ وَالْعُلُوُّ وَالْوَقارُ وَالْجَمالُ وَالْعِزَّةُ وَالْجَلالُ وَالْغایَةُ وَالسُّلْطانُ وَالْمَنَعَةُ وَالْحَوْلُ وَالْقُوَّةُ وَالدُّنْیا وَالاْخِرَةُ وَالْخَلْقُ وَالْأَمْرُ .

تَبارَکْتَ رَبَّ الْعالَمینَ وَتَعالَیْتَ ، سُبْحانَکَ لَکَ الْحَمْدُ ، وَلَکَ الْبَهْجَةُ وَالْجَمالُ وَالْبَهاءُ وَالنُّورُ وَالْوَقارُ وَالْکَمالُ وَالْعِزَّةُ وَالْجَلالُ وَالْفَضْلُ وَالاْءِحْسانُ وَالْکِبْرِیاءُ وَالْجَبَرُوتُ وَبَسَطْتَ الرَّحْمَةَ وَالْعافِیَةَ ، وَوَلیتَ الْحَمْدَ لا شَریکَ لَکَ ، أَنْتَ اللّه ُ لا شَیْءَ مِثْلُکَ .

فَسُبْحانَکَ ما أَعْظَمَ شَأْنَکَ ، وَأَعَزَّ سُلْطانَکَ ، وَأَشَدَّ جَبَرُوتَکَ ، وَأَحْصی عَدَدَکَ ، وَسُبْحانَکَ یُسَبِّحُ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ لَکَ ، وَقامَ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ بِکَ ، وَأَشْفَقَ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ مِنْکَ ، وَتَضَرَّعَ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ إِلَیْکَ ، وَسُبْحانَکَ تَسْبیحا یَنْبَغی لَکَ وَلِوَجْهِکَ ، وَیَبْلُغُ مُنْتَهی عِلْمِکَ ، وَلایَقْصُرُ دُونَ أَفْضَلِ رِضاکَ ، وَلایَفْضُلُهُ شَیْءٌ مِنْ مَحامِدِ خَلْقِکَ ، سُبْحانَکَ خَلَقْتَ کُلَّ شَیْءٍ وَإِلَیْکَ مَعادُهُ ، وَبَدَأْتَ کُلَّ شَیْءٍ وَإِلَیْکَ مُنْتَهاهُ ، وَأَنْشَأْتَ کُلَّ شَیْءٍ وَإِلَیْکَ مَصیرُهُ ، وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ .

بِأَمْرِکَ ارْتَفَعَتِ السَّماءُ ، وَوُضِعَتِ الْأَرَضُونَ ، وَاُرْسِیَتِ الْجِبالُ ، وَسُجِّرَتِ الْبُحُورُ ، فَمَلَکُوتُکَ فَوْقَ کُلِّ مَلَکُوتٍ ، تَبارَکْتَ بِرَحْمَتِکَ ، وَتَعالَیْتَ بِرَأْفَتِکَ ، وَتَقَدَّسْتَ فی مَجْلِسِ وَقارِکَ ، لَکَ التَّسْبیحُ بِحِلْمِکَ ، وَلَکَ التَّحْمیدُ بِفَضْلِکَ ، وَلَکَ الْحَوْلُ بِقُوَّتِکَ ، وَلَکَ الْکِبْرِیاءُ بِعَظَمَتِکَ ، وَلَکَ الْحَمْدُ وَالْجَبَرُوتُ بِسُلْطانِکَ ، وَلَکَ الْمَلَکُوتُ بِعِزَّتِکَ ، وَلَکَ الْقُدْرَةُ بِمُلْکِکَ ، وَلَکَ الرِّضا بِأَمْرِکَ، وَلَکَ الطّاعَةُ عَلی خَلْقِکَ .

أَحْصَیْتَ کُلَّ شَیْءٍ عَدَدا ، وَأَحَطْتَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْما ، وَوَسِعْتَ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَةً ، وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ ، عَظیمُ الْجَبَرُوتِ ، عَزیزُ السُّلْطانِ ، قَوِیُّ الْبَطْشِ ، مَلِکُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ رَبُّ الْعالَمینَ ، ذُو الْعَرْشِ الْعَظیمِ وَالْمَلائِکَةِ الْمُقَرَّبینَ ، «یُسَبِّحُونَ اللَّیْلَ وَالنَّهارَ لایَفْتُرُونَ»(1) .

ص:271

فَسُبْحانَ اللّه ِ الَّذی لایَمُوتُ أَبَدَ الْأَبَدِ ، وَسُبْحانَ رَبِّ الْعِزَّةِ أَبَدَ الْأَبَدِ ، وَسُبْحانَ الْقُدُّوسِ رَبِّ الْعِزَّةِ أَبَدَ الْأَبَدِ ، وَسُبْحانَ اللّه ِ رَبِّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ ، سُبْحانَ رَبِّیَ الْأَعْلی ، سُبْحانَ رَبّی وَتَعالی ، سُبْحانَ الَّذی فِی السَّماءِ عَرْشُهُ ، وَفِی الْأَرْضِ قُدْرَتُهُ ، وَسُبْحانَ الَّذی فِی الْبَحْرِ سَبیلُهُ ، وَسُبْحانَ الَّذی فِی الْقُبُورِ قَضاؤُهُ ، وَسُبْحانَ الَّذی فِی الْجَنَّةِ رِضاهُ ، وَسُبْحانَ الَّذی فی جَهَنَّمَ سُلْطانُهُ .

سُبْحانَ الَّذی سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبَهُ ، سُبْحانَ مَنْ لَهُ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْءٍ ، سُبْحانَ اللّه ِ بِالْعَشِیِّ ، سُبْحانَ اللّه ِ بِالاْءِبْکارِ ، سُبْحانَهُ وَبِحَمْدِهِ ، عَزَّ وَجْهُهُ ، ونَصَرَ عَبْدَهُ ، وَعَلاَ اسْمُهُ الْمُبارَکُ ، وَتَقَدَّسَ فی مَجْلِسِ وَقارِهِ وَکُرْسِیِّ عَرْشِهِ ، یَری کُلَّ عَیْنٍ وَلاتَراهُ عَیْنٌ ، وَیُدْرِکُ کُلَّ شَیْءٍ وَلاتُدْرِکُهُ الْأَبْصارُ ، وَهُوَ اللَّطیفُ الْخَبیرُ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، أَمْرا خَصَصْتَنا بِهِ دُونَ مَنْ عَبَدَ غَیْرَکَ ، وَتَوَلّی سِواکَ ، وَصَلِّ اللّهُمَّ عَلَیْهِ بِمَا انْتَجَبْتَ لَهُ مِنْ رِسالَتِکَ ، وَأَکْرَمْتَهُ بِهِ مِنْ نُبُوَّتِکَ ، وَلاتَحْرِمْنَا النَّظَرَ إِلی وَجْهِهِ ، وَالْکَوْنَ مَعَهُ فی دارِکَ ، وَمُسْتَقَرٍّ مِنْ جِوارِکَ .

اَللّهُمَّ کَما أَرْسَلْتَهُ فَبَلَّغَ ، وَحَمَّلْتَهُ فَأَدّی ، حَتّی أَظْهَرَ سُلْطانَکَ ، وَآمَنَ بِکَ لا شَریکَ لَکَ ، فَضاعِفِ اللّهُمَّ ثَوابَهُ ، وَکَرِّمْهُ بِقُرْبِهِ مِنْکَ ، کَرامَةً یَفْضُلُ بِها عَلی جَمیعِ خَلْقِکَ ، وَیَغْبِطُهُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَالاْخِرُونَ مِنْ عِبادِکَ ، وَاجْعَلْ مَثْوانا مَعَهُ فیما لا ظَعْنَ لَهُ مِنْهُ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَسْأَلُکَ بِحَوْلِکَ وَقُوَّتِکَ وَطَوْلِکَ وَمَنِّکَ ، وَعَظیمِ مُلْکِکَ وَجَلالِ ذِکْرِکَ وَکِبْرِ مَجْدِکَ وَکِبَرِ سُلْطانِکَ وَلُطْفِ جَبَرُوتِکَ وَتَجَبُّرِ عَظَمَتِکَ ، وَحِلْمِ عَفْوِکَ وَتَحَنُّنِ رَحْمَتِکَ وَتَمامِ کَلِماتِکَ وَنَفاذِ أَمْرِکَ وَرُبُوبِیَّتِکَ الَّتی دانَ لَکَ بِها کُلُّ ذی رُبُوبِیَّةٍ ، وَأَطاعَکَ کُلُّ ذی طاعَةٍ ، وَتَقَرَّبَ إِلَیْکَ بِها کُلُّ ذی رَغْبَةٍ فی مَرْضاتِکَ ، وَیَلُوذُ بِها کُلُّ ذی رَهْبَةٍ مِنْ سَخَطِکَ ، أَنْ تَرْزُقَنی فَواتِحَ الْخَیْرِ

ص:272

وَخَواتِمَهُ وَذَخائِرَهُ وَجَوائِزَهُ وَفَواضِلَهُ وَفَضائِلَهُ وَخَیْرَهُ وَنَوافِلَهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاهْدِ بِالْیَقینِ مُعْلَنَنا، وَأَصْلِحْ بِالْیَقینِ سَرائِرَنا، وَاجْعَلْ قُلُوبَنا مُطْمَئِنَّةً إِلی ذِکْرِکَ ، وَأَعْمالَنا خالِصَةً لَکَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَسْأَلُکَ الرِّبْحَ مِنَ التِّجارَةِ الَّتی لاتَبُورُ ، وَالْغَنیمَةَ مِنَ الْأَعْمالِ الْخالِصَةِ الْفاضِلَةِ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَالذِّکْرَ الْکَثیرَ لَکَ ، وَالْعَفافَ وَالسَّلامَةَ مِنَ الذُّنُوبِ وَالْخَطایا .

اَللّهُمَّ ارْزُقْنا أَعْمالاً زاکِیَةً مُتَقَبَّلَةً تَرْضی بِها عَنّا ، وَتُسَهِّلُ لَنا سَکْرَةَ الْمَوْتِ ، وَشِدَّةَ هَوْلِ یَوْمِ الْقِیامَةِ . اَللّهُمَّ إِنّا نَسْأَلُکَ خاصَّةَ الْخَیْرِ وَعامَّتَهُ لِخاصِّنا وَعامِّنا ، وَمِنْ فَضْلِکَ فی کُلِّ یَوْمٍ وَلَیْلَةٍ ، وَالنَّجاةَ مِنْ عَذابِکَ ، وَالْفَوْزَ بِرَحْمَتِکَ .

اَللّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیْنا لِقاءَکَ ، وَارْزُقْنَا النَّظَرَ إِلی وَجْهِکَ ، وَاجْعَلْ لَنا فِی لِقائِکَ نَضْرَةً وَسُرُورا . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَحْضِرْنا ذِکْرَکَ عِنْدَ کُلِّ غَفْلَةٍ ، وَشُکْرَکَ عِنْدَ کُلِّ نِعْمَةٍ ، وَالصَّبْرَ عِنْدَ کُلِّ بَلاءٍ ، وَارْزُقْنا قُلُوبا وَجِلَةً مِنْ خَشْیَتِکَ خاشِعَةً لِذِکْرِکَ مُنیبَةً إِلَیْکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْنا مِمَّنْ یُوفی بِعَهْدِکَ ، وَیُؤْمِنُ بِوَعْدِکَ ، وَیَعْمَلُ بِطاعَتِکَ ، وَیَسْعی فی مَرْضاتِکَ ، وَیَرْغَبُ فیما عِنْدَکَ ، وَیَفِرُّ إِلَیْکَ مِنْکَ ، وَیَرْجُو أَیّامَکَ ، وَیَخافُ سُوءَ حِسابِکَ ، وَیَخْشاکَ حَقَّ خَشْیَتِکَ ، وَاجْعَلْ ثَوابَ أَعْمالِنا جَنَّتَکَ بِرَحْمَتِکَ ، وَتَجاوَزْ عَنْ ذُنُوبِنا بِرَأْفَتِکَ .

وَأَعْذِنا مِنْ ظُلْمَةِ خَطایانا بِنُورِ وَجْهِکَ ، وَتَغَمَّدْنا بِفَضْلِکَ ، وَأَلْبِسْنا عافِیَتَکَ ، وَهَنِّئْنا کَرامَتَکَ ، وَأَتْمِمْ عَلَیْنا نِعْمَتَکَ ، وَأَوْزِعْنا أَنْ نَشْکُرَ نِعْمَتَکَ ، آمینَ إِلهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعالَمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ الطّاهِرینَ .(1)

ص:273

وَالاْخِرُ وَالظّاهِرُ وَالْباطِنُ ، أَجَلُّ وَأَعَزُّ وَأَرْأَفُ وَأَکْرَمُ مِنْ أَنْ تَرُدَّ مَنْ أَمَّلَکَ وَرَجاکَ وَطَمِعَ فیما قِبَلَکَ(1) ، فَلَکَ الْحَمْدُ یا أَهْلَ الْحَمْدِ .

إِلهی إِنّی جُرْتُ عَلی نَفْسی فِی النَّظَرِ لَها ، وَسالَمْتُ الْأَیّامَ بِاقْتِرافِ الاْثامِ ، وَأَنْتَ وَلِیُّ الاْءِنْعامِ ، ذُوالْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، فَما بَقِیَ لَها إِلاّ نَظَرُکَ ، فَاجْعَلْ مَرَدَّها مِنْکَ بِالنَّجاحِ ، وَأَجْمِلِ النَّظَرَ مِنْکَ لَها بِالْفَلاحِ ، فَإِنَّکَ الْمُعْطِی النَّفّاحُ ، ذُو الاْلاءِ وَالنِّعَمِ وَالسَّماحِ ، یا فالِقَ الاْءِصْباحِ امْنَحْها سُؤْلَها ، وَإِنْ لَمْ تَسْتَحِقَّ یا غَفّارُ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی تُمْضی بِهِ الْمَقادیرَ ، وَبِعِزَّتِکَ الَّتی تُتِمُّ بِهَا التَّدابیرَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَتَرْزُقَنی رِزْقا واسِعا حَلالاً طَیِّبا مِنْ فَضْلِکَ ، وَأَنْ لاتَحُولَ بَیْنی وَبَیْنَ ما یُقَرِّبُنی مِنْکَ یا حَنّانُ ، وَأَدْرِجْنی فیمَنْ أَبَحْتَ لَهُ عَفْوَکَ وَرِضْوانَکَ ، وَأَسْکَنْتَهُ جِنانَکَ ، بِرَأْفَتِکَ وَطَوْلِکَ وَامْتِنانِکَ .

إِلهی أَنْتَ أَکْرَمْتَ أَوْلِیاءَکَ بِکَرامَتِکَ ، فَأَوْجَبْتَ لَهُمْ حِیاطَتَکَ ، وَأَظْلَلْتَهُمْ بِرِعایَتِکَ مِنَ التَّتابُعِ فِی الْمَهالِکِ ، وَأَنَا عَبْدُکَ فَأَنْقِذْنی بِرَحْمَتِکَ ، وَأَلْبِسْنِی الْعافِیَةَ ، وَإِلی طاعَتِکَ فَمِلْ بی ، وَعَنْ طُغْیانِکَ وَمَعاصیکَ فَرُدَّنی ، فَقَدْ عَجَّتْ إِلَیْکَ الْأَصْواتُ بِضُرُوبِ اللُّغاتِ ، یَسْأَلُونَکَ الْحاجاتِ ، تُرْتَجی لِمَحْقِ الْعُیُوبِ ، وَغُفْرانِ الذُّنُوبِ ، یا عَلاّمَ الْغُیُوبِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْتَهْدیکَ فَاهْدِنی ، وَأَعْتَصِمُ بِکَ فَاعْصِمْنی ، وَأَدِّ عَنّی حُقُوقَکَ عَلَیَّ ، إِنَّکَ أَهْلُ التَّقْوی وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، وَاصْرِفْ عَنّی شَرَّ کُلِّ ذی شَرٍّ إِلی خَیْرِ ما لایَمْلِکُهُ أَحَدٌ سِواکَ ، وَاحْتَمِلْ عَنّا(2) مُفْتَرَضاتِ حُقُوقِ الاْباءِ وَالاُْمَّهاتِ ، وَاغْفِرْلی وَلِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالاْءِخْوَةِ وَالْأَخَواتِ وَالْقَراباتِ ، یا وَلِیَّ الْبَرَکاتِ ، وَعالِمَ الْخَفِیّاتِ .(3)

ص:275

بِقُدْرَتِکَ ، وَصانِعَ صُوَرِ الْأَجْسادِ بِعَظَمَتِکَ ، وَنافِحَ النَّسیمِ فیها بِعِلْمِکَ ، وَمُحْکِمَ أَمْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ بِحِکْمَتِکَ .

وَأَنْتَ الْحامِدُ نَفْسَهُ بِما أَنْتَ أَهْلُهُ ، اَلْمُجَلِّلُ رَداءَ الرَّحْمَةِ خَلْقَهُ ، اَلْمُسْبِغُ عَلَیْهِمْ فَضْلَهُ ، اَلْمُوَسِّعُ عَلَیْهِمْ رِزْقَهُ ، لَمْ یَکُنْ قَبْلَکَ یا رَبِّ رَبٌّ ، وَلا مَعَکَ یا إِلهی إِلهٌ ، لَطُفْتَ فی عَظَمَتِکَ دُونَ اللُّطَفاءِ مِنْ خَلْقِکَ ، وَعَظُمْتَ عَلی کُلِّ عَظیمٍ بِعَظَمَتِکَ ، وَعَلِمْتَ ما تَحْتَ أَرْضِکَ کَعِلْمِکَ ما فَوْقَ عَرْشِکَ .

تَبَطَّنْتَ لِلظّاهِرینَ مِنْ خَلْقِکَ ، وَلَطُفْتَ لِلنّاظِرینَ فِی قُطَراتِ أَرْضِکَ ، فَکانَتْ وَساوِسُ الصُّدُورِ کَالْعَلانِیَةِ عِنْدَکَ ، وَعَلانِیَةُ الْقَوْلِ کَالسِّرِّ فی عِلْمِکَ ، فَانْقادَ کُلُّ شَیْءٍ لِعَظَمَتِکَ ، وَخَضَعَ کُلُّ سُلْطانٍ لِسُلْطانِکَ ، وَقَهَرْتَ مُلْکَ الْمُلُوکِ بِمُلْکِکَ ، وَصارَ أَمْرُ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ بِیَدِکَ .

یا لَطیفَ اللُّطَفاءِ فی أَجَلِّ الْجَلالَةِ ، وَیا أَعْلَی الْأَعْلَیْنَ فی أَقْرَبِ الْقُرْبِ ، أَنْتَ الْمُغْشی بِنُورِکَ حَدَقَ النّاظِرینَ ، وَالْمُحَیِّرُ فِی النَّظَرِ أَطْرُفَ الطّارِفینَ ، وَالْمُطِلُّ شُعاعُهُ أَبْصارَ الْمُبْصِرینَ ، فَحَدَقُ الْأَبْصارِ حَسِرٌ دُونَ النَّظَرِ إِلَیْکَ ، وَأَناسِیُّ الْعُیُونِ خاشِعَةٌ لِرُبُوبِیَّتِکَ ، لَمْ تَبْلُغْ مُقَلُ حَمَلَةِ الْعَرْشِ مُنْتَهاکَ ، وَلاَ الْمَقاییسُ قَدْرَ عُلُوِّکَ ، وَلایُحیطُ بِکَ الْمُتَفَکِّرُونَ ، فَسُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ ، تَبارَکْتَ رَبَّنا وَجَلَّ ثَناؤُکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ نَبِیِّ الرَّحْمَةِ ، اَلْبَرِّ بِالاُْمَّةِ ، اَلْواعِظِ بِالْحِکْمَةِ ، وَالدَّلیلِ عَلی کُلِّ خَیْرٍ وَحَسَنَةٍ ، إِمامِ الْهُدی ، وَخاتَمِ الْأَنْبِیاءِ ، وَفاتِحِ مَذْخُورِ الشَّفاعَةِ ، اَلاْمِرِ بِالْمَعْرُوفِ وَالنّاهی عَنِ الْمُنْکَرِ ، وَمُحِلِّ الطَّیِّباتِ ، وَمُحَرِّمِ الْخَبائِثِ ، وَواضِعِ الاْصارِ ، وَفَکّاکِ الْأَغْلالِ الَّتی کانَتْ عَلی أَهْلِ التَّوْریةِ وَالاْءِنْجیلِ .

اَللّهُمَّ وَکَما أَحْلَلْتَ وَحَرَّمْتَ بِما جاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ مِنَ الْهُدی ، فَاجْزِهِ خَیْرَ الْجَزاءِ ، وَصَلِّ عَلَیْهِ وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ أَفْضَلَ الصَّلوةِ ، وَابْعَثْهُ الْمَقامَ

ص:277

الْمَحْمُودَ ، اَلَّذی وَعَدْتَهُ مَقاما یَغْبِطُهُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَالاْخِرُونَ ، وَیْبُدو فَضْلُهُ فیهِ عَلی جَمیعِ الْعالَمینَ ، وَأَعْطِهِ حَتّی یَرْضی ، وَزِدْهُ بَعْدَ الرِّضا ، وَامْنُنْ عَلَیْهِ کَما مَنَنْتَ عَلی مُوسی وَهارُونَ ، آمینَ إِلهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَما صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلی إِبْراهیمَ وَآلِ إِبْراهیمَ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ الْمُتَرَحَّمِ بِهِ ، یا مُتَمَلِّکا بِالْمُلْکِ الْعَظیمِ ، اَلْمُتَعالِ الْمُقْتَدِرِ الْبُرْهانِ الْعَزیزِ الْمُتَعَزِّزِ اَلرَّحْمنِ ، اَلّذی بِهِ تَقُومُ السَّماواتُ وَالْأَرْضُ جَمیعا ، وَبِاسْمِکَ الْمَخْزُونِ الْمَکْنُونِ فی نَفْسِکَ ، اَلَّذی لایُرامُ وَلایُنالُ .

وَبِاسْمِکَ الْأَعَزِّ الْأَکْرَمِ الْأَجَلِّ الْأَعْظَمِ الْمُصْطَفی ، وَذِکْرِکَ الْأَعْلی ، وَکَلِماتِکَ التّامَّةِ ، وَبِأَسْمائِکَ الْحُسْنی کُلِّهَا ، اَلَّتی إِذا دُعیتَ بِها أَجَبْتَ ، وَإِذا سُئِلْتَ بِها أَعْطَیْتَ ، وَإِذا سُمّیتَ بِها رَضیتَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَقْسِمَ لِیَ الْیَوْمَ سَهْما وافِیا وَنَصیبا جَزیلاً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ یَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ إِلَی الْأَرْضِ ، فی هذَا الْیَوْمِ وَفی هذَا الشَّهْرِ وَفی هذِهِ السَّنَةِ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، وَبِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ .

اَللّهُمَّ وَما رَزَقْتَنی فَأْتِنی بِهِ فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ ، وَبارِکْ لی فیهِ ، وَبَلِّغْنی فیهِ أَمَلی وَأَمَلی فیکَ الْیَوْمَ ، وَأَطِلْ فِی الْخَیْرِ بَقائی ، وَأَمْتِعْنی بِسَمْعی وَبَصَری ، وَاجْعَلْهُمَا الْوارِثَیْنِ مِنّی ، وَاخْصُصْنی مِنْکَ بِالنِّعْمَةِ ، وَأَعْظِمْ لِیَ الْعافِیَةَ ، وَاجْمَعْ لِیَ الْیَوْمَ لُطْفَ کَرامَةِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَاحْفَظْ لِیَ الْیَوْمَ أَمْری کُلَّهُ ، اَلْغائِبَ مِنْهُ وَالشّاهِدَ وَالسِّرَّ وَالْعَلانِیَةَ .

