رجعت در اعتقاد شیعه

مشخصات کتاب

مولف:مرتضی مطهری

رجعت در اعتقاد شیعه

اما مساله رجعت.رجعت مثل قیامت نیست.قیامت از ضروریات اسلام است و اگر کسی منکر قیامت باشد اصلا نمی شود او را مسلمان شمرد و در ردیف مسلمانان نیست.مساله رجعت به این شکل نیست، تازه کسانی که معتقد هستند می گویند که از ضروریات و مسلمات مذهب شیعه است.از مرحوم آقا شیخ عبد الکریم هم که راجع به شریعت سنگلجی(که منکر رجعت بود) سؤال کردند، گویا جواب داده بود: نه، از ضروریات اسلام نیست، و شاید گفته بود از ضروریات شیعه هم نیست.ولی البته شاید در علمای شیعه یک نفر، دو نفر هم نمی شود پیدا کرد که رجعت را انکار کنند. آنهایی هم که قائل به رجعت هستند، بعضی به سبک محدثین همین طورمعتقدند که عینا مثل قیامت می شود، یعنی واقعا همین مرده ها از همین خاک زنده می شوند. عده ای دیگر که یکی از آنها مرحوم فیض کاشانی است [1] [طور دیگری معتقدند]. دیگران اصلا در مقام توجیه برنمی آیند، می گویند به ما گفته اند رجعت، ما هم می گوییم رجعت، ما چه می دانیم کیفیتش چگونه است؟ بحثی نمی کنند. ولی مثل مرحوم فیض معتقد هستند که رجعت نظیر این چیزی است که امروز علمای ارواح می گویند. این حرف علمای ارواح تا چه حد درست است یا نادرست، به جای خود، ولی نظیر این است که می گویند مثلا مشاهده شده کثیرا که یک نفر در حال بیداری، روح میتی را به صورت یک شبح و یک جسم خاص رقیقی که با این جسمها فرق داشته [حاضر] کرده و آن را دیده است.اگر حرف اینها را قبول نکنیم، نظیراین را اهل مکاشفه زیاد گفته اند.اهل مکاشفه زیاد ادعا می کنند که ما در حالی که

در حال خاصی از مکاشفه هستیم ارواح مؤمنین را مشاهده می کنیم و می بینیم، می آیند و با ما حرف می زنند. یک وقتی همین جا نقل کردم که از مرحوم آقا سید جمال گلپایگانی از این قضایا زیاد نقل می کنند(واقعا هم مرد فوق العاده ای بود) که از آن جمله من از پسرشان پرسیدم، گفت اتفاقا من خودم آنجا بودم (ایشان واقعا مرد خیلی پاک و وارسته ای بوده) که پدرم بعد از نماز شب به من گفت: برو ببین آقا شیخ محمدحسین فوت کرده [2] ؟ گفتم: چطور؟ گفت: برو تحقیق کن. رفتم تحقیق کردم، دیدم همان شب در همان لحظات قبل فوت کرده. قضیه چه بود؟ [پدرم] گفت: من در قنوت نماز وتر، مرحوم آقا ضیاء را دیدم در حالی که می آمد. گفتم: کجا می روی؟ گفت: آقا شیخ محمد حسین فوت کرده، من به تشییع جنازه او می روم. نظیر اینها را البته اهل مکاشفه زیاد ادعا کرده اند.در اخبار و احادیث ما هم این چیزها خیلی زیاد است. نمی خواهم بگویم همه آنها درست است ولی اینقدر زیاد است که دیگر همه را نمی شود رد کرد. یک نمونه اش را می گوییم که وقتی حضرت زهرا(س) می خواستند به دنیا بیایند و زنهای اهل مکه از کمک کردن به حضرت خدیجه(س) [ صفحه 662] امتناع کردند، چهار زن آمدند آنجا برای اینکه به او کمک بدهند. پرسید: تو کی هستی؟ یکی گفت: من حوا هستم، دیگری گفت: من آسیه هستم، دیگری گفت: من مریم هستم و...اینها همان تجلی کردن و ظاهر شدن روحهاست با بدنهای مثالی در این دنیای مادی، که اگر حرف علمای ارواح - که امروز ادعا می کنند- راست باشد، این یک

