نوع: مقاله
پديدآور: آقاياني، زهره

گسترش ازدواج موقت و تعدد زوجات، به استحكام خانواده لطمه مي‌زند. ازاين‌رو، نبايد جامعه را به سمت اين دو مسئله سوق داد. بايد زنان جامعه به درجه‌اي از رشد برسند كه تنها ماندن را بر ازدواج‌هايي كه آينده تاريكي دارد ترجيح دهند. فلسفه تعدد زوجات كه در سيستم حقوقي پذيرفته شده است، براي بسياري از مردم روشن نيست و برخي به گمان اينكه اين سيستم حقوقي اجازه ازدواج مجدد را به صورت مطلق به همه افراد داده است، اقدام به چندين بار ازدواج مي‌كنند و ناخواسته اختلالاتي را در روند عادي خانواده‌ها ايجاد مي‌كنند؛ به طوري كه طبق آمارهاي ارائه شده )البته با توجه به رشد 8 / 4 درصدي ازدواج( طلاق با رشد 6 / 51 درصد نسبت به سال گذشته سير صعودي داشته است. [1] . از سويي، در شرايط كنوني و تغييرات جمعيتي ايجاد شده در كشور، دختران بسياري به دلايل مختلف ازدواج نكرده‌اند كه البته همه اين موارد به دليل نداشتن فرصت ازدواج نبوده است؛ بلكه بسياري از دختران نمي‌خواهند با هر كسي كه به سراغشان مي‌آيد ازدواج كنند. گوياتر اينكه، دختران ما به حدي از درايت و انتخاب رسيده‌اند كه در بين گزينه‌هاي مختلف، يا اصلاً انتخاب نداشته باشند، يا بهترين گزينه را انتخاب نمايند. در سال‌هاي اخير بسياري از افراد مبادرت به چندين ازدواج مي‌كنند و تعدد زوجات رو به افزايش است. به طوري كه سخنگوي قوه قضائيه رشد ازدواج‌هاي موقتي كه به صورت رسمي در دفاتر ثبت شده است را يازده درصد اعلام كرد. [2] بنابراين اصل عقلاني و ديني ازدواج دائم كه هميشه به عنوان عاملي براي استحكام و بقاي خانواده محسوب مي‌شد، امروزه با سوق داده‌شدن به طرف ازدواج‌هاي مخفي و موقت، موجب تزلزل و فروپاشي خانواده‌ها شده است. اين در حالي است كه سيستم حقوقي اسلام حد ميانه‌اي را براي ازدواج تعريف كرده است و تحت شرايط خاص و قانوني، اجازه تعدد ازدواج را داده است. ازدواج موقت هم در برخي موارد مي‌تواند باعث حل مشكلات جوانان گردد؛ اما اگر اين استثنا به قاعده‌اي تبديل گردد، ازدواج دائم كه مبناي دوام و قوام جامعه است، با خطر جدي مواجه خواهد شد. بنابراين به نظر مي‌رسد پديده جمعيتي به وجود آمده، راهكارهاي ديگري را مي‌طلبد. استفاده از تجارب كشورهاي ديگر كه با چنين مواردي مواجه بوده‌اند، مانند ويتنام، مي‌تواند ما را به سمت راه‌حل‌هاي كم‌هزينه‌تري سوق دهد. همچنين با تغييرات جزئي در قوانين مربوط به اعزام دانشجويان دختر به خارج كشور، شرايط را براي اعزام آنها آسان نماييم. دست آخر اينكه به طور گسترده زمينه رشد و آگاهي زنان را فراهم نماييم؛ چرا كه اگر زنان ما به آن مرحله از شعور و آگاهي برسند و به اندازه كافي اعتماد به نفس داشته باشند، تبعات ناشي از نداشتن همسر و تنها ماندن در جامعه را بر ازدواج‌هايي كه آينده آن پيشاپيش روشن است و در بسياري موارد بدون توجه به انگيزه‌هاي اصلي ازدواج صورت مي‌گيرد، ترجيح خواهند داد.