وَأَسْأَلُکَ یا وَلِیَّ الْمَسْأَلَةِ وَالرَّغْبَةِ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَرْزُقَنِی الرَّغْبَةَ إِلهَ الْأَرْضِ وَإِلهَ السَّماءِ ، وَأَنْ تُتِمَّ لی ما قَصُرَتْ عَنْهُ رَغْبَتی مِنْ أَمْرِ دُنْیایَ وَآخِرَتی ، وَبِرَحْمَتِکَ وَرِضْوانِکَ ، إِنَّکَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی وَلِوالِدَیَّ جَمیعا ، وَارْحَمْهُما کَما

ص:278

رَبِّیانی صَغیرا ، وَاجْزِهِما عَنّی خَیْرا . اَللّهُمَّ اجْزِهِما بِالاْءِحْسانِ إِحْسانا ، وَبِالسَّیِّئاتِ غُفْرانا ، وَافْعَلْ ذلِکَ بِکُلِّ مَنْ وَلَدَنی مِنَ الْمُؤْمِنینَ ، أَسْتَوْدِعُ اللّه َ الْعَلِیَّ الْأَعْلَی الَّذی لاتَضیعُ وَدائِعُهُ ، دینی وَنَفْسی وَخَواتیمَ عَمَلی وَوَلَدی وَأَهْلی وَمالی وَأَهْلَ بَیْتی وَقَراباتی وَأَهْلَ حُزانَتی ، وَما مَلَکَتْهُ یَمینی وَجَمیعَ نِعَمِهِ عِنْدی ، أَسْتَوْدِعُ اللّه َ نَفْسِیَ الْمَرْهُوبَ الْمَخُوفَ الْمُتَضَعْضِعَ لِعَظَمَتِهِ کُلُّ شَیْءٍ .

اَللّهُمَّ اجْعَلْنا فی کَنَفِکَ وَفی حِفْظِکَ وَفی جِوارِکَ وَفی حِرْزِکَ وَفی مَنْعِکَ وَفی عِزِّ جارِکَ ، وَجَلَّ ثَناؤُکَ وَتَقَدَّسَتْ أَسْماؤُکَ ، وَلا إِلهَ غَیْرُکَ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ الْعافِیَةَ ، وَشُکْرَ الْعافِیَةِ ، وَدَوامَ الْعافِیَةِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ حُسْنَ الْعافِیَةِ ، وَالْمُعافاةَ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ مِنْ کُلِّ سُوءٍ ، تَوَکَّلْتُ عَلَی الْحَیِّ الَّذی لایَمُوتُ ، وَالْحَمْدُ للّه ِِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَدا ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فِی الْمُلْکِ ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبیرا ، وَسُبْحانَ اللّه ِ بُکْرَةً وَأَصیلاً .(1)

وَأَعُوذُ بِکَ یا رَبِّ مِنْ هَمَزاتِ الشَّیاطینِ ، وَأَحْتَرِزُ بِسُلْطانِکَ مِنْ جَوْرِ السَّلاطینِ، فَتَقَبَّلْ ما کانَ مِنْ صَلوتی وَصَوْمی ، وَاجْعَلْ غَدی وَما بَعْدَهُ أَفْضَلَ مِنْ ساعَتی وَیَوْمی ، وَأَعِزَّنی فی عَشیرَتی وَقَوْمی ، وَاحْفَظْنی فی یَقَظَتی وَنَوْمی ، فَأَنْتَ اللّه ُ خَیْرٌ حافِظا وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَبْرَأُ إِلَیْکَ فی یَوْمی هذا وَما بَعْدَهُ مِنَ الاْحادِ مِنَ الشِّرْکِ وَالاْءِلْحادِ ، وَاُخْلِصُ لَکَ دُعائی تَعَرُّضا لِلاْءِجابَةِ ، وَاُقیمُ عَلی طاعَتِکَ رَجاءً لِلاْءِثابَِة(1) ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ خَیْرِ خَلْقِکَ ، اَلدّاعی إِلی حَقِّکَ ، وَأَعِزَّنی بِعِزِّکَ الَّذی لایُضامُ ، وَاحْفَظْنی بِعَیْنِکَ الَّتی لاتَنامُ، وَاخْتِمْ بِالاِْنْقِطاعِ إِلَیْکَ أَمْری، وَبِالْمَغْفِرَةِ عُمْری ، إِنَّکَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ .(2)

حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ لَکَ فیها رِضیً وَلی فیها صَلاحٌ إِلاّ قَضَیْتَها .

اَللّهُمَّ تَمَّ نُورُکَ فَهَدَیْتَ ، وَعَظُمَ حِلْمُکَ فَعَفَوْتَ ، وَبَسَطْتَ یَدَکَ فَأَعْطَیْتَ ، فَلَکَ الْحَمْدُ وَجْهُکَ خَیْرُ الْوُجُوهِ ، وَعَطِیَّتُکَ أَنْفَعُ الْعَطِیَّةِ ، فَلَکَ الْحَمْدُ تُطاعُ رَبَّنا فَتَشْکُرُ ، وَتُعْصی رَبَّنا فَتَغْفِرُ ، تُجیبُ الْمُضْطَرَّ ، وَتَکْشِفُ الضُّرَّ ، وَتَشْفِی السَّقیمَ ، وَتُنْجی مِنَ الْکَرْبِ الْعَظیمِ ، لایَجْزی بِآلائِکَ أَحَدٌ ، وَلایُحْصی نَعْماءَکَ أَحَدٌ .

رَحْمَتُکَ وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ ، وَأَنَا شَیءٌ فَارْحَمْنی ، وَمِنَ الْخَیْراتِ فَارْزُقْنی ، [وَ]تَقَبَّلْ صَلَواتی ، وَاسْمَعْ دُعائی ، وَلاتُعْرِضْ عَنّی یا مَوْلایَ حینَ أَدْعُوکَ ، وَلاتَحْرِمْنی إلهی حینَ أَسْأَلُکَ مِنْ أَجْلِ خَطایای ، وَلاتَحْرِمْنی لِقاءَکَ ، وَاجْعَلْ مَحَبَّتی وَإِرادَتی مَحَبَّتَکَ وَإِرادَتَکَ ، وَاکْفِنی هَوْلَ الْمُطَّلَعِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ إیمانا لایَرْتَدُّ ، وَنَعیما لایَنْفَدُ ، وَمُرافَقَةَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فی أَعْلی جَنَّةِ الْخُلْدِ . اَللّهُمَّ وَأَسْأَلُکَ الْعَفافَ وَالتُّقی ، وَالْعَمَلَ بِما تُحِبُّ وَتَرْضی ، وَالرِّضا بِالْقَضاءِ ، وَالنَّظَرَ إِلی وَجْهِکَ . اَللّهُمَّ لَقِّنّی حُجَّتی عِنْدَ الْمَماتِ ، وَلاتُرِنی عَمَلی حَسَراتٍ .

اَللّهُمَّ اکْفِنی طَلَبَ ما لَمْ تُقَدِّرْ لی مِنْ رِزْقٍ ، وَما قَسَمْتَ لی فَأْتِنی بِهِ فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ تَوْبَةً نَصُوحا تَقَبَّلُها مِنّی تُبْقی عَلَیَّ بَرَکَتَها ، وَتَغْفِرُ بَها ما مَضی مِنْ ذُنُوبی ، وَتَعْصِمُنی بِها فیما بَقِیَ مِنْ عُمْری ، یا أَهْلَ التَّقْوی وَأَهْلَ الْمَغْفِرَةِ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ .(1)

کُلَّ شَیْءٍ ضَوْءُهُ ، سُبْحانَ مَنْ دانَ بِدینِهِ کُلُّ دینٍ ، وَلایُدانُ بِغَیْرِ دینِهِ ، سُبْحانَ مَنْ قَدَرَ بِقُدْرَتِهِ کُلَّ قَدَرٍ وَلایَقْدِرُ أَحَدٌ قَدْرَهُ ، سُبْحانَ مَنْ لایُوصَفُ عِلْمُهُ ، سُبْحانَ مَنْ لایَعْتَدی عَلی أَهْلِ مَمْلَکَتِهِ ، سُبْحانَ مَنْ لایَأْخُذُ أَهْلَ الْأَرْضِ بِأَلْوانِ الْعَذابِ .

سُبْحانَ الرَّؤُوفِ الرَّحیمِ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ مُطَّلِعٌ عَلی خَزائِنِ الْقُلُوبِ ، سُبْحانَ مَنْ یُحْصی عَدَدَ الذُّنُوبِ ، سُبْحانَ مَنْ لاتَخْفی عَلَیْهِ خافِیَةٌ فِی الْأَرْضِ وَلا فِی السَّماءِ ، سُبْحانَ رَبِّیَ الْوَدُودِ ، سُبْحانَ الْفَرْدِ الْوَتْرِ ، سُبْحانَ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ .(1)

فَیَکُونُ ، وَلایُخالِفُ شَیْءٌ مَحَبَّتَکَ ، فَسُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ وَتَبارَکْتَ رَبَّنا ، وَجَلَّ ثَناؤُکَ ، وَتَعالَیْتَ عَلی ذلِکَ عُلُوّا کَبیرا .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ ، کَما سَبَقَتْ بِهِ رَحْمَتُکَ، وَقَرُبَ إِلَیْنا بِهِ هُداکَ، وَأَوْرَثْتَنا بِهِ کِتابَکَ ، وَدَلَلْتَنا بِهِ عَلی طاعَتِکَ ، فَأَصْبَحْنا مُبْصِرینَ بِنُورِ الْهُدی الَّذی جاءَ بِهِ ، ظاهِرینَ بِعِزِّ الدّینِ الَّذی دَعا إِلَیْهِ ، ناجینَ بِحُجَجِ الْکِتابِ الَّذی نَزَلَ عَلَیْهِ .

اَللّهُمَّ فَآثِرْهُ بِقُرْبِ الْمَجْلِسِ مِنْکَ یَوْمَ الِْقیامَةِ ، وَأَکْرِمْهُ بِتَمْکینِ الشَّفاعَةِ عِنْدَکَ ، تَفْضیلاً مِنْکَ لَهُ عَلَی الْفاضِلینَ ، وَتَشْریفا مِنْکَ لَهُ عَلَی الْمُتَّقینَ .

اَللّهُمَّ وَامْنَحْنا مِنْ شَفاعَتِهِ نَصیبا نَرِدُ بِهِ مَعَ الصّادِقینَ جِنانَهُ ، وَنَنْزِلُ بِهِ مَعَ الاْمِنینَ فُسْحَةَ رِیاضِهِ ، غَیْرَ مَرْفُوضینَ عَنْ دَعْوَتِهِ ، وَلا مَرْدُودینَ عَنْ سَبیلِ ما بَعَثْتَهُ بِهِ ، وَلا مَحْجُوبَةً عَنّا مُرافَقَتُهُ ، وَلا مَحْظُورَةً عَنّا دارُهُ ، آمینَ إِلهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ ، اَلَّذی لایَعْلَمُهُ أَحَدٌ غَیْرُکَ ، وَالَّذی سَخَّرْتَ بِهِ اللَّیْلَ وَالنَّهارَ ، وَأَجْرَیْتَ بِهِ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ ، وَبِهِ أَنْشَأْتَ السَّحابَ وَالْمَطَرَ وَالرِّیاحَ ، وَالَّذی بِهِ تُنْزِلُ الْغَیْثَ وَتُذْرِئُ الْمَرْعی ، وَتُحْیِی الْعِظامَ وَهِیَ رَمیمٌ .

وَالَّذی بِهِ تَرْزُقُ مَنْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ، وَتَکْلَؤُهُمْ وَتَحْفَظُهُمْ ، وَالَّذی هُوَ فِی التَّوْریةِ والاْءِنْجیلِ وَالزَّبُورِ وَالْقُرْآنِ الْعَظیمِ ، وَالَّذی فَلَقْتَ بِهِ الْبَحْرَ لِمُوسی ، وَأَسْرَیْتَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ .

وَبِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ مَخْزُونٌ مَکْنُونٌ ، وَبِکُلِّ اسْمٍ دَعاکَ بِهِ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ ، أَوْ نَبِیٌّ مُرْسَلٌ ، أَوْ عَبْدٌ مُصْطَفًی ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَجْعَلَ راحَتی فی لِقائِکَ ، وَخاتِمَ عَمَلی فی سَبیلِکَ ، وَحَجِّ بَیْتِکَ الْحَرامِ ، وَاخْتِلافٍ إِلی مَساجِدِکَ وَمَجالِسِ الذِّکْرِ ، وَاجْعَلْ خَیْرَ أَیّامی یَوْمَ أَلْقاکَ .

ص:285

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاحْفَظْنی مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَمِنْ خَلْفی ، وَعَنْ یَمینی وَعَنْ شِمالی ، وَمِنْ فَوْقی وَمِنْ تَحْتی ، وَاحْفَظْنی مِنَ السَّیِّئاتِ وَمَحارِمِکَ کُلِّها .

وَمَکِّنْ لی فی دینِیَ الَّذِی ارْتَضَیْتَ لی ، وَفَهِّمْنی فیهِ ، وَاجْعَلْهُ لی نُورا ، وَیَسِّرْ لِیَ الْیُسْرَ وَالْعافِیَةَ ، وَاعْزِمْ عَلی رُشْدی کَما عَزَمْتَ عَلی خَلْقی ، وَأَعِنّی عَلی نَفْسی بِبِرٍّ وَتَقْوی ، وَعَمَلٍ راجِحٍ ، وَبَیْعٍ رابِحٍ ، وَتِجارَةٍ لَنْ تَبُورَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ الْجَنَّةَ وَما قَرَّبَ إِلَیْها مِنْ قَوْلٍ أَوْ عَمَلٍ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ خَوْنِ الْأَمانَةِ ، وَأَکْلِ أَمْوالِ النّاسِ بِالْباطِلِ ، وَمِنَ التَّزَیُّنِ بِما لَیْسَ فِیَّ ، وَمِنَ الاْثامِ وَالْبَغْیِ بِغَیْرِ الْحَقِّ ، وَأَنْ اُشْرِکَ بِکَ ما لَمْ تُنَزِّلْ بِهِ سُلْطانا ، وَأَجِرْنی مِنْ مُضِلاّتِ الْفِتَنِ ، ما ظَهَرَ مِنْها وَما بَطَنَ ، وَمِنْ مُحْبِطاتِ(1) الْخَطایا .

وَنَجِّنی مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ ، وَاهْدِنی سَبیلَ الاْءِسْلامِ ، وَاکْسُنی حُلَلَ الاْءیمانِ ، وَأَلْبِسْنی لِباسَ التَّقْوی ، وَاسْتُرْنی بِسِتْرِ الصّالِحینَ ، وَزَیِّنّی بِزینَةِ الْمُؤْمِنینَ ، وَثَقِّلْ عَمَلی فِی الْمیزانِ ، وَأَلْقِنی مِنْکَ بِرَوْحٍ وَرَیْحانٍ ، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما .(2)

وَشَرَّفَنی بِالْیَقینِ ، وَعَرَّفَنِی الْحَقَّ الَّذی عَنْهُ یُؤْفَکُونَ ، وَالنَّبَأَ الْعَظیمَ الَّذی هُمْ فیهِ مُخْتَلِفُونَ ، وَسُبْحانَ اللّه ِ الَّذی یَرْزُقُ الْقاسِطَ وَالْعادِلَ وَالْعاقِلَ وَالْجاهِلَ ، وَیَرْحَمُ السّاهِیَ وَالْغافِلَ ، فَکَیْفَ الدّاعِیَ السّائِلَ ، وَلا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ اللَّطیفُ بِمَنْ شَرَدَ عَنْهُ مِنْ مُسْرِفی عِبادِهِ ، لِیَرْجِعَ عَنْ عُتُوِّهِ وَعِنادِهِ ، اَلرّاضی مِنَ الْمُنیبِ الْمُخْلِصِ بِدُونِ الْوُسْعِ وَالطّاقَةِ .

وَاللّه ُ أَکْبَرُ الْحَکیمُ الْعَلیمُ ، اَلَّذی لَهُ فی کُلِّ صِنْفٍ مِنْ غَرائِبِ فِطْرَتِهِ وَعَجائِبِ صَنْعَتِهِ آیَةٌ بَیِّنَةٌ تُوجِبُ لَهُ الرُّبُوبِیَّةَ ، وَعَلی کُلِّ نَوْعٍ مِنْ غَوامِضِ تَقْدیرِهِ وَحُسْنِ تَدْبیرِهِ دَلیلٌ واضِحٌ وَشاهِدٌ عَدْلٌ یَقْضِیانِ لَهُ بِالْوَحْدانِیَّةِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَارْزُقْنا مِنْ کُلِّ خَیْرٍ خَیْرَهُ ، وَمِنْ کُلِّ فَضْلٍ فَضْلَهُ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ یا مَنْ یَصْرِفُ الْبَلایا وَیَعْلَمُ الْخَفایا وَیُجْزِلُ الْعَطایا ، سُؤالَ نادِمٍ عَلَی اقْتِرافِ الاْثامِ ، وَسالِمٍ عَلَی الْمَعاصی مِنَ اللَّیالی وَالْأَیّامِ ، إِذْ لَمْ یَجِدْ مُجیرا سِواکَ لِغُفْرانِها ، وَلا مَوْئِلاً یَفْزَعُ إِلَیْهِ لاِرْتِجاءِ کَشْفِ فاقَتِهِ إِلاّ إِیّاکَ یا جَلیلُ .

أَنْتَ الَّذی عَمَّ الْخَلائِقَ مَنُّکَ ، وَغَمَرَتْهُمْ سَعَةُ رَحْمَتِکَ ، وَشَمَلَتْهُمْ سَوابِغُ نِعَمِکَ ، یا کَریمَ الْمَآبِ ، وَالْجَوادَ الْوَهّابَ ، وَالْمُنْتَقِمَ مِمَّنْ عَصاهُ بِأَلیمِ الْعَذابِ ، دَعَوْتُکَ مُقِرّا بِالاْءِساءَةِ عَلی نَفْسی ، إِذْ لَمْ أَجِدْ مَلْجَأً أَلْجَأُ إِلَیْهِ فِی اغْتِفارِ مَا اکْتَسَبْتُ ، یا خَیْرَ مَنِ اسْتُدْعِیَ لِبَذْلِ الرَّغائِبِ ، وَأَنْجَحَ مَأْمُولٍ لِکَشْفِ اللَّوازِبِ ، لَکَ عَنَتِ الْوُجُوهُ فَلا تَرُدَّنی مِنْکَ بِحِرْمانٍ ، إِنَّکَ تَفْعَلُ ما تَشاءُ ، وَتَحْکُمُ ما تُریدُ .

إِلهی وَسَیِّدی وَمَوْلایَ ، أَیَّ رَبٍّ أَرْتَجیهِ ، أَمْ أَیَّ إِلهٍ أَقْصُدُهُ إِذا أَلَمَّ بِیَ النَّدَمُ ، وَأَحاطَتْ بِیَ الْمَعاصی وَنَکائِبُ خَوْفِ النِّقَمِ ، وَأَنْتَ وَلِیُّ الصَّفْحِ وَمَأْوَی الْکَرَمِ ، إِلهی أَتُقیمُنی مَقامَ التَّهَتُّکِ وَأَنْتَ جَمیلُ السَّتْرِ ، وَتَسْأَلُنی عَنِ اقْتِرافی عَلی رُؤُوسِ الْأَشْهادِ وَقَدْ عَلِمْتَ مَخْبِیّاتِ السِّرِّ .

فَإِنْ کُنْتُ یا إِلهی مُسْرِفا عَلی نَفْسی ، مُخْطِئا عَلَیْها بِانْتِهاکِ الْحُرُماتِ ، ناسِیا لِمَا

ص:287

اجْتَرَمْتُ مِنَ الْهَفَواتِ ، فَأَنْتَ لَطیفٌ تَجُودُ عَلَی الْمُسْرِفینَ بِرَحْمَتِکَ ، وَتَتَفَضَّلُ عَلَی الْخاطِئینَ بِکَرَمِکَ ، فَارْحَمْنی بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، فَإِنَّکَ تُسَکِّنُ بِتَحَنُّنِکَ رَوْعاتِ قُلُوبِ الْوَجِلینَ ، وَتُحَقِّقُ بِتَطَوُّلِکَ أَمَلَ الاْمِلینَ ، وَتُفیضُ سِجالَ عَطایاکَ عَلی غَیْرِ الْمُسْتَأْهِلینَ ، فَآمِنّی بِرَجاءٍ لایَشُوبُهُ قُنُوطٌ ، وَأَمَلٍ لایُکَدِّرُهُ یَأْسٌ ، یا مُحیطا بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْما .

وَقَدْ أَصْبَحْتُ سَیِّدی وَأَمْسَیْتُ عَلی بابٍ مِنْ أَبْوابِ مِنَحِکَ سائِلاً ، وَعَنِ التَّعَرُّضِ لِسِواکَ بِالْمَسْأَلَةِ عادِلاً ، وَلَیْسَ مِنْ جَمیلِ امْتِنانِکَ رَدُّ سائِلٍ مَأْسُورٍ مَلْهُوفٍ وَمُضْطَرٍّ لاِنْتِظارِ خَیْرِکَ الْمَأْلُوفِ .

إِلهی أَنْتَ الَّذی عَجَزَتِ الْأَوْهامُ عَنِ الاْءِحاطَةِ بِکَ ، وَکَلَّتِ الْأَلْسُنُ عَنْ نَعْتِ ذاتِکَ، فَبِآلائِکَ وَطَوْلِکَ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی ذُنُوبی ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ الْواسِعِ رِزْقا حَلالاً طَیِّبا فی عافِیَةٍ ، وَأَقِلْنِی الْعَثْرَةَ یا غایَةَ الاْمِلینَ ، وَجَبّارَ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ ، وَالْباقی بَعْدَ فَناءِ الْخَلْقِ أَجْمَعینَ ، وَدیّانَ یَوْمِ الدّینِ .

وَأَنْتَ یا مَوْلایَ ثِقَةُ مَنْ لَمْ یَثِقْ بِنَفْسِهِ لاِءِفْراطِ حالِهِ(1) ، وَأَمَلُ مَنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ تَأْمیلٌ لِکَثْرَةِ زَلَلِهِ ، وَرَجاءُ مَنْ لَمْ یَرْتَجِ لِنَفْسِهِ بِوَسیلَةِ عَمَلِهِ ، إِلهی فَأَنْقِذْنی بِرَحْمَتِکَ مِنَ الْمَهالِکِ ، وَنَجِّنی یا مَوْلایَ مِنْ ضیقِ الْمَسالِکِ ، وَأَحْلِلْنی دارَ الْأَخْیارِ ، وَاجْعَلْنی مُرافِقَ الْأَبْرارِ ، وَاغْفِرْ لی ذُنُوبَ اللَّیْلِ وَالنَّهارِ ، یا مُطَّلِعا عَلَی الْأَسْرارِ .

