تسبيح حضرت فاطمه (س) هديه اي آسماني

مشخصات كتاب

عنوان و نام پديدآور : تسبيح حضرت فاطمه (س) هديه اي آسماني

منشا مقاله : زائر ،ش 162 ، خرداد 1387 : ص 4 - 5

توصيفگر : فاطمه زهرا (س)، 8 ؟ قبل از هجرت _ 11 ق

توصيفگر : تسبيح حضرت زهرا (س)

تسبيح زهرا هديه آسماني

ستارگان درخشانتر از هميشه تاريخ در آسمان مدينه پرتو افشاني مي كردند. شميم عطر محمدي (ص) در كوچه هاي مدينه پراكنده بود و ياس علوي، آنگاه كه به معراج نماز مي رفت، نورش براي اهل آسمان مي درخشيد و بر چهره اهل زمين نور مي پراكند.

در آن هنگام فاطمه (س) از سختي كارهاي خانه در زحمت بود. [1] امير مؤمنان (ع) آنگاه كه چنين ديد به فاطمه توصيه كرد، نزد پدر برود و خدمتكاري درخواست كند تا در امور منزل يار و همكارش باشد. [2] .

وقتي پيامبر (ص) از خواسته آنان آگاهي يافت، فرمود: «اي فاطمه چيزي به تو عطا كنم كه از خدمتكار و دنيا با آنچه در آن است، ارزشمندتر است؛ بعد از نماز سي و چهار مرتبه «الله اكبر» و سي و سه مرتبه «الحمدلله و سي و سه مرتبه «سبحان الله بگو و آن را با لا اله الا الله ختم كن. اين كار برايت از چيزي كه مي خواهي و از دنيا و آنچه در آن است، بهتر است . [3] .

در آن لحظه كه اين هديه آسماني به فاطمه (س) عطا شد، فرمود: «از خدا و رسول خدا راضي شدم.» [4] .

درك هديه بزرگي كه رسول اكرم (ص) به فاطمه (س) اعطاء كرد، بالاتر از طاقت غير معصوم است، به گونه اي كه انسان از وصف

آن عاجز مي ماند و فقط از سرچشمه گفتار معصومين (ع) است كه تا اندازه اي مي توان از بركاتش بهره مند شد.

امام باقر (ع) درباره تسبيح حضرت فاطمه (س) مي فرمايد: «خداوند متعال با هيچ ستايشي، بالاتر از تسبيحات فاطمه زهرا (س) عبادت نشده است. و اگر چيزي افضل از آن وجود داشت، رسول خدا (ص) آن را به فاطمه (س) اعطاء مي كرد.» [5] .

تسبيح حضرت فاطمه (س) كه به مناسبت مداومت آن حضرت در انجام آن به وي منسوب گرديد، در واقع تسبيح حق تعالي است! حضرت امام خميني در كتاب اربعين حديث چنين مي نگارد: «...پر واضح است كه تسبيح و تقديس حق تعالي مستلزم علم و معرفت به مقام مقدس حق و صفات جلال و جمال اوست.» [6] .

تسبيح عبادتي برگزيده است كه هر كس در سير معنوي خويش به قدر طاقت و معرفتش از آن بهره مي گيرد و ائمه: قبل از خلقت عالم مادي، به تسبيح ذات اقدس حق مشغول بودند.

حضرت امام خميني؛ در باب اشاره به مقامات ائمه در كتاب اربعين حديث چنين مي نگارد: «براي اهل بيت عصمت و طهارت، عليهم الصلوة و السلام، مقامات شامخه روحانيه اي است در سير معنوي الي الله، كه ادراك آن علما نيز از طاقت بشر خارج و فوق عقول ارباب عقول و شهود اصحاب عرفان است؛ چنانچه از احاديث شريفه ظاهر مي شود كه در مقام روحانيت با رسول اكرم (ص) شركت دارند و انوار مطهره آنها قبل از خلقت عوالم، مخلوق اشتغال به تسبيح و تحميد ذات مقدس داشتند.» [7] .

