نويسنده :مجتبي تهراني
ناشر: تهران:پيام آزادي
http://www.mojtabatehrani.ir/resale/estefta

شخصي نماز استيجاري قبول كرده است و بر اثر مشكلاتي نتوانسته به موقع نماز را بخواند و با گذشت زمان نام صاحب نماز را فراموش كرده است. حال نيّت نماز را چگونه بايد انجام دهد؟
* به نيابت كسي كه در ذهن او است نماز را به ;جا بياورد و ذكر نام لازم نيست.

درصورت اجير كردن جهت اداي قضاي نماز پدر ماهانه چه مبلغي بايد پرداخت؟
* بستگي به قرار داد اجاره دارد.

باتوجه به نحوة شست ;وشوي قالي ;شويي ;ها، آيا فرش نجسي كه توسط آنها شست ;وشو مي ;شود پاك مي ;گردد يا خير؟
* |اگر عين نجاست بر طرف شده باشد، با آب جاري يك ;بار آب بكشند پاك است.

اگر فرش پهن باشد و نجس شود به ;طوري كه قابل جمع كردن نباشد، آيا با وصل كردن آب كُر به محل نجاست و جمع كردن غساله به ;وسيله پارچه در دفعة اوّل و مجدداً آب گرفتن، پاك مي ;شود؟
* اگر عين نجاست در آن نباشد پاك مي شود.

آيا فرش يا دمپايي، پس از بر طرف شدن اصل نجاست با يك ;بار آب ;كشي با آب لوله ;كشي شهري كه حكم آب جاري را دارد، پاك مي شود؟
* |اگر بافت فرش به صورتي باشد كه آب در آن نفوذ نمي كند، بايد غساله آن خارج شود و سپس با يك ;بار آب كشيدن پاك مي ;شود. امّا اگر بافت فرش به صورتي باشد كه آب در آن نفوذ كرده و از طرف ديگر خارج مي ;شود، غساله آن پاك است و يك ;بار آب گرفتن بر روي آن كافي است.

اگر حولة حمام نجس شود و قابل فشردن براي بيرون آمدن غساله از آن نباشد با فرو كردن آن زير آب جاري يا كُر و بيرون كشيدن آن پاك مي شود؟
* اگر عين نجاست در آن نباشد پاك مي ;شود.

حكم لباس ;هاي نجسي كه با لباس ;هاي پاك در ماشين لباس ;شويي مي ;شويند چيست؟
* اگر وصل به شير آب جاري باشد پس از بر طرف شدن عين نجاست يك ;بار شسته شود پاك است.

|در مورد لباس ;شويي كه در وقت شست ;وشوي لباس اتصال آن با آب جاري قطع مي ;شود تكليف چيست؟
* |پس از ازاله عين نجاست چنانچه دو مرتبه آب قليل روي آن ريخته شود و هر بار غساله آن خارج شود پاك است.

شستن لباس نجس در لباس ;شويي ;هاي تمام اتوماتيك كه عمل شستن، آب كشيدن و خشك كردن را انجام مي ;دهند چه حكمي دارد؟ آيا لباس نجس با اين روش پاك مي ;شود؟
* ماشين ;هاي لباس ;شويي از نظر مقدار آب ;گيري و تعداد دفعات شستن متفاوت هستند؛ لذا احكام آنها متفاوت است.

ب اآب شهري مخرج مدفوع را مي ;شوييم و غسالة آن برمدفوع داخل توالت برخورد مي ;كند و بر پاي ما مي ;پاشد. آيا پا نجس شده است؟ آيا مي ;شود گفت چون غسالة آب كُراس تو ممكن است وصل به كُر باشد پس پا نجس نشده است؟
* به مسأله 52 و 54 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود
o متن اين مسائل در رسالة حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به اين شرح است:
مسأله 52- آبي كه عين نجاست مثل خون و بول به آن برسد و بو يا رنگ يا مزه آن را تغيير دهد اگر چه كر يا جاري باشد نجس مي ;شود. ولي اگر بو يا رنگ يا مزه آب به ;واسطه نجاستي كه بيرون آن است عوض شود، مثلاً مرداري كه پهلوي آب است بوي آن را تغيير دهد نجس نمي ;شود.
مسأله 54- آب قليلي كه براي پاك كردن شي ;ء نجس شده استعمال مي ;شود و آن ;را غساله مي ;نامند، به احتياط واجب بايد ازآن اجتناب كرد، و اگر در آب كُر يا جاري آن چيز نجس را آب بكشند و آب در آن نفوذ كرده باشد، غساله آن پاك است.

در آب كشيدن شيئ نجس با آب قليل فاصله انداختن بين دفعات سه ;گانه تا چه اندازه لازم است؟
* به اندازه ;اي كه غساله آن خارج شود.

نظر جنابعالي در مورد آب به ;دست آمده از تصفيه ;خانة فاضلاب و استفاده آن در مصارف گوناگون بخصوص كشاورزي چيست؟
* استفاده از آن در كشاورزي اشكال ندارد.

در رابطه با رهن منزل مرسوم است پولي را پيش مي ;گيرند و بابت اجاره مبلغ كمتري دريافت مي ;كنند. آيا اين كار صحيح است و در صورت غلط بودن راه درست را بيان كنيد؟
* اگر در ضمن اجاره شرط شود كه مبلغي به صاحب خانه قرض يا وديعه داده شود، اشكال ندارد وجه اجاره از اين جهت كم شود.

آيا مي‌توان در ساعت اداري كه وقت خالي و بيهوده و اضافي داريم مطالعه نمود؟ اگر اين مطالعات در زمينه كاري باشد، يعني مربوط به شغل باشد و كمكي در اين ارتباط باشد مي ;توان انجام داد؟ آيا مي ;توان از نظر شرعي در ساعت اداري كه وقت اضافي و بيكاري و بيهوده وجود دارد، مقالاتي را كه در زمينه شغل مورد نظر مي ;باشد انجام داد و در ازاي آن پول گرفت؟
* بستگي به قرارداد اجاره دارد.

بنده در يك بانك كارمند هستم. آيا در اوقات فراغت كه هيچ كار و مشغوليتي نباشد، در آن وقت مي ;توانم قرآن بخوانم؟
* بستگي به قرارداد اجاره دارد.

در هنگام ثبت ;نام در آموزشگاه ;ها شروطي وجود دارد كه در فرم ;هاي ثبت ;نام نوشته شده و قبل از ثبت ;نام، هنرجو بايد آن را بخواند و امضا كند كه يكي از مواد اين فرم ;ها اين است كه مثلاً در صورت انصراف قبل از شروع دوره 10% و پس از گذشت چند جلسه از دوره، كلّ مبلغ شهريه مسترد نمي ;گردد. آيا اين شرط از لحاظ شرعي صحيح است و اگر مثلاً در ابتدا مقرر شده باشد شهريه را در سه قسط پرداخت كنيم و شهريه را پرداخت و الباقي به صورت اقساط پرداخت گردد، ولي بعد از گذشت چند جلسه در كلاس شركت نكنيم، وضعيت چگونه است؟ آيا پرداخت مابه ;التفاوتي كه در فرم ;هاي ثبت ;نام قيد شده ضرورت دارد؟ حتي اگر الباقي كلاس را شركت نكرده باشيم؟
* 1- اگر قرارداد اجاره ;اي باشد، اين شرط در ضمن قرارداد اشكال ندارد.
2- در صورتي كه قرارداد به صورت عقد اجاره باشد و منظور از مابه التفاوت، بقيه قسط ;ها باشد بايد پرداخت شود.

دريافت وجه به عنوان حق الزحمه، حق القدم و هديه از سوي قاريان قرآن چه حكمي دارد؟
* اجير كردن براي قرائت قرآن اشكال ندارد.

|آيا در ارث هم فرقي است بين باكره و غير باكره بودن يا اينكه هر دو همان هشت به يك ارث مي برند؟
* |در ارث فرقي بين باكره بودن يا غير باكره بودن نيست.

مردي دو زن دارد كه يكي از آنان بچه دارد و ديگري بچه ندارد. آيا هر دو هشت يك ارث مي ;برند يا اوّلي هشت يك و دومي چهار يك؟
* هر دو هشت يك ارث مي ;برند.

وضعيت بچه ;اي كه از زنا به ;وجود آمده نسبت به ارث چگونه مي ;باشد؟
* |بچه ;اي كه از زنا به ;وجود آمده ارث نمي ;برد.

زميني قبلاً مسكوني بود، الان فروخته شده و صاحب ملك سه پسر داشته كه هر سه پسر داراي فرزنداني مي ;باشند. الان سه پسر فوت كرده و فقط نوه ;ها به اضافه يك همسر پسر زنده مي ;باشد. آيا به همسر پسر با وجود فرزند ارث تعلّق مي ;گيرد؟ آيا به دو همسر پسر كه فوت كرده ;اند چيزي تعلّق مي ;گيرد؟ اين سؤال از اين بابت است كه يكي از همسران پسر كه متوفي شده دختري از يك شوهر ديگر دارد، آيا ارث به اين دختر تعلّق مي ;گيرد؟
* بعد از فوت پدر، اين زمين ميراثِ پسران است و بعد از فوت پسران، به ميراث ;بران آنها مي ;رسد.

استفاده از مال به ارث رسيده، با علم به منشأ غيرحلال داشتن آن، براي وارثين چه حكمي دارد؟
* با علم به اينكه مال حرام است، تصرّف كردن در آن جايز نيست.

آيا پدر يا مادر حق دارند فرزند يا فرزندان خود را از ارث محروم نمايند؟
* اگر وصيّت كند كه بعد از فوت از او ارث نبرد صحيح نيست.
<< >>

آيا مادرم مي ;تواند پس از فوت پدرم اموال ورثه را بدون رضايت ساير ورثه به يكي از ورثه بدهد؟
* مادر مي ;تواند سهم خودش را به هر كس كه بخواهد ببخشد.

|انگشتري را كه روي آن اسم يكي از معصومين: حك شده است داخل توالت اداره افتاده است. آيا لازم است به اطلاع ديگران برسد يا خير؟
* ||استفاده او از آن دستشويي حرام است؛ ولي اعلام به ديگران لازم نيست.

مقلّد مرجعي هستم و مي خواهم از مرجعي ديگر تقليد نمايم. آيا عدول از مرجعي به مرجعي|ديگر جايز است ؟
* در صورت احراز مساوي بودن، جايز است.

آيا مي شود به دليل سخت بودن فتواي مجتهدي، به مجتهد ديگري عدول كرد؟
* |عدول از مجتهد اَعلم جايز نيست.

اگر بعد از فوت مرجع، مرجع تقليد زنده‌اي را انتخاب كنيم و بعد از سال ;ها متوجه شويم مرجع اَعلمي نسبت به مرجع انتخاب شده وجود دارد، آيا مي‌توانيم مرجع تقليدمان را عوض نماييم؟
* در صورت اَعلميّت مجتهد دوم بنا بر احتياط، عدول واجب است.

اگر مرجع تقليد فراموشي گرفت يا ديوانه شد، تقليد از او جايز نيست. آيا مي‌توان در اين صورت چون رسالة نوشته شده دارد به تقليد از او ادامه دهيم؟
* در صورت بودنِ اَعلم، بايد به او رجوع شود.

بنده از مقلّدين مرحوم آيت الله بهجت; هستم. بنا به نظر حاج آقا مجتبي آيا من مي‌توانم بر تقليد از ميّت باقي بمانم؟ اين تقليد چگونه خواهد بود؟
* به مسأله 9 و 10 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسائل در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به اين شرح است:
مسأله 9- تقليد از مجتهد ميّت ابتداءً جايز نيست، ولي بقاي بر تقليد مجتهدي كه اعلم از مجتهد زنده بوده، بنا بر اقوي لازم است و فرقي نيست بين مسائلي كه در زمان زنده بودن اعلم به آن عمل كرده و مسايلي كه به آن عمل نكرده باشد، واگر كسي كه در بعضي از مسائل به فتواي مجتهدي عمل كرده و بعد از مردن آن مجتهد، به مجتهد زنده مراجعه كرده، در صورت تساوي مجتهد مرده و زنده، مي ;تواند در همه مسايل از مجتهد ميت تقليد كند، ولي اگر مجتهد ميت اعلم از مجتهد زنده باشد بنا بر اقوي بايد بر تقليد از مجتهد ميت باقي بماند و اگر مجتهد دوم از دنيا برود و رجوع كند به مجتهد سوم، و اگر مجتهد اوّل از مجتهد دوم و سوم اعلم باشد، بنا بر اقوي بايد بر تقليد از مجتهد اوّل باقي بماند.
مسأله 10- اگر در مسأله ;اي به فتواي مجتهدي عمل كند و بعد از مردن او در همان مسأله به فتواي مجتهد زنده رفتار نمايد، در صورت تساوي بين مجتهد ميتي كه در زمان حياتش از او تقليد كرده است و مجتهد زنده، در مسائلي كه به دستور مجتهد زنده عمل كرده است نمي ;تواند به مجتهد ميت رجوع كند. ولي اگر مجتهد زنده در مسأله ;اي فتوي ندهد واحتياط نمايد و مقلد مدتي به آن احتياط عمل كند، دوباره مي ;تواند به فتوي مجتهدي كه از دنيا رفته عمل نمايد مثلاً اگر مجتهدي گفتن يك مرتبه سُبْحانَ اللّه ;ِ وَ الْحَمْدُ للّه ;ِِ وَ لا اِلهَ اِلاَّ اللّه ;ُ وَ اللّه ;ُ اَكْبَرُ را در ركعت سوم و چهارم نماز كافي بداند و مقلد مدتي به اين دستور عمل نمايد و يك مرتبه بگويد، چنانچه آن مجتهد از دنيا برود و مجتهد زنده احتياط واجب را در سه مرتبه گفتن بداند و مقلد مدتي به اين احتياط عمل كند و سه مرتبه بگويد دوباره مي ;تواند به فتواي مجتهدي كه از دنيا رفته برگردد و يك مرتبه بگويد.

من متولد 1342 هستم. زماني كه بالغ شدم مصادف با انقلاب و ورود حضرت امام; بود و من هم مانند بسياري كه نسبت به مسائل مذهبي آگاهي چنداني نداشتند، مقلّد ايشان شدم؛ ولي بايد اعتراف كنم كه يك بار هم رسالة ايشان را نخواندم. ولي اگر موردي پيش مي‌آمد رجوع مي‌كردم. به هر حال منصفانه بگويم هر كاري را كه خودم فكر مي‌كردم درست است انجام مي‌دادم. البته تا حدودي سعي مي ;كردم شرعيّات را كه منتج از تفكرات و شنيده ;ها در جلسات و هيئت‌ها، ديده‌ها و خوانده‌ها بود رعايت كنم. در حال حاضر همچنان به همان روش عمل مي‌كنم و خود را مقلّد ايشان مي ;دانم و مي‌خواهم پس از گذشت حدود 47 سال از عمرم، به حساب خود رسيدگي نمايم. از آنجايي كه بنده تا كنون نه خمس و زكات داده ;ام و نه خود را با مسائل شرعي محك زده ;ام، خواهشمند است بنده را راهنمايي فرماييد.
* اگر مكلف مدتي اعمال خود را بدون تقليد انجام دهد، در صورتي اعمال او صحيح است كه بفهمد به وظيفه واقعي خود رفتار كرده است، يا عمل او با فتواي مجتهدي كه در هنگام عمل وظيفه ;اش تقليد از او بوده و يا با فتواي مجتهدي كه فعلاً وظيفه دارد از او تقليد كند، مطابقت داشته است.

آيا بقابرتقليداَعلمواجباست؟
* بنابراقواواجباست.

آيا مي شود از مجتهدين مختلف تقليد كرد؟ به اين ترتيب كه انسان بداند مجتهدي مثلاً در باب مسائل معاملات اَعلم است و اين باب را از او تقليد كند و از مجتهد ديگر اگر مي ;داند او در باب مسائل نماز و روزه اَعلم است، اين مسائل را از مجتهد دوم تقليد كند؟
* تبعيض در تقليد مانعي ندارد.

لطفاً شرايط و اصول انتخاب مرجع تقليد را توضيح بفرماييد.
* به مسأله 1 تا 5 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسائل در رسالة حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به اين شرح است:
مسأله 1- مسلمان بايد به اصول دين يقين داشته باشد، و در احكام غير ضروري دين بايد يا مجتهد باشد كه بتواند احكام را از روي دليل به ;دست آورد، يا از مجتهد تقليد كند؛ يعني به دستور او رفتار نمايد، يا از راه احتياط طوري به وظيفه خود عمل نمايد كه يقين كند تكليف خود را انجام داده است. مثلاً اگر عده ;اي از مجتهدين عملي را حرام مي ;دانند و عدّه ;اي ديگر مي ;گويند حرام نيست، آن عمل را انجام ندهد. و اگر عملي را بعضي واجب و بعضي مستحب مي ;دانند، آن ;را به ;جا آورد. پس كساني كه مجتهد نيستند و نمي ;توانند به احتياط عمل كنند واجب است از مجتهد تقليد نمايند.
رجوع عامي به مجتهد در احكام شرعيه تقليدي نيست و تقليد در آن معنا ندارد؛ بلكه اشكال عقلي دارد و مقلّد گذشته از آن ;كه به حكم فطرت و استناد و اتكاي عقلي خود براي به دست آوردن احكام شرعيه به مجتهد مراجعه مي ;كند - همان گونه كه افراد بي اطلاع نسبت به هر فني به اهل فن و مطلع از آن مراجعه مي ;كند. - با مقدماتي اجمالاً به اين نتيجه مي ;رسد كه بايد تقليد كند. به بيان ديگر، اصل در به دست آوردن احكام شرعيه، اجتهاد است و مقلد با اجتهاد شخصي خود به مجتهد مراجعه مي ;كند.
مسأله 2- تقليد در احكام عمل كردن به دستور مجتهد است، واز مجتهدي كه بايد به دستور او عمل كرد، بايد مرد، بالغ، عاقل، شيعه دوازده امامي، حلال زاده، زنده و عادل و بنابر اقوي، اعلم و بنا بر احتياط واجب حريص به دنيا نباشد.
مسأله 3- مجتهدي كه بايد از او تقليد كرد از دو راه شناسايي مي ;شود:
اول: اين ;كه خود انسان اطمينان پيدا كند به اجتهاد و اعلميت او، و اين در صورتي است كه انسان خودش اهل علم باشد و بتواند مجتهد اعلم را تشخيص دهد و يا آن ;كه از گفته عده ;اي از اهل علم كه اهل تشخيص هستند اطمينان حاصل كند
دوم: آن ;كه دو نفر عالم عادل كه اهل تشخيص هستند، گواهي به اجتهاد و اعلميت او بدهند، در صورتي كه دو نفر عالم عادل ديگر با گواهي آنان مخالفت نكنند.
مسأله 4- اگر شناختن اعلم مشكل باشد بنا بر احتياط واجب بايد از كسي تقليد كند كه گمان به اعلميت او دارد، و اگر احتمال ضعيفي هم بدهد كه كسي اعلم است و بداند ديگري از او اعلم نيست، بنابر احتياط واجب بايد از او تقليد كند. و در صورت تساوي شرايط بين چند مجتهد، تقليد از هر كدام آن ;ها جائز است. تبعيض در تقليد احكام در صورت تساوي شرايط بين چند مجتهد جايز است؛ يعني مقلّد مي ;تواند در بعضي از احكام از يك مجتهد و در بعضي احكام از مجتهد ديگر تقليد كند، در صورتي كه از آن مخالفت قطيعه عمليه لازم نيايد.
مسأله 5- به ;دست آوردن فتوي يعني دستور مجتهد چهار راه دارد؛ اول: شنيدن از خود مجتهد. دوم: شنيدن از دو نفر عادل كه فتواي مجتهد را نقل كنند، سوم شنيدن از كسي كه مورد اطمينان و راستگوست. در صورتي ;كه از گفته او اطمينان حاصل شود. چهارم: ديدن در رساله مجتهد در صورتي ;كه انسان به درستي آن رساله اطمينان داشته باشد.

اگر وقت نماز تنگ بود و با تيمّم بدل از غسل جنابت نماز خوانديم، بعد از وقت نماز بايد غسل كرد؟ تكليف تيمم چه مي‌شود؟ آيا نمازي كه با تيمم خوانديم را بايد اعاده يا قضا كنيم؟
* بله، تيمم باطل است و بايد پس از وقت غسل كند؛ امّا نماز خوانده شده با تيمم بدل از غسل جنابت در تنگي وقت درست است.

|پس از ملاعبه با همسرم دو قطره آب از من بيرون آمده است. چه حكمي دارد؟
* |اگر با شهوت و جهش باشد يا بدن سست شود مني است.

آيا رطوبتي كه هنگام ملاعبه و شوخي با همسر از زن خارج مي ;شود، حكم مني را دارد؟
* در صورتي كه همراه شهوت و سست شدن بدن باشد حكم مني را دارد.

|حكم مايع مشكوكي كه چند ساعت بعد از جماع از فرج زن خارج مي شود چيست؟
* |اگر زن يقين دارد كه اين مني كه از او خارج مي ;شود مربوط به مرد است، اين جنابت جديد نمي ;باشد؛ و در صورتي كه پس از جماع غسل كرده باشد، پس از خارج شدن آن، نيازي به غسل نيست.

در مورد احتلام زنان، در چه صورتي غسل جنابت بر آنان واجب مي ;شود؟
* اگر يقين پيدا كنند به خارج شدن مني، غسل واجب مي‌شود و تا يقين پيدا نكنند غسل واجب نيست.

آيا بدون سست شدن بدن و رسيدن به اوج لذّت، غسل بر زن واجب مي ;شود؟
* خير.

به طور كلّي در زنان، جنابت چگونه بدون نزديكي تحقق مي ;يابد؟
* با دو شرطِ سست شدن و همراه شهوت بودن؛ تفاوتش با جنابت مردان اين است كه جهش ندارد.

بعد از نزديكي با شوهرم و بعد از غسل كردن، تا دو روز مايعات از من ترشّح مي ;كند؛ آيا بعد از غسل و بدون اعتنا به اين مايع ترشّح ;شده مي ;توانم نماز بخوانم يا بايد منتظر بمانم تا ترشّحات تمام شود و بعد از آن غسل كرده و نماز بخوانم؟
* در صورت يقين نداشتن به مني، غسل واجب نيست.

اگر درحاليكه بيدار هستيم، بي ;هيچ حس شهوتي در هنگام ادرار، مني خارج شود، روزه باطل ميشود؟
* بستگي به مقدّمات آن دار؛ دلذا در مسأله تفصيل است.

در بحث تشخيص مني گفته شده كه با لذّت و شهوت بايد خارج شود. منظور از اين لذّت و شهوت چيست؟
* به مسأله 345 و 346 و 347 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسائل در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به اين شرح است:
مسأله 345- به دو چيز انسان جنب مي ;شود: اول جماع. دوم بيرون آمدن مني، چه در خواب باشد يا بيداري، كم باشد يا زياد با شهوت باشد يا بي ;شهوت، با اختيار باشد يا بي ;اختيار.
مسأله 346- اگر رطوبتي از مرد خارج شود و نداند مني است يا بول يا غير اين ;ها، چنانچه با شهوت و جستن بيرون آمده و بعد از بيرون آمدن آن بدن سست شده، آن رطوبت حكم مني دارد، واگر هيچ يك از اين سه نشانه يا بعضي از اين ;ها را نداشته باشد، حكم مني ;ندارد. ولي در زن و مريض لازم نيست آن آب با جستن بيرون آمده باشد، بلكه اگر با شهوت بيرون آمده باشد در حكم مني است و لازم نيست بدن او سست شود.
مسأله 347- اگر از مردي كه مريض نيست آبي بيرون آيد كه يكي از سه نشانه ;اي را كه در مسأله پيش گفته داشته باشد و نداند نشانه ;هاي ديگري را داشته يا نه، چنانچه پيش از بيرون آمدن آن آب وضو نداشته، بايد وضو بگيرد.

زنان اگر نذر كرده باشند براي امام حسين7 در ماه محرّم قرآن بخوانند، آيا با عذر شرعي مي ;توانند به اين نذر عمل نمايند؟
* جز چهار سوره ;اي كه سجده واجب دارند، قرائت آيات كريمه مانعي ندارد. البته مسّ آيات حرام است.

آيا زن در ايام عادت ماهانه مي ;تواند زيارت عاشورا بخواند و سجده را هم به ;جا آورد؟
* مانعي ندارد.

|زني كه عادت ماهانه دارد، آيا مي ;تواند قرآن بخواند؟
* |غير از سوره ;هايي كه سجده واجب دارند مي ;تواند قرآن بخواند.

دختري سه روز پيش از وقت عادت ماهيانه ;اش لك مي ;بيند. تكليف نماز و روزه او در آن سه روز چيست؟
* به احكام حيض عمل نمايد.

زني سه روز خون ديده است و يك روز پاك شده و دوباره سه روز خون ديده است تكليف او چيست؟
* به احكام حيض عمل نمايد.

چه زني حكم يائسه دارد؟
* به مسأله 435 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به اين شرح است:
مسأله 435- زن ;هاي سيده بعد از تمام شدن شصت سال قمري يائسه مي ;شوند، يعني خون حيض نمي ;بينند وزن ;هايي كه سيده نيستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال قمري يائسه مي ;شوند.

خانمي متولد سال 1332 خورشيدي هنوز هم خون ;ريزي ماهانه دارد كه مقداري نامنظم ;ترشده و كاملا ًنشانه حيض دارد. خواهر بزرگترش هم تا دو سه سال پيش اين ;گونه بوده ومادر مرحومشان نيز تا چند سال پس از 50سالگي اينگونه بوده است. ازجدّشان به اينطرف كسي به آنها سيّد نگفته است. آيااين خون ;ريزي دليل سيادتشان مي ;شود؟
* خير.

مالي از پدر به من به ارث رسيده است. آيا انجام حج بر من واجب است؟
* در صورت استطاعت، حج واجب است.

شخص مستطيع براي رفتن به حج پولي را به حساب سازمان حج و زيارت مي ;ريزد؛ ولي نوبت او 2 سال بعد خواهد بود. اگر در اين ميان آن شخص بميرد آيا حج از او ساقط مي ;شود؟
* اگر در سال ;هاي گذشته استطاعت داشته، در آن صورت حج از او ساقط نيست.

اگر كسي در هنگام طواف به علت هجوم جمعيت از مسير حركت خود منحرف شود يا در وقت سعي صفا و مروه به عقب برگردد و نگاه كند وظيفة او چيست؟
* از همان جايي كه منحرف شده است طواف را ادامه بدهد و نگاه كردن به عقب در سعي صفا و مروه موجب خلل سعي نمي ;شود.

ساعت ده شب يازدهم ذي ;الحجّه ;الحرام ما را از مني به قصد طواف خانة خدا خارج نموده ;اند. نظر به شرط وقوف و بيتوته در مني در صحت مناسك حج، تكليف حج ما چيست؟
* إن ;شاءالله صحيح است.

آيا |از پتويي كه كنارة آن به صورت زيگزال دوخته شده است در وقت اضطرار در حال احرام مي ;شود استفاده كرد؟
* |جايز نيست.

آيا مسافر حج تمتّع مي ;تواند از حولة قرضي استفاده كند؟
* مانعي ندارد.

خانواده ;اي عازم مكّه مكرّمه براي اعمال عمرة مفرده مي ;باشند. فرزندي دارند كه دو سال و هفت ماه دارد و او را نيز با خود مي|برند. اعمال عمرة مفردة آن فرزند خردسال را چگونه بايد به ;جا آورند؟
* هر آنچه را كه او نمي ;تواند، وليّ او به نيابت او به ;جا آورد.

آيا زن مي تواند نيابت حج از مرد را داشته باشد و آيا به تكليف خودش عمل كند يا تكليف آن مرد؟
* مي ;تواند و به تكليف خود عمل نمايد.

آيا |مي ;توان به خاطر توهين فردي به مقدّسات از رفتن او به مكّه ممانعت نمود؟
* |چون رفتن به حج در ارتباط با سازمان و نهاد حج است بايد از سازمان حج پرسيده شود.

زني هستم كه بابت حج پولي را به حساب بانكي سازمان حج و زيارت ريخته و در نوبت قرار گرفته ;ام و ظاهراً سه سال بعد نوبت من فرا مي ;رسد. شوهرم اصرار دارد با دادن مبلغ بيشتر خارج از نوبت در سال جاري اين تشرّف صورت گيرد. با عنايت به اين اصرار و آمادگي همسرم آيا استطاعت بالقوّه من تبديل به استطاعت بالفعل شده است و بر من تشرّف در سال جاري واجب است؟
* در صورتي كه تضييع حق ديگران نباشد و مغايرت با قوانين و مقرّرات دولت نيز نداشته باشد تشرّف در سال جاري واجب است.

من در مسجد النّبي در محراب منسوب به رسول خدا6 نماز خوانده ;ام. آيا حجّ من درست و نماز من صحيح است؟
* نماز و حج صحيح است.

خانمي نماز طواف نساء را به ;جا آورده و تصوّرش اين بوده است كه قرائت نماز او صحيح مي ;باشد. امّا پس از گذشت چند سال متوجّه شده كه قرائت وي صحيح نبوده است. تكليف حجّ او چيست؟
* حجّ او صحيح است.

شخصي به بيماري پوستي مبتلا است و به منظور اداي فريضة حجّ تمتّع و يا عمرة مفرده عازم سرزمين وحي مي ;شود و مي ;بايست در وقت مقرّر مُحرم شود؛ اگر لباس احرام را بپوشد بيماري پوستي او در دستان و پاهاي او نمايان مي ; ;شود و به لحاظ اجتماعي نگاه ترحّم ;آميز و سؤال برانگيز مردم، او را با سختي و خجالت روبه ;رو مي ;كند. آيا او مي ;تواند از پوشش مكمّلي جهت استتار بيماري پوستي ;اش در كنار لباس احرام استفاده نمايد يا خير؟
* در وقت مقرّر بايد مُحرم شود و لباس احرام را بپوشد و چون بيماري او جنبه اجتماعي دارد، مجوّز شرعي جهت پوشيدنِ پوشش مكمّل ندارد و در صورت استفاده از آن كفّاره دارد.

