ریشه ها و جلوه های
تشیع
حوزه علمیه اصفهان
در طول تاریخ
جلد سوم
یا
اصفهان در اینه تصویر
تألیف امیر سید جه موحد ابطحی
ویراستار دیجیتالی: مرتضی قنبری
ص: 1
بسم الله الرحمن الرحیم
شناسنامه کتاب
نام:.............ریشه ها و جلوه های تشیّع و حوزه علميه اصفهان - جلد سوم
یا «اصفهان در آئینه تصویر »
تأليف :.........مير سيد حجة موحد ابطحی موسوی اصفهانی
لیتوگرافی:.......اسلامی اصفهان
تاریخ انتشار :.......عید سعید غدیرخم 1418 قمری
نشر:...............دفتر تبليغات المهدى ( عج ) اصفهان
تیراژ :..............2000
قیمت :............1600 تومان
اصفهان - حوزه علمیه - مدرسه صدر و مدرسه ذو الفقار
حاج سيد حجة موحد أبطحى
کلیه حقوق چاپ و نشر مخصوص مؤلّف است
ص: 2
پس از آنکه بخش های گوناگون کتاب «ریشه ها و جلوه های تشیّع و حوزهٔ علميه اصفهان » منظم گردید و مراحل تایپ کامپیوتری آن به انجام رسید ، به روشنی معلوم شد که ضمیمه نمودن عکسهای مورد نظر به بخش های مناسب آنها ، از جهاتی مورد اشکال و نامطلوب می باشد ، و لذا تصمیم گرفته شد که تمامی عکس ها در یک جلد مستقل به چاپ برسد ، و در اختیار علاقمندان قرار گیرد و به همین جهت علاوه بر نام اصلی کتاب ، از عنوان : اصفهان در آئینه تصویر برای این جلد بهره گرفته ایم .
البته در تنظیم عکسها، ابتداءً تصویرهائی که زیبائیهای اصفهان را از نظر طبیعی و هنری به نمایش می گذارد عرضه نموده ایم و پس از آن ، از عکس های مساجد مهم و مورد توجه و سپس از مزارات نورانی و متبرکه امامزادگان علیهم السلام بهره جسته ایم و بعد از آن ، تصاویری از بقعه های علمی و مزارات علماء بزرگ قرار داده شده است و سپس از مدارس علمیه و صحنه هائی مربوط به برنامههای حوزه علمیه، عکس هائی را برگزیده ، و در معرض دید علاقمندان قرار داده ایم و امید است مورد عنایت خاصه ، صاحبان ولايت كلية الهيه ، و موجب جلب توجه دیني علاقمندان به ارزشهای مکتب امامت و ولايت أهل البيت علیهم السلام
واقع گردد ، و یادگاری دینی و معنوی برای آیندگان به شمار آید
مؤلّف
ص: 3
تصویر
ص: 4
تصویر
منظره بسیار زیبای میدان امام ، از نشانه های ذوق و هنر و ابتکار هنرمندان اصفهانی
(گنبد مسجد شیخ لطف الله و ساختمان عالی قاپو در طرف راست و چپ عکس دیده میشود )
ص: 5
تصویر
منظره زیبای شهر اصفهان که به کوه صفه ختم میشود (گنبد و ایوان و مناره های زیبای مسجد امام ، همانند نگینی درخشان ، چشم را خیره میکند ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 11 - 15 »
ص: 6
تصویر
منظره بسیار زیبای مسجد و میدان امام در شب «مربوط به جلد 2 ، صفحه 11 - 15 »
ص: 7
تصویر
نمای بسیار زیبائی از مقرنس کاری در مسجد امام اصفهان
(از آثار هنری و تاریخی برجسته هنرمندان اصفهانی ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 11 - 15 »
ص: 8
تصویر
پل سی و سه چشمه الله وردی خان ، معروف به سی و سه پل ( از آثار برجسته تاریخی اصفهان )