تسبيح از جهتي ديگر عبادتي عمومي بين تمام مخلوقات است، حضرت امام؛ در اين باره مي فرمايد:

«آيه شريفه [و يسبح لله ما في السموات و الارض] دلالت كند بر تسبيح جميع موجودات حتي نباتات و جمادات و تخصيص آن به ذوي العقول از احتجاب عقول ارباب عقول است.» [8] .

و باز مي فرمايد: «بالجمله، سريان حيات و تسبيح شعوري علمي اشياء را بايد از ضروريات فلسفه عاليه و مسلمات ارباب شرايع و عرفان محسوب داشت، ولي كيفيت تسبيح هر موجودي و اذكار خاصه اي كه به هر يك اختصاص دارد، و اينكه صاحب ذكر جامع انسان است و ساير موجودات به مناسبت نشئه خود ذكري دارند.» [9] .

تسبيح حضرت زهرا، به چه معني است؟

الله اكبر، اولين ذكر تسبيحات حضرت زهرا

در تسبيح فاطمي (س)، انسان با گفتن «الله اكبر» به نهايت عجز خود اعتراف مي كند و به ناتوانيش به درگاه الهي بارها اقرار مي كند.

جميع بن عمير گويد: در محضر امام صادق (ع) بودم، حضرت از من پرسيد: جمله «الله اكبر» يعني چه؟ گفتم: يعني خدا از همه چيز بزرگتر است، حضرت فرمود: مطابق اين معني، خدا را چيزي تصور كرده و سپس مقايسه با ساير اشياء كرده اي و او را بزرگتر از آن چيزها تصور نموده اي.

عرض كردم: پس معني الله اكبر چيست؟ حضرت پاسخ داد: معنايش اين است كه؛ «الله اكبر من ان يوصف؛ خداوند بزرگتر از آن است كه توصيف گردد.» [10] .

الحمدلله، دومين ذكر تسبيحات حضرت زهرا

پس از آن كه انسان به عجز و ناتواني خويش در شناخت خالق اعتراف كرد، با گفتن الحمدلله كه از افضل اذكار تسبيح است، وارد مرحله بعدي مي شود.

حضرت امام خميني؛ در باب حمد مي فرمايد: «حمد خدا مساوق شكر است؛ چنانچه در روايات كثيره وارد است كه، كسي كه بگويد: الحمدلله، شكر خدا را ادا كرده؛ چنانچه [امام صادق (ع)] فرمود: شكر هر نعمتي، واگر چه بزرگ باشد اين است كه حمد خداي عز و جل كني.»

و... [امام صادق (ع)] فرمود:... كمال شكر گفتن مرد است، الحمدلله رب العالمين.... و در حديثي حماد بن عثمان گفت: بيرون آمد حضرت صادق (ع)، از مسجد و حال آنكه گم شده بود مركوب آن حضرت. فرمود: «اگر خداوند رد كند آن را به من، هر آينه شكر مي كنم او را حق شكر او». گفت درنگي نكرد تا آنكه آن مركوب آورده شد. پس فرمود: «الحمدلله . قائلي عرض كرد: «فدايت شوم، آيا شما

نگفتيد كه شكر خدا مي كنم حق شكر او را»؟

فرمود: «آيا نشنيدي كه من گفتم: الحمدلله.»

از اين روايت معلوم مي شود كه حمد خداوند افضل افراد شكر لساني است. [11] .

سبحان الله، سومين ذكر تسبيحات حضرت زهرا

شخصي از حضرت علي (ع) پرسيد: معني سبحان الله چيست؟ حضرت فرمود: «سبحان الله تعظيم مقام بلند و با عظمت خدا و منزه دانستن او از آنچه كه مشركان مي پندارند، است و زماني كه بنده اين كلمه را مي گويد، همه فرشتگان بر او درود مي فرستند.» [12] .