آيا در مورد حج تمتع با توجه به اينكه در حال حاضر از زمان پيش ثبت نام تا زمان اعزام چندين سال فاصله وجود دارد، مي ;توان با پول قرضي ثبت نام كرد؟ يعني اگر كسي در حال حاضر امكان گرفتن قرض و تسويه آن را تا قبل از مشخص شدن زمان اعزام داشته باشد، مستطيع حساب مي ;شود؟
* در صورتي كه قبلاً مستطيع نبوده، وجوبي براي قرض نيست.

همسرم به واسطه خريد فيش حج در سال 82، امسال به حج اعزام مي ;شود و من نيز با نامه ;نگاري با سازمان حج، توانستم جواز خريد فيش آزاد را به ;دست بياورم و با خريد فيش از يك شخص، به صورت قانوني در كاروان همسرم ثبت نام كردم. از آنجا كه مبلغي كه من پرداختم، در مجموع به علت راضي كردن فروشتده فيش آزاد، هزينه محضر و شخص واسطه، بيش از رقم سازمان حج شده و اينكه به نظر خودم توان پرداخت اين پول را با توجه به درآمد ماهيانه ;ام دارم، آيا من مستطيع به حساب مي ;آيم و اعمالم صحيح است؟
* بله.

اگر كسي ختنه كرده باشد و به حج برود و بعد معلوم شود قسمتي از غلاف از حشفه جدا نشده، تكليف چيست؟
* اگر به قدري كم باشد كه مورد اعتنا نباشد و صدق مختون شده باشد اشكال ندارد.

شركت تعاوني اداره ;اي از كارمندان آن اداره جهت واگذاري زمين براي ساخت خانه مسكوني ثبت نام و پولي را دريافت كرده است و به كساني كه پول داده ;اند زمين داده است. بعضي از كارمندان به علّت نداشتن پول حاضر شده ;اند امتياز خود را به كسي كه پول دارد به اين شرط واگذار نمايند كه هرگاه زمين دريافت شد نصف آن مالِ صاحب امتياز و نصف آن مالِ صاحب پول باشد. حكم شرعي آن چيست؟
* در صورتي كه مغاير با ضوابط و قوانين دولت نباشد مانعي ندارد.

پيش ;فروش قبر در حال حاضر در بهشت زهرا3 انجام نمي ;شود؛ ولي من قبري را كه قيمت آن يك ميليون و صد هزار تومان مي ;باشد با سفارش يكي از آشنايان به مبلغ هفتصد و پنجاه هزار تومان خريداري نموده ;ام. حكم آن چيست؟
* در صورتي كه بر خلاف مقرّرات سازمان بهشت زهرا3 نباشد مانعي ندارد.

خريد و فروش چك به مبلغ كمتر از مبلغ مندرج در چك بانكي چه صورتي دارد؟ البته چكي كه مثلاً مربوط به دو ماه ديگر باشد؟
* فروش چك يا سفته به شخص ثالث به كمتر ربا و حرام است.

اگر به خاطر اينكه يكي از بستگانم داراي پست دولتي است در معامله ;اي فروشنده به خاطر او جنس را ارزان ;تر به من بفروشد چه صورت دارد؟
* |مانعي ندارد.

|سيمان دولتي كفاف بنّايي ما را نمي ;كند؛ آيا تهيّه آن از بازار آزاد جايز است؟
* |اگر خلاف مقررات دولت اسلامي نيست اشكال ندارد.

اگر به علّت نياز به پول، جنسي را به مبلغ معيّني به صورت نقدي بفروشد و خريدار همان جنس را به فروشنده به صورت نسيه به قيمت بيشتري بفروشد اين معامله چه صورت دارد؟
* اگر شرط كند كه بعد از فروش به خودش بفروشد يا مبني بر اين معامله كنند صحيح نيست و در غير اين صورت مانعي ندارد.

شخصي كاغذ را به طور نسيه به فردي مي ;فروشد. آن شخص در موعد مقرّر چك مدت ;دار را براي او به ;جاي پول مي ;آورد. آيا فروشنده مي ;تواند از مشتري به خاطر مدت ;دار بودن چك درخواست قيمت بيشتر كند؟
* درخواست قيمت بيشتر جايز نيست.

به دليل نياز داشتن به پول فروختن كليه چه صورت دارد؟
* |اگر در ازاي وجه نباشد اشكالي ندارد.

درآمد شوهر من فقط از راه ربا و دريافت سود پول است و خريد خوراك و پوشاك خانواده را از همان پول انجام مي دهد. وقتي هم به وي اعتراض مي ;كنيم، مي ;گويد شما به اين امور كار نداشته باشيد؛ جواب حلال و حرام آن را خودم مي ;دهم. تكليف ما چيست؟
* |اگر آنچه را كه مي ;خرد به ذمّه بخرد و بعداً بهاي آن را از حرام بدهد، مبيع حلال است؛ امّا |اگر هنگام خريد قصد كرده است كه از حرام بدهد حرام است. شما هم اگر علم داشته باشيد به حرام بودن آن بايد اجتناب كنيد.

شخصي اجناس توليدي خود را به صورت نسيه با قيمت گران ;تري فروخته است و در قبال آن از مشتري چك گرفته است. كسي به او مي ;گويد من قيمت نقدي اجناس تو را الان به ;طور يك ;جا مي ;دهم و تو چك ;ها را كه قيمت غيرنقدي اجناس است به من بده و وصول چك ;ها نيز به عهده تو باشد. حكم اين كار چيست؟
* محل اشكال است.

شخصي مي ;خواهد چكي به مبلغ يك ميليون تومان را به مبلغ 950 هزار تومان بخرد. آيا اين معامله ربوي است؟
* در صورتي كه چك تضميني باشد، معامله صحيح است و چنانچه معامله بين طلبكار و بدهكار باشد معامله صحيح است؛ ولي اگر معامله با شخص ثالثي باشد معامله ربوي و حرام است.

|جديداً مرسوم شده مواد پوليش مانندي بر روي سنگ زده مي ;شود كه موجب شفافيت و چشم ;گير شدن آن مي|شود، ولي موجب تعويض محتوا يا تشابه در جنس نمي ;گردد و مشتري نمي ;داند اين مواد بعد از مدتي از بين مي|رود. حكم استفاده از اين مواد چيست و در صورت مشكل ;دار بودن، آيا مي ;توان براي خريدار عمده ;اي كه در بازار اين ;گونه مواد را پخش مي ;كند و علم به نوع سنگ دارد آن را توليد نمود؟
* |اين غشّ در معامله است و حرام است.

|معاملات بورس چه صورت دارد؟
* |مانعي ندارد.

|آيا شخصي مي ;تواند فرزند خردسال خود را به كسي كه 15 سال است ازدواج كرده و بچه ;دار نشده به ;عنوان فرزندخوانده بدهد و در ازاي آن پولي دريافت كند؟
* ||خير.

دو كتاب را از طريق اينترنت خريداري كردم. هنگام تحويل كتاب ;ها پست ;چي مبلغ كتاب ;ها را نگرفت و گفت وظيفه من نيست. الآن به هيچ صورتي به فروشنده كتاب دسترسي ندارم و سايت اينترنتي ;اش را نيز نتوانستم پيدا كنم. وظيفه من چيست؟ آيا مي‌توانم به همان مقدار صدقه دهم؟
* اگر انسان به كسي كه مديون است دسترسي نداشته باشد و پس از جستجو او را پيدا نكند، مي ;تواند آن را صدقه بدهد؛ امّا پس از پيدا شدنِ او، ضامن است.

اگر جنسي امروز به يك قيمت فروخته شد و بعد از چند روز شخصي كه آن جنس را خريده مي‌خواهد آن را با نوع ديگري از همان جنس تعويض كند، ولي قيمت آن جنسي كه او قبلاً خريداري كرده تغيير كرده است، آيا فروشنده بايد به قيمت روز آن جنس را تعويض كند يا با قيمت گذشته؟
* لازم نيست به قيمت گذشته باشد.

حكم معامله با كسي كه تقيّد مذهبي ضعيفي دارد و بلكه ندارد و در خانه وي مشروبات الكلي يافت مي‌شود و التزامي به رعايت شرعيّات به ظاهر در وي ديده نمي‌شود، اما پول خود را از پدر يا مادر خود مي‌گيرد كه آنها نيز كاملاً شناخته شده نيستند چيست؟
* اگر انسان يقين ندارد كه اموال او حرام است معامله با او اشكال ندارد.

حكم خريد و فروش ارز در بازار بين ;المللي از طريق اينترنت چيست؟
* خريد و فروش ارز اشكال ندارد.

آيا خريد و فروش در بازار بورس ارز و طلا درست است؟ به اين معنا كه بنده حساب ارزي نزد يك كارگزار در كشوري خارجي باز كرده و از طريق وي و بانك ;هاي معتبر خارجي اقدام به خريد و فروش ارزهاي معتبر دنيا مانند يورو، دلار، پوند، ين و... به منظور كسب سود كنم.
* خريد و فروش ارزهاي خارجي اشكال ندارد.

در دنيا بازاري وجود دارد به نام بازار فاركس، اين بازار، بازار ارزهاست و افراد از طريق نوسانات ارزها به كسب سود در اين بازار مي پردازند. اين بازار از لحاظ گردش مالي بزرگترين بازار دنياست. افراد مي ;توانند با يك خط اينترنت و يك نرم ;افزار (كه كارگزاري كه خود افراد مي ;توانند براي خودشان انتخاب كنند در اختيارشان قرار داده) به اين بازار متصل شوند. شما در اين بازار به عنوان مثال به اين نتيجه مي ;رسيد كه قيمت دلار بالا مي ;آيد و قيمت يورو بالا نمي ;آيد؛ پس شما دلار مي ;خريد و هزينه آن را با يورو مي ;پردازيد. حال اگر پيش ;بيني و يا تحليل شما درست باشد، شما در اين معامله سود كرده ;ايد و اگر اشتباه باشد ضرر. در مورد اين بازار نكاتي را بايد عرض كنم:
كارگزار براي اين خدماتي كه مي ;دهد كارمزدي دريافت مي ;كند كه براي هر ارز فرق مي ;كند و در ساعات مختلف بازار ممكن است اندكي تغيير كند. مثلاً كارگزار مي ;گويد به ازاي هر دلار معامله (در مقابل يورو) دو ده هزارم 0.0002 دلار كارمزد مي ;گيرم. به اين كارمزد "اسپريد "spread مي ;گويند.
به دليل اينكه وارد شدن به اين بازار با سرمايه ;هاي پايين سود بسيار ناچيزي را نصيب معامله ;گر مي ;كند، كارگزار مي ;تواند در صورت درخواست به فرد وام دهد (كه به آن "لوريج" گفته مي شود). اين وام به اين صورت است كه شما به عنوان مثال به كارگزار 100 دلار بيعانه مي ;دهيد و كارگزار به شما 1900 دلار وام مي ;دهد يا هرچقدر بخواهيد (البته تا سقفي) تا با آن 2000 دلار معامله كنيد. شما با اين پول معامله مي ;كنيد. اگر سود كرديد، سودش مال خودتان است و كارگزار فقط همان 1900 دلار خودش را پس مي ;گيرد و اگر ضرر كرديد، كارگزار 100 دلار شما را نزد خودش بيعانه دارد تا اگر در معامله ضرر كرديد و اين ضرر داشت از 100 دلار بيشتر مي ;شد كارگزار معامله را فسخ كرده و باز هم فقط همان 1900 دلار خودش را پس مي ;گيرد. كارگزار براي لوريج كارمزد اضافه ;اي نمي ;گيرد. كارمزد كارگزار همان اسپريد است كه در مورد 1 مطرح شد كه بالطبع براي مثال براي معامله 1 دلار 0.0002 دلار براي 100 دلار 0.02 دلار و براي 2000 دلار 0.4 دلار خواهد بود.
شما وقتي پولي نزد كارگزار داريد، مثلاً دلار و شما در يك معامله دلار مي ;فروشيد و يورو مي ;خريد و اين معامله تا 12 شب آن روز باز باشد، كارگزار به دليل اينكه پول شما را يك روز از بانكي در آمريكا به بانكي در اروپا منتقل كرده و سود بانك ;هاي اروپايي از بانك ;هاي آمريكايي ممكن است بيشتر/كمتر باشد كارگزار اين درصد سود روزانه ما به التفاوت اين دو بانك مثبت/منفي را از حساب شما اضافه/كم مي ;كند و اين در صورتي است كه معامله 12 شب به وقت كارگزار باز باشد و اگر شب ;هاي ديگر هم باز بماند، باز هم درصد تعلق مي ;گيرد كه البته اين درصد بسيار بسيار ناچيز است. به اين مابه التفاوت "سواپ" مي ;گويند. البته معامله ;گر مي ;تواند از كارگزار حساب بدون سواپ درخواست كند.
هيچ كدام از معاملات انجام شده صوري نيست و تمام اين معاملات در حساب معاملاتي معامله ;گر ثبت مي ;شود و قابل پيگيري است. حال مي ;خواستم حكم معظّم ;له را درمورد اسپريد (نكته1)، لوريج (نكته2)، سواپ (نكته3) و به طور كلي بازار فاركس و حكم معاملات انجام شده در آن را جويا شوم.
* خريد و فروش ارز خارجي اشكال ندارد.

بعضي از سايت ;هاي بازاريابي در ازاي اينكه محصول آنها را بفروشي به شما مبلغي از ميزان فروش را پورسانت مي ;دهند. آيااين پول حلال است؟
* دلالي كردن نسبت به معاملات مشروعه اشكالي ندارد.

خريد كالاي غيرضرور از شركت ;هايي كه به اسرائيل كمك مي ;كنند و يا اسرائيل بخشي از سهام آنها را دارد و يا صهيونيست ;ها در آن شركت ;ه اسهام ;دار هستند چه حكمي دارد؟
* كمك به صهيونيست ;ها حرام است.

اينجانب ورزشكار هستم و در زمينه پرواز در آسمان در رشته پاراگلايدر كه چيزي شبيه چتربازي است مدتي است مشغول هستم. اين رشته ورزشي مي ;تواند بسيار خطرناك باشد، اگر رعايت اصول ايمني آن را در نظر نگرفت. طبق آمار رسمي كه در دنيا ارائه مي ;شود بهترين وسيله پروازي (بال يا چتر نجات) توسط اسرائيل غاصب ساخته مي ;شود. اينجانب اصلاً قصد ترويج كالاهاي اين كشور را نداشته و ندارم و حتي بعد از خريد مي ;توانم آثار ساخت آن را محو نمايم و فقط براي ايمني بيشتر در پرواز در آسمان و حفظ جان خود قصد خريد آن را دارم. ضمناً از يك كشور اسلامي قصد اين خريد را داشته و دارم. لطفاً نظر مبارك خود را بفرمايد. آيا با اين شرايط مي ;توانم اين كار (خريد پاراگلايدر يا بال پروازي) را انجام دهم يا خير؟
* قصد معيار نيست و اگر با خريد اين وسيله كمك به اسرائيل مي ;شود، جايز نيست.

زميني را به افراد محلي به مبلغ دو هزار و پانصد تومان مي ;فروشند، ولي به غير محلي پنج هزار تومان. اگر آن شخص غريبه پول را به فرد محلّي بدهد كه با عنوان خود زميني را بخرد و به وي بدهد، آيا معامله صحيح است؟
* جايز نيست.

ملكي داراي سند مادر مي باشد ولي مالك آن ملك را قطعه ;قطعه كرده و با قول ;نامه مي ;فروشد، آيا خريدن آن ملك و نماز در آن جايز است؟
* مانعي ندارد.

اينجانب خانه ;اي را به مبلغ دويست و بيست و هفت ميليون تومان قولنامه كرده ;ام. بعد از حدود يك ماه و نيم متوجه شدم كه خانه را به من گران فروخته ;اند. به دادگستري شكايت كردم و منزل مذكور 2 مرتبه توسط كارشناسان دادگستري مورد بازديد قرار گرفت و صدوهشتاد ميليون تومانقيمت ;گذاري شد و اين مسأله ثابت شد كه در خريد منزل مبغون شده ;ام. در قولنامه به صورت چاپي ذكر شده است كليه خيارات ساقط شد، ولي معني اين جمله براي بنده مفهوم نبود و حتي خوانده هم نشد و به خاطر عدم اطلاع از خيار غبن پاي برگه قولنامه را كه در آن مسأله اسقاط خيار غبن مطرح بوده است امضا نموده ;ام. آيا با توجه به عدم شناخت و اطلاع اينجانب از خيار غبن، اينك حقي ندارم و نمي توان معامله را فسخ كرد؟
* اگر بتوانيد ثابت كنيد كه جهل به خيار غبن داشته ;ايد خيار غبن ساقط نيست.

خريد و فروش و استفاده از ترقه و مواد منفجره چه حكمي دارد؟
* اگر خلاف مقررات دولت است، جايز نيست.

آيا كشت ترياك و نيز خريد و فروش آن براي به دست آوردن مخارج زندگي جايز است؟
* نظر من همان نظر حضرت امام خميني; است.

نظر حضرت آيت الله در مورد معامله با شركت گلدكوئست چيست؟
* معامله با آن حرام است.

در صورت حرمت يك معامله، با در آمدي كه از آن به دست آمده چه بايد كرد؟
* با اجازه حاكم شرع ردّ مظالم بدهد.

شخصي جنس را به قيمت بالاتري به صورت نسيه مي ;فروشد و مشتري در موعد معين آمده و درخواست تمديد مدّت را مي|كند؛ آيا فروشنده مي تواند مجدداً قيمت جنس را بالا ببرد؟
* خير، مگر معامله را فسخ و پس از اقاله قرارداد جديدي را منعقد نمايند.

آيا مي شود دلار را به تومان با سود بيشتر به صورت نسيه معامله كرد؟
* مانعي ندارد.

اگر شخصي چك ;هاي مدّت ;دار نزد خود را كه از مشتريان گرفته است به ديگري يا به مؤسسات مالي داده و درمقابل پول نقد با مبلغ توافقي دريافت كند چه حكمي دارد؟
* به مسأله 2189 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به اين شرح است:
مسأله 2189- كسي كه جنسي را نسيه فروخته و براي گرفتن پول آن مدتي قرار داده، اگر مثلاً بعد از گذشتن نصف مدت، مقداري از طلب خود را كم كند و بقيه را نقد بگيرد كه در اصطلاح امروز به آن اِسكُنت مي ;گويند، اشكال ندارد، و اِسكُنت كردن بين فروشنده و خريدار اشكال ندارد، ولي اگر فروشنده بخواهد سند مشتري را با شخص ثالث اِسكُنت كند، اشكال دارد.

شخصي مي ;گويد در كجاي قرآن از خمس صحبتي به ميان آمده كه ما را موظّف به پرداخت خمس كند؟
* سوره مباركه انفال، آيه 41

|شخصي مستمري ;بگير است. اگر از مخارج سال چيزي اضافه داشت، آيا خمس بر او تعلق مي ;گيرد؟
* |بايد خمس دهد.

|آيا مبلغ درآمد فرزندي كه تحت تكفّل خانواده زندگي مي ;كند و مسكن و خرج عروسي او توسط پدر و مادرش داده شده خمس دارد؟ در حالي كه مي ;توانند پدر و مادر خانه را كرايه دهند و مبلغش را به فرزند هبه كنند.
* بايد خمس |مبلغي كه مازاد بر مخارج شخصي خودش مي ;ماند را بدهد.

كارمند دولت هستم. هر ماه از حقوق من مبلغي را كسر مي ;كنند كه پس از بازنشستگي به من بازپرداخت نمايند. آيا به آن خمس تعلق مي ;گيرد؟
* بنا بر فرض سؤال، پس از دريافت مبالغ مذكور چنانچه سال بر آن بگذرد بايد خمس آن را بپردازد.

مبلغ دو ميليون و نيم براي سفر حج خود و دخترم كنار گذاشته ;ام. مي ;خواهم خمس آن را بپردازم و پدرم نيز درمانده است. آيا مي|توانم بخشي از آن را بابت وجوهات به پدرم بدهم؟
* با اذن مجتهد مانعي ندارد.

آيا به پول پيشي كه براي اجاره يا رهن خانه پرداخت مي ;گردد خمس تعلّق مي ;گيرد؟
* اگر قبلاً خمس آن را نداده باشند خمس تعلّق مي ;گيرد.

شخصي مي ;خواهد براي خود سال خمسي تعيين كند. آيا اموالي كه دارد را بايد به قيمت روز حساب كند يا به قيمت روزِ خريد؟
* به قيمت روز؛ مگر آنكه قيمت آن پايين آمده باشد كه مي ;بايست به قيمت زمان خريد حساب كند.

بانك سپرده ;گذار خود را در قرعه ;كشي شركت داده و به قيد قرعه جوايزي را مي ;دهد. آيا به آن جوايز خمس تعلّق مي ;گيرد؟
* خير.

اگر مردي قبل از رسيدن سال خمس پولي را به همسرش هديه كند و پس از سر رسيد سال، همسر پول را به وي برگرداند، آيا به اين پول خمس تعلّق مي ;گيرد؟
* در صورتي كه مطابق شأن باشد خمس تعلّق نمي ;گيرد.

اگر ملكي را با پول خمس ;داده بخرد، پس از فروش ملك خمس به پول آن تعلّق مي ;گيرد؟
* به اضافه تعلق مي ;گيرد.

اگر خانمي از پولي كه شوهرش به وي مي ;بخشد پس ;انداز نموده و چيزي بخرد آيا خمس آنها را بايد بدهد؟
* بخشش خمس ندارد.

آيا پولي كه جوانان جهت ازدواج يا خريد مسكن پس ;انداز مي ;كنند يا براي حج مي ;پردازند كه سال ;ها در بانك مي|ماند خمس دارد؟
* اگر سال بر آن بگذرد بايد خمس آن را بپردازد.

كسي كه تقليد نمي ;كند، آيا مي ;تواند خمس را به مجتهدي يا وكيل او بدهد و اگر چنين كند آيا برئ ;الذمّه مي|شود؟
* مانعي ندارد چون خمس را بايد به مجتهد يا وكيل او بپردازد.

|شخصي به فتواي مجتهدي بر تقليد حضرت امام; باقي مانده است. آيا مي ;تواند خمس خود را به مجتهد ديگري بدهد؟
* |اگر به مصرفي كه آن دو اجازه مي ;دهند برساند، مانعي ندارد.

زني حقوق ;بگير آموزش و پرورش است. هر ماه پولي را كه دريافت مي ;كند به شوهرش جهت مخارج زندگي مي ;دهد. آيا خمس بر درآمد او تعلّق مي ;گيرد؟
* اگر از مؤونه زندگي چيزي اضافه شد بايد خمس آن را بپردازد.

جواني كه براي ازدواج پول جمع مي‌كند، آيا شامل خمس مي ;شود؟
* بله؛ اگر پول جمع كند خمس دارد.

آيا بر اموال كساني كه در دستگاه دولتي كار مي ;كنند و حقوق ;بگير دولت هستند و هيچ درآمد ديگري ندارند، خمس تعلّق مي ;گيرد؟
* آنچه كه از مخارج سالانه‌اش اضافه مي‌آيد خمس دارد.

اينجانب داخل سال خمسي يك عدد آپارتمان با وام مسكن خريداري كردم و مشكلي در پرداخت آن ندارم. آيا خمس به من تعلّق مي ;گيرد؟
* بله.

من خانه ;اي را پيش ;خريد كردم و در طول چهار سال پول آن را پرداخت كردم به اين منظور كه بفروشم و خانه را تبديل به احسن كنم. متأسفانه اين كار را نتوانستم انجام دهم و خانه چند سال خالي ماند تا اينكه پسرم ازدواج كرد و الآن در آن خانه سكونت دارد. آيا به آن خانه خمس تعلّق مي‌گيرد؟
* اگر از مؤونه و مايحتاج شما نبوده خمس دارد.

چهل سال پيش عراق را ترك كرديم و يك خانه و مغازه در كربلا داشتيم. بعد از چند سال پدرم فوت كرد و ما كه دو پسر و سه خواهر هستيم، الآن موفق به فروش خانه و مغازه شده‌ايم. با علم اينكه آن مرحوم خمس نداده بود، چند سؤال مطرح مي‌شود: آيا اين مبلغ خمس دارد؟ اگر خمس دارد، آيا مي‌شود جهت تهيّه خانه مستقل، خمس را به مادرم داد كه سيّده مي‌باشد؟
* اگر بدانيد كه مورّث شما خمس نداده است، واجب است خمس را قبل از تقسيم ارث بدهيد. همچنين با اجازه مجتهد مي ;توانيد خمس را به مادر بدهيد.

اگر مبلغ بسيار زيادي پول هديه بگيريم و با آن به راحتي گذران زندگي كنيم، آيا با توجه به هديه بودن آن پول و زياد بودن مبلغ آن كه مخارج زندگي به راحتي تأمين مي‌شود، خمس و زكات به آن پول (اصل پول) يا پولي كه بعداً از طريق اين پول به دست مي ;آيد (مثل سود بانكي حاصل از اين پول) تعلّق مي‌گيرد؟
* هديه خمس ندارد، ولي سود حاصل از آن خمس دارد. اگر هديه طلا يا نقره مسكوك باشد و به حدّ نصاب برسد زكات دارد.

اينجانب توانايي خريد خانه را بدون گرفتن وام مسكن ندارم. آيا به پولي كه براي وام مسكن به مدت يك سال در بانك مانده است خمس تعلّق مي‌گيرد؟
* بله، خمس دارد.

آيا مبلغ شارژ شده كارت اتكا داراي خمس مي ;باشد؟
* اگر جزء درآمد است، خمس دارد.

جواني كه كار دائم نداشته و با پدر و مادرش زندگي مي ;كند و درآمدش ثابت نباشد، يعني گاهي درآمد دارد و گاهي ندارد، امّا خرجي اصلي او را پدرش مي ;دهد، آيا بر درآمد آن جوان در اين حال خمس تعلّق مي ;گيرد؟ آيا بلافاصله بعد از كسب آن درآمد بايد اوّل خمس آن را بدهد و بعد بقيه را استفاده كند يا بايد تا سال خمسي ;اش صبر كند و مازاد آن را خمس دهد؟ اگر آن جوان مستقل شد و نيت كرد كه خرجي اصلي خود را از همان درآمد ناثابتش بدهد، امّا هنوز براي كمك خرجي از پدرش پول مي ;گيرد، آيا بر اين درآمدش خمس تعلّق مي گيرد؟ بر پولي كه از پدرش مي ;گيرد چه ;طور؟
* بعد از كسر كردن مؤونه شخصي خودش خمس دارد. اگر مؤونه شخصي دارد كه سالانه پدر نمي ;پردازد، بايد براي خود سال خمسي قرار دهد وگرنه خمس هر درآمد را همان موقع بايد بدهد. پولي را كه از درآمد كنار مي ;گذارد خمس دارد، ولي پولي را كه پدر به عنوان بخشش به او مي ;دهد خمس ندارد.

اينجانب احتياج به ماشين شخصي دارم ولي كارمند هستم و خريد ماشين با درآمد يك ;سال بنده ميسّرنمي ;گردد. آيا مي ;توانم دو يا سه سال براي اين كار پس ;انداز كنم؟
* پس ;انداز پول در صورتي كه از درآمد باشد و سال بر آن بگذرد متعلّق خمس است.

آيا به پولي كه جهت ازدواج و يا خريد خانه و ماشين به مدت 2 يا 3 سال پس ;انداز مي|شود، درصورتي كه با درآمد يك سال نتوان اين امور را انجام داد، خمس تعلّق مي|گيرد؟
* درصورتي كه از درآمد باشد و سال بر آن بگذرد، متعلّق خمس است.

بنده لباس ;ها وحتي وسايل مختلفي دارم كه ممكن است حتي از آنها استفاده نكرده باشم و يا شايد در سال يك ;بار از آن استفاده كرده باشم. آيا به اين وسايل خمس تعلّق مي ;گيرد و بايد هر سال خمس اين وسايل را داد يا يك ;بار خمس دادن براي اين وسايل كافي است؟
* نسبت به مايحتاج خمس تعلّق نمي ;گيرد و مالي كه يك ;بار خمس آن داده شده ديگر متعلّق خمس نيست.

اينجانب براي فرزند خود ماشيني خريده ;ام كه با آن براي خود كسب درآمد كند. حدود نصف پول ماشين را من پرداخته ;ام آيا به اين پول خمس تعلّق مي گيرد؟
* اگر اين پول را به او هبه كرده ايد خمس ندارد.

اگر بدانيم پولي كه در صندوق خانوادگي است خمس آن پرداخت نشده و مسؤول صندوق نيز نداند كه آن خمس داشته است و همين ;طور عضو نيز نداند كه به آن خمس تعلّق مي ;گرفته، آيا وام گرفتن از آن اشكال دارد؟ اگر اطلاع ;رساني شود و خمس آن پرداخت نشود. آيا مي ;توان از آن وام گرفت؟
* 1- خير
* 2- اگر عين پولي را كه به شما وام ميدهد متعلق خمس باشد بايد به اجازه مجتهد باشد و بايد خمس آن را به مجتهد داد.

آيا مبالغي كه در صندوق ;هاي قرض ;الحسنه فاميلي گذاشته مي‌شود مشمول خمس است؟
* بله.