1. با آنكه نويسنده، عنوان نوشته خود را ازدواج موقت قرار داده است، اما ازدواج موقت و تعدد زوجات را در كنار هم و با يك نگاه مورد نقد قرار داده است؛ در حالي‌كه اين دو از حيث ويژگي‌ها، شرايط و پي‌آمدها، با يكديگر تفاوت‌هاي آشكاري دارند. بهتر مي‌بود اين تفكيك در نوشته نويسنده مورد توجه قرار مي‌گرفت. 2. ازدواج موقت، همچنان‌كه از نام آن پيداست، امري گذرا و موقت است و نمي‌تواند جاي‌گزين خانواده دائمي گردد. ازاين‌رو، گسترش و ترويج ازدواج موقت نبايد به گونه‌اي باشد كه جاي‌گزين ازدواج دائم، و يا موجب تضعيف خانواده گردد. علاوه بر اين، بايد تمامي سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌ها در اين جهت باشد كه جوانان بتوانند در سن مناسب و بدون تأخير، ازدواج دائم داشته باشند و خانواده دائمي تشكيل دهند؛ نه اينكه به ناچار ازدواج دائم را به دليل مشكلات اقتصادي و اجتماعي به تأخير بياندازند و نيازهاي خود را با ازدواج موقت تأمين كنند. اما تعدد زوجات مسئله‌اي متفاوت از ازدواج موقت است. تعدد زوجات در واقع تعدد ازدواج دائم است و شخص با ازدواج مجدد، تمامي لوازم و تبعات ازدواج دائم را مي‌پذيرد و موظف به رعايت عدالت و تأمين نيازهاي مادي همسران خود به طور يكسان مي‌باشد. تعدد زوجات در صورتي كه ضرورتِ انجام آن پديد آيد، مي‌تواند مشكلات بسياري از زنان و فرزندان بي‌سرپرست را حل كند و جامعه را از عوارض و پي‌آمدهاي ناگوار زنان تنها و بي‌سرپرست، مصون نگاه دارد. 3. رشد و آگاهي دادن به زنان براي آنكه تنها ماندن را بر ازدواج‌هاي نامناسب ترجيح دهند ضروري است؛ اما از سوي ديگر نيز ضروري است كه زنان و مردان جامعه به سطحي از رشد و آگاهي و تقواي الاهي دست يابند كه در شرايط خاص و براي حل مشكلات مادي، روحي و جنسي جامعه، پذيراي تعدد زوجات باشند؛ پديده تجرد و تنها زيستن را مذموم بدانند و تعدد زوجات را بر تجرد و تنهايي ترجيج دهند. متأسفانه رسانه‌هاي ما نه تنها در اين جهت كوتاهي فراواني داشته‌اند، بلكه گاه چنان چهره زشتي از تعدد زوجات ارائه مي‌دهند كه اين حلال خداوند را از هر حرامي بدتر جلوه مي‌دهند. امروزه در برخي كشورها، مسئله چندهمسري پديده‌اي بسيار عادي و طبيعي است و هيچ مشكل و بحراني در خانواده‌ها پديد نياورده است و در عين حال، مانع بروز بسياري از ناهنجاري‌هاي ناشي از تجرد و تنهايي زنان گشته است. 4. نويسنده در زمينه حل معضل ازدواج دختران به لزوم تغييرات در قوانين اعزام دانشجويان دختر به خارج از كشور به منظور آسان سازي شرايط اعزام آنان اشاره كرده است تا مشكل ازدواج گروهي از دختران حل گردد. اولاً، آسان سازي شرايط اعزام به خارج از كشور، نقش چنداني در حل مشكل ازدواج ندارد؛ چراكه بسياري از دختران حاضر نيستند با اتباع كشورهاي بيگانه ازدواج كنند و ثانيا، گسترش ازدواج با اتباع ساير كشورها، پديد آورنده مشكلات ديگري است كه قابل پيش‌بيني نيست و لااقل در اين زمينه مي‌بايست كارشناسي دقيقي صورت گيرد.

[1] آفتاب يزد، 23/12/82 و 3/2/83.
[2] همان.

بسم الله الرحمن الرحیم
جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره توبه آیه 41)
با اموال و جانهاى خود، در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد حضرت رضا (عليه السّلام): خدا رحم نماید بنده‌اى كه امر ما را زنده (و برپا) دارد ... علوم و دانشهاى ما را ياد گيرد و به مردم ياد دهد، زيرا مردم اگر سخنان نيكوى ما را (بى آنكه چيزى از آن كاسته و يا بر آن بيافزايند) بدانند هر آينه از ما پيروى (و طبق آن عمل) مى كنند
بنادر البحار-ترجمه و شرح خلاصه دو جلد بحار الانوار ص 159
بنیانگذار مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه اصفهان شهید آیت الله شمس آبادی (ره) یکی از علمای برجسته شهر اصفهان بودند که در دلدادگی به اهلبیت (علیهم السلام) بخصوص حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شهره بوده و لذا با نظر و درایت خود در سال 1340 هجری شمسی بنیانگذار مرکز و راهی شد که هیچ وقت چراغ آن خاموش نشد و هر روز قوی تر و بهتر راهش را ادامه می دهند.
مرکز تحقیقات قائمیه اصفهان از سال 1385 هجری شمسی تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن امامی (قدس سره الشریف ) و با فعالیت خالصانه و شبانه روزی تیمی مرکب از فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مختلف مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.
اهداف :دفاع از حریم شیعه و بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام) تقویت انگیزه جوانان و عامه مردم نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی، جایگزین کردن مطالب سودمند به جای بلوتوث های بی محتوا در تلفن های همراه و رایانه ها ایجاد بستر جامع مطالعاتی بر اساس معارف قرآن کریم و اهل بیت علیهم السّلام با انگیزه نشر معارف، سرویس دهی به محققین و طلاب، گسترش فرهنگ مطالعه و غنی کردن اوقات فراغت علاقمندان به نرم افزار های علوم اسلامی، در دسترس بودن منابع لازم جهت سهولت رفع ابهام و شبهات منتشره در جامعه عدالت اجتماعی: با استفاده از ابزار نو می توان بصورت تصاعدی در نشر و پخش آن همت گمارد و از طرفی عدالت اجتماعی در تزریق امکانات را در سطح کشور و باز از جهتی نشر فرهنگ اسلامی ایرانی را در سطح جهان سرعت بخشید.