بعد از آنكه رسول اكرم (ص) تسبيحات را به كوثرش عطا كرد، حضرت فاطمه (س) ابتدا رشته اي از پشم تابيده و با آن به تسبيح پرداخت. تا اين كه حضرت حمزه بن عبدالمطلب شهيد شد، پس حضرت فاطمه از تربت قبر آن بزرگوار خاك برداشت و تسبيح ساخت و با آن تسبيح مي كرد و مردم نيز چنان كردند و چون سيدالشهدا حسين بن علي (ع) شهيد شد، سنت شد كه از تربت آن امام مظلوم تسبيح سازند و با آن ذكر گويند.

درباره ثواب تسبيح حضرت زهرا (س) با تربت امام حسين (ع) از حضرت صاحب الامر (عج) روايت شده است كه: هر كه تسبيح تربت امام حسين (ع) را در دست داشته باشد و ذكر را فراموش كند، ثواب ذكر براي او نوشته مي شود.

از حضرت صادق (ع) نقل شده است كه تسبيح تربت آن حضرت، ذكر مي گويد، بي آنكه آدمي ذكر گويد و فرمود كه يك ذكر يا استغفار كه با تربت حضرت اباعبدالله (ع) گفته مي شود برابر با هفتاد ذكر كه با چيز ديگر گفته شود است. و اگر بي ذكر تسبيح را بگرداند به عدد هر دانه،

هفت تسبيح براي او نوشته مي شود.

به روايت ديگر، اگر با ذكر تسبيح را بگرداند، به هر دانه چهل حسنه براي او نوشته مي شود.

مروي است كه حوريان بهشت وقتي فرشته اي را مي بينند كه به زمين مي آيد از او درخواست مي كنند تا تسبيح و تربت حضرت حسين (ع) را برايشان بياورد.

از حضرت موسي (ع) نقل شده است: پنج چيز هميشه همراه انسان پرهيزكار است؛ مسواك، شانه، سجاده نماز، تسبيح كه سي و چهار دانه داشته باشد و انگشتر عقيق. [13] .

فضيلت و آداب تسبيح حضرت زهرا

روايات زيادي در اين باب در كتب معتبر وجود دارد و گستردگي روايات و عنايت اكثر ائمه به ذكر سخني درباره تسبيح از عظمت آن پرده بر مي دارد.

حضرت مهدي -عجل الله تعالي فرجه الشريف)، درباره تسبيح فرمود: «ان فضل الدعاء و التسبيح بعد الفرائض علي الدعاء بعقب النوافل، كفضل الفرائض علي النوافل. فضيلت دعا و تسبيح بعد از نمازهاي واجب در مقايسه با دعا و تسبيح پس از نمازهاي مستحبي، مانند فضيلت واجبات بر مستحبات است.» [14] .

امام صادق (ع) نيز به فضيلت تسبيح بعد از نمازهاي واجب چنين اشاره كرد: «من سبح تسبيح فاطمه الزهراء (س) قبل ان يثني رجليه من صلاة الفريضه، غفر الله له. هر كس بعد از نماز واجب تسبيح فاطمه زهرا (س) را به جا آورد، قبل از اينكه پاي راست را از بالاي پاي چپ بردارد، جميع گناهانش آمرزيده مي شود.» [15] .

و در حديثي ديگر فرمود: «من سبح تسبيح فاطمة (س)، فقد ذكر الله الذكر الكثير. كسي كه تسبيح فاطمه زهرا (س) را بگويد، خدا را به ذكر كثير ياد كرده است.» [16] .

روزي

امام صادق (ع) ابوهارون را مخاطب ساخت و از تعليم تسبيح حضرت فاطمه به كودكان سخن گفت: «يا ابا هارون، انا نامر صبياننا بتسبيح فاطمة (س) كما نامرهم بالصلاة، فالزمه، فانه لم يلزمه عبد فشقي. اي ابوهارون، ما تسبيح فاطمه (س) را به فرزندان خود سفارش مي كنيم همچنانكه آنها را به نماز توصيه مي كنيم. تو نيز بر آن مداومت كن.

زيرا هر بنده اي كه بر آن مواظبت و مداومت كند، سرانجام نيكو خواهد داشت.» [17] .