به شخصي ملكي به ارث رسيده كه قيمت آن ملك 20 ميليون تومان بوده است؛ بعد از گذشت چند سال به 25 ميليون تومان فروخته شده است. حال تكليف فروشنده نسبت به پول آن چيست و در صورت مخمّس بودن مي|تواند صبر كند سر سال خود حساب كند يا خير؟
* در صورتي كه نگهداري ملك به خاطر اكتساب و ارتفاع قيمت باشد، بايد خمس تفاوت قيمت را بدهد.

بچّه صغيري تحت تكفّل دايي خود قرار مي‌گيرد و دايي او مبلغ يك ميليون تومان ارث او را به كار زده و درآمد آن را براي صغير پس ;انداز مي‌كند؛ اين صغير پس از بزرگ شدن، آن دارايي را تحويل مي‌گيرد. آيا دارايي او مخمّس مي|شود؟
* درآمدِ ارث خمس دارد.

ابنجانب در يك شركت خارجي مشغول به كار هستم. حقوق ماهيانه من از جانب كارفرماي ايراني به حساب شركت خارجي در ايران واريز شده و سپس از حساب اين شركت به حساب من واريز مي‌گردد. با توجه به اين موضوع كه شركت خارجي قائل به پرداخت خمس نمي‌باشد، تكليف خمس حقوق دريافتي من از اين شركت چيست؟ در صورتي كه لازم بوده تا خمس حقوق هر ماه را عيناً از حقوق آن ماه كسر مي‌كردم و نكرده باشم، تكليف خمس داده نشده چيست؟
* خمس حقوق خود را در پايان سال خمسي بايد محاسبه كنيد.

اگر جواني ازدواج كرده و در حال پس ;انداز براي تهيه مسكن است به ;گونه ;اي كه حتّي پول پس ;انداز شده هم ;اكنون كفاف رهن و اجاره يك خانه را نيز نمي‌كند، آيا به آن خمس تعلّق مي‌گيرد؟ اگر همين پول را نيز هم ;اكنون در اختيار خود نداشته و به عنوان سپرده نزد كسي گذاشته باشد چه ;طور؟
* پس ;انداز پول با فرض سؤال در هر حال خمس دارد.

فتواي مربوط به خمس هديه چيست؟
* در صورتي كه يقين نداشته باشيد كسي كه هديه را به شما داده خمس آن را نداده، آن هديه خمس ندارد.

پرداخت هزينه تحصيل با درآمد يك ;سال كارمندي امكان ;پذير نمي ;باشد. آيا مي ;توان بدون پرداخت خمس براي پرداخت هزينه تحصيل پس ;انداز نمود تا مثلاً سال ديگر بتوان از عهده خرج آن برآمد؟ زيرا در غير اين صورت امكان تحصيل فراهم نمي ;باشد.
* هر درآمدي كه از راه كسب به دست آيد و سال بر آن بگذرد متعلّق خمس است.

فردي كه اهل پرداخت خمس نيست يا زكات واجب مالش را نمي پردازد رفت ;وآمد با او و استفاده از اموالش چه صورت دارد؟
* رفت ;وآمد مانعي ندارد ولي به ميزان استفاده از مال او بايد رد مظالم بدهد.

فرزندي در خانه پدر و مادرش زندگي مي ;كند و محصّل است؛ ولي علم دارد آن پولي را كه پدر و مادر هزينه زندگي مي ;كنند مال حلال مخلوط به حرام است. تكليف او چيست؟
* در صورتي كه مَمرّ درآمد حلال دارند نياز به تجسّس نيست.

اگر به منزل فردي مي ;رويم كه اطمينان داريم خمس نمي‌دهد و به خاطر برخي ملاحظات مثل احترام به ميزبان يا تبعيت از پدر و مادر و... مجبور باشيم كه از غذاي او بخوريم، آيا مي‌توانيم خمس مال خورده شده را خودمان بپردازيم؟
* بايد قبلاً از حاكم شرع اجازه پرداخت خمس نسبت به چنين تصرّفاتي در خانه چنين افرادي گرفته شود.

آيا رفت ;وآمد با كساني كه خمس نمي‌دهند را جايز مي‌دانيد؟
* تصرّف در مالي كه يقين داريد خمس آن داده نشده بدون اجازه مجتهد جايز نيست.

كسي كه مادر او سيّده است، آيا سيّد محسوب و از حقوق سادات برخوردار مي ;شود يا خير؟
* از خمس نمي ;تواند استفاده كند؛ ولي منسوب به پيغمبر اكرم هست.

|اگر كشمش يا خرما را در آب و سركه خيس نمايند و بعد بجوشانند به گونه ;اي كه رنگ كشمش ;ها و خرماها تغيير كند و باد كنند چه حكمي دارد؟
|پاك و استفاده از آن حلال است.

در كشمش پلو ممكن است كشمش بجوشد؛ آيا آن غذا حرام مي ;شود؟
خير.

اگر كشمش را در آب دوغ و خيار بريزند كه خيس بخورد خوردن آن جايز است؟
جايز است.

اگر داخل آلبالو و گيلاس كرم وجود داشته باشد، خوردن و مربا درست كردن با آن چه حكمي دارد؟
اگر ديده مي ;شود، كرم ;ها را بگيرند و استفاده نمايند؛ زيرا كرم از خبائث است.

|خوردن گوشت جوجه تيغي كه به آن خارپشت هم مي ;گويند چه حكمي دارد؟
||حرام است.

كارمند جايي هستم كه در باغچه آن درختان ميوه وجود دارد. آيا استفاده از آن ميوه ;ها براي كارمندان جايز است؟
طبق مقرّرات آن اداره بايد عمل كند.

|خوردن دنبلان گوسفند چه حكمي دارد؟
|حرام است.

آيا مسلماني كه در كشور غير اسلامي زندگي مي ;كند يا براي مسافرت به چنين كشوري رفته، مي ;تواند از غذايي كه كافر غير كتابي فراهم كرده است بخورد؟
اگر غذا با رطوبت مُسريه باشد و يا از ذبيحه غير مسلمان باشد، جايز نيست.
<< >>

حكم مربوط به خوردن كنسرو خرچنگ كه جديداً در لبنياتي ;ها مشاهده مي ;شود چيست؟
حرام است.

استعمال سيگار و اعتياد به مواد مخدر چه حكمي دارد؟
از استفاده از مواد مخدر اجتناب شود و استعمال سيگار جايز نيست.

آيا استعمال دخانيات به صورت تفنني و بدون ضرورت اشكال دارد؟
* حرام نيست ولي بهتر است نكشيد.
<< >>

آيا سيگار كشيدن حرام است؟
* در صورت داشتن ضرر عقلايي و مُعتنا ;به، حرام است.

اينجانب از ازبكستان ـ ;سمرقند ; ;ـ شيعه دوازده امامي هستم. مدّتي است مي ;خواستم از شما راجع به مواد مخدر ترياك استفتا كنم كه آيا استعمال كليه انواع و اقسام آن حرام شرعي است يا برخي از انواع آن را مي ;شود به مصالحي غير از لذت و اعتياد به كار برد؟ به عنوان مثال از قديم الايّام در كشور ما رسم ديرينه بر اين بوده كه اگر كسي سرما بخورد، برايش از برگ سبز خشك و ساييده شده آن چايي دم مي ;كردند. مريض اگر از آن بخورد سريع به پا مي ;خاست. در اين مسأله، حتماً به نيّت تداوي از برگ آن استعمال مي ;شده است. آيا يك چنين استفاده ;هاي غير التذاذي شرعاً حرام است يا وابسته به نيّت است؟ يعني آيا مي ;شود از بعضي از انواع اين مواد، به نيّت شفا مصرف كرد يا خير؟
* اگر براي تداوي باشد اشكال ندارد.

آيا با توجه به اينكه عرضه گوشت حلال در كشورهاي مختلف رايج شده و رو به افزايش است و همچنين با عنايت به اينكه اصل بر حليت است آيا در سفرهاي خارجي استفاده از غذاهاي رستورانهاي خارجي و مصرف گوشت گاو و گوسفند در آنها مجاز است؟و يا بايد ابتدا از حلال بودن و ذبح اسلامي مطمئن شد؟
* اصل در كشورهاي غير مسلمان حلّيت گوشت نيست. لذا بايد موازين شرعي رعايت شود.

من يك ماه ديگر عازم كشور ايتاليا هستم و سؤالي دارم درباره حكم غذاهاي گوشتي كه ذبح اهل كتاب است. يعني در كشوري كه اغلب مردم دينشان مسيحي است، آيا من مي ;توانم در رستوران ;ها و يا فروشگاه ;ها فراورده ;هاي گوشتي مصرف كنم؟
* خير.

آيا در عقد رهن قبض عين مرهونه شرط صحت است؟ درصورت شرط بودن، اين شرط امري است يا تكميلي؟ يعني آيا راهن و مرتهن مي ;توانند بر خلاف آن عمل كنند و عين را بدون قبض در رهن آورند؟
* بله؛ اين عمل تخلّف از شرط است.

|فردي به اميد اينكه پيش از ظهر بر مي ;گردد، به دنبال كاري بيش از مسافت شرعي مي ;رود و بعد از ظهر به وطن مي ;رسد. با توجه به اينكه كاري كه مبطل روزه باشد انجام نداده است حكمش چيست؟
* |روزه ;اش باطل است و بايد قضاي آن را بگيرد.

|براي خود وطن سومي را اتخاذ كرده ;ام. طبق فتواي شما در آنجا نماز را هم شكسته مي ;خوانم و هم تمام؛ يعني به صورت جمع مي ;خوانم. تكليف روزة من چه مي ;شود؟
* |بنابر احتياط واجب هم بايد روزه را بگيرد و هم قضاء كنيد.

حكم روزة كسي كه هر هفته به ييلاق مي‌رود و آنجا وطن همسر او است و قبلاً هم شش ماه آنجا زندگي كرده ; چيست؟
* كسي كه در سفر به اختيار ديگري است، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است، حكم مسافر را دارد.

اينجانب قصد سفر به مشهد مقدس را دارم بليط رفت و برگشت و زائرسرا را تهيه كرده ;ام. چون زمان اقامت در زائرسرا محدوديت دارد، مدت اقامتم در مشهد 5 روزمي ;شود. قصد دارم اگر خدا بخواهد و مكان اقامتي مناسب و بليط برگشت پيداشود، مدت اقامتم را به 10 روز افزايش دهم تا بتوانم روزه بگيرم. با توجه به اين قصد، چنانچه از روز اول روزه بگيرم، در صورتي كه بليط برگشت يا مكان مناسب پيدا نشد و يا به هر دليل ديگر مجبور به بازگشت قبل از 10 روز شوم، حكم روزه هاي گرفته شده چه خواهد بود؟
* جزم در نيّت شرط است وعلم به بودن 10 روز، در قصد اقامه شرط است.

در تهران زندگي مي ;كنم. براي انجام كاري قبل از ظهر به كرج رفتم و قبل از ظهر نيز به تهران برگشتم. چون حكم را نمي ;دانستم، روزه گرفتم. آيا روزه ;ام صحيح است؟
* اگر قبل از ظهر به تهران رسيديد و نيّت روزه را در ذهنتان داشتيد روزه، صحيح است.

آيا مي ;توان در مسافرت روزة نذري گرفت؟
* مانعي ندارد.

پسري 14 سال دارد و موي بر پشت لب و اطراف عورت او روييده است؛ معلمين به وي گفته ;اند بايد روزه بگيرد. آيا روزه بر او واجب است؟
* روزه بر او واجب است.

اگر شخصي در روز يوم الشّك قصد ما فِي ;الذّمه كند و بعد به احتمال اينكه روز اوّل ماه است قصد روزه رمضان كند ولي متوجه شد كه يوم ;الشّك است روزة او چه حكمي دارد؟
* |روزه او صحيح است.

بنده چون در مسابقات ورزشي ماه رمضان شركت مي ;كنم، بسيار تشنه و گرسنه مي ;شوم. آيا مي ;توانم آن روز را روزه نگيرم؟
* |خير.

|تكليف روزة شخص معتاد چيست؟
* |روزه بر او واجب است و بايد بگيرد.

من دانشجوي مقلّد حاج آقا مجتبي در ايالت كاليفرنياي امريكا هستم. مي ;خواستم تاريخ شروع ماه رمضان را بدانم.
* به افق محل سكونت خود عمل كنيد.

اگر شخصي به علّت بيماري در سحر ماه رمضان قصد گرفتن روزه را نداشته باشد و در روز نيز مسواك كرده باشد، آيا بعد از ظهر مي ;تواند غذا بخورد يا خير؟
* بدون قصد، روزه محقق نمي ;شود.

|با نوشتن بسم الله و نصب آن در سالن كشتارگاه، ذبح چه حكمي دارد؟
* |جايز نيست.

|با گفتن يك بسم الله در سالن كشتارگاه، آيا مي ;شود چندين مرغ را ذبح كرد؟
* ||مانعي ندارد.

شخصي براي فروش جنس شركتي، بازاريابي مي ;كند و با قرارداد مشخصي درصدي از پول فروش را مي ;گيرد. آيا اين پول حلال است؟
* با قرارداد مشخص دريافت پول حلال است.

من با شخصي شريك بودم. پس از مدتي ورشكست شديم و چون چك معاملات را من مي ;دادم، لذا طلبكاران من را مي|شناختند و مطالبه خود را از من داشتند. شريك من در بازپرداخت بدهي ;ها دخالت نكرد و سهم بدهي او را نيز پرداخت كردم. چون سند و مدركي در ميان نيست به هيج وجه نمي ;توانم از مجاري قانوني و عرفي حق خودم را بگيرم. اگر از او جنس بخرم و به نحوي از پرداخت پول آن خودداري كنم تا به حقّم برسم، شرعاً جايز است يا خير؟
* خريدن جنس از او مانعي ندارد.

در مغازه ;اي سه نفر شريك هستند؛ اگر يكي از شُركاء به مستأجر مغازه بگويد مغازه را تخليه كن و دو نفر ديگر به ادامه كار او راضي باشند، تكليف چيست؟
* اگر هنوز از وقت اجاره باقي مانده باشد راضي نبودن يكي از شركاء مشكل شرعي براي ادامه كار ايجاد نمي ;كند.

اگر چهار نفر ساعات كار خود را طوري بين خود تقسيم كنند كه به كار لطمه نخورد و هر يك ساعاتي را به كار شخصي خود بپردازند از نظر شرعي به چه صورت است؟
* اگر همه شركاء موافق باشند جايز است.

شراكت و همكاري با فردي كه اعتراف مي ;كند نماز نمي ;خواند و خمس نمي ;دهد چه حكمي دارد؟
* با اذن حاكم شرع اشكال ندارد.

آيا مي ;شود با شخصي كه معاملات ربوي انجام مي ;دهد، به عنوان مضاربه شريك شد؟
* شركت در معاملات ربوي جايز نيست.

دختري را به فرزندخواندگي گرفته ;اند. عمه و خاله ناتني آن دختر به وي شير كامل مي ;دهند. بعد از ادواج او، آيا شوهرش به خانواده فرزندخوانده مَحرم مي ;شود يا نه؟
* |مادران رضاعي حكم مادران واقعي را براي همسران دختران خود دارند.

روزي سرزده به خانه برگشتم و ديدم همسرم با مرد نامحرمي بدون داشتن حجاب صبحانه مي ;خورند. آن دو را تحويل دادسرا دادم. حالا زنم اظهار ندامت مي ;كند. تكليف شرعي من چيست؟
* ادامه زندگي با او مانعي ندارد.

زن و مردي به توافق مي ;رسند كه با طلاق از هم جدا شوند و پيش از صيغه طلاق با هم همبستر مي ;شوند و سپس با مراجعه به يكي از محاضر، صيغه طلاق جاري مي ;شود. مدّتي بعد از طلاق متوجه مي ;شوند كه نبايد قبل از صيغه طلاق همبستر مي ;شدند. تكليف چيست؟
* |طلاق صحيح است.

عدّه عقد موقّت چند روز است؟
* 45 روز

|زني صيغه مردي شده است و پس از جدايي از او در حالي كه هنوز عدّه ;اش تمام نشده دوباره با همان مرد رابطه دوستي پيدا مي ;كند. اين بار در حال ملاعبه بدون دخول مني از مرد خارج مي ;شود. تكليف اين زن چيست؟ آيا دوباره بايد عدّه نگه دارد؟
* |در صورت عدم دخول عدّه لازم نيست.

|اگر زني شك داشته باشد مبني بر اينكه عدّه ;اش تمام شده يا نه چه بايد بكند؟
* |اگر از تاريخ طلاق يا جدا شدن او سه ماه مي ;گذرد به شكّ خود اعتنا نكند.

زني صيغه مردي شده است؛ وقتي مدّت صيغه تمام شد بدون نگهداري عدّه، صيغه مرد ديگري مي ;شود و مدّت صيغه ;اش با مرد دوم كه تمام مي ;شود، مي ;خواهد صيغه مرد ديگري شود كه متوجه مي ;شود كه بايد عدّه نگه دارد. حال بايد دو عدّه نگه دارد يا يك عدّه كافي است؟
* يك عدّه كافي است.

زني به عقد موقّت شخصي در آمده و آن مرد با او در حدّ ملاعبه ارتباط برقرار نموده و دخول انجام نگرفته است. آيا اين زن بايد عدّه نگه دارد؟
* بر فرض سؤال عدّه لازم نيست.

اگر در تماس جنسي از كاندوم استفاده شود، به طوري كه تماس بي‌واسطه انجام نگيرد، آيا دخول صورت گرفته و موجب عدّه مي‌گردد؟
* عدّه بايد نگه داشته شود.

آيا زن فاحشه بايد قبل از صيغه عدّه نگه دارد؟
* زانيه عدّه ندارد.

با جلوگيري كردن زنان از طريق بستن دائمي لوله، آيا بايد بعد از طلاق هم عدّه نگه داشت؟
* بله، در صورتي كه به سنّ يائسگي نرسيده باشد بايد عدّه نگه دارد.
<< >>

|زني با شوهرش توافق كرده است كه به طلاق خُلع از وي جدا شود و پس از طلاق و اتمام عدّه مجدداً به همسري او در آيد؛ ولي پس از طلاق اين كار را نكرده است. آيا طلاق او صحيح است؟
* |طلاق صحيح است.

در طلاق خُلع چنانچه زن در زمان عدّه به بذل خود رجوع نمايد، ولي مرد از همسري با وي خودداري ورزد، حكم الهي چيست؟ ضمناً اين زن تا وقتي كه در عدّه است مي ;تواند در همان خانه بماند يا خير؟
* |در صورتي كه مرد بخواهد، پس از رجوع زن به مال بذل شده مي ;تواند به زن رجوع نمايد. ماندن در خانه اگر با رضايت مرد باشد و شرايط محرم و نامحرم رعايت شود مانعي ندارد.

زني با وكالت ;نامه تامّ ;الاختياري كه از شوهر دارد به دادگاه مراجعه و به طلاق خُلع خود را مطلّقه كرده است و شوهرش پس از اطلاع با اين طلاق مخالفت نموده است. آيا طلاق صحيح است؟
* اگر قبل از طلاق مخالفت خود را با وكالت وي اعلام نكرده باشد طلاق صحيح است.

شخصي با زني كه در عدّه طلاق است زنا كرده است. آيا مي ;تواند پس از اتمام عدّه او را به عقد خود درآورد؟
* ازدواج با آن زن حرام است.

اگر مردي با زن شوهرداري ـ ;نعوذ بالله ;ـ زنا كند و آن زن از شوهرش طلاق بگيرد، پس از عدّه طلاق مي ;تواند با وي ازدواج كند؟
* با فرض سؤال ازدواج با آن زن حرام است.

مردي به علّت بچه ;دار نشدن همسر خود را طلاق مي ;دهد كه آن زن بعد از تمام شدن عدّه، صيغه برادر شوهر سابق خود شود و پس از تمام شدن مدّت صيغه و تمام شدن عدّه مجدداً زن شوهر اوّل خود گردد. اين كار از نظر شرعي چه حكمي دارد؟
* |طلاق صحيح است و شرط قرار دادن در طلاق وجهي ندارد. ازدواج مجدّد با شوهر سابق طبق شرائط آن منع شرعي ندارد.

استفاده از ظروف نقره مثل سيني و غيره چه صورت دارد؟
* اگر مواد غذايي را از آن ظرف به ظرف ديگر منتقل نمايند اشكالي ندارد.

|در يك جلسه آيا مي ;توان صيغه عقد را براي چند زوج همزمان جاري كرد؟
* |خير.

خطبه عقد دختر و پسري انجام گرفته است. آيا مي ;شود براي بار دوم به هر دليلي اين خطبه را البته با همان شرايط قبلي اجرا كنند؟
* |مانعي ندارد.

اگر صيغه عقد را به فارسي بخوانند آيا عقد محقّق مي ;شود؟
* احتياط اين است كه به عربي خوانده شود.

شخصي قرار بوده براي محرميّت، دختر كوچكي را با اذن پدرش براي خود صيغه محرميّت بخواند و فراموش كرده است كه صيغه را خوانده يا نخوانده است. تكليف محرميّت چيست؟
* محرم نمي ;باشند.

آيا در غسل، پس از شستن سر و گردن، رعايت ترتيب شستن چپ و راست بدن واجب است؟
* بله.

اگر چند غسل بر انسان واجب شود، نيّت آن به چه صورت خواهد بود؟
* به نيّت ما فِي ;الذّمه انجام دهد.

اگر شخصي عمل جراحي كرده باشد و جراح محل عمل را بخيه كند، براي غسل چه تكليفي دارد؟
* در صورتي كه بخيه مانع رسيدن آب به پوست نشود به ;طور معمول غسل كند و إلّا جبيره نمايد.

معمولاً در هنگام غسل خصوصاً زماني كه سر و گردن شسته مي ;شود، آب به ساير نقاط بدن نيز مي ;رسد؛ آيا در اين حالت غسل باطل است؟ اگر هنگام شستن سر و گردن فقط نيّت شستن آن عضو را داشته باشد و آب هم به ساير نقاط برسد، غسل صحيح است؟
* غسل صحيح است.

غسل و وضوي شخصي كه طول موهاي خود را با چسباندن موهاي مصنوعي يا موهاي خود اضافه كرده است چگونه مي ;باشد؟
* شستن موهاي مصنوعي لازم نيست.

آيا وقتي غسل جنابت را به صورت ترتيبي انجام مي ;دهد، مي ;تواند مقداري از آن را ارتماسي انجام دهد؟ مثلاً پايش را تا زانو به صورت عادي شسته، از زانو تا سر انگشتان را در يك لگن فرو كند.
* اشكال ندارد.

اگر شخصي بعد از غسل جنابت مبطل انجام دهد و بعد از آن متوجه شود كه در دست چپ او مانع و جِرمي بوده تكليف غسل او چيست؟
* شستن سر و گردن و سمت راست او صحيح است و فقط بايد سمت چپ را مجدداً بشويد و براي نماز بايد وضو بگيرد و اگر نمازي را با اين حالت خوانده، احتياطاً اگر در وقت است اِعاده كند و اگر خارج وقت است قضا نمايد.

به نظر حضرتعالي اگر در اثناء غسل جنابت يكي از مبطلات پيش بيايد، آيا غسل باطل است؟
* غسل باطل نيست.

اگر كسي بعد از اذان صبح يا عصر جنب شود به ;طوري كه تا وقت اذان بعدي ساعتي فاصله باشد، چه موقع بايد غسل كند؟ اگر بلافاصله غسل كند، آيا براي نماز بعدي كه فاصله دارد بايد وضو بگيرد يا غسلش را نگه دارد؟
* هر وقت بخواهد عملي را كه مشروط به طهارت است انجام دهد، بايد غسل جنابت كند و تا زماني كه غسلش باطل نشده، براي نماز خواندن نيازي نيست وضو بگيرد.

چه غسل ;هايي را مي ;توان به ;جاي وضو انجام داد؟
* به مسأله 391 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به اين شرح است:
مسأله 391- كسي كه غسل جنابت كرده، نبايد براي نماز و تمام اعمالي كه مشروط به طهارت است، وضو بگيرد؛ ولي با غسل هاي ديگر نمي ;شود نماز خواند و بايد وضو هم گرفت.

خانمي بدون اطلاع شوهر از جيب وي پول برداشته، پس انداز كرده و از همان پول خرج خانه كرده و در برخي موارد به آشنايان قرض داده است. اين كار از نظر شرع چگونه است؟
* برداشتن پول بدون رضايت شوهر از جيب وي حرام و هر نوع تصرّف در آن نيز بدون رضايت خلاف شرع است.

در دوران دانشجويي در داروخانه يكي از دوستان كار مي|كردم و از اين طريق خرج دانشگاه خود را در مي ;آوردم. مخارج دانشگاه آزاد به قدري بود كه گه ;گاهي با وسوسه شيطان و بدون اطلاع دوستم، مبلغي پول از صندوقدار و خانه كه در اختيار من بود برمي|داشتم. البته حساب تمامي آن پول ;ها را تا به امروز نگه داشته ;ام. زيرا فكرمي|كردم كه اين مانند قرضي است كه روزي بايد ادا شود. الان پس از گذشت 8 سال از آن زمان مي|خواهم اين پول را برگردانم. آيا بايد دوستم را از قضيه مطّلع كرده و از او حلاليّت بگيرم و يا در خفا اين كار را انجام دهم و اميدوار باشم كه ديني بر گردنم نمي|ماند؟ آيا بايد همان مبلغ را برگردانم و يا اين كه با توجه به بي ;ارزش شدن پول رايج كشور، كمي بيشتر پرداخت كنم و اگر چنين است چقدر بيشتر بپردازم؟
* برداشتن بدون اطلاع جايز نبوده و اگر به مقداري كه برداشت كرده ;ايد به صاحبش برگردانده باشيد كه به دستش برسد، بريءالذّمه هستيد. احتياط اين است كه به قيمت روز باشد.

شخصي منزل و اثاثيه ;اش را به نام همسر و فرزند آخر خود نموده است. اكنون صبيّه بزرگ آن مرحوم تردد در آن منزل را براي ديگران جايز نمي ;داند. با توجه به اينكه مرحوم فاقد فرزند صغير بوده، آيا تردد به آن منزل به دعوت همسر آن مرحوم جايز مي ;باشد يا خير؟
* در صورت اثبات شرعي تمليك مانعي ندارد.

مجتمعي مسكوني است كه بانك در وقت فروش گفته است حياط آن متعلّق به دو آپارتماني است كه به حياط راه دارند. حال ساير ساكنين آپارتمان ;ها آيا مي ;توانند از حياط و متعلّقات آن استفاده نمايند؟
* با اجازه مالكين دو آپارتمان مذكور مانعي ندارد.

شخصي مبلغ 600 ميليون تومان به مدت 40 روز به شخصي قرض مي ;دهد تا آن شخص با آن پول سرمايه ;گذاري نموده و در موعد مقرّر مبلغ مذكور را به صاحب آن برگرداند؛ ولي گيرنده پول نتوانسته سرمايه ;گذاري نموده و در موعد تعيين شده اصل پول را به صاحب آن مسترد نمايد و بازپرداخت آن 6 ماه طول كشيده است. حال صاحب پول مي ;گويد چون در موعد معيّن بدهي خود را بازپرداخت نكرده ;اي بايد سود 6 ماهه پول را نيز بپردازي. آيا پرداخت سود ربا نيست؟
* سود دادن براي اصل پول ربا است و حرام مي باشد.

به شخصي بدهكارم و او فوت كرده است و من ورثه او را نمي ;شناسم. چه بايد بكنم؟
* در صورت مأيوس شدن از پيدا كردن وصيّ يا وارث، بايد به حاكم شرع مراجعه نمايند.

حدود 7 يا 8 سال پيش از شخصي طلا خريداري نمودم، ولي پول آن پيش من مانده است. حال كه ايشان فوت كرده، تكليف چيست؟
* به وليّ يا وصيّ او بدهيد يا طبق وصيّت وي عمل نماييد و اگر هيچ ;يك نبود به هر يك از ورثه او سهم ;الارث بدهيد.

پولي به مناسبت فاطميه از كمك ;هاي مردمي به هيأت اضافه مانده است؛ آيا مي ;توان اين پول را تا فاطميه سال ديگر به صورت قرض ;الحسنه قرض داد؟
* جايز نيست.

به شخصي بدهكارم و او فوت كرده است و من ورثه او را نمي‌شناسم؛ چه بايد بكنم؟
* از طرف او صدقه بدهد و اگر از ورثه اطلاع پيدا كرد يا آنها مطالبه كردند، ضامن است.

|كفّاره روزة افطار بر حرام را با توجه به اينكه بنده ;اي نيست چگونه بايد بپردازد؟
* |دو مورد ديگر را انجام دهد كافي است.

|قيمت كفّاره روزه را چگونه بايد محاسبه كند؟
* |ده سير گندم، جو و مانند اينها يا پول آن را بر اساس قيمت روز بازار محاسبه نمايد.

كسي كه مي ;بايد شصت روز روزه بگيرد، آيا مي ;تواند روزه ;هاي غير پيوسته را بر پيوسته مقدم بدارد؟
* |خير.

كسي كه روزه ;هاي پيوسته را مي ;گيرد، اگر مسافرت ضروري برايش پيش آمد چه بايد بكند؟
* |از اول شروع كند.

به علت ضعف، روزه قضا را شكستم آيا بايد كفّاره بدهم؟
* |اگر ضعف قابل تحمل نباشد فقط قضاي آن روز را به ;جا آورد.

|ماه رمضان سال اوّل تكليفم بود و در تابستان نيز واقع شده بود. من از شدّت تشنگي دور از چشم بزرگترها مقداري آب مي ;نوشيدم. حال چه بايد بكنم؟
* |قضاي آن را به ;جا آوريد.

|پسر من كمتر از 15 سال سن دارد ولي موهايي زير ناف او روييده است و در ماه مبارك رمضان براي روزه گرفتن به مشقّت افتاده است. چه بايد بكند؟
* |روزه بر او واجب است؛ ولي اگر به مشقت مي ;افتد قضاي آن را بگيرد.

|نمي ;دانم روزة قضاء دارم يا نه و در ايّام ماه رجب و شعبان مي ;خواهم روزه بگيرم؛ به اين ;گونه كه اگر قضاء دارم قضاء محسوب شود وإلّا روزه ;هاي ايام رجب و شعبان؛ آيا چنين نيّتي صحيح است؟
* به نيت ما فِي ;الذّمه صحيح است.

