همام می باشد _ اصلاح طلبی در جامعه دینی است بررسی واژه اصلاح طلبی در نهضت امام حسین ع) ازآن جهت حائز اهمیت است که بسیاری از افراد امروز با شعار اصلاح طلبی با انگیزه ها و سلیقه های شخصی و گروهی در صدد بهره برداری از آن برای رواج نوعی تسامح و تساهل و به فراموشی سپردن ارزش ها به ویژه ارزش های حاکم بر نهضت بزرگ اصلاح طلب کربلا می باشند. اینک به و اختصار چگونگی اصلاح طلبی در نهضت امام حسین ع) را بررسی می کنیم

مشی امام حسین (ع) همان سیره پیامبراکرم (ص) و روش پدر بزرگوارش علی بن ابی طالب بوده است بسی روشن است که حرکت امام حسین (ع) در امتداد خط اصلاح طلبی در فرمان پیامبراکرم ص) و علی ابن ابی طالب بوده است

دعوت نمود، اما مردم با کج فهمی از پذیرش و درک دعوت به حق سرباز زدند و گران بهاترین معروف الهی را در مسیر حق تنها و بی یاور گذاشتند.

گناه و دشمنی را در پیش می گیرد.ولی او در برابر چنین سلطانی با عمل و گفتار خود مخالفت ننماید خداوند آن شخص را به محل همان طاغی در آتش جهنم داخل می کند».

دست خوش ِ هوسرانی و ظلم و جور می دید، لذا لحظه ای نه از مخالفت و عدم بیعت کوتاه آمد و نه از آگاه کردن افکار عمومی و مبارزه حق طلبانه دست برداشت امام حسین (ع) وضعیت حکومت و طریقه خلافت را غیر قابل تحمل می داند، د رمنزل بیضه می فرماید:«الا هؤلاءِ قَدْ لَزَمُوا طاعه َ الشیطان و ترکوا طاعه الرحمن و اظهروا الفساد وعطلوا الحدود و استاثروا بالفی ء و الحلُّوا حرام الله و حرَّموا حلاله و انا احق ُّ ممن غیره مردم آگاه باشید اینان بنی امیه اطاعت خدا راترک و پیروی از شیطان را در پیش گرفتند، فساد را ترویج و حدود الهی را تعطیل نموده و فی ء را[که مختص به خاندان پیامبر (ص) است به خود اختصاص دادند حلال خدا را حرام و اوامر و نواهی الهی را تغییردادند و من به رهبری جامعه مسلمانان از این مفسدان که دین جدم را تغییر دادندشایسته ترم .

که برای نصرت و یاری ما خاندان و مطالبه حق ما بود دریافت نمودم 4_ در پاسخ نامه مردم کوفه می فرماید: «فلعمری مالامام ُ الاّ العامل ُ بالکتاب والاخذ بالقسط و الدائن بالحق و الحابس ُ نسفه ُ علی ذات الله؛ سوگند به جانم امام و رهبر کسی که به کتاب خدا عمل نموده و راه قسط را در پیش گرفته و از حق پیروی و وجود خود را وقف فرمان الهی نماید».5_ در نامه ای به مردم بصره می فرماید: «وَ نَحْن ُ نعلم انّا احق بذلک الحق المستحق علینا ممن تولاه و ما با علم و آگاهی بر شایستگی خویش نسبت به این افراد برای پرهیز از اختلاف رضایت دادیم .6_ «و کُنّا اهله ُ و اولیائه ُ و اوصیائه ُ و ورثتَه ُ و احق الناس بمقامه فی الناس فاستأثر علینا قومنا بذلک و ما خاندان اولیا اوصیا و وارثان وی و شایسته ترین افراد به مقام او از میان امت بودیم ولی گروهی این حق را از ما گرفتند...».آن چه به روشنی از این عباراتها می توان فهمید، این است که خلاف آل ابی سفیان غاصبانه و ناحق است امام و رهبر باید، عادل و براساس کتاب و سنت عمل نماید. خلافت و رهبری حق مسلم خاندان عصمت و طهارت و امام حسین (ع) شایسته ترین و جامع ترین فرد برای رهبری و امامت مسلمانان بوده است