ص: 9
تصویر
پل سی و سه چشمه الله وردی خان سی و سه پل ( بر زیبائی زاینده رود افزوده است)
ص: 10
تصویر
پل خواجو ، از آثار هنری - تاریخی اصفهان بر روی زاینده رود ، بر زیبائی طبیعی رودخانه می افزاید
ص: 11
تصویر
منارجنبان ، از شگفتیهای برجسته اصفهان
تصویر
مسجد امام و مسجد شیخ لطف الله ، در صفحه زیبای شهر اصفهان
ص: 12
جلوه هایی از زیبائیهای اصفهان
تصویر
برج کبوتر ، در یک صحنه زیبای برفی
تصویر
سی و سه پل ( زاینده رود اصفهان )
ص: 13
ذوق و هنر ، و ایمان و اعتقاد، در هم آمیخته است «مربوط به جلد 2 ، صفحه 16 - 23 »
تصویر
نمائی از بیرون و سردر زیبای مسجد شیخ لطف الله
تصویر
نمائی از داخل مسجد شیخ لطف الله ( تجلی هنر و ابتکار )
ص: 14
تصویر
مسجد جامع جدید عباسی ( مسجد امام) در میدان نقش جهان ، تجلیگاه ذوق و هنر و ابتکار هنرمندان اصفهانی ، و محل در هم آمیختن علم و عبادت «مربوط به ج 2، صفحه 11 و 245 »
تصویر
مدرسه چهارباغ سلطانی زیباترین اثر معمارى و هنرى أواخر دوره صفویه ، که هنرمندان اصفهانی، شعائر دینی را در آن به نمایش گذارده اند مربوط به جلد 2 ، صفحه 126 »
ص: 15
تصویر
ایوان شمالی مسجد جامع عتیق اصفهان پایگاه بزرگ علمی صاحب بن عباد ،و مرحوم علامه مجلسی ، و سایر بزرگان علم و دین «مربوط به جلد 2 ، صفحه 5 - 9 »
تصویر
ایوان جنوبی و مناره های با عظمت مسجد جامع اصفهان ( مرکز بزرگ علمی و دینی، در طول تاریخ درخشان شهر تاریخی اصفهان )
ص: 16
تصویر
نمای زیبا و شکوهمندی از سردَرِ جامع جورجير ( مسجد حکیم فعلی )
(که به وسیلۀ صاحب بن عباد در قرن چهارم ساخته شده است )
تصویر
نمای زیبای دیگری از سردَرِ جامع جورجير ( قديمي ترين أثر برجسته دینی و تاریخی باقیمانده از دوره حکومت شیعی آل بویه در اصفهان ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 10 »
ص: 17
تصویر
نمای زیبا و باشکوه مسجد حکیم ، جایگاه فعالیت علمی - عبادی حاجی کلباسی «مربوط به جلد 2 ، صفحه 28 و 185 »
تصویر
نمای زیبائی از داخل بقعۀ حاجی کلباسی، در جوار مسجد حکیم ( هنرمندان اصفهانی ، ارادت خود را به دین و مذهب ، به نمایش در آورده اند) مربوط به جلد 2 ، صفحه 398
ص: 18
تصویر
سردر زیبای مسجد آقا نور ، در محله تاریخی دردشت «مربوط به جلد 2 ، صفحه 231 »
تصویر
نمای دیگری از سردر مسجد جامع تاریخی آقانور« مربوط به جلد 2 ، صفحه 231»
ص: 19
تصویر
سردر باشکوه و زیبای مسجد سید شفتی مربوط به جلد 2 ، صفحه 29 »
تصویر
نمای جنوبی مسجد تاریخی و عظیم مرحوم سید شفتی «مربوط به جلد 2 ، صفحه 29 »
ص: 20
تصویر
نمائی از ضلع شمالی مسجد و مدرسۀ مرحوم سید شفتی
گنبد زیبای بقعهٔ علمی خاندان سیّد شفتی نیز دیده میشود «مربوط به ج 2، ص 29 و 400 »
تصویر
نمای باشکوهی از مدرس و حجرات مدرسۀ مسجد عظیم و تاریخی سید شفتی
«مربوط به جلد 2 ، صفحه 29 »
ص: 21
تصویر
نمای شمالی مسجد نو بازار در این مسجد ، مجتهدین بزرگ تدریس می نموده اند .
