ارتداد در فقه شیعه (پایان نامه)

مشخصات کتاب

نوع: مقاله

پدیدآور: سعیدی، فریده

عنوان و شرح مسئولیت: ارتداد در فقه شیعه (پایان نامه) [منبع الکترونیکی] / فریده سعیدی

توصیف ظاهری: 1 متن الکترونیکی: بایگانی HTML؛ داده های الکترونیکی (12 بایگانی: 64.8KB)

موضوع: ارتداد

فقه

مقدمه

ضایعه ارتداد و بازگشت از دینِ حق به کفر، از خسارات بزرگ و جبران ناپذیری است که در طول تاریخ، در جوامع و ادیان الهی بروز کرده است. به شهادت آیه کریمه "إنّ الذین ارتدّوا علی أدبارهم من بعد ماتبیّن لهم الهدی، الشیطان سوّل لهم و أملی لهم"1 ارتداد یک توطئه شیطانی است که مترفان و مستکبران جهان طراحی آن را به عهده داشته اند. زمینه های فکری ارتداد و دین زدایی از روزی فراهم شد که سردمداران کفر برای جلوگیری از گسترش و نفوذ ندای توحید و رسالت انبیا از راه اعمال فشار، تهدید به کشتن، سوزاندن، سنگسار کردن، تبعید و تدارک جنگهای روانی از قبیل سخره و استهزا، به هدف شوم خویش نایل نشدند و سلسله جلیل انبیا«علیهم السلام»علی رغم تمامی این مصایب، در ادامه راه حق، مصمّم تر گشتند و از طرف دیگر استقبال توده مردم از پذیرش دین و آیین ایشان بیشتر شد. البته مسأله ارتداد بعنوان یک مشکل اعتقادی _ سیاسی همواره در تاریخ ادیان الهی وجود داشته است و این ادیان دائما در حال مبارزه با این توطئه سهمگین بوده اند. قرآن کریم نمونه هایی از این توطئه را در تاریخ انبیا ذکر می کند؛ از جمله پیشنهاد بازگشت از دین، به مؤمن آل فرعون از سوی سردمداران کفر، یا توطئه سامری در جهت باز داشتن پیروان حضرت موسی«علیهم السلام» از پرستش خداوند و وادار کردن آنان به گوساله پرستی. دین مبین اسلام به جهت اعلام خاتمیّت

پیامبر(ص) و جاوید بودنش بمراتب تحت فشار بیشتری از این بابت قرار گرفته و در طول حیات خود، بارها با آن مواجه بوده است. به همین دلیل، اسلام از همان ابتدا قوانین و احکامی در رابطه با مرتدان از اسلام وضع کرد تا با اعمال آن از نفوذ دشمنان به جمع مسلمین جلوگیری کرده، جامعه اسلامی را از توطئه های ضد الهی آنان مصون دارد. وجود این قوانین و احکام در فقه تمام مذاهب اسلامی، نشان از توجه جدّی اسلام به خطر مذکور دارد. در طول حیات اسلام، هرگاه این دین از نظر سیاسی، حضور بیشتری یافته، خطر بالقوه ارتداد، جدیتر و تلاش دشمنان در این زمینه، بیشتر شده است. این امر در قرون جدید و خصوصا در سده اخیر که اسلام توان بالقوه و بالفعل خود را برای اداره عادلانه جهان نشان داده، نمود بیشتری یافته است. استکبار جهانی که پرچمدار مبارزه با ادیان الهی در جهان معاصر است و با حضور عملی اسلام در صحنه، خود را کنار زده می بیند، با شگردهای پیچیده دست به مقابله جدّی با دین و مقدسات اسلامی زده است. یکی از این شگردها، مطرح کردن حکم کیفری مرتد به عنوان یک حکم غیر انسانی است که آن را توسط محافل علمی، فرهنگی و سیاسی خویش از زوایای مختلف بررسی کرده، با القای شبهه در ذهن مسلمانان، سعی می کند ارتدادهای جدیدی را فراهم آورد. مطرح شدن این مقوله در چنین سطوحی و بهره گیریهای منفی بنگاههای استکباری از آن، می طلبد که اندیشمندان اسلامی به مقابله با این القائات شیطانی برخاسته و با روشنگری خود، غبار ابهام از چهره این احکام مترقی