فردی مثل من با فردی مثل یزید، هرگز بیعت نمی کند.2_ در مدینه خطاب به برادرش محمد حنفیه فرمود:اگر در این دنیا هیچ پناهگاه و ملجأ و مأوایی برای من نباشد، باز هم با یزید بیعت نخواهم کرد.3_ در پاسخ عمر اطراف می فرماید: به خدا قسم من هیچ گاه زیر بار ذلت نخواهم رفت 4_ در روز ورود به صحرای کربلا فرمود: «انّی لا اری الموت الا السعاده و الحیات مع الظالمین الا برما».5_ در پاسخ نامه ابن زیاد، آن را به زمین انداخت و فرمود: این نامه در نزد ما پاسخی ندارد، چرا که عذاب خداوند بر وی ثابت گردیده است 6_ امام حسین ع) در روز عاشورا در برابر لشکر یزید و به دنبال درخواست «قیس ابن اشعث برای بیعت با یزید فرمود: نه به خدا سوگند! نه دست ذلت در دست آنان می گذارم و نه مانند بردگان از صحنه جنگ و از برابر دشمن فرار می کنم 7_ امام حسین ع) در برابر لشکر ابن زیاد می فرماید: آگاه باشید! این فرومایه (ابن زیاد) فرزند فرومایه مرا در بین دو راهی شمشیر و ذلت قرار داه است هیهات منا الذله 8_ پس از کشته شدن گروهی از یاران فرمود: به خدا سوگند! من به هیچ یک ازخواسته های این ها جواب مثبت نخواهم داد، تا در حالی که به خون خویش خضاب شده ام به دیدار خدایم نائل گردم

بر اساس کدام معیار و اندیشه و سلیقه ای اصلاح طلب است آیا عنصر فعال نهضت حسینی یعنی امر به معروف و نهی از منکر در این دیدگاه جای گاهی دارد؟ آیا کتاب و سنت سبک و روش اصلاح طلبان را هدایت می کند؟ یا حرکت آنان برخواسته از تفکرها و تمایل های شخصی و گروهی است آیا عزت خواهی و آرمان خواهی و توجه به بعد معنوی جامعه از اصول فکری اصلاح طلبان است آیا پایداری و مقاومت و نفی حرکت های ذلت پذیری جزء اهداف و برنامه های مدعیان اصلاح طلبی است و آیا تفکر شهادت طلبی در اندیشه و افکار آنان جایی دارد یا خیر؟با پاسخ به این سؤال ها، هم سویی و عدم هم سویی هر مدعی اصلاح طلبی باحرکت جامع و اصلاح طلبانه امام حسین روشن و هویدا خواهد شد. امام حسین ع) متعلق به همه اعصار، و در همه زمان ها زنده و آموزگار بزرگ همه انسان های اصلاح طلب با محوریت کتاب و سنت و سیره ائمه است

را گرفته و احیا شده است در واقع امام (ع) به مردمی که ادعای پیروی از پیامبر(ص) را دارند هشدار می دهد که روش پیامبر را به فراموشی سپرده اید و بدعت را جای آن قرار داده اید. امام حسین ع) پس از ورود به صحرای کربلا خطبه ای می خواند که تمام حقیقت جامعه آن زمان را به تصویر می کشد و روحیات آن مردم را با دید وسیع و جامعه شناختی اش بیان می کند و تازیانه کلامش را براندیشه مرده و جامد آن روزگار، فرود می آورد. با جان دل بشنوید.می فرماید: اما بعد، پیشامد ما همین است که می بینید، اوضاع زمان به طور جدی دگرگون گردیده زشتی ها آشکار و نیکی ها و فضیلت ها از محیط ما رخت بر بسته است از فضایل انسانی چیزی باقی نمانده مگر اندکی مانند قطرات ته مانده ظرف آب مردم در زندگی ننگین و ذلّت باری به سر می برند. که نه به حق عمل و نه از باطل روگردانی می شود.شایسته است در چنین محیط ننگین شخص با ایمان و با فضیلت فداکاری کند و به دیدار پروردگارش بشتابد. من در چنین محیط ذلت باری مرگ را جز سعادت و خوش بختی و زندگی با این ستمگران را چیزی جز رنج و نکبت نمی دانم امام ع) به سخنانش چنین ادامه داد: این مردم برده های دنیایند و دین لقلقه زبانشان است حمایت و پشتیبانی شان از دین تا آن جاست که زندگی شان در رفاه است و آن گاه که در بوته امتحان قرار گیرند، دین داران کم خواهند بود.