عنوان : عزت و اقتدار حسینی در حماسه عاشورا
پدیدآورندگان : امام سوم حسین بن علی(ع)(توصیف گر)
محمدحسین مردانی(پدیدآور)
ناشر : محمدحسین مردانی
نوع : متن
جنس : مقاله
الکترونیکی
زبان : فارسی
توصیفگر : اقتدار وظلم ستیزی
قیام عاشورا
عزت نفس
«امام حسین (ع)، برای یک واجب قیام کرد و این واجب در طول تاریخ متوجه همه مسلمان هاست و آن عبارت است از این که هر وقت دیدند نظام جامعه اسلامی دچار یک فساد بنیانی شده است و بیم آن هست که به کلی احکام اسلام تغییر پیدا بکند، هر مسلمانی باید قیام بکند.نهضت عاشورا و قیام امام حسین (ع) مکتب الهام بخش و عبرت آموز برای همه کسانی که در پی زندگی آرمانی الهی اند. آنان که حیات طیّبه قرآنی را می جویند، این نهضت الهی «اسوه» آنان است.عاشورا یک جرقه نیست، بلکه یک جریان است. جریان ستیز دائم حق با باطل،جریان ستیز دائم نور با ظلمت. نهضت عاشورا، حادثه دیروز نیست، بلکه حادثه عبرت آموز امروز و فردا و فرداها است.نهضت کربلا و قیام امام حسین (ع)، آغاز یک قیام تازه علیه استبداد و زر و زور و تزویر و باطل و کفر و نفاق بود. در این قیام، عدالت، تقوا و بصیرت؛ با ستم گری، فسق،جمود و رکود در برابر هم قرار گرفتند. آزادی و حریت به مصاف خفقان و استبداد آمد و تحولی عظیم در دنیا به وجود آورد و سر منشأ قیام ها و نهضت های آزادی بخش گردید. در اواخر حکومت معاویه، حیرت و گمراهی فضای جامعه اسلامی را تیره و تار ساخته بود،مسلمانان گرفتار شک و تردید شده و راه به جایی نمی بردند؛ دل ها مرده، عقل ها مبهوت و افکار و اخلاق
تباه و سیاه شده بود. در این اوضاع بحرانی، ناگهان امام حسین (ع) قیام کرد و با خون مقدس اش، مردم را از سرگردانی و ضلالت نجات داد؛ چنان که در زیارت اربعین می خوانیم:«و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله؛ «و حسین خون دلش را در راه تو نثار کرد، تا بندگانت ازدریای ضلالت و گم گشتی جهالت نجات یابند.»در حقیقت قیام امام حسین (ع) منشأ تحول شد و چهره نفاق و ریا را مشخص کرد. کسانی را که سالیان متمادی سیمای خود را در زیر ماسک های شرک و ریا و مکر و فریب پنهان کرده بودند، شناساند و تمام مدعیّان ِ مسلمانی را غربال و دست خواص را روکرد.می توان گفت که عاشورا، تبیین عملی اسلام در عرصه های گوناگون بود.امام حسین (ع) و یارانش در میدان کوچکی که به گستره تاریخ بود، صحنه هایی از بزرگی و بزرگواری ایمان و یقین را به نمایش گذاشت که هر انسانی عاقلی را به کرنش وا می دارد.او در سخت ترین شرایط، نقش امامت را که تبیین مکتب و ترویج تعالیم دین و تصحیح باورهای مردم و هدایت جامعه است، به بهترین صورت ایفا کرد و به گونه مستقیم وغیر مستقیم به پیروان اسلام درس دین شناسی و دین داری داد.