تایید علمی است بر آن چیزی که اولیای دین یا اولیای عرفان و مکاشفه گفته اند. اشخاصی مثل مرحوم فیض کاشانی معتقدند رجعتی که در آینده خواهد شد، نه این است که مرده ها از قبر زنده می شوند، بلکه معنایش این است که در یک وضع خاصی عده ای از ارواح - به همین شکلی که عرض کردم - در این دنیا ظاهر می شوند. افرادی مثل مرحوم شاه آبادی (که در تهران بود و مرد با ذوقی بود) و بعضی افراد دیگر معتقدند بسیاری از موارد که در قرآن نام ملائکه آمده، اینها همان ارواح اند نه ملائکه ای که از سنخ انسان نبوده اند. مثلا قرآن تصریح می کند که در جنگ بدر یا جنگهای دیگر گروهی از ملائکه به نصرت مؤمنین آمدند.عده ای این طور می گویند و به نظر من حرفشان درست است (قرآن هیچ وقت قول نداده ملائکه را تعریف کند و بگوید چیست. ملائکه در قرآن گاهی اساسا با قوای طبیعت تطبیق می شود، گاهی شامل یک ملک مقرب مثل جبرئیل می شود، و گاهی موجوداتی است در همین دنیا که از چشم ما مخفی است، به قول امروزیها دو بعدی یا شش بعدی و هفت بعدی است که ما نمی دانیم، و احیانا به ارواحی که در این دنیا ظاهر می شوند اطلاق می شود).عقیده عده ای این است که در جنگ بدر آن ملائکه ای که قرآن می گوید چهار هزار ملائکه آمدند که شما را یاری کنند - که یاری شان هم به تعبیر قرآن فقط برای تقویت قلب بود نه یاری عملی- اینها انسانهایی بودند که آنها را رجعت داده بودند اما رجعت به این معنا، یعنی آنهایی بودند که از دنیایی دیگر در این دنیا

ظاهر شده بودند. بنابراین، مساله رجعت با مساله قیامت فرق می کند. اولا خود مساله رجعت یک مساله صد در صد [ضروری] نیست مثل قیامت. ثانیا کیفیت رجعت با کیفیت قیامت فرق می کند، چون در کیفیت قیامت در قرآن تصریح شده که حشر از قبور می شود ولی ما در باب رجعت چنین حرفی را نداریم. بعید نیست که به این شکل باشد. - بین این آیه: «و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون» و اینکه به آن مؤمن آل یاسین فرمود: [ صفحه 663] «قیل ادخل الجنه» چطور می توان سازگاری داد، در حالی که می دانیم این جنت، جنت بعد از برزخ است، چطور به او گفته شده وارد بهشت شو،در حالی که از فعل امر فوریت فهمیده می شود؟ استاد: در قرآن تنها جنت مطرح نیست، جنات مطرح است و حتی بعضی از اینها با یک مضاف الیه هایی: «جنت خلد»، «جنت عدن» مطرح است. دریک آیه قرآن «جنتی» آمده که از آن به «جنه الله»تعبیر می کنند که دیگر مافوق اینهاست. از مجموع آیات قرآن می شود فهمید که جنت یک جا نیست که مخصوص به آخرت باشد.حدیثی را شیعه و سنی نقل کرده اند که پیغمبر فرمود: «القبر اما روضه من ریاض الجنه او حفره من حفر النیران» [3] و اخبار تصریح می کند قبر یعنی همان برزخ، برزخ یعنی همان قبر.

پاورقی

[1] فیض کاشانی یک مرد ذوحیاتین است، یعنی هم یک مرد محدث فقیهی است و گاهی در آن کار محدثی و فقاهتش هم خیلی قشری می شود، و هم ضمنا یک مرد حکیم و فیلسوفی است.یک مرد ذو جنبتین است.