بزدایند و تلاش و شیطنت آنان را با شکست مواجه سازند؛ بخصوص آنکه متأسفانه در این زمینه کار چندان جدّی صورت نگرفته و تا کنون به عنوان موضوعی مستقل، درباره آن کتابی _ حداقل به زبان فارسی _ نوشته نشده است. و آنچه در کتب قدیم هم آمده صرفا در محدوده بیان احکام است؛ نه در جهت توضیح، اثبات و روشنگری. تحقیق حاضر که خلاصه ای از یک پایان نامه کارشناسی است تلاش کوچکی به منظور بررسی موضوعی از دهها موضوع بکر و دست نخورده بحث ارتداد است. در این تحقیق، از شیوه کتابخانه ای بهره گرفته ایم: ابتدا اکثر کتب فقهی و تاریخی قابل دسترس، جمع آوردی و از آنها فیش برداری شده است. سپس سرفصلهای موضوع کلی معین گشته و پس از آن، با جمع بندی و ارتباط آنها با یکدیگر، شرح هر فصل نوشته شده است. ماحصل این تحقیق، پنج فصل است؛ در فصل اول، معنا و محتوای کلی ارتداد مورد بررسی قرار گرفته و در ذیل آن، آیات و روایات ذکر شده است. در فصل دوم، مبنای روایی احکام مرتد بطور خلاصه مورد بحث قرار گرفته و در فصل سوم به بحث تاریخی ارتداد در اسلام پرداخته شده و مصادیقی از صدر اسلام و دنیای معاصر ارائه گردیده است. فصل چهارم به احکام شرعیه شیعه درباره ازدواج، طلاق، نفقه، املاک مرتد و دیگر مسائل آن اختصاص یافته و بالاخره در فصل انتهایی به مهمترین بحث روز _ که به اعتقاد مخالفان، تباین احکام ارتداد با آزادی عقیده است _ می پردازد که در ضمن آن، با استفاده از بحثهای فصول گذشته، بی اعتباری نظر آنان را

روشن کرده ایم. چکیده ای از این فصول برای آشنایی بیشتر ارائه می گردد.

ماهیت ارتداد

اشاره

ارتداد از ریشه "ردّ" ضد قبول به معنای انصراف و خودداری از پذیرش دینی است که سابقا پذیرای آن بوده است؛ تفاوت نمی کند که پس از ارتداد، در توقف و تردید باقی بماند یا به آیین پیشین برگردد و یا راه و روش سومی را برگزیند، چه بر هر سه فرض قابل انطباق است. در اصطلاح فقاهت _ که بر اساس کتاب و سنت است _ ارتداد بازگشت از اسلام به کفر است؛ خواه قبل از ایمانش، کفر دیگری باشد یا نه.

آیات ارتداد در قرآن

در نه آیه از آیات قرآن مجید، بطور صریح از ارتداد صحبت شده که در عموم آنها، مرتد به عنوان کافر معرفی و به خلود در آتش جهنم، وعده داده شده است؛ به عنوان مثال، خداوند در آیه 106 از سوره نحل می فرماید: "هر آن کس که بعد از ایمان به خدا، کافر شود _ نه آنکه به زبان و از روی اجبار کافر شود و دلش در ایمان ثابت بماند _ بلکه به اختیار کافر شود و با رضا و رغبت دلش آکنده به ظلمت کفر گردد، بر آنها خشم و غضب خدا و عذاب سخت دوزخ خواهد بود."

شقوق ارتداد

اشاره

در احکام فقهی، مرتد بر دو گونه است: مرتد فطری و مرتد ملی.

مرتد فطری

کسی است که یکی از والدینش در حال انعقاد نطفه او مسلمان باشند، بعد از بلوغش اظهار اسلام کند و پس از آن از اسلام خارج شود.

مرتد ملی

کسی است که یکی از والدینش در حال انعقاد نطفه او کافر باشند، بعد از بلوغش اظهار کفر کند و کافر اصلی شود پس از آن اسلام آورد، دوباره به کفر برگردد؛ مانند نصرانی که اسلام بیاورد و سپس به نصرانیتش برگردد. فقه شیعه مبتنی بر روایات امامان معصوم«علیهم السلام»احکام کلی مرتد را به ترتیب زیر بیان کرده است.

احکام کلی مرتد فطری (مرد)

این شخص ولو آنکه اسلام بیاورد، کشته می شود؛ همسرش فی الحال از او جدا گشته و عده وفات نگاه می دارد، اموال او بین ورثه اش تقسیم می شود و توبه اش قبول است. بنابراین اگر قبل از کشته شدنش توبه کند یا حاکم شرع به او دسترسی نداشته باشد و مرتد، توبه کرده باشد، در تمام این فروض، عبادات و معاملاتش صحیح بوده، بدنش پاک و طاهر است و می تواند بعد از عده همسرش، وی را دوباره عقد کند. احکام کلی مرتد ملی (مرد): توبه او مقبول است ولی اگر بر ارتداد خود پافشاری کند، کشته می شود. زوجه او فی الحال عده طلاق منظور می کند. اگر پیش از انقضای عده، مرتد توبه کند می تواند مجددا به همسرش رجوع کند. اموال او بین ورثه اش تقسیم نمی گردد مگر بعد از قتل او، ولی محجور و ممنوع المداخله است و اگر به اسلام برگردد، منع از او برداشته می شود.

احکام کلی زن مرتده

زن مرتده اعم از اینکه فطری باشد یا ملّی، کشته نمی شود. بلکه او را توبه می دهند. اگر توبه کرد، از او پذیرفته می شود و اگر بر ارتداد خود پا فشاری کرد، به حبس ابد با اعمال شاقه محکوم می گردد. در خوراک و آشامیدنی بر او سخت می گیرند و لباس خشن بر او می پوشانند و در اوقات نماز او را می زنند. حکم کلی ارتداد دسته جمعی: اگر ارتداد گروهی باشد، حکم ارتداد درباره آنها اجرا نمی شود؛ زیرا این نوع ارتداد غالبا عمیق و ریشه دار نیست. بلکه ممکن است تبلیغات دامنه دار بر ضد دین باعث انحراف عقیده ها گردد و با وجود چنین جوی، نمی توان از انحراف عقیده افراد جلوگیری کرد.

مصادیق ارتداد

در اواخر عمر شریف پیامبر گرامی اسلام«صلی الله علیه و آله» و بعد از وفات ایشان، جامعه اسلامی با بحران "از دین برگشتگان" روبرو شد. این مسأله که می رفت تا آتش تشتّت، تفرقه و قوم گرایی را دوباره زنده کند، بزودی فرو نشست اما به هر حال باز هم جامعه اسلامی، هراز گاهی، شاهد این پدیده ها بوده است. این فصل به دو بخش "مرتدان صدر اسلام" و "مرتدان معاصر" تقسیم شده است. در صدر اسلام، به چند دلیل مسأله ارتداد پیش آمد. از آنجا که این امر در بین قبایل تازه مسلمان رخ داد، دلیل اول ارتداد آنها، عدم شناخت کافی از اسلام" بود. گروهی از شیوخ قبایل از روی بیم یا طمع، مسلمان شده و پس از فتح مکه با مشاهده قدرت عظیم اسلام، خود را ناچار به تسلیم دیده بودند. بسیاری از آنها شخص پیامبر را ندیده و سخن او را نشنیده بودند. در آن مدت کوتاه هم مجالی

نبود که معلمانی از طرف پیامبر«صلی الله علیه و آله»، آنان و مردمشان را با اسلام آشنا کنند؛ در نتیجه با روح شریعت اسلام بیگانه بودند. دلیل دوم ارتداد، "اهمیت مقام پیامبری در مکتب اسلام" بود. اصل پیامبری در مکتب جدید، نکته قوتی بود که سایر قبایل از آن محروم بودند و طبیعی بود که این نقطه ضعف سایر قبایل با "ادعاهای نبوتی" می توانست جبران شود. و چنین بود که به مجرد انتشار خبر وفات پیامبر«صلی الله علیه و آله» روح جاهلیت عرب در همه جا علم خودسری برافراشت. دلیل سوم ارتداد آنان "عدم تمایل به پرداخت زکات" بود. پرداخت زکات که یکی از دستورات این دین جدید بود برای مردمی که تا آن زمان حاضر بودند در فقر زندگی کنند اما دست گدایی به سوی کسی دراز نکنند و از طرف دیگر، حاضر به دادن باج به هیچ قبیله ای نبودند، تکلیف سنگین و شاقی بود که طبیعت بی قید صحرانشین قدرت تحمل آن را نداشت. قبایل مرتد در صدر اسلام بیشتر از مردم بحرین، یمن، عمان و حضرموت بودند. افرادی جاه طلب در پی آرزوی به دست آوردن مقام پیامبری، ادعای نبوت می کردند و قبایل فوق الذکر بنا به دلایلی که گفته شد، دور آنان جمع می شدند و سخن آنها را می پذیرفتند. این افراد، عبارت بودند از اسود عنسی، مسیلمه، سجّاح و طلیحه که اینان برای مدتی جولان دادند و حکومت تأسیس کردند. اما در نهایت، توسط نیروهای مسلمان از هم پاشیده شدند. در عصر ما نیز، این پدیده شوم به دست پنهان سردمداران استکبار و استعمار دوباره بروز کرده است. آنان با هدف تضعیف مسلمانان و سرگرم کردن آنها به این وقایع، مزدوران

قلم بدستی اجیر کرده و با حمایت همه جانبه از آنها خود را رودرروی جهان اسلام قرار داده اند. احمد کسروی، جریان حزب توده و سلمان رشدی از جمله مرتدان معاصر هستند. رشدی که یک مسلمان هندی الاصل است، بر اثر فساد و بی محتوایی فرهنگ غرب به بی دینی و ارتداد کشیده شد و در کتاب آیات شیطانی به ساحت قرآن مجید، حضرت رسول(ص) و زوجات ایشان، جسارتی عظیم کرد و مورد تشویق بی حساب سردمداران کفر قرار گرفت. آنها تشخیص داده بودند که آنچه به دنیای اسلام حرکت می دهد، هاله قداستی است که عقاید اسلامی را فراگرفته و چون با هیچ شیوه ای نتوانستند این هاله تقدس را محو کنند، با این روش وارد عمل شدند. اما این نقشه شوم آنان با حساسیّت بموقع امام خمینی«رحمه الله» که حکم قتل سلمان رشدی را صادر فرمودند، نقش بر آب شد.

احکام فقهی ارتداد

در فقه شیعه، بنابه چهار دلیل، حکم ارتداد صادر می شود. این دلایل عبارتند از: 1) اقرار خود شخص مبنی بر اینکه از دین اسلام خارج شده و یا اظهار او به یکی از ادیان باطل 2) اقوال کفر آمیز؛ مثل اینکه لفظا صانع را نفی کرد، یا پیامبر«صلی الله علیه و آله» و یا یکی از ضروریات اسلام را انکار کند. 3) افعال دال بر خروج از اسلام 4) سب نبی اکرم«صلی الله علیه و آله» و ائمه اطهار«علیهم السلام» حکم ارتداد بر کسانی جاری می شود که دارای این شرایط باشند. 1_ بل__وغ 2_ عق__ل 3_ اختی__ار 4_ قصد و نیت اثبات ارتداد از دو راه امکان پذیر است: 1_ اقرار صحیح و شرعی به انجام یکی از موارد ارتداد 2_ شهادت دو مرد عادل و موثق بعد از اینکه ثابت شد فردی

مرتد است، بنابه اینکه مرتد ملی باشد یا فطری، زن باشد یا مرد، در هر یک از بابهای فقهی، احکام متعدد و متفاوتی بر او جاری می شود. در اینجا به ذکر عناوین آن دسته از ابواب فقهی که در آنها حکمی برای مرتد آورده شده، بسنده می کنیم. این عناوین عبارتند از: طاهر نبودن مرتد، قضای نماز و روزه مرتد، حج مرتد، مهریه، نکاح، نفقه فرزند، طلاق و عده مرتد، اموال مرتد، صید و ذبیحه مرتد، وقف مرتد، وصیت و ارث مرتد، شهادت دادن مرتد، قصاص، سرقت، زنا، قذف، دیات، لوث و قسامه مرتد، جهاد با مرتدین، مجری حکم مرتد، توبه مرتد، غسل و دفن مرتد.

پاسخ به شبهات

از دیر باز تاکنون همواره یک بحث دروغین از سوی دشمنان دین مطرح بوده است؛ آنان به نیت القای شبهه، مسلح به سفسطه شده اند و سؤال می کنند که «اگر آیه "لا اکراه فی الدین" شعار اسلام است و اسلام برای آزادی عقیده، بیش از هر دین دیگری احترام قائل است، چرا مرتد را وادار می کند که با توبه از عقیده اش برگردد و اگر حاضر به پذیرش این اجبار نشد؛ او را اعدام می کند؟» برای پاسخ به این شبهه و شبهات مشابه، ابتدا آزادی عقیده را تشریح می کنیم. آزادی عقیده عبارت است از این که هر شخصی بدون ترس و نگرانی هر فکری را، اعم از اجتماعی، فلسفی، سیاسی یا مذهبی آزادانه انتخاب کند. ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر می گوید "هر کس حق آزادی عقیده و بیان را دارد؛ حق مزبور شامل آن است که از داشتن عقاید خود بیم و اضطرابی نداشته باشد و..." ماده 19 میثاق بین المللی حقوق

مدنی و سیاسی نیز متضمن این مطلب است که هیچ کس را نمی توان بواسطه عقایدش در معرض مزاحمت و ارعاب قرار داد. اسلام، نخستین دینی است که از آزادی عقیده حمایت کرده است. طبق این شریعت، هر انسانی حق دارد به هر عقیده ای که بخواهد گردن نهد و کسی حق ندارد او را به ترک عقیده مجبور کند. اسلام به پیروان خود اجازه نمی دهد که افراد غیر مؤمن را به پذیرش اسلام مجبور کنند، یا اگر بت پرستی، می خواهد دینی غیر از اسلام را بپذیرد، مانع گردند. بنابراین تعالیم، اگر کسی با عقیده دیگری مخالف است، باید او را با سخنانی بهتر قانع کند و اگر باز هم عقیده اش را تغییر نداد، نمی تواند او را تحت فشار قرار دهد. به همین دلیل است که همواره در کشورهای اسلامی، اقلیتهای مذهبی با قبول شرایط ذمّه، از همه حقوقی که برای مسلمانان مقرر شده، استفاده می کنند و تحت حمایت دولت قرار دارند. تعالیم اسلامی متضمن عالیترین احکام در رعایت حقوق بشر است؛ صیانت نفس، امنیت شخصی و آزادی عقیده و بیان، همه در راستای احکام اسلام هستند. اصل 23 قانون اساسی ایران نیز بیان می کند که هیچ کس را نمی توان به صرف داشتن عقیده ای مورد تعرض قرار داد. از طرف دیگر، این نکته نیز بدیهی است که نفس زندگی اجتماعی و وجود حکومتها و نهادهای مختلف قانونی به منزله پذیرش نظم و قاعده از سوی حاکمان و مردم، و بالمآل محدود شدن هر دو آنهاست؛ یعنی همه حکومتها و ملتها، واقعیّتی به نام محدودیت را پذیرفته اند و تفاوت، در میزان و ظرفیّت پذیرش این محدودیتهاست. مادّه 19 میثاق

بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، احترام به حقوق دیگران، حفظ امنیت ملی، نظم عمومی و سلامت اخلاق عمومی را از جمله محدویتهای قانونی دانسته است؛ یعنی آنجا که فکر، جنبه مجرمانه گرفته و مخلّ موارد مذکور شده باشد، منطقا قابل تحمل نخواهد بود. اسلام نیز آزادی بی قید و شرط را تأیید نکرده است. مخالفت با عفت عمومی، توهین به شعایر دینی، ترویج فساد و تضعیف عقاید مردم، از جمله موارد اختلال در مبانی اسلام است. حال به سؤال اصلی می رسیم: اسلام که انتخاب دین را آزاد دانسته، چرا خروج آزادانه از آن را تجویز نکرده است؟ جواب این سؤال را با توجه به دو مطلب زیر بیان می کنیم: 1) اسلام، نظام سیاسی کاملی را در مجموعه قوانین خود دارد که مبتنی بر عقل و برهان است. در حمایت از یک نظام، هیچ چیز قویتر از منع کسی که بر آن خروج کرده، نیست؛ زیرا خروج، نظام کیان را تهدید می کند. امروزه بیشتر کشورهای جهان هر کس را که بخواهد علیه نظام کشورشان توطئه کند، به سخت ترین کیفر، مجازات می کنند. ارتداد در اسلام مانند قیام علیه نظام کشور است. این امر با ارزشهای والای امت اسلامی اصطکاک پیدا می کند و زیانهای فاحشی بر جامعه اسلامی وارد می سازد. عدالت اقتضا می کند که جرم سنگین، کیفری متناسب داشته باشد. در واقع، حقوق جزای کشورها در مورد توطئه و اخلالگری، همان کیفری را مقرر کرده که اسلام به منظور پاسداری از نظام سیاسی و اجتماعی خود، برای مرتد در نظر گرفته است. در نتیجه، این سخن مستشرقان که اسلام دین شمشیر است و برای غیر پیروان خود، حق حیات

قائل نیست، اتهامی بیش نیست. 2) آزادی انسان تا آنجا قابل قبول است که منجر به خدعه و خیانت در جامعه نشود. انسان تا زمانی که اسلام را به عنوان دین خود انتخاب نکرده، هیچ گونه اجباری به پذیرش اسلام ندارد؛ ولی زمانی که بدون کمترین اکراه به جهان اسلام رو آورد و سپس مرتد گشت، آیا هدف او چیزی جز نیرنگ و نفاق و ضربه زدن به کیان اسلام است؟ در تاریخ افرادی بوده اند که ابتدا اسلام آورده اند و سپس با انگیزه های مختلف، از جمله تضعیف دین و افشای اسرار نظامی اسلام، مرتد شده اند. ممکن است عده ای اظهار کنند که شاید علت برگشت یک مسلمان از دین، شک او باشد؛ یعنی او پس از مدتی در اعتقادات خود تردید کند و در پی تردید، به این نتیجه برسد که باید از اعتقادات خود برگردد. در پاسخ می گوییم انسان به دلایل مختلف ممکن است در انتخاب خود، دچار شک شود و تصور کند که دین را کورکورانه پذیرفته است؛ این تردید معقول، مرحله آغازین تحقیق است و اسلام، چنین جستجوی شک آمیزی را برتر از پذیرش کورکورانه اش می داند. قرآن بارها به این مسأله اشاره کرده و اقوام پیشین را به خاطر تقلید مذهبی کورکورانه از اجدادشان نکوهیده است. به خاطر تمجیدی که اسلامی برای شاک و ارزش جستجوی خردمندانه او قائل است، بر حکومت لازم می داند که در صورت نیاز، از بیت المال مسلمین، امکانات و تسهیلاتی برای مطالعه و تحقیق شخص فراهم شود تا او به خاطر نداشتن امکانات مالی از تفحّص باز نماند؛ اما ارتداد، گذرگاه شک و دودلی نیست؛ خدعه و خیانتی است که از

نفاق سرچشمه می گیرد. اساسا با توجه به اینکه اسلام مصرّانه برپذیرش دین از روی تحقیق، توصیه می کند، کمتر اتفاق می افتد که انتخاب دین بر اساس چنین وضعیّتی، به ارتداد، آنهم بطور قلبی منجر شود. بلکه ارتداد غالبا محملی است برای تمرّد از عبادات و قوانین. به این جهت است که ارتداد، اغلب با جرم خیانت مرادف است و جزای خیانت چیزی جز هلاکت نیست. علاوه بر این، ارتداد در صدر اسلام، با انگیزه های مادی و دنیوی صورت می گرفت و عقیده، پوشش ظاهری آن بود؛ مرتدان صدر اسلام، کسانی بودند که با انتظارات دنیایی به اسلام رو آورده بودند و زمانی که می دیدند اسلام برای رهروی در طریق الهی، پاداش مورد انتظار آنان را ندارد، به کسانی رو می کردند که اعتقاد افراد را با پول می خریدند؛ لذا دفاع از ایشان، از مقوله دفاع از ارزشهای اعتقادی و آزادی عقیده نمی تواند باشد.

درباره مركز

بسمه تعالی
هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ
آیا کسانى که مى‏دانند و کسانى که نمى‏دانند یکسانند ؟
سوره زمر/ 9

مقدمه:
موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان، از سال 1385 هـ .ش تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن فقیه امامی (قدس سره الشریف)، با فعالیت خالصانه و شبانه روزی گروهی از نخبگان و فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.

مرامنامه:
موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان در راستای تسهیل و تسریع دسترسی محققین به آثار و ابزار تحقیقاتی در حوزه علوم اسلامی، و با توجه به تعدد و پراکندگی مراکز فعال در این عرصه و منابع متعدد و صعب الوصول، و با نگاهی صرفا علمی و به دور از تعصبات و جریانات اجتماعی، سیاسی، قومی و فردی، بر مبنای اجرای طرحی در قالب « مدیریت آثار تولید شده و انتشار یافته از سوی تمامی مراکز شیعه» تلاش می نماید تا مجموعه ای غنی و سرشار از کتب و مقالات پژوهشی برای متخصصین، و مطالب و مباحثی راهگشا برای فرهیختگان و عموم طبقات مردمی به زبان های مختلف و با فرمت های گوناگون تولید و در فضای مجازی به صورت رایگان در اختیار علاقمندان قرار دهد.

اهداف:
1.بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام)
2.تقویت انگیزه عامه مردم بخصوص جوانان نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی
3.جایگزین کردن محتوای سودمند به جای مطالب بی محتوا در تلفن های همراه ، تبلت ها، رایانه ها و ...
4.سرویس دهی به محققین طلاب و دانشجو
5.گسترش فرهنگ عمومی مطالعه
6.زمینه سازی جهت تشویق انتشارات و مؤلفین برای دیجیتالی نمودن آثار خود.

سیاست ها:
1.عمل بر مبنای مجوز های قانونی
2.ارتباط با مراکز هم سو
3.پرهیز از موازی کاری
4.صرفا ارائه محتوای علمی
5.ذکر منابع نشر
بدیهی است مسئولیت تمامی آثار به عهده ی نویسنده ی آن می باشد .

فعالیت های موسسه :
1.چاپ و نشر کتاب، جزوه و ماهنامه
2.برگزاری مسابقات کتابخوانی
3.تولید نمایشگاه های مجازی: سه بعدی، پانوراما در اماکن مذهبی، گردشگری و...
4.تولید انیمیشن، بازی های رایانه ای و ...
5.ایجاد سایت اینترنتی قائمیه به آدرس: www.ghaemiyeh.com
6.تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و...
7.راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی
8.طراحی سیستم های حسابداری، رسانه ساز، موبایل ساز، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک، SMS و...
9.برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم (مجازی)
10.برگزاری دوره های تربیت مربی (مجازی)
11. تولید هزاران نرم افزار تحقیقاتی قابل اجرا در انواع رایانه، تبلت، تلفن همراه و... در 8 فرمت جهانی:
1.JAVA
2.ANDROID
3.EPUB
4.CHM
5.PDF
6.HTML
7.CHM
8.GHB
و 4 عدد مارکت با نام بازار کتاب قائمیه نسخه :
1.ANDROID
2.IOS
3.WINDOWS PHONE
4.WINDOWS
به سه زبان فارسی ، عربی و انگلیسی و قرار دادن بر روی وب سایت موسسه به صورت رایگان .
درپایان :
از مراکز و نهادهایی همچون دفاتر مراجع معظم تقلید و همچنین سازمان ها، نهادها، انتشارات، موسسات، مؤلفین و همه بزرگوارانی که ما را در دستیابی به این هدف یاری نموده و یا دیتا های خود را در اختیار ما قرار دادند تقدیر و تشکر می نماییم.

آدرس دفتر مرکزی:

اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109