با حلول ماه محرم، ماه حماسه و شجاعت و فداکاری آغاز شد. ماهی که خون برشمشیر پیروز شد.ماهی که قدرت حق، باطل را تا ابد محکوم و «داغ باطله» بر جبهه ستم کاران و حکومت های شیطانی زد. ماهی که به نسل ها در طول تاریخ، راه پیروزی بر سر نیزه را آموخت. ماهی که شکست ابر قدرت ها را در مقابل کلمه حق، به ثبت
رساند. ماهی که امام حسین، راه مبارزه با ستم کاران تاریخ را به ما آموخت.»نهضت حسینی، نه یک حادثه است، مانده در مقطعی از زمان و محدوده ای ازمکان؛ و نه یک حرکت است در اندازه ها و معیارهای حرکت های مادی که هم ماندگاری آنان محدود است و هم تأثیر گذاری شان. نهضت حسینی یک فرهنگ الهی و یک تاریخ است که خود، دارای فصل ها و عناصر متعددی است که موجب ماندگاری و تأثیر نامحدود و انکارناپذیرش، در طول زمان ها و مکان ها شده است.آنچه از فضایل، و درخشندگی ها، و کمالات و کرامت ها در میان بشر مانده است و تاریخ تاریک او را، ارزش نگریستن و نگاه داشتن می دهد، از برکت واقعه، عاشورا و سرزمین کربلا است.قیام امام حسین (ع) زمان و مکان را در نوردید و برای همیشه قیام جاودانه تاریخ گشت. قیامی که شعله های پر فروغ آن خاموش شدنی نیست و هر چقدر که زمان می گذرد، جنبه های دیگری از آن حماسه بی نظیر بر جهانیان روشن می گردد.در حقیقت تداوم حیات اسلام، مرهون شهادت امام حسین (ع) است. اگر قیام حسین (ع) و اسارت اهل بیت آن بزرگوار نبود، نامی از اسلام باقی نمی ماند. پیامبر (ص)فرمودند:«ان لِقتل ِ الحسین حراره فی قلوب المؤمنین لن تبرد ابدا»؛ همانا برای قتل حسین (ع) سوزی در دل های مؤمنین شعله ور است، که هرگز خاموش شدنی نیست».حسین (ع) عشق و فداکاری و گذشت در راه خدا را عملاً معنا کرد و باید گفت که اگر کار امام حسین (ع) در روز عاشورا نبود، بسیاری از مفاهیم و لغات را نمی شد معنا کرد.او هر چه دارد، در راه حق فدا می کند: مال، عیال، اصحاب، اولاد و حتی طفل شیرخوار را و
در گودال قتلگاه چنین می گوید:«ای خدا! از همه کس، از همه چیز در راه تو گذشتم و برای ملاقات تو از همه وابستگان چشم پوشیدم. ای خدا! اگر در راه محبت تو پاره پاره شوم، دل به سوی غیر تو تمایل نخواهد کرد.»از این جا، معنای روایت پیامبر اکرم (ص) که فرمود:«ان الحسین مصباح هدی و سفینه نجاه؛ حسین چراغ هدایت و کشتی نجات است.»معلوم می شود و اگر رسول اکرم (ص) فرموده است:«من احب ان ینظر الی احب اهل الارض و السماء فلینظر الی الحسین؛هر که دوست دارد نظر کند به کسی که نزد خدا و اهل بیت محبوب ترین افراد زمین و آسمان است، به حسین (ع) بنگرد، به همین معناست».حسین (ع) زنده کننده اسلام و قرآن برای همیشه تاریخ است و به قول امام خمینی (ره):«شهادت حضرت سید الشهدا مکتب را زنده کرد».در حقیقت عاشورا یک روز بیش نبود، اما شعاع تأثیر آن به ابدیت کشیده شده است.