روزة قضاء را در مسافرت مي ;توان گرفت يا خير؟
* خير.

كسي كه روزة قضا دارد ولي نمي‌داند چند روز را نگرفته، بايد چه كار كند؟
* به مقداري كه يقين دارد قضا كند.

بنده در سن پانزده سالگي در زمان طاغوت وارد ارتش شدم و قوانين طوري بود كه در آن دوران نمي ;شد روزه گرفت. قضاي روزة من چگونه است؟
* اگر كسي عمداً روزه ;اش را بخورد بايد قضاي آن را بگيرد.

جواني 26 ساله هستم. آرزو دارم روزه بگيرم، امّا به دليل بيماري از سنّ بلوغ تا حالا شايد تنها يكي دو سال اوّل روزه گرفته ;ام و بعد از آن به دليل بيماري ;هاي متنوّع نتوانسته ;ام. گاهي اقدام كرده ;ام امّا حالم شديداً بد شده و بستري شده ;ام و پدرم هم كفايت مادي پرداخت كفّاره را به فقرا ندارد. بنده هم به دليل بيماري حادّ كه تقريباً تا سال ;هاي آتي نيز برطرف نخواهد شد، نمي ;توانم روزه بگيرم. سؤال اينكه آيا مي ;توان بعد از اينكه خودم به كفايت مالي و جسمي رسيدم آن را بپردازم؟ آيا كاري هست كه انجام دهم و بتواند اثرات روزه را در قلب اينجانب داشته باشد تا جبران روزه شود؟
* هر وقت تمكّن مالي پيدا كرديد، خودتان بايد كفّاره بدهيد.

|ملكي را پيش ;فروش مي|نمايد با اين وصف كه آپارتمان ;هايي به مساحت 70 متر، دو متر بيشتر يا دو متر كمتر را پس از تكميل به مشتري تحويل دهد؛ حال آپارتمان 65 متر است حكم شرعي آن چيست؟
* |معامله مصداق بيع سلف است و مشتري حق فسخ دارد و مي تواند ما به التفاوت را مطالبه نمايد.

تاجري كالايي خريده و در هنگام ورود به كشور در گمرك متوقف شده است تا اسناد لازم را ارائه و آن را ترخيص نمايد؛ آيا مي|توان آن كالا را كه موجود است ولي پس از ارائه سند ترخيص مي ;شود، قبل از تحويل خريداري و پول آن را پرداخت كرد؟
* در صورتي كه زمان تحويل معيّن و نوع و ميزان جنس مشخص باشد، مانعي ندارد.

|آيا شرط فسخ عقد در صورت عدم حضور يكي از متبايعين در روزي مقرّر در مكان مقرّر صحيح مي ;باشد و آيا مي|توان غرامت هم علاوه بر فسخ قرارداد شرط نمود و مبلغي را هم گرفت؟
* |اگر خود زمان شرط فسخ باشد، در صورتي كه فرد در زمان مقرّر نيامد مي ;تواند عقد را فسخ كند و در زمان عقد هم مي|توان شرط غرامت را نمود. اما اگر خود زمان شرط نباشد، بلكه حق فسخ براي چيز ديگر باشد و مدّت آن چيز سررسيد، آن وقت مي ;تواند عقد را فسخ كند. البته بايد تمام شروط در ضمن عقد ذكر شده باشد تا حق فسخ داشته باشد.

من به عنوان معلّم خصوصي در منزل شاگردهايم به آنها درس مي ;دهم. بعضي از شاگردان جزء اقليت ;هاي مذهبي مي ;باشند. آيا مي ;توانم در منزل آنان آب و غذا بخورم؟
* اجتناب لازم است.

نظر حضرت آيت الله در مورد طهارت و نجاست اهل كتاب چيست؟
* اهل كتاب را پاك نمي ;دانم.

آيا افرادي كه داراي اديان ديگري هستند و دين آنها داراي كتاب است، نجس محسوب مي‌شوند؟
* از حيث نجاست، فرقي بين مرتد و كافر اصلي و حربي و ذمّي نيست.

لطفاً حكم شخصي را بيان فرماييد كه در مجله و كتاب مي ;نويسد: خمس نه از ضروريات دين است و نه از ضروريات مذهب؛ و منكر آن نه از اسلام خارج مي شود و نه از مذهب شيعه. چون اين مسأله از اوايل اسلام اختلافي بوده است و در مذهب شيعه اختلاف به ;حدي است كه قول وجود دارد و يكي از اقوال اين است كه خمس در اين زمان بكلا قسميه واجب مي ;باشد.
* حكم منكر ضروري دين، در مسأله 106 و 110 رساله توضيح المسائل آمده است.
o متن اين دو مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 106- كافر، يعني كسي كه منكر خدا است، يا براي خدا شريك قرار مي ;دهد، يا پيامبري حضرت خاتم الانبياء محمد بن عبداللّه ; صلّي ;الله ;عليه ;و ;آله ;وسلّم را قبول ندارد، نجس است و هم ;چنين اگر در يكي از اين دو شك داشته باشد، نجس است. و نيز كسي كه از نواصب باشد، يعني دشمني با ائمه عليهم ;السلام را از دين بداند و هم ;چنين كسي كه حكمي از احكام ضروري دين را - يعني حكمي مثل وجوب نماز و روزه را كه مسلمانان جزء دين اسلام مي ;دانند - منكر شود، چنانچه بداند آن چيز ضروري دين است و انكار آن حكم به انكار خدا يا توحيد يا نبوت برمي ;گردد، نجس مي ;باشد، و اگر نداند احتياطا بايد از او اجتناب كرد.
مسأله 110- اگر مسلماني به ;يكي از دوازده امام دشنام دهد، يا با آنان دشمني داشته باشد، نجس است، و فرقي نيست بين مرتد ملي و فطري، كه هر دو نجس مي ;باشند.

لثة من خون ;ريزي دارد به گونه ;اي كه با مسواك ;زدن يا خلال ;كردن مدت ;ها خون ;ريزي مي ;كند و در همين حال پزشكان مؤكداً امر به مسواك و خلال مي ;نمايد. حال تكليف من در غذا خوردن و آب ;كشيدن دهان چيست؟ با توجه به اينكه تعدادي از دندان ;هايم نيز مصنوعي هستند.
* تا وقتي خون به ظاهر دندان نرسيده باشد، آب ;كشيدن لازم نيست.

فرش خانه نجس است و بچة كوچك سينه ;خيز روي فرش ;ها حركت مي ;كند و دهانش به فرش ;ها ماليده مي ;شود. آيا دست و دهان او در صورت مرطوب بودن نجس محسوب مي ;شود يا خير؟
* |اگر دهان مرطوب را روي فرش نجس بمالد نجس مي ;شود.

برنج را خيس كرده|اند؛ وقتي مي ;خواستند آبكش كنند، فضلة موش در آن مشاهده نمودند. اين برنج چه حكمي دارد؟
* اگر آب نجس در برنج نفوذ كرده است، اجتناب از آن لازم است وإلّا با آب ;كشيدن ظاهر آن استفاده از آن مانعي ندارد.

غوره را داخل ظرفي ريخته و پس از مدتي متوجه شده ;اند كه غوره نجس بوده است؛ لذا كلّ مواد داخل ظرف را بيرون ريخته و ظرف را با مواد شوينده كاملاً شست وشو داده و آب كشيده ;اند. ولي اثرات زرد رنگي در بدنة ظرف به چشم مي ;خورد آيا اين ظرف پاك است؟
* اگر اثرات چسبيده به ظرف، جِرم مواد ياد شده نباشد پاك است.

ديوار گچي كه نجس شده باشد را چگونه بايد پاك كرد؟
* |اگر عين نجاست را بر طرف نمايند و ظاهر آن را آب بكشند پاك مي ;شود.

|استفاده از روغن مار جهت رشد مو جايز است يا خير و آيا نجس است يا پاك؟
* |مانعي ندارد.

عطري خريداري كردم و عطرفروش به آن عطر مقداري الكل سفيد اضافه كرد و با همان سرنگ روي لباس ;هاي من عطر افشاند. تكليف چيست؟
* در صورتي كه الكل مذكور از مواد الكل طبي برخوردار باشد، متنجّس و اجتناب از آن لازم است.

با فرض اينكه در ادكلن الكل سفيد باشد، آيا استفاده از آن به عنوان مواد معطّر جايز است؟
* اگر الكل مذكور داراي مواد الكلي طبي باشد، متنجّس است و بايد اجتناب كرد.

پزشكي به بيمار خود جهت درمان بيماري او مشروب الكلي تجويز مي ;كند. آيا عمل به دستور پزشك جايز است؟
* در صورتي كه درمان منحصر به آن باشد مانعي ندارد.

پدرم پير و مبتلا به بيماري ديابت است و روزي سه بار بايد انسولين تزريق كند و در محل تزريق از الكل استفاده مي ;كند. آب كشيدن محل تزريق براي پدرم سخت است و مشقّت دارد. اگر نظر حضرت آيت الله بر نجس بودن الكل باشد، تكليف نمازها چه مي ;شود؟
* در صورت مشقّت آب ;كشيدن لازم نيست.

آيا الكلي كه در مواد بهداشتي، شوينده و... به كار مي ;رود پاك است؟
* بستگي به نوع الكل دارد.

آيا الكل صنعتي همانند الكل غير صنعتي نجس است؟
* الكل صنعتي را اگر انسان نداند از چيزي كه مست ;كننده و روان است درست كرده‌اند، پاك است؛ ولي اگر بداند، نجس است.

آيا هنگام تزريق و استفاده از الكل صنعتي و زدن ادكلن بايد بدن و لباس را شست ;وشو داد؟
* بله.

آيا استعمال عطر و ادكلن ;هايي كه امروزه در مغازه ;ها موجود است و مي ;گويند كه ساخت كشورهاي ديگر است، در نماز و غير نماز اشكال دارد؟
* اگر علم به نجاست آنها نداريد اشكال ندارد.

|كرم و لوازم آرايشي كه از خارج مي آورند آيا پاك و استفاده از آن جايز است؟
* |تا علم به نجاست آن نداشته باشيد پاك و استفاده از آن جايز است.

اگر فرش نجس شود، آيا با دادن به قالي ;شويي پاك مي‌شود؟
* اگر به قالي ;شويي بگويد فرش نجس است و او هم آب بكشد و اطمينان حاصل كند، فرش پاك مي‌شود.

آيا لباس كسي كه به علّت مشكلي نتوانسته غسل جنابت كند، بعد از غسل بايد عوض شود؟
* اگر لباس ملاقات با نجاست نكرده باشد، پاك است.

شخصي نذر كرده افطاري بدهد. بعد از سالياني توانايي انجام نذر را پيدا مي ;كند. آيا ديركرد موجب كفّاره مي ;شود و آيا مي ;تواند هزينه افطاري را خرج نيازهاي مدرسه و مسجد نمايد يا اينكه پول آن را به نيازمندان بپردازد؟
* اگر نذرش مقيّد به زمان و اشخاص خاصي نباشد، مي ;تواند هزينه آن را صرف نيازمندان نمايد و ديركرد موجب كفّاره نيست.

آيا مي ;شود در نذر قيمت را به ;جاي جنس پرداخت؟
* آنچه را كه نذر كرده است بايد بپردازد.

شخصي نذر مي كند كه براي هر خطايي كه از او سر بزند سه روز روزه بگيرد و حال كه حساب مي ;كند، بايد حدود دوازده سال روزه بگيرد كه در خود توانايي انجام آن را نمي ;بيند. لطفاً بفرماييد چه كار بايد بكند؟
* اگر نذر را به زبان آورده باشد اگرچه به فارسي گفته باشد، بايد به هر مقداري كه توان دارد به آن عمل نمايد؛ ولي اگر به زبان نياورده باشد، نذر او محقّق نيست و بر او چيزي واجب نيست.

شخصي نذر مي ;كند پس از بهبودي و به دست آوردن سلامت خود گوسفندي را ذبح كند و به فقرا بدهد؛ اگر با ديدن اثر بهبودي گوسفند را ذبح و بين فقرا تقسيم كرد به نذر خود عمل كرده است؟
* اگر در نذر مشاهده آثار بهبودي مدّ نظرش بوده به نذر عمل كرده است.

حدود پنج سال پيش به دنبال يك گرفتاري نذر كردم كه قرآن را در عرض پنج سال حفظ كنم كه البته به طور كامل موفق به اين كار نشدم. يعني اين پنج سال تمام شد و من هنوز كمتر از يك جزء را حفظ كرده ;ام. تكليف چيست؟
* به مسأله 2768 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 2768- اگر انسان از روي اختيار به نذر خود عمل نكند، بايد كفاره بدهد يعني يك بنده آزاد كند يا به شصت فقير طعام دهد يا دو ماه پي در پي روزه بگيرد.

بنده نذرهاي زيادي كرده ;ام و عمل نكرده و فراموش كرده‌ام؛ تكليفم چيست؟
* به هر مقداري كه يقين داريد بايد نذرها را ادا كنيد.

فاميل ;هاي زن من بدحجابند و پاي ;بند به احكام اسلامي نمي ;باشند و من هم قبل از ازدواج، با خود عهد كرده بودم جايي كه زنان بدحجاب هستند نروم. الان تكليف من چيست؟
* اگر صيغه عهد را به عربي يا به فارسي بر زبان جاري نكرده باشد عهد محقّق نشده است و بر او چيزي نيست؛ لكن از نگاه كردن به نامحرم پرهيز نمايد.

نظر كردن خانم ;ها به فيلم ;هاي ورزشي كه اكثر بدن ورزشكاران نمايان است، مثل شنا و كشتي چه حكمي دارد؟
* نظر به بدن نامحرم حرام است.

مراجعه زن به پزشك مرد و برعكس در چه صورتي جايز است و در چه صورتي جايز نيست؟
* معالجه نزد پزشك نامحرم با حفظ جهات شرعي اشكال ندارد.

شركت در ميهماني فاميلي كه خانم ;هاي آن ميهماني بالباس ;هاي نامناسب حضور دارند چه حكمي دارد؟
* از نگاه كردن خودداري نمايد.

آيا نگاه كردن بانوان به فوتبال آقايان جايز است؟
* اگر مفسده نداشته باشد، اشكال ندارد و در صورت داشتن مفسده بايد اجتناب شود.

اگر مردي به زن نامحرمي نگاه كند و از قيافه او خوشش بيايد ولي نه به عنوان نگاه شهوت ;انگيز، بلكه صرفاً به عنوان محبوبيّت چهره و يا زيباييش، آيا اين نگاه اشكال دارد؟
* در مواردي كه براي زن وجوب پوشش نيست (وجه و كفّين) و نگاه هم موجب فساد نمي‌شود، اشكال ندارد.

آيا مسأله حجاب از واجبات فردي است يا اجتماعي؟
* زن اجنبيه بايد خودش را از مرد اجنبي در آن مواضع ذكر شده در رساله بپوشاند.

ديدن تصاوير بدون حجاب زنان ايراني و مسلماني كه آنها را نمي‌شناسيم، آيا حقّ ;الناس هم محسوب مي ;شود؟ يعني نياز هست از خود آن زن نيز حلاليّت بطلبيم يا فقط حقّ ;الله است و توبه و استغفار نياز دارد؟ با فرض اينكه آن زن را بشناسيم حكم مسأله چگونه است؟
* خير؛ اگر آن را نشناسد، نگاه كردن با ريبه جايز نيست و حقّ الناس هم محسوب نمي‌شود. در صورتي كه آن را بشناسد، نگاه كردن به آن جايز نيست.

آيا سرمه چشم(مداد چشم) زينت چهره محسوب مي ;شود و بايد از نامحرم پوشيده شود؟
* اگر سرمه چشم براي معالجه باشد زينت محسوب نمي ;شود.

اگر در خانواده‌اي زنان در برابر مردان نامحرم فاميل حجاب اسلامي را رعايت ننمايند، در اين شرايط تكليف مردان چيست؟ آيا در اين شرايط قطع ارتباط و صله رحم واجب است؟ آيا در اين حالت نگاه مردان به آن زنان گناهي براي مرد محسوب مي ;شود؟
* نگاه به نامحرم حرام است.

آيا استفاده از پنكك براي خانم ;ها آرايش محسوب مي ;شود؟ اگر محسوب مي ;شود ولي ظاهراً معلوم نمي ;شود، يعني تغييري در چهره ديده نمي ;شود، چه حكمي دارد؟ اگر به قدري باشد كه چهره تغيير كند يا رنگ آن پوست را روشن ;تر يا تيره ;تر كند چطور؟
* اگر زينت محسوب شود اشكال دارد.

اگر شخصي كه معاملات ربوي انجام مي ;دهد به شخصي هديه ;اي بدهد، آيا قبول آن هديه جايز است؟
* اگر به ربوي بودن آن قطع و يقين دارد قبول آن جايز نيست.

صندوق قرض ;الحسنه مسجد به منظور تقدير از كارمندان بانكي كه به آنها سرويس مي ;دهند، هر چند سال يك بار هديه|اي به ارزش يك سكّه بهار آزادي به آنان مي ;دهند. آيا اين كار اشكال شرعي ندارد؟
* در صورتي كه با قوانين حكومت مغايرت نداشته باشد مانعي ندارد.

ممنوعيت پس گرفتن هديه و كادو از بستگان نسبي، غير از (پدر و مادر و فرزندان) و (پدر بزرگ و مادر بزرگ و نوه ;ها) و (خواهران و برادران) و (عمو و عمه و برادرزادگان و دايي و خاله و خواهرزادگان) شامل افراد ديگر نيز مي شود ؟
* اگر اين افراد رحم محسوب مي ;شوند، نمي ;شود هديه را از آنها پس گرفت.

حكم پس گرفتن هديه و كادو بين زوجين چگونه است؟
* تا عين موجود است، اشكال ندارد.

آيا وصيّ طبق فتواي مرجع تقليد خود اعمال عبادي وصيّت كننده را انجام دهد يا طبق فتواي مرجع تقليد وصيّت كننده؟
* اعمال عبادي متوفّا را اگر وصيّ شخصاً انجام مي ;دهد برابر فتواي مرجع تقليد خود انجام دهد.

|اگر از شخصي كه فوت كرده خانه ;اي به ارث مانده باشد و شرايط و كيفيت تقسيم سهم هر يك از ورّاث از اين خانه در وصيّت ;نامه ;اي كه در دفتر اسناد رسمي ثبت نشده اما داراي شرايط وصيّت ;نامه سنتي است نوشته شده باشد و اين وصيّت ;نامه به هر طريقي معدوم يا مفقود شده و ورّاث نيز خواهان فروش خانه مي ;باشند در چنين شرايطي اولويّت با كدام است؟ فروش خانه يا مشخص شدن مفاد وصيّت ;نامه؟
* |اگر مفاد وصيت مشخص و معلوم باشد در مقدار ثلث نافذ است و بايد مطابق آن عمل گردد.

|اگر وصيّت ;نامه شخصي كه فوت كرده به هر دليلي مفقود و يا معدوم شده باشد اما مفاد آن را افرادي كه عاقل و بالغ هستند و مي ;توانند گواهي بدهند، بدانند و همچنين شخص ناظر كه به هنگام نوشتن وصيّت حضور داشته وجود داشته باشد، آيا اين وصيّت ;نامه هر چند ثبت اسناد رسمي نشده باشد لازم ;الاجرا است؟
* |وصيّت در مورد ثلث نافذ و لازم الاجرا است.

|اگر شخصي وصيّت كند كه مثلاً فلان خانه ;ام را تا زماني كه فلان پسرم به شرايط خاصي، مثلاً اتمام دوره تحصيل وي نرسد نفروشيد، ولي عدّه ;اي از ورّاث پس از فوت متوفي خواهان فروش ملك باشند در صورتي كه شرط موصي محقّق نشده باشد، آيا فروش ملك درست است؟
* |اگر خانه مزبور از ثلث اموال ميّت باشد وصيّت وي نافذ است و بايد عمل شود، امّا در مورد اضافه بر ثلث اگر ورثه اجازه ندهند نافذ نيست.

شخصي وصيّت مي ;كند كليه اموال منقول و غير منقول او بعد از مرگش متعلّق به همسرش باشد و ساير ورثه در اموال او حقي نداشته باشند. آيا اين ;گونه وصيّت صحيح است؟
* اگر در زمان حيات خود اموال را به همسر خود بخشيده باشد و همسرش نيز قبول كرده باشد، وصيت او صحيح است.

مادر من 81 سال داشت كه فوت كرد. در چهار سال آخر عمر نتوانست فرايض ديني خود را انجام دهد. وصيّت كرده است كه ورثه دين او را ادا نمايند. حال براي اين مادر چند سال بايد نماز و روزه داد؟ چون در غير آن چهار سال نيز روزه و نماز بر گردن او هست.
* حدّ اقلّ آنچه را كه ممكن است علاوه بر چهار سال وصيّت بپردازند.

اگر شخصي وصيّت كند اعضاي بدن او را بعد از فوتش به نيازمندان هديه نمايند، آيا اين وصيّت نافذ و جايز است؟
* |جواز شرعي آن محلّ اشكال است.

روي سر خود موي مصنوعي كاشته ;ام. تكليف مسح سر را بيان كنيد؟
* رطوبت دست بايد به پوست سر برسد.

بعضي از زن ;ها زير ابرو را تتو مي ;اندازند. تكليف وضو و غسل آنها چيست؟
* وضو و غسلش صحيح است.

ريمل مو كه زنان جهت آرايش استفاده مي ;كنند، با اينكه آب وضو و غسل به پوست سر مي ;رسد آيا موجب بطلان وضو و غسل هست؟
* خير.

آيا تتو و خال ;كوبي حتّي به اندازه كم روي بدن، وضو وغسل را باطل مي‌كند؟ حكمش چيست؟
* خير، اشكال ندارد.

آيا مي شود به جز انگشت كوچك، به ناخن‌هاي پا لاك زد و وضو گرفت؟
* مسح پا بايد از سر يكي از انگشت ;ها تا برآمدگي روي پا باشد.

خال ;كوبي روي بازو و پشت چه حكمي دارد و آيا وضو و غسل اين افراد صحيح است؟
* اگر موجب ضرر نباشد اشكال ندارد و وضو و غسلش نيز صحيح است.

شخصي به طور طبيعي بدن و موهاي چربي دارد. وضو و غسل او چه حكمي دارد؟
* آن چربي كه به صورت جِرم مانع رسيدن آب به پوست باشد، موجب بطلان وضو و غسل است وإلّا وضو و غسل صحيح است.

به هيچ وجه حدث را در وقت وضو و نماز نمي ;توانم كنترل نمايم. تكليفم چيست؟
* براي هر نماز يك وضو بگيريد.

چسب بسيار ريز روي ناخن دست من قرار داشت و من بدون اينكه متوجه باشم وضو گرفته و نماز خواندم. تكليف نمازهاي خوانده شده چيست؟
* اگر بعد از وضو چيزي كه مانع از رسيدن آب است در اعضاي وضو ببيند و نداند موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده، وضوي او صحيح است. ولي اگر بداند كه در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، احتياط واجب آن است كه دوباره وضو بگيرد.

چسب روي دست قرار گرفته و به هيچ وجه پاك نمي‌شود، مگر به مرور زمان؛ تكليف وضو و غسل او چه مي ;شود؟
* اگر به هيچ وجه پاك نمي‌شود، وضو و غسل صحيح است.

اگر كسي در هنگام وضو دستش بدون قصد از زير شير آب رد شود و بعد به دستش بكشد، يك ;بار محسوب مي‌شود؟
* بله.

آيا قبل از اينكه بر اعضاي وضو دست بكشيم، هر چند مرتبه كه آب بريزيم يك ;بار محسوب مي‌شود؟
* آب ريختن معيار نيست؛ شست ;وشو معيار است.

خيلي مواقع در اماكن عمومي مثل وضوخانة مساجد كه وضو مي ;گيريم، آب وضوي ديگران به اعضاي وضوي ما مي‌چكد. آيا در اين صورت وضوي ما باطل است؟ با چقدر ترشّح آب وضوي ديگران وضوي ما باطل مي ;شود؟
* اگر در حين وضو آب بچكد و بعد از چكيدن آب، شما قصد وضو كنيد و دست بكشيد آن آب جزء وضو مي‌شود.

چشمم را عمل كرده و باند پيچيده ;اند. بنده تا چند روز حقّ باز كردن باندها را طبق نظر چشم ;پزشك ندارم. چگونه وضو بگيرم و در صورت نياز چگونه غسل نمايم؟
* وضو و غسل جبيره كنيد.

وقت نماز ظهر در روز جمعه چه هنگام است؟
* در روز جمعه وقت نماز ظهر، مثل روزهاي ديگر است.

وقت قضاي نماز مغرب و عشاء را بيان فرمائيد؟
* بنا به فصول، مختلف است و گاهي قضاي نماز مغرب به ساعت 11:30 دقيقه شب مي ;رسد؛ ولي نماز عشاء را تا وقت چهار ركعت مانده به نماز صبح مي ;تواند به قصد رجاء به ;جا آورد.

آيا در شب ;هاي مهتابي نماز صبح را بايد حدود20 دقيقه بعد از اذان به تأخير بياندازد؟
* احتياط واجب اين است كه بعد از اذان صبح، چند دقيقه ;اي نماز را به تأخير بياندازد.

آيا مي‌توان به اوقات شرعي كه رسانه ;ها اعلام مي‌كنند استناد كرد؟ به عنوان مثال وقتي اعلام مي‌شود ساعت 5:51 دقيقه صبح نماز قضا مي‌شود، اگر ساعت 5:50 دقيقه نماز ما به اتمام برسد، نماز صحيح است؟
* رسانه بيّنه نيست؛ لذا معيار نمي ;باشد.

زميني است كه براي آش امام حسين7 در روز عيد فطر وقف شده است. چهل سال است كه درآمد زمين به مصرف نذر واقف نرسيده است؛ به علّت اينكه شهرداري دو سوم زمين را به خيابان داده و الان نه اجاره مي|دهند و نه معوّض. ولي مي|گويند در عوض زمين هم مجوز ساخت مي ;دهيم و هم بدون دريافت وجهي تراكم مي|دهيم. تكليف چيست؟ آيا بر اساس وقف مي ;شود مواد اوّليه آش مورد نظر واقف را به صورت خام به فقرا داد؟
* 1- از منافع پس از ساخت و تراكم به نذر عمل شود.
* 2- حتماً طبق نظر واقف عمل شود.

در زمين زراعي مُشاع كه سهم مشخصي از آن وقف است، چنانچه چاه اّب حفر شود آيا تابع زمين خواهد بود؟ قنات موقوفه مذكور كه از خارج اراضي وقفي جاري بود، سال ;ها است كه خشك شده است. از آنجا كه موقوفه فوق ;الذكر فاقد درآمد قابل ذكر بوده هزينه ;هاي حفاري و تأسيسات آبياري و... توسط متولّي پرداخت شده است. آيا بهره ;برداري مالكانه از اين آب جايز است؟
* 1- بله.
* 2- خير.

|بعضي از وكلا بيش از تعرفه وكالت از موكّلين حقّ الوكاله دريافت مي ;نمايند. اين كار چه حكمي دارد؟
* |تخلّف از مقرّرات دولت جايز نيست.

آموزش استبراء براي طفل چه حكمي دارد؟
* مانعي ندارد.

روي پاكت ;هاي پست جمهوري اسلامي ايران آرم (الله) وجود دارد. در هنگام حمل و جابه ;جايي، پاكت ;ها به بالا و پايين پرتاب مي ;گردد. آيا اين كار باعث هتك حرمت به آن نام مقدس مي ;شود؟
* اگر عرفاً هتك حرمت محسوب نشود اشكال ندارد.

آيا خمير كردن كتب و مجلات پاره شده و فاقد استفاده در صورتي كه اسم خدا و 14 معصوم: را داشته باشد يا حاوي آيات و احاديث باشد جايز است؟
* اشكال ندارد.

آيا كاغذهايي كه اسماء الله در آن نوشته شده را مي ;توان در دستگاه كاغذ خُردكن قرار داد؟
* مانعي ندارد.

اسامي متبركه كه روي لباس نوشته شده و نمي ;داند اگر آن را بشويند آب آن در زمين به چه صورت جريان پيدا مي ;كند و به عبارت ديگر فاضلاب ;ها وضعيت مشخصي ندارند، آيا مي ;شود آن لباس را در دستشويي ;هاي منزل بشويند؟
* مانعي ندارد.

آيا همراه داشتن قرآن، دعا يا انگشتري كه مزيّن به نام معصومين: است، در توالت و محلّ تخلّي در صورتي كه قصد بي ;احترامي ندارد جايز است؟
* اگر مستور باشد به صورتي كه انتزاع اهانت نشود، اشكال ندارد.

آيا بسمه تعالي جزء اسامي متبرّكه محسوب مي ;شود؟ اگر قصد بي ;احترامي نباشد، مي ;توان آن را دور انداخت؟
* مسّ كتابت قرآن و اسماء باري‌تعالي يا جزئي از آنها به هر لغت و كيفيّت كه باشد بدون طهارت جايز نيست و از بين بردن آنها به نحوي كه موجب هتك نشود اشكال ندارد.

آيا القاب ائمه در حكم اسم آنها است؟
* القابي كه مترادف با اسم است حكم اسم را دارند.