وَاحْتَمِلْ عَنّی یا مَوْلایَ أَداءَ مَا افْتَرَضْتَ عَلَیَّ لِلاْباءِ وَالاُْمَّهاتِ وَالاْءِخْوانِ وَالْأَخَواتِ، بِلُطْفِکَ وَکَرَمِکَ یا عَلِیَّ الْمَلَکُوتِ ، وَأَشْرِکْنا فی دُعاءِ مَنِ اسْتُجیبَ لَهُ مِنَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ، إِنَّکَ عالِمٌ جَوادٌ کَریمٌ وَهّابٌ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَعِتْرَتِهِ الطّاهِرینَ .(2)

ص:288

اَللّهُمَّ کُلُّ شَیْءٍ مُشْفِقٌ مِنْکَ ، وَکُلُّ شَیْءٍ ضارِعٌ إِلَیْکَ ، أَنْتَ الْقادِرُ الْحَکیمُ ، وَأَنْتَ اللَّطیفُ الْجَلیلُ ، وَأَنْتَ الْعَلِیُّ الْقَریبُ ، لَکَ التَّسْبیحُ وَالْعَظَمَةُ ، وَلَکَ الْمُلْکُ وَالْقُدْرَةُ ، وَلَکَ الْحَوْلُ وَالْقُوَّةُ ، وَلَکَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةُ ، أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ مُلْکُکَ ، وَوَسِعَ کُلَّ شَیْءٍ حِفْظُکَ ، وَقَهَرَ کُلَّ شَیْءٍ جَبَرُوتُکَ ، وَخافَ کُلُّ شَیْءٍ وَطْأَتَکَ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ تَبارَکَتْ أَسْمائُکَ ، وَتَعالی ذِکْرُکَ ، وَقَهَرَ سُلْطانُکَ ، وَتَمَّتْ کَلِماتُکَ ، أَمْرُکَ قَضاءٌ ، وَکَلامُکَ نُورٌ ، وَرِضاکَ رَحْمَةٌ ، وَسَخَطُکَ عَذابٌ ، تَقْضی بِعِلْمٍ ، وَتَعْفُو بِحِلْمٍ ، وَتَأْخُذُ بِقُدْرَةٍ ، وَتَفْعَلُ ما تَشاءُ ، واسِعُ الْمَغْفِرَةِ ، شَدیدُ النَّقِمَةِ ، قَریبُ الرَّحْمَةِ ، شَدیدُ الْعِقابِ ، أَنْتَ قُوَّةُ کُلِّ ضَعیفٍ ، وَغِنی کُلِّ فَقیرٍ ، وَحِرْزُ کُلِّ ذَلیلٍ ، وَمَفْزَعُ کُلِّ مَلْهُوفٍ ، وَالْمُطَّلِعُ عَلی کُلِّ خَفِیَّةٍ ، وَشاهِدُ کُلِّ نَجْوی ، وَمُدَبِّرُ کُلِّ أَمْرٍ ، عالِمُ السَّرائِرِ الْغُیُوبِ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ نُورُ النُّورِ ، مُدَبِّرُ الاُْمُورِ ، دَیّانُ الْعِبادِ ، مَلِکُ الاْخِرَةِ وَالدُّنْیا ، اَلْعَظیمُ شَأْنُهُ ، اَلْعَزیزُ سُلْطانُهُ ، اَلْعَلِیُّ مَکانُهُ ، اَلنَّیِّرُ کِتابُهُ ، اَلَّذی یُجیرُ وَلایُجارُ عَلَیْهِ ، وَیُمْتَنَعُ بِهِ ، وَلایُمْتَنَعُ مِنْهُ ، وَیَحْکُمُ وَلا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ ، وَیَقْضی فَلا رادَّ لِقَضائِهِ ، اَلَّذی مَنْ تَکَلَّمَ سَمِعَ کَلامَهُ ، وَمَنْ سَکَتَ عَلِمَ بِما فی نَفْسِهِ ، وَمَنْ عاشَ فَعَلَیْهِ رِزْقُهُ ، وَمَنْ ماتَ فَإِلَیْهِ مَرَدُّهُ ، ذُو التَّمْجیدِ وَالتَّحْمیدِ وَالتَّهْلیلِ وَالتَّفْضیلِ وَالْکِبْرِیاءِ وَالْعِزَّةِ وَالسُّلْطانِ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلی ما مَضی ، وَعَلی ما بَقِیَ ، وَعَلی ما تُبْدی ، وَعَلی ما تُخْفی ، وَعَلی ما قَدْ کانَ ، وَعَلی ما هُوَ کائِنٌ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی حِلْمِکَ بَعْدَ عِلْمِکَ ، وَعَلی عَفْوِکَ بَعْدَ قُدْرَتِکَ ، وَعَلی أَناتِکَ بَعْدَ حُجَّتِکَ ، وَعَلی صَفْحِکَ بَعْدَ إِعْذارِکَ .

اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلی ما تَأْخُذُ وَتُعْطی ، وَعَلی [ما] تُبْلی وَتَبْتَلی ، وَعَلی ما تُمیتُ وَتُحْیی ، وَعَلی کُلِّ شَیْءٍ مِنْ أَمْرِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَعَلَی الْمَوْتِ وَالْحَیوةِ ، وَالنَّوْمِ وَالْیَقَظَةِ ، وَعَلَی الذِّکْرِ وَالْغَفْلَةِ ، وَعَلَی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَلَکَ الْحَمْدُ عَلی ما

ص:290

تَقْضی فیما خَلَقْتَ ، وَعَلی ما تَحْفَظُ فیما قَدَرْتَ ، وَعَلی ما تُرَتِّبُ فیمَا ابْتَدَعْتَ ، وَعَلی بَقائِکَ بَعْدَ خَلْقِکَ .

حَمْدا یَمْلَأُ ما خَلَقْتَ ، وَیَبْلُغُ حَیْثُ أَرَدْتَ ، وَتَضْعُفُ السَّماواتُ عَنْهُ ، وَتَعْرُجُ الْمَلائِکَةُ بِهِ ، حَمْدا یَکُونُ أَرْضَی الْحَمْدِ لَکَ ، وَأَفْضَلَ الْحَمْدِ عِنْدَکَ ، وَأَحَقَّ الْحَمْدِ لَدَیْکَ ، وَأَحَبَّ الْحَمْدِ إِلَیْکَ ، حَمْدا لایَحْجُبُ عَنْکَ ، وَلایَنْتَهی دُونَکَ ، وَلایَقْصُرُ عَنْ أَفْضَلِ رِضاکَ ، وَلایَفْضُلُهُ شَیْءٌ مِنْ مَحامِدِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، حَمْدا یَفْضُلُ حَمْدَ مَنْ مَضی ، وَیَفُوقُ حَمْدَ مَنْ بَقِیَ ، وَیَکُونُ فیما یَصْعَدُ إِلَیْکَ ، وَما تَرْضی بِهِ لِنَفْسِکَ .

حَمْدا عَدَدَ قَطْرِ الْمَطَرِ ، وَوَرَقِ الشَّجَرِ ، وَتْسبیحِ الْمَلائِکَةِ ، وَما فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ، حَمْدا عَدَدَ أَنْفاسِ خَلْقِکَ ، وَطَرْفِهِمْ وَلَفْظِهِمْ وَأَظْلالِهِم ، وَما عَنْ أَیْمانِهِمْ ، وَما عَنْ شَمائِلِهِمْ ، وَما فَوْقَهُمْ وَما تَحْتَهُمْ ، حَمْدا عَدَدَ ما قَهَرَ مُلْکُکَ ، وَوَسِعَ حِفْظُکَ ، وَمَلَأَ کُرْسِیَّکَ ، وَأَحاطَتْ بِهِ قُدْرَتُکَ ، وَأَحْصاهُ عِلْمُکَ ، حَمْدا عَدَدَ ما تَجْری بِهِ الرِّیاحُ ، وَتَحْمِلُ السَّحابُ ، وَیَخْتَلِفُ بِهِ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ ، وَتَسیرُ بِهِ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ ، حَمْدا یَمْلَأُ السَّماواتِ وَالْأرْضَ ، وَما بَیْنَهُنَّ وَما أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِمّا فَوْقَهُنَّ وَما تَحْتَهُنَّ ، وَما یَفْضُلُ عَنْهُنَّ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، وَعَلی آلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْهُ أَوْجَهَ الْمُقَرَّبینَ ، وَأَعْلَی الْأَعْلَیْنِ وَأَفْضَلَ الْمُفَضَّلینَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاسْمَعْ کَلامَهُ إِذا دَعاکَ ، وَأَعْطِهِ إِذا سَأَلَکَ ، وَشَفِّعْهُ إِذا شَفَعَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَآتِ مُحَمَّدا وَآلَهُ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ خَیْرَهُ ، وَمِنْ کُلِّ فَضْلٍ أَفْضَلَهُ ، وَمِنْ کُلِّ عَطاءٍ أَجْزَلَهُ ، وَمِنْ کُلِّ کَرامَةٍ أَکْرَمَها ، وَمِنْ کُلِّ جَنَّةٍ أَعْلاها فِی الرَّفیقِ الْأَعْلی الْأَقْرَبِ الْمُکَرَّمِ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ ، وَمُنْتَهَی الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ ، وَما ذَکَرْتَ مِنْ عَظَمَتِکَ ، وَخَیْرِ ما عِنْدَکَ ، وَعَظَمَةِ وَقارِکَ ، وَطیبِ خَبَرِکَ ، وَصِدْقِ

ص:291

حَدیثِکَ، وَبِمَحامِدِکَ الَّتِی اصْطَنَعْتَ لِنَفْسِکَ ، وَکُتُبِکَ الَّتی أَنْزَلْتَ عَلی أَنْبِیائِکَ ، وَبِقَدَرِکَ عَلی جَمیعِ خَلْقِکَ ، وَجَزیلِ عَطائِکَ عِنْدَ عِبادِکَ ، أَنْ تَقْبَلَ حَسَناتی ، وَتُکَفِّرَ عَنّی سَیِّئاتی ، وَتَجاوَزَ عَنّی فی أَصْحابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذی کانُوا یُوعَدُونَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَارْزُقْنی رِزْقا واسِعا حَلالاً طَیِّبا ، تُؤَدّی بِهِ أَمانَتَنا ، وَنَسْتَعینُ بِهِ عَلی زَمانِنا ، وَنُنْفِقُ مِنْهُ فی طاعَتِکَ وَفی سَبیلِکَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَصْلِحْ لَنا قُلُوبَنا وَأَعْمالَنا ، وَأَمْرَ دُنْیانا وَآخِرَتِنا کُلَّهُ ، وَأَصْلِحْنا بِما أَصْلَحْتَ بِهِ الصّالِحینَ . اَللّهُمَّ یَسِّرْنا لِلْیُسْری ، وَجَنِّبْنَا الْعُسْری ، وَهَیِّئْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَدا وَمِرْفَقا .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاحْفَظْ لَنا أَنْفُسَنا وَدینَنا وَأَماناتِنا بِحِفْظِ الاْءیمانِ ، وَاسْتُرْنا بِسِتْرِ الاْءیمانِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَلاتَکِلْنا إِلی أَنْفُسِنا فَنَعْجِزَ عَنْها ، وَلاتَنْزِعْ مِنّا صالِحا أَعْطَیْتَناهُ ، وَلاتَرُدَّنا فی سُوءٍ اسْتَنْقَذْتَنا مِنْهُ ، وَاجْعَلْ غِنانا فی أَنْفُسِنا ، وَانْزِعِ الْفَقْرَ مِنْ بَیْنِ أَعْیُنِنا .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْنا نَتْلُو کِتابَکَ حَقَّ تِلاوَتِهِ ، وَنَعْمَلُ بِمُحْکَمِهِ ، وَنُؤْمِنُ بِمُتَشابِهِهِ ، وَنَرُدُّ عِلْمَهُ إِلَیْکَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبَصِّرْنا فی دینِکَ ، وَأَلْهِمْنا کِتابَکَ ، وَلاتَرُدَّنا ضُلاّلاً ، وَلاتُعْمِ عَلَیْنا هُدیً .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَهَبْ لَنا مِنَ الْیَقینِ یَقینا تُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَکَ وَالْجَنَّةَ ، وَتُهَوِّنُ عَلَیْنا بِهِ هُمُومَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَأَحْزانَهُما ، وَلاتَجْعَلْ مُصیبَتَنا فی دینِنا ، وَلا دُنْیانا أَکْبَرَ هَمِّنا ، وَلاتُسَلِّطْ عَلَیْنا مَنْ لایَرْحَمُنا ، وَبارِکْ لَنا فیها ما صَحِبْناهُ ، وَفِی الاْخِرَةِ إِذا أَفْضَیْنا إِلَیْها ، وَإِذا جَمَعْتَ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ ، فَاجْعَلْنا فی خَیْرِهِمْ جَماعَةً ، وَإِذا فَرَّقْتَ بَیْنَهُمْ فَاجْعَلْنا فِی الْأَهْدَیْنِ سَبیلاً .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبارِکْ لَنا فِی الْمَوْتِ ، وَاجْعَلْهُ خَیْرَ غائِبٍ نَنْتَظِرُهُ ، وَبارِکْ لَنا فیما بَعْدَهُ مِنَ الْقَضاءِ ، وَاجْعَلْنا فی جَوارِکَ وَذِمَّتِکَ وَکَنَفِکَ

ص:292

وَرَحْمَتِکَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَلاتُغَیِّرْ ما بِنا مِنْ نِعْمَتِکَ وَإِنْ غَیَّرْنا ، وَکُنْ بِنا رَحیما ، وَکُنْ بِنا لَطیفا ، وَالْطُفْ لِحاجَتِنا مِنْ أَمْرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، فَإِنَّکَ عَلَیْها قادِرٌ وَبِها عَلیمٌ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاخْتِمْ أَعْمالَنا بِأَحْسَنِها ، وَاجْعَلْ ثَوابَها رِضْوانَکَ وَالْجَنَّةَ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْنا ، فَقَدْ دَعَوْناکَ کَما أَمَرْتَنا ، فَاسْتَجِبْ لَنا کَما وَعَدْتَنا ، وَاجْعَلْ دُعاءَنا فِی الْمُسْتَجابِ مِنَ الدُّعاءِ ، وَأَعْمالَنا فِی الْمَرْفُوعِ الْمُتَقَبَّلِ ، إِلهَ الْحَقِّ آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ وَسَلَّمَ تَسْلیما .(1)

وَأَسْأَلُکَ فی مَظالِمِ عِبادِکَ عِنْدی ، فَأیُّما عَبْدٍ مِنْ عَبیدِکَ ، أَوْ أَمَةٍ مِنْ إِمائِکَ کانَتْ لَهُ قِبَلی مَظْلِمَةً ظَلَمْتُها إِیّاهُ فی نَفْسِهِ ، أَوْ فی عِرْضِهِ ، أَوْ فی مالِهِ ، أَوْ فی أَهْلِهِ وَوَلَدِهِ ، أَوْ غیبَةٍ اغْتَبْتُهُ بِها ، أَوْ تَحامُلٌ عَلَیْهِ بِمَیْلٍ أَوْ هَوًی أَوْ أَنَفَةٍ أَوْ حَمِیَّةٍ أَوْ رِئاءٍ أَوْ عَصَبِیَّةٍ ، غائِبا کانَ أَوْ شاهِدا ، حَیّا کانَ أَوْ مَیِّتا ، فَقَصُرَتْ یَدی ، وَضاقَ وُسْعی عَنْ رَدِّها عَلَیْهِ ، وَالتَّحَلُّلِ مِنْهُ .

فَأَسْأَلُکَ یا مَنْ یَمْلِکُ الْحاجاتِ وَهِیَ مُسْتَجیبَةٌ لِمَشِیَّتِهِ ، وَمُسْرِعَةٌ إِلی إِرادَتِهِ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تُرْضِیَهُ عَنّی بِما شِئْتَ ، وَتَهَبَ لی مِنْ عِنْدِکَ رَحْمَةً ، إِنَّهُ لاتَنْقُصُکَ الْمَغْفِرَةُ ، وَلاتَضُرُّکَ الْمَوْهِبَةُ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ أَوْلِنی فی کُلِّ یَوْمِ اثْنَیْنِ نِعْمَتَیْنِ مِنْکَ ثِنْتَیْنِ ؛ سَعادَةً فی أَوَّلِهِ بِطاعَتِکَ ، وَنِعْمَةً فی آخِرِهِ بِمَغْفِرَتِکَ ، یا مَنْ هُوَ الاْءلهُ ، وَلایَغْفِرُ الذُّنُوبَ سِواهُ .(1)

اَللّهُمَّ إِنَّهُ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ لی عَلی جَمیعِ ذلِکَ إِلاّ بِکَ ، یا مَنْ بَلَّغَ أَهْلَ الْخَیْرِ الْخَیْرَ ، وَأَعانَهُمْ عَلَیْهِ ، بَلِّغْنی الْخَیْرَ ، وَأَعِنّی عَلَیْهِ . اَللّهُمَّ أَحْسِنْ عاقِبَتی فِی الاُْمُورِ کُلِّها ، وَأَجِرْنی مِنْ مَواقِفِ الْخِزْی فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ .

اَللّهُمَّ إنّی أَسْأَلُکَ مُوجِباتِ رَحْمَتِکَ ، وَعَزائِمَ مَغْفِرَتِکَ ، وَأَسْأَلُکَ الْغَنیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ ، وَالسَّلامَةَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ ، وَأَسْأَلُکَ الْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ ، وَالنَّجاةَ مِنَ النّارِ . اَللّهُمَّ رَضِّنی بِقَضائِکَ حَتّی لا اُحِبَّ تَعْجیلَ ما أَخَّرْتَ ، وَلا تَأْخیرَ ما عَجَّلْتَ عَلَیَّ . اَللّهُمَّ أَعْطِنی ما أَحْبَبْتَ ، وَاجْعَلْهُ خَیْرا لی .

اَللّهُمَّ ما أَنْسَیْتَنی فَلاتُنْسِنی ذِکْرَکَ ، وَما أَحْبَبْتُ فَلا اُحِبَّ مَعْصِیَتَکَ . اَللّهُمَّ امْکُرْ لی ، وَلاتَمْکُرْ عَلَیَّ ، وَأَعِنّی وَلاتُعِنْ عَلَیَّ ، وَانْصُرْنی وَلاتَنْصُرْ عَلَیَّ ، وَاهْدِنی وَیَسِّرِ الْهُدی لی ، وَأَعِنّی عَلی مَنْ ظَلَمَنی حَتّی أَبْلُغَ فیهِ ثاری . اَللّهُمَّ اجْعَلْنی لَکَ شاکِرا ، لَکَ ذاکِرا ، لَکَ مُحِبّا ، لَکَ راهِبا ، وَاخْتِمْ لی مِنْکَ بِخَیْرٍ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِعِلْمِکَ الْغَیْبَ ، وَقُدْرَتِکَ عَلَی الْخَلْقِ ، أَنْ تُحْیِیَنی ما کانَتِ الْحَیوةُ خَیْرا لی ، وَأَنْ تَتَوَفّانی إِذا کانَتِ الْوَفاةُ خَیْرا لی ، وَأَسْأَلُکَ خَشْیَتَکَ فِی السِّرِّ وَالْعَلانِیَةِ ، وَالْعدْلَ فِی الرِّضا وَالْغَضَبِ ، وَالْقَصْدَ فِی الْغِنی وَالْفَقْرِ ، وَأَنْ تُحَبِّبَ إِلَیَّ لِقاءَکَ فی غَیْرِ ضَرّاءَ مُضِرَّةٍ ، وَلا فِتْنَةٍ مُضِلَّةٍ ، وَاخْتِمْ لی بِما خَتَمْتَ بِهِ لِعِبادِکَ الصّالِحینَ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَسَلَّمَ .(1)

سُبْحانَ السَّمیعِ الْواسِعِ ، سُبْحانَ اللّه ِ عَلی إِقْبالِ اللَّیْلِ ، سُبْحانَ اللّه ِ عَلی إِدْبارِ النَّهارِ وَإِدْبارِ اللَّیْلِ ، لا إِلهَ إِلاَّ اللّه ُ فی آناءِ اللَّیْلِ وَآناءِ النَّهارِ ، وَلَهُ الْحَمْدُ وَالْمَجْدُ وَالْعَظَمَةُ وَالْکِبْرِیاءُ ، مَعَ کُلِّ نَفَسٍ وَکُلِّ طَرْفَةٍ وَکُلِّ لَمْحَةٍ سَبَقَ فی عِلْمِهِ ، سُبْحانَکَ عَدَدَ ذلِکَ ، سُبْحانَکَ زِنَةَ ذلِکَ وَما أَحْصی کِتابُکَ ، سُبْحانَکَ زِنَةَ عَرْشِکَ ، سُبْحانَکَ سُبْحانَکَ سُبْحانَکَ .

سُبْحانَ رَبِّنا ذِی الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، سُبْحانَ رَبِّنا تَسْبیحا کَما یَنْبَغی لِکَرَمِ وَجْهِهِ وَعِزِّ جَلالِهِ ، سُبْحانَ رَبِّنا تَسْبیحا مُقَدَّسا مُزَکًّی ، کَذلِکَ تَعالی رَبُّنا ، سُبْحانَ الْحَیِّ الْحَلیمِ ، سُبْحانَ الَّذی کَتَبَ عَلی نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ ، سُبْحانَ الَّذی خَلَقَ آدَمَ ، وَأَخْرَجَنا مِنْ صُلْبِهِ .

سُبْحانَ الَّذی یُحْیِی الْأَمْواتَ وَیُمیتُ الْأَحْیاءَ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ رَحیمٌ لایَعْجَلُ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ قَریبٌ لایَغْفُلُ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ جَوادٌ لایَبْخَلُ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَلیمٌ لایَجْهَلُ ، سُبْحانَ مَنْ جَلَّ ثَناؤُهُ ، وَلَهُ الْمِدْحَةُ الْبالِغَةُ فی جَمیعِ ما یُثْنی عَلَیْهِ مِنَ الْمَجْدِ ، سُبْحانَ اللّه ِ الْحَلیمِ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ .(1)

إِنْ کُنْتُمْ سامِعینَ مُطیعینَ ، وَأَدْعُوکُمْ إِلَی اللَّطیفِ الْخَبیرِ ، وَأَدْعُوکُمْ أَیُّهَا الاْءِنْسُ وَالْجِنُّ إِلَی الَّذی خَتَمْتُهُ بِخاتَمِ رَبِّ الْعالَمینَ ، وَخاتَمِ جَبْرَئیلَ وَمیکائیلَ وَإِسْرافیلَ ، وَخاتَمِ سُلَیْمانَ بْنِ داوُدَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ ، وَخاتَمِ مُحَمَّدٍ سیّد الْمُرْسَلینَ وَالنَّبِیِّینَ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِمْ .

أَجِزْ عَنْ فُلانِ بْنِ فُلانٍ کُلَّما یَغْدُو وَیَرُوحُ مِنْ ذِی سُمٍّ حَیٍّ أَوْ عَقْرَبٍ أَوْ ساحِرٍ أَوْ شَیْطانٍ رَجیمٍ أَوْ سُلْطانٍ عَنیدٍ ، أَخَذْتُ عَنْهُ ما یُری وَما لایُری وَما رَأَتْ عَیْنُ نائِمٍ أَوْ یَقْظانَ بِإِذْنِ اللّه ِ اللَّطیفِ الْخَبیرِ ، لا سُلْطانَ لَکُمْ عَلَی اللّه ِ ، لا شَریکَ لَهُ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی رَسُولِهِ سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ الطّاهِرینَ وَسَلَّمَ تَسْلیما .

و به جای «فلان بن فلان» نام شخصی را که تعویذ برای او می خواند بگوید . و اگر از برای خواندن «عَنّی» به جای «عَنْهُ» نیز «عَنّی» بگوید و اگر نام خود و پدرش را بگوید نیز خوب است .(1)

فاحِشَةٍ أَوْ بِکَیْدٍ ، حم حم حم ، تَنْزیلٌ مِنَ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ .(1)

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ خاتَمِ النَّبِیّینَ ، اَلْمُقَفّی عَلی آثارِهِمْ ، وَالْمُحْتَجِّ بِهِ عَلی اُمَمِهِمْ ، وَالْمُهَیْمِنِ عَلی تَصْدیقِهِمْ ، وَالنّاصِرِ لَهُمْ مِنْ ضَلالِ مَنِ ادَّعی مِنْ غَیْرِهِمْ دَعْوَتَهُمْ ، وَسارَ بِخِلافِ سیرَتِهِمْ ، صَلوةً تُعَظِّمُ بِها نُورَهُ عَلی نُورِهِمْ ، وَتَزیدُهُ بِها شَرَفا عَلی شَرَفِهِمْ ، وَتُبَلِّغُهُ بِها أَفْضَلَ ما بَلَّغْتَ نَبِیّا مِنْهُمْ ، وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ .

اَللّهُمَّ فَزِدْ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ مَعَ کُلِّ فَضیلَةٍ فَضیلَةً ، وَمَعَ کُلِّ کَرامَةٍ کَرامَةً ، حَتّی تُعَرِّفَ فَضیلَتَهُ وَکَرامَتَهُ أَهْلَ الْکَرامَةِ عِنْدَکَ یَوْمَ الْقِیامَةِ، وَهَبْ لَهُ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ مِنَ الرِّفْعَةِ أَفْضَلَ الرِّفْعَةِ ، وَمِنَ الرِّضی أَفْضَلَ الرِّضی، وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ الْعُلْیا ، وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ الْکُبْری، وَآتِهِ سُؤْلَهُ فِی الاْخِرَةِ وَالاُْولی، آمینَ إِلهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعالَمینَ.

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْأَکْبَرِ الْعَظیمِ الْمَخْزُونِ ، اَلَّذی تَفْتَحُ بِهِ أَبْوابَ سَماواتِکَ وَرَحْمَتِکَ ، وَنَسْتَوْجِبُ رِضْوانَکَ ، اَلَّذی تُحِبُّ وَتَهْوی وَتَرْضی عَمَّنْ دَعاکَ بِهِ ، وَهُوَ حَقٌّ عَلَیْکَ أَلاّ تَحْرِمَ بِهِ سائِلَکَ .