و هم اكنون نیز محل جلسات بزرگ درسی است« مربوط به جلد 2 ، صفحه 38 - 40»
تصویر
ایوان باشکوه جنوبی مسجد حاج محمد جعفر آبادهای ( محل تدریس مرحوم آباده ای )
«مربوط به جلد 2 ، صفحه 34»
ص: 22
تصویر
گنبد زیبا و سردَرِ تاریخی حرم مطهر امامزاده اسماعیل علیه السلام در طرف جنوبی صحن مدرسه علمیه امامزاده اسماعیل علیه السلام «مربوط به جلد 1 ، صفحهٔ 169 و جلد 2 صفحهٔ 375»
تصویر
محراب تاریخی مسجد شعیای نبی علیه السلام ( أول مسجدی که در اسلام ، در زمان خلافت امام علی علیه السلام در اصفهان ساخته شده است) مربوط به ج 1 ص 170 و ج 2، ص 375
ص: 23
تصویر
مناره عظیم و تاریخی مسجد علی ، و گنبد زیبای امامزاده هارونیه «مربوط به جلد 2 ، صفحه 26 - 28 »
تصویر
درب نفیس و تاریخی ورودی به حرم شعیای نبی علیه السلام، از نشانه های تشیّع اصفهان در قرن هشتم «مربوط به جلد 1 ، صفحه 171 »
ص: 24
تصویر
سردر باشکوه مدرسه علمیه هارونیه و گنبد و سردر ورودی حرم مطهر امامزاده هارون هارونیه « مربوط به جلد 1 ، صفحه 168 و جلد 2 صفحه 219 »
تصویر
گنبد زیبا و صحن امامزاده ابراهیم علیه السلام در محله مستهلک ( خیابان شیخ بهائی ) «مربوط به جلد 1 ، صفحه 160 »
ص: 25
تصویر
ایوان ورودی حرم مطهر امامزاده أحمد بن على بن الإمام محمد الباقر علیه السلام از معتبرترین امامزاده های اصفهان مربوط به جلد 1 ، صفحه 163 »
تصویر
سردر صحن مقدس امامزاده احمد علیه السلام از آثار تاریخی اصفهان «مربوط به جلد 1 ، صفحه 163 »
ص: 26
تصویر
نمای زیبای گنبد مطهر و صحن مقدس امامزاده اسحاق علیه السلام واقع در خیابان «مربوط به جلد 1 ، صفحه 167 »
تصویر
نمای گنبد مطهر و صحن مبارک امامزاده اسحاق علیه السلام واقع در خوراسگان اصفهان مربوط به جلد 1 ، صفحه 203
ص: 27
تصویر
بقعه و مزار شریف امامزاده محسن علیه السلام( خیابان وحید ) مربوط به جلد 1 ، صفحهٔ 189 »
تصویر
سردرِ مجلل حرم امامزاده سید محمد علیه السلام خیابان وحید «مربوط به جلد 1 ، صفحهٔ 190 »
ص: 28
تصویر
ساختمان تاریخی و ارزشمند بقعه جعفريه «مربوط به جلد 1 ، صفحه 204 و جلد 2 ، صفحهٔ 381»
تصویر
صلوات بر چهارده معصوم علیه السلام در کاشیکاری بالای در ، ورودی بقعهٔ جعفریه علیه السلام از نشانههای نفوذ و گسترش تشیع در اوائل قرن هشتم اصفهان «مربوط به جلد 1 ، صفحه 204 و جلد 2 ، صفحه 381»
ص: 29
تصویر
سردرِ امامزاده جعفر ( جعفریه ) و امامزاده مرتضی علیهما السلام. «مربوط به جلد 1 ، صفحه 204 و جلد 2 ، صفحه 381»
تصویر
سنگ قبر تاریخی و نفیس و بی نظیر امامزاده جعفر علیه السلام «مربوط به جلد 1 ، صفحه 204 و جلد 2 ، صفحه 381»
ص: 30
تصویر
ضریح مقدس و حرم مطهر امامزاده أبو العباس علیه السلام «مربوط به جلد 1 ، صفحه 191»
تصویر
ضریح منوّر و بقعه مکرّم علامه مجلسی قدس سره مرقد مطهر آية الله صافی در کنار ضریح علامه مجلسی دیده میشود «مربوط به جلد 2 ، صفحه 387 و 394)»
ص: 31
تصویر