در جاي ديگر حضرت از عظمت تسبيحات حضرت زهرا (س) در مقابل نمازهاي مستحبي چنين ياد كرد: «تسبيح فاطمة (س) في كل يوم في دبر كل صلاة احب الي من صلاة الف ركعة في كل يوم. تسبيح حضرت فاطمه (س) در هر روز، به دنبال هر نماز، نزد من از هزار ركعت نماز (مستحبي) در هر روز، محبوبتر است.» [18] .

امام هادي (ع) فرمود: «لنا اهل البيت عند نومنا عشر خصال: الطهارة،... و تسبيح الله ثلاثا و ثلاثين و تحميده ثلاثا و ثلاثين، و تكبيره اربعا و ثلاثين... ما اهل بيت به هنگام خواب ده كار را انجام مي دهيم: وضو گرفتن،... و سي و سه مرتبه «سبحان الله گفتن، و سي و سه مرتبه «الحمدلله گفتن، و سي و چهار مرتبه «الله اكبر» گفتن و...» [19] .

خواص و آثار فراوان ديگري براي گوينده تسبيحات آن حضرت ذكر شده كه برخي از آنها بدين قرار است:

ناكام و نااميد نشدن، [20] دور كردن شيطان [21] ، برطرف نمودن سنگيني گوش [22] ، نجات يافتن از شقاوت و بدبختي [23] ، باعث سنگيني اعمال، خوشنودي خداوند و رفتن به

بهشت مي شود. [24] .

اوقات و مكانهاي تسبيح حضرت فاطمه

اسرار و آثار تسبيح حضرت زهرا (س)، ص 14.

از اوقات مختلف و مكانهاي زيادي براي تسبيح حضرت يادشده كه برخي عبارتند از: بعد از نمازهاي واجب و مستحبي، به هنگام خواب، پس از نمازهاي استغاثه به حضرت فاطمه (س) و نماز زيارت حضرت رسول (ص) و نماز زيارت حضرت اميرالمؤمنين و نماز حضرت وليعصر (عج) در مسجد صاحب الزمان جمكران و قبل از زيارت حضرت معصومه (س) در قم به گونه اي كه سبحان الله قبل از الحمدلله گفته مي شود.

پاورقي

[1] ر ك: اسرار و آثار تسبيح حضرت زهرا، عليرضا رجالي تهراني، ص 9. (حديث امام صادق (ع)).

[2] ر ك: همان ص 18.

[3] ر ك: تسبيحات حضرت زهرا (س)، عدنان زعفراني، ص 9.

[4] همان، ص 21.

[5] تسبيحات حضرت زهراء، ص 10، به نقل از علل الشرايع/366.

[6] همان، ص 14. «ما عبدالله بشي ء من التحميد افضل من تسبيح فاطمة (س). ولو كان شي ء افضل منه لنحله رسول الله (ص) فاطمة (س).».

[7] شرح چهل حديث (اربعين حديث) امام خميني؛، ص 417.

[8] همان، ص 551.

[9] همان، ص 654.

[10] همان، ص 656.

[11] اسرار و آثار تسبيح حضرت زهرا (س)، ص 48 به نقل از معاني الاخبار.

[12] شرح چهل حديث، امام خميني، ص 349.

[13] اسرار و آثار تسبيح حضرت زهرا (س)، ص 52 به نقل از معاني الاخبار.

[14] كليات مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمي، كتاب باقيات صالحات.

[15] از هر معصوم چهل حديث، محمد علي كوشا، ص 364.

[16] اسرار و آثار تسبيح حضرت زهرا (س) ص 12 به نقل از تهذيب ج 2، ص 105.

[17] تسبيحات حضرت زهرا (س)، ص 11.

[18] همان، ص 15.

[19] همان، ص 16.

[20] همان، ص 16.

[21] همان، ص 20.

[22] همان، ص 23.

[23] همان، ص 28.

[24] اسرار و آثار تسبيح حضرت زهرا (س)، ص 39.

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109