وَبِکُلِّ اسْمٍ دَعاکَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمینُ ، وَالْمَلائِکَةُ الْمُقَرَّبُونَ ، وَالْحَفَظَةُ الْکِرامُ الْکاتِبُونَ ، وَأَنْبِیاؤُکَ الْمُرْسَلُونَ ، وَالْأَخْیارُ الْمُنْتَجَبُونَ ، وَجَمیعُ مَنْ فی سَماواتِکَ وَأَقْطارِ أَرْضِکَ ، وَالصُّفُوفُ حَوْلَ عَرْشِکَ تُقَدِّسُ لَکَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَنْظُرَ فی حاجَتی إِلَیْکَ ، وَأَنْ تَرْزُقَنی نَعیمَ الاْخِرَةِ ، وَحُسْنَ ثَوابِ أَهْلِها فی دارِ الْمُقامَةِ مِنْ فَضْلِکَ ، وَمَنازِلَ الْأَخْیارِ فی ظِلٍّ أَمینٍ .

فَإِنَّکَ أَنْتَ بَرَأْتَنی ، وَأَنْتَ تُعیدُنی ، لَکَ أَسْلَمْتُ نَفْسی ، وَإِلَیْکَ فَوَّضْتُ أَمْری ، وَإِلَیْکَ أَلْجَأْتُ ظَهْری ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ ، وَبِکَ وَثِقْتُ . اَللّهُمَّ إِنّی أَدْعُوکَ دُعاءَ ضَعیفٍ مُضْطَرٍّ ، وَرَحْمَتُکَ یا رَبِّ أَوْثَقُ عِنْدی مِنْ دُعائی . اَللّهُمَّ فَأْذَنِ اللَّیْلَةَ لِدُعائی أَنْ یَعْرُجَ إِلَیْکَ ، وَأْذَنْ لِکَلامی أَنْ یَلِجَ إِلَیْکَ ، وَاصْرِفْ بَصَرَکَ عَنْ خَطیئَتی .

ص:299

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ أَضِلَّ فی هذِهِ اللَّیْلَةِ فَأَشْقی ، أَوْ أَنْ أَغْوِیَ ناکِسا ، وَأَنْ أَعْمَلَ بِما لاتَهْوی ، فَأَنْتَ رَبُّ السَّماواتِ الْعُلی ، وَأَنْتَ تَری وَلاتُری ، وَأَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلی ، فالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوی . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ اللَّیْلَةَ أَفْضَلَ النَّصیبِ فِی الْأَنْصِباءِ ، وَأَتَمَّ النِّعْمَةِ فِی النَّعْماءِ ، وَأَفْضَلَ الشُّکْرِ فِی السَّرّاءِ ، وَأَحْسَنَ الصَّبْرِ فِی الضَّرّاءِ ، وَأَفْضَلَ الرُّجُوعِ إِلی أَفْضَلِ دارِ الْمَأْوی .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَسْأَلُکَ الْمَحَبَّةَ لِمَحابِّکَ ، وَالْعِصْمَةَ لِمَحارِمِکَ ، وَالْوَجَلَ مِنْ خَشْیَتِکَ ، وَالْخَشْیَةَ مِنْ عَذابِکَ ، وَالنَّجاةَ مِنْ عِقابِکَ ، وَالرَّغْبَةَ فی حُسْنِ ثَوابِکَ ، وَالْفِقْهَ فی دینِکَ ، وَالْفَهْمَ فی کِتابِکَ ، وَالْقُنُوعَ بِرِزْقِکَ ، وَالْوَرَعَ عَنْ مَحارِمِکَ ، وَالاِْسْتِحْلالَ لِحَلالِکَ ، وَالتَّحْریمَ لِحَرامِکَ ، وَالاِْنْتِهاءَ عَنْ مَعاصیکَ ، وَالْحِفْظَ لِوَصِیَّتِکَ ، وَالصِّدْقَ بِوَعْدِکَ ، وَالْوَفاءَ بِعَهْدِکَ ، وَالاِْعْتَصامَ بِحَبْلِکَ ، وَالْوُقُوفَ عِنْدَ مَوْعِظَتِکَ ، وَالاِْزْدِجارِ عِنْدَ زَواجِرِکَ ، وَالاِْصْطِبارَ عَلی عِبادَتِکَ ، وَالْعَمَلَ بِجَمیعِ أَمْرِکَ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ، وَعَلی عِتْرَتِهِ الْمَهْدِیّینَ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِمْ .(1)

یَحْلُمُ عَنْ عَبْدِهِ إِذا عَصاهُ ، وَیَتَلَقّاهُ بِالاْءِسْعافِ وَالتَّلْبِیَةِ إِذا دَعاهُ ، وَاللّه ُ أَکْبَرُ ، اَلْبَسیطُ مُلْکُهُ ، اَلْمَعْدُومُ شِرْکُهُ ، اَلْمَجیدُ عَرْشُهُ ، اَلشَّدیدُ بَطْشُهُ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ سُؤالَ مَنْ لَمْ یَجِدْ لِسُؤالِهِ مَسْئُولاً سِواکَ ، وَأَعْتَمِدُ عَلَیْکَ اعْتِمادَ مَنْ لَمْ یَجِدْ لاِعْتِمادِهِ مُعْتَمَدا غَیْرَکَ ، لِأَنَّکَ الْأَوَّلُ الَّذِی ابْتَدَأْتَ الاِْبْتِداءَ ، فَکَوَّنْتَهُ بادِیا بِلُطْفِکَ ، فَاسْتَکانَ عَلی مَشِیَّتِکَ مُنْشَئا کَما أَمَرْتَ(1) بِإِحْکامِ التَّقْدیرِ وَحُسْنِ التَّدْبیرِ ، وَأَنْتَ أَجَلُّ وَأَعَزُّ مِنْ أَنْ تُحیطَ الْعُقُولُ بِمَبْلَغِ وَصْفِکَ ، وَأَنْتَ الْعالِمُ الَّذی لایَعْزُبُ عَنْکَ مِثْقالُ ذَرَّةٍ(2) فِی الْأَرْضِ وَلا فِی السَّماءِ ، وَالْجَوادُ الَّذی لایُبْخِلُکَ إِلْحاحُ الْمُلِحّینَ ، فَإِنَّما أَمْرُکَ لِشَیْءٍ إِذا أَرَدْتَهُ أَنْ تَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ .

أَمْرُکَ ماضٍ ، وَوَعْدُکَ حَتْمٌ ، وَحُکْمُکَ عَدْلٌ ، وَقَوْلُکَ فَصْلٌ ، لایَعْزُبُ عَنْکَ شَیْءٌ ، وَلایَفُوتُکَ شَیْءٌ ، وَإِلَیْکَ مَرَدُّ کُلِّ شَیْءٍ ، وَأَنْتَ الرَّقیبُ عَلی کُلِّ شَیْءٍ ، اِحْتَجَبْتَ بِآلائِکَ فَلاتُری(3) ، وَشَهِدْتَ کُلَّ نَجْوی ، وَتَعالَیْتَ عَلَی الْعُلی ، وَتَفَرَّدْتَ بِالْکِبْرِیاءِ

وَتَعَزَّزْتَ بِالْقُدْرَةِ وَالْبَقاءِ ، وَذُلِّلَتْ لَکَ الْجَبابِرَةُ بِالْقَهْرِ وَالْفَناءِ .

فَلَکَ الْحَمْدُ بِالاْخِرَةِ وَالاُْولی ، وَلَکَ الشُّکْرُ فِی الْبَدْءِ وَالْعُقْبی ، أَنْتَ إِلهی قادِرٌ رَؤُوفٌ غافِرٌ مَلِکٌ قاهِرٌ رازِقٌ بَدیعٌ مُجیبٌ سَمیعٌ بَصیرٌ قَدیرٌ ، بِیَدِکَ نَواصِی الِْعبادِ ، وَنَواحِی(4) الْبِلادِ ، حَیٌّ قَیُّومٌ جَوادٌ ماجِدٌ رَحیمٌ کَریمٌ .

أَنْتَ إِلهی ، اَلْمالِکُ الَّذی مَلَکْتَ الْمُلُوکَ ، فَتَواضَعَ لِهَیْبَتِکَ الْأَعِزّاءُ ، وَدانَ لَکَ بِالطّاعَةِ الْأَخِلاّءُ ، وَاحْتَوَیْتَ بِإِلهِیَّتِکَ عَلَی الْمَجْدِ وَالثَّناءِ ، وَلایَؤُودُکَ حِفْظُ خَلْقِکَ ، وَلاقَلَّتْ عَطایاکَ بِمَنْ مَنَحْتَهُ سَعَةَ رِزْقِکَ ، وَأَنْتَ عَلاّمُ الْغُیُوبِ ، سَتَرْتَ عَلَیَّ عُیُوبی، وَأَحْصَیْتَ عَلَیَّ ذُنُوبی ، وَأَکْرَمْتَنی بِمَعْرِفَةِ دینِکَ ، وَلَمْ تَهْتِکْ عَنّی جَمیلَ سَتْرِکَ یا حَنّانُ ، وَلَمْ تَفْضَحْنی یا مَنّانُ .

ص:301

أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تُوَسِّعَ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ الْواسِعِ رِزْقا حَلالاً طَیِّبا هَنیئا مَریئا صَبّا صَبّا ، وَأَسْأَلُکَ یا إِلهی أَمانا مِنْ عُقُوبَتِکَ ، وَأَسْأَلُکَ سُبُوغَ نِعْمَتِکَ ، وَدَوامَ عافِیَتِکَ ، وَمَحَبَّةَ طاعَتِکَ ، وَاجْتِنابَ مَعْصِیَتِکَ ، وَحُلُولَ جَنَّتِکَ، فَإِنَّکَ تَمْحُو ما تَشاءُ وَتُثْبِتُ وَعِنْدَکَ اُمُّ الْکِتابِ .

إِلهی إِنْ کُنْتُ اقْتَرَفْتُ ذُنُوبا حالَتْ بَیْنی وَبَیْنَکَ بِاقْتِرافی لَها ، فَأَنْتَ أَهْلٌ أَنْ تَجُودَ عَلَیَّ بِسَعَةِ رَحْمَتِکَ ، وَتُنْقِذَنی مِنْ أَلیمِ عُقُوبَتِکَ ، وَتُدْرِجَنی دَرَجَ الْمُکَرَّمینَ ، وَتُلْحِقَنی مَوْلایَ بِالصّالِحینَ ، مَعَ الَّذینَ تَتَوَفّیهُمُ الْمَلائِکَةُ طَیِّبینَ یَقُولُونَ سَلامٌ عَلَیْکُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ، بِصَفْحِکَ وَتَغَمُّدِکَ یا رَؤُوفُ یا رَحیمُ .

رَبِّ أَسْأَلُکَ الصَّلوةَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَأَنْ تَحْتَمِلَ عَنّی واجِبَ حُقُوقِ الاْباءِ وَالاُْمَّهاتِ، وَأَدِّ حُقُوقَهُمْ عَنّی، وَأَلْحِقْنی مَعَهُمْ بِالْأَبْرارِ، وَالاْءِخْوانِ وَالْأَخَواتِ وَالْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، وَاغْفِرْ لی وَلَهُمْ جَمیعا ، إِنَّکَ قَریبٌ مُجیبٌ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلَی النَّبِیِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَجْمَعینَ .(1)

سُبْحانَ ذِی الثَّناءِ وَالْمِدْحَةِ ، سُبْحانَ ذِی الْأَیادی وَالْبَرَکَةِ ، سُبْحانَ ذِی الشَّرَفِ وَالرِّفْعَة، سُبْحانَ ذِی الْعَفْوِ وَالْمَغْفِرَةِ، سُبْحانَ ذِی الْمَنِّ وَالرَّحْمَةِ ، سُبْحانَ ذِی الْوَقارِ وَالسَّکینَةِ ، سُبْحانَ ذِی الْکَرَمِ وَالْکَرامَةِ ، سُبْحانَ ذِی النُّورِ وَالْبَهْجَةِ ، سُبْحانَ ذِی الرَّجاءِ وَالثِّقَةِ ، سُبْحانَ رَبِّ الاْخِرَةِ وَالْأَوَّلِیَّةِ(1) ، سُبْحانَ الَّذی لایَبْلی مَجْدُهُ ، وَلایَعْثُرُ جَدُّهُ ، وَلایَزُولُ مُلْکُهُ ، وَلایُبَدَّلُ قَوْلُهُ ، وَلا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ ، لَهُ الْحُکْمُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ ، أَفْضَلَ صَلَواتِکَ الَّتی یَفْضُلُ بِها عَلی أَنْبِیائِکَ ، وَابْعَثْهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ مَقاما مَحْمُودا فی أَفْضَلِ کَرامَتِکَ ، وَقَرِّبْهُ مِنْ مَجْلِسِکَ ، وَفَضِّلْهُ عَلی جَمیعِ خَلْقِکَ ، ثُمَّ عَرِّفْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُ فی ذلِکَ الْمَقامِ مِنْ کَرامَتِکَ ، وَنَحْنُ آمِنُونَ راضُونَ بِمَنْزِلَةِ السّابِقینَ مِنْ عِبادِکَ ، وَاجْمَعْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُ فی أَفْضَلِ مَساکِنِ الْجَنَّةِ الَّتی یَفْضُلُ بِها أَنْبِیاؤُکَ وَأَحِبّاؤُکَ مِنْ خَلْقِکَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِجَلالِکَ وَجَمالِکَ وَخَیْرِکَ الْمَبْسُوطِ ، وَطاعَتِکَ الْمَفْرُوضَةِ ، وَثَوابِکَ الْمَحْمُودِ ، وَسِتْرِکَ الْفائِضِ ، وَرِزْقِکَ الدّائِمِ ، وَفَضْلِکَ الْواسِعِ ، وَمَعْرُوفِکَ الْعامِّ ، وَثَوابِکَ الْکَریمِ ، وَأَمْرِکَ الْغالِبِ ، وَمَنِّکَ الْقَدیمِ ، وَحِصْنِکَ الْمَنیعِ ، وَنَصْرِکَ الْقَدیمِ ، وَحَبْلِکَ الْمَتینِ ، وَعَهْدِکَ الْوَفِیِّ ، وَوَعْدِکَ الصّادِقِ عَلی نَفْسِکَ وَذِمَّتِکَ اَلَّتی لاتُخْفَرُ ، وَعِزَّتِکَ الَّتی أَذْلَلْتَ بِهَا الْخَلائِقَ ، وَدانَ لَکَ بِها کُلُّ شَیْءٍ ، مَعَ أَنّی لا أَسْأَلُکَ بِشَیْءٍ أَعْظَمَ مِنْکَ ، یا اَللّه ُ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ .

وَأَسْأَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ ، وَبِکُلِّ دَعْوَةٍ دَعَوْتُکَ بِها ، أَوْ لَمْ أَدْعُکَ بِها ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَجْعَلَ الاْءِسْلامَ وَالصِّیامَ وَالْقِیامَ وَالصَّبْرَ وَالصَّلوةَ وَالْهُدی وَالتَّقْوی وَالْحِلْمَ وَالْعِلْمَ وَالْحُکْمَ وَالتَّوْفیقَ وَالتَّصْدیقَ وَالسَّکینَةَ وَالْوَقارَ وَالرَّأْفَةَ وَالرِّقَّةَ فی قُلُوبِنا وَأَسْماعِنا وَأَبْصارِنا ، وَفی لُحُومِنا وَدِمائِنا ، وَاجْعَلْهُ هَمَّنا وَهَوانا فی مَحْیانا وَمَماتِنا .

ص:304

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ مِنْ فَضْلِکَ قُلُوبا سَلیمَةً ، وَأَلْسِنَةً صادِقَةً ، وَأَزْواجا صالِحَةً ، وَإیمانا ثابِتا ، وَعِلْما نافِعا ، وَبِرّا ظاهِرا ، وَتِجارَةً رَبیحَةً ، وَعَمَلاً نَجیحا ، وَسَعْیا مَشْکُورا ، وَذَنْبا مَغْفُورا ، وَتَوْبَةً نَصُوحا ، لاتُغَیِّرُها سَرّاءُ وَلا ضَرّاءُ .

وَارْزُقْنَا اللّهُمَّ دینا قَیِّما ، وَشُکْرا دائِما ، وَصَبْرا جَمیلاً ، وَحَیاةً طَیِّبَةً ، وَوَفاةً کَریمَةً ، وَفَوْزا عَظیما ، وَظِلاًّ ظَلیلاً ، وَالْفِرْدَوْسَ نُزُلاً ، وَنَعیما مُقیما ، وَمُلْکا کَبیرا ، وَشَرابا طَهُورا ، وَثِیابَ سُنْدُسٍ خُضْرا ، وَاِسْتَبْرَقا وَحَریرا .

اَللّهُمَّ وَاجْعَلْ غَفْلَةَ النّاسِ لَنا ذِکْرا ، وَذِکْرَهُمْ لَنا شُکْرا ، وَاجْعَلْ نَبِیَّنا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فَرَطا ، وَحَوْضَهُ لَنا مَوْرِدا ، وَاجْعَلِ اللَّیْلَ وَالنَّهارَ وَالدُّنْیا وَالاْخِرَةَ عَلَیْنا بَرَکَةً ، وَارْزُقْنا عِلْما وَإیمانا وَهُدًی وَإِسْلاما وَإِخْلاصا وَتَوَکُّلاً عَلَیْکَ ، وَرَغْبَةً إِلَیْکَ ، وَرَهْبَةً مِنْکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ .(1)

مَقَرّی ، وَإِلَیْها مِنْ مُجاوَرَةِ اللِّئامِ مَفَرّی ، وَاجْعَلِ الْحَیوةَ زِیادَةً لی فی کُلِّ خَیْرٍ ، وَالْوَفاةَ راحَةً لی مِنْ کُلِّ شَرٍّ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ ، وَتَمامِ عِدَّةِ الْمُرْسَلینَ ، وَعَلی آلِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ ، وَأَصْحابِهِ الْمُنْتَجَبینَ ، وَهَبْ لی فِی الثُّلَثاءِ ثَلاثا ، لاتَدَعْ لی ذَنْبا إِلاّ غَفَرْتَهُ ، وَلا هَمّا إِلاّ فَرَّجْتَهُ ، وَلا غَمّا إِلاّ أَذْهَبْتَهُ ، وَلا عَدُوّا إِلاّ دَفَعْتَهُ ، بِبِسْمِ اللّه ِ خَیْرِ الاَْسْماءِ، بِسْمِ اللّه ِ رَبِّ الْأَرْضِ وَالسَّماءِ، أَسْتَدْفِعُ کُلَّ مَکْرُوهٍ أَوَّلُهُ سَخَطُهُ، وَأَسْتَجْلِبُ کُلَّ مَحْبُوبٍ أَوَّلُهُ رِضاهُ ، فَاخْتِمْ لی مِنْکَ بِالْغُفْرانِ ، یا وَلِیَّ الاْءِحْسانِ .(1)

وَأَسْتَهْدیکَ فَاهْدِنی ، وَأَسْتَعْصِمُکَ فَاعْصِمْنی ، وَأَسْتَغْفِرُکَ فَاغْفِرْ لی ، وَأَسْتَرْحِمُکَ فَارْحَمْنی ، وَأَسْتَرْزِقُکَ فَارْزُقْنی ، فَسُبْحانَکَ مَنْ ذا یَعْلَمُ ما أَنْتَ وَلایَخافُکَ ، وَمَنْ ذا یَعْرِفُ قُدْرَتَکَ وَلایَهابُکَ ، سُبْحانَ رَبِّنا .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ إیمانا دائِما ، وَقَلْبا خاشِعا ، وَعِلْما نافِعا ، وَیَقینا صادِقا ، وَأَسْأَلُکَ دینا قَیِّما ، وَأَسْأَلُکَ رِزْقا واسِعا . اَللّهُمَّ لاتَقْطَعْ رَجاءَنا ، وَلاتُخَیِّبْ دُعاءَنا ، وَلاتَجْهَدْ بَلاءَنا ، وَأَسْأَلُکَ الْعافِیَةَ وَالشُّکْرَ عَلَی الْعافِیَةِ ، وَأَسْأَلُکَ الْغِنی عَنِ النّاسِ أَجْمَعینَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَیا مُنْتَهی هِمَّةِ الرّاغِبینَ ، وَالْمُفَرِّجَ عَنِ الْمَهْمُومینَ ، وَیا مَنْ إِذا أَرادَ شَیْئا فَحَسْبُهُ أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ .

اَللّهُمَّ إِنَّ کُلَّ شَیْءٍ لَکَ ، وَکُلَّ شَیْءٍ بِیَدِکَ ، وَکُلَّ شَیْءٍ إِلَیْکَ یَصیرُ ، وَأَنْتَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، لا مانِعَ لِما أَعْطَیْتَ ، وَلا مُعْطِیَ لِما مَنَعْتَ ، وَلا مُیَسِّرَ لِما عَسَّرْتَ ، وَلا مُعَسِّرَ لِما یَسَّرْتَ ، وَلا مُعَقِّبَ لِما حَکَمْتَ ، وَلایَنْفَعُ ذَا الْجَدِّ مِنْکَ الْجِدُّ ، وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِکَ ، ما شِئْتَ کانَ ، وَما لَمْ تَشَأْ لَمْ یَکُنْ .

اَللّهُمَّ فَما قَصُرَ عَنْهُ عَمَلی(1) وَرَأْیی وَلَمْ تَبْلُغْهُ مَسْأَلَتی مِنْ خَیْرٍ وَعَدْتَهُ أَحَدا مِنْ خَلْقِکَ ، وَخَیْرٍ(2) أَنْتَ مُعْطیهِ أَحَدا مِنْ خَلْقِکَ ، فَإِنّی أَسْأَلُکَ وَأَرْغَبُ إِلَیْکَ فیهِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ . اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ .(3)

إِشْراقِهِ مُنیرٌ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ فی سُلْطانِهِ قَوِیٌّ ، سُبْحانَ الْحَلیمِ الْجَمیلِ ، سُبْحانَ الْغَنِیِّ الْحَمیدِ، سُبْحانَ الْواسِعِ الْعَلِیِّ ، سُبْحانَ اللّه ِ وَتَعالی، سُبْحانَ مَنْ یَکْشِفُ الضُّرَّ ، وَهُوَ الدّائِمُ الصَّمَدُ الْفَرْدُ الْقَدیمُ ، سُبْحانَ مَنْ عَلا فِی الْهَواءِ ، سُبْحانَ الْحَیِّ الرَّفیعِ .

سُبْحانَ الْحَیِّ الْقَیُّومِ ، سُبْحانَ الدّائِمِ الْباقِی الَّذی لایَزُولُ ، سُبْحانَ الَّذی لاتَنْقُصُ خَزائِنُهُ، سُبْحانَ مَنْ لایَنْفَدُ ما عِنْدَهُ ، سُبْحانَ مَنْ لاتَبیدُ مَعالِمُهُ، سُبْحانَ مَنْ لایُشاوِرُ فی أَمْرِهِ أَحَدا ، سُبْحانَ مَنْ لا إِلهَ غَیْرُهُ ، سُبْحانَ اللّه ِ الْعَظیمِ ، سُبْحانَ اللّه ِ وَبِحَمْدِهِ .

سُبْحانَ ذِی الْعِزِّ الشّامِخِ الْمُبینِ ، سُبْحانَ ذِی الْجَلالِ الْباذِخِ الْعَظیمِ ، سُبْحانَ ذِی الْجَلالِ الْفاخِرِ الْقَدیمِ ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ فی عُلُوِّهِ دانٍ ، وَفی دُنُوِّهِ عالٍ ، وَفی إِشْراقِهِ مُنیرٌ ، وَفی سُلْطانِهِ قَوِیٌّ ، وَفی مُلْکِهِ دائِمٌ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی رَسُولِهِ سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الطّاهِرینَ .(1)

خَبَرُکَ ، وَأَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْمُکَ ، وَوَسِعَ کُلَّ شَیْءٍ حِفْظُکَ ، وَحَفِظَ کُلَّ شَیْءٍ کِتابُکَ، وَمَلَأَ کُلَّ شَیْءٍ نُورُکَ ، وَقَهَرَ کُلَّ شَیْءٍ مُلْکُکَ ، وَعَدَلَ فی کُلِّ شَیْءٍ حُکْمُکَ ، وَخافَ کُلُّ شَیْءٍ مِنْ سَخَطِکَ ، وَدَخَلَتْ فی کُلِّ شَیْءٍ مَهابَتُکَ .