اگر كسي منكر را منكر نداند (مانند بد حجابي) آيا نهي از منكر او هر چند تاثير نداشته باشد واجب است؟
* نهي از منكر واجب است.

شوهر من با زنان متعددي رابطه نامشروع برقرار مي ;كند؛ با اينكه به او گفته ;ام خطبه عقد را ياد بگيرد و خودش صيغه را بخواند و مرتكب زنا نشود، ولي قبول نمي ;كند. تكليف من نسبت به او چيست؟
* تكليف نهي از منكر است كه اگر مؤثر واقع نشد، تكليفي متوجه شما نيست.

بعضاً افراد در گوشي ;هاي موبايل خود صداهايي از افراد مختلف، قوميّت ;ها، و بعضاً شخصيت ;هاي مذهبي و سياسي كه دالّ بر مسخره و يا هتك حرمت آن فرد يا قوميّت خاص مي ;شود وجود دارد. نگه ;داري، گوش دادن و نقل و انتقال اين صداها به گوشي|هاي ديگر چه حكمي دارد؟
* هتك حرمت مؤمن و تمسخر آنان حرام است و بايد نهي از منكر كرد و گوش دادن به آن نيز حرام است.

با توجه به تأكيد اسلام به حجامت، اهداي خون بهتر است يا حجامت؟
* اهداي خون بهتر است.

آيا نماز خواندن با چادرهاي بدن ;نما صحيح است؟
* زن بايد در موقع نماز، تمام بدن حتّي سر و موي خود را بپوشاند.

به اندازه يك درهم بغلي روي صورت فردي خون بوده و آن شخص بدون برطرف كردن آن وضو گرفته است. تكليف وضو و نماز او چيست؟
* با بدن نجس نماز خوانده است و نماز باطل است.

آيا استفاده از فلز پلاتين براي مرد جايز است؟
* اشكال ندارد.

اگر مويي از گربه در لباس نمازگزار باشد، حكم نماز او چيست؟
* لباس نمازگزار بايد از حيوان حرام گوشت نباشد و اگر مويي از آن هم همراه نمازگزار باشد، نماز او باطل است.

نظر حضرت آيت الله در خصوص تراشيدن ريش و ماشين كردن مانند آن چيست؟
* حرام است.

پوست صورت من به موي صورتم بسيار حساس است به گونه ;اي كه زخم مي ;شود و پزشك معالج دستور به تراشيدن موهاي صورت داده است. تكليف چيست؟
* اگر معالجه منحصر به تراشيدن باشد مانعي ندارد.

تراشيدن ريش و پولي كه سلماني ;ها از اين راه به دست مي ;آورند چه حكمي دارد و آن را چه بايد بكنند؟
* تراشيدن ريش و پولي كه بابت آن گرفته مي ;شود حرام است و بايد به صاحبان آن مسترد كند يا ردّ مظالم بدهد.

آيا تراشيدن صورت با ماشين ريش ;تراشي اشكال دارد؟
* ريش تراشيدن خواه با تيغ باشد يا با ماشين حرام است و بنا بر احتياط واجب بايد طوري باشد كه صدق ريش كند.

|تبليغات مواد ريش ;تراشي چه حكمي دارد؟
* |در صورتي كه استفاده محلّله داشته باشد مانعي ندارد.

بستن كروات و پاپيون در عروسي و غيره چه حكمي دارد؟
* بهتر است از بستن كروات و پاپيون اجتناب شود.

مي ;خواستم بدانم اگر فردي در هنگام نوشيدن آب و يا نوشيدني حلال اگر سطح بيروني ليوان ;هاي خود را با كس ديگري به هم بزند حكمش چيست؟
* اگر قصد تشبّه داشته باشد مورد اشكال است.

اگر كسي در تشهد نماز بعد از صلوات، و عجل فرجهم را اضافه كند نمازش چه حكمي دارد؟
* اگر به عنوان ورود در نماز نباشد اشكال ندارد.

آيا تكان خوردن بدن در وقت گفتن تكبيرة الإحرام موجب بطلان نماز است؟
* خير.

در تكبيرات افتتاحيه نماز، آيا تكبيرة الإحرام مي‌بايست به ;عنوان آخرين تكبير قصد شود؟
* احتياط آن است تكبيرة الإحرام آخرين تكبير قصد شود.

آيا اذكار مستحب وارد شده، پس از تكبيرة الإحرام جايز است؟
* بله.

آيا ديه مرد با زن مساوي مي ;باشد؟
* خير.
<< >>

مادري به صورت فرزند خود سيلي زده است و صورت او را كبود كرده است. حال كه مي ;خواهد ديه بدهد چه مبلغي و به چه كسي بايد بپردازد؟
* سه مثقال طلاي شرعي سكه ;دار به وليّ او بپردازد.

تصادفي منجر به جراحات و خسارات بدني شخصي مي ;شود. دادگاه براي وي ديه تعيين كرده است. اگر اين ديه را از وارد كننده خسارت دريافت كند بايد ردّ مظالم بدهد؟
* خير.

نطفه ;اي منعقد مي ;شود و 30 روز از تاريخ انعقاد مي ;گذرد. مادر به خاطر ديسك كمر و نظر دكتر و موافقت شوهر آن نطفه را سقط مي ;كند. آيا ديه بر او واجب است؟
* |بايد ديه را بپردازد.

سقط جنين در چه صورتي جايز است و در صورت جواز آيا موجب پرداخت ديه مي ;شود يا خير و در صورت واجب بودن، ديه را به چه كسي بايد داد و اگر دستوردهنده، پدر به عنوان وليّ باشد گيرنده ديه كيست؟
* بعد از دميدن روح سقط جايز نيست و ديه متناسب با وضعيت جنين تعين مي ;شود.

زني بچه دو ماهه خود را عمداً سقط كرده است. حالا مي ;خواهد ديه آن را بپردازد. چه مبلغي و به چه كسي بايد بپردازد؟
* چيزي كه سقط شده اگر نطفه باشد، ديه ;اش بيست مثقال شرعي طلاي سكه ;دار است كه هر مثقال آن 18 نخود است و اگر عَلَقه يعني خون بسته باشد، چهل مثقال و اگر مُضغه يعني پاره گوشت باشد، شصت مثقال و اگر استخوان شده باشد، هشتاد مثقال و اگر گوشت آورده ولي هنوز روح در او دميده نشده، صد مثقال و اگر روح در او دميده شده چنانچه پسر باشد، ديه او هزار مثقال و اگر دختر باشد پانصد مثقال شرعي طلاي سكه ;دار به وليّ او بپردازد.

|ديه بچه سقط شده 4 ماهه چه مقدار مي ;باشد و بايد به چه كسي پرداخت شود؟
* |بايد مشخص شود كه بچه را چه كسي سقط كرده است؛ مادر، پدر يا پزشك؟ همچنين بايد مشخص شود بچه در چه مرحله ;اي از رشد بوده است؛ يعني روح در آن دميده شده يا خير؟ چون ديه متفاوت خواهد بود.

|بچه شيرخوار 9 ماهه دارم و از نظر جسمي، روحي و اقتصادي زمينه بچه ;داري را ندارم. ولي ناخواسته حامله شده ;ام و اكنون 31 روز از آن مي ;گذرد. آيا مي ;توانم آن را سقط نمايم؟
* |سقط جنين حرام است.

|اگر زن و شوهري كه نكاح آنان موقت است در مورد سقط جنين توافق نموده و با مباشرت پزشك اقدام به سقط كرده ;اند، ديه بر كدام ;يك از آنان است و اين ديه به چه كسي مي ;رسد؟
* |ديه مانند ارث به وارثين مي ;رسد. لذا اگر دسته اول نبودند به دسته ;هاي بعدي مي ;رسد و پدر و مادر چون معاونت در سقط را داشته ;اند بهره ;اي از ديه ندارند و ديه بر كسي است كه مباشرت در سقط را دارد.

|اگر پدر و مادري هر دو در سقط جنين مشاركت داشته باشند ديه به چه كسي بايد داده شود؟
* با نظر مجتهد عمل شود.

آيا اعلام آغاز ماه مبارك رمضان و عيد فطر از شؤونات وليّ ;فقيه است يا مراجع تقليد؟
* به مسأله 1786 و 1787 رساله توضيح المسائل رجوع شود.
o متن اين دو مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1786- اوّل ماه به پنج چيز ثابت مي ;شود: اوّل آنكه خود انسان ماه را ببيند. دوم، عدّه ;اي كه از گفته آنان يقين پيدا شود، بگويند ماه را ديده ;ايم و همچنين است هر چيزي كه به واسطه آن يقين پيدا شود. سوم، دو مرد عادل بگويند كه در شب ماه را ديده ;ايم؛ ولي اگر صفت ماه را بر خلاف يكديگر بگويند، يا شهادتشان خلاف واقع باشد مثل اين كه بگويند داخل دائره ماه طرف افق بود، اوّل ماه ثابت نمي ;شود. امّا اگر در تشخيص بعض خصوصيات اختلاف داشته باشند مثل آنكه يكي بگويد ماه بلند بود و ديگري بگويد نبود، به گفته آنان اوّل ماه ثابت مي ;شود. چهارم، سي روز از اوّل ماه شعبان بگذرد كه به واسطه آن، اوّل ماه رمضان ثابت مي ;شود و سي روز از اوّل رمضان بگذرد كه به واسطه آن، اوّل ماه شوّال ثابت مي ;شود. پنجم، حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است.
مسأله 1787- در اين ;جا چند مسأله است:
اوّل: اگر حاكم شرع حكم كند كه اوّل ماه است، اين حكم براي همگان حجّت است و كساني هم كه از او تقليد نمي ;كنند، حتّي مجتهدين ديگر بايد به حكم او عمل نمايند، ولي كسي كه مي ;داند حاكم شرع اشتباه كرده نمي ;تواند به حكم او عمل نمايد.
دوم: اگر اوّل ماه براي مجتهدي ثابت شود، ثبوت ماه نزد آن مجتهد فقط براي خود او حجّت است و براي ديگران حتّي مقلّدين آن مجتهد حجت نيست.
سوم: اگر از ثبوت اوّل ماه نزد مجتهدي براي ديگران و يا مقلّد او يقين به اوّل ماه حاصل شود، يقين ديگران و مقلّد او به اوّل ماه براي آن ;ها حجت است؛ نه آن ;كه ثبوت ماه نزد مجتهد براي آنان حجّت باشد؛ و رابطه ;اي بين تقليد و ثبوت ماه نزد مجتهد نيست.
چهارم: در صورت شك يا ظنّ به خلاف حكم حاكم شرع، بايد به حكم حاكم شرع عمل شود و آن حكم حجّت است مگر آنكه يقين بر خلاف آن داشته باشند.
پنجم: اگر حاكم شرع حكم كند به اوّل ماه رمضان، كسي كه يقين بر خلاف حكم حاكم شرع ندارد اگر آن روز را روزه نگيرد و افطار كند، قضا و كفاره - در صورتي كه مفطر كفاره داشته باشد - بر او واجب مي ;شود.
ششم: اگر حاكم شرع حكم كند به اوّل ماه شوّال، كسي كه يقين بر خلاف آن ندارد اگر آن روز را روزه بگيرد روزه او حرام است.
هفتم: اگر براي مجتهدي اوّل ماه ثابت شود، اگر اعلام ثبوت ماه و اشاعه آن موجب اختلاف و تفرقه بين مسلمين و وَهن به اسلام شود، و يا موجب تضعيف نظام اسلامي شود اعلام و اشاعه آن جائز نيست.
هشتم: اگر هلال ماه با ابزار و وسايل جديد رؤيت شود، چنانچه آن وسايل تقويت كننده ديده بيننده باشد و يا موانع ديد را بر طرف كند اشكال ندارد و اوّل ماه ثابت مي ;شود، ولي اگر تصرف در مريي محسوب شود مثلاً طوري تصرف كند كه هلال ماه را كه پايين ;تر از افق است بالا نشان دهد تا رؤيت شود اين رؤيت حجّت نيست.

رقص زن در مجلس زنانه چه حكمي دارد؟
* اگر مهيّج شهوت باشد حرام است.

در برخي مجالس عروسي، بعضي به عنوان تشويق يا عنوان ديگر پول در دهان رقّاص مي ;گذارند. آيا پرداخت پول به اين صورت شرعاً حلال است يا حرام و آيا رقّاص مالك پول مي شود؟
* جايز نيست و آن پول نيز حرام است.

مرسوم است در مجالس عروسي به كسي كه مي ;رقصد مبلغي را به عنوان شاباش مي ;دهند. پرداخت و دريافت آن چه حكمي دارد؟
* |اگر رقصِ حرام است، پول به عنوان شاباش نيز حرام است والّا مانعي ندارد.

رقصيدن چه حكمي دارد؟
* رقص حرام است، مگر رقص زن براي شوهر.

رقصيدن في نفسه چه حكمي دارد؟
* اگر موجب تهيج شهوت نشود مانعي ندارد.

رقصيدن زن براي زن و مرد براي مرد چه حكمي را دارد؟
* اگر موجب تهيج شهوت نشود مانعي ندارد.

شركت نكردن در مجالس عروسي كه نوعاً همراه با لهو و لعب است باعث دشمني و خصومت بين اقوام و فاميل مي ;شود. وظيفه چيست؟
* شركت در مجلس لهو و لعب جايز نيست.

اگر در ركوع چهار مرتبه سبحان الله بگويد اشكال دارد؟
* خير.

آيا ذكر سمع الله لمن حمده را در وقت رفتن به سجده مي شود گفت؟
* به عنوان ورود در نماز جايز نيست.

اگر بخواهيم قيمت گندم يا برنج را به ;عنوان زكات فطره پرداخت كنيم چه مبلغي را بايد بپردازيم؟
* تشخيص موضوع با فقيه نيست؛ تكليف اين است كه از چيزي كه قوت غالب فرد است حدود 3 كيلو يا قيمت آن را بپردازد.

آيا زكات فطره را مي ;توان به متكديان كوچه و خيابان پرداخت؟
* يكي از مصارف زكات فطره پرداخت به فقير واقعي و متديّن است.

آيا مي ;توان از فطريه براي كمك به مردم سيل ;زده پاكستان استفاده نمود؟
* به مسأله 2112 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 2112- اگر در محل خودش مستحق پيدا شود، احتياط واجب آن است كه فطره را به ;جاي ديگر نبرد، واگر به جاي ديگر ببرد وتلف شود، بايد عوض آن را بدهد.

آيا زيارت عتبات عاليات در اين زمان با وجود برخي نا امني ;ها از طريق سازمان حج و اوقاف و به ;طور قانوني جايز است؟
* از طريق قانوني مانعي ندارد.

اگر فردي در ركعت سوم نماز چهار ركعتي سهواً سلام نماز را تا السلام علينا بگويد حكم نماز وي چيست؟
* برخيزد و ركعت چهارم را بخواند و نماز را تمام كند و بلافاصله بعد از اتمام نماز دو سجده سهو بجا آورد.

|اگر در سجده به ;جاي سبحان ربّي الأعلي و بحمده، سبحان ربي العظيم و بحمده بگويد آيا سجده باطل است؟
* |سجده صحيح است.

در سجده كه انگشتان بزرگ پا بايد بر روي زمين باشد. حال اگر ديگر انگشت ;ها نيز روي زمين قرار بگيرد نماز چه حكمي دارد؟
* مانعي ندارد.

لطفاً بفرماييد بهترين ذكر در سجد هواجبآياتقرانمجيد چيست؟
* به مسأله 1099رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1099- هر گاه در سجده قرآن پيشاني را به قصد سجده به زمين بگذارد، اگر چه ذكر نگويد كافي ;است و گفتن ذكر، مستحب است و بهتر است بگويد:
لا إِلَهَ إِلاَّ اللّه ;ُ حَقّاً حَقّاً لا إِلَهَ إِلاَّ اللّه ;ُ إِيمَاناً وَ تَصْدِيقاً لا إِلَهَ إِلاَّ اللّه ;ُ عُبُودِيَّةً وَ رِقّاً سَجَدْتُ لَكَ يَا رَبِّ تَعَبُّداً وَ رِقّاً لا مُسْتَنْكِفاً وَ لا مُسْتَكْبِراً بَلْ أَنَا عَبْدٌ ذَلِيلٌ خَائِفٌ مُسْتَجِيرٌ.

آيا در خصوص مهر زن محاسبه آن به قيمت روز ملاك است يا رقمي است كه در زمان عقد تعيين مي ;شود؟
* مهريه را به قيمت روز بپردازد.

شخصي دو ماه قبل از فوت، زني را به عقد خود در آورده است و بدون همخوابي با او از دنيا رفته است. آيا به اين زن تمام مهر را بايد پرداخت يا نصف آن را؟
* نصف مهر را پرداخت نمايد.

|آيا مهريه دختر باكره با دختر غير باكره فرق مي ;كند يا خير و آيا مهريه دختر غير باكره هم به دستور پدرش است يا خير؟
* |فرقي ندارند؛ و در مهريه دستور پدر شرط نيست.

محرميّت دختري كه شرايط ازدواج برايش فراهم نباشد، براي ترس از به گناه افتادن، بي ;رابطه جنسي و بي ;اذن وليّ چگونه ميسّر است؟
* در عقد نكاح چه دائم و چه موقّت، اذن پدر براي دختر لازم است.

زني به عقد موقت شخصي به مدّت يك ماه در آمده است و پس از اتمام مدت، بدون نگه داشتن عدّه به مدّت يك ماه ديگر مجدداً عقد خوانده شد. آيا عقد دوم صحيح است؟
* بله، عقد صحيح است.

|آيا دختري كه باكره نيست اجازه ازدواج بايد به دستور پدرش باشد يا خير؟
* |در دختر غير باكره اذن ولي شرط نيست؛ البته در صورتي كه زوال بكارت از راه مشروع باشد.

اگر پدر و پدر بزرگ دختر باكره در قيد حيات نيستند، اجازه دختر بعد از اين دو نفر بر عهده چه كسي مي ;باشد؟
* |در اين صورت اذن كسي لازم نيست و دختر خودش مي ;تواند تصميم بگيرد. البته مشورت با خويشاوندان مثل مادر و برادر خوب است.

آيا ولايت پدر و جد، بعد از بلوغ و با ازدواج از بين مي ;رود يا ثابت است؟
* ولايت ثابت است.

حكم ازدواج موقّت يك مرد مسلمان با زنان غير اهل كتاب كه از ديدگاه خود معتقد به خدا در حد درك و تصور خودشان هستند، يعني به هر نحو خدا را از ديد خودشان با توجه به درك و شناختشان قبول دارند، چيست؟ (مثل مردم ژاپن، هند، بودا، شينتو و بعضي چيني ;ها يا كره ;اي ;ها). يعني آيا يك مرد مسلمان مي ;تواند با آنان ازدواج موقت نمايد؟ اگر به نظر جنابعالي ازدواج موقت با زنان غير اهل كتاب جايز نباشد چه راه ;كاري براي دانشجويان و يا كساني كه در اين كشورها هستند در صورتي كه دسترسي به زن مسلمان يا اهل كتاب نداشته باشند، وجود دارد؟
* ازدواج با غير اهل كتاب چه موقّت چه دائم شرعاً جايز نيست؛ اما ازدواج موقت مرد مسلمان با زن اهل كتاب، اشكال ندارد.

شوهرم مرا از بردن فرزندم به خانه پدر و مادرم منع كرده است و من ناخواسته مخالفت كرده و بچه را با خود برده ;ام. وقتي موضوع را به او گفتم، گفت به شرطي از تو مي ;گذرم كه تو مهرت را رسماً به من ببخشي وگرنه بچه را تنبيه مي|كنم. تكليف من چيست؟
* لازم نيست مهر را ببخشد و شوهر نيز حق فشار و تنبيه را ندارد.

خواستگار من در وقت خواستگاري از من درخواست نمود مهر پانصد سكه طلايم را به چهارده سكه تقليل دهم و من وعده دادم به شرط اينكه در گفته|هايش صادق باشد و توان پرداخت نداشته باشد بعد از شروع زندگي مشترك با وي اين كار را خواهم نمود. من به عقد او در آمدم و حالا فهميده ;ام در گفته ;ها صادق نبوده و متمكن هم هست. تكليف چيست؟
* |بر فرض سؤال طبق شرايط عقدنامه عمل شود.

|اگر مردي دختري را براي محرميت با مادرش به عقد خود در آورد و بدون دخول او را طلاق دهد، آيا مي ;تواند با دختر او ازدواج كند؟
* |بر فرض سوال ازدواج با دختر وي مانعي ندارد.

آيا بازي با شطرنج جايز است؟
* نظر من همان است كه امام خميني; فرموده است.

احتراماً نظر مبارك خود در رابطه با بازي شطرنج و حكم آن در زماني كه به قصد بازي فكري يا صرفاً سرگرمي باشد را بيان فرماييد.
* بر فرض مذكور، اگر برد و باخت در بين نباشد اشكال ندارد.

آيا بازي بيليارد بدون شرط ;بندي حرام است؟
* هرچه كه از آلات قمار محسوب شود، بازي با آن حرام است.

|دو نفر در مورد مسأله|اي با هم اختلاف مي ;نمايند؛ يكي از آنها مي ;گويد اگر توانستي مطلب را ثابت كني من موتورم را كه مبلغ آن دويست هزار تومان است به مبلغ صد هزار تومان به تو مي ;دهم و بعد هم مسأله را ثابت مي|كند. حكم چيست؟
* |شرط حرام است.

پدرم مي|گويد شرط ;بندي بين زن و شوهر، يا شرط ;بندي بين والدين و فرزندان، يا شرط ;بندي بين فرزندان با يكديگر، حرام نمي ;باشد و از حكم كلّي شرط ;بندي و قمار (بازي با برد و باخت مالي) مستثنا است. آيا صحيح است؟
* شرط ابتدايي نفوذ ندارد.

گاهي دو نفر يا دو تيم با هم بازي مي ;كنند و تيم بازنده براي همه چيزي كم ;ارزش در حد بستني مي ;خرد. هيچ ;يك از طرفين هم با ناراحتي اين كار را نمي ;كند. آيا اين هم حرام است؟ آيا روشي براي تصحيح آن وجود دارد؟
* اگر بدون قرارداد باشد اشكال ندارد.

شرط ;بندي در مسابقات ورزشي چه حكمي دارد؟
* جايز نيست.

نظر حضرت ;عالي در مورد شعبده ;بازي و دعوت از اين افراد و صرف هزينه در اين امور چگونه است و چه فرقي از لحاظ حكم بين آن و تردستي مي ;باشد؟
* شعبده بازي و تردستي هر دو حرام است دعوت و صرف هزينه براي آن جايز نيست.

زنان يا مرداني در كنار خيابان ;ها و پياده ;روها نشسته و براي مردم فال مي ;گيرند و از گذشته و آينده خبر مي ;دهند. آيا كار آنها مشروعيت دارد و پول دادن به آنها جايز است؟
* فال حرام است و پول دادن به فال ;گيران جايز نيست.

طراحي چهره چه حكمي دارد؟
* مانعي ندارد.

كشيدن كاريكاتور اشخاص در صورتي كه موجب اذيت آنها شود چه حكمي دارد و اگر خود آنها راضي باشند چه ;طور؟
* هتك حرمت مسلمان جايز نيست.

آيا ساخت مجسمه و عروسك جايز است؟
* ساختن مجسمه ذي ;روح و آموزش آن حرام است. خريد، فروش و نگهداري آن جايز است. ساخت عروسك ذي روح با هر موادي كه باشد حرام است.

كسي كه شك كرده كه آيا سجده را به ;جا آورده است يا نه چه بايد بكند؟
* چنانچه از محلّ به ;جا آوردن آن نگذشته بايد بجا آورد.

آيا زوج حق دارد زوجه خود را از صله رحم منع نمايد؟
* خير.

آيا من مي ;توانم همسرم را از رفتن به خانه فاميل او به علّت پاي ;بند نبودن آنان به احكام اسلامي منع كنم؟
* خير؛ فقط آن زن مكلّف است كه احكام الهي را رعايت نمايد.

اگر مردي همسر خود را از رفتن به خانه خويشاوندانش نهي كند تكليف چيست؟
* بدون اذن شوهر خارج شدن از منزل جايز نيست.

آيا منظور از ارحام كه ديد و بازديدشان واجب است، اقوام درجه سه و چهار نظير خاله مادر، خاله پدر، دايي مادر و... هم مي‌شود؟ در مورد وجوب ديد و بازديد، حدّ شرعي مقدار آن چه قدر است؟
* اصلِ صله رحم مستحب و قطع رحم حرام است. حدّ شرعي صله رحم، مطّلع بودن از حالات آنها است و اگر نياز به رسيدگي دارند و توان رسيدگي دارد، رسيدگي كند.

با يك خانواده فاميل شده ;ام كه متأسفانه قيد و بندي به نماز ندارند. من ناچارم بعضي اوقات به ;خاطر فرزندم كه داماد آنها شده به منزل آنها بروم. آيا رفتن به خانه چنين شخصي بعنوان صله رحم جايز است؟
* صله رحم مستحب و قطع رحم حرام است.
<< >>

صله رحم و ارتباط با كسي كه حرمت مؤمنان را نگه نمي ;دارد و با استفاده از وسايل مختلف به ديگران بي ;احترامي مي ;كند و تهمت مي ;زند چه حكمي دارد؟
* قطع رحم حرام است و صله رحم مستحب است.

اگر با زن شوهرداري زنا كند، آيا پس از فوت شوهرش مي ;تواند با او ازدواج كند؟
* ازدواج با او حرام است.

من دختري 25 ساله هستم كه 7 ماه پيش دچار تجاوز جنسي شدم، امّا از آنجا كه مسأله بكارت براي خانواده و همچنين براي خودم خيلي مهم بوده و هست نمي ;توانم با اين مسأله كنار بيايم. پدر و مادرم هر دو مريض هستند و من از ترس به خطر افتادن سلامتشان نمي ;توانم حقيقت را بگويم. همچنين من خانواده سرشناس و مردمي دارم و خودم با آبرو زندگي كردم. مي ;دانم كه عمل ترميم را انجام مي ;دهند، ولي نمي ;دانم اگر روزي بخواهم ازدواج كنم بايد حقيقت را به همسر آينده ;ام بگويم يا پنهان كنم. مي ;ترسم ابتدا قبول كند، ولي بعد در زندگي باعث بدبيني شود. اگر ترميم كنم و نفهمد، آيا من گناه كرده ;ام كه حقيقت را نگفته ;ام و آيا مي ;تواند بعدها براي من مشكل ;آفرين شود؟ يا بهتر است براي هميشه تنها زندگي كنم؟ لطفاً مرا راهنمايي كنيد.
* به مسأله 2491 رساله توضيح المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 2491- اگر مرد بعد از عقد بفهمد كه زن يكي از اين هفت عيب را دارد مي ;تواند عقد را بهم بزند: اول ديوانگي. دوم مرض خوره. سوم مرض برص. چهارم كوري. پنجم شل بودن به طوري كه معلوم باشد. ششم آن كه افضا شده يعني راه بول و حيض يا راه حيض و غائط او يكي شده باشد ولي اگر راه حيض و غائط او يكي شده باشد به ;هم زدن عقد اشكال دارد و بايد احتياط شود. هفتم آن كه گوشت، يا استخواني يا غده ;اي در فرج او باشد كه مانع نزديكي شود.

دختري به عنف ازاله بكارت مي ;شود و با عمل جراحي، كسي كه با وي ازدواج مي ;كند متوجه عدم بكارت در وي نمي ;شود. اگر اين دختر موضوع ازاله بكارت را به خواستگار و شوهر خود نگويد آيا عقد او صحيح است؟
* اگر خواستگار به تصور باكره بودن از او خواستگاري كرده است بايد موضوع را با وي در ميان بگذارد.

آيا شهيدي كه بدنش سرد شده و او را غسل نداده‌اند، اگر مسّ شود غسل مسّ ميّت دارد؟
* مسّ بدن شهيد غسل ندارد.

ناچارم روزي دو بار با مادر شوهر خود تماس تلفني داشته باشم و مادر شوهرم در مذاكره تلفني به غيبت اشخاص مي ;پردازد و نصيحت نيز فايده ;اي ندارد. تكليف چيست؟
* استماع غيبت حرام است.

|شنونده، كسي را كه گوينده غيبت او را مي ;كند نمي شناسد؛ آيا او هم مرتكب گناه مي ;شود؟
* |خير.

آيا غيبت اهل تسنّن اشكال دارد؟
* اشكال ندارد.

چرا و بر چه اساسي غيبت اهل تسنّن اشكال ندارد؟ من شيعه هستم، امّا قبول اين قضيه خيلي برايم مشكل است.
* به كتاب اخلاق الاهي، جلد چهارم، آفات زبان، فصل اوّل غيبت، مراجعه كنيد.

اگر شخصي پشت سر كسي صحبت كند و بدِ او را بگويد و شخص ثالث كه شنونده است، آن شخص غيبت ;شونده را نمي ;شناسد، آيا اين صحبت ;ها غيبت محسوب مي ;شود يا خير؟ اگر طرف دوم بعد از مدتي آن شخص كه پشت او صحبت شده را بنا به هر دليلي بشناسد، صحبت ;هاي قبلي كه او شنيده براي او غيبت محسوب مي ;شود يا خير؟
* 1- ظاهراً غيبت است.
* 2- خير.

ملاك شناخت فرد غيبت ;شده چيست؟ آيا بايد ارتباط خاصي با غيبت ;شده وجود داشته باشد يا همين كه فقط اسم او را بدانيم كافي است؟
* ارتباط داشتن شرط نيست.

اگر فردي بدون قصد تنقيص عيب فردي را بازگو كند، آيا غيبت محقّق شده است؟ آيا كسي كه مي ;شنود بايد ردّ غيبت كند؟
* اين مسأله در شرايط حرمت غيبت، در كتاب اخلاق الهي، جلد 4، صفحه 31 توضيح داده شده است.