مزار شریف حضرت یوشع نبی علیه السلام در سرزمین مقدس لسان الارض تخت فولاد ، از آثار مهم تاریخی - مذهبی اصفهان «مربوط به جلد 2 ، صفحه 412 و 467 »
تصویر
ضریح مطهر شعیای نبی علیه السلام در جوار حرم مقدس امامزاده اسماعیل علیه السلام از آثار برجسته تاریخی دینی اصفهان «مربوط به جلد 1 ، ص 170 و جلد 2، ص 375»
ص: 32
تصویر
مشهد اردهال ، صحن و سرا و گنبد و بارگاه مجلل امامزاده علی بن محمد الباقر علیه السلام از معتبرترین امامزادگان مدفون در استان اصفهان «مربوط به جلد 2 ، صفحه 555»
تصویر
بارگاه مجلل ، و ساختمان عظیم حرم و گنبد امامزاده آقا علی عباس علیه السلام ( بزرگترین و باشکوه ترین حرم و گنبد و صحن امامزادگان استان اصفهان) «مربوط به ج 1، ص 146 »
ص: 33
تصویر
گنبد و بقعه ششهان ، محلّ مدرسه علمیه شیعه، در دورۀ حاکمیت مخالفین در اصفهان «مربوط به جلد 2 ، صفحه 88 و 386»
تصویر
مدرسه امامیه، از آثار تاریخی متعلق به قرن هشتم هجری «مربوط به جلد 2 ، صفحهٔ 48 »
ص: 34
تصویر
بقعه و مزار شریف صاحب بن عباد ، پرچمدار بزرگ شیعه در اصفهان ، در قرن چهارم هجری « «مربوط به جلد 1 ، صفحهٔ 276 و جلد 2 ، صفحه 377 »»
تصویر
سردر و دو مناره مدرسه علمیه شیعه در قرن هشتم و گنبد سلطان بخت آغا ، بر گلوی مناره ( لا إله الا الله محمد رسول الله ، علی ولی الله حقاً ) کاشیکاری شده « «مربوط به ج 2، ص 80»»
ص: 35
تصویر
مرقد مطهر دلباخته امام زمان (عج) آية الله ، سيّد محمّد تقی موسوی فقیه احمدآبادی صاحب کتاب مکیال المکارم فى فوائد الدّعاء للقائم «مربوط به جلد 2 ، صفحهٔ 449 »
ص: 36
تصویر
نمائی از مسجد آقا میر سید حسن مدرّس ، معروف به مسجد رحیم خان ، گنبد بقعه علمی خاندان مدرّس ، در طرف شمال مسجد نیز دیده میشود «مربوط به ج 2، ص 320 و 402»
تصویر
مرقد مطهر آية الله العظمی، میر سید حسن مدرّس ، و فرزندان بزرگوارشان «مربوط به جلد 2 ، صفحه 402»
ص: 37
تصویر
مرقد مطهر آية الله ، حاج سیّد مرتضی موحد ابطحی که عمر خود را وقف تحصیل علم و تدریس و تربیت سربازان امام زمان (عج) نمود ، و در راه نشر و ترویج و حمایت از مکتب اهل بیت علیهم السلام قیام نمود ( در داخل بقعه جعفریه ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 386»»
تصویر
مرقد منوّر مادر نمونه ، عابده صالحه ، حاجيه منصوره فقيه احمدآبادی ، که عمر خود را در راه محبت اهل بیت علیهم السلام و تربیت یاران و سربازان حضرت بقية الله الاعظم (عج) صرف نمود ( در صحن امامزاده جعفر علیه السلام ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 385»
ص: 38
تصویر
نمای مسجد آیة الله امامی و کتابخانه عمومی الزهراء علیها السلام «مربوط به جلد 2 ، صفحه 41 و 361»
تصویر
مرقد شریف آیة الله امامی که نام مبارک فاطمه زهراءعلیها السلام بالای آن جلوه نموده است «مربوط به جلد 1 ، صفحه 196 »
ص: 39
تصویر