إِلهی مِنْ مَخافَتِکَ وَتَأْییدِکَ قامَتِ السَّماواتُ وَالْأَرْضُ وَما فیهِنَّ مِنْ شَیْءٍ ، طاعَةً لَکَ وَخَوْفا مِنْ مَقامِکَ وَخَشْیَتِکَ ، فَتَقارَّ کُلُّ شَیْءٍ فی قَرارِهِ ، وَانْتَهی کُلُّ شَیْءٍ إِلی أَمْرِکَ ، وَمِنْ شِدَّةِ جَبَرُوتِکَ وَعِزَّتِکَ انْقادَ کُلُّ شَیْءٍ لِمُلْکِکَ ، وَذَلَّ کُلُّ شَیْءٍ لِسُلْطانِکَ ، وَمِنْ غِناکَ وَسَعَتِکَ افْتَقَرَ کُلُّ شَیْءٍ إِلَیْکَ .

فَکُلُّ شَیْءٍ یَعیشُ مِنْ رِزْقِکَ ، وَمِنْ عُلُوِّ مَکانِکَ وَقُدْرَتِکَ عَلَوْتَ کُلَّ شَیْءٍ مِنْ خَلْقِکَ ، وَکُلُّ شَیْءٍ أَسْفَلُ مِنْکَ ، وَتَقْضی فیهِمْ بِحُکْمِکَ ، وَتُجْرِی الْمَقادیرَ فیهِمْ بِمَشِیَّتِکَ ، ما قَدَّمْتَ مِنْها لَمْ یَسْبِقْکَ ، وَما أَخَّرْتَ مِنْها لَمْ یُعْجِزْکَ ، وَما أَمْضَیْتَ مِنْها أَمْضَیْتَهُ بِحُکْمِکَ وَعِلْمِکَ ، سُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ ، تَبارَکْتَ رَبَّنا ، وَجَلَّ ثَناؤُکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، وَآثِرْهُ بِصَفْوِ کَرامَتِکَ عَلی جَمیعِ خَلْقِکَ ، وَاخْصُصْهُ بِأَفْضَلِ الْوَسائِلِ مِنْکَ ، وَبَلِّغْ بِهِ أَفْضَلَ مَحَلِّ الْمُکَرَّمینَ ، وَأَشْرَفَ رَحْمَتِکَ فی شَرَفِ الْمُقَرَّبینَ ، وَالدَّرَجَةَ الْعُلْیا مِنَ الْأَعْلَیْنَ . اَللّهُمَّ بَلِّغْ بِهِ الْوَسیلَةَ مِنَ الْجَنَّةِ فِی الرِّفْعَةِ مِنْکَ وَالْفَضیلَةِ ، وَأَدِمْ بِأَفْضَلِ الْکَرامَةِ زُلْفَتَهُ ، حَتّی تُتِمَّ النِّعْمَةَ عَلَیْهِ ، وَیَطُولَ ذِکْرُ الْخَلائِقِ لَهُ ، وَاجْعَلْنا مِنْ رُفَقائِهِ عَلی سُرُرٍ مُتَقابِلینَ ، مَعَ أَبینا إِبْراهیمَ ، آمینَ إِلهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی أَنْزَلْتَهُ عَلی مُوسی فِی الْأَلْواحِ ، وَبِاسْمِکَ الَّذی وَضَعْتَهُ عَلَی السَّماواتِ فَاسْتَقَلَّتْ ، وَعَلَی الْأَرْضِ فَاسْتَقَرَّتْ ، وَعَلَی الْجِبالِ فَأَرْسَتْ ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ نَبِیِّکَ ، وَإِبْراهیمَ خَلیلِکَ ، وَمُوسی نَجِیِّکَ ، وَعیسی کَلِمَتِکَ وَرُوحِکَ .

ص:310

وَأَسْأَلُکَ بِتَوْراةِ مُوسی وَإِنْجیلِ عیسی وَزَبُورِ داوُدَ وَفُرْقانِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ وَعَلی جَمیعِ أَنْبِیائِکَ ، وَبِکُلِّ وَحْیٍ أَوْحَیْتَهُ ، وَقَضاءٍ قَضَیْتَهُ ، وَکِتابٍ أَنْزَلْتَهُ ، یا إِلهَ الْحَقِّ الْمُبینِ ، وَالنُّورِ الْمُنیرِ ، أَنْ تُتِمَّ النِّعْمَةَ عَلَیَّ ، وَتُحْسِنَ لِیَ الْعاقِبَةَ فِی الاُْمُورِ کُلِّها .

فَإِنَّما أَنَا عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ ، ناصِیَتی بِیَدِکَ ، أَتَقَلَّبُ فی قَبْضَتِکَ ، غَیْرَ مُعْجِزٍ وَلا مُمْتَنِعٍ ، عَجَزْتُ عَنْ نَفْسی ، وَعَجَزَ النّاسُ عَنّی ، فَلا عَشیرَةَ تَکْفینی ، وَلا مالَ یَفْدینی ، وَلا عَمَلَ یُنْجینی ، وَلا قُوَّةَ لی فَانْتَصِرَ ، وَلا أَنَا بَریءٌ مِنَ الذُّنُوبِ فَأَعْتَذِرَ ، وَعَظُمَ ذَنْبی ، فَلْیَسَعْ عَفْوُکَ لِمَغْفِرَتی اللَّیْلَةَ بِما وَأَیْتَ عَلی نَفْسِکَ ، وَارْزُقْنِی الْقُوَّةَ ما أَبْقَیْتَنی ، وَالاْءِصْلاحَ ما أَحْیَیْتَنی ، وَالْعَوْنَ عَلی ما حَمَّلْتَنی ، وَالصَّبْرَ عَلی ما أَبْلَیْتَنی ، وَالشُّکْرَ فیما آتَیْتَنی ، وَالْبَرَکَةَ فیما رَزَقْتَنی .

اَللّهُمَّ لَقِّنّی حُجَّتی یَوْمَ الْمَماتِ ، وَلاتُرِنی عَمَلی حَسَراتٍ ، وَلاتَفْضَحْنی بِسَریرَتی یَوْمَ أَلْقاکَ ، وَلاتُخْزِنی بِسَیِّئاتی ، وَبِبَلائِکَ عِنْدَ قَضائِکَ ، وَأَصْلِحْ ما بَیْنی وبَیْنَکَ ، وَاجْعَلْ هَوایَ فی تَقْویکَ ، وَاکْفِنی هَوْلَ الْمُطَّلَعِ ، وَما أَهَمَّنی وَما لَمْ یُهِمَّنی ، مِمّا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنّی مِنْ أَمْرِ دُنْیایَ وَآخِرَتی .

وَأَعِنّی عَلی ما غَلَبَنی وَما لَمْ یَغْلِبْنی ، فَکُلُّ ذلِکَ بِیَدِکَ یا رَبِّ فَاکْفِنی ، وَاهْدِنی وَأَصْلِحْ بالی ، وَأَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ وَعَرِّفْها لی ، وَأَلْحِقْنی بِالَّذینَ هُمْ خَیْرٌ مِنّی ، وَارْزُقْنی مُرافَقَةَ النَّبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وَحَسُنَ اُولئِکَ رَفیقا ، أَنْتَ إِلهُ الْحَقِّ رَبُّ الْعالَمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا رَسُولِهِ مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما .(1)

ص:311

أَلْسُنُ الْبُلَغاءُ ، وَمَنْ أَحْکَمَ تَدْبیرَ الْأَشْیاءِ ، وَاسْتَعْجَمَتْ عَنْ إِدْراکِهِ عِبارَةُ عُلُومِ الْعُلَماءِ ، أَتُعَذِّبُنی بِالنّارِ وَأَنْتَ أَمَلی ، أَوْ تُسَلِّطُها عَلَیَّ بَعْدَ إِقْراری لَکَ بِالتَّوْحیدِ ، وَخُضُوعی وَخُشُوعی لَکَ بِالسُّجُودِ ، أَوْ تُلَجْلِجُ لِسانی فِی الْمَوْقِفِ ، وَقَدْ مَهَّدْتَ لی بِمَنِّکَ سُبُلَ الْوُصُولِ إِلَی التَّحْمیدِ وَالتَّسْبیحِ وَالتَّمْجیدِ .

فَیا غایَةَ الطّالِبینَ ، وَأَمْنَ الْخائِفینَ ، وَعِمادَ الْمَلْهُوفینَ ، وَغِیاثَ الْمُسْتَغیثینَ ، وَجارَ الْمُسْتَجیرینَ ، وَکاشِفَ ضُرِّ الْمَکْرُوبینَ ، وَرَبَّ الْعالَمینَ ، وَدَیّانَ یَوْمِ الدّینِ ، وَأَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَتُبْ عَلَیَّ ، وَأَلْبِسْنِی الْعافِیَةَ ، وَارْزُقْنی مِنْ فَضْلِکَ رِزْقا واسِعا ، وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوّابینَ .

اَللّهُمَّ وَإِنْ کُنْتَ کَتَبْتَنی شَقِیّا عِنْدَکَ ، فَإِنّی أَسْأَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ ، وَبِالْکِبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ الَّتی لایُقاوِمُها مُتَکَبِّرٌ وَلا عَظیمٌ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تُحَوِّلَنی سَعیدا ، فَإِنَّکَ تُجْرِی الاُْمُورَ عَلی إِرادَتِکَ ، وَتُجیرُ وَلایُجارُ عَلَیْکَ أَحَدٌ یا قَدیرٌ ، وَأَنْتَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، وَأَنْتَ الرَّئُوفُ الرَّحیمُ الْخَبیرُ ، تَعْلَمُ ما فی نَفْسی ، وَلا أَعْلَمُ ما فی نَفْسِکَ ، إِنَّکَ أَنْتَ عَلاّمُ الْغُیُوبِ .

فَالْطُفْ بی فَقَدیما لَطُفْتَ بِمُسْرِفٍ عَلی نَفْسِهِ ، غَریقٍ فی بُحُورِ خَطیئَتِهِ ، أَسْلَمَتْهُ

لِلْحُتُوفِ کَثْرَةُ زَلَلِهِ ، وَتَطَوَّلْ عَلَیَّ یا مُتَطَوِّلاً عَلَی الْمُذْنِبینَ بِالْعَفْوِ وَالصَّفْحِ ، فَإِنَّکَ لَمْ تَزَلْ آخِذا بِالْفَضْلِ وَالصَّفْحِ عَلَی الْعاثِرینَ وَمَنْ وَجَبَ لَهُ بِاجْتِرائِهِ عَلَی الاْثامِ حُلُولُ دارِ الْبَوارِ .

یا عالِمَ الْخَفِیّاتِ وَالْأَسْرارِ ، یا جَبّارُ یا قَهّارُ ، وَما أَلْزَمْتَنیهِ مَوْلایَ مِنْ فَرْضِ الاْباءِ وَالاُْمَّهاتِ وَواجِبِ حُقُوقِهِمْ مَعَ الاْءِخْوانِ وَالْأَخَواتِ ، فَاحْتَمِلْ ذلِکَ عَنّی إِلَیْهِمْ وَأَدِّهِ یا ذَا الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ، وَاغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ.(1)

ص:312

اَللّهُمَّ أَشَدُّ خَلْقِکَ خَشْیَةً لَکَ ، وَأَعْلَمُهُمْ بِکَ ، وَأَفْضَلُ خَلْقِکَ بِکَ عِلْما أَخْوَفُهُمْ لَکَ ، وَأَطْوَعُ خَلْقِکَ لَکَ أَقْرَبُهُمْ مِنْکَ ، وَأَشَدُّ خَلْقِکَ لَکَ إِعْظاما أَدْناهُمْ إِلَیْکَ ، لا عِلْمَ إِلاّ خَشْیَتُکَ ، وَلا حِلْمَ إِلاَّ الاْءیمانُ بِکَ ، لَیْسَ لِمَنْ لَمْ یَخْشَکَ عِلْمٌ ، وَلا لِمَنْ لَمْ یُؤْمِنْ بِکَ حِلْمٌ ، وَکَیْفَ لاتَعْلَمُ ما خَلَقْتَ ، وَتَحْفَظُ ما قَدَّرْتَ ، وَتَفْهَمُ ما ذَرَأْتَ ، وَتَقْهَرُ ما ذَلَّلْتَ ، وَتَقْدِرُ عَلی ما تَشاءُ ، وَبَدْءُ کُلِّ شَیْءٍ مِنْکَ ، وَمُنْتَهی کُلِّ شَیْءٍ إِلَیْکَ ، وَقَوامُ کُلِّ شَیْءٍ بِکَ ، وَرِزْقُ کُلِّ شَیْءٍ عَلَیْکَ .

لایَنْتَقِصُ سُلْطانَکَ مَنْ عَصاکَ ، وَلایَزیدُ فی مُلْکِکَ مَنْ أَطاعَکَ ، وَلایَرُدُّ أَمْرَکَ مَنْ سَخِطَ قَضاءَکَ ، وَلایَمْتَنِعُ مِنْکَ مَنْ تَوَلّی غَیْرَکَ ، کُلُّ سِرٍّ عِنْدَکَ عَلانِیَةٌ ، وَکُلُّ غَیْبٍ عِنْدَکَ شَهادَةٌ ، تَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَما تُخْفِی الصُّدُورُ ، تُحْیِ الْمَوْتی وَتُمیتُ الْأَحْیاءَ ، نُورُ السَّماواتِ وَالْأرْضِ ، مَلِکُ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، لَیْسَ یَمْنَعُکَ عِزُّ سُلْطانِکَ ، وَلا عِظَمُ شَأْنِکَ ، وَلاَ ارْتِفاعُ مَکانِکَ ، وَلا شِدَّةُ جَبَرُوتِکَ ، مِنْ أَنْ تُحْصِیَ کُلَّ شَیْءٍ ، وَتَشْهَدَ کُلَّ نَجْوی ، تَعْلَمُ ما فِی الْأَرْحامِ ، وَتَطَّلِعُ عَلی ما فِی الْقُلُوبِ .

اَللّهُمَّ لَمْ یَکُنْ قَبْلَکَ شَیْءٌ ، وَأَمْرُ کُلِّ شَیْءٍ بِیَدِکَ ، وَلاتَفْعَلُ ما یَشاءُ غَیْرُکَ ، وَکُلُّ شَیْءٍ هالِکٌ إِلاّ وَجْهَکَ ، رَحیمٌ فی قُدْرَتِکَ ، عالٍ فی دُنُوِّکَ ، قَریبٌ فِی ارْتِفاعِکَ ، لَطیفٌ فی جَلالِکَ ، لَیْسَ یَشْغَلُکَ شَیْءٌ عَنْ شَیْءٍ ، وَلایَسْتَتِرُ عَنْکَ شَیْءٌ ، عِلْمُکَ فِی السِّرِّ کَعِلْمِکَ فِی الْعَلانِیَةِ ، وَقُدْرَتُکَ عَلی ما تَقْضی کَقُدْرَتِکَ عَلی ما قَضَیْتَ ، وَسِعْتَ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَةً ، وَمَلَأْتَ کُلَّ شَیْءٍ عَظَمَةً ، وَأَخَذْتَ بِکُلِّ(1) شَیْءٍ بِقُدْرِةٍ ، وَما قَضَیْتَ فَهُوَ الْحَقُّ الْمُبینُ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ لاتُسْبَقُ إِنْ طَلَبْتَ ، وَلاتَقْصُرُ إِنْ أَرَدْتَ مُنْتَهی دُونَ ما تَشاءُ ، وَلاتَقْصُرُ قُدْرَتُکَ عَمّا تُریدُ ، عَلَوْتَ فی دُنُوِّکَ ، وَدَنَوْتَ فی عُلُوِّکَ ، وَلَطُفْتَ فی جَلالِکَ ، وَجَلَلْتَ فی لُطْفِکَ ، وَلا نَفادَ لِمُلْکِکَ ، وَلا مُنْتَهی لِعَظَمَتِکَ ، وَلا مِقْیاسَ لِجَبَرُوتِکَ ، وَلاَ اسْتِحْرازَ مِنْ قُدْرَتِکَ .

ص:315

اَللّهُمَّ فَأَنْتَ الْأَبَدُ بِلا أَمَدٍ ، وَالْمَدْعُوُّ فَلا مَنْجی مِنْکَ ، وَالْمُنْتَهی فَلا مَحیصَ عَنْکَ ، وَالْوارِثُ فَلا مَقْصَرَ دُونَکَ ، أَنْتَ الْحَقُّ الْمُبینُ ، وَالنُّورُ الْمُنیرُ ، وَالْقُدُّوسُ الْعَظیمُ ، وارِثُ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ ، حَیوةُ کُلِّ شَیْءٍ ، وَمَصیرُ کُلِّ شَیْءٍ مَیِّتٍ ، وَشاهِدُ کُلِّ غائِبٍ ، وَوَلِیُّ تَدْبیرِ الاُْمُورِ .

اَللّهُمَّ بِیَدِکَ ناصِیَةُ کُلِّ دابَّةٍ ، وَإِلَیْکَ مَرَدُّ کُلِّ نَسِمَةٍ ، وَبِإِذْنِکَ تَسْقُطُ کُلُّ وَرَقَةٍ ، وَلایَعْزُبُ عَنْکَ مِثْقالُ ذَرَّةٍ . اَللّهُمَّ فُتَّتْ أَبْصارُ الْمَلائِکَةِ وَعِلْمُ النَّبِیّینَ وَعُقُولُ الاْءِنْسِ وَالْجِنِّ وَفَهْمُ خِیَرَتِکَ مِنْ عِبادِکَ فی مَعْرِفَةِ ذاتِکَ ، وَحَقیقَةِ صِفاتِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَنَبِیِّکَ وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ ، اَلْقائِمِ بِحُجَّتِکَ ، وَالذّابِّ عَنْ حَرَمِکَ ، وَالنّاصِحِ لِعِبادِکَ فیکَ ، وَالصّابِرِ عَلَی الْأَذی وَالتَّکْذیبِ فی جَنْبِکَ ، وَالْمُبَلِّغِ رِسالاتِکَ ، فَإِنَّهُ قَدْ أَدَّی الْأَمانَةَ ، ومَنَحَ النَّصیحَةَ ، وَحَمَلَ عَلَی الْحُجَّةِ ، وَکابَدَ الْعُسْرَةَ وَالشِّدَّةَ فیما کانَ یَلْقی مِنْ جُهّالِ قَوْمِهِ .

اَللّهُمَّ فَأَعْطِهِ بِکُلِّ مَنْقَبَةٍ مِنْ مَناقِبِهِ ، وَکُلِّ ضَریبَةٍ مِنْ ضَرائِبِهِ ، وَحالٍ مِنْ أَحْوالِهِ ، وَمَنْزِلَةٍ مِنْ مَنازِلِهِ ، رَأَیْتَهُ لَکَ فیها ناصِرا ، وَعَلی مَکْرُوهِ بَلائِکَ صابِرا ، خَصائِصَ مِنْ عَطائِکَ ، وَفَضائِلَ مِنْ حِبائِکَ ، تَسُرُّ بِها نَفْسَهُ ، وَتُکَرِّمُ بِها وَجْهَهُ ، وَتَرْفَعُ بِها مَقامَهُ ، وَتُعْلی بِها شَرَفَهُ عَلَی الْقُوّامِ بِقِسْطِکَ ، وَالذّابّینَ عَنْ حَرَمِکَ ، وَالدُّعاةِ إِلَیْکَ ، وَالْأَدِلاّءِ عَلَیْکَ مِنَ الْمُنْتَجَبینَ الْکِرامِ مِنْ جَمیعِ خَلْقِکَ مِنْ وُلْدِ آدَمَ ، حَتّی لاتَبْقی مَکْرُمَةٌ وَلا حِباءٌ ، وَمِنْ حِبائِکَ جَعَلْتَهُما مِنْکَ نُزُلاً لِمَلَکٍ مُقَرَّبٍ مُفَضَّلٍ أَوْ نَبِیٍّ مُرْسَلٍ، إِلاّ خَصَصْتَ مُحَمَّدا صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ مِنْ ذلِکَ الْمَکانِ بِمَکارِمِهِ ، بِحَیْثُ لایَلْحَقُهُ لاحِقٌ ، وَلایَسْمُو إِلَیْهِ سامٍ ، وَلایَطْمَعُ أَنْ یُدْرِکَهُ طالِبٌ ، وَحَتّی لایَبْقی مَلَکٌ مُقَرَّبٌ مُکَرَّمٌ مُفَضَّلٌ ، وَلا نَبِیٌّ مُرْسَلٌ ، وَلا مُؤْمِنٌ صالِحٌ ، وَلا فاجِرٌ طالِحٌ ، وَلا شَیْطانٌ مَریدٌ ، وَلا خَلْقٌ فیما بَیْنَ ذلِکَ شَهیدٌ ، إِلاّ عَرَّفْتَهُ مَنْزِلَةَ مُحَمَّدٍ ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ مِنْکَ ، وَکَرامَتَهُ عَلَیْکَ ، وَخاصَّتَهُ لَدَیْکَ .

ص:316

ثُمَّ جَعَلْتَ خالِصَ الصَّلَواتِ مِنْکَ ، وَمِنْ مَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ وَالْمُصْطَفَیْنَ مِنْ رُسُلِکَ ، وَالصّالِحینَ مِنْ عِبادِکَ ، عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَتَرَحَّمْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَأَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلی إِبْراهیمَ وَآلِ إِبْراهیمَ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ ، وَامْنُنْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَما مَنَنْتَ عَلی مُوسی وَهارُونَ ، وَسَلِّمْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، کَما سَلَّمْتَ عَلی نُوحٍ فِی الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَوْرِدْ عَلَیْهِ مِنْ ذُرِّیَّتِهِ وَأَزْواجِهِ وَأَهْلِ بَیْتِهِ وَأَصْحابِهِ وَاُمَّتِهِ مَنْ تُقِرُّ بِهِ عَیْنَهُ ، وَاجْعَلْنِی اللّهُمَّ مِنْهُمْ وَمِمَّنْ تَسْقیهِ بِکَأْسِهِ ، وَتُورِدُنا حَوْضَهُ ، وَتَحْشُرُنا فی زُمْرَتِهِ وَتَحْتَ لِوائِهِ ، وَتُدْخِلُنا فی کُلِّ خَیْرٍ أَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ ، وَتُخْرِجُنا مِنْ کُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ ، وَرَحْمَةُ اللّه ِ وَبَرَکاتُهُ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْنی مَعَهُمْ فی کُلِّ عافِیَةٍ وَبَلاءٍ ، وَاجْعَلْنی مَعَهُمْ فی کُلِّ شِدَّةٍ وَرَخاءٍ ، وَاجْعَلْنی مَعَهُمْ فی کُلِّ مَثْوًی وَمُنْقَلَبٍ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَحْیِنی مَحْیاهُمْ ، وَأَمِتْنی مَماتَهُمْ ، وَاجْعَلْنی مَعَهُمْ فِی الْمَواطِنِ کُلِّها ، وَالْمَواقِفِ کُلِّها ، وَالْمَشاهِدِ کُلِّها ، وَأَفْنِنی خَیْرَ الْفَناءِ إِذا أَفْنَیْتَنی عَلی مُوالاتِکَ وَمُوالاةِ أَوْلِیائِکَ ، وَمُعاداةِ أَعْدائِکَ ، وَالرَّغْبَةِ إِلَیْکَ ، وَالرَّهْبَةِ مِنْکَ ، وَالْخُشُوعِ لَکَ ، وَالْوَفاءِ بِعَهْدِکَ ، وَالتَّصْدیقِ بِکِتابِکَ ، وَالاِْتِّباعِ لِسُنَّةِ نَبِیِّکَ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، صَلوةً تُبَلِّغُهُمْ بِها رِضوانَکَ وَالْجَنَّةَ ، وَتُدْخِلُنا مَعَهُمْ فی کَرامَتِکَ ، وَتُنَجّینا بِهِمْ مِنْ سَخَطِکَ وَالنّارِ ، یا حابِسَ یَدَی إِبْراهیمَ عَنْ ذِبْحِ

ص:317

ابْنِهِ وَهُما یَتَناجَیانِ أَلْطَفَ الْأَشْیاءِ یا بُنَیَّ وَیا أَبَتاهُ ، یا مُقَیِّضَ الرَّکْبِ لِیُوسُفَ فِی الْبَلَدِ الْقَفْرِ وَغَیابَةِ الْجُبِّ ، وَجاعِلَهُ بَعْدَ الْعُبُودِیَّةِ نَبِیّا مَلِکا .