آيا تعريف شخصي از شخص ديگر درصورتي كه طرف دوم از تعريف كردن ديگران رضايت نداشته باشد، جزء مصاديق غيبت محسوب مي ;شود يا خير؟
* ذكر كمالات شخص، غيبت نيست.

شنيدن يا ديدن مطالبي كه پشت سر ديگران، چه با طنز و چه جدي، در روزنامه ;ها و تلويزيون مطرح مي ;شود براي بيننده يا شنونده چه حكمي دارد؟
* مراجعه شود به كتاب اخلاق الهي، جلد چهارم، صفحه 33و 34، مبحث اقسام غيبت.

آيا حضرتعالي بسم الله ابتداي هر سوره از قرآن را آيه مي ;دانيد؟
* بله.

آيا روز جمعه، نماز ظهر را مي ;شود بلند خواند؟
* اشكال ندارد. ولي احتياط مستحب اين است كه بلند نخواند.

در ركعت سوم و چهارم نماز، قرائت سورة مباركة حمد بهتر است يا تسبيحات اربعه و ثواب كدام يك بيشتر است؟
* بهتر است تسبيحات را بخواند.

|زني در نماز پس از نيّت و تكبير، بسم الله الرحمن الرحيم را بلند مي ;گويد؛ آيا نماز او صحيح است؟
* زن مي‌تواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند يا آهسته بخواند؛ ولي اگر نامحرم صدايش را بشنود، بنابر احتياط واجب بايد آهسته بخواند.

آيا جايز است مأمومين بعد از تمام شدن قرائت حمد امام، به صورت جهري الحمدلله ربّ العالمين را بگويند؟ بعد از تمام شدن قرائت حمد، اگر امام سكوت كند و مأمومين در هنگام گفتن الحمدلله ربّ العالمين صدايشان به امام برسد، آيا كراهت دارد يا نه؟
* مستحب است اگر نماز را به جماعت مي‌خواند، بعد از تمام شدن حمد امام بگويد: الحمدلله ربّ العالمين؛ همچنين مكروه است كه مأموم ذكرهاي نماز را طوري بگويد كه امام بشنود.

اگر امام جماعتي معتقد باشد كه در حين قرائت سوره مباركه حمد، به خاطر آيات الحمدالله يا ايّاك نعبد و ايّاك نستعين و... دروغ مي ;گويد و بعد از نماز به خاطر دروغي كه گفته است استغفار كند، آيا نماز او صحيح است و مي ;شود به ايشان اقتدا كرد؟
* اگر كسي حمد را به قصد قرائت قرآن بخواند، نمازش صحيح است.

قصد انشاء در سوره حمد نماز چه حكمي دارد؟
* بايد قصد قرائت بكند.

دچار ناراحتي اعصاب هستم و دارو مصرف مي ;كنم. اگر احتمال دهم روزه ناراحتي مرا بيشتر مي ;كند تكليف چيست؟
* اگر احتمال ضرر عُقلايي باشد روزه نگيرد.

همسر بنده بيماري ميگرن و درد معده دارد. پزشكي مؤمن به ايشان فرموده است كه روزه برايش ضرر دارد و نبايد بگيرد؛ امّا ايشان اصرار دارد كه ضرري احساس نمي ;كند و به يقين ضرر نرسيده است. با توجه به اينكه ايشان در طول روزه ;داري سر درد و معده دردشان تشديد مي‌شود، آيا روزه بر ايشان واجب است يا ايشان معاف هستند و روزه ;داري براي ايشان حرام است؟
* اگر خوف ضرر داشته باشد و همچنين بيماري ;اش تشديد مي‌شود، روزه جايز نيست.

من پسر بچه يك ;سال و هشت ;ماهه دارم كه به شدّت به شير من وابسته است. در ضمن كارمند هم هستم و وقتي از سركار مي ;آيم بايد دائم در اختيار پسرم باشم. آيا امسال بر من واجب است كه روزه بگيرم؟
* به مسأله 1785 رساله توضيح المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1785- زني كه بچه شير مي ;دهد و شير او كم است چه مادر بچه، يا دايه او باشد، يا بي ;اجرت شير دهد، اگر روزه براي بچه ;اي كه شير مي ;دهد ضرر دارد روزه بر او واجب نيست. و بايد براي هر روز يك مد طعام يعني گندم يا جو و مانند اين ;ها به فقير بدهد، و نيز اگر براي خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست، وبنابر احتياط واجب بايد براي هر روز يك مد طعام به فقير بدهد. و در هر دو صورت روزه ;هايي را كه نگرفته بايد قضا نمايد، ولي اگر كسي پيدا شود كه بي ;اجرت بچه را شير دهد، يا براي شير دادن بچه از پدر يا مادر بچه يا از كس ديگر كه اجرت او را بدهد اجرت بگيرد، احتياط واجب آن است كه بچه را به او بدهد و روزه بگيرد.

دچار ناراحتي اعصاب هستم و دارو مصرف مي ;كنم. اگر احتمال دهم روزه ناراحتي مرا بيشتر مي ;كند تكليف چيست؟
* اگر احتمال ضرر عُقلايي باشد روزه نگيرد.

همسر بنده بيماري ميگرن و درد معده دارد. پزشكي مؤمن به ايشان فرموده است كه روزه برايش ضرر دارد و نبايد بگيرد؛ امّا ايشان اصرار دارد كه ضرري احساس نمي ;كند و به يقين ضرر نرسيده است. با توجه به اينكه ايشان در طول روزه ;داري سر درد و معده دردشان تشديد مي‌شود، آيا روزه بر ايشان واجب است يا ايشان معاف هستند و روزه ;داري براي ايشان حرام است؟
* اگر خوف ضرر داشته باشد و همچنين بيماري ;اش تشديد مي‌شود، روزه جايز نيست.

من پسر بچه يك ;سال و هشت ;ماهه دارم كه به شدّت به شير من وابسته است. در ضمن كارمند هم هستم و وقتي از سركار مي ;آيم بايد دائم در اختيار پسرم باشم. آيا امسال بر من واجب است كه روزه بگيرم؟
* به مسأله 1785 رساله توضيح المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1785- زني كه بچه شير مي ;دهد و شير او كم است چه مادر بچه، يا دايه او باشد، يا بي ;اجرت شير دهد، اگر روزه براي بچه ;اي كه شير مي ;دهد ضرر دارد روزه بر او واجب نيست. و بايد براي هر روز يك مد طعام يعني گندم يا جو و مانند اين ;ها به فقير بدهد، و نيز اگر براي خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست، وبنابر احتياط واجب بايد براي هر روز يك مد طعام به فقير بدهد. و در هر دو صورت روزه ;هايي را كه نگرفته بايد قضا نمايد، ولي اگر كسي پيدا شود كه بي ;اجرت بچه را شير دهد، يا براي شير دادن بچه از پدر يا مادر بچه يا از كس ديگر كه اجرت او را بدهد اجرت بگيرد، احتياط واجب آن است كه بچه را به او بدهد و روزه بگيرد.

برخي افراد مي ;گويند غنا حرام است و موسيقي اشكال ندارد. لطفاً فرق بين اين دو را بيان كنيد و آيا فرقي بين موسيقي اصيل و سنّتي هم در حكم هست؟
* موسيقي مطرب حرام است. تعبيرات ذكر شده يكي است و اختلاف در تعبير است.

خريد، فروش، استعمال و نگهداري تنبك و فلوت چه صورت دارد؟
* خريد و فروش آلات لهو حرام است.

آيا موسيقي به ;طور كلّي حرام است يا خير؟ اگر به ;طور كلّي حرام نيست، چه موسيقي حرام است؟
* موسيقي مطرب حرام است.

نظر حضرتعالي در مورد موسيقي چيست؟ ملاك تشخيص حلال و حرام جيست؟ خود شخص مكلف يا عرف؟
* ملاك عرف است و موسيقي مطرب حرام است.

آيا پخش موسيقي اصيل ايراني كه درباره ايران و شهدا خوانده شده و با عكس شهدا و امام و رهبري و آثار فرهنگي ايران ميكس شده است، در مراسم افتتاحيه كانون فرهنگي ;مان كه در مسجد برگزار خواهيم كرد جايز است؟
* موسيقي مطرب حرام است.
<< >>

آيا فراگيري موسيقي اشكال شرعي دارد؟ مثلاً يادگيري نواختن سنتور يا سه تار.
* موسيقي مطرب حرام است و يادگيري هم حكم اصل آنرا دارد.

گوش دادن به موسيقي با تك ;خواني زن چه حكمي دارد در صورتي كه هيچ ;گونه تحريكي براي من نداشته باشد؟
* موسيقي مطرب حرام است.

لطفاً نظر خود را درباب حرمت يا عدم حرمت موسيقي ;هاي پخش شده از صدا و سيما با عنوان موسيقي ;هاي مجاز اعلام فرماييد؟
* موسيقي مطرب حرام است.

آيا مراجعه به دندان ;پزشكي براي روزه اشكالي پيش مي ;آورد؟
* |اگر چيزي داخل حلق نشود روزه صحيح است.

پر كردن دندان در ماه مبارك رمضان آيا باعث ابطال روزه مي ;گردد؟
* خير، كشيدن دندان و هر كاري كه به واسطه آن از دهان خون بيايد، براي روزه ;دار مكروه است. امّا تخليه و پركردن دندان در حال روزه در صورتي كه مواد آن فرو نرود اشكال ندارد.

|اگر چند بار زبان را دور لب بچرخاند آيا روزه باطل مي ;شود؟
* خير.

اگر شخصي قبل از اذان صبح دندان ;ها را خلال يا مسواك نكرده باشد و لاي دندان او چيزي از غذا مانده باشد و در روز آن را فرو ببرد آيا روزه ;اش باطل مي ;شود؟
* اگر عمداً فرو ببرد روزه اش باطل مي شود.

خلط سينه در چه صورت موجب بطلان روزه مي ;شود؟
* اگر به فضاي دهان برسد و فرو ببرد موجب بطلان روزه مي ;شود.

اگر شك كند خلط سينه به فضاي دهان رسيده يا نه تكليف چيست؟
* به شك اعتنا نكند.

شخصي نه سال در ژاپن زندگي كرده و ماه رمضان را روزه گرفته است و علم دارد كه با غذاي حلال افطار نكرده است آيا روزة او صحيح است؟
* روزه او صحيح است.

در روزة مستحبي اگر شخصي فراموش كرد كه روزه است و چيزي خورد يا آشاميد آيا روزه او باطل مي ;شود؟
* |خير.

آيا |روزة مستحبي را مي توان در بعد از ظهر همان روز افطار كرد؟
* |بله.

در روز ماه مبارك رمضان ناخواسته و بي ;اختيار از شخصي مني خارج مي شود. تكليف روزة او چيست؟
* روزه او صحيح است.

اگر روزه ;داري حين دفع بول بدون اينكه كاري انجام دهد يا قبل آن عملي مانند ملاعبه انجام داده باشد مني از او خارج شود. آيا روزة وي صحيح است؟ با علم به اينكه وي حتي هيچ عكس تحريك ;آميزي نديده و اصلاً كاري كه موجبات اين امر را ميسّر كند انجام نداده است.
* به مسأله 1651 رساله توضيح المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1651- اگر روزه ;دار بدون قصد بيرون آمدن مني با كسي بازي و شوخي كند در صورتي كه عادت نداشته باشد كه بعد از بازي و شوخي مني از او خارج شود چنانچه اطمينان دارد كه مني از او خارج نمي ;شود، اگر چه اتفاقاً مني بيرون آيد روزه او صحيح است. ولي اگر اطمينان ندارد در صورتي كه شوخي را ادامه دهد تا آن ;جا كه نزديك است مني خارج شود و خودداري نكند تا خارج گردد روزه ;اش باطل است.

آيا ديدن فيلم ;ها و عكس ;هاي مستهجن باعث ابطال روزه مي ;شود؟ اگر در هنگام ديدن اين عكس ;ها بدون اينكه فرد قصد استمناء داشته باشد به علت لذّت شديد از ديدن اين عكس ;ها مني از وي خارج شود حكم آن براي شخص روزه ;دار چيست؟
* خير؛ به مسأله 1651 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1651- اگر روزه ;دار بدون قصد بيرون آمدن مني با كسي بازي و شوخي كند در صورتي كه عادت نداشته باشد كه بعد از بازي و شوخي مني از او خارج شود چنانچه اطمينان دارد كه مني از او خارج نمي ;شود، اگر چه اتفاقاً مني بيرون آيد روزه او صحيح است. ولي اگر اطمينان ندارد در صورتي كه شوخي را ادامه دهد تا آن ;جا كه نزديك است مني خارج شود و خودداري نكند تا خارج گردد روزه ;اش باطل است.

جواني به حد بلوغ رسيده است و شرايط ازدواج را ندارد. اگر استمناء كند چه حكمي را دارد؟
* استمناء در هر حال حرام است.

آيا فكر كردن به مسائلي كه باعث لذّت شهواني مي ;شود، حرام است يا مكروه؟
* حرام است.

آيا گرد و خاكي كه باعث عطسه شود، باعث ابطال روزه مي ;شود؟
* |اگر غبار غليظ به حلق نرسد، روزه باطل نمي ;شود.

حرفة اينجانب غواصي زير آب مي ;باشد. به دلايل معيشتي و يا مأموريتي در طول روز ناگزير به شيرجه زدن به داخل آب هستم. اين مسأله در تمام سال حتي در ماه مبارك رمضان ادامه دارد. حكم روزة اينجانب چيست؟
* به مسأله 1667 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1667- اگر تمام سر زير آب برود ولي مقداري از موها بيرون بماند روزه باطل مي ;شود، و غواصاني كه با كلاه مخصوص سر و صورت خود را مي ;پوشانند، اگر فاصله و فضايي بين سر و صورت آن ;ها با كلاه باشد و آب در آن نفوذ نكند، اگر در آب فرو روند روزه آن ;ها صحيح است، ولي اگر با پوششي سر و صورت را ببندند به طوري كه فاصله ;اي بين سر و صورت و آن پوشش نباشد هر چند آب به پوست سر و صورت نرسد، بنا بر احتياط واجب نبايد سر را در آب فرو برند و اگر سر را در آب فرو برند بايد روزه آن روز را بگيرند و بعد هم قضا نمايند.

اگر خانمي روزه ;دار عادت ماهانه شود چه حكمي دارد و اگر بعد از ظهر روزه ماه مبارك رمضان باشد آيا بايد قضاي روزه را بگيرد؟
* |روزه او باطل و بايد قضاي آن روز را بگيرد.

|زني براي اينكه بتواند روزه بگيرد قرص پيش ;گيري از عادت ماهانه مي ;خورد. آيا روزة او صحيح است؟
* |روزه ;اش صحيح است.

شخصي عمداً غسل جنابت را در شب ماه مبارك رمضان به ;قدري تأخير انداخته كه تا وقت اذان فقط براي تيمم وقت دارد و تيمم را انجام مي ;دهد. آيا روزة او صحيح است؟
* معصيت كرده است؛ ولي روزه ;اش صحيح است.

در شب ماه مبارك رمضان جنب شده ;ام و به احتمال اينكه قبل از اذان صبح از خواب برخاسته و غسل مي ;نمايم خوابيدم. يكبار از خواب برخاسته و به تصوّر اينكه هنوز وقت هست مجدداً به خواب رفتم و بعد از اذان صبح از خواب بيدار شدم. تكليف روزة آن روز من چيست؟
* بايد روزه آن روز را قضا كند.

اينجانب در سن 16 سالگي در ماه مبارك رمضان مشكوك به اين شدم كه جنب هستم، ولي غسل نكردم. دليل غسل نكردن هم اين بود كه اولاً زمان بيدار شدن از خواب را به تأخير انداختم و ثانياً مشكوك به جنابت بودم. اين قضيه هنوز فكر من را مشغول كرده است. لطفاً من را راهنمايي فرماييد.
* به مسأله 1678 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1678- اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش كند و بعد از يك روز يادش بيايد، بايد روزه آن روز را قضا نمايد و اگر بعد از چند روز يادش بيايد، بايد روزه هر چند روزي را كه يقين دارد جنب بوده قضا نمايد مثلاً اگر نمي ;داند سه روز جنب بوده يا چهار روز، بايد روزه سه روز را قضا كند.

آيا جنابت در خواب، بعد از اذان صبح روزه را باطل مي ;كند؟
* به مسأله 1679 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود.
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1689- هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بيدار شود وببيند محتلم شده، اگر چه بداند پيش از اذان محتلم شده، روزه او صحيح است.

|عطر زدن در ماه مبارك رمضان چه صورتي دارد؟ آيا روزه را باطل مي ;كند؟
* |مكروه است، ولي روزه را باطل نمي ;كند.

دختر باكره و غير باكره با پسري كه مي ;خواهد با او ازدواج كند، آيا مي ;توانند براي آشنايي هر دو طرف (پسر و دختر) با هم عقد موقّت يك ماهه بخوانند يا خير؟ اگر بعد از يك ماه به تفاهم با هم نرسيدند و مدّت عقد تمام شد، آيا چيزي واجب مي ;شود كه پسر به دختر بدهد يا خير؟
* خواندن عقد موقّت اشكال ندارد؛ البته در باكره اذن ولي لازم است. بعد از تمام شدن مدّت عقد و يا در صورت بخشيدن باقي مانده مدّت از سوي شوهر، بايد مهر تعيين شده را بدهد.

زني 25 روز بعد از جدا شدن از همسر موقّت خود به عقد مرد ديگري در آمده است و نمي ;دانسته كه بايد عدّه نگه دارد. اكنون كه فهميده است تكليف چيست و آيا پس از نگه داشتن عدّه مجدّداً مي ; تواند به عقد آن مرد درآيد يا خير؟
* بر فرض سؤال بر آن مرد حرام ابدي است.

|آيا پس از طلاق زن يا بخشيدن مدّت آن در عقد موقّت محرميّت استمرار پيدا مي ;كند يا خير؟
* |به محض طلاق و يا بخشيدن مدّت در عقد موقّت زن به مرد و بالعكس نامحرم مي ;شوند.

آيا صيغه محرميّت در دختر باكره، بدون هرگونه ايجاد رابطه جنسي هم نياز به اذن ولي دارد؟
* اذن ولي لازم است.

نظر حضرتعالي راجع به عقد موقّت دختر باكره بدون اذن پدر چيست؟
* اذن پدر لازم است.

نظر حضرتعالي راجع به عقد موقّت زن غير باكره بدون اذن پدر چيست؟
* در صورتي كه قبلاً ازدواج شرعي كرده و بكارت به ;واسطه آن از بين رفته، در ازدواج دوم اذن پدر لازم نيست.

آيا آقايي كه مقلّد شما است با دختر باكره ;اي كه مرجع تقليدش عقد دائم يا موقّت را بدون اذن پدر جايز شمرده است مي‌تواند ازدواج موقت كند؟
* بدون اذن پدر نمي‌تواند.

|آيا زن فاحشه را مي ;توان صيغه كرد؟
* |كراهت شديد دارد.

ما مي ;دانيم كه صيغه با دختر باكره جايز نيست. لذا سؤال بنده اين است كه جايز نبودن به معناي حرام بودن صيغه در اين صورت است و يا با طل بودن؟ يا اينكه اصلاً به معني اين است كه توصيه مي ;شود بدون اذن پدر انجام نشود؟
* عقد اشكال دارد.

سلام من دختري 43 ساله مجرد و والدينم در قيد حيات هستند و مي ;خواهم با مردي كه متأهل مي ;باشد ازدواج موقّت كنم و حقيقتاً نياز مبرم به اين ازدواج دارم و نمي ;خوام كه پدرم بداند. چون مخالف مي ;باشد و من را درك نمي ;كند. به هر محضري رفتم قبول نكردند كه اين ازدواج صورت بگيرد و مخالفت كردند. خواهش مي ;كنم من را راهنمايي كنيد.
* در عقد نكاح دختر چه دائم و چه موقّت، اذن پدر شرط است.

صيغه دختر باكره بدون اجازه پدر جايز نيست. اگر دختر و پسري بدون دانستن اين حكم و با فكر درست بودن آن اين كار را انجام داده و خودشان صيغه بخوانند تكليفشان چيست؟
* عقد باطل است.

لطفاً بفرماييد حكم مجالسي كه با عنوان عيد الزهراء3 بر پا مي ;شود، چيست؟ آيا اين مجلس في نفسه اشكال دارد؟
* نظر من همان است كه حضرت امام خميني; فرموده است.

حكم لعن و نفرين بر خليفه اهل تسنن و حرف ;هاي ركيك و زشت را به او نسبت دادن چيست؟
* لعن اگر موجب تفرقه و بهره ;برداري دشمنان عليه شيعيان شود جايز نيست.

كف زدن در مراسم جشن ميلاد ائمه معصومين3 در غير از مسجد و حسينيه چه حكمي دارد؟
* |اگر موجب هتك مجلس اهل بيت نشود و طرب ;انگيز نباشد اشكال ندارد. بهتر است به ;جاي كف زدن از صلوات استفاده شود.

|چاپ و انتشار تمثال حضرت امير و ساير معصومين: چه حكمي دارد؟
* |در صورتي كه چاپ و نصب موجب وهن ساحت مقدس معصومين: نشود مانعي ندارد.

آيا لطمه زدن و جاري شدن خون در عزاي اباعبدالله7 جايز است؟
* مجروح شدن بدن در صورتي كه موجب ضرر فاحش بر بدن نشود اشكال ندارد.

آيا از دفترچه بيمه دختر خواهر براي درمان با اجازه او مي ;شود استفاده كرد؟
* اگر خلاف مقرّرات دولت باشد جايز نيست.

|كار حلالي داريم كه مورد جاسوسي توسط شركت ;هاي رقيب قرار گرفته است و متأسفانه متوجه شديم كه از كارگاه خودمان اين اطلاعات به بيرون درز مي ;كند. آيا براي ما جايز است دستگاه شنودي را بدون اينكه كارگران متوجه شوند بر روي تلفن نصب كنيم و به صحبت ;هاي كاري آنها در طول يك ماه گوش كنيم سپس آنها را توجيه نماييم؟
* جايز نيست.

آيا خالكوبي براي مردان اشكال دارد؟
* براي مردان حرام است.

حكم تحصيل علوم ديني (طلبگي) واجب كفايي است يا عيني؟
* واجب كفايي است.

در مورد گناه تهمت، آيا شخص تهمت زننده حتماً بايد قصد تخريب طرف مقابل را داشته باشد؟
* خير.

آيا مواردي مثل ماشين گران ;قيمت، خانه، مجلس عروسي و... هم شامل لباس شهرت مي ;شود؟
* اين موارد جزو لباس شهرت نيست.

اگر شخصي در خواست كند كه او را به قتل برسانند و اين كار انجام گيرد، آيا قاتل كه با درخواست و رضايت مقتول او را به قتل رسانده است مشمول قصاص يا ديه مي ;شود؟
* طلب فعل حرام موجب حليت نمي شود و فعل قتل حرام و قاتل مستحق عقوبت است.

در وقف ;نامه ;اي بخشي ازاراضي و قناتي بر يك مسجد و ابن ;السبيل و متولي (از اولاد ذكور با شرط اعلم و اتقي) با قيد ميزان سهم وقف شده است و پس از تأكيد بر تلاش متولّي بر آبادي زمين و كاشت اشجار و... بر منع هرگونه از صيغ در مورد موضوع وقف تأكيد شده است. حال لطفاً بفرماييد آيا صيغه اجاره هم شامل آن مي شود؟ آيا عدم مباشرت مستقيم متولّي در زراعت و اجاره آن مجاز است؟
* 1- بله.
* 2- خير.

لطفاً نظر مبارك خود را در خصوص نحوه برخورد با حشرات خانگي از قبيل سوسك ;هاي ريز آپارتماني، سوسك ;هاي بزرگ، مورچه و غيره بفرماييد. با عنايت به شرايط زندگي آپارتماني و وجود بچه و ساير شرايط زندگي امروزي و بعضاً كثيفي و آزار اين موجودات، آيا ما مجاز به استفاده از وسايل موجود از قبيل حشره ;كش ;ها، گچ ;هاي سمّي، پودرهاي سمّي و غيره براي از بين بردن اين حشرات هستيم؟
* اشكال ندارد.

آيا استفاده از امكانات تفريحي مهيّا شده توسط برخي از ارگان ;ها درصورتي كه از بيت ;المال تأمين شود براي كاركنان و وابستگان آنها صحيح است؟
* بستگي به قانون آن ارگان دارد.

سپاه و بنياد شهيد، مفقودالاثر بودن جمعي از رزمندگان را احراز و اعلام مي ;نمايند. آيا با اعلام آنان احكامي كه براي ساير متوفيان است شامل آنان نيز مي ;شود؟
* در صورت احراز فقدان از طريق بيّنه، احكام ساير متوفيان شامل آنان نيز مي ;شود.

فرزند من مدعي است با امام زمان7 ارتباط دارد و شفاي مرض قلبي مرا از حضرت گرفته است. آيا او را تصديق كنم يا تكذيب؟
* تصديق جايز نيست.

آيا گذاشتن نئون نوشته در اطراف محراب جايز است؟
* مانعي ندارد.

آيا ازاله موي اطراف عورت واجب است؟
* واجب نيست.

زدن موهاي اضافي بدن (غير از صورت) چه حكمي دارد؟
* اشكال ندارد.

استحضار داريد، قرآن ;هايي كه در حال حاضر در جهان اسلام مورد استفاده قرار مي‌گيرد به صورت عمده از دو شيوه نگارشي رسم المصحف (مانند قرآنهاي به خط عثمان ;طه) و رسم الاملاء (مانند عمده قرآن ;هاي ايراني) تبعيت مي‌كنند. روش نگارش رسم المصحف در قرآن كريم از حدود يك ;صد سال پيش در حالي در كشور مصر احيا شد كه از بدو اختراع خط نسخ (حدود قرن چهارم هجري) تا آن تاريخ، غالب قرآن ;هاي مورد استفاده در كشورهاي عربي نيز با شيوه رسم الاملاء كتابت شده و حتي غالب نمونه قرآن ;هايي كه در سايت مركز طبع قرآن ملك فهد عربستان به نمايش گذاشته شده به شيوه رسم الاملاء است . با توجه به تفاوت ;هايي كه در نگارش كلمات در اين دو شيوه وجود دارد و با عنايت به اصرار برخي از كشورهاي اسلامي به ويژه عربستان سعودي بر معرفي و ترويج شيوه رسم المصحف به عنوان ميراث مأثور و امري توقيفي كه مورد تأييد شخص حضرت رسول اكرم: است و به حاشيه راندن شيوه رسم الاملاء با وجود قدمت هزار ساله استفاده فراگير مسلمين و سهولت قرائت آن، مستدعي است نظر مباركتان رادرباره امورذيل بيان فرماييد: آيا رسم الخط قرآن امري توقيفي است؟ آيا كتابت قرآن به شيوه رسم الاملاء جايز است؟ آيا استفاده از شيوه رسم المصحف در نگارش آيات رجحان شرعي بر رسم الاملاء دارد؟ آيا در آموزش عمومي قرآن ترجيحي براي استفاده از يكي از اين دو روش وجود دارد؟
* رسم المصحف توقيفي نيست؛ چون دستوري از شارع مقدس در مورد اين شيوه بالخصوص ثابت نشده است. كتابت قرآن به شيوه رسم الاملاء جايز است.دليلي بر رجحان شيوه رسم المصحف نيست. به خاطر سهولت آموزش قرآن كريم در مناطقي مثل ايران از روي رسم الاملاء و نيز تناسب بيشتر اين شيوه نگارش با تلفظ حروف و رعايت تعداد آنها، استفاده از آن بهتر است.

احتراماً در پي نشر كتاب ;هايي با عنوان راهنماي استخاره| در انواع گوناگون و استعلام از اين سازمان در خصوص ارائه نظر كارشناسي پيرامون انتشار اين قبيل آثار، مستدعي است نظر مبارك خود را در اين باره بيان فرماييد. توضيح آنكه اين كُتُب شامل آيه ابتدايي از صفحات قرآن به خط عثمان طه (انتشار يافته در عربستان سعودي) بوده و در كنار آن اشاره به بد يا خوب بودن نتيجه استخاره و توضيحاتي درباره عواقب و يا نتايج فعل يا ترك مورد استخاره شده است كه استفاده از آن در ساير قرآن ;ها با توجه به تفاوت آيه ابتدايي ممكن نيست. در برخي موارد نيز ميان اين كتاب ;ها اتفاق نظر در مورد نتيجه استخاره وجود ندارد.
* اين مكتوبات حجّيت شرعي ندارد.

سؤال:
My question is that if some one posture himself like sajdah to respect (tazeem) for Imam or masoomeen or for parents is mubah. I read tafseer ul mizan and Ayatollah Muhammad Hussain taba tabai said that action of this kind is it self is not Ibadah unless you do it for Allah allmighty and if some one do it with the attention of respect it is mubah. Some shia people said that you can not do it for any one It is haram and shirk .please answer me.
ترجمه سؤال: آيا اگر كسي در مقابل مرقد امام يا معصومين و يا در برابر والدين خود با نيّت احترام، تعظيم و يا سجده نمايد، مباح است؟ من در تفسير الميزان آيت الله محمد حسين طباطبائي خواندم كه ايشان فرموده ;اند اين اعمال به خودي خود عبادت محسوب نمي ;شوند، مگر آنكه در برابر خدا باشد. ولي اگر كسي براي نشان دادن احترام اين عمل را انجام دهد مباح است. بعضي از شيعيان مي ;گويند اين اعمال را نبايد براي غير خدا انجام داد؛ چرا كه حرام بوده و شرك است. لطفاً به من پاسخ دهيد.
* پاسخ:
There is no doubt about all things that has been mentioned about this subject in Almizan Tafsir, so they are correct.
ترجمه پاسخ: آنچه در تفسير الميزان است، مورد اشكال نيست.