از جمله فعالیتهای گسترده مرکز :
الف)چاپ و نشر ده ها عنوان کتاب، جزوه و ماهنامه همراه با برگزاری مسابقه کتابخوانی
ب)تولید صدها نرم افزار تحقیقاتی و کتابخانه ای قابل اجرا در رایانه و گوشی تلفن سهمراه
ج)تولید نمایشگاه های سه بعدی، پانوراما ، انیمیشن ، بازيهاي رايانه اي و ... اماکن مذهبی، گردشگری و...
د)ایجاد سایت اینترنتی قائمیه www.ghaemiyeh.com جهت دانلود رايگان نرم افزار هاي تلفن همراه و چندین سایت مذهبی دیگر
ه)تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و ... جهت نمایش در شبکه های ماهواره ای
و)راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی (خط 2350524)
ز)طراحی سيستم هاي حسابداري ، رسانه ساز ، موبايل ساز ، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک ، SMS و...
ح)همکاری افتخاری با دهها مرکز حقیقی و حقوقی از جمله بیوت آیات عظام، حوزه های علمیه، دانشگاهها، اماکن مذهبی مانند مسجد جمکران و ...
ط)برگزاری همایش ها، و اجرای طرح مهد، ویژه کودکان و نوجوانان شرکت کننده در جلسه
ی)برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم و دوره های تربیت مربی (حضوری و مجازی) در طول سال
دفتر مرکزی: اصفهان/خ مسجد سید/ حد فاصل خیابان پنج رمضان و چهارراه وفائی / مجتمع فرهنگي مذهبي قائميه اصفهان
تاریخ تأسیس: 1385 شماره ثبت : 2373 شناسه ملی : 10860152026
وب سایت: www.ghaemiyeh.com ایمیل: Info@ghaemiyeh.com فروشگاه اینترنتی: www.eslamshop.com
تلفن 25-2357023- (0311) فکس 2357022 (0311) دفتر تهران 88318722 (021) بازرگانی و فروش 09132000109 امور کاربران 2333045(0311)
نکته قابل توجه اینکه بودجه این مرکز؛ مردمی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی با همت عده ای خیر اندیش اداره و تامین گردیده و لی جوابگوی حجم رو به رشد و وسیع فعالیت مذهبی و علمی حاضر و طرح های توسعه ای فرهنگی نیست، از اینرو این مرکز به فضل و کرم صاحب اصلی این خانه (قائمیه) امید داشته و امیدواریم حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف توفیق روزافزونی را شامل همگان بنماید تا در صورت امکان در این امر مهم ما را یاری نمایندانشاالله.
شماره حساب 621060953 ، شماره کارت :6273-5331-3045-1973و شماره حساب شبا : IR90-0180-0000-0000-0621-0609-53به نام مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان نزد بانک تجارت شعبه اصفهان – خيابان مسجد سید
ارزش کار فکری و عقیدتی
الاحتجاج - به سندش، از امام حسین علیه السلام -: هر کس عهده دار یتیمی از ما شود که محنتِ غیبت ما، او را از ما جدا کرده است و از علوم ما که به دستش رسیده، به او سهمی دهد تا ارشاد و هدایتش کند، خداوند به او می‌فرماید: «ای بنده بزرگوار شریک کننده برادرش! من در کَرَم کردن، از تو سزاوارترم. فرشتگان من! برای او در بهشت، به عدد هر حرفی که یاد داده است، هزار هزار، کاخ قرار دهید و از دیگر نعمت‌ها، آنچه را که لایق اوست، به آنها ضمیمه کنید».
التفسیر المنسوب إلی الإمام العسکری علیه السلام: امام حسین علیه السلام به مردی فرمود: «کدام یک را دوست‌تر می‌داری: مردی اراده کشتن بینوایی ضعیف را دارد و تو او را از دستش می‌رَهانی، یا مردی ناصبی اراده گمراه کردن مؤمنی بینوا و ضعیف از پیروان ما را دارد، امّا تو دریچه‌ای [از علم] را بر او می‌گشایی که آن بینوا، خود را بِدان، نگاه می‌دارد و با حجّت‌های خدای متعال، خصم خویش را ساکت می‌سازد و او را می‌شکند؟».
[سپس] فرمود: «حتماً رهاندن این مؤمن بینوا از دست آن ناصبی. بی‌گمان، خدای متعال می‌فرماید: «و هر که او را زنده کند، گویی همه مردم را زنده کرده است»؛ یعنی هر که او را زنده کند و از کفر به ایمان، ارشاد کند، گویی همه مردم را زنده کرده است، پیش از آن که آنان را با شمشیرهای تیز بکشد».
مسند زید: امام حسین علیه السلام فرمود: «هر کس انسانی را از گمراهی به معرفت حق، فرا بخواند و او اجابت کند، اجری مانند آزاد کردن بنده دارد».