یا مَنْ سَمِعَ الْهَمْسَ مِنْ ذِی النُّونِ فی بَطْنِ الْحُوتِ فِی الظُّلُماتِ الثَّلاثِ ، ظُلْمَةِ اللَّیْلِ ، وَظُلْمَةِ قَعْرِ الْبَحْرِ ، وَظُلْمَةِ بَطْنِ الْحُوتِ ، یا کاشِفَ ضُرِّ أَیُّوبَ ، یا راحِمَ عِبْرَةِ داوُدَ ، یا رادَّ حُزْنِ یَعْقُوبَ صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیْهِمْ ، یا مُجیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرّینَ ، یا مُنَفِّسَ هَمِّ الْمَهْمُومینَ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاکْشِفْ عَنّا کُلَّ ضُرٍّ ، وَنَفِّسْ عَنّا کُلَّ هَمٍّ ، وَفَرِّجْ عَنّا کُلَّ غَمٍّ ، وَاکْفِنا کُلَّ مَؤُونَةٍ ، وَأَجِبْ لَنا کُلَّ دَعْوَةٍ ، وَاقْضِ لَنا کُلَّ حاجَةٍ مِنْ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی ذَنْبی ، وَوَسِّعْ لی رِزْقی وَخُلْقی ، وَطَیِّبْ لی کَسْبی ، وَقَنِّعْنی بِما رَزَقْتَنی ، وَلاتَذْهَبْ بِنَفْسی إِلی شَیْءٍ صَرَفْتَهُ عَنّی .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ النِّسْیانِ وَالْکَسَلِ وَالتَّوانی فی طاعَتِکَ وَالْفَشَلِ ، وَمِنْ عَذابِکَ الْأَدْنی عَذابِ الْقَبْرِ وَعَذابِکَ الْأَکْبَرِ ، وَلاتَجْعَلْ فُؤادی فارِغا مِمّا أَقُولُ ، وَاجْعَلْ لَیْلَکَ وَنَهارَکَ بَرَکاتٍ مِنْکَ عَلَیَّ ، وَاجْعَلْ سَعْیی عِنْدَکَ مَشْکُورا ، أَسْأَلُکَ مِنْ صالِحِ ما فی أَیْدِی الْعِبادِ ، مِنَ الْأَمانَةِ وَالاْءیمانِ وَالتَّقْوی وَالزَّکاةِ وَالْمالِ وَالْوَلَدِ ، یا حَیُّ یا قَیُّومُ .

اَللّهُمَّ مُثَبِّتَ الْقُلُوبِ ، ثَبَّتْ قَلْبی عَلی دینِکَ ، وَاجْعَلْ وَسیلَتی إِلَیْکَ ، وَرَغْبَتی فیما عِنْدَکَ ، وَاجْعَلْ ثَوابَ عَمَلی رِضاکَ ، وَأَعْطِ نَفْسی سُؤْلَها وَمُناها ، وَزَکِّها أَنْتَ خَیْرُ مَنْ زکَّاها ، وَأَنْتَ وَلِیُّها وَمَوْلاها .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاسْتُرْ عَوْرَتی ، وَامِنْ رَوْعَتی، وَاقْضِ دَیْنی، وَاغْفِرْ لی ذَنْبی ، وَوَسِّعْ لی فی قَبْری ، وَبارِکْ لی فیما رَزَقْتَنی . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وأَسْأَلُکَ الْهُدی وَالتَّقْوی وَالْیَقینَ وَالْعَفافَ وَالْغِنی وَالْعَمَلَ بِما تُحِبُّ وَتَرْضی ، وَأَسْأَلُکَ الشُّکْرَ وَالْمُعافاةَ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ .

ص:318

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وأَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَنی مِنْ خَیْرِ عِبادِکَ عَمَلاً ، وَخَیْرِهِمْ أَمَلاً ، وَخَیْرِهِمْ حَیوةً ، وَخَیْرِهِمْ مَوْتا ، وَمِنَ الَّذینَ اسْتَعْمَلْتَهُمْ بِطاعَتِکَ ، وَتَوَفَّیْتَهُمْ بِرَحْمَتِکَ وَرِضْوانِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَسْأَلُکَ الْعَفْوَ وَالْعافِیَةَ فی دینی وَدُنْیای وَآخِرَتی وَأَهْلی وَمالی وَوَلَدی . اَللّهُمَّ إِنّی اَسْأَلُکَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ ، وَتَرْکَ الْمُنْکَراتِ ، وَحُبَّ الْمَساکینِ ، وَأَنْ تَغْفِرَ لی وَتَرْحَمَنی ، وَتَتُوبَ عَلَیَّ ، وَإِذا نَزَلَتْ بِالْأَرْضِ فِتْنَةٌ فَاقْلِبْنی غَیْرَ مَفْتُونٍ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ مِنَ الْخَیْرِ کُلِّهِ عاجِلِهِ وَآجِلِهِ ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنَ الشَّرِّ کُلِّهِ عاجِلِهِ وَآجِلِهِ ، وَافْتَحْ لی بِخَیْرٍ ، وَاخْتِمْ لی بِخَیْرٍ ، وَآتِنی فِی الدُّنْیا حَسَنَةً ، وَقِنی عَذابَ النّارِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، وَاغْفِرْ لی وَلِوالِدَیَّ ، إِنَّکَ أَنْتَ الْغَنِیُّ الْحَمیدُ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَجْمَعینَ .(1)

ص:319

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ أَنْ أَضِلَّ أَوْ اُضَلَّ ، أَوْ أَذِلَّ أَوْ اُذَلَّ ، أَوْ أَظْلِمَ أَوْ اُظْلَمَ ، أَوْ أَجْهَلَ أَوْ یُجْهَلَ عَلَیَّ ، أَوْ أَجُورَ أَوْ یُجارَ عَلَیَّ ، أَخْرجِْنی مِنَ الدُّنْیا مَغْفُورا لی ذَنْبی ، وَمَقْبُولاً عَمَلی ، وَأَعْطِنی کِتابی بِیَمینی ، وَاحْشُرْنی فی زُمْرَةِ النَّبِیِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ، وَسَلَّمَ کَثیرا .(1)

بِأَمْواجِها ، وَالْحیتانُ فی مِیاهِها ، وَالْمِیاهُ عَلی مَجاریها ، وَالْهَوامُّ فی أَماکِنِها ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، اَلْجَوادُ الَّذی لایَبْخَلُ ، اَلْغَنِیُّ الَّذی لایَعْدَمُ ، اَلْجَدیدُ الَّذی لایَبْلی ، اَلْحَمْدُ للّه ِِ الْباقِی الَّذی تَسَرْبَلَ بِالْبَقاءِ ، اَلدّائِمِ الَّذی لایَفْنی ، اَلْعَزیزِ الَّذی لایَذِلُّ ، اَلْمَلِکِ الَّذی لایَزُولُ .

سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، اَلْقائِمُ الَّذی لایَعْیی ، اَلدّائِمُ الَّذی لایَبیدُ ، اَلْعَلیمُ الَّذی لایَرْتابُ ، اَلْبَصیرُ الَّذی لایَضِلُّ ، اَلْحَلیمُ الَّذی لایَجْهَلُ ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، اَلْحَکیمُ الَّذی لایَحیفُ ، اَلرَّقیبُ الَّذی لایَسْهُو ، اَلْمُحیطُ الَّذی لایَلْهُو ، اَلشّاهِدُ الَّذی لایَغیبُ ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ، اَلْقَوِیُّ الَّذی لایُرامُ، اَلْعَزیزُ الَّذی لایُضامُ، اَلسَّلْطانُ الَّذی لایُغْلَبُ ، اَلْمُدْرِکُ الَّذی لایُدْرَکُ ، اَلطّالِبُ الَّذی لایَعْجِزُ .(1)

وَالْأَرْضِ ، وَلا أَصْغَرُ مِنْ ذلِکَ وَلا أَکْبَرُ إِلاّ فی کِتابٍ مُبینٍ ، فَسُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ ، تَبارَکْتَ رَبَّنا ، وَجَلَّ ثَناؤُکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، أَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلی أَحَدٍ مِنْ بُیُوتاتِ الْمُسْلِمینَ صَلوةً تُبَیِّضُ بِها وَجْهَهُ ، وَتُقِرُّ بِها عَیْنَهُ ، وَتُزَیِّنُ بِها مَقامَهُ ، وَتَجْعَلُهُ خَطیبا بِمَحامِدِکَ ، ما قالَ صَدَّقْتَهُ ، وَما سَأَلَ أَعْطَیْتَهُ ، وَلِمَنْ شَفَعَ شَفَّعْتَهُ ، وَاجْعَلْ لَهُ مِنْ عَطائِکَ عَطاءً تامّا ، وَقِسْما وافِیا ، وَنَصیبا جَزیلاً ، وَاسْما عالِیا عَلَی النَّبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وَحَسُنَ اُؤلئِکَ رَفیقا .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی إِذا ذُکِرَ اهْتَزَّ لَهُ عَرْشُکَ ، وَتَهَلَّلَ لَهُ نُورُکَ ، وَاسْتَبْشَرَتْ لَهُ مَلائِکَتُکَ ، وَالَّذی إِذا ذُکِرَ تَضَعْضَعَتْ لَهُ السَّماواتُ وَالْأَرْضُ ، وَالْجِبالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوابُّ ، وَالَّذی إِذا ذُکِرَ تَفَتَّحَتْ لَهُ أَبْوابُ السَّماءِ ، وَأَشْرَقَتْ لَهُ الْأَرْضُ ، وَسَبَّحَتْ لَهُ الْجِبالُ ، وَالَّذی إِذا ذُکِرَ تَصَدَّعَتْ لَهُ الْأَرْضُ ، وَتَقَدَّسَتْ لَهُ الْمَلائِکَةُ وَالاْءِنْسُ ، وَتَفَجَّرَتْ لَهُ الْأَنْهارُ .

وَالَّذی إِذا ذُکِرَ ارْتَعَدَتْ مِنْهُ النُّفُوسُ ، وَوَجِلَتْ مِنْهُ الْقُلُوبُ ، وَخَشَعَتْ لَهُ الْأَصْواتُ ، أَنْ تَغْفِرَ لی وَلِوالِدَیَّ ، وَارْحَمْهُما کَما رَبِّیانی صَغیرا ، وَارْزُقْنی ثَوابَ طاعَتِهِما وَمَرْضاتِهِما ، وَعَرِّفْ بَیْنی وَبَیْنَهُما فی جَنَّتِکَ ، أَسْأَلُکَ لی وَلَهُمَا الْأَجْرَ فِی الاْخِرَةِ یَوْمَ الْقِیامَةِ ، وَالْعَفْوَ یَوْمَ الْقَضاءِ ، وَبَرْدَ الْعَیْشِ عِنْدَ الْمَوْتِ ، وَقُوَّةَ عَیْنٍ لاتَنْقَطِعُ ، وَلَذَّةَ النَّظَرِ إِلی وَجْهِکَ ، وَشَوْقا إِلی لِقائِکَ .

اَللّهُمَّ إِنّی ضَعیفٌ فَقَوِّ فی رِضاکَ ضَعْفی ، وَخُذْ إِلَی الْخَیْرِ بِناصِیَتی ، وَاجْعَلِ الاْءِسْلامَ مُنْتَهی رِضایَ ، وَاجْعَلِ الْبِرَّ أَکْبَرَ أَخْلاقی ، وَالتَّقْوی زادی ، وَارْزُقْنِی الظَّفَرَ بِالْخَیْرِ لِنَفْسی ، وَأَصْلِحْ لی دینِیَ الَّذی هُوَ عِصْمَةُ أَمْری ، وَبارِکْ لی فی دُنْیایَ الَّتی فیها بَلاغی .

وَأَصْلِحْ لی آخِرَتِیَ الَّتی فیها مَعادی ، وَاجْعَلْ دُنْیایَ زِیادَةً فی کُلِّ خَیْرٍ، وَاجْعَلْ

ص:326

آخِرَتی عافِیَةً مِنْ کُلِّ شَرٍّ ، وَهَیِّئْ لِیَ الاْءِنابَةَ إِلی دارِ الْخُلُودِ ، وَالتَّجافِیَ عَنْ دارِ الْغُرُورِ ، وَالاِْسْتِعْدادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ أَنْ یَنْزِلَ بی .

اَللّهُمَّ لاتَأْخُذْنی بَغْتَةً ، وَلاتَقْتُلْنی فَجْأَةً(1) ، وَلاتُعَجِّلْنی عَنْ حَقٍّ وَلاتَسْلُبْنیهِ ، وَعافِنی مِنْ مُمارَسَةِ الذُّنُوبِ بِتَوْبَةٍ نَصُوحٍ ، وَمِنَ الْأَسْقامِ الدَّوِیَّةِ بِالْعَفْوِ وَالْعافِیَةِ ، وَتَوَفَّ نَفْسی آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً ، راضِیَّةً بِما لَها مَرْضِیَّةً ، لَیْسَ عَلَیْها خَوْفٌ وَلا حُزْنٌ وَلا جَزَعٌ وَلا فَزَعٌ وَلا وَجَلٌ وَلا مَقْتٌ مِنْکَ، مَعَ الْمُؤْمِنینَ الَّذینَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنْکَ الْحُسْنی، وَهُمْ عَنِ النّار مُبْعَدُونَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَمَنْ أَرادَنی بِحُسْنٍ فَأَعِنْهُ عَلَیْهِ ، وَیَسِّرْهُ لی ، فَإِنّی لِما أَنْزَلْتَ إِلَیَّ مِنْ خَیْرٍ فَقیرٌ ، وَمَنْ أَرادَنی بِسُوءٍ أَوْ حَسَدٍ أَوْ بَغْیٍ أَوْ عَداوَةٍ أَوْ ظُلْمٍ فَإِنّی أَدْرَؤُکَ فی نَحْرِهِ ، وَأَسْتَعینُ بِکَ عَلَیْهِ فَاکْفِنیهِ بِمَ شِئْتَ ، وَاشْغَلْهُ عَنّی بِمَ شِئْتَ ، فَإِنَّهُ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِکَ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ ، وَمِنْ مَغاویهِ وَاعْتِراضِهِ وَفَزَعِهِ وَوَسْوَسَتِهِ . اَللّهُمَّ فَلاتَجْعَلْ لَهُ عَلَیَّ سُلْطانا ، وَلاتَجْعَلْ لَهُ عَلَیَّ سَبیلاً ، وَلاتَجْعَلْ لَهُ فی مالی وَوَلَدی شِرْکا وَلا نَصیبا ، وَباعِدْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُ کَما باعَدْتَ بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ ، حَتّی لایُفْسِدَ شَیْئا مِنْ طاعَتِکَ ، وَأَتْمِمْ نِعْمَتَکَ عِنْدَنا بِمَرْضاتِکَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلَی النَّبِیِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما .(2)

ص: 327

فَلَکَ رَبِّ(1) الْحَمْدُ ، لایُواری مِنْکَ مَکانٌ ، وَلایُغَیِّرُکَ زَمانٌ ، أَلَّفْتَ بِلُطْفِکَ الْفِرَقَ ، وَفَلَقْتَ بِقُدْرَتِکَ الْفَلَقَ ، وَأَنَرْتَ بِکَرَمِکَ دَیاجِیَ الْغَسَقِ ، وَأَجْرَیْتَ الْأَمْواهَ مِنَ الصُّمِّ الصَّیاخیدِ عَذْبا وَاُجاجا ، وَأَنْهَرْتَ مِنَ الْمُعْصِراتِ ماءً ثَجّاجا ، وَجَعَلْتَ الشَّمْسَ لِلْبَرِیَّةِ سِراجا وَهّاجا ، وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ أَبْراجا ، مِنْ غَیْرِ أَنْ تُمارِسَ فیمَا ابْتَدَأْتَ لُغُوبا وَلا عِلاجا .

وَأَنْتَ إِلهُ کُلِّ شَیْءٍ وَخالِقُهُ ، وَجَبّارُ کُلِّ شَیْءٍ وَرازِقُهُ ، فَالْعَزیزُ مَنْ أَعْزَزْتَ ، وَالذَّلیلُ مَنْ أَذْلَلْتَ ، وَالسَّعیدُ مَنْ أَسْعَدْتَ ، وَالشَّقِیُّ مَنْ أَشْقَیْتَ ، وَالْغَنِیُّ مَنْ أَغْنَیْتَ، وَالْفَقیرُ مَنْ أَفْقَرْتَ ، أَنْتَ وَلِیّی وَمَوْلایَ ، وَعَلَیْکَ رِزْقی ، وَبِیَدِکَ ناصِیَتی .

فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَافْعَلْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ ، وَعُدْ بِفَضْلِکَ عَلی عَبْدٍ غَمَرَهُ جَهْلُهُ، وَاسْتَوْلی عَلَیْهِ التَّسْویفُ، حَتّی سالَمَ الْأَیّامَ ، فَاعْتَقَدَ(2) الْمَحارِمَ وَالاْثامَ.

فَاجْعَلْنی سَیِّدی عَبْدا یَفْزَعُ إِلَی التَّوْبَةِ ، فَإِنَّها مَفْزَعُ الْمُذْنِبینَ ، وَأَغْنِنی بِجُودِکَ الْواسِعِ عَنِ الْمَخْلُوقینَ ، وَلاتُحْوِجْنی إِلی شِرارِ الْعالَمینَ ، وَهَبْ لی عَفْوَکَ فی مَوْقِفِ یَوْمِ الدّینِ ، فَإِنَّکَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ ، وَأَجْوَدُ الْأَجْوَدینَ ، وَأَکْرَمُ الْأَکْرَمینَ .

یا مَنْ لَهُ الاَْسْماءُ الْحُسْنی ، وَالْأَمْثالُ الْعُلْیا ، وَ[یا] جَبّارَ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ ، إِلَیْکَ قَصَدْتُ راجِیا ، فَلاتَرُدَّنی عَنْ سَنِیِّ مَواهِبِکَ صِفْرا ، إِنَّکَ جَوادٌ مِفْضال ، یا رَؤُوفا بِالْعِبادِ ، وَمَنْ هُوَ لَهُمْ بِالْمِرْصادِ .

أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تُجْزِلَ ثَوابی ، وَتُحْسِنَ مَآبی ، وَتَسْتُرَ عُیُوبی ، وَتَغْفِرَ ذُنُوبی ، وَأَنْقِذْنی مَوْلایَ بِفَضْلِکَ مِنْ أَلیمِ الْعَذابِ ، إِنَّکَ کَریمٌ وَهّابٌ ، فَقَدْ أَلْقَتْنِی السَّیِّئاتُ وَالْحَسَناتُ بَیْنَ عِقابٍ وَثَوابٍ ، وَقَدْ رَجَوْتُکَ أَنْ تَکُونَ بِلُطْفِکَ تَتَغَمَّدُ عَبْدَکَ الْمُقِرَّ بِفَوادِحِ الْعُیُوبِ ، اَلْمُعْتَرِفَ بِفَضائِحِ الذُّنُوبِ ، وَتَصْفَحَ بِجُودِکَ وَکَرَمِکَ یا غافِرَ الذُّنُوبِ عَنْ زَلَلِهِ .

ص: 329

فَلَیْسَ لی سَیِّدی رَبٌّ أَرْتَجیهِ غَیْرُکَ ، وَلا إِلهٌ أَسْأَلُهُ حینَ(1) فاقَتی وَمَسْکَنَتی سِواکَ ، فَلاتَرُدَّنی مِنْکَ بِالْخَیْبَةِ ، یا مُقیلَ الْعَثَراتِ ، وَیا کاشِفَ الْکُرُباتِ ، وَاسْتُرْنی فَإِنّی لَسْتُ بِأَوَّلِ مَنْ سَتَرْتَهُ ، یا وَلِیَّ النِّعَمِ ، وَشَدیدَ النِّقَمِ ، وَدائِمَ الْمَجْدِ وَالْکَرَمِ .

وَاخْصُصْنی مِنْکَ بِمَغْفِرَةٍ لایُقارِنُها شَقاءٌ ، وَسَعادَةٍ لایُدانیها أَذًی ، وَأَلْهِمْنی تَقْواکَ وَمَحَبَّتَکَ ، وَجَنِّبْنی مُوبِقاتِ مَعْصِیَتِکَ ، وَلاتَجْعَلْ لِلنّارِ عَلَیَّ سُلْطانا ، إِنَّکَ أَهْلُ التَّقْوی وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، وَقَدْ دَعَوْتُکَ کَما أَمَرْتَنی ، وَتَکَفَّلْتَ بِالاْءِجابَةِ ، فَلاتُخَیِّبْ سائِلیکَ ، وَلاتَخْذُلْ طالِبیکَ ، وَلاتَرُدَّ آمِلیکَ یا خَیْرَ مَأْمُولٍ ، وَأَکْرِمْنی بِرَأْفَتِکَ وَرَحْمَتِکَ وَفَرْدانِیَّتِکَ وَرُبُوبِیَّتِکَ ، إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ ، وَبِکُلِّ شَیْءٍ مُحیطٌ .

وَاکْفِنی ما أَهَمَّنی مِنْ أَمْرِ دُنْیایَ وَآخِرَتی ، فَإِنَّکَ سَمیعُ الدُّعاءِ ، لَطیفٌ لِما تَشاءُ ، وَأَدْرِجْنی دَرْجَ مَنْ أَوْجَبْتَ لَهُ حُلُولَ دارِ کَرامَتِکَ مَعَ أَصْفِیائِکَ وَأَهْلِ اخْتِصاصِکَ ، بِجَزیلِ مَواهِبِکَ فی دَرَجاتِ جَنّاتِکَ ، مَعَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ ، مِنَ النَّبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وَحَسُنَ اُؤلئِکَ رَفیقا .

وَمَا افْتَرَضْتَ عَلَیَّ یا إِلهی ، فَاحْتَمِلْهُ عَنّی إِلی مَنْ أَوْجَبْتَ حُقُوقَهُ ، مِنَ الاْباءِ وَالاُْمَّهاتِ وَالاْءِخْوَةِ وَالْأَخَواتِ ، وَاغْفِرْ لی وَلَهُمْ مَعَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، إِنَّکَ قَریبٌ مُجیبٌ ، واسِعُ الْبَرَکاتِ ، وَذلِکَ عَلَیْکَ سَهْلٌ یَسیرٌ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلَی النَّبِیِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَجْمَعینَ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما .(2)

ص: 330

الْقُلُوبِ عَظَمَتُکَ ، وَلاتَبْلُغُ الْأَعْمالُ شُکْرَکَ ، وَلایُطیقُ الْعامِلُونَ صُنْعَکَ ، تَحَیَّرَتِ الْأَبْصارُ دُونَکَ ، سُبْحانَکَ أَمْرُکَ قَضاءٌ ، وَکَلامُکَ نُورٌ ، وَرِضاکَ رَحْمَةٌ ، وَسَخَطُکَ عَذابٌ ، وَرَحْمَتُکَ حَیوةٌ ، وَطاعَتُکَ نَجاةٌ ، وَعِبادَتُکَ حِرْزٌ ، وَأَخْذُکَ أَلیمٌ ، وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمینَ .

وَسُبْحانَکَ صَفَّتْ لَکَ الْمَلائِکَةُ ، وَخَشَعَتْ لَکَ الْأَصْواتُ ، وَانْتَشَرَتْ بِکَ الاُْمَمُ ، وَأَذْعَنَ لَکَ الْخَلائِقُ ، وَقامَ بِکَ الْخَلْقُ ، وَصَفا لَکَ الْمُلْکُ وَالْأَمْرُ ، وَطُلِبَتْ إِلَیْکَ الْحَوائِجُ ، وَرُفِعَتْ إِلَیْکَ الْأَیْدی ، وَطَمَحَتْ نَحْوَکَ الْأَبْصارُ ، وَقَرَّتْ بِکَ الْأَعْیُنُ ، وَأَشْرَقَتْ بِنُورِکَ الْأَرْضُ ، وَحَیِیَتْ بِکَ الْبِلادُ ، وَانْجَلَتْ لَکَ الْأَجْسادُ ، وَتَناهَتْ إِلَیْکَ الْأَرْواحُ ، وَتاقَتْ إِلَیْکَ الْأَنْفُسُ ، وَعَنَتْ لَکَ الْوُجُوهُ ، وَاطْمَأَنَّتْ بِکَ الْأَفْئِدَةُ ، وَاقْشَعَرَّتْ مِنْکَ الْجُلُودُ ، وَاُفْضِیَتْ(1) إِلَیْکَ الْقُلُوبُ ، وَاطَّلَعْتَ عَلَی السَّرائِرِ ، وَأَخَذْتَ بِالنَّواصی وَالْأَقْدامِ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ خاتَمِ النَّبِیّینَ ، وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبینَ . اَللّهُمَّ وَأَکْرِمْهُ کَرامَةً تَبْدُو فَضیلَتُها یَوْمَ الْقِیامَةِ عَلی جَمیعِ الْعالَمینَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَلَیْنا ، بَرَکَةً تُفَضِّلُنا بِها عَلی مَنْ بارَکْتَ عَلَیْهِ مِنَ الْمُسْلِمینَ ، وَعَرِّفْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُ تَحْتَ عَرْشِکَ ، وَنَحْنُ فی عافِیَةٍ مِمّا فیهِ مَنْ حَضَرَ الْحِسابَ مِنَ الْمُجْرِمینَ ، وَاجْمَعْنا وَإِیّاهُ فی خَیْرِ مَساکِنِ الْجَنَّةِ الَّتی تُفَضِّلُ بِهَا الْأَنْبِیاءَ وَالصّالِحینَ ، صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعینَ .

اَللّهُمَّ وَاخْتِمْ ذلِکَ لَنا بِرِضْوانٍ مِنْکَ ، وَمَحَبَّةٍ مَعَ رِضْوانٍ تُقَرِّبُنا بِها مَعَ الْمُقَرَّبینَ . اَللّهُمَّ وَقَرِّبْنا مِنْکَ یَوْمَئِذٍ قُرْبی قَریبَةٍ لاتَجْعَلُ بِها أَحَدا مِنَ الْمُؤْمِنینَ ، وَأَسْأَلُکَ اللّهُمَّ بِما أَلْبَسْتَنی إِلهی مِنْ مَحامِدِکَ وَتَعْظیمِکَ ، وَالصَّلوةِ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِیِّکَ ، یا ذَا الْجَلالِ وَالْجَبَرُوتِ وَالْمَلَکُوتِ وَالسُّلْطانِ وَالْقُدْرَةِ وَالاْءِکْرامِ ، وَالنِّعَمِ الْعِظامِ وَالْعِزَّةِ الَّتی لاتُرامُ .

ص: 332

أَسْأَلُکَ بِأَفْضَلِ مَسائِلِکَ کُلِّها وَأَنْجَحِها وَأَعْظَمِها، اَلَّتی لایَنْبَغی لِلْعِبادِ أَنْ یَسْأَلُوکَ إِلاّ بِها ، وَبِکَ یا اَللّه ُ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ ، وَبِعِزَّتِکَ الْقَدیمَةِ ، وَبِمُلْکِکَ یا مَلِکَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ، وَبِنَعْمائِکَ الَّتی لاتُحْصی ، وَبِأَحَبِّ أَسْمائِکَ إِلَیْکَ ، وَأَکْرَمِها عَلَیْکَ ، وَأَشْرَفِها لَدَیْکَ مَنْزِلَةً ، وَأَقْرَبِها إِلَیْکَ وَسیلَةً ، وَأَجْزَلِها عِنْدَکَ ثَوابا ، وَأَسْرَعِها مِنْکَ إِجابَةً .

وَأَدْعُوکَ دُعاءَ مَنِ اشْتَدَّتْ فاقَتُهُ ، وَعَظُمَ جُرْمُهُ ، وَضَعُفَ کَدْحُهُ ، وَأَشْرَفَتْ عَلی الْهَلَکَةِ نَفْسُهُ ، وَلَمْ یَجِدْ لِفاقَتِهِ مُغیثا ، وَلا لِکَسْرِهِ جابِرا ، وَلا لِذَنْبِهِ غافِرا غَیْرَکَ ، وَأَدْعُوکَ دُعاءَ فَقیرٍ إِلی رَحْمَتِکَ إِلهی ، غَیْرِ مُسْتَکْبِرٍ وَلا مُسْتَنْکِفٍ ، دُعاءَ بائِسٍ فَقیرٍ خائِفٍ مُسْتَجیرٍ ، وَأَدْعُوکَ بِأَنَّکَ الْحَنّانُ الْمَنّانُ ، بَدیعُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ، ذُو الْجَلالِ وَالاْءِکْرامِ ، عالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ ، اَلرَّحْمنُ الرَّحیمُ .

أَنْ تَقْلِبَنِی الْیَوْمَ بِرِضاکَ عَنّی ، وَعِتْقِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، عِتْقا لا رِقَّ بَعْدَهُ ، وَتَجْعَلَنی مِنْ طُلَقائِکَ وَمُحَرَّریکَ ، وَتُشْهِدُ عَلی ذلِکَ مَلائِکَتَکَ وَأَنْبِیاءَکَ وَرُسُلَکَ ، فی کِتابٍ لایُبَدَّلُ وَلایُغَیَّرُ ، حَتّی أَلْقاکَ وَأَنْتَ عَنّی راضٍ وَأَنَا لَدَیْکَ مَرْضِیٌّ ، وَأَنْ تُعافِیَنی فی کُلِّ مَوْطِنٍ ، وَتَنْصُرَنی عَلی کُلِّ عَدُوٍّ ، وَتَوَلاّنی فی کُلِّ مَقامٍ ، وَتُنْجِیَنی مِنْ کُلِّ عَدُوٍّ ، وَتُفَرِّجَ عَنّی کُلَّ کَرْبٍ ، وَتُهَوِّنَ لی کُلَّ سَبیلٍ ، وَتَرْزُقَنی کُلَّ بَرَکَةٍ .

وَأَنْ تَسْمَعَ لی إِذا دَعَوْتُ ، وَتَغْفِرَ لی إِذا سَهَوْتُ ، وَتَتَقَبَّلَ مِنّی إِذا صَلَّیْتُ ، وَتَسْتَجیبَ لی إِذا دَعَوْتُ ، وَتَتَجاوَزَ عَنیّ إِذا لَهَوْتُ ، وَلاتُعاقِبَنی فیما أَتَیْتُ ، وَهَبْ لی صالِحَ ما نَوَیْتُ ، وَهَبْ لی مِنَ الْخَیْرِ فَوْقَ الَّذی سَمَّیْتُ ، وَتَقَبَّلْ مِنّی ، وَتَجاوَزْ عَنّی ، وَعافِنی وَاغْفِرْ لی ، وَامْنُنْ عَلَیَّ وَارْحَمْنی ، وَتُبْ عَلَیَّ وَارْضَ عَنّی .

وَوَفِّقْنی لِما یَنْفَعُنی ، وَاصْرِفْ عَنّی ما یَضُرُّنی ، وَاکْفِنی ما أَهَمَّنی ، وَلاتُهِنّی وَأَصْلِحْنی ، وَهَبْ لی کُلَّ شَیْءٍ یُصْلِحُنی ، وَأَعْظِمْ أَجْری ، وَأَحْسِنْ ثَوابی ، وَبَیِّضْ وَجْهی ، وَأَکْرِمْ مَدْخَلی ، وَقَرِّبْنی مِنْکَ ، وَأَکْرِمْنی بِرَحْمَتِکَ ، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ ،

ص:333

وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ ، وَآلِهِ الطَّیِّبینَ الْأَخْیارِ الْأَبْرارِ ، اَلَّذینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ ، وَلا هُمْ یَحْزَنُونَ .(1)

الْمُتَوَکِّلینَ ، وَأَلْحِقْنا بِالْأَحْیاءِ الْمَرْزُوقینَ ، وَأَدْخِلْنَا الْجَنَّةَ ، وَأَعْتِقْنا مِنَ النّارِ ، وَأَصْلِحْ لَنا شَأْنَنا کُلَّهُ .

اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ إیمانا صادِقا ، یا مَنْ یَمْلِکُ حَوائِجَ السّائِلینَ ، وَیَعْلَمُ ضَمیرَ الصّامِتینَ ، إِنَّکَ بِکُلِّ خَیْرٍ عالِمٌ غَیْرُ مُعَلَّمٍ ، وَأَنْ تَقْضِیَ لی حَوائِجی ، وَأَنْ تَغْفِرَ لی وَلِوالِدَیَّ وَلِجَمیعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ ، وَالْمُسْلِمینَ وَالْمُسْلِماتِ ، اَلْأَحْیاءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْواتِ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَآلِهِ ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ .(1)

کُلِّ شَیْءٍ مِنْ خَلْقِکَ ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، اَلْقَریبُ قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ ، وَالدّائِمُ مَعَ کُلِّ شَیْءٍ ، وَالْباقی بَعْدَ فَناءِ کُلِّ شَیْءٍ ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، تَصاغَرَ کُلُّ شَیْءٍ لِجَبَرُوتِکَ ، وَانْقادَ کُلُّ شَیْءٍ لِسُلْطانِکَ ، وَذَلَّ کُلُّ شَیْءٍ لِعِزَّتِکَ ، وَخَضَعَ کُلُّ شَیْءٍ لِمُلْکِکَ ، وَاسْتَسْلَمَ کُلُّ شَیْءٍ لِقُدْرَتِکَ .

سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، مَلَکْتَ الْمُلُوکَ بِعَظَمَتِکَ ، وَقَهَرْتَ الْجَبابِرَةَ بِقُدْرَتِکَ ، وَذَلَّلْتَ الْعُظَماءَ بِعِزَّتِکَ ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، تَسبیحا یَفْضُلُ عَلی تَسْبیحِ الْمُسَبِّحینَ کُلِّهِمْ مِنْ أَوَّلِ الدَّهْرِ إِلی آخِرِهِ ، وَمِلْأَ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ ، وَمِلْأَ ما خَلَقْتَ ، وَمِلْأَ ما قَدَّرْتَ ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، یُسَبِّحُ لَکَ السَّماواتُ بِأَقْطارِها ، وَالشَّمْسُ فی مَجاریها ، وَالْقَمَرُ فی مَنازِلِهِ ، وَالنُّجُومُ فی سَیَرانِها ، وَالْفُلْکُ فی مَعارِجِهِ .

سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ، یُسَبِّحُ لَکَ النَّهارُ بِضَوْئِهِ ، وَاللَّیْلُ بِدُجاهُ ، وَالنُّورُ بِشُعاعِهِ، وَالظُّلْمَةُ بِغُمُوضِها ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، تُسَبِّحُ لَکَ الرِّیاحُ فی مَهَبِّها ، وَالسَّحابُ بِأَمْطارِها ، وَالْبَرْقُ بِأَخْطافِهِ ، وَالرَّعْدُ بِأَرْزامِهِ ، سُبْحانَکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، تُسَبِّحُ لَکَ الْأَرْضُ بِأَقْواتِها ، وَالْجِبالُ بَأَطْوادِها ، وَالْأَشْجارُ بِأَوْراقِها ، وَالْمَراعی فی مَنابِتِها .

سُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ ، عَدَدَ ما سَبَّحَکَ مِنْ شَیْءٍ ، وَکَما تُحِبُّ یا رَبِّ أَنْ تُحْمَدَ ، وَکَما یَنْبَغی لِعَظَمَتِکَ وَکِبْرِیائِکَ وَعِزِّکَ(1) وَقُوَّتِکَ وَقُدْرَتِکَ ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی رَسُولِهِ مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ ، وَآلِهِ أَجْمَعینَ .(2)

ص:337

مُسْتَکینٍ ، لایَسْتَطیعُ لِنَفْسِهِ صَرْفا وَلا عَدْلاً وَلا نَفْعا وَلا ضَرّا وَلا مَوْتا وَلا حَیوةً وَلا نُشُورا ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ وَعِتْرَتِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ الْأَخْیارِ ، وَسَلَّمَ تَسْلیما .

پس این دعا را بخوان : اَللّهُمَّ یا خالِقَ نُورِ النَّبِیّینَ ، وَمُرْزِغَ قُبُورِ الْعالَمینَ ، وَدَیّانَ حَقائِقِ یَوْمِ الدّینَ ، وَالْمالِکَ لِحُکْمِ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ وَالْمُسَبِّحینَ ، وَالْعالِمَ بِکُلِّ تَکْوینٍ ، أَشْهَدُ بِعِزَّتِکَ فِی الْأَرْضِ وَالسَّماءِ ، وَحِجابِکَ الْمَنیعِ عَلی أَهْلِ الطُّغْیانِ ، یا خالِقَ رُوحی ، وَمُقَدِّرَ قُوتی ، وَالْعالِمَ بِسِرّی وَجَهْری ، لَکَ سُجُودی وَعُبُودی ، وَلِعَدُوِّکَ عُنُودی یا مَعْبُودی ، أَشْهَدُ أَنَّکَ أَنْتَ اللّه ُ ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ ، عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ ، وَإِلَیْکَ اُنیبُ ، وَأَنْتَ حَسْبی ، وَنِعْمَ الْوَکیلُ .

و گفته اند که : مستحبّ است که در روز پنجشنبه سوره «مائده» بخواند و هزار مرتبه «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَد» ، و هزار مرتبه صلوات بر محمّد و آل محمّد بفرستد و بگوید : اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ ، وَأَهْلِکْ عَدُوَّهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالاْءِنْسِ مِنَ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ .

و هر که حاجتی داشته باشد در بامداد روز پنجشنبه و شنبه متوجّه آن حاجت شود که حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم دعا کرده است که خدا برکت دهد در بامداد رفتن برای حاجت در روز شنبه و پنجشنبه.(1)

داشته باشد و به عدد هر حرفی از حروف قرآن حوری به او عطا فرماید .

و به روایت دیگری که از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت شده است نیز با ثواب بسیار .(1)

مَنْ لایَعِزُّ عَلَیْهِ ما یَفْعَلُهُ ، یا مَنْ حَیْثُ ما دُعِیَ أَجابَ ، أَسْأَلُکَ بِمُوجِباتِ رَحْمَتِکَ ، وَعَزائِمِ مَغْفِرَتِکَ ، وَأَسْأَلُکَ بِأَسْمائِکَ الْعِظامِ ، وَبِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ عَظیمٌ ، وَأَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ ، وَبِفَضْلِکَ الْعَظیمِ .

أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ الْعَظیمِ، دَیّانِ یَوْمِ الدّینِ ، مُحْیِی الْعِظامِ وَهِیَ رَمیمٌ ، وَأَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ اللّه ُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَأَنْ تَقْضِیَ حاجَتی ، وَتُیَسِّرَ لی مِنْ أَمْری ، وَلاتُعَسِّرَ عَلَیَّ ، وَتُسَهِّلَ لی مَطْلَبَ رِزْقی مِنْ فَضْلِکَ الْواسِعِ ، یا قاضِیَ الْحاجاتِ ، یا قَدیرا عَلی ما لایَقْدِرُ عَلَیْهِ غَیْرُکَ ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ وَأَکْرَمَ الْأَکْرَمینَ .

پس حضرت فرمود : چند مرتبه این نماز را بکن .

راوی گفت که : در سال دیگر در خدمت آن حضرت بودیم باز اسماعیل آمد و از آستین خود کیسه ای بیرون آورد و گفت : این پانصد اشرفی است که به برکت شما و برکت دعا و نمازی که تعلیم من فرمودید ، از خمس بر من واجب شده است و چون سه مرتبه این نماز را کردم مردی که مال بسیار از من منکر شده بود و در مجلس قاضی سوگند یاد کرده بود ، آن مال را برای من آورد و از من حلّیّت طلب کرد .

حضرت فرمود : خدا را حمد کن و عبادت پروردگار خود را ترک مکن و تفقّد احوال برادران مؤمن خود بکن.(1)

سوره فاتحه آیة الکرسی و در رکعت دوم آیات آخر سوره حشر «هُوَ اللّه ُ الَّذی لا إِلهَ إِلاّ هُو» تا «وَهُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ» و سوره «إِنّا أَنْزَلْناهُ» را بخواند و بعد از سلام قرآن مجید را بردارد و بر بالای سر خود بلند کند و بگوید : بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ إِلی خَلْقِکَ ، وَبِحَقِّ کُلِّ آیَةٍ لَکَ فیهِ ، وَبِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فیهِ ، وَبِحَقِّکَ عَلَیْکَ وَلا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ یا سَیِّدی ، یا اَللّه ُ ده مرتبه ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ ده مرتبه ، بِحَقِّ عَلِیٍّ ده مرتبه ، بِحَقِّ فاطِمَةَ ده مرتبه ، بِحَقِّ الْحَسِنِ ده مرتبه ، بِحَقِّ الْحُسَیْنِ ده مرتبه ، بِحَقِّ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ده مرتبه ، بِحَقِّ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ ده مرتبه ، بِحَقِّ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ده مرتبه ، بِحَقِّ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ ده مرتبه ، بِحَقِّ عَلِیِّ بْنِ مُوسی ده مرتبه ، بِحَقِّ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ ده مرتبه ، بِحَقِّ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ ده مرتبه ، بِحَقِّ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ ده مرتبه ، بِحَقِّ الْقائِمِ ده مرتبه. پس هر حاجت که دارد ذکر کند که برآورده شود ان شاء اللّه تعالی.(1)

و ابن بابویه و دیگران به سند معتبر روایت کرده اند از حضرت صادق علیه السلامکه هر کس ناخنهای خود را در روز پنجشنبه بگیرد ، و یکی را برای روز جمعه بگذارد ، حق تعالی فقر و فاقه و تنگدستی را از او برطرف کند .(2)

و به سند معتبر از آن حضرت علیه السلام منقول است که حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که : هر کس در روز شنبه یا پنجشنبه ناخن و شارب بگیرد ، از درد دندان و درد چشم عافیت یابد .(3)

و در «طبّ الأئمّه» از آن حضرت روایت کرده است که : هر کس در روز پنجشنبه ناخن بگیرد ، درد چشم نبیند و هر کس در هر جمعه بگیرد ، از زیر هر ناخن دردی و مرضی بیرون رود .(4)

ص:342

و به روایت دیگر آن حضرت در هر پنجشنبه ناخن می گرفت و ابتدا می فرمود با انگشت کوچک دست راست تا ابهام ، پس با انگشت کوچک دست چپ تا ابهام و می فرمود که : هر که چنین کند درد چشم به او نرسد .(1)

و سنّت است که در نماز صبح روز پنجشنبه و دوشنبه در رکعت اوّل سوره «هَلْ أَتی» و در دوم سوره «قُلْ هُوَ اللّه ُ أَحَدٌ» بخواند .(2)

و گفته اند که مستحبّ است طلب علم در این دو روز .(3) و سنّت است خواندن سوره «مائده» در روز پنجشنبه .(4) و زیارت قبور شهدا و مؤمنان در این روز .(5)

مکروه است از مکّه و مدینه و سایر مشاهد مشرّفه در روز پنجشنبه سفر کردن تا جمعه را بگذرانند .(6)

و حجامت کردن در روز پنجشنبه مستحبّ است(7) و مسهل و دواهای مضعف خوردن مکروه است مبادا ضعف مانع او گردد از حضور نماز جمعه(8) و سنّت است که بعد از نماز عصر روز پنجشنبه صلوات بر محمّد و آل اطهار بسیار بفرستد تا شام روز جمعه .(9)

و کفعمی از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده است که : هر که در روز دوشنبه و پنجشنبه هزار مرتبه سوره «اِنّا أَنْزَلْناهُ» بخواند خدا از آن سوره ملکی خلق کند که آن را قوی گویند ، دستش از هفت آسمان و هفت زمین بزرگتر باشد و در موضع هر ذرّه از بدنش خدا مویی خلق کند و در هر مویی هزار زبان بیافریند و به هر زبانی به قوّت جمیع جنّیان و آدمیان سخن گوید و استغفار کند

ص:343

برای خواننده این سوره ، و حق تعالی آن استغفارها را دو هزار هزار برابر مضاعف گرداند و ثواب همه را به او عطا کند .(1)

أَیْ مُتَمَلِّکُ ، أَیْ مُتَجَبِّرُ ، أَیْ مُتَسَلِّطُ ، لا عَمَلَ لی أَبْلُغُ بِهِ نَجاحَ حاجَتی .

فَأَنَا أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذی أَنْشَأْتَهُ مِنْ کُلِّکَ ، فَاسْتَقَرَّ فی غَیْبِکَ ، فَلایَخْرُجُ مِنْکَ إِلی شَیْءٍ سِواکَ ، أَسْأَلُکَ بِهِ هُوَ ، ثُمَّ لَمْ یُلْفَظْ بِهِ وَلایُلْفَظُ بِهِ أَبَدا أَبَدا ، وَبِهِ وَبِکَ لا شَیْءَ غَیْرُ هذا ، وَلا أَجِدُ أَحَدا أَنْفَعَ لی مِنْکَ ، أَیْ کَبیرُ ، أَیْ عَلِیُّ ، أَیْ مَنْ عَرَّفَنی نَفْسَهُ ، أَیْ مَنْ أَمَرَنی بِطاعَتِهِ ، أَیا مَنْ نَهانی عَنْ مَعْصِیَتِهِ ، أَیا مَنْ أَعْطانی مَسْئُولی ، أَیْ مَدْعُوُّ ، أَیْ مَسْئُولُ ، أَیْ مَطْلُوبا إِلَیْهِ .

إِلهی رَفَضْتُ وَصِیَّتَکَ وَلَمْ اُطِعْکَ ، وَلَوْ أَطَعْتُکَ لَکَفَیْتَنی ما قُمْتُ إِلَیْکَ فیهِ قَبْلَ أَنْ أَقُومَ ، وَأَنَا مَعَ مَعْصِیَتی لَکَ راجٍ ، فَلاتَحُلْ بَیْنی وَبَیْنَ ما رَجَوْتُ ، وَارْدُدْ یَدی عَلَیَّ مَلْأی مِنْ خَیْرِکَ وَفَضْلِکَ وَبِرِّکَ وَعافِیَتِکَ وَمَغْفِرَتِکَ وَرِضْوانِکَ بِحَقِّکَ یا سَیِّدی .(1)

و ایضا مشایخ متقدّم الذّکر روایت کرده اند که : حضرت امیرالمؤمنین علیه السلامبعد از دعای سابق این دعا را می خواندند:

یا عُدَّتی عِنْدَ کُرْبَتی ، وَیا غِیاثی عِنْدَ شِدَّتی ، یا وَلِیُّ نِعْمَتی(2) ، یا مُنْجِحی فی حاجَتی ، یا مَفْزَعی فی وَرْطَتی ، یا مُنْقِذی مِنْ هَلَکَتی ، یا کالِئی فی وَحْدَتی ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغْفِرْ لی خَطیئَتی ، وَیَسِّرْ لی أَمْری ، وَاجْمَعْ لی شَمْلی ، وَأَنْجِحْ لی طَلِبَتی ، وَأَصْلِحْ لی شَأْنی ، وَاکْفِنی ما أَهَمَّنی ، وَاجْعَلْ لی مِنْ أَمْری فَرَجا وَمَخْرَجا ، وَلاتُفَرِّقْ بَیْنی وَبَیْنَ الْعافِیَةِ أَبَدا ما أَبْقَیْتَنی وَعِنْدَ وَفاتی إِذا تَوَفَّیْتَنی ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .(3)

و ایضا از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده اند که : روز چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه را روزه می داشتند و در شب شنبه آنچه می خواستند نماز می کردند ، پس

ص:345

سیصد مرتبه «یا رَبِّ» می گفتند ، پس این دعا را می خواندند:

یا رَبِّ إنَّهُ لَیْسَ یَرُدُّ غَضَبَکَ إِلاّ حِلْمُکَ ، وَلایُنْجی مِنْ عِقابِکَ إِلاّ عَفْوُکَ ، وَلایُخَلِّصُ مِنْکَ إِلاّ رَحْمَتُکَ وَالتَّضَرُّعُ إِلَیْکَ ، فَهَبْ لی یا إِلهی فَرَجا بِالْقُدْرَةِ الَّتی تُحْیی بِها أَمْواتَ الْعِبادِ ، وَبِها تُنْشِرُ مَیْتَ الْبِلادِ ، وَلاتُهْلِکْنی وَعَرِّفْنی یا رَبِّ إِجابَتَکَ لی ، وَأَذِقْنی طَعْمَ الْعافِیَةِ إِلی مُنْتَهی أَجَلی ، یا رَبِّ ارْفَعْنی وَلاتَضَعْنی ، وَاحْفَظْنی وَانْصُرْنی وَلاتَخْذُلْنی یا رَبِّ ، إِنْ رَفَعْتَنی فَمَنْ ذَا الَّذی یَضَعُنی ، وَإِنْ وَضَعْتَنی فَمَنْ ذَا الَّذی یَرْفَعُنی .