مَا هُو رأيكُم فِي الأحاديثِ الّتي تَقُولُ فِي تَحريفِ القُرآن؟
* لَا يُعتَنا بِهَا.

من 32 سال سن دارم و در زمان جواني دچار گناه كبيره زنا با يك زن ناشناس شدم. هم اكنون بسيار نادم و پشيمان هستم و هر شب هزار بار توبه مي|كنم. ولي نمي ;دانم كه چه ;كار بايد كرد تا از اين گناه راحت شوم. خصوصاً در شب ;هاي ماه رمضان، اين عذاب وجدان راحتم نمي|گذارد. برخي از شب|ها تا چند ساعت خواب ندارم. چگونه مي|توانم جبران كنم؟ اگر ممكن است مرا راهنمايي فرماييد.
* استغفار كنيد.

آيا ما مسلمانان كه كتاب مان قرآن كريم است بايد به انجيل و تورات احترام بگذاريم؟ حرمت انجيل و تورات چيست؟
* كتب آسماني براي ما مسلمانان محترم است.

اينجانب در ماه مبارك رمضان به لطف خداي مهربان در طي شبانه روز دعاهايي از مفاتيح الجنان - دعاي مكارم الاخلاق - صحيفه سجاديه را ترجمه هايش را مي ;خواندم و در بين اينكه ترجمه ;هاي فارسي را مي ;خواندم بعضي وقت ;ها به ;طور خيلي كوتاه دعا را به صورت عربي نيز مي ;خواندم، ولي اكثر دعا را به صورت ترجمه فارسي مي ;خواندم و لذت فراواني از مناجات با خداوند مي ;بردم. سؤال اين حقير اين است كه آيا حتماً دعا در غير نماز بايد به صورت عربي بخوانم يا به اين صورت كه اين حقير انجام داده ;ام صحيح است؟
* بلا اشكال است.

آيا بازي فوتبال در صحن مسجد براي جمعي از جوانان آن مسجد كه مشتاق بازي فوتبال هستند جايز است؟
* منوط به شرايط وقف و نظر واقف است.

اگر جواني بر جان خود بترسد و به علت تهديد به مرگ ـ ;نعوذ باالله ;ـ تن به لواط بدهد آيا مستحق مجازات شرعي است؟
* بر فرض سؤال خير.

دختري 14 ساله كه به بلوغ شرعي رسيده و رشيده بودن وي (رشد عقلي) براي دادگاه ثابت شده است چنانچه بخواهد به علت رفتار تبعيض ;آميز والدين خود با برادرش كه صلاحيت عقلي و علمي و ايماني دارد زندگي كند، آيا انتخاب مكان با خودش مي باشد؟
* انتخاب مكان با او است ولي كاري كه باعث اذيت پدر و مادر شود حرام است.

خواهشمند است نظر مبارك خود را راجع به امر قمه زني بيان فرماييد؟
* نظر بنده همان است كه امام خميني; فرموده است.

زني به مغازه من جهت خريد يك قواره پارچه مراجعه و در ازاي پول پارچه آماده تن ;فروشي بود كه پس از صحبت با وي معلوم شد شوهر آن زن به علت اعتياد مخارج نفقه و پوشاك او را نمي ;دهد. من تصميم گرفتم ماهانه پنجاه هزار تومان به او كمك كنم و وامي را نيز برايش درست كردم. بعد از مدتي آن زن شديداً به من اظهار عشق مي ;كند و به جد مرا به خود دعوت مي كند اگر من كمك|هاي خود را از او قطع كنم چه ;طور است؟
* اگر كمك مانع از فعل منكر مي شود و خود نيز مرتكب فعل حرام نمي ;شويد بهتر است به كمك خود ادامه بدهيد.

آيا گرفتن مراسم سوم، هفتم و چهلم براي متوفي كه فعلاً مرسوم هست و نيز كم كردن چهلم به نيّت فرزندان مبناي شرعي دارد؟
* مبتني بر عرف است.

حقوقي از افرادي كه تعدادي را مي ;دانم و تعدادي را نمي ;دانم از سال ;هاي گذشته به گردنم مي ;باشد. تقريبا ً به هيچ ; كدام دسترسي ندارم. خواهش مي ;كنم بفرماييد آيا اداي دين به صورت صدقه به نيابت ممكن است و باعث پاك شدن تأثير وضعي اين حقوق مي ;شود؟ مبلغ دين به سالي كه دين ايجاد شده محاسبه شود يا به نرخ امروز؟ براي حقوقي كه احتمال مي ;دهم ولي دقيق نمي ;دانم از كي به چه مقدار به گردنم است چه ;كار بايد بكنم؟
* بله، احتياط اين است كه به نرخ روز باشد. كساني را كه مي ;شناسيد بايد دينتان را به آنها رد كنيد و آنهايي را كه نمي ;شناسيد در حكم مظالم عباد است و بايد به آن عمل شود.

آيا امكان مصرف صدقه براي خيرات فرهنگي به فقراي روحي و ايتام آل محمد6 همچون خريد و پخش اقلام فرهنگي به صورت هديه در مناسبت هاي مذهبي وجود دارد؟
* مراد از فقر، فقر فرهنگي نيست، بلكه فقر مالي است و اگر فقر فرهنگي و مالي داشت و دسترسي نداشت، براي آنها اشكال ندارد.

|آيا امكان دارد يهودي با مسلمان عموزاده بشوند؟
* اگر پدربزرگ دو برادر كه يكي مسلمان و ديگري يهودي باشد يكي باشد فرزندان آن دو عموزاده محسوب مي ;شوند.

|افتادن قرآن بر روي زمين چه حكمي دارد؟
* اگر عمدي باشد حرام است و بايد استغفار شود.

به ;كارگيري زن سنّي در منزل چه حكمي دارد؟
* |مانعي ندارد.

من واسطه كارهاي چاپي سفارش دهندگان مي ;باشم و از اين راه درآمدي روزانه دارم. آيا اين درآمد حلال است؟
* اگر هر دو طرف رضايت داشته باشند درآمد حلال است.

معلم نهضت سواد آموزي بودم و گاهي ديرتر از موعد مقرّر سر كلاس درس حاضر مي ;شدم و به همين جهت وقت شاگردها تلف مي ;شد. حالا با توجه به اينكه دسترسي به آنان ندارم، براي جبران آن چه كار بايد بكنم؟ همچنين بدون اطلاع و هماهنگي با مسؤولين مربوطه بعضي از روزها غيبت مي ;كردم، ولي حقوق كامل دريافت مي ;كردم.حالا چه مي ;توانم بكنم كه مظلمه ;اي بر گردنم نباشد؟
* با مسؤول نهضت سوادآموزي حلّ و فصل نمايد.

مترو كارتي را جهت يك مسير به مبلغ هفتاد و پنج تومان صادر مي ;كند، ولي با همان كارت در يك روز مي ;توان دو مسير را طي كرد؛ آيا چنين كاري از نظر شرع جايز است؟
* جايز نيست.

يكي از كارمندان بانك در بخش حراست بانك مشغول به كار است. به دليل نبودن رديف شغلي وي در آن بخش براي او رديف پستي از بخش فني واگذار گرديده است و چون به رديف پستي مزبور سختي كار تعلّق مي ;گيرد، هر ماه مبلغي را با همين عنوان به وي پرداخت مي ; نمايند. آيا استفاده از آن رديف در بخش مذكور و گرفتن مبلغ اضافه ;اي به عنوان سختي كار جايز است؟
* اگر اين كار با نظر مسؤول بانك و مطابق مقرّرات آن باشد جايز و استفاده از آن مانعي ندارد.

شوهر من كارمند است. همراه با حقوق از طريق كارهاي حرام پولي را در آورده و صرف هزينه خوراك و پوشاك منزل مي ;نمايد. تكليف من چيست؟
* چون درآمد حلالي نيز دارد بر زن تفحص لازم نيست.

آيا به نيابت از افراد زنده از مال شخصي خود مي ;توانم صدقه بدهم؟
* مانعي ندارد.

شخصي مسؤوليت بخش مالي اداره ;اي را دارد. مسؤولين اداره مذكور حقوق اين شخص را برابر آنچه كه قانون كار تعيين كرده پرداخت نمي ;كند. آيا اين شخص مي ;تواند مابه ;التفاوت حقوق را شخصاً از آنچه كه در اختيار دارد برداشت كند؟
* جايز نيست.

اگر صندوق قرض ;الحسنه|اي را تشكيل دهند مشروط بر اينكه اگر هر يك از اعضا به پولي كه در آن صندوق مي ;گذارد نياز به آن پيدا كرد، حق داشته باشد آن را برداشت نموده و پس از رفع نياز فوراً پول را به صندوق برگرداند، چه حكمي دارد؟
* اگر جزء آيين نامه باشد مانعي ندارد.

بعضي از مؤسسات صندوق قرض ;الحسنه راه مي ;اندازند و عضوگيري مي ;نمايند. آيا مي ; ;توان از اعضا حقّ عضويت دريافت كرد؟
* اگر مشروط به قرض نباشد مانعي ندارد.

با توجه به اينكه درآمد بانك ;ها از سود پول ;هايي است كه به عنوان وام به مردم مي ;دهند، حقوقي كه كارمندان بانك مي ;گيرند چه حكمي دارد؟
* اگر سودهاي بانكي به نحو مشروع باشد اشكالي ندارد.

فرزند ارشد خانواده از طريق ارگاني براي پدر خود مستمري به مبلغ صد هزار تومان در هر ماه درست مي ;كند. با توجه به اينكه پدر در خانه همان فرزند زندگي مي ;كرده است، به فرزند خود وكالت مي ;دهد هرگونه تصرّف كه مي ;خواهد در آن مستمري بنمايد، ولي ساير فرزندان از وي مي ;خواهند حساب مخارج پدر را به آنان ارايه دهد. تكليف چيست؟
* ارايه حساب مخارج پدر به آنان مانعي ندارد.

ارگاني به شخصي مستمري مي دهد. آن شخص مي ;ميرد در حالي كه در زمان حيات هيچ فردي تحت تكفّل نداشته است. بعد از فوت وي با اينكه به ارگان مزبور فوت وي اعلام شده است، ولي همچنان مستمري را به حساب مي ;ريزند. آيا مي ;شود آن پول را بين ورثه تقسيم كرد؟
* اگر |ارگان مزبور طبق مقرّرات دولت بعد از فوت مستمري بگير مستمري را مي|پردازد، تقسيم آن بين ورثه جايز است.

طلبه ;اي هستم كه دانشگاه مي ;روم و شهريه دريافت مي ;كنم. تكليف چيست؟
* |اگر طلبه رسمي حوزه است دريافت شهريه مانعي ندارد.

آيا شهريه ;اي كه از طرف حضرتعالي به طلّاب حوزه ;هاي علميه پرداخت مي ;شود، به آنها تمليك مي ;شود يا خير؟
* بله.

وقتي طلّاب ليست شهريه مراجع را امضا مي‌زنند، آيا مالك شهريه مي‌شوند؟
* بعد از قبض پول، مالك آن مي‌شوند.

يكي از بستگان كارمند ارگان دولتي است. آن ارگان در بعضي از شهرستان ;ها براي كارمندان خود تسهيلات رفاهي فراهم نموده است و در اختيار آنان قرار مي ;دهد. آيا به دعوت آن كارمند مي ;توان از آن مكان ;ها استفاده كرد يا خير؟
* در صورتي كه خلاف مقرّرات نباشد اشكال ندارد.

آيا مي ;توانم از مظالم عباد به ايتام سادات كمك نمايم؟
* احتياط واجب در ترك آن است ولي صدقات مستحبي را مي ;توان به سادات داد.

|شخصي در زمان مسؤوليت اداري از استخدام كساني كه اخراج شده ولي مشمول عفو رهبري شده ;اند جلوگيري كرده است. آيا مظلمه ;اي بر او هست؟
* |مظلمه ;اي بر او نيست.

|حضرتعالي استفاده متعارف از بيت ;المال با اجازه مسؤول دستگاه را جايز مي ;دانيد. حال اگر آن مسؤول آدمي لااُبالي باشد تكليف چيست؟
* |اگر اجازه او برابر مقرّرات باشد اشكال ندارد.

اينجانب در يك اداره دولتي كار مي ;كردم و از آنجا يك لب ;تاب (رايانه دستي) گرفتم؛ اكنون در يك اداره ديگر كه آن هم دولتي است فعاليت مي‌كنم. اين دو اداره به هم ارتباطي ندارند. با توجه به اينكه تسويه با اداره قبلي تا كنون انجام نشده است، آيا مي ;توانم از لب ;تاب مذكور در اداره جديد براي كارهاي دولتي استفاده نمايم يا خير؟
* جايز نيست.

يكي از اقوام نزديك به علّت بدهكاري اقدام به دريافت پول از افراد نزول ;گير كرد و بعدها نيز بدهي‌هاي ديگري به بار آورد و بعضاً از برگرداندن پول‌ها به افراد طلبكار خودداري نمود. با توجه به اينكه از اقوام نزديك بوده و به خانه آنها رفت و آمد داريم، آيا خوردن در خانه آنها مشكل شرعي دارد؟ نماز خواندن در آن محل چه طور؟ در صورتي كه پاسخ مثبت است چه طور مي ;توانم گذشته را جبران كنم؟
* در صورت يقين داشتن به ربوي بودن اموال شخص، چنين تصرفاتي جايز نيست.

|وجوهي در مدرسه ;اي براي افطاري و امور قرآني جمع ;آوري شده بود كه خرج نشده و اولياي دانش آموزان براي بازپس ;گيري باقي ;مانده وجه مذكور مراجعه ننمودند. آيا مي ;توان اين وجه را در مدرسه ;اي ديگر صرف همين امور نمود؟
* |خير؛ بايد خرج همان مدرسه شود.

|شخصي براي فرار از دادن نصف دارايي به زن خود كه مي ;خواهد او را مطلقه كند، آيا مي ;تواند مال خود را به صورت صوري به كسي ببخشد؟
* |بخشش صوري معني ندارد.

|سايت ;ها به توسط واسطه پول مي ;دهند كه شخصي در روز چندين بار به سايت آنها وارد شود تا بگويند سايت آنها مشتري زياد دارد. آيا گرفتن چنين پولي در ازاي چنين كاري جايز است؟
* |مانعي ندارد.

حكم پولي كه دست كارمندي مي ;باشد و حسابي بر روي اين پول نمي ;باشد و از حساب شركت خارج شده، در صورتي كه رئيس اين فرد لااُبالي باشد و يقين داشته باشد كه او پول را حيف و ميل مي ;كند چيست؟آيا مي ;تواند با توجه به اينكه شركت دولتي است پول را به خزانه دولت واريز نمايد؟
* |در صورتي كه منع قانوني ندارد، بايد به حساب همان سازمان يا نهاد واريز شود.

با توجه به موقعيت شغلي موارد و اقلامي كه در ادارات دولتي و به دستور مسؤول ذي ;ربط جهت رفاه حال كارمندان در اختيارشان قرار مي گيرد از قبيل انواع خوراكي ;ها و پاداش ;ها كه غير از حقوق ماهيانه است، چه حكمي دارد؟
* اگر قانوني باشد اشكال ندارد.

در روستاي ما مسجد تقريباً بزرگي است كه تمام مراسمات در آن برگزار مي ;شود و اكنون كه جمعيت زياد شده، در سه يا چهار روز آخر دهه محرم با كمبود فضا مواجه مي ;شويم. براي رفع اين مشكل تصميم گرفتند حسينيه ;اي با فضايي تقريباً دو برابر فضاي مسجد كنوني بسازند كه تقريبا صد ميليون هزينه دارد. تا كنون فقط فنداسيون و ستون ;هاي فلزي و سقف آن تكميل شده است و مقداري ديگر از هزينه هم جمع شده و مقداري هم وعده كمك داده ;اند. در اين بين عده ;اي فقط به قصد حسينيه كمك كرده ;اند. به نظر مي ;رسد صد ميليون هزينه فقط براي چهار روز از سال اسراف باشد. آيا راهي براي اينكه بتوانيم در بقيه طول سال از اين بنا استفاده ;هاي ديگري مثل ورزش بكنيم وجود دارد؟ مثلاً اگر تمامي كمك ;كنندگان را راضي كنيم، مي ;توانيم استفاده ديگري غير از عزاداري از اين بنا كنيم؟
* جايز نيست.

آيا تعّدي و تجاوز به حقوقِ فكري، ضمان ;آور است؟ به طور مثال اگر شخصي كتابي را بدون اذن مؤلف تكثير نمود، آيا ضامن است؟
* اگر مؤلف حق طبع را براي خود يا ديگري محفوظ كرده باشد، احتياطاً نمي‌تواند و ضمان ;آور است.

من در دانشكده مخابرات مشغول به كار هستم. كارت خريدي قرار است به ما بدهند به اين نحو كه در ابتدا به ميزان يك ;ميليون و پانصد هزار تومان شارژ مي ;شود و ماهانه با اقساط تا هفتاد هزار تومان با كارمزد 4% از حقوق ماهيانه ;مان كسر مي ;شود. يعني اگر همان ابتدا كل مبلغ شارژ شده را خريد كنيم، ماهي هفتاد هزار تومان و اگر كمتر خرج كنيم به همان نسبت در ماه كمتر از حقوق كسر مي ;شود و پس از پرداخت دَه قسط، دوباره تا يك ;ميليون و پانصد هزار تومان شارژ مي ;شود. سؤال من اين است كه آيا از لحاظ شرعي دريافت اين كارت مانعي ندارد؟
* اشكال ندارد.

بنده پدري دارم كه به دين اسلام پاي ;بند نيست و غالباً به احكام آن عمل نمي ;كند. از جمله يكي از احكامي كه عمل نمي ;كند پرداختن خمس مالش مي ;باشد؛ و يا ايشان به دروغ يك قولنامه جعلي درست مي ;كند و به اداره ماليات مي ;دهد تا ماليات كمتر بدهد. مثلاً اگر در قولنامه اصلي برجي صد هزار تومان مي ;گيرد، در قولنامه جعلي مبلغ آن را بيست هزار تومان مي ;نويسد و يا با وجود شغل آزادي كه دارد با فاكتورسازي ;هايي كه مي ;كند پول بيشتري از شركت گرفته و مقداري از آن را به راننده مي ;دهد تا راننده از او خوشش بيايد و كار را پيش ايشان بياورد و جاي ديگر نبرد. حال سؤال بنده اين است كه خوردن پول ايشان چه حكمي دارد و يا نماز خواندن در خانه ايشان چه حكمي دارد؟ البته بنده مجرد مي ;باشم و مي ;توانم جاي ديگري زندگي كنم و با مقدار پول خودم كه حلال مي ;باشد خرج خود را تامين كنم. اين را هم بگويم كه به اندازه كافي ايشان را امر به معروف و نهي از منكر كرده ;ام ولي ايشان قبول نمي ;كند.
* اگر تمكن مالي داريد كه خود را از مسير شرعي اداره كنيد به ;طوري كه از عيالات پدر حساب نشويد، همان كار را بكنيد.

استفاده كارمندان از اموال دولتي براي كارهاي شخصي خودشان چه حكمي دارد؟
* بستگي به قرارداد آن سازمان يا ارگان دولتي دارد.

كسي كه مستأصل شده باشد و هيچ راه چاره ;اي ندارد آيا مي ;تواند رشوه بدهد؟ آيا اين درست است كه اگر راشي (رشوه دهنده) واقعاً ذي ;حق باشد و احقاق حق، موقوف به پرداخت وجهي باشد به گونه ;اي كه اگر نپردازد، استيفاي حقش ممكن نبوده و در نتيجه ضرر بزرگي متوجه او خواهد شد، در اين صورت به ;دليل قاعده نفي ضرر، چنين بخششي از باذل، جائز و از گيرنده حرام است.
* رشوه مربوط به قضاوت است و قاعده نفي ضرر مربوط به اين مسائل گفته شده نيست.

اخذ وام بانكي چه حكمي دارد؟
* |مانعي ندارد.

اين جانب جانباز 40% هستم. قرار است دوازده ميليون وام مسكن به بنده پرداخت شود. از آنجايي كه مسكن دارم، مي|خواهم وام مزبور را به يكي از طرق ذيل در صورت اجازه حضرتعالي دريافت نمايم:
1- منزل مسكوني فعلي به نام ديگري شود و مجدداً با وام دريافتي به نام خود دريافت نمايم. (معامله صوري)
2- امتياز دريافت وام مذكور را به ديگري با مبلغ مثلاً چهار ميليون به فروش رسانم.
3- منزلي را با وام دوازده ميليون به صورت اقساط بخرم و نقداً مثلاً چهار ميليون بفروشم.
* اگر طبق مقررات و ضوابط حكومت اسلامي عمل نماييد مانعي ندارد.

آيا امتياز وام مسكن خود را مي ;توانم به ديگري در ازاي دريافت وجهي واگذار نمايم؟
* اشكال ندارد.

پولي را در بانك گذاشته ;ام و بانك هر ماه مبلغي را بابت آن سپرده به من مي ;دهد. آيا استفاده از آن جايز است؟
* اگر به نيت دريافت سود نگذاشته باشد مانعي ندارد.

يكي از هيئت ;هاي مذهبي صندوق قرض ;الحسنه ;اي با سرمايه اعضا تأسيس نموده كه به خود آنها بنا به نياز مبلغي را وام بدهد. حال آيا شرعاً مي ;توان براي هزينه ;هاي هيئت درصدي از وام ;هاي اعطايي را به عنوان كارمزد كسر كند يا خير؟
* اگر با اذن سپرده ;گذار باشد مانعي ندارد.

مي خواهم از بانك وام بگيرم. اگر مستقيماً اقدام نمايم زمان طولاني ;تري را بايد در صف و نوبت بمانم؛ لكن شخصي هست كه مي گويد من وام را در كوتاه مدت براي شما مي گيرم و 6% آنرا خود بر مي ;دارم. آيا اين كار از نظر شرع جايز است؟
* اگر مغاير با قوانين دولت باشد حرام است.

استفاده از كارت اعتباري بانك جايز است يا خير؟
* اگر طبق مقرّرات و ضوابط دولت استفاده كند، مانعي ندارد.

بانك ;ها و بعضي از مؤسسه ;هاي قرض ;الحسنه وامي به مبلغ سه ميليون تومان مي ;دهند و پس از شش ماه مبلغي را بابت سود آن وام دريافت مي ;كنند. اين وام شرعاً چه حكمي دارد؟
* اگر دريافت سود به عنوان كارمزد باشد اشكال ندارد.

آيا جايز است كه پولي را به عنوان شركت در قرعه ;كشي و به قصد بردن جايزه به بانك بسپارند؟
* جايز است.

|فروش وام بانكي چه حكمي دارد؟
* |به صورت واگذاري حق خود به ديگري در ازاي وجه اگر مقاير با قوانين دولت نباشد مانعي ندارد.

اگر وام دريافتي از بانك براي خريد خودرو در جهت مصارف ديگري خرج شده باشد، چه حكمي دارد؟ در صورت داشتن اشكال براي برطرف كردن آن چه بايدكرد؟
* در اين مورد احتياطاً بايد از فرد قرض دهنده اجازه گرفته شود.

آيا وامي كه بانك ;ها براي ازدواج تحت عنوان وام قرض ;الحسنه ازدواج با نرخ كارمزد تسهيلات قرض ;الحسنه 4 درصد مي‌دهند، اشكال دارد؟ آيا اين سود مصداق ربا است؟
* كارمزد اشكال ندارد.

اينجانب مبلغ ده ميليون تومان وام براي دامداري گرفتم. ولي آنرا در جهت ديگر مصرف كردم و سر موقع وام را با سود آن تسويه نمودم. اما اكنون از گناه خود پشيمانم و مي ;خواهم بدانم راه توبه و جبران آن چيست؟
* اين ازموارد تخلّف شرط است.

پدر بنده مبلغي را در بانك سپرده ;گذاري كرده تا بنده از سود ماهيانه آن براي كمك هزينه تحصيلي استفاده نمايم. آيا اينچنين بهره ;برداري از سپرده ;گذاري شرعاً اشكال دارد؟
* سپرده ثابت به نحوي كه فعلاً در قراردادهاي بانكي بصورت وكالت تامه مطرح مي ;كنند، اشكال ندارد.

گرفتن وام مسكن از بانك براي خريد و ساخت خانه و استفاده از اين وام براي استفاده ;هاي ديگر همانند خريد جهيزيه عروس، خريد ماشين و امثال آن چه حكمي دارد؟
* اين كار تخلف از شرط در ضمن عقد قرض است.

از بانك جايزه ;اي براي آزادي زندانيان به من تعلّق گرفت. آيا مي ;شود از آن در ساير موارد استفاده نمود؟
* طبق شرط بايد عمل نماييد.

بانك براي ازدواج با ارايه سند مبلغ يك ميليون تومان وام مي ;دهد و سند را مهر مي ;زند. آيا شرعاً مي ;توانم از رئيس بانك بخواهم سند را مهر نكند تا مبلغ يك ميليون ديگر از بانك ديگر وام بگيرم؟
* جايز نيست.

|اگر مردي زني را براي خود عقد كند مي تواند دختر آن زن را به عقد پسرش در آورد؟
* |مانعي ندارد.

مرد و زني با هم ازدواج مي كنند و هر دو از همسران قبلي خود فرزنداني دارند. آيا مي ;توانندآن فرزندان را به عقد يكديگر در آورند؟
* مانعي ندارد.

آيا فرزندان شوهر من كه از زن ديگر او هستند به من محرم هستند؟
* بله، محرم هستند.

پدر من زني گرفته است؛ آيا من كه از زن ديگر او هستم به پدر و برادران زن بابايم محرم هستم يا خير؟
* خير.

اگر من زن بابا داشته باشم، آيا مادر او به من محرم هستند و همچنين اگر دختري زن بابا داشته باشد پدر آن زن به آن دختر محرم مي باشند؟
* خير.

من بيماري قلبي دارم كه بايد عمل بشوم و پسر عموي من جراح قلب است. اگر پسر من دختر كوچك خود را به صيغه پسر عموي من در آورد كه من با وي محرم شوم، آيا اين كار جايز است و محرميّت محقق مي ;شود؟
* جايز است و محرميّت محقّق مي ;شود.

|ساليان پيش فرزندي را پس از زايمان مادرش به فرزندي قبول كرديم و هر چه اصرار كرديم نشاني پدر فرزند را به ما نداد و گفت طلاق گرفته ;ايم و كاري به هم نداريم. ما با اينكه خيلي تلاش كرديم، نشاني از پدر او پيدا نكرديم و شناسنامه فرزند را به نام خودمان گرفتيم و قصدمان محرميّت با طفل و فرزند شدن او بود. حال آيا خلاف شرعي مرتكب شده ;ايم؟
* |از نظر شرعي پدر فرزند، وليّ او است و بايد از او اجازه بگيرند. لذا بايد از وليّ فرزند جستجو كنند و او را پيدا كنند.

زني بچه ;دار نمي ;شود؛ با نظر پزشكان اگر تخمك زني را كه بچه ;دار مي ;شود با نطفه شوهر آن زني كه بچه ;دار نمي ;شود مخلوط و به رحم زن بي ;بچه منتقل نمايند او بچه ;دار خواهد شد. اين اقدام از نظر شرع جايز است يا خير؟
* اين مسأله فروعات مختلفي دارد كه در رساله پزشكي به آن پرداخته شده است.

آيا آميزش با همسر از دُبر جايز است؟
* در وقت پاكي زن كراهت دارد و در ايام عادت ماهانه او جايز نيست.

|مقاربت با همسر در وقت استحاضه شرعاً چه صورت دارد؟
* |بايد قبل از مقاربت غسل كند و مانعي ندارد.

|مقاربت با زن در دبر در وقت حيض چه صورت دارد؟
* |بنا بر احتياط واجب حرام است.

از نظر شرعي تمكين زن نسبت به شوهر به چه معنا مي ;باشد؟
* زني كه عقد دائمي شده نبايد بدون اجازه شوهر از خانه بيرون رود، خود را براي هر لذتي كه او مي ;خواهد تسليم نمايد و بدون عذر شرعي از نزديكي كردن او جلوگيري نكند.

شخصي بر اساس خبر يكي از رزمندگان اسلام كه گفته است به چشم خود ديده كه هم ;رزم او در جبهه شهيد شده، پس از عدّه وفات با همسر آن مفقودالاثر ازدواج مي ;كند و بعد از سقوط دولت صدام نيز اثري از آن فقيد سعيد به دست نمي ;آيد. آيا ازدواج انجام گرفته صحيح است؟
* با احراز شهادت از طريق بيّنه ازدواج صحيح است.

|ازدواج با شراب ;خوار چه حكمي دارد؟
* كراهت دارد.

خانم مسأله ;داري كه شغلش خودفروشي است و توبه مي ;كند، آيا بعد از توبه مي ;تواند با يكي از مرداني كه با وي زنا كرده است ازدواج نمايد؟
* اگر مردي با زن بي‌شوهري كه در عدّه نيست زنا كند، بعداً مي‌تواند آن زن را براي خود عقد نمايد؛ ولي احتياط مستحب آن است كه صبر كند تا آن زن حيض ببيند و بعد او را عقد نمايد؛ و همچنين است اگر ديگري بخواهد آن زن را عقد كند.

وضعيت بچّه‌اي كه از زنا به وجود آمده است نسبت به محرميّت و ارث چه مي‌باشد؟
* محرميّت دارد، ولي ارث نمي‌برد.

اگر در تماس جنسي از كاندوم استفاده شود، با توجه به اينكه تماس بي‌واسطه صورت نگرفته، آيا دخول محسوب مي‌شود؟
* بله.

در رابطه زناشويي، آيا خوردن مذي و ترشحات آلت تناسلي زن و مرد جايز است؟
* جايز نيست.