بقعه و مزار شریف شهید راه ولایت اهل بيت علیهم السلام، آقا سيد أبو الحسن شمس آبادی «مربوط به جلد 2 ، صفحه 454»
تصویر
مزار شریف مجتهده نامدار ( بانوی ایرانی ) پرچمدار حرکت علمی - دینی در میان بانوان ، در قرن چهاردهم هجری «مربوط به جلد 2 ، صفحه 439 »
ص: 40
تصویر
بقعه و مزار شریف فاضل اصفهانی، معروف به فاضل هندی «مربوط به جلد 2 ، صفحه 458»
تصویر
بقعه و تکیه حاج محمد جعفر آبادهای «مربوط به جلد 2 ، صفحهٔ 423 »
ص: 41
تصویر
بقعه دو چهره نامدار شیعه، آقا حسین و آقا جمال خوانساری ، با گنبد زیبا و جالب «مربوط به جلد 2 ، صفحه 424»
تصویر
بقعه خاتون آبادی ، از آثار تاریخی و با گنبد باشکوه «مربوط به جلد 2 ، صفحه 446»
ص: 42
تصویر
بقعه و مزار شریف آقا سیّد محمّد باقر خوانساری اصفهانی ( صاحب روضات الجنّات ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 437 »
تصویر
بقعه آقا شیخ محمد تقی رازی ( سرسلسله خاندان علمی مسجد شاهی ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 431»
ص: 43
تصویر
بقعه نورانی بزرگمرد علم و تقوی ، آقا میرزا أبو المعالی کلباسی «مربوط به جلد 2 ، صفحه 436 »
تصویر
مزار شریف آقا میرزا أبو المعالى كلباسي ، و دو فرزند بزرگوارشان ، آقا میرزا ابو الهدى و آقا میرزا جمال الدین «مربوط به جلد 2 ، صفحه 436 »
ص: 44
تصویر
دو بقعه علمی در تکیه کازرونی ( در وسط تکیه و نیز در طرف شرق آن ) دیده میشود «مربوط به جلد 2 ، صفحه 462 و 464»
تصویر
مرقد شریف میر سيّد أبو القاسم فندرسکی ، در وسط تکیه میر «مربوط به جلد 2 ، صفحه 471»
ص: 45
تصویر
گنبد و مناره های زیبای مدرسه چهارباغ «مربوط به جلد 2 ، صفحه 126 »
تصویر
ایوان شمالی مدرسه چهارباغ ( مدرسه امام صادق علیه السلام) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 126»
ص: 46
تصویر
مدرسه علميه ملا عبد الله تسترى «مربوط به جلد 2 ، صفحه 187 »
تصویر
مدرسه علمیه باقریه در بکوشک «مربوط به جلد 2 ، صفحه 52»
ص: 47
تصویر
مدرسه علمیه جده بزرگ «مربوط به جلد 2 ، صفحه 113 »
تصویر
مدرسه علمیه جده کوچک «مربوط به جلد 2 ، صفحه 120 »
ص: 48
تصویر
نمای ایوان شرقی ، و حجرات مدرسه حکیمیه (کاسه گران ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 179 »
تصویر
نمای حجرات مدرسه علمیه نوریه اصفهان «مربوط به جلد 2 ، صفحه 205 »
ص: 49
تصویر
نمای داخلی مدرسه علمیه نیم آور «مربوط به جلد 2 ، صفحه 209»
تصویر
نمای سردرِ زیبای مدرسه نیم آور «مربوط به جلد 2 ، صفحه 209 »
ص: 50
تصویر
نمای مدرسه علميّة آية الله خادمی ( مدرسه عربان ) (گنبد و منارههای زیبای مسجد امام دیده میشود) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 174 »
تصویر
نمای جنوبی مدرسه آیة الله خادمی ، گنبد بقعه آقا نجفی دیده میشود «مربوط به جلد 2 ، صفحه 174 و 404 »
ص: 51
تصویر
مدرسه میرزا حسین ( نزدیک مسجد سید شفتی ) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 200 »
تصویر