[2] مرحوم آقا ضیاء عراقی و مرحوم آقا شیخ محمد حسین اصفهانی

هر دو ازعلمای طراز اول بودند و به فاصله یک هفته رحلت کردند.

[3] بحار، ج 6/ص 275.

درباره مركز

بسمه تعالی
هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ
آیا کسانى که مى‏دانند و کسانى که نمى‏دانند یکسانند ؟
سوره زمر/ 9

مقدمه:
موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان، از سال 1385 هـ .ش تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن فقیه امامی (قدس سره الشریف)، با فعالیت خالصانه و شبانه روزی گروهی از نخبگان و فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.

مرامنامه:
موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان در راستای تسهیل و تسریع دسترسی محققین به آثار و ابزار تحقیقاتی در حوزه علوم اسلامی، و با توجه به تعدد و پراکندگی مراکز فعال در این عرصه و منابع متعدد و صعب الوصول، و با نگاهی صرفا علمی و به دور از تعصبات و جریانات اجتماعی، سیاسی، قومی و فردی، بر مبنای اجرای طرحی در قالب « مدیریت آثار تولید شده و انتشار یافته از سوی تمامی مراکز شیعه» تلاش می نماید تا مجموعه ای غنی و سرشار از کتب و مقالات پژوهشی برای متخصصین، و مطالب و مباحثی راهگشا برای فرهیختگان و عموم طبقات مردمی به زبان های مختلف و با فرمت های گوناگون تولید و در فضای مجازی به صورت رایگان در اختیار علاقمندان قرار دهد.

اهداف:
1.بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام)
2.تقویت انگیزه عامه مردم بخصوص جوانان نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی
3.جایگزین کردن محتوای سودمند به جای مطالب بی محتوا در تلفن های همراه ، تبلت ها، رایانه ها و ...
4.سرویس دهی به محققین طلاب و دانشجو
5.گسترش فرهنگ عمومی مطالعه
6.زمینه سازی جهت تشویق انتشارات و مؤلفین برای دیجیتالی نمودن آثار خود.

سیاست ها:
1.عمل بر مبنای مجوز های قانونی
2.ارتباط با مراکز هم سو
3.پرهیز از موازی کاری
4.صرفا ارائه محتوای علمی
5.ذکر منابع نشر
بدیهی است مسئولیت تمامی آثار به عهده ی نویسنده ی آن می باشد .

فعالیت های موسسه :
1.چاپ و نشر کتاب، جزوه و ماهنامه
2.برگزاری مسابقات کتابخوانی
3.تولید نمایشگاه های مجازی: سه بعدی، پانوراما در اماکن مذهبی، گردشگری و...
4.تولید انیمیشن، بازی های رایانه ای و ...
5.ایجاد سایت اینترنتی قائمیه به آدرس: www.ghaemiyeh.com
6.تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و...
7.راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی
8.طراحی سیستم های حسابداری، رسانه ساز، موبایل ساز، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک، SMS و...
9.برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم (مجازی)
10.برگزاری دوره های تربیت مربی (مجازی)
11. تولید هزاران نرم افزار تحقیقاتی قابل اجرا در انواع رایانه، تبلت، تلفن همراه و... در 8 فرمت جهانی:
1.JAVA
2.ANDROID
3.EPUB
4.CHM
5.PDF
6.HTML
7.CHM
8.GHB
و 4 عدد مارکت با نام بازار کتاب قائمیه نسخه :
1.ANDROID
2.IOS
3.WINDOWS PHONE
4.WINDOWS
به سه زبان فارسی ، عربی و انگلیسی و قرار دادن بر روی وب سایت موسسه به صورت رایگان .
درپایان :
از مراکز و نهادهایی همچون دفاتر مراجع معظم تقلید و همچنین سازمان ها، نهادها، انتشارات، موسسات، مؤلفین و همه بزرگوارانی که ما را در دستیابی به این هدف یاری نموده و یا دیتا های خود را در اختیار ما قرار دادند تقدیر و تشکر می نماییم.

آدرس دفتر مرکزی:

اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109