وَقَدْ عَلِمْتُ یا إِلهی ، أَنْ لَیْسَ فی حُکْمِکَ ظُلْمٌ ، وَلا فی عُقُوبَتِکَ عَجَلَةٌ ، وَإِنَّما یَعْجَلُ مَنْ یَخافُ الْفَوْتَ ، وَإِنَّما یَحْتاجُ إِلَی الظُّلْمِ الضَّعیفُ ، وَقَدْ تَعالَیْتَ عَنْ ذلِکَ سَیِّدی عُلُوّا کَبیرا ، فَلاتَجْعَلْنی لِلْبَلاءِ غَرَضا ، وَلا لِنَقِمَتِکَ نَصَبا ، وَمَهِّلْنی وَنَفِّسْنی ، وَأَقِلْنی عَثْرَتی ، وَلاتُتْبِعْنی بِبَلاءٍ عَلی أَثَرِ بَلاءٍ ، فَقَدْ تَری ضَعْفی وَقِلَّةَ حیلَتی وَتَمَرُّغی وَتَضَرُّعی إِلَیْکَ .

یا رَبِّ أَعُوذُ بِکَ فی هذِهِ اللَّیْلَةِ وَهذَا الْیَوْمِ مِنْ کُلِّ سُوءٍ فَأَعِذْنی ، وَأَسْتَجیرُ بِکَ فَأَجِرْنی ، وَأَسْتَتِرُ بِکَ مِنْ شَرِّ خَلْقِکَ فَاسْتُرْنی ، وَأَسْتَغْفِرُکَ مِنْ ذُنُوبی فَاغْفِرْ لی ، إِنَّهُ لایَغْفِرُ الْعَظیمَ إِلاَّ الْعَظیمُ ، وَأَنْتَ الْعَظیمُ الْعَظیمُ الْعَظیمُ ، أَعْظَمُ مِنْ کُلِّ عَظیمٍ .(1)

و ایضا از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده اند که : هر که را بلایی و شدّتی عارض شود از جانب پادشاهی یا دشمن حسودی ، پس روزه بدارد روز چهار شنبه و پنجشنبه و جمعه را و در شب شنبه این دعا را بخواند:

أَیْ رَبّاهُ ، أَیْ سَیِّداهُ ، أَیْ سَنَداهُ ، أَیْ أَمَلاهُ ، أَیْ رَجایاهُ ، أَیْ عِماداهُ ، أَیْ کَهْفاهُ ، أَیْ حِصْناهُ ، أَیْ حِرْزاهُ ، أَیْ فَخْراهُ ، بِکَ آمَنْتُ ، وَلَکَ أَسْلَمْتُ ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ ، وَبابَکَ قَرَعْتُ ، وَبِفِنائِکَ نَزَلْتُ ، وَبِحَبْلِکَ اعْتَصَمْتُ ، وَبِکَ اسْتَغَثْتُ ، وَبِکَ أَعُوذُ ،

ص:346

وَبِکَ أَلُوذُ ، وَعَلَیْکَ أَتَوَکَّلُ ، وَإِلَیْکَ أَلْجَأُ وَأَعْتَصِمُ ، بِکَ أَسْتَجیرُ فی جَمیعِ اُمُوری ، وَأَنْتَ غِیاثی وَعِمادی ، وَأَنْتَ عِصْمَتی وَرَجائی .

وَأَنْتَ اللّه ُ رَبّی لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، سُبْحانَکَ وَبِحَمْدِکَ ، عَمِلْتُ سُوءا ، وَظَلَمْتُ نَفْسی ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَاغْفِرْ لی ، وَارْحَمْنی ، [وَخُذْ] بِیَدی ، وَأَنْقِذْنی وَوَفِّقْنی ، وَاکْفِنی وَاکْلَأْنی وَارْعَنی فی لَیْلی وَنَهاری وَإِمْسائی وَإِصْباحی وَمَقامی وَسَفَری ، یا أَجْوَدَ الْأَجْوَدینَ ، وَیا أَکْرَمَ الْأَکْرَمینَ ، وَیا أَعْدَلَ الْفاضِلینَ ، وَیا إِلهَ الْأَوَّلینَ وَالاْخِرینَ ، وَیا مالِکَ یَوْمِ الدّینِ ، وَیا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

یا حَیُّ یا قَیُّومُ ، یا حَیّا لایَمُوتُ ، یا حَیُّ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ ، بِمُحَمَّدٍ یا أَللّه ُ ، بِعَلِیٍّ یا أَللّه ُ ، بِفاطِمَةَ یا أَللّه ُ ، بِالْحَسَنِ یا أَللّه ُ ، بِالْحُسَیْنِ یا أَللّه ُ ، بِعَلِیٍّ یا أَللّه ُ ، بِمُحَمَّدٍ یا أَللّه ُ ، بِجَعْفَرٍ یا أَللّه ُ ، بِمُوسی یا أَللّه ُ ، بِعَلِیٍّ یا أَللّه ُ ، بِمُحَمَّدٍ یا أَللّه ُ ، بِعَلِیٍّ یا أَللّه ُ ، بِالْحَسَنِ یا أَللّه ُ ، بِحُجَّتِکَ وَخَلیفَتِکَ فی بِلادِکَ یا اَللّه ُ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَخُذْ بِناصِیَةِ مَنْ أَخافُهُ .

پس دشمن خود را نام برد و بگوید : وَذَلِّلْ لی صَعْبَهُ ، وَسَهِّلْ لی قِیادَهُ ، وَرُدَّ عَنّی نافِرَةَ قَلْبِهِ ، وَارْزُقْنی خَیْرَهُ ، وَاصْرِفْ عَنّی شَرَّهُ ، فَإِنّی بِکَ اللّهُمَّ أَعُوذُ وَأَلُوذُ ، وَبِکَ أَثِقُ ، وَعَلَیْکَ أَعْتَمِدُ وَأَتَوَکَّلُ ، فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاصْرِفْهُ عَنّی ، فَإِنَّکَ غِیاثُ الْمُسْتَغیثینَ ، وَجارُ الْمُسْتَجیرینَ ، وَلَجَأُ اللاّجینَ ، وَأَرْحَمُ الرّاحِمینَ .(1)

ص: 347

خدا و به حقّ جدّت رسول خدا که مرا خبر دهی که سبب نجات تو از زندان چه شد [زیرا] به سبب آن که من برای تو بشارت آوردم [حقّی بر تو پیدا کرده ام] ؟

حضرت فرمود : در شب چهار شنبه بعد از نماز شب به خواب رفتم جدّم رسول صلی الله علیه و آله وسلم را در خواب دیدم که گفت : ای موسی ! ترا به ظلم و ستم حبس کرده اند ؟ گفتم : آری یا رسول اللّه .

حضرت فرمود که : ملک و دولت ایشان امتحانی است برای ایشان و تمتّعی می یابند تا زمانی که حق تعالی حکم نماید به انقراض ایشان . فردا را و پنجشنبه و جمعه را روزه بدار و در شب شنبه بعد از نماز خفتن دوازده رکعت نماز بکن و در هر رکعت بعد از سوره «فاتحه» ، دوازده مرتبه سوره «توحید» بخوان و چون از دوازده رکعت فارغ شوی ، بعد از سلام این دعا را بخوان .

و به روایت شیخ طوسی بعد از رکعت چهارم به سجده رو و این دعا را بخوان و اگر در هر دو موضع بخواند بهتر است ، و دعا این است :

اَللّهُمَّ یا سابِقَ الْفَوْتِ ، وَیا سامِعَ الصَّوْتِ ، وَیا مُحْیِیَ الْعِظامِ بَعْدَ الْمَوْتِ وَهِیَ رَمیمٌ ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْعَظیمِ ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ ، وَعَلی أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ ، وَتُعَجِّلَ لِیَ الْفَرَجَ مِمّا أَنَا مَمْنُوٌّ بِهِ(1) وَ صالٍ بِحَرِّهِ ، یا رَبَّ الْعالَمینَ . و به روایت شیخ : مِمّا أَنَا فیهِ .(2)

و بعد از خواندن «ذلِکَ الْفَوْزُ الْمُبینُ»(1) باز یازده مرتبه آیه سابقه را بخواند و چون برسد به این موضع «وَهَدَیْناهُمْ إِلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ»(2) بگوید :

رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً ، وَفِی الاْخِرَةِ حَسَنَةً ، وَقِنا عَذابَ النّارِ . اَللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ هؤُلاءِ الْأَنْبِیاءِ ، وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفی صَلَّی اللّه ُ عَلَیْهِ وَآلِهِ یا قاضِیَ الْحاجاتِ ، أَنْ تَقْضِیَ حاجَتی فی هذِهِ السّاعَةِ .

پس بخواند تا «إِنْ هُوَ إِلاّ ذِکْرٌ لِلْعالَمینَ» ، پس چهل و شش مرتبه بگوید : «إیّاکَ نَعْبُدُ وَإِیّاکَ نَسْتَعینُ» ، پس بگوید : «صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ» و چون برسد به «رُسُلِ اللّه ِ» در میان دو جلاله این دعا را بخواند :

إلهی مَنْ ذَا الَّذی دَعاکَ فَلَمْ تُجِبْهُ ، إِلهی مَنِ الَّذی تَضَرَّعَ إِلَیْکَ فَلَمْ تَرْحَمْهُ ، إِلهی مَنِ الَّذِی انْقَطَعَ إِلَیْکَ فَلَمْ تَصِلْهُ ، إِلهی مَنْ ذَا الَّذِی اسْتَنْصَرَکَ فَلَمْ تَنْصُرْهُ ، إِلهی مَنِ الَّذِی اسْتَنْجَدَکَ فَلَمْ تُنْجِدْهُ ، إِلهی مَنِ الَّذِی اسْتَصْرَخَکَ فَلَمْ تَصْرُخْهُ ، إِلهی مَنِ الَّذِی اسْتَغْفَرَکَ فَلَمْ تَغْفِرْ لَهُ .

إِلهی مَنِ الَّذِی اسْتَعاذَ بِکَ فَلَمْ تُعِذْهُ ، إِلهی مَنِ الَّذی تَوَکَّلَ عَلَیْکَ فَلَمْ تَکْفِهِ ، إِلهی مَنِ الَّذی تَقَرَّبَ إِلَیْکَ فَأَبْعَدْتَهُ ، وَهَرَبَ إِلَیْکَ فَأَسْلَمْتَهُ ، واغَوْثاهُ بِکَ یا أَللّه ُ ، واغَوْثاهُ واغَوْثاهُ بِکَ یا أَللّه ُ، وا غَوْثاهُ واغَوْثاهُ بِکَ یا أَللّه ُ، یا مُغیثُ أَغِثْنی، وَامْحُ عَنّی سَیِّئاتی، یا غِیاثَ الْمُسْتَغیثینَ ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ ، پس سوره را تمام کند .(3)

مؤلّف گوید که : شیخ و سیّد و کفعمی و غیر ایشان برای هر روزِ هفته نمازهای بسیار در کتب خود ایراد نموده اند و چون اکثر به گمان فقیر سند معتبری نداشت و از کتب عامّه مأخوذ شده و از کتب ایشان روایت نموده بودند آنها را ذکر نکردم .

ص: 350

ص:352

و به سند صحیح و حسن از حضرت باقر علیه السلام منقول است که : نماز جمعه فریضه است و اجتماع به سوی آن فریضه است با امام . اگر کسی ترک کند بی علّت سه جمعه را سه فریضه را ترک کرده است و سه فریضه را ترک نمی کند بدون علّتی مگر منافقی .(1)

و به سند معتبر از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که : روز جمعه روزی است که حق تعالی پیشینیان و پسینیان را در قیامت جمع می نماید ، پس هر مؤمنی که پیاده به نماز جمعه حاضر شود البته حق تعالی اهوال روز قیامت را بر او سبک گرداند ، پس امر کند که او را به سوی بهشت برند .(2)

و ابن بابویه به سند صحیح از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده است که : هر که سه نماز جمعه را پیاپی و بی علّتی و عذری ترک کند خدا مُهر زند بر دل او که خیری در آن داخل نشود .(3)

و به سند صحیح دیگر روایت کرده است از حضرت باقر علیه السلام که : سه جمعه را ترک نمی کند بی علّتی مگر منافقی و فرمود که : هر که ترک کند جمعه را از روی کراهت از آن و از جماعت مؤمنان بدون علّت و عذری نماز او مقبول نیست .(4)

و کلینی به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : حق تعالی فرض و واجب گردانیده است در هر هفت روز سی و پنج نماز که از جمله آنها نمازی است که واجب است بر هر مسلمانی که حاضر شود آن را مگر پنج نفر بیمار و بنده و مسافر و زن و کودک .(5)

ص: 354

برقی در محاسن به سند صحیح روایت کرده است که : جمعه واجب است بر هر احدی ، و معذور نیست در آن مگر پنج کس ؛ زن و بنده و مسافر و بیمار و کودک .(1)

و شیخ طوسی به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که :

اعرابی آمد به خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم که او را قلیب می گفتند ، وگفت : یا رسول اللّه ! چند مرتبه تهیّه حجّ کردم و مرا میسّر نشد .

حضرت فرمود که : بر تو باد به نماز جمعه که آن حجّ فقرا و مساکین است .(2)

و شیخ زین الدّین رفع اللّه درجته از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده است که : هر که سه نماز جمعه را عمدا بی عذری ترک کند حق تعالی بر دل او مُهر نفاق بزند و فرمود که : [یا] ترک کنند مردم نیامدن به جمعه ها را ، یا آن که خدا بر دل ایشان مُهر زند و از غافلان بنویسند ایشان را .(3)

و ایضا حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم در خطبه ای طولانی فرمود که : خدا فرض گردانیده است بر شما نماز جمعه را ، پس هر کس ترک کند آن را در حیات من یا بعد از فوت من از روی استخفاف به آن و انکار آن ، خدا جمعیّت آن را بپاشد و در هیچ کار او برکت ندهد و نمازش و زکاتش و حجّش و روزه اش و نیکی اش مقبول نگردد ، مگر آن که توبه کند .(4)

و ابن بابویه قدس سره به سند صحیح از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده است که : چون حق تعالی خلایق را از قبرها برانگیزد روزها را بیاورند به نحوی که خلایق بشناسند آنها را به نام و حلیت و صفت ، روز جمعه بر همه مقدّم باشد

ص:355

و نور او ساطع و لامع باشد و سایر روزها از پی او روند به نحوی که گویا عروس کریمه بزرگوار صاحب وقار است که به خانه داماد بردبار مالداری می برند ، پس روز جمعه شهادت دهد و محافظت نماید برای کسی که مسارعت و مبادرت به سوی نماز جمعه کرده باشد ، پس مؤمنان داخل بهشت شوند بر قدر سبقتی که به سوی نماز جمعه گرفته اند .(1)

و به سند معتبر از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم منقول است که مکروه است سخن گفتن در وقتی که پیش نماز خطبه می خواند و اگر سخن گوید نماز جمعه اش مقبول نیست .(2)

و کلینی به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که : چون امام در روز جمعه خطبه خواند سزاوار نیست کسی را که سخن گوید تا پیش نماز از خطبه فارغ شود ، پس چون از خطبه ها فارغ شود سخن می توان گفت تا وقتی که اقامه بگویند .(3)

و از حضرت امیر المؤمنین علیه السلام منقول است که : سخن نباید گفت در وقت خطبه ، و رو از قبله نباید گردانید ، مگر به قدری که از نماز توان گردانید ، و نماز جمعه را دو رکعت قرار داده اند از جهت دو خطبه که آنها به جای دو رکعت اند ، پس حکم نماز دارد تا پایین آید پیش نماز .(4)

و به سند معتبر منقول است که : حضرت امام محمّد باقر علیه السلام در روز جمعه بامداد به مسجد می آمدند و در هنگامی که آفتاب به قدر یک نیزه بلند شده [بود]

ص:356

و در ماه رمضان زودتر می آمدند و می فرمودند که : جمعه های ماه رمضان را برسایر ماهها فضیلت هست مانند فضل ماه رمضان بر سایر ماهها .(1)

و از حضرت باقر علیه السلام منقول است که : در روز پنجشنبه دوا مخورید تا ضعیف نشوید از آمدن به جمعه .(2)

از حضرت امیرالمؤمنین صلوات اللّه علیه منقول است که دعا بسیار بکنید و حاجات خود را از خدا بطلبید در روز جمعه ؛ به درستی که در آن ساعتی چند هست که دعا در آنها مستجاب می گردد ، مگر آنکه دعا کنید برای معصیتی یا قطع رحم یا عقوق پدر و مادر و بدانید که خیر و شرّ هر دو مضاعف می شوند در روز جمعه.(3)

و به سند معتبر از حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام منقول است که زنان را نیز سنّت است بوی خوش و زینت کردن در روز جمعه .(4)

و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام مروی است که : هر که از جمعه تا جمعه دیگر پانصد رکعت نماز بکند ، هر حاجت که از خدا بطلبد روا گردد(5) مگر آنکه حاجت حرامی بطلبد .(6)

و از ابن عباس و دیگران روایت کرده اند که دحیه کلبی در روز جمعه از شام آمد و آذوقه آورد و در احجار الزّیت فرود آمد و طبل زد که مردم را خبر کند که آمده است و مردم در آن وقت در مسجد بودند و حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم مشغول

ص:357

خطبه نماز جمعه بودند ، پس مردم همه متفرّق شدند و به جانب آن دویدند ، مگر امیرالمؤمنین و حسن و حسین و فاطمه صلوات اللّه علیهم أجمعین و سلمان فارسی و ابوذر و مقداد و صهیب ، و حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم را بر منبر [تنها ]گذاشتند .

پس حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود که : خدا نظر کرد در روز جمعه به مسجد [من] ؛ اگر نه این گروه بودند که در مسجد من نشسته بودند هر آینه آتش می گرفت جمیع مدینه و مانند قوم لوط سنگ عذاب بر ایشان می بارید .(1)

و شهید ثانی رحمه الله از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده است که هر کس سخن گوید در روز جمعه در حالی که امام خطبه خواند مانند خری است که کتاب چند بار او کرده باشند .(2)

و به روایت دیگر فرمود که : خدا و ملائکه رحمت می فرستند بر آنها که بامها می بندند در روز جمعه . و فرمود که : چون روز می شود بر هر دری از درهای مسجد ملکی چند می نشینند و می نویسند مردمی را که به نماز جمعه می آیند به ترتیب ، چون پیش نماز بر منبر برآمد صحیفه ها را می پیچند و می آیند و خطبه را می شنوند .(3)

در حدیث دیگر : هر کس در روز جمعه غسل کند و بامداد متوجّه مسجد گردد و پیاده برود و نزدیک پیش نماز جا بگیرد و گوش دهد و آنچه او می گوید بشنود و سخن لغو نگوید ، به عدد هر گامی که بر می دارد یک سال عبادت برای او نوشته شود که روزها روزه باشد و شبها به عبادت بایستد .(4)

ص:358

این جا ختم کردم این کتاب جامع الفصول و فاقد الفضول را در شب جمعه بیست و دوم شهر جمادی الاولی سنه 1099 تسع و تسعین و ألف هجری با وفور اشغال و هجوم اهوال به توفیق کریم متعال در قلیل از ایّام سمت اختتام یافت . ملتمس از عاملان و ناظران آنکه این غریق بحر خطا را در حالت(1) حیات و بعد از وفات به دعای مغفرت و غفران سیّئات و رفع درجات دستگیری نمایند و بر خطا و نسیان مؤاخذه ننمایند .

والحمد للّه أوّلاً وآخرا والصّلوة علی قدم المرسلین وفخر النّبیّین محمّد وعترته الأطهرین الأقدسین ولعنة اللّه علی أعدائهم أجمعین .

ص: 359

15. تفسیر قمی؛ ابوالحسن علی بن ابراهیم قمی (م 307 ق)، تصحیح: طیب موسوی جزایری، قم، دارالکتاب، 1404 ق.

16. تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعة؛ شیخ حر عاملی (م 1104ق)، تحقیق: عبدالرحیم ربانی شیرازی، تهران: اسلامیه، 1377 - 1379ق.

17. تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعة؛ شیخ حر عاملی (م 1104 ق)، تحقیق: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، 1414ق.

18. تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه؛ شیخ طوسی (م 460 ق)، تحقیق: سیّدحسن موسوی خراسانی، تهران: دارالکتاب الاسلامیه، 1365ش.

19. ثواب الأعمال؛ شیخ صدوق (م 381 ق)، قم: منشورات شریف رضی، دوم، 1368ش.

20 . جامع الاحادیث؛ محمد بن جعفر رازی (قرن 4 ق)، تحقیق: محمّد حسینی نیشابوری، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیه، 1413ق.

21. جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع؛ سیدبن طاووس (م 664 ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، تهران: آفاق، اوّل، 1379ش.

22. جُنه الأمان الواقیة و جَنه الإیمان الباقیة؛ تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی (905ق)، تهران: مدرسه فخریه، اوّل، 1321ق.

23. الخصال المحموده و المذمومه؛ شیخ صدوق (م 381 ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم: دفتر نشر اسلامی، 1403ق.

24 . الدر المنثور؛ جلال الدین سیوطی (م 911 ق)، بیروت: دارالمعرفة، اوّل، 1365ق.

25 . الدروع الواقیة؛ سیّد بن طاووس (م 664 ق)، تحقیق: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اوّل، 1414ق.

26 . دعائم الاسلام؛ نعمان بن محمد تمیمی مغربی (م 363 ق)، تحقیق: آصف بن علی اصغر فیضی، بیروت: دارالمعارف، اوّل، 1383 ق.

27. الدعوات قطب الدین راوندی (م 573 ق)، تحقیق: مدرسه امام مهدی علیه السلام، قم: مدرسه امام مهدی علیه السلام اوّل، 1407 قمری.

28. الذکری؛ شهید اوّل (م 786 ق)، [بی جا]،[بی نا]، 1272ق.

ص: 361

29 . روضة الواعظین؛ ابن فتال نیشابوری (قرن 5 ق)، قم: مصطفوی، 1377 ق.

30. السرائر؛ محمّدبن ادریس حلّی (م 598 ق)، قم: مؤسسه نشر اسلامی، دوم، 1410ق.

31. السنن؛ احمدبن شعیب نسائی (م 303 ق)، بیروت: دارالفکر، اوّل، 1348ق.

32. سنن ابی داوود؛ سلیمان بن اشعث سجستانی (م 275 م)، تحقیق: سعید محمّد الحام، بیروت: دارالفکر، اوّل، 1410ق.

33 . الصحیفة السجّادیّة الجامعه؛ تحقیق: سیّد محمد باقر ابطحی، قم: مدرسه امام مهدی7، 1423ق.

34. صفوة الصفات فی شرح دعاء السمات؛ تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی (م905 ق)، مخطوط، کتابخانه آیت اللّه مرعشی نجفی، ش 2788، به خط: تاج الدین حسین صاعد، مورخ 6 محرم الحرام 992 ق.

35. طب الأئمه علیهم السلام؛ ابو عتاب عبداللّه بن سابور الزیات و حسین ابنی بسطام النیسابوریین (قرن 3 ق)، نجف: مکتبه حیدریه، 1385 ق.

36 . العدد القویة لدفع المخاوف الیومیة؛ علی بن یوسف حلّی (قرن 8 ق)، تحقیق: سیّد مهدی

رجایی، قم: کتابخانه آیة اللّه مرعشی نجفی، اوّل، 1408 ق.

37. عده الداعی و نجاح الساعی؛ احمدبن فهد حلّی (م 841 ق)، تحقیق: احمد موحدی قمی، تهران: وجدانی، اوّل، [بی تا].

38. علل الشرایع و الاحکام و الاسباب؛ شیخ صدوق (م 381 ق)، نجف: مکتبه حیدریه، اوّل، 1386ق.