مدرسه علمیه جوادیه «مربوط به جلد 2 ، صفحه 292»
ص: 52
تصویر
نمای زیبای مدرسه صدر بازار «مربوط به جلد 2 ، صفحه 295 »
تصویر
نمای دیگری از مدرسۀ بزرگ صدر «مربوط به جلد 2 ، صفحه 295 »
ص: 53
تصویر
نمائی از مدرسه صدر بازار ، مرکز حوزه علمیه اصفهان «مربوط به جلد 2 ، صفحه 295 »
تصویر
نمای دیگری از مدرسه صدر بازار «مربوط به جلد 2 ، صفحه 295 »
ص: 54
تصویر
سردر ورودی مدرسه صدر خواجو «مربوط به جلد 2 ، صفحهٔ 316»
تصویر
نمای داخلی مدرسۀ صدر خواجو «مربوط به جلد 2 صفحه 316»
ص: 55
تصویر
سردر مدرسه محمودیه «مربوط به جلد 2 ، صفحه 319»
تصویر
نمائی از بخش قدیمی و تاریخی مدرسۀ محمودیه «مربوط به جلد 2 ، صفحه 319»
ص: 56
تصویر
سردَرِ زیبا و باشکوه مدرسۀ خالصیه ، پس از بازسازی «مربوط به جلد 2 ، صفحه 153 »
تصویر
نمای داخلی مدرسه خالصيه ، دو مناره مدرسه قدیمی شیعه در محله در دشت ، و نیز گنبد سلطان بخت آغا ، دیده میشود «مربوط به جلد 2 ، صفحه 153 »
ص: 57
تصویر
سردرِ زیبا و تاریخی مدرسه جلالیه ، پس از تعمیرات دوره اخیر «مربوط به جلد 2 ، صفحه 123 »
تصویر
حجره های شمالی مدرسه امامزاده اسماعیل اعلان «مربوط به جلد 2 ، صفحه 108 »
ص: 58
تصویر
مدرسه علمیه جلالیه ، قبل از تعمیرات دوره اخیر «مربوط به جلد 2 ، صفحه 123 »
تصویر
مدرسه علمیه جلالیه، پس از تعمیرات اساسی دورۀ اخیر ، در جشن عید غدیر خم «مربوط به جلد 2 ، صفحه 123 »
ص: 59
تصویر
نمای زیبائی از سردرِ أصلى مدرسة الغدير «مربوط به جلد 2 ، صفحه 288 »
تصویر
نمای دیگری از سردرِ مدرسة الغدیر که مشتمل بر وقفنامه مدرسه است «مربوط به جلد 2 ، صفحه 288 »
ص: 60
تصویر
گوشه هائی از مراسم جشن عید غدیر، در مدرسه الغدیر «مربوط به جلد 2 ، صفحهٔ 288 »
ص: 61
تصویر
مدرّسين و طلاب مدرسه علميّة ذو الفقار ، در حال استغاثه به حضرت بقية الله الأعظم ، حجة بن الحسن العسکری (عج) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 159 »
تصویر
مدرّسين و طلاب مدرسه علميّة ذو الفقار ، در حال استغاثه به حضرت بقية الله الأعظم ، حجة بن الحسن العسکری (عج) «مربوط به جلد 2 ، صفحه 159 »
ص: 62
تصویر
جمعی از مدرسین و طلاب حوزه علمیه اصفهان ، در سفری دسته جمعی به مشهد مقدس حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام «مربوط به جلد 2 ، صفحهٔ 162 »
تصویر
صحنه ای از حال و روحیۀ طلاب حوزۀ علمیه ، در هنگام مباحثه درسها «مربوط به جلد 2 ، صفحه 162 »
ص: 63
تصویر
گوشه هائی از صحنه برگزاری امتحانات مدرسه علميّة ذو الفقار ، ، در مسجد نو بازار «مربوط به جلد 2 ، صفحه 38 و 159 »
ص: 64
تصویر
نویسنده کمترین ، در حال استغاثه و توسل به یکی از امامزادگان عظیم الشأن علیه السلام «مربوط به جلد 1 ، صفحه 523»
تصویر
نویسنده کمترین ، در حال تدریس برای طلاب حوزه علمیه ، در مسجد نو بازار «مربوط به جلد 2 ، صفحه 39 و 162 »
ص: 65
تصویر
ص: 66
تصویر
ص: 67
تصویر
ص: 68