حسین بن علی (ع) بزرگ ترین چهره انقلابی جهان و تاریخ و قهرمان طاغوت شکن همیشه جاوید است. شخصیتی که به خاطر دفاع از حریم اسلام، در برابر طوفان های سیاه طاغوتیان تا آخرین مرز ایثار و نثار به پیش رفت و به دلیل دفاع ازشرافت مسلمانان و کرامت نفس انسان ها در هر زمان و مکانی فریاد زد. فریادی رعد آسابه بزرگی همه جهان، به بلندای خورشید، به عظمت عرش و فرش، با یارانی جان باز و شیفته جهاد و شهادت، رعدی که برق آن همه جا را روشن کرد؛ سیاهی ها را از سفیدی ها،ستم ها و بی عدالتی ها را از عدل و داد آشکار ساخت و فرهنگی ماندگار به جای گذاشت،که این
فرهنگ، همواره بالنده و سازنده بر پیشانی جهان و تاریخ می درخشد و گنجینه عظیمی است که که جزء بافت و شاخص های عظیم فرهنگ و تاریخ اسلام گردیده وموجب تقویت اراده ها، تحریک احساس ها و جنبش اندیشه ها می گردد. از قرن های متمادی، نهضت عاشورا مظهر تجلّی جنگ حق و باطل و روز عاشورا، روز فداکاری و جان بازی در راه دین و حریّت شناخته شده است. حسین بن علی (ع) در چنین روز تاریخی با یاران اندک، ولی ایمانی سرشار و پرصلابت با سپاه سنگ دل یزید به مصاف پرداخت وکربلا را صحنه خونین عشق و شهادت ساخت و آزادگی و حریت را در بستر تاریخ صدا دادو آزاد مردان و آزاد زنانی را در دامن فرهنگ خود پرورد که پرچم حریّت را به دوش کشیدند و نهضت هایی را پدید آوردند.امام حسین (ع) می دید یزید آشکارا میگساری و قمار بازی می کند و از ارتکاب گناهان بزرگ باکی ندارد مقدسات اسلام را زیر پا گذاشته و موجب ترویج باطل و فساد و نابودی ِ ارزش های والای اسلام شده است. از سوی دیگر، دو فریضه «امر به معروف و نهی از منکر» با توجه به اهمیت آن در اسلام و مراتب آن، وی و مسلمین را الزام می کرد که قفل سکوت را بشکنند و فریاد بزنند و اسلام عزیز و حیثیت مسلمانان را از خطر انحراف یزید و یزیدیان نگه دارند.با وجود اینکه ممکن بود فریادشان در کوتاه مدت و در ظاهر خفه شود و در این راه به شهادت برسند، ولی در دراز مدت موجب نابودی ظلم و ظالم و احیای حق و حقیقت خواهد گردید و برای مسلمانان در طول
تاریخ، الگویی سازنده خواهد شد.رویداد عاشورای سال 61 هجری در کربلا، تنها یک جنگ نا برابر، داستانی غم انگیز و یا یک فاجعه نبود، بلکه جلوه ای از کمال و جمال الهی بود که در چهره انسان و یا انسان هایی تجسم یافته و در منظر اهل نظر به نمایش گذارده شد. رخداد عاشورا، حتی قیام و حرکتی چونان نهضت های عدالت خواهانه و اصلاح طلبانه انسان های مجاهدنبود، بلکه عصاره همه بعثت ها، نهضت ها و انقلاب های مردان الهی بود که در سرزمین تفتیده نینوا رخ می نمود. تبلور دو اندیشه، دو اعتقاد، دو جریان تاریخی که در چهره دوگروه با دو پیشوا ترسیم می شد. جنگ امام نور با امام نار، درگیری انسان صالح و مصلح با انسان فاسد و مفسد و رویارویی فضیلت ها با رذیلت ها.«اباعبداللّه (ع) در چنین جریانی ثابت کرد که به خاطر این امر به معروف و نهی ازمنکر به خاطر این اصول اسلامی می توان جان داد، عزیزان خویش را داد، مال و ثروت داد، ملامت مردم را خرید و کشید. چه کسی توانسته است در دنیا به اندازه حسین بن علی (ع) به اصل امر به معروف و نهی از منکر ارزش بدهد؟ معنای نهضت حسینی این است که اهمیت امر به معروف و نهی از منکر آن قدر بالاست که تا این حد در راه آن می توان فداکاری کرد.»