اگر مردي انگشتش را داخل فرج زن شوهرداري كرده باشد، آيا اين دو به هم حرام ابدي مي‌شوند يا صرفاً داخل شدن عورت مرد به داخل عورت زن است كه آن دو را به هم حرام مي‌كند؟
* دخول عورت ملاك است.

هل يجوز اجراء عملية في الخصيتين بهدف تنظيم النسل؟ وهذه العملية لا تسبب عقم دائم لكنّها تستلزم كشف العورة اَمام الطبيب كل سنتين.
* إن كان لرفع النّقص و الضرر فلا اشكال فيه.

خوردن شير سينه زن توسط شوهرش چه حكمي دارد؟
* حرام است.

اگر زن حقوق ;بگير دلش نخواهد از درآمدش صرف امورات منزل كند، آيا شوهر اجازه دارد از او خشمگين شود؟
* نفقه زن با شوهر است و شوهر حق ندارد از او مطالبه كند.

چنانچه زن از نزديكي با شوهر به ميزان متعارف خودداري نمايد و ازدواج موقّت و يا دايم مرد با زن ديگري موجب پاشيده شدن بنيان خانواده گردد، در اين صورت آيا استمناء براي مرد جايزاست؟
* خير.

آيا زني كه بكارت خويش را از دست داده با ترميم بكارت در حكم دختر باكره قرار ميگيرد؟ آيا تفاوتي ميان ازاله مشروع وغيرمشروع در اين مسأله مي باشد؟
* در حكم باكره بودنِ دختري كه ازاله بكارت شده، اينكه چگونه بكارت را از دست داده فرق مي ;كند.

|اگر مردي زني را به عقد خود در آورد و قبل از دخول او را طلاق دهد، آيا پسر آن مرد مي تواند با آن زن مطلّقه ازدواج كند؟
* |با آن زن محرم است و ازدواج هم نمي ;تواند بكند.

|اگر زني بدون اجازه همسرش، چندين سال از دستگاه داخل رحم استفاده نمايند كه فرزنددار نشوند، آيا مجاز به اين كار هست؟ حكم شرعي آن چيست؟
* اگر شوهر رضايت به اين امر داشته باشد اشكال ندارد، در غير اين صورت جايز نيست مگر اينكه ضرورت اقتضا كند.

مُطهّرات كه در رسالة دو مرجع، ده ;تا است، از نظر حضرت آيت الله حاج آقا مجتبي تهراني نُه چيز است. كدام يك از ده مورد را معظّم ;له جزء مُطهّرات نمي ;دانند؟
* |كم شدن دو سوم آب انگور از مُحلّلات است و از مُطهّرات نيست.

در محل ;هاي عمومي مثل صحن حضرت رضا7 يا مسجد گوهرشاد، زني به نماز مي ;ايستد و همزمان با او تعدادي از مردها عقب ;تر از او به نماز مي ;ايستند و يا مردي به نماز ايستاده و سپس زني پيش او به نماز مي ;ايستد. حكم نماز ايشان چيست؟
* اگر هر يك هفت ذراع جلوتر از ديگري بايستد، نماز صحيح است.

اگر وقت نماز آيات با نماز يوميّه تلاقي پيدا كند كدام ;يك را بايد اوّل برگزار نماييم؟
* وقت هر كدام كه ضيق ;تر است، آن را بايد مقدّم قرار داد.

بنابر فتواي حضرت آيت الله تهراني سوره را در نماز آيات چگونه بايد به پنج قسمت تقسيم كرد؟
* بسم الله الرحمن الرحيم را مي ;گويد و به كوع مي رود و بعد مي ;ايستد و مي ;گويد قل هو الله احد و به ركوع مي ;رود. بعد مي ;ايستد و مي ;گويد الله الصمد و به ركوع مي ;رود و مي ;ايستد و مي ;گويد لم يلد و لم يولد و به ركوع مي ;رود و مي ;ايستد و مي ;گويد و لم يكن له كفوا احد و به ركوع مي ;رود و بعد از سر برداشتن از ركوع دو سجده مي ;كند.

سوره توحيد 4 آيه دارد. اگر بخواهيم سوره را به 5 قسمت تقسيم نماييم، چگونه از سوره توحيد در نماز آيات استفاده كنيم؟
* بسم الله الرحمن الرحيم سوره توحيد نيز يك آيه محسوب مي ;شود.

اگر مكلّف در نماز آيات به امام جماعتي اقتدا كند كه بسم الله اوّل هر سوره را آيه مي ;داند، ولي اين شخص مقلّد مرجعي است كه بسم الله ابتداي هر سوره را آيه نمي ;داند، تكليف نماز آيات اين شخص چيست؟
* بايد نماز آيات را دوباره بخواند.

بعضي از روحانيون گاهي لباس روحانيت پوشيده و در بعضي اوقات خير. آيا مي ;توان به آنها اقتدا كرد؟
* |در صورت احراز عدالت مانعي ندارد.

|آيا مي ;شود به شخصي كه نقص عضو دارد به عنوان پيش ;نماز اقتدا كرد؟
* |خير.

|اگر در نماز جماعت اهل سنّت شركت نموده و مثل آنها روي فرش سجده كند، آيا نماز درست است؟
* |نماز را اعاده كند.

اينجانب يك راننده در سطح شهر تهران و علاقه ;مند به نماز جماعت هستم. آيا مي ;توانم در هر مسجدي به استناد اينكه جمعي از مسلمينِ آن محل به نشانه مقبوليت امام جماعت به نماز ايستاده ;اند، بنده هم اقتدا به ايشان كنم؟
* اگر از گروهي كه اقتدا كرده ;اند عدالت امام احراز شود، اشكال ندارد.

شخصي مي ;خواهد به نماز جماعت اقتدا كند و تكبيره الإحرام مي ;گويد؛ امّا امام جماعت در حال رسيدن به ركوع است. آيا در اين حالت كه امام هنوز به ركوع نرسيده، مي ;توان اقتدا كرد و نماز صحيح است؟
* اگر امام در ركعت اوّل و دوّم باشد اشكال ندارد.

بنده در نماز جماعت مسجد محل شركت مي ;كنم. متأسفانه روحاني پيش ;نماز مسجد، حمد را به صورت خاصّي قرائت مي ;كنند كه شائبه اشكال دارد. من با يكي از نمازگزاران معتمد هم مطرح كردم و ايشان هم تأييد كردند كه قرائت عليهم به اين صورت ادا مي ;شود: انعمت عليئ ;هم؛ غير المغضوب عليئ ;هم. تكليف شرعي من چيست؟
* در صورت يقين داشتن به صحيح نبودن قرائت امام، نمي‌شود اقتدا كرد.

اينجانب بايد نماز جماعت را در مدرسه‌اي با بچّه ;هايي كه سن آنها 12 تا 15 سال هستند به ;جا آورم. با توجه به اينكه ممكن است دانش ;آموزان براي نماز وضو هم نگرفته باشند، ايستادن در صف‌هاي آخر و در ميان دانش ;آموزان چه حكمي دارد؟
* اگر بداند نماز يك صف از صف‌هاي جلو باطل است، در صف‌هاي بعد نمي‌تواند اقتدا كند، ولي اگر نداند نماز آنان صحيح است يا نه، مي‌تواند اقتدا كند.

نظر به گرماي هوا امام جماعت محترم مسجد ما در هنگام اقامة جماعت، عمامه از سر بر مي ;دارد. حال آنكه براي منبر با عمامه منبر تشريف مي ;برند. البته اعتراض وسؤال براي مأمومين و نوجوانان و جوانان مسجد هم ايجاد نموده است. آيا عمل ايشان صحيح است؟ آيا خلاف مروّت نيست؟ تكليف ما نسبت به جماعت و ايشان چيست؟
* اين كار ظاهراً خلاف مروّت نيست.

اگر در عدالت فردي شك داشته باشيم، مي ;توان در نماز به او اقتدا كرد و يا از او تقليد كرد؟
* چه در نماز جماعت و چه در تقليد، عدالت بايد احراز شود؛ به همان صورتي كه در رساله توضيح داده شده است.

حكم نماز جماعت خانم ;ها در طبقه دوم ساختماني كه به طبقه اوّل ديد ندارند چه مي ;باشد؟
* اگر زن به مرد اقتدا كند، وجود حائل بين او و امامِ پايين ِ او و مأمومين مرد، اشكال ندارد.

آيا نماز فرادي در وقت فضيلت ازنمازجماعت درغير وقت فضيلت افضل است؟
* به مسأله 1402 رساله توضيح ;المسائل رجوع شود
o متن اين مسأله در رساله حضرت آيت الله العظمي حاج آقا مجتبي تهراني به شرح ذيل است:
مسأله 1402- مستحب است انسان صبر كند كه نماز را به جماعت بخواند و نماز جماعت از نماز اول وقت كه فرادي، يعني تنها خوانده شود بهتر است، و نيز نماز جماعتي را كه مختصر بخوانند، از نماز فرادي كه آن را طول بدهند بهتر مي ;باشد.

در دانشگاه تهران شغل نگهباني دارم و علاقه ;مند هستم نماز را در اول وقت بخوانم اگر وقت آن با نماز جمعه تلاقي پيدا كند با اينكه نمي ;توانم پست خود را براي شركت در نماز جمعه ترك كنم تكليف چيست؟
* مي توانيد نماز ظهر را بخوانيد.

به علت ناراحتي اعصاب و روان طبق نظر پزشك ناگزير به استفاده از داروهاي آرام ;بخش و خواب ;آور هستم و به همين جهت براي نماز صبح در خواب مي ;مانم. با توجه به اينكه قضاي نماز فوت شده را به ;جا مي ;آورم آيا باز هم مورد مؤاخذة الهي قرار مي ;گيرم؟
* در صورتي كه در انجام فريضه كوتاهي و سهل ;انگاري نكرده باشد و قضاي آن را به ;جا آورد إن ;شاءالله مؤاخذه نخواهد شد.

اگر شخصي در مسافرت نمازش قضا شود، قضاي آن را چگونه بايد به ;جا آورد؟
* نمازهاي شكسته ;اي كه قضا شده است را به همان صورت شكسته قضا نمايد.

در سال ;هاي اوّل تكليف، نمازها و روزه ;هايي از من فوت شده است كه تعداد آن را نمي ;دانم و نمي ;توانم هم محاسبه كنم. در حال حاضر نيز به علّت بيماري قادر به گرفتن روزه نمي ;باشم و از سويي مي ;خواهم مظلمه ;اي بر گردن من نباشد. چه كار بايد بكنم؟
* قضاي حداقلِ نمازهاي فوت شده را به ;جا آورد و براي حداقلِ روزه ;هاي فوت شده هر روز يك مُدّ طعام كفاره بدهد و در صورت عافيت، قضاي آن را هم به ;جا آورد.

كسي كه خود نماز و روزة قضا دارد، در صورت نياز مالي آيا مي ;تواند نماز و روزة قضاي استيجاري به ;جا آورد؟
* مانعي ندارد.

كسي كه نماز و روزة قضا دارد، آيا مي ;تواند نماز و روزة مستحبي بگيرد؟
* به ;جا آوردن نماز مستحبي جايز است، ولي روزه مستحبي را نمي ;تواند به ;جا آورد.

پدر من در سن 60 سالگي بدون وصيت از دنيا رفته است. به ;عنوان فرزند او مي ;خواهم ردّ مظالم نماز و روزه براي او بدهم. چگونه بايد محاسبه كنم؟
* نماز و روزه قضاي پدر بر گردن فرزند ارشد واجب است و حداقل را به ;جا آورد.

نيت نماز قضاي پدر به چه صورتي است؟
* مثل نمازهاي ديگر است و بايد به نيابت از پدر باشد.

سؤال:
I have distributed Namaz of my late wife amoung various person who are poorMomineens and piious and mostly careful in Sharia laws.Now i have been told thatthey cannot offer prayers at the same time. Due to poverty of these people andlocation in different cities they cannot observe this condition. Keeping in viewenvoirnment in Pakistan kindly tell me how can i help thesepeople by allocatingNamaz and Roza and still meet the Sharia Rules.
ترجمه سؤال: من قضاي نماز همسر مرحوم خود را ميان چند نفر از مؤمنين فقير كه بسيار به احكام شريعت پايبندي دارند پخش كردم. هم اكنون به من گفته شده است كه آنها نمي‌توانند نمازها را همزمان ادا نمايند. به دليل فقر اين افراد و پراكندگي ايشان در شهرهاي مختلف، آنها نمي‌توانند اين شرط را رعايت نمايند. با توجه به محيط زندگي يعني پاكستان، لطفاً به من بفرماييد كه من چگونه مي‌توانم به اين افراد در اداي نماز و روزه و در عين پايبندي به دستورات شريعت كمك نمايم؟
* پاسخ:
If dead woman has been will for doing hermissed prayers, and you pay to some one for doing this task from one third ofher patrimony. You should make sure that the mentioned person will do his task, if you could not be sure; doing all prayers of dead woman is in yourresponsibility judiciary
ترجمه پاسخ: اگر مرحومه نسبت به قضاي نمازهاي خود وصيت كرده باشد و شما هم از ثُلث اموال او اين افراد را اجير كرده باشيد، بايد يقين پيدا كنيد كه اين افراد، قضاي نمازها را به ;جا آورده باشند و إلّا قضاي نمازها بر ذمّه شما مي ;باشد.

شخصي ساكن تهران است، ولي هر روز براي تحصيل به دانشگاه ورامين مي ;رود. نماز و روزة او چه حكمي دارد؟
* نماز او شكسته است و روزه نمي ;تواند بگيرد؛ مگر آنكه قصد عشره كند و ده روز در آنجا بماند.

دو برادر دانشجو هستيم كه برادرم در شهرستان تفرش و من در قم اشتغال به تحصيل داريم. برادرم سه روز در هفته و من هر روز از قم به تهران سفر مي ;كنيم. چون اهل و ساكن تهران هستيم. تكليف نماز و روزة ما در محل تحصيل چيست؟
* در محل تحصيل حكم مسافر را داريد مگر اينكه قصد ده روز اقامه در آن محل نماييد.

|در مورد توطّن چه بايد بكنيم؟ آيا مي ;شود با قصد توطّن و يك نماز چهار ركعتي وطن اتّخاذ كرد؟
* |اگر ترتيبي اتّخاذ كند كه در محل كار زندگي كند ولو روز و شب ;ها در تهران باشد، با نيّت توطّن مي ;تواند محل كار را نيز به عنوان وطن اتّخاذ نمايد.

براي تحصيل به خارج از كشور رفتم و آنجا را براي خود وطن قرار دادم. هم ;اكنون كه به وطن اوّلم بازگشته ;ام، تكليف نماز و روزة من چيست؟
* |اگر از وطن اوّل اعراض نكرده باشد، نمازش تمام است و روزه را بايد بگيرد.

من در اصفهان به دنيا آمدم و به علت شغل پدرم ساكن اصفهان هستيم و در آنجا به تكليف رسيده ;ام. سالي دو بار به تهران كه وطن پدر و مادرم است سفر مي|نماييم. تكليف نماز و روزه من چيست؟ آيا مانند آنها نمازم را تمام و روزه ;ام را بگيرم يا نماز من شكسته است و حكم مسافر بر من جاري است؟ با توجه به اينكه من تحت تكفّل آنها هستم و زندگي مستقلي ندارم.
* در وطن پدر و مادر حكم مسافر را داريد مگر اينكه قصد اقامه نماييد.

من متولد تهران مي ;باشم. با فردي كه وطن او كرج و محل كارش نيز شهرستان كرج است ازدواج كرده ;ام. هفته ;اي دو سه بار به تهران مي ;آييم و قصد توطّن در كرج را ندارم. نماز و روزه ;ام را در كرج چگونه به ;جا بياورم؟
* در وطن همسر حكم مسافر را داريد؛ مگر اينكه قصد اقامه كنيد.

در شهر ري زندگي مي ;كنم و براي ديدن فاميل به شميران مي ;روم. نماز و روزه ;ام در شميران چگونه است؟
* اگر هشت فرسخ برود و برگردد نمازش شكسته است.

فردي كه براي درس خواندن هفته ;اي يك يا دو بار به بيش از مسافت شرعي سفر مي ;كند، آيا دائم ;السفر محسوب مي ;شود؟ حكم نماز و روزة آن چيست؟
* دائم ;السفر محسوب نمي ;شود.

محل سكونت شخصي كرج و محل كار تهران است. هر روز بين محل سكونت و كار بايد رفت و آمد كند نماز و روزه او چه حكمي دارد؟
* |در محل كار حكم مسافر را دارد.

|من در شهرستان ويلا دارم و هر از چندگاه از تهران راهي ويلا مي ;شويم. اكنون فرزندم در نزديكي همان شهرستان بايد به دانشگاه برود. تكليف نماز و روزة او چيست؟ آيا مي ;تواند آنجا را به عنوان وطن دوم قرار دهد؟
* داشتن مِلك پدري براي اتّخاذ وطن كافي نيست. ||لذا حكم مسافر را دارد مگر اينكه ده روز در آنجا قصد اقامه نمايد.

هفته ;اي يك روز به جهت كاري به رشت مي روم تكليف نماز و روزة من چه مي ;شود؟
* |نماز در سفر شكسته است و روزه نمي ;توان گرفت.

همسرم براي تدريس هفته ;اي چهار تا پنج روز در تفرش هستند و من هم مجبورم با ايشان بروم. حكم نماز و روزة من چيست؟
* |نماز شكسته است و روزه را نمي ;توان گرفت.

در هفته دو روز به دانشگاهم كه خارج از تهران است مي ;روم. تكليف نماز و روزه ;ام چيست؟
* |نماز شكسته است و روزه را نمي توان گرفت.

|دانشجويي هستم كه چهار سال، هفته ;اي سه روز بايد براي تحصيل به ورامين بروم و برگردم. تكليف روزه و نماز من چه مي ;شود؟
* |حكم مسافر را داريد.

اينجانب متولد شهر نوشهر مي ;باشم و در تهران ساكن و مشغول به كار مي ;باشم. در شهر عباس ;آباد مازندران در حال ساخت خانه مي ;باشم كه در دوران بازنشستگي در آن محل به صورت دائم ساكن يا در حال رفت و آمد باشم. شهر عباس ;آباد وطن مادري من مي ;باشد و من هر ماه به مدت سه يا 4چهار روز و يا بيشتر به عباس ;آباد سفر مي ;كنم. با اين شرايط نماز و روزة اينجانب كامل و صحيح مي ;باشد؟
* تا زماني كه در عباس آباد مستقر نشده ;ايد، هروقت به آنجا سفر مي ;كنيد، احكام مسافر را داريد.

اينجانب ساكن شهر تهران هستم و سابقاً در شهر قم دانشجو بوده ;ام و هفته ;اي چند مرتبه بين اين دو شهر تردد مي ;نموده ;ام. حال درس بنده به پايان رسيده و جهت انجام امور فارغ ;التحصيلي مي ;بايستي به شهر قم مراجعت كنم. آيا حكم مسافر به بنده تعلّق مي ;گيرد؟
* بله، مسافر هستيد.

بنده در شهرستان تاكستان در 200 كيلومتري تهران دانشجو هستم. محل سكونت خودم تهران است. در آنجا خانه دانشجويي دارم. هفته ;اي چند روز به تاكستان مي ;روم و بعد به تهران بر مي ;گردم. حكم نماز و روزه ;ام چگونه است؟ لازم به ذكراست كه در شهر تاكستان شغلي ندارم و زادگاهم هم نبوده و فقط براي تحصيل به آنجا مي ;روم.
* حكم مسافررا داريد.

آيا جايي كه وطن شوهر محسوب مي ;شود، الزاماً وطن همسر هم محسوب مي ;گردد؟ براي وطن محسوب شدن چه شرطي لازم است؟
* اگر حق سُكني با زن باشد، تبعيّت معنا ندارد.

با توجه به اينكه بنده كارمند وزارت امور خارجه هستم و هر سه سال اقامت كه در تهران دارم به مأموريت ثابت سه ;ساله به يكي از نمايندگي ;هاي جمهوري اسلامي ايران در خارج از كشور اعزام مي ;گردم و در حال حاضر از پرسنل سركنسول ;گري جمهوري اسلامي در جدّه مي ;باشم، خواهشمند است بفرماييد:
آيا بنده و خانواده ;ام مي ;توانيم محل مأموريت سه ;ساله خود را به ;عنوان وطن دوم اختيار نماييم؟
به ;جز قصد اقامت ده روزه كردن، چه راه ;كاري براي ما مي ;باشد تا نماز و روزة خود را كامل انجام دهيم؟
آيا بنده اگر بخواهم حداقل هر هفته جهت زيارت به مكّه مشرف شوم، به قصد ده روزة من خللي وارد نمي ;شود؟
بنده چه بسا ناچار باشم براي رتق و فتق امور زوّار بارها به مكّه و يا مدينه سفر كنم. آيا قصد اقامت من به هم نمي ;خورد؟ آيا بنده در اين حالت حكم كثيرالسّفر را ندارم؟
در صورتي كه بنده براي انجام عمره به مكّه عازم گردم، آيا در هر بار بايد به ميقات ;هاي موسوم رفته و از آنجا مُحرِم شوم و يا اينكه مي ;توانم از همين شهر جدّه نيّت محرم شدن بنمايم؟ به عبارت ديگر نزديك ;ترين ميقات براي ما كجا مي ;باشد؟
در صورتيكه بخواهيم حج تمتّع به ;جا آوريم آيا لازم است همانند ساير حجاج عمرة تمتّع نيز انجام دهيم؟
* 1- خير، وطن موقّت معنا ندارد
* 2- بايد قصد اقامه ده روز را كرد.
* 3- اگر فاصله جدّه تا مكّه مسافت شرعي شود، قصد اقامه ده روز به ;هم مي ;خورد.
* 4- حكم كثيرالسفر را نداريد.
* 5- بله، بايد به يكي از ميقات ;ها رفته و مُحرِم شد. (جُحفه)
* 6- بله، بايد عمره تمتّع نيز انجام شود.

آيا نماز نافله عشاء را مي توان ايستاده خواند؟ حكم شخصي كه آن را ايستاده مي ;خوانده يا مي ;خواند چيست؟
* احتياطاً نشسته بخواند.

در نماز حضرت جعفر طيار گاهي ذكر تسبيحات را در ركوع يا سجود ممكن است كم يا زياد بگويم. وضعيت نماز چه مي شود؟
* نماز صحيح است؛ سجده سهو به ;جا آورد

آيا براي به ;جا آوردن نماز قضا، حتماً بايد در نيّت به اينكه چه نمازي مي‌خواني اشاره نمود؟ يا اينكه مثلاً سه يا چهار ركعت نماز قضا مي‌خوانم كافي است؟
* بايد در نيّت، نوع نماز مشخص شود كه نماز مغرب يا صبح يا عشا يا ظهر و يا عصر است.

بسم الله الرحمن الرحیم
جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره توبه آیه 41)
با اموال و جانهاى خود، در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد حضرت رضا (عليه السّلام): خدا رحم نماید بنده‌اى كه امر ما را زنده (و برپا) دارد ... علوم و دانشهاى ما را ياد گيرد و به مردم ياد دهد، زيرا مردم اگر سخنان نيكوى ما را (بى آنكه چيزى از آن كاسته و يا بر آن بيافزايند) بدانند هر آينه از ما پيروى (و طبق آن عمل) مى كنند
بنادر البحار-ترجمه و شرح خلاصه دو جلد بحار الانوار ص 159
بنیانگذار مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه اصفهان شهید آیت الله شمس آبادی (ره) یکی از علمای برجسته شهر اصفهان بودند که در دلدادگی به اهلبیت (علیهم السلام) بخصوص حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شهره بوده و لذا با نظر و درایت خود در سال 1340 هجری شمسی بنیانگذار مرکز و راهی شد که هیچ وقت چراغ آن خاموش نشد و هر روز قوی تر و بهتر راهش را ادامه می دهند.
مرکز تحقیقات قائمیه اصفهان از سال 1385 هجری شمسی تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن امامی (قدس سره الشریف ) و با فعالیت خالصانه و شبانه روزی تیمی مرکب از فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مختلف مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.
اهداف :دفاع از حریم شیعه و بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام) تقویت انگیزه جوانان و عامه مردم نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی، جایگزین کردن مطالب سودمند به جای بلوتوث های بی محتوا در تلفن های همراه و رایانه ها ایجاد بستر جامع مطالعاتی بر اساس معارف قرآن کریم و اهل بیت علیهم السّلام با انگیزه نشر معارف، سرویس دهی به محققین و طلاب، گسترش فرهنگ مطالعه و غنی کردن اوقات فراغت علاقمندان به نرم افزار های علوم اسلامی، در دسترس بودن منابع لازم جهت سهولت رفع ابهام و شبهات منتشره در جامعه عدالت اجتماعی: با استفاده از ابزار نو می توان بصورت تصاعدی در نشر و پخش آن همت گمارد و از طرفی عدالت اجتماعی در تزریق امکانات را در سطح کشور و باز از جهتی نشر فرهنگ اسلامی ایرانی را در سطح جهان سرعت بخشید.
از جمله فعالیتهای گسترده مرکز :
الف)چاپ و نشر ده ها عنوان کتاب، جزوه و ماهنامه همراه با برگزاری مسابقه کتابخوانی
ب)تولید صدها نرم افزار تحقیقاتی و کتابخانه ای قابل اجرا در رایانه و گوشی تلفن سهمراه
ج)تولید نمایشگاه های سه بعدی، پانوراما ، انیمیشن ، بازيهاي رايانه اي و ... اماکن مذهبی، گردشگری و...
د)ایجاد سایت اینترنتی قائمیه www.ghaemiyeh.com جهت دانلود رايگان نرم افزار هاي تلفن همراه و چندین سایت مذهبی دیگر
ه)تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و ... جهت نمایش در شبکه های ماهواره ای
و)راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی (خط 2350524)
ز)طراحی سيستم هاي حسابداري ، رسانه ساز ، موبايل ساز ، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک ، SMS و...
ح)همکاری افتخاری با دهها مرکز حقیقی و حقوقی از جمله بیوت آیات عظام، حوزه های علمیه، دانشگاهها، اماکن مذهبی مانند مسجد جمکران و ...
ط)برگزاری همایش ها، و اجرای طرح مهد، ویژه کودکان و نوجوانان شرکت کننده در جلسه
ی)برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم و دوره های تربیت مربی (حضوری و مجازی) در طول سال
دفتر مرکزی: اصفهان/خ مسجد سید/ حد فاصل خیابان پنج رمضان و چهارراه وفائی / مجتمع فرهنگي مذهبي قائميه اصفهان
تاریخ تأسیس: 1385 شماره ثبت : 2373 شناسه ملی : 10860152026
وب سایت: www.ghaemiyeh.com ایمیل: Info@ghaemiyeh.com فروشگاه اینترنتی: www.eslamshop.com
تلفن 25-2357023- (0311) فکس 2357022 (0311) دفتر تهران 88318722 (021) بازرگانی و فروش 09132000109 امور کاربران 2333045(0311)
نکته قابل توجه اینکه بودجه این مرکز؛ مردمی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی با همت عده ای خیر اندیش اداره و تامین گردیده و لی جوابگوی حجم رو به رشد و وسیع فعالیت مذهبی و علمی حاضر و طرح های توسعه ای فرهنگی نیست، از اینرو این مرکز به فضل و کرم صاحب اصلی این خانه (قائمیه) امید داشته و امیدواریم حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف توفیق روزافزونی را شامل همگان بنماید تا در صورت امکان در این امر مهم ما را یاری نمایندانشاالله.
شماره حساب 621060953 ، شماره کارت :6273-5331-3045-1973و شماره حساب شبا : IR90-0180-0000-0000-0621-0609-53به نام مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان نزد بانک تجارت شعبه اصفهان – خيابان مسجد سید
ارزش کار فکری و عقیدتی
الاحتجاج - به سندش، از امام حسین علیه السلام -: هر کس عهده دار یتیمی از ما شود که محنتِ غیبت ما، او را از ما جدا کرده است و از علوم ما که به دستش رسیده، به او سهمی دهد تا ارشاد و هدایتش کند، خداوند به او می‌فرماید: «ای بنده بزرگوار شریک کننده برادرش! من در کَرَم کردن، از تو سزاوارترم. فرشتگان من! برای او در بهشت، به عدد هر حرفی که یاد داده است، هزار هزار، کاخ قرار دهید و از دیگر نعمت‌ها، آنچه را که لایق اوست، به آنها ضمیمه کنید».
التفسیر المنسوب إلی الإمام العسکری علیه السلام: امام حسین علیه السلام به مردی فرمود: «کدام یک را دوست‌تر می‌داری: مردی اراده کشتن بینوایی ضعیف را دارد و تو او را از دستش می‌رَهانی، یا مردی ناصبی اراده گمراه کردن مؤمنی بینوا و ضعیف از پیروان ما را دارد، امّا تو دریچه‌ای [از علم] را بر او می‌گشایی که آن بینوا، خود را بِدان، نگاه می‌دارد و با حجّت‌های خدای متعال، خصم خویش را ساکت می‌سازد و او را می‌شکند؟».
[سپس] فرمود: «حتماً رهاندن این مؤمن بینوا از دست آن ناصبی. بی‌گمان، خدای متعال می‌فرماید: «و هر که او را زنده کند، گویی همه مردم را زنده کرده است»؛ یعنی هر که او را زنده کند و از کفر به ایمان، ارشاد کند، گویی همه مردم را زنده کرده است، پیش از آن که آنان را با شمشیرهای تیز بکشد».
مسند زید: امام حسین علیه السلام فرمود: «هر کس انسانی را از گمراهی به معرفت حق، فرا بخواند و او اجابت کند، اجری مانند آزاد کردن بنده دارد».