1 _ امر به معروف و نهی از منکر به عنوان عامل اصلی قیام امام(ع)؛2 _ افشاگری بر ضد ظلم و ستمگران و صاحبان زر و زور و تزویر؛3 _ نگهبانی جدی و با تمام وجود از نظام الهی؛4 _ اصلاح جامعه اسلامی و بازگرداندن آن به شکل صحیح؛5
_ تسلیم نشدن و بیعت نکردن با ظلم تا سرحد شهادت؛6 _ تجدید بنای نظام جامعه اسلامی؛7 _ قیام در مقابل انحراف های بزرگ در جامعه اسلامی؛8 _ رهایی بخشیدن مردم از گمراهی و حیرت.
اولین اثر مثبت و مهمی که حادثه جان سوز کربلا به بار آورد، بالا بردن محبوبیت خاندان علی (ع) در اجتماع وشناساندن بیشتر آن ها به مردم بوده است. افکار و عواطف امت که در اثر تبلیغات شدید وشوم حکومت ابوسفیانیان می رفت تا یک باره از خاندان امیرالمؤمنین (ع) فاصله گیرد وبرای همیشه آن ها و در نتیجه اسلام اصیل را از یاد ببرند، و بعد از واقعه نینوا مسیرشان یک باره عوض گردید. در واقع این محبوبیت به منزله خون تازه ای بود که در رگ های اسلام جریان پیدا می کرد، آرام آرام موقعیت خاندان علی (ع) را آن چنان استوار ساخت که دیگر برای ستمگران و جبّاران بعدی هیچ گونه امکان آن شبیخون زدن ها و یورش ها را به موجودیت دودمان امیرالمومنین باقی نگذارد و در نتیجه، هم خاندان نبوت و هم اسلام اصیل واقعی از خطری حتمی و سقوط واقعی نجات یافت.آری، در واقع، قیام خونین امام حسین (ع) به منزله تجدید حیات و قدرت معنوی برای اسلام و پیامبر بزرگ آن بوده است، زیرا جذابیت خاصی که پس از آن برای حسین (ع) به وجود آمده بود، عواطف و تمایلات شدید قشرهای مختلف اجتماع را به سوی آن بزرگوار معطوف داشت و این خود سبب شد تا در پرتو زنده ماندن نام آن حضرت،نام پیامبر و میراث آسمانی اش هم زنده بماند.
دومین اثرِ مهم و بزرگی که نهضت مقدس حسین(ع) به بار آورد، برملا ساختن ماهیّت کثیف و ننگین بنی امیه بود. آن قیام وجنبش اصیل که پرده ها را یک باره بالا زد و به خوبی توانست چهره آلوده و سیرت دیو ودد مانند آن ها را عملاً در برابر امت
ترسیم ساخته و میزان قساوت، درندگی، رذالت وپایبند نبودن شان به هیچ اصلی از اصول انسانیت و شرف را آشکار سازد. زاده علی (ع) با آن فداکاری و جان بازی اش برای همگان روشن ساخت که اینان نه تنها از کشتن عنصرهای فضیلت و زادگان پیامبر (ص) با لب تشنه و شکم های گرسنه امتناع ندارند،بلکه کودکان شیرخوار و خردسال شان را هم در برابر دیدگان پدر، هدف تیرهای مسموم و کشنده قرار می دهند و دختران کوچک و بی گناه را به غل و زنجیر می کشند و پاهای برهنه شان را از بیابان ها و بر روی خارها عبور می دهند. این جنایت های هولناک آن چنان پرده از ماهیت بنی امیه بالا زد و آن دشمنان واقعی اسلام را رسوا ساخت که قیافه های اهریمنی و شیطانی آن ها را آن گونه که بود، نشان داد و در نتیجه به موازاتی که محبوبیت خاندان پیامبر (ص) بالا می رفت، نفرت و انزجار شدیدی از بنی امیه در دل ها ایجادمی گردید. کار این منفوریت در اجتماع به حدی بالا گرفت که بالاخره پس از گذشت چندسال، نه تنها هیچ یک از آل امیه جرأت نداشت نسب خود را آشکار سازد، بلکه بدن های مردگان شان را هم از قبر بیرون کشیدند و با آتش می سوزاندند.آری، راه پیشرفت و پیروزی که داشت با سرعت فراوان برای آن دودمان کثیف در بین امت هموار می شد، بعد از واقعه عاشورا یک باره درهم ریخت و با رسوایی و فضیحت،بساط ابوسفیانیان برچیده گشت.
سومین اثر عمیق و مهمی که واقعه عاشورا آن را به وجود آورد، نهضت های اصیلی است که با الهام از آن واقعه انجام شد.این قیام های خونین که تقریباً رهبری همه آن ها را سادات
و بنی هاشم بر عهده داشتند،خود یکی از ثمرات شیرینی است که فداکاری های بی دریغ حسین (ع) و یاران عزیزش آن را به بار آورد. یقیناً تا این تاریخ قرن هاست که داغ ترین و شورانگیزترین حماسه وجنبش های اسلامی و انسانی با الهام از جانبازی ها و فداکاری های بی دریغ آن حضرت به وجود آمده و آشنایی مردم با تعالیم و معتقدات اسلامی زنده ماندن شئون و مظاهر صحیح مذهبی تحت عنوان «یاد بود خاطره کربلا» انجام گردیده است.
امام حسین (ع) خود درباره فلسفه قیامش فرمود:«خداوندا! تو خود می دانی که قیام ما برای آن نیست که به حکومتی برسیم، یا چیزی از مال و متاع دنیا به چنگ آوریم، بلکه ما می خواهیم راه روشن دین تو را به همگان نشان دهیم و شهرها و آبادی ها را از چنگ فساد رها سازیم، تا مظلومان ستمکش نجات یابند و...»آگاهان بی غرض، به خوبی می دانند که حرکت حسین (ع) خونین و تکان دهنده بود و همواره کاخ های ستم را لرزانده و جان ها را بیدار ساخته و ارزش های فراموش گشته را از نو زنده کرده است. یک انقلاب سریع و پویا بود که فاصله «عبادت» را در «مکه» و«شهادت» را در «کربلا» حذف کرد و نشان داد که خدا هنگامی به درستی عبادت می شودکه عدالت برقرار باشد و با ستم کاران مبارزه شود. و از ستم دیدگان حمایت به عمل آید، و عدالت هنگامی درست عملی می گردد که ایمان به خدا در کار باشد و به قصد پرستش خدا تحقق یابد. و حسین (ع) نقطه پیوند میان «توحید» و «عدل» است. امام حسین (ع) بر همه انسان های پس از خود، تا آخر تاریخ و بر همه
بشریت و تمدن های پس از خود حق دارد و همه، هر کدام به گونه ای مرهون و مدیون اویند، زیرا اگر حسین (ع) نبود، اسلامی نیز باقی نمی ماند.در زمان امام حسین (ع) یزید غاصبانه حکومت را در دست می گیرد. اما ببینیم که یزید چه شخصیتی است؟وی همان کسی است که جمعی از لشکرش، به دستور او مردم ِ مدینه را قتل عام کردند و سپس به غارت شهر پرداختند و اموال و زنان اهل مدینه را تا سه روز بر خود مباح ساختند. لشکر فاسد یزید مانند خود او بودند، آن هابه اعمال منافی عفت دست یازیدند و دست تعدی بر اموال و اعراض مسلمانان گشودند و فساد و بی شرمی را به نهایت رساندند تا جایی که مسجد پیامبر (ص) را هم از شرارت های خود، ایمن نگذاشتند.هم چنین این لشکر سپس به مکه رفتند و به هنگام درگیری با عبداللّه بن زبیر،خانه خدا را نیز به منجنیق (توپ جنگی قدیم) بستند و آن را ویران ساختند.هنگامی که اهل مدینه منوّره، تنی چند از بزرگان خود را برای شناسایی یزید به دمشق فرستادند. آنان پس از دیدن و آزمودن یزید، هنگامی که به مدینه بازگشتند،گفتند:«ما از نزد کسی می آییم که دین ندارد، می می آشامد، سرگرم نوازندگی و عیاشی با دختران ترانه خوان است، سگ بازی می کند و همدم دزدان و اوباش است...».آری، یزید بن معاویه چنین شخصیتی بود. این ها و ده ها سند معتبر از این دست روشن می سازد که مقصد اصلی سلطنت دمشق و بیعت گرفتن برای یزید، ویران سازی بنیان اسلام و محو قرآن کریم از صفحه روزگار بوده است، تا یادی از «اشهد ان لا اله الاّالله، اشهد ان محمداً رسول الله»
بر جای نماند.امام حسین (ع) امضای سرخ خویش را بر طومار حیات قرآن ثبت ساخت و جاهلیت از نو جان یافته را نابود ساخت. وی نگذاشت سفارش ابوسفیان تحقق یابد و تداوم بنی امیه، بقای شعارهای قرآنی را متزلزل گرداند. بعثت را زنده کرد.«اشهد انک قد امرت بالقسط و العدل و دعوت الیهما، و انک صادق صدیق صدقت فیما دعوت الیه.من گواهی می دهم [یا حسین] که تو به اجرای قسط و عدل فرمان دادی، و جامعه اسلامی را به قسط و عدل فرا خواندی و تو راست گویی و صدیقی، و به هر چه فرا خواندی صادقانه فرا خواندی...».
این سرباز رشید اسلام، به مردم دنیا نشان داد که ظلم و بیداد پایدار نیست و بنای ستم هر چند ظاهراً عظیم و استوار باشد، در برابر حق و حقیقت چون پر کاهی بر باد خواهد رفت. حسین (ع) مدت ها بود که خود را آماده پیکار کرده و در انتظار چنین روزی (عاشورا) دقیقه شماری می کرد و می دانست که زنده ماندن نام جاویدان اسلام و قرآن،مستلزم آن است که او را شهید کنند و با خون مقدس اش درخت اسلام آبیاری شود.
من زندگی امام حسین (ع) آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده ام و به صفحات کربلا توجه کافی نموده ام و بر من روشن شده که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سرمشق امام حسین (ع) پیروی کند.
هیج نمونه ای از شجاعت، بهتر از آن که امام حسین (ع) از لحاظ فداکاری و تهوّر نشان داد، در عالم پیدا نمی شود. به عقیده من تمام مسلمانان باید از سرمشق این شهیدی که خود را در سرزمین عراق قربانی کرد، پیروی نمایند.
آیا اقلیتی پیدا می شود که وقتی درباره کربلا سخن می شنوند، آغشته با حزن و الم نگردند، حتی غیر مسلمانان نیز نمی توانند پاکی روحی را که این جنگ اسلامی در تحت لوای آن انجام گرفت انکار کنند.
اگر مورخان ما، حقیقت این روز را می دانستند، و درک می کردند که عاشورا چه روزی است، این عزاداری را مجنونانه نمی پنداشتند، زیرا پیروان حسین به واسطه عزاداری حسین (ع) می دانند که پستی و زیر دستی و استعمار و استثمار را نباید قبول کنند، زیرا شعار پیشرو و آقای آنان، تن ندادن به زیر بار ظلم و ستم بود.
امام حسین (ع) به منظور رها ساختن اسلام از چنگال بنی امیه، در زیر آفتاب سوزان سرزمین خشک و در روی ریگ های تفتیده عربستان و عراق جهاد نمود. روح حسین فناناپذیر است. ای پهلوان و ای نمونه شجاعت! ای شهسوار من، ای حسین!.
شهادت امام حسین (ع) از همان زمانی که طفلی بیش نبودم، در من تأثیر عمیق و حزن آوری می بخشید. من اهمیت برپا داشتن این خاطره بزرگ تاریخی را می دانم، این فداکاری های عالم از قبیل شهادت امام حسین (ع) سطح بشریت را ارتقا بخشیده است و خاطره آن شایسته است، همیشه بماند و یادآوری شود.
حسین (ع)، هدیه خداوند است به بشریت و تاریخ. آری، حسین (ع) از لحظه آغازین قیام خویش؛ یعنی ترک «مکه» در روز «ترویه» زلزله ای خروشناک و گسترده بود،که معیارها را دگرگون کرد و پرچم رسالتی بزرگ را برافراشت. مرزهای صیانت قرآن را استوار گردانید. و بنیاد جامعه منحرف اسلامی آن روز را به لرزه در آورد. حسین (ع) با قیامش در عاشورا حاکمیت ضد قرآنی دربار دمشق را مطرود اعلام نمود و افکار تخدیر شده را به خود آورد و زهد پیشگان صوفی مشرب را رسوا ساخت.ماهیت اسلام را _ که حاکمیت حق و عدل است _ از نو مطرح کرد. حکومت تحمیلی و صد در صد غیر مشروع یزید را باطل خواند. نظام انبیایی فراموش شده را _ که شالوده آن بر اجرای عدالت است _ به یادها آورد. خصلت های جاهلیت را _ که زنده شده بود _ به سوی نابودی راند و به نسل های پرشور جوان تفسیر زندگی آموخت. حرکت عاشورا یک حرکت قرآنی و انقلابی است، حرکتی که فرزند متّقی و رشید و آگاه پیامبر (ص) در راه زنده کردن قرآن و فعال ساختن ارزش های فراموش شده اسلام آن را پدید آورد.حسین (ع) و یارانش با کمال شهامت و آزادگی و استقامت و فداکاری، در دفاعی مقدس ازمرزهای دین
توحید و عدل، با ایمانی ژرف و حماسه آفرینی هایی شگرف، به آستان شهادت سر نهادند و در راه بقای دین خدا جان دادند و تجلی ِ آیین محمدی را جاودان ساختند.ای در غم تو ارض و سما خون گریسته ماهی در آب و وحش به هامون گریسته وی روز و شب به یاد لبت چشم روزگار نیل و فرات دجله و جیحون گریسته از تابش سرت به سنان چشم آفتاب اشک شفق به دامن گردون گریسته تنها نه چشم دوست به حال تو اشکبار خنجر به دست قاتل تو خون گریسته
به جز از علی که آرد پسری ابوالعجایب که علم کند به عالم شهدای کربلا راپس از رحلت پیامبر (ص) جامعه اسلامی دچار نوعی وارونگی ارزش ها شده بود.این وارونگی فرهنگی در زمینه های سیاسی، اعتقادی و اجتماعی، ساختار حکومتی را کاملاً تغییر داده بود. رویکرد دولت مردان به تجمل گرایی و ایجاد شکاف طبقاتی میان کارگزاران جامعه اسلامی و عامه مردم، از شاخصه های فرهنگی این عرصه بود و از زمانی که معاویه با توجیه نزدیک بودن شام به امپراتوری روم و ضرورت نشان دادن هیبت اسلامی در مقابل حکومت های دیگر، به ساختن کاخ و گسترش دفتر دیوان سالاری مبادرت ورزید، نوعی نگرش دنیا طلبانه در میان دولت مردان پیدا شد و شکاف طبقاتی خود را پدیدار کرد. در این میان، امام حسین (ع) می دانست که جامعه به مرزی رسیده است که تسامح و تساهل در پیشگاه خداوند، خیانت به تمام کسانی است که برای برپایی ارزش های تمدن اسلامی، جان خود را فدا کرده بودند. از این رو حضرت پیش از خروج ازمدینه، خط مشی حرکت اصلاح گرایانه خود را چنین
تبیین می کند:«من از روی خود خواهی، خوش گذرانی، فساد و ستمگری قیام نکرده ام، بلکه برای اصلاح امت جدم خروج کرده ام.»در تاریخ بشر، هیچ گاه فاجعه ای به این عظمت رخ نداده بود، که کسی مانند یزید پسر معاویه، در جای کسی مانند پیامبر آخر الزمان و آورنده قرآن، حضرت محمد بن عبدالله (ص) بنشیند، و به نام خلیفه و جانشین پیامبر خدا و نماینده «نظام قرآنی» ومجری قرآن بر مردم حکم راند، و سرنوشت اسلام و مسلمانان را تعیین کند، موجودی پست و بی مقدار، در جای بزرگ ترین انسان کامل سده ها و اعصار، اسیری در دست شیطان، در جای تلاوتگر آیات قرآن و فریادگر توحید و عدل و احسان، نقطه سیاهی سراسر پستی و تباهی، در جای خورشید فروغ گستر آفاق تعالی و آگاهی، خمیره ای ازضلال جاهلیت، در جای اشعه زلال هدایت... و روشن است که پیامد این سقوط بزرگ چیست؟ از میان رفتن همه آثار تربیت قرآنی و شیوع یافتن همه اوضاع منحط جاهلی.پس رسالت «جداسازی حق از باطل و عدل از ظلم» به منظور پایداری حق وعدل، و نابودی باطل و ظلم، رسالتی عظیم است و قیام حسین (ع) تجلی تام ادای این رسالت است. حسین (ع) برای همیشه حق را از باطل جدا ساخت، تا دیگر یزیدیان عصرها نتوانند، با پوشش اسلام، جاهلیت را زنده سازند؛ چه جاهلیت کهن و چه جاهلیت نو را.در حقیقت، اگر امام حسین (ع) نبود عاشورا نبود، و اگر عاشورا نبود، اسلام نمی ماند و اگر اسلام نمانده بود، تمدن اسلامی پدید نمی آمد. حرکت عاشورا یک حرکت قرآنی (انقلابی) است، حرکتی که فرزند متقی و رشید و آگاه پیامبر (ص)، در راه زنده کردن قرآن
و فعال ساختن ارزش های فراموش شده اسلام آن را پدید آورد.یزید مظهر ضد ارزش ها بود، و حسین (ع) مظهر همه ارزش ها و در یک کارزار عجیب، پرچمدار بزرگ ارزش ها با خون خود و فرزندان و برادران و یارانش، همه ضدارزش ها را محکوم کرد. آری، همه معیارهای الهی و معالم ربانی، و تجلّی های قرآنی و ارزش های انسانی و انفجارهای وجدانی در سایه «قیام حسینی» پناه جست، و همه ضدمعیارها و ضد ارزش ها و ضد وجدان ها در دربار یزید و سپاه شام و کوفه... و زندگی ها دو گونه گشت: حسینی و یزیدی. هر چه عدالت است حسینی است، و هر چه دور از عدالت،یزیدی.عاشورا، نقطه اتصال «بعثت» و «غدیر» است به «ظهور مهدی (عج) و امام حسین (ع) تجسم سترگ آدم (ع) است تا خاتم (ص) در تثبیت ارزش های الهی، و تقوم انسانیت انسان، و الهی شدن زمین، و اوست تکرار کننده نزول قرآن، در صیانتی بزرگ، و اوست مفسّر «خطب فاطمیه» و فریادگرِ «نهج البلاغه» و معلم حماسه و آزادی، و مبشر ظهور عدل مطلق، و اسوه بزرگ زندگی و آزادگی.عاشورا یک «ایست بزرگ» است:در برابر سیل بنیان کن ِ جاهلیت؛در برابر سقوط ها و انحطاط ها، الحادها و ضلالت ها؛در برابر بشریت فرو رفته در تباهی؛در برابر مادیت منحط اخلاقی و غفلت های عمیق عاطفی؛در برابر زندگی هایی بی محتوی و حماسه های فراموش شده؛در برابر پذیرش ذلت و بردگی و وداع با عزت